1

1 Kattu gafagafu, hinnian/asan ngin ya Uvovug, en hinnian ya Uvovug kan y Afu Dios, en ya Uvovug, Dios. 2 Hinnian iggina kan y Afu Dios kattu gafagafu. 3 Ngammin ya ganagannud, naparatu megafu kan iggina, en awan vulvua/pulus naparatu nu awan iggina. 4 Hinnian ya angat kan iggina, en yaw nga angat ya Zilag ya totolay. 5 Ya Zilag, mangnawag kan ya kokopan/kallap, en mari inaffut ya kokopan iggina. 6 Hinnian tolay nga binon y Afu Dios nga mangngahan kan Juan. 7 Nabon iggina nga mamakurug, tase pakurruan na ya me-annung kan ya Zilag, tase awayya na nga mangurug ngammin ya totolay megafu kan y Juan. 8 Bakkan kan iggina ya Zilag, nu azzi nabon iggina tase pakurruan na ya me-annung kan ya Zilag. 9 Ya kurug nga Zilag, minang kan ya mundo tase nawahan na ngammin ya totolay. 10 Naddian iggina kan ya mundo, en naparatu ya mundo megafu kan iggina, ngam ya totolay kan ya mundo, mari ra ammu nu innia iggina. 11 Minang iggina kan ya lugar na, ngam ya totolay na, mari ra inalawat iggina. 12 Ngam ngammin ya nangalawat kan iggina nga nangurug kan ya ngahan na, iniddannan na ira kan paka-awayya nga mabbalin kan anak y Afu Dios. 13 Ne-anak da, mari megafu kan ya ginafu ra ira, onu megafu kan ya ikayat ya baggi ya tolay, onu megafu kan ya ikayat ya lalaki, nu azzi megafu kan y Afu Dios. 14 Ya Uvovug, nabbalin kan tolay en nakipaddian kan ya totolay kan ya utun lusak. Nasingan mi ya kekapalat na, ya kekapalat ya isissa nga Anak nga naggafu kan y Dios Ama, en napannu iggina kan allak en kakurruan/kinakurug. 15 Pinakurug y Juan nu innia iggina nga kunna nga nangikukkullet, "Iggina ya kinahik kan ikayu kattu kinahik nga hinnian tumunud kan yakan nga mas atanang ya kekuentan na annek/ngam kan yakan, gafu ta dana hinnian iggina kalliek nga ne-anak." 16 Makalawat tera ngammin kan bendision megafu kan ya allak en kakurruan nga hinnian kan iggina. 17 Neddan ya dorob kan y Moises, en nedawawa na kan ya totolay, ngam nappasingan ya allak en ya kakurruan megafu kan y Jesu Cristo. 18 Awan vulvua nakasingan kan y Afu Dios. Ya isissa laman nga Anak nga hinnian kan ya bikat y Dios Ama, iggina ya nangipakanawag kan iggina. 19 Ya panakallan ira kan ya Judio ira kan Jerusalem, nabbon da kan papari en Levita ira nga umang mamovut kan y Juan nu innia iggina. Yaw ya netabbag na kan ira. 20 Mari na nelimad ya kurug, nu azzi kunna nga nangipakanawag, "Bakkan kan yakan ya Cristo." 21 Kunda peba nga namovut kan iggina, "Innia ka gafen? Ikaw kazze/pano y Elias?" Kunna nga siminabbag, "Bakkan kan yakan." Kunda peba nga namovut, "Ikaw kazze ya Profeta?" Kunna nga siminabbag, "Awan" 22 Kunda nga namovut gafen manin kan iggina, "Innia ka? Kayan mu kan ikami tase hinnian itabbag mi kan ya nabbon ira kan ikami. Hanna ya makahim nga me-annung kan ikaw?" 23 Kunna nga siminabbag, "Yakan ya ngaral nga mangikukkullet kan ya disierto, 'Tunungan nu ya dalanan y Afu.' " Kunna tian ya neturak y Isaias nga profeta kattun. 24 Ya Fariseo ira ya nabbon kan ira. 25 Kunda nga namovut manin kan iggina, "Nu bakkan kan ikaw ya Cristo onu y Elias onu ya Profeta, ka-am gafen ta mamawtiso ka?" 26 Kunna y Juan nga siminabbag, "Mamawtiso nak kan totolay kan danum. Hinnian aggatadag kan ya paddaratanan/pallaratanan nu nga mari nu ammu nu innia iggina. 27 Iggina ya tumunud kan yakan nga marik mepangngat nga mangubbad/mamukkad kan ya galut ya sandallia na." 28 Nesimmu ira yan kan ya babalay ya Betania kan ya tangapingit ya Kayan/Wangag Jordan nga namabbawtisowan y Juan. 29 Kan kamatarukan na, nasingan na y Jesus nga mappanget kan iggina, en kunna nga nakkahi kan ya totolay, "Innan nu, diu, iggina ya Kordero y Afu Dios nga mangazza kan ya liwaliwat ya totolay kan ya mundo. 30 Iggina ya kinahik kan ikayu kattu kungku, 'Hinnian tumunud kan yakan nga mas atanang ya kekuentan na annek kan yakan, gafu ta dana hinnian iggina kalliek nga ne-anak.' 31 Kattun, marik ammu nu innia ya Cristo, ngam yaw ya gafu na kan nabon nak nga mamawtiso kan danum, tase mepakammu nu innia iggina kan ya totolay kan ya nasion ya Israel." 32 Kunna peba y Juan nga namakurug me-annung kan iggina, "Nasingan ku ya Espiritu Santo nga megitta kan paloma nga naggafu kan langit nga nappagapagukab nga neppa/nassippa kan iggina, en mediu nabayag ya nepaddian na kan iggina. 33 Kallie na yan, marik ammu nga iggina ya Cristo, ngam y Afu Dios nga nabbon kan yakan nga mamawtiso kan totolay kan danum, kinahi na nga ya masingan ku nga peppan ya Espiritu Santo nga mediu mabayag nga maddian kan iggina, iggina ya mamawtiso kan totolay kan ya Espiritu Santo. 34 Nasingan ku, en pinakurug ku nga iggina ya Anak y Afu Dios." 35 Kan kamatarukan na, hinnian manin y Juan nga aggatadag kannay en dua kan ya disipulo na ira. 36 Nasingan na y Jesus nga mattalebad, en kunna nga nakkahi, "Innan nu, diu, iggina ya Kordero y Afu Dios." 37 Kattu nagina ya dua nga disipulo na ya kinahi na, siminunud da kan y Jesus. 38 Nallipay iggina, en nasingan na ira nga tumunutunud kan iggina, en kunna nga namovut, "Hanna ya gakkad nu?" Kunda nga siminabbag, "Rabbi (ya kebalinan na, Mestru), be tiaw ya paddianan mu?" 39 Kunna nga siminabbag, "Mevulun kayu kan yakan tase innan nu." Nevulun da, en nasingan da ya paddianan na, en nakipaddian da kan iggina kan yan nga algaw. Nesimmu yan kan magga-alas kuatro kan giram. 40 Y Andres nga wahi y Simon Pedro, isa iggina kan ya dua nga nakagina kan y Juan en nevulun kan y Jesus. 41 Ya unna nga kiningngua na, sinaful na y Simon nga wahi na, en kattu natafulan na, kunna nga nakkahi, "Nasimmuan mi ya Mesias." (Ya kebalittaggan na kan Griego, "Cristo.") 42 Ne-angay na iggina kan y Jesus. Kattu nasingan y Jesus iggina, kunna nga nakkahi, "Ikaw y Simon nga anak y Juan. Mangahanan ka kan Cefas." (Ya kebalittaggan na kan Griego, "Pedro") 43 Kan kamatarukan na, zinisidi y Jesus ya umang kan ya probinsia ya Galilea. Nasimmuan na ya isa nga tolay nga mangngahan kan Felipe, en kunna nga nakkahi kan iggina, "Mevulun ka kan yakan." 44 Y Felipe, taga babalay ya Betsaida nga babalay pay y Andres en y Pedro. 45 Nadafung y Felipe y Natanael, en kunna nga nakkahi, "Nasimmuan mi ya tolay nga nepeturak y Afu Dios nga neturak y Moises kan ya dorob na nga bonan na, en nepeturak na peba nga neturak ya profeta ira. Iggina y Jesus nga taga Nazaret nga anak y Jose." 46 Kunna y Natanael nga namovut, "Hinnian kazze napia nga taga Nazaret?" Kunna y Felipe nga siminabbag, "Angka innan." 47 Kattu nasingan y Jesus y Natanael nga umaranni kan iggina, kunna nga nakkahi kan me-annung kan iggina, "Innan nu, isa iggina nga kurug nga Israelita nga awan nga laddud/busid kan iggina." 48 Kunna y Natanael nga namovut, "Annianna/Kunnasi/Manna ya pakakammum kan yakan?" Kunna y Jesus nga siminabbag, "Kallie y Felipe nga nangarut kan ikaw, nasingan ta ka kattu kasan mu kan ya gannung ya kayu nga igos." 49 Kunna nga nakkahi y Natanael, "Mestru, ikaw ya Anak y Afu Dios. Ikaw ya Patul ya nasion ya Israel." 50 Kunna y Jesus nga siminabbag, "Mangurug ka kazze megafu laman ta kinahik kan ikaw nga nasingan ta ka kattu kasan mu peba kan ya gannung ya kayu nga igos? Hinnian mas mekapakkapalat ira annek kan yan nga masingan mu nattaruk." 51 Kunna peba nga nakkahi, "Kurukurug ya kayan ku kan ikayu, masingan nu nga aggavukat ya langit, en umutu-utun ya anghel ira kannay en gumukugukab da nga umang kan yakan nga Anak Tolay."

2

1 Kan ya mekatallu nga algaw, hinnian/asan boda kan ya poblasion ya Cana kan ya probinsia ya Galilea. Hinnian ya ina y Jesus kannay. 2 Nembitan pay y Jesus en ya disipulo na ira. 3 Kattu nofutan da kan daggat vunga ubas nga naporay, kunna ya ina y Jesus nga nakkahi kan iggina, "Nofutan dan kan daggat vunga ubas nga naporay." 4 Kunna y Jesus nga nakkahi, "Babay, hanna ya partek kan ya pavvuruvurungan mu?" 5 Kunna ya ina na nga nakkahi kan ya serbidor ira, "Kuan nu ya hanna laman nga kayan na kan ikayu." 6 Hinnian annam nga batu nga angang kannian tase kuan da ya ugali ra kan ya relihion ya Judio ira kannia abbaggu ra kan ya gi-iman da kallie ra nga mangan. Ya kada isa, malluwan kan appat addet kan annam nga lata. 7 Kunna y Jesus nga nakkahi kan ya serbidor ira, "Pannuan nu ya angang ira kan danum." Sangaw, pinannapannu ra. 8 Kunna manin nga nakkahi kan ira, "Sangaw, mangalak kayun, en iyangay nu kan ya panakallan kan ya boda." Sangaw, nangiyangay ra. 9 Nabbalin ya danum kan daggat vunga ubas nga naporay. Sininsiman ya panakallan nga mari na ammu ya naggafanan na, ngam ammu ya serbidor ira nga nangalak kan ya danum. Sangaw, nepakkul na ya nobio, 10 en kunna nga nakkahi, "Kustumbre ya innia laman nga ponnan da nga itunnad ya napia nga daggat, en so nu aru ya nenum ya totolay ngin, itunnad da ya mari kuru napia. Ngam ikaw, nereserbam ya napia addet kan sangaw." 11 Yan nga kiningngua y Jesus kan ya babalay ya Cana kan ya probinsia ya Galilea, yan ya unu-unna nga milagro nga nangipasingannan na kan ya pakapangngua na, en nangurug ya disipulo na ira kan iggina. 12 Kabalin na yan, minang y Jesus, ya wawwahi na nga lallaki, ya ina na en ya disipulo na ira kan ya poblasion ya Capernaum, en naddian da kannay kan pia nga algaw. 13 Aranni ngin ya fiesta ya Judio ira nga nangahanan kan Fiesta ya Nepattalebad. Sangaw, minang da Jesus kan ya siudad ya Jerusalem. 14 Kan ya lalantaran ya templo, nadatangngan na ya minallaku ira kan baka, karneru en paloma, en ya minannali ira kan kuartu nga aggatuttud kannay. 15 Kattu nasingan na ira yan, nangngua iggina kan latigu nga lubid, en pinatavvar/pinatabbraw na ngammin ira yan nga totolay en ya karneru en baka ira. Kinubalig na ya gillamesan ya minannali ira kan kuartu, en newartak na ya kuartu ra. 16 Kunna nga nakkahi kan ya minallaku ira kan paloma, "Ipanaw nu ira yaw kanniaw. Mari nu pabbalinan ya balay y Amak kan pallakuan!" 17 Nerandamman ya disipulo na ira ya neturak kan ya Sagrado nga Turak, "O Dios, ya angngidduk ku kan ya balem, kuenta ufutan nak." 18 Sangaw, ya panakallan ira kan ya Judio ira, kunda nga namovut, "Hanna ya milagro nga mepasingan mu nga hinnian paka-awayyam nga nangngua kan ira yan?" 19 Y Jesus, kunna nga siminabbag, "Darallan nu yaw nga Templo, en uli patadaggan ku kan tallu algaw." 20 Ya Judio ira, kunda nga nakkahi, "Appattafulu se annam nga rahun ya nekapatadag na yaw nga templo, en ikaw sangaw, patadaggan mu kazze/pano kan tallu algaw laman?" 21 Ngam mismu ya baggi na, yan ya Templo nga ikayat na nga kayan kanniaw. 22 Gaggafen, kattu nagginnolay iggina, nerandamman ya disipulo na ira nga kinahi na yan, en kinurug da ya Sagrado nga Turak en ya kinahi na. 23 Kannia kasan y Jesus kan Jerusalem kan ya tiempo ya fiesta nga nangahanan kan Nepattalebad, napakaru ya nangurug kan iggina kannia nepakasingan da kan ya milagro ira nga kinikkingngua na. 24 Ngam mari nammakatalak y Jesus kan ira, gafu ta ammu na ya katakatolay ra ngammin, 25 en mari na mawag kan hinnian mangipakammu kan ya me-annung kan totolay gafu ta iggina mismu, ammu na ya hinnian kan ya ginnonotan ya totolay.

3

1 Hinnian/Asan tolay nga mangngahan kan Nicodemo nga isa kan ya panakallan ira kan ya Judio ira en miembro kan ya grupo ya Fariseo ira. 2 Kan isa nga gabi, minang iggina kan y Jesus, en kunna nga nakkahi, "Rabbi, ammu mi nga mestru ka nga binon y Afu Dios, on, gafu ta awan nga makakua kan ya milagro ira nga kukukuan mu nu awan y Afu Dios kan iggina." 3 Kunna y Jesus nga siminabbag, "Kurukurug ya kayan ku kan ikaw, ya innia laman nga tolay, nu mari na uli me-anak, mari na masingan ya pappatulan y Afu Dios." 4 Kunna y Nicodemo nga namovut, "Annianna/Kunnasi/Manna gafen ya uli ke-anak ya innia laman nga tolay nu manakam ngin? Awayya na kazze/pano nga uli tumallung kan ya tatanakan ya ina na en uli me-anak?" 5 Kunna y Jesus nga siminabbag, "Kurukurug ya kayan ku kan ikaw, ya innia laman nga tolay, nu mari na me-anak kan danum en Espiritu, mari na makatallung kan ya pappatulan y Afu Dios. 6 Ya me-anak nga maggafu kan tolay, tolay pe laman, en ya me-anak nga maggafu kan ya Espiritu, espiritu pe laman. 7 Marim gafen malagat kan ya kinahik kan ikaw nga mawag kan uli ka nga me-anak. 8 Mangin kan maski kanna be tiaw nga panginan na, en maginam ya aggangin na, ngam marim ammu ya paggafanan na onu ya angayan na. Kunna tian pay ya kada tolay nga me-anak nga maggafu kan ya Espiritu." 9 Kunna y Nicodemo nga namovut, "Annianna ya kesimmu na ira yan?" 10 Kunna y Jesus nga nakkahi, "Mestru ka kan ya ya Israelita ira, en marim kazze mantindian ira yaw? 11 Kurukurug ya kayan ku kan ikaw, kayan mi ya ammu mi, en pakurruan mi ya nasingan mi, ngam mari nu mamba kurruan ya pamakurug mi. 12 Mari nu mamba kurruan ya kinahik kan ikayu nga me-annung kan ya ganagannud kan ya utun lusak. Annianna gafen ya angngurug nu, nu kayan ku kan ikayu ya me-annung kan ya ganagannud kan langit? 13 Awan nga minutun kan langit nu azzi yakan laman nga Anak Tolay nga guminukab nga naggafu kan langit. 14 Kattu hinnian y Moises en ya Israelita ira kan ya disierto, netullu na nga nebesin kan poste ya sinan ziriyan nga pinanday na. Kunna tian pay, mawag kan metullu nak nga Anak Tolay 15 tase ngammin ya mangurug kan yakan, matolay ra kan awan na nga panda." 16 Megafu kan ya dakal nga ayat y Afu Dios kan ya totolay kan ya mundo, neddan na ya isissa nga Anak na, tase ngammin ya mangurug ira kan iggina, mari ra makastigo, nu azzi matolay ra kan awan na nga panda. 17 On, gafu ta binon y Afu Dios ya Anak na kan ya utun lusak, mari na tase panunutan na ya totolay, nu azzi tase mapalliad da megafu kan iggina. 18 Mari mapanunutan ya innia laman nga mangurug kan iggina, ngam ya innia laman nga mari mangurug, napanunutan ngin gafu ta mari na nangurug kan ya ngahan ya isissa nga Anak y Afu Dios. 19 En yaw ya kapanunut da, minang ya Zilag kan ya mundo, ngam mas ayatan ya totolay ya kokopan/kallap annek/ngam kan ya nawag gafu ta narakat/napot ya kukukuan da. 20 On, gafu ta, ya innia laman nga maka-angngua kan narakat/napot, ikalussaw na ya nawag, en mari na umang kan ya nawag tase mari masingan ya kukukuan na. 21 Ngam ya innia laman nga maka-angngua kan ya me-annung kan ya kurug, umang iggina kan ya nawag tase masingan ya kukukuan na nga nakua ra segun kan ya uray y Afu Dios. 22 Kabalin na, minang y Jesus en ya disipulo na ira kan ya probinsia ya Judea, en mediu nannayun da nga naddian kannay nga namabbawtiso. 23 Hinnian y Juan kan Enon nga aranni kan ya babalay ya Salim. Gafu ta hinnian dakal nga danum kannay, namabbawtiso iggina, en minang ya totolay kan iggina, en binawtisowan na ira. 24 Gafu ta mari na peba nekarsel, awayya na nga namawtiso. 25 Hinnian sangaw naddiriskusionan ya disipulo ira y Juan en ya isa nga Judio kan me-annung kan ya kapakarenu ra nga negagangay kan ya relihion da. 26 Sangaw, minang da kan y Juan, en kunda nga nakkahi, "Mestru, tu tolay nga minang kan ikaw kattu hinnian ka peba kan ya tangapingit ya Kayan/Wangag Jordan nga pinakurug mu, mamabbawtiso iggina, en umang ngammin ya totolay kan iggina." 27 Kunna y Juan nga siminabbag, "Awan nga tanakkuan nga malawat ya innia laman nga tolay nu azzi ya iddan y Afu Dios kan iggina. 28 Ikayu mismu ya makapakurug nga kinahik nga bakkan kan yakan ya Cristo, nu azzi binon nak y Afu Dios nga monna annek kan iggina. 29 Ya nobio, para kan iggina ya nobia, en ya kofun ya nobio nga aggatadag nga aggataron nga maggina kan iggina, nelot/nafulotan ya payayat na nu magina na ya ngaral ya nobio nga lumabbet. Kunna tian pay gafen, nelot ya payayat ku. 30 Mawag kan mabbalin kan mas dakal ya kekuentan na, ngam mas gumissang/gumissut nga gumissang ya kekuentan ku." 31 Ya naggafu kan utun, iggina ya katanangan kan ngammin. Ya innia laman nga tolay nga maggafu kan ya mundo, nemundowan ya katakatolay na, en nemundowan ya aggergo na. Ya naggafu kan langit, iggina ya kadakallan kan ngammin. 32 Pakurruan na ya nasingan na en nagina na, ngam awan nga mangurug kan ya kayan na. 33 Ya innia laman nga mangurug kan ya kayan na, umanahut nga kurug ya kinahi y Afu Dios. 34 Ya binon y Afu Dios, kayan na ya ipakahi y Afu Dios, gafu ta ya Espiritu Santo nga iddan y Afu Dios kan iggina, mari magukugukud ya angngiddan na kan iggina. 35 Ayatan y Dios Ama ya Anak na, en neddan na kan iggina ya paka-awayya na kan ngammin. 36 Ya innia laman nga mangurug kan ya Anak y Afu Dios, hinnian angat na nga awan na nga panda. Ngam ya innia laman nga mari mangurug kan ya Anak na, awan kan iggina yan nga angat, nu azzi mannanayun ya lussaw y Afu Dios kan iggina.

