1:1 Ka panandaatnia peilé, ainangan tá ibabaraaké manua sambat polak Taikamanua, aian turerere kababarania ka sia Tiboiet. Aian nia ka sia Tiboiet néné ka bet-bet Taikamanua, iageti Tiboiet néné leú, makeré lé nia ka tubut Taikamanua. 2 Taddanangan aian nia turerere mukukuddu ka bet-bet Taikamanua, ka sia Tiboiet néné. 3 Ka tubunia lé ka baraiat sangamberinia, samba sangamberinia sibabara néné, tá anai tenan nia bara; ké tá kalulunia. 4 Bakkat purimanuaiat lé Tiboiet néné ialeú et purimanuaiat néné, sipatóaké sirimanua. 5 Mutoro lé pató néné ka simagep-gep tápoi tá momoi ipéaké nia pugep-geman. 6 Iageti oinangan leú et sara pakoiniet Taikamanua, sipuoni si Johannes. 7 Kaooi nia néné, iaté masisegéaké pagalaiat pató néné, bulé imatonem bagadda sangamberi sirimanua ka tubunia. 8 Tápoi tápei te nia néné oniakenen pató, sarat masisegéaké pató lé nia ka sia. 9 Amoian nia ka polak ka sia, oniakenen bulat pató sipulelelek, sitoroji sangamberi sirimanua. 10 Ai nia ka polak Tiboiet néné, samba kalulunia lé aibara polak néné, tápoi tá raagai nia taikapolak. 11 Amoian nia bulat ka bakkat laggainia, tápoi tá arasiló nia sabangsania. 12 Tápoi ai leú te sia sipasisisiló nia, samba ai leú et sia simatonem baga ka tubunia. Oto kaunangan ka sia hak ibailiu sia tatogat Taikamanua, 13 tápoi tá te sirimanua aitútúaké matadda, aipoí ka Taikamanua lé ka baraiat puririmanua sibau néné. 14 Aibailiuan nia sirimanua Tiboiet néné, aian nia mukukuddu ka talagatta, ataitsóan kam pulatsanannia. Aisiló pulatsanan néné, siripot puooni nia togat Ukkui, sisasara. Ka tubunia lé taiitsó kam Taikamanua, samba leú nuntut bagania ka tubutta. 15 Sipasimumuneng'aké pagalaiat tubunia, iaté si Johannes, aikua: "Nia té néné sikuakku: Momoi te nia kurukku, tápoi nia peilé abeu tiboi tubu ka tubukku, aipoí einangan aku kaku tá mututú-tú mata, aian nia ka sia." 16 Sipulu katat baga lé nia; tá muaari, isukat'aké sita. 17 Aiaké Surukat Taikamanua ka tubutta, iaté si Mose; tápoi katet baga samba putotopit Taikamanua geti ka tubut Jesus Kristus lé ataitsó kam nia. 18 Bulat beri peité sia sara sipasiiitsó Taikamanua, sarat togat Ukkui sisasara lé, lepá, iaté simakeré ka Ukkui, simakopé legre ka tubunia. Nia lé ipopoiliat Ukkui ka sita. 19 Iageti koiniakérangan tai imam samba sia ka suku Lepi, tai bajára tai Jahudi sikukuddu ka Jerusalem, raei ka tubut Johannes, bulé raiséaké nia, rakua, "Kasonia ekeu néné?" 20 Oto poiliatnangan tubunia si Johannes bulat simakolou ka tubudda, pelé nga-ngania, "Aku kaku geti néné, tá Rimata Sipaarau." 21 Iageti kuaddangan ka matania, "Oto kasonia lé ekeu? Taleú si Elia lé ekeu?" Aleginangan nia si Johannes, ikua ka matadda, "Taá." Oleakérangan mitsá raisé nia pelé nga-nganda ka tubunia, "Taleú Nabi lé ekeu?" Kuanangan ka matadda, "Taá." 22 Kuaddangan mitsá ka matania si Johannes, "Oto kauan, poiliat pei ka matamai, kasonia lé ekeu néné, bulé ibara segéakenenmai ka tubudda sipasikokoiniaké kai, apa sikuam ka matamai pagalaiat tubum?" 23 Iageti kuanangan ka matadda si Johannes, "Aku te nenda kelé sipoiliat Nabi Jesayas: 'Sipusosoga ka simatangeu, masikua: Pagaktuk kam enungan Tuhan.' " 24 Kuaddangan ka matat Johannes sia sikoiniakenenda tai Parise, 25 "Oto ké tá Rimata Sipaarau ekeu néné, elé tá si Elia, sambat tá sipuoni tai Nabi, masiraraú kodda ekeu?" 26 Aleginangan nia si Johannes, pelé nga-ngania, "Aku geti kaku néné, oinan lé kuraraúaké. Tápoi ka talagamui sené, ai sia sara taiaagaietmui. 27 Siooi kuruk tei-teiku. Tápoi beri masirugut talit tarangaínia, tá mateú aku." 28 Ka laggai Betania te aipuaili sangamberinia néné, iaté ka saigit ka kabelaiat sulut Oinan Jordan, ka kudduat pasiraúkatnia sirimanua, si Johannes. 29 Matsepnia lé mitsá, itsónangan Jesus si Johannes ai nia memei masitaget'aké nia. Iageti pusiblanangan si Johannes, pelé nga-ngania, "Itsó kam, nia té néné, Togat Biri-birit Taikamanua, sipasipoposa jodda taikapolak. 30 Nia té néné kuanenku ka matamui, siooi kuruk tei-teiku. Tápoi nia peilé abeu tiboi tubu ka tubukku, aipoí kei babara aku kaku, aian turerere kababara nia ka sia. 31 Panandaatnia poí, bulat beri agaiku nia ka sia néné. Tápoi bagat kaooiku néné, iaté masiraú sia oinan, bulé raagai nia ka sia néné sabangsa Israel." 32 Ka sia leú et si Johannes imuneng'aké leú et kisé, "Akuitsó Ketsat Sipunenan itugorosot kelé mutubu marpati ileugi nia. 33 Ka tetret nenda tápei kuagai nia. Tápoi kelé aikua ka matakku Taikamanua, sipasikokoiniaké aku masiraú sirimanua oinan, kisé, 'Ké nuitsó itugorosot Ketsat Sipunenan, ileugi sara sirimanua, nia té nenda sipasiraraúaké Ketsat Sipunenan.' " 34 Iageti pusiblanangan si Johannes, pelé nga-ngania, "Oto bulat tubut tubukkungan te amasiitsó; kalulut néné muneng'akékungan nia kaku, bulat Togat Taikamanua lé nia." 35 Iageti matsep, ei nia mitsá si Johannes ka kudduat nenda leú et, sambat rua sipasiuluinia. 36 Kelé aiitsó aitusabau Jesus, kuanangan, "Itsó kam! Nia té néné Togat Biri-birit Taikamanua." 37 Oto ka sia sipasiului Johannes sirua néné, kelé araarep sikuat Johannes ka matadda, eirangan leú et masitut Jesus. 38 Kelé aipitsa tei-teinia ka sia Jesus, itsónangan airatutut nia. Iageti kuanangan ka matadda, "Aponia nugagaba kam?" Belan nga-nganda lé masikua ka matat Jesus, "Ale Rabbi, kaipa nukukuddu?" (Rabbi, katukolobatnia, guru.) 39 Iageti kuanangan ka matadda, Jesus, "Sita kam, nuitsó kam nia." Oto eirangan leú et sambadda, raitsó kaipa kudduatnia. Ka tetret nenda aiailingan bó-bó epat ka soibokat. Oto pugogoirangan sambadda sedda. 40 Oto sara ka talagat sirua sipasiaarep sikuat Johannes, lepá ei nia masitut Jesus, iaté sipuoni si Andareas, sarainan Simon Petrus. 41 Iageti olaakénangan nia si Andareas mei masigaba sarainania si Simon. Kelé aiaili nia, kuanangan ka matania, "Apaailingan kai si Mesias!" (Mesias, makeré lé Kristus, iaté: Rimata Sipaarau.) 42 Einangan leú et si Andareas itaroaké si Simon ka tubut Jesus. Iageti kinerenangan nia Jesus si Simon, pelé nga-ngania ka matania, "Ekeu néné iaté sipuoni si Simon, togat Jona. Tuooniakéan lé te ekeu si Kepas." (Kepas, makeré lé Petrus, katukolobatnia, iaté, leleu bulak.) 43 Kelé aimamatsep, teúakénangan Jesus mei ka Galilea. Iageti paailiddangan si Pilipus, kuanangan ka matania, "Konan, nutut aku!" 44 Laggainia ka sia si Pilipus ka Betsaida, iaté ka kudduatra tai Andareas sambat tai Petrus. 45 Lepá ailinangan si Natanael si Pilipus. Iageti kuanangan ka matania, "Akuailingan kai nia kelé sipoiliat Mose sambat sisegéakenenda tai nabi. Nia néné iaté tai Natsaret, togat Josep." 46 Tápoi aikua lé ka sia si Natanael ka matat Pilipus, "Kipa pá ora, babara leú pá simaerú ka laggai Natsaret?" Iageti kuanangan ka matat Natanael si Pilipus, "Taá, kisé lé, konan lé nuitsó nia, kekeu." 47 Kelé aiitsó nia Jesus si Natanael ai nia memei masiailiaké nia, pusiblanangan leú et, isiblaaké pagalaiat tubut Natanael, pelé nga-ngania, "Iaté néné sara bulat tubut tai Israel sipulelelek. Beri sara pajoat ka bagat paatuatnia." 48 Kuanangan si Natanael ka matat Jesus, "Kipa galainia anuagai aku?" Kuanangan ka matania Jesus, "Ainangan tá isosogai ekeu si Pilipus, akuitsoán ekeu, ai ekeu mukukuddu ka tei sileu." 49 Iageti pusiblanangan ka sia si Natanael, pelé nga-ngania, "Guru, Togat Taikamanua lé ekeu, Rimatadda tai Israel!" 50 Kuanangan ka matania Jesus, "Kalulut kukuakku ka matam iitsóku ekeu ai ekeu mukukuddu ka tei sileu peilé, amatonem'an bagam ka tubukku? Oto nuiitsó peilé te mitsá, bulat sisaliu beunan nenda peilé!" 51 Kuanangan nia mitsá Jesus ka matat Natanael, "Bulat sibulatnia te kuanenku néné ka matam, kau nukatonemi nia; nuiitsó te itubuká manua, samba samalaikat Taikamanua, situsasakai sambat sipangangaraí, raailiaké Togat Manusia."

2:1 Kelé aitusabau rua ngagogoi burúnia, baraakérangan sara punen putalimogat ka laggai Kana ka propinsi Galilea. Ka punen nenda ai nia ka sia inan Jesus. 2 Ka sia leú et Jesus sambat sipasiuluinia, arasogai leú et sia ka sia mupunen ka putalimogat néné. 3 Kelé aitatá anggur, kuanangan inannia ka matat Jesus, "Asapprungan anggurda." 4 Iageti kuanangan ka matat inania Jesus, "Bá gugugluaké aku, Ina. Aipoí tápei aiaili tetrenia kupatoilá tubukku." 5 Oto kuanangan ka matadda inan Jesus sapagugulet néné, "Apa lé ikua ka matamui, galaimuian nia." 6 Iageti sedda ai enem ngambua bubbuman, sinarek'akenenda kaunen pasibuiat rere siripot aratda tai Jahudi. Ai pasasangotu ngaliter igit ka bagania senen bubbuman néné. 7 Kuanangan ka matadda Jesus sapagugulet néné, "Kau kam oinan ka bagania sangamberi bubbuman néné." Iageti kaurangan oinan ka bagania, pat tim. 8 Lepá kuanangan ka matadda Jesus, "Oto kauan, seilú kam goisó oinan néné, nuei kam nukau kam nia ka siutéaké punen néné. Iageti abbitrangan nia oinan nonda ka siutéaké punen." 9 Iageti nanamnangan nia nenda oinan sibailiu anggur. (Tápoi tá iagai kabaraiatnia anggur néné, sarat sia lé sapagugulet sipasibabaliuaké oinan, iagai nia.) Oto rengeiakénangan tubunia siutéaké punen néné ka tubut simanteu sitalimouakenen, 10 kuanangan ka matania, "Kelé simatukle tugalaiaké, anggur simakopé erú lé boikí tukakau lóra tairauma sipupu-punen, tápoi ké geti asegéan bagadda muló, iapeité belaaké anggur sitaimakopé nanam. Tápoi anukoirí lé kam anggur bulat simaerú néné, teret kineneiget!" 11 Iaté né pukerengan siboikí sigalai Jesus ka laggai Kana. Aigalai néné Jesus, iaté ka laggai Kana ka propinsi Galilea. Toggaiat néné te masipatoilá pulatsanannia. Iageti matonemnangan bagadda sipasiuluinia ka tubunia. 12 Lepá, ei sia ka Kapernaum sambadda sainania, sambat sasarainania, samba leú et sipasiuluinia. Iageti kuddu sia sedda piga ngagogoi pá burúnia. 13 Kelé aimalegre iaili tetrenia Punen Paskadda tai Jahudi, einangan leú et Jesus ka Jerusalem. 14 Iageti ailinangan sia Jesus ka Uman Taikamanua sipasisasakiaké jaui, biri-biri, sambat umá marpati. Ka sia leú sipasisisiliy bulagat, ai sia mututukkú sedda. 15 Iageti tikainangan leú et tali, Jesus, ibara jijigunia; oto pausijinangan leú et sangamberi tarimeu, iaté biri-biri sambat jaui ka bagat Uman Taikamanua. Paluggánangan leú et mejadda sipasisisiliy bulagat, katenan bulagatda aparappi ka polak. 16 Kuanangan ka matadda Jesus, sipasisasakiaké umá marpati, "Abbit kam sangamberinia sikukuddu sené. Bá babailiuaké kam nia Uman Ukkuiku néné, kudduat pasakiatmui!" 17 Oto iapeité repdemrangan nia ka sia sipasiuluinia, kelé ka sitususurat ka Buko Sipunenan, sipasikukua kisé, "Nuntut bagakku ka Umam lé Tuhan, aimatei ka tubukku." 18 Iageti pajoggloakérangan Jesus tai bajára tai Jahudi, pelé nga-nganda ka tubunia, "Galai peité kiseiet, ibara itsoketmai, kuagai kai kababarania haknu masigalaiaké kelé néné. " 19 Tápoi belan nga-ngania lé Jesus, ikua ka matadda, "Ragat'an lé kam Uman Taikamanua néné, tápoi ka bagat telu ngagogoi burúnia, rióakékungan nia mitsá." 20 Oto kuaddangan nia ka sia, "Epat ngapulu enem ngarura burúnia aitugalai Uman Taikamanua néné. Kipa kekeu momoi nurióaké nia mitsá ka bagat telu ngagogoi?" 21 Tápoi tubunia lé iooniaké Jesus, Uman Taikamanua. 22 Oto lepá, aitusuru Jesus ka simamatei, iapeité repdemrangan nia sipasiuluinia, kukuana ka matadda Jesus, pagalaiat néné. Iageti matonemnangan bagadda ka sitususurat ka bagat Buko Sipunenan samba ka sangamberi siniboi Jesus ka matadda. 23 Maigi sia simatonem baga ka tubut Jesus, ka tetret ai nia ka Jerusalem mupupunen Paska, kalulut maigi kerek aigalai. 24 Tápoi ka sia geti Jesus, tá aikatonemi sia baga, iagai lé poí sia sangamberi sirimanua. 25 Tá anai lulunia rakolouaké ka matania pagalaiat tubudda kasei pá; aipoí nia ka sia, iagai apa sibabara ka paatuatda sirimanua.

3:1 Ai sara siagai enung puaranan ka talagadda tai Parise, iaté sipuoni si Nikodemus. 2 Iageti sinoibó ei nia ka tubut Jesus, kuanangan ka matania, "Ale Guru, aikuaagai kai kokoiniakéna ekeu Taikamanua. Aipoí tá anai sia beri sara siagai masigalai kerek kelé sigalaiakenennu néné kekeu, ké tá ipaalei nia Taikamanua." 3 Oto kuanangan ka sia Jesus ka matat Nikodemus, "Kau imatonem bagam ka sikuakku néné; bulat beri te sia sara ibabailiu sapaamian Taikamanua, ké tá mutú-tú matania mitsá." 4 Iageti kuanangan nia ka sia si Nikodemus ka matat Jesus, "Ale, kaipa iooi iputútú matadda mitsá sikebbukat. Momoi leú pá isuruket'aké nia mitsá inania, lepá tú-túakénangan matania mitsá inania?" 5 Oto alegina lé nia ka sia Jesus, "Bulat sibulatnia sikuakku néné ka matam: ké tá itú-túaké matadda oinan samba Ketsat Sipunenan, bulat tá momoi ibailiu sia sapaamian Taikamanua. 6 Aipoí sirimanua siripot ka pusirimanuaat, saeppudda lé itutú-túaké matadda, tápoi siripot ka puketsanan geti, Ketsat Sipunenan lé itutú-túaké matadda. 7 Oto buí imakeppu ka bagam, ké kukua ka matam: buitá mutú-tú matamui mitsá. 8 Kelé leú ka sia ipuboroi rusa, kaipa lé iobá ei; aitaarep ukkúnia, tápoi tá taagai kaipa kabaraiatnia, samba kaipa ieei. Oto kisedda leú te galainia ka sia sinútúakenen Ketsat Sipunenan." 9 Iageti kuanangan ka matat Jesus, si Nikodemus, "Oto kipa ipaeerú ibara néné?" 10 Kuanangan ka matania Jesus, "Ale, guru lé ekeu ka bangsa Israel; malangan pá tá nuagai nia néné? 11 Kau imatonem bagam ka sikuakku néné: siagaimai lé kutitiboi kai, samba siitsómai lé kumumuneng'aké kai: tápoi beri tonem bagamui ka simuneng'akenenmai. 12 Oto ké tá baí matonem bagamui kupungu-nguan'aké pagalaiat sibabara ka polak néné; kipangan lé iooi imatotonem bagamui ké kupungu-nguan'aké baí kai pagalaiat sibabara ka manua? 13 Beri peité sia sara situsasakai ka manua, sarat nia situgogorosot ka polak peilé, iaté Togat Manusia. 14 Kelé aitoak'aké ulou tembaga si Mose ka sara loiná ka simatangeu, oto buitá kisedda leú te ka sia itubuak'aké Togat Manusia, 15 bulé rabakkati purimanuaiat sipulelelek samba sitaitatatá, ka sia simatonem baga ka tubunia." 16 Kisé te bulat kopet katet bagania Taikamanua ka taikapolak, pat akénangan Togania sisasara, bulé tá ilangó sia sangamberi simatonem baga ka tubunia, tápoi raiikep'aké lé purimanuaiat sipulelelek samba sitaitatatá. 17 Aipoí aikoiniaké Togania Taikamanua, tá masihakimi taikapolak, tápoi masipaarau sia lé. 18 Oto kasei simatonem baga ka tubunia, tá iuukum'aké sia Taikamanua. Tápoi sitaimatonem baga ka tubunia geti, aiukum'an sia Taikamanua, kalulut taimatonem bagadda ka tubut Togat Taikamanua sisasara. 19 Ituseseleaké sia geti, iaté kalulut: Amoian nia pató ka polak néné, tápoi sirimanua geti ka gep-gep lé ramareré-ré, belé peilé ka pató, kalulut kataí nia sigalaira. 20 Aipoí sangamberi sirimanua sigalai sikataí, bulat malagá bagadda ka tubut pató; samba tá ioobá moi ka pató geti, kalulut ikera buí imatoilá sigalainia sikataí. 21 Tápoi sia geti sigalaiaké sangamberi siobat bagat Taikamanua, maeme bagadda masilegeri pató, bulé imatoilá, sangamberi sigalainia néné, sarat siripot obaket bagat Taikamanua lé. 22 Lepá ei Jesus sambadda sipasiuluinia ka Judea. Iageti kuddu sia sedda piga ngagogoi pá burúnia, masiraú. 23-24 Ka tetret nenda, tápei arapenjaraaké nia ka sia si Johannes. Pasiraúnangan leú et ka laggai Ainon, tá mareunan nia ka laggai Salim. Aipoí sedda maigi oinan. Iageti oirangan leú et sirimanua ka tubunia, raúnangan leú et sia. 25 Lepá pajoggloddangan sipasiului Johannes, ka tubudda tai Jahudi, rapaukeli pagalaiat aturan pasiliná. 26 Iageti eirangan leú et ka tubut Johannes masikua ka matania, pelé nga-nganda, "Ai peilé leú nurerepdem nia, Guru, nenda alei nu mukuddu ka silat Oinan Jordan, sinaúsaúnu ka tubumai siburú? Ka sia kineneiget, ai leú et nia masiraraú, ameian sia sangamberi sirimanua ka tubunia!" 27 Iageti kuanangan ka matadda sipasiuluinia si Johannes, "Tá anai tenan lé nia bara apa pá ka tubut sirimanua, ké tá Taikamanua ipanguruat'aké nia ka tubudda. 28 Bulat piúmuian te amasiarep akukua nia ka matamui, 'Aku kaku néné geti, tá Rimata Sipaarau. Aikoiniaké lé aku Taikamanua muboikí ka tubunia.' 29 Aipoí sinanalep sitalimouakenen nenda, simanteu sitalimouakenen sibakkatnia. Ka sia alei simanteu talimouakenen, sarat murió masipaaleiaké samba masiarep'aké galajetnia, samba bulat maangká bagania ké iarep nga-ngan simanteu talimouakenen. Oto kisedda leú te aku kaku. Kineneiget bulat maangká bagakku. 30 Bulé nia lé memei maabeu tiboi tubu, tápoi aku kaku geti, memei lé ibebeleki tiboi tubukku." 31 Sibabara ka manua lé sisaliu sangamberinia. Tápoi sibabara ka polak geti, addeat taikapolak peilé sia, samba pagalaiat pupolangan lé ratitiboi. Nia lé, sibabara ka manua sisaliu sangamberinia. 32 Siripot siitsónia elé siarepnia lé ititiboi, tápoi beri sia sara simatonem baga ka simuneng'akenennia. 33 Tápoi sia geti simatonem baga ka simuneng'akenennia, ramumuneng'aké pububulat sibulatnia sikuat Taikamanua. 34 Aipoí sia sapakoiniet Taikamanua lé masingangantoman'aké tiboiet Taikamanua, aipanguruat'akéan poí sangamberinia ka tubunia Ketsat Sipunenan. 35 Manuntu bagat Ukkui ka tubut Togania, samba aikauan sangamberinia gege ka tubunia. 36 Oto kasei simatonem baga ka tubut Toga, tá isoppi rabakkati purimanuaiat sipulelelek samba sitaitatatá. Tápoi sitaimareddet ka tubut Toga geti, bulat buji bagadda rabakkati purimanuaiat. Iuukum'aké lé sia Taikamanua teret buru-burú.

