/1 Sa sinugdan mao na ang Pulong, ug ang Pulong uban sa Dios, ug Dios ang Pulong. Kini siya sa sinugdan uban sa Dios. Ang tanang mga butang nangahimo pinaagi kaniya; ug niadtong mga nangahimo na, walay bisan usa nga nahimo nga dili pinaagi kaniya. Diha kaniya ang kinabuhi, ug ang maong kinabuhi mao ang kahayag alang sa mga tawo. Ug ang kahayag nagadan-ag sa taliwala sa kangitngitan, ug ang kangitngitan wala makabuntog kaniya. Dihay usa ka tawo nga ginganlan si Juan nga pinadala gikan sa Dios. Siya mianhi sa pagsaksi, sa pagpanghimatuod mahitungod sa kahayag, aron ang tanan motoo pinaagi kaniya. Kini siya dili mao ang kahayag, hinonoa siya mianhi aron sa pagpanghimatuod mahitungod sa kahayag. Ang matuod nga kahayag nga nagaiwag sa matag-usa ka tawo, kini nagsingabut sa kalibutan. Ug siya dinhi na sa kalibutan, ug ang kalibutan nahimo pinaagi kaniya, ngani ang kalibutan wala makaila kaniya. Siya nahiabut diha sa iyang kaugalingon, ngani ang iyang mga tawo wala modawat kaniya. Apan sa tanang midawat kaniya, sa tanang mitoo sa iyang ngalan, kanila naghatag siyag kagahum sa pagkahimong mga anak sa Dios. Kanila nga nangatawo dili gumikan sa dugo, ni sa pagbuot sa unod, ni sa pagbuot sa lalaki, kondili sa Dios. Ug ang Pulong nahimong tawo ug ipon kanamo mipuyo siya nga puno sa grasya ug sa kamatuoran; ug among nakita ang iyang himaya, ang himaya nga ingon sa pagadawaton sa bugtong Anak gikan sa Amahan. (Si Juan naghimog pagpanghimatuod mahitungod kaniya, ug misinggit nga nag-ingon, "Mao kini siya ang gihisgutan ko sa akong pag-ingon, `Siya nga umaanhi sunod kanako gikapahimutang na unahan kanako, kay siya una pa man kanako,'"). Ug gikan sa maong pagkapuno niya kaming tanan nanagpakadawat, grasya tungod sa grasya. Kay ang kasugoan gihatag pinaagi kang Moises, apan ang grasya ug ang kamatuoran miabut pinaagi kang Jesu-Cristo. Wala pa gayuy tawo nga nakakita sa Dios; ang bugtong Anak, nga anaa sa sabakan sa Amahan-- kini siya mao ang nagpaila kaniya. Ug mao kini ang gipanghimatuod ni Juan sa diha nga gipadala kaniya sa mga Judio ang mga sacerdote ug mga Levita gikan sa Jerusalem aron sa pagpangutana kaniya, "Kinsa ka man?" Siya mitug-an, siya wala maglimod; hinonoa mitug-an siya nga nag-ingon, "Ako dili mao ang Cristo." Ug sila nangutana kaniya, "Unsa ka man diay? Si Elias ka ba?" Siya miingon, "Dili." "Ikaw ba ang profeta?" Siya mitubag, "Dili." Unya miingon sila kaniya, "Kinsa ka man lagi? Tug-ani kami aron adunay among ikatubag sa mga nanagsugo kanamo; Unsa may imong ikasulti bahin sa imong kaugalingon?" Ug siya miingon, "Ako mao ang tingog sa magasinggit diha sa mga awaaw, `Tul-ira ninyo ang agian sa Ginoo,' sumala sa giingon ni Isaias nga profeta." Ug kini sila mga sinugo gikan sa mga Fariseo. Ug sila nangutana kaniya, "Nan, nganong nagapangbautismo ka man, nga dili ka man diay mao ang Cristo, ni si Elias, ni ang profeta?" Ug si Juan mitubag kanila, "Ako nagapangbautismo sa tubig, apan diha sa taliwala ninyo anaay nagatindog nga wala ninyo hiilhi. Siya nga mao ang magaanhi sunod kanako, sa kang kinsang higot sa sapin ako dili gani takus sa paghubad." Kini didto mahitabo sa Betania, tabok sa Jordan, diin si Juan nagpangbautismo. Ug sa pagkasunod nga adlaw iyang nakita si Jesus nga nagpaingon kaniya, ug siya miingon, "Tan-awa, mao kana ang Cordero sa Dios, nga magakuha sa sala sa kalibutan!. Mao kana siya ang gihisgutan ko sa akong pag-ingon, `Sunod kanako moanhi ang usa ka tawo nga gikapahimutang na unahan kanako, kay siya una pa man kanako.'. Ug ako gayud gani wala man masayud kaniya; mao lamang nga mianhi ako nga nagpangbautismo sa tubig aron ikapadayag siya ngadto sa Israel." Ug si Juan nagpanghimatuod nga nag-ingon, "Nakita ko ang Espiritu nga mikunsad ingon ug salampati gikan sa langit, ug kini nagpabilin diha kaniya. Ako gayud wala masayud kaniya, apan siya nga nagsugo kanako sa pagpangbautismo sa tubig miingon kanako, `Siya nga imong makita nga pagakunsaran ug pagapuy-an sa Espiritu, mao kana siya ang magapangbautismo diha sa Espiritu Santo.'. Ug ako nakakita ug gipanghimatuod ko nga kini siya mao ang Anak sa Dios." Ug sa pagkasunod nga adlaw didto na usab si Juan nagtindog uban sa duha sa iyang mga tinun-an. Ug siya mitan-aw kang Jesus samtang kini naglakaw, ug siya miingon, "Tan-awa, mao kana ang Cordero sa Dios!". Ug ang duha ka mga tinun-an nakadungog kaniya sa iyang pagsulti niini, ug sila minunot kang Jesus. Ug si Jesus milingi ug iyang nakita sila nga nanagsunod kaniya, ug siya miingon kanila, "Unsay inyong gipangita?" Ug sila miingon kaniya, "Rabi (nga sa ato pa, Magtutudlo), diin ka magpuyo?" Ug siya miingon kanila, "Umari kamo ug makita ninyo." Ug sila miadto ug ilang nakita ang iyang gipuy-an; ug sila mipabilin uban kaniya nianang adlawa, kay kadto may ikanapulo na man ang takna. Usa sa duha nga nakadungog sa pagsulti ni Juan ug misunod kang Jesus, mao si Andres nga igsoon ni Simon Pedro. Ug iyang nakaplagan pag-una ang iyang igsoon nga si Simon, ug miingon kaniya, "Gikahibalag namo ang Mesias" (nga sa ato pa, Cristo). Ug iyang gidala siya ngadto kang Jesus; Ug si Jesus misud-ong kaniya ug miingon, "Ikaw diay si Simon, ang anak ni Juan? Pagatawgon ikaw nga Cefas" (nga sa ato pa, Pedro). Ug sa pagkasunod nga adlaw si Jesus buot moadto sa Galilea; Ug iyang gikahibalag si Felipe ug siya miingon kaniya, "Sumunod ka kanako." Kini si Felipe taga-Betsaida, ang lungsod nila ni Andres ug Pedro. Ug gikahibalag ni Felipe si Natanael, ug siya miingon kaniya, "Among gikahibalag siya nga mahitungod gani kaniya si Moises diha sa kasugoan ug usab ang mga profeta nanagsulat, mahitungod kang Jesus nga Nazaretnon, nga anak ni Jose." Ug si Natanael nangutana kaniya, "Aduna ba guy maayong butang gikan sa Nazaret?" Si Felipe mitubag kaniya, "Umari ka ug tan-awa." Ug nakita ni Jesus si Natanael nga nagpaingon kaniya, ug siya miingon mahitungod kaniya, "Tan-awa, aniay usa ka tinuod gayud nga Israelinhon, kang kinsa wala ang pagkalimbongan!". Ug si Natanael nangutana kaniya, "Naunsa ba nga nakaila ka man diay kanako?" Si Jesus mitubag kaniya, "Sa wala ka pa tawga ni Felipe, samtang nagpasilong ikaw diha sa kahoyng igera, nakita ko ikaw." Ug si Natanael miingon kaniya, "Rabi, ikaw mao ang Anak sa Dios! Ikaw mao ang Hari sa Israel!". Ug si Jesus mitubag kaniya, "Mitoo ba ikaw tungod lang sa akong pag-ingon kanimo nga nakita ko ikaw nga nagpasilong diha sa kahoyng igera? Makita ra unya nimo ang labi pa ka dagkung mga butang kay niini." Ug siya miingon pa kaniya, "Sa pagkatinuod, sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga makita ra unya ninyo ang langit nga maabli ug ang mga manolunda sa Dios nga magakayab ug magakunsad sa ibabaw sa Anak sa Tawo."

/2 Ug sa ikatulo ka adlaw may kasal sa Cana sa Galilea, ug didto ang inahan ni Jesus. Ug si Jesus usab gidapit ngadto sa kasal, uban ang iyang mga tinun-an. Ug sa pagkahurot na sa bino, ang inahan ni Jesus miingon kaniya, "Wala na silay bino." Ug si Jesus miingon kaniya, "Babaye, unsay imong labut kanako? Ang akong takna wala pa moabut." Ug ang iyang inahan miingon sa mga sulogoon, "Unsa ganiy iyang isugo kaninyo, buhata ninyo." Ug didtoy nahimutang nga unom ka buok tadyaw nga bato, sumala sa batasan sa mga Judio sa pagpanghugas, nga ang matag-usa niini kasudlan ug kaluhaan o katloan ka galon. Ug si Jesus miingon kanila, "Pun-a ninyog tubig ang mga tadyaw." Ug kini ilang gipanagpuno hangtud sa ngabil. Ug unya siya miingon kanila, "Pagkabo na kamo niana ug dad-a ngadto sa punoan sa kombira." Ug kini ilang gidala ngadto kaniya. Ug sa natilawan sa punoan sa kombira ang tubig nga nahimo nang bino, ug kay wala man siya masayud diin kini gikan (bisan tuod nasayud niini ang mga sulogoon nga nanagkabo sa tubig), ang punoan sa kombira mitawag sa bana. Ug miingon kaniya, "Nabatasan baya sa mga tawo ang pagdalit pag-una sa maayong bino, ug unya sa diha nga ang mga dinapit makainom na pag-ayo, mao pay pagdalit sa minos nga bino; apan ikaw, imo hinoong gitagoan ang maayong bino hangtud karon." Kini, ang nahauna sa iyang mga milagro, gibuhat ni Jesus didto sa Cana sa Galilea, ug nagpadayag sa iyang himaya; ug ang iyang mga tinun-an nanagpanoo kaniya. Ug tapus niini siya milugsong ngadto sa Capernaum, uban ang iyang inahan ug ang iyang mga igsoon ug ang iyang mga tinun-an; ug didto mipabilin sila sulod sa pipila lamang ka adlaw. Ug nagkahiduol na ang Pasko sa mga Judio, busa si Jesus mitungas ngadto sa Jerusalem. Ug sa sulod sa templo iyang nakita ang mga nanagbaligyag mga baka ug mga karnero ug mga salampati, ug ang mga tigpangilis ug salapi nga diha sa ilang pamatigayon. Ug nagbuhat siyag latigo nga pisi ug iyang giabog silang tanan, uban ang mga karnero ug mga baka, ngadto sa gawas sa templo; ug iyang giyabo ang mga salapi sa mga tigpangilis ug iyang gipanglintuwad ang ilang mga lamisa. Ug siya miingon sa mga nanagbaligyag mga salampati, "Kuhaa ninyo dinhi kining mga butanga; ang balay sa akong Amahan ayaw ninyo paghimoang merkado." Ug ang iyang mga tinun-an nahinumdom nga ang kasulatan nagaingon man, "Ang kamaampingon alang sa imong balay magaut-ot kanako." Busa ang mga Judio miingon kaniya, "Unsa man ang ilhanan nga imong ikapakita kanamo nga ikaw may pagbulot-an sa pagbuhat niini?" Ug si Jesus mitubag kanila, "Gubaa ninyo kining templo, ug patindugon ko kini sulod sa tulo ka adlaw." Ug ang mga Judio nanagpanubag, "Kining temploha gitukod sulod sa kap-atan ug unom ka tuig, ug imong patindugon kini sulod sa tulo ka adlaw?" Apan ang templo nga iyang gipasabut mao ang iyang kaugalingong lawas. Mao man gani nga sa pagkabanhaw na niya gikan sa mga patay, ang iyang mga tinun-an nahinumdom sa iyang pagsulti niini; ug sila nanagpanoo sa kasulatan ug sa pulong nga gisulti ni Jesus. Ug sa didto siya sa Jerusalem sa panahon sa fiesta sa Pasko, daghan ang misalig sa iyang ngalan sa pagkakita nila sa mga milagro nga iyang gibuhat. Apan sa iyang bahin wala ni Jesus isalig ang iyang kaugalingon ngadto kanila. Kay siya nasayud man sa tanang tawo ug wala siya magkinahanglan nga adunay magpanghimatuod ngadto kaniya mahitungod sa tawo, kay siya gayud nasayud man kon unsa ang anaa sa sulod sa tawo.

/3 Ug dihay usa ka tawo sa mga Fariseo, nga ginganlan si Nicodemo, nga punoan sa mga Judio. Kining tawhana miadto kang Jesus sa takna sa kagabhion ug miingon kaniya, "Rabi, kami nasayud nga ikaw maoy usa ka magtutudlo nga gikan sa Dios, kay wala gayuy makahimo niining mga milagro nga imong gipangbuhat gawas lamang kon ang Dios anaa uban kaniya." . Ug si Jesus mitubag kaniya, "Sa pagkatinuod, sa pagkatinuod, magaingon ako kanimo, gawas kon ang tawo igaanak pag-usab, dili siya makakita sa gingharian sa Dios." Ug si Nicodemo nangutana kaniya, "Unsaon man pagkahimo nga igaanak ang tawo sa tigulang na siya? Makasulod pa ba siya pag-usab sa taguangkan sa iyang inahan ug mahimugso?" Ug si Jesus mitubag, "Sa pagkatinuod, sa pagkatinuod, magaingon ako kanimo, gawas kon ang tawo igaanak sa tubig ug sa Espiritu, dili siya makasulod sa gingharian sa Dios. Ang gianak sa unod, unod man; ug ang gianak sa Espiritu, espirutu man. Ayaw ikahibulong ang akong pag-ingon kanimo, `Kinahanglan nga igaanak kamo pag-usab.'. Ang hangin bitaw mohuros man ngadto sa buot niyang padulngan, ug mabati mo ang iyang tingog; ngani dili nimo mahibaloan diin siya gikan o asa siya padulong; Maingon usab niana ang tanan nga gianak sa Espiritu." Si Nicodemo miingon kaniya, "Unsaon man pagkahimo niini?" Ug si Jesus mitubag kaniya, "Wala ka ba diay makasabut niini, nga magtutudlo ka man unta sa Israel?. Sa pagkatinuod, sa pagkatinuod, magaingon ako kanimo, nga kami nagasulti sa among nahibaloan ug nagapanghimatuod sa among nakita, apan kamo wala modawat sa among pamatuod. Kon dili kamo motoo sa yutan-ong mga butang nga akong gisugilon kaninyo, unsaon man ninyo sa pagtoo kon suginlan ko kamog langitnong mga butang?. Walay nakasaka ngadto sa langit gawas lamang kaniya nga nanaug gikan sa langit, nga mao ang Anak sa Tawo nga anaa sa langit. Ug maingon nga ang halas giisa ni Moises didto sa kamingawan, maingon man usab kinahanglan igaisa ang Anak sa Tawo. Aron ang tanan nga mosalig kaniya makabaton sa kinabuhing dayon." Kay gihigugma gayud sa Dios ang kalibutan nga tungod niana gihatag niya ang iyang bugtong Anak, aron ang tanan nga mosalig kaniya dili malaglag, kondili may kinabuhing dayon. Kay gipadala sa Dios ang iyang Anak nganhi sa kalibutan, dili aron ang kalibutan iyang pagahukman sa silot, kondili aron ang kalibutan maluwas pinaagi kaniya. Ang mosalig kaniya dili pagahukman sa silot; apan ang dili mosalig nahinukman na sa silot, kay wala man siya motoo sa ngalan sa bugtong Anak sa Dios. Ug ang paghukom mao kini, nga ang kahayag mianhi sa kalibutan, ug ang kangitngit maoy gipalabi sa mga tawo sa paghigugma kay sa kahayag, kay dautan man ang ilang mga buhat. Kay ang tanan nga nagabuhat ug mangil-ad nagadumot sa kahayag, ug dili moduol sa kahayag, sa kahadlok nga tingali unya masuta ang ilang mga buhat. Apan siya nga nagahimo sa matuod moduol sa kahayag, aron ikapadayag nga ang iyang mga buhat nangahimo diha sa Dios. Tapus niini si Jesus ug ang iyang mga tinun-an miadto sa kayutaan sa Judea, ug didto mipabilin siya uban kanila ug nagpangbautismo. Ug si Juan usab nagpangbautismo didto sa Enon duol sa Salim, kay didto daghan man ang mga tubig; ug ang mga tawo nangadto ug gibautismohan sila. Kay si Juan wala pa man ikabanlud sa bilanggoan. Ug nahitabo nga ang mga tinun-an ni Juan may gipakiglalis nga usa ka Judio mahitungod sa pagpanghinlo. Ug sila miadto kang Juan ug miingon kaniya, "Rabi, kadtong tawo nga uban kanimo didto sa tabok sa Jordan, nga imo ganing gipanghimatud-an, kini siya ania karon dinhi nagapangbautismo, ug ang tanang tawo nanugok ngadto kaniya." Ug si Juan mitubag, "Walay tawo nga makadawat ug bisan unsa gawas sa ihatag kaniya gikan sa langit. Kamo gayud makapanghimatuod sa akong pag-ingon, nga ako dili mao ang Cristo, kondili nga gipadala ako sa pag-una kaniya. Ang naasawa iya sa nabana; ang higala sa nabana, nga nagatindog ug nagapatalinghug kaniya, kini siya nagakalipay ug daku tungod sa tingog sa nabana; busa kining akong kalipay hingpit na karon. Siya kinahanglan magatubo, samtang ako kinahanglan magakunhod." Siya nga gikan sa itaas, labaw sa tanan; siya nga gikan sa yuta iya sa yuta ug nagasulti pinasukad sa yuta; Siya nga gikan sa langit labaw sa tanan. Siya nagapanghimatuod sa iyang nakita ug nadungog, ngani walay midawat sa iyang panghimatuod. Ang magadawat sa iyang panghimatuod magabutang sa iyang timaan niini, nga ang Dios matinuoron. Kay siya nga gipadala sa Dios magasulti man sa mga pulong sa Dios, sanglit sa walay sukod ang Dios nagapanghatag man sa Espiritu. Ang Amahan nagahigugma sa Anak, ug ang tanang mga butang gitugyan niya ngadto sa iyang kamot. Ang mosalig sa Anak may kinabuhi nga dayon; apan ang dili mosugot sa Anak dili makatilawg kinabuhi, hinonoa ang kapungot sa Dios magapabilin diha kaniya.