4

1 Sangaw, nammuan y Jesus nga nagina ya Fariseo ira nga mas aru ya malak na nga mabbalin kan disipulo na nga bawtisowan na annek/ngam kan ya malak y Juan, 2 ngam kakurruan/kakkurug na, bakkan kan iggina ya namawtiso nu azzi ya disipulo na ira. 3 Pinanawan da Jesus gafen ya probinsia ya Judea tase manoli ra kan ya probinsia ya Galilea. 4 Mawag kan dalanan da ya probinsia ya Samaria. 5 Nakakaddet da kan ya koman nga neperensia y Jacob kattun kan y Jose nga anak na nga aranni kan ya poblasion nga nangahanan kan Sicar kan Samaria. 6 Hinnian/Asan peba laman kannay ya poso y Jacob kattun. Nanuttud y Jesus kan ya bikat ya poso gafu ta nabannag iggina megafu kan ya nepannaladalan na gafu ta tangnga algaw ngin. 7 Sangaw, napanaw ya disipulo na ira nga minang kan ya poblasion nga manggatang kan kanan da. Sangaw, hinnian Samaritana nga minang nattahu kan ya poso. Y Jesus, kunna nga nakkiddaw kan iggina, "Makiyenum nak pay." 9 Mari makkapikipikat/makkakakkanggak ya Judio ira en ya Samaritano ira. Gaggafen, ya Samaritana, kunna nga nakkahi kan y Jesus, "Ikaw, Judio ka, en yakan, Samaritana nak. Ka-am gafen ta makiyenum ka kan yakan?" 10 Y Jesus, kunna nga nakkahi, "Nu ammum zinan ya regalu y Afu Dios en nu innia ya makiyenum kan ikaw, kiniddom zinan kan iggina, en iniddannan na ka zinan kan danum nga mangiddan kan angat." 11 Ya babay, kunna nga nakkahi, "Mestru, awan mu mamba nga pattahu, en adalam yaw nga poso. Kanna be tiaw gafen ya pangalakan mu kan yan nga danum nga mangiddan kan angat? 12 Y Jacob nga ginafu tera ya nangiddan kan yaw nga poso kan ikami, en mismu iggina en ya anak na ira en ya aya-ayam na, mininum da kanniaw. Mas atanang kazze/pano ya kekuentan mu annek kan iggina?" 13 Y Jesus, kunna nga nakkahi, "Ngammin ya minum kan yaw nga danum, uli mawwaw. 14 Ngam ya innia laman nga minum kan ya danum nga iddan ku, mari na vulvua/pulus mawwaw ngin, ngam ya danum nga iddan ku kan iggina, kan ya unag na, mabbalin kan annit/annip nga mattavvug nga mangiddan kan angat nga awan na nga panda." 15 Ya babay, kunna nga nakkahi, "Mestru, iddan mu kan yakan yan nga danum, tase marik mawwaw ngin onu manotoli kanniaw nga mattahu." 16 Y Jesus, kunna nga nakkahi, "Angka akkulan ya atawam, en angkayu kanniaw." 17 Ya babay, kunna nga nakkahi, "Awan nga atawak." Y Jesus, kunna nga nakkahi, "Fustu ya kinahim nga awan mu nga atawa, 18 gafu ta lima ngin ya nappasa nga atawam, en ya kitaddem kan sangaw, mari nu peba nakkasal. Kurug ya kinahim." 19 Ya babay, kunna nga nakkahi, "Mestru, masingan ku nga profeta ka. 20 Naddayarayaw ya ginafu mi ira kan y Afu Dios kan yaw nga bakulud, ngam ikayu nga Judio, kayan nu mamba nga Jerusalem ya mepangngat nga paddayarayawan ya totolay kan y Afu Dios." 21 Y Jesus, kunna nga nakkahi, "Babay, mangurug ka kan yakan. Lumabbet nattaruk ya tiempo nga mari na kan yaw nga bakulud onu kan Jerusalem laman ya paddayarayawan ya totolay kan y Dios Ama. 22 Ikayu nga Samaritano, mari nu kuru ammu y Afu Dios nga dayarayawan nu. Ikami nga Judio, ammu mi ya dayarayawan mi, gafu ta ya kapalliad, maggafu kan ya Judio ira. 23 "Ngam lumabbet ya tiempo nga, ya kurug nga maddayarayaw ira kan y Dios Ama, dayarayawan da iggina kan espiritu en kakurruan, en luminabbet ngin yan nga tiempo. Kunna tian ya klase totolay nga ikayat y Dios Ama nga maddayarayaw kan iggina. 24 Y Afu Dios, Espiritu, en ya maddayarayaw ira kan iggina, mawag kan maddayarayaw ra kan espiritu en kakurruan." 25 Ya babay, kunna nga nakkahi, "Ammuk nga lumabbet ya Mesias, iggina ya makahi nga Cristo. So nu lumabbet iggina, ipakammu na ngammin ya ganagannud kan ittera." 26 Y Jesus, kunna nga nakkahi, "Yakan mismu nga makiergo kan ikaw." 27 Sangaw, nakalabbet ya disipulo na ira kan iggina, en nappabbaw ra gafu ta makiergo iggina kan babay, ngam awan kan ira nga namovut, "Hanna ya ikayat mu?" onu, "Ka-am ta makiergo ka kan iggina?" 28 Sangaw, napanaw ya babay en pinanawan na ya angang na; nanoli iggina kan ya poblasion, en kunna nga nakkahi kan ya totolay, 29 "Angkayu innan ya tolay nga nakkahi kan yakan kan ngammin nga kinikkingnguak. Iggina pano ya Cristo?" 30 Sangaw, pinanawan da ya poblasion tase umang da innan y Jesus. 31 Ya disipulo na ira, kunda nga nangikiddaw kan iggina, "Mestru, mangan ka be laman ngin." 32 Kunna nga nakkahi, "Hinnian kanan ku nga mari nu ammu." 33 Ya disipulo na ira, kunda nga nakkaporovut, "Hinnian kazze nangiyangay kan kanan na?" 34 Y Jesus, kunna nga nakkahi, "Ya kuenta kanan ku, yan ya ammarulot ku kan ya uray ya nabbon kan yakan en ya annumpal ku kan ya ipakua na kan yakan. 35 Kayan nu mamba nga kabalin ya appat nga vulan, tiempo apit. Ngam kayan ku kan ikayu, innan nu ya mula ira kan ya koman ira, nataggatan ngin en mepangngat nga mapit ngin. 36 Ya isa nga mangapit, matandanan, en mangapit iggina kan vunga nga meddannan kan angat nga awan na nga panda. Ya mangiwarak en ya mangapit, maggindan da nga maggaragarassia. 37 Kurug ya akkayanan, 'Mammula ya isa, en tanakkuan ya mangapit.' 38 Binon ta kayu nga mangapit kan ya mari nu nabbannahan. Tanakkuan ya nabbannag ira, en ikayu ya mangapit kan ya nabbannahan da." 39 Aru ya Samaritano nga naddian kan yan nga poblasion nga nangurug kan y Jesus megafu kan ya kinahi tu babay nga kunna, "Kinahi na kan yakan ngammin ya kinikkingnguak." 40 Sangaw, minang ya Samaritano ira kan y Jesus, en nekiddaw ra kan iggina nga makipaddian iggina kan ira, en nakipaddian da Jesus kan ira kan dua nga algaw. 41 Mas minaru peba ya nangurug kan iggina gafu ta nagina ra ya kinahakahi na. 42 Kunda nga nakkahi kan ya babay, "Mangurug kamin gafu ta nagina mi mismu ya kinahi na, mari na megafu kan ya kinahim laman, en nammuan mi nga kurug nga iggina ya mamalliad kan ya totolay kan ya mundo." 43 Kabalin ya dua nga algaw, napanaw ra Jesus kannay, en minang da kan ya probinsia ya Galilea. 44 Kinahi na mismu nga ya isa nga profeta, mari na mekakua kan ya mismu lugar na. 45 Hinnian totolay nga taga Galilea nga dana minang kan ya fiesta ya Judio ira nga nangahanan kan Nepattalebad kan ya siudad ya Jerusalem, en nasingan da ya kinikkingngua y Jesus kannay. Inalaba ra gafen ira Jesus kan napia kattu nakakaddet da kan ya lugar da. 46 Minang da manin kan ya poblasion ya Cana kan Galilea. Kan yan nga lugar, hinnian danum nga pinabbalin na kan daggat vunga ubas nga naporay. Hinnian ofisial kan ya gubiernu nga matakit ya anak na kan ya babalay ya Capernaum. 47 Kattu nagina na nga bahu napanaw y Jesus kan Judea en nakalabbet iggina kan Galilea, minang na nga nekiddaw kan iggina nga umang na pammapian ya anak na nga kekkemmatay ngin. 48 Y Jesus, kunna nga nakkahi kan iggina, "Fera laman nu mari nu makasingan kan milagro en mekapakkapalat ira, mari nu vulvua mangurug kan yakan." 49 Ya ofisial, kunna nga nakkahi, "Mestru, kazzen ta mevulun ka kan yakan kallie na nga matay ya anak ku." 50 Y Jesus, kunna nga nakkahi, "Lumabbet kan; mammapia ya anak mun." Kinurug ya ofisial ya kinahi y Jesus kan iggina, en luminabbet ngin. 51 Kannia kasan na peba laman kan ya dalan, zinafung ya kohung na ira iggina, en kinahi ra kan iggina nga nammapia ngin ya anak na. 52 Pinovutan na kan ira ya orat nga nepammapia na. Kunda nga nakkahi, "Kattu kabi kan ala una kan giram, nemmang ya kulikug na." 53 Nerandamman ya ama ya abbing nga kan nay nga orat, kinahi y Jesus kan iggina nga mammapia ngin ya anak na, en nangurug iggina en ngammin ya kabbalay na. 54 Yaw ya mekaddua nga milagro nga kiningngua y Jesus kabalin ya nepaggafu na kan Judea en luminabbet iggina kan Galilea.

5

1 Kabalin na yan, minang da Jesus kan ya siudad ya Jerusalem kan ya isa nga fiesta ya Judio ira. 2 Kan ya lahuman na yan nga siudad, hinnian/asan danum nga nangahanan kan Betsata kan ya perergo Hebreo nga aranni kan ya trangka nga kepatallungan ya karneru ira. Hinnian lima nga alliruman kan ya pallehut ya danum. 3 Aru ya mattulag, vulaw, pilay, en paralitiko nga agga-idda kan ira yan nga alliruman. 4 Talattaronan da ya agguyu ya danum gafu ta, nu dudduma/karruan, hinnian anghel y Afu Dios nga mazzittag nga mangguyu kan ya danum. Ya unna nga nassappung kan ya danum kabalin ya nepagguyu na, nammapia, maski hanna ya tulahan na. 5 Hinnian pay isa nga tolay kannay nga mattulag kan tallufulu se walu kan dahun ngin. 6 Nasingan y Jesus iggina nga agga-idda kannay, en ammu na nga nabayag ngin ya nepattulag na. Sangaw, kunna nga namovut kan iggina, "Ikayat mu kazze/pano ya mammapia?" 7 Ya mattulag, kunna nga nakkahi, "Mestru, awan nga mangikkua/mangippay kan yakan kan ya danum nu magguyu, ngam kannia assappung ku, magunnan nak." 8 Y Jesus, kunna nga nakkahi, "Manadag ka, akkatan mu ya aggiddan mu, en manalan kan." 9 Insigida nammapia, inakkat na ya aggiddan na, en nanalan ngin. Nesimmu yan kan ya algaw nga angngilinan ya Judio ira. 10 Sangaw, ya panakallan ira kan ya Judio ira, kunda nga nakkahi kan ya tolay nga napammapia, "Angngilinan tera yaw nga algaw, en megamma nga akkatan mu ya aggiddan mu kan yaw nga algaw." 11 Kunna nga siminabbag, "Ya nappammapia kan yakan, iggina ya nakkahi kan akkatan ku ya aggiddan ku en manalan nak kun." 12 Kunda nga namovut, "Innia yan nga tolay nga nakkahi kan ikaw nga kuan mu yan?" 13 Ngam ya tolay nga napammapia, mari na ammu nu innia ya nappammapia kan iggina, gafu ta aru ya totolay kannay, en awan kannay y Jesus ngin. 14 Mari nabbayag, nasimmuan y Jesus iggina kan ya lalantaran ya templo. Kunna nga nakkahi, "Innan mu, nammapia kan. Marim malliwat ngin tase awan nga mas narakat/napot nga mesimmu kan ikaw." 15 Sangaw, minang nepadumug ya tolay kan ya panakallan ira kan ya Judio ira nga y Jesus ya nappammapia kan iggina. 16 Yaw ya gafu na kan pinaraparakat ya panakallan ira kan ya Judio ira y Jesus, gafu ta kiningngua na yan kan ya algaw nga angngilinan da. 17 Ngam y Jesus, kunna nga siminabbag, "Addet kan sangaw, makataratrabahu peba y Amak, en yakan pay." 18 Megafu kan yan nga kinahi y Jesus, mas negatak/negatab ya panakallan ira kan ya Judio ira iggina nga nanafataful da kan kegafanan ya ammatay ra kan iggina, mari laman kan megafu kan ya zi na nepammulun kan ya reglamento ra nga me-annung kan ya angngilinan da, nu azzi megafu pay kannia nepakkahi na nga Ama na mismu y Afu Dios, en kannia nepakkahi na kan yan, kuenta negitta na iggina pe laman kan y Afu Dios. 19 Sangaw, kunna nga nakkahi manin y Jesus kan ira, "Kurukurug ya kayan ku kan ikayu, awan vulvua/pulus makua ya Anak nga maggafu kan iggina pe laman, nu azzi kuan na laman ya nasingan na nga kuan ya Ama na. On, gafu ta, ya hanna laman nga kukukuan ya Ama, kunna tian pay ya kukukuan ya Anak. 20 On, gafu ta ayatan ya Ama ya Anak, en ipasingan na kan iggina ngammin ya kuan na, en mas peba kan ira yaw ya ipasingan na kan iggina, tase makkapalat kayu. 21 On, gafu ta, nu annianna/kunnasi/manna ya ammaginnolay ya Ama kan ya nakkakatay ira, en ya angngiddan na kan ira kan angat, kunna tian pay ya angngiddan ya Anak kan angat kan ya ikayat na nga iddannan. 22 Awan nga panunutan ya Ama, gafu ta neddan nan kan ya Anak ngammin ya paka-awayya na nga mamanunut, 23 tase ikakua ngammin ya totolay ya Anak kan kagitta ya angngikakua ra kan ya Ama. Ya innia laman nga mari mangikakua kan ya Anak, mari na pay ikakua ya Ama nga nabbon kan iggina. 24 "Kurukurug ya kayan ku kan ikayu, ya innia laman nga maggina kan ya kayan ku en mangurug kan ya nabbon kan yakan, hinnian angat na nga awan na nga panda. Awan ngin nga kapanunut na, gafu ta awan nga paka-awayya ya patay kan igginan, ngam hinnian kan iggina ya angat nga awan na nga panda. 25 Kurukurug ya kayan ku kan ikayu, lumabbet ya tiempo, en hinnian ngin, nga magina ya nakkakatay ira ya ngaral ya Anak y Afu Dios, en ya maggina ira, matolay ra. 26 Kayan ku yaw gafu ta, ya Ama ya paggafanan ya angat, en iniddannan na ya Anak pay nga iggina pay ya paggafanan ya angat. 27 Iniddannan na iggina peba kan paka-awayya nga mamanunut gafu ta Anak Tolay iggina. 28 Mari nu pakkapalat yaw: lumabbet nattaruk ya tiempo nga magina ngammin ya hinnian kan ya gillivunan da ya ngaral na, 29 en mallalawan da. Ira nay nga naka-angngua kan napia, magginnolay ra tase matolay ra kan awan na nga panda, ngam ira nay nga naka-angngua kan narakat, magginnolay ra tase makastigo ra. 30 Awan vulvua makuak nga uru-urek pe laman. Mamanunut nak segun kan ya kayan y Afu Dios kan yakan, en natunung ya ammanunut ku gafu ta marik vulunan ya urek pe laman nu azzi ya uray ya nabbon kan yakan." nu Innia y Jesus 31 "Nu yakan laman ya mamakurug kan me-annung kan yakan, mari nu mamba ikuenta kan kurug ya pamakurug nga kayan ku. 32 Hinnian tanakkuan nga mamakurug kan me-annung kan yakan, en ammuk nga kurug ya pamakurug na kan me-annung kan yakan. 33 Nabbon kayu kan totolay nga namovut kan y Juan nga Minabbawtiso, en nepakammu na ya kurug. 34 Kinahik yan tase mapalliad kayu, mari megafu ta mawag ku kan hinnian tolay nga mamakurug nu innia nak. 35 Negitta y Juan kan allamparan nga gumangagangat en mangnawag, en ikayat nu ya mayayat kan ya nawag na kan ababba nga tiempo. 36 Ngam hinnian pamakurug nga me-annung kan yakan nga mas nasikan annek/ngam kan ya pamakurug na. Ya kukukuan ku nga ipakapakua ya Ama nga balinan ku, ira yan ya pamakurug nga iggina ya nabbon kan yakan. 37 Ya Ama nga nabbon kan yakan, iggina ya mamakurug pe laman kan me-annung kan yakan. Mari nu vulvua nagina ya ngaral na onu nasingan ya ittiura na. 38 Mari maddian ya ergo na kan ya ginnonotan nu, gafu ta mari nu mamba kurruan ya binon na. 39 Giligilammuan nu mamba ya Sagrado nga Turak gafu ta abbattan nu nga iggina yan ya pakatafulan nu kan angat nga awan na nga panda, en iggina yan balalaman ya mamakurug kan me-annung kan yakan. 40 Ngam ne-ammari nu ya umang kan yakan. Nu angkayu, meddannan kayu kan yan nga angat. 41 "Marik mataful ya angngikakua ya totolay kan yakan. 42 Ngam ammuk ya katakatolay nu, en ammuk peba nga awan kan ya giffutuan nu ya ayat nu kan y Afu Dios. 43 Minang nak kan ya utun lusak megafu kan ya paka-awayya ya Ama, en mari rak mamba alawatan. Nu hinnian tanakkuan nga umang kan ikayu megafu kan ya paka-awayya na pe laman, alawatan nu iggina mamba. 44 Ikayat nu ya angngikakua ya kakavulun nu kan ikayu, ngam mari nu mamba tafulan ya kekakua nga maggafu kan ya isissa nga Afu Dios. Annianna ya angngurug nu kan yakan gafen? 45 Mari nu abbattan nga yakan nattaruk ya mangakusa kan ikayu kan ya atubang ya Ama. Y Moises nga innanaman nu, iggina ya mangakusa kan ikayu nattaruk. 46 Nu firmi nga nangurug kayu kan y Moises, nangurug kayu pay zinan kan yakan, gafu ta natturak iggina kan me-annung kan yakan. 47 Ngam gafu ta mari nu nangurug kan ya neturak na, annianna gafen ya angngurug nu kan ya kayan ku?"

6

1 Kabalin na ira yan, naddakit da Jesus kan ya tangapingit ya dakal nga danum ya Galilea nga nangahanan ya danum pay kan Tiberias. 2 Napakaru ya totolay nga guminanat kan iggina nga minang kannay pay gafu ta dana nasingan da ya milagro ira nga kinikkingngua na kan ya makkatakit ira. 3 Naggadang y Jesus en ya disipulo na ira kan ya bakulud, en nanuttud da kannay. 4 Mappanget ngin ya fiesta ya Judio ira nga nangahanan kan Nepattalebad. 5 Nallipay y Jesus, en nasingan na nga napakaru ya totolay nga umang kan iggina. Kunna nga namovut gafen kan y Felipe nga isa kan ya disipulo na ira, "Kanna be tiaw ya panggatangan tera kan pan nga makalannat nga mepakan kan ira yan nga totolay?" 6 Pamurban na yan kan y Felipe, gafu ta dana ammu na mismu ngin ya pappangetan na nga kuan. 7 Y Felipe, kunna nga siminabbag, "Ya tandan ya isa nga tolay nga mattrabahu kan duangatut nga algaw, kurang nga megatang kan pan nga mepakan maski bissang/bissut laman kan ya kada isa." 8 Y Andres nga isa kan ya disipulo na ira nga wahi y Simon Pedro, kunna nga nakkahi kan y Jesus, 9 "Hinnian/Asan balabbagitolay kanniaw nga nabbalun kan lima nga pan en dua nga manangat/isira. Ngam hanna gafen ya serbi na ira yan kan ya karu ya totolay?" 10 Y Jesus, kunna nga nakkahi, "Pattutturan nu ya totolay." Kakaddattan mamba yan nga lugar. Nanuttud gafen ya lallaki nga mallimarivu. 11 Sangaw, inalak y Jesus ya pan ira, nappabalat iggina kan y Afu Dios, en nepetaned/nepe-antet na kan ya totolay nga gittutturan. Kunna tian pay ya kiningngua na kan ya manangat. Nangan da addet zi nabattug da. 12 Kattu nabalin da nga nangan, kunna nga nakkahi kan ya disipulo na ira, "Pagampattan/Ampattan nu ya vuna tase awan nga madaral." 13 Pinagampat da gafen, en mafulu se dua nga basket ya napannu kan ya vuna ra nga nangan. 14 Sangaw, kattu nasingan ya totolay yaw nga milagro nga kiningngua na, kunda nga nakkahi, "Kakurruan na, iggina bitu ya Profeta nga netabba y Afu Dios nga bonan na kan ya utun lusak." 15 Kattu nammuan y Jesus nga pappangetan ya totolay nga umang alakan iggina tase fersan da nga pabbalinan kan patul da, pinanawan na ira en naggadang iggina manin nga nesissa kan ya bakulud. 16 Kattu maggabi ngin, naddahut ya disipulo na ira kan ya dappit ya dakal nga danum ya Galilea. 17 Nattakay ra kan barangay tase maddakit da nga umang kan Capernaum kan ya tangapingit ya dakal nga danum. Gabi ngin, en mari peba nakakaddet y Jesus kan ira. 18 Sangaw, namegafu nga nangin kan nasikan, en nappalapalung. 19 Kattu nakatawatawan/nakatagatagguan da kan mallima onu mannam nga kilometro, nasingan da y Jesus nga manalan kan ya utun danum nga umaranni kan ya barangay, en nakatalaw ra. 20 Kunna nga nakkahi, "Yakan yaw. Mari nu mattalaw." 21 Nayayat da nga namatakay kan iggina, en nerame ra nakakaddet kan ya lugar nga angayan da. 22 Kan kamatarukan na, ya totolay nga nattalan/nabbattang kan ya tangapingit ya dakal nga danum ya Galilea, nerandamman da nga kan giram kallie na yan, nasingan da nga isissa laman ya barangay, en mari nakipattakay y Jesus kan ya disipulo na ira, nu azzi ya disipulo na ira laman ya nattakay nga napanaw. 23 Hinnian barangay ira nga naggafu kan ya poblasion ya Tiberias nga naffundu kan aranni kan ya lugar nga nanganan ya totolay kan ya pan kabalin ya nepappabalat y Afu Jesus. 24 Kattu nasingan ya totolay nga awan y Jesus en ya disipulo na ira kannay, nattakay ra kan ya barangay ira, en naddakit da nga minang kan ya poblasion ya Capernaum tase umang da tafulan iggina. 25 Kattu natafulan da iggina kan ya tangapingit ya dakal nga danum, kunda nga namovut, "Mestru, kannia ya nepaddakit mu kanniaw?" 26 Y Jesus, kunna nga siminabbag, "Kurukurug ya kayan ku kan ikayu, tafatafulan dak mamba gafu ta nangan kayu kan pan en nabattug kayu, mari megafu ta nantindian nu ya kebalinan ya milagro ira nga kiningnguak. 27 Mari nu mabbannabannag nga manaful kan makan nga madaral, nu azzi makan nga mannanayun nga mangiddan kan angat nga awan na nga panda. Yaw ya makan nga iddan ya Anak Tolay kan ikayu, gafu ta iggina ya iniddannan y Afu Dios kan paka-awayya." 28 Kunda gafen nga namovut kan iggina, "Hanna ya kanakanayun nga kuan mi tase makua mi ya ikayat y Afu Dios?" 29 Y Jesus, kunna nga siminabbag, "Yaw ya ikayat y Afu Dios, kurruan nu ya binon na." 30 Kunda nga namovut, "Hanna ya milagro nga kuan mu, tase masingan mi en awayya mi nga kurruan ikaw? Hanna ya makuam? 31 Ya ginafu tera ira, nanganangan da kan manna kattu naddian da kan ya disierto. On, gafu ta kunna tiaw ya neturak kan ya Sagrado nga Turak, 'Iniddannan y Moises ira kan pan nga naggafu kan langit.' " 32 Y Jesus, kunna nga nakkahi, "Kurukurug ya kayan ku kan ikayu, bakkan kan y Moises ya nangiddan kan ira kan yan nga pan nga naggafu kan langit, nu azzi y Amak ya mangiddan kan ikayu kan ya kurug nga pan nga maggafu kan langit. 33 On, gafu ta, ya pan nga iddan y Afu Dios, yan ya nazzittag nga naggafu kan langit nga mangiddan kan angat kan ya totolay kan ya utun lusak." 34 Kunda nga nakkahi, "Mestru, kanakanayun nga iddan mu yan nga pan kan ikami." 35 Y Jesus, kunna nga siminabbag, "Yakan mismu ya pan nga mangiddan kan angat. Ya innia laman nga umang kan yakan, mari na vulvua/pulus mabisin, en ya innia laman nga mangurug kan yakan, mari na vulvua mawwaw. 36 Ngam kinahik kan ikayu nga maski nasingan dak, mari nu peba mangurug kan yakan mamba. 37 Ngammin ya iddan y Amak kan yakan, umang da kan yakan, en marik vulvua papanawan ya innia laman nga umang kan yakan. 38 On, gafu ta nazzittag nak nga naggafu kan langit tase kanakanayun nga kuan ku ya uray ya nabbon kan yakan, mari na kan ya urek pe laman. 39 Yaw ya uray ya nabbon kan yakan nga awan vulvua mawawan ku kan ya neddan na kan yakan, nu azzi pagginnolayan ku ira nattaruk kan ya pangultimuan nga algaw. 40 On, gafu ta yaw ya uray y Amak, ngammin ya makasingan kan ya Anak en mangurug kan iggina, meddannan da kan angat nga awan na nga panda, en pagginnolayan ku ira nattaruk kan ya pangultimuan nga algaw." 41 Sangaw, naddaladalimudum ya Judio ira me-annung kan iggina gafu ta kinahi na nga iggina ya pan nga nazzittag nga naggafu kan langit. 42 Kunda nga nerergo, "Mari kazze/pano nga iggina y Jesus nga anak y Jose? Ammu tera ya ama na en ya ina na. Ka-am gafen ta kinahi na nga nazzittag iggina nga naggafu kan langit?" 43 Y Jesus, kunna nga siminabbag, "Mari nu maddaladalimudum kontra kan yakan. 44 Awan nga tolay nga makakangay kan yakan nu mari parannian ya Ama nga nabbon kan yakan, en nu umang iggina kan yakan, pagginnolayan ku iggina nattaruk kan ya pangultimuan nga algaw. 45 Ya profeta ira, neturak da yaw, 'Y Afu Dios ya mattuldu kan ira ngammin.' Ya innia laman nga maggina kan ya Ama en maggilammu kan ya tuldu na, umang kan yakan. 46 Awan nga tolay nga nakasingan kan ya Ama fera laman ya naggafu kan y Afu Dios, iggina ya nakasingan kan ya Ama. 47 Kurukurug ya kayan ku kan ikayu, ya mangurug kan yakan, hinnian angat na nga awan na nga panda. 48 Yakan ya pan nga mangiddan kan yan nga angat. 49 Nanganangan ya ginafu nu ira kan manna kattu hinnian da kan ya disierto, ngam nakkakatay ra balalaman. 50 Ngam ya pan nga nazzittag nga naggafu kan langit, ne-eruma, gafu ta, ya innia laman nga mangan kan yaw nga pan, mari na matay. 51 Yakan ya pan nga siggamatolay nga nazzittag nga naggafu kan langit. Ya innia laman nga mangan kan yaw nga pan, matolay kan awan na nga panda, en ya pattag ku, yan ya pan nga iddan ku nga pakkatolay ya totolay kan ya utun lusak." 52 Ya Judio ira, naddiriskusion da nga kunda nga nakkaporovut, "Annianna/Kunnasi/Manna ya pakakeddan na kan ya pattag na nga makan?" 53 Y Jesus, kunna nga siminabbag, "Kurukurug ya kayan ku kan ikayu, nu mari nu mangan kan ya pattag ku nga Anak Tolay en minum kan ya dahak, awan nga angat kan ikayu. 54 Ya innia laman nga mangan kan ya pattag ku en minum kan ya dahak, hinnian angat na nga awan na nga panda, en pagginnolayan ku iggina kan ya pangultimuan nga algaw. 55 On, gafu ta kurug nga makan ya pattag ku, en kurug nga menum ya dahak. 56 Ya innia laman nga mangan kan ya pattag ku en minum kan ya dahak, mannanayun iggina nga hinnian kan yakan, en yakan pay kan iggina. 57 Binon nak ya siggamatolay nga Ama, en siggamatolay nak megafu kan ya Ama, en kunna tian pay, ya innia laman nga mangan kan yakan, matolay megafu kan yakan. 58 Yaw ya pan nga nazzittag nga naggafu kan langit. Mari na megitta kan ya pan nga kinikkinnan ya ginafu nu ira nga nakkakatay ra balalaman. Ya innia laman nga mangan kan yaw nga pan, matolay kan awan na nga panda." 59 Kinahi na ira yaw kannia nepattuldu na kan ya totolay kan ya sinagoga kan Capernaum. 60 Kattu nagina ya disipulo na ira yan, aru ya nakkahi, "Kuru nararriat yan nga tuldu. Innia ko ya mangurug kan ya kinahi na?" 61 Ammu mismu y Jesus nga naddalimudum ya disipulo na ira me-annung kan ya kinahi na, en kunna nga namovut kan ira, "Ya kinahik, pakkafiyan na kazze ya angngurug nu? 62 Hanna sangaw gafen ya abbattan nu nu masingan nu ya Anak Tolay nga umutun kan ya naddianan na kattun? 63 Ya Espiritu y Afu Dios ya mangiddan kan angat; awan vulvua meddan ya paka-awayya ya tolay. Ya ergo ira nga kinahik kan ikayu ya iyusa ya Espiritu y Afu Dios kannia angngiddan na kan angat. 64 Ngam hinnian dudduma/karruan kan ikayu nga mari mangurug." Kinahi na yan kan ira gafu ta dana ammu na kattu gafagafu nu di-innia ya mari mangurug kan iggina, en nu innia ya mangiyalawat nattaruk kan iggina kan ya kontra na ira. 65 En kunna peba nga nakkahi, "Yan ya gafu na kan kinahik kan ikayu nga awan nga tolay nga makakangay kan yakan nu mari parannian ya Ama iggina." 66 Megafu kan yan, aru kan ya disipulo na ira ya nakkapanaw kan iggina, en mari ran nga nevulun kan iggina. 67 Y Jesus, kunna gafen nga namovut kan ya mafulu se dua nga disipulo na, "Ikayu, ikayat nu kazze pay ya mapanaw?" 68 Y Simon Pedro, kunna nga siminabbag, "Afu, innia peba gafen ya tanakkuan nga angayan mi? Ikaw laman ya dian ya ergo ira nga mangiddan kan angat nga awan na nga panda. 69 Mangurug kami en nammuan min nga ikaw ya Nasantuan nga binon y Afu Dios." 70 Y Jesus, kunna nga nakkahi, "Mari kazze yakan ya namili kan ikayu nga mafulu se dua nga disipulok? Ngam ya isa kan ikayu, demonnio." 71 Ya ikayat na nga kayan, y Judas nga anak y Simon Iscariote gafu ta, maski isa iggina kan ya mafulu se dua nga disipulo y Jesus, iggina ya mangiyalawat nattaruk kan iggina kan ya kontra na ira.

7

1 Kabalin na ira yan, nanaladalan da Jesus kan maddumuruma nga lugar kan ya probinsia ya Galilea. Mari na ikayat ya umang manaladalan kan ya probinsia ya Judea gafu ta nanafataful ya panakallan ira kan ya Judio ira kannay kan kegafanan ya ammatay ra kan iggina. 2 Kan yan nga tiempo, mappanget ngin ya Judio ira nga masselebra kan ya Fiesta ya Amingan ira. 3 Ya wawwahi na nga lallaki, kunda gafen nga nakkahi kan iggina, "Mapanaw kan en angka kan Judea tase ya disipulom ira nga maddian kannay, masingan da pay ya kukukuan mu. 4 On, gafu ta awan nga tolay nga mangisussuk kan ya kukukuan na nu ikayat na nga mammuan ya totolay iggina. Nu makuam ira yan nga ganagannud, ipakammum ikaw pe laman kan ngammin nga totolay." 5 Kinahi ya wawwahi na yan gafu ta maski ira, mari ra mangurug kan iggina. 6 Y Jesus, kunna nga nakkahi, "Mari peba luminabbet ya orat ku, ngam maski hanna nga orat, awayya na nga angkayu kannay. 7 Ya totolay kan ya mundo, mari ra awayya nga mekalussaw ikayu. Ngam ikalussaw rak gafu ta pakurruan ku nga narakat/napot ya kukukuan da. 8 Angkayu mamba makifiesta kannay. Marik umang makifiesta gafu ta mari peba luminabbet ya orat ku." 9 Kattu kinahi na yan, nattalan/nabbattang iggina kan ya probinsia ya Galilea. 10 Kabalin ya nepappanaw ya wawwahi na nga umang makifiesta, minang da Jesus pay. Mari ra nevulun kan ya napakaru nga totolay, en mari nammuan ya nepaggangay ra. 11 Ya Judio ira, tafatafulan da iggina kan ya fiesta, en kunda nga nakkaporovut, "Be tiaw pano ya dian na?" 12 Napakaru ya makkara-ana-ananabid kan me-annung kan iggina. Hinnian/Asan dudduma/karruan nga kunda nga nakkahi, "Napia iggina nga tolay." Hinnian pay dudduma nga kunda nga nakkahi, "Awan, ngam pallikuran na ya totolay kan ya kurug." 13 Ngam sinussukan ya aggerergo ra kan me-annung kan iggina, gafu ta makatalaw ra kan ya panakallan ira kan ya Judio ira. 14 Kan ya pattangngan ya fiesta, minang y Jesus en nattuldu kan ya lalantaran ya templo. 15 Nappabbaw ya Judio ira, en kunda nga nakkaporovut, "Mari na mamba naggilammu. Ka-am gafen ta aru ya ammu na?" 16 Y Jesus, kunna nga siminabbag, "Ya tulduk, mari naggafu kan yakan pe laman, nu azzi naggafu kan ya nabbon kan yakan. 17 Ya innia laman nga uru-uray na pe laman nga paraparulotan na ya uray y Afu Dios, mammuan na ya paggafanan ya tulduk, nu y Afu Dios onu yakan pe laman. 18 Ya innia laman nga mergo kan ya uru-uray na pe laman, ya kekakua na pe laman ya tafulan na. Ngam ya manaful kan ya kekakua ya nabbon kan iggina, kurug ya kayan na, en awan nga laddud/busid kan iggina. 19 Mari kazze/pano neddan y Moises ya dorob y Afu Dios kan ikayu? Ngam awan vulvua/pulus kan ikayu nga mamaraparulot kan ya dorob na. Ka-am ta ikayat dak nga patayan?" 20 Ya totolay, kunda nga siminabbag, "Hinnian narakat nga espiritu nga minafun kan ikaw. Innia kazze ya mayat nga mamatay kan ikaw?" 21 Y Jesus, kunna nga siminabbag, "Nangngua nak kan isa nga milagro, en nappabbaw kayu ngammin. 22 Mangugit kayu mamba maski nu kalgawan angngilinan gafu ta yan ya nemandu y Moises. Ngam bakkan kan y Moises ya nangigafu kan yan nga ugali tera nu azzi ya ginafu tera. 23 Nu makugit ya kalabit maski kan kalgawan angngilinan tase mavulun ya dorob nga neturak y Moises, ka-am ta ikalussaw rak gafu ta pinammapiak ya isa nga tolay kan kalgawan angngilinan? 24 Mari nu mamanunut ngin segun kan ya masingan, nu azzi segun kan ya kinatunung." 25 Hinnian dudduma nga maddian kan Jerusalem nga kunda nga nakkaporovut, "Mari kazze nga iggina ya ikayat da nga patayan? 26 Hinnian iggina kanniaw balattan nga maddaggun nga mappalappat kan ya totolay, en awan mamba nga makahi ra kan iggina. Awayya na kazze nga ammu ra nga kurug nga iggina ya Cristo? 27 Ngam mari na awayya nga iggina ya Cristo gafu ta ammu tera ya naggafanan na, ngam so nu lumabbet ya Cristo, awan nga makakammu kan ya paggafanan na." 28 Kannia attuldu y Jesus kan ya lalantaran ya templo, kunna nga nangikullet, "Kayan nu mamba nga ammu rak, en ammu nu pay ya naggafanan ku. Mari na kan uru-urek pe laman ya nepaggangek kan ya utun lusak. Kurug ya nabbon kan yakan, ngam mari nu ammu iggina. 29 Ammuk iggina gafu ta iggina lahud ya naggafanan ku, en iggina ya nabbon kan yakan." 30 Gafu ta kinahi na yan, ikayat da nga arestan iggina, ngam mari ra nawayya gafu ta mari peba luminabbet ya orat na. 31 Ngam aru ya totolay nga mangurug kan iggina, en kunda nga nakkaporovut, "So nu lumabbet ya Cristo, mas aru pano ya makua na nga milagro ira annek/ngam kan ya kinikkingngua yaw nga tolay?" 32 Nagina ya Fariseo ira ya akkara-ana-ananabid ya totolay kan me-annung kan y Jesus. Ya panakallan ira kan ya papari en ya Fariseo ira, hinnian guardia ira kan ya templo nga binon da gafen tase arestan da iggina. 33 Sangaw, kunna y Jesus nga nakkahi, "Maddian nak peba kan ya utun lusak kan ababba nga tiempo, en kabalin na, manoli nak kun kan ya nabbon kan yakan. 34 Tafatafulan dak mamba nattaruk, ngam mari rak matafulan, gafu ta mari nu makakangay kan ya angayan ku." 35 Ya Judio ira, kunda nga nakkaporovut, "Kanna be tiaw pano ya angayan na nattaruk nga mari tera matafulan iggina? Mappanget pano iggina nga umang kan ya Judio ira nga maddian kan ya gillugaran ya Griego ira, en tulduan na ya Griego ira? 36 Kinahi na nga tafatafulan tera iggina nattaruk, ngam mari tera matafulan, gafu ta mari tera mamba makakangay kan ya angayan na. Hanna pano ya ikayat na nga kayan?" 37 Kan ya pangultimuan nga algaw ya fiesta, yan ya kadakallan nga algaw, aggatadag y Jesus en kunna nga nangikullet, "Ya innia laman nga mawwaw, mawag kan umang iggina kan yakan tase minum. 38 Mammuan kan ya Sagrado nga Turak nga, ya innia laman nga mangurug kan yakan, hinnian kayan/wangag ira nga maggafu kan ya kononaggan na nga siggamatolay nga danum nga mangiddan kan angat." 39 Yan nga kinahi y Jesus, me-annung kan ya Espiritu Santo nga mappanget nga meddan kan ya mangurug ira kan iggina. On, gafu ta mari peba neddan ya Espiritu Santo kattu kinahi na yan, gafu ta mari peba minutun y Jesus kan langit nga medayaw. 40 Kan ya totolay nga nakagina kan ira yan nga kinahi y Jesus, hinnian dudduma nga kunda nga nakkahi, "Kurug, iggina ya Profeta." 41 Kunda ya dudduma nga nakkahi, "Iggina ya Cristo." Hinnian dudduma peba nga kunda nga namovut, "Taga Galilea kazze ya Cristo? 42 Kayan ya Sagrado nga Turak nga isa ya Cristo kan ya gakagaka y David nga patul kattun, en taga Betlehem gafen pay ya Cristo, gafu ta yan ya babalay nga ne-anakan y David." 43 Maddumuruma ya nangabbattan ya totolay me-annung kan iggina. 44 Hinnian dudduma kan ira nga mayat nga mangaresta kan iggina, ngam mari ra nawayya. 45 Sangaw, ira nay nga guardia kan ya templo nga binon ya panakallan ira kan ya papari en ya Fariseo ira nga mangaresta kan y Jesus, nanoli ra kan ira, en ya nabbon ira, kunda nga namovut, "Ka-am ta mari nu ne-angay iggina kanniaw?" 46 Ya guardia ira, kunda nga siminabbag, "Awan vulvua tolay nga makapergo kan megitta kan iggina." 47 Ya Fariseo ira, kunda nga nanguyaw kan ira, "Maski ikayu, nelohot na kayu kazze pay? 48 Hinnian kazze isa kan ya panakallan ira kan ya relihion tera onu ya Fariseo ira nga mangurug kan iggina? 49 Ngam ira nay laman nga mari makakammu kan ya dorob y Afu Dios, ira ya mangurug kan iggina, en meged/mebanu/melunud da." 50 Y Nicodemo nga isa kan ya nabbon ira, iggina ya minang nakiergo kan y Jesus kattun, kunna nga nakkahi, 51 "Segun kan ya dorob tera, awayya na kazze nga mapanunutan ya innia laman nga tolay nu mari na bitan mabista en mammuan ya kiningngua na?" 52 Kunda nga nakkahi kan iggina, "Taga Galilea ka kazze pay? Gilammuan mu ya Sagrado nga Turak, en mammuan mu nga awan nga profeta nga maggafu kan Galilea." 53 Sangaw, luminabbet ya kada isa kan ira kan ya balay na pe laman.