4:1 Iageti maarepnangan ka tai Parise, Jesus peilé maigi aisese elé maigi airaú, sapagugulet, belé peilé kai Johannes. 2 Tápoi kenanen rakukua kelé néné, tá aina masiraraú ka sia Jesus, sipasiuluinia lé. 3 Oto kelé aiagai nia Jesus aarepra nia tai Parise pagalaiat néné, tui nia ikaddiuaké Judea, ei nia masiailiaké Galilea. 4 Tápoi puenunganannia néné, buítá isabau laggaira tai Samaria. 5 Iageti segé nia Jesus ka laggaira tai Samaria, sipuoni Sikar, tá maareu nia ka polak sikau Jakob siburú ka tubut togania si Josep. 6 Ai sedda sumur Jakob. Kalulut saggot tubunia Jesus muenung puuddetnangan ka bet-bet sumur. Ka tetret nenda iaté tuggé sulu. 7-8 Ka sia sipasiuluinia, ameian sia ka kota masisaki kan. Lepá oinangan leú et sara sinanalep tai Samaria masiaisú oinan. Iageti kuanangan ka matat sinanalep néné, Jesus, "Ale Ina, momoi leú kutiddou ka tubum, bulé nuaké lóku oinan?" 9 Tápoi aikua lé ka matat Jesus sinanalep néné, "Tai Jahudi lé ekeu, Ukkui, iageti aku kaku néné tai Samaria lé. Nutitiddou koí ka tubukku lónu oinan?" (Aipoí tai Jahudi sambat tai Samaria, taipaoobá lé sia.) 10 Iageti kuanangan ka matania, Jesus, "Ké ai baí nuaagai nia panguruat Taikamanua, samba leú et ké ai baí nuaagai nia kasonia néné sipasititiddou oinan ló ka tubum, tá isoppi nutiddou lónu ka tubunia, iageti akénangan kekeu oinan purimanuaiat." 11 Kuanangan ka sia sinanalep ka matat Jesus, "Kipa ibabara ka tubum oinan purimanuaiat, ké beringan seseilúnu tá anai; iageti paobánangan pei bagei sumur néné bulat makeru. Oto kaipangan lé ibabara oinan purimanuaiat? 12 Taikebbukatmai si Jakob lé aiaké kakai sumur néné. Beri ka sia leú et sené leú et iaalá lónia oinan. Kisedda leú et tatogania sambat tarimeunia sené leú et ka baraiat lóra. Taleú ai lé nukukua tubum ekeu peilé abeu tiboi tubu ka tubut Jakob?" 13 Kuanangan mitsá ka matania Jesus, "Maooggou lé sia mitsá sipasiloló oinan néné, 14 tápoi sipasiloló oinan akenenku geti, táan te maooggou nia burú. Aipoí oinan akenenku kaku, ibabailiu lé nia ka tubunia matat bubuakat, sipububuggra, sikau ka tubunia purimanuaiat sipulelelek samba sitaitatatá." 15 Iageti kuanangan sinanalep néné ka matat Jesus, "Oto kauan, akéan poí kaku oinan nenda kuanennu, buí kumaoggou mitsá, buían kuoi mitsá sené masiaisú oinan." 16 Kuanangan ka matania Jesus, "Oto kisé, kenan'an boikí nusogai simanteunu; lepá oi ekeu mitsá sené." 17 Iageti kuanangan ka matat Jesus sinanalep néné, "Tá anai simanteuku." Kuanangan ka matania Jesus, "Aisese tedda sikuam. 18 Aipoí aiailingan lima ngamitsá anuputalimou; tápoi simanteu paaleiakenennu geti kineneiget, tá simanteunu." 19 Iageti kuanangan nia sinanalep ka matat Jesus, "Oto kineneiget peité akuagai nia punanabim. 20 Ka taikebbukatmai ka leleu néné lé rapaniniddogi Taikamanua; tápoi arakua sabangsam geti, sarat ka Jerusalem lé kudduat paniddogat ka Taikamanua." 21 Tápoi kuanangan ka matania Jesus, "Kau imatonem bagam ka sikuakku néné, ka sara tetre, táan ka leleu néné, elé ka Jerusalem, kudduat paniddogat ka Ukkui. 22 Kam kakam tai Samaria, tá nuagai kam nia paniddogietmui; tápoi ka kai geti tai Jahudi, kuagai kai nia paniddogietmai; aipoí ka tai Jahudi lé ibabara puaragat. 23 Tápoi iaaili te gogoinia, elé aiailingan gogoinia, ka geget Ketsat Sipunenan'an lé te rapaniddogi Ukkui, iaté Taikamanua bulat sibulatnia, siripot siobat bagat Ukkui. 24 Aipoí Ketsat lé nia Ukkui néné; oto sarat ka geget Ketsat Sipunenan lé iooi rapaniddogi Ukkui ka siripokatnia." 25 Iageti kuanangan ka matat Jesus sinanalep néné, "Aikuaagai kaooi nia Rimata Sipaarau (sipuoni Kristus). Oto ké moi nia, poiliatnangan sangamberinia ka tubutta." 26 Kuanangan ka matania, Jesus, "Aku té néné, sipatiboaké ekeu kineneiget." 27 Kelé aratoili sipasiuluinia, bulat kisei lé ka bagadda raitsó Jesus, ipatiboaké sara sinanalep. Tápoi beri sia sara siisiaké masiteká sinanalep néné, masikua ka matania, "Apa nuaalá sené, Ina?" elé masiteká Jesus masikua ka matania ka sia, "Nupatitiboaké kodda sara sinanalep?" 28 Iageti galak'akénangan lalaisúnia sedda sinanalep néné, pabalaunangan leú itoili ka laggai, kuanangan ka matadda sedda, 29 "Sita peité kam nuitsó kam sipoiliat ka matakku sangamberinia sigalaiku. Taleú pá niangan né Rimata Sipaarau?" 30 Iageti kaddiuakérangan laggaira, ei sia ka tubut Jesus. 31 Lepá ei sia sipasiuluinia masisogai nia mukom, kuaddangan ka matania, "Konan mukom, Guru." 32 Tápoi alegina lé nia Jesus ikua ka matadda, "Ai kaku kanku, taiaagaietmui." 33 Iageti paisérangan pasasambadda sipasiuluinia, pelé nga-nganda, "Taleú ai sia sipasitataroaké kannia?" 34 Iageti taddaakénangan masikua ka matadda sipasiuluinia, "Kuanenku kanku geti kaku, iaté masigalaiaké siobat bagat sipasikokoiniaké aku, samba masilepáaké galajet sisegéakenennia ka tubukku. 35 Ka kam nukukua kam, 'Ai pei epat ngalaggó burúnia iaili tetrenia pasimoneiat buat siureman.' Tápoi aku kaku geti masikua ka matamui: Lelek'aké peité kam buat siureman ka mone, surá lepá aimará, getaiet'an lé buania! 36 Sia sipasimomonei, arataddaakéan masisiló upadda, rarurúaké balutda ka purimanuaiat sipulelelek samba sitaitatatá. Oto bailiu keré rapuangká baga, sipasikakarap'aké samba leú et sia sipasimomonei. 37 Aipoí ai tiboiet sipasikukua kisé, 'Sara mangurep, sabagei masimonei.' 38 Oto sené, kukoiniaké kam bulé mei kam masimonei, ka mone taigagalaietmui. Sabagei lé amei mugalai sedda, tápoi kam'an lé masipuuuktungi buat sigalaira." 39 Bulat amaigingan sia tai Samaria simatonem baga ka tubut Jesus, kalulut tiboiet sinanalep sipasikukua, 'Aipoiliat ka matakku sangamberinia galai tubukku.' 40 Oto kelé bulat arapaaili ka tubut Jesus, tai Samaria néné, nánárangan nia bulé mukuddu peilé nia ka talagadda. Iageti kuddu nia sedda rua ngagogoi burúnia. 41 Lepá uraunangan peilé mitsá igidda simatonem baga ka tubunia, kalulut ngantomannia ka tubudda. 42 Belan nga-nganda lé ka tubut sinanalep néné, "Aimatonem geti bagamai kineneiget ka tubunia, táan kalulut sesegéakénu nia ka matamai, tápoi kalulut bulat tubumaian poí aiarep ngantomannia, samba amakolouan ka kai, bulat tubut Sipaarau lé nia néné." 43 Rua ngagogoi burúnia aikuddu ka laggai Sikar, Jesus tui nia iei ka Galilea. 44 Bulat tubut Jesus lé amasikua, "Tá rahohormati sara nabi ka laggainia." 45 Tápoi kelé aisegé ka Galilea, silórangan nia ka angkat baga, aipoí araigbuk'an sigalai Jesus, ka tetret araei mupunen Paska ka Jerusalem. 46 Lepá ei nia mitsá Jesus ka laggai Kana ka Galilea, ka pasigalaiatna siburú oinan bailiu anggur. Ka laggai néné, ai sara pegawai pamarenta, aimubebesí togania ka laggai Kapernaum. 47 Kelé aiarep nia kaooi Jesus ka Galilea barana ka Judea, einangan leú et masiailiaké Jesus sedda, masináná Jesus, bulé iei ka laggai Kapernaum, masialeaké togania. Togania néné ilalangóan lé nia. 48 Tápoi aikua lé ka matat pegawai pamarenta néné, Jesus, "Bulat ké tá nuitsó kam kerek sigalaiku, tá matotonem bagamui ka tubukku." 49 Iageti aleginangan nia pegawai pamarenta néné, "Kauan, sitangan lé, Tuan, babara mamatei nia togakku." 50 Kuanangan ka matania Jesus, "Kauan kenan'an, amalengan nia togam." Oto bulat matonem bagania ka sikuat Jesus. Iageti toilinangan leú et. 51 Ka tengan enungan, paseseakénangan sia sapaguguletnia sieei masiailiaké nia, masisegéaké ka matania, pelé nga-nganda, "Amalengan nia togam, Tuan." 52 Lepá isénangan sia sapaguguletnia bó-bó piga aimale togania. Iageti kuaddangan ka matania, "Sokat, ka bó-bó sara sinágó aitatá roketnia." 53 Iapeité airepdem nia ukkui toga néné, ka tetret nenda te aikua ka matania Jesus, "Amalengan nia togam." Kalulut néné matonemnangan bagadda sangalalepra ka tubut Jesus. 54 Iaté néné pukerengan sikaruania sigalai Jesus, barania ka Judea.

5:2 Sedda ka Jerusalem, ka bet-bet, "Matatbaliu Biri-biri", ai sara kolam, ka nga-ngan Ibrani oninia iaté Betesda. Ai lima ngambua sapounia. 3 Sedda ka bagat sapou, apareppa simabesí; ai simapeset mata, ai simasakit rere, samba leú et simaluluk tubu. Airangengenaaké tubudda sangamberidda ipugotsó oinan kolam néné. 4 Aipoí pasasangamitsá iaili tetrenia itugorosot malaikat Tuhan masigotsó oinan kolam néné. Oto kasei tugorosot boikí ka bagat kolam sigotsot malaika néné, kenanen aponia pá onin besíra ale-ramale. 5 Tápoi ka kudduat nenda, ai sara simanteu, telu ngapulu balu ngarurangan burúnia aimabesí. 6 Kelé aiitsó nia Jesus, ai nia mukakakkang sedda, samba bagei aiagaian bulat amaburúan aimabesí, nou-nounangan nia Jesus, kuanangan ka matania, "Ale, nuobá leú male?" 7 Kuanangan simabesí néné ka matat Jesus, "Tá anai sia sené, sipasiaakkat'aké aku rakau aku ka bagat kolam, Ukkui; ka tetret aipugotsó oinan kolam. Oto aian kububuet tubukku kumoileaké mei ka kolam, amuboikían araei sabagei." 8 Iageti kuanangan ka matania, Jesus, "Suruaké ekeu, alá peremannu, puenungnungan." 9 Iangan leú et nia, ale-aimale besínia, bairatnangan peremannia, puenungnangan leú et. Ipot gogoi Sabbat te aigalai néné, Jesus. 10 Kalulut néné kuaddangan ka matat simamale besí néné, tai bajára tai Jahudi, pelé nga-nganda, "Takei-kei nubairat peremannu, aipoí gogoi Sabbat lé kineneiget." 11 Tápoi kuana lé nia ka sia simamale besí néné, "Sipasiaaleaké aku lé, amasikua ka matakku, bulé kubairat peremanku, samba kupuenung." 12 Oto pelé nga-nganda ka tubunia, "Kasonia poi amasikua ka matam nubairat peremannu samba nupuenung?" 13 Tápoi ka sia simamale besí néné, táan iagai tubunia sipasiaaleaké besínia, aipapulingan poí tubunia ka sia Jesus ka talagadda sirimanua simigi. 14 Tápoi lepá ailinangan nia Jesus ka Uman Taikamanua, simamale besí néné kuanangan ka matania, "Kineneiget, amalengan té ekeu. Oto buían tebaí nugalai mitsá jo, bulé buí nuorik mitsá oringen sisaliu kopet kataí peilé." 15 Iageti einangan leú et simamale besí néné, ka tubudda tai bajára tai Jahudi, masisegéaké pu-Jejesus nia amasialeaké besínia. 16 Oto kalulut néné taddaakérangan nia tai bajára tai Jahudi rasaggangi Jesus, kalulut pasiaaleakéna besíra sirimanua, ka ipot gogoi Sabbat. 17 Tápoi aikua lé ka matadda Jesus, "Kelé kipa riu-riu nia ipugalai ka sia Ukkuiku, pat aili kineneiget, oto buitá kisedda leú te riu-riu nia kaku kupugalai galajetku." 18 Oto tiboietnia néné, masituppai ron paatuatda raisiaké ramateiaké Jesus. Bulat raiisiaké ramateiaké nia geti, tá sarat kalulut pasasabauna surukat ka aratda, sipaoorak ka gogoi Sabbat, tápoi bulat kukuana nia, Taikamanua néné, Ukkuinia; oto aipakeréakéan lé tubunia ka tubut Taikamanua. 19 Iageti kuanangan kelé néné ka matadda, "Kau imatonem bagamui ka sikuakku néné; ka sia Toga, tá momoi igagalai apa pá sibara ka teú bagania sarania. Siitsónia ka Ukkuinia lé igagalaiaké. Apa igalai ka sia Ukkui, ialeú te igagalaiaké ka sia Toga. 20 Aipoí manuntu lé bagat Ukkui ka tubut Toga, samba aipatoilá sangamberinia sigalaiakenennia ka Togania. Iageti ipatotoilá peileú te mitsá Ukkui, ka tubut Toga, galaiakenennia bulat simakopé beunan, pat bara kisei ka bagamui. 21 Oto ké kipa ka Ukkui, isuruaké sia simamatei samba ikau purimanuaiat sipulelelek samba sitaitatatá ka tubudda sirimanua; kisedda leú te ka sia Toga, ipasikau purimanuaiat sitaitatatá ka tubudda siobánia ikau purimanuaiat. 22 Ka sia poí Ukkui, táan ihahakimi kasei pá. Aipoí aikauan ka tubut Togania gege masihakimi sirimanua. 23 Aigalaiaké kelé néné geti Ukkui, bulé rahormati nia sangamberi sirimanua, Toga néné, kelé rahormati nia ka sia Ukkui. Oto kasei sitaihormati Toga, tá leú te ihohormati nia ka sia Ukkui, sipasikokoiniaké Toga néné. 24 Bulat sibulatnia te sikuakku néné: Kasei sisiddoni ka bagania sangamberi sikuakku néné, samba simatonem baga ka tubut sikoiniaké aku, niaté masibabakkati purimanuaiat sipulelelek samba sitaitatatá. Táan tuukum'aké nia; abelangan nia ka kamateiat, samba araikep'akéan purimanuaiat. 25 Samba kau imatonem bagamui ka sikuakku néné: Iaaili te tetrenia, elé momoi takua, aiailingan tetrenia, raarep te, ka sia simamatei, nga-ngan Togat Taikamanua. Oto kasei sipasiaarep, purimanuandangan leú et. 26 Ukkui ka sia, bakkat ka baraiat purimanuaiat lé nia; oto Togania ka sia leú et, bailiuakénangan leú et nia, bakkat ka baraiat purimanuaiat. 27 Aikauan ka tubut Togania, Ukkui, gege masihakimi sirimanua, aipoí Togat Manusia lé nia. 28 Oto buí imakisei ka bagamui masiarep kelé néné, aipoí iaaili te gogoi nia raarep nga-ngania sangamberi sirimanua simamatei. 29 Arepra lé nga-ngania, bela sia ka bagat ratei. Oto kasei sigalai si maerú, suru, ikep'akérangan purimanuaiat. Tápoi sia geti sipasigagalaiaké sikataí, suru, lepá ukum'aké." 30 "Aku kaku néné, tá kugagalai apa lé kuobá galai. Siripot sikuat Taikamanua lé kupasihakimi kaku. Ialeú et siteúakenenku, maroipo lé, aipoí tá kugagalai siobat bagakku sarakku, tápoi siobat bagat Ukkui sipasikokoiniaké aku lé kugagalaiaké. 31 Ké aku leú et masimuneng'aké tubukku, bailiu simuneng'akenenku néné, tá katonemiet baga. 32 Tápoi ai lé sia sabagei sipasimumuneng'aké pagalaiat tubukku, samba ai lé kuaagai sesesena nia simuneng'akenennia. 33 Kelé sigalaiakenenmui, anukoiniaké kam pakoinietmui raei masitaget'aké si Johannes, masiiséaké pagalaiat tubukku, iageti akénangan ka tubudda katumunengan bulat simakolou pagalaiat tubukku. 34 Kukukua nia geti kelé néné, tá kalulut obáku ramuneng'aké aku sirimanua, tápoi bulé nusiló lé kam puaragat sibara ka Taikamanua. 35 Aipoí ka sia si Johannes, kelé alito sipuju-juluu lé nia, samba siputotoro. Tápoi tulu lé aimaangká bagamui masisiló toronia. 36 Tápoi simuneng'akenenku kaku peilé abeu, ka simuneng'akenen nia ka sia si Johannes. Oto sangamberi sigalaiakenenku kineneiget, iaté masigalaiaké sangamberi galajet sisegéakenen Ukkui ka tubukku, masipatoilá bulat kokoiniakéna aku Ukkui. 37 Beri ka sia Ukkui sipasikokoiniaké aku leú et, ai leú imumuneng'aké aku ka sia. Tápoi beri pei arepmui nga-ngania, elé beri pei itsómui nia. 38 Kalulut taimatonem bagamui ka tubukku sikoiniakenennia, taiottotnangan tiboietnia ka bagat paatuatmui. 39 Bulat numamateiakéan kam tubumui masigelai tiboietnia ka bagat Buko Sipunenan, aipoí ka bagamui te kelé kisedda tupaeerú, bulé ioi nubakkati kam purimanuaiat sipulelelek samba sitaitatatá. Beri Buko Sipunenan leú et, aimuneng'aké leú et pagalaiat tubukku. 40 Tápoi beri gelaimui nia moi ka tubukku, bulé nuikep'aké kam purimanuaiat sitaitatatá. 41 Tá aikubebesíaké bulé raumun aku sirimanua. 42 Ai lé poí kuaagai kam. Ai lé kuaagai tatá nia ka paatuatmui punununtut baga, masipununtuki baga Taikamanua. 43 Ka geget Ukkuiku lé akuoi, tápoi beri silómui aku. Tápoi ké sabageian geti moi ka gegenia sarania, bulat biláan lé nusisiló kam nia. 44 Kaipa iooi ibabara tonem bagamui, ké ai peilé nubebesíaké kam raumun kam saalei pasasambamui, tá masibesíaké umun sibara ka Taikamanua Sisasara? 45 Buí nusuk-suk kam elé kujo-joaké kam ka matat Ukkui. Sipasijo-joaké kam geti si Mose lé, aipoí nia lé nukakaroni kam baga. 46 Ké matonem bagamui kai Mose, tá isoppi imatonem leú et bagamui ka tubukku kaku; aipoí pagalaiat tubukku lé aisurat'aké. 47 Tápoi ké geti tá matonem bagamui ka sinurat'akenen Mose, kipa te imatotonem bagamui ka sikuakku kaku?"

