Ato kemi ton Iesus Kristus Ioanes ibode
Posanga madonga kemi aea iuot eababa
1 Matamata ngan danga toa ngada ne led otnga, Posanga 2 Ei imamado toman ngan Deo toa matamata oa. 3 Ngan ei, ta Deo ikado danga toa ngada ne ga iuot. Be danga toa ngada ne iuot, eine iuot ngan edap eta pade mao. Iuot ngan ei kekelen. 4 Madonga kemi ipu ienono pan, be madonga kemi toa oa, eine iman taranga ngan gid eababa. 5 Taranga itara ngan tibur dodom, be irangrang ngan dodom iasal taranga toa oa mao. 6 Deo isula eaba ede ga inam ieda Ioanes. 7 Eaba toa oa inam ta ikado posanga ngan taranga toa oa. Ta ikim panua toa ngada ne tilongo ele posanga ta lolod matua ngan. 8 Ei taranga toa oa mao, be inam ngan paolanga posanga ngan taranga toa oa. 9 Be taranga tautaunga toa itara panua toa ngada ne, tota isulug ga inam tanoeai. 10 Ei imamado tanoeai. Ngan ei, ta Deo ikado danga toa ngada ne tanoeai. Be gid panua tanoeai ad tiuatai ngan ei mao. 11 Ei ila ngan aea tuanga ipu, be ele panua tibada ei mao. 12 Be sapadua tibada ei ga lolod matua ngan ei, tota ilongean gid ga tiuot Deo ele gergeu. 13 Gid tiuot Deo ele gergeu ngan tnad ga tamad singid mao, ga kimnga tinida aea mao, ga eaba eta ele kimnga mao pade. Be Deo kekelen ikado gid ga tiuot ele gergeu. 14 Be Posanga iuot eababa, ta inam imamado rabu ngan gai. Ta gai agera ele taranga ga iura kapei, eine taranga ton gergeu toa kelede oa Itama isula ei ga inam. Ei iuon ngan kadonga lolo marum aea ga posanga tautaunga. 15 Ioanes ipamatua aea posanga ta ibaba ga ikeo, “Eaba toa ne, mugaeai nakeo pagimi ngan ga bedane, ‘Eaba inam muriai ngan gau, ei ieda kapei ngan gau. Ngansa ei imamado mugaeai ngan ado toaiua naot maitne.’” 16 Ngansa kadonga lolo marum aea iuon ngan ei. Be ele kadonga lolo marum aea toa ne, ei ipaore ga inam pagita kapei tau. 17 Ngansa apu iuot ngan Moses ibage, ta kadonga lolo marum aea ga posanga tautaunga iuot ngan Iesus Kristus ibage. 18 Mugaeai ga inam, eaba eta igera Deo mao, be Deo toa kelede oa, imamado Itama isaleai, ei kekelen iaoa inasi pagita ngan Deo.
Ioanes Paliliunga aea ipaola posanga
19 Ioanes ipaola posanga ngan ado toaiua gid Iuda tisula gid panua tenainga ad ga gid Livai ga tila pan. Gid titnan Ierusalem ga tila ta tibeta ei bedane, “Eao sai?” 20 Be ei iuaoa tutui pagid be imudan posanga mao, ta ikeo, “Gau Kristus 21 Ta tibeta ei, “Be eao sai? Eao Elaija?”Be ikeo, “Gau mao.” Ta tikeo, “Be eao eaba toa bada Deo iaoa toa gai asangasanga ne?”Be ikeo ga, “Mao.” 22 Tota tibeta ei pade bedane, “Be eao sai? Keo pagai ta irangrang ngan akoli posanga tutui ga ila pagid panua toa tisula gai. Eao keo mado ngan eao mulian?” 23 Ta ikoli posanga lalaede mambe Aisaia toa ibada Deo iaoa mugaeai ikeo ngan ga bedane, “Gau eaba toa nababa ngan tibur modamodanga bedane, ‘Apatutui Maron ele edap.’” 24 Be gid panua toa tibetabeta Ioanes oa, gid Parisi tisula gid ga tila pan. 25 Ta tibeta ei bedane, “Oangga eao Kristus mao, ga Elaija mao, ga eaba toa ibada Deo iaoa mao, ikamado ga eao paliliu gid panua?” 26 Ta Ioanes ikoli led posanga bedane, “Gau napaliliu gid panua ngan eau, be eaba ede imadid rabu ngan gimi, gimi aoatai ngan ei mao. 27 Eaba toa oa ga inam muriai ngan gau, be irangrang ngan napola ele su aea oaro mao, ngansa ei iasal gau tau.” 28 Be gid kadonga toa oa iuot Betani ngan eau Iordan isal iadag, ngan tibur toa Ioanes ipaliliu gid panua ngan.
Iesus ei Sipsip kakauede ton Deo
29 Ngan ado sae, Ioanes igera Iesus ilalala ga inam pan ta ikeo, “Ega, eine Sipsip kakauede ton Deo. Ei isamum kadonga sasat togid panua tanoeai. 30 Eaba toa ne, mugaeai nakeo ngan ei bedane, ‘Eaba inam muriai ngan gau, ei ieda kapei ngan gau. Ngansa ei imamado mugaeai ngan ado toaiua naot maitne.’ 31 Be gau pade natalingalinga ngan ei. Be napaliliu gid panua ngan eau ta irangrang ngan gid panua Israel tiuatai kemi ngan ei.” 32 Be Ioanes ipamatua aea posanga ta ikeo bedane, “Gau nagera Itautau Tutui isulug buburiai ga inam mambe man barur, ta idio imado ngan ei. 33 Gau pade natalingalinga ngan ei. Be Deo toa isula gau ngan paliliunga gid panua ngan eau, ikeo pagau bedane, ‘Oangga eao gera Itautau Tutui isulug ga inam pan eaba ede ta idio imado ngan ei, eine eaba toa oa ga ipaliliu gid panua ngan Itautau Tutui.’ 34 Be gau nagera gid danga toa ne ngan matag, ta napamatua eaba toa oa aea posanga ta nakeo ga ei Deo Inat.”
Matamata panua tol tiuot aluagau ton Iesus
35 Ngan ado sae Ioanes imadmadid toa eoa pade toman ngan ele aluagau rua. 36 Be igera Iesus ilalala ga ila ta ikeo, “Ega, eine Sipsip kakauede ton Deo.” 37 Io, aluagau toa rua oa tilongo ei iposa toa bedaoa ta tila tinasi Iesus. 38 Be Iesus ipul imata ta igera gisirua tinasi ei, ta ibeta gid bedane, “Gimi akim saoa?”Ta tikeo pan bedane, “Rabai, eao mamado sida?” Be posanga idil toa ne “Rabai” ipu mambe Eaba Paoatainga aea. 39 Ta ikeo pagisirua, “Anama ta agera.” Tota gisingada tila ta tigera luma toa ei imamado ngan, ta gisingada tidio timamado ngan ado toaiua. Eiua lailai ngan ado imata pange. 40 Be eaba ede ngan gisirua eine Andreas toa Saimon Petrus itar kakau. Mugaeai gisirua tilongo Ioanes iposa ngan Iesus, ta tinasi ei. 41 Be Andreas itnan Iesus ga kus ta ila tutui ngan ilonga itar kapei Saimon, ta ikeo pan bedane, “Gai aot ngan Mesaia na.” Posanga idil toa ne “Mesaia” ipu mambe Kristus. 42 Ta Andreas ibada ei ga ila pan Iesus. Idio ta Iesus igera ei ta ikeo, “Eao Saimon, Ioanes inat. Be labone ga ila, gid panua ga tiuato edam Sipas.” Edaeda toa ne ipu eine lalaede mambe Petrus.
Iesus ibaba Pilip ga Nataniel
43 Ngan ado sae Iesus iuangga ila Galili, ta igera Pilip ta ikeo pan bedane, “Nasi gau.” 44 Be Pilip, ei tuanga Betsaida aea. Eine Andreas ga Petrus led tuanga. 45 Idio ta Pilip iuot pan Nataniel ta ikeo pan, “Gai aot pan eaba toa Moses ibode ngan ei ngan laulau apu aea ga gid panua tibada Deo iaoa pade tibode ngan ei. Ei Iesus Nasaret aea, Iosep inat.” 46 Be Nataniel ikeo pan bedane, “Irangrang ngan danga eta kemi iuot Nasaret pade?”Ta Pilip ikeo, “Nam ta gera.” 47 Idio ta Iesus igera Nataniel ilalala ga inam ta ikeo ngan ei bedane, “Ega, eine eaba tautaunga ede Israel aea. Kadonga eta pakakanga aea ienono pan mao.” 48 Ta Nataniel ibeta ei bedane, “Eao oatai ngan gau madongan?”Ta Iesus ikeo pan bedane, “Mugaeai ngan Pilip ibaba go, nagera eao mamado abei fik ipuiai.” 49 Ta Nataniel ikeo pan bedane, “Eaba paoatainga am, eao Deo Inat, ga eao Maron kapei togai Israel.” 50 Ta Iesus ikoli ele posanga bedane, “Nakeo ga nagera go abei fik ipuiai, ta ngan ipu toaine eao lolom matua ngan gau na? Muriai eao ga gera danga kapeipei iasal danga toa ne.” 51 Ta ikeo pade bedane, “Nakeo tautaunga pagimi, gimi ga agera bubur ipokakai, ta gid anggelo ton Deo tidae ga tisulug pan Eaba Inat.”
Iesus ipul eau ga iuot oain ngan tuanga Kena
1 Ngan ado tol aea, eaneannga oainga aea iuot ngan tuanga Kena ngan tibur Galili. Be Iesus itna imamado toa eoa pade. 2 Be tibaba Iesus asingada ele aluagau ngan eaneannga toa oa pade. 3 Idio ta oain kus, ta Iesus itna ikeo pan bedane, “Gid panua ad oain kus.” 4 Be Iesus ikeo pan bedane, “Taine kapei, eine danga eta togau mao. Gau leg ado imata inam maitne.” 5 Idio ta itna ikeo pagid paeaeanga bedane, “Saoa danga ikeo pagimi ngan kadonga, gimi akado.” 6 Be ulo kapeipei eau aea lima ga ede ienono boloma. Gid ulo toa oa timan gid Iuda led sigiringa aea ngan nasinga led apu. Gid kelede kelede eine irangrang ngan galen sangaul rua mao sangaul tol. 7 Idio ta Iesus ikeo pagid bedane, “Anonoi gid ulo toa na ngan eau.” Tota tinonoi ga iuon kemi iaoai. 8 Ga kus ta ikeo pagid, “Aed kauteta ta abada ga ila pan eaba toa imuga ngan eaneannga.” Io, tota tibada ga ila pan. 9 Be eau toa oa ipul ei ga iuot oain o. Ta eaba toa imuga ngan eaneannga oa itoba imana. Be iuatai ngan oain toa oa inam sida ga inam mao. Be gid paeaeanga toa tied oa tiuatai. Tota eaba toa imuga ngan eaneannga oa ibaba eaba oainga aea ga ila pan 10 ta ikeo, “Somisomi gid panua tibada oain kemi ga imuga, be oangga panua tiun ga itara gid, ga kus ta tibada oain kemi tau mao ga ila pagid. Be eao dol oain kemi toa na ga irangrang ngan patautene.” 11 Io, uisinga toa Iesus ikado ngan tuanga Kena oa, eine iman kilala be imuga ngan gid uisinga padengada toa ikado muriai. Ngan kadonga toa oa, ipasolan iura ga ele taranga kapei, ta ele aluagau lolod matua ngan ei. 12 Ga kus ta isulug ga ila ngan tuanga Kapernaum toman ngan itna ga itar kakakau ga gid ele aluagau. Ta tidio toa eoa irangrang ngan ado pidaede.
Iesus isere panua tiboko ngan pat aea badanga Deo ele lumaeai
13 Be gid Iuda led eaneannga Pasova aea inam boloma. Ta Iesus ilalala ga ila Ierusalem. 14 Be gadudunga ngan Deo ele luma aea ala, igera gid panua tilongean gid bulmakao ga sipsip ga gid man barur ta panua tiuolol. Be panua padengada timamado popouiai ta tilaumalile ngan gid pat. 15 Idio ta Iesus ibada oaro ta ikado ga iman muinga aea, ta isere gid panua toa ngada oa toman ngan led sipsip ga bulmakao ta tiuot ga tila gaot. Be ipul popou togid panua tilaumalile ngan pat, ta led pat ibilin alele. 16 Ta ikeo pagid panua toa tilongean gid man barur bedane, “Abada gid danga toa ne ga ila. Irangrang ngan gimi akado Tamag ele luma ga iman luma oalo aea mao!” 17 Be ele aluagau matad nanan posanga ienono ngan Deo ele laulau ga bedane, “Gau lolog ikim tau lem luma, ta kimnga toa ne eine mambe dinga ianean lologeai.” 18 Idio ta gid Iuda ad madidnga tibeta ei bedane, “Eao ga pasolan gai mambe edam kapei ngan kadonga toa bedane madongan? Kado uisinga eta ta iman kilala!” 19 Be Iesus ikoli led posanga bedane, “Arepe Deo ele luma toa ne, ta gau ga napagun mulian ngan ado tol.” 20 Be gid Iuda tikeo, “Madongan? Deo ele luma toa ne, tipasala ngan aea rai sangaul pange igegea lima ga ede. Be eao keo ga pagun mulian ngan ado tol?” 21 Be luma toa Iesus iposaposa ngan oa, eine ei itin. 22 Tota muriai ngan ele daenga mulian ngan matenga, gid aluagau matad nanan posanga toa mugaeai ei ikado. Ta lolod matua ngan posanga ienono ngan Deo ele laulau toman ngan posanga toa Iesus ikado ngan ei mulian.
Iesus iuatai kemi ngan panua toa ngada ne lolod
23 Iesus imamado maitne Ierusalem ngan eaneannga Pasova aea, be panua busa tigera gid uisinga iman kilala toa ei ikakado, ta lolod matua ngan ei ieda. 24 Be Iesus iadi gid mao, ngansa ei iuatai motean ngan panua toa ngada oa. 25 Ga pade, ele ipu eta ngan eaba eta ipalongo ei ngan gid panua led kadonga mao, ngansa ei iuatai ngan saoa danga ienono panua lolodeai.
Iesus ipaoatai Nikodemus
1 Be eaba ede Parisi aea ieda Nikodemus imamado. Ei madidnga kapei ede togid Iuda. 2 Eaba toa ne ila pan Iesus bong ta ikeo pan bedane, “Eaba paoatainga am, gai aoatai mambe Deo isula go ga nam mambe eaba paoatainga aea. Ngansa irangrang ngan eaba eta sapaean ikado gid uisinga iman kilala mambe eao kakado ne mao. Be oangga Deo imamado toman ngan ei, ta io.” 3 Ta Iesus ikoli ele posanga bedane, “Naposa tautaunga pago, oangga sai aea poponga parua aea mao, irangrang ngan ibada madonga Deo ibageai mao.” 4 Ta Nikodemus ikeo pan, “Oangga eaba iuot eaba kapei, eine ga tipopo ei pade madongan? Irangrang ngan idudunga itna iapai, ta ipopo ei pade?” 5 Ta Iesus ikoli ele posanga bedane, “Nakeo tautaunga pago, oangga eaba eta aea poponga ngan eau kekelen, be ngan Itautau Tutui mao, eine ga irangrang ngan ibada madonga Deo ibageai mao. 6 Saoa danga eababa tipapot eine danga togid eababa, be saoa danga Itautau Tutui ipapot, eine danga ton Itautau Tutui. 7 Eao kamado kakrik ngan gau nakeo ga gimi manta ami poponga parua aea? 8 Somisomi rai ilele ga inam ta ila ngan tibur isaoa ikim ila ngan. Ta eao longo ele tandanga, be oatai ngan inam sida mao ga ila sida mao pade. Be Itautau Tutui ele naurata tota bedaoa. Gimi agera ngan matami mao, be ikakado gid panua ga tiuot pau.” 9 Ta Nikodemus ibeta ei bedane, “Gid danga toa ne irangrang ngan iuot madongan?” 10 Ta Iesus ikoli ele posanga bedane, “Eao eaba paoatainga am togid Israel, be oatai ngan gid danga toa ne mao? 11 Nakeo tautaunga pago, gai aposa ngan saoa danga gai aoatai ngan, ga apalongo ngan saoa danga gai agera, be lolomi matua ngan lemai posanga mao. 12 Gau naposa pagimi ngan danga tanoeai aea, be lolomi matua ngan mao. Ta oangga nakeo pagimi ngan danga buburiai aea, eine ga lolomi matua ngan madongan? 13 Mugaeai ga inam, eaba eta idae ga ila buburiai mao. Be Eaba Inat toa isulug buburiai ga inam, ei kekelen idae ga ila ta irangrang ngan iaoa inasi ngan. 14 Lalaede mambe Moses ipakantutu mota aea namer ga idae ngan abei ngan tibur modamodanga mugaeai, eine ga tipakantutu Eaba Inat toa bedaoa pade. 15 Toa bedaoa ta sapadua lolod matua ngan ei, gid ga tibada madonga kemi somisomi ga ilalala ga ila. 16 “Ngansa Deo ilolo ikim tau panua toa ngada ne tanoeai, ta ilongean Inat toa kelede oa, ta oangga sai ilolo matua ngan ei, eine ga irangrang ngan iduaea mao. Be ei ga ibada madonga kemi somisomi ga ilalala ga ila. 17 Ngansa Deo isula Inat ga inam tanoeai ngan panasnga gid panua mao. Be isula ei ga inam ngan badanga gid mulian. 18 Oangga sai ilolo matua ngan ei, eine ga imadid ngan posanga mao. Be sai ilolo matua ngan ei mao, Deo irau posanga motean ngan aea panasnga na. Ngansa ei ilolo matua ngan Deo Inat toa kelede ne ieda mao. 19 Ngan ipu ga oaine ta Deo ipamadid gid ngan posanga. Ngansa ele taranga isulug ga inam tanoeai na, be gid panua tikim tau madonga dodom aea. Be tikim Deo ele taranga mao, ngansa gid led kadonga papaeamao. 20 Ngansa panua toa ngada ne tikakado kadonga papaeamao, gid timan taranga aea isat, ta tinam tiuot ngan taranga mao. Ngan kado ta led kadonga iuot masaeai. 21 Be oangga sai inasi posanga tautaunga, ei inam idudunga ngan taranga, ta irangrang ngan gid panua tigera kemi mambe saoa danga ei ikakado, eine ikado ngan Deo iura.”
Ioanes Paliliunga aea iposa ngan Iesus ei sai
22 Ga kus ta Iesus asingada ele aluagau tila ngan tibur kapei Iudea. Be toa eoa idio imamado toman ngan gid ta ipaliliu gid panua. 23 Be Ioanes pade ipaliliu gid panua ngan tibur ieda Ainon boloma ngan tuanga Salim. Ngansa tibur toa oa aea eau busa, ta gid panua tilagalaga pan ngan badanga paliliunga. 24 Be ngan ado toaiua, Ioanes idudunga ngan luma panasnga aea maitne. 25 Idio ta aoa kaukau iuot rabu ngan gid aluagau ton Ioanes ga eaba ede Iuda aea. Gid aoad isokangai ngan apu aea nasinga ngan sigiringa tinid aea muk. 26 Ga kus ta tila pan Ioanes ta tikeo, “Eaba paoatainga am, eaba toa mugaeai imamado toman ngan eao ngan eau Iordan isal iadag toa eao paola posanga ngan ei, ei tota ipaliliu gid panua, be panua toa ngada oa tilagalaga pan.” 27 Ta Ioanes ikoli led posanga bedane, “Irangrang ngan eaba ibada danga eta sapaean mao. Manta Deo toa imamado buburiai oa ibada pan. 28 Be gimi alongo posanga nakeo ngan gau mulian mugaeai ga bedane, ‘Gau Kristus 29 Ngan eaneannga oainga aea, eaba toa iuai taine, ei kekelen ieda kapei, ngansa ei taine toa oa iadaoa. Be eaba oainga aea ele aluagau imadmadid boloma ta itin igelgel ngan longonga ilinge. Tota leg tingelgel toa ne ila iuot lai. 30 Eaba toa oa manta ieda iuot kapei, be gau edag isulug gadio. 31 “Eaba isulug buburiai ga inam, ei gadae ngan danga toa ngada ne. Be eaba imamado tanoeai, ei eaba tanoeai aea ta iposaposa ngan gid danga tanoeai aea. Be eaba isulug buburiai ga inam, ei gadae ngan danga toa ngada ne. 32 Ei ipaola posanga ngan saoa danga igera ga ilongo, be eaba eta ilolo matua ngan ele posanga mao. 33 Be oangga sai ilongo ga ikisi matua ele posanga, eine ipasolan mambe Deo ei eaba posanga tautaunga aea. 34 Ngansa eaba toa Deo isula ei ga inam ne, ei ikakado Deo ele posanga. Ngansa Deo ibada Itautau Tutui kautede ga ila pan mao. Eine Itautau Tutui ienono pan kapei tau. 35 Deo Tamada ikim tau Inat, ta idol danga toa ngada ne ga idae ibageai. 36 Oangga sai ilolo matua ngan Inat, ei ibada madonga kemi somisomi ga ilalala ga ila. Be oangga sai inasi Inat ele posanga mao, ei irangrang ngan ibada madonga kemi somisomi mao. Eine Deo ga ilolo bake ngan ei ta ipanas ei.”
Iesus iposa toman ngan taine ede Samaria aea
1 Idio ta gid Parisi tilongo mambe Iesus ipaliliu panua busa ta ikado ga tiuot ele aluagau. Be panua toa ne dabad iasal gid panua toa Ioanes ipaliliu gid. 2 Be tautaunga Iesus ipaliliu gid panua mao, be ele aluagau tikakado. 3 Io, Iesus iuatai mambe gid Parisi tilongo ngan ei toa bedaoa, ta itnan tibur Iudea ta iluai mulian Galili. 4 Be ei manta ilalala rabu ngan tibur Samaria. 5 Ilalala ga ila ta iuot ngan tuanga ede togid Samaria ieda Sikar. Tuanga toa oa boloma ngan tano toa mugaeai Iakop ipan ga iman inat Iosep ele. 6 Be eaumata ede ton Iakop ienono toa eoa. Iesus itin imanggolenga ngan lalalanga, ta idio imado boloma ngan eaumata toa oa. Eine ado imata boloma ngan arobad. 7 Be taine ede Samaria aea inam ngan ednga eau, ta Iesus ikeo pan bedane, “Bada eau ga inam naun.” 8 Be ele aluagau tila tuangai ngan annga aea olnga. 9 Io, taine Samaria aea ikeo, “Eao eaba Iuda am, be gau taine Samaria ag. Be eao kamado keo pagau ngan napan am eau?” Taine toa oa ikado posanga toa bedaoa ngansa somisomi gid Iuda tiluplup ga tiposaposa toman ngan gid Samaria mao. 10 Ta Iesus ikoli ele posanga bedane, “Man ga eao oatai ngan Deo ele tenainga, ga eaba toa ibeta eao ngan pannga aea eau. Toa bedaoa ta eao ga beta ei, ta ei ga ibada eau madonga kemi aea pago.” 11 Ta taine toa oa ikeo, “Maron, eao lem ulo eta ngan ednga eau mao. Be eaumata toa ne isulug ga ila gadio tau. Tota eao ga bada eau madonga kemi aea na sida? 12 Kado eao oangga easal tibumai Iakop toa ipan eaumata toa ne pagai. Ei ga ele gergeu ga ele masilau mud tiunun ngan eaumata toa ne.” 13 Ta Iesus ikoli ele posanga bedane, “Sapadua tiun eau toa ne eine ga marumian gid pade. 14 Be oangga sai iun ngan eau toa gau nabada pan, eine ga irangrang ngan marumian ei pade mao. Eau toa gau nabada pan, eine ga iuot mambe eaumata ienono iloleai ta buk ga buk ga idaedae, ta ibada madonga kemi somisomi ga ilalala ga ila.” 15 Ta taine toa oa ikeo pan bedane, “Maron, bada eau toa na pagau, ta irangrang ngan marumian gau pade mao ga nanaganagam nene ngan ednga eau mao pade.” 16 Ta Iesus ikeo pan bedane, “La baba adaoam ta gimirua anam.” 17 Be taine toa oa ikoli ele posanga bedane, “Gau adaoag mao.” Ta Iesus ikeo, “Patautene keo ga adaoam mao, eine tautaunga. 18 Ngansa mugaeai ga inam, eao oai palima, be eaba toa labone gimirua amamado, eine eao adaoam mao. Lem posanga toa ne tautaunga.” 19 Ta taine toa oa ikeo pan bedane, “Maron, patautene nagera mambe eao eaba ede bada Deo iaoa. 20 Be keo pagau, gai tibutibumai somisomi tiluplup ngan lusi ga oaine ta tiraring. Be gimi Iuda aoangga Ierusalem eine tibur tautaunga toa manta tararing ngan.” 21 Ta Iesus ikeo pan bedane, “Taine, eao manta lolom kelede ngan leg posanga ga bedane: Ngan ado ede iuangga inam, gimi panua ga araring ga ila pan Tamada ngan lusi toa ne mao ga toa Ierusalem mao pade. 22 Gimi Samaria araring ngan Deo be aoatai ngan ei mao. Be gai Iuda araring ngan Deo toa aoatai ngan ei, ngansa Deo ele edap ngan badanga mulian gid panua eine ienono pagai Iuda. 23 Be ngan ado ede iuangga iuot, gid panua toa tiuangga tiraring tautaunga, eine ga tiraring pan Tamada ngan Itautau Tutui iura ga posanga tautaunga. Be ado toa ne iuot patautene. Ngansa Tamada ikim gid panua toa bedane tiraring ngan ei. 24 Deo itin eta mao, be ei itautau. Ta gid panua tiraring ngan ei, manta tiraring ngan Itautau Tutui iura ga posanga tautaunga.” 25 Ta taine toa oa ikeo pan bedane, “Gau naoatai mambe Mesaia 26 Ta Iesus ikeo, “Eine gau tota eko, gau toa naposaposa toman ngan go.” 27 Io, mole mao ele aluagau tinam tiuot, be timatala ngansa tigera ei iposaposa toman ngan taine toa oa. Be eta ngan gid ibeta ei ngan ikim saoa mao, ga ngan ipu isaoa iposa toman ngan ei oa mao pade. 28 Tota taine toa oa itnan ele ulo eau aea ga idio, ta iluai mulian ga ila tuangai ta ikeo pagid panua bedane, 29 “Anam ta agera eaba ede ikeo pagau ngan danga toa ngada ne gau nakakado mugaeai. Kado eaba toa ne Kristus?” 30 Tota titnan tuanga ta tilalala ga tila pan Iesus. 31 Be gid aluagau tikeo pan bedane, “Eaba paoatainga am, ean teta bua.” 32 Be ikeo pagid, “Gau ag annga ede pade, be gimi aoatai ngan mao.” 33 Be ele aluagau tiposa pol ngan gid bedane, “Kado eaba eta ipan aea annga?” 34 Ta Iesus ikeo pagid, “Gau ag annga eine ngan nasinga kimnga ton Eaba toa isula gau ga nanam ga napasala ele naurata. 35 Gimi akeo ga taiko pange ienono maitne, ga kus ta taiko annga aea badanga iuot. Be gau nakeo pagimi, matami idae ta agera kemi gid dadanga. Patautene gid panua tilalala ga tinam, gid mambe annga imatua kemi ngan badanga na. 36 Eaba iboko ngan annga aea badanga, ei ibada aea olnga. Ei ipaluplup gid annga itautau ngan madonga kemi somisomi ga ilalala ga ila. Toa bedaoa ta eaba iarum annga ga eaba ibabada annga, gisirua tiluplup ga tinid igelgel. 37 Ngansa posanga idil toa panua tikeokeo ngan ne, eine iuot tautaunga ga bedane, ‘Eaba ede iarum annga dadangai, be eaba ede pade ibada annga itautau.’ 38 Gau nasula gimi ga ala ngan badanga annga toa mugaeai gimi aboko eta ngan mao. Panua padengada tiboko ngan. Be gimi ala abada annga toa iuot ngan gid led naurata.” 39 Io, panua Samaria ad busa ngan tuanga toa oa tilongo taine toa oa ele posanga bedane, “Eaba toa ne ikeo pagau ngan danga toa ngada ne nakakado mugaeai.” Tilongo bedaoa ta lolod matua ngan Iesus. 40 Tota gid Samaria tila pan ta tibeta ei ngan idio imado toman ngan gid, ta idio imado pagid irangrang ngan ado rua. 41 Be panua busa pade tilongo Iesus ele posanga ta lolod matua ngan ei. 42 Idio ta tikeo pan taine toa oa bedane, “Gai alongo eao lem posanga ngan ei, be lolomai matua ngan ei ngan ipu toaine kekelen mao. Ngansa patautene alongo ele posanga ta aoatai mambe eaba toa ne, tautaunga ibada mulian panua toa ngada ne tanoeai.”
Iesus ikado kemi madidnga ele gergeu
43 Ado rua ila ga kus ta Iesus itnan tuanga toa oa ta ila Galili. 44 Be mugaeai Iesus ipaola posanga ngan ei mulian ga bedane, “Oangga eaba ibada Deo iaoa ngan ele tuanga ipu, eine ga tilolon ngan ei mao.” 45 Io, ila iuot Galili, ta gid Galili tinid igelgel sapaean ngan badanga ei. Ngansa gid pade tila Ierusalem ngan eaneannga toa oa, ta tigera danga toa ngada oa ei ikado toa eoa. 46 Idio ta iluai mulian ngan tuanga Kena ngan tibur kapei Galili. Mugaeai ipul eau ga iuot oain toa eoa. Be ngan tuanga Kapernaum, maron kapei ele madidnga ede inat idibal. 47 Be madidnga toa oa ilongo mambe Iesus itnan Iudea ga inam iuot Galili, ta ila pan ta ibeta ei ngan isulug ga inam ta ikado kemi inat, ngansa teta pade ta imate. 48 Ta Iesus ikeo pan, “Oangga gimi agera gid uisinga ga kilala mao, eine ga lolomi matua mao.” 49 Be madidnga toa oa ikeo, “Maron, sulug ga nam manmanae! Kado natug imate.” 50 Ta Iesus ikeo pan, “Eao la. Natum itin kemi o.” Tota madidnga ilolo matua ngan ele posanga pan, ta iluai mulian ga ila. 51 Io, ei iladlado edapeai maitne, be ele paeaeanga tila tiuot pan ta tikeo ga, “Natum itin kemi o!” 52 Ta ibeta gid ngan ado imata pida itin iuot kemi. Ta tikeo, “Made lailai ngan ado imata kelede itin oanaoana toa oa kus.” 53 Tota gergeu itama iuatai mambe inat iuot kemi tutui ngan ado imata toa Iesus ikeo pan bedane, “Natum itin kemi o.” Tota asingada ele luma lolo, lolod matua ngan ei. 54 Be uisinga toa iman kilala ne, eine Iesus ele uisinga parua aea muriai ngan itnan Iudea ga inam idio Galili.
Iesus ikado kemi eaba ede ngan liu tiuato Betesda
1 Ado edengada muriai, Iesus ilalala ga ila Ierusalem ngan eaneannga ede raring aea togid Iuda. 2 Be ngan tuanga Ierusalem liu ede ienono, tiuato ieda Betesda ngan posanga Ibru. Liu toa oa ienono boloma ngan tuanga aea atama toa gid sipsip tidudunga ngan. Be palata lima imadmadid isaleai. 3-4 Be ngan gid palata toa oa gid panua busa ad dibala timamado. Edengada matad ikilakila ga padengada aed imatemate ga baged imatemate. 5 Be eaba ede, dibala ikado ei ga irangrang ngan aea rai sangaul tol igegea lima ga tol. 6 Iesus igera eaba toa oa ienono ta iuatai mambe aea dibala ikakado ei mole tau. Ta ibeta ei bedane, “Eao kim tinim iuot kemi na?” 7 Ta dibala tamad ikeo, “Maron, gau leg eaba eta ngan luanga gau ga nasulug eauiai mao. Somisomi oangga eau buk ga buk ga idaedae, eaba ede pade ga imuga ngan gau ta isulug.” 8 Be Iesus ikeo pan, “Dae madid. Bada lem moe ta lalala.” 9 Io, mole mao eaba toa oa itin iuot kemi ta ibada ele moe ta ilalala. Be kadonga toa oa iuot ngan Ado Earainga aea. 10 Ta gid Iuda ad madidnga tikeo pan eaba toa itin iuot kemi oa bedane, “Eao kamado bisi lem moe? Labone eine ado Earainga aea! Lem kadonga toa ne itutui mao.” 11 Ta ikeo, “Eaba toa ikado ga tinig iuot kemi ne ikeo pagau bedane, ‘Bada lem moe ta lalala.’” 12 Ta tibeta ei, “Eaba sai toa ikeo pago ngan bada lem moe ta lalala?” 13 Be eaba toa itin iuot kemi oa iuatai ngan Iesus ei eaba sai mao, ngansa ei ilim ga idudunga toa ipom lolodeai oa. 14 Idio ga muriai Iesus igera ei gadudunga ngan Deo ele luma aea ala, ta ikeo pan, “Ega, tinim ta iuot kemi na. Be kado kadonga sasat pade mao. Ngan kado ta kadonga eta kulupu ga kulupu tau iuot ngan go.” 15 Ga kus ta eaba toa oa ila ikeo pagid madidnga togid Iuda mambe eaba toa ikado ga itin iuot kemi, eine Iesus. 16 Be ngan ado toaiua ga ila, gid Iuda ad madidnga timan Iesus aea isat, ngansa ei ikakado gid kadonga toa oa ngan Ado Earainga aea. 17 Idio ta Iesus ikeo pagid bedane, “Gau Tamag ikakado naurata somisomi ga irangrang ngan labone, be gau pade nakakado naurata.” 18 Ngan ipu toaine gid Iuda ad madidnga tiparpar tau ngan ilonga edap eta ngan pamatenga ei. Ngansa ei itnan led apu ngan Ado Earainga aea kekelen mao, be ikeo ga Deo ei Itama pade. Ta ngan kadonga toa ne idol ei mulian ga iuot lalaede mambe Deo.
Deo Inat ieda kapei ngan peinga mulian gid matemate
19 Iesus ikoli led posanga bedane, “Nakeo tautaunga pagimi, Deo Inat irangrang ngan ikado danga eta ngan ei kekelen ele kimnga mao. Be saoa danga ei igera Itama ikakado, eine ikakado gid kadonga toa oa kekelen. Ngansa saoa kadonga Itama ikakado, eine Inat pade ikakado lalaede toa bedaoa. 20 Ngansa Itama ikim tau Inat ta ipasolan ei ngan danga toa ngada ne ei ikakado. Be ei ga ipasolan ei ngan gid naurata padengada kapeipei toa iasal gid naurata ikakado mugaeai. Be gimi ga agera gid naurata toa ne ta amatala ngan. 21 Ngansa Itama ipei mulian gid matemate ta ikado ga matad bibita. Be lalaede toa bedaoa, Inat pade irangrang ngan isio panua sapadua toa ei ikim, ta ikado ga matad bibita. 22 Ga pade, Itama ipamadid eaba eta ngan posanga mao. Be naurata toa ngada oa ngan pamadidnga gid panua ngan posanga, eine idol ga idae Inat ibageai. 23 Toa bedaoa ta panua toa ngada ne ga tilolon ngan Inat lalaede mambe tilolon ngan Itama. Oangga sai ilolon ngan Inat mao, eine ga ilolon ngan Itama toa isula ei oa mao pade. 24 “Nakeo tautaunga pagimi, oangga sapadua tilongo leg posanga ga lolod matua ngan Eaba toa isula gau, eine tibada madonga kemi somisomi, ta irangrang ngan tibada panasnga mao. Eine titnan matenga ga idio, ta tila tibada madonga kemi. 25 Nakeo tautaunga pagimi, ado toa gid matemate tibada madonga pau tota iuot ne. Gid panua matemate ga tilongo Deo Inat ilinge, ta sapadua tilongo, eine ga tibada madonga kemi. 26 Ngansa edap mata bibita aea ienono pan Itama, ta lalaede toa bedaoa, Deo ikeo ga edap mata bibita aea ienono pan Inat pade. 27 Ta Itama idol ieda kapei ta irangrang ngan ipamadid gid panua ngan posanga, ngansa ei Eaba Inat. 28 “Gimi akakrik ngan leg posanga toa ne padam, ngansa ado toa gid matemate tidae mulian ne, teta pade ga iuot. Ta gid toa ngada oa tienono ad dengaeai eine ga tilongo Eaba Inat ilinge. 29 Ta gid ga titnan denga ga tiuot. Be sapadua tikado kadonga kemikemi, eine ga tidae mulian ta tibada madonga kemi, be sapadua tikado kadonga papaeamao, eine ga tidae mulian ta tibada ad panasnga.”
Gid kilala ipasolan mambe Iesus ei sai
30 Iesus ikeo pade bedane, “Ngan gau kekelegau leg kimnga, irangrang ngan nakado danga eta mao. Be gau nalongo Tamag ele renrennga ga kus ta narau gid panua kelede kelede ad posanga. Ta posanga toa narau eine tutui, ngansa nanasi gau leg kimnga mao. Be nanasi Tamag ele kimnga toa isula gau ga nanam. 31 “Oangga napaola posanga ngan gau mulian, eine lemi ipu eta ngan lolomi matua ngan leg posanga mao. 32 Be Eaba ede pade imamado ta ipapaola posanga ngan gau, eine Tamag. Ta naoatai mambe posanga toa ipapaola ngan gau ne, eine tautaunga. 33 “Mugaeai gimi asula gid panua edengada ga tila pan Ioanes Paliliunga aea ngan longonga ele posanga, ta posanga toa ei ipapaola ngan gau eine tautaunga. 34 Be gau naeadi mambe eaba eta ele posanga irangrang ngan ipamatua leg posanga mao. Be gau napapei matami ngan Ioanes ele posanga ngansa nakim Deo ibada gimi mulian. 35 Ioanes ei mambe usi irarabal ta itara gimi. Ta ngan ado toaiua gimi alongo ele posanga, eine tinimi igelgel ngan ele posanga mambe usi itara gimi ngan ado pidaede. 36 “Be kilala ede pade ngan gau ta ienono. Kilala toa ne iasal Ioanes ele posanga. Eine gid naurata toa Tamag ikeo ga napasala ne. Gid naurata toa nakakado ne ipasolan mambe Tamag isula gau ga nanam. 37 Be Tamag toa isula gau ga nanam ne, ei pade ipaola ag posanga. Gimi alongo ele babanga eta mao ga agera imata mao pade. 38 Ta ele posanga ienono pagimi mao, ngansa lolomi matua ngan eaba toa ei isula ga inama ne mao. 39 Gimi matami inasnasi Deo ele laulau ngansa gimi aoangga abada madonga kemi somisomi ngan laulau toa ne. Laulau toa ne pade iposaposa ngan gau. 40 Be gimi atolatola ngan anam pagau ngan badanga madonga kemi. 41 “Gau nailoilo gid panua ngan tisoa gau edag mao. 42 Be gau naoatai ngan gimi. Toa lolomiai na gimi akim Deo mao. 43 Gau nanam ngan Tamag ieda, be gimi apul murimi ngan gau. Be oangga eaba eta pade inama ngan ei ieda, eine tinimi igelgel ngan badanga ei. 44 Gimi akim tau ngan oaeoaemi tisoasoa edami. Be Deo toa kelede oa isoasoa edami ngan edap ede pade. Be gimi tinimi ngan nasinga edap toa oa mao. Tota irangrang ngan lolomi matua madongan? 45 “Kado gimi aoangga gau ga nasol gimi ngan posanga toa Tamag imatai oa. Eine mao. Eaba toa ga isol gimi ngan posanga eine Moses toa aeadi ei ngan luanga gimi. 46 Ngansa oangga lolomi matua ngan Moses tautaunga, eine ga lolomi matua ngan gau pade, ngansa ei ibode laulau ngan gau. 47Be oangga lolomi matua ngan posanga toa Moses ibode ne mao, eine ga lolomi matua ngan gau leg posanga madongan?”
Iesus ipan panua bunoringring lima ad annga
1 Idio ga muriai, ta Iesus iuore ga ila ngan liu kapei Galili isal iadag. (Liu toa ne ieda ede pade Taiberias.) 2 Be ipom kapei tinasi ei ngansa tigera gid uisinga toa ei ikakado ngan keminga gid dibala. 3 Idio ta Iesus idae ga ila bereoeai ta idio imado toman ngan ele aluagau. 4 Ngan ado toaiua, gid Iuda led eaneannga Pasova aea imata boloma. 5 Be Iesus imata idae ta igera ipom kapei tingata ei ga tinam, ta ibeta Pilip bedane, “Gita ga taol annga sida ngan ipom toa ne tian?” 6 Ei ikado posanga toa ne ngan tobanga Pilip. Be ei iuatai ngan saoa danga ei ga ikado. 7 Ta Pilip ikoli ele posanga bedane, “Oangga tatado pat silva buno rua 8 Be ele aluagau ede ieda Andreas toa Saimon Petrus itar kakau idae ta ikeo, 9 “Gergeu aranga ede ta imamado ne. Ei aea ia rua toman ngan bret lima tikado ngan bali plaoa. Be annga kautede bedane ga iparangrang gid ipom toa ne madongan?” 10 Ta Iesus ikeo, “Akeo pagid ipom ta tidio timado.” Be tibur toa oa aea purup kemikemi ngan madonga. Ta gid toa ngada oa tidio timado. Be gid arangaranga kekelegid dabad iuot bunoringring lima. 11 Idio ta Iesus ibada bret toa oa ta iposa kemi pan Deo ngan. Ga kus ta ipota ga ila pagid ipom toa timamado oa. Ta ikado bedaoa ngan ia pade. Ta gid toa ngada oa tibada ga irangrang ngan led kimnga. 12 Gid toa ngada oa tian ga apad isum. Ga kus ta ikeo pagid ele aluagau bedane, “Abada mulian annga ilialia, ngan kado ta etangada iduaea sapaean.” 13 Io, annga ilialia toa iuot ngan bret lima oa, ele aluagau tigou mulian ta tinonoi ngan karei sangaul ga igegea rua. 14 Be gid panua tigera uisinga toa Iesus ikado ta tikeo, “Deo ikeo ngan sulanga eaba ede ga inam tanoeai ngan badanga iaoa. Tautaunga ei eaba tota nene!” 15 Be Iesus iuatai mambe gid tiuangga tiluku ei ta tidol ei ga iman ad maron kapei. Tota itnan gid ga tidio, be ei kekelen idae ga ila lusiai.
Iesus ilalala eau igogoeai
16 Ado ila sum ta ele aluagau tisulug ga tila liu isaleai. 17 Ta tidae oagaeai ngan langa tuangai Kapernaum ngan liu isal iadag. Eine tibur dodom na. Be Iesus inam iuot pagid maitne. 18 Be rai kapei iuot ta ipei ngalu ga idae. 19 Be gid tiuodeode ga tila aluai tede mambe kilomita lima. Be mole mao tigera Iesus ilalala eau igogoeai ga ipaboloma led oaga. Tota timataud. 20 Be ei ikeo pagid, “Amataud mao. Eine gau.” 21 Tota tinid igelgel ngan badanga ei ga idae oagaeai. Be mole mao led oaga idudunga ngan lab toa tila ngan oa.
Gid ipom tilo Iesus
22 Ngan ado sae, gid ipom toa timamado ngan liu isal iadag tigera mambe oaga eta pade ienono mao. Be oaga toa kelede oa Iesus ele aluagau tidae ngan ga tila o. Be tiuatai mambe Iesus idae ga ila toman ngan gid mao, be gid kekelegid tila. 23 Idio ta oaga edengada togid Taiberias tidudunga boloma ngan tibur toa Maron ipan gid ipom ngan oa, muriai ngan ikado posanga kemi. 24 Be gid ipom tigera Iesus eta mao ga ele aluagau mao pade, tota tidae ngan gid oaga toa oa ta tila Kapernaum ngan ilonga Iesus.
Iesus ei annga madonga kemi aea
25 Idio ta tiuot pan Iesus ngan liu isal iadag ta tibeta ei, “Eaba paoatainga am, eao nam ot nene ngeda?” 26 Ta Iesus ikoli led posanga bedane, “Nakeo tautaunga pagimi, gimi aean ga apami isum, ta ngan ipu toaine ailoilo gau. Be agera kemi gid uisinga toa nakado ga iman kilala oa mao. 27 Irangrang ngan aboko ngan badanga annga tanoeai aea toa ibudabuda ne mao. Manta aboko ngan badanga annga madonga kemi aea toa ienono somisomi. Eaba Inat ga ipan gimi ngan annga toa ne. Ngansa Itama Deo idol ieda kapei ngan kadonga toa bedaoa.” 28 Ta tibeta ei bedane, “Gai ga akado mado ta akado naurata mambe Deo ikim?” 29 Ta Iesus ikeo pagid, “Deo ele naurata eine ga bedane: Manta lolomi matua ngan eaba toa isula ei ga inam.” 30 Ta tibeta ei, “Eao ga kado saoa uisinga iman kilala ta gai agera ta lolomai matua ngan eao? Eao ga kado saoa? 31 Matam nanan tibutibuda tian mana 32 Ta Iesus ikeo pagid, “Nakeo tautaunga pagimi, Moses ipan gimi ngan annga buburiai aea mao. Eine gau Tamag toa ipan gimi ngan annga tautaunga buburiai aea. 33 Ngansa annga toa Deo ibada ne, eine eaba toa isulug buburiai ga inam. Ta ibada madonga kemi ga ila pagid panua tanoeai.” 34 Ta tikeo, “Maron, pan gai ngan annga toa na labone ga somisomi ga ila!” 35 Iesus ikeo, “Gau annga madonga kemi aea. Eaba sai inam pagau, eine ga irangrang ngan pitoreanei pade mao. Be eaba sai ilolo matua ngan gau, eine ga marumian ei mao pade. 36 Be mambe nakeo pagimi ga ila na, gimi agera gau, be lolomi matua mao. 37 Panua sapadua toa Tamag ibada ga tinam pagau, eine ga tinam pagau. Be eaba sai inam pagau, eine ga nasuk ei mao ga mao tau. 38 Ngansa gau nasulug buburiai ga nanam ngan nasinga gau leg kimnga mao. Be nanam ngan nasinga Tamag ele kimnga toa isula gau ga nanam. 39 Tamag toa isula gau ga nanam ne, ele kimnga ga bedane: Gid panua toa ngada ne ibada ga tinam pagau, irangrang ngan eta ngan gid iduaea mao. Be gau ga napei gid mulian ngan ado muriai ga muriai tau. 40 Ngansa Tamag ele kimnga eine ga bedane: Panua toa ngada ne tigera gau ga lolod matua ngan gau, gid ga tibada madonga kemi somisomi ga ilalala ga ila. Ta gau ga napei gid mulian ngan ado muriai ga muriai tau.” 41 Io, gid Iuda tiririak ngansa ei ikeo bedane, “Gau annga toa isulug buburiai ga inam.” 42 Ta tikeo, “Eaba toa ne Iesus, Iosep inat na? Itama ga itna, taoatai ngan gid. Tota ikamado ga patautene ikeo ga isulug buburiai ga inam?” 43 Be Iesus ikeo pagid, “Gimi aririak pol ngan gimi mao. 44 Eaba eta irangrang ngan inam pagau ngan ei ele kimnga mao. Manta Tamag toa isula gau ga nanam ne idada ilolo ta inam pagau, ta gau ga napei ei mulian ngan ado muriai ga muriai tau. 45 Posanga ienono ngan laulau togid panua tibada Deo iaoa ga bedane, ‘Deo ga ipapaoatai gid panua toa ngada ne.’ Panua toa ngada ne tilongo Tamag ele posanga ga tinasi, gid tinam pagau. 46 Eaba eta igera Tamag mao. Gau namamado toman ngan Deo ga nanam, gau kekelegau nagera ei. 47 Nakeo tautaunga pagimi, eaba sai ilolo matua ngan gau, ei ibada madonga kemi somisomi ga ilalala ga ila. 48 Gau annga madonga kemi aea. 49 Tibutibumi tian mana ngan tibur modamodanga, be muriai gid pade timate. 50 Be annga toa isulug buburiai ga inam, labone ienono. Ta oangga eaba sai ian annga toa ne, ei ga irangrang ngan imate mao. 51 Gau annga madonga kemi aea toa isulug buburiai ga inam. Oangga sai ian annga toa ne, ei ga imamado kemi somisomi ga ilalala ga ila. Tautaunga, annga toa ne eine gau medamedag toa natenai ngan badanga madonga kemi ga ila pagid panua tanoeai.” 52 Be gid Iuda aoad isokangai pol ngan gid ta tikeo, “Madongan? Eaba toa ne ga ipan gita ngan imedameda ta taean?” 53 Ta Iesus ikeo pagid, “Nakeo tautaunga pagimi, oangga gimi aean Eaba Inat imedameda mao ga aun ising mao, irangrang ngan madonga kemi ienono pagimi mao. 54 Be oangga sai ian medamedag ga iun singig, ei ibada madonga kemi somisomi. Ta gau ga napei ei mulian ngan ado muriai ga muriai tau. 55 Ngansa gau medamedag eine annga tautaunga, ga singig eine danga tautaunga ununnga aea. 56 Oangga sai ian medamedag ga iun singig, ei imamado pagau, ga gau namamado pan. 57 Tamag toa imamado somisomi ne isula gau ga nanam. Ta ngan ei iura, gau pade namamado somisomi. Ta oangga sai ian medamedag, ei ga ibada madonga kemi ngan gau urag. 58 Annga toa ne isulug buburiai ga inam. Eine lalaede mambe mana toa tibutibumi tian ga timate oa mao. Oangga sai ian annga toa ne, ei ga imamado kemi somisomi ga ilalala ga ila.” 59 Iesus ikado gid posanga toa ne ngan ele paoatainga ngan luma raring aea toa Kapernaum oa.
Iesus ele posanga ibada madonga kemi somisomi
60 Iesus ele aluagau busa tilongo ele posanga bedaoa ta tikeo, “Paoatainga ne kulupu tau! Sai ga irangrang ngan ilongo?” 61 Be toa iloleai oa ei iuatai mambe ele aluagau lolod ngur ga ngur toa bedaoa. Ta ibeta gid, “Ikamado? Posanga toa ne ikado ga gimi pade lolomi itnan gau? 62 Ta oangga gimi agera Eaba Inat idae mulian ga ila ngan tibur toa mugaeai imamado ngan oa, eine madongan? 63 Itautau Tutui kekelen ikado ga abada madonga kemi, be eababa urad irangrang ngan ilua gimi mao. Gid posanga toa naposa pagimi ngan ne, eine inam pan Itautau Tutui ta ikado ga abada madonga kemi. 64 Be edengada ngan gimi, lolomi matua mao.” Iesus ikeo bedaoa ngansa sapadua toa lolod matua ngan ei mao, ei iuatai ngan toa mugaeai ga inam. Ga iuatai ngan eaba sai ga idol ei ga idae pagid aea miri itamatama bagedeai. 65 Iesus ikeo pade bedane, “Edengada ngan gimi, lolomi matua mao. Ta ngan ipu toaine nakeo pagimi mambe eaba eta irangrang ngan inam pagau ngan edap eta pade mao. Manta Tamag ilongean ei ga inam pagau.” 66 Be ngan ado toaiua ga ila, ele aluagau busa titnan ei ga tila ta tinasi ei pade mao. 67 Ta Iesus ibeta ele aluagau toa sangaul igegea rua oa bedane, “Ikamado? Gimi aoangga atnan gau ga ala pade?” 68 Ta Saimon Petrus ikoli ele posanga bedane, “Maron, gai ga ala pan sai pade? Eao kekelego lem posanga ibada madonga kemi somisomi ga ilalala ga ila. 69 Be gai lolomai matua ga aoatai kemi mambe eao Eaba Tutui ton Deo.” 70 Ta Iesus ikeo, “Gau nasio gimi toa sangaul igegea rua ne, na? Be ede ngan gimi, eine eaba paeamao mambe Satan.” 71 Be eaba toa ikeokeo ngan oa eine Iudas, Saimon Iskariot inat. Ei ede ngan gid aluagau sangaul igegea rua, be muriai ga idol ei pagid aea miri itamatama bagedeai.
Iesus ila ngan Eaneannga ngan Matad Nanan Madonga Palatai
1 Idio ga muriai, Iesus ilalala ga ila ngan tuanga ga tuanga Galili. Be ei itin ngan langa Iudea mao, ngansa gid Iuda tiloilo edap eta ngan pamatenga ei. 2 Be gid Iuda led Eaneannga ngan Matad Nanan Madonga Palatai ta inam boloma. 3 Ta Iesus aea kakakau tikeo pan bedane, “Eao tnan tibur toa ne ta la Iudea ta irangrang ngan lem aluagau tigera gid uisinga eao kakado. 4 Ngansa oangga eaba eta ikim iualu iuot kapei, ei ga ikado naurata mumulnga mao. Oangga eao kakado gid naurata toa ne, kemi ngan eao pasolan eao mulian pagid panua toa ngada ne tanoeai.” 5 Aea kakakau tiposa bedaoa ngansa gid pade lolod matua ngan ei mao. 6 Ta Iesus ikeo pagid, “Gau leg ado imata inam maitne. Be ado toa ngada ne kemi ngan gimi. 7 Irangrang ngan gid panua tanoeai timan ami isat mao. Gid timan gau ag isat, ngansa napaola posanga ngan kadonga papaeamao tikakado. 8 Gimi ala ngan eaneannga toa oa, be gau patautene 9 Ei ikeo bedaoa ga kus, ta idio imamado Galili. 10 Be aea kakakau tila ga kus ta ei pade ila ngan eaneannga, be ila masaeai mao. Ei ila mumulnga. 11 Be ngan eaneannga toa oa, gid Iuda ad madidnga tiloilo ei ta tikeo, “Eaba toa ne imamado sida?” 12 Be gid ipom tikamur alele ngan aea posanga. Edengada tikeo ga, “Ei eaba kemi.” Be padengada tikeo ga, “Mao. Ei ipabuobuo gid ipom.” 13 Be eaba eta ikado posanga masaeai ngan ei mao, ngansa timataud gid madidnga togid Iuda. 14 Idio ta gid ado eaneannga aea toa oa inam irabuiai, ta Iesus idae ga ila gadudunga ngan Deo ele luma aea ala ta ipapaoatai gid panua. 15 Be gid Iuda tikakrik ta tikeo, “Eaba toa ne ila ngan luma pananalenga aea mao, be ibada ele oatainga ne sida?” 16 Ta Iesus ikeo pagid, “Paoatainga toa ne gau togau mao. Eine posanga ton Eaba toa isula gau ga nanam. 17 Be oangga sai ikeo ga inasi Deo ele kimnga, ei ga iuatai kemi ngan paoatainga toa ne inam sida. Ei ga iuatai mambe paoatainga toa ne inam pan Deo, mao iuot ngan gau laborag ta naposa ngan. 18 Oangga sai ikado posanga ga iuot ngan ei ilabora, eine ikim gid panua padengada tipakuru ngan ei. Be eaba sai ipakuru ngan aea maron toa isula ei ga inam, ei eaba posanga tautaunga aea. Ele idil eta paeamao mao. 19 Mugaeai Moses ibada apu pagimi na? Be eaba eta ngan gimi inasnasi apu toa ne mao. Ikamado ga aoangga arau gau ga namate?” 20 Ta gid ipom tikoli ele posanga bedane, “Kado iriau paeamao ienono pago? Sai iuangga ipamate go?” 21 Ta Iesus ikeo pagid, “Gau nakado uisinga ede ngan Ado Earainga aea, ta gimi toa ngada ne akakrik. 22 Be matami nanan. Moses ibada nasinga palunga aea pagimi. Ta gimi apalu lemi gergeu arangaranga ngan ado toa ngada ne, ga ngan Ado Earainga aea pade. (Be tautaunga Moses ipaot nasinga toa ne mao, be inam pagid tibutibuda.) 23 Io, gimi tinimi ngan atnan Moses ele apu mao. Ta ngan ipu toaine apalupalu lemi gergeu ngan Ado Earainga aea pade. Tota ikamado ga lolomi bake ngan gau ngan keminga eaba itin dodol ngan ado Earainga aea? 24 Agera sapaean ngan matami ta aselele leg kadonga mao. Manta anasi edap tutui ta arau lemi posanga.”
Gid panua lolod ede ga ede ngan Iesus ei sai
25 Idio ta panua edengada Ierusalem ad tibeta alele bedane, “Eine eaba toa ada madidnga tiuangga tipamate na? 26 Be ega, ei ipapaola posanga masaeai, be gid tikado posanga eta pan mao. Kado gid madidnga tiuot ngan posanga mambe tautaunga ei Kristus 27 Be gita taoatai ngan eaba toa ne ele tuanga ipu. Be oangga Kristus inam, irangrang ngan eaba eta iuatai ngan ele tuanga ipu mao.” 28 Io, Iesus ipapaoatai gid panua gadudunga ngan Deo ele luma aea ala, be ibaba ngan posanga ta ikeo, “Gimi aoatai ngan gau ga leg tuanga ipu na? Be gau nanam ngan gau leg kimnga mao. Eaba toa isula gau ga nanam, ei eaba posanga tautaunga aea. Gimi aoatai ngan ei mao. 29 Be gau naoatai ngan ei, ngansa gau namamado toman ngan ei, ta isula gau ga nanam.” 30 Gid tilongo posanga toa bedaoa, ta tiuangga tiluku ei. Be eaba eta ibage idae ngan ei mao, ngansa ele ado imata inam maitne. 31 Be panua busa ngan ipom toa oa lolod matua ngan ei ta tikeo ga, “Tautaunga eaba toa ne Kristus. Ngansa eaba eta pade irangrang ngan ikado uisinga busa ga iasal eaba toa ne mao!”
Gid madidnga togid Iuda tisula led paeaeanga ngan lukunga Iesus
32 Idio ta gid Parisi tilongo gid ipom tikamur alele ngan Iesus aea posanga. Ta gid madidnga tenainga ad ga gid Parisi tisula led paeaeanga toa timariala ngan Deo ele luma, ta tila ngan lukunga Iesus. 33 Be Iesus ikeo, “Gau namamado toman ngan gimi kauteta pade ga kus ta naluagau mulian pan Eaba toa isula gau ga nanam. 34 Ta gimi ga ailo gau, be irangrang ngan aot ngan gau mao. Be tibur toa ga namamado ngan oa, irangrang ngan gimi ala ngan mao.” 35 Ta gid Iuda tiposa pol ngan gid bedane, “Ei ga ila sida ta irangrang ngan taot ngan ei mao? Ikamado? Ei ga ila pagid sobosoboda toa timamado alele ngan tibur togid alu padengada, ta ipapaoatai gid alu padengada? 36 Ele posanga ne ipu madongan? Ngansa ei ikeo ga, ‘Gimi ga ailo gau be irangrang ngan aot ngan gau mao.’ Ga pade ikeo ga, ‘Irangrang ngan gimi ala ngan tibur toa ga namamado ngan oa mao.’”
Iesus iposa ngan eau madonga kemi aea
37 Be somisomi oangga gid Iuda tipasala led eaneannga toa oa, eine tikado ga iman ado kapei raring aea. Be tutui ngan ado toaiua, Iesus idae imadid ta ipotalae ngan posanga ga bedane, “Oangga sai marumian ei, goibe inam pagau ta iun. 38 Oangga sai ilolo matua ngan gau, eine Deo ele laulau aea posanga ga iuot tautaunga ngan ei, ta eau madonga kemi aea ga ilele iloleai ga iuot.” 39 Be itado oanenga itna toa ne ngan Itautau Tutui. Ngan ado toaiua, Itautau Tutui inama maitne, ngansa Iesus ibada edaeda kapei maitne. Be gid panua toa lolod matua ngan ei, muriai ga tibada Itautau Tutui.
Gid ipom timapoga alele
40 Panua edengada ngan gid ipom tilongo ele posanga toa ne ta tikeo, “Tautaunga, eaba toa ne ei eaba ibada Deo iaoa toa tasangasanga ne.” 41 Be padengada tikeo, “Ei Kristus.” Be padengada tikeo, “Madongan? Irangrang ngan Kristus inam Galili mao. 42 Deo ele laulau ikeo ga Kristus ga iuot ngan iaoa kelede pan Devit, ta ele tuanga ipu Betleem toa mugaeai maron kapei Devit imamado ngan. Deo ele laulau ikeo bedaoa tautaunga na?” 43 Tota gid panua lolod ede ga ede ngan ei ta timapoga alele. 44 Edengada tiuangga tiluku ei, be eaba eta idol ibage ga idae ngan ei mao.
Gid madidnga Iuda ad lolod matua ngan Iesus mao
45 Gid paeaeanga toa oa tiluagid mulian ga tila pagid madidnga tenainga ad ga gid Parisi. Ta gid madidnga toa oa tibeta gid bedane, “Ikamado ga gimi aluku ei ta abada ei ga inama mao?” 46 Ta gid paeaeanga tikeo, “Mugaeai ga inam, eaba eta ikado posanga mambe eaba toa ne mao.” 47 Ta gid Parisi tikeo, “Madongan? Ele posanga pakakanga ipabuobuo gimi pade? 48 Gimi agera madidnga eta, mao Parisi eta ilolo matua ngan ei pade, mao madongan? 49 Be gid ipom toa ne tiuatai ngan apu mao, ta muriai Deo ga ipanas gid.” 50 Be eaba ede ngan gid ieda Nikodemus toa mugaeai ila pan Iesus, ibeta gid bedane, 51 “Gita leda apu ikeo ga itutui ngan tapanas eaba eta ngan posanga sapaean mao. Manta talongo kemi ele posanga ta taoatai kemi ngan danga saoa ei ikakado, ga kus ta io.” 52 Ta tikoli ele posanga bedane, “Eao kamado? Eao Galili am pade? Matam ikirisi kemi ngan Deo ele laulau ta gera, eaba eta ibada Deo iaoa ga inam Galili mao.” 53 Idio ta gid kelede kelede tila led lumaeai.
Tibada taine arala aea ga ila pan Iesus
1 Be Iesus idae ga ila ngan bereo Oliv. 2 Io, gaisala rumaruma ngan ado sae, Iesus ila idudunga ngan Deo ele luma aea ala pade, ta gid panua busa tila pan. Ei idio imado ta ipapaoatai gid. 3 Be gid madidnga apu ad ga gid Parisi tiluku taine ede toa ikado kadonga arala, ta tibada ei ga ila imadid rabu ngan gid ipom. 4 Ta tikeo pan Iesus bedane, “Eaba paoatainga am, gai agera taine toa ne ikado kadonga arala! 5 Be ngan Moses ele apu, ikeo ga gid taine tikado bedane, manta taraurau gid ngan pat ga timate. Be eao keo mado?” 6 Be tikado posanga toa bedaoa ngan tobanga ei, ngansa tiloilo ipu eta ngan solnga ei ngan posanga.Be Iesus imouru ga isulug, ta ibode tano ngan ibage igonga. 7 Io, tibetabeta ei maitne, ta Iesus idae imadid ta ikeo pagid, “Eaba sai rabu ngan gimi, oangga ele idil eta paeamao mao, goibe ei ga imuga ta itado pat ngan taine toa na.” 8 Ga kus ta imouru ga isulug pade ta ibode tano. 9 Be gid tilongo posanga toa oa, ta gid kelede kelede sek ga sek ga tila. Gid kapeipei timuga, be gid kakau tila muriai. Ila ga irangrang ngan Iesus kekelen idio toman ngan taine toa imadmadid rabu oa. 10 Idio ta Iesus idae imadid ta ibeta ei bedane, “Taine, gid ipom toa ne sida ga tila? Eta ngan gid idio ngan panasnga go mao?” 11 Ta taine toa oa ikeo, “Maron, eaba eta idio mao.” Ta Iesus ikeo, “Gau pade ga napanas go mao. Eao la, be muriai kado kadonga sasat pade mao.”
Iesus ei taranga ngan gid panua toa ngada ne tanoeai
12 Idio ta Iesus ikeo pagid pade bedane, “Gau taranga ngan gid panua toa ngada ne tanoeai. Oangga sai inasi gau, ei ga ilalala ngan dodom mao ga mao tau. Be ei ga ibada taranga madonga kemi aea.” 13 Ta gid Parisi tikeo pan bedane, “Eao rangrang ngan pasolan mambe lem posanga ne tautaunga mao, ngansa eao bebem eta ngan ipamatua lem posanga mao, be eao posaposa ngan eao mulian.” 14 Ta Iesus ikoli led posanga bedane, “Tautaunga, nakado posanga ngan gau mulian, be leg posanga toa ne tautaunga. Ngansa gau naoatai ngan gau nanam sida ga nala sida pade. Be gimi aoatai ngan nanam sida mao ga aoatai ngan nala sida mao pade. 15 Gimi anasi gid eababa led oatainga ta asol gau ngan posanga. Be gau nasol eaba eta ngan posanga mao. 16 Be oangga nasol eaba eta, eine leg posanga tautaunga, ngansa gau kekelegau nasol ei mao, be gau ga Tamag toa isula gau ga nanam ne, gairua asol ei. 17 Ngan gimi lemi apu, ikeo ga oangga panua rua tiposa lalaede ngan saoa danga, eine led posanga tautaunga. 18 Gau nakado posanga ngan gau mulian. Be eaba toa iman bebeg ta ipamatua leg posanga, eine Tamag toa isula gau ga nanam.” 19 Ta tibeta ei, “Tamam toa eao posaposa ngan ne imamado sida?”Ta Iesus ikeo, “Gimi aoatai ngan gau mao, ga Tamag mao pade. Oangga gimi aoatai ngan gau, eine ga aoatai ngan Tamag pade.” 20 Iesus ikado paoatainga toa oa gadudunga ngan Deo ele luma aea ala, boloma ngan apou tenainga aea. Be eaba eta idol ibage ga idae ngan ei mao, ngansa ele ado imata inam maitne.
Iesus ikeo ga gid panua tirangrang ngan tila ngan tibur toa ei ga ila ngan oa mao
21 Iesus ikeo pagid pade bedane, “Gau ga natnan gimi, ta gimi ga ailo gau, be eine ga amate ngan lemi kadonga sasat. Irangrang ngan gimi ala ngan tibur toa gau nala ngan ne mao.” 22 Gid Iuda tilongo toa bedaoa ta tibeta pol ngan gid bedane, “Ikamado ga ikeo ga irangrang ngan tala ngan tibur toa ei ila ngan oa mao? Kado iuangga ipamate ei mulian?” 23 Idio ta ikeo, “Gimi panua gadio ami, be gau eaba gadae ag. Gimi panua tanoeai ami, be gau eaba tanoeai ag mao. 24 Mambe nakeo pagimi ga ila na, gimi ga amate ngan lemi kadonga sasat. Manta lolomi matua mambe Gau eine Ei. 25 Ta tibeta ei, “Eao sai?” Ta Iesus ikeo, “Eine nakeo pagimi matamata ga irangrang ngan patautene. 26 Gau leg posanga busa ngan solsolnga gimi, be Eaba toa isula gau ga nanam, ei eaba posanga tautaunga aea. Gid posanga toa nalongolongo pan, eine napapaola pagid panua tanoeai.” 27 Be gid tiuatai mao mambe iposaposa pagid ngan Itama. 28 Idio ta Iesus ikeo, “Oangga gimi asoa Eaba Inat ga idae, 29 Eaba toa isula gau ne, ei imamado toman ngan gau, be itnan gau ga nadio kekelegau mao. Ngansa somisomi nakakado saoa danga ikado ei ga itin igelgel.” 30 Io, Iesus ikado posanga toa oa, ta gid busa lolod matua ngan ei.
“Posanga tautaunga ipola gimi ta atnan madonga mambe paeaeanga sapaean”
31 Iesus ikeo pagid Iuda toa lolod matua ngan ei bedane, “Oangga gimi anasnasi leg posanga, eine ga aman leg aluagau tautaunga. 32 Ta gimi ga aoatai ngan posanga tautaunga, ta posanga tautaunga toa ne ipola gimi ta atnan madonga mambe paeaeanga sapaean.” 33 Ta gid tikoli ele posanga bedane, “Gai iaoa kelede pan Abraam. Mugaeai ga inam, gai aman eaba eta ele paeaeanga sapaean mao. Tota eao kamado keo ga gai ga atnan madonga mambe paeaeanga sapaean?” 34 Ta Iesus ikeo, “Nakeo tautaunga pagimi, eaba sai ikado kadonga sasat, ei iman kadonga sat ele paeaeanga sapaean. 35 Gid paeaeanga sapaean timamado ngan luma toa tibokoboko ngan oa somisomi mao. Be luma itama inat imamado somisomi ga ilalala ga ila. 36 Ta oangga Deo Inat ipola gimi ta atnan madonga mambe paeaeanga sapaean, eine ga amado kemi tautaunga. 37 Gau naoatai mambe gimi iaoa kelede pan Abraam. Be gimi aoangga apamate gau, ngansa leg posanga idudunga lolomiai mao. 38 Gau naposa ngan saoa danga Tamag ipasolan pagau. Ta lalaede toa bedaoa, gimi akado saoa danga alongo pan tamami.” 39 Ta tikoli ele posanga bedane, “Abraam eine gai tibumai.” Ta Iesus ikeo, “Oangga gimi Abraam itubtub, eine ga akakado saoa danga ei ikakado. 40 Be gau napaola posanga tautaunga pagimi mambe nalongo pan Deo. Ta labone gimi ailo edap ngan pamatenga gau. Abraam ele kadonga eta bedane mao. 41 Gimi anasi gid kadonga mambe tamami ikakado.” Ta gid tikeo, “Gai ne budibala mao! Deo kekelen eine gai Tamamai!” 42 Ta Iesus ikeo pagid, “Oangga Deo ei Tamami, eine ga lolomi ikim gau. Ngansa gau namamado pan Deo ta nanam. Gau nanam sapaean ngan gau leg kimnga mao, be ei isula gau ta nanam. 43 Ikamado ga leg posanga iuot masaeai pagimi mao? Eine ngansa gimi tinimi ngan longonga leg posanga mao. 44 Gimi anam pan tamami toa eaba paeamao, ta aoangga anasi tamami toa oa ele kimnga. Mugaeai ga inam, ei ipapamate gid panua ga iman posanga tautaunga aea isat. Ngansa posanga tautaunga eta ienono pan mao. Posanga pakakanga eine ele naurata iuaro. Ngansa ei eaba pakakanga aea ga aleburo itama. 45 Be gau leg posanga eine tautaunga, ta lolomi matua ngan gau mao. 46 Sai ngan gimi irangrang ngan ipasolan leg idil eta paeamao? Mao na? Tota oangga nakado posanga tautaunga, ikamado ga lolomi matua ngan gau mao? 47 Oangga sai ei gergeu ton Deo, eine ilongolongo Deo ele posanga. Be gimi alongo ele posanga mao, ngansa gimi gergeu ton Deo mao.”
Iesus ikeo, “Abraam iuot maitne, be Gau Namamado”
48 Ta gid Iuda tikoli ele posanga bedane, “Gai akeo ga eao eaba ede Samaria am, be iriau paeamao ienono ngan go, eine tautaunga, na?” 49 Ta Iesus ikeo, “Iriau paeamao eta ienono ngan gau mao. Gau nalolon ngan Tamag, be gimi alolon ngan gau mao. 50 Gau nailoilo gid panua ngan tisoa gau edag mao. Eaba kelede isoa gau edag. Ei kekelen ga ipamadid gid panua ngan posanga. 51 Nakeo tautaunga pagimi, oangga sai inasi leg posanga, irangrang ngan imate mao ga ilalala ga ila.” 52 Ta gid Iuda tikeo pan bedane, “Ega, patautene gai aoatai, iriau paeamao ta ienono pago! Abraam imate ga gid panua tibada Deo iaoa timate pade. Be eao keo ga oangga sai inasi lem posanga, eine ga imate mao ga ilalala ga ila. 53 Ikamado? Eao oangga easal tibumai Abraam? Ei imate na, ga gid panua tibada Deo iaoa timate pade. Eao keo ga eao eaba madongan?” 54 Ta Iesus ikeo, “Oangga nasoa edag mulian, eine naparim ngan edag sapaean. Be Tamag, ei Eaba toa isoa gau edag. Ei Eaba toa gimi aoangga ei ami Deo. 55 Gimi aoatai ngan ei mao, be gau naoatai ngan ei. Oangga nakeo ga naoatai ngan ei mao, eine ga naot eaba pakakanga ag mambe gimi pade. Be tautaunga gau naoatai ngan ei, ga nanasnasi ele posanga. 56 Tibumi Abraam itin igelgel ngan geranga ado toa gau nanama ngan oa. Ei igera ta ilolo kemi.” 57 Ta gid Iuda tikeo, “Eao am rai sangalima maitne, be eao keo ga gera Abraam na?” 58 Ta Iesus ikeo, “Nakeo tautaunga pagimi, Abraam iuot maitne, be Gau Namamado 59 Io, tota tibada pat ta tiuangga tirau ngan ei, be ei imumul ta itnan Deo ele luma aea ala ga iuot.
9 Iesus ikado kemi eaba imata ikila
1 Idio ta Iesus ilalala ga ila be igera eaba ede imata ikila toa aea popongai ga inam. 2 Ta ele aluagau tibeta ei, “Eaba paoatainga am, sai ikado kadonga sat, eaba toa ne, mao itna ga itama, ta imata ikila toa aea popongai ga inam?” 3 Ta Iesus ikeo, “Eaba toa ne ikado kadonga sat mao, ga itna ga itama tikado mao pade. Be danga toa ne iuot ta irangrang ngan Deo ele naurata iuot masaeai ngan ei. 4 Patautene tibur ado, ta gita manta takado naurata ton Eaba toa isula gau. Ngansa oangga bong inam, irangrang ngan eaba eta ikado naurata mao. 5 Oangga namamado tanoeai maitne, gau mambe taranga ngan gid panua tanoeai ad.” 6 Io, ikeo bedane ga kus, ta ipla ga isulug tanoeai, ta ibul imau toman ngan tano. Ga kus ta isama tano maraka toa oa ga idae eaba toa oa imatai. 7 Ta ikeo pan bedane, “La men matam ngan liu Siloam.” (Edaeda Siloam ipu eine “Tisula ei.” ) Tota ila imen imata, ga kus ta iluai mulian ga inam, be imata iuot kemi. 8 Be ele panua tuangai ga gid panua toa tigera ei mugaeai mambe eaba gaugaunga aea, tikeo bedane, “Eaba sai toa oa? Eine eaba toa imamado ga igaugau danga sisid ne?” 9 Panua edengada tikeo, “Be. Ei tota nena.” Be padengada tikeo ga, “Mao. Eina eaba ede pade, be imata lalaede mambe ei.” Be ei ikeo, “Mao. Gau tota eko!” 10 Ta tibeta ei, “Be matam iuot kemi ne madongan?” 11 Ta ikoli led posanga, “Eaba tiuato Iesus ibul tano toman ngan imau ta isama ngan matag, ta ikeo pagau bedane, ‘La ngan liu Siloam ta men matam.’ Tota nala namen matag ta nageragera pade!” 12 Ta tibeta ei, “Eaba toa ne sida?”Be ikeo, “Gau naoatai mao.” 13 Io, tibada eaba toa mugaeai imata ikila oa ga ila pagid Parisi. 14 Be Iesus ele kadonga ngan bulnga tano ga iuot maraka ga keminga eaba oa imata, eine iuot ngan Ado Earainga aea. 15 Ta gid Parisi pade tibeta ei, “Eao matam iuot kemi ne madongan?”Ta ikeo pagid, “Ei isama tano maraka ngan matag, ga kus ta namen matag, tota nageragera pade.” 16 Ta Parisi edengada tikeo bedane, “Eaba toa ne inam pan Deo mao, ngansa ei inasi apu ngan Ado Earainga aea mao.” Be padengada tikeo, “Irangrang ngan eaba kadonga sat aea ikado gid uisinga bedane pade? Mao tau!” Tota timapoga ga tiuot iaoa rua. 17 Idio ta tipul matad ga ila pan eaba toa mugaeai imata ikila oa, ta tibeta ei pade bedane, “Eao keo mado ngan ei? Ngansa eao matam toa na ei ikado kemi.” Ta ikeo, “Ei eaba ibada Deo iaoa.” 18 Be gid madidnga togid Iuda tiadi mambe mugaeai ei imata ikila mao. Tiuangga ei ipakaka ngan imata iuot kemi. Tiadi bedaoa ga irangrang ngan tibaba itna ga itama ga tinam. 19 Ta tibeta gisirua bedane, “Eaba toa ne lemi gergeu? Ta gimi akeo ga ei imata ikila toa aea popongai ga inam, eine tautaunga na? Be ikamado ga labone igeragera pade?” 20 Ta itna ga itama tikoli led posanga bedane, “Gai aoatai mambe eaba toa ne gai lemai gergeu. Ga pade aoatai mambe ei imata ikila toa aea popongai ga inam. 21 Be labone ikamado ga igeragera pade, mao sai ikemi imata, eine gai aoatai mao. Gimi abeta ei. Ei kapei ta irangrang ngan ikado posanga ngan ei mulian.” 22 Itna ga itama tikeo bedane ngansa timataud gid madidnga togid Iuda. Ngansa mugaeai gid madidnga toa oa tirau posanga ta tikeo ga oangga sai iuaoa ngan Iesus mambe ei Kristus 23 Ngan ipu toaine ta itna ga itama tikeo, “Ei kapei o. Gimi abeta ei.” 24 Io, tibaba eaba toa imata ikila oa parua aea pade ta tikeo, “Eao manta kado lem posanga tautaunga ta soa Deo ieda. Gai aoatai mambe eaba toa na kadonga sasat aea.” 25 Ta ei ikoli led posanga bedane, “Oangga ei eaba kadonga sasat aea, mao be ei eaba kadonga sasat aea mao, eine gau naoatai mao. Danga kelede gau naoatai ga bedane: Mugaeai gau matag ikila, be labone nageragera pade.” 26 Ta tibeta ei, “Ei ikado mado ngan eao? Ikado ga matam pal madongan?” 27 Ta ikeo pagid, “Gau nakeo pagimi na, be gimi alongo mao. Ikamado akeo ga alongo pade? Gimi aoangga aot ele aluagau pade na?” 28 Tota gid Parisi tidaba ei ta tikeo, “Eao sakirkir, aluagau ton eaba toa na! Be gai Moses ele aluagau. 29 Gai aoatai mambe Deo iposa pan Moses. Be eaba toa na, gai aoatai ngan ei inam sida mao.” 30 Ta eaba toa oa ikoli led posanga bedane, “Gau namatala tau ngan lemi posanga! Ikamado ga aoatai ngan ei inam sida mao? Ei ikado ga matag pal! 31 Gita taoatai mambe Deo ilongolongo gid panua kadonga sasat ad mao. Be ei ilongo eaba sai ilolon ngan ei ga inasnasi ele kimnga. 32 Mugaeai tau ga inam, talongo ato eta ngan eaba imata ikila toa aea popongai ga inam, ga kus ta tikado ga imata pal pade? Mao tau! 33 Oangga Deo isula eaba toa ne ga inama mao, ei ga irangrang ngan ikado danga eta mao.” 34 Ta gid Parisi tikoli ele posanga bedane, “Kadonga sat ibul go toa am popongai ga inam labone! Be eao oangga paoatai gai na?” Tota tisuk ei ga iuot ga ila.
Panua lolod matua ngan Iesus mao, gid mambe panua matad sususu
35 Iesus ilongo mambe tisuk eaba toa oa ga iuot. Tota ila iuot pan ta ikeo, “Eao lolom matua ngan Eaba Inat?” 36 Ta eaba toa oa ibeta ei bedane, “Maron, ei sai toa? Keo pagau ta lolog matua ngan ei.” 37 Ta Iesus ikeo, “Eao gera ei na. Gau tota naposaposa toman ngan eao ne.” 38 Ta eaba toa oa ikeo, “Maron, gau lolog matua ngan eao.” Tota ikor iae ta isoa ieda. 39 Ta Iesus ikeo, “Gau nanam tanoeai ngan patutuinga gid panua ad posanga. Toa bedaoa ta gid panua matad sususu ga tigeragera pade, be gid panua tikeo ga matad kemi, eine ga tiuot mambe panua matad sususu.” 40 Be gid Parisi edengada toa timamado, tilongo bedaoa ta tikeo, “Ikamado? Eao keo ga gai pade matamai sususu na?” 41 Ta Iesus ikeo pagid, “Oangga matami sususu, eine ga lemi kadonga sat eta mao. Be labone gimi akeo ga matami kemi, tota lemi kadonga sat ienono maitne.”
Oanenga itna ngan eaba imariala ngan sipsip
1 Iesus ikeo pade bedane, “Nakeo tautaunga pagimi, eaba sai idudunga ngan gid sipsip led ala aea atama mao, be idug ga idudunga ngan tibur eta pade, ei eaba lublubnga aea ga ipapaeaoa gid sipsip. 2 Be eaba idudunga ngan ala aea atama, ei gid sipsip tamad. 3 Eaba toa imariala ngan atama, ipokaka atama ngan ei, ta gid sipsip tilongo tamad ilinge. Be ei iuato gid sipsip kelede kelede edad, ta imugamuga ngan gid ga tiuot. 4 Oangga ibada ele sipsip toa ngada oa ga tiuot ga kus, ei ga imuga ngan gid, ta ele sipsip tinasi ei, ngansa tiuatai ngan ilinge. 5 Gid ga tinasi eaba eta pade mao, be eine ga tiaoa ngan ei, ngansa tiuatai ngan eaba eta pade ilinge mao.” 6 Iesus itado oanenga itna toa ne, be gid panua tiuatai ngan saoa danga toa iposaposa ngan oa mao. 7 Idio ta Iesus ikeo pade, “Nakeo tautaunga pagimi, gau eine atama togid sipsip. 8 Panua toa ngada oa tinam mugaeai ngan gau, eine gid panua lublubnga ad ga tipapaeaoa gid sipsip. Be gid sipsip tilongolongo gid mao. 9 Gau eine atama. Oangga sai inam pagau ta idudunga, Deo ga ibada ei mulian. Ta ei ga idudunga ga iuot ngan atama toa oa. Ta somisomi ei ga iuotot ngan purup kemikemi eaneannga aea. 10 Eaba lublubnga aea ikim ilub gid sipsip, ga ipapaeabu ngan gid, ga ipapamate gid. Ei inama ngan ipu eta pade mao. Be gau nanam ngan badanga madonga kemi pagid. Ta madonga kemi toa oa eine kemi ga kemi tau ga ilalala ga ila. 11 “Gau sipsip tamad kemi. Sipsip tamad kemi ilongean ei mulian ga imate ngan luanga gid. 12 Be eaba sai iboko pat pan sipsip tamad, ei sipsip tamad mao. Ei irangrang ngan imariala kemi ngan gid sipsip mambe sipsip tamad mao. Tota oangga igera kaua saksak inam, eine ga itnan gid ga tidio, be iaoa ga ila. Ta kaua saksak ga ian gid ga ipare gid alele. 13 Eaba toa oa iaoa ngansa ei iboko pat, ta imata ila ngan gid sipsip mao. 14 “Gau sipsip tamad kemi. Gau naoatai ngan leg sipsip, ga leg sipsip tiuatai ngan gau, 15 lalaede mambe Tamag iuatai ngan gau, ga gau pade naoatai ngan ei. Ta nalongean gau ga namate ngan luanga gid sipsip. 16 Be gau leg sipsip padengada toa tienono gadudunga ngan ala toa ne mao. Ta gau manta nabada gid pade ga tinama. Tota gid ga tilongo lingeg ta tiuot sipsip iaoa kelede ga tamad kelede pade. 17 Tamag ilolo ikim gau ngan ipu ga oaine: Nalongean gau mulian ga namate ngan luanga gid sipsip, ga kus ta nadae mulian pade. 18 Irangrang ngan eaba eta ipamate gau sapaean mao. Oangga nalongean gau ga namate, ta io. Gau urag kapei ngan longeannga gau ga namate, ga urag kapei ngan daenga mulian pade. Ngansa Tamag irenren pagau toa bedaoa.” 19 Io, ngan gid posanga toa ne, gid Iuda timapoga ga tiuot iaoa rua pade. 20 Busa ngan gid tikeo ga, “Iriau paeamao ienono ngan ei ta imangamanga. Ikamado ga gimi alongo ele posanga?” 21 Be padengada tikeo ga, “Posanga toa ne inam pan eaba eta toa iriau paeamao ienono ngan ei ne mao. Irangrang ngan iriau paeamao ikado eaba imata ikila ga igeragera pade? Mao tau!”
Gid Iuda timan Iesus aea isat
22 Ngan ado toaiua, gid Iuda led eaneannga iuot Ierusalem ngan Matad Nanan Deo ele Luma Ilolo aea Silenga. Eiua aoara lolo. 23 Be Iesus ilalala gadudunga ngan Deo ele luma aea ala boloma ngan Naparpar ton Solomon. 24 Be gid Iuda tinam tibalil ngan ei ta tikeo, “Ngeda be eao patarui lolomai ta keo pagai ngan eao sai? Oangga eao Kristus 25 Ta Iesus ikoli led posanga bedane, “Gau nakeo pagimi na, be gimi lolomi matua ngan gau mao. Gid uisinga nakakado ngan Tamag ieda, eine ipasolan gimi mambe gau sai. 26 Be gimi lolomi matua mao, ngansa gimi eine gau leg sipsip mao. 27 Gau leg sipsip tilongo lingeg. Gau naoatai ngan gid, ta gid tinasi gau. 28 Ta gau nabada madonga kemi somisomi aea pagid, ta irangrang ngan eta ngan gid iduaea mao ga ilalala ga ila. Irangrang ngan eaba eta ipaeaoa gid toa bagegeai ne mao. 29 Tamag toa ibada gid ga tinam pagau, ei kapei ngan panua toa ngada ne. Eaba eta irangrang ngan ipaeaoa gid Tamag ibageai mao. 30 Gau ga Tamag aot kelede.” 31 Io, gid Iuda tibada pat pade ta tiuangga tirau ei, 32 be Iesus ikeo pagid bedane, “Gau napasolan gimi ngan naurata kemikemi busa iuot ngan Tamag iura. Be gimi aoangga arau gau ngan naurata isaoa?” 33 Ta gid Iuda tikeo, “Gai arau go ngan naurata eta ngan gid naurata toa kemikemi ne mao, be aoangga arau go ngansa eao paeabu ngan Deo ieda ta keo ga ot mambe Deo, be eao eababa.” 34 Ta Iesus ikeo pagid, “Posanga ga oaine tibode ga idae ngan lemi apu. Be gimi aoatai mao? Ikeo ga bedane, ‘Gau nakeo ga gimi aman deo.’ 35 Gita taoatai mambe Deo ele laulau aea posanga eta irangrang ngan itap sapaean mao. Be Deo ikado posanga toa ne ga ila pagid madidnga. Tota oangga iuato gid deo, 36 ikamado ga gimi akeo ga gau napaeabu ngan Deo ieda ngan oatonga gau mulian Deo Inat? Ngansa Deo idol ele ul ngan gau ta isula gau ga nanam tanoeai. 37 Oangga nakakado Tamag ele naurata mao, goibe lolomi matua ngan gau mao. 38 Be gau nakakado ele naurata. Tota oangga lolomi matua ngan gau mao, goibe lolomi matua ngan gid uisinga, ta irangrang ngan aoatai kemi mambe Tamag imamado pagau, ga gau namamado pan Tamag.” 39 Io, titoba ngan lukunga ei pade, be ei itir baged ga ila. 40 Ei iluai mulian ta iuore ngan eau Iordan, ta ila ngan tibur toa Ioanes ipaliliu gid panua ngan mugaeai. Ei idio imamado toa eoa 41 be panua busa tilagalaga pan. Ta tikeo bedane, “Tautaunga Ioanes ikado uisinga eta iman kilala mao, be posanga toa ngada oa ikado ngan eaba toa ne eine tautaunga.” 42 Ta ngan tibur toa oa panua busa lolod matua ngan Iesus.
Lasarus ele matenga
1 Eaba ede ieda Lasarus idibal. Ei tuanga Betani aea, toa Maria ga itar kapei Marta led tuanga. 2 (Maria toa ne, ei taine toa muriai ga itok bude iuad kemi ga idae ngan Maron iae, ga kus ta ipusi ngan ilaun.) 3 Io, tota Maria toman ngan itar kapei tiabalan posanga ga ila pan ta tikeo, “Maron, ega, eaba toa eao kim ei tau ne idibal.” 4 Be Iesus ilongo ta ikeo ga, “Dibala toa ne irangrang ngan ipamate ei mao. Be eine ga iman Deo ieda aea soanga. Toa bedaoa ta Deo Inat ieda ga iuot kapei ngan pade.” 5 Iesus ikim tau Marta ga itar kakau ga liud Lasarus. 6 Be ei ilongo mambe Lasarus idibal, ta idio ngan tibur toa imamado ngan oa aea ado rua pade. 7 Ga kus ta ikeo pagid ele aluagau, “Taluagita mulian Iudea pade.” 8 Ta ele aluagau tikeo pan bedane, “Eaba paoatainga am, patautene gid Iuda tiuangga tirau go ngan pat, be eao oangga luago mulian toa eoa na?” 9 Ta Iesus ikeo, “Ngan ado kelede, tibur meremere irangrang ngan aea ado imata sangaul igegea rua. Oangga sai ilalala ado, irangrang ngan ikot iae mao, ngansa ei igera ado ele taranga isulug tanoeai. 10 Be oangga ilalala bong, eine ga ikot iae ta imokeke, ngansa ele taranga eta mao.” 11 Io, iposa bedaoa ga kus, ta ikeo pade bedane, “Oaeda Lasarus ienono. Be gau ga nala ta naoaoan ei ga idae.” 12 Ta ele aluagau tikeo pan bedane, “Maron, oangga ienono, ei ga iuot kemi pade.” 13 Be Iesus iposaposa ngan ele matenga, be ele aluagau tiuangga ikeo ngan enonga sapaean. 14 Tota Iesus iposa masaeai pagid bedane, “Lasarus imate. 15 Be tinig igelgel ngansa gau namamado toman ngan ei mao. Toa bedane ta irangrang ngan gimi agera saoa danga ga nakado, ta lolomi matua ngan gau. Be gita tala pan.” 16 Be Tomas toa ieda ede pade Didimus ikeo pagid aluagau padengada bedane, “Gita tala, ta tamate toman ngan Iesus.”
Iesus ikeo, “Gau daenga mulian ga madonga kemi ipu”
17 Iesus ila iuot toa eoa ta igera mambe Lasarus ienono dengaeai aea ado pange na. 18 Be Betani ienono boloma tede ngan Ierusalem. Aea maraoa mambe kilomita tol. 19 Tota gid Iuda busa tila pan Marta ga Maria ngan pataruinga lolod ngan liud ele matenga. 20 Be Marta ilongo mambe Iesus ilalala ga inam, tota ila iuot pan toa edapeai, be Maria idio lumaeai. 21 Ta Marta ikeo pan Iesus bedane, “Maron, man ga eao mamado toa eko, ta irangrang ngan liug imate mao! 22 Tautaunga ei imate, be gau naoatai, labone pade oangga eao beta Deo ngan saoa danga, ei ga ilongo go.” 23 Ta Iesus ikeo pan bedane, “Lium ga idae mulian pade.” 24 Ta Marta ikeo, “Gau naoatai mambe ei ga idae mulian toman ngan gid matemate toa ngada oa ngan ado muriai ga muriai tau.” 25 Ta Iesus ikeo pan bedane, “Gau daenga mulian ga madonga kemi ipu. Oangga sai ilolo matua ngan gau, goibe, ei ga imate, be muriai ta idae mulian ta imamado. 26 Oangga sai imata bibita be ilolo matua ngan gau, ei ga irangrang ngan imate mao ga ilalala ga ila. Eao lolom matua ngan posanga toa ne pade?” 27 Ta ikeo pan bedane, “Be. Tautaunga Maron, gau lolog matua ngan eao. Eao Kristus
Iesus itang
28 Marta ikeo bedaoa ga kus, ta iluai mulian ta ibaba itar kakau Maria ta ikamur itangai bedane, “Eaba paoatainga aea ta inam ne, be ibetabeta ngan eao.” 29 Maria ilongo, ta idae manmanae ga ila pan. 30 Be Iesus inam iuot tuangai maitne. Ei imamado ngan tibur toa Marta ila iuot pan ngan oa. 31 Be gid Iuda toa timamado lumaeai toman ngan Maria ngan pataruinga ilolo, tigera mambe ei idae manmanae tau ta iuot ga ila. Tota tinasi ei, ngansa tiuangga ei ila dengaeai ngan tandanga toa eoa. 32 Maria ila iuot ngan tibur toa Iesus imamado ngan oa, ta igera ei ta idol ilabora ga isulug iaepuiai ta ikeo, “Maron, man ga eao mamado toa eko, ta irangrang ngan liug imate mao!” 33 Io, Iesus igera itangtang, ga gid Iuda toa tinam toman ngan ei titang pade, tota ilolo kemi mao ta iuru ei. 34 Ta ibeta gid bedane, “Gimi adol ei sida?” Ta tikeo pan bedane, “Maron, nam ta gera.” 35 Iesus itang. 36 Ta gid Iuda tikeo, “Ega, ei ikim ei kapei tau.” 37 Be padengada tikeo bedane, “Ei ikado gid panua matad ikilakila ga tigeragera pade, be ikamado ga irangrang ngan ilua eaba toa ne mao be imate?” Iesus ipei mulian Lasarus ngan ele matenga. 38 Iesus ilolo kemi mao ta iuru ei pade. Ta ila iuot toa dengaeai oa. Be denga toa oa ienono ngan bereo aea baba ede, be pat kapei ipakala iaoa. 39 Idio ta Iesus ikeo, “Asoa pat ga ila aluai.” Be Marta, toa matenga tamad iliu ikeo, “Maron, labone oadoad paeamao ga iuot, ngansa eine ado pange aea na.” 40 Ta Iesus ikeo, “Gau nakeo pago ga ila na, oangga eao lolom matua, eine eao ga gera Deo ele taranga. Be matam nanan mao na?” 41 Tota tisoa pat ga ila aluai, ta Iesus imata idae buburiai ta ikeo, “Apa, gau naposa kemi pago ngansa eao longo gau. 42 Gau naoatai mambe somisomi eao longolongo gau, be nakado posanga toa ne ngan luanga gid panua toa timadmadid ne ta irangrang ngan tiuatai kemi ga lolod matua mambe eao sula gau.” 43 Io, ikeo toa bedaoa ga kus ta ipotalae kapei, “Lasarus, ot ga nam!” 44 Tota eaba toa imate oa iuot ga inam toman ngan malo toa tikaukau ngan ibage ga iae, ga malo toa ede pade timol ngan ilabora. Ta Iesus ikeo pagid, “Apola gid malo toa na ta alongean ei ga inam.”
Gid madidnga tirau posanga ngan pamatenga Iesus
45 Gid Iuda busa toa tikia Maria ngan ado toaiua, tigera saoa danga Iesus ikado, tota lolod matua ngan ei. 46 Be edengada tila pagid Parisi ta tikeo pagid ngan saoa danga Iesus ikado. 47 Ta gid madidnga patutuinga posanga ad, toa edengada Parisi ga padengada madidnga tenainga ad, gid busa tila tiluplup ngan patutuinga posanga ta tikeo, “Eine ga takado mado? Ngansa eaba toa ne ikakado uisinga busa. 48 Oangga talongean ei ta ikakado bedaoa, eine panua toa ngada ne ga lolod matua ngan ei. Ta gid Rom ga tinam ta tipaeabu ngan Deo ele luma, be leda tibur toa kapei ne ga iman led.” 49 Be eaba ede ngan gid, ieda Kaiapas, ei madidnga kapei tenainga aea ngan rai toaiua. Ei ikeo pagid bedane, “Gimi aoatai ngan danga eta mao ga mao. 50 Gimi aoatai mao ngan kadonga isaoa kemi ga ilua gimi. Kemi ngan gimi oangga eaba kelede ibada panua toa ngada ne mulid ga imate. Ngan kado ta panua toa ngada ne timukuru.” 51 Be posanga toa ne iuot sapaean ilaborai mao. Eine ibada Deo iaoa ngansa ei madidnga kapei tenainga aea ngan rai toaiua, ta iposa motean ngan Iesus ta ikeo ga ei ga imate ngan badanga gid Iuda toa ngada oa mulid. 52 Be ikeo ga Iesus ga imate ngan luanga gid Iuda kekelegid mao, be ikeo ga ele matenga ga ipaluplup Deo ele gergeu toa timamado alele ngan tibur padengada ta tiuot alu kelede. 53 Tota ngan ado toaiua ga ila, gid madidnga tiloilo edap ngan pamatenga ei. 54 Tota Iesus irangrang ngan ilalala masaeai rabu ngan gid Iuda pade mao. Be itnan tibur toa oa ta ila boloma ngan tibur modamodanga, ngan tuanga ede ieda Epraim. Ta idio imamado toa eoa toman ngan ele aluagau. 55 Idio ta gid Iuda led eaneannga Pasova aea imata boloma, ta panua busa titnan led tuanga ga tila Ierusalem ta tisigiri tinid aea muk Deo imatai mugaeai ngan Pasova. 56 Gid tiloilo Iesus be timadid gadudunga ngan Deo ele luma aea ala, ta tibeta pol ngan gid, “Gimi lolomi madongan? Ei ga inam nene ngan eaneannga Pasova aea pade, mao mao?” 57 Be gid madidnga tenainga ad ga gid Parisi tikado posanga matua ta tikeo ga oangga sai iuatai ngan Iesus imamado sida, ei manta iuaoa pagid ta tila tiluku ei.
Maria isama Iesus iae ngan bude
1 Ado lima ga ede imuga ngan eaneannga Pasova aea, Iesus ila ngan Lasarus ele tuanga Betani. Ei eaba toa Iesus ipei ei mulian ngan matenga. 2 Be ngan lailai toaiua tinono annga tingelgel aea ngan Iesus. Marta ikado mosi, be Lasarus ei ede ngan gid panua toa timamado popouiai toman ngan Iesus. 3 Idio ta Maria ibada botol ede iuon ngan bude ede iuad kemi tiuato nardo. Tigalbatan danga eta ngan bude toa oa mao, ta aea olnga kapei. Be ei itok ga idae ngan Iesus iae ta isama, ta ipusi ngan ilaun. Be bude toa oa iuad ipakaranga luma ilolo. 4 Be Iesus ele aluagau ede, Iudas Iskariot toa iuangga idol ei ga idae aea miri itamatama bagedeai, ikeo bedane, 5 “Kemi ngan talongean bude toa ne ga panua tiuol ngan pat silva buno tol! 6 Be tautaunga imata bada gid panua lululunga ad mao. Ei ikeo bedaoa ngansa ei eaba lublubnga aea. Ei eaba toa imariala ngan Iesus masin led pat, be ilublub ngan luanga ei mulian. 7 Be Iesus ikeo, “Adaba ei mao. Kemi ngan idol bude toa ne ga ienono irangrang ngan ado toaiua titaian gau. 8 Panua lululunga ad timamado toman ngan gimi somisomi, be gau namamado toman ngan gimi somisomi mao.”
Madidnga tenainga ad tirau posanga ngan pamatenga Lasarus
9 Ipom kapei Iuda ad tilongo mambe Iesus imamado Betani, tota tila toa eoa ngan geranga Iesus kekelen mao, be Lasarus pade toa Iesus ipei ei mulian ngan matenga. 10 Tota gid madidnga tenainga ad tirau posanga ngan pamatenga Lasarus pade, 11 ngansa gid Iuda busa tilongo iualu ta lolod itnan gid madidnga tenainga ad be lolod matua ngan Iesus.
Iesus idudunga Ierusalem mambe maron kapei
12 Ngan ado sae, ipom kapei toa tinam Ierusalem ngan eaneannga Pasova aea, tilongo mambe Iesus ga inam Ierusalem. 13 Ta tibada abei babaka ilaun ta tila tiuot pan ta tibaba taran ei bedane, “Maron, gai asoa edam ga idae! “Maron ipamatua eaba toa inama ngan ei ieda ne!” “Ei Maron kapei togita Israel!” 14 Io, Iesus igera donki ede daenga pau ta idae imado ngan mambe Deo ele laulau ikeo ngan ga bedane, 15 “Gimi panua amamado ngan bereo SaionEga, ami maron kapei ta idae imado ngan donki daenga pau edeta ilalala ga inam ne.” 16 Be ngan ado toaiua, ele aluagau tiuatai ngan kadonga toa ne ipu mao. Be muriai ngan ibada edaeda kapei, matad nanan mambe kadonga toa tikado ngan ei ne iuot lalaede mambe Deo ele laulau ikeo ngan. 17 Be gid ipom toa timamado toman ngan ei ngan ado toa ibaba Lasarus dengaeai ga iuot, tipaoasasa posanga ngan ipei ei mulian ngan matenga. 18 Tota gid ipom tila tiuot pan edapeai, ngansa tilongo mambe ei ikado uisinga toa ne ga iuot. 19 Ta gid Parisi tiposa pol ngan gid ta tikeo, “Agera, danga saoa taoangga takado, eine ga iuot mao. Ega, panua toa ngada ne tanoeai tila tinasi ei!”
Iesus ikeo, “Ado imata ngan Eaba Inat ibada edaeda kapei tota patautene”
20 Be panua edengada Grik ad tila Ierusalem ngan ado toaiua ngan soanga Deo ieda ngan eaneannga toa oa pade. 21 Ta gid panua toa oa tila pan Pilip, eaba toa Betsaida aea ngan tibur kapei Galili, ta tikeo pan bedane, “Eaba, gai akim agera Iesus.” 22 Io, Pilip ila ikeo pan Andreas, ta gisirua tila tikeo pan Iesus. 23 Ta Iesus ikoli led posanga bedane, “Ado imata ngan Eaba Inat ibada edaeda kapei tota patautene. 24 Nakeo tautaunga pagimi, manta wit ipuapua itap ga isulug tanoeai ga imate. Oangga mao, eine ipuapua kelede mon, ta itautau eta mao. Be oangga isulug tanoeai ga imate, muriai eine ga ipara ga idae ta itautau iuot busa. 25 Eaba sai ikim tau ele madonga tanoeai, eine ga imate ta ele madonga ga iduaea. Be oangga sai imata tnan ele madonga tanoeai, eine ga ibada madonga kemi ta ikikisi somisomi ga ilalala ga ila. 26 Oangga sai ikado leg naurata, manta inasi gau. Ta ngan tibur isaoa namamado ngan, eine leg paeaeanga ga imamado toa eoa pade. Oangga sai ikakado leg naurata, eine Tamag ga ilasu ei.”
Iesus ikeo, “Manta alalala ngan taranga”
27 Iesus ikeo pade bedane, “Toa patautene lolog kemi mao, be gau ga nakeo mado? Kado gimi aoangga nakeo ga, ‘Apa, bada gau mulian ngan kadonga kulupu toa iuangga iuot ngan gau ne.’ Eine nakado posanga eta bedane mao, ngansa gau nanam ngan ipu tota nene. 28 Apa, soa eao edam!” Be mole mao, babanga ede isulug buburiai ga inam ta ikeo, “Gau nasoa ga idae na, be eine ga nasoa pade.” 29 Be gid ipom timadmadid toa eoa tilongo babanga toa oa ta tikeo ga mariamba itang. Be padengada tikeo ga anggelo ede iposa pan. 30 Ta Iesus ikeo, “Babanga toa ne inam ngan gau mao, inam ngan gimi. 31 Labone eine Deo ele ado ngan pamadidnga gid panua tanoeai ngan posanga, ta ei ga isere eaba paeamao toa imugamuga ngan tano toa ne ga ila. 32 Be oangga tisoa gau ta natnan tano ga nadae, eine ga nadada panua busa lolod ga tinam pagau.” 33 Ei ikeo bedane ngan paolanga posanga ngan matenga isaoa ei ga imate ngan. 34 Ta gid ipom tikeo, “Gai aoatai mambe apu ikeo ga oangga Kristus 35 Ta Iesus ikeo pagid bedane, “Taranga ga ienono pagimi mole mao. Manta alalala ngan taranga ngan ado kemi labone toa ienono pagimi. Ngan kado ta dodom inam ta irobi gimi. Be oangga sai ilalala dodom, ei iuatai ngan tibur isaoa ilalala ngan oa mao. 36 Labone taranga ienono pagimi. Manta lolomi matua ngan taranga, ta gimi aot panua taranga ami.” Io, Iesus iposa bedane ga kus ta itnan gid ta imumul ngan gid.
Gid Iuda lolod matua ngan Iesus mao
37 Tautaunga Iesus ikado uisinga busa matadeai, be lolod matua ngan ei mao. 38 Kadonga toa ne iuot ta iparangrang posanga ton Aisaia, eaba ibada Deo iaoa mugaeai. Ele posanga ga bedane,“Maron, eaba eta ilolo matua ngan lemai posanga mao!Be eaba eta iuatai kemi ngan naurata toa ipasolan uram kapei ne mao.” 39 Ngan ipu toaine lolod matua mao. Ngansa Aisaia ibode posanga ede pade ga bedane, 40 “Deo ikado ga matad sususuga laborad irangrang ngan ibada danga eta mao. Ngan kado ta matad inasi kemi, ga laborad ibada posanga, ta tipul lolod ga tinam pagau. Toa bedaoa ta nakado kemi gid. Be eine mao.” 41 Aisaia ikeo bedaoa ngansa igera Kristus ele taranga ta iposaposa ngan ei. 42 Be tautaunga madidnga busa tede lolod matua ngan ei, be tiposa masaeai ngan mao, ngansa timataud gid Parisi. Ngan kado ta tisuk gid ta tirangrang ngan tila ngan luma raring aea pade mao. 43 Ngansa tikim tau ngan gid panua tipakuru ngan gid, be tinid ngan nasinga edap toa Deo ikeo ga tinasi ngan badanga pakurunga.
Iesus inam ngan badanga mulian gid panua tanoeai
44 Idio ta Iesus ipotalae ta ikeo, “Oangga sai ilolo matua ngan gau, eine ilolo matua ngan gau kekelegau mao, be ilolo matua ngan Eaba toa isula gau ga nanam. 45 Oangga sai igera gau, eine igera Eaba toa isula gau pade. 46 Gau nanam tanoeai mambe taranga, ta oangga sai ilolo matua ngan gau, eine ga imamado dodomeai mao. 47 “Be oangga sai ilongo leg posanga ga inasi mao, gau ga napamadid ei ngan posanga mao. Ngansa gau nanam tanoeai ngan pamadidnga panua ngan posanga mao. Be nanam ngan badanga gid mulian. 48 Be oangga sai ipul imur ngan gau ga ilongo leg posanga mao, sai ga ipamadid ei? Posanga toa gau naposa ngan, eine ga ipamadid ei ngan ado muriai ga muriai tau. 49 Ngansa nanasi gau leg kimnga ta nakado posanga toa ne mao, be Tamag toa isula gau ga nanam, irenren pagau ngan saoa posanga nakado, ta napaola ei ele posanga. 50 Be naoatai mambe Tamag ele renrennga, oangga eaba inasi, eine ga ikado ei ta ibada madonga kemi somisomi aea. Tota saoa posanga nakeo ngan, eine lalaede mambe Tamag ikeo ga naposa ngan.”
Iesus isigiri ele aluagau aed
1 Mugaeai ngan eaneannga Pasova aea, Iesus iuatai mambe ele ado ngan tnannga tano toa ne ga luainga mulian pan Itama, tota iuot ne. Be ei ikim ele panua toa timamado tanoeai oa kapei tau ga irangrang ngan ele matenga. 2 Ngan bong toaiua, Iesus asingada ele aluagau timamado ngan eaneannga Pasova aea. Be Saimon Iskariot inat Iudas, eaba paeamao idol posanga motean ilaborai ngan dolnga Iesus ga idae aea miri itamatama bagedeai. 3 Iesus iuatai mambe Itama idol danga toa ngada ne ga idae ibageai. Ga iuatai pade mambe ei inam pan Deo ga teta pade iluai mulian ga ila pan Deo. 4 Tota itnan popou eaneannga aea ga idae. Ta itil ele pononga mamarae, ga kus ta ikaukau malo pusinga aea ga idae irabuiai. 5 Idio ta itok eau ga idudunga ngan tabla ta iboko ngan ele aluagau aed aea sigiringa, ta ipusi aed ngan malo pusinga aea toa irabuiai oa. 6 Be inam pan Saimon Petrus, ta Saimon ikeo pan bedane, “Maron, eao ga sigiri aeg?” 7 Ta Iesus ikoli ele posanga bedane, “Labone eao oatai kemi ngan saoa danga nakakado ne mao. Be muriai eao ga oatai.” 8 Ta Petrus ikeo, “Irangrang ngan eao sigiri aeg mao ga mao!”Be Iesus ikeo pan, “Oangga nasigiri aem mao, irangrang ngan nabada anam eta ga ila pago mao.” 9 Ta Saimon Petrus ikeo ga, “Maron, oangga bedaoa, sigiri aeg kekelen mao. Be sigiri bageg ga laborag pade!” 10 Ta Iesus ikeo pan bedane, “Eaba sai ililiu ga kus, eine isigiri iae kekelen. Be ililiu pade mao, ngansa itin toa ngada oa aea muk eta mao. Ta gimi tinimi aea muk eta mao, be nakeo bedane ngan gimi toa ngada ne mao.” 11 Be Iesus iuatai motean ngan sai ga idol ei ga idae aea miri itamatama bagedeai, ta ngan ipu toaine ikeo ga, “Tinimi aea muk eta mao, be nakeo bedane ngan gimi toa ngada ne mao.” 12 Iesus isigiri aed ga kus, ta idol mulian ele pononga mamarae ta iluai mulian popouiai. Ta ibeta gid, “Gimi aoatai ngan saoa danga nakado ngan gimi? 13 Gimi aoatoato gau eaba paoatainga aea ga Maron, eine tutui, ngansa gau tota bedaoa. 14 Gau ami Maron ga eaba paoatainga aea, tota oangga gau nasigiri aemi ne, gimi pade manta asisigiri aemi pol ngan gimi toa labone ga ila. 15 Ngansa gau napasolan kadonga toa ne pagimi, ta nakim gimi ala ta akado lalaede mambe gau nakado ngan gimi. 16 Nakeo tautaunga pagimi, paeaeanga irangrang ngan iasal aea maron mao. Be eaba ato aea iasal aea madidnga toa isula ei oa mao pade. 17 Labone gimi aoatai kemi ngan kadonga toa ne ipu, tota oangga anasnasi, kemi tau ngan gimi. 18 “Gau nakeo ngan gimi toa ngada ne mao. Panua sapadua nasio, eine naoatai ngan gid. Be Deo ele laulau aea posanga ga iuot tautaunga bedane, ‘Eaba ian annga toman ngan gau, ei ga isoa iae ta iuad gau.’ 19 “Patautene nakeo pagimi motean ngan kadonga toa ne iuot. Ta muriai oangga iuot, gimi ga lolomi matua mambe Gau eine Ei. 20 Nakeo tautaunga pagimi, oangga eaba eta itin igelgel ngan badanga eaba sai toa nasula ei, eine ibada gau pade. Be eaba sai toa ibada gau, eine ibada gau kekelegau mao, be ibada Eaba toa isula gau pade.”
Iudas ila ngan dolnga Iesus ga idae aea isat bagedeai
21 Iesus ikeo bedaoa ga kus ta inaman mambe ilolo kemi mao ta iuaoa ngan posanga bedane, “Nakeo tautaunga pagimi, ede ngan gimi ga idol gau ga nadae ag isat bagedeai.” 22 Be ele aluagau matad inono pol ngan gid, be lolod ede ga ede ngansa tiuatai ngan eaba sai toa iposaposa ngan oa mao. 23 Be ede ngan gid aluagau eine eaba toa Iesus ikimkim ei tau. Ei imamado boloma tau ngan Iesus toa isaleai oa. 24 Ta Saimon Petrus imata inono ei ta ilabora but ga but ngan keonga pan bedane, “Beta ei, sai toa.” 25 Io, aluagau toa oa ikepa ga ila pan Iesus ta idol ilabora ga idae igogoeai ta ibeta ei, “Maron, sai toa?” 26 Ta Iesus ikeo, “Annga ilia ga oaine eine ga nagasi ga idudunga ngan sul, ga kus ta nabada pan. Eine eaba tota eko.” Idio ta igasi annga ilia toa oa ga idudunga ngan sul ta ibada pan Iudas, Saimon Iskariot inat. 27 Muriai ngan Iudas ian annga ilia toa oa, Satan idudunga iloleai. Ta Iesus ikeo pan Iudas, “Saoa danga eao oangga kado, kado manmanae.” 28 Be eaba eta toa popouiai oa iuatai ngan posanga ipu toa Iesus iposa pan ngan oa mao. 29 Be Iudas ei eaba imariala ngan Iesus masin led apou. Ta edengada ngan gid tiadi mambe Iesus isula ei ngan olnga saoa danga tikim ngan eaneannga toa oa, mao be ibada luanga eta ga ila pagid panua lululunga ad. 30 Io, Iudas ian annga ilia toa oa ga kus, tota iuot ga ila, be tibur bong.
Iesus ibada apu pau ede pagid ele aluagau
31 Iudas ila ga kus ta Iesus ikeo, “Labone Eaba Inat ibada edaeda kapei. Ga pade, Deo ibada edaeda kapei ngan Eaba Inat ele naurata. 32 Ta oangga Deo ibada edaeda kapei ngan Eaba Inat ele naurata, eine Deo ga isoa Eaba Inat ieda ngan ei ele naurata pade. Be eine ga ikado manmanae. 33 “Leg gergeu, gau ga namado toman ngan gimi mole tau mao. Gimi ga ailo gau. Ta posanga toa nakeo pagid Iuda mugaeai, eine nakeo lalaede pagimi ga bedane: Ngan tibur toa gau nala ngan, eine irangrang ngan gimi anam toa patautene mao. 34 “Apu pau ede gau nabada pagimi ga bedane: Manta lolomi ikimkim pol ngan gimi. Akado bedane lalaede mambe gau lolog ikim gimi. 35 Kadonga kimnga aea manta ienono rabu ngan gimi. Ta ngan kadonga toa ne, gid panua toa ngada ne ga tiuatai kemi mambe gimi gau leg aluagau.”
Iesus ikeo ga Petrus ga ipaisiamo ngan iuatai ei mao
36 Be Saimon Petrus ibeta ei, “Maron, eao ga la sida?”Ta Iesus ikoli ele posanga bedane, “Ngan tibur toa nala ngan ne, irangrang ngan eao nasi gau labone mao. Be muriai ga eao nasi gau ta la ngan.” 37 Ta Petrus ibeta ei pade, “Maron, ikamado ga narangrang ngan nanasi go labone mao? Gau ga namate ngan luanga go pade!” 38 Be Iesus ikeo, “Tautaunga eao ga mate ngan luanga gau? Nakeo tautaunga pago, kokako ga itang maitne, be eao ga paisiamo patol ngan oatai gau mao.”
14 Iesus ei edap ngan gid panua tila pan Itama
1 Iesus ikeo pade bedane, “Lolomi ede ga ede padam. Lolomi matua ngan Deo ga lolomi matua ngan gau pade. 2 Ngan Tamag ele luma, aea bobo busa ienono. Ta gau nala nakoromot bobo etangada motean ngan gimi. Be oangga posanga toa ne tautaunga mao, irangrang ngan naposa pagimi bedane mao. 3 Ta oangga nala nakoromot lemi bobo ga kus, eine ga naluagau mulian ngan badanga gimi ga anam pagau. Toa bedaoa ta tibur toa namamado ngan, eine gimi pade ga amamado toman ngan gau toa eoa. 4 Be gimi aoatai ngan edap ila ngan tibur toa gau nala ngan.” 5 Be Tomas ikeo pan bedane, “Maron, gai aoatai ngan eao la sida mao, tota gai ga aoatai ngan edap madongan ta ala toa eoa?” 6 Ta Iesus ikeo pan, “Gau edap, ga posanga tautaunga, ga madonga kemi ipu. Eaba eta ila pan Tamag ngan edap eta pade mao. Tota ngan gau kekelegau. 7 Oangga aoatai ngan gau, eine ga aoatai ngan Tamag pade. Be labone ga ila, gimi aoatai ngan ei ga agera ei pade.” 8 Ta Pilip ikeo pan bedane, “Maron, danga kelede gai akim, pasolan Tamam pagai ta ikaranga.” 9 Ta Iesus ikeo pan bedane, “Pilip, gau namamado toman ngan gimi mole tau, be eao oatai ngan gau maitne? Sai igera gau, eine igera Tamag pade. Eao kamado keo pagau, ‘Pasolan Tamam pagai’? 10 Gau namamado pan Tamag, be Tamag imamado pagau. Eao lolom matua ngan posanga toa ne, mao mao? Posanga nakeo pagimi ngan, inam pagau mao, be inam pan Tamag. Ei imamado pagau ta ikakado ele naurata ngan gau. 11 Manta lolomi matua ngan gau ta aoatai kemi mambe gau namamado pan Tamag ga Tamag imamado pagau. Oangga lolomi matua ngan leg posanga toa ne mao, manta matami inasi gid naurata nakakado ta lolomi matua. 12 Nakeo tautaunga pagimi, eaba sai ilolo matua ngan gau, eine ga ikakado gid naurata mambe gau nakakado. Be ei ga ikado gid naurata kapeipei iasal leg naurata, ngansa gau nala pan Tamag. 13 Be oangga abeta ngan saoa danga ngan gau edag, eine ga nakado. Toa bedaoa ta Tamag ga ibada edaeda kapei ngan Inat ele naurata. 14 Goibe, abeta ngan saoa danga ngan gau edag, eine ga nakado.”
Iesus iposa tautaunga ngan Itautau Tutui ele namanga
15 Iesus ikeo pade bedane, “Oangga lolomi ikim gau, gimi ga anasnasi leg apu. 16 Be gau ga nabeta Tamag, ta ei ga isula ami Luanga ede pade. Ta ei ga imamado toman ngan gimi somisomi. 17 Ami Luanga toa ne eine Itautau Tutui. Ei Eaba posanga tautaunga aea, be gid panua tanoeai tirangrang ngan tibada ei mao. Ngansa irangrang ngan tigera ei mao ga tiuatai ngan ei mao pade. Be gimi aoatai ngan ei, ngansa imamado toman ngan gimi, ta ei ga imamado lolomiai. 18 Gau ga natnan gimi ga adio mambe akonokono mao. Gau ga naluagau mulian pagimi pade. 19 Teta pade gid panua tanoeai ga tigera gau pade mao, be gimi ga agera gau. Gau ga matag bibita, ta ngan ipu toaine, gimi pade ga matami bibita. 20 Ngan ado toaiua, gimi ga aoatai mambe gau namamado pan Tamag, ga gimi amamado pagau, ga gau namamado pagimi. 21 Eaba sai iuatai ngan leg apu ga inasnasi, eine ilolo ikim gau. Be eaba sai ilolo ikim gau, eine gau Tamag ga ikim ei pade, ga gau pade ga nakim ei ga napasolan gau mulian pan.” 22 Ta Iudas ede pade, toa Iskariot mao, ibeta ei bedane, “Maron, ikamado ga eao keo ga pasolan eao mulian pagai, be pagid panua tanoeai ad mao?” 23 Ta Iesus ikoli ele posanga bedane, “Eaba sai ikim gau, eine ga inasi leg posanga. Ta gau Tamag ga ilolo ikim ei pade. Tota gairua Tamag ga anam pan ta mulmulimai pan eaba toa oa iloleai. 24 Be eaba sai ilolo ikim gau mao, eine ga inasi leg posanga mao. Posanga gimi alongo, eine togau mao. Be inam pan Tamag toa isula gau ga nanam. 25 “Labone namamado toman ngan gimi maitne, be naposa pagimi ngan gid posanga toa ne. 26 Be ami Luanga eine Itautau Tutui. Tamag ga isula ei ga inam ngan gau edag, ta ei ga ipaoatai gimi ngan danga toa ngada ne, ga ipapei matami ngan danga toa ngada ne naposa pagimi ngan. 27 Gau nadol leg kadonga lolo tarui aea ga idio pagimi, be leg tenainga ila pagimi eine leg kadonga lolo tarui aea. Lolo tarui toa ne nabada pagimi mambe gid panua tanoeai ad tibabada pagimi mao. Lolomi ede ga ede padam, be amataud mao. 28 “Gimi alongo leg posanga mambe gau ga natnan gimi ga nala, ga kus ta naluagau mulian pagimi pade. Ta oangga lolomi ikim gau, eine ga tinimi igelgel ngansa gau nala pan Tamag. Be Tamag ei kapei ngan gau. 29 Kadonga toa ne iuot maitne, be gau nakeo pagimi motean ngan. Ta oangga muriai iuot, gimi ga lolomi matua ngan gau. 30 Gau ga naposa pagimi mole tau mao, ngansa eaba paeamao toa imugamuga ngan tano toa ne ta inam ne. Be ei iura eta ngan kadonga danga eta ngan gau mao. 31 Be gau nakado danga toa ngada ne lalaede mambe Tamag ikeo pagau ngan. Toa bedaoa ta gid panua tanoeai tirangrang ngan tiuatai mambe gau lolog ikim Tamag. “Io, adae ta tala.”
15
Iesus eine abei oain tautaunga
1 Iesus ikeo pade bedane, “Gau eine abei oain tautaunga, be dadanga itama eine gau Tamag. 2 Abei iboga isaoa ngan gau toa itautau mao, eine iket ga iduaea, be iboga isaoa toa itautau pidaede, eine isalud idanga etangada ta itautau iuot busa. 3 Be gimi mambe abei iboga toa isalud ga iuot kemi na. Ngansa posanga toa nakado pagimi, eine ikado ga aot kemi. 4 Manta atoi gau, ta gau ga natoi gimi. Abei iboga eta irangrang ngan itautau sapaean mao. Manta itoi itna ta itautau. Toa bedaoa pade ngan gimi. Oangga gimi atoi gau mao, eine ga lemi naurata itautau mao pade. 5 “Gau abei oain, be gimi ibogaboga. Oangga sai itoi gau ga gau natoi ei, eine ga itautau busa. Ngansa oangga gimi atnan gau, irangrang ngan akado danga eta mao. 6 Oangga sai itoi gau mao, ei mambe abei iboga toa titado ga iduaea. Ibogaboga bedane eine imalai ga imisi, ta tisuk ga kus ta titun. 7 Oangga gimi atoi gau, ga leg posanga ienono pagimi, goibe abeta ngan saoa danga ta gimi ga abada. 8 Manta lemi naurata itautau iuot busa ta ipasolan mambe gimi gau leg aluagau tautaunga. Toa bedaoa ta Tamag ga ibada edaeda kapei. 9 “Gau lolog ikim gimi, lalaede mambe Tamag ilolo ikim gau. Manta amamado ngan leg kimnga. 10 Oangga anasnasi leg apu, eine ga amamado ngan leg kimnga, lalaede mambe gau nanasi Tamag ele apu ga namamado ngan ele kimnga. 11 Nakado gid posanga toa ne pagimi ngansa nakim leg tingelgel ienono pagimi, ta lemi tingelgel toa ne ga ila iuot lai. 12 Gau leg apu eine ga bedane: Manta akimkim pol ngan gimi, lalaede mambe gau nakimkim gimi. 13 Oangga sai ikimkim iuaeoae ta ilongean ei ga imate ngan luanga gid, ele kadonga kimnga aea toa ne iuot kapei tau. Kimnga eta pade irangrang ngan iasal kimnga toaine mao. 14 Be oangga anasnasi leg apu, gimi eine oaeoaeg. 15 Mugaeai ga inam, naoatoato gimi leg paeaeanga, be labone mao. Eine ngansa paeaeanga iuatai ngan aea maron ele naurata mao. Be labone naoato gimi oaeoaeg, ngansa posanga toa ngada ne nalongo pan Tamag, eine napaoatai gimi ngan na. 16 Gimi asio gau mao. Be gau nasio gimi ta nadol gimi ga ala ta akado naurata ga itautau iuot. Be lemi naurata itautau toa ne ga ienono toa bedaoa ga ilalala ga ila. Be saoa danga gimi abeta Tamag ngan gau edag, ei ga ibada pagimi. 17 Gau leg apu eine ga bedane: Akimkim pol ngan gimi.”
Panua tanoeai ad ga timan gid aluagau ad isat
18 Iesus ikeo pade bedane, “Oangga panua tanoeai timan ami isat, manta aoatai kemi mambe mugaeai timan gau ag isat pade. 19 Oangga gimi panua tanoeai ami, eine gid panua tanoeai ad ga tikim gimi. Be tautaunga gimi tanoeai ami mao. Gau nasio gimi ta adio rol ngan gid panua tanoeai ad, ta ngan ipu toaine timan ami isat. 20 Matami nanan posanga nakado pagimi ga bedane, ‘Paeaeanga eta irangrang ngan iasal aea maron mao.’ Oangga tipaieiei gau, eine ga tipaieiei gimi pade. Be oangga tinasi gau leg posanga, eine ga tinasi gimi lemi posanga pade. 21 Be tiuatai ngan Eaba toa isula gau ne mao, tota tikado kadonga papaeamao toa ngada ne ngan gimi, ngansa lolomi matua ngan gau edag. 22 Oangga nanam ta nakado Tamag ele posanga pagid mao, eine ga led idil eta paeamao ngan pulnga murid ngan gau mao. Be labone tirangrang ngan tikarara gid mao. 23 Oangga sai iman ag isat, eine iman Tamag aea isat pade. 24 Mugaeai ga inam, eaba eta ikado gid uisinga mambe gau nakakado rabu ngan gid mao. Ta oangga nakado gid uisinga toa ne mao, eine led idil eta paeamao ngan pulnga murid ngan gau mao. Be labone tigera gid uisinga, ta timan gau ag isat ga Tamag aea isat pade. 25 Be kadonga toa ne iuot ta iparangrang posanga ede tibode ngan led apu ga bedane, ‘Gid led ipu eta mao, be timan ag isat.’ 26 “Be ami Luanga toa Itautau Tutui, ei Eaba posanga tautaunga aea. Gau ga nasula ei ta ila pagimi. Ei inam pan Tamag. Ta oangga ei inam, eine ga ipaola posanga ngan gau. 27 Be gimi pade ga apaola posanga ngan gau, ngansa gimi amamado toman ngan gau toa mugaeai ga inam.
1 “Nakado gid posanga toa ne pagimi ngansa tinig ngan danga eta ikado ga gimi atap ngan lemi kadonga lolo matua aea mao. 2 Be gid ga tisuk gimi ta irangrang ngan alup toman ngan gid ngan led luma raring aea pade mao. Be ngan ado ede ga inam, sapadua tipamate gimi, eine ga tiuangga kadonga toa ne iman led tenainga ila pan Deo. 3 Eine ga tikado bedane ngansa tiuatai ngan gau mao ga Tamag mao pade. 4 Be labone nakeo pagimi ngan gid danga toa ne. Ta oangga iuot, eine ga matami nanan mambe nakeo pagimi ngan motean. Mugaeai ga inam, nakado gid posanga toa ne pagimi mao, ngansa gau namamado toman ngan gimi.”
Itautau Tutui ele naurata
5 Iesus ikeo pade bedane, “Teta pade gau nala pan Eaba toa isula gau, be eta ngan gimi ibeta gau ngan nala sida mao. 6 Be nakado gid posanga toa ne pagimi, ta labone lolomi isat kapei. 7 Be nakeo tautaunga pagimi, gau natnan gimi ngan lemi kemi aea. Gau manta nala, ngansa oangga nala mao, eine ami Luanga toa Itautau Tutui ga ila pagimi mao. Be oangga nala, eine ga nasula ei ga ila pagimi. 8 Ta oangga inam, ei ga igal gid panua tanoeai lolod ngan led kadonga sasat, ga led pakakanga ngan nasinga kadonga tututui, ga ngan led selelenga sapaean. 9 Ei ga igal lolod ngan led kadonga sasat, ngansa lolod matua ngan gau mao. 10 Be ei ga igal lolod ngan led pakakanga ngan kadonga tututui, ngansa gau nala pan Tamag, ta gimi ga agera gau pade mao. 11 Be ei ga igal lolod pade ngan led selelenga sapaean, ngansa eaba paeamao toa imugamuga ngan tano toa ne, Deo irau posanga motean ngan aea panasnga. 12 “Gau leg posanga busa maitne ngan keonga pagimi, be patautene irangrang ngan laborami ibada mao. 13 Be oangga Eaba posanga tautaunga aea toa Itautau Tutui inam, ei ga ipanasi gimi ngan posanga tautaunga toa ngada ne. Ngansa ei ga inasi ele kimnga mulian ngan kadonga posanga mao. Be ei ga iposa ngan saoa danga ilongo, ga ipalongo gimi ngan saoa danga ga iuot muriai. 14 Be ei ga isoa gau edag ga idae, ngansa ei ga ibada posanga togau ta ipalongo gimi ngan. 15 Danga toa ngada ne ton Tamag, eine gau togau. Tota nakeo ga Itautau Tutui ga ibada saoa posanga inam pagau, ta ipalongo gimi ngan.”
Gid aluagau led lolo isat eine ga ipul ei ga iuot tingelgel
16 Iesus ikeo pade bedane, “Teta pade gimi ga agera gau mao. Be teta pade ga kus ta agera gau pade.” 17 Ta ele aluagau tibeta pol ngan gid, “Ele posanga toa ne ipu madongan ta ikeo ga teta pade tagera ei mao, be teta pade ga kus ta tagera ei pade? Ga pade ikeo ga, ‘Gau nala pan Tamag,’ be posanga toa ne ipu madongan?” 18 Idio ta tikeo, “Ele posanga idil toa ne, ‘Teta pade,’ eine ipu madongan? Taoatai ngan saoa danga iposaposa ngan mao.” 19 Be Iesus iuatai mambe tiuangga tibeta ei ngan posanga idil toa ne ta ikeo pagid, “Patautene nakeo ga teta pade gimi ga agera gau mao, be teta pade ga kus ta agera gau pade. Gimi abetabeta pol ngan gimi ngan posanga idil toa ne, na? 20 Nakeo tautaunga pagimi, gimi ga atangtang ga matami isul isulug, be gid panua tanoeai ad ga tinid igelgel. Gimi ga lolomi isat, be lemi lolo isat toa ne ga ipul ei ga iuot tingelgel. 21 Matami nanan, taine iuangga ipopo gergeu, ei ilolo ede ga ede ngansa ele ado poponga aea ta iuot. Be oangga ipopo gergeu ga kus, tota imata sapian aea kadonga kulupu toa oa, ngansa itin igelgel ngan ipopo gergeu pau ga isulug ngan tano toa ne. 22 Toa bedaoa pade ngan gimi. Patautene lolomi isat, be gau ga nagera gimi pade. Ta gimi ga tinimi igelgel. Be irangrang ngan eaba eta ipalakaukau lemi tingelgel toa ne mao. 23 Ngan ado toaiua, gimi ga abeta gau ngan danga eta mao. Nakeo tautaunga pagimi, oangga abeta Tamag ngan saoa danga ngan gau edag, eine ga ikado ngan gimi. 24 Irangrang ngan labone, gimi abeta ngan danga eta ngan gau edag mao. Abeta ta abada, ta lemi tingelgel ga ila iuot lai.”
Iesus iasal eaba paeamao iura
25 Iesus ikeo pade bedane, “Gau nakado gid posanga toa ne pagimi be natatado ngan oanenga itna. Be ado ede ga inam, eine ga natado oanenga itna pagimi pade mao. Eine ga nakado posanga masaeai kekelen, ta napalongo gimi ngan Tamag. 26 Ngan ado toaiua, gimi ga abeta ei ngan gau edag. Be nakeo ga gau leg ipu eta ngan betanga ei ngan luanga gimi mao. 27 Ngansa Tamag tota ikim gimi. Ei ikim gimi ngansa gimi akim gau ga lolomi matua mambe gau nanam pan Deo. 28 Mugaeai namamado pan Tamag ga kus ta nasulug ga nanam tanoeai. Be labone natnan tano toa ne ta naluagau mulian pan Tamag.” 29 Ta ele aluagau tikeo pan, “Ega, patautene eao kado posanga masaeai, be tado oanenga itna mao. 30 Patautene gai aoatai mambe eao oatai ngan danga toa ngada ne, ta lem ipu eta ngan eaba sai ibeta go ngan posanga mao. Ngansa gai abeta go maitne, be eao keo pagai ngan saoa posanga ienono lolomaiai. Kadonga toa ne ikado gai ga lolomai matua mambe eao nam pan Deo.” 31 Ta Iesus ikeo pagid, “Patautene lolomi matua? 32 Ega, ado ede iuangga inam, be patautene iuot, eine ga tipare gimi ta ala ngan gimi kelede kelede lemi luma. Ta gimi ga atnan gau ta nadio kekelegau. Be tautaunga nadio kekelegau mao, ngansa Tamag imamado toman ngan gau. 33 “Nakado gid posanga toa ne pagimi, ngansa nakim matami nanan gau ta lolomi itarui. Ngan tano toa ne, kadonga kulupulupu busa ikado ga lolomi ede ga ede. Be apamatua lolomi! Ngansa gau naeasal eaba paeamao toa imugamuga ngan tano toa ne.”
Iesus iraring ngan luanga ele aluagau
1 Iesus ikado gid posanga toa oa ga kus, ta imata idae ga ila buburiai ta ikeo bedane, “Apa, leg ado imata tota iuot ne. Soa Natum ieda ga idae ta irangrang ngan Natum isoa eao edam ga idae pade. 2 Ngansa eao dol panua toa ngada ne ga tidae ibageai, ta ei irangrang ngan ibada madonga kemi somisomi aea pagid panua sapadua toa eao bada ga tila pan. 3 Be madonga kemi somisomi aea ipu ga bedane: Gid panua toa ne tiuatai ngan eao mambe eao kekelego Deo tautaunga, ga tiuatai ngan Iesus Kristus toa sula ei ga inam. 4 Gau napasala naurata toa bada pagau ne. Ta ngan kadonga toa ne, nasoa eao edam rabu ngan gid panua tanoeai. 5 Tano toa ne iuot maitne, be gau namamado toman ngan eao ta nabada edaeda kapei. Be Apa, labone nakim eao bada edaeda kapei pagau pade toa matameai na, lalaede mambe mugaeai. 6 “Gid panua tanoeai toa eao bada ga tinam pagau ne, gau napaola edam pagid. Gid eao lem. Be eao bada gid ga tinam pagau, ta tinasnasi lem posanga. 7 Labone tiuatai kemi mambe danga toa ngada ne eao bada pagau, eine inam pago. 8 Ngansa gid posanga toa bada pagau ne, gau nabada pagid na, ta idudunga lolodeai ta tiuatai tautaunga mambe mugaeai gau namamado toman ngan eao ga nanam, ga lolod matua mambe eao sula gau ga nanam. 9 Gau nararing ngan luanga gid, be nararing ngan luanga panua toa ngada ne tanoeai mao. Nakeo ngan gid panua toa eao bada ga tinam pagau, ngansa gid eao lem panua. 10 Leg panua toa ngada ne, eine eao lem. Be gid panua toa ngada ne eao lem, eine gau leg. Ta gau nabada edaeda kapei ngansa lolod matua ngan gau. 11 Be gau nalat pago, ta irangrang ngan namamado tanoeai pade mao. Be gid ga tidio tanoeai. Apa, eao kekelego tutui tau. Mariala ngan gid ngan eao edam. Edam toa ne eao dol ngan gau pade. Toa bedaoa ta gid ga tiuot kelede lalaede mambe gitarua taot kelede. 12 Ngan ado toaiua namamado toman ngan gid, gau namariala ngan gid ga matag ikikisi gid kemi ngan eao edam toa dol ngan gau ne. Be eta ngan gid iduaea mao. Eaba kelede toa iman dinga imperno aea, ei kekelen iduaea. Ta kadonga toa ne iparangrang posanga toa ienono ngan lem laulau. 13 “Teta pade nalat pago, be labone namamado tanoeai maitne ta nakakado gid posanga toa ne. Ngansa nakim leg tingelgel ga iuon lolodeai. 14 Gau nabada lem posanga ga ila pagid na. Be gid panua tanoeai timan ad isat, ngansa leda panua toa ne, gid tanoeai ad mao, lalaede mambe gau tanoeai ag mao pade. 15 Leg raring eine ngan eao bada gid ta titnan tano toa ne mao. Be nakim eao mariala ngan gid kemi ta irangrang ngan eaba paeamao ipaeabu ngan gid mao. 16 Gid tanoeai ad mao, lalaede mambe gau pade tanoeai ag mao. 17 Eao lem posanga eine posanga tautaunga. Be ngan lem posanga toa ne, dol lem ul ngan gid. 18 Gau nasula gid ga tila tanoeai, lalaede mambe eao sula gau ga nanam tanoeai. 19 Be ngan led kemi aea, nalongean gau mulian ta lem ul idae ngan gau. Toa bedaoa ta lem posanga tautaunga ikado ga lem ul ienono ngan gid pade. 20 “Be gau nararing ngan luanga gid kekelegid mao. Nararing pade ngan luanga gid panua toa tilongo led posanga ta lolod matua ngan gau. 21 Apa, nararing ta irangrang ngan gid panua toa busa ne lolod kelede, lalaede mambe eao mado pagau ga gau namado pago. Ngansa nakim gid pade timado pagitarua. Toa bedaoa ta gid panua toa ngada ne tanoeai ga tiuatai kemi mambe eao sula gau ga nanam. 22 Be taranga kapei toa eao bada pagau ne, eine nabada pagid pade. Ngansa nakim lolod kelede, lalaede mambe gitarua loloda kelede. 23 Gau namamado pagid, be eao mamado pagau. Toa bedaoa ta tilup kelede, ta led lupnga kelede toa ne ga ila iuot lai. Ngansa nakim panua toa ngada ne tanoeai tiuatai mambe eao sula gau ga nanam, ga tiuatai mambe eao kim gid lalaede mambe kim gau pade. 24 “Apa, gau nakim gid panua toa eao bada ga tinam pagau manta tilup toman ngan gau ngan tibur isaoa namamado ngan ta tigera leg taranga. Taranga toa ne, eao bada pagau ngansa lolom ikim gau mugaeai ngan tano ga bubur led otnga. 25 “Apa, eao tutui tau. Tautaunga, gid panua tanoeai tiuatai ngan eao mao. Be gau naoatai ngan eao. Be leda panua toa ne tiuatai mambe eao sula gau ga nanam. 26 Gau tota napaola edam pagid, be gau ga napapaola pade ga ilalala ga ila. Toa bedaoa ta lem kadonga kimnga aea toa kim gau ngan, eine ga ienono pagid, ga gau pade namamado pagid.”
Iudas ipasolan Iesus pagid aea miri itamatama
1 Iesus iraring toa bedaoa ga kus ta asingada ele aluagau tiuore ngan eau Kidron ga tila iadag. Ngan tibur toa oa abei oliv ilolo ienono, ta Iesus idudunga toa eoa toman ngan ele aluagau. 2 Be Iudas, eaba toa iuangga idol Iesus ga idae aea miri itamatama bagedeai, ei pade iuatai ngan tibur toa oa, ngansa somisomi Iesus iluplup toman ngan ele aluagau toa eoa. 3 Idio ta Iudas ibada gid panua paraunga ad ga gid nakala edengada togid madidnga tenainga ad ga togid Parisi, ta ipasolan gid ga tila ngan tibur toa oa. Be tikikisi usi ga lam ga danga sisid paraunga aea. 4 Io, Iesus iuatai ngan danga toa ngada ne iuangga iuot ngan ei, ta ingata gid ga ila ta ikeo, “Gimi ailoilo sai?” 5 Ta tikoli ele posanga bedane, “Iesus Nasaret aea.” Ta ikeo pagid, “Gau eine Ei.” 6 Be tilongo Iesus ikeo, “Gau eine Ei,” tota kos pan murid ta titap ga tisulug tanoeai. 7 Ta ibeta gid pade, “Gimi ailoilo sai?”Ta tikeo, “Iesus Nasaret aea.” 8 Ta Iesus ikeo, “Gau nakeo pagimi na, Gau eine Ei. Tota oangga ailoilo gau, alongean gid panua toa ne ga tila.” 9 Ngan kadonga toaine, iparangrang ele posanga toa ikado mugaeai ga bedane, “Gid panua toa eao bada ga tinam pagau ne, eta ngan gid iduaea mao.” 10 Be Saimon Petrus ele didi ienono. Ta inusi ga iuot ta irau ngan paeaeanga ton madidnga kapei tenainga aea, ta iket itanga pan ibage oatai ga put. Be paeaeanga toa oa ieda Malkus. 11 Be Iesus ikeo pan Petrus, “Dol lem didi ga iluai mulian aea lumaeai. Ikamado? Eine ga naun ngan loba toa Tamag ibada pagau ne mao?”
Tibada Iesus ga ila pan Anas
12 Gid panua paraunga ad toman ngan ad madidnga ga gid nakala togid Iuda tiluku Iesus ta tikaukau ei ngan oaro. 13 Ta matamata tibada ei ga ila pan Anas toa Kaiapas ilaoa. Be Kaiapas eine madidnga kapei tenainga aea ngan rai toaiua. 14 Kaiapas, ei eaba toa mugaeai ipabib gid Iuda led ta ikeo, “Kemi ngan eaba kelede imate ngan badanga panua toa ngada ne mulid.”
Petrus ikeo ga iuatai ngan Iesus mao
15 Be Saimon Petrus ga aluagau ede pade tinasi Iesus ga tila. Be aluagau toa ede pade oa, madidnga kapei tenainga aea iuatai ngan ei. Tota inasi Iesus ga ila gadudunga ngan ala ton madidnga kapei tenainga aea. 16 Be Petrus imadmadid gaot atama iaoai. Tota aluagau ede pade toa madidnga kapei tenainga aea iuatai ngan ei, iluai mulian ga ila ta ikeo pan taine toa imariala ngan atama ta ibada Petrus ga idudunga pade. 17 Io, taine paeaeanga toa imariala ngan atama ibeta Petrus, “Eao pade aluagau ede ton eaba toa ne, na?” Ta Petrus ikeo, “Gau mao.” 18 Be del kapei tau ta gid nakala ga gid paeaeanga tipaisi dinga aea asaso ta timadid ga tilanglang tinid ngan. Be Petrus pade imadmadid toman ngan gid ta ilanglang itin.
Madidnga kapei tenainga aea ieda Anas ipamadid Iesus ngan posanga
19 Idio ta madidnga kapei tenainga aea ibeta Iesus ngan ele aluagau ga ngan ele paoatainga. 20 Ta Iesus ikoli ele posanga bedane, “Gau nakado leg posanga masaeai pagid panua busa matadeai. Toa somisomi ne napapaoatai gid gadudunga ngan Deo ele luma aea ala, ga luma raring aea iloleai, ngan tibur isaoa gid Iuda tiluplup ngan. Be nakado posanga eta ngan tibur mumulnga mao. 21 Ikamado ga eao beta gau? Kemi ngan beta gid panua toa tilongolongo leg posanga. Ngansa gid tiuatai ngan saoa danga naposaposa ngan.” 22 Io, iposa toa bedaoa ga kus ta nakala ede toa imadid boloma pan, ipoda Iesus ta ikeo, “Eao kamado koli madidnga kapei tenainga aea ele posanga bedane na?” 23 Ta Iesus ikeo pan, “Oangga nakado posanga idil eta paeamao, eao oaoa ga iuot masaeai ngan saoa posanga idil paeamao nakado. Be oangga nakado posanga kemi, eao poda gau ngan saoa?” 24 Idio ta Anas ikeo ta tibada ei ga ila pan madidnga kapei tenainga aea ieda Kaiapas. Be oaro toa tikaukau ei ngan ienono maitne.
Petrus ikeo pade ngan iuatai ngan Iesus mao
25 Saimon Petrus imadmadid be ilanglang itin ngan dinga. Ta tibeta ei bedane, “Eao pade ele aluagau ede, na?” Be ei ipaisiamo ta ikeo, “Gau mao.” 26 Be paeaeanga ede ton madidnga kapei tenainga aea imadid boloma pan Petrus. Ei eaba toa Petrus iket itanga oa isobo. Be ikeo pan bedane, “Gau nagera eao toman ngan ei toa oliv iloleai oa, na?” 27 Be Petrus ipaisiamo pade ta ikeo ga, “Mao.” Be mole mao kokako itang.
Tibada Iesus ga ila pan Pailat
28 Gaisala rumaruma ngan ado sae tibada Iesus ta titnan Kaiapas ele luma ta tila ngan luma gavman aea. Be tidudunga ngan luma toa oa mao, ngan kado ta tinid aea muk Deo imatai, ta tirangrang ngan tian annga Pasova aea mao. 29 Ta Pailat iuot ga ila pagid ta ibeta gid bedane, “Gimi asol eaba toa ne ngan ele idil isaoa paeamao?” 30 Ta tikoli ele posanga bedane, “Oangga ei eaba kadonga paeamao aea mao, gai arangrang ngan abada ei ga inam pago sapaean mao.” 31 Ta Pailat ikeo pagid, “Abada ei ga ila ta apatutui aea posanga mambe gimi lemi apu ikeo ngan.” Ta gid Iuda tikeo, “Be gimi Rom lemi apu ikeo ga itutui ngan gai apamate eaba eta mao.” 32 Be kadonga toa ne iuot ta iparangrang Iesus ele posanga ngan matenga isaoa ei ga imate ngan. 33 Idio ta Pailat idudunga mulian ngan luma gavman aea ta ibaba Iesus ga inam pan ta ibeta ei, “Eao maron kapei togid Iuda na?” 34 Ta Iesus ikoli ele posanga bedane, “Posanga toa ne iuot ngan eao laboram, mao panua padengada tikeo pago ngan gau?” 35 Ta Pailat ikeo, “Eao oangga gau Iuda ag? Eine eao lem panua ga gid madidnga tenainga ad tidol go ga dae bagegeai. Eao kado saoa?” 36 Ta Iesus ikeo, “Eaba eta tanoeai idol gau ga naot maron kapei ne mao. Oangga gid eababa tidol gau ga naot maron kapei, eine ga leg paeaeanga tiparau ala ngan gau, ngan kado ta nadae pagid Iuda bagedeai. Be tautaunga Eaba toa idol gau ga naman maron kapei ne, ei tanoeai aea mao.” 37 Ta Pailat ibeta ei, “Tota eao maron kapei na?” Ta Iesus ikeo, “Eao keo ga gau maron kapei. Tipopo gau ga nanam ngan tano toa ne ngan kadonga naurata ga oaine. Eine ngan paolanga posanga tautaunga. Be sapadua tinasi posanga tautaunga, gid tilongolongo lingeg.” 38 Ta Pailat ibeta ei, “Posanga tautaunga eine saoa danga?”
Pailat ikeo ga tipatoto Iesus ngan abei tabala
Pailat ikeo bedaoa ga kus ta iuot mulian ga ila pagid Iuda ta ikeo, “Gau naot ngan ele idil eta paeamao mao. 39 Be ngan lemi nasinga ngan eaneannga Pasova aea, gau narangrang ngan nalongean eaba sai toa gimi asio ta itnan luma panasnga aea. Tota akim nalongean maron kapei togimi Iuda ta ila pagimi?” 40 Ta tingangar pade bedane, “Mao. Ei mao! Manta longean Barabas ga inam pagai!” Be Barabas ikado paraunga pagid gavman.
1 Idio ta Pailat ikeo ga tibada Iesus ga ila ta timuimui ei. 2 Ta gid panua paraunga ad tibada oaroaro aea gigi ta tipol ga iuot mambe nakala togid mamaron kapeipei ta tidol ga idae ilaborai. Be tidol pononga singsingia tede ga bil ga idae ngan ei mambe gid mamaron kapeipei led. 3 Be tila pan ta tikeo, “Ado kemi, maron kapei togid Iuda!” Ta tipodapoda ei. 4 Idio ta Pailat iuot ga ila pagid pade ta ikeo, “Ega, gau ga nabada ei ta iuot ga inam pagimi ta aoatai mambe gau naot ngan ele idil eta paeamao mao.” 5 Ta Iesus iuot ga ila, be nakala toa tikado ngan oaroaro aea gigi ienono ilaborai maitne. Be pononga toa singsingia tede ga bil oa ienono pade. Ta Pailat ikeo pagid, “Ega, eaba tota eko.” 6 Idio ta gid madidnga tenainga ad ga gid nakala tigera ei ta tingangar bedane, “Apatoto ei! Apatoto ei ngan abei tabala!”Ta Pailat ikeo pagid, “Gimi abada ei ta apatoto ei ngan abei tabala, be gau naot ngan ele idil eta paeamao mao.” 7 Ta gid Iuda tikeo pan, “Gai lemai apu ede ikeo ga ei manta imate, ngansa ikeo ga ei Deo Inat.” 8 Be Pailat ilongo posanga toa ne ta imataud kapei. 9 Ta idudunga mulian ngan luma gavman aea ta ibeta Iesus, “Eao sida am?” Be Iesus ikoli ele posanga eta mao. 10 Ta Pailat ikeo pan, “Madongan? Eao koli leg posanga mao? Gau edag kapei irangrang ngan nalongean go ga la, ga narangrang ngan patotonga go ngan abei tabala. Be eao oatai mao?” 11 Ta Iesus ikeo, “Oangga Deo toa imamado gadae oa idol edam kapei ne mao, eine eao rangrang ngan kado danga eta ngan gau mao. Ngan ipu toaine eaba toa idol gau ga nadae bagemeai, ele idil paeamao ga iasal eao lem idil paeamao.” 12 Io, Pailat ilongo bedaoa ta iloilo edap eta ngan longeannga Iesus ga ila, be gid Iuda tingangar ta tikeo, “Oangga eao longean eaba toa ne ga ila, eine eao man Kaisa iuae mao. Ngansa eaba sai ikeo ga ei maron kapei, ei iman Kaisa aea isat.” 13 Be Pailat ilongo bedaoa tota ibada Iesus ta iuot ga ila, be ei idio imado ngan mul patutuinga posanga aea ngan tibur toa tilalo pat babanga mambe edap. Be tiuato tibur toa oa ieda Gabata ngan posanga Ibru. 14 Be ado toaiua eine gid Iuda led Ado Koromotnga aea toa imuga ngan Ado Pasova aea. Eiua ado imata boloma ngan arobad, be Pailat ikeo pagid Iuda, “Ega, ami maron kapei tota eko.” 15 Be gid tingangar ta tikeo, “Pamate ei! Pamate ei! Patoto ei ngan abei tabala!”Ta Pailat ibeta gid, “Gimi akeo ga napatoto ami maron kapei ngan abei tabala?”Be gid madidnga tenainga ad tikeo, “Amai maron kapei eta pade mao. Kaisa kekelen.” 16 Io, tota Pailat idol Iesus ga idae bagedeai ngan patotonga ei ngan abei tabala.
Tipatoto Iesus ngan abei tabala
17 Tibada Iesus ga ila, be ibisi abei tabala toa ei ton, ta itnan tuanga ga ila ngan tibur ede tiuato Tibur Laborada Ituatua aea. Be ngan posanga Ibru tiuato Golgota. 18 Ngan tibur toa tipatoto ei ngan abei tabala oa, tipatoto panua rua pade toman ngan ei, ede iadag, ede pade iadag, be Iesus rabu. 19 Be Pailat ikeo ga tibode posanga ede ta tidol ga idae ngan aea abei tabala. Posanga ga bedane: Iesus Nasaret aea, maron kapei togid Iuda. 20 Ta gid Iuda busa tigera ga tiuato posanga toa oa, ngansa tibur toa tipatoto ei ngan oa, eine boloma tuangai ga Pailat ikeo ga tibode ngan posanga Ibru ga Rom ga Grik. 21 Be gid madidnga tenainga ad togid Iuda tila pan Pailat ta tikeo, “Eao bode ‘Maron kapei togid Iuda’ mao, be manta bode posanga ga bedane, ‘Eaba toa ne ikeo ga ei maron kapei togid Iuda.’” 22 Be Pailat ikeo, “Saoa posanga nabode, eine ienono.” 23 Io, gid panua paraunga ad tipatoto Iesus ngan abei tabala ga kus ta tibada ele danga sisid ta tipota ga iuot pange. Ta gid kelede kelede tibada anad. Be tibada itin aea pononga mamarae, ta tigera mambe tisaisai malo ilialia ngan kadonga pononga toa oa mao, be tiuaoai ga iuot malo kelede mon. 24 Ta gid panua paraunga ad tiposa pol ngan gid ta tikeo, “Tataka pononga toa ne mao. Kemi ngan takado salisalinga ngan sionga eaba sai ga ibada.” Be kadonga toa oa iparangrang posanga ede ienono ngan Deo ele laulau. Posanga ga bedane, “Gid tipota leg danga sisid ta iman led, be titado danga salisalinga aea ngan sionga eaba sai ga ibada leg pononga.” Be gid panua paraunga ad tikado tota bedaoa. 25 Be gid taine toa timadmadid boloma ngan Iesus aea abei tabala, eine Iesus itna, ga itna itar kakau, ga Maria toa Klopas iadaoa, ga Maria ede pade tuanga Makdala aea. 26 Io, Iesus igera itna ga aluagau toa ikim ei tau timadmadid boloma. Ta ikeo pan itna bedane, “Taine kapei, eaba toa na eao natum.” 27 Be ikeo pan aluagau toa oa bedane, “Ega, taine toa na eao tnam.” Tota ngan ado toaiua ga ila, aluagau toa oa ibada ei ga ila ta imariala ngan ei.
Iesus imate
28 Ga kus ta Iesus iuatai mambe ele naurata toa ngada oa kus. Ta ikeo, “Marumian gau.” Ei ikado posanga toa ne ta iparangrang posanga ede ienono ngan Deo ele laulau. 29 Be eaupat ede iuon ngan oain isul meleoleonga ienono boloma. Ta tibada asile tad aea ta tilolo ngan oain toa oa. Ga kus ta tiaud ga idae ngan abei isop 30 Iesus itoba oain toa oa ga kus ta ikeo, “Tota kus ne.” Ta ilabora itaperonga ga isulug ta itautau itnan ei ga ila.
Eaba paraunga aea ede igal Iesus ikarkare
31 Be ado toaiua eine gid Iuda led Ado Koromotnga aea toa imuga ngan Ado Earainga aea. Be Ado Earainga aea toa oa eine ado kapei, ngansa eine Ado Pasova aea pade. Toa bedaoa ta gid Iuda tinid ngan panua patid ienono ngan abei tabala ngan ado toa oa mao. Tota tikeo pan Pailat ngan kornga panua aed ituatua ta irangrang ngan timate manmanae, ta tibada patid ga ila. 32 Tota gid panua paraunga ad tila ta tikor eaba toa imuga oa iae ituatua, ga eaba ede pade toa itututu toman ngan Iesus. 33 Io, tinam pan Iesus be tigera ei imate o. Ta tikor iae mao. 34 Be eaba paraunga aea ede igal ikarkare ngan ido. Ta mole mao, sing toman ngan eau ilele ga iuot. 35 Be eaba igera danga toa iuot ne, labone ipaola posanga ga ibode ngan saoa danga igera. Be ele posanga eine tautaunga. Ta ei pade iuatai mambe posanga toa ikado ne tautaunga. Toa bedaoa ta gimi pade arangrang ngan lolomi matua ngan. 36 Ngansa gid danga toa oa iuot ta iparangrang posanga ede ienono ngan Deo ele laulau ga bedane, “Irangrang ngan ituatua eta krau mao.” 37 Be Deo ele laulau aea posanga ede pade ikeo ga bedane, “Gid ga matad inono eaba toa tigal ei ngan ido.”
Tidol Iesus ipat ngan denga pau ede
38 Idio ta Iosep Arimatea aea ibeta Pailat ngan ilongean Iesus ipat ta ibada. Ngansa ei aluagau ede ton Iesus be imataud gid Iuda ta imudan ele kadonga lolo matua aea. Ta Pailat ilongo. Tota Iosep ila ibada Iesus ipat ga inam. 39 Be Nikodemus, eaba toa mugaeai ila igera Iesus bong, ei pade inam. Be ibada bude iuad kemi toa tibul ngan abei mer itekea ga alos itekea. Bude toa oa aea kulupu iuot mambe kilo sangaul tol. 40 Tota gisirua tibada Iesus ipat ta tisama ngan bude toa oa. Ga kus ta timol ngan malo kemikemi mambe gid Iuda led nasinga somisomi ngan panua matemate patid. 41 Be boloma ngan tibur toa tipatoto Iesus ngan, dadanga ede ienono. Be dadanga toa oa aea denga pau ede. Tidol eaba eta ipat ngan maitne. 42 Tota tidol Iesus ipat toa eoa, ngansa tibur boloma, ga pade, eine gid Iuda led Ado Koromotnga aea toa imuga ngan Ado Earainga aea.
Iesus idae mulian ngan ele matenga
1 Gaga itakai ngan ado toa inasi Ado Earainga aea, ta Maria Makdala aea ila dengaeai be tibur dodom maitne. Ila ta igera pat kapei toa ipakala denga iaoa ienono imuliai mao. 2 Tota ilado ga ila pan Saimon Petrus ga aluagau ede pade toa Iesus ikimkim ei, ta ikeo, “Tibada Maron ipat dengaeai ga ila o. Be gai aoatai ngan tidol ipat sida mao!” 3 Io, tota Petrus ga aluagau toa ede pade oa tila dengaeai. 4 Gisirua tiladlado ga tila, be aluagau ede pade ilado ga iasal Petrus ta imuga dengaeai. 5 Ta italolo ga idudunga dengaeai ta igera malo toa timol ngan Iesus ipat ienono, be ei idudunga mao. 6 Ga kus ta Saimon Petrus ilado muriai ga inam ta isalasala ga idudunga denga iloleai. Ta igera gid malo ienono. 7 Ga igera malo ede pade toa timol Iesus ilabora ngan. Be malo toa oa ienono toman ngan malo padengada mao. Ienono rol ngan tibur ede pade, be mambe eaba ede ikop 8 Tota aluagau ede pade toa imuga dengaeai, ei pade idudunga ta igera ga ilolo matua. 9 Tautaunga Deo ele laulau ikeo ga Iesus manta idae mulian ngan ele matenga, be ngan ado toaiua, gid aluagau tiuatai ngan maitne. 10 Ta gid aluagau tiluagid mulian tuangai.
Maria Makdala aea igera Iesus
11 Maria imadid gaot ngan denga ta itangtang. Ei itangtang maitne be italolo ga idudunga dengaeai. 12 Ta igera anggelo rua be led danga sisid bodbode. Gid timamado ngan tibur toa mugaeai Iesus ipat ienono ngan, ede pan ilabora be ede pade pan iae. 13 Ta tibeta ei, “Taine, eao tangtang ngan saoa?” Ta ikeo pagisirua, “Tibada ag Maron ipat ga ila, be naoatai ngan tidol ei sida mao.” 14 Ei ikado posanga toa oa ga kus ta ipul ei pan imur ta igera Iesus imadmadid. Be ei iuatai mambe eaba toa oa Iesus mao. 15 Ta Iesus ikeo pan bedane, “Taine, eao tangtang ngan saoa? Eao iloilo sai?” Be ei iuangga eaba toa oa imariala ngan dadanga ta ikeo pan bedane, “Eaba, oangga eao bada ei ga ila, keo pagau ngan eao dol ei sida, ta gau ga nala nabada ei.” 16 Ta Iesus iposa ngan gid linged bedane, “Maria.” Io, Maria ipul imata ga ila pan ta iposa ngan gid linged ngan posanga Ibru bedane, “Rabonai!” (Posanga toa ne ipu ga bedane, “Eaba paoatainga am.”) 17 Ta Iesus ikeo pan, “Eao sibo gau padam, ngansa nadae ga nala pan Tamag maitne. Be la pagid oaeoaeg ta palongo gid ta keo ga gau ga nadae ga nala pan Tamag ga gimi Tamami. Ei gau ag Deo ga gimi ami Deo pade.” 18 Io, Maria Makdala aea ila ta ipalongo gid aluagau bedane, “Gau nagera Maron!” Ga ipalongo gid ngan posanga toa Iesus ikeo pan ngan pade.
Gid aluagau tigera Iesus
19 Gid aluagau timataud gid madidnga togid Iuda ta tisaisai led luma aea atama ta tidio timamado gadudunga. Be bong ngan ado toa inasi Ado Earainga aea, Iesus inam ta imadid rabu ngan gid ta ikeo, “Lolomi itarui!” 20 Ikeo bedaoa ga kus ta ipasolan ibage ga ikarkare pagid. Tota gid aluagau tinid igelgel ngan geranga Maron. 21 Ta Iesus ikeo pagid pade bedane, “Lolomi itarui. Gau nasula gimi ga ala, lalaede mambe Tamag isula gau.” 22 Io, ikeo bedaoa ga kus ta iuso iaoa uru ga idae ngan gid ta ikeo, “Abada Itautau Tutui! 23 Oangga gimi asamum gid panua led kadonga sasat, eine Deo pade ga isamum led kadonga sasat. Be oangga asamum mao, eine Deo ga isamum led kadonga sasat mao pade.”
Tomas igera Iesus
24 Tomas toa ieda ede pade Didimus, ei ede ngan gid aluagau sangaul igegea rua, be imamado toman ngan gid ngan ado toaiua Iesus inam iuot pagid oa mao. 25 Ta gid aluagau padengada tikeo pan, “Gai agera Maron o!”Be ei ikeo pagid, “Oangga nagera tibun toa tipatoto ibage ngan oa mao, ga nadol bageg igonga ga idudunga ngan mao, ga nadol bageg ga idudunga ngan ikarkare aea tibun mao pade, eine irangrang ngan lolog matua mao ga mao tau.” 26 Io, ado lima ga rua ila ga kus, ta gid aluagau timamado luma iloleai pade, be Tomas pade imamado toman ngan gid. Gid tisaisai atama ga matua, be mole mao Iesus inam ta imadid rabu ngan gid ta ikeo, “Lolomi itarui!” 27 Ta ikeo pan Tomas, “Nam dol bagem igonga nene ta gera bageg. Be bagem inam ta dol ga idudunga ngan karkareg aea tibun. Lolom ruangada mao. Manta lolom matua.” 28 Ta Tomas ikeo pan, “Eao ag Maron ga ag Deo!” 29 Ta Iesus ikeo pan, “Eao gera gau ta lolom matua na? Be kemi tau ngan gid panua toa tigera gau mao be lolod matua.”
Laulau toa ne aea posanga ipu
30 Iesus ikakado uisinga padengada busa iman kilala toa ele aluagau matadeai. Be gau nabode ga idae ngan laulau toa ne mao. 31 Be posanga toa nabode ne, eine irangrang ngan ilua gimi ta lolomi matua mambe Iesus ei Kristus.
Aluagau lima ga rua tigera Iesus
1 Ga kus ta Iesus ipasolan ei pagid ele aluagau pade toa boloma ngan liu kapei Taiberias. 2 Iesus ele aluagau ga gid ne tinam tiluplup: Saimon Petrus, ga Tomas toa ieda ede pade Didimus, ga Nataniel toa tuanga Kena aea ngan tibur kapei Galili, ga Sebedi inat rua, ga aluagau rua pade ton Iesus. 3 Ta Saimon Petrus ikeo pagid, “Gau nala natado puo.” Ta tikeo pan, “Gitaingada tala.” Tota tidae oagaeai ga tila, be bong dodol toaiua tibada ia eta mao. 4 Be gaisala rumaruma ngan ado sae, Iesus inam ta imadid labiai. Be ele aluagau tiuatai mambe ei Iesus mao. 5 Ta Iesus ibaba ga ila pagid ta ikeo, “Gergeu, gimi abada ia etangada pade, mao mao?”Ta tikeo ga, “Mao.” 6 Ta ikeo pagid, “Atado lemi puo ga isulug oaga isaleai iadag ngan bagemi oatai, ta abada ia etangada.” Io, tota titado puo ga isulug, be tibada ia busa tau ta urad ngan dadanga puo ga idae mao. 7 Tota aluagau toa Iesus ikim ei tau ikeo pan Petrus bedane, “Eine Maron.” Be Saimon Petrus ilongo mambe eiua Maron, ta idol mulian ele pononga gaot aea ta ikaukau irabu aea pus, ngansa mugaeai itil ele danga sisid ngan kadonga naurata. Ga kus ta idug ga isulug liuiai ta iaoal ga idae labiai. 8 Be gid aluagau padengada toa oagaeai oa tiuodeode ga tidudunga. Be tiuona puo toa ia iuon ngan. Tibur toa oa aluai ngan lab mao, aea maraoa mambe leoa sangalima. 9 Tinam tidae labiai ga kus ta tigera dinga ianean ngan asaso be ia toman ngan bret ienono gadae ngan. 10 Ta Iesus ikeo pagid, “Ia toa abada patautene, abada etangada ga inam.” 11 Tota Saimon Petrus idae oagaeai ta iuona puo ga idae labiai. Puo iuon ngan gid ia kapeipei, be krak eta mao. Ia toa oa idaba iuot buno ede sangalima igegea tol. 12 Ta Iesus ikeo pagid, “Anam aean annga gaisala aea.” Be eta ngan gid aluagau irangrang ngan ikado ele pespes ngan betanga ei mambe ei sai mao. Gid tiuatai mambe ei Maron. 13 Iesus ila dingaeai ta ibada bret ta ibada ga ila pagid. Be ikado lalaede pade ngan ia. 14 Eiua patol aea ngan Iesus ipasolan ei pagid ele aluagau, muriai ngan idae mulian ngan ele matenga.
Iesus ipamatua Petrus ilolo
15 Iesus asingada ele aluagau tian ga kus ta ibeta Saimon Petrus bedane, “Saimon, Ioanes inat, eao kim gau kapei tau ga easal oaeoaem padengada led kimnga?” Ta Petrus ikeo, “Be. Maron, eao oatai mambe gau nakim go.” Ta Iesus ikeo, “Matam bada leg sipsip gereirei ngan ad annga.” 16 Io, Iesus ibeta ei pade bedane, “Saimon, Ioanes inat, lolom ikim gau na?”Ta ikeo, “Be. Maron, eao oatai mambe nakim go.” Ta Iesus ikeo, “Mariala ngan leg sipsip.” 17 Io, Iesus ibeta ei patol aea bedane, “Saimon, Ioanes inat, eao kim gau?” Be Petrus ilolo isat ngansa Iesus ibeta ei patol aea bedane, “Eao kim gau?” Ta ikeo, “Maron, eao oatai ngan danga toa ngada ne. Eao oatai mambe gau nakim go.” Ta Iesus ikeo pan, “Matam bada leg sipsip ngan ad annga. 18 Nakeo tautaunga pago, ngan ado toaiua eao iriau maitne, eao kaukau rabum ngan am pus 19 Be Iesus ikeo bedaoa ngan paolanga posanga ngan matenga isaoa ei ga isoa Deo ieda ngan. Ga kus ta ikeo, “Nam nasi gau.”
Ioanes eine aluagau toa Iesus ikim ei tau
20 Be Petrus ipul ei ta igera aluagau ede pade toa Iesus ikim ei tau, ilalala ga inasnasi gid. Aluagau toa oa, rabu ngan led eaneannga mugaeai, idol ilabora ga idae Iesus igogoeai ta ibeta ei, “Maron, sai ga idol go ga dae am miri itamatama bagedeai?” 21 Be Petrus igera ei ta ibeta Iesus, “Maron, be eaba toa ne madongan?” 22 Ta Iesus ikeo pan, “Oangga nakim ei imamado ga irangrang ngan naluagau mulian, eine danga togo mao. Eao nam nasi gau.” 23 Tota posanga iuasasa rabu ngan gid iaoa kelede ton Kristus mambe aluagau toa oa irangrang ngan imate mao. Be Iesus iposa eta pan Petrus ngan eaba toa oa ele matenga mao. Ikeo ga bedane, “Oangga nakim ei imamado ga irangrang ngan naluagau mulian, eine danga togo mao.” 24 Be aluagau toa ipaola posanga ngan gid danga toa ne ga ibode, eine gau tota eko. Be gai aoatai mambe posanga toa napapaola ne tautaunga. 25 Be Iesus ikado danga padengada busa. Ta oangga tabode ninipunga ngan danga kelede kelede ga idae ngan laulau, eine tibur toa ngada ne tanoeai ga iuon ngan laulau kekelen, ta tibur eta pade ngan aea dolnga mao.