Nəɡkiariien səvəi Kumwesən ruvehe mo iərmama i nɨpwran rəmwhen ia nɨpwrataha
1 Fwe tui, nəpɨn tɨprənə ramiwən ihi, Nəɡkiariien səvəi Kumwesən rɨnarə raka. Nəɡkiariien nəha ramarə irau Kumwesən. Nəɡkiariien nəha in Kumwesən. 2 In rɨnarə raka irau Kumwesən fwe tui nəpɨn tɨprənə ramiwən ihi. 3 Narimnari me pam həuku pen irə mharə. Narimnari me pam səməme kamharə riti riwən rɨpkuku pen mhə irə marə. 4 Nəɡkiariien nəha in nukune nɨmɨruien. Nɨmɨruien nəha in nukuraanien sə raməhiəpwɨn nərmama. 5 Nukuraanien nəha raməhiapw ia nəpitəvien, nəpitəvien ko rɨpkousəman mhə. 6 Iərman riti Kumwesən rərhi pehe i nəɡhɨn nə Jon. 7 In ruvehe mə trərer irapw məɡkiari ia nukuraanien nəha pwəh nərmama həreɡi nəɡkiariien səvənhi, nənə mhəni nɨpərhienien irə. 8 Rɨpko mhə Jon in nukuraanien nəha, mətə ruvehe mə trərer irapw məɡkiari irə, 9 mɨni mə nukuraanien pərhien sə raməhiəpwɨn nərmama me pam na truvehe ia tɨprənə i. 10 Nɨpərhienien nukuraanien nəha ruvehe ia tɨprənə i. In nəha Nəɡkiariien nəha tɨprənə i mɨne nərmama me pam həuku pen irə mharə, mətə nəpɨn rier pehe irə irəha həreirei mə in sin. 11 In ruvehe imwəni atukwatukw, mətə nəkur imwəni me həpkəsevər mhə ia rerɨnraha tukwe. 12 Mətə nərmama me səməme həsevər ia rerɨnraha tukwe, in ruvei pen nasoriien mɨnraha mə irəha nɨpwnəti Kumwesən me. In ruvei pen nasoriien nəha m nərmama me pam səməme kamhəni nɨpərhienien ia nəɡhɨn. 13 Mətə nəpɨn həuvehe mho nɨpwnəti Kumwesən me ia nirəha, irəha həpkətui pehe mhə ia nɨte tata mɨne mama, uə ia nokeikeiien səvəi nɨpwranrau, uə ia nətərɨɡien səvəi iərman riti, rekəm. Kumwesən əpa ruvei pen nɨmɨruien vi mɨnraha ro irəha həuvehe nɨpwnətɨn me. 14 Nəɡkiariien səvəi Kumwesən ruvehe mo iərmama i nɨpwran rəmwhen ia nɨpwrataha rarə ouihi a kɨmaha min. Kɨmaha iahənətoni nasoriien səvənhi, nasoriien sə in rauvehi tɨ nəri nə mə in Tɨni Kumwesən anan kuatia. Iahənətoni mə rerɨn rukuər ia namasanien mɨne nɨpərhienien. 15 Jon rərer irapw məɡkiari irə, məkwein əpwəmwɨs, mɨni mə, “Iəmə i in i iəmə sə iakɨnəɡkiari irə nəpɨn iakɨni mə, ‘Iəmə sə trukurirə pehe iou, in rasori ia nirak, tɨ nəri nə mə nəpɨn iapkətui pehe mhə ihi, mətə in rɨnarə raka.’ ” 16 Nənə tɨ nəri nə mə rerɨn rukuər ia namasanien mɨne nɨpərhienien, nəpɨn me kɨtaha pam saməuvehi narimnari amasan me raku pen tukwe. 17 Loa sə Kumwesən ruvei pehe ruku pen tɨ Moses, mətə namasanien mɨne nɨpərhienien ruku pen tɨ Iesu Kristo. 18 Iərmama riti rɨpkətoni raka mhə Kumwesən, mətə Tɨni Kumwesən anan kuatia in Kumwesən. Ia nəpɨn me in ipaka tɨ Tata səvənhi. In rɨno pui pehe Tata səvənhi m kɨtaha.
Nəɡkiariien səvəi Jon Paptaes
19 Nəɡkiariien səvəi Jon ro iamɨnhi irə. Nəpɨn riti nəmə asori me səvəi nəkur Isrel hərhi pen pris me nepwɨn mɨne Livaet me nepwɨn həier ia Jerusalem mhəuvən mə tuhəres pen in mə, “Ik sin?” 20 Nənə Jon rɨpkəpnapen mhə, mətə rəɡkiari, mo nukurənien i, mɨni mə, “Rɨpko mhə iou Kristo.” 21 Mɨreɡi irəha həres pen in mə, “Ik Elaeja?” Mɨreɡi in rɨni mə, “Rekəm. Rɨpko mhə iou Elaeja.” Mɨreɡi irəha həni mə, “Ik profet nəha kɨməni mə truvehe?” Mɨreɡi in rɨni mə, “Rekəm.” 22 Ro iamɨnhi irə irəha həni pen tukwe in mə, “Ik sin? Kɨmaha tahaməkeikei mhəuvei pen nəɡkiariien m səməme hənərhi pehe kɨmaha. Ikəfni irə ia niram?” 23 Mɨreɡi Jon rɨni mə, “Iou iəmə i kamreɡi rerɨk ia kwopun akwesakwes ikɨn. Iakaməkwein əpwəmwɨs mə, ‘Kɨmiaha tihaməkeikei mhəpərhi suatuk səvəi Iərɨmənu səkɨtaha.’ Noien i iakamo ramesi pen nəɡkiariien səvəi Profet Aesea kupwən.” 24 Nərmama me i səməme kɨnərhi pehe irəha nepwɨn Farisi me. 25 Irəha həres pen Jon i mə, “Rəfo ikamo paptaes ia nərmama, mətə rɨpko mhə ik Kristo uə Elaeja uə profet nəha Nəkukuə Ikinan rani mə truvehe?” 26 Mɨreɡi Jon rɨni pen tɨ nirəha i mə, “Iakamo paptaes ia kɨmiaha ia nui, mətə iərmama riti ramərer kurkwan ia kɨmiaha hiəreirei. 27 Iou iakɨməkupwən muvehe, iəmə nəha in trukurirə. Iapkəmwhen mhə mə takɨfi raka nəkwus ia put səvənhi.” 28 Narimnari me i həier pehe ia rukwənu Petani fwe nɨkare nui arɨs Jotan pen, kwopun Jon ramo paptaes ikɨn.
Kwəti sipsip səvəi Kumwesən
29 Kɨni rakwakwi irə Jon rətoni Iesu ravən mauvehe. Nəpɨn rətoni, rɨni mə, “Hətə ro in i kwəti sipsip səvəi Kumwesən. In truvehi raka noien ərəha me səvəi nərmama me ia tɨprənə i. 30 Iəmə i in i iakaməɡkiari irə nəpɨn iakɨməni mə, ‘Iəmə sə trukurirə pehe iou, in rasori ia nirak, tɨ nəri nə mə nəpɨn iapkətui pehe mhə ihi, mətə in rɨnarə raka.’ 31 Fwe kupwən iou iakreirei iəmə i, mətə iakɨməuvehe, mamo paptaes ia nui mə takətə sas in, nənə mahatən nəkur Isrel irə pwəh irəha hətoni mhəukurən.” 32 Nənə Jon rarə mɨni irapw mwi mə, “Iou iakɨnətoni Nənɨmwɨn Ikinan ruku pen fwe ia neiai meiwaiu rəmwhen ia mak inhərɨpw muvehe məkure irə. 33 Fwe kupwən iou iakreirei iəmə i, mətə Iəmə sə rɨnərhi pehe iou mə tako paptaes ia nui rɨni pehe tukw iou i mə, ‘Ik tikətoni Nənɨmwɨn Ikinan reiwaiu məkure ia iərmama riti. Iərmama nəha in nəha tro paptaes ia Nənɨmwɨn Ikinan.’ 34 Iou Jon iakɨnətoni nəri i, nənə mani mɨnuə iəmə i in Tɨni Kumwesən.”
Iesu rɨnaməkwein nərmama me səvənhi
35 Kɨni rakwakwi irə, Jon ramərer ia kwopun a mwi nə irəhar iərmama kəru səvənhi. 36 Nəpɨn rəti pen mətoni Iesu ramavən makurau, rɨni mə, “Hətə ro in i kwəti sipsip səvəi Kumwesən.” 37 Iərmama mi nəha səvəi Jon kroureɡi in rɨni nəɡkiariien nəha, nənə kraukurirə ia Iesu. 38 Iesu ruvsini mətoni irau kraukurirə in, nənə rɨni pen tɨ nirau i mə, “Kɨmirau irouətui nəfe?” Mɨreɡi krouni pen tukwe in mə, “Rapai, ikamarə pəku?” (Nəɡkiariien nəha “Rapai” nɨpwran mə Iahatən.) 39 Mɨreɡi in rɨni pen tɨ nirau i mə, “Rouvehe rouətoni.” Ro pen irau krouevən, rouətoni kwopun in ramarə ikɨn. Nənə irau krouarə irəhar min ia nəpɨn nəha tɨ nəri nə mə rɨnaməruarəv ipaka meri rivə. 40 Irau riti rɨreɡi Jon rəɡkiari nənə rukurirə ia Iesu in nə Antru, piəvi Saemon Pita. 41 Nəri sə rukupwən mo in revən mətoni piəvni Saemon, nənə mɨni pen tukwe in mə, “Kɨmaha iahətoni Mesaea.” (Mesaea nɨpwran mə Kristo.) 42 Nənə in riri Saemon mevən tɨ Iesu. Iesu rəti pen mətoni Saemon, mɨni mə, “Ik Saemon, tɨni Jon. Tukəkwein ik mə Kefas.” (Kefas nɨpwran mə Pita.)
Iesu rəkwein Filip mɨne Nataniel
43 Kɨni rakwakwi irə, Iesu rokeikei mə trevən ia tənə Kalili. In rətui Filip, mətoni, mɨni pen tukwe in mə, “Kurirə iou.” 44 Filip nəha in iəmə Petsaeta, imwei Antru mɨne Pita. 45 Nənə Filip rətui Nataniel, mətoni, mɨni pen tukwe in mə, “Kɨmaha iahətoni iəmə i Moses rɨmərai ia nəkukuə səvəi Loa mɨne profet me mwi həmərai mamhəɡkiari irə. In iəmə Nasaret, tɨni Josef. Nəɡhɨn nə Iesu.” 46 Mɨreɡi Nataniel rɨni pen tukwe in mə, “Ko nari amasan riti ruku pen ia Nasaret uə?” Mɨreɡi Filip rɨni pen tukwe in mə, “Uvehe mətoni.” 47 Nəpɨn Iesu rətoni Nataniel ravən muvehe, in rəɡkiari irə, mɨni mə, “Hətə ro. Iəmə Isrel pərhien i. Neikuəien riwən irə.” 48 Mɨreɡi Nataniel rɨni pen tukwe in mə, “Ikəfukurən iou?” Mɨreɡi Iesu rɨni mə, “Nəpɨn ikaməkure teɡɨn niemɨs, Filip rəpwəh ihi nəkweinien ik, iakɨnətə raka ik.” 49 Mɨreɡi Nataniel rɨni pen tukwe in mə, “Iahatən. Ik Tɨni Kumwesən pərhien. Ik pərhien kiɡ səvəi nəkur Isrel.” 50 Mɨreɡi Iesu rɨni mə, “Rəfo? Ikɨni nɨpərhienien ia nirak tɨ nəri nə mə iakɨni nəɡkiariien i mə ‘Iakɨnətə raka ik ikaməkure teɡɨn niemɨs’? Ik tikətoni narimnari me nepwɨn mwi hasori ia səməme nəha.” 51 Iesu rarə mɨni pen mwi tukwe in mə, “Iakani nɨpərhienien tukumiaha i kɨmiaha tihətoni kəpuapen trəkwaɡ nənə naɡelo me səvəi Kumwesən tuhaməutə mamheiwaiu ia Iəməti Iərmama.”
Nəkur Kena həiri pen vi a pran riti m iərman səvənhi mhaɡien irəha mɨnrau
1 Kɨni neis irə nərmama nepwɨn ia rukwənu Kena ia tənə Kalili həiri pen vi a pran riti m iərman səvənhi, mharə mho mwi nəveɡɨnien asori riti mamhaɡien pəri irəha mɨnrau. Mama səvəi Iesu irəha mɨnraha. 2 Kɨnəkwein Iesu mɨne nərmama me səvənhi mə irəha mwi tuhəuvən mhani pəri nari irəha mɨnraha. 3 Nəpɨn waen ruvəiwən, mama səvəi Iesu rɨni pen tukwe in mə, “Sənmwɨnraha waen ruvəiwən.” 4 Mɨreɡi Iesu rɨni pen tukwe in mə, “Prən i. Ikəfo mani pehe nəri i tukw iou? Nəpɨn səiou rɨpkuvehe mhə ihi.” 5 Mɨreɡi mama səvənhi rɨni pen tɨ nərmama səməme kamho tukwini nari mə, “Kɨmiaha tihaməkeikei mho nəfe nəɡhɨn in trɨni pehe tukumiaha i.” 6 Ia kwopun nəha nəri kamərəmɨn pen nui irə irəha pam sikis kɨno ia kəruəterei. Irəha kuatia kuatia rukurən nuvehiien eiti uə hantret twenti lita. Nui nəha səvəi nəkur Isrel kamhərkwerɨɡ irə.) 7 Iesu rɨni pen tɨ nərmama me nəha kamho tukwini nari mə, “Kɨmiaha tihərəmɨn pen nui ia nəri kamərəmɨn pen nui ia nirəha.” Irəha hərəmɨn meste pehe rukuər. 8 Nənə Iesu rɨni pen tɨ nirəha i mə, “Nəha təkwtəkwuni kɨmiaha tihəkwəhi raka nepwɨn, mhəuvehi mhəuvən mhəuvei pen m iəmə asori səvəi nəveɡɨnien asori.” Ro pen irəha həuvehi mhəuvən. 9 Nəpɨn iəmə asori səvəi nəveɡɨnien asori rənɨmwi əɡhan nui nəha, nui sə Iesu rɨno ruvehe mo waen i, in rɨreirei mə waen ruku pəku. (Mətə iotukwininari me səməme həkwəhi raka nui irəha həukurən.) Ro iamɨnhi irə iəmə asori səvəi nəveɡɨnien nəha rəkwein iərman sə rɨpkarə vi a irau pran səvənhi ruvehe, 10 rɨni pen tukwe in mə, “Samarə kamo nəveɡɨnien asori iamɨnhi kukupwən kukwəhi raka waen sə ramasan pɨk kauvei pen m nərmama. Nənə nəpɨn nərmama me hənənɨmwi asori kwopti, kukwəhi raka sə rɨpkamasan pɨk mhə kauvei pen mɨnraha hənɨmwi. Mətə ik ikəpwəh nukwəhi rakaien waen sə ramasan pɨk meste nəha təkwtəkwuni.” 11 In i nɨmtətien sə Iesu rukupwən mo ia rukwənu Kena ia tənə Kalili. Ia nɨmtətien nəha in rahatən pen nasoriien səvənhi. Nənə nərmama me səvənhi həni nɨpərhienien irə.
Iesu rəkoui irapw nərmama səməme kamho maket ia nimwə səvəi Kumwesən
12 Kurirə irə Iesu rewaiu pen fwe taon Kapaneam irəha mama səvənhi mɨne piəvni me mɨne nərmama me səvənhi. Nənə irəha harə nəpɨn ouihi a fwe ikɨn. 13 Nəveɡɨnien asori səvəi nəkur Isrel kani mə Pasova rɨnauvehe ipaka. Iesu rutə pen fwe Jerusalem, 14 mətoni nərmama nepwɨn ia nəkwai nimwə səvəi Kumwesən kamhəmri pen nəmri nari ia kau me mɨne sipsip me mɨne menu me. Nepwɨn kamhəkure mamhəvriwei mane. In rətoni irəha, 15 ruvehi nəkwus me, mo kwənkɨrkɨr irə, məkoui irapw irəha pam mɨne sipsip me mɨne kau me həier irapw ia nimwə nəha. In rətəɡi irapw mane səvəi nərmama kamhəvriwei i, muvsini tepol me səvənraha. 16 Nənə səməme kamhəmri pen nəmri nari ia menu me, in rɨni pen tɨ nirəha i mə, “Kɨmiaha tihəuvehi nəri me i mharaka, mhəpwəh noien nimwə səvəi Tata səiou ro kwopun kauvehi nəmri nari ikɨn.” 17 Ia nəpɨn nəha nərmama me səvənhi rerɨnraha rɨrhi nəɡkiariien i kɨmərai pen ia Nəkukuə Ikinan rɨni mə, “Iakokeikei pɨk nimwə səim. Nokeikeiien nəha rauək rəmwhen ia napw ia rerɨk.” 18 Ro pen nəmə asori me səvəi nəkur Isrel həni pen tukwe in mə, “Sin rɨməuvei pehe nasoriien mik mə tiko narimnari me i? Nəfe nəha nɨmtətien tiko m kɨmaha pwəh iahətoni mhəukurən?” 19 Mɨreɡi Iesu rɨni pen tɨ nirəha i mə, “Housi testesi nimwə i səvəi Kumwesən, nənə ia nəpɨn səro kahar irə takuvehi utə mwi.” 20 Mɨreɡi nəmə asori me səvəi nəkur Isrel həni mə, “Kwa nimwə i səvəi Kumwesən kuvrhəkɨn nuk irəha pam foti-sikis. Tikəfo muvehi utə mwi ia nəpɨn kahar?” 21 Mətə nimwə nəha səvəi Kumwesən Iesu raməɡkiari irə in nə nɨpwran. 22 Ro iamɨnhi irə nəpɨn Iesu rətui mwi ia nemhəien səvənhi, nərmama me səvənhi rerɨnraha rɨrhi mə in rɨməni nəɡkiariien i, nənə irəha həni nɨpərhienien ia Nəkukuə Ikinan mɨne nəɡkiariien nəha Iesu rɨməni. 23 Nəpɨn Iesu in fwe Jerusalem tɨ nəveɡɨnien asori nəha kani mə Pasova, nərmama həpɨk hətoni nɨmtətien me nəha in ramo, mhəni nɨpərhienien ia nəɡhɨn. 24 Mətə Iesu rɨpkɨni mhə nɨpərhienien ia nirəha, mhəpwəh nɨni pamien rerɨn tɨ nirəha i, tɨ nəri nə mə in ruvəukurən raka nərmama me pam. 25 In rɨpkətui mhə iərmama riti tro pui pen nətərɨɡien səvəi iərmama min, tɨ nəri nə mə in ruvəukurən raka nəfe ramarə ia reri iərmama.
Nikotimas revən ia nəpɨn maməɡkiari m Iesu
1 Iəmə asori riti səvəi nəkur Isrel nəɡhɨn nə Nikotimas. In Farisi riti. 2 Iəmə i ruvehe tɨ Iesu ia nəpɨn, mɨni pen tukwe in mə, “Iahatən. Kɨmaha iahəukurən mə ik iahatən riti sə Kumwesən rərhi pehe ik. Iərmama riti riwən ko ro nɨmtətien me i səməme ikamo trɨni mɨnuə Kumwesən rɨpkarə mhə tukwe.” 3 Mɨreɡi Iesu rɨni pen tukwe in mə, “Iakani nɨpərhienien tukw ik i trɨni mɨnuə iərmama kɨpkukwəhi mhə mwi in, ko in rɨpkətə mhə nɨtətə sə Kumwesən ramərɨmənu irə.” 4 Mɨreɡi Nikotimas rɨni pen tukwe in mə, “Tukəfa kukwəhi mwi iərmama sə ruvəpwinari raka? Ko in revən mwi ia tɨpwi mama səvənhi mə tukukwəhi mwi in uə rekəm?” 5 Mɨreɡi Iesu rɨni mə, “Iakani nɨpərhienien tukw ik i trɨni mɨnuə iərmama kəpwəh nukwəhiien in ia nui mɨne Nənɨmwɨn, ko in rɨpkuvnimwə mhə ia nɨtətə sə Kumwesən ramərɨmənu irə. 6 Nəri sə iərmama rukwəhi in iərmama. Nəri sə Nənɨmwɨn rukwəhi in nənɨmwɨn. 7 Tikəpwəh nərkəriien nari mə iakɨni pehe tukw ik i mə ‘Tukaməkeikei kukwəhi mwi ik.’ 8 Nɨmətaɡi ravən mamevən ia kwopun pəku rokeikei mə trevən ikɨn. Kɨmiaha hiamreɡi rameikweikwi nɨmwai nari, mətə hiəreirei mə ruku pəku mauvəku. Nərmama me pam səməme Nənɨmwɨn rukwəhi irəha ho mwi iamɨnhi.” 9 Mɨreɡi Nikotimas rɨni pen tukwe in mə, “Tukəfo narimnari me i ruvehe mo iamɨnha irə?” 10 Mɨreɡi Iesu rɨni pen tukwe in mə, “Ik iahatən səvəi nəkur Isrel. Rəfo ikreirei narimnari me i? 11 Iakani nɨpərhienien tukw ik i kɨmaha iahaməni nəfe iahəukurən, mamhəɡkiari ia nəfe iahənətoni ia nəmrɨmaha, mətə kɨmiaha hiəpkɨni mhə nɨpərhienien ia nəɡkiariien səkɨmaha. 12 Iakɨnəɡkiari raka ia narimnari me ia tɨprənə i, mətə kɨmiaha hiəpkɨni mhə nɨpərhienien ia nəɡkiariien səiou. Ro iamɨnhi irə tihəfo mhəni nɨpərhienien ia nəɡkiariien səiou trɨni mɨnuə iakəɡkiari ia narimnari me ia neiai? 13 Iərmama riti riwən ruvəutə raka mevən ia neiai. Iəməti Iərmama in əpa ruku pen ia neiai meiwaiu. 14 Fwe kupwən Moses ruvehi utə snek riti kɨno ia aean nə pras ia kwopun akwesakwes ikɨn. Rəmwhen a mwi tukaməkeikei kuvehi utə Iəməti Iərmama 15 mə iərmama sə rani nɨpərhienien irə truvehi nɨmɨruien rerɨn. 16 Kumwesən rokeikei pɨk nərmama ia tɨprənə i, məriari pehe Tɨni anan kuatia mə nərmama me pam səməme tuhəni nɨpərhienien irə tuhəpkemhə mhə, mətə tuhəuvehi nɨmɨruien rerɨn. 17 Kumwesən rɨpkərhi pehe mhə Tɨni ruvehe ia tɨprənə i mə trərpwɨn noien ərəha me səvəi nərmama, mətə in rərhi pehe Tɨni mə truvehimɨru irəha. 18 Iərmama sə rani nɨpərhienien ia Tɨni Kumwesən, Kumwesən trəpwəh nərpwɨnien noien ərəha me səvənhi. Mətə iərmama sə rɨpkɨni mhə nɨpərhienien irə, Kumwesən ruvəni raka mə in trərpwɨn noien ərəha me səvənhi tɨ nəri nə mə iərmama nəha rɨpkɨni mhə nɨpərhienien ia Tɨni anan kuatia. 19 Kumwesən ruvəni raka mə in truvei pen nərpwɨnien m nərmama tɨ noien i iakani. Nukuraanien ruvəuvehe raka ia tɨprənə i, mətə nərmama həpkokeikei mhə nukuraanien, mhokeikei a nəpitəvien, tɨ nəri nə mə noien me səvənraha hərəha. 20 Iərmama sə ramo noien ərəha me rəmwəki nukuraanien. Ko in rɨpkuvehe mhə irə kamo nukuraanien nəha rəhiəpwɨn noien me səvənhi. 21 Mətə iərmama sə ramo nɨpərhienien ruvehe ia nukuraanien mə tro nukurənien i mə noien me səvənhi in ramo tɨ nəri nə mə ramsiai Kumwesən.”
Jon Paptaes rəɡkiari mwi ia Iesu
22 Kurirə ia nəri nəha, Iesu mɨne nərmama me səvənhi həuvən ia tənə Jutia. In ramarə ikɨn irəha mɨnraha, mamo paptaes ia nərmama. 23 Jon mwi ramo paptaes ia nərmama fwe Aenon kwopun riti ipaka tɨ Salim, tɨ nəri nə mə nui me həpɨk fwe ikɨn. Nərmama me kamhəuvehe tukwe, nənə in ramo paptaes ia nirəha. 24 (Ia nəpɨn nəha kɨpkuvehi puvnimwə mhə ihi Jon ia kalapus.) 25 Nəpɨn riti nərmama nepwɨn səvəi Jon mɨne iəmə Isrel riti hənaməvisə mɨnraha me tɨ nəresien riti mə tuhəfərkwerɨɡ irə. 26 Nənə irəha həuvehe tɨ Jon, mhəni pen tukwe in mə, “Iahatən. Rerɨm ramrhi iəmə nəha fwe kupwən kɨmirau min ia nɨkare nui arɨs Jotan pen, iəmə sə ikɨnərer irapw məɡkiari irə? Ətə ro. In ramo paptaes ia nərmama. Nərmama pam kamhəuvən tukwe.” 27 Mɨreɡi Jon rɨni mə, “Iərmama ko rɨpkuvehi atukw mhə nari riti, mətə nəfe nari in ruvehi Kumwesən traməkeikei muvei pen min. 28 Kɨmiaha i hiəuvəreɡi raka iou iakɨməni iamɨnhi irə mə, ‘Rɨpko mhə iou Kristo, mətə Kumwesən rərhi pehe iou mə takukupwən ia Kristo muvehe.’ 29 Nəpɨn kiri pen vi a pran riti m iərman səvənhi, prən nəha səvəi sin? Kwa səvəi iərman nəha! Mətə nəpɨn kamo nəveɡɨnien asori səvəi narə viien səvənrau, in riti ramərer ipaka, mamreɡi iərman nəha raməɡkiari, rerɨn raɡien pɨk tukwe. Ro iamɨnhi irə təkwtəkwuni iakamreɡi rerɨk ramaɡien pɨk. 30 Iərman nəha traməkeikei mutə masori, mətə iou takaməkeikei meiwaiu mouihi. 31 Iəmə sə ruku pen fwe irənhə rasori ia nərmama me pam. Iəmə sə ruku pen ia tɨprənə in səvəi tɨprənə, nənə raməɡkiari ia narimnari me səvəi tɨprənə. Mətə iəmə sə ruku pen ia neiai rasori ia nərmama me pam. 32 In rani irapw nəfe rɨnətoni mɨreɡi, mətə iərmama riti riwən rɨni nɨpərhienien ia nəɡkiariien səvənhi. 33 Mətə iərmama sə rɨni nɨpərhienien ia nəɡkiariien səvənhi ramahatən pen mə nəɡkiariien nəha Kumwesən rɨni ro nɨpərhienien. 34 Iəmə sə Kumwesən rɨnərhi pehe i rani irapw nəɡkiariien me səvəi Kumwesən, tɨ nəri nə mə Kumwesən rauvei pen Nənɨmwɨn Ikinan min rasori pɨk. 35 Tata Kumwesən in rokeikei Tɨni, mɨnəmri pen raka narimnari me pam ia rəɡɨn. 36 Iərmama sə rani nɨpərhienien ia Tɨni Kumwesən nɨmɨruien rerɨn rɨnarə raka irə. Mətə iərmama sə rɨpko mhə nəkwai Tɨni Kumwesən, in trɨpkətə mhə nɨmɨruien ia nəpɨn riti, mətə niemaha səvəi Kumwesən raməmak rerɨn irə.”