6:1 Piga pá burúnia, ei nia Jesus, ka silat Paot Galilea, sipuoni leú Paot Tiberias. 2 Kelé aisegé sedda, bulat maigi sia amei masitut nia, kalulut araitsóan poí kerek sigalainia masialeaké simabesí. 3 Iageti panatranangan Jesus ka leleu, pukuddurangan sedda sambadda sipasiuluinia. 4 Ka tetret nenda, amalegrengan iaili Punen Paskadda tai Jahudi. 5 Kelé aipaingo matania Jesus, itsónangan sia sirimanua simakopé igi, siooi masiailiaké nia. Iageti kuanangan ka matat Pilipus, Jesus, "Kaipa siagainu taeei masisaki kan, bulé tapakom sia sirimanua simigi néné?" 6 Kenanen ikukua kelé néné Jesus, ka matat Pilipus, tápoi ai lé iaagai galaiakenennia; obána lé isibo pupaatuanan Pilipus. 7 Tápoi kuana lé nia ka sia si Pilipus ka matat Jesus, "Bulat kenanen tasaki roti rua ngotu ngaperak igit sakinia, tá leú et iaaili sia nuntudda néné, kenanen baí takau pagogoisó sia." 8 Iageti kuanangan ka sia sara sipasiului Jesus, sipuoni si Andareas, sarainan Simon Petrus, ka matat Jesus, 9 "Ai sené, sara tatoga sigoisó, ai lima ngaaggro roti aiabbit sambat rua ngamuneng iba. Tápoi apangan lé lulunia tukau nia ka simigi, iaailingan leú pá sia goisó néné?" 10 Tápoi kuana lé nia ka matadda, Jesus, "Kiséan lé, kuangan lé kam ka matadda rapuuddet." Sedda maturu-turu. Oto ka turu-turu lé rapuuddet. Oto sarat taimanteu, ai sia lima ngaribu igidda. 11 Iageti alánangan nia roti néné Jesus, kuanangan surá ka tubut Taikamanua. Lepá parubeinangan nia ka sirimanua simigi. Lepá mitsá parubeinangan leú et iba; iageti pukomrangan leú et, bulat pak segé ektekra. 12 Kelé aisegé ektekra mukom, kuanangan ka matadda sipasiuluinia Jesus, "Rurúaké kam sipulelegei; bui ibara beri sara simalilimai." 13 Iageti rurúakérangan legeira sibara ka silima ngaaggro roti, ai pulu rua ngagarágá iginia, sarat sisusun sangamberinia. 14 Oto kelé araitsó nia sirimanua simigi kerek sigalai Jesus néné, kuaddangan, "Bulat sinénéan te, sara Nabi ngenaetta siooi ka polak!" 15 Iageti kelé aiagai nia Jesus, bebesíakéra rakau nia rimatadda, tui-tui nia iei ka leleu, iareuaké tubunia ka tubudda. 16 Kelé aimasoibó, gorosot sia sipasiuluinia Jesus ka paó. 17 Janang sia ka bagat abak, iageti talipokiddangan paó, raailiaké laggai Kapernaum. Pat segé soibónia, tápei amei Jesus masiailiaké sia. 18 Ka tetret nenda, aian itataddaaké imaonu, kalulut iboroi nia rusa simapiret. 19 Pat malegre lima elé enem ngakilometer reunannia arapuabak, itsórangan aiaailiaké sia Jesus, ai nia mueenung ka uddut oinan. Bulat seget kopet kataí lotóra. 20 Iageti tekánangan sia Jesus, pelé nga-ngania ka tubudda, "Bá malolotó kam, aku lé!" 21 Oto alárangan nia Jesus sipasiuluinia ka bagat abak, ka angkat baga; iageti táan amauju, segé sia ka ailiakenenda. 22 Oto kelé aimamatsep, agairangan nia sirimanua simigi sitaitutui-tui peilé sedda, sarat sara lé abak sikukuddu sedda. Raagai sarat sipasiului Jesus lé amutuitui sedda, tápoi ka sia geti Jesus, tá amei nia masitut sia. 23 Lepá mitsá jolou sedda piga ngaabak pá sia sibabara ka Tiberias, iaté ka bet-bet pukomanda roti, lepat aikua surá Jesus ka tubut Taikamanua. 24 Kelé araitsó tatat Jesus sambat sipasiuluinia sedda, janang sia mitsá ka bagat abak nenda leú et, ei sia ka laggai Kapernaum masigaba Jesus. 25 Kelé araaili Jesus ka silat paó, kuaddangan ka matania, "Ale, pigamoi anusegé kam sené, Guru?" 26 Iageti kuanangan ka matadda Jesus, "Ale, tá te bulat kalulut kolou ka bagamui ka kerek sigalaiku ka matamui, nugagaba kam aku; tápoi kalulut ektekmui lé mukom roti. 27 Bá momomoaké kam tubumui mugalai bulé ibara kan simatataket samba simabuteket. Tápoi kau lé numomoaké kam tubumui mugalai, bulé ibara ka kam kan sitaimabuteket, sibaraaké ka kam purimanuaiat sipulelelek samba sitaitatatá. Togat Manusia lé masiaaké ka kam kan néné, aipoí aipauddet'an nia Ukkui Taikamanua." 28 Oto pelé nga-nganda ka tubunia, "Oto, kipa kupaeerú kai, bulé ioi kugalaiaké kai siobat bagat Taikamanua?" 29 Iageti kuanangan ka matadda, Jesus, "Néné lé ikikiddiy Taikamanua galaiakenenmui, iaté: kau imatonem bagamui ka tubut sikoiniakenen Taikamanua." 30 Oto belan nga-nganda lé ka sia ka matat Jesus, "Oto ké kisedda baí nia, aponia toggaiat nuaaké itsoketmai, bulé imatonem bagamai ka tubum? Aponia nugagalaiaké? 31 Aipoí kelé ka sia ka taikebbukatmai, arakom manna ka simatangeu, kelé ka sitususurat ka bagat Buko Sipunenan, sipasikukua kisé, 'Ikau kanda roti sibara ka manua.' " 32 Iageti kuanangan ka matadda, Jesus, "Kau imatonem bagamui ka sikuakku néné: Ukkuiku lé masiaaké kanmui roti bulat sibulatnia sibara ka manua; tá si Mose. 33 Aipoí oniakenen roti siaket Taikamanua, iaté nia situgogorosot barana ka manua, sipasiaaké purimanuaiat ka taikapolak néné." 34 Pelé nga-nganda masikua ka matania, "Oto, kau mariu-riu nuaké nia ka kai roti néné." 35 Iageti kuanangan ka matadda Jesus, "Aku néné te roti purimanuaiat. Oto kasei siooi kaku, táan malalaje nia mitsá, teret buru-burú. Ialeú et kasei simatonem baga ka tubukku, táan maooggou nia mitsá, teret buru-burú." 36 "Tápoi kelé paoleetku leú et simarei-rei ka matamui, kenanen aian nuiitsó kam aku, tápoi bulat beri tonem bagamui ka tubukku. 37 Aipoí sia sangamberi siaket Ukkui ka tubukku lé, momoi ka tubukku. Tá kukekera sia senen siooi ka tubukku. 38 Tá te masigalai siobat bagakku sarakku, akuoi barakku ka manua, tápoi masigalaiaké siobat bagat sipasikokoiniaké aku lé. 39 Oto néné lé siobat bagai sipasikokoiniaké aku, iaté: bulé tá kupalimai sia beri sara, sangamberi siakénia ka tubukku; tápoi bulé kususuruaké lé sia ka Gogoi Sialu. 40 Aipoí néné te siobat bagat Ukkuiku: Bulé sangamberidda sipasiiitsó Toga samba simatonem baga ka tubunia, masiikep'aké purimanuaiat sipulelelek samba sitaitatatá; iageti ka Gogoi Sialu, suruakékungan sia mitsá." 41 Oto kalulut kukuana ka matadda Jesus, "Aku te néné roti sibara ka manua", taddaakérangan leú et nia rapungunyú masipaisit kuanenda ka sia tai Jahudi ka tubut Jesus. 42 Pelé nga-nganda, "Kipa, tá poi nia néné Jesus, togat Josep? Ai lé kuaagai kai ukkui samba inania! Maró koí bagania masikua ka matatta kababara nia ka manua?" 43 Tápoi kuana lé nia ka matadda Jesus, "Bá pungu-ngunyú kam. 44 Aipoí beri sia sara simaró baga moi ka tubukku, ké tá itaroaké sia Ukkui, sipasikokoiniaké aku. Iageti kasei siooi ka tubukku, suruakékungan leú et sia ka Gogoi Sialu. 45 Beri ka bagat Bukodda tai Nabi leú, ai atusurat'aké kisé, 'Ipangangantru te sia Taikamanua, sangamberi sirimanua.' Oto sangamberi sipasiaarep nganturat Ukkui, samba sipasigegelai ka tubunia, iaté momoi ka tubukku. 46 Tápoi tá te masikua aian sia sipasiiitsó Taikamanua. Aipoí sarat sara nia peilé sibabara ka Taikamanua, amasiitsó Ukkui. 47 Oto bulé nuagai kam nia: Simatonem baga ka tubukku lé masibabakkati purimanuaiat sipulelelek samba sitaitatatá. 48 Aku té né roti purimanuaiat. 49 Taikebbukatmui siburú arakom manna ka simatangeu; tápoi amatei leú et sia ka sia. 50 Tápoi tá kisedda galainia ka sia roti sibabara ka manua; kasei sikom roti néné, táan mamatei nia, burú. 51 Aku té néné roti sibabara ka manua; roti purimanuaiat. Sikom roti néné, muririmanua teret buru-burú. Aipoí akkuláku lé roti, akenenku sipurimanuaji sirimanua ka polak néné." 52 Kelé araarep nia tai Jahudi sikuania néné, paukleddangan leú et pasasambadda. Belan nga-nganda lé masikua, "Kipa ka sia néné, iaké akkulá nia ka tubutta bulé takom kam nia?" 53 Iageti kuanangan ka matadda Jesus, "Kau imatonem bagamui ka sikuakku néné: Ké tá nukom kam akkulat Togat Manusia, samba ké tá nuló kam logaunia, bulat buji bagamui nupurimanua kam sipulelelek. 54 Oto kasei sikom akkuláku samba siló logauku, iaté masibabakkati purimanuaiat sipulelelek samba sitaitatatá; iageti suruakékungan nia, ka Gogoi Sialu. 55 Akkuláku lé poí bulat kan, samba logauku lé poí bulat ló. 56 Oto kasei sikom akkuláku samba siló logauku, riu-riu lé patabbaratda ka tubukku, samba aku leú kaku riu-riu lé aku ka tubudda. 57 Ukkui sipuririmanua nenda te amasikoiniaké aku. Samba aku kaku leú et, ka Ukkui lé kupuririmanua. Oto kisedda leú te ka sia sikom akkuláku, ka tubukku leú te ibabara purimanuaiatda. 58 Néné peité roti sibabara ka manua: tá kelé roti sikomra taikebbukatmui siburú. Aipoí lepá arakom roti nenda, amatei leú et sia. Tápoi sikom roti néné geti, riu-riu lé rapurimanua, teret buru-burú." 59 Aikua sangamberinia néné Jesus, iaté ka tetret ai nia mungangantoman ka uma parurukat, ka laggai Kapernaum. 60 Maigi sia ka talagadda sipasiuluinia, kelé araarep tiboiet sikuat Jesus néné, kuaddangan ka matania, "Malippat'an lé tiboiet néné. Kaseian lé iobá piú iarep nia!" 61 Kirénangan ai lé iaagai Jesus pungu-ngunyúkidda nia sipasiuluinia kalulut sikuania néné. Kalulut néné, kuanangan ka matadda sipasiuluinia, "Kipa, taleú amabelé leú bagamui ka kam ka tiboietku néné? 62 Apa babara ké nuitsó baí kam itoili mitsá Togat Manusia ka kudduatnia siboikí? 63 Kalulut Ketsat Sipunenan lé rapuririmanua sirimanua. Tá anai lulunia puroronda sirimanua. Ngantoman sitiboakenenku ka matamui néné, tiboiet Ketsat Sipunenan lé; elé tiboiet sibaraaké purimanuaiat lé. 64 Tápoi kenanen kisedda, ai peilé kam, ka talagamui néné, sitaimatonem baga ka tubukku." Aipoí ka panandaatnia peilé, aian iaagai sia Jesus, kasonia sitaiobá masikatonemi nia baga, samba kasonia masipajojo nia. 65 Iageti kuanangan mitsá ka matadda Jesus, "Iaté lulunia kupopoiliat nia ka matamui, bulat beri te sia sara simaró baga moi ka tubukku, ké tá kalulut Ukkui." 66 Oto ka tetret nenda, maigi sia sipasiuluinia amasikaddiuaké Jesus; táan raobá masitut nia. 67 Iageti kuanangan ka matadda ka sia sipasiuluinia sipulurua, Jesus, "Kipa, taleú nukakaddiuaké leú kam aku ka kam?" 68 Oto belan nga-ngania lé ka sia si Simon Petrus, "Kasei ka tubungan lé kueei kai ka kai, Tuhan? Tiboietnu lé poí, Tuhan, sibaraaké purimanuaiat sipulelelek samba sitaitatatá. 69 Bulat amatonem'an bagamai ka tubum, samba amakolouan ka bagamai, ekeu lé Tuhan, sikoiniakenen sipunenan sibara ka Taikamanua." 70 Iageti kuanangan mitsá ka matadda sipasiuluinia Jesus, "Tá poi aku amasipiliy kam néné, ka puluruamui? Tápoi ai sara ka talagamui néné iaté, ketsat sikataí!" 71 Isasailú Jesus sené, iaté si Judas Iskariot. Aipoí kenanen ai nia ka talagat sipulurua sipasiului Jesus, si Judas néné, ipajo-jo leú et Jesus.

7:1 Lepá taddaakénangan nia Jesus, masigejengi laggai Galilea. Tá iobá mei ka Judea, kalulut ai lé raiisiaké ramateiaké nia, tai bajára tai Jahudi. 2 Ka tetret nenda, amalegrengan iaili Punen Pusasapoura tai Jahudi. 3 Iageti kuaddangan ka matat Jesus sasarainania, "Kaddiuaké kudduat néné, nuei ka Judea, bulé raitsó nia ka sia sipasiuluinu sigalaiakenennu. 4 Aipoí tá te anai sia sipakele sigalaiakenenda, ké ai baí obána imasingin oninia. Buítá raagai nia sangaliot polak, ké nugalaiaké baí kelé néné!" 5 (Sasarainania leú poí ka sia, tá leú et matonem bagaddaka tubut Jesus.) 6 Iageti kuanangan ka matadda sasarainania, Jesus, "Tápei aiaili tetrenia kaku. Tá kelé ka kam, kaipa lé nuteúaké kam tetrenia, tá anai sisaila kam. 7 Aipoí ka kam, tá rapulalagaki kam baga taikapolak. Tápoi aku kaku geti, kirénangan lé malagá bagadda taikapolak ka tubukku, tá poí muaari kukukua kataínia sigalaira taikapolak. 8 Kenan'an kam ka kam mupunen. Aku geti kaku, tápei memei aku, aipoí tápei aiaili tetrenia kaku." 9 Oto néné te aikua ka matadda sasarainania Jesus; iageti nia ka sia, kuddu ka Galilea. 10 Kelé araei sasarainan Jesus mupunen, ei nia ka sia Jesus sipinakele, taiaagaietda sabagei. 11 Ai sia mupupunen, airagagaba nia tai bajára tai Jahudi; paisérangan, pelé nga-nganda, "Kaipa nia?" 12 Iageti sia sikukuddu sedda, taddaakérangan rapakasat nga-nganda rakua nia. Ai sia sipasikukua, "Sirimanua simatopit lé nia." Tápoi arakua geti sabagei, "Tá matopit nia! Sipataju sirimanua simigi lé nia." 13 Tápoi beri sia sara simaró baga masipaarep tiboietda ka simigi, pagalaiat tubut Jesus, kalulut lotóra ka tubudda tai bajára tai Jahudi. 14 Oto talagat pupupunenda, gurú nia Jesus ka Uman Taikamanua, iageti taddaakénangan mungantoman. 15 Bulat kisei lé ka bagadda tai bajára tai Jahudi ka tubut Jesus, pelé nga-nganda, "Kaipa aisese pusoppinan simakopé igi néné, aipoí sitaipusisikola lé nia néné?" 16 Iageti kuanangan ka matadda Jesus, "Nganturat singantoman'akenenku ka matamui néné, tá sibara kaku, tápoi sibara ka tubut sipasikokoiniaké aku lé. 17 Ka sia simareddet ka siobat bagat Taikamanua, raagai masipatup-tup ka bagadda, sibara ka Taikamanua leú pá nganturatku néné, elé sibara kaku lé. 18 Aipoí ké tiboiet sibabara ka tubunia leú et inga-ngantoman'aké, oto masigaba umun ka tubunia lé igagalai. Tápoi sipasibebesíaké bulé onin sipasikokoiniaké nia lé tuuumun'aké, oto simaroipo paatuat lé nia sirimanua néné, tá anai patajuat ka bagat paatuatnia. 19 Kipa, tápei poi aiaké surukat Taikamanua ka tubumui, si Mose? Tápoi mandé kam sara ka talagamui néné sipasirereddet surukat néné. Angoi peilé nuiisiaké kam numateiaké kam aku?" 20 Iageti alegiddangan nia sirimanua simigi, "Ai le rorónu! Kasonia poi iisiaké imateiaké ekeu?" 21 Kuana lé ka matadda Jesus, "Sarat sangamata lé galajet akugalai ka gogoi Sabbat, tápoi seget kisei ka bagamui nuitsó kam nia. 22 Aiaké ka kam surukat musunat, iaté si Mose, kenanen baí tá nia amasiaké, tápoi siakéra lé taikebbukatmui, ainangan tá babara nia ka sia si Mose. Oto sené toilá, ai leú kam masisusunat sirimanua ka ipot gogoi Sabbat. 23 Oto ké pasigagalaiakémui kelé néné, bulé tá nupasabau kam surukat Mose siorak pususunat, angoi peilé nupugogoluki kam aku kaku, kalulut aaleakéku sangamberi besíra sirimanua ipot gogoi Sabbat? 24 Oto ale, buí nuhakimi kam sirimanua siripot simatotoilá, tápoi kau siripot keadilan." 25 Ai sia piga pá tai Jerusalem sipasikukua, "Taleú pá niangan néné gabaetda, bulé ramateiaké nia? 26 Itsó peité kam, bulat tá igigí-gí ipanibo ka matadda siberikabaga; tápoi bulat beri kuadda apa pá ka matania! Taleú pá araseseakéan ka sia tai bajáta Puririmata Sipaarau nia sinéné? 27 Tápoi ioi ka sia geti Rimata Sipaarau, tá tuagai kabaraiatnia! Ka sia geti néné, taagai kam kabaraiatnia." 28 Lepá, ai nia munga-ngantoman Jesus ka Uman Taikamanua, pugereinangan leú et, "Oto ai lé nuaagai kam aku, samba ai lé nuaagai kam kaipa akubara? Akuoi sené, tá teú bagakku. Tápoi ka teú bagat sibakkat hak masikoiniaké aku, samba nia néné, katonemiet lé nia. Tápoi ka kam geti tá nuagai kam nia. 29 Aku geti kaku, kuagai nia, ka tubunia lé poí akubara; nia lé amasikoiniaké aku." 30 Ka tetret nenda, bulat araisiakéan ralabá Jesus, tápoi beri sia sara simaeme kabei masilabá, tápei poí aiaili tetrenia. 31 Tápoi maigi leú sia ka talagadda simatonem baga ka tubunia, arakua, "Ké moi baí nia ka sia Rimata Sipaarau, momoi leú pá isaliuaké igalai maigi kerek, belé peilé ka sia néné?" 32 Tápoi ka sia geti tai Parise, ai lé sia mutatalinga, masiarepi rapakasat nga-nganda sirimanua simigi, ka tubut Jesus. Kalulut néné, pakerénangan bagadda sambadda tai imam sabeu, koiniakérangan piga pá tai tenterat Uman Taikamanua, bulé raei masilabá Jesus. 33 Iageti kuanangan Jesus ka matadda sirimanua simigi sikukuddu ka bagat Uman Taikamanua, "Táan te mauju kupaalei kam. Lepá toili aku mitsá ka tubut sipasikokoiniaké aku. 34 Nugagaba te kam aku, tápoi tá nusesese kam aku; aipoí tá momoi nuoi kam ka kudduatku." 35 Iageti patiboddangan pasasambadda tai bajára tai Jahudi, pelé nga-nganda, "Kaipa poi ieei sirimanua néné, pat koí taisesettangan nia? Taleú pá ka tubudda tai Jahudi sikukuddu ka laggai bagei, iaté ka talagadda tai Junani, bulé ipangantoman tai Junani? 36 Aponia katukolobat sikuania néné, nugagaba te kam aku, tápoi tá tasesese nia, samba tá momoi taei ka kudduatnia?" 37 Ka gogoi katulaibiat punen, iaté ka matat punen siabeunia, puriónangan Jesus ka Uman Taikamanua, sogaakénangan nga-ngania, masikua, "Kasei simaoggou, kau raoi ka tubukku muló. 38 Ka sia geti simatonem baga ka tubukku, ai atusurat'aké ka Buko Sipunenan, sipasikukua kisé, 'Muguguruk te matat bubuakat oinan purimanuaiat sibara ka paatuatda.' " 39 (Ikukua Jesus sené, iaté pagalaiat Ketsat Sipunenan,siloketda simatonem baga ka tubunia. Aipoí ka tetret nenda, tápei atuuruaké ka tubudda Ketsat Sipunenan; tápei poí atulastsat'aké Jesus ka kamateiatnia.) 40 Bulat maigi sia sipasiaarep ngantomannia Jesus, amasikua, "Bulat Nabi te nia sinéné!" 41 Ai sia sipasikukua, "Nia té néné Rimata Sipaarau!" Tápoi arakua geti sabagei, "Táanbuu ale, kaipa te ibabara Rimata Sipaarau ka Galilea? 42 Ka Buko Sipunenan ai atusurat'aké, sipasikukua, "Punuteteu Dapid lé nia Rimata Sipaarau néné, ka laggai Betlehem lé kabaraiatnia, iaté laggai putútukat matat Dapid." 43 Oto kalepakatnia, pajoggloddangan leú et pasasambadda, kalulut Jesus. 44 Ai sia siisiaké masilabá Jesus, tápoi beri sia sara simaeme kabei masilabá. 45 Kelé aratoili tai tenterat Uman Taikamanua sikoiniakenenda masilabá Jesus, nou-nourangan sia tai imam sabeu, "Kipa, tá koí anuabbit kam nia sené?" 46 Belan nga-nganda lé tai tenterat Uman Taikamanua, "Ale, bulat tá anai siaili kopet againa manibo!" 47 Iageti kuaddangan ka matadda tai Parise, "Taleú sambat kam'an lé aipepeaké? 48 Taleú aian sia ka talagadda tai bajáta, elé ka talagadda tai Parise simatonem baga ka tubunia? 49 Aipoí ka sia sirimanua simigi, tá raagai surukat Mose, oto kenanen kipa pá, aiorak'an sia pateleiat." 50 Tápoi ai sara ka talagadda tai Parise, iaté sipuoni si Nikodemus, sieei siburú ka tubut Jesus. Kuanangan ka matadda tai Parise sabagei, 51 "Siripot Ukum, tá momoi tuukum'aké sara sirimanua, ké tápei atuarep pakaronia, samba tupareksa sigalaiakenennia." 52 Iageti kuaddangan ka matat Nikodemus, "Taleú ka Galilea leú kekeu anubara?" Lelek'aké peité sitususurat ka Buko Sipunenan! Sedda kolou ka bagam, beri sara nabi sibabara ka Galilea!" 53 Lepá arapaukle, toili sia sangamberidda ka lalepra.

