Jisas Kraes na'a nga Alafuunga na God ne'e kwatea mooringa
1 'Ua no'o mai 'i na'o sui ma God ngaia bi'i launge'enia nga fanua lo'o 'i wado, nga wane na gila fa'alata 'ania nga Alafuunga, ngaia 'e nana'i no'o. Ma ngaia ka nana'i no'o mai fe'enia God. Ma ngaia na'a God. 2 Na lafaringaa, nga Alafuunga lo'oo ngaia 'e nana'i no'o mai fe'enia God. 3 Ma God ka launge'enia ni 'ola te'efou 'ania 'i ngaia. Ngaia 'e kwala'imori, nga 'ola te'efou lo'oo God ngaia 'e launge'enia, ngaia 'e launge'enia 'ania nga Alafuunga lo'oo. 4 Ma nga mooringa kwala'imori 'e 'ita mai fa'asia nga Alafuunga lo'oo. Ma ngaia na nga lalanga kwala'imori ne'e lala mai fana nga ta'a. 5 Nga lalanga lo'oori 'e lala 'ubulana nga logologo'angaa, ma nga logologo'angaa 'e 'ame to'ofonosia no'o. 6 God 'e kwatea mai te'e wane na'a latana la Jon wane ni naruabunga, 7 maka leka mai fana nga kwairiinga te'ana nga ta'a suria nga lalanga lo'oo. Ngaia 'e leka mai maka kwairii te'aga, fana nga ta'a te'efou 'agila longoa ma gila ka tagoto'o ana. 8 Ma la 'i Jon talana ngaia nga lalanga 'amoe, ngaia 'e leka mola mai fana 'ani kwairii suria nga lalanga lo'oori. 9 Nga lalanga kwala'imori lo'oori 'e leka mai 'ubulana fanua lo'oo 'i wado, ma ka lala no'o 'afuia nga ta'a te'efou. 10 Ma Alafuunga lo'oo ngaia 'e nana'i no'o 'i 'ubulana fanua lo'oo 'i wado. Gwa'a God 'e launge'enia no'o nga ta'a ma fanua lo'o 'i wado 'ania Alafuunga lo'oo, nga ta'a gila 'ame aga su'a mola ai. 11 Ngaia 'e nigi mai 'ubulana fanua aana, ma nga ta'a aana na gila Jiu gila 'ame kwaloa mola. 12 Tafe'ua ma ta'a na gila kwaloa, ma gila tagoto'o ana, ngaia 'e kwatea no'o tegelangaa faga fana gila nga ru'uru'ua na God. 13 Gila futa fooru fana ru'uru'ua na God. Gila ru'uru'ua na God suria ngaia 'e kwatea no'o mooringa fooru faga. Ngaia 'ame lau suria mango'e wane na fanua lo'oo 'i wado. 14 Nga Alafuunga lo'oo 'e lau no'o fana wane, ma ka to'oru no'o fe'enia dauru. Meru agasia no'o nga kwangakwanganga aana lo'oo ngaia 'e to'o ai, tofuna ngaia nga wela mouta'i na God nga Mama'a. Meru agasia na ngaia 'e fongu 'ania kwailaeta'afiinga ma nga kwala'imoringa na God. 15 La Jon wane ni naruabunga 'e kwairii suria ma ngaia ka o'omae 'ilo'oo, “Ngaia na nga wane laka'u nau ku alafuu suria na alata laka'u nau ku alafuu 'ilo'oo, ‘Nga wane na ngaia te'e leka mai 'i burigu, ngaia 'e taringa'i maka iiki riufi nau, tofuna ngaia 'e to'oru 'ua no'o mai 'i na'o sui mai nau ku bi'i futa.’” 16 Ma tofuna nga kwailaeta'afiinga ba'ita aana, Kraes 'e kwatea ni 'ola 'e le'a lo'oo te'efou fadauru suria gani mai gani. 17 God 'e kwatea tagi aana fadauru te'ala Moses. Tafe'ua ma ngaia 'e kwatea mai nga kwailaeta'afiinga aana ma nga kwala'imoringa suria ngaia 'i talana 'ania la Jisas Kraes. 18 Ma te'efuta wane 'ame agasia God. Tafe'ua nga Wela mouta'i na God, na'a ngaia 'e toto'o fe'enia God nga Mama'a ma ka nana'i fe'enia, 'i ngaia ne'e faate'enia God fadauru.
La Jon wane ni naruabunga 'e iiria fana ta'a 'agila sasari mamania nga Kraes
19 Nga ta'a na'ona'o na ta'a 'i Jiu 'i Jerusalem, gila ka alea no'o fataabu, ma nga wane ni kwaibooninga na fataabu, fana 'agila orisia la Jon 'ilo'oo, “'Ilo'oo ma 'i'oo ni dai lo'oo?” 20 Ma la Jon ka lamadu'aga wataga maka 'ilo'oo, “Nau nga Kraes 'amoe.” 21 Ma gila ka orisia la'u ma gila ka 'ilo'oo, “Welakau ma 'i'oo ni dai lo'oo? 'Ino'ona ma 'i'oo la Elaeja?” Ma ngaia 'e lamadu'aga la'u maka 'ilo'oo, “'Amoe.” Ma gila orisia la'u ma gila 'ilo'oo, “'Ilo'oo ma 'i'oo Nga Profet?” Ma la Jon ka lamadu'aga maka 'ilo'oo, “'Amoe.” 22 Ma gila ka kwaiorisi 'ita'i la'u, ma gila ka 'ilo'oo, “'Ilo'oo ma 'i'oo ni dai lo'oo mola? 'Oi iiria mai te'efuta 'ola fameeru, fana 'ameeru kwairii 'ania fana ta'a na'a gila ale 'ameeru mai. 'Olataa na 'i'oo iiria mai suri'o 'i talamu?” 23 Ma la Jon ka lamadu'aga 'ania me'e alafuunga laka'u la profet Aesea ngaia 'e giria maka 'ilo'oo, “Nau no'o nga wane laka'u 'e o'omae 'i 'ubulana nga gule'e lefu langalanga maka 'ilo'oo, ‘Nga Alafa te'e nigi mai! Moru fa'aodoa nga tala fana.’” 24-25 Ma nga ta'a na gila leka mai fa'asia ta'a na Farasii, gila orisia la'u ma gila 'ilo'oo, “Ma 'uta'i na'a 'i'oo naruabu na nga ta'a, lauta na 'i'oo nga Kraes 'amoe, 'amoe ma la Elaeja, 'amoe ma Nga Profet laka'u?” 26 Ma la Jon ka lamadu'aga maka 'ilo'oo, “Nau ku naruabu mola 'ania nga ka'o. Tafe'ua ma te'e wane na moru bobolosia, ngaia 'e ula mola 'ilo'oo 'i laloamooru. 27 Ma ngaia no'o na nga wane na te'e leka mai 'i burigu, mai nau ku 'ame to'omia no'o 'aku rubea nga butu aana.” 28 Ma ni 'ola lo'oo te'efou 'e lau 'i Betani, nga fanua gula tata'elana sina na ka'o 'i Jodan, lefu laka'u la Jon ngaia 'e naruabu na ta'a ai.
Nga dale'e sifisifi na God fana tabonga
29 Na fe'e gani 'i burina, la Jon 'e agasia la Jisas 'e leka mai te'ana, ma ka iiria fana nga ta'a, “Moru agasia, ngaia na nga wane na ngaia nga Dale'e Sifisifi na God na'a te'e lafua nga rianga na ta'a 'i fofona nga fanua lo'o 'i wado. 30 Ngaia lo'oo na wane laka'u nau ku alafuu suria na alata laka'u nau ku alafuu 'ilo'oo, ‘Te'e wane te'e leka mai 'i burigu. Ngaia 'e taringa'i maka iiki riufi nau, tofuna ngaia 'e nana'i 'ua no'o mai 'i na'o sui mai nau ku bi'i futa.’ 31 Mai na'o, nau ku 'ame aga su'a 'ua na wane lo'oo, tafe'ua nau ku leka mai, mai nau ku naruabu 'ania nga ka'o fana nga ta'a 'i Israel 'agila aga su'ana.” 32 Ma la Jon ka alafuu la'u 'ilo'oo, “Nau ku agasia nga Anoe 'ola Abu 'e sifo mai fa'asia 'i langi 'ilaka'u nga me'e bola, ma ka fuu 'i fofona. 33 Nau ku 'ame aga su'ana 'i na'o. Tafe'ua ma God ne'e kwate nau mai fana 'aku naruabu 'ania nga ka'o, ngaia 'e fata 'ilo'oo fagu, ‘'I'oo to'o agasia nga Anoe 'ola Abu 'e sifo mai, maka fuu 'i fofona te'e wane. Ngaia no'o na nga wane na'a te'e naruabu 'ania nga Anoe 'ola Abu.’” 34 Ma la Jon ka fata la'u 'ilo'oo, “Nau ku agasia no'o, mai nau ku iiria famooru, ngaia no'o na Wela na God.”
Ni Wane ni Kwairiinga eteeta ala Jisas
35 Ma te'e gani ngai la'u 'i buri, la Jon 'e ula la'u mola 'i no'ona fe'enia nga rua wane na wane ni lekanga aana. 36 Na alata la Jisas 'e riu, la Jon 'e agasia, ma ngaia ka fata 'ilo'oo, “Ngaia no'o na nga Dale'e Sifisifi na God.” 37 Ma nga rua wane ni lekanga aana, gala longoa 'ola lo'oori, ma gala ka leka no'o 'i suria la Jisas. 38 Ma la Jisas ka bulota'i, ma ka agasi 'agaa'a gala leka no'o suria, ma ngaia ka orisi 'agaa'a maka 'ilo'oo, “Nga 'olataa lo'oo molo siria?” Ma gala ka lamadu'aa 'ilo'oo, “Rabae, 'i'oo nana'i 'i fai?” (Rabae fa'aladamia wane ni kwaifa'ananaunga.) 39 Ma ngaia 'e lamadu'aa gaa'a maka 'ilo'oo, “Molo leka mai, fana 'amolo agasia.” Ma gala ka leka fe'enia, ma gala ka agasia nga lefu na ngaia 'e nana'i ai. Ma alata no'ona 'e to'omia no'o faina mae 'ola laulafi. Ma gala ka nana'i fe'enia na fe'e gani no'ona. 40 Ma te'e wane agaa'a na ngaia 'e longoa la Jon maka leka fe'enia la Jisas na la Andru, nga wane ni futanga ala Saemon Pita. 41 Ma la Andru bi'i leka ma ka nigi te'ala Saemon nga wanefuta aana, ma ka kwairii te'ana maka 'ilo'oo, “Mee'e mele daria no'o nga Mesaea.” (Nga fa'aladamilana alafuunga lo'oori 'e to'oto'o fe'enia ‘Kraes.’) 42 Sui ma ngaia ka talaia la Saemon te'ala Jisas. Ma la Jisas ka bubu tegela fana, ma ka alafuu 'ilo'oo, “'I'oo la Saemon, nga wela ala Jon, nau ku fa'alata'o no'o 'ania la Kefas.” Nga lata lo'oori na gila iiria la'u mola 'ania la Pita, ma ngaia fa'aladamilana nga, ‘Fou.’
La Jisas 'e soea la Filip ma la Nataniel fana lekanga fe'enia
43 Ma ruana ma'e gani, la Jisas ka manata fana lekanga fana gule'e lefu 'i Galili, ma ngaia ka daria la Filip, ma ka alafuu 'ilo'oo fana, “'Oi leka mai fe'eni nau.” 44 Ma la Filip ngaia nga wane fa'asia 'i Betsaeda, nga fanua ala Andru ma la Pita. 45 La Filip 'e daria la Nataniel, ma ka kwairii te'ana maka 'ilo'oo, “Meeru meru daria nga wane laka'u la Moses 'e giri suria 'ubulana tagi, ma nga profet laka'u gila giri la'u mola suria. Ngaia la Jisas nga wela ala Josef fa'asia 'i Nasaret.” 46 Ma la Nataniel ka fata 'ilo'oo, “Ngaia 'ato fana te'efuta 'ola 'e le'a 'ani leka mai fa'asia 'i Nasaret, welakau?” Ma la Filip ka fata 'ilo'oo fana, “Leka mai moko agasia 'i talamu.” 47 Alata la Jisas ngaia 'e agasia la Nataniel ngaia leka mai te'ana, ma 'ingaia ka alafuu suria maka 'ilo'oo, “Nga wane lo'oo na ngaia 'e to'omia no'o fana 'agila iiria ngaia nga wane 'i Jiu kwala'imori, tofuna te'efuta kotonga 'e 'amoe ana.” 48 La Nataniel 'e orisia maka 'ilo'oo, “'Ino'ona mai 'i'oo su'a 'uta'i agu?” Ma la Jisas 'e lamadu'aa maka fata 'ilo'oo fana, “Nau ku agasi'o 'i 'a'aena figi sui mala Filip ngaia bi'i soe'o mai.” 49 Ma alata la Nataniel 'e longoa nga 'ola lo'oo, ngaia ka fata 'ilo'oo, “Wane kwaifa'ananaunga, 'i'oo no'o na nga Wela na God! 'I'oo lo'oo na nga Kiingi na ta'a 'i Jiu!” 50 La Jisas 'e fata 'ilo'oo fana, “'Ino'ona mai 'i'oo bi'i tagoto'o lo'oo, tofuna laka'u nau ku iiria nau ku agasi'o 'i 'a'aena figi? Ma nau ku iiria famu, to'o agasia ni 'ola ba'ita 'e riufia ni 'ola lo'oo.” 51 Ma la Jisas ka fata la'u 'ilo'oo faga, “'Ola kwala'imori nau ku iiria famooru, tamoru agasia, 'i Langi te'e 'ulasi, ma tamoru agasia la'u mola nga enselo na God tagila fane 'ala'a fani langi, ma tagila sifo mai fofogu, nga Wela na Wane.”
Nga afolonga 'i Kena
1 Burina rua gani ngaa'i 'e sui, te'e afolonga 'e lau na fanua 'i Kena 'i 'ubulana gule'e lefu 'i Galili. Ma tete'e ala Jisas 'e nana'i la'u mola 'i no'ona na alata no'ona. 2 Ma gila ka soea la'u mola mai la Jisas fe'enia nga fufu'iwane aana fana nga afolonga no'ona. 3 Ma alata nga ta'a gila go'u, ma nga waeni aga ka sui, tete'e ala Jisas ka fata 'ilo'oo fana, “Gila 'ame to'o no'o na te'efuta waen.” 4 Ma la Jisas ka lamadu'aa maka 'ilo'oo, “Tete'e 'ae, 'i'oo sia orisi nau la'u fana agelana te'efuta 'ola, tofuna nga alata agu 'e 'amoe 'ua. 5 Ma tete'e ala Jisas ka fata 'ilo'oo fana nga ta'a ni taunga'inga lo'oo, “Moru agea mola te'efuta 'ola na'a ngaia 'e iiria famooru.” 6 Ma nga ono kokole 'ola ba'ita fana ka'o na'a gila launge'enia 'ania fou ngaia to'oru 'i no'ona, fana nga narufilana ninima suria nga falafala 'i Jiu. Te'e kokole 'ola ngaia toto'o fe'enia rua akwale'e galon na ka'o. 7 Ma la Jisas ka fata 'ilo'oo fana nga ta'a ni taunga'inga no'ona, “Moru ufia ni kokole 'ola lo'oo 'ania nga ka'o.” Ma gila ka ufia leleka maka fongu no'o.” 8 Ma ngaia ka fata 'ilo'oo faga, “Moru ngaria nga ka'o sisika, ma moru ka kwatea fana nga wane ba'ita na nga afolonga lo'oo.” Ma gila ka kwatea fana, 9 ma ngaia 'e go'u to'ona nga ka'o lo'oori, ma nga ka'o laka'u 'e lamadu'aa no'o fana waen. Ma ngaia 'ame su'asuria nga waeni lo'oo ngaia 'e eta mai fa'asia 'i fai. Tafe'ua ma ni wane ni taunga'inga lo'oo gila ngaria mai nga ka'o lo'oori na gila su'asuria te'efou. Sui ma wane ba'ita lo'oo ka soea mai nga alakwa fooru lo'oori, 10 ma ka fata 'ilo'oo fana, “Furifuri na falafala adauru, ta'a gila kwatea nga waeni nga 'e le'a 'i na'o fana ta'a, ma 'i burina nga ta'a gila go'u 'e sui, ngaia bi'i kwatea nga waeni nga 'e 'ame masi'a. Tafe'ua ma 'i'oo gonia mola nga waeni le'ale'a lo'oo leleka maka nigi lo'oo no'o.” 11 Ngaia no'o nga 'ola ni 'alefosilai eteeta na la Jisas ngaia 'e agea 'i Galili, 'i 'ubulana nga fanua 'i Kena. Lo'oo ngaia 'e faate'enia nga tegelangaa ba'ita aana, ma nga fufu'iwane aana gila ka tagoto'o no'o ana. 12 Ma 'i buri, la Jisas fe'enia tete'e aana, ma ni wane gila futa, ma nga fufu'iwane aana, gila ka leka no'o fana nga fanua 'i Kapaneam. Ma gila ka to'oru 'i no'ona suria tani gani ngaa'i.
La Jisas 'e beloa nga ta'a fa'asia 'ubulana nga 'Ifi Abu na God
13 Aia, ma galangia no'o nga Fangalaa na Tala Riunga na nga ta'a 'i Jiu, la Jisas 'e leka fana nga fanua ba'ita 'i Jerusalem. 14 Ma 'i no'ona 'ubulana 'Ifi Abu na God, ngaia 'e agasia nga ta'a lo'oo gila fa'afori 'ania nga buruka, ma nga sifisifi, ma nga bola fana tabonga. Ma ngaia ka agasia la'u mola nga ta'a na'a gila lamadu'aa nga bata gila nana'i na fofoda aaga. 15 Ma ngaia ka launge'enia 'ola fana kwa'inga 'ania kwalo, ma ka beloa no'o buruka, ma nga sifisifi, ma nga 'ola te'efou fa'asia 'ubulana 'Ifi Abu na God. Ma ngaia ka fo'itori no'o na fofoda na nga ta'a lo'oo gila lamadu'aa 'ania nga bata, ma ka tagale'enia no'o bata aaga. 16 Ma ngaia ka kwa'i tatala suria nga ta'a lo'oo gila fa'afori 'ania nga bola maka 'ilo'oo, “Moru ngaria no'o 'ola lo'oo 'i maa! Moru sia launge'enia mola nga 'Ifi na Mama'a agu fana lefu na 'uusinga.” 17 Ma nga fufu'iwane aana gila ka manata to'ona nga Girigiringa Abu laka'u ngaia 'e fata 'ilo'oo, “God, nga kwaimaanga agu fana nga 'ifi amu, 'e 'ilaka'u nga eele ne'e nunula 'i 'ubulana mangogu.” 18 Ma nga ta'a na'ona'o 'i Jiu gila ka orisia la Jisas ma gila ka 'ilo'oo, “Lauta God ne'e kwatea tegelangaa famu fana agelana ni 'ola lo'oori, faate'enia nga 'ola ni 'alefosilai fameeru!” 19 Ma la Jisas ka lamadu'aga maka 'ilo'oo, “Lauta moru osia nga 'Ifi Abu lo'oo, nau taku fa'aulaa la'u mola 'ubulana oru ma'e gani. 20 Ma gila orisia la'u ma gila ka 'ilo'oo, “'Uta'i na to'o fa'aulaa mola 'ubulana oru ma'e gani lo'oo, welakau? Nga 'Ifi Abu na God lo'oo, gila launge'enia suria fai akwale'e farisi ma ono ai.” 21 Tafe'ua ma nga 'Ifi Abu lo'oo la Jisas ngaia 'e fata suria na nga nonina 'i talana. 22 Ma nga alata God 'e tata'ea fa'asia nga maenga lo'oo nga fufu'iwane aana bi'i manata to'ona na ngaia 'e iiria nga 'ola lo'oo, ma gila ka bi'i tagoto'oa na nga Girigiringa Abu ma nga 'ola lo'oo la Jisas 'e iiria. 23 Ma nga alata la Jisas ngaia 'e nana'i 'i Jerusalem na nga Fangalaa na Tala Riunga, nga ta'a 'e aula gila tagoto'o no'o ana, tofuna gila agasia no'o ni 'ola ni 'alefosilai lo'oo ngaia 'e agea. 24 Ma tafe'ua 'ani 'ino'ona, la Jisas ngaia 'ame faate'eni mousia ni 'ola te'efou 'ubulana manatalana, tofuna ngaia 'e su'a mola na manatalana ta'a te'efou. 25 Gwa'a te'efuta wane 'ame kwairii te'ana 'ania te'efuta 'ola suria nga ta'a, ngaia 'e su'a mola na nga 'ola te'efou 'ubulana manatalaga.
La Jisas fe'enia la Nikodimas
1-2 Na te'e alata ngaa'i, te'e wane ba'ita 'i Jiu, ngaia 'e leka mai te'ala Jisas. Nga wane lo'oori latana la Nikodimas, ngaia nga wane na Farasii. Ngaia 'e leka mai te'ala Jisas 'ubulana logo, ma ka alafuu 'ilo'oo fana, “Wane kwaifa'ananaunga, 'imeeru meru su'aai 'i'oo na nga wane ni kwaifa'ananaunga na God 'e kwatea mai, tofuna ni 'ola ni 'alefosilai lo'oo 'i'oo agea, 'ato fana te'efuta wane 'ani agea lauta God 'ame nana'i fe'enia.” 3 La Jisas 'e lamadu'aa maka fata 'ilo'oo fana, “'Ola kwala'imori nau ku iiria famu, 'e 'ato fana te'efuta wane 'ani ru'u 'ubulana nga mooringa na God 'e ba'ita fafia, lauta ngaia 'ame futa la'u la'u.” 4 Ma la Nikodimas 'e orisia la Jisas maka 'ilo'oo, “Nga wane ne'e ba'ita no'o, ngaia te'e futa la'u la'u la'a 'uta'i, welakau? 'Ato 'e iiki fana nga wane lo'oo 'ani ori la'u 'ubulana ni tete'e aana, ma ka futa la'u la'u la'a mai!” 5 La Jisas 'e fata 'ilo'oo fana, “'Ola kwala'imori nau ku iiria famu. 'Ato 'e iiki fana te'efuta wane 'ani ru'u 'ubulana mooringa lo'oo God 'e ba'ita fafia, lauta ngaia 'ame futa na ka'o ma nga Anoe 'ola Abu.” 6 Nga wane 'e to'o na mooringa na fanua lo'oo 'i wado tofuna ngaia futa na nga mama'a aana fe'enia nga tete'e aana. Ma wane te'e to'o na mooringa fooru tofuna ngaia 'e futa na Anoe 'ola Abu na God. 7 'I'oo sia 'alefo mola, tofuna nau ku iiria famu 'i'oo 'ani futa fooru la'u. 8 Nga Anoe 'ola Abu ngaia 'e 'ilaka'u nga iru. Gwa'a 'i'oo longoa nga iru, 'i'oo sia agasia mola ngaia 'e leka mai fa'asia 'i fai, 'amoe ma ngaia 'e leka fani fai. Ma nga Anoe 'ola Abu 'e 'ino'ona la'u mola, 'i'oo sia agasia mola ngaia te'e lamadu'aa 'utaa na wane fana 'ani arua nga wane fooru.” 9 La Nikodimas 'e kwaiorisi la'u maka 'ilo'oo, “'Ilo'oo ma nga 'ola lo'oo te'e lau 'utaa welakau?” 10 La Jisas 'e lamadu'aa maka 'ilo'oo fana, “'I'oo lo'oo nga wane ni kwaifa'ananaunga ba'ita 'i Jiu lo'oo no'o. Ma 'uta'i na'a 'i'oo 'ame su'a mola na nga fa'aladanga lo'oo? 11 'Ola kwala'imori nau ku iiria famu, 'imeeru meru alafuu suria nga 'ola na'a meru su'a ai, ma meru ka alafuu suria nga 'ola na'a meru agasia. Ma te'efuta wane amooru 'ame tagoto'o mola. 12 Aia, ma lauta moru 'ame tagoto'o na nga 'ola lo'oo nau ku kwairii ai te'amooru suria nga 'ola na fanua lo'o 'i wado, 'i no'ona ma tamoru tagoto'o 'uta'i agu lauta nau ku kwairii te'amooru suria nga 'ola mai 'i langi? 13 Ma te'i nau, na nga Wela na Wane, lo'oo nau ku su'asuria nga 'ola ne'e lau mai 'i langi, tofuna nau ku sifo mai fa'asia 'i langi. Ma te'efuta wane 'amoe la'u lo'oo ne'e leka mai fa'asia 'i langi.” 14 Na alata laka'u 'i na'o, la Moses ngaia 'e launge'enia nga me'e waa 'ania nga aeon laka'u 'i 'ubulana nga gule'e lefu langalanga, ma ka arua 'i langi 'i gouna nga 'ai laka'u. Ma ngaia 'e 'ino'ona la'u mola, tagila arua nga Wela na Wane 'i langi 'i gouna nga 'ai, 15 fana ni dai na gila tagoto'o agu, tagila momoori firi. 16 God 'e faate'enia nga kwaimaanga ba'ita aana fana nga ta'a te'efou fofona fanua lo'o 'i wado, ngai lo'oo ngaia 'e kwatea mai nga Wela mouta'i aana, fana ni dai na'a gila tagoto'o ana, 'ato 'agila mae, tafe'ua ma tagila momoori firi. 17 God 'ame kwatea mai nga Wela aana 'ubulana fanua lo'o 'i wado fana nga sufalana nga ta'a, ma ngaia 'e kwatea mai fana fa'amoorilaga. 18 “Ma ni dai ne'e tagoto'o na nga Wela aana, God 'e sia sufaa mola. Ma ni dai ne'e 'ame tagoto'o ana, God 'e sufaa 'e sui no'o, tofuna ngaia 'ame tagoto'o na nga wela mouta'ia aana. 19 God 'e sufaga tofuna 'ola lo'oo: Nga lalanga, ngaia 'e nigi mai 'ubulana nga fanua lo'o 'i wado. Tafe'ua ma nga ta'a, gila aile'a mola fe'enia nga logologo'angaa riufia nga lalanga, tofuna nga abulolaga 'e ria. 20 Du'ana ni dai na'a falafala aana 'e ria, ngaia 'e ma'asini te'enia lalanga, ma ngaia 'ame siria lekanga mai fana lalanga, tofuna ngaia 'ame siria abulongaa 'ame le'a aana 'ani faata'i. 21 Tafe'ua ma ni dai ne'e agea 'ola 'e odo, ngaia 'e leka mai fana lalanga, fana nga lalanga lo'oo 'ani faate'enia nga 'ola na'a ngaia 'e agea 'e leka suria kwaisiriinga na God.”
La Jon wane ni naruabunga 'e alafuu suria la Jisas
22 Ma burina, la Jisas fe'enia nga fufu'iwane aana gila leka fani Judea, ma gila ka nana'i 'i no'ona. Ma ngaia ka naruabu na ta'a 'i no'ona. 23 Ma nga alata no'ona la'u mola, la Jon 'e naruabu na nga ta'a na fanua 'i Aenon galangia fanua 'i Salim. La Jon 'e naruabu aga 'i no'ona, tofuna lefu no'ona ka'o ngaia 'e aula ai. Aia, ma ta'a 'e aula la'u mola gila ka leka te'ana fana naruabunga. 24 (Na alata no'ona, gila 'ame arua 'ua la Jon 'ubulana 'ifi na lokafu.) 25 Nga alata no'ona, tani wane na fufu'iwane ala Jon, gila orikwaisu'usu'ui fe'enia te'e wane 'i Jiu suria nga falafala fana nga narufilana noniga, fana 'agila kwari 'i maana God. 26 Ma fufu'iwane ala Jon gila leka te'ala Jon, ma gila ka fata 'ilo'oori, “Wane kwaifa'ananaunga, 'i'oo su'asuria nga wane laka'u ngai fe'eni'o gula loko'u na ka'o 'i Jodan, na'a 'i'oo alafuu suria? Na alata lo'oo, ngaia 'e naruabu no'o na ta'a, ma nga ta'a 'e aula, gila ka leka te'efou no'o te'ana.” 27 Ma la Jon ka lamadu'aga maka 'ilo'oo, “Nga wane ngaia 'e agea mola nga taunga'inga na'a God 'e kwatea fana. 28 Amooru moru longoa te'efou no'o laka'u nau ku iiria famooru, 'inau nga Kraes 'amoe. Nau wane nau ku leka mai 'i na'o fana 'aku sasaria ta'a fana. 29 Mooru su'aai, alata wane 'e fuageni, nga noni laka'u ngaia noni na nga alakwa fooru no'o. Ma nga wane ni kwaimaanga na alakwa fooru lo'oori, ngaia 'e aile'a ba'ita alata ngaia 'e longoa nga kwala 'e 'ola na wane alakwa fooru. Ma ka 'ilo'oo la'u mola fana 'inau. Nau ku aile'a ba'ita na alata lo'oori, tofuna la Jisas ngaia 'e nigi no'o. 30 Ngaia 'e le'a fana 'agila fa'aba'ita nga Kraes ma gila ka arusika'a no'o agu. 31 “Kiu, ma nga wane ne'e leka mai fa'asia 'i langi, ngaia 'e taringa'i maka ba'ita riufia nga ta'a te'efou. Te'efuta wane na fanua lo'o 'i wado 'e leka mai fa'asia fanua lo'o 'i wado. Ma ngaia 'e su'ana alafuunga suria nga 'ola ne'e lau 'ubulana fanua lo'o 'i wado la'u mola. Ma nga wane ne'e leka mai fa'asia 'i langi, ngaia 'e taringa'i maka ba'ita riufia nga ta'a te'efou. 32 Ngaia 'e alafuu wataga suria 'olataa na'a ngaia 'e agasia maka longoa. Ma gwa'a 'ani 'ino'ona, te'efuta wane 'ame siria mola tagoto'onga na 'olataa na'a ngaia 'e fata 'i suria. 33 Ma nga wane na'a ngaia 'e tagoto'o ana 'olataa na'a ngaia 'e iiria, nga wane lo'oori ngaia 'e faate'enia 'ola na'a God 'e iiria ngaia 'e kwala'imori. 34 Ma nga wane na'a God 'e kwatea mai fa'asia 'i langi, ngaia 'e foulange'enia fatalana God, tofuna God 'e kwatea no'o mai nga Anoe 'ola Abu aana fana 'ani fa'afongua maka boonia. 35 Ma God nga Mama'a 'e kwaimaa ba'ita no'o fana Wela aana, ma ka arua ngaia 'ani ba'ita fafia nga 'ola te'efou. 36 Ma ni dai ne'e tagoto'o na nga Wela lo'oo, ngaia te'e momoori firi. Ma ni dai ne'e 'ame tagoto'o na Wela lo'oo, ngaia te'e mae, ma kwaisufaingaa na God fana te'e nana'i firi.”
La Jisas 'e alafuu fe'enia nga noni 'i Samaria
1 Nga ta'a Farasii gila longoa na nga ta'a 'e aula gila ka leka suria la Jisas maka riufia la Jon wane ni naruabunga, ma ngaia ka naruabu na ta'a riufia la Jon la'u mola. 2 (Tafe'ua ma la Jisas ngaia 'ame naruabu mola na ta wane. Nga fufu'iwane aana na gila agea 'ola lo'oo.) 3 Tofuna 'ola lo'oo la Jisas fe'enia nga fufu'iwane aana, gila ka leka no'o fa'asia gule'e lefu 'i Judea, ma gila ka leka no'o fana gule'e lefu 'i Galili. 4 Ma nga alata gila leka kau fani Galili, gila ka riu no'o na gule'e lefu 'i Samaria. 5 Ma gila ka nigi na fanua 'i Saeka 'i 'ubulana nga gule'e lefu 'i Samaria, na ngaia 'e to'oru galangia nga wado na la Jekob ngaia 'e kwatea fana wela aana la Josef 'ua mai na'o. 6 Ma me'e ka'o na la Jekob 'e 'eria 'e to'oru la'u mola 'i no'ona. Ma la Jisas ngaia ka to'oru nigifana nga ka'o lo'oori tofuna ngaia 'e kweo no'o na nga lekanga. Ma nga alata no'ona, ngaia 'e to'omia no'o nga dalototo'o na gani. 7-8 Burina nga fufu'iwane aana gila leka na fanua no'ona fana 'agila foria fangalaa, te'e noni fa'asia 'i Samaria 'e leka mai fana 'ani ufia ka'o ana. Ma la Jisas ka alafuu 'ilo'oo fana, “'Oi kwatea mai nga ka'o, 'aku go'u madi welakau.” 9 Ma nga noni no'ona ka lamadu'aa maka 'ilo'oo, “'I'oo nga wane 'i Jiu, mai nau nga noni 'i Samaria. 'Utaa na 'i'oo kwaisoe agu fana ka'o fana go'unga?” Ngaia 'e alafuu 'ilo'oo, tofuna nga ta'a 'i Jiu gila 'ame oguogu fe'enia nga ta'a 'i Samaria. 10 Ma la Jisas ka lamadu'aa maka 'ilo'oo, “'I'oo 'ame su'asuria nga 'olataa na God 'e siria 'ani kwatea famu, ma 'i'oo 'ame su'asuria ni dai ne'e kwaisoe amu fana ka'o. Lauta 'i'oo su'aai, 'i'oo to'o kwaisoe agu, mai nau taku kwatea nga ka'o na mooringa firi famu.” 11 Ma nga noni no'ona ka alafuu 'ilo'oo fana, “Welakau, 'i'oo 'ame to'o na te'efuta 'ola fana ufilana ka'o, ma nga ka'o lo'oo 'e sifo 'e iiki la'u mola. 'I'oo to'o daria nga ka'o na mooringa no'ona 'i fai welakau? 12 Nga wawarifu meeru la Jekob na ngaia 'e kwatea nga me'e ka'o lo'oo fameeru. Ma ngaia, fe'enia nga ru'uru'ua aana, ma ni 'ola na gila to'o ai, gila go'u la'u mola na me'e ka'o lo'oo. Fe'ua? 'I'oo madafia iiria 'i'oo ba'ita 'e riufia la Jekob welakau?” 13 Ma la Jisas ka fata 'ilo'oo, “Ni dai ne'e go'ufia nga ka'o lo'oo, ngaia 'e su'asuria 'ani maarigo'u la'u mola. 14 Tafe'ua ma ni dai ne'e go'ufia nga ka'o lo'oo nau taku kwatea, ngaia 'e sia maarigo'u la'u. Ma nga ka'o lo'oo nau taku kwatea fana te'e 'ilaka'u nga me'e ufu moori ne'e kwatea nga mooringa firi fana.” 15 Ma nga noni no'ona ka alafuu 'ilo'oo, “Welakau, to'o kwatea no'o ka'o no'ona fagu, fana nau ku sia maarigo'u la'u, mai nau ku sia leka la'u mai 'i lo'oo fana ngarilana ka'o la'u.” 16 Ma la Jisas ka alafuu 'ilo'oo fana, “'Oi leka, moko soea mai nga kwaiimu, ma molo ka ori mai 'i lo'oo.” 17 Ma nga noni lo'oo ka lamadu'aa maka 'ilo'oo, “Nau ku 'ame to'o na wane.” La Jisas ka fata 'ilo'oo, “'I'oo alafuu kwala'imori alata 'i'oo iiria 'i'oo 'ame to'o na ta wane. 18 Tafe'ua, 'i'oo to'o no'o na nga nima wane, ma nga wane no'ona 'i'oo nana'i fe'enia na alata lo'oo, ngaia nga kwaiimu kwala'imori 'amoe la'u mola. Nga 'ola na 'i'oo iiria fagu 'e kwala'imori no'o.” 19 Ma nga noni no'ona ka lamadu'aa maka 'ilo'oo, “Welakau, nau ku su'aai 'i'oo nga profet. 20 Nga wawarifu meeru, gila fo'asia God 'i gouna busu lo'oori. Ma mooru nga ta'a 'i Jiu, moru iiria lefu fana fo'osilana God na'a 'i Jerusalem. 'Ilo'oo ma 'i fai na rua lefu lo'oo ne'e kwala'imori welakau?” 21 Ma la Jisas ka alafuu fana noni laka'u maka 'ilo'oo, “'Oi tagoto'o agu, nga alata te'e nigi mai fana nga ta'a gila sia fo'asia mola nga Mama'a 'i gouna busu lo'oo 'amoe ma 'i Jerusalem. 22 Mooru nga ta'a 'i Samaria, moru bobolosia mola ni dai na'a moru fo'asia. Tafe'ua ma meeru nga ta'a 'i Jiu, 'imeeru meru su'asuria ni dai na'a meru fo'asia, tofuna falafala na God fana fa'amoorilana ta'a 'e 'ita mai fa'asi 'ameeru ta'a 'i Jiu. 23 Tafe'ua ma nga alata te'e nigi mai, ma ngaia lo'oo 'e eta no'o, fana nga ta'a na gila fo'asia kwala'imori 'agila fo'asia God 'ania tegelangaa na nga Anoe 'ola Abu ma suria to'onga na God. Nga Mama'a 'e kwailo'ofia ta'a 'ilo'oo fana 'agila fo'asia. 24 God na'a Anoe 'ola, ma ta'a na gila fo'asia, gila fo'asia 'ania tegelangaa na Anoe 'ola Abu ma suria to'onga na God.” 25 Ma nga noni lo'oori ka alafuu 'ilo'oo fana, “Nau ku su'aai nga Kraes te'e nigi mai. Ma na alata na'a ngaia 'ani nigi mai, ngaia te'e kwairii te'adauru 'ania nga 'ola te'efou.” 26 La Jisas 'e lamadu'aa maka 'ilo'oo, “Nau lo'oo nau ku alafuu fe'eni'o, nau na nga wane no'ona.” 27 Ma nga alata no'ona, nga fufu'iwane aana gila ka nigi no'o mai, ma gila ka 'alefo ba'ita, tofuna gila agasia la Jisas ngaia 'e alafuu mola fe'enia nga noni no'ona. Tafe'ua ma te'efuta wane aga 'ame orisia mola nga noni lo'oo 'ilo'oo, “'Olataa na'a 'i'oo siria,” ma gila 'ame orisia la'u mola la Jisas 'ilo'oo, “Fe'ua na'a 'i'oo alafuu fe'enia nga noni lo'oo?” 28 Ma nga noni laka'u ka rugasia no'o ni 'ola ana fana ngarilana ka'o, ma ka ori no'o 'i fanua, ma ka kwairii fana nga ta'a no'ona, 29 “Moru leka mai, fana 'amoru agasia nga te'e wane na'a ngaia 'e kwairii te'agu na ni 'ola te'efou nau ku agea. Bala nga Kraes laka'u ta'ua lo'oo no'o.” 30 Ma gila ka 'akwasia nga fanua laka'u, ma gila ka leka mai te'ala Jisas. 31 Ma nga alata no'ona, nga fufu'iwane aana gila ka fata 'ilo'oo fana, “Wane kwaifa'ananaunga, 'ania madi nga fangalaa, welakau.” 32 Ma la Jisas ka lamadu'aga maka 'ilo'oo, “Nau ku to'o na nga fangalaa na'a mooru 'ame su'aai.” 33 Ma nga fufu'iwane aana, gila ka daiorisiga kwairiu ma gila ka 'ilo'oo, “Bala te'efuta wane 'e ngaria fangalaa mai fana, ta'ua lo'oo.” 34 Ma la Jisas ka alafuu 'ilo'oo faga, “Nga fangalaa agu no'o fana lo'onga suria nga fatalana God ne'e kwate nau mai fai, ma nga fa'asuilana nga taunga'inga aana lo'oo ngaia 'e kwatea fagu fana agelai. 35 Aia, ma moru su'a na te'e fa'aladanga laka'u ngaia 'e 'ilo'oo, ‘Fai singari, sui ma nga goni 'olanga te'e bi'i lau.’ Ma nau ku iiria famooru, moru agasia madi nga ta'a na'a gila leka mai. Gila 'ilaka'u nga langa'a ne'e suka no'o, ma ka sasari no'o fana gonilai. 36 Ta'a na gila gonia lodona 'ola 'ubulana langa'a, gila ngaria nga foforinga aga. Ma lodona 'ola na'a ta'a na gila ngaria na mooringa firi. Nga ta'a na gila kirua 'ola, ma nga ta'a na gila gonia 'ola, tagila aile'a te'efou. 37 Ma nga alafuunga 'e kwala'imori ne'e fata 'ilo'oo, ‘Te'e wane ngaa'i ngaia 'e kirua 'ola, ma nga wane ngaa'i 'e gonia 'ola.’ 38 Nau ku ale 'amooru fana nga gonilana 'ola 'ubulana langa'a na'a moru 'ame taunga'i ai. Du'ana tani wane ngaa'i gila taunga'i no'o ai, ma mooru ka ngaria tago no'o na le'anga na taunga'ilaga.” 39 Ma nga ta'a 'e aula na nga gule'e lefu lo'oo 'i Samaria, gila tagoto'o no'o ala Jisas tofuna nga noni no'ona ngaia 'e kwairii 'ilo'oo faga, “Ngaia 'e kwairii te'agu 'ania 'ola te'efou na'a nau ku agea.” 40 Ma nga alata gila leka mai te'ala Jisas, gila ka 'unea fana ngaia 'ani nana'i la'u mola fe'eniga. Ma la Jisas ka nana'i no'ona suria rua gani. 41 Ma nga ta'a 'e aula la'u gila ka tagoto'o tofuna nga alafuunga lo'oo ala Jisas. 42 Ma gila ka fata 'ilo'oo fana nga noni lo'oo ma gila ka 'ilo'oo, “Meeru meru tagoto'o no'o lo'oo, 'amoe la'u tofuna nga 'ola laka'u 'i'oo fata suria fameeru, tafe'ua ma tofuna na'a meeru talameeru meru longoa nga fatalana la'u mola. Ma meru ka su'aai na'a ngaia no'o nga Wane ni Kwaifa'amooringa kwala'imori fana ta'a te'efou.” 43 Buri na la Jisas fe'enia fufu'iwane aana gila nana'i na fanua no'ona suria rua gani 'e sui, gila bi'i leka fana 'i Galili. 44 La Jisas 'i talana na'a ngaia 'e alafuu 'ilo'oo, “Nga ta'a gila 'ame iiri ba'ita no'o na nga profet 'ubulana fanua aana 'i talana.” 45 Ma alata la Jisas 'e ori mai fana 'i Galili, nga ta'a lo'oori gila kwaloa, suria gila leka la'u mola 'i Jerusalem fana Fafangalaa na Tala Riunga, ma gila ka agasia nga 'ola na'a la Jisas ngaia 'e agea 'i no'ona.
La Jisas ngaia 'e gulaa nga wela na wane ba'ita
46 Ma la Jisas ka ori la'u fani Kena 'ubulana nga gule'e lefu 'i Galili, nga lefu laka'u ngaia 'e bulosia nga ka'o fana nga waen. Ma nga alata ngaia 'e nana'i 'i no'ona, nga alakwa na te'e wane ba'ita fa'asia 'i Kapaneam, ngaia 'e fii 'e ba'ita 'e iiki. 47 Ma nga alata nga wane lo'oo 'e longoa la Jisas ngaia 'e leka no'o fa'asia 'i Judea ma ka ori la'u mai fani Galili, ngaia 'e leka mai te'ala Jisas, fana 'ani soea fana 'ani leka fe'enia fani Kapaneam, fana 'ani gulaa nga alakwa aana, tofuna ngaia 'e fii maka gagalani mae no'o. 48 La Jisas ka alafuu 'ilo'oo fana, “Moru siria mola 'amoru agasia 'ola ni 'alefosilai sui ma tamoru bi'i tagoto'o agu.” 49 Gwa'a la Jisas 'e fata 'ilo'oo, nga wane lo'oo ngaia 'e 'unea no'o la Jisas, “Alafa, to'o leka madi mai fe'eni nau, fa'asia nga wela agu ta mae mola.” 50 Ma la Jisas ka alafuu 'ilo'oo fana, “'Oi ori no'o kau, nga alakwa amu ngaia 'e gwari'a no'o.” Ma nga wane no'ona ka leka no'o, tofuna ngaia 'e tagoto'o na nga fatalana la Jisas. 51 Ma alata ngai 'ua mola kau suria tala, nga ta'a ni taunga'inga aana, gila ka totola mai fana kwairiinga te'ana, ma gila ka 'ilo'oo, “Wane ba'ita nga wela laka'u amu, ngaia 'e gwari'a no'o!” 52 Ma nga wane ba'ita lo'oori ka orisiga alata taa na'a nga alakwa ana ngaia 'e gwari'a ai. Ma gila lamadu'aa 'ilo'oo, “Nga 'ago'agonga 'e sui fa'asia naboni na alata sisina 'e asua.” 53 Ma nga mama'a na wela lo'oo 'e su'a no'o na alata laka'u la Jisas 'e iiria fana, “Nga alakwa amu ngaia 'e gwari'a no'o.” Ma 'i burina 'ola lo'oo, nga wane ba'ita lo'oo fe'enia nga ta'a te'efou 'ubulana 'ifi aana, gila ka tagoto'o no'o ala Jisas. 54 Ma 'ola lo'oori nga ruana 'ola ni 'alefosilai na'a la Jisas 'e agea na alata ngaia 'e ori mai fa'asia 'i Judea fani Galili.
La Jisas 'e gulaa te'e wane na Sabat
1 'I burina 'ola lo'oori, la Jisas ka leka fani Jerusalem fana te'e fafangalaa 'i Jiu. 2 'I Jerusalem, te'e ka'o ngaia 'e nana'i mola galangia nga lefu na'a gila fa'alataa 'ania tatafa na sifisifi. Aia, ma nga alafuunga na ta'a 'i Jiu, gila iiria nga ka'o lo'oori 'ania 'i Betsaeda. Ma nga nima fofoda 'e tekwa na'a gila nana'i 'i nigifana nga me'e 'ekwa lo'oori. 3-4 Ta'a 'e aula iiki na'a gila eeno fofona fofoda no'ona. Ta'a no'ona gila fii 'ania ni late'e fiinga kwaitatari: ta'a maaga 'e logo, ta'a noniga 'e mae, ma ta'a nimaga 'e mae ma nga 'a'aega 'e mae la'u mola. 5 Ma te'e wane 'e to'oru fe'eniga 'i no'ona, ngaia 'e fii no'o suria oru akwale'e farisi ma kwaru ai. 6 Ma la Jisas ka agasia ngaia eeno mola na lefu no'ona, ma ngaia 'e su'aai na'a ngaia 'e fii 'e aburu no'o mai, ma ngaia ka orisia nga wane no'ona maka 'ilo'oo, “'Ilo'oo ma 'i'oo siria 'ano gwari'a?” 7 Ma nga wane no'ona ka lamadu'aa la Jisas maka 'ilo'oo, “Wane ba'ita, te'efuta wane 'amoe agu fana 'ani ngari nau fana 'ubulana ka'o lo'oo na alata na'a ka'o 'e 'asu. Na alata 'e aula, alata nau ku sasari fana 'aku leka 'ubulana ka'o lo'oo, tani wane ngaa'i gila leka no'o ai 'i na'o fa'asi nau.” 8 Ma la Jisas ka alafuu 'ilo'oo, “Tata'e, moko ngaria no'o futa'i amu moko leka no'o.” 9 Ma te'e alata no'ona mola, nga wane lo'oori ka le'a no'o, ma ngaia ka tata'e, ma ka ngaria no'o futa'i aana, ma ka leka no'o. Ma nga gani no'ona nga Sabat. 10 Ngaia lo'oo nga ta'a na'ona'o 'i Jiu, gila ka alafuu 'ilo'oo fana wane na'a ngaia 'e gwari'a, “Tala'ina nga Sabat, ma ngaia 'e abu 'e iiki na tagi adauru fana 'i'oo 'ani ngaria nga futa'i amu.” 11 Wane lo'oori ka alafuu 'ilo'oo faga, “Nga wane na ngaia 'e gulaa nau, ngaia 'e iiria 'aku ngaria futa'i agu, ma kua leka.” 12 Ma gila ka orisia la'u ma gila ka 'ilo'oo, “Wane ngai taa ne'e iiria 'i'oo 'ani agea nga 'ola no'ona, welakau.” 13 Tafe'ua ma nga wane lo'oo 'e bobolosia mola la Jisas, tofuna nga ta'a 'e aula iiki na'a gila nana'i na lefu no'ona ma la Jisas ka leka no'o kau. 14 Ma 'i burina, la Jisas bi'i daria 'ubulana 'Ifi Abu na God, ma ka alafuu 'ilo'oo fana, “'Oi longo madi mai, na alata lo'oo, 'i'oo le'a no'o. 'Oi abulo no'o fa'asia abulongaa laka'u amu 'ame le'a fa'asia te'efuta 'ola 'e ria iiki ta bi'i lau amu la'u 'i buri.” 15 Na alata wane laka'u ngaia 'e ru'u 'i maa fa'asia nga 'Ifi Abu na God, ngaia 'e leka te'ana ta'a na'ona'o 'i Jiu, maka alafuu 'ilo'oo faga, “La Jisas laka'u ngaia 'e gula nau.” 16 Ma nga alata no'ona, gila ka eta no'o fana marimaenga ala Jisas, tofuna ngaia 'e gulaa nga wane lo'oo na Sabat. 17 Ma la Jisas ka alafuu 'ilo'oo faga, “Lauta na Mama'a agu ngaia 'e taunga'i gani mai gani, nau la'u mola nau taku taunga'i la'u mola 'ino'ona.” 18 Aia, ma tofuna nga alafuunga lo'oori, ngaia agea manatalana ta'a na'ona'o 'i Jiu lo'oo ka tegela no'o fana 'agila kwa'ia la Jisas 'ani mae. Gila siria kwa'ilana, suria ngaia 'ame manata ba'ita na falafala suria nga Sabat, ma gila siria 'e iiki 'agila kwa'ia suria ngaia 'e iiria God nga Mama'a aana. Alata ngaia 'e iiria 'ola lo'oo, ngaia 'e fa'atooto'ome'enia 'i talana fe'enia God. 19 Ma la Jisas ka lamadu'aga maka 'ilo'oo, “'Ola kwala'imori nau ku iiria famooru. Nau, na nga Wela na God, 'e 'ato 'aku agea te'efuta 'ola 'i talagu. Nau ku agea mola 'ola na'a nau ku agasia nga Mama'a agu ngaia 'e agea. Ma 'olataa na'a Mama'a agu 'e agea, ngaia la'u mola na'a nau ku agea. 20 Du'ana Mama'a agu ngaia 'e kwaimaa fagu, ma ngaia ka faate'enia fagu nga 'ola te'efou na ngaia 'e agea. Ma ngaia te'e faate'enia la'u mola fagu ni taunga'inga ba'ita la'u ne'e riufia gulalana nga ta'a lo'oo, ma tamoru 'alefo ba'ita na 'ola lo'oo nau ku agea. 21 Mama'a agu ngaia 'e su'aai 'ani tata'ea wane 'e mae 'ua ma ka kwatea mooringa fana. Ma 'ino'ona la'u mola, nau nga Wela aana, nau taku kwatea mooringa la'u mola fana ni dai na 'aku firiga. 22 Mama'a agu ngaia 'e sia sufaa mola te'efuta wane tofuna ngaia 'e kwatea tegelangaa fana kwaisufaingaa no'o fana nga Wela aana. 23 Ngaia 'e agea 'ola lo'oo fagu fana nga ta'a 'agila iiri ba'ita agu, 'ilaka'u la'u mola na gila iiri ba'ita na nga Mama'a agu. Ma ni dai ne'e 'ame iiri ba'ita agu, ngaia 'ame iiri ba'ita la'u mola na Mama'a agu na ngaia 'e alenau mai. 24 “'Ola kwala'imori nau ku iiria famooru. Ni dai ne'e longoa nga fatalagu, ma ka tagoto'o na God ne'e alenau mai, ngaia te'e to'o na mooringa firi. Nau ku sia sufaa la'u. Ma ngaia 'e leka no'o fa'asia maenga, ma ka ru'u no'o 'ubulana mooringa kwala'imori. 25 'Ola kwala'imori nau ku iiria te'amooru, alata te'e nigi mai, ma ngaia lo'oo 'e nigi no'o mai, fana ni dai na gila leka no'o suria tala fana maenga, 'agila longo nau, nga Wela na God. Ma ni dai na gila lo'o suri nau, tagila moori. 26-27 'Ilaka'u nga Mama'a na nga 'aefungana mooringa kwala'imori, ngaia 'e kwate nau, nga Wela aana, 'aku 'ilaka'u la'u mola 'aefungana mooringa kwala'imori fana ta'a. Ma ngaia ka kwatea no'o tegelangaa fagu, nga Wela aana, fana 'aku sufaa nga ta'a tofuna 'inau nga Wela na Wane. 28 Moru sia 'alefo mola na 'ola lo'oo. Nga alata te'e nigi mai fana ta'a na gila mae 'ua no'o, 'agila longo nau, 29 ma gila ka ru'u mai fa'asia nga giru gwa'u aaga, fana ni dai na gila agea 'ola 'e le'a lo'oo, 'agila tata'e mai, fana mooringa firi. Ma ni dai na gila agea 'ola 'e ria, gila ka tata'e mai, ma gila to'oru 'ubulana nga kwa'ikwa'inga 'e nana'i firi. 30 Nau ku 'ame agea te'efuta 'ola suria manatalagu 'i talagu. Nau ku su'aai nau ku sufaa ta'a suria 'olataa na nau ku longoa God ngaia 'e iiria fagu. Nga kwaisufaingaa agu ngaia 'e odo, tofuna nau ku agea suria nga 'olataa na ngaia 'e siria, mai nau ku 'ame agea suria nga kwaisiriinga agu 'i talagu. 31 “Lauta 'i nau 'aku kwairii suri nau 'i talagu, te'efuta wane 'e sia tagoto'o mola na kwairiinga lo'oo agu. 32 Tafe'ua ma Mama'a agu 'e kwairii la'u mola suri nau. Mai nau ku su'ana 'olataa na ngaia 'e kwairii 'ania suri nau ngaia 'e kwala'imori te'efou. 33 Aia, ma mooru laka'u moru kwatea kau nga wane 'amooru te'ala Jon, ma ngaia 'e kwairii te'amooru 'ania to'onga suri nau. 34 Nau ku sia mangoto'o mola na nga 'olataa na wane te'e alafuu 'ania suri nau, tafe'ua nau ku alafuu suria me'e alafuunga ala Jon fana 'ani booni 'amooru fana 'amoru to'o na mooringa firi. 35 Ma la Jon 'e 'ilaka'u nga me'e uunu ne'e lala 'e le'a. Ma suria te'e alata sisika, mooru moru aile'a mola suria 'olataa na ngaia 'e fata suria. 36 Tafe'ua mai nau ku to'o na 'ola ne'e taringa'i 'e riufia alafuunga ala Jon. Ma nga 'ola lo'oori no'o na nga taunga'inga na nau ku agea suria nga Mama'a agu na ngaia 'e kwatea fagu fana 'aku agea. Nga taunga'inga lo'oo agu 'e faate'enia na Mama'a agu ngaia 'e alenau mai. 37 Ma nga Mama'a agu 'i talana ne'e alenau mai, ngaia 'e alafuu no'o suri nau. Ma moru 'ame longoa kwalana, ma moru 'ame agasia la'u mola 38 ma moru 'ame kwaloa la'u mola fatalana 'ubulana moori lamooru, suria moru 'ame tagoto'o agu na ngaia 'e alenau mai. 39 Mooru moru idumia nga Girigiringa Abu lo'oo furifuri, suria moru madafia iiria moru to'o na nga mooringa firi 'i tofuna. Ma nga Girigiringa Abu lo'oori ngaia 'e alafuu suri nau. 40 Gwa'a 'ani 'ilo'oo, moru 'ame siria mola lekanga mai te'agu fana 'aku fa'amoori 'amooru. 41 “Mai nau ku 'ame kwailo'ofia te'efuta wane fana 'ani iiri ba'ita agu. 42 Tafe'ua mai nau ku su'aai na moru 'ame to'o mola na te'efuta kwaimaanga fana God. 43 Nau ku leka mai na nga tegelangaa na Mama'a agu, tafe'ua ma moru 'ame kwalo nau mola. Ma lauta te'efuta wane ngaia 'e leka mai na nga tegelangaa aana 'i talana, tamoru kwalo le'a ana. 44 Moru siria nga ta'a 'agila tafe 'amooru. Tafe'ua ma moru 'ame siria mola nga agelana 'ola 'e le'a lo'oo fana God 'ani tafe 'amooru. Ma tofuna ngaia 'e 'ino'ona, ngaia 'e 'ato 'e iiki no'o fana 'amooru tagoto'o agu. 45 Nau ku sia fata mola fafi 'amooru 'i na'ona Mama'a agu. La Moses laka'u na moru madafia ngaia te'e kwaibooni amooru, ngaia no'o na te'e fata fafi 'amooru. 46 Lauta moru tagoto'o no'o ala Moses, to'omia 'amooru tagoto'o agu la'u mola, tofuna ngaia laka'u 'e giria mai suria nau. 47 Aia, ma tofuna 'amooru 'ame tagoto'o na 'olataa na la Moses ngaia 'e giria suri nau, ngaia 'e 'ato 'e iiki famooru 'amooru tagoto'o na 'olataa na nau ku iiria te'amooru.”
La Jisas 'e langonia ni nima to'oni (5,000 ) wane
1 Ma 'i buri, la Jisas ka olofolo no'o na asi 'i Galili na gila fa'alataa 'ania asi 'i Taebirias. 2 Ma nga ogunga ba'ita gila leka la'u mola 'i burina, tofuna gila agasia ni 'ola ni 'alefosilai lo'oo ngaia 'e agea fana nga gulalana nga ta'a lo'oo gila fii. 3 Ma la Jisas ka fane 'i gouna me'e busu, ma ka to'oru 'i wado fe'enia nga fufu'iwane aana. 4 Na alata no'ona, nga Fafangalaa na Tala Riunga na Jiu ngaia 'e galangi no'o. 5 La Jisas ka aga garigaria, ma ka agasia nga oguogunga ba'ita gila nigi mai te'ana, ma ka alafuu 'ilo'oo fala Filip, “'I fai na tagoru foria nga fangalaa na te'e to'omia fana 'agoru langonia 'ania nga ta'a lo'oo te'efou?” 6 Ngaia 'e fata 'ilo'oo tofuna ngaia 'e siria 'ani irito'ona la Filip, tofuna ngaia 'e su'a no'o na 'ola lo'oo ngaia te'e agea. 7 Ma la Filip 'e lamadu'aa maka 'ilo'oo, “Gwa'a nga foforinga ne'e to'omia kwaru singari ma 'e sia to'omia mola fana nga forilana gwa'a me'e fangalaa sisika faga.” 8 Ma te'e wane na fufu'iwane aana la Andru, nga wanefuta ala Saemon Pita, ngaia ka fata 'ilo'oo, 9 “Te'e wela wane ngai 'i lo'oo, ma ngaia 'e to'o mola na nima mani'i beret fe'enia rua gweii'a. Tafe'ua ma ngaia 'ato 'ani to'omia nga ta'a auaula lo'oo.” 10 Ma la Jisas ka iiria faga maka 'ilo'oo, “Moru iiria fana nga ta'a 'agila to'oru 'i wado.” Nga farisi ngaia 'e aula no'ona. Ma nga ta'a te'efou gila ka to'oru 'i wado, ma ngaia toto'o fe'enia ni nima to'oni (5,000 ) wane. 11 Ma la Jisas ka ngaria mani'i beret lo'oori, ma ka baatafea God, ma ka dalo'ia fana nga ta'a lo'oo gila nana'i 'i no'ona. Ma ngaia ka agea 'ino'ona la'u mola na gweii'a no'ona. Ma gila te'efou, gila ngaria maka to'omia no'o 'olataa na gila siria te'efou. 12 Ma alata gila bote no'o, ngaia ka alafuu 'ilo'oo fana nga fufu'iwane aana, “Moru gonia no'o furufuruna fangalaa lo'oo 'e ole, suria goru sia ngadaa mola nga ketonga.” 13 Ma gila ka goni te'efou no'o ai, ma gila ka fa'afongua nga akwale'e kukudu ma ruaai na nga furufuruna fangalaa ne'e ole na nga nima mani'i beret laka'u gila 'ania. 14 Ma nga alata nga ta'a gila agasia 'ola ni 'alefosilai lo'oo la Jisas ngaia 'e agea, ma gila ka fata 'ilo'oo, “Wane lo'oo, ngaia nga profet na ngaia te'e nigi mai 'ubulana nga fanua lo'o 'i wado.” 15 Ma la Jisas ka leka no'o kau fa'asiga fana nga busu te'ingaia, tofuna ngaia 'e su'aai gila galangi gila ka leka no'o mai fana 'agila ula 'i burina fana ngaia 'ani kiingi faga.
La Jisas 'e leka fofona asi 'i Galili
16 Ma laulafi, nga fufu'iwane aana gila ka sifo no'o fana nigifana asi no'ona. 17 Ma gila ka ta'e 'ubulana nga baru, ma gila ka eta fana 'agila olofolo no'o na asi no'ona fana nga fanua 'i Kapaneam. Ma nga logo ka logo no'o mai, ma la Jisas ngaia 'ame nigi 'ua te'aga. 18 Alata no'ona nga iru ma bio ba'ita ka to'o no'o mai. 19 Ma nga alata gila faruta to'omia nima kilomita 'amoe ma ono kilomita, gila aga kau, ma gila ka agasia la Jisas ngaia 'e leka mai fofona asi, ma ka leka galangi no'o mai te'ana baru. Ma nga fufu'iwane aana gila ma'u ma gila ka lebelebe no'o. 20 Ma la Jisas ka alafuu 'ilo'oo kau faga, “Moru sia ma'u mola! Nau lo'oo mola.” 21 Ma 'i burina nga 'ola lo'oo, ngaia ka fane 'ubulana baru, ma gila ka aile'a ba'ita. Ma alata no'ona mola ma gila ka nigi no'o na fanua na gila leka fai. 22 Ma alata ngaia 'e gani wataga no'o mai, nga oguogunga na gila nana'i 'ua na gule'e asi laka'u, gila madafia la Jisas 'e nana'i 'ua. Tofuna gila su'aai te'e baru momola ngai ai, ma gila su'a la'u mola na la Jisas 'ame leka 'ubulana baru fe'enia fufu'iwane aana. 23 Ma tani baru ngaa'i fa'asia 'i Taebirias gila bi'i nigi galangia nga lefu laka'u la Jisas 'e baatafea God fana nga fangalaa laka'u ai, ma bi'i kwatea fana ta'a auaula laka'u. 24 Ma nga alata na oguogunga lo'oori gila 'ame agasia no'o la Jisas ma nga fufu'iwane aana, gila ta'e na baru, ma gila ka leka 'agila kwailo 'ofia la Jisas 'i Kapaneam.
La Jisas ngaia nga beret na mooringa
25 Ma alata gila daria la Jisas na gule'e asi no'ona, gila ka kwaiorisi 'ilo'oo ana, “Wane ni kwaifa'ananaunga, alata taa no'ona 'i'oo leka mai 'i lo'oo welakau?” 26 Ma la Jisas ka lamadu'aga maka 'ilo'oo, “'Ola kwala'imori nau ku iiria famooru, mooru kwailo'ofi nau, tofuna na moru 'ania mani'i beret laka'u ma moru bote, ma 'amoe la'u tofuna na moru su'aai nga fa'awatagalana nga 'ola ni 'alefosilai laka'u nau ku agea. 27 Moru sia taunga'i mola fana nga fangalaa na te'e sui mola. Mooru taunga'i fana nga fangalaa ne'e kwatea mooringa firi famooru. Nau, nga Wela na Wane na, nau taku kwatea famooru nga fangalaa na mooringa firi lo'oori, tofuna God nga Mama'a ngaia 'e faate'enia no'o na ngaia 'e aile'a fe'eni nau.” 28 Ngai lo'oo ta'a gila orisia 'ilo'oo, “Nga 'olataa na tameru agea fana 'ameru launge'enia nga taunga'inga na God ngaia 'e siria fameeru?” 29 Ma la Jisas ka lamadu'aga maka 'ilo'oo, “Nga kwaisiriinga ala God ngaia 'e 'ilo'oo: Moru tagoto'o na wane na ngaia 'e kwatea mai.” 30 Ma gila ka orisia la'u 'ilo'oo, “Nga 'ola ni 'alefosilai 'utaa na to'o agea, fana 'ameru agasia ma meru ka tagoto'o amu? 'Olataa na 'i'oo to'o agea? 31 La Moses 'e kwatea nga beret laka'u gila fa'alataa 'ania ‘mana’ fana nga wawarifu meeru 'i 'ubulana nga gule'e lefu langalanga, 'ilaka'u gila giria na nga Girigiringa Abu 'ilo'oo, ‘Ngaia 'e kwatea nga beret fa'asia 'i langi faga fana 'anilai.’” 32 Ma la Jisas ka fata 'ilo'oo faga, “'Ola kwala'imori nau ku iiria famooru, la Moses ngaia 'ame kwatea nga beret fa'asia 'i langi faga. Tafe'ua Mama'a agu ne'e kwatea faga. Ma Mama'a agu ne'e kwatea la'u mola nga beret kwala'imori fa'asia 'i langi famooru. 33 Nga beret kwala'imori na God ngaia 'e kwatea, ngaia na nga wane ne'e sifo mai fa'asia 'i langi, ma ka kwatea nga mooringa fana nga ta'a te'efou fofona nga fanua lo'oo 'i wado.” 34 Ma gila ka alafuu 'ilo'oo fana, “Welakau, 'ita tala'ina maka ori 'ala'a, to'o kwatea no'o beret lo'oo fameeru.” 35 Ma la Jisas ka alafuu 'ilo'oo, “Nau no'o na beret na mooringa. Ni dai ne'e leka mai te'agu, ngaia 'ato 'ani molo'u la'u. Ma ni dai ne'e tagoto'o agu, ngaia 'ato 'ani maarigo'u la'u. 36 Nau ku iiria famooru 'e sui no'o, gwa'a moru agasi nau, moru 'ame tagoto'o mola agu. 37 Ta'a te'efou na Mama'a agu ngaia 'e kwatega fagu, tagila leka te'efou no'o mai te'agu. Ma ni dai na ngaia 'e siria lekanga mai te'agu, nau ku sia ma'asini te'enia mola. 38 Tofuna nau ku sifo mai fa'asia 'i langi, 'amoe la'u fana agelana 'ola suria kwaisiriinga agu 'i talagu. Nau ku leka mai fana agelana 'ola na God 'e siria. 39 'Ola na God ngaia 'e siria, na nau 'aku aga le'a na ta'a te'efou na ngaia 'e kwatega fagu gila sia foo mola. Ma gani 'i'isi nau taku bi'i tata'ega fana nga mooringa firi. 40 God na Mama'a agu ngaia 'e siria ni dai na gila aga fagu, ma gila ka tagoto'o agu, 'agila momoori firi. Ma nau taku tata'ega fana mooringa na gani 'i'isi.” 41 Ma nga ta'a gila ka eta 'agila ngu'ungu'u no'o burina, tofuna ngaia 'e alafuu 'ilo'oo, “Nau no'o na beret ne'e sifo mai fa'asia 'i langi.” 42 Ma gila ka alafuu 'ilo'oo faga kwairiu, “Nga wane lo'oo la Jisas nga wela ala Josef lo'oo mola, ma goru su'a mola na mama'a aana ma nga tete'e aana. Ma 'e 'utaa na ngaia 'e iiria ngaia 'e sifo mai fa'asia 'i langi?” 43 Ma la Jisas ka lamadu'aga maka 'ilo'oo, “Moru noto fa'asia nga ngu'ungu'unga 'i laloamooru. 44 Te'efuta wane 'e sia leka mola mai te'agu lauta Mama'a agu ne'e alenau mai 'ame talaia mai te'agu. Ma ta'a na gila leka mai te'agu, nau taku fa'amooriga na gani 'i'isi. 45 Nga profet gila giri ma gila ka 'ilo'oo, ‘God ngaia 'e kwaifa'ananau na nga ta'a te'efou.’ Ma ni dai ne'e longoa Mama'a ma ka ngaria no'o su'a 'olanga fa'asia, tagila leka mai te'agu. 46 Ma te'efuta wane 'ame agasia nga Mama'a. Te'ingaia nga wane ne'e leka mai fa'asia God no'o na ngaia 'e agasia nga Mama'a. 47 Nga 'ola kwala'imori nau ku iiria famooru, ni dai na ngaia 'e tagoto'o agu, ngaia te'e momoori firi. 48 Ma nau no'o na beret na nga mooringa. 49 Nga wawarifu mooru gila 'ania nga beret laka'u gila fa'alata 'ania ‘mana’ 'ubulana gule'e lefu langalanga, ma gila ka mae mola. 50 Tafe'ua ma nga beret ne'e sifo mai fa'asia 'i langi, te'efuta wane 'e 'ania, 'ato ngaia 'ani mae. 51 Mai nau na beret na nga mooringa fa'asia 'i langi. Lauta te'efuta wane 'e 'ania nga beret lo'oo, ngaia te'e momoori firi. Ma nga beret no'ona na labegu, na nau ku kwatea fana nga ta'a fofona fanua lo'o 'i wado 'agila momoori ai.” 52 Ma nga ta'a no'ona gila ka eta no'o fana orikwaisu'usu'uinga 'i laloaga kwairiu, ma gila ka fata 'ilo'oo, “Nga wane lo'oo 'e kwate 'uta'i na nga labena fadauru fana 'anilai lo'oo?” 53 Ma la Jisas ka fata 'ilo'oo faga, “'Ola kwala'imori nau ku iiria famooru, lauta moru 'ame 'ania nga labegu, ma moru 'ame go'ufia nga 'abugu, ngaia 'e 'ato iiki 'amooru momoori firi. 54 Ma ni dai ne'e 'ania nga labegu, ma ka go'ufia nga 'abugu, ngaia te'e to'o na nga mooringa firi, mai nau taku tata'ea na fe'e gani 'i'isi. 55 Du'ana nga labegu no'o na ketonga kwala'imori, ma nga 'abugu no'o na 'ola ni go'ufilai kwala'imori. 56 Ma ni dai ne'e 'ania nga labegu, ma ka go'ufia nga 'abugu, ngaia 'e nana'i fe'eni nau, mai nau ku nana'i fe'enia. 57 Mooringa 'e 'ita mai fa'asia God, ma ngaia ne'e kwate nau mai. Mai nau ku momoori la'u mola tofuna 'i ngaia. Maka 'ino'ona la'u mola ni dai ne'e 'ania labegu, ngaia te'e momoori la'u mola tofuna 'inau. 58 Ma 'inau ku 'ame 'ilaka'u nga beret laka'u nga wawarifu mooru gila 'ania. Gila 'ania ma gila ka mae mola. 'Inau nga beret ne'e sifo mai fa'asia 'i langi, ma ni dai ne'e 'ania nga beret lo'oo, ngaia te'e momoori firi.” 59 La Jisas 'e iiria nga 'ola lo'oo alata ngaia 'e kwaifa'ananau 'ubulana nga 'ifi ni fo'anga 'i Kapaneam. 60 Ma nga ta'a 'e aula na gila leka suria la Jisas, gila longoa nga 'ola lo'oo ngaia 'e fata suria, ma gila ka fata 'ilo'oo, “Nga kwaifa'ananaunga lo'oo ngaia 'e 'ato 'e iiki. Ni dai na te'e leka suria?” 61 Ma la Jisas 'e su'aai gila ngu'ungu'u no'o buri na suria 'ola lo'oo, ma ngaia ka fata 'ilo'oo faga, “'Ilo'oo ma nga alafuunga lo'oori ngaia agea amooru 'ame siria lekanga suri nau? 62 Ngaia 'e 'uta'i lauta na moru agasi nau, nga Wela na Wane, nau 'aku ori mai fana nga lefu laka'u nau ku nana'i mai ai 'i na'o? 63 Te'ingaia nga Anoe 'ola Abu ne'e kwatea nga mooringa. Ma nga tegelangaa na wane 'e sia agea mola 'ola lo'oo. Ma nga alafuunga lo'oo nau ku iiria famooru ne'e leka mai fa'asia nga Anoe 'ola Abu ne'e kwatea nga mooringa. 64 Ma gwa'a 'ani 'ilo'oo, tani wane amooru gila 'ame tagoto'o mola.” Du'ana 'ita 'ua no'o mai 'i na'o, la Jisas 'e su'a te'efou no'o ani dai na gila 'ame tagoto'o, ma ni dai na te'e kwatea fana nga maarimae aana. 65 Ma ngaia ka alafuu la'u 'ilo'oo, “Ngaia na'a nau ku iiria no'o famooru, te'efuta wane 'e sia leka mola mai te'agu, lauta Mama'a agu 'ame talaia mai te'agu.” 66 Ma ka 'ita na alata no'ona, nga ta'a 'e aula na gila leka suria, gila ka abulo matari no'o, ma gila 'ame leka no'o fe'enia. 67 Ma la Jisas ka kwaiorisi na nga akwale'e wane ma ruaai aana maka 'ilo'oo, “'Ilo'oo ma moru siria 'amooru ori la'u mola fa'asi nau?” 68 Ma la Saemon Pita ka lamadu'aa maka 'ilo'oo, “Alafa, 'ino'ona ma ni dai ngaa'i la'u na tameeru leka te'ana? 'I'oo no'o na 'i'oo to'o na nga alafuunga na nga mooringa firi. 69 Meeru meru tagoto'o, ma meru ka su'aai 'i'oo no'o na Wane Abu na 'i'oo leka mai fa'asia God.” 70 Ma la Jisas ka fata 'ilo'oo, “Nau na nau ku firia moru no'o akwale'e wane ma ruaai. Ma gwa'a 'ani 'ilo'oo, te'e wane amooru ngaia nga adalo.” 71 Na alata la Jisas ngaia 'e alafuu 'ilo'oo, ngaia 'e fata suria la Judas lo'oo, nga wela ala Saemon Iskariot. Gwa'a la Judas ngaia nga wane na akwala ma ruaai, ngaia te'e kwatea la Jisas mola fana nga maarimae aana.
Ni wane ni futanga ala Jisas gila 'ame tagoto'o ana
1 Ma 'i burina nga 'ola lo'oo, la Jisas ka riu kwairiu no'o na gule'e lefu 'i Galili, tofuna ngaia 'ame siria 'ani leka fana gule'e lefu 'i Judea, suria nga ta'a na'ona'o 'i Jiu gila siria kwa'ilana no'ona. 2 Ma nga fafangalaa na Jiu na gila fa'alataa 'ania nga Fafangalaa na Babala ngaia galangi 'ani lau no'o. 3 Ma ni wane ni futanga ala Jisas, gila ka leka mai te'ana, ma gila ka fata 'ilo'oo fana, “'Oi leka fani Judea, fana 'i'oo 'ani agea tani 'ola ni 'alefosilai, fana nga ta'a na gila leka suri'o 'agila agasia. 4 Suria lauta te'efuta wane ngaia 'e siria ta'a 'agila aga su'ana, ngaia 'e sia fa'anagwaa mola te'efuta 'ola. Lauta 'i'oo agea 'ola ba'ita 'e aula, ngaia le'a lo'oo fana 'i'oo 'ani leka moko age faata'i ai, fana nga ta'a te'efou na fanua lo'o 'i wado 'agila su'aai.” 5 Ni wane ni futanga aana gila fata 'ilo'oo fana, tofuna gila 'ame tagoto'o ana. 6 Ma la Jisas ka fata 'ilo'oo faga, “Ngaia 'ame nigi 'ua na alata fana 'aku leka. Tafe'ua ma mooru su'asuria 'amoru leka mola na te'efuta alata. Suria alata te'efou ngaia 'e toto'o mola famooru. 7 Ta'a fofona fanua lo'oo gila 'ame to'o na te'efuta 'ola fana 'agila ma'asiri amooru ai. Tafe'ua mai nau lo'oo, gila ma'asiri agu, tofuna nau ku kwairii na 'olataa na gila agea 'e ria. 8 Mooru moru leka kau na fafangalaa no'ona. Nau ku sia leka mola, tofuna ngaia 'ame nigi 'ua na alata agu.” 9 Ngaia 'e fata 'ilo'oo 'e sui, ma ngaia ka nana'i mola 'i Galili.
La Jisas 'e fa'ananaua ta'a na alata na fafangalaa
10 'I burina ni wane ni futanga ala Jisas gila leka no'o na fafangalaa ba'ita 'i Jerusalem, la Jisas ka leka 'i buriga. Ma ngaia ka leka nagwa nagwa la'u mola, fa'asia te'efuta ta'a gila ta su'ana. 11 Ma nga ta'a na'ona'o 'i Jiu, gila ka kwailo'ofia la Jisas na nga fafangalaa lo'oori, ma gila ka orisiga ma gila ka 'ilo'oo, “Nga wane laka'u ngaia no'o 'i fai?” 12 Ma ta'a 'e aula, gila ka kwalanguru no'o suria ma gila 'ilo'oo, “Nga wane laka'u ngaia nga wane le'ale'a.” Ma tani ta'a ngaa'i gila ka iiria, “Ngaia talaia ta'a 'e aula fana lekanga suria nga kotonga aana.” 13 Gwa'a gila fata 'ilo'oo, te'efuta wane aaga 'ame alafuu faata'i mola na manatangaa aaga suria la Jisas, tofuna gila ma'unge'enia ta'a na'ona'o 'i Jiu. 14 Burina ni gani tarito'o mola, alata gila bu'i dalototo'o na Fafangalaa, la Jisas 'e ru'u kau 'ubulana 'Ifi Abu na God, ma ka eta no'o fana fa'ananaulana nga ta'a. 15 Ma nga ta'a na'ona'o gila longoa, gila ka 'alefo ba'ita na kwaifa'ananaunga aana. Ma gila ka 'ilo'oo, “Wane lo'oo ngaia 'ame nanau 'ola mola mai na te'efuta lefu. Ma 'e fe'ua lo'oo ngaia 'e su'a na to'oni 'ola lo'oo te'efou?” 16 Na alata la Jisas 'e longoa, ngaia ka lamadu'aga maka fata 'ilo'oo, “Kwaifa'ananaunga agu ngaia 'ola agu 'amoe, ma ngaia 'e leka fa'asia God ne'e alenau mai.” 17 Ni dai ne'e siria 'ani leka suria nga kwaisiriinga na God, ngaia te'e su'asuria lauta nga 'ola na nau ku kwaifa'ananau 'ania, ngaia 'e leka mai fa'asia God, 'amoe ma fa'asia nga manatangaa agu mola 'i talagu. 18 Lauta wane 'e kwairii mola 'ania 'ola suria nga manatangaa 'i talana, ngaia 'e siria mola fana ta'a lo'oo 'agila tafea. Tafe'ua ma nga wane na ngaia 'e siria ta'a 'agila tafea nga wane ne'e alea mai, ngaia na nga wane na ngaia 'e alafuu 'ania kwala'imoringa, ma kotonga 'e 'amoe ana.” 19 Ma la Jisas ka alafuu la'u 'ilo'oo, “La Moses laka'u 'e kwatea nga tagi famooru. Ma te'efuta wane amooru 'ame lo'o mola suria tagi no'ona. Ma 'utaa na moru siria 'amooru kwa'i nau 'aku mae?” 20 Ma nga ta'a na gila ogu na lefu no'ona, gila ka fata 'ilo'oo, “'I'oo no'ona nga anoe 'ola 'e ria ngaia 'e ru'ufi'o! Ni dai ne'e siria 'ani kwa'i'o welakau?” 21 La Jisas 'e lamadu'aga maka 'ilo'oo, “Nau ku gulaa te'e wane na Sabat, ma moru ka 'alefo ba'ita ai. 22 Ma moru su'aai la Moses 'e kwatea te'e tagi famooru, fana 'amoru kwaria lofona wela wane sisita 'amooru. (Ma la Moses 'ame eta 'ola lo'oo, tafe'ua ma nga wawarifu mooru mai 'i na'o.) Ma lauta alata fana 'amooru kwaria nga wela 'amooru ngaia lau na nga Sabat, mooru moru agea mola, gwa'a ngaia nga Sabat. 23 Lauta ngaia le'a mola fana 'amooru kwaria na Sabat, ma 'uta'i lo'oo na moru baoria fagu alata laka'u nau ku gulaa nga wane laka'u na Sabat? 24 Moru sia kwaisufai mola agu suria nga 'olataa moru agasia mola 'i maa. Tafe'ua ma moru kwaisufaai 'ania kwala'imoringa.
Tani ta'a ngaa'i gila madafia la Jisas na nga Kraes
25 Ma tani ta'a 'i Jerusalem gila ka fata 'ilo'oo, “Nga wane lo'oo no'o laka'u nga ta'a na'ona'o gila siria kwa'ilana!” 26 Aga madi! Wane lo'oo ngaia 'e alafuu folaa no'o mai, ma gila 'ame iiria mola ta 'ola 'ani lamadu'aa. Bala gila madafia ngaia nga Kraes ta'ua! 27 Tafe'ua ma alata nga Kraes 'ani leka mai, te'efuta wane 'ame su'a na lefu na ngaia 'e leka mai fa'asia. Ma nga wane nga lo'oo, goru su'a mola na lefu na ngaia 'e leka mai fa'asia.” 28 Ma nga alata no'ona, la Jisas 'e fa'ananaua nga ta'a 'ubulana 'Ifi Abu na God. Ma ngaia ka fata ba'ita maka 'ilo'oo, “Moru madafia mooru moru su'a le'a agu, ma moru su'a na lefu lo'oo nau ku leka mai fa'asia. Nau ku 'ame leka mai 'ania nga kwala'imoringa agu 'i talagu! Ma nga wane na ngaia 'e alenau mai, ngaia 'e iiria 'ola kwala'imori te'efou, ma moru 'ame su'a mola ana. 29 Tafe'ua mai nau ku su'a ana, tofuna ngaia na ngaia 'e alenau mai, mai nau ku leka mai fa'asia.” 30 Na alata no'ona, nga ta'a na'ona'o gila ka siria 'agila gemasia, tafe'ua ma ngaia 'e 'ato, tofuna alata ngaia 'ame nigi 'ua fana 'agila agea 'ola lo'oo ana. 31 Tafe'ua, aulalana ta'a 'i 'ubulana oguogunga lo'oori gila tagoto'o ana. Ma gila ka alafuu 'ilo'oo, “Bala ngaia nga Kraes. Suria te'efuta wane 'e sia agea mola ni 'ola ni 'alefosilai 'e riufia ni 'ola na wane lo'oo ngaia 'e agea.” 32 Ma na alata nga Farasii gila longoa na ta'a gila kwalanguru suria la Jisas 'ilo'oo, gila fe'enia nga fataabu ba'ita, gila ka kwatea kau ta'a ni folonga na gila folo 'afuia 'Ifi Abu na God, fana 'agila gemasia na alata no'ona. 33 Ma la Jisas ka fata 'ilo'oo, “Nau taku nana'i fe'enia mooru mola suria te'e alata ko'oko'osu, mai nau taku ori la'u mola te'ana nga wane na ngaia 'e alenau mai. 34 Ma mooru tamoru kwailo 'oofi nau, ma te'e 'ato 'amooru nigi to'ogu. Du'ana ngaia 'e 'ato no'o 'amoru nigi na lefu na nau taku nana'i ai.” 35 Ma nga ta'a na'ona'o 'i Jiu lo'oo gila ka orisia 'i laloaga kwairiu ma gila ka 'ilo'oo, “Wane lo'oo te'e leka fani fai na dauru goru sia agasia mola? 'Ilo'oo ma ngaia te'e leka fana fanua 'i Grik, nga lefu na tani wane adauru gila nana'i mai ai, fana 'ani fa'ananauga te'efou? 36 Ma ngaia ka iiria la'u mola tagoru kwailo 'ofia, ma dauru goru sia agasia mola, tofuna dauru goru 'ame su'a na lefu na ngaia te'e nana'i ai. Aia, ma 'olataa ne'e nana'i 'ubulana manatalana na alata ngaia 'e fata 'ilo'oo?”
Nga Anoe 'ola Abu ngaia 'e 'ilaka'u nga ka'o momoori
37 Nga gani 'ita'i na fafangalaa lo'oo, ngaia fe'e gani ba'ita 'e iiki. Na fe'e gani no'ona, la Jisas ka tata'e maka ula, ma ka fata ba'ita maka 'ilo'oo, “Ni dai na ngaia 'e maarigo'u, ngaia 'ani leka mai te'agu maka go'u. 38 Ma ni dai ne'e tagoto'o agu, ngaia te'e 'ilaka'u 'olataa laka'u nga Girigiringa Abu ngaia 'e iiria, ‘Nga ufu moori te'e buasa mai fa'asia nga moorilana.’” 39 Alata la Jisas 'e iiria 'ola lo'oo, ngaia 'e fata suria nga Anoe 'ola Abu na ngaia te'e leka mai fani dai na gila tagoto'o ana. Na alata no'ona, God ngaia 'ame kwatea 'ua mai nga Anoe 'ola Abu fana ta'a, tofuna la Jisas 'ame ori 'ua fana ngarilana foufounga aana. 40 Tani ta'a na ogunga lo'oo, gila longoa fatalana la Jisas, ma gila 'ilo'oo, “Wane lo'oo ngaia nga Profet na goru mamania!” 41 Ma tani ta'a gila ka iiria 'ilo'oo, “Ngaia nga Kraes!” Ma tani ta'a ngaa'i la'u, gila ka iiria, “Nga Kraes ngaia 'e sia leka mola mai fa'asia 'i Galili! 42 Du'ana nga Girigiringa Abu ngaia iiria nga Kraes te'e futa mai orioritana la Defete nga kiingi, ma te'e futa 'i Betlehem, ma'e fanua na la Defete ngaia 'e ba'ita la'u mola mai ai.” 43 Ma nga ta'a lo'oo, gila 'ame arua no'o te'e manatangaa suria la Jisas. 44 Ma tani ta'a ngaa'i gila siria 'agila gemasia la Jisas, tafe'ua ma te'efuta wane 'ame agea mola te'efuta 'ola ana. 45 Nga ta'a ni folonga laka'u gila 'ame daua mola la Jisas, ma gila ori kau te'ana ni fataabu ba'ita ma ni Farasii. Ma alata gila nigi te'aga, nga fataabu ba'ita, ma ni Farasii, gila ka alafuu 'ilo'oo, “Fe'ua na moru 'ame ngaria mai?” 46 Ma gila ka lamadu'aga 'ilo'oo, “Te'efuta wane 'ame alafuu 'ilaka'u no'o 'i ngaia!” 47 Ni Farasii lo'oo gila ka alafuu 'ilo'oo faga, “Bala moru tagoto'o la'u mola na kotonga aana ta'ua? 48 Te'efuta wane na Farasii ma ta'a na'ona'o adauru, gila 'ame tagoto'o ana! 49 Nga oguogunga lo'oori na gila tagoto'o ana, gila 'ame su'a mola na nga tagi ala Moses. Ngaia lo'oo God te'e kwatea kwa'ikwa'inga faga.” 50 Aia, ma te'e wane na nga Farasii latana la Nikodimas na ngaia 'e leka mai te'ala Jisas 'i na'o, ngaia 'e alafuu 'ilo'oo fana ni Farasii lo'oo, 51 “Nga tagi adauru laka'u 'e iiria dauru goru sia sufaa mola te'efuta wane lauta dauru goru 'ame longo le'a na alafuulana fana su'anga na 'olataa na ngaia 'e agea.” 52 Ma gila ka fata 'ilo'oo fala Nikodimas, “Welakau ma 'i'oo la'u mola nga wane fa'asia 'i Galili lo'oo? Lauta 'i'oo aga le'a na Girigiringa Abu, 'i'oo to'o su'aai. Nga Profet na goru mamania ngaia 'e sia leka mola mai fa'asia 'i Galili!”
Nga noni agemani'a
53 Aia, nga ta'a te'efou gila ori no'o fana nga 'ifi aaga.
1 Ma la Jisas ka fane fana gouna me'e busu na gila fa'alataa 'ania Olif. 2 Ma 'usu'usugani mola na ma'e gani 'i buri, ngaia 'e ori la'u fana 'ubulana 'Ifi Abu na God. Ma nga oguogunga ba'ita iiki, gila ka ogu 'afuia, ma ngaia ka to'oru 'i wado, ma ka fa'ananauga. 3 Ma nga ta'a ni kwaifa'ananaunga na tagi ma ni Farasii, gila ka ngaria mai te'e noni na gila daria na nga agemaninga. Ma gila ka fa'aula 'i laloaga. 4 Ma gila ka alafuu 'ilo'oo fala Jisas, “Wane kwaifa'ananaunga 'ae, nga noni lo'oo, meeru gemasia du'ana agemaninga. 5 Ma 'i 'ubulana nga Tagi ala Moses, ngaia 'e iiria fana nga noni 'ilo'oo, 'agila 'uia 'ania nga fou fana ngaia 'ani mae no'o. Ma nga 'olataa na 'i'oo iiria ana welakau?” 6 Gila iiria 'ola lo'oo fana 'agila irito'ona fana to'odarilana te'efuta 'ola fana 'agila arua fafia la Jisas. Ma la Jisas ka to'oru 'i wado, ma ka giri 'ania 'u'una fofona wado. 7 Ma alata gila kwaikwaiorisi mola, ngaia 'e tata'e, ma ka alafuu 'ilo'oo faga, “Ni dai amooru na ngaia 'ame agea te'efuta 'ola 'e ria, ngaia 'ani 'uia 'ania te'efuta me'e fou eteeta.” 8 Sui ma ngaia ka to'oru, ma ka giri la'u 'i fofona wado. 9 Ma alata gila longoa 'ola lo'oo, gila ka leka no'o fa'asia, tala te'e wane, eta na nga wane koko'o. Sui ma te'e la Jisas fe'enia nga noni laka'u na ngaia 'e ula no'ona, na gaa'a gala nana'i no'o. 10 Ma ngaia ka tata'e la'u, ma ka fata 'ilo'oo, “Noni lo'oo, nga ta'a laka'u, gila no'o 'i fai? Ngaia 'e 'uta'i? Te'efuta wane aaga 'ame ole fana 'ani sufa'o welakau?” 11 Ma ngaia ka lamadu'aa maka 'ilo'oo, “Wane ba'ita, te'efuta wane 'amoe no'o.” Ma la Jisas ka alafuu 'ilo'oo fana, “Mai nau ku 'ame sufa'o la'u mola. 'Oi leka no'o kau, ma eta tala'ina lo'oo 'i'oo sia agea la'u te'efuta 'ola 'e ria.”
La Jisas na nga lalanga lo'oo
12 La Jisas ka fata la'u 'ilo'oo fana ta'a no'ona, “Nau na'a nga lalanga lo'oo fana ta'a fofona fanua lo'oo 'i wado. Wane na ngaia 'e leka mai suri nau, ngaia 'e sia riu mola 'ubulana logologo'angaa tofuna ngaia te'e to'o na nga lalanga ne'e kwatea mooringa 'ubulana mangona.” 13 Ma Farasii gila ka fata 'ilo'oo fana, “'I'oo talamu no'o 'i'oo kwairii 'ani'o. Ngaia 'e 'ato fana 'ameru tagoto'o na fatalamu suria te'efuta wane ngaa'i 'ame alafuu suri'o.” 14 La Jisas ka fata 'ilo'oo, “Gwa'a nau ku kwairii 'ania 'inau 'i talagu, 'olataa na nau ku fata suria 'e kwala'imori, tofuna nau ku su'asuria lefu na nau ku leka mai fa'asia, ma 'i fai na 'aku leka fai. Ma moru 'ame su'a mola na lefu na nau ku leka mai fa'asia, ma lefu na 'aku leka fai. 15 'Amooru moru kwaisufai na 'ola suria manatangaa na wane fofona fanua lo'oo 'i wado no'ona. Aia, mai nau ku sia kwaisufai mola na te'efuta wane. 16 Tafe'ua ma lauta nau ku kwaisufai na te'efuta wane, nau ku sufaa suria manatangaa 'e odo. Nau ku 'ame sufaa te'efuta wane te'i nau, ma mee'e te'efou Mama'a na ngaia 'e alenau mai ne'e nana'i fe'eni nau. 17 Nga tagi amooru 'e iiria 'e sui no'o, lauta rua wane gala alanga'i suria te'efuta alafuunga, 'ola na gala iiria ngaia 'e kwala'imori. 18 Nau ku kwairii 'ani nau 'i talagu, ma nga Mama'a na ngaia 'e alenau mai, ngaia la'u mola 'e kwairii 'ani nau.” 19 Ma, gila ka orisia la Jisas ma gila 'ilo'oo, “'Ilo'oo ma mama'a amu ngai fai welakau?” Ma la Jisas ka lamadu'aga maka 'ilo'oo, “Mooru moru 'ame su'a mola agu ma gwa'a Mama'a agu. Lauta moru su'a agu, mooru tamoru su'a la'u na Mama'a agu.” 20 La Jisas 'e iiria nga 'ola lo'oo na alata ngaia 'e fa'ananaua ta'a 'i 'ubulana 'Ifi Abu na God, galangia lefu na gila arua kokole 'ola na gila arua fana kwatelana kwakwatenga aaga 'i 'ubulai. Aia, ma na alata no'ona, te'efuta wane 'ame gemasia mola, tofuna alata ana 'ame nigi 'ua.
La Jisas 'e fa'abasua ta'a ni kwaitalainga na Jiu
21 La Jisas 'e fata 'ilo'oo la'u faga, “Nau taku leka, ma tamoru kwailo'ofi nau. Ma tamoru mae, ma God ngaia 'e sia 'olafanataa mola na rianga 'amooru. Ma ngaia 'e 'ato fana 'amoru leka na lefu nau taku leka ai.” 22 Ma nga ta'a na'ona'o 'i Jiu gila ka alafuu 'ilo'oo, “Ngaia 'e iiria 'e 'ato no'o 'agoru leka fana lefu na ngaia te'e leka fai. 'Ilo'oo ma ngaia bala te'e daua mola 'i talana?” 23 La Jisas ka lamadu'aga maka alafuu 'ilo'oo, “Mooru moru leka mai fa'asia nga fanua lo'oo 'i wado. Tafe'ua mai nau ku leka mai fa'asia 'i langi. Mooru lo'oo fa'asia mola nga fanua lo'oo 'i wado. Ma 'inau 'amoe fa'asia nga fanua lo'oo 'i wado. 24 Ngaia lo'oo, nau ku iiria 'e sui no'o tamoru mae, ma God ngaia 'e sia 'olafanataa mola na rianga amooru. Ngaia 'e kwala'imori no'o, lauta moru 'ame tagoto'o na ‘'Inau Lo'oo nga mesaea’ nga wela na God, ngaia 'e sia 'olafanataa mola na rianga amooru.” 25 Ma gila kwaiorisi ma gila ka 'ilo'oo, “'Ilo'oo ma 'i'oo ni dai lo'oo?” Ma la Jisas ka lamadu'aga maka alafuu 'ilo'oo, “Nau lo'oo laka'u nau ku iiria no'o famooru eta na alata nau ku bi'i eta na taunga'inga agu. 26 Nau ku to'o na ni 'ola 'e aula iiki na nau ku su'asuria 'aku alafuu suri 'amooru fana kwaisufaingaa amooru. Ma nau ku iiria mola 'olataa na nau ku longoa fa'asia wane ne'e alenau mai. Ma wane lo'oo 'e iiria mola ni 'ola 'e to'o.” 27 Ma gila 'ame su'a mola na la Jisas ngaia 'e alafuu suria Mama'a aana mai langi. 28 Ngaia 'e alafuu 'ilo'oo faga, “Alata 'amooru aru nau, nga Wela na Wane, na 'ai folo, tamoru su'a agu na 'I Nau Lo'oo. Ma nga alata no'ona, tamoru bi'i su'aai na nau ku 'ame agea te'efuta 'ola suria nga manatalagu 'i talagu. Tafe'ua mai nau ku iiria 'ola na Mama'a ngaia 'e fa'ananau nau 'ania. 29 Aia, ma Mama'a na ngaia 'e alenau mai, ngaia 'e nana'i fe'eni nau gani mai gani. Ngaia 'ame rugasi nau, tofuna nau ku agea 'ola na ngaia 'e siria gani mai gani.” 30 Ma ta'a 'e aula gila ka tagoto'o no'o ala Jisas, alata gila longoa ngaia 'e iiria nga 'ola lo'oori.
La Jisas fe'enia la Ebraham
31 Ma la Jisas ka alafuu 'ilo'oo fana ta'a na gila tagoto'o ana, “Lauta moru dau suria nga kwaifa'ananaunga agu, mooru no'o na fufu'iwane kwala'imori agu. 32 Ma tamoru su'a na 'ola kwala'imori suria God, ma nga kwala'imoringa na God te'e kwatea arubengaa famu.” 33 Gila orisia la Jisas, ma gila ka 'ilo'oo, “Meeru nga ta'a na orioritana la Ebraham lo'oo no'o. Meeru ta'a ni taunga'inga tago fana te'efuta wane 'amoe. 'Utaa na 'i'oo iiria tameru arube?” 34 La Jisas ka alafuu 'ilo'oo la'u faga, “'Ola kwala'imori nau ku iiria famooru. Ta'a na gila lo'o suria nga falafala 'e ria lo'oo, gila ta'a ni taunga'inga tago no'o 'i olofana falafala ria lo'oo. 35 Nga wane na ngaia wane ni taunga'inga tago, ngaia 'ame nana'i furifuri na 'ifi na nga wane ba'ita. Tafe'ua ma nga wela na wane ba'ita no'ona, ngaia ne'e nana'i furifuri na 'ifi na mama'a aana. 36 Lauta 'inau, nga Wela na God, nau ku rubea mooru, tamooru bi'i arube kwala'imori ma mooru na ru'uru'ua na God kwala'imori. 37 Nau ku su'aai moru nga ta'a na orioritana la Ebraham. Tafe'ua, mooru moru siria mola kwa'ilagu, tofuna moru 'ame siria lekanga suria nga kwaifa'ananaunga agu. 38 Nau ku alafuu suria 'olataa na Mama'a agu ngaia 'e faate'enia fagu, ma moru ka agea 'olataa na mama'a amooru ngaia 'e fata suria te'amooru.” 39 Gila lamadu'aa la Jisas ma gila ka 'ilo'oo, “Mama'a ameeru na la Ebraham!” La Jisas ka fata 'ilo'oo faga, “Lauta moru nga orioritana la Ebraham lo'oo 'e kwala'imori, tamoru agea la'u mola nga 'ola na ngaia 'e agea. 40 Ma nau ku iiria mola nga 'ola kwala'imori famooru na nau ku longoa mai fa'asia God gani mai gani. Tafe'ua ma moru siria mola kwa'ilagu. La Ebraham ngaia 'ame agea mola te'efuta 'ola 'ino'ona. 41 Ma mooru moru agea no'o nga 'ola na mama'a amooru ngaia 'e agea.” Gila ka alafuu 'ilo'oo fana, “Te'i ngaia God no'o na Mama'a ameeru, ma meeru na nga ru'uru'ua kwala'imori aana.” 42 La Jisas 'e lamadu'aga maka alafuu 'ilo'oo, “Lauta God na mama'a amooru kwala'imori, moru kwaimaa fagu, tofuna nau ku leka mai fa'asia God, mai nau ku to'oru fe'enia mooru 'ilo'oo. Nau ku 'ame leka mai suria nga tegelangaa agu 'i talagu. God ne'e alenau mai. 43 'Utaa na moru 'ame longo su'a na nga fatalagu? Ngaia 'e 'ilo'oo tofuna moru 'ame siria no'o longolana. 44 Mai mooru, nga mama'a amooru na la Saetan. Ngaia na'a, moru siria agelana nga 'ola na ngaia 'e agea. La Saetan na'a nga wane fana kwa'ilana wane tofuna ngaia 'e agea 'ua no'o mai. Ma ngaia ka ma'asini te'enia na nga kwala'imoringa, tofuna ngaia 'ame to'o na ta 'ola ne'e kwala'imori. Alata ngaia 'e kotofia nga te'efuta wane, nga falafala aana lo'oo no'o, suria ngaia na wane fana kotonga, ma ngaia na mama'a na ta'a ni kotonga te'efou. 45 Ma nau ku iiria 'ola kwala'imori famooru, ma nga 'ola lo'oori na 'e agea moru 'ame siria mola tagoto'onga agu. 46 Fe'ua? Te'efuta wane amooru su'asuria 'ani faate'enia nga 'ola na nau ku agea 'e ria? 'Ato no'o! Aia, ma 'uta'i na 'amooru moru 'ame tagoto'o agu, alata nau ku iiria 'ola kwala'imori lo'oo famooru? 47 Aia, ni dai na gila 'ita mai fa'asia God, gila longo suria nga fatalana. Ma amooru lo'oo, moru 'ame 'ita mai fa'asia God. Ngaia lo'oo moru 'ame fafulongo no'o fana.” 48 Ma gila ka alafuu 'ilo'oo fala Jisas, “Nga 'ola laka'u meeru iiria suri'o ngaia 'e kwala'imori alata meru iiria 'i'oo wane fa'asia 'i Samaria, ma anoe 'ola ria 'e ru'ufi'o.” 49 La Jisas 'e lamadu'aga maka alafuu 'ilo'oo, “'Amoe no'o, anoe 'ola 'e ria 'e 'ame ru'ufi nau. Nau ku iiri ba'ita na nga Mama'a agu, tafe'ua ma moru 'ame iiri ba'ita mola agu. 50 Ma 'inau ku 'ame siria no'o nga ta'a 'agila iiri ba'ita agu. Mama'a agu na ngaia 'e siria fana ta'a 'agila iiri ba'ita agu. Ma ngaia la'u mola na te'e sufaa ta'a te'efou. 51 Nga 'ola kwala'imori nau ku iiria famooru, ni dai ne'e dau suria kwaifa'ananaunga agu, ngaia 'e sia mae mola.” 52 Ma gila lamadu'aa la Jisas ma gila ka fata 'ilo'oo, “Meeru meru su'a kwala'imori na anoe 'ola 'e ria 'e ru'ufi'o! Tofuna wawarifu meeru la Ebraham ngaia 'e mae no'o, ma nga profet te'efou gila ka mae no'o. 'Utaa na 'i'oo iiria lauta wane 'e lo'o suria kwaifa'ananaunga amu, ngaia 'e sia mae mola? 53 Wawarifu meeru la Ebraham ngaia nga wane ba'ita, tafe'ua ma ngaia 'e mae no'o fe'enia ni profet la'u mola. Ma 'i'oo madafia iiria 'i'oo ba'ita 'e riufia la Ebraham welakau? Ma 'i'oo iiria 'i'oo ni dai?” 54 La Jisas ka lamadu'aga maka 'ilo'oo, “Lauta nau ku iiri ba'ita agu 'i talagu, ngaia 'ola 'uri'uri mola. Ma nga wane ne'e iiri ba'ita agu na Mama'a agu, ma mooru iiria ngaia na God amooru. 55 Tafe'ua, moru 'ame su'a mola na God, mai nau ku su'a ana. Lauta nau ku iiria nau ku 'ame su'ana, nau ku 'ilaka'u la'u mola amooru na moru su'a le'a na kotonga. Tafe'ua mai nau ku su'a le'a no'o ana, mai nau ku agea suria fatalana. 56 Ma nga wawarifu mooru la Ebraham ngaia 'e aile'a ba'ita, tofuna ngaia 'e agasia no'o nigilagu mai.” 57 Ma gila ka alafuu la'u 'ilo'oo fana, “Ei Fu'uwane! Nima akwale farisi 'ame sui 'ua fafia futalamu, ma 'i'oo iiria 'i'oo agasia no'o la Ebraham.” 58 La Jisas ka lamadu'aga maka alafuu 'ilo'oo, “'Ola kwala'imori nau ku iiria famooru: Alata la Ebraham ngaia 'ame futa 'ua, Nau Lo'oo no'o.” 59 Na alata no'ona, gila ka ngaria nga fou fana 'agila 'ui maeria, suria ngaia 'e fata 'ilo'oo. Ma ngaia ka nagwa no'o fa'asiga maka leka no'o fa'asia nga 'Ifi Abu na God.
La Jisas 'e gulaa nga wane maana 'e logo
1 Alata la Jisas ngaia 'e leka suria nga tala, ngaia 'e agasia te'e wane na maana 'e logo 'ita no'o mai na alata ngaia 'e futa ai. 2 Ma nga fufu'iwane aana gila orisia, ma gila ka 'ilo'oo, “Wane kwaifa'ananaunga, nga rianga ani dai ne'e agea nga maana wane lo'oo 'e logo 'ita no'o mai na alata 'e futa welakau? Nga rianga aana 'i talana 'amoe ma nga rianga na nga mama'a aana ma ni tete'e aana?” 3 Ma la Jisas 'e lamadu'aga maka 'ilo'oo, “Maana 'e logo lo'oo, 'amoe la'u tofuna nga rianga aana talana, ma 'amoe la'u mola nga rianga na mama'a aana ma ni tete'e aana. Nga maana 'e logo fana 'amoru agasia nga tegelangaa na God 'ani faata'i ai. 4 Na alata ngaia gagani 'ua, tagoru agea no'o nga taunga'inga na God na ngaia 'e kwate nau mai fai. Tofuna nga logo ngaia 'e gagalangi no'o, alata laka'u te'efuta wane 'e sia taunga'i mola. 5 Alata nau ku nana'i 'ua fofona fanua lo'oo 'i wado, nau na nga lalanga lo'oo fana nga ta'a na fanua lo'oo 'i wado.” 6 Ma 'i burina la Jisas ngaia 'e iiria 'ola lo'oo, ngaia ka ngisu 'ubulana wado, ma ka bunia kunu no'ona 'ania ngingisuna, ma ka 'usua 'ania nga maana nga wane lo'oori. 7 Ma la Jisas ka fata 'ilo'oo fana, “'Oi leka moko narufia nga maamu 'i 'ubulana nga 'ekwa 'i Saelom. (Lata lo'oo, fa'awatagalai na ‘Wane na gila Alea.’) Ma nga wane no'ona ka leka maka narufia no'o maana, ma ngaia ka aga no'o. 8 Ma nga ta'a na fanua aana, ma nga ta'a na gila agasia laka'u ngaia 'e kwaikwaisoe na bata no'ona 'i na'o, gila ka orisiga kwairiu 'ilo'oo, “Ngaia nga wane laka'u ngaia 'e kwaikwaisoe lo'oo?” 9 Ma tani ta'a ngaa'i gila ka 'ilo'oo, “Ngaia lo'oo no'o.” Ma tani ta'a ngaa'i la'u gila ka fata 'ilo'oo, “Ngaia nga wane no'ona 'amoe, tafe'ua ma agasilana 'ilaka'u no'o nga wane no'ona.” Ma nga wane no'ona 'i talana ka fata 'ilo'oo, “Nau lo'oo no'o.” 10 Ma gila ka kwaiorisi 'ilo'oo, “Fe'ua na nga maamu 'e 'ulasi no'o, welakau?” 11 Ma ngaia ka lamadu'aga maka 'ilo'oo, “Nga wane na latana la Jisas na ngaia 'e launge'enia kunu, ma ka 'usua 'ania nga maagu. Ma ngaia ka iiria fagu 'aku leka, 'aku narufia maagu 'i 'ubulana nga 'ekwa 'i Saelom. Ma nau ku leka, ma alata nau ku narufia mola, nga maagu ka aga no'o.” 12 Ma gila ka orisia la'u 'ilo'oo, “Ma ngaia no'o 'i fai welakau?” Ma ngaia ka lamadu'aga maka 'ilo'oo, “Nau ku 'ame su'aai.” 13 Ma 'i buri, gila ka talaia no'o nga wane laka'u te'ana ni Farasii. 14 Ma fe'e gani no'ona la Jisas 'e launge'enia nga kunu no'ona ma ka gulaa nga maana nga wane lo'oori, ngaia na nga Sabat. 15 Ma ni Farasii gila ka orisia la'u nga wane lo'oori, “Fe'ua na ngaia 'e agea 'i'oo aga no'o?” Ma ngaia ka kwairii maka 'ilo'oo faga, “La Jisas ngaia 'e arua kunu no'ona fafia nga maagu. Ma 'inau kua narufia no'o maagu, ma maagu ka aga no'o.” 16 Ma tani ta'a na Farasii gila ka fata 'ilo'oo, “Nga wane na ngaia agea 'ola lo'oo, ngaia 'ame leka mai fa'asia God, tofuna ngaia 'e taunga'i na nga Sabat.” Ma tani ta'a ngaa'i la'u gila ka 'ilo'oo, “Ma 'utaa lo'oo nga wane ne'e abulo ria 'ilo'oo 'e agea nga 'ola ni 'alefosilai ba'ita 'ilo'oo?” Ma gila 'ame lado no'o na te'efuta manatangaa tofuna nga 'ola lo'oori. 17 Ma Farasii lo'oo gila ka orisia 'ilo'oo la'u na nga wane lo'oori, “'Ino'ona mai 'i'oo iiria la Jisas ne'e gulaa nga maamu, nga 'olataa na 'i'oo madafia suria?” Ma ngaia ka 'ilo'oo, “Ngaia nga profet.” 18 Ma nga ta'a na'ona'o 'i Jiu, gila ka 'ame siria no'o tagoto'o na maana 'e logo mai na'o. Ma gila ka soea mai mama'a aana fe'enia tete'e aana. 19 Ma gila ka orisi 'agaa'a 'ilo'oo, “Nga wela amoo'o lo'oo? Nga maana ngaia logo no'o, na alata ngaia 'e futa mai ai? Ma 'olataa ne'e agea ngaia 'e aga no'o na alata lo'oo?” 20 Ma nga mama'a aana fe'enia tete'e aana gala lamadu'aga ma gala ka 'ilo'oo, “Mee'e mele su'aai ngaia nga wela amee'e, ma mele ka su'aai nga maana ngaia 'e logo 'ua no'o mai na alata ngaia 'e futa ai. 21 Tafe'ua ma me'e mele bobolosia la'u mola 'olataa ne'e agea maana 'e aga. Mooru moru orisia kau, suria ngaia 'e ba'ita no'o, ma ngaia te'e alafuu no'o 'i talana!” 22 Nga mama'a aana fe'enia tete'e aana gala iiria 'ola lo'oo tofuna gala ma'unge'enia nga ta'a na'ona'o lo'oo 'i Jiu. Tofuna gila alafafia 'e sui no'o, lauta te'efuta wane 'e iiria la Jisas na nga Kraes, gila sia alamia mola 'ani ru'u 'ubulana 'ifi ni fo'anga lo'oo. 23 Ngaia na mama'a aana fe'enia tete'e aana gala iiria, “Ngaia 'e ba'ita no'o. Moru orisia kau!” 24 Ma gila ka soea la'u mai nga wane laka'u nga maana ngaia 'e logo 'i na'o, ma gila ka fata 'ilo'oo fana, “'Oi alafuu wataga 'i na'ona God na 'i'oo iiria no'o 'ola kwala'imori lo'oo! Meru su'aai nga wane lo'oo ngaia nga wane 'e ria.” 25 Ma nga wane no'ona 'e lamadu'aga maka 'ilo'oo, “Nau ku bobolosia ngaia nga wane ria 'amoe ma wane 'e le'a. Te'e 'ola nau ku su'aai ne'e 'ilo'oo, nga maagu ngaia 'e logo 'i na'o, tafe'ua ma alata lo'oo nau ku aga no'o.” 26 Ma gila ka orisia la'u 'ilo'oo, “'Olataa na ngaia agea amu welakau? Ma ngaia ka gulaa 'utaa na maamu?” 27 Ma nga wane no'ona 'e lamadu'aga maka 'ilo'oo, Nau ku iiria 'e sui no'o famooru laka'u, tafe'ua ma moru 'ame longoa mola. 'Utaa na mooru siria la'u mola longolai? Bala 'amooru moru siria 'amoru leka la'u mola suria?” 28 Gila fata ngadaa ma gila ka 'ilo'oo, “'I'oo lo'oo wane na fufu'iwane aana welakau. Tafe'ua ma meeru nga fufu'iwane ala Moses lo'oo. 29 Tofuna meru su'aai God ngaia 'e fata fala Moses. Ma nga wane lo'oo, gwa'a nga lefu na ngaia 'e futa ai, 'imeeru meru bobolosia.” 30 Ma nga wane no'ona ka lamadu'aga maka 'ilo'oo, “Nau ku 'alefo ba'ita no'o amooru. Du'ana ngaia 'e 'ulasia no'o maagu, tafe'ua ma mooru moru iiria moru 'ame su'a mola 'i fai na ngaia 'e leka mai fa'asia. 31 Dauru te'efou goru su'a na God ngaia 'e sia longoa mola nga wane 'e ria. Ngaia 'e longoa mola nga wane na ngaia 'e iiri ba'ita ana, ma ngaia ka lo'o suria. 32 Maka 'ita 'ua no'o mai na etalana fanua lo'oo 'i wado, dauru goru 'ame longoa 'ua na te'efuta wane 'ani 'ulasia maana te'efuta wane ne'e logo 'ita na alata ngaia 'e futa mai ai. 33 Ma lauta nga wane lo'oo ngaia 'ame leka mai fa'asia God, ngaia 'e 'ato 'ani agea te'efuta 'ola 'ilo'oo.” 34 Ma gila ka baoria ba'ita, ma gila ka alafuu 'ilo'oo fana, “'Ino'ona mai 'i'oo ba'ita mai 'ubulana rianga 'ita no'o mai na futalamu! 'Utaa na 'i'oo siria 'ani fa'ananau 'ameeru?” Ma gila ka ruia ngaia 'e sia ru'u mola 'ubulana nga 'ifi ni fo'anga lo'oo. 35 Ma la Jisas 'e longoa na gila agea 'ilo'oo na wane lo'oori. Ma ngaia 'e nigi te'ana ma ka fata 'ilo'oo, “'Ilo'oo ma 'i'oo tagoto'o na nga Wela na Wane?” 36 Ma nga wane lo'oo 'e lamadu'aa maka 'ilo'oo, “Wane ba'ita, to'o kwairii te'agu ni dai lo'oo, fana 'aku tagoto'o ana.” 37 Ma la Jisas ka fata 'ilo'oo fana, “'I'oo agasia 'e sui no'o, ma ngaia no'o na 'i'oo alafuu fe'enia na alata lo'oo.” 38 Ma nga wane lo'oo ka iiria, “Alafa 'ae, nau ku tagoto'o no'o amu.” Ma ngaia ka bobouruuru 'i wado 'i na'ona 'a'aena la Jisas. 39 La Jisas ka fata 'ilo'oo, “Nau ku leka mai fana 'aku sufaa ta'a na fanua lo'oo 'i wado, fana ta'a maaga 'e logo 'agila aga su'a na 'ola kwala'imori suria God ma fana ta'a na gila madafia iiria gila aga le'a 'agila su'aai na maaga 'e logo kwala'imori.” 40 Ma tani wane na Farasii gila to'oru no'ona fe'enia, ma gila longoa ngaia 'e iiria 'ola lo'oo, ma gila ka orisia, “'Ilo'oo ma 'i'oo iiria nga maa meeru 'e logo la'u mola?” 41 Ma la Jisas ka lamadu'aga maka 'ilo'oo, “Lauta maa mooru ngaia 'e logo 'ilo'oo, God 'e sia sufa 'amooru mola. Tafe'ua mooru moru iiria moru su'a ana. Ngaia na'a God te'e sufa 'amooru.”
La Jisas na nga wane fana aganga le'a suria nga sifisifi
1 La Jisas 'e alafuu fana nga fufu'iwane aana maka 'ilo'oo, “'Ola kwala'imori nau ku iiria famooru, nga wane na ngaia 'ame ru'u na nga sinamaa na nga feo na nga sifisifi, ma ka ru'u mola mai 'i burina nga feo na sifisifi, ngaia nga wane beriberi. 2 Ma nga wane na ngaia 'e ru'u mai na sinamaa, ngaia no'o na nga wane kwala'imori ne'e aga suria nga sifisifi. 3 Nga wane ni folonga na sinamaa 'e 'ulasia nga sinamaa na feo lo'o fana, ma nga sifisifi gila ka longo su'a na nga kwalana, ma gila ka leka mai te'ana. Ngaia 'e su'a na latana nga sifisifi aana, ma ka talaiga 'i maa. 4 Ma alata ngaia 'e talaia nga sifisifi aana te'efou 'i maa, ngaia 'e leka 'i na'oga, ma gila ka leka 'i burina, suria gila longo su'a na kwalana. 5 Ma ngaia 'e 'ato 'agila leka 'i burina te'efuta wane matari. Gila tagila 'akwa fa'asia, tofuna gila 'ame longo su'a na nga kwalana.” 6 Na alata la Jisas 'e alafuu 'ania nga fa'aladanga lo'oo faga, ma gila 'ame su'a mola na nga fa'awatagalai. 7 Ngaia lo'oo, la Jisas 'e alafuu la'u 'ilo'oo, “'Ola kwala'imori nau ku iiria famooru, 'inau na nga sinamaa fana nga sifisifi 'ani ru'u ai. 8 Nga wane laka'u gila nigi mai na'ogu, gila nga ta'a beriberi, ma nga sifisifi lo'oo gila 'ame lo'o mola suriga. 9 Nau na nga sinamaa fana ru'unga. Ni dai na gila ru'u mai talagu, nau taku fa'amooria. Ngaia 'e 'ilaka'u sifisifi na gila 'ame ma'u fana ru'unga mai ma ru'unga kau ma gila ka daria nga ketonga aaga. 10 Nga wane beriberi ngaia 'e nigi mola mai fana beringa ma kwa'inga ma ngada 'olanga. Tafe'ua mai nau ku nigi mai fana 'amoru to'o na nga mooringa na ngaia 'e le'a maka ba'ita. 11 “Nau nga wane na ngaia 'e aga le'a suria sifisifi. Ma 'inau ku 'uri fana maenga 'usia nga sifisifi agu. 12 Ma nga wane na ngaia 'e taunga'i mola fana nga foforinga, nga sifisifi lo'oo ngaia nga 'ola aana 'amoe. Alata ngaia 'e agasia nga ku'ito kwasi 'e leka mai, ngaia te'e 'akwasia mola sifisifi no'ona, ma ka 'akwa mola fa'asiga. Ma nga ku'ito kwasi te'e leka mai maka kwa'ia nga sifisifi lo'oo 'ani mae, ma ka tagale'eniga mola. 13 Nga wane no'ona 'e 'akwa no'o suria ngaia 'e taunga'i mola fana foforinga, ma ngaia 'ame kwaimaange'enia mola nga sifisifi lo'oo. 14-15 Nau ku aga le'a suria nga sifisifi lo'oo, mai nau ku 'uri fana maenga 'usia nga sifisifi agu. Ma gila ka su'a agu, mai nau ku su'a la'u mola aga, 'ilaka'u la'u mola na Mama'a ngaia 'e su'a agu, mai nau ku su'a la'u mola ana. 16 Ma tani sifisifi agu la'u mola na gila 'ame nana'i 'ua 'ubulana feo. Ma nau taku ngariga la'u mola mai. Ma tagila longo su'a na kwalagu, ma tagila to'oru oguogu fe'enia nga sifisifi lo'oo gila nana'i no'o 'i lo'oo. Ma nau taku aga suriga te'efou. 17 Nga Mama'a ngaia 'e kwaimaa fagu, tofuna nau ku 'uri fana 'aku mae, ma nau 'aku moori la'u. 18 Te'efuta wane 'e sia kwa'i nau mola, lauta nau ku 'ame rugasi nau fana. Ma nau ku 'uri mola. Nau ku to'o na tegelangaa fana kwatelagu 'i talagu fana maenga ma fana mooringa la'u mola 'ilaka'u na nga Mama'a agu 'e iiria fagu.” 19 Ma nga alata no'ona, ta'a 'i Jiu lo'oo gila 'ame arua no'o te'e manatangaa suria la Jisas tofuna nga 'ola na ngaia 'e fata suria. 20 Aulalaga gila iiria, “Wane lo'oo ngaia 'e kwekweto, ma ka to'o na anoe 'ola 'e ria. Moru sia longo mola fana.” 21 Tafe'ua ma tani ta'a aaga gila ka fata 'ilo'oo, “Nga wane na ngaia 'e to'o na anoe 'ola 'e ria, ngaia 'e 'ato 'ani fata 'ilo'oo! Ma nga wane to'o na anoe 'ola 'e ria, ngaia 'ato 'ani gulaa wane maaga 'e logo, ma gila ka aga la'u!”
Nga ta'a gila ma'asini te'enia la Jisas
22 Na alata na gwaringa, nga ta'a 'i Jiu lo'oo gila ogu 'i Jerusalem fana fafangalaa na Fa'a Abulana 'Ifi Abu na God. 23 Ma la Jisas 'e nana'i la'u mola 'ubulana 'Ifi Abu no'ona, ma ka leka mola 'ubulana fofoda ala Solomon. 24 Aia, ma na alata ta'a gila agasia, gila ka ogu mai te'ana, ma gila ka orisia ma gila 'ilo'oo, “Meeru meru mamani'o 'e aburu no'o. 'Oi kwairii wataga no'o fameeru! 'Ilo'oo ma 'i'oo na nga Kraes, 'ino'ona ma 'i'oo 'amoe?” 25 La Jisas 'e lamadu'aga maka 'ilo'oo, “Nau ku iiria famooru 'e sui no'o, tafe'ua ma moru 'ame siria mola tagoto'onga agu. Nga taunga'inga lo'oo nau ku agea na nga tegelangaa na nga Mama'a agu, ma gila ka faate'enia no'o nau wane 'utaa. 26 Tafe'ua ma moru 'ame siria mola tagoto'onga agu, tofuna mooru nga sifisifi agu 'amoe. 27 Nga sifisifi agu gila longo su'a na nga kwalagu, mai nau ku su'aga, ma gila ka leka 'i burigu. 28 Ma nau ku kwatea nga mooringa firi faga, ma gila sia mae la'u. Ma 'e 'ato fana te'efuta wane 'ani lafuga fa'asi nau. 29 Nga Mama'a agu ne'e kwatea nga sifisifi lo'oo fagu, ngaia 'e tegela maka riufia no'o 'ola te'efou. Ma ka 'ato no'o fana te'efuta wane 'ani lafua nga sifisifi lo'oo fa'asia. 30 Nau fe'enia nga Mama'a, mee'e te'e 'ola momola.” 31 Ma nga alata no'ona, nga ta'a gila ka so'ofia fou la'u mola, fana 'agila 'uia la Jisas 'ani mae. 32 Ma la Jisas ka orisiga maka 'ilo'oo, “Mooru moru agasia 'e sui no'o nga taunga'inga le'a lo'oo te'efou na nau ku agea fa'asia nga Mama'a agu. 'Ilo'oo ma nga taunga'inga 'utaa na ni taunga'inga lo'oo na moru siria daulagu fafia?” 33 Ma gila lamadu'aa ma gila ka 'ilo'oo, “Meeru meru 'ame 'ui'o la'u fafia nga taunga'inga le'a lo'oo na 'i'oo agea. Meeru meru siria 'ameru 'ui'o mola fafia na 'i'oo fata ngadaa God. Du'ana 'i'oo nga wane lo'oo mola, ma 'i'oo iiria 'i'oo God!” 34 La Jisas 'e lamadu'aga la'u maka 'ilo'oo, “'Ubulana Girigiringa Abu 'amooru, gila giria nga 'ola na God ngaia 'e iiria 'e 'ilo'oo, ‘Mooru nga god lo'oo.’ 35 Ma goru su'a na nga 'ola te'efou 'ubulana Girigiringa Abu, ngaia 'e kwala'imori no'o, ma God ka iiria aga no'o 'ania god. 36 Ma 'inau nga wane na God ngaia 'e firi nau ma ka alenau no'o mai fofona nga fanua lo'oo 'i wado. Ma 'e 'uta'i na moru iiria nau ku fata ngadaa God, alata nau ku iiria nau nga Wela aana? 37 Lauta nau ku 'ame agea nga taunga'inga lo'oo 'ilaka'u na Mama'a agu 'e agea, moru sia tagoto'o mola agu. 38 Tafe'ua ma tofuna nau ku agea nga taunga'inga 'ilaka'u na nga Mama'a agu 'e agea, moru tagoto'o mola na taunga'inga lo'oori, gwa'a moru 'ame tagoto'o na 'ola na nau ku fata suria famooru. Lauta moru agea nga 'ola lo'oo, tamoru su'a le'a ai, na nga Mama'a ngaia 'e nana'i fe'eni nau, mai nau ku nana'i la'u mola fe'enia nga Mama'a.” 39 Ma nga alata no'ona la'u mola, gila siria 'agila gemasia la Jisas, tafe'ua ma ngaia ka nagwa mola fa'asiga. 40 Ma la Jisas ka ori fa'aburi la'u mola fana gule'e ka'o 'i Jodan, ma ngaia ka nana'i 'i no'ona na lefu laka'u la Jon ngaia 'e naruabu na ta'a ai 'i na'o. 41 Ma nga ta'a 'e aula iiki gila leka mai te'ala Jisas, ma gila ka alafuu faga kwairiu ma gila ka 'ilo'oo, “La Jon ngaia 'ame agea mola 'ola ni 'alefosilai, tafe'ua ma nga 'ola lo'oo ngaia 'e fata suria la Jisas, ngaia 'e kwala'imori te'efou no'o.” 42 Ma nga ta'a 'e aula na lefu no'ona gila ka tagoto'o no'o ala Jisas.
Maenga ala Lasaros
1 Te'e wane latana la Lasaros ngaia 'e fii. Ma ngaia 'e to'oru na fanua 'i Betani fe'enia nga rua noni futa fe'enia, ni Meri ma ni Mata. 2 Ni Meri lo'oori laka'u ngaia 'e 'irisia nga waiwai si'inilai 'e le'a 'i 'a'aena la Jisas ma ka 'usua 'ania nga ifiifuna gouna. 3 Ma nga rua noni lo'oo gala kwatea alafuunga fala Jisas ma gala ka 'ilo'oo, “Alafa, nga wane ni kwaimaanga amu ngaia 'e fii.” 4 Ma alata la Jisas 'e longoa nga 'ola lo'oori, ngaia 'e alafuu 'ilo'oo fana nga fufu'iwane aana, “La Lasaros ngaia 'e sia mae mola na fiinga lo'oo. Nga fiinga lo'oo 'e lau fana 'ani faate'enia nga tegelangaa na God, ma fana ta'a 'agila fa'aba'ita God mai nau, nga Wela aana.” 5 Ma la Jisas 'e kwaimaa ba'ita fala Lasaros ma rua noni futa fe'enia lo'oo ni Mata ma ni Meri la'u mola. 6 Gwa'a 'ino'ona, alata la Jisas ngaia 'e longoa la Lasaros ngaia 'e fii no'o, ngaia 'e nana'i mola na lefu no'ona ngaia 'e nana'i ai suria rua gani ngaa'i. 7 Sui ma la Jisas ka fata 'ilo'oo fana nga fufu'iwane aana, “Goru ori no'o fani Judea.” 8 Ma nga fufu'iwane aana gila ka fata 'ilo'oo, “Wane kwaifa'ananaunga, ngaia 'ame aburu mola laka'u, nga ta'a 'i Jiu gila siria kwa'ilamu ma 'uilamu 'ania fou. Ma 'i'oo siria 'i'oo 'ani ori la'u no'ona?” 9 Ma la Jisas ka fata 'ilo'oo, “Na te'e ma'e gani nga sina 'e sina 'ita 'usugani leleka maka nigi laulafi. Lauta te'efuta wane 'e leka na alata gagani, 'ato ngaia 'ani telefe'enia, suria ngaia 'e agasia nga lalanga na fanua lo'oo 'i wado. 10 Tafe'ua ma lauta te'efuta wane 'e leka 'ubulana logo, ngaia te'e telefe'enia, tofuna nga lalanga 'e 'amoe fana.” 11 Ma la Jisas ka fata la'u 'ilo'oo, “Nga wane kwaimaanga laka'u adauru la Lasaros, ngaia 'e eeno no'o, mai nau taku leka, 'aku fa'aagaa.” 12 Ma nga fufu'iwane aana gila lamadu'aa ma gila ka 'ilo'oo, “Alafa, lauta ngaia 'e eeno mola, ngaia te'e le'a mola.” 13 Nga fa'awatagalana nga alafuunga ala Jisas na la Lasaros ngaia 'e mae no'o. Tafe'ua ma gila madafia iiria ngaia 'e eeno kwala'imori mola. 14 Sui ma la Jisas 'e kwairii wataga ai faga maka 'ilo'oo, “La Lasaros ngaia 'e mae no'o. 15 Tafe'ua mai nau ku aile'a na nau ku 'ame nana'i fe'enia, fana 'amooru tagoto'o agu. Dauru goru leka te'ana.” 16 La Tomas na gila fa'alataa 'ania ‘'I'iu’ ka fata 'ilo'oo fana nga fufu'iwane no'ona, “Goru leka fe'enia nga Alafa, fana 'agoru mae la'u mola fe'enia!” 17 Ma alata la Jisas 'e nigi no'ona, fai gani 'e sui no'o 'i burina na gila kwaiatoa la Lasaros. 18 Nga fanua 'i Betani 'e nana'i galangia 'i Jerusalem, 'e to'omia fana oru kilomita. 19 Ma ta'a 'e aula 'i Judea gila nigi fana 'agila nagufia ni Mata ma ni Meri, fana nga gwa'olagaa'a, tofuna wane gila futa ngaia 'e mae. 20 Ma alata ni Mata 'e longoa la Jisas ngaia 'e nigi mai, ngaia 'e leka fana agasilana. Ma ni Meri 'e nana'i mola 'i 'ifi. 21 Ni Mata 'e fata 'ilo'oo fala Jisas, “Alafa 'ae, lauta 'i'oo nana'i mola lo'oo, nga wane mele futa 'e sia mae mola. 22 Tafe'ua mai nau ku su'aai gwa'a alata lo'oo, God te'e kwatea mola te'efuta 'ola na 'i'oo kwaisoe fai.” 23 Ma la Jisas ka alafuu 'ilo'oo fana, “Nga wane molo futa te'e moori mola.” 24 Ma ngaia ka fata fala Jisas maka 'ilo'oo, “Nau ku su'aai ngaia te'e moori la'u mola na fe'e gani 'i'isi.” 25 Ma la Jisas ka alafuu 'ilo'oo fana, “Nau no'o na tata'enga na wane 'e mae, ma nau ku kwatea nga mooringa fana. Ni dai na ngaia 'e tagoto'o agu, ngaia te'e moori la'u mola, gwa'a ngaia 'ani mae no'o. 26 Ma ni dai na gila tagoto'o agu, tagila to'o na mooringa firi, ma gila sia mae mola. 'Ilo'oo ma 'i'oo tagoto'o na 'ola lo'oo?” 27 Ma ngaia ka lamadu'aa maka 'ilo'oo, “Kiu Alafa. Nau ku tagoto'o na 'i'oo no'o na nga Kraes, nga Wela na God na ngaia 'e fataarunga'i fana kwatelana mai fana fanua lo'oo wado.” 28 Ma burina ni Mata 'e iiria 'ola lo'oori, ngaia ka ori, ma ka kwalanguru fana nga noni futa aana ni Meri, ma ka fata 'ilo'oo te'ana, “Nga wane kwaifa'ananaunga 'e nigi no'o, ma ngaia siria 'ani agasi'o.” 29 Ma alata ni Meri ngaia 'e longoa alafuunga lo'oo, ngaia 'e tata'e, maka leka no'o te'ana. 30 Ma la Jisas 'ame nigi 'ua mai fanua, ma ngaia nana'i 'ua mola mai na lefu laka'u ni Mata ngaia 'e daria ai. 31 Ma nga ta'a na gila nana'i 'i 'ifi fe'enia ni Meri fana nga gwa'olana, gila leka la'u mola 'i burina alata gila agasia ngaia 'e tata'e ma ka leka 'aferu kau 'i maa. Gila madafia iiria ngaia 'e leka 'i maana nga giru gwa'u fana 'ani aani ai. 32 Ma alata ni Meri 'e nigi na lefu na la Jisas ngaia 'e nana'i ai, ngaia 'e agasia, ma ka bobouruuru 'i na'ona 'a'aena, ma ka alafuu 'ilo'oo, “Alafa, lauta 'i'oo nana'i mola 'i lo'oo, nga wane mele futa ngaia 'e sia mae mola.” 33 Ma la Jisas ka agasia ni Meri ngaia 'e aani, ma nga ta'a na gila leka mai fe'enia gila aani la'u mola, ma ngaia ka kwaimanadai ba'ita. 34 Ma la Jisas ka orisiga maka 'ilo'oo, “'I fai na moru arua ai?” Gila ka lamadu'aa 'ilo'oo ana, “Alafa, leka mai, moko agasia 'i talamu.” 35 Ma la Jisas 'e aani. 36 Ma ta'a 'i Jiu no'ona gila ka alafuu faga kwairiu ma gila ka 'ilo'oo, “Moru agasia, nga kwaimaanga 'e ba'ita fala Lasaros!” 37 Ma tani wane ngaa'i gila ka alafuu 'ilo'oo, “Ngaia 'e gulaa nga ta'a maaga 'e logo. 'Uta'i na ngaia 'e sia ruia mola la Lasaros fa'asia nga maenga?” 38 La Jisas 'e kwaimanadai ba'ita la'u mola, ma ka leka 'i maana nga giru gwa'u. Nga giru gwa'u lo'oori, ngaia nga giru gwa'u na te'e me'e fou ba'ita gila arua 'i maana. 39 Ma la Jisas ka iiria faga maka 'ilo'oo, “Moru 'idua nga fou no'ona.” Ma ni Mata nga noni futa fe'enia nga wane lo'oo 'e mae, 'e lamadu'aa maka 'ilo'oo, “Alafa 'ae, nga fai gani lo'oo 'e sui no'o 'i burina na gila kwaiatoa. Lo'oo, ngaia te'e si'ini 'e ria no'o.” 40 Ma la Jisas ka fata 'ilo'oo fana, “Nau ku iiria 'e sui no'o famu laka'u lauta 'i'oo tagoto'o agu, to'o agasia nga tegelangaa na God.” 41 Ma gila ka lafua nga fou no'ona. Ma la Jisas 'e aga 'i langi ma ka fo'a 'ilo'oo, “Mama'a, nau ku fa'aba'ita'o tofuna 'i'oo longo no'o mai fagu. 42 Nau ku su'aai na 'i'oo longo nau furifuri. Nau ku iiria 'ola lo'oo, fana nga ta'a lo'oo 'agila tagoto'o na 'i'oo alenau mai.” 43 Ma 'i burina na ngaia 'e iiria alafuunga lo'oori, ngaia 'e o'omae ba'ita maka 'ilo'oo, “Lasaros, ru'u mai 'i maa!” 44 Ma nga wane lo'oo 'e mae no'o ka moori la'u mola, ma ka ru'u no'o mai 'i maa. Ma nga rua 'a'aena, ma nga rua ninimana, gila gaua 'ania nga ruu fana 'afulana nga wane mae, nga maana gila gaua la'u mola. Ma la Jisas ka fata 'ilo'oo faga, “Moru rubea no'o ruu lo'oo fa'asia, ma moru ka alamia 'ani leka no'o.”
Gila fadaa fana kwa'ilana la Jisas
45 Ma nga ta'a 'e aula 'i Jiu na gila nigi mai te'ana ni Meri, gila agasia 'ola lo'oo la Jisas 'e agea, ma gila ka tagoto'o no'o ana. 46 Tafe'ua ma tani ta'a aaga, gila ori te'ana ni Farasii, ma gila ka alafuu suri 'ola na la Jisas ngaia 'e agea. 47 Ma Farasii, ma fataabu ba'ita, gila ka alafuu fe'enia ta'a ni fadafadanga, ma gila ka alafuu 'ilo'oo, “'Ola taa na tagoru agea na wane lo'oo? Nga wane lo'oo 'e agea 'ola ni 'alefosilai 'e aula no'o. 48 Ma lauta goru alamia wane lo'oo 'ani agea mola 'ilo'oo, nga ta'a 'e aula tagila tagoto'o ana. Ma nga ta'a ba'ita fa'asia 'i Rom, tagila baoria no'o fadauru. Ma lauta 'e 'ino'ona, ta'a 'i Rom tagila tagale'enia nga 'Ifi Abu na God, ma tagila ngadaa no'o fanua adauru.” 49 Ma te'e wane aaga latana la Kaeafas nga alafa ni suuabunga na alata no'ona ngaia ka fata 'ilo'oo, “Mooru moru 'ame su'a mola na te'efuta 'ola! 50 To'omia 'amooru su'aai, ngaia 'e le'a fana te'e wane fana 'ani mae, fana gila sia kwa'ia mola nga ta'a te'efou.” 51 Aia, ma nga alafuunga lo'oo na la Kaeafas ngaia 'e iiria, ngaia nga 'ola 'i manatalana te'ingaia 'amoe. Tofuna ngaia na alafa ni suuabunga, ma God 'e arua nga manatangaa lo'oori 'i manatana fana 'ani kwairii na la Jisas te'e mae fana boonilana nga ta'a 'i Jiu. 52 Ma ngaia 'ame mae mola fana ta'a 'i Jiu lo'oo 'i talaga. Ngaia 'e mae fana nga ru'uru'ua na God te'efou na gila nana'i na fanua lo'oo te'efou 'agila lado ma gila arua te'e oguogunga. 53 Ma eta na fe'e gani na la Kaeafas 'e iiria alafuunga no'ona, gila ka eta no'o fana fadanga fana 'agila kwa'ia la Jisas. 54 Du'ana 'ola lo'oori, la Jisas ngaia 'ame leka faata'i no'o na gule'e lefu 'i Judea. Na alata no'ona, ngaia ka leka fa'asia lefu no'ona fe'enia nga fufu'iwane aana, ma gila to'oru na fanua 'i Ifrem ne'e galangia nga lefu langalanga. 55 Na alata no'ona, ngaia galangia no'o gani na Fafangalaa na Tala Riunga 'i Jiu. Ma nga ta'a 'e aula gila ka leka kau fani Jerusalem 'i na'ona nga fafangalaa lo'oo, fana fa'akwarilaga 'i talaga 'ilaka'u nga Tagi ala Moses 'e iiria. 56 Ma nga ta'a gila ka kwailo'ofia la Jisas. Ma nga alata no'ona, gila ogu mai 'i 'ubulana nga 'Ifi Abu na God, ma gila ka orisiga kwairiu ma gila 'ilo'oo, “'Ilo'oo ma mooru madafia ngaia te'e nigi mai na nga fafangalaa lo'oo? Bala 'e 'amoe mola ta'ua.” 57 Gila alafuu 'ilo'oo suria ni fataabu ba'ita ma ni Farasii, gila iiria fana ta'a 'agila kwairii te'aga lauta te'efuta wane 'e su'ana lefu na la Jisas ngaia 'e nana'i ai, fana 'agila gemasia.
Ni Meri 'e 'irisia waiwai fofona 'a'aena la Jisas
1 Ma ono gani 'i na'ona Fafangalaa na Tala Riunga, la Jisas fe'enia nga fufu'iwane aana gila ori la'u mola fana 'i Betani, nga maa'e fanua ala Lasaros na la Jisas ngaia 'e tata'ea fa'asia nga maenga. 2 Gila sasaria nga fangalaa fala Jisas. La Lasaros te'e wane na nga ta'a na gila soea mai fana ketonga fe'enia la Jisas. Ma ni Mata ka ngaria fangalaa mai faga. 3 Ma ni Meri ka ngaria mai te'e fe'e waiwai na gila fa'alataa 'ania nad na forilana 'e ba'ita 'e iiki. Ni Meri 'e ngaria mai maka 'irisia 'i fofona 'a'aena la Jisas fana fa'aba'italana. Ma ni Meri ka 'usua 'a'aena la Jisas 'ania ifiifuna gouna. Ma nga 'ifi lo'oo ka fofofo no'o 'ania si'inilana nga waiwai no'ona. 4 Tafe'ua ma la Judas Iskariot, nga wane laka'u ne'e kwatea la Jisas fana maarimae aana, ngaia ka fata kau maka 'ilo'oo, 5 “Fe'ua ngaia 'ame fa'afori 'ania nga waiwai lo'oo? Nga waiwai lo'oo lauta ngaia 'e fa'afori 'ania, ngaia te'e ngaria oru tangale'e dola. Ma bata lo'oori 'e to'omia 'i'oo 'ani ngaria moko kwatea fana nga ta'a gila galafa'a.” 6 La Judas ngaia 'e iiria nga 'ola lo'oo, 'amoe la'u tofuna na ngaia 'e madafia fana boonilana ta'a na gila galafa, ma tofuna mola na ngaia nga wane beriberi. Ma ngaia la'u mola na nga wane fana aganga suria nga wa'i ni bata aaga. Ma tani alata ngaa'i, ngaia 'e ngaria mola bata no'ona fana 'i talana. 7 Na alata no'ona, la Jisas 'e fata 'ilo'oo, “'I'oo sia to'ofonosia la'u nga noni lo'oo! Ngaia 'e gonia nga waiwai lo'oo fana 'usulai 'ania nonigu na alata fana kwaiatolagu. 8 Ma ta'a na gila galafa, gila nana'i mola fe'eni 'amoru gani mai gani. Ma nau ku sia nana'i aburu mola fe'eni 'amooru.
Gila fadaa fana kwa'ilana la Lasaros
9 Ta'a 'e aula gila longoa la Jisas ngaia 'e nana'i 'i Betani, ma gila ka leka mai te'ana. Gila 'ame leka mai tofuna gila siria 'agila agasia la Jisas, ma gila leka la'u mola mai fana agasilana la Lasaros laka'u la Jisas ngaia 'e tata'ea fa'asia maenga. 10-11 Ma nga aulalana ta'a 'i Jiu gila ka tagoto'o no'o ala Jisas tofuna ngaia 'e tata'ea la Lasaros fa'asia nga maenga. Ngaia lo'oo, ni fataabu ba'ita lo'oo gila ka fadaa fana kwa'ilana la Lasaros 'ilaka'u la'u mola na gila sasari fana kwa'ilana la Jisas.
La Jisas 'e ru'u 'i Jerusalem ma ta'a gila tafea
12 Na nga ruana gani, ta'a 'e aula na gila leka mai fani Jerusalem fana nga Fafangalaa na Tala Riunga, gila longoa la Jisas ne'e leka mai 13 Gila leka, ma gila ngaria mai lalana baibai, ma gila ka leka mai fana 'agila daria la Jisas. Ma gila ka o'omae ma gila ka 'ilo'oo, “Tafea God! God 'oi nanamate'enia mai nga wane na ngaia 'e leka mai 'ania latamu! God 'oi nanamate'enia nga Kiingi ameeru 'i Israel.” 14 Na alata no'ona, la Jisas 'e ngaria te'e dale'e dongki maka fane 'i fofona. Nga 'ola lo'oo ngaia 'e fa'ato'oa mola nga 'ola na Girigiringa Abu laka'u 'e iiria maka 'ilo'oo, 15 “Moru ta'a 'i Jerusalem, moru sia ma'u! Moru agasia nga kiingi amooru na ngaia 'e ta'e mai 'i fofona dale'e dongki.” 16 Ma nga alata no'ona, nga fufu'iwane aana gila 'ame su'a 'ua na fa'aladamilana 'ola lo'oo. Ma 'i burina na la Jisas ngaia 'e tata'e la'u ma ka ori fana 'i langi, gila bi'i manata to'ona na ni 'ola lo'oo 'e lau 'ilaka'u nga Girigiringa Abu 'e iiria. 17 Nga ta'a lo'oo na gila nana'i fe'enia la Jisas na alata ngaia 'e soea mai la Lasaros fa'asia 'ubulana giru gwa'u, gila kwairii 'ania 'ola lo'oori fana ta'a 'e aula. 18 Ngaia lo'oo nga ta'a 'e aula gila ka leka mai, fana 'agila daria la Jisas. Gila leka suria gila longoa te'efou na la Jisas 'e agea nga 'ola ni 'alefosilai lo'oori. 19 Ma nga alata no'ona, ni Farasii gila ka fata 'ilo'oo faga kwairiu, “Moru agasia! Gwa'a goru agea fadafadanga 'e aula, ngaia 'e 'ato no'o tofuna ta'a 'e aula gila leka no'o suria nga wane lo'oo.”
Nga ta'a 'i Grik gila kwailo'ofia la Jisas
20 Tani ta'a 'i Grik, gila nana'i la'u mola laloaga nga ta'a na gila leka mai fana 'i Jerusalem fana nga fo'anga na Fafangalaa na Tala Riunga. 21 Gila leka te'ana la Filip, nga wane fa'asia 'i Betsaeda 'ubulana nga me'e lefu 'i Galili, ma gila ka alafuu 'ilo'oo fana, “Wane ba'ita, 'imeeru meru siria 'ameru agasia la Jisas.” 22 Ma la Filip ka leka maka kwairii te'ala Andru, ma gala ka leka ma gala ka kwairii te'ala Jisas. 23 Ma la Jisas ka lamadu'aga maka 'ilo'oo, “Nga alata 'e nigi no'o fana God 'ani faate'enia no'o na 'inau, nga Wela na Wane, nau ku to'o na foufounga. 24 Nga 'ola kwala'imori nau ku iiria famooru. Lauta te'efuta lodona witi ngaia 'ame 'esia 'ubulana nga wado ma ngaia 'ame mae mola, nga lodona witi lo'oori te'e to'oru tago mola. Ma lauta ngaia 'e mae, ma ngaia te'e bi'i bila'o la'u 'ania lodona witi auaula. 25 Ma lauta nga wane 'e kwaimaa 'e iiki fana nga mangona 'i talana, ngaia te'e mae mola. Ma lauta nga wane ngaia 'e kwaimaa fagu maka riufia kwaimaanga aana fana mangona fofona nga fanua lo'oo 'i wado, ngaia te'e to'o na mooringa firi. 26 Ma te'efuta wane na ngaia 'e siria 'ani taunga'i fagu, ngaia 'ani leka suri nau, ma ka nana'i na lefu na nau ku nana'i ai. Ma nga Mama'a agu te'e iiri ba'ita na wane na ngaia 'e taunga'i fagu.” 27 Ma nga alata lo'oo, nga manatalagu ngaia 'e madanga no'o, ma 'olataa nau taku iiria la'u? Nau ku sia alafuu 'ilo'oo, ‘Mama'a 'ae, 'i'oo sia alamia mola alata lo'oo 'ani nigi mai fafi nau.’ 'Amoe no'o. Tofuna ngaia no'o na nga 'ola na nau ku leka mai fai, fana 'aku riu to'ona nga alata na nga nonifiinga. 28 Mama'a 'ae, 'oi faate'enia tegelangaa amu fana ta'a.” Ma nga alata no'ona, te'e kwala'e 'ola ka fata mai fa'asia 'i langi maka 'ilo'oo, “Nau ku faate'enia no'o nga kwangakwanganga agu, mai nau taku agea la'u mola.” 29 Ma nga oguogunga lo'oo gila ula 'i no'ona, ma gila longoa nga kwala'e 'ola lo'oori, ma tani wane aaga gila ka iiria nga loulou. Ma tani wane ngaa'i gila ka iiria nga enselo no'ona 'e alafuu mai fana. 30 Ma la Jisas ka fata 'ilo'oo faga, “Nga kwala'e 'ola na ngaia 'e fata mai, ngaia 'amoe la'u fana nga boonilagu, ma ngaia 'e fata mola mai fana booni lamooru. 31 Ma nga alata 'e nigi no'o fana God 'ani kwaisufai na ta'a fofona fanua lo'oo 'i wado. Na alata lo'oo, God te'e lafua no'o la Saetan ne'e ba'ita fafia nga fanua lo'oo 'i wado. 32 Ma nga alata gila lafu nau na 'ai folo, nau taku talaia mai nga ta'a te'efou te'agu.” 33 Ma suria nga alafuunga lo'oo, ngaia 'e faate'enia mola nga maenga 'utaa na ngaia te'e mae ai. 34 Ma nga ta'a gila ka fata 'ilo'oo, “Nga Girigiringa Abu 'adauru ngaia 'e iiria nga Kraes te'e momoori firi. Welakau 'utaa 'i'oo iiria tagila lafua nga Wela na Wane na 'ai folo? Ma ni dai no'o na nga Wela na Wane lo'oo welakau?” 35 La Jisas ka lamadu'aga maka 'ilo'oo, “Fana alata sisika mola, nga lalanga te'e nana'i fe'eni 'amooru. To'omia 'amooru riu kwairiu alata lalanga 'e nana'i 'ua fe'enia mooru fa'asia logologo'angaa ka nigi fafi 'amooru. Tofuna ni dai na ngaia 'e leka 'ubulana ma'e logo, ngaia 'e bobolosia 'i fai na ngaia 'e leka fai. 36 Alata na nga lalanga ngaia 'e nana'i 'ua fe'eni 'amooru, moru tagoto'o ana, fana 'amoru lau fana nga ru'uru'ua na lalanga lo'oo.” La Jisas 'e iiria nga 'ola lo'oo, sui ma 'i ngaia ka leka, ma ka nagwa no'o fa'asiga.
Ta'a gila 'ame tagoto'o ala Jisas
37 Gwa'a la Jisas 'ani agea 'ola ni 'alefosilai 'e aula ma gila ka agasia, gila 'ame tagoto'o mola. 38 Nga 'ola lo'oo ngaia 'e 'ilo'oo, fana 'ani fa'ato'oa nga alafuunga ala Aesea nga profet na ngaia 'e iiria no'o mai 'i na'o, “Alafa, gila 'ame tagoto'o mola na alafuunga lo'oo meru kwairii 'ania. Ma gila 'ame aga su'a la'u mola na nga tegelangaa amu na 'i'oo faate'enia faga.” 39 Gila 'ame tagoto'o suria la Aesea nga profet 'e kwairii 'ua no'o mai 'ilo'oo, 40 “Tofuna nga manatalaga 'e ngasi 'e iiki, ma aringaga 'e boko, ma gila bokota la'u mola nga maaga. Lauta maaga 'e aga su'aai, ma aringaga 'e 'ulasi, ma nga manatalaga 'e su'ana fatalana God, bala gila bolota'i mai te'agu mai nau taku gulaga mola.” 41 Alata la Aesea 'e iiria 'ola lo'oo, ngaia 'e alafuu suria la Jisas tofuna God ngaia 'e faate'enia no'o nga kwangakwanganga ala Jisas fana. 42 Gwa'a 'ani 'ino'ona, ta'a na'ona'o aula 'i Jiu na gila tagoto'o ala Jisas. Tafe'ua ma gila 'ame alafuu mola suria fana ta'a matari lo'oo, tofuna gila ma'unge'enia nga Farasii lo'oo, fa'asia gila ta ruiga fa'asia ru'unga 'ubulana nga 'ifi ni fo'anga aaga. 43 Gila manata abelo iiki suria agelana 'ola fana ta'a 'agila iiri ba'ita aaga. Ma gila 'ame manata abelo mola suria agelana 'ola fana God fana ngaia 'ani iiri ba'ita aaga. 44 Ma la Jisas ka fata ba'ita ma ka 'ilo'oo, “Lauta te'efuta wane ngaia 'e tagoto'o agu, ngaia 'e tagoto'o la'u mola na God ne'e alenau mai. 45 Ma lauta te'efuta wane ngaia 'e agasi nau, ngaia 'e agasia la'u mola God ne'e alenau mai. 46 Nau ku leka mai fofona fanua lo'oo 'i wado 'ilaka'u lalanga fana ta'a, fana ni dai ne'e tagoto'o agu, gila sia nana'i mola 'ubulana logologo'angaa. 47 Ma ni dai ne'e longoa fatalagu, ma ngaia 'ame dau suria, nau ku sia sufaa mola, tofuna nau ku 'ame leka mai fofona fanua lo'oo 'i wado fana sufalana ta'a. Ma nau ku leka mai fana fa'amoorilana ta'a. 48 Wane na ngaia 'e ma'asiri agu, ma ngaia 'ame siria la'u mola agelana 'ola nau ku fata suria lo'oo, nga alafuunga lo'oo agu na nga 'ola te'e sufaa na gani 'i'isi. 49 Nga 'ola lo'oo 'e kwala'imori, suria alata nau ku alafuu 'ania, nau ku 'ame alafuu suria nga manatalagu 'i talagu. Tafe'ua ma Mama'a agu na ngaia 'e alenau mai, ngaia 'e iiria alafuunga lo'oo fagu fana 'aku iiria, mai nau ku alafuu suria. 50 Ma nau ku su'aai nga alafuunga tegela'a lo'oo, nga Mama'a agu ne'e kwatea mooringa firi fana ta'a. Ngaia na'a, nga 'ola na nau ku iiria, ngaia nga 'ola na Mama'a agu ngaia 'e iiria fagu, fana 'aku kwairii 'ania.”
La Jisas 'e narufia nga 'a'aena nga fufu'iwane aana
1 Te'e fe'e gani momola ne'e ole no'o fana Fafangalaa na Tala Riunga, ma la Jisas 'e su'a no'o na alata ngaia 'e gagalangi nigi no'o fana ngaia 'ani leka no'o fa'asia nga fanua lo'oo 'i wado, ma ka ori no'o te'ana nga Mama'a aana. Ma ngaia 'e kwaimaa le'a fana nga fufu'iwane aana na gila nana'i fofona nga fanua lo'oo 'i wado, ma ngaia ka kwaimaa faga leleka maka nigi na alata ngaia 'e mae. 2 Ma la Jisas fe'enia nga fufu'iwane aana, gila keto te'efou na laulafi no'ona. Ma Saetan ka arua no'o manatangaa 'ame le'a 'ubulana nga manatana la Judas, nga wela ala Saemon Iskariot, fana 'ani kwatea la Jisas fana maarimae aana. 3 Ma la Jisas 'e su'aai na Mama'a aana ngaia 'e kwatea no'o nga tegelangaa lo'oo te'efou fana. Ma ngaia 'e su'a la'u mola ai na ngaia 'e leka mai fa'asia God, ma ngaia te'e ori la'u mola te'ana God. 4 Ngaia na'a la Jisas 'e tata'e fa'asia nga fofoda na fangalaa, ma ka rubea nga sote aana, ma ka gaua no'o nga ruu fana fulolana labena 'i wa'ewa'etana. 5 Ma ngaia ka 'irisia nga ka'o 'i 'ubulana nga teteu, ma ka narufia no'o 'a'aena nga fufu'iwane aana, ma ka fuloa 'ania nga ruu na ngaia 'e gaua 'i wa'ewa'etana. 6 Ma alata ngaia 'e nigi te'ala Saemon Pita, ngaia 'e fata 'ilo'oo fala Jisas, “Alafa, 'ilo'oo ma 'i'oo 'ani narufia la'u mola 'a'aegu?” 7 Ma la Jisas ka lamadu'aa maka 'ilo'oo, “Na alata lo'oo, 'i'oo bobolosia 'ua nga 'ola lo'oo nau ku agea amu, tafe'ua ma to'o su'aai 'i buri.” 8 Ma la Pita ka alafuu 'ilo'oo, “'I'oo sia narufia mola 'a'aegu.” Ma la Jisas 'e lamadu'aa maka 'ilo'oo, “Lauta nau ku 'ame narufia no'o 'a'aemu, 'i'oo nga wane na fufu'iwane agu 'amoe no'o.” 9 Ma la Pita 'e lamadu'aa maka 'ilo'oo, “Alafa, 'ino'ona ma 'i'oo sia narufia mola te'e 'a'aegu. To'o narufia la'u mola nga nimagu, ma nga gougu.” 10 La Jisas 'e alafuu 'ilo'oo, “Ni dai na ngaia 'e naru 'e sui no'o, nga nonina ngaia 'e kwari te'efou no'o, ma ngaia 'e sia narufia la'u nga nonina te'efou. Ngaia te'e narufia mola nga 'a'aena. Amooru moru kwari te'efou no'o, ma te'e wane momola amooru na ngaia 'ame kwari.” 11 La Jisas ngaia 'e su'aai 'e sui no'o, ni dai na te'e 'olonge'enia fana nga maarimae lo'oo, ngaia lo'oo ngaia 'e alafuu 'ilo'oo, “Mooru moru kwari te'efou no'o, ma te'e wane momola amooru na ngaia 'ame kwari.” 12 Na alata la Jisas ngaia 'e narufia 'a'aega 'e sui, ngaia 'e ru'ufia la'u nga sote aana sui, mai ngaia ka to'oru la'u mola fe'eniga. Ma ngaia 'e orisiga maka 'ilo'oo, “'Ilo'oo ma moru su'a na 'ola na nau ku agea famooru? 13 Nga fa'awatagalai ngaia 'e 'ilo'oo: Amooru moru fa'alata nau 'ania Wane Kwaifa'ananaunga fe'enia nga Alafa amooru, ma to'omia no'o fana 'amooru fa'alata nau 'ino'ona, tofuna 'inau na nga Wane ni Kwaifa'ananaunga ma nga Alafa amooru. 14 Ma gwa'a 'inau nga Wane ni Kwaifa'ananau ma nga Alafa amooru, nau ku narufia mola nga 'a'ae mooru. Ngai lo'oo, 'e le'a fana 'amoru narufia 'a'ae mooru kwairiu la'u mola 'ilo'oo. 15 Nau ku agea 'ola lo'oori fana 'amooru agea famooru kwairiu 'ilaka'u lo'oo nau ku agea famooru. 16 Nga 'ola kwala'imori nau ku iiria famooru, nga wane ni taunga'inga ngaia 'ame ba'ita 'ani riufia wane ba'ita aana. Ma nga wane ni ngari kwairiinga, ngaia 'ame ba'ita riufia nga wane ne'e alea. 17 Moru su'a le'a na nga 'ola lo'oo nau ku iiria famooru. Ma lauta moru agea la'u mola 'ilo'oo, God te'e nanamate'eni 'amooru. 18 “Nau ku iiria nga 'ola lo'oo 'amoe la'u famooru te'efou. Nau ku su'a mola ani dai amooru na nau ku firiga. Ma nga 'ola na gila giria 'ubulana Girigiringa Abu laka'u te'e lau kwala'imori 'ilo'oo, ‘Nga wane na mele keto oguogu na fangalaa agu, ngaia la'u mola na nga maarimae agu.’ 19 Nga 'ola lo'oo ngaia 'ame nigi 'ua mai, ma ngaia 'e le'a fana 'aku iiria famooru na alata lo'oo, fana nga alata ngaia 'e nigi mai, ma mooru tamoru tagoto'o na 'Inau Lo'oo. 20 Nga 'ola kwala'imori nau ku iiria famooru, nga wane na ngaia 'e kwaloa ni dai na nau ku alega kau, ngaia 'e kwalo nau la'u mola. Ma ni dai ne'e kwalo nau, ngaia 'e kwaloa la'u mola God na ngaia 'e alenau mai.
Alafuunga suria la Judas
21 Burina la Jisas ngaia 'e fata 'ilo'oo 'e sui, ngaia 'e kwaimanadai ba'ita. Ma ngaia ka kwairii wataga no'o 'ania fana nga fufu'iwane aana maka 'ilo'oo, “'Ola kwala'imori nau ku iiria no'o famooru. Te'e wane amooru ngaia te'e 'olonge'eni nau fana maarimae agu.” 22 Na alata no'ona, nga fufu'iwane lo'oo gila ka bubu kwairiu no'o faga, suria gila 'ame su'a ani dai na la Jisas ngaia 'e fata suria. 23 Ma te'e wane na fufu'iwane aana laka'u la Jisas ngaia 'e kwaimaa fana, ngaia 'e to'oru galangia la Jisas. 24 Ma la Saemon Pita 'e lalo kau 'ania nga nimana fana wane lo'oo, fana 'ani orisia la Jisas, ni dai na ngaia 'e alafuu suria. 25 Nga wane laka'u 'e 'idu galangia kau la Jisas, ma ka kwalanguru fana maka 'ilo'oo, “Alafa, ni dai na nga wane no'ona 'i'oo alafuu suria?” 26 La Jisas 'e lamadu'aa maka 'ilo'oo, “Nga wane na nau ku kurume'enia nga beret 'ubulana nga teu, mai nau ku kwatea fana, ngaia no'o na nga wane lo'oori.” Sui ma la Jisas ngaia 'e kurume'enia nga beret 'ubulana teu maka kwatea fala Judas wela ala Saemon Iskariot. 27 Na alata no'ona mola la Judas 'e ngaria no'o nga beret lo'oori, ma Saetan ka ru'ufia no'o. Ma la Jisas ka alafuu 'ilo'oo fana, “'Oi 'aferu fe'enia nga 'ola na 'i'oo agea.” 28 Ma nga fufu'iwane na gila nana'i suria nga lafa ni fangalaa lo'oori, gila ka bobolosia 'uta'i na la Jisas ngaia 'e alafuu 'ilo'oo fala Judas. 29 Ma tofuna la Judas ngaia nga wane ne'e aga suria nga wa'i ni bata aaga, tani wane na nga fufu'iwane lo'oo gila madafia iiria la Jisas ngaia 'e iiria fana la Judas 'ani leka maka foria mai tani fangalaa na gila bo'obo'o fai fana fafangalaa lo'oori, 'amoe ma ngaia 'e leka maka ngaria mai tani 'ola fana 'agila kwatea fana ta'a galafa lo'oo. 30 Burina la Judas 'e ngaria nga fangalaa laka'u, ngaia 'e ru'u no'o 'i maa. Ma nga alata no'ona ngaia 'e logo no'o.
Moru kwaimaa famooru kwairiu
31 Alata la Judas ngaia 'e leka no'o, la Jisas 'e alafuu 'ilo'oo, “Alata fana 'agila fa'aba'ita nau, nga Wela na Wane, ngaia 'e nigi no'o. Ma tagila fa'aba'ita God la'u mola tofuna 'ola lo'oo 'e lau agu. 32 Ma lauta nga ta'a gila fa'aba'ita God tofuna 'inau, God no'o na te'e fa'aba'ita nau. Ma ngaia te'e fa'aba'ita nau na alata lo'oo mola. 33 Fu'uwela agu, nau ku sia to'oru aburu la'u fe'eni 'amooru. Mooru tamoru kwailo 'ofi nau, mai nau ku iiria famooru nga 'ola laka'u nau ku iiria no'o fana ta'a na'ona'o 'i Jiu laka'u 'ilo'oo, ‘'Ato 'amooru leka na lefu lo'oo nau ku leka ai.’ 34 Ma nga tagi fooru nau ku kwatea famooru ne'e 'ilo'oo: Moru kwaimaa famooru kwairiu, 'ilaka'u la'u mola na nau ku kwaimaa famooru. 35 Ma lauta moru to'o na nga kwaimaanga famooru kwairiu, nga ta'a te'efou tagila su'aai na mooru nga fufu'iwane agu lo'oo.”
La Pita 'e gwalaa la Jisas
36 Ma la Saemon Pita 'e orisia la Jisas maka 'ilo'oo, “Alafa, 'i'oo to'o leka fani fai?” La Jisas 'e lamadu'aa maka 'ilo'oo, “Lefu na nau taku leka fai, moru sia leka mola ai fe'eni nau. Tafe'ua ma tani gani ngaa'i tamoru bi'i leka mai burigu.” 37 Ma la Pita ka orisia la'u maka 'ilo'oo, “Alafa, 'olataa na te'e kwatea ma ka 'ato fameeru fana lekanga fe'eni'o na alata lo'oo? Du'ana nau ku sasari no'o fana maenga fe'eni'o!” 38 La Jisas ka lamadu'aa maka fata 'ilo'oo fana, “'Ilo'oo ma 'i'oo sasari kwala'imori fana maenga fe'eni nau, welakau? 'Ola kwala'imori nau ku iiria famu. 'I na'ona na nga susuki 'ani aani, to'o iiria oru alata na 'i'oo bobolosi nau.”
La Jisas nga tala fana lekanga te'ana Mama'a ana
1 La Jisas 'e alafuu 'ilo'oo fana nga fufu'iwane aana, “Moru sia manata abelo mola. Moru tagoto'o na God, ma moru tagoto'o la'u mola agu. 2 Du'ana 'ifi na Mama'a agu ngaia 'e to'o na ni lefu auaula fana to'orunga ai. Ma nau ku leka fana 'aku sasari agau na lefu famooru. 'Ato fana 'aku iiria nga 'ola lo'oo famooru, lauta ngaia 'ame kwala'imori. 3 Ma alata nau ku leka, mai nau ku sasari agau na lefu famooru 'e sui, nau taku ori mai ma taku talai 'amooru fana nga lefu na nau ku nana'i ai, ma tamoru nana'i la'u mola ai. 4 Ma mooru moru su'a mola na nga tala ne'e leka fana nga lefu na nau ku leka fai.” 5 Ma la Tomas ka alafuu 'ilo'oo, “Alafa, 'imeeru meru bobolosia nga lefu na to'o leka fai. 'Ilo'oo ma tameeru su'a 'utaa na nga tala lo'oori welakau?” 6 Ma la Jisas 'e lamadu'aa maka 'ilo'oo, “Nau no'o na nga tala, mai nau nga to'onga, ma kua kwatea nga mooringa fana nga ta'a. Te'efuta wane 'e sia leka mola te'ana Mama'a agu lauta ngaia 'ame leka mai te'agu. 7 Ma lauta moru su'a kwala'imori no'o agu, mooru moru su'a la'u mola na Mama'a agu. 'Ita na alata lo'oo maka ori 'ala'a, mooru moru su'a no'o na Mama'a agu, ma moru ka agasia no'o.” 8 Ma la Filip ka alafuu 'ilo'oo, “Alafa, 'imeeru meru siria 'i'oo 'ani faate'enia madi nga Mama'a amu fameeru welakau.” 9 Ma la Jisas ka lamadu'aa maka fata 'ilo'oo, “Filip, nau ku to'oru fe'enia mooru 'e aburu no'o, ma 'i'oo 'ame su'a 'ua agu lo'oo? Ma ni dai na ngaia 'e agasi nau, ngaia 'e agasia no'o nga Mama'a agu la'u mola. Ma fe'ua na 'i'oo orisia 'aku faate'enia la'u nga Mama'a agu, welakau? 10 'Ilo'oo ma 'i'oo 'ame tagoto'o mola na nau ku lado fe'enia nga Mama'a, ma nga Mama'a 'e lado la'u mola fe'eni nau? Alafuunga lo'oo nau ku iiria famooru, nga alafuunga agu 'i talagu 'amoe. Nga Mama'a na ngaia 'e nana'i fe'eni nau, ngaia ne'e agea nga taunga'inga aana 'ani nau. 11 Moru tagoto'o na 'ola lo'oo, nau ku lado fe'enia nga Mama'a, ma nga Mama'a ka lado fe'eni nau. Lauta mooru 'ame tagoto'o na nga alafuunga agu, moru tagoto'o na 'ola lo'oo suria nga taunga'inga na nau ku agea. 12 Nga 'ola kwala'imori nau ku iiria te'amooru, ni dai ne'e tagoto'o agu, ngaia te'e agea la'u mola nga taunga'inga lo'oo nau ku agea. Ma ngaia te'e agea la'u mola nga taunga'inga ba'ita riufi nau, suria nau ku ori no'o te'ana nga Mama'a agu. 13 Ma te'efuta 'olataa na moru soea na latagu, nau taku agea, fana nga alata na nga ta'a 'agila agasia, ma gila ka aga su'ana Mama'a ne'e ba'ita 'e iiki. 14 Ngaia 'e to'o, te'efuta 'olataa na moru soea na nga latagu, nau taku agea famooru.”
Kwaimaanga ma lo'onga suria la Jisas
15 La Jisas ka alafuu la'u maka 'ilo'oo, “Lauta moru kwaimaa fagu, tamoru lo'o suria nga tagi agu. 16 Nau taku soea nga Mama'a, ma ngaia te'e kwatea mai nga Wane ni Kwaibooninga famooru, ma ngaia te'e nana'i fe'eni 'amooru. 17 Ngaia nga Anoe 'ola Abu ne'e faate'enia nga kwala'imoringa te'efou. Ma nga ta'a na fanua lo'oo 'i wado, gila 'ame kwaloa suria gila 'ame agasia, ma gila 'ame su'a mola ana. Tafe'ua mai mooru moru su'a no'o ana, tofuna ngaia 'e nana'i fe'eni 'amooru, ma ngaia te'e nana'i furifuri 'ubulana manata lamooru. 18 “Alata nau 'aku leka, 'ato no'o 'aku 'akwasi 'amooru 'ilaka'u nga wela si'ofa. Nau taku ori la'u mola mai te'amooru. 19 Te'e alata sisika mola, nga ta'a na fanua lo'oo 'i wado, gila sia agasi nau mola. Tafe'ua mai mooru lo'oo, tamoru agasi nau la'u mola. Ma tofuna nau ku momoori, tamoru moori la'u mola. 20 Sui ma tamoru su'aai na nau ku lado no'o fe'enia Mama'a agu, ma mooru tamoru lado fe'eni nau, mai nau kua lado fe'enia mooru. 21 “Ma ni dai ne'e lo'o suria nga tagi agu, ngaia no'o nga wane na ngaia 'e kwaimaa fagu. Ma ni dai ne'e kwaimaa fagu, Mama'a agu te'e kwaimaa la'u mola fana, ma 'inau taku kwaimaa la'u mola fana, mai nau taku faate'eni nau 'i talagu fana.” 22 La Judas ('amoe la Judas Iskariot) 'e orisia maka 'ilo'oo, “Alafa, 'utaa na te'i meeru tamiri agasi'o, ma nga ta'a na fanua lo'oo 'i wado gila sia agasi'o mola?” 23 La Jisas 'e lamadu'aa maka 'ilo'oo, “Lauta te'efuta wane ne'e kwaimaa fagu, ngaia 'ani lo'o suria nga kwaifa'ananaunga agu. Ma nga Mama'a agu te'e kwaimaa fana, ma mee'e tamele leka mai te'ana, ma tamele nana'i fe'enia. 24 Ma ni dai na ngaia 'ame kwaimaa fagu, ngaia 'e sia lo'o mola suria nga kwaifa'ananaunga agu. Ma nga kwaifa'ananaunga agu lo'oo moru longoa, ngaia nga 'ola agu 'i talagu 'amoe. Tofuna ngaia 'e 'ita mai fa'asia nga Mama'a na ngaia 'e alenau mai. 25 “Nau ku iiria nga 'ola lo'oo famooru na alata nau ku to'oru 'ua fe'eni 'amooru. 26 Nga Mama'a agu te'e kwatea mai nga Anoe 'ola Abu 'ania latagu fana ngaia 'ani booni 'amooru. Ngaia te'e fa'ananaua mooru 'ania nga 'ola te'efou, ma ngaia te'e booni 'amooru 'amoru manata to'ona ni 'ola te'efou na nau ku kwairii ai te'amooru 'i na'o. 27 “Nau ku 'akwasia no'o aloalonga agu famooru. Nga aloalonga agu na nau ku kwatea famooru, ngaia 'ame 'ilaka'u nga aloalonga fofona nga fanua lo'oo 'i wado. Ngai lo'oo, moru sia manata gelo, ma moru sia ma'u. 28 Mooru moru longoa te'efou no'o nga fatalagu laka'u 'e 'ilo'oo, ‘Nau taku leka, mai nau taku ori la'u mola mai te'amooru.’ Lauta moru kwaimaa fagu, moru aile'a suria nau ku leka te'ana Mama'a, suria ngaia 'e ba'ita maka iiki riufi nau. 29 Nau ku iiria no'o 'ola lo'oo 'ina'o nau ku leka fana 'amoru bi'i tagoto'o alata ni 'ola lo'oo 'ani lau ai. 30 Nau ku sia alafuu aburu la'u fe'eni 'amooru, suria la Saetan nga wane ba'ita na fanua lo'oo 'i wado, ngaia 'e gagalangi ka nigi no'o mai. Tafe'ua ma ngaia 'e sia ba'ita mola fafi nau. 31 Ma 'inau 'i talagu, nau taku agea suria 'olataa na Mama'a agu ngaia 'e iiria fagu fana agelai, fana nga ta'a na fanua lo'oo 'i wado, 'agila su'aai nau ku kwaimaa fana Mama'a agu. Aia, goru leka no'o fa'asia lefu lo'oo.”
La Jisas ngaia 'ilaka'u nga to'ofungana 'ai grep kwala'imori
1 La Jisas 'e alafuu 'ilo'oo la'u fana nga fufu'iwane aana, ‘Nau no'o na to'ofungana 'ai kwala'imori na latana grep, ma nga Mama'a agu na wane ne'e aga suria nga langa'a. 2 Ma ngaia 'e su'asuria 'ani tofua nga lalana 'ai lo'oo gila 'ame to'o na lodona 'ola, ma ka tarifasua nga lalana 'ai na gila to'o na lodona 'ola, fana 'agila fungu le'a. 3 Ma God 'e iiria mooru moru kwari te'efou no'o tofuna mooru tagoto'o na nga kwaifa'ananaunga agu famooru. 4 Moru lado agu 'aku lado fe'eni 'amooru. Nga lalana 'ai ngaia 'e 'ato 'ani to'o na lodona 'ola 'i talana, lauta ngaia 'ame fasu na nga to'ofungana 'ai. Ma ka 'ilo'oo la'u mola famooru, ngaia 'e 'ato amoru to'o na lodona 'ola lo'oo, lauta moru 'ame fasu agu. 5 “Nau no'o na to'ofungana 'ai, ma 'amooru no'o na lalana 'ai. Ma lauta ni dai ne'e fasu agu, mai nau ku fasu ana, ngaia 'e su'asuria 'ani fungu 'ania lodona 'ola 'e aula. Ma lauta moru 'ame fasu agu, ngaia 'e 'ato 'amooru agea te'efuta 'ola 'e le'a. 6 Ma ni dai na ngaia 'ame lado agu, ngaia 'e 'ilaka'u nga lalana 'ai na gila tofua ma gila to'osia. Ma nga lalana 'ai 'ilo'oo, tagila ngaria, ma gila ka to'osia 'ubulana nga eele 'ani nulafia no'o. 7 Ma lauta moru fasu agu, ma nga fatalagu ka nana'i fe'eni amooru, moru soea te'efuta 'ola na moru siria, ma God te'e kwatea famooru. 8 Ta'a na gila fufu'iwane agu kwala'imori, gila fungu 'ania lodona 'ola 'e aula. Ma 'ino'ona, gila faate'enia nga kwangakwanganga na Mama'a agu. 9 Nau ku kwaimaa famooru 'ilaka'u la'u mola Mama'a agu 'e kwaimaa fagu. Ngaia na'a, moru fasu agu fana 'amoru nana'i 'ubulana kwaimaanga agu. 10 Ma lauta moru lo'o suria nga tagi agu, tamoru nana'i 'ubulana nga kwaimaanga agu, 'ilaka'u la'u mola na 'inau ku lo'o suria nga tagi na Mama'a agu, ma 'inau ku nana'i la'u mola 'ubulana nga kwaimaanga aana. 11 Nau ku iiria 'ola lo'oo famooru fana 'amooru to'o na aile'anga, 'ilaka'u na 'inau ku aile'a. Kiu, ma aile'anga 'amooru te'e kwala'imori maka ba'ita. 12 Ma nga tagi agu famooru, ngaia 'e 'ilo'oo: Moru kwaimaa famooru kwairiu, 'ilaka'u na 'inau ku kwaimaa famooru. 13 Te'efuta kwaimaanga 'ame riufia nga kwaimaanga na wane ne'e kwatea nga mooringa aana fana wane ni kwaimaanga aana, fana 'ani fa'amooria. 14 Ma mooru lo'oo na ta'a ni kwaimaa agu, lauta moru lo'o suri nau. 15 Mai nau ku 'ame fa'alata mooru 'ania nga wane ni taunga'inga, suria nga wane ni taunga'inga ngaia 'ame su'a na 'ola na nga wane ba'ita aana 'e agea. Nau ku fa'alata mooru 'ania nga wane ni kwaimaanga agu, suria nau ku kwairii te'amooru no'o na ni 'ola te'efou na nau ku longoa mai fa'asia nga Mama'a agu. 16 Moru 'ame firi nau, 'inau lo'oo na nau ku firi 'amooru, fana 'amooru fungu 'ania lodona 'ola 'e nana'i firi. Sui ma nga Mama'a te'e kwatea nga 'olataa na moru kwaisoe fai 'ania latagu. 17 Ma nga tagi agu famooru 'e 'ilo'oo: Moru kwaimaa famooru kwairiu.
Ta'a tagila aga mani na ta'a gila tagoto'o ala Jisas
18 “Lauta nga ta'a fofona fanua lo'oo 'i wado gila aga mani 'amooru, moru manata to'ona na gila aga mani no'o agu la'u mola 'i na'o. 19 Lauta mooru ta'a 'e ria 'ilaka'u ta'a fofona nga fanua lo'oo 'i wado, tagila kwaimaa famooru, tofuna moru 'ilaka'u la'u mola 'i gila. Tafe'ua mai nau ku firi 'amooru te'efou no'o, fana 'amoru matari fa'asia ta'a 'e ria lo'oo fofona fanua lo'oo 'i wado. Moru 'ame nana'i mola 'ilaka'u 'i gila, ma ngaia ne'e agea gila 'ame siria mooru. 20 Moru manata to'ona 'olataa laka'u nau ku fata suria 'e sui no'o famooru, ‘Nga wane ni taunga'inga ngaia 'ame ba'ita riufia wane ba'ita ana.’ Ma tofuna na gila malamani agu, tagila malamani la'u mola amooru. Ma lauta tani wane aaga gila lo'o suria nga fatalagu, tagila lo'o la'u mola suria fata lamooru. 21 Ma tagila malamani 'amooru, tofuna na amooru nga ta'a agu. Gila age 'ilo'oo tofuna gila 'ame su'asuria God na ngaia 'e alenau mai. 22 Ma lauta nau ku 'ame leka mai fofona fanua lo'oo 'i wado, mai nau ku 'ame kwairii mola te'aga, ma gila sia aga su'a mola na rianga aga. Tafe'ua ma alata lo'oo, ngaia 'e 'ato no'o fana te'efuta wane 'ani iiria ngaia 'ame kuta, suria nau ku leka mai, mai nau ku iiria 'e sui no'o faga. 23 Ma ni dai ne'e aga mani agu, ngaia 'e aga mani la'u mola na Mama'a agu. 24 Nau ku agea ni 'ola na te'efuta wane 'ame agea 'i na'o. Lauta gila 'ame agasia nau ku agea ni 'ola lo'oo, gila sia aga su'a mola na rianga aga. Tafe'ua ma gila agasia ni 'ola ni 'alefosilai agu, ma gwa'a 'ani 'ino'ona, gila ka aga mani mola agu fe'enia Mama'a agu la'u mola. 25 Ni 'ola lo'oo ngaia 'e nigi mai, fana nga Girigiringa Abu 'ani kwala'imori 'ilo'oo, ‘Gila 'ame aga mani agu la'u tofuna te'efuta 'ola.’ 26 “Nau taku kwatea mai nga Anoe 'ola Abu fa'asia Mama'a agu. Ma ngaia te'e faate'enia nga 'ola kwala'imori famooru. Ngaia te'e booni 'amooru, ma te'e alafuu suri nau te'amooru. 27 Ma moru la'u mola tamoru alafuu suri nau, suria dauru goru nana'i oguogu 'ita no'o mai na alata nau ku etaa nga taunga'inga agu.
1 La Jisas ngaia 'e alafuu la'u maka 'ilo'oo, “Nau ku iiria nga 'ola lo'oo famooru, fana nga tagoto'onga amooru 'e sia fusi mola. 2 Gila tagila belo 'amooru fa'asia 'ubulana nga 'ifi ni fo'anga aaga. Ma ngaia te'e nigi na alata, lauta te'efuta wane 'e kwa'i 'amooru 'ani mae, ngaia te'e madafia iiria ngaia 'e agea nga 'ola God ngaia 'e siria. 3 Nga ta'a tagila agea ni 'ola lo'oori amooru tofuna gila 'ame su'a na Mama'a agu, ma gila 'ame su'a la'u mola agu. 4 Tafe'ua mai nau ku iiria no'o nga 'ola lo'oo famooru, fana nga alata gila eta fana agelana 'ola lo'oo amooru, mai mooru tamoru madafia no'o nga alafuunga laka'u nau ku fata suria te'amooru.”
Nga taunga'inga na Anoe 'ola Abu
La Jisas 'e alafuu la'u 'ilo'oo, “Nau ku 'ame iiria mai ni 'ola lo'oo famooru 'i na'o, tofuna nau ku nana'i 'ua fe'eni 'amooru. 5 Tafe'ua na alata lo'oo, nau ku galangi 'aku ori no'o te'ana God ne'e alenau mai. Ma te'efuta wane amooru 'ame orisi nau 'ua suria 'i fai nau taku leka fai. 6 Na alata lo'oo, nga manata lamooru 'e kwaimanadai 'e iiki, suria nau ku iiria no'o 'ola lo'oo famooru. 7 Tafe'ua mai nau ku iiria nga 'ola kwala'imori famooru, ngaia 'e le'a iiki famooru na nau ku leka fa'asi 'amooru 'ilo'oo. Suria lauta nau ku 'ame leka, nga Anoe 'ola Abu lo'oo 'e 'ato 'ani sifo mai fana nga kwaibooninga amooru. Tafe'ua ma alata nau ku leka, nau taku alea mai te'amooru. 8 Ma alata ngaia 'ani nigi mai, ngaia te'e faate'enia fana ta'a fofona fanua lo'oo 'i wado nga to'onga suria abulongaa 'ame le'a, ma suria nga odonga, ma suria nga kwa'ikwa'inga na God. 9 Gila manata kuta suria nga abulongaa 'ame le'a, tofuna gila 'ame tagoto'o agu. 10 Ma gila manata kuta suria nga odonga, tofuna nau taku ori no'o te'ana nga Mama'a ma moru sia agasi nau mola. 11 Ma manatalaga 'e kuta suria nga kwa'ikwa'inga na God, tofuna God ngaia 'e sufaa no'o la Saetan na ngaia 'e ba'ita fafia nga fanua lo'oo 'i wado. 12 “Nau ku to'o na nga 'ola 'e aula 'e iiki fana iirilai famooru, tafe'ua ma moru 'ame to'omia no'o fana 'amoru gwalongo fai te'efou na alata lo'oo. 13 Tafe'ua ma nga alata nga Anoe 'ola Abu te'e nigi mai, ngaia te'e faate'enia nga kwala'imoringa, ma ngaia te'e fa'ananau 'amooru 'ania ni 'ola lo'oo te'efou. Ma ngaia 'e sia alafuu mola 'i talana, ngaia te'e alafuu suria nga 'ola na ngaia 'e longoa fa'asi nau. Ma ngaia te'e alafuu suria nga 'ola na te'e nigi mai. 14 Ngaia te'e fa'aba'ita nau, suria ngaia te'e ngaria nga alafuunga agu, ma te'e kwairii ai te'amooru. 15 Ma ni 'ola te'efou lo'oo na Mama'a agu, ngaia ni 'ola agu la'u mola. Ngaia na'a nau ku iiria na nga Anoe 'ola Abu te'e ngaria mai nga alafuunga agu ma ka kwairii ai te'amooru.”
Kwaimanadainga te'e bulota'i fana aile'anga
16 La Jisas 'e alafuu la'u 'ilo'oo, “Na alata sisika, moru sia agasi nau mola. Ma nga alata sisika la'u mola, tamoru agasi nau la'u.” 17 Ma tani wane na nga fufu'iwane aana gila ka orisiga kwairiu ma gila ka 'ilo'oo, “'Olataa lo'oo nga fa'aladamilana alafuunga lo'oo ngaia 'e iiria, ‘Na alata sisika moru sia agasi nau mola, ma nga alata sisika la'u mola, tamoru agasi nau la'u?’ Ma ngaia ka iiria la'u mola, ‘Moru sia agasi nau mola suria 'inau ku leka no'o te'ana nga Mama'a agu.’” 18 Ma nga fufu'iwane aana gila ka orisiga kwairiu la'u mola 'ilo'oo, “'Ola taa na fa'aladamilana alafuunga lo'oo, ‘na alata sisika?’ Dauru goru bobolosia 'olataa lo'oo ngaia 'e alafuu suria.” 19 Ma la Jisas 'e su'aai na gila siria 'agila orisia, ma ngaia ka fata 'ilo'oo faga, “'Ilo'oo ma moru orisia mooru talamooru suria 'ola laka'u nau ku iiria, ‘Na alata sisika, moru sia agasi nau mola. Ma na alata sisika la'u mola, tamoru agasi nau la'u?’ 20 'Ola kwala'imori nau ku iiria famooru. Na alata lo'oori, tamoru kwaimanadai ma tamoru aani, ma ta'a 'e ria na fanua lo'oo 'i wado, tagila aile'a. Mooru tamoru kwaimanadai, ma burina tamoru aile'a la'u. 21 Mooru moru su'aai alata na noni ngaia 'e gagalani 'ani fa'afuta, ngaia 'e nonifii. Tafe'ua ma alata ngaia 'e fa'afuta nga wela 'e sui, ngaia te'e manata nabolosia no'o nga nonifiinga laka'u, tofuna ngaia 'e aile'a no'o suria nga wela ngaia 'e futa no'o. 22 Mooru moru 'ilo'oo la'u mola. Na alata lo'oo mola na mooru tamoru kwaimanadai. Tafe'ua mai nau taku agasi 'amooru la'u, ma tamoru aile'a ba'ita. Ma nga aile'anga lo'oo, te'efuta wane 'ame to'omia 'ani lafua no'o fa'asi 'amooru. 23 Na alata no'ona, moru sia orisi nau la'u suria te'efuta 'ola. Nga 'ola kwala'imori nau ku iiria famooru, lauta moru soea te'efuta 'ola te'ana nga Mama'a 'ania latagu, ngaia te'e kwatea famooru. 24 'Ita 'ua mai leleka maka nigi tala'ina, moru 'ame soea 'ua te'efuta 'ola na Mama'a agu 'ania latagu. Ma alata lo'oo, mooru soea Mama'a agu, ma ngaia te'e kwatea famooru, fana 'amooru aile'a ba'ita.”
La Jisas 'e talariufia nga tegelangaa na fanua lo'oo 'i wado
25 La Jisas 'e alafuu la'u 'ilo'oo, “Nau ku alafuu suria ni 'ola lo'oo famooru 'ania nga tarifulaa. Tafe'ua ma alata te'e nigi mai na nau ku sia alafuu la'u 'ania nga tarifulaa, tafe'ua mai nau taku alafuu folaa no'o suria Mama'a famooru. 26 Na alata no'ona, moru tala mooru tamoru kwaisoe na God no'o 'ania latagu. Ma nau ku sia kwaisoe la'u fana te'efuta 'ola 'usi 'amooru. 27 Ngaia te'e 'ilo'oo no'o suria nga Mama'a 'i talana na ngaia 'e kwaimaa famooru, tofuna moru kwaimaa fagu, ma tofuna moru tagoto'o na ngaia no'o ne'e alenau mai. 28 Nau ku leka mai fa'asia nga Mama'a agu fana fanua lo'oo 'i wado. Ma alata lo'oo, nau ku leka no'o fa'asia nga fanua lo'oo 'i wado, mai nau ku ori no'o te'ana nga Mama'a agu.” 29 Sui ma fufu'iwane aana gila ka alafuu 'ilo'oo fana, “Nga alata lo'oo 'i'oo bi'i alafuu wataga no'o fameeru, suria 'i'oo 'ame alafuu no'o 'ania nga tarifulaa. 30 Alata lo'oo, meeru bi'i su'aai na 'i'oo su'a na 'ola te'efou. Gwa'a te'efuta wane ngaia 'ame kwaiorisi amu, 'i'oo su'a mola na 'olataa na ngai 'ubulana manatalana. Ma ngaia lo'oo 'e kwatea ameeru ma meru bi'i tagoto'o na God ngaia 'e ale'o mai.” 31 Ma la Jisas ka alafuu 'ilo'oo faga, “'Ilo'oo ma mooru moru tagoto'o kwala'imori no'o agu? 32 Nga alata te'e nigi mai ma tamoru tagala'i te'efou fa'asi nau. Ma tamoru 'akwa fana fanua 'amooru, suria 'ola lo'oo tagila agea agu. Tafe'ua ma 'inau ku sia nana'i mola 'i talagu, tofuna nga Mama'a ngaia te'e nana'i fe'eni nau. 33 Nau ku iiria nga 'ola lo'oo famooru, fana 'amoru to'oru na aloalonga 'ubulana moori lamooru, suria moru nana'i oguogu fe'eni nau. Alata mooru moru nana'i fofona fanua lo'oo 'i wado, tagila fa'anonifii 'amooru la'u mola. Ma moru sia ma'u mola, suria nau ku talariufia nga tegelangaa na nga fanua lo'oo 'i wado 'e sui no'o.”
La Jisas ngaia 'e fo'a
1 Alata la Jisas ngaia 'e alafuu 'ilo'oo 'e sui, ngaia ka aga 'ala'a fani langi, ma ka alafuu 'ilo'oo, “Mama'a 'ae, ngaia 'e nigi no'o na alata fana 'i'oo 'ani faate'enia kwangakwanganga agu, nga Wela amu, fana 'aku faate'enia nga kwangakwanganga amu. 2 Tofuna 'i'oo kwatea no'o nga tegelangaa fagu fafia nga ta'a te'efou, fana 'inau 'aku boonia nga ta'a na 'i'oo kwatea fagu fana 'agila momoori firi. 3 Aia, ma nga mooringa firi lo'oo ngaia 'e 'ilo'oo: Ta'a gila su'a amu na 'i'oo nga God kwala'imori, ma gila ka su'a agu, la Jisas nga Kraes na 'i'oo alenau mai. 4 Nau ku faate'enia no'o kwangakwanganga amu fofona fanua lo'oo 'i wado suria nau ku fa'asuia no'o taunga'inga laka'u 'i'oo alenau mai fana agelai. 5 Mama'a, alata lo'oo, nau ku siria 'i'oo 'ani kwatea la'u tegelangaa ba'ita laka'u nau ku to'o ai na alata nau ku to'oru fe'eni'o mai na'o, 'i na'ona launge'enilana nga fanua lo'oo 'i wado. 6 “Nau ku kwaifa'ananau suri'o fana nga ta'a lo'oo 'i'oo kwatea no'o mai fagu fofona fanua lo'oo 'i wado. Gila lo'oo na gila ta'a amu, ma 'i'oo kwatea no'o mai fagu, ma gila ka lo'o no'o suria nga fatalamu. 7 Ma alata lo'oo, gila su'a no'o na ni 'ola lo'oo te'efou na nau ku to'o ai, 'i'oo kwatea fagu. 8 Nau ku iiria no'o faga nga alafuunga na 'i'oo kwatea fagu, ma gila ka tagoto'o no'o ai. Ma gila ka su'a kwala'imori no'o ai na nau ku leka mai fa'asi'o, ma gila ka tagoto'o no'o na 'i'oo alenau mai. 9 “Ma 'inau ku fo'a faga. Nau ku 'ame fo'a la'u fana nga ta'a na fanua lo'oo 'i wado, mai nau ku fo'a mola fana nga ta'a lo'oo 'i'oo kwatea mai fagu, suria gila nga ta'a amu. 10 Nga ta'a agu te'efou, gila nga ta'a amu la'u mola. Ma ta'a amu lo'oo te'efou, gila nga ta'a agu la'u mola. Ma gila ka faate'enia no'o nga kwangakwanganga agu 'ania to'orunga aaga. 11 Nau ku sia nana'i aburu mola fofona fanua lo'oo 'i wado, mai nau taku ori mola kau te'amu. Tafe'ua ma gila tagila nana'i 'ua fofona fanua lo'oo 'i wado. Mama'a na 'i'oo Abu, abelo 'aniga 'ania nga tegelangaa laka'u 'i'oo kwatea fagu, fana 'agila arua no'o te'e manate'e 'ola momola, 'ilaka'u na daa'a te'e 'ola momola. 12 Alata nau ku nana'i fe'eniga, nau ku abelo 'aniga 'ania nga tegelangaa laka'u 'i'oo kwatea fagu. Nau ku aga suriga, ma te'efuta wane aaga 'ame fusi no'o, te'e wane 'e ria laka'u nga Girigiringa Abu 'e iiria ngaia te'e fusi. 13 Nau taku leka kau te'amu, mai nau ku iiria nga 'ola lo'oo na alata nau ku nana'i 'ua fofona fanua lo'oo 'i wado, fana ta'a agu 'agila aile'a ba'ita 'ilaka'u na nau ku aile'a. 14 Ma nau ku kwatea no'o nga fatalamu faga. Tafe'ua ma nga ta'a fofona fanua lo'oo 'i wado na gila nga ta'a amu 'amoe, gila aga mani aga, tofuna gila ta'a na fanua lo'oo 'i wado 'amoe, 'ilaka'u la'u 'inau 'amoe. 15 Nau ku 'ame kwaisoe amu fana 'i'oo 'ani ngariga fa'asia fanua lo'oo 'i wado, mai nau ku kwaisoe amu fana 'i'oo 'ani abelo 'aniga fa'asia la Saetan, nga wane 'e ria. 16 Gila ta'a fofona fanua lo'oo 'i wado 'amoe, 'ilaka'u la'u mola na 'inau nga wane fofona fanua lo'oo 'i wado 'amoe. 17 Nga fatalamu no'o 'e kwala'imori. To'o fa'aabuga famu 'ania nga kwala'imoringa. 18 Nau ku alega fana lekanga na fanua lo'oo 'i wado, 'ilaka'u la'u mola na 'i'oo alenau mai. 19 Ma fana nga le'anga aaga, nau ku kwate nau 'i talagu famu, fana 'agila kwatega 'i talaga famu. 20 “Nau ku 'ame fo'a faga te'i gila. Tafe'ua mai nau ku fo'a la'u mola fana nga ta'a na tagila tagoto'o agu tofuna nga alafuunga aaga. 21 Ma nau ku fo'a fana 'agila arua te'e 'ola momola, 'ilaka'u la'u mola na nau ku lado amu ma 'i'oo lado agu. Mama'a, nau ku fo'a 'agila lado fe'eni 'adaa'a, fana nga ta'a fofona fanua lo'oo 'i wado 'agila tagoto'o ai na 'i'oo alenau mai. 22 Nau ku fa'aba'itaga 'ilaka'u la'u mola 'i'oo fa'aba'ita nau, fana 'agila arua te'e 'ola, 'ilaka'u la'u mola daa'a te'e 'ola momola. 23 Fa'awatagalana 'ola lo'oo ngaia 'e 'ilo'oo: Nau ku lado no'o aaga, ma 'i'oo lado agu, fana gila te'e 'ola momola. Sui ma nga ta'a fofona fanua lo'oo 'i wado 'agila su'aai na 'i'oo alenau mai, ma 'i'oo kwaimaa faga, 'ilaka'u la'u mola na 'i'oo kwaimaa fagu. 24 “Mama'a, nau ku siria nga ta'a na 'i'oo kwatega fagu, 'agila nana'i fe'eni nau na lefu na nau ku nana'i ai, fana 'agila agasia no'o tegelangaa ba'ita agu na 'i'oo kwatea fagu. 'I'oo kwatea tegelangaa ba'ita lo'oo fagu, tofuna 'i'oo kwaimaa fagu 'i na'ona nga launge'enilana nga fanua lo'oo 'i wado. 25 Mama'a, 'i'oo wane 'i'oo odo. Nga ta'a 'e ria lo'oo fofona nga fanua lo'oo 'i wado gila 'ame su'a amu. Tafe'ua mai nau ku su'a mola amu, ma nga fufu'iwane agu, gila su'aai na 'i'oo alenau mai. 26 Nau ku kwairii te'aga no'o suri'o. Ma nau taku leleka fana kwairiinga, fana nga kwaimaanga amu fagu 'ani nana'i la'u mola 'ubulana moorilaga, mai nau ku lado fe'eniga.”
Gila gemasia la Jisas
1 Burina la Jisas ngaia 'e fo'a 'e sui mola, ngaia fe'enia nga fufu'iwane aana, gila leka kau, ma gila ka olofolo na wanawanaa gila fa'alataa 'ania 'i Kidron. Ma gila leka kau fana nga langa'a na 'ai 'i olif. 2 Ma la Judas, nga wane na ngaia 'e 'olonge'enia la Jisas fana maarimae aana, ngaia 'e su'a no'o na nga lefu no'ona. Tofuna alata 'e aula la Jisas fe'enia nga fufu'iwane aana, gila leka na lefu no'ona. 3 Ngaia na'a la Judas 'e talaia kau ta'a ni fununga fa'asia 'i Rom fe'enia nga ta'a na gila folo 'afuia nga 'Ifi Abu na God. Nga fataabu ba'ita, ma ni Farasii na gila alega kau. Aia, nga ta'a na gila leka mai, gila dau na nga uunu, ma nga 'aila'a fana fununga. 4 Ma suria la Jisas ngaia 'e su'aai 'e sui no'o na 'ola lo'oo te'e lau ana, ngaia ka leka kau te'aga, ma ka orisiga maka 'ilo'oo, “Ni dai na moru kwailo 'ofia?” 5 Gila lamadu'aa ma gila 'ilo'oo, “Meeru meru kwailo 'ofia la Jisas, nga wane laka'u fa'asia 'i Nasaret.” Ma la Jisas ka fata 'ilo'oo, “Nau lo'oo no'o.” Aia, ma la Judas nga wane laka'u ngaia 'e talaiga kau te'ala Jisas, ngaia 'e ula la'u mola no'ona fe'eniga. 6 Na alata la Jisas ngaia 'e alafuu 'ilo'oo, “Nau lo'oo no'o,” nga ta'a lo'oori gila 'idu fa'aburi, ma gila ka 'esiga no'o 'i wado. 7 Ma la Jisas ka orisiga la'u maka 'ilo'oo, “Ni dai na moru kwailo 'ofia?” Ma gila ka 'ilo'oo, “Meeru meru kwailo 'ofia la Jisas, nga wane laka'u fa'asia 'i Nasaret.” 8 La Jisas 'e fata 'ilo'oo faga, “Nau ku iiria 'e sui no'o famooru, ‘Nau lo'oo no'o.’ Lauta 'inau lo'oo na moru kwailo 'ofi nau mai lo'oo, moru alamia nga ta'a lo'oo 'agila leka mola.” 9 La Jisas 'e iiria 'ola lo'oori fana 'ani fa'ato'oa 'olataa na ngaia 'e iiria 'e sui no'o mai suriga 'ilo'oo, “Mama'a, te'efuta wane aaga 'ame funu no'o.” 10 Ma la Saemon Pita 'e to'o na te'e naifi fana fununga, ma ngaia 'e lafua ma ka tofu mousia aringa gula le'a na nga wane ni taunga'inga na alafa ni suuabunga. Nga wane ni taunga'inga lo'oori latana la Malakas. 11 Ma la Jisas ka fata 'ilo'oo fala Pita, “'Oi orite'enia nga naifi ni fununga no'ona 'i furina! 'Ilo'oo ma 'i'oo madafia iiria nau ku sia ru'u mola 'ubulana alata na nonifiinga lo'oo Mama'a agu 'e kwatea fagu?”
Gila talaia la Jisas te'ala Anas
12 Ma nga ta'a na fununga, ma nga wane ba'ita aaga, ma nga ta'a na gila folo 'afuia nga 'Ifi Abu na God, gila gemasia la Jisas, ma gila ka gaua rua nimana. 13 Ma gila ka talaia no'o la Jisas te'ala Anas, suria ngaia na fungona la Kaeafas, nga alafa ni suuabunga na farisi no'ona. 14 Ma la Kaeafas na ngaia 'e iiria mai na'o fana ta'a na'ona'o 'i Jiu, “Ma ngaia 'e le'a fana te'e wane 'ani mae, fana gila sia kwa'ia mola nga ta'a te'efou.”
La Pita 'e gwalaa la Jisas
15 La Saemon Pita fe'enia te'e wane ngaa'i na fufu'iwane ala Jisas, gala leka suria la Jisas. Ma nga ruana wane na alafa ni suuabunga lo'oori ngaia 'e su'a le'a ana. Ma nga ruana wane 'e leka burina la Jisas, leleka maka nana'i mai 'ubulana lalabata na 'ifi na alafa ni suuabunga. 16 La Pita ngaia 'e ula mola mai 'i maa. Ma nga ruana wane na fufu'iwane ana ngaia 'e ru'u kau 'i maa, ma ka alafuu fana geni na ngaia 'e folo 'afuia nga sinamaa, fana 'ani talaia mai la Pita 'ubulai. 17 Na alata la Pita 'e ru'u mai, nga geni no'ona ka alafuu 'ilo'oo fana, “Nau ku madafia 'i'oo nga wane la'u mola na fufu'iwane na wane lo'oo gila ngaria mai ta'ua lo'oo.” La Pita 'e lamadu'aa maka fata 'ilo'oo, “Nau 'amoe!” 18 Tofuna alata no'ona alata na gwaringa, ta'a ni taunga'inga fe'enia nga ta'a ni folonga, gila ka ogua nga eele 'i lalo, ma gila ka ula 'afuia, ma la Pita ka ula la'u mola fe'eniga 'i no'ona, ma ka lalangia la'u mola.
Nga alafa ni suuabunga 'e orisia la Jisas
19 Nga alafa ni suuabunga 'e orisia la Jisas suria fufu'iwane aana ma nga kwaifa'ananaunga aana. 20 Ma la Jisas 'e lamadu'aa maka 'ilo'oo, “Nau ku alafuu folaa fana ta'a te'efou fana 'agila longoa. Nau ku 'ame na'agonia no'o te'efuta 'ola, alata nau ku fa'ananaua nga ta'a. Nau ku agea 'ola lo'oori gani mai gani 'ubulana 'ifi ni fo'anga ma 'i 'ubulana nga 'Ifi Abu na God lo'oo, fana alata ta'a gila ogu mai, ma gila longoa. Ma nau ku 'ame alafuu nagwa nagwa mola 'ania te'efuta 'ola. 21 'Utaa na 'i'oo orisi nau 'ilo'oo? 'Oi orisia mola nga ta'a na gila longoa nga 'ola lo'oo nau ku iiria faga. Gila na gila su'a na nga 'ola na nau ku iiria faga.” 22 Alata la Jisas 'e alafuu mola 'ilo'oo, te'e wane na ta'a ni folonga 'e leka mai, ma ka fidaria, ma ka alafuu 'ilo'oo, “Fe'ua na 'i'oo alafuu 'ilo'oo fana alafa ni suuabunga welakau?” 23 La Jisas 'e lamadu'aa maka 'ilo'oo, “Lauta nau ku iiria te'efuta 'ola na ngaia 'e kuta, to'o kwairii na 'ola na 'inau ku kuta ai. Ma lauta nau ku 'ame iiria mola te'efuta 'ola 'e kuta, 'utaa na 'i'oo fidari nau, welakau?” 24 Burina 'ola lo'oo, la Anas 'e kwatea no'o kau la Jisas te'ala Kaeafas, nga alafa ni suuabunga. Ma nga nimana gila gau 'ua fafia.
La Pita 'e gwalaa la Jisas la'u
25 Ma alata la Pita ngaia 'e ula, ma ka lalangia 'ua nga nonina, nga ta'a na gila ula 'i no'ona fe'enia, gila ka alafuu 'ilo'oo fana, “'I'oo wane na fufu'iwane na wane lo'oo.” Ma la Pita ngaia 'e gwalaa, ma ka fata 'ilo'oo, “'Amoe no'o, 'inau 'amoe.” 26 Ma te'e wane ni taunga'inga na alafa ni suuabunga 'e nana'i la'u mola 'i no'ona. Ngaia nga wanefuta fe'enia nga wane ni taunga'inga laka'u la Pita ngaia 'e tofu mousia nga aringana, ma ngaia ka fata 'ilo'oo, “Nau ku madafia nau ku agasi'o fe'enia la Jisas alata laka'u gila gemasia 'ubulana langa'a laka'u.” 27 Ma la Pita ka alafuu 'ilo'oo, “'Amoe! Nau 'amoe!” Na alata no'ona mola nga susuki ka aani no'o.
Gila talaia kau la Jisas te'ala Paelat
28 Ma 'usu'usugani logologo'a mola, gila ka talaia kau la Jisas fa'asia 'ifi ala Kaeafas, ma gila talaia fana 'ubulana 'ifi ala Paelat, te'e wane ba'ita 'i Rom. Alata no'ona, ta'a na'ona'o 'i Jiu gila ula la'u mola kau 'i maa, suria lauta gila ru'u 'ubulana 'ifi na wane na ngaia 'ame Jiu, nga tagi aaga 'e iiria tagila sua no'o 'i na'ona God. Na alata no'ona, gila siria 'agila nana'i kwari fana 'agila 'ania nga Fafangalaa na Tala Riunga. 29 Ma la Paelat 'e ru'u kau te'aga 'i maa, ma ka orisia 'ilo'oo, “'Utaa na moru talaia wane lo'oo fana sufalana?” 30 Gila lamadu'aa ma gila alafuu 'ilo'oo, “Lauta wane lo'oo ngaia 'ame agea 'ola 'e ria, 'ato 'ameru talaia mai te'amu.” 31 La Paelat ka fata 'ilo'oo faga, “Lauta ngaia 'e 'ino'ona, moru talaia kau, ma moru ka sufaa suria nga 'olataa na tagi 'amooru 'e iiria.” Gila ka alafuu 'ilo'oo, “Nga tagi 'amooru 'i Rom na meru to'oru olofai, ngaia 'e ruia meru sia kwa'ia mola te'efuta wane.” 32 Ngaia 'e lau 'ilo'oo, fana 'ani fa'ato'oa 'olataa laka'u la Jisas ngaia 'e iiria suria nga maenga aana. Tofuna nga ta'a fa'asia 'i Rom, gila kwa'ia ta'a na 'ai folo. 33 La Paelat ka ori la'u fana 'ubulana nga 'ifi aana, ma ka soea mai la Jisas te'ana, ma ka orisia la'u maka 'ilo'oo, “'Ilo'oo ma 'i'oo na nga kiingi na ta'a 'i Jiu?” 34 Ma la Jisas 'e orisia kau maka 'ilo'oo, “'Ilo'oo ma nga kwaiorisinga lo'oo ngaia 'e leka mai fa'asi'o talamu, 'amoe ma tani wane ngaa'i gila na gila kwairii te'amu suri nau?” 35 Ma la Paelat 'e alafuu la'u maka 'ilo'oo, “Nau nga wane 'i Jiu 'amoe lo'oo! Nga ta'a amu ma nga fataabu ba'ita na gila talai'o mai lo'oo te'agu. Nga 'olataa 'e ria lo'oo 'i'oo agea?” 36 Ma la Jisas 'e lamadu'aa maka 'ilo'oo, “Nau ku 'ame 'ilaka'u nga kiingi fofona fanua lo'oo 'i wado. Ma lauta nau ku 'ilaka'u 'i gila, nga ta'a agu tagila funu mola 'usi nau fa'asia nga kwatelagu fana nga ta'a na'ona'o 'i Jiu lo'oo. 'Amoe. Nga fanua nau ku kiingi fai, ngaia 'e matari.” 37 Ma la Paelat 'e orisia maka 'ilo'oo, “'Ilo'oo ma 'i'oo nga kiingi lo'oo?” Ma la Jisas 'e lamadu'aa maka 'ilo'oo, “'I'oo na 'i'oo iiria nau nga kiingi. Nau ku futa, mai nau ku nigi mai fofona fanua lo'oo 'i wado fana 'aku alafuu mola suria nga 'ola kwala'imori. Ma ni dai ne'e siria nga 'ola kwala'imori, ngaia 'ani lo'o suri nau.” 38 Ma la Paelat 'e orisia la'u maka 'ilo'oo, “'Ilo'oo ma nga 'olataa lo'oo kwala'imoringa welakau?”
Gila sufaa la Jisas fana maenga
Ma la Paelat ka ori la'u 'i maa te'ana ta'a, ma ka fata 'ilo'oo faga, “Nau ku 'ame to'odaria mola te'efuta rianga na nga wane lo'oo. 39 Tafe'ua ma suria nga falafala amooru, nau taku rubea te'e wane famooru na alata na Fafangalaa na Tala Riunga. 'Ilo'oo ma mooru moru siria 'aku rubea nga kiingi 'i Jiu lo'oo famooru?” 40 Ma gila ka o'omae ma gila fata 'ilo'oo, “'Amoe! Nga wane lo'oo 'i'oo sia rubea la'u! Meeru meru siria 'i'oo 'ani rubea mai la Barabas!” Aia, ma la Barabas ngaia nga wane laka'u 'e eta nga ngada'olanga.
1 Ngai lo'oo la Paelat 'e kwatea no'o la Jisas fana nga ta'a ni fununga lo'oo, ma ka iiria 'agila labusia. 2 Ma gila ka 'elea nga 'elegou 'ania nga kwalo ngangala'a, ma gila ka arua 'i gouna la Jisas. Sui ma gila ka fa'aruufia 'ania nga ruu mekumeku, 'ilaka'u nga kiingi. 3 Sui ma gila ka leka mai te'ana, ma gila ka 'ilo'oo, “'I'oo na nga kiingi na ta'a lo'oo 'i Jiu!” Ma gila ka fidaria. 4 Ma la Paelat ka ru'u la'u kau te'ana ta'a lo'oo na gila ogu no'ona, maka fata 'ilo'oo, “Nau taku ngaria mai nga wane lo'oo te'amooru, fana 'amoru su'asuria na nau ku 'ame agasia mola te'efuta rianga ana.” 5 Sui ma la Jisas ka ru'u mai 'i maa, ma ka ru'ufia nga 'elegou na kwalo ngangala'a, ma nga ruu mekumeku. Ma la Paelat ka fata 'ilo'oo faga, “Moru agasia madi nga wane lo'oo.” 6 Ma na alata fataabu ba'ita, ma nga ta'a na gila folo 'afuia nga 'Ifi Abu na God gila agasia, gila bi'i o'omae ba'ita la'u, ma gila ka 'ilo'oo, “Mudu'ia na 'ai folo! Mudu'ia na 'ai folo!” La Paelat 'e alafuu 'ilo'oo, “Lauta 'ino'ona, moru ngaria ma moru ka mudu'ia na 'ai folo. Suria nau ku 'ame to'odaria mola te'efuta rianga ana.” 7 Nga ta'a gila ka fata 'ilo'oo fala Paelat, “Meeru meru to'o na nga tagi fana wane 'ilo'oo ngaia 'ani mae, tofuna ngaia 'e iiria ngaia nga Wela na God.” 8 Alata la Paelat ngaia 'e longoa 'ola lo'oo, ngaia 'e ma'u ba'ita ma ka riufia no'o 'i na'o. 9 Ma ngaia ka ori la'u 'i 'ifi maka orisia la Jisas maka 'ilo'oo, “'I'oo wane fa'asia 'i fai lo'oo, welakau?” Ma la Jisas ngaia 'ame iiria mola te'efuta 'ola. 10 La Paelat ka alafuu la'u 'ilo'oo fana, “'Ilo'oo ma 'i'oo 'ame siria no'o alafuunga fe'eni nau? 'I'oo 'ame su'a mola ai na nau ku to'o na nga tegelangaa fana iirilana 'ola fana 'agila rube'o, 'amoe ma 'agila mudu'i'o na 'ai folo?” 11 La Jisas 'e lamadu'aa maka fata 'ilo'oo, “Ngaia 'e kwala'imori 'i'oo to'o na tegelangaa fana 'i'oo 'ani agea 'olo'oo agu. Tafe'ua ma te'e God momola na ngaia 'e kwatea nga tegelangaa lo'oori famu. Ngaia lo'oo nga wane na ngaia 'e kwate nau famu, ngaia 'e agea nga 'ola lo'oo 'e ria 'e iiki maka riufia nga 'ola 'i'oo agea.” 12 Na alata la Paelat ngaia 'e longoa fatalana la Jisas, ngaia 'e kwailo mola fana te'efuta tafa na ngaia 'ani agea fana 'ani rubea. Tafe'ua ma nga Jiu, gila o'omae ba'ita ma gila ka 'ilo'oo, “Lauta 'i'oo rubea wane no'ona, 'i'oo wane ni kwaimaanga na nga kiingi 'i Rom 'amoe. Du'ana lauta te'efuta wane 'e iiria ngaia nga kiingi, ngaia 'e ula no'o 'usia nga kiingi 'i Rom.” 13 Alata la Paelat ngaia 'e longoa nga alafuunga lo'oori sui, ngaia 'e talaia kau la Jisas 'i maa, maka to'oru mola na lefu fana kwaisufaingaa 'i 'ubulana nga tofi 'ifi na gila fa'alataa 'ania ‘Fulou na Fou’ ma nga alafuunga 'i Jiu gila iiria ‘Gabata.’ 14 Ma alata no'ona, nga gani fana sasaringa fana Fafangalaa na Tala Riunga, ma ngaia 'e galangi dalototo'o no'o na gani no'ona. Ma la Paelat ka alafuu 'ilo'oo fana nga ta'a no'ona, “Moru agasia madi nga kiingi amooru.” 15 Ma nga ta'a no'ona gila o'omae ma gila ka 'ilo'oo, “Kwa'ia! Kwa'ia! Mudu'ia na 'ai folo!” La Paelat 'e orisiga la'u maka 'ilo'oo, “'Ilo'oo mai moru siria 'aku mudu'ia nga kiingi amooru na 'ai folo?” Na alata no'ona, nga fataabu ba'ita 'e lamadu'aa ma ka 'ilo'oo, “Ngaia nga kiingi ameeru 'amoe! Te'e kiingi na ngaia 'i Rom ne'e ba'ita fameeru!” 16 Ma la Paelat ka kwatea la Jisas fana nga ta'a ni fununga no'ona fana 'agila mudu'ia na 'ai folo.
Gila mudu'ia la Jisas na 'ai folo
Ma gila ka talaia no'o kau la Jisas. 17 Ma ngaia ka ngaria nga 'ai folo aana 'i talana fana nga lefu na gila fa'alataa 'ania 'i ‘Golgota’ na alafuunga na ta'a 'i Jiu. (Nga fa'awatagalana lata lo'oori na ‘Nga gouna ta'a.’) 18 Sui ma gila ka mudu'ia no'o la Jisas na 'ai folo. Ma nga rua wane ngaa'i la'u mola na gila mudu'ia 'agaa'a no'ona, te'e wane ngaa'i gula moori ma te'e wane ngaa'i gula le'a, ma gila ka mudu'ia la Jisas na 'ai folo ne'e ula 'i laloagaa'a. 19 Ma la Paelat ka giria nga alafuunga, ma gila ka arua 'i gouna 'ai folo ala Jisas. Nga alafuunga no'ona ngaia 'e giria 'e 'ilo'oo, “La Jisas fa'asia 'i Nasaret, nga kiingi 'i Jiu.” 20 Lefu lo'oo gila arua nga 'ai folo lo'oo gila mudu'ia la Jisas ai, ngaia 'ame to'oru lalau mola fa'asia 'i Jerusalem. Ma nga ta'a 'e aula lo'oo gila idumia alafuunga lo'oo. Ma nga alafuunga lo'oo gila ka giria la'u mola 'ania oru alafuunga kwaitatari. Alafuunga ngaa'i na ta'a 'i Jiu, alafuunga ngaa'i na ta'a 'i Rom ma nga alafuunga ngaa'i na ta'a na Grik. 21 Ma nga fataabu ba'ita lo'oo, gila ka alafuu 'ilo'oo fala Paelat, “'I'oo sia giria la'u nga ‘Kiingi 'i Jiu.’ Tafe'ua ma to'o giria mola 'ilo'oo, Ngaia 'i talana na ngaia 'e alafuu 'ilo'oo, ‘'inau nga kiingi 'i Jiu.’” 22 Sui ma la Paelat ka lamadu'aga maka fata 'ilo'oo, “'Ola taa lo'oo nau ku giria 'e sui no'o, ngaia 'e to'oru no'o 'i 'ilo'oo.” 23 Ma 'i burina nga ta'a ni fununga lo'oo gila mudu'ia la Jisas na 'ai folo 'e sui, gila ka ngaria nga ruu aana, ma gila ka dalo'ia 'ania nga fai gule 'ola fana nga fai wane no'ona. Ma nga sote ba'ita lo'oo aana, te'efuta ladonga 'amoe na tailai. 24 Ma nga ta'a ni fununga no'ona gila ka alafuu 'ilo'oo faga kwairiu, “Goru sia gaasi ngadaa mola nga ruu lo'oo. Goru masa 'ania daisi fai, dai ne'e riufia, ngaia na te'e ngaria.” Ngaia 'e 'ilo'oo fana 'ani fa'ato'oa nga Girigiringa Abu laka'u 'e fata 'ilo'oo, “Gila dalo'ia nga ruu agu faga, ma gila ka masa 'ania daisi fana sote ba'ita agu.” Nga 'ola lo'oo nga ta'a ni fununga lo'oo na gila agea. 25 Nga tete'e ala Jisas, ma ni noni futa fe'enia tete'e ala Jisas, ma ni Meri noni ala Klopas, ma ni Meri noni fa'asia 'i Magdala lo'oo gila ula 'i 'a'aena nga 'ai folo ala Jisas. 26 Ma nga wane na fufu'iwane na la Jisas ngaia 'e kwaimaa fana, ngaia 'e ula la'u mola 'i no'ona fe'enia tete'e ala Jisas. Alata la Jisas ngaia 'e agasia tete'e aana fe'enia nga wane lo'oo ngaia 'e kwaimaa fana gila ula galangia, ma ngaia ka fata 'ilo'oo fana tete'e aana, “Tete'e, nga wela amu no'ona no'o.” 27 Sui ma, ngaia ka fata 'ilo'oo la'u fana nga wane na fufu'iwane no'ona, “Nga tete'e amu no'ona no'o.” Ma eta na alata no'ona, nga wane lo'oori ka kwaloa no'o tete'e ala Jisas fani 'ifi aana fana 'ani abelo 'ania.
Maenga ala Jisas
28 'I burina nga 'ola lo'oo 'e sui, la Jisas 'e su'aai na nga taunga'inga aana ngaia 'e sui no'o. Ma ngaia ka fata 'ilo'oo, “Nau ku maarigo'u.” Ngaia 'e fata 'ilo'oo 'ani fa'ato'oa nga alafuunga 'ubulana Girigiringa Abu. 29 Ma nga lefu no'ona, gila arua te'e teu ne'e fongu no'o na nga waeni 'e ukwala. Ma gila ngaria nga ruu fana ogulana ka'o, ma gila ka fa'awasiua 'ubulana teu na waeni no'ona, sui ma gila ka arua 'i maana nga ma'e 'ai na gila fa'alataa 'ania hisap sui ma gila ka kwatea fani maana ngiduna la Jisas. 30 Na alata la Jisas ngaia 'e go'ufia 'e sui, ma ngaia 'e alafuu 'ilo'oo, “Ngaia 'e sui no'o.” Burina ngaia 'e iiria alafuunga lo'oori 'e sui mola, nga gouna ka kwa'itori no'o, ma ngaia ka mae no'o.
Gila lada'ia kalaona la Jisas 'ania 'aila'a
31 Ma 'i burina 'ola lo'oo 'e sui, ta'a na'ona'o 'i Jiu gila leka mai, ma gila ka orisia la Paelat fana 'ani alamia fana ta'a ni fununga 'agila leka, ma gila 'oia nga 'a'aena nga oru wane na gila mudu'iga na 'ai folo, fana 'agila mae 'aferu. Tofuna gila siria 'agila lafua no'o noniga fa'asia nga 'ai folo na fe'e gani lo'oori. Suria ma'e gani lo'oo ngaia gani fana sasaringa na Jiu maamania Sabat. Ma gila 'ame siria nga wane mae 'agila nana'i na 'ai folo na Sabat. Tofuna Sabat lo'oori ngaia nga gani ba'ita 'i Jiu suria ngaia Fafangalaa na Tala Riunga. 32 Ma nga ta'a ni fununga lo'oo gila leka mai, ma gila ka 'oia 'a'aena rua wane laka'u gila mudu'iga na 'ai folo. 33 Tafe'ua ma alata gila nigi te'ala Jisas, gila agasia ngaia 'e mae 'e sui no'o. Ngaia lo'oo, gila 'ame 'oia no'o nga 'a'aena. 34 Tafe'ua ma te'e wane aaga na ngaia 'e siria 'ani fa'ato'o le'a ai, ngaia 'e ngaria nga ma'e 'aila'a, ma ka lada'ia 'ania kalaona la Jisas. Ma gila ka agasia no'o 'abu ma nga ka'o 'e afe mai ai. 35 Nau ku agasia 'ola lo'oori, mai nau ku alafuu suria, famooru te'efou 'amooru tagoto'o la'u mola. Nga 'ola lo'oo nau ku iiria ngaia 'e kwala'imori. 36 Ma 'ola lo'oori 'e 'ilo'oo, fana 'ani fa'ato'oa Girigiringa Abu laka'u ngaia 'e alafuu 'ilo'oo, “Te'efuta suri na labena ngaia 'ame mo'oi mola” 37 Ma te'e gule'e Girigiringa Abu ngaa'i ngaia 'e 'ilo'oo, “Nga ta'a tagila bubunia nga wane na gila lada'ia nga kalaona.”
Gila arua nonina la Jisas 'ubulana giru gwa'u
38 Ma 'i burina ni 'ola lo'oori, la Josef nga wane fa'asia 'i Arimetea, ngaia 'e leka mai maka soea la Paelat fana nonina la Jisas, fana 'agila ngaria. La Josef laka'u, ngaia nga wane na fufu'iwane ala Jisas la'u mola, tafe'ua ma ngaia 'e nagwa mola, tofuna ngaia 'e ma'unge'enia nga ta'a na'ona'o 'i Jiu lo'oo. Ma la Paelat 'e alamia, ma ngaia ka leka mai maka ngaria no'o. 39 Ma la Nikodimas na ngaia 'e leka mai te'ala Jisas 'ubulana logo 'i na'o laka'u, ngaia 'e leka fe'enia la Josef, ma ka ngaria oru akwale'e kilo na 'ola 'e si'ini le'a lo'oo fana arulai fe'enia nonina wane 'e mae. Gila fa'alata nga 'ola lo'oo 'ania mira ma alos. 40 Rua wane lo'oo, gaa'a gala ngaria nonina la Jisas, ma gala ka gaua 'ania nga ruu kwakwao'a le'a lo'oo fe'enia nga 'ola si'inilai 'e le'a lo'oori. Gila agea 'ola lo'oo suria falafala 'i Jiu fana agelai na wane 'e mae 'i na'o sui ma gila bi'i arua 'ubulana giru gwa'u. 41 Ma te'e langa'a ngaia 'e nana'i mola galangia lefu na gila kwa'ia la Jisas ai. Ma te'e giru gwa'u fana arulana nonina ta'a 'e mae ngai la'u mola na nga lefu no'ona. Ma nga giru gwa'u no'ona nga 'ola fooru mola, gila 'ame arua 'ua te'efuta wane 'e mae 'i 'ubulai. 42 Ma nga alata no'ona fe'e gani aaga 'i Jiu fana sasaringa fana nga Sabat. Ma nga Sabat ngaia gagalangi no'o. Ngaia na'a nga rua wane lo'oori gala leka ma gala ka arua no'o labena la Jisas 'i 'ubulana giru gwa'u no'ona, suria ngaia 'e to'oru galangia lefu no'ona.
La Jisas ngaia 'e tata'e fa'asia nga maenga
1 'Usugani na nga Sande alata 'e logologo'a mola 'ua, ni Meri fa'asia 'i Magdala 'e leka 'i maa na giru gwa'u laka'u, ma ka agasia nga fou laka'u gila bokota 'ania nga maana giru gwa'u, ngaia 'e 'idu no'o. 2 Ma ngaia ka totola 'aferu te'ala Saemon Pita ma nga wane na fufu'iwane na la Jisas ngaia 'e kwaimaa fana, ma ka alafuu 'ilo'oo fagaa'a, “Tani ta'a ngaa'i gila ngaria no'o nga nonina nga Alafa fa'asia nga giru gwa'u laka'u, ma meru bobolosia no'o 'i fai na gila arua ai.” 3 Ma la Pita ma nga wane ngaa'i gala ka leka no'o fana nga giru gwa'u no'ona. 4 Ma gala ka totola te'efou, ma nga wane ngaa'i ngaia 'e totola 'aferu maka riufia la Pita, maka nigi 'i maana giru gwa'u laka'u 'i na'o. 5 Ma ngaia 'e gogonu kau, ma ka agasia nga ruu kwakwao'a, ma ngaia 'ame ru'u mola 'i 'ubulai. 6 Ma la Saemon Pita 'e nigi mai 'i buri, ma ka ru'u no'o 'ubulana nga giru gwa'u no'ona. Ngaia 'e agasia nga ruu kwakwao'a ngaia 'e to'oru mola 'i no'ona 7 fe'enia nga ruu laka'u gila gaua 'ania gouna la Jisas. Nga ruu no'ona ngaia 'ame nana'i mola fe'enia nga ruu kwakwao'a lo'oori, tafe'ua ma gila gosua, ma ngaia ka nana'i no'o 'i talana. 8 Sui ma nga wane laka'u ngaia 'e nigi maana giru gwa'u no'ona 'i na'o bi'i ru'u la'u kau 'i 'ubulana giru gwa'u no'ona. Ngaia 'e agasia maka tagoto'o no'o ai. 9 Ma gila 'ame su'a 'ua na nga Girigiringa Abu laka'u ne'e iiria ngaia te'e tata'e la'u fa'asia nga maenga. 10 Ma 'i burina 'ola lo'oo, nga rua wane na fufu'iwane lo'oori, gala ka ori no'o.
Ni Meri fa'asia 'i Magdala ngaia 'e agasia la Jisas
11 Ma ni Meri 'e ula 'ua 'i maa na giru gwa'u no'ona ma ka aani. Ma nga alata ngaia 'e ani, ngaia 'e gogonu maka aga kau 'ubulana giru gwa'u laka'u. 12 Ma ngaia ka agasia nga rua enselo, gala ru'ufia ruu kwakwao'a. Ma rua enselo lo'oori, gala to'oru na lefu na nonina la Jisas 'e nana'i ai 'i na'o, te'e ai ngaa'i na lefu na gouna 'e nana'i ai, ma te'e ai ngaa'i na lefu na 'a'aena 'e nana'i ai. 13 Nga rua enselo lo'oori, gala ka orisia ni Meri 'ilo'oo, “'Olataa lo'oo 'i'oo aanisia welakau?” Ma ngaia 'e lamadu'aa gaa'a maka 'ilo'oo, “Nga nonina nga Alafa agu na gila ngaria no'o fa'asia 'i lo'oo, mai nau ku bobolosia 'i fai na gila arua la'u ai.” 14 Ma 'i burina ngaia 'e alafuu 'ilo'oo 'e sui, ngaia 'e abulo kau, ma ka agasia la Jisas ngaia 'e ula mola, ma ngaia 'ame aga su'a na nga wane no'ona na ngaia la Jisas. 15 Ma la Jisas ka orisia maka 'ilo'oo, “Noni lo'oo, 'utaa na 'i'oo aani welakau? Ma ni dai na 'i'oo kwailo 'ofia?” Ma ni Meri 'e madafia iiria ngaia nga wane ne'e aga suria nga langa'a no'ona. Ma ngaia ka 'ilo'oo fana, “Lauta 'i'oo ngaria kau nga nonina Alafa agu, nau ku siria 'i'oo 'ani kwairii te'agu 'i fai na 'i'oo arua ai, fana 'aku leka 'aku ngaria.” 16 Sui ma la Jisas ka fata 'ilo'oo fana, “Meri 'ae!” Ma ni Meri 'e abulo mai, ma ka aga kau, ma ka aga su'ana, ma ka alafuu 'ilo'oo fana, “Raboni!” Ma nga alafuunga lo'oo nga alafuunga na ta'a 'i Jiu fa'awatagalai na nga ‘Wane ni Kwaifa'ananaunga.’ 17 Ma la Jisas ka alafuu 'ilo'oo fana, “'I'oo sia gema mola agu, tofuna nau ku 'ame ori 'ua te'ana nga Mama'a agu 'i langi. 'Oi ori te'ana nga fufu'iwane agu, moko kwairii te'aga, nau ku leka no'o te'ana Mama'a agu, na ngaia nga Mama'a amooru la'u mola. Ma ngaia na nga God agu, ma nga God amooru la'u mola.” 18 Sui ma ni Meri fa'asia 'i Magdala ka ori, ma ka kwairii te'ana nga fufu'iwane na ngaia 'e agasia nga Alafa. Ma ngaia ka alafuu la'u mola faga suria nga 'ola na la Jisas 'e iiria te'ana.
Nga fufu'iwane ala Jisas gila agasia
19 Laulafi na nga Sande, nga fufu'iwane aana gila ogu 'i 'ubulana te'e 'ifi, ma gila ka fono 'usia nga sinamaa. Ma gila ka 'ailafita la'u mola na nga sinamaa no'ona, suria gila ma'unge'enia nga ta'a na'ona'o 'i Jiu. Gila lebe ma la Jisas ka faata'i mai 'i laloaga, ma ngaia ka alafuu 'ilo'oo, “Nga aloalonga 'e nana'i fe'eni 'amooru.” 20 Ma 'i burina na ngaia 'e iiria nga alafuunga lo'oo, ngaia ka faate'enia nga rua ninimana ma nga kalaona faga. Ma nga fufu'iwane ana gila ka aile'a ba'ita na alata no'ona gila agasia nga Alafa. 21 Ma la Jisas ka fata 'ilo'oo la'u faga, “Nga aloalongaa 'e nana'i fe'eni 'amooru. 'Ilaka'u nga Mama'a ne'e 'e alenau mai, ngai lo'oo nau ku ale 'amooru la'u mola.” 22 La Jisas 'e iiria alafuunga lo'oo, sui maka mangofiga, ma ka fata 'ilo'oo, “Moru ngaria nga Anoe 'ola Abu.” 23 Lauta mooru 'olafanataa na rianga na ta'a, God te'e 'olafanataa la'u mola aaga. Ma lauta moru 'ame 'olafanataa aaga, God ngaia 'e sia 'olafanataa mola aaga.
La Tomas 'e agasia la Jisas
24 Ma te'e wane na nga akwale'e wane ma ruaai no'ona na latana la Tomas na gila fa'alataa la'u mola 'ania 'I'iu, ngaia 'ame nana'i fe'eniga na alata na la Jisas ngaia 'e nigi te'aga. 25 Ma nga fufu'iwane na gila nana'i, gila ka alafuu 'ilo'oo te'ala Tomas, “Meeru meru agasia no'o nga Alafa.” Ma la Tomas ka fata 'ilo'oo faga, “Lauta nau ku agasia nga filafila laka'u na talafurina nga nila 'i nimana, ma 'inau ku gema to'ona nga filafila no'ona 'ania nimagu, mai nau ku arua nga nimagu 'i talafurina nga maalafa laka'u 'i kalaona, ma nau taku bi'i tagoto'o. Ma lauta nau ku 'ame agea mola ni 'ola lo'oo, nau ku sia tagoto'o mola.” 26 Ma nga fiuna ma'e gani 'i burina, nga fufu'iwane laka'u gila ogu la'u mola 'i 'ubulana nga 'ifi laka'u, ma la Tomas 'e to'oru no'o fe'eniga. Ma gila ka 'ailafita la'u mola 'usia nga sinamaa no'ona. Sui mala Jisas 'e faata'i mai, ma ka ula 'i laloaga, ma ka alafuu 'ilo'oo, “Aloalonga 'e nana'i fe'eni 'amooru.” 27 Sui ma la Jisas ka alafuu 'ilo'oo fala Tomas, “Tomas 'ae, 'oi arua nga 'u'umu 'i lo'oo 'ubulana nimagu, moko agasia nga rua nimagu. Moko arua nimamu 'i talafurina maalafa lo'oo 'i kalaogu. 'I'oo sia manata ruarua mola, 'oi tagoto'o no'o.” 28 Ma la Tomas 'e lamadu'aa maka 'ilo'oo, “'I'oo nga Alafa agu, ma nga God agu.” 29 Ma la Jisas ka fata 'ilo'oo fana, “'I'oo tagoto'o, tofuna 'i'oo agasi nau. Nga nanamanga fana ni dai na gila 'ame agasi nau, ma gila tagoto'o mola agu.” 30 La Jisas 'e agea ni 'ola ni 'alefosilai 'e aula la'u na nga fufu'iwane aana gila agasia, tafe'ua mai nau ku sia giria la'u 'ubulana buka lo'oo. 31 Nau ku giria mola ni 'ola lo'oo, fana 'amoru tagoto'oa na la Jisas ngaia na nga Kraes, ma ngaia no'o na nga Wela na God. Ma lauta mooru tagoto'o na 'ola lo'oo, tamoru to'o na nga mooringa firi.
La Jisas ngaia 'e faata'i la'u fana fufu'iwane aana
1 'I burina ni 'ola lo'oo, la Jisas 'e faata'i la'u fana nga fufu'iwane aana 'i suria nga asi 'i Galili. Ma 'ola lo'oori 'e lau 'ilo'oo: 2 La Saemon Pita, ma la Tomas na gila fa'alataa 'ania 'I'iu, ma la Nataniel nga wane fa'asia 'i Kena 'ubulana nga gule'e lefu 'i Galili, ma nga rua wela ala Sebedi, ma rua wane na fufu'iwane ngaa'i la'u, gila ogu. 3 Ma la Saemon Pita ka alafuu 'ilo'oo fana ni wane no'ona, “Nau ku leka 'aku dee no'o fana ii'a fagu.” Ma gila ka fata 'ilo'oo, “Meeru meru siria la'u mola 'ameru leka fe'eni'o.” Ma gila leka, ma gila ka ta'e no'o 'ubulana nga baru. Tafe'ua na fe'e logo no'ona, gila 'ame deea no'o te'efuta gweii'a. 4 Ma alata ngaia 'usu'usugani mola, la Jisas 'e ula 'i suria asi. Ma nga fufu'iwane aana, gila 'ame aga su'a mola ana. 5 Sui ma la Jisas ka fata kau faga maka 'ilo'oo, “Fu'uwane ni kwaimaanga agu, 'ilo'oo ma moru deea te'efuta gweii'a?” Ma gila lamadu'aa ma gila ka 'ilo'oo, “'Amoe no'o.” 6 Ma ngaia ka alafuu 'ilo'oo, “Moru 'ui 'ania nga fulai amooru 'i gula le'a na baru no'ona, ma tamoru daua nga ii'a.” Ma alata gila 'ui 'ania nga fulai laka'u, ma gila ka daua no'o nga ii'a 'e aula maka 'ato no'o fana lafulana fulai laka'u mai langi, tofuna ii'a 'e aula. 7 Sui ma nga wane na fufu'iwane laka'u la Jisas ngaia 'e kwaimaa fana ka fata 'ilo'oo fala Pita, “Nga Alafa loko'u!” Ma alata la Saemon Pita ngaia 'e longoa nga 'ola lo'oo, ngaia 'e ruufia 'ania nga ruu 'e tekwa aana, tofuna ngaia 'e rubea fana 'ani taunga'i, ma ka olo 'ubulana asi, ma ka 'alanga no'o fana 'i su'e. 8 Ma nga fufu'iwane aana gila ka leka no'o mai 'i su'e na baru. Ma gila ka lafua no'o mai nga fulai ne'e fongu no'o 'ania ii'a, suria gila 'ame nana'i lalau mola fa'asia 'i su'e, to'omia mola te'e tangale'e tafanga. 9 Ma alata gila sifo 'i su'e, gila ka agasia nga mani'i beret fe'enia nga eele ngaia 'e nunula mola fe'enia nga ii'a 'i 'ubulai. 10 Ma la Jisas ka alafuu 'ilo'oo faga, “Moru ngaria mai tani gweii'a na nga ii'a na moru deea lo'oo.” 11 La Saemon Pita 'e leka kau 'ubulana nga baru, ma ka lafua mai nga fulai no'ona 'i su'e. Nga fulai lo'oori 'e fongu no'o 'ania nga ii'a ba'ita, tangale'e ii'a ma nima urii'a ma oru gweii'a (153 ) na gila daua. Gwa'a nga ii'a 'e aula 'ilo'oo 'i 'ubulana nga fulai, nga fulai lo'oori ngaia 'ame foga mola. 12 Ma la Jisas ka fata 'ilo'oo faga, “Leka mai, 'amoru keto madi.” Tafe'ua ma te'efuta wane aaga 'ame orisia mola 'ilo'oo, “'I'oo ni dai lo'oo?” Du'ana gila su'ana mola na ngaia nga Alafa. 13 Ma la Jisas 'e leka kau maka ngaria nga beret, ma ka kwatea fana nga fufu'iwane aana, ma ka kwatea la'u mola na gweii'a lo'oo. 14 Nga oruna alata no'o na la Jisas ngaia 'e faate'enia fana nga fufu'iwane aana 'i burina na ngaia 'e tata'e fa'asia nga maenga lo'oori.
La Jisas fe'enia la Pita
15 Ma alata gila keto te'efou 'e sui no'o, la Jisas 'e orisia la Saemon Pita maka fata 'ilo'oo, “Saemon nga wela ala Jon, 'ilo'oo ma 'i'oo kwaimaange'eni nau 'e riufia nga fufu'iwane lo'oo na gila kwaimaa fagu?” Ma ngaia ka lamadu'aa maka 'ilo'oo, “Kiu, Alafa. 'I'oo su'a mola ai na 'i nau ku kwaimaa famu.” Ma la Jisas ka alafuu 'ilo'oo fana, “'Oi aga suria ni dale'e sifisifi lo'oo agu.” 16 Ma la Jisas ka orisia la'u fana ruana alata, “Saemon nga wela ala Jon, 'ilo'oo ma 'i'oo kwaimaa fagu?” Ma ngaia ka lamadu'aa maka 'ilo'oo, “Kiu, Alafa. 'I'oo su'a mola ai nau ku kwaimaa famu.” Sui ma la Jisas ka alafuu 'ilo'oo fana, “'Oi aga suria nga sifisifi lo'oo agu.” 17 Ma la Jisas ka orisia la'u 'ilo'oo na oruna alata, “Saemon nga wela ala Jon, 'ilo'oo ma 'i'oo kwaimaa fagu?” Ma la Pita ka kwaimanadai no'o, suria la Jisas ngaia 'e orisia na oru alata 'ilo'oo, “'Ilo'oo ma 'i'oo kwaimaa fagu?” Ma la Pita ka alafuu 'ilo'oo fana, “Alafa, 'i'oo su'a no'o na 'ola te'efou, ma 'i'oo su'a la'u mola ai na 'inau ku kwaimaa famu.” Ma la Jisas ka alafuu 'ilo'oo fana, “'Oi aga suria nga sifisifi lo'oo agu. 18 'Ola kwala'imori nau ku iiria famu, alata 'i'oo alakwa mola 'ua, 'i'oo 'afesia nga ruu amu 'i talamu sui moko leka mola suria manatalamu fana te'efuta lefu na 'i'oo siria 'ani leka ai. Tafe'ua ma nga alata 'i'oo koko'o, 'i'oo to'o tagwala no'o nimamu, ma nga wane matari na te'e fo'osi'o 'ania nga fo'osae amu, ma ka talai'o fana lefu na 'i'oo 'ame siria lekanga ai.” 19 La Jisas 'e iiria nga 'ola lo'oo, fana 'ani faate'enia na nga maenga la Pita te'e mae ai, na ngaia te'e faate'enia tegelangaa ala God. Sui ma la Jisas ka alafuu 'ilo'oo fana, “'Oi leka mai 'i burigu.” 20 Ma la Pita ka abulo mai, ma ka agasia nga wane na fufu'iwane na la Jisas ngaia 'e kwaimaa fana. Ngaia wane na ngaia 'e nana'i galangia la Jisas na alata gila keto, ma ka orisia 'ilo'oo, “Alafa, ni dai na te'e olonge'eni'o?” 21 Alata la Pita 'e agasia, ngaia 'e orisia la Jisas maka 'ilo'oo, “Alafa, 'olataa na te'e lau fana nga wane lo'oo?” 22 La Jisas 'e lamadu'aa maka 'ilo'oo, “Lauta nau ku siria nga wane lo'oo 'ani momoori, leleka maka nigi na alata nau 'aku ori mai, 'i'oo sia manata gelo mola suria. Ma 'i'oo, 'oi leka mola mai suri nau.” 23 Aia, nga alafuunga 'e talo laloana nga fufu'iwane ala Jisas. Gila iiria nga wane lo'oori ngaia 'e sia mae mola. Tafe'ua ma la Jisas ngaia 'ame iiria no'o na nga wane lo'oo ngaia 'e sia mae mola. Ngaia 'e alafuu mola 'ilo'oo, “Lauta nau ku siria nga wane 'ani momoori, leleka maka nigi na alata nau 'aku ori mai, ngaia nga manata gelongaa amu 'amoe no'ona.”
Alafuunga 'ita'i
24 Ma nga wane na la Pita 'e kwaiorisi suria, ngaia ne'e giri suria ni 'ola lo'oo te'efou. Ma 'imeeru meru su'aai nga 'ola lo'oo ngaia 'e alafuu suria, ngaia 'e kwala'imori no'o. 25 La Jisas 'e agea 'ola 'e aula iiki la'u. Ma lauta 'agila girigiri suria te'efou, nau ku madafia bala nga fanua lo'oo 'i wado, ngaia 'e sia to'omia la'u fana daunga fafia nga buka na 'agila giria ni 'ola no'ona 'i 'ubulai.