Iesu raməɡkiari m pran Sameria
1 Kəvisau pen m Farisi me mə Iesu ravi nərmama həpɨk həuvehe mho nərmama me səvənhi, nənə in ramo paptaes ia nirəha. Nərmama me nəha həpɨk mhəpi raka səməme Jon ravi irəha, mamo paptaes ia nirəha. 2 (Mətə nɨpərhienien rɨpko mhə Iesu atukwatukw ramo paptaes ia nirəha, mətə nərmama səvənhi me a kamho.) 3 Nəpɨn Iesu rukurən mə Farisi me həuvəreɡi raka nəɡkiariien nəha, in rəpwəh tənə Jutia, mɨnamevən mwi ia tənə Kalili. 4 Ia suatuk səvənhi Iesu rɨreɡi mə traməkeikei məpi sɨmwɨn ia tənə Sameria. 5 Ro iamɨnhi irə in ruvehe ia taon riti ia Sameria nəɡhɨn nə Saeka. Taon nəha ipaka tɨ kwopwi tɨprənə Jekop rɨməuvei pen m tɨni nəɡhɨn nə Josef. 6 Wel sə Jekop rɨneri fwe kupwən in nəha ia kwopun nəha. Nənə Iesu rɨreɡi rəpou pɨk tɨ navənien səvənhi, revən, maməkure ia nɨkare wel nəha. Ipaka tɨ kurkwai nəpɨn ia ran. 7 Nənə prən Sameria riti ruvehe mə trukwəhi nui. Iesu rɨni pen tukwe in mə, “Vei pehe nui riti miou iakənɨmwi.” 8 (Nərmama me səvəi Iesu həuvavən fwe taon mə tuhəuvehi nəmri nəveɡɨnien.) 9 Mɨreɡi prən Sameria i rɨni pen tukwe in mə, “Ik iəmə Isrel. Iou prən Sameria. Rəfo ikaməres pehe nui miou?” (Prən i rɨni iamɨnhi irə tɨ nəri nə mə nəkur Isrel mɨne nəkur Sameria ko həpkənɨmwi mhə nui ia kap kuatia.) 10 Iesu rɨni pen tɨ prən i mə, “Ikreirei nəfe nari Kumwesən rokeikei mə truvei pehe mik. Ikreirei mwi iou sə iakani pehe tukw ik i mɨnuə ‘Vei pehe nui riti miou iakənɨmwi.’ Kamo ikukurən ko ikəres iou nənə iakuvei pehe nuimɨru mik.” 11 Mɨreɡi prən i rɨni pen tukwe in mə, “Iəmə asori. Teki nəri tikukwəhi nui irə riwən. Wel i rəmwhenɨmw. Nənə tikuvehi pəku nuimɨru nəha? 12 Rəfo? Ik iəmə asori məpi raka kaha kupwən səkɨtaha Jekop? In rɨməuvei pehe wel i m kɨtaha, mɨnamənɨmwi nui irə. Nɨpwnətɨn me mɨne kau me səvənhi irəha mwi hənamənɨmwi.” 13 Mɨreɡi Iesu rɨni pen tɨ prən i mə, “Iərmama sə rənɨmwi nui i trəkwakwa mwi, 14 mətə iərmama sə trənɨmwi nui takuvei pen min trɨpkəkwakwa mhə mwi ia nəpɨn riti. Nui sə takuvei pen min trakwərkwər ia reri iərmama nəha rəmwhen ia nəmri nui riti mauvei pen nɨmɨruien rerɨn min.” 15 Mɨreɡi prən i rɨni pen tukwe in mə, “Iəmə asori. Uvei pehe nui nəha miou pwəh iapkakwakwa mhə mwi, məpwəh nuveheien ia kwopun i mukwəhi nui!” 16 Mɨreɡi Iesu rɨni pen tɨ prən i mə, “Evən, məkwein səim iərman, rouvehe mwi ia kwopun i.” 17 Mɨreɡi prən i rɨni pen tukwe in mə, “Səiou iərman riwən.” Mɨreɡi Iesu rɨni mə, “Ikani atukwatukw mə səim iərman riwən. 18 Ikɨnesi pen raka nərman irəha pam krirum, nənə sə nəha ikamesi pen ipwet mɨne rɨpko mhə iərman atukwatukw səim. Nəri i ikɨni ro nɨpərhienien.” 19 Prən i rɨni pen tukwe in mə, “Iəmə asori. Iakətə ik mə ik profet riti. 20 Kaha kupwən me səkɨmaha nəkur Sameria kamhəfwaki pen m Kumwesən ia təkuər i, mətə kɨmiaha nəkur Isrel hiaməni mə Jerusalem kwopun atukwatukw nərmama tuhaməkeikei mhəfwaki pen m Kumwesən ikɨn.” 21 Mɨreɡi Iesu rɨni pen tukwe in mə, “Prən i. Ni nɨpərhienien ia nəɡkiariien səiou. Nəpɨn nəha rauvehe kɨmiaha tihəpwəh nəfwakiien m Tata Kumwesən ia təkuər i mɨne fwe Jerusalem. 22 Kɨmiaha hiaməfwaki mhəreirei Kumwesən, mətə kɨmaha iahaməfwaki mhəukurən amasan in, tɨ nəri nə mə suatuk Kumwesən rauvehimɨru nərmama irə ruku pen ia kɨmaha nəkur Isrel. 23 Nəpɨn riti nəha rauvehe, mətə ruvəuvehe raka. Ia nəpɨn nəha nərmama səməme kamhəfwaki pərhien tuhəfwaki m Tata Kumwesən ia nənɨmwɨn mɨne nɨpərhienien, tɨ nəri nə mə Tata Kumwesən ramətui nərmama səməme kamho iamɨnhi mə irəha tuhəfwaki pen min. 24 Kumwesən in nənɨmwɨn, nənə nərmama me səməme kamhəfwaki pen min tuhaməkeikei mhəfwaki ia nənɨmwɨn mɨne nɨpərhienien.” 25 Mɨreɡi prən i rɨni pen tukwe in mə, “Iakukurən mə Mesaea truvehe (iəmə sə kaməkwein in mə Kristo). Nəpɨn in truvehe, in trɨni pehe narimnari me pam tukutaha.” 26 Mɨreɡi Iesu rɨni pen tɨ prən i mə, “Kwa iou i iou iakaməɡkiari mik.”
Nərmama me səvəi Iesu hərərɨɡ pehe mwi mhətoni in
27 Təkwtəkwuni a mwi nərmama me səvəi Iesu hərərɨɡ mwi, mhətoni Iesu raməɡkiari m pran riti. Hətoni hərkərinari irə, mətə irəha riti rɨpkɨni mhə mə, “Iakamətui nəfe?” uə “Ikaməɡkiari kɨmirau prən i tɨ nəfe?” 28 Ro iamɨnhi irə prən nəha rəpwəh teki nəri rakwəhi nui irə, mevən ia taon, mɨni pen tɨ nərmama me fwe ikɨn mɨnuə, 29 “Həuvehe, mhətoni iərmama riti sə rɨni pehe tukw iou i narimnari me pam sə iakɨno. Rosi iəmə i in Kristo uə?” 30 Nənə irəha həier ia taon, mamhəuvehe tɨ Iesu. 31 Ia nəpɨn nəha nərmama me səvəi Iesu kamhəni pen tukwe in mə, “Iahatən, əni nari.” 32 Mətə in rɨni pen tɨ nirəha i mə, “Sənak nəveɡɨnien sə takəni kɨmiaha hiəreirei.” 33 Ro iamɨnhi irə nərmama me səvənhi həni pen tɨ nirəha me i mə, “Rəfo? Iərmama riti ruvəuvei pen raka nəveɡɨnien min uə?” 34 Mɨreɡi Iesu rɨni pen tɨ nirəha i mə, “Sənak nəveɡɨnien in i. Takaməkeikei mo nəkwai Iəmə sə rɨnərhi pehe iou iakuvehe, mo sampam ia wok səvənhi. 35 Kɨmiaha hiəukurən nəɡkiariien i kamɨni rerɨn mə, ‘Məkwə kefə mwi nəha ikɨn kesi raka nukwai wit sə rɨmruə ia nəmhien.’ Mətə iakani pehe tukumiaha i həti pen ro wit ia nəmhien me. Nɨmwanraha me həuvəmhiə. Rɨno nəpɨn sə tukesi nukwanraha. 36 Iərmama sə ramesi nukwai wit, in ruvəuvehi raka nərəkuien səvənhi, mamousəsɨmwɨn nukwai wit me mə tuhəuvehi nɨmɨruien rerɨn. Ia noien nəha iərmama sə raməpwei wit mɨne iərmama sə ramesi nukwan irau trouaɡien pəri. 37 Nəɡkiariien i kamɨni ro nɨpərhienien irə mə, ‘Iərmama əpə rəpwei wit, nənə iərməpə ramesi nukwan.’ 38 Iou iakərhi pen kɨmiaha mə tihəuvən mhesi nukwai wit me. Rɨpko mhə kɨmiaha hiənəpwei wit me nəha. Nərməpə hənəpwei, nənə təkwtəkwuni kɨmiaha tihəkurirə ia nirəha, mho pam nəfe irəha hənostat mho.”
Nəkur Sameria həpɨk həni nɨpərhienien ia Iesu
39 Nəkur Sameria həpɨk həni nɨpərhienien ia Iesu tɨ nəri nə mə həreɡi prən i rɨni ianhi irə mə, “In rɨni pehe tukw iou i narimnari me pam sə iakɨno.” 40 Ro iamɨnhi irə, nəpɨn nəkur Sameria me nəha həuvehe tukwe, həres pen Iesu mə trarə irəha mɨnraha. Nənə in rarə ikɨn nəpɨn kəru. 41 Kurirə irə nəkur Sameria həpɨk mwi həni nɨpərhienien ia Iesu tɨ nəri nə mə həreɡi nəɡkiariien səvənhi. 42 Irəha həni pen tɨ prən nəha mə, “Kupwən kɨmaha iahaməni nɨpərhienien ia iəmə i tɨ nəri nə mə iahəreɡi nəɡkiariien səim. Mətə təkwtəkwuni kɨmaha iahaməni nɨpərhienien irə tɨ nəri nə mə iahəreɡi atukwatukw nəɡkiariien səvənhi, nənə kɨmaha iahəukurən mə nɨpərhienien in iərmama sə rauvehimɨru nərmama ia tənəmtənə me.”
Iesu ro iəkunouihi riti səvəi iəmə asori riti ruvehe məsanɨn
43 Kɨni neis irə Iesu rəpwəh kwopun nəha, mamevən ia tənə Kalili, 44 tɨ nəri nə mə fwe kupwən in atukwatukw rɨməni mə, “Profet riti nəkur imwəni me ko həpkɨsiai mhə in.” 45 Ro iamɨnhi irə, nəpɨn in rapirapw ia tənə Kalili, nəkur Kalili me həsevər ia rerɨnraha tukwe tɨ nəri nə mə irəha mwi həmavən fwe Jerusalem ia nəpɨn səvəi nəveɡɨnien asori Pasova. Irəha hənətoni narimnari me pam in rɨno ia kwopun nəha. 46 Ro iamɨnhi irə Iesu rapirapw ia tənə Kalili, mevən mwi ia rukwənu Kena, kwopun nəha in rɨno nui ruvehe mo waen irə. Iəmə asori riti tɨni ramemhə mamapri fwe taon Kapaneam. 47 Nəpɨn iəmə i rɨreɡi mə Iesu ruku pen ia tənə Jutia muvəuvehe raka ia tənə Kalili, revən tukwe mɨni mə, “Səiou iəkunouihi ramemhə na tremhə. Ko ikeiwaiu pehe ia Kapaneam mo in ruvehe məsanɨn?” 48 Mɨreɡi Iesu rɨni pen tukwe in mə, “Kɨmiaha hiokeikei mə tako nɨmtətien me mɨne narimnari me tihərkərinari irə. Mə hiəpkətoni mhə tihəpwəh nɨniien nɨpərhienien ia nirak.” 49 Mɨreɡi iəmə asori nəha rɨni pen tukwe in mə, “Iəmə asori. Tikuvehe akwauakw. Trɨpko mhə tui nərɨk remhə.” 50 Mɨreɡi Iesu rɨni pen tukwe in mə, “Tiko mevən. Nərɨm trɨpkemhə mhə.” Iəmə nəha rɨni nɨpərhienien ia nəɡkiariien nəha Iesu rɨməni pen tukwe in, nənə mɨrərɨɡ mamevən. 51 Nəpɨn rameiwaiu pen imwəni, iotukwininari me səvənhi həuvehe, mhəvisau pen min mə tɨni ramɨru. 52 Ro iamɨnhi irə in rəres pen irəha i nəfe taem tɨni rɨnəsanɨn irə. Mɨreɡi irəha həni pen tukwe in mə, “Nərineiv ia wan klok ia nəruarəv nemhəien raraka irə.” 53 Tata səvəi iəkunouihi nəha rukurən mə ia nəpɨn atukwatukw nəha Iesu rɨməni pen tukwe in mə, “Nərɨm trɨpkemhə mhə.” Ro iamɨnhi irə in mɨne nərmama pam səməme kamharə ia nəkwai nimwə səvənhi həni nɨpərhienien ia Iesu. 54 In i nɨmtətien sə ro kəru irə Iesu rɨno nəpɨn rier ia tənə Jutia muvehe ia tənə Kalili.
Fwe nui Petsata Iesu ro iərmama riti sə ramemhə ruvehe məsanɨn.
1 Kurirə irə nəveɡɨnien asori riti səvəi nəkur Isrel ruvehe nənə Iesu rutə pen fwe Jerusalem. 2 Nui riti fwe ia Jerusalem rametɨmw rerɨn ipaka tɨ kwəruə nəha kani mə Kwəruə Səvəi Sipsip Me. Ia nəɡkiariien Hipru kani nui nəha mə Petsata. Ia nɨkarkare nui nəha kɨno nari krirum ia kəpwier həmwhen ia tənimwə me. 3 Nərmama kamhemhə həpɨk kamhəmak teɡɨn tənimwə me nəha. Nepwɨn nənimenraha rɨfwə. Nepwɨn nɨsunraha rərfe. Nepwɨn nɨpəri nɨpwranraha remhə. Irəha kamheitenhi nui nəha trɨkiu. 4 Nəpɨn nepwɨn aɡelo riti səvəi Iərɨmənu reiwaiu ia reri nui nəha mo rɨkiu. Nənə iərmama sə rukupwən meiwaiu ia reri nui nəfe nemhəien ro in raraka irə. Nənə in ruvehe məsanɨn. 5 Iərmama riti nəha ikɨn nemhəien səvənhi narə irə nuk toti-eit. 6 Nəpɨn Iesu rətoni iəmə nəha raməmak ia kwopun nəha, mukurən mə rɨnəmak tui, in rɨni pen tukwe in mə, “Ikokeikei mə tikuvehe məsanɨn?” 7 Iəmə sə ramemhə rɨni pen tukwe in mə, “Iəmə asori. Sin truvehi iou meiwaiu ia nui nəpɨn nui rɨkiukiu irə? Iərmama riti riwən. Nənə nəpɨn iakuə takevən, mətə iərməpə iti rukupwən ia nirak meiwaiu ia nui.” 8 Mɨreɡi Iesu rɨni pen tukwe in mə, “Ərer, muvehi səim nɨməhan, mavən.” 9 Nənə təkwtəkwuni a mwi iəmə nəha ruvehe məsanɨn, muvehi nɨməhan səvənhi, mavən. Nəpɨn nəha ia Sapat. 10 Ro iamɨnhi irə nəmə asori me səvəi nəkur Isrel həni pen tɨ iəmə i Iesu rɨno in rəsanɨn mə, “Ipwet i Sapat. Rəpwəh natukwatukwien ia Loa səkɨtaha mə tikuvehi səim nɨməhan.” 11 Mɨreɡi in rɨni pen tɨ nirəha i mə, “Mətə iəmə sə rɨno iou iakəsanɨn, in rɨni pehe tukw iou i mə takuvehi nɨməhan səiou mavən.” 12 Mɨreɡi irəha həni pen tukwe in mə, “Sin nə iəmə rɨni pehe tukw ik i mə tikuvehi nɨməhan səim mavən?” 13 Mətə iəmə nəha rɨreirei mə sin nəha rɨno in ruvehe məsanɨn. In rɨreirei tɨ nəri nə mə Iesu rukurau akwauakw a, nərmama həpɨk anan ia kwopun nəha. 14 Kurirə irə Iesu rətui iəmə nəha mətoni ia nimwə səvəi Kumwesən, mɨni pen tukwe in mə, “Ətə ro, ikɨnəsanɨn! Tikevən maraka ia noien ərəha, kamo nərəhaien riti rasori məpi raka sə kupwən ruvehi ik.” 15 Iəmə nəha rier mevən mɨni pen tɨ nəmə asori me səvəi nəkur Isrel mə Iesu nəha rɨno in ruvehe məsanɨn.
Nɨmɨruien kauvehi ruku pen ia Tɨni Kumwesən
16 Nənə tɨ nəri nə mə Iesu ramo narimnari me nəha ia Sapat, nəmə asori me səvəi nəkur Isrel kənamhəni ərəha in. 17 Mətə Iesu rɨni pen tɨ nirəha i mə, “Səiou Tata ramowok ia nəpɨn me. Ro pen iou mwi takaməkeikei mowok.” 18 Nəɡkiariien nəha ro nəmə asori me səvəi nəkur Isrel kənamhəmwur pɨk mə tuhousi əpune Iesu, tɨ nəri nə mə in rɨpkərui mhə Loa səvəi Sapat əpa, mətə rɨni mwi Kumwesən mə Tata səvənhi, mamo in rəmwhen a mwi Kumwesən. 19 Ro iamɨnhi irə Iesu rɨni pen tɨ nirəha i mə, “Iakani nɨpərhienien tukumiaha i Tɨni Kumwesən ko rəpwəh no atukwien nari riti, mətə rukurən noien əpa nəfe nari rətə Tata səvənhi ramo. Nəfe nəɡhɨn Tata Kumwesən ramo, nəri nəha Tɨni mwi ramo. 20 Iakɨni iamɨnhi irə tɨ nəri nə mə Tata Kumwesən rokeikei pɨk Tɨni, maməseni Tɨni rətoni narimnari me pam sə in ramo. Nənə in trəseni Tɨni rətoni narimnari me nepwɨn hasori mwi mə kɨmiaha tihətoni mhərkərinari irə. 21 Tata Kumwesən ramo nərmama səməme həuvamhə hətui mwi. In rauvei pen nɨmɨruien mɨnraha. Rəmwhen a mwi Tɨni rukurən nuvei penien nɨmɨruien m nərmama səməme rerɨn raɡien mə truvei pen mɨnraha. 22 Tata Kumwesən rəpwəh nəkiriien noien səvəi iərmama riti, mətə wok səvəi nəkiriien noien səvəi iərmama, in rɨnəmri pen pam ia rəɡi Tɨni 23 mə nərmama me pam tuhəsiai Tɨni rəmwhen kamhəsiai Tata səvənhi. Iərmama sə rɨpkɨsiai mhə Tɨni Kumwesən, rɨpkɨsiai mhə Tata səvənhi sə rɨnərhi pehe in ruvehe. 24 Iakani nɨpərhienien tukumiaha i. Iərmama sə ramreɡi nəɡkiariien səiou, mamɨni nɨpərhienien ia Iəmə sə rɨnərhi pehe iou iakuvehe, nɨmɨruien rerɨn rɨnarə raka irə. Ia nəpɨn nəha tukərpwɨn noien ərəha me irə, tɨpkɨni mhə mə iərmama nəha traməkeikei memhə. Mətə in rɨnaraka raka ia nemhəien muvəuvehe tɨ nɨmɨruien. 25 Iakani nɨpərhienien tukumiaha i. Nəpɨn riti nəha rauvehe, ruvəuvehe, nəpɨn sə nərmama həuvamhə tuhəreɡi reri Tɨni Kumwesən irə, nənə səməme kamhəreɡi tuhəmɨru mwi. 26 Tata Kumwesən in nukune nɨmɨruien. Ro pen in rɨnəseni Tɨni mə Tɨni mwi in nukune nɨmɨruien. 27 Tata Kumwesən rɨməuvei pen nasoriien m Tɨni mɨni mə trəkiri noien səvəi nərmama, mərpwɨn pen mɨnraha. In rauvehi nasoriien iamɨnha irə tɨ nəri nə mə Tɨni nə in nə Iəməti Iərmama. 28 Nənimemiaha trəpwəh nierien ia nəɡkiariien i. Nəpɨn riti nəha rauvehe nəpɨn sə nərmama həuvamhə tuhəreɡi reri Tɨni Kumwesən, 29 nənə mharaka ia kwopun kɨmənɨmwi irəha ikɨn. Səməme kənamho noien amasan tuhətui mwi mhəuvehi nɨmɨruien. Səməme kənamho noien ərəha tuhətui mwi tukərpwɨn noien ərəha me səvənraha. 30 Iou ko iakəpwəh no atukwien nari riti. Iakaməkiri noien səvəi nərmama mamesi pen a nəfe iakamreɡi. Nənə nəkiriien səiou ratukwatukw tɨ nəri nə mə iapkəmwur mhə tɨ nəfe iakokeikei, mətə iakaməmwur tɨ nəfe Iəmə sə rɨnərhi pehe iou iakuvehe rokeikei. 31 Trɨni mɨnuə iakərer irapw məɡkiari atukw ia nirak nəɡkiariien səiou ko kɨpkɨni mhə nɨpərhienien irə.”
Nəri sə ramahatən pen mə Iesu in nəfe iərmama
32 “Mətə riti nəha ramərer irapw məɡkiari ia nirak. Iakukurən mə nəɡkiariien səvənhi ro nɨpərhienien. 33 Fwe kupwən kɨmiaha hiərhi pen nərmama nepwɨn həuvən tɨ Jon. In rərer irapw məɡkiari ia nirak mə nɨpərhienien i iou nəfe iərmama. 34 Iapkəɡkiari mhə iamɨnhi irə mɨne tɨ nəri nə mə iakamətɨɡite ia iərmama riti mə trɨni irapw mə iou sin, rekəm. Mətə iakamɨni Jon mə kɨmiaha tihəni nɨpərhienien ia nəɡkiariien səvənhi nənə mhəuvehi nɨmɨruien. 35 Jon nəha rəmwhen ia nari riti rauək, mukuraan. Rerɨmiaha rɨnaɡien tɨ nukuraanien səvənhi nəpɨn ouihi a. 36 Mətə nari riti nəha ikɨn ramɨni irapw iou mə iou sin rɨskai mwi məpi raka nəɡkiariien səvəi Jon. In nə wok me sə Tata Kumwesən rɨnəseni iou mə tako. Wok me i iakamo kamhəni irapw iou mə nɨpərhienien Tata Kumwesən rɨnərhi pehe iou iakuvehe. 37 Nənə Tata Kumwesən sə rɨnərhi pehe iou iakuvehe, in mwi ramərer irapw, maməɡkiari ia nirak mə iou sin. Mətə kɨmiaha hiəpkreɡi raka mhə rerɨn, mhəpkətə raka mhə mwi nənimen. 38 Nəɡkiariien səvənhi rɨpkarə mhə ia rerɨmiaha tɨ nəri nə mə kɨmiaha hiəpkɨni mhə nɨpərhienien ia iərmama sə in rɨnərhi pehe i. 39 Kɨmiaha hiaməvsini pɨk Nəkukuə Ikinan. Rerɨmiaha ramrhi mə ia nəɡkiariien me nəha tihəuvehi nɨmɨruien rerɨn. Mətə nəɡkiariien me nəha kwa həɡkiari ia nirak, 40 mətə kɨmiaha hiəpwəh nokeikeiien mə tihəuvehe tukw iou mhəuvehi nɨmɨruien. 41 Iakəpwəh noien nəri anan ia nəɡnəɡɨniien səvəi nərmama, 42 mətə iakukurən kɨmiaha. Nokeikeiien səvəi Kumwesən riwən ia rerɨmiaha. 43 Iou iakɨməuvehe ia nəɡhi Tata səiou, mətə kɨmiaha hiəpkəsevər mhə ia rerɨmiaha tukw iou. Mətə mə iərməpə riti truvehe ia nəɡhɨn əpa kɨmiaha tihəsevər ia rerɨmiaha tukwe. 44 Kɨmiaha tihəfo mhəni nɨpərhienien ia nirak? Rəknekɨn tɨ nəri nə mə kɨmiaha hiokeikei mə tihəuvehi nəɡnəɡɨniien səkɨmiaha me, mətə hiəpkəmwur mhə mho nari riti mə Kumwesən i Kumwesən pərhien trəɡnəɡɨni kɨmiaha tukwe. 45 Rerɨmiaha trəpwəh nɨrhiien mə iou takɨni irapw noien ərəha me səkɨmiaha ia nəmri Tata Kumwesən. Iərmama riti nəha ikɨn in trɨni irapw noien ərəha me səkɨmiaha. In nəha Moses sə hiaməmri pen əknekɨn nətərɨɡien səkɨmiaha irə. 46 Rɨpɨnuə kɨmiaha hiəməni nɨpərhienien ia Moses, tihəni mwi nɨpərhienien ia nirak, tɨ nəri nə mə in rɨmərai nəɡkiariien me kamhəɡkiari ia nirak. 47 Mətə kɨmiaha hiəpkɨni mhə nɨpərhienien ia nəɡkiariien me səvənhi sə in rɨmərai. Ro iamɨnhi irə tihəfo mhəni nɨpərhienien ia nəɡkiariien me səiou?”
Iesu rəkwməni nərman me irəha pam faef-taosen
1 Kurirə ia narimnari me nəha, Iesu rəpi sɨmwɨn ia nui asori fwe Kalili, muvarei ia nɨkaren pen. Nui nəha nəɡhɨn riti mwi mə Nui Asori Səvəi Taepirias. 2 Nərmama həpɨk kamhəkurirə in tɨ nəri nə mə irəha hənətoni nɨmtətien me nəha ramo ia nərmama kamhemhə. 3 Nənə Iesu rutə ia təkuər riti maməkure ikɨn irəha nərmama me səvənhi. 4 (Ia nəpɨn nəha, nəveɡɨnien asori riti səvəi nəkur Isrel nəɡhɨn nə Pasova ruvəuvehe ipaka.) 5 Iesu rəti pen mamətə mə nərmama həpɨk kamhəuvehe mə tuhətə in. Ro pen rɨni pen tɨ Filip i mə, “Tsəuvehi nəmri nəveɡɨnien pəku pwəh nərmama me i hani?” 6 (Iesu ruvəukurən raka nəfe in tro, mətə rɨni nəɡkiariien nəha mə trətoni mə Filip trəfni irə.) 7 Mɨreɡi Filip rɨni pen tukwe in mə, “Trɨni mɨnuə kuvehi nəmri nəveɡɨnien ia silin kɨno ia silva irəha pam tu-hantret, mətə rəpwəh ihi nəmwhenien. Irəha kuatia kuatia tuhani ouihi a.” 8 Iərmama riti səvəi Iesu nəɡhɨn nə Antru piəvi Saemon Pita. In rɨni pen tɨ Iesu i mə, 9 “Təmaruə riti ia kwopun i sənəni bred krirum kɨno ia pale mɨne nəmu kəru. Mətə sə nəha rɨpkəmwhen mhə tɨ nərmama me i. Irəha həpɨk anan.” 10 Mɨreɡi Iesu rɨni mə, “Kɨmiaha tiho nərmama me həkure.” Ia kwopun nəha nurhi rɨpɨk ikɨn. Nərmama həkure. Nəpɨn kəvsini nərman əpa irəha pam ipaka faef-taosen. 11 Nənə Iesu ruvehi bred me nəha krirum məfwaki mɨni vivi Kumwesən tukwe, muvei pen m nərmama me nəha səməme kamhəkure. Ro mwi iamɨnhi irə ia nəmu mi nəha kəru. Irəha hani reste irəha. 12 Nəpɨn hənani raka nari tɨpwɨnraha rəsisi, Iesu rɨni pen tɨ nərmama me səvənhi mə, “Kɨmiaha tihəuvən mhəuvehi nɨpərpəri nəveɡɨnien sə hənani mhəpwəh. Rərəha souraha nɨpərɨn.” 13 Ro iamɨnhi irə irəha həuvən mhəuvehi nɨpərpəri bred krirum kɨno ia pale nərmama hənani mhəpwəh, mhəvai pen ia tənərɨpw me irəha pam twelef. 14 Nəpɨn nərmama me hətoni nɨmtətien nəha Iesu rɨno, həni mə, “Nɨpərhienien iəmə i in i profet nəha kɨməni mə truvehe ia tɨprənə i.” 15 Iesu rukurən mə irəha hokeikei mə tuhəuvehe mhəkwtəmhiri in, mho in mə iəmə asori sə trərɨmənu ia nirəha. Ro iamɨnhi irə in rəpwəh irəha, mevən in əpa fwe ia təkuər.
Iesu ravən ia təkure nui asori
16 Nəpɨn rɨnaməruarəv, nərmama me səvənhi heiwaiu mhəuvən ia nui asori Kalili, 17 mhəputə ia nɨtətə ouihi, mhəier, mənamhəpi sɨmwɨn ia nui asori, mamhəuvən fwe taon nəha Kapaneam. Rɨnəpitəv, mətə Iesu rəpwəh ihi nuveheien tɨ nirəha. 18 Nui asori ruvehe mɨnaməsəsau tɨ nəri nə mə nɨmətaɡi asori riti rɨskəmter. 19 Nəpɨn irəha həsuə mhəuvən isipwɨn kwopti rəmwhen ia kilometa krirum uə sikis, hətoni Iesu ravən ia təkure nui, mauvehe ipaka tɨ nɨtətə ouihi səvənraha. Irəha hətoni həhekɨr. 20 Mətə in rɨni pen tɨ nirəha i mə, “Kɨmiaha tihəpwəh nehekɨrien. Iou a i.” 21 Ro iamɨnhi irə rerɨnraha raɡien həuvehi in mhəuvehi utə ia nəkwai nɨtətə ouihi səvənraha. Nənə təkwtəkwuni a mwi nɨtətə ouihi səvənraha ruvarei ia tənə nəha kamhəuvən ikɨn. 22 Kɨni rakwakwi irə, nərmama nepwɨn kamharə ihi ia nɨkare nui asori ipaka tɨ kwopun nəha nərmama me səvəi Iesu həməier ikɨn. Nərmama me nəha hətoni mə nərineiv nɨtətə ouihi kuatia a ramərer ia kwopun nəha. Irəha həukurən mə Iesu rɨnapkəputə mhə irə irəha nərmama me səvənhi, mətə nərmama me səvənhi irəha əpa hənəsuə mamhəuvən. 23 Nɨtətə ouihi me nepwɨn həier ia taon Tiperias, mhəuvehe ipaka tɨ kwopun nəha Iərɨmənu səkɨtaha rɨməni vivi Kumwesən tɨ bred, nənə nərmama hani. 24 Ro iamɨnhi irə nəpɨn nərmama hətoni mə Iesu mɨne nərmama me səvənhi həiwən ia kwopun nəha, həputə ia nɨtətə ouihi me nəha, mhəuvən fwe Kapaneam, mamhətui Iesu.