/4 Ug sa pagkasayud sa Ginoo nga ang mga Fariseo nakadungog nga si Jesus nangabig ug nagpangbautismog labi pa ka daghang mga tinun-an kay kang Juan. (bisan tuod dili gayud si Jesus mao ang nangunay sa pagpangbautismo kondili ang iyang mga tinun-an lamang). Siya mipahawa sa Judea ug mibalik sa Galilea. Ug siya kinahanglan gayud nga mahiagi latas sa Samaria. Busa nahiabut siya sa usa ka lungsod sa Samaria nga ginganlan ug Sicar, duol sa yuta nga gihatag ni Jacob ngadto sa iyang anak nga si Jose. Ug didto ang atabay ni Jacob; ug si Jesus, sanglit gikapuyan man siya tungod sa iyang panaw, milingkod tupad sa atabay; Ug kadto may ikaunom na ang takna. Ug dihay usa ka babayeng Samarianhon nga miabut aron sa pagkalos ug tubig; Ug si Jesus miingon kaniya, "Paimna ra ko." Kay ang iyang mga tinun-an nangadto man sa lungsod aron sa pagpalit ug makaon. Ang babayeng Samarianhon miingon kaniya, "Naunsa ba nga ikaw nga usa ka Judio mihangyo man nga paimnon ko nga usa ka babayeng Samarianhon?" Kay ang mga Judio ugod wala may pakigharong sa mga Samarianhon. Ug si Jesus mitubag kaniya, "Kon nasayud ka pa lamang sa gasa sa Dios, ug kon kinsa kining nagaingon kanimo, `Paimna ra ko,' mangayo ka gayud unta kaniya ug ikaw hatagan niyag buhi nga tubig." Ang babaye miingon kaniya, "Senyor, ikaw wala ganiy arang ikatimba, ug ang atabay lalum; asa man nimo kuhaa kanang imong buhi nga tubig?. Labaw ka pa ba sa among ginikanan nga si Jacob nga maoy naghatag kanamo niining atabay, ug sa tubig niini nag-inom siya ug ang iyang mga anak ug ang iyang mga hayop?" Si Jesus miingon kaniya, "Ang tanan nga magainom niining tubiga pagauhawon pag-usab. Apan bisan kinsa nga magainom sa tubig nga akong igahatag kaniya dili na gayud pagauhawon; kay ang tubig nga akong igahatag kaniya mahimong diha sa sulod niya usa ka tubod sa tubig nga magatubo ngadto sa pagkakinabuhing dayon." Ang babaye miingon kaniya, "Senyor, hatagi ra ko nianang tubiga aron dili na ako uhawon, ni moanhi pa dinhi aron sa pagkalos." Ug si Jesus miingon kaniya, "Lumakaw ka, tawga ang imong bana, ug bumalik ka dinhi." Ang babaye mitubag kaniya, "Wala baya akoy bana." Si Jesus miingon kaniya, "Tinuod ang imong giingon, `Wala akoy bana'. Kay tuod ikaw may lima na man ka bana, ug siya nga gikaipon mo karon dili man imong bana; Tinuod gayud kining imong giingon." Ang babaye miingon kaniya, "Senyor, naila ko nga ikaw usa ka profeta. Ang among mga ginikanan nanagsimba dinhi niining bukira; apan kamo magaingon nga sa Jerusalem atua ang dapit diin kinahanglan ang mga tawo adto magasimba." Ug si Jesus miingon kaniya, "Babaye, toohi ako, taliabut na ang takna nga kamo magasimba sa Amahan dili lamang dinhi ra niining bukira, ni sa Jerusalem. Kamo nagasimba sa wala ninyo hiilhi; kami nagasimba sa among nailhan, kay ang kaluwasan nagagikan man sa mga Judio. Apan ang takna taliabut, ug karon mao na, nga ang tinuod nga mga magsisimba magasimba sa Amahan diha sa espiritu ug sa kamatuoran, kay kini ang ginapangita sa Amahan nga maoy managsimba kaniya. Ang Dios espiritu, ug ang mga magasimba kaniya kinahanglan managsimba diha sa espiritu ug sa kamatuoran." Ang babaye miingon kaniya, "Ako nasayud nga ang Mesias umaabut (siya nga ginatawag ug Cristo); inig-abut na unya niya, siya mao ang magasaysay kanato sa tanang mga butang." Si Jesus miingon kaniya, "Ako nga nakigsulti kanimo mao siya." Niining tungora, nanagpangabut ang iyang mga tinun-an; Ug sila nanghibulong nga babaye ang iyang gipakigsulti, apan wala kanilay nakaingon, "Unsa may imong gusto?" o, "Nganong nakigsulti ka man kaniya?" Unya gibiyaan sa babaye ang iyang banga ug miadto siya sa lungsod ug miingon sa mga tawo. "Umari kamo, tan-awa ninyo ang usa ka tawo nga mitug-an kanako sa tanang nabuhat ko; Mao ba kaha kini ang Cristo?" Ug sila nanggula sa lungsod ug nangadto kaniya. Sa maong higayon giagda siya sa mga tinun-an nga nanag-ingon, "Rabi, kumaon ka." Apan siya miingon kanila, "Ako adunay kan-onon nga wala ninyo hibaloi." Busa ang mga tinun-an nagpangutan-anay ang usa sa usa nga nag-ingon, "May nakahatud ba kaniyag pagkaon?" Si Jesus miingon kanila, "Ang akong pagkaon mao ang pagbuhat sa kabubut-on sa nagpadala kanako, ug ang pagtuman sa ipabuhat niya. Dili ba magaingon man kamo, `Upat pa ka bulan, ug unya mao na ang ting-ani'? Sultihan ko kamo, iyahat ninyo ang inyong mga mata, ug lantawa ninyo ang kaumahan nga mga hinog na aron pagaanihon. Siya nga nagaani magadawat ug suhol, ug magahipos ug bunga alang sa kinabuhi nga dayon, aron ang magpupugas ug ang mag-aani managduyog sa kalipay. Kay ginamatud-an niini ang ginaingon, `Usa ang magapugas ug lain ang magaani.'. Kamo gisugo ko sa pag-ani niadtong wala ninyo budlayi; ang uban mao ang nanagbudlay, ug kamo nanagpakaambit sa ilang binudlayan." Ug daghang mga Samarianhon sa maong lungsod misalig kaniya tungod sa panghimatuod sa babaye nga nag-ingon, "Siya mitug-an kanako sa tanang nabuhat ko." Busa sa paghiduol kaniya sa mga Samarianhon, sila mihangyo kaniya sa pagpabilin uban kanila; ug siya mipabilin didtog duha ka adlaw. Ug milabi pa ka daghan ang mitoo kaniya tungod sa iyang pulong. Unya miingon sila sa babaye, "Kami nagatoo dili na tungod sa imong mga pulong, kay kami na gayud mao ang nakadungog kaniya, ug among naila nga siya sa pagkatinuod mao ang Manluluwas sa kalibutan." Tapus sa maong duha ka adlaw siya migikan padulong sa Galilea. Kay si Jesus gayud nagpamaduod man nga ang profeta walay dungog diha sa iyang kaugalingong lungsod. Busa sa pag-abut niya sa Galilea, ang mga Galileanhon nahinangop sa pagdawat kaniya, sanglit ila mang nakita ang tanang gibuhat niya didto sa Jerusalem sa panahon sa fiesta, kay sila nahiadto man usab sa fiesta. Busa nahiadto siya pag-usab sa Cana sa Galilea, diin gihimo gani niyang bino ang tubig; Ug didto sa Capernaum may usa ka opisyal kinsang anak nga lalaki nagmasakiton. Sa iyang pagkadungog nga si Jesus nahiabut sa Galilea gikan sa Judea, siya miadto ug nagpakiluoy kaniya nga unta iyang adtoon ug ayohon ang anak niya, kay kini nag-ungaw na sa kamatayon. Ug si Jesus miingon kaniya, "Gawas kon makakita kag mga ilhanan ug mga katingalahan, dili ka motoo." Ang opisyal miingon kaniya, "Senyor, umadto ka intawon sa dili pa mamatay ang akong anak." Ug si Jesus miingon kaniya, "Lumakaw ka, ang imong anak mabuhi." Ang tawo mitoo sa pulong nga gisulti ni Jesus ug milakaw siya. Ug sa naglugsong pa siya sa dalan, ang iyang mga ulipon misugat kaniya ug ilang gisuginlan siya nga ang iyang anak buhi. Ug siya nangutana kanila kanus-a siya magsugod sa pagkaayo, ug sila miingon kaniya, "Kagahapon sa ikapito ang takna siya gihuwasan sa hilanat." Ug ang amahan nahinumdom nga kadto mao ang takna sa pag-ingon ni Jesus kaniya, "Ang imong anak mabuhi."; ug siya mitoo, ug ang iyang tibuok nga panimalay. Kini mao ang ikaduhang milagro nga gihimo ni Jesus sa iyang paghiabut sa Galilea gikan sa Judea.

/5 Tapus niini may gisaulog nga usa ka fiesta sa mga Judio, ug si Jesus mitungas ngadto sa Jerusalem. Ug sa Jerusalem, duol sa pultahan sa mga karnero, anaay tuburan nga sa Hebreohanon ginatawag ug Betsata, nga may lima ka portico. Dinhi niini nanaghigda ang dakung panon sa mga masakiton, lakip sa mga buta, nga bakul, ug mga paralitico; Sila nanagpaabut sa paglihok sa tubig. Kay may mga panahon nga ang manolunda sa Ginoo manaug ngadto sa tuburan ug ang tubig iyang kutawon; ug ang makauna sa pag-ubog human makutaw ang tubig, siya mamaayo sa bisan unsang sakit nga iyang giantus. Ug didtoy usa ka tawo nga nagmasakiton sulod na sa katloan ug walo ka tuig. Sa pagkakita ni Jesus kaniya, ug sa nasayran niya nga siya naglubog didto sulod na sa hataas nga panahon, siya miingon kaniya, "Buot ka bang maayo?" Ang masakiton mitubag kaniya, "Senyor, wala akoy tawo nga makatunlob kanako ngadto sa tuburan inigkutaw na sa tubig, ug sa diha nga manlimbasug ako sa paglusad, adunay lain nga makauna kanako sa pag-ubog." Ug si Jesus miingon kaniya, "Bumangon ka, dad-a ang imong higdaan, ug lumakaw ka." Ug dihadiha ang tawo naayo, ug gidala niya ang iyang higdaan ug milakaw. Tungod niana ang mga Judio miingon sa tawo nga naayo, "Adlaw karon nga igpapahulay, ug ginadili kanimo ang pagdaladala mo sa imong higdaan." Apan siya mitubag kanila, "Ang tawo nga nag-ayo kanako miingon kanako, `Dad-a ang imong higdaan ug lumakaw ka.'". Ug sila nangutana kaniya, "Kinsa bang tawhana ang nag-ingon kanimo, `Dad-a ang imong higdaan ug lumakaw ka'?" Apan ang tawo nga giayo wala mahibalog kinsa, sanglit si Jesus milikay na man tungod sa panon sa katawhan niadtong dapita. Human niini, gikahibalag siya ni Jesus sa sulod sa templo, ug si Jesus miingon kaniya, "Tan-awa, maayo na ikaw! Ayaw na pagpakasala aron dili mahitabo kanimo ang labi pang mangil-ad." Ug ang tawo milakaw ug iyang gisuginlan ang mga Judio nga ang nag-ayo kaniya mao si Jesus. Ug mao kini ang hinungdan ngano nga si Jesus gilutos sa mga Judio, kay kini gibuhat man ugod niya sa adlaw nga igpapahulay. Apan si Jesus mitubag kanila, "Ang akong Amahan nagapadayon sa pagbuhat bisan pa hangtud karon, ug ako nagabuhat sa ingon man." Ug mao kini ang hinungdan ngano nga misamot pa ang tinguha sa mga Judio sa pagpatay kaniya, dili lamang tungod kay gilapas niya ang adlaw nga igpapahulay, kondili tungod usab kay ang Dios iya mang gitawag nga iyang kaugalingong Amahan, ug sa ingon niana n agpakigsama siya sa Dios. Ug si Jesus miingon kanila, "Sa pagkatinuod, sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga walay bisan unsa nga arang mabuhat sa Anak sa iyang kaugalingong kabubut-on, gawas lamang sa iyang makita nga ginabuhat sa Amahan; Kay bisan unsay ginabuhat sa Amahan, ginabuhat usab kana sa Anak sa samang paagi. Kay ang Amahan nahigugma sa Anak, ug iyang ginapakita kaniya labi pa niini ka dagkung mga buhat ang iyang igapakita kaniya aron kamo manghibulong. Kay maingon nga ang Amahan nagabanhaw sa mga patay ug nagahatag kanilag kinabuhi, maingon man usab ang Anak nagahatag ug kinabuhi kang bisan kinsa nga iyang kahimut-an. Ang Amahan dili magahukom kang bisan kinsa, hinonoa ang tanang paghukom gitugyan niya ngadto sa Anak. Aron ang tanang tawo magapasidungog sa Anak maingon sa ilang pagpasidungog sa Amahan; Ang wala magpasidungog sa Anak wala magpasidungog sa Amahan nga mao ang nagpadala kaniya. Sa pagkatinuod, sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga ang magapatalinghug sa akong pulong ug magatoo kaniya nga nagpadala kanako, may kinabuhi nga dayon; siya dili pagahukman, hinonoa nabalhin na siya gikan sa kamatayon ngadto sa kinabuhi. "Sa pagkatinuod, sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga ang takna nagasingabut, ug karon mao na, nga ang mga patay managpakabati sa tingog sa Anak sa Dios, ug kadtong magapatalinghug mabuhi. Kay maingon nga ang Amahan may kinabuhi diha sa iyang kaugalingon, maingon man gitugot niya sa Anak ang pagpakabaton usab ug kinabuhi diha sa iyang kaugalingon. Ug gihatagan niya siyag kagahum sa pagpanghukom tungod kay siya Anak man sa Tawo. Ayaw kamo kahibulong niini, kay ang takna nagasingabut na nga ang tanan nga anaa sa mga lubong managpakabati sa iyang tingog. Ug ang mga nanagbuhat ug maayo managpanggula nga binanhaw ngadto sa kinabuhi, ug ang mga nanagbuhat ug mangil-ad managpanggula nga binanhaw ngadto sa pagkahinukman sa silot. "Ako walay arang mahimo sa akong kaugalingong pagbulot-an; sumala sa akong nadungog, ako magahukom; Ug ang akong hukom matarung, kay wala ko man tinguhaa ang pagbuhat sa akong kaugalingong kabubut-on kondili sa kabubut-on sa nagpadala kanako. Kon ako mao ang magpanghimatuod mahitungod sa akong kaugalingon, ang akong panghimatuod maisip nga dili tinuod. Apan adunay lain nga nagapanghimatuod mahitungod kanako, ug ako nahibalo nga tinuod ang iyang panghimatuod mahitungod kanako. Inyong gipasugoan si Juan, ug gipanghimatud-an niya ang tinuod. Hinoon wala ako magsalig sa tawhanong pagpanghimatuod, apan gihisgutan ko lang kini aron maluwas kamo. Si Juan maoy usa ka suga nga nagsiga ug nagdan-ag, ug sulod sa usa ka panahon gikahimut-an ninyo ang pagkalipay diha sa iyang kahayag. Apan mahitungod kanako adunay panghimatuod kay ang mga buhat nga gipiyal kanako maong mga buhat nga ginahimo ko karon, nagapanghimatuod mahitungod nagpadala kanako. Ug ang Amahan nga mao ang nagpadala kanako, siya gayud nanghimatuod na mahitungod kanako. Ug kaninyo ang iyang pulong wala magpabilin kay kamo wala man motoo kaniya nga iyang gipadala. Kamo nagasusi sa mga kasulatan kay nagahunahuna man kamo nga pinaagi niini makakaplag kamo sa kinabuhing dayon; ngani kini mao ang nagapanghimatuod mahitungod kanako. Apan dili kamo moari kanako aron unta makabaton kamog kinabuhi. Ako wala magpaabut ug dungog nga gikan sa tawo. Apan ako nasayud nga diha kaninyo wala ang paghigugma alang sa Dios. Ako mianhi sa ngalan sa akong Amahan, apan wala ako ninyo dawata; Kon aduna hinooy lain nga moanhi sa iyang kaugalingon nga ngalan, siya inyong pagadawaton. Unsaon man ninyo sa pagpakatoo, kamo nga ngadawat ug dungog gikan sa usag usa, apan wala magapangita sa dungog nga gikan sa bugtong nga Dios?. Ayaw kamo paghunahuna nga ako mao ang magasumbong batok kaninyo sa atubangan sa Amahan; ang magasumbong batok kaninyo mao si Moises, siya nga maoy inyong ginalauman. Kon kamo nagatoo man kang Moises, nan, matoo usab unta kamo kanako, kay siya nagsulat man mahitungod kanako. Apan kon kamo dili motoo sa iyang mga sinulat, unsaon man ninyo pagtoo sa akong mga gipamulong?"