8:2 Matsepnia lé, maseggei peilé, ameian nia mitsá Jesus ka Uman Taikamanua. Iageti eirangan leú et sirimanua simigi ka tubunia. Puuddetnangan leú et. Lepá taddaakénangan ipangantoman sia. 3 Tá amauju, ei sia tai guru paamian sambadda tai Parise masiabbit sara sinanalep siailidda ai nia muoolop tubu. Kuaddangan ka matat sinanalep néné ipurió ka talagadda. 4 Lepá kuaddangan nia ka matat Jesus, "Guru, akuaili kai sinanalep néné, ai nia muoolop tubu. 5 Siripot ka Surukat Mose, buítá tubaijuk nia bukkú sinanalep kelé néné, teret matei. Oto kipa siripot sipinaatum kekeu, galaiakenen ka tubunia?" 6 Rakukua nia geti kelé néné ka tubut Jesus, masikabli tiboietnia lé, bulé ioi raseleaké nia. Tápoi amulukkuk lé nia Jesus, surat'akénangan singongaínia ka polak. 7 Kelé aimaole ranáná nia, suruakénangan uténia, kuanangan ka matadda ka sia, "Oto kiséan lé, kasei ka talagamui siagai tubuna sitáanai jo, nia té muboboikí masibabaijuk'aké bukkú ka tubut sinanalep néné." 8 Lepá aikua néné Jesus, pulukkuknangan mitsá, suratnangan mitsá polak. 9 Kelé araarep nia sikuat Jesus néné ka matadda, taddaakérangan mutui-tui, barana ka simabajá, tuian-tuian, legeina lé sarania Jesus, sambat sinanalep sipununui-nui ka kudduatnia. 10 Iageti teilaakénangan matania Jesus, kuanangan ka matat sinanalep, "Kaipangan né sia sangamberidda? Táan anai sia siukum'aké ekeu?" 11 Kuanangan ka matat Jesus, sinanalep néné, "Táan anai sia, Ukkui." Iageti kuanangan ka matania Jesus, "Kauan, aku kaku leú et, tá leú et kuukum'aké ekeu. Kineneiget momoian nutoili, tápoi baán tebaí gagalai mitsá jo." 12 Lepá pungantomannangan mitsá Jesus, ka matadda sirimanua simigi, pelé nga-ngania, "Aku te néné sipatóaké taikapolak. Kasei sipasitutut aku, tá mueenung sia ka bagat pugep-geman, tápoi raiikep'aké lé pató sipurimanuaji sia." 13 Iageti kuaddangan ka matat Jesus tai Parise, "Oto kineneiget anutaddaakéan masimuneng'aké tubum. Simuneng'akenennu néné, tá sineseat." 14 Belan nga-ngania lé Jesus, ialegi nga-nganda, "Kenanen tubukku leú et amasimuneng'aké tubukku, tápoi simuneng'akenenku néné, bulat sibulatnia; aipoí kaku kuagai kabaraiatku, samba kuagai kaipa kueei. Tápoi ka kam geti, tá nuagai kam kaipa akubara samba kaipa kueei. 15 Ka kam nupasihakimi kam sirimanua, siripot enung'akenenda sirimanua lé nugagalaiaké kam; tápoi aku kaku geti, bulat beri sia sara akuhakimi. 16 Iageti kéan baí kuhakimi sia, siteúakenenku nenda maroipo lé, aipoí tá sarakku; aipaaalei aku Ukkui sipasikokoiniaké aku. 17 Beri leú poí ka Surukat Mose, ai atusurat'aké kisé: Simuneng'akenenda rua sirimanua lé tuseseseaké. 18 Oto simuneng'aké aku, ai kai rua; aku, sambat Ukkui sipasikokoiniaké aku." 19 Iageti kuaddangan ka matania, tai Parise, "Oto kaipa ikukuddu ka sia Ukkuinu?" Aleginangan nga-nganda Jesus, pelé nga-ngania, "Tá nuagai kam aku, sambat Ukkuiku. Aipoí ké nuagai kam aku kaku, tá isoppi nuagai leú kam nia ka sia Ukkuiku." 20 Aikua sangamberinia néné Jesus, iaté ka tetret ai nia mungangantoman ka Uman Taikamanua ka bet-bet petit bulagat panguruat. Tápoi bulat beri sia sara simaró baga masilabá Jesus, kalulut tápei poí aiaili tetrenia. 21 Iageti kuanangan mitsá ka matadda Jesus, "Memeian lé aku; tápoi gabamuian tebaí aku. Oto mateimuian te ka jomui. Aipoí tá momoi nuoi kam ka kudduatku." 22 Pelé nga-nganda tai bajára tai Jahudi, "Imamateiaké lé pá tubunia, aikua koí, 'Tá momoi nuoi kam ka kudduatku.' " 23 Iageti kuanangan ka matadda Jesus, "Kam ka kam néné, ka repé lé anubara kam; tápoi aku kaku geti, ka pata lé akubara. Kam ka kam ka ka polak lé anubara kam; tápoi aku kaku geti, tá ka taikapolak akubara. 24 Iaté lulunia kukukua nia ka matamui, mateimuian te ka jomui. Kirénangan tedda mamatei kam ka jomui, ké tá matonem bagamui, 'aku néné te oniakenen, AKU TÉ NIA.' " 25 Oto kuaddangan ka matania, "Oto kasonia lé ekeu néné?" Kuana lé ka matadda Jesus, "Táan anai lulunia kupanibo ka matamui! 26 Bulat maigi peilé bukkaietku pagalaiat galai tubumui, samba hakimietku. Tápoi katonemiet te nia sipasikokoiniaké aku. Akupoiliat'an ka tubudda taikapolak sangamberi siarepku sibabara ka sia." 27 Tápoi tá airaaagai kolou, itiboi ka matadda Jesus, pagalaiat Ukkui. 28 Kalulut néné, kuanangan ka matadda Jesus, "Kiséan lé, anubuak'akéan geti kam nia Togat Manusia néné, iapeité agaimuian nia, 'aku néné te oniakenen AKU TÉ NIA,' samba bulat kolou ka bagamui taigagalaiku beri sara apa pá ka teú bagakku sarakku. Sarat singantruakenen Ukkui ka tubukku lé, kusesegéaké ka matamui. 29 Mariu-riu lé ipaalei aku ka sia sipasikokoiniaké aku néné. Bulat beri pei saraakéna aku; mariu-riu lé poí kugalaiaké sangamberi siobat bagania." 30 Kelé aikua sangamberinia néné Jesus, maigiddangan simatonem baga ka tubunia. 31 Lepá kuanangan nia Jesus ka matadda tai Jahudi, simatonem baga ka tubunia, Jesus, "Ké anuparimanuaakéan baí kam siripot sangamberi singantoman'akenenku ka matamui, bailiunangan kam sipasiului aku bulat sipulelelek. 32 Agaimuian leú et Taikamanua bulat sibulatnia. Oto kalulut néné, ujaakénangan leú et kam." 33 Iageti kuaddangan ka matania, "Sapunuteteu Abraham lé kai ka kai néné. Beri peité agaimai arapupagugulet'aké kai kasei pá! Apa katukolobat sikuam ka tubumai, 'Tuujaaké kai'?" 34 Oto kuanangan ka matadda Jesus, "Ale, bulat aisese te sikuakku néné ka matamui. Sangamberi sirimanua sigalai jo, iaté pagugulet jo. 35 Tá anai kudduatda simakolou, ka sia sapagugulet ka bagat lalep, tápoi ka sia toga geti, mariu-riu lé nia mukuddu ka bagat lalep. 36 Iaté lulunia, ké togangan amasiujaaké kam, amuujangan te kam bulat sibulatnia. 37 Kirénangan, ai lé kuaagai pupupunuteteuna kam si Abraham. Tápoi kenanen kisedda, ai lé nuiisiaké kam numateiaké kam aku, kalulut taiobámui masisiló nganturatku. 38 Aku kaku, siitsóku ka Ukkuiku lé kugagalaiaké. Kelé nugalaiaké kam nia ka kam, singantruakenenda saukkuimui ka tubumui." 39 Iageti kuaddangan ka matania, "Ukkuimai iaté si Abraham." Tápoi kuana lé nia ka matadda Jesus, "Ké bulat nia baí togat Abraham kam néné, tá isoppi nugalaiaké kam kelé sigalaiakenen nia ka sia si Abraham. 40 Tápoi kelé kusegéaké ka matamui siobat bagat Taikamanua siarepku sibabara ka tubut Taikamanua, tú-tú ka paatuatmui nuisiaké kam numateiaké kam aku. Ka sia si Abraham tá aiperú kelé sigalaiakenenmui néné! 41 Sigalaiakenen ukkuimui leú et nuuusut'aké kam." Iageti kuaddangan ka matat Jesus, "Ale, tá te togat siuilak kai néné. Aipoí sarat sara lé Ukkuimai, iaté Taikamanua." 42 Oto kuanangan ka matadda Jesus, "Bulat ké Taikamanua baí nia Ukkuimui, tá isoppi imanuntu bagamui ka tubukku, aipoí aku kaku néné, ka Taikamanua lé akubara. Tá tenan aku oi, sibara ka teú bagakku sarakku, tápoi nia lé aikoiniaké aku akuoi. 43 Aponia lé poi lulunia tá isasak-sak ka bagamui ka sikuakku ka matamui? Tápoi kalulut taioommui nia masiarep nganturatku. 44 Bulat Sanitu lé ukkuimui; siripot ka siobat bagat ukkuimui lé numareré-ré kam. Baranangan ka panandaatnia peilé, bulat sipamamatei lé nia ka sia Sanitu néné. Beri ré-ré nia ka katuroipoat, aipoí ka tubunia tá anai katuroipoat. Oto ké igalai paboko, siripokatnangan, amuarat'an poí ka tubunia paboko. Bulat sipatataju lé nia; bulat turot boko. 45 Tápoi aku kaku geti, siripot siobat bagat Taikamanua lé kutitiboi, oto kalulut néné, taimatonemnangan bagamui ka tubukku. 46 Kasei ka talagamui simaró baga masisusui matakku, masipatoilá ka sirimanua, kababarat jokku? Ké kutiboi ka matamui siobat bagat Taikamanua, kipangan lé poi tá imatotonem bagamui ka tubukku? 47 Sia sibabara ka Taikamanua lé iobá piú masiarepi ngantoman. Tápoi kam geti ka kam, tá ka Taikamanua anubara kam, iaté lulunia tá ioobá piúmui masiarepi nganturat." 48 Iageti alegiddangan nia sikuat Jesus, pelé nga-nganda, "Kipangan, tá amei nia ka nga-ngamai, bulat tai Samaria lé baí ekeu néné, sipinasaileura sanitu?" 49 Tápoi kuana lé ka matadda ka sia Jesus, "Tá airapasasaileu aku sanitu. Aikuhohormati nia Ukkuiku, tápoi ai lé nupalololoi kam aku. 50 Tá umun ka tubukku kugagaba. Ai nia sara sipasibabaraaké kehormatan ka tubukku, nia té masihahakimi. 51 Bulat sibulatnia sikuakku néné ka matamui, kasei sireddet tiboietku, táan mamatei nia, burú." 52 Oto belan nga-nganda lé tai Jahudi ka tubunia, "Bulat iapeité aimakolou ka kai, pasasaileura ekeu sanitu! Aipoí ka sia si Abraham samba tai nabi amateian sia. Tápoi anukua peilé kekeu, 'Sangamberi sireddet tiboietku, táan mamatei sia, burú.' 53 Ké amateian baí nia ka sia si Abraham samba sangamberidda tai nabi leú et amateian sia, oto ekeu néné kasonia takukua ekeu kekeu? Bulat kaipa te iooi nusaliuaké beunan tiboi tubut ukkuimai si Abraham!" 54 Iageti kuanangan ka matadda Jesus, "Ké aku leú et masigagaba umun ka tubukku, oto tá anai lulunia. Tápoi sipasihohormati aku geti, iaté Ukkuiku, oniakenenmui Taikamanuamui. 55 Tápoi tá nuagai kam nia. Aku geti kaku, kuagai nia. Aipoí ké kukua baí tá kuagai nia, aibailiuan lé aku sara sipabobokoí, kéan lé kam'an lé. Ai lé kuaagai nia, tiboietnia leú aikurereddet. 56 Bulat maangká bagania ukkuimui si Abraham iitsó kaoijananku. Oto aiitsóan. Bulat seget kopet angkat bagania!" 57 Belan nga-nganda lé ka sia tai Jahudi ka tubut Jesus, "Tápei aiaili lima ngapulu ngarura ekeu, anuitsóan poi nia si Abraham?" 58 Iageti kuanangan ka matadda Jesus, "Bulat sibulatnia te sikuakku néné ka matamui: ainangan tá mututú-tú matania ka sia si Abraham, aian turerere kaku kababarakku." 59 Iageti alárangan bukkú tai Jahudi néné, ragelai rabaijuk Jesus. Tápoi aipalipput lé tubunia Jesus, iageti tuiakénangan nia ikaddiuaké Uman Taikamanua.

9:1 Talagat pueenungnia Jesus, itsónangan sara simapeset mata, barania ka pusulekatnia peilé. 2 Iageti nou-nourangan nia sipasiuluinia, pelé nga-nganda, "Angoi ka sia, Guru, tú-túna lé matania amapeset'an matania? Taleú kalulut jonia, elé jodda lé saeppunia?" 3 Kuanangan ka matadda Jesus, "Tá leú kalulut jonia, elé kalulut jodda saeppunia, aiputú-tú matania, simapeset mata; tápoi bulé raitsó lé ipugalai geget Taikamanua ka tubunia. 4 Ai peilé matatágó sulu, buítá tagalai galajetnia sipasikokoiniaké aku. Aipoí ké iaili tetrenia imasoibó, beringan te sia sara sipugagalai galajetna. 5 Burúku mukuddu ka polak néné, aku néné te sipatóaké taikapolak." 6 Lepá aikua néné Jesus, lujinangan polak, pagalúnangan lujinia ka polak. Iageti lokot'akénangan nia ka matat simapeset mata néné, kuanangan ka matania, 7 "Kenan nubui matam ka Kolam Siloam." (Katukolobat Siloam, iaté 'Sikoiniakenen'.) Iageti einangan leú et masibui matania. Kelé aitoili, amakoinongan matania. 8 Iageti kuaddangan nia ka sia pabébéakenennia lalep samba sipasiiitsó nia siboikí, ipaniddou bulagat, "Tá poi nia sinéné, simarei-rei taitsó sipututukkú maniddou bulagat?" 9 Tápoi ai sia sabagei sipasikukua, "Oo, bulatnia tedda, néné." Tápoi ai leú sia mitsá sabagei sipasikukua, "Tá nia néné, keret tubudda lé." Tápoi nia ka sia masikua tubunia, "Aisesengan, aku tedda néné." 10 Iageti nou-nourangan nia, pelé nga-nganda, "Kipa anuperú aimakoinong matam?" 11 Kuanangan ka matadda, "Ai sara sipuoni Jesus, aialá goisó polak simalotí, iageti lokot'akénangan nia ka matakku, lepá kuanangan ka matakku, 'Kenan nubui matam ka Kolam Siloam.' Iageti eikungan leú et. Oto aikububui matakku, makoinongnangan leú et matakku." 12 Kuaddangan ka matania, "Kaipa nia?" Aleginangan nia, kuanangan, "Tá kuagai." 13-14 Aipagalú lujinia Jesus ka polak, masilaggek matat simapeset mata néné, iaté ka gogoi Sabbat. Kalulut néné, abitrangan leú et simamale mata néné, ka matadda tai Parise. 15 Iageti nou-nourangan leú et nia ka sia, kipa aipaerú aimakoinong matania. Kuanangan ka matadda, "Ailokot'aké lotí ka matakku, buikungan nia, makoinongnangan leú et matakku." 16 Oto ai sia piga pá ka talagadda tai Parise sipasikukua, "Tá ka Taikamanua aibara sipasigagalaiaké kelé néné, tá koí aisurú gogoi Sabbat." Tápoi arakua geti sabagei, "Kaipa iooi ragalaiaké nia sirimanua sijo, galajet pukerengan kelé néné?" Kalulut néné, bara paukelatda pasasambadda. 17 Bulé imatune raagai nia nou-nourangan nia mitsá tai Parise, "Oto kekeu, kipa nukukua ka tubut sipakoinong matam néné?" Kuanangan ka matadda, "Nabi lé nia." 18 Tápoi ka sia geti tai bajára tai Jahudi, tá matonem bagadda peset matania siboikí ka sia néné, samba leú kakokoinong matania kineneiget. Kalulut néné sogairangan saeppunia. 19 Nou-nourangan sia, pelé nga-nganda, "Bulatnia leú togamui nia sinéné, kuanenmui simapeset mata barana ka pusulekatnia peilé? Kipa aiperú aimakoinong matania kineneiget?" 20 Iageti kuaddangan nia saeppunia, "Oo, bulat togamai nia néné; bulat kirénangan lé mapeset matania barana ka pusulekatnia peilé. 21 Oto pagalaiat aimakoinong geti matania kineneiget, tá kuagai kai ka kai. Ialeú et kasonia amasiperú matania aimakoinong, tá leú et kuagai kai. Obána lé niangan lé nunonou-nou kam, aipoí amaabeuan nia; iagaian masialegi." 22 Rakukua kelé néné geti saeppunia, kalulut lotóra lé ka tubudda tai bajára tai Jahudi; aipoí apakeréan bagadda masikua, kasei masimuneng'aké pagalaiat Puririmata Sipaarau nia, Jesus néné, táan tuoobáaké raguruki uman paniddogat. 23 Iaté lulunia arakua saeppunia ka matadda, "Abeuan nia; niangan lé reré kam." 24 Iageti sogairangan nia mitsá nenda simapeset mata siboikí, kuaddangan ka matania, "Kiséan lé. Pusuppangan lé masikua pububulatnia sikuam néné. Aipoí ai lé kuaagai kai, tubut sijo lé nia sirimanua nenda." 25 Oto kuanangan ka matadda ka sia, "Sirimanua sijo pá nia, elé taá; nenda geti kaku, tá te kuagai. Sarat néné lé kuagai, siburú mapeset matakku, tápoi kineneiget amakoinongán matakku." 26 Iageti kuaddangan mitsá ka matania, "Apa aigalai ka tubum? Kipa aipaerú aimakoinong matam?" 27 Kuanangan ka matadda, "Akutiboian ka matamui, tápoi tá nuaarepi kam. Anuobáan koí kam mitsá masiarep? Taleú ai lé nugegelai kam ka kam, ibailiu kam sipasiuluinia?" 28 Iageti pulagajiddangan nia, kuaddangan ka matania, "Ekeuan té né sipasiuluinia; kai geti ka kai, taá! Aipoí kai ka kai néné, sipasiului Mose lé kai. 29 Kelé siagaimai, aipatiboaké Taikamanua ka sia si Mose. Tápoi ka sia geti néné, tá kuagai kai kaipa kabaraiatnia." 30 Iageti kuanangan ka matadda, "Ale, bulat makisei ka bagakku ka tubumui, taiagaimui kabaraiatnia; tápoi amakoinongán matakku aiperú nia. 31 Aipoí kelé siagaiatta, bulat tá te iaarepi sia Taikamanua, sijo; tápoi sarat sia sikalotóaké samba sigalaiaké siobat bagania lé iaarepi. 32 Ka panandaat polak peilé, bulat tápei ataarep kam, kababaradda siperú matadda simapeset mata barana ka pusulekatda peilé, pat makoinongnangan matadda. 33 Ké tá ka Taikamanua baí nia aibara ka sia sinéné, tá momoi igagalai apa pá." 34 Iageti kuaddangan ka matania, "Kipa baí anukua? Bulat sisusut jongan lé koí ekeu, barana ka pusulekatnu peilé, nupangangantru peilé koí kai?" Oto ka tetret nendangan té, táan araobáaké nia, iguruki uman paniddogat. 35 Kelé aiagai nia Jesus, bebelaakéra nia ka uman paniddogat, gabanangan nia Jesus. Kelé aiaili nia, kuanangan ka matania, "Kipa, ale, matonem leú bagam ka tubut Togat Manusia?" 36 Kuanangan ka matat Jesus, "Kasonia poi? Kua pei kaku, bulé kukatonemi nia." 37 Iageti kuanangan ka matania Jesus, "Aian nuiitsó nia. Nia té néné nupatitiboaké kineneiget." 38 Bulat kuana lé nia, "Matonem bagakku ka tubum, Tuhan." Iageti purapponangan ka matat Jesus. 39 Lepá kuanangan ka matania Jesus, "Akuoi ka polak néné, iaté masihakimi; bulé makoinong matadda simapeset mata; iageti mitsá bulé mapeset matadda simakoinong mata." 40 Oto ai sia piga pá sedda tai Parise, amasiarep sikuat Jesus néné. Kelé araarep nia kuaddangan ka matania, "Oto ka sikuam néné, simapeset mata leú kai ka kai néné nuooniaké nia elé?" 41 Iageti kuanangan ka matadda Jesus, "Ké mapeset baí matamui, oto tá anai jomui. Tápoi anukua lé poí kam, 'Makoinong matamai,' oto sirimanua sijo peilé, tuooniaké kam ka kam néné."