Iesu in nəveɡɨnien kauvehi nɨmɨruien irə
25 Nəpɨn irəha hətoni in ia nɨkare nui asori, həni pen tukwe in mə, “Iahatən. Ikɨməuvehe nesən ia kwopun i?” 26 Mɨreɡi Iesu rɨni pen tɨ nirəha i mə, “Kɨmiaha hiamətui iou tɨ nəfe? Tɨ nəri nə mə hiənətə nɨmtətien me nepwɨn? Rekəm! Mətə iakani nɨpərhienien tukumiaha i mə kɨmiaha hiamətui iou tɨ nəri nə mə hiənani bred tɨpwɨmiaha rəsisi. 27 Tihəpwəh nəmwurien mə tihəuvehi nəveɡɨnien sə ramərɨr mətə tihəmwur mə tihəuvehi nəveɡɨnien sə raməmak rerɨn mauvei pehe nɨmɨruien rerɨn. Nəveɡɨnien nəha Iəməti Iərmama truvei pehe m kɨmiaha. Iəməti Iərmama in nəha Tata Kumwesən rɨnəmri pen raka mak səvənhi irə.” 28 Mɨreɡi irəha həni pen tukwe in mə, “Kɨmaha tahaməkeikei mhəfo irə, mho narimnari me nəha Kumwesən rokeikei?” 29 Mɨreɡi Iesu rɨni pen tɨ nirəha i mə, “In i nəri Kumwesən rokeikei. Kɨmiaha tihəni nɨpərhienien ia iəmə sə in rɨnərhi pehe i.” 30 Mɨreɡi irəha həni pen tukwe in mə, “Ro iamɨnhi irə tiko nəfe nɨmtətien pwəh kɨmaha iahətoni, nənə mhəni nɨpərhienien ia niram? Nəfe nari tiko? 31 Kaha kupwən me səkɨtaha hənani nəveɡɨnien nəha mana fwe kwopun akwesakwes ikɨn. Nəɡkiariien riti kɨmərai pen ia Nəkukuə Ikinan ramɨni iamɨnhi irə mə, ‘In ruvei pen mɨnraha nəveɡɨnien sə ruku pen ia neiai mə tuhani.’ ” 32 Mɨreɡi Iesu rɨni pen tɨ nirəha i mə, “Iakani nɨpərhienien tukumiaha i. Rɨpko mhə Moses ruvei pehe m kɨmiaha nəveɡɨnien sə ruku pen ia neiai, mətə Tata səiou rauvei pehe m kɨmiaha nəveɡɨnien pərhien sə ruku pen ia neiai. 33 Nəveɡɨnien i Kumwesən rauvei pehe m kɨmiaha in i iəmə rukrutə ia neiai meiwaiu pehe. In rauvei pehe nɨmɨruien m nərmama ia tɨprənə i.” 34 Mɨreɡi irəha həni pen tukwe in mə, “Iəmə asori. Tikuvei pehe nəveɡɨnien nəha m kɨmaha ia nəpɨn me.” 35 Mɨreɡi Iesu rɨni pen tɨ nirəha i mə, “Iou nəveɡɨnien sə kauvehi nɨmɨruien irə. Iərmama sə rauvehe tukw iou nukumhə trɨpkahi mhə in, nənə iərmama sə rani nɨpərhienien ia nirak trɨpkəkwakwa mhə mwi ia nəpɨn riti. 36 Mətə iakuvəni pehe raka tukumiaha i mə kɨmiaha hiənətə raka iou, mətə hiəpkɨni mhə nɨpərhienien ia nirak. 37 Nərmama me pam səməme Tata Kumwesən rauvei pehe miou tuhəuvehe tukw iou. Nənə iərmama sə ruvehe tukw iou tapkəkoui irapw mhə in ia nəpɨn riti. 38 Iakani iamɨnhi irə tɨ nəri nə mə iou iapkukrutə mhə ia neiai meiwaiu pehe mə tako narimnari me sə iou əpa iakokeikei, mətə iakukrutə ia neiai meiwaiu pehe mə tako narimnari me Iəmə sə rɨnərhi pehe iou rokeikei. 39 Nənə in i nəri Iəmə sə rɨnərhi pehe iou rokeikei. Nərmama me pam səməme in ruvei pehe miou takəpwəh nətə wauien ia nirəha riti, mətə ia nəpɨn sampam tako irəha pam hətui mwi ia nemhəien. 40 Nɨpərhienien nəri i in i Tata səiou rokeikei. Nərmama me pam səməme hətə Tɨni, mhəni nɨpərhienien irə, tuhəuvehi nɨmɨruien rerɨn. Ia nəpɨn sampam tako irəha hətui mwi ia nemhəien.” 41 Mɨreɡi nəkur Isrel kamhəɡkiari afafa mɨnraha me, mamhəni ərəha Iesu tɨ nəri nə mə in rəɡkiari mɨni iamɨnhi irə mə, “Iou nəveɡɨnien sə rukrutə ia neiai meiwaiu pehe.” 42 Irəha həni mə, “Rosi Iesu əpa nəha tɨni Josef uə? Kɨtaha səukurən tata mɨne mama səvənhi. Ro iamɨnhi irə rəfo in ramɨni təkwtəkwuni mɨnuə ‘Iou iakɨməukruutə ia neiai meiwaiu pehe?’ ” 43 Mɨreɡi Iesu rɨni pen tɨ nirəha i mə, “Tihəpwəh nəɡkiari afafaien m kɨmiaha me iamɨnhi irə. 44 Iərmama riti riwən ko ruvehe atukw tukw iou, mətə Tata Kumwesən sə rɨnərhi pehe iou traməkeikei mɨvi in ruvehe tukw iou, nənə ia nəpɨn sampam tako in rətui mwi ia nemhəien. 45 Kɨmərai pen ia nəkukuə me səvəi profet kupwən me mə, ‘Irəha pam nə Kumwesən trahatən irəha.’ Ro iamɨnhi irə nərmama me səməme kamhətərɨɡ ia Tata Kumwesən mamhəuvehi nukurənien tuhəuvehe tukw iou. 46 Nəɡkiariien nəha nɨpwran rɨpko mhə mə iərmama riti rɨnətə raka Tata Kumwesən, rekəm. Iərmama əpa sə ruku pen ia Kumwesən, in nə rɨnətə Tata Kumwesən. 47 Iakani nɨpərhienien tukumiaha i. Iərmama sə rani nɨpərhienien ia nirak nɨmɨruien rerɨn rɨnarə raka irə. 48 Iou nəveɡɨnien kauvehi nɨmɨruien irə. 49 Kaha me səkɨmiaha hənani nəveɡɨnien nəha mana fwe ia kwopun akwesakwes ikɨn, nənə mhemhə. 50 In i nəveɡɨnien sə rukrutə ia neiai meiwaiu pehe mə iərmama ko rəni nənə məpwəh nemhəien. 51 Iou nəveɡɨnien sə ramɨru rukrutə ia neiai meiwaiu pehe. Trɨni mɨnuə iərmama riti rəni nəveɡɨnien i in trɨmɨru rerɨn. Nənə nəveɡɨnien sə takuvei pen mə nərmama ia tɨprənə i tuhəuvehi nɨmɨruien in i nɨpwrak.” 52 Iesu rɨni nəɡkiariien nəha, nənə nəkur Isrel me hənaməvisə mɨnraha me, mhəni mə, “Iəmə nəha trəfo muvei pehe nɨpwran m kɨtaha sani?” 53 Mɨreɡi Iesu rɨni pen tɨ nirəha i mə, “Iakani nɨpərhienien tukumiaha i. Kɨmiaha tihaməkeikei mhani nɨpwrai Iəməti Iərmama, mhənɨmwi nɨten. Mə kɨmiaha hiəpwəh, nɨmɨruien riwən ia kɨmiaha. 54 Iərmama sə raməni nɨpwrak mamənɨmwi nɨtek, nɨmɨruien rerɨn rɨnarə raka irə, nənə ia nəpɨn sampam iou tako in rətui mwi ia nemhəien. 55 Iakani iamɨnhi irə tɨ nəri nə mə nɨpwrak in nəveɡɨnien pərhien mɨne nɨtek in nənɨmwien pərhien. 56 Iərmama sə raməni nɨpwrak, mamənɨmwi nɨtek, rəpwit əknekɨn ia nirak iakəpwit əknekɨn irə. 57 Tata Kumwesən sə rɨnərhi pehe iou iakuvehe in ramɨru. Iou iakauvehi nɨmɨruien ruku pen irə. Ia noien nəha rəmwhen a mwi iərmama sə kəkwməni in ia nɨpwrak mɨne nɨtek truvehi nɨmɨruien ruku pen ia nirak. 58 In i nəveɡɨnien sə rukrutə ia neiai meiwaiu pehe. Ropə ia mana nəha kaha kupwən me hənani, mhemhə. Iərmama sə raməni nəveɡɨnien i trɨmɨru rerɨn.” 59 Iesu rɨni nəɡkiariien me nəha ia nəkwai nimwəfwaki səvəi nəkur Isrel nəpɨn ramahatən nərmama me fwe Kapaneam.
Nərmama həpɨk həpwəh Iesu mhavən kɨrkɨri
60 Nərmama kamhəkurirə ia Iesu həpɨk həreɡi nəɡkiariien nəha həni mə, “Nəɡkiariien nəha rɨskai. Sin ko rətərɨɡ irə?” 61 Mətə Iesu ruvəukurən atukw raka ia rerɨn mə nərmama me səvənhi rerɨnraha rɨpkaɡien mhə tɨ nəɡkiariien nəha, kamhəsiwənəsiwən tukwe. Ro pen in rɨni pen tɨ nirəha i mə, “Rəfo? Rosi nəɡkiariien i ro kɨmiaha hiəmwei ia nahatətəien səkɨmiaha? 62 Mə nəɡkiariien nəha rɨskai tukumiaha, tihəfətərɨɡ irə mə hiətoni Iəməti Iərmama rutə mwi ia kwopun rɨnamarə ikɨn kupwən? 63 Nənɨmwɨn Ikinan əpa rauvei pehe nɨmɨruien. Nɨpwrai iərmama ko rɨpko mhə nəri nəha. Nəɡkiariien me i iakɨməni pehe tukumiaha i ho nənɨmwɨn mhəuvei pehe nɨmɨruien. 64 Mətə kɨmiaha nepwɨn hiəpkɨni mhə nɨpərhienien ia nirak.” (Iesu rɨni ianhi tɨ nəri nə mə ruvəukurən raka fwe kupwən nɨsɨmə nəha ia nirəha tuhəpwəh nɨniien nɨpərhienien irə mɨne sin nəha truvei pen in ia rəɡi nərmama səməme haməmwəki in.) 65 Nənə Iesu rarə mɨni mwi mə, “Kɨmiaha nepwɨn hiəpkɨni mhə nɨpərhienien ia nirak. Ro pen iakɨməni pehe tukumiaha i mə iərmama riti riwən ko ruvehe atukw tukw iou trɨni mɨnuə Tata Kumwesən rɨpkəseni mhə in.” 66 Nəpɨn Iesu rɨni pam nəɡkiariien nəha nərmama me səvənhi həpɨk həpwəh in mhərərɨɡ, mhəpwəh mwi nukurirəien in. 67 Ro pen Iesu rɨni pen tɨ səvənhi nərmama me twelef mə, “Kɨmiaha mwi hiokeikei mə tihəpwəh iou mamhəuvən?” 68 Mɨreɡi Saemon Pita rɨni pen tukwe in mə, “Iərɨmənu. Kɨmaha tihəuvən tɨ sin? Ik əpa ikauvehi nəɡkiariien sə rauvei pehe nɨmɨruien rerɨn. 69 Kɨmaha iahəuvəuvehe raka mhəni nɨpərhienien ia niram, mhəuvəukurən raka mə ik nə Iəmə Ikinan səvəi Kumwesən.” 70 Mɨreɡi Iesu rɨni pen tɨ nirəha i mə, “Kɨmiaha i twelef nərmama me səiou, iakɨnərpwi rəɡɨk ia kɨmiaha, mətə kɨmiaha riti in iəremhə.” 71 In raməɡkiari ia Jutas tɨni Saemon Iskariot, tɨ nəri nə mə Jutas riti ia twelef nərmama səvəi Iesu truvei pen Iesu ia reɡi nərmama səməme haməmwəki in.
Iesu revən ia nəveɡɨnien asori nəha nəkur Isrel kamho tənimwə me irə
1 Kurirə irə Iesu ramavən mamərkurau ia tənə Kalili, məpwəh nokeikeiien mə trevən ia tənə Jutia, tɨ nəri nə mə nəmə asori me səvəi nəkur Isrel kamhətui in mə tuhousi əpune. 2 Ipaka tɨ nəveɡɨnien asori nəha səvəi nəkur Isrel nəɡhɨn nə Nəveɡɨnien səvəi Tənimwə Me. 3 Ro pen piəvi Iesu me həni pen tukwe in mə, “Tikier ia kwopun i, mevən ia tənə Jutia, mə səim me nərmama me irəha mwi tuhətoni narimnari me i sə ikamo. 4 Trɨni mɨnuə iərmama riti rokeikei mə nərmama tuhəukurən in, ko in rɨpkərkwafə mhə narimnari me sə in ramo. Ikamo narimnari me i, ramasan mə iko ia nəmri nərmama pam ia tɨprənə i pwəh hətə ik.” 5 (Piəvi Iesu me həni iamɨnhi irə tɨ nəri nə mə irəha mwi həpkɨni mhə nɨpərhienien irə.) 6 Ro pen Iesu rɨni pen tɨ nirəha i mə, “Nəpɨn səiou rɨpkuvehe mhə ihi, mətə nəpɨn səkɨmiaha rauvehe ia nəpɨn me. 7 Nərmama ia tɨprənə i ko həpkəmwəki mhə kɨmiaha, mətə irəha kamhəmwəki iou, tɨ nəri nə mə iakaməɡkiari ia nirəha, mamɨni mə noien me səvənraha hərəha. 8 Ramasan mə kɨmiaha hiəutə mhəuvən ia nəveɡɨnien asori. Mətə iou tapkevən mhə ia nəveɡɨnien asori nəha, tɨ nəri nə mə nəpɨn səiou rɨpkuvehe mhə ihi.” 9 Iesu rɨni pam nəɡkiariien i, nənə mamo a ia tənə Kalili. 10 Mətə nəpɨn piəvni me həuvəutə raka mhəuvavən ia nəveɡɨnien asori, in mwi rutə mevən, mɨpkavən irapw mhə mətə ravən afafa. 11 Nəmə asori me səvəi nəkur Isrel kamhətui in ia nəveɡɨnien asori, mamhəni mə, “In pəku?” 12 Nənə nərmama kamhəsiwən mamhəɡkiari pɨk ia Iesu. Nepwɨn həni mə, “In iəmə amasan.” Nepwɨn mwi həni mə, “Rekəm. In rameikuə ia nərmama.” 13 Mətə iərmama riti riwən rɨni irapw Iesu ia nəmri nərmama, tɨ nəri nə mə irəha həhekɨr nəmə asori me səvəi nəkur Isrel.
Iesu fwe ia nəveɡɨnien asori ramahatən nərmama me
14 Nəpɨn nəha kamo nəveɡɨnien asori irə ruvehi nəfwakiien riti. Ia kurkwai nəfwakiien nəha Iesu rutə mevən ia nimwə səvəi Kumwesən, mɨnamahatən nərmama me. 15 Ro iamɨnhi irə nəmə asori me səvəi nəkur Isrel hərkərinari, mhəni mə, “Rəfo iəmə i rukurən amasan narimnari me i ia Nəkukuə Ikinan mətə kɨpkahatən raka mhə in?” 16 Mɨreɡi Iesu rɨni pen tɨ nirəha i mə, “Nəɡkiariien i iakamahatən nərmama me irə rɨpko mhə nəɡkiariien səiou, mətə nəɡkiariien səvəi Iəmə sə rɨnərhi pehe iou iakuvehe. 17 Trɨni mɨnuə iərmama riti rokeikei mə tro nəkwai Kumwesən, in trətə sas nəɡkiariien i iakamahatən nərmama me irə mə ruku pen tɨ Kumwesən uə iakani irapw nəɡkiariien atukw səiou. 18 Iərmama sə rani irapw nəɡkiariien atukw səvənhi raməmwur mə nərmama tuhəuvehi utə nəɡhɨn. Mətə iərmama sə raməmwur mə nərmama tuhəuvehi utə nəɡhi iəmə sə rɨnərhi pehe in, in nəha iərmama sə rani nɨpərhienien. Ia reri iərmama nəha neikuəien riwən. 19 Moses rɨməuvei pehe Loa m kɨmiaha uə rekəm? Ouəh nɨpərhienien, mətə kɨmiaha riti riwən ramesi pen Loa nəha. Rəfo hiaməmwur mə tihousi əpune iou?” 20 Mɨreɡi nərmama me həni mə, “Iəremhə riti ramarə ia niram! Sin raməmwur mə trousi əpune ik?” 21 Mɨreɡi Iesu rɨni pen tɨ nirəha i mə, “Iakɨno nɨmtətien kuatia a kɨmiaha pam hiamərkərinari irə. 22 Moses rɨməni pen tukumiaha mə nəpɨn iəkunouihi riti iərman səkɨmiaha ruvehi nəpɨn səvənhi eit kuvehi ninhum min. Nənə tɨ loa nəha nəri auər a mə nəpɨn eit rəmak pen ia Sapat kɨmiaha tihaməuvehi ninhum m nəkwərhakwərha me səkɨmiaha. (Nɨpərhienien rɨpko mhə Moses rɨməkupwən mo noien nəha, mətə kaha kupwən me haməkupwən mho.) 23 Mə kɨmiaha hiaməuvehi ninhum m iəkunouihi ia Sapat kamo hiərui loa səvəi Moses, rəfo niemaha raməpi kɨmiaha tɨ nəri nə mə ia Sapat iakɨno iərman riti nɨpwran me pam ruvehe məsanɨn? 24 Kɨmiaha tihəpwəh nəkiriien nari ia noien i sə hiamətoni əpa, mətə tihaməkeikei mhəkiri nari ia noien sə ratukwatukw.”
Iesu in Kristo sə Kumwesən rɨməni mə trərhi pehe i uə rekəm?
25 Ro iamɨnhi irə nəkur Jerusalem me nepwɨn həni mə, “Rosi iəmə i in i nəmə asori me kamhəmwur mə tuhousi əpune uə? 26 Hətoni ro in raməɡkiari ia nəmri nərmama me pam, mətə irəha həpkɨnise mhə in. Rosi nəmə asori me həukurən pərhien mə iəmə i in Kristo uə? 27 Mətə kɨtaha səukurən kwopun sə iəmə i ruku pen ikɨn. Nəpɨn iəmə nəha Kristo trier pehe, iərmama riti trɨpkukurən mhə kwopun ruku pen ikɨn.” 28 Ro iamɨnhi irə nəpɨn Iesu ramahatən nərmama ia nimwə səvəi Kumwesən, in rəkwein əpwəmwɨs, mɨni mə, “Rerɨmiaha ramrhi mə hiəukurən iou, mhəukurən mwi kwopun iakuku pen ikɨn, mətə kɨmiaha hiəreirei. Iou iapkuvehe mhə ia nətərɨɡien atukw səiou. Iəmə sə rɨnərhi pehe iou iakuvehe in pərhien. Kɨmiaha hiəreirei in. 29 Iou iakukurən in, tɨ nəri nə mə iakuku pen irə, nənə in rərhi pehe iou iakuvehe.” 30 Ro iamɨnhi irə nəmə asori me kamhəmwur mə tuhəkwtəmhiri Iesu, mətə iərmama riti riwən rəkwtəmhiri in tɨ nəri nə mə nəpɨn səvənhi rɨpkuvehe mhə ihi. 31 Mətə nərmama həpɨk ia kwopun nəha həni nɨpərhienien ia Iesu, mamhəni mə, “Nəpɨn iəmə nəha Kristo trier pehe, in trəpwəh noien nɨmtətien me rɨpɨk mwi məpi raka səməme iəmə i rɨno.” 32 Farisi me həreɡi nərmama me kamhəsiwən mamhəni narimnari me i ia Iesu. Ro pen irəha mɨne pris asori me hərhi pen iotukwininari me nepwɨn həuvən mə tuhəkwtəmhiri in. 33 Ia nəpɨn nəha Iesu rɨni mə, “Takarə nəpɨn ouihi a kɨtaha m kɨmiaha nənə mevən tɨ Iəmə sə rɨnərhi pehe iou iakuvehe. 34 Kɨmiaha tihətui iou, mhəpwəh nətoniien iou, tɨ nəri nə mə kwopun takarə ikɨn ko kɨmiaha hiəpkəuvən mhə ikɨn.” 35 Ro iamɨnhi irə nəmə asori me səvəi nəkur Isrel həɡkiari mɨnraha me, mamhəni mə, “In nəha təkwtəkwuni iəmə i trevən pəku səpwəh nətoniien in? Rosi trevən ia tənəmtənə me ia kwopun me nəha nəkur Isrel kamharə ikɨn irəha nəkur Kris, mahatən nəkur Kris uə? 36 In rɨni iamɨnhi irə mə, ‘Kɨmiaha tihətui iou, mhəpwəh nətoniien iou. Kwopun takarə ikɨn ko kɨmiaha hiəpkəuvən mhə ikɨn.’ ?Nəɡkiariien nəha nɨpwran rəfo irə?” 37 Nəpɨn sampam səvəi nəveɡɨnien asori nəha, in nə nəpɨn sə rasori ia nəpɨn me nepwɨn, Iesu rɨskəmter, məkwein əpwəmwɨs, mɨni mə, “Trɨni mɨnuə kɨmiaha riti rəkwakwa, uvehe tukw iou, mənɨmwi. 38 Iərmama sə rani nɨpərhienien ia nirak, Nəkukuə Ikinan ruvəni raka iamɨnhi irə mɨnuə nui sə rauvei pen nɨmɨruien trier fwe ia rerɨn maiu rəmwhen ia nui arɨs me.” 39 Iesu rɨni nəɡkiariien i maməɡkiari ia Nənɨmwɨn Ikinan. In i Nənɨmwɨn sə nərmama səməme kamhəni nɨpərhienien ia Iesu tuhəuvehi. Mətə ia nəpɨn nəha kəpwəh ihi nuvei penien Nənɨmwɨn nəha mɨnraha, tɨ nəri nə mə kɨpkuvehi utə mhə ihi Iesu rɨrərɨɡ pen fwe ia neiai. 40 Nəpɨn irəha həreɡi nəɡkiariien me nəha, nərmama nepwɨn həni mə, “Nɨpərhienien iəmə i in profet nəha kɨməni mə truvehe.” 41 Nepwɨn həni mə, “In i Kristo.” Mətə nepwɨn həni mə, “Rekəm. Iəmə nəha Kristo trɨpkuku pen mhə ia tənə Kalili. 42 Nəkukuə Ikinan rɨni mə Kristo truku pen ia kwənəkwus səvəi Kiɡ Tevɨt. In trətui ia Petlehem, rukwənu səvəi Kiɡ Tevɨt ia tənə Jutia.” 43 Ro iamɨnhi irə nərmama me nəha həuai irəha me tɨ Iesu. 44 Nepwɨn hokeikei mə tuhəkwtəmhiri in, mətə iərmama riti riwən rəkwtəmhiri.
Nəmə asori me səvəi nəkur Isrel həpkɨni mhə nɨpərhienien ia Iesu
45 Ia nəpɨn nəha iotukwininari me nəha hərərɨɡ mhəuvehe tɨ pris asori me mɨne Farisi me, nənə nəmə asori me i həres pen irəha i mə, “Rəfo kɨmiaha hiəpwəh nuvehiien Iesu mhəuvehi mhəuvehe?” 46 Mɨreɡi iotukwininari me həni mə, “Kɨmaha iahəpkreɡi raka mhə iərmama riti raməɡkiari rəmwhen ia iəmə nəha.” 47 Mɨreɡi Farisi me həni pen tɨ nirəha i mə, “Rosi in reikuə ia kɨmiaha, mo kɨmiaha mwi hiəruei uə? 48 Rəfo? Kɨmiaha hiətoni iəmə asori riti səkɨtaha uə Farisi riti rɨni nɨpərhienien irə? Rekəm! 49 Mətə nərmama me nəha səməme kamhəkurirə in həreirei Loa səvəi Moses. Ro pen Kumwesən raməkwein ərəha ia nirəha.” 50 Nikotimas, iəmə sə rɨmavən mətə Iesu fwe kupwən, in riti ia Farisi me i. In rɨni pen tɨ nirəha i mə, 51 “Loa səkɨtaha raməfni irə? Ko kɨtaha səkiri iərmama riti mə noien səvənhi rərha mətə səpkukupwən mhə mhəreɡi nəɡkiariien səvənhi, mhətui nəfe noien in ramo?” 52 Mɨreɡi irəha həni mə, “Rosi ik mwi ik iəmə Kalili uə? Əvsini Nəkukuə Ikinan mətoni ro mə profet riti trɨpkutə mhə fwe tənə Kalili.” 53 Nərmama havən kɨrkɨri, mamhəuvən fwe imwənraha me.
1 Mətə Iesu revən ia Təkuər Olif.
Pran sə ramo əpnapen nari irau iərman riti rɨpko mhə iərman səvənhi
2 Kɨni rakwakwi irə, ia nəpnəpɨn in rɨrərɨɡ mevən ia nimwə səvəi Kumwesən. Nərmama me pam həuvehe tukwe, nənə in rəkure, mɨnamahatən irəha. 3 Ia nəpɨn nəha nahatən me səvəi Loa mɨne Farisi me həuvehi pran riti sə kətə pui in ramo əpnapen nari irau iərman riti rɨpko mhə səvənhi. Irəha həuvehi mhəuvehe mhərpwi irapw in ia nəmri nərmama me pam, 4 nənə mhəni pen tɨ Iesu i mə, “Iahatən. Kətə pui prən i ramo əpnapen nari irau iərman riti rɨpko mhə səvənhi. 5 Ia Loa səkɨtaha Moses rɨməni mɨnuə kɨtaha tsaməkeikei mhəkwi əpune nɨpran me səməme kamho iamɨnhi irə. Mətə ik mə tso nəfe ia pran i?” 6 Irəha həni nəɡkiariien nəha mə tuhəreɡi mə Iesu trəfni irə. Hokeikei mə in trəfwəkour ia nəɡkiariien səvənhi, nənə irəha həukurən nɨni ərəhaien in tukwe. Mətə Iesu rərpəsuk mɨnamrai pen nəkukuə ia tɨprənə ia nukwai rəɡɨn. 7 Mətə irəha kamhəmwur a mamhəres in. Ro iamɨnhi irə in rɨskəmter, mɨni pen tɨ nirəha i mə, “Sin ia kɨmiaha nərəhaien səvənhi riwən? Pwəh in rukupwən mərarki pen kəruəterei ia prən i.” 8 Nənə in rərpəsuk mwi mɨnamrai nəkukuə ia tɨprənə ia nəkwai rəɡɨn. 9 Nənə nəpɨn irəha həreɡi nəɡkiariien nəha, havən mamhəuvən kuatia kuatia. Nərɡharə me həkupwən ntəmaruə me həkurirə, mhəpwəh Iesu əpa mɨne prən nəha ramərer. 10 Iesu rɨskəmter, mɨni pen tɨ prən i mə, “Prən i. Irəha isə? Riti rɨpkɨni mhə mə tikemhə?” 11 Mɨreɡi prən i rɨni mə, “Rekəm, iəmə asori. Riti rɨpkɨni mhə.” Mɨreɡi Iesu rɨni mə, “Iou mwi iakəpwəh nɨniien mə tikemhə, mətə tiko mamevən məpwəh nərəhaien.”
Iesu in nukuraanien sə raməhiəpwɨn nərmama ia tɨprənə
12 Iesu rəɡkiari mwi m Farisi me mɨni mə, “Iou nukuraanien sə raməhiəpwɨn nərmama ia tɨprənə i. Iərmama sə rakurirə iou trəpwəh navənien ia nəpitəvien, mətə trətoni nukuraanien sə kauvehi nɨmɨruien irə.” 13 Mɨreɡi Farisi me həni pen tɨ Iesu i mə, “Ikamərer irapw maməɡkiari atukw ia niram iamɨnhi irə, mətə nɨpəri nəɡkiariien səim riwən tukw ik, ro pen nəɡkiariien səim ko kɨpkɨni mhə nɨpərhienien irə!” 14 Mɨreɡi Iesu rɨni pen tɨ nirəha i mə, “Pərhien iakamərer irapw maməɡkiari atukw ia nirak, mətə nəɡkiariien səiou ko kɨni nɨpərhienien irə, tɨ nəri nə mə iakukurən kwopun iakuku pen ikɨn mɨne kwopun iakamevən ikɨn. Mətə kɨmiaha hiəreirei kwopun iakuku pen ikɨn uə kwopun iakamevən ikɨn. 15 Kɨmiaha hiaməkiri nari ia nətərɨɡien səvəi iərmama a, mətə iou iapkəkiri mhə iərmama riti. 16 Mətə trɨni mɨnuə iakəkiri iərmama riti, nəkiriien səiou ro nɨpərhienien tɨ nəri nə mə rɨpko mhə iou əpa iakaməkiri in, mətə iou mɨne Tata sə rɨnərhi pehe iou iakuvehe. 17 Hiəukurən nəɡkiariien i kɨmərai pen ia Loa səkɨmiaha rɨni iamɨnhi irə mə, ‘Iərmama kəru krouərer irapw rouni nəɡkiariien kuatia tukɨni nɨpərhienien irə.’ 18 Təkwtəkwuni nəha iou mɨne Tata Kumwesən sə rɨnərhi pehe iou iakuvehe kɨmrau iarouərer irapw rouəɡkiari ia nirak rouni nəɡkiariien kuatia.” 19 Mɨreɡi irəha həni pen tɨ Iesu i mə, “Səim isə Tata?” Mɨreɡi Iesu rɨni mə, “Kɨmiaha hiəuvəreirei iou, mhəuvəreirei mwi Tata səiou. Kamo hiəpkukurən iou, ko hiəukurən mwi Tata səiou.” 20 Iesu rɨməni nəɡkiariien me i nəpɨn in ramahatən nərmama fwe ia nimwə səvəi Kumwesən ia kwopun kamerukw pen mane səvəi nəfwakiien ikɨn, mətə iərmama riti rəpwəh nəkwtəmhiriien in tɨ nəri nə mə nəpɨn səvənhi tukəkwtəmhiri in irə rɨpkuvehe mhə ihi. 21 Ro iamɨnhi irə Iesu rɨni pen mwi tɨ nirəha i mə, “Iou takəpwəh kɨmiaha mamevən. Kɨmiaha tihətui iou mhemhə kɨmiaha noien ərəha me səkɨmiaha. Kɨmiaha tihəpkəuvən mhə ia kwopun nəha iakamevən ikɨn.” 22 Ro iamɨnhi irə nəmə asori me səvəi nəkur Isrel həni mə, “Nəɡkiariien nəha in rani mə kwopun nəha ramevən ikɨn, kɨtaha tsəpkəuvən mhə ikɨn, nɨpwran rəfo irə? Rosi in trousi əpune atukw a in uə?” 23 Mɨreɡi Iesu rɨni pen tɨ nirəha i mə, “Kɨmiaha imwəmiaha inhərɨpw. Iou imwak irənhə. Kɨmiaha nərmama səvəi tɨprənə i. Iou rɨpko mhə iou iərmama səvəi tɨprənə i. 24 Iakuvəni raka tukumiaha i mə kɨmiaha tihemhə kɨmiaha noien ərəha me səkɨmiaha. Iakɨməni iamɨnha irə tɨ nəri nə kɨmiaha tihaməkeikei mhəni nɨpərhienien ia nirak mə iou i in i. Mə hiəpwəh tihemhə kɨmiaha noien ərəha me səkɨmiaha.” 25 Mɨreɡi irəha həres pen in mə, “Ik sin nə?” Mɨreɡi Iesu rɨni pen tɨ nirəha i mə, “Iou iərmama i iakani pehe tukumiaha i fwe kupwən meste pehe ipwet. 26 Səiou me nəɡkiariien me rɨpɨk iakukurən nɨniien ia kɨmiaha. Narimnari me rɨpɨk hiəno iakukurən nəkiriien mə hərəha. Mətə Iəmə sə rɨnərhi pehe iou iakuvehe nəɡkiariien səvənhi ro nɨpərhienien, nənə iou iakani irapw tɨ nərmama ia tɨprənə i nəfe nəɡkiariien iakreɡi in rɨməni pehe tukw iou i.” 27 Mətə irəha həreirei mə Iesu raməɡkiari ia Tata Kumwesən. 28 Ro iamɨnhi irə Iesu rɨni pen tɨ nirəha i mə, “Nəpɨn kɨmiaha tihəuvehi utə raka iou, Iəməti Iərmama, tihəukurən mə iou i in i. Kɨmiaha tihəukurən mwi mə iapko əpa raka mhə nari riti, mətə iakəɡkiari mamesi pen a nəfe Tata Kumwesən rahatən iou irə. 29 Iəmə sə rɨnərhi pehe iou iakuvehe in ramarə kɨmrau min. In rɨpkəpwəh mhə iou iakamavən əpa, tɨ nəri nə mə nəpɨn me pam iakamo narimnari me səməme rerɨn ramaɡien tukwe.” 30 Nəpɨn Iesu rani nəɡkiariien me nəha nərmama həpɨk həni nɨpərhienien irə.
Nɨpwnəti Epraham me
31 Ro iamɨnhi irə Iesu rɨni pen tɨ nəkur Isrel me i səməme həni nɨpərhienien irə mə, “Trɨni mɨnuə kɨmiaha hiamrɨpɨn mamho nəɡkiariien səiou, kɨmiaha atukwatukw nə nərmama me səiou. 32 Nənə kɨmiaha tihəukurən nəɡkiariien sə ro nɨpərhienien, nəɡkiariien pərhien i trɨfi nari ia kɨmiaha.” 33 Mɨreɡi irəha həni pen tɨ Iesu i mə, “Kɨmaha kwənəkwus me səvəi Epraham. Iərmama riti rɨpko raka mhə slef ia kɨmaha. Rəfo ikɨni nəɡkiariien i mə nəɡkiariien pərhien trɨfi nari ia kɨmaha?” 34 Mɨreɡi Iesu rɨni pen tɨ nirəha i mə, “Iakani nɨpərhienien tukumiaha i iərmama sə ramo noien ərəha, noien ərəha səvənhi ramərɨmənu irə mamoslef irə. 35 Slef riti in ko rəpwəh narə rerɨnien ia nəkwai nimwə səvəi iəmə asori səvənhi, mətə tɨni əpa rukurən narə rerɨnien ikɨn. 36 Ro iamɨnhi irə trɨni mɨnuə Tɨni Kumwesən rɨfi nari ia kɨmiaha, in trɨfi pərhien nari ia kɨmiaha. 37 Iakukurən mə kɨmiaha kwənəkwus me səvəi Epraham, mətə hiaməmwur mə tihousi əpune iou tɨ nəri nə mə kɨmiaha hiəpwəh nokeikeiien mə tihəreɡi nəɡkiariien səiou. 38 Iou iakaməɡkiari ia nəfe iakɨnətoni kɨmrau Tata səiou, mətə kɨmiaha hiamo nəfe hiamreɡi tata səkɨmiaha rɨməni pehe tukumiaha.” 39 Mɨreɡi irəha həni pen tɨ Iesu i mə, “Səkɨmaha tata Epraham.” Mɨreɡi Iesu rɨni pen tɨ nirəha i mə, “Trɨni mɨnuə kɨmiaha nɨpwnəti Epraham pərhien me, tihamo nəfe noien in rɨnamo fwe kupwən. 40 Iou i iəmə sə iakani irapw tukumiaha nəɡkiariien pərhien sə iakreɡi ruku pen tɨ Kumwesən. Mətə təkwtəkwuni kɨmiaha hiaməmwur mə tihousi əpune iou. Epraham rɨpko mhə noien i. 41 Kɨmiaha hiamo a nəfe noien tata səkɨmiaha rɨno.” Mɨreɡi irəha həni pen tɨ Iesu i mə, “Rɨpko mhə kɨmaha iəkun iərmwɨn me. Kumwesən in əpa tata səkɨmaha.”
Nɨpwnəti Setan me
42 Mɨreɡi Iesu rɨni pen tɨ nirəha i mə, “Trɨni mɨnuə Kumwesən in tata pərhien səkɨmiaha, kɨmiaha tihokeikei iou tɨ nəri nə mə iou iakuku pen irə muvehe ia kwopun i. Iapkuvehe mhə ia nətərɨɡien atukw səiou, mətə in rɨnərhi pehe iou iakuvehe. 43 Rəfo kɨmiaha hiəreirei nɨpwrai nəɡkiariien i iakani? Hiəreirei tɨ nəri nə mə kɨmiaha hiəpkokeikei anan mhə mə tihətərɨɡ ia nəɡkiariien səiou. 44 Kɨmiaha nɨpwnəti Setan me. Hiokeikei mə tihamo a nəkwai tata səkɨmiaha. Fwe kupwən muvehe meste pehe ipwet mɨne in iərmama sə ramousi əpune nərmama. In raməmwəki nɨpərhienien tɨ nəri nə mə nɨpərhienien riwən irə. Nəpɨn in rameikuə, in ramesi pen a noien səvənhi, tɨ nəri nə mə in iərmama səvəi neikuəien, in nukune neikuəien me pam. 45 Mətə iou iakani a nəɡkiariien pərhien ro pen kɨmiaha hiəpkɨni mhə nɨpərhienien ia nirak. 46 Sin ia kɨmiaha rukurən no puiien noien ərəha riti iakɨno? Trɨni mɨnuə iakani a nəɡkiariien pərhien me rəfo kɨmiaha hiəpkɨni mhə nɨpərhienien ia nirak? 47 Iərmama sə ruku pen ia Kumwesən, in ramətərɨɡ ia nəɡkiariien səvəi Kumwesən. Mətə kɨmiaha hiəpkuku pen mhə ia Kumwesən ro pen hiəpkətərɨɡ mhə nəɡkiariien səvənhi.”
Epraham rɨpkətui pehe mhə ihi mətə Iesu rɨnarə raka
48 Mɨreɡi nəkur Isrel həni pen tukwe in mə, “Kɨmaha iahaməni atukwatukw ik iəmə Sameria iəremhə ramarə ia niram uə rekəm?” 49 Mɨreɡi Iesu rɨni mə, “Iəremhə riwən ia nirak. Iou iakamsiai tata səiou, mətə kɨmiaha hiəpkɨsiai mhə iou. 50 Iou iapkəmwur mhə mə nərmama tuhəuvehi utə nəɡhɨk. Riti nəha ikɨn in raməmwur tukwe. In Iəmə sə raməkiri nərmama. 51 Iakani nɨpərhienien tukumiaha i. Iərmama sə ramo nəɡkiariien səiou trɨpkemhə mhə ia nəpɨn riti.” 52 Mɨreɡi nəkur Isrel həni pen tukwe in mə, “Təkwtəkwuni nəha kɨmaha iahəukurən mə iəremhə riti ramarə ia niram! Epraham ruvamhə, profet me həuvamhə mwi, mətə ik ikani mə iərmama sə ramo nəɡkiariien səim trɨpkemhə mhə ia nəpɨn riti. 53 Rəfo? Ik ikasori məpi raka tata səkɨtaha Epraham fwe ruvamhə raka? Profet kupwən me irəha mwi həuvamhə raka! Ikuə ik nəfe iərmama?” 54 Mɨreɡi Iesu rɨni pen tɨ nirəha i mə, “Trɨni mɨnuə iakuvehi utə atukw a iou nɨsiaiien sə kuvei pehe miou ro nəri auər a i. Mətə Tata səiou in nə Iəmə sə rauvehi utə iou. Kɨmiaha hiaməkwein in mə Kumwesən səkɨmiaha, 55 mətə kɨmiaha hiəuvəreirei in. Iou iakukurən in. Trɨni mɨnuə iakɨni mə iakreirei in, iou iəmə iakameikuə rəmwhen ia kɨmiaha. Mətə iou iakukurən in, mamo nəɡkiariien səvənhi. 56 Tata səkɨmiaha Epraham rɨnaɡien pɨk nəpɨn rɨməreɡi mə trətoni nəpɨn sə takuvehe irə. In rətoni nənə rerɨn raɡien.” 57 Mɨreɡi nəmə asori me səvəi nəkur Isrel həni pen tukwe in mə, “Nuk səim rɨpkeste mhə ihi fifti! Ikəfo mətoni Epraham?” 58 Mɨreɡi Iesu rɨni pen tɨ nirəha i mə, “Iakani nɨpərhienien tukumiaha i nəpɨn Epraham rɨpkətui pehe mhə ihi, iou iakɨnarə raka.” 59 Iesu rɨni nəɡkiariien nəha ro pen irəha həpeki kəruəterei me mə tuhəkwi in irə, mətə Iesu rərkwafə mier ia nimwə səvəi Kumwesən mamevən.
Iesu romasan iərmama riti nənimen rɨfwə
1 Nəpɨn riti Iesu rukurau mətoni iərmama riti nəpɨn rɨnətui pehe irə nənimen rɨfwə. 2 Nənə nərmama me səvəi Iesu həres pen Iesu i mə, “Iahatən. Sin rɨno nərəhaien ro iəmə i rɨnətui pehe nənimen rɨfwə, in uə səvənhi tata mɨne mama?” 3 Mɨreɡi Iesu rɨni mə, “Rɨpko mhə nərəhaien səvəi iəmə i uə nərəhaien səvəi tata mɨne mama səvənhi, mətə in rɨnətui pehe nənimen rɨfwə mə Kumwesən rukurən noien nərmama hətoni nɨskaiien səvənhi nəpɨn tromasan in. 4 Nəpɨn ia ran kɨtaha tsaməkeikei mho wok me səvəi Iəmə sə rɨnərhi pehe iou iakuvehe. Nəpitəvien rauvehe. Iərmama riti ko rɨpko mhə wok ia nəpɨn nəha. 5 Nəpɨn iakamarə ia tɨprənə, iou nukuraanien sə raməhiəpwɨn nərmama ia tɨprənə.” 6 Iesu rɨni pam nəɡkiariien me nəha, mərɡəvəsi tɨprənə, mo nəmtɨɡei ia nɨsəkwan, nənə muvehi nəmtɨɡei nəha, mahakwi pen ia nəmri iəmə nəha, 7 mɨni pen tukwe in mə, “Evən ia nui Saeloam, maikuas raka nəmtɨɡei ia nənimem.” Nəhaɡ nəha Saeloam nɨpwran mə “Kərhi pen.” Ro pen iəmə nəha revən, maikuas raka nəmtɨɡei ia nənimen, mɨrərɨɡ muvehe mamətə nari. 8 Nənə nəkur imwəni me mɨne səməme hənətoni in ramase mane fwe kupwən kamhəni mə, “Rosi iəmə nəha in nəha fwe kupwən raməkure mamase mane uə rekəm?” 9 Irəha nepwɨn kamhəni mə, “Kwa in nə!” Mətə nepwɨn həni mə, “Rekəm. Rɨpko mhə in, mətə iərmama riti rəmwhen irə.” Mətə iəmə nəha rɨni mə, “Kwa iou i iəmə nəha hiaməni!” 10 Ro pen irəha həni pen tukwe in mə, “Kɨnəfo irə nənimem rətui?” 11 Mɨreɡi iəmə nəha rɨni mə, “Iəmə nəha nəɡhɨn nə Iesu ro nəmtɨɡei, mahakwi pehe ia nənimek, mɨni pehe tukw iou i mə, ‘Evən ia nui Saeloam, maikuas raka nəmtɨɡei ia nənimem.’ Ro pen iakevən maikuas raka, nənə mətə nari.” 12 Mɨreɡi irəha həni pen tukwe in mə, “Iəmə nəha in pəku?” Mɨreɡi iəmə nəha rɨni mə, “Iakreirei.”
Farisi me həres iəmə nəha mə kɨnəfo irə nənimen rɨnamasan
13 Irəha həiri iəmə nəha fwe kupwən nənimen rɨfwə mhəuvən tɨ Farisi me. 14 (Sapat riti nəha Iesu rɨno nəmtɨɡei mo nəmri iərmama nəha rətui.) 15 Ro iamɨnhi irə Farisi me kənamhəres pen mwi iəmə nəha mə, “Ikɨnəfo mətə nari?” Mɨreɡi in rɨni pen tɨ nirəha i mə, “In rahakwi pehe nəmtɨɡei ia nənimek, iakaikuas raka irə, nənə təkwtəkwuni iakətə nari.” 16 Mɨreɡi Farisi me nepwɨn kamhəɡkiari ia Iesu, mamhəni mə, “Iəmə i rɨpko mhə Kumwesən rərhi pehe in tɨ nəri nə mə in rɨpkɨsiai mhə Sapat.” Mətə Farisi me nepwɨn mwi kamhəni mə, “Rəfo? Ko iəmə ərəha riti ro nɨmtətien me iamɨnhi? Rekəm!” Nənə irəha həuai irəha me tɨ nəɡkiariien nəha. 17 Ro iamɨnhi irə irəha həni pen mwi tɨ iəmə nəha nənimen rɨfwə fwe kupwən mə, “Ikaməfni irə ia iəmə nəha rɨno nənimem rətui? In nəfe iərmama?” Mɨreɡi iəmə nəha rɨni mə, “In profet riti.” 18 Nəmə asori me səvəi nəkur Isrel həpwəh nokeikeiien mə tuhəni nɨpərhienien ia iəmə nəha mə fwe kupwən nənimen rɨfwə, mətə təkwtəkwuni nəha ramətə nari. Ro pen həkwein tata mɨne mama səvənhi, 19 mhəres pen irau i mə, “Rəfo? In i tɨnɨmirau? Ko kɨmirau irouni mə nɨpərhienien nəpɨn rɨnətui pehe irə nənimen rɨfwə? Nənə mə ro nɨpərhienien rəfo in ramətə nari təkwtəkwuni?” 20 Mɨreɡi tata mɨne mama səvənhi krouni mə, “Kɨmrau iaroukurən mə tɨnɨmrau i. Iaroukurən mwi mə nəpɨn rɨnətui pehe irə nənimen rɨfwə. 21 Mətə təkwtəkwuni in ramətə nari kɨmrau iaroureirei mə rəfo irə. Iaroureirei mwi mə sin rɨno nənimen rətui. Ramasan mə kɨmiaha hiəres pen in i. In ruvəpwinari raka. Pwəh in rɨni nəɡkiariien səvənhi.” 22 (Tata mɨne mama səvənhi krouni nəɡkiariien me nəha tɨ nəri nə mə krouhekɨr nəmə asori me səvəi nəkur Isrel. Irəha hənərai sun raka mɨnuə iərmama sə trɨni irapw mə Iesu in Kristo, tuhəkoui irapw in, mhəpwəh nəseniien mwi in ruvnimwə pehe ia nimwəfwaki səvənraha.) 23 Nəri nəha ro irau krouni ianhi mə, “In ruvəpwinari raka. Ramasan mə kɨmiaha hiəres pen in i.” 24 Ro iamɨnhi irə irəha həkwein pen mwi iəmə nəha fwe kupwən nənimen rɨfwə nənə mhəni pen tukwe in mə, “Tikuvehi utə nəɡhi Kumwesən, mɨni nɨpərhienien. Kɨmaha iahəukurən mə iəmə i in iəmə ərəha.” 25 Mɨreɡi in rɨni mə, “Iou iakreirei mə iəmə nəha in iəmə ərəha uə rekəm. Mətə nəri kuatia iou iakukurən. Kupwən nənimek rɨfwə, mətə təkwtəkwuni nəha iakamətə nari.” 26 Mɨreɡi irəha həni pen tukwe in mə, “In rɨno nəfe ia niram? Məfo irə mo nənimem rətui?” 27 Mɨreɡi in rɨni mə, “Iakuvəni pehe raka tukumiaha i, mətə kɨmiaha hiəpkreɡi mhə. Rəfo hiokeikei mə tihəreɡi mwi? Rosi kɨmiaha mwi hiokeikei mə tihəuvehe mho kɨmiaha nərmama me səvənhi uə?” 28 Mɨreɡi irəha həni ərəha iəmə nəha, mhəni mə, “Ik iərmama riti səvənhi, mətə kɨmaha nərmama me səvəi Moses. 29 Kɨmaha iahəukurən mə Kumwesən rɨnəɡkiari m Moses, mətə iəmə i kɨmaha iahəreirei mə in ruku pəku.” 30 Mɨreɡi iəmə nəha rɨni mə, “Kwa nəri i ro nari riti. Kɨmiaha hiəreirei mə iəmə i ruku pəku, mətə in rɨno nənimek rətui. 31 Kɨtaha səukurən mə Kumwesən rɨpkreɡi mhə nəfwakiien me səvəi nəkur ərəha me, mətə trɨni mɨnuə iərmama riti ramsiai Kumwesən, mamo nəkwan, Kumwesən ramreɡi nəfwakiien me səvənhi. 32 Fwe kupwən kɨno tɨprənə meste pehe ipwet kɨpkreɡi raka mhə mə iərmama riti ro nəmri iərmama sə nənimen rɨfwə rətui. 33 Mə iəmə i rɨpkuku pen mhə tɨ Kumwesən in ko rɨpko mhə nari riti.” 34 Mɨreɡi irəha həni pen tukwe in mə, “Kwa ik iəmə ərəha fwe nəpɨn ikɨnətui pehe irə meste pehe ipwet. Ikuə tikəfo? Tikahatən kɨmaha uə?” Nənə irəha həkoui irapw in ia nimwəfwaki, mhəpwəh nəseniien mwi in ruvnimwə pehe.
Iesu ruvehe ia tɨprənə i mə truai nərmama
35 Kɨni pen tɨ Iesu i mə irəha həkoui irapw iəmə nəha iamɨnhi. Ro pen in revən mətui iəmə nəha, mətoni, mɨni pen tukwe in mə, “Ikɨni nɨpərhienien ia Iəməti Iərmama uə rekəm?” 36 Mɨreɡi iəmə nəha rɨni mə, “Iəmə asori. Ni pehe ro tukw iou i mə sin nə Iəməti Iərmama pwəh iakɨni nɨpərhienien irə.” 37 Mɨreɡi Iesu rɨni pen tukwe in mə, “Ikɨnətə raka in. Iou i sə iakaməɡkiari mik, iou Iəməti Iərmama.” 38 Mɨreɡi iəmə nəha rɨni mə, “Iərɨmənu. Iakɨni nɨpərhienien ia niram.” Nənə in rɨnɨmwi nukurhun mi ia nəmri Iesu, mɨsiai in. 39 Iesu rɨni mə, “Iou iakuvehe ia tɨprənə i mə takəkiri nərmama. Səməme nənimenraha rɨfwə tuhətui mhətə nari, mətə səməme hamətə nari nənimenraha truvehe mɨfwə.” 40 Farisi me nepwɨn ipaka tɨ Iesu həreɡi nəɡkiariien nəha, nənə mhəni pen tukwe in mə, “Kɨmaha mwi nənimemaha rɨfwə uə rekəm?” 41 Mɨreɡi Iesu rɨni pen tɨ nirəha i mə, “Ko nəmrɨmiaha rɨfwə ko nərəhaien səkɨmiaha riwən. Mətə tɨ nəri nə mə təkwtəkwuni kɨmiaha hiaməni mə hiamətə nari nərəhaien səkɨmiaha raməmak ihi ia kɨmiaha.”
Iəmə sə ramətui tɨ sipsip me səvənhi
1 “Iakani nɨpərhienien tukumiaha i. Iərmama sə rɨpkukurau mhə ia kwəruə muvnimwə ia koupə səvəi sipsip me, mətə rəputə ia kwopun əpə iti mati pen ia nəkwai koupə nəha, iərmama nəha in iərmama sə ramakres, mamousi iərmama. 2 Mətə iərmama sə rukurau ia kwəruə muvnimwə ia koupə, in iərmama sə ramətui tɨ sipsip me. 3 Iərmama sə ramərer ia kwəruə raməsevər ia təpinhə tɨ iərmama nəha. Sipsip me kamhəreɡi rerɨn. In raməkwein nəɡhi sipsip me səvənhi kuatia kuatia, nənə miri irəha mhəier. 4 Nəpɨn in riri səvənhi sipsip me pam mhəier, makupwən ia nirəha, nənə sipsip me kamhəkurirə in, tɨ nəri nə mə həukurən rerɨn. 5 Iərməpə riti sipsip me tuhəpwəh nukurirəien in, mətə tuhap raka irə tɨ nəri nə mə həreirei rerɨn.” 6 Iesu rɨni nusipekɨnien i tɨ nirəha, mətə irəha həreirei nəfe nəha rani. 7 Ro pen Iesu rɨni pen mwi tɨ nirəha i mə, “Iakani nɨpərhienien tukumiaha i. Iou kwəruə səvəi sipsip me. 8 Irəha pam səməme haməkupwən ia nirak mhəuvehe irəha nərmama səməme kənamhakres, mamhousi iərmama, mətə sipsip me həpkətərɨɡ mhə irəha. 9 Iou kwəruə. Trɨni mɨnuə iərmama riti ruvnimwə pehe ia nirak, in trarə amasan, mukurən nuvnimwə peheien, mɨtei irapw, mətui nəveɡɨnien sənəni. 10 Iərmama nəha ramakres rauvehe a mə trakres, mousi əpune sipsip me, mouraha irəha. Mətə iou iakuvehe mə irəha tuhəuvehi nɨmɨruien nənə mhəuvehi asori. 11 Iou iərmama sə iakamətui amasan tɨ sipsip me. Iərmama sə ramətui amasan tɨ sipsip me rerɨn raɡien a mə tremhə tɨ sipsip me səvənhi. 12 Mətə iərmama sə kamərəku pen min mə trətui tɨ sipsip me rɨpko mhə in iərmama pərhien sə ramətui tɨ sipsip me tɨ nəri nə mə sipsip me nəha səvəi iərməpə. Nəpɨn iərmama nəha rətə kuri əprmɨn riti rauvehe, rəpwəh sipsip me maiu map. Nənə kuri əprmɨn nəha ruvehe muvehi nepwɨn, mɨrɨpwi kɨrkɨri nepwɨn. 13 Iərmama nəha raiu map tɨ nəri nə mə in iərmama riti kamərəku a in. In ro nəri auər a ia sipsip me nəha. 14 Iou iərmama sə ramətui amasan tɨ sipsip me. Iou iakukurən sipsip me səiou, sipsip me səiou həukurən mwi iou. 15 Ia noien nəha rəmwhen a mwi Tata Kumwesən rukurən iou, iou mwi iakukurən Tata Kumwesən, nənə iou rerɨk raɡien a mə takemhə tɨ sipsip me səiou. 16 Səiou me nepwɨn sipsip me həiwən ia koupə i. Takaməkeikei mɨpeki pehe mwi irəha, nənə irəha tuhəreɡi rerɨk. Ro iamɨnhi irə sipsip me nəha tuhəuvehe mho touen kuatia. Iərmama kuatia tramətui tɨ nirəha. 17 Tata Kumwesən rokeikei pɨk iou tɨ nəri nə mə rerɨk raɡien a mə takemhə tɨ nirəha. Takemhə tɨ nirəha, nənə marə muvehi mwi nɨmɨruien səiou rɨrərɨɡ. 18 Rɨpko mhə iərmama riti truvehi raka nɨmɨruien səiou, mətə iou atukw takəseni pen nɨmɨruien səiou rəmwhen sə iakokeikei. Iakauvehi nasoriien tɨ nəseniien nɨmɨruien səiou, mauvehi mwi nasoriien tɨ nuvehiien mwi nɨmɨruien səiou rɨrərɨɡ. In i nəri Tata səiou rɨməni tukw iou i mə takaməkeikei mo.” 19 Iesu rɨni pam nəɡkiariien me nəha nənə nəmə asori me səvəi nəkur Isrel həuai mwi irəha me tukwe. 20 Irəha həpɨk həni mə, “Iəmə nəha iəremhə ramarə irə. In ramarməri. Rəfo kɨmiaha hiamətərɨɡ in?” 21 Mətə irəha nepwɨn həni mə, “Rekəm. Iərmama sə iəremhə riti ramarə irə ko rɨpkəɡkiari mhə iamɨnhi. Ko iəremhə riti ro iərmama nənimen rɨfwə rətui mətə nari?”
Nəmə asori me səvəi nəkur Isrel hənuə tuhəkwi əpune Iesu ia kəruəterei
22 Nəpɨn nəha ruvəuvehe nəkur Isrel kamho nəveɡɨnien asori nəha kani mə Nəveɡɨnien səvəi Tetekesen. Kamho nəveɡɨnien nəha fwe Jerusalem ia nəpɨn səvəi nəkwieiien. 23 Iesu ramavən ia kwopun riti ia nimwə səvəi Kumwesən kani mə Vranda səvəi Solomon. 24 Nənə nəmə asori me səvəi nəkur Isrel həuvehe mheikurkurau irə, mhəni pen tukwe in mə, “Kɨmaha tahameitenhi ik mɨnesən? Trɨni mɨnuə ik Kristo sə Kumwesən rɨməni mə trərhi pehe i, ni pehe tukumaha i, məpwəh nərkwafəien.” 25 Mɨreɡi Iesu rɨni pen tɨ nirəha i mə, “Iakuvəni raka tukumiaha i, mətə kɨmiaha hiəpkɨni mhə nɨpərhienien ia nirak. Narimnari me nəha səməme iakamo ia nəɡhi Tata səiou kamhahatən pen mə iou sin. 26 Mətə kɨmiaha hiəpkɨni mhə nɨpərhienien ia nirak tɨ nəri nə mə rɨpko mhə kɨmiaha sipsip me səiou. 27 Sipsip me səiou kamhəreɡi rerɨk. Iou iakukurən irəha, nənə irəha kamhəkurirə iou. 28 Iakauvei pen nɨmɨruien rerɨn mɨnraha. Irəha tuhəpkemhə mhə ia nəpɨn riti. Iərmama riti riwən truvehi raka irəha ia rəɡɨk. 29 Tata səiou sə ruvei pehe irəha miou, nɨskaiien səvənhi rəpi raka nərmama me pam. Iərmama riti riwən ko ruvehi raka irəha ia rəɡɨn. 30 Iou mɨne Tata səiou kɨmrau kuatia.” 31 Ia nəpɨn nəha nəmə asori me səvəi nəkur Isrel həpeki mwi kəruəterei me mə tuhəkwi əpune in. 32 Mɨreɡi Iesu rɨni pen tɨ nirəha i mə, “Iakɨno raka noien amasan me rɨpɨk ia nəmrɨmiaha Tata Kumwesən ruvei pehe mə tako. Sə rəfo nəha mə tihəkwi əpune iou tukwe?” 33 Mɨreɡi nəmə asori me səvəi nəkur Isrel həni pen tukwe in mə, “Kɨmaha tahəpkəkwi əpune mhə ik tɨ noien amasan riti sə ikɨno, mətə kɨmaha tahəkwi əpune ik tɨ nəri nə mə ikani ərəha Kumwesən. Ik iərmama a, mətə ikani mə ik Kumwesən.” 34 Mɨreɡi Iesu rɨni pen tɨ nirəha i mə, “Rosi kɨmiaha hiəpkəvsini raka mhə nəɡkiariien i kɨmərai pen ia Loa səkɨmiaha uə? Rɨni iamɨnhi irə mɨnuə ‘Iakɨni mɨnuə kɨmiaha nə kumwesən me.’ 35 -36 Kɨtaha səukurən mə nəfe Nəkukuə Ikinan rani ko kɨpkətefi mhə. Ro iamɨnhi irə mə Kumwesən rɨnəkwein nərmama me nəha səməme in rɨməuvei pen nəɡkiariien səvənhi mɨnraha mɨnuə ‘kumwesən me,’ rəfo kɨmiaha hiaməni ərəha iou? Iou iərmama i Kumwesən ruvərfi raka iou, mərhi pehe iou iakuvehe ia tɨprənə i, mətə kɨmiaha hiaməni mə iakani ərəha in, tɨ nəri nə mə iakɨni mə, ‘Iou Tɨni Kumwesən.’ 37 Mə iou iapko mhə narimnari me səiou Tata rokeikei mə tako rərəha mə kɨmiaha hiəni nɨpərhienien ia nirak. 38 Mətə mə iakamo narimnari me nəha, pərhien hiəpkɨni mhə nɨpərhienien ia nirak, mətə tihaməkeikei mhəni nɨpərhienien ia narimnari me nəha sə iakamo. Ia noien i kɨmiaha tihəukurən, mhəukurən amasan mə Tata Kumwesən in i ia nirak iou nə irə.” 39 Irəha haməmwur mwi mə tuhəkwtəmhiri Iesu, mətə in ramkeies raka ia rəɡɨnraha, 40 mavən məpi sɨmwɨn mwi ia nui arɨs Jotan, mevən ia kwopun nəha Jon ramo paptaes ikɨn fwe kupwən, mamarə ia kwopun nəha. 41 Nərmama həpɨk həuvehe tukwe, mhəni mə, “Jon rɨpko nɨmtətien riti, mətə nəɡkiariien me pam səməme in rɨməni ia iəmə i ho nɨpərhienien.” 42 Ro pen nərmama həpɨk ia kwopun nəha həni nɨpərhienien ia Iesu.
Iesu ro Lasaros rətui mwi ia nemhəien səvənhi
1 Iərmama riti ramemhə nəɡhɨn nə Lasaros. Imwəni fwe Petani. Petani in rukwənu səvəi Meri mɨne piəvi Meri nəɡhɨn nə Marta. 2 Meri nəha in pran sə rɨnətəɡi pen senta ia nɨsui Iərɨmənu səkɨtaha, mahakwi raka ia nɨmwai nukwənen. Lasaros nəha in kɨtiriməni. 3 Lasaros ramemhə iamɨnhi irə ro pen kɨtiriməni mi nəha krouərhi pen nəɡkiariien riti revən tɨ Iesu, rouni mə, “Iərɨmənu. Ik riti sə ikokeikei pɨk ramemhə.” 4 Mətə nəpɨn Iesu rɨreɡi nəɡkiariien nəha, rɨni mə, “Nemhəien i ko rɨpko mhə Lasaros remhə anan. Ramarə irə mə nərmama tuhətoni nasoriien səvəi Kumwesən. Nemhəien i in suatuk sə Kumwesən truvehi utə nəɡhi Tɨni irə.” 5 Iesu rokeikei pɨk Marta mɨne piəvni Meri mɨne kɨtirimənrau Lasaros. 6 Ro iamɨnhi irə nəpɨn in rɨreɡi mə Lasaros ramemhə, in rarə mwi nəpɨn kəru mwi ia kwopun nəha in ramarə ikɨn. 7 Nəpɨn nəha kəru rukurau nənə in rɨni pen tɨ nərmama me səvənhi mə, “Pwəh səuvən mwi fwe tənə Jutia.” 8 Mɨreɡi nərmama me səvənhi həni pen tukwe in mə, “Iahatən. Təkwtəkwuni a kwərha nəmə asori me ia Jutia hokeikei mə tuhəkwi əpune ik ia kəruəterei me. Mətə ikokeikei mə tikrərɨɡ mevən mwi fwe ikɨn?” 9 Mɨreɡi Iesu rɨni mə, “Kɨmiaha hiəukurən mə aoa twelef ia ran. Trɨni mɨnuə iərmama riti ramavən ia ran, trɨpkapəti mhə tɨ nəri nə mə in ramətə nukuraanien sə raməhiəpwɨn nərmama ia tɨprənə i. 10 Mətə trɨni mɨnuə iərmama riti ramavən ia nəpɨn in trapəti tɨ nəri nə mə nukuraanien nəha riwən irə.” 11 Iesu rɨni pam nəɡkiariien me nəha, marɨpɨn mani pen tɨ nirəha i mə, “Kɨtaha riti Lasaros ramapri, mətə iakɨnamevən takəsuəpwiri in.” 12 Mɨreɡi nərmama me səvənhi həni pen tukwe in mə, “Iərɨmənu. Trɨni mɨnuə in ramapri in truvehe məsanɨn.” 13 (Iesu rəɡkiari ia Lasaros mə ruvamhə, mətə rerɨnraha ramrhi mə nɨpwrai nəɡkiariien səvənhi mə in ramapri a.) 14 Ro pen Iesu rɨni pen atukwatukw tɨ nirəha i mə, “Lasaros ruvamhə. 15 Nənə nəpɨn rerɨk rɨrhi kɨmiaha, iakaɡien mə iou iapkarə mhə ia kwopun nəha nəpɨn remhə irə. Nəri nəha trasitu ia kɨmiaha mo kɨmiaha hiəni nɨpərhienien ia nirak. Mətə pwəh səuvən tukwe.” 16 Ro iamɨnhi irə Tomas nəha kani in mə “Mwirmwir,” rɨni pen tɨ nərmama me nəha irəha min kamhəkurirə ia Iesu mə, “Ramasan. Pwəh kɨtaha pam səuvən mhemhə kɨtaha min.”
Iesu rəɡkiari vivi m Marta mɨne Meri
17 Nənə Iesu rapirapw ia Petani mətoni Lasaros rɨnəmak nəpɨn kefə raka ia nɨpəɡi kəruəterei. 18 Rukwənu nəha Petani ipaka tɨ Jerusalem, kavən rəmwhen ia kilometa kahar. 19 Nəkur Isrel me həpɨk həməuvehe tɨ Marta mɨne Meri mə tuhəɡkiari vivi mɨnrau tɨ nəri nə mə kɨtirimənrau ruvamhə. 20 Ro iamɨnhi irə nəpɨn Marta rɨreɡi mə Iesu rauvehe, in revən mətə in. Mətə Meri raməkure a ia nəkwai nimwə. 21 Marta rɨni pen tɨ Iesu i mə, “Iərɨmənu. Ko ramo ik ia kwopun i ko kɨtirimak rəpwəh nemhəien. 22 Mətə iou iakukurən mə təkwtəkwuni nəfe nəɡhɨn tikəres Kumwesən tukwe, in truvei pehe mik.” 23 Mɨreɡi Iesu rɨni pen tukwe in mə, “Kɨtirimam trətui mwi ia nemhəien səvənhi.” 24 Mɨreɡi Marta rɨni pen tukwe in mə, “Iou iakukurən mə in trətui mwi ia nəpɨn sampam, nəpɨn nərmama tuhətui mwi ia nemhəien.” 25 Mɨreɡi Iesu rɨni pen tukwe in mə, “Iou iərmama i iakamo nərmama səməme həuvamhə hətui mwi ia nemhəien. Iou nɨmɨruien. Iərmama sə rani nɨpərhienien ia nirak nəri auər a mə remhə mətə trɨmɨru. 26 Nənə iərmama sə ramɨru, mani nɨpərhienien ia nirak, trɨpkemhə mhə ia nəpɨn riti. Ikɨni nɨpərhienien ia nəɡkiariien i?” 27 Mɨreɡi Marta rɨni pen tukwe in mə, “Ouəh, Iərɨmənu. Iakani nɨpərhienien mə ik iəmə i kani mə Kristo. Ik Tɨni Kumwesən. Ik iəmə i profet kupwən me həməni mə tikuvehe ia tɨprənə i.” 28 Marta rɨni nəɡkiariien nəha, nənə mərari mevən mə trəkwein piəvni Meri. In revən məɡkiari afafa min, mɨni mə, “Iahatən səkrau in i ruvəuvehe, maməres ik.” 29 Nənə nəpɨn Meri rɨreɡi nəɡkiariien nəha, rɨskəmter akwauakw, mevən tɨ Iesu. 30 Iesu rɨpkuvehe mhə ihi ia rukwənu nəha, mətə ramərer ihi ia kwopun nəha Marta rɨnətoni in ikɨn. 31 Nəkur Isrel me nəha səməme kamhəkure irəha Meri ia nəkwai nimwə mamhəɡkiari vivi min, hətoni Meri rɨskəmter akwauakw mier irapw iruə. Ro pen irəha həkurirə in. Rerɨnraha ramrhi mə rosi in ramevən mə trasək ia kwopun kɨnərkwafə nɨpwrai kɨtiriməni ikɨn. 32 Nəpɨn Meri ruvehe ia kwopun nəha Iesu ramərer ikɨn, mətoni, in rɨnɨmwi nukurhun mi ia nənimen, mɨni pen tukwe in mə, “Iərɨmənu. Ko ramo ik ia kwopun i ko kɨtirimak rəpwəh nemhəien.” 33 Ia nəpɨn nəha Meri ramasək. Nəkur Isrel me nəha səməme həuvehe irəha min irəha mwi kamhasək. Iesu rətoni rerɨn rərkwəpɨr, meiahaɡ əfi tukwe, 34 mɨni mə, “Kɨmiaha hiənərkwafə nɨpwran pəku?” Mɨreɡi irəha həni pen tukwe in mə, “Iərɨmənu. Uvehe mətoni.” 35 Iesu rasək. 36 Ro pen nəkur Isrel me həni mə, “Hətoni ro. Rosi in rokeikei pɨk anan Lasaros.” 37 Mətə irəha nepwɨn həni mə, “Iəmə i rɨnomasan raka iərmama riti nənimen rɨfwə. Rəfo in rɨpkomasan mhə mwi Lasaros mə trəpwəh nemhəien?”
Iesu ro Lasaros rətui mwi ia nemhəien
38 Ro iamɨnhi irə Iesu rɨreɡi mwi rərəha anan. In ruvehe ia kwopun kɨnərkwafə nɨpwrai Lasaros ikɨn. Kɨnərkwafə nɨpwran ia nɨpəɡi kəruəterei riti. Nənə kəruəterei riti mwi ramərer tukuahaɡ tərhui nɨpəɡ nəha. 39 Iesu rɨni mə, “Həuvehi raka kəruəterei nəha.” Mətə Marta, kɨtiriməi iəmə nəha sə ruvamhə, rɨni pen tukwe in mə, “Iərɨmənu. In ruvəpein raka. In i nəpɨn sə ro kefə səvənhi.” 40 Mɨreɡi Iesu rɨni pen tukwe in mə, “Rosi ikɨnenouenou nəfe iakɨməni pehe tukw ik uə? Trɨni mɨnuə ikɨni nɨpərhienien ia nirak, tikətə nasoriien səvəi Kumwesən.” 41 Ro iamɨnhi irə irəha həuvehi raka kəruəterei nəha. Nənə Iesu rəkwətə, mɨni mə, “Tata. Iakani tanak tukw ik tɨ nəri nə mə ikuvəreɡi raka iou. 42 Iakukurən mə ikamreɡi iou ia nəpɨn me pam, mətə iakani nəɡkiariien i mə trasitu ia nərmama me i kamhərer kuraukurau. Iakuə irəha tuhəni nɨpərhienien mə ikɨnərhi pehe iou.” 43 Nəpɨn Iesu rɨni pam nəɡkiariien me nəha, rəkwein əpwəmwɨs, mɨni mə, “Lasaros! Ier irapw!” 44 Nənə iəmə nəha sə ruvamhə rier irapw. Tɨnari me nəha sə kɨnərkwi rəɡɨn mi mɨne nɨsun mi irə mɨne sə nəha kɨnərkwi nənimen irə kamhəmak ihi ia nɨpwran. Nənə Iesu rɨni pen tɨ nirəha i mə, “Həfi raka tɨnari irə, pwəh ravən.”
Nəmə asori me hərai sun mə tuhousi əpune Iesu
45 Nəkur Isrel me nəha səməme həməuvehe mhəti pehe Meri irəha həpɨk hətoni nəfe Iesu rɨno, nənə mhəni nɨpərhienien ia Iesu. 46 Mətə irəha nepwɨn həuvən tɨ Farisi me, mhəni pen nəfe Iesu rɨno. 47 Ro iamɨnhi irə pris asori me mɨne Farisi me housəsɨmwɨn nəmə asori me səvəi nəkur Isrel, mhəni mə, “Kɨtaha tsəfo i? Kwa iəmə i ramo nɨmtətien me rɨpɨk. 48 Trɨni mɨnuə kɨtaha səseni in ramo iamɨnhi irə marɨpɨn, nərmama me pam tuhəni nɨpərhienien irə. Nənə nəkur Rom tuhəuvehe mhouraha nimwəfwaki səkɨtaha mɨne nərmama me səkɨtaha.” 49 Mətə irəha riti nəɡhɨn nə Kaeafas in rauvehi wok səvəi pris asori anan ia nuk nəha. In rɨni pen tɨ nirəha i mə, “Kɨmiaha hiəreirei nari. 50 Rəfo kɨmiaha hiəpkətə mhə mhəukurən? Ko iərmama kuatia remhə tɨ nəkur Isrel ramasan məpi raka kousi əpune kɨtaha nəkur Isrel me pam.” 51 Kaeafas rɨpkɨni atukw mhə nəɡkiariien i, mətə in rauvehi wok səvəi pris asori anan ia nuk nəha, mani irapw nəɡkiariien sə ruku pen tɨ Nənɨmwɨn Ikinan. Nəri nəha rɨpkier pehe mhə ihi, mətə in rukupwən mɨni irapw mə Iesu tremhə tɨ nəkur Isrel. 52 Mətə in trɨpkemhə mhə tɨ nirəha əpa nəkur Isrel, in tremhə mwi tɨ nɨpwnəti Kumwesən me səməme kamharə kɨrkɨri ia tənəmtənə me, nənə mousəsɨmwɨn irəha ia kusen kuatia. 53 Ia nəpɨn nəha nəmə asori me nəha hənamrai sun mə tuhousi əpune Iesu. 54 Ro iamɨnhi irə Iesu rəpwəh navən irapwien ia nəmri nəkur Isrel ia tənə Jutia, mətə in rəpwəh tənə səvənraha mevən ia taon riti nəɡhɨn nə Efrem. Taon nəha ipaka tɨ kwopun akwesakwes ikɨn. Iesu ramarə ikɨn irəha nərmama me səvənhi. 55 Nəveɡɨnien asori nəha səvəi nəkur Isrel nəɡhɨn nə Pasova ruvəuvehe ipaka. Ro pen nərmama həpɨk həier ia kwopun me mhəutə pen fwe Jerusalem mə tuho irəha həmher ia nəmri Kumwesən kurirə Pasova ruvehe. 56 Irəha kamhərer ia nimwə səvəi Kumwesən, mamhətui Iesu, mamhəɡkiari mɨnraha me, mamhəni mə, “Kɨmiaha hiaməfətərɨɡ irə? Rosi ko in rɨpkuvehe mhə ia nəveɡɨnien asori uə?” 57 Irəha həni ianhi tɨ nəri nə mə pris asori me mɨne Farisi me həuvəni raka nəkwanraha mə trɨni mɨnuə iərmama riti rukurən kwopun Iesu ramarə ikɨn traməkeikei mɨni pen tɨ nirəha i nənə irəha tuhəuvən mhəkwtəmhiri in.
Meri rətəɡi pen senta ia nɨsui Iesu
1 Nəpɨn sikis a mwi nəveɡɨnien asori nəha Pasova ruvehe. Ro pen Iesu revən ia Petani, imwei Lasaros. Lasaros nə iəmə sə Iesu rɨnəsuəpwiri in ia nemhəien. 2 Irəha həpnəpenə nəveɡɨnien riti sənəi Iesu fwe ikɨn. Marta rasui raka nəveɡɨnien. Lasaros in mwi riti ia nərmama me nəha səməme kamhani pəri nari irəha min. 3 Ia nəpɨn nəha Meri ruvehi nɨpəri senta kɨno ia nat atukwatukw nənimen rutə pɨk. In ruvehi mətəɡi pen ia nɨsui Iesu mi, nənə mɨnamrai nɨsun mi ia nɨmwai nukwənen. Nəkwai nimwə ruvehe mukuər ia nɨpeki senta. 4 Mətə iərmama riti səvəi Iesu, nəɡhɨn nə Jutas Iskariot, iəmə nəha rɨpko mhə tui truvei pen Iesu ia rəɡi nərmama səməme haməmwəki in, in rɨni mə, 5 “Rəfo kɨpkəmri pen mhə nəmri nari ia senta nəha? Kukurən nuvehiien silin me kɨno ia silva irəha pam tri hantret, kuvei pen m nərmama nautə səvənraha riwən.” 6 Jutas rɨpkɨni mhə nəɡkiariien nəha tɨ nəri nə mə in rokeikei mə trasitu ia nərmama nautə səvənraha riwən. Mətə in rɨni nəɡkiariien nəha tɨ nəri nə mə in rauvehi tənərɨpw irəha kamhəvai pen mane irə, nənə nəpɨn nepwɨn ramakres afafa nɨpərɨn səvənhi. 7 Mətə Iesu rɨni mə, “Əpwəh nəskiien prən i. In rɨno nəri i rerɨn ramrhi nəpɨn tukɨnɨmwi iou irə. 8 Nərmama nautə səvənraha riwən tiharə kɨmiaha mɨnraha nəpɨn me, mətə iou tapkarə pəri mhə kɨtaha m kɨmiaha nəpɨn me.” 9 Nəkur Isrel me həpɨk həreɡi mə Iesu in ia kwopun nəha, həreɡi həuvən tukwe. Irəha həpkəuvən mhə mə tuhətoni Iesu əpa, mətə həuvən mə tuhətoni mwi Lasaros. Lasaros nə in iəmə sə Iesu rɨnəsuəpwiri in ia nemhəien. 10 Pris asori me hərai sun mə tuhousi əpune Lasaros mwi, 11 tɨ nəri nə mə nəkur Isrel me həpɨk, nəpɨn hətoni mə in ruvəmɨru mwi, həni nɨpərhienien ia Iesu, nənə mhəpwəh nukurirəien nəmə asori me səvənraha.
Iesu revən mapirapw fwe ia Jerusalem nərmama həɡnəɡɨni in
12 Kɨni rakwakwi irə, nərmama me nəha səməme həuvən tɨ nəveɡɨnien asori nəha Pasova həreɡi mə Iesu rauvehe ia Jerusalem. Nərmama me nəha həpɨk. 13 Həuvehi nɨmwai nəmwɨr mhəuvehi mhəier ia taon mhəuvən mhətə in rauvehe ia suatuk, kamhəkwein əpwəmwɨs mə, “Səɡnəɡɨni Kumwesən! Səkwein amasan ia iəmə i rauvehe ia nəɡhi Iərɨmənu səkɨtaha! Səkwein amasan irə, in kiɡ səvəi nəkur Isrel!” 14 Iesu rətə kwəti toɡki riti nənə rəkure irə. Nəri nəha ramesi pen nəɡkiariien i kɨmərai pen ia Nəkukuə Ikinan. Rɨni iamɨnhi irə mɨnuə, 15 “Nəkur Saeon tihəpwəh nehekɨrien. Hətə ro kiɡ səkɨmiaha rauvehe, maməkure ia kwəti toɡki riti.” 16 Ia nəpɨn nəha nərmama me səvəi Iesu həreirei nɨpwrai narimnari me i. Mətə kurirə irə, kuvehi utə raka Iesu revən fwe ia neiai, rerɨnraha rɨrhi mə kɨmərai pen narimnari me i ia Nəkukuə Ikinan raməɡkiari irə. Rerɨnraha rɨrhi mwi mə nərmama me həno narimnari me i irə. 17 Iesu rɨno Lasaros rətui mwi ia nemhəien səvənhi. Nərmama me nəha səməme kamhərer irəha min ia nəpɨn nəha in rɨnəkwein Lasaros irə mə trier ia nɨpəɡi kəruəterei irəha kamhərɨpɨn mamhəni irapw nəfe irəha hənətoni. 18 Nərmama həpɨk hənuə tuhətoni Iesu tɨ nəri nə mə irəha kamhəreɡi mə in rɨno nɨmtətien nəha. 19 Ro iamɨnhi irə Farisi me kamhəni pen tɨ nirəha me i mə, “Hətoni ro, kɨtaha ko səpko anan mhə nari riti! Təkwtəkwuni nəha nərmama me pam kamhəkurirə in!”
Iesu rɨni irapw mə traməkeikei memhə
20 Nəkur Kris me nepwɨn nəha ikɨn kamhəfwaki irəha nərmama me nəha səməme həməutə pen fwe Jerusalem tɨ nəveɡɨnien asori. 21 Nəkur Kris me nəha həuvehe tɨ Filip. (Filip imwəni fwe Petsaeta ia tənə Kalili.) Həuvehe mhəni pen tukwe in mə, “Iəmə asori. Kɨmaha iahokeikei mə tahətoni Iesu.” 22 Ro iamɨnhi irə Filip revən mɨni pen tɨ Antru, nənə rouevən rouni pen tɨ Iesu. 23 Nənə Iesu rɨni pen tɨ nirəha i mə, “Təkwtəkwuni nəha nəpɨn sə Kumwesən truvehi utə nəɡhi Iəməti Iərmama irə ruvəuvehe. 24 Iakani nɨpərhienien tukumiaha i. Nuni nari riti ko rɨpkukuə mhə kwənkwan trɨni mɨnuə rɨpkukupwən mhə mɨmwei irapw ia tɨprənə memhə. Mətə mə remhə trukuə kwənkwan rɨpɨk. 25 Iərmama sə rokeikei pɨk nɨmɨruien səvənhi trarfai irə, mətə iərmama sə rəmwəki nɨmɨruien səvənhi ia tɨprənə i in trəkwtəmhiri nɨmɨruien səvənhi mamevən muvehi nɨmɨruien rerɨn. 26 Iərmama sə ramo tukwini nari miou traməkeikei mukurirə iou. Nənə kwopun pəku iakamarə ikɨn iərmama sə ramo tukwini nari miou in mwi trarə ikɨn. Iərmama sə ramo tukwini nari miou Tata Kumwesən trɨsiai in. 27 Təkwtəkwuni nəha iakreɡi rərəha anan. Nənə takəfni mwi irə? Ko iakɨni mə ‘Tata uvehi raka nəmisəien sə rauvehe tukw iou’? Rekəm, kwa in nə iakɨməuvehe tukwe mə nəpɨn i treste iou iamɨnhi irə. 28 Tata uvehi utə nəɡhɨm!” Təkwtəkwuni a mwi kreɡi nəɡkiariien riti ruku pen ia neiai muvehe. Nəɡkiariien nəha rɨni mə, “Iou iakuvəuvehi utə raka nəɡhɨk, nənə təkwtəkwuni nəha takuvehi utə mwi.” 29 Nərmama səməme kamhərer ipaka tukwe həreɡi həni mə, “Kwa karuəruə!” Nepwɨn həni mə, “Aɡelo riti rəɡkiari pen min.” 30 Mɨreɡi Iesu rɨni pen tɨ nirəha i mə, “nəɡkiariien nəha rɨpkuvehe mhə mə iou takreɡi. Mətə ruvehe mə kɨmiaha tihəreɡi. 31 Təkwtəkwuni nəha rɨno nəpɨn sə Kumwesən trərpwɨn noien ərəha me kamo ia tɨprənə i. Təkwtəkwuni nəha in trəkoui irapw Setan sə ramərɨmənu ia tɨprənə i. 32 Nənə iou, nəpɨn kuvehi utə iou iakaraka ia tɨprənə, takvi pehe nərmama pam həuvehe tukw iou.” 33 Iesu rɨni nəɡkiariien i mani əuenhɨn mə trəfemhə irə. 34 Ro pen nərmama həni pen tukwe in mə, “Kɨmaha iahəuvəreɡi raka ia Loa səkɨtaha mə nəpɨn Kristo truvehe in tramarə rerɨn. Rəfo ikani mə tukuvehi utə Iəməti Iərmama? Sin nəha Iəməti Iərmama nəha?” 35 Mɨreɡi Iesu rɨni pen tɨ nirəha i mə, “Nukuraanien sə raməhiəpwɨn kɨmiaha trarə nəpɨn ouihi a mwi kɨmiaha min. Havən nəpɨn nukuraanien i ramarə ihi kɨmiaha min, kamo nəpitəvien ruvehe mousəman kɨmiaha. Iərmama sə ramavən ia nəpitəvien rɨreirei kwopun ramevən ikɨn. 36 Nəpɨn nukuraanien i ramarə ihi kɨmiaha min, tihəni nɨpərhienien irə. Ia suatuk nəha kɨmiaha tihəuvehe mho nɨpwnəti nukuraanien ia kɨmiaha.” Nəpɨn Iesu rɨni pam nəɡkiariien me i, in rəpwəh irəha, mevən mərkwafə.
Nəkur Isrel həpwəh nɨniien nɨpərhienien ia Iesu
37 Iesu rɨno auər a nɨmtətien me rɨpɨk ia nəmri nəkur Isrel mətə irəha həpkɨni mhə nɨpərhienien irə. 38 Noien i rier pehe iamɨnhi mə nəɡkiariien i Profet Aesea rɨməni fwe kupwən truvehe mukuə irə. In rɨməni iamɨnhi irə mɨnuə, “Iərɨmənu. Sin rɨni nɨpərhienien ia nəɡkiariien səkɨmaha? Iərɨmənu ro pui nɨskaiien səvənhi m sin?” 39 Ro iamɨnhi irə irəha ko həpkɨni mhə nɨpərhienien ia Iesu tɨ nəri nə mə Profet Aesea rɨməni mwi mɨnuə, 40 “Kumwesən rɨno nənimenraha rɨfwə, nənə məsisəɡ ia nətərɨɡien səvənraha. In rɨno iamɨnhi kamo irəha hətə nari ia nənimenraha, mhəukurən nari ia rerɨnraha, mhərərɨɡ, nənə tako irəha həuvehe mhəsanɨn.” 41 Profet Aesea rɨməni nəɡkiariien me i tɨ nəri nə mə in rɨnətoni nasoriien səvəi Iesu, nənə məɡkiari irə. 42 Mətə pərhien nəmə asori me həpɨk kwopti irəha mwi həni nɨpərhienien ia Iesu. Mətə tɨ nəri nə mə kamhəhekɨr Farisi me, həpwəh nɨni irapwien. Irəha həpwəh nokeikeiien mə Farisi me tuhərhi irapw irəha ia nimwəfwaki səvənraha. 43 Nəmə asori me i hokeikei mə nərmama tuhaməmwur ia nəɡnəɡɨniien irəha. Irəha hokeikei sə nəha məpi raka mə Kumwesən trəɡnəɡɨni irəha. 44 Ia nəpɨn nəha Iesu rəkwein əpwəmwɨs, mɨni mə, “Iərmama sə rani nɨpərhienien ia nirak, rɨpkɨni əpa mhə nɨpərhienien ia nirak, mətə rani nɨpərhienien ia Iəmə sə rɨnərhi pehe iou. 45 Nənə iərmama sə ramətə iou, ramətə mwi Iəmə sə rɨnərhi pehe iou. 46 Iou iakɨməuvehe ia tɨprənə i iakəmwhen ia nukuraanien. Ro iamɨnhi irə, iərmama sə rani nɨpərhienien ia nirak trɨpkarə mhə ia nəpitəvien. 47 Iərmama sə ramreɡi nəɡkiariien me səiou, məpwəh noien nəfe iakani, tapkərpwɨn mhə noien ərəha səvənhi. Iou iapkuvehe mhə ia tɨprənə i mə takərpwɨn noien ərəha səvəi nərmama, mətə iakuvehe mə takuvehimɨru irəha. 48 Mətə iərmama sə rauvei pehe təkutan miou, məpwəh mwi nɨniien nɨpərhienien ia nəɡkiariien me səiou, nari riti nəha ikɨn tukərpwɨn pen min tukwe. Ia nəpɨn sampam tukərpwɨn pen min tɨ nəri nə mə rɨni nəri auər a ia nəɡkiariien səiou sə iakɨməni. 49 Tro iamɨnhi irə tɨ nəri nə mə nəɡkiariien me i səiou rɨpkuku pehe mhə ia nirak a. Mətə Tata Kumwesən sə rɨnərhi pehe iou iakuvehe, in nə rɨməni pehe nəkwan tukw iou i mə nəfe noien səvəi nəɡkiariien takesi pen mɨne nəfe nəɡkiariien takɨni. 50 Nənə iakukurən mə nəɡkiariien i səvənhi in nə nukune nɨmɨruien rerɨn. Ro iamɨnhi irə nəfe iakani, mani makurirə a nəfe nəɡkiariien Tata Kumwesən rɨməni pehe tukw iou i.”
Iesu raikuas ia nɨsui nərmama me səvənhi
1 Trakwakwi tuko nəveɡɨnien asori nəha Pasova. Iesu rukurən mə nəpɨn səvənhi ruvəuvehe ipaka na trəpwəh tɨprənə i mevən tɨ Tata Kumwesən. Nəpɨn me in ramokeikei nərmama me səvənhi səməme kamharə ia tɨprənə i, mamokeikei irəha nəpɨn me meste pehe nəpɨn in tremhə irə. 2 Ia nəruarəv Iesu mɨne nərmama me səvənhi kamhani pəri nari. Setan rɨnəmri pen raka nətərɨɡien riti ia reri Jutas Iskariot, tɨni Saemon, mə truvei pen Iesu ia rəɡi nərmama səməme haməmwəki in. 3 Iesu rukurən mə Tata Kumwesən ruvəuvei pen raka narimnari me pam ia rəɡɨn. In rukurən mwi mə fwe kupwən in rəpwəh Kumwesən muvehe, nənə təkwtəkwuni in trɨrərɨɡ mevən mwi tɨ Kumwesən. 4 Ro iamɨnhi irə in rɨskəmter ia kwopun nəha kamhani pəri nari ikɨn, muvehi raka karkahu səvənhi, nənə muvehi tɨnari riti mwi kamərai raka nəpwtɨɡien irə, mətoti. 5 Mətoti pam, mɨvi pen nui ia nari kamaikuas ia nɨsui iərmama irə, nənə mɨnamaikuas ia nɨsui nərmama me səvənhi, nənə mamrai raka nəpwtɨɡien ia tɨnari sə in rɨnətoti irə. 6 Nəpɨn in ruvehe tɨ Saemon Pita, Pita rɨni pen tukwe in mə, “Iərɨmənu. Ikuə tikaikuas mwi ia nɨsuk mi?” 7 Mɨreɡi Iesu rɨni pen tukwe in mə, “Nəri i iakamo ikreirei təkwtəkwuni, mətə kurirə ikɨn tikukurən.” 8 Mɨreɡi Pita rɨni pen tukwe in mə, “Rekəm. Ko iakəpwəh nəseniien ik ikaikuas ia nɨsuk mi ia nəpɨn riti.” Mɨreɡi Iesu rɨni pen tukwe in mə, “Mə iapkaikuas mhə ia niram, tukəpwəh nɨniien mwi mə ik iərmama riti səiou.” 9 Mɨreɡi Saemon Pita rɨni pen tukwe in mə, “Iərɨmənu. Mə ro iamɨnhi irə, tikəpwəh naikuas əpaien ia nɨsuk mi, mətə tikaikuas mwi ia tɨpaɡe rəɡɨk mi mɨne nukwənek.” 10 Mɨreɡi Iesu rɨni pen tukwe in mə, “Iərmama sə rɨnaru raka traru mwi tɨ nəfe? Nɨpwran rɨnəmher pam raka, mətə nɨsun mi əpa traməkeikei maikuas mwi ia nirau. Kɨmiaha hiənəmher raka, mətə rɨpko mhə kɨmiaha pam.” 11 Iesu ruvəukurən raka sin ia nirəha truvei pen in ia rəɡi nərmama səməme haməmwəki in. Ro pen in rɨni ianhi mə, “Rɨpko mhə kɨmiaha pam hiəmher.” 12 Nəpɨn Iesu raikuas pam ia nɨsunraha, rarkahu mwi karkahu səvənhi, mevən mwi məkure ia təmwhekɨn, nənə mɨni pen tɨ nirəha i mə, “Kɨmiaha hiəukurən nɨpwrai nəri i iako m kɨmiaha? 13 Kɨmiaha hiaməkwein iou mə ‘Iahatən’ mɨne ‘Iərɨmənu.’ Nənə hiaməni atukwatukw a, tɨ nəri nə mə nɨpərhienien iou Iahatən səkɨmiaha mɨne Iərɨmənu səkɨmiaha. 14 Ro iamɨnhi irə mə iou iakɨnaikuas ia nɨsumiaha iamɨnhi, ramasan mə kɨmiaha mwi tihaikuas ia nɨsumiaha me. 15 Iou iako noien i mahatən kɨmiaha irə mə kɨmiaha tiho rəmwhen iou iakɨno m kɨmiaha. 16 Iakani nɨpərhienien tukumiaha i. Iərmama sə ramo tukwini nari rɨpkasori mhə ia iəmə asori səvənhi. Iərmama sə kamərhi in tɨ nuvehiien nəɡkiariien in rɨpkasori mhə ia iərmama sə ramərhi in. 17 Təkwtəkwuni nəha kɨmiaha hiəukurən amasan narimnari me i, ro iamɨnhi irə trɨni mɨnuə hio iamɨnha irə, kɨmiaha rerɨmiaha traɡien.”
Iesu rɨni irapw mə tukuvei pen in ia rəɡi nərmama səməme haməmwəki in
18 “Iou iapkəɡkiari mhə ia kɨmiaha pam. Iakukurən amasan səməme iakɨnərpwi rəɡɨk ia nirəha. Mətə nəɡkiariien i ia Nəkukuə Ikinan traməkeikei muvehe mukuə. Rɨni mə, ‘Iərmama sə kupwən iarouəni nari kɨmrau min, mətə təkwtəkwuni nəha in ruvəuvehe mɨnəmwəki iou.’ 19 Iou iakani irapw nəri i tukumiaha təkwtəkwuni, nəpɨn rəpwəh ihi nier peheien. Mətə nəpɨn trier pehe irə, nənə kɨmiaha tihəni nɨpərhienien ia nirak mə iou i in i. 20 Iakani nɨpərhienien tukumiaha i. Iərmama sə raməsevər ia rerɨn tɨ iərmama riti səiou sə takərhi pen i rəmwhen mə raməsevər mwi ia rerɨn tukw iou. Nənə iərmama sə raməsevər ia rerɨn tukw iou rəmwhen mə raməsevər mwi ia rerɨn tɨ Kumwesən sə rɨnərhi pehe iou iakuvehe.” 21 Nəpɨn Iesu rɨni pam nəɡkiariien me nəha, rɨreɡi rərəha fwe ia rerɨn, mɨni irapw mə, “Iakani nɨpərhienien tukumiaha i mə kɨmiaha riti truvei pen iou ia rəɡi nərmama səməme kamhəmwəki iou.” 22 Nənə nərmama me səvənhi həti pen mhətoni irəha me, mhəreirei mə Iesu rani sin. 23 Irəha riti Iesu rokeikei pɨk, in raməkure ipaka tɨ Iesu. 24 Ro pen Saemon Pita ruini pen kənkapwə min mə trəres ro Iesu mə iərmama sin nəha in rani. 25 Ro iamɨnhi irə iərmama nəha rəkure pəpən ipaka tɨ Iesu, məres in mə, “Iərɨmənu, sin nəha ikani?” 26 Mɨreɡi Iesu rɨni mə, “Iərmama sə takəkwsen bred meitesi ia nɨse nari muvei pen min, iərmama nəha i nəha.” Nənə in ruvehi nɨpəri bred riti, meitesi ia nɨse nari, muvei pen m Jutas tɨni Saemon Iskariot. 27 Nənə Jutas ruvehi bred, təkwtəkwuni a mwi Setan ruvnimwə ia rerɨn. Nənə Iesu rɨni pen tukwe in mə, “Nəfe nəha ikuə tiko, iko akwauakw.” 28 Iesu rɨni nəɡkiariien nəha tɨ Jutas, mətə nərmama me nəha kamhani pəri nari irəha min həreirei mə rɨni pen tɨ nəfe. 29 Nepwɨn rerɨnraha rɨrhi mə rosi Iesu rɨməni pen tukwe in mə trevən muvehi nəmri nəveɡɨnien riti uə trevən muvei pen mane nepwɨn m nərmama nautə səvənraha riwən. Rerɨnraha rɨrhi iamɨnhi tɨ nəri nə mə Jutas ramətui tɨ tənərɨpw sə irəha kamhəvai pen mane me səvənraha irə. 30 Ro iamɨnhi irə nəpɨn Jutas ruvehi raka bred, rərer, mier akwauakw a. Ia nəpɨn nəha ruvəpitəv.
Saemon Pita trɨni mə rɨreirei Iesu
31 Nəpɨn Jutas ruvəier raka, Iesu rɨni mə, “Təkwtəkwuni nəha rɨno nəpɨn sə tukuvehi utə nəɡhi Iəməti Iərmama irə, nənə na in truvehi utə nəɡhi Kumwesən. 32 Trɨni mɨnuə in ruvehi utə nəɡhi Kumwesən, Kumwesən in mwi truvehi utə in revən marə irau min. In tro təkwtəkwuni a mwi. 33 Nɨpwnətɨk me. Ko iapkarə əpwəmwɨs mhə kɨtaha m kɨmiaha. Kɨmiaha tihəpkətui iou, mətə takɨni pehe mwi nəɡkiariien kuatia a m kɨmiaha nəha təkwtəkwuni sə iakɨməni pen m nəmə asori me səvəi nəkur Isrel fwe kupwən. Iakɨməni pen tɨ nirəha i mə, ‘Kɨmiaha ko hiəpkəuvən mhə nəha kwopun iakamevən ikɨn.’ 34 Nəɡkiariien vi riti takuvei pehe m kɨmiaha təkwtəkwuni mə tiho. Kɨmiaha tihaməkeikei mhokeikei kɨmiaha me. Rəmwhen iou iakokeikei kɨmiaha ia noien a mwi nəha kɨmiaha tihaməkeikei mhokeikei kɨmiaha me. 35 Trɨni mɨnuə kɨmiaha hiokeikei kɨmiaha me iamɨnhi irə, nərmama me pam tuhəukurən mə kɨmiaha nərmama me səiou.” 36 Nənə Saemon Pita rəres pen in mə, “Iərɨmənu, tikevən pəku?” Mɨreɡi Iesu rɨni mə, “Kwopun pəku iakamevən ikɨn nəha təkwtəkwuni, ko ipkukurirə mhə iou mətə kurirə irə tipkukurirə iou.” 37 Mɨreɡi Pita rɨni mə, “Iərɨmənu takəpwəh nukurirəien ik nəha təkwtəkwuni tɨ nəfe? Iou rerɨk raɡien a mə takemhə tukw ik.” 38 Mɨreɡi Iesu rɨni pen tukwe in mə, “Ikɨni mə rerɨm raɡien a mə tikemhə tukw iou? Iakani nɨpərhienien tukw ik i kurirə rəiə rakaka tikɨni m kahar mə ikreirei iou.”
Iesu raməɡkiari vivi m nərmama me səvənhi
1 Nənə Iesu rɨni pen tɨ nirəha i mɨnuə, “Rerɨmiaha rəpwəh nəpouien. Kɨmiaha tihaməkeikei mhəni nɨpərhienien ia Kumwesən, mhəni mwi nɨpərhienien ia nirak. 2 Ia nəkwai nimwə səvəi Tata səiou nəkwan rɨpɨk. Iakɨnamevən takəpnəpenə ia kwopun riti səkɨmiaha. Nəɡkiariien i ro nɨpərhienien. Mə neikuəien ko iakəpwəh nɨniien tukumiaha. 3 Takevən məpnəpenə ia kwopun riti səkɨmiaha, məpnəpenə pam nənə mɨrərɨɡ pehe mwi mɨpeki pehe kɨmiaha ia nirak mə kɨmiaha tiharə ia kwopun iakamarə ikɨn. 4 Kwopun nəha iakamevən ikɨn kɨmiaha hiəuvəukurən raka suatuk səvənhi.”
Iesu in suatuk tɨ nevənien tɨ Tata Kumwesən
5 Mɨreɡi Tomas rɨni pen tukwe in mə, “Iərɨmənu. Kɨmaha iahəreirei kwopun nəha ikamevən ikɨn. Tahəfukurən suatuk ramevən ia kwopun nəha?” 6 Mɨreɡi Iesu rɨni pen tukwe in mə, “Iou suatuk. Iou nɨpərhienien. Iou nɨmɨruien. Iərmama riti ko rɨpkevən atukw mhə tɨ Tata Kumwesən trɨni mɨnuə iou iapkuvehi mhə in mevən. 7 Trɨni mɨnuə kɨmiaha hiəukurən iou, tihəukurən mwi səiou Tata. Təkwtəkwuni mamevən hiəuvəukurən raka in, mhənətoni raka in.” 8 Mɨreɡi Filip rɨni pen tukwe in mə, “Iərɨmənu. Ahatən ro Tata Kumwesən pwəh kɨmaha iahətoni. Nəri nə in nə kɨmaha iahokeikei.” 9 Mɨreɡi Iesu rɨni pen tukwe in mə, “Filip, iakɨnarə tui kɨtaha m kɨmiaha, mətə ikamreirei ihi iou? Iərmama sə ramətoni iou, ramətoni Tata səiou. Rəfo ikɨni mə ‘Ahatən ro Tata Kumwesən pwəh kɨmaha iahətoni’? 10 Kwa iou nə ia Tata Kumwesən, Tata Kumwesən in i ia nirak. Ipkɨni mhə nɨpərhienien irə uə? Nəɡkiariien me i səməme iakani pehe tukumiaha i rɨpko mhə nəɡkiariien atukw səiou, mətə Tata Kumwesən ia nirak ramo wok me səvənhi. 11 Ro iamɨnhi irə kɨmiaha tihaməkeikei mhəni nɨpərhienien ia nirak nəpɨn iakɨni iamɨnhi irə mɨnuə ‘Iou nə ia Tata Kumwesən, Tata Kumwesən in i ia nirak.’ Mə rekəm tihaməkeikei mhəni nɨpərhienien ia nirak tɨ nəri nə mə hiamətoni wok me i iakamo. 12 Iakani nɨpərhienien tukumiaha i iərmama sə rani nɨpərhienien ia nirak, in mwi tro wok me i iakamo. Ouəh pərhien in tro wok asori me məpi raka wok me i iakamo tɨ nəri nə mə iakamevən tɨ Tata Kumwesən. 13 Nəfe nari kɨmiaha tihəres ia nəɡhɨk, iou tako mə wok me i Tɨni Kumwesən ramo truvehi utə nəɡhi Tata səvənhi. 14 Trɨni mɨnuə hiəres nari riti miou ia nəɡhɨk, iou tako.”
Iesu rɨni mə traməkeikei mərhi pehe Nənɨmwɨn Ikinan
15 “Trɨni mɨnuə kɨmiaha hiokeikei iou, tihaməkeikei mho nəɡkiariien me səiou. 16 Nənə takəres Tata Kumwesən, nənə in truvei pehe Iasitu riti mwi m kɨmiaha in trarə rerɨn kɨmiaha min. 17 Iasitu nə in nə Nənɨmwɨn nə nukune nɨpərhienien. Nərmama səvəi tɨprənə i ko həpkuvehi mhə Nənɨmwɨn nə tɨ nəri nə mə irəha həpkətoni mhə, mhəreirei in. Mətə kɨmiaha hiəukurən in, tɨ nəri nə mə in ramarə kɨmiaha min nənə trɨpkarə ia rerɨmiaha. 18 Iou tapkəpwəh mhə kɨmiaha rəmwhen ia nəkwərhakwərha kemhə təni irəha. Takrərɨɡ mwi tukumiaha. 19 Trɨpko mhə tui nərmama səvəi tɨprənə i tuhəpkətoni mhə iou, mətə kɨmiaha tihətoni iou. Nənə tɨ nəri nə mə iou iakamɨru, kɨmiaha mwi tihəmɨru. 20 Tro nəpɨn səvəi narimnari me i, nənə kɨmiaha tihəukurən mə iou nə ia Tata səiou, kɨmiaha i ia nirak, nənə iou nə ia kɨmiaha. 21 Iərmama sə ruvəreɡi raka nəɡkiariien me səiou, trɨni mɨnuə ramo nəɡkiariien me nəha, in nəha iərmama sə rokeikei pərhien iou. Iərmama sə rokeikei pərhien iou iamɨnhi irə, səiou Tata trokeikei in, nənə iou mwi takokeikei in, mo pui pen iou min.” 22 Mɨreɡi Jutas (rɨpko mhə Jutas Iskariot) rəres pen Iesu i mə, “Iərɨmənu. Tikəfo mo pui ik m kɨmaha əpa, mətə tikəpwəh no puien ik m nərmama səvəi tɨprənə?” 23 Mɨreɡi Iesu rɨni pen tukwe in mə, “Trɨni mɨnuə iərmama riti rokeikei iou, in tro nəɡkiariien səiou, nənə səiou Tata trokeikei in, kɨmrau Tata səiou tarouvehe tukwe, iarauo rukwənu səkɨmrau mhararə kɨmrahar min. 24 Iərmama sə rəpwəh nokeikeiien iou, in trəpwəh noien nəɡkiariien me səiou. Nəɡkiariien i sə hiamreɡi rɨpko mhə nəɡkiariien atukw səiou, mətə in i nəɡkiariien səvəi Tata Kumwesən sə rɨnərhi pehe iou iakuvehe. 25 Narimnari me i iakani irapw tukumiaha i nəpɨn iakamarə ihi kɨtaha m kɨmiaha. 26 Mətə Nənɨmwɨn Ikinan i in Iasitu sə Tata Kumwesən trərhi pehe i ia nəɡhɨk, in trahatən kɨmiaha ia narimnari me pam. In tro rerɨmiaha ramrhi narimnari me i iakani pehe tukumiaha mə kɨmiaha tihəpwəh nenouenouien irə. 27 Na takəpwəh kɨmiaha, mətə iakəmri nəmərinuien tramarə tukumiaha. Nəmərinuien i səiou sə iakauvei pehe rɨpkəmwhen mhə ia nəmərinuien sə nərmama səvəi tɨprənə i tuhəuvei pehe. Rerɨmiaha rəpwəh nəpouien, məpwəh nehekɨrien. 28 Kɨmiaha hiəuvəreɡi raka nəɡkiariien səiou. Iakɨməni pehe tukumiaha i mə, ‘Iou tapkəpwəh kɨmiaha, mətə kurirə takrərɨɡ pehe tukumiaha.’ Trɨni mɨnuə hiokeikei pərhien iou, nənə rerɨmiaha traɡien a mə tihətoni iou iakamevən tɨ Tata Kumwesən, tɨ nəri nə mə in rasori məpi raka iou. 29 Iou iakani pehe raka narimnari me i tukumiaha nəha təkwtəkwuni kurirə həier pehe, ro iamɨnhi nəpɨn həier pehe tihəni nɨpərhienien ia nirak. 30 Ko iapkəɡkiari əpwəmwɨs mhə m kɨmiaha nəha təkwtəkwuni tɨ nəri nə mə Setan i iərɨmənu səvəi tɨprənə i rɨnauvehe. In rɨpkasori mhə ia nirak, 31 mətə nərmama səvəi tɨprənə i tuhaməkeikei mhəukurən mə iakokeikei Tata Kumwesən ro pen iakamesi pen atukwatukw nəfe nəɡkiariien sə in rɨməni pehe tukw iou i mə tako. Həuvehe pwəh saraka ia kwopun i.”
Nukune nei pərhien mɨne rəɡrəɡɨn me
1 “Iou iakəmwhen ia nukune nei nəha krep sə ro nɨpərhienien i. Səiou Tata in rəmwhen ia iərmama sə raməpərhi nei nəha. 2 Rəɡi nei me pam səməme həpkukuə mhə in ramərai raka irəha. Rəɡi nei me pam səməme kamhəukuə in raməpərhi amasan mə trukuə kwənkwan rɨpɨk mwi. 3 Kɨmiaha hiəmwhen ia rɨɡi nei nəha, nənə iakɨnəpərhi raka kɨmiaha ia nəɡkiariien me səməme iakani pehe tukumiaha. 4 Tihəpwit əknekɨn ia nirak, nənə iou takəpwit əknekɨn ia kɨmiaha. Rɨɡi nei ko rəpwəh nukuəien trɨni mɨnuə rɨpkərer əknekɨn mhə ia nɨpren. Ia noien nəha rəmwhen a mwi nɨmɨruien səkɨmiaha ko rɨpkukuə mhə kwənkwan trɨni mɨnuə hiəpwəh nəpwit əknekɨnien ia nirak. 5 Iou i, iou nukune nei nəha krep. Kɨmiaha nə rəɡrəɡɨn me. Iərmama sə rəpwit əknekɨn ia nirak, nənə iakəpwit əknekɨn irə, iərmama i in trukuə kwənkwan me rɨpɨk. Mətə kɨmiaha ko hiəpko mhə nari riti trɨni mɨnuə hiəpkəpwit əknekɨn mhə ia nirak. 6 Iərmama sə rɨpkəpwit əknekɨn mhə ia nirak in rəmwhen ia rɨɡi nei riti sə kɨnərai raka ruvɨmhiə. Rɨɡi nei me səməme həuvəmhiə iamɨnhi, tukɨpeki irəha kərki pen irəha ia napw. 7 Trɨni mɨnuə hiəpwit əknekɨn ia nirak, nənə nəɡkiariien me səiou ramarə ia rerɨmiaha, nəfe hiokeikei, hiəukurən nəresien, nənə tuko m kɨmiaha. 8 Nɨmɨruien səkɨmiaha traməkeikei mukuə kwənkwan me rɨpɨk. Nərmama me tuhətoni mhəukurən mə pərhien kɨmiaha i nərmama me səiou. Ia noien nəha tihəuvehi utə nəɡhi Tata səiou. 9 Iakokeikei kɨmiaha rəmwhen Tata Kumwesən rokeikei iou. Həpwit əknekɨn ia nokeikeiien səiou. 10 Trɨni mɨnuə hiamo nəɡkiariien me səiou, nənə tihəpwit əknekɨn ia nokeikeiien səiou, rəmwhen iou iakɨno nəɡkiariien me səvəi Tata səiou maməpwit əknekɨn ia nokeikeiien səvənhi. 11 Iakani irapw narimnari me i tukumiaha mə rerɨmiaha tramaɡien rəmwhen iou rerɨk ramaɡien, nənə naɡienien i səkɨmiaha trasori pɨk. 12 Nəɡkiariien səiou sə iakani pehe tukumiaha i mə tiho ro iamɨnhi irə: Hokeikei kɨmiaha me rəmwhen iou iakokeikei kɨmiaha. 13 Samarə iərmama riti rəseni kousi əpune in mə nemhəien səvənhi truvehimɨru in me nepwɨn hiəukurən mə nokeikeiien riti mwi riwən rasori məpi raka nokeikeiien nəha. 14 Trɨni mɨnuə hiamo narimnari me i iakani pehe tukumiaha, ramahatən mə iou me nepwɨn nə kɨmiaha. 15 Iou tapkəkwein mhə mwi kɨmiaha mə iotukwininari me səiou tɨ nəri nə mə iotukwininari rɨreirei narimnari me səməme iəmə asori səvənhi ramo. Mətə təkwtəkwuni nəha takəkwein kɨmiaha mə iou me nepwɨn tɨ nəri nə mə narimnari me pam səməme iakɨməreɡi səiou Tata ramɨni iakuvəni pehe raka tukumiaha. 16 Kɨmiaha hiəpkukupwən mhə mhərpwi rəɡɨmiaha ia nirak, mətə iou iakukupwən mərpwi rəɡɨk ia kɨmiaha, muvehi utə kɨmiaha mə tihəuvən nɨmɨruien səkɨmiaha trukuə rəmwhen ia nei, nənə kwənkwamiaha trarə. Ro iamɨnhi irə trɨni mɨnuə hiəres nari riti m Tata Kumwesən ia nəɡhɨk, nənə in truvei pehe m kɨmiaha. 17 Nəɡkiariien səiou sə iakani pehe tukumiaha i mə tiho ro iamɨnhi irə: Hokeikei kɨmiaha me.”
Nərmama səvəi tɨprənə tuhəmwəki nərmama me səvəi Iesu
18 “Trɨni mɨnuə nərmama səvəi tɨprənə i kamhəmwəki kɨmiaha, rerɨmiaha trɨrhi mə fwe kupwən irəha hənaməmwəki mwi iou. 19 Trɨni mɨnuə kɨmiaha nərmama səvəi tɨprənə i, irəha tuhokeikei kɨmiaha tɨ nəri nə mə kɨmiaha nərmama me səvənraha. Mətə rɨpko mhə kɨmiaha nərmama səvəi tɨprənə i. Iou iakɨnərpwi rəɡɨk ia kɨmiaha mə kɨmiaha tiharaka ia nərmama səvəi tɨprənə i. Ro iamɨnhi irə nərmama səvəi tɨprənə i kamhəmwəki kɨmiaha. 20 Rerɨmiaha trɨrhi nəɡkiariien i iakuvəni raka tukumiaha i mə, ‘Iərmama sə ramo tukwini nari rɨpkasori mhə ia iəmə asori səvənhi.’ Irəha hənometə iou, ro iamɨnhi irə hiəukurən mə tuhometə mwi kɨmiaha. Irəha hənəpwəh noien nəɡkiariien me səiou, ro iamɨnhi irə hiəukurən mə tuhəpwəh mwi noien nəɡkiariien me səkɨmiaha. 21 Nərmama me səvəi tɨprənə i tuho narimnari me i ia kɨmiaha tɨ nəri nə mə kɨmiaha i nərmama me səiou. Irəha tuhometə kɨmiaha tɨ nəri nə mə həreirei Iəmə sə rɨnərhi pehe iou iakuvehe. 22 Trɨni mɨnuə iakəpwəh nuveheien məɡkiari mɨnraha, nərəhaien səvənraha triwən. Mətə təkwtəkwuni nəha iakuvəuvehe raka, ko həpkərkwafə mhə noien ərəha səvənraha. 23 Iərmama sə raməmwəki iou, in raməmwəki mwi səiou Tata. 24 Iakɨno narimnari me i ia nənimenraha, narimnari me sə iərməpə riti ko rɨpko mhə. Trɨni mɨnuə iapko mhə iamɨnhi nərəhaien səvənraha triwən. Mətə təkwtəkwuni irəha hənətə raka iou, mamhəmwəki kɨmrau Tata səiou. 25 Mətə nəɡkiariien i kɨmərai pen ia Loa səvənraha traməkeikei muvehe mukuə. Rɨni iamɨnhi irə mə, ‘Iou iapko mhə nari riti ia nirəha, mətə irəha həmwəki iou.’ 26 Iasitu riti nəha ikɨn Tata Kumwesən truvei pehe iou takərhi pehe i tukumiaha. Iasitu nəha in nə Nənɨmwɨn nə nukune nɨpərhienien sə ramier ia Tata Kumwesən. Nəpɨn truvehe, trərer irapw məɡkiari ia nirak. 27 Nənə kɨmiaha mwi tihaməkeikei mhərer irapw mhəɡkiari ia nirak, tɨ nəri nə kɨtaha miou sənarə fwe ia nukune wok səiou muvehe meste pehe təkwtəkwuni.”