/6 Tapus niini si Jesus mitabok ngadto sa pikas nga daplin sa Lanaw sa Galilea, nga mao ang Lanaw sa Tiberiades. Ug miapas kaniya ang usa ka dakung panon sa katawhan, kay nakita man ugod nila ang mga milagro nga iyang nahimo ngadto sa mga masakiton. Ug si Jesus mitungas sa kabungturan, ug didto milingkod siya uban sa iyang mga tinun-an. Ug karon ang Pasko, ang fiesta sa mga Judio, nagsingabut na. Ug sa pagyahat niya sa iyang mga mata, ug sa pagkakita niya sa dakung panon sa katawhan nga nagpadulong kaniya, si Jesus miingon kang Felipe, "Asa man kita magpalit ug tinapay aron makakaon kini sila?" Kini iyang gipamulong sa pagsulay kaniya, kay siya gayud nahibalo man kon unsay iyang buhaton. Ug si Felipe mitubag kaniya, "Ang duha ka gatus ka denario dili pa igong ipalit ug tinapay aron ang matag-usa kanila makadawat ug diyutayng ikatimo." Usa sa iyang mga tinun-an, si Andres nga igsoon ni Simon Pedro, miingon kang Jesus. "Ania dinhiy usa ka batang lalaki nga may lima ka pan nga sebada ug duha ka isda, apan mag-unsa man kana alang niining hilabihan ka daghan?" Ug si Jesus miingon, "Palingkora ang mga tawo." Ug didtoy daghang balili niadtong dapita, busa ang mga tawo nanglingkod nga may gidaghanon nga mga lima ka libo. Ug unya gikuha ni Jesus ang mga tinapay, ug sa nakapasalamat na siya, iyang giapod-apod kini ngadto kanila nga nanaglingkod; maingon man usab ang isda, kutob sa ilang gusto. Ug sa nangabusog na sila, siya miingon sa iyang mga tinun-an, "Hipusa ninyo ang mga tipik nga nanghibilin aron walay mausik." Busa ilang gihipos kini, ug napulog-duha ka bukag ang napuno nila sa mga tipik gikan sa lima ka tinapay nga sebada, nga nahibilin tapus sa pagpangaon sa mga tawo. Ug sa pagkakita nila sa milagro nga iyang gibuhat, ang mga tawo nanag-ingon, "Sa pagkatinuod kini siya mao gayud ang profeta nga moanhi sa kalibutan!". Ug sa pagkamatikud ni Jesus nga sila moduol na sa pagsakmit kaniya aron sa paghimo kaniya nga hari, siya mipahilit pag-usab nga nag-inusara ngadto sa kabungturan. Ug sa pagkasawomsom na, ang iyang mga tinun-an nanglugsong ngadto sa lanaw. Ug misakayg sakayan, ug mitabok sa lanaw ngadto sa Capernaum; Mangitngit na ug si Jesus wala pa mahiabut kanila. Ug ang lanaw misugod na sa pagbalud tungod sa makusog nga hangin nga naghuros. Ug sa nakagaud na silag mga lima o unom ka kilometro, nakita nila si Jesus nga naglakaw ibabaw sa tubig ug nagkahiduol sa sakayan; Ug sila nangalisang. Apan siya miingon kanila, "Ako kini; ayaw kamo kalisang." Ug gikalipay nila ang pagdawat kaniya ngadto sa sakayan, ug dihadiha ang sakayan nahidunggo sa yuta nga ilang gipadulngan. Ug sa pagkasunod nga adlaw ang panon sa katawhan nga nagpabilin sa pikas nga daplin sa lanaw nakamatngon nga usa ra man kabuok ang sakayan nga nahiadto didto, ug nga si Jesus wala man makasakay sa sakayan uban sa iyang mga tinun-an, hinonoa nga ang iyang mga tinun-an nanggikan nga silasila ra. Apan didtoy mga bote gikan sa Tiberiades nga nahidunggo duol niadtong dapit diin nanagpangaon gani silag tinapay tapus makapasalamat ang Ginoo. Ug sa pagkakita sa panon sa katawhan nga wala didto si Jesus, ni ang iyang mga tinun-an, sila misakay sa mga bote ug miadto sa Capernaum aron sa pagpangita kang Jesus. Ug sa nakita na nila siya didto sa pikas nga daplin sa lanaw, sila miingon kaniya, "Rabi, kanus-a ka pa man mahiabut dinhi?" Ug si Jesus mitubag kanila, "Sa pagkatinuod, sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga kamo nangita kanako dili tungod kay nakakita kamo sa mga milagro, kondili tungod kay kamo nakakaon man ug nangabusog sa tinapay. Ayaw ninyo paghagoi ang kalan-on nga mawagtang ra, kondili mao hinooy hagoi ninyo kanang kalan-on nga molungtad ngadto sa kinabuhing dayon nga igahatag kaninyo sa Anak sa Tawo; kay sa Dios nga Amahan gikapadayag siya nga tinuod." Ug sila miingon kaniya, "Unsa may kinahanglan among buhaton aron sa pagbuhat sa ipabuhat sa Dios?" Si Jesus mitubag kanila, "Ang ipabuhat sa Dios mao kini, nga kinahanglan mosalig kamo kaniya nga iyang gipadala." Ug sila miingon kaniya, "Nan, unsa man ang imong nabuhat nga milagro, aron makita namo kini ug motoo kami kanimo? Unsa man ang imong ginabuhat?. Ang among mga ginikanan nanagpangaon sa mana didto sa kamingawan, sumala sa nahisulat, `Kanila gihatag niya ang tinapay gikan sa langit aron ilang pagakan-on.'". Ug si Jesus miingon kanila, "Sa pagkatinuod, sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga si Moises dili mao ang naghatag kaninyo niadtong tinapay nga gikan sa langit; ang akong Amahan mao ang nagahatag kaninyo sa tinuod nga tinapay nga gikan sa langit. Kay ang tinapay sa Dios mao kadtong nanaug gikan sa langit, ug nagahatag ug kinabuhi ngadto sa kalibutan." Ug sila miingon kaniya, "Ginoo, hatagi kami kanunay nianang tinapaya." Ug si Jesus mitubag kanila, "Ako mao ang tinapay nga nagahatag ug kinabuhi; siya nga moari kanako dili gutomon, ug siya nga mosalig kanako dili gayud uhawon. Apan giingon ko na kaninyo nga kamo nakakita na kanako, apan wala kamo mosalig. Ang tanan nga gihatag kanako sa Amahan moari gayud kanako, ug siya nga moari kanako dili ko gayud igasalikway. Kay ako nanaug gikan sa langit, dili sa pagbuhat sa akong kaugalingong kabubut-on, kondili sa kabubut-on sa nagpadala kanako. Ug ang kabubut-on sa nagpadala kanako mao kini, nga dili ako kawad-an bisag usa sa tanan nga iyang gikahatag kanako, hinonoa nga mabanhaw kini sa kaulahian nga adlaw. Kay ang kabubut-on sa akong Amahan mao kini, nga ang matag-usa nga makakita sa Anak ug mosalig kaniya makabaton sa kinabuhing dayon, ug pagabanhawon ko siya sa kaulahian nga adlaw." Ug siya gibagotbutan sa mga Judio tungod sa iyang pag-ingon, "Ako mao ang tinapay nga nanaug gikan sa langit." Ug sila miingon, "Dili ba kini siya mao man si Jesus, ang kang Jose nga anak, kinsang amahan ug inahan atong nahibaloan? Naunsa ba nga nagaingon na man siya karon, `Ako nanaug gikan sa langit'?" Ug si Jesus mitubag kanila, "Ayaw na kamo pagbagutbot ngadto sa usag usa. Walay makahimo sa pag-ari kanako gawas lamang kon siya pagadanihon sa Amahan nga mao ang nagpadala kanako; ug pagabanhawon ko siya sa kaulahian nga adlaw. Diha sa mga profeta nahisulat kini nga nagaingon, `Ug sa Dios pagatudloan silang tanan.' Ang tanan nga nakadungog ug nakakat-on gikan sa Amahan magaari kanako. Dili sabton nga adunay nakakita sa Amahan gawas kaniya nga gikan sa Dios; kini siya nakakita sa Amahan. Sa pagkatinuod, sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga ang mosalig may kinabuhing dayon. Ako mao ang tinapay nga nagahatag ug kinabuhi. Ang inyong mga ginikanan nanagkaon sa mana didto sa kamingawan, ngani nangamatay sila. Ania kining tinapay nga nanaug gikan sa langit, aron ang tawo makakaon niini ug dili mamatay. Ako mao ang buhing tinapay nga nanaug gikan sa langit; bisan kinsa nga mokaon niining maong tinapay, siya mabuhi sa dayon; ug ang tinapay nga akong igahatag alang sa kinabuhi sa kalibutan mao ang akong unod." Ug ang mga Judio naglalisay tali sa ilang kaugalingon, nga nanag-ingon "Unsaon man niining tawhana sa paghatag kanato sa iyang unod aron atong kan-on?" Busa si Jesus miingon kanila, "Sa pagkatinuod, sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, gawas kon mokaon kamo sa unod sa Anak sa Tawo ug moinom sa iyang dugo, wala kamoy kinabuhi diha kaninyo. Siya nga mokaon sa akong unod ug moinom sa akong dugo may kinabuhi nga dayon, ug pagabanhawon ko siya sa kaulahian nga adlaw. Kay ang akong unod tinuod nga kalan-on ug ang akong dugo tinuod nga ilimnon. Siya nga mokaon sa akong unod ug moinom sa akong dugo magapuyo sa sulod nako, ug ako sa sulod niya. Maingon nga ang buhing Amahan nagpadala kanako, ug ako nabuhi tungod sa Amahan, maingon man usab niana, siya nga mokaon kanako mabuhi tungod kanako. Mao kini ang tinapay nga nanaug gikan sa langit, dili ingon niadtong gikaon sa inyong mga ginikanan, nga bisan pa niini nangamatay sila; Siya nga mokaon niining maong tinapay mabuhi sa dayon." Kini iyang gisulti sulod sa sinagoga, sa pagpanudlo niya didto sa Capernaum. Daghan sa iyang mga tinun-an, sa ilang pagkadungog niini, nanag-ingon, "Lisud kining sultiha; kinsa may makapatalinghug niini?" Apan sa pagkahibalo ni Jesus sulod sa iyang kaugalingon nga ang iyang mga tinun-an nanagbagutbot mahitungod niini, siya miingon kanila, "Nakapaluya ba kini kaninyo?. Nan, maunsa man kaha diay kon inyo nang makita ang Anak sa Tawo nga magasaka ngadto sa dapit diin didto siya kaniadto?. Ang nagahatag ug kinabuhi mao ang espiritu; ang unod walay kapuslanan; Ang mga pulong nga akong gisulti kaninyo-kini espiritu ug kinabuhi. Apan aduna kaninyoy wala managpanoo." Kay si Jesus nasayud man sukad sa sinugdan kinsa kadto sila nga wala mosalig, ug kinsa kadto siya nga maoy magbudhi kaniya. Ug siya miingon, "Mao man gani nga giingnan ko kamo nga walay bisan kinsa nga makaari kanako gawas kon itugot kini kaniya sa Amahan." Tapus niini daghan sa iyang mga tinun-an mitalikod ug wala na managpanglakaw uban kaniya. Ug si Jesus nangutana sa Napulog-Duha, "Buot ba usab kamong mobiya kanako?" Si Simon Pedro mitubag kaniya, "Ginoo, kang kinsa man kami moadto? Ikaw mao ang may mga pulong mahitungod sa kinabuhing dayon. Ug kami nagatoo, ug among nasinati, nga ikaw mao ang Balaan sa Dios." Si Jesus mitubag kanila, "Dili ba gipili ko man kamo, ang Napulog-Duha? Ngani ang usa kaninyo yawa." Nagpasabut siya niini mahitungod sa kang Simon Iscariote nga anak nga si Judas; kay kini siya, usa sa Napulog-Duha, mao man ang magbudhi kaniya.

/7 Ug tapus niini si Jesus misuroy sa Galilea; ug siya dili buot mosuroy sa Judea kay ang mga Judio naninguha man sa pagpatay kaniya. Ug karon nagsingabut na ang fiesta sa mga Judio, ang fiesta sa mga Payag. Ug ang iyang mga igsoong lalaki miingon kaniya, "Pumahawa ka dinhi ug umadto ka sa Judea aron ang imong mga tinun-an makakita sa mga buhat nga imong ginahimo. Kay walay tawo nga magabuhat sa tago kon mao may iyang tinguha nga ilhon siya sa dayag; Kon buhaton mo man kining mga butanga, nan, ipadayag ang imong kaugalingon ngadto sa kalibutan." Kay bisan ang iyang mga igsoon wala man mosalig kaniya. Ug si Jesus miingon kanila, "Wala pa moabut ang akong higayon, apan ang inyong higayon ania kanunay. Ang kalibutan dili makadumot kaninyo, apan kini nagadumot kanako kay gipanghimatud-an ko man kini nga dautan ang mga buhat niini. Kamo maoy umadto sa fiesta; Dili ako motungas ngadto sa fiesta, kay ang akong panahon wala pa moabut sa hingpit." Ug sa nakapamulong siya niini, siya mipabilin sa Galilea. Apan sa nangadto na sa fiesta ang iyang mga igsoon, siya usab miadto, dili pinasundayag kondili ingon nga siyasiya ra. Ug didto sa fiesta ang mga Judio nangita kaniya ug nanag-ingon, "Hain ba siya?" Ug didtoy daghang mga hohongihong sa mga tawo mahitungod kaniya; Samtang may nanag-ingon, "Siya maayong tawo," ang uban nanag-ingon, "Dili, hinonoa nagapasalaag siya sa mga tawo." Hinoon, tungod sa kahadlok nila sa mga Judio walay misulti sa dayag mahitungod kaniya. Ug sa nanungatunga na ang fiesta, si Jesus misaka sa templo ug nanudlo. Ug ang mga Judio nahibulong niini, nga nanag-ingon, "Naunsa bang may hingkat-onan man kining tawhana nga wala man unta siya makaiskuyla?" Ug si Jesus mitubag kanila, "Ang gitudlo ko dili akong kaugalingon, kondili iya sa nagpadala kanako. Kon tuyoon ni bisan kinsa ang pagbuhat sa kabubut-on sa Dios, nan, iyang mahibaloan kon ang akong gitudlo gikan ba sa Dios o nagsulti ba lamang ako sa kinaugalingon kong pagbulot-an. Bisan kinsa nga magasulti sa kinaugalingon niyang pagbulot-an nagapangita sa iyang kaugalingong kadungganan; apan bisan kinsa nga magapangita sa kadungganan sa nagpadala kaniya, siya matinuoron ug wala diha kaniya ang pagkamalimbongon. Dili ba si Moises mao man ang naghatag kaninyo sa kasugoan? Ngani wala kaninyoy nagatuman sa kasugoan; Kay nganong naninguha man lagi kamo sa pagpatay kanako?" Ug ang mga tawo mitubag, "Giyawaan ka! Kinsa bay naninguha sa pagpatay kanimo?" Si Jesus mitubag kanila, "Gihimo ko ang usa ka buhat, ug kamong tanan nahitingala niini. Si Moises naghatag kaninyo sa sirkunsisyon (dili nga gikan gayud kini kang Moises, kondili sa mga ginikanan), ug kamo mosirkunsidar ug tawo sa adlaw nga igpapahulay. Kon ang tawo sirkunsidahan man sa adlaw nga igpapahulay aron ang kasugoan ni Moises dili malapas, masuko ba diay kamo kanako tungod kay sa adlaw nga igpapahulay giayo ko ang tibuok lawas sa usa ka tawo?. Ayaw na kamo pagpanghukom pinasikad sa panagway, hinonoa pagpanghukom kamo sa matarung nga paghukom." Busa may mga tawo sa Jerusalem nga nanag-ingon, "Dili ba kining tawhana mao man ang buot unta nilang patyon?. Ug karon ania na siya ug nagsulti sa dayag, apan wala man lagi silay gikasulti batok kaniya! Sarang ba kaha nga ang mga punoan sa pagkatinuod nahibalo na nga kini siya mao ang Cristo?. Hinoon nasayud kita diin gikan kining tawhana; ug kon mahitungha na ang Cristo, walay bisan kinsa nga masayud diin siya gikan." Tungod niini, sa iyang pagpanudlo sulod sa templo, si Jesus mipahayag nga nag-ingon, "Nakaila ba diay kamo kanako, ug nasayud ba diay kamog diin ako gikan? Apan wala baya ako moanhi sa akong kinaugalingong pagbulot-an; Siya tinuod, siya nga mao ang nagpad ala kanako, ug kamo wala makaila kaniya. Ako nakaila kaniya, kay ako gikan man kaniya ug siya mao man ang nagpadala kanako." Tungod niini naninguha sila sa pagdakop kaniya, apan walay midakop kaniya kay wala pa man moabut ang iyang panahon. Apan daghan sa mga tawo ang misalig kaniya; ug sila nanag-ingon, "Kon mahitungha na ang Cristo, himoon ba kaha niya ang labaw pa ka daghang milagro kay sa nahimo niining tawhana?" Ug ang mga Fariseo nakadungog sa panon sa katawhan nga naghohongihong niini mahitungod kaniya, ug ang mga sacerdote nga punoan ug ang mga Fariseo nagpadalag mga polis sa pagdakop kaniya. Tungod niini si Jesus miingon, "Ako magapakig-uban pa kaninyo sulod sa hamubong panahon, ug unya moadto na ako kaniya nga mao ang nagpadala kanako. Kamo mangita kanako apan dili kamo makakaplag kanako; ug diin atua ako, niini dili kamo makaadto." Ug ang mga Judio nasig-ingon, ang usa sa usa, "Unsa man kahay buot niyang aadtoan, nga dili man kono kita makakaplag kaniya? Buot ba siya moadto sa mga Judio nga nanghitibulaag taliwala sa mga Gresyanhon ug manudlo sa mga Gresyanhon?. Unsa ba kahay buot niya ipasabut sa iyang pag-ingon, `Kamo mangita kanako apan dili kamo makakaplag kanako,' ug, `Diin atua ako, niini dili kamo makaadto'?" Ug unya sa katapusang adlaw, ang labing dakung adlaw sa fiesta, si Jesus mitindog ug misinggit nga nag-ingon, "Kon adunay tawong giuhaw, umari siya kanako ug uminom. Sa mosalig kanako, sumala sa giingon sa kasulatan, `Gikan sa iyang kasingkasing modagayday ang mga sapa sa tubig nga buhi.'". Ug siya nagsulti niini labut sa Espiritu nga pagadawaton sa mga misalig kaniya; kay ang Espiritu wala pa man ikahatag, sanglit niadtong tungora si Jesus wala pa man himayaa. Ug sa ilang pagkadungog niining mga pulonga, dihay pipila sa mga tawo nga nanag-ingon, "Sa pagkatinuod kini siya mao ang profeta." Ang uban nanag-ingon, "Kini siya mao ang Cristo." Apan dihay nanag-ingon, "Magagikan ba ugod sa Galilea ang Cristo?. Dili ba giingon man sa kasulatan nga ang Cristo magagikan sa kaliwatan ni David, ug gikan sa Betlehem, ang balangay diin didto si David?" Busa nahitabo ang panagkasumpaki sa mga tawo tungod kaniya. Ang uban kanila buot unta modakop kaniya, apan walay midakop kaniya. Ug unya ang mga polis namalik ngadto sa mga sacerdote nga punoan ug sa mga Fariseo nga nangutana kanila, "Nganong wala man ninyo siya dad-a dinhi?" Ang mga polis mitubag nga nanag-ingon, "Wala pa gayuy tawo nga nakasulti sama niining tawhana!". Ug ang mga Fariseo mitubag kanila, "Nagpahisalaag ba diay usab kamo?. Duna bay usa sa mga punoan o sa mga Fariseo nga misalig kaniya?. Apan kining mga tawong komon nga walay hibangkaagan sa kasugoan, sila mga tinunglo." Usa kanila nga mao si Nicodemo, nga kaniadto miduaw gani kang Jesus, nangutana kanila. "Ang atong kasugoan, mohukom ba diay kinig tawo aron silotan sa wala unay pagpatalinghug kaniya ug pagpakisayud unsa ang iyang nabuhat?" Sila mitubag kaniya, "Gikan ka ba usab diay sa Galilea? Susiha ug imong masuta nga walay mobarug nga profeta nga taga-Galilea." Ug ang matag-usa kanila mipauli sa iyang kaugalingong balay.

