Bantilan mebee tuboan

1:1 Tumbe-tumbeno, kodunia akiyoon natinealikon, Bantilan anomo. Bantilanoo ano polaing Mian Bisa tukon do Bantilanoo meengomo ko Mian Bisa. 2 Doi tumbeno yana polaing ko Mian Bisa. 3 Sasaibino kona tinealikon lolo doi yana, tukon sasaibino komo daano, akiyo kolangge meeng motinealikon moakiyo yana. 4 Bantilanoo tuboan uuno, tukon tuboan mobeena madialan kobanggapi. 5 Madialanoo diyoliiyo kokalipookan lalomo, tukon kalipookanoo aki nanggoola posoiyo. 6 Lubato komian Mian Bisa mo bintekene, Yohanes kosambuno. 7 Yana lubat babotilanggene do madialanoo, sulano sasaibino komian anggayo. 8 Yana susuungo bolikon do madialanoo, yana tolongo babotilanggene. 9 Madialan motalakana lubat doi dunia mo diyoliiyo kobanggapi sasaibino. 10 Bantilanoo daano doi dunia, dunia tinealikon lolo doi yana, bai kodunia aki natingoniiyo yana. 11 Yana lubat doi nalipu susuungo bai napolipuiyan aki natalimayo yana. 12 Mau nadaano komian mo talimayo yana tukon mangangga doi yana; yanila binee haak nateali Mian Bisa napau, 13 mo sinuung bolikon doi banggapi, sabab do tuboanoo moboolu doi Mian Bisa kona luwean. 14 Do Bantilanoo tealimo banggapi, yana dungolo doi kita, tukon kita lapamo kitayo kona babasalan kona kuasa. Kona babasalanoo yana talimayo salaku Tama napau momeeng. Lolo doi yana kita kitayo ko Mian Bisa tukon naseang doi kita. 15 Yohanes lubat buno nasakisii, yana babulitakanggene: "Naiyamo yana yaku mo bantilemo: Yana naikon lubat doibundu bai lobian kona kuasa doi yaku, sabab akiyoon nadaano yaku, yana daanomo." 16 Yana daano kona seang; akiyo kona belentian, yana balakaatiyo kita. 17 Ko Temeneno naatulan kita talimayo doi Musa. Bai ko Mian Bisa naseang tukon namonondokan inokitakonggon lolo doi Yesus Klistus. 18 Akiyoon nadaano komo kitayo ko Mian Bisa, tolongo Tama napau momeeng, mo buno pokakana Tama tukon pomeenggon tuuno doi yana. Doiyamo kona batokitaan Tama doi kita.

Yohanes napinolonggon

19 Pamalenta Yahudi doi Yelusalem mobintokon imam-imam tukon Lewi miano naampakon doi Yohanes tukon namansadaikene doi yana, "Ikoo naiya indee miano?" 20 Yohanes mangaku tukon tutuu, "Yaku bolikon Tomundo Pasalamat." 21 "Kalu buno doiya, ikoo indee miano?" yanila sadaiyo. "Kai ikoo Elia?" "Bolikon," Yohanes napotimbili. "Kai ikoo meeng konabi," yanila sadaiyo koidan. "Bolikon," yana timbiliyo. 22 "Kalu buno doiya, bantikene doi kami indee miano ikoo nia," yanila bantile, "sulano kami nggoola beena potimbili doi mian mo bintekene kami. Indee komu bantilano kobutomu susuumu?" 23 Yohanes timbiliyo, "Yakumo nia Nabi Yesaya nabinantil: 'Mian mo pelenggene doi padang lalomo: Keseayo ko Temeneno naloloon.' " 24 Falisi miano na mian-mian binitokon 25 mansadai, "Kalu ikoo bolikon Tomundo Pasalamat, bolikon Elia, bolikon koidan meeng konabi, bulaando ikoo momansau mian?" 26 Yohanes timbiliyo, "Yaku mansau mian tukon paisu. Bai doi tulamuyudoo daano komian komuyu akipo tingoniiyo. 27 Yana lubat doibundu tukon yaku, bai nasapatu aloso yaku aki nanggoola bukayo." 28 Sasaibino doiya kona tealian doi Betania, doi Paisu Yoldan taalikon oloyo nasumbotan Yohanes namansauan mian.

Mian Bisa na Domba Pauno

29 Modoakon kooloyo, Yohanes kitayo Yesus lubat doi yana. Maka Yohanes bantil, "Pokitayo ndaiyamo ko Mian Bisa na Domba Pauno mo telese kobanggapi nalalim doi dunia. 30 Yanamo daku binantiloo naikon lubat doi bundukon doi yaku, bai lobian kona babasalan doi yaku, sabab akiyoon kusosuung yana daanomo. 31 Akiyoon, yaku toiyo indee miano yanadoo. Baanggon yaku lubat mansau mian tukon paisu sulano kobangsa Islael tingoniiyo yana." 32 Yohanes koidan pelenggene nabilita nia, "Yaku kitayo ko Mian Bisa Na Loh obulus buno tomisi lapatiing doi timbu maka dungol doi bunggono. 33 Doiya kosinggatoo yaku akiyoon kutoiyo indee yana. Bai Mian Bisa bintekene yaku sauwo tukon paisu lapamo bontiikene doi yaku, 'Kalu ikoo kitayo ko Mian Bisa Na Loh obulus, maka dungol doi meeng komian, yanamo naikon komo mansau tukon Mian Bisa Na Loh.' 34 Yaku lapamo kitayo susuunggu," Yohanes bantile, "tukon yaku pelenggene kobantilan baikon yanamo ko Mian Bisa Napau."

Yesus napololaing-pololaing tumbeno

35 Modoakon kooloyo Yohanes daano doi lipudoo koidan tukon lua kona pololaing. 36 Sambuno yana kitayo Yesus alon, yana bantile, "Pokitayo! Naiyamo ko Mian Bisa na Domba Pauno." 37 Yohanes napololaing molua lengele bantil-bantilanoo, maka ampakono lainge Yesus. 38 Yesus mbaleng doi tonggulungo, tukon kitayo yanila daano molainge yana. Yana mansadai, "Oila komuyu nainumbolii?" Yanila timbiliyo, "Labi, naando Labi nadungolan?" (Silingan 'Labi' koalatino gulu.) 39 "Mai pokitayo," Yesus bantile. Yanila ampakon tukon yana mokitayo inaando kona dungolan. Doiya kosinggatoo batong sangkap kinobiano. Oloyodoo yanila podungoli yana. 40 Daano komeeng doi mianoo molua mo lapamo mondongolii oila Yohanes nabinantiloo tukon doibundu ampakon lolainge Yesus, doiyamo Andelias, Simon Petulus utuso. 41 Soisobiton Andelias unggoliiyo Simon, utusodoo, tukon bantile doi yana, "Kami lapamo pososuung tukon Mesias!" (Mesias pokakana Klistus, doiyamo: Tomundo Pasalamat.) 42 Andelias antekene Simon doi Yesus. Yesus sumboliyo Simon, maka bantile, "Ikoo Simon, Yona napau. Ikoo naikon sinombuikon Kefas." (Kefas pokakanamo Petulus, koalatino: batu bunggo.)

Yesus uange Filipus tukon Natanael

43 Modoakon kooloyo Yesus tatukenemo sulano ampakon doi Galilea. Yana pososuung tukon Filipus, tukon bantile doi yana, "Mai laingaku!" 44 Filipus- kona lipu doi Betsaida, doiyamo Andelias tukon Petulus nadungolan. 45 Filipus pososuung tukon Natanael maka nabantile doi yana, "Kami lapamo pososuunggene domianoo Musa mo bantile doi Mian Bisa na Buku Ukum lalomo, tukon nabi-nabi mo babulitakanggene. Yanadoo Yesus doi Nasalet, Yusuf napau." 46 Bai Natanael timbiliyo, "Moolakene kai kolangge meeng monondok lubat doi Nasalet?" "Mai kitayo susuumu," Filipus timbiliyo. 47 Yesus kitayo Natanael lubato, maka bantil doi yana, "Kitayo, ndaiya Islael miano motutuu. Akiyo kona kala doi yana." 48 "Bulaando Tama tingoniiyo yaku?" Natanael sadaiyo Yesus. Yesus timbiliyo, "Akiyoon Filipus nauange ikoo, yaku kitayomo ikoo doi kayung taepa uunodoo." 49 "Tama Gulu," Natanael bantile, "Tama daano Mian Bisa Napau! Tama kai ko Tomundo bangsa Islael!" 50 Yesus bantile, "Ikoo mangangga tongo sabab yaku bantile baikon yaku lapamo kitayo ikoo doi taepa uunodoo? Langge-langge mo lobian mododoon lobian babasal naikon ikoo kitayo!" 5 ,Yesus bantile koidan, "Bisa, anggayomo, ikoo naikon kitayo kotimbu tobuka, tukon ko Mian Bisa namalaekat-malaekat liba obulus doi Manusia Napau."

Lamean basowaanan doi Kana

2:1 Lua kopopook koidan daano kolamean osowaanan doi kota Kana doi Galilea, tukon Yesus tinano daano idoo. 2 Yesus tukon napololaing-pololaing inuang doi lameanoo. 3 Sambuno kosuka kabuso, kotinano bantile doi Yesus, "Yanila kobuso kona suka." 4 Yesus timbiliyo, "Tina inai mosumboliiyo yaku. Akiyoon napolong kotempono yaku mookitakene kobutonggu." 5 Bai Yesus tinano bontiikene kolombonua, "Pokubaiyomo indee kona binantil doi komuyu." 6 Idoo daano noom kogumbang mo inabos sulano komian nabakumosi loloiyo koadat Yahudi miano. Do gumbangoo koantoko meeng-meeng uga-ugaatene sakat kolitel. 7 Yesus bonti-ikene doi lombonua-lombonuadoo, "Poontokiyo do gumbang-gumbangoo tukon paisu." Yanila ontokiyo polong moono. 8 Maka Yesus bantile doi yanila, "Diabudodoo mangala paisudoo soisik tukon babakene doi mokatuaiyo lameanoo." Yanila babayomo paisudoo doi mokatuaiyo kolamean, 9 tukon yana tamise dopaisudoo mo tealimo suka. (Yana aki natoiyo doiyaa do sukadoo tolongo nalombonua mobatune do paisudoo komo toiyo.) Maka mokatuaiyo lameanoo koolaniyo babaabudoo malane, 10 maka nabantile doi yana, "Sidutu komian tabayo kona suka mo monondok tuuno loolukon tukon kalu komian molubat lungguwono momonginum, maka nasodo kosuka mo meele. Bai Utus mangabos suka mo monondok tuuno polong budodoiya!" "Doiyamo komo minasaingdinggon tumbeno Yesus naki-nubai. Yana kubaiyo doiya doi Kana doi Galilea. Tukon nakokubaidoo yana okitakene kona babasalan. Maka kona pololaing-pololaing anggayomo yana. 12 Sambuno lapa doiya Yesus ampakono doi Kapelnaum polaing-laing tukon tinano, utus-utuso tukon pololaing-pololaingoo. Yanila dungol indaa moimoiya kooloyo kona kalumbit.

Yesus usok doi Temeneno Nabonua

13 Sambuno Oloyo Babasal Paskah Yahudi lolanimo, Yesus ampakono doi Yelusalem. 14 Temeneno Nabonua doi Yelusalem Yesus laate komian momabalukon saapi, domba, tukon tomisi lapatiing; tukon mian paisoboli doy osulang idoo. 15 Yesus mangala meeng koalos pongumbas maka siikayo sasaibino do iyayonoo, mau domba tukon saapi, doi Temeneno Nabonua lalomo. Domianoo mo paisoboli doy nameda-meda yana anggalaupe tukon kona podoy tasabukon doi yayaa. 16 Maka yana bantil doi mianoo momabalukon tomisi lapatiing, "Bingkate sasaibino naimbaa. Inai potealikene ko Tamanggu Nabonua pobolukiyan!" 17 Maka kona pololaing-pololaing neneeke naikon koayat Kitab Moliyous nia, "Daku seang motuuk doi mu Bonua, oh Mian Bisa, suayo konoanggu." 18 Pamalenta Yahudi miano apese Yesus, yanila bantile, "Soba kubaiyo komu kuasa moinaanggon motokita doi kami baikon ikoo daano komu haak mokubaiyo buno doiya." 19 Yesus timbiliyo, "Polopoyomo na Bonua nia tukon tembo tolu kooloyo yaku kekendengemo koikoidan." 20 Maka yanila bantile, "Sangkap kolono noom kotaum kona binangunan Temeneno Nabonua nia, tukon ikoo kuwotiyo kekendenge koidan tolongo tolu kooloyo?" 21 Bai Temenenodoo Nabonua Yesus naminakisuutoo doiya butongo susuungo. 22 Sambuno lapa doibundu, Yesus inotuboimo doi namatean, kona pololaing neneekemo baikon do langgedoo Iapamo yana bantile. Jadi yanila anggayomo indee komo totulis doi Kitab Moliyous lalomo tukon indee komo lapamo Yesus bantile. Yesus tingoniiyo sasaibino komian 23 Yesus daano doi Yelusalem doi tembo Lamekanano ko Paskah, badaang komian momaangga doi yana sabab minasaingdinggon yana nakinubai. 24 Bai Yesus susuungo aki naanggayo yanila sabab yana ontingoniiyo komian sasaibino. 25 Aki napalaluu mian mebee katalangan doi yana kaliangano indemo, sabab yana susuungo toiyo oila komo daano doi banggapi noano lalomo.

Yesus tukon Nikodemus

3:1 Daano komeeng komian balakaikene koagama doi Falisi miano kosambuno Nikodemus. 2 Daano kopopook meeng yana lubat doi Yesus tukon bantil, "Tama Gulu, kami toiyo Tama Mian Bisa nasosumbolii. Sabab akiyo komeeng komian monggoola mongkubai Iangge meeng mososibong mo buno Tama nakinubai, kalu Mian Bisa aki nalolainge yana." 3 Yesus timbiliyo, "Poanggayomo, akiyo komeeng komian moteali Mian Bisa namian, kalu yana aki nasinuung koikoidan." 4 "Bulaando komian mobabasalo monggoola kai sinuung koidan," Nikodemus bantile doi Yesus, "Moola kai yana usok koikoidan doi tinano tiano lalomo maka nasinuung koidan?" 5 Yesus timbiliyo, "Bisa tuuno daku bantilan nia: kalu mian aki nasinuung tukon paisu tukon Mian Bisa Na Loh, do mianoo aki nateali Mian Bisa namian. 6 Kobanggapi motubo doi dunia sinuung tukon doi tama-tinanggita, bai kalu doi cala lohani kita sosuung tukon Mian Bisa Na Loh. 7 Inai masaingding kalu yaku bantile: komuyu sasaibino sio posinuung koidan. 8 Kombombuul napuul inaando kona mongiasan; kita lengele kona lalo, bai aki nda toiyo kona lubatan tukon inaando kona tausan. Bunomo lakon doiya tukon mian mo sinuung tukon Mian Bisa Na Loh." 9 "Bulaando doiya nggoola nateali?" Nikodemus mansadai. 10 Yesus timbiliyo, "Ikoo gulu doi Islael; bulaando ikoo aki mutoiyo? "Anggayomo: kami basilingan tolongo oila kaliangano kami mo toiyo, tukon kami mebee bantilan tolongo oila komo lapamo kami kitayo; bai komuyu aki poyase talimayo komai bantilan. 12 Komuyu aki poanggayo kalu yaku basalitakene doi komuyu kolangge-langge nai dunia nia; bulaando komuyu monggoola anggayo, kalu yaku basalitakene doi komuyu kolangge-langge doi sulugaa? 13 Akiyo komeeng komian monggoola liba doi sulugaa, tolongo yana mo obuluso doi dunia, doiyamo Manusia Napau. 14 Bunomo pokakana Musa molibakene kobinda tambaga doi meeng kokayung batango doi padang lalomo, bunomo lakon doiya Manusia Napau sio nalinibakon, 15 sulano sasaibino komian mo maangga doi yana malaat tuboan mobisa tukon posidutukon." 16 Tobikon Mian Bisa namamaasikanano kobanggapi nai dunia nia, tobikon yana beekene kona na Pau mo meeng sulano doi inde-indee komiano komaangga doi yana aki nasilaka, bai malaat tuboan mobisa tukon posidutukon. 17 Mangaani Mian Bisa kapatuwo kona Pau bolikon sulano naukume kodunia nia, bai sulano nasalamatene. 18 Mian mo anggayo doi yana aki nainukum, bai mian mo aki namaangga lapamo Mian Bisa ukume, sabab yana aki naanggayo ko Mian Bisa Napau mo meeng. 19 Yana tinuntut luwedoi langge nia: Madialanoo lapamo lubat doi dunia, bai kobanggapi tolongo yase kokalipookan maka baino doi madialan, sabab yanila nakokubai lokis. 20 Doi memeeng komian mo mongkubai lokis, mosikitene komadialan; yana aki nayase lubat doi namadialanan, sulano kona kokubai mo lokis aki natotingonii. 21 Bai komian mo loingiyo ko Mian Bisa namongiasan, lubat doi namadialanan sulano nateali tokita oila kona kinubaidoo doiya daano pokokonoi ko Mian Bisa namongiasan.

Yesus tukon Yohanes Pasau Mian

22 Sala buno doiya Yesus tukon napololaing-pololaing ampakono doi Yudea. Yana dungol indaa moimoiya kotembo kona kalumbit tukon yanila mansau mian. 23-24 Doiya kosinggatoo Yohanes akiyoon nausok doi talunggu. Yana mansau mian doi Ainon, aki namododoon doi Salim, sabab indaa daano mobadaang kopaisu. Mian-mian lubat doi yana, tukon yana sauwo yanila. 25 Moimoiya Yohanes napololaing tambuuno ponggeeleki tukon Yahudi miano naatulan kaliangano babilisiian butong. 26 Yanila ampakon doi Yohanes, tukon bantile, "Tama Gulu, kai Tama daano moneneeke komian mo pololaing Tama doi Paisu Yoldan sembeleng, mo Tama otudoikene doi kami lolukonoo? Yana diabudodoo momansau mian koidan, tukon sasaibino komian ampakon doi yana!" 27 Yohanes timbiliyo, "Kobanggapi aki namoola malaat langge-langge kalu Mian Bisa aki nabeekene doi yana. 28 Komuyu susuungo lapamo lengele yaku mobantile, 'Yaku bolikon Tomundo Pasalamat. Yaku sinumbolii poloolukoni yana.' 29 Babaabu boine daano babaabu malane koona. Babaabu malane nasobat tolongo kokondong nggaupe yana tukon mondongolii, tukon sanaang molongol babaabu malane nalalo. Bunomo koidan tukon yaku. Diabudodoo yaku sanaang tuuno. 30 Yanamo komo palaluu tuuno, tukon yaku kinduungo napalaluu."

Yanamo komo lubat doi sulugaa

31 Komo lubat doi babo liisiyo sasaibino. Komo lubat doi dunia tongusokon dunia miano, tukon basalita tolongo langge-langge doi dunia. Yana mo lubat doi babo liisiyo sasaibino. 32 Yana basalita tolongo langge mo Iapamo kinita tukon linongol, bai akiyo komeeng komian moanggayo kona bantilan. 33 Mian mo anggayo doi nabantilanoo, anggayo baikon ko Mian Bisa bisa. 34 Sabab komian Mian Bisa mo bintekene pelenggene ko Mian Bisa nabantil-bantilan, sabab ko Mian Bisa Na Loh lapamo bineekon totubo doi yana. 35 Tama seange kona Pau, tukon lapamo beekene sasaibino kona kuasa doi yana. 36 Mian mo maangga doi Yesus naikon yana malaat tuboan mobisa tukon posidutukon. Bai komian mo aki naloingiyo Yesus aki namalaat tuboan. Yana Mian Bisa ukume sidutu polong posidutukon.