1 “Iakani pehe narimnari me i tukumiaha mə nahatətəien səkɨmiaha trəpwəh nɨmweiien. 2 Irəha tuhəpkərhi irapw kɨmiaha ia nimwəfwaki me səvənraha. Pərhien nəpɨn nəha ikɨn rauvehe, nəpɨn nərmama tuhousi əpune kɨmiaha rerɨnraha rɨrhi mə kamho wok amasan riti səvəi Kumwesən. 3 Irəha tuho noien me nəha tɨ nəri nə mə həreirei Tata səiou mhəreirei mwi iou. 4 Mətə iou iakukupwən mɨni pehe narimnari me i tukumiaha mə nəpɨn tuko narimnari me i ia kɨmiaha nənə rerɨmiaha trɨrhi mə iakuvəni pehe raka tukumiaha. Iou iapkɨni pehe mhə narimnari me i tukumiaha fwe kupwən tɨ nəri nə mə iakɨnamarə kɨtaha m kɨmiaha.”
Narimnari me Nənɨmwɨn Ikinan truvehe mo
5 “Təkwtəkwuni nəha iakɨnamevən tɨ Iəmə sə rɨnərhi pehe iou iakuvehe, mətə kɨmiaha riti rɨpkəres mhə iou mə, ‘Ikamevən pəku?’ 6 Tɨ nəri nə mə iakani pehe narimnari me i tukumiaha, rerɨmiaha rəmisə pɨk. 7 Mətə iakani nɨpərhienien tukumiaha i ramasan pɨk tukumiaha mə takevən. Trɨni mɨnuə iapkevən mhə, nənə Iasitu trɨpkuvehe mhə tukumiaha. Mətə trɨni mɨnuə iakevən, nənə takərhi pehe in ruvehe tukumiaha. 8 Nənə nəpɨn in truvehe, tro pui nərmama səvəi tɨprənə i hətə sas narimnari me ia nɨkaren səvəi noien ərəha, noien atukwatukw, mɨne nərpwɨnien noien ərəha. 9 In tro pui irəha hətə sas narimnari ia nɨkaren səvəi noien ərəha tɨ nəri nə mə irəha həpwəh nɨniien nɨpərhienien ia nirak. 10 In tro pui irəha hətə sas narimnari ia nɨkaren səvəi noien atukwatukw, tɨ nəri nə mə iakamevən tɨ Tata Kumwesən, nənə kɨmiaha tihəpkətə mhə mwi iou. 11 In tro pui irəha hətə sas narimnari me ia nɨkaren səvəi nərpwɨnien noien ərəha tɨ nəri nə mə Setan sə ramərɨmənu ia tɨprənə i, Kumwesən ruvəni raka mə trərpwɨn noien ərəha səvənhi. 12 Narimnari me rɨpɨk mwi nəha ikɨn takɨni pehe tukumiaha. Mətə ko hiəpkreɡi pam mhə nəha təkwtəkwuni. 13 Nəpɨn Nənɨmwɨn i in nukune nɨpərhienien truvehe, in triri pen kɨmiaha ia nɨpərhienien me pam. In ko rɨpkɨni atukw a mhə nəɡkiariien səvənhi, mətə nəfe nəɡkiariien in rɨreɡi in trɨni. Nənə in trɨni irapw tukumiaha narimnari me səməme tuhəpkuvehe. 14 In truvehi nəfe səiou iakuvei pen min, nənə mɨni irapw tukumiaha i. Ia noien nəha in truvehi utə nəɡhɨk. 15 Narimnari me pam səvəi Tata Kumwesən, irəha narimnari me səiou. Ro pen iakani nəɡkiariien i mə, ‘In truvehi nəfe səiou iakuvei pen min, nənə mani irapw tukumiaha i.’ 16 Trɨpko mhə tui hiəpwəh nətoniien iou, kurirə irə trɨpko mhə tui nənə hiətoni mwi iou.” 17 Iesu rɨni nəɡkiariien nəha nənə nərmama nepwɨn səvənhi kamhəres irəha me i mə, “Nəɡkiariien nəha nɨpwran rəfo irə? In rɨni pehe tukutaha i mə trɨpko mhə tui səpwəh nətoniien in, kurirə irə trɨpko mhə tui nənə sətoni mwi in. In rɨni mwi mə, ‘tɨ nəri nə mə iakamevən tɨ Tata Kumwesən.’ ” 18 Ro iamɨnhi irə irəha kamhəni mə, “Nəɡkiariien i ‘trɨpko mhə tui,’ nɨpwran rəfo irə? Kɨtaha səreirei nəfe nəha in raməɡkiari irə.” 19 Iesu ruvəukurən raka mə irəha hokeikei mə tuhəres in nari riti, ro pen in rɨni pen tɨ nirəha i mə, “Rəfo? Iou iakɨməni mə, ‘Trɨpko mhə tui hiəpwəh nətoniien iou, kurirə irə trɨpko mhə tui nənə hiətoni mwi iou.’ ?Hiaməres kɨmiaha me tɨ nɨpwrai nəɡkiariien i? 20 Iakani nɨpərhienien tukumiaha i mə kɨmiaha tihəreɡi rərəha mhasək, mətə nərmama səvəi tɨprənə i tuhaɡien. Kɨmiaha tihəreɡi rərəha anan, mətə nəmisəien səkɨmiaha truvsini pehe ia naɡienien. 21 Nəpɨn pran sə rɨpəmpəm nəpɨn səvənhi rukwakwa mə trərhi tɨni, in trɨreɡi rərəha tɨ nəri nə mə rɨno nəpɨn səvənhi mə trɨreɡi nəmisəien ia nɨpwran. Mətə kurirə nəpɨn tɨni rɨnətui, nənə in renouenou ia nəmisəien nəha. In rerɨn ramaɡien pɨk, tɨ nəri nə mə tɨni rɨnətui pehe ia tɨprənə i. 22 Noien nəha rəmwhen a ia kɨmiaha. Təkwtəkwuni nəha rerɨmiaha rəmisə, mətə kurirə irə iou takətoni mwi kɨmiaha, nənə rerɨmiaha traɡien. Iərmama riti ko rɨpko mhə mwi rerɨmiaha rəpou. 23 Ia nəpɨn nəha sə truvehe, tihəpkəres mhə mwi nari riti miou. Iakani nɨpərhienien tukumiaha i trɨni mɨnuə hiəres Tata Kumwesən nari riti ia nəɡhɨk, in truvei pehe m kɨmiaha. 24 Meste pehe təkwtəkwuni hiəpkəres mhə Tata Kumwesən nari riti ia nəɡhɨk. Ramasan mə hiəres. In truvei pehe nəfe nari hiaməres i mə rerɨmiaha traɡien. 25 Iou iakani narimnari me i tukumiaha ia nusipekɨnien me. Mətə nəpɨn nəha ikɨn sə truvehe iou takəpwəh mwi nəɡkiariien m kɨmiaha ia nusipekɨnien me, mətə takəɡkiari ia Tata Kumwesən m kɨmiaha ia noien riti sə kɨmiaha tihəukurən amasan in. 26 Ia nəpɨn nəha kɨmiaha tihəres ia nəɡhɨk. Həreɡi ro nəɡkiariien i sə iakani pehe tukumiaha. Iapkɨni mhə iamɨnhi irə mə iou takəɡkiari m Tata Kumwesən məres tukwini səkɨmiaha. 27 Rekəm. Kwa Tata Kumwesən in rokeikei kɨmiaha tɨ nəri nə mə kɨmiaha hiokeikei iou, nənə mamhəni nɨpərhienien mə iakuku pen tukwe in. 28 Pərhien iakuku pen tɨ Tata Kumwesən muvehe ia tɨprənə i. Nənə təkwtəkwuni takəpwəh tɨprənə i mɨrərɨɡ mevən tɨ Tata Kumwesən.” 29 Mɨreɡi nərmama me səvənhi həni mə, “Təkwtəkwuni ipkusipekɨn mhə. Ikani atukwatukw a tukumaha. 30 Təkwtəkwuni kɨmaha iahəukurən mə ik ikukurən pam narimnari me. Iərmama riti trəres pehe nəresien riti tukw ik tɨ nəfe? Kurirə in rəres ik i, mətə ikuvəukurən raka nətərɨɡien səvənhi. Nəri i ro kɨmaha iahəni nɨpərhienien mə ikuku pen tɨ Kumwesən.” 31 Mɨreɡi Iesu rɨni pen tɨ nirəha mə, “Kɨmiaha hiəni nɨpərhienien ia nirak nəha təkwtəkwuni? 32 Həreɡi ro, nəpɨn nəha rauvehe, ruvəuvehe raka, nəpɨn sə nərmama tuhərpwi kɨmiaha irə, hiaiu kɨrkɨri pam, mhəuvən kuatia kuatia imwəmiaha me, mhəpwəh əpa iou. Mətə ko iapkavən əpa mhə tɨ nəri nə mə kɨmrau səiou Tata. 33 Iakuvəni raka narimnari me i tukumiaha mə in i ia nirak tihəuvehi nəmərinuien. Ia tɨprənə i tuko nəmisəien m kɨmiaha, mətə tihəpwəh nehekɨrien, iou iakuvəuvehi irapw raka nɨskaiien səvəi tɨprənə i.”
Iesu raməfwaki tɨ in atukw
1 Iesu rɨni pam nəɡkiariien me i, məkwətə ia nɨmaɡouaɡou, mɨni mə, “Tata, nəpɨn səiou ruvəuvehe raka. Uvehi utə nəɡhi nərɨm mə in mwi truvehi utə nəɡhɨm. 2 Ikɨməuvehi pen nasoriien min mə trərɨmənu ia nərmama me pam, nənə muvei pen nɨmɨruien rerɨn m səməme ik ikɨməuvehi pen irəha min. 3 Nənə nɨmɨruien rerɨn i nɨpwran mə nərmama tuhəukurən ik Kumwesən əpa pərhien, mhəukurən mwi Iesu Kristo sə ikɨnərhi pehe i. 4 Iou iakuvəuvehi utə raka nəɡhɨm ia tɨprənə i, mo pam wok sə ikuvei pehe miou mə tako. 5 Nənə təkwtəkwuni, Tata, uvehi utə iou iakuvehe marə krau mik. Uvei pehe nasoriien miou rəmwhen ia sə iakɨnauvehi kupwən krau mik nəpɨn tɨprənə ramiwən ihi.
Iesu raməfwaki tɨ nərmama me səvənhi
6 Nərmama me i səməme hənaraka ia nərmama səvəi tɨprənə, ikuvei pehe irəha miou, iou iakɨno pui pen raka nəɡhɨm mɨnraha. Kupwən irəha səim. Ikuvei pehe irəha miou, nənə irəha həno nəɡkiariien səim. 7 Təkwtəkwuni nəha, irəha həukurən mə narimnari me pam səməme ikuvei pehe miou kamhəuku pehe tukw ik. 8 Nəɡkiariien me səməme ikɨməni pehe tukw iou i, iou iakuvəni pen raka tɨ nirəha, nənə irəha həuvehi. Irəha həukurən mə iakɨməuku pehe pərhien tukw ik, nənə həni nɨpərhienien mə ik ikɨnərhi pehe iou. 9 Iou iakaməfwaki tɨ nirəha. Iapkəfwaki mhə tɨ nərmama me səvəi tɨprənə, mətə iakaməfwaki tɨ nərmama me nəha səməme ikɨməuvehi pehe irəha miou, tɨ nəri nə mə irəha nərmama me səim. 10 Nərmama me səiou irəha pam nə səim. Nərmama me səim irəha pam nə səiou. Nənə irəha həuvəuvehe raka mamhəuvehi utə nəɡhɨk. 11 Trɨpko mhə tui iakəpwəh narəien ia tɨprənə i, mauvehe tukw ik, mətə nərmama me i tuhamarə ia tɨprənə i. Tata Ikinan, tikətui amasan tɨ nirəha ia nəɡhɨm, nəhaɡ sə ikɨməseɡi pehe miou. Tiko iamɨnhi irə mə irəha tuhəuvehe mho kuatia rəmwhen krau krauo kuatia. 12 Nəpɨn iakɨnamarə kɨmaha mɨnraha iakamətui amasan tɨ nirəha ia nəɡhɨm, nəhaɡ sə ikɨməseɡi pehe miou. Iou iakɨnərer tukuahaɡ tɨ nirəha, nənə irəha riti rəpwəh nərueiien. Iərmama kuatia a ia nirəha rəruei, in nəha iərmama sə tukouraha in mə nəɡkiariien ia Nəkukuə Ikinan truvehe mukuə. 13 Təkwtəkwuni iakɨnauvehe tukw ik, mətə iakamɨni nəɡkiariien me i nəpɨn iakamarə ihi ia tɨprənə mə irəha mwi rerɨnraha traɡien rəmwhen ia iou rerɨk ramaɡien. 14 Iou iakuvəuvei pen raka nəɡkiariien səim mɨnraha. Ro iamɨnhi irə nərmama səvəi tɨprənə kamhəmwəki irəha, tɨ nəri nə mə rɨpko mhə irəha nərmama səvəi tɨprənə rəmwhen a ia iou rɨpko mhə iou iərmama səvəi tɨprənə. 15 Iapkəres mhə ik mə tikuvehi raka irəha ia tɨprənə i, mətə iakokeikei mə tikərəpinhə iəremhə ərəha nəha Setan mə in trəpwəh nevənien mouraha irəha. 16 Rɨpko mhə irəha nərmama səvəi tɨprənə rəmwhen a ia iou rɨpko mhə iou iərmama səvəi tɨprənə. 17 Tiko nəɡkiariien səim kani mə nɨpərhienien rəpərhi irəha pwəh həuvehe mhəmher, mho nərmama ikinan səim. 18 Ik ikɨnərhi pehe iou iakuvehe ia tɨprənə i. Ia noien nəha iakərhi pen irəha həuvən ia tənəmtənə me. 19 Iakuvei pehe nɨmɨruien pam səiou mik mə takasitu ia nərmama me i. Iakuə irəha mwi tuhəuvehe mhəmher, mho nərmama ikinan pərhien səim.”
Iesu raməfwaki tɨ nərmama me səməme tuhəni nɨpərhienien irə
20 “Iapkəfwaki əpa mhə tɨ nərmama me i, mətə iakaməfwaki mwi tɨ nərmama səməme tuhəreɡi nəvisauien səvənraha, nənə həreɡi həni nɨpərhienien ia nirak tukwe. 21 Tata iakəfwaki mə irəha pam tuhəuvehe mho kuatia rəmwhen a ia krau, ik ia nirak iou ia niram. Iakəfwaki mə irəha tuhəuvehe mho kuatia a kɨtaha mik mə nərmama səvəi tɨprənə tuhəni nɨpərhienien mə ik ikɨnərhi pehe iou. 22 Nasoriien i sə ikɨməuvehi pehe miou iakauvei pen mɨnraha mə irəha tuhəuvehe mho kuatia rəmwhen krau kuatia 23 iou ia nirəha ik ia nirak. Iakuə irəha tuhəuvehe mho kuatia ia narimnari me pam mə nərmama me səvəi tɨprənə tuhətoni mhəukurən mə ik ikɨnərhi pehe iou, mhəukurən mwi mə ikokeikei nərmama me i səiou rəmwhen ikokeikei iou. 24 Tata iakokeikei mə nərmama me i səməme ikɨməuvehi pehe miou irəha mwi tuharə kɨmaha mɨnraha ia kwopun iakamevən ikɨn. Iakokeikei mə irəha tuhətoni nasoriien səiou sə ikɨməuvehi pehe miou tɨ nəri nə mə ikɨnokeikei iou nəpɨn tɨprənə ramiwən ihi. 25 Tata noien səim ratukwatukw. Nɨpərhienien nərmama səvəi tɨprənə i həreirei ik, mətə iou iakukurən ik. Nənə nərmama me i səiou həukurən mə ik ikɨnərhi pehe iou. 26 Iou iakɨno pui pen nəɡhɨm mɨnraha, nənə takarɨpɨn mamo pui pen nəɡhɨm iamɨnhi irə mə nokeikeiien i sə ikɨnokeikei iou irə tramarə ia nirəha, nənə iou mwi ia nirəha.”
Kəkwtəmhiri Iesu
1 Iesu rɨni pam nəɡkiariien me nəha, mier irəha nərmama me səvənhi, mhəuvən mhəpi sɨmwɨn ia nəkwətənə nəha nəɡhɨn nə Ketron. Nəkwai nɨmai riti nəha ikɨn. Iesu mɨne nərmama me səvənhi həuvən pen fwe ia rerɨn. 2 Jutas, iəmə nəha ruvei pen Iesu ia rəɡi nərmama səməme kamhəmwəki in, in mwi rukurən kwopun nəha, tɨ nəri nə mə nəpɨn me rɨpɨk Iesu mɨne nərmama me səvənhi hənamousəsɨmwɨn irəha me ikɨn. 3 Ro iamɨnhi irə Jutas riri naruaɡən me nepwɨn səvəi nəkur Rom mɨne nərmama me nepwɨn səməme pris asori me mɨne Farisi me hərhi pen irəha. In riri irəha həuvən ia nəkwai nɨmai nəha, mhəuvehi kwənhiə me mɨne nuksepək mɨne narimnari me səvəi naruaɡənien. 4 Iesu ruvəukurən raka narimnari me pam sə tuko irə. Ro pen raraka ia nərmama me səvənhi mevən, mɨni pen tɨ nirəha i mə, “Kɨmiaha hiamətui sin?” 5 Mɨreɡi irəha həni mə, “Iesu iəmə Nasaret.” Mɨreɡi Iesu rɨni pen tɨ nirəha i mə, “Iou i in i.” (Jutas iəmə sə ruvei pen Iesu ia rəɡi nərmama me i kamhəmwəki in kamhərer irəha mɨnraha.) 6 Nəpɨn Iesu rɨni pen tɨ nirəha i mə, “Iou i in i,” irəha havən təkutanraha mhəmwei irapw ia tɨprənə. 7 Nənə Iesu rəres mwi irəha mə, “Kɨmiaha hiamətui sin?” Mɨreɡi həni mə, “Iesu iəmə Nasaret.” 8 Mɨreɡi Iesu rɨni mə, “Iakuvəni raka tukumiaha i mə iou i in i. Mətə mə hiamətui iou, ramasan mə hiəpwəh nərmama me i səiou me pwəh hərərɨɡ mhəuvən imwənraha me.” 9 In rɨni iamɨnhi irə mə nəɡkiariien i sə in rɨməni kupwən truvehe mukuə. “Tata. Iapkətə wau mhə ia nirəha riti sə ikɨməuvehi pehe miou.” 10 Saemon Pita səvənhi riti nau səvəi naruaɡənien. In reivi nau nəha, mərai iərmama riti sə ramo tukwini nari m pris asori anan, mərai raka nɨfreɡɨn mwatuk. (Iotukwininari nəha nəɡhɨn nə Malkas.) 11 Mətə Iesu rɨni pen tɨ Pita i mə, “Ərpwi pen nau səim ia təmwhekɨn. Iou takaməkeikei mɨreɡi nəmisəien i rəmwhen ia kap riti sə Tata Kumwesən ruvei pehe miou mə takənɨmwi.”
Iesu rərer ia nəmri pris asori anan nəɡhɨn nə Anas
12 Nənə naruaɡən me səvəi nəkur Rom mɨne nəmə asori me səvənraha mɨne iotukwininari me səvəi nəmə asori me səvəi nəkur Isrel həkwtəmhiri Iesu, mhərihi tərini, 13 mhəkupwən mhəiri in mhəuvən tɨ Anas. Irəha həiri pen in tɨ Anas tɨ nəri nə mə Anas in kaka səvəi Kaeafas, iəmə sə rauvehi wok səvəi pris asori anan ia nuk nəha. 14 Kaeafas in iəmə nəha rɨməni pen tɨ nəmə asori me səvəi nəkur Isrel mɨnuə ko iərmama kuatia remhə tɨ nəkur Isrel ramasan məpi raka kousi əpune nərmama həpɨk.
Saemon Pita rɨni mə in rɨreirei Iesu
15 Saemon Pita rukurirə Iesu. Iərmama riti mwi səvəi Iesu rukurirə mwi. Pris asori anan rukurən iəmə nəha mo pen kəseni in rukurirə ia Iesu rouuvnimwə pehe ia nɨkare nimwə səvəi pris asori anan. 16 Mətə Pita ramərer a fwe iruə ia kwəruə. Ro iamɨnhi irə iərmama nəha səvəi Iesu pris asori anan rukurən in rier mwi mevən iruə, məɡkiari m pran sə ramərer tukuahaɡ ia kwəruə mə trəseni Pita pwəh ruvnimwə pehe. 17 Prən sə ramərer tukuahaɡ ia kwəruə rɨni pen tɨ Pita i mə, “Ik mwi iərmama riti səvəi iəmə nəha uə rekəm?” Mɨreɡi Pita rɨni mə, “Rekəm. Rɨpko mhə iou iərmama riti səvənhi.” 18 Nəpɨn nə nəpɨn səvəi nəkwieiien. Ro pen slef me mɨne iotukwininari me hərkwumen napw, mamhərer kuraukurau irə, mamhərhiəpw. Pita revən mərer irəha mɨnraha, mamərhiəpw mwi.
Pris asori rəres Iesu nəresien me nepwɨn
19 Nənə pris asori anan raməres Iesu nəresien me nepwɨn ia nɨkaren səvəi nərmama me səvənhi mɨne nəɡkiariien sə in ramahatən irəha irə. 20 Mɨreɡi Iesu rɨni pen tukwe in mə, “Iou iakɨməni irapw nəɡkiariien me səiou ia nəmri nərmama me pam. Ia nəpɨn me iakamahatən irəha ia nəkwai nimwəfwaki me mɨne ia nimwə səvəi Kumwesən, kwopun mi nəha nəkur Isrel me kamhousəsɨmwɨn irəha me ikɨn. Iapkɨni mhə nəɡkiariien səiou ia kwopun afafa. 21 Rəfo ikaməres pehe miou? Ramasam mə tikəres pen səməme nəha sə həuvəreɡi raka iou mə nəfe iakɨməni pen tɨ nirəha i. Irəha həukurən nəfe iakɨməni.” 22 Nəpɨn Iesu rɨni nəɡkiariien me i, iotukwininari riti səvəi pris asori anan ramərer ipaka tukwe rəpwi nənimen, mɨni mə, “Rəfo ikaməɡkiari skai mɨne pris asori anan iamɨnhi?” 23 Mɨreɡi Iesu rɨni pen tukwe in mə, “Mə nəɡkiariien i iakɨni rɨpkatukwatukw mhə, ni irapw kwopun nəha iakəfwəkour ikɨn. Mətə mə nəɡkiariien i iakɨni ratukwatukw a ikəpwi iou tɨ nəfe?” 24 Nənə Anas rərhi pen Iesu revən tɨ pris asori anan Kaeafas. Kɨpkɨfi raka mhə nəkwus sə kɨnərihi tərini rəɡɨn mi irə.
Pita rɨni mwi mə in rɨreirei Iesu
25 Saemon Pita ramərer ihi ia nɨkare napw mamərhiəpw. Ro iamɨnhi irə irəha həni pen tukwe in mə, “Ik mwi iərmama riti səvəi iəmə nəha uə rekəm?” Mɨreɡi in rɨni mə, “Rekəm. Rɨpko mhə iou iərmama riti səvənhi.” 26 Nərmama me nəha səməme kamho tukwini nari m pris asori anan irəha anan riti ia kwənəkwus sə Pita rərai raka nɨfreɡɨn rəres mə, “Iakɨnətoni ik kɨmirau iəmə nəha ia nɨmei nəmhien uə rekəm?” 27 Mɨreɡi Pita rɨni mwi mə, “Rekəm. Rɨpko mhə iou.” Təkwtəkwuni a mwi rəiə rakaka.
Iesu rərer ia nəmri Paelat
28 Ia nəpnəpɨn anan, nəmə asori me səvəi nəkur Isrel həiri Iesu, mhəier ia nimwə səvəi Kaeafas, mhəuvən ia nimwə səvəi Paelat. (Paelat in iəmə Rom sə ramərɨmənu ia tənə Jutia. Nimwə səvənhi nəɡhɨn nə mə Praetoream.) Irəha atukwatukw həpkuvnimwə mhə kamo həuvehe mhəmkemɨk ia nɨkaren səvəi nəfwakiien səvənraha, nənə mhəpwəh naniien nəveɡɨnien nəha Pasova. 29 Ro iamɨnhi irə Paelat rier irapw iruə mə trətə irəha, mɨni mə, “Nəfe i noien ərəha iəmə i ro kɨmiaha hiamərpwi tukwe?” 30 Mɨreɡi irəha həni pen tukwe in mə, “Rɨpkamo iəmə i rɨpko mhə noien ərəha riti, ko kɨmiaha iahəpkuvehi mhə in mhəuvehe tukw ik.” 31 Mɨreɡi Paelat rɨni pen tɨ nirəha i mə, “Ramasam mə kɨmiaha atukwatukw a hiəuvehi iəmə i, mhəkiri noien səvənhi pwəh resi pen loa səkɨmiaha.” Mɨreɡi nəmə asori me səvəi nəkur Isrel həni pen tukwe in mə, “Mətə kɨnise kɨmaha ko iahəpkousi əpune iərmama riti.” 32 Nəri i rier pehe iamɨnhi mə nəɡkiariien Iesu ruvəni raka truvehe mukuə, nəɡkiariien sə raməɡkiari ia nemhəien səvənhi mə trəfemhə irə. 33 Ro iamɨnhi irə Paelat rɨrərɨɡ muvnimwə mwi ia nimwə səvənhi, məkwein Iesu, mɨni pen tukwe in mə, “Ik kiɡ səvəi nəkur Isrel?” 34 Mɨreɡi Iesu rɨni mə, “Ik atukw ikani ianhi uə nərməpə kamhəni iou mamhəni pehe tukw ik i?” 35 Mɨreɡi Paelat rɨni mə, “Rɨpko mhə iou iəmə Isrel riti. Nəkur imwam me a mɨne pris asori me həuvei pehe ik ia rəɡɨk. Nəfe noien ərəha ikɨno?” 36 Mɨreɡi Iesu rɨni mə, “Nɨtətə səiou iakamərɨmənu irə rɨpkəmwhen mhə ia nɨtətə me səvəi kiɡ me ia tɨprənə i. Ko nɨtətə sə iakamərɨmənu irə rəmwhen ia nɨtətə me səvəi kiɡ me ia tɨprənə i, iotukwininari me səiou ko hənaruaɡən raka mhəpwəh nəseniien iou mə takevən ia rəɡi nəmə asori me səvəi nəkur Isrel. Mətə nɨtətə səiou iakamərɨmənu irə rɨpkəmwhen mhə ia nɨtətə me səvəi kiɡ me ia tɨprənə i.” 37 Mɨreɡi Paelat rɨni pen tukwe in mə, “Ro ianhi ik kiɡ riti?” Mɨreɡi Iesu rɨni mə, “Ik ikani mə iou kiɡ riti. Iakɨnətui pehe ia tɨprənə i tɨ nəri kuatia, mə takɨni irapw nəɡkiariien sə ro nɨpərhienien. Iərmama sə ramərer ia nɨpərhienien ramətərɨɡ nəɡkiariien səiou.” 38 Mɨreɡi Paelat rɨni pen tukwe in mə, “Nəfe nə nɨpərhienien?” Nənə nəpɨn Paelat rɨni pam nəɡkiariien i, rɨrərɨɡ mevən mwi mətə nəmə asori me səvəi nəkur Isrel fwe iruə, mɨni pen tɨ nirəha i mə, “Iapkətə mhə nari riti in ro rərəha. 39 Mətə noien riti səkɨmiaha hiamo ia Pasova me pam. Hiaməni pehe tukw iou i nəɡhi iərmama riti sə raməmak ia kalapus, nənə iakəseni in rier irapw mamevən. Ro iamɨnhi irə kɨmiaha hiokeikei mə takəseni iəmə i in kiɡ səkɨmiaha nəkur Isrel rier mamevən?” 40 Mɨreɡi irəha həkwein əpwəmwɨs mwi mə, “Rekəm! Kɨmaha iahəpwəh nokeikeiien iəmə nəha! Kɨmaha iahokeikei Parapas!” (Parapas in iəmə ramakres, mamousi iərmama.)
1 Ia nəpɨn nəha Paelat ruvehi Iesu mɨni nəkwan mə naruaɡən me səvənhi tuhərisi in. 2 Ro pen irəha həuvehi in mhərisi, nənə mhəuvehi rəhi mhəuvnhi kəfəfau səvəi kiɡ irə, mhəfəfau pen ia kənkapwə, nənə mhəuvehi mwi karkahu riti rəruerəv məpwəmwɨs məmwhen ia karkahu səvəi kiɡ, mharkahu pen min, 3 mhəuvehe ipaka tukwe, mamhəni mə, “Ik kiɡ səvəi nəkur Isrel kɨmaha iahəsiai ik!” Irəha həni ianhi, nənə mhəpwi in. 4 Paelat rɨrərɨɡ revən mwi iruə, mɨni pen tɨ nirəha i mə, “Hətə ro. Iakauvehi in mauvehe təkwtəkwuni mə tihətoni in mhəukurən mə iapkətə mhə nari riti ro rərəha.” 5 Ro iamɨnhi irə Iesu rier irapw pehe iruə, məfəfau ia rəhi nəha kuvnhi kəfəfau səvəi kiɡ irə, markahu karkahu nəha rəpwəmwɨs kala səvənhi rəmwhen ia tihinatis. Nənə Paelat rɨni pen tɨ nirəha i mə, “Hətə ro! Iəmə i in i!” 6 Nəpɨn pris asori me mɨne iotukwininari me səvənraha hətoni Iesu, həkwein əpwəmwɨs mə, “Ərui tərini pen in ia nei kamarkuaui! Ərui tərini pen in ia nei kamarkuaui!” Mɨreɡi Paelat rɨni pen tɨ nirəha i mə, “Kɨmiaha əpa tihəuvehi in mhərui tərini pen ia nei kamarkuaui. Kwa iou iapkətə mhə nari riti ro rərəha.” 7 Mɨreɡi nəmə asori me səvəi nəkur Isrel həni pen tukwe in mə, “Səkɨmaha riti loa. Loa nəha rani mə iəmə i traməkeikei memhə tɨ nəri nə mə rɨni mə in Tɨni Kumwesən.” 8 Nəpɨn Paelat rɨreɡi nəɡkiariien i, rɨreɡi rehekɨr pɨk mwi. 9 Ro pen rɨrərɨɡ muvnimwə mwi ia nimwə səvənhi, mɨni pen tɨ Iesu i mə, “Ik iəmə pəku?” Mətə Iesu rəpnapen. 10 Ro pen Paelat rɨni pen tukwe in mə, “Rəfo ipkəɡkiari mhə miou? Rosi ikreirei mə iakauvehi nasoriien iakukurən nəseniien ikier mamevən, nənə iakauvehi mwi nasoriien iakukurən nɨniien mə tukərui tərini pen ik ia nei kamarkuaui?” 11 Mɨreɡi Iesu rɨni pen tukwe in mə, “Ko ipkasori mhə ia nirak iamɨnhi trɨni mɨnuə Kumwesən rɨpkuvei pehe mhə nasoriien nəha mik. Ro iamɨnhi irə iəmə nəha rɨməuvei pehe iou ia rəɡɨm nərəhaien sə in rɨno rərəha məpi raka nərəhaien i ikamo.” 12 Ia nəpɨn nəha mamevən Paelat raməmwur mə trəseni Iesu rier mamevən, mətə nəmə asori me səvəi nəkur Isrel kamhəkwein əpwəmwɨs mə, “Trɨni mɨnuə ikəseni iəmə i rier mamevən, Kiɡ Sisa ko rɨpkɨni mhə mə in riti nə ik. Iərmama sə rɨni mə in kiɡ riti ramərui nəkwai Kiɡ Sisa.” 13 Ro iamɨnhi irə nəpɨn Paelat rɨreɡi nəɡkiariien me nəha, riri Iesu mier irapw iruə, məkure ia kwopun raməkiri nəɡkiariien ikɨn. Kani kwopun nəha mə Kwopun keipeni kəruəterei me ikɨn. Nənə nəɡkiariien Hipru rani mə Kapata. 14 Ro kurkwai nəpɨn ia ran ia nəpɨn nəha kaməpnəpenə narimnari me irə səvəi nəveɡɨnien asori nəha Pasova. Paelat rɨni pen tɨ nəmə asori me səvəi nəkur Isrel mə, “Hətə ro in i kiɡ səkɨmiaha.” 15 Mɨreɡi irəha həkwein əpwəmwɨs mə, “Uvehi raka iəmə i! Uvehi raka iəmə i! Ərui tərini pen in ia nei kamarkuaui!” Mɨreɡi Paelat rɨni pen tɨ nirəha i mə, “Kɨmiaha hiokeikei mə takərui tərini pen kiɡ səkɨmiaha ia nei kamarkuaui?” Mɨreɡi pris asori me həni mə, “Sisa əpa in kiɡ səkɨmaha. Kiɡ riti mwi riwən.” 16 Ro pen Paelat ruvei pen Iesu ia rəɡi naruaɡən me səvənhi mə tuhərui tərini pen in ia nei kamarkuaui.
Kərui tərini pen Iesu ia nei kamarkuaui
17 Nənə irəha həuvehi Iesu, mhəier ia taon, raməvrani nei kamarkuaui səvənhi, mamevən meste kwopun nəha kani mə Kerhə ia Iərmama. Ia nəɡkiariien Hipru rani mə Kolkota. 18 Ia kwopun nəha irəha hərui tərini pen Iesu ia nei kamarkuaui, mhərui tərini pen mwi iərmama kəru ia nei kamarkuaui irəhar min, riti ia nɨkaren mwatuk, riti ia nɨkaren mour, Iesu ia kurkwanrau. 19 Paelat rɨrai nəɡkiariien riti, mɨni nəkwan mə tuhərui pen ia nei kamarkuaui səvəi Iesu. Nəɡkiariien nəha rɨni iamɨnhi irə mə: IESU, IƏMƏ NASARET, KIG SƏVƏI NƏKUR ISREL. 20 Nəkur Isrel me həpɨk həvsini nəɡkiariien nəha tɨ nəri nə mə kwopun nəha hərui tərini pen Iesu ia nei kamarkuaui ikɨn ipaka tɨ taon. Kɨmərai pen nəɡkiariien nəha ia nəɡkiariien mirəhar i Hipru mɨne Latin mɨne Krik. 21 Ro iamɨnhi irə pris asori me səvəi nəkur Isrel həni pen tɨ Paelat i mə, “Tikəpwəh nɨrai penien mə ‘Kiɡ səvəi Nəkur Isrel.’ Mətə tikaməkeikei mɨrai pen mə, ‘Iəmə i rɨni mə in Kiɡ səvəi Nəkur Isrel.’ ” 22 Mɨreɡi Paelat rɨni mə, “Rekəm. Nəfe iakɨmərai pen iakɨmərai pen.” 23 Nəpɨn naruaɡən me hənərui tərini pen raka Iesu ia nei kamarkuaui, həuvehi tɨnari me səvənhi, mhəuai ia kusen kefə. Kusen riti səvəi iaruaɡən riti. Irəha həuvehi mwi karkahu əpwəmwɨs səvənhi, mətə iərmama sə rɨmətiri karkahu nəha rɨpkrɨpɨn mhə tɨnari me. Rɨmətiri fwe irənhə meiwaiu meste inhərɨpw ia tɨnari kuatia. 24 Ro iamɨnhi irə naruaɡən me həni pen tɨ nirəha me i mə, “Pwəh səpwəh neitehiien, mətə pwəh səuini pen kəpwier me pwəh rahatən mə sin truvehi səvənhi.” Noien nəha rier pehe mə nəɡkiariien ia Nəkukuə Ikinan truvehe mukuə, nəɡkiariien sə rɨni iamɨnhi irə mɨnuə, “Irəha həuai tɨnari me səiou ia nirəha me, nənə mhəuini pen kəpwier me tɨ karkahu səiou.” In i narimnari me nəha naruaɡən me nəha həno. 25 Mama səvəi Iesu, mɨne piəvi mama səvənhi, mɨne Meri pran səvəi Klopas, mɨne Meri Maktala, irəha kamhərer ipaka tɨ nei kamarkuaui səvəi Iesu. 26 Iərmama riti səvəi Iesu, sə Iesu rokeikei pɨk in, in mwi ramərer ipaka. Nəpɨn Iesu rətoni iəmə nəha mɨne mama səvənhi, rɨni pen tɨ mama səvənhi mə, “Prən i. Iəmə i in i nərɨm.” 27 Nənə rɨni pen tɨ iərmama səvənhi mə, “Prən i in i mama səim.” Ro iamɨnhi irə ia nəpɨn atukwatukw nəha mamevən iərmama nəha səvəi Iesu ramətui amasan tɨ prən nəha rəmwhen ia in mama səvənhi.
Iesu remhə
28 Iesu rɨni pam nəɡkiariien i, mukurən mə narimnari me pam səməme in ruvehe mə tro, rɨno pam. Nənə mə tro nəɡkiariien ia Nəkukuə Ikinan ruvehe mukuə, in rɨni mə, “Iakɨnəkwakwa.” 29 Nari riti raməkure ikɨn rukuər ia waen sə rəfiə. Ro pen irəha heitesi pen koten riti ia waen nəha, mhəpiri pen ia rəɡi nei riti kani mə hisop, nənə mhəuvehi utə pen ia tərhui Iesu. 30 Nəpɨn Iesu ruvətɨmwi raka waen nəha, rɨni mə, “Narimnari me pam iakɨno pam.” Nənə in rərpəsuk, məseni pen nɨmɨruien səvənhi, memhə. 31 Nəpɨn nəha kaməpnəpenə irə narimnari me səvəi nəveɡɨnien asori nəha Pasova. Trakwakwi irə Sapat riti sə rasori musəpə ia Sapat me nepwɨn. Nəmə asori me səvəi nəkur Isrel həpwəh nokeikeiien mə nɨpwrai nəmə me nəha kahar tuamharəɡher ia nei kamarkuaui ia nəpɨn nəha. Ro pen həuvən mhəres Paelat mə trətefi nɨsunraha mə irəhar tuharemhə akwauakw nənə irəha həukurən nuvehi rakaien nɨpwranraha. 32 Ro iamɨnhi irə naruaɡən me nepwɨn həuvən mhətefi nɨsui iəmə mi nəha kəru kərui tərini pen irau ia nei kamarkuaui irəhar Iesu. Hətefi sə rukupwən məɡher, nənə mhətefi mwi sə rukurirə i. 33 Mətə nəpɨn irəha həuvehe tɨ Iesu, mhətoni mə ruvamhə raka, həpwəh nətefiien nɨsun mi. 34 Mətə iaruaɡən riti ia nirəha rəpi nɨkau irə ia nitei, nənə təkwtəkwuni a mwi netə mɨne nui krouier. 35 Iərmama riti nəha ikɨn rɨnətə narimnari me nəha ia nənimen. In rɨnəɡkiari raka irə, mə kɨmiaha mwi hiəukurən nɨniien nɨpərhienien irə. Nəɡkiariien səvənhi ro nɨpərhienien. Nənə in rukurən mə in rani nəɡkiariien sə ro nɨpərhienien. 36 Kɨno narimnari me nəha mə nəɡkiariien i ia Nəkukuə Ikinan truvehe mukuə. Rɨni mə, “Tukəpwəh nətefiien nɨkəkrin riti.” 37 Nənə nəɡkiariien riti mwi ia Nəkukuə Ikinan rɨni mə, “Irəha tuhəti pen mhətoni iəmə nəha hənəpi in ia nitei.”
Kərkwafə nɨpwrai Iesu
38 Kɨno pam narimnari me nəha nənə iəmə Aramatia riti nəɡhɨn nə Josef revən məres Paelat mə trəseni in ruvehi raka nɨpwrai Iesu. Josef in iərmama riti səvəi Iesu, mətə ramərkwafə in tɨ nəri nə mə ramhekɨr nəmə asori me səvəi nəkur Isrel. Paelat rəseni, ro pen Josef revən muvehi raka nɨpwrai Iesu. 39 Nikotimas, iəmə sə rɨmavən mətə Iesu ia nəpɨn, in mwi revən irau Josef, mauvehi kuse nari penpen mi nəha mɨr mɨne alos. Kuse nəri nəha in rauvehi nɨpamien səvənhi ipaka tɨ toti kilo. 40 Irau krouvehi nɨpwrai Iesu rouveɡi ia tɨnari kani mə linen irəhar nari penpen mi nəha mɨr mɨne alos. Noien nəha ramesi pen nəfe nəkur Isrel kamho ia iərmama remhə. 41 Nənə nəmhien riti ipaka tɨ kwopun nəha kɨnərui tərini pen Iesu ia nei kamarkuaui ikɨn. Ia reri nəmhien nəha nɨpəɡi kəruəterei riti sə vi kɨpkərkwafə raka mhə nɨpwrai iərmama remhə irə. 42 Nəpɨn nəha nəpɨn nəkur Isrel kamhəpnəpenə tɨ Sapat irə. Nənə tɨ nəri nə mə nɨpəɡi kəruəterei nəha ipaka, irau krouəmri pen nɨpwrai Iesu irə.
Iesu rətui mwi ia nemhəien səvənhi
1 Sante ia nəpnəpɨn anan rapitpitəv ihi, Meri Maktala revən ia nɨpəɡi kəruəterei kɨnərkwafə nɨpwrai Iesu ikɨn, mətoni mə kəruəterei sə ramərer tukuahaɡ tərhui nɨpəɡ nəha kɨnəpəkɨr raka raka i. 2 Ro pen Meri raiu mevən tɨ Saemon Pita mɨne iərmama riti mwi səvəi Iesu, sə Iesu rokeikei pɨk in, nənə mɨni pen tɨ nirau i mə, “Irəha həuvehi raka nɨpwrai Iərɨmənu səkɨtaha ia nɨpəɡi kəruəterei, nənə kɨmaha iahəreirei mə həmri pen in pəku.” 3 Ro iamɨnhi irə Pita rier irau in riti nəha in mwi iərmama riti səvəi Iesu, krauaiu rauevən fwe ia nɨpəɡ. 4 Irau krauaiu pərpəri rauevən, mətə iəmə nəha in mwi iərmama riti səvəi Iesu rəvtənhi Pita, mukupwən mier pen fwe ia nɨpəɡ, 5 mərpəsuk, məti puvnimwə, mətoni tɨnari me nəha linen kamhəmak, mətə in rɨpkuvnimwə mhə. 6 Nənə Saemon Pita rukurirə in muvehe, muvnimwə ia nɨpəɡ, mətoni tɨnari me nəha linen kamhəmak. 7 In rətoni mwi tɨnari nəha kɨməveɡi kənkapwə Iesu irə rɨpkəmak pəri mhə irəha tɨnari me nəha linen, mətə kɨnərfe kəmri ia kwopun əpə. 8 Nənə iərmama nəha səvəi Iesu, sə rukupwən mier pen fwe ia nɨpəɡ, in mwi ruvnimwə mətoni narimnari me nəha, nənə mɨni nɨpərhienien irə. 9 (Mətə meste pehe nəpɨn nəha irau kroureirei ihi nɨpwrai nəɡkiariien me nəha ia Nəkukuə Ikinan səməme kamhəni mə Iesu traməkeikei mətui mwi ia nemhəien səvənhi.)
Meri Maktala rətoni Iesu
10 Nənə iərmama mi nəha səvəi Iesu krourərɨɡ rauevən fwe imwənrau. 11 Mətə Meri ramərer iruə ia nɨpəɡi kəruəterei mamasək. In ramasək ihi, mərpwəsuk, məti puvnimwə ia nɨpəɡ, 12 mətoni aɡelo mi kəru tɨnari səvənrau rəpsan krauəkure ia kwopun nɨpwrai Iesu rɨnaməmak ikɨn, riti ia kənkapwə riti ia nɨsun. 13 Nənə irau krouni pen tukwe in mə, “Prən i. Ikamasək tɨ nəfe?” Mɨreɡi Meri rɨni pen tɨ nirau i mə, “Irəha həuvehi raka nɨpwrai Iərɨmənu səiou, nənə iakreirei mə hənəmri pen in pəku.” 14 Meri rɨni pam nəɡkiariien i, muvsini in, mətoni Iesu ramərer ia kwopun nəha, mətə rɨreirei mə Iesu nəha. 15 Mɨreɡi Iesu rɨni pen tukwe in mə, “Prən i. Ikamasək tɨ nəfe? Ikamətui sin?” Mətə Meri rerɨn rɨrhi mə iəmə nə iəmə sə ramətui tɨ nəmhien nəha. Ro pen rɨni pen tukwe in mə, “Iəmə asori. Trɨni mɨnuə ik ikɨməuvehi raka nɨpwran, ni pehe tukw iou i kwopun nəha ikɨnəmri pen ikɨn, nənə iou takevən muvehi raka.” 16 Mɨreɡi Iesu rɨni pen tukwe in mə, “Meri.” Meri ruvsini in, məɡkiari pen min ia nəɡkiariien Hipru, mɨni mə, “Raponi.” (Raponi nɨpwran mə Iahatən.) 17 Mɨreɡi Iesu rɨni pen tukwe in mə, “Tikəpwəh nəɡherien ia nirak. Iapkutə mhə ihi mevən tɨ Tata Kumwesən. Mətə tikevən mətə piak me, mɨni pen tɨ nirəha i mə iakani iamɨnhi irə mə, ‘Iakautə mamevən tɨ Tata səiou mɨne Tata səkɨmiaha. Iakamevən tɨ Kumwesən səiou mɨne Kumwesən səkɨmiaha.’ ” 18 Ro pen Meri Maktala revən, mɨni irapw tɨ nərmama me səvəi Iesu mə, “Iakɨnətə Iərɨmənu səkɨtaha,” marə mɨni mwi narimnari me i Iesu rɨməni pen tukwe.
Nərmama me səvəi Iesu hətoni in
19 Nəpɨn nəha Sante. Ia nəruarəv nərmama me səvəi Iesu housəsɨmwɨn irəha me ia nəkwai nimwə riti, mhərəpinhə əknekɨn ia təpinhə me tɨ nəri nə mə həhekɨr nəmə asori me səvəi nəkur Isrel. Ia nəpɨn nəha Iesu ruvehe mərer ia kurkwanraha, mɨni pen tɨ nirəha i mə, “Nəmərinuien tramarə tukumiaha.” 20 In rɨni pam nəɡkiariien i, nənə mahatən təmwki nil ia rəɡɨn mi mɨne təmwki nitei ia nɨkau irə. Nəpɨn nərmama me səvənhi hətoni Iərɨmənu səvənraha, rerɨnraha raɡien. 21 Nənə Iesu rɨni pen mwi tɨ nirəha i mə, “Nəmərinuien tramarə tukumiaha. Tata Kumwesən rərhi pehe iou iakuvehe. Ia noien nəha iou mwi iakamərhi pen kɨmiaha tihəuvən.” 22 Nəpɨn in rɨni pam nəɡkiariien i, reiahaɡ pen ia nirəha, mɨni pen tɨ nirəha i mə, “Həuvehi Nənɨmwɨn Ikinan. 23 Trɨni mɨnuə kɨmiaha hiəni pen tɨ iərmama riti mə ‘Kumwesən trəpwəh nərpwɨnien noien ərəha me səim,’ nənə Kumwesən trəpwəh nərpwɨnien. Rəmwhen a mwi trɨni mɨnuə kɨmiaha hiəni pen tɨ iərmama riti mə, ‘Kumwesən trərpwɨn noien ərəha me səim,’ nənə Kumwesən trərpwɨn pen min.”
Iesu mɨne Tomas
24 Ia nəpɨn nəha Tomas, riti ia nərmama me twelef səvəi Iesu, kani mwi in mə “Mwirmwir” riwən irəha mɨnraha nəpɨn Iesu rɨməuvehe irə. 25 Ro pen nərmama me səvəi Iesu səməme hənətoni in həni pen tɨ Tomas i mə, “Kɨmaha iahənətə Iərɨmənu səkɨtaha.” Mətə Tomas rɨni pen tɨ nirəha i mə, “Takaməkeikei mətoni təmwki nil ia rəɡɨn mi, mɨrapi ruei nil mi nəha ia nəkwai rəɡɨk. Təmwki nitei ia nɨkau irə takaməkeikei mɨrapi ia rəɡɨk. Mə iapko mhə iamɨnhi ko iapkɨni mhə nɨpərhienien irə.” 26 Nəfwakiien riti ruvehe mukurau, nərmama me səvəi Iesu həuvnimwə mwi ia nimwə nəha, Tomas irəha mɨnraha. Nəri auər a hərəpinhə əknekɨn ia təpinhə me, mətə Iesu ruvehe mərer ia kurkwanraha, mɨni mə, “Nəmərinuien tramarə tukumiaha.” 27 Marə mɨni pen tɨ Tomas i mə, “Osə pehe nəkwai rəɡɨm, mɨrapi rəɡɨk mi. Osə pehe rəɡɨm, mɨrapi nɨkau ia nirak. Tikaməkeikei mɨni nɨpərhienien, məpwəh nɨniien mwi mə neikuəien.” 28 Mɨreɡi Tomas rɨni mə, “Iərɨmənu səiou mɨne Kumwesən səiou.” 29 Mɨreɡi Iesu rɨni pen tukwe in mə, “Ikani nɨpərhienien ia nirak tɨ nəri nə mə ikətə iou. Nərmama me nəha səməme həpkətə mhə iou, mətə kamhəni nɨpərhienien ia nirak, rerɨnraha traɡien.”
Rəfo Jon rɨmərai nəkukuə i?
30 Iesu rɨno nɨmtətien me rɨpɨk mwi ia nəmri nərmama me səvənhi iapkrai pen mhə irəha ia nəkukuə i. 31 Mətə səməme i iakɨmərai pen ia nəkukuə i iakrai pen mə kɨmiaha tihəni nɨpərhienien ia Iesu mə in nə Kristo, Tɨni Kumwesən. Iakuə kɨmiaha tihəni nɨpərhienien irə, nənə mhəuvehi nɨmɨruien ia nəɡhɨn.
Iesu rier irapw mwi ia nəmri nərmama nepwɨn səvənhi
1 Kurirə ikɨn Iesu rier irapw mwi ia nəmri nərmama me səvənhi ia nɨkare nui asori Taepirias. In rier irapw ia nəmrɨnraha iamɨnhi irə: 2 Nəpɨn riti Saemon Pita, mɨne Tomas sə kani in mə “Mwirmwir,” mɨne Nataniel sə ruku pen ia Kena ia tənə Kalili, mɨne tɨni Sepeti mi, mɨne iərmama kəru mwi səvəi Iesu housəsɨmwɨn irəha me ia kwopun kuatia. 3 Nənə Saemon Pita rɨni pen tɨ nirəha i mə, “Iakamevən takvi nəmu me.” Mɨreɡi irəha həni pen tukwe in mə, “Itə. Pwəh kɨtaha pam səuvən.” Ro pen irəha heiwaiu mhəputə ia nɨtətə ouihi riti, mhəuvən mhəvi net meste rɨran, mətə həpkuvi mhə nəmu riti. 4 Nəpɨn rɨnamran Iesu ramərer ia nɨkare nui asori, mətə nərmama me səvənhi həreirei mə Iesu nəha. 5 Iesu rɨni pen tɨ nirəha i mə, “Nəkwərhakwərha me, nəmu riti nə hiəvi uə?” Mɨreɡi həni mə, “Rekəm.” 6 Mɨreɡi in rɨni pen tɨ nirəha i mə, “Herukw ro net səkɨmiaha ia nɨkare nɨtətə ouihi mwatuk, nənə tihətoni nepwɨn.” Ro iamɨnhi irə irəha herukw irapw net, mhəuvəreirei nɨvi utəien mwi tɨ nəri nə mə nəmu me həuvəukuər ia nəkwai net. 7 Nənə iərmama səvəi Iesu, sə nəha Iesu rokeikei pɨk in, rɨni pen tɨ Pita i mə, “Kwa Iərɨmənu nəha səkɨtaha.” Ia nəpɨn nəha Saemon Pita rɨməpeki raka tɨnari me səvənhi maməvi nəmu me, mətə nəpɨn rɨreɡi mə Iərɨmənu nəha, in ruvei pen mwi tɨnari me səvənhi, məruərau irapw ia nui, meiai muvarei. 8 Nərmama səvəi Iesu ia nəkwai nɨtətə ouihi həsuə a mhəuvarei, mhəvkəkini net sə nəmu me həukuər irə. Rɨpko mhə irəha isipwɨn tɨ nɨkare nui, mətə həsuə a rəmwhen ia hantret meta. 9 Nəpɨn həuvarei irə hətoni bred mɨne nəmu me ramrɨmər pen ia nukumheəv ia napw. 10 Nənə Iesu rɨni pen tɨ nirəha i mə, “Həpeki nəmu me nepwɨn sə hiəpkuvi a i, mhəpeki mhəuvehe.” 11 Ro iamɨnhi irə Saemon Pita rəputə ia nɨtətə ouihi, muvi parei net rukuər ia nəmu asori me irəha pam wan hantret fifti tri. Nəri auər a mə nəmu me həpɨk iamɨnhi, mətə net rɨpkəpəruəpəruə mhə. 12 Iesu rɨni pen tɨ nirəha i mə, “Həuvehe mhani nari.” Ia nəpɨn nəha nərmama me səvənhi həhekɨr. Irəha riti riwən rəres in mə, “Ik sin i?” Irəha həuvəukurən raka mə in nə Iərɨmənu səvənraha. 13 Nənə Iesu ruvehe, muvehi bred, muvei pen mɨnraha, marə mo mwi iamɨnhi ia nəmu me. 14 In i nəpɨn sə ro kahar irə Iesu rier irapw ia nəmri nərmama me səvənhi nəpɨn rɨnətui mwi ia nemhəien səvənhi.
Iesu mɨne Saemon Pita
15 Nəpɨn irəha hənani raka nari, Iesu rɨni pen tɨ Saemon Pita i mə, “Saemon, tɨni Jon, ikokeikei pərhien iou məpi raka irəha i uə rekəm?” Mɨreɡi Pita rɨni pen tukwe in mə, “Ouəh, Iərɨmənu, ikukurən mə iakokeikei pərhien ik.” Mɨreɡi Iesu rɨni pen tukwe in mə, “Əkwməni kwəti sipsip me səiou.” 16 Nənə Iesu rəres mwi sə ro kəru irə, mɨni mə, “Saemon, tɨni Jon, ikokeikei pərhien iou uə rekəm?” Mɨreɡi Pita rɨni pen tukwe in mə, “Ouəh, Iərɨmənu, ikukurən mə iakokeikei pərhien ik.” Mɨreɡi Iesu rɨni pen tukwe in mə, “Ətui amasan tɨ sipsip me səiou.” 17 Nənə Iesu rəres mwi sə ro kahar irə, mɨni mə, “Saemon, tɨni Jon, ikokeikei pərhien iou uə rekəm?” Pita rɨreɡi rərəha tɨ nəri nə mə Iesu rəres sə ro kahar irə mɨnuə “Ikokeikei pərhien iou uə rekəm?” Ro pen rɨni pen tukwe in mə, “Iərɨmənu, ikukurən narimnari me pam, mukurən mwi mə iakokeikei pərhien ik.” Mɨreɡi Iesu rɨni pen tukwe in mə, “Əkwməni sipsip me səiou. 18 Iakani nɨpərhienien tukw ik i fwe kupwən nəpɨn ikɨnamouihi irə ikɨnamarkahu atukw səim, mamavən ia kwopun pəku ikokeikei, mətə nəpɨn tikərɡharə, tikus atukw rəɡɨm mi, nənə iərmama əpə iti trarkahu pehe mik, muvehi ik ikevən ia kwopun sə ipkokeikei mhə mə tikevən ikɨn.” 19 (Iesu rɨni nəɡkiariien i mahatən nəfe nemhəien Pita tremhə irə muvehi utə nəɡhi Kumwesən.) Nəpɨn rɨni pam, mɨni pen tɨ Pita i mə, “Kurirə iou.” 20 Ia nəpɨn nəha Pita rəti kurirə, mətoni iərmama riti səvəi Iesu, sə Iesu rokeikei pɨk in, rakurirə ia nirau. Iərmama nə in nə iərmama sə fwe kupwən raməkure ipaka tɨ Iesu nəpɨn kamhani pəri nari irə, nənə məres pen in mə, “Iərɨmənu, sin nə truvei pen ik ia rəɡi nərmama səməme haməmwəki ik?” 21 Nəpɨn Pita rətoni iəmə nəha rakurirə ia nirau, rɨni pen tɨ Iesu i mə, “Iərɨmənu mətə rəfo ia iəmə nəha?” 22 Mɨreɡi Iesu rɨni pen tukwe in mə, “Rəfo ikəres iəmə nəha miou? Trɨni mɨnuə iakokeikei mə in trɨmɨru mamevən meste nəpɨn sə takuvehe irə, səkɨmrau min əpa. Mətə ik tikukurirə iou.” 23 Ro iamɨnhi irə nəɡkiariien riti rauvirɨs ia piəvtaha me mə iərmama nəha səvəi Iesu trɨpkemhə mhə. Mətə Iesu rɨpkɨni pen mhə tɨ Pita i mɨnuə “Iəmə nəha trɨpkemhə mhə.” In rɨni mə, “Rəfo ikəres iəmə nəha miou? Trɨni mɨnuə iakokeikei mə in trɨmɨru mamevən meste nəpɨn sə takuvehe irə, səkɨmrau min əpa.” 24 Iərmama nəha səvəi Iesu in a mwi nəha rani irapw narimnari me i, mamrai nəɡkiariien me i. Nənə kɨtaha səukurən mə nəɡkiariien səvənhi ro nɨpərhienien. 25 Nənə narimnari me rɨpɨk mwi nəha ikɨn Iesu rɨno. Tuko kɨrai pen pam irəha ia nəkukuə, rosi ko təkure tɨprənə i rɨpkəmwhen mhə mə trəkwtəmhiri nəkukuə me pam.