/8 Apan si Jesus miadto sa Bungtod sa mga Olivo. Ug sa pagkakaadlawon, siya miadto na usab sa templo; Ug ang tanang tawo nangadto kaniya, ug siya milingkod ug iyang gipanudloan sila. Ug ngadto kaniya gipanagdala sa mga escriba ug mga Fariseo ang usa ka babaye nga hing-abtan nga nanapaw; Ug ilang gipatindog siya sa taliwala. Ug miingon sila kang Jesus, "Magtutudlo, kining babayhana nadakpan diha gayud sa buhat sa pagpanapaw. Ug diha sa kasugoan, si Moises nagsugo kanato nga ang ingon kaniya kinahanglan gayud patyon pinaagi sa pagbato; Unsa may imong ikasulti mahitungod kaniya?" Kini ilang gisulti sa pagsulay kaniya aron aduna silay ikasumbong batok kaniya; Ug si Jesus mitikubo ug nagsulat sa yuta pinaagi sa iyang tudlo. Ug kay nagpadayon man gayud sila sa pagpangutana kaniya, siya mitul-id ug miingon kanila, "Kinsa kaninyo ang walay sala maoy paunahag labay kaniyag bato." Ug unya miusab siya patikubo ug mipadayon sa pagsulat sa yuta pinaagi sa iyang tudlo. Apan sa pagkadungog nila niini, sila namahawa nga nagtinagsatagsa, sugod sa labing tigulang; Ug si Jesus mao na lamang ang nahibilin uban sa babaye nga nagtindog sa iyang atubangan. Unya mitul-id si Jesus ug miingon kaniya, "Babaye, hain na sila? Wala bay mihukom kanimog silot?" Siya mitubag, "Wala, Senyor." Ug si Jesus miingon kaniya, "Dili usab ako mohukom kanimog silot; Lumakaw ka ug ayaw na pagpakasala." Ug kanila si Jesus misulti pag-usab nga nag-ingon, "Ako mao ang kahayag alang sa kalibutan; Siya nga magasunod kanako dili gayud magalakaw sa kangitngit, hinonoa magabaton siya sa kahayag nga magahatag ug kinabuhi." Ug ang mga Fariseo miingon kaniya, "Ikaw mao ang nagahimog panghimatuod bahin sa imong kaugalingon; ang imong panghimatuod maisip nga dili tinuod." Si Jesus mitubag kanila, "Bisan tuod ako mao ang naghimog panghimatuod bahin sa akong kaugalingon, ang akong panghimatuod tinuod kay nahibalo man ako kon diin ako gikan ug asa ako padulong; Apan kamo wala nahibalo kon diin ako gikan ug asa ako padulong. Kamo nagahukom pinasubay sa tawhanong paagi; apan wala ako maghukom kang bisan kinsa. Ngani kon himoon ko man ang pagpanghukom, ang akong hukom tinuod kay dili man ako rang usa ang magahukom, kondili ako ug ang Amahan nga mao ang nagpadala kanako. Nahisulat diha sa inyong kasugoan nga ang panghimatuod sa duha ka tawo pagadawaton ingon nga tinuod. Ako usa nga nagahimog panghimatuod bahin sa akong kaugalingon, ug ang Amahan nga mao ang nagpadala kanako nagahimo usab ug panghimatuod bahin kanako." Busa nangutana sila kaniya, "Hain man ang imong Amahan?" Si Jesus mitubag nga nag-ingon, "Kamo wala makaila kanako o sa akong Amahan; Kon nakaila pa kamo kanako nakaila usab unta kamo sa akong Amahan." Kining mga pulonga gisulti ni Jesus didto sa tipiganan sa mga halad, samtang nagpanudlo siya sulod sa templo; Apan walay midakop kaniya kay wala pa man moabut ang iyang panahon. Ug kanila misulti siya pag-usab nga nag-ingon, "Ako molakaw; Unya mangita kamo kanako, apan mangamatay kamo diha sa inyong pagkamakasasala; Asa ako padulong, niini dili kamo makaadto." Unya ang mga Judio nanag-ingon, "Magpatay ba kaha siya sa iyang kaugalingon, kay nag-ingon man siya, `Asa ako padulong, niini dili kamo makaadto'?" Siya miingon kanila, "Kamo taga-ubos, ako taga-itaas; Kamo tagadinhi niining kalibutana, ako dili tagadinhi niining kalibutana. Busa giingnan ko kamo nga mangamatay kamo diha sa inyong mga sala, kay mangamatay man gayud kamo diha sa inyong mga sala gawas kon motoo kamo nga ako mao siya." Ug sila nangutana kaniya, "Kinsa ka ba diay?" Si Jesus miingon kanila, "Ako mao ang gikasugilon ko na kaninyo sukad pa sa sinugdan. Daghan akog igsusulti ug ighuhukom mahitungod kaninyo; apan matinuoron siya nga mao ang nagpadala kanako, ug ang akong nadungog gikan kaniya ginapahayag ko ngadto sa kalibutan." Wala nila masabut nga siya nagsulti kanila mahitungod sa Amahan. Busa si Jesus miingon, "Sa diha nga maisa na ninyo ang Anak sa Tawo, nan, inyong mahibaloan nga ako mao siya ug nga wala akoy ginabuhat sa kinaugalingon kong pagbulot-an, hinonoa nga nagasulti ako sa ingon sumala sa gitudlo kanako sa Amahan. Ug siya nga mao ang nagpadala kanako ania uban kanako; Wala ako niya pasagdi nga mag-inusara, kay sa kanunay ginabuhat ko man ang makapahimuot kaniya." Samtang nagsulti siya niini, daghan ang misalig kaniya. Unya si Jesus miingon sa mga Judio nga misalig kaniya, "Kon pabilin kamo sa akong pulong, nan, kamo tinuod gayud nga akong mga tinun-an. Ug kamo mahibalo sa kamatuoran, ug ang kamatuoran magahatag kaninyog kagawasan." Ug sila mitubag kaniya; "Mga kaliwat baya kami ni Abraham, ug wala gayud kami maulipon ni bisan kinsa; Naunsa ba nga nakaingon ka man, `Pagahatagan kamog kagawasan'?" Ug si Jesus mitubag kanila, "Sa pagkatinuod, sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga ang tanan nga magapakasala ulipon sa sala. Ang ulipon dili magapuyo nga dayon diha sa panimalay, apan ang anak magapuyo nga dayon. Tungod niini, kon ang Anak mao ang magahatag kaninyog kagawasan, kamo mahimo gayud nga mga tawong gawas. Nasayud bitaw ako nga kamo mga kaliwat ni Abraham, ngani gitinguha ninyo ang pagpatay kanako tungod kay ang akong pulong dili man makakaplag ug luna diha kaninyo. Ako nagasulti sa nakita ko sa atubangan sa akong Amahan, ug kamo nagabuhat sa nadungog ninyo sa atubangan sa inyong kaugalingong amahan." Kaniya mitubag sila nga nanag-ingon, "Si Abraham mao ang among amahan." Si Jesus miingon kanila, "Kon mga anak pa kamo ni Abraham, magabuhat unta kamo sa gibuhat ni Abraham. Apan karon naninguha kamo sa pagpatay kanako-- sa pagpatay sa tawo nga nagsugilon kaninyo sa kamatuoran nga akong nadungog gikan sa Dios; Wala magbuhat niini si Abraham. Kamo nagabuhat sa gibuhat sa inyong kaugalingong amahan." Ug sila miingon kaniya, "Dili kami mga pinaangkan; Kami usa rag Amahan, nga mao ang Dios." Si Jesus mitubag kanila, "Kon ang Dios mao pa ang inyong Amahan, higugmaon unta ninyo ako, kay migula ug mianhi man ako gikan sa Dios; Ako wala moanhi sa akong kinaugalingong pagbulot-an, kondili siya mao ang nagpadala kanako. Nganong dili man kamo makasabut sa akong sinultihan? Tungod kay kamo dili man ugod makabati sa akong pulong. Kamo gikan sa inyong amahan nga mao ang yawa, ug ang inyong tinguha mao ang pagtagbaw sa mga pangibog sa inyong amahan; Siya maoy usa ka mamumuno sukad pa sa sinugdan, ug siya walay labut sa kamatuoran kay ang kamatuoran wala man diha kaniya; Inigpamakak niya, siya magasulti tukma sa iyang kaugalingong kinaiya, kay siya bakakon man ug mao ang amahan sa mga bakak. Apan kay nagsulti man ako sa kamatuoran, kamo dili motoo kanako. Kinsa ba kaninyoy makapamatuod nga ako nakahimog sala? Kon ako nagasulti man sa kamatuoran, nganong dili man kamo motoo kanako?. Siya nga gikan sa Dios makabati sa mga pulong sa Dios; Ang katarungan ngano nga dili kamo makabati niini mao nga kamo dili gikan sa Dios." Kaniya mitubag ang mga Judio nga nanag-ingon, "Dili ba husto kami sa among pag-ingon nga ikaw Samarianhon ug giyawaan?" Si Jesus mitubag nga nag-ingon, "Ako wala hingyawai; hinonoa ako nagapasidungog sa akong Amahan, ug kamo nagapakaulaw kanako. Ngani dili ako ang naninguha sa akong kaugalingong kadungganan; Anaay usa nga nagatinguha niini alang kanako, ug siya mao ang magahukom. Sa pagkatinuod, sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga kon adunay magatuman sa akong pulong, siya dili gayud makasinatig kamatayon." Ug ang mga Judio miingon kaniya, "Karon napiho na gayud namo nga ikaw giyawaan; Si Abraham namatay, maingon man ang mga profeta; ug unya moingon ikaw, `Kon adunay magatuman sa akong pulong, siya dili gayud makatilawg kamatayon.'. Labaw ka pa ba sa atong amahan nga si Abraham, nga namatay? Ug ang mga profeta nangamatay! Nagpakakinsa ka ba oroy?" Si Jesus mitubag nga nag-ingon, "Kon ako mao pa ang nagpasidungog sa akong kaugalingon, nan, walay hinungdan ang maong kadungganan; Ang nagapasidungog kanako mao ang akong Amahan, ang inyong giingon nga mao ang inyong Dios. Apan wala man lagi kamo makaila kaniya; ako nakaila kaniya; Kon nag-ingon pa ako nga ako wala makaila kaniya, nan, bakakon unta ako sama kaninyo; Apan ako nakaila kaniya ug nagatuman sa iyang pulong. Ang inyong amahan nga si Abraham nalipay nga siya makakita sa adlaw sa akong pag-anhi; ug siya nakakita niini ug nagsadya." Ug ang mga Judio miingon kaniya, "Wala pa man gani makalim-an ka tuig ang imong kagulangon, ug nakakita ka na kang Abraham?" Si Jesus miingon kanila, "Sa pagkatinuod, sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga sa wala pa si Abraham, mao na ako." Tungod niini namunit silag mga bato aron ilabay kaniya; Apan si Jesus mitago ug migula sa templo.

/9 Ug sa pag-agi ni Jesus, iyang nakita ang usa ka tawo nga buta sukad pa sa iyang pagkahimugso. Ug gipangutana siya sa iyang mga tinun-an nga nanag-ingon, "Rabi, kinsa may nakasala, kini bang tawhana o ang iya bang mga ginikanan, nga nahimugso man siyang buta?" Si Jesus mitubag, "Dili nga nakasala siya, o ang iyang mga ginikanan, kondili aron ang mga buhat sa Dios ikapadayag diha kaniya. Samtang adlawan pa kinahanglan magabuhat kita sa mga bulohaton niya nga mao ang nagpadala kanako; moabut ang kagabhion, nga sa maong panahon walay tawo nga makahimo sa pagtrabaho. Samtang ania ako sa kalibutan, ako mao ang kahayag alang sa kalibutan." Sa pagsulti niya niini, siya miluwa sa yuta ug nagmasa siyag lapok ginamit ang laway, ug iyang gihidhiran sa lapok ang mga mata sa buta. Ug miingon kaniya, "Lakaw, panghilam-os didto sa tubod sa Siloe" (nga ang kahulogan niini, Pinadala); Ug siya miadto ug nanghilam-os ug mibalik siya nga makakita na. Ug ang iyang mga silingan ug ang mga nakakita kaniya kaniadto ingon nga makililimos, nanag-ingon, "Dili ba kini siya mao man ang tawo nga tiglingkod sa pagpakilimos?" Dihay nanag-ingon, "Mao kini siya." Ug ang uban nanag-ingon, "Dili, hinoon moramora kinig siya." Siya miingon, "Mao ako." Ug sila miingon kaniya, "Naunsa man pagkabuka ang imong mga mata?" Siya mitubag nga nag-ingon, "Dihay tawo nga ginganlan si Jesus nga nagmasag lapok ug iyang gihidhid kini sa akong mga mata ug miingon kanako, `Lakaw ngadto sa Siloe ug panghilam-os.' Busa miadto ako ug nanghilam-os ug unya makakita na ako." Ug sila miingon kaniya, "Hain man siya karon?" Siya mitubag nga nag-ingon, "Wala ako masayud." Ug ngadto sa mga Fariseo ilang gidala ang tawo nga kaniadto buta. Ug adlaw kadto nga igpapahulay sa pagmasa ni Jesus sa lapok ug sa pagpabuka sa iyang mga mata. Ang mga Fariseo nangutana kaniya pag-usab giunsa niya pagpakakita; Ug siya miingon kanila, "Gihidhiran lagi niyag lapok ang akong mga mata, ug ako nanghilam-os, ug unya makakita na ako." Ang pipila sa mga Fariseo miingon, "Kadtong tawhana dili gikan sa Dios kay wala siya magbantay sa adlaw nga igpapahulay." Apan ang uban nanag-ingon, "Unsaon ba sa usa ka tawong makasasala ang pagpakahimog mga milagro nga sama niini?" Ug diha kanilay pagka sumpaki. Tungod niini ang tawong buta ila na usab nga gipangutana nga nanag-ingon, "Unsa may imong ikasulti mahitungod kaniya, kay gipabuka man kaha niya ang imong mga mata?" Siya miingon, "Siya profeta." Ang mga Judio wala motoo nga siya miagi pagkabuta ug nga unya makakita na, hangtud nga natawag nila ang mga ginikanan sa tawo nga makakita na. Ug nangutana sila kanila, "Inyo bang anak kining giingon ninyong nahimugso nga buta? Nan, naunsa ba nga makakita na man siya karon?" Ang iyang mga ginikanan mitubag nga nanag-ingon, "Kami nahibalo nga kini siya mao ang among anak, ug nga siya nahimugso nga buta. Apan naunsa nga makakita na man siya karon, kami wala mahibalo; ug wala usab kami mahibalo kinsa ang nagpabuka sa iyang mga mata; Pangutan-a lang siya, kay daku na man siya; Mosulti siya alang sa iyang kaugalingon." Giingon niini pagsulti sa iyang mga ginikanan tungod kay sila nahadlok sa mga Judio, kay ang mga Judio ugod nagkasabut na man nga kon adunay moingon nga si Jesus mao ang Cristo siya palagputon gikan sa sinagoga. Tungod niini ang iyang mga ginikanan nanag-ingon, "Siya daku na; pangutan-a lang siya ninyo." Ug sa ikadula gitawag nila ang tawo nga kaniadto buta ug kaniya miingon sila, "Ang Dios maoy dalayega; kami nahibalo nga kadtong tawhana maoy usa ka makasasala." Siya mitubag nga nag-ingon, "Ako wala mahibalo kon siya makasasala ba; Usa ka butang nga akong nahibaloan mao kini, nga kaniadto buta ako apan karon makakita na ako." Ug sila miingon kaniya, "Unsa may iyang gibuhat kanimo? Giunsa man niya pagpabuka ang imong mga mata?" Ug kanila mitubag siya nga nag-ingon, "Gitug-anan ko na kamo, ug wala kamo manimati; Nganong buot man kamong magpatalinghug pag-usab? Buot ba usab kamong mahimong iyang mga tinun-an?" Ug siya ilang gipasipalahan ug sulti, nga nanag-ingon, "Ikaw tinun-an niya, apan kami mga tinun-an ni Moises. Kami nasayud nga ang Dios nakigsulti kang Moises, apan bahin niining tawhana, ambut tagadiin kini siya." Ug ang tawo mitubag nga nag-ingon, "Kahibulongan gayud kini kaayo! Wala kamo masayud kon tagadiin siya, apan gipabuka niya ang akong mga mata. Nahibalo kita nga ang Dios dili manimati sa mga makasasala, apan kon ang usa ka tawo masimbahon sa Dios ug nagatuman sa iyang kabubut-on, ang Dios magapamati kaniya. Sukad sa sinugdan sa kalibutan, wala pa gayud igdungog nga dihay nakapabuka sa mga mata sa usa ka tawong nahimugso nga buta. Kon kadtong tawhana dili pa gikan sa Dios, wala unta siyay arang mahimo." Kaniya mitubag sila nga nanag-ingon, "Sa tumang kasal-anan natawo ikaw, ug unya mangahas ikaw sa pagpanudlo kanamo?" Ug siya ilang gipalagpot sa gawas. Ug si Jesus nakadungog nga siya ilang gipalagpot sa gawas, ug sa iyang pagkakita kaniya, miingon kaniya, "Mosalig ba ikaw sa Anak sa Tawo?" Siya mitubag nga nag-ingon, "Kinsa man siya, Ginoo, aron ako mosalig kaniya?" Ug si Jesus miingon kaniya, "Nakakita na ikaw kaniya, ug siya mao ang nakigsulti kanimo." Ug siya misimba kaniya. Siya miingon, "Ginoo, mosalig ako,". Ug si Jesus miingon, "Ako mianhi niining kalibutana aron sa pagpanghukom, aron kadtong mga dili makakita managpakakita, ug kadtong mga makakita mangabuta." Ug nadungog kini sa pipila sa mga Fariseo nga duol kaniya, ug sila miingon kaniya, "Mga buta ba diay usab kami?" Ug si Jesus miingon kanila, "Kon buta pa kamo, wala unta kamoy sala; apan kay nagaingon man kamo karon, `Makakita kami,' nan, nagapabilin ang inyong pagkasad-an.