Yesus tukon boine Samalia

4:1 Falisi-falisi miano lengele baikon Yesus malaat tukon mansau mian lobian badaang pololaing tukon mololainge Yohanes. ( 2 Kona bisaan Yesus susuungo aki namansau mian tolongo napololaing-pololaing.) 3 Sambuno Yesus toiyo baikon ko Falisi-falisi miano lapamo lengele do halloo, yana ampakon doi Yudea abali doi Galilea. 4 Doi naampakonan yana sio naloloiyo ko Samalia. 5 Maka Yesus polongo doi meeng kokota doi Samalia kosambuno Sikhal, aki namododoon doi lipudoo lolukon Yakub mobeekene kona pau Yusuf. 9 Idoo talaat Yakub nabubung. Yesus pakadak tuuno sabab naampakonan, tobikon doiya yana osulang doi bubungoo bibilo. Doiya kosinggatoo ugaate batong songulo lua suun kooloyo, 7-8 tukon Yesus napololaing-pololaing lapamo ampakon doi kota yanila mongoli kinaan. Boobus doiya meeng koboine Samalia lubat matambuk paisu. Yesus bantil doi yana, "Tina, momoola kumangkabi monginum?" 9 Boinedoo Samalia timbiliyo, "Tuan Yahudi miano, yaku Samalia miano; bulaando Tuan mangkabi monginum paisu doi yaku?" (Sabab ko Yahudi miano akiyo kopotodulian tukon Samalia miano.) 10 Yesus timbiliyo, "Kalu naikon ikoo toiyo ko Mian Bisa napebee tukon indee komo mangkabi monginum paisu doikoo, tantu ikoo susuumu mangkabi monginum paisu doi yana, tukon yana naikon beena ikoo paisu tuboan." 11 Boinedoo bantile, "Tuan akiyo komu patambuk, naiya bubungia atean tuuno. Inaando Tuan komu malaatan paisu tuboan? 12 Yakub, tamanggami natauwa, mobeekene kami nabubungia. Yana susuungo mangala napaisu ininum naimbaa; bunomo lakon kona labuk-labuk tukon naiyayon piniala. Kai Tuan aanggene Tuan lobian babasal tukon Yakub?" 13 "Mian monginum napaisu nia yana molou koidan," Yesus nabantilano, 14 "bai komian mo monginum kopaisu naikon yaku mobeekene, aki naikon namolou koidan sidutu-posidutukon. Sabab kopaisu yaku naikon mobeekenedoo teali paisu matano doi butongo lalomo mo lomba sumbot tukon beena tuboan doi yana mobisa tukon posidutukon." 15 Boinedoo bantile, "Tuan, beena yaku paisudoo, sulano yaku akimo kumolou koidan; tukon akimo napalaluu kuabali naimbaa mangala paisu." 16 "Ampakono, uange komu langkai maka muabali naimbaa," Yesus bantile. 17 "Yaku akiyoon nadaano daku langkai," boinedoo napotim-bili. "Bisa kaha komu bantilan," Yesus napotimban. 18 "Sabab ikoo osowaano lima luunggon, tukon komalane mupodungolian bolikon mulangkai." 19 "Diabudodoo yaku toiyo Tuan meeng konabi," boinedoo nabantilano. 20 "Komai tulunan sosubaiyo ko Mian Bisa nai bunggul nia, bai Tuan natulunan bantile baikon tolongo doi Yeiusalem kolipu komian nasosubaiyano ko Mian Bisa." 21 "Anggayomo," Yesus bantile doi yana, "meeng kotembo naikon komian sosubaiyo Tama, bolikono nai bunggul nia, tukon koidan bolikon doi Yelusalem. 22 Komuyu Samalia miano sosubaiyo kolobo mo aki potingoniiyo, bai kami Yahudi miano sosuba doi Yesus kami mo tingoniiyo, sabab kokasalamatan lubat doi Yahudi miano. 23 Bai kotempono naikon nalubatan, lapamo lubat, baikon tukon Mian Bisa Na Loh nakuasa kobanggapi naikon sosuba doi Tama doiyamo Mian Bisa mo bisa pokakana kona mongiasan Tama. 24 Sabab ko Mian Bisadoo Na Loh, tukon tolongo nakuasa Mian Bisa Na Loh ko mian-mian nggoola sosubaiyo Tama bunomo lakon yana daano." 25 Boinedoo bantile doi Yesus, "Yaku toiyo Tomundo Pasalamat (mo sinombuikon Klistus) naikon lubat. Kalu yana lubat, yana bontiikene doi kita sasaibino kolangge doi kita." 26 "Yakumo naiya," Yesus bantile, "yakumo diabudodoo pobasalitai tukon ikoo." 27 Doiya kosinggatoo Yesus napololaing-pololaing abalimo. Yanila masaingding mokitayo Yesus pobasalitai tukon meeng koboine. Bai akiyo mau nabaino meeng komian doi yaniladoo mo mansadai doi boinedoo, "Tina indee komu palaluu?" kai mo mansadai doi Yesus, "Bulaando Tama pobasalitai tukon do boinedoo?" 28 Maka boinedoo tinggalemo kona gumbang idoo maka naobuleng doi kota tukon babotilanggene doi mian-mianoo indaa. 29 "Mai pokitayo komian mo bantikene yaku sasaibino kolangge mo biasa yaku kubaiyo. Kai yanamo do Tomundo Pasalamatoo?" 30 Maka dopai mian-mianoo tinggalemo konapo kota maka ampakono doi Yesus. 31 Singgat doiya napololaing-pololaing tobiyo Yesus mokaan. "Tama Gulu," yanila bantile, "mai kaano." 32 Bai Yesus timbiliyo, "Daano kokinaan doi yaku mo aki po toiyo." 33 Maka dona pololaing-pololaing yanila posadaimo, "Kai daano komian mobabakene kokinaan doi yana?" 34 Maka Yesus bantile, "Daku kinaan doiyamo tolongo loloiyo kona mongiasan bintekene yaku, tukon alapayo kolimang mo bineekon doi yaku. 35 Komuyu bantile, 'Baimo sangkap kobituwon laatemo kobapupuian.' Bai yaku bantile doikoo: Pombalenge koasi labuwedoo mo sonimo, laatemo kona pinupuian. 36 Komian mo bapupui tambuuno talimayo kona tambo tukon pototongikene kona hasil motuuk doi tuboan mo bisa tukon posidutukon. Maka komian mo masabukon tukon mian mo bapupui moola balasanaang posinggat-singgat. 37 Nasosombotiya bisa koidan, 'Komeeng masakakon kobailong bapupui.' 38 Yaku bintekene komuyu moampakon bapupui doi asi mo aki pomolimang; komian bailong balimango indaa, tukon komuyu mantalima koutungo doi yaniladoo nalimang." 39 Badaang ko Samalia miano mondoong doi kotadoo momaanggamo Yesus, sabab do boinedoo bantile, 'Yana bantile doi yaku sasaibino kolangge mo biasa yaku kubaiyo.' 40 Sambuno dopai Samaliadoo miano pososuung tukon Yesus, yanila kabiyo tukon sabole-bole sulano yana nandoong tukon yanila. Jadi Yesus ndoong idoo lua kooloyo kona kalumbit. 41 Boobus doibundu lobian badaang koidan komian momaang-ga doi Yesus sabab oila kona inotunggulikon susuungo doi yanila. 42 Yanila bantile doi boinedoo, "Kami maanggamo diabu-dodoo, bolikon koidan sabab oila doikoodoo mubinontiikon doi kami, bai kami susuunggami lapamo molongol yana, tukon kami toiyo baikon yanamo ko Pasalamat dunia."

Yesus aline komeeng kopagawe pamalenta napau moseselon

43 Sambuno lua kooloyo kona ndoongan doi Sikhal, Yesus ampakon doi Galilea. 44 Yesus susuungo lapamo bantile, "Meeng konabi aki nainodotii kalu doi nalipu susuungo." 45 Bai sambuno Yesus polong doi Galilea ko mian-mian indaa talimayo tukon sanaang konoano, sabab yanila daano doi Yelusalem doi Oloyo Babasal Paskah, tukon yanila lapamo kitayo sasaibino Yesus nakinubai. 46 Doibundu Yesus abalimo doi Kana doi Galilea, indaamo yana namoboliian paisu teali suka. Doi kotadoo daano komeeng kopagawe pamalenta, kona pau anoon momasakit doi Kapelnaum. 47 Sambuno yana ndongoliiyo Yesus molubato doi Galilea lengget doi Yudea, yana ampakon doi Yesus tukon kabiyo Yesus nalubat doi Kapelnaum sulano naaline kona pau mo kabimo mate. 48 Yesus bantil doi pagawe pamalentadoo, "Kalu komuyu aki pokitayo komo minasaingdinggon, komuyu aki pomaangga." 49 "Tuan," pagawe pamalentadoo timbiliyo, "mosobit lubat moakiyoon daku pau namate." 50 Yesus bantile doi yana, "Ampakono, komu pau tangalino." Do mianoo anggayomo Yesus nabantilan, maka yana ampakon. 51 Doi loloon tanga kona peleleani-peleleani ndobotiyo yana tukon bontiikene, "Tuan napau tangalino." 52 Maka yana mansadai doi yanila batong bulaa do paudoo natambuunan tangalin. Yanila timbiliyo, "Kolubabi ugaatene batong meeng suun kooloyo kona maligoot lapus." 53 Maka do paudoo tamano neneeke baikon doiyamo kona posinggatan Yesus nabontiikanano yana, "Komu pau totobomo." Maka yana tukon sasaibino kopulino maanggamo doi Yesus. 54 Doiyamo komo minasaingdinggon koluano luunggon Yesus mo kubaiyo doi Galilea sambuno yana lubat doi Yudea. Sesel natangalinan doi paisu Betesda 5:1 Lapa doiya daano ko Yahudi miano nalamean, maka Yesus ampakon doi Yelusalem. 2 Doi Yelusalem nggaup ko "Tataapon Domba" daano komeeng kopaisu, doi silingan Iblani sinombuikon Betesda. Idoo daano kolima kokombiang. 3 Doi kombiang-kombiangoo badaang komian masakit momoolo; daano komo piit, daano komo pelong, tukon daano komo lapit. Yanila sasaibino montotiili do paisudoo naliaabokan. 4 Sabab daano kotembono Temeneno namalaekat obulus doi paisudoo lalomo nakabuke kopaisuno. Tukon mian mo seselon indee komo tumbe tulak doi paisudoo lalomo singgatoo kopaisuno daano moliabokan mian naikon tangalin indeemo kona sesel yana mo toupiyo. 5 Doi lipudoo daano komeeng komalane mo seselon tolu kolonomo alu kotaum kolumbito. 6 Yesus kitayo yana momoolo indaa, tukon toiyomo yana malumbito tuuno kona seselonan; maka Yesus sadaiyo doi yana, "Ikoo yase mutangalin?" 7 Do mianoo moseselon timbiliyo, "Tama, akiyo komian naimbaa sulano nausekene yaku nai paisu nia lalomo doi tembo paisuno modaano liabokan. Tukon nasodo kuampakon doi paisudoo, komian bailong lukono usok." 8 Maka Yesus bantile doi yana, "Banguno, bingkate komu balayon tukon ampakono." 9 Doiya kosinggatoo do mianoo tangalino. Yana bingkate kona balayon tukon ampakono. Doiya halloo kona tealian doi oloyo Tadean. 10 Tobikon doiya kopamalenta Yahudi bantile doi mianoo mo sodo tangalin, "Oloyo nia oloyo Tadean. Ikoo aki nanggoola binggate komu balayon." 11 Bai do mianoo timbiliyo, "Mian mo aline yaku budodoo, komo sumboliiyaku binggate daku balayon tukon ampakon." 12 "Indee kai yana komo sumboliikon binggate komu balayon tukon ampakon?" yanila mansadai. 13 Bai do mianoo mo lapamo tangalin kona sesel aki natoiyo indee komiano, sabab Yesus banggilapuso doi mianoo namadaangan. 14 Boobus doibundu Yesus pososuung do mianoo doi Temeneno Nabonua lalomo, tukon bantile doi yana, "Doiya budodoo ikoo lapamo tangalin. Inaimo momongkubai lalim koidan, sulano naaki mumataup langge mo lobian kona kulokisan." 15 Maka ampakono do mianoo tukon popitoikene doi pamalenta Yahudi baikon doiyamo Yesus komo aline daku sesel. 16 Sambuno buno doiya yanila atambuunemo kona sakisaawano Yesus, sabab yana aline komian nasesel doi oloyo Tadean. 17 Bai Yesus bantile doi yanila, "Kotamanggu sidutu balimang polong naiya, tukon yaku koidan balimang." 18 Bantil-bantilanoo kubaiyo kopamalenta Yahudi pololokon mounggolii loloon sulano napo akateo yana. Yanila kubaiyo doiya, bolikon tolongo sabab yana molumbaiyo koatulan agama kaliangano doi oloyo Tadean, bai koidan mangaani yana bantile baikon ko Mian Bisadoo Tamano; koalatino yana pokakanakene kobutongo tukon Mian Bisa.

Pau nakuasa

19 Yesus timbiliyo dopai mian-mianoo buno naiya, "Poang-gayo, Pau aki nanggoola kubaiyo inde-indee kolangge tukon nakuasa susuungo. Yana tolongo moola kubaiyo kolangge yana mo kitayo doi Tamano nakinubai. Sabab komo Tama nakinubai doiyamo koidan do Paudoo nakinubai. 20 Sabab Tama seseange kona Pau tukon otudoikene doi yana sasaibino kona kinubai susuungo. Tolongo Tama naikon otudoikene doi yana kokubai-kokubai mo lobian babasal koidan, polong komuyu masaingding. 21 Tamadoo otuboiyo komian mate, tukon beena yanila tuboan mobisa tukon posidutukon; bunomo lakon doiya Pau mebee tuboan posidutukon doi mian mo yase nabinee tuboan. 22 Tama susuungo aki naukume mau indee komiano. Sasaibino kokuasa, motuuk doi baukuman lapamo beekene doi na Paudoo. 23 Tama kubaiyo doiya sulano sasaibino komian odotiiyo Pau pokakanamo yanila moodotiiyo Tama. Komian mo aki naodotiiyo Pau aki koidan naodotiiyo Tama mo sumboliiyo kona Pau. 24 Bisa tuuno daku bantil-bantilan nia: Mian mo timbikene daku bantil-bantilan, tukon anggayo doi yana mo bintekene yaku, malaat tuboan mobisa tukon posidutukon. Yana aki nainukum; yana tongosodiimo doi matean tukon malaat tuboan. 25 Poanggayomo: Naikon laate kotempono - bai lapamo polong kotempono - mian momate naikon molongol Mian Bisa Napau alalo. Tukon mian mo molongol yana naikon tubo. 26 Pokakana Tama susuungo tuboan nalubatan, yana tealikene kona Pau tuboan nalubatan koidan. 27 Yana lapamo beekene doi na Pau kohaak sulano tindokiiyo, sabab yana Manusia Napau. 28 Inai komuyu pomasaingding polengele niiya hallia, sabab kotempono naikon lubat baikon sasaibino komian mo mate lengele koalalo, 29 maka natobuat doi kibul. Mian mo lapamo mokubai monondokan naikon abali luwedoi matean tuuk doi tuboan. Bai mian mo lapamo mongkubai lokis yana tubo bai malaat ukuman."

Kona tutuuwan kaliangano Yesus

30 "Yaku aki nanggoola mongkubai oioila motolongo ku-mongiasan susuunggu. Yaku tolongo mongukum pololoi tukon Mian Bisa napobintokon. Tukon daku putusan adil, sabab yaku aki kuloloiyo daku mongiasan susuunggu, bai Tama namongiasan mo bintekene yaku. 31 Andeno yaku mebee bantilan motolongo tuuk doi butonggu susuunggu, do bantilanoo aki namoola inangga. 32 Bai daano komian bailong mo mebee bantilan motuuk doi yaku, tukon yaku toiyo dona bantilanoo bisa. 33 Komuyu lapamo mobintokon bito-bito doi Yohanes, tukon yana lapamo mebee bantilan mo bisa kaliangano doi yaku. 34 Hallia yaku bantile, bolikon sabab yaku palaluuwo kobantilan doi banggapi, bai sulano komuyu posinalamaton. 35 Yohanesdoo buno posi mo kolot tukon tebeaason kolaango. Tolongo aki namalumbit komuyu sanaang mantalima do laangodoo. 36 Bai daku bantilan lobian babasal doi Yohanes nabantilan. Oila daku kinubai budodoiya, doiya limang mo pinalentakon Tama doi yaku, natokitaan baikon Tama molapamo bintekene yaku. 37 Tukon Tama mo bintekene yaku koidan mebee bantilan motuuk doi yaku. Komuyu akiyoon pomolongol alalo kai mokita duduso. 38 Kona bantil-bantilan akiyo komo tangabos doi noamuyu lalomo sabab komuyu aki pomaangga doi yaku nabobintokon. 39 Komuyu palajalio ko Kitab Moliyous sabab komuyu aanggene baikon tukon cala doiya komuyu malaat tuboan mobisa tukon posidutukon. Tukon doi Kitab Moliyousoo daano mebee bantilan motuuk doi yaku. 40 Bai komuyu aki poyase lubat doi yaku sulano pomalaat tuboan posidutukon. 41 Yaku aki kumounggolii taanggaan doi banggapi. 42 Yaku tingoniiyo komuyu. Yaku toiyo komuyu akipo mamaasikene ko Mian Bisa doi noamuyu lalomo. 43 Yaku lubat tukon kuasa Tamanggu, bai komuyu aki potalimayo yaku. Bai kalu mian bailong lubat tukon nakuasa susuungo, komuyu yase talimayo yana. 44 Bulaando komuyu nggoola anggayo, kalu komuyu mounggolii tanggaalan doi tulamuyu, tukon aki ponggoola mounggolii tanggaalan doi Mian Bisa mo Meeng? 45 Inai poaanggene yaku asalakene komuyu doi Tamanggu salaano. Tolongo komo asalakene komuyu doiyamo Musa, yanamo kopo minoinikon. 46 Ande-andeno komuyu anggayo doi Musa, komuyu naikon anggayo yaku sabab kaliangano yakumo yana tulise. 47 Bai kalu komuyu aki poanggayo indee Musa natinulis, bulaando kopoo moolaan maangga oila daku binantil?"

Yesus mebee kaan lima koloon komian

6:1 Bubulaa kotembo doibundu Yesus ampakon doi Paisu Galilea sembeleng, mo sinombuikon Paisu Tibelias. 2 Sambuno polong indaa, badaang komian momalaing yana sabab yanila lapamo mongkita komo minasaingdinggon yana mo kubaiyo tukon aline ko mian-mian momasakit. 3 Yesus tolibo doi bunggul bungkokono, maka osulang idoo tukon napololaing-pololaing. 4 Doiya kosinggatoo loolanimo ko Oloyo Babasal Paskah Yahudi. 5 Sambuno Yesus kitayo potikunggon, yana kitayo komian potutuundu molubat doi yana. Maka yana bantil doi Filipus, "Inaando konda malaatan bangolian kinaan, sulano sasaibino namian nia namoola kaan?" ( 6 Yesus lapamo toiyo indee naikon kona kinubai, bai yana bantile buno doiya sabab yana ujio Filipus.) 7 Filipus timbiliyo, "Loti koolino lua kosakato kolupia aki naikon nasukup doi mian-mian nia, mau nabaino ponggidikon." 8 Yesus napololaing bailong, doiyamo Andelias, Simon Petulus utuso bantile, 9 "Dimbaa daano kopau-pau malane tukon lima koloti tukon lua koikan. Bai bulaando kona tealian tuuk doi mian mobadaang nia?" 10 "Sumboliiyo ndaiya mian-mianoo naosulang," Yesus bantile. Doi lipudoo daano badaang kobulung, maka dopai mian-mianoo osulango doi bulungoo - uga-ugaate daano lima koloon komian mala-malane. 11 Doibundu Yesus alayo do lotidoo, maka libakene konasyukuul doi Mian Bisa. Lapamo doiya yana ebe-ebesemo do lotidoo doi mian badaang. Boobus yana ebe-ebese do ikanoo tukon yanila kaan polong biya-biyai. 12 Sambuno lapa kaan sasaibino yanila bobosul, Yesus bantil doi napololaing-pololaing, "Popototongikene do kinaano labino; inai nadaano komo tangaison." 13 Maka yanila pototongikene songulo lua kobois momoono kolabino do kinaano lima koloti komo kinaan doi mianoo badaang. 14 Sambuno mian badaangoo kitayo komo minasaingdinggon Yesus mo kubaiyo, yanila bantile, "Bisa, naiyamo ko Nabi mo minoinikon molubat doi dunia!" 15 Yesus toiyo yanila yase lubat sulano pakisaayo yana teali napo tomundo. Tobikon doiya yana ampakono dampas doi lipu mobabungkukon.

Yesus papakon doi paisu bungkukono

16 Salataa kooloyo adukon kaput, Yesus napololaing-pololaing ampakono doi paisu. 17 Maka yanila lakit doi duanganoo pintosiiyo do paisudoo kona tuduan doi Kapelnaum. Kooloyo kalipookano bai Yesus akiyoon nalubotiiyo yanila. 18 Sambuno buno doiya do paisudoo tambuuno babokolan sabab mombuul makansang. 19 Sambuno yanila talabut ugaate limamo kai noomo kokilo kona kodoon, yanila kitayo Yesus lubat doi napo duangan tukon ampakon doi paisu bungkukono. Yanila matakut tuuno. 20 Bai Yesus bantil doi yanila, "Inai pomatakut, naiya yaku!" 21 Maka sanaang yanila noano talimayo yana doi duanganoo, tukon doiya kosinggatoo dona poduangan polong doi napo lipu pinakituu.

