The New Testament of our Lord and Saviour Jesus Christ
1 Nana'aia in asaḷ-usuḷ i Yesus Kristus, adí i Daud inta katurunan i Abraham. 2 Ki adí i Abraham ki Ishak, ki adí i Ishak ki Yakub, ki adí i Yakub ki Yohuda bo ki utatnya mita, ki adí i Yohuda ko'i Tamar ki Peres bo ki Zerah, ki adí i Peres ki Hezron, ki adí i Hezron ki Ram, ki adí i Ram ki Abinadab, ki adí i Abinadab ki Nahason, ki adí i Nahason ki Salmon, ki adí i Salmon ko'i Rahab ki Boas, ki adí i Boas ko'i Rut ki Obed, ki adí i Obed ki Isai, ki adí i Isai ki Raja Daud. 6 (6b) Nongkon i Daud nodapot im masa pino'ḷumbúan kom bayongan intau in Israel kom Babel na'a in tangoi mita inta pinais: Ki adí i Daud nongkon i buḷoi Uria, ki Salomo, ki adí i Salomo ki Rehabeam, ki adí i Rehabeam ki Abia, ki adí i Abia ki Asa, ki adí i Asa ki Yosafat, ki adí i Yosafat ki Yoram, ki adí i Yoram ki Uzia, ki adí i Uzia ki Yotam, ki adí i Yotam ki Ahas, ki adí i Ahas ki Hizkia, ki adí i Hizkia ki Manasye, ki adí i Manasye ki Amon, ki adí i Amon ki Yosia, ki adí i Yosia ki Yekhonya bo ki utatnya mita. 12 Mosia nobiag ko wakutu i hukum kom Babel. Nongkon masa inta bayongan intau Israel iḷumbú kom Babel no'idapot i masa kinolahiran i Yesus tana'a in tangoi mita inta pinais: Ki adí Yekhonya ki Sealtiel, ki adí i Sealtiel ki Zerubabel, ki adí i Zerubabel ki Abihud, ki adí i Abihud ki Elyakim, ki adí i Elyakim ki Azur, ki adí i Azur ki Sadok, ki adí i Sadok ki Akhim, ki adí i Akhim ki Elihud, ki adí i Elihud ki Eleazer, ki adí i Eleazer ki Matan, ki adí i Matan ki Yakub, ki adí i Yakub ki Yusup ki buḷoi i Maria. Bo ki Maria tuata inta nopononggadí ko'i Yesus inta sinangoi ki Kristus. 17 Koántónya komintan pinangkoi ko'i Abraham no'idapot ko'i Daud, mopuḷuh bo opat nopobuían, bo pinangkoi nongkon i Daud no'idapot in dinia kom Babel mopuḷuh bo opat doman nopobuían, natua doman nongkon Babel no'idapot ko'i Kristus mopuḷuh bo opat doman nopobuían. 18 Nana'a in o'uman kinolahiran i Yesus Kristus: Ko wakutu ing ki Maria ki iná-Nya bagupa kinantangan i Yusup, mangaḻenya taya dua na'a diápabí notonibuḷoi, ta'e na'anta ki Maria aim bidon sidia. Tongá adí inta kon siannya tua in nobaḻí lantaran kawasa in Roho i Allah. 19 Ta'e ki Yusup ki buḷoinya na'a in intaubí inta motuḻid ing gina dá doíbí in sia mopora'atmai kon tangoi buḷoinya kon tayowon intau moántó sahingga naonda in nokota'aumai kon natua, niatonnya ga'aton ing ki Maria ta'e diábí pota'a-ta'aunya makow kon intau mita ibanea. 20 Tongá kowakutu in sia koyogot nopomiki-mikirmai kom makusudnya tatua, malaikat i Tuhan namangoi ko'inia kom bonu in togo'indop bo noguman: "Yusup, adí i Daud, dona'aibí mo'ondok ikow motonibuḷoi takin i Maria, sin adí inta kom bonupa in sianya tua nobaḻí lantaran kawasa in Roho i Allah. 21 Sia im mopononggadí kon adí ḷoḷaki bo Sia tangoianmu ki Yesus, sin Sia tuata inta moposaḷamat kon umat mita baradosa." 22 Tua i mobaḻí simbá motompodon onu inta pinoguman i Tuhan kon nabi-Nya, nana'a: 23 "Tobatú mongodeaga im modia kon sian bo mopononggadí kon tobatú adi ḷoḷaki bo adí tatua tangoian monia ki 'Imanuel', inta mangaḻenya: Ki Allah kotaki-takin naton." 24 Naonda ing ki Yusup nobangon, dinuduianya onu inta aindon pinoguman Malaekat i Tuhan ko'inia. Sinonibuḷoinya ing ki Maria. 25 Ta'e diápabí siniugannya ing ki Maria nodapot in adí tatua pinononggadí. Bo naonda in adí ḷoḷaki tatua pinononggadídon, dá sinangoian i Yusup ki Yesus in Sia.
1 Naonda ing ki Yesus pinononggadídon kom Betlehem, butá in Yudea kon tungkuḷ ki Raja Herodes, namangoidon kon Yerusalem intau mita im Mayusi nongkon Timur. 2 Bo mosia noḻibó magí-makow: "Kon onda degá in Sia, raja intau Yahudi inta bagu pinononggadí tua? Kami aindon noko'ontong kon tundi-Nya kon dotá in Timur, bo kami na'a mamangoi sim mosumbah ko'i-Nia." 3 Náonda ing ki Raja Herodes bo bayongan intau kon Yerusalem nokodongog kon soáḷ tatua, no'itaḻikokog totok mosia. 4 Dá sinipunnya in imang mita tongguḷunya bo guru mita in agama intau Yahudi. Bodongka noḻibó ko'i monia, "Kon onda im popononggadían ko'i Mesias?" 5 Tubag monia ko'inia: "Kom Betlehem, butá in Yudea, sin nana'a im pinais kom bonu im buk i nabi: 6 Bo ikow Betlehem, butá i Yohuda, ikow in de'emanbí totok im mo'intok kon sigad monia inta nomarentah kon Yohuda. Sin nongkon inimubí na'a mo'isindog in tobatú intau inta mobaḻí itoi, Sia inta moḷukad kom bayongan umat-Ku kon Israel." 7 Bo inumado-adop makow ki Herodes nogoiní kon intau mita Mayusi tatua bo noḻibó ko'i monia kinotaḻit mongo dodai onda tundi tatua inontong. 8 Onda intua pinotabánya intau mita i Mayusi tatua minayak im Betlehem, takin koyow: "Bayak bo tayakdon kopira'an adí tatua, bo náonda i mo'uḻí monimu in Sia, ḷagi angoi poguman ko'inakó simbá aku'oi mamangoi doman mosumbah ko'i-Nia." 9 Nokodongog makow kong koyow i raja natua, nobuatdon mosia, bo mosia noko'ontong kon tundi inta aindon inontong monia kon Timur inumuna ko'i monia bo nogogai kon tombutungmai in tampat inta pinogukatan kon Adí tatua. Naonda i mosia noko'ontong kon tundi tatua, nopia-pia totok ing gina monia. 11 Bo sinumuotdon mosia kom bonu im baḷoi tatua bo no'indoi kon Adí tatua takin ki Maria ki iná-Nya. Mosia sinumungkud bo nosumbah ko'i-Nia. Mosia nobuká kon tampat pobobonuan kom barang monia bodongka nobogoi im barang pinosumbah koi-Nia. Barang inta inogoi monia tua im buḷawan, kamanya, bo taḷong mobondu. 12 Bo lantaran mosia aindon kinoyowan kom bonu in togo'indop simbá dona'aidon mayak bui ko'i Herodes. Dá mosia nobuidon kon ḻipú monia tontaní ta'e nongin daḷan ibanyadon. 13 Naonda intau mita im Mayusi minayakdon, malaikat i Tuhan nokipogontong ko'i Yusup kom bonu in togo'indop bo noguman: "Pobangondon ikow bo gamádon in Adí tatua bo dia takin ki iná-Nya, poḷaguidon kom butá im Mesir bo pogutunpa kon tua modapot in Aku'oi bui mosingog ko'inimu, sing ki Herodes moramiji motayak kon adí tatua bo ḻimodon". 14 Doḷompa doman tua ki Yusup nobangon bo nodia kon Adí tatua takin ki iná-Nya bodongka noḷagui minayak im Mesir. 15 Bo nogutun kon tua, nodapot ing ki Herodes minatoi. Tua komintan nobaḻí simbá motompodon onu im pinoguman i Tuhan kon nabi-Nya, nana'a: "Nongkon Mesir inoiní-Ku ing ki Adí-Ku." 16 Naonda ing kinota'auan i Herodes kon sia aindon inakaḷan in intau mita Mayusi tatua, sinumorú totok in sia. Manangka intua pinokiḻimodnya im bayongan adí kom Betlehem bo kon ḻipú inta noyodiugeamai. Bayongan adí inta umur doyowa notaong mamonag, tua sinantúnya podudui wakutu inta kinota'auanya nongkon intau mita im Mayusi tua. 17 Tua in nobaḻí simbá motompodon singog i Tuhan inta pinoyaput i Nabi Yeremia, nana'a: 18 "Kinodongogandon in tombá kon Rama, ombaḷ bo amui inta totok mokokuyang; ki Rahel mongombaḷmai ko'i adínya mita, bo sia doí dondo'uḷugan, sing ki adínya mita diá don." 19 Naonda ing ki Herodes minatoi, malaikat i Tuhan namangoidon bui nokipogontong ko'i Yusup kom bonu in togo'indop, bo noguman, 20 "Pobangondon, gamádon Adí tatua bo dia takin ki iná-Nya bo bayakdon kom butá Israel, sim mosia inta moḻimod kon Adí tatua, ai minatoi." 21 Dá ki Yusup nobangon domandon, ginamánya Adí tatua bo dinianya takin ki iná-Nya bo minayak kom butá Israel. 22 Ta'e naonda in dinongognya kong ki Arkhelaus in nobaḻí raja kon Yudea nomaḷui ko'i Herodes ki amánya, no'ondok in sia mayak intua. Ta'e malaekat bui noguman ko'inia kon togo'indop, dá ki Yusup minayak ing Galilea. 23 Kon tua, sia nogutun kon ḻipú inta tangoinya Nazaret. Tua komintan nobaḻí simbá motompodon Pirman inta aindon pinoyaput i nabi mita, kon sia in tangoion, "Intau Nazaret."
1 Kon wakutu intua ki Yohanes Mobobaptis namangoidon kom padang gurun Yudea, bo nopoyaput ing koyow nana'a, 2 "Pogogaidon mogaid kon dosamu mita, sin diádon mo'onggot bo mamangoi ing ki Allah momarentah saḷaku Raja!" 3 Ki Yohanesbí na'a inta pinopomakusudan singog i Nabi Yesaya nana'a: "Oyúon intau inta nobaḷú kom padang pasir: Sadiadon daḷan ko'i Tuhan, tuḻidon in daḷan ko'i-Nia." 4 Ki Yohanes nogiḷambung jubah nongkon bubuḷ in unta. Ba'annya in nongkon kuḻit, ka'anonnya im pangkoḷá bo dilú ing kayuon. 5 Naonda in nokodongog kon onu im pinoyaputnya tatua, noro-angoidon intau mita, inta nongkon Yerusalem, nongkon bayongan butá in Yudea, bo nongkon bayongan ḻipú inta kon diugmai Ongkag in Yordan. 6 Mosia nongaku muna kon taḷá monia bodongka binaptis i Yohanes kon Ongkag in Yordan tatua. 7 Tongá wakutu in sia noko'ontong kon nobayong doman intau im Parisi bo Saduki namangoi bo moki baptis ko'inia, siningognya nana'a mosia: "Hei intau mita inta mora'at. Ki ine in noguman kon mo'ikow nion kotaḻiban in hukuman i Allah inta kon singgai mo'iduduimai? 8 Poponyatapa muna in oáid monimu kom mo'ikow aindon totu-totu'u nogogai mogaid kon dosamu mita. 9 Bo na'aipa muna morai kon mo'ikow im mosaḷamatbí sim mo'ikow i moguman kom bonu ing gina kon ki Abraham ing ki amá nami, pogumankudon ko'i monimu, kom batu mita tana'a mota'aubí aidan i Allah adí mita i Abraham. 10 Pokotorop! Boḻiung aindon inukat makow kon uakat ing kayu. Bo pomuḷoi pangkoi inta diá mopomungai im mopia yo pasti pupuḷonbí bo pogonag kon tuḷu. 11 Aku'oi mopobaptis in tubig ko'i monimu, saḷaku bukti kom mo'ikow aindon mogogai mogaid kon inta diá mopia, ta'e Sia inta mamangoi mo'iduduimai ko'inakó na'a, kawasa-Nya mo'iḻiu totok ko'inakó, sedang tongá mobuka kon togot in sapatu-Nya yo diá patus in aku'oi. Sia im mopobaptis ko'i monimu in Roho i Allah bo tuḷu. 12 Digu ain kokada-kadai-Nya makow. Tampat posipunan kong gandum toko daritan-Nyadon, gandum sipunon-Nya bo uaban, inta mopia tagu'onya kon tampatnya, ta'e bayongan pangkoinya in tubáan-Nya kon tuḷu inta diá mopio-piong." 13 Nongkon Galilea ki Yesus namangoi ko'i Yohanes kon Ongkag in Yordan bo nokibaptis ko'inia. 14 Ta'e ki Yohanes nongampag ko'i-Nia, kainia: "Aku'oibí na'a i musti baptison i Pak Guru, ta'e tana'a in noyoḻiudon, ki Pak Gurubí i mamangoi bo mokibaptis ko'inakó!" 15 Ta'e ki Yesus notubag: "Pomayakdon makow, diábí nongonu, sin natuabí ing kita aka mogintompod kom bayongan inta kino ibog i Allah." Dá binaptis domandon i Yohanes in Sia. 16 Naonda in nopaḷut binaptis, ki Yesus ḷagi nobatun nonaḷámai kon tubig tatua, bo kon dodai doman intua ḷangit nobukat bo inontong-Nya in Roho i Allah náonda bo ḷagapan paḷoma noponag ko'i-Nia. 17 Bo kinodongogandon in singog nongkon soroga noguman: "Na'adon ki Adí-Ku inta kinotabi-Ku, Sia na'a inta kino ibog-Ku."
1 No'iduduimai kon tua, ki Yesus dinia in Roho i Allah minayak im padang gurun sim pokisoba kon Ibilis. 2 Bo naonda in Sia nopaḷut nopuasa opat nopuḷuh nosinggai bo opat nopuḷuh nogobi'i, inangoiaindon gogoy in Sia. 3 Dá namangoidon Ibilis bo noguman koi-Nia, kainia: "Aka Ikow totu-totu'u ki Adí i Allah, yo aidaidon roti im batu mita tana'a". 4 Ta'e ki Yesus notubag nana'a, "Oyúon pinais, 'Intau de'emanbí tongá mobiag in roti, ta'e mobiagbí doman im pirman inta siningog i Allah.' " 5 Onda intua ki Yesus dinia Ibilis minayak in Yerusalem inta sinangoi kotá mosuci tua bo sinimindog kom binubungan Baḷoi Tuhan, 6 bo Ibilis noguman ko'i-Nia, "Aka Ikow ki Adí i Allah, yo ḷandukkah monag, sin aim pinais kon Alkitab nana'a: Pokisingkapbí i Allah kom malaekat-Nya mita Ikow, simbá diá mo'idatong kom batu in siol-Mu." 7 Dá ki Yesus noguman ko'inia: "Oyúon doman pinais kon Alkitab: Dona'aidon mo'ikow monungkuḷ ko'i Tuhan, ki Allahmu!" 8 Onda intua Sia dinia Ibilis minayak kon tudu im buḷud inta totok moḷantud, kon tua sinundúnya ko'i Yesus im bayongan karaja'an kon dunia takin kogagahnya, 9 bo Ibilis noguman ko'i-Nia: "Tana'a komintan daitonku ogoi ko'ini-Mu, aka Ikow tumungkud mosumbah ko'inakó." 10 Dá ki Yesus notubag, "Bayakdon ikow, Ibilis! Sin aindon pinais nana'a: Ikow musti mosumbah ko'i Tuhan, ki Allahmu, bo tongábí Sia i mota'au po'ibada'anmu!" 11 Ibilis nonaḷámai ko'i-Nia, bo malaekat mita namangoi nosumbah ko'i Yesus. 12 Kon wakutu ing ki Yesus nokodongog kong ki Yohanes ain dinomok, Sia sinimí minayak ing Galilea. 13 Sia nonaḷámai kon Nazaret bo minayak nogutun kong Kapernaum, kom bingkí in Danow Galilea, kom butá in Zebulon bo Naptali, 14 simbá motompodon Pirman inta pinoyaput i Nabi Yesaya: 15 Nana'a: "Butá in Zebulon bo Naptali, daḷan mayak in danow, ḻipú kon ḻimakow Ongkag in Yordan, Galilea, tampat im bangusa mita ibanea de'eman Yahudi! 16 Bangusa inta nobiag kom bonu in sindip, mosia aindon noko'ontong kom bayag inta moḷoben! Bo mosia inta nogutun kon ḻipú inta kinokoḷubungan im maut nomukádon im bayag!" 17 Mulai kowakutu intua ki Yesus noguman, "Pogogaidon mogaid kon dosamu mita, sing ki Allah i mamangoidon momarentah saḷaku Raja!" 18 Kon tungkuḷ ing ki Yesus minayak nongin bingkí in Danow Galilea, Sia noko'ontong kon intau taya dua mogutat, ki Simon inta dinonoi ki Petrus bo ki Andreas ki utanya. Tua in tangoi monia. Mosia koyogot mobukayad kon landará kon danow sin tuabí in oáidan monia, modomok kon toyak. 19 Ki Yesus noguman ko'i monia: "Koḻigai, duduidon ko'i-Nakó, simbá mo'ikow baḻíon-Kudon mololandará kon intau." 20 Dá mosia nonaḷámai kon landará monia bo dinumudui ko'i Yesus. 21 Bo naonda i minayak nongkon tua, ki Yesus bui noko'ontong kon intau taya dua doman mogutat, ki Yakobus ki adí i Zebedeus bo ki Yohanes ki utatnya, mosia koyota-yotakin i amá monia ki Zebedeus. Mosia yogot mono'inutmai kon landará kom bonu uangga. Mosia inoiní i Yesus. 22 Dá mosia nonaḷámai kon uangga bo ko'i amá monia, bo dinumuduidon ko'i Yesus. 23 Ki Yesus minaya-mayak makow im bayongan ḻipú kong Galilea. Sia sinumu'ot bo notundú kom bonu im baḷoi pososambayangan poḷat nopota'au in Habar Mopia soáḷ náonda ing ki Allah mamangoi momarentah saḷaku Raja. Kon tua Sia nongundam doman kom bayongan panyaki in intau mita inta kon tua. 24 Onu inaidan i Yesus tua no'isiardon kom bayongan ḻipú kon Siria, dá diniadon monia pinobayak ko'i-Nia im bayongan intau inta nongotakit no'onggotdon. Noyagi-yagimai in takit, oyúon ing kinótoḷangan dimukud moráat, oyúon takit im manuk, oyúon in diá mokobayak, mosia nopia mita i Yesus. 25 Dá intau mobarong totok in dinumudui ko'i-Nia. Oyúon nongkon Galilea, Dekapolis, Yerusalem, Yudea bo oyúon doman nongkon ḻipú inta kon ḷoḷan Ongkag in Yordan.
1 Naonda ing ki Yesus noko'ontong kon intau moántó tua, Sia notakod kom buḷud, bo naonda iḻimitú in Sia, murí-Nya mita namangoidon ko'i-Nia. 2 Kon tua ki Yesus nomangkoi notundú ko'i monia: 3 "Kosanangdon gina in intau inta nobogá kon tayowon i Allah, si mosia tua inta mobaḻí umat i Allah. 4 Kosanangdon gina in intau inta nokuyang ing gina, si mosia tua iropotanbí ing ginanya. 5 Kosanangdon gina in intau inta moáḷus in oáid bo pososingog si mosia tua i motarima kon dandi i Allah. 6 Kosanangdon gina in intau inta mo'ibog totok mogaid kon inta mobanar, sim bayongan tua in ogoibí i Allah. 7 Kosanangdon gina in intau inta mopia ing gina, si mosia i motarima doman kong kopopia i Allah. 8 Kosanangdon gina in intau inta motuḻid ing ginanya, si mosia tua inta moko'ontong ko'i Allah. 9 Kosanangdon gina in intau inta mo'ibog in dodamean, si mosia tua in tangoion ki adí mita i Allah. 10 Kosanangdon gina in intau inta pinogutú lantaran mogaid kon inta kino'ibog i Allah, si mosia doman tua inta moyotakin i Allah. 11 Kosanangdon i mo'ikow, inta lantaran Aku'oi, mo'ikow siningkuḻe bo pinogutú takin pinoponapudan inta mora'at. 12 Koḷungangadon bo kopiadon ing gina monimu, sim moḷoben i mouḻímu kon soroga, sin nabi tungkuḷ intua pinogutú doman monia natua." 13 "Mo'ikow nion simuton in dunia. Aka simuton tatua moḻiaudon, yo onu im pogibung ko'inia? Diá bidon im baragunanya, dongka bidon ḷumbu'on bo koritakan in intau. 14 Mo'ikow bayag in dunia. Ḻipú inta kon tudu im buḷud diábí mo'ibuni. 15 Apa doman diábí intau inta mopoyongkit makow in togá bo tungkubannya im belek, tantú tuduonnyabí kon tampat pototuduan kon togá sahingga monimbayag kom bayongan intau inta kom bonu im baḷoi tatua. 16 Natua doman bayagmu musti monindar kon tayowon intau, simbá ontongon monia in oáidmu mita inta mopia bo modayow ko'i Amámu inta kon soroga." 17 "Dona'aidon sangkaan monimu, kon Aku'oi i mamangoi momopat kon hukum i Musa andeka buk mita i nabi. Aku'oi mamangoi de'emanbí momopat kon tua, ta'e mongintompodbí. 18 Poguman-Ku ko'i monimu: Solama ḷangit bo butá na'a diápa mo'inggamá yo tobatúmai in hurup andeka titik, kon hukum i Musa diábi inggamáan, ko wakutu im bayongan tua diápa nobaḻí komintan. 19 Tuamai ki ine im monginggamá kon tobatúmai im parentah kon hukum i Musa, tongákabí topiḻik, bo motundú kon inta diá mo'itutui kon intau ibanea, yo sia tua in tampaton kon tampat inta mo'ompá totok kong karaja'an i Allah. Ta'e ki ine inta mogaid bo motundú kom bayongan inta parentah kon hukum i Musa, yo sia tua im moko'uḻí kon tampat inta moḷantud kong karaja'an i Allah. 20 Tuamai Aku'oi mosingog ko'inimu: Aka ikow bo diá mogaid kon onu inta kino'ibog i Allah mo'iḻiu kom mototundú mita kon agama Yahudi bo intau mita im Parisi, yo mo'ikow in diábí mobaḻí umat i Allah." 21 "Mo'ikow ain nokodongog kon onu inta aim pinoguman kom mogoguyang naton, nana'a: Dona'ai moḻimod, ki ine im moḻimod yo hukumon. 22 Ta'e Aku'oi i moguman ko'i monimu: Pomuḷoi intau inta tumorú, ko'i utatnya yo musti hukumon; bo ki ine i moguman ko'i utatnya kaper yo musti popotayow kon itoi in agama, bo ki ine i moguman, 'Pompuḷong!' yo musti (pogonag) kon naraka inta kodoko-dokot. 23 Manangka intua aka ikow modia kon onu inta ogoi posumbah ko'i Allah bo wakutu intua mo'ikow nokotorop kon oyúon ki utatmu mosakí ing gina ko'inimu, 24 yo taláaipa onu inta diniamu posumbah tatua kon tayowon im meja pogogukatan kon sosumbah bo bayakdon muna poyodame i utatmu tatua bain tua bo bayakdon pobogoi kon onu im posumbahmu ko'i Allah. 25 Aka ikow bo koyota-yotakin in saturumu, yo ḷagidon poramiji moyobayat wakutu ing kon daḷanpa, simbá diá posarahkannya ikow kon hakim, bo hakim tatua moposarahkan kom moḷoḷukad kom ponjara, bodongka bonuon monia kom ponjara in ikow. 26 Aku'oi moguman ko'inimu: Ikow in diápabí poḷuaion monia kom ponjara aka diápa ko'uboḻianmu im boḻimu ko'inia." 27 Mo'ikow ain nokodongog kom Pirman inta noguman nana'a: Dona'ai monuaḻing. 28 Ta'e Aku'oi im moguman ko'inimu: Pomuḷoi intau inta mokobobuimai kom bobay tobatú bo mo'ibog ko'inia, yo sia tua aindon nonuaḻing takin bobay tatua kom bonu ing ginanya. 29 Manangka intua aka matamu koḷanan bo mokobaradosa ko'inimu, yo manikah kuil bo ḷumbúdon intua, si manikah bo ko'inggamáan im mata tobatú daripada awakmu komintan pogonag kom bonu in naraka. 30 Ná tua doman aka ḻimamu koḷanan mokobaradosa kónimu, yo pongkó makow bo ḷumbúdon intua! Sim manikah bo diá koḻima tosimpaḷ daripada awakmu komintan mo'ibonu kon naraka. 31 "Ki Musa ain nomais nana'a: Ki ine intau mongga'at ko'i buḷoinya bobay musti mobogoi in surat talak ko'i buḷoinya tua. 32 Ta'e Aku'oi moguman ko'inimu: Pomuḷoi intau inta mongga'at ko'i buḷoinya koḻikudbíin nonuaḻing, yo siabí tua in nokopopisí ko'i buḷoinya nonuaḻing, bo ki ine i motonibuḷoi takin bobay inta aing gina'at tua, yo sia doman noyotakin nonuaḻing." 33 Mo'ikow ain nokodongog doman kon onu inta aim pinoguman i Tuhan kom mogoguyang naton: Dona'ai mongibot kon soáḷ mita uboḷ, ta'e manikah bo kadaidon in ibotmu tua kon tayowon i Tuhan. 34 Ta'e Aku'oi moguman ko'inimu: Dikadon moko'imotanmai mongibot bo popodoyon kon ḷangit, sin ḷangit tua in tampat pomomarentaan i Allah, 35 andeka mongibot bo popodoyon kom butá sim butá na'a im baya-baya'an-Nya makow, andeka mongibot popodoyon kon Yerusalem, sin Yerusalem tua kotá i Raja Moḷoben. 36 Dona'aidon doman ikow mongibot podoyon kon uḷumu, sin diábí ing kawasamu mongimbudó andeka moginrondí kon to'ugatmai im bu'okmu. 37 Aka totu'u, yo poguman kon totu'u, bo aka diá, yo poguman doman diá. Sin onu in no'iḻiu kon tua yo nongkon inta mora'atbí. 38 Mo'ikow aindon doman nokodongog kom Piman: Mata toḻiuan mata, ingipon toḻiuan doman ingipon. 39 Ta'e Aku'oi i moguman ko'inimu: Dona'ai mo'ikow motuḻí kon intau inta nopoáid i mora'at ko'inimu. Ta'e nana'abí in aidai, aka ki ine i monokap kom putongimu koḷanan, yo ogoi doman im putongimu koḷoigi. 40 Bo kon intau inta mo'ibog mopongadu ko'inimu kon hakim, sin sia mo'ibog in ḷambungmu, yo ogoidon doman in jubahmu. 41 Bo ki ine kabí im momakisa ko'inimu mayak toribu nometer, yo dugangaidon makow mayak takinnya doyowa noribu nometer ing koyayuknya. 42 Ogoiai monag intau inta mo'igum bo dona'aidon monolak kon intau inta mamangoi moḷuan ko'inimu. 43 "Aindon dinongog monimu im Pirman nana'a: Kotabibí in yobayatmu ta'e dikadon moyobayat in saturumu. 44 Ta'e tana'a Aku'oi moguman ko'inimu: Kotabibí in saturumu bo sambayangaidon mosia inta nomogutú ko'inimu. 45 Aka mo'ikow mogaid kon natua, yo mo'ikow mobaḻí ki adí mita i Amámu inta kon soroga, inta mobogoi mata in singgai kon intau mora'at bo kon intau mopia, bo Sia doman inta mobogoi in uyan kon intau inta mobanar bo kon intau inta mo'uboḷ. 46 Ta'e aka mo'ikow bo tongá motabi kon intau inta motabi doman ko'inimu, onubí im mangalenya? Diá kinota'auan monimu degá kon mononagi mita doman kom pajak mogaid doman kon natua? 47 Bo aka mo'ikow bo tongá doman mohormat ko'i utat mita, onubí in no'iḻiu kon oáid in intau ibanea? Intau doman inta diá monota'au ko'i Allah mogaid doman kon natua! 48 Manangka intua mo'ikow musti mogaid kon inta totok mopia ná ki Amámu inta kon soroga ain nogaid kon inta totok i mopia."
1 "Pokotoropdon, dona'ai mo'ikow mogaid kon onu inta pinarentah in agamamu kon tayowon intau simbá ko'ontongan monia, sin aka natua, yo diábí i mangaḻenya, bo ki Amámu inta kon soroga doíbí in natua. 2 Sin tuamai, aka ikow bo mobogoi in sadakah, dona'aibí muna poguma-guman makow náonda bo oáid i intau mongomunapik kom baḷoi mita pososambayangan bo kon lorong mita simbá dayowon intau i mosia. Poguman-Kudon ko'i monimu: Mosia tua ain notarima kom bungai oáid monia tua. 3 Ta'e aka ikow bo mosadakah, yo cukupdon ikow i mokota'au. 4 Ramijidon bá diá kota'auan in intau ibanea, koḻikudon ki Amámu kon soroga im monota'au. Sin Sia inta noko'ontong kon oáidmu natua im mobogoi bui ko'inimu." 5 "Bo aka mo'ikow mosambayang, dona'ai mosambayang ná oáid intau momunapik, inta simindog kom bonu im baḷoi pososambayangan bo kon daḷan mita, bodongka mosambayang, simbá ontongon intau in oáid monia tua. Poguman-Ku ko'imonimu: Aindon no'uḻí monia onu inta kino'ibog monia. 6 Ta'e aka ikow bo mosambayang, tu'otdon kong gopot, bo kunsíai in ḷoḻingkop bodongka mosambayang ko'i Amámu inta kon tampat no'ibuni. Dá ki Amámu inta noko'ontong ko'inimu im mobogoibí kon onu inta ko'ibogmu. 7 Ná doman tua aka ikow mosambayang yo dona'aidon ḷanggo-ḷanggo'on náonda bo kabiasaan in intau inta diá nonota'au ko'i Allah. Sin sinangka monia aka sambayang bo moḷanggó yo tua in tarimaan i Tuhan. 8 Manangka intua yo dona'aidon mo'ikow dumudui kon oáid monia, sing kota'auanbí i Amámu onu im paraḷumu, wakutu i mo'ikow diápa mo'igum ko'i-Nia. 9 Tuamai aka mo'ikow bo mosambayang yo singogdon na'a: 'Oh Allah, Amá nami inta kon soroga, tongábí Ikow ing ki Allah inta sinumbah bo inta dayo-dayowon nami, 10 angoidon parenta'ai ing kami podudui ing ko'ibog-Mu, kon dunia náonda bo kon soroga. 11 Ogoiaidon ka'anon kami singgai na'a, inta tugat ko'inami. 12 Bo ampungaidon taḷá nami, ná doman kami ain nongampung kon intau inta kotaḷá ko'inami. 13 Dona'aidon pomayak makow ing kami kobuḻian pirisaya ko wakutu ing kami koántugan in totungkuḷ, ta'e pilataidon ing kami nongkon kawasa i inta Mora'at! Sin Ikowbí in Raja inta kokawasa bo kamulia'an-Mu in mononoi. Amin.' 14 Aka mo'ikow bo mo'ibog mongampung kon taḷá i intau, yo ki Amá monimu inta kon soroga im mongampungbí doman kon taḷámu. 15 Ta'e aka mo'ikow bo diá mongampung kon taḷá intau ko'i monimu, yo ki Amámu in doí doman mongampung kon taḷámu." 16 "Aka mo'ikow bo mopuasa, yo dona'aibí popokantara kom pogotmu ná intau mita inta mongomunapik. Imonia im popokantarabí kom pogot monia, simbá kota'auan in intau kom mosia ing koyogot mopuasa. Poguman-Ku ko'i nimu, tuadon bungainya ko'i monia. 17 Ta'e aka mo'ikow bo mopuasa, yo pogiminyabí bo pongiamot 18 simbá diá kota'auan in intau kon ikow ing koyogot mopuasa, pomayakdon makow simbá tongá ki Amámu inta kon tampat noíadop im mokota'au. Bo Sia inta nokota'au kon inta oáidmu no'ibuni tatua mobogoi kon onu inta sinayakmu." 19 "Dona'aidon mo'ikow mosipun kong kapunya'an kon dunia, sin poguya'aton in sisik bo kaḻiotá, ná doman tua, mononakow mamangoi momulingkar bo monakow. 20 Manangka intua posipundon maní kong kapunya'an kon soroga; sing kon soroga diábí in sisik bo kaḻiotá inta momoguya'at, ná doman tua, kon tua diábí im mononakow inta mamangoi momulingkar poḷat monakow. 21 Kon onda ing kapunya'anmu, kon tua doman ing ginamu." 22 "Mata na'a togá in awak. Aka matamu bo mopia, yo mobayag doman im bayongan awakmu. 23 Ta'e aka matamu bo mora'at, yo mosindip doman im bayongan awakmu. Dá aka togá ko'inimu bo minatoidon, yo mosindipdon totok in doḷom tatua." 24 "Diábí in tobatúmai intau mota'au monontuang kon doyowa. Sin aka natua, yo tongábí tobatú ing kotabinya, yo tobatú in diábí kotabinya, andeka tongábí tobatú in duduiannya, yo tobatú in diábí. Mo'ikow in diábí mota'au mobantung ko'i Allah bo kong kapunya'anmu. 25 Manangka intua Aku'oi moguman ko'inimu: Dona'aidon mohawatir kong kobobiagmu, kon onu inta ka'anonmu andeka inumonmu, bo onu im pakéonmu. Sim mobiagbí im moponti-ponting nongkon ka'anon andeka pakeang! 26 Indoiaidon in ḷagapan mita, mosia tua in diábí nomuḷa bo nokoyut, bo diábí doman nosipun kon hasil ing gobá kon ḷuntung, ta'e mosia inogoianbí doman ing ka'anon i Amámu inta kon soroga. Degá diápa kinota'auan monimu kom mo'ikow in no'iḻiubí nongkon ḷagapan mita tatua? 27 Oyúon degá intau kon sigad monimu inta lantaran mohawatir, dá sia modugang kon umurnya biar tongá topiḻikmai? 28 Bo nongonu sim mo'ikow i mohawatirbí kon onu im pakéon monimu? Tarukirakah im bungang mita. Mosia nobiag, diábí dodai onda nogaid bo diá doman dodai onda nodagum, 29 ta'e poguman-Kudon ko'i monimu: Ki Salomo nobiag no'oyúon totok ta'e diábí dodai onda nogiḷambung ná kogagah im bungang mita tatua. 30 Dá aka ki Allah bo nobogoi kon inta mopia kom bungang mita, inta singgai na'a oyúon bo ikoḷom in tuba'an, yo tantú mo'ikowbí ing kotabi-tabi-Nya, ta'e mo'ikow diá totok mopirisaya! 31 Tuamai, mo'ikow dona'aidon mohawatir bo poḷat mosingog nana'a: Onu ing ka'anon nami? Onu in inumon nami? andeka onu im pakéon nami? 32 Tua komintan tayakon doman in intau mita inta diá mopirisaya ko'i Allah. Bo kota'auanbí doman i Allah kom mo'ikow im moparaḷu doman kon tua komintan. 33 Ta'e tayakpa muna ing ki Allah bo aidaidon onu inta ko'ibog-Nya, dá komintan tua ogoi-Nyabí doman ko'inimu. 34 Manangka intua dona'aidon mohawatir mo'ikow kon singgai ikoḷom, sin singgai ikoḷom torupabí doman in roriganya. Roriga singgai na'a tugatdon, dona'aidon dugangan in roriganya."