8

1 Minang da Jesus kan ya bakulud nga nangahanan kan Olivo. 2 Kan kamatarukan na, kan albasu, nattoli ra kan ya templo, en naddurummukan ngammin ya totolay iggina. Nanuttud iggina en sinulduan na ira. 3 Hinnian/Asan mestru ira kan ya dorob en Fariseo ira nga nangiyangay kan iggina kan isa nga babay nga nadatangngan kannia akkidallaw na. Pinattadag da iggina kan ya pattarangngan ya totolay, 4 en kunda nga nakkahi kan y Jesus, "Mestru, yaw nga babay, nadatangngan mi kan ya akto nga akkidallaw na. 5 Segun kan ya dorob tera, nemandu y Moises nga mabarabarad kan batu addet zi matay ya kunna tiaw nga babay. Hanna ya makahim?" 6 Pinovutan da yan nga pamurba ra kan iggina, tase hinnian pangakusan da kan iggina. Ngam nakkumad y Jesus en namegafu nga natturak kan ya lusak kan ya simuldu na. 7 Kannia assige ra nga mamopovut kan iggina, nanadag iggina en kunna nga nakkahi, "Ya innia laman kan ikayu nga awan vulvua/pulus liwat na, iggina ya monna nga mamarad kan iggina." 8 Sangaw, nakkumad iggina manin en nakaturuturak kan ya lusak. 9 Sangaw, kannia pakagina ra kan ya kinahi na, negafu ya mannakam, nassesenut da nga nakkapanaw, addet zi y Jesus laman ngin ya natalan/nabattang en ya babay nga aggatadag kan ya atubang na. 10 Nanadag y Jesus, en kunna nga nakkahi, "Babay, be tiaw ya dian dan? Awan ngin ya mangondena ira kan ikaw, azze/awan kasi?" 11 Kunna nga siminabbag, "Mestru, maski isa, awan ngin." Y Jesus, kunna nga nakkahi, "Mari ta ka pay kondenan. Lumabbet kan, en marim uli malliwat ngin." 12 Nakiergo y Jesus manin kan ya totolay, en kunna nga nakkahi, "Yakan ya Zilag nga mangnawag kan ya totolay kan ya utun lusak. Ya innia laman nga me-evulun kan yakan, mari na vulvua manalan kan kokopan/kallap, nu azzi hinnian kan iggina ya nawag nga mangiddan kan angat." 13 Ya Fariseo ira, kunda nga siminabbag, "Ikaw pe laman ya mamakurug kan ya baggim. Mari kurug gafen ya pamakurug mu." 14 Y Jesus, kunna nga siminabbag, "Maski nu yakan pe laman ya mamakurug kan me-annung kan ya baggik, kurug ya pamakurug ku gafu ta ammuk ya naggafanan ku en ya angayan ku, ngam ikayu, mari nu mamba ammu ya naggafanan ku onu ya angayan ku. 15 Mamanunut kayu mamba segun kan ya anningan nu. Marik mamanunut kan maski innia. 16 Ngam maski peba nu mamanunut nak, fustu ya ammanunut ku, gafu ta marik mesissa laman nga mamanunut nu azzi yakan en ya Ama nga nabbon kan yakan. 17 Neturak kan ya dorob nu nga nu maggitta ya pamakurug ya dua nga testigu, kurug. 18 Yakan ya isa nga mamakurug kan me-annung kan ya baggik, en ya isa peba nga mamakurug kan me-annung kan ya baggik, ya Ama nga nabbon kan yakan." 19 Kunda nga namovut, "Be tiaw ya dian ya amam?" Y Jesus, kunna nga siminabbag, "Mari nu ammu yakan onu y Amak. Nu ammu rak zinan, ammu nu zinan pay y Amak." 20 Kinahi na ira yan kannia iggina nga mattuldu kan aranni kan ya angngikkuayan/angngippayan ya totolay kan kuartu nga iddan da kan y Afu Dios kan ya lalantaran ya templo, ngam awan nga naka-aresta kan iggina gafu ta mari peba luminabbet ya orat na. 21 Y Jesus, kunna peba nga nakkahi, "Mapanaw nak nattaruk, en tafatafulan dak mamba, en matay kayu nga mari napakoma kan ya liwaliwat nu, en mari nu makakangay kan ya angayan ku." 22 Gaggafen, ya Judio ira, kunda nga nerergo, "Kayan na nga mari tera makakangay kan ya angayan na. Patayan na pano iggina pe laman?" 23 Kunna nga nakkahi, "Taga utun lusak kayu, ngam yakan, taga langit. Nemundowan kayu, ngam yakan, awan. 24 Yaw ya gafu na kan kinahik kan ikayu nga matay kayu nga mari nu napakoma kan ya liwaliwat nu, gafu ta, nu mari nu kurruan nga yakan tunay, matay kayu nga mari napakoma kan ya liwaliwat nu." 25 Kunda nga namovut, "Innia ka kazze/pano?" Y Jesus, kunna nga siminabbag, "Yakan ya kinahik kan ikayu namegafu kattu gafagafu peba. 26 Aru ya makahik kan me-annung kan ikayu; aru ya pamaliwatan ku kan ikayu. Ya naginak kan ya nabbon kan yakan, yan laman ya kayan ku kan ya totolay, en makurug iggina." 27 Ngam mari ra nantindian nga ya Ama ya ikayat na nga kayan. 28 Gaggafen, y Jesus, kunna nga nakkahi, "So nu itullu nu yakan nga Anak Tolay, mammuan nu nga yakan tunay, en mammuan nu pay nga awan ku nga kuan nga uru-urek pe laman, nu azzi ya kayakayan ku kan ikayu, ira yan ya ipakapakahi ya Ama kan yakan. 29 Ya nabbon kan yakan, hinnian kan yakan, en mari nak pinanawan nga mesissa gafu ta kanakanayun nga kuan ku ya makapayayat kan iggina." 30 Kannia nepakkahi na kan ira yan, aru ya nangurug kan iggina. 31 Sangaw, y Jesus, kunna nga nakkahi kan ya Judio ira nga bahu nangurug kan iggina, "Nu massige kayu nga mamaraparulot kan ya kayakayan ku kan ikayu, kurug nga disipulo ta kayu, 32 en mammuan nu ya kurug, en sueltan ya kurug ikayu." 33 Kunda nga siminabbag, "Gakagaka y Abraham ikami, en mari mi vulvua nakikohung kan maski innia. Annianna/Kunnasi/Manna gafen ya akkahim nga masueltan kami?" 34 Y Jesus, kunna nga nakkahi, "Kurukurug ya kayan ku kan ikayu, ya kada tolay nga kanakanayun nga malliwat, kohung ya liwat. 35 Ya kohung, mari na mannanayun kan ya balay ya afu na kan awan na nga panda, ngam ya anak, mannanayun kan awan na nga panda. 36 Gaggafen, nu ya Anak ya manuelta kan ikayu, kakurruan na, masueltan kayu. 37 Ammuk nga gakagaka na kayu y Abraham. Ngam ikayat dak nga patayan gafu ta, ya kayakayan ku, awan nga lugar na kan ikayu. 38 Kayakayan ku ya nasingan ku kan y Amak, en kukukuan nu mamba ya nagina nu kan ya ama nu." 39 Kunda nga nakkahi, "Y Abraham ya ginafu mi." Y Jesus, kunna nga siminabbag, "Nu kurug nga gakagaka na kayu y Abraham, kanakanayun nga kuan nu zinan ya megitta kan ya kinikkingngua na. 40 Ngam ikayat dak nga patayan, nga tolay nga nakkahi kan ikayu kan ya kurug nga naginak kan y Afu Dios. Mari kunna tian ya kiningngua y Abraham. 41 Ngam ikayu, kanakanayun nga kuan nu mamba ya megitta kan ya kukukuan ya ama nu." Kunda nga siminabbag, "Mari mi nga lavvag. Isissa laman ya ama mi, iggina y Afu Dios." 42 Y Jesus, kunna nga nakkahi, "Nu kurug nga ama nu y Afu Dios, ayatan dak zinan gafu ta naggafu nak kan iggina, en hinnian nak kun kan ya utun lusak. On, gafu ta, ya nepaggangek kanniaw, mari kan ya uru-urek pe laman, nu azzi minang nak gafu ta binon nak y Afu Dios. 43 Ka-am ta mari nu mantindian ya kayakayan ku kan ikayu? Gafu ta mari nu ikayat nga ginan ya ergok. 44 Kua na kayu y Satanas nga ama nu, en kanakanayun nga ikayat nu nga kuan ya ipakapakua ya ama nu. Minammatapatay iggina namegafu kattu gafagafu. Awan nga lugar na kan ya kurug, gafu ta awan nga kurug kan iggina. Nu malladdaladdud/mabbusubusid iggina, mergo iggina kan ya negagangay na gafu ta minalladdud iggina, en ama ya laddud. 45 Ngam gafu ta kayakayan ku ya kurug, mari rak mamba kurruan. 46 Innia kan ikayu ya makapakurug nga nalliwat nak? Nu kayakayan ku ya kurug, ka-am gafen ta mari rak kurruan? 47 Ya innia laman nga kua y Afu Dios, ginan na ya ergo ira y Afu Dios. Ngam yaw ya gafu na kan mari nu ginan, gafu ta mari na kayu kua y Afu Dios." 48 Ya Judio ira, kunda nga siminabbag nga nanguyaw kan iggina, "Mari kazze kurug ya kayan mi nga Samaritano ka, en hinnian narakat/napot nga espiritu kan ikaw?" 49 Y Jesus, kunna nga nakkahi, "Awan nga narakat nga espiritu kan yakan, ngam ikakakakuak y Amak, en insultowan dak. 50 Marik tafulan ya kedayok. Hinnian isa nga manaful kan yan, en iggina ya mamanunut me-annung kan yan. 51 Kurukurug ya kayan ku kan ikayu, ya innia laman nga mamaraparulot kan ya kayakayan ku, mari na vulvua matay." 52 Ya Judio ira, kunda nga nakkahi, "Nammuan min kan siguradu nga hinnian narakat nga espiritu kan ikaw. Natay y Abraham en ya profeta iran, ngam kayan mu mamba nga, ya innia laman nga mamaraparulot kan ya kayakayan mu, mari na vulvua matay. 53 Ikayat mu kazze nga kayan nga mas hinnian kekuentan mu annek/ngam kan y Abraham nga ginafu tera en ya profeta ira nga nakkakatay ngin? Hanna ya makahim kan ya kekuentan mu?" 54 Y Jesus, kunna nga siminabbag, "Nu yakan ya manayaw kan yakan pe laman, awan nga kuenta ya annayok. Ngam y Amak nga kayan nu pay nga Dios nu, iggina ya manayaw kan yakan. 55 Mari nu ammu iggina, ngam ama-ammuk iggina. Nu kayan ku nga marik ammu iggina, malladdud nak pay nga megitta kan ikayu. Ngam ama-ammuk iggina, en paraparulotan ku ya ergo na. 56 Nayayat y Abraham nga ginafu tera nga makasingan kan ya algok, en nasingan na, en nayayat iggina." 57 Ya Judio ira, kunda gafen nga nakkahi, "Awan peba limafulu ya dahun mu, en nasingan mun kazze y Abraham?" 58 Y Jesus, kunna nga nakkahi, "Kurukurug ya kayan ku kan ikayu, kallie peba ya neke-anak y Abraham, dana hinnian nak kun." 59 Sangaw, neddumat da kan batu tase barabaraddan da iggina, ngam nassussuk iggina en napanaw kan ya lalantaran ya templo.

9

1 Kannia ira nga manaladalan, hinnian/asan nasingan da Jesus nga vulaw namegafu kattu neke-anak na. 2 Ya disipulo na ira, kunda nga namovut, "Mestru, innia ya nalliwat nga negafanan ya neke-anak na nay nga tolay nga vulaw, iggina pe laman onu ya manak na?" 3 Y Jesus, kunna nga siminabbag, "Mari megafu ta nalliwat nay nga tolay onu ya manak na ira, ngam nesimmu yan kan iggina tase mepasingan ya kuan y Afu Dios kan iggina. 4 Mawag kan kanakanayun nga kuan tera ya ipakapakua ya nabbon kan yakan kannia kalgaw na peba; gafu ta kannia aggabi na, awan nga makakua kan maski hanna. 5 Kannia kasan ku peba kan ya utun lusak, yakan ya Zilag kan ya totolay kan ya mundo." 6 Kabalin na nga nakkahi kan yan, nallusab iggina kan ya lusak, en pinavvuyun na. Pinayan na kan vuyun ya mata ya vulaw, 7 en kunna nga nakkahi, "Angka amammatan ya matam kan ya danum nga nangahanan kan Siloe." Ya kebalinan na, Nabon. Minang na gafen inamammatan ya mata na, en nattoli iggina nga makasingan ngin. 8 Sangaw, ya kakaruba na en ya dana nakasingan ira kan iggina nga makilelimut, kunda nga nakkahi, "Mari kazze/pano nga yaw tu tolay nga nappasa nga aggatuttud nga makilelimut?" 9 Hinnian dudduma/karruan nga kunda nga nakkahi, "On, iggina." Hinnian dudduma nga kunda nga nakkahi, "Awan, ngam kamuyumuyung/kamukumukat na laman." Ngam kunna mismu nga nakkahi, "Yakan tunay." 10 Sangaw, kunda nga namovut, "Ka-am gafen ta makasingan kan?" 11 Kunna nga siminabbag, "Ya tolay nga mangngahan kan Jesus, nallusab iggina kan ya lusak, pinavvuyun na, en pinayan na kan vuyun ya matak, en kinahi na nga annak amammatan ya matak kan ya danum nga nangahanan kan Siloe. Minang nak namammat, en nakasingan nak kun." 12 Kunda nga namovut, "Kanna be tiaw ya dian na yan nga tolay?" Kunna nga siminabbag, "Marik ammu." 13 Sangaw, ne-angay ra ya nappasa nga vulaw kan ya Fariseo ira. 14 Angngilinan ya Judio ira kan yan nga algaw nga nallusab y Jesus kan ya lusak, pinavvuyun na en pinammapia na ya mata ya vulaw. 15 Sangaw, pinovutan pay ya Fariseo ira kan ya tolay nga pinammapia y Jesus nu annianna/kunnasi/manna ya pakasingan nan. Kunna nga siminabbag, "Pinayan na ya matak kan vuyun, inamammatan ku, en nakasingan nak kun." 16 Hinnian dudduma kan ya Fariseo ira nga kunda nga nakkahi, "Nay nga tolay, mari na awayya nga naggafu kan y Afu Dios, gafu ta mari na pinarulot ya dorob nga me-annung kan ya algaw nga angngilinan tera." Hinnian dudduma nga kunda nga nakkahi, "Annianna ya pakakua ya isa nga minalliwat kan kunna tian nga milagro?" Mari ra nakkara-anahut. 17 Kunda nga namovut manin gafen kan ya tolay, "Kinahim nga pinammapia na ya matam. Hanna gafen ya kayan mu kan me-annung kan iggina?" Kunna nga siminabbag, "Profeta iggina." 18 Ya panakallan ira kan ya Judio ira, mari ra nangurug nga nappasa nga vulaw iggina, en kan sangaw, makasingan ngin. Gaggafen, nepakkul da ya manak na ira. 19 Kunda nga namovut, "Anak nu kazze/pano iggina? Kayan nu kazze nga ne-anak iggina nga vulaw? Ka-am gafen ta makasingan igginan?" 20 Ya manak na ira, kunda nga siminabbag, "Ammu mi nga anak mi iggina, en ne-anak nga vulaw. 21 Ngam mari mi ammu nu ka-am ta makasingan igginan, en mari mi ammu nu innia ya nappammapia kan iggina. Povutan nu kan iggina, gafu ta dakal ngin mamba. Awayya na pe laman nga tabbahan ya povut nu kan iggina." 22 Kinahi ya manak na ira ya kunna tian gafu ta mattalaw ra kan ya panakallan ira kan ya Judio ira nga nakkara-anahut nga mari ra pavulunan ngin nga tumallung kan ya sinagoga ya innia laman nga makkahi kan kurruan na nga y Jesus ya Cristo. 23 Yan ya gafu na kan kunda nga nakkahi ya manak na ira, "Dakal ngin mamba. Povutan nu kan iggina." 24 Sangaw, piniddua ra nga nepakkul ya tolay nga nappasa nga vulaw, en kunda nga nakkahi, "Iddan mu ya pammadayaw kan y Afu Dios. Ammu mi nga minalliwat nay nga tolay." 25 Kunna nga siminabbag, "Marik ammu nu minalliwat iggina onu awan. Yaw laman ya ammuk, nappasa nak nga vulaw, ngam kan sangaw, makasingan nak kun." 26 Kunda nga namovut gafen, "Hanna ya kiningngua na kan ikaw? Annianna ya nepappammapia na kan ya matam?" 27 Kunna nga siminabbag, "Nakahi kun kan ikayu, en mari nu mamba mangurug. Ka-am ta ikayat nu nga ginan manin? Ikayat nu kazze pay ya mabbalin kan disipulo na?" 28 Ininsulto ra iggina, en kunda nga nakkahi, "Ikaw, disipulo na ka nay nga tolay, ngam ikami, disipulo na kami y Moises. 29 Ammu mi nga nakiergo y Afu Dios kan y Moises. Ngam nu me-annung kan nay nga tolay, mari mi ammu ya naggafanan na." 30 Ya tolay, kunna nga siminabbag, "Yaw ya mekapabbaw, maski pinammapia na ya matak, mari nu ammu ya naggafanan na. 31 Ammu tera nga mari ginan y Afu Dios ya minalliwat ira, ngam ginan na ya innia laman nga maddayarayaw kan iggina en mamaraparulot kan ya uray na. 32 Namegafu kattu nekapegafu, mari vulvua/pulus nadumug nga hinnian nappammapia kan ya mata ya innia laman nga ne-anak nga vulaw. 33 Nu mari na naggafu kan y Afu Dios, awan vulvua makua na." 34 Kunda nga siminabbag, "Nelot/Nafulotan ya liwat mu namegafu kattu neke-anak mu, en tulduan mu kazze/pano ikami lallaman ngin?" Pinapanaw ra iggina gafen kan ya sinagoga. 35 Nadumug y Jesus nga pinapanaw ra ya nappasa nga vulaw kan ya sinagoga. Nasimmuan na uli iggina, en kunna nga namovut, "Mangurug ka kazze kan ya Anak Tolay?" 36 Kunna nga namovut kan y Jesus, "Mestru, innia kazze iggina? Kayan mu kan yakan tase kurruan ku iggina." 37 Y Jesus, kunna nga siminabbag, "Aggasinnan mu, en iggina ya maddaggun nga makiergo kan ikaw." 38 Kunna nga nakkahi, "Afu, mangurug nak," en nappalentud iggina kan ya atubang na. 39 Sangaw, y Jesus, kunna nga nakkahi kan ya totolay, "Minang nak kan ya utun lusak tase passirinnan ku ya totolay, senannu makasingan ira nay nga vulaw, en mavvulaw ira nay nga makasingan." 40 Hinnian dudduma nga Fariseo nga nakagina kan yan, en kunda nga namovut, "Ikayat mu kazze nga kayan nga vulaw kami pay?" 41 Y Jesus, kunna nga siminabbag, "Nu vulaw kayu, awan zinan nga kapaliwatan nu. Ngam gafu ta kayan nu nga makasingan kayu, hinnian peba ya kapaliwatan nu."

10

1 "Kurukurug ya kayan ku kan ikayu. Ya innia laman nga mari tumallung kan ya trangka ya kural ya karneru ira, ngam makkalantay/makkaltay kan tanakkuan nga pattallungan na, akkokot en tulisan. 2 Ngam ya tumallung kan ya trangka, iggina ya pastor kan ya karneru ira. 3 Ya guardia, vukatan na ya trangka para kan iggina. Akkulan ya pastor ya karneru na ira kan ya gingngahanan da. Magina ya karneru ira ya ngaral na, en ilawan na ira. 4 Nu nelawan na ngammin ya kukua na, iyunna na ira, en tunutunuran ya karneru ira iggina gafu ta ammu ra ya ngaral na. 5 Ngam mari ra vulvua/pulus tunuran ya tanakkuan nga tolay, ngam paladdiawan da iggina gafu ta mari ra ammu ya ngaral na." 6 Kinahi y Jesus yan nga pangngarrian kan ya tolay ira, ngam mari ra nantindian ya ikayat na nga kayan. 7 Y Jesus, kunna nga nakkahi manin, "Kurukurug ya kayan ku kan ikayu. Yakan ya trangka ya karneru ira. 8 Ngammin ira tunay nga nonna annek/ngam kan yakan nga minang kan ikayu, akkokot en tulisan da. Ngam ya karneru ira, mari ra ginina ira. 9 Yakan ya trangka. Ya innia laman nga tumallung kan yakan, mapalliad, en awayya na nga tumallung en mallawan, en makataful iggina kan panganan na. 10 Ya tulisan, umang laman nga makkokot, mamatay en manaral. Ngam minang nak kan ya utun lusak tase meddannan da kan angat nga mari makkurang kan maski hanna nga napia. 11 "Yakan ya napia nga pastor. Ya napia nga pastor, siggaparan nga matay para kan ya karneru na ira. 12 Ya manaron nga matandanan nga mari pastor, nu masingan na ya isa nga tanam/tanang nga atu nga umang kan ya karneru ira, paladdiawan na ira, gafu ta matandanan laman, en bakkan kan iggina ya makakkua kan ya karneru ira. Kantakantaban ya atu ya karneru ira, en warawarakan na ira. 13 Paladdiawan na ira gafu ta matandanan laman, en awan nga angngikavurung na kan ya karneru ira. 14 Yakan ya napia nga pastor. Ammuk ya totolek nga arig karneru, en ammu rak pay 15 kan kagitta ya pakakammu ya Ama kan yakan en ya pakakammuk kan iggina, en siggaparan nak nga matay para kan ya karneru ira. 16 Hinnian/Asan dudduma/karruan peba nga karneruk nga awan kan yaw nga kural. Mawag kan igiyak ira, en ginan da ya ngaral ku, en mabbalin da nattaruk kan tangakurallan, en isissa ya pastor da. 17 "Yaw ya gafu na kan ayatan nak ya Ama, gafu ta siggaparan nak nga matay, en kuan ku yan tase mapaginnolay nak. 18 Awan nga makakazza kan ya angat ku, ngam yakan ya mangipamavulun kan yan nga uru-urek pe laman. Hinnian paka-awayyak nga mangipamavulun kan ya kapatek, en hinnian paka-awayyak nga magginnolay. Nalawat ku yan nga mandu kan y Amak." 19 Mari nakkara-anahut manin ya Judio ira megafu kan ya kinahi na. 20 Aru kan ira ya kunda nga nakkahi, "Inafunan narakat/napot nga espiritu en ulapa iggina. Ka-am ta ginan nu iggina?" 21 Hinnian dudduma nga kunda nga nakkahi, "Ya innia laman nga tolay nga inafunan narakat nga espiritu, mari na awayya nga makahi ira yan nga kinahi na. Ya isa nga narakat nga espiritu, mapammapia na kazze/pano ya mata ya vulaw?" 22 Sangaw, tiempo ya fiesta ya Judio ira nga panandamman da kan ya nekededika ya templo kan Jerusalem. Tiempo lammin. 23 Manaladalan y Jesus kan ya lalantaran ya templo, kan ya parte nga nangahanan kan Portico y Solomon. 24 Naddurummukan ya Judio ira iggina, en kunda nga namovut, "Addet so nu innia ya zim akkahi kan ikami? Nu ikaw ya Cristo, ipakanawag mu kan ikami." 25 Y Jesus, kunna nga siminabbag, "Kinahi kun kan ikayu, en mari nu mamba mangurug. Ya kukukuan ku megafu kan ya paka-awayya y Amak, pamakurug da nga me-annung kan yakan. 26 Ngam ikayu, mari nu mamba mangurug gafu ta mari ta kayu karneru. 27 Ya karneruk ira, ginan da ya ngaral ku, en ammuk ira, en tunutunuran dak. 28 Iddannan ku ira kan angat nga awan na nga panda, en mari ra vulvua mawawan kan awan na nga panda, en awan vulvua makagarut kan ira kan yakan. 29 Y Amak nga nangiddan kan ira kan yakan, mas makapangngua iggina annek kan ngammin, en awan nga makagarut kan ira kan ya ima y Amak. 30 Yakan en ya Ama, isissa kami." 31 Neddumat manin ya Judio ira kan batu tase barabaraddan da iggina. 32 Y Jesus, kunna nga nakkahi, "Aru ya napia nga kinikkingnguak nga nepakua ya Ama nga nepasingan ku kan ikayu. Hanna kan ira yan ya pamaraddan nu kan yakan?" 33 Ya Judio ira, kunda nga siminabbag, "Mari na megafu kan ya napia nga kinikkingnguam ya pamaraddan mi kan ikaw, nu azzi megafu kan ya narakat nga kinahim nga me-annung kan ya relasion mu kan y Afu Dios, on, gafu ta, maski tolay ka laman, pinabbalin mu ikaw pe laman kan Dios." 34 Y Jesus, kunna nga namovut, "Mari kazze neturak kan ya dorob nu yaw nga kunna y Afu Dios, 'Kinahik nga dios kayu'? 35 Ammu tera nga kurug addet nattaruk ya kayan ya Sagrado nga Turak. Kinahi na nga ira nay nga panakallan kan ya totolay nga nangikayanan na kan ya ergo na, dios da. 36 Nu me-annung kan yakan, nededika nak ya Ama en binon nak kan ya utun lusak. Ka-am gafen ta kayan nu nga kinahik ya narakat nga me-annung kan ya relasion ku kan y Afu Dios kattu kinahik nga Anak nak y Afu Dios? 37 Nu marik kanakanayun nga kuan ya ipakapakua y Amak, mari rak kurruan. 38 Ngam nu kanakanayun nga kuan ku ira yan, maski mari rak kurruan, kurruan nu zinan ya kukukuan ku, tase mammuan en mantindian nu nga hinnian ya Ama kan yakan, en hinnian nak kan iggina." 39 Sangaw, kinakkapan da manin nga arestan iggina, ngam sinammangngan na ira. 40 Sangaw, napanaw ra Jesus manin kannay, en nanoli ra kan ya tangapingit ya Kayan/Wangag Jordan nga lugar kattun nga namabbawtisowan y Juan, en naddian da kannay. 41 Aru ya totolay nga minang kan iggina, en kunda nga nerergo, "Awan nga milagro nga kiningngua y Juan nga Minabbawtiso, ngam ngammin ya kinahi na nga me-annung kan yaw nga tolay, kurug." 42 Aru ya totolay nga nangurug kan iggina kannay.

11

1 Hinnian/Asan tolay nga mangngahan kan Lazaro nga maddian kan ya poblasion ya Betania. Matakit iggina. Yan pay ya paddianan y Maria en y Marta nga wawwahi na. 2 Nay nga Maria ya nangivurud kan pabangug kan ya taka y Afu Jesus en finunatan na kan ya ahuk na. Iggina ya wahi y Lazaro nga matakit. 3 Nabbon ya babbay nga mawwahi kan makkahi kan y Jesus nga kunda, "Afu, matakit ya ideddukan mu nga kofun." 4 Kannia nepakagina y Jesus kan yan, kunna nga nakkahi, "Yan nga takit na, mari marresulta kan patay, nu azzi nesimmu kan iggina tase medayaw y Afu Dios, en tase medayaw pay ya Anak y Afu Dios megafu kan yan nga takit na." 5 Iddukan y Jesus ya maggurwahi nga ira Marta, Maria, en y Lazaro. 6 Kattu nammuan y Jesus nga matakit y Lazaro, pinappasa na peba kan dua nga algaw kan ya dian na. 7 Kabalin na, kunna nga nakkahi kan ya disipulo na ira, "Manoli teran kan ya probinsia ya Judea." 8 Ya disipulo na ira, kunda nga nakkahi, "Mestru, ya Judio ira kannay, bahu laman nga ikayat da ka nga barabaraddan kan batu. Ikayat mu kazze/pano ya manoli kannay manin?" 9 Y Jesus, kunna nga nakkahi, "Mari kazze/pano nga mafulu se dua ya orat kan algaw? Ya innia laman nga manalan kan algaw, mari na mesikadul gafu ta masingan na ya nawag kan ya utun lusak. 10 Ngam ya innia laman nga manalan kan gabi, mesikadul gafu ta awan nga nawag kan iggina." 11 Kunna peba nga nakkahi, "Nakakaturug ngin y Lazaro nga kofun tera, ngam antera gafu ta lukahan ku iggina." 12 Ya disipulo na ira, kunda nga nakkahi, "Nu nakakaturug igginan, mammapia iggina." 13 Ya ikayat y Jesus nga kayan, natay ngin y Lazaro, ngam abbattan da nga negagangay nga akkaturug ya kayan na. 14 Sangaw, nepakanawag y Jesus, "Natay ngin y Lazaro, 15 ngam para laman kan ikayu, mayayat nak gafu ta awan nak kannay kattu natay, tase mangurug kayu kan yakan. Anteran kan iggina." 16 Y Tomas nga ne-amawan/nengahanan kan Ziping/Singin, kunna nga nakkahi kan ya kagitta na nga disipulo ira, "Antera mevulun kan igginan tase makipappatay tera pay." 17 Kannia umara-aranni ngin da Jesus kan Betania, nammuan na nga appat nga algaw ngin y Lazaro kan ya netanamman na. 18 Mattallu kilometro ya karayyu ya Betania kan ya siudad ya Jerusalem. 19 Napakaru ya Judio ira nga minang namanabannay kan y Marta en y Maria megafu kan ya nepappatay ya wahi ra. 20 Kattu nammuan y Marta nga umara-aranni ngin y Jesus, minang na zinafung. Nattalan/Nabbattang y Maria kan ya balay ra. 21 Y Marta, kunna nga nakkahi kan y Jesus, "Afu, nu hinnian ka zinan kanniaw, mari zinan natay tu wahik. 22 Ngam ammuk nga maski kan sangaw, iddan y Afu Dios kan ikaw ya hanna laman nga ikiddom kan iggina." 23 Y Jesus, kunna nga nakkahi, "Magginnolay ya wahim." 24 Y Marta, kunna nga siminabbag, "Ammuk nga magginnolay iggina nattaruk nu mapaginnolay ngammin ya totolay kan ya pangultimuan nga algaw." 25 Y Jesus, kunna nga nakkahi, "Yakan ya paginnolay en ya angat. Ya innia laman nga mangurug kan yakan, maski matay, matolay nattaruk. 26 Ya innia laman nga matolay en mangurug kan yakan, mari na vulvua/pulus matay. Kurruan mu kazze yaw?" 27 Kunna nga siminabbag, "On, Afu. Kurruan ku nga ikaw ya Cristo, ya Anak y Afu Dios nga minang kan ya utun lusak." 28 Kattu kinahi na yan, luminabbet en ne-ananabid na nga kunna nga nakkahi kan y Maria nga wahi na, "Hinnian ngin ya Mestru, en nepakkul na ka." 29 Kattu nagina y Maria yan, nerame na nanadag, en minang na zinafung y Jesus. 30 Mari peba siminallung y Jesus kan ya poblasion, ngam hinnian peba iggina kan ya lugar nga nanafungan y Marta kan iggina. 31 Ya Judio ira nga hinnian kan ya unag ya balay nga mamanabannay kan y Maria, kattu nasingan da nga nerame na nanadag en nallawan, siminunud da kan iggina, gafu ta inabbat da nga umang iggina kan ya netanamman y Lazaro tase mattangit kannay. 32 Nakakaddet y Maria kan ya dian y Jesus, en kattu nasingan na, nappalentud iggina kan ya atubang na, en kunna nga nakkahi, "Afu, nu hinnian ka zinan kanniaw, mari zinan natay tu wahik." 33 Kannia nepakasingan y Jesus kan ya attangatangit y Maria en ya kakavulun na nga Judio nga makipattangatangit kan iggina, natukkal ya futu na, en nasidduk ya nonot na. 34 Kunna nga namovut, "Kanna be tiaw ya nangitanamman nu kan iggina?" Kunda nga siminabbag, "Afu, angka innan." 35 Nakalua y Jesus. 36 Ya Judio ira, kunda nga nerergo, "O, innan nu ya kadakal ya ayat na kan iggina." 37 Hinnian dudduma/karruan kan ira nga kunda nga nakkahi, "Yan nga tolay nga nappammapia kan ya mata tunay nga vulaw, mari na kazze pay awayya nga nekani zinan y Lazaro kan patay?" 38 Sangaw, natukkal manin ya futu y Jesus kannia aggangay ra kan ya netanamman y Lazaro nga kueba nga naserran kan dakal nga batu. 39 Y Jesus, kunna nga nakkahi, "Azzan nu ya batu." Y Marta nga wahi ya natay, kunna nga siminabbag, "Afu, hinnian dagu nan, gafu ta yaw ya mekappat nga algaw nan." 40 Y Jesus, kunna nga nakkahi, "Marik kazze kinahi kan ikaw nga nu mangurug ka, masingan mu ya pakapangngua y Afu Dios?" 41 Inazzan da gafen ya batu. Siminangug y Jesus, en kunna nga naddasal, "Ama, mappabalat nak kan ikaw gafu ta ginan nak. 42 Ammuk nga kanakanayun nga ginan nak, ngam kinahik yan para kan ya totolay nga gitadaggan kan ya pallehut ku, tase awayya ra mangurug nga ikaw ya nabbon kan yakan." 43 Kabalin na nga naddasal, kunna nga nangikullet, "Lazaro, mallawan kan." 44 Nallawan iggina nga nababbaddan ya taka en ima na kan tela en ya muyung/mukat na kan panniuk. Y Jesus, kunna nga nakkahi, "Babbaran nu iggina tase makalabbet ngin." 45 Aru gafen kan ya Judio ira nga minang kan y Maria, kattu nasingan da ya kiningngua y Jesus, nangurug da kan iggina. 46 Ngam hinnian dudduma kan ira nga minang nakkahi kan ya Fariseo ira kan ya kiningngua y Jesus. 47 Sangaw, ya panakallan ira kan ya papari en ya Fariseo ira, inammung da ya Konseho, en kunda nga nakkaporovut, "Aru ya milagro nga kinikkingngua nay nga tolay ngin. Hanna gafen ya kuan tera? 48 Nu popporrian tera laman iggina, mangurug sangaw ngammin ya totolay kan igginan, en umang gafen ya suddalu ira nga taga Roma nga darallan da yaw nga templo, en patapatayan da ya totolay tera." 49 Isa kan ira, y Caifas nga pari nga katanangan ya kekuentan na kan nay nga dahun, kunna nga nakkahi, "Awan vulvua ammu nu. 50 Mari nu mantindian yaw: napia nu hinnian isa nga tolay nga matay para kan ya totolay tase mari ra ngammin mapatay." 51 Yaw nga kinahi na, mari naggafu kan iggina pe laman, ngam gafu ta iggina ya pari nga katanangan ya kekuentan na kan nay nga dahun, neprofesiya na nga mappanget y Jesus nga matay para kan ya nasion da. 52 Matay iggina, mari para kan ya nasion da laman, nu azzi tase mapattaradday na ya anak ira y Afu Dios nga hinnian kan maddumuruma nga lugar. 53 Namegafu kan nay nga algaw gafen, pinalano ra nu annianna/kunnasi/manna ya ammatay ra kan iggina. 54 Megafu kan yan, mari nanalan y Jesus ngin kan ya lugar nga pakasingannan ya Judio ira kan iggina, nu azzi napanaw ra kannay en minang da kan ya babalay ya Efraim nga aranni kan ya disierto, en naddian iggina en ya disipulo na ira kannay. 55 Mappanget ya fiesta ya Judio ira nga nangahanan kan Nepattalebad, en napakaru ya totolay nga taga probinsia nga minang kan Jerusalem kallie ya fiesta tase kuan da ya mepangngat nga pamakarenu kan ya gibbaggian da. 56 Sinafataful da y Jesus, en kannia aggatadag da kan ya lalantaran ya templo, kunda nga nakkaporovut, "Hanna ya abbattan nu? Mari na pano umang makifiesta?" 57 Sangaw, ya panakallan ira kan ya papari en ya Fariseo ira, nemandu ra nga, nu hinnian makakammu kan ya dian y Jesus, ipakammu na zinan tase awayya ra nga arestan iggina.

12

1 Annam nga algaw kallie ya Fiesta ya Nepattalebad, minang da Jesus kan ya poblasion ya Betania nga paddianan y Lazaro nga pinagginnolay na. 2 Nangiparan da kan panggiram da Jesus kannay. Nattunnad y Marta, en isa y Lazaro kan ya minatubang kan ya lamesa. 3 Nangalak y Maria kan gaddua litro nga pabangug nga purupuro nga nardo nga nanginingina, nevurud na kan ya taka y Jesus, en finunatan na kan ya ahuk na, en dumagadagu ya bangug na kan ya interu unag ya balay. 4 Y Judas Iscariote, isa nga disipulo na nga mappanget nga mangiyalawat kan iggina kan ya kontra na ira, kunna nga nakkahi, 5 "Ka-am ta mari nalaku yan nga pabangug kan presio nga megitta kan tandan ya isa nga tolay kan talluwatut nga algaw, en meddan ya presio na kan ya pobre ira?" 6 Kinahi na yan, mari megafu ta ikallak na ya popobre, nu azzi gafu ta akkokot iggina, en iggina ya ingkargadu kan ya kuartu ra, en nangala-alak iggina kan kuartu kan ya kargo na. 7 Y Jesus, kunna nga nakkahi kan y Judas, "Porrian mu laman iggina. Kiningngua na yan tase dana maparan ya baggik kan ya mappanget nga ketanam ku. 8 Kanakanayun nga hinnian/asan mamba ya pobre ira kan ikayu, ngam mari kanakanayun ya kasan ku kan ikayu." 9 Napakaru ya Judio ira nga nakagina nga hinnian y Jesus kan ya poblasion ya Betania. Minang da kannay, mari megafu laman kan y Jesus, nu azzi megafu pay ta ikayat da nga innan y Lazaro nga pinagginnolay na. 10 Negatak/Negatab ya panakallan ira kan ya papari nga ipapatay ra y Lazaro pay, 11 gafu ta napakaru ya Judio ira nga nallikud kan ya panakallan ira kan ira en nangurug dan kan y Jesus megafu kan iggina. 12 Kan kamatarukan na, napakaru ya totolay nga kalalabbet nga makifiesta, en nadumug da nga mappanget y Jesus kan Jerusalem. 13 Nangalak ya totolay kan don palmera ira, en minang da zinafung iggina kan ya liwan ya siudad, en kunda nga nangikukkullet, "Madayarayaw y Afu Dios! Mabendisionan ya lumabbet kan ittera nga hinnian kan iggina ya paka-awayya y Afu Dios, Iggina ya Patul ya nasion ya Israel." 14 Kallie na yan, nappalak y Jesus kan mabbing nga asno, en yan ya nattakayan na. Nesimmu yan segun kan ya neturak kan ya Sagrado nga Turak nga kunna, 15 "Totolay kan Jerusalem, mari nu mattalaw. Innan nu, mallabbet ngin ya Patul nu nga aggatakay kan mabbing nga asno." 16 Kattu kiningngua ya totolay yan, mari nantindian ya disipulo na ira nga natumpal yan nga nepeturak y Afu Dios kattun kan yan nga kiningngua ra. Ngam kabalin ya neke-utun y Jesus kan langit, nerandamman da nga nepeturak y Afu Dios yan nga me-annung kan iggina, en kiningngua ya totolay yan kan iggina. 17 Ya maru nga totolay nga hinnian kan y Jesus kannia nepangngakkul na kan y Lazaro nga mallawan kan ya netanamman na, en pinagginnolay na iggina, dana nepakapakammu ra ya kiningngua na. 18 Yan ya gafu na kan napakaru ya totolay nga minang nanafung kan iggina, gafu ta nadumug da nga kiningngua na yan nga milagro. 19 Ya Fariseo ira, kunda gafen nga nerergo, "O, innan nu. Ngammin ya totolay kan ya mundo, mevulun da kan iggina. Awan nga makua teran." 20 Hinnian dudduma/karruan nga Griego nga minang kan Jerusalem nga nakipaddayarayaw kan ya Judio ira kan y Afu Dios kan ya fiesta. 21 Minang da kan y Felipe nga taga babalay ya Betsaida kan ya probinsia ya Galilea, en kunda nga nangikiddaw kan iggina, "Mestru, ikayat mi ya makiergo kan y Jesus." 22 Minang y Felipe en kinahi na yan kan y Andres, en navvulun da nga dua nga minang nakkahi kan y Jesus. 23 Y Jesus, kunna nga siminabbag, "Luminabbet ngin ya orat nga kedayok nga Anak Tolay. 24 Kurukurug ya kayan ku kan ikayu, ya tangaggat nga trigu, nu mari na matanag/makabok kan ya lusak en matay, aggatangaggat pe laman. Ngam nu matay, mattuhu en mavvunga kan aru. 25 Ya innia laman nga makkakenga kan ya angat na, mapawan na. Ngam ya innia laman nga mari na kengan ya angat na kan ya utun lusak, italak na kan awan na nga panda. 26 Ya innia laman nga mayat nga masserbi kan yakan, mawag kan vuluvulunan nak, tase maski kanna be tiaw ya dian ku, hinnian pay iggina kan yakan kannay. Ipekakua ya Ama ya innia laman nga massesserbi kan yakan." 27 "Magulugulu ya nonot ku. Hanna sangaw ya makahik? Kayan ku kazze/pano zinan, 'Amak, ikani nak kan yaw nga orat'? Awan! Ngam yaw ya gafu na kan minang nak kan ya utun lusak, tase addetan ku yaw nga orat. 28 Ama, ipasingan mun ya kedayaw ya ngahan mu." Sangaw, hinnian ngaral nga naggafu kan langit nga kunna nga nakkahi, "Nepasingan kun, en ipasingan ku nattaruk manin." 29 Nagina ya totolay nga gitadaggan kannay ya ngaral, en kinahi ya dudduma nga naddug. Ya dudduma pay, kunda nga nakkahi, "Hinnian anghel nga nakiergo kan iggina." 30 Y Jesus, kunna nga siminabbag, "Nergo yan nga ngaral, mari para kan yakan, nu azzi para kan ikayu. 31 Yaw ya tiempo ngin nga kapanunut ya totolay kan yaw nga mundo. Yaw ya tiempo pay ngin nga kaffut y Satanas nga mammoray kan ya totolay kan yaw nga mundo. 32 So nu metullu nak kan ya utun ya lusak, parannian ku ngammin ya totolay kan yakan." 33 Kinahi na yan kannia angngipakammu na nu annianna/kunnasi/manna ya kapatay na. 34 Sangaw, ya totolay, kunda nga nakkahi, "Neturak kan ya dorob y Afu Dios en nagina mi nga mannanayun ya Cristo nga matolay kan awan na nga panda. Ka-am gafen ta kinahim nga mawag kan metullu ya Anak Tolay? Innia yan nga Anak Tolay?" 35 Y Jesus, kunna nga nakkahi, "Hinnian ya nawag kan ikayu kan manganannuan laman ngin. Manalan kayu kannia kasan peba ya zilag kan ikayu, tase mari nu madatangngan kan kokopan/kallap, gafu ta, ya manalan kan ya kokopan, mari na ammu ya angayan na. 36 Kurruan nu ya zilag kannia kasan na peba kan ikayu, tase mabbalin kayu kan totolay nga nanawahan." Kattu kinahi y Jesus ira yan, napanaw iggina, en mari na nappasapasingan ngin. 37 Maski aru ya milagro nga kinikkingngua na kan ya paratubangan da, mari ra kinurug iggina. 38 Nesimmu yan tase matumpal ya neturak y Isaias nga profeta kattun nga kunna, "Afu, innia ya nangurug kan ya nepalappat mi? Innia ya nangipasingannan y Afu Dios kan ya pakapangngua na?" 39 En yaw ya gafu na kan mari ra awayya nga mangurug, gafu ta neturak peba y Isaias, 40 "Pinavvulaw y Afu Dios ya gimmatan da, en pinataggat na ya giffutuan da, tase mari ra makasingan, en mari ra makantindi, en mari ra manoli kan yakan tase pammapian ku ira." 41 Neturak y Isaias yan gafu ta kuenta nasingan na ya kekapalat y Jesus, en kinahi na yan nga me-annung kan iggina. 42 Maski peba kunna tian ya neturak y Isaias, aru kan ya panakallan ira kan ya totolay ya nangurug kan iggina, ngam megafu kan ya Fariseo ira, mari ra nepakammu ya angngurug da tase mari ra magamman nga tumallung kan ya sinagoga. 43 On, gafu ta mas ikayat da ya angngidayaw ya totolay kan ira annek/ngam kan ya appedayaw y Afu Dios kan ira. 44 Y Jesus, kunna nga nangikullet, "Ya innia laman nga mangurug kan yakan, bakkan kan yakan laman ya kurruan na, nu azzi kurruan na pay ya nabbon kan yakan. 45 Ya innia laman nga nakasingan kan yakan, nasingan na pay ngin ya nabbon kan yakan. 46 Minang nak nga zilag kan ya utun lusak, tase ya innia laman nga mangurug kan yakan, mari na maddian kan kokopan ngin. 47 Ya innia laman nga maggina kan ya ergok ngam mari na paraparulotan, marik panunutan iggina, gafu ta minang nak kan ya utun lusak, mari tase panunutan ku ya totolay kanniaw, nu azzi tase palliaran ku ira. 48 Ya innia laman nga mammari kan yakan, en mari na vuluvulunan ya ergok, hinnian mamanunut kan iggina. Ya ergo nga kinahik, yan ya mamanunut kan iggina nattaruk kan ya pangultimuan nga algaw. 49 On, gafu ta marik nergo kan ya paka-awayyak pe laman, nu azzi ya Ama nga nabbon kan yakan, iggina ya nangimandu kan yakan kan ya kayan ku en ya ergowan ku. 50 En ammuk nga ya ergo na, yan ya makakeddan kan angat nga awan na nga panda. Ya hanna laman gafen nga kayan ku, kayan ku gafu ta yan ya ipakahi ya Ama kan yakan."

13

1 Dispira fiesta ya Judio ira nga nangahanan kan Nepattalebad. Ammu y Jesus nga mappanget ngin ya algaw nga appanaw na kan ya utun lusak nga manoli kan ya Ama. Kanakanayun nga inayat na ya totolay na nga hinnian/asan kan ya utun lusak, en inayat na ira addet kan ya panguzzanan. 2 Kattu maddaggun y Jesus en ya disipulo na ira nga manggiram, dana nekkua/neppay y Satanas kan ya futu y Judas nga anak y Simon Iscariote nga iyalawat na y Jesus kan ya mangontra ira kan iggina. 3 Ammu y Jesus nga neddan ya Ama kan iggina ya pakapangngua na kan ngammin, en ammu na pay nga naggafu iggina kan y Afu Dios, en ammu na pay nga manoli iggina kan iggina. 4 Kannia maddaggun da nga manggiram, nanadag y Jesus kan ya bikat ya lamesa, en inazzan na ya lutud ya sinnun na, en nattapit iggina kan tuallia. 5 Sangaw, nangivurud iggina kan danum kan palanggana en pinegafanan na nga binaggawan ya gittakan ya disipulo na ira, en finunatan na kan ya tuallia nga nepattapit na. 6 Kannia nepakakaddet na kan y Simon Pedro, kunna y Pedro nga nakkahi, "Afu, baggawan mu kazze/pano pay ya takak?" 7 Y Jesus, kunna nga siminabbag, "Marim peba mantindian ya kebalinan na yaw nga paddaggunan ku nga kuan, ngam mantindian mu balalaman nattaruk." 8 Y Pedro, kunna nga nakkahi, "Marim vulvua/pulus baggawan ya takak addet nattaruk." Y Jesus, kunna nga nakkahi, "Nu mari ta ka baggawan, marim awayya metadday kan yakan." 9 Y Simon Pedro, kunna nga nakkahi, "Mari kan ya takak laman gafen ya baggawan mu, nu azzi maski ya imak en ya uluk pay." 10 Y Jesus, kunna nga siminabbag, "Ya innia laman nga nazzihut, mari na mawag ngin nga mabbaggu nu azzi ya taka na laman, gafu ta narenu ya interu baggi na. Narenu kayun, ngam mari na kan ikayu ngammin." 11 Dana ammu y Jesus nu innia ya mappanget nga mangiyalawat kan iggina kan ya mangontra ira kan iggina. Yan ya gafu na kan kunna nga nakkahi, "Mari na kan ikayu ngammin, narenu." 12 Sangaw, kabalin ya nepammaggu na kan ya gittakan da, inalak na uli ya lutud ya sinnun na, nanuttud manin, en kunna nga namovut kan ira, "Mantindian nu kazze ya kebalinan ya bahu kiningnguak kan ikayu? 13 Mestru en Afu ya pangakkul nu kan yakan, en fustu yan gafu ta kurug mamba. 14 Maski yakan peba ya Afu en Mestru nu, binaggawan ku ya gittakan nu; makkarabagabaggu kayu gafen pay kan ya gittakan nu. 15 Iniddannan ta kayu kan pamarrian nu, tase kuan nu pay ya kiningnguak kan ikayu. 16 Kurukurug ya kayan ku kan ikayu, awan nga kohung nga mas atanang ya kekuentan na annek/ngam kan ya kekuentan ya paki-afuan na, en awan nga nabon nga mas atanang ya kekuentan na annek kan ya kekuentan ya nabbon kan iggina. 17 Gafu ta ammu nu nga kurug ira yan, mabendisionan kayu nu kanakanayun nga kuan nu ira yan. 18 Mari na kan ikayu ngammin ya ikayat ku nga kayan; ammuk ya katakatolay ya pinilik ira, ngam pinili ta kayu tase matumpal yaw nga kayan ya Sagrado nga Turak, 'Ya isa nga nakipangan kan yakan, sinreydor nak.' 19 Kinahik yan kan ikayu kallie ya kesimmu na, tase so nu mesimmu, awayya nu nga kurruan nga yakan tunay. 20 Kurukurug ya kayan ku kan ikayu, ya innia laman nga mangalaba kan maski innia nga bonan ku, kuenta alaban nak pay; en ya innia laman nga mangalaba kan yakan, kuenta alaban na pay ya nabbon kan yakan." 21 Kabalin ya nepakkahi y Jesus kan ira yan, nagulugulu ya nonot na, en kunna nga nakkahi, "Kurukurug ya kayan ku kan ikayu, hinnian isa kan ikayu nga mangiyalawat kan yakan kan ya mangontra ira kan yakan." 22 Nakkasiringan ya disipulo na ira nga mari ra ammu nu innia kan ira ya ikayat na nga kayan. 23 Ya isa kan ya disipulo ira y Jesus nga ideddukan na, aggatuttud kan ya bikat na. 24 Sangaw, sinenniattan y Simon Pedro yan nga disipulo nga povutan na nu innia ya ikayat y Jesus nga kayan. 25 Yan nga disipulo, nezikkat na ya baggi na kan y Jesus, en kunna nga namovut, "Afu, innia iggina?" 26 Y Jesus, kunna nga siminabbag, "Ya pangiddannan ku kan yaw nga pan nga idassam ku, iggina yan." Sangaw, nangalak iggina kan pan en nedassam na, en neddan na kan y Judas nga anak y Simon Iscariote. 27 Kattu inalawat na ya pan, siminallung y Satanas kan iggina. Y Jesus, kunna nga nakkahi, "Ya pappangetan mu nga kuan, kuan mun." 28 Kan ya aggatuttud ira kan ya pallehut ya lamesa, awan nga makakammu kan ya gafu na kan kinahi na yan kan y Judas. 29 Gafu ta y Judas ya tesurero ra Jesus, hinnian dudduma/karruan nga nangabbat nga ikayat y Jesus nga kayan kan iggina nga umang na gatangan ya mawag da kan ya fiesta onu limutan na ya pobre ira. 30 Kattu inalawat na ya pan gafen, insigida nallawan igginan. Gabi kattunay ngin. 31 Kattu nallawan y Judas ngin, y Jesus, kunna nga nakkahi kan ya disipulo na ira, "Sangaw ya kedayaw ya Anak Tolay, en megafu kan iggina, medayaw y Afu Dios. 32 En nu medayaw y Afu Dios megafu kan iggina, y Afu Dios pe laman ya mangidayaw kan ya Anak Tolay, en insigida kuan na yan. 33 Anak ku ira, ababba laman ngin ya tiempo nga kasan ku kan ikayu. Tafatafulan dak mamba, ngam kayan ku kan ikayu ya kinahik kan ya Judio ira nga kungku, 'Mari nu makakangay kan ya angayan ku.' 34 "Sangaw, iddannan ta kayu kan bahu nga dorob, iggina yaw, makkara-aya-ayat kayu. Nu annianna/kunnasi/manna ya nepangngayat ku kan ikayu, kunna tian pay zinan ya akkara-aya-ayat nu. 35 Yaw ya pakakammuan ngammin ya totolay nga disipulo ta kayu, nu makkara-aya-ayat kayu." 36 Y Simon Pedro, kunna nga namovut, "Afu, be tiaw kazze ya angayan mu?" Y Jesus, kunna nga siminabbag, "Marim peba awayya nga mevulun kan yakan kan ya angayan ku, ngam tumunud ka nattaruk." 37 Y Pedro, kunna nga namovut, "Afu, ka-am ta marik awayya nga mevulun kan ikaw kan sangaw? Maski matay nak megafu laman kan ikaw." 38 Y Jesus, kunna nga siminabbag, "Awayyam kazze matay megafu kan yakan? Kurukurug ya kayan ku kan ikaw, kallie ya assikkarallok ya isa nga lalung, namilu ngin nga nelimad mu ya pakakammum kan yakan."

14

1 Y Jesus, kunna nga nakkahi kan ya disipulo na ira, "Mari nu mavurung. Mangurug kayu mamba kan y Afu Dios; mangurug kayu kan yakan pay. 2 Napakaru ya paddianan kan ya balay y Amak. Nu mari zinan kurug, marik zinan kinahi kan ikayu nga annak mamaran kan lugar para kan ikayu. 3 En nu annak mamaran kan lugar para kan ikayu, manoli nak en alakan ta kayu, tase, nu be tiaw ya dian ku, hinnian/asan kayu pay. 4 En ammu nu ya dalan nga umang kan ya angayan ku." 5 Y Tomas, kunna nga nakkahi, "Afu, mari mi ammu nu be tiaw ya angayan mu. Annianna/Kunnasi/Manna gafen ya pakakammu mi kan ya dalan?" 6 Y Jesus, kunna nga siminabbag, "Yakan ya dalan, ya kurug, en ya angat. Awan nga makakangay kan ya Ama nu azzi umang bitan kan yakan. 7 Nu kurug nga ammu nu yakan, ammu nu pay zinan y Amak. Mamegafu kan sangaw, ammu nu igginan, en nasingan nun." 8 Y Felipe, kunna nga nakkahi, "Afu, ipasingan mu ya Ama kan ikami, en mapayayat kamin." 9 Y Jesus, kunna nga nakkahi, "Felipe, nabayag ngin nga hinnian nak kan ikayu, en marim kazze/pano peba laman ammu nu innia nak? Ya nakasingan kan yakan, nasingan na pay ngin ya Ama. Ka-am peba laman gafen ta kinahim nga ipasingan ku ya Ama kan ikayu? 10 Marim kazze mangurug nga hinnian nak kan ya Ama, en hinnian ya Ama kan yakan? Ya ergo ira nga kayakayan ku kan ikayu, mari ra naggafu kan yakan. Ya Ama nga aggadian kan yakan, kuan na ya ikayat na. 11 Kurruan dak kannia akkahik kan ikayu nga hinnian nak kan ya Ama, en hinnian ya Ama kan yakan. Nu mari nu mangurug kan yan, mangurug kayu zinan megafu kan ya kinikkingnguak. 12 Kurukurug ya kayan ku kan ikayu, ya innia laman nga mangurug kan yakan, kanakanayun nga kuan na pay ya megitta kan ya kukukuan ku, en mas mekapakkapalat peba ya kukukuan na annek/ngam kan ya kukukuan ku gafu ta manoli nak kan ya Ama. 13 Kuan ku ya hanna laman nga ikiddaw nu kan ya Ama megafu kan ya ngahan ku, tase madayarayaw ya Ama megafu kan ya Anak. 14 Ya hanna laman nga ikiddaw nu kan ya Ama megafu kan ya ngahan ku, kuan ku." 15 Nassige y Jesus nga kunna nga nakkahi, "Nu ayatan dak, paraparulotan nu ya manduk ira. 16 Ikiddok kan ya Ama nga iddannan na kayu kan isa nga Minangnguffun, tase hinnian iggina kan ikayu kan awan na nga panda. 17 Iggina ya Espiritu Santo nga mangipakammu kan ya kurug nga me-annung kan y Afu Dios. Ya totolay nga mari mangurug kan yakan, mari ra awayya malawat iggina gafu ta mari ra masingan onu ammu iggina. Ikayu, ammu nu iggina gafu ta makipaddian iggina kan ikayu, en hinnian nattaruk iggina kan ya gi-unaggan nu. 18 "Mari ta kayu panawan nga molila, ngam tollian ta kayu balalaman. 19 Mari mabbayag, ya totolay nga mari mangurug, mari rak kun nga masingan, ngam ikayu, masingan dak. Gafu ta siggamatolay nak, matolay kayu pay. 20 Kan yan nattaruk nga algaw, mammuan nu nga hinnian nak kan y Amak, en hinnian kayu kan yakan, en hinnian nak kan ikayu. 21 Ya innia laman nga mangalawat kan ya manduk ira en paraparulotan na, iggina ya mangayat kan yakan. Ayatan y Amak ya innia laman nga mangayat kan yakan, en ayatan ku pay iggina, en mappasingan nak kan iggina nattaruk." 22 Y Judas, tanakkuan kan y Judas Iscariote, kunna nga namovut, "Afu, annianna ya kesimmu na kan mappasingan ka kan ikami nattaruk en mari na kan ya totolay nga mari mangurug?" 23 Y Jesus, kunna nga siminabbag, "Ya innia laman nga mangayat kan yakan, paraparulotan na ya ergok, en ayatan y Amak iggina, en yakan en y Amak, angkami makipaddian kan iggina. 24 Ya innia laman nga mari mangayat kan yakan, mari na parulotan ya ergok. Ya ergo ira nga magiggina nu kan yakan, mari ra maggafu kan yakan, nu azzi kan ya Ama nga nabbon kan yakan. 25 "Kinahik ira yan kannia kasan ku peba kan ikayu. 26 Bonan ya Ama kan ikayu ya Minangnguffun megafu kan ya ngahan ku nga iggina ya Espiritu Santo. Ituldu na ngammin ya ganagannud kan ikayu, en iparandam na ngammin ya kinahakahik kan ikayu. 27 Imamak ya italan/ibattang ku kan ikayu. Imamak nga megitta kan ya hinnian kan ya futuk, yan ya iddan ku kan ikayu. Ya iddan ku kan ikayu, mari megitta kan ya iddan ya totolay nga mari mangurug. Mari nu mavurung onu mattalaw. 28 Nagina nu ya kinahik kan ikayu kattu abit nga mapanaw nak en tollian ta kayu balalaman. Nu kurug nga ayatan dak, mayayat kayu zinan gafu ta annak kun kan ya Ama, gafu ta mas dakadakal ya paka-awayya ya Ama annek kan yakan. 29 Nakahik yaw ngin kan ikayu kallie ya kesimmu na tase, so nu mesimmu, mangurug kayu. 30 Marik pannayunan ngin ya akkiergok kan ikayu, gafu ta lumabbet ngin ya mammoray kan ya totolay nga mari mangurug. Awan nga paka-awayya na kan yakan, 31 ngam kanakanayun nga kuan ku ya kayan ya Ama kan yakan, tase mammuan ya totolay nga mari mangurug nga ayatan ku iggina. Sangaw, lumakkat tera gafu ta anteran."

15

1 Nassige y Jesus nga kunna nga nakkahi kan ira, "Yakan ya kurug nga lanut ubas, en y Amak ya minannanggaw. 2 Gappangngan na ngammin ya pangapanga nga mari mavvunga. Pakarennuan na ngammin ya mavvunga, tase mas makapavvunga ra peba. 3 Napakarennuan kayun megafu kan ya ergo nga kinahik kan ikayu. 4 Mannanayun kayu nga makipaddian kan yakan, en mannanayun nak pay nga makipaddian kan ikayu. Awan nga panga nga makapavvunga pe laman nu mari na megafut kan ya fungut na. Kunna tian pay kan ikayu, mari nu makapavvunga nu mari nu megafut kan yakan. 5 "Yakan ya lanut, en ikayu ya pangapanga. Ya innia laman nga makipaddian kan yakan, en yakan pay kan iggina, mavvunga kan aru, on, gafu ta awan vulvua/pulus makua nu, nu awan nak kan ikayu. 6 Ya innia laman nga mari mannanayun nga makipaddian kan yakan, mewalin kan kagitta panga nga melappak kan liwan nga maggangu, en madumat nga melappak kan afi nga masidug. 7 Nu mannanayun kayu nga makipaddian kan yakan, en nu mannanayun ya ergok kan ikayu, ikiddaw nu ya hanna laman nga ikayat nu, en makua yan para kan ikayu. 8 Madayarayaw y Amak kannia avvunga nu kan aru, en yan ya mamakurug kan disipulo ta kayu. 9 Ayatan nak ya Ama, en kunna tian pay, ayatan ta kayu. Mannanayun kayu kan ya ayat ku. 10 Nu paraparulotan nu ya manduk ira, mannanayun kayu kan ya ayat ku kan kagitta ya nepammaraparulot ku kan ya mandu ira y Amak, en mannanayun nak kan ya ayat na. 11 "Kinahik ira yan kan ikayu tase awayya na nga hinnian/asan pay kan ikayu ya payayat nga megitta kan ya payayat ku, en awan nga addet ya payayat nu. 12 Yaw ya manduk kan ikayu: makkara-aya-ayat kayu kan kagitta ya angngayat ku kan ikayu. 13 Awan nga ayat nga mas dakal annek/ngam kan yaw, ya angngipamavulun ya innia laman kan ya kapatay na para kan ya kofun na. 14 Kakkofun ta kayu nu paraparulotan nu ya nemanduk ira kan ikayu. 15 Mari ta kayu ngahanan kan kohung ngin, gafu ta mari ammu ya isa nga kohung ya kuan ya paki-afuan na. Ngam ngahanan ta kayu kan kakkofun ngin, gafu ta nepakammuk kan ikayu ngammin ya kinahi y Amak kan yakan. 16 Mari na kan ikayu ya namili kan yakan, nu azzi yakan ya namili kan ikayu, en sinunnak ta kayu tase angkayu mavvunga, en mannanayun ya vunga nu, tase iddan ya Ama kan ikayu ya hanna laman nga ikiddaw nu kan iggina megafu kan ya ngahan ku. 17 Yaw ya manduk kan ikayu gafen, makkara-aya-ayat kayu." 18 "Nu ikalussaw ra kayu ya totolay nga mari mangurug kan yakan, dandamman nu nga yakan ya unna nga nekalussaw ra. 19 Nu metadday kayu zinan kan ya totolay nga mari mangurug, ayatan da kayu zinan nga megitta kan ira. Ngam gafu ta mari nu metadday kan ya totolay nga mari mangurug, ngam pinili ta kayu nga mesinna kan ira, yan ya gafu na kan ikalussaw ra kayu. 20 Dandamman nu tu kinahik kan ikayu, awan nga kohung nga mas atanang ya kekuentan na annek kan ya paki-afuan na; nu pazapaziyatan dak, pazapaziyatan da kayu pay. Nu paraparulotan da ya ergok, paraparulotan da pay ya ergo nu. 21 Ngam kukukuan da ngammin ira yan kan ikayu megafu kan ya ketadday nu kan yakan, en megafu pay ta mari ra ammu ya nabbon kan yakan. 22 Nu marik zinan minang kanniaw en nakiergo kan ira, awan zinan nga liwat da. Ngam kakurruan na, mari ra merasonan ya liwaliwat da. 23 Ya innia laman nga mangikalussaw kan yakan, ikalussaw na pay y Amak. 24 Awan zinan nga liwat da nu marik zinan kinikkingngua kan ya paratubangan da ya ganagannud nga awan nga tanakkuan nga makakua. Ngam nasingan da ira yan nga kinikkingnguak, en ikalussaw ra yakan en y Amak. 25 Ngam nesimmu yan tase matumpal ya neturak kan ya dorob da, 'Nekalussaw rak nga awan na nga gafu.' 26 "Ya Minangnguffun nga maggafu kan ya Ama, iggina ya Espiritu nga kakurruan, bonan ku iggina kan ikayu. So nu lumabbet iggina, kayan na ya kakurruan nga me-annung kan yakan. 27 En ikayu peba sangaw ya mangikahi kan ya kakurruan nga me-annung kan yakan gafu ta ne-evulun kayu kan yakan namegafu peba kattu gafagafu na."

16

1 "Kinahik ira yan kan ikayu tase mari nu likuran ya angngurug nu kan yakan. 2 Papanawan da kayu nattaruk kan ya sinagoga ira. En mari na kan yan laman, ngam lumabbet nattaruk ya tiempo nga, ya innia laman nga mamatay kan ikayu, abbattan na nga kannia angngua na kan yan, serbian na y Afu Dios. 3 Kanakanayun nga kuan ya totolay ya kunna tian kan ikayu, gafu ta mari ra ammu iggina onu yakan. 4 Ngam kinahik ira yan kan ikayu, tase nattaruk nu lumabbet ya tiempo nga angngua ra kan ira yan kan ikayu, merandamman nu nga dana kinahik ira yan kan ikayu." "Marik kinahi ira yan kan ikayu kattu gafagafu nga nevulun kayu kan yakan gafu ta hinnian/asan nak peba kan ikayu. 5 Ngam sangaw, annak kan ya nabbon kan yakan, en awan mamba kan ikayu nga namovut kan yakan nu kanna be tiaw ya angayan ku. 6 Ngam gafu ta kinahik ira yan kan ikayu, nelot/nafulotan ya dandam ya giffutuan nu. 7 Ngam kurug ya kayan ku kan ikayu, pammakapianan nu ya appanok, gafu ta, nu marik mapanaw, mari umang kan ikayu ya Minangnguffun. Ngam nu mapanaw nak, bonan ku iggina kan ikayu. 8 So nu lumabbet iggina, ipakapakammu na kan ya totolay nga mari mangurug nga mari fustu ya ammu nga me-annung kan liwat, kan kinatunung, en kan ya ammanunut. 9 Kuan na yan nga me-annung kan liwat gafu ta mari rak kurruan. 10 Kuan na yan nga me-annung kan kinatunung gafu ta annak kun kan ya Ama, en mari rak masingan ngin. 11 Kuan na yan nga me-annung kan ammanunut gafu ta napanunutan ngin ya mammoray kan ya totolay nga mari mangurug. 12 "Aru peba zinan ya kayan ku kan ikayu, ngam maziyatan kayu nga mangalawat kan sangaw. 13 Ngam so nu lumabbet ya Espiritu nga kakurruan, igiya na kayu kan ngammin nga kurug, gafu ta mari na mergo nga uru-uray na pe laman, nu azzi kayan na ya magina na, en ipakammu na kan ikayu ya mappanget nga mesimmu. 14 Dayawan nak gafu ta ipakammu na kan ikayu ya me-annung kan yakan. 15 Ngammin ya kua ya Ama, kuak pay. Yan ya gafu na kan kinahik nga ipakammu na kan ikayu ya me-annung kan yakan." 16 "Mari mabbayag, mari rak masingan ngin. Kabalin na, mari mabbayag, uli masingan dak." 17 Hinnian dudduma/karruan kan ya disipulo na nga kunda nga nakkaporovut, "Hanna pano ya kebalinan ya kinahi na kan ittera nga mari mabbayag, mari tera masingan igginan, en kabalin na, mari mabbayag, uli masingan tera iggina? En ya kinahi na peba nga mesimmu yan gafu ta umang iggina kan ya Ama? 18 Hanna ya ikayat na nga kayan, mari mabbayag? Mari tera mamba mantindian ya kinahi na." 19 Ammu y Jesus nga hinnian ikayat da nga povutan kan iggina, en kunna gafen nga nakkahi, "Bahu kinahik kan ikayu nga mari mabbayag, mari rak masingan ngin, en kabalin na, mari mabbayag, uli masingan dak. Makkaporovut kayu kazze/pano kan ya kebalinan na? 20 Kurug ya kayan ku kan ikayu, mattangatangit en mabbinibinunga/gumuggunggul kayu mamba kan sangaw, en mayayat ya totolay nga mari mangurug. Marandam kayu kan sangaw, ngam matallian ya dandam nu kan payayat. 21 Kannia attuliwan/appasikal ya innia laman nga babay kallie ya agganak na, marandam iggina gafu ta lumabbet ngin ya orat na nga manak. Ngam kabalin ya agganak na, kalippanan nan ya ziyat na megafu kan ya payayat na gafu ta ne-anak na ya isa nga abbing kan ya utun lusak. 22 Kunna tian pay kan ikayu, marandam kayu kan sangaw, ngam uli masingan ta kayu nattaruk, en mayayat kayu, en awan nga makalak kan ya payayat nu. 23 Kan yan nga algaw, awan nga ikiddaw nu kan yakan ngin. Kurug ya kayan ku kan ikayu, ya hanna laman nga ikiddaw nu kan y Amak megafu kan ya ngahan ku, iddan na kan ikayu. 24 Addet kan sangaw, awan peba nekiddaw nu kan y Amak megafu kan ya ngahan ku. Makkiddaw kayu, en meddannan kayu, en megafu kan yan, makompleto ya payayat nu." 25 "Kinahik ira yan nga ganagannud kan ikayu kan pangngarrian. Lumabbet nattaruk ya tiempo nga marik makiergo ngin kan ikayu kan pangngarrian, nu azzi kayan ku kan ikayu kan manamanawag ya me-annung kan y Amak. 26 Kan yan nga algaw, makkiddaw kayu kan iggina megafu kan ya ngahan ku. Marik kayan nga idasal ta kayu kan ya Ama, 27 gafu ta ayatan ya Ama mismu ikayu, en yan gafu ta ayatan dak en gafu ta kurruan nu nga naggafu nak kan iggina. 28 Kakurruan na, naggafu nak kan ya Ama, en minang nak kan ya utun lusak. Sangaw, mapanaw nak kan ya utun lusak, en manoli nak kan ya Ama." 29 Ya disipulo na ira, kunda nga nakkahi, "Sangaw, manamanawag ya inergo mun, en mari mun nga nergo kan pangngarrian. 30 Nammuan min nga ammum ngammin ya ganagannud, en mari mawag kan mamovut ya innia laman kan ikaw. Megafu kan yan, mangurug kami nga naggafu ka kan y Afu Dios." 31 Y Jesus, kunna nga namovut, "Mangurug kayun kazze? 32 O, lumabbet ya orat, en luminabbet ngin, nga mawarawarak kayu, en umang ya kada isa kan ikayu kan ya mismu paddianan na, en pakkapanawan dak nga mesissa, ngam kakurruan na, marik mesissa gafu ta hinnian y Amak kan yakan. 33 Kinahik ira yan kan ikayu tase hinnian imamak nu kannia ketadday nu kan yakan. Mapazapaziyat kayu kan ya utun lusak, ngam pasikannan nu ya ginnonotan nu gafu ta inaffut ku ya mamazapaziyat kan ikayu."

17

1 Kabalin y Jesus nga nakkahi kan ira yan, siminangug iggina kan langit, en kunna nga naddasal, "Ama, luminabbet ngin ya orat. Ipasingan mu ya kedayaw ya Anak mu, tase mepasingan ya Anak mu ya kedayom. 2 On, gafu ta iniddannan mu iggina kan paka-awayya kan ngammin nga totolay, tase meddannan na ngammin ya neddan mu kan iggina kan angat nga awan na nga panda. 3 Yaw ya angat nga awan na nga panda, ya pakakammu ra kan ikaw nga isissa laman nga kurug nga Dios, en ya pakakammu ra pay kan y Jesu Cristo nga binon mu. 4 Nepasingan ku ya kedayom kan ya totolay kan ya utun lusak kannia nepammarulot ku kan ya trabahu nga nepakuam kan yakan. 5 En sangaw, Ama, itolim kan yakan ya kedayok kan ya atubang mu nga megitta kan ya kedayok kattun kannia kasan ku kan ikaw kallie ya nekaparatu ya mundo. 6 "Nepakammu ta ka kan ya totolay nga neddan mu kan yakan nga dana netadday kan ya totolay nga mari mangurug. Kuam ira, en neddan mu ira kan yakan, en pinaraparulot da ya ergom. 7 Nammuan dan nga naggafu kan ikaw ngammin ya ganagannud nga neddan mu kan yakan. 8 On, gafu ta nekahik kan ira ya ergo ira nga kinahim kan yakan. Inalawat da, en nammuan da nga kurug nga naggafu nak kan ikaw, en nangurug da nga ikaw ya nabbon kan yakan. 9 "Idasal ku ira. Bakkan kan ya totolay nga mari mangurug ya idasal ku, nu azzi ya totolay nga neddan mu kan yakan gafu ta kuam ira. 10 Ngammin ya totolek, totolem pay; en ya totolem, totolek pay, en medayaw nak megafu kan ira. 11 Annak sangaw kan ikaw. Mapanaw nak kun kan ya utun lusak, ngam mattalan/mabbattang da peba nga maddian kanniaw. Ama nga nasantuan, tanggawan mu ira megafu kan ya pakapangngua ya ngahan mu nga neddan mu kan yakan, tase mattangesa ra nga megitta kan ya attangesa ta. 12 Kannia kasan ku kan ira, sinanggok ira kan ya pakapangngua ya ngahan mu nga neddan mu kan yakan. Netalak ku ira, en awan nga nawawan kan ira, fera laman ya tolay nga natunnak nga mawawan, en nesimmu yan tase matumpal ya kayan ya Sagrado nga Turak. 13 "Annak sangaw kan ikaw, en kayakayan ku ira yaw kannia kasan ku peba kan ya utun lusak tase mari makkurang ya payayat da nga iddan ku kan ira. 14 Kinahik ya ergom kan ira, en ya totolay nga mari mangurug, ikalussaw ra ira gafu ta mari ra megitta kan ira, kunne na pay kan yakan nga marik megitta kan ira. 15 Marik idasal nga ipanom ira kan ya utun lusak, nu azzi palliaran mu ira kan ya narakat/napot. 16 Mari ra megitta kan ya totolay nga mari mangurug, kunne na pay kan yakan nga marik megitta kan ya totolay nga mari mangurug. 17 Pabbalinan mu ira kan nasantuan megafu kan ya kurug. Ya ergom, kurug. 18 Binon ku ira kan ya totolay nga mari mangurug kan kagitta ya nepabbon mu kan yakan kan ya totolay nga mari mangurug. 19 Idedikak yakan pe laman kan ikaw para kan ira, tase mededika ra pay kan ikaw megafu kan ya kurug. 20 "Mari na kan ira laman ya idasal ku nu azzi ya mangurug ira pay kan yakan megafu kan ya ergo ra. 21 Idasal ku nga mattangesa ra ngammin kan kagitta ya akkipattangesam kan yakan, Ama, en ya akkipattangesak kan ikaw, tase awayya ra nga makipattangesa kan itta, tase ya totolay nga mari mangurug, awayya ra mangurug nga ikaw ya nabbon kan yakan. 22 Neddan ku kan ira ya dayaw nga neddan mu kan yakan tase mattangesa ra kan kagitta ya attangesa ta, 23 ikayat ku nga kayan, ya akkipattangesak kan ira en ya akkipattangesam kan yakan, tase makompleto ya attangesa ra, senannu mammuan ya totolay nga mari mangurug nga binon nak en ayatan mu ira kan kagitta ya angngayat mu kan yakan. 24 "Ama, neddan mu ira kan yakan, en ikayat ku nga, nu kanna be tiaw ya dian ku nattaruk, awayya na nga kannay ya dian da pay, tase masingan da ya kedayok nga neddan mu kan yakan gafu ta inayat nak kallie peba ya nekaparatu ya mundo. 25 Ama nga natunung, ya totolay nga mari mangurug, mari ra ka ammu, ngam ammu ta ka, en ira yaw nga disipulok, nammuan da nga binon nak. 26 Nepakammuk kan ira ya pakapangnguam, en ipakapakammuk peba kan ira, tase awayya na nga hinnian/asan kan ira ya ayat mu kan yakan, en tase awayyak pay nga hinnian kan ira."

18

1 Kabalin y Jesus nga naddasal, nallawan iggina en ya disipulo na ira nga minang kan ya tangapingit ya Allat/Weg Kidron. Hinnian/Asan laguerta kannay, en siminallung da. 2 Y Judas nga mangiyalawat kan iggina kan ya mangontra ira kan iggina, ammu na nay nga lugar gafu ta naming aru nga narammung y Jesus en ya disipulo na ira kannay. 3 Nangalak y Judas kan aru nga suddalu nga taga Roma en guardia ira kan ya templo nga binon ya panakallan ira kan ya papari en ya Fariseo ira nga mevulun kan iggina. Minang da sangaw kan nay nga laguerta nga gitattammitan da kan allamparan, gifu en armas. 4 Ammu y Jesus ngammin ya mappanget nga mesimmu kan iggina. Sangaw, zinafung na ira, en kunna nga namovut, "Innia ya tafulan nu?" 5 Kunda nga siminabbag, "Y Jesus nga taga Nazaret." Kunna y Jesus nga nakkahi, "Yakan yaw." Y Judas nga mangiyalawat kan iggina kan ira, aggatadag kan ya bikat da. 6 Kattu kunna y Jesus nga nakkahi, "Yakan yaw," nakkunud en nakkatomba ra. 7 Kunna nga namovut manin, "Innia ya tafulan nu?" Kunda nga siminabbag, "Y Jesus nga taga Nazaret." 8 Y Jesus, kunna nga nakkahi, "Nakahi kun, 'Yakan yaw.' Gafu ta yakan ya tafulan nu, pavulunan nu gafen ira yaw nga kakavulun ku nga mapanaw ran." 9 Kinahi na ya kunna tian tase matumpal tu bahu kinahi na kannia nepangngidasal na nga kunna, "Kan ya neddan mu ira kan yakan, awan nga nawawan ku." 10 Hinnian ispada y Simon Pedro. Sinakkut/Kinasut na, nesiwad na kan ya kohung ya pari nga katanangan ya kekuentan na, en napingngaddan ya ziwanan nga daranggang/talinga ya kohung nga mangngahan kan Malco. 11 Sangaw, y Jesus, kunna nga nakkahi kan y Pedro, "Itukut mu/Ibaynam ya ispadam! Abbattan mu kazze/pano nga marik zinan inuman ya kopa nga neddan ya Ama kan yakan?" 12 Sangaw, ya suddalu ira nga taga Roma en ya kapitan da en ya Judio ira nga guardia kan ya templo, ginafut da y Jesus. Piningil da ya ima na, 13 en ne-angay ra iggina kan unna kan y Anas, gafu ta iggina ya katuangan y Caifas nga pari nga katanangan ya kekuentan na kan yan nga dahun. 14 Y Caifas ya dana nangitabarang kan ya panakallan ira kan ya papari ya Judio ira nga mas napia nu hinnian isa nga tolay nga matay para kan ya tolay ira annek/ngam kan madaral ya interu nasion. 15 Y Simon Pedro en ya isa peba nga disipulo, siminunud da kan y Jesus. Ammu ya pari nga katanangan ya kekuentan na yan nga disipulo, en megafu kan yan, nakatallung iggina pay kan ya patio ya pari nga katanangan ya kekuentan na kattu netallung da y Jesus, 16 ngam natalan/nabattang y Pedro nga aggatadag kan ya liwan ya puerta. Yan nga disipulo nga ammu ya pari nga katanangan ya kekuentan na, nanoli gafen iggina kan ya puerta, en nakiergo iggina kan ya maginganay nga mananggaw, en netallung na y Pedro. 17 Ya maginganay nga mananggaw kan ya puerta, kunna nga namovut kan y Pedro, "Mari kazze nga isa ka pay kan ya disipulo na yan nga tolay?" Y Pedro, kunna nga siminabbag, "Awan!" 18 Gafu ta nalammin, hinnian uging nga pinakinitan ya kohung ira en ya guardia ira, en aggatadag da kan ya pallehut na nga maggarenu. Minang y Pedro nga nakipattadag kan ira nga nakipaggarenu pay. 19 Sangaw, ya pari nga katanangan ya kekuentan na, inimbistiga na y Jesus kan me-annung kan ya disipulo na ira en ya netuttuldu na. 20 Y Jesus, kunna nga siminabbag, "Nergo nak kan ya paratubangan ya totolay. Kanakanayun nga nattuttuldu nak kan ya sinagoga ira en kan ya lalantaran ya templo nga parammungan ngammin ya Judio ira, en awan vulvua/pulus kinahik kan sekreto. 21 Ka-am ta povutan mu kan yakan? Povutan mu zinan kan ya totolay nga nakagina kan ya kinahik kan ira. Ammu ra ya kinahik." 22 Kattu kinahi na yan, isa nga guardia nga aggatadag kan ya bikat y Jesus, linappag na iggina, en kunna nga nakkahi, "O! Ka-am ta kunna tian ya annabbag mu kan ya pari nga katanangan ya kekuentan na?" 23 Y Jesus, kunna nga namovut, "Nu narakat/napot ya kinahik, kayan mu kan yakan nu hanna ya narakat. Ngam nu napia, ka-am ta linappag nak?" 24 Sangaw, nepe-angay y Anas y Jesus nga aggapingil ya ima na kan y Caifas nga pari nga katanangan ya kekuentan na. 25 Aggatadag peba y Simon Pedro kannay nga maggarenu, en hinnian totolay kannay nga kunda nga namovut kan iggina, "Mari kazze nga isa ka pay kan ya disipulo na ira?" Y Pedro, kunna nga nallimad manin, "Awan!" 26 Hinnian isa nga kohung ya pari nga katanangan ya kekuentan na nga parrientes ya tolay nga napingngaddan y Pedro ya daranggang na. Kunna nga namovut, "Mari kazze nasingan ta ka nga kavulun y Jesus kan ya laguerta?" 27 Nallimad manin y Pedro, en insigida nassikkarallok ya isa nga lalung. 28 Kan yan nga orat, albasu ngin, nepanaw ra y Jesus kan ya balay y Caifas, en ne-angay ra iggina kan ya palasio ya gubernador nga taga Roma. Mari siminallung ya Judio ira kan ya palasio, gafu ta nu tumallung da, mekuenta ra kan mari narenu segun kan ya dorob da, en mari ra gafen awayya nga mangan kan ya Fiesta ya Nepattalebad. 29 Gaggafen, nallawan y Pilato nga gubernador nga kunna nga namovut, "Hanna ya pangakusan nu kan yaw nga tolay?" 30 Kunda nga siminabbag, "Nu mari na zinan naka-angngua kan narakat, mari mi zinan ne-angay iggina kan ikaw." 31 Y Pilato, kunna nga nakkahi, "Nu kunna tian gafen, ikayu mismu ya mamanunut kan iggina segun kan ya dorob nu pe laman." Ya Judio ira, kunda nga siminabbag, "Mari mepamavulun kan ikami ya mamatay kan maski innia." 32 Nesimmu yan tase matumpal ya dana kinahi y Jesus kannia nepangngipakammu na nu annianna/kunnasi/manna ya appatay na. 33 Sangaw, siminallung y Pilato manin kan ya palasio, en nepe-atubang na y Jesus kan iggina, en kunna nga namovut, "Ikaw kazze ya patul ya Judio ira?" 34 Kunna nga siminabbag y Jesus nga namovut, "Naggafu kazze yan nga povut kan ikaw pe laman, onu hinnian kazze tanakkuan nga nakkahi kan ikaw kan ya me-annung kan yakan?" 35 Y Pilato, kunna nga siminabbag, "Hanna kazze ya pangabbattan mu kan me-annung kan yakan? Isa nak kazze nga Judio? Ya kagittam nga Judio ira en ya panakallan ira kan ya papari ya nangiyangay kan ikaw kan yakan. Hanna kazze ya kiningnguam?" 36 Y Jesus, kunna nga siminabbag, "Mari maggafu ya appatul ku kan ya utun lusak. Nu maggafu zinan ya appatul ku kan ya utun lusak, nakillaban zinan ya kakavulun ku tase marik zinan me-alawat kan ya Judio ira. Ngam mari maggafu kanniaw ya appatul ku." 37 Y Pilato, kunna nga namovut, "Patul ka kazze gafen?" Y Jesus, kunna nga siminabbag, "Nakahi mun. Yaw ya gafu na kan minang nak kan ya utun lusak en ya gafu na kan ne-anak nak, tase ipakammuk ginan nak." 38 Sangaw, y Pilato, kunna nga namovut, "Hanna ya kakurruan?" Kattu kinahi y Pilato yan, nallawan iggina manin nga minang kan ya Judio ira, en kunna nga nakkahi, "Awan vulvua natafulan ku nga kegafanan ya kapaliwatan na. 39 Ngam segun kan ya kustumbre nu, kada Fiesta nu nga Nepattalebad, manuelta nak kan isa nga presu para kan ikayu. Ikayat nu kazze nga sueltan ku ya patul nu nga Judio para kan ikayu?" 40 Sangaw, kunda nga nangikukkullet nga siminabbag, "Awan! Bakkan kan iggina ya sueltan mu nu azzi y Barabas." Tulisan y Barabas.

19

1 Nepalak sangaw y Pilato y Jesus, en nepalapalatigu na iggina. 2 Nanalatalapid ya suddalu ira kan nasasit nga kiningngua ra kan korona, en nekkua/neppay ra kan ya ulu na. Sininnunan da iggina kan lutud nga kulor ubi. 3 Namim pia nga minaranni ra kan iggina, en kunda nga nanguyu-uyaw, "Madayaw ya Patul ya Judio ira!" en linappalappag da iggina. 4 Nallawan manin y Pilato, en kunna nga nakkahi kan ya totolay, "Innan nu, ipelawan ku nga ipe-atubang iggina kan ikayu, tase mammuan nu nga awan vulvua/pulus natafulan ku nga kegafanan ya annentensiak kan iggina." 5 Sangaw, nelawan da y Jesus nga nakoronan kan nasasit, en aggasinnun iggina kan lutud nga kulor ubi. Y Pilato, kunna nga nakkahi, "Innan nu. Die ya tolay." 6 Ya panakallan ira kan ya papari en ya guardia ira kan ya templo, kattu nasingan da iggina, kunda nga nangikukkullet, "Ipepatak mu iggina kan kurut! Ipepatak mu iggina kan kurut!" Y Pilato, kunna nga nakkahi, "Alakan nu gafen iggina, en ikayu pe laman ya mangipatak kan iggina kan kurut, gafu ta awan vulvua natafulan ku nga kegafanan ya annentensiak kan iggina." 7 Ya Judio ira, kunda nga siminabbag, "Hinnian/Asan dorob mi, en kayan ya dorob mi nga mawag kan mapatay iggina, gafu ta kinahi na nga Anak y Afu Dios iggina." 8 Kattu nagina y Pilato yan nga kinahi ra, mas nattalaw iggina. 9 Uli siminallung da kan ya palasio, en kunna nga namovut kan y Jesus, "Taga innia ka?" Ngam mari siminabbag y Jesus. 10 Y Pilato, kunna nga nakkahi, "Ka-am ta marim tumabbag? Marim kazze/pano ammu nga hinnian paka-awayyak nga manuelta kan ikaw onu mappepatak kan ikaw kan kurut?" 11 Y Jesus, kunna nga siminabbag, "Awan zinan paka-awayyam kan yakan fera laman nu neddan kan ikaw ya paka-awayyam nga naggafu kan langit. Megafu kan yan, ya nangiyalawat kan yakan kan ikaw, mas dakal ya liwat na." 12 Kannia nepakagina y Pilato kan yan, kinakkapan na nga sueltan iggina. Ngam ya Judio ira, kunda nga nangikullet, "Nu sueltan mu iggina, marim gafen kofun y Emperador. Ya innia laman nga makkahi kan patul iggina pe laman, turiyan na y Emperador." 13 Sangaw, kattu nagina y Pilato yan nga kinahi ra, nepelawan na y Jesus, en nanuttud iggina kan ya ammanunutan kan ya lalantaran ya palasio nga nangahanan kan Entablado, kan perergo nga Hebreo, "Gabata" 14 Kan alas sais kan mataruk kan ya kalgawan nga apparan da kan ya Fiesta ya Nepattalebad, kunna nga nakkahi kan ya Judio ira, "Die ya patul nu." 15 Kunda nga nangikukkullet, "Ipepanom! Ipepanom! Ipepatak mu iggina kan kurut!" Y Pilato, kunna nga namovut, "Kurug kazze nga ikayat nu nga ipepatak ku ya patul nu kan kurut?" Ya panakallan ira kan ya papari, kunda nga nakkahi, "Awan nga tanakkuan nga patul mi nu azzi y Emperador laman." 16 Sangaw, ne-alawat na gafen y Jesus tase mepatak kan kurut. 17 Sangaw, inalak ya suddalu ira y Jesus, en nelawan da iggina kan ya siudad nga aggakattu kan ya kurut nga kepatakkan na, en minang da kan ya lugar nga nangahanan kan Baritottok, Golgota kan perergo nga Hebreo. 18 Kannay, nepatak da iggina kan ya kurut, en nangipatak da pay kan dua nga tolay kan kurut, isa kan kada bikat na, en y Jesus kan ya pattangngan da. 19 Nappeturak y Pilato kan karatula, en nepekkua/nepeppay na kan ya utun ya ulu y Jesus kan ya kurut. Kunna tiaw ya neturak, Y JESUS NGA TAGA NAZARET, YA PATUL YA JUDIO IRA. 20 Napakaru ya Judio ira nga nakabibbid kan yan nga karatula gafu ta aranni laman kan ya siudad ya nepatakkan y Jesus, en neturak kan perergo Hebreo, Latin, en Griego. 21 Sangaw, ya panakallan ira kan ya papari ya Judio ira, kunda nga nakkahi kan y Pilato, "Marim zinan nepeturak, 'Ya patul ya Judio ira,' nu azzi nepeturak mu zinan ya kunna tiaw, 'Kinahi yaw nga tolay, "Yakan ya patul ya Judio ira." ' " 22 Kunna y Pilato nga nakkahi, "Ya nepeturak kun, marik ullian ngin." 23 Sangaw, kattu nepatak ya suddalu ira y Jesus kan ya kurut, inalak da ya sinnun na en pinakkappat da, isa kan kada suddalu. Inalak da ya lutud ya sinnun na pay. Awan na nga nattakipan, nu azzi namegafu kan ya utun na, nakua kan inti-interu. 24 Megafu kan yan, kunda nga nakkahi, "Mari tera pissangan, nu azzi parririfan tera nu innia ya makalak." Nesimmu yan tase matumpal ya hinnian kan ya Sagrado nga Turak nga kunna, "Nabbirillayan da ya sinnun ku ira, en narririfan da ya lutud ya sinnun ku." Kunna tian ya kiningngua ya suddalu ira. 25 Gitadaggan kan aranni kan ya kurut y Jesus ya ina na, ya wahi ya ina na nga babay, y Maria nga atawa y Cleopas, en y Maria Magdalena. 26 Kattu nasingan y Jesus ya ina na en ya disipulo na nga ideddukan na nga aggatadag pay kan ya bikat ya ina na, kunna nga nakkahi kan ya ina na, "Babay, iggina ya anak mu." 27 Sangaw, kunna nga nakkahi kan ya disipulo na, "Iggina ya inam." Kan yan nga algaw, ya disipulo, inalak na ya ina y Jesus, en nelabbet na kan ya balay na. 28 Ammu y Jesus nga natumpal ngammin ngin. Kunna gafen nga nakkahi, "Mawwaw nak," tase matumpal ya hinnian kan ya Sagrado nga Turak. 29 Hinnian angang kannay nga napannu kan nalsam nga daggat vunga ubas. Sangaw, nangalak da kan ispongha nga nedassam da kan ya daggat, en nekkua ra kan ya pansaw ya panga isopo, en negawat da kan ya simuk na. 30 Kattu sinappattan y Jesus ya ispongha, kunna nga nakkahi, "Natumpal ngin." Sangaw, nakkumad iggina en natay ngin. 31 Sangaw, gafu ta algaw nga apparan ya Judio ira kan ya algaw nga angngilinan da, ya panakallan ira kan ya Judio ira, minang da kan y Pilato, en nekiddaw ra kan ipakaltung na ya gittakan ya totolay nga nepatak kan kurut, en mazza ya gibbaggian da tase awan da kannay ngin kan ya algaw nga angngilinan da gafu ta kuru mekakua yan nga algaw. 32 Sangaw, minang gafen ya suddalu ira, en kinaltung da ya taka ya unna nga tolay nga inangayan da en ya isa nga negindan kan y Jesus nga nepatak pay kan kurut. 33 Ngam kattu nakakaddet da kan ya dian y Jesus, nasingan da nga natay igginan. Mari ra gafen kinaltung ya taka na. 34 Ngam isa kan ya suddalu ira, netubak na ya pika na kan ya bikat y Jesus, en insigida nanurut ya daha en danum. 35 Ya tolay nga nakasingan kan yan, nepakammu na tase awayya nu mangurug. Makurug ya nepakammu na, en ammu na nga kurug nga nesimmu ya kayan na. 36 Nesimmu yan tase matumpal ya hinnian kan ya Sagrado nga Turak nga kunna, "Awan nga tulang na nga makaltung." 37 Hinnian peba tanakkuan nga parte kan ya Sagrado nga Turak nga kunna, "Masingan nattaruk ya totolay ya tolay nga sinubak da." 38 Hinnian tolay nga mangngahan kan Jose nga taga babalay ya Arimatea nga minang kan y Pilato, en nekiddaw na kan iggina nga ipamavulun na nga alakan na ya baggi y Jesus. Isa iggina nga disipulo y Jesus, ngam mari na nepakammu yan megafu kan ya talaw na kan ya panakallan ira kan ya Judio ira. Pinavulunan y Pilato iggina, en minang na gafen inalak ya baggi y Jesus. 39 Y Nicodemo nga minang kan y Jesus kan isa nga gabi kattun, nevulun kan y Jose. Nangivulun iggina kan mattallufulu nga kilo nga mirra en aloe nga nakkihu nga pamalsamu ra. 40 Sangaw, inalak da ya baggi y Jesus, en nekkua ra ira yan nga pabangug, en binabbaddan da kan lino nga tela segun kan ya kustumbre ya Judio ira kannia apparan da kannia ketanam ya minatay ra. 41 Hinnian laguerta kannay nga aranni kan ya lugar nga nepatakkan y Jesus kan kurut. Hinnian attanamman kannay nga awan peba vulvua netanam. 42 Gafu ta aranni ngin ya orat nga kabalin ya algaw nga apparan ya Judio ira kan ya angngilinan da, en gafu ta aranni yan nga attanamman, netanam da y Jesus kannay ngin.

20

1 Sangaw, kan albasu Liggu, kokopan/kallap peba kattu minang y Maria Magdalena kan ya netanamman y Jesus. Nasingan na nga nakarolig ya dakal nga batu nga netallab kan ya attallungan kan ya netanamman na. 2 Sangaw, nappalapaladdiaw iggina nga minang kan y Simon Pedro en ya isa peba nga disipulo nga ideddukan y Jesus, en kunna nga nakkahi, "Inazzan da ya baggi y Afu tera kan ya netanamman na, en mari mi ammu nu be tiaw ya namayan da." 3 Nallawan gafen y Pedro en ya isa nga disipulo nga minang kan ya netanamman na. 4 Nappaladdiaw ra nga dua nga minang kannay, ngam mas alistu ya nepappaladdiaw ya isa nga disipulo annek/ngam kan y Pedro, en nonna iggina gafen nga nakakaddet kan ya netanamman y Jesus. 5 Mari na siminallung, nu azzi nesirig na laman, en nasingan na ya lino nga tela nga aggawalang kannay. 6 Sangaw, nakakaddet pay y Simon Pedro nga siminunud kan iggina, en siminallung kan ya netanamman y Jesus. Nasingan na ya sinnun nga aggawalang, 7 en ya panniuk nga dana nebabbad kan ya ulu y Jesus. Awan yan kan ya bikat ya sinnun, nu azzi nesinna nga aggakappil. 8 Sangaw, ya disipulo nga nonna nga nakakaddet, siminallung pay kan ya attanamman. Nasingan na ira yan, en nangurug iggina. 9 Mari ra peba nantindian ya kebalinan ya kayan ya Sagrado nga Turak nga mawag kan magginnolay y Jesus. 10 Sangaw, luminabbet dan. 11 Nattalan/Nabbattang y Maria nga aggatadag kan ya liwan ya attanamman nga makatangatangit. Kannia iggina nga makatangatangit, nesirig na ya netanamman y Jesus, 12 en nasingan na ya dua nga anghel nga nassinnun kan furaw. Aggatuttud da kan ya lugar nga namayan da kan ya baggi y Jesus, isa kan ya atullunan na, en isa kan ya kuyatan/kassanan na. 13 Kunda nga namovut, "Babay, ka-am ta makatangatangit ka?" Kunna nga siminabbag, "Inazzan da ya baggi y Afuk kan ya netanamman na, en marik ammu nu be tiaw ya namayan da kan iggina." 14 Kattu kinahi na yan, nabbira iggina, en nasingan na y Jesus nga aggatadag kannay, ngam mari na ammu nga iggina y Jesus. 15 Y Jesus, kunna nga namovut, "Babay, ka-am ta makatangatangit ka? Innia ya tafulan mu?" Inabbat y Maria nga iggina ya minannaron kan ya laguerta, en kunna gafen nga siminabbag, "Wahi, nu ikaw ya nangazza kan ya baggi ya tolay nga netanam kanniaw, kayan mu kan yakan nu kanna be tiaw ya namayan mu kan iggina tase annak alakan." 16 Y Jesus, kunna nga nakkahi, "Maria." Sangaw, inatubang y Maria iggina, en kunna nga nakkahi kan perergo nga Hebreo, "Rabboni." Ya kebalinan na, Mestruk. 17 Y Jesus, kunna nga nakkahi, "Ibbattan nak, gafu ta marik peba minutun nga nanoli kan ya Ama, ngam angka kan ya wawwahik, en kayan mu kan ira nga umutun nak nga manoli kan y Amak nga Ama ra pay, kan ya Dios ku nga Dios da pay." 18 Sangaw, minang nepadumug y Maria Magdalena kan ya disipulo ira nga nasingan na y Afu Jesus, en nekahi na kan ira ya kinahi y Jesus kan iggina. 19 Gabi ngin kan yan nga algaw, Liggu, narammung ya disipulo na ira, en netusi/ne-annusi ra ya puerta ira megafu kan ya talaw ra kan ya Judio ira. Luminattuad y Jesus nga minang nanadag kan ya pattarangngan da, en kunna nga nakkahi, "Pare zinan ta hinnian/asan imamak kan ikayu." 20 Kattu kinahi na yan, nepasingan na kan ira ya ima na en ya bikat na. Sangaw, nelot/nafulotan ya payayat ya disipulo na ira kattu nasingan da nga iggina y Afu Jesus. 21 "Pare zinan ta hinnian imamak kan ikayu," kunna manin. Kunna peba, "Bonan ta kayu kan kagitta ya nepabbon ya Ama kan yakan." 22 Kattu kinahi na yan, inassaban na ira, en kunna nga nakkahi, "Alawatan nu ya Espiritu Santo. 23 Ya innia laman nga pakoman nu ya liwaliwat na, mapakoma ra. Ngam ya innia laman nga mari nu pakoman, mari ra mapakoma." 24 Hinnian isa kan ya mafulu se dua nga disipulo y Jesus nga mangngahan kan Tomas nga ne-ammawan/nengahanan pay kan Ziping/Singin nga awan kan ira kattu nappasingan y Jesus kan ira. 25 Ya dudduma/karruan nga disipulo, kunda nga nakkahi kan iggina, "Nasingan mi y Afu Jesus." Ngam y Tomas, kunna nga nakkahi, "Marik vulvua/pulus mangurug nu marik bitan masingan ya gafan ya patak kan ya ima na en patallungan ku ya simulduk kan ira nay nga gafan ya patak kan ya dua nga ima na, en patallungan ku ya imak kan ya gafan ya pika kan ya bikat na." 26 Nappasa ya tangaligguan, narammung manin ya disipulo ira kan ya unag ya balay, en hinnian y Tomas kan ira. Netusi ra ya puerta ira, ngam luminattuad y Jesus nga minang nanadag kan ya pattarangngan da, en kunna nga nakkahi, "Pare zinan ta hinnian imamak kan ikayu." 27 Sangaw, kunna nga nakkahi kan y Tomas, "Innan mu ya imak, en patallungan mu ya simuldum, en igawat mu ya imam en patallungan mu kan ya gafan kan ya bikat ku, tase awan nga duda mun, nu azzi mangurug kan." 28 Y Tomas, kunna nga siminabbag, "Afuk en Dios ku." 29 Y Jesus, kunna nga nakkahi, "Nangurug ka gafu ta nasingan nak. Mabendisionan ira nay nga mangurug maski nu mari rak nasingan." 30 Napakaru peba ya milagro nga kinikkingngua y Jesus kannia kasan na kan ya disipulo na ira nga mari neturak kanniaw. 31 Ngam neturak ira yaw tase awayya nu kurruan nga y Jesus, iggina ya Cristo en ya Anak y Afu Dios, en tase awayya nu matolay kan awan na nga panda gafu ta mangurug kayu kan iggina.

21

1 Kabalin na yan, nappasingan manin y Jesus kan kunna tiaw kan ya dudduma/karruan nga disipulo na kan ya dappit ya dakal nga danum ya Tiberias. 2 Ira Simon Pedro, Tomas nga ne-ammawan/nengahanan pay kan Ziping/Singin, Natanael nga taga babalay ya Cana kan ya probinsia ya Galilea, ya dua nga anak y Zebedeo, en ya dua peba nga disipulo y Jesus, narammung da kan isa nga lugar. 3 Y Simon Pedro, kunna nga nakkahi, "Annak memmanangat/mesesira." Kunda nga nakkahi, "Mevulun kami pay kan ikaw." Minang da gafen, en nattakay ra kan barangay. Paddamblag da nga nemmanangat, ngam awan da nga nakanna. 4 Kan albasu, aggatadag y Jesus kan ya dappit ya danum, ngam mari nakata/namukatan ya disipulo na ira iggina. 5 Sangaw, kunna nga namovut kan ira, "Anak ku ira, hinnian/asan kazze/pano nakanna nu nga manangat?" Kunda nga siminabbag, "Awan." 6 Kunna nga nakkahi, "Iwayat nu ya sonsoru nu kan ya ziwanan ya barangay nu, en makakanna kayu." Newayat da gafen, en mari ra napippiddang ya sonsoru megafu kan ya karu ya manangat nga nakanna ra. 7 Sangaw, ya disipulo nga ideddukan y Jesus, kunna nga nakkahi kan y Pedro, "Iggina y Afu Jesus." Sangaw, kattu nagina y Simon Pedro nga iggina y Afu Jesus, negalut na ya lutud ya sinnun na gafu ta lolloy, en nattuvvu/nattabbraw kan ya danum. 8 Nattalan/Nabbattang ya dudduma nga disipulo na kan ya barangay tase umang da kan ya dappit nga mappiddang kan ya sonsoru nga napannu kan manangat gafu ta mari na kuru arayyu, massiammafulu metro ya karayyu na. 9 Kattu nakkazzat da kan ya dappit, nasingan da nga hinnian umafa-afi nga bagang, en hinnian manangat nga maddaggun nga matunu, en hinnian peba pan kannay. 10 Y Jesus, kunna nga nakkahi, "Mangiyangay kayu kanniaw kan ya manangat nga bahu nakanna nu." 11 Sangaw, nattakay y Simon Pedro kan ya barangay, en piniddang na ya sonsoru nga napannu kan daddakal nga manangat kan ya dappit. Matut se limafulu se tallu ya karu ra. Maski nu kunna tian ya karu ra, mari napissang ya sonsoru. 12 Y Jesus, kunna nga nakkahi, "Angkayu kanniaw ngin gafu ta malmuesu/maddadan teran." Awan kan ya disipulo na ira nga naketaggat nga mamovut nu innia iggina, gafu ta ammu ran nga iggina y Afu Jesus. 13 Sangaw, minang inalak y Jesus ya pan, netaned/ne-antet na kan ira, en kunna tian pay ya kiningngua na kan ya manangat. 14 Yaw ya mekatallu nga nepappasingan y Jesus kan ya disipulo na ira kabalin ya nepagginnolay na. 15 Kabalin da nga nalmuesu, y Jesus, kunna nga namovut kan y Simon Pedro, "Simon nga anak y Juan, mas ayatan nak kazze annek/ngam kan ira yaw?" Y Pedro, kunna nga siminabbag, "On, Afu, on. Ammum nga ayatan ta ka." Y Jesus, kunna nga nakkahi, "Pakanan mu ya mabbing nga karneruk ira." 16 Kunna manin nga namovut kan iggina, "Simon nga anak y Juan, ayatan nak kazze?" Kunna nga siminabbag manin, "On, Afu, on. Ammum nga ayatan ta ka." Kunna nga nakkahi, "Tanggawan mu ya karneruk ira." 17 Kan ya mekatallu nga nepammovut na, pinovutan na kan iggina "Simon nga anak y Juan, ayatan nak kazze?" Sangaw, narandam y Pedro gafu ta, kan ya mekatallu nga nepammovut y Jesus, pinovutan na nu ayatan na iggina, en kunna nga nakkahi, "Afu, ammum ngammin; ammum nga ayatan ta ka." Y Jesus, kunna nga nakkahi, "Pakanan mu ya karneruk ira. 18 Kurukurug ya kayan ku kan ikaw, kattu kabbing mu, naggannagannukat ka pe laman, en minang ka kan ya maddumuruma nga lugar nga nekayat mu. Ngam so nu mallalakay ka, idawawam mamba ya imam, en tanakkuan ya mamagannukat kan ikaw, en iyangay na ka kan lugar nga marim ikayat nga angayan." 19 Kannia nepakkahi na kan yan, nepakammu na nu annianna/kunnasi/manna ya appatay y Pedro nga makapadayaw kan y Afu Dios. Kabalin ya nepakkahi na kan yan, kunna peba nga nakkahi, "Massige ka nga mevulun kan yakan." 20 Sangaw, nallipay y Pedro, en nekanna kan nasingan na ya disipulo y Jesus nga ideddukan na nga tumunutunud kan ira nga dua. Iggina ya nangizikkat kan ya baggi na kan y Jesus kattu nangan da kan ya Fiesta ya Nepattalebad en namovut kan iggina nu innia ya mangiyalawat kan iggina kan ya mangontra ira kan iggina. 21 Kannia nepakasingan y Pedro kan iggina, kunna nga namovut kan y Jesus, "Afu, hanna pay ya mesimmu kan yan nga tolay?" 22 Y Jesus, kunna nga siminabbag, "Nu ikayat ku nga matolay iggina addet so nu manoli nak, hanna kazze yan kan ikaw? Massige ka nga mevulun kan yakan." 23 Megafu kan yan, nakahi kan ya mangurug ira nga mari matay yan nga disipulo. Ngam mari kinahi y Jesus kan iggina nga mari na matay, nu azzi kunna, "Nu ikayat ku nga matolay iggina addet so nu manoli nak, hanna kazze yan kan ikaw?" 24 Yan nga disipulo y Jesus ya nangipakammu en nangiturak kan ira yaw, en ammu mi nga kurug ya nepakammu na. 25 Napakaru peba ya kinikkingngua y Jesus. Nu meturak da ngammin zinan, abbattan ku nga makkurang ya mundo nga kekkuayan ngammin ya meturak.