Mian badaang unggoliiyo Yesus

22 Modoakon kooloyo mian badaangoo mo daano dungol doi paisudoo sembeleng, toiyo budodoiya tolongo meeng koduangan indaa. Yanila toiyo Yesus napololaing-pololaing lapamo taus tukon do duanganoo, bai Yesus aki namalaing. 23 Doibundu moimoiya koduangan doi Tibelias lubat doi lipudoo tukon balabu lolani do mianoo badaang namakaanan loti Iapamo Temeneno mopolonggon syukuul. 24 Sambuno mian badaang kitayo baikon Yesus mau koidan napololaing-pololaing akiyo idoo, yanila lakito doi duangan-duanganoo tukon ampakono doi Kapelnaum umboliiyo Yesus. Yesus, loti mo mebee tuboan 25 Sambuno mianoila pososuung tukon Yesus doi paisu sembeleng, yanila mansadai doi yana, "Tama Gulu, indee kosinggatoo Tama napolongan naimbaa?" 26 Yesus timbiliyo, "Bisa, komuyu mounggoliiyo yaku bolikon komuyu mangalatikene komakisuuto komo minasaingdinggon yaku mo kubaiyo, bai tolongo komuyu molapamo kaan polong bobosul. 27 Inai pobalimang sulano pomalaat kinaan mo moola kabus tukon boowan. Pobalimango sulano pomalaat kinaan mo aki naboowan tukon mo beena tuboan mobisa tukon posidutukon. Kinaanoo naikon Manusia Napau komo beekene doi komuyu, sabab yana lapamo Tama Mian Bisa odduke." 28 Maka yanila mansadai doi yana, "Indee komai kinubai sulano mai kubaiyo ko Mian Bisa namongiasan?" 29 Yesus timbiliyo, "Naiyamo ko Mian Bisa nainiyas doi komuyu: poanggayomo yana Mian Bisa mo sumboliiyo." 30 "Kalu buno doiya," yanila bantile, "indee kotandano mo moola Tama beekene sulano mai kitayo tukon anggayo doi Tama? Oila naikon Tama nakinubai? 31 Kotumbunggami makaan manna doi padang lalomo, pokakana mototulis doi Kitab Moliyous lalomo, 'Yana beena yanila kinaan loti doi sulugaa.' " 32 Maka Yesus bantile doi yanila, "Poanggayomo: Bolikon Musa, bai Tamanggumo komo beena doi komuyu loti mo bisa doi sulugaa. 33 Sabab loti Mian Bisa nabineekon doiyamo yana mo obulus doi sulugaa tukon mebee tuboan kobanggapi doi dunia." 34 "Tama," yanila bantile, "beena kami do lotidoo sidutu." 35 "Yakumo koloti beena tuboan," Yesus bantile doi yanila. "Mian mo lubat doi yaku akimo namalaal koidan posidutukon. Tukon mian mo maangga doi yaku akimo namolou koidan polong posidutukon." 36 "Bai buno kubantilano doi komuyu, mau komuyu molapamo kitayo yaku, komuyu aki pomaangga. 37 Sasaibino komian Tamanggu mo beekene doi yaku yanila lubat doi yaku. Yaku aki kutolake indee komo lubat doi yaku. 38 Sabab yaku obulus doi sulugaa, bolikon sulano kukubaiyo daku mongiasan susuunggu, bai yana namongiasan sumboliiyo yaku. 39 Naiyamo kona mongiasan mo sumboliiyo yaku: sulano doi sasaibino komian mo bineekon doi yaku, akiyo komeeng molapus; bai sulano yaku kuotuboiyo yanila doi Oloyo Nakiamatan. 40 Bisa naiyamo ko Tamanggu namongiasan: Sulano sasaibino komian mo kitayo Paudoo tukon anggayo yana malaat tuboan mobisa tukon posidutukon, tukon yaku otuboiyo koidan doi Oloyo Nakiamatan." 41 Yahudi mianoo daango tambuunemo nanggimoliiyano Yesus, sabab yana bantile: "Yaku loti mo obulus doi sulugaa." 42 Yanila bantile, "Baanggon niiya Yesus, Yusuf napau? Kami tingoniiyo kotamano tinano! Bulaando yana bantile baikon yana obulus doi sulugaa?" 43 Maka Yesus bantile doi yanila, "Inai ponggimal. 44 Akiyo komeeng komian momoola lubat doi yaku, kalu Tamanggu mo sumboliiyo yaku, aki nababayo yana doi yaku; tukon indee komo lubat naikon yaku otuboiyo doi Oloyo Nakiamatan. 45 Doi Nabi-nabi na Buku lalomo daano mototulis buno naiya, 'Sasaibino komian naikon Mian Bisa otunggule.' Jadi sasaibino komian mo molongol doi Tama tukon monggiotunggulkon doi yana, lubat doi yaku. 46 Doiya aki nabisa baikon daano komian mo Iapamo kitayo Tama. Tolongo yana komo lubato doi Mian Bisa, komo lapamo kitayo Tama. 47 Potoiyo: Mian mo maangga, malaat tuboan mobisa tukon posidutukon. 48 Yakumo koloti mo mebee tuboan. 49 Pombumbu makaan manna doi padang lalomo tukon yanila mate koidan. 50 Bai aki nabuno doiya dolotidoo mo obulus doi sulugaa; mian mo makaan do lotidoo aki namate. 51 Yakumo koloti mo obulus doi sulugaa - loti mo beena tuboan. Mian mo makaan naiya loti nia malaat tuboan posidutukon. Loti naikon yaku mo beekene motuuk doi banggapi nai dunia nia doiyamo sailonggu." 52 Yanila lengele doiya, mian badaang Yahudi ponggeeleki meeng tukon meeng. "Bulaando naiya mian nia monggoola beekene kosailo doi kita sulano nda kaane?" yanila bantile. 53 Maka Yesus bantile doi yanila, "Poanggayomo: Kalu komuyu aki pomakaan Manusiadoo Napau sailo tukon monginum sauno, komuyu bisa-bisa aki potubo. 54 Mian mo makaan sailonggu tukon monginum saunggu malaat tuboan mobisa tukon posidutukon tukon yaku otuboiyo yana doi Oloyo Nakiamatan. 55 Sabab kosailonggu bisa-bisa kinaan, tukon kosaunggu bisa-bisa ininum. 56 Mian mo makaan sailonggu tukon moinum saunggu, pomeenggon tuuno tukon yaku, yaku tukon yana. 57 Tama mo tubodoo, sumboliiyo' yaku tukon yaku tubo doi Tama. Bunomo Iakon mian mo makaan sailonggu naikon yana tubo doi yaku. 58 Naiyamo koloti mo obulus doi sulugaa: bolikon loti mo buno tumbumuyu nakinaan. Sabab kaane do lotidoo, yanila mate koidan. Bai mian mo makaan loti nia yana malaat tuboan posidutukon." 59 Sasaibino doiya Yesus bantile tembo Yesus mongotunggul doi bonua kaledaan doi Kapelnaum.

Bantil-bantilan mo mebee tuboan mobisa tukon posidutukon

60 Sambuno Iapa molongol Yesus nabantil-bantilan, badaang doi napololaing bantile, "Otunggul nia todudul babalat. Indee komo nggoola talimayo!" 61 Yesus toiyo doi napololaing-pololaing nggimal doiya halloo. Maka yana bantile, "Oilakai komuyu alatio sala doiya bantil-bantilanoo? 62 Bulaando kona tealian naikon kalu komuyu kitayo Manusia Napau abali liba doi nadungolan tumbeno? 63 Komo kubaiyo kobanggapi tubo doiyamo Mian Bisa Na Loh. Banggapi nabukuanan akiyo kotakoso. Bantil-bantilan nia yaku mo bantile doi komuyu doiya Mian Bisa Na Loh nabantilan tukon bantil-bantilan mo mebee tuboan. 64 Mau nadaano koidan doi komuyu mo aki namaangga." (Yesus toiyomo doi tumbe-tumbeno inde-indee komo aki namaangga, tukon indee komo kulokisanggene yana.) 65 Maka Yesus bantile koidan, "Doiyamo kokaliangano yaku bontiikene doi komuyu baikon akiyo komeeng komian monggoola lubat doi yaku, kalu Tama aki nameleosene." 66 Tambuuno doiya kosinggatoo badaang kona pololaing motinggale yana, tukon akimo nayase momalaing koidan. 67 Maka Yesus mansadai doi songulo luadoo kona pololaing, "Oilakai komuyu naikon tinggale yaku?" 68 "Temeneno," Simon Petulus bantile doi yana, "doi indee miano naikon komai tausan? Bantilan Temeneno momebee tuboan mobisa tukon posidutukon. 69 Kami lapamo anggayo tukon tutuu baikon Yesus bito-bito momoliyous doi Mian Bisa." 70 Yesus timbiliyo, "Bolikon kai yaku komo piliyo komuyu mosongulo lua nia? Mau nadaano komeeng doi komuyu nia moteali ibiliis!" 71 Yesus naminakisuuti doiyamo Yudas Simon Iskaliot napau. Sabab mau Yudas meeng komian pololaingo Yesus, bai yanamo komo kulokisanggene Yesus.

Yesus tukon utus-utuso

7:1 Sambuno buno doiya Yesus ampakono doi yayaa doi Galilea. Yana aki nayase doi kabupaten Yudea sabab kopamalenta Yahudi natetel akateyo yana. 2 Doiya kosinggatoo adukono lolani ko Oloyo Babasal Sandung Loon. 3 Maka Yesus utus-utuso bantile doi yana, "Tinggalemo naiya lipu nia tukon ampakon doi Yudea, sulano komu pololaing-pololaing nggoola kitayo komu limang. 4 Akiyo komian mo nggoola seekene kona kinubai, kalu yana yase natololongol. Kalu ikoo kubaiyo kolangge-langge pokakana doiya, sasaibino kolipu sio natoiyo!" ( 5 Sabab koutus-utuso susuungo aki naanggayo doi yana.) 6 "Akiyoon nalaate kotembono doi yaku," Yesus bantile doi yanila, "bai tuuk doi komuyu samba-samba kotembo moola. 7 Nadunia nia aki namoola mosikitene komuyu. Bai yaku takainomo dunia mosikitene, sabab sidutu yaku bantile doi dunia nia baikon kona kokubai kulokis. 8 Poampakono komuyu susuumuyu doi lameanoo. Yaku aki kuampakon sabab akiyoon nalaate kotembono." 9 Bunomo doiya Yesus nabantilano doi utus-utuso, tukon yana ndoongo doi Galilea.

Yesus daano doi lamean Sandung Loon

10 Sambuno utus-utuso taus doi lameanoo, Yesus aki nabiyok-biyok ampakon susuungo komian akiyo komo toiyo. 11 Polapakon do lameanoo, kopamalenta Yahudi unggoliiyo yana tukon masa-mansadaikene, "Inaando yana?" 12 Badaang komian tambuuno polisaukene kaliangano yana. Daano komo bantile, "Yana mian monondok." Daano koidan komo bantile, "Aki! Yana tolongo atapayo komian badaang natuboan." 13 Bai akiyo komeeng komian mobalani basilingan longolikene kaliangano yana sabab yanila matakutene kopamalenta Yahudi. 14 Doi lameanoo tanga-tangano, Yesus usok doi Temeneno Nabonua, maka yana tambuun bangotunggul. 15 Kopamalenta Yahudi masaingding tuuno tukon bantile, "Bulaando naiya mian nia mobadaang kolangge tinoi bai aki nasikolah?" 16 Yesus timbiliyo, "Naiya kuinotunggulkon nia bolikon kuotunggul, bai yana naotunggul bitekene yaku. 17 Mian mo yase loloiyo ko Mian Bisa namongiasan, naikon toiyo oilakai daku otunggul luwedoi Mian Bisa kabai doi yaku susuunggu. 18 Mian mo mebee otunggul susuungo tolongo mounggolii nangginaalan kobutongo susuungo. Bai komian mo mounggolii tanggaan moluwedoi Mian Bisa mo sumboliiyo yana, doiya mian jujul, aki nabakala-kala. 19 Baanggon Musa lapamo beekene Mian Bisa napalenta-palenta doi komuyu? Bai doi komuyudoo komo aki potulutiyo do palenta-palentadoo. Bulaando komuyu moyase akateyo yaku?" 20 Mian badaangoo timbiliyo, "Ikoo tando! Indee komo yase akateyo ikoo?" 21 Yesus timbiliyo, "Tolongo meeng kolimang yaku mokubaiyo doi oloyo Kopituno, komuyu masaingdingo. 22 Musa beena komuyu atulan sulano pobasunat - mau do basunatanoo kona bisaan aki naluwe doi Musa, bai doi pombumbu loolukoo akiyoon nadaano Musa. Tobikon doiya, mau doi oloyo Tadean komuyu sunate komian. 23 Kalu komuyu kubaiyo doiya sulano naaki posalayo Musa naatulan doi basunatanoo, bulaando komuyu monggimoliiyo yaku sabab yaku mootuboiyo ko mian-mian momasakit doi oloyo Tadean? 24 Inai poukume komian tolongo lobo mo tokita, bai sio natuuk doi naadilan."

Kai bisa Yesus Tomundo Pasalamat?

25 Boobus doiya daano bubulaa ko Yelusalem miano bantile, "Bolikon kai naiya domianoo mo inumbolii sulano nainakate? 26 Pokitayo yana basalita tukon bebas doi mian badaang salaano, tukon akiyo komian mo bantile inde-indee doi yana! Kai konda pamalenta-pamalenta daanomo komo toiyo yanamo naiya ko Tomundo Pasalamat? 27 Bai kalu do Tomundodoo Pasalamat lubat, akiyo komeeng komian motoiyo yaando kona lenggetan! Banggokai kita toiyo doiyaa kona lenggetan namian nia." 28 Doibundu Yesus daano mongotunggul doi Temeneno Nabonua lalomo, yana nggeleamon tukon alalo mo babasal, "Jadi komuyu toiyo indee yaku nia, tukon doiyaa daku lenggetan? Yaku aki kulubat tukon kumongiasan susuunggu. Yana bintekene yaku mo daano kona haak mobintekene yaku, tukon yana nggoola inangga. Bai komuyu aki potingoniiyo yana. 29 Yaku tingoniiyo yana, sabab yaku luwedoi yana, tukon yanamo komo bintekene yaku." 30 Doiya kosinggatoo yanila yase lakoyo Yesus, bai akiyo komo balani taaniyo yana, sabab akiyoon nalaate kotembono. 31 Badaang doi mian-mianoo tambuuno maangga doi yana, tukon bantile, "Kalu Tomundo Pasalamatoo lubat, oilakai lobian badaang komo minasaingdinggon monggoola yana kubaiyo tukon doi mian nia?"

Akalo Yesus nalinakoan

32 Falisi miano ndongoliiyo bulaando do mianoo badaang napolisaukanano kaliangano Yesus. Tobikon doiya yanila pomeenggon tukon imam-imam kapalano, yanila sumboliiyo komoimoiya kopototooli Temeneno Nabonua sulano yanila ampakon molakoyo Yesus. 33 Yesus bantile doi mian badaangoo doi Temeneno Nabonua lalomo, "Tolongo budodoiya yaku daano polaing komuyu. Nalapa doiya yaku naikon abalimo doi mo bintekenedoo yaku. 34 Komuyu naikon unggoliiyo yaku, bai aki popososuunggene yaku; sabab komuyu aki nanggoola lubat doi lipu naando daku daanoan." 35 Maka pamalenta Yahudi bantil doi meeng tukon doi bailong, "Mian nia yase ampakon doiyaa tobikon kita aki nda pososuunggene yana? Oilakai yana yase ampakon doi Yahudi miano mo dungol doi lipu bailong doi Yunani miano, tukon mongotunggul Yunani miano? 36 Indee komakisuuto tukon nabantilan baikon kita unggoliiyo yana bai aki nanggoola pososuunggene yana tukon baikon kita aki nda nggoola lubat doi lipu nadaanoan yana?"

Paisu mo mebee tuboan

37 Doi oloyo napupusan do lameanoo, doiyamo oloyo mo palaluu tuuno, Yesus kokondong doi Temeneno Nabonua lalomo tukon bantile, "Mian mo molou sio nalubat doi yaku sulano namonginum. 38 Doi mian mo anggayo yaku, totulis doi Kitab Moliyous, 'Doi noano lalomo lombamo kopaisu mo mebee tuboan.'" ( 39 Yesus basilinganggene kaliangano ko Mian Bisa Na Loh, naikon doi mianoo mobadaang motalimayo tukon anggayo yana. Sabab doiya kosinggatoo Mian Bisa Na Loh akiyoon nabineekon; sabab Yesus akiyoon nakinabasal tukon doi namatean.) 40 Badaang komian mondongolii oila komo Yesus nabinantil, tukon doi yaniladoo daano komo bantile, "Naiya mian nia doiyamo Nabidoo!" 41 Kobailong bantile, "Naiyamo ko Tomundo Pasalamat!" Bai daano komo bantile, "Eh, bulaando ko Tomundo Pasalamat molubat doi Galilea? 42 Doi Kitab Moliyous lalomo totulis baikon Tomundo Pasalamat daano katulunan Daud tukon naikon lubat doi Betlehem, doiyamo Daud nalipu." 43 Doibundu tambuuno komian badaang ponggeelekikene doi Yesus. 44 Daano komo yase lakoyo yana, bai akiyo komeeng komian monggoola taaniyo.

Pamalenta Yahudi aki namaangga

45 Sambuno dopadagaidoo Temeneno Nabonua mo sinumbolii ampakon lakoyo Yesus lubato koidan, imam-imam kapalano tukon Falisi mianodoo sadaiyo doi yanila, "Bulaando komuyu moaki pobabayo yana doisumai?" 46 Padagai-padagaidoo timbiliyo, "Eh, akiyoon nadaano komeeng komian mobasilingan pokakana yana!" 47 "Oilakai mau komuyu koidan lapamo yana atapayo?" Falisi mianodoo bantile. 48 Kai daano doi nda pamalenta-pamalenta kabai Falisi miano mo anggayo yana? 49 Bai mian badaang nia, yanila aki natingoniiyo Musa naukum, tukon mau nabulaandomo koidan bai yanila lapamo kinutuk." 50 Daano komeeng komian doi Ealisi mianodoo doiyamo Nikodemus mo biasa lubat doi Yesus. Nikodemus bantil doi mian Ealisi bailong, 51 "Manulut Ukum, meeng komian aki namoola inukum kalu akiyoon kona palakala linongol tukon kokubai akiyoon napinalesa." 52 "Kai mau ikoo doi Galilea?" yanila timbiliyo, "Palesayo ko Kitab Moliyous! Ikoo naikon kitayo baikon akiyo konabi mo luwedoi Galilea!"

Meeng koboine linaat balolowa

53 Sambuno buno doiya, sasaibino komian mule doi nabonua. 8:1 Bai Yesus ampakon doi Zaitun Bunggulo. 2 Modoakon kooloyo dowa-dowasoono yana ampakon koidan doi Temeneno Nabonua, badaang komian molubat doi yana. Yesus osulang, tukon tambuuno mongotunggul doi yanila. 3 Daano yana mobangotunggul, gulu-gulu agama tukon mian-mian Falisi babayo doi yana meeng koboine mo linaat balolowa. Yanila sumboliiyo boinedoo kokondong doi tanga-tanga, 4 maka yanila bantile doi Yesus, "Tama Gulu, boine nia linaat daano balolowa. 5 Doi Musa na Ukum lalomo daano koatulan baikon koboine mobuno naiya sio nasikoli batu pomatekon. Budodoiya bulaandomo Tama napopikikon?" 6 Yanila mansadai buno doiya tuuk natimbiliyo sulano yanila nggoola asalakene yana. Bai Yesus tolongo tootuku, tukon batulis doi buta tukon limano saano. 7 Sambuno yanila dadase, yana benggete kooluno tukon bantile doi yanila, "Mian mo akiyo kona lalim doi komuyu, sobiyomo yana mo sakule tumbe tukon batu doi boinedoo." 8 Lapa doiya Yesus tootuku koidan tukon batulis koidan doi buta. 9 Sambuno yanila ndongoliiyo Yesus mobantile buno doiya, ampakono yanila mootinggale do lipudoo, meeng tukon meeng tambuun doi momotuwa. Doibundu baino Yesus susuungo komo dungol idoo tukon doboinedoo mo daano kokondong doi natampat. 10 Maka Yesus benggete kooluno tukon bantil doi boinedoo, "Inaandomo yanila sasaibino? Akiyo komo daano ukume ikoo?" 11 "Akiyo, Tama," boinedoo timbiliyo. "Monondok," Yesus bantile, "yaku koidan aki kuukume ikoo. Budodoiya ampakono, inaimo balolowa koidan."