1 Dona'ai mo'ikow mohakim, simbá mo'ikow diá doman hakimon. 2 Sin náonda im pohohakimmu kon intau ibanea, tua doman in pohakim ko'inimu. 3 Nongonu sim puḻing i utatmu in ontongon monimu, ta'e kayu kon bonu in matamu diábí kinota'auanmu. 4 Náondabí ikow mota'au moguman ko'i utatmu: "Igai bá inggamáanku im puḻingmu, sedangkan kom matamu oyúon ing kayu. 5 Hei intau momunapik, poḷuaipa muna ing kayu kom bonu im matamu, simbá motarang im matamu bo mota'audon mopoḷuai im puling kon mata i utatmu. 6 Dona'aidon mo'ikow mobogoi im barang inta mokudus kon ungkú bo dona'ai mo'ikow mopogarab im mutiaramu kom boké, simbá diá tongá rita-ritakanya makow intua bodongka mobuimai moyingki-yingkit ko'i monimu." 7 "Po'igumdon, dá ogoianbí im mo'ikow, potayakdon dá moko'uḻí bí im mo'ikow, ponangkokódon dá pobukatanbí im mo'ikow kon ḷoḻingkop. 8 Sim pomuḷoi intau inta mo'igum, motarima, bo intau inta motayak im moko'uḻí bo intau inta monangkokó pobukatan kon ḷoḻingkop. 9 Oyúon degá ing kon sigad monimu mobogoi im batu ko'i adínya, aka ki adínya mo'igum kon roti, 10 andeka mobogoi in uḷag ko'i adínya, aka po'iguman kon toyak? 11 Dá aka mo'ikow inta mora'at bo mota'au mobogoi kon inta mopia ko'i adímu mita, yo apapa doman ki Amámu kon soroga inta totok im mopia! Sia mobogoibí kon inta mopia ko'i ineka inta mo'igum ko'i-Nia." 12 Onu inta ko'ibog monimu popoaid in intau ko'i monimu, yo popoáid domandon ko'i monia intua. Tuadon bonu im bayongan atorang i Musa bo inta pinais kom buk in nabi mita. 13 "Tu'otdon pongin daḷan inta mo'intok, sin daḷan inta mopobayak in naraka moḷoben bo mobanat, bo mobarong in intau mongin tua. 14 Ta'e daḷan inta mopobayak in tampat inta mokobiag in no'intok bo tongá topiḻik in intau inta mokodapot kon tua." 15 "Mokopo'ingatdon kon nabi mita inta diá totu'u nabi inta mamangoi ko'inimu náonda bo intau inta mongopia, ta'e sabanarnya mosia tua intau bí moromú. 16 Bagubí nongkon oáid monia tua ain kota'auan mongo ki ine i mosia. Degá oyúon i intau mosipú kom bungai in anggur kom pangkoi in diát, andeka ḷantat kom pangkoi im bonganga? 17 Kota'auanbí, aka pangkoinya bo nopira yo mopira doman im bungainya, ta'e aka pangkoinya diá nopira, yo tantú bungainya diá doman mopira. 18 Sin diábí in aka pangkoinya mopira bo mopomungai in inta nora'at, andeka pangkoinya inta diá mopira bo mopomungai inta mopira. 19 Sin pomuḷoi im pangkoi inta mopomungai in diá mopira yo musti pupuḷon bo tubáan. 20 Nongkon oaidnya kota'auandon monimu im mosia." 21 "De'emanbí komintan intau inta moku'uk ko'i-Nakó: 'Tuhan, Tuhan,' im mobaḻí umat-Ku, ta'e tongábí mosia inta dinumudui kong ko'ibog i Amá-Ku inta kon soroga. 22 Kon Singgai Ponantúan moántó intau inta mogoiní ko'i-Nakó: 'Tuhan, Tuhan, takin moguman; kami na'a inta nopoyaput in habar nongkon i-Nimu, bo inta nomaké in tangoi-Mu noguntun kon dimbuḷó bo nomaké doman in tangoi-Mu nogaid kon inta mokoherang kon intau.' 23 Kon dodai intua, Aku'oi moguman taran-tarangan ko'i monia: 'Diábí kinota'auan-Ku im mo'ikow! Bayakdon pokoyayuk ko'i-Nakó, sim mo'ikow komintan intau inta nogaid kon inta mora'at.' " 24 Pomuḷoi intau inta nokidongog kon singog-Ku bo aidannya intua komintan, yo sia tua in ibarat intau inta mopandoi, inta noposindog im baḷoinya kon tudu im batu. 25 Naonda in nonguyan, bo inuntag in ḷunud bo tompot im baḷoi tatua, ta'e baḷoi tatua diábí nongonumai sin aim pinoposindog kon tudu im batu. 26 Ta'e pomuḷoi intau inta nokidongog kon singog-Ku tongá doí dinumudui, yo sia tua in notongkai intau bodok, inta noposindog im baḷoinya kon tudu im bungaion. 27 Onda in nonguyan, bo inuntag in ḷunud bo tompot im baḷoi tatua, dá no'umpag bo nogoguya'at totok. 28 Bo naonda ing ki Yesus nonimpod kon singog-Nya tatua, nongoherang intau nobarong kon tua nokodongog kom pototundú-Nya. 29 Sin Sia im motundú ko'i monia takin kokawasa, diá ná mototundú kon agama monia.
1 Naonda ing ki Yesus nosiḻig nongkon buḷud, intau mobarong dinumudui ko'i-Nia. 2 Kon sigad monia oyúon doman tobatú intau inta pinanyaki kusta, sia namangoi bo sinumungkud poḷat nosumbah ko'i Yesus, takin noguman: "Tuang, aka ki Tuang mo'ibog mongundam, yo mopiabí in aku'oi." 3 Bo ki Yesus nokadai kon intau tatua bo noguman: "Mo'ibog in Aku'oi, dá kopiadon in ikow." Bo kon dodaipa doman tuata panyaki kusta i intau tatua nopia. 4 Bo ki Yesus noguman ko'inia: "Toropdon in singog-Ku na'a, dona'ai o'umanon ko'i inekabí onu inta nobaḻí tana'a, ta'e bayakdon bo poki indoi kon imang bo pobogoidon ikow in sosumbah ná inta pinarentah i Musa, saḷaku bukti ko'i monia kon ikow ain nopia." 5 Naonda ing ki Yesus tumu'otdon kong Kapernaum, namangoi in tobatú porwira ko'i-Nia takin nopo'igum, kainia: 6 "Tuang, bobantungku no'itosiug makow kom baḷoi sin notakit diá mokobayak, bo sia i moyoyigadon totok." 7 Dá ki Yesus noguman ko'inia, "Bain angoion-Ku undaman in sia." 8 Ta'e porwira tatua notubag: "Dona'aidon Pak Guru, sin diá mokobaḻí in akuoi motarima ko'i Pak Guru kom baḷoiku. Ogoiaidon in tosingogon tongákabí totontagá, pasti kom mopiabí im bobantungku tatua. 9 Sin koḻimonikanku na'a oyúon doman itoiku ta'e koḻimonaganku oyúon doman im prajurit. Aka aku'oi moguman kom prajurit tatua, bayak, dá mayakbí doman in sia, bo aka aku'oi moguman kom prajurit ibanea, 'Angoi!' dá mamangoibí doman in sia, andeka aku'oi mopotabá kom bobantungku, kon aidai in na'a dá aidannyabí intua." 10 Naonda in dinongog i Yesus tosingogon im porwira tatua, Sia noherang totok, sahingga Sia noguman kon intau mita inta dinumudui ko'i-Nia: "Diápa dodai onda kinodungkulan-Ku ing koḷoḷoben pirisaya ná tana'a kon sigad in intau Israel. 11 Poguman-Ku ko'i monimu: Mobayong in intau inta mamangoi nongkon Timur bo Barat bo ḻimitú monga'an moyotakin i Abraham, i Ishak, bo i Yakub kom bonu in dunia mobagu i Allah. 12 Ta'e intau mita inta sabanarnya mobaḻí tombonu in soroga toko pogonagdon kon tampat inta mosindip totok. Kon tua kodongogandon in ombaḷ bo roriga." 13 Nopaḷut makow nosingog kon tua, ki Yesus noguman kom porwira tatua: "Pobuidon, onu inta pinirisayamu tatua im mobaḻí bidon ko'inimu." Dá kon dodaipa doman tuata bobantungnya nopia. 14 Nodapotmai kom baḷoi i Petrus, inontong i Yesus ki guyá i Petrus no'itosiug makow sim pinonikan patú. 15 Dá dinimiug in Sia bo nokadai kon ḻima im bobay tatua, bo patúnya nopia domandon. Dá bango-bangon sia bo nobantung ko'i-Nia. 16 Naonda in no'ungkoḷomdon, mobarong in intau inta kinotoḷangan dimukud mora'at dinia mangoi ko'i Yesus. Bo tongá takin tosingogon totontagá ki Yesus noguntun kon dimukud mita mora'at tatua bo nongundam kon intau mita inta nongotakit. 17 Tua mita mobaḻí simbá motompodon Pirman inta pinoyaput i Nabi Yesaya nana'a: "Sia tua in nomota'an kon yoyiga bo mongundam kon panyaki naton." 18 Naonda ing ki Yesus noko'ontong kon intau moántó noḻipung ko'i-Nia, Sia nonongganut minayak in ḷoḷan. 19 Bo namangoidon in tobatú mototundú kon agama Yahudi noguman ko'i-Nia: "Guru, aku'oi in dumudui ko'inimu, kon onda kabí im baya'an-Mu!" 20 Ki Yesus noguman ko'inia: "Serigala oyúon im bubúnya, bo ḷagapan oyúon im pugadnya, ta'e Adí Intau diá in tampat posiugan-Nya." 21 Bo dumodudui-Nya doman tobatú noguman ko'i-Nia: "Tuhan ogoiaipa aku'oi i wakutu mayak moḷobong ko'i amáku." 22 Ta'e ki Yesus notubag: "Duduidon ko'i-Nakó bo pomayakdon makow intau minatoi moḷobong kon intau minatoi monia." 23 Bo ki Yesus takin murí-Nya mita sinumakoi kon uangga. 24 Bo dinaḻímai in tompot inirup noropot totok in danow tatua, sahingga nobokoḷ, bo bokoḷ kopiadon mondangat kon uangga inta sinakoian monia, ta'e wakutu intua ki Yesus nosiug noḷoḷot. 25 Bo namangoidon im murí-Nya mita noguḷung ko'i-Nia, kai monia, "Tuhan, tuḷungaipa, sim mobodito ing kita." 26 Sia noguman ko'i monia, "Nongonu sim mo'ondokbí i mo'ikow intau inta diá totok mopirisaya?" Ki Yesus nobangon bo sinumorú kon tompot bo danow tatua, indoianmai tompot diádon nogirup bo danow tatua nobaḻídon noḷonong totok. 27 Mosia nongoherang bo noguman, "Ki inebí degá in Sia na'a, sin tompot bo danow dumuduibí kon tosingogon-Nya!" 28 No'iyaputmai in ḷoḷan kon ḻipú intau ing Gadara, namangoidon ko'i Yesus intau doyowa inta kinotoḷangan in dimukud mora'at, taya dua na'a nongkon tampat pongonguburan. Taya dua tua totokdon im moko'ondok sahingga intau mita diá mokobaḻí mongin daḷan tatua. 29 Taya dua nomaḷú noropot, kai monia "Onuon-Mu ing kami na'a, hei Adí i Allah? Ikow mamangoi degá mopoyoyiga ko'inami umpakahbí de'emanpa wakutunya?" 30 Diá noyayuk ko'i monia tua oyúon ing kawangan boké inta koyogot motayakmai kong ka'anonnea. 31 Dá dimukud mita mora'at tatua nopo'igum ko'i Yesus: "Aka untunon-Mu ing kami, yo potabádon kami tumu'ot kom boké mita tatua." 32 Dá ki Yesus noguman ko'i monia, "Bayakdon!" bo iḷumuaidon mosia kon intau doyowa tatua bo sinumoḷang kom boké mita tatua. Bo kawangan boké tatua iḷumanduk kom pompang kom bonu in danow bo minatoi kom bonu in tubig. 33 Bo moḷoḷukad mita kom boké tatua noḷagui. Naonda in nodapotmai kong kotá nodait ino'uman monia onu inta aindon nobaḻí. Ino'uman doman monia intau mita inta kinotoḷangan in dimukud mita mora'at tua. 34 Nokodongogmai kon tua, iḷumuaidon komintan in intau kong kotá tatua bo minayak ko'i Yesus. Naonda in noyodungkuḷ i Yesus, mosia nopo'igum totok ko'i-Nia simbá monaḷámaidon kon ḻipú tatua.
1 Onda intua ki Yesus sinumakoidon kon uangga bo iḷumeag minayak in ḷoḷan danow. Bo no'idapotdon Sia kon ḻipú-Nya tontani. 2 Bo intau nopoángoi ko'i-Nia in tobatú intau inta ḻempeng bo no'isiugdon makow kon tosiugannya. Naonda inontong i Yesus im pirisaya monia, Sia noguman kon intau inta diá mokobayak tatua: "Popirisayadon, adí-Ku, taḷámu aindon inampungan." 3 Nokodongogmai kon singog i Yesus natua, mototundú mita kon agama Yahudi nosingog kom bonu ing gina, kai monia: "Sia noningkuḻe ko'i Allah." 4 Ta'e kinota'auandon i Yesus in raian monia tatua, tuamai Sia noḻibó: "Nongonu si mo'ikow moraibí kon soáḷ mita inta mora'at kom bonu ing ginamu? 5 Onda degá i mogampa-gampang, moguman, 'Taḷámu aindon inampungan', andeka moguman: 'Pobangondon bo bayakdon?' 6 Ta'e bá kota'auan monimu, kon Adí Intau inogoian ing kawasa mongampung kon taḷá kon dunia na'a." Bo Sia noguman kon intau inta ḻempeng tatua, "Pobangondon, buatdon in tosiuganmu bo pobuidon kom baḷoimu!" 7 Intau tatua bango-bangon bo nobui. 8 Intau moántó inta noko'ontong kon onu inta nobaḻí tatua no'ondok bo nodayow ko'i Allah inta ain nobogoi ing kawasa ná domai tua ing koḷoben kon intau. 9 Naonda ing ki Yesus minayak nongkon tua, Sia noko'ontong kon tobatú intau tangoinya ki Matius inta iḻimitú makow kong kantor im pajak. Ki Yesus noguman ko'inia, "Duduidon ko'i-Nakó." Dá ki Matius sinimindog doman bo dinumudui. 10 Bo naonda ing ki Yesus nonga'an kom baḷoi i Matius, namangoidon doman intau mita inta mononagih kom pajak ibanea bo intau mita baradosa bo nonga'an noyotakin i Yesus bo murí-Nya mita. 11 Soáḷ tatua inontong intau mita im Parisi, sahingga mosia noguman kom murí mita i Yesus, "Nongonu sing gurumu in nonga'anbí moyotakin mononagih kom pajak bo intau baradosa?" 12 Singog monia tua dinongog i Yesus, dá Sia noguman ko'i monia: "De'emanbí intau mosehat im moparaḷu kon dokter, ta'e intaubí nongotakit. 13 Manangka intua, bayakdon bo balajarpa bui mangaḻe im Pirman tana'a: 'Ko'ibog-Ku in totabianbí, de'emanbí onu inta ogoi monimu,' sin Aku'oi namangoi de'emanbí mogoiní kon intau no'itutui, ta'e intaubí baradosa." 14 Onda intua namangoidon murí mita i Yohanes ko'i Yesus bo noḻibó: "Nongonu sing kami bo intau mita im Parisi mopuasabí, ta'e murí-Mu mita in diábí?" 15 Ki Yesus noḻibó bui ko'i monia: "Mota'au degá aka nonika'an ḷoḷaki koyotaki-takinpa monia bo yobayatnya mita moájardon ing gina? Oyúonbí iwakutunya nonika'an tatua gamáan nongkon sigad monia, bain ko wakutu intuata mosia mopuasa. 16 Diábí in tobatúmai intau inta momerak kon ḷambung nobagu sim poduḷampong kon ḷambung inta ain nokoyongan, sin aka sia momerak kon ḷambung nobagu, yo ḷambung nobagu tatua im mogoguya'atdon doman. 17 Ná doman tua, anggur inta nobagupa diábí mota'au bonuon kom botutunya inta ain nokoyongan, sin aka bonuon yo botutu tatua im mobisikbí bo anggur tatua mo'ibutak doman, bo botutu tatua mogoguya'atdon totok. Tuamai anggur inta mobagu im bonuonbí kon tampatnya inta nobagu doman, simbá tumpaḷa diá mogoguya'at." 18 Koyogotpa ing ki Yesus nongonguman natua ko'i monia, namangoidon in tobatú itoi im baḷoi pososambayangan, bo nosumbah ko'i-Nia poḷat noguman, "Ki adíku bobay bagupa minatoi, ta'e aku'oi mopo'igum ko'i Guru mamangoi bo mokadai ko'inia, dá mobiagdon bui in sia." 19 Ki Yesus sinimindog bo takin murí-Nya mita minayak noyotakin in intau tatua. 20 Kon dodai intua oyúon doman tobatú bobay inta aindon mopuḷuh bodoyowá notaong ko'onggotnya notakit toḷoganmai in dugú, sia moramiji totok dimiug ko'i Yesus nongkon tumi sim mokadai kon ubung in jubah-Nya. Sin nana'a irainya: "Umpakahbí tongá koḻiaianku in jubah-Nya, yo mopia in aku'oi." 22 Ta'e ki Yesus nobobui bo no'indoi ko'inia takin noguman, "Koroton ing ginamu, adí-Ku, sim pirisayamu aindon nokosaḷamat ko'i nimu." Bo kon dodaipa doman tua bobay tatua nopia. 23 Naonda ing ki Yesus no'iyaput kom baḷoi in itoi im baḷoi pososambayangan tatua bo noko'ontong kon intau mita inta nogirup kom bansí bo intau mobarong inta motombá makow, 24 Sia noguman ko'i monia, "Bayakdon, sin adí tana'a diábí minatoi, tongábí nosiug in sia." Ta'e kinosingan monia ing ki Yesus. 25 Naonda intau mita tatua pinoḷuai-Nya komintan, ki Yesus sinumu'ot bo nokadai kon ḻima in adí tatua, bo adí tatua nobangondon. 26 Habar soáḷ inta nobaḻí tatua no'i siardon kom bayongan ḻipú kon tua. 27 Naonda ing ki Yesus nongingguput kom bobaya'an-Nya, intau biḷog doyowa dumuduianmai ko'i-Nia bo sindaḷan momaḷú kai monia, "Adí i Daud, kotabipa ing kami na'a." 28 Bo náonda ing ki Yesus sinumuot kom baḷoi tobatú namangoidon doman ko'i-Nia intau biḷog doyowa tatua, dá ki Yesus noḷibó ko'i nayadua, "Eta mopirisaya i mo'ikow kon Aku'oi mokopia ko'i monimu?" Mosia notubag, "Totu'u Pak Guru, mopirisayabí ing kami." 29 Dá ki Yesus noḻiai kom mata monia takin nosingog, "Mobaḻídon ko'i monimu podudui im pirisayamu." 30 Dá noko'indoidon im mata monia. Bo ki Yesus nongoyow ko'i monia, "Dona'ai mongonguman simbá diá tobatúmai intau mokota'au kon onu inta aindon nobaḻí tana'a." 31 Ta'e mosia iḷumuai bo noposiar kon ḻipú mita kon tua, kon onu inta ain inaidan i Yesus. 32 Naonda intau mita biḷog tatua iḷumuai, diniadon mangoi ko'i Yesus in tobatú intau bobó inta kinótoḷangan in dimukud mora'at. 33 Bo naonda in dimukud mora'at tatua inuntun-Nya, intau tatua nokosingogdon. Intau moántó inta kon tua nongoherang bo nosingog, "Soáḷ mita ná tanion diápa kon dodai onda inontong intau Israel." 34 Ta'e intau mita im Parisi noguman, "Sia inogoian in tongguḷu in dimukud mita mora'at ing kawasa moguntun kon dimukud mita mora'at." 35 Natuata inaidan i Yesus wakutu in Sia minaya-mayak makow im bayongan kotá bo ḻipu-ḻipuánnya. Sia notundú kom bonu im baḷoi mita pososambayangan bo nopoyaput in Habar Mopia kon náonda ing ki Allah momarentah saḷaku Raja. Sia nongundam doman kom bayongan panyaki bo yoyiga. 36 Noko'ontongmai kon intau moántó tatua, Sia inangoian totok in tabi ko'i monia, si mosia totokdon moḷopí bo diádon kodaya, náonda bo domba inta diádon ko gombala. 37 Dá Sia noguman kom murí-Nya mita, "Inta koyuton totu'u modamaḷ ta'e mokokoyut tongá topiḻik. 38 Manangka intua po'igumdon ko'i togi gobá simbá potabá-Nyadon mangoi im mokokoyut mita kon onu inta paraḷu koyuton tua."
1 Ki Yesus nogoiní kom murí-Nya inta mopuḷuh bodoyowá tua bo nobogoi ing kawasa ko'i monia poguntun kon dimukud mita mora'at bo pongundam kom bayongan takit bo roriga. 2 Na'a in tangoi monia mopuḷuh bodoyowá tua: Ki Simon inta dinonoi ki Petrus bo ki Andreas ki utatnya, ki Yakobus ki adí i Zebedeus bo ki Yohanes ki utatnya. 3 Ki Pilipus bo ki Bartolomeus, ki Tomas bo ki Matius inta mononagih kom pajak, ki Yakobus ki adí i Alpeus, ki Tadeus, 4 ki Simon intau in Zelot bo ki Yudas Iskariot inta nomangkang ko'i Yesus. 5 Taya mopuḷuh bodoyowá tua pinotabá-Nya takin koyow nana'a: "Dona'ai mo'ikow mayak in ḻipú in intau ibanea inta de'eman Yahudi andeka mayak in ḻipú intau in Samaria, 6 ta'e bayakdon kon intau mita Israel inta nongo iḷaḻe. 7 Bayakdon bo poguman, kong ki Allah in ḷagidon mamangoi momarentah saḷaku Raja. 8 Undamaidon intau notakit, biagdon bui intau minatoi, undamai doman intau inta pinanyaki kusta, bo untun in dimukud mita mora'at. Na'a komintan inogoi pinonotabi ko'i monimu, manangka intua yo pomorosen domandon. 9 Dona'aidon mo'ikow modia kom buḷawan, perak andeka tambaga. 10 Dona'ai mo'ikow mobaḷun kom binaya'an, dona'aidon modia kon ḷambung doyowa no par, aip in síoḷ andeka tungkud, sin intau inta mogaid patusbí motarima kong gaji. 11 Bo aka mo'ikow mayak in tobatú kotá andeka ḻipú, yo potayak muna kon intau inta mota'au pogutunan bo pogutundon kon tua modapot im mo'ikow mobui. 12 Bo aka mo'ikow tumu'ot kom baḷoi intau, yo pohormatbí ko'i togi baḷoi. 13 Aka tarimaan monia, yo hormatmu tatua mobaḻí barakat ko'i monia, ta'e aka diá tarima'an monia yo barakatnya im mobui ko'inimu. 14 Bo aka oyúon intau doí motarima ko'i monimu bo doí doman mokidongog kon singogmu, yo ḷuai bo taḷa'aidon im baḷoi bo kotá tatua bo topirai in ḷobud kon síoḷmu. 15 Pogumanku ko'i monimu, kon singgai pohakiman intau mita in Sodom bo Gomora moga'a-ga'an in hukumannya nongkon intau mita tatua." 16 "Tarukira in singog-Ku, Aku'oi mopotabá ko'i monimu, náonda bo domba dinia kon yuá-yuák in serigala, manangka intua mokopoingat totok náonda bo uḷag, bo mokopotuḻid kong gina náonda bo ḷagapan paḷoma. 17 Ta'e mokopo'ingat kom bayongan intau, sin oyúon im moposarahkan ko'i monimu kon itoi mita in agama, bo sikisa'an monia i mo'ikow kom baḷoi pososambayangan. 18 Bo lantaran pirisayamu ko'i-Nakó, sahingga mo'ikow in diaan kon tayowon mongonguasa mita bo raja saḷaku tobatú katarangan ko'i monia bo kon intau mita inta diá nonota'au ko'i Allah. 19 Bo aka mosia moposarakan ko'inimu, yo dona'aidon mohawatir bo momikir kon onu in singogon monimu kon tayowon monia, sing komintan tua in ogoi bidon ko'i monimu aka wakutunyadon. 20 Sin de'eman bidon mo'ikow i mosingog, ta'e Rohobí i Amámu mosingog kom bonu ing ginamu. 21 Bo nana'a im mobaḻí: Intau mita moposarakan ko'i utatnya sim pokiḻimod. Soáḷ tatua aidan doman ing guyanga ko'i adínya. Bo adí im momarontak bo moḻimod kong guyanganya. 22 Mo'ikow in saturuon im bayongan intau si mo'ikow i murí-Ku. Ta'e ki ine mokotahang modapot ing kopaḷutannya sia tua im mosaḷamat. 23 Aka mo'ikow pogutu'on monia kon tobatú kotá yo poḷaguidon kong kotá ibanea. Sim poguman-Ku ko'i monimu, ko wakutu in diápa modait monimu kobaya'an in ḻipu-ḻipúannya kon Israel, yo Adí Intau mamangoidon bui. 24 Diábí im murí mo'iḻiu kong gurunya, andeka simpaḷ mo'iḻiu kon i tuangnya. 25 Mobaḻídon aka tobatú murí motongkai i gurunya andeka simpaḷ bo motongkai i tuangnya. Aka ki togi baḷoi bo tangoion ki Betzebul, yo bambíkabí tombonu im baḷoinya tua." 26 Manangka intua dona'aidon mo'ikow mo'ondok ko'i monia, sin diábí tobatúmai inta no'iḻingkop in diá bukatan bo diábí doman in tobatúmai inta no'i buni in diá popota'au. 27 Onu inta pinoguman-Ku ko'i monimu ko wakutu in doḷom musti buion monimu poguman wakutu in singgai mobayagdon, bo onu inta pinogombong kom bongoḷanmu, popota'audon kom bayongan intau. 28 Bo dona'aibí mo'ondok ko'i monia inta mota'au moḻimod kon awak, ta'e diá inogoian ing kawasa morabut kon nyawa. Ta'e mo'ikow musti mo'ondok ko'i Allah inta kokawasa moḻimod kon awak bo morabut kon nyawa kom bonu in naraka. 29 Ḷagapan dui-duit doyowa mota'aubí potaḷui komura'an totok! Ta'e umpakahbí natua diábí tobatúmai nongkon ḷagapan mita tatua im moḷabú kom butá aka de'eman ibog i Amámu kon soroga. 30 Bá kota'auan monimu, kom bayongan bu'ok kon uḷumu kinota'auan-Nyabí ing kobayongea. 31 Manangka intua dona'aibí mo'ikow mo'ondok, sim mo'ikowbí im momaha-mahaḷ nongkon ḷagapan dui-duit mita tatua. 32 "Pomuḷoi intau inta diá mo'oyak mongaku kon tayowon intau moántó kon sia in dumodudui-Ku, yo sia in ḷabiton-Ku doman kon tayowon i Amá-Ku inta kon soroga. 33 Ta'e ki ine im momayow kon tayowon intau mobarong kon sia in de'emanbí dumodudui-Ku, yo sia im bayowan-Ku doman kon tayowon i Amá-Ku inta kon soroga." 34 "Dikabí kon raionmai monimu Aku'oi na'a im mamangoi modia kon dodamean kon dunia na'a, sin Aku'oi mamangoi de'emanbí modia kon dodamean, ta'e nodiabí kon ropatoi. 35 Aku'oi mamangoi mopoyotondí kon adí ḷoḷaki nongkon i amánya, adí bobay nongkon i inánya, mototaka bobay nongkon i iguyánya. 36 Tobaḷoian tua mobaḻí mososaturuan. 37 Ki ine i motabi ko'i amánya andeka ko'i inánya mo'iḻiu kon tabinya ko'i-Nakó, sia tua diá patus mobaḻí dumodudui-Ku; natua doman, ki ine im motabi ko'i adínya ḷoḷaki andeka bobay bo mo'iḻiu kon tabinya ko'i-Nakó, sia doman tua in diá patus mobaḻí dumodudui-Ku. 38 Bo ki ine in doí momota'an kong kayu pinoyotaḻempang bo dumudui ko'i-Nakó, sia doman tua in diá patus mobaḻí dumodudui-Ku. 39 Bo ki ine im moramiji mobiag yo sia im matoi, ta'e ki ine im matoi lantaran dinumudui ko'i-Nakó yo sia im mosaḷamat." 40 "Ki ine in notarima ko'i monimu, sia tua in notarima doman ko'i-Nakó bo ki ine in notarima ko'i-Nakó, sia in notarima doman ko'i-Nia inta nopotabá ko'i-Nakó. 41 Ki ine in notarima kon tobatú nabi saḷaku nabi, yo sia i motarima doman kom barakat i nabi, bo ki ine i motarima kon intau inta mobanar saḷaku doman intau mobanar, yo sia im motarima doman kom barakat in intau mobanar. 42 Bo ki ine im mobogoi in tubig noánay inumon umpakahbí tongá topalo kon intau inta bogá na'a, sin sia in dumodudui-Ku, poguman-Ku ko'i monimu, popirisayabí sia tua in diá kobuḻian im barakatnya nongkon inia!"
1 Naonda ing ki Yesus nopaḷut nopoyaput ing koyow tatua kom murí-Nya mita tatua, nobuatdon Sia nongkon tua bo minayak notundú poḷat nopota'au in Habar Mopia kom bonu ing kotá mita monia. 2 Ki Yohanes inta kom bonu im panjara aindon nokodongog kon onu in inaidan i Kristus, 3 dá sia nopotabádon kom murínya mita noḻibó ko'i-Nia nana'a: "Degá Ikowdon intau inta mamangoi podudui in dandi i Allah, andeka mogoḷatpa degá bui ing kami kon intau ibanea?" 4 Dá ki Yesus noguman ko'i monia, "Bayakdon bo poguman ko'i Yohanes onu inta ain dinongog bo inontong monimu. 5 Mo'ikow ain noko'ontong: intau biḷog moko'indoi, intau ḻempeng mokobayak, intau pinanyaki kusta inta moko'ondok nopia, intau bongoḷ mokodongog, intau minatoi nobangon bo Habar Mopia pinoyaput kon intau mita bogá. 6 Bo mosanangdon totok in intau inta totu-totu'u mopirisaya ko'i-Nakó." 7 Naonda im murí mita i Yohanes nobui, ininsilangandon i Yesus kon intau moántó tatua mongo ki ine ing ki Yohanes, kai-Nia: "Onubí i mangaḻenya mo'ikow mayak im padang gurun? Degá mo'indoi kom bonok inirup in tompot po'uik-po'untag? 8 Andeka mo'ikow mayak mongonu? Degá mo'indoi kon intau inta nogiḷambung mogagah? Intau inta nogiḷambung mogagah tampatnya kong karaja'anbí. 9 Dá degá onu mangaḻe im baya'an monimu? Mo'indoi degá kon nabi? Totu'u! Poguman-Ku ko'i monimu, sia tua in no'iḻiubí kon nabi. 10 Sin sia tua inta aim pinais kom bonu im Buk Mosuci nana'a: Indoiai, Aku'oi ain nopotabá mangoi kon totabá-Ku umuna ko'ini-Mu, simbá sia momontang kon daḷan baya'an-Mu." 11 Poguman-Ku ko'inimu: "Kon sigad monia inta pinolahir im bobay diápa in no'iḻiu kong kokawasa i Yohanes mobobaptis tongá inta inanggap in intau mo'ompá kom bonu in dunia mobagu i Allah, kawasa-Nya in no'iḻiu ko'i Yohanes. 12 Mulaipa ki Yohanes Mobobaptis nogaid no'iyaput im masaín na'a, habar kon ki Allah mamangoi momarentah saḷaku raja sinokobayowan i intau mita inta mo'ibog monguasa. 13 Sing komintan nabi, bo kom bonu im buk i Musa aindon nopota'au kon onu inta mobaḻí, nodapot ing kinoángoian i Yohanes. 14 Bo -- aka mo'ikow mopirisaya -- siata ing ki Elia inta koángoiannya aim pinota'au muna. 15 Ki ine ing kobongoḷan, yo pokidongog. 16 Onu degá im mota'au-Ku popo'umpama'an kon intau masai na'a? Mosia tua náonda bo mongoádí mita inta ḻimitú makow kom pasar inta momaḷú kon yobayat mita monia ibanea. 17 'Mo'ikow pogirupan nami kom bansí, ta'e mo'ikow doí motayok, pomanyanyian nami in lagu kinopatoian, tongá mo'ikow doíbí mongombaḷ.' 18 Ki Yohanes namangoi, sia diá nongaan bo diá nonginum kon anggur, ta'e kai monimu sia kinotoḷangan in dimbuḷó. 19 Onda intua Adí Intau namangoi, Sia nonga'an bo nonginum kon anggur, ta'e kai monimu, 'Indoaikah, Sia intau moturá bo yobayat im mo'o'igum kom pajak bo intau inta baradosa.' Ta'e kawasa i Allah pinoponyata ko'i-Nia." 20 Ki Yesus nomangkoi noningkuḻe kong kotá mita, kotá inta mokakit totok pomiaan i Yesus kon soáḷ mita inta mokoherang. Sin intau mita kong kotá mita tatua doí mogogai im mogaid kon dosa mita monia. 21 (Ki Yesus noguman.) Koboditodon ikow Khorazim! Koboditodon ikow Betsaida! Sin aka intau in Tirus bo Sidon in noko'ontong kon soáḷ mita inta mokoherang inta ain nobaḻí kon yuá-yuák monimu, yo no'onggotdon mosia in nogogai nogaid kon dosa mita monia takin nomaké in ḷambung kinopatoian. 22 Tongá pokotoropdon, "Kon singgai pohakiman, hukuman kon intau mita in Tirus bo Sidon im moga'a-ga'an nongkon hukuman ko'i monimu. 23 Bo ikow Kapernaum, degá kaínimu kamai ikow diaanbí mamonik in ḷangit? Diápa ing kai-Nakó, ikow papoponag modapot in tampat inta diá ing kobiagan! Sin aka soáḷ mita inta mokoherang inta ain nobaḻí kon yuá-yuák monimu bo nobaḻí kon Sodom, yo kotá tatua in umuranpabí oyúon nodapot im masai na'a." 24 Manangka intua poguman-Ku ko'i monimu: "Kon singgai im pohakiman, hukuman kon intau mita in Sodom moga'a-ga'an nongkon hukuman ko'i monimu." 25 Ko wakutu intua nosingogdon ki Yesus kai-Nia: "Aku'oi mosukur ko'i-Nimu, Amá, Tuhan in ḷangit bo butá, sim bayongan intua binuni-Mu kon intau mita inta mobijaksana bo kon intau inta mopandoi, ta'e pinoponyata-Mu kon intau inta moyangkó. 26 Oh, Amá, tuata ing kino'ibog-Mu." 27 "Tua komintan aindon pinosarakan i Amá-Ku ko'i-Nakó, bo diá doman tobatúmai nonota'au kon Adí koḻikudbí ing ki Amá, bo diá doman tobatúmai intau in nonota'au ko'i Amá kuḻikudbí in Adí bo intau inta kino'ibog in Adí popo'ontongan. 28 Koḻigaidon ko'i-Nakó, im bayongan intau inta nongoḷopídon bo intau inta kopota-pota'an im mosibuḷ, simbá ogoian-Ku ing kasanangan mo'ikow. 29 Aidaidon onu inta pinokíaid-Ku ko'inimu, bo duduidon kon oáid-Ku, mokopo'ompá kon dodia bo mokopoáḷus kon pososingog, dá ikow mokodungkuḷ kong kopia'an. 30 Sim parentah inta pinoguman-Ku im mopia, bo inta pinokíaid-Ku in diábí mororiga."
