Indjili I Tetebini Ma Rasul Mateusu A Lefo'ka

1

1 Menena Jesusu Keresitosu ai asali ma buku, Unugu Dautu ai ngoaka nauru de una Abarahamu ai ngoaka nauru. 2 De Abarahamu nege Isaki i make; de Isaki nege Jakopu i make; de Jakopu nege Jehuda de ai nongoru o dja make, 3 de Jehuda nege Faresi de Sara o dja make ngo Tamaru oka; de Farese nege Eseromu i make; de Eseromu nege Aramu i make; 4 de Aramu nege Aminadapu i make; de Aminadapu nege Nahasonu i make; de Nahasonu nege Salmonu i make; 5 de Salmonu nege Boasi i make ngo Rakapu oka; de Boasi nege Obeti i make ngo Rutu oka; de Obeti nege Isai i make; 6 de Isai nege i make Dautu, ma kolano nege; de Dautu nege Salomo i make, Uria ai wedjeka 'ka; 7 de Salomo nege Rehabeamu i make; de Rehabeamu nege Abia i make; de Abia nege Asa i make; 8 de Asa nege Josafati i make; de Josafati nege Joramu i make; de Joramu nege Usia i make; 9 de Usia nege Joatami i make; de Joatami nege Akasi i make; de Akasi Hisekia i make; 10 de Hisekia nege Manase i make; de Manase nege Amonu i make; de Amonu nege Josia i make; 11 de Josia nege Jekonia de ai nongoru o dja make, nege de ma dongoho kawasa i dj'ao Babeli'ka. 12 De ma duru kawasa i dj'ao 'ka Babeli'ka de Jekonia una Salatieli i make; de Salatieli nege Sorobabeli i make; 13 de Sorobabeli nege Abiutu i make; de Abiutu nege Eljakimi i make; de Eljakimi nege Asoru i make; 14 de Asoru nege Sadoku i make; de Sadoku nege Akimu i make; de Akimu nege Eliutu; 15 de Eliutu nege Eliasari i make; de Eliasari nege Matanu i make; de Matanu nege Jakopu i make; 16 de Jakopu Josepu i make, una ngo Maria ami rokata, muna Jesusu mI si laheri, Unugu Keresitosu. 17 Asali dja ngodumu nege Abarahamu ino si gadono Dautu ika nege asali mogioko de djoata, de nege Dautu ino si gadono wakutu nege kawasa i dj'ao Babeli'ka nege asali dja mogioko de djoata; de wakutu nege kawasa i dj'ao 'ka Babeli'ka si gadono ma Keresitosu ika nege asali dja mogioko de djoata. 18 De Jesusu Keresitosu Ai laheri so komanege: De ma dongoho ngo Maria mi mane de de Josepu, de onogo i ma kamake uasi, so munugu de ami roese de Ngomasa O Tetebini 'no. 19 So de ami rokata Josepu una manege njawa o bobanari, de o holuku o mi si madjeke i njata, so o niati o mi madjaika o gurubungu. 20 De una parakara nege o niati, ena ma Djou Ai susuloko o ma si mane una ika de ai doguruga'ka de o temo: He Josepu, ngona Dautu ai ngoaka nauru! ua i ni modongo no mi modjoka ngo Maria nege, sebabu ronga moi muna mo dami nege Ngomasa O Tetebini 'no; 21 Muna adje ngoaka nauru mi si laheri, de bolasu ngona Ai romanga no si romanga Jesusu sebabu Una adje Ai umati O dja si salamati de to ona moma dosa O dja oiki. 22 De ronga moi menena i dadi oka la i si tiahi ma Djou Ai demo de nabi ai uru O si bitjara'ka: 23 Ena! djodjaru adje muna mo dami munugu adje ngoaka nauru mi si laheri, de bolasu ngini ai romanga ni si romanga: Imanueli, nege wo si guti ma ngale: Gikirimoi naga de de ngomi. 24 De Josepu nege o momik' oka, una ma Djou Ai susuloko ai demo a moteke, de una ai wedjeka o mi modjoka, 25 duru una o mi si idu'a si gadono muna mo si laheri oka ami ngoaka nauru, de una Ai romanga o si romanga Jesusu.

2

1 De ma dongoho nege Jesusu I si laheri oka Betelehemu oka, Judea ma tonaka'ka, de ma kolano Herodesi ai wakutu oka, ena, njawa tjotj twaro dja manuka, ona ange ma njonjie ma tonaka ino ona djo ma siadono'ka Jerusalem 'oka, 2 de djo sano: Jehudaka moma kolano, I si lakeri oka, Una kiaka? sebabu Ai ngoma ngomi mi ja kelelo'ka ange ma njonjie ma tonaka'ka so ngomi menena mi j'akaino la ngomi Una mI subaije. 3 De ma kolano Herodesi habari nege o isen'oka so o hawateri de Jerusalemu ma njawa dja ngodumu ona lo so koma-nege. 4 La una kawasa moma imamu djo lalagomo de moma hatibi o dja si tongomu de ona ika o dja sano: Keresitosu nege kiaka bolasu I si laheri? 5 De una ika djo temo: Betelehemu oka, Judea ma tonaka 'ka, sebabu so komanege ma nabi o si lefo'ka: 6 He, ngona Betelehemu! Jehuda ma tonaka'ka! I gogoungu ngona i ni etjetjeke i foloi ua Jehuda ma popareta moma dongiraba'ka, sebabu ngona ino ma Malingi adje O supu ino. Unugu Adji umati Israeli adje O dja si sowohi. 7 So komanege Herodesi njawa djo tjotjawara o dj'adjoko o gurubungu de o dja sano o si momana kaiiru ino ngoma nege dja kelelo 'ka; 8 la una o dja suloko djo tagi Betelehemu ika, de o temo: ngini ni tagi la ngoaka nege ni nonu ni si momana la nako ngini ni make oka done ni si habari ngodjino la ngodji lo ta kaika la ti subaije. 9 La ona ma kolano ai demo djo isen' oka, djo ma djobo 'ka. So ena, ngoma manege, ange ma njonjie ma tonaka 'ka, dja kelelo 'ka, i tagi i djojoma si gadono i adono de i ma joko ngii manege ma djoku oka, kiaka ngoaka naga. 10 De ona ngoma manege dja kelelo so dja morene i talalu. 11 La wola ika dj'osama'ka, ngoaka dja kokiau; nege, ona I make, de de ngo Maria, Ai ngina. La ona manege djo bukuku de I subaije de moma arata dja welenga de moma parasengi Una ika dja ike: guratji, de manjanji, de emur. 12 La onogo Djou Gikirimoi doguruga Odja si dawanono la ua djo tagi oli Herodesi'ka: so ona djo lio moma tonaka ika de djo tagi tapaki ma somoa 'ka. 13 De ma dongoho manege ona djo ma djobo'ka ena, ma Djou Ai susuloko Josepu ika doguruga o ma si mane de o temo: No monikije la Ngoaka dja kokiau de Ai ngina no dja dje la Masiri ma tonaka ika no djodjara, la manege oka no gogogere, si gadono ngodji adje to temo ngona ika; sebabu Herodesi Ngoaka dja kokiau nege adje I nonu la I toma. 14 De una o momikije, Ngoaka dja kokiau nege, de Ai ngina o dja dje wuwutu oka nege, de Masiri ma tonaka ika o ma djobo, 15 de manege oka o gogogere si gadono Herodesi o soneng'oka; la Djou Ai demo i si tiahi, ma nabi o temo'ka: Masiri ma tonaka ino Adji Ngoaka Nauru TI adjoko'ka. 16 De Herodesi o malo, njawa djo tjotjawaro ona i si haga'ka, so komanege i todjata i talalu de soldadu dja manuka o dja suloko'ka de i dja toma ngoaka dja kokiau i dja ngodumu Betelehemu oka de ma daira'ka nege de moma umuru musungu sinoto ato dj'adono uasi nege wakutu una a perikisa'ka si momana de njawa djo tjotjawaro 'ka. 17 De ma dongoho manege i si tiahi oka ma nabi Jeremia ai demo: 18 Rama 'ka djo isen 'oka susa, de aari de popoaka ma ilingi: ngo Rakali ami ngoa-ngoaka mo dja si gari, la muna mo holuku i mi si duduga, sebabu ami ngoa-ngoaka dja ia 'ka. 19 De ma dongoho Herodesi o soneng'oka, ena, ma Djou Ai susuloko Josepu ika doguruga, o ma si mane Masiri oka, 20 de o temo: No momikije, Ngoaka de Ai ngina no dja dje la Israeli ai tonak ika n'osama ika, sebabu onogo Ngoaka Ai njawa dja nonu oka, djo soneng'oka. 21 De una o momikije oka, Ngoaka dja kokiau de Ai ngina o dja dje la Israeli ai tonaka 'ka o ma si adono'ka. 22 Duru una o isene Arakalausu una Jehuda moma kolano, una ai ama Herodesi i tagali oka, so una i modongo dai ika o tagi, duru doguruga Djou I si dawanono so o ma djobo Galilea ma daira ka. 23 De una manege oka o ma si adono'ka de o gogogere doku oka, i si romanga Nasareti so i si tiahi nabi moma demo: Una adje I si romanga: Nasaretoka ma njawa.

3

1 De ma dongoho manege Johanesi oodjiki a kaika Jehuda ma tonaka i woweleuru ika, de o dotoko, 2 o temo: Ngini ni ma kilioro sebabu diwama ma pareta nege i dekara'ka! 3 Sebabu Unugu, (ma ngale Una, ma nabi Jesaja o bitjara 'ka) o temo 'ka: Aadjoko ai i'ingi tonaka i woweleuru oka. Ma Djou Ai ngekomo bolasu ngini ni ja si mana de Ai tapaki ni ja boloto! 4 De Johanesi ai pakeangi nege ota ma gogo, de ai turu ma bobilikuru sapi ma kai; de to una ai inomo nege boka de sililimi m'akere. 5 Manege Jerusalemu oka ma njawa de Judea ka ma njawa de njawa dja ngodumu Joredeni ma dekara'ka djo gogogere, onogo djo supu de una ika dja kaika, 6 de una o dja odjiki ona dja ngodumu Joredeni oka de ona moma dosa djo ma ngaku. 7 De una o dja kelelo Farisi ma njawa de Saduki ma njawa ka i dja ngoe onogo ai odjiki 'ka dja kaika so ona ika o temo: He ngini tomo ma ngoa-ngoaka! Nagungu o ni sigaro la ngini ni djodjara katulu ino nege adje dja kaino? 8 Bilasu ngini ni si sowoko maruka tobati i patutu! 9 De ua nia sinjia'ka ni ja malo ni j'akunu de ni ja temo: Abarahamu ka una to ngomi mia ama, sebabu ngodji ti ni temo: Gikirimoi seleo menena 'Akunu O si gakana Abarahamu ika ai ngoa-ngoaka. 10 Gota ma ngutuku'ku badjuku dja noa 'ka; gota i ngodumu i si sowoko sowoko dja loloa ua, nege adje dja todjanga de djo si tuaka uku 'ku. 11 Ngodji akere ti ni si odjiki la ngini ni ma kilioro ma duru Una O dji si doduru, ngodji i foloi Una I buturungu, ngodji to patutu 'a to Una Ai tarupa Ai dudun 'ika ta gao, Unugu adje Ngomasa O tetebini de uku I ni si odjiki! 12 Ai giama 'ka Ai tatapa naga, de Una adje Ai bira ma witoko ma ngii O si tebini de Ai bira ma lakeme Ai rawongo'ka o si tongomu de sora nege adje O si dupuku de uku dja toma d'jakunu 'a. 13 De ma dongoho nege Jesusu Una A kaino Galilea ino de A kaika Joredeni 'ka Johanesi 'ka la una I odjiki. 14 Duru Johanesi nege o holuku sekali-kali de o temo: Ngodji to mau Ngona No dji odjiki de Ngona menena Na kaika ngodjika? 15 Duru Jesusu I sango de una ika O temo: Menena na madjaika sebabu so komanege i patutu bolasu ngone wo si tiahi moi-moi. Manege okade una I madjaika. 16 La Jesusu odjiki A make oka, de akere ije O dola ije, ena, diwama I welenga la una a kelelo Gikirimoi Ai Ngomasa A kafiku maruka namoro dara la O tedju Ai mumuk'uku. 17 Ena, diwama uku ilingi moi i temo: Unugu Adji Ngoaka Nauru TI si bobosono de Una manege TI magae.

4

1 De ma dongoho manege de Ngomasa Jesusu I gao tonaka i woweleuru isa la Badjabinto una I taitaili. 2 La Una ange moruata de naru moruata O puasa'ka de ma dodogumu de Una I sawini. 3 La taitaili nege a kaino Una ino de o temo: Nako ngona menena Gikirimoi Ai Ngoaka Nauru so Ngona No temo seleo menena i dadi ka roti. 4 Duru Una O sango O temo: I si lefo'ka: Njawa djo si ango tjawali ua ka roti duru de demo i ngodumu Gikirimoi Ai uru ino i supu ino. 5 Manege Badjabinto una I gao doku i tetebini 'ka la kaba ma wonata uku una I noa. 6 De o temo Una ika: Nako Ngona Gikirimoi Ai Ngoaka Nauru so No ma tuer'uku, sebabu i si lefo'ka: Una adje Ai susuloko O dja suloko la i ni toriri moma giama 'ka la ua ani djou no peleke seleo ika. 7 Jesusu una ika O temo: I si lefo'ka oli: Ma Djou ani Gikirimoi ua nl taili. 8 Dema moi oli Badj abinto I gao djoku i kukurutije ma djoku oka de Una ika o si mane dunia ma pareta i ngodumu de ma mulia, 9 de o temo Una ika: Ronga moi menena i ngodumu adje to N'ike nako Ngona No ma bukuku de No suba ngodji'je. 10 Manege oka de Jesusu O temo: No tagi he sjetan, sebabu i si lefo 'ka: Ka ma Djou ani Gikirimoiije nI subaije ka Una ma tengo nl pudji! 11 Manege oka de Badjabinto I madjaika, ena, ma susuloko djo suwutu de Una I leleani. 12 De Jesusu O isen'oka Johanesi i si doaka 'ka so Una O lio kali Galilea uku. 13 De Una Nasaret ino A madja ika de Una Kapernaum oka O gogogere, nege talaga ma dekara 'ka Sebulonu de Naftali ma daira 'ka; 14 la ma nabi Jesaja ai demo i si tiahi, o temo: 15 Sebulonu de Naftali ma tonaka, nege talaga ma dekara'ka Joredeni dja tolaka'ka, nege kafiroka moma Galilea, 16 kawasa nege i wuwutu oka djo ma tamije, onogo siata i ]alamoko dja kelelo 'ka, de njawa nege djo ma tamije sonenge ma gurumini ma tonaka 'ka ona ika siata moi i baoro. 17 De ma wakutu manege ino Jesusu O ma solano O si hakawaro de O temo: Ngini ni ma kilioro sebabu diwama ma pareta nege i dekara'ka! 18 De Jesusu O tatagi Galilea ma talaga ma dekara'ka Una dodiao a sinoto O dja kelelo, onogo Simonu i si romanga Peterusu de Andareasi, to una ai nongoru, onogo djala aker'uku djo si tuak'uku sebabu onogo djo djadjala. 19 de O temo ona ika: Ni Dji moteke done Ngodji Takana ngini ka njawa ni dja djadjala! 20 De ona manege djai-djai moma djala dja madjaika de ona I moteke. 21 De manena ino O tagi de Una dodiao a sinoto djo ma somoa O dja kelelo, onogo Jakopu, una Sebedeusu ai ngoaka nauru de ai nongoru Johanesi nege, onogo deru oka moma soma dja boro de Una O dj'adjoko. 22 De ona djai-djai deru nege moma ama i madja ika so ona I moteke. 23 De Jesusu O tatagi Galilea ma daira'ka i ngodumu de moma kanisa 'ka O dotoko, de Pareta ma Indjili O si hakawaro de Una kawasa moma dongiraba 'ka popanjaki moi-moi I si dogumu de sisiri moi-moi. 24 De manege ino Ai habari i tatagi si gadono Siria ma tonaka i ngodumu ika; de Una ika dja totaka ona djo popanjake dja ngodumu de panjake de sisiri i rupa-rupa, de onogo djini i dja warene oka, de i dja togodjanga, de djo lulugu, de ona dja ngodumu O dja si dogumu. 25 De dja ngongoe Una I moteke, onogo Galilea ino de Dekapolis' ino , de Jerusalemu ino, de Judea ino de Joredeni ma sonoa ino.

5

1 De Jesusu dja ngo-ngoe O dja kelelo de djoku ije O dola ije de Una O ma tamije de Ai muri-muri Una ino dja kaino. 2 De Ai uru A welenga so O dja dotoko O temo: 3 Pahala njawa nege moma njawa i lamok'ua sebabu ona manege moma bula nege diwama ma pareta. 4 Pahala njawa nege djo duduka sebabu moma sinjia de adje Odja si duduga. 5 Pahala njawa nege moma sinjia dja mudjutu sebabu ona de adje dunia dja pusaka. 6 Pahala njawa nege moma sinjia i dja sawini de moma kiriti i dudungu banari'ka, sebabu ona de adje i dja punusu. 7 Pahala njawa nege djo dodora sebabu ona adje O dja dodora. 8 Pahala njawa nege to ona moma sinjia i tetebini sebabu ona de adje I kelelo Gikirimoi. 9 Pahala njawa nege ona dame dj'akana onogo adje i si romanga Gikirimoi Ai ngoa-ngoaka. 10 Pahala njawa nege aniaja i dja daene ma ngale moma sinjia i tiahi, sebabu Diwama ma Pareta nege to ona. 11 Pahala ngini manena nako so njawa i ni sosedu de i ni aniaja de i ni tahe de djo temo ma dorou i rupa-rupa ma ngale Ngodji. 12 Ngini ni morene de ni ulili sebabu daku diwama 'ka to ngini nia sewa i lalamoko! Bukanig so komanegi i djodjoma nabi i dja aniaja 'ka. 13 Ngini menena ka dunia ma gasi. Nako gasi i akere so konoke nege i si gasi oli? Nege de ma baraguna ua so i si tuaka dudunu ika la njawa nege dja doko. 14 Ngini menea ka dunia ma siata. Doku moi djoku ma djoku oka nege dja tamunu dj' akunua; 15 njawa i moi ua silo a tupuku de nege a noa kula ma luoka duru a noa silo ma totodenge uku de i si siata njawa dja ngodumu ona wola'ka naga. 16 So komanege nia siata ni ja si siata njawa ika la onogo nia manarama dja loloa dj'akunu dja kelelo de nia Ama daku diwama 'ka, I si mulia. 17 De ua ngini ni ja malo Ngodji Ta kaino'ka ]a Torati de Nabi (moma buku) Ta sose, bukangi Ngodji Ta kaino 'ka la nege Ta sose duru To si goganapu. 18 Ta gogoungu Ngodji Ti ni temo, sigadono diwama de dunia i pasalaka Torati ma nokta moi ua de titiki moi ua adje i pasalaka si gadono nege i ngodumu i dadi oka. 19 So komanege una manege bobita etjetjeke moi a sose oka de so komanege njawa ika o dotoko'ka, una, diwama ma pareta'ka, adje i si romanga o etjetjeki i foloi; duru unugu nege'akana'ka de nege o dotoko 'ka una adje i si romanga, dinama ma pareta'ka o lalamoko. 20 Mutua Ngodji Ti ni temo: nako Farisi de Hatibi moma banari i lamoko ua to ngini nia banari done ngini de adje diwama ma pareta ika ni ja osama ika ua. 21 Ngini ni ja isen' oka djo temo'ka topora ika: Ua ngini ni toma; una manege o toma 'ka maidani una i hukumu. 22 Duru ka Ngodji menena Ti ni temo: Nako njawa i moi una ai dodiao i todjata de una o sala ua, i patutu maidani nege i hukumu; de una o temo ai dodiao ika; Ngona saeke ma batoro! maidani i lalamoko nege i hukumu; duru una o temo: Ngona i ni togodjanga, i patutu naraka ma uku i si hukumu. 23 De nako ngini adje nia gadjoko ni ja si gadjoko dadami uku de manege oka i ni sinjia nia dodiao o ni todjata; 24 done nia gadjoko dadami ma biono'ka ni ja madjaika de ni tagi de manonoma kasi de nia dodiao ni ma teke si loloa done ni ja kaino de nia gadjoko ni ja si gadjoko. 25 Ngini ni ma taitaiti de nia lalarangi ni ma teke si loloa ngini tapaki oka ni tagi osi, la ua nia lalarangi ma hukumu ika o ni si doaka de ma hukumu nege i ni si doaka de ma baru-baru ika de ngini menena lara ika i ni si ngosama ika. 26 Ta gogoungu Ngodji Ti ni temo. Manege ino adje ngini ni supu ino ua si gadono ngini pipi ngodumu ni ja fangu oka! 27 Ngini ni ja isen'oka ma topora ika djo temo'ka Ua ngini ni sudali. 28 Duru ka Ngodji menena Ti ni temo: Unugu ngowedjeka moi o mi lega de o mi njafisu, so una ai sinjia 'ka de muna o si sadal 'oka. 29 De nako ani lako ma giniraka i ni todjata, nege na wao de no si tuaka sebabu nege i ni baraguna ani roese; (roese ma) bula moi nege i binasa 'ka la ua ani roese i ngodumu adje djo si tuaka naraka uku. 30 De nako ani giama ma giniraka i ni todjata, nege na oto de no si tuaka, sebabu i ni baraguna ani (roese ma) bula moi nege i binasa la ua ani roese i ngodumu adje djo si tuaka naraka uku. 31 Nege lo djo temo'ka: Nako njawa i moi ai wedjeka o mi holuku done bolasu muna ika a ike kitingaka ma surati. 32 Duru ka Ngodji menena Ti ni temo: Nako njawa ai wedjeka o mi holuku de muna mo sudali ua, so una manege 'akana muna menena mo sudali de una manege dilikutu nege o mi modjoka una lo o sudali. 33 Moi oli ngini ni ja isen'oka ma topora djo temo'ka: Nia sasi ua ni ja tolaka duru nia sasi ni ma tahani ma Djou ika. 34 Duru ka Ngodji menena Ti ni temo: Ma sakali-kali ngini ni sasi; ua ni sasi diwama ije sebabu nege Gikirimoi Ai pareta. ma kurusi; 35 ua ni sasi dunia ika sebabu nege to Una Ai djou ma hahangi; ua ni sasi Jerusalemu ika sebabu nege ma Kolano O lalamoko Ai doku; 36 ua ni sasi ani saek'ika sebabu ngini ni j'akunu'a ni j'akana utu ka moi i djaarese bolo i tataromo. 37 Duru nia demo menena: Ija, nege bolasu ka ija! Ua, nege bolasu ka ua! De nako so i foloi oli nege Badjabinto ino. 38 Ngini ni ja isen'oka djo temo 'ka: Lako bolasu ka lako i dagali, de ingiri bolasui ka ingiri i dagali. 39 Duru ka Ngodji menena Ti ni temo: Njawa o ma dorou ua ni lawani; una o ni pokala ani gotoaka ma giniraka 'ka done ani gotoaka ma somoa una ika no si doaka; 40 de nako njawa o mau o ni kalaki de ani barono a dje done ani taluke lo una ika na ike. 41 De nako njawa o ni pakisa ngona una ni moteke si gadono djiko moi done una ni moteke si gadono djiko sinoto. 42 Una o ni lahi okia naga, una ika n'ike, de una o mau okia naga o ni bau, ua ngona no ma kilioro. 43 Ngini ni ja isen'oka djo temo'ka: bolasu ani njawa i sebanga ni si nobosono de bolasu ani sateru ni duduhuduku! 44 Duru ka Njodji menena Ti ni temo: Nia sateru ni dja si bobosono; onogo i ni si lalahi i ni si bobeto ni dja si barakati; onogo i ni duhuduku ni dja riwo, de ni sumbajangi ma ngale njawa nege i ni sangisara de i ni aniaja. 45 De adje ngini menena ni j'akunu ni dadi nia Ama Ai ngoa-ngoaka Una daku diwama 'ka; sebabu Unugu to Una Ai ange ma lako O si baoro njawa ma dodorou de niawa dja loloa moma djoku ije de O si besaka djo aadili de djo aadili ua moma djoku'ku. 46 Sebabu ngini ni dja si bosono onogo i ni si bosono, done nia sewa okia? Bukangi ona tjou djou djo gogoloko ona di'akana so komanege? 47 De nako ngini ka nia dodiao ni dja si tabea, njawa ma somoa i foloi okia ngini ni j'akana? Bukangi ona tjou djou djo gogoloko ona dj'akana so komanege. 48 So komanege bolasu ngini ni tiahi maruka nia Ama daku diwama'ka O tiahi.

6

1 Ngini ni djaga la ua nia manarama dja loa nege ni j'akana njawa moma biono'ka la ona nege dja kelelo, done nia Ama daku diwama'ka Ai pahala ni ja make ua. 2 De nako ngini sedaka ni ja ike, ua nege ni ja si mane maruka djo hahasi dj'akana kanisa'ka de tapak'oka la kawasa i dja kelelo. I gogoungu ka Ngodji Ti ni temo moma pahala dja make oka. 3 Duru nako ngini sedaka ni ja ike done nia giama ma gubali ua i nako nia giama ma giniraka i akana; 4 la nia sedaka nege i gogono de nia Ama Una A kelelo ronga moi i gogono nege adje I ni fanggali i njata. 5 De nako ngini ni sumbajangi ua ngini manena maruka djo hahasi. Onogo djo magae djo sumbajangi de djo ma joko kanisa'ka de tapaki ma libuku oka la njawa dj'akunu i dja lega. I gogoungu Ngodji Ti ni temo to ona moma pahala dja make oka. 6 Duru ngini menena nako ni sumbajangi done nia bati-bati'ka ni ja osama ika de ngini ngorana ni ja kutji done nia Ama Una A kelelo ronga moi i gogono Una adje I ni fanggali i njata. 7 De nako ngini ni sumbajangi done ua ni bitjara demo ma bataro maruka kafiroka ma njawa sebabu ka ona manege djo tokolo nako ona dja pake demo ka i ngoe de adje (moma gomanga) djo si gisene; 8 ngini menena ua ni dadi maruka ona, sebabu nia Ama A nako, (ngaro) ngini ni sumbajangi nasi, okia ngini ni ja mau. 9 Ngini bolasu ni sumbajangi so komanena: Mia Ama daku diwama'ka! Tanu to Ngona Ani Romanga i si horemati. 10 De to Ngona Ani pareta dja kaino, de to Ngona Ani sinjia ma suka dja moteke maruka diwama'ka so komanege lo neoka dunia 'ka. 11 L'ange menena 'ka mia inomo No mi'ke ngomino. 12 La No mi si apongu to ngomi mia sala maruka ngomi lo mi dja si apongu njawa manege djo sasala ngomino. 13 La ua No mi ao babadja ma dodja ika duru No mi ngoiki ma dodorou ino. Sebabu to Ngona Ani pareta, de buturungu de mulia moi-moi ka to Ngona de si'ka ika i kakali. Amin! 14 Sebabu nako ngini njawa moma sala ni ja si apongu so nia Ama daku diwama 'ka Una lo nia sala adje I ni si apongu. 15 Duru nako ngini menena njawa moma sala ni ja si apongu'a so nia Ama Una lo nia sala adje I ni si apongu'a. 16 De nako ngini ni puasa done ua nia biono i uti maruka djo hahasi, sebabu onogo moma biono dja sono de ona djo puasa la njawa i dja lega. I gogoungu ka Ngodji menena Ti ni temo moma pahala dja make oka. 17 Duru ngini menena, nako ngini ni puasa, done nia saeke ni ja djausu de nia biono ni ja tiodo. 18 La ua njawa djo lega ngini ni puasa duru nia Ama A kelelo, Una doku i gogono'ka nagaka, de nia Ama, Una O lega ronga moi i gogono, Una I ni fanggali i njata. 19 Ua ngini dunia'ka arata ni ma si tongomu, kiaka kipu-kipu dja binasa de sisira dja binasa de kiaka totodjiki dja waiti de dja todjiki; 20 duru daku diwama'ka arata ni ma si tongomu, daku oka kipu-kipu boio sisira dja binasa ua, de manege ije totodjiki ma luoka dja waiti ua de dja todjiki, ua. 21 sebabu kiaka nia arata naga ka manege oka lo nia sinjia. 22 Roese ma silo nege ka lako; nako nia laka dja loloa so komanege nia roese i ngodumu i siata; 23 duru nako nia lako i siri so komanege nia roese i ngodumu i wuwutu. De nako siata nege nia sinjia'ka nage, nege i dadi i wuwutu, done adje wuwutu nege i lalamoko sokonoke! 24 Orangi i moi ua' akunu djou i dja sinoto o dja leleani; sebabu i moi una adje i si duhuduku de o ma somoa una i si bosono bolo una i moi i karana de o ma somoa i sosedu Ngini ni j'akunu'a Gikirimoi nI Jeleani de de mamonu. 25 Ma ngale nege Ngodji Ti ni temo: Ua nia sinjia i susa bilasu nia ango, okia de adje ngini ni ja odjomo de okia de adje ngini ni ja udomo de ua nia sinjia a susa bilasu nia roese okia ni ma si noa: inomo i foloi ango i lamoko de pakeangi i foloi roese i lamoko. 26 Ngini ni ja lega ngawa-ngawa ma namoro nege dja naga dja tuaka ua de dja utuk'ua de rawongo'ka i si tongorau'a de nia Ama daku diwama'ka nege A towo. Bukangi ngini menena namoro i foloi ngini ni lalamoko? 27 Ngini menena i ni moi 'akunu de ai susa o si dogo ai gakuruije ka hasita moi? 28 Ngini ni susa bilasu nia pakeangi? Ngini ni ja lega dopo rosi sokonoke i fero, i manarama ua de i tino ua; 29 de Ngodji menena Ti ni temo Soleimani de ai mulia i ngodumu o ma si noa 'ka ua maruka dopo manege moi. 30 De nakoso Gikirimoi doro ma dumule menenaka naga de alimoka de adje done dja tupuku, bukangi i foloi ngini menena I ni si noa ngini menena de nia piritjaja etjetjeke? 31 Ma ngale nege ua i ni susa de ua ni temo: Okia adje w'odjomo de okia adje wo udomo de de okia ngone wo ma si noa? 32 Sebabu parakara nege i ngodumu alamu ma kawasa dja nonu duru nia Ama daku diwama'ka A nako paiakara manege i ngodumu ngini ni ja mau. 33 Duru Gikirimoi Ai pareta de ma adili nege manonoma ni ja nonu de parakara nege i ngodumu i ni si dogo. 34 So komanege ua i ni susa bilasu alimoka nege ma diri i ma djaga; ange i si geto-getongo de ma dorou i adono.

7

1 Ua ngini njawa moma dosa ni ja tuga la ua adje i ni tuga. 2 So komanege ma duga nege ngini ni si tuga ngini adje i ni si tuga; kula nege ngini ni si tuga de manege adje i ni si tuga'li. 3 So konoke gota ma siara no lega ani dodiao ai lako'ka duru dumunu nege ani lako'ka naga, nege ngona na rasa ua? 4 So konoke ani dodiao ika no temo: Biari ngodji gota ma siara nege, ani lako'ka naga to si supu, Tje! ani lako'ka ka dumunu naga! 5 Ngona no hahasi! Manonoma'kasi bolasu dumtmu nege ani lako'ka naga no si tuaka i supu done adje ngona na tjoba no si supu gota ma siara ani dodiao ai lako'ka naga. 6 Ronga i tetebini ua ngini ni ja ike kaso ika; de nia mutiara nege ua ni ja si tuaka ode ika, ikia nege de ma djou i si doko de i ma kilioro i ni njemo-njemo! 7 Ngini ni susumbajangi de ngini 'ka dja ike; ngini ni ja nononu done adje ngini ni ja make; ngini ni totolo de (ngorana) adje dja welenga ngini'ka 8 Sebabu njawa moi-moi una o susumbajangi una adje a make de una a nononu adje a make de una o totolo una ika adje (ngorana) dja welenga 9 Nako! Nia dongiraba'ka njawa o nagungu nagaka de to una ai ngoaka nauru roti o goloko de una ika seleo a ike? 10 De nako una naoko o goloko de una adje tomo a ike una ika? 11 Nako so ngini njawa ma dorou ni ja nako parakara dja loloa ni ja ike nia ngoa-ngoak' ika, i foloi nia Ama daku diwama 'ka A ike parakara dja loloa onogo ika nege djo susumbajangi Una ika. 12 Ronga moi-moi ngini ni magae njawa adje dj'akana ma ngale ngini, ngini lo ni j'akana ona ika sebabu nege (maruka) Torati de nabi-nabi (moma demo). 13 Ngini ngorana i popenot' ika ni j' osama ika, sebabu ngorana i ngoata de tapaki i ngoata nege i si dumutu bobinasa ika de ka i dja ngoe nege ika dj 'osama. 14 Sebabu ngorana i popenoto de tapaki i popenoto ango ika i si dumutu de dja manuka naga nege dja make. 15 Duru ngini ni djadjaga ma ngale nabi djo kokulai, onogo dja kaino ngini 'no djo ma sono so maruka duba duru ma dodja 'ka onogo maruka matjangi dja tatagoko. 16 De moma manarama ngini ni dja si nako. Ikia anguru ngababasa 'ka dja ogu bolo ara sosero 'ka dja ogu? 17 So komanege lo gota dja loloa moi-moi i si sowoko sowoko dja loloa de gotama dorou i si sowoko sowoko ma dorou. 18 Gota dja loloa i akunu'a i si sowoko sowoko ma dorou bolo gota ma dorou i akunu'a i si sowoko sowoko dja loloa. 19 De gota moi-moi nege i si sowoko ua sowoko dja loloa nege adje dja todjanga de djo si tuaka uku 'ku. 20 So komanege ngini ni dja si nako ka de moma sowoko. 21 Bukangi njawa i moi-moi una o temo Ngodjino: Ja Djou! Ja Djou! una adje diwana ma pareta ika 'osama ika duru ka una 'akana Adji Ama, Una daku diwama 'ka, Ai sinjia ma suka. 22 De ange menena 'ka de adje njawa ka i dja ngoe djo temo Ngodjino: Ja Djou! Ja Djou! Bukangi Ani Romanga ngomi mi si nubuat'oka de Ani Romanga djini mi dja si tuaka 'ka i susupu de Ani Romanga mi si gakana nonako hairani ka i ngoe? 23 Done adje Ngodji menena To dja temo i njata-njata: Ngodji si gadono menena Ti ni nako ua. Ni ma si resene Ngodjino ngini menena ni j'akana dja torou! 24 So njawa moi-moi una Adji demo menena a isene de nege a moteke, unugu Ngodji Ti si adeade maruka njawa o si tiari de to una ai wola o si goko biki ma djoku 'ku; 25 de besaka i lamoko i tuer'uku de taufani dja kaisa de waroto i ua'ka de wola nege dja daene oka de nege i tuer'oka ua sebabu i si hangi biki ma djoku 'ku! 26 So njawa moi-moi una Adji demo menena, a isene de nege a moteke ua, unugu Ngodji Ti si adeade maruka njawa i togodjanga, una ai wola o si goko dongi uku; 27 de besaka i lamoko i tuer' uku de taufani dja kaisa de waroto i ua'ka de wola nege dja daen'oka de i tuer 'oka de ma doduere nege i lalamoko! 28 De i dadi Jesusu Ai dodotoko nege O si dogumu so njawa ka i dja ngoe dja ngodumu djo heirani ma ngale Ai dodotoko; 29 sebabu una njawa ika O dodotoko maruka O poputurunga de bukangi maruka habiti.

8

1 De Una djoku O uti uku de njawa ka i dja, ngo-ngoe ona I moteke. 2 Ena njawa i moi i popado una a kaino de una I sumbaije de o temo: Ja Djou! nako Ngona No magae Ngona N'akunu No dji si tebini: 3 De Jesusu Ai giama A toaka de una I padjanga de O temo: Ngodji To mau ngona no si tebini! De ma dewi de una ai pado o si i tebeni oka. 4 De Jesusu una ika O temo: Ngona no djadjaga la ua no si demo njawa i moi ika duru ngona menena no tagi de no ma si mane imamu ika de gadjoko nege Musa a bobita'ka no si gadjoko ona ika maruka nonako moi. 5 De Jesusu Kaperenaum ika O' sama ika de Una ika a kaika soldadu a ratusu moi moma saeke de una I lahi 6 de o temo: Ja Djou! adji wola'ka adji'orangi naga una o luluga de ai siri i paja-paja. 7 De Jesusu una ika O temo: Ngodji Ta kaika de una Ti si togumu. 8 De soldadu a ratusu moi moma saeke nege o sango de o temo: Ja Djou! ngodji to patutu'a Ngona adji wola ika N'osama ika, duru No temo ka demo moi so adji orangi adje i togumu. 9 Sebabu ngodji menena ngodji lo ka njawa djo ma somoa i dji bobita; de ngodji adji soldadu to dja bobita, so ngodji i moi ika to temo: No tagi so una o tagi de o ma somoa ika to temo: Na kaino! so una a kaino; so adji orangi'ka: Nege gnona n'akana de una ka akana! 10 La Jesusu nege A isen'oka de O hairani de una O temo njawa ika onogo I moteke: Ta gogoungu Ngodji menena Ti ni temo: Piritjaja i lalamoko maruka nege lo Isarelioka moma dongiraba'ka Ta make ua! 11 Duru Ngodji menena Ti ni temo de adje ka i dja ngoe dja kaino ange ma Bion' ino de ange ma Damunu ino de ona dje Idjo ma tamije de Abarahamu de Isaki de Jakopu Diwama ma Pareta 'ka; 12 de Pareta ma ngoa-ngoaka onogo de adje i dja dusunu djo supu i wuwutu ika manege oka djo aari de ingiri djo si kokoboriti. 13 De Jesusu O temo a ratusu moi moma saeke ika: No lio de i ni si dadi maruka ngona no piritjaja'ka. De ai orangi nege tjako menena 'ka o togumu oli. 14 La Jesusu Peterusu ai wola ika O'sama'ka de ai doroata ngowedjeka O mi kelelo muna i mi gogama. 15 De Una ami giama A padjanga de gogama i mi madjaika de muna mo ma joko de mo dja ieleani. 16 De i dekana 'ka i ngotamare oka Una ika i dja totaka njawa ka i dja ngoe onogo djini i dja waren' oka de Una ka demo moi djini nege O dja si tuaka i susupu de Una popanjake dja ngodumu O dja si togumu; 17 la 'dje i si tiahi ma nabi Jesaja ai demo o temo'ka: Unugu to ngone na panjake A goraka'ka de to ngone na siri Una A moku oka! 18 De Jesusu A kelelo njawa ka i dja ngoe ona I kiloli so Una O suloko djo ma sora dongi ma sonoa oko. 19 De manege oka ma Hatibi i moi Una ika o temo: Ja guru! ngodji to Ni moteke kekanaga ika lo No tagi. 20 De Jesusu una ika O temo: Bowlamo de ma sasauwolo naga de ngawa-ngawa ma namoro de ma igutu duru Njawa Ai Ngoaka Nauru okia ua A make nege O ma si gogerena. 21 De Ai muri i moi Una ika o temo: Ja Djou Ngona No dji si maha ngodji menena to lio kali de adji ama ti si wosuku'kasi. 22 Duru Jesusu una ika O temo: Ngona no Dji moteke ka sosonenge moma sosonenge i dja siwosuku. 23 De Una kapali O waren' oka de Ai muri-muri ona I moteke 24 De dai oko, ena i waroto de luluaka deru i barene duru Una ka I kioloko. 25 De Ai muri-muri Una ika djo tagi de ona I si momikije djo temo: Ja Djou! tanu No mi djaga, ngone wo lutu. 26 De ona ika O temo: Dja doa so, ngini i ni momodongo, he ngini de nia piritjaja etje-tjeke! Manege O momikije de wuwulu de ngoloto O si bedjedjongo de i togumu de i soi. 27 De njawa manege djo hairani djo temo: Una manege nagungu si gadono wuwulu de mimiri I si moteke. 28 De onogo djo ma si gadono ka ngoloto ma sonoa oko, nege Geregesen'oka moma tonaka 'ka de njawa a sinoto ona Jesusu I make, djini i dja waren 'oka, de ona bosuku ino djo supu de ona djo ma dorou i talalu, so komanege njawa i moi ua 'akunu ngekomo nege oka o tatagi. 29 De onogo djo popoaka djo temo: Ja Jesusu Ngona Gikirimoi Ai Ngoaka Nauru! Ngomi okia mi Ni dodoa? Ani'kia Ngona Na kaino'ka la No mi si sangisara de ma wakutu i tentu oka uasi? 30 De ma gurut 'oka ode duwono i lalamoko naga dumule dj'odjomo; 31 so djini nege Jesusu I lahi i temo: Nako so ngona No mi si tuak'ino. No mi si maha ngomi ode duwono manege ika mi warene. 32 De O temo ona ika: Ni ma djobo. De i supu ino de ode duwono ika i warene; ena, ode duwono nege i ngodumu i tuere, ngii gapakono ino ngoloto uku de aker'oka i sonenge. 33 De ona ode djo sosowohi djo djodjara 'ka de ona djo ma si adon'oka doku oka parakara nege djo si hakawaro ma ngale njawa nege djini i dja waren'oka. 34 De doku ma njawa dja ngodumu djo supu de Jesusu ino dja ka'ino de ona, Una I kelelo, so ona I lahi, tanu to ona moma daira ino O supu.

9

1 De Una kapali O waren'oka de O ma sora de Ai doku O suwutu. Ena, Una ino i totaka njawa moi o lulugu, una ai dangiri'sa o ma leot'ije. 2 De Jesusu, to ona moma pritjaja O lega so lulugu ika O temo: He ngoaka nauru, ani sinjia i birahi! Ani dosa i ni si apong' oka! 3 Ena, ma Hatibi i dja muruo naga, onogo moma sinjia 'ka djo temo: Una Gikirimoi I gogele. 4 De Jesusu nege moma fikiri A kelelo de O temo: Dja doa so nia sinjia' ka dja torou ni ja tibangi? 5 Okia i foloi i mura; (lulugu ika) To temo, ani dosa i ni si a-pong'oka bolo (To) temo: no ma joko de no tagi? 6 Duru la ngini ni ja nako Njawa Ai Ngoaka Nauru, Una dunia uku de Ai buturungu naga la dosa O si apongu, (so Una O temo ma lulugu ika): No ma joko de ani kolotjau na goraka de ani wola ika no tagi! 7 De Una o ma joko de ai wola ika o lio. 8 De ona dja ngodumu, nege dja kelelo'ka, djo hairani de Gikirimoi I si giliri, Unugu buturungu nege A ike njawa ika. 9 De Jesusu doku manege ino O ma djobo de Una njawa i moi I kelelo una o ma tamije tjou djou ma wola 'ka, de ai romanga Mateusu, de una ika O temo: No Dji moteke! De una o ma joko de I moteke. 10 Manege de i dadi ma Djou Mateusu ai wola 'ka, dangir' oka O ma tamije, ena, njawa tjou djou djo gogoloko de dodosa ma njawa ka i dja ngoe, ona lo djo ma tamije de de Jesusu de Ai murimuri. 11 De Farisi dja kelelo nege so Ai muri-muri'ka djo temo: Dja doa so nia Guru O'djomo de de njawa tjou djou djo gogoloko de de dodosa ma njawa? 12 Duru Jesusu demo nege O isine de ona ika O temo: Onogo i dja siri ua ma doteri i mau ua duru onogo i dja sisiri. 13 Duru ngini manege ni tagi de demo manena ma ngale ni ma dotoko. Njodji manena To mau ngini ni ma teke pahala de gadjoko To mau ua, sebabu Ngodji manena Ta kaino ua la djo aadili To dj'adjoko duru dodosa ma njawa la djo ma kilioro. 14 Manege Johanesi ai muri-muri dja kaino Jesusu ino de djo temo: Dja doa so ka ngomi de Farisi mi ma puasa ka i ngoe de Ani muri-muri djo ma puasa ua? 15 De Jesusu ona ika O temo: kakawingi ai rurusu djo ari dj'akunu de ma wakutu oka ma kakawingi de de ona nag 'osi? Duru ange adje i adono, ma kakawingi nege ona ino i dje oka, done djo ma puasa. 16 Njawa i moi ua barono ma dadapa i susungi pakeangi i tekana o si tapa, sebabu barono ma dadapa i susungi nege barono ino i potoka de sawolo i foloi i lamoko. 17 De anguru ma dabu i susungi karongo ma kai i tekan' uku dja guse uku'a bolo i reka de anguru ma dabu i pola de korango ma kai i binasa: duru anguru ma dabu i susungi dja guse uku karongo ma kai i susungi uku de ka sinoto nege dja palihara. 18 De Una, ma ngale parakara nege, O bitjar'osi, ma saeke i moi a kaino de una Jesusu I suba ije de o temo: Kangano adji ngoaka ngowedjeka mo soneng' oka tanu, Na kaino de Ani giama muna uku Na noa done adje mo ango. 19 De Jesusu O ma joko de Ai muri-muri ona I moteke. 20 Ena, ngowedjeka i mi moi naga, munugu si gadono musungu mogioko de sinoto ami aunu i djuis 'oka de muna Jesusu Ai dudun ika ma kaika de Ai pakeangi ma pigi ma padjanga. 21 Sebabu ami sinjia 'ka mo temo'ka nako so ngodji ka ta padjanga Ai pakeangi, done ngodji adje i dji togumu. 22 De Jesusu O ma si kilioro de O mi kelelo O temo; he Adji ngoaka ngowedjeka! ani sinjia i birahi. Ani piritjaja i ni palihara'ka. De ngowedjeka nege, orasi manena ino, i mi togumu oka. 23 De Jesusu ma saeke ai wola ika O'sama de O dja kelelo ona bangiseli dja uuaka de njawa ka i dja ngoe djo popoaka. 24 De ona ika O temo: Ni ma djobo sebabu ngoaka ngowedjeka mo soneng'ua duru i mi kioloko. 25 So ona dja ngodunnu O dja dusunu de Una O 'sama ika de ami giama A tjoho, de ngoaka ngowedjeka mo momikije. 26 De habari manena i tatagi tonaka ma alamu i ngodumu ika. 27 De Jesusu manege ino O tagi gila-gila. De djo pipiloko a sinoto Una ika djo moteke de djo popoaka de dj' adjoko: Ja Dautu ai Ngoaka Nauru, tanu Ngona No mi si sajangi! 28 Manege de Una wola ika O'sama'ka, de djo pipiloko nege Una ino dja kaino. De Jesusu ono ika O temo: I doa, ngini ni piritjaja la Ngodji manena T'akana T'akunu? De ono Una ika djo temo: I go goungu Djou! 29 Manege de moma lako A padjanga de O temo: Maruka to ngini nia piritjaja i ni si dadi! 30 De moma lako i welenga 'ka. De Jesusu O dja si pareta de puturungu O temo: Ni djadjaga la njawa i moi ua nege a nako. 31 Duru ona djo supu ino de ona I si hakawaro tonaka ma daira manege i ngodumu oka. 32 De ona manege djo supu ino 'ka, ena, ma Djou ika njawa dja totaka njawa i moi o momou de djini i waren 'oka. 33 De djini nege ma Djou I si tuaka ino 'ka de o momou nege o bitjara. De ka i dja ngongoe ona djo hairani djo temo: Si gadono manena ika Israeli moma tonaka 'ka parakara maruka nege dja kelelo'ka nasi. 34 Duru Farisi djo temo: Una djini O si tuaka ino de Badjobinto nege djini ma saeke. 35 De Jesusu nege doku ika de godjoa ika O tagi O kiloli de moma kanisa 'ka Pareta ma Indjili O si hakawaro de kanasa moma dongiraba'ka O dja si dogumu djo popanjake de i dja sisiri. 36 De ma Djou ka i dja ngon-goe O dja kelelo so Ai sinjia i garaki i talalu ma ngale ona sebabu ona i dja momodjo de ona djo ma piringana maruka duba de ma sowohi una ia. 37 Manena Ai muri-muri ika O temo: Dumule ma hasali i lalamoko duru djo uutuku ka tjawali dja manuka naga. 38 Ma ngale nege ngini hasali ma Djou nl sumbajangi la Una O dja suloko djo uutuku Ai hasali ka.

10

1 De Una Ai muri-muri O dj' adjoko Una ino de ona ika A ike buturungu la djini djo si bobita de nege djo si tuak' ino de djo popanjake de i dja sisiri i dja si dogumu. 2 De ma rasulu i dja mogioko de sinoto moma romanga nege: Ma nonoma Simonu wo si guti ma ngale Peterusu de ai nongoru Adereasi, de Jakopu una Sebedeusu ai ngoaka nauru de Johanesi ai nongoru. 3 Filipusu de Bartolomeusu, Tomasi de Mateusu una tjou djou a gogoloko, Jakopu Alfeusu ai ngoaka nauru de Lebeusu i si romanga lo Tadeusu; 4 Simonu Kananitesi de Judasi Isekariotu unugu Jesusu I si doaka'ka. 5 Onogo i dja mogioko de sinoto Jesusu O dja suloko 'ka de Una O dja si garo de O temo: Ua ngini adje ni tagi kafiroka ma njawa moma tapak'oka, de ngini adje Samariaka moma doku moi ika ua ni j'osama ika 6 Duru i foloi ngini ni tagi Israeli ai wola ma duba i idjanga ika. 7 De ngini ni ma djobo de ngini ni ja hakawaro de ni temo: Diwama ma Pareta i ni dekara'ka ngini 'ka. 8 Djo popanjake ni dja si togumu; i dja popado ni dja si tebini; djo sosonenge ni dja si momikije; djini ni si tuaka. (Barakati) nege ngini ni ja make oka de nia bobangu'a so ngini lo ni ja ike de de bobangu'a. 9 De to ngini nia popodje oka ua ni ja make pipi guratji bolo pipi salaka bolo pipi tabaga. 10 de nia popodje ua ni si dagi, ua nia barono sinoto, ua tarupa (sabi sinoto) ua didiki sebabu njawa djo manarama i patutu moma inomo dja make. 11 De nako ngini doku ika bolo godjoa ika ni j'osama ika done ni ja perikisa njawa nagongo djo patutu ona ika ni ma si dodogumu, de manege oka ni gogogere si gadono ni ja supu ino 'li. 12 De nako ngini wola manena ika ni j'osama so ngini nege ni ja si tabea. 13 De nako so wola nege i patutu, so komanege nia dame adje i daru; duru nako so nege i patatu'a so komanege nia dame i lio ino 'li. 14 De nako so njawa i moi o holuku o ni tarima, de o ni si gisen'ua, so wola manena bolo doku manena ni ja supu ino de nia djou ma kawo ni ja si biliperi. 15 I gogoungu Ngodji To temo ngini ka: ange kiamati de adje done Sodomu de Gomora ma hukumu nege i etjetjeke i foloi doku manena. 16 Ena, ka Ngodji manena Ti ni suloko maruka duba matjangi ma dongiraba ika; so komanege ngini ma budi maruka tomo de adiji maruka namoro dara. 17 Duru ma ngale njawa ngini ni ma djadjaga; ona adje i ni si doaka maidani 'ka de to ona moma kanisa 'ka i ni atja. 18 De i ni totaka ma adipati 'ka de ma kolano ika ma ngale Adji Romanga la ngini ni dadi sakisi ona ika de kafir oka ma njawa ika. 19 Duru nako so ona de adje i ni si doaka, done ua i ni susa ma ngale nia bitjara, de nia demo okia, bolo so konoke, sebabu de ma wakutu manena dja ike ngini 'ka so konoke ni bolasu ni ja temo. 20 Sebabu ngini manena ni bitjara ua duru ka nia Ama Ai Ngomasa O bitjara nia sinjia 'ka. 21 De adje iranga i moi ai iranga i si doaka, la ona una i toma; de ama ai ngoaka; de adje ngoangoaka i dja pali moma ama ngina de ona i dja toma. 22 De njawa dja ngodumu de adje i ni si duhuduku ma ngale Adji Romanga, duru una o ma tahani si gadono ma dodogumu ika una adje i pahala. 23 De nako i ni aniaja doku manena 'ka done ni djodjara doku ma somoa ika, sebabu Ta gogoungu Ngodji Ti ni temo; Israeli ai doku ngini ni tatagi ni ja kiloli nasi done Njawa Ai Ngoaka Nauru A kaino 'ka. 24 Ma muri ai guru i lamoko i foloi ua, bolo ma orangi ai djou i lamoko i foloi ua. 25 Nege ma muri'ka i adono una o dadi maruka ai guru de ma orangi'ka o dadi maruka ai djou. De nakoso ma wola ma dutu i si romanga 'ka Badjobinto, i foloi oli ai wola ma njawa! 26 Ona manege ua ni dja modongo, sebabu parakara moi ua naga, dja tumun 'oka nege dja make, de dja gogono'ka nege adje dja nako. 27 Parakara manena Ngodji wuwutu oka Ti ni temo, bolasu ngini ni ja si hakasvaro i siata 'ka; de ronga manena ani ngauku oka ni ja isene nege daku wola 'ka ni ja si hakawaro. 28 Njawa nege ka roese dja toma onogo ua ni dja modongo, ona ka njawa dja toma dj'akunu'a duru i foloi ka Una nl modongo, Unugu A'kunu ka roese de ka njawa A binasa A'kunu naraka 'ka. 29 Bukangi djo si wukunu tutu'i sinoto de ma dugala pipi moi? ka moi ua tonak' uku i tuere uku nako nia Ama O si maha ua. 30 De nege lo: nia saeke ma utu dja etongo'ka i ngodumu. 31 So komanege ua i ni modongo tutui i foloi ngona ni lamoko. 32 De njawa i moi-moi una adje njawa moma biono'ka o Dji ngaku, una adje Ngodji lo Ti ngaku Adji Ama daku diwama 'ka Ai biono 'ka. 33 Duru una adje o Dji didumu oka njawa moma biono 'ka Ngodji lo Una adje Ti didumu Adji Ama daku diwama 'ka Ai biono 'ka. 34 Ua ngini ni ja malo Ngodji manena Ta kaino 'ka dunia uku la dame To gao, Ngodji manena Ta kaino'ka ua la dame To gao duru ka sumarangi. 35 Sebabu Ngodji manena Ta kaino 'ka la njawa To dja si kokobula. (la ngoaka nauru) ai ama i lawangi de ngoaka ngowedjeka ami ngina mo mi lawangi de dunungu ami modjoka mo mi lawangi. 36 De ona adje djo dadi njawa moma sateru onogo i djodjoma 'kasi to ona moma dodiao. 37 Ona Ngodji i Dji si bobosono i foloi moma ama bolo moma ngini onogo Ngodjino i patutua, de ona i Dji si bobosono i foloi moma ngoaka nauru bolo moma ngoaka ngowedjeka, onogo Ngodjino i patutu'a. 38 De njawa nege moma sangahadi dja goraka ua de i Dji si moteke ua onogo Ngodjino i patutua. 39 Onogo moma njawa dja make nege adje dja idjanga de onogo moma njawa dja idjanga'ka ma ngale Ngodji, onogo adje dja make oli. 40 Onogo i ni tarima, ona i Dji tarima, de onogo i Dji tarima ona I tarima Una O Dji suloko'ka. 41 Onogo ma nabi i moi i tarima ma ngale ona i si romanga ma nabi, ona adje dja make ma nabi moma bakau; de onogo aadili i moi i tarima ma ngale ona i si romanga o aadili, onoge adje dja make ma aadili moma bakau. 42 De nagongo dja ike njawa etjetjeke manege ika i moi ka ngaiti de akere i malata ma ngale una i si romanga ma muri, Ta gagoungu ona adje moma sewa dja idjanga ua.

11

1 De i dadi Jesusu Ai muri dja mogioko de sinoto O dja sigaro O si dogumu de doku manege ino O ma oiki la O dotoko njawa moma doku oka. 2 De Johanesi lara 'ka ma Keresitotu Ai manarama a iseri 'oka de ai muri dja sinoto o dja suloko. 3 De Una ika djo temo: Ka Ngona manena (Keresitosu) O bolasu A kaino, bolo ngomi mi bolasu mi dama i moi o ma somoa? 4 De Jesusu O sango de O temo: Ni lio Johanesi 'ka ni ja si hakawaro moi-moi ni ja kelelo de ni ja isene. 5 Djo pipiloko djo ma si gelelo de ona djo lulugu djo tatagi de i dja popado i dja si tebini de ona djo topongono djo ma si gisene de ona djo sosonenge i dja si momikije de ona djo sususa ika Indjili djo si hakawaro, 6 de pahaia onogo djo hawateri ua ma ngale Ngodji manena. 7 De ona djo ma oik'oka de Jesusu O ma solano O temo dja ngongoe ika ma ngale Johanesi nege: Ma ngale okia ngini ni supu oka la ni ja lega: Tui moi wuwulu dja giwi i si kaika i si kaino? 8 Ma ngale okia ngini ni supu oka la ngini ni kelelo? Njawa i moi de ai pakeangi ka i ofi? Ena, oriogo de moma pakeangi ka i ofi onogo naga ma kolano moma kadat'oka. 9 Duru ma ngale okia ngini ni supu oka la ni kelelo ma nabi? Ta gogoungu ka Ngodji Ti ni temo i foloi ma nabi o lamoko. 10 Sebabu ma ngale una i si lefo'ka. Ena! Adji susuloko to ngona ani biono'ka Ti suloko, unugu ani ngekomo adje o si dailako ngona ika. 11 Ta gogoungu ka Ngodji To temo ngini'ka: Njawa dja ngodumu moma dongiraba'ka, ona ngowedjeka mi dja si laher' oka, ma nabi o lamoko i moi o ma joko 'ka i foloi Johanesi nege; duru nna i foloi o etjetjeke Diwama ma Pareta 'ka, Johanesi i foloi una o lalamoko. 12 De ma Johanesi si dagongo ai wakutu ino si dutu wakutu manena ika Diwama ma Pareta djo si gegoto de ona djo gegegoto nege dja ora. 13 Sebabu ma nabi dja ngodumu de Tora nege djo nubuet'oka si gadono Johanesi 'ka. 14 De nako so ngini ni magae nege ni ja tarima ka una Eliasi nege bolasu a kaino. 15 Nagongo de moma ngauku si gadono djo si gisene tanu done dja isene. 16 Duru Ngodji manena parakara okia asali manena To dja si ade-ade? Onogo maruka ngoagoaka butu'ku djo goger'uku de moma bobapo ika djo tigalu, 17 de djo temo: Ngomi manena bangiseli mi ja uaka 'ka ma ngale ngini duru ni sodja ua; ma ngale ngini mi ma njanji oka borokata ma njanji, duru ngini ni ari oka ua. 18 Sebabu Johanesi nege a kaino'ka, de una 'odjomo ua de a udomo ua, de djo temo: una ika djini i warene. 19 De Njawa Ai Ngoaka Nauru A kaino' ka, Unugu O'djomo de A udomo de djo temo: Ena! Una manena O totokana de O totoba udomo anguru ma dabu, Unugu belasting djo gogoloko de dodosa ma njawa moma bobapo. 20 De O ma solano A ngamo doku nege manege oka Ai buturungu ka i ngoe O si mane oka, sebabu djo ma toba ua. 21 Ba! he ngona Korasini! Ba, he ngona Betesaida! Nako Tirusu oka de Sidonu oka buturungu i dadi oka nege nia dongiraba 'ka i dadi oka, onogo i djodjoma karongo kawo djo ma si toba'ka. 22 Duru ka Ngodji manema ngini 'ka To temo: ange kiamati oka de adje done Tirusu de Sidonu i dja hukumu, hukumu i lamoko i foloi nege i ni daene. 23 De ngona he Kapernaumu! nege diwama ije i si kurutu ije oka, ngona adje i ni tila si gadono 'naraka uku, sebabu Sodomu oka i dadi oka buturungu nege to ngona ani dongiraba 'ka i dadi oka, si gadono ange manena 'ka i goger 'osi! 24 Duru Ngodji manena ngini'ka ka To temo: ange kiamati oka de adje done Sodomu i dja hukumu, hukumu i lamoko i foloi nege i ni daene. 25 De ma wakutu nege Jesusu O sango de O temo: Ja Ama! diwama de alamu ma Dutu! Ngodji To Ni si sukuru ma ngale ronga manena Ngona nege Na gogono'ka njawa ona djo tjotjawaro ika de djo papade ika de Ngona nege No si mane oka ngoa-ngoak 'ika. 26 Ja Ama! So komanena Ani sinjia ma suka! 27 Parakara i ngodumu Adji Ama O si doaka 'ka Ngodjino; de njawa i moi ua naga una Ama I si odaka ka Ngoaka Nauru de ka onogo Ngoaka Nauru O magae ona ika O si mane. 28 He ngini ni ngodumu ni ja kaino Ngodjino, ngini i ni momodjo de nia gina, de Ngodji Ta ike ngini 'ka ni ma gnomasa. 29 Adji dodowi ni ja noa nia beleka uku de ngini ni ma dotoko Ngodjino: Ngodji manena Adji sinjia i mudjutu de i tiwawo uku. 30 Sebabu Adji dodowi nege dja mudjutu de Adji gina i goini.

12

1 De ma wakutu manege oka ange Sapitu oka Jesusu O tatagi doro'ka de Ai muri-muri i dja sawini, so djo ma solano bira mo gotjela dja utuku de dja odjomo. 2 De Farisi nege dja kelelo de Una ika djo temo: Ena, Ani muri-muri dj'akana nege i si majia ua ange Sapitu oka. 3 Duru ona ika O temo: Ngini ni ja batja'ka ua Dautu nege okia 'akana'ka ma dongoho nege una i sawini de onogo una i moteke? 4 So konoke una Gikirimoi Ai wola ika 'osama 'ka de roti i si mamane a odjomo 'ka, nege a odjomo i si maha ua, de ona lo una i moteke, i dja si maha ua, duru katjawali ma imamu. 5 Bolo ngini tita ma buku oka ni ja batja 'ka ua, ma imamu onogo kaaba 'ka ange Sapitu oka, tita dja lawangi de i dja sala ua? 6 De Ngodji manena ngini 'ka To temo: Kaaba i foloi i lamoko njawa i moi manege oka naga. 7 Duru nako so ngini ni ja si odaka 'ka demo manena: Ngodji To mau ngini ni ma teke pahala de gadjoko To mau ua, so komonage ngini ni dja si hukumu'a ona djo sasala ua! 8 Sebabu Njawa Ai Ngoaka Nauru Una lo Sapitu ma Dutu. 9 De Una doku manege ino O ma oiki de to ona moma kanisa ika O'sama ika. 10 Ena! manege oka njawa i moi naga de ai giama moi i lulugu de ona Jesusu I sano: Nege i patutu Sapitu oka njawa i dja siri wo dja si dogumu? (la ona dj'akmiu Una I si sala). 11 De ona ika O temo: Nia dongiraba 'ka njawa i moi naga, de nako ai duba, nege ange Sapitu oka selera uku i tuere uku, bukangi done una a tagoko de a goraka nege? 12 Duba i foloi i hahali muruo njawa i moi? So komanege i patutu Sapitu oka manarama dja loloa w'akana. 13 Manege, njawa manege ika O temo: Ani giama na toaka; de nege a toaka de nege i togumu dja loloa maruka ma somoa. 14 De Farisi djo supu ino de ona djo ma teke bitjara so konoke ona Jesusu dj'akanu I toma. 15 Duru Jesusu nesre O si odaka de doku manege ino ma oiki; de i dja ngo-ngoe Una I noteke, de Una dja ngo-ngoe O dja si dogumu. 16 De Una O dja bobita de buturungu, ona manege Una ua I si hakawaro. 17 La i si tiahi ma nabi Jesaja ai demo manena: 18 Ena, Adji orangi. Ngodji Una TI irik'oka, Adji sinjia 'ka TI si bobosono: Ngodji adje Adji Ngomasa TI noa uku Ai djok'uku de Una adje O si hakawaro hukumu kafiroka ma njawa ika. 19 Una adje O ngamo ua de O popoaka ua de njawa i moi ua adje a isene Ai ilingi tapaki oka. 20 De tui i tupukoro nege A poga ua de sumbu i djowo'si nege adje' A tupuku'a, si gadono Una A'kana'ka bobita i lakuru. 21 De ma ngale Ai Romanga kafiroka ma njawa djo ngongano. 22 De ma dongoho nege dja totaka Una ika njawo i moi djini i warene de una o pipiloko de o momou; de Una I si dogumu oka so komanege o pipiloko de o momou nege 'akunu a kelelo de o bitjara. 23 De ka i dja ngoe djo hairani, djo temo: Bukangi Unugu Dautu ai Ngoaka Nauru? 24 Duru Farisi nege dja isen 'oka, djo temo: Unugu djini O si tuaka ino ka Badjobinto nege djini moma saeke. 25 Duru Jesusu moma sinjia A nako de ona ika O temo: Pareta moi-moi nege i ma si kubula nege i gogogere ua. 26 De nako so djini i si tuaka ino djini, so komanege i ma kabula, i dodoa ma pareta nege i gogogere i akunu? 27 Nako so Ngodji djini Badjobinto To si tuaka ino, so konoke nia ngoa-ngoaka nauru djini djo si tuaka ino? Ma ngale nege onogo de adje djo dadi to ngini nia bukumu. 28? Duru nako so Ngodji ka Gikirimoi Ai Ngomasa djini To si tuaka ino so komanege Gikirimoi Ai pareta dja kaino ngini 'ka. 29 I doa njawa i moi akana njawa o poputurungu ai wola ika 'osama ika akunu, bolasu manonoma 'kasi njawa o poputurungu nege i pilikur' oka, done 'akunu wola ma barangi a ora. 30 Ona i Dji moteke ua onogo i Dji lawangi, de ona de de Ngodji dja tongomu'a onogo djo si kokitingaka. 31 Ma ngaie nege ka Ngodji To temo ngini ka: njawa moma dosa de moma dodoana adje i dja si apongu; duru moma dodoana Ngomasa Tetebini ika, nege adje i dja si apong'ua. 32 De una manege lawangi ma demo o temo'ka ma Njawa AiNgoaka Nauru ika, nege adje i si apongu, duru unugu lawangi ma demo o temo'ka Ngomasa o Tetebini 'ka, nege adje i si apongu'a bai wakutu manena'ka ua, bai wakutu i ma adono de adje ua. 33 Bolo ngini gota ni j'atoko dja loa de ma soka dja loa bolo gota ni j' atoko ma dorou de ma sowoko ma dorou, sebabu gota de ma sowoko djo si odaka nege. 34 He ngini tomo ma ngoa-ngoaka! So konoke ngini ni j'akunu ni temo parakara dja loa, sebabu ngini ni ma dorou sebabu urn i si bitjara maruka sinjia ma diahi ino. 35 Njawa dja loloa de moma sinjia ma arata dja loloa, nege ino djo si supu barangi dja loloa, de njawa djo ma dorou de moma sinjia ma arata ma dorou nege ino djo si supu barangi ma dorou. 36 Duru ka Ngodji manena ngini 'ka To temo: ma ngale demo ma batoro moi-moi njawa djo Temo 'ka nege bolasu ange kiamati oka de adje djo si demo i dodoa okia djo temo 'ka. 37 Sebabu ma ngale nia demo adje i ni si adili de ma ngale nia demo adje i ni si hukumu. 38 Manege de ma Hatibi de ma Farisi dja manuka naga djo sango de djo temo: Ja Guru! ngomi mi magae nonako moi mi ja kelelo. 39 Duru Una O sango de ona ika O temo: Asali (ma dorou) de susudali manena nonako djo lahi de ona ika nonako moi ua adje dja make ka Junusu ma nabi nege ai nonako. 40 Sebabu maruka Junusu o goger'oka si gadona ange djange de naru djange naoko i lalamoko ma pokoro'ka, so komanege lo Njawa Ai Ngoaka Nauru adje O gogogere adje si gadono ange djange de naru djange tonaka ma sinjia'ka. 41 Ange kiamati done adje Ninefe oka ma njawa djo momikije de de asali manena de onogo (asali) manena i dja si hukumu sebabu onogo ma ngale Junusu ai dodotoko djo ma toba'ka! Ena Junusu i foloi o lalamoko njawa i moi mene oka naga. 42 Kiamati de adje koremije ma kolano ngowedjeka mo momikije de asali manena de munugu mo dja si hukumu, sebabu muna alamu ma ogu ino ma kaika la mo si gisene Salomo ai tjawaro de ena! Salomo i foloi o lalamoko njawa i moi mane oka. 43 De nako djini njawa ino i supu oka done i tatagi tonaka i toleleng'oka de nege babatongo dja nonu de dja make ua. 44 Done i temo: Ngodji to lio'kali adji wola ika, nege ino to supu oka; de i ma adono'ka nege dja make ma batoro de djo si sesara'ka de djo si topo. 45 Done nege i tagi de i dja gao djini tumudingi ma somoa nege i foloi ma dorou, de nege dj'osama 'ika, de manege oka djo gogogere de njawa manene ai solano i foloi to una ai dodogumu dja torou. So komanege de adje asali ma dorou manena! 46 De Una de dja ngo-ngoe O bitjar'osi ena Ai ngina de Ai nongoru ona dudun' oka djo ma joko djo magae djo bitjara de de Una. 47 De njawa i moi Una ika o temo: Ani ngina de ani nongoru ma dudun 'oka djo ma joko, djo magae djo bitjara de de Ngona. 48 Duru Una O sango de njawa, nege, una o si hakawaro'ka nege, una ika O temo: To Ngodji Adji ngina ngo nagungu de To Ngodji Adji nongoru djo nagongo? 49 De Ai giama A toaka Ai muri moma djoku 'ku de O temo: Ni dja kekelo: To Ngodji Adji ngina, de To Ngodji Adji nongoru. 50 Sebabu onogo Adji Ama daku diwama 'ka, Ai sinjia ma suka dj'akana, ka ona manege Adji iranga de biranga de ngina.

13

1 De ange moi Jesusu wola ino O supu ino de mimiri ma sonoa'ka O ma tamije. 2 De Una ika djo ma tongomu njawa ka i dja ngo-ngoe so komanege Una deru O waren 'oka de njawa dja ngodumu dongi oka djo ma joko. 3 De ona ika O dotoko parakara ka i ngoe de O si ade-ade O temo: Ena, totumule i moi o supu la o si hadja. 4 De una o si hadja bula moi tapaki ma dekara uku i tuere uku de namoro dja kaino de nege dja odjomo. 5 De bula ma somoa moi tonaka i soseleo uku i tuere uku manege oka tonaka ma dedewi de i fero i taiti sebabu ma tonaka i luku 'a, 6 duru lako m'ange i baoro 'ka so i maiai sebabu i ma si ngutuku 'a so i tololeng'oka. 7 De bula ma somoa nege dodopoko ma dongiraba uku i tuere uku de dodopoko i fero de nege 1 sora. 8 De bula ma somoa nege i tuere uku tonaka dja loloa uku de i sowoko de ma moi ratusu de ma somoa mori butanga de ma somoa moluangere. 9 Nagongo de moma ngauku si dagongo djo si gisene tanu done dja isene. 10 De ma muri dja kaino Una ino de Una ika djo temo: Ma ngale okia Ngona No bitjara de de ona No si ade-ade? 11 De O sango ona ika O temo: Ngini 'ka i si pahala ni si odaka Diwama ma Pareta ma ronga i si gogono dura ona ika i si pahala ua. 12 Sebabu njawa moi-moi de ai barangi naga, una ika adje dja ike la una adje a make i foloi; duru una manege de ai barangi meia, una ino adje dja dje nege lo a make. 13 Ma ngale nege Ngodji ona ika To si ade-ade sebabu ona dja kelelo de dja kelelo ua de ona djo isene de djo mengareti ua. 14 De de ona Jesaja ai nubueti adje djo si tiahi, o temo: Nia ngauku ni si gisene duru ni ja mengareti ua, nia lako adje ni ja si gelelo de ni ja kelelo ua duru ni ja rasa ua. 15 Sebabu kawasa manema mona sinjia dja kipirin' oka de moma ngauku djo si gisene dja tubuso de moma lako djo djuwutu, la ua moma lako djo si gelelo de moma ngauku djo si gisene de moma sinjia djo si mengareti de ona djo ma toba de Ngodji To dja si dogumu. 16 Duru pahala to ngini nia lako sebabu i si gelelo; de nia ngauku sebabu i si gisenen. 17 Sebabu Ta gogoungu Ngodji To temo ngini 'ka; ma nabi de djo aadili ka i dja ngoe djo magae dja kelelo parakara manena ngini ni ja kelelo, de onogo dja kelolo ua, de (djo magae) djo isene parakara manena ngini ni ja isine de ona djo isea ua. 18 Ngini ni si gisene ma totumuie ai ade ade. 19 Nako so njawa Pareta ma demo djo sene, de dja mengareti ua done o ma do dorou a kaino de a gora nege moma sinjia 'ka djo si hadja 'ka; ka onogo ngekomo ma dekara uku djo si hadja 'ka. 20 Duru onogo tonaka i soseleo 'ka djo si hadja 'ka, ka onogo demo nege djo isene de nege dja tarima de djo morene, 21 duru onogo de moma sinjia 'ka i si ngutuku'a duru ka tjawali wakutu ma dedewi; de nako babadja bolo aniaja i dja daene, ma ngale demo, so komanege ona tjai tjai djo todjata. 22 De ona manege dodopoko 'ka djo si hadja 'ka, ka onogo demo nege djo isen oka; de dunia ma kara-kara de kakaja ma badja nege demo manena i si sora, so de ma hasili ua. 23 De ona manege tonaka dja loloa 'ka djo si hadja 'ka, ka onogo demo nege djo isene de dja mengareti, onogo djo sowoko de djo hasili moi ratusu moi de ma somoa moributanga de ma somoa moluangere. 24 De ade-ade ma somoa O dja dotoko de O temo: Diwama ma pareta nege maruka njawa i moi de eisisi dja loloa ai doro 'ka a tuaka 'ka. 25 De ma wakutu nege njawa i dja kioloko de ai sateru a kaino de dumule ma gisisi o si hadja bira ma dongiraba 'ka de o ma oiki. 26 De ma dongoho bira nege i fero de nege i sowoko de ma wakutn manege oka dumule nege lo i ma si mane. 27 De ma dutii ai orangi dja kaino de una ika djo temo: Ja djou! bukangi ani doro'ka bira dja loloa na tuaka'ka? Kia ino ma dumule nege? 28 De ona ika o temo: Njawa o ma dorou nege 'akana'ka. De ma orangi nege una ika djo temo: Ja djou! Ngona no magae ngomi mi tagi la dumule nege mi ja tongomu? 29 Duru una o temo: Ua, la ngini dumule nege ni ja tongomu ikia de de nege bira lo ni ja wau. 30 Biari nege sinoto i fero 'kasi si gadono utuku ma wakutu ika de ma wakutu nege oka done adje to temo dio uutuku ika: Ma nonoma 'kasi dumule nege ni ja tongomu, de nege ni ja pilikuru de de bilikuru la nege ni ja tupuku duru bira manena adji rawongo'ka ni ja tongomu. 31 De ade-ade ma somoa ona ika O dja si mane O temo: Diwama ma pareta nege maruka sawi gisisi ka moi, nege njawa i moi a dje de ai doro 'ka a piaroto; 32 gisisi etjetjeke i ngodumu i foloi nege, duru nege i fero'ka, done gauku i ngodumu i foloi ena i lamoko, de i dadi gota, so komanege ngawa-ngawa ma namoro dja kaino de ma raraga 'ka i ma si igutu. 33 De ona ika ade-ade i ma somoa O dotoko, O temo: Diwama ma pareta nege maruka daluku ma gagawa, ngowedjeka i mi moi ma dje de mo ganu de gelopongu kati djange si gadono i opik'oka i ngodumu. 34 De parakara manema i ngodumu Jesusu O bitjara 'ka dja ngo-ngoe ika O si ade-ade de Una bitjara ka O si ade-ade. 35 La i si tiahi ma nabi ai demo nege: Ngodji adji uru ta welenga la to si ade-ade; ngodji adje to si mane parakara nege dja gogono 'ka de ma wakutu alamu ma hangi dja noa 'ka ino. 36 Manege de Jesusu dja ngo-ngoe Una ino O dja si dagi, Una Ai wola ika O tagi. De Ai muri Una ino dja kaino de djo temo: No mi si guti ma ngale ngomino doro ma dumule ma ade-ade. 37 De Una O dja sango, ona ika O temo: Unugu O si hadja gisisi dja loa nege Njawa Ai Ngoaka Nauru. 38 De doro nege ka alamu, de gisisi dja loa nege ka Pareta ma ngoangoaka; de dumule nege ka o ma dodorou ma ngoa-ngoaka. 39 De ma sateru nege o si hadja 'ka, ka una Badjobinto, de utuku nege ka alamu ma dodogumu de djo uiituku onogo ka diwama ma susuloko. 40 De maruka njawa dumule dja tongomu de O dja tupuku, so komanege lo de adje de ma wakutu ma dodogumu oka. 41 De Njawa Ai Ngoaka Nauru Ai susuloko dja suloko de ona dja tongomu Pareta ino dodjata i ngodumu de ona manege dja ngodumu ma dorou dj'akana; 42 de ona adje i dja si tuaka kelero ika i tupuk' ika, manege oka djo aari de ingiri djo si kokoboriti. 43 Done adje djo aadeli djo leto maruka ange ma lako moma Ama Ai pareta'ka. Nagongo de moma ngauku si dagongo djo si gisene tanu done djo isene! 44 Moi oli Diwama ma Pareta nege maruka areta moi nege dumule oka dja gogono 'ka, nege njawa i moi a make de nege a gogono 'li de ma ngale arata nege una o morene so de ai ronga moi-moi a wukunu la doro manena a tugala. 45 Moi oli Diwama ma Pareta nege maruka nakoda i moi una mutiara dja loloa a nonu, 46 de una mutiara moi a make de ma dugala i hahali de una o ma djobo de ai ronga moi-moi a wukunu de nege a tugala. 47 Moi oli Diwama ma pareta nege maruka giopu mimiri uku djo si tuaka uku de i tongomu naoko i rupa-rupa, 48 nege i djomang'oka done dongi isa dja liara de ona djo goger'uku de naoko dja loa nege dja iriki de moma rata uku dja noa uku duru nege ma dorou djo si tuaka. 49 So komanege lo adje i dadi dunia ma dodogumu oka, done diwama ma susuloko djo supu de djo aadili moma dongiraba ino i dja si kitingaka djo ma dorou. 50 De ona manege i dja si tuaka kalero ika i tupuk'ika, manege oka djo aari de ingiri djo si kokoboriti. 51 De Jesusu ona ika O temo: Manena i ngodumu ngini ni ja mengareti? De ona djo temo: Ja Djou! 52 De ona ika O temo: Ma ngale nege ma Hatibi moi-moi o ma dotoko ka Diwama ma Pareta ma parakara, una maruka ma dutu i moi una, ai areta ino, o si supu parakara i susungi de parakara dja torou. 53 De Jesusu ade-ade manege O si dogumu oka so Una doku manege ino O ma oiki. 54 De Una O ma si adono 'ka Ai doku ma dutu de Una O dja dotoko moma kanisa 'ka so ona djo hairani de djo temo: tjawaro manena de buturungu manena kia ino Una A make? 55 Bukano'i Unugu gota ma tukangi ai ngoaka nauru? De to Una Ai ngina, muna mi si romanga ngo Maria de Ai nongoru Jakobisi de Josesi de Simonu de Judasi? 56 De Ai biranga, bukangi ona dja ngodumu naga mane oka? So kia ino Una A make nege i ngodumu? 57 De ona djo todjata ma ngale Una. Duru; Jesusu ona ika O temo: Ma nabi i si horemati, ka tjawaii ua ai doku oka de ai wola'ka. 58 De manege oka buturungu ka i ngoe ua A 'kana'ka ma ngale moma piritjaja ua.

14

1 De ma dongoho manege Herodisi (una pareta ma bula dja oata) o bobita, una Jesusu Ai habari o isen 'oka, 2 so una o temo ai orangi 'ka Unugu ka Johanesi o odjiki de sosonenge moma dongiraba ino i si momik 'oka; ma ngale nege buturungu nege ai dodja'ka i manarama. 3 Sebabu Herodisi Johanesi i tagoko'ka, so una i pilikuru oka de lara ika i si ngosama ika ma ngale ngo Herodiasi, munugu ai nongoru Filipusu ai wedjeka, 4 Sebabu Johanesi una ika o temo 'ka: Nego i ni si maha ua ngona no mi modj oka. 5 So una o mau i toma duru kawasa o dja modongo, sebabu ona dja ngodumu una i si horemati maruka nabi. 6 Duru Herodesi ai laheri m'ange ma rame naga de ngo Herodiasi ami ngoaka ngowedjeka mo hija-hija, rurusu moma dongiraba'ka so komanege Herodesi o morene; 7 ma ngale nege muna ika o sasi, o djadi, okia naga mo goloko nege adje a ike muna ika. 8 So muna, ma solano ami ngina mo mi si dawanono 'kasi, mo temo: Mane oka no dji'ke ngodjino de bobilangu 'ku Johanesi o odjiki ai saeke! 9 So ma kolano o susa, duru ma ngale ai sasi lo ai rurusu de de una djo rarame, so komanege una o bobita muna ika dja ike. 10 De una o dja suloko de lara 'ka ona Johanesi ai tolo dja ogu. 11 La ai saeke bobiiangu 'ku djo si gao de ngoaka ngowedjeka ika dja ike, so muna ami ngina ika m'ao. 12 De ai muri dja kaino so ai roese dja dje de i si wosuku, so ona djo tagi Jesus' ika i si hakawaro. 13 De Jesusu nege O isen' oka so doku manege ino kapali O ma si djobo tonaka i woweleuru isa O tagi, Una O ma tetengo, de ona i dja ngongoe nege djo isen oka, ona doku i ngodumu ino djo tongi ona (Jesusu) I moteke. 14 De Jesusu O supu de njawa ka i dja ngo-ngoe O dja kelelo de Ai sinjia i garaki ma ngale ona de moma popanjake O dja si dogumu. 15 De i tekanua ange i tumunu oka Ai muri Una ino dja kaino de djo temo: Doku manena i woweleuru de wakutu i pasalaka tanu ka i dja ngo ngoe Ngona ino No dja si dagi la djo tagi godjoa ika de djo ma tugala inomo. 16 Duru Jesusu ona ika O temo: bolasu'a djo tagi, ka ngini inomo ona ika n'ike, 17 Duru Una ika djo temo: Ngomi mane oka mi ja make ka roti gadjumu motoa de naoko sinoto. 18 De O temo: nege ni Dji gao Ngodjino. 19 De Una i dja ngo-ngoe O dja bobita dumule uku djo goger'uku, de A dje roti motoa de naoko sinoto nege de O ma taga diwama ije de nege O si barakati de Una nege A tetewi oka so Una roti nege A ike muri-muri 'ka de ona ka i dja ngo-ngoe ika. 20 De ona dja ngodumu dj'odjomo 'ka de ona i dja dugala 'ka de ona roti ma sou dja kobu rata mogioko de sinoto i djomanga. 21 Onogo dj'odjomo 'ka ona manege i dja takisiri ka nauru tjala motoa de ngowedjeka de ngoa-ngoaka i dja etong'ua. 22 De ma dewi Jesusu Ai muri-muri O dja pakisa ona kapali djo warene so ona djo ma sora Una ika i djodjoma dongi ma sonoa oko, de ma wakutu nege, Una ka i dja ngo-ngoe Una ino O dja si dagi. 23 De Una ka i dja ngongoe Una ino O dja si dagi oka so Una O ma tetengo, djoku ije O dola ije la O sumbajangi. De i wuwutu oka daku oka Una O ma tetengo. 24 De kapali manege talaga ma dongiraba 'ka naga de luluaka i lalagomo de djo susa sebabu wuwulu moma bion 'ino. 25 Duru naru ma djako ma oata 'ka Jesusu A kaoko ona oko aker oka O tatagi. 26 De ma muri-muri Una I kelelo talaga'ka O tatagi so dja sawani djo temo: Wa! sonenge nege de ona djo modongo de djo popoaka. 27 Duru ma dewi Jesusu ona ika O temo: Ni birahi, ka Ngodji manena, ua i ni modongo! 28 De Peterusu Una ika o sango de o temo: Ja Djou! Nako so ka Ngona manena tanu No dji suloko la ngodji ta kaino Ngona ino aker' oka! 29 De Una O temo: Na ka'ino! So Peterusu kapali o uti de o tatagi daku aker oka la o tagi Jesusu ika. 30 Duru una a kelelo wuwulu dja puturungu so i modongo, de una o ma solano o lutu de o poaka o temo: Ja Djou! tanu No dji riwo! 31 De Jesusu ma dewi Ai giama A toaka de una I tagoko de una ika O temo: Ngona de ani piritjaja etjetjeke! dja doa so ngona no ma gigiwi? 32 De ona djo waren' oka de wuwulu i soi. 33 Onogo kapal' oka naga, onogo Una I suba ije djo temo: I gogoungu! Ngona ka Gikirimoi Ai Ngoaka Nauru! 34 De ona djo ma sora 'ka ona djo ma si adono Genesaret ma daira 'ka. 35 So doku manege ma njawa Una I si odaka so i dja suloko daira manege i ngodumu ika de Una ika i dja totaka ona djo sisiri; 36 onogo Una I lahi tanu ona dja padjanga ka tjawali to Una Ai badju ma pigi. De ka i dja ngoe dja muruo naga ona I padjanga ona i dja si dogumu.

15

1 De ma dongoho manege dja kaika Jesusu ika Farisi de Hatibi dja muruo ona Jerusalemu ino dja ka ino de djo temo: 2 Dja doa so ani muri topora moma adati djo sala? Sebabu nako ona roti dj'odjomo so moma giama dja tiodo 'kasi ua? 3 Duru Una O sango ona ika O temo: Ma ngale okia ngini lo Gikirimoi Ai bobita ni sala ma ngale to ngini nia adati? 4 Sebabu Gikirimoi O bobita 'ka O temo: Bolasu ani ama de ani ngina ni dja si lioremati de onogo moma ama bolo moma ngina i dja kutuku bolasu i dja toma! 5 Duru ngini manena ni temo: Onogo: moma ama ika bolo ngina ika djo temo: To ngodi adji barangi manena i ni baraguna duru manena ka gadjoko! so komanege ona moma ama de moma ngina i dja si horemati ua (onogo bobita djo si tiahi). 6 De ngini manena Gikirimoi Ai bobita ma buturungu de to ngini nia adati ni ja si lamahan' oka. 7 Ngini ni hahasi! Ma nabi Jesaja o nubuet'oka i tero ma ngale ngini o temo: 8 Umati manena ka de moma uru djo si kaino Ngodjino, de moma uru ma kai i Dji si giliri duru moma sinjia Ngodjino i kakurika. 9 Duru onogo i Dji si horemati ka parasadja; onogo dja dotoko ka njawa moma dodotoko. 10 De Una njawa ka i dja ngo-ngoe O dj'adjoko ona dja kaino Una ino, so ona ika O temo: Ni si gisene de ni ja mengareti: 11 Nege uru ika i osama ika manena njawa i dja si pepeke ua; duru ka nege uru ino i supu ino manena njawa i dja si pepeke. 12 Manege de Ai muri-muri Una ino dja kaino de Una ika djo temo: Ngona Na nako: ma Farisi dodotoko manena dja isen' oka so ona djo todjata? 13 Duru Una O sango de O temo: Dadatomo moi moi Adji Ama daku diwama 'ka A datomo 'ka ua, nege adje dja wau. 14 Biari ona djo tatagi! onogo ka pipiloko moma saeke djo pipiloko. Nako so pipiloko pipiloko i si malingi so komanege de adje a sinoto nege selera uku dja tuere uku. 15 De Peterusu nege o sano, Una ika O temo: Tanu, ade-ade manena No mi si guti ma ngale. 16 De Jesusu O temo: Ngini manena lo ni bodo 'kasi? 17 Ngini ni ja mengareti nasi, ronga moi-moi, uru ika i osama ika nege pokor' ika i osama ika de doku i gogono'ka adje djo si tuaka? 18 Duru ronga manege uru ino i supu ino, nege sinjia ino i supu ino ka manege njawa djo si pepeke. 19 Sebabu njawa moma sinjia ino i supu; fikiri ma dorou, toma, paralete, susudali, totodjiki, sakisi kulai, gogogele, 20 kara-kara ka manena njawa djo si pepeke duru djo si odjomo moma giama dja tiodo nasi, nege njawa djo si pepek'ua. 21 De Jesusu doku manege ino O ma oiki de O tagi Tirusu de Sidonu ma daira ika. 22 Ena, ngowedjeka i mi moi naga, muna ngowedjeka Kanani, de daira manege ino mo supu ino muna Jesusu mI adjoko de mo temo: Ja Djou! Ngona Dautu Ai Ngoaka Nauru! Tanu No dji sajangi! No dji riwo, adji ngoaka ngowedjeka kule moi i mi warene. 23 Duru Una okia ua O mi sango. De Ai murimuri Una ino dja kaino de I lahi: Tanu muna Ngona ino No mi si dagi sebabu na dudun' oka mo mi adjoko. 24 Duru Una O sango O temo: Ngodji i Dji suloko 'ka ka Israeli ai wola ma duba i idjanga'ka. 25 De muna ma kaino de mI suba ije mo temo: Tanu Djou! No dji riwo! 26 Duru Una O sango de O temo: Nege i patutu'a ngoa-ngoaka moma roti dja dje de djo si tuaka kaso ika. 27 De muna mo temo: Na gogoungu, Ja Djou! duru kaso ma sou dj' odjomo ma dutu moma degodego uku i tu tutuere uku. 28 Manege oka Jesusu O sango de muna ika O temo: Ja ngowedjeka ani piritjaja i lamoko. I ni dadi maruka ani sinjia ma suka. De ami ngoaka ngowedjeka. orasi manena ino, mo si dogumu. 29 De Jesusu doku manena ino O ma oiki de O ma si adono'ka Galilea ma talaga ika de djoku O doia ije de manege oka O ma goger' uku. 30 De njawa ka i dja ngo-ngoe dja kaino Una ino, ona i dja totaka djo tjetjega, djo pipiloko, djo momou, djo lulugu de djo ma somoa ka i dja ngoe de Jesusu Ai djou uku i dja noa uku de Una O dja si dogumu. 32 De Jesusu Ai muri-muri O dj'adjoko ona ika O temo: Adji sinjia i garaki ma ngale ka i dja ngo-ngoe. Sebabu onogo si gadono ange djange naga, de de Ngodji de to ona moma inomo okia ua naga, de Ngodji To holuku Ngodjino To dja si dagi de ona dj' odjomo nasi la ona tapak'oka ua djo sonenge. 33 De Ai muri Una ika djo temo: Kia ino tonaka i totarang' oka ngomi mi j'akunu mi ja make roti ka i ngoe, njawa ka i dja ngo-ngoe mi dja si dugula? 34 De Jesusu ona ika O temo: Nia roti gadjumu muruo naga? De djo temo: Gadjumu tumudingi de naoko ma dewi. 35 De Una ka i dja ngo-ngoe O dja bobita tonak'uku djo goger' uku. 36 De Una A dje roti tumudingi de naoko nege, de Una O si tarima kasi oka de nege A tetewi de Ai muri 'ka A ike de muri negi dja ike njawa ika. 37 De ona dja ngodumu dj' odjomo de i dja dugala de ona dja kobu roti ma sou nege rata tumudingi i dj'omanga. 38 Onogo manege oka dj 'odjomo 'ka nauru dja tjala djoata dengowedjeka de ngoa-ngoaka nege i dja etongo ua. 39 De Una ka i dja ngo-ngoe Una ino O dja si dagi de Una kapali O warene de O ma si adona Magadala ma daira ika.