10:1 "Bulat sibulatnia te sikuakku néné: Ké kekeret geli lé arakaraí aratugurú ka bagat geli, elé tá ka matatbaliu geli aratugurú ka bagat geli, tápoi ka enungan bagei lé arapangaraí, bulat sipananangkou, elé sipasirarau-rau lé sia néné. 2 Tápoi ké geti ka matatbaliu aratugurú ka bagat geli, iapeité oniakenen bulat sipasijajago biri-biri. 3 Bukánangan leú et nia sipasijajago geli, tutrangan leú et nga-ngania sabiri-biri, ké isogai oninda pasasara; iageti palulunangan leú et sia rabela ka gerat. 4 Kelé arasegé ka gerat, ei nia boikí ka sia sipasijajago néné, tutrangan leú et nia sabiri-biri, raagai poí nga-ngania. 5 Tá raobá ratut'aké sabagei, tápoi rapulolotó lé sia, tá poi raagai nga-nganda." 6 Tá raagai apa katukolobat pasikat siniboi Jesus néné ka matadda. 7 Iageti kuanangan mitsá ka matadda Jesus, "Bulat sibulatnia te sikuakku néné: Aku te matatbaliura sabiri-biri. 8 Sangamberi siooi boikí kei moi aku kaku, sipananangkou, elé sipasirarau-rau lé sia. Tápoi tá raarepi nga-nganda sabiri-biri. 9 Aku te matatbaliu. Kasei siguruki aku, iaté maaarau; oto kipa raperú, bela, elé tugurú pá ragalai, sarat airasesese kanda. 10 Ka sia sipananangkou, sarat manangkou, elé masimateiaké, elé masipakataí lé ragagalai araoi. Tápoi aku kaku geti, masipurimanuaji sia lé akuoi; masikau purimanuaiat simakapplu, bulat pat lé tim-bura, kopet iginia. 11 Aku te sipasijajago sipulelelek. Ka sia sipasijajago sipulelelek, ibubuluaké engania punu tubudda sabiri-birinia. 12 Tápoi ka sia geti siupaji, rakakaddiuaké lé sabiri-biri, ké moi harimau simasagbak; aipoí sia néné, tá sipasijajago biri-biri; paobánangan pei bagei, tá biri-biridda. Oto pasagbanginangan biri-biri néné harimau; iageti pasabunangan leú et tubunia. 13 Ka sia sipasijajago siupaji, mututui-tui lé sia, aipoí arapugalai bulé ibara lé upadda. Tá maletsei ka bagadda ka tubut biri-biri. 14-15 Aku lé sipasijajago biri-biri bulat sipulelelek. Kelé kipa againa aku Ukkui, samba agaiku kaku Ukkui, kisedda leú te agaiku sia kaku sabiri-biri; iageti ka sia leú et raagai aku. Engakku leú et kububuluaké punu tubudda. 16 Iageti ai peilé biri-birikku bagei, tápoi tápei atugurú sia ka mungkuat biri-biri néné. Oto sia ka sia néné leú et, buitá kuabbit sia, bulé raarep ka sia nga-ngakku. Bulé ibailiu sia sangamberidda sangamungkuat, samba sarangan lé sipasijajago sia. 17 Bulat manuntu bagat Ukkui ka tubukku, kalulut bubuluakéku engangku, tápoi lepá purimanuakkungan mitsá. 18 Bulat beri sia sara sialá purimanuaiatku néné. Aipoí bulat sibara ka teú bagakku lé akubuluaké engangku néné. Ai ka tubukku gege masibuluaké engangku, samba leú gege masialá mitsá. Nenda te galajet sisilóku sibara ka Ukkui." 19 Kalulut tiboiet Jesus néné, pajoggloddangan leú et ka sia tai Jahudi. 20 Maigi sia amasikua, "Ai lé sanitut tubunia sirimanua néné! Ai rorónia! Apananmui nuaarepi kam tiboietnia?" 21 Tápoi ai leú et sia sabagei sipasikukua, "Tá kisé galai rapanibo ka sia sipinasaileura sanitu! Momoi poi ipakoinong matadda simapeset mata, ka sia sanitu?" 22 Ka tetret nenda, talagat pueenungnia punenda, iaté Punen Pasirepdeman Raguruki Uman Taikamanua ka Jerusalem. Gogoi nenda, aiipó rura simaleppet. 23 Aigegejengi kudduat sikokoiakenen kai Salomo ka Uman Taikamanua, 24 oirangan leú et ka bé-bénia Jesus masikua ka matania, "Kipangan lé burúnia nukau puingoat bagamai? Kua peité ka matamai bulat simakolou, ké baí bulat ekeuan néné Rimata Sipaarau." 25 Iageti kuanangan ka matadda Jesus, "Tápei baí akukua ka matamui, tápoi bulat beri tonem bagamui. Ka onin Ukkuiku lé akugalai galajet néné, masipatoilá pagalaiat tubukku. 26 Tá imatotonem geti bagamui ka tubukku, kalulut tá poí sabiri-birikku kam néné. 27 Aipoí sia sabiri-birikku raobá raarepi nga-ngangku. Aku kaku leú et kuagai sia. Oto tutrangan leú et aku. 28 Kaukungan ka sia purimanuaiat sipulelelek samba sitaitatatá. Táan te ilalangó sia, burú. Bulat beri te sia sara simaró baga masioppu sia néné ka kabeiku. 29 Aipoí ka sia Ukkui sipasiaaké sia ka kabeiku, sisaliu sangamberinia lé nia. Oto beri te sia sara simaró baga masioppu sia néné ka kabei Ukkui. 30 Aku, samba leú ka sia Ukkui, sara lé kai, kuania." 31 Kalulut néné, alárangan bukku tai Jahudi rabaijuk Jesus. 32 Tápoi kuana lé ka matadda Jesus, "Anuigbuk'an kam sangamberi sigalaiakenenku simaerú, siripot sinegéakenen Ukkui ka kabeiku. Oto aponiangan lé ka talagat sigalaiakenenku néné, sibaraaké pugolukatmui, pat gelaimuian nubaijuk kam aku bukkú?" 33 Tápoi kuaddangan ka sia ka matat Jesus, "Kugegelai kai nia geti kubaijuk kai ekeu bukkú, tá kalulut sangamberi sigalaiakenennu simaerú, tápoi kalulut palololoinu lé, onin Taikamanua. Ainangan taagai pusisirimanuam, tápoi anubailiuaké lé tubum kelé Taikamanua." 34 Tápoi kuanangan ka matadda Jesus, "Tá poi ai atusurat'aké ka bagat Buko Surukatmui sipasikukua kisé: Aikua Taikamanua, 'taikamanua lé kam néné'? 35 Kelé siagaita, apa sitususurat ka bagat Buko Sipunenan, iaté tueenung'aké teret buru-burú. Oto ké tubut Taikamanuangan amasioniake sia sangamberi sipasisisiló tiboietnia, 'taikamanua', 36 apangan lé lulunia nukukua kam akupaloloi onin Taikamanua, kalulut kukuakku aku néné Togat Taikamanua? Aipoí sipiliy Ukkui lé aku, samba sikoiniakenennia moi ka polak néné. 37 Ké tá baí kugalaiaké galajet sisegéakenen Ukkui ka tubukku, oto buí imatonem bagamui ka tubukku. 38 Tápoi ai lé poí kugagalaiaké, oto kauan imatonem bagamui ka tubut sigalaiakenenku, kenanen baí tá matonem bagamui ka tubukku néné. Iageti agaimuian kolou nia, Ukkui ai nia ka tubukku, kisedda leú et aku kaku, ai aku ka tubut Ukkui." 39 Iageti gelairangan ralabá Jesus, tápoi tá amoi; amutui-tui lé poí nia ka talagadda. 40 Toilinangan leú et, ei nia mukuddu ka silat Oinan Jordan, ka kudduat Johannes siburú ai nia masiraraú. 41 Maigi sia amei sedda, masiailiaké Jesus. Iageti patiboddangan pasasambadda, pelé nga-nganda, "Ka sia kai Johannes, tá aigalai kerek; tápoi sangamberi sikuania pagalaiat tubut sirimanua néné, bulat sibulatnia." 42 Oto maigiddangan leú et sedda simatonem baga ka tubut Jesus.

11:1 Ai sara sipuoni si Latsarus. Ikukuddu iaté ka laggai Betania, sambadda samaniunia si Maria sambat si Marta. 2 Si Maria néné, iaté sara sinanalep siuruaké tula simasingin ka reret Jesus; lepá posaakénangan alainia masigarak'aké. Ka sara gogoi, bara besínia si Latsarus néné. 3 Kalulut néné, segéakérangan pubebesit Latsarus néné samaniunia, ka tubut Jesus, kuaddangan, "Maniumai simanuntut bagam, si Latsarus, ai nia mubebesí." 4 Kelé aiarep nia Jesus, pangasegekat néné, kuanangan, "Besí néné geti, tá sibaraaké kamateiat. Tápoi bulé itulatsat'aké onin Taikamanua lé, ibabara kelé néné. Iageti kalulut néné leú, bailiu tulatsat'aké leú et nia ka sia Togat Taikamanua." 5 Kirénangan makaté bagania Jesus ka tubut Marta, ka tubut Maria, samba ka tubut Latsarus. 6 Tápoi ka tetret nenda, kelé aiarep katuareman pubebesit Latsarus, palínangan tá iei ibalou sia; tápoi amukuddu peilé nia rua ngagogoi burúnia ka kudduatnia. 7 Lepá geti kuanangan ka matadda sipasiuluinia Jesus, "Tatoili kam ka Judea." 8 Kuadda lé nia ka sia sipasiuluinia ka matania, "Ale, Guru, simaruei peilé araisiaké rabaijuk ekeu bukkú tai Jahudi, lepá ai peilé nugegelai mitsá mei sedda?" 9 Tápoi kuana lé nia ka matadda Jesus, "Kipa poi, tá poi pulu rua ngajam ka bagat sangogoi?" Sipueenung sinágó, tá isosok-sok reredda apa pá, aipoí raiitsó pató, sipatóaké taikapolak néné. 10 Tápoi sipueenung sinoibó geti, ipasoksongi lé reredda apa pá, kalulut tá poí anai sipatóaké puenungananda. 11 Oto iaté né aikua Jesus. Lepá kuanangan nia mitsá ka matadda sipasiuluinia, "Amauneng'an nia suruakta si Latsarus, tápoi memei lé aku, kusuruakénia." 12 Iageti kuaddangan ka matania sipasiuluinia, "Kisé lé, Tuhan, ké baí aian nia mauuneng, oto mamalengan besínia." 13 Ikukua geti Jesus sené, iaté, ailangóan nia si Latsarus. Tápoi ka bagadda lé te sipasiuluinia, kelé kauuneng simarei-rei lé. 14 Kalulut néné, bulat kuanangan nia simakolou ka matadda sipasiuluinia Jesus, "Ailangóan nia si Latsarus. 15 Tápoi bulat akobáan tá akubara sedda; aipoí nenda te bulat pasese ka kam, bulé imatonem bagamui ka tubukku. Sita kam kineneiget kai Latsarus." 16 Tápoi belan nga-ngania lé ka sia si Tomas, oniakenen, "Tairua", ka tubudda saaleinia pasasambadda sipasiului Jesus, "Kauan taei kam, bulé tamatei kam sambatta!" 17 Segé Jesus sedda, epat ngagogoian burúnia aiturateiaké si Latsarus. 18 Malegre lé laggai Betania ka Jerusalem. Elé ai telu ngakilometer lé reunannia. 19 Maigi sia tai Jahudi amei masipusuibi bagadda tai Marta samba tai Maria, kalulut kalalangot maniura si Latsarus. 20 Kelé aiarep nia kaooi Jesus si Marta, bela nia masiroroi Jesus. Tápoi ka sia geti si Maria, ai lé nia ka bagat lalep mukukuddu. 21 Kuana lé ka matat Jesus si Marta, "Ké ai baí ekeu sené ka tetret nenda, Tuhan, bulat tá ilalangó nia maniuku. 22 Kenanen kisedda, ai lé kuaagai, mandé kineneiget leú et, iaaké Taikamanua sangamberi siniddounu ka tubunia." 23 Iageti kuanangan nia Jesus ka matat Marta, "Tususuru nia mitsá maniunu." 24 Kuana lé ka sia si Marta ka matat Jesus, "Kirénangan tedda, ai lé kuaagai katususuru nia mitsá si Latsarus, ké aiailingan baí tetrenia isuruaké sia simamatei, Taikamanua, ka Gogoi Sialu." 25 Iageti kuanangan ka matania Jesus, "Aku té néné, sipurimanuaji, samba sipasisusuruaké simamatei." "Oto kasei simatonem baga ka tubukku, muririmanua lé nia mitsá, kenanen amateian nia. 26 Oto sia sipuririmanua, simatonem baga ka tubukku, táan mamatei sia, burú. Matonem leú bagam ka sikuakku néné ka tubum?" 27 Iageti kuanangan ka matat Jesus si Marta, "Matonem bagakku ka tubum, Tuhan. Aipoí Togat Taikamanua lé ekeu, Tuhan, Rimata Sipaarau, siooi ka polak néné." 28 Lepá aikua kelé néné si Marta, ei nia masisogai baginia si Maria; kasat'akénangan nga-ngania ka tubut Maria, pelé nga-ngania, "Amoian nia sené si Guru, aigagaba ekeu." 29 Kelé aiarep nia si Maria sikuat Marta néné, olaakénangan leú et mei masiailiaké Jesus. 30 Ka tetret nenda, tápei asegé nia Jesus ka laggai; ai peilé nia ka kudduat paailiatda si Marta. 31 Oto ka sia tai Jahudi leú et sieei ka lalep Maria masipusuibi bagadda, kelé araitsó olat bagania si Maria bela ka gerat, olaakérangan leú et nia ka sia, raei masitut si Maria, ka bagadda lé poí, musou ka ratei lé ieei. 32 Kelé aisegé si Maria ka tubut Jesus, purekkuknangan leú et, kuanangan ka matat Jesus, "Bulat ké ai baí ekeu sené, ka tetret nenda, Tuhan, bulat tá ilalangó nia maniuku." 33 Kelé aiitsó nia Jesus, ipusou si Maria samba rapusou ka sia tai Jahudi sipaaleiaké si Maria, bara ka sia sou bagania. Bulat kopé lepá reu-reu bagania, ituitsó. 34 Iageti nou-nounangan sia, "Kaipa anurateiaké kam nia?" Kuaddangan ka matania, "Konan, Tuhan, nuitsó nia." Iageti pusounangan leú et ka sia Jesus. 35-36 Kuadda lé nia tai Jahudi, "Itsó peité kam, bulat kopet nuntut bagania ka sia ka tubut Latsarus!" 37 Tápoi ai leú sia sabagei sipasikukua, "Ale, bulat kipa pá; simapeset mata aiperú matadda imakoinong; oto tá koí amoi aikeraaké, bulé buí ilangó nia ka sia si Latsarus néné?" 38 Iageti suggrunangan nia mitsá purereu-reu baga Jesus. Kalulut néné, einangan leú et ka ratei. Ratei néné, iaté sara ngaliu bukkú, tápoi atukauan takkénia bukkú sabeu. 39 Iageti kuanangan ka matadda, Jesus, "Akkat'aké kam bukkú néné." Tápoi kuana lé ka sia si Marta, maniu silalangó néné, ka matat Jesus, "Epat ngagogoian burúnia aiturateiaké, Tuhan. Amabutéan!" 40 Iageti kuanangan ka matat Marta, Jesus, "Kipa, tápei poi akukua ka matam: Ké matonem bagam, tá isoppi nuitsó nia, kipa kopet beunan geget Taikamanua!" 41 Iageti akkat'akérangan leú et bukkú takket ratei. Lepá teilaakénangan matania Jesus ka manua, kuanangan, "Surá sabeu kukua ka matam Ukkui, aarepim paniddogatku. 42 Kirénangan ai lé kuaagai riu-riu nia nuarepi paniddogatku; sarat kaluluddangan lé siparururú sené kukukua nia kelé néné, bulé imatonem bagadda pueekeu nia amasikoiniaké aku ka polak néné." 43 Lepána lé aikua néné Jesus, gereiakénangan nia musoga, "Latsarus, belaaké ekeu!" 44 Iageti belanangan leú et simamatei néné. Ai peilé itatabut kabei sambat rerenia komang poposa. Matania leú et ai peilé itatabbó, komang tabbot mata. Iageti kuanangan ka matadda sikukuddu sedda Jesus, "Rugut kam komang poposa ka rerenia, imaerú ipuenung." 45 Maigi sia tai Jahudi, sieei masibalou tai Maria, amatonem baga ka tubut Jesus, kalulut araitsó sibabara néné. 46 Tápoi ai leú et sia piga pá, ka talagadda amei ka tai Parise, masisegéaké sigalaiakenen Jesus néné. 47 Kalulut néné, baraakérangan leú et rapat, tai Parise, tai imam sabeu, samba leú et Mahkama Puaranan. Pelé nga-nganda, "Kipa tapaeerú kam ka tubunia? Aipoí amaigingan kerek aigalai sirimanua néné! 48 Ké taoreaké baí iriuriuaké igalaiaké kelé kisé, tá isoppi imatonem bagadda sangamberi sirimanua ka tubunia. Iageti kalepakatnia, oi sia tai Roma masiragat Uman Taikamanua, iageti subuakérangan sangamberi bangsatta!" 49 Iageti panibonangan sara ka talagadda, iaté si imam sabeu, sipuoni si Kayapas, pelé nga-ngania, "Bulat tá nuagai kam apa pá. 50 Kipa, taleú tá lé ainuaagai kam, kalulut tasurú ramakataí siberikabaga, maerú peilé sara matei; aipoí makopéan lé kataí nia ramasubu sangamberidda sabangsatta néné?" 51 Tápoi kei ikukua kelé néné si Kayapas, tá bulat sibabara ka bagat paatuatnia. Tápoi ka siripokat puiimam nia ka tetret nenda, aisiblaakéan kamamatei Jesus, sibailiu puuktunganda bangsa Jahudi. 52 Iageti tá sarat uktukra saradda tai Jahudi, tápoi samba leú et, masirurúaké samba masikau sia musara sangamberit tatogat Taikamanua simasasaragai. 53 Ka tetret nendangan té, aipakeré bagadda tai bajára tai Jahudi, raisiaké ramateiaké Jesus. 54 Kalulut néné, taipabelanangan tubunia Jesus, ka talagadda tai Jahudi. Tuinangan leú et ikaddiuaké laggai Judea, ei nia ka laggai Epraim, ka bet-bet laggai simatangeu. Iageti kuddu sia sedda sambadda sipasiuluinia. 55 Ka tetret nenda, amalegrengan iaili Gogoi Punen Paskadda tai Jahudi. Amaigingan sia tai Jahudi sibabara ka laggaira, amei ka Jerusalem, masimagri tubudda, bulé ramaliná ka sikataí, kei iaili matat punenda. 56 Iageti gabaddangan leú et Jesus sedda. Kelé araparurú ka Uman Taikamanua, patiboddangan pasasambadda, masikua, "Kipa sipinaatumui ka kam? Momoi leú pá nia ka punen néné." 57 Rakukua geti ka sia kelé néné, kalulut araparentaakéan poí tai imam sabeu, samba tai Parise, arakua, kasei iagai kudduat Jesus, buítá rasegéaké nia ka matadda, bulé ioi ralabá nia.

12:1 Ai pei enem ngagogoi, iaili tetrenia Punen Paska, ei nia Jesus ka laggai Betania, ka kudduat Latsarus sisuruakenennia ka simamatei. 2 Raumandangan nia Jesus sedda; oto si Marta te amasipasikeli sia. Iageti puuddetrangan tai Latsarus sambadda tairauma sabagei, masipaaleiaké Jesus mukom. 3 Lepá oinangan leú et ka sia si Maria, ai ka kabeinia sitenga liter iginia tula narwastu simasingin, simakopé kepput saki. Uruakénangan nia ka reret Jesus; lepá posaakénangan alainia ka reret Jesus. Iageti masinginnangan leú et sangaliot bagat lalep, beu tula simasingin néné. 4 Tápoi kuana lé nia ka sia si Judas Iskariot, iaté sara sipasiului Jesus, sipajonia ka gogoi sibabara, 5 "Ale, tá koí atusakiaké lé, tula simasingin néné, telu ngotu ngaperak iginia, bulé itupauruaké bulagat sakinia néné, ka simagebá?" 6 Ikukua kelé néné geti ka sia si Judas, tá kalulut letsei ka bagania ka tubudda simagebá; tápoi pananangkou nia lé; sarapei bagei bulat amareireian ka tubunia, ipakomi bulagat kas, samba bulagat sikukuddu ka tubunia. 7 Iageti kuanangan ka matadda, Jesus, "Bá sasaila kam nia, sinanalep néné! Masipatarek kei iaili tetrenia iturateiaké aku lé igagalai néné. 8 Aipoí ai lé turerere kababaradda ka sia simagebá ka talagamui; tápoi aku geti kaku, tá mariu-riu kukuddu ka talagamui." 9 Kelé araagai nia sirimanua simigi kababarat Jesus ka Betania, eirangan leú et sedda. Tápoi bulat arabesíaké geti mei sedda, tá sarat kalulut kababarat Jesus, tápoi obára leú masiitsó si Latsarus sisuruakenennia ka simamatei. 10 Lulut néné leú te, raiisiaké ramateiaké nia ka sia si Latsarus, tai imam sabeu. 11 Aipoí kalulut Latsarus néné, maigiddangan tai Jahudi sipasikakaddiuaké sia, aramatonem baga ka tubut Jesus. 12 Kelé aimamatsep, arepdangan nia, ka sia sangamberidda siooi mupunen Paska, kaooi nia Jesus ka laggai Jerusalem. 13 Iageti ei sia masialá rorot poula, pulatsanan; lepá ailiakérangan nia, bulé raroroi nia. Ai sia memei airasosogaaké, "Umun kam Taikamanua! Tupanunukani te nia siooi ka onin Tuhan. Tupanunukani te nia Rimatadda tai Israel!" 14 Iageti alánangan sangamuneng kalidei sikabbaugat, Jesus; janang nia ka tei-teinia. Bulé ipuaili kelé ka sitususurat ka bagat Buko Sipunenan, sipasikukua kisé: 15 "Buí numalotó kam, ale kam tatogat Sion! Aian te nia momoi Rimatam, sipukakalidei, kalidei sikabbaugat!" 16 Tápoi ka tetret nenda, tápei araagai katukolobat sangamberinia néné, ka sia sipasiului Jesus. Teret aitulatsat'aké lé Jesus ka simamatei, iapeité ararepdem nia sigalaiakenenda ka tubunia néné, atusurat'akéan ka Buko Sipunenan. 17 Sia sangamberi sipasiigbuk ka tetret aisogai si Latsarus Jesus, ibela ka bagat ratei, samba aisuruaké nia ka simamatei, bulat tá muaari rapungu-nguan'aké nia siitsóra sigalaiakenen Jesus néné. 18 Iaté lulunia araei ka tubut Jesus, sirimanua simigi néné, kalulut araarep, nia lé amasigalai pukerengan néné. 19 Kuadda lé nia ka sia pasasambadda tai Jahudi, "Táan taagai kam peruketta! Itsó peité kam, sangaliot polak'an lé amei masitut nia!" 20 Ka talagadda sieei mupunen Paska ka Jerusalem ka tetret nenda, ai sia piga pá tai Junani. 21 Iageti eirangan leú et ka tubut Pilipus, kuaddangan ka matania, "Ale Saraina, ké momoi baí nia, anurop'akéan kai; aipoí aikukikiddiy kai paaili ka tubut Jesus." (Nia poí ka sia si Pilipus néné, sibabara ka Betsaida ka propinsi Galilea lé nia.) 22 Iageti ei nia ka tubut Andareas, masisegéaké isiatda tai Junani néné, lepá ei sia ruadda masisegéaké ka tubut Jesus. 23 Oto kuanangan ka matadda Jesus, "Aiailingan te tetrenia itulatsat'aké Togat Manusia. 24 Bulat sibulatnia te sikuakku néné ka matamui: Ké tá tukarap'aké sangambé buat gandum ka polak bulé ianau nia, sangambénangan té nenda, lepá. Tápoi ké aianauan geti ngambet gandum nenda, iapeité ibara buania simigi. 25 Kasei simanuntu baga ka engania, nia té malilimai purimanuaiat. Tápoi kasei simalagá baga ka engania ka polak néné, nia té masipasisikeli purimanuaiatnia, siaili ka purimanuaiat sipulelelek samba sitaitatatá. 26 Kasei siobá mupagugulet ka tubukku, kau itut aku; bulé kaipa kukuddu, ai leú et sia sedda ka sia sapaguguletku. Aipoí bulat ihohormati te sia Ukkuiku, sangamberi siobá mupagugulet ka tubukku." 27 "Apangan lé páonia, kukukua kineneiget? Aipoí, ai lé murerekké bagakku. Kiséan lé pá kukukua, 'Belaakéan lé aku Ukkui, ka tetre pasisiboat néné'? Tápoi mitsá, akuoi tebaí ka polak néné, masienungi tetre pangoringan lé. 28 Oto ale, Ukkui, patoiláan pulatsanannu!" Iageti maarepnangan nga-ngan Taikamanua, pelé nga-ngania, "Akupatoiláan pulatsananku; oto ai leú kupatoilá nia mitsá." 29 Iageti kelé araarep nga-nga néné, sia sikukuddu sedda, kuaddangan nia, "Néné, gululuu nga-ngan leleggu!" Tápoi ai leú sia sabagei amasikua, "Taá! Ai lé ipatitiboaké nia malaika!" 30 Tápoi kuana lé ka matadda Jesus, "Kalulumui lé te, aimaarep nga-nga néné; tá kalulukku. 31 Aiailingan te tetrenia ihakimi sia Taikamanua, taikapolak néné; samba kineneiget'an te isisikkáaké sia ka uddenan purimataatda, Taikamanua, sauté ka polak néné. 32 Tápoi aku geti kaku néné, ké atubuak'akéan aku ka polak néné, tiktikkungan sia sangamberi sirimanua ka tubukku." 33 Ikukua néné geti, Jesus iaté masipatoilá kipa enungnia imatei. 34 Iageti kuaddangan ka matania sirimanua simigi, "Aikua ka Buko Surukatmai ka kai, mariu-riu lé ipurimanua ka sia Rimata Sipaarau. Nukukua koí ka matamai, tububuak'aké nia Togat Manusia ka polak? Kasonia poi takukua Togat Manusia?" 35 Tápoi kuana lé nia ka sia Jesus, ialegi nga-nganda, "Táan te mauuju ikuddu pató néné ka talagamui. Oto kau nupuenung kam ka tetret ai peilé nia mukukuddu pató néné ka talagamui, bulé buí isaggemi kam pugep-gepman. Aipoí sia sipueenung ka gep-gep, tá raagai kaipa raeei. 36 Oto kau imatonem bagamui ka tubut pató néné, ka tetret ai peilé nia mukukuddu ka talagamui, bulé ibailiu kam tatogat pupatokat." 37 Aipoí kenanen amaigingan araitsó kerek sigalainia, tápoi bulat beri tonem bagadda ka tubunia. 38 Bulé ipuaili kelé ka sikuat Nabi Jesayas, sipasikukua kisé: "Ale Tuhan, kasoniangan lé matonem baga ka simuneng'akenenmai? Kasei ka tubungan lé itupatotoilá geget Tuhan?" 39 Iaté lulunia tá imatotonem bagadda, aipoí beri ka sia si Jesayas aikuangan leú et, "Aikua Taikamanua, 40 'Kusasapui te matadda, samba kukekeláaké te paatuatda; bulé tá imakoinong matadda, samba bulé buí imakolou ka bagadda. Bui ratoili ka tubukku, bailiu aleakékungan leú sia.' " 41 Aikua kelé néné geti si Jesayas, kalulut aiitsóan poí ka sia pulatsanan Jesus. Iaté lulunia ititiboi nia ka sia pagalaiat tubut Jesus néné. 42 Tápoi kenanen kisedda, maigi leú sia simatonem baga; elé beri leú ka talagadda tai bajára tai Jahudi leú, ai leú et sia simatonem baga ka tubut Jesus. Tápoi tá maró bagadda rapatoilá tonem bagadda néné, kalulut lotóra ka tai Parise, babara tá raoobáaké ratugurú ka uma Parurukat. 43 Aipoí raumun sia sirimanua peilé abeu ka paatuatda, belé peilé obára katuumun sibara ka Taikamanua. 44 Iageti kuanangan ka matadda Jesus, "Kenanen baí aku arakatonemi baga, tápoi tá te aku arakatonemi; sipasikokoiniaké aku lé arakatonemi baga. 45 Samba sipasiiitsó aku, aiitsóan leú te nia sipasikokoiniaké aku. 46 Masipatóaké taikapolak te néné akuoi, bulé sangamberi simatonem baga ka tubukku, tá mukukuddu sia ka simagep-gep. 47 Oto kasei sipasiaarep tiboietku, tápoi tá rarereddet, tá aku iuukum'aké sia. Aipoí kaooiku ka polak néné, tá masihahakimi taikapolak, tápoi masipaarau sia lé. 48 Ialeú et sia simamit baga ka tubukku samba sitaiobá masiarepi ngantomanku, aian sia sipasihahakimi sia. Aipoí ngantoman sitiboakenenku néné te, ihahakimi sia, ka Gogoi Sialu. 49 Tiboiet sitiboakenenku néné, tá sibara ka teú bagakku; tápoi Ukkui sipasikokoiniaké aku lé amasipangantru aku, apa kukukua ka tubumui, elé apa kusesegéaké ka matamui. 50 Aipoí aku kaku néné, ai lé kuaagai, surukat Taikamanua néné, iaté sibaraaké purimanuaiat sipulelelek samba sitaitatatá lé. Oto iaté lulunia bulat kusesegéaké nia ka matamui kelé singantruakenen Ukkui ka tubukku."

13:1 Ai peilé sangagogoi iaili tetrenia Punen Paska, againangan tubunia Jesus iaili tetrenia ikaddiuaké polak néné, itoili mitsá ka Ukkuinia. Bulat makaté bagania ka tubudda bakkatnia ka polak néné. Tá lelepá ipukateki sia baga, teret kalepakatnia. 2 Ai sia mukokom sinoibó sipasiuluinia Jesus, sambat Jesus leú ka sia, gurukinangan nia Sanitu ka sia si Judas, togat Simon Iskariot, bulé ipajo Jesus. 3 Ai lé iaagai ka sia Jesus sesegéakéna nia Ukkui, sangamberi gege ka tubunia. Samba leú et mitsá, ai leú et iaagai kababarania ka Taikamanua, samba katotoili nia mitsá ka tubut Taikamanua. 4 Kalulut néné puriónangan leú et Jesus, bukánangan saraubánia, lepá appraakénangan komang poposa ka tengania. 5 Iageti uruakénangan oinan ka gararau, taddaakénangan masibui reredda sipasiuluinia; lepá posanangan nia komang poposa siappraakenennia ka tengania. 6 Kelé aiaili kai Simon, kuanangan ka matat Jesus si Simon, "Kipa ale, Tuhan, ekeu lé koí ibubui rerekku?" 7 Iageti kuanangan ka matania Jesus, "Tápei nuaagai katukolobatnia sigalaiakenenku kineneiget; tápoi lepá geti, againungan nia." 8 Oto kuanangan nia ka sia si Petrus ka matat Jesus, "Tá pasese Tuhan. Bulat buí nubui rerekku Tuhan!" Tápoi kuana lé nia ka sia si Tuhan ka matat Petrus, "Ké tá kubui ekeu, tá anai patabbaratnu ka tubukku." 9 Oto kuanangan nia si Petrus ka matat Jesus, "Ké kisedda baí galainia Tuhan, buí sarat rerekku nububui, kau nubui leú et uté sambat kabeiku!" 10 Iageti kuanangan ka matania Jesus, "Ké amuraúan sia, amalináan te sangamberinia. Táan tububui sia mitsá, sarat rereddangan lé tububui lepá. Kelé kam leú et ka kam, amalináan kam, tápoi tá sangamberimui amaliná." 11 (Aiagaian poí nia Jesus sipasjo nia. Iaté lulunia ikukua,"Amalinaán kam, tápoi tá sangamberimui amaliná.") 12 Lepá aibui reredda Jesus, kaunangan mitsá saraubánia, iageti puuddetnangan leú et. Oto kuanangan ka matadda sipasiuluinia Jesus, "Kipa makolou leú ka bagamui sigalaiakenenku simaruei néné ka tubumui? 13 Ai tebaí nuooniaké kam aku Guru sambat Tuhan. Kirénangan tedda kisedda nukukua kam. 14 Ké beringan aku kaku sipuoni Tuhan sambat Gurumui akubuian reremui buítá kisedda leú te nugagalaiaké kam ka kam nupabui kam rere pasasambamui. 15 Néné kuaké uluietmui, bulé nugalaiaké kam nia ka kam kelé sigalaiakenenku kaku néné ka tubumui. 16 Oto bulatniate néné kukukua ka matamui: tá abeu pagugulet ka tubut tuannia, samba leú et tá abeu pakoiniet ka sipasikokoiniaké nia. 17 Ké amakolouan ka bagamui sangamberinia néné, bulat uktuk kam, ké nugalaiaké baí kam nia. 18 Tá siorak ka tubumui sangamberimui sangamberi sikuakku néné. Ai lé poí kuaagai sia sipiliyku. Aipoí buítá muaili sangamberinia sitususurat ka bagat Buko Sipunenan, iaté, 'Sipaaleiaké aku mukom, nenda te masilalawan aku.' 19 Kupopoiliat lé nia ka matamui kineneiget, einangan tá muaaili, baleú muaili, bailiu tonem bagamui puaaku nia sipuoni AKU TÉ NIA. 20 Bulat sibulatnia sikuakku néné: Kasei sipasisiló sapakoinietku, aku lé te galainia arasiló. Samba leú et, kasei sipasisisiló aku, sipasikokoiniaké aku lé te galainia arasiló." 21 Kelé aikua néné Jesus, suggrunangan nia purereu-reu baga. Iageti kuanangan ka matadda, "Bulat sibulatnia sikuakku néné: Ai sara ka talagamui masipajo-jo aku." 22 Oto paitsórangan mata pasasambadda, kalulut kopet kisei ka bagadda, aipoí tá raagai kasonia ikukua néné, Jesus. 23 Iageti ai sara sipasiului simanuntut bagat Jesus sipuuuddet ka bet-bet Jesus. 24 Oto ngeí-ngeínangan nia, si Petrus, bulé iiséaké nia ka tubut Jesus, ipoiliat kasonia ikukua néné. 25 Iageti legreakénangan tubunia sipasiului néné ka tubut Jesus, kuanangan ka matat Jesus, "Kasonia nenda nukukua, Tuhan?" 26 Pelé nga-ngan Jesus ikua ka matania, "Kasei ka tubu kukau roti sisuu-suuakenenku ka bagat mangkó, niaté nenda tubunia." Oto alánangan sangatippú roti Jesus, suu-suuakénangan nia ka bagat mangkó; kaunangan nia ka tubut Judas, togat Simon Iskariot. 27 Oto silóna lé nia nenda roti si Judas, sikau Jesus, gurukinangan paatuatnia Sanitu. Iageti kuanangan ka matania Jesus, "Kauan, galaiakéan simaruei siripot sipinaatum galaiakenennu." 28 Tápoi bulat beri sia sara ka talagadda sipuuuddet sedda simakolou ka baga paluluatnia ikukua kelé néné Jesus ka tubut Judas. 29 Ai sia sabagei, ka bagadda lé te aikoiniaké lé nia Jesus si Judas, masisaki apa komen ka punen, elé aikoiniaké lé nia Jesus, masikau goisó bulagat ka tubudda simagebá, aipoí sipasiomet bulagatda lé nia ka sia néné si Judas. 30 Oto silóna lé nia roti si Judas, bela nia ka gerat. Ka tetret nenda amasoibóan. 31 Kelé aibela si Judas, kuanangan ka matadda sipasiuluinia Jesus, "Kineneiget'an té itulalatsat'aké nia ka sia Togat Manusia; iageti ka sia Taikamanua leú et tulalatsat'aké kalulunia. 32 Oto ké tulatsat'aké Taikamanua kalulunia, bailiu latsat'akénangan leú et nia ka sia Taikamanua; tápoi tubunia leú et Taikamanua amasilatsat'aké. Momoi takua bulat simaruei lé ilatsat'aké nia Taikamanua. 33 Ale kam tatogakku, táan te mauuju kukuddu ka talagamui. Nugagabangan te kam aku. Tápoi kelé sikuakku ka tai bajára tai Jahudi, kisedda leú te kukukua ka matamui ka kam; tá momoi nuoi kam ka kudduat kuddujietku. 34 Oto kuaké ka kam surukat sibau: Kau nupakaté kam baga pasasambamui. Kelé pukakatekikku kam baga ka kam, buítá kisedda leú te kam ka kam nupakaté kam baga, pasasambamui. 35 Ké pakaté baí kam baga pasasambamui, agairangan nia sangamberi sirimanua pupapasiuluimui aku." 36 Iageti kuanangan nia si Simon Petrus ka tubut Jesus, "Tuhan, Tuhan, kaipa nueei?" Oto kuana lé nia ka sia Jesus ka matat Petrus, "Tápei momoi nutut aku kineneiget ka kudduat ailiakenenku. Ai leú nutut aku ka gogoi sibabara." 37 Kuanangan ka matat Jesus si Petrus, "Angoi poi tá iooi kutut ekeu kineneiget, Tuhan? Aipoí amatarek'an aku matei kalulum, Tuhan!" 38 Iageti kuanangan ka matania Jesus, "Kipa, bulat sibulatnia leú tareknu matei kalulukku? Bulé nuagai nia, ainangan te tá mutotokki goú-goú, anupakelengan againu aku, telu ngamitsá!"

14:1 Iageti kuanangan ka matadda Jesus, "Buí imakarat bagamui. Kau lé imatonem bagamui ka tubut Taikamanua samba ka tubukku kaku leú et. 2 Maigi kudduat ka lalep Ukkuiku. Memei aku sedda masipatarek kudduatmui. Tá baí kisedda nia, tá kukukua ka matamui kelé néné. 3 Lepá kupatarek kudduatmui, oi aku mitsá kualá kam, bulé kaipa kukuddu, sedda leú et nukukuddu kam ka kam. 4 Iageti agaimuian leú et enungan sieei ka kudduatku." 5 Oto kuanangan nia ka sia si Tomas ka tubut Jesus, "Beringan eijatnu tá kuagai kai, kaipa kuaagai kai enungan sieei sedda?" 6 Kuanangan ka matania Jesus, "Aku té néné enungan bulé ituagai Taikamanua, samba ibara purimanuaiat. Bulat beri te sia sara sisesegé ka Ukkui, ké tá kalulut aku. 7 Ké nuagai baí kam aku, tá isoppi nuagai leú kam nia ka sia Ukkuiku. Kineneiget anuagaian kam nia, sambat anuitsóan kam nia." 8 Iageti kuanangan nia ka sia si Pilipus ka tubut Jesus, "Patoilá peité nia Ukkui ka tubumai, bulé isegé bagamai." 9 Tápoi kuana lé nia Jesus ka matat Pilipus, "Ale Pilipus, táan tagai burú akupaalei kam, tápei nuagai aku? Kasei siitsó aku, aiitsóan te Ukkui. Kipa peilé nukukua, 'Patoilá ka tubumai tubut Ukkui?' 10 Ale Pilipus! Tápei matonem bagam, aku, Ukkui, elé Ukkui sambat aku sara lé kai karuamai? Aipoí sangamberi sikuakku ka matamui, tá sibara ka teú bagakku sarakku. Aipoí Ukkui simariu-riu patabbra ka tubukku nenda lé, masigagalaiaké sangamberinia néné. 11 Kau imatonem bagamui ka sikuakku néné, aku sambat Ukkui, elé Ukkui sambat aku sara lé kai karuamai. Elé ké tá, kauan lé imatonem bagamui ka sigalaiakenenku. 12 Bulat sibulatnia te sikuakku néné: Simatonem baga ka tubukku lé masigagalaiaké kelé sigalaiakenenku, elé isasabau peilé sigalaiakenenku ragagalaiaké ka sia, memeian lé poí aku ka Ukkui. 13 Aipoí apa lé nutiddou kam ka Ukkui ka oningku, akékungan leú et nia ka kam, bulé tulatsat'aké onin Ukkui kalulut Toga. 14 Apa lé nutiddou kam ka oningku, akékungan leú et nia ka kam." 15 "Iageti, ké manuntu baí bagamui ka tubukku, tá isoppi nureddet kam surukatku. 16 Oto tiddoukungan ka tubut Ukkui, bulé ikoiniaké ka kam Sipasirorop bagei, masipaalei kam teret buru-burú. 17 Nia nenda iaté Ketsat Sipunenan, sipasitotoiláaké ka tubudda sirimanua, kipa bulat tubut Taikamanua sibulatnia. Tá momoi rasiló nia taikapolak, kalulut tápei poí araitsó nia sambat tápei raagai nia. Tápoi kam geti ka kam, nuagai kam nia, aipoí nia mukukuddu ka talagamui, samba musasara te kam ka tubunia. 18 Tá te kukakaddiuaké kam, nupukuddu kam saramui, kelé silusaí samba siputatáina. Totoili lé aku mitsá ka tubumui. 19 Táan te mauuju taiitsórangan aku taikapolak. Tápoi kam geti ka kam, nuiitsó kam aku. Kalulut aku kaku ai aku muririmanua, bailiu kam leú et ka kam muririmanua leú et kam. 20 Oto ké iaili baí gogoinia, iapeite nuagai kam nia, aku, Ukkui, sara lé kai karuamai, samba kam musara ka tubukku, ialeú et aku kaku musara ka tubumui. 21 Kasei sisiló surukatku samba sipasirereddet, sia te simanuntu baga ka tubukku. Iageti pukatekinangan sia baga, ka sia Ukkui, sangamberi simakaté baga ka tubukku. Beri aku leú et kaku pukatekikkungan sia baga, samba patoilákungan tubukku ka tubudda." 22 Iageti kuanangan ka matat Jesus si Judas (tápoi tá si Judas Iskariot), "Ka tubumai lé kodda nupatotoilá tubum, Tuhan, tá ka tubudda taikapolak?" 23 Oto kuanangan ka matania Jesus, "Simakaté baga ka tubukku lé masirereddet ngantomanku. Iageti pukatekinangan nia baga ka sia Ukkuiku. Oto ei kai ruamai Ukkui ka tubunia, kuddu kai kupaaleiaké kai nia. 24 Tápoi sitaimakaté baga ka tubukku geti, tá rarereddet ngantomanku. Aipoí ngantoman siarepmui ka tubukku, tá ka tubukku aibara, sibabara ka Ukkui sipasikokoiniaké aku lé. 25 Kutitiboi lé sangamberinia néné ka tubumui, ka tetret ai peilé aku mukukuddu ka talagamui. 26 Ai leú Ketsat Sipunenan, Sipasirorop'aké kam, koiniakenen Ukkui ka oningku, niangan lé te masipangangantru kam ka sangamberinia, samba masiparerepdem kam ka sangamberinia sisegéakenenku ka matamui. 27 Aban baga kugalak ka tubumui. Iageti aban bagakku leú kuaké ka tubumui. Oto aban baga akenenku ka tubumui néné, tá kelé akenenda ka sia taikapolak. Buí imakarat bagamui samba buí leú numalotó kam. 28 Anuarep'an kam akukua nia ka matamui, 'Memeian lé te aku, tápoi momoi lé aku mitsá ka tubumui.' Oto ké manuntu baí bagamui ka tubukku, tá isoppi imangká bagamui kaeeiku ka Ukkui, aipoí Ukkui peilé abau kaku. 29 Kutitiboi lé ka matamui kineneiget, ainangan tá muaaili sangamberinia. Oto ké muaili baí, iapeité imatonem bagamui. 30 Táan maiigi kuanenku ka matamui, aipoí aiailingan tetrenia ioi sipasiuutéaké polak néné. Tápoi tá momoi igalai siobánia ka tubukku. 31 Tápoi buítá muaili sangamberinia néné, bulé raitsó nia taikapolak punununtukikku nia baga Ukkui, samba gagalaiakéku sangamberinia sikuat Ukkui, ka tubukku. Oto kauan tatui-tui kam sené."

15:1 Iageti kuanangan mitsá ka matadda Jesus, "Aku té né loinat anggur sipulelelek. Ukkuiku iaté sipasikeli mone. 2 Sangamberi ranku sitaipububua, tugglunangan nia. Tápoi ranku geti sipububua, getainangan bagei buluknia, samba palinánangan nia, bulé ipureddet buania. 3 Oto kisedda leú te kam ka kam, amalináan kam kalulut nganturat siakéku ka tubumui. 4 Oto kau imariu-riu nupusara kam ka tubukku, bailiu aku kaku leú et, riu-riu kupusara ka tubumui. Kelé ka sia leú ran, tá te babara buania, ké tá mariu-riu ipusara ka tubut loinánia. Oto kisedda leú te kam ka kam, tá te babara buamui ké tá mariu-riu nupusara kam ka tubukku. 5 Aku té né loinat anggur sipulelelek. Oto kam te rannia. Kasei mariu-riu musara ka tubukku, samba aku ka tubudda, iaté masibubuaaké bua simaigi; aipoí beri sara momoi nugalai kam ké tá kalulut aku. 6 Sangamberi sitaimariu-riu musara ka tubukku, turiribbaiaké lé nia, kelé ran, imagarak. Sangamberi ran kelé nenda turururúaké lé, ituribbaiaké nia ka api, imalabó. 7 Tápoi ké mariu-riu nupusara kam ka tubukku, samba tiboietku mariu-riu ikuddu ka bagat paatuatmui, bailiu apa lé nutiddou kam siobámui ka tubut Ukkui, tá isoppi iaké nia. 8 Ké mureddet buamui, bailiu tuumun'aké Ukkuiku. Iageti kam leú et, bailiu bulat sipasiuluiku sipulelelek. 9 Kelé kipa nuntut bagat Ukkui ka tubukku, kisedda leú te nuntut bagakku ka tubumui ka kam. Oto kau imariu-riu nupuparaboat kam siripot puoonimui kanuntukietku baga. 10 Ké nureddet kam surukatku, mariu-riumuian ka katet bagakku, kelé kaku leú et, mariu-riu lé aku ka katet bagat Ukkui, kalulut riu-riu nia kugalaiaké sangamberi sikuania ka matakku. 11 Bulat sangamberinia lé kutitiboi ka matamui, bulé imariu-riu angkat bagakku ka bagat paatuatmui, imasut puangkakat bagamui ka kam. 12 Oto néné te surukatku: kau nupakaté kam baga pasasambamui, kelé leú et katet bagakku ka tubumui ka kam. 13 Sia oniakenen simakopé nuntut baga ka tubudda sapunualeinia, sia te masibubuluaké engania punu tubudda. 14 Sasuruakkungan lé te kuooniaké kam néné, ké nureddet kam sangamberinia sikuakku ka matamui. 15 Kam leú et táan kuooniaké kam sapagugulet, aipoí ka sia pagugulet, tá iagai aponia igagalai tuannia. Kuooniaké geti kam sasuruakku, kalulut sangamberinia siarepku sibabara ka Ukkui, akusegéakéan ka matamui. 16 Aipoí tá kam aipiliy aku. Aku lé amasipiliy kam, samba aikoiniaké kam, bulé nuei kam masibuaaké bua simigi, iaté bua sitaimasususu. Iageti akénangan ka kam Ukkui sangamberi siniddoumui ka oningku. 17 Oto nia té néné surukatku ka tubumui: Kau nupakaté kam baga pasasambamui." 18 "Ké rapulagaki kam baga taikapolak, repdemmuian, aku lé boikí arapulagaki baga taikapolak. 19 Aipoí ké taikapolak baí sibakkat kam néné, oto makaté bagadda taikapolak ka tubumui sipuoni bakkatnia. Tápoi kam geti ka kam, akupiliyan kam ka polak néné. Oto táan taikapolak sibakkat kam. Iaté lulunia imalalagá bagadda taikapolak ka tubumui. 20 Kau nurepdem kam kelé sikuakku ka matamui, 'Tá te abeu tiboi tubut pagugulet ka tubut tuannia.' Oto ké arapaorejingan aku kaku, rapaoorei leú te kam ka kam. Ké rareddet nga-ngangku kaku, reddetdangan leú te nga-ngamui ka kam. 21 Ragagalaiaké nia sangamberinia néné, kalulut pupapasiuluimui aku; tá poi raagai nia ka sia sipasikokoiniaké aku. 22 Aipoí ké tá moi aku, kukua ka matadda sangamberinia néné, tá iaagai tubudda kababarat jodda. Oto kineneiget táan momoi rakaróaké tubudda ka jodda. 23 Kasei masipulagaki aku baga, malagá leú te bagadda ka tubut Ukkuiku. 24 Ké tá baí kugalai ka talagadda sangamberinia sitaigagalaiakenenda sabagei, tá raaagai kababarat jodda. Tápoi kineneiget araitsóan sangamberi sigalaiakenenku, tápoi malalagá peilé bagadda ka tubukku sambat ka tubut Ukkuiku. 25 Tápoi siripokatnangan ibara sangamberinia néné, bulé ipuaili siripot sitususurat ka Bukot Surukatda, sipasikukua, 'Sitálulu lé rapulalagaki aku baga.' 26 Ai leú kukoiniaké ka tubumui Sipasirorop sibara ka Ukkui. Nia té Ketsat sipasitotoiláaké kipa bulat tubut Taikamanua. Oto ké amoian baí nia, muneng'akénangan leú et pagalaiat tubukku. 27 Iageti kam leú et ka kam, muneng'akémuian aku, aipoí baranangan ka panandaatnia peilé anupaaleian kam aku.

16:1 Kupopoiliat lé nia ka matamui sangamberinia néné, bulé buí nusik-sik kam tei-teimui muarat. 2 Aipoí rabebelaaké te kam ka uma paniddogat. Samba iaaili te tetrenia, ka bagadda te sipasimamateiaké kam néné, ai lé ragagalaiaké siobat bagat Taikamanua. 3 Tápoi ragagalaiaké nia geti kelé néné, kalulut taiagaira lé Ukkui sambat aku. 4 Oto kineneiget kupopoiliat'an lé nia ka matamui, baleú iaili tetrenia, repdemmuian kukuakku nia ka matamui." 5 Kineneiget geti memeian lé aku ka tubut sipasikokoiniaké aku; tá te anai ka talagamui néné sipasikukua, kaipa pá kueei. 6 Oto kineneiget amureu-reuan kam baga, kalulut kukuakku nia kelé néné ka matamui. 7 Tápoi bulat sibulatniate kuanenku néné ka matamui: Bulat ai erúnia ka kam, kaeeiku néné. Ké tá mei baí aku, taioinangan Sipasirorop'aké kam. Ké mei geti aku, koiniakékungan nia ka kam. 8 Ké moi nia, iapeité ikolouaké nia ka taikapolak, aponia bulat katukolobat jo, samba aponia obaket bagat Taikamanua, samba aponia ukuman Taikamanua. 9 Kolouakénangan ka matadda, taimatonem baga ka tubukku, iaté nenda jo. 10 Pakolounangan ka matadda, aku néné simaroipo lé, aipoí memeian lé aku ka Ukkui. Oto táan te nuiitsó kam aku mitsá. 11 Kolouakénangan leú et tataddaakéna ipasiukum, Taikamanua, aipoí atuukum'akéan sia siutéaké polak néné. 12 Maigi peilé bagei kuanenku ka matamui, tápoi tápei iom tubumui masisiló. 13 Tápoi ké geti amoian nia Ketsat néné, iaté sipatoilá ka tubumui pagalaiat tubut Taikamanua bulat sibulatnia, iapeité rop'akénangan kam bulé nuagai kam sangamberinia siobat bagat Taikamanua. Ka sia leú et tá sipabarania sangamberi tiboiet, tápoi apa lé siarepnia ka Ukkui, iaté ititiboi ka matamui, samba tiboinangan leú et ka matamui sangamberinia sipuaaili ka gogoi sibabara. 14 Iageti latsat'akénangan leú et aku, aipoí sibabara kaku lé sangamberi sinegéakenennia ka matamui. 15 Sangamberinia sibabara ka Ukkui, aku lé sibakkat nia. Iaté lulunia kukukuania ka matamui, sangamberinia siaket Ketsat Sipunenan ka tubumui, sibabara kaku lé." 16 "Táan te mauuju taiitsómuian aku; tápoi tá leú mauju mitsá itsómuian aku." 17 Iageti patiboddangan pasasambadda sipasiuluinia Jesus, pelé nga-nganda, "Apa páonia ikukua ka matatta: 'Táan mauju taiitsómuian aku, iageti tá leú et mauju mitsá itsómuian aku'? Samba apa páonia ikukua ka matatta: 'Memeian lé aku ka Ukkui'?" 18 Oto sarat paisé lé ragagalai, masikua, "Apa katukolobatnia, 'táan mauuju'? Bulat tá taagai apa páonia ikukua!" 19 Kelé aiagai nia Jesus iisiakéra ranou-nou nia, kuanangan ka matadda, "Simaruei néné peilé akukua nia ka matamui, 'Táan te mauju taiitsómuian aku, tápoi tá mauju mitsá itsómuian aku'. Elé, tiboiet néné leú nupauukeli kam? 20 Bulat kau imatonem bagamui ka sikuakku néné, tá te isosoppi nupusou kam, elé nupugeri kam, tápoi ka sia geti taikapolak mangká lé bagadda. Murereu-reu te kam baga, tápoi pureu-regat bagamui nenda bailiu lé puangkakat baga. 21 Kelé galainia imalegre laggóra saina sipususulé lé, bulat reu-reu lé bagania, iaailingan lé poí tetrenia ipangorik. Tápoi lepána lé ipusulé, kalipoginangan pangoringan sioriknia, kalulut angkat bagania pututútut matat sara tatoga sigoisó ka polak néné. 22 Oto kisedda te galainia ka kam: Kineneiget mareu-reu bagamui, tápoi momoi te aku kubalou kam mitsá, oto maangkánangan bagamui; bulat beri te sia sara sipasirarau-rau puangkakat baga néné ka bagat paatuatmui. 23 Ka gogoi nenda, táan nupanonou-nogi kam apa pá ka tubukku. Oto kau imatonem bagamui ka sikuakku néné: Bulat apa lé nutiddou kam ka tubut Ukkui ka oningku, akénangan nia Ukkui ka tubumui. 24 Teret kineneiget, tápei anutiddou kam apa pá ka oningku. Tiddou kam, nusisiló kam, bulé imasut puangkakat bagamui." 25 "Sarat ka pasikat lé kutiboi sangamberinia ka matamui. Tápoi iaaili te tetrenia, bulat simakolouan lé kukolouaké nia ka matamui pagalaiat tubut Ukkui. 26 Nutitiddou te kam ka tetret nenda ka tubut Ukkui ka oningku; tápoi bulé nuagai kam nia, tá te kutitiddou apa pá ka tubut Ukkui iaké akenennia ka tubumui, 27 ai lé poí ipukakateki kam baga Ukkui. Ipukakateki geti kam baga Ukkui, kalulut katet bagamui ka tubukku samba tonem bagamui kababarakku ka Ukkui. 28 Kirénangan sibabara ka Ukkui lé aku néné, samba amoian aku ka polak néné. Tápoi kineneiget kukakaddiuakéan lé polak néné, kutoili mitsá ka tubut Ukkui." 29 Iageti kuaddangan ka matat Jesus, sipasiuluinia, "Kineneiget simakolouan lé nupanibo ka matamai Tuhan, táan mupapasikat ekeu ka tubumai, 30 aipoí ai lé kuaagai kai againu sangamberinia. Táan anai lulunia rapaiseki ekeu kasei pá, ranou-nou apa pá ka tubum Tuhan. Oto bailiu katonemimaian nia kababaram ka Taikamanua." 31 Iageti kuanangan ka matadda sipasiuluinia Jesus, "Oto amatonem'an leú bagamui kineneiget? 32 Repdem kam! Iaaili te tetrenia, elé momoi takua, aiailingan tetrenia, nupasabu kam tubumui. Patoilimuian tubumui ka lalepmui sene-senemui, nukaddiuaké kam aku kupusara. Tápoi tá te musasara aku, aipoí ipaalei aku Ukkui. 33 Kutitiboi lé sangamberinia néné ka matamui, bulé imaaban puririmanuamui, kalulut pusaraatmui ka tubukku. Mangongorik lé te kam ka polak néné. Tápoi paom kam bagamui, aipoí akukalaakéan polak néné!"

17:1 Lepána lé aikua néné Jesus, teilanangan manua, paniddounangan leú et ka tubut Ukkui, pelé nga-ngania, "Aiailingan te tetrenia, Ukkui. Latsat'akéan nia Togam, bulé ilatsat'aké ekeu kekeu Togam, Ukkui. 2 Anukauan poí gege ka tubut Toga, kalulutda sangamberi taikapolak, bulé ikau purimanuaiat sipulelelek samba sitaitatatá, ka tubudda sangamberi sirimanua, sikau Ukkui ka tubunia. 3 Oto néné te purimanuaiat sipulelelek samba sitaitatatá; bulé raagai ekeu Ukkui, samba bulé raagai leú nia ka sia Jesus Kristus sikoiniakenennu, Ukkui. 4 Akulatsat'akéan ekeu Ukkui, ka pasilelepáakéku galajet sinegéakenenu ka tubukku. 5 Ale Ukkui, latsat'akéan aku kineneiget ka tubum Ukkui, iaté pulatsanan siikep'akenenku ka tetret ai peilé aku ka tubut Ukkui, einangan tá babara polak néné. 6 Akupatoiláan ekeu, Ukkui, ka tubudda taikapolak néné, iaté sia siakénu kaku. Ekeu lé sibakkat sia, Ukkui, oto anuakéan sia ka tubukku, samba arareddet'an nga-ngam, Ukkui. 7 Kineneiget araagaian, sangamberinia siakénu kaku, Ukkui, ka tubum lé aibara. 8 Akusegéakéan ka tubudda tiboiet siakénu kaku, Ukkui; oto arasilóan. Oto araagaian bulat kababarakku ka Ukkui, samba amatonem'an bagadda pueekeu nia Ukkui, amasikoiniaké aku. 9 Oto kutiddouaké sia. Tápoi tá siaili taikapolak néné kupaniddou, tápoi siaili sia lé sangamberi siakénu kaku, aipoí ekeu lé sibakkat sia, Ukkui. 10 Aipoí sangamberinia bakkatku, bakkatnu leú et kekeu, Ukkui; samba leú et sangamberinia sipuoni bakkatnu, bakkatku leú et kaku. Oto atulatsat'akéan aku ka talagadda. 11 Oto momoian aku ka tubum kineneiget Ukkui. Táan mukukuddu aku mitsá ka polak néné; tápoi ka sia geti ai peilé sia mukukuddu ka polak néné. Ale, Ukkui Sipunenan! Jago sia ka geget onim Ukkui, iaté oni siakénu kaku, bulé rapusara, kelé ekeu Ukkui samba aku kaku, sara lé sita ka sita. 12 Ai peilé aku ka talagadda, akujagongan sia ka geget onim Ukkui, iaté oni siakénu kaku. Akujagongan sia, bulat beri sia sara simalilimai, sarat sarania lé simateú malimai, bulé kalulut nenda, puailinangan kelé ka sitususurat ka bagat Buko Sipunenan. 13 Kineneiget momoian aku ka tubum, Ukkui. Kutitiboi lé sangamberinia néné, ai peilé aku mukukuddu ka polak néné; bulé imamuiné raagai puangkakat bagakku. 14 Akusegéakéan sangamberinia tiboietnu, Ukkui, oto bailiu malagánangan bagadda taikapolak ka tubudda, aipoí tá taikapolak sibakkat sia, kelé aku kaku néné, tá taikapolak sibakkat aku. 15 Tá kutitiddou bulé nualá sia ka polak néné, tápoi bulé nujago lé sia ka tubut si Jo. 16 Makeré lé galainia kaku, taibabakkatina aku polak néné, kisedda leú te ka sia, taibabakkatina sia polak néné. 17 Bailiuaké sia néné, Ukkui, bulat bakkatnu, kilibet bagam siripot katuroipoat, aipoí tiboietnu lé poí katuroipoat. 18 Kelé kokoiniakénu aku kaku ka polak, kisedda leú te kaku kukoiniaké sia ka polak néné. 19 Kalulutda néné, buluakékungan tubukku bailiu bakkatnu kilibet bagam, Ukkui, bulé ibailiu leú sia ka sia néné, kilibet bagat Ukkui, kalulut katuroipoat. 20 Tápoi tá saratda néné kutitiddouaké. Beri leú et sia simatonem baga ka tubukku, kalulut katuareman sinegéakenenda leú, kutitiddouaké. 21 Kutiddou ka tubum Ukkui, bule rapusara ka sia sangamberidda, kelé tapusara ka sita ruatta, Ukkui. Bulé musara sia sangamberidda ka tubutta, imatonem bagadda taikapolak kokoiniakénu aku. 22 Akulatsat'akéan sia siripot siakénu, kaku Ukkui, bulé rapusara, kelé tapusara ka sita ruatta. 23 Aku ka tubudda, iageti ekeu kekeu Ukkui ka tubukku, bulé bulat rapusara sipulelelek. Raagai nia taikapolak kokoiniakénu aku Ukkui, samba bulé raagai nia pukakatekim sia baga, kelé katet bagam ka tubukku kaku. 24 Ale, Ukkui, simakiddiy ka bagakku, bulé sia siakénu kaku néné, kaipa kukuddu, ai leú et sia ka sia, bulé raitsó pulatsananku, iaté pulatsanan siakénu ka tubukku, kalulut katet bagam ka tubukku, ainangan tápei babara polak néné. 25 Ale, Ukkui simaroipo baga! Tá raagai ekeu taikapolak néné. Tápoi aku geti kaku, kuaagai ekeu. Samba sia leú et ka sia néné, raagai pueekeu nia amasikoiniaké aku. 26 Akupaagaian onim, Ukkui ka tubudda, samba riu-riu lé kugalaiaké nia néné, bulé nuntut bagam ka tubukku, Ukkui, riu-riu ikuddu ka bagat paatuatda, samba aku kaku leú et musara ka tubudda."

18:1 Iageti kelé ailepá aipaniddou kelé nenda Jesus, eirangan leú et sambadda sipasiuluinia ka silat Oinan Kidron. Sedda, ai sangamata mone. Oto einangan leú et Jesus sambadda sipasiuluinia ka mone nenda. 2 Ka sia si Judas sipajo nia, ai lé iaagai kudduat nenda, kalulut marei-rei iei sedda Jesus parurú sambadda sipasiuluinia. 3 Oto einangan leú et si Judas, abbitnangan sangapasukan tenterat Roma samba piga pá sia sipasijajago Uman Taikamanua, sikoiniakenenda tai imam sabeu sambat tai Parise. Iageti abbitrangan leú et pamateira, alito sambat oong. 4 Tápoi ai lé iaagai Jesus sipuaaili ka tubunia. Oto legreakénangan tubunia ka tubudda, kuanangan ka matadda, "Kasonia nugagaba kam?" 5 Iageti kuaddangan ka matania, "Ai lé kugagaba kai Jesus si Natsaretna." Oto kuanangan ka matadda Jesus, "Aku té néné." Ka sia si Judas sipajo nia, ai leú et nia sedda muririó sambadda. 6 Tápoi kelé aikua nia ka matadda Jesus, "Aku té néné," sik-sikrangan tei-teira, iageti belé sia ka polak. 7 Lepá nou-nounangan sia mitsá Jesus, "Kasei baí nugagaba kam?" Oto alegiddangan nia, pelé nga-nganda, "Ai lé kugagaba kai Jesus si Natsaretna." 8 Kuanangan ka matadda Jesus, "Aian kukukua ka matamui, aku té néné. Samba bulat ké aku baí nugagaba kam, oto obáaké kam sia ka sia sabagei néné ratui-tui." 9 (Ikukua kelé néné geti, bulé ipuaili lé kelé ka sikuatJesus siboikí, iaté, "Ale Ukkui, sangamberidda siakénu kaku, bulat beri sia sara simalilimai.") 10 Oto ka sia si Simon Petrus ai aiabbit sara lanjau. Oto golok'akénangan lanjaunia, tétéakénangan nia ka tubut pagugulet imam sabeu, bulat pat belé talingania. Onin pagugulet néné, iaté si Malkus. 11 Tápoi kuana lé nia Jesus ka matat Petrus, "Buluk'aké mitsá lanjaunu ka sagbungnia! Kipa, ai lé poi nupaaatu tá kuloló pulokat pangoringan siaket Ukkuiku ka tubukku?" 12 Iageti labárangan nia, Jesus tai perajurit Roma sambat tai komandannia samba leú et tai Jahudi sipasijajago Uman Taikamanua. 13 Taddanangan abbitrangan nia ka matat Hannas, talikut Kayapas simanteu. Si Kayapas néné, iaté sara imam sabeu ka rura nenda. 14 Nia té amasipangantru sauté ka tai Jahudi masikua, maerú peilé matei sara sirimanua punutubut sangamberi bangsa. 15 Ka sia si Petrus sambat sara sipasiului, airatutut Jesus. Tápoi ka sia sipasiului néné sara, iagai nia si imam sabeu; oto bailiu oi aitugurú ka sia sambat Jesus ka gerat lalep imam sabeu. 16 Ka sia geti si Petrus, ai lé nia ka gerat, ka matatbaliu. Lepá bela nia sipasiului bagei néné ipatiboaké pagugulet sinanalep sipasijajago matatbaliu, iapeité oi aitugurú ka baga ka sia si Petrus. 17 Iageti kuanangan ka matat Petrus pagugulet sinanalep néné, "Ei, ekeu te néné sara aleinia si nenda, elé?" Kuana lé nia si Petrus ka matat sinanalep, "Tá aku." 18 Ka tetret nenda, maleppet manua. Oto rusuirangan api sapagugulet samba sipasijajago, bulé ibara purakaatda. Beri leú et ka sia si Petrus, amei leú et nia ka sia sedda, murió rapuraka sambadda ka api. 19 Iageti paisekinangan Jesus si imam sabeu, inou-nou pagalaiat sipasiuluinia sambat ngantomannia. 20 Oto kuanangan ka matania Jesus, "Bulat sarat simakolou lé kupanibo ka matadda siberikabaga. Marei-rei lé kupungantoman ka uma paniddogat, sambat ka Uman Taikamanua, iaté ka kakudduat parurukatda tai Jahudi simarei-rei. Bulat tá te anai akutiboi apa pá ka simalipput. 21 Oto apangan lé lulunia nuisé aku? Reréakéan lé ka tubudda sipasiaarep kupungantoman. Bulat ai lé raaagai aponia sikuakku ka matadda." 22 Iageti kelé aikua kelé néné Jesus, tipaknangan nia sara sipasijajago sikukuddu sedda, kuanangan ka matat Jesus, "Bulat apangante rot bagam masikua kelé néné ka matat imam sabeu!" 23 Tápoi kuana lé ka matania Jesus, "Ké ai baí simasele sikuakku, kua lé sené aponia simasele! Tápoi ké sineseat baí sikuakku néné, angoi peilé nutitipak aku?" 24 Lepá kuanangan ka matadda si Hannas, bulé rataroaké Jesus situkakabé néné, ka tubut Kayapas Imam Sabeu. 25 Iageti ka sia si Petrus, ai peilé nia muririó sedda. Oto kuaddangan ka matania, "Ekeu té néné sipasiuluinia, elé?" Kuanangan ka matadda si Petrus, "Tá aku!" 26 Lepá mitsá kuanangan ka matania sara pagugulet imam sabeu saepput sisepprit Petrus talingania, "Ekeu te néné akuitsó ka mone ainupaaleiaké nia, elé?" 27 Oto pakelenangan mitsá againa Jesus si Petrus, pelé nga-ngania, "Tá aku." Iageti ka tetret nenda leú et putokkinangan goú-goú. 28 Iageti mamatsep peilé araabbit'an Jesus barana ka istanat Kayapas ei sia ka lalep gubernur Pilatus. Ka sia tai Jahudi tá atugurú sia ka istana, bulé tá itukasit-sit'aké sia siripot ka puaranan, kalulut airagegelai mei mukom komen Paska. 29 Kalulut néné, bela nia si Pilatus inou-nou sia, kuanangan, "Aponia panganduatmui pagalaiat tubunia sinéné?" 30 Iageti kuaddangan ka matania, "Ké tá baí masele nia sirimanua néné, tá kuaabit kai nia ka tubum Ukkui Gubernurmai." 31 Oto kuanangan ka matadda si Pilatus, "Aláan lé kam nia, iageti ukum'akémuian nia siripot ukummui ka kam!" Tápoi kuadda lé ka matat Pilatus, tai Jahudi, "Ka kai, tá momoi kuukum'aké kai sirimanua simateiakenen." 32 (Néné geti, bulé ipuaili lé kelé ka siniboi Jesuspagalaiat enung kamamateinia.) 33 Iageti gurú nia mitsá si Pilatus ka bagat istana, sogainangan Jesus, kuanangan ka matania, "Elé, Rimatadda tai Jahudi lé ekeu néné?" 34 Oto aleginangan nia Jesus, kuanangan ka matat Pilatus, "Kipa, bulat sibara ka bagat paatuatnu saram leú panou-nogatnu néné ka tubukku, elé ai lé sia sabagei sipasikukua ka matam pagalaiat tubukku néné?" 35 Kuana lé nia ka sia si Pilatus ka matat Jesus, "Tai Jahudi poi aku néné? Sabangsam samba tai imam sabeu lé amasiaké ekeu sené ka tubukku. Aponia anugalai?" 36 Oto kuanangan ka matat Pilatus Jesus, "Tá ka polak néné aibara purimataatku. Bulat kelé baí ka polak nia aibara purimataatku néné, tá isoppi rapasaggak sapaguguletku, bulé tá ioi rasegéaké aku ka kabeira sautéra tai Jahudi. Tápoi bulat sibulatnia, tá ka polak néné aibara purimataatku!" 37 Iageti kuanangan nia mitsá ka matat Jesus si Pilatus, "Oto ké kisedda baí nia, rimata lé ekeu, elé? Kelé sikuam, rimata te ekeu néné. Akuputútú mata samba akuoi ka polak néné sarat sara lé lulunia, iaté masimuneng'aké katuroipoat Taikamanua. Oto sia sibabara ka katuroipoat lé masiaarepi nga-ngangku." 38 Iageti nou-nounangan Jesus si Pilatus, "Aponia poi katukolobatnia nenda katuroipoat?" 39 Tápoi kelé simarei-rei ka tubumui, senen ipot gogoi Punen Paska belaaké aku sara siukum. Kipa nuobá leú kam kubelaaké ka kam rimatadda tai Jahudi?" 40 Iageti alegiddangan nia sigereiakenen, pelé nga-nganda, "Tá, tá nia nubebelaaké ka kai, si Barabas lé!" (Si Barabas néné, iaté sara sibaraaké pulamagat.)

19:1 Iageti gurú nia mitsá si Pilatus, gugluakénangan leú et sia, bulé rapabóboki Jesus. 2 Lepá tikairangan kirit purimataat sibara ka ran loiná simarui, kaurangan nia ka utet Jesus. Lepá mitsá kaurangan leú et saraubánia simasuan laiket. 3 Oto paoleddangan raei ka tubunia, kuaddangan ka matania, "Tabé ka tubut rimatadda tai Jahudi!" Lepá patipangindangan leú et nia. 4 Iageti bela nia mitsá si Pilatus ikua ka matadda sirimanua simigi, pelé nga-ngania ka tubudda, "Aikoí nia! Kubelaaké nia ka matamui, bulé nuagai kam tatat sele sigalainia." 5 Oto bela nia Jesus, aian ka uténia kirit purimataat sitikaira rui samba saraubá simasuan laiket ka tubunia. Kuanangan ka matadda si Pilatus, "Itsó kam nia sirimanua néné." 6 Kelé araitsó nia Jesus, tai imam sabeu sambat sipasijajago, pugereirangan leú et, pelé nga-nganda, "Pattáaké lé nia ka loiná siliktenga! Pattáaké lé nia ka loiná siliktenga!" Iageti kuanangan ka matadda si Pilatus, "Oto kam'an lé ipapattáaké nia ka loiná siliktenga, aipoí tá akusese sele sigalainia." 7 Belan nga-nganda lé tai Jahudi ka tubunia, "Siripot ka surukatmai, buítá tuukum'aké lé nia simateiakenen, kalulut ooniakéna tubunia Togat Taikamanua." 8 Oto kelé aiarep nia si Pilatus sikuadda néné, kokkopé mitsá lotónia. 9 Iageti buluk nia mitsá ka bagat istana. Kelé aitugurú ka sia Jesus, nou-nounangan nia si Pilatus, pelé nga-ngania, "Kaipa lé kabaraiatnu kekeu?" Tápoi amumeng-meng lé nia Jesus. 10 Oto kuanangan mitsá ka matat Jesus si Pilatus, "Kipa tá nuobá tapatibo? Ai leú nuaagai kababarat gege ka tubukku kubelaaké ekeu, elé kupattáaké ekeu ka loiná siliktenga!" 11 Iageti kuanangan ka matania Jesus, "Bulat ké tá iaké ka tubum gege, Taikamanua, beri oi nia nugalai apa pá ka tubukku. Oto sia sipasitataroaké aku ka tubum peilé abeu jo, ka tubum." 12 Kelé aiarep nia si Pilatus sikuat Jesus, néné, bulat besíakénangan ibelaaké Jesus. Tápoi memei lé maro-ron rapugerei tai Jahudi masikua, "Bulat ké nubelaaké baí nia, Tuan, tá suruak Kaisar ekeu néné! Oto senen sikua tubunia rimata, saggak Kaisar lé nia!" 13 Iageti kelé' aiarep nga-nganda ka sia tai Jahudi si Pilatus, abbitnangan Jesus ka tulaibó, iageti uddet nia ka uddenan pengadilan, iaté sara kudduat sipuoni Bagat lalep Bukkú. (Ka nga-ngan Ibrani, katukolobatnia, iaté Gabata.) 14 Oto kelé aimalegre bóbó pulu rua sinágó, ké pei iaili Punen Paska, kuanangan ka matadda sirimanua simigi si Pilatus, "Aikoí né nia rimatamui!" 15 Oto pugereirangan leú et, pelé nga-nganda, "Mateiaké lé nia! Mateiaké lé nia! Pattáaké lé nia ka loiná siliktenga!" Iageti kuanangan ka matadda si Pilatus, "Kipa, kupapattáakéan lé nia rimatamui?" Tápoi kuadda lé nia ka matat Pialtus tai imam sabeu, "Sarat si Kaisar lé rimatamai!" 16 Oto segéakénangan Jesus ka tubudda, si Pilatus, bulé rapattáaké nia ka loiná siliktenga. Iageti ei sia masialá Jesus, abbitrangan leú et nia. 17 Iageti bela Jesus aibabairat loiná siliktengania, raailiaké kudduat sipuoni, "Kudduat Lakkupat". (Oninia ka nga-ngan Ibrani, Golgata.) 18 Oto sedda te arapattáaké nia ka loiná siliktenga. Ai sia rua sabagei arapattáaké siparará-rá ka tubunia. Iaté sara kai katsiunia, sara mitsá kai kattoatnia; oto ka sia Jesus ka tenga aikuddu. 19 Ka loinat siliktengan Jesus, ai aikua si Pilatus bulé rasurat'aké kelé néné, "Jesus tai Natsaret, Rimatadda tai Jahudi". 20 Oto maigi sia tai Jahudi amasibatsa sitususurat néné, aipoí tá mareunan nia ka laggai, kudduat pasipattakat Jesus. Sisurat'akenan néné, ai ka nga-nganda tai Ibrani, ai ka nga-nganda tai Latin, samba ai leú et ka nga-nganda tai Junani. 21 Iageti kuaddangan ka matat Pilatus tai imam sabeu, pelé nga-nganda, "Buí itusurat'aké, 'Rimatadda tai Jahudi', tápoi kisé lé nususurat'aké, 'Aikua ka sia sinéné, aku néné, Rimatadda tai Jahudi.' " 22 Tápoi kuana lé nia ka sia si Pilatus ka matadda, "Kipa kusurat, iangan té nenda." 23 Oto lepá arapattáaké Jesus tai perajurit, alárangan bibilet tubunia. Rubeirangan nia oi epat. Senenda pasasangarubeiat sia. Beri saraubánia leú et araalá. Tubut saraubá néné, tá anai suilaknia. Arabibli lé barania ka pata, pat aili ka repé. 24 Oto patiboddangan pasasambadda tai perajurit, "Buí tapabirit nia saraubá néné. Kau lé tapauktuk, bulé taagai kasei simateú masibabakkati." Ibabara kelé néné geti, bulé ipuaili lé, kelé ka sitususurat ka Buko Sipunenan, sipasikukua, "Raparurubei lé bibilet tubukku, samba apauktuk lé sia ioi raikep'aké saraubáku." Kirénangan kisedda te aragalai tai perajurit. 25 Oto ka sia sainan Jesus, samba sakalabainia, si Maria sinanalep Keleopas, samba si Maria Magdalena, ai sia muririó sedda ka bet-bet siliktengan Jesus. 26 Kelé aiitsó sia Jesus, sainania sambadda sipasiuluinia simanuntut bagania, kuanangan ka matat inania, "Ina, aikodda sia tatogam." 27 Lepá mitsá kuanangan ka matadda ka sia sipasiuluinia Jesus, "Aikodda nia inamui." Oto ka tetret nendangan té araala inan Jesus sipasiuluinia ipukuddu ka lalepra. 28 Oto ai lé iaagai Jesus katulelettunia kineneiget sangamberinia, samba leú et bulé ipuaili sangamberinia sitususurat ka bagat Buko Sipunenan, kuanangan, "Maoggouan aku." 29 Sedda ai sangapulokat suat anggur simalagá. Iageti sop-sop'akérangan romot ka suat anggur, ettet'akérangan nia ka sangagogo manggeá, totoiakérangan nia ka bibot Jesus. 30 Iageti kelé ainanam nia Jesus suat anggur néné, kuanangan, "Atuléléan!" Oto lukkuk'akénangan uténia, Jesus, langónangan nia. 31 Ka sia sauté ka tai Jahudi, tá raobá ikuddu tubudda simamatei ka loiná siliktenga ka gogoi Sabbat. Paobánangan pei bagei gogoi Sabbat nenda Punen sikokoiakenen. Kalulut gogoi pasipattakatda Jesus, iaté gogoi ké pei iaili gogoi Sabbat. Oto nia té lulunia aratiddou ka tubut Pilatus bulé ratakkíaké reredda sipattáakenen ka loiná siliktenga, samba ragorosot'aké tubudda simamatei ka loiná siliktenga. 32 Iageti eirangan leú et tai perajurit, takkíakérangan boikí reredda sirua alei Jesus. 33 Tápoi kelé araei ka tubunia ka sia Jesus, itsórangan ailangóan nia. Oto táan aratakkíaké ka sia rerenia. 34 Iageti punuakénangan simuiné bakkat ka ruak usut Jesus ka sia sara perajurit; oto belanangan leú et logau pagalú oinan. 35 Oto sia sipasiiigbuk sibabara néné te amasipoiliat, bulé imatonem bagamui ka kam. Samba simuneng'akenennia néné bulat sibulatnia, samba makolou ka bagania sesesena nia. 36 Aibara kelé néné geti, bulé ipuaili lé kelé ka sinurat'akenen ka bagat Buko Sipunenan, sipasikukua, "Bulat beri te sara tolatnia atubakbak'aké". 37 Ka Buko Sipunenan leú et ai atusurat'aké, kisé, "Rakikinere te nia simunudda néné." 38 Lepá ei nia ka sia si Josep sibara ka Arimatea ka tubut Pilatus, itiddou bulé ialá tubut Jesus simamatei. (Si Josep néné, iaté sara sipasiului Jesus, tápoi sipinakele lé, kalulut lotó nia ka tubudda sauté ka tai Jahudi.) Oto obáakénangan nia si Pilatus. Iageti einangan leú et masialá tubut Jesus simamatei. 39 Beri leú et ka sia si Nikodemus sieei ka tubut Jesus tengamoi, amei leú et nia ka sia ipaaleiaké si Josep. Abbitnangan leú et pasingi-singin iaté, muno samba simoité; ai telu ngapulu ngakilo gram iginia. 40 Oto alárangan nia ruadda tubut Jesus simamatei néné, tabutrangan nia komang poposa sambat pasingi-singin, siripot aratda tai Jahudi. 41 Iageti ka bet-bet kudduat pasisiliktengaat Jesus, ai sangamata mone. Ka mone nenda ai sara ratei sibau, sitaipapakeiet peilé. 42 Kalulut legre nia ratei néné, paobánangan pei bagei iaailingan lé gogoi Sabbat, bailiu rateiakérangan nia Jesus, sedda.

20:1 Iageti gogoi Menggui simatsep, maseggei peilé, ameian nia si Maria Magdalena ka ratei. Oto kelé aiitsó katuguguilut bukkú takket ratei, 2 pabalaunangan leú et, iei masigaba si Simon Petrus sambat sipasiuluinia simanuntut bagat Jesus. Kuanangan ka matadda, "Araaláan si Tuhan ka bagat ratei, oto tá kuagai kaipa pá arakau nia." 3 Iageti eirangan leú et tai Petrus sambat sipasiuluinia sabagei ka ratei. 4 Ka sia ruadda, apabalau lé sia araei, tápoi sia sipasiului sabagei peilé maruei tubu ka tubudda tai Petrus, oto siangan lé boikí asegé ka ratei. 5 Loggouakénangan bagat ratei, itsónangan komang poposa situgagalak sedda, tápoi tá atugurú nia ka bagat ratei. 6 Tápoi ka sia geti si Simon Petrus aian iaailiaké. Oto barana lé ka sia gurú ka bagat ratei. Itsónangan leú et komang poposa situgagalak sedda. 7 Tápoi komang apprat utet Jesus geti, tá anai sedda ka bé-bénia, tápoi ai lé nia kaleleúlekat sarania. 8 Iageti gurú sia ka sia sipasiului sieei boikí ka bagat ratei. Itsórangan nia ka sia sibabara néné, iapeité aimatonem bagadda ka sia. 9 (Oto ka tetret nenda, tápei araagai katukolobatnia siripotsitususurat ka bagat Buko Sipunenan, pagalaiat katususurunia Jesus ka simamatei.) 10 Lepá toiliddangan leú et sipasiuluinia. 11 Iageti ka sia si Maria Magdalena, ai nia muririó ka bet-bet ratei, ai nia musosou. Oto ai nia musosou, loggouakénangan bagat ratei. 12 Itsónangan rua sia samalaika sipuleppei leppei simakirisau. Ai sia muririó ka pasigalangan tubut Jesus simamatei, sara ka saigit uté, sara mitsá saigit reret Jesus. 13 Oto nou-nourangan nia samalaika, "Angoi nupusosou Ina?" Kuanangan nia si Maria ka matadda, "Aratakkouan si Tuhanku, oto tá kuagai kaipa pá arakau nia." 14 Lepá aikua néné si Maria, pitsanangan tei-teinia, itsónangan ai nia muririó sedda Jesus. 15 Iageti kuanangan ka matania Jesus, "Angoi nupusosou Ina? Kasonia nugagaba?" Oto ka bagania te ka sia si Maria, sipasijajago mone lé nia nenda. Lulut néné, kuanangan ka matania si Maria, "Ké ekeu baí nia Ukkui, amasialá tubut Jesus, kuanungan nia ka matakku, kaipa anukau nia, bulé kuei kualá nia." 16 Iageti kuanangan ka matania Jesus, "Maria!" Oto pitsanangan Jesus si Maria, kuanangan nga-ngan Ibrani ka tubut Jesus, "Rabbuni!" (Katukolobatnia, "Guru".) 17 Oto kuanangan ka matat Maria, Jesus, "Bá rarape aku, aipoí tápei atusakai aku ka Ukkui. Tápoi kenan lé ka tubudda sasarainangku, nusegéaké ka matadda, katusasakaiku kineneiget ka Ukkuiku, samba ka Ukkuimui leú et, elé ka Taikamanuangku samba ka Taikamanuamui leú et ka kam." 18 Iageti einangan leú et si Maria masisegéaké ka tubudda sipasiului Jesus, pagalaiat iitsóna si Tuhan sambat kukuana ka matania si Tuhan, sangamberinia néné. 19 Oto ka menggui nia nenda leú et, soibó, parurúrangan sipasiuluinia ka sara lalep; tápoi ai lé kakukuksingan matatbaliu, kalulut lotóra ka tubudda sautéra tai Jahudi. Iageti sinulut ei nia murió Jesus ka talagadda, kuanangan ka matadda, "Aban ka kam." 20 Lepá aikua kelé nenda Jesus, patoilánangan ka tubudda kabeinia sambat usúnia. Oto bulat angká lé bagadda simakopé sipasiuluinia, araitsó tubut Jesus. 21 Iageti kuanangan mitsá ka matadda sipasiuluinia Jesus, "Aban ka kam. Kelé kipa aikoiniaké aku kaku Ukkui, kisedda leú te kaku kugagalai, kukoiniaké kam ka kam." 22 Oto ulup'akénangan engania Jesus ka tubudda, kuanangan, "Siló kam Ketsat Sipunenan. 23 Ké nuappéaké kam jodda sara sirimanua, appéakénangan leú et nia Taikamanua. Tápoi ké tá nuappéaké kam jodda sara sirimanua, tá leú te iappéaké jonia Taikamanua." 24 Oto ka sia si Tomas, (sipuoni, "Tairua"), iaté sara ka talagat sipulurua sipasiului Jesus, tá anai nia sambadda sipasiului sabagei, ka tetret aiei Jesus masibalou sia. 25 Bailiu ka sia sipasiuluinia sabagei, pangasegé ka tubut Tomas, pelé nga-nganda ka tubunia, "Akuitsóan kai nia si Tuhan!" Tápoi kuana lé nia ka sia si Tomas ka matadda, "Bulat ké tápei kuitsó balak sipattakat ka kabeinia, samba kuusuaké singongaíku ka lobok sipattakat, samba leú et mitsá ké tá kubuluk'aké kabeiku ka sipunuat ka usúnia, bulat beri tonem bagakku." 26 Oto sangamenggui burúnia atusabau, parurúrangan mitsá sipasiuluinia, ka kudduat nenda leú et. Oto aian te nia ka sia sedda si Tomas. Ka sia matatbaliu, ai lé nia kakukuksingan sangamberinia. Tápoi amoi aitugurú Jesus ka baga, iageti puriónangan ka talagadda, kuanangan ka matadda, "Aban ka kam." 27 Iageti kuanangan ka matat Tomas, Jesus, "Itsó peité kabeiku, kau singongaínu sené. Totoiaké kabeinu, nukau nia ka usúku. Buían imarua bagam ka tubukku, tápoi kau lé imatonem bagam!" 28 Belan nga-ngania lé ka sia si Tomas, "Tuhanku, Taikamanuangku!" 29 Oto kuanangan ka matat Tomas, Jesus, "Bulat teret itsónu lé aku, elé, tonem bagam? Mauktuk te sia simatonem baga kenanen tá raitsó!" 30 Oto maigi peileú bagei kiseiet sigalaiakenen Jesus ka matadda sipasiuluinia, tá atusurat'aké ka bagat buko néné. 31 Samba aitusurat'aké geti néné, bulé imatonem lé bagamui, Jesus néné, iaté Rimata Sipaarau, Togat Taikamanua, samba kalulut tonem bagamui ka tubunia, bara ka kam purimanuaiat.

21:1 Lepá patoilánangan tubunia mitsá Jesus, ka tubudda sipasiuluinia, ka Paot Tiberias. 2 Oto kisé galainia: Ka sara gogoi aparurú sia tai Simon Petrus, tai Tomas sipuoni Tairua, si Natanael sibara ka laggai Kana ka propinsi Galilea, tatogat Sebedeus, sambat rua sia sipasiului Jesus sabagei. 3 Iageti kuanangan nia si Petrus, ka matadda saaleinia sabagei, "Ai te kupaatu mei mujalo iba." Oto kuaddangan nia ka sia sabagei ka matania, "Kai leú et ka kai, kuobá leú te kai taei kam sambatta." Iageti eirangan leú et muabak. Tápoi sangasoibónia nenda, bulat beri sangamuneng arajalo iba. 4 Kelé aibela sulu, ei Jesus murió ka bet-bet paó, tápoi tá raagai ka sia pu-Jejesus nia. 5 Iageti kuanangan ka matadda Jesus, "Ale kam tatoga, taleú ai ibatta sijalomui?" Kuaddangan ka matania, "Tá anai." 6 Oto kuanangan ka matadda Jesus, "Jaloaké kam jalomui kai kattoet abak, bulé ialá iba." Iageti jaloakérangan jalodda, tápoi tá amoi aratiktik nia mitsá, kalulut kopet igit iba ka bagat jalo. 7 Iageti kuanangan ka matat Petrus sara simanuntut bagat Jesus, "Si Tuhan te nenda!" Oto kelé aiarep nia si Petrus putu-Tuhan nia, kaunangan leppeinia (tá poí anai leppeinia), puteipunangan leú et ka bagat oinan. 8 Tápoi ka sia geti sipasiuluinia sabagei, muabak'an lé aragalai raei ka kapí. Oto ai sia muaabak airatitiktik jalodda sibara iba. Tá leú makareunan sia ka kapí, elé sangotu ngameter lé pá reunannia. 9 Oto kelé aratujolou ka kapí, itsórangan bot api, ai iba sambat roti ka uddutnia. 10 Iageti kuanangan ka matadda Jesus, "Abbit kam sené piga ngamuneng pá, iba sibau sialámui." 11 Tujanangnangan leú et ka sia si Simon Petrus ka bagat abak, tiktikrangan jalodda ka kapí. Asut'an jalodda sarat iba sabeu; ai sangotu lima ngapulu telu ngamuneng iginia sangamberinia. Tápoi kenanen kisé kopet igit iba, tá leú amabirit jalodda. 12 Oto kuanangan ka matadda Jesus, "Konan kam mukom." Bulat beri sia sara ka talagadda sipasiuluinia simaró baga masikua ka matania, "Kasonia ekeu, Ukkui?" Aipoí bulat amakolouan araagai putu-Tuhan nia. 13 Lepá rengeiakénangan tubunia Jesus ka tubudda sipasiuluinia, alánangan leú et roti, kaunangan nia ka tubudda. Oto kisedda leú te aigalai ka tubut iba ka sia. 14 Oto sikateluniangan té né aipatoilá, tubunia Jesus, ka tubudda sipasiuluinia, lepat aitusuru ka simamatei. 15 Oto lepá arapukom, kuanangan ka matat Simon Petrus, Jesus, "Ale Simon togat Jona, kipa makopé leú nuntut bagam ka tubukku, belé peilé nuntut bagadda ka sia néné, ka tubukku?" Iageti kuanangan ka matat Jesus si Petrus, "Kirénangan Tuhan, ai lé nuaagai kipa bulat punununtut bagakku ka tubum." Oto kuana lé ka matania Jesus, "Oto jago sabiri-birikku." 16 Lepá kuanangan ka matat Petrus, Jesus sikaruania, "Ale Simon togat Jona, kipa makaté leú bagam ka tubukku?" Aleginangan nia si Petrus, "Kirénangan Tuhan, ai lé nuaagai kipa bulat punununtut bagakku ka tubum." Iageti kuanangan ka matania Jesus, "Oto jago sabiri-birikku." 17 Lepá mitsá kuanangan ka matat Petrus, Jesus, sikatelunia, "Ale Simon togat Jona, kipa makaté leú bagam ka tubukku?" Oto kalulut putetelungamitsá nia inou-nou si Petrus, Jesus, mareu-reunangan bagania. Bailiu kuana lé nia ka matat Jesus si Petrus, "Ai lé nuaagai sangamberinia Tuhan, kipa bulat punununtut bagakku ka tubum." Iageti kuanangan ka matat Petrus Jesus, "Oto jago sabiri-birikku. 18 Bulat sibulatnia te sikuakku néné ka matam: Ai peilé mababau tubum, ekeu saram lé iaapra tengam, samba kaipa lé nuobá ei. Tápoi ké mabajá ekeu, totoiakénungan kabeinu, bailiu sabageian lé ikakabéaké ekeu, samba abbitrangan leú et ekeu, kataioobaket bagam." 19 (Oto ka tiboiet nenda te ipatoilá ka matania Jesus, pagalaiat enung kamamateinia ka sia, masilatsat'aké Taikamanua.) Lepá kuanangan ka matat Petrus, Jesus, "Konan nutut aku!" 20 Iageti kelé aipitsa tei-teinia si Petrus, itsónangan aitutut sia sara sipasiului simanuntut bagat Jesus. (Nia té nenda sipuuuddet ka bet-bet Jesus, ka tetret ai sia mukokom, sambat sipasinonou-nou nia masikua, "Kasonia poi Tuhan ipajojo ekeu?") 21 Oto kelé aiitsó nia, si Petrus, kuanangan ka matat Jesus si Petrus, "Kipa ka sia kai néné?" 22 Iageti kuanangan ka matania Jesus, "Ké baí kuobá ipurimanua teret oiku mitsá, néné tá galajetnu. Tápoi kekeu geti, konan nutut aku!" 23 Oto makakranangan leú et katuareman pagalaiat taimamateinia sipasiului néné, ka tubudda sipasiului Jesus. Nenda geti, tá aikua taimamateinia sipasiului néné, Jesus, tápoi aikua lé, "Ké baí kuobá ipurimanua teret oiku mitsá, néné tá galajetnu." 24 Sipasiului sipasimumuneng'aké sangamberinia sibabara néné, nia leú te amasisurat'aké. Samba leú et, ai lé taaagai sangamberi simuneng'akenennia, bulat sineseatnia. 25 Oto maigi peilé bagei sigalaiakenen Jesus. Ké sangamberinia baí tusurat'aké, pasasara, kupaatu tá mememet sangaliot polak néné, kudduat pasigalangan sangamberinia buko surat'akenen peilé.