1 Kon singgai in Sabat tobatú, ki Yesus takin murí-Nya no'itaḻib kong gobá ing gandum. Lantaran ginogoy im murí-Nya mita dá mosia nokoyut kom bungai ing gandum bo kina'an. 2 Noko'ontong kon tua, intau mita im Parisi noguman ko'i Yesus: "Indoiaikah, Murí-Mu mita nogaid kon onu inta pinoton aidan kon singgai in Sabat." 3 Ta'e ki Yesus notubag, "Degá diápa kinobaca'an monimu onu inta inaidan i Daud bo intau inta dinumudui ko'inia wakutu i mosia ginogoy. 4 Sia sinumu'ot kom bonu im Baḷoi Tuhan bo noka'an kon roti inta aim pinosumbah ko'i Allah, inta aka dumudui kon atorangea yo tongábí imang mota'au moka'an kon tua, intau ibanea diábí mobaḻí? 5 Andeka diápa binaca monimu kom bonu im buk i Musa, onu in taḷá inaidan imang mita pomuḷoi singgai in Sabat kom bonu im Baḷoi Tuhan, ta'e mosia diábí pinotaḷá? 6 "Aku'oi moguman ko'i monimu: Kon tana'a oyúon no'iḻiu kom Baḷoi Tuhan. 7 Bá kota'auan monimu nana'abí in singog i Tuhan: Ko'ibog-Ku in totabianbí de'emanbí onu im pinosumbah, aka komangaḻean monimu yo mo'ikow in diábí mohukum kon intau inta dia kotaḷá. 8 Sin singgai in Sabat kom bonu ing kawasa i Adí Intau." 9 Naonda im minayak nongkon tua, ki Yesus sinumuot kom baḷoi pososambayangan monia. 10 Kon tua oyúon tobatú intau inta ḻimanya tosimpaḷ minatoi, dá intau inta mo'ibog motayak kon taḷá i Yesus, noḻibó ko'i-Nia: "Degá mota'au im mongundam kon intau aka singgai in Sabat?" 11 Ki Yesus bui noḻibó ko'i monia, "Aka kon sigad monimu bo oyúon kodomba tobatú bo domba tatua noḷabú kom bubú inta mo'onag kon singgai in Sabat, yo degá diánya baya'an gamáan bo poḷuai? 12 Intaubí im moḷobe-ḷoben mangaḻenya aka poyobandingonmai in domba! Tuamai mota'aubí mogaid kom mopia kon singgai in Sabat." 13 Bo ki Yesus noguman kon intau tatua, "Tonggódon in ḻimamu!" Dá sinonggódon intau tatua in ḻimanya, bo poḷatdon nopia. Ḻimanya tatua notongkaidon in ḻimanya tosimpaḷ. 14 Intau mita im Parisi iḷumuai mita bo noyopakat moḻimod ko'i Yesus. 15 Ta'e kinota'auan i Yesus in raian monia tatua, dá Sia nonaḷámai kon tampat tatua. Nobayong in intau dinumudui ko'i Yesus, bo inundaman-Nya mosia komintan. 16 Ta'e Sia nolarang ko'i monia kom mopota'au soáḷ Sia kon intau ibanea. 17 Takin natua mobaḻídon Pirman inta aim pinopoyaput i Nabi Yesaya, nana'a: 18 "Indoiaikah, tua in simpaḷ-Ku inta piniḻí-Ku, bo inta kinotabi-Ku, inta kinosanang ing gina-Ku, Roho-Ku in ogoi-Ku ko'i-Nia, bo sia mopota'au in atorang kom bayongan intau. 19 Sia in diábí mobobayowan bo diábí doman kumarak, bo diábí dongogon in intau singog-Nya kon daḷa-daḷanannya. 20 Aog inta nokoḷung diábí pongko'on-Nya, bo sumbu inta nokuyoyowdon dokotea diábí piongan-Nya. Modapot in atorang mita tatua aidan-Nya. 21 Bayongan intau moharap makow ko'i-Nia." 22 Onda intua diniadon ko'i Yesus intau inta kinotoḷangan in dimukud mora'at. Intau tatua biḷog bo bobó, sia inundaman i Yesus, sahingga nokosingogdon bo noko'ontong. 23 Dá nongoherang intau mita kon tua, bo nosingog, "Sia na'a degá inta ki Adí i Daud?" 24 Ta'e naonda intau im Parisi nokodongog kon tua, mosia noguman, "Sia na'a nomaké ing kawasa i Beelzebul inta tongguḷu in dimukud mita moráat." 25 Ta'e kinotauan i Yesus in raian monia tua. Manangka intua Sia nosingog ko'i monia, "Pomuḷoi ing Karaja'an inta diá notobatú pasti moputúbí bo pomuḷoi ing kotá andeka motoḷu adí inta diá motobatú, diábí mononoi. 26 Ná doman tua aka Ibilis moguntun kon Ibilis, yo sia in diádon notobatú, bo sia in nomaḷawang doman ko'inia tontaní, aka natua, yo náondabí mononoi ing karaja'annya tua? 27 Aka Aku'oi bo moguntun kon dimukud mora'at momaké ing kawasa i Beelzebul, yo aka natua kawasa i ine im pinaké in dumoduduimu mita moguntun kon dimukud mita mora'at? Bá kota'auanmudon, mosiadon tua im mobaḻí hakim monimu. 28 Ta'e aka Aku'oi moguntun kon dimukud mora'at takin nomaké ing kawasa Roho i Allah, yo tua im mangaḻenya, ki Allah aindon namangoi nomarentah ko'i monimu. 29 Náondabí in intau mokotu'ot kom baḷoi in tobatú intau moropot bo mogagow kong kapunya'annya aka diá munanya togoton intau moropot tatua? Tantú bambí mopaḷut makow togotonnya intau moropot tatua bodongka sia mokotu'ot kom baḷoi tatua bo mogagow kong kapunya'annya. 30 Ki ine in diá noyotakin-Ku, sia im momaḷawang ko'i-Nakó Bo ki ine inta doí mogaid moyotakin-Ku yo sia tua im momoguya'at kon roncana-Ku. 31 Manangka intua poguman-Ku ko'inimu, 'Aka intau mogaid kon dosa bo moningkuḻe ko'i Allah yo mota'aupabí ampungan, ta'e aka moningkuḻe kon Roho i Allah, yo diábí ampungan in sia. 32 Bo aka intau mosingog kom pomaḷawang kon Adí Intau, sia in ampunganpabí, ta'e aka sia bo momaḷawang kon Roho i Allah, yo sia in diábí ampungan kon duniapabí tana'a bo kon aherat!' " 33 Aka pangkoinya bo kai monimu mopia, yo bungainya im mopiabí doman. Tongá aka pangkoinya kai monimu bo diá mopia, dá diá doman mopia im bungainya, sim bungainya tua im ponanda'an kom pangkoinya. 34 Hei mo'ikow katurunan im moromú, náondabí i mo'ikow mota'au mosingog kon soáḷ mita inta mopia, aka mo'ikow tontaní im mogaid doman kon inta diá mopia? Sin onu siningog im bibig tuabí doman inta iḷumuai nongkon bonu ing gina. 35 Intau inta mopia mosingog doman kon inta mopia sing ginanya nopuḻing doman inta mopia, bo intau inta mora'at ginanya in nopuḻing doman inta mora'at. 36 Ta'e poguman-Ku ko'i monimu, "Pomuḷoi in singog inta diá im mangaḻenya inta aindon siningog in intau yo musti tubagannya kon singgai pohakiman. 37 Sin singogmubíta im monantú mongo ikow kotaḷá andeka diá, bo ikow hukumon podudui in singogmu tontaní." 38 Kon wakutu intua tongonumai degá intau mototundú kon agama bo intau mita im Parisi noguman ko'i Yesus, "Guru, kami mo'ibog mo'indoi kon tobatú tanda nongkon ini-Mu." 39 Ta'e ki Yesus notubag ko'i monia, "Intau masai na'a im mora'atbí bo inta doí dumudui kon onu inta aim pinoguman, mosia mo'ibog monuntut kon tanda. Ta'e mosia in diábí ogoian koḻikudeabí in tanda i Nabi Yunus. 40 Sin naonda ing ki Yunus toḷu nosinggai bo toḷu nogobi'i kom bonu in sian toyak, yo natua doman Adí Intau im mogutun kong gantog im butá toḷu nosinggai bo toḷu nogobi'i. 41 Kon singgai pohakiman, intau mita in Ninewe morobangon bo moyotakin i intau mita masai na'a mohukum ko'i monia. Sin intau mita in Ninewe naonda in nokodongog kon inta pinoyaput i Yunus, mosia nogogai nogaid kon dosa mita. Bo tana'a inta sinimindog makow no'iḻiubí ko'i Yunus. 42 Ko wakutu pohakiman, ratu nongkon dotá in Toḷatan mobangon moyotakin intau masai na'a bo tumakin doman mohukum. Sin ratu tatua namangoi nongkon popod in dunia sim mokidongog kon totundú i Salomo, ta'e kon na'a inta simindog makow in no'iḻiubí ko'i Salomo!" 43 Aka dimukud mara'at iḷumuai nongkon intau, yo sia i maya-mayak makow kom butá inta diá ing kayu sim motayak kom pogogayannya. Ta'e diá noko'uḻí in sia. 44 Dá sia mosingog nana'a: "Aku'oi bui mayak im baḷoi inta ain sinaḷa'ankumai. Bo minayak in sia, kinobaya'annyamai im baḷoi tatua diádon tombonunya, kináitandon kinodarit bo sino'inutdon nopira. 45 Sia minayak bui bo nogoiní kom pitu in dimukud inta no'iḻiu kon kora'atnya bo mosia sinumu'ot mogutun kon intau tatua. Sahingga pangabisannya ka'ada'an intau tatua nodugang ra'atnya nongkon inta muna. Natua doman im mobaḻí kon intau mita mora'at masa inta na'a." 46 Wakutu ing ki Yesus koyogotpa moyosingog takin intau moántó tatua, ki iná bo ki utat-Nya mita ain sinimindog kon ḷuai bo moramiji mokipodungkuḷ koi-Nia. 47 Dá oyúon tobatú intau noguman ko'i-Nia, "Pak Guru, ki iná bo ki utat mita i Pak Guru tua kon ḷuai bo moramiji mokipodungkuḷ ko'ini-Mu." 48 Ta'e tubag i Yesus kon intau inta nopoyaput in habar tatua, "Ki ine ing ki iná-Ku? bo ki ine ing ki utat-Ku?" 49 Takin kotundu-tundú kom murí-Nya mita, Sia noguman, "Na'a ing ki iná-Ku bo ki utat-Ku mita! 50 Sing ki inekabí inta mogaid kon inta kino'ibog i Amá-Ku kon soroga, yo sia tua ing ki utat-Ku mita ḷoḷaki, bo ki utat-Ku bobay, bo sia ing ki iná-Ku doman."
1 Kon singgai tua ki Yesus iḷumuai nongkon baḷoi tatua bo minayak iḻimitú kom bingkí in danow. 2 Kon tua intau noroángoi bo noḻipung ko'i-Nia, sahingga Sia minayak sinumakoi kon uangga bo iḻimitú kon tua, intau moántó sinimindog komintan kom pintad. 3 Bo mobarong in sinundú-Nya ko'i monia ta'e nomaké im porumpama'an. Sia nongonguman nana'a, "Tobatú intau monononggobá minayak bo nogambor. 4 Ko wakutu in sia nogambor oyúon batoḷ noḷabú kom bingkí in daḷan, bo ḷagapan namangoi bo kina'annya nodait intua. 5 Oyúon doman in noḷabú kom butá inta noántó im batu. Batoḷ tatua ḷagi nobiag sin nonipit im butánya. 6 Ta'e naonda in nomukádon mata in singgai, biagnya tua noḷaḷow bo no'ingkag sin diá nonguakat. 7 Oyúon doman in noḷabú kon yuá-yuák in diát. Dugi tatua nobiag bo nonisí kom biag im pinomuḷa tatua dapot im minatoi. 8 Ta'e oyúon doman in noḷabú kom butá inta nopia bo sia nomungai: Oyúon mogatut noguntuḷ, oyúon in o'onom nopuḷuh noguntuḷ, oyúon doman in toḷu nopuḷuh noguntuḷ im bungainya. 9 Ki ine ing kobongoḷan, yo pokidongog!" 10 Bo murí-Nya mita namangoi bo noḷibó ko'i-Nia, "Nongonu sin ki Pak Guru motundú ko'i monia momakébí im porumpama'an?" 11 Ki Yesus notubag, "Mo'ikow aindon inogoian ing karunia monota'au kon rahasia kon náonda ing ki Allah momarentah, ta'e mosia tua in diábí. 12 Intau inta oyúondon ko'inia duganganbí bui, simbá sia moko'uḷí kom mo'iḻiu ing kobayongea, ta'e intau inta diá ing ko'inia yo onupa inta Oyúon ko'inia daitondon gamáan. 13 Manangka intua Aku'oi motundú ko'i monia nomaké im porumpama'an, simbá umpakah noko'ontong, ta'e mosia náonda bo intau inta diá noko'ontong, bo umpakah mosia nokodongog, ta'e mosia náonda bo intau inta diá nokodongog sahingga in diá kota'auan monia im mangaḻenya. 14 Mosia tua im pinonompodan kon onu inta pinoguman i Nabi Yesaya, nana'a: Ki Allah noguman: 'Mosia in umuran mokidongog, ta'e diá momangaḻe; Mosia umuran monarukiramai ta'e diá monota'au kon onu inta nobaḻí. 15 Sing gina i intau mita tana'a ain sinimimbunod, bo bongoḷan monia nobongoḷdon, bo mata monia aim binilogan; simbá mata monia diá moko'ontong bo bongoḷan monia diá mokodongog, sin dikabo komangaḻeandon monia onu inta pinoguman bo mosia mobui mamangoi ko'i-Nakó bo posaḷamaton-Ku im mosia.' " 16 Ta'e mopia totok im matamu sin noko'ontong bo bongoḷanmu sin nokodongog. 17 Sim poguman-Ku ko'i monimu: Mobarong in nabi bo intau inta mobanar im mo'ibog moko'ontong kon onu inta inontongdon monimu, ta'e mosia in diá noko'ontong, bo mosia i mo'ibog doman mokidongog kon onu inta aindon dinongog monimu, ta'e mosia in diá nokodongog. 18 "Manangka intua indongogái mangaḻe im porumpama'an tatua. 19 Batoḷ inta noḷabú kon daḷan, tua im mangaḻenya: Intau inta nokodongog kom Pirman kon náonda ing ki Allah momarentah, ta'e diá kinomangaḻean monia. Kon tua namangoidon in Ibilis bo mogagow kon inta ain inambor kom bonu ing gina monia. 20 Yo aka batoḷ inta noḷabú kon sigad im butá inta mobarong im batu, tua mangaḻenya, intau inta nokodongog kom pirman tatua, bo sia baḷú notarima takin pia ing gina, 21 Ta'e Pirman tatua diá nonguakat kom bonu ing ginanya sahingga in diá nonahang. Aka koántugan in yoyiga andeka pomogutúan lantaran Pirman tatua, yo intau tatua baḷú mobaḷui im pirisaya monia ko'i Yesus. 22 Bibit inta noḷabú kon yuá-yuák in diát, tua im mangaḷenya, intau inta nokodongog kom Pirman tatua tongá mohawatir kong kapunya'an kon dunia na'a bo mo'ibog mobiag mo'oyúon. Ibog monia kon in dunia tua im monisí kom Pirman tatua, dá diá momungai. 23 Bibit inta noḷabú kom butá mopia, tua im mangaḷenya, intau inta nokodongog kom Pirman bo nonota'au kom mangaḷenya, manangka intua sia nomungai, oyúon inta mogatut noguntuḷ, oyúon in onom nopuḷuh noguntuḷ bo oyúon doman in toḷu nopuḷuh noguntuḷ." 24 Ki Yesus bui nongonguman ko'i monia, kon tobatú porumpama'an, kai-Nia, "Aka ki Allah momarentah yo náonda bo intau inta nogambor kom bibit inta mopia kong gobánya. 25 Ta'e kon dodai intau nongosiugdon, namangoi in saturunya bo noporangkap im bibit im padang kon sigad ing gandum mita tatua, nopaḷut makow sia minayak. 26 Naonda ing gandum tatua moḷobendon bo nomangkoidon ḷumondut kino'ontongandon doman im padang mita tatua. 27 Dá namangoidon in simpaḷ mita i togi gobá tatua bo noguman: Tuang, kinota'auan nami im bibitbí inta nopira inambor i tuang kong gobá! Dá degá nongkon ondabí im padang mita tatua? 28 Ki togi gobá tatua notubag: Oyúon intau mosaturu namangoi bo noporarit intua. Dá bobantungnya mita tatua noḻibo: Tuang, mota'au degá baya'an nami rabuton im padang mita tatua? 29 Ta'e sia noguman: Dona'ai, sin dika bo mo'itakin doman ing gandumea ko wakutu im porabutan kom padang tatua. 30 Pomayak makow kobiaganea modapot i wakutu porataban. Sing ko wakutu im porataban, pogumankudon kon intau mita inta mororatab: Tokosipundon muna im padang mita tatua bo bogot kom pangkoinya mita sin tubáan, onda intua sipundon ing gandum mita tatua kon ḷuntungku." 31 Ki Yesus nongonguman bui kom porumpama'an ibanea ko'i monia, "Aka ki Allah momarentah, yo náumpama batoḷ in sesawi inta ginamá in intau bo pinomuḷa kong gobánya. 32 Memang batoḷ tatua im paling mo'intok nongkon bayongan batoḷ, ta'e aka sia mobiagdon, sesawi tatua im moḷobe-ḷoben nongkon kuyat mita ibanea, sia simimpangkoi sahingga in ḷagapan mita mamangoi bo monompugad kon tanganya mita." 33 Onda intua ki Yesus nongonguman doman kom porumpama'an nana'a ko'i monia, "Aka ki Allah mamangoi momarentah yo náumpama ragi inta ginamá im bobay bo pinobáuk kon topong torigu opat nopuḷú noliter nodapot ing kinumutad komintan." 34 Tua komintan sinundú i Yesus kon intau moántó tongá nomaké im porumpama'an. Bo Sia notundú diábí in diá nomaké im porumpama'an. 35 Makusud-Nya, bá motompodon Pirman inta pinoguman in nabi nana'a, "Aku'oi mo'ibog motundú ta'e momaké im porumpama'an, Aku'oi mo'ibog mongonguman kon inta nongo'ibuni mulaipa dunia na'a inaidan." 36 Bo ki Yesus nonaḷámaidon kon intau mobayong tatua, bo nobui. Murí-Nya mita namangoi bo noguman ko'i-Nia nana'a: "Insilangaidon ko'inami mangaḷe im porumpama'an padang kon yuá-yuák ing gandum." 37 Sia notubag, "Intau inta nogambor kom bibit mopia tua ing ki Adí Intau. 38 Gobá tua in dunia. Bibit tatua in intau mita inta ain nobaḻí umat i Allah. Yo padang tatua in intau mita inta diá mopia. 39 Yo saturu inta noporarit bibit im padang tatua, siata in Ibilis. Bo aka wakutu moratab, yo tua in singgai pangabisannya. Bo inta mororatab mita tua im malaekat. 40 Náonda bo padang tatua sinipun bo sinubá kom bonu in tuḷu natua doman kon Singgai Tumi. 41 Adí Intau nopotabá kom malaekat-Nya mita mosipun kom bayongan inta mokopoḷaḻe bo komintan intau inta nogaid kom mora'at kom bonu ing Karaja'an-Nya. 42 Bayongan tua daiton pogonag kom bonu in tuḷu; kon tua kodongogan amui bo roriga. 43 Ko wakutu intuata intau mita inta nogaid kon onu ing kino ibog i Allah monindar ná mata in singgai kom bonu in dunia mobagu i Allah ki Amá monia. Ki ine ing kobongoḷan pokidongog!" 44 "Aka ki Allah momarentah yo náonda bo kapunya'an inta no'iḷobong kong gobá, inta no'uḻí in intau, bodongka iḷobongea bui. Lantaran pia ing ginanya, dá minayakdon in sia bo nopotaḷui im bayongan kapunya'annya bo notaḷui kong gobá tatua." 45 "Ná doman tua, aka ki Allah momarentah yo náonda bo tobatú intau inta notayak kom mutiara inta mogagah. 46 Naonda in no'uḻínya im mutiara inta totok im mogagah tatua, ḷagi in sia minayak bo nopotaḷui im bayongan kapunya'annya bodongka notaḷui kom mutiara tatua." 47 "Natua doman, aka ki Allah momarentah yo náonda bo landará inta binukayad kon danow, bo nokosipun kon norupa-rupamai in toyak. 48 Naonda in nopuḻing, landará tatua inugut pinobayak im pintad, bo mosia iḻimitú bo nosipun kon toyak inta nongopir bo binonu kom bokor, ta'e toyak inta diá nongopira in iḷumbú. 49 Natua doman mobaḻí kon Singgai Tumi: Malaekat mita mamangoi bo mopoyotondí kon intau mita inta moromú bo intau inta mopia, 50 bo intau mita inta mora'at tokoḷumbu'on-Nya kon yuák in tuḷu; kon tua mosia mongombaḷ bo mororiga." 51 "Komangaḻean monimu in singog-Ku tua?" Mosia notubag: "O,o, komangaḻean nami!" 52 Dá ki Yesus noguman ko'i monia, "Pomuḷoi in intau inta monota'au totok kon atorang i Musa bo notarima kon totundú kon náonda ing ki Allah momarentah tua, yo sia náonda bo ki togi baḷoi inta nopoḷuai im pakakatnya nobagu bo inta no'onggotdon nongkon tampat inta pinotagúannya." 53 Naonda ing ki Yesus nopaḷut nongonguman kom porumpama'an mita tatua, minayakdon Sia nongkon tua. 54 No'iyaputmai in ḻipú-Nya, Sia minayak notundú kon intau mita kon tua kom bonu im baḷoi pososambayangan monia. Intau mita nongoherang noko'ontong kon inta pinomia-Nya, sahingga mosia noḻibó,nana'a: "Degá no'uḻí-Nya kon onda im pandoi bo kawasa mita inta pinogaid-Nya kom mokoherang mita tatua? 55 Aka diá moyotaḷá yo Siabí na'a inta ki Adí i bas? Bo ki iná-Nya ing ki Maria degá? Ki utat-Nya ing ki Yakobus, ki Yusup, ki Simon bo ki Yudas! 56 Bo ki utat-Nya mita bobay ing koyota-yotakin naton! dá degá kon onda ing kino'uḻían-Nya kon tua mita?" 57 Dá mosia nokecewa bo doídon mosia notarima ko'i-Nia. Dá ki Yesus noguman ko'i monia: "Tobatú nabi in hormaton kon onda kabí koḻikudbí ing koḻipú-Nya tontaní bo kom baḷoi-Nya." 58 Bo lantaran diá im pirisaya monia, sahingga in diá nobayong in soáḷ inta mokoherang im pinomia-Nya kon tua.
1 Kon wakutu intua nodapotdon in habar mita ko'i Herodes, raja ing Galilea soáḷ bayongan inta inaidan i Yesus. 2 Dá sia noguman kom pogawainya mita, "Na'adon ki Yohanes mobobaptis, sia aindon nobiag bui kon sigad in intau inta aim minatoi, manangka intua kawasa mita oyúondon ko'i-Nia." 3 Sing ki Yohanes aim pinokidomok bo pinokitokig i Herodes bo binonunya kom panjara. Soáḷ tatua noyotogot im persoalan i Herodias, ki buḷoi i Pilipus ki utatnya. 4 Pernah ing ki Yohanes nonogur ko'i Herodes, kai nia: "Diábí mopia aka ikow motonibuḷoi i Herodias!" 5 Sabanarnya ki Herodes mo'ibog moḻimod ko'i Yohanes, ta'e sia mo'ondok kon intau moántó inta nonganggap kong ki Yohanes tua in tobatúbí nabi. 6 Tongá kon dodai ing kinótompodan umur i Herodes, adí bobay i Herodias nomanari kon yuá-yuák in tamu bo noposanang kong gina i Herodes, 7 sahingga ki Herodes nongibot kom mobogoi in onukabí igumonnya. 8 Lantaran pinakisa i inánya, dá adí bobay tatua noguman, "Tududon uḷu i Yohanes mobobaptis kom baki bo ogoidon ko'inakó kon na'a." 9 Nokodongogmai kon inta inigum in adí tatua, noájardon totok ing gina i Herodes. Ta'e lantaran sia nongibotdon muna kon tayowon tamunya mita, dá pinotabányadon simbá duduian onu im pino'igum in adí tatua. 10 Binayányadon pinoki pongko uḷu i Yohanes inta kom ponjara. 11 Uḷu tatua sinudu monia kom baki bo dinia inogoi kon adí tatua bodongka inogoi in adí tatua ko'i inánya. 12 Onda intua murí mita i Yohanes Mobobaptis namangoi nogamá kon awaknya bo binayak iḷobong. Nopaḷut makow noḷobong, mosia minayak nopota'au in soáḷ tatua ko'i Yesus. 13 Naonda ing ki Yesus nokodongog kon habar tatua, Sia nonaḷámaidon kon tampat tatua bo iyumayuk. Sia sinumakoi kon uangga bo minayak in tampat inta noáman. Ta'e naonda ing kinodonongogan in intau moántó mosia nomatuk, ta'e nongin toba nongkon ḻipú mita monia. 14 Naonda mosia sinumubu, ki Yesus noko'ontong kon intau nobarong totok, dá noḻiai ing gina-Nya lantaran tabi-Nya ko'i monia bo inundaman-Nya mosia inta notakit. 15 Naonda in singgai noungkoḷomdon, murí-Nya mita namangoi ko'i-Nia, bo noguman, "Tampat tana'a no'itontaní bo singgai no'ungkoḷomdon, dá pokipobuiaidon in intau mita tanion simbá mosia mayak motaḷui kong ka'anon kon ḻipú mita." 16 Ta'e ki Yesus noguman ko'i monia, "Diáka bidon mosia mayak, mo'ikowbí musti mopoka'an ko'i monia." 17 Tubag monia, "Kami tongá nodia kon roti ḻima bo toyak doyowa." 18 Ki Yesus noguman, "Diadon mangoi ko'i-Nakó." 19 Bo pinokiḻitúan-Nya in intau moántó tatua kon tudu im bonok. Bo naonda ing ginamá-Nya in roti ḻima bo toyak doyowa tatua, iḷumangag in Sia kon ḷangit bo nomarakat, bodongka nomonsi-monsig kon roti tatua bo inogoi kom murí-Nya mita pinoki silai koi monia. Murí-Nya mita nosilai magí makow kon intau moántó tua. 20 Mosia komintan nongaan dapot in nobotug. Onda intua sinipun mita intau ing ki agat in roti tatua, nosipun magí mopuḷúpa bodoyowá nokompé in nopuḻing. 21 Intau nongaan noyotakin dodai intua degá ḻimamai noribu in ḷoḷaki, diápa pinoyoiap im bobay bo mongoadí mita. 22 Onda intua ki Yesus ḷagi nopotabá kom murí-Nya mita sinumakoi kon uangga, bo umuna ko'i-Nia mayak in ḷoḷan, wakutu intua pinokipobuian-Nya domandon in intau moántó tatua. 23 Bo naonda intau mita tatua nobui, ki Yesus notakod kom buḷud bo nosambayang tontaní. Bo naonda in singgai nodoḷomdon dongkadon Sia tontaní ing kon tua. 24 Uangga inta sinakoian im murí-Nya mita ain noyayuk kom pintad bo totok dumpakon im bokoḷ, sin tompot moyodumpak. 25 Degá jam tigamai modiug mobayag namangoidon ki Yesus ko'i monia takin minaya-mayak kon tudu in tubig. 26 Naonda im murí-Nya mita noko'ontong ko'i-Nia minaya-mayak kon tudu in tubig, mosia no'itaḻikokog bo poḷat nomaḷú, "Dimbuḷó intua!", mosia kopia kumarak sim mo'ondok. 27 Ta'e ki Yesus ḷagi noguman ko'i monia, "Pokopo'onow, sin Aku'oibí in na'a, dika mo'ondok!" 28 Bo ki Petrus noguman, "Aka Ikow bo totu'u kon ki Yesus, yo oiníka in aku'oi mamangoi ko'ini-Mu mongin tudu in tubig." 29 Ki Yesus notubag, "Angoidon!" Dá ki Petrus noponag kon uangga bo minayak ko'i Yesus nongin tudu in tubig. 30 Ta'e naonda in nokorasamai kon tompot nogirup, no'ondok in sia dá sia mulaidon tumaḷom bo sia kinumarak, 31 "Tuhan, tuḷungaipa in aku'oi!" Dá siningkap i Yesus in ḻima-Nya, bo poḷat noguman ko'i Petrus nana'a, "Hei intau inta diá totok mopirisaya, nongonu sim moḻia-ḻiawbí ing ginamu?" 32 Onda intua sinumakoi kon uangga im mosia bo tompot nogogaidon. 33 Intau mita inta kom bonu in uangga nosumbah ko'i-Nia, kai monia, "Totu-totu'u kon Ikow na'a ki Adíbí i Allah." 34 Naonda in no'iyaputmaidon kon ḷoḷan mosia sinumubu kon ḻipú ing Genesaret. 35 Bo naonda intau mita kon tua nokota'aumai kon inta namangoi tua ing ki Yesus dá pinota'a-ta'au makow monia kon ḻipú mita inta noyodiugmai kon tua. Bo komintan intau inta nongotakit dinia ko'i-Nia. 36 Mosia nopo'igum simbá ogoi-Nya i mosia moḻiai kon ubung in jubah-Nya. Komintan intau inta noroḻiai ko'i-Nia, nongopia.
1 No'iduduimai kon tua, tongonumai degá intau im Parisi bo mototundú mita kon agama, mosia nongkon Yerusalem namangoi bo noḻibó ko'i Yesus, 2 "Nongonu sim murí-Mu mita diábí dinumudui kon adat im mogoguyang naton? Mosia diábí nonomokmuna ko wakutu in diápa nonga'an." 3 Ta'e ki Yesus notubag ko'i monia, "Nongonu sim mo'ikow in diábí doman dumudui kom parentah i Allah, tongá lantaran adat im mogoguyang? 4 Ki Allah aindon noguman, 'Hormatdon ing ki amá bo ki inámu,' bo 'Ki ine im mogodi-godimai ko'i amánya bo ko'i inánya yo musti hukumon matoi.' 5 Ta'e mo'ikow moguman nana'a, ki ine inta moguman ko'i amánya andeka ko'i inánya: 'Onu inta musti ogoiku pobantung ko'i amá bo ko'i iná, aindon inogoiku pinosumbah ko'i Allah,' 6 yo intau tatua in diá bidon patus mohormat ko'i amánya andeka ko'i inánya. Aka oáid monimu bo natua, yo inanggap monimu im Pirman i Allah in diádon baraguna sin lantaran adatmu tontaní im mobara-baraguna. 7 Hei intau inta mongomunapik! Totu'udon onu im pinoguman muna i Nabi Yesaya soáḷ mo'ikow, 8 'Nana'a ing kai Allah: Intau mita tana'a moduí ko'i-Nakó ta'e tongá kom bibig monia, sing gina monia moyayuk ko'i-Nakó. 9 Diábí im mangaḻenya posumba'an monia ko'i-Nakó, sin onu in sinundú monia tua, atorangbí in intau.' " 10 Bo ki Yesus nogoiní kon intau moántó tatua bo noguman ko'i monia, "Indongogai bo popotonop kom bonu ing gina! 11 De'emanbí inta kina'an in haram; ta'e inta siningogbí, tuatabí inta mokonajis kon intau." 12 Bo murí-Nya mita nomangkoidon noḻibó ko'i-Nia, kai monia: "Kinota'auan degá i Pak Guru kon singog i Pak Guru tanion totokbí im mokonanaḻi kong gina intau mita im Parisi?" 13 Tubag i Yesus, "Pomuḷoi im pinomuḷa inta de'eman ki Amá-Ku in nomuḷa, yo musti rabuton takin uakatnya mita. 14 Pomayakdon makow intau mita natua. Sim mosia tua in intau bilog inta motundú kon daḷan kon intau doman bilog. Sin aka intau bilog bo mokapit kon intau doman bilog, yo tumpaḷabí in taya dua moḷabú kom bubú." 15 Dá ki Petrus noguman ko'i-Nia, "Pak guru, tomangaḻeaikah ko'inami im porumpama'an tanion!" 16 Ta'e ki Yesus notubag, "Umpakah yo diápa doman komangaḻean monimu? 17 Diá kota'au degá monimu kon onu inta kina'an monimu komintanbí mo'idapot in sian bodongka po'intaḷú bui? 18 Ta'e onu in siningog monimu tua ing komintanbí nongkon bonu ing gina; bo tuatabí inta mokonajis kon intau. 19 Sin nongkon bonu ing gina momuká im bayongan raian inta mora'at, poḷoḻimod, pononuaḻing, pogogaid kon inta moromú pononakow, ibot inta diá totu'u bo rebeg. 20 Tua komintan inta mokokotor kon intau. Ta'e aka monga'an diá monomok munatua in diábí mokokotor kon intau." 21 Nobuatmai nongkon tua ing ki Yesus, Sia minayak kon ḻipú in Tirus bo Sidon. 22 Kon tua noíangoi in tobatú bobay intau ing Kanaan inta nongkon ḻipú kon tua, bo nomaḷú, "Kotabipa aku'oi na'a, Tuhan, Adí i Daud, sing ki adíku bobay kinotoḷangan in dimukud mora'at bo moyoyiga totok in sia." 23 Tongá ki Yesus diá notubag ko'inia, bo murí-Nya mita namangoi bo noguman ko'i-Nia, "Pokibayáaidon makow in sia, sin sia in umuran doman makow dumudui ko'i naton bo momaḷú." 24 Ta'e ki Yesus notubag, "Aku'oi pinotabá mamangoi sim motayak kon intau mita in Israel inta nongobuḻi." 25 Bobay tatua dinimiug bo nosumbah ko'i-Nia bo noguman bui, "Tuhan tuḷungaipa in aku'oi." 26 Ki Yesus notubag, "Diá mota'au im mogamá kon ka'anon inta aindon sinadia kon adí mita bo ogoi kon ungku." 27 Bobay tatua notubag, "Totu'ubí intua Tuhan, ta'e ungkú tatua in noka'an doman kom muyo-muyok ing ka'anon inta noḷabú kom meja i tuangnya." 28 Bo ki Yesus notubag takin noguman ko'i-Nia, "Uḻe iná moḷoben totok im pirisayamu, manangka intua yo mobaḻídon ko'i nimu, ná inta kino'ibogmu." Bo dodaipa doman in tuata nopia ing ki adínya. 29 Ki Yesus nonaḷámai kon tampat tatua, bo minayak nongin bingkí im pintad in Danow Galilea bodongka notakod kom buḷud bo iḻimitú kon tua. 30 Bo intau mita nodia mangoi ko'i-Nia kon intau mita inta pelong, inta ḻempeng, inta bilog, inta bobó bo takit mita ibanea. Inangoi monia inukat kon tayowonmai i Yesus bo komintan inundaman-Nya im mosia sahingga in nodait nopia. 31 Intau mita nongoherang noko'ontong kon onu inta inaidan-Nya tatua, sin intau bobó nokosingog, intau pelong nopia, intau ḻempeng mokobayakdon, intau bilog moko'indoi, dá mosia nodayow ko'i Allah Israel. 32 Ki Yesus nogoiní kom murí-Nya mita bo noguman, "Aku'oi motabi totok moko'ontong kon intau mita tanion. Mosia aindon toḷu nosinggai dinumudui ko'i-Nakó bo mosia diá nodia kon ka'anon. Akuoi in doíbí mopobui ko'i monia ko wakutu im mosia gogoyon, sin dikabo mo'umpag kon daḷan." 33 Murí-Nya mita noguman ko'i-Nia: "Kon ondabí ing ko'uḻían naton kong ka'anon inta tugat ka'anon in intau mita tanion, apapa doman kita na'a noyayuk kon ḻipú." 34 Ki Yesus noḻibo ko'i monia, "Tongonu in roti nion ko'i monimu?" "Pitu", tubag monia, bo "Oyúon doman tongonumai in toyak inta mongointok." 35 Bo pinoki ḻitúan mita i Yesus kom butá im mosia. 36 Onda intua ginamá-Nya in roti bo toyak mita tatua, bo nopoyaput in sukur bodongka nomonsi-monsig kon roti tatua bo inogoi kom murí-Nya pinokisilai, dá sinilai domandon im murí-Nya mita kon intau mobayong tatua. 37 Mosia nongaan komintan dapot in nobotug. Nopaḷut makow, sinipun im murí-Nya mita ki agat in roti tatua. Nosipun magí pitupa nokompé in nopuḻing. 38 Kobayong in intau inta nonga'an noyotakin dodai intua opat noribu in ḷoḷaki, diápa pinoyo'iap im bobay bo mongoádí mita. 39 Nopaḷut makow nonga'an ki Yesus nopotabádon ko'i monia nobui, bo Sia minayak sinumakoi kon uangga bo iḷumeag nopobayak in ḻipú im Magadan.
1 Kon tua namangoidon intau mita im Parisi bo Saduki sim monungkuḷ ko'i Yesus takin mopo'igum simbá Sia mopo'ontong in tanda ko'i monia nongkon soroga. 2 Ta'e ki Yesus notubag, "Aka singgai moḷoḷabungdon bo indoianmai monimu ḷangit mopuya dá mo'ikow moguman: 'Mopia totok in singgai na'a.' 3 Bo aka doḷo-doḷom bo ontongon ḷangit nopuya ta'e no'ungkoḷom, mo'ikow moguman: 'Monguyan singgai na'a.' Ka'ada'an in ḷangit mota'au monimu poyoposion ta'e tanda mita in zaman diá kota'auan monimu. 4 Intau mita inta mora'at bo diá motuḻid ing gina tana'a, mopo'igum in tanda. Ta'e mosia in diábí popo'ontongan intua, koḻikudbíin tanda i Nabi Yunus." Nopaḷut makow nosingog kon tua, ki Yesus nonaḷámai ko'i monia tua. 5 Ko wakutu murí mita i Yesus minayak in ḷoḷan danow, mosia nokoḻiong nodia kon roti. 6 Ki Yesus noguman ko'i monia, nana'a: "Umuran pobasadia bo mokopo'ingat kon ragi intau im Parisi bo Saduki." 7 Dá mosia norai bo noguman, "Sia nosingog kon natua sin kita diá nodia kon roti." 8 Bo naonda ing kinota'auan i Yesus onu in yogot monia yosingogon tua, Sia noguman, "Nongonu si mo'ikow in noyosingogbí kon soáḷ diá in roti? Hei intau mita inta diá mopirisaya! 9 Diápa doman degá kinomangaḻean monimu? Bo diádon degá kinotoropan monimu inta roti ḻima nota'au pinoka'an kon ḻima noribu in intau bo tongonupa doman nokompé nosipun magí ing kíagatnya? 10 Andeka roti inta tongá pitu bo pinoka'an kon opat noribu in intau, bo tongonupa doman nokompé in sinipun magí ing ki agatnya? 11 Nongonu sin diábí kinota'auan monimu kon de'emanbí roti imakusud-Ku na'a. Ta'e Aku'oi im moguman ko'i monimu kon mokopo'ingotdon kon oáid i intau im Parisi bo Saduki." 12 Bain tua bo kinomangaḻean monia kon de'emanbí makusud-Nya simbá mokopo'ingat kon ragi in roti, ta'e mokopo'ingatbí kon onu inta sinundú in intau im Parisi bo Saduki. 13 Naonda ing ki Yesus no'iyaput kong Kaisarea Pilipi, Sia noḻibó kom murí-Nya mita, "Podudui in guman intau ki ine ing ki Adí Intau tua?" 14 Tubag monia, "Oyúon intau noguman ki Yohanes Mobobaptis, oyúon doman noguman ki Elia, bo oyúon noguman ki Yeremia andeka tobatú nongkon nabi mita." 15 Bo ki Yesus noḻibó ko'i monia, "Ta'e aka podudui in raian monimu yo ki ine in Aku'oi na'a?" 16 Dá ki Simon Petrus notubag, "Ikow ing ki Mesias, ki Adí i Allah inta nobiag!" 17 Dá ki Yesus noguman ko'inia, "Kosanangdon ikow Simon inta katurunan i Yunus, sin de'emanbí intau in noguman kon singog tatua ko'inimu, ta'e ki Amámubí inta kon soroga." 18 Bo Aku'oi im moguman doman ko'inimu, "Ikow ing ki Petrus, kon tudu im batu karang tana'a posindogon-Ku in jama'at-Ku, bo diábí im mokotaḷow umpakahbí popatoi. 19 Ikow im pobogoian-Ku kon kokunsí ing karaja'an soroga. Onu inta diá ogoimu aidan kon dunia, tua doman in diá ogoi aidan kon soroga, bo onu inta sinotu'umu kon dunia yo tua in totu'uon doman kon soroga." 20 Bo ki Yesus nongampag kom murí-Nya mita simbá mosia diá mopota'a-ta'au makow ko'i inekadon kon Sia tua ing ki Mesias. 21 Mulaidon kon tungkuḷ intua ki Yesus nopota'au kom murí-Nya mita, kon Sia im musti mayak in Yerusalem bo motarima kom mobayong in roriga inta popoáid ing guhanga mita in ḻipú, imang mita itoi bo mototundú mita kon agama, bain tua bodongka ḻimodon monia, ta'e kon singgai intoḷunya mobiag bui in Sia. 22 Ta'e kinambéan i Petrus ing ki Yesus poḷat noguman, "Tuhan! Po'igumonku simbá tua komintan diá im mobaḻí!" 23 Ki Yesus nobobui bo nosingog ko'inia, "Bayakdon ikow, Ibilis! Sin ikow in umuran moḷamboi ko'i-Nakó, ikow de'emanbí momikir kon onu inta pinikir i Allah, ta'e tongábí momikir kon inta popikiron in intau." 24 Bo ki Yesus noguman kom murí-Nya mita, "Pomuḷoi intau inta mo'ibog dumudui ko'i-Nakó, sia musti monaḷámai kon oáidanea tontaní bo momota'an kon roriganya bo dumudui ko'i-Nakó. 25 Sing ki ine mo'ibog moposaḷamat ing kobiagannya, yo sia im matoi, ta'e ki ine im matoi lantaran dumudui ko'i-Nakó, yo sia im mosaḷamatbí. 26 Onubí im baragunanya aka intau moko'uḻí kom bayongan inta ko'ibognya kon dunia na'a, ta'e in sia matoi? 27 Sing ki Adí Intau mamangoi kom bonu ing kamulia'an i Amá-Nya bo sinakinan im malaekat-Nya mita, bo kon dodai intua hukumon-Nya intau podudui in oáid monia tontaní. 28 Poguman-Ku ko'i monimu! Kon sigad in intau mita kon na'a oyúon in diápa matoi aka mosia diápa moko'ontong kon Adí Intau mamangoi momarentah saḷaku Raja."