16

1 De Farisi de Saduki dja kaika Jesusu ika de ona Jesusu I babadja, ona I lahi Una ona ika O si mane nonako moi daku ngawa-ngawa'ka. 2 Duru Una O sango de ona ika Otemo: Nako ange adje i tumunu done ngini ni ja temo: Ka i rano sebabu ngawa-ngawa dja sosawaio. 3 De i langi-langi oka: Ange manena'ka adje i waroto sebabu ngawa-ngawa i gamamu. Wa! Ngini ni hahasi! Ngawa-ngawa ma rupa ngini ni si kongou ni j'akunu de ngini wakutu ma nonako ni si kongou ni j'akunu'a? 4 Bangisa manena djo ma dorou de djo susudali nonako djo goloko, de ona ika nonako moi ua dja ike ka ma nabi Junusu ai nonako. De Una O dja madja ika O tagi. 5 De Ai muri djo ma si adono 'ka dongi ma sonoa oko so ona i dj' odjanga 'ka roti dja gao. 6 De Jesusu ona ika O temo: Bolasu ngini ni ma djaga ma ngale Farisi de Saduki moma daluku ma gagawa. 7 De ona djo ma teke bitjara djo temo: Nege ma ngale ngomi roti mi ja gao ua. 8 De Jesusu manena O si odaka, ona ika O temo: So konoke ngini ni pipiritjaja etjetjeke! ngini ni ma teke bitjara ma ngale roti ni ja gao oka ua? 9 Ngini ni mengareti nasi de ngini ni so sinjia ua ma ngale roti gadjumu motoa de njawa dja tjala motoa de rata muruo ni ja kobu oka? 10 de ni so sinjia ua ma ngale roti gadjumu tumidingi de njawa dja tjala djoata de rata muruo ngini ni ja kobu oka? 11 So konoke ngini ni ja mengareti ua, Ngodji Ti ni bitjara'ka ua ma ngale roti, kangano Ngodji Ti ni si dawanono, ngini bolasu ni ma djaga ma ngale Farisi de Saduki moma daluku ma gagawa. 12 Manege de ona dja mengareti Una O temo ua bolasu djo ma djaga ma ngale roti ma daluku ma gagawa duru ma ngale Farisi de Saduki moma dodotoko. 13 Manege, Jesusu O ma si adono'ka Sesarea Filipi ma daira' ka so Una Ai muri ika O dja sano, O temo: Njawa djo temo okia ka Ngodji Njawa At Ngoaka Nauru, To nagungu? 14 De djo temo: Dja manuka Johanesi oodjiki: de djo ma somoa Eliasi de djo ma somoa Jeremiasi bolo ma nabi-nabi moma i moi. 15 De ona ika O temo: Duru ka ngini manena, ngini ni temo okia Ngodji manena nagungu? 16 De Peterusu o sango de Una ika o temo: Ngona nianena ka Keresilosu ka Gikirimoi O aango Ai Ngoaka Nauru! 17 De Jesusu O sango de una ika O temo: Pahala ngona ika he Simonu Junusu ai ngoaka nauru! sebabu lakeme de aunu nege i ni si mane oka ua duru ka Adji Ama daku diwama'ka 18 Ngodji To ni temo lo: Ngona manena ka Peterusu de daku petera (biki) manena uku Ngodji adje Adji gogobu To si gakana de naraka ma ngorana nege dja lakuru'a! 19 Ngodji manena, Diwama ma Pareta ma kukutji ngona ika adje Ta ike; de ronga manege dunia uku adje na pilikuru manena adje daku diwama 'ka dja pilikuru; de ronga manege dunia uku na sose oka manena daku diwama 'ka i sose 20 Manege de Ai muri O dja si bedjedjongo la njawa moi ua ika nege I si demo: Unngu ka Keresitosu. 21 De ma dongoho manena ino Jesusu O ma solano Ai muri ika O dja si mane Una bolasu A kaije Jerusalemu ije de ma himo de ma imamu djo lalagomo de ma hatibi I si sangisara ka i talalu la ona I toma de Ai ange ma gange oka done I si momikije. 22 De Peterusu nege Una I ao de o ma solano I si dawanono de o temo: Ja Djou! tanu No ma si bobosono, nege ua i Ni daene! 23 Duru Una O ma kilioro O temo Peterusu ika; he Sjetan no ma djobo! Adji dudunu ika no tagi sebabu ngona ka pepeleke Ngodjino; sebabu ngona ka Gikirimoi Ai ronga na so sinjia ua duru ka njawa moma ronga. 24 Manege Ai muri-muri'ka O temo: Nako so njawa i moi o magae a kaino Adji dudun' ino so bolasu ai diri o ma didumu de ai sanahadi a goraka de o Dji si moteke. 25 Sebabu ona djo magae moma ango dja palihara, onogo de adje moma ango dja idjanga; duru ona djo magae moma ango dja idganga, ma ngale Ngodji, onogo de adje nege dja make. 26 Sebabu ma faida okia nako njawa i moi a make alamu i ngodumu de ai njawa ka i rugi? Bolo njawa djo magae dja fango okia la moma njawa djo si ngoiki? 27 Sebabu ma dongoho nege Njawa Ai Ngoaka Nauru O 'sama 'ka Ai Ama Ai mulia ika, de Ai diwama ma susuloko, done adje A balasi njawa moimoi ika maruka to una ai manarama. 28 Ta gogoungu ka Ngodji Ti ni temo: Mane oka nia dongiraba'ka dja muruo djo mo joko, ona adje sonenge dja dahake ua manonoma 'kasi dja kelelo 'ka Njawa Ai Ngoaka Nauru Ai Pareta ika O 'sama 'ka.

17

1 De ange butanga i pasala'ka Jesusu O dja totaka de de Una Peterusu de Jakobisi de Johanesi ai nongoru, ka onogo O dja totaka djoku ije i kukurutuije. 2 De to Una Ai djako i ngali moraa bion 'ika so Ai biono i leleto maruka ange ma lako, de Ai pakeangi i dadi djaarese maruka siata. 3 Ena! ona i dja kelelo Musa de Eliasi ona de de Una djo ma teke bobitjara. 4 De Peterusu O sango Jesusu ika de o temo: Ja Djou! dja loa ngomi mane oka; nako so Ngona No magae tanu mane oka ngomi mi j'akana dadaru djange, Ngona ika moi de Musa ika moi de Eliasi 'ka moi. 5 De una o bitjar'osi, ena, lobi i siata nege i dja si sao: ena, lobi 'no ilingi i supu ino, i temo: Unugu ka to Ngodji Adji Ngoaka Nauru TI si bobosono, bolasu ngini nl si gisene! 6 De ma muri-muri nege djo isene so ona djo motumu 'ku de i dja modongo i talalu. 7 De Jesusu ona ino A kaino de ona O dja padjanga de O temo: Ni ma joko, ua i ni modongo! 8 De ona djo ma taga njawa i moi ua i lega ka Jesusu O ma tetengo. 9 De ona djoku djo uti uku de Jesusu O dja bobita, O temo; Ngini njawa i moi ua ika ni ja si hakawaro nege ni ja kelelo 'ka si gadono Njawa Ai Ngoaka Nauru O momik 'oka sosonenge moma dongiraba ino. 10 De Ai muri Una ika djo sano, djo temo: So konoke ma Hatibi djo temo bolasu Eliasi nege manonoma 'kasi a kaino! 11 Duru Jesusu O sango de ona ika O temo: Eliasi adje a kaino 'kasi de ronga moi-moi o si goko 'li: 12 duru ka Ngodji Ti ni temo manena 'ka Eliasi Aikaino 'ka de ona i nako ua; duru dj'akana'ka una ika ronga moi-moi maruka moma sinjia ma suka; so komanege lo de adje Njawa Ai Ngoaka Nauru ona I si sangisara. 13 Manege ma muri dja mengareti Una O bitjara'ka ma ngale Johanesi oodjiki. 14 De ona djo ma si adono 'ka ka i dja ngo-ngoe ika de njawa i moi Una ika a kaika de ma Djou Ai biono 'ka o ma buku'ku de o temo: 15 Ja Djou! tanu! Adji ngoaka nauru Ni sajangi sebabu una kule i warene de ai susa i lalamoko so; warasa ka i ngoe una uku 'ku o tuere uku de warasa ka i ngoe aker'uku; 16 de ngodji una ti totaka'ka Ani muri-muri 'ka duru ona i si dogumu dj'akunu'a. 17 De Jesusu O sango de O temo: Sioko ngini bangisa ni pipiritjaja Ua de ni motek'ua! So konoke ma dekana Ngodji de de ngini To gogoger'osi de Ngodji Ti ni sabari? Ngini una ni totaka Ngodjino. 18 De Jesusu djini O bobita de de nege una ino i supu ino de ngoaka nege, de orasi manena ino, o si dogumu. 19 Manege de muri-muri Una ino dja kaino de djo temo: So konoke ngomi manena mi si tuaka ino mi j'akunu'a? 20 De Jesusu ona ika O temo: Ma ngale nia popiritjaja ua. Ta gogoungu Ngodji Ti ni temo: Nako to ngini nia popiritjaja i lamoko maruka sawi ka gisisi moi done gini djoku monena ika ni ja temo No tagi manege ika de nege i tagi, de ronga moi-moi ni j'akana ni j'akunu. 21 Duru bangisa manena i supu ino ua ka tjawali de sumbajangi de puasa. 22 De ona Galilea 'ka naga, Jesusu ona ika O temo: Njawa Ai Ngoaka Nauru ona adje I si doaka njawa moma giama ika; 23 de adje ona I toma, de ange ma gange oka done Una I si momikije oli. De ona djo susa. 24 De ona Kaparenaumu ika dj'osama'ka so ona, ma kaaba ma tjou djou djo gogoloko, Peterusu ika dja kaika de djo temo: I doa ani guru kaaba ma tjou djou A fangu 'a? 25 De o temo: I gogoungu! De una wola ika 'osoma 'ka so manonoma 'kasi Jesusu una I sano: Ja Simonu! Okia no malo? Dunia ma kolano to nagongo moma tou djou djo gogoloko, to ona moma ngoaka nauru ino bolo njawa ma somoa ino? 26 De Peterusu Una ika o temo: Djo ma somoa ino! De Jesusu una ika O temo: Sokomanena ngoangoaka nauru djo foferei. 27 Duru la ngomi mi dja si dodjata ua, ngona na kaoko de no ngau de naoko nege, ni si siata ma nonoma, ma uru na welenga so na make salaka moi, nege na dje de ona ika na ike ma ngale Ngodji de ngini.

18

1 De tjako manena 'ka Ai muri dja kaino Jesusu ino, djo temo: Diwama ma Pareta'ka nagungu o lamoko i foloi? 2 De Jesusu ngoaka moi A'djoko Una ino de nege si goko moma dongiraba'ka, 3 de O temo: Ta goguongu Ngodji To temo ngini ka; nako so ngini nia diri ni ma tagali ua so komanege ni dadi maruka ngoa-ngoaka, nako ua done adje Diwama ma Pareta ika ni j' osama ika ua. 4 So komange nagungu o ma si tiwawo uku oka maruka ngoaka manena una adje Diwama ma Pareta'ka i foloi o lalamoko; 5 de onogo ngoaka dja si make, maruka manena, de To Ngodji Adji Romanga, onogo i Dji tarima. 6 Duru nakoso njawa i dja todjata ngoa-ngoaka manea moma i moi nege i Dji pipiritjaja; lebelaha i baraguna to una ai tolo seleo de njinjiwiti dja dide de una o lutu oka mimiri ma luku 'ku. 7 Ba! dunia ma ngale dodjata i ngodumu! Duru. bolasu dodjata i baoro, duru tjilaka njawa manege o si gakana! 8 De nako so nia giama bolo nia djou i ni todjata, nege ni ja oto de ni si tuaka ngini ino, sebabu i ni baraguna i foloi ngini ango ika ni j 'osama ika de ngini i ni tjetjega bolo nia roese i seluku la ua de nia giama ka sinoto de nia djou ka sinoto i ni si tuaka uku'ku i kakali uku. 9 De nako nia ]ako i ni todjata nege ni ja wao de ni ja si tuaka ngini'no; i foloi i ni baraguna de nia iako ka moi ango ika ni j 'osama ika la ua de nia lake ka sinoto i ni si tuaka naraka ma uku'ku. 10 Ngini ni ma djadjaga, la ua etjetjeke manege moma i moi ni ja sosedu; sebabu ka Ngodji Ti ni temo: to ona moma diwama ma susuloko, ona daku diwama 'ka dja kelelo i tjobo-tjobo Adji Ama Ai biono, Unugu daku dinama'ka naga. 11 Sebabu Njawa Ai Ngoaka Nauru Una A kaino 'ka la ona dja iidjanga O dja nonu de O dja si pahala. 12 Okia ngini ni ja rasa? Nako njawa i moi de to una ai duba ratusu moi naga de manege ino i moi i pilatu. Bukangi, una adje duba sio de sio o madja ika de o ma djobo de o tagi daku djoku oka ipopilatu nege a nonu? 13 De nako una a make nege, Ta gogoungu Ngodji Ti ni temo una o ma si morene ma ngale mori sio de sio i pilatu'a, i foloi ma ngale nege i pilatu oka. 14 So komange nia Ama daku diwama 'ka O mau ua ona etjetjeke i moi adje i idjanga. 15 De nako ani dodiao i ni sala'ka ngona ika, done no tagi de ngona una ni si dawanono, katjawali ngona de una; de nako so una o ni si gisene so komanena ngona de ani dodiao ni si dodiao. 16 Duru nako so una o ni si gisen' ua, so sakisi i moi bolo a sinoto no ma gao la sakisi a sinoto bolo dja ruange moma demo parakara i ngodumu i tentu oka. 17 De nako so una o dja si gisen' ua so komanege gogobu ika no si demo, de nako so una gogobu o dja si gisen' ua so komanena una ngona ika maruka kafiroka ma njawa de i moi tjou djou o gogoloko. 18 Ta gogoungu Ngodji Ti ni temo: Ronga moi-moi dunia uku adje ni ja pilikuru manena adje daku diwama 'ka dja pilikuru; de ronga moi-moi dunia uku adje ni ja sose manena adje daku diwama 'ka dja sose, 19 Ma moi oli Ngodji Ti ni temo: Nako njawa a sinoto, dunia uku, djo ma teke fakati, ma ngale parakara moi, nege djo magae Adji Ama daku diwama 'ka nege adje O si maha ona ika; 20 sebabu kiaka a sinoto bolo dja ruange dja ma si tongomu de Adji Romanga manege oka, moma dongiraba'ka, Ngodji manena naga. 21 Manege de Peterusu Una ino a kaino de o temo: Ja Djou! si gadono warasa muruo de adje adji dodiao o dji sala ngodjino de ngodji una ti si apongu? Si gadono tumudingi? 22 Jesusu una ika O temo: Ngodji Ti ni temo: Bukangi si gadono warasa tumudingi duru sigadono tumudingi warasa mori tumudingi. 23 Ma ngale nege Diwama ma pareta djo si ade-ade de ma kolano i moi o magae de ai njawa o dja etongo. 24 De una o ma solano a etongo, una ika njawa i moi i totaka de to una ai nagimi talenta lakisa moi. 25 De una a make okia ua la o ma si fangu. So ai djou o bobita bolasu una de ai wedjeka de ai ngoa-ngoaka i dja wukunu de to una ai ronga moi-moi, so una bolasu ai nagimi o si fangu. 26 De niawa manena o ma buku'ku de una i suba ije de o temo: Ja Djou! tanu no ma sabari ma ngale ngodji done ngodji adje ta fangu i ngodumu. 27 De orangi manena ai djou ai sinjia i garaki so una i ngoiki de ai nagimi una ika o si paresengi. 28 De njawa manena o supu ino unugu to una ai orangi i ma kamake, de unugu bolasu a fangu ai nagimi ka sengi ratusu moi. De una i tagoko de ai gorese a golodongo de o temo: Ani nagimi no dji fangu i ngodumu! 29 De to una ai orangi nege, ai djou uku o motumu'ku de una i lahi o temo: Tanu ngona no ma sabari ma ngale ngodji done adje ta fangu i ngodumu. 30 Duru o holuku, de o tagi de una lara ika i si ngosama ika si gadono de adje ai nagimi i ngodumu a fangu oka. 31 De (ma kolano) ai orangi parakara manena dja kelelo 'ka so djo duka i talalu de ona dja kaino de djo si hakawaro moma djou ika parakara nege i ngodumu i dadi oka. 32 Manege de ai djou una ino i adjoko de una ika o temo: Ba ngona orangi no ma dorou so! Nagimi manena i ngodumu ngodji to ni si paresengi oka, sebabu ngona no dji lalahi oka; 33 bukangi ngona manena bolasu ani orangi ni sanjangi maruka adji sinjia i garaki oka ma ngale ngona? 34 De ai djou o todjata so, de una i si doaka lara ma baru-baru ika si gadono una ai nagimi i ngodumu a fangu oka. 35 So komanege Adji Ama daku diwama 'ka adje 'Akana de de ngona nako so ngona de ani sinjia i banari no si apong 'ua ani dodiao moma sala.

19

1 De i dadi Jesusu Ai dodotoko manena O si dogumu oka de Una O ma oiki Galilea ino de Joredeni A tolaka so Una A kaika Judea ma daira ika. 2 De njawa ka i dja ngo-ngoe ona I moteke de manege oka moma popanjaki O dja si dogumu. 3 De Farisi Una ino dja kaino de I babadja de Una ika djo temo: Njawa ika o si maha ai wedjeka o mi madja ika ma ngale parakara moi-moi? 4 Duru Una O dja sango O temo: Ngini ni batja ua, ma ngale moma Dodadi, Una de ma solano ino O dja si dadi oka nauru de wedjeka, 5 de O temo 'ka: Ma ngale nege njawa adje ama de ngina o dja madja ika de ai wedjeka o mi karana de ka sinoto nege djo si dadi lakeme ka moi; 6 so komanege onogo ua djo sinoto 'si duru lakeme ka moi. So komanege Gikirimoi O dja si tongomu oka ua njawa i dja kitingaka! 7 Manege Una ika djo temo: Ma ngale okia Musa o tita 'ka kitingaka ma surati o m'ike muna ika de o mi madja ika? 8 De Una O temo ona ika: Ma ngale nia sinjia dja togoini so Musa i ni si maha ngini 'ka nia wedjeka ni dja madja ika duru de sosolano ino bukangi so komanena. 9 Duru ka Ngodji manena To temo ngini 'ka: Unugu ai wedjeka o mi madja ika, ka tjawali mo sudali oka, la una ngowedjeka mo ma somoa o mi mod]oka, unugu ka o svisudali; de una mo dilikutu nege o mi modjoka una lo o susudali! 10 Ai muri-muri Una ika djo temo: Nako njawa moma parakara ma ngale wedjeka so komanene, done i baraguna njawa ua djo modjoka; 11 Duru ona ika O temo: Njawa dja ngodumu manena dja mengareti ua, duru ka onogo i dja si maha nege. 12 Sebabu dja muruo naga de moma ngina i dja si laher 'oka de djo kokabiri; de kokabiri naga'ka njawa i dja si kabiri, de kokabiri naga'ka ona djo ma si kabir' oka ma ngale Diwama ma Pareta: Ona demo manena dja mengareti dj'akunu, boloto ona dja mengareti. 13 Manege Una ika ngoa-ngoaka i dja totaka la Una Ai giama A noa moma djoku'ku de O sumbajangi, de ma muri-muri i dja batali. 14 Duru Jesusu O temo: Ngoa-ngoaka ua ni dja fati. Ona dja kaino Ngodjino, sebabu ka ona Diwama ma Pareta dja make. 15 De Una Ai giama A noa'ka moma djoku'ku, de doku manege ino O ma oiki. 16 Ena, njawa i moi Una ino A kaino de Una ika o temo: Ja Guru dja loa! Parakara dja loa okia adje t'akana la ngodji ta maka ango i kakali? 17 De una ika O temo: I doa ngona no Dji atoko dja loa; njawa i moi ua ka dja loa, katjawali Gikirimoi. Duru nako so ngona no magae ango i kakali 'ka n'osama ika, so bobita na tjotjoho. 18 De Una ika o temo: Okia? De Jesusu O temo: Manena: Ua ngona no toma; ua ngona no susudali; ua ngona no totodjiki; na ngona no sakisi kulai; 19 ani ama de ani ngina no dja si horemati de njawa i ni sebanga no dja si bobosono. 20 De goduru manege Una ika o temo: Parakara manena i ngodumu ta tjotjoho'ka, ngodji to ma gosi ino; okia i dji kurang 'osi? 21 De Jesusu una ika O temo: Nako so ngona no magae ngona no ma tiahi so no tagi de ani ronga moi-moi na wukunu de nege n'ike djo sususa ika done de adje ani arata naga daku diwama 'ka; de na kaino no Dji moteke. 22 Ma goduru nege demo manena a isen'oka so o tagi de o susa sebabu ai barangi ka i lalamoko. 23 De Jesusu Ai muri-muri 'ka O temo: Ta gogoungu ka Ngodji To temo ngini 'ka; Onogo djo kakaja Diwama ma Pareta ika adje dj'osama ika i gapang'ua. 24 Moi osi ka Ngodji Ti ni temo, nege i gapangi ota djaiti ma sawol'ika dj'osama ika i foioi o kakaja i moi Gikirimoi Ai Pareta ika 'osama ika. 25 De Ai muri nege djo isene so i foloi ona djo hawateri djo temo: Nagongo dj'akunu djo pahala? 26 De Jesusu ona O dja lelega de ona ika O temo: Njawa parakara manena dj'akana dj'akunu'a duru ka Gikirimoi parakara moi-moi A'kana, A 'kunu. 27 Manege de Peterusu o sango Una ika o temo: Ena ngomi manena ronga moi-moi mi ja tingaka'ka la ngomi mi Ni momoteke; okia ngomi i mi dodoa? 28 De Jesusu ona ika O temo: Ta gogoungu ka Ngodji Ti ni temo ngini manena ni Dji momotek 'oka wakutu manena 'ka (de ronga moi) i dadi i susungi oli, nako de adje Njawa Ai Ngoaka Nauru O ma tamije Ai mulia ma kursi uku, done ngini lo ni ma tamije kursi uku mogioko de sinoto de ni dja hukumu Israeli ai bangisa mogioko de sinoto. 29 De nagongo adje i dja madja ika wola-wola bolo iranga, bolo biranga, bolo ama, bolo ngina, bolo wedjeka, bolo ngoa-ngoaka, bolo doro ma ngale Adji Romanga, onogo adje dja make oli si gadono warasa ratusu moi i foloi de a pusaka ango i kakali. 30 Duru ka i dja ngoe onogo djo manonoma'kasi ona adje djo dadi djo ma duduru, de ka i dja ngoe djo ma duduru 'kasi ona adje djo dadi djo manonoma.

20

1 Sebabu Diwama ma Pareta nege maruka wola ma dutu i moi una i langi-iangi 'ka o supu de o tagi la orangi dja si sewa ai anguru ma raki oka djo manarama. 2 De una de orangi nege djo ma teke fakati oka a fangu dinari ka moi ange moi, so o dja suloko ai anguru ma raki 'ka. 3 De una o supu kira-kira orasi ma gauge oka, de una butu oka njawa o dja kelelo djo manarama ua; 4 de ona ika o temo: Ngini lo anguru ma raki ka ni j'osama ika de nia sewa i patutu ngodji to n'ike. De ona djo tagi. 5 De moi oli orasi ma butanga'ka de ma sio oka una o supu de o tagi, de so komanege 'akana. 6 De una o supu kira-kira orasi mogioko de moi oka, de djo ma somoa o dja make djo mananrama ua de ona ika o temo: So konoke ngini ange manena ma moduku oka ni manarama ua? 7 De ona una ika djo temo: Sebabu njawa i moi ua o mi si sewa 'ka. De una ona ika o temo: Ngini manena lo ni tagi anguru ma raki 'ka ni j'osama ika, de nege i patutu ngini adje ni ja make. 8 De ngotamare oka so raki ma dutu o temo ai dagali 'ka: Ma orangi ni dj' adjoko de moma sewa ona ika na ike, no ma solano de de djo ma duduru ino si gadono djo ma nonoma ika. 9 So onogo, o dja si sewa ka orasi ma mogioko de moi oka, dja kaino de ona dja make moi-moi dinari moi. 10 De ma orangi djo manonoma dja kaino 'ka ona dja takolo ona dja make i foloi, duru onogo lo moi-moi a make dinari ka moi. 11 De nege dja make oka so ona djo fefeto de wola ma dutu ika, 12 djo temo: Djo ma duduru manena, djo manarama 'ka ka orasi moi, de ngona no mi si tero 'ka de onogo, ngomi manena ange ma dudubuso de ma sauku mi ja make oka. 13 Duru una to ona moma i moi ika, o temo: He bobapo! Ngodji ti ni sala au; bukangi ngomi mi ma teke fakati oka ma ngale dinari ka moi? 14 So komanena to ngona ani na dje de no ma oiki; ngodji to magae ta ike djo ma duduru ika, maruka ta ike ngona ika. 15 Ikia, i dji si maha ua ngodjino de to ngodji adji barangi t'akana maruka adji sinjia ma suka? Bolo-ani lako dja torou sebabu ngodji dja lao? 16 So komanena ona djo ma duduru djo dadi djo manonoma de ona djo ma nonoma djo dadi djo ma daduiu; sebabu ka i dja ngoe i dj 'adjoko duru ka manuka i dja iriki. 17 De Jesusu O tagi Jerusalemu ije A ka ije, de tapak'oka Ai muri dja mogioko de sinoto djo ma tetengo de ona ika O temo: 18 Ena ngone wo tatagi Jerusaicmu ije wa ka ije de Njawa Ai Ngoaka Nauru I si doaka de adie imamu djo lalagomo ika de hatibi'ka de ona Una I si hukumu bolasu O sonenge. 19 De onosjo adje Una I si doaka kafiroka ika la ona I si gogele de I atja de I si dasangahadi, de ange ma gange oka done adje O momikije oli. 20 Ma dongoho manege oka Sebedeusu ai ngoangoaka nauru moma ngina, muna de ami ngoangoaka nauru ma kaino Jesusu ino de muna mI suba ije de muna Una ika okia naga mo lahi. 21 De Una O temo muna ika: Okia no magae? De muna Una ika mo temo: Tanu No temo adji ngoa-ngoaka nauru a sinoto manena dj' akunu djo ma tamije to Ngona Ani Pareta'ka, i moi to Ngona Ani giniraka'ka de o ma somoa Ani gubali'ka. 22 Duru Jesusu O sango de O temo: Ngini ni ja nako ua okia ngini ni ja lahi; ngini ni j 'akunu ni udomo ngaiti manege Ngodji adje Ta udomo, de adje i ni si odjiki de odjiki manege i Dji si odjiki? De ona Una ika djo temo: Ngomi mi j'akunu. 23 Duru Jesusu ona ika O temo: Adji ngaiti manege ngini adje ni udomo de odjiki manege i Dji si odjiki ngini adje i ni si odjiki; duru ngini ni ma tamije Adji giama giniraka'ka de Adji gubalika, nege Ta ike ngini 'ka, manena ua to Ngodji Adji buturungu, nege adje dja ike una ika Adji Ama I si dailoko'ka. 24 De dja mogioko djo ma somoa nege djo isen oka so ona dodiao a sinoto nege i dja dje ma ngale. 25 De Jesusu ona O dj'adjoko Una mo dja kaino, de O temo: Ngini ni ja nako kawasa moma saeke ona i dja si bobita de ona djo lalagomo i dja si pakisa. 26 Duru to ngini nia dongiraba 'ka ua so komanena, duru nagungu to ngini nia dongiraba 'ka naga o magae o dadi o lamoko i foloi, unugu o dadi to ngini nia orangi; 27 de nagungu to ngini nia dogniraba 'ka naga, una o magae o dadi o manonoma, unugu o dadi to ngini nia orangi: 28 maruka Njawa Ai Ngoaka Nauru O ma 'dono 'ka ua la I si leleani duru Una O dja si leleani de Ai njawa A ike maruka njawa ka i dja ngoe ika moma bobangu. 29 De ona Jeriko ino djo supu ino so dja ngo-ngoe ona I moteke. 30 Ena djo pipiloko dja sinoto ona tapak'uku djo goger'uku de ona djo isene Jesusu O tilakuru so djo popoaka djo temo: Ja Diou! Ngona Dautu Ai Ngoaka nauru! tanu No mi si sajangi! 31 De dja ngongoe ona i dja batali la ona djo ma djadjano duru ona djo popoaka i foloi djo temo: Tanu No mi si sajangi ja Djou! Ngona Dautu Ai Ngoaka nauru! 32 De Jesusu O ma bereti de O dj' adjoko de O temo: Okia ngini ni mau Ngodji Ti ni akana? 33 Djo temo Una ika: Ja Djou! tanu mia lako i welenga. 34 De Jesusu. Ai raba'ka sajangi i si garaki, Una moma lako A padjanga, de djai-djai moma lako i si gelelo de ona I moteke.

21

1 De ona Jerusalemu ma dekara 'ka djo ma si adono 'ka Betfage oka, nege Sjaitonu ma djoku ma gola'ka, so Jesusu Ai muri a sinoto O dja suloko de O temo ona ika: 2 Ni tagi godjoa ika manege nia dagongo ika ni ja make kalide ma ngowedjeka de ma ngoaka i si dopilikur 'oka nege ni ja sose de ni gao Ngodjino. 3 Nako so njawa i moi ngini 'ka o temo: Okia naga? Bolasu ni temo: Ma Djou O mau A pake de una adje nege a suloko djai-djai. 4 Parakara manena i nsiodumu i dadi oka la ma nabi ai demo i si tiahi, o temo: 5 Ni mi temo: Sionu ma ngoaka ngowedjeka ika: NI lega ani kolano A kaino ngona ino de Ai sinjia i mudjutu de kalide ma ngoaka ma go o barene. 6 La muri nege djo tagi oka, dj'akana maruka Jesusu O dja si bobita 'ka, 7 de djo gao kalide ma ngowedjeka de kalidema ngoaka de ona moma pakeangi dja noa kalideuku ona I noa ma djoku'ku. 8 De njawa ka i dja ngo-ngoe momapake angi tapaki oka djo dosose, de njawa ma somoa gota ma raraga dja ogu de tapaki uku dja noa uku. 9 De njawa dja ngodumu djo si djodjoma de djo si doduru djo ma ulili, djo temo: Hosiana! Dautu Ai Ngoaka Nauru (pahala A make). Una O si, kaino ma Djou Ai Romanga! Hosiana! Daku diwama 'ka i kukurutije oka! 10 So de Una Jerusalemu ika O 'sama ika de doku i ngodumu i garaki djo temo: Una Nagungu? 11 De dja ngo-ngoe djo temo: Unugu ma nabi Jesusu Una Nasaret oka ma njawa. 12 De Jesusu Gikirimoi Ai kaba ika O sama ika de O dja dusunu djo supu ino ona dja ngodumu kaba 'ka dja wuwukunu de dja tutugala de djo dudugala moma medja, de ona namoro dara dja wuwukunu moma kurusi A tila; 13 de ona ika O temo: I si lefo 'ka: To Ngodji Adji wola i si romanga ka sumbajangi ma wola, duru ngini manena nege ni j'akana 'ka ka totoma moma aduku. 14 De kaba'ka Una ino dja kaino djo pipiloko de djo tjega-tjega de O dja si dogumu. 15 Manege de ma imamu djo lalagomo de Hatibi dja kelelo hohairani A'kana, de ngoa-ngoaka nege kaba'ka djo ma ulili djo temo: Hosiana! Dautu Ai Ngoaka Nauru! (Pahala A make!) ma ngale nege ona djo todjata, 16 de Una ika djo temo: Ngona No is gisen'ua okia djo temo? De Jesusu ona ika O temo: Ia! Ngini ni ja batja 'ka ua: Ngoa-ngoaka djo ma go'si de ngoa-ngoaka dja kokiao moma uru ino Ngona Ani pudji No ma si dailako 'ka? 17 De Una O dja madja ika manege ino O tagi de doku ino O supu A kaika Betani 'ka, de manege oka I kioloko. 18 De ange ino i langi-langi oka de Una doku ika O tagi oli de Una I sawini. 19 De tapaki ma gumuruku oka A kelelo ara ma gota utu moi so nege ika A kaika; de gota manege oka A make tjawali ka soka de O temo gota ika: Ngona ino si gadono kakalika sowoko dja odjomo ua. De ara ma gota nege djai-djai i tololenge. 20 De ma muri nege dja kelelo so djo liairani de djo temo: Sokonoke ara ma gota manena i tololenge djai-djai? 21 Duru Jesusu O sango ona ika O temo: Ta gogoungu ka Ngodji Ti ni temo; nako so ngini de nia popiritjaja naga de ni hahawateri ua, done ngini ni j'akana bukangi ka tjawali nege i dadi oka ara ma gota ika, duru nako so ngini ni temo; djoku manena ika: No ma goraka de no ma si tuaka mimiri uku, nege adje i dadi; 22 de ronga moi-moi ngini adje de nia sumbajangi ni ja si lahi, nege adje ni ja make. 23 De Una kaba ika' Osama ika, de Una O dotoko de dja kaino Una ino imamu djo lalagomo de kawasa moma himo de djo temo: Buturmigu okia parakara neoje No si gakana de nagongo buturungu manena dja ike Ngona ika? 24 De Jesusu O sango ona ika o temo: Ngodji lo ka demo moi Ti ni sano, de nako so nege ngini ni Dji sango, so komanege Ngodji io adje Ti ni temo de buturungu okia parakara manena Ngodji To si gakana: 25 Johanes ai odjiki nege kia ino i kaino, daku diwama uku bolo njawa ino? De ona djo ma teke fakati moma sinjia'ka djo temo: Nako so ngomi mi temo: Diwaina uku, done Una O temo ngomino: Dja doa so ngini una ni piritjaja ua? 26 De nako so ngomi mi temo: Ka njawa ino, so ngomi kawasa mi dja modongo, sebabu ona dja ngodumu dja takolo Johanesi nege ka nabi. 27 De ona djo sango Jesusu ika: Wo si odak'ua! De Una ona ika O temo: So komanege Ngodji la Ti ni temo ua ma ngale buturungu okia Ngodji parakara nege To si gakana. 28 Duru ngini manena okia ngini ni ja takolo? Ma moi njawa nauru i moi de ai ngoa-ngoaka nauru a sinoto, de una o tagi ai ngoaka o manonoma ika de i temo: Ja ngoaka, no tagi ange manena 'ka adji anguru ma raki oka no manarama. 29 Duru una o sango de o temo: To holuku de ma duru i sasali o susa de o tagi. 30 De (ama) o tagi ma sinoto ika so o temo ka i tero de unugu o sango de o temo: Ja djou! duru una o tagi ua, 31 Dja sinoto manena moma i nagungu ama ai bobita o si gakana'ka? Una ika djo temo: ka o manonoma! De Jesusu ona ika O temo: Ta gogoungu ka Ngodji Ti ni temo: Ona tjou-djou djo gogoloko de ngowedjeka djo susudali, onogo i ni djodjoma Gikirimoi Ai pareta ika dj'osama ika. 32 Sebabu Johanesi una a kaino ngini ino aadili ma tapaki oka, de ngini manena una ni piritjaja 'ka ua, Guru ka ona tjou-djou djo gogoloko de ka ngowedjeka djo susudali ona i piritjaja; duru ngini manena nege ni ja kelelo de ma duru ni sasali ua la una ni piritjaja. 33 Ni ja isene ade-ade ma somoa. Wola ma dutu i moi una anguru ma raki a datomo de o si raraga i kiloli de anguru ma bibitumu a waiti de wola i kukurutije o si goko de nege djo totomule ika o dja si sewa de una tonaka ma somoa ika o tagi. 34 De ma sowoko ma musungu i adono so una ai orangi o dja suloko ma totomule ika la ma sowoko dja make. 35 De djo totomule nege ai a orangi dja dje de i moi i pokala de o ma somoa i toma 'ka de o ma gauge seleo i si paka. 36 Ma moi osi orangi djo ma somoa o dja suloko; djo ma nonoma onogo ka i dja ngoe i foloi de djo totomule ona ika djo si gakana ka i tero. 37 De warasa ma dodogumu to una ai ngoaka nauru i suloko de o temo: To ngodji adji ngoaka i si bobosono. 38 Duru djo totomule nege ma ngoaka nauru i kelelo so djo ma teke bitjara: ka warisi unugu, abe ika una wi toma: done pusaka to ngone bate! 39 De ona una i tagoko i si tuaka i si supu raki ino, de manege oka ona i toma. 40 De nako so anguru ma raki ma dutu a kaika ona ika, done djo totomule ika okia o dodoa? 41 Ona djo temo una ika: Onogo djo ma dorou de sangisara i talalu o dja si toma de anguru ma raki o si sewa djo totomule ma somoa ika, onogo ma sowoko de ma wakutu i tentu oka, una ika dja ike. 42 De Jesusu ona ika o temo: Ngini Indjili ni ja batja ua; Ma tukangi seleo nege djo si tuaka 'ka ka nege i dadi oka ma libuku ma saeke; nege ma Djou A'kana'ka de to ngone na lako'ka, wo hairani. 43 Ma ngale nege ka Ngodji Ti ni temo Gikirimoi Ai Pareta nege ngini'no dja dje de nege dja ike bangisa moi ma somoa ika nege moma sowoko djo si hasili. 44 De njawa nege o ma tuere seleo manege uku, una o njemo de (njawa nege) ai djoku'ku i tuer' uku una i si purepu. 45 De imamu djo lalagomo de Farisi ade-ade manege djo isen'oka, ona dja mengareti una O bobitjara 'ka ma ngale ona. 46 De ona dja nonu Una I tagoko duru dja ngo-ngoe i dja modongo sebabu onogo dja takolo Unugu ka nabi.

22

1 De Jesusu O sango de O si ade-ade ona ika O temo'li: 2 Diwama ma Pareta nege maruka ma kolano i moi, una ai ngoaka nauru ika, o si dailako'ka kakawingi ma ngodjomo, 3 de ai orangi o dja suloko djo rurusu i dj'adjoko; duru ona dja ka ino djo holuku. 4 Ma moi oli ai oranĀ§.i djo ma somoa o dja suloko, o temo: Ma rurusu ika ni ja temo: Ena adji ngodjomo to si dailako'ka, adji sapi ma nauru de adji kabi i Sasaki dja bianru oka de parakara moi-moi i boloto, ngini kawinei ma rame ino ni ja kaino. 5 Duru onosjo nege i dja faduli ua ona djo tagi, dja manuka moma doro ika de djo ma somoa 'kasi moma toko ika, 6 de ona djo ma somoa 'kasi ai orangi i dja tagoko de i dja sosedu de i dja toma. 7 Manege de ma kolano habari nege o isen'oka so una o todjata i talalu de una ai gudoti ma engiengi o dja suloko una dja totoma nege o dja si binasa'ka de moma doku o si tupuk'oka. 8 Manege o temo ai orangi'ka. Kawingi ma ngodjomo i si dailako'ka, duru djo rurusu ona djo patutu'a. 9 So komanena ngini ni supu ni tagi ngekomo ma sago ika de njawa dja ngodumu ngini adje ni dja make ni dja gegoto kawingi ma ngodjomo ika. 10 De orangi djo supu djo tatagi tapaki oka de ona i dja make bai njawa dj loa bai djo ma dorou i dja si tongomu; de kawingi ma ngodjomo rurusu djo si tiahi. 11 De ma kolano 'osama ika la rurusu o dja kelelo so una njawa i moi i kelelo de una kawingi ma pakeangi a pake ua, 12 so o temo una ika: Ja bobapo, so konoke ngona n'osamia ika de kawingi ma pakeangi na pake ua? De una o momou. 13 Manege de ma kolano ai orangi o dja suloko: Ai giama de ai djou ni ja pilikuru de ngini una ni dje de ni si tuaka i wuwutu i talalu ika manege oka de adje djo aari de moma ingiri djo si kokoboriti. 14 Sebabu ka i dja ngoe i dj'adjoko'ka duru ka manuka i dja iriki. 15 Manege de Farisi djo tagi de djo ma teke fakati so konoke ona dj' akunu de Ai dodotoko I si liko. 16 De ona moma muri-muri de Herodesi ai dodiao Una ika i dja suloko de djo temo: Ja Guru! Ngomi mi si odaka Ngona manena No banari de Gikirimoi Ai tapaki No si dotoko i banari de Ngona njawa i moi ua ika No sano, sebabu Ngona njawa No dja si gelelo ua: 17 So komanege tanu No temo ngomino: Okia Ngona Na takolo: Nege i patutu ma kaisari 'ka tjou djou wa fangu bolo ua? 18 Duru Jesusu moma dorou O si odaka temo: 19 Ngini ni hahasi! Ma gnale okia ngini ni Dji badja? Reali moi ni Dji si mane Ngodjino! De ona reali moi Una ika djo si gao. 20 La ona ika O temo: To nagungu ai dulada de lelefo manena? 21 De Una ika djo temo: To ma kaisari! Manege de ona ika O temo: So komanena bolasu ni ja ike ma kaisari 'ka to una ai de Gikirimoi ika Gikirimoi to Una Ai. 22 De onogo, manena djo isen' oka, djo hairani de ona I madja ika djo ma oiki. 23 De ange manena 'ka ma Saduki una ino dja kaino, onogo djo temo djo sosonenge djo momikije ua, de ona I sano; 24 djo temo: Ja Guru! Musa o temo'ka: Nako njawa i moi o sonenge de to una ai ngoa-ngoaka dja ia, so komanege to una ai iranga bolasu ai wedjeka o mi modj oka la ai iranga ika ngoa-ngoaka o si make. 25 To ngini nia dongiraba'ka iranga dja tumudingi naga; de una o manonoma o modjoka 'ka de o soneng'oka, so ma ngale ai ngoa-ngoaka dja ia so ai wedjeka o mi madja ika ai nongoru ika. 26 So komanena lo o ma sinoto de ma gange sigadono ma tumudingi 'ka. 27 De ma duduru dja ngodumu ngowedjeka manena lo mo soneng 'oka. 28 Munugu ange kiamati de adje, mo dadi, dja tumudingi moma nagungu ai wedjeka sebabu ona dja ngodumu i mi modj oka 'ka. 29 Duru Jesusu O sango, ona ika O temo: Ngini ni ma pilatu (sebabu) Indjili ni ja nako ua de Gikirimoi Ai buturungu ni ja nako ua. 30 Sebabu ange kiamati oka de adje djo modjoka ua de i dja si modjokaua duru onogo maruka ka Girikimoi Ai susuloko daku diwama 'ka. 31 De ma ngale sosonenge moma momiki, okia ngini ni ja batja 'ka ua Gikirimoi Ai demo, O temo: 32 Ngodji manena ka Abarahamu ai Gikirimoi de ka Isaki Ai Gikirimoi de ka Jakopu ai Gikirimoi! Gikirimoi Una bukangi sosonenge moma Gikirimoi duru ka aango moma Gikirimoi! 33 De ka i dja ngo-ngoe nege djo isen 'oka so ona djo hahawateri ma ngale Ai dodotoko manena. 34 De Farisi djo isen 'oka Una Saduki moma uru O si tamunu oka, so ona manege djo ma tongomu. 35 de to ona moma i moi unugu ma Hatibi o sano de I si badja o temo: 36 Ja Guru! bobita i lamoko okia i foloi? 37 De Jesusu una ika O temo: Biiasu ngona nl si bobosono ma Djou, ani Gikirimoi, de to ngona ani sinjia de to ngona ani njawa de to ngona ani akali no si komoteke. 38 Manena bobita ka manonoma de i lalamoko i foloi. 39 De ma sinoto, de manege ma lamoko lo ka i ma tero: Bilasu ngona ani dodiao ni si dodora maruka ani diri ma seretene. 40 De bobita ka sinoto manena Torati de ma nabi moma buku i si dide (dodotoko djo si tiahi). 41 De manege oka Farisi djo ma tongomu, so Jesusu O dja sano: 42 Ma ngalema Keresitosu okia ngini ni takolo, Unugu to nagungu Ai Ngoaka Nauru? Una ika djo temo: Dautu ai Ngoaka Nauru! 43 De ona ika O temo: So konoke Dautu Ngomasa O Tetebini Una I si romanga to una ai Djou? O temo: 44 Ma Djou O temo 'ka adji Djou ika: Adji giama giniraka 'ka No ma tamije si gadono Ngodji Ani Sateru To dja noa uku maruka Ani djou ma hahangi. 45 Nako so Dautu Una I si romanga to una ai Djou! So konoke unugu lo to una ai Ngoaka Nauru? 46 De njawa i moi ua 'akunu Una I sango ka demo moi, de ange manena ino njawa i moi ua i totomole Una ika okia naga o sano.

23

1 Manege de Jesusu O bitjara de dja ngo-ngoe ika de Ai muri-muri ika 2 O temo: Ma Hatibi de Farisi onogo djo ma tamije Musa ai kurusi uku. 3 Ma ngale nege ronga moi-moi ona i ni bobita bolasu ngini nege ni ja tjotjoho duru ka tjawali maruka to ona moma kalakuangi ua ni ma komoteke sebabu ona ka djo temo de ona d'akana ua. 4 Sebabu ona dja pilikuru gina-gina dja tuboso de dja moku i susa de nege dja noa uku njawa moma beleka uku, duru ka onogo de moma raraga djo si padjanga djo hoholuku. 5 De onogo moma manarama i ngodumu djo si gakana la njawa i dja kelelo sebabu moma bobilikuru moma biono ma loaka 'ka (djo si ngoata) de moma taluke ma pigi dj'akana i lalamoko. 6 De djo magae rame oka dja pake kurusi dja loloa de kanisa 'ka dja pake horemati ma kurusi, 7 de nege lo djo magae butu oka njawa i dja si tabea de njawa i dja si romanga Guru! Guru! 8 Duru ngini manena ua i ni si romanga Guru, sebabu to ngini nia Guru ka i moi, Unugu Keresitosu de ngini manena ni ngodumu dodiao. 9 De ngini manena dunia 'ka ua njawa i moi ni si romanga ama; sebabu ka i moi to ngini nia Ama, Unugu daku diwama 'ka. 10 De ua i ni si romanga Mester; sebabu to ngini nia Mester ka i moi Unugu Keresitosu. 11 Duru to ngini nia dodiao i moi o lamoko i foloi, una o dadi ka to ngini nia orangi. 12 De una adje ai diri o ma si gurutije una adje i si tiwawo uku de una adje ai diri o ma si tiwawo uku una adje i si gurutije. 13 Ba! ngini Hatibi de Farisi, ngini ni hahasi! Sebabu ngini Diwama ma Pareta (ma ngorana) njawa moma biono 'ka ni ja tamunu, ma ngale ngini maseretene manege ika ni j'osama ika ua, de onogo djo magae dj' osama ika ni dja fati. 14 Ba! ngini Hatibi de Farisi, ngini ni hahasi! Sebabu ngini ngowedjeka bobalo moma wola ni ja odjomo de nege ni j'akana maruka ngini ni sumbajangi i tekena, ma ngale nege ngini adje hukumu i lalamoko i foloi i ni daene. 15 Ba! ngini Hatibi de Farisi, ngini ni hahasi! Sebabu ngini ni tatagi tonaka de ngoloto ni ja kokiloli la ngini ni j'akana kafir oka ma njawa i moi o dadi Jehudaka moma dodiao: de una o dadi oka Jehudaka moma dodiao so ngini una ni j'akana o dadi naraka ma ngoaka o ma dorou warasa sinoto i foloi ngini ni maseretene. 16 Ba! ngini mamaiingi ni pipiloko! Ngini ni ja temo: Ona djo si sasi oka kaba ika, nege okia ua, duru ona ka kaba ma guratji 'ka djo si sasi oka ona djo dosa. 17 He ngini i ni togodjanga de pipiloko! Okia i foloi; ka guratji manege bolo ka kaba nege guratji i si tebini? 18 De onogo djo si sasi oka gadjoko ma dadami 'ka, nege okia ua; duru onogo djo si sasi oka ka ma gadjoko nege ma djoku 'ku, ona djo dosa! 19 He ngini i ni togodjanga de pipiloko! Okia i foloi? ka gadjoko bolo ka dadami nege gadjoko i si tebini? 20 So komanena, ona djo sasi dadami 'ka onogo djo sasi dadami'ka de nege ma djoku 'ku ika; 21 de ona kaba ika djo sasi, onogo djo sasi kaba ika de Una ika ma dodja'ka O gogogere; 22 de ona djo sasi diwama ije onogo djo sasi Gikirimoi Ai kurusi ika de Una ika manege uku O ma tamije. 23 Ba! ngini Hatibi de Farisi, ngini ni hahasi! Ngini bula mogioko ma bula moi n'ike de boteme de loda de gauku i ngodumu duru ngini ni ma siliba Torati ma dubuso i foloi; manena hukumu, de dodora de popiritjaja. Parakara manena bolasu djakana de ma somoa ua djo ma siliba. 24 Ngini mamalingi ni pipiloko! Ngini gomoma ni ja wiwisi de onta nege ni ja lola. 25 Ba! ngini Hatibi de Farisi, ngini ni hahasi! Sebabu ngini ngaiti de bono ma dudun 'oka ni ja tiodo duru ma dodja'ka nege i omanga de de badjakono de ma dorou. 26 Ngini Farisi ni pipiloko! Manonoma 'kasi ni si tebini nege ngaiti de hono ma dodja'ka naga la so komanena lo ma dudunu i tebin. 27 Ba! ngini Hatibi de Farisi, ngini ni hahasi! Sebabu ngini manena maruka bosuku de gau djaarese djo si ese, nege ma dudunu oka dja loa, duru ma dodja'ka i omanga de de kobongo de de pepeke i rupa-rupa. 28 So komanena ngini lo: njawa nia dudunu dja kelelo (djo takolo) ngini ni aadili duru nia sinjia i omanga de de hasi de ma dorou. 29 Ba! ngini Hatibi de Farisi, ngini ni hahasi! Sebabu ma nabi moma bosuku ni ja meseli de aadili moma bosuku ni ja topo, 30 de ngini ni temo: Nako so ngomi mia topora moma wakutu oka mi naga'ka, mi gogoungu ngomi manena mi si dosa 'ka ua ma nabi moma aunu. 31 So komanena neini masiretene ni sakisi ni ma si demo: ngini manena ma nabi moma totoma ka to ona moma ngoa-ngoaka 32 So komanena ngini lo nia topora moma doduga ni ja si omanga. 33 Ngini ni tomo de tomo bibisa ma ngoangoaka! So konoke ngini ni j'akunu ni djodjara naraka ma katula ino? 34 Sebabu, ena, Ngodji Ti ni suloko ngini ika dja tjotjawaro de ma Hatibi de ona ino ngini adje dja manuka ni dja toma de dja manuka ni dja si dasangahadi de dja manuka nia kanisa 'ka ni dja atja de onogo ni dja niniki si dagongo doku ino sidutu doku ma somoa ika; 35 la i ni daene de adje aunu i adili dja poiaka 'ka dunia uku, si gadono Abeli o aadili 'no ai aunu ino sidutu Sakaria una Barekia ai ngoaka nauru ai aunu ika, ngini ni toma 'ka kaba de gadjoko ma dadami ma dongiraba 'ka. 36 Ta gogoungu ka Ngodji Ti ni temo parakara manena i ngodumu asali manena adje i dja daene. 37 Jerusalemu! Jerusalemu! ngona ma nabinabi no dja toma; de ona i dja suloko ngona ika seleo no dja si paka, warasa ka ngoe muruo Ngodji To mau ani ngoa-gnoaka To dja si tongomu maruka namoro todoku ma ngoa-ngoaka dja tongomu gugutu ma luoka, duru ngini ni hoholuku! 38 Ena ani wola adje nege dja tingaka de i totarangi! 39 Ena, ka Ngodji To ni temo: Ngona adje no Dji kelelo ua, de ma orasi manena ino si gadono adje ngona no temo: Una A kaino ngomino de ma Djou Ai Romanga tanu I si pahala!

24

1 De Jesusu kaba ino O supu ino de O ma oiki; de Ai muri dja kaino Una ino la kaba ma wola-wola Una ika djo si mane. 2 De Jesusu ona ika O temo: Ronga manena i ngodumu ni ja kelelo? Ta gogoungu, Ngodji Ti ni temo: Manege oka adje seleo moi ua i ka lape osi de seleo ma somoa nege adje dja biauru. 3 De Una, djoku Sjaitonu ma djoku oka O ma tamije, so Ai muri Una ino dja kaino ona djo ma te tengo, djo temo: Tanu No mi temo: Muruo de adje parakara manege nage? De Ani adono ma nonako okia de dunia ma dodogumu ma nonako okia? 4 De Jesusu O dja sango ona ika O temo: Ngini ni ma djadjaga la njawa i moi ua i ni babadja. 5 Sebabu ka i dja ngoe de adje to Ngodji Adji Romanga djo si kaino de djo temo: Ngodji manena ka Keresitosu de onogo njawa ka i dja ngoe adje i dja si badja. 6 De ngini adje ni ja isene ma ngale gudoti ma habari, ngini ni ma djadjaga so ua i ni modongo; sebabu bolasu parakara i ngodumu i dadi okasi duru done ma dodogumu 'asi. 7 De adje kawasa moi nege kawasa ma somoa i dja pali de pareta moi nege pareta ma somoa, done adje naga bare de bobaku de osu doku oka i ruparupa. 8 Duru parakara manena, nege katjawali ka sangisara ma solano. 9 Done adje i ni si doaka aniaja ika de i ni toma de kawasa dja ngodumu i ni si duhuduku ma ngale Adji Romanga. 10 Done adje njawa ka i dja ngoe djo todjata de ona djo ma teke si doaka de djo ma teke duhuduku. 11 De nabi djo kokulai ka i dja ngoe djo ma joko de njawa ka i dja ngoe i dja batja. 12 De ma ngale ma dorou i dadi ka i lalamoko so komanege njawa ka i dja ngoe moma dodora i dadi etjetjeke. 13 Duru onogo djo ma tahani si gadono ma dodogumu ika ka ona manege djo pahala. 14 De Pareta ma Indjili manena bolasu djo si hakawaro dunia ma alamu i ngodumu oka nege kawasa dja ngodumu ika maruka nonako done adje ma dodogumu i kaino. 15 Muruo de adje ngini ni ja kelelo bobinasa ma dorou, ma ngale nege ma nabi Danieli o bitjara'ka, buku i tetebin 'oka (ona nege dja batja bolasu djo so sinjia), 16 done ona manege Judea ma tonaka 'ka naga djo djodjara djoku ma djoku oka. 17 De onogo, daku wola 'ka naga, ua djo uti la wola ma barangi okia naga dja dje; 18 de onogo doro'ka naga, ua djo lio la moma pakeangi dja dje. 19 Sioko! wakutu manena 'ka ngowedjeka de moma roese de ona i dja susu. 20 Ngini ni sumbajangi la ua ngini ni ma djodjara musungu i alo'ka bolo Sapitu oka; 21 done adje mularati i lalamoko i talalu naga si dagongo dunia ma dodadi ino sidutu wakutu manena ika de lo ma duru de adje naga oli ua. 22 De nako so wakutu manege i si tiwano ua, he njawa i moi ua i si salamati; duru ma ngale iiriki manege wakutu adje i si tiwawo. 23 Manege de adje nako njawa i ni temo ngini ka: Ena, Keresitosu manege oka naga bolo medoke naga, ua ni ja piritjaja. 24 Sebabu Keresitosu djo kokulai de nabi djo kokulai adje djo ma joko, so ona nonako i lamoko de nonako hairani dj'akana, so komanege (nago dj' akunu) dja iiriki ona lo i dja si babadja. 25 So komanena ka Ngodji i djodjoma Ti ni temo 'ka. 26 De nako so njawa i ni temo: Ena una tonaka i woweleuru oka naga ua ngini ni supu; ena una bati-bati 'ka naga, ua ngini ni ja piritjaja. 27 Mutua, maruka gogoi ange ma Njonjie ino i supu ino de i si siata si gadono sosuru ika, so komanege de adje ma Njawa Ai Ngoaka Nauru Una lo A kauku oli. 28 Sebabu kiaka bake naga manege oka adje ogono i ma tongomu. 29 De wakutu manege ma aniaja i boloto done ma dewi ange ma lako i si wuwutu de iloa nege i si siata ua de ngoma ngawa-ngawa uku i tuer' uku de diwama ma buturungu adje i si garaki. 30 Done adje daku ngawa-ngawa'ka Njawa Ai Ngoaka Nauru Ai nonako i baoro; done adje alamu ma asali dja ngodumu djo ari de Njawa Ai Ngoaka Nauru ona I kelelo Una daku ngawa-ngawa ma lobilobi uku O si ka uku de bubuturungu i lalamoko de mulia. 31 De Una Ai diwama ma susuloko O dja suloko de nafiri de ma kuguru i lalamoko de ona adje dja iiriki i dja tongomu de wuwulu djoata ino si dagongo diwa ma ogu ino sidutu ma ogu ma somoaika. 32 De ngini ara ma gota ino ni ma dotoko adeade manena: Nako ma raraga i malai de ma sokai tubolo so ni ja nako musungu dja sauku i sebanga: 33 so komanena ngini lo: Nako so ngini parakara manena i ngodumu ni ja kelelo, so komanege ni ja nako ma dodogumu ngorana ma biono'ka naga. 34 Ta gogoungu ka Ngodji Ti ni temo: Asali manena adje i tilakuru 'asi si gadono parakara manena i ngodumu i dadi oka. 35 Diwama de dunia nege adje i pasalaka duru Adji demo manena i pasalaka ua. 36 Duru ange manege de orasi manege njawa i moi ua o si odaka, diwama ma susuloko ona lo djo si odak'ua ka Adji Ama O ma tetengo. 37 De maruka Noaki ai wakutu oka djo biasa, so komanege lo de adje Njawa Ai Ngoaka Nauru A kauku oli. 38 Sebabu onogo wakutu oka taufani i lalamoko i dadi uasi, ona dj'odjomo de dja udomo, djo modjoka de djo si modjoka si gadono ange manege ika Noaki kapali 'ka o warene, 39 de ona djo rasa ua si gadono taufani i dola de ona dja ngodumu djo binasa, so komanena lo Njawa Ai Ngoaka Nauru A kauku oli. 40 Done adje nauru dja sinoto doro'ka naga, i moi adje i tarima de o ma somoa una adje i madja ika; 41 done adje ngowedjeka a sinoto dja lule lulule oka, i mi moi adje i mi tarima de mo ma somoa muna adje i mi madja ika. 42 So ko manena ngini bolasu ni djadjaga sebabu ngini ni ja nako ua muriio oka de adje nia Djou A kaino. 43 Duru ngini ni ja nako: ma djou ma dutu o si odaka 'ka orasi muruo oka ma totodjiki o man a kaino done una o djadjaga'ka de o si maha ua ai wola ma luo'ka a waiti. 44 Ma ngale nege lo ni ma si mana sebabu orasi manege oka ngini ni ja malo ua Njawa Ai Ngoaka Nauru done adje A kaino. 45 So komanena nagungu orangi manena una o tatapu de de bubudi ai tuwangi i siau una ai orangi dja ngodumu moma saeke la una a ike ona ika moma inono de ma wakutu i patutu oka? 46 Pahaia orangi manena nako ai djou a kaino de una i make de una 'akana so komanena. 47 Ta gogoungu ka Ngodji Ti ni temo: una ai orangi manena i siau la ai ronga moi a pareta. 48 Duru nako so orangi o ma dorou manena, ai sinjia 'ka adje o temo: Wa! adji tuwangi o ma si tagahangi 'kasi, a kaino ua, 49 de o ma solano to una ai dodiao o dja pokala de de i dja dadaiuku 'odjomo de a udomo, 50 done adje orangi manena ai tuwangi a kaino ange moi oka una i dadama ua de ma orasi manege oka o si odak'ua; 51 de una adje i tingaka de to una ai bula adje a noa de de ona djo hahasi; manege oka adje dja aari de moma ingiri djo si kokoboriti.

25

1 Done manena Diwama ma Pareta nege maruka djodjaru i dja mogioko, ona moma padamara dja dje de ona djo supu ino, ona ma kakawingi i busuku. 2 De dja motoa djo tjotjawaro de dja motoa djo bobodo. 3 De ona djo bobodo ka moma padamara dja dje de goro kaha dja dje na, 4 duru djo tjotjawaro manena de moma padamara botoli de goro kaha dja dje. 5 De ma kakawingi o ma si tagahangi so ona dja ngodumu manege i dja kadunu si gadono i dja kioloko. 6 De nam ma dongiraba 'ka dj'adjoko: Ena ni lega, ma kakawingi a kaino! Ngini ni supu una ni busuku! 7 Manege de djodjaru dja ngodumu djo ma joko de moma padamara djo si mana. 8 De ona djo bobodo djo temo djo tjotjawaro ika: Tanu to ngini nia goro kaha ino ni ja ike ngomino sebabu mia padamara i sonenge. 9 Duru ona djo tjotjawaro djo sango, djo temo: Ua, ikia ngomino de ngini ka i adono ua; lebe laha ngini ni tagi ma wuwukunu ika de ngini ni ma tugala. 10 De ma dongoho ona djo tagi la djo tugala so ma kakawingi a kaino, de ona djo ma si dailako'ka onogo de de una kawingi ma rame ika dj'osama ika de ngorana djo si tamumu oka. 11 De ma duru djodjaru djo ma somoa, ona dja kaino, djo temo: Ja djou! ja djou! tanu ngorana no mi welenga! 12 De una o dja sango: Ta gogoungu ngodji ti ni temo: ngodji ti ni nako ua! 13 So komanena bolasu ni dja-djaga, sebabu ange bolo orasi Njawa Ai Ngoaka Nauru A kaino de adje ni ja si odak'ua! 14 Sebabu nege maruka njawa i moi una tonaka ma somo'aka o tatagi, de to una ai njawa o dj'adjoko de ona ika o si doaka ai ronga moi; 15 de i moi ika a ike mina motoa de o ma somoa ika sinoto de o ma sange ika moi, i moi-moi a make maruka ai pade de djai-djai o ma oiki. 16 Unugu mina motoa a make oka o tatagi de o si dagangi de ai utungu mina motoa i ma somoa. 17 So komanena lo una a make sinoto, una la o si utungu sinoto i ma somoa. 18 Duru una mina ka moi a make oka, o tagi de tonaka uku a waiti de ai djou ai pipi nege o si gogono. 19 Manege de wakutu i tekana njawa manege moma djou a kaino' ka de de ona a etongo. 20 De una manege mina motoa a make oka, una a kaino de ai djou ika o gao mina motoa i ma somoa, de o temo: Ja djou! Mina motoa na ike oka ngodjino, ona mina motoa i ma somoa to si lakuru i dogo! 21 De ai djou una ika o temo: He ngona orangi dja loloa de tetapu, ma dedewi ngona no si tetapu, ngodji adje to ni siau la bula i lalamoko adje na pareta. Ani djou ai momorene ika n'osama ika! 22 De una mina sinoto a make oka, una lo a kaino una ino de o temo: Ja djou! Mina sinoto na ike oka ngodjino, ena, mina sinoto i ma somoa to si lakuru i dogo! 23 De ai djou una ika o temo: He ngona orangi dja loloa de tetapu, ma dedewi no si tetapu, ngodji adje to ni si au la bula i lalamoko adje na pareta. Ani djou ai momorene ika n'osama ika! 24 Duru una manege mina ka moi nege a make oka, una lo a kaino una ino de o temo: Ja djou! Ngodji to ni nako, ngona ka njawa de ani sinjia dja togoini, ngona manena na utuku manege oka ngona na tuaka 'ka ua de ngona manena na tongomu manege oka ngona no si hadja oka ua: 25 so ngodji i dji modongo, to tagi oka de ani mina tonaka uku ta gogon 'oka: Ena, to ngona ani na make! 16 Duru ai djou o sango de una ika o temo: Ba! ngona njawa no ma dorou de no ma totebeteru! Bukangi, ngona no si odaka ngodji ta utuku manege oka ngodji to tuaka'ka ua de to tongomu manege oka ngodji to si hadja ua: 27 so komanena bolasu ngona to ngodji adji pipi djo dodagali 'ka na ike oka, done nako ngodji ta kaino 'ka oli, to ngodji adji pipi de ma bunga ta dje oli. 28 Mutua mina manena una ino na dje de nege, n'ike una ika a make mina mogioko. 29 Sebabu njawa i moi-moi de ai barangi naga una ika adje dja ike la una adje a make i foloi; duru una manege de ai barangi meia, una ino adje dja dje nege lo una a make. 30 De njawa manena o bobaraguna ua ni si tuaka i wuwutu i talalu ika, manege, oka djo aari' de moma ingiri djo si kokoboriti! 31 De ma dongoho manege de adje Njawa Ai Ngoaka Nauru Ai mulia ika O'sama ika de diwama ma susuloko djo tetebini dja ngodumu de de Una, done Una ma tamije Ai mulia ma kurisi uku; 32 de to Una Ai biono'ka i dja si tongomu umati dja ngodumu, de Una adje O dja si kitingaka maruka sowohi duba ma ngowedjeka de ma mauru o si kitingaka; 33 de duba ma ngowedjeka A noa Ai giama giniraka'ka duru ma mauru Ai giama gubali 'ka. 34 Done adje ma kolano O temo ona ika, Ai giama giniraka'ka naga; Ni ja kamo ngini Adji Ama O ni si bobarakati oka, de Popareta manena ni ja pusaka, nege djo si dailoko 'ka de ma dongoho ino alamu, ma hangi dja noa'ka ino; 35 sebabu Ngodji manena i Dji sawini de ngini manena ni Dji si odjomo 'ka; de Ngodji manena, Adji kiriti i dudungu de ngini manena ni Dji si udumo 'ka; de Ngodji manena To njawa To ma somoa 'ka de ngini ni Dji dodogumu oka; 36 de Ngodji manena To ma watono de ngini ni Dji si pakeang 'oka, de Ngodji manena i Dji siri de ngini ni Dji kelelo'ka; de Ngodji manena lalara ma wola'ka naga de ngini ni ja kaino 'ka Ngodjino. 37 Done adje djo aadili djo sango djo temo: Ja Djou! Kauru ino ngomi mi Ni kelelo'ka Ngona i ni sawini de mi Ni si odjomo 'ka? bolo Ani kiriti i dudungu de mi Ni si udomo 'ka? 38 De kauru ino ngomi mi Ni kelelo'ka de Ngona ka njawa No ma somoa so mi Ni si dodogumu oka? bolo Ngona No ma watono de mi Ni si pakeangi oka? 39 De kauru ino ngomi mi Nikelelo 'ka de i Ni siri bolo i Ni lara 'ka de ngomi mi ja kaino 'ka Ngona ino? 40 De ma kolano adje O sango de ona ika O temo: Ta gogoungu ka Ngodji Ti ni temo: Ronga moi-moi ngini ni j'akana 'ka Adji gianongoru etjetjeke i moi ika nege lo ngini ni j'akana 'ka ka Ngodji 'ka. 41 Done adje O temo ona ika Ai giama gubali'ka naga: Ngini ni ma oiki! he ngini kukutuku ma njawa! Uku i kakali 'ka ni j'osama ika nege i si dailako 'ka Badjabinto de ai susuloko 'ika; 42 sebabu Ngodji i Dji sawini de ngini manena ni Dji si odjomo'ka ua; Adji kiriti i dudungu de ngini manena ni Dji si udomo 'ka ua; 43 de Ngodji manena ka njawa To ma somoa 'ka de ngini manena ni Dji si dodogumu oka ua; Ngodji To ma watono de ngini ni Dji si pakeangi oka ua; Ngodji i Dji siri de lalara ma wola 'ka naga de ngini ni ja kaino 'ka ua Ngodjino. 44 Done adje ona lo I sango djo temo: Ja Djou! Kauru ino mi Ni kelelo 'ka i Ni sawini, bolo Ani kiriti i dudungu, bolo Ngona ka Njawa o ma somoa, bolo Ngona No ma watono, bolo i Ni siri, bolo Ngona lalara ma wola'ka naga de ngomi mi Ni leleani ua? 45 Done adje Una O dja sango de O temo: Ta gogoungu ka Ngodji Ti ni temo: Ronga moi-moi ngini ni j'akana 'ka ua Adji gianongoru etjetjeke i moi ika, nege lo ngini ni j'akana ua Ngodji'ika. 46 De ona manege de adje dj'osama ika sangisara i kakali 'ka, duru onogo djo aadili adje ango i kakali 'ka!

26

1 So de Jesusu Ai dodotoko O si dogum' oka de Ai muri'ka O temo: 2 Ngini ni si odaka ange sinoto 'si de adje Pasika i ma si adon'o de Njawa Ai Ngoaka Nauru I si doaka la I si dasangahadi. 3 Ma dongoho manege ma imamu djo lalagomo de ma Hatibi de kawasa moma himo djo ma tongomu ma imamu o lalamoko ai bati-bati oka de to una ai romanga Kajafasi, 4 de ona djo ma teke fakati tanu Jesusu nege de budi I si tagoko la I toma. 5 Duru djo temo: Ua rame oka la ua kawasa djo ruahe. 6 So de Jesusu Betani oka naga, Simonu i popada ai wola'ka, 7 so ngowedjeka i mi moi, muna ma kaino Jesusu ino de tjutjupu moi mo gao, ma dodja'ka godjoro ma bounu dja loloa de i hahali, so Una O'djomo de godjoro nege mo guse Ai saek' uku. 8 De Ai muri manege dja kelelo de dja dje ma ngale djo temo: Dja doa so rugi manena? 9 Sebabu godjoro manena tanu dj'akunu dja wukunu oka de ma dugala njawa djo sususa ika dja ike. 10 Duru Jesusu hali manege A mengareti so ona ika O temo: Dja doa so ngini ngowedjeka manena ni mi si susa? Sebabu munugu manarama ka dja loloa m'akana'ka Ngodjino. 11 Sebabu njawa djo sususa djo tjobo-tjobo de de ngini naga duru ka Ngodji so komanene ka To tjobo-tjobo ua de de ngini oka. 12 Sebabu muna godjoro manege adji roese uku mo guse muna m'akana 'ka Ngodji adje i Dji si wosuku mo Dji harekati. 13 Ta gogoungu ka Ngodji To temo ngini'ka, kiaka Indjili manena adje djo si hakawaro, dunia ma alamu i ngodumu oka, i mi so sinjia de djo bitjara lo ma ngale muna m'akana 'ka. 14 Manege oka de Judasi Isekariotu dja mogioko de sinoto moma i moi ma imamu djo lalagomo ika o tagi, 15 de o temo: Okia moi ngini ni ja ike ngodjino la ngodji Una tl si doaka ngini 'ka? De ona una ika dja fangu oka reali moluangere? 16 De ma dongoho manege ino una wakutu dja loloa a nonu tanu 'akunu ona ika I si doaka. 17 So roti de daluku ma gagawa meia ma ange manonoma 'ka de muri-muri Jesusu ino dja kaino de Una ika djo temo: Ja Djou! kiaka Ngona No mau Pasika ma ngodjomo Ngona ika mi ja si dailako? 18 De O temo: Ngini doku ika ni j'osama ika done njawa nauru i moi ika ni ja temo: Ma Guru O temo: Adji wakutu ma dekara'ka. Ngodji adje ani wola 'ka de de Adji muri-muri Pasika ma ngodjomo Ta odjomo. 19 De ma muri dj'akana maruka Jesusu O dja bedjedjongo 'ka de ona Pasika ma ngodjomo djo si dailako. 20 De i ngotamare oka so Jesusu de Ai murimuri djo ma tamije. 21 Menege de ona dj 'odjomo Una O temo: Ta gogoungu ka Ngodji Ti ni temo, to ngini nia i moi una adje o Dji si doaka. 22 De ona djo susa i talalu to ona moma i moimoi o ma soiano o temo Una ika: Ja Djou! ka ngodji manena? 23 De O sango O temo: Una ai giama bobilangu 'ku o si tatabu de de Ngodji ka unugu adje o Dji si doaka! 24 Ma Njawa Ai Ngoaka Naura O tagi maruka i si lefo'ka ma ngale Una, duru tjilaka njawa manena una ma Njawa Ai Ngoaka Nauru I si doaka! Una ika lebe laha i baraguna nako njawa manena i si laheri oka ua. 25 De Judasi manege una I si doaka o sango de o temo: Ja Guru! ka ngodji manena? De Una i temo: Ngona no temo 'ka! 26 De ona dj 'odjomo Jesusu roti A dje de nege O si barakati de nege A tetewi de muri-muri 'ka A ike de O temo: Ni ja dje, ni ja odjomo, manena ka to Ngodji Adji roese. 27 De Una ngaiti A dje de O si sukuru oka de nege ona ika A ike de O temo: Ngini ni ngodumu manena ino ni udomo; 28 sebabu manege ka to Ngodji Adji aunu, djadi i susungi ma aunu, nege adje dja pola ma ngale njawa ka i dja ngoe la dosa ma apongu dja make. 29 De Ngodji Ti ni temo: Ngodji anguru ma dabu Ta udomo ua manena ino si dutu ange manege ika muruo oka Ngodji de de ngini Ta udomo i susungi Adji Ama Ai Pareta 'ka. 30 De ona pudji ma njanji djo ma njanji oka so djo supu ino de djoku Sjaitun ika djo tagi. 31 Manege de Jesusu ona ika O temo: Wuwutu manena 'ka ngini ni ngodumu de adje ni hawateri ma ngale Ngodji; sebabu dja lefo 'ka: Ngodji adje ma sowohi ti posana de duwono ma duba adje djo si piringana. 32 Duru Ngodji To momikije oka de adje done Ngodji To tagi i djodjoma ngini 'ka Galilea ika. 33 Duru Peterusu Una I sango de I temo: Ngaro ona dja ngodumu djo hawateri ma ngale Ngona, ngodji manena de adje to hawateri oli ua. 34 De Jesusu una ika O temo: Ta gogoungu ka Ngodji manena To ni temo: Wuwutu manena'ka namoro ma nauri i sorene nasi done ngona no Dji didumu oka si gadono warasa djange. 35 Peterusu Una ika o temo: Ngaro ngodji bolasu de de Ngona to sonenge so komanege ngodji adje to Ni didumu'a. So komanege lo muri 'dja ngodumu djo tetemo. 36 Manege oka Jesusu de de ona O tagi doku moi ika ma romanga Getsemane de ona ika O temo: Mane oka ngini ni goger' uku si gadono To tagi de manege oka To sumbajangi oka. 37 De Una O dja gao Peteresu de Sebedeusu ai ngoaka nauru a sinoto de O ma solano O susa de Ai sinjia i kangela i talalu. 38 De ona ika O temo: To Ngodji Adji njawa i duka so si gadono he, To sonenge; mane oka ni gogogere de ni djadjaga de de Ngodji. 39 La O tagi ma dedewi de O ma motumu 'ku Ai biono tonaka uku, O sumbajangi de O temo: Adji Ama! Tanu nako akunu ngaiti manena i Dji tilakuru, duru ua maruka to Ngodji Adji sinjia ma suka duru maruka to Ngona Ani sinjia ma suka i dadi! 40 De Ai muri 'ka O lio de O dja make i dja kioloko, de O temo Peterusu ika: Dja doa so, n'akunu'a ka orasi moi ni djadjaga de de Ngodji? 41 Ni djadjaga de ni sumbajangi la ua babadja i ni daene; ka sinjia i magae duru roese ka i lamahani. 42 Moi osi warasa ma sinoto 'ka O tagi de O sumbajangi O temo: Adji Ama! Nako ngaiti manena i Dji tilakuru i akunu'a si gadono bolasu Ta udomo; i tilahi To Ngona Ani sinjia ma suka i dadi! 43 De O lio kali de Una O dja make ona i dja kioloko 'kali sebabu moma lako dja lodiri. 44 La O dja madja ika de O tagi oli de O sumbajangi warasa ma gauge de O temo Ai demo ka komanena. 45 De A kaino 'li de Ai muri-muri 'ka O temo: Done ngini i ni kioloko de ni ma ngomasa! Ena! orasi i ma odono 'ka ma Njawa Ai Ngoaka Nauru I si doaka njawa dodosa moma giama ika. 46 Ni momikije! Ena! una o Dji si doaka o ma sebanga 'ka. 47 La Una O bitjara osi, ena, Judasi, una a mogioko de sinoto moma i moi a kaino de de njawa ka i dja ngoe de de sumarangi de didiki; ma imanu djo laiagono de kawasa moma himo i dja suloko'ka. 48 De una I si doaka nonako moi a ike ona ika, o temo: Una manege ngodji tl ame, ka Unugu nI tagoko. 49 De ma dewi una a kaika Jesusu ika de O temo: Tabe Guru! So una I ame. 50 Duru Jesusu una ika O temo: He bobapo! Ma ngale okia ngona mane oka? Manege de ona djo ma sebanga la Jesusu I tagoko. 51 Ena, njawa djo naga de de Jesus a moma i moi, ai giama a toaka de ai sumarangi o si siata, la imamu o lalamoko ai orangi ai ngauku a pakono. 52 Manege de Jesusu una ika O temo: And sumarangi sopa uku no si gilio, sebabu dja ngodumu sumarangi dja dje onogo adje sumarangi i dja si binasa. 53 Ato ngini ni takolo manena 'ka Adji Ama TI sumbajangi T 'akunu'a? de Una adje O Dji si dogo de diwama ma susuloko i foloi engi mogioko de sinoto? 54 So konoke ma nabi moma nubueti adje djo si totiahi, nege djo temo so komanena bolasu i dadi? 55 De ma orasi manege oka Jesusu ka i dja ngo-ngoe ika O temo: Ngini manena ni supu oka maruka Ngodji manena ka totoma de de sumarangi de de didiki la ngini ni Dji si tagoko; ange i si getogetongo 'ka Ngodji kaba'ka To ma tamije de de ngini, Ti ni dotoko de ngini ni Dji tagoko'ka ua; 56 duru manena i ngodumu i dadi I'adje ma nabi moma nubueti djo si totiahi. De wakutu manege oka muri dja ngodumu djo djodjara Una I madja ika. 57 Onoao, Jesusu I tagoko'ka, ona I totaka Kajafasi 'ka ma imamu o laiamoko ika, manege oka ma Hatibi de ma himo djo ma tongomu. 58 De Peterusu una I moteke i kakurika si gadono ma imamu o lalamoko ai bati-bati 'ka de una 'osama ika so una de de njawa o goger' uku la ma dodogumu a kelelo. 59 De ma imamu djo ialagomo de ma himo de maidani i lalamoko dja ngodumu dja nonu sakisi djo kokulai la ona dj'akunu Una I toma duru dja make ua; 60 ngaro sakisi djo kokulai ka i dja ngoe naga, ona dja make okia ua. 61 Ma duru dja kaino sakisi djo kokulai a sinoto ino, ona djo temo: Una O temo 'ka: Ngodji T'akunu Gikirimoi Ai kaba Ta biauru la de ange djange nege To si goko'li. 62 De ma imamu o lalamoko o ma joko de Una ika o temo: Ngona okia ua No sasango? Onogo okia djo sakisi i Ni lawani? 63 Duru Jesusu O ma djadjano. De ma imanu o lalamoko o sango, Una ika o temo: Ngodji to Ni sasi Gikirimoi O aango ika, Ngona No mi temo: Ngona manena ka Keresitosu Gikirimoi Ai Ngoaka Nauru? 64 Jesusu una ika O temo: Ngona No temo'ka! Duru ka Ngodji Ti ni temo, de manena ino ngini adje nI kelelo Njawa Ai Ngoaka Nauru O ma tamije Una moi moi A'kunu Ai giniraka'ka de A kaino de ngawa- ngawa ma lobi-lobi uku. 65 Manege de ma imamu o lalamoko ai taluke a reka de o temo: Una Gikirimoi I gogele! Ma sakisi okia wo dja mau osi! Ena, manena 'ka to Una Ai gogele ni ja isen'oka; 66 i dodoa ngini ni dibangi? De ona djo sango djo temo: Una bolasu O sonenge. 67 Manege de Ai biono'ka djo kokobiri de I sigi; 68 de djo ma somoa de Ai biono'ka djo pokala, djo temo: Keresitosu! No nubuenti ngomino, nagungu o Ni pokala'ka. 69 De Peterusu nege bati-bati ma gadaria uku o goger'uku; de orangi ngowedjeka, i mi moi ma kaino de una ino mo temo: Ngona manena lo no naga'ka de de Jesusu Galilea 'ka ma njawa. 70 Duru una, dja ngodumu moma biono'ka, nege a didumu o temo: Ani demo to si odak'ua. 71 De una o tagi o mau wola ma biono ma ngorana ino o supu manege de orangi ngowedjeka mo ma somoa mi kelelo de mo temo, ona ika manege djo naga: Unugu io naga'ka de de Jesusu Nasarethoka ma njawa. 72 De moi oli de o sasi o si didumu o temo: Njawa manena tI nako ua! 73 De ma dewi oli, ona manege oka djo ma joko, dja kaika de Peterusu ika djo temo: I gogoungu! Ngona lo onogo moma i moi. Ena! to ngona ani bahasa ma luga i ni si mane. 74 Manege de una o ma solano o ma kutuku la o sasi: Njawa tI nako ua! 75 De ma dewi namoro ma nauru i sorene, de Peterusu nege o so sinjia Jesusu Ai demo, Una O temo 'ka una ika: Namoro ma nauru i sorene nasi done ngona no Dji didumu oka si gadono warasa djange. De una o tagi o supu ino de o ari i sodusodu.

27

1 De i langi-langi oka de ma imamu djo lalagomo dja ngodumu de kawasa moma himo ona djo ma fakati mutua ona Jesusu I toma; 2 de ona I pilikur' oka ona I si totaka de I si doaka ma adipati'ka, Pilatusu ika. 3 De ma dongoho manege oka Judasi, una I si doaka 'ka, una o lega ona Jesusu I si hukumu oka, de una o ma toduba, de una pipi salaka moluangere nege o si gilio ma imamu djo lalagomo ika de ma himo-himo ika, 4 de o temo: Ngodji ka dosa t'akana 'ka, ngodji to si doaka'ka aunu de ma sala meia! Duru ona djo temo: Wa! nege i mi faduli ua, ka ngona no djadjaga bato! 5 De una, pipi salaka kaba'ka o si paka'ka de o ma oiki de o tagi de o ma dide. 6 De ma imamu djo lalagomo pipi nege dja kobu oka djo temo: Nege i si maha ua nege sadaka ma burua uku wa noa uku sebabu nege ka aunu ma dugala. 7 De ona djo ma teke fakati ona djo si tugala bosoko ma tukangi i moi ai godjoa la djo si wosuku njawa djo ma somoa. 8 Ma ngale nege godjoa manena djo si romanga: aunu ma godjoa, si gadono ange manena ika. 9 Manege de ma nabi Jeremia ai demo i si totiahi oka, o temo 'ka: De ona, pipi salaka moluangere dja dje oka, nege Una i si takiseri oka ai dugala, unugu Israeli moma umati i si takisir'oka, 10 nege dja ike oka ma ngale bosoko ma tukangi ai godjoa, nege maruka ma Djou O dji bobita 'ka. 11 De Jesusu ma adipati o totarari; de ma adipati I sano, o temo: Ngona manena Jehudaka moma kolano? De Jesusu I temo: No temo 'ka! 12 De ma imamu djo lalagomo de ma himo ona I si kalaki de Una okia ua O sango. 13 Manege de Pilatusu Una ika O temo: No si gisen'ua ona parakara ka i ngoe djo sakisi i Ni lawani? 14 Duru Una manege to una ai demo moi ua O sango, so komanege ma adipati o ma hairani i talalu. 15 De rame oka ma adipati o biasa njawalalara i moi i ngoiki kawasa ika maruka ona i magae. 16 De ma dongoho manege oka njawa lalara i moi naga ona i nako de ai romanga Barabasi. 17 Manege de ona djo ma tongomu Pilatusu o temo ona ika: Nagungu ngini ni magae ngodji ti ni ngoiki ngini 'ka: Barabasi bolo Jesusu, I si romanga Keresitosu? 18 Sebabu una a nako ona manege I si doaka 'ka ma ngale ona I si duhuduku. 19 Manege de mia hukumu ma kurusi uku o ma tamije uku so ai wedjeka, una ika mo suloko, mo temo: Tanu O Aadili manena ua nI dodoa, sebabu doguruga i dji si kangela ma ngale Una manege. 20 Duru ma imamu djo lalagcgmo de ma himohimo ona ka i dja ngo-ngoe i dja gegotola Barabasi i goloko de Jesusu I toma. 21 De ma adipati o sango de ona ika o temo: Dja sinoto manena moma i moi nagungu ngini ni magae ti ni ngoiki? De ona djo temo Barabasi! 22 De ma adipati ona ika o temo: Done okia Jesusu I si romanga Keresitosu tI dodoa? De ona dja ngodumu djo temo: I si dasangahadi! 23 Duru ma adipati o temo: Dja torou okia Una A'kana'ka? De ona djo popoaka i foloi djo temo: Una I si dasangahadi! 24 De Pilatusu o malo 'akun'ua sebabu i tekan'ua djo pali, so una akere a dje de ai giama a tiodo ka i dja ngo-ngoe moma biono 'ka de o temo: Ngodji manena O Aadili manena Ai aunu ta sala ua Bolasu ngini ni djadjaga! 25 De kawasa dja ngodumu djo sango djo temo: Tanu Ai aunu adje i mi daene ngomi de mia ngoangoaka! 26 Manege de una Barabasi i ngoiki ona ika duru Jesusu I atja'ka de Una I si doaka la I si dasangahadi. 27 Manege de ma adipati ai soldadu Jesusu I ma gao I si ngosama ika hakim moma wola ika de djo si tongomu engi dja ngodumu la ona I gogele. 28 La Ai pakeangi dj'aiki de taluke dja sosawala I si pake; 29 de ona ngababasa dja gale djo si gakana dasutari de nege Ai saek'uku djo si tamunu 'ku; de didiki tuiki (dja ike) Ai giama giniraka 'ka, de djo ma buku 'ku Ai biono uku de I si hahaga de djo temo: He, Jehudaka moma kolano! Tabea! 30 De Ai biono 'ka djo kokobiri de tuiki nege dja dje de Ai saek'uku djo si posana. 31 De ona I si hahaga 'ka ona taluke dj'aiki de to Una Ai pakeangi I si pake, de ona I si supu la I si dasangahadi. 32 De ona djo supu de Kirenoka ma njawa i moi ona i ma kamake, to una ai romanga Simonu, de ona i pakisa la una ai sangahadi a moku. 33 De ona djo ma si adono'ka doku moi ika ma romanga Golgota, wo si guti ma ngale Kokowo ma doku, 34 de ona I si udomo anguru de mira i si tjapuru oka; de Una nege A dahake A udomo O holuku. 35 De ona I si dasangahadi oka so Ai pakeangi djo si kobula onde djo si tuaka; la ma nabi ai demo adje i si tiahi: onogo to ngodji adji pakeangi djo ma si kobula de onde djo si tuaka ma ngale adji pakeangi. 36 De ona manege oka djo goger'uku ona I djadjaga. 37 De to Una Ai saeke ma djok'oka dja noa (aiti) dja lefo'ka Ai sala nege: Una manena Jesusu Jehudaka moma kolano. 38 Manege oka totoma i dja sinoto I si dodasangahadi oka, i moi giniraka'ka de i moi gubali 'ka. 39 De ona manege djo pasalaka onogo I gogele de moma saeke dja gigiwi, 40 djo temo: Wa! Ngona kaba na biauru de No si goko'li de de ange djange! Ani diri No ma ngoiki, nako so Ngona ka Gikirimoi Ai Ngoaka Nauru, sangahadi uku No uti uku. 41 De so komanege lo ma imamu djo lalagomo de ma hatibi de ma himo ona lo I gogele, djo temo: 42 Ona djo ma somoa O dja ngoiki oka, Una Akunu'a Ai diri O ma ngoiki; nako so Una Israeli oka moma kolano done dasangahadi uku O uti uku, done ngomi wI piritjaja! 43 Una Gikirimoi I ngongano; tanu ka Una I ngoiki nako so Una I dora sebabu Una O temo'ka: Ngodji manena ka Gikirimoi Ai Ngoaka Nauru. 44 De ona djo totoma de de Una i dja si dodasangahadi oka ona lo I si gogele. 45 De ma orasi mogioko de sinoto ino de dunia ma alamu i ngodumu i wuwutu si gadono orasi ma gauge ika. 46 De i tekanu'a orasi ma gauge Jesusu ilingi i lalamoko O si adjoko; Eli! Eli! Lama Sabaktani? Nege wo si gute ma ngale; Adji Gikirimoi! Adji Gikirimoi! dja doa so Ngona No Dji madja ika? 47 De njawa dja manuka manege djo ma joko de demo manena djo isene, so djo temo: Wa! Una- Eliasi I adjoko! 48 De ma dewi moma i moi a ka'mo de kou ma bunga a dje nege tjuka o si womo de didiki o si womo de didiki o si tobe so una I si udomo. 49 Duru ona djo ma somoa nege djo temo: Ua! la wa kelelo Eliasi a kaino la una I ngoiki. 50 De Jesusu moi osi ilingi i lalamoko O si adjoko de Ai ngomasa A ike. 51 De kaaba ma guba i reka i leta sinoto 'ka daku'ku sigadono ma luoka uku, de osu de biki i leta, 52 de bosuku i welenga de djo tetebini djo soneng'oka ka i dja ngoe moraa roese, i dja si momikjije; 53 de ona bosuku ino djo supu ino de ma duru (Jesusu lo) O momikije oka, ona doku i tetebini 'ka dj'osama ika de ona djo ma si mane ka i dja ngoe ika. 54 De dja ratusu moi moma saeke de ona de de una Jesusu I djadjaga ona dja kelelo osu de perakara i ngodumu i dadi oka, so ona i dja modongo i talalu djo temo: I gogoungu Una manege ka Gikirimoi Ai Ngoaka Nauru! 55 De manege oka ngowedjeka ka i dja ngoe naga i kakurika djo dominanga ona Jesusu I moteke oka la ona Una I leleani, 56 de moma i mi moi naga ngo Maria Magdalena de ngo Maria muna Jakobisi de Josesi moma ngina, de Sebedeusu ai ngo-angoaka nauru moma ngina. 57 De i ngotamare oka so njawa i moi o kakaja de ai asali Arimatea ino de ai romanga Josepu de una lo Jesusu Ai muri; 58 una a kaika Pilatusu ika de i lahi Jesusu Ai bake. Manege de Pilatusu o tita bake nege dja ike una ika. 59 De Josepu nege bake a dje de nege o si sao barono ka i alusu de ka i ofi, 60 de nege a noa ai bosuku 'ku i susungi uku nege biki ma djodja'ka dja sonotoko 'ka; de una o kilido 'ka seleo i lalamoko bosuku ma ngorana ika de una o tagi; 61 De manege oka naga ngo Maria Magdalena de ngo Maria i mi mo ma somoa mo goger' uku bosuku ma dangongo ino uku. 62 De ange ma somoa 'ka, nege dodailako i moteke, so imamu djo lalagomo de de Farisi djo tagi Pilatusu ika, 63 djo temo: Ja djou! ngomi manena mi so sinjia o bobajale O ango 'si O temo 'ka: Adji ange djange done adje To momiki'je. 64 Tanu ngona no si pareta la bosuku nege djo djadjaga si gadono ange ma gauge la ua Ai muri naru oka dja kaino de I todjiki de djo temo kawasa ika: Una sosonenge moma dongiraba ino O momikije oka, done manonoma i foldi ma duru ma popilatu dja torou i foloi. 65 De Pilatusu ona ika o temo: Ngini djo djadjaga ni dja make so ni ma djobo de nege ni ja si djaga maruka nia sinjia ma suka. 66 De ona djo tagi de bosuku nege djodjaga djo si djaga de seleo nege dja tjapu oka.

28

1 La Sapitu m'ange i pasala'ka, i solano i langilangi, nege djumati m'ange ma nonoma so ngo Maria Magdalena de ngo Maria i mi mo ma somoa la bosuku dja kelelo. 2 Ena! osu i lalamoko naga, sebabu ma Djou Ai susuloko i moi diwama uku o uti uku de a kaika de seleo nege a kilido de ma djoku'ku o ma tamije uku. 3 De ai djamani nege maruka gogoi de ai pakeangi i djaarese maruka kaldsju. 4 De ma ngale djo djadjaga ona i dja modongo i talalu so ona maruka djo sosonenge. 5 Duru diwama ma susuloko o sango ngowedjeka ika o temo: Ngini manena ua i ni modongo sebabu to si odaka ngini ni nonu Jesusu I si dasangahadi oka. 6 Una manege oka ija sebabu Una O momikije oka maruka Una O temo'ka. Ngini ni ja kaino ni ja lega rio nege oka ma Djou O ma ruba isa 'ka. 7 De ngini ni ma taitaiti ni tagi de to Una Ai muri-muri 'ka ni si hakawaro so Una sosonenge moma dongiraba ino O momikije oka. Ena! Una O ni si djodjoma Galilea ije, manege ije de adje ngini Una nI kelelo. Ena ngodji manena to temo'ka ngini 'ka. 8 De ona manege bosuku ino djo djai djai de i dja modongo de djo morene i lalamoko ona djo tagi la djo si hakawaro Ai muri-muri'ka. 9 De ma dongoho manege oka ona djo tagi la Ai muri-muri 'ka djo si hakawaro, ena! Jesusu O dja ma kamake de O temo: Tabea! De ona dja kaika Una ika, de Ai djou dja tjoho de I suba ije. 10 Manege Jesusu ona ika O temo: Ua i ni modongo, ni ma djobo de ni ja si hakawaro Adji nongoru ika ona djo tagi Galilea ije dja kaije de manege ije ona adje i Dji kelelo. 11 De ona djo tagi oka, ena djo djadjaga moma i dja muruo ona doku ika dj'osama ika de djo si hakawaro imamu djo lalagamo ika parakara i ngodumu i dadi oka. 12 De ona dj o ma tongomu de de himo de ona dj o ma teke fakati so soldadu ika dja ike pipi ka i ngoe, 13 de djo temo: Ngini (bolasu) ni temo: Ai muri-muri dja kaino 'ka naru oka de ona I todjik'oka ma dongoho nege oka ngomi i mi kioloko. 14 De nako so habari nege ma adipati adje o isene so ngomi manena de de Una mi bitjara la ua i ni susa. 15 De ona pipi nege dja dje de ona dj'akana maruka dodotoko manena. De demo nege djo si hanakawaro si gadono ange manena ika. 16 De muri i dja mogioko de moi Galilea ije dja kaije, djoku manege ije Jesusu djo ma si kadjadi oka. 17 De ona Una I kelelo so ona I suba ije duru i dja manuka djo hahawateri. 18 De Jesusu A kaino de ona ika O temo: Dja ike oka Ngodjino pareta moi-moi diwama'ka de dunia 'ka, 19 so ngini ni tatagi umati dja ngodumu ika ni dja dotoko de ni dja odjiki Ama, Ngoaka Nauru de Ngomasa O Tetebini Ai Romanga ika; ona ika ni dja dotoko dja moteke moi-moi maruka Ngodji Ti ni si bobita 'ka. 20 Ena, Ngodji manena To gogogere de de ngini oka ange i si geto-getongo si gadono dunia ma dodogumu ika! AMIN.