/10 "Sa pagkatinuod, sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga ang tawo nga mosulod sa toril nga dili moagi sa pultahan kondili mokatkat sa laing kaagian, kana siya kawatan ug tulisan. Apan ang mosulod agi sa pultahan mao ang magbalantay sa mga karnero. Siya pagaablihan sa portero, ug ang mga karnero magapatalinghug sa iyang tingog, ug ang iyang kaugalingong mga karnero pagatawgon niya sa ngalan ug pagamandoan niya sila paingon sa gawas. Ug sa madala na niya sa gawas ang tanan nga iyang kaugalingon, siya molakaw nga magauna kanila, ug kaniya magasunod ang mga karnero, kay sila makasabut man sa iyang tingog. Apan sa lain nga magbalantay sila dili mosunod, hinonoa mokalagiw sila gikan kaniya, kay sila dili man makasabut sa tingog sa lain nga mga magbalantay." Kini gipasumbingay kanila ni Jesus, apan wala sila makasabut sa iyang gisulti kanila. Busa si Jesus miusab pag-ingon kanila, "Sa pagkatinuod, sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga ako mao ang pultahan alang sa mga karnero. Ang tanan nga nahianhi una kanako, sila mga kawatan ug mga tulisan, apan ang mga karnero wala magpatalinghug kanila. Ako mao ang pultahan; kon adunay mosulod agi kanako, siya maluwas; ug siya mosulod ug mogula ug makakaplag siyag masibsib. Ang kawatan moanha aron lamang sa pagpangawat ug pagpatay ug paglaglag; Ako mianhi aron sila makabaton ug kinabuhi, ug sa pagpakabaton niini sa madagayaon gayud. Ako mao ang maayong magbalantay sa mga karnero; Ang maayong magbalantay sa mga karnero magahalad sa iyang kinabuhi sa pagpakamatay alang sa mga karnero. Ang sinuholan lamang ug dili magbalantay sa mga karnero, ni kinsa ang mga karnero dili iyang kaugalingon, inigpakakita niya sa lobo nga magsingabut, kini siya mobiya sa mga karnero ug mokalagiw; ug sila pagatangagon sa lobo ug pagapatibulaagon. Siya mokalagiw kay siya sinuholan man lamang ug walay kahangawa alang sa mga karnero. Ako mao ang maayong magbalantay sa mga karnero; Ako nakaila sa mga ako, ug ang mga ako nakaila kanako. Maingon nga ang Amahan nakaila kanako ug ako nakaila sa Amahan; Ug igahalad ko ang akong kinabuhi sa pagpakamatay alang sa mga karnero. Ug ako adunay ubang mga karnero nga dili sakop niining torila; Kinahangian pagamandoan ko usab sila, ug sila magapatalinghug sa akong tingog; Ug usa ra unya ang panon, ug usa ang magbalantay. Ako gihigugma sa Amahan sa katarungan nga mao kini: kay ako magahalad man sa pagpakamatay sa akong kinabuhi, sa paghalad niini aron mabawi ko ra usab unya. Walay tawo nga makakuha niini gikan kanako, hinonoa ginahalad ko kini sa kinaugalingon kong pagbuot; May kagahum ako sa paghalad niini, ug may kagahum ako sa pagbawi niini; Kining maong sugo nadawat ko gikan sa akong Amahan." Ug nahitabo na usab ang pagkasumpaki sa mga Judio tungod niining mga pulonga. Daghan kanila ang nanag-ingon, "Kini siya giyawaan ug nagsalimoang; Nganong mamati man kamo kaniya?" Ang uban nanag-ingon, "Kining mga pulonga dili iya sa giyawaan; Makahimo ba ugod ang yawa sa pagpabuka sa mga mata sa buta?" Ug nahitabo nga didto sa Jerusalem gisaulog ang fiesta sa Didikasyon. Tingtugnaw kadto, ug si Jesus naglakawlakaw sulod sa templo sa portico ni Salomon. Ug unya gialirongan siya sa mga Judio ug ilang gipangutana nga nanag-ingon, "Unsa pa man kadugay ang imong pagpakulba-hinam kanamo? Kon ugaling ikaw mao man ang Cristo, nan, tug-ani kami sa laktud gayud." Ug kanila mitubag si Jesus nga nag-ingon, "Gitug-anan ko na bitaw kamo, apan wala kamo managpanoo; Ang mga buhat nga akong ginahimo sa ngalan sa akong Amahan, kini nagapamatuod mahitungod kanako. Apan kamo wala managpanoo tungod kay kamo dili man kauban sa akong mga karnero. Ang akong mga karnero nagapatalinghug sa akong tingog, ug ako nakaila kanila, ug sila nagasunod kanako. Ug ginahatagan ko silag kinabuhing dayon, ug sila dili gayud malaglag, ug walay bisan kinsa nga magaagaw kanila gikan sa akong kamot. Ang akong Amahan nga maoy naghatag kanila nganhi kanako, siya labing daku sa tanan ug walay bisan kinsa nga makahimo sa pag-agaw kanila gikan sa kamot sa Amahan. Ako ug ang Amahan usa ra." Unya ang mga Judio namunit na usab ug mga bato aron ilang ilabay kaniya sa pagpatay kaniya. Ug kanila si Jesus mitubag nga nag-ingon, "Gipakitaan ko kamog daghang mga maayong buhat gikan sa Amahan; Unsa ba niining mga buhata ang hinungdan nga tungod niini inyo akong pagabatoon?" Kaniya mitubag ang mga Judio nga nanag-ingon, "Batoon ikaw namo dili tungod sa imong pagbuhat ug maayo, kondili tungod sa pagpasipala batok sa Dios; kay ikaw nagpaka-Dios, nga tawo ka ra man unta." Ug kanila mitubag si Jesus nga nag-ingon, "Dili ba nahisulat man kini sa inyong kasugoan, `Ako nag-ingon, Mga dios kamo'?. Kon iya man ganing ginganlan ug mga dios kadtong mga gisultihan sa pulong sa Dios (ug dili arang mabungkag ang kasulatan). Ingnon ba diay ninyo ako, ang gididikar sa Amahan ug gipadala niya nganhi sa kalibutan, `Ikaw nagpasipala,' tungod lang kay nag-ingon ako, `Anak ako sa Dios'?. Kon ang akong gipamuhat dili man mga buhat sa akong Amahan, nan, ayaw kamo pagtoo kanako. Apan kon mao man kini, nan, bisan kon dili kamo motoo kanako, toohi ninyo ang mga buhat aron kamo mahibalo ug makasabut nga ang Amahan ania kanako ug ako anaa sa Amahan." Ug siya ila na usab nga gisulayan sa pagdakop, apan siya miikyas gikan sa ilang mga kamot. Ug siya miadto na usab sa tabok sa Jordan sa dapit diin didto gani si Juan nagpangbautismo pag-una, ug si Jesus nagpabilin didto. Ug daghan ang nangadto kaniya; ug sila nanag-ingon, "Si Juan walay nahimong milagro, apan tinuod ang tanang gisulti ni Juan mahitungod niining tawhana." Ug daghan ang mga misalig kang Jesus didto.

/11 Ug dihay nagmasakiton nga usa ka tawo, si Lazaro nga taga-Betania, sa balangay ni Maria ug sa iyang igsoon nga si Marta. Kini si Maria, kinsang igsoon nga si Lazaro nagmasakiton, mao kadto ang naghaplas sa Ginoo ug pahumot, ug gipahiran niya ang mga tiil niini pinaagi sa iyang mga buhok. Busa si Jesus gipasugoan sa mga magsoong babaye nga nag-ingon, "Ginoo, ang imong hinigugma nagamasakiton." Apan sa pagkadungog niini ni Jesus, siya miingon, "Kining sakita dili ikamatay, kondili alang kini sa himaya sa Dios, aron ang Anak sa Dios pagahimayaon pinaagi niini." Ug si Jesus nahigugma kang Marta ug sa iyang igsoong babaye ug kang Lazaro. Busa sa iyang pagkadungog nga nagmasakiton si Lazaro, siya mipabilin pa ug duha ka adlaw sa dapit diin didto siya. Tapus niini siya miingon sa iyang mga tinun-an, "Mangadto kita pag-usab sa Judea." Ug ang mga tinun-an miingon kaniya, "Rabi, ang mga Judio bag-o pa lang naninguha sa pagbato kanimo, ug karon moadto ka na usab didto?" Ug si Jesus mitubag nga nag-ingon, "Dili ba ang adlaw napulo man ug duha ka takna? Kon may magalakaw sa adlaw, siya dili mahipangdol kay siya magatan-aw man sa kahayag niining kalibutan. Apan kon adunay magalakaw sa gabii, siya mahipangdol kay ang kahayag wala man diha kaniya." Gisulti niya kining mga butanga, ug unya miingon siya kanila, "Ang atong higala nga si Lazaro natulog, apan moadto ako aron sa pagpukaw kaniya gikan sa paghikatulog." Ug ang mga tinun-an miingon kaniya, "Ginoo, kon siya nahikatulog, nan, mamaayo ra siya." Ang gihisgutan ni Jesus mao ang kamatayon ni Lazaro, apan sila nanagdahum nga ang iyang gipasabot mao ang pagpahulay sa kinaiya nga pagkatulog. Busa si Jesus misulti kanila sa walay lipodlipod, "Si Lazaro namatay. Ug tungod kaninyo ako nalipay nga wala ako didto aron managpanoo kamo; Apan, tana, mangadto kita kaniya." Ug si Tomas nga ginganlag Kaluha, miingon sa iyang mga masigkatinun-an, "Mangadto usab kita aron mamatay kita uban kaniya." Ug sa pag-abut ni Jesus, iyang nasuta nga si Lazaro upat na ka adlaw didto sa lubong. Ug ang Betania duol sa Jerusalem, mga tulo ka kilometro gikan niini. Ug daghan sa mga Judio ang nangadto kang Marta ug Maria sa paglipay kanila tungod sa ilang igsoon. Ug sa pagkadungog ni Maria nga si Jesus nagsingabut na, siya miadto ug misugat kaniya, samtang si Maria nagpabilin nga naglingkod sa sulod sa balay. Ug si Marta miingon kang Jesus, "Ginoo, kon dinhi pa ikaw dili unta mamatay ang akong igsoon. Hinoon nahibalo ako nga bisan karon ang tanan nga imong pangayoon sa Dios, kini igahatag kanimo sa Dios." Si Jesus miingon kaniya, "Ang imong igsoon mabanhaw." Ug si Marta mitubag kaniya, "Ako nahibalo nga siya mabanhaw sa pagpamanhaw unya sa kaulahian nga adlaw." Si Jesus miingon kaniya, "Ako mao ang pagkabanhaw ug ang kinabuhi; Ang mosalig kanako, bisan siya mamatay, mabuhi siya. Ug ang tanan nga buhi ug nagasalig kanako dili na gayud mamatay; Motoo ba ikaw niini?" Ug siya miingon kaniya, "Oo, Ginoo, ako nagatoo nga ikaw mao ang Cristo, ang Anak sa Dios, ang moanhi sa kalibutan." Ug sa nakasulti na siya niini, siya miadto ug iyang gitawag si Maria nga iyang igsoon ug sa tago gisultihan niya nga nag-ingon; "Nia ang Magtutudlo, ug gipatawag ikaw niya." Sa pagkadungog niya niini, siya midali pagtindog ug miadto kaniya. Ug si Jesus wala pa mahiabut sa balangay, kondili didto pa siya sa dapit diin gikasugat niya si Marta. Unya ang mga Judio nga didto sa balay uban kang Maria sa paglipay kaniya, sa ilang pagkakita kaniya nga midali pagtindog ug migula, misunod kaniya nga nanagdahum nga moadto siya sa lubong aron sa paghilak didto. Ug sa iyang paghiabut sa dapit diin didto si Jesus, ug iyang nakita siya, si Maria mihapa sa iyang tiilan ug miingon kaniya, "Ginoo, kon dinhi pa ikaw dili unta mamatay ang akong igsoon." Sa pagkakita ni Jesus kaniya nga naghilak, ug sa mga Judio nga nangabut uban kaniya nga nanaghilak usab, siya miluom diha sa iyang espiritu ug naguol. Ug siya nangutana kanila, "Hain ba ninyo siya ibutang?" Ug sila miingon kaniya, "Ginoo, aria ug tan-awa." Ug si Jesus mihilak. Busa ang mga Judio nanag-ingon, "Tan-awa, pagkadaku gayud sa iyang paghigugma kaniya!". Apan diha kanilay nanag-ingon, "Dili ba kini siya nga maoy nakapabuka sa mga mata sa buta, makahimo usab unta aron dili mamatay si Lazaro?" Ug si Jesus, nga miluom pag-usab, miduol sa lubong; Kini usa ka lungib nga gitabonan ug usa ka bato. Si Jesus miingon kanila, "Kuhaa ninyo ang bato." Si Marta, ang igsoon sa minatay, miingon kaniya, "Ginoo, baho na siya karon kay upat na man ka adlaw sa iyang pagkamatay." Si Jesus mitubag kaniya, "Wala ba ako mag-ingon kanimo nga kon motoo ikaw makita mo ang himaya sa Dios.?" Busa gikuha nila ang bato; Ug giyahat ni Jesus ang iyang mga mata ngadto sa kahitas-an, ug miingon siya, "Amahan, nagapasalamat ako kanimo nga gipamatian mo ako. Ako nahibalo nga ikaw mamati kanako sa kanunay, apan gipamulong ko kini tungod sa panon sa katawhan nga naga-alirong, aron sila motoo nga ikaw mao ang nagpadala kanako." Ug sa nakasulti na siya niini, siya misinggit sa makusog nga tingog nga nag-ingon, "Lazaro, gula ngari!". Ug ang namatay migula, ang iyang mga kamot ug mga tiil binugkosan ug mga bendahi, ug ang iyang nawong naputos ug panyo; Si Jesus miingon kanila, "Badbari ninyo siya, ug palakta siya." Tungod niini misalig kaniya ang daghan sa mga Judio nga nangadto uban kang Maria ug nakakita sa gibuhat ni Jesus. Apan ang pipila kanila miadto sa mga Fariseo ug ilang gisuginlan sila sa gibuhat ni Jesus. Busa ang mga sacerdote nga punoan ug ang mga Fariseo mipatigum sa Sanhedrin ug miingon, "Unsa may atong buhaton? Kay kining tawhana nagahimog daghang mga milagro. Kon pasagdan ta siya niini, ang tanan mosalig kaniya, ug unya aang mga Romanhon manganhi ug ilang laglagon ang atong balaang dapit ug ang atong nasud." Apan usa kanila, si Caifas, nga mao ang labawng sacerdote niadtong tuiga, miingon kanila, "Kamo mga walay alamag. Kamo wala gani makasabut nga maoy maayo alang kaninyo nga usa lamang ka tawo ang mamatay alang sa katawhan, ug nga dili ang tibuok nasud maoy pagalaglagon." Gisulti niya kini dili sa kinaugalingon niyang pagbulot-an, hinonoa, sanglit siya man ang labawng sacerdote niadtong tuiga, nahimo niya ang profesiya nga si Jesus mamatay alang sa nasud. Ug dili alang sa nasud lamang, kondili usab sa pagtigum aron magkahiusa ang nagakatibulaag nga mga anak sa Dios. Tungod niini, sukad niadtong adlawa ang ilang sabut mao ang pagpatay kaniya. Busa si Jesus wala na maglakawlakaw sa dayag taliwala sa mga Judio, hinonoa gikan didto miadto siya sa kayutaan duol sa awaaw, sa usa ka lungsod nga ginganlan ug Efraim, ug didto mipabilin siya uban sa mga tinun-an. Ug nagsingabut na ang Pasko sa mga Judio; ug sa wala pa kini, daghan ang nanungas gikan sa kabanikanhan ngadto sa Jerusalem aron sa pagpaputli sa ilang kaugalingon. Ug sila nangita kang Jesus ug nanag-ingon sa usa ug usa samtang nanagbarug sila didto sa templo, "Unsay inyong hunahuna? Nga dili siya moanhi sa fiesta?" Ug ang mga sacerdote nga punoan ug ang mga Fariseo nagpakanaug ug sugo nga kon adunay masayud diin si Jesus, kinahanglan pahibaloon sila aron ilang dakpon siya.

/12 Unom ka adlaw sa wala pa ang Pasko, si Jesus miabut sa Betania, diin didto si Lazaro, ang gibanhaw ni Jesus gikan sa mga patay. Ug didto gidalitan siya nilag panihapon; Si Marta mao ang nagsilbi, apan si Lazaro usa sa mga mitambong sa kan-anan uban kaniya. Ug si Maria mikuhag tunga sa kilo nga bilihong pahumot nga lunsayng nardo, ug iyang gihaplasan niini si Jesus diha sa mga tiil, ug iyang gipahiran kini sa iyang mga buhok; ug ang balay nalukop sa kaamyon sa pahumot. Apan si Judas Iscariote nga usa sa iyang mga tinun-an (nga mao gani ang magbudhi kaniya), miingon. "Ngano nga kining pahumot wala man hinoon ibaligyag tulo ka gatus ka denario, ug ang halin ihatag sa mga kabus?" Kini gisulti niya, dili tungod kay siya may kahangawa alang sa mga kabus, kondili tungod kay siya kawatan man; ug kay siya mao man ang magtitipig sa panudlanan sa kuwarta, ang igasulod niini iyang pagakapnan. Ug si Jesus miingon, "Pasagdi ninyo siya, pabuhata siya niini alang sa adlaw sa paglubong kanako. Kay ang mga kabus kanunayng anaa kaninyo, apan ako dili kanunayng ania kaninyo." Ug sa pagkasayud sa dakung panon sa mga Judio nga didto diay si Jesus, sila nangadto dili lamang tungod kaniya kondili usab aron sa pagtan-aw kang Lazaro, ang iyang gibanhaw gikan sa mga patay. Tungod niini gipanagsabutan sa mga sacerdote nga punoan ang pagpatay usab kang Lazaro. Kay tungod kaniya daghan sa mga Judio mipahilayo kanila ug misalig kang Jesus. Ug sa pagkasunod nga adlaw, ang dakung panon sa katawhan nga nangabut sa pagpamiesta, sa pagkadungog nila nga si Jesus moabut sa Jerusalem. Nanguhag mga palwa sa palmera ug nangadto sila ug gisugat siya nila nga nanagsinggit, "Hosanna!" Dalaygon ang nagaanhi sa ngalan sa Ginoo Dalaygon ang Hari sa Israel!". Ug si Jesus nakakaplag ug usa ka nating asno, ug siya mikabayo niini, sumala sa nahisulat. "Ayaw kahadlok, babayeng anak nga Sion; tan-awa, nagaanhi ang imong hari, nga nagakabayo sa nati sa asna!". Sa sinugdan ang iyang mga tinun-an wala makasabut niini; apan sa diha nga gihimaya na si Jesus, nan, nahinumdom na sila nga kini nahisulat man tuod mahitungod kaniya ug nga nahitabo, kini ngadto kaniya. Ug nanaghimog panghimatuod ang panon sa katawhan, sila nga didto uban kaniya sa iyang pagtawag kang Lazaro sa paggula gikan sa lubong ug sa pagbanhaw kaniya gikan sa mga patay. Mao man gani nga ang panon sa katawhan miadto sa pagsugat kaniya kay nakadungog man sila nga nakahimo siya sa maong milagro. Tungod niini ang mga Fariseo nasig-ingon ang usa sa usa, "Nakita ninyo nga wala na gayud kamoy arang mahimo! Tan-awa, ang tibuok kalibutan nagasunod na kaniya!". Ug dihay pipila ka mga Gresyanhon sa mga nanungas aron sa pagsimba didto sa fiesta. Kini sila miduol kang Felipe, nga taga-Betsaida sa Galilea, ug siya ilang gihangyo nga nanag-ingon, "Senyor, makigkita unta kami kang Jesus." Si Felipe miadto ug iyang gisuginlan si Andres, ug si Andres miadto uban kang Felipe ug ilang gisuginlan si Jesus. Ug si Jesus mitubag kanila, "Ang takna nahiabut na nga pagahimayaon na ang Anak sa Tawo. Sa pagkatinuod, sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga ang usa ka lugas trigo kinahanglan mahulog sa yuta ug mamatay, kay kon dili man, nan, magapabilin kini nga mag-inusara; Apan kon kini mamatay, nan, mamunga kinig daghan. Ang mahigugma sa iyang kinabuhi mawad-an hinoon niini; apan ang magadumot sa iyang kinabuhi niining kalibutana, magapatunhay niini alang sa kinabuhing dayon. Kon kinsa ang moalagad kanako, kinahanglan magasunod siya kanako; ug diin gani ako, ang akong alagad atua usab didto; Kon kinsa ang moalagad kanako, ang Amahan magapasidungog kaniya. "Ug karon naguol ang akong kalag; Ug unsa may akong igaingon? Moingon ba ako, `Amahan, luwasa ako gikan niining taknaa"? Dili, kay alang niining maong tuyo nahiabot ako niining taknaa. Amahan, pasidunggi ang imong kaugalingong ngalan." Unya miabut gikan sa langit ang usa ka tingog nga nag-ingon, "Gipasidunggan ko na kini, ug pagapasidunggan ko kini pag-usab." Ang mga tawo nga nanag-alirong nakadungog sa tingog, ug sila miingon nga kadto dalogdog; Ang uban nanag-ingon, "Dihay manolunda nga misulti kaniya." Ug si Jesus mitubag nga nag-ingon, "Kining tingoga miabut tungod kaninyo, dili tungod kanako. Ug karon mao na ang paghukom niining kalibutana, karon palagputon na ang punoan niining kalibutana. Ug ako, sa ikaisa na ako gikan sa yuta, magakabig sa tanang tawo nganhi kanako." Kini gisulti niya aron sa pagpasabut sa paagi sa kamatayon nga iyang pagakamatyan. Ug ang panon sa katawhan mitubag kaniya, "Nakadungog kami gikan sa kasugoan nga ang Cristo molungtad hangtud sa kahangturan; Busa unsaon mo man sa pagpakaingon nga kinahanglan igaisa ang Anak sa Tawo? Kinsa man kining Anak sa Tawo?" Si Jesus miingon kanila, "Ang kahayag anaa uban pa kaninyo sa hamubo nga panahon; Panglakaw kamo samtang anaa pa kaninyo ang kahayag, kay tingali unyag hiapsan kamo sa kangitngit; Siya nga magalakaw sa kangitngit dili mahibalo kon asa siya padulong. Samtang anaa pa kaninyo ang kahayag, sumalig kamo sa kahayag, aron mahimo kamong mga tawo nga may kahayag." Bisan tuod daghan ang mga milagro nga iyang nahimo sa ilang atubangan, ngani wala sila mosalig kaniya. Aron matuman ang pulong nga gisulti ni Isaias nga profeta, nga nag-ingon: Ginoo, kinsa ba ang nakatoo sa ilang nadungog gikan kanamo, ug kang kinsa ba gikapadayag ang bukton sa Ginoo?" Busa wala sila makatoo, kay si Isaias miusab man sa pagsulti nga nag-ingon. "Iyang gibutaan ang ilang mga mata ug gipagahi ang ilang kasingkasing, aron dili sila makakita pinaagi sa ilang mga mata, ni makasabut pinaagi sa ilang kasingkasing, ni managpamalik kanako aron pagaayohon ko sila." Kini gipamulong ni Isaias tungod kay nakita man niya ang himaya ni Cristo ug misulti siya mahitungod kaniya. Walay sapayan niini, bisan gani sa mga punoan, daghan kanila ang misalig kaniya, apan tungod sa mga Fariseo kini wala nila itug-an, sa kahadlok nga tingali unyag palagputon sila gikan sa sinagoga. Kay labi pa man ugod nilang gihigugma ang pagdalayeg gikan sa mga tawo kay sa pagdalayeg gikan sa Dios. Ug si Jesus misinggit ug miingon, "Siya nga mosalig kanako magasalig dili kanako kondili kaniya nga mao ang nagpadala kanako. Ug siya nga makakita kanako makakita kaniya nga mao ang nagpadala kanako. Ingon nga kahayag mianhi ako sa kalibutan aron ang tanang mosalig kanako dili na magpabilin sa kangitngit. Kon kinsa ang magapatalinghug sa akong mga sulti ug dili magatuman niini, ako dili magahukom kaniya; kay ako wala man moanhi aron sa paghukom sa kalibutan, kondili aron sa pagluwas sa kalibutan. Ang magasalikway kanako ug dili modawat sa akong mga sulti, siya adunay maghuhukom; Ang pulong nga akong gikasulti mao unya ang magahukom kaniya sa kaulahian nga adlaw. Kay ako wala magsulti sa kaugalingon kong pagbulot-an, hinonoa ang Amahan nga mao ang nagpadala kanako, siya gayud mao ang naghatag kanakog sugo kon unsa ang akong igaingon ug unsa ang akong igasulti. Ug ako nahibalo nga ang kahulogan sa iyang sugo mao ang kinabuhing dayon; Busa, bisan unsay igasulti ko, ginasulti ko kini sumala sa gisugo kanako sa Amahan."

/13 Ug sa wala pa ang fiesta sa Pasko, si Jesus nahibalo nga nahiabut na ang takna sa iyang pagbiya niining kalibutana ug pag-adto sa Amahan; Ug sanglit nahigugma man siya sa mga iya nga ania sa kalibutan, sila iyang gihigugma hangtud sa katapusan. Ug samtang nanihapon sila, sa diha nga ang pagbudhi kaniya gikapasulod na sa yawa diha sa kasingkasing ni Judas Iscariote, nga anak ni Simon. Si Jesus, sa nasayran niya nga ang tanang butang gikatugyan na sa Amahan ngadto sa iyang mga kamot, ug nga diha siya sa Dios magagikan ug nganha siya sa Dios mopadulong. Mitindog siya gikan sa kan-anan, mihukas sa iyang mga sapot ug gibaksan niyag tualya ang iyang kaugalingon. Ug naghuwad siyag tubig sa palanggana ug iyang gisugdan ang pagpanghugas sa mga tiil sa mga tinun-an ug sa pagpahid niini sa tualya nga iyang gibakus. Ug miadto siya kang Simon Pedro; ug si Pedro miingon kaniya, "Ginoo, ikaw bay mohugas sa akong mga tiil?" Si Jesus mitubag kaniya, "Sa karon dili pa ikaw makasabut niining akong gibuhat, apan unya ugaling makasabut ra ikaw." Si Pedro miingon kaniya, "Dili ako pahugas kanimo sa akong mga tiil." Si Jesus mitubag kaniya, "Kon dili ka pahugas kanako, nan, wala ikaw ing bahin kanako." Ug si Simon Pedro miingon kaniya, "Ginoo, dili lang ang mga tiil ko ra, kondili hasta ang akong mga kamot ug ang akong ulo!". Si Jesus miingon kaniya, "Ang nakaligo na dili kinahanglan manghugas pa gawas sa iyang mga tiil, hinoon mahinlo na ang iyang tibuok nga lawas; Ug kamo mga mahinlo na, apan dili hinoon kamong tanan." Kay siya nasayud man kinsa ang magabudhi kaniya; mao man gani nga miingon siya, "Dili tanan kamo mga mahinlo." Ug sa nahugasan na niya ang ilang mga tiil ug nakasul-ob na siya sa iyang mga sapot ug nahibalik sa kan-anan, siya miingon kanila, "Nakasabut ba kamo sa akong gibuhat kaninyo?. Nagatawag kamo kanako nga Magtutudlo ug Ginoo; ug husto kamo kay mao man kana ako. Ug kon ako nga inyong Ginoo ug Magtutudlo nanghugas man gani sa inyong mga tiil, nan, kamo usab kinahanglan mahinugasay sa inyong mga tiil, ang usa sa usa. Kay usa ka panig-ingnan ang akong gihatag kaninyo, aron nga kamo usab kinahanglan magabuhat sama sa akong gibuhat kaninyo. Sa pagkatinuod, sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, ang ulipon dili labaw sa iyang agalon; ni ang sinugo labaw sa nagasugo kaniya. Kon kamo mahibalo niining mga butanga, dalaygon kamo kon kini inyong buhaton. Dili hinoon tanan kaninyo ang gipahinungdan ko niini; ako nakaila sa mga tawo nga akong gipili; ngani kini mahitabo aron matuman ang kasulatan nga nag-ingon, `Gitindakan ako sa tikod sa tawo nga nagkaon uban kanako. Gipahibalo ko kini kaninyo karon, sa dili pa kini mahitabo, aron nga inigkahitabo na niini motoo kamo nga ako mao ang Cristo. Sa pagkatinuod, sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga ang magadawat kang bisan kinsa nga akong igapadala magadawat kanako; ug ang modawat kanako magadawat kaniya nga mao ang nagpadala kanako." Ug sa nakasulti na si Jesus niini, siya naguol diha sa espiritu, ug nagpanghimatuod siya nga nag-ingon, "Sa pagkatinuod, sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga usa kaninyo magabudhi kanako." Ug ang mga tinun-an nagtinan-away ang usa sa usa, nga walay katinoan kon kinsay iyang gipahinungdan niini. Usa sa iyang mga tinun-an, siya nga hinigugma ni Jesus, nagpauraray sa dughan ni Jesus. Ug si Simon Pedro misinyas kaniya ug miingon kaniya, "Tug-ani ta kinsay iyang gipahinungdan." Busa sa nagpauraray siya sa dughan ni Jesus, siya nangutana kaniya, "Ginoo, kinsa man?" Ug si Jesus mitubag, "Siya mao kadtong pagatunolan ko niining pan tapus ikatuslob ko kini sa panaksan." Ug sa gikatuslob na niya ang pan, kini iyang gitunol kang Judas nga anak ni Simon Iscariote. Sa pagkadawat ni Judas sa pan, siya gisudlan ni Satanas; Ug si Jesus miingon kaniya, "Ang imong pagabuhaton, buhata sa madali." Sa mga nanambong sa kan-anan walay bisan usa nga nahibalo nganong iyang gisulti kini kaniya. Dihay nanaghunahuna nga tungod kay si Judas mao man ang magtitipig sa panudlanan sa kuwarta, si Jesus nag-ingon kaniya, "Pagpalit sa atong kinahanglanon alang sa fiesta"; o, nga pahatagan kaniya ang mga kabus. Ug sa pagkadawat ni Judas sa pan, siya migula dihadiha; Ug kadto gabii. Ug sa paghigula na si Judas, si Jesus miingon, "Karon gikapasidunggan na ang Anak sa Tawo ug diha kaniya gikapasidunggan ang Dios. Kon ang Dios pagapasidungan diha kaniya, ang Dios magapasidungog usab kaniya diha sa iyang kaugalingon, ug magapasidungog kaniya dihadiha. Mga anak, ako ania uban pa kaninyo sulod sa hamubong panahon; Kamo mangita kanako; ug sama sa akong pag-ingon sa mga Judio, ako magaingon usab kaninyo karon, `Asa ako padulong, niini dili kamo makaadto.'. Ako magahatag kaninyog bag-ong sugo, nga kinahanglan maghigugmaay kamo ang usa sa usa maingon nga ako nahigugma kaninyo, kinahanglan maghigugmaay usab kamo ang usa sa usa. Ang tanang tawo makaila nga kamo nga tinun-an ko pinaagi niini, kon kamo maghigugmaay ang usa sa usa." Si Simon Pedro miingon kaniya, "Ginoo, asa man ikaw paingon?" Si Jesus mitubag kaniya, "Asa ako paingon dili pa ikaw makasunod kanako karon; apan makasunod ka ra unya." Si Pedro miingon kaniya, "Ginoo, nganong dili man ako makasunod kanimo karon? Ihalad ko ang akong kinabuhi sa pagpakamatay alang kanimo." Ug si Jesus mitubag kaniya, "Ihalad mo ba diay ang imong kinabuhi sa pagpakamatay alang kanako? Sa pagkatinuod, sa pagkatinuod, magaingon ako kanimo, nga ang manok dili motogaok hangtud ikalimod mo ako sa makatulo.

/14 "Kinahanglan dili magkaguol ang inyong kasingkasing; Sumalig kamo sa Dios, ug sumalig usab kamo kanako. Sa balay sa akong Amahan anaay daghang puy-anan; kon dili pa, moingon ba unta ako kaninyo nga moadto ako aron sa pag-andam ug luna lang kaninyo?. Ug sa mahiadto na ako ug makaandam na akog luna alang kaninyo, moanhi ako pag-usab ug pagadawaton ko kamo nganhi uban kanako, aron nga diin gani ako atua usab kamo. Ug kamo nakatultol na sa dalan sa akong pagaadtoan." Si Tomas miingon kaniya, "Ginoo, wala kami mahibalo kon asa ikaw paingon; busa, unsaon man namo sa pagkatultol sa dalan?" Si Jesus mitubag kaniya, "Ako mao ang dalan, ug ang kamatuoran, ug ang kinabuhi; walay bisan kinsa nga makaadto sa Amahan, gawas kon pinaagi kanako. Kon nakaila pa kamo kanako, makaila usab unta kamo sa akong Amahan; Sukad karon nakaila na kamo kaniya ug nakakita na kaniya." Ug si Felipe miingon kaniya, "Ginoo, ipakita kanamo ang Amahan, ug igo na kana kanamo." Si Jesus mitubag kaniya, "Kadugay ko nang pagkig-uban kaninyo, ug wala ka pa diay makaila kanako, Felipe? Ang nakakita kanako nakakita sa Amahan; Naunsa bang miingon man ikaw, `Ipakita kanamo ang Amahan?" Wala ka ba diay magtoo nga ako anaa sa Amahan ug nga ang Amahan ania kanako? Ang mga pulong nga akong gisulti kaninyo, wala ko isulti kini sa kinaugalingon kong pagbulot-an; hinonoa ang Amahan nga nagapuyo sa sulod nako, siya mao ang nagahimo sa iyang mga buhat. Toohi ako ninyo nga ako anaa sa Amahan ug nga ang Amahan ania kanako; o, kon dili man, toohi, ako ninyo tungod sa moong mga buhat. "Sa pagkatinuod, sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga ang mosalig kanako magahimo usab sa mga buhat nga akong ginabuhat; ug labi pa gani ka dagkung mga buhat kay niini ang iyang pagabuhaton, kay moadto man ako sa Amahan. Ug bisan unsay inyong pangayoon pinaagi sa akong ngalan, pagabuhaton ko kini, aron ang Amahan kapasidunggan diha sa Anak. Kon pinaagi sa akong ngalan mangayo kamog bisan unsa, kini akong pagabuhaton. "Kon nahigugma kamo kanako, inyong pagatumanon ang akong mga sugo. Ug ako mangamuyo sa Amahan, ug kamo iyang pagahatagan ug laing Manlalaban nga magapakig-uban kaninyo hangtud sa kahangturan. Nga mao anag Espiritu sa kamatuoran, kang kinsa ang kalibutan dili makadawat tungod kay ang kalibutan dili man makakita kaniya ni makaila kaniya; Apan kamo nakaila na kaniya, kay siya nagapuyo man uban kaninyo, ug maanha siya sa sulod ninyo. "Dili ko kamo pagabiyaan na daw mga ilo; ako mobalik ra kaninyo. Hamubo na lang ang panahon, ug unya ang kalibutan dili na makakita kanako, apan kamo makakita ra unya kanako; Tungod kay ako buhi, kamo usab mabuhi. Niadto unyang adlawa inyong masuta nga ako anaa sa akong Amahan, ug nga kamo ania kanako, ug nga ako anaa kaninyo. Ang nagabaton sa akong mga sugo ug nagatuman niini, kini siya mao ang nahigugma kanako; ug ang nahigugma kanako pagahigugmaon sa akong Amahan, ug ako mahigugma kaniya ug magapadayag sa akong kaugalingon ngadto kaniya." Si Judas (dili ang Iscariote) miingon kaniya, "Ginoo, naunsa ba nga anhi ka man kanamo magpadayag sa imong kaugalingon, ug dili hinoon ngadto sa kalibutan?" Si Jesus mitubag kaniya, "Kon kinsa ang nahigugma kanako, iyang pagabantayan ang akong pulong, ug ang akong Amahan mahigugma kaniya, ug moanha kami kaniya ug anha kamo mopuyo diha kaniya. Ang wala mahigugma kanako dili magabantay sa akong mga pulong; ug ang pulong nga inyong nadungog dili akong kaugalingon, kondili iya sa Amahan nga mao ang nagpadala kanako. "Kining mga butanga gisulti ko kaninyo samtang ania pa ako uban kaninyo. Apan ang Manlalaban, ang Espiritu Santo, nga sa akong ngalan igapadala sa Amahan, siya mao ang magatudlo kaninyo sa tanang butang, ug magapahinumdom kaninyo sa tanan nga akong gikasulti kaninyo. Kaninyo ibilin ko ang kalinaw; kaninyo ihatag ko ang akong kalinaw; Hatagan ko kamo niini dili sama sa hinatagan sa kalibutan; Kinahanglan dili magkaguol ang inyong kasingkasing, ni magtalaw. Nakadungog kamo kanako nga nag-ingon kaninyo, `Ako moadto, apan mobalik ra ako kaninyo.' Kon kamo nahigugma pa kanako, igakalipay unta ninyo nga ako moadto sa Amahan, kay ang Amahan labaw pa man kanako. Ug karon gisultihan ko kamo sa wala pa kini mahitabo, aron nga kon kini mahitabo na, managpanoo kamo. Dili na ako magdaghan pa ug sulti kaninyo, kay moabut na ang punoan niining kalibutana; Siya wala hinooy labut kanako. Apan magabuhat ako sumala sa gisugo kanako sa Amahan, aron masayud ang kalibutan nga ako nahigugma sa Amahan; Panindog kamo, manglakaw na kita.

/15 "Ako mao ang tinuod nga tanum nga parsas, ug ang akong Amahan mao ang tig-alima. Ang tanan kong sanga nga dili mamunga, kini iyang pamutlon; ug ang tanang sanga nga mamunga, kini iyang pagahinloan aron mamungag labi pang daghan. Kamo nangahinlo na tungod sa pulong nga akong gisulti kaninyo. Pabilin kamo kanako, ug pabilin ako kaninyo; Maingon nga ang sanga sa iya rang kaugalingon dili makabunga, gawas kon magapabilin kini sa tanum, sa ingon usab kamo dili makapamunga gawas kon magpabilini kamo kanako. Ako mao ang tanum nga parras, kamo mao ang mga sanga; Ang magapabilin kanako, kang kinsa magapabilin ako, mao siya ang magapamungag daghan, kay gawas kanako wala gayud kamoy arang mahimo. Ang tawo nga dili magapabilin kanako, igasalibay siya sama sa sanga ug malaya; ug ang mga sanga pamuniton ug igaitsa ngadto sa kalayo ug mangasunog sila. Kon kamo pabilin kanako, ug ang akong mga sulti pabilin kaninyo, pangayo kamog bisan unsa nga inyong gusto, ug kini pagabuhaton alang kaninyo. Ang akong Amahan mapasidunggan sa diha nga mamunga kamog daghan, ug nga sa ingon pagahimatud-an nga kamo akong mga tinun-an. Sama sa paghigugma kanako sa Amahan, ako sa ingon nahigugma kaninyo; pabilin kamo diha sa akong gugma. Kon tumanon ninyo ang akong sugo, magapabilin kamo sa akong gugma, maingon nga gituman ko ang mga sugo sa akong Amahan ug nagapabilin ako diha sa iyang gugma. Kining mga butanga gisulti ko kaninyo, aron ang akong kalipay magapabilin diha kaninyo, ug ang inyong kalipay mamahingpit. "Mao kini ang akong sugo, nga kinahanglan maghigugmaay kamo ang usa sa usa sama sa akong paghigugma kaninyo. Walay bisan kinsa nga may gugma nga labaw pa niini, nga ang usa ka tawo magahalad sa iyang kinabuhi sa pagpakamatay alang sa iyang mga higala. Kamo mga higala nako kon magatuman kamo sa akong isugo kaninyo. Dili ko na kamo nganlan nga mga ulipon, kay ang ulipon dili masayud sa ginabuhat sa iyang agalon; Apan ginganlan ko kamo nga mga higala, kay ang tanan nga nadungog ko gikan sa akong Amahan, kini gipahibalo ko man kaninyo. Kamo wala magpili kanako, hinonoa ako mao ang nagpili kaninyo ug nagtudlo kaninyo aron managpanglakaw kamo ug managpamunga, ug magalungtad ang inyong bunga; aron nga pinaagi sa akong ngalan igahatag kaninyo sa Amahan ang bisan unsang butang nga inyong pan gayoon kaniya. Ang akong sugo kaninyo mao kini, nga kinahanglan maghigugmaay kamo ang usa sa usa. "Kon ang kalibutan nagadumot man kaninyo, hibaloi nga kini nagdumot na kanako sa wala pa kini magdumot kaninyo. Kon kamo iya pa sa kalibutan, higugmaon sa kalibutan ang mga iya; Apan kay kamo dili man iya sa kalibutan, hinonoa gipili ko kamo gikan sa kalibutan, ang kalibutan nagadumot kaninyo. Hinumdumi ang pulong nga akong giingon kaninyo, `Ang ulipon dili labaw sa iyang agalon; Kon ako ilang gilutos, kamo usab ilang pagalutoson; kon ang akong pulong ilang gibantayan, ang inyo ila usab nga pagabantayan. Apan kining tanan ilang buhaton kaninyo tungod sa akong ngalan, kay sila wala man makaila kaniya nga mao ang nagpadala kanako. Kon wala pa ako mahianhi ug wala pa makasulti kanila, wala unta silay sala; apan karon wala silay ikapangulipas sa ilang sala. Ang nagadumot kanako nagadumot sa akong Amahan usab. Kon wala pa nako mahimo diha kanila ang mga buhat nga walay laing nakabuhat, wala unta silay sala; apan karon sila nakakita ug ilang gidumtan ako ug ang akong Amahan. Apan kini nahitabo aron matuman ang pulong nga nahisulat sa ilang kasugoan nga nagaingon, `Kanako nanagdumot sila nga walay naingnan. Apan inig-abut unya sa Manlalaban, ang akong igapadala kaninyo gikan sa Amahan, ang Espiritu sa kamatuoran nga magagikan sa Amahan, kini siya mao ang magahimog panghimatuod mahitungod kanako. Ug kamo usab magahimog panghimatuod, kay kamo nagpakig-uban man kanako sukad sa sinugdan.

/16 "Gisulti ko kining tanan kaninyo aron dili kamo makakaplag ug kahigayonan sa pagkahulog gikan sa pagtoo. Kamo ilang palagputon gawas sa mga sinagoga; sa pagkatinuod, ang panahon moabut na nga ang magapatay kaninyo magadahum nga nagahimo siyag masimbahong pag-alagad sa Dios. Ug kini ilang pagabuhaton tungod kay wala man sila makaila sa Amahan, ni kanako. Apan gisulti ko kining mga butanga kaninyo aron nga kon moabut na ang ilang takna, inyong mahinumduman nga gikasuginlan ko na kamo mahitungod niini. Apan karon moadto na ako sa nagpadala kanako; ngani wala kaninyoy nangutana kanako, `Asa man ikaw paingon?'. Apan tungod sa akong pagsugilon kaninyo niining mga butanga, ang inyong mga kasingkasing natugob sa kasubo. Ngani suginlan ko kamo sa tinuod, nga maayo alang kaninyo nga mopahawa ako, kay kon dili ako mopahawa ang Manlalaban dili moanha kaninyo; apan kon mopahawa ako, siya akong ipadala kaninyo. Ug inig-abut na niya, iyang pailhon ang kalibutan mahitungod sa sala ug sa pagkamatarung ug sa hukom. Mahitungod sa sala, kay sila wala man mosalig kanako. Mahitungod sa pagkamatarung, kay ako moadto man sa Amahan ug dili na kamo makakita kanako. Ug mahitungod sa hukom, kay ang punoan niining kalibutan gihukman na man. "Daghan pa akog igsusulti kaninyo, apan dili pa kamo makadaug sa pagdala niini karon. Inig-abut sa Espiritu sa kamatuoran, kini siya mao ang magatultol kaninyo ngadto sa tibuok nga kamatuoran; kay siya dili magasulti sa iyang kinaugalingong pagbulot-an, hinonoa ang iyang madungog mao ang iyang igasulti ug ang mga butang nga umalabut iyang igatug-an kaninyo. Siya magapasidungog kanako, kay siya magakuha man sa mga butang nga ania kanako ug iyang igasugilon kini kaninyo. Ang tanan nga ginahuptan sa Amahan, kini ako; mao man gani nga giingon ko nga siya magakuha sa mga butang nga ania kanako ug iyang igasugilon kini kaninyo. "Sulod sa hamubong panahon, dili na kamo makakita kanako; ug unya tapus sa hamubong panahon, makakita kamo kanako." Tungod niini, ang pipila sa iyang mga tinun-an nanag-ingon ang usa sa usa, "Unsa ba kining iyang giingon kanato, `Sulod sa hamubong panahon, dili na kamo makakita kanako; ug unya tapus sa humubong panahon, nakakita kamo kanako'; ug, `kay ako moadto man sa Amahan'?" Ug sila miingon, "Unsa man kahay iyang ipasabut nianang `hamubong panahon'? Wala kita makasabut niining iyang gisulti." Ug si Jesus nakaila nga sila buot mangutana kaniya, busa siya miingon kanila, "Mao ba kini ang inyong gipangutana sa usag usa, unsay gipasabut ko sa akong pag-ingon, `Sulod sa hamubong panahon, dili na kamo makakita kanako; ug unya tapus sa hanubong panah on, makakita kamo kanako'?. Sa pagkatinuod, sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga kamo managpanghilak ug managminatay, apan ang kalibutan magakalipay; kamo masinakit apan ang inyong kasakit mamahimong kalipay. Inigbati sa usa ka babaye, siya magaantus sa kasakit kay nahiabut na man ang iyang takna; apan sa diha nga kahimugsoan na siya sa bata, dili na siya mahinumdom sa kasakit tungod sa kalipay nga nahimugso sa kalibutan ang usa ka bata. Sa ingon niana usab, may kasakit kamo karon, apan makigkita ra ako kaninyo pag-usab, ug unya ang inyong mga kasingkasing managkalipay, ug wala unyay bisan kinsa nga magakuha sa inyong kalipay gikan kaninyo. Ug niadtong adlawa wala na kamoy ipangutana pa kanako; Sa pagkatinuod, sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga kon mangayo kamog bisan unsa gikan sa Amahan, kini igahatag niya kaninyo pinaagi sa akong ngalan. Sukad wala pa kamoy napangayo pinaagi sa akong ngalan; pangayo kamo ug magadawat kamo aron mamahingpit ang inyong kalipay. "Kining mga butanga gisulti ko kaninyo pinaagig mga sambingay; apan moabut ra ang takna nga ako dili na magasulti kaninyo pinaagi pa ug mga sambingay, kondili magasulti ako kaninyo sa yano gayud mahitungod sa Amahan. Niadtong adlawa kamo managpangayo pinaagi sa akong ngalan; ug dili ako mag-ingon kaninyo nga ako magaampo sa Amahan alang kaninyo. Kay ang Amahan gayud nahigugma kaninyo kay kamo nahigugma man kanako ug nagatoo nga ako gikan sa Amahan. Ako gikan sa Amahan ug ako mianhi sa kalibutan; usab, ako mobiya sa kalibutan ug moadto sa Amahan." Ang iyang mga tinun-an miingon kaniya, "Ah, karon nagasulti na ikaw sa yano gayud ug dili na pinaagig sambingay!. Ug nasayud na kami karon nga ikaw nahibalo diay sa tanang mga butang, ug nga ikaw dili na kinahanglan nga pangutan-on pa ni bisan kinsa; Tungod niini kami nagatoo nga ikaw gikan sa Dios." Si Jesus mitubag kanila, "Nagatoo na ba diay kamo karon?. Tan-awa, moabut ra ang takna, ug ania kini miabut na, nga kamo patibulaagon, ang tagsatagsa kaninyo ngadto sa iyang kaugalingong puloy-anan, ug biyaan ninyo ako nga mag-inusara; apan dili ako magainusara kay ang Amahan ania man uban kanako. Gisulti ko kini kaninyo aron nga dinhi kanako makabaton kamog kalinaw; Dinhi sa kalibutan aduna kamoy kagul-anan; apan sumalig kamo, gidaug ko na ang kalibutan."

/17 Ug sa nakapamulong na si Jesus niining mga sultiha, giyahat niya ang iyang mga mata ngadto sa langit ug miingon siya, "Amahan, ang takna nahiabut na; pasidunggi ang imong Anak aron aang Anak makapasidungog kanimo. Sanglit gihatagan mo man siyag kagahum ibabaw sa tanang katawhan aron sa paghatag ug kinabuhing dayon ngadto sa tanan nga imong gikatugyan kaniya. Ug ang kinabuhing dayon mao kini, ang ilang pagpakaila kanimo nga mao ang bugtong tinuod nga Dios, ug kang Jesu-Cristo nga imong pinadala. Dinhi sa yuta gipasidunggan ang buhat nga imong gitugyan kanako ko ikaw sanglit natuman ko man aron akong pagabuhataon. Ug karon, Amahan, pasidunggi ako diha uban gayud kanimo nianang kadungganan nga gihuptan ko kaniadto uban kanimo sa wala pa ang kalibutan. "Gipadayag ko ang imong ngalan ngadto sa mga tawo nga kanako imong gitugyan gikan sa kalibutan; Kini sila mga imo, apan gitugyan mo sila kanako, ug ilang gibantayan ang imong pulong. Karon nahibalo sila nga ang tanan nga imong gihatag kanako nagagikan kanimo. Kay gihatagan ko man sila sa mga sulti nga imong gihatag kanako, ug ilang gidawat kini ug nahibalo sila sa pagkatinuod nga ako gikan kanimo; ug sila nagatoo nga ikaw mao ang nagpadala kanako. Ako nangamuyo alang kanila; wala ako mangamuyo alang sa kalibutan, kondili hinoon alang kanila nga imong gikatugyan kanako, kay sila mga imo man. Ang tanan nga mga ako, imo; ug ang mga imo, ako; ug diha kanila napasidunggan ako. Ug karon dili na ako dinhi sa kalibutan, apan kini sila ania sa kalibutan, ug ako moanha na kanimo; Amahan nga balaan, bantayi sila pinaagi sa imong ngalan nga gihatag mo kanako, aron sila ma-usa maingon nga kita usa. Samtang uban pa ako kanila, gibantayan ko sila pinaagi sa imong ngalan nga gihatag mo kanako; ug gibantayan ko sila ug wala kanilay nalaglag gawas sa tawo nga pagalaglagon, aron matuman ang kasulatan. Apan karon moanha na ako kanimo, ug kining mga butanga gisulti ko dinhi sa kalibutan aron makabaton sila sa akong kalipay nga matuman diha kanila. Gihatag ko kanila ang imong pulong; ug sila gidumtan sa kalibutan kay dili man sila iya sa kalibutan, maingon nga ako dili iya sa kalibutan. Dili ako mangamuyo nga kuhaon mo sila gikan sa kalibutan, kondili hinoon nga imo unta silang ilikay gikan niadtong dautan. Sila dili iya sa kalibutan, maingon nga ako dili iya sa kalibutan. Balaana sila pinaagi sa kamatuoran; ang imong pulong mao ang kamatuoran. Maingon nga gipadala mo ako sa kalibutan, maingon man usab gipadala ko sila sa kalibutan. Ug tungod kanila nagdidikar ako sa akong kaugalingon aron sila usab tinuod nga madidikar. "Ug nangamuyo ako dili lamang alang kanila ra, kondili alang usab sa mga mosalig kanako pinaagi sa ilang pulong. Aron silang tanan ma-usa; maingon nga ikaw, Amahan, ania kanako ug ako anaa kanimo, aron sila usab maania kanato, aron ang kalibutan motoo nga ikaw mao ang nagpadala kanako. Ug gihatagan ko sila sa kadungganan nga imong gihatag kanako aron sila ma-usa, maingon nga kita usa. Ako anaa kanila ug ikaw ania kanako, aron sila mamahingpit nga usa, aron ang kalibutan moila nga ikaw mao ang nagpadala kanako ug nahigugma kanila maingon nga ikaw nahigugma kanako. Amahan, buot ko unta nga asa gani ako atua usab uban kanako sila nga imong gitugyan kanako, aron makatan-aw sila sa akong kadungganan nga imong gihatag kanako tungod kay nahigugma man ikaw kanako bisan sa wala pa ang pagkatukod sa kalibutan. O Amahan nga matarung, ang kalibutan wala makaila kanimo, apan ako nakaila kanimo; ug kini sila nakaila nga ikaw mao ang nagpadala kanako. Ug ang imong ngalan akong gipaila kanila, ug kini igapaila ko pa kanila aron ang gugma nga imong ginahuptan sa imong paghigugma kanako maanaa kanila, ug ako maanaa kanila."

/18 Ug sa nakapamulong na si Jesus niining sultiha, siya miadto uban sa iyang mga tinun-an tabok sa walog ka Kidron, diin didtoy usa ka tanaman, ug niini misulod siya ug ang iyang mga tinun-an. Ug si Judas, nga mao ang nagbudhi kaniya, nakatultol usab sa maong dapit kay sa makadaghan si Jesus adto man makigtigum uban sa iyang mga tinun-an. Unya sa nakadala na si Judas ug usa ka panon nga mga sundalo ug pipila ka mga polis gikan sa mga sacerdote nga punoan ug sa mga Fariseo, sila miadto didto nga sangkap sa mga parol ug mga sulo ug mga hinagiban. Ug si Jesus, nga nahibalo na sa tanang mahitabo kaniya, misugat ug miingon kanila, "Kinsay inyong gipangita?" Sila mitubag kaniya, "Si Jesus nga taga-Nazaret." Si Jesus miingon kanila, "Mao ako." Si Judas, nga mao ang nagbudhi kaniya, nagtindog uban kanila. Sa pag-ingon ni Jesus kanila, "Mao ako," sila misibug ug nangatumba sa yuta. Miusab siya sa pagpangutana kanila, "Kinsa bay inyong gipangita?" Ug sila mitubag, "Si Jesus nga taga-Nazaret." Si Jesus miingon kanila, "Giingnan ko na kamo nga mao ako; ug kon ako man ang inyong gipangita, nan, palakta kining mga tawhana." Kini aron matuman ang pulong nga iyang gikasulti, "Sa mga gikatugyan mo kanako, wala ako kawad-i bisag usa." Unya si Simon Pedro nga nagdalag espada, milanit niini ug iyang gitigbas ang ulipon sa labawng sacerdote, ug napalongan kini sa too niyang dalunggan; Ang ngalan sa ulipon mao si Malco. Ug si Jesus miingon kang Pedro, "Iuli sa sakob kanang imong espada; Dili ko ba diay imnon ang sulod sa kopa nga gihatag kanako sa Amahan?" Ug si Jesus gidakop sa panon sa mga sundalo ug sa ilang kapitan ug sa mga polis sa mga Judio, ug ilang gigapos siya. Ug ila unang gidala siya ngadto kang Anas, kay kini siya mao man ang ugangan ni Caifas nga mao ang labawng sacerdote niadtong tuiga. Si Caifas mao gani kadto siya ang mihatag ug tambag ngadto sa mga Judio nga maoy maayo nga usa lamang ka tawo ang mamatay alang sa katawhan. Ug si Simon Pedro minunot kang Jesus, maingon man ang lain pang usa ka tinun-an; Sanglit kining tinun-ana nailhan man sa labawng sacerdote, siya misulod uban kang Jesus ngadto sa hawanan sa tugkaran sa balay sa labawng sacerdote. Samtang si Pedro nagtindog didto sa gawas sa pultahan; Unya ang usang tinun-an nga kaila sa labawng sacerdote, miadto sa gawas ug misulti sa babaye nga maoy nagbantay sa pultahan, ug mipasulod kang Pedro. Ug ang babaye nga maoy nagbantay sa pultahan miingon kang Pedro, "Dili ka ba usab usa sa mga tinun-an niining tawhana?" Siya mitubag, "Dili baya ako." Ug ang mga ulipon ug ang mga polis nanaghaling ug kalayo sa uling kay matugnaw man ang panahon, ug sila nanagbarug ug nanagdangdang sa ilang kaugalingon; Ug si Pedro usab uban kanila, nagtindog ug nagdangdang sa iyang kaugalingon. Ug si Jesus gipangutana sa labawng sacerdote mahitungod sa iyang mga tinun-an ug sa iyang gipanudlo. Si Jesus mitubag kaniya, "Nagsulti ako nga walay lipodlipod ngadto sa kalibutan; sa kanunay nagpanudlo ako sa sulod sa mga sinagoga ug sa templo diin adto magtiguman ang tanang mga Judio; wala akoy gikasulti sa tago. Nganong mangutana pa man ikaw kanako? Pangutan-a lang ang nanagpakadungog kanako, kon unsa ang akong gisulti kanila; sila nahibalo kon unsay akong gisulti." Ug sa pag-ingon niya niini, usa sa mga polis nga nagtindog sa duol misagpa kang Jesus ug miingon kaniya, "Mao ba kanay tinubagan mo sa labawng sacerdote?" Si Jesus mitubag kaniya, "Kon dautan man ang akong gisulti, ipakita ang pagkadautan; apan kon maayo ang akong gisulti, nganong sagpaon mo man ako?" Busa gipagapos siya ni Anas ug gipadala kang Caifas, ang labawng sacerdote. Ug si Simon Pedro nagtindog ug nagdangdang sa iyang kaugalingon; Ug sila nangutana kaniya, "Dili ka ba usab usa sa iyang mga tinun-an?" Kini gilimod niya ug miingon; "Dili ako." Usa sa mga ulipon sa labawng sacerdote, nga ang paryente niini gipalongan gani ni Pedro sa dalunggan, nangutana kaniya, "Dili ba ikaw kadto ang akong nakita didto sa tanaman uban kaniya?" Kini gilimod na usab ni Pedro, ug dihadiha mitogaok ang manok. Unya ilang gidala si Jesus gikan sa balay ni Caifas ngadto sa palasyo sa gobernador; Sayo kadto sa kabuntagon; ug sila wala mosulod sa palasyo aron dili sila kahugawan, nga tungod niana makakaon ra sila sa panihapon sa Pasko. Busa si Pilato migula ngadto kanila ug miingon, "Unsa ba ang sumbong nga inyong ipasaka batok niining tawhana?" Kaniya mitubag sila nga nanag-ingon, "Kon kining tawhana dili pa mamumuhat ug dautan, wala unta namo siya itugyan kanimo." Ug si Pilato miingon kanila, "Kuhaa ninyo siya ug kamoy maghukom kaniya pinasubay sa inyong balaod." Ang mga Judio miingon kaniya, "Wala itugot kanamo sa balaod ang pagpapatayg tawo." Kini aron matuman ang pulong nga gisulti ni Jesus sa iyang pagpasabut mahitungod sa paagi sa kamatayon nga iyang pagakamatyan. Busa si Pilato misulod pag-usab sa palasyo ug iyang gitawag si Jesus ug miingon kaniya, "Ikaw ba ang Hari sa mga Judio?" Si Jesus mitubag kaniya, "Imo ra ba gayud kining pagkasultiha, o may nagtug-an ba kanimo niini mahitungod kanako?" Si Pilato mitubag, "Judio ba ugod ako? Ang imong kaugalingong nasud ug ang mga sacerdote nga punoan mao ang nagtugyan kanimo nganhi kanako; Kay unsa bay imong nabuhat?" Si Jesus mitubag, "Ang akong pagkahari dili iya niining kalibutana; Kon ang akong pagkahari iya pa niining kalibutana, nan, moaway unta ang akong mga alagad aron dili ako ikatugyan ngadto sa mga Judio; Apan ang akong pagkahari dili gikan niining kalibutan a.". Ug si Pilato miingon kaniya, "Hari ka ba diay?" Si Jesus mitubag kaniya, "Sumala sa giingon mo, ako hari; Ug alang niini ako nagpakatawo, ug alang niini mianhi ako sa kalibutan aron magapanghimatuod ako sa kamatuoran; Ang tanan sila nga iya sa kamatuoran nagapatalinghug sa akong tingog.". Si Pilato nangutana kaniya, "Kay unsa bay kamatuoran?" Apan aduna man kamoy batasan nga sa matag-Pasko kinahanglan akong buhian alang kaninyo ang usa ka buok binilanggo, buot ba kamo nga buhian ko kaninyo ang Hari sa mga Judio?" Us sila misinggit pag-usab, "Dili kanang tawhana, kondili si Barrabas!" Ug kini si Barrabas usa ka tulisan.

/19 Busa gikuha ni Pilato si Jesus ug iyang gipalatigo. Ug ang mga sundalo nanaglukong ug mga sampinit, ug kini ilang gipahaum sa iyang ulo, ug siya ilang gisul-oban ug kupo nga mapula. Ug kaniya miduol sila nga nanag-ingon, "Mabuhi ang Hari sa mga Judio!" ug unya ilang gipanagsagpa siya. Ug si Pilato migula na usab ug miingon kanila, "Tan-awa, ania gidala ko siya kaninyo sa gawas aron mahibalo kamo nga wala akoy nakitang ikasumbong batok kaniya." Ug si Jesus migula nga sinul-oban sa purongpurong nga mga sampinit ug sa kupo nga mapula; Ug si Pilato miingon kanila, "Tan-awa, ania ra ang tawo!". Sa pagkakita kaniya sa mga sacerdote nga punoan ug sa mga polis, sila misinggit nga nanag-ingon, "Ilansang mo siya sa krus! Ilansang mo siya sa krus!" Si Pilato miingon kanila, "Kuhaa ninyo siya ug kamoy maglansang kaniya sa krus, kay wala akoy nakitang i kasumbong batok kaniya.". Ang mga Judio mitubag kaniya, "Kami adunay balaod, ug sumala niining maong balaod kini siya kinahanglan pagapatyon kay siya nagpaka-Anak sa Dios." Sa pagkadungog ni Pilato niining sultiha, siya misamot sa pagkahadlok. Ug siya misulod pag-usab sa palasyo ug miingon kang Jesus, "Tagadiin ba ikaw?" Apan si Jesus wala motubag kaniya. Busa si Pilato miingon kaniya, "Dili ka motingog kanako? Wala ka ba mahibalo nga may gahum ako sa pagbuhi kanimo ug may gahum ako sa paglansang kanimo sa krus?" Si Jesus mitubag kaniya, "Wala unta ikaw ing kagahum batok kanako kon wala ka pa hatagi niini gikan sa kahitas-an; busa labaw pa kadakug sala ang nagtugyan kanako nganhi kanimo." Tungod niini si Pilato naninguha sa pagbuhi kaniya, apan ang mga Judio misinggit nga nanag-ingon, "Kon imong buhian kining tawhana, dili ka diay higala ni Cesar; Ang tanan nga magapakahari nagapakigbatok kang Cesar." Sa pagkadungog ni Pilato niining mga pulonga, iyang gidala si Jesus sa gawas ug milingkod siya sa hukmanan, sa usa ka dapit nga ginganlan ug Plataforma nga Bato, ug sa Hebreohanon, Gabata. Ug kadto adlaw sa Pangandam alang sa Pasko, sa may ikaunom ang takna; Ug siya miingon sa mga Judio, "Tan-awa, ania ang inyong Hari!". Apan sila misinggit nga nanag-ingon, "Pahawaa siya, pahawaa siya, ilansang mo siya sa krus!" Si Pilato miingon kanila, "Ilansang ko ba diay sa krus ang inyong Hari?" Ang mga sacerdote nga punoan mitubag nga nanag-ingon, "Wala kami ing hari gawas kang Cesa r.". Busa iyang gitugyan siya ngadto kanila aron ilansang sa krus. Busa ilang gikuha si Jesus, ug siya milakaw nga nagpas-an sa iyang kaugalingong krus, paingon sa dapit nga ginganlan ug dapit sa kalabera, nga sa Hebreohanon ginganlan ug Golgota. Ug didto ilang gilansang siya sa krus uban sa duha pa ka tawo, ang matag-usa sa masigkakilid, ug si Jesus sa taliwala nila. Ug si Pilato usab nagsulat ug usa ka pahibalo ug kini iyang gibutang sa ulohan sa krus; Ang pahibalo nag-ingon, "Si Jesus nga taga-Nazaret, ang Hari sa mga Judio." Daghan sa mga Judio nakabasa sa maong pahibalo kay ang dapit diin didto si Jesus ilansang sa krus, haduol ra man sa siyudad; ug kini gisulat man sa mga pinulongan nga Hebreohanon, Latin, ug Gresyanhon. Ug ang mga punoang sacerdote sa mga Judio miingon kang Pilato, "Ang isulat mo dili, `Ang Hari sa mga Judio,' kondili, `Kining tawhana nagaingon, Ako mao ang Hari sa mga Judio.'". Si Pilato mitubag, "Ang gikasulat ko na, gikasulat ko na." Ug sa gikalansang na si Jesus sa mga sundalo diha sa krus, ilang gikuha ang iyang mga bisti ug ila kining gibahin sa upat, usa alang sa matag-sundalo; Apan ang iyang kamisola walay tinahian, lunlon hinabol sukad sa taas hangtud sa ubos. Ug sila nanag-ingon ang usa sa usa, "Dili ta kini pagtabastabason, kondili ripahon ta kon kinsay makatag-iya niini." Kini aron matuman ang kasulatan nga nagaingon: Ilang gibahinbahin ang akong mga bisti alang sa ilang kaugalingon, ug ang akong sinina ilan g giripahan.". Ug mao kini ang gibuhat sa mga sundalo; Apan sa duol sa krus ni Jesus nanagtindog ang iyang inahan, ug ang babayeng igsoon sa iyang inahan, ug si Maria nga asawa ni Clopas, ug si Maria Magdalena. Ug sa pagkakita ni Jesus sa iyang inahan ug sa tinun-an nga iyang hinigugma nga nanagtindog sa duol, siya miingon sa iyang inahan, "Babaye, tan-awa ang imong anak!". Unya miingon siya sa tinun-an, "Tan-awa ang imong inahan!" Ug sukad niadtong taknaa gidawat siya sa tinun-an ngadto sa iyang kaugalingong puloy-anan. Tapus niini, sa nahibaloan ni Jesus nga ang tanan nahingpit na, siya miingon (sa pagtuman sa kasulatan), "Giuhaw ako." Ug sa duol dihay usa ka panaksan nga puno sa suka, ug ilang gibutang sa isopo ang usa ka espongha nga natuhop sa suka ug kini ilang gitunol sa iyang baba. Sa nakainom na si Jesus sa suka, siya miingon, "Tapus na." Ug siya, dinuko ang ulo, mitugyan sa iyang espiritu. Ug kay kadto adlaw man sa Pangandam, ug aron ang mga lawas dili magpabilin sa krus sa adlaw nga igpapahulay (kay kadtong adlawa nga igpapahulay daku man nga adlaw), gihangyo sa mga Judio kang Pilato nga balibalion ang mga bitiis sa mga tawong himalatyon u g ipakuha ang ilang mga lawas. Busa nangadto ang mga sundalo ug ilang gibalibali ang mga bitiis sa nahauna ug sa ikaduha nga gipanaglansang sa krus uban kaniya. Apan sa diha na sila kang Jesus, ug ilang nakita nga siya patay na, wala na lang nila balia ang iyang mga bitiis. Apan usa sa mga sundalo midughang ug bangkaw sa iyang kilid, ug gilayon dihay miagay nga dugo ug tubig. Ug siya nga nakakita niini nagahimog panghimatuod-- ang iyang panghimatuod tinuod, ug siya nahibalo nga siya nagasugilon sa tinuod-- aron kamo usab managpanoo. Kay kining mga butanga nahitabo aron matuman ang kasulatan nga nagaingon, "Walay bukog niya nga mabali." Ug usab ang laing bahin sa kasulatan nagaingon, "Ilang pagatan-awon siya nga ilang gidughang." Tapus niini si Jose nga taga Arimatea, ang tinun-an ni Jesus, apan sa tago lamang tungod sa kahadlok niya sa mga Judio, mihangyo kang Pilato nga iyang kuhaon ang lawas ni Jesus; ug siya gitugotan ni Pilato; Busa miadto siya ug gikuha niya ang iyang lawas. Ug usab si Nicodemo, siya nga kaniadto mao gani ang nakigkita kang Jesus sa takna sa kagabhion, miadto nga nagdalag mga kalim-an ka kilo nga sinakot nga mirra ug aloe. Ug ilang gikuha ang lawas ni Jesus ug gibugkosan kinig mga panapton nga lino lakip ang mga pahumot, sumala sa batasan sa mga Judio sa paglubong. Ug sa dapit diin didto siya ilansang sa krus, diha ang usa ka tanaman, ug sa tanaman diha ang usa ka bag-ong lubnganan nga wala pa gayud kalubngi. Ug tungod kay adlaw man kadto sa Pangandam sa mga Judio, ug ang lubnganan haduol ra man, ilang gipahiluna si Jesus didto.

/20 Ug sa nahaunang adlaw sa semana, si Maria Magdalena miadto sa lubnganan sayo sa kaadlawon samtang mangitngit pa, ug iyang nakita nga ang bato nakuha na gikan sa lubnganan. Busa midalagan siya ug miadto kang Simon Pedro ug sa usang tinun-an nga hinigugma ni Jesus, ug miingon kanila, "Ang Ginoo ilang gikuha gikan sa lubnganan, ug wala kami masayud kon diin siya nila ibutang." Busa si Pedro migula uban sa usang tinun-an ug nangadto sila sa lubnganan. Ang duha nanagdalagan, apan si Pedro hing-unhan sa usang tinun-an, ug kini siya unang nahiabut sa lubnganan. Ug sa pagtikubo niya aron sa paglili, iyang nakita ang mga panaptong lino nga nahimutang didto, apan wala hinoon siya mosulod. Unya miabut si Simon Pedro nga nagsunod kaniya, ug siya misulod sa lubnganan; Ug iyang nakita ang mga panaptong lino nga nahimutang didto. Ug ang panyo nga giputos sa iyang ulo wala mahiuban sa mga panaptong lino, hinonoa naglain kini nga linukot sa usa ka dapit. Ug ang usang tinun-an, ang nahaunang abut sa lubnganan, misulod usab ug nakakita ug mitoo. Kay sila ugod wala pa man gihapon makasabut sa kasulatan, nga kinahanglan mabanhaw siya gikan sa mga patay. Unya ang mga tinun-an namauli sa ilang mga puloy-anan. Apan sa gowa sa lubnganan, si Maria nagtindog nga naghilak, ug samtang naghilak siya, mitikubo siya aron sa paglili sa lubnganan. Ug didto iyang nakita ang duha ka mga manolunda nga nanagsapot ug maputi, nanaglingkod sa dapit nga nahimutangan sa lawas ni Jesus, ang usa diha sa ulohan ug ang usa diha sa tiilan. Ug sila miingon kaniya, "Babaye, nganong nagahilak ikaw?" Siya miingon kanila, "Kay ila mang gikuha ang akong Ginoo, ug wala ako masayud kon diin siya nila ibutang." Sa pagsulti niya niini, siya miliso ug nakita niya si Jesus nga nagtindog, apan wala siya mahibalo nga kadto mao si Jesus. Ug si Jesus miiingon kaniya, "Babaye, nganong nagahilak ikaw?" Kinsa may imong gipangita?" Sa pagdahum niya nga kadto mao ang magbalantay sa tanaman, si Maria miingon kaniya, "Senyor, kon ikaw man ang nagkuha kaniya, tug-ani ako diin mo siya ibutang, ug a ko siyang kuhaon.". Si Jesus miingon kaniya, "Maria." Siya milingi ug miingon kaniya sa pinulongan nga Hebreohanon, "Raboni!" (nga sa ato pa, Magtutudlo). Si Jesus miingon kaniya, "Ayaw na ako pagkupti, kay wala pa ako makasaka ngadto sa Amahan; Apan adtoa ang akong mga kaigsoonan ug suginli sila nga mosaka ako ngadto sa akong Amahan ug inyong Amahan, sa akong Dios ug inyong Dios." Ug si Maria Magdalena miadto ug ang mga tinun-an iyang gisuginlan nga nag-ingon, "Nakita ko ang Ginoo." Ug gisugilon niya nga kadtong mga butanga gisulti ni Jesus kaniya. Ug sa pagkasawomsom na niadtong adlawa, ang nahaunang adlaw sa semana, samtang tinakpan ang mga pultahan sa dapit diin didto ang mga tinun-an tungod sa kahadlok nila sa mga Judio, si Jesus mitungha ug mitindog sa ilang taliwala ug miingon kanila, "Ang kal inaw magauban kaninyo.". Ug sa nakasulti na siya niini, iyang gipakita kanila ang iyang mga kamot ug ang iyang kilid; Busa ang mga tinun-an nangalipay sa ilang pagkakita sa Ginoo. Ug si Jesus miingon kanila pag-usab, "Ang kalinaw magauban kaninyo; Maingon nga gipadala ako sa Amahan, mao man usab igapadala ko kamo." Ug sa nakasulti na siya niini, gihuypan niya sila sa iyang gininhawa ug miingon kanila, "Dawata ninyo ang Espiritu Santo. Kinsa ganing mga sala ang inyong pasayloon, kini pagapasayloon; kinsa ganing mga sala ang inyong pahawiran, kini pagahawiran." Usa sa Napulog-Duha nga mao si Tomas, nga ginganlag ang Kaluha, wala mahiuban kanila sa pagtungha ni Jesus. Busa gisuginlan siya sa ubang mga tinun-an nga nanag-ingon, "Nakita namo ang Ginoo." Apan siya miingon kanila, "Gawas kon makita ko ang inagian sa mga lansang diha sa iyang mga kamot, ug ikapasulod ko ang akong tudlo diha sa inagian sa mga lansang, ug ika pasulod ko ang akong kamot diha sa iyang kilid, dili gayud ako motoo.". Walo ka adlaw tapus niini, ang iyang mga tinun-an didto na usab sa sulod sa balay, ug si Tomas uban kanila; Ang mga pultahan tinakpan, apan si Jesus mitungha ug mitindog sa ilanmg taliwala, ug miingon, "Ang kalinaw magauban kaninyo." Ug siya miingon kang Tomas, "Ihikap dinhi ang imong tudlo, ug tan-awa ang akong mga kamot; ambi ang imong kamot ug ipasulod kini sa akong kilid; Ayaw na nianang pagkadili matinoohon, hinonoa magmatinoohon ka." Ug si Tomas miingon kaniya, "Ginoo ko ug Dios ko!". Ug si Jesus miingon kaniya, "Mitoo ba ikaw tungod kay nakita mo ako? Dalaygon kadtong wala managpakakita, ngani nanagpanoo. Ug sa atubangan sa mga tinun-an gipanghimo ni Jesus ang daghan pang ubang mga milagro nga wala mahisulat niining basahona. Apan kining ania gisulat aron motoo kamo nga si Jesus mao ang Cristo, ang Anak sa Dios, ug nga sa pagtoo makabaton kamog kinabuhi diha sa iyang ngalan.

/21 Tapus niini si Jesus nagpakita na usab sa iyang kaugalingon ngadto sa mga tinun-an didto sa Lanaw sa Tiberiades; ug siya nagpakita sa iyang kaugalingon sa ingon niini nga paagi. Didto nanagkauban sila si Simon Pedro, si Tomas nga ginganlag ang Kaluha, si Natanael nga taga-Cana sa Galilea, ang mga anak ni Zebedeo, ug ang laing duha pa sa iyang mga tinun-an. Ug si Simon Pedro miingon kanila, "Managat ako." Sila miingon kaniya, "Manguban kami kanimo." Ug nangadto sila ug nanakay sa sakayan; Apan niadtong gabhiona wala gayud silay nakuha. Ug sa nagkabuntag na, si Jesus didto nagtindog sa baybayon; apan ang mga tinun-an wala makaila nga kadto mao si Jesus. Ug si Jesus miingon kanila, "Mga anak, nakakuha ba kamog ikasula?" Sila mitubag kaniya, "Wala." Siya miingon kanila, "Itaktak ninyo ang pukot dapit sa too sa sakayan, ug aduna kamoy makuha." Busa ilang gitaktak kini, ug karon wala na sila makadaug sa pagbutad niini tungod sa kadaghan sa isda. Unya ang tinun-an nga hinigugma ni Jesus miingon kang Pedro, "Ang Ginoo kana!" Sa pagkadungog ni Simon Pedro nga ang Ginoo diay kadto, misul-ob siya sa iyang sinina, kay naghukas ra man siya, ug milukso ngadto sa tubig. Apan ang ubang mga tinun-an nangabut sakay sa bote, nanagbutad sa pukot nga napuno sa isda, kay dili man sila halayo sa mamala, mga kasiyaman ka metros lamang. Ug sa nakakawas na sila, nakita nila didto ang usa ka tapok sa mga binagang uling, nga sa ibabaw niini dihay isda nga gisugba, ug tinapay. Si Jesus miingon kanila, "Pagdala kamo diri nianang mga isda nga inyong nakuha." Busa si Simon Pedro misakay sa bote ug ngadto sa baybayon iyang gibutad ang pukot nga napuno sa dagkung mga isda, nga usa ka gatus ug kalim-an ug tulo ka buok; Ngani bisan pa sa kadaghan niini, ang pukot wala magisi. Ug si Jesus miingon kanila, "Dali, pamahaw na kamo." Ug walay nangako sa mga tinun-an sa pagpangutana, "Kinsa ka?" sanglit ila mang naila nga siya mao ang Ginoo. Si Jesus miadto ug iyang gikuha ang tinapay ug gihatag kini kanila, ug maingon man ang isda. Kini karon mao ang ikatulong pagpakita ni Jesaus sa iyang kaugalingon ngadto sa mga tinun-an tapus sa iyang pagkabanhaw gikan sa mga patay. Ug sa nakapamahaw na sila, si Jesus miingon kang Simon Pedro, "Simon, anak ni Juan, gihigugma mo ba ako labaw pa niini?" Siya mitubag kaniya, "Oo, Ginoo, nasayud ka nga gihigugma ko ikaw." Siya miingon kaniya, "Pakan-a ang akong mga nating karnero." Siya miingon kaniya sa ikaduha, "Simon, anak ni Juan, gihigugma mo ba ako?" Siya mitubag kaniya, "Oo, Ginoo, nasayud ka nga gihigugma ko ikaw." Siya miingon kaniya, "Tagda ang akong mga karnero." Ug siya miingon kaniya sa ikatulo, "Simon, anak ni Juan, gihigugma mo ba ako?" Ug gikasubo ni Pedro ang iyang pag-ingon kaniya sa ikatulo, "Gihigugma mo ba ako?" Ug siya miingon kaniya, "Ginoo, nasayud ikaw sa tanan; nasayud ka nga gihigugma ko ikaw." Si Jesus miingon kaniya, "Pakan-a ang akong mga karnero. Sa pagkatinuod, sa pagkatinuod, magaingon ako kanimo, nga sa batan-on ka pa, ikaw ra ang magbakus sa imong kaugalingon ug ikaw ra ang magbuot sa pagsuroysuroy bisan diin sumala sa imong gusto; Apan inigkatigulang mo na, pagatuy-oron mo ang imong mga kamot ug lain ang magabakus kanimo ug magadala kanimo sa dapit nga dili mo gustong adtoan.". (Giingon niya kini aron sa pagpaila sa kamatayon nga pinaagi niini pagapasidunggan ni Pedro ang Dios.) Ug tapus siya makasulti niini, siya miingon kaniya, "Sumunod ka kanako." Si Pedro milingi ug iyang nakita nga nagsunod kanila ang tinun-an nga hinigugma ni Jesus, siya nga sa panihapon nagpauraray gani sa dughan ni Jesus ug miingon kaniya, "Ginoo, kinsa ba ang magabudhi kanimo?" Sa pagkakita ni Pedro kaniya, siya miingon kang Jesus, "Ginoo, siya diay, maunsa man?" Si Jesus mitubag kaniya, "Pananglitan maoy akong pagbuot nga magapabilin siya hangtud sa akong pag-anhi, unsa may imong labut? Sumunod ka lang kanako!". Tungod niini nahisangyaw ang taho diha sa mga kaigsoonan nga kono kining tinun-ana dili gayud mamatay; Apan si Jesus wala mag-ingon kaniya nga kadto siya dili mamatay, kondili, "Pananglitan maoy akong pagbuot nga magapabilin siya hangtud sa akong pag-anhi , unsa may imong labut?" Kini mao ang tinun-an nga nagahimog panghimatuod mahitungod niining mga butanga, ug mao siya ang nagsulat niining mga butanga; ug nasayud kami nga tinuod ang iyang panghimatuod. Ug daghan pa usab ang ubang mga butang nga gibuhat ni Jesus; Kon sulaton pa ang matag-usa niini, maoy akong paghunahuna nga bisan pa ang kalibutan dili gayud paigo nga kasudlan sa mga basahon nga masulat.