1 Onom nosinggai no'iduduimai kon tua, ki Yesus nodia ko'i Petrus, ko'i Yakobus bo ko'i Yohanes ki utatnya, mosia noyotakin notakod kom buḷud. Tongábí mosia ing kon tua. 2 Indaianmai batangan i Yesus nobaḷuibí kon tayowon monia; Pogot-Nya nonindar ná mata in singgai, bo ḷambung-Nya nobaḻí nobudó mopo'uḻi-uḻinag náonda bo bayag. 3 Bo inontong monia ing ki Musa bo ki Elia nongonguman takin-Nya. 4 Dá ki Petrus noguman ko'i Yesus, nana'a: "Tuhan, mopira totok kita kon tampat tana'a. Aka kuma bo mo'ibog ing ki Tuhan, yo aku'oi im moposindog kemah toḷu, tobatú aidanku ko'i Tuhan, tobatú ing ko'i Musa, bo tobatú doman ing ko'i Elia." 5 Koyogotpa ing ki Petrus nosingog kon tua, daḻi-daḻí no'ikoḷubung magí ko'i monia ing goḷom inta mobunod bo kinodongogan nongkon goḷom tatua in singog inta noguman, "Na'adon Adí-Ku inta kinotabi-Ku, Sia tana'a inta kino'ibog-Ku, indongogaidon in Sia." 6 Nokodongog kon tua nongo'itungkud im murí-Nya mita, bo totokdon inangoian ondok im mosia. 7 Bo ki Yesus namangoi nongamber ko'i monia bo noguman, "Sindogdon, bo dona'aidon mo'ondok!" 8 Bo naonda im mosia dinumungá, mosia diádon noko'ontong ko'i Musa bo ko'i Elia, koḻikud bidon ki Yesus. 9 Kon dodai im mosia nosiḻigdon nongkon buḷud tatua, ki Yesus nobogoi ing koyow ko'i monia, "Dona'ai o'umanon monimu ko'i ine kabí onu inta aindon inontong monimu tatua ko wakutu in Adí Intau diápa biagon bui kon sigad in intau minatoi." 10 Murí-Nya mita noḻibó ko'i-Nia, "Aka natua yo nongonubí degá sin intau mita inta mototundú kon agama noguman kong ki Elia im musti mamangoi muna?" 11 Ki Yesus notubag, "Totu'u, ki Elia im mamangoi bo mopoyotutui kon inta no'itaḷá. 12 Ta'e poguman-Ku don ko'i monimu, ki Elia ain namangoi, ta'e intau diá nokota'au ko'inia, bo tongá pinomia monia ibo-ibog in sia. Bo natua doman roriga inta popoáid monia kon Adí Intau." 13 Kon dodai intua kinomangaḻeandon monia kon ino'uman i Yesus tua ing ki Yohanesbí Mobobaptis. 14 Naonda ing ki Yesus bo murí-Nya mita minayakdon bui kon intau nobarong tatua, namangoidon in tobatú intau nokipodungkuḷ ko'i Yesus bo nosumbah poḷat noguman, 15 "Tuhan, kotabipa ing ki adíku, sin sia in notakit, takit im manuk, bo totok im moyoyiga. Sia saḷaḷu mo'itubá bo tantú doman moḷabú kon tubig. 16 Aindon pinokíundamku kom murí-Mu mita, ta'e mosia diá nokopia." 17 Dá ki Yesus noguman kom murí-Nya mita, "Hei mo'ikow intau inta diá mongopirisaya bo intau inta nongo'iḷaḻe, dapotpamaín onda Akuoi musti moyotakin monimu? Diadon mangoi kon na'a adí tanoin!" 18 Bo ki Yesus noguman kon dimukud mora'at inta sinumoḷang kon adí tatua, 'Ḷuai!' Bo dimukud mora'at tatua iḷumuai, dá dodaipa doman tatua adí tatua nopia. 19 Murí-Nya mita namangoi ko'i-Nia bo naonda im mosia no'itontaní, mosia noḻibó ko'i Yesus, "Nongonu sing kami in diábí moko'untun kon dimukud mora'at tatua?" 20 Ki Yesus notubag, "Lantaran mo'ikow diá mopirisaya. Tuamai Aku'oi im moguman ko'i monimu, 'Aka oyúon pirisayamu tongá kabí ná koḷoben batoḷ in sesawi', yo mo'ikow im mota'au moguman kom buḷud tana'a, 'Pomampingdon kon tua!' Dá buḷud tana'a in dumuduibí doman kon singogmu, bo diábí in tobatúmai in diá mota'au monimu aidan. 21 Ta'e dimukud moráat ná tana'a in diábí mota'au untunon, koḻikudbí im mosambayang bo mopuasa." 22 Kon wakutu ing ki Yesus bo murí-Nya mita noyotakin kong Galilea, Sia noguman ko'i monia, "Adí Intau poposarahkan monia kong kawasa in intau. 23 Bo ḻimodon monia in Sia, ta'e kon singgai intoḷunya biagon bui in Sia." Nokodongogmai kon tua nokuyang totok gina im murí-Nya mita. 24 Naonda ing ki Yesus bo murí-Nya mita no'idapot kong Kapernaum, namangoidon im mononagih kom pajak im Baḷoi Tuhan ko'i Petrus bo noguman, "Ki Gurumu noguboḻi degá kom pajak im Baḷoi Tuhan andeka diá?" 25 Ki Petrus notubag, "Uboḻianbí." Bo naonda ing ki Petrus sinumu'ot kom baḷoi, ki Yesus muna noḻibó ko'inia, "Aka podudui in raianmu yo náonda, Simon? Ki ine im musti moguboḻi kom bea andeka pajak kon raja mita in dunia na'a? Intau kon ḻipú tatua andeka intau mokokíangoi?" 26 Petrus notubag, "Intau mokokíangoi!" Dá ki Yesus noguman ko'inia, "Aka natua yo intau mita kon tua in diá bidon paraḷu moguboḻi kom pajak. 27 Ta'e bá kita diá mobaḻí ḷonggai ko'i monia, dá bayakdon bo pongail kon danow. Onda in toyak inta moáḷapmu muna, domokdon bo buká im bibignya dá mo'uḻímu in doit opat nodirham kom bonunya. Gamá in doit tatua bo uboḻiaidon im pajak natonda kom Baḷoi Tuhan."
1 Ko wakutu intua namangoidon murí mita i Yesus ko'i-Nia bo noḻibo, "Ki inebí degá im moḷobe-ḷoben kon sigad umat i Allah na'a?" 2 Dá ki Yesus nogoiní kon adí tobatú, bo pinosindog kon yuá-yuák monia. 3 Bo nosingog, "Poguman-Ku ko'i monimu. Aka mo'ikow bo diá mogogai mogaid kom mo'itaḷá bo mobaḻí ná mongoadí tana'a, yo mo'ikow in diábí mobaḻí umat i Allah. 4 Ki ine im mokopo'ompá kon oáid bo mobaḻí ná mongoádí tana'a, yo sia tua im moḷobe-ḷoben kon sigad in umat i Allah. 5 Bo ki ine inta notarima kon adí ná tana'a sin lantaran Aku'oi, yo sia in notarima ko'i-Nakó." 6 "Ta'e ki ine im mobaḻí sobab kon tobatú nongkon sigad im mongoádí mita tana'a diádon mopirisaya ko'i-Nakó, yo totok im mopia aka gantung bo popotogot kon sigogowea bodongka taḷomon kon dagat. 7 Koboditodon in dunia na'a sin totundú inta mokobaḻí kon intau baradosa'an. Memang oyúonbí i wakutu pogaidan kom mokobaradosa kon intau, ta'e moboditodon intau inta mogaid kon tua! 8 Aka ḻimamu andeka sioḷmu bo moko baradosa ko'inimu, yo pongkó bo ḷumbúdon intua, sim manikah bo mayak in tampat inta kobiagan takin diá koḻima bo sioḷ tosimpaḷ, daripada ḻima bo sioḷ motompodpa ta'e pogonag kom bonu in tuḷu inta diá mopio-piong. 9 Bo aka matamu mokobaradosa ko'inimu, yo kuil bo ḷumbú, sim manikah diá ko mata tosimpaḷ ta'e tumu'ot kon tampat inta kobiagan moyotakin i Allah, daripada mata notompodpa im mata ta'e pogonag kom bonu in tuḷu inta diá mopio-piong." 10 "Pokotorop, dika mopandang enteng kom mongoádí mita tana'a, bá poguman-Ku ko'i monimu, oyúon im malaekat monia kon soroga inta umuran mo'indoi kom pogot i Amá-Mu inta kon soroga. 11 Sin Adí Intau namangoi sim moposaḷamat kon intau mita inta nongobuḻi! 12 Podudui in raianmu yo náonda in na'a? Aka intau bo oyúon in dombanya mogatut kobayongea, bo tobatú kon sigad in domba mita tatua nobuḻi, yo onu degá in aidannya? Tantú taḷa'annyapabi muna in domba inta siow nopuḷuh bo siow tua bodongka mayak motayak, kon inta tobatú nobuḻi tua! 13 Bo poguman-Ku ko'i monimu, aka mo'uḻínyadon bui in domba inta nobuḻi tatua, yo tua in totok kotabinya nongkon inta siow nopuḷuh bo siow inta diá nobuḻi. 14 Natua doman ki Amámu inta kon soroga diábí mo'ibog in Sia aka kobuḻian in tobatú mai nongkon mongoádí mita tana'a." 15 "Aka ki utatmu bo nogaid kon dosa ko'inimu, yo tonggina'ai in sia ko wakutu in tongá kamu-kamunda. Aka sia bo mokidongog kon tongginamu, yo ikow nopotutui in daḷan inta mopia ko'inia. 16 Tongá aka diá indongogannya in ikow, yo podiadon kon tobatú andeka doyowa in intau simbá mosia mobogoi doman ing katarangan, 'Sin takin katarangan in doyowa andeka toḷu intau, soáḷ tatua mota'au pirisaya'an.' 17 Aka sia bo doípa doman mokidongog kon tonggina monia tatua, yo poyaputdon intua komintan kon jama'at, bo anggapdon sia náonda bo intau inta diá nonota'au ko'i Allah andeka náonda bo intau inta móoigum kom pajak." 18 "Poguman-Ku ko'inimu: Onu inta ilarang monimu aidan kon dunia na'a yo tua doman inta ilarang kon soroga. Bo onu inta sinotu'u monimu kon dunia na'a yo tua in totu'uon doman kon soroga. 19 Aku'oi im bui doman moguman ko'i monimu: Aka doyowa in intau kon sigad monimu bo motobatú kong gina bo mo'igum kon onukabí, yo onu inta pino'igum monia tua, ogoibí i Amá-Ku inta kon soroga. 20 Sin kon onda in oyúon doyowa andeka toḷu intau moyosipun mosumbah ko'i-Nakó, yo Aku'oi ing kon tua kon yuá-yuák monia." 21 Onda intua namangoi ing ki Petrus bo noḻibó ko'i Yesus, "Tuhan, dapot ing kotongonumai degá aku'oi mongampung ko'i utatku aka mosia mogaid kon taḷá ko'inakó? Dapot in kopitu degá?" 22 Ki Yesus noguman ko'inia, "De'eman! Poguman-Ku ko'inimu, de'emanbí tongá dapot kopitu, ta'e modapot im pitu nopuḷuh popokali kom pitu doman! 23 Sin aka ki Allah momarentah saḷaku Raja yo mota'au popo'umpama nana'a: Tobatú raja inta mogiapdon kom boḻi in simpaḷnya mita. 24 Naonda in sia momangkoidon mogiap, pinotayowdon in tobatú intau inta koboḻi kom pulúan juta. 25 Ta'e lantaran intau tatua diádon moko'uboḻi kom boḻinya tatua, dá raja tatua nomarentah nokipotaḷui ko'i buḷoi bo ko'i adínya bo takin bayongan kapunya'annya sim poguboḻi kom boḻinya. 26 Dá sinumungkudon in simpaḷnya tatua kon tayowon i raja bo nosumbah takin noguman ko'inia, 'Posabarpa muna, sim bayongan boḻiku daitonkubí uboḻian.' 27 Bo noḻiai ing ginanya sin tabinya kon simpaḷnya tatua, sahingga in diádon pinokíuboḻinya im boḻinya tatua bo pinopatnyadon. 28 Tongá naonda in simpaḷnya tatua iḷumuai bo noyodungkuḷ in sia in simpaḷ ibanea inta koboḻi doman ko'inia ta'e tongá pulúan ribu. Dinomok bo binongkugnya in yobayatnya tatua, bo poḷat noguman, 'Uboḻiai im boḻimu!' 29 Yobayatnya tatua sinumungkud bo nopo'igum ko'inia, 'Posabarpa muna, uboḻiankubí im boḻiku tatua.' 30 Ta'e diábí inindongogannya mai in singog in yobayatnya tatua bo binayaknya pinobonu kom ponjara nodapot inuboḻiannya nodait im boḻinya tatua. 31 Noko'ontongmai kon natua in yobayatnya mita ibanea nokuyang totok ing gina monia bo binayak pinoguman monia ko'i tuang monia tatua in onu inta ain nobaḻí tua. 32 Dá pinokíoiní i raja in intau tatua bodongka siningognya, 'Hei! ikow simpaḷ inta mora'at! Komintan boḻimu aindon nodait pinopatanku sim pino'igummu ko'inakó. 33 Manangka intua ikow im mustibí doman mongampung bo motabi kon yobayatmu tatua ná Aku'oi notabi ko'inimu?' 34 Bo sinumorú totok ing ki tuangnya tatua sahingga im pinobonunya kom ponjara in sia nodapot in nodaitnya inuboḻian bayongan boḻinya." 35 Pokotorop: "Ki Amá-Ku inta kon soroga im momia doman kon natua ko'inimu, aka mo'ikow komintan doí mongampung ko'i utatmu totu-totu'u."
1 Naonda ing ki Yesus nopaḷut notundú kon tua komintan, nobuatdon in Sia nongkon Galilea bo minayak in ḻipú Yudea inta kon ḷoḷan Ongkag in Yordan. 2 Intau nobarong totok in dinumudui ko'i-Nia, bo kon tua Sia nongundam ko'i monia inta nongotakit. 3 Bo namangoidon intau mita im Parisi ko'i-Nia si monungkuḷ. Mosia noḻibó nana'a, "Aka podudui in hukum agama, mota'au degá doyowa motonibuḷoi mogoga'atan aka oyúon im binaḻí dodoyonan in soáḷ tatua?" 4 Ki Yesus noḻibó bui ko'i monia: "Degá diápa binaca monimu, kon Sia in nogaid kon intau ḷoḷaki bo bobay nongkon pinomangkoianmai? 5 Bo Pirman-Nya noguman, 'Manangka intua ḷoḷaki im monaḷámai ko'i amá bo ko'i inánya bo motobatú takin i buḷoinya, sahingga taya dua motobatúdon kon awak.' 6 Bo mosia tua de'eman bidon doyowa, ta'e tobatú bidon. Tuamai onu inta ain sinobatú i Allah diá bidon mota'au poyoga'aton in intau." 7 Dá mosia noḻibó bui ko'i-Nia, "Aka natua, yo nongonu sing ki Musa nomarentahbí kom mobogoi in surat talak aka intau mongga'at ko'i buḷoinya?" 8 Ki Yesus notubag ko'i monia nana'a: "Tua in lantaranbí mo'ikow doí mokidongog, dá ki Musa nobogoi ing kasampatan ko'i monimu mongga'at ko'i buḷoi monimu, ta'e sabanarnya in de'emanbí natua nongkon pinomangkoian mai. 9 Ta'e bá poguman-Ku ko'i monimu: Ki ine im mongga'at ko'i buḷoinya koḷikudea bo sia nokituaḻing, bo bui mobuḷoi kom bobay ibanea, yo sia in nonuaḻing doman." 10 Murí-Nya mita noguman ko'i-Nia, "Aka natua in doyowa motonibuḷoi yo manikah bo diá mobuḷoi." 11 Ta'e ki Yesus noguman ko'i monia, "Diábí komintan intau nonota'au kon singog tatua, ta'e tongábí mosia inta noko'uḻí kong karunia natua. 12 Oyúon in intau diá mobuḷoi sin sia im pinolahirbí natua, bo oyúon doman in nobaḻí natua sin lantaran intau ibanea, bo oyúon inta ibognyabí tontaní in doí mobuḷoi simbá mota'au mogaid kon oáidan i Allah. Ki ine im mokosanggup motarima kon inta pinoguman-Ku na'a yo pomayakdon makow tarimaannya in na'a." 13 Bo intau mita namangoi nodia kom mongoádí mita ko'i Yesus, simbá barakatan-Nya im mosia. Ta'e murí-Nya mita sinumorú kon intau mita tatua. 14 Ta'e ki Yesus noguman, "Pomayakdon makow im mongoádí mita tanion mamangoi ko'i-Nakó! Dona'ai toko ḷamboian im mosia, sin intau mita inta ná mosia tua im mobaḻí umat i Allah." 15 Bo binarakatan-Nyadon im mosia bodongka nobuat nongkon tua. 16 Oyúon tobatú tayamobiag namangoi bo noḻibó ko'i Yesus, "Pak Guru, degá oáid mopia inta náondapa in aidanku simbá aku'oi moko'uḻí kong kobiagan mopia bo mononoi?" 17 Ki Yesus noḻibó, "Nongonu sin ikow im moḻibóbí ko'i-Nakó kon onu inta mopia? Tongábí tobatú im mopia. Aka ikow mo'ibog mobiag, yo duduiaidon im bayongan parentah i Allah." 18 Intau tatua noḻibó bui ko'i-Nia, "Parentah inta táonda?" Dá kai Yesus, "Dona'ai moḻimod, dona'ai monuaḻing, dona'ai monakow, dona'ai mongonguman kon uboḷ, 19 hormatbí ing ki iná bo ki amámu; bo kotabibí in tumpaḷa intau náonda bo kotabimu kon awakmu tontaní." 20 Tubag in tayamobiag tatua ko'i-Nia, "Komintan tua aindon dinuduiainku, yo onupa doman in diá notompod?" 21 Tubag i Yesus kónia, "Aka ikow bo mo'ibog motompod totok, yo bayakdon potaḷui komintan onu inta ko'inimu bo silaidon tua komintan kon intau mita inta bogá dá ikow im moko'uḻídon kong kapunya'an kon soroga, onda intua angoidon kon na'a bo dudui ko'i-Nakó!" 22 Naonda in tayamobiag tatua nokodongog kon singog i Yesus tatua, minayak in sia takin moájar ing ginanya, sin totok mobarong ing kapunya'annya. 23 Ki Yesus noguman kom murí-Nya mita, "Poguman-Ku ko'i monimu, mororiga totok in intau no'oyúon tumu'ot mobaḻí umat i Allah. 24 Simbá poguman-Ku bui ko'i monimu, untabí im mogampa-gampang tumu'ot mongin bubú in dodagum daripada intau no'oyúon tumuot mobaḻí umat i Allah." 25 Naonda im murí-Nya mita nokodongog kon tua, nongoherang mosia bo noḻibó: "Aka natua, yo ki ine im mota'au posaḷamaton?" 26 Ki Yesus inimindoi ko'i monia bo nosingog, "Aka podudui raian in intau tua mororigabí aidan, ta'e aka ko'i Allah mogampangbí totok intua." 27 Bo ki Petrus noguman ko'i Yesus, "Kami na'a aindon nonaḷámai kom bayongan inta ko'inami, bo dinumudui ko'i-Nimu; yo onu degá im mo'uḻí nami?" 28 Guman i Yesus ko'i monia, "Popirisayadon: Kon dunia mobagu i Allah; Adí Intau in ḻimitúdon kon tampat pomomarenta'an-Nya inta momulia. Ko wakutu intua mo'ikow murí-Ku mita in ḻimitú doman kon ḻimonik in mopuḷuh bodoyowá in tampat pomomarenta'an bo mohakim kom mopuḷuh doman bodoyowá nosuku kon Israel. 29 Bo pomuḷoi intau inta nonaḷámai kom baḷoinya, kon i utatnya ḷoḷaki bo bobay, ko'i amá bo ko'i inánya, ko'i adínya mita andeka nonaḷámai kong gobánya sin dumudui ko'i-Nakó, yo sia tua im motarima bui kom mo'iḻiu kon tua bo sia im mokodungkuḷ domandon kong kobiagan mopia bo mononoi. 30 Ta'e moántó in intau inta no'íuna im mobaḻí mo'itontumi, bo inta no'itontumi mobaḻí mo'iuna."
1 "Pomomarentah i Allah náonda bo porumpama'an tanaa: Oyúon ki togi gobá, subuhpa sia aindon iḷumuai bo notayak kon intau mita inta pokíaidan kong gobá in anggurnya. 2 Naonda in nositantuándon kon tosinggai uboḻianan todinar, pinotabányadon mosia tua minayak nogaid kong gobánya. 3 Naonda in degá jam sembilanmaidon doḷo-doḷom, sia iḷumuai bui bo noko'ontong kon intau ibanea inta tongá maya-mayak makow kom pasar sin diá ko'oáidan. 4 Dá sia noguman ko'i monia, 'Bayakdon im mo'ikow bo pogaid kong gobá in anggurku, bain uboḻianku im mo'ikow, podudui onu ing ko'ibogku ogoi ko'inimu.' Bo mosia tua minayak doman nogaid. 5 Degá no'utumaidon in singgai bo kon jam tigamaidon moḷoḷabung iḷumuai bui in sia bo nogaid kon ná inta muna inaidannya. 6 Bo naonda im moḷoḷabungdon totok, sia iḷumuai bui bo noyodungkuḷ doman in intau ibanea, bo sia noḻibó ko'i monia, 'Nongonu sin tumongo singgai na'a mo'ikow tongábí modondaḷoi magí-makow?' 7 Mosia notubag ko'inia, 'Kaka'a diá onda intau mogoiní ko'inami mogaid.' Dá sia noguman doman ko'i monia, 'Bayakdon mo'ikow pogaid kong gobá in anggurku.' 8 Naonda in nodoḷomdon ki togi gobá tatua noguman kom moḷoḷukad kong gobánya, 'Oinídon intau mita inta nogaid tatua sin uboḻiankudon im pinogaidan monia, pangkoidon ko'i monia inta nogaid tumi totok nodapot inta nogaid noíuna doman totok.' 9 Bo namangoidon im mosia inta nogaid degá mulai jam ḻimamai ḷoḷabungea, pomuḷoi intau inuboḻian to dinar. 10 Onda intua namangoidon doman mosia inta muna sinumu'ot nogaid, kai monia kamai dá mosia im moko'uḻíbí kom mo'iḻiu, nongkon imonia tua, ta'e naonda in sinarima monia yo na'anta tumpaḷabí doman tumong-dinar. 11 Naonda im mosia notarima kon tua, mosia nosingo-singogan ko'i togi gobá, 12 kai monia: 'Mosia inta sinumu'ot pangabisan inta nogaid tongá to jam pinotongkaimu doman ko'inami inta nogaid irumoriga to singgai na'a, bo nonahang kom patú in singgai!' 13 Ki tuang tatua notubag kon tobatú intau inta kon sigad monia tua, 'Utat, aku'oi in diábí nongubol ko'i nimu. Kitakan aim bidon nositantuán kon to singgai uboḻian to dinar? 14 Gamádon silaimu bo bayakdon; sin aku'oi im mobogoi doman kon intau inta nogaid no'itontumi potongkaion ko'i monimu. 15 Degá diá mota'au in aku'oi mopomaké ing kapunya'anku podudui onu ing ko'ibogku? Andeka moya'at degá ing ginamu aka aku'oi mogaid kon inta mopia kon intau ibanea?' " 16 Bo ki Yesus noguman, "Natuabí im mobaḻí, intau inta no'itontumi mobaḻí mo'iuna bo intau inta no'íuna mobaḻí mo'itontumi." 17 Naonda ing ki Yesus nopobayakdon in Yerusalem. Sia nogoiní kom murí-Nya inta mopuḷuh bodoyowá bo minayak sinumontaní. Onda intua Sia noguman koímonia wakutu im mosia kom binaya'anpa, 18 "Indongogai! Tana'a makow kita mayak in Yerusalem. Kon tua Adí Intau poposarakandon kon imang mita itoi bo kom mototundú mita kon agama. Bo mosia i mopoḷabú in hukuman matoi ko'i Adí Intau. 19 Mo'iduduimai kon tua mosia moposarahkan ko'i-Nia kon intau mita inta diá nonota'au ko'i Allah, simbá poyamba'an monia in Sia, roriga'an bodongka popopakú kong kayu pinoyotaḻempang, ta'e kon singgai intoḷunya biagondon bui in Sia." 20 Bo ki iná i adí mita i Zebedeus takin ki adínya mita tua namangoi ko'i Yesus, bo sinumungkud kon tayowon-Nya sin oyúon po'igumon monia ko'i-Nia. 21 Ki Yesus noḻibo, "Onu iná ing ko'ibogmu?" Tubangnya, "Akuoi mopo'igum simbá ki adíku taya dua na'a i mota'au ḻimitú moyotakin-Mu kom bonu ing Karaja'an-Mu. Tobatú ing kon dotá ing koḷanan, bo tobatú ing kon dotá ing koḷoigi-Mu." 22 Ta'e ki Yesus notubag ko'i-Nia, "Diábí kota'auan monimu, onu in inigum monimu. Degá mokosanggup i mo'ikow monginum kom palo in roriga inta musti inomon-Ku?" Dá mosia notubag ko'i-Nia, "Mokosanggup ing kami". 23 Ki Yesus noguman ko'i monia, "Roriga-Ku memang inumonbí monimu, ta'e aka monantú ḻimitú kon dotá ing koḷanan-Ku andeka kon dotá ing koḷoigi-Ku, diábí in hak-Ku mobogoi. Sin tua in ogoibí kon intau mita inta aindon pinoposadia'an i Amá-Ku." 24 Nokodongogmai kon tua murí-Nya mopuḷuh sinumorú ko'i nayadua mogutat tatua. 25 Ta'e ki Yesus nogoiní ko'i monia bo noguman, "Indongogaipa in singog-Ku na'a: aka pomarentah mita in dunia na'a inta diá nonota'au ko'i Allah nomarentah kon rayatnya takin momakisa totok bo intau mita moḷoben mopobayak in tugas monia, mondorot doman kon intau mita. 26 Aka mo'ikow yo diábí mota'au natua. Ki ine im mo'ibog mobaḻí moḷoben kon sigad monimu, yo sia i musti mobaḻí bobantungmu. 27 Bo ki ine im mo'ibog mo'iuna totok kon sigad monimu, yo sia i musti mobaḻí doman bobantungmu. 28 Ná ki Adí Intau namangoi de'emanbí mokibantung, ta'e mamangoibí mobantung bo mobogoi in nyawa-Nya potobus kon dosa in intau mobarong." 29 Bo naonda ing ki Yesus bo murí-Nya mita iḷumuai nongkon Yerikho, nobarong in intau dinumudui ko'i-Nia. 30 Kon daḷan oyúon intau bilog doyowa iḻimitú makow kom bingki in daḷan, dinongog monia kong ki Yesus in no'itaḻib, dá taya dua nomaḷú, kai monia: "Tuhan, Adí i Daud, kotabipa ing kami na'a!" 31 Ta'e intau moántó tatua nongampag ko'i monia, simbá mosia kibio-biómaidon, ta'e tongábí mokodugang kon ropot monia momaḷú, "Tuhan, Adí i Daud, kotabipa ing kami!" 32 Ki Yesus sinumogon bo nogoiní ko'i nayadua, bo noḻibó, "Onu ing ko'ibog aidan-Ku ko'i monimu?" 33 Tubag monia, "Tuhan, undamaidon im mata nami simbá moko'indoidon!" 34 Bo noḻiaidon ing gina i Yesus sin notabi, dá iyapu-Nya im mata monia. Bo kon dodaipa doman tatua bo noko'indoi bo poḷat dinumudui koi-Nia.
1 Naonda ing ki Yesus bo murí-Nya mita nodiugdon kon Yerusalem bo no'idapotdon in tampat inta sinangoi Betpage kom buḷud in Zaitun, ki Yesus nopotabá kom murí-Nya doyowa 2 takin koyow nana'a, "Bayakdon in ḻipú inta kon tayowonmai tanion, kon tua mo'ikow mokodungkuḷ kon keledai koba'ayan tobatú inta kotogo-togot bo ki adínya kon tua kon diugeamai. Bukádon keledai tatua bo diadon mangoi ko'i-Nakó ing keledai doyowa tatua. 3 Bo aka oyúon in intau moḻibó ko'i monimu, yo poguman nana'a, 'Ki Tuhan moparaḷu.' Ḷagi-Nyabí pobuion mangoi." 4 Soáḷ tatua im mobaḻí simbá motompodon im Pirman inta pinoyaput i nabi nana'a, 5 "Pogumandon kom bobay in Sion, Indoiai, Rajamu namangoi ko'inimu, mo'ompá in dodia-Nya bo sinumakoi kong keledai tobatú, tobatú keledai inta mogu'odpa." 6 Bo minayakdon im murí-Nya taya dua tatua bo nogaid kon ná inta aindon pinokíaid i Yesus ko'i monia. 7 Dinia monia ing keledai koba'ayan tatua takin ki adínya, bodongka inaipan monia im pakeang monia, onda intua ki Yesus sinumakoi kong keledai tatua. 8 Intau inta nobarong totok kon tua nopo'ompat im pakeang mita monia kon yuák in daḷan, oyúon doman in nomongkó kon tanga mongointok bo pinonangket kon daḷan inta baya'an-Nya. 9 Bo intau moántó inta minaya-mayak kom muna-Nyamai bo inta dumuduianmai kon tumi-Nya sindaḷan nomaḷú, "Salamat ko'i Adí i Daud! Binarakatandon Sia inta namangoi kom bonu in tangoi Tuhan! Dayowdon ing ki Allah Inta Totok Moḷantud!" 10 Bo naonda in Sia sinumu'ot kon Yerusalem, nodowawádon totok im bayongan intau kong kotá tatua bo intau mita noḻibó, "Ki ine degá in intau tana'a?" 11 Intau moántó tatua notubag, "Na'adon ki Nabi Yesus nongkon Nazaret kong Galilea." 12 Kon tua ki Yesus sinumu'ot kom Baḷoi Tuhan bo noguntun kon intau mita inta nopotaḷui kon tua. Binaḻikuat-Nya mita im meja inta pononoḻiuan kon doit bo bangko mita in intau inta mopopotaḷui in ḷagapan paḷoma. 13 Bo Sia noguman ko'i monia nana'a, "Aindon pinais kom Buk Mosuci, 'Baḷoi-Ku in tangoionbí Baḷoi Pososambayangan.' Ta'e inaidanbí monimu pugad im mogogagow!" 14 Bo kon tua namangoidon doman intau mita bilog bo intau mita pelong ko'i-Nia kom Baḷoi Tuhan bo inundaman-Nya im mosia. 15 Ta'e naonda imang mita itoi bo mototundú mita kon agama noko'ontong kon soáḷ mita mokoherang inta inaidan i Yesus tatua bo mokodongog kom mongoadí mita nomaḷú kom bonu im Baḷoi Tuhan, "Salamat ko'i Adí i Daud!" Dá mosakí totok ing gina monia. 16 Bo mosia noguman ko'i-Nia, "Degá dinongog-Mu onu in singog im mongoádí mita tana'a?" Ki Yesus notubag ko'i monia, "Dinongog-Ku intua! Degá diápa kinobaca'an monimu inta pinais kom Buk Mosuci nana'a: 'Nongkon bibig in adí mita mo'intok bo mongoádí mita inta monetépa aindon sinundú-Mu im mosia mopoyaput in dodayow mita'?" 17 Bo sinaḷa'an-Nyamai im mosia poḷat iḷumuai nongkon kotá tatua bo minayak im Betania nosiug kon tua. 18 Ko wakutu in doḷo-doḷom kom binaya'an-Nya nobui minayak ing kotá, ki Yesus nokorasa kong gogoyon. 19 Kon diugmai in daḷan oyúon pangkoi in ara inontong-Nya, dá Sia minayak notayak kom bungainya, ta'e diá noko'uḻí kon tobatúmai koḻikudbí in dáunya mita kon tua. Dá siningog-Nya im pangkoi ara tatua, "Ikow in diá bidon momunga-mungai!" Bo kon dodaipa doman tatua, pangkoi in ara tatua no'ingkag. 20 Noko'ontongmai kon inta nobaḻí tatua, murí-Nya mita noherang totok bo noguman, "Náondabí sim pangkoi in ara tatua baya-bayakbí no'ingkag komintan?" 21 Ki Yesus notubag ko'i monia, "Poguman-Ku ko'i monimu, aka mo'ikow bo totu-totu'u mopirisaya bo diá mohawatir, yo mo'ikow in de'emanbí tongá mota'au mogaid kon ná inta pinomia-Ku kom pangkoi in ara tatua, ta'e mo'ikow mota'aubi doman moguman kom buḷud tana'a, 'Pobuatdon nongkon tampatmu tanion bo koḷabúdon kom bonu in dagat'; yo mobaḻíbí doman intua. 22 Bo onu kabí im po'igumon monimu kom bonu in sambayang takin mopirisaya totok, yo mo'ikow im motarimabí kon onu inta inigummu." 23 Bo ki Yesus sinumu'ot kom Baḷoi Tuhan, bo naonda in Sia notundú kon tua, namangoidon imang mita itoi takin guhanga mita in ḻipú intau Yahudi, bo noḻibó ko'i-Nia, "Degá nongkon onda ing kawasa inta pinogaid-Mu kon soáḷ mita tatua? Ki ine nobogoi ing kawasa tatua ko'ini-Mu?" 24 Ki Yesus noguman ko'i monia nana'a, "Aku'oi im moḻibó doman ko'i monimu bo aka kotubagan monimu onu in ḻibo'on-Ku, yo poguman-Ku doman ko'i monimu mongo kawasa i ine im pinogaid-Ku kon tua komintan." 25 Na'a in ḻibo'on-Ku "Nongkon onda ing kawasa inta pinaké i Yohanes nobaptis? Nongkon soroga andeka nongkon intau?" Mosia noyosingog mongo'onu im pototubag monia, "Aka kai naton: 'Nongkon soroga,' yo Sia im moguman ko'i naton, 'Aka natua, yo nongonu sim mo'ikow in diábí mopirisaya ko'i-Nia?' 26 Tongá aka tubagan naton, 'Nongkon intau,' yo intau moántó tanion tumorú ko'i naton sin inanggap monia ing ki Yohanes tobatúbí nabi." 27 Dá mosia notubag ko'i Yesus, nana'a: "Diá kota'auan nami." Dá ki Yesus noguman doman ko'i monia, "Aka natua, diá doman poguman-Ku ko'i monimu mongo nongkon onda ing kawasa inta pinaké-Ku nogaid kon tua komintan." 28 "Aka podudui in raianmu yo náonda in o'uman tana'a: Oyúon intau kogadí kon doyowa tumpaḷa ḷoḷaki; Sia minayak bo noguman kon adí guya-guyang, 'Uḻe bayakpa kong gobá in anggur bo pogaid singgai na'a.' 29 Adí tatua notubag, 'Doíbí aku'oi papa.' Ta'e umpakah natua minayakbí in sia nogaid. 30 Dá guyanga tatua minayak ko'i adínya inta induanya bo noguman kon natua doman. Ki adínya tatua notubag. 'O, o papa,' Ta'e diábí in sia minayak. 31 Yo ki ine ing kon sigad nayadua tua in nogaid kon inta kino'ibog i amánya?" Tubag monia, "Inta guya-guyang." "Poguman-Ku ko'i monimu, intau inta mononagih kom pajak bo bobay mita inta sundaḷ im mo'iuna ko'i monimu tumu'ot mobaḻí anggota in umat i Allah. 32 Sing ki Yohanes ain namangoi mopoyotutui in daḷan inta totu'u ko'i monimu, ta'e diá pinirisaya monimu in sia. Ta'e mononagih mita kom pajak bo bobay mita inta sundaḷ nopirisaya ko'inia. Sin umpakahbí mo'ikow ain noko'ontong ko'inia, ta'e mo'ikow in diá angoian im panyasaḷan bo mo'ikow in diábí doman mopirisaya ko'inia." 33 "Indongogaidon im porumpama'an ibanea tana'a," guman i Yesus. "Oyúon tobatú ki togi butá, sia nononggobá kong gobá in anggur bo iḻibunya sinondok ing gobá tatua. Sia nongaḻi doman kom bubú tampat pomomugutan kom bungai in anggur, bo noposindong doman in ḷangkeang poḷoḷukadan kom pinomuḷa tatua. Onda intua gobá tatua pinotomoyoknya kom mototomoyok bo sia minayak in ḻipú ibanea. 34 Naonda i wakutunyadon mosipú kom bungainya, pinotabánya im bobantungnya mita minayak kom mototomoyoknya mita sim mogamá kon silainya. 35 Ta'e mototomoyok mita kong gobá tatua nodomok kom bobantung mita inta pinotabá i togi gobá. Tobatú im binongkug monia, bo tobatú doman iḻimod monia, yo ibanea makow in sinoko-arab im batu. 36 Dá ki togi gobá nopotabá bui kom bobantungnya ibanea, lebe noántó nongkon inta muna, ta'e mosia pinomia doman monia ná yobayat mita monia muna. 37 Pangabisannya, sia nopotabá ko'i adínya tontaní minayak kom mototomoyok mita tatua, sim pinikirnya: 'Mosia im mo'insimbí ko'i adíku.' 38 Ta'e naonda inontong mototomoyok mita tatua ing ki adínya tatua, mosia noguman, 'Sia na'a inta mowaris kong gobá tana'a, maní bo ḻimodon naton sia, simbá gobá tana'a mo'iḻabúdon ko'i naton!' 39 Dinomok monia in sia bo pinogarab kon ḷuai ing gobá bodongka iḻimod monia." 40 Dá noḻibó ing ki Yesus, "Yo aka kitogi gobá tatua i mamangoi, yo onuonnya in mototomoyok mita tatua?" 41 Mosia notubag ko'i-Nia, "Toko putúannya in intau mita mora'at tatua, bain tua bo gobá in anggurnya tatua potomoyoknyadon bui kom mototomoyok ibanea, inta mo'ibog mopoyosilai in hasil aka wakutunyadon." 42 Ki Yesus noḻibó ko'i monia, "Diápa dodai onda degá i mo'ikow nokobaca kom bonu im Buk Mosuci inta pinais nana'a: 'Batu inta iḷumbú im mogogaid mita kom bangunan ain nobaḻí batu inta baraguna totok. Oáidan mita inta mokoherang kom mata naton tatua, aindon inaidan i Tuhan!' " 43 "Dá toropdon,"guman i Yesus, "bayongan hak, saḷaku umat i Allah gama'an nongkon i nimu bo ogoi kom bangusa inta mo'ibog dumudui kom parentah mita i Allah. 44 Bo ki ine im moḷabú kon tudu im batu tatua, yo morimumud in sia bo ki ine ing koḷabúannea yo moputo-putoḷ in sia." 45 Naonda in imang mita itoi bo intau mita im Parisi nokodongog kom porumpama'an mita i Yesus kinomangaḻeandon monia, kom mosiabí tua im pinopomakusudan-Nya. 46 Dá ramijiondon monia domokan in Sia, ta'e mosia mo'ondok kon intau moántó kon tua, sin inanggap in intau moántó tatua kon Sia tua in nabi.