Yesus madialan dunia

12 Yesus basilingan koidan doi mian badaang, kona bantilano, "Yakumo komadialan dunia. Mian mo loloiyo yaku aki naampakon doi kalipookan lalomo, bai malaat tuboan madialan." 13 "Budodoiya ikoo mebee bantilan doi butomu susuumu," Falisi mianodoo bantile doi yana, "Komu bantilanoo aki natutuu." 14 Yesus timbiliyo, "Mau kai kumebee bantilan doi butonggu susuunggu, daku bantilanoo tutuu; sabab yaku toiyo daku lubatan tukon daku ampakonan. Komuyu aki potoiyo inaando daku lubatan tukon daku ampakonan. 15 Komuyu tindokiiyo komian tolongo banggapi naakal; yaku aki kutindokiiyo mau meeng komian. 16 Bai kalu andeno yaku tindokiiyo komian, daku putusan adil, sabab yaku aki nabaino susuunggu; Tama mo bintekene yaku daano pomeenggon yaku. 17 Doi Musa na Ukum lalomo totulis buno naiya: Kobantilan mo bisa doiyamo bantilan doi lua komian. 18 Komo beena bantilan doi butongo daano lua -yaku tukon Tama mo bintekene yaku." 19 "Kotamamudoo inaando?" yanila bantile. Yesus timbiliyo, "Komuyu aki potingoniiyo yaku mau Tamanggu. Ande-andeno komuyu tingoniiyo yaku, tantu komuyu tingoniiyo ko Tamanggu koidan." 20 Sasaibino doiya Yesus bantile tembo yana daano mobango-tunggul doi Temeneno Nabonua lalomo loolani kopeti sosubakon natangabosan. Bai akiyo komeeng komian mo lakoyo yana, sabab akiyoon nalaate kotembono.

Doi lipu kuampakonan, komuyu aki ponggoola lubat

21 Yesus bantil koidan doi yanila, "Yaku naikon ampakono, tukon komuyu naikon unggoliiyo yaku, bai komuyu sio pomate doi polalim lalomo. Doi lipu kutausan, komuyu aki ponggoola lubat." 22 Maka pamalenta Yahudi bantile, "Ugaate yana akateyo kobutongo, sabab yana bantile, 'Doi lipu kutausan, komuyu aki ponggoola lubat.'" 23 Maka Yesus bantil doi yanila, "Komuyu lubat doi bilit; bai yaku lubat doi babo. Komuyu doi dunia nia; yaku bolikon doi dunia. 24 Doiyamo kosababpo yaku bantile doi komuyu, baikon komuyu mate doi polalim-lalim lalomo. Tukon takainomo komuyu mate doi polalim-lalim lalomo, kalu aki poanggayo baikon 'yakumo yana komo sinombuikon YAKU DAANO'." 25 "Ikoo indee miano kona tutuuwan?" yanila sadaiyo. Yesus timbiliyo, "Indee kona tuukan yaku mobasalita koidan tukon komuyu! 26 Daano badaang kolangge motuuk doi komuyu yaku mo yase bantile tukon tindokiiyo. Bai yana mo bintekene yaku nggoola inangga. Tukon yaku popitoikene doi dunia oila komo yaku lengele doi yana." 27 YaniIa aki naalatio baikon yana daano posalitai doi yanila tentang Tama. 28 Tobikon doiya Yesus bantile doi yanila, "Sio kalu komuyu lapamo katandake do Manusiadoo Napau, komuyu naikon toiyo baikon 'yakumo naiya komo sinombuikon YAKU DAANO', tukon komuyu naikon toiyo baikon akiyo komeeng daku kinubai motuuk doi butonggu susuunggu. Yaku tolongo bantile oila komo inotunggukon Tama doi yaku. 29 Tukon yana mo bintekene yaku daano pomeenggon yaku. Yana aki nabaino sodiiyo yaku susuunggu, sabab yaku sidutu kubaiyo oila komo sanaanggene konoano." 30 Sambuno lapa Yesus bantile sasaibinodoo, badaang komian moanggayo yana.

Mian Bisa mo bisa osodiiyo komuyu

31 Doibundu Yesus bantil doi Yahudi miano mo lapamo maangga doi yana, "Kalu komuyu tubo loingiyo daku otunggul komuyu bisa-bisa kupololaing, 32 maka komuyu tingoniiyo ko Mian Bisa mo bisa, tobikon doiya komuyu inosodiimo." 33 "Kami nia Abalaham natulunan," yanila bantile. "Akiyoon nadaano kami komo teali indeemo naata! ,Oila komu makisuut tukon mobantile, 'Komuyu naikon inosodiimo'?" 34 "Bisa tuuno daku bantilan nia," Yesus bantile doi yanila. "Mian mo mongkubai lalim, doiya lalim naata. 35 Tukon meeng koata aki namalaat dungolan mo tataap doi pulino, bai kopau malaat dungolan moposidutukon doi pulino. 36 Tobikon doiya, kalu paudoo osodiiyo komuyu, komuyu bisa-bisa tongosodii. 37 Takainomo yaku toiyo komuyu Abalaham natulunan. Mau komuyu yase akateyo yaku, sabab komuyu aki potalimayo daku otunggul. 38 Oila daku kinita doi Tamanggu, doiyamo daku binantil. Bai komuyu kubaiyo oila tamamuyu nainotunggukon doi komuyu." 39 Yanila timbiliyo, "Kotamanggami doiyamo Abalaham." "Ande-andeno komuyu bisa-bisa Abalaham napau," Yesus bantile, "tantu komuyu kubaiyo indee Abalaham nakinubai. 40 Yaku pelenggene doi komuyu kolobo mobisa yaku mondongo-liiyo doi Mian Bisa, bai komuyu tolongo yase akateyo yaku. Abalaham aki namokubai komo buno doiya! 41 Komuyu kubaiyo oila kotamamuyu nakinubai susuungo." Yanila timbiliyo, "Kami bolikon pau-pau lolowa. Kotamang-gami tolongo meeng, doiyamo Mian Bisa momeeng." 42 Maka Yesus bantile doi yanila, "Ande-andeno Mian Bisadoo Tamamuyu, komuyu mamaasikene yaku, sabab yaku luwedoi Mian Bisa. Yaku aki kulubat tolongo kumongiasan susuunggu, bai yanamo komo bintekene yaku. 43 Oila kosababpo komuyu mo aki pomangalatikene oila daku binantil? Sabab komuyu aki ponggola loingiyo daku otunggul. 44 Ibiliis kotamamu, tukon komuyu yase loloiyo kotamamuyu namongiasan. Doi tumbe-tumbeno Ibiliisoo pangakate. Yana aki nasidutu daano doi namonondokan, sabab akiyo komonondokan doi yana. Kalu yana bakala-kala doiya bisa, sabab bunomo doiya kona kokubai. Yanamo kokala tukon kokala naluwean. 45 Bai yaku bantile komonondokan, tukon tobikon doiya komuyu aki poanggayo yaku. 46 Indee komiano doi komuyu nokon monggoola tudoikene baikon daano daku lalim? Kalu yaku bantile komo monondok, bulaando komuyu moaki poanggayo yaku? 47 Mian moluwedoi Mian Bisa, molongol Mian Bisa nabantilan. Bai komuyu bolikon doi Mian Bisa, tobikon doiya komuyu aki poyase molongol."

Yesus tukon Abalaham

48 Yahudi mianodoo timbiliyo Yesus, "Aki kai nakala komai bantilan baikon ikoo Samalia miano mo inusoki setan?" 49 Yesus timbiliyo, "Yaku aki kuinusoki setan. Yaku odotiiyo ko Tamanggu, bai komuyu totulaiyo yaku. 50 Yaku aki kumounggolii pongodotiian motuuk doi yaku. Daano komeeng komo kakaatenggene daku tongodotiian tukon yanamo komo mongukum. 51 Bisa tuuno daku bantilan nia, mian mo loloiyo daku bantilan, posidutukon aki namate." 52 Maka Yahudidoo miano bantile doi Yesus, "Budodoiya kami toiyo ikoo nia bisa-bisa moinusoki setan! Abalaham lapamo mate, bunomo lakon sasaibino konabi. Bai ikoo bantile, 'Mian mo loloiyo daku bantilan, posidutukon aki namate.' 53 Kalu Abalaham susuungo lapamo mate, tukon sasaibino koidan konabi lapamo mate, ikoo nia indee? Bulaando ikoo molobian babasal tukon tamanggami Abalaham!" 54 Yesus timbiliyo, "Andeno yaku mounggolii tongodotiian motuuk doi butonggu susuunggu, pongodotiianoo akiyo kotakoso. Komo odotiiyo yaku doiyamo Tamanggu komuyu mo aanggene po Mian Bisa, 55 banggokai komuyu aki potingoniiyo yana. Bai yaku tingoniiyo yana. Andeno yaku bantile baikon yaku aki kutingoniiyo yana, maka yaku meeng komian mokala-kala, pokakana buno komuyu. Yaku tingoniiyo yana, tukon loloiyo kona bantilan. 56 Kotamamu Abalaham sanaang tuuno baikon yana naikon kitayo daku tembo. Yana lapamo kitayo tukon yana sanaang!" 57 Maka Yahudi miano bantil doi Yesus, "Komu umul akiyoon napolong lima kolono kotaum, tukon lapamo ikoo kitayo Abalaham?" 58 Yesus timbiliyo, "Bisa yaku bantile doi komuyu: akiyoon Abalaham nasinuung, yaku daanomo." 59 Maka Yahudi mianodoo mangala batu sulano napoo sakule; bai Yesus basookon, maka yana taus tinggalemo ko Temeneno Nabonua.

Yesus aline komian piit mongkita koidan

9:1 Singgatoo Yesus ampakon, yana kitayo komeeng komian mopiit salataamo doi nasinuungan. 2 Pololaing-pololaing Yesus mansadai doi Yesus, "Tama Gulu, bulaando naiya mian nia mosinuung piit? Oilakai yana susuungo nalalim kabai tamano tinano daano kona lalim?" 3 Yesus timbiliyo, "Yana piit bolikon nalalim susuungo kabai lalim doi naolang tua, bai sulano komian nanggoola kitayo ko Mian Bisa nakuasa mobalimang doi butongo lalomo. 4 Kalu akiyoon nakaput, kita sio nda limange yana nalimang mo sumboliiyo yaku. Popook naikon lubato, akiyo komeeng komian monggoola balimang. 5 Kalu yaku daanoon doi dunia, yakumo komadialan dunia." 6 Sambuno yana bantile buno doiya, Yesus batupekon doi buta, tukon pokobuikene dona tupedoo tukon buta. Boobus yana itosiikene doi mianoo mopiit matano, maka bantile doi yana, 7 "Ampakono kumosiyo kodudusomu doi Kolam Siloam." (Siloam koalatino 'Binotokon'.) Maka do mianoo ampakon kumosiyo koduduso. Sambuno yana abali, yana nggoolamo mokita. 8 Kona pokolanikonan-pokolanikonan tukon mian badaang mo akiyoon doiya kitayomo mobakabi-kabi, sasaibino bantile, "Bolikon kai yana nia domianoo mo tolongo osulang maka nabakabi-kabi?" 9 Daano komo bantile, "Takainomo yana." Bai daano kobailong mo bantile, "Bolikon, yana tongo posialung do mianoo." Bai do mianoo susuungo bantile, "Yakumo nia." 10 "Bulaando kona tealian ikoo moola monggita?" yanila bantile doi yana. 11 Yana timbiliyo, "Mian mo sinombuikon Yesusdoo komo mongkubai iapetak kidik, maka solitikene doi matanggu tukon bantile, 'Ampakono kumosiyo kodudusomu doi Koiam Siloam.' Maka yaku ampakono. Tukon sambuno yaku kumosio kodudusonggu, yaku nggoolamo mongkita." 12 "Inaando do mianoo?" yanila mansadai. Yana timbiliyo, "Aki kutoiyo."

Falisi miano solidikiyo kona tealian natangalinandoo

13-14 Oloyodoo daano oloyo Tadean tembono Yesus pokobuike-ne kobuta tukon natupe kona kubaiyano do mianoo mopiit teali mongkita. Maka do mianoo budodoo mopiit binaba doi Falisi-falisi miano. 15 Mau yanila mansadaikene doi yana bulaando ikoo monggoola mongkita. Yana timbiliyo, "Yana abese kolapetak doi matanggu, maka yaku kumosiyo tukon yaku nggoolamo mongkita." 16 Moimoiya ko Falisi mianodoo bantile, "Aki nabisa mian mo kubaiyo nia kona luwean doi Mian Bisa, sabab yana aki naodotiiyo kooloyo Tadean." Bai komian bailong bantile, "Bulaando kona tealian mian mo daano kona lalim monggoola kubaiyo komo minasaingdinggon-minasaingdinggon pokakana naiya?" Maka tealimo koponggeelekiyan doi yaniladoo napikilan. 17 Maka Falisidoo miano mansadai koidan doi mianoo, "Oila komu palaat kaliangano yana mo kubaiyo ikoo teali mongkita?" "Yana nabi," do mianoo nabantilano. 18 Bai kopamalenta Yahudi aki napoyase anggayo baikon do mianoo tau-tausono piit tukon budodoiya nggoolamo mongkita. Tobikon doiya yanila uange koolang tua, 19 tukon mansadaikene, "Kai bisa naiya mupau ikoo mo bantile sinuung piit? Bulaando yana nggoolamo mongkita diabudodoo?" 20 Do miano tinano tamano timbiliyo, "Takainomo naiya pau nia mai pau; tukon doi nasinuungan tausono piit. 21 Bai bulaando kona tealian yana monggoolamo mongkita diabudodoo, kami aki mai toiyo. Tukon indee komo kubaiyo yana teali mongkita, mau doiya aki mai toiyo. Posadaiyomo doi yana, yana babasalo; yana nggoolamo timbiliyo susuungo." 22 Tinano tamano do mianoo bantile buno doiya sabab yanila matakutene kopamalenta Yahudi; sabab yaniladoo lapamo pomeenggon, baikon indee miano komo akuiyo Yesus modoiyamo ko Tomundo Pasalamat, akimo nanggoola usok doi bonua kaledaan. 23 Doiyamo kosababpo do mianoo tinano tamano bantile, "Yana babasalo; posadaiyomo doi yana." 24 Maka yanila uange koidan do mianoo mo piit, tukon bantile doi yana, "Batotopimo baikon naikon bantile komo bisa. Kami toiyo do mianoo mian baladosa." 25 "Kai yana daano kona lalim kai kiyo," do mianoo timbiliyo, "yaku aki kutoiyo. Bai meeng kolangge yaku motoiyo; loolukon yaku piit, budodoiya yaku mongkitamo." 26 Maka yanila bantile koidan doi yana, "Yana mongkubai oila doikoo? Bulaando kona kubaiyano ikoo moteali mongkita?" 27 Miano timbiliyo, "Lapamo yaku salitayo doi komuyu, bai komuyu aki poyase mondongolii. Bulaando komuyu yase mondongolii koidan? Ugaate mau komuyu yase teali napololaing-pololaing koidan?" 28 Maka yanila totosiiyo yana tukon bantile, "Ikoomo kona pololaing; kami bolikon! Kami pololaing Musa. 29 Kami toiyo baikon ko Mian Bisa lapamo posalitai Musa. Bai do mianoo, kami aki mai toiyo inaando kona luwean." 30 Do mianoo timbiliyo, "Helan tuuno baikon komuyu moaki potoiyo inaando kona luwean, bai kai yana lapamo kubaiyo yaku nggoola mongkita. 31 Kita toiyo baikon ko Mian Bisa aki namolongol mian modaano kona lalim, bai tolongo mian mo odotiiyo ko Mian Bisa, tukon kubaiyo kona mongiasan. 32 SaIataamo dunia nadaanoan akiyoon nasidutu tololongol daano komian mo kubaiyo komian sinuung piit moteali mongkita. 33 Kalu do mianoo bolikon doi Mian Bisa, yana naikon aki nanggoola mongkubai oioila." 34 Yanila timbiliyo, "Oila? Ikoo moono tukon lalim salataa musinuungan, ikoo yase otunggule kami?" Maka doiya kotembono yana akimo napinataikon usok doi kaledaan.

Piit doi manganggaan

35 Yesus lengele baikon yanila siikayo do mianoo doi bonua kaledaan. Yana unggoliiyo do mianoo maka bantile doi yana, "Oilakai ikoo anggayo do Manusiadoo Napau?" 36 Mianoo timbiliyo, "Indee yana, Tuan? Tulung botiikanaku sulano yaku anggayo yana." 37 "Ikoo lapamo kitayo yana," Yesus timbiliyo, "Yanamo diabudodoo modaano pobasalitai tukon ikoo." 38 "Yaku anggayo, Temeneno," mianoo bantile, maka sosuba doi Yesus salaano. 39 Yesus bantile, "Yaku lubat doi dunia nia motindokiiyo; sulano mian mo piit nggoola mongkita, tukon mian monggoola mongkita teali piit." 40 Moimoiya ko Falisi miano mo daano idoo lengele Yesus mobantile buno doiya, maka yanila mansadai doi yana, "Komu makisuut kami nia piit koidan?" 41 Yesus timbiliyo, "Andeno komuyu piit, komuyu akiyo kopoo lalim. Bai sabab komuyu bantile, 'Kami mongkita,' koalatino komuyu daano kopo lalim."

Andean kaliangano domba tukon padagaino

10:1 "Bisa tuuno daku bantilan nia: Mian mo usok doi domba natondok lalomo lupayo kopagal, tukon aki naloloiyo kotataapon, bai liba loloiyo kololoon bailong, mianoo pondikuk tukon palambok. 2 Bai mian mo usok loloiyo kotataapon, doiyamo padagai domba. 3 Padagai tondok bukayo kotataapon doi yana, tukon kodomba-domba loloiyo koalalo singgatoo yana uange yanila tukon sambuno meeng-meeng tukon andane yanila tobuat. 4 Sambuno dombadoo binaba doi tonggulung, padagaidoo ampakon matailukon, tukon do domba-dombadoo tunduwo yana sabab yanila tingoniiyo koalalo. 5 Yanila aki nayase tuunduwo komian bailong, bai naikon bulenggene do mianoo, sabab aki napo tingoniiyo domianoo alalo." 6 Yesus basalitakene do ande-andeanoo, bai yanila aki naalatiyo oila kona totuuk.

Yesus, padagai monondok

7 Maka Yesus bantil koikoidan, "Bisa tuuno daku bantilan nia: Yakumo kotataapon motuuk doi domba. 8 Sasaibino komo lubat akiyoon nadaano yaku doiya pondikuk tukon palambok, bai dombadoo aki ndongoliiyo yanila alalo. Yakumo kotataapon. 9 Indee komo usok mololo doi yaku naikon salamat; yana tobuat tukon usok malaat kinaan. 10 Pondikuk lubat tolongo sulano pondikuk, tolongo mangakate sulano nalusayo. Bai yaku lubat sulano kobanggapi malaat tuboan - tuboan molobi-lobian. 11 Yakumo kopadagai monondok. Padagai mo monondok beekene kona ansaang motuuk doi nadomba-domba. 12 Mian bailonggon mo bolikon padagai tukon bolikon koidan do dombadoo tumbuno, naikon dampas kalu yana kitayo koasu lobo molubat. Maka do dombadoo sinoku tukon pinoobiiton asu lobo. 13 Mian balainggonoo obuleng, sabab yana balimang sulano natinambo. Yana aki napusinggene do domba-dombadoo. 14-15 Yakumo kopadagai mo monondok. Pokakana buno Tama tingoniiyo yaku tukon yaku tingoniiyo Tama, bunomo koidan yaku tingoniiyo daku domba-domba tukon yanila koidan tingoniiyo yaku. Yaku salakanggene daku ansaang motuuk doi yanila. 16 Daano kodomba-domba bailong koidan mo baino koonggu, bai aki napototongi doi domba-domba tambuno nia. Yanila koidan sio kubabayo tukon yanila ndongoliiyo koalalonggu. Yanila sasaibino naikon teali meeng kona pototongian tukon meeng kona padagai. 17 Tama mamaasikene yaku sabab yaku salakanggene daku ansaang, sulano natinalima koidan. 18 Akiyo komeeng komian monggoola alayo doi yaku. Yaku salakanggene tongo ku-mongiasan susuunggu. Yaku balakuasa mosalakanggene, tukon balakuasa moalayo koidan. Doiyamo kolimang yaku mo talimayo doi Tamanggu." 19 Tobikon Yesus nabantile buno doiya, Yahudi miano tambuuno ponggeeleki. 20 Badaang komo bantile, "Yana inusoki setan! Yana tindo! Oila kogunano komuyu mondongoliiyo yana?" 21 Bai daano kobailonggon mo bantile, "Mian mo inusoki setan aki nabasilingan buno doiya! Kai nggoola kosetan kubaiyo komian piit teali mongkita?"

Yahudi miano aki nayase talimayo Yesus

22 Doi Yelusalem komian badaang daano Molamekene Kooloyo Baselaan Temeneno Nabonua. Doiya kosinggatoo tembo udan. 23 Yesus daano moampakon doi Salomo na Gandalian doi Temeneno Nabonua lalomo, 24 salataa Yahudi miano lubat pototongi potikunggon Yesus. Yanila bantile, "Polong doiyaa ikoo sodiikene kami sasaaki? Bantilemo kona bisa-bisaan, kalu ikoo bisa-bisa Tomundo Pasalamat." 25 Yesus timbiliyo, "Lapamo kubontiikonggonmuyu, bai komuyu aki pomaangga. Limang-limang yaku mo limange lengget doi Tamanggu, mobeena tokitaan motuuk doi yaku. 26 Komuyu aki poanggayo sabab komuyu aki potongusokon doi kudomba-domba. 27 Daku domba-domba lengele koalalonggu. Yaku tingoniiyo yanila, tukon yanila loloiyo yaku. 28 Yaku beene yanila tuboan mobisa tukon posidutukon, tukon posidutukon yanila aki nasilaka. Akiyo komeeng komian monggoola alayo yanila doi limanggu. 29 Tamanggu mo lapamo beekene yanila doi yaku, lobian doi sasaibino. Tukon akiyo komeeng komian moalayo yanila doi Tamanggu limano. 30 Yaku tukon Tamanggu daano meeng." 31 Maka Yahudi miano mangala koidan batu sulano napo sakule Yesus. 32 Bai Yesus bantile doi yanila, "Komuyu lapamo kitayo yaku mokubaiyo badaang kolimang monondok, Tama nasinumboliikon doi yaku. Doi sasaibino limangoo, naando kai komo tealikene komuyu yase sakule yaku?" 33 Yahudidoo miano timbiliyo, "Bolikon kai komu limang-limangoo mo monondokoo kami yase sakule ikoo tukon batu, bai sabab ikoo mokulokisanggene ko Mian Bisa. Ikoo meeng kobanggapi, muyase bunekene kobutomu Mian Bisa." 34 Maka Yesus timbiliyo, "Bolikon kai doi mu Buku Ukumoo lalomo daano mototulis: Mian Bisa bantile, 'Komuyu naiya ilah'? 35 Kita toiyo baikon indee komo totulis doi Kitab Moliyous lalomo teali posidutukon. Jadi, kalu Mian Bisa mebee bantilan 'ilah' doi mian badaang mo talimayo kona bantilan, 36 bulaando komuyu mobantile yaku kulokisanggene ko Mian Bisa sabab yaku bantile yaku Mian Bisa Napau? Banggokai Tamanggu piliyo yaku tukon sumboliiyo doi yaku doi dunia nia. 37 Kalu yaku aki kulimange kolimang Tamanggu nasinumboliikon, inai pomangangga doi yaku. 38 Bai yaku mokubaiyomo, poanggayomo indee daku kinubaidoo, mau kai komuyu aki poyase mangangga doi yaku. Tukon buno doiya komuyu toiyo tukon alatiyo baikon Tama daano pomeenggon tukon yaku, tukon yaku daano pomeenggon tukon Tama." 39 Yanila mounggolii loloon koidan napolakoyo Yesus, bai yana tongosodii doi yaniladoo. 40 Yesus abali doi Paisu Yoldan sembeleng, doi lipudoo Yohanes looluk namansauan banggapi, maka yana ndoong indaa. 41 Badaang komian molubat doi yana. Yanila bantile, "Yohanes aki namongkubai komo minasaingdinggon, bai sasaibino kona binantiloo namian nia bisa." 42 Maka badaang komian indaa mangangga doi Yesus.

Lazalus namatean

11:1 Meeng komian kosambuno Lazalus ndoong doi Betania polaing-laing tukon utuso Malia tukon Malta. 2 Malia doiyamo boinedoo mo kundongiiyo lisison babangi Yesus aino, maka soutiyo tukon nabuuk. Daano kotembo meeng Lazalus masakit. 3 Doutusodoo molua pailukene doi Yesus, "Temeneno, utusonggami Temeneno mo mamaasikene masakit." 4 Sambuno Yesus lengele do bilitadoo, yana bantile, "Sesel nia aki naikon namatekene. Naiya teali sulano ko Mian Bisa inakabasal, tukon sulano buno doiya Mian Bisa Napau inakabasal koidan." 5 Yesus mamaasikene Malta, Malia tukon Lazalus. 6 Bai sambuno Yesus malaat bilita baikon Lazalus masakit, yana sangada ndoong lua kooloyo doi nalipu. 7 Lapa doiya maka nabantile doi napololaing-pololaing, "Mai kita abalimo doi Yudea." 8 Yanila timbiliyo, "Tama Gulu, akiyoon namalumbit Yahudi miano yase sakule Tama tukon batu maka naapa doiya Tama yase abali koidan indaa?" 9 "Bolikon kai meeng kooloyo songulo lua kojam?" Yesus nabantilano. "Mian mo ampakon oloyo, aki natakait sabab yana kitayo kodunia momadialango. 10 Bai komian mo ampakon doi kalipookan takait, sabab akiyo komadialan modaano doi yana." 11 Bunomo doiya Yesus nabantilan. Doibundu yana bantile koidan, "Konda sobat Lazalus moolomo, bai yaku taus bangune yana." 12 Pololaing-pololaing Yesus bantile, "Temeneno, kalu Lazalus moolo, sio yana naikon natotobo." 13 Yesus namakisuut doiyamo Lazalus matemo. Bai yanila neneeke Yesus namakisuut Lazalus tolongo moolo biasa. 14 Tobikon doiya Yesus bantile doi yanila tukon tala-talaang, "Lazalus matemo. 15 Bai yaku sanaang koidan yaku moakiyo indaa, sabab lobian kona monondokan doi komuyu, sulano komuyu moola maangga. Maimo doiya budodoo nda ampakon doi Lazalus." 16 Tomas mo binantil "I Pinga" bantil doi tula-tulano Yesus napololaing-pololaing, "Maimo nda lainge, mau nda mate polaing yana!"

Mo otuboiyo koidan tukon mebee tuboan

17 Sambuno Yesus polong doi lipudoo, Lazalus sangkapo kooloyo kona kinibulan. 18 Betania nggaup ko Yelusalem, uga-ugaate tolu kokilo kona kodoon. 19 Badaang ko Yahudi miano molapamo lubat molubotiiyo Malta tukon Malia tuuk hibule yanila sabab koitusoila momate. 20 Sambuno Malta lengele Yesus molubato, yana kobuaton motalimayo Yesus, bai Malia ndoong doi bonua. 21 Malta bantile doi Yesus, "Temeneno, andeno Temeneno daano naimbaa doi tembodoo, tantu koitusonggami aki namate. 22 Mau nabuno doiya yaku toiyo baikon mau budodoiya nia koidan Mian Bisa naikon beena oila ko Temeneno nakinabi doi yana." 23 "Koutusomuyu naikon abalimo tubo," Yesus bantile doi Malta. 24 Malta timbiliyo, "Yaku toiyo Lazalus tubo koidan kalu mian mate inotuboi koidan doi Oloyo Nakiamatan." 25 "Yakumo komo beena tuboan tukon mootuboiyo komian mate," Yesus bantile doi Malta. "Mian mo mangangga doi yaku naikon tubo, mau nalapamo yana mate. 26 Tukon mian motubo mo anggayo yaku, posidutukon aki naikon namate. Ikoo anggayo doiya kubantilanoo?" 27 "Yesus," Malta timbiliyo, "yaku anggayo Temeneno Mian Bisa Napau, Tomundo Pasalamat naikon mo lubat doi dunia nia."

Yesus kokiil

28 Sambuno Malta bantile buno doiya, yana ampakon uange Malia, utuso tukon polisoukiyo yana, "Tama Gulu daano naimbaa; yana mansadaikene ikoo." 29 Sambuno Malia lengele doiya, kosobiton bangun, maka ampakon pososuung tukon Yesus. 30 Doiya kosinggatoo, Yesus akiyoon nausok doi kampung. Yana daanoon doi lipudoo Malta nalaatano. 31 Yahudi miano mo daano hibule Malia doi bonua, kitayo Malia moso-mosobit bangun tukon kalual; jadi yanila ampakon loloiyo yana, sabab yanila aanggene yana ampakon doi kibul sulano nakokiil. 32 Sambuno Malia polong doi lipudoo Yesus tukon kitayo yana, Malia ladanggene kotuulo doi Yesus salaano tukon bantile, "Temeneno, ande-andeno Temeneno daano naimbaa doiya kosinggatoo, tantu koutusonggami aki namate." 33 Sambuno Yesus kitayo Malia mokokiil, tukon Yahudi miano mo lubat polaing Maliadoo kokiil koidan, konoano poloon tukon yana tokita poloon tuuno. 34 Maka yana sadaiyo doi yanila, "Doiyaa kopo tadinano yana?" "Mai nda kitayo, Yesus," yanila bantile. Maka Yesus kokiilo. 35-36 Maka Yahudidoo miano bantile, "Kitayo, bulaando kona seangano Lazalus!" 37 Bai doi yaniladoo daano komo bantile, "Yana kubaiyo komian piit teali mongkita, bulaando yana moaki nanggoola kubaiyo sulano Lazalus naaki namate?"

Lazalus inotuboi koidan

38 Yesus poloono koidan, maka naampakon doi kibuloo. Do kibuloo daano meeng koleeng mo sinunggup tukon batu mobabasal. 39 "Poliate koiya batunokon," Yesus bantile. Malta, utuso Lazalus matedoo, timbiliyo, "Bai Yesus, yana sangkapo kooloyo kona tinadinan. Tantu koboono boano!" 40 Yesus bantil doi Malta. "Bolikon kai lapamo kubantile doi komuyu: Kalu ikoo anggayo, ikoo kitayo bulaando kona babasalan ko Mian Bisa nakuasa!" 41 Maka yanila saakene do batudoo. Doibundu Yesus lelengea doi timbu tukon bantile, "Kinatauwan, Tama sabab ikoo lapamo ndongoliiyo yaku. 42 Yaku toiyo ikoo sidutu ndongoliiyo yaku, bai yaku bantile naiya, tuuk doi mian badaang mo daano naimbaa; sulano yanila anggayo baikon ikoomo komo bintekene yaku." 43 Salataa lapa bantile buno doiya, Yesus nggeleamon tukon alalo mobabasal, "Lazalus, tobuat!" 44 Maka tobuato Lazalus mo matedoo. Limano tukon aino daano mototombuki toik pabalun, tukon koduduso daano mototombuki tukon toik potombuki duduso. "Liate kotoik pabalun sulano yana naloi ampakon," Yesus bantile doi mianoo badaang modaano idoo.

Pomeenggonan motuuk doi lobosiano Yesus

45 Badaang doi Yahudi miano mo lubat lubotiiyo Malia, anggayomo Yesus, sambuno yanila kitayo do kadadianoo. 46 Bai moimoiya komian doi yanila ampakon doi Falisi miano maka pelenggene oila komo lapamo Yesus kubaiyo. 47 Tobikon doiya Falisi-falisi miano tukon imam-imam kapalano mongkubai kombulan tukon Pangadilan Agama. Yanila bantile, "Kita sio nda mongkubai oila? Mian nia mongkubai badaang komo minasaingdinggon! 48 Kalu tolongo kita batadikene yana nabuno naiya sidutu sasaibino komian mangangga doi yana. Tukon doi napupusan pamalenta Loma naikon lubat tukon manase Temeneno Nabonua tukon sasaibino kobangsa nai nda lipu nia!" 49 Daano komeeng doi yaniladoo kosambuno Kayafas, imam babasal doi taumoo, bantile, "Komuyu akiyo kopo tinoi. 50 Oilakai komuyu moaki pomangalati baikon komian badaang, lobian komonondok meeng komian momate kalu baino sasaibino konda bangsa inakabus?" 51 Kona bisaan Kayafas bantile doiya, bolikon doi napikilan susuungo. Bai buno meeng koimam babasal doi taumoo yana tantukenemo baikon Yesus naikon mate tuuk doi Yahudi miano. 52 Tukon bolikon tolongo tuuk doi Yahudi miano, bai koidan tuuk mopototongikene tukon pomeenggene ko Mian Bisa nalabuk-labuk mo pobandakono. 53 Tambuuno doi oloyodoo kopamalenta Yahudi pomeenggono sulano akateyo Yesus. 54 Tobikon doiya Yesus akimo nabaakita-kon doi mian nabadaangan doi Yahudi miano. Yesus tinggalemo ko Yudea, maka naampakon doi kota kosambuno Eflaim lolani kopadang lalomo. Idoo yana ndoong tukon napololaing-pololaing. 55 Doiya kosinggatoo lolanimo ko Oloyo Babasal Paskah Yahudi. Badaang komian doi kampung-kampung molapamo am-pakon doi Yelusalem sulano najalanggene koupacala bakumosian butong moakiyoon nalaate do lameanoo. 56 Yanila umboliiyo Yesus, tukon tembo pototongi doi Temeneno Nabonua, yanila bantil meeng doi bailong, "Bulaando komu palaat? Ugaate yana aki nalubat nai Iamean nia." 57 Yanila bantile buno doiya sabab imam-imam kapalano tukon Falisi-falisi miano lapamo kaluale kopalenta baikon mian mo toiyo inaando Yesus nadaanoan, sio napailukene sulano yana nalinako.

Yesus kinundongii lisison mobabangi doi Betania

12:1 Noom kooloyo akiyoon nalaate ko Oloyo Babasal Paskah, Yesus ampakon doi Betania. Doi lipudoo baino Lazalus komo ndoong yana mo lapamo Yesus otuboiyo doi namatean. 2 Indaa yanila okoniiyo Yesus, tukon Malta komo leleaniyo. Lazalus tukon mian-mian molubat osulang kaan polaing-laing tukon Yesus. 3 Doibundu Malia lubat makanggi uga-ugaate sembeleng kolitel kolisison babangi nalwastu mo maaling koolino. Yana kundongiikene do lisisonnoo doi Yesus aino, maka soutiyo tukon nabuuk. Posaapon do bonuadoo tealimo babangi sabab do lisisonnoo boono. 4 Bai Yudas Iskaliot, meeng komian doi Yesus napololaing - doibundu yana mokulokisanggene - bantile, 5 "Bulaando do lisisonnoo mobabangi moaki nabinalukon tolu kosakato kodoy suasa, tukon kodoyno bineekon doi mian motalalais?" 6 Yudas bantile buno doiya bolikon kai yana otingoniiyo komian motalalais, bai sabab yana pondikuk. Yana biasa pulute kodoy kas polong kona inusol. 7 Bai Yesus bantile, "Sodiiyomo koboinenokon! Yana kubaiyo naiya tuuk doi oloyo kutinadinan. 8 Mian motalalais sidutu daano doi komuyu, bai yaku aki."

Pomeenggonan motuuk lobosiano Lazalus

9 Badaang ko Yahudi miano molengele baikon Yesus daano doi Betania, jadi yanila ampakon indaa. Yanila ampakon bolikon tolongo doi Yesus, bai koidan yanila yase mokitayo Lazalus mo lapamo inotuboi doi namatean. 10 Doiyamo kosababpo imam-imam kapalano yase akateyo Lazalus koidan; 11 doiyamo kosababpo tobikon nabadaang ko Yahudi miano motinggale yanila tukon manganggamo doi Yesus.

Yesus usok doi Yelusalem tukon nggaangan

12 Modoakon kooloyo mian badaang mo lapamo lubat lamekene ko Paskah yanila ndongoliiyo baikon Yesus daanomo doi loloon tangano lubat doi Yelusalem. 13 Maka yanila mangala palem-palem loono maka yanila ampakon sambute Yesus tukon yanila tolo-toloukon, "Nggaale ko Mian Bisa! Binalakaati yana mo lubat tukon Temeneno sambuno. Binalakaati ko Tomundo Islael!" 14 Yesus malaat meeng kokaladai molumboon, tukon yana lokitiyo. Maka tealimo komo totulis doi Kitab Moliyous lalomo: 15 "Inai momatakut, boine Sion! Kitayo kopo Tomundo molubat, molokiti meeng kokaladai molumboon!" 16 Doiya kosinggatoo Yesus napololaing-pololaing akiyoon naalatiyo sasaibino doiya. Bai sambuno Yesus inakabasal doi namatean, maka yanila neneeke baikon komian badaang nakokubai motuuk doi yana lapamo totulis doi Kitab Moliyous lalomo. 17 Mian badaang mo daano doiya singgat Yesus nauangano Lazalus tobuat doi kibul tukon otuboiyo doi namatean, banggadudul mebee katalangan doi Lazalus nai notuboiyanoo. "Doiyamo kosababpo mian badaangoo ampakon doi Yesus sabab yanila lengele baikon yanamo komo mongkubai mominasaingdinggonoo. 18 Maka Falisi-falisi miano bantile meeng tukon bailong, "Kita aki nda nggoola mongkubai oioila! Pokitayomo, sasaibino kodunia ampakono lainge yana!"

Moimoiya ko Yunani miano umboliiyo Yesus

20 Dopai mian mobadaangoo mo ampakon doi Yelusalem mobakaleda doi lameanoo oloyono daano komoimoiya ko Yunani miano. 21 Yanila lubat doi Filipus tukon bantile, "Utus kalu nggoola, kami yase pososuung tukon Yesus." (Filipus kona luwean doi Betsaida doi Galilea.) 22 Maka Filipus ampakon bontiikene doi Andelias, boobus maka yanila luaila pelenggene doi Yesus. 23 Yesus bantile doi yanila, "Laatemo kotembono Manusia Napau nainakabasalan. Bisa tuuno daku bantilan nia: 24 Kalu meeng kolabue batuno aki natiniduk doi buta tukon mate, do labuedoo batuno tolongo tataap meeng. Bai kalu do labuedoo batuno mate, maka nasodo sawokene badaang kolabue. 25 Mian mo seange kona tuboan teali lapus kona tuboan. Bai mian mo sikitene kona tuboan doi dunia nia yana piyalayo kotuboan mobisa tukon posidutukon. 26 Mian mo yase leleaniyaku sio nalainge yaku; sulano daku peleleani polaing-laing yaku inaando daku anoan. Mian mo leleani yaku naikon Tamanggu odotiiyo."

Yesus basalitakene kaliangano namatean

27 "Konoanggu susa; oila daku binantil budodoiya? Nggoola kai yaku bantile, 'Tama, osodiiyo yaku diabudodoo'? Bai sulano kutoupiyo naiya sakisanan nia naiyamo kona motuuk daku lubatan. 28 Tama, akabasale kosambumu!" Maka tololongol koalalo doi timbu mobantile, "Yaku lapamo akabasale, tukon yaku akabasale koidan." 29 Mian badaang mo daano idoo komo lengele alalodoo. Yanila bantile, "Koiya selese!" Bai daano komo bantile koidan, "Bolikon! Malaekat komo basilingan doi yana!" 30 Maka Yesus bantil doi yanila, "Do alaloo molongol, bolikon tuuk doi yaku, bai tuuk doi komuyu. 31 Diabudodoo laatemo kotembono dunia natinindokiiyan; diabudodoo kopamalenta dunia ngginolingo. 32 Bai yaku nia, kalu lapamo inakatandak nai dunia nia bungkukono, yaku naikon kanggiyo sasaibino komian doi yaku." 33 Yana bantile buno doiya sulano otudoikene bulaando kona tealian yana momate. 34 Mian badaangoo bantil doi yana, "Mololoi mai Buku Ukum, Tomundo Pasalamat yana tubo posidutukon. Bulaando ikoo nggoola bantile baikon Manusia Napaudoo sio nainakatan-dak doi buta bungkukono? Indee do Manusiadoo Napau?" 35 Yesus timbiliyo, "Tolongo budodoiya kona nadaanoan do madialanoo doi komuyu. Jadi, poampakono modaanoon do madialanoo, sulano komuyu akipoo linaat kalipookan. Mian mo ampakon doi kalipookan aki napoo toiyo inaando kona ampakonan. 36 Poanggayomo do madialanoo daanoon doi komuyu, sulano komuyu teali pau-pau madialan."

Yahudi miano aki namangangga

Sodo lapa Yesus bantile buno doiya, yana ampakono indaa tukon aki nayase bangokitanggon doi yanila. 37 Mau nalapamo badaang komo minasaingdinggon Yesus nakinubai doi yanila salaano, yanila aki namangangga doi yana. 38 Maka tealimo oila Nabi Yesaya nabinantil, "Temeneno, indeemo komiano komo anggayo komai bilita? Doi indee miano ko Temeneno nakuasa nainokitakonggonan?" 39 Doiyamo kosababpo yanila aki namangangga, sabab Yesaya bantilemo koidan, "Mian Bisa bantile, 40 'Yaku opiite komatanoila, kubaiyo yanila noano matikas, sulano komatanoila aki nanggoola mokita, yanila napopikikon aki namangalati. Sulano yanila aki naabali doi yaku, maka yaku otuboiyo yanila.' " 41 Yesaya bantile buno doiya sabab yana lapamo kitayo kona kinabasalan Yesus, tukon basilingan tuuk doi yana. 42 Mau nabuno doiya, badaang komian, buno kai pamalenta Yahudi miano anggayomo doi Yesus. Bai yanila aki nabalani mangakukene doiya tukon nabisaan tuuno, sabab yanila matakutene inai-inaikene Falisi miano aki napataikene yanila usok doi bonua kaleda. 43 Yanila lobian kona iyasano momalaat panggaal doi banggapi tukon doi Mian Bisa napokindokan.

Yesus nabantilano naikon motindokiiyo

44 Maka Yesus nggeleamon, "Mian mo anggayo doi yaku, bolikon doi yaku kona inangga, bai doiyanamo bintekene yaku. 45 Tukon mian mo kitayomo yaku, kitayomo yana mo bintekene yaku. 46 Yaku lubat doi dunia nia buno madialan, sulano sasaibino komian mo anggayo yaku aki nandoong doi kalipookan lalomo. 47 Mian mo mondongolii kuotunggul, bai aki naloingiyo - bolikon yaku komo ukume yana. Sabab yaku lubat bolikon ukume kodunia, bai sulano kusalamatene. 48 Mian mo tolake yaku tukon aki mondongolii daku bantilan, lapamo daano komo tindokiiyo yana. Bantilan mo yaku pelenggene, doiyamo komo tindokiiyo yana doi Oloyo Nakiamatan. 49 Sabab yaku aki kubasalita doi kumongiasan susuunggu; Tama mo sumboliiyo yaku, yanamo komo bintekene yaku, oila komo moola yaku bantile tukon pelenggene. 50 Tukon yaku toiyo dona palentadoo mebee tuboan mobisa tukon posidutukon. Maka yaku pelenggene buno Tama nainotunggukon yaku."

Yesus kumosiyo kona pololaing-pololaing aino

13:1 Meeng kooloyo akiyoon ko Oloyo Babasal Paskah, Yesus toiyo baikon laatemo kotembono kona tinggalano nadunia nia sulano abali doi Tamano. Yana mamaasikene ko mian-mian mo tealimo namian doi dunia nia, tukon yana tataap mamaasikene yanila polong doi napupusan. 2 Yesus tukon napololaing-pololaing daanoon mokaan popook. Ibiliis usokiyo Yudas noano lalomo Simon Iskaliot napau sulano nakulokisanggene Yesus. 3 Yesus toiyo baikon Tama beekenemo sasaibino kokuasa doi yana. Yana toiyo koidan baikon yana lubat doi Mian Bisa tukon naikon yana abali doi Mian Bisa. 4 Sambuno buno doiya yana kokondong, bukayo kona jubah, tukon pagete anduk kooako. 5 Lapa doiya yana mokundang paisu doi meeng kosombe, maka atambuune kumosiyo kona pololaing-pololaing aino tukon itase anduk mo tokooton doi oakodoo. 6 Polong yana doi Simon Petulus, mo bantile, "Temeneno, bulaando Temeneno mo kumosiyo koainggu?" 7 Yesus timbiliyo, "Budodoiya ikoo aki mumangalatikene oila daku kinubai nia, bai totiiliyo naikon ikoo mangalatikene." 8 "Inai, Temeneno," Petulus bantile doi Yesus, "Inai Temene-no mokumosiyo koainggu!" Bai Yesus timbiliyo, "Kalu yaku aki kukumosiyo koaimu ikoo akiyo komu potaamian tukon yaku." 9 Simon Petulus bantile, "Kalu buno doiya, Temeneno, inai motolongo ainggu tolong bai limanggu maka olunggu koidan!" 10 "Mian mo lapamo basau, lapamo bilisii sasaibino," Yesus bantile doi Petulus. "Yana akimo napalaluu kinumosi koidan; baino aino. Komuyu nia lapamo bilisii bai aki nasasaibino." ( 11 Yesus toiyomo indee naikon komo kulokisanggene yana. Doiyamo kosababpo yana bantile, "Komuyu naiya lapamo bilisii, bai aki nasasaibino.") 12 Sala lapa Yesus kumosiyo yanila aino, yana pakeyo koidan kona jubah maka osulang. Maka yana bantile doi yanila, "Komuyu kai alatiyo indee kolangge mo sodo lapa kukubaiyo doi komuyu? 13 Komuyu uange yaku Gulu tukon Temeneno. Takainomo bunomo doiya. 14 Kalu yaku buno Temeneno tukon po Gulu kumosiyo koaimu, komuyu koidan sio popokumosi aimuyu. 15 Yaku mebee sontoh nia doi komuyu, sulano mau komuyu koidan kubaiyo indee komo lapamo yaku kubaiyo doi komuyu. 16 Bisa tuuno daku bantilan nia: komeeng koata aki nalobian kona babasalan doi natuan dungolan, tukon meeng kobito-bito aki nalobian kona babasalan doi mian mo bintekene. 17 Kalu komuyu lapamo toiyo sasaibino nia, monondoko kalu komuyu kubaiyomo. 18 Oila daku binantil nia bolikon tuuk doi komuyu sasaibino. Yaku toiyo inde-indee komo lapamo yaku lilike. Bai indee komo lapamo totulis doi Kitab Moliyous, sio nateali, doiyamo 'Mian mo kaan polaing yaku, naikon lobosiaku.' 19 Langgedoo yaku pelenggene doi komuyu budodoiya, akiyoon nateali, sulano kalu do langgedoo tealimo naikon, komuyu naikon anggayomo baikon yakumo yana mo binantil YAKU DAANO. 20 Bisa tuuno daku bantilan nia: Indee komo talimayo komian yaku mo bintekene, talimayo yaku. Tukon indee komo talimayo yaku, talimayo yana bintokanaku."

Yesus tatukenemo kona linoilokisan

21 Sala lapa Yesus bantile buno doiya, yana teali poloon tuuno. Maka yana bantile, "Bisa tuuno daku bantilan nia: Daano meeng komian doi komuyu komo kulokisanggene yaku." 22 Napololaing-pololaing pombaleng meeng tukon bailong tukon yanila masaingding sabab yanila aki napo toiyo indee komiano. 23 Pololaing Yesus mo seseange osulang doi Yesus bibilo. 24 Simon Petulus beena kodean doi yana sulano yana mansadai doi Yesus indee komiano mo minakisuuti. 25 Maka dona pololaing koolaniyo Yesus, tukon mansadai, "Indee yana, Temeneno?" 26 Yesus timbiliyo, "Mian mo yaku mobeekene koloti yaku mo kemeke doi mangko lalomo, doiyamo komiano." Maka Yesus mangala meeng koloti patolo, yana kemeke doi mangko lalomo; maka beekene doi Yudas Simon Iskaliot napau. 27 Mosobit tuuno sambuno Yudas talimayo do lotidoo, Ibiliis usokiyomo konoano lalomo. Maka Yesus bantile doi yana, "Kubaiyomo mosobit oila komo ikoo yase kubaiyo." 28 Akiyo komeeng doi yaniladoo mo osulang kaan idoo moalatiyo bulaando Yesus mobantile doi Yudas buno doiya. 29 Daano komo aanggene Yesus bintekene Yudas mongoli meeng kolangge mo palaluu doi lameanoo, kai mebee doy soisik doi mian motalalais - sabab Yudas pangabos doy. 30 Sambuno Yudas talimayo do lotidoo yana polaing tobuat. Oloyo popooko.

Palenta mo boolu

31 Sambuno lapa Yudas ampakon, Yesus bantile, "Budodoiya Manusia Napau inakabasal, tukon Mian Bisa inakabasal lolo doi yana. 32 Kalu Mian Bisa inakabasal lolo doi yana, mau yana inakabasal lolo doi butongo susuungo. Tukon Mian Bisa akabasale yana tukon soisobiton. 33 Daku pau-pau, yaku akimo kudungol malumbit tukon komuyu. Komuyu naikon umboliiyo yaku, bai pokakanamo mo lapamo yaku bantile doi pamalenta Yahudi, bunomo koidan daku bantilan doi komuyu; doi lipu kuampakonan, komuyu akipo nggoola lubat. 34 Palenta boolu kubeekene doi komuyu: Poposeang meeng tukon bailong. Buno pokakana yaku seange komuyu, bunomo lakon doiya komuyu sio po poseang. 35 Kalu komuyu toiyo poseang, sasaibino komian toiyo baikon komuyu kupololaing-pololaing."

Bantilan baikon Petulus otinggalemo Yesus

36 "Temeneno, Temeneno yase ampakon doiyaa?" Simon Petulus sadaiyo doi Yesus. Yesus timbiliyo, "Doi yaando daku ampakonan, budodoiya ikoo aki nanggoola malaing. Ikoo naikon lainge yaku doibundu." 37 "Temeneno, bulaando yaku aki namoola lainge Temeneno budodoiya?" Petulus mansadai koidan. "Yaku yase mate tuuk doi Temeneno!" 38 Yesus timbiliyo, "Bisa kai ikoo moyase mate motuuk doi yaku? Mutoiyo, akiyoon nakokuuwa komanuk naikon, ikoo tolumo luunggon mubantile baikon ikoo aki mutingoniiyo yaku!"

Yesus yanamo kololoon doi Tama

14:1 "Inai nasusa konoamu," Yesus bantile doi yanila. "Pomangangga doi Mian Bisa, tukon poanggayomo doi yaku koidan. 2 Doi Tamanggu nabonua daano badaang kolipu dungolan. Yaku taus indaa sulano kusadiayo kodungolan motuuk doi komuyu. Yaku aki naikon kubantile buno doiya doi komuyu, kalu doiya aki nabisa. 3 Kalu yaku lapamo sadaiyayo kopodungolan, yaku abali koidan tukon ndokiiyo komuyu, sulano inaando daku anoan, idoomo koidan kopoo dungolan. 4 Doi lipu kutausan kololoono komuyu toiyo." 5 Maka Tomas bantile doi Yesus, "Temeneno, kami aki mai toiyo inaando Temeneno natausan, bulaando komai toiyano kololoono?" 6 Yesus timbiliyo, "Yakumo kololoon sulano nda toiyo ko Mian Bisa tukon malaat tuboan. Akiyo komeeng komian momoola lubat doi Tama, kalu aki nalolo doi yaku. 7 Kalu kai komuyu tingoniiyo yaku, tantu komuyu naikon tingoniiyo ko Tamanggu koidan. Budodoiya komuyu tingoniiyomo yana, tukon lapamo kitayo yana." 8 Maka Filipus bantile doi Yesus, "Temeneno, tudoikene Tama doi kami, sulano mai toiyo tuuno." 9 Bai Yesus timbiliyo, "Buunia kolumbi-lumbito daku polaingan komuyu, tukon koidan ikoo akiyoon mutingoniiyo yaku, Filipus? Mian mo lapamo kitayo yaku, lapamo kitayo ko Tama. Bulaando ikoo nggoola bantile, 'Tudoikene ko Tama doi kami?' 10 Filipus! Kai aki muanggayo, baikon yaku pomeenggon tukon Tama, tukon Tama pomeenggon yaku? Oila daku binotiikon doikoo, aki kubantile doi butonggu susuunggu. Tama mo daano pomeenggon tukon yaku, yanamo komo limange doiya sasaibino. 11 Poanggayo doi yaku, baikon yaku pomeenggon tukon Tama tukon Tama pomeenggon yaku. Kalu naakiyan, poanggayomo tobikon oila komo lapamo yaku kubaiyo. 12 Bisa tuuno daku bantilan nia: Mian mo mangangga doi yaku, naikon kubaiyo oila mo lapamo yaku kubaiyo - kai lobian babasal kona kinubai koidan - sabab yaku ampakon doi Tamanggu. 13 Tukon oilamo kopoo kinabi mo mangatas doi sambunggu, doiya naikon yaku kubaiyo tuuk doi komuyu, sulano Tama kinabasal lolo doi Pau. 14 Oila kopoo kinabi luwedoi sambunggu naikon yaku kubaiyo."

Yesus paladandikene ko Mian Bisa Na Loh

15 "Kalu komuyu mamaasikene yaku, komuyu naikon ampakonggene daku palenta. 16 Yaku naikon kabiyo doi Tama, tukon yana naikon beekene doi komuyu meeng ko Potombonii bailong, naikon mondoong polaing komuyu polong posidutukon. 17 Yanadoo Mian Bisa Na Loh mo okitakanggene ko Mian Bisa nabisa-bisaan. Dunia aki nanggoola talimayo yana, sabab aki napo kitayo kabai tingoniiyo. Bai komuyu tingoniiyo yana, sabab yana ndoong polaing komuyu tukon pomeenggon komuyu. 18 Komuyu aki kutinggale meeng-meeng kopau pokakana kopau tuboon. Yaku naikon abali doi komuyu. 19 Baino budodoiya tolong komian doi dunia akimo nakitayo yaku. Bai komuyu kitayo yaku. Tukon tobikon yaku tubo, mau komuyu bai tubo. 20 Kalu laate kooloyono, komuyu toiyo baikon yaku pomeenggon tukon Tama komuyu pomeenggon tukon yaku, tukon yaku pomeenggon komuyu. 21 Mian mo talimayo daku palenta-palenta tukon kubaiyo, yanamo komo mamaasikanaku. Tamanggu naikon mamaasikene komian mo mamaasikene yaku. Yaku bai naikon mamaasikene mianoo tukon okitakene kobutonggu doi yana." 22 Yudas (bolikon Yudas Iskaliot) mansadai doi Yesus, "Temeneno, bulaando Temeneno yase okitakanggene kobutomu doi kami bolikon mian doi dunia?" 23 Yesus timbiliyo, "Mian mo mamaasikene yaku, naikon loloiyo daku otunggul. Tamanggu naikon mamaasikene yana. Tama tukon yaku naikon lubat doi yana tukon podungoli yana. 24 Mian mo aki namamaasikanaku, aki naloloiyo daku otunggul. Otunggul komuyu mondongoliiyodoo, bolikon doi yaku, bai luwedoi Tama mo bintekene yaku. 25 Sasaibino doiya kubantile doi komuyu, modaano yaku podungoli komuyu. 26 Bai ko Mian Bisa Na Loh, Potombonii naikon Tama bintekene luwedoi sambunggu, yanamo komo otunggukene komuyu kolangge tukon ingotiikene komuyu sasaibino komo lapamo yaku bantile doi komuyu. 27 Monondok yaku otinggale doi komuyu. Kumonondokan susuunggu yaku mo beekene komuyu. Daku bineekon doiya bolikon buno mian doi dunia nabineekon doi komuyu. Inai posusa, inai pomatakut. 28 Komuyu lapamo lengele daku bantilan, 'Yaku naikon ampakon, bai yaku lubat koidan doi komuyu'. Kalu komuyu mamaasikene yaku, komuyu naikon sanaang yaku ampakon doi Tamanggu, sabab Tamanggu lobian kona babasalan doi yaku. 29 Yaku pailukene doiya budodoo doi komuyu, akiyoon sasaibino nateali, sulano kalu tealimo, komuyu anggayomo. 30 Yaku akimo kubasalita lobian badaang koidan tukon komuyu, sabab laatemo kotembono kopamalenta dunia nalubatan. Bai yana aki nakuasaiyo kobutonggu. 31 Mau sasaibino doiya sio nateali sulano dunia natoiyo baikon yaku mamaasikene Tama tukon kubaiyo sasaibino Tama napinalentakon doi yaku. Oh, maimo kita nda ampakon naimbaa."

Yesus anggul batango mo bisa

15:1 Yesus bantile koidan, "Yaku anggul batango mo bisa, tukon Tamanggu komo limange kona asi. 2 Meeng kopangano doi batangodoo mo aki nasao, pinatol, tukon pangano mo sao, pinupui koloono bailong tukon binilisii sulano nalobian badaang kosaano koidan. 3 Komuyu lapamo bilisii sabab otunggul mo lapamo yaku beekene doi komuyu. 4 Potataap pomeenggon tukon yaku tukon yaku tataap pomeenggon tukon komuyu. Kokayung pangano susuungo aki nanggoola sao, kasuali yana tataap liit doi batango. Bunomo lakon doiya komuyu nggoola sao, kalu tataap pomeenggon tukon yaku. 5 Yakumo koanggul batango, tukon komuyu kopanga-panga-no. Mian mo tataap pomeenggon tukon yaku tukon yaku maka yana, naikon sao badaang; sabab kalu bolikon yaku, komuyu aki nggoola mongkubai oioila. 6 Mian mo aki natataap pomeenggon tukon yaku, naikon sinakukon buno kayung pangano, boobus teali motuul. Kayung-kayung pangano mo buno doiya, naikon pinototongikon tukon sinakukon doi aung lalomo, maka nasinua. 7 Kalu komuyu tataap pomeenggon tukon yaku tukon daku otunggul ano doi noamuyu lalomo, pomangkabimo doi Tama indeemo kopo iniyas; domu kakabidoo tinalima. 8 Kalu komuyu sao badaang, Tamanggu inakabasal; tukon buno doiya komuyu bisa-bisa teali kupololaing. 9 Buno Tama mamaasikene yaku, bunomo lakon doiya yaku mamaasikene komuyu. Siokai komuyu potataap tubo buno mian yaku mo mamaasikene. 10 Kalu komuyu ampakonggene daku palenta-palenta, komuyu tataap tuuno doi kumaasi, pokakana buno yaku tataap tuuno doi Tama namaasi sabab ampakonggene kona palenta-palenta. 11 Sasaibino naiya kubontiikene doi komuyu, sulano daku labaanoo daano doi noamuyu lalomo, tukon komu labaan teali monondok. 12 Naiyamo daku palenta: po poseseang meeng tukon bailong, pokakana buno yaku mamaasikene komuyu. 13 Mian mo seange tuuno kona sobat-sobat doiya miano mo nggoola kona tuboan motuuk doi yanila. 14 Komuyu daano kusobat-sobat, kalu komuyu kubaiyo kolangge mo yaku palentakene doi komuyu. 15 Komuyu akimo kuaanggene ata, sabab koata aki natoiyo oila komo daano tumbuno kubaiyo. Komuyu kuuange sobat, sabab sasaibino daku linongol doi Tamanggu lapamo kupailukene doi komuyu. 16 Bolikon komuyu komo piliyo yaku. Yakumo komo piliyo komuyu, tukon sumboliiyo komuyu ampakon sulano posao badaang - saono mo aki nalokis. Maka Tama naikon beekene doi komuyu oilamo komuyu nakinabi doi yana moluwe tukon sambunggu. 17 Naiyamo daku palenta doi komuyu: Poposeang meeng tukon bailong."

Dunia mosikitene komuyu

18 "Kalu kai dunia mosikitene komuyu, poneneeke baikon yaku lapamo lolukon dunia mosikitanaku. 19 Andeno komuyu dunia namian, komuyu nia dunia mamaasikene sabab namian. Bai lapamo yaku lilike komuyu doi dunia, jadi komuyu bolikono dunia namian. Doiyamo kosababpo dunia namosikitene komuyu. 20 Poneneeke oila komo lapamo yaku pailukene doi komuyu, 'Koata aki nalobian babasal doi moodungele.' Kalu yanila lapamo sakisaayo yaku, yanila naikon sakisaayo komuyu koidan. Kalu yanila loloiyo daku otunggul, yanila loloiyo kopo otunggul koidan. 2 ,Sasaibino doiya yanila kubaiyo tuuk doi komuyu, sabab komuyu pololaingo yaku, sabab yanila aki natingoniiyo yana mo bintekene yaku. 22 Kalu andeno aki kulubat tukon aki kubontiikene sasaibino doiya doi yanila, yanila aki nadaano kona lalim. Bai budodoiya yanila akiyono kona poalasan koidan motuuk yanila nalalim. 23 Mian mo sikitene yaku, mosikitene ko Tamanggu. 24 Kalu kai doi yaniladoo yaku aki kubaiyo kolangge-langge mo akiyoon idan mian bailong kubaiyo, yanila akiyo kona lalim. Bai budodoiya yanila lapamo kitayo oila daku kinubai, tukon yanila mosikitenemo yaku maka Tamanggu. 25 Takainomo bunomo doiya, sulano natealimo oila komo totulis doi yanila na Buku Ukum lalomo, doiyamo: 'Yanila mosikitene yaku mau naakiyo kona poalasan.' 26 Yaku naikon mosumbolii doi komuyu komeeng ko Potombonii mo luwedoi Tama. Yanamo ko Loh mobisa mo okitakene ko Mian Bisa nabisa-bisaan tuuno. Kalu yana lubat, yana mebee salita motuuk doi yaku. 27 Tukon komuyu koidan sio pobeena salita motuuk doi yaku, sabab komuyu lapamo polaing yaku salataa doi tembono.

16:1 Sasaibino doiya kupailukene doi komuyu sulano komuyu naaki podampas. 2 Komuyu siniika doi bonua-bonua kaledaan. Tukon naikon lubat kotembono baikon komian mo akateyo komuyu naikon yana aanggene tulutiyo ko Mian Bisa. 3 Yanila kubaiyo doiya doi komuyu sabab yanila akiyoon natingoniiyo ko Tamanggu mau yaku. 4 Bai budodoiya yaku bantile doi komuyu, sulano doiya kalu naikon teali, komuyu poneneeke baikon yaku lapamo pailukene doi komuyu."

Mian Bisa Na Loh nalimang

"Langge nia aki kupailukene tumbeno doi komuyu, mangaani yaku daano polaing-laing komuyu. 5 Bai budodoiya yaku naikon ampakon doi yana mo bintekene yaku; tukon akiyo komeeng doi komuyu momansadaikene doiyaa daku ampakonan. 6 Budodoiya tolongo susa konoamu, padungga yaku mobantilemo do langgedoo doi komuyu. 7 Bai yaku bantile komo bisa doi komuyu: Lobian monondok kona tuukan doi komuyu, mangaani kalu aki kuampakon, Potomboniidoo aki nalubat doi komuyu. Bai kalu yaku ampakon, yaku naikon sumboliiyo yana doi komuyu. 8 Kalu yana lubat, yana naikon okitakanggene doi dunia koalatino mobisa dolalimoo, doi oila komo bisa, tukon komo doi Mian Bisa naukuman. 9 Yana naikon okitakanggene baikon indee miano komo aki naanggayo yaku doiya lalim; 10 baikon yaku bisa, tobikon yaku ampakon doi Tamanggu tukon akimo naikon pokitayo yaku koidan; 11 tukon baikon ko Mian Bisa atambuunemo kona baukumanan, mangaani kopamalenta doi dunia nia lapamo inukum. 12 Badaang koidan komo yaku yase bontiikene doi komuyu, mau naiya budodoo komuyu akiyoon ponggoola talimayo. 13 Bai kalu Lohdoo lubat, doiya yanamo komo okitakanggene ko Mian Bisa nabisa-bisaan, komuyu linolaing sulano potingoniiyo sasaibino kona bisaan. Yana aki nabasalita tolongo butongo susuungo bai yana bantile oila komo lapamo lengele, tukon yana naikon pailukene doi komuyu oila naikon komo teali oloyo doibundu. 14 Yana akabasale yaku, mangaani oila kona pinolonggon doi komuyu, yanila talimayo doi yaku. 15 Sasaibino komo daano doi Tama mau doiya bai koonggumo. Doiyamo komo mangaanikene tobikon kubantile baikon oila ko Loh napinolonggon doi komuyu, doiya talimayo doi yaku."

Kosusaan tukon kolabaan

16 "Baino soisik kotembono komuyu akimo pokitayo yaku koidan, tukon koidan baino soisik kotembono komuyu kitayo yaku." 17 Moimoiya Yesus napololaing tambuuno posadai meeng tukon bailong, "Oila komaanano yana mobantile doi kita: 'Baino soisik kotembono komuyu akimo pokitayo yaku koidan, tukon baino soisik kotembono komuyu naikon kitayo yaku'? Oila komaanano koidan tukon: 'Yaku ampakon doi Tamanggu'?" 18 Yanila mansadai momeeng, "Oila komaanano, 'soisik kotembo'? Kita aki nda mangalatikene yana salitayo kaliangano oila!" 19 Yesus toiyo yanila yase mansadai doi yana. Jadi yana bantile, "Budodoiya yaku bantile, 'Baino soisik kotembono, komuyu akimo naikon pokitayo yaku, tukon koidan baino soisik kotembono komuyu naikon kitayo yaku.' Doiyamo kopo pinonggeelekikon doi komuyu nokon? 20 Poanggayomo, komuyu naikon kokiil tukon uwookon, bai komian doi dunia tolongo tedes-tedes. Komuyu naikon susa konoamuyu, bai kopo susanoo bolii teali laba-Iabaan. 21 Kalu meeng koboine adukono mosuung, yana susa, sabab laatemo kotembono kona sakisaawan. Bai kalu kona pau sosuungo, boinedoo toliminggenemo kona susaan mangaani yana laba baikon meeng kopau sosuungo doi dunia. 22 Bunomo doiya lakon komuyu: Budodoiya komuyu susa konoamuyu, bai yaku pososuung koidan tukon komuyu, maka konoamuyu naikon laba-laba; tukon akiyo komeeng komian monggoola alayo kopolabaano doi noamuyu. 23 Doi oloyodoo, komuyu akimo pomansadai oioila koidan doi yaku. Poanggayomo: Oilamo kopo kinabi doi Tama luwe sambunggu, doiya naikon Tama beekene doi komuyu. 24 Polong doi oloyo nia komuyu akiyoon pomangkabi oioila moluwedoi sambunggu. Pomangkabi, maka komuyu naikon mantalima, sulano kopoo labaan monondok."

Dunia namanaangan

25 "Sasaibino naiya yaku bantile doi komuyu tukon andean. Bai naikon nalaate kotembono, yaku akimo kumongkubai andean koidan, bai yaku basalita tukon natala-talaangan doi komuyu Tama kaliangano. 26 Doiya kotembono komuyu mangkabi doi Tama mangatas doi sambunggu; potoiyo, yaku aki naikon kumangkabi doi Tama motuuk doi komuyu, 27 sabab Tama susuungo seseange komuyu. Yana mamaasikene komuyu mangaani komuyu mamaasikene yaku, tukon anggayo baikon yaku lubat doi Mian Bisa. 28 Takainomo yaku luwedoi Tamanggu, tukon lapamo kulubat doi dunia lalomo. Bai budodoiya yaku tinggalemo kodunia sulano kuabali doi Tamanggu." 29 Maka Yesus napololaing-pololaing mansadai doi yana, "Budodoiya Temeneno basilingan tukon tala-talaang akimo napake andean, 30 tukon kami toiyomo baikon Yesus toiyo kolangge sasaibino. Akimo napalaluu daano komeeng komian momansadai oioila doi Temeneno. Mangaani doiyamo kami anggayomo Temeneno luwedoi Mian Bisa." 31 Yesus timbiliyo yanila, "Jadi budodoiya komuyu anggayo-mo? 32 Neneeke! Kotembono naikon lubat, bai lapamo lubat, komuyu pinobabandakon. Komuyu mule doi pobonua meeng-meeng tukon tinggale yaku susuunggu. Bai yaku aki natolongo susuunggu sabab ko Tamanggu daano polaing yaku. 33 Sasaibino naiya yaku bantile sulano komuyu pomalaat monondokan sabab pomeenggon tukon yaku. Doi dunia komuyu naikon sakisaa. Bai poekeenggele konoamuyu! Yaku lapamo lungguiyo kodunia!"

Yesus sambeanggene kona pololaing-pololaing

17:1 Sambuno lapa bantile buno doiya, Yesus lelengea doi timbu tukon bantile, "Tama, budodoiya laatemo kotembono. Akabasalemo komu Pau, sulano komu Pau akabasale Tama. 2 Tama lapamo mebee kuasa doi sasaibino kobanggapi doi mu Pau, sulano yana namebee tuboan mobisa tukon posidutukon doi sasaibino komian Tama mo beekene doi yana. Naiyamo kotuboan mobisa tukon posidutukon; 3 suIano komian natingoniiyo Tama, tolongo yana ko Mian Bisa mo bisa, tukon tingoniiyo Yesus Klistus Tama mo bintekene. 4 Yaku lapamo akabasale Tama doi dunia nia bungkukono tukon alapayo kona limang Tama mo beekene doi yaku. 5 Tama! Akabasalemo yaku budodoiya doi Tama, tukon babasalan mo daano doi yaku pomeenggon Tama salataa dunia nia akiyoon napinasitaka. 6 Yaku lapamo okitakanggene Tama doi mian badaang nai dunia nia mo lapamo Tama beekene doi yaku. Yanila Tama na mian-mian, tukon Tama lapamo beekene doi yaku. Yanila loingiyomo Tama nabantilan. 7 Budodoiya yanila toiyomo baikon sasaibino Tama nabineekon yaku luwedoi Tama. 8 Lapamo kupelenggene doi yanila kobantilan Tama mo beekene doi yaku; tukon yanila lapamo talimayo. Yanila toiyo baikon yaku bisa-bisa lubat doi Tamanggu tukon yanila anggayo baikon Tama komo bintekene yaku. 9 Yaku sambeang tuuk doi komuyu. Yaku aki kusambeang motolongo tuuk doi dunia bai mian badaang doi dunia mo lapamo Tama beekene doi yaku, sabab yanila Tama koona. 10 Sasaibino daku langge Tama nalangge koidan; tukon sasaibino Tama nalangge daano kulangge koidan. Yaku inakabasal doi yaniladoo. 11 Budodoiya yaku lubat doi Tama. Yaku akimo kundoong koidan doi dunia; bai yanila daanoon doi dunia. Tama mo moliyous! Dagaiyo yanila tukon kuasa Tama sambuno, doiya sambu mo lapamo Tama beekene yaku - sulano yanila teali meeng, pokakana buno Tama tukon yaku koidan meeng. 12 Modaanoon yaku polaing yanila, yaku lapamo dagaiyo yanila tukon kuasa moluwe Tama sambuno - sambu Tama mo beekene doi yaku. Yaku lapamo dagaiyo yanila tukon akiyo komeeng komian doi yaniladoo molapus; kasuali yana mo takainomo lapamo lapus; sulano tukon doiyadoo tealimo oila komo totulis doi Kitab Moliyous lalomo. 13 Budodoiya yaku lubat doi Tamanggu. Sasaibino nia yaku bantile modaanoon yaku nai dunia nia; sulano yanila tukon totubo kona tuboan toupiyo daku labaan. 14 Yaku lapamo pelenggene Tama nabantilan doi yanila, tukon dunia nia mosikitene yanila, sabab yanila bolikon dunia koona, pokakana buno yaku koidan bolikon dunia koona. 15 Yaku aki kukabiyo sulano Tama nandokiiyo yanila doi dunia nia, bai yaku kabiyo sulano Tama nadagaiyo yanila doi Ibiliis. 16 Pokakanamo buno yaku bolikon dunia koona, mau yanila bolikon koidan dunia koona. 17 Tealikene yanila mumian motangalaas doi Tama luwedoi nabisaan; Tama nabantilan doiyamo komo bisa. 18 Pokakana Tama lapamo bintekene yaku doi dunia, bunomo koidan yaku bintekene yanila doi dunia. 19 Tuuk yanila napalaluu, yaku salakanggene kobutonggu buno Tama koona, sulano yaniladoo teali tongo Tama koona motangalaas lolo doi nabisaan. 20 Bolikon tuuk yanila nia daku sinambeanggon. Bai yaku koidan sambeang tuuk doi mian badaang naikon mo anggayo doi yaku doi napo bantilan yanila nia. 21 Yaku kabiyo, Tama, sulano yanila sasaibino teali meeng buno Tama pomeenggon yaku, tukon yaku maka Tama. Boliisi yanila nateali meeng tukon kita sulano komian doi dunia anggayo baikon Tama komo bintekene yaku. 22 Yaku lapamo beekene doi yanila kobabasalan Tama mo beekene doi yaku, sulano yanila teali meeng, pokakana buno kita meeng; 23 yaku tukon yanila, tukon Tama maka yaku; sulano yanila bisa-bisa meeng. Maka dunia naikon toiyo baikon Tama komo bintekene yaku, baikon Tama mamaasikene yanila buno Tama mamaasikene yaku. 24 Tama, yaku yase sulano yanila, mo Tama beekene doi yaku, daano polaing-laing yaku doi lipu kudaanoan, sulano yanila kitayo daku kinabasalan; doiyamo kabasalan Tama mo beekene doi yaku, sabab Tama mamaasikene yaku akiyoon kodunia natinealikon. 25 Tama mo adil! Dunia aki natingoniiyo Tama, bai yaku tingoniiyo Tama; tukon mian madaang nia toiyo baikon Tama komo bintekene yaku. 26 Yaku lapamo bontiikene Tama sambuno doi yanila; tukon yaku lapamo kubaiyo buno doiya, sulano Tama namaasi doi yaku tataap doi noanoila lalomo tukon yaku pomeenggon yanila."

Yesus linako

18:1 O Sambuno lapa Yesus sambeang buno doiya, yana tukon napololaing-pololaingoo ampakon doi Paisu Kidlon sembeleng. Idoo daano komeeng koasi, maka Yesus tukon napololaing-pololaingoo usok doi asidoo. 2 Yudas poloilokisoo, toiyo do lipudoo; sabab Yesus biasamo pototongi idoo tukon napololaing-pololaing. 3 Maka Yudas ampakon doi lipudoo tukon babayo komeeng kopasukan suludadu Lomawi tukon moimoiya kopadagai Temeneno Nabonua imam-imam kapalano mo sumboliiyo tukon Falisi-falisi miano. Yanila makanggi sinapan, lantela tukon posi. 4 Yesus toiyo sasaibino komo naikon teali doi butongo. Jadi yana kolaniyo dopai mianoo badaang tukon mansadai, "Komuyu indee miano kopo inumbal?" 5 "Yesus, Nasalet miano," yanila timbiliyo. "Yakumo nia," Yesus bantile. Yudas poloilokisoo daano mokokondong tukon yanila. 6 Singgatoo Yesus bantil doi yanila, "Yakumo nia," yanila sasaibino tangabalinggon maka tolubang doi buta. 7 Yesus sadaiyo koidan doi yanila, "Indee kopo inumbal?" "Yesus Nasalet miano," yanila timbiliyo. 8 "Lapamo kubantile yakumo nia," Yesus bantile. "Tukon kalu bisa yakumo kopoo inumbolii, sodiiyomo yanila bailong naampakono." ( 9 Tukon nabantilano mobuno doiya, tealimo oila komo lapamo Yesus bantile loolukonoo: "Tama, doi mian badaang Tama mo beekene doi yaku, akiyo komeeng komian komo lapus.") 10 Simon Petulus mo makanggi meeng kobakoko, yana bubute maka tabase imam babasal naata botol kotolingaino bakalingano. Kosambuno do atadoo Malkus. 11 Maka Yesus bantil doi Petulus, "Usekene koidan komu bakoko doi salungo! Oilakai ikoo pikikene yaku aki naikon kuinume kopaisu doi galaas sakisaawan Tama mo beekene doi yaku?"

Yesus binaba mangadap doi Hanas

12 Maka suludadu-suludadu Lomawi tukon nakomondaan tukon padagai-padagai Yahudi lakoyo tukon keete Yesus. 13 Tumbe-tumbeno yanila babayo Yesus mangadap doi Hanas, Kayafas namonianan malane. Kayafas daano meeng koimam babasal doi taumo. 14 Tukon yanamo komo lapamo beena otunggul doi pamalenta Yahudi baikon lobian monondok doi meeng komian momate motuuk doi sasaibino kobangsa.

Petulus Akiyenggene Yesus

15 Simon Petulus tukon tulano meeng bailong lainge Yesus. Pololaingoo bailong imam babasal tingoniiyo; jadi yana usok polaing-Iaing tukon Yesus doi imam babasal nabonua basaleano, 16 bai Petulus montotiili doi tonggulung, doi tataapon. Doibundu pololaingoo bailong ampakon doi tonggulung tukon posalitai meeng koboine peleleani padagai tataapon, maka babayo Petulus usok doi lalom. 17 Peleleani boinedoo padagai tataapon bantil doi Petulus, "Eh, bolikon kai ikoo koidan kona pololaing?" "Bolikon," Petulus timbiliyo. 18 Doiya kosinggatoo kolipu kumelon, jadi kopeleleani-peleleani tukon padagai-padagaidoo yanila lapamo bangokoiti aung tukon yanila balalango idoo. Petulus ampakon doi aungoo maka kokondong balalang polong yanila.

Imam babasal sadaiyo Yesus

19 Imam babasal sadaikene Yesus kaliangano doi napololaing-pololaing tukon naotunggul kaliangano. 20 Yesus timbiliyo, "Yaku sidutu basilingan tukon tala-talaang doi mian badaang salaano. Yaku sidutu mongotunggul doi bonua-bonua kaledaan tukon doi Mian Bisa Nabonua, lipu Yahudi miano napototongian sidutu. Aki nabiasa yaku mabantil oioila motosookon. 21 Jadi bulpando Tuan momansadaikene yaku? Sadaiyo yanila mo lapamo molongol kuotunggul. Tantu yanila toiyo oila daku binantil." 22 Sambuno Yesus bantile buno doiya, daano komeeng dopadagaidoo idoo tapiyo tukon bantile, "Balani tuuno ikoo bantile buno doiya doi imam babasal!" 23 Yesus timbiliyo, "Kalu yaku mabantil meeng kolangge mo sala, bantilemo naimbaa oila kona salaan! Bai kalu daku binantiloo bisa, bulaando ikoo motapiyo yaku?" 24 Doibundu Hanas sumboliiyo komian babayo Yesus tukon kinoot doi Imam Babasal Kayatas.

Petulus akiyenggene Yesus koidan

25 Simon Petulus daano mokokondong tukon balalang idoo. Mian badaang idoo bantil doi yana, "Bolikon kai ikoo komeeng kopololaingo mianoo?" Bai Petulus nggeelek, kona bantilano, "Bolikon!" 26 Meeng koimam babasal naata, doiyamo tolidano doi Petulus natinabas kotolingaino, bantile, "Baanggon aki kukitayomo ikoo doi asidoo mopolaing-laing tukon yana?" 27 Maka Petulus nggelekiyo koidan, "Aki," - tukon pokonoi doiya kosinggatoo komanuk kokuuwa.

Yesus mangadap doi Pilatus

28 Dodowasoono yanila babayomo Yesus doi Kayaias nabonua doi gubelnul nabatomundoan. Yahudi miano yanila aki nausok doi batomundoanoo lalomo, sulano yanila naaki teali kulokis manulut atulan agama, sabab yanila malaing kaan kaanan Paskah. 29 Tobikon doiya Pilatus tobuat ampakon doi yanila tukon mansadai, "Oila kopo pangasalakon doi mian nia?" 30 Yanila timbiliyo, "Andeno yana akiyo kona sala, kami aki mai babayo doi Tama Gubelnul." 31 Pilatus bantile doi yanila, "Poleleiyo yana tukon potindokii-yo manulut poukum susuumuyu!" Bai Yahudi miano timbiliyo, "Kami aki namoola ukume mate komian." ( 32 Naiya teali sulano natotoi oila Yesus nabinantil kaliangano naikon yana mate.) 33 Pilatus usok koidan doi nabatomundoan tukon uange Yesus, maka sadaiyo, "Kai ikoo tomundo Yahudi miano?" 34 Yesus timbiliyo, "Kai napasadai nia doikoo susuumu kabai daano komian bailong mo lapamo bontiikene doikoo kaliangano doi yaku?" 35 Pilatus timbiliyo, "Oilakai yaku nia Yahudi miano? Komo beekene ikoo doi yaku mutulunano susuumu tukon imam-imam kapalano. Oila komo lapamo ikoo kubaiyo?" 36 Yesus bantile, "Daku batomundoan bolikon doi dunia nia. Ande-andeno daku batomundoan nai dunia nia, daku mian badaang balajuang sulano yaku aki kubineekon doi pamalenta Yahudi. Bai bisa daku batomundoan bolikon doi dunia nia!" 37 Maka Pilatus sadaiyo doi yana, "Kalu buno doiya, ikoo tomundo?" Yesus timbiliyo, "Ikoo bantile baikon yaku tomundo. Yaku sosuung tukon lubat doi dunia daano meeng kopituu, doiyamo mebee salita doi nabisaan. Mian mo luwedoi nabisaan doiya ndongoliiyo yaku." 38 Pilatus mansadai doi yana, "Oila komaanano dona bisaanoo?"

Yesus inukum mate

Maka Pilatus tobuat koidan doi nabatomundoan tukon bantil doi Yahudi miano, "Yaku aki kulaate meeng kona kasalaan doi yana. 39 Bai mololoi pokabiasaan, yaku sidutu sodiiyo meeng komian doi talunggu doi Oloyo Babasal Paskah. Komuyu yase sulano kusodiiyo ko Yahudi miano natomundo motuuk doi komuyu?" 40 Yanila timbiliyo, tukon nggele-nggeleamon, "Aki, inai yana, bai Balanabas!" (Balanabas meeng komian pondikuk.)

19:1 Doibundu Pilatus usok maka mosumbolii mian mo-umbase Yesus. 2 Suludadu-suludadudoo mongkubaimo meeng kosapeyo doi kayung-kayung pangano mopalatadian, maka yanila songgoikene doi Yesus oluno. Lapamo doiya yanila pekeikene kojubah mosamelaon doi yana, 3 maka sidutu lubat doi yana tukon bantile, "Tubo kotomundo Yahudi miano!" Boobus yanila tapiyo yana. 4 Lapa doiya Pilatus tobuat tukon bantile doi mian mobadaangoo. "Kitayo! Yaku babayo yana tobuat doi komuyu, sulano potoiyo yaku aki kumalaat mau nabaino meeng kona salaan." 5 Yesus tobuat tukon pakeyo kosapeyo mopalatadian tukon jubah mosamelaon. Pilatus bantile doi yanila, "Pokitayo do mianoo." 6 Sambuno imam-imam kapalano tukon padagai-padagaidoo kitayo Yesus, yanila nggeleamon, "Sempange yana! Sempange yana!" Pilatus bantil doi yanila, "Poleleiyo yana, tukon posempange-mo komuyu susuumuyu, yaku aki kumalaat meeng kona salaan doi yana." 7 Yahudi mianodoo timbiliyo, "Manulut komai ukum, yana sio nainukum mate sabab yana akuiyo kobutongo Mian Bisa Napau." 8 Sambuno Pilatus ndongoliiyo yanila bantile buno doiya, yana lobian matakut koidan. 9 Maka yana usok koidan doi nabatomundoan lalomo tukon sambuno Yesus binaba usok, Pilatus sadaiyo doi yana, "Ikoo komu luwean doiyaando?" Bai Yesus aki namotimbili. 10 Boobus Pilatus sadaiyo koidan, "Ikoo aki muyase basilingan tukon yaku? Mutoiyo, yaku balakuasa mosodiiyo ikoo, tukon kuasa mosempanggene ikoo!" 11 Yesus timbiliyo, "Kalu Mian Bisa aki nabeekene do kuasadoo doikoo, ikoo mau nabulaamo akiyo komu kuasa doi yaku. Tobikon doiya komian mo beekene yaku doikoo, lobian babasal kona lalim doikoo." 12 Sambuno Pilatus ndongoliiyo doiya, yana balausaha sulano nasodiiyo Yesus. Bai Yahudi miano nggele-nggeleamon, "Kalu Tuan sodiiyo yana, Tuan bolikon Kaisal tulano! Mian mo akuiyo kobutongo tomundo, doiya Kaisal namusu!" 13 Sambuno Pilatus ndongoliiyo do bantil-bantilanoo, yana babayo Yesus tobuat maka yana osulange doi kulsi bangulusan doi tampatoo kosambuno Sowaan Batu. (Doi silingan Iblani kosambuno Gabata.) 14 Doiya kosinggatoo adukono batong songulo lua suun kooloyo, oloyo akiyoon ko Oloyo Babasal Paskah. Pilatus bantile doi mian badaangoo, "Naiyamo kopoo tomundo!" 15 Yanila nggele-nggeleamon, "Akateyo yana! Akateyo yana! Sempange yana!" Pilatus mansadai, "Kai momoola kusempange kopo tomun-do?" Imam-imam kapalano timbiliyo, "Tongo Kaisal komai tomundo!" 16 Boobus Pilatus beekenemo Yesus doi yanila sulano napo sempange. Yanila ndokiiyo Yesus, maka yanila ampakon babayo yana.

Yesus sinempanggon

17 Yesus tobuat tukon tanggunge kona kayung sempang susuungo ampakon doi lipudoo mo sinombuikon "Mangabosan Olu". (Doi silingan Iblani binantil Golgota.) 18 Indaa yana sinempanggon. Posinggat-singgat tukon yana daano koidan lua komian bailong mo sinempanggon; komeeng doi bobono talikon, tukon komeeng doi bakalingano talikon tukon Yesus doi tanga-tanga. 19 Doi kayung pesempango Yesus, Pilatus mosumboliikene inoliit kotulisan nia: "Yesus doi Nasalet, Yahudi miano natomundo." 20 Badaang ko Yahudi miano mobasayo do tulisanoo, sabab do lipudoo Yesus nasinempangan aki naodoon doi kota. Tulisanoo lalomo silingan Iblani, Latin, tukon Yunani. 21 Imam-imam kapalano bantile doi Pilatus, "Inai motulise 'Yahudi miano na Tomundo,' bai tulisemo, 'Mian nia bantile, Yaku Yahudi miano na Tomundo.' " 22 Bai Pilatus timbiliyo, "Komo lapamo yaku tulise, tataap totulis." 23 Sambuno suludadu-suludadudoo lapa sempanggene Yesus, yanila alayo kona pakean. Pakeanoo inobos sangkap: meeng-meeng malaat meeng koobos. Yanila alayo koidan kona jubah. Jubahdoo akiyo kona kinoitian - tinonum doi babu polong bilit. 24 Suludadu-suludadudoo yanila pobotiionggon meeng tukon bailong, "Inai nda potoliyo najubah nia. Tadu nda mongkubai undian sulano natotong indee komo laate." Doiya langgedoo teali sulano natakabai oila komo totulis doi Kitab Moliyous lalomo doiyamo: "Yanila ebes-ebese daku pakean, tukon mongkubai undian doi kujubah." Tukon bisa-bisa do suludadu-suludadudoo kubaiyo buno doiya. 25 Doi ponggaupan Yesus nasinempanggonan kokondong Yesus tinano utuso boine, Malia Klopas naboloki, tukon Malia Magdalena. 26 Sambuno Yesus kitayo kotinano tukon napololaing yana mamaasikene yanila modaano mokokondong idoo, Yesus bantile doi tinano, "Tina, naiyamo komu pau." 27 Doibundu yana bantile doi napololaingoo, "Ndaiya tinamuyu." Doiya kosinggatoo Yesus napololaing talimayomo Yesus tinano sulano nandoong doi napoo bonua.

Yesus namatean

28 Yesus toiyo baikon sasaibino doiya lapamo boobus, tukon sulano oilamo komo totulis doi Kitab Moliyous lalomo moola teali, yana bantile, "Yaku molou." 29 Idoo daano komeeng komanggo momoono tukon suka paisuno mo meele. Maka daano komeeng konggalanggang kinomok doi suka paisunodoo maka tinabokon doi meeng kokayung hisop pangano, maka tinutumikon doi Yesus suungo bibilo. 30 Yesus lemese do sukadoo paisuno tukon bantile, "Lapamo kabus!" Maka yana totukukene kooluno tukon mate.

Yesus tinobok

31 Kopamalenta aki nayase ko mian-mian mo daano tosempang kobadano taitude doi kayung sempang doi oloyo Tadean, baino kai naiya oloyo Tadeandoo Oloyo Babasal mo tangalaas. Sabab oloyo doiya singgatoo Yesus nasinempanggonan pokokonoi akiyoon oloyo Tadean, Yahudi miano mangkabi palamisi doi Pilatus sulano yanila nalotoiyo do mian-mianoo aino mo lapamo sinempanggon tukon obulusene do badan-badanoo doi kayung sempang. 32 Maka suludadu-suludadudoo ampakon tukon lotoiyo tumbe-tumbeno koaino domianoo molua mo sinempanggon posinggat Yesus. 33 Sambuno yanila polong doi Yesus, yanila kitayo yana lapamo mate. Jadi yanila akimo napo lotoiyo koaino. 34 Bai Yesus lisuko sinubok tukon kalait doi meeng komian doi suludadudoo; tukon mosobit tokundang kosau tukon paisu. 35 Mian mo kitayo susuungo kadadianoo, yanamo komo babotilanggene doiya langgedoo, sulano komuyu anggayo. Tukon kona salitadoo bisa. 36 Langgedoo doiya teali sulano nateali oila komo lapamo totulis doi Kitab Moliyous lalomo, doiya "Akiyo komeeng kai luwedoi bukuno naikon nailotoan". 37 Doi Kitab Moliyous lalomo koidan totulis: "Yanila naikon mbalenge yana mo lapamo yanila tebeke".

Yesus natinadinan

38 Lapa doiya Yusuf doi Alimatea mangkabi palamisi doi Pilatus sulano napo babayo Yesus badano. (Yusuf daano meeng Yesus napololaing bai aki natotingonii, sabab yana matakutene kopamalenta Yahudi.) Pilatus loasene doi yana, jadi yanila ampakono leleiyo Yesus badano. 39 Nikodemus, mo loolukoo biasa lubat popook doi Yesus, ampakon polaing tukon Yusuf. Nikodemus mababa pobilat tukon kayung gahalu - sasaibino naiya uga-ugaate tolu kolono kokiloglam kona kadaang. 40 Do mianoo molua ndokiiyo Yesus badano maka yanila bunguse tukon toik moalus polaing tukon lambadoo mobabangi manulut Yahudi miano naadat bakibulan. 41 Doi lipudoo Yesus nasinempanggonan daano komeeng koasi. Doi asidoo lalomo daano komeeng kokibul moboolu, mo akiyoon napinake batadinan mian mate. 42 Sabab do kibuloo lolani, tukon oloyo Tadean adukono minulai, yanila tadinemo Yesus indaa.

Kibul mo kosong

20:1 Doi minggu oloyono dowa-dowa, daano mokalipookan, Malia Magdalena ampakon doi kibuloo. Yana kitayo kobatu posunggupo lapamo sinaakon doi kibuloo buango. 2 Maka yana obuleng umboliiyo Simon Petulus tukon pololaing Yesus mo seseange, tukon bantile doi yanila, "Yesus ndinikuko doi nakibul, tukon yaku aki kutoiyo inaando kona inabosan." 3 Maka Petulus tukon pololaingoo bailong ampakono doi kibuloo. 4 Luaiia yanila obuleng, bai doi pololaingoo bailong lobian kona suutanan tukon Petulus, tukon yana komo polong tumbe doi kibuloo. 5 Yana mbaienge do kibuloo lalomo tukon kitayo dotoikoo pabalun daano motangabos idoo, bai yana aki nausok. 6 Simon Petulus tuundu doibundu, maka banggadudul usok doi kibuloo lalomo. Yana kitayo do toikoo pabalun daano motangabos idoo, 7 bai kotoik mo kinubai papagot Yesus oluno akiyono doi napokolanikonan bai toluluko tangalaas. 8 Doibundu koidan dona pololaing mo polong tumbe doi kibuloo, usoko koidan. Yana kitayomo tukon anggayomo. ( 9 Polong doiya kotembono yanila akiyoon naalatiyo oila komo totulis doi Kitab Moliyous lalomo baikon Yesus tubo doi namatean.) 10 Sambuno lapa doiya Yesus napololaing-pololaing mulemo.

Yesus okitakene kobutongo doi Malia Magdalena

11 Malia Magdalena kokondong doi kibuloo salaano tukon kokiil. Daano yana mokokiil, yana kitayo dokibuloo lalomo, 12 maka yana kitayo lua komalaekat kona pakean moute. Malaekatoo osulang doi Yesus badano nainabosan, komeeng doi oluno talikon, tukon kobailong doi aino talikon. 13 Malaekat-malaekatoo mansadai, "Tina, bulaando ikoo mokokiil?" Malia timbiliyo, "Daku Temeneno lapamo inala, tukon yaku aki kutoiyo inaando yana kona inabosan." 14 Lapa bantile buno doiya, yana mbaleng doi tonggulungo tukon kitayo Yesus daano mokokondong idoo. Bai yana aki natoiyo baikon doiya Yesus. 15 Yesus mansadai doi yana, "Tina, bulaandokon ikoo mokokiil? Tina indee komu inumbal?" Malia aanggene doiya do asidoo tumbuno, jadi yana bantile, "Tama, kalu Tama komo biyele yana badano naimbaa, tulung bontiikanaku inaando Tama naabosano yana, sulano yaku moola kundokiiyo." 16 Yesus bantile doi yana, "Malia!" Malia mbalenge doi Yesus maka bantil tukon silingan Iblani, "Labuni!" (Koalatino "Gulu".) 17 "Inai motaaniyo yaku," Yesus bantile doi yana, "sabab yaku akiyoon kuliba doi Tama. Bai potauso doi utus-utusonggu, tukon bontiikene doi yanila baikon diabudodoo yaku libamo doi Tamanggu tukon Tamamu, ku Mian Bisa tukon mu Mian Bisa." 18 Maka Malia ampakono babotilanggene doi Yesus napolo-laing-pololaing baikon yana lapamo kitayo ko Temeneno tukon baikon Temeneno lapamo bontiikene sasaibinodoo doi yana.

Yesus okitakene kobutongo doi napololaing-pololaing

19 Doi Minggudoo oloyono koidan, sambuno kalipookan Yesus napololaing-pololaing pototongimo doi meeng kobonua tukon tataapon-tataapon mo tinataapikono, sabab yanila matakutene kopamalenta Yahudi. Sosinggot Yesus lubat maka kokondong doi yanila tanga-tangano tukon bantile, "Kinatauwan monondok doi komuyu." 20 Lapa yana bantile buno doiya, yana tudoikene doi yanila kolimano tukon lisuko. Sambuno yanila kitayo Yesus, yanila laba-laba tuuno. 21 Maka Yesus bantile doi yanila idan koidan, "Kinatauwan monondok doi komuyu. Buno Tamanggu bintekene yaku, bunomo lakon yaku bintekene komuyu." 22 Maka yana puulikene kona ansaang doi yanila tukon bantile, "Talimayo ko Mian Bisa Na Loh. 23 Kalu komuyu ompuniyo kopau meeng nalalim, Mian Bisa koidan ompuniyo. Kalu komuyu aki poompuniyo kopau meeng nalalim, maka Mian Bisa koidan aki naompuniyo."

Yesus tukon Tomas

24 Tomas (mo sinombuikon "Pinga"), meeng komian doi songulo luadoo Yesus napololaing, aki napolaing tukon bailong singgatoo Yesus nalubatan. 25 Maka Yesus napololaing-pololaing bailong bantile doi Tomas, "Kami lapamo kitayo Yesus!" Bai Tomas timbiliyo, "Kalu yaku akiyoon kumongkita kopaku bakaaso doi limano, akiyoon kuusekene kolimanggu saano doi pakudoo pakolo tukon akiyoon kuusekene kolimanggu doi lisuko, tutuu yaku akiyoon kumangangga." 26 Meeng kominggu molapa Yesus napololaing-pololaing daano doi bonuadoo tukon Tomas daanomo koidan. Sasaibino kotataapon tinataapikono. Bai Yesus lubat tukon kokondong doi yanila tanga-tangano, maka bantile, "Kinatauwan monondok doi komuyu." 27 Doibundu yana bantile doi Tomas, "Kitayo kolimanggu, tukon usekene kolimamu saano dimbaa. Ulule kolimamu tukon usekene doi lisukonggu. Inaimo mosasaaki koidan, bai anggayomo!" 28 Tomas bantile doi Yesus, "Ku Temeneno, tukon ku Mian Bisa!" 29 Maka Yesus bantil doi yana, "Ikoo mangangga sabab lapamo kitayo yaku, kai bulaa? Kinatauwan doi mian mo mangangga mau naaki nakitayo yaku!"

Buku nia natujuan

30 Daano mobadaang koidan komo minasaingdinggon-mina-saingdinggon Yesus mo kubaiyo doi napololaing-pololaing salaano, bai aki natinulis nai buku nia. 31 Bai sasaibino naiya tinulis, sulano komuyu anggayo baikon Yesus daano Tomundo Pasalamat, Mian Bisa Napau, tukon sabab mangangga doi yana, komuyu malaat tuboan.

Yesus okitakene kobutongo doi pitu kona pololaing

21:1 Lapa doiya Yesus okitakene kobutongo idan koidan doi Paisu Tibelias doi napololaing-pololaing. Buno naiya kona tealian: 2 Daano kooloyo meeng Simon Petulus, Tomas mo sinombuikon Pinga, Natanael doi Kana luwedoi Galilea, Zebedeus napau-pau, tukon lua Yesus napololaing bailong, daano mopototongi. 3 Simon Petulus bantil doi tulano bailong, "Yaku yase ampakon bapukat ikan." "Kami malaing," yanila bantil doi yana. Maka yanila taus lakit duangan. Bai doi popooko mau meeng koikan yanila aki namatapu. 4 Sambuno tambuun sumbot kooloyo, Yesus kokondong doi paisudoo bibilo, bai yanila aki natingoniiyo baino Yesus. 5 Yesus bantil doi yanila, "Labuk-labuk kai komuyu daano kopo ikan?" "Akiyo," yanila timbiliyo. 6 Yesus bantil doi yanila, "Poaisene kopoo buani taalikon bakalinga doi duanganokon, idoo komuyu matapu ikan." Maka yanila sakukene donapo buani, bai yanila aki nanggoola bubute koidan sabab badaang koikan mokana doi buanidoo lalomo. 7 Pololaing Yesus mo mamaasikene bantil doi Petulus, "Ndaiya Temeneno!" Sambuno Simon Petulus ndongoliiyo doiya baino Temeneno, yana pakeyo kona kalambi (sabab yana aki nabakalambi) maka yana basuapon doi paisu. 8 Pololaing-pololaing bailong tuundu babose tukon duangan ampakon doi buta tina, tukon yanila bubute momeeng konapo buani mo moono ikan. Yanila aki natodudul dodoon doi buta tina, uga-ugaate tolongo sakat kometel. 9 Singgatoo yanila loboson doi duangan yanila kitayo daano koaung balano indaa tukon ikan doi bungkukono tukon loti. 10 Yesus bantil doi yanila, "Soba babayo doi sumai bubulaa koikan mo sodo komuyu tapuwe." 11 Simon Petulus lakit doi duangan, maka kedele kona buani doi buta tina. Dona buani moono tukon ikan mo babasal; sasaibino sakat lima kolono tolu kona kadaang. Mau nabuno doiya kona kadaang aki namosiak konapoo buani. 12 Yesus bantil doi yanila, "Mai nda kaan." Akiyo komeeng doi napololaing-pololaing mobalani mansadai, "Tama indee miano?" sabab yanila toiyo baikon yana Temeneno. 13 Doibundu Yesus koolaniyo yanila, mangala do lotidoo tukon bekene doi yanila. Yana kubaiyo buno doiya tukon ikanoo. 14 Naiyamo kotoluno luunggon Yesus naokitakanano ko-butongo doi napololaing-pololaing sambuno yana tubo doi namatean.

Yesus tukon Petulus

15 Sambuno lapa yanila kaan, Yesus bantil doi Simon Petulus, "Simon, Yona napau, kai ikoo lobian komu seangano yaku doi yanila nia naseangano yaku?" "Bisa, Temeneno," Petulus timbiliyo, "Temeneno toiyo yaku kilakene Temeneno." Yesus bantil doi yana, "Pialae daku domba-domba pauno." 16 Tuuk lua luunggon Yesus sadaiyo doi yana, "Simon Yona napau, kai ikoo seseangaku?" "Bisa, Yesus," Petulus timbiliyo, "Yesus toiyo yaku kilakene Yesus." Yesus bantile doi yana, "Pialayo daku domba-domba." 17 Tuuk kotoluno luunggon Yesus mansadai doi yana, "Simon Yona napau, kai ikoo kilakene yaku?" Petulus teali poloon sabab Yesus sadaiyo doi yana polong tolu luunggon. Maka Petulus timbiliyo koidan, "Temeneno, Temeneno toiyo sasaibino kolangge. Temeneno toiyo yaku kilakene ko Temeneno!" Maka Yesus bantil doi yana, "Pialayo daku domba-domba. 18 Bisa tuuno daku bantilan nia: Singgatoo ikoo daanoon motabokon, ikoo susuumu pagete kooakomu, tukon muampakon doiyaamo komu mongiasan. Bai kalu ikoo motuwamu naikon, ikoo baino ulule kolimamu, tukon baino mian bailong komo pagete ikoo tukon babayo ikoo doi lipu moaki muyase ampakon." 19 (Tukon Yesus nabantil-bantilanoo otudoikene bulaando naikon Petulus namatean sulano naakabasale ko Mian Bisa.) Lapa doiya Yesus bantil doi Petulus, "Lainge yaku!"

Yesus tukon napololaing bailong

20 Tembodoo Petulus mbaleng, yana kitayo doi tonggulungo daano Yesus napololaing bailong mo minamaasikon. (Yanamo komo osulang pokoolanikon Yesus tembodoo napoo kaanan tukon mo mansadai doi yana, "Yesus, indee miano komo kulokisanggene ko Temeneno?") 21 Kitayo yana, Petulus mansadai doi Yesus, "Yesus, bulaando tukon yana nia?" 22 Yesus timbiliyo, "Andeno yaku yase yana daanoon motubo polong daku lubatan, doiya bolikon muulusan. Bai ikoo, laingaku!" 23 Maka tololongolo kobulitano doi Yesus napololaing Yesus baikon napololaingoo aki namate. Banggokai Yesus aki nabantile, baikon pololaingoo aki naikon namate, bai: "Andeno yaku yase yana daano motubo polong daku lubatan, doiya bolikon muulusan." 24 Dopololaingoo komo mebee katalangan doi kadadian-kadadianoo naiya. Yanamo koidan komo lapamo tulise. Tukon kita toiyo oila kona binantiloo bisa.

Bantilan napupusan

25 Daano mobadaang kolangge bailong Yesus mo kubaiyo. Andeno sasaibinodoo tinulis meeng tukon meeng, yaku lasayo aki nasukup kolipu doi dunia nia sulano nainusokon sasaibino kobuku mo tinulisoo.

free web site hit counter