Sat Ugud Un Mataguwan Di Tagu
1 Utdit daan payyan ditun lubung nakwa, siguda ininggaw dit Ugud. Sigud un awad kan Apudyus ot satuwa Ugud, Apudyus. 2 Naisigud kan Apudyus 3 ot siya ud pinampaloswan Apudyus sidat losana paloswa. Nu naid, naid gapu pay nakwa utdat losana napaloswa. 4 Satu un Ugud, siya ud manligwatan di mataguwan kan siya pay silaw un manilaw si somsomok di tagu. 5 Kumaddapadda tuwa silaw sidin kakoḻpan ot adin din koḻop mabalinan un kospan. 6 Inggaw tagu un imbaun Apudyus un mangngadan kan Juan. 7 Dummatonga umoy mamanoknok sidat tagu utdit maipanggop sidit silaw daḻapnu losana makagngoḻ sit ipanoknok na, manuttuwa da. 8 Bokona siya dit silaw nu adi ummoya mangipanoknok sidit silaw. 9 Sadit kustu un silaw un manilaw sit somsomok di tagu inummoy situn lubung. 10 Ininggawon situn lubung sidit ot losan datun paloswa uttun lubung siya’d pinangwan Apudyus yoong adin dat tagu binigbig. 11 Ummoy sit mismu’n ili na yoong adin dat kailiyana inawat. 12 Yoong sadat losana nangawat kan nanuttuwa kan siya, initdana dida si kalintogan un mambalina aanak Apudyus. 13 Sat mambalinan da un anak Apudyus, bokona kama’t din gagangaya maiyanakan di tagu onnu kasomsomkan di man-asawa nu adi kasomsomkan Apudyus. 14 Satuwa Ugud, nambalin si tagu ot iniinggaw kan ditaku’n tagu. Amoamod mangkakaasi na kan kinatuttuwa na. Naila mi dit nakaskasdaaw un kinangatu na, sat nakaskasdaawa kinangatu un inawat na kan Ama na bilang bugbugtunga Anak. 15 Pinanoknokan Juan dit maipanggop kan siya ot impappakuy na un kanana’n, “Siyatu dit tagu un ug-ugudok sidit kanak un, ‘Awad maitagtagnob kan sakon un nangatngatu nu sakon ta ininggawon sit daan ku payyan maiyanak.’ ” 16 Ot maipagapu’t dit nalabos un kaasi na, maid mangkigadan din bindisyun un ipooy na kan ditaku’n losana manuttuwa kan siya. 17 Si Moses ud dinutukan Apudyus un nangipatigammu utdat linlintog na ot si Jesu Kristu dit dinutukana un mangipatigammu utdit maipanggop sit mangkakaasi na kan sat tuttuwa un maipanggop kan siya. 18 Naid payyan nakaila kan Apudyus, yoong si Jesu Kristu un bugbugtunga Anak na kan taḻona pipiyaona ud nangipatigammu kan siya.
Sat Pammanoknok Juan Un Mambubunyag
19 Nangibaun dat pappangat di Judio un inggaw Jerusalem sidat papadi kan dat Levitas si umoy mangimus kan Juan nu singngadan dit katatagu na. Kama’t tu dit pammanoknok Juan un insungbat na. 20 Bokona nantuli si Juan nu adi imbabagga na dit tuttuwa un kanana’n, “Bokona sakon dit Kristu.” 21 Imbos da un inimus un, “Singngadan nat katatagum nu? Sika si Elias?” Summungbat si Juan un, “Bokonak.” Inimus da payyan un, “Sika dit propetan Apudyus?” Summungbat uman si Juan un, “Bokonak,” kanana. 22 Ot kanan daon kan siya un, “Singngadan nu nu? Ibagam ud daḻap awad isungbat mi utdan nangibaun kan dikami. Singngadan nat makanam sinat katatagum?” 23 Sat insungbat Juan sadit impadtun propeta Isaias un kanana’n, “Sakon dit ginga’n mampappakuy sit igawa maid tagtaggauwan un kanana’n, ‘Man-godngon yu dit daḻan un ayon Apu.’ ” 24 Sadadit uduma tagu’t di, imbaun dadit Fariseo. 25 Ot inimusan da si Juan un, “Ot koom man bunyagon danat tagu nu bokon ka kan Kristu, bokon ka kan Elias kan bokon ka si propeta nu?” 26 Summungbat si Juan un kanana’n, “Bunyagok dikayu si danum yoong annat kan dikayu nat tagu un adiyu tigammu. 27 Siya dit maitagtagnob kan sakon un taḻona nangatu ot adiyak maibilang un mangussag sit sandalyas na.” 28 Nakwa datu ud Betania un ili utdin domang didin wangwang Jordan un nambunbunyagan Juan sidat tagu.
Sat Kannelun Apudyus
29 Kabigatana man, nailan Juan si Jesus un dumoḻdoḻdoḻ kan siya. Kinnanana utdat tagu’n ininggaw sidi un, “Siyatuwon dit mauguda Kannelun Apudyus un maidatun daḻapnu mapakawan dat basuḻ dat tagu’t tun lubung. 30 Siya dit ug-ugudok sidit imbagak un, ‘Awad maitagtagnob kan sakon un taḻona nangatu nu sakon ta siguda ininggawon sit daan ku un maiyanak.’ 31 Adik tigammu nu singngadan na utdit, yoong antuwak un mamunyag si danum daḻapnu ipatigammuk siya kan dikayu’n kaganakan Israel.” 32 Ot imbagan Juan dit pammanoknok na un kanana’n, “Utdit binunyagak, nailak dit Ispiritu Santu un nanligwat langit un kama’t kalupati un inumpa kan siya ot iniinggaw kan siya. 33 Adik tigammu nu singngadan na utdit, yoong si Apudyus un nangibaun kan sakona umoy mangibunyag si danum, siya’d nangibaga kan sakon un, ‘Sadit tagu’n umpaan kan iinggawan dit Ispiritu Santu un dumoba, siya’d mangibunyag si Ispiritu Santu.’ 34 Nailaka mismu di ot kustiguwak un siya dit Anak Apudyus.”
Sadat Ummuna Un Disipulus Jesus
35 Kabigatana man, ininggaw uman si Juan kan dat duwa’n disipulus na un sumisikad. 36 Utdit mailan Juan si Jesus un lumaus kanana un, “Siyatu dit mauguda Kannelun Apudyus.” 37 Nagngoḻ dat duwa’n disipulus dit imbagan Juan ot tinung-ud da si Jesus. 38 Man-awing man si Jesus, naila na dida’n maitungtung-ud kan siya ot inimus na un, “Ngadan nat inapon yu?” Summungbat da un, “Kawad nat inggawam, Mistulu?” 39 “Intaku, ta umoy kayu ilan,” kanan Jesus kan dida. Utdi, naibuḻun da ot innila da dit inggawana. Gaputa nandangwilison nakaigaw da kan siya. 40 Si Andres un sunud Simon Pedro dit osa utdat duwa un naitung-ud kan Jesus sidit nagngoḻan da dit imbagan Juan. 41 Dagusa ininap Andres si sunud na un Simon ot imbaga na un, “Indasan mi dit Mesias!” Piyaona’n ugudon, Kristu . 42 Utdi, indallay na si Simon kan Jesus. Intukkoḻ Jesus si Simon asina kinnanan un, “Sika si Simon un anak ud Juan. Mangadanan ka kan Cefas.” Sada Felipe Kan Nataniel Un Nambalin Si Disipulus Jesus 43 Mabigat man ingkoddong Jesus dit umoy Galilea. Dumatong man sidi insangkat na si Felipe ot kanana kan siya un, “Maibuyut ka kan sakon.” 44 Si Felipe, iBetsaida un siya payon ilin da Andres kan Pedro. 45 Ummoy pay Felipe ininap si Nataniel ot odasana man kanana kan siya un, “Indasan mi dit tagu un ingkanglit Moses sidat iblun dat linlintog, un siya payon dit ingkanglit dat propeta utdit. Siya si Jesus un iNazaret un abeng Jose.” 46 Summungbat si Nataniel un kanana’n, “Mabalin kad un awad nabaḻu si manligwat Nazaret?” “Itan, ta umoy ka ilan,” insungbat Felipe. 47 Mailan man Jesus si Nataniel un dumoḻdoḻdoḻ kan siya kanana un, “Siyatu tun gattoka kaganakan Israel yoong naid sikap na.” 48 Inimus Nataniel kan Jesus un, “Inona’n tigammum sakon?” Summungbat si Jesus un, “Inilak sika utdit ininggawam sidit pong-ad didit kayu’n igus sit daan Felipe un mangayag kan sika.” 49 Kanan Nataniel un, “Mistulu, sika’d Anak Apudyus! Sika’d Ali uttun Israel!” 50 Kanan Jesus un, “Manuttuwa ka kad gaputa imbagaka inilak sika utdit pong-ad dit kayu’n igus? Taḻona nakaskasdaaw tu dat mailam nu satu.” 51 Ot kinnanana kan dida un, “Tuttuwa tun ibagak kan dikayu un maila yun tu din langita maibubukkat kan sadan aanghel Apudyus un ngumatu ya dumoba da un umoy kan sakona Inyanak di Tagu.”
Sat Boda Utdin Cana
1 Lumabas man duwa’n aḻgaw, inggaw boda utdin Cana, osa’n ili ud Galilea. Ininggaw dit inan Jesus sidiya amung. 2 Ot si Jesus kan sadadit disipulus na, naawis da pay. 3 Utdit maamin dit basi, ummoy dit inan Jesus imbaga kan siya un, “Naaminan daon si basi!” 4 Summungbat si Jesus un, “Paḻungayam nat kook Ina, ta bokona timpuk payyan.” 5 Utdi imbagan dit ina na utdat alluwagi un, “Koon yu nu ngadan nat ibaga na kan dikayu.” 6 Awad ugalin dat Judio maipanggop si mambubuḻu, ot ininggaw onoma angang sidi un manlaun si opat onnu onoma lata’n danum dit osa. 7 Imbagan Jesus sidat alluwagi un, “Aminon yu un punuwon dan angang si danum.” Ot pinnu da dida. 8 Utdiyon kinnanana kan dida un, “Gumaud kayu ta umoy kayu taugan din mangipangat situn amung.” Ot ummoy da tinaugan. 9 Kapkapana man, bokonon si danum nu adi napiya’n basi. Naid tigammuna’t dit nanligwatan didit basi, yoong tigammun dat ummoy nanaug. Utdi, inayagana dit laḻaki’n mangasawa, 10 ot kanana kan siya un, “Ugali taku un umuna’n ipainum taku dit kapiyaana basi ot nu aduwon dit nainum dat sangaili, asi taku ipainum dit naḻamsit. Yoong naisabsabali ka ta insuḻuk nu tun kapiyaana basi asim okaḻon situn anungus na!” 11 Satu un kingwan Jesus ud Cana utdin Galilea siya’d pogpoga un nangwaana’t am-amug. Siya’d nangipail-ana utdit nakaskasdaawa kinangatu na ot amo nanuttuwa dat disipulus na kan siya. 12 Maabus man di, kaysan si Jesus ud Capernaum un buḻun na da ina na, sunud na kan dat disipulus na. Ot ininggaw da utdi si piga’n aḻgawa lawa.
Inummoy si Jesus Sit Timplu
13 Utdit dandaniyon dit Piyestan di Nalausan dat Judio, ummoy si Jesus ud Jerusalem. 14 Nadakngana’t dit timplu dadit manlaḻaku’t baka, kannelu kan da kalupati kan dat mansusukat si pilak. 15 Utdi, nangaḻa’t lubid si insabid na utdat kannelu ya baka un nangaddag kan dida’t dit lasin. Inwalis na dat pilak dadit mansusukat si pilak asina sinuwakkit inamin dat lamesaan da. 16 Imbaga na utdat manlaḻaku’t kalupati un, “Aminon yu un kaanon situ danat! Adiyu mambalinon si laḻakkuwan tun boḻoy Amak!” 17 Utdi, nagasmok dat disipulus na dit kanana’t dit naikanglita ugud Apudyus un, “Sat taḻona man-iipotog ku utdit boḻoy nu Apudyus, siya’d mapatoyak.” 18 Gapu’t di un kingwan Jesus, inimus dat pappangat dat Judio kan siya un, “Ngadan nat maipailama am-amug kan dikami un mangipaila’t dit kalintogama nangwa’t din kama’t di?” 19 Summungbat si Jesus un kanana’n, “Yam-anon yu tun timplu ta pasikadok si unus di tuḻu’n aḻgaw.” 20 Kanan da kan siya un, “Opata puḻu ya onoma tawon ud nakwaan dituwa timplu, kanama pasikadom si tuḻu’n aḻgawa lawa?” 21 Yoong sat timplu un ug-ugudon Jesus, sadit long-ag na payon. 22 Ot utdit ummungaḻ si Jesus un dit natoy, nagasmok dat disipulus na diya imbaga na. Ot taḻona nanuttuwa da utdit naikanglita ugud Apudyus kama pay sit imbagana.
Tigammun Jesus Dit Losana Somsomok Di Tagu
23 Utdit ininggawan Jesus sin Jerusalem sit timpun dit Piyestan di Nalausan, adu dat tagu un nanuttuwa kan siya utdit naila da dadit adu’n am-amug un kingwa na. 24 Yoong bokona intaḻgod Jesus dit long-ag na kan dida, 25 onta tigammu na dit aangson da. Bokona masapul na ud mangibaga kan siya si maipanggop si tagu ta titiggammu na dit somsomok di tagu.
Ummoy Si Nicodemo Kan Jesus
1 Inggaw osa un Fariseo un mangngadan kan Nicodemo un osa’n pangat dat Judio. 2 Sinlabiyan inummoy kan Jesus nakabagbaga un kanana’n, “Mistulu, tigammu mi un sika’d imbaun Apudyus un umoy mantudtudu. Ta maid makakokwa’t am-amug un padan dan koom nu maid si Apudyus kan siya.” 3 Summungbat si Jesus un kanana’n, “Tuttuwa tun ibagak kan sika un maid maidagamung sidan iyapuwan Apudyus nu adina yan maiyanak obos.” 4 Inyimus uman Nicodemo un kanana’n, “Inona un maiyanak obos nat naotonga tagu? Mabalin kad un umoy mangulin sinat buwang inana daḻap maiyanak obos?” 5 Summungbat si Jesus un kanana’n, “Tuttuwa tun ibagak kan sika un, maid makaḻnok sin mangiyapuwan Apudyus nu adina yan maiyanak si danum kan Ispiritu Santu. 6 Sat iyanak di tagu, aangson di tagu dit awad kan siya. Yoong sat maiyanak si Ispiritu, awad pay si Ispiritu Santu kan siya. 7 Adika masdaaw sit imbagak un, ‘Masapula maiyanak kayu’n obos.’ 8 San bayogbog manaddaddaḻan sit piyaona’n manaḻnan. Magngoḻan taku ullawa nat ag-agguwod na yoong maid tigammu taku’t nat kustu’n manligwatana onnu manaḻnana. Padana pay un adi taku tigammu dit koon Ispiritu Santu un mangobos sit aangson di tagu’n maiyanak si Ispiritu.” 9 “Summan in-inon ditu?” kanan Nicodemo kan Jesus. 10 Summungbat si Jesus, “Ay! Sika’d mistulun dat kaganakan Israel adim maaw-awatan tu? 11 Tuttuwa tun ibagak kan sika un sad ibaga mi sadat tigammu mi kan sad ipatigammu mi sadat naila mi, yoong siya payona adi kayu manuttuwa. 12 Ot nu ibagak kan dikayu dan maipanggop sidan makwa’t tun pita yoong adi kayu manuttuwa, summan in-inona’n tuttuwaon yu nu ibagak kan dikayu dan makwa’d langit? 13 Ta maid osa’t nakaoy langit nu adi sat nanligwata lawa’d langit un Inyanak di Tagu. 14 Ot padan dit nangibayugan Moses sit sinan-uḻoga bayong sit disyerto, maibayugak pay un Inyanak di Tagu un mailansa’t kulus, 15 daḻapnu singngadan na mana manuttuwa kan sakon, matagu’t inggaingga.” 16 Gapu’t dit amoda mampipiyan Apudyus sidan tagu’t tun lubung, imbaun na dit bugbugtunga Anak na daḻapnu singngadan na mana manuttuwa kan siya, adina maipadaḻan sin impiyelnu nu adi maitdan si mataguwana maid kigad na. 17 Ta bokona imbaun Apudyus dit Anak na un umoy mangikoddong sit madusaan di tagu uttun lubung nu adi imbaun na un umoy managu kan dida. 18 Ot singngadan na mana manuttuwa kan siya, adinaon makodngana madusa, yoong singngadan na mana adi manuttuwa kan siya nakodnganon un madusa, onta adina tuttuwaon dit bugbugtunga Anak Apudyus. 19 Sat gapun dit mangikoddongana’t dit madusaan dat tagu, inummoyon dit silaw situn lubung yoong amo piniyan dat tagu dit nakoḻop nu sadit napadda gaputa nadadag dat koko-on da. 20 Ta singngadan na mana nadadag si koko-on, lawengona dit napadda, ot madina umoy umadani’t dit silaw ta adina piyaona maipaila dit nadadaga koko-ona. 21 Yoong singngadan na man un kustu’t koko-on umoy umadani’t dit silaw daḻapnu nalawaga maila un sadat nabaḻu un koko-ona maiyannatup sit piyaon Apudyus.
Sat Pammanoknok Juan Un Mambubunyag Maipanggop Kan Jesus
22 Maabus man di, kaysan da Jesus kan dat disipulus na utdin probinsiya’d Judea. Siya’d ininggawan da un nambunbunyag sidat tagu. 23 Nambunbunyag pay si Juan sidin Enon un adani’d Salim ta dakoḻ dit danum sidi. Ummoy dat tagu kan siya ot binunyagana dida. 24Ta bokon payyana nabaḻud si Juan sidiya timpu. 25 Kad sidi, inggaw osa’n Judio un nakasinsinnungbat dat disipulus Juan maipanggop sit madaḻusan dat tagu utdat basuḻ da. 26 Ummoy kan Juan dat disipulus na ot imbaga da un, “Mistulu, sadit tagu’n ummoy kan sika utdin kapon domang didin wangwang Jordan un siyadit kuskustiguwam, andiyon un mambunbunyag ot adu dadin umoy kan siya.” 27 Summungbat si Juan un kanana’n, “Naid maawat nat osa’n tagu nu bokona itdon Apudyus. 28 Dikayu payon makakustigu utdit imbagaka bokona sakon dit Kristu ta naibaunaka lawa un umun-una utdit daan na un dumatong. 29 Padan di boda un sat babai mampooy ullawa’t dit laḻaki’n mangasawa kan siya. Sad alig ku, sadit gayyom dit laḻaki’n mangasawa un umuna’n umoy mangisagana utdat losana masapul sit mangasawaan dit gayyom na. Ot nu dongḻonaon dit gingan dit mangasawa’n laḻaki mantattaḻok. Ot gaputa tigammuk un dummatongon dit Kristu maidon mangkulangan tun taḻok ku. 30 Masapula siya’d ngumatngatu’t dayaw ot dumobdoba tun dayaw ku.”
Sat Tagu’n Nanligwat Langit
31 Sadit tagu’n nanligwat langit siya’d kangattuwan, ot sadit tagu’n doda’n inggaw situn pita, sadat maipasamak situn lap-at pita ullawa’d tigammuna’n bagbagaon. Isunga nangatngatu kan madaydayaw nat tagu’n nanligwat langit. 32 Sad ibagbaga na, sadat innila na kan dingngoḻ na ud ngatu, yoong akit dat manuttuwa’t dit ibaga na. 33 Singngadan na mana manuttuwa kan siya, bigbigona un losana ugud Apudyus, tuttuwa. 34 Ta satuwa imbaun Apudyus, maid udum si ug-ugudona nu adi sat ugud Apudyus gaputa intod na kan siya dit Ispiritu na. 35 Taḻona pipiyaon Apudyus un Ama tun imbaun na un Anak na, siya’d gapuna un intod na kan siya dat kakigad. 36 Ot singngadan na mana manuttuwa’t tun Anak Apudyus, awad mataguwana un maid kigad na. Yoong singngadan na mana adi manuttuwa’t tun Anak na, bokona maitdan situwa mataguwan nu adi mannanayun dit manusaan Apudyus kan siya.
Si Jesus Kan Sat Babai Un iSamaria
1 Utdit matigammuwan Apu Jesus un nagngoḻan dat Fariseo un ad-adu dat maawis na un buyut na kan umoy mampabunyag kan siya nu si Juan, 2 (ulay bokona si Jesus un mismu dit nambunyag nu adi sadat disipulus na,) 3 tinengyan da ud Judea ot nangulin da ud Galilea. 4 Sadiya mangulinan da masapula mangoy da ud Samaria. 5 Kadon, dummatong da utdit ili un Sicar ud Samaria un adani’t dit pitan dit Jacob un impatawid na utdit anak na un Jose. 6 Sadiya pita dit inggawan dit gubun dit Jacob. Ummoy si Jesus nantupak sit sog-on dit gubun ta amod dit banikoḻ na ta dandaniyona mamatuk. 7 Utdi, dummatong tun osa’n babai un iSamaria un umoy mananum. Kanan Jesus kan siya un, “Itdanak ud si inumok.” 8 Ossaan si Jesus sidit ta ummoy dat disipulus na utdit boboḻoy gummatang si makan. 9 Nasdaaw dit babai ot kanana un, “Inona’n sika’n Judio, mangkodaw ka si inumom kan sakon un iSamaria?” Siya’d kanana di ta adin dat Judio mangwaan dat iSamaria. 10 Kanan Jesus uman un, “Nu tigammum nat piyaon Apudyus itdon kan sika kan nu tigammum nu ngadan tun mangkodaw si inumona, sika nat mangkodaw kan siya, kad itdona kan sika dit matattagu’n danum un mangtod si mataguwan.” 11 Kanan dit babai kan Jesus un, “Apu, naid manggaud nu ta adaddaḻoman tun gubun ot sin mangaḻ-am si danuma mangtod si mataguwan? 12 Nangatngatu ka kad nu sadit Jacob un ginnapuwan mi? Siya’d nanguḻub situwa gubun ta uminuman da utdat ganak na kan ayam na ot tinawid mi un kaganakana.” 13 Summungbat si Jesus un, “Sanat uminum situwa danum mauwaw uman, 14 yoong singngadan na mana uminum sinat itdoka danum, adinaon mauwaw si inggaingga, onta sat danuma itdok mambalina kama’t ob-ob kan siya un adi maobasan ot mangtod kan siya si mataguwana un maid kigad na.” 15 Summungbat dit babai un, “Apu, itdanak ud sinata danum daḻap adiyak mauwaw uman kan adikon masapula umoy mananum situ.” 16 Kinnanan Jesus kan siya un, “Manaḻan ka ta umoy ka ayagan si asawam ot mangulin kayu’t tu.” 17 “Naid asawak,” kanan didit babai un summungbat. “Kustu nat kanam un naid asawam,” kanan Jesus. 18 “Ta lima dat naasawam ot sanat laḻaki’n kabboḻoy nu uttun satun bokona gattoka asawam ot tuttuwa nat sungbat nu.” 19 Summungbat dit babai ot kanana’n, “Apu, mailasin ku utdanat bagbagam un propeta ka. 20 Sadat ginnapuwan mi utdit, nandaydayaw da kan Apudyus situ un bateled yoong dikayu’n Judio kanan yu un san Jerusalem ud masapula mandaydayawan.” 21 Kinnanan Jesus kan siya un, “Tuttuwaon yu tun ibagak un dumtong nat timpu un bokona satuwa bateled onnu san Jerusalem dit mandaydayawan dat tagu kan Apudyus un Amak. 22 Dikayu’n iSamaria adiyu tigammu nu singngadan na nat mandaydayawan yu yoong dikami un Judio tigammu mi nat daydayawon mi ta manligwat kan dikami’n Judio dit managu. 23 Yoong dumtong nat timpu, un sinsatunon sadat tuttuwa’n mandaydayaw kan Apudyus un Ama, mandaydayaw da kan siya si ispiritu kan maibasal sit katuttuwaan. Ta siyadi dit mas-oman Apudyus un mandadayaw. 24 Si Apudyus, Ispiritu ot gaputa Ispiritu masapul un sadat mandaydayaw kan siya daydayawon da utdit ispiritu da kan ibasal da utdit katuttuwaan un maipanggop kan siya.” 25 Kanan dit babai kan siya un, “Tigammuk un awad dumatonga Mesias un mangadanan si Kristu. Ot nu dumatong, ipatigammu na kan ditaku dat losana kakigad.” 26 “Naid sabali nu adi sakona kabagbagam,” kanan Jesus. 27 Utdit madama da payyana mambagbagbaga utdit babai, dummatong dat disipulus Jesus. Taḻona nasnasdaaw da ta nadakngan da un makabagbagbaga’t babai si Jesus. Yoong naid nakaimus kan dida nu sin dit piyaon dit babai onnu apay un makabagbagbaga si Jesus kan siya. 28 Tinengyan dit babai dit banga un danumana ot kaysan sit boboḻoya ummoy nangibaga’t dat tagu un, 29 “Aweyu, ta ilan yu din tagu’n nangibaga’t dat losana kingkingwak. Siya kad nin dit Kristu?” 30 Utdi, kaysan da un losana ummoy sit ininggawan Jesus. 31 Utdit daan da payyan dumakngan, imbagan dat disipulus Jesus kan siya un, “Mangan kaon, mistulu.” 32 Yoong summungbat si Jesus un kanana’n, “Awad makan kan sakon un adiyu tigammu.” 33 Nampaim-imus da pay lawanon dat disipulus na un, “Awad kad nin nangidatong si kinan na?” 34 Kanan Jesus sidat disipulus na un, “Sat kanok, sat mangwaak sidat piyaon dit nangibaun kan sakon kan sat mangangputak sit talibasu un intaḻgod na. 35 “Awad uuggudon yu un, ‘Annat opata buḻanon, aanniyan uman.’ Yoong ibagak kan dikayu, ammaan yu un ilan dan pappayaw, naḻ-umon dan pagoy, aanniyanon. 36 Sadat man-ani, magun-gunaan da ot sadan tagu’n aniyon da magun-ud da dit mataguwan un maid si kigad. Kadon sadit nammuḻa makapanlagsak pay sidat nan-ani. 37 Ot tuttuwa dit uguda kanana’n, ‘Mammuḻa nat osa ot sabali nat mangani.’ 38 Ta ibaun ku dikayu’n umoy mangani utdit adiyu nambannugan. Sabali dat nambannug yoong dikayu dit mangapit.” 39 Adu dat iSamaria un nanuttuwa kan Jesus gapu’t dit ugud dit babai un, ‘Imbagana un losan dat kingkingwak.’ 40 Siya’d gapuna un utdit inummoy dat iSamaria kan siya, kindaw da un makaigaw yan kan dida. Ot ininggaw kan dida si duwa’n aḻgaw. 41 Ot ummadu dat nanuttuwa kan Jesus gapu’t dat intudtudu na kan dida. 42 Ot kanan dat tagu’t dit babai un, “Sinsadin bokonona gapu’t dit imbagam dit manuttuwaan mi, nu adi dingngoḻ mi un mismu dat tudtudu na ot maawatan mi un siya dit umoy managu utdat tagu uttun lubung.”
Sadit Anak Di Opisyal Un Pinapiyan Jesus
43 Lumabas man dit duwa’n aḻgaw da Jesus Samaria, kaysan da ud Galilea. 44 Inummoy sidi ta siya payon dit nangibaga un maid propetan Apudyus si maidayaw sit gattoka boboḻoy na pay lawan. 45 Dumatong man da Jesus ud Galilea, naanggom dat kailiyana utdit dummakngana, onta ummoy da pay sit Piyestan di Nalausan ud Jerusalem ot naila da dat nakaskasdaawa kingwa na. 46 Utdiyon ummoy da uman Cana, un ili ud Galilea un siya’d nampabalinana’t dit danum si basi utdit. Ininggaw osa’n opisyal di gubilnu un masakit dit anak na ud Capernaum. 47 Dongḻona man un dummatong si Jesus ud Galilea un nanligwat Judea, ummoy kan siya ud nampakpakaasi’n nangibaga un umoy Capernaum ta umoy na papiyaon dit anak na un laḻaki un matmattoyan. 48 Kad kanan Jesus kan siya un, “Nu adi kayu makaila’t nakaskasdaawa mangilasinan si kook adi kayu manuttuwa.” 49 Amo nampakpakaasi dit opisyal un kanana’n, “Apu, umoy ta daan na un matoy din anak ku.” 50 Kanan Jesus kan siya un, “Manaḻan kaon, matagu din anak nu.” Tinuttuwan dit opisyal dit imbagan Jesus ot kaysan. 51 Inggaw man sit daḻan, inyabot dat baba-unona dit damag un kummiyaon dit anak na! 52 Ot inimus na utdat baba-unona nu kamaan init sit kummiyaan dit anak na ot imbaga da un, “Sat namatuk kaḻabyan dit naidan dit pudut na.” 53 Ot nagasmok dit opisyal un siya payon dit timpu un nangibagaan Jesus kan siya un kanana’n, “Matagu din anak nu.” Ot siyadiyon ud nanuttuwaan da un simbaḻyan kan Jesus. 54 Siyadi ud maikagwa’n nakaskasdaawa mangilasinan un kingwan Jesus sidin Galilea un nanligwat Judea.
Sat Laḻaki’n Pinabilog Jesus Jerusalem
1 Maabus man di, inggaw piyestan di Judio ud Jerusalem ot ummoy si Jesus. 2 Sadit luwangan sin Jerusalem un aayyon dat kannelu, ininggaw lobong sit sog-on na un oomsan un ngadnon dat Betsata utdin bagbagan di Hebreo. Ot inggaw pay lima’n bawi un iiddungan sidit igid na. 3 Adu dadit masakit un gaobogan sidadiya bawi. Awad da ud nakuḻap, napilay kan adi makagidu. Uuwayon da dit manggalibyawan dit danum, 4 ta nu udum na umoy dit anghel Apudyus galibyawon dit danum ot sadit makauna’n umoy manlabbung sit manggalibyawana kumiya dit sakit na. 5 Inggaw osa’n laḻaki’t di un tuḻumpuḻu’t waḻu’n dagun naona masakit. 6 Mailan man Jesus di kan tigammuna un nabayagona uumbog, kanana kan siya un, “Piyaom kada gumilog?” 7 Summungbat dit laḻaki un, “Apu, nu manggalibyaw din danum gunnaanakon ta maid mangilusong kan sakon.” 8 Utdi imbagan Jesus kan siya un, “Gumangun ka, lukubom nat obok nu ta manaḻan ka.” 9 Dagusa gummilog dit laḻaki ot nilukub na dit obok na ot kaysan. Sadiya aḻgaw, aḻ-aḻgawa iillongan di Judio. 10 Ot kanan dat Judio utdit gummiloga laḻaki un, “Aḻ-aḻgawa Iillongan situn satun ot ipalit dit lintog taku nu awad mangkokwa ot apay binukud nu nat obok nu?” 11 “Sadit tagu’n nampabilog kan sakon, siya’d nangibaga un lukubok tun obok ku ta manaḻanak,” kinnanan dit laḻaki un summungbat. 12 Ot inimus dat pappangat un, “Singngadan dinat tagu’n nampakwa’t nat?” 13 Yoong adin dit laḻaki nalasin nu singngadan dit nampabilog kan siya ta adu-adu’n tagu kan kaysanon si Jesus. 14 Adina nabayag, naabot Jesus dit laḻaki’t dit timplu ot kanana kan siya un, “Ilam ot gummilog ka. Madimon mambasuḻ ta amangan nu amo nadadagot nat ipasamak nu.” 15 Utdi, kaysanon dit laḻaki un ummoy nangibaga’t dat pappangat di Judio un si Jesus dit nampabilog kan siya. 16 Ot gaputa aḻ-aḻgawa iillongan dit nangwaan Jesus, siya’d nanlawengan dadit pappangat di Judio kan siya. 17 Yoong kinnanan Jesus sidadit Judio un, “Maid man-illongan Amak un mangkokwa ot siya’d padan tun kook.” 18 Gapu’t tuwa imbagan Jesus, naam-amodota piyaon dat pappangat di Judio un patoyon ta bokona lawa’n sinalungasing na dit lintog da un maipanggop sit aḻ-aḻgawa iillongan nu adi imbaga na paya Ama na si Apudyus un ipadana dit long-ag na kan siya.
Sat Kalintogan Dit Anak Apudyus
19 Kadon, kinnanan Jesus kan dida un, “Tuttuwa tun ibagak kan dikayu un sadit Anak, bokona somsomok na pay lawan dat koona, nu adi koona dadit ilana un kokkoon Ama na. Singngadan na mana koon Ama na, siya pay koona. 20 Ta sadit Ama, pipiyaona dit Anak na ot siya’d gapuna un ipaila na un losan kan siya dat koona. Ot ipakwa na kan siya nat amo nakaskasdaawa makwa nu sadatu’n naila yu daḻapnu masdaaw kayu. 21 Padan dit mangitdan dit Ama si mataguwan sidat natoy un paungaḻona, itdan pay dit Anak dat losana piyaona’n itdan si mataguwan. 22 Ot bokona sadit Ama dit mangukum sidat tagu nu adi intod na utdit Anak dit kalintogana mangukum, 23 daḻapnu losana tagu, dayawon da dit Anak un padan pay dit mandadayaw da utdit Ama. Sat adi mandayaw sit Anak, adina dayawon dit Ama un nangibaun kan siya. 24 “Tuttuwa tun ibagak kan dikayu un singngadan na mana dumngoḻ sidan ugud ku kan manuttuwa utdit nangibaun kan sakon, awad mataguwana un maid si kigad. Adinaon maukum ta nailasat naon si katoy ot maitdan si mataguwan un maid si kigad. 25 “Tuttuwa tun ibagak kan dikayu un dummatongon nat timpu un sadan natoy magngoḻ da dat ugud Anak Apudyus, ot sadadit dumngoḻ ot manuttuwa, matagu da si inggaingga. 26 Sadit Ama, siya ud manligwatan di mataguwan ot kingwa na pay dit Anak un manligwatan di mataguwan. 27 Intod na utdit Anak dit kalintogan un mangukum sidat tagu gaputa siya dit Inyanak di Tagu. 28 “Adi kayu masdaaw situn ibagak un dumatong nat timpu un sadat losana natoy un nailbon magngoḻ da dit gingan dit Anak 29 kad umungaḻ da un manligwat sidat lobon da. Sadat nabaḻu si kingkingwa, matagu da si inggaingga ot sadat laweng si kingkingwa, madusa da si inggaingga.”
Sadat Mamanoknok Sit Maipanggop Kan Jesus
30 Intuluy Jesus un kanana’n, “Naid makwak sidit kuwak pay lawan un pannakabalin. Dudumngoḻak kan Ama utdin mangukumak ot kustukustu tun man-uukum ku, onta bokona san piyaok pay lawan din kook nu adi sat piyaon dit nangibaun kan sakon. 31 “Nu sakon pay lawan mangibaga’t dit maipanggop kan sakon, maid manuttuwa’t dit ibagak. 32 Yoong awad osa un mangipanoknok sit maipanggop kan sakon ot tigammuk un tuttuwa dit ibagbaga na. 33 Nangibaun kayu’t ummoy kan Juan ot imbaga na dit katuttuwaan. 34 Bokona masapul ku ud tagu’n mangipanoknok sit maipanggop kan sakon ta ibagak ullawa dit imbagan Juan daḻapnu nu tuttuwaon yu, matagu kayu’t inggaingga. 35 Ta si Juan, kama’t silaw un gumilagilab kan napaddapadda ot piniya yu si sin-akitan dit namaddaana kan dikayu. 36 Yoong awad pammanoknok maipanggop kan sakon un amo nalawag nu sat pammanonok Juan. Siya dat nakaskasdaawa kokkook un ipakwan Amak. Dida ud mangipaila un imbaunak kan Apudyus. 37 Ot si Amak un nangibaun kan sakon pinanoknokana un mismu dit maipanggop kan sakon. Yoong adiyu magngoḻ dit ginga na kan adiyu maila nu kamaana. 38 Adina mansilnad sinat somsomok yu dat ugud na onta adiyu tuttuwaon sakon un imbaun na. 39 “Adaadaḻon yu dat naikanglita ugud Apudyus ta kanan yu un siya’d makaodasan yu utdit mataguwan yu un maid kigad na. Ot siya danata ugud Apudyus dat mismu un mangibagbaga’t dit maipanggop kan sakon. 40 Yoong madi yu kampay piyaona umoy kan sakon daḻapnu itdak dikayu si mataguwan un maid si kigad. 41 “Adik inapon nat mangidayawan di tagu kan sakon 42 ta tigtigammuk dikayu. Tigammuk un maid mampipiya yu kan Apudyus. 43 Dummatongak un awad kan sakon dit tulay Amak yoong sinumdiyan yu ud sakon. Yoong nu awad dumatong sidit kinatulay na pay lawan, siya’d awaton yu. 44 “Mandidinnayaw kayu ot bokona gamgaman yu dit pammadayaw un manligwat sidin ossaana Apudyus ot inon yu un manuttuwa kan sakon? 45 Adiyu kanan un sakon nat mamabasuḻ kan dikayu kan Amak ta si Moses nat mamabasuḻ kan dikayu. Ta namnamaon yu un taguwon dikayu kan Apudyus sit manuttuwaan yu utdat ingkanglit Moses. 46 Ot nu tuttuwa’n manuttuwa kayu utdat ingkanglit Moses, manuttuwa kayu kan sakon. Ta sat ingkanglit Moses, sat maipanggop kan sakon. 47 Yoong nu adiyu tuttuwaon dat ingkanglit na, inon yu un tuttuwaon datun ugud ku?”
Pinakanan Jesus Dat Lima’n Libu’n Tagu
1 Maabus man piga’n aḻgaw, kaysan da Jesus sit kapon domang din bananaw sidin Galilea un mangngadan pay si bananaw Tiberias. 2 Aduadu dadit tagu’n naitung-ud kan dida ta innila da dat nakaskasdaawa kingwana un nampapiya utdat masakit. 3 Dumatong man da Jesus sit domang, nanagada da utdin bateled ot nantupak da. 4 Sadi un timpu, dandani dit piyestan di Judio un Piyestan di Nalausan. 5 Naotap Jesus dat aduadu’n tagu’n dumoḻdoḻdoḻa umoy kan siya ot inimus na kan Felipe un, “Sinnat mangaḻ-an taku’t ipakan sidatu’n tagu?” 6 Doda’n tigammunon Jesus dit koona yoong imbagana ullawa di un mamadpadas na kan Felipe. 7 Summungbat si Felipe un, “Bokona umanay nat duwa’n gasuta denario un igatang si makan ut ipakan sidanata un-unaya tagu, ulay sin-akikitan da ullawa.” 8 Guminga man tun osa un sunud Simon Pedro un si Andres kanana’n, 9 “Antu’d abeng un nambaḻun si lima’n bukoḻa tinapay kan duwa’n ikan, yoong umanay kad tu un kanon di un-unaya tagu?” 10 Kinnanan Jesus un, “Mantupakon yu dida.” Kabolbollatan dit inggawan da ot pinantupak da dida’n losan. Sadit bilang dat laḻaki ullawa un inggaw, lima’n libu. 11 Kadon inaḻan Jesus dat tinapay, ot nanyaman kan Apudyus asina painwaḻas sidat tagu. Padana pay sit kingwa na utdat ikan. Ot nangan dat tagu inggana’t napnok da. 12 Mabsug da man un losan, kinnanan Jesus sidat disipulus na un, “Sinupon yu dat nabun-an ta adina kaynga.” 13 Sininup da dit nabun-an ot napnu dit kagwampuḻu’t duwa’n lakba dit buna da un tinapay. 14 Mailan man dat tagu dit am-amuga kingwan Jesus, “Tuttuwa’n siyatu dit propetan Apudyus un ibaun na uttun lubung,” kanan da. 15 Yoong matigammun man Jesus un umoy dat tagu aḻan daḻapnu isaad da un ali da, ummoy nampakni utdin bateled un os-ossaan.
Kummiyang Si Jesus Sit Lap-at Dit Danum
16 Gumidgidam man gummusad dat disipulus na utdit igid dit bananaw. 17 Ot nanlugan da utdit bangka’n mandoḻmanga mangulin ud Capernaum. Lumabi ullawaon, naid payyan sumaaḻ kan Jesus kan dida. 18 Masulsulit man, maḻukuḻukuton dit danum ta nabilog dit bayogbog. 19 Utdit inggaw daon sit umoya onoma kilometro dit kaadayu na manipud sit dupit, naila da si Jesus un mangkikkiyang sit lap-at dit danuma dumoḻdoḻdoḻ ot nakakimut da. 20 Yoong gumminga’t Jesus un, “Adi kayu kumimut ta sakon,” kanana. 21 Kadon, nataḻok da un nampalugan kan siya’t dit bangka ot dagusa dintong da dit umoyan da.
Inapon Dat Tagu si Jesus
22 Utdit mabigat, sadat tagu’n nataynan sit domang dit bananaw, uuwayon da un ilan si Jesus ta tigammu da un natengyan. Naila da ussiya un ossaan dit bangka ot inaḻan dat disipulus na un nanluganana kaysan yoong naid si Jesus kan dida. 23 Inggaw da ud bangka’n nanligwat Tiberias un dummatong sit adani’t dit igawa nanganan da utdit tinapay un impakan Jesus sit naabusa nanyaman kan Apudyus. 24 Yoong mailan man dat tagu un naid si Jesus onnu sadat disipulus na utdi, nanlugan da’l lawa payon sidat bangka’n umoy Capernaum un umoy manginap kan Jesus.
Si Jesus Siya’d Tinapay Un Mataguwan Di Tagu
25 Utdit maodasan da si Jesus sin Capernaum un domang dit bananaw inimus da un, “Mistulu, kapiga nat dummatongam situ?” 26 Kanan Jesus un summungbat un, “Tuttuwa tun ibagak kan dikayu un bokona inapon yu ud sakon gaputa naila yu dat am-amuga kingwak, nu adi gaputa nabsug kayu utdit tinapaya kinan yu. 27 Adiyu sad mambannugan din makan un mabangḻos, nu adi sad mambannugan yu, sadin makana mandonoy un mangtod si mataguwana maid kigad na. Ot sakona Inyanak di Tagu ud mangtod kan dikayu uttuwa makan, ta umanamung si Apudyus un Ama kan sakon.” 28 Ot inimus da kan Jesus un, “Ngadan dat piyaon Apudyus ipakwa daḻapnu siya’d koon mi?” 29 Summungbat si Jesus kan dida un, “Sad piyaon Apudyus ipakwa kan dikayu, manuttuwa kayu kan sakona imbaun na.” 30 Ot imbaga da kan siya un, “Ngadan nat am-amuga kooma mangilasinan mi daḻapnu tuttuwaon mi nat ibagbagam? Ngadan na pay nat mabalina koom? 31 Ta sadat dadakkoḻ taku, nangan da si manna utdit ininggawan da utdit disyerto. Ta kanana’t dit naikanglita ugud Apudyus un, ‘Initdana dida si makan un nanligwat langit.’ ” 32 Kadon kinnanan Jesus un, “Tuttuwa tun ibagak kan dikayu, bokona si Moses dit nangitod sit makan un nanligwat langit. Si Apudyus un Amak dit mangtod kan dikayu si gattoka makana manligwat langit. 33 Ta sat gattoka makan un itdon Apudyus, siya dit nanligwat langit un mangitod si mataguwan un maid kigad na utdan losana tagu’t tun lubung.” 34 Imbaga da un, “Apu, itdom kan dikami un kankanayun nata makan.” 35 Summungbat si Jesus un, “Sakon ud makana mataguwan di tagu. Singngadan na mana umoy kan sakon un manuttuwa adina’n taḻonon mabitil onnu mauwaw. 36 “Imbagakon kan dikayu utdit un ulay iillanak, adi kayu kampay manuttuwa. 37 Umoy kan sakon dat itaḻgod Amak un tagu kan sakon. Ot losana umoy kan sakon, adik un taḻon sumdiyan. 38 Ta bokona tinengyak langit un umoy inggaw situn lubunga mangwa’t dit kasomsomkaka osa nu adi sat piyaon dit nangibaun kan sakon. 39 Ot sad piyaon dit nangibaun kan sakon, ayyuwanak dat intaḻgod na kan sakon daḻapnu maid osa’t mataḻak kan dida kan paungaḻok dida’t din maudi’n aḻ-aḻgaw. 40 Ta sad gattoka piyaon Amak, losana makaimatun kan manuttuwa kan sakon un Anak na, matagu da si inggaingga ta paungaḻok dida nu maudi’n aḻ-aḻgaw.” 41 Utdiyon, nampangonot dat Judio kan Jesus gapu’t dit imbagana un siya dit makan un nanligwat langit. 42 Ot kanan da un, “Bokon kada siyatu si Jesus un anak da Jose? Tigammu taku da ama kan ina na. Ot inona’n kanana un nanligwat langit nu?” 43 Summungbat si Jesus kan dida un kanana’n, “Ustu naon nat ngonongonot yu. 44 Naid umoy manuttuwa kan sakon nu adin yan ud Ama un nangibaun kan sakon awisona manuttuwa. Ot sadat manuttuwa, paungaḻok dida nu maudi’n aḻ-aḻgaw. 45 Ta sat ingkanglit dat propetan Apudyus sidit un, ‘Losana tagu, suḻuwan Apudyus dida.’ Ot losana dumngoḻ kan manuttuwa’t dit isuḻuna, dida’d umoy kan sakon. 46 Yoong bokona piyaona’n ugudon un awad nakaila kan Apudyus un Amak. Ta sakona lawa un nanligwat kan Apudyus ud nakaila. 47 “Tuttuwa’n taḻon tun ibagak kan dikayu un losana manuttuwa kan sakon, matagu’t inggaingga. 48 Sakon ud makan un mangitod si mataguwan di tagu. 49 Sadat dadakkoḻ yu, kinan da dit manna un intod Apudyus sit ininggawan dat dit disyerto yoong bokona nandonoy da ta natoy da payon. 50 Yoong satun makana ibagbagak, siya’d kustu’n makana nanligwat langit ot nu awad mangan, adinaon matoy nu adi matagu’t inggaingga. 51 Ot sakon tun matattaguwana makan un nanligwat langit. Ngadan na mana mangan situwa makan, matagu si inggaingga. Satuwa makan un ug-ugudok, siya tun long-ag ku un itdok daḻapnu matagu dan losana tagu’t tun lubung.” 52 Gapu’t diya imbagan Jesus, nakasuḻag dat Judio ot nansisinnungbatan da pay lawan un kanan dan, “In-inona’n itdon dituwa tagu tun long-ag na ut kanon taku?” 53 Ot imbagan Jesus kan dida un, “Tuttuwa tun ibagak kan dikayu un, sakona Inyanak di Tagu, inggana’t adiyu kanon tun long-ag ku kan inumon tun daḻak, maid kan dikayu dit mataguwan un maid si kigad. 54 Singngadan na mana mangan situn long-ag ku kan uminum situn daḻak, siya’d maitdan si mataguwan un maid kigad na. Ot paungaḻok sin maudi’n aḻ-aḻgaw. 55 Ta satun long-ag ku, siya’d gattoka makan kan satun daḻak, siya’d gattoka mainum. 56 Ot singngadan na mana mangan situn long-ag ku kan manginum situn daḻak, adina’d sakon sinaan kan adik pay sinaan. 57 Si Amak un matatagu ud nangibaun kan sakon ot matattaguwak maipagapu kan siya. Padana pay sidat mangan kan sakon, ta matagu da maipagapu kan sakon. 58 Sakon dit makana nanligwat langit un bokona kama’t dit kinan dat dadakkoḻ yu un adida nandonoy. Sanat mangan situn long-ag ku, matagu’t inggaingga.” 59 Siyadatu dat intudtudun Jesus sidit nantudtuduwana’t dit sinagoga utdin Capernaum.
Sat Ugud Jesus Un Managu’t Tagu Si Inggaingga
60 Utdit nagngoḻan dadit maitungtung-ud kan Jesus dit imbagbaga na, kaaduwan kan dida dit manguguda, “Nasigaba maawatan tun itudtudu na. Ngadan nat mamiya’n dumngoḻ situ nu?” 61 Naid nangibaga kan Jesus yoong titiggammu na un mampangonot da utdit intudtudu na ot imbaga na kan dida un, “Apay, madismaya kayu kad sit imbagak? 62 Inonaon nu, nu ilan yu ud sakona Inyanak di Tagu un ngumatu’n mangulin sit nanligwatak? 63 Sat Ispiritun Apudyus ud makaitod si mataguwan, bokona mabooḻan di tagu. Ot sadat ugud un imbagak kan dikayu iyoy da dit Ispiritun Apudyus un mangtod si mataguwan. 64 Yoong annat da ud adi manuttuwa kan dikayu.” Imbagan Jesus tu, ta siguda tigammu na dadit adi manuttuwa kan siya kan sadit mangituyuk kan siya. 65 Ot kanana payyan un, “Siyadi ud gapuna un imbagaka naid mabalina manuttuwa kan sakon nu adin Amak ipalubus.” 66 Maipagapu’t tuwa imbagan Jesus, adu dadit nangkadaḻan sidat tagu ot adidaon naitungtung-ud kan siya. 67 Utdi, inimusan Jesus dat kagwampuḻu’t duwa’n disipulus na un, “Piyaon yu kad payon taynan sakon?” 68 Summungbat si Simon Pedro un kanana’n, “Apu, sinnat manaḻnan mi? Maid mit udum nu adi annat kan sika dat uguda manligwatan di mataguwana maid kigad na. 69 Ot sinsadinon manuttuwa kami kan tigammu mi un sika dit Nasantuwan un imbaun Apudyus.” 70 Summungbat si Jesus un kanana’n, “Adik kad pinili dikayu’n kagwampuḻu’t duwa’n disipulus ku? Yoong annat osa’n diablo kan dikayu!” 71 Si Judas un anak Simon Iscariote dit ug-ugudon Jesus. Ta osa si Judas sidat kagwampuḻu’t duwa’n disipulus yoong siya’d mangituyuk kan siya.
Si Jesus Kan Dat Sunud Na
1 Maabus man di, dinakdak Jesus dat losana boboḻoy sin Galilea. Adina piyaon un umoy Judea ta man-uuwaya lawa dadit pappangat di Judio si gundaway da un mamatoy kan siya. 2 Dumoḻdoḻdoḻ man dit piyestan dat Judio un ngadanon dat Piyestan di Sigay, 3 imbagan dat sunud Jesus kan siya un, “Taynam tun Galilea ta umoy ka ud Judea daḻapnu ilan pay dadit buyut nu utdi danat am-amuga kokkoom. 4 Ta nu piyaon nat osa’n tagu un mandinadinamag, masapula adina ilimod dat kokkoona. Ot nu mangwa ka si am-amug, ipailam sidan losana tagu’t tun lubung.” 5 Imbaga da tu, ta ulay dida un sunud na adida manuttuwa kan siya. 6 Kinnanan Jesus kan dida un, “Adina payyan dinumtong nat timpuka umoy. Dikayu, mabalin yu nat umoy si kumpolmi’n timpu. 7 Onta maid manlaweng kan dikayu, yoong sakon lalawwengonak sidat tagu ta kanayun un ibagabagak un laweng dat koko-on da. 8 Dikayu ullawa’d umoy makapiyesta. Bokona makaoyak kan dikayu ta bokon payyana dinumtong nat kustu’n timpuk.” 9 Imbagana tu utdat sunud na ot nataynan sin Galilea.
Ummoy Pay Si Jesus Sit Piyesta
10 Utdit nangkadaḻan daon dat sunud na un umoy makapiyesta, ummoy pay si Jesus un maid nakaila kan nakatigammu’t dit kaysanana. 11 In-innapon dadit pappangat di Judio si Jesus sidit pipiyestaan un kanan dan, “Kawad na kadnin?” 12 Mampaagum-um dat tagu maipanggop kan Jesus. Sadat udum kanan da un, “Nabaḻu’n tagu si Jesus.” Yoong sadat udum, kanan da un, “Bokon, ta paḻpaḻmukana’l lawa danat tagu.” 13 Yoong maid makaituḻoda mambagbaga’t napiya un maipanggop kan Jesus si nadangsoḻa ginga ta kumimut da utdat pappangat di Judio. 14 Utdit maikapata aḻ-aḻgaw didit waḻu’n aḻgawa piyesta, ummoy si Jesus nantudtudu’t dit timplu. 15 Nasnasdaaw dadit pappangat di Judio ot kanan dan, “Sintun nangaḻ-an ditu’t tun laing na, angka ummoy nan-uswila?” 16 Sumungbat si Jesus ot kanana’n, “Satun itudtuduk, bokona nanligwat si kasomsomkak pay lawana osa nu adi nanligwat sit nangibaun kan sakon. 17 Nu singngadan nat mamiya un manungpal sinat pakwan Apudyus, matigammuwana nu nanligwat kan Apudyus dat itudtuduk onnu mantudtuduwak sit kabukbukudaka tulay. 18 Sanat tagu un manudtudu utdit kabukbukudana’n tulay, piyaona’n maidayaw dit long-ag na. Yoong sanat tagu un manginap sit maidayawan dit nangibaun kan siya, siya’d gattoka tuttuwa ot maid tuli kan siya. 19 Bokon kada impatigammun Moses dit lintog Apudyus kan dikayu? Yoong maid manuttuwa kan dikayu utdiya lintog ta nu manuttuwa kayu, apay piyaonak patoyon nu?” 20 Ot kanan dat tagu kan siya un, “Nadimunyu ka! Ngadan pay nat mamatoy kan sikan?” 21 Summungbat si Jesus un, “Ossaana am-amug dit kingwak sit aḻ-aḻgawa iillongan ot nasnasdaaw kayu. 22 Ulay dikayu, mantuḻgi kayu pay ulay nu aḻ-aḻgawa iillongan gaputa imbilin Moses, yoong sat katuttuwaana bokona siya dit nangilugi nu adi sadat dadakkol yu. 23 Ot nu koon yu dit mantuḻgi ulay nu aḻ-aḻgawa iillongan daḻapnu adina masalungasing dit lintoga tinawid yu, apay nasuḻag kayu utdit nampabilogak sit masakit si aḻ-aḻgawa iillongan? 24 Adi kayu man-ukum maibasal sit maila yu ullawa nu adi man-ukum kayu udsi nalintoga wagas,” kanan Jesus.
Imus Maipanggop Sit Kustu’n Nanligwatan Jesus
25 Dongḻon man dat uduma tagu’n iJerusalem dit itudtudun Jesus kanan da un, “Bokon kada siyatu dit piyaon dat pappangat un patoyon? 26 Yoong ilan yu kad ot antu’n mantudtudu’t datun adu’n tagu yoong adida mit suganggangon? Tigammun kad ninon datun pappangat un siya dit Kristu? 27 Yoong bokon kad un nu dumatong dit Kristu maid makatigammu nu sin dit manligwatana? Tigammu taku un losan mit tun nanligwatan ditu un tagu,” kanan da. 28 Siyadi dit gapuna un indangsoḻ Jesus dit nantudtudu’t dit timplu un kanana’n, “Kanan yu un tigammu yu ud sakon kan tigammu yu nat nanligwatak. Yoong bokona kasomsomkak pay lawana ossaan tun ummoyak nu adi awad nangibaun kan sakon. Ot satu un nangibaun tuttuwa’n losan dat ibaga na yoong maid tigammu yu kan siya. 29 Tigtigammuk ta nanligwatak kan siya ot siya’d nangibaun kan sakon.” 30 Utdi piyaon da okyan dokmaanon, yoong naid nakatuḻod un nanokma kan siya, onta adina payyan dinumtong dit timpu na. 31 Yoong adu payon dadit nanuttuwa kan siya ta kanan da un, “Nu dumatong dit Kristu, makakokwa kad nin si ad-adu’n am-amug nu satun kingwan ditu?” kanan da.
Nangibaun Dat Fariseo Si Umoy Manokma Kan Jesus
32 Dongḻon man dadit Fariseo dit palpaliw-an dat tagu un ag-agum-umona maipanggop kan Jesus, nangibaun dat aap-apun di padi kan dat Fariseo si suldadu un umoy manokma kan Jesus. 33 Gaputa tigammun Jesus dit panggop da, imbagana utdat kaaduwan un, “Sin-akitana lawaon nat inggawak kan dikayu kadon, mangulinak sit nangibaun kan sakon. 34 Inainaponak yoong maid odasan yu kan sakon kan adi kayu makaoy sin igawa manaḻnak.” 35 Nampaim-imus dadit pappangat di Judio un, “Sin kadnin manaḻnana un adi taku maodasan? Manaḻan kad nin sidan ilin dat Griego un kawadan dat nan-asiwaḻaka buḻun taku ta umoy manudtudu utdan Griego? 36 Sin din piyaona un ugudon sin kanana’n, ‘Inaponak yoong adiyu ud sakon maodasan kan adi kayu makaoy sin manaḻnak?’ ”
Abalig Maipanggop Sit Suḻung Di Matatagu’n Danum
37 Anungus aḻ-aḻgaw man didit piyesta un siya’d kapotgana aḻ-aḻgaw, summikad si Jesus sit atubang dat adu’n tagu un nambagbaga si nadangsoḻ ot kanana’n, “Nu singngadan nat mauwaw, dumatong kan sakon ta painumak. 38 Ta kanana’t dit naikanglita ugud Apudyus un, ‘Singngadan na mana manuttuwa kan sakon, man-ayus dit matatagu’n danum manipud sit aangsona.’ ” 39 Sat ug-ugudon Jesus situwa imbaga na, sadit Ispiritu Santu un umoy inggaw sidat manuttuwa kan Jesus. Yoong adina payyan naitod dit Ispiritu Santu utdiya timpu ta adina payyan napadayawan kan naipangatu’d langit si Jesus.
Nagogwa Dat Tagu Maipanggop Kan Jesus
40 Magngoḻ man dat tagu dit imbaga na, kanan dat udum un, “Siya’n tuttuwa tu dit propetan Apudyus!” 41 Kanan pay dat udum un, “Siyatu dit Kristu!” Yoong kanan dat udum un, “San Galilea kad manligwatan dit Kristu? 42 Bokon kada kanana’t dit naikanglita Ugud Apudyus un, si Kristu, kaganakan ali David un maiyanak sidin Betlehem un ili un ininggawan ali David sidit?” 43 Utdiyon, nagogwa dat tagu ta nanuttuwa dat udum yoong adin dat udum. 44 Ot piyaon dat udumona dokmaan, yoong naid osa’t nanekgel kan siya.
Adin Dadit Pappangat Di Judio Nanuttuwa
45 Utdit mangulin dat suldadu, sadat aappun di padi kan Fariseo un nangibaun kan dida inimusan da dida un, “Apay adiyu indatong situ?” 46 Summungbat dat suldadu un, “Naid makapada utdin laing na un man-ugud!” 47 Ot summungbat dadit Fariseo kan dida un, “Naallilaw kayu kad payon kan siya? 48 Awad kad tigammu yu utdan pappangat yu onnu Fariseo ut manuttuwa kan siya? 49 Yoong naigiyaw danata manuttuwa kan siya ta maid tigammu da utdit lintog Moses.” 50 Yoong si Nicodemo un osa utdat Fariseo un ummoy nakabagbaga kan Jesus sidit, kananana un, 51 “Utdit lintog taku, maukum kad nat osa un tagu nu adi taku yan dongḻon kan adaḻon nu nakabasuḻ onnu adina?” 52 -53 Summungbat da un, “Apay iGalilea ka kad pay? Basaom dit naikanglita ugud Apudyus ot matigammuwam un naid propetan Apudyus si manligwat Galilea.”
Sat Babai’n Nakadagdagas
1 Abuson man dat Fariseo un ugudon di, nangkadaḻan da un losan dat tagu’t dat boboḻoy da, yoong si Jesus kaysan sin bateled Olivo. 2 Bigbigat man sit mabigat nangulin si Jesus sidit timplu. Adu dat tagu’n nandatdatong un ummoy kan siya ot nantupak si Jesus un dit nantudtudu kan dida. 3 Utdit madama’n mantudtudu, indatong dadit mimistulun di lintog kan Fariseo dit osa’n babai un nakadagdagas ot pinasikad da utdit atubang dat kaaduwan. 4 Kanan da kan Jesus un, “Mistulu, naodasan tuwa babai un nakadagdagas. 5 Sigun sit lintog taku un intudtudun Moses, masapul un mabatubatu inggana si matoy, ot sinnat makanam?” 6 Imbaga da tu ta piyaon da un sikapan si Jesus tuwan nu makaibaga si makabasuḻana, kad siya’d mangidaḻuman da kan siya. Yoong nanyuk-ung si Jesus un nangangkanglit sit gabu utdit patimmudu na. 7 Utdit makaimuimus da, lummunga si Jesus ot kanana’n, “Sat maid si basubasuḻ kan dikayu, siya’d umuna un mamatu kan siya.” 8 Nanyuk-ung uman si Jesus un nangangkanglit sit gabu utdit patimmudu na. 9 Magngoḻ da man dit insungbat Jesus, nasin-ossa da un kaysan un ummun-una dadit lalallakay da, ot sad nataynana lawa da Jesus sidit babai un sumisikad sit sangu na. 10 Lummunga si Jesus ot kanana’t dit babai un, “Dumman da? Naid kad osa’t nabun-an si manusa kan sika?” 11 “Naid Apu,” kanan dit babai. Ot kanan Jesus kan siya un, “Bokon paya dusaok sika. Manaḻan ka ot adikaon mambasbasuḻ.”
Si Jesus Ud Silaw Di Somsomok Di Tagu Uttun Lubung
12 Namingsan payyana nambagbaga’t Jesus sidat tagu kanana un, “Sakon silaw dat tagu’t tun lubung. Singngadan na mana umunud kan sakon, adinaon umoy sit nakoḻop ta awadon kan siya dit silaw un mangtod si mataguwan un maid kigad na.” 13 Utdi, kanan dat Fariseo kan siya un, “Kustiguwam pay lawan nat long-ag nu, bokona tuttuwa dat ibagbagam.” 14 Summungbat si Jesus un, “Ulay nu kustiguwak tun long-ag ku pay lawan, tuttuwa tun ibagak onta, tigammuk tun nanligwatak kan tigammuk tun manaḻnak, yoong dikayu maid tigammu yu si nanligwatak kan manaḻnak. 15 Sanat man-uukum yu maibasal sit kasomsomkan yu. Yoong sakon bokona mangukumak si tagu. 16 Ulay nu mangukumak, kustukustu nat man-uukum ku ta bokona lawa’n sakon nu adi duwa kami utdit nangibaun kan sakon. 17 Sanat lintog yu kanana un, ‘Nu awad duwa’t mangustigu ta man-unud dit ibaga da, tuttuwa dit ibagbaga da.’ 18 Kustiguwak tun long-ag ku kan kustiguwanak pay kan Ama un nangibaun kan sakon.” 19 Utdi, kanan da kan siya un, “Kawad Amam nu?” Summungbat si Jesus un, “Naid tigammu yu kan sakon kan naid tigammu yu kan Amak. Nu tigammu yu ud sakon tigammu yu payon si Amak.” 20 Imbagan Jesus datu un losan sidit nantudtuduwana’t dit timplu, utdit kuwaltu’n inggawan dit pipissukan di datun. Yoong naid nanokma kan siya ta adina payyan dinumtong dit timpu na.
Sadat Adi Makaoy Sit Umoyan Jesus
21 Intultuluy Jesus un nambagbaga ot kanana uman kan dida un, “Taynak dikayu. Kadon inapon yu ud sakon yoong adi kayu makaoy sin ayak. Matoy kayu un sibabasuḻ.” 22 Utdi, kanan dadit pappangat di Judio un, “Apay, patoyona kad din long-ag na pay lawan ta kanana’n adi taku makaoy sin ayana?” 23 Kanan Jesus kan dida un, “Nanligwat kayu’t tun pita yoong sakon nanligwatak langit. Satun lubung tun igaw yu yoong san langit din igaw ku. 24 Ot siya’d gapuna un imbagak un matoy kayu’n sibabasuḻ, ta tuttuwa’n matoy kayu un sibabasuḻ nu adiyu tuttuwaon un sakon, gattoka sakon.” 25 Inimus da un kanan dan, “Singngad kad nat kinatatagum?” Summungbat si Jesus ot kanana’n, “Sakon payon dit imbagak kan dikayu manipud sidit lugin ditu’n mantudtuduwak. 26 Ot nu maipanggop kan dikayu, adu’n maugud ku un maipabaḻaw kan dikayu. Yoong san ibagaka lawa utdan tagu, sat dingngoḻ ku un imbagan dit nangibaun kan sakon ta losana ibagana tutuwa.” 27 Yoong adin dat tagu naawatan un sadit ug-ugudona, si Apudyus un Ama na. 28 Utdi, imbagan Jesus un, “Nu ibayug yu ud sakona Inyanak di Tagu, matigammuwan yu un sakon dit imbagak kan dikayu kan matigammuwan yu pay un naid kook sit kabukbukudaka tulay nu adi sad ipatigammuk ullawa dit insuḻun Amak kan sakon. 29 Iinggaw kan sakon dit nangibaun kan sakon, adiyanak taynan ta sad kanayuna kokkook dat mas-omana.” 30 Ot utdit imbagana tu, adu dat nangngoḻ un nanuttuwa kan siya.
Sat Katuttuwaan Ud Mangiwaya Kan Dikayu
31 Utdi, imbagan Jesus sidat Judio un nanuttuwa kan siya un, “Nu itultuluy yu un tuttuwaon datun ibagbagak, dikayu’d gattoka disipulus ku. 32 Matigammuwan yu dit katuttuwaan ot satuwa katuttuwaan dit mangiwaya kan dikayu.” 33 Yoong summungbat da un kanan dan, “Kaganakan dikami’t dit Abraham ot naid payyan namuyung kan dikami. Singngadan din piyaoma ugudon sin imbagama mapawayaan kami?” 34 Summungbat si Jesus kan dida un, “Tuttuwa tun ibagak kan dikayu un losana gumabasuḻ, puyung di basuḻ. 35 Sanat anak mannanayuna kamang di pamilya, yoong sanat puyung, bokon. 36 Ot nu sat Anak ud mangiwaya kan dikayu, gattoka wayawaya kayu. 37 Tigammuk un kaganakan dikayu kan Abraham, yoong piyaon yu un patoyon sakon gaputa adiyu iptog datun ibagbagak. 38 Sad ibagak kan dikayu dat maipanggop sit impailan Amak kan sakon, yoong dikayu, sad uunnudon yu dat dingngoḻ yu kan ama yu payon.” 39 Summungbat da un, “Sat ama mi, sat Abraham.” Sumungbat pay si Jesus un, “Nu tuttuwa’n ganak dikayu kan Abraham, koon yu dit padan dit kingwana. 40 Yoong sabali nat koon yu ta piyaon yu ud sakon patoyon gaputa imbagak kan dikayu nat katuttuwaan un dingngoḻ ku kan Apudyus ot bokona siya’d kingwan Abraham nat. 41 Sad uunnudon yu, sanat koko-on ama yu.” Nakasuḻag da ot kanan da kan siya un, “Bokona aggabak kami, tigammu mi un si Apudyus ullawa’d ama mi.” 42 Kinnanan Jesus kan dida un, “Nu tuttuwa’n Ama yu si Apudyus, pipiyaonak okyan ta nanligwatak kan Apudyus. Bokona kasomsomkak pay lawana ossaan tun ummoyak situ nu adi si Apudyus un mismu dit nangibaun kan sakon. 43 Apay adiyu maawatan datun ibagbagak? Onta adiyu piyaona dongḻon tun ugud ku. 44 Ganak dikayu kan ama yu un Satanas ot sat piyaona dit tuttuwaon yu. Doda’n kumapatoy manipud sit luglugi na ot adina un taḻon umampayun sit katuttuwaan ta maid gapu’d katuttuwaan kan siya. Nu mantuli, ipaila na din gattoka kinatatagu na ta doda’n matuli ot siya’d puun dit losana kinatuli. 45 Yoong sakon, ibagak nat tuttuwa ot siya nat adiyu mamatiyan kan sakon. 46 Singngadan na kan dikayu ud makapanoknok un nakabasuḻak? Ot nu tuttuwa nat losana ibagak apay adiyu tuttuwaon? 47 Sadat anak Apudyus, piyaon da un dongḻon din ugud Apudyus. Yoong dikayu, bokona anak dikayu kan Apudyus, siya’d gapuna un adiyu dongḻon nat ugud na,” kinnanan Jesus.
Da Jesus Kan Abraham
48 Summungbat dat Judio un kanan dan, “Bokon kada tuttuwa dit imbaga mi un, iSamaria ka ot nadimunyu ka?” 49 Summungbat si Jesus un, “Bokona nadimunyuwak nu adi dayawok si Ama, yoong adiyu dayawon sakon. 50 Yoong bokona inapok dit madayawak, ta awad osa un manginap sit madayawak un siya dit gattoka ukum. 51 Ot tuttuwa tun ibagak kan dikayu un, nu singngadan nat mangiyaangosa manuttuwa’t tun ibagbagak, adinaon taḻon matoy.” 52 Kinnanan dadit Judio kan siya un, “Tuttuwa’n nadimunyuwan ka, ta ammin dan natoy da Abraham sidadit propetan Apudyus, annat kanamota sanat manuttuwa utnat ibagbagam, adinaon taḻon matoy. 53 Nangatngatu ka kad nu si Abraham un ama mi kan sadat propetan Apudyus un nangkatoy? Ngadan nat kanam sinat long-ag nu?” 54 Summungbat si Jesus un, “Naid selbina nu sakon pay lawan mangidayaw situn long-ag ku. Si Amak un Apudyus ud mangidayaw kan sakon. 55 Adiyu tigtigammu si Apudyus yoong sakon tigtigammuk. Nu kanaka adik tigtigammu, matuliyak un pada yu. Tigtigammuk ot tuttuwaok dan ibaga na. 56 Nantattaḻok dit Abraham un ginnapuwan yu ta namnamaona’n maila dit aḻ-aḻgawa dummakngak situ ot naila na siya’d gapuna un nantattaḻok.” 57 Kinnanan dat Judio un, “Naid payyan limampuḻu’n tawon nu, inona’n nailam si Abraham un naawwe’n natoy?” 58 Kanan Jesus kan dida un, “Tuttuwa tun ibagak kan dikayu un, utdit daan Abraham maiyanak, awadakon.” 59 Magngoḻ man dat Judio di un imbaga na, nan-aknam da utdat batu si ibatu da kan siya yoong nansaḻ-in si Jesus ot lummaksun sidit timplu.
Pinailan Jesus Dit Tagu’n Nakuḻap
1 Namingsan un mangkikkiyang da Jesus, inila na tun osa’n laḻaki’n siguda nakuḻap sit naiyabengana. 2 Ot inimus dat disipulus na kan siya un, “Sin dit nambasuḻ un gapun din nakuḻapana? Siya pay lawan onnu sadan maḻong-ag na?” 3 Summungbat si Jesus un kanana’n, “Bokona maipagapu’t basuḻ na onnu basuḻ dat maḻong-ag na din nakuḻapana, nu adi napasamak daḻapnu maipaila dit pannakabalin Apudyus un mangaan sin kuḻap na. 4 Masapula koon taku dat pakwan Apudyus un nangibaun kan sakon ta aḻ-aḻgaw payyan. Ta annat lumabiyon ot maidon mangkokwa. 5 Yoong inggana’t awadak situn lubung, sakon ud silaw dat tagu’t tun lubung.” 6 Utdit naibaga naon di, nanlugpa’t dit pita ot tinamay na un pinambalin si piyok. Impeket na utdit atan didit laḻaki’n nakuḻap, 7 asina pinadaḻana kanana’n, “Ingkan ta umoy ka mandaḻ-up sin bananaw Siloe,” piyaona’n ugudon tuwa ngadan, Naibaun. Utdiyon, kaysan dit laḻaki’n umoy nandaḻ-up ot nangulin un makailaon. 8 Mailan man dat kailiyana kan uduma tagu’n nangila kan siya’t dit tumaptappayaana’n mangkodawan, kanan da un, “Bokon kada siyatu dit tumapatapaya’n mangkodaw sidit?” 9 Kanan dat udum un, “Siya.” Yoong kanan dat udum un, “Bokon, kamugmuging na ullawa.” Gumminga dit laḻaki ot kanana’n, “Sakon.” 10 Inimus da un, “Innon nat kingwam un annat umila kaon?” 11 Summungbat dit laḻaki un, “Sadit tagu’n mangngadan kan Jesus, nanamay si gabu utdit lugpana ot impeket na uttun atak asina umoy pinandaḻ-up sakon sin bananaw Siloe. Inummoyak ot sidit maabusak mandaḻ-up makailaakon!” 12 Inimus da un, “Sin kawad na nu?” Ot summungbat dit laḻaki un, “Maid tigammuk,” kinnanana.
Inimusan Dat Fariseo Dit Napapiya Un Nakuḻap
13 Utdi, indallay da dit laḻaki’n napapiya utdat Fariseo, 14 ta sadit aḻ-aḻgawa nanamayan Jesus sit piyoka nampapiya na utdit nakuḻap, aḻ-aḻgawa iillongan di Judio. 15 Ot inimus payon dadit Fariseo utdit laḻaki nu inona’n makailaon ot summungbat un kanana’n, “Pineketana si piyok tun atak asina pinandaḻ-up sakon ot umilaakon.” 16 Kanan dat uduma Fariseo un, “Sat tagu’n nangwa’t tu, bokona nanligwat kan Apudyus ta adina potgon tun aḻ-aḻgawa iillongan.” Yoong kanan pay dat udum un, “Innon nat osa’n tagu un gumabasuḻ mangwa’t am-amuga kama’t tu.” Utdiyon, nagogwa dadit Fariseo utdit kingwan Jesus. 17 Kadon, inimus da payyan sit laḻaki un, “Ot singngadan nat maibagam sin kinatatagu na nu ta kanama makaila kaon sit kingwa na kan sika?” “Propetan Apudyus,” insungbat dit laḻaki. 18 Yoong adin dat pappangat di Judio tuttuwaon un siguda nakuḻap dit laḻaki utdit naiyanakana, inggana’t inayagan da dat maḻong-ag na. 19 Ot inimus da kan dida un, “Anak yu kad tu? Kanan yu un naisiguda nakuḻap sit naiyanakana ot apay makaila’t tun satun nu?” 20 Sumungbat dat maḻong-ag na un, “Tuttuwa’n anak mi tu ot tuttuwa’n siguda nakuḻap sit naiyanakana. 21 Yoong nu inona’n makailaon, siyanat nat naid tigammu mi kan maid pay tigammu mi nu singngadan nat nampapiya kan siya. Imuson yu a kan siya ta naangsan manona ot tigammu na pay lawan nat isungbat na.” 22 Imbagan dat maḻong-ag na tu ta umogyat da utdadit pappangat di Judio ta nantutulagan daon un singngadan na mana mangugud un si Jesus, siya’d Kristu makaan sit sinagoga da. 23 Siyadi dit gapun dit nangibagaan dat maḻong-ag na utdit, “Naangsanon ot imuson yu kan siya.” 24 Utdi, inayagan da uman dit laḻaki’n nakuḻap sidit ot imbaga da kan siya un, “Padayawam si Apudyus ot ibagam nat tuttuwa ta tigammu mi un si Jesus, gumabasuḻ.” 25 Summungbat dit laḻaki ot kanana’n, “Maid tigammuk nu gumabasuḻa tagu, yoong sad tigammuk, nakuḻapak sidit ot sinsatun makailaakon.” 26 Inimus da payyan un, “Ngadan dit kingwa na kan sika nu? Innona’n makaila kaon?” 27 Summungbat dit laḻaki ot kanana’n, “Inabus kuwon imbaga yoong adiyu man dongḻona! Ot ngadan nat koon yu payyan imuson? Piyaon yu kadpay mambalin si disipulus na?” 28 Utdi, ininsultu da un kanan dan, “Sika’d disipulus na, disipulus dikami kan Moses. 29 Ta tigammu mi un nakabagbaga’t Apudyus kan Moses yoong nu satu un tagu, maid tigammu mi si nanligwatana!” 30 Summungbat dit laḻaki’n kanana’n, “Siyanat nat nakaskasdaaw. Naid tigammu yu si nanligwatana yoong pinapiya na tun atak. 31 Doda’n tigammu taku un adin Apudyus dongḻon dat gumabasuḻ yoong dongḻona dat mandayaw kan siya kan mangwa utdan ipakwa na. 32 Manipud sit luglugin ditun lubung naid payyan nagngoḻ si osa’t nampapiya si tagu’n siguda nakuḻap sit naiyanakana. 33 Ot nu bokona nanligwat tu un tagu kan Apudyus maid gapu’d makwa na.” 34 Summungbat dat Judio un kanan dan, “Gumabasuḻ ka manipud sit naiyanakam ot piyaoma ugudon isuḻum dikami?” Ot pinaḻaksun da utdit sinagoga.
Sadat Tagu’n Adi Manuttuwa Kan Apudyus Kama Da Utdan Nakuḻap
35 Nagngoḻan Jesus un pinaḻaksun dadit Judio dit nakuḻap ot utdit maila na inimus na un, “Manuttuwa ka utdit Inyanak di Tagu?” 36 Summungbat dit laḻaki un, “Ibagam ud Apu, nu singngadan na daḻapnu manuttuwaak kan siya.” 37 Ot kanan Jesus un, “Inilamon inabus ot maid sabali nu adi siyatun kabagbagbagam.” 38 “Apu, manuttuwaak,” kanan didit laḻaki ot nandaydayaw kan Jesus. 39 Kinnanan Jesus un, “Inummoyak situn lubung daḻapnu kuisok dat tagu. Ot sadat nakuḻap, pailaok dida ot sadat makaila, ipailak un nakuḻap da.” 40 Magngoḻ man dat Fariseo un inggaw sidit sog-on na dit imbagan Jesus, “Nakuḻap kami kad pay?” kanan da. 41 Imbagan Jesus un, “Nu tuttuwan nakuḻap kayu, mapakawan dat basuḻ yu yoong gaputa kanan yu un makaila kayu, gasissiya un sibabasuḻ kayu.”
Abalig Maipanggop Sit Man-aayyuwan Si Kannelu
1 Inyabalig Jesus un nantudtudu kan dida un kanana’n, “Tuttuwa tun ibagak kan dikayu un, sat tagu’n adi mangoy sit soobana lumnok sit pukuk dat kannelu ta sumakyat sit aḻad, osa’n man-aakaw kan tulisan. 2 Sat mangoy sit soobana lumnok, siyadi dit man-aayyuwan sidat kannelu. 3 Siya’d ibukatan dit mambabantay sit sooban. Ot nu dongḻon dadit kannelu dit ginga na nu ayagana dit ngadan da umoy da kan siya ot ipuyut na un ilaksun dida. 4 Nu mailaksun naon un losan dat kuwa na, ipuyut na dida ot maitungtung-ud dat kannelu na kan siya ta mailasin da dit ginga na. 5 Nu uduma tagu dit mangayag kan dida, bokona maitung-ud da nu adi gumtik da ta adida mailasin dit ginga na.” 6 Satu un inyabalig Jesus kan dida, adida naaw-awatan dit piyaona’n ugudon.
Si Jesus Ud Nabaḻu’n Man-aayyuwan
7 Utdi, imbagan uman Jesus kan dida un, “Tuttuwa tun ibagak kan dikayu un, sakon dit sooban un ayon di lumnoka kannelu. 8 Losan dat ummun-una nu sakon, bokona dida dit kustu’n man-aayyuwan nu adi man-aakaw kan tulisan da. Yoong adin dat kanneluk tinuttuwa dida. 9 “Sakon dit sooban. Singngadan na mana mangoy kan sakona lumnok, taguwok. Mabalina lumnok onnu lumaksun ot mangdas si manggaḻabana. 10 Sat panggop dat man-aakaw, umoy da ullawa man-akaw, mampatoy kan manyam-an. Yoong sat panggop ku, umoyak mangitod si mataguwan di tagu un taḻona kapkapnokan da. 11 “Sakon ud nabaḻu’n man-aayyuwan. Sat nabaḻu’n man-aayyuwan, nasasaggana’n mangitod sit katoy na maipagapu utdat ayyuwan na. 12 Sanat matangdanan un bokona gattoka man-aayyuwan, gumtik nu awad ilana si tanana asu un dumatong onta bokona kuwana dida. Kadon, man-asiwaḻak dadit kannelu nu manikmatan di asu dida. 13 Sat gapuna un gumtik nat matangtangdanan, bokona kuwa na dat kannelu ot adina ikasigab dida. 14,15 “Sakon sad nabaḻu’n man-aayyuwan. Tigtigammuk si Amak kan tigtigammu na ud sakon. Tigtigammuk dan kanneluk kan tigtigammu da pay sakon. Nasasagganaak un mangitod sit katoy ku maipagapu kan dida. 16 Awad da payyan uduma kanneluk un naid situ un naidagamung. Masapula ayagak dida daḻapnu maidoga da. Dongḻon da pay tun gingak, kadon mambalin da si ossaana bungguy ot ossaan pay dit mangayyuwan kan dida. 17 “Pipiyaonak kan Ama ta nasasagganaak un mapatoy daḻapnu mataguwak obos. 18 Maid makapatoy kan sakon. Sakon pay lawan nat mangipalubus un mapatoy. Kalintogak un mangipalubus sin mapatoyak ot kalintogak pay un matagu obos, ta siya’d imbilin Amak kan sakon.” 19 Utdi, nagogwa uman dat Judio maipanggop sit imbagan Jesus. 20 Adu dat mangibaga un, “Nadimunyuwan ot natiwong. Ot koon taku ullawa’n dongdongḻon nat ibaga na?” 21 Yoong kanan dat udum un, “Bokona makabagbaga’t kama’t tu nat tagu’n sinakayan di dimunyu. Ona mabalin kad un pailaon nat dimunyu nat nakuḻap?”
Adin Dat Judio Tinuttuwa Si Jesus
22 Si timpun di kukummogan, awad piyestan di Judio un mangisomsomkan da utdit naidatunan obos didit timplu utdin Jerusalem. 23 Dumtong man diya timpu, inggaw si Jesus un mankikkikkiyang sit balkun dit timplu un mangngadan si Balkun Solomon. 24 Awad da ud nandatdatong un Judio kan siya ot kanan da un, “Kapiga nat mangibag-am sinat kustukustu? Nu sika dit Kristu ibagam si nalawag kan dikami.” 25 Summungbat si Jesus kan dida un, “Inabus ku un imbaga kan dikayuwon yoong adiyu tuttuwaon. Sadanat kook maipagapu’t dit kalintogaka intod Amak, siya’d mangipanoknok nu singngadan ku. 26 Yoong adiyu tuttuwaon ta bokon kayu si kanneluk. 27 Ta sadat kanneluk dumngoḻ da utdan ibagak, tigammuk dida ot unudon da ud sakon. 28 Itdok kan dida dit mataguwan un maid si kigad ot adidaon maisina kan Apudyus kan naid makapuḻos kan dida kan sakon. 29 Ta si Amak un nangitod kan dida kan sakon nangatngatu nu sadan losana nangatu ot naid makapuḻos un mangisina kan dida sin mangoognana. 30 Ta sakon kan si Ama ossaan kami.” 31 Utdi, nan-aknam uman dat Judio utdat batu si ibatu da okyan kan siya, 32 yoong kanan Jesus kan dida un, “Adu dat napiya’n kingwaka impailak kan dikayu un impakwan Ama ot singngadan na utdatu’n kingwak nat mamatuwan yu kan sakon?” 33 Summungbat dadit Judio un kanan dan, “Bokona sanat napiya’n kookoom nat mamatuwan mi kan sika nu adi sanat inugud nu un maisuganggang kan Apudyus kan sanat mangabawama Apudyus ka ta tagu ka ullawa.” 34 Summungbat si Jesus kan dida un, “Bokon kada naikanglit sit lintog yu un kanan Apudyus un, ‘Ibagak kan dikayu un aapudyus kayu?’ 35 Ot tigammu taku un sat ugud Apudyus naid mabaliwana si inggaingga. Nu imbagan Apudyus un aapudyus dat tagu’n nangitdana uttun ugud na, 36 apay ibaga yu un mambagbagaak si laweng un maisuganggang kan Apudyus nu ibagak un Anak na ud sakon? Sakon dit pinili na un imbaun situn lubung. 37 Nu bokon okyan un sad pakwan Ama dan kook siya, adiyu’d sakon tuttuwaon. 38 Yoong gaputa sad kook dan pakwa na, ulay madi yu ud sakon tuttuwaon, masapula tuttuwaon yu danat kookook daḻapnu manigammuwan kan makaawatan yu un iinggaw si Amak kan sakon ot iinggawak pay kan Amak.” 39 Utdi, dokmaan da uman yoong adida naaḻa ta nailisi na dida. 40 Utdiyon, kaysan uman si Jesus sidin kapon domang din wangwang Jordan un nambunyagan Juan sidit ot ininggaw sidi. 41 Adu dat tagu’n ummoy kan siya ot kanan dan mambabagbaga un, “Naid am-amug si kingwan Juan yoong losana imbaga na maipanggop situwa tagu, tuttuwa da.” 42 Ot adu dat nanuttuwa kan siya utdi un igaw.
Sat Natoyan Lazaro
1 Utdin Betania un ilin da Maria kan Marta, masakit si Lazaro un sunud da. 2 Satun mangngadan si Maria siya payon dit nangiyisig sit nabutilya’n bangbangu utdit ikin Jesus asina pinunasan sit buuk na. 3 Gapu kad ta masakit si Lazaro, nangibaun da Maria kan Marta un sunud na si umoy kan Jesus ot paimbaga da un, “Apu, masakit si Lazaro un pipiyaoma gayyom nu.” 4 Yoong dongḻon man Jesus di kanana un, “Bokona ikatoy Lazaro din sakit na ta sadin sakit na napasamak daḻapnu maidayaw si Apudyus kan maipaila pay dit kinangatuk un Anak na.” 5 Pipiyaon Jesus dat tuḻu’n mansusunud un sada Maria, Marta kan Lazaro, 6 yoong intantan na payyan si duwa’n aḻgaw sidit nangngoḻana’t dit damag un masakit si Lazaro. 7 Lumabas man dit duwa’n aḻgaw, kanana’t dat disipulus na un, “Intakun, ta umoy taku uman Judea.” 8 Summungbat dat disipulus na un, “Mistulu adina payyan nabayag dit mamiyaan dat Judio un mamatuwan kan sika, kanama mangulin taku uman sidi?” 9 Inyabalig Jesus un dit summungbat un, “Bokon kad un kagwampuḻu’t duwa’n olas nat aḻ-aḻgaw? Ot sat kumiyang nu aḻ-aḻgaw adina maidangtuḻ ta mailana dit ayona ta awad dit silaw tun lubung. 10 Yoong nu labi nat kumiyangana, maidangtuḻ ta maid dit silaw kan siya.” 11 Utdit inabus na un inugud di, impasaḻonson na payyan un kanana’n, “Masusuyop si gayyom taku’n Lazaro yoong takun ta umoyak pukawon.” 12 Summungbat dat disipulus na un, “Napiya nu mansussuyop daḻapnu gumilog sooni.” 13 Kanan da nu tuttuwa’n masusuyopa lawa si Lazaro yoong sat piyaon Jesus gayam ugudon, naabusona natoy. 14 Ot imbaganon Jesus kan dida ut nalawaga bagbaga un, “Natoyon si Lazaro. 15 Yoong napiya di ta naidak sin natoyana daḻapnu manuttuwa kayu kan sakon nu paungaḻok. Ot takun ta intaku dakngon.” 16 Utdi, kinnanan Tomas un mangadan Pingi utdat buḻun na un, “Maitung-ud taku’n losan kan mistulu daḻapnu maipangkatoy taku kan siya.”
Si Jesus Ud Mampaungaḻ Sidan Natoy Kan Mataguwan Di Tagu
17 Dumatong man da Jesus sidin Betania, opata aḻgaw naon si Lazaro un nailbon. 18 Gaputa umoya lawa’n tuḻu’n kilometro din boḻaat din Betania utdin ili un Jerusalem, 19 adu pay dadit Judio un ummoy nakabuḻbuḻun kan da Maria kan Marta daḻapnu maliwliwa dit angos da utdit natoyan Lazaro un sunud da. 20 Magngoḻ man Marta un dumoḻdoḻdoḻ si Jesus, lummaksun un ummoy nangabat kan siya yoong iniinggaw si Maria utdit boḻoy. 21 Kinnanan Marta kan Jesus un, “Apu nu ininggaw ka ullawa’t tu, adina okyan natoy si sunud ku! 22 Yoong tigammuk un ulay sinsadin, itdon Apudyus nat losana piyaom kodawon kan siya.” 23 Imbagan Jesus kan siya un, “Umungaḻ si sunud yu.” 24 “Tigammuk un umungaḻ nu umungaḻ dadit losana natoy nu maudi’n aḻ-aḻgaw,” kanan Marta kan siya. 25 Summungbat si Jesus un, “Sakon mampaungaḻ sidan natoy kan mangtod si mataguwan di tagu. Singngadan na mana manuttuwa kan sakon, ulay nu matoy da, matagu da un obos. 26 Ot singngadan na mana matagu un manuttuwa kan sakon adinaon taḻon matoy, manuttuwa ka utdi?” kanana kan Marta. 27 Summungbat si Marta un, “On Apu, tuttuwaok un sika dit Kristu un Anak Apudyus un umoy situn lubung.”
Nakaibil Si Jesus
28 Utdit abuson Marta un ibaga di, nangulin kan Maria ot inlimod na un imbaga kan siya un, “Annat dumoḻdoḻdoḻ si Mistulu, ot imuson dika.” 29 Magngoḻ man Maria di, lummigwata dagus un ummoy nangabat kan Jesus. 30 Si Jesus adina payyan nakadatong sit boboḻoy ta ininggaw payyan sit ummoy Marta nangabatan kan siya. 31 Ot mailan man dat Judio un ininggaw sit boḻoya mangliwliwa kan Maria un nanggadusa lummaksun si Maria, naitung-ud da pay kan siya ta kanan da nu umoy man-ibil sit lobon. 32 Utdit makadatong si Maria utdit ininggawan Jesus, nampalintumong sit atubang na un kanana’n, “Apu, nu ininggaw ka uttu adina natoy si sunud ku.” 33 Mailan man Jesus si Maria un man-i-ibil padana pay sidat Judio un mampaibil un naitung-ud kan siya, amod dit sigab dit angos na kan nadaguwan kan dida. 34 Ot kanana kan dida un, “Kawad dit nangilbonan yu kan siya?” Summungbat da un, “Intaku, ta umoy taku ilan, Apu.” 35 Nakaibil si Jesus. 36 Utdi kanan dadit Judio un, “Ilan yu ot amod din mampipiya na kan Lazaro!” 37 Yoong kanan dat udum un, “Bokon kada siyatu dit tagu’n nampapiya’t dit nakuḻapa tagu? Ot apay impalubus na un natoy si Lazaro?”
Pinaungaḻ Jesus Si Lazaro
38 Utdi, amod uman dit sigab dit angos Jesus un kaysan sit nangilbonan da kan Lazaro un liyanga natubot si dakoḻa batu. 39 Imbagan Jesus un, “Kaanon yu nat batu’n naitubot.” Yoong kinnanan Marta un, “Apu, nabuyuk sooni ta maikapata aḻgaw naon tu.” 40 Kinnanan Jesus kan siya un, “Adik kad imbaga kan sika un, nu manuttuwa ka, mailam dit nakaskasdaawa pannakabalin Apudyus?” 41 Utdi kinaan da dit tubot didit lobon ot nantangad si Jesus langit un kanana’n, “Yamanok Ama ta dingngoḻ nu ud sakon. 42 Tigammuk un kankanayuna dodongḻom sakon yoong ibagak tu maipagapu’t datu’n tagu’t tu daḻapnu manuttuwa da un imbaun nu ud sakon.” 43 Abuson man Jesus ibaga di, nampakuya kanana’n, “Lazaro lumaksun ka!” 44 Utdi, lummaksun si Lazaro utdit lobon un sissiya dat bugus na un naiputiput sidat ima kan iki na kan nabugus si pangyu dit muging na. Ot imbagan Jesus kan dida un, “Kaanon yu nat bugus na ot palubusan yu un manaḻan.”
Panggopon Dat Judio Un Patoyon Si Jesus
45 Sadat Judio un naibuḻun kan da Maria, innila da dit kingwan Jesus ot kaaduwan kan dida dat nanuttuwa kan siya. 46 Yoong sadat udum, ummoy da imbaga’t dat Fariseo dit kingwan Jesus. 47 Ot sadat aappun di padi kan dat Fariseo, pinandadatdatong da dadit lalallakay da un mangipangat sit simbaan ot kanan dan, “Ngadan nat koon taku? Ta adu dan nakaskasdaawa impailan didi un tagu un am-amug. 48 Nu patungadon taku ullawa, manuttuwa danat losana tagu kan siya kad, umoy dat apu taku’n iRoma yam-anon tun timplu kan ili taku.” 49 Yoong inggaw osa’n mangngadan kan Caifas un siya’d kangattuwana padi utdiya tawon ot siya’d nangibaga un, “Naid tigatigammu yu! 50 Adiyu kad maawatan un unnay nat ossaana tagu un matoy nu sanat mayam-an nat sin-iliyan?” 51 Bokona nanligwat sit kasomsomkan pay lawan ud Caifas dit imbaga na yoong gaputa siya’d kangattuwana padi utdiya tawon, impadtuna dit matoyan Jesus un mampooy sidat Judio. 52 Ot bokona lawa’n sadat Judio nu adi matoy daḻapnu man-os-ossaan dadit nan-asiwaḻaka aanak Apudyus sidan nadumaduma’n ili. 53 Ot manipud sidiya aḻgaw, nantutulagan daon un patoyon si Jesus. 54 Ot siya’d gapuna un adinon Jesus nampappaila utdat Judio utdin Judea, nu adi kaysan sin Efraim un adani’t din disyerto ot siya’d ininggawan da pati utdat disipulus na. 55 Dandaniyon dit Piyestan di Nalausan ot adu dat tagu’n nanligwat si nadumaduma’n boboḻoy un nanagada ud Jerusalem ta umoy da koon dit kadawiyan da mandadaḻus sit daan dit piyesta. 56 Inainapon da si Jesus ot mampaim-imus da utdit mandatdatong da utdit timplu un kanan dan, “Ngadan nat makanan yu? Umoy kadnin si Jesus pay makapiyesta?” 57 Imbilin dadit aap-apun di padi kan dat Fariseo utdat tagu un, nu awad makatigammu’t dit inggawan Jesus masapula ipatigammu na kan dida daḻapnu padokma da.
Inisigan Dit Babai Si Bangbangu Dit Ikin Jesus
1 Utdit inggaw payyan onoma aḻgaw sit daan didit Piyestan di Nalausan, ummoy si Jesus ud Betania un ilin Lazaro un pinaungaḻ na. 2 Insaganaan da utdi si kakan si labi. Si Marta dit nansunad ot osa si Lazaro un nakaubung kan Jesus sidit kakakkanan. 3 Nangaḻa si Maria si kagogwa’n kilu un nangina’n bangbangu un nakwa si natang-il un lanan di nardu. Inyisig na utdit ikin Jesus asina pinunasan sit buuk na ot napnu dit boḻoy sit bangun dit bangbangu. 4 Yoong si Judas Iscariote un osa’t dat disipulus Jesus un siya dit mangituyuk sit mapatoyan Jesus kanana’n, 5 “Apay adina ullawa inlaku tuwa bangbangu si tuḻu’n gasut un denario daḻapnu maitod sidan kapus?” 6 Kanana’l lawa tu un bokona gaputa nakaasi utdat kapus nu adi man-aakaw. Siya’d man-aaggom sit iiggaan dit pilak dat simbungguyan ot akaakawona dat pilaka maigga. 7 Yoong kinnanan Jesus kan Judas un, “Baybay-am gaputa insuḻuk na tuwa bangbangu daḻapnu saganaona tun long-ag ku un mailbon. 8 Ta sadanat nakapus kanayuna iinggaw da kan dikayu yoong bokona kanayuna inggawak kan dikayu.”
Pinanggop Dat Judio Un Patoyon Si Lazaro
9 Magngoḻ man dat kaaduwana Judio un inggaw si Jesus Betania, ummoy da dintong yoong bokona lawa’n si Jesus dit umoy da ilan ta ulay si Lazaro un dit natoya pinaungaḻ na. 10 Ot panggop dat aappun di padi un mamatoy pay kan Lazaro, 11 ta gapu’t dit namaungaḻan Jesus kan siya, adu dadit summina un Judio un nanuttuwa kan Jesus.
Indaydayaw Dat Tagu Si Jesus Sit Nilumnokana Ud Jerusalem
12 Kabigatana man, dingngoḻ dat kaaduwana ummoy nakapiyesta un awad si Jesus dumoḻdoḻdoḻa umoy Jerusalem. 13 Utdi, nanggap-id dat tagu si tubun di muḻa un kama’t iyug un ummoy nangabat kan Jesus ot ipappakuy da un, “Madaydayaw si Apudyus! Bindisyunana tun imbaun na un pannakalong-ag na. Bindisyunana tun Alin di Israel!” 14 Nangdas si Jesus si ubbun di dangki un siya payon dit tungpal dit naikanglit sit aw-awe un kanana’n, 15 “Dikayu’n tagu’d Sion, adi kayu umogyat ta annata dumatong nat ali yu un nangkabayu si ubbun di dangki.” 16 Sadat disipulus Jesus, adida naawatan tu utdit nakwaana yoong utdit naipaila dit kinangatu na utdit ummungaḻ kan nangulin langit, asida ullawa nagasmok un naikanglit sit ugud Apudyus dadi un naipasamak un kingwa da kan siya. 17 Sadat adu’n tagu un ininggaw kan Jesus sidit namaungaḻana kan namaḻaksunana kan Lazaro utdit lobon na, intultuluy da un nangibaga’t dat kaaduwan maipanggop kan Jesus. 18 Ot gaputa dingngoḻ dat adu’n tagu dit am-amuga kingwa na, aduadu dat ummoy ummabat kan siya. 19 Utdi, nambabagbaga dat Fariseo un kanan dan, “Ilan yu, maid makwa takuwon ta manaḻan dan losanon dan tagu kan siya.”
Ummoy Dat Piga’l Lawa’n Griego Ininap Si Jesus
20 Inggaw da pay piga’l lawa’n Griego un ummoy nandaydayaw kan Apudyus sidiya Piyestan di Nalausan. 21 Ummoy datu un Griego kan Felipe un iBetsaida, osa’n ili ud Galilea ot imbaga da kan siya un, “Apu, piyaon mi pay okyan un ilan si Jesus.” 22 Ummoy Felipe imbaga kan Andres ot ummoy da un duwaon imbaga kan Jesus. 23 Ot sat insungbat Jesus kanana’n, “Timpu naon daḻapnu maipaila dit nakaskasdaaw un kinangatun dit Inyanak di Tagu. 24 Tuttuwa tun ibagak kan dikayu. Sat osa’n bukoḻ, adina umadu nu adina maiyosok si pita. Ot kamanu matoy ta maḻbog yoong tumubu asi mamunga’t adu. 25 Singngadan na man nat tagu’n mangipotog sit mataguwana’t tun pita, naid ayana nu adi matoy, yoong singngadan na man nat adi mangipotog sit mataguwana uttun lubung maipagapu’t manuttuwaana, matagu’t inggaingga. 26 Singngadan na man un manselbi kan sakon, masapula unudonak ot singngadan na mana kawadak, siya pay kawadana. Dayawon Amak nat tagu’n manselbi kan sakon.”
Impatigammun Jesus Dit Maipanggop Sit Matoyana
27 Intultuluy Jesus dit nambagbaga un kanana’n, “Sinsatun mabulungak. Singngadan kadnin ibagak kan Ama? Ibagak kadnin un, ‘Ama, adim ipalubusa sagapaḻok dat ligata dumatong?’ Yoong siya’d gapuna un inummoyak situn pita daḻapnu mansagapaḻak. 28 Ama, ipailam nat nakaskasdaawa kinangatum dalapnu madaydayaw nat ngadan nu!” Abuson man Jesus ibaga di, inggaw ginga’n nanligwat langit un kanana’n, “Impailak inabus dit nakaskasdaaw un kinangatuk ot ipailak uman.” 29 Magngoḻ man dat tagu dit ginga’n nanligwat langit, kanan da nu kummiduḻ. Yoong kanan dat udum un, “Inggaw anghel un nakabagbaga kan siya!” 30 Kanan Jesus kan dida un, “Bokona mampooy kan sakon dit ginga’n dingngoḻ yu nu adi mampooy kan dikayu. 31 Sinsatun ud timpu’n maikoddongan dit madusaan dat tagu’n gumusuḻ kan sakon situn lubung ot siya pay timpu’n mangabakan Apudyus kan Satanas un pangat situn lubung. 32 Ot nu maibayugak situn pita, maawis tu dan losana tagu’n manuttuwa kan sakon.” 33 Satuwa imbagan Jesus piyaona’n ipakaawat sidat tagu nu inon didit mangkakatoy na. 34 Summungbat dat tagu un, “Sat naawatan mi utdit lintog, bokona matoy ta mannanayun dit Kristu, ot inona’n ibagam un maibayug dit Inyanak di Tagu? Singngadan dit Inyanak di Tagu nu?” 35 Kanan Jesus kan dida un, “Annat akita timpu utnat inggawan nat silaw kan dikayu ot unudon yu kigad si iinggaw nat silaw kan dikayu daḻap adi kayu makoḻopan. Ta sanat kumiyang sinat nakoḻop, maid tigammu na si ayana. 36 Tuttuwaon yu tuwa silaw kigad si iinggaw kan dikayu daḻapnu mambalin kayu un tagun di padda.” Abuson man Jesus ibaga di tinengyana dat tagu ot ummoy sit adida maila.
Adin Dat Judio Nanuttuwa Kan Jesus
37 Ulay nu adu dat impailan Jesus un nakaskasdaawa am-amug sidat tagu, adida nanuttuwa kan siya, 38 daḻapnu matungpal dit paingkanglit Apudyus kan propeta Isaias un, “Apu, singngadan nat nanuttuwa utdat impadamag mi? Singngadan nat nakaawat sit impailam un pannakabalin nu.” 39 Siyadi ud gapuna’n adida manuttuwa kan inggaw payyan paingkanglit Apudyus kan propeta Isaias un kanana’n, 40 “Kinuḻap Apudyus dida kan pinaboḻang na dit somsomok da daḻapnu adida makaila kan adida makaawat. Adida umoy kan sakon kanan Apudyus, daḻapnu papiyaok dida.” 41 Siyatu’d ingkanglit Isaias sidit ta naipaila kan siya dit kinaapudyus Jesus utdit daan na payyan maiyanak ot impatigammun Isaias dit maipanggop kan siya. 42 Yoong ulay kama’t di dit imbagan Isaias, adu dat pappangat di Judio un nanuttuwa kan Jesus yoong adida inlatlatak gaputa kumimut da utdadit Fariseo ta amangan nu kaanon da dida’t dit sinagoga da. 43 Ta sad gamgaman da, sadit mangidayawan dat pada da un tagu kan dida un bokona sadit mangidayawan Apudyus.
Sat Maukuman Gapu Utdit Ugud Jesus
44 Namingsana nantudtuduwan Jesus, indangsoḻ na un nambagbaga’n, “Singngadan na mana manuttuwa kan sakon, bokona sakona lawa’d tinuttuwana nu adi nanuttuwa pay sit nangibaun kan sakon. 45 Ot singngadan na mana mangila kan sakon maila na pay dit nangibaun kan sakon. 46 Dummatongak situn lubung un manilaw sidan losana manuttuwa kan sakon daḻapnu adidaon iinggaw sin kakoḻpan. 47 Nu awad tagu’t mangngoḻ sidat ibagak ot adina tuttuwaon, bokona sakon mangikoddong sit madusaana ta bokona ummoyak situn pita un umoy mangikoddong sit madusaan dat tagu nu adi, ummoyak daḻapnu taguwok dat tagu’t dit madusaan da. 48 Awad mangikoddong sit madusaan dan adi mangawat kan sakon kan adi manuttuwa utdatu’n imbagak. Sadan imbagbagak dat mangikoddonga madusa da nu dumatong dit maudi’n aḻ-aḻgaw. 49 Ta sadan imbagak, bokona nanligwat sit kuwak pay lawan un tulay nu adi si Apudyus un Amak un siya’d nangibaun kan sakon, imbilin na dat losana ibagak kan itudtuduk. 50 Ot tigammuk un satu un bilin na siya’d manligwatan di mataguwan un maid kigad na. Siya’d gapuna un sad ibagak ullawa dat imbilin na un ibagak.”
Binuḻuwan Jesus Dat Ikin Dat Disipulus Na
1 Inggaw sin-aḻgawa lawaon sit daan didit Piyestan di Nalausan ot tigammun Jesus un dumtongon dit timpu’n manengyana uttun lubung un mangulinana kan Ama na. Amod dit mampipiyana utdat tagu’n nanuttuwa kan siya uttun lubung ot impaila na diya amoda mampipiya na kan dida inggana’t dit natoyana. 2 Utdit mangan da Jesus sidiya labi, impasomsomok Satanas kan Judas un anak Simon Iscariote un ituyuk na si Jesus. 3 Tigammun Jesus un intod Ama na dit losana pannakabalin kan siya. Tigammu na pay un nanligwat kan Apudyus kan mangulin payon kan Apudyus. 4 Kadon, lummigwat ot kinaan na dit kagoy na asina inaḻa dit tuwalya asina inggakos sit awak na. 5 Kinuana dit palangga si danum ot inlugi na un nambuḻu utdat ikin dat disipulus na asina pinunasan sit tuwalya un naigakos sit awak na. 6 Dakngona man si Simon Pedro kanan Pedro kan siya un, “Apu, sika kad mamuḻu uttun ikik?” 7 Summungbat si Jesus un, “Maid payyan tigammum situn kook, yoong maawatam nu timpu na.” 8 Kinnanan Pedro un, “Adik ipalubusa buḻuwam tun ikik!” Yoong summungbat si Jesus un, “Nu adik buḻuwan nat ikim, bokona maidagamung ka kan sakon.” 9 “Nu siya nat Apu, bokona satun ikika lawa’d buḻuwam nu adi buḻuwam aminon tun imak kan uḻuk,” kinnanan Pedro un dit summungbat. 10 Inyabalig Jesus un kanana’n, “Sanat naabusa nan-omos, nadaḻuson ot adinaon masapula mambuḻu nu adi sat iki na ullawa. Losan kayu un nadaḻuson malaksig sinat osa.” 11 Tigammu naon dit mangituyuk kan siya ot siya’d nangibag-ana utdit, “Nadaḻus kayu’n losan malaksig sinat osa.” 12 Utdit inamin Jesus binuḻuwan dit ikin dat disipulus na, nangkagoy obos ot nangulin sidit igaw na utdit kakakkanan ot inimus na un, “Naawatan yu din kingwak? 13 Ngadnon yu ud sakon si Mistulu yu kan Apu yu ot tuttuwa nat. 14 Ot nu sakon un Mistulu yu kan Apu yu, binuḻuwak danat iki yu, masapul paya siya’d koon yu un mambibinnuḻu kayu si iki. 15 Ta kingwak di si man-aligan yu, ot koon yu utdan udum din padan din kingwak kan dikayu. 16 Ot tuttuwa tun ibagak kan dikayu un naid puyung si nangatu nu sadit apu na onnu naibaun si nangatu nu sat nangibaun kan siya. 17 Sinsadinon ta tigammu yu un tuttuwa tun imbagak nagasat kayu nu siya’d koon yu. 18 “Bokona losan kayu’n disipulus ku tun mangibagaak situ ta tigammuk dikayu’n pinilik. Yoong masapula matungpal dit naikanglita un kanana’n, ‘Sadit buḻun ku un pinakanak siya’d nambalin si kabusuḻ ku.’ 19 Ibagak kan dikayuwon tu daan na un mapasamak, daḻapnu maipasamak kad, tuttuwaon yu un sakon, gattoka sakon. 20 Ot tuttuwa tun ibagak kan dikayu un singngadan na mana mangawat sidat ibaun ku awatona’d sakon ot sanat mangawat kan sakon, awatona dit nangibaun kan sakon.”
Imbagan Jesus Dit Mangituyuk Kan Siya
21 Abuson man Jesus ibaga di, nasigasigab dit angos na ot imbaga na payyan kan dida’n dit disipulus na un, “Tuttuwa tun ibagak kan dikayu un osa kan dikayu ud mangituyuk kan sakon.” 22 Nampatuktukkoḻ dat disipulus na un naid tigammu da nu singngadan na kan dida dit ug-ugudona. 23 Sadit disipulus na un taḻona pipiyyaona, siya pay dit naisog-on kan siya utdit nanganan da, 24 ot insinyas Simon Pedro utdi un disipulus un imusona kan Jesus nu singngadan na kan dida dit ug-ugudona. 25 Utdi, nanselay dit disipulus kan Jesus ot inimus na un, “Apu, singngadan na kan dikami?” 26 Summungbat si Jesus un kanana’n, “Sanat tagu’n mangitdak situn tinapay un sinanong ku, siya’d mangwa.” Inaḻan Jesus dit osa’n tinapay ot sinanong na asina intod kan Judas un anak Simon Iscariote. 27 Aḻan man Judas dit tinapay, sinakayanon Satanas ot kinnanan Jesus kan siya un, “Ikanon ta ikamum koon nat koom!” 28 Yoong naid nakaawat kan dida’n dit buḻun na un nangan nu sin dit koon Jesus ullawa’n imbaga di kan Judas. 29 Kanan dat udum nu imbaun Jesus ullawa’n umoy gumatang sidat masapul da utdit piyesta, onnu ibaun na un umoy mangtod si tuḻung da utdat kapus, ta si Judas dit nangaggom sit pilak dan dit simbungguyan. 30 Utdit abuson Judas awaton dit tinapay, dagusa lummaksun ot kaysan. Labiyon sit kaysanana.
Sat Bagu’n Bilin
31 Malisgud man si Judas imbagan Jesus kan dida un, “Satuwon sad timpu un maidayawak un Inyanak di Tagu. Ot timpu payon un maidayaw si Apudyus maipagapu utdan maipasamak kan sakon. 32 Ot nu maidayaw si Apudyus maipagapu kan sakon, adina mabayag maidayawak pay maipagapu kan siya. 33 Dikayu un aanak ku, sin-akitana lawa nat inggawakon kan dikayu ot inaponak, yoong ibagak kan dikayu, padan dit imbagak sidat Judio utdit un, ‘Adi kayu makaoy sin manaḻnak.’ 34 “Satu’d bagu’n ibilin ku kan dikayu, mampipinniya kayu. Nu kamaan dit mampipiyak kan dikayu masapul paya siya’d padan nat mampipinniyaan yu. 35 Nu mampipinniya kayu, siya’d manigammuwan dat losana tagu un dikayu’d disipulus ku.”
Indaan Jesus Imbaga Un Isulib Pedro Si Jesus
36 Inimus Simon Pedro kan Jesus un, “Sinnat ayam, Apu?” Summungbat si Jesus un kanana’n, “Adika makaoy situn satun sinat ayak, yoong maitung-ud ka nu timpu na.” 37 Kanan Pedro un, “Apu, apay un adina mabalina maibuḻunak kan sika’t tun satun? Itdok tun katoy ku maipagapu kan sika!” 38 Summungbat si Jesus un, “Tuttuwa kad un itdom nat katoy nu maipagapu kan sakon? Tuttuwa tun ibagak kan sika un, daan din manuk manullauk, mamitlu’n isulib nu un naid tigammum kan sakon.”
Si Jesus Ud Daḻan Un Umoy Kan Apudyus
1 Imbagan payyan Jesus sidat disipulus na un, “Adi kayu madanagan, manuttuwa kayu kan Apudyus ot manuttuwa kayu pay kan sakon. 2 Adu’n makgawan sin kawadan Amak. Nu bokona tuttuwa tu, adik imbaga un maunaak un umoy mangisagana’t inggawan yu. 3 Ot nu maisaganak, mangulinak ta umoyak aḻan dikayu daḻapnu singngadan na man un awadak, awad kayu pay. 4 Ot tigammu yuwon nat daḻana umoy sin manaḻnak?” 5 Utdi imbagan Tomas kan siya un, “Apu, maid tigammu mi utnat manaḻnam ot inona’n matigammuwan mi dit daḻan?” 6 Summungbat si Jesus un, “Sakon ud daḻan, katuttuwaan, kan mataguwan. Maid makaoy kan Amak nu adina mangoy kan sakon. 7 Nu natigammu yu ud sakon natigammu yu payon si Amak. Ot gaputa tigammu yuwon sakon, tigammu yu kan naila yu payon si Amak.” 8 Imbagan Felipe un, “Apu, ipailam ud kan dikami si Amam, ta nu maila mi mapnok kamiyon.” 9 Summungbat si Jesus un, “Felipe, nabayagakona iniinggaw kan dikayu naid payyan tigammum kan sakon? Losana nangila kan sakon naila da pay si Amak. Inona’n kanam payyana ipailak si Amak? 10 Adim kad tuttuwaon un iinggawak kan Amak ot iinggaw pay si Amak kan sakon? Ot losana ibagak kan dikayu, bokona nanligwat sit kuwak pay lawana tulay. Si Ama un iinggaw kan sakon, koona dan losana kasomsomkana. 11 Manuttuwa kayu’t tun ibagak un, iinggawak kan Ama ot si Ama iinggaw pay kan sakon. Yoong nu adiyu tuttuwaon tu un imbagak, sad manuttuwaan yuwon dat naila yu un kingkingwak. 12 Tuttuwa tun ibagak kan dikayu un, sanat manuttuwa kan sakon, mabalin na pay koon dit padan dat am-amuga kook. Sat katuttuwaana ad-adu pay dat koona nu sadat kingwak ta manaḻanak kan Amak ot 13 losana kodawon yu maipagapu’t dit manuttuwaan yu kan sakon, itdok dida daḻapnu maipaila un lobbong na un madaydayaw si Ama gapu utdan kook un Anak na. 14 Itdok dan losana kodawon yu kan sakon nu kodawon yu maipagapu’t dit manuttuwaan yu kan sakon.”
Insapatan Jesus Un Ibaun Na Si Ispiritu Santu
15 “Nu pipiyaon yu ud sakon tuttuwaon yu dat bilin ku. 16 Ot kodawok kan Amak ta mangibaun si Katuḻungan yu un maisukat kan sakon un iinggaw kan dikayu si inggaingga. 17 Satun ibaun na, siya si Ispiritu Santu un mangipatigammu’t dan losana katuttuwaan, yoong sadat tagu’t tun lubung, adida maawat si Ispiritu Santu ta adida maimatunan kan adida tigtigammu. Yoong tigtigammu yu si Ispiritu Santu ta bokona sumina kan dikayu, kanayuna iinggaw kan dikayu. 18 “Adik dikayu ulilaon ta ulay nu manaḻanak, mangulinak payon kan dikayu. 19 Adina mabayag adiyakon maila utdat tagu’t tun lubung. Yoong dikayu maila yu payon sakon, ot gaputa mataguwak matagu kayu pay. 20 Nu dumatong di un timpu matigammuwan yu un sakon, iinggawak kan Amak, dikayu iinggaw kayu kan sakon un padan nat iinggawak kan dikayu. 21 “Sanat umawat kan tumuttuwa utdan bilin ku siya’d mamippiya kan sakon ot sat mamippiya kan sakon pipiyaon pay Amak, padana pay kan sakon ta pipiyaok ot ipatigammuk pay kan siya nat maipanggop kan sakon.” 22 Utdi, kinnanan Judas, un bokon kan Judas un Iscariote, un, “Apu, apay un dikami ullawa’d mangipatigammuwam sinat maipanggop kan sika un bokona utdat losana tagu’t tun lubung?” 23 Summungbat si Jesus un, “Nu pipiyaonak sinat osa’n tagu, tuttuwaona dat ibagbagak. Pipiyaon Amak ot dikami kan Ama, umoy kami inggaw kan siya. 24 Singngadan na mana adi mamippiya kan sakon, adina tuttuwaon dat ibagbagak. Ot sadatu’n uguda dingngoḻ yu kan sakon, bokona kasomsomkak pay lawana osa nu adi nanligwat kan Amak un nangibaun kan sakon. 25 “Imbagak datu uttun iinggawak payyan kan dikayu. 26 Yoong sadit Katuḻungan yu un si Ispiritu Santu, ibaun Amak gaputa kodawok un ibaun na ot siya’d mangitudtudu kan dikayu’t dat losana banag. Siya pay mangipalagip utdat losana imbagak kan dikayu. 27 “Kapiya ud ibanat ku kan dikayu. Satun kuwaka kappiya tun itdok kan dikayu. Bokona kama’t dit kappiya un manligwat situn lubung tun kappiya un itdok. Adi kayu mandandanag kan kumimut. 28 Dingngoḻ yu dat imbagak kan dikayu un manaḻanak yoong mangulinak. Nu pipiyaonak kan dikayu, mataḻok kayu ta manaḻanak kan Ama un nangatngatu nu sakon. 29 Imbagak kan dikayu datu daan da un mapasamak daḻapnu nu mapasamak da, manuttuwa kayu. 30 Maid andu si makabagbagaakon kan dikayu ta annat dummatongon si Satanas un apun dat tagu’t tun lubung. Maid mabalin dit pannakabalin na kan sakon, 31 yoong ipalubus ku ullawa nat koona daḻapnu ilan dat tagu un pipiyaok si Apudyus un Amak ot tungpaḻok nat losana pakwana.” “Intakunon!” kinnanana utdat disipulus na.
Si Jesus Dit Kustu’n Puun Di Ubas
1 Inyabalig Jesus un kanana’n, “Sakon dit kustu’n puun di ubas ot si Amak siya’d mangayyuwan. 2 Ot sadat sangak un adi mamunga, kaanona dida yoong sadat mamunga salingsingana’n daḻusan dida daḻapnu umad-adu dit ibunga da. 3 Nadaḻusan kayuwon sidat uguda imbagak kan dikayu. 4 Adi kayu sumina kan sakon ot adiyak pay sumina kan dikayu. Ta adi kayu makabunga nu maisina kayu kan sakon un padan dit sanga nu maisina’t dit puun. 5 “Sakon dit kustu’n puun dit ubas ot dikayu pay dat sanga. Sat adi sumina kan sakon kan adiyak pay sumina kan siya, siyadi dit mamunga’t adu. Ta maid gapu ud makwaan nat tagu un maisina kan sakon. 6 Sat tagun sumina kan sakon, maidawat un kama’t dat sanga un nakaan sidat puun da ot maḻangu da kad, mauḻmung da asi maisubba’t dit apuy daḻapnu masgob da. 7 Nu adi kayu sumina kan sakon kan mansilnad dat ugud ku kan dikayu, ulay nu ngadan nat kodawon yu kan Apudyus maitod kan dikayu. 8 Siya’d maidayawan Amak, nu mamunga kayu’t adu ot siya pay mangipaila un tuttuwa’n disipulus ku dikayu. 9 Pipiyaok dikayu un padan dit mampipiyan Ama kan sakon, adiyu sinaan tun mampipiyak kan dikayu. 10 Nu tuttuwaon yu dat bilin ku, adi kayu maisina uttun mampipiyak, padan dit manuttuwaak sidat bilin Amak ot adiyak pay maisina utdit mampipiya na. 11 “Imbagak datu kan dikayu daḻapnu satun taḻok ku awad kan dikayu kad maid mangkulangan nat taḻok yu. 12 Siyatu’d bilin ku kan dikayu, mampipinniya kayu un padan dit mampipiyak kan dikayu. 13 Maid amod si mampipiya ut ipailan di osa’n tagu nu adi sat mangibadosana utdit long-ag na un maipooy sidat gagayyom na. 14 Dikayu’d gagayyom ku nu tuttuwaon yu dat bilin ku. 15 Adikon ibilang dikayu un baba-unok ta sanat mauguda baba-unon, adina tigammu dit inggaw sit somsomok apu na. Yoong ibilang ku dikayu un gagayyom ku ot impatigammuk kan dikayu dat losana dingngoḻ ku kan Amak. 16 Bokona dikayu nat namili kan sakon nu adi sakon namili kan dikayu ot imbaun ku dikayu un umoy kan mamunga’t adu un bunga’n mandonoy. Ot nu siyadi ud koon yu, itdon Ama dat losana kodawon yu maipagapu’t dit manuttuwaan yu kan sakon. 17 Ot satu’d bilin ku kan dikayu, mampipinniya kayu.”
Sat Manlaḻaweng Dat Adi Manuttuwa
18 Intuluy Jesus un, “Lawengon dikayu’t dan tagu’t tun lubung yoong somsomkon yu un linaweng da un inuna’d sakon. 19 Nu osa kayu utdat tagu’t tun lubung, pipiyaon da dikayu. Yoong gaputa pinilik dikayu, bokon kayuwon si buḻun da, siya’d gapuna’n lalawwengon dikayu. 20 Sosomkon yu dit imbagak kan dikayu un, ‘Naid nangatngatu’t baba-unon nu sat apuwona.’ Ta nu pinaligat da ud sakon, paligaton dikayu pay. Nu awad nanuttuwa utdat intudtuduk, tuttuwaon da pay danat itudtudu yu. 21 Yoong gaputa manuttuwa kayu kan sakon koon da datu un ligat kan dikayu ta maid tigammu da utdit nangibaun kan sakon. 22 Bokon okyana kabasuḻan da nat adida manuttuwaan kan sakon nu adiyak inummoy nantudtudu kan dida. Yoong gaputa nantudtuduwak kan dida maid lasun daon sin adida manuttuwaan kan sakon. 23 Singngadan na mana manadag kan sakon dadagona pay si Amak. 24 Nu naid okyan inila da utdat nakaskasdaawa kingwak un maid udum si makakwa, bokon okyana kabasuḻan da. Yoong inila da, ot lalawwengon da dikami kampay kan Amak. 25 Ot maipasamak datu ta siya’d tungpal dit ugud un paingkanglit Apudyus sidit lintog da un kanana’n, ‘Dinadagak un naid gapugapuna.’ 26 “Nu dumatong dit Katuḻungan yu un ibaun ku un manligwat kan Amak, un siya dit Ispiritu Santu un manligwatan di losana kinatuttuwa, siya’d mamanoknok sit maipanggop kan sakon. 27 Ulay dikayu, panoknokan yu pay nat maipanggop kan sakon ta manipud sit damu’n nanudtuduwak naibuḻubuḻun kayuwon kan sakon.”
1 “Ibagaka losan datu kan dikayu daḻapnu adiyu lipsutan nat pammati yu kan sakon. 2 Ta kaanon dikayu utdan sinagoga. Ot dumtong nat timpu un mamatoyan da kan dikayu ta kanan da un naselbi kan Apudyus nat mamatoyan da kan dikayu. 3 Koon da datu kan dikayu ta maid tigammu da kan sakon kama pay kan Ama. 4 Yoong imbagak kan dikayu datu ta dumtong kad nat timpu un mapasamakan da, magasmok yu un imbagak dida kan dikayu.”
Sadit Talibasun Ispiritu Santu
“Adik indaddaan un imbaga kan dikayu datu utdit damu ta iniinggawak payyan kan dikayu. 5 Sinsadinon, mangulinakon kan Amak un nangibaun kan sakon, yoong maid mangalikagum kan dikayu un mangimus nu sin dit manaḻnak. 6 Sinsatun ta imbagak kan dikayu, manduduuy kayu. 7 Yoong ibagak kan dikayu nat kinatuttuwana un mangkapiyaan yu nat manaḻnak. Ta nu adiyak ud manaḻan, bokona umoy dit Katuḻungan yu. Yoong nu manaḻanak ibaun ku kan dikayu. 8 Nu dumatong, panoknokana utdat tagu’t tun lubung un bokona kustu dit kasomsomkan da maipanggop si basuḻ, kinalintog kan sat mangukuman Apudyus. 9 Panoknokana un bokona kustu dit kasomsomkan da maipanggop si makabasuḻan di tagu, ta nakabasuḻ da gapu’t dit adida manuttuwaan kan sakon. 10 Panoknokana un bokona kustu dit kasomsomokan da maipanggop sit kinalintog ta mangulinak kan Amak ot siya’d anungus mangil-an yu kan sakon. 11 Panoknokana un bokona kustu dit kasomsomkan da maipanggop si mangukuman Apudyus, ta naukumon si Satanas un apun dat tagu uttun lubung. 12 “Adu payyan danat piyaoka ibaga kan dikayu, yoong tigammuk un adiyu payyan kabooḻana maawat situn satun. 13 Yoong nu dumatong si Ispiritu Santu, siya’d mangipuyut kan dikayu utdit manigammuwan yu utnat losana katuttuwaan. Ta losana ipatigammu na, bokona manligwat sit kuwana pay lawana tulay, nu adi ibagana dat dingngoḻ na kan Apudyus. Ot ibaga na pay dat maipasamak nu mandinonyana. 14 Idayaw na ud sakon, ta losan dan manligwat kan sakon dat ibaga na kan dikayu. 15 Losana awad kan Amak, awad pay kan sakon ot siya’d gapuna un imbagak kan dikayu’n losan dan manligwat kan sakon dat ibaga na kan dikayu.”
Mambalin Si Taḻok Dit Manduduuyan Da
16 “Bokona mabayag, adiyuwon maila’d sakon, yoong adina uman mabayag ilan yu ud sakon payyan,” kinnanan Jesus. 17 Utdi, nampaim-imus dat uduma disipulus Jesus un kanan dan, “Ngadan din piyaona’n ugudon sin kanana’n, ‘Adina mabayag adiyu maila’d sakon, yoong adina uman mabayag ilan yu ud sakon payyan?’ Kan imbagana pay un, ‘Ta manaḻanakon kan Amak.’ ” 18 Kanan da un, “Ngadan din piyaona’n ugudon din kanana’n, ‘Adina mabayag?’ Maid tigammu taku nu ngadan din piyaona’n ugudon.” 19 Gaputa tigammun Jesus un piyaon da un imuson kan siya nu ngadan dit piayona’n ugudon, kinnanana kan dida un, “Sad mampaim-imusan yu kad din imbagak un, ‘Adina mabayag adiyu maila’d sakon, yoong adina pay mabayag ilan yu ud sakon payyan?’ 20 Tuttuwa tun ibagak kan dikayu un, ibilan kan lamatan yu nat mapasamak kan sakon nu dumtong dit timpu, yoong mataḻokan dat tagu’t tun lubung. Taḻona manduduuy kayu yoong mambalin si amoda taḻok nat manduduuyan yu. 21 Padana nu dumtong nat olas un man-abengan nat osa’n babai, taḻona mampasigab yoong nu maiyabengon dit posik maliuwana dit sigab na gapu’t dit taḻok na utdit naiyanakan dit abeng na uttun lubung. 22 Ot siya’d padana pay kan dikayu ta manduduuy kayu uttun satun yoong man-iinnila taku uman ot amod tu nat taḻok yu un maid taḻon makakaan kan dikayu. 23 “Nu dumatong diya timpu, bokona sakonon nat man-imusan yu. Ta tuttuwa tun ibagak kan dikayu un singngadan na mana kodawon yu kan Amak, itdona nu kodawon yu maipagapu’t dit manuttuwaan yu kan sakon. 24 Inggana’t tun satun, naid payyan kindaw yu kan Amak maipagapu’t dit manuttuwaan yu kan sakon. Mangkodaw kayu kan Ama ta itdana dikayu daḻapnu gattoka mataḻok kayu.”
Inabak Jesus Dat Laweng Situn Lubung
25 “Inyabalig ku dat imbagak kan dikayu yoong dumatong nat timpu un ilawag ku un ibaga kan dikayu nat maipanggop kan Amak. 26 Ot nu dumatong di un timpu, mangkodaw kayu kan siya maipagapu’t dit manuttuwaan yu kan sakon. Bokona ibagak un sakon mangodaw sinat piyaon yu un kodawon kan Ama. 27 Ta si Ama pipiyaona dikayu gaputa pipiyaonak kan dikayu kan manuttuwa kayu un nanligwatak kan Apudyus un Ama. 28 Si Apudyus un Ama ud nanligwatak un inummoy situn lubung ot sinsadinon tengyak tun lubung ta mangulinak kan siya,” kinnanan Jesus. 29 “Ah! Ilamot nalawag nat ibagbagam ta bokona iyabalig nu un mambagbaga,” kinnanan dat disipulus Jesus kan siya. 30 “Sinsatunon tigammu miyon un titiggammum dat losana kakigad. Adim masapula awad man-imus kan sika. Siya’d manuttuwaan mi un nanligwat ka kan Apudyus.” 31 Imbagan Jesus kan dida un, “Tuttuwa’n manuttuwa kayuwon? 32 Dandaniyon nat timpu, sat katuttuwaana dummatongon nat timpu’n man-asiwaḻak kayu’n losan ot osaosa manaḻan sit boḻoy na ot taynan yu ud sakona ossaan. Yoong sat katuttuwaana, bokona os-ossaanak ta iinggaw si Ama kan sakon. 33 Indaan ku un imbaga datu kan dikayu daḻapnu kapkapiya kayu utnat naiyossaanan yu kan sakon. Adu’n ligat nat sagapaḻon yu uttun lubung yoong pabilgon yu nat somsomok yu. Inabak kuwon dat losana laweng situn lubung.”
Inluwaḻuwan Jesus Dat Disipulus Na
1 Magangput mana ibagan Jesus datu, nantangad langit un kanana’n, “Ama, dinumtongon nat timpu’n ingkoddong nu. Ipailam dit kinangatuk un Anak nu daḻapnu maipagapu utdan kook maipaila pay nat kinangatum. 2 Ta intod nu kan sakon dit pannakabalin un mangiyapu’t dat losana tagu daḻapnu itdak si mataguwan un maid kigad na dat losana impooy nu un manuttuwa kan sakon. 3 Sat makaitod si mataguwan un maid si kigad, sadin makatigammuwan da kan sika, un sika ullawa’d gattoka Apudyus kan sadin makatigammuwan da kan sakon un si Jesu Kristu un imbaun nu. 4 Impailak situn pita nat kinangatum gaputa tinungpal ku dat losana impakwam kan sakon. 5 Sinsatun Ama, ipailam dit kinangatuk un ininggawon kan sakon sidit ininggawak kan sika utdit daan tun lubung nakwa. 6 “Impatigammuk dit maipanggop kan sika utdan tagu’t tun lubunga intod nu kan sakon. Tagum dida ot intod nu dida kan sakon. Tinuttuwa da dat losana ugud nu. 7 Tigammu daon un sika’d nanligwatan dan losana intod nu kan sakon. 8 Ta imbagak kan dida dat losana paimbagam ot tinuttuwa da. Titiggammu da un tuttuwa’n sika’d nanligwatak kan sika’d nangibaun kan sakon. 9 “Iluwaḻuwak dida. Bokona sadat tagu’t tun lubung dat iluwaḻuwak nu adi sadat intod nu un manuttuwa kan sakon, ta tagum dida. 10 Losana kukuwak, kukuwam kan kukuwak pay dan losana kukuwam ot madaydayawak maipagapu kan dida. 11 Ot sinsatunon mangulinak kan sika ot matengyan situn lubung datun tagu’n intod nu kan sakon. Nasantuwan un Ama, ayyuwanam dida udsi pannakabalin nat ngadan nu un intod nu kan sakon daḻapnu man-os-ossaan da un pada ta. 12 Manipud sit ininggawak kan dida, inayyuwanak dida udsi pannakabalin nat ngadan nu un intod nu kan sakon. Inayyuwanak dida ot naid osa’t naisina, malaksig sit osa’n naitudinga madusa daḻapnu matungpal dit naikanglita ugud nu. 13 Sinsatunon, mangulinak kan sika ot siya’d gapuna un kodawok datu uttun antuwak payyan situn lubung daḻapnu inggaw pay kan dida tun taḻok ku un maid mangkulangana. 14 Intod ku kan dida dit ugud nu ot lawengon dat tagu’t tun lubung dida gaputa padak dida un bokona tagu’t tun lubung. 15 Bokona kodawok un kaanom dida’t tun lubung nu adi saḻakabam dida kan Satanas. 16 Maipada da kan sakon un bokona tagu’t tun lubung. 17 Ilasin nu dida un manselbi kan sika maipagapu’t dan katuttuwaan. Sat ugud nu din katuttuwaan. 18 Imbaun nu ud sakon situn lubung ot padana pay un ibaun ku dida’n umoy mantudtudu’t dat tagu’t tun lubung. 19 Ot maipagapu kan dida itdok tun long-ag ku kan sika daḻapnu itdon da pay dit long-ag da un manselbi kan sika maipagapu utdan katuttuwaan. 20 “Bokona sadatu’n disipulus ku ud iluwaḻuwaka lawa, nu adi losan dan manuttuwa kan sakon maipagapu utdat itudtudun dat disipulus ku. 21 Man-os-ossaanom dida. Ot padan dit inggawak kan sika kan inggawam pay kan sakon, iinggaw da kan dita, daḻapnu ilan kad dat uduma tagu, manuttuwa da un imbaun nu ud sakon. 22 Ta sadit kinangatu un intod nu kan sakon, siya’d padan dit kinangatu un intod ku kan dida daḻapnu man-os-ossaan da un maipada kan dita. 23 Inggawak kan dida ot inggaw ka pay kan sakon daḻapnu taḻona man-os-ossaan da kad, siya’d manigammuwan dan tagu’t tun lubung un imbaun nu ud sakon. Pipiyaom dida un padan dit mampipiyam kan sakon. 24 “Ama, sadatuwa tagu’n intod nu kan sakon, piyaok un umoy da pay sit umoyak daḻapnu ilan da pay dit kinangatuka intod nu, gaputa pipiyaonaka taḻon sit daan payyan tun lubung nakwa. 25 Nalintoga Ama, naid tigammun dan tagu’t tun lubung kan sika, yoong tigammuk sika. Ot tigammun pay datun tagu’n intod nu kan sakon un sika’d nangibaun kan sakon. 26 Impatigammukon kan dida ot ituluy ku un ipatigammu nat maipanggop kan sika daḻapnu awad kan dida dit mampipiya un padan dit mampipiyam kan sakon kan inggawak pay kan dida.”
Dinokmaan Da Si Jesus
1 Maabus man si Jesus un manluwaḻu, kaysan pati utdat disipulus na utdin kapon domang didin suḻung Kidron, un siya’d kawadan didit mumuḻ-ana nilumnokan da. 2 Si Judas un siya dit mangituyuk kan Jesus, titiggammu na diya igaw ta siya’d kanayuna man-aabtan da Jesus sidat disipulus na. 3 Inummoy si Judas sidi un buḻun na dat simbungguyana suldadu’n iRoma kan uduma man-aandog sit timplu un imbaun dat aappun di padi kan dat Fariseo. Nan-almas da ya nansilaw da un dummatong. 4 Gaputa tigammunon Jesus dat losana maipasamak kan siya, ummoy na inab-abot dida un dit dumoḻdoḻ ot kinnanana’n, “Sin nat inapon yu?” 5 Summungbat da ot kinnanan da un, “Si Jesus un iNazaret.” “Sakon!” kinnanan Jesus. Si Judas un siya’d mangituyuk kan Jesus, buḻun da un dit gasikadan sit atubang Jesus. 6 Utdit “Sakon,” kanan Jesus, nakasuggayat da ot nalikwad da un losan. 7 Inimus payyan Jesus un, “Sinnat inapon yu?” Ot kanan da payyan un, “Si Jesus un iNazaret.” 8 “Imbagak kan dikayu un, sakon,” kanan Jesus un dit summungbat, “ot nu sakon nat inapon yu, palubusan yu un manaḻan datun buḻun ku.” 9 Imbagan Jesus tu daḻapnu matungpal dit imbaga na kan Ama na utdit un, “Maid makaanan si ulay osa utdat tagu’n intod nu kan sakon.” 10 Yoong gumngat man si Simon Pedro, inasut na dit ispada na ot binakag na dit babbaun didit kangattuwana padi ot nasokdap dit kapon diwanana inga na. Sat ngadan dituwa babbaun, si Malco. 11 Kinnanan Jesus kan Pedro un, “Iboḻoy nu nat ispadam! Masapula sagapaḻok dat ligata itdon Ama kan sakon.”
Indallay Dat Jesus Kan Anas
12 Utdi, sadat susuldadu pati utdit apu da kan sadat man-aandog sit timplu, dinokmaan da si Jesus asida piningil dat imana. 13 Indallay da un ummun-una kan Anas un katugangan Caifas un kangattuwana padi utdiya tawon. 14 Si Caifas siya dit nangibaga utdat Judio utdit un, unnaya lawa un osa’n tagu nat matoy nu sadat kaaduwan.
Insulib Pedro Si Jesus
15 Sada Simon Pedro kan sadit osa’n disipulus, naitung-ud da utdit nangitallayan da kan Jesus. Gaputa tigtigammun didiya disipulus dit kangattuwana padi, naitutung-ud kan Jesus un nilumnok sit nalaguma paway dit boḻoy didit kangattuwana padi. 16 Yoong si Pedro nataynan sit lasin dit luwangan. Utdi, nan-ulin dit buḻun na un disipulus un tigtigammun didit kangattuwana padi un umoy nakabagbaga’t dit babai’n man-aandog sit sooban ot pinaḻnok na si Pedro. 17 Kanan dit babai kan Pedro un, “Bokon kada sika’d osa’t dat disipulus dinata tagu?” “Bokonak,” kinnanan Pedro. 18 Gaputa nakumog, nan-apuy dadit baba-unon kan man-aandogon dit padi si man-aniduwan da ot sumisikad da un dit man-anidu ot ummoy pay si Pedro nakaanidu kan dida.
Inimusan Dit Kangattuwana Ap-apun Di Padi Si Jesus
19 Inimusan dit kangattuwana padi si Jesus maipanggop sidat disipulus na kan maipanggop sidat intudtudu na. 20 Summungbat si Jesus un kanana’n, “Napatakak un dit nambagbaga kan nantudtuduwak sidan sinagoga kan timplu un mandatdatngan dan losana Judio. Naid gapu’d imbagak si nalimod nu adi dodongḻon di losana tagu. 21 Ot apay imusan yu ud sakon. Sad imusan yu, sadan kaaduwan un nangngoḻ kan sakon. Tigammu da dat imbagak.” 22 Abuson man Jesus ibaga di, tinipak dit osa’n man-aandog si Jesus un kanana’n, “Apay kama’t nat nat mansusungbat nu utnat kangattuwana padi?” 23 Summungbat si Jesus un kanana’n, “Nu bokobokon din imbagak, ibagam sidatun kaaduwan nu singngadan din imbokon na, yoong nu kustu din imbagak, apay tipakonak?” 24 Utdi, paindallay Anas si Jesus un napipingil kan Caifas un kangattuwana padi.
Insulib Pedro Uman Si Jesus
25 Sumisikad si Pedro un dit man-aannidu ot kanan da kan siya un, “Bokon ka kad si osa utdat disipulus na?” Yoong insulib na payyan un kanana’n, “Bokonak.” 26 Gumminga dit osa’t dat baba-unon dit kangattuwana padi un kabagiyan didit pinengngasan Pedro si inga un kanana’n, “Bokon kada sika dit buḻun na un innilak sin mumuḻ-an kanad?” 27 Insulib uman Pedro ot dagusa nanullauk dit osa’n kawitan.
Indallay Da Si Jesus Kan Pilato
28 Wiswis-it man, inlaksun da si Jesus sidit boḻoy Caifas ot indallay da utdit boḻoy gubinnadul. Yoong adin dat pappangat di Judio nilumnok sit daḻom daḻapnu adida maibilang un naisaw kad, mabalin da un makakan sit kakan di Piyestan di Nalausan. 29 Utdi, lummaksun si Pilato ot umoy na inimus kan dida un, “Ngadan nat ipabasuḻ yu uttun tagu’n satu?” 30 Summungbat da un, “Bokona indatong mi kan sika nat tagu’n sanat nu adina nangwa si nadadag.” 31 Imbagan Pilato kan dida un, “Ot aḻan yu ta lintogan yu utnat lintog yu pay lawan.” Summungbat dadit Judio un, “Adin dit lintog yu un iRoma ipalubus un dikami ud mamatoy si tagu’n makabasuḻ.” 32 Kama’t tu dit sungbat da daḻapnu matungpal dit imbagabagan Jesus sidit nu inon dit mangkakatoy na. 33 Nangulin si Pilato utdit daḻom ot pinaadani na si Jesus asina inimusan un, “Sika kad dit Alin dat Judio?” 34 Yoong summungbat si Jesus un, “Nanligwat kan sika nata imus onnu awad nangibaga kan sika?” 35 Kinnanan Pilato un, “Judiowak kad sinat kanam? Sadan padam pay lawana Judio kan aap-apun di padi ud nangidaḻum kan sika. Ot ngadan kad nat kingwam?” 36 Summungbat si Jesus un, “Bokona satun lubung ud man-aliyak. Ta nu satun lubung, kapilitana makapinnatoy dan buyut ku daḻapnu adiyak maiyawat sidan aap-apun di Judio, yoong bokona satun lubung man-aliyak.” 37 “Adi an ali ka?” kinnanan payyan Pilato. “Kustu nat imbagam un Aliyak,” insungbat Jesus. “Siya’d ummoyak situn lubung maiyanakan daḻapnu panoknokak dit katuttuwaan ot dumngoḻ kan sakon dan manuttuwa utdan katuttuwaan.” 38 Inimus Pilato uman un, “Ngadan na un katuttuwaan?”
Ingkoddong Da Dit Matoyan Jesus
Abuson man Pilato un ibaga di, lummaksun uman ot imbagana’t dat Judio un, “Maid odasak si basuḻ dituwa tagu. 39 Yoong awad kadawiyan yu un, nu timpun di Piyestan di Nalausan awad pawayaak si osa’n baḻud. Piyaon yu un sad pawayaak tun Ali yu un Judio?” 40 Utdi gummiya da un summungbat un, “Bokona siya’d pawayaam nata tagu. Si Barrabas nat piyaon mi!” Yoong si Barrabas, tulisan.
1 Utdi, paindallay Pilato utdat suldadu si Jesus ot pinasabid na. 2 Ot sadat suldadu namalikawog da ut nasaisaitana wakaḻ si imbaḻangat da utdit uḻun Jesus asida kinagoyan si andu’n kagoya naduḻaw. 3 Masukasukat da un umadani kan Jesus un kanan dan, “Matattagu tun alin di Judio,” asida tipakon. 4 Lummaksun uman si Pilato ot kanana’t dat kaaduwan un, “Antu, ilaksun ku kan dikayu daḻapnu manigammuwan yu un naid maodasak si nakabasuḻana.” 5 Utdi, lummaksun pay si Jesus un nababaḻḻangatan si sait kan nakakaggoyan si andu’n naduḻaw. Kanan Pilato kan dida un, “Antu tun tagu!” 6 Ilan man dat aappun di padi kan dat man-aandog sit timplu, “Pailansam sin kulus, pailansam sin kulus!” kanan da un dit gummiyagiya. Yoong kinnanan Pilato un, “Aḻan yu, ta dikayu’d mangilansa pay lawan kan siya utdin kulus, ta naid odasak si nakabasuḻana.” 7 Summungbat dadit Judio un, “Awad lintog mi! Sigun sit lintog, masapula mapatoy ta kabawona’n Anak Apudyus.” 8 Magngoḻ man Pilato dit imbagan dat Judio, naam-amod ummogyat. 9 Painyulin na si Jesus sit daḻom ot ummoy na inimus kan siya un, “Sin nanligwatam?” kanana. Yoong naid insungbat Jesus. 10 Ot kinnanan uman Pilato kan siya un, “Apay adika sumungbat? Adim kad tigammu un kalintogaka mangiwaya onnu mampailansa kan sika’t din kulus?” 11 Summungbat si Jesus un kanana’n, “Naid kalintogam un mangwa’t nat un koom nu adin Apudyus intod nat saad nu. Isunga nadagdagson nat basuḻ dinat tagu’n nangiyawat kan sakon kan sika.” 12 Magngoḻ man Pilato di un imbagan Jesus, taḻonona piyaona’n pawayaan si Jesus. Yoong gummiya dat Judio un kanan dan, “Nu pawayaam nat tagu’n sanat, bokona gayyom nu si Emperador ta singngadan na man nat mangabawa siya’d ali, gumusuḻ kan Emperador.” 13 Magngoḻ man Pilato diya ugud, inlaksun na ut Jesus sidit paway asi umoy nantupak sidit tutuppakan di kuis un ininggaw sit “Plataporma Un Batu” un ngadanon dat “Gabata” utdit bagbagan di Hebreo. 14 Sadiya aḻ-aḻgaw dit mansaganaan dat Judio utdit Piyestan di Nalausan ot dandaniyon mamatuk. Mantupak man si Pilato, “Antu, aḻan yu tun ali yu,” kanana’t dat Judio. 15 Gummiya da un kanan dan, “Papatoy nu! Papatoy nu! Pailansam sidin kulus!” Inimus Pilato kan dida un, “Piyaon yu kad un pailansak sin kulus tun Ali yu?” Summungbat dadit aappun di padi un, “Naid udum si ali mi nu adi si Emperador ullawa!” 16 Utdiyon, inyawat Pilato si Jesus kan dida daḻapnu mailansa’t dit kulus.
Ummoy Da Inlansa Si Jesus Sidit Kulus
17 Utdi, indallay da si Jesus sit lasin didit boboḻoy un bubukkudona dit kulus na inggana’t dummatong da utdit Igaw Di Battukag un ngadanon da’t Golgota utdin bagbagan di Hebreo. 18 Siyadi ud nangilansaan da kan siya utdit kulus ot inggaw da pay duwa’n inlansa da utdit nan-asisupang kan siya. 19 Inggaw pay patigammu un ingkanglit Pilato un paimpakot na utdit kulus un kanana’n, “Siyatu si Jesus un iNazaret un Alin dat Judio.” 20 Ot adu dadit Judio un nakabasa utdit naikanglit ta adani’t dit boboḻoy dit nailansaan Jesus. Naikanglit dit patigammu si bagbaga un Hebreo, Latin kan Griego. 21 Basaon man dat Judio’n aap-apun di padi, kanan da kan Pilato un, “Adim okyan innigga un, ‘Alin dat Judio.’ Sat inniggam okyan, ‘Imbagan ditu un tagu: Sakon Ud Alin Di Judio.’ ” 22 “Sanat inabus ku un ingkanglit siyaon,” kinnanan Pilato un dit summungbat. 23 Abuson man dat suldadu’n ilansa’t Jesus sidit kulus, inaḻa da dit kagoy na ot pinangkapat da kan dida. Inaḻa da pay dit nangindaḻom un badut na un andu un naaboḻa lawa’n naid si dait. 24 Utdi nambabagbagaan da un, “Adi taku pissayon ta mambubunutan taku nu singngadan na nat makagasat un mangaḻa.” Siya’d tungpal dit naikanglita ugud Apudyus un kanana’n, “Nambibingayan da dit kagoy ku ot nambubunutan da dit mangindaḻom un badut ku.” Kama’t di dit kingwan dat suldadu. 25 Utdit adani’t dit naipasdokan dit kulus Jesus inggaw da un gasikadan da ina na, sunud ina na, inggaw pay si Maria un asawan Cleofas kan si Maria Magdalena. 26 Mailan man Jesus dit ina na kan sat pipiyaona un disipulus na, imbaga na kan ina na un, “Ina, siyanat sad anak nu.” 27 Ot imbaga na pay sit disipulus un, “Siyanat sad inam,” kanana. Utdi payona timpu, indallay dit disipulus si Maria daḻapnu umoy inggaw sit boḻoy na.
Sat Natoyan Jesus
28 Maabus man di, tigammunon Jesus un ginangput naon dit losana impakwan Apudyus, ot daḻapnu matungpal dit naikanglit un ugud Apudyus kanana un, “Nauwawak.” 29 Inggaw gusi utdi un napnu’t nakiloma basi. Insawsaw da dit kama’t kapos, asida inniggat dit pungtun dit gaḻuttigit dit kayu’n mangngadan si isop asida idukmit sit subil Jesus. 30 Utdit matamtaman Jesus dit nakiloma basi, kinnanana un, “Nagangputon!” Maibaga na man di, nanting-oy ot insuku naon dit angos na.
Dinuy-uk Da Dit Butik Jesus
31 Sadi un aḻ-aḻgaw, kalima ot adin dat Judio piyaon un iinggaw dat ladag dat matoy sidit kulus nu aḻ-aḻgawa iillongan kan dida, kan napotog pay un aḻ-aḻgaw kan dida di ta naitimpu’t dit Piyestan di Nalausan. Siya’d gapuna’n ummoy da kan Pilato ta umoy da kodawon un ipalubus na okyan ta aminon da un umoy putdon dit ikin dat nailansa’t dit kulus daḻapnu mapgos da un matoy kad, makaan da utdit kulus da. 32 Impalubus Pilato ot ummoy dat suldadu pintod dit ikin dat duwa’n inggaw sit nan-asisupang kan Jesus. 33 Yoong dakngon da man si Jesus naila da un naabus natoyon ot adidaon pintod dit iki na. 34 Yoong osa’t dat suldadu dit nangiduy-uk sit say-ang na utdit butik Jesus ot dagusa naibuyayang dit nangkinamos un daḻa kan danum. 35 Sadit nakaila’t tuwa napasamak siya’d mangipanpanoknok un tuttuwa ot ipatigammu na kan dikayu daḻapnu manuttuwa kayu pay. Tuttuwa tun ipanoknok na ta innila na ot tigammu na un tuttuwa dit ibagbaga na. 36 Napasamak datu’n losan daḻapnu matungpal dit naikanglita ugud Apudyus un paingkanglit na utdit un kanana’n, “Naid osa’t maptod sit tung-aḻ na.” 37 Ot awad payyan osa un naikanglita ugud Apudyus sidit un kanana’n, “Ilan dan tu dit dinuy-uk da si say-ang.”
Sat Nailbonan Jesus
38 Maabus man di, ummoy Jose un iyArimatea inimus kan Pilato nu mabalin na un aḻan dit ladag Jesus. Satuwa Jose siya’d osa’t dat manuttuwa kan Jesus yoong adina nampatpatak ta kumimut sidat pappangat di Judio. Gaputa impalubus Pilato, kaysan ot umoy na inaḻa dit ladag asina indallay. 39 Naitung-ud pay kan siya si Nicodemo un siya dit ummoy kan Jesus si sinlabiyan. Nangidallay si umoya tuḻumpuḻu’n kilu’n bangbangu’n nakwa si nangkinamos un mira kan aloe. 40 Linsan da Nicodemo kan Jose dit ladag Jesus sit kulus asida pinutiputan si napoḻkasa luput un nakuan si bangbangu un siya’d ugali da un Judio nu ilbon da dat minatoy da. 41 Sat adani’n didiya nailansaan Jesus inggaw mumuḻ-an ot utdit lagum na, ininggaw bagu’n lobon un naid payyan nailbon si ladag. 42 Ot siya’d ummoy da ullawa nangiggaan sit ladag Jesus, onta siya’d adani ta dandaniyon dit aḻ-aḻgawa iillongan.
Sat Ummungaḻan Jesus
1 Wiswis-it man di umuna’n aḻ-aḻgaw di sin-dumingguwan, ummoy si Maria Magdalena utdit lobon. Naila na un naid dit batu’n naitubot sit sagangaban dit lobon. 2 Utdi, nanodtoddaka ummoy kan da Simon Pedro kan sat osa’n disipulus un siyadit pipiyaon Jesus. Kanana kan dida un, “Inaḻa da dit ladag ud Apu taku’t din lobon ot naid tigammu mi nu sin nangiggaan da kan siya!” 3 Utdiyon, kaysan da Pedro kan sadit osa’n disipulus un umoy sit lobon. 4 Nanodtoddak da yoong nadaḻdaḻas dit osa’n disipulus ot naun-una’n dummatong nu si Pedro. 5 Nanyuk-ung un dit mangisiim ot nailana dit napoḻkasa luput yoong adina nilumnok daḻom. 6 Dumatong man si Pedro un dit naitungtung-ud, nandawosa nilumnok sit lobon ot inila na dit luputa napoḻkas un naiputiput kan Jesus un maibabannata lawa. 7 Ot sadit luputa naiputiput sit uḻuna, naam-ammaana naḻpota naisina. 8 Sadit disipulus un naun-una’n dummatong nilumnok payon daḻom ot innila na dat luput ot nanuttuwa’n ummungaḻ si Jesus. 9 Utdi un timpu adida payyan naawatan dit paingkanglit Apudyus sidit un masapula umungaḻ si Jesus kan katoy. 10 Utdiyon, kaysan dat duwa’n disipulus.
Nampaila Si Jesus Kan Maria
11 Nataynan si Maria Magdalena un sumisikada man-i-ibil sit sog-on dit lobon. Man-okog man un dit mangisiim sit daḻom dit lobon, 12 nailana dat duwa’n anghel un nambadut si napoḻkasa gatupakan sit naibanatan dit ladag Jesus, osa’t dit nan-uḻuwana kan osa’t dit nan-uyadana. 13 Gumminga dat duwa’n anghel un, “Apay man-i-ibil ka?” kinnanan da kan Maria. Summungbat si Maria un kanana’n, “Inaḻa da dit long-ag ud Apuk ot naid tigammuk nu sindit umoy da nangiggaan kan siya!” 14 Abuson man Maria un ibaga di utdit man-aswing naila na si Jesus un sumisikad, yoong maid tigammuna nu si Jesus. 15 Gumminga si Jesus ot kinnanana’n, “Apay man-i-ibil ka? Singngadan nat inapom?” Kanan nin Maria nu sadit man-aayyuwan sit mumuḻ-an dit nakabagbaga kan siya ot kinnanana’n, “Apu, nu inaḻam dit ladag Jesus, pangaasim ta ibagam nu kawad dit umoy ka nangiggaan ta umoyak aḻan.” 16 “Maria!” kinnanan Jesus kan siya. Nansagung si Maria kan siya ot kinnanana utdit ugud un Hebreo un, “Rabboni!” un piyaona’n ugudon, Mistulu. 17 Imbagan Jesus kan siya un, “Adiyanak aggoman, ta bokona nangulinak payyan kan Ama, yoong umoy ka utdat disipulus ku ta ibagam un mangulinak kan Apudyus un Amak un siya’d Apudyus kan Ama yu pay.” 18 Utdi, kaysan si Maria Magdalena un ummoy nangibaga utdat disipulus un kanana’n, “Innilak ud Apu.” Ot imbaga na pay dit paimbagan Jesus.
Mampaila Si Jesus Utdat Disipulus Na
19 Labin man didiya aḻ-aḻgaw un siya’d umuna’n aḻ-aḻgaw dit sin-dumingguwan, nandatdatong dat disipulus Jesus si osa’n boḻoy ot nangkuḻung da utdit daḻom ta kumimut da utdat pappangat di Judio. Kakḻata lawa’n nilumtaw si Jesus un nasanikad sit gaggawa da un kanana’n, “Kapiya nat awad kan dikayu.” 20 Abusona man ibaga di, impaila na kan dida dadit ima na kan butik na un nasugat, ot nantattaḻok da un nangila uman sit Apu. 21 Imbagan uman Jesus kan dida un, “Kapiya nat awad kan dikayu. Padan dit nangibaunan Ama kan sakon, ibaun ku pay dikayu.” 22 Abusona man ibaga di, sinang-awana dida asina kinnanan un, “Awaton yu si Ispiritu Santu. 23 Ot nu pakawanon yu nat basuḻ di osa’n tagu, napakawanon, yoong nu adiyu pakawanon dat basuḻ na, adina napakawan.”
Adin Tomas Nanuttuwa
24 Utdiya dummakngan Jesus naid si Tomas un mangadan Pingi un osa’t dat kagwampuḻu’t duwa’n disipulus. 25 Ot imbagan dat uduma disipulus kan siya un, “Innila mi dit Apu!” Yoong kanan Tomas un, “Nu adik maila dat abut dat lansa’t dit ima na kan ikawot tun patimmuduk, kan nu adik ikawot tun imak sit butik na adik tuttuwaon.” 26 Mapalabas man dit sindumingguwan, nandatdatong uman dat disipulus Jesus sit daḻom dit osa’n boḻoy ot ininggaw pay si Tomas kan didaon. Naomban dit boḻoy yoong kakḻata lawa’n dummatong un nasanikad si Jesus sit gaggawa mi ot kanana un, “Kapiya nat awad kan dikayu.” 27 Ot imbaga na kan Tomas un, “Ilam datun imak kan apuwapom tun butik ku. Adim manduwaduwaan sakon, manuttuwa ka!” 28 Kanan Tomas un, “Sika’d Apuk kan Apudyus ku!” 29 Kinnanan Jesus kan siya un, “Manuttuwa ka kad gaputa innilamon sakon? Nagasat dadit manuttuwa un ulay adida naila’d sakon.”
Sat Panggop Juan Un Nangikanglit Utdatu
30 Aduadu payyan dat uduma am-amuga kingwan Jesus un innilan dat disipulus na un adi naikanglit situwa iblu. 31 Sadatu’n naikanglit, naikanglit da un manuttuwaan yu un si Jesus, siya dit Kristu un Anak Apudyus ot maipagapu’t manuttuwaan yu kan siya maitdan kayu’t mataguwana maid kigad na.
Nampaila si Jesus Sidat Pitu’n Disipulus
1 Utdit maabus di, nampaila payyan sidat disipulus na utdin bananaw Tiberias ot kama’t tu dit nampapailana. 2 Ininggaw da Simon Pedro, Tomas un mangngadan si Pingi, Nataniel un iCana un osa’n ili utdin Galilea, sadat mansunuda anak Zebedeo, kan duwa pay un buḻun da un disipulus. 3 Imbagan Simon Pedro utdat buḻun na un, “Umoyak manabukuḻ.” Ot kanan dat buḻun na un, “Umoy kami pay kan sika.” Utdi, kaysan da un losan un umoy nanlugan sit bangka yoong naida taḻon naaḻa da un nampasinlabi. 4 Utdit suminaḻ si init sit mabigat, inggaw tagu’n innila da un sumisikad sit igid dit danum yoong adida tigammu un siya si Jesus. 5 Ot kingwanana kan dida un, “Buḻun, nangaḻa kayu?” “Naida taḻon!” kinnanan da un dit summungbat. 6 Ot kinnanan Jesus un, “Isab-uk yu nat tabukuḻ yu utnat kapon diwanan nat bangka yu daḻapnu mangaḻa kayu.” Utdi, insab-uk dan tuttuwa dit tabukuḻ da utdit kapon sit imbaga na ot adida magammid dit tabukuḻ sit kaadun dat ikan. 7 Sadit pipiyaon Jesus sidat disipulus na, imbaga na kan Pedro un, “Si Apu Jesus di!” Magngoḻ man Simon Pedro di, nansilup ot lummayug sit danum un ummoy kan Jesus. 8 Yoong sadat udum nataynan da utdit bangka’n mangamgammid sit tabukuḻa napnu’t ikan ta bokona adayu da un taḻon sit dupit ta umoya singgasuta dopa ullawa nin dit kaadayu da utdit dupit dit bananaw. 9 Dakngon da man dit dupit, inggaw apuya innila da un gumaḻabaḻa un ininggaw da ud ikana naitunu kan ininggaw pay ud tinapay. 10 “Mangidatong kayu’t tu utdanat ikana ka-aḻa yu,” kanan Jesus kan dida. 11 Utdi, kaysan si Pedro utdit bangka ot umoy na binutbut dit tabukuḻa napnu’t nangkaddakkoḻa ikan un kagwan gasut si limampuḻu’t tuḻu dit bilang da. Yoong ulay nu aduadu dat nakna adina nabuḻtug dit tabukuḻ. 12 Ummayag si Jesus kan dida un, “Aweyu ta mangan,” kanana. Naidon nangalikagum sidat disipulus un nangimus nu singngadan na, onta tigammu daon un siya si Apu Jesus. 13 Utdiyon, inaḻan Jesus dit tinapay ot intod na kan dida, padana pay sidat ikan. 14 Ot siyatu’d maikatlu’n nampail-an Jesus sidat disipulus na manipud ummungaḻana un natoy.
Inimusan Jesus Si Pedro
15 Maabus da mana mangan, inimus Jesus kan Simon Pedro un, “Simon un anak Juan, amod kad nat mampipiyam kan sakon nu sat mampipiyan datun buḻun nu?” “Apu, tigammum un pipiyaok sika,” kinnanan Pedro un dit summungbat. Imbagan Jesus un, “Ayyuwanam dat ubbu un kanneluk.” 16 Ot impigwa na payyan inimus kan Pedro un, “Simon un anak Juan, pipiyaom kad sakon?” Summungbat uman si Pedro un kanana’n, “On, Apu. Tigammuma pipiyaok sika.” Imbagan Jesus uman un, “Ayyuwanam dat kanneluk.” 17 Ot impitlun payyan Jesus inimus un, “Simon un anak Juan, pipiyaom kad sakon?” Laweng dit angoson Pedro ta pitlun Jesus un nangimus un, “Pipiyaonak kad?” Ot imbagan Pedro un, “Apu, titiggammum nat kakigad, tigammum un pipiyaok sika.” Imbagan Jesus kan siya un, “Ayyuwanam dat kanneluk. 18 Tuttuwa tun ibagak kan sika un, sadit kaban-og nu, sika’d nangisuḻgong pay lawan sit bakakat nu ot ummoy ka utdat piniyama ummoyan, yoong nu mammaḻong-ag kaon, uknadom nat imam ot awad mangisuḻgong si bakakat kan sika un mangidallay sit adim piyaon un ayan.” 19 Imbagan Jesus tu un nangipatigammuwana nu inon dit mapatoyan Pedro un maidayawan Apudyus. Ot imbagan Jesus kan Pedro un, “Unudonak!”
Si Jesus Kan Sat Pipiyaona’n Disipulus Na
20 Man-awing man si Pedro, naila na dit disipulus un pipiyaon Jesus un maitungtung-ud kan dida. Siya dit disipulus un naisog-on kan Jesus sidit nanganan da kan nangimus un, “Ngadan dit mangituyuk kan sika?” 21 Utdi, inimus Pedro kan Jesus un, “Inon ditun tagu’n satu nu?” kanana. 22 Summungbat si Jesus kan siya un, “Nu piyaoka matagu’t inggana’t mangulinak, singngadan nat biyang nu utdi? Unudomot sakon,” kinnanan Jesus. 23 Ot gapu’t diya imbagan Jesus, nandinamag sidat manuttuwa un sadi un disipulus adina matoy. Yoong bokona siya’d imbagan Jesus di, ta imbagana ullawa un, “Nu piyaoka matagu inggana’t mangulinak, sinnat biyang nu utdi?” 24 Sadi un disipulus, siya payon tun mangpanpanoknok sit kinatuttuwan datu un maipanggop kan Jesus kan siya payon tun nangikanglit situ. Ot tigammu mi un tuttuwa’n losan dan ibagbaga na.
Satu’d Anungus Na
25 Adu payyan dat kingkingwan Jesus. Yoong nu masin-ossa da un maikanglit, akit nin tun lubung si inggawan di iblu un maikanglitan dat maipanggop kan Jesus.