1 Ki Yesus nongonguman bui kom porumpama'an ko'i monia, kai-Nia: 2 "Aka ki Allah momarentah yo náonda bo porumpama'an tana'a: Tobatú raja inta nogaid kon rame sim ponika'an i adínya. 3 Sia nopotabá kom bobantungnya mita mogoiní kon intau mita inta aindon sinoko'undang kon rame ponika'an tatua, ta'e intau mita tatua doí mamangoi. 4 Sia nopotabá bui kom bobantungnya mita ibanea, takin koyow, 'Pogumandon kon intau mita inta ain sinokoundang tatua: Kom bayongan ka'anon aindon sinadiaku. Sapi mita koḷakian, bo biag inta sinokopiaraku aindon iratak. Bo komintan tua aindon sinadia kom meja. Angoidon in rame ponika'an i adíku singgai in na'a!' 5 Ta'e diá im pandung in intau mita inta sinokoundang tatua; oyúon inta minayak ing gobá. Oyúon doman minayak nogaid kon oáidannya, 6 bo oyúon doman in nodomok kom bobantungnya mita bo pinogutú poḷat iḻimod. 7 Bo raja tatua totok in sinumorú. Pinotabánya in tontaranya minayak nomutú kom moḷoḻimod bo nonurub kong kotá monia tua. 8 Nopaḷut makow, sia noguman kom bobantungnya mita: 'Rame ponika'an i adíku na'a aindon sinadia komintan, tongá intau mita inta inundang ko'ina in diádon mota'au mamangoi kon rame tana'a. 9 Manangka intua bayakdon kom pinoyotanga'an daḷan bo oinídon in intau mita inta moyodungkuḷ monimu kon tua, bo dia mamangoi kon rame ponika'an tana'a.' 10 Dá bobantung mita tatua minayak bo nosipun kom bayongan intau inta noyodungkuḷ monia kon daḷan, intau mita mara'at bo intau mita mopia, sahingga nopuḻingdon intau in ruangan pinonika'an tatua. 11 Naonda in raja tatua sinumu'ot sim mokipodungkuḷ kom mokokíangoi mita tatua, sia noko'ontong kon intau tobatú inta diá nogiḷambung in ḷambung pororame. 12 Dá sia noḻibó kon intau tatua: 'Hei utat, nongonu sin ikow in sinumu'ot mangoi ta'e diábí nomaké in ḷambung inta pororame?' Intau tatua tongá kibio-biómai. 13 Dá raja tatua noguman kom bobantungnya mita, 'Tokig in sioḷ bo ḻimanya bo pogarab in intau tanion kon tampat inta nosindip totok, kon tua kodongogan in amui bo rokokot in ingipon.' " 14 Bo pangabisannya ki Yesus noguman, "Nobarong in inoiní, ta'e noyakag im piniḻí." 15 Intau mita im Parisi minayakdon nongkon tua, bo noyosingog kon náonda simbá ko'uḻían monia kon taḷá ing ki Yesus takin onu inta ḻibo'on monia. 16 Mosia nopotabá kon dumodudui mita monia noyotakin in intau mita i Herodes sim moḻibó ko'i Yesus nana'a, "Pak Guru, kinota'auan nami ki Pak Guru intau inta motuḻid ing gina bo takin gina motuḻid doman ki Pak Guru moguman kon daḷan i Allah, bo diá doman ki Pak Guru mo'ondok ko'i ine kabí sin diábí poyoposion i Guru in intau. 17 Dá pogumankah ko'inami: Mongo mota'au degá im moguboḻi kom pajak ko'i Kaisar andeka diá mota'au?" Aka podudui in raian-Mu yo náonda? 18 Ki Yesus nonota'au kon raian monia inta diá mopia tatua, dá Sia noḻibó: "Nongonu sim mo'ikow im monungkuḷbí ko'i-Nakó? Hei mo'ikow intau mita inta diá motuḻid ing gina? 19 Yo po'ontongkah ko'i-Nakó in doit inta poguboḻi monimu kom pajak tua!" Mosia nopo'ontong in doit dinar ko'i-Nia. 20 Bo iḻibó-Nya ko'i monia, "Gambar bo pais i ine in tana'a?" 21 Mosia notubag, "Gambar bo pais i Kaisar." Dá ki Yesus noguman ko'i monia, "Ogoidon ko'i Kaisar onu inta musti ogoi monimu ko'i Kaisar, bo ogoi ko'i Allah inta musti ogoi monimu ko'i Allah." 22 Nokodongog kon tubag-Nya natua noherang totok i mosia bo mosia minayak nonaḷámai ko'i Yesus. 23 Kon singgai tatua doman, tongonumai intau in Saduki namangoi ko'i Yesus, mosia momayow kon diábí im mobiag bui aka minatoidon. Mosia noḻibó ko'i Yesus nana'a: 24 "Pak Guru, ki Musa in noguman, kon aka tobatú intau bo minatoi bo sia diápa kogadí, dá ki utatnya im musti mobuḷoi ko'i baḷunya tatua simbá oyúon ing katurunan i utatnya tatua. 25 Pernahdon nobaḻí nana'a: Oyúon pitu mogutat, komintan ḷoḷaki. Inta guya-guyang nobuḷoi, ta'e diá no'onggot bo minatoi. Bo lantaran diápa ing katurunannya dá kibaḷunya tatua pinoki pobuḷoinya ko'i utatnya. 26 Ki utatnya tatua minatoi doman takin diápa kogadí. Soáḷ tatua nobaḻí doman ko'i utatnya mita nodapot ko'i utatnya impitunya. 27 Bo pangabisannya, bobay tatua minatoi domandon. 28 Yo ki ine ing kon sigad nayapitu tatua im mobaḻí ki buḷoi im bobay tatua ko wakutu in singgai kobiagan? Sim mosia komintan bidon notonibuḷoi takinya." 29 Ki Yesus noguman ko'i monia nana'a: "Mo'ikow nion no'itaḷá im pororai monimu, sin diá komangaḻean monimu im bonu in Alkitab bo kawasa i Allah! 30 Ko wakutu ing kobiagan bui intau, diábí im mobuḷoi bo diábí im pobuḷoion sim mosia im mobiag naonda bo malaekat kon soroga. 31 Diápa degá kinobaca'an monimu onu inta pinoguman i Allah soáḷ intau minatoi inta biniag bui. Ki Allah noguman nana'a: 32 'Aku'oi ing ki Allah i Abraham, ki Allah i Ishak bo ki Allah i Yakub!' Sia de'emanbí ki Allah in intau minatoi, ta'e ki Allah in intau nobiag!" 33 Intau noántó inta nokodongog kon tua noibog totok kon onu inta sinundú-Nya. 34 Naonda intau mita im Parisi nokodongog, kon intau mita in Saduki inaidan i Yesus diá nokobuká kom bibig monia, mosia noyosipun. 35 Bo tobatú kon sigad monia, inta totok in nonota'au kon hukum i Musa, noḻibó sim monungkuḷ ko'i-Nia, 36 "Pak Guru, hukum táonda degá inta totok im moponting kom bonu in hukum i Musa?" 37 Tubag i Yesus ko'inia, "Kotabidon ki Tuhan, ki Allahmu bo tongádon Sia im musti sumba'an monimu totu-totúu. 38 Tuata in hukum inta totok im moponting. 39 Bo hukum induanya, inta notongkai intua: Kotabidon in tumpaḷa intau náonda bo kotabimu kon awakmu tontaní. 40 Hukum doyowa tana'a inta nobaḻí dodoyonan im bayongan hukum i Musa bo buk in nabi mita." 41 Wakutu intau mita im Parisi noyosipunpa makow ki Yesus noḻibó ko'i monia, 42 "Aka podudui in raian monimu yo katurunan i ine ki Mesias? Ki Adí i ine in Sia?" Tubag monia ko'i-Nia, "Ki Adí i Daud." 43 Dá Sia noguman, "Aka natua, yo nongonu sing ki Daud inta kinawasa'an in Roho i Allah monangoi ko'i-Nia, 'Ki tuangnya,' ko wakutu in sia nosingog, 44 'Ki Tuhan aindon nobogoi im Pirman-Nya ko'i Tuangku: Ḻitúdon kon dotá ing koḷanan-Ku, modapot im bayongan saturumu daiton-Ku potungkud kon tayowon-Mu.' 45 Dá aka ki Daud bo monangoi ko'i-Nia, 'Ki Tuang', yo diábi kuma'an kon akaḷ aka Sia katurunan i Daud?" 46 Diá tobatúmai in nokotubag kon singog-Nya tatua. Bo mulai singgai tua, diádon in tobatúmai mokobaḻí mopoḻibó-ḻibómai ko'i-Nia.
1 Ki Yesus noguman kon intau mita bo kom murí-Nya mita, 2 "Mototundú kon agama Yahudi bo intau mita im Parisi aindon inogoian kawasa monota'au kon hukum i Musa. 3 Manangka intua yo aidaibí im bayongan inta sinundú monia ko'inimu, ta'e dona'ai dumudui kon oáid monia, sim mosia i motundú tongá diá aidan monia onu inta sinundú monia. 4 Mosia nobogot kon diaan kinosibuḷ totok, bo mopopota'an kon obaga intau ibanea, ta'e mosia tontaní in doíbí moḻiai. 5 Onu inta inaidan monia tangábí poki indoi kon intau: Mosia momaké in tali moḷoben inta pakéonmai mosambayang bo inta rumbainya mongoḷanggó mita. 6 Mosia mo'ibog totok ḻimitú kom muna totok aka mayak in rame andeka kom baḷoi pososambayangan. 7 Mosia mo'ibog doman totok hormaton kom pasar bo mo'ibog doman totok oiníon ki 'Pak Guru'. 8 Tongá mo'ikow in dika mokioiní ki 'Pak Guru', sin tongábí tobatú ing Gurumu bo mo'ikow komintan ing ginaḷum. 9 Bo dikadon mo'ikow monangoi ki 'Amá' ko'i inekadon ing kon dunia na'a sin tongábí tobatú ing ki Amámu, Sia tuata inta kon soroga. 10 Bo dona'aidon doman mo'ikow mo'ibog tangoian 'Itoi', sin tongábí tobatú in itoimu, tuata ing ki Mesias. 11 Ki ine inta moḷobe-ḷoben kon sigad monimu, sia mustibí mo'ibog mobaḻí bobantungmu. 12 Bo ki ine im mosiḷantud, yo sia im po'ompa'an bo ki ine mo'ompá in dodia yo sia tua im poḷantudon." 13 "Koboditodon mo'ikow, hei mototundú kon agama Yahudi, hei mo'ikow inta intau mongomunapik, sim mo'ikow im moḷamboi kon intau inta mamangoi ko'i Allah. Mo'ikow tontaní doí tumu'ot bo tongábí moḷamboi kon intau inta moramiji tumu'ot. 14 Koboditodon mo'ikow, mototundú mita kon agama bo intau mita im Parisi, mo'ikow in intau mita inta mongomunapik. Mo'ikow monguboḷ kon intau mita inta dongkadon boba-bobay bo mogagow kom baḷoi monia. Mo'ikow mosambayang koḷanggo-ḷanggo'on sim ponaḷob kon oáid monimu inta moráat tatua. Tuamain hukuman i Allah ko'i monimu im pastibí moboga-bogat nongkon intau ibanea. 15 Koboditodon mo'ikow mototundú mita kon agama bo intau mita im Parisi, mo'ikow intau mita inta mongomunapik, sin mo'ikow in ḷumoḷan magí makow kon dagat, bo maya-mayak makow kon dunia na'a sim motayak kon intau tobatú bo baḻíon dumodudui kon agamamu. Bo naonda in sia mogogai mogaid kon inta mora'at, aidan monimu in sia intau in naraka, inta kodua ná kora'at monimu tontaní! 16 Koboditodon mo'ikow itoi mita inta bilog, bo inta noguman, 'Aka mongibot bo pinodoyon kom Baḷoi Tuhan, yo ibotmu tatua in diábí aku'on; ta'e aka mongibot bo pinodoyon kom buḷawan inta kom bonu im Baḷoi Tuhan, yo tua in no'itogot.' 17 Hei mo'ikow intau mita pompuḷong bo intau mita bilog! Onu degá im moponti-ponting, buḷawan andeka Baḷoi Tuhan inta nokokudus kom buḷawan tatua? 18 Mo'ikow moguman, 'Aka mongibot pinodoyon kom meja pototuduan kon sosumbah; yo ibot tatua diá no sah; ta'e aka mongibot bo podoyon kon onu inta pinosumbah yo tua in no'itogot.' 19 Hei mo'ikow intau mita bilog! Onu degá im moponti-ponting barang pinosumbah andeka meja inta nokokudus kon inta pinosumbah tatua? 20 Manangka intua ki ine in nongibot pinodoyon kom meja tatua, yo sia in nongibot pinodoyon kom meja tatua bo pinodoyon doman kom bayongan inta sinudu kom meja tatua. 21 Bo ki ine inta nongibot pinodoyon kom Baḷoi Tuhan, yo sia in nongibot pinodoyon kom Baḷoi Tuhan bo pinodoyon doman ko'i-Nia inta nogutun kon tua. 22 Bo ki ine in nongibot pinodoyon kon soroga, yo sia tua in nongibot doman pinodoyon kon tampat ḷoḻitúan i Allah bo pinodoyon doman ko'i-Nia, inta nogutun kon soroga tatua. 23 Koboditodon hei mo'ikow mototundú kon agama bo intau mita im Parisi! Hei mo'ikow intau mita inta mongomunapik. Pododungú im pogama'an monimu kom perpuluhan, tongá inta moponting totok kom bonu in hukum i Musa ḻiongon monimu. 24 Hei mo'ikow itoi mita inta bilog! Yongit in tapison monimu kon o'inumon monimu, ta'e unta inta kom bonunya in ḻiomon monimu! 25 Koboditodon mo'ikow, hei mototundú mita kon agama bo intau mita im Parisi! Hei mo'ikow intau mita inta mongomunapik! sim pongonginuman bo pongonga'anan yuyúan monimu in ḻuainya, ta'e kom bonunya im binonuan monimu im barang inta sinokoágow sin lantaran sigogow monimu. 26 Hei intau mita im Parisi inta bilog! Yuyuáipa muna bonu im pongonginuman tatua, dá kon dotá in ḷuainya modarit doman! 27 Koboditodon mo'ikow, hei mototundú mita kon agama Yahudi bo intau mita im Parisi! Hei intau mita inta mongomunapik! Mo'ikow náonda bo kubur inta cinet nobudó, kon dotá in ḷuainya ontongan mopira bo modarit; ta'e kom bonunya mopuḻing in tuḷan bo noyagi-yagimai ing kotoran. 28 Ná doman tua im mo'ikow, kon ḷuai ko'ontongan intau mobanar; ta'e kom bonu ing ginamu nopuḻing in oáid diá totu'u bo mora'at." 29 "Koboditodon mo'ikow hei mototundú mita kon agama bo intau mita im Parisi! Hei intau inta mongo munapik! Mo'ikow nogaid kong kuburan in nabi mita bo nonompia kon tugu i intau mita inta mopirisaya, 30 takin mosingog nana'a, 'Aka kami nobiag kon tungkuḷ nei ḷaki bo iba'ai naton, yo tantú diábí ing kami dinumudui kon oáid monia inta mo'ibog moḻimod kon nabi mita tatua.' 31 Ta'e diábí kinota'auan monimu kon oáid monimu tatua in sabanarnya nobogoibí ing katarangan ko'i monimu tontaní, kom mo'ikow ing katurunanbí im moḷoḻimod kon nabi mita tatua! 32 Dá duduiandon doman in oáid im mogoguyang monimu! 33 Hei intau mongoromú, mo'ikow katurunan intau mora'at! Mo'ikow in diábí mokoḷagui kom pohukuman kom bonu in naraka! 34 Sin tuamai indongogai kopira: 'Aku'oi nopotabá mangoi ko'i monimu in nabi mita, intau mita inta mongobijaksana bo intau mita inta motundú kon inta kino'ibog i Tuhan. Ibanea in ḻimodon monimu, ibanea im popopakú monimu kong kayu pinoyotaḻempang bo ibanea im pogutu'on monimu nongkon kotá tobatú modapot ing kotá ibanea. 35 Tuamai mo'ikow im motanggung kon oáid monimu inta moḷoḻimod kon intau mita inta diá kotaḷá, pinangkoipamai ko'i Habel, intau inta mopia tua, modapot ko'i Zakaria ki adí i Berekhya, inta iḻimod monimu kon sigad in tampat mokudus bo meja pototuduan kon sosumbah. 36 Poguman-Ku ko'i monimu: Oáidmu mita tanaa ing korasa'anbí in intau mita masa in tana'a!' " 37 "Yerusalem, Yerusalem! Ikow inta noḻimod kon nabi mita bo inta nogarab im batu kon intau mita inta pinotabá mamangoi ko'inimu! Nokakitdon in Aku'oi mo'ibog totok mosipun ko'i adímu mita, naonda bo ki iná im manuk mosipun ko'i adínya mita kong koḻikipnya, tongá doí im mo'ikow. 38 Indoiaikah dá baḷoimu tanaa in taḷa'anbí monimu bo mo'ingongowdon. 39 Bo Aku'oi im moguman ko'inimu: Mulai kon tana'a mo'ikow diádon moko'ontong ko'i-Nakó bui, modapot im mo'ikow moguman, 'Binarakatandon sia inta namangoi kom bonu in tangoi Tuhan.' "
1 Nopaḷut makow nosingog kon natua, ki Yesus iḷumuai kom Baḷoi Tuhan, bo minayak. Murí-Nya mita namangoi bo notundú kom bangunan Baḷoi Tuhan tatua. 2 Ki Yesus noḻibó ko'i monia, "Inontongdon monimu in nion komintan? Poguman-Kudon ko'i monimu, diábí tobatúmai im batu kon na'a im pomayak makow mo'itudu motompia kom batu ibanea. Tua komintan daitonbí u'uyon." 3 Wakutu ing ki Yesus iḻimitú kon tudu im buḷud Zaitun, murí-Nya mita namangoidon ko'i-Nia bo mongonguman takin-Nya. Kai monia, "Pogumandon ko'inami, mongóto'onu intua komintan mobaḻí bo onu in tanda kong koángoian-Mu bo tanda ing kopaḷutan dunia na'a?" 4 Dá ki Yesus noguman ko'i monia, "Mokopo'ingat simbá diá ko'uboḷan intau im mo'ikow. 5 Sim mobayong in intau mamangoi bo momaké in tangoi-Ku bo mosia moguman, 'Aku'oi ing ki Mesias!' bo mosia na'a inta mokopopisí kom mobayong in intau dumudui kon soáḷ inta no'itaḷá. 6 Kodongogan monimu in tombá poparangan andeka habar mita moparang. Ta'e dika mo'ondok; sin tua komintan im mobaḻíbí tongá de'emanpabí singgainya. 7 Sim bangusa bo bangusa mosiparangan bo karaja'an moparang doman takin karaja'an. Mo'iangoi i wakutu kom bayongan intau kodaitan ing ka'anon bo ḻinug kom bayongan tampat. 8 Tongá tua komintan im bagubí pomangkoian in roriga ko wakutu in diápa modapot in zaman inta mobagu. 9 Ko wakutu intua mo'ikow im poposarakan simbá roriga'an, bo mo'ikow in ḻimodon bo saturuon im bayongan intau sim mo'ikow in dumodudui-Ku, 10 Bo moántó intau im momayow ko'i-Nakó bo mosia im mosiposarahkan bo poḷat mosisaturuan. 11 Moántó intau inta de'eman totu'u nabi im mamangoi bo motundú kon inta noitaḷá kom moántó intau. 12 Bo lantaran kodugang-kodungang in oáid mora'at, dá tabi kon tumpaḷa intau im modaitdon. 13 Tongá intau inta monahang modapot ing kopaḷutan tua, komintan mosia mosaḷamat. 14 Bo Habar Mopia kong ki Allah im mamangoi momarentah saḷaku Raja im popota'audon kom bayongan intau kon dunia na'a bo tua im mobaḻí kesaksian kom bayangan intau. Naonda intua komintan mobaḻí bain tua bo moíangoidon in singgai pangabisan." 15 "Mo'ikow i moko'ontongbí kon 'Intau inta totok im mora'at' sinimindog makow kon tampat inta mokudus, ná inta pinoguman i Nabi Daniel. (Paraḷu indoian in intau mita inta mobaca: tarukira totok im mangaḻenya!) 16 Dá intau mita inta kon Yudea mustibí moḷagui mopobayak im buḷud. 17 Intau inta kon tampat pobobarasanangan dona'aidon bui moponag bo mogamá kom pakakat mita kom bonu im baḷoinya, 18 Bo intau inta kong gobá dikadon sia mobui mogamá kom pakeangnya. 19 Moboditodon guyanga mita bobay inta sidia andeka inta koyogotpa nopotete in adí ko wakutu intua. 20 Posambayangdon, simbá wakutu i mo'ikow moḷagui de'eman kon sempo in tumping bo de'eman kon singgai in Sabat. 21 Sin ko wakutu intua koángoian in roriga totok, roriga tatua in diápa dodai onda nobaḻí pinangkoipamai dunia na'a pinomia nodapot masa in tana'a, bo roriga tatua in diá bidon bui mobaḻí. 22 Bo aka kuma bo wakutunya na'a bo diá impoḷokan, yo kom bayongan inta nobiag diábí im mosaḷamat; tongá lantaran intau mita inta sinokopiḻídon dá wakutu tatua inimpoḷokandon. 23 Ko wakutu intua aka oyúon intau moguman ko'i monimu, 'Indoiai, ki Mesias kon na'a!' andeka 'Ki Mesias kon tua!' -- dika mopirisaya i mo'ikow. 24 Sin oyúon im mongaku ki Mesias bo mongaku nabi ta'e mosia tua intaubí mongongakaḷ, tongá mosia im mogaid doman kon tanda mita inta moḷoben bo soáḷ mita inta mokoherang sahingga in aka mobaḻí, yo mosia imokoákaḷ doman kon intau mita inta aim piniḻí. 25 Tarukira inta pinoguman-Ku muna ko'i monimu. 26 Aka intau moguman kómonimu, 'Indoiai, Sia tua kom Padang gurun!' -- dikabí mo'ikow mayak intua. Andeka, kai monia, 'Indoiai, Sia tua kom bonu in ruangan!' -- dikabí im mo'ikow mopirisaya. 27 Sin naonda bo kilat inta monindar nongkon dotá im pomuka'an singgai bo no'isindar nodapot kon dotá in toyopan singgai, natuadon doman in aka koángoian i Adí Intau. 28 Kon onda oyúon mahaḷuk minatoi, kon tua doman in ḷagapan mokoka'an kom mahaḷuk minatoi moyosipun." 29 "Naonda im mopaḷutdon roriga wakutu intua, yo mata in singgai mosindip bo buḷan diádon monindar, bo tundi mita im mongoḷabú nongkon ḷangit bo kawasa mita kom baḷangon mo'irangkap. 30 Ko wakutu intua ontongondon tanda Adí Intau kon ḷangit bo komintan intau kon dunia na'a mogamui bo mosia im moko'ontong kon Adí Intau tatua mamangoi mongin ḻimonik ing goḷom kon ḷangit takin bayongan kawasa bo kamulia'an-Nya. 31 Bo Sia mopotabá kom malaekat-Nya mita ḷumuai bo mogirup kom bansí inta mopia totok in singognya sim mosia mosipun kon intau mita inta aindon piniḻí-Nya nongkon popod mita in dunia bo nongkon popod in ḷangit toḷosi modapot popod in ḷangit toḷosi doman." 32 "Manangka intua yo indoiai i mangaḷe totundú inta nongkon porumpama'an pangkoi in ara. Aka tanganya bo ḷumukó bo momangkoidon momoḻimping, yo kota'auan monimu, kon diádon mo'onggot bo sempo im poninggai. 33 Ná doman tua aka mo'ikow bo moko'ontong kon na'a komintan, yo pokota'audon ko wakutunya diádon mo'onggot. 34 Poguman-Ku ko'i monimu! Tua komintan mobaḻídon ko wakutu intau mita masán na'a diápa matoi modait. 35 ¡angit bo butá im moyoyangbí, ta'e singog-Ku na'a im mononoibí." 36 "Tongá wakutu ing kobaḻían tua diábí tobatúmai intau nokota'au, umpakahbí malaekat kon soroga bo Adí, tongábí ki Amá kon soroga in nonota'au. 37 Sin ná inta nobaḻí kom masa i Nuh, yo natua doman im mobaḻí kom masa ing koángoian i Adí Intau. 38 Ko wakutu in diápa in ḷunud moḷoben namangoi, mosia nonga'an bo nonginum, nobuḷoi bo pinobuḷoi nodapot kon singgai ki Nuh sinumu'ot kom bonu ing kapaḷ; 39 Bo diábí kinota'auan monia onu inta nobaḻí, wakutu in ḷunud diápa noíangoi bo nomutú ko'i monia komintan. Natua doman im mobaḻí kom masa ing koángoian i Adí Intau. 40 Ko wakutu intua aka doyowa intau kong gobá, yo tobatú in diaan, tobatú in taḷáan; 41 Aka doyowa im bobay inta koyogot mogiḻing, yo tobatú in diaan, tobatú in taḷáan. 42 Manangka intua umuran kiḷuka-ḷukadmai, sin diábí kota'auan monimu mongo to'onu ing ki Tuhan mamangoi. 43 Tongá bá kota'auan monimu in nana'a: Aka kitogi baḷoi bo mokota'au kon to'onu im mononakow mamangoi, tantú moḷukadbí in sia, sin diábí pomayaknya makow baḷoinya tua im bongkaron. 44 Tuamai im mo'ikow umurandon pobasadia, sin Adí Intau mamangoi ko wakutu inta diá monimu sinangka-sangka." 45 Ki Yesus noguman, "Ki ine in simpaḷ inta mopia bo mopandoi, inta aindon inaidan i tuangnya itoi in simpaḷ ibanea, simbá sia mobogoi ing ka'anon ko wakutunya? 46 Yo kosanangdon totok in simpaḷ inta kinotambakan mangoi i tuangnya koyogot nogaid kon oáidannya tua, wakutu ing ki tuangnya nobuidon mangoi. 47 Poguman-Ku ko'i nimu; simpaḷ natua im baḻíonbí i tuangnya moḷoḷukad kom bayongan kapunya'annya. 48 Tongá aka simpaḷ mara'at inta mosingog kom bonu ing ginanya nana'a, 49 'Ki tuangku im mo'onggotpabí im mamangoi,' bo mulai in sia momongkug kon simpaḷ ibanea bo sia tongábí monginum bo monga'an moyotakin in intau mita nongoḷoḷangu, 50 Bo ki tuangnya namangoi kon singgai inta diá sinangka-sangkanya bo ko wakutu in diá kinota'auannya. 51 Bo totok im bino'ut i tuangnya bo pomia'anya náonda bo intau mita inta mongomunapik. Kon tuata kodongogan in amui bo rokokot in ingipon."
1 "Ko wakutu ing koángoian i Allah saḷaku Raja in náondabo porumpama'an tanaa: Mopuḷuh im mongodeaga nogamá kon togá monia bo nonontomu kon nonika'an ḷoḷaki. 2 Ḻima ing kon sigad monia tua in nobodok, ta'e ḻima doman im mobijaksana. 3 Mongodeaga mita inta bodok tua nodia kon togá, tongá diá nodia kon ḷana, 4 ta'e mongodeaga taya ḻima inta mobijaksana, mosia nodia kon togá bo nodia doman kon ḷana kom botoḷ. 5 Bo lantaran nonika'an ḷoḷaki tatua no'onggotdon im pinogoḷatan makow ta'e diápa doman noíangoi, mosia sinomposiug komintan, dá nosiugdon im mosia. 6 Naonda in no'onggotdon kon doḷom dinongogmai oyúon in singog noguman nana'a, 'Nonika'an niondon! Tontomudon sia!' 7 Dá mongodeaga mita tatua nobangon bo noponugung in ḷana kon togá monia. 8 Mongodeaga mita inta bodok noguman kom mongodeaga mita inta mobijaksana, 'Ogoiaipa in ḷana monimu biar tongá topiḻik, sin togá nami aindon mopiong.' 9 Ta'e mongodeaga mita inta mobijaksana mita tatua notubag, 'Diá mota'au! sin dika bo diá doman tugat ko'inami bo ko'i monimu. Manikah bo bayakdon mo'ikow potaḷui kon intau inta mopopotaḷui in ḷana.' 10 Ta'e wakutu im mosia minayak notaḷui kon ḷana, noíangoidon in nonika'an tatua, bo mosia inta ain nobasadia sinumu'ot noyotakinnya kon ruangan ponika'an tatua, bo iḻingkopandon in ḷoḻingkop! 11 Onda intua no'iangoidon im mongodeaga mita inta bodok bo noguman, 'Tuang, Tuang, bukataipa in ḷoḻingkop sin tu'otan nami.' 12 Tongá sia notubag, 'Diábí kota'auan-Ku mongókiine im mo'ikow!' " 13 Bo pangabisannya ki Yesus noguman, "Manangka intua umuran kiḷuka-ḷukadmai, sin diábí kota'auan monimu in singgai bo wakutunya." 14 "Aka ki Allah mamangoi saḷaku Raja, yo ka'ada'annya náonda bo intau inta mo'ibog mayak in ḻipú ibanea. Sia nogoiní kon simpaḷnya mita bo nosilai kong kapunya'annya sim pinokiḷukad. 15 Inta tobatú inogoiannya ḻima noribu in doit buḷawan, tobatú inogoiannya in doyowa noribu, bo inta tobatú inogoiannya in toribu. Sia nobogoi ko'i monia natua sim pinodudui ing komampuan monia tontaní. Nopaḷut makow nobogoi kon tua sia minayak. 16 Simpaḷ inta notarima kon ḻima noribu tua minayak bo nopobaraguna kon doit inta inogoi tatua, dá noko'uḻí in sia kon ḻima doman noribu bui. 17 Ná doman tua in simpaḷ inta noko'uḻí kon doyowa noribu, pinobaragunanya doman intua, sahingga noko'uḻí doman kong ka'untungan doyowa noribu. 18 Tongá simpaḷ inta notarima kon toribu, minayak in sia bo nongaḻi kom butá bodongka iḷobongea in doit i tuangnya tatua. 19 No'onggotmai kon tua nobuidon mangoi ki tuang monia tatua bo nogiap kon onda inta no'uḻí monia. 20 Simpaḷ inta notarima kon ḻima noribu, namangoi bo nodia kong ka'untungan ḻima noribu doman, bo sia noguman, 'Tuang doit ḻima noribu inta pinoki kadai i tuang ko'i nakó, indoiaikah, aindon pinopobaragunaku sahingga noko'uḻí kong ka'untungan ḻima noribu doman.' 21 Bo ki tuangnya tatua noguman ko'i nia, 'Tua in nopia, ikow in simpaḷku inta mopia bo mojujur; ikow aindon nogaid kon oáidan inta mo'intok inta pinoki aid ko'inimu, manangka intua ikow in ogoiankudon in tanggung jawab mogaid kon oáidan moḷoben. Angoidon bo duduidon mobarasanang takinku!' 22 Bo namangoi domandon simpaḷ inta notarima kon doit doyowa noribu bo noguman, 'Tuang, doit doyowa noribu inta pinoki kadai i tuang ko'inakó, Indoiaikah, aindon pinobaragunaku sahingga noko'uḻídon kong ka'untungan doyowa doman noribu.' 23 Dá ki tuangnya tua noguman ko'inia, 'Tua in nopia' ikow simpaḷku inta mopia bo motuḻid ing gina. Lantaran ikow aindon nogaid kon oáidan inta mo'intok takin gina motuḻid, dá ikow ogoiankudon in tanggung jawab mogaid kon oáidan moḷoben. Tu'ot bo pobarasanangdon takinku!' 24 Kon tua namangoidon doman in simpaḷ inta inogoian in doit buḷawan toribu, sia noguman, 'Tuang, kinota'auanku ikow intau inta morogi totok bo inta nokoyut kong gobá inta de'eman binunakanmu bo nopuyut kon hasil inta de'eman pinomuḷamu. 25 Tuamai akuoi mo'ondok dá doit buḷawan toribu inta inogoi tuang koínakó binayakku iḷobong kom butá! Bo na'a, pobuionkudon bui ing kapunya'an i Tuang.' 26 Dá ki tuang tatua noguman ko'inia, 'Hei ikow, simpaḷ inta mora'at bo maḷas! Kinotaua'anmu bidon kon aku'oi im mokokoyut kong gobá inta de'eman binunakanku bo nopuyut kon hasil inta de'eman pinomuḷa-Ku? 27 Tuamai, maní inogoiku in doitku tanion kon intau inta mo'ibog mopobaraguna, simbá aka aku'oi mobui mangoi yo motarima kong ka'untungannya. 28 Tuamai gamádon in doit buḷawan inta koinia bo ogoidon kon intau inta aindon mopuḷuh in doit buḷawannya. 29 Sim pomuḷoi intau inta no'oyúondon yo duganganbí bui, simbá kalebeannya in mobarong totok. Ta'e ki ine inta diá no'oyúon, yo onupa doman inta oyúon ko'inia tua yo gama'an doman nongkon inia. 30 Bo simpaḷ tanion inta diá im baragunanya pogarabdon makow kom bonu in tampat inta sindip totok. Kon tua kodongogan in amui bo rokokot in ingipon!' " 31 "Aka ki Adí Intau mamangoi saḷaku Raja bo sinakinan im malaekat mita, yo Sia in ḻimitú kon tampat pomarentaan-Nya. 32 Bo bayongan intau in sipunon kon tayowon-Nya bo poyotontaníon-Nya i mosia náonda gombala mopoyotontaní in domba bo bembé. 33 Domba mita tampaton-Nya kon dotá ing koḷanan-Nya, yo bembé mita ing kon dotá ing koḷoigi-Nya. 34 Bo Raja tatua moguman ko'i monia inta kon dotá ing koḷanan-Nya, 'Igai, i mo'ikow inta binarakatan i Amá-Ku, tu'otdon kong karaja'an inta aindon sinadia ko'i monimu ko wakutupa in dunia na'a bagupa inaidan. 35 Si wakutu in aku'oi ginogoy, inogoian monimu Aku'oi ing ka'anon, wakutu in Aku'oi noyogang, inogoian monimu Aku'oi in inumon; wakutu Aku'oi nobaḻí intau mokokíangoi sinarima monimu in Aku'oi kom baḷoimu. 36 Wakutu in Aku'oi diá koḷambung; inogoian monimu Aku'oi im pakeang; wakutu in Akúi notakit, sinompia monimu; wakutu in Aku'oi kom bonu im ponjara, inangoi inindoian monimu.' 37 Dá intau mita mongopia tatua noḻibó ko'i-Nia, 'Tuhan, dodaibí onda inontong nami ki Tuhan ginogoy bo inogoian nami ing ka'anon, andeka noyogang bo inogoian nami in inumon? 38 Bo dodaibí in onda inontong nami ki Tuhan saḷaku intau mokokiangoi, bo sinarima nami ing ki Tuhan kom baḷoi nami andeka diá nogiḷambung bo inogoian nami im pakeang? 39 Kon dodai doman onda inontong nami ki Tuhan notakit andeka kom bonu im ponjara bo binayak nami inindoian?' 40 Raja tatua im motubag koi monia, 'Bá poguman-Kudon ko'i monimu: onu inta aindon inaidan monimu kon i utat-Ku mita inta totok im bogá tana'a, yo tua notongkaibí im pinogaid monimu ko'i-Nakó!' 41 Bo Sia in noguman doman ko'i monia inta kon dotá ing koḷoigi-Nya, 'Bayakdon mo'ikow nongkon tayowonku, sim mo'ikow intau mita inta binaḷa! bayakdon bo tu'otdon kom bonu in tuḷu inta diá mopio-piong sin tua in sinadia Ibilis bo malaekatnya ko'i monimu! 42 Si wakutu in Aku'oi ginogoy, diá inogoian monimu ing ka'anon Aku'oi, wakutu in Aku'oi noyogang, diá inogoian monimu in inumon. 43 Wakutu in Aku'oi nobaḻí intau mokokíangoi, diá inogoi monimu Akuoi sinumuot kom baḷoi. Wakutu Aku'oi diá koḷambu-ḷambung, diá inogoian monimu im pakeang wakutu in Aku'oi notakit bo kom bonu im ponjara, diá binayak inindoian monimu.' 44 Bo mosia noḻibó ko'i-Nia, 'Tuhan, dodaibí onda inontong nami ki Tuhan ginogoy andeka noyogang, andeka namangoi saḷaku intau mokokiangoi, andeka diá nogiḷambung andeka notakit, andeka kom bonu im ponjara bo diá inangoi sinompia nami ing ki Tuhan?' 45 Bo Sia notubag ko'i monia, 'Bá poguman-Ku ko'i monimu: aka tua komintan bo diá pinoáid monimu kon intau inta totok im bogá tana'a, yo tua in notongkai doman in diá nopoáid ko'i-Nakó.' 46 Bo mosia na'a im bonuon kon tampat pohohukuman mononoi, ta'e intau inta mopia im moko'uḻí kong kobiagan inta mononoi."
1 Naonda ing ki Yesus nopaḷut notundú kon natua, Sia noguman kom murí-Nya mita, 2 "Kinota'auan monimu kon doyowapa nosinggai poraya'an kon singgai moḷoben paskah, dá ko wakutudon tua Adí Intau posarakan sim popopakú kong kayu pinoyotaḻempang!" 3 Kon dodai intua imang mita itoi bo guhanga mita in ḻipú intau Yahudi noyosipun kon palas i Kayapas, imang moḷoben. 4 Mosia noyosingog kon náonda in cara modomok ko'i Yesus bo poḷat moḻimod ko'i-Nia. 5 "Ta'e", kai monia, "Dona'aibí ko wakutu im poraya'an, simbá diá mokopomuká kon ropatoi kon sigad in intau mita kon tua." 6 Naonda ing ki Yesus kom Betania, kom baḷoi i Simon inta koḻipod pinanyaki kusta, 7 kon tua namangoidon ko'i Yesus tobatú bobay inta kodia-dia im botoḷ ḷana nobondu inta nomahaḷ totok im boḻinya. ¡ana tatua pinopo'inggúnya kon uḷu i Yesus, wakutu intua ki Yesus koyogot nonga'an. 8 Noko'ontongmai kon tua murí-Nya mita sinumorú poḷat noguman, "Nongonu sin tongábí poguya'atonmu in ḷana tanion? 9 ¡ana tanion mota'aubí potaḷuimu bo doit boḻinya mota'aumu ogoi kon intau inta nongobogá!" 10 Ta'e kinota'auan i Yesus in raian monia, dá Sia nosingog, "Nongonu sim mo'ikow im moposusahbímai kom bobay tana'a? Sia tua aindon nogaid kon inta mopia ko'i-Nakó. 11 Intau nongobogá mita umuran moyotakin monimu, ta'e Aku'oi na'a in diábí tantú moyotaki-takin makow monimu. 12 Kon dodai in sia nopo'inggú in ḷana tatua kon awak-Ku, sia aindon noposadia kom poḷobongan ko'i-Nakó. 13 Poguman-Ku ko'i monimu! Kon ondakabí im popota'auan kon Habar Mopia tana'a, yo onu inta inaidan im bobay tana'a kotangoianbí doman simbá kotoropan in sia." 14 No'iduduimai kon tua, murí i Yesus tobatú inta kon sigad im murí-Nya mita mopuḷuh bodoyowá, tangoinya ki Yudas Iskariot, minayak kon imang mita itoi, 15 bo noḻibó, "Onu in ogoi monimu ko'i nakó, aka Sia posarakanku ko'i monimu?" Dá inogoian monia in doit perak toḷu nopuḷuh in sia. 16 Bo kon dodaipa doman tua sia umuran motayak kong kasampatan mopia sim moposarakan ko'i Yesus. 17 Kon singgai pertama pinorayaan Singgai Moḷoben Roti diá koragi, murí-Nya mita namangoidon ko'i-Nia bo noḻibó, "Kon onda degá ing ko'ibog i Pak Guru posadiaan nami kom ponga'anan naton moyotakin kon singgai im Paskah na'a?" 18 Ki Yesus noguman, "Bayakdon kon tobatú intau inta kong kotá bo pogumandon ko'inia nana'a ing koyow i Guru, 'Wakutu-Ku nodiugdon dá tuamai Aku'oi mo'ibogdon moraya kon singgai im Paskah takin murí-Ku mita.' " 19 Bo onu inta pinoguman i Yesus ko'i monia dinuduian monia, mosia nosadia kom ponga'anan kon singgai im Paskah tatua. 20 Naonda in singgai nodoḷomdon, ki Yesus iḻimitú nonga'an noyotakin im murí-Nya mita inta mopuḷuh bodoyowá tua. 21 Bo naonda im mosia koyogot nongaan, Sia noguman nana'a, "Aku'oi im mogumandon muna ko'i monimu: kon sigad monimu na'a oyúon in tobatú murí moposarakan ko'i-Nakó." 22 Nokodongogmai kon tua noájar totok gina im murí-Nya, dá kom batúannea noguman ko'i-Nia, "De'emanbí aku'oi Tuhan?" 23 Ki Yesus noguman, "Sia inta noyododai-Ku nopoḷodok in roti kom bonu im palo tana'a, sia tua inta moposarakan ko'i-Nakó. 24 Adí Intau memang mustibí mayak podudui inta aindon pinais soáḷ Sia, ta'e moboditodon intau inta moposarakan ko'i Adí Intau tatua. Manikah intau natua diá pinononggadi!" 25 Ki Yudas inta moposarakan ko'i-Nia tua noguman doman, "De'emanbí aku'oi na'a Guru?" Ki Yesus noguman ko'inia, "Natua kain singogmu." 26 Bo wakutu im mosia koyogot nonga'an ki Yesus nogamá kon roti bo nomarakat poḷat binonsi-bonsig bo inogoi kom murí-Nya mita, bo noguman: "Gamádon bo ka'andon, na'a in awak-Ku." 27 Nopaḷut intua Sia nogamá kom pongonginuman, bo nosukur bodongka nobogoi ko'i monia takin noguman, "Ponginumdon mo'ikow komintan nongkon pongonginuman tana'a. 28 Sin na'adon dugú-Ku, dugú dodandian, inta no'ibutak sim pinongampung kon taḷá in intau moántó. 29 Ta'e poguman-Ku ko'i monimu: Mulai tana'a makow Aku'oi in diá bidon monginum bui kom bungai in anggur tana'a modapot kon singgai Aku'oi monginum kon anggur mobagu moyotakin monimu kom bonu in dunia mobagu i Amá-Ku." 30 Nopaḷut makow, mosia nomanyanyi nodayow ko'i Allah, ki Yesus bo murí-Nya mita minayakdon notakod kom buḷud in Zaitun. 31 Kon tua ki Yesus noguman ko'i monia, "Doḷom na'a moḻiai im pirisaya monimu komintan ko'i-Nakó; sin aindon pinais: Ki Allah noguman, 'Aku'oi im moḻimod kong gombala, bo domba mita tatua im moḷagui posibayak.' 32 Tongá naonda in Aku'oi mobiag bui, Aku'oi in umuna ko'i monimu mayak ing Galilea." 33 Ki Petrus notubag ko'i-Nia, "Umpakahbí pirisaya monia ko'ini-Mu mobaḷui, ta'e pirisayaku ko'i Tuhan in diábí mobaḷu-baḷui!" 34 Ki Yesus noguman ko'inia, "Poguman-Kudon ko'inimu, doḷom na'a ko wakutu im manuk diápa mokukuk, yo ikow ing koyongandon kotoḷu momayow kon de'emanbí murí-Ku." 35 Ki Petrus bui noguman ko'i-Nia, "Pakabí Aku'oi matoi moyotakin-Mu, yo akuoi in diábí moguman kon de'eman murí-Mu!" Murí-Nya doman mita ibanea noguman doman natua. 36 Onda intua ki Yesus bo murí-Nya mita minayak in tampat inta tangoinya Getsemani. Bo sia noguman kom murí-Nya mita, "Litúdon kon na'a, sin Aku'oi im mayakpa mosambayang kon tua." 37 Bo dinia-Nya ing ki Petrus bo ki adí i Zebedeus doyowa noyotakin-Nya. Bo mulaidon moájar ing gina-Nya bo mo'ondok. 38 Dá Sia noguman ko'i monia, "Morobonoḷdon totok in dodob-Ku, korasa'an nádon onda bo matoi. Kon na'apa mo'ikow bo moḷukad moyotakin-Ku." 39 Bo inumuna topiḻik in Sia bodongka sinumungkud bo nosambayang, kai-Nia, "Oh Amá-Ku, aka mota'au, yo inggama'aidon roriga tanion nongkon i Nakó, tongá dikabí dumudui kon ibog-Ku ta'e aidaidon ná inta kino'ibog i Amá." 40 Nopaḷut makow nosambayang minayak bui in Sia kom murí-Nya mita, ta'e kinobaya'an-Nyamai mosia nosiug makow. Dá Sia noguman ko'i Petrus, "Eta diádon mokotahang mo'ikow moḷukad takin-Ku umpakah tongá tojam? 41 Umuran poḷukad bo posambayang simbá mo'ikow diá mokorasa kon soba'an, sing kinota'auan-Ku bidon im mo'ikow, mo'ikow mo'ibogbí mogaid kon inta kino'ibog i Allah, ta'e mo'ikow in tongábí intau moyangkó." 42 Bo Sia minayak bui nosambayang induanya, kai-Nia, "Amá-Ku, aka roriga tana'a musti kobayaan-Ku, sin diá mota'au poyayu'on ko'i-Nakó, yo aidaidon ná inta ko'ibog-Mu." 43 Bo naonda in Sia nobui mangoi, kinobaya'an-Nyamai mosia nosiugdon doman makow, Sin totokdon tomposiug mosia. 44 Pinomayak-Nyadon makow i mosia nosiug, bo Sia bui minayak nosambayang kon intoḷunya, bo nosambayang ná inta sambayang-Nya ko'ina. 45 Onda intua Sia namangoi kon murí-Nya bo noguman ko'i monia, "Posiugdon tana'a bo pogogaidon. Indoiai, wakutunyadon na'a poposarahkan kon Adí Intau kong kawasa in intau mita baradosa. 46 Pobangondon, bo igai mayakdon ing kita. Sin inta moposarahkan ko'i-Nakó nodiugdon!" 47 Wakutu ing ki Yesus yogotpa noyosingog, ki Yudas, tobatú murí-Nya namangoidon noyotakin in intau mobayong inta kodia-dia im pitow bo bobobak, tua komintan pinokidia in imang mita itoi bo guhanga in ḻipú intau Yahudi. 48 Intau inta moposarakan ko'i Yesus munadon nopota'au kon onu im pomiaannya ko'i Yesus, "Intau inta inayokanku, Sia intua, dá domokdon!" 49 No'iyaputmai intua Sia inumuna nokipodungkuḷ ko'i Yesus bo noguman, "Salam, Pak Guru!" Bodongka nongayok ko'i-Nia. 50 Ta'e ki Yesus noḻibó ko'inia, "Utat, onu im mangaḻe inangoianmu in na'a?" Bo intau mita inta noyotakin i Yudas minayak nokadai kon ḻima i Yesus bo nodomok ko'i-Nia. 51 Ta'e tobatú nongkon imonia inta dinumudui ko'i Yesus norabut kom pitow bo nonimboi kon tobatú simpaḷ i imang moḷoben, sahingga in nopongkó im bongoḷannya. 52 Ki Yesus noguman ko'inia, "Tungkogdon bui im pitowmu kong gumánya, sing ki'ine im momaké im pitow, yo sia im matoi doman im pitow. 53 Andeka irai-mumai degá Aku'oi in diábí mota'au mokituḷung ko'i Amá-Ku, bá lagi-Nya potabá mangoi in no'iḻiu kom mopuḷuh bodoyowá in tontara malaekat motuḷung ko'i-Nakó? 54 Aka natua, yo náonda degá i mogintompod kon inta pinais kom bonu im Buk Mosuci, inta ain noguman, kon tua i musti bí mobaḻí?" 55 Wakutu intua ki Yesus nosingog kon intau moántó inta namangoi nodomok ko'i-Nia, "Irai monimu degá Aku'oi na'a mononakowbí sahingga mo'ikow mamangoi kodia-dia im pitow bo bobobak bo modomok ko'i-Nakó? Padahaḷ pomuḷoi in singgai Aku'oi ḻimitú makow kom Baḷoi Tuhan bo motundú kon tua, ta'e diábí dinomok monimu. 56 Ta'e memang mustibí intua mita mobaḻí simbá motompodon onu inta aindon pinais kom bonu im buk nabi mita." Kon tua dumodudui-Nya noḷagui komintan nonaḷámai ko'i-Nia. 57 Naonda in dinomok monia ing ki Yesus, dinia monia pinotayow ko'i Kayapas, tobatú imang moḷoben. Kon tua aindon nosipun im mototundú mita kon agama bo guhanga mita in ḻipú. 58 Ki Petrus dinumudui ko'i-Nia nodapot im palas i imang moḷoben tongá iyumayuk. Naonda ing kom palas tatua sia iḻimitú kon sigad in intau inta moḷoḷukad mita sin mo'indoi kon onu inta mobaḻí modapot im mopaḷut. 59 Imang mita itoi, bo bayongan in Sidang Agama moramiji motayak kon taḷá-Nya, simbá baḻíon dodoyonan pohukuman ko'i-Nia modapot im matoi. 60 Ta'e diá kino'uḻían monia kon taḷá umpakahbí nobayong intau sinimidog mobogoi ing katarangan uboḷ. Bo pangabisannya intau doyowa, 61 sinimindog bo noguman, "Intau tana'a nosingog, 'Aku'oi im moko'umpag kom Baḷoi i Allah bo posindogon bui kom bonu i wakutu toḷu nosinggai.' " 62 Imang moḷoben sinimindog bo noḻibó ko'i-Nia, "Degá diá tubagan-Mu in singog mita inta pinonapud in intau mita tana'a ko'ini-Mu?" 63 Ta'e ki Yesus tongá kibio-biómai. Bo imang moḷoben tatua noguman ko'i-Nia: "Popodoyon ko'i Allah inta nobiag, yo pogumankadon ko'inami, mongo Ikow degá ing ki Mesias Adí i Allah, andeka, de'eman?" 64 Ki Yesus nogabat, "Ikow aindon noguman kon tua. Tongá Aku'oi im moguman koinimu: mulai tana'a makow, mo'ikow im moko'ontong ko'i Adí Intau ḻimitú kon dotá ing koḷanan i Inta Totok im Mokawasa bo mamangoi mongin ḻimonik ing goḷom mita kon ḷangit!" 65 Nokodongog kon tua, imang moḷoben nomerak kon ḷambungea bo nosingog, "Sia noningkuḻe ko'i Allah. Diá bidon paraḷu ing kita motayak kon intau ibanea sim po'iguman kong katarangan, sim mo'ikow aindon nokódongog tontaní kon singog inta pinoningkuḻe-Nya ko'i Allah. 66 Aka podudui in raian monimu yo náonda?" Tubag monia, "Kotaḷá in Sia, musti hukumon modapot im matoi." 67 Bo dinuyáan poḷat kinoyungkuman monia im pogot-Nya; intau mita ibanea nomongkug doman ko'i-Nia, 68 bo noguman: "Tungkuḷaika poguman ko'inami, hei Mesias, ki ine degá in nomongkug ko'ini-Mu?" 69 Ki Petrus ḻimitú makow kon ḷuai im palas, bo namangoi in tobatú simpaḷ bobay bo noguman ko'inia, "Ikow doman inta saḷaḷu moyotakin i Yesus, Intau ing Galilea tatua?" 70 Ta'e sia nomayow kon tayowon intau moántó tatua kainia, "Diábí kinota'auanku onu im mangaḻe in singogmu." 71 Naonda in sia minayak ing ngara moḷoben, simpaḷ ibanea noko'ontong koinia bo noguman kon intau mita inta kon tua, "Intau tana'a in takinbí i Yesus Intau in Nazaret tatua." 72 Bo sia nomayowdon takin nongibot, "Totu-totu'ubí kon diábí nokanalku in Intau tatua." 73 Diá no'onggot nongkon tua namangoidon in intau mita kon tua ko'i Petrus bo noguman, "Tantú ikow in dumodudui-Nyabí doman sing kota'auan totok kom pososingogmu." 74 Dá nomangkoidon ki Petrus nongutuk bo nongibot, kainia, "Diábí nokanalku in Intau tatua!" Bo kon dodaipa doman tatua manuk nokukuk. 75 Bo kinotoropandon i Petrus onu inta pinoguman i Yesus ko'inia, "Wakutu im manuk diápa mokukuk ikow kotoḷudon nomayow kon de'eman murí-Ku." Bo sia iḷumuai bo nongombaḷ sim noájar totok ing ginanya.
1 Naonda im modiugdon mobayag, bayongan imang itoi bo guhanga in ḻipú intau Yahudi noyosipun bo nonantúdon kom moḻimod ko'i Yesus. 2 Sinogot monia in Sia bo dinia pinosarakan ko'i Pilatus, Gubernur kom butá tatua. 3 Ko wakutu ing ki Yudas inta noposarakan ko'i Yesus noko'ontong kong ki Yesus in sinantúdon hukumon dapot matoi, nomanyasaḷ in sia. Bo binayaknya pinobui in doit perak toḷu nopulú tatua ko'i imang mita itoi bo guhanga mita in ḻipú. 4 Bo noguman, "Binaradosadon in aku'oi sin noposarahkan in dugú intau inta diá kotaḷá!" Ta'e mosia notubag, "De'emanbí urusan nami intua, tua in urusanmubí tontaní!" 5 Bo pinogarabnya in doit tatua kom bonu im Baḷoi Tuhan, bo minayak ginumantong. 6 Imang mita itoi nogamá kon doit tatua bo nosingog, "Doit tana'a diábí mota'au posumbah ko'i Allah, sin doit tana'a boḻibí in nyawa." 7 Naonda im mosia noyosingog, nobaḻímai doit tatua pinotaḷuidon monia kom butá inta sinangoian. Butá im mogogaid kong kuyon sim baḻíon monia poḷoḷobongan kon intau mokokíangoi. 8 Tuamai butá tatua dapot in singgai na'a sinangoian intau "Butá boḻi in dugú". 9 Naonda intua nobaḻí, dá notompodon Pirman inta pinoyaput i Nabi Yeremia, "Mosia notarima kon doit perak toḷu nopuḷuh, boḻi inta ain sinantú kon sigad in intau Israel,inta pas poguboḻi ko'i-Nia. 10 Bo doit tatua pinoguboḻi monia kom butá intau inta mogogaid kong koyon butá ná inta pinongoyow i Tuhan ko'inakó." 11 Wakutu ing ki Yesus dinia kon tayowon i Gubernur. Ki Gubernur noḻibó ko'i-Nia, "Degá Ikow Raja intau Yahudi?" Ki Yesus notubag, "Ikowdon tontaní in noguman kon tua." 12 Ta'e wakutu imang mita itoi bo guhanga mita in ḻipú noponapud in tosingogon ko'i-Nia, diábí sinokotubagan-Nya. 13 Dá ki Pilatus noḻibó ko'i-Nia, "Degá diá dinongogmu im bayongan inta pinonapud in intau mita ko'ini-Mu?" 14 Tongá diá inabatan-Nya totontagámai, sahingga in noherang totok ing ki Gubernur tatua. 15 Aindon nobaḻí kabiasaan i Gubernur kon aka singgai moḷoben mopoḷuai in tobatú intau kom ponjara, ta'e pokipiḻí kon intau moántó. 16 Ko wakutu intua kom ponjara oyúon tobatú intau inta totok im mora'at, tangoinya ki Yesus Barabas. 17 Lantaran mosia aindon noyosipun kon tua, dá ki Pilatus noḻibó ko'i monia, "Ki ine ing ko'ibog monimu poḷuaionku, ki Yesus Barabas andeka ki Yesus inta sinangoi ki Kristus?" 18 Ki Pilatus nosingog natua sing kinotauannyadon kong ki Yesus dinia pinosarakan monia sim mosia mo'intoi koi-Nia. 19 Wakutu ing ki Pilatus ḻimitúpa makow kom baḷoi pongadilan, ki buḷoinya nongoyow ko'inia, "Dona'ai ikow dumugang kom porkara intau mopia tanion, sin lantaran Sia aku'oi sinumogo-indop kon diá mopia ing kogobi'i." 20 Ta'e lantaran pinakisa saḷaḷu in imang mita itoi bo guhanga in ḻipú, dá intau mita kon tua nonantúdon kom mopo'igum simbá poḷuaiondon ing ki Barabas bo ki Yesus in hukumon matoi. 21 Ki Gubernur noḻibó bui ko'i monia, "Ki ine ing ko'ibog monimu poḷuaionku bo ogoi ko'i monimu?" Mosia nomaḷú, "Ki Barabas." 22 Dá gunam Pilatus ko'i monia, "Aka natua, yo onuonku ing ki Yesus inta sinagoi ki Kristus?" Mosia nomaḷú komintan, "Sia musti popopakú kong kayu pinoyotaḻempang!" 23 Sia bui noḻibó, "Ta'e oáid mora'at náonda inta aindon inaidan-Nya?" Ta'e mosia ing kopiadon momaḷú moguman, "Popopakú in Sia kong kayu pinoyotaḻempang!" 24 Naonda ing kinota'auan i Pilatus kon diádon sia mokobayow koi monia tua, malahan mulaidon mokacau totok, dá sia nogamá kon tubig bo nonomok kon tayowon intau moántó bo noguman, "Diábí in taḷáku kon dugú in intau tana'a, tua in urusanbí monimu tontaní!" 25 Bayongan intau inta kon tua notubag, "Pomayakdon makow bain kami bo ki adí nami im motarima kon hukuman kong kopatoian-Nya!" 26 Bo ki Barabas pinoḷuainyadon bo inogoi ko'i monia, ta'e ki Yesus in sinamboknyapa muna bodongka pinosarahkannya, sin pokipakúdon kong kayu pinoyotaḻempang. 27 Onda intua tontara mita i gubernur nodia ko'i Yesus pinobayak im baḷoi pongadilan, bo inoiní in tontara mita noyosipun kon ḻibumai i Yesus. 28 Iḷongkut monia in ḷambung-Nya bo pinakéan monia in jubah nokasumba. 29 Mosia noraot doman kong kawa dodugian, bo pinopobandow kon uḷu-Nya. Mosia nopokadai doman in aog kon ḻima-Nya koḷanan, onda intua sinumungkud im mosia kon tayowon-Nyamai bo mopoyagi-yagimai ko'i-Nia, kai monia, "Salam, hei Raja intau Yahudi!" 30 Mosia nonduyá doman ko'i-Nia bo nogamá kon aog bo pinomobak kon uḷu-Nya. 31 Nopaḷut makow nopoyagi-yagimai ko'i-Nia, iḷongkutdon bui monia in jubah inta pinopopaké monia ko'i-Nia, bo bui iḷambungan monia in ḷambung-Nya tontaní. No'iduduimai kon tua diniadon monia pinoḷuai in Sia bo pinopopakú kong kayu pinoyotaḻempang. 32 Naonda i mosia kon ḷuai ing kotá, mosia noyodungkuḷ in tobatú intau inta nongkon Kirene ki Simon in tangoinya. Pinakisa monia in intau tatua pinokipota'anan ing kayu pinoyotaḻempang inta popopakúan ko'i Yesus. 33 Bo nodapotdon mosia in tampat inta sinangoian Golgota, mangaḻenya, "Tampat in tengkorak." 34 Kon tua Sia pino'inum monia in anggur inta bináukan in ompodu. Naonda ing kinonanaman-Nya, doídon Sia nonginum. 35 Nopaḷut makow pinopopakú monia kong kayu pinoyotaḻempang, ḷambung-Nya sinila-silai makow monia. Mosia nosilai kon ḷambung-Nya tatua takin nomaké in lot. 36 Onda intua mosia iḻimitú kon tua noḷukad ko'i-Nia. 37 Bo kon ḻimonik in uḷu-Nya pinopopakuan monia in dopi pinaisan im pais inta binaḻí dodoyonan pinohukuman ko'i-Nia, "Na'adon ki Yesus Raja intau Yahudi." 38 Kon tua oyúon doman in doyowa intau mononakow inta pinopopakú doman kong kayu pinoyotaḻempang noyotakin-Nya, tobatú kon dotá ing koḷanan bo tobatú kon dotá ing koḷoigi-Nya. 39 Intau mita inta no'itaḻib kon tua moningkuḻe, bo momombiḻing ko'i Yesus. 40 Mosia noguman, "Hei ikow inta mo'ibog mogumpag kom Baḷoi Tuhan bo bui moposindog kon daḷom i wakutu toḷu nosinggai, aka Ikow ki Adí i Allah, yo posaḷamatdon in awak-Mu tontaní bo poponagdon nongkon kayu pinoyotaḻempang tanion!" 41 Natua doman imang mita itoi, mototundú mita kon agama bo guhanga mita in ḻipú moyotakin doman moningkuḻe ko'i-Nia takin mosingog, 42 "Sia moposaḷamat kon intau ibanea, ta'e awak-Nya tontaní diá koposaḷamatan-Nya! Sia Raja in Israel? Aka Sia moponag nongkon kayu pinoyotaḻempang tatua yo kami im mopirisaya ko'i-Nia. 43 Sia moharap makow ko'i Allah mamangoi. Pomayak makow simbá ki Allah mamangoi bo moposaḷamat ko'i-Nia, aka ko'ibog i Allah in Sia! Sin Sia aindon nongaku kon Sia káin ki Adí i Allah." 44 Intau mononakow inta pinopopakú doman kong kayu pinoyotaḻempang noyotakin-Nya noningkuḻe doman ko'i-Nia. 45 Mulai jam dua belas no'utu in singgai nodapot in jam tiga sinimindip in ḻipú tatua. 46 Degá jam tigamai ki Yesus nomaḷú noropot, kai-Nia, "Eli, Eli, lama Sabaktani?" Mangaḻenya, "Allah-Ku, Allah-Ku nongonu sin sinaḷa'an-Mubí in Aku'oi?" 47 Nokodongogmai kon tua intau mita inta sinimindog makow, noguman, "Sia noku'uk ko'i Elia!" 48 Bo namangoi in tobatú nongkon i monia tua, bo nogamá kom bungang karang bo pinoḷodok kon anggur bo'il bo pinopoturak kon aog bo pinopodiug kom bibig i Yesus. 49 Ta'e intau mita ibanea noguman, "Dona'ai, manikah bo indoian naton mongo ki Elia mamangoi moposaḷamat ko'i-Nia!" 50 Ki Yesus nomaḷú bui noḷangon bodongka noposarahkan in nyawa-Nya. 51 Bo indoiainmai, gorden im Baḷoi Allah nobisik nosilai doyowa nongkon ḻimonikkannya nodapot in ḻimonagannya bo dinandúan, bo buḷud mita im batu nongobotak. 52 Bo kuburan mita nongobukat bo nobayong in intau mita inta mopia bo mopirisaya ko'i Allah inta aindon minatoi nobiag bui. 53 Bo naonda ing ki Yesus nobiagdon bui, mosia iḷumuai nongkon kubur, bo sinumuot kong kotá in Yerusalem, bo noántó intau noko'ontong ko'i monia. 54 Itoi in tontara takin prajurit-Nya inta noḷukad ko'i Yesus no'ondokdon totok naonda in noko'ontong kon ḻinug bo onu inta aindon nobaḻí tatua, bo mosia nosingog, "Totu'ubí, kon Sia na'a ing ki Adíbí i Allah!" 55 Bo kon tua nobayong doman im bobay inta no'indoi nongkon noyayuk, mosia tua im bobay mita inta dinumudui ko'i Yesus nongkon Galilea sim mobantung ko'i-Nia. 56 Kon sigad monia tua, oyúon doman ing ki Maria Magdalena, bo ki Maria inta ki iná i Yakobus bo i Yusup, bo ki buḷoi i Zebedeus. 57 Naonda in no'ungkoḷomdon, oyúon intau inta nobiag no'oyúon nongkon Arimatea, tangoinya ki Yusup, sia nobaḻídon murí i Yesus. 58 Sia minayak kon tayowon i Pilatus bo no'igum kom mayat i Yesus. Bo ki Pilatus nomarentahdon ko'i monia mobogoi im mayat tatua ko'inia. 59 Bo ki Yusup nodia kom mayat tatua, binakutnya in pusí noáḷus bo nodarit totok. 60 Bodongka pinopo'uḻidnya kom poḷoḷobongan nobagu, inta kinaḻinya kom bonu im buḷud batu. Nopaḷut makow iḻingkopannya im batu moḷoben, bodongka minayak. 61 Ta'e ki Maria Magdalena bo ki Maria ibanea kon tuapa ḻimitú makow kon tayowon kubur tatua. 62 Nopoikoḷomai kon singgai, singgai in Sabat, imang mita itoi bo intau mita im Parisi noyotakin minayak ko'i Pilatus, 63 bo noguman, "Tuang, kinotoropan nami, intau mo'uboḷ tatua wakutu in nobiagpa, pernah noguman, 'Naonda in toḷu nosinggai Aku'oi im mobiag bui.' 64 Manangka intua pokiḷukadon kom moḷoḷukad mita ing kubur tatua modapot in singgai intoḷunya; sin dika bo angoion im murí-Nya mita takowon im mayat-Nya, bo poguman monia kon Sia aindon nobiag bui kon sigad intau mita minatoi, sahingga uboḷ kon singgai tumi in lebe mora'at nongkon inta muna." 65 Dá ki Pilatus noguman ko'i monia, "Na'a im moḷoḷukad mita, bayakbo ḷukadaidon kopira ing kubur tatua." 66 Mosia minayak ing kubur tatua bo sinilotan monia bodongka iḷukadan.
1 Naonda in singgai Sabat no'itaḻibdon, subuhpa totok kon singgai pertama diminggu tatua, ki Maria Magdalena bo ki Maria ibanea minayak ing kubur tatua no'indoi. 2 Bo daḻíbí dinandúan noropot totok. Tobatú malaekat i Tuhan noponag nongkon soroga bo noḻitoi kom batu inta pinonaḷob tatua, bodongka iḻituánnya. 3 Pogot im malaekat tatua mopo'uḻi-uḻinag, ḷambungea in nobudó totok náonda bo salju. 4 Moḷoḷukad mita kong kubur tatua gugur makow sin no'ondok totok, mosia tua nádon intau mita minatoi. 5 Ta'e malaekat tatua noguman kom bobay mita tatua, "Dikadon mo'ondok im mo'ikow! Sing kinota'auankubí kom mo'ikow im mamangoi motayak ko'i Yesus inta aim pinopopakú kong kayu pinoyotaḻempang. 6 Sia diá bidon kon na'a, sin Sia aindon nobiag, ná inta aim pinoguman-Nya, angoi bo indoiaikah in tampat inta pinopo'uḻidan ko'i-Nia. 7 ¡agidon bayak bo pogumandon kom murí-Nya, 'Kong ki Yesus ain nobiag bui nongkon sigad in intau mita minatoi. Sia aindon inumuna ko'i monimu minayak ing Galilea; baing kon tua bo ontongon monimu in Sia!' Aku'oi moguman ko'i monimu kon onu inta totu'u." 8 Mosia ḷagi minayak nongkon kubur tatua, takin ondok bo pia ing gina. Mosia noribatuk minayak nopota'au kom murí mita i Yesus. 9 Bo ki Yesus noyodungkuḷ monia bo noguman, "Salam koinimu!" Dinimiug im mosia ko'i-Nia bo ginumakap kon sioḷ-Nya bo nosumbah doman ko'i-Nia. 10 Bo ki Yesus noguman ko'i monia, "Dika mo'ondok! Bayakdon bo poguman ko'i utat-Ku mita, simbá mosia mayak ing Galilea, bain kon tua bo ontongon monia in Aku'oi." 11 Naonda im mosia kon yuákdon in daḷan, namangoidon in intau mita inta noḷukad kong kubur. Mosia minayak ing kotá bo nopota'au kon imang mita itoi kom bayongan inta ain nobaḻí. 12 Bo naonda im mosia noyosingog takin guhanga mita in ḻipú, mosia nonantúdon kon tondanan monia in tontara mita inta noḷukad tatua kong kubur 13 takin koyow nana'a, "Poguman kon intau mita, nana'a, ko wakutu in doḷom mo'ikow nosiug noḷoḷot. Murí-Nya mita namangoi bo nogamá kom mayat-Nya. 14 Bo aka kota'auandon i gubernur in soáḷ tana'a, yo bain kami im moyosingognya, sahingga im mo'ikow in diábí potaḷa'an." 15 Sinarima monia in doit tatua bo dinuduian monia onu inta pinoguman bo pinokíaid ko'i monia. Bo o'uman tana'a aindon nodapot kon intau mita in Yahudi dapot masa in tana'a. 16 Murí-Nya mita inta mopuḷuh bomita tatua nobuat bo minayak ing Galilea, kon tampat inta ain sinundú i Yesus ko'i monia. 17 Naonda in inontong monia, sinumbah monia in Sia, ta'e oyúon in topiḻik diá mopirisaya. 18 Dá ki Yesus dinimiug ko'i monia bo noguman, "Aku'oi in aindon inogoian im bayongan kawasa kon soroga bo kon dunia. 19 Tuamai, bayakdon, bo baḻídon im bayongan intau dumodudui-Ku, bo baptisdon im mosia podoyon kon tangoi i Amá, Adi, bo in Roho i Allah. 20 Bo tundú im mosia mogaid kon onu inta aindon pinoguman-Ku ko'i monimu. Bo bá kota'auan monimu, kon Aku'oi in umuranbí kotaki-takin monimu modapot in singgai pangabisan."
1 Na'a in Habar Mopia soáḷ ki Yesus Kristus, ki Adí i Allah. 2 Habar Mopia tatua pinangkoi ná inta pinais i Nabi Yesaya, nana'a: Ki Allah noguman: " Na'adon in totabá-Ku, 'Pinotabá-Ku in sia umuna ko'i-Nimu, simbá sia momontang kon daḷan baya'an-Mu.' 3 Oyúon intau nobaḷú kom padang gurun, 'Sadia'aidon daḷan ko'i Tuhan; tuḷidon in daḷan baya'an-Nya.' " 4 Naonda no'ipais dá natua domandon ki Yohanes no'iangoi kom padang gurun. Sia nobaptis ko intau bo nopota'au in Habar nongkon i Allah. Ki Yohanes noguman, "Mo'ikow musti mogogaidon mogaid kon dosamu mita bo musti baptison, simbá ampungan i Allah mo'ikow." 5 Dá bayongan intau inta nongkon butá in Yudea bo inta nongkon kotá in Yerusalem namangoi nokidongog ko'i Yohanes. Mosia nongaku kon dosa mita monia, bo binaptis i Yohanes im mosia kon Ongkag in Yordan. 6 Ki Yohanes nogiḷambung in ḷambung inta nongkon bubuḷ in unta. Ba'annya nongkon kuḻit bo ka'anonnya im pangkoḷá bo dilú ing kayuon. 7 Sia noguman doman nana'a: "Mo'iduduimai ko'inakó mo'iangoi intau inta kawasa-Nya no'iḻiu ko'inakó. Umpakah tongá kumuyung mobuká kon togot in sapatu-Nya, yo diábí patus in aku'oi. 8 Aku'oi mobaptis ko'i monimu in tubig, ta'e Sia Mopobaptis in Roho i Allah ko'i monimu." 9 Kon wakutu intua namangoi ing ki Yesus nongkon Nazaret butá ing Galilea bo binaptis i Yohanes kon Ongkag in Yordan. 10 Naonda ing ki Yesus nobatundon nongkon tubig tatua, inontong-Nya ḷangit nobukat bo Roho i Allah noponag dinumompá ko'i-Nia náonda bo paḷoma. 11 Poḷat kinodongogan in singog i Allah noguman, "Ikowbí ing ki Adí-Ku inta kinotabi-Ku, Ikowbí ing kinosanang ing gina-Ku." 12 No'iduduimai kon tua Roho i Allah nodia ko'i Yesus minayak im padang gurun. 13 Opat nopuḷuh nosinggai Sia kon tua, bo sinoba ibilis in Sia. Mahaḷuk mita kaḻig kotaki-takin-Nya doman kon tua, bo malaekat mita namangoi nobantung ko'i-Nia. 14 Naonda ing ki Yohanes dinomok pinobonu kom ponjara, ki Yesus minayak ing Galilea, bo nopota'au kon tua in Habar Mopia inta nongkon i Allah. 15 Ki Yesus noguman, "Ki Allah ḷagidon momangkoi momarentah. Pogogaidon mo'ikow mogaid kon dosa bo popirisayadon kon Habar Mopia inta nongkon i Allah!" 16 Wakutu ing ki Yesus minayak nongin pintad in Danow Galilea, noko'ontong in Sia kon intau doyowa inta mododomok kon toyak in oáidan monia. Ki Simon bo ki ai-ainya ki Andreas in tangoi monia. Mosia koyogot molandará kon danow tatua. 17 Ki Yesus noguman ko'i nayadua, "Duduidon ko'i-Nakó, bá baḻíon-Kudon mo'ikow mololandará kon intau." 18 Da' baya-bayakdon sinaḷáan monia in landará bo dinumudui ko'i Yesus. 19 Ki Yesus nongingguput kom babaya'an-Nya bo noko'ontong doman bui kon intau doyowa mogutat ibanea, ki Yakobus bo ki Yohanes in tangoi monia. Taya dua na'a ki adí i Zebedeus. Mosia na'a kom bonupa in uangga monompiamai kon landará monia. 20 Daḻí bo inoiní i Yesus im mosia. Dá sinaḷáanmaidon monia ing ki amá monia inta kom bonupa in uangga takin intau mita inta ginajian i amá monia. Bo minayakdon mosia dinumudui ko'i Yesus. 21 Ki Yesus bo murí-Nya mita no'idapotdon kong kotá ing Kapernaum. Kon singgai in Sabat no'iduduimai, ki Yesus sinumu'ot kom baḷoi pososambayangan bo nomangkoidon notundú. 22 Intau mita inta nokodongog noherang bo mo'ibog kom pototundú-Nya. Sim pototundú-Nya mokobangkaḷ, de'eman ná pototundú ing guru mita agama. 23 Kon wakutu intua kom bonu im baḷoi pososambayangan tatua oyúon tobatú intau inta kinotoḷangan dimukud mora'at. Intau tatua nomaḷú, 24 "Hei Yesus, intau Nazaret, onuon-Mu ing kami? Mamangoi degá momutú ko'inami Ikow? Kota'auankubí Ikow: Ikow nion totabá i Allah inta mosuci!" 25 "Kibio-biómai!" torú i Yesus kon dimukud mora'at tatua, "Ḷuaidon nongkon intau tana'a!" 26 Dá totokdon ginugur in dimukud mora'at in intau tatua, onda intua takin karak iḷumuaidon in dimukud mora'at tatua nongkon intau tatua. 27 Bayongan intau nongoherang totok, dá nosi-ḻiboándon mosia, "Onu in na'a? Tobatú totundú mobagu! Takin bangkaḷon bo kawasa Sia nomarentah kon dimukud mita mora'at, bo dinuduian doman monia in singog-Nya." 28 Dá habar soáḷ ki Yesus kilat bo no'iwaya kom bayongan butá ing Galilea. 29 Naonda iḷumuai makow nongkon baḷoi pososambayangan tatua, ki Yesus takin i Yakobus bo i Yohanes minayak im baḷoi Simon bo i Andreas. 30 Dodai intua ki guyá i Simon no'itosiug makow sin notakit pinonikan patú. Dá naonda ing ki Yesus bo murí-Nya mita no'iponikmai kom baḷoi, baḷúdon monia bo pinota'au ko'i Yesus. 31 Dá ki Yesus minayak dinimiug ko'i guyá i Simon poḷat nokadai kon ḻimanya simbá mobangon. Kon dodaipa doman tua bo nopia im patúnya, bo baḷúdon bobay tatua bo nogoḷud kong ka'anon ko'imonia. 32 Naonda in no'ungkoḷomdon singgai, intau mita nodia mangoi ko'i Yesus kon intau nongotakit bo inta kino'toḷangan dimukud mora'at. 33 Bayongan intau kong kotá tatua noyosipun kom muna im baḷoi tatua. 34 Dá bayongan takit inta norupa-rupamai kon intau mita tatua nodait inundaman i Yesus, ná doman tua in dimukud mita inta mora'at, nodait-Nya doman sinoko'untun. Diá-Nya inogoi mosingog in dimukud mita mora'at tatua, sing kino'ta'auan monia in Sia. 35 Nopo'ikoḷomai kon singgai, subuhpa, nobangondon ki Yesus bo iḷumuai. Sia minayak in tampat inta no'i tontaní bo nosambayang kon tua. 36 Ta'e binayak sinayak i Simon bo yobayat-Nya mita. 37 Naonda in nodungkuḷdon monia ing ki Yesus, pinota'au monia, "Bayongan intau notayak ko'i Guru." 38 Tongá ki Yesus noguman, "Koḻigai, kita mayakpa ing kota mita ibanea inta kon diugmai na'a, simbá pota'au-Kupa doman ko'i monia in Habar Mopia, sin tuabí im mangaḻe inangoian-Ku." 39 Dá ki Yesus minaya-mayakdon makow kom bayongan ḻipú kong Galilea bo nopota'au in Habar Mopia kom baḷoi pososambayangan monia bo noguntun kon dimukud mita mora'at. 40 Tobatú intau inta pinanyaki kusta namangoi ko'i Yesus bo sinumungkud kon tayowon-Nya poḷat noguman, "Aka kuma bo totabionpa i Amá, yo mopiabí i Amá in aku'oi." 41 Dá notabi ing ki Yesus kon intau tatua, sahingga kinadaian-Nya intau tatua bo poḷat noguman, "Motabi Aku'oi, yo kopiadon!" 42 Kon dodaipa doman tatua bo no'inggamá im panyaki tatua bo nopiadon intau tatua. 43 Onda intua ki Yesus nopotabá kon intau tatua takin koyow: 44 "Poko'ingat, dona'ai o'umanon ko'i inekadon, ta'e bayakdon ko'i imang bo pokitantúdon ko'inia kon ikow totu-totu'udon nopia. Bo pobogoi ikow kon sosumbah sukurmu podudui in atorang i Musa saḷaku bukti kon intau mita kon nopiadon ikow." 45 Ta'e intau tatua minayakbí bo nongonguman magí-makow kon onu inta nobaḻí ko'inia tua, sahingga ki Yesus diádon mobebas tumu'ot kong kotá tatua. Sia tongádon kon ḷuai ing kotá, kon tampat mita inta mo'ingongow. Ta'e bayongan intau inta nongkon ḻipu-ḻipúannya umuran doman mamangoi ko'i-Nia.
1 Tongonumai nosinggai no'iduduimai kon tua, ki Yesus minayakdon bui ing Kapernaum bo no'isiardon in habar kon Sia oyúon kom baḷoi. 2 Bo namangoidon intau mita kon tua. Mosia noyosipun kon tua dapot in diádon tampat umpakah ngara nopuḻingdon intau. Ki Yesus nopota'au in Habar Mopia nongkon i Allah ko'i monia. 3 Koyogotpa in Sia mosingog, indoianmai intau taya opat nobuḻig kon intau inta ḻempeng pinoángoi ko'i Yesus. 4 Ta'e lantaran mobarong totok intau, dá diá im mosia no'iyaput ko'i Yesus, dá noponik im mosia bo nobingkat kon atop im baḷoi inta kon tombutungmai Yesus. Onda intua sinuntundon monag monia intau ḻempeng tatua takin boḷad tosiugannya. 5 Naonda inontongmai Yesus kon mosia totu'u mopirisaya, dá Sia noguman kon intau ḻempeng tatua, "Adí-Ku, inampungandon bayongan dosamu!" 6 Ta'e tongonumai mototundú mita kon agama Yahudi nomangkoidon nongunsingog kom bonu ing gina, kai monia, 7 "Totu'u mobarani intau tana'a mosingog natua! Sia im mohojat ko'i Allah. Ki inebí i mota'au mongampung kon dosa? Tongábí ki Allah tontaní!" 8 Ta'e kon dodaipa doman tuata kinota'auan i Yesus in raian monia. Dá Sia noguman, "Nongonu si mo'ikow moraibí natua kom bonu ing ginamu? 9 Onda degá im mogampa-gampang, moguman, 'Dosamu inampungandon,' andeka moguman, 'Pobangondon, bingkat im boḷad pinosiuganmu bo bayakdon'? 10 Ta'e tana'a ponyata-Kudon ko'i monimu, kong ki Adí intau kokawasa mongampung kon dosa intau kon dunia na'a. Nosingog makow natua." Ki Yesus noguman kon intau ḻempeng tatua, 11 "Pobangondon, bingkat im boḷad pinosiuganmu bo pobuidon!" 12 Bango-bangon intau tatua bo nobingkat kom boḷad tosiugannya bo iḷumuai ko'onto-ontong monia komintan. Intau mita kon tua noherang takin pia ing gina bo nodayow ko'i Allah, kai monia, "Dia'pa dodai onda kita noko'ontong kon kajadian ná tana'a!" 13 Nopaḷut makow kon tua ki Yesus minayak bui im pintad Danow Galilea. Bayongan intau namangoi ko'i-Nia. Bo Sia notundú ko'i monia. 14 Wakutu ing ki Yesus nopobayak natua, Sia noko'ontong kon tobatú intau mononagih kom pajak tangoinya ki Lewi inta ki adí i Alpeus. Ki Lewi na'a ḻimitú makow kong kantor im pajak. Ki Yesus noguman ko'inia, "Duduidon ko'i-Nakó!" Dá sindo-sindog ing ki Lewi bo dinumuduidon ko'i Yesus. 15 Wakutu ing ki Yesus koyogot nonga'an kom baḷoi Lewi, nobayong mononagih mita kom pajak bo intau mita inta inanggap diá mopia i intau moántó, nonga'an noyotakin i Yesus bo murí-Nya mita. Sin nobayong ing kon sigad monia tua dinumudui ko'i Yesus. 16 Wakutu intua tongonumai im mototundú kon agama Yahudi inta nongkon golongan Parisi noko'ontong ko'i Yesus nonga'an noyotakin im mononagih mita kom pajak bo intau mita inta inanggap diá mopia tua. Dá mosia noḻibó kom murí mita i Yesus, "Nongonu sing gurumu in nonga'anbí noyotakin i mononagih mita kom pajak bo i intau mita inta diá mopia tua?" 17 Ta'e dinongog i Yesus in ḷoḻibó monia tatua, dá sinubagan-Nya, "Intau mita mosehat diábí moparaḷu kon dokter, tongábí intau motakit. Bo Aku'oi namangoi de'emanbí mogoiní kon intau inta monganggap kon mopiadon in sia, ta'e mamangoibí kon intau mita inta ain inanggap yoyatan." 18 Kon singgai tobatú, wakutu im murí mita i Yohanes Mobobaptis bo i intau mita im Parisi nopuasa, dá oyúon intau namangoi ko'i Yesus bo noḻibó, "Nongonu sim murí mita i Yohanes Mobobaptis bo murí mita intau im Parisi mopuasabí, ta'e murí mita i Pak Guru in diábi?" 19 Ki Yesus notubag, "Kon rame ponika'an, yobayat mita i intau inta nonika diábí mota'au i mopuasa kowakutu im mosia koyota-yotakinpa i intau inta nonika tua. Tantú monga'anbí moyotakin im mosia. 20 Tongá oyúonbí in wakutunya nonika'an ḷoḷaki tatua gamáan nongkon imonia, bo bain tuata mosia mopuasa. 21 Diábí intau mopoduḷampong in didit mobagu kon ḷambung inta nokoyongandon. Sin didit nobagu inta pinoduḷampong tatua im mobadang bo momerak kon ḷambung koyongan tatua, sahingga modugangdon moḷoben berak in ḷambung tatua. 22 Ná doman tua, diábí intau mogaḻin kon anggur kom bonu im botutu kuḻit inta nokoyongandon. Sin anggur nobagu tatua i mokopopisíbí kong koberakan botutu tatua, sahingga tumpaḷadon mogoguya'at im botutu bo anggur. Tuamai anggur nobagu musti bonuon doman kom botutu nobagu!" 23 Kon tobatú singgai in Sabat, ki Yesus no'itaḻib kong gobá ing gandum bo murí-Nya mita nokoyut kom bungai ing gandum. 24 Dá intau mita im Parisi noguman ko'i Yesus, "Nongonu sim murí-Mu mita momiabí kon onu inta ilarang kom bonu in hukum agama naton, takin mogaid kon onu inta ilarang aidan kon singgai in Sabat?" 25 Dá tubag doman i Yesus ko'i monia, "Degá diápa kinobaca'an monimu onu in inaidan i Daud, wakutu ing ki Abyatar nobaḻí imang moḷoben. Wakutu ing ki Daud bo dumoduduinya mita ginogoy bo diá koka'a-ka'anon, sia sinumu'ot kom Baḷoi Tuhan bo noka'an kon roti inta aim pinosumbah ko'i Allah. Bo inogoiannya doman roti tatua in dumoduduinya mita. Padahaḷ aka podudui in agama naton, yo tongábí imang i mota'au moka'an kon roti tatua." 27 Ki Yesus noguman doman, "Singgai in Sabat pinomia sing kopontingan intau, de'emanbí intau pinomia sin singgai in Sabat. 28 Dá tuamai singgai in Sabat kom bonubí doman ing kawasa i Adí Intau."
1 Ki Yesus sinumu'ot bui kom baḷoi pososambayangan. Kon tua oyúon tobatú intau inta ḻimanya tosimpaḷ noḻempeng. 2 Kom baḷoi pososambayangan tatua oyúon doman intau mita inta mo'ibog motayak kon taḷá i Yesus, simbá oyúon baḻíon monia dodoyonan popongaduan ko'i-Nia. Tuamai umuran tarukira'an makow monia mongo mongundam doman ing ki Yesus kon singgai in Sabat. 3 Dá ki Yesus noguman kon intau inta noḻempeng in ḻimanya tosimpaḷ tua, "Koḻigai kon na'a bo sindog kon tayowon intau mita tana'a." 4 Onda intua iḻibó i Yesus kon intau mita kon tua, "Aka podudui in agama, onu im mota'au aidan naton kon singgai in Sabat? Momia kom mopia andeka mora'at? Moposaḷamat kon intau andeka moḻimod?" Mosia komintan nongobió. 5 Korogi-rogi ing ki Yesus nobobui magí-makow kon intau mita inta kon tua, ta'e moájar doman totok ing gina-Nya sin totu'u motogat ing gina monia tua. Onda intua Sia noguman kon intau inta noḻempeng in ḻima tatua, "Sintakdon in ḻimamu." Dá sinintak doman i intau tatua in ḻimanya, bo baḷú domandon nopia in ḻimanya tatua. 6 Dá intau mita im Parisi nonaḷámaidon kom baḷoi pososambayangan tatua, bo minayak noyosingog takin intau mita i Herodes kon soáḷ poḷoḻimod ko'i Yesus. 7 No'iduduimai kon tua, ki Yesus takin murí-Nya mita sinimípa bo nopobayak in Danow Galilea. Ta'e nobayong totok intau nongkon Galilea in dinumudui ko'i Yesus. Nobayong doman in namangoi nongkon Yudea, 8 nongkon Yerusalem, nongkon butá Idumea, nongkon dotá in timur in Yordan, bo nongkon butá in Tirus bo Sidon. Mosia komintan namangoi ko'i Yesus, sing kinodongogandon monia im bayongan inta inaidan-Nya. 9 Mobayong totok in intau, manangka intua ki Yesus nokitayak in uangga kom murí-Nya mita, simbá diá kogupitan monia in Sia. 10 Bo nobayong totok intau inundaman-Nya, sahingga bayongan intau notakit komintan moramiji dimiug ko'i Yesus bo moḻiai ko'i-Nia. 11 Bo intau mita inta kinotoḷangan dimukud mora'at, pomuḷoi im moko'ontong ko'i-Nia baḷú tumungkud kon tayowon-Nya bo momaḷú moguman, "Ikowbí nion ki Adí i Allah!" 12 Ta'e ilarang totok i Yesus in dimukud mita mora'at tatua mopota'au kon soáḷ ki ine in Sia. 13 Onda intua ki Yesus notakod kon tobatú buḷud, bo nogoiní kon intau mita inta kino ibog-Nya. Intau mita tatua namangoi, 14 bo Sia nonantúdon kon intau mopuḷuh bodoyowá takin singog nana'a, "Aku'oi momiḻí ko'i monimu, simbá mo'ikow tumakin ko'i-Nakó. Potabá-Ku im mo'ikow mopota'a-ta'au makow in Habar Mopia nongkon i Allah, 15 bo mo'ikow ogoian-Ku ing kawasa moguntun kon dimukud mita mora'at." 16 Na'a in tangoi monia mopuḷuh bodoyowá tua: Ki Simon (inta dinonoi doman ki Petrus), 17 ki Yakobus bo ki Yohanes ki utatnya. Taya dua na'a ki adí mita i Zebedeus (mosia sinangoian ki Boanerges, inta mangaḻenya, " ki adí ing gotup"), 18 ki Andreas, ki Pilipus, ki Bartolomeus, ki Matius, ki Thomas, ki Yakobus ki adí i Alpeus, ki Tadeus, ki Simon intau in Zelot, 19 bo ki Yudas Iskariot inta nopotaḷui ko'i Yesus. 20 Onda intua ki Yesus nobuidon kom baḷoi. Ta'e intau nobayong buipabí namangoi noyosipun, sahingga ki Yesus bo murí-Nya mita diádon nokoponga'an. 21 Intau mita noguman, "Nobundaidon in Sia nion!" Bo naonda ing kinodongogan ginaḷum-Nya in singog monia tua, binayakdon monia ginamá ing ki Yesus. 22 Mototundú mita kon agama Yahudi inta namangoi nongkon Yerusalem noguman, "Kinotoḷangan i Beelzebul in Sia! Itoi in dimukud mita mora'at tatua in nobogoi ing kawasa ko'i-Nia moguntun kon dimukud mora'at." 23 Dá ki Yesus nogoiní kon intau inta mobayong tua bo nongonguman kom porumpama'an mita. Kai-Nia, "Uḻe, diábí kuma'an kon akaḷ aka dimukud mora'at moguntun kon dimukud doman mora'at. 24 Sin aka tobatú karaja'an bo mosilai mokolo-kolompok inta mososaturuan, yo diábí mononoi ing karaja'an tatua. 25 Ande, aka motoḷu adí diá motobatú bo mosisaturuan doman yo mogoguya'atbí im motoḷu adí tatua. 26 Dá natuabí doman kom bonu ing karaja'an Ibilis aka mosia mosisaturuan bo moyosilai, diábí doman monahang mo'onggot bo moyoyang. 27 Diábí doman tobatúmai intau mokotu'ot kom bonu im baḷoi intau moropot bo mogagow kong kapunya'an in intau moropot tatua, aka diányapa muna togoton in intau moropot tatua. Tantú munanyapabí togoton bodongka kogamaannya ing kapunya'an i intau moropot tatua. 28 Pokota'audon! Aka intau mogaid kon dosa bo mohojat yo mata'apabí ampungan in sia. 29 Ta'e aka mohojat in sia kon Roho i Allah, yo intau tatua in diábí mota'au ampungan! Sin hojatan tatua in dosabí mononoi." ( 30 Ki Yesus noguman natua sin oyúon intau noguman kon Sia kinotoḷangan in dimukud mora'at.) 31 No'iduduimai kon tua, ki iná bo ki utat mita i Yesus namangoi. Mosia sinimindog kon ḷuai bo nopotabá kon intau mogoiní ko'i Yesus. 32 Dodai intua nobarong intau iḻimitú kon ḻibumai Yesus. Dá mosia noguman ko'i-Nia, "Pak Guru, ki iná bo ki utat mita i Pak Guru, tua kon ḷuai. Mosia notayak ko'i Pak Guru." 33 Ta'e ki Yesus notubag, "Ki inebí ing ki iná-Ku? Ki inebí ing ki utat-Ku mita?" 34 Onda intua ki Yesus nobobui magí-makow ko'i monia inta iḻimitú kon ḻibu-Nyamai bo noguman, "Na'abí ing ki iná bo ki utat-Ku mita! 35 Intau inta dinumudui kon ibog i Allah, siabí tua ing ki utat-Ku ḷoḷaki, ki utat-Ku mita bobay bo ki iná-Ku."
1 Kon singgai tobatú ki Yesus bui notundú kom bingkí in Danow Galilea. Nobayong totok intau in namangoi noḻipung ko'i-Nia. Manangka intua Sia minayak iḻimitú kom bonu in uangga inta no'iḷantak makow kon tubig, bo intau mita sinimindog kom bingki in Danow. 2 Nobayong soáḷ in sinundú-Nya ta'e nomaké im porumpama'an. Nana'a in totundú-Nya ko'i monia. 3 "Indongogaidon! Oyúon mogogambor iḷumuai sim mogambor. 4 Wakutu in sia nogambor oyúon bibit noḷabú kon daḷan. Bo no'iangoi in ḷagapan bo nodaitnya kina'an im bibit tatua. 5 Oyúon bibit inta noḷabú kon tampat inta nobayong im batu bo butánya tongá topiḻik. Bibit tatua ḷagi nobiag sin noyakag im butánya. 6 Ta'e wakutu mata in singgai koḷantud-koḷantudon, biagnya mulaidon moḷaḷow poḷat no'ingkag bo minatoidon sin uakatnya diá no'onang ing kinokanomannea. 7 Oyúon doman bibit inta noḷabú kon yuá-yuák in diát. Diát mita tatua nobiag bo nonisí kom biag im bibit mita tatua nodapot i minatoi, sahingga diá nokopomungai. 8 Ta'e oyúon doman bibit in noḷabú kom butá inta mopia. Bibit tatua nobiag, bo nobaḻí noḷoben bodongka nomungai, oyúon kotoḷu nopuḷú noguntuḷ ing kobayongea, oyúon ing ko'onom nopuḷuh noguntuḷ bo oyúon doman ing kogatut noguntuḷ ing kobayongea." 9 Nopaḷut makow nongonguman kom porumpama'an tatua ki Yesus noguman, "Mo'ikow kobongoḷan, dá indongogai!" 10 Naonda ing ki Yesus no'itontaní, intau mita inta nokidongog kon totundú-Nya namangoi ko'i-Nia noyotakin murí-Nya mita mopuḷuh bodoyowá tua. Mosia nopo'igum simbá ki Yesus moginsilang kom mangaḻe im porumpama'an tatua. 11 Dá ki Yesus noguman ko'i monia nana'a, "Mo'ikow inogoiandon karunia monota'au kon onu inta no'ibuni soáḷ náonda ing ki Allah momarentah saḷaku Raja. Ta'e kon intau mita inta kon ḷuai sinundú pinongin porumpama'an. 12 simbá 'Umpakah umuran mosia monarukira ta'e diá kota'auan monia onu im mobaḻí, mosia umuran mokidongog, ta'e diá momangaḻe, na'aia mobaḻí simbá mosia diá moko'ontong bo momangaḻe bo dika mamangoi ko'i Allah bo ampungan i Allah im mosia.' " 13 Nopaḷut makow, ki Yesus noguman ko'i monia, "Aka diá komangaḻean monimu im porumpama'an tatua, yo náondabí ing komomangaḻe monimu kom porumpama'an ibanea makow? 14 Mogogambor tua in intau inta nopohabar magí-makow in habar nongkon i Allah. 15 Bibit inta noḷabú kon daḷan ibarat intau inta nokodongog kon habar soáḷ náonda ing ki Allah momarentah. Naonda in sia nokodongog, Ibilis namangoi bo nogamá kon onu inta aim pinomuḷa kom bonu ing ginanya. 16 Bibit inta noḷabú kon tampat inta nobayong im batu, ibarat intau mita inta nokodongog kon habar tatua, bo baḷú sinarimanya takin sanang ing gina. 17 Ta'e habar tatua diá nonguakat kom bunu ing gina monia, sahingga in diá no'onggot im pinonahangannya. Naonda i mosia noyogintayow in roriga ande pomogutúan lantaran habar tatua, baḷú im mosia nonaḷámai kon onu inta aim pinirisaya monia. 18 Bibit inta noḷabú kon yuá-yuák in diát, tua ibarat intau mita inta nokidongog kon habar tatua, 19 ta'e mohawatir kon soáḷ kobobiag monia bo mo'ibog mo'oyúon totok. Ibog doman monia kom bayongan yagi-yagi tumu'ot doman kong gina monia. Tuamai habar nongkon i Allah inta kom bonu ing gina monia sisi'onnya sahingga diá momungai. 20 Bo bibit inta noḷabú kom butá inta mopia, tua in ibarat intau mita inta nokidongog kon habar tatua bo sinarimanya. Mosia nomungai nodatog. Oyúon in toḷu nopuḷuh, oyúon in onom nopuḷuh, bo oyúon doman im mogatut noguntuḷ ing kobarong im bungainya." 21 No'idudui kon tua noguman bui ing ki Yesus nana'a, "Pernah degá intau im mopoyongkit makow in togá bo tungkubanea in tampayang ande baya'anea ukaton koḻimonag im pososiugan? Paka yo diá baya'anea ukaton kon tampat pogogukatan kon togá tatua? 22 Diábí im mo'ibuni in diá ko'ontongan; bo diábí doman in no'ibuni in diá kota'auan. 23 Tuamai, aka kobongoḷan yo pokidingog!" 24 Guman i Yesus bui, "Tarukira onu inta dinongog monimu na'a! Ukuran inta pakéon monimu kon intau ibanea, tua im pakéon i Allah pogukur ko'i monimu, sedang bo duganganpa doman ing kobayongea. 25 Sin kon intau inta oyúondon ko'inia, ogoian lebe kobayongon; ta'e kon intau inta diá ing ko'inia, yo onuka in topiḻik ko'inia gamáanbí doman." 26 Ki Yesus nongingguput bui kon o'uman-Nya, "Aka ki Allah momarentah saḷaku Raja, ka'ada'an-Nya mota'au popo'umpama naonda bo intau inta nogambor kom bibit kong gobánya. 27 Doḷom sia mosiug, singgai mobangon. Bibit tatua monguakat bo mobiag koḷantud-koḷantud. Ta'e náonda ing kinobobaḻi intua diábí kota'auan intau tatua. 28 Butábí tatua im mopoḷuai in hasilnya; muna in tanganya, onda intua ḷumondut bodongka momatu im bungainya. 29 Bo aka bungai ing gandum tatua moḷutúdon dá pangkoiandon yangkiton in intau tatua sin wakutunyadon monoḻisí kom bungainya." 30 Ki Yesus bui noḻibó, "Aka ki Allah momarentah saḷaku Raja, yo onu im mota'au popobandingan naton? Onu in contoh inta mota'au baḻíon naton dodoyonan poginsilangan kon tua? 31 Aka ki Allah momarentah, yo ka'ada'an-Nya náonda bo porumpama'an tana'a: Tobatú batoḷ in sesawi ginamá in intau tobatú bo pinomuḷanya kom butá. Batoḷ in sesawi na'a im batoḷbí inta paling mo'intok nongkon bayangan batoḷ kon dunia na'a. 32 Ta'e aka mobiagdon, yo moḷobe-ḷobenbí in sia nongkon bayongan pinomuḷa ibanea. Tanganya mita mongobambar, sahingga ḷagapan mita mata'au mamangoi monompugad kon tua bo ko'oḻiungannya." 33 Natua im pinototundú i Yesus kon intau mita. Sia nomaké im porumpama'an mita natua komangoi ing komangaḻean monia. 34 Ki Yesus umuran nomaké im porumpama'an aka motundú kon intau mita tatua. Ta'e aka kom murí-Nya mita, yo daiton-Nyabí insilangan. 35 Kon singgaipa doman tatua, kon dodai in singgai no'ungkoḷomdon; ki Yesus noguman kom murí-Nya mita, "Koḻigai kita ḷumeag mopoákow ḷoḷan in danow." 36 Dá ki Yesus sinumakoidon kon uangga takin murí-Nya mita bo nonaḷámaidon kon intau mobayong kom bingkí in Danow. Uangga mita ibanea kon tua doman. Onda intua ki Yesus bo murí-Nya mita iḷumeagdon. 37 Diá no'onggot kom binaya'an monia, namangoidon tompot moropot. Bokoḷ namangoidon nondangat kon uangga, bo tubig mo'ibonu domandon kon uangga, sahingga ing gogiódon mopuḻing tubig in uangga tatua. 38 Dodai intua ki Yesus nosiug kon dotá in tumi uangga. Sia nonguḷun kon oḷunan bo noḷoḷot. Murí-Nya mita namangoi noguḷung ko'i-Nia takin noguman, "Pak Guru, diádon degá paraduḷion i Pak Guru in na'a? Mobodito ing kita!" 39 Dá nobangondon ki Yesus bo nongguak kon tompot tatua poḷat noguman kon danow tatua, "Kibio-biómaidon, ko'oyongdon!" Dá tompot nogogaidon, bo danow noḷonongdon totok. 40 Bo ki Yesus noḻibó kom murí-Nya mita, "Nongonu sim mo'ondokbí i mo'ikow? Nongonu sin diábí i mo'ikow mopirisaya ko'i-Nakó?" 41 Mosia no'ondok bo dongkadon nosiḻibóan, "Sabanarnya ki inebí in intau tana'a, sahingga tompot bo bokoḷ dumudui doman kon singog-Nya."
1 No'iduduimai kon tua ki Yesus bo murí-Nya mita no'iyaputdon kon ḷoḷan in Danow Galilea, kom butá ing Gerasa. 2 Natua im ponang i Yesus kon uangga, Sia inangoian in tobatú ḷoḷaki inta nongkon goa mita pongonguburan. 3 Intau tatua kinawasa in dimukud mora'at bodongka tantú mogutun kong kuburan mita. Sia diádon kotogotan, umpakahbí rante uatoi. 4 Sim mokakitdon tokigonmai rante, ta'e tantúnya bo bontowon rante inta potogot tatua, bo uatoi inta pino'umantungan ko'inia putoḷonnya. Moropot totok in sia sahingga in diá tobatúmai intau mokodomok ko'inia. 5 Doḷom singgai sia modondaḷoi kong kuburan bo kom buḷu-buḷudanea sindaḷan kumarak bo monongkekeb kon awaknya tontaní momaké im batu. 6 Naonda in inontongea ing ki Yesus nongkon moyayuk, noribatuk in sia namangoi bo sinumungkud kon tayowon i Yesus. 7 Bo nomaḷú noropot, "Yesus, Adí i Allah inta Totok im Moḷantud, onuon-Mu in aku'oi na'? Podoyon kon tangoi i Allah, aku'oi mopo'igum ko'ini-Mu, dona'ai rorigaan in aku'oi!" ( 8 Intau tatua noguman natua sing ki Yesus noguman ko'inia, "Hei dimukud mora'at, ḷuaidon ikow nongkon intau tana'a!") 9 Ki Yesus noḻibó ko'inia, "Ki ine in tangoimu?" Tubangnya, "Tangoiku 'ki Legion' sim mobarong totok ing kami!" 10 Sia umuran mopo'igum simbá diá potabá i Yesus in sia ḷumuai nongkon butá tatua. 11 Dodai intua, kon oyukmai im buḷud kon tua nobayong boké inta koyogot motayakmai kong ka'anonnya. 12 Dimukud mita mora'at tatua nopo'igum ko'i Yesus, "Poki'tuotaidon ing kami kom boké mita tatua." 13 Bo ino'oan i Yesus. Dá dimukud mora'at mita tatua iḷumuai kon intau tatua bo minayak sinumu'ot kom boké mita tatua. Bo kawangan boké -- inta degá doyowamai noribu ing kobayongea tua, komintan iḷumanduk kom pompang danow tatua bo noḷomot. 14 Moḷoḷukad mita kom boké tatua, noḷagui bo minayak nopota'au in habar tatua kong kotá bo kon ḻipú mita inta kon diugeamai. Dá intau mita iḷumuai sim mo'indoi kon onu inta nobaḻí. 15 Mosia namangoi ko'i Yesus, bo inontongdon monia intau inta ko'ina kinotoḷangan in dimukud mora'at tatua, iḻimitúdon makow kon tua, ain nogiḷambung bo noratakdon in raiannya. Dá mosia komintan no'ondok. 16 Intau mita inta ain noko'ontong tontaní kom bayongan inta nobaḻí kon intau tatua bo kom boké mita, nongonguman kon inta ain nobaḻí mita. 17 Bo intau mita kom butá tatua nopo'igum ko'i Yesus simbá monaḷámaidon kon tampat tatua. 18 Wakutu ing ki Yesus tumakoidon kon uangga, intau inta ko'ina kinotoḷangan in dimukud mora'at, nopo'igum ko'i Yesus simbá ogoi doman dumudui in sia. 19 Ta'e ki Yesus noguman ko'inia, "Pobuidon bo pota'audon ko'i utatmu mita bo kong ginaḷummu mita im bayongan inta inaidan i Tuhan ko'inimu, bo ki Tuhan mopia totok ko'inimu!" 20 Da' minayak domandon intau tatua, bo nomangkoidon nopota'au kon daerah mita inta sinangoi, "Kotá Mopuḷuh." Sia nopota'au kon onu inta aim pinomia i Yesus ko'inia. Bayongan intau nongoherang nokodongog ko'inia. 21 Ki Yesus minayak bui kon ḷoḷan danow. Kom bingkí in danow tatua nobarong totok intau namangoi noyoḻipung kon ḻibumai Yesus. 22 Kom bingkípa in danow tatua ing ki Yesus, indoianmai yo namangoidon tobatú intau, ki Yairus in tangoinya. Ki Yairus na'a tobatú itoi kom baḷoi pososambayangan kong kotá tatua. Naonda noyodungkuḷ i Yesus sinumungkud in sia kon tayowon-Nya, 23 bo kopia nopo'igum nana'a ko'i Yesus, "Pak Guru, ki adíku bobay notakit moyoyiga. Po'igumonku ki Pak Guru mamangoipa moḻiai ko'inia simbá mopia bo diápa matoi!" 24 Dá minayak ing ki Yesus noyotakin i Yairus. Mobarong totok intau in sinumakin ko'i-Nia, oyúon kon tumi, kom muna, kong koigi, kong koḷanan moyo-moyogundud. 25 Kon sigad monia tua oyúon doman tobatú bobay inta aim mopuḷuh bodoyowá notaong notakit toḷoganmai in dugú aka angoionnya. 26 Bayongan kapunya'annya no'itaḷuidon komintan sim poki'undaman ko'i dokter, ta'e diá im mokopia, sedang bo tongábí modugang moyoyiga. 27 Bobay tatua mokakitdon im mokodongog kon o'uman soáḷ ki Yesus. Dá kon yuá-yuák intau moántó tatua, sia moramiji dimiug ko'i Yesus nongkon tumi, 28 sin na'a ing koraiannya, "Asaḷ bo koḻiaiankudon in jubah-Nya, yo mopiabí in aku'oi!" 29 Sia noḻiai kon jubah i Yesus, bo dodaipa doman tua nogogai in dugú bo kinorasa'annya kon nopiadon in sia. 30 Ta'e kon dodai doman tatuata kinorasa'an i Yesus kon oyúon in ropot iḷumuai nongkon i-Nia. Dá Sia nobobui kon intau mobarong tatua bo noḻibó, "Ki ine in noḻiai kon jubah-Ku?" 31 Dá murí-Nya mita noguman, "Inontongbí i Pak Guru ing koántó intau mita tanion. Yo ḻibo'onpa doman i Pak Guru mongo ki ine in noḻiai ko'i Pak Guru?" 32 Ta'e ki Yesus umuranpa doman nobobui magí-makow motayak kon intau inta noḻiai ko'i-Nia. 33 Bobay tatua inta nokota'audon kon onu in nobaḻí ko'inia tua, takin gugur makow sin ondok, sia namangoi sinumungkud kon tayowon i Yesus bo nongaku kon tua komintan. 34 Dá ki Yesus noguman kom bobay tatua, "Adí-Ku, lantaran ikow bo mopirisaya ko'i-Nakó dá nopia ikow! Bayakdon takin saḷamat, ikow totu-totu'udon nopia!" 35 Koyogotpa ing ki Yesus nongonguman, indoianmai namangoidon tongonumai intau totabá nongkon baḷoi i Yairus. Mosia noguman ko'i Yairus. "Ki adí bobay i tuang minatoidon, dá dona'aidon ki tuang mokiposusahmai ko'i Pak Guru." 36 Ta'e diábí i hiraumai i Yesus onu im pinoguman i intau mita tatua. Ki Yesus noguman ko'i Yairus, "Dika mo'ondok, asaḷ bo popirisaya!" 37 Bo minayak turus in Sia, ta'e diádon tobatúmai inogoi-Nya dinumudui ko'i-Nia koḻikud ing ki Petrus, ki Yakobus bo ki Yohanes inta ki utat i Yakobus. 38 Naonda i mosia no'iyaputdon kom baḷoi i Yairus, bo inontongnya in intau mita modowawak makow bo dinongog-Nya doman in ombaḷ bo amui inta moropot. 39 Dá ki Yesus sinumu'ot bo noguman, "Nongonu sim mo'ikow im modowawakbí bo mongombaḷ? Adí tatua in diábí minatoi; tongábí in sia nosiug!" 40 Ta'e kinosingan monia ing ki Yesus, dá pinokiḷuaian-Nya i mosia komintan. Onda intua dinia i Yesus ing ki iná bo ki amá in adí tatua takin murí-Nya taya toḷu bo sinumu'ot kong gopot in adí tatua. 41 Kinadaian i Yesus ḻima in adí tatua poḷat noguman kon adí tatua, "Talita kum," mangaḻenya, "Adí bobay, poguman-Ku ko'inimu: pobangondon!" 42 Adí bobay tatua baḷú nobangon, bo minayak. (Umurnya mopuḷuhdon bodoyowá notaong.) Bayongan intau inta noko'ontong kon onu inta nobaḻí tatua totok noherang bo no'ingin? 43 Ta'e ilarang totok i Yesus mosia im mopota'au kon soáḷ tatua ko'i inekadon. Sia noguman, "Ogoiai ing ka'anon adí tanion."
1 Nongkon tampat tatua, ki Yesus bo murí-Nya mita minayakdon in ḻipú-Nya. 2 Kon singgai in Sabat Sia nomangkoidon nobogoi in totundú kom bonu im baḷoi pososambayangan. Mobayong intau kon tua. Wakutu i mosia nokodongog kon totundú-Nya tua, noherang totok i mosia. Mosia noguman, "Kon onda ing kino'uḻían intau tana'a kom bayongan tua? Kabijaksana'an náonda ing ko'i-Nia nion? Náondabí sim mota'aubí in Sia mogaid ko inta mokoherang? 3 De'emanbí Sia na'a inta ki Adí i bas bo i Maria, bo ki utat ne Yakobus, i Yoses, i Yudas bo i Simon? O'o, sedang bo ki utat-Nya mita bobay nogutun doman kon na'a." Tuamai diá sinarima monia in Sia. 4 Dá ki Yesus noguman ko'i monia nana'a, "Tobatú nabi hormatonbí kon ondakabí, koḻikudbí ing koḻipúnya tontaní, bo kon yuá-yuák ing ginaḷum bo koluarganya." 5 Kon tua diá tobatúmai inaidan-Nya im mokoherang, koḻikud in nomarakat ko'i monia inta nongotakit bo mosia inta notakit nongopia. 6 Ki Yesus noherang sim mosia diá mopirisaya. Onda intua ki Yesus nopobayak in ḻipu-ḻipúannya inta nodiug kon tua, bo notundú. 7 Inoiní-Nya im murí mopuḷuh bodoyowá bo pinotabá todo-doyowa, bo mosia inogoian-Nya ing kawasa moguntun kon dimukud mita mora'at. 8 Na'a ing koyownya ko'i monia, "Dona'ai modia kon onu bo onu ing kom bonu im bobaya'anmu, kuḻikud in tungkud. Dona'ai modia kom baḷun andeka botutu in sumbangan ande doit. 9 Pogisapatubí ta'e dona'ai modia kon ḷambung doyowa no par." 10 Ki Yesus noguman doman, "Aka mo'ikow tarima'an kon tobatú baḷoi, yo pogutun kon tua modapot i mo'ikow mobuatdon nongkon kotá tatua. 11 Ta'e aka mo'ikow bo mo'ibayak in tobatú tampat, bo intau mita kon tua doí motarima bo doí mokidongog ko'i monimu, yo taḷa'aidon in tampat tatua. Bo topiraidon ḷobud nongkon si'oḷmu saḷaku poringatan ko'i monia!" 12 Dá minayakdon im murí-Nya mopuḷuh bodoyowá tatua. Mosia minayak nopota'a-ta'au makow in habar, kon intau musti mogogaidon mogaid kon dosa mita. 13 Murí mita i Yesus tatua noguntun kom mobayong in dimukud mora'at, mosia nopoḻepo in ḷana Zaitun kon intau motakit bo nopia intau mototakit tua. 14 Habar mita soáḷ bayongan inta nobaḻí tua no'iyaput domandon ko'i raja Herodes, sin tangoi i Yesus kinota'auandon totok in intau kon ondakadon. Oyúon in noguman, "Ki Yohanes Mobobaptis nobiagdon bui! Tuamai oyúon ing kawasa-Nya mogaid kon inta mokoherang." 15 Ta'e oyúon doman intau ibanea in noguman, "Sia nion ki Elia." Oyúon in noguman, "Sia tua in tobatú nabi náonda bo tobatú nabi mita tungkuḷ intua." 16 Wakutu ing kinodongogan i Herodes soáḷ tatua, sia noguman, "Pasti Sia na'a ing ki Yohanes Mobobaptis inta ain pinoki ingguḷuku. Buidon in sia nobiag!" 17 Sing kowakutu in diápa intua, ki Herodes ain nopotabá kon intau modomok ko'i Yohanes bo bonuon kom ponjara. Pinonjara i Herodes ing ki Yohanes, sin nonogur ko'inia soáḷ mononibuḷoi ko'i Herodias inta ki buḷoi i Pilipus ki utatnya tontaní. 18 Ki Yohanes nopobui-buimai moguman ko'i Herodes nana'a, "Diábí mota'au ikow mononibuḷoi ko'i buḷoi i utatmu tua!" 19 Manangka intua ki Herodias umuran notagú kon roginya ko'i Yohanes, dapot ibogonnya ki Yohanes ḻimodon, ta'e diánya kinoáidan sin umuran ḷamboian i Herodes. 20 Sing kinota'auan i Herodes kong ki Yohanes tua in totabá mopia i Allah dá mobangkaḷ in sia. Manangka intua pinokiḷukadnya ante ing ki Yohanes kom bonu im ponjara. Bo memang aka mosingog ing ki Yohanes yo mo'ibogbí ing ki Herodes mokidongog kon singognya, umpakahbí moájar totok ing ginanya mokodongog. 21 Pangabisannya ki Herodias noko'uḻí kong kasampatan ko wakutu ing kinotompodan umur i Herodes. Dodai intua ki Herodes nogaid kon rame ko'i monia inta nokadai kon jabatan mongoḷantud kong karaja'an, mosia inta porwira bo itoi mita in ḻipú ing Galilea. 22 Kon rame tatua ki adí bobay i Herodias nomanari bo manariannya tatua nokosanang totok kong gina i Herodes bo kon tamunya mita. Dá ki Herodes noḻibó kon adí bobay tatua, "Onu ing ko'ibogmu, yo igumdon. Ogoikubí ko'inimu!" 23 Bo ki Herodes nodandi kon adí tatua poḷat nongibot, kainia, "Onukabí igumonmu ogoikubí, modapotkabí in tobotak karaja'anku tana'a!" 24 Dá adí bobay tatua iḷumuai bo noḻibó ko'i inánya, "Iná, onu degá im mopia po'igumonku?" Guman i inánya, "Igumdon uḷu i Yohanes Mobobaptis." 25 Adí bobay tatua baḷú sinumu'ot bo minayak kon tayowon i Herodes bo noguman, "Igumonku uḷu i Yohanes Mobobaptis tuduon kom baki, tana'adon makow bo ogoi ko'inakó!" 26 Nokodongogmai kon o'igum tatua, noájar ing gina i Herodes. Ta'e musti tarima'annya intua sin nongibotdon in sia kon tayowon in tamunya. 27 Dá ḷaginyadon pinotabá in tobatú pongawalnya minayak nogamá kon uḷu i Yohanes Mobobaptis. Pongawalnya tatua minayak im ponjara bo nongingguḷu ko'i Yohanes. 28 Uḷu i Yohanes tatua sinudunya kom baki bo dinia inogoi kon adí bobay tatua, onda intua inogoi i adínya bobay tatua ko'i inánya. 29 Naonda in dinongog in murí mita i Yohanes in soáḷ tatua, binayak ginamá monia in awak i Yohanes bo iḷobong. 30 Rasul mita inta pinotabá i Yesus nobuidon mangoi, mosia noyotakindon bui i Yesus. Bo ino'uman monia ko'i Yesus im bayongan inta inaidan bo sinundú monia. 31 Mobayong totok intau inta mamangoi, inta mobui, sahingga in diádon mokoponga'an ing ki Yesus bo murí-Nya mita. Dá ki Yesus noguman ko murí-Nya mita, "Koḻigai kita mayak in tampat inta mo'ingongow, tampat inta mota'au tontanían naton bo pogogaian monimu motoyong." 32 Dá sinumakoi kon uangga im mosia bo minayak in tampat inta no'ingongow. 33 Ta'e nobayong intau noko'ontong kom binaya'an monia bo kinota'auan doman monia im baya'an. Dá bayongan intau kong kotá iḻimikat minayak nongin toba bo inumuna kone Yesus bo murí-Nya mita tua. 34 Naonda in tubu monia, nobayong totok intau inontong i Yesus kon tua. Dá totok inangoian tabi in Sia ko'i monia, sim mosia tua na'onda bo domba inta diá ko gombala. Bo nomangkoidon Sia notundú ko'i monia kom mobayong in soáḷ. 35 Naonda in ḷoḷabungeadon, murí-Nya mita noguman, "Pak Guru, motoyongdon modoḷom na'a bo tampat tana'a no'itontaní. 36 Dá mopia-piabí kom potabádon intau mita tanion mayak simbá mota'aupa i mosia motaḷui kong ka'anon kon ḻipú mita inta nodiugmai kon na'a." 37 Ta'e ki Yesus noguman, "Mustibí mo'ikow im mopoka'an ko'i monia." Dá murí-Nya mita noguman ko'i Yesus, "Musti degá ing kami mayak motaḷui kon roti boḻi in doyowa nogatut nodinar sim poka'an kon intau mita tana'a?" 38 Dá iḻibó i Yesus ko'i monia, "Tongonu roti in nion ko'i monimu? Bayákah indoiai." Naonda inindoian monia, kai monia, "Ḻimapa in roti bo toyak doyowa doman nobungá." 39 Bo pinokiḻitúan i Yesus im bayongan intau tatua kom butá inta oyúon bonok. Mosia kinolo-kolompok. 40 Dá mosia iḻimitú doman sinumompia kong kolompoknya. Oyúon mogatut in tokolompok, bo oyúon doman ḻima nopuḷuh. 41 Onda intua ki Yesus nogamá kon roti ḻima tatua takin toyak doyowa bo iḷumangag kon ḷangit nopoyaput in sukur ko'i Allah. Nopaḷut makow kon tua, binosi-bonsig-Nya in roti tatua bo pinokisilai kon intau mita tatua. Ná doman tua in toyak doyowa tatua sinila-silai doman makow ko'i monia komintan. 42 Komintan nonga'an nobotug im mosia. 43 Onda intua sinipun im murí mita i Yesus ing kalebean ka'anon tatua, nosipun magí mopuḷuhpa bodoyowá noḷoto in nopuḻing. 44 Ḷoḷaki inta no'itakin nonga'an kon roti tatua degá ḻimamai noribu ing kobayongea. 45 Nopaḷut makow kon tua ḷagidon pinotabá i Yesus im murí-Nya mita sinumakoi kon uangga bo umunadon ko'i-Nia. Mosia pinotabá minayak im Betsaida inta kon ḷoḷan makow in danow, onda intua pinokipobuian-Nyadon intau moántó tatua. 46 Naonda im mosia minayakdon, ki Yesus notakod kom buḷud bo nosambayang. 47 Wakutu in nodoḷomdon, uangga inta sinakoian i murí mita i Yesus kon yuá-yuákdon in danow, ta'e ki Yesus ing kon tobapabí. 48 Indoian-Nya makow moyoyigadon totok monia im mobotoi sim mosia noyogintontomu in tompot. Tuamai degá kon sigadmai in jam tiga bo jam anam modiug mobayag namangoi in Sia ko'i monia, ta'e minaya-mayakbí in Sia kon tudu in tubig. Bo Sia kinumudung minayak náonda bo taḻibannya i mosia. 49 Wakutu inontong monia Sia minayak kon tudu in tubig, sinangka monia in dimbuḷóbí, 50 sahingga nomaḷú i mosia sin no'ondok. Mosia komintan noko'ontong ko'i-Nia bo totok in no'itaḻikokog. Ta'e baḷú ing ki Yesus noguman ko'i monia, "Poko'onow! Ki Yesusbí in Aku'oi. Dona'ai mo'ondok!" 51 Bo noponikdon ki Yesus kon uangga bo tompot nodoḷádon. Noherang totok murí-Nya mita tatua. 52 Soáḷ mokoherang inta nobaḻi soáḷ roti ḻima tatua diápa doman kinomangaḻean monia. Moyoyiga totok monia pikiron. 53 Naonda in no'iyaput kon ḷoḷan danow, mosia sinumubu kom pintad ing Genesaret. 54 Naonda i mosia noponag kon uangga, inontong intau mita kon tua, kon ki Yesusbí intua. 55 Dá bayongan intau kon wilayah tatua noriba-ribatukan tumakin magí-makow, bo modia kon intau mita motakit poángoi ko'i Yesus takin boḷad pososiugannya. Aka dongogon monia ki Yesus kon tobatú tampat, dá diaan doman monia pobayak intua intau motakit. 56 Kon ondakabí im baya'an i Yesus, kon ḻipú, kong kotá, ande kon desa, intau mita tatap mopododon kon intau mita nongotakit ko'i Yesus. Intau mita motakit tatua uḻidon monia kon tampat moḻuas. Bo totok im po'igumon monia kombá intau mita motakit tatua ogoi moḻiai kon jubah i Yesus, umpakahbí tongá ubungea. Komintan intau inta noḻiai nongopia.
1 Tokolompok intau im Parisi bo mototundú mita kon agama nongkon Yerusalem, namangoi ko'i Yesus. 2 Mosia noko'ontong kon tongonumai murí i Yesus nonga'an ta'e diá nonomok muna, ná inta kon atorang in agama. 3 Intau mita im Parisi bo Yahudi totok motoindudui kon adat im mogoguyang monia. Mosia in diápabí monga'an aka diápa monomok podudui atorang inta ain sinantú. 4 Onu in taḷuion kom pasar diápabí ka'anon, aka diápa bata'an muna. Nobayongpa doman atorang nongkon mogoguyang monia inta umuranpa totok kinadaian monia; umpamanya atorang moyuyuk kong galas, palo, bo pakakas mita inta nongkon tambaga. 5 Manangka intua intau mita im Parisi bo mototundú mita kon agama Yahudi noḻibó ko'i Yesus, "Nongonu sim murí-Mu mita nonga'an ta'e diá nonomok muna? Nongonu sin diábí i mosia dumudui kon adat im mogoguyang naton?" 6 Ki Yesus notubag,"Hei mo'ikow intau mita mongomunapik! No'itutui totok onu inta aim pinota'au muna i Nabi Yesaya soáḷ mo'ikow, inta pinais nana'a, 'Nana'a in singog i Allah, Intau mita tatua mosumbah ko'i-Nakó, tongábí kon singog, ta'e gina monia noyayukbí ko'i-Nakó. 7 Diá im mangaḻe posumba'an monia ko'i-Nakó, aka atorang intau yo tundúon monia náonda bo atorang-Ku intua!' 8 Parentah mita i Allah in toḻikudan mita monimu, bo atorang mita intau tua ing kadaian totok monimu." 9 Bo nana'a doman guman i Yesus ko'i monia, "Mo'ikow mopandoi totok monoḻikud kom parentah i Allah simbá mota'au moḷukad kon adat monimu tontaní. 10 Ki Musa nobogoidon im parentah nana'a, 'Hormatdon ing ki amá bo ki inámu,' bo 'Ki ine im moposingo-singogmai ko'i amá ande ko'i inánya, musti hukumon matoi.' 11 Ta'e mo'ikow im motundú nana'a: Aka intau moguman kong guyanganya, 'Onu i musti ogoiku ko'i amá bo ko'i iná, aim bidon pinosumbahku ko'i Allah,' 12 dá pobebasondon monimu intau tatua nongkon kowajibannya motuḷung ko'i amá bo ko'i inánya. 13 Dá totundú monimu tontaní tatua inta ain sinundú monimu kon intau mita, mangaḻeon kon mo'ikow monginggamádon kon singog i Allah. Nobayongpa doman in soáḷ natua in inaidan monimu." 14 Bo ki Yesus nogoiní kon intau mobayong tatua bo noguman bui ko'i monia, "Indongogai simbá komangaḻean monimu! 15 De'emanbí inta kina'an intau im mokonajis, ta'e inta iḷumuaibí nongkon bibig im mokonajis ko'inia. 16 Dá aka kobongoḷan yo pokidongog." 17 Naonda in nonaḷámai ing ki Yesus kon intau moántó tatua bo sinumu'ot kom baḷoi, murí-Nya mita noḻibó ko'i-Nia mongo onu i mangaḻe porumpama'an tatua. 18 Dá ki Yesus noguman, "Dá umpakah yo diápa doman komangaḻean monimu? Umpakah yo diá komangaḻean monimu kon inta kina'an in diábí mokonajis kon intau? 19 Sin inta kina'an tua in diábí nongin gina, ta'e nongin sianbí bodongka bui mo'iḷuai." Singog mita i Yesus tua noponyatabí kom bayongan koka'anon mota'aubí ka'anon. 20 Ki Yesus noguman bui, "Inta iḷumuaibí kon intau in mokokotor ko'inia. 21 Sin inta nongkon bonubí ing gina, inta nomuká nongkon raian mita inta mora'at im mokopopisí kon intau mogaid kon inta moko'oyak ná, monakow, moḻimod, 22 monuaḻing, monguboḷ, moponapud in diá totu'u, bo mogaid kom bayongan inta mora'at, modunia, diá ko'endar, mo'intoi, mokaḷakuang, bo moyoyiga didikon. 23 Bayongan inta mora'at tua momuká nongkon bonu ing gina bo tuabí im mokonajis kon intau." 24 Onda intua ki Yesus nonaḷámaidon kon tampat tatua, bo minayak in ḻipú inta kon diug in Tirus. Sinumu'ot in Sia kon tobatú baḷoi, bo ibogon-Nya diá kota'auan intau kon Sia ingkon tampat tatua. Ta'e diá nota'au nogadop in Sia. 25 Tobatú guyanga bobay, inta ki adínya bobay kinotoḷangan in dimukud mora'at, ain nokodongog kon soáḷ ki Yesus tua. Sia namangoi sinumungkud kon tayowon i Yesus, 26 bo poḷat nopo'igum simbá ki Yesus moguntun kon dimukud mora'at nongkon adí tatua. Guyanga tatua de'emanbí intau Yahudi, sia tua nongkon butábí im Penisia kon Siria. 27 Dá ki Yesus noguman ko'inia, "Adíbí mita im musti muna poka'anon, sin diábí mopia aka mogamá kon ka'anon in adí mita bo ogoi kon ungku." 28 Dá kaim bobay tatua doman, "Tuang, ungku mita inta kon siup im meja moka'anbí doman kom muyo-muyok ing ka'anon inta iḷabú im mongoádí tatua!" 29 Ki Yesus noguman ko'inia, "Lantaran natua in tubagmu, dá pobuidon, dimukud mora'at iḷumuai bidon nongkon i adímu!" 30 Dá nobui domandon ing guyanga bobay tatua. Kobaya'annyamai kom baḷoi, nosiugdon makow ing ki adínya kon tosiugannya bo dimukud mora'at totu-totu'udon iḷumuai nongkon adí tatua. 31 Onda intua ki Yesus nonaḷámaidon kom butá in Tirus, bo nongingguput kom bobaya'an-Nya nongin Sidon nopobayak in Danow Galilea. Sia nomiḻí kon daḷan nongin daerah inta sinangoian "Kotá Mopuḷuh." 32 Kon tua, oyúon intau namangoi ko'i Yesus takin nodia kon tobatú intau bongoḷ bo bobó. Pino'igum monia ko'i Yesus simbá popo'ukat-Nya in ḻima-Nya kon uḷu intau tatua. 33 Intau bongoḷ bo bobó tatua dinia i Yesus pinotontaní kon intau nobayong bo pinobonunya ing gonggoyamuk in ḻima-Nya kom bongoḷan intau tatua, onda intua nonduyá in Sia bo iyapu-Nya in dilá intau tatua. 34 Nopaḷut makow kon tua iḷumangag kon ḷangit ing ki Yesus bo nogina noropot poḷat noguman kon intau tatua, "Epata," mangaḻenya, "Kobukatdon!" 35 Bongoḷan intau tatua nobukat bo noḷukó domandon bui in dilánya bo nota'audon sia nosingog. 36 Bo ki Yesus nolarang ko'i monia komintan im mongonguman kon soáḷ tatua ko'i ineka. Ta'e námai tua im pololarang i Yesus, ta'e námai tua doman im poposiar magí-makow monia. 37 Bo bayongan intau inta nokodongog kon tua moherang totok. Mosia noguman, "Tua komintan inaidan-Nya notompia! Nodapot im binaḻí-Nya intau bongoḷ nokodongog bo intau bobó nokosingog!"
1 Diá no'onggot kon tua namangoi domandon intau nobayong bo noyosipun. Lantaran mosia diá koka'anon, dá inoiní i Yesus im murí-Nya mita bo noguman, 2 "Aku'oi motabi kon intau nobayong tanion. Toḷudon nosinggai mosia kotaki-takin-Ku, bo tana'a mosia diádon koka'anon. 3 Aka poki'pobuian-Kudon im mosia takin diá im bonu in sian, yo mopusingbí im mosia kon daḷan. Apapa doman kon sigad monia tua oyúon in namangoi nongkon noyayuk." 4 Dá murí-Nya mita noguman, "Guru, tampat tana'a no'itontaní, kon onda ing ko'uḻían naton kong ka'anon inta tugat ko'i monia tanion?" 5 Ki Yesus noḻibó, "Tongonupa in roti nion ko'i monimu?" "Pitupa," tubag i murí-Nya mita. 6 Dá pinokiḻitúan i Yesus in intau moántó tatua kom butá, bodongka nogamá kon roti pitu tatua bo nopoyaput in sukur ko'i Allah. Onda intua binosi-bonsig-Nya in roti tatua bo inogoi kom murí-Nya mita pinokisilai kon intau mita tatua. Dá sinilai domandon im murí-Nya mita. 7 Ko'i monia oyúon doman in toyak nongoáḷus. Ginamá i Yesus in toyak tatua bo nosukur ko'i Allah bodongka pinoki sila-silai-Nya doman magí-makow kom murí-Nya mita tatua. 8 Mosia komintan nonga'an nobotug. Degá opatmai noribu intau nonga'an. Nopaḷut makow kon tua sinipun i murí-Nya mita ing kalebean ka'anon tatua -- bo pitupa noḷoto in nopuḻing. Onda intua pinotabádon i Yesus nobui intau mita tatua 10 Bo Sia takin murí-Nya mita ḷagidon sinumakoi kon uangga bo minayak in daerah Dalmanuta. 11 Tongonumai intau im Parisi namangoi ko'i Yesus bo nomangkoidon nosi-soáḷan-Nya sim potayakan monia kon taḷá-Nya. Mosia nopo'igum simbá ki Yesus mogaid kon soáḷ inta mokoherang kon intau saḷaku tanda kon Sia tua in totu'u nongkon i Allah. 12 Ta'e noájar ing gina i Yesus, dá Sia noḻibó, "Nongonu sin intau mita masai na'a mopo'igumbí simbá Aku'oi mogaid kon inta mokoherang? Diábí ah! Doíbí in Aku'oi mopo'ontong in tobatúmai in tanda ko'i monia!" 13 Bo sinaḷáanmaidon i Yesus im mosia bo minayak sinumakoi kon uangga bodongka nopobayak in ḷoḷan danow tatua. 14 Murí mita i Yesus nokoḻiong nodia kon roti, koḻikudbí in roti tobatú inta koyongan kon uangga. 15 Ki Yesus noguman ko'i monia, "Mokopo'ingat i mo'ikow kon ragi intau mita im Parisi bo ragi i Herodes." 16 Dá murí-Nya mita mulaidon nongonguman kon soáḷ tatua. Kai monia, "Noguman Sia natua sing kita diá nodia kon roti." 17 Kinota'auan i Yesus onu im pinobobayowan monia tua, tuamai iḻibó-Nya ko'i monia, "Nongonu sim mobobayowanbí im mo'ikow kon soáḷ diá in roti? Degá diápa doman kinota'auan bo kinomangaḻean monimu? Eta ná domaidon tua ing kobo bodok im pororai monimu? 18 Komata im mo'ikow, ta'e nongonu sin diábí mo'indoi? Kobongoḷan mo'ikow, ta'e nongonu sin diábí mokidongog? Diádon degá kinotoropan monimu 19 in roti ḻima inta binonsi-bonsig-Ku bo pinoka'an kon intau ḻima noribu? Tongonupa noḷoto ing kalebean ka'anon tatua naonda in sinipun magí?" Tubag monia, "Mopuḷuh bodoyowá." 20 Ki Yesus noḻibo' doman bui, "Wakutu in Aku'oi nomonsi-monsig kon roti pitu sim pinoka'an kon intau opat noribu, tongonupa noḷoto ing kalebean ka'anon tatua sinipun magí monimu?" "Pitu," tubag monia. 21 Ki Yesus noguman, "Degá diápa doman komangaḻean monimu?" 22 Mosia no'iyaputdon kom Betsaida. Kon tua oyúon tobatú intau nodia mangoi kon tobatú intau bilog ko'i Yesus. Sia nopo'igum ko'i Yesus simbá yapuon-Nya intau bilog tatua bá mopia. 23 Kinadaian i Yesus intau bilog tatua bo kinapit-Nya minayak kon ḷuai ing kotá. Onda intua dinuyáan i Yesus mata intau bilog tatua, bo kinadaian-Nya doman kom mata poḷat noḻibó, "Oyúondon degá in ontongonmu in tana'a makow?" 24 Intau tatua inimindoi ná muna, bo noguman, "O,o. Aku'oi noko'ontong kon intau minayak, ta'e ontongonku náonda i mosia tua bo pangkoi ing kayu." 25 Bui iyapu i Yesus mata intau tatua, dá totu-totu'udon noko'ontong intau tatua bo nopiadon, sahingga in nodaitnyadon ontongon notarang. 26 Ki Yesus noguman, "Pobuidon bo dikadon mobui kong kotá tatua." 27 Onda intua ki Yesus bo murí-Nya mita minayak in ḻipu-ḻipúannya inta kon diugmai ing Kaisarea Pilipi. Kon daḷan ki Yesus noḻibó ko'i monia, "Aka podudui in guman intau, ki ine in Aku'oi na'a?" 28 Tubag monia, "Oyúon noguman: Ki Yohanes Mobobaptis, oyúon doman noguman ki Elia, bo ibanea in noguman: tobatú nabi." 29 "Yo aka podudui in raian monimu tontaní, Ki ine in Aku'oi na'a?" Tua in ḷoḻibó i Yesus. Ki Petrus notubag, "Ki Pak Guru na'a in Raja Mopoposaḷamat!" 30 Dá dinandi Yesus i mosia simbá diá pota'au monia intua ko'i inekadon in soáḷ Sia. 31 No'iduduimai kon tua nomangkoidon ki Yesus nobogoi in totundú kom murí-Nya mita, kon Adí Intau musti mokorasa kon roriga mobayong, bo bayowan in itoi mita, imang mita itoi bo im mototundú mita kon agama. Ḻimodon in Sia, ta'e kon singgai intoḷunya biagon bui. 32 Nosilangbi' totok pinongonguman i Yesus kom murí-Nya mita soáḷ tatua. Dá inugut pinosí i Petrus bo sinogurnya ing ki Yesus. 33 Ta'e ki Yesus nobobui bo inimindoi kom murí-Nya mita bo nonogur bui ko'i Petrus, "Bayakdon nongkon na'a, hei mogogoda! Raianmu nion in raianbí intau, de'emanbí raian i Allah!" 34 Onda intua ki Yesus nogoiní kon intau moántó inta noyotakin murí-Nya mita bo noguman ko'i monia, "Intau inta mo'ibog dumudui ko'i-Nakó musti ḻiongonnya ing kopontingannya tontaní bo momota'an kong kayu pinoyotaḻempang bo umuran dumudui ko'i-Nakó. 35 Sin intau inta mo'ibog moposaḷamat ing kobiagannya, kobuḻianbí ing kobiagannya. Ta'e intau inta moposarahkan kobiagannya sing kopontingan-Ku bo kopontingan in Habar Mopia inta nongkon i Allah, yo tuabí in mokosaḷamat ko'inia. 36 Onubí im baragunanya kon intau, aka dunia na'a nobaḻídon kapunya'annya, ta'e sia kobuḻian ing kobiagannya? 37 Mota'au degá ing kobiagan na'a toḻiuan in onukadon? 38 Sing ki inekabí im mo'oyak lantaran Aku'oi bo lantaran singog-Ku kon yuá-yuák in intau mita inta diá mosatia bo binaradosa na'a, yo ki Adí intau mo'oyak doman lantaran intau tatua aka Sia mamangoidon bui kom bonu ing kamulia'an i Amá-Nya takin malaekat mita mokudus."
1 Guman i Yesus ko'i monia, "Pokota'audon! Kon sigad monimu inta kon na'aia, oyúon in diápabí matoi aka diápa moko'ontong ko'i Allah momarentah takin kawasa-Nya!" 2 Onom nosinggai no'idudui kon tua, ki Yesus nodia ko'i Petrus, ko'i Yakobus bo ko'i Yohanes. Mosia minayak im buḷud inta moḷantud bo sinumontaní. Kon tayowon monia tua nobaḷui im pogot i Yesus. 3 Pakeang-Nya nobaḻídon nobudó mopo'uḻi-uḻinag. Diábí in tobatúmai intau mokomampu momatá kobudóon námai tua. 4 Onda intua inontong im murí-Nya toḷu tua, ki Yesus nongonguman takin i Elia bo i Musa. 5 Dá ki Petrus noguman ko'i Yesus, "Pak Guru, mopiabí totok kita ing kon na'a. Mopirabí aka mogaid ing kami kon kemah toḷu, tobatú ing ko'i Pak Guru, tobatú ing ko'i Musa bo tobatú doman ing ko'i Elia." 6 Sabananya diádon kinota'auan i Petrus mongo onu im musti singogonnya, sin sia takin yobayatnya taya dua totokpa inangoian ondok. 7 No'iduduimai kon tua, mosia kino'koḷubungandon ing goḷom bo kino'dongogan in singog nongkon goḷom tatua noguman, "Na'abí ing ki Adí-Ku inta kinotabi-Ku. Indongogai in Sia!" 8 Baḷú nobobui magí-makow in taya toḷu bo diádon in ibanea makow inontong monia koḻikud ing ki Yesus tontaní ing kon tua. 9 Wakutu in nosiḻigdon nongkon buḷud tatua i mosia, ki Yesus nongoyow ko'imonia, kai-Nia,"Dona'ai pota'au monimu ko'i ineka onu inta inontong monimu ko'ina aka ki Adí Intau diápa biagon nongkon kinopatoian." 10 Dinuduian monia ing koyow tatua, ta'e mosia tontaní mulaidon mongonguman mongo onu im makusud in singog i Yesus, "Mobiag bui nongkon kinopatoian". 11 Tuamai mosia noḻibó ko'i-Nia, "Nongonu sim mototundú mita kon agama Yahudi noguman kong ki Elia mustibí mamangoi muna?" 12 Tubag i Yesus, "Ki Elia in totu'ubí kom mamangoi muna sim monoḻisí kom bayongan yagi-yagi. Ta'e náonda degá in soáḷ Adí Intau inta pinais kom Buk Mosuci, kon Sia koántugan in roriga mobarong bo poḷat singkuḻeon in intau? 13 Tongá poguman-Kudon ko'i monimu: Ki Elia namangoidon, ta'e pinomia in intau ibo-ibog in sia. Tua noyococok in onu inta aim pinais kom bonu im Buk Mosuci soáḷ Sia." 14 Naonda ing ki Yesus, ki Petrus, ki Yakobus, bo ki Yohanes minayak noyodondon bui takin murí-Nya mita ibanea, inontong monia nobarongdon totok intau kon tua. Bo tongonumai doman im mototundú kon agama yogot mobobayowan takin murí mita i Yesus kon tua. 15 Naonda intau mita tatua noko'ontong ko'i Yesus, mosia nongo'itongaw bodongka noribatuk nonontomu ko'i-Nia. 16 Sia noḻibó kom murí-Nya mita, "Onu im pinobobayowan monimu takin mototundú mita kon agama tatua?" 17 Dodai intua oyúon tobatú intau kon sigad intau moántó tatua noguman, "Pak Guru, aku'oi nodia ko'i adíku poángoi ko'i Pak Guru. Sia nobobó sin lantaran kinotoḷangan dimukud mora'at. 18 Aka kotoḷangan dimukud mora'at, yo umanti-anting sia kom butá, bibignya bobura'an, ingipon morokokot bo awaknya motorondó. Pino'igumkudon ko murí-Mu mita moguntun kon dimukud mora'at tatua, ta'e diá moko'untun i mosia." 19 Dá ki Yesus noguman ko murí-Nya mita, "Mo'iḻiu-ḻiu bidon im mo'ikow nion! Totu-totu'ubí kom mo'ikow nion intau inta diá mopirisaya. Modapotpa in onda Aku'oi musti mogutun moyotakin monimu bo mokoposabar? Dia mangoi kon na'a adí tanion!" 20 Dá dinia monia ko'i Yesus in adí tatua. Wakutu in dimukud mora'at tatua noko'ontong ko'i Yesus, pinotorondónya awak in adí tatua sahingga in noḷabú no'itangkuḻitod bo iḷuaian burá im bibignya. 21 Ki Yesus noḻibó ko'i amá in adí tatua, "Dodaipa onda sia nana'a?" "Nongkon mo'intokanpamai!" Tubag i amánya tua. 22 "Mokakitdon dimukud mora'at tatua moramiji moḻimod ko'inia takin cara pogonangnya kon tuḷu ande kom bonu in tubig. Aka ki Pak Guru mokotuḷungbí dá kotabipa ing kami bo tuḷungaipa!" 23 Ki Yesus notubag, "Onu ing kainimu? Aka mokotuḷungbí in Aku'oi? Komintanbí mota'au-Ku aidan asaḷ bo mopirisaya intau!" 24 Baḷú nomaḷú ki amá i adí tatua, kainia, "Tuhan, mopirisaya in aku'oi, ta'e noyakagpa im pirisayaku. Tuḷungaidon simbá modugangdon im pirisayaku!" 25 Naonda inontong i Yesus kon intau mobayong mulaidon moyoḻipung, pinarenta'an-Nya in dimukud mora'at tatua takin singog, "Hei dimukud mora'at inta bongoḷ bo bobó, Aku'oi moguman ko'inimu, ḷuaidon nongkon adí tana'a bo dikadon bui tumoḷang ko'inia!" 26 Dimukud mora'at tatua nomaḷú bodongka sinorondónya awak in adí tatua, bo iḷumuai nongkon adí tatua. Ontongon nádon onda bo mayat in adí tatua, sahingga ing komintandon intau nosingog, "Minatoidon sia!" 27 Ta'e kinadaian i Yesus in ḻimanya bo sinuḷungan binangon. Dá nobangondon adí tatua. 28 Naonda ing kom baḷoidon ki Yesus, murí-Nya mita namangoi sinumontaní bo noḻibó ko'i-Nia, "Nongonu sin diábí ing kami moko'untun kon dimukud mora'at tatua?" 29 Tubag i Yesus, "Dimukud mora'at na' tatua diábí mota'au untunon in cara náondakah, koḻikudbí in sambayangan." 30 Ki Yesus bo murí-Nya mita nonaḷámaidon kon tampat tatua bo nongingguput kom bobaya'an monia nongin Galilea. Doíbí ing ki Yesus kota'auan intau im baya'an-Nya, 31 sin koyogot in Sia motundú kom murí-Nya mita. Sia noguman, "Adí Intau posarahkan kom bonu ing kawasa intau, bo ḻimodon in Sia, ta'e kon singgai intoḷunya Sia bui mobiag!" 32 Diá kinomangaḻean i murí-Nya mita makusud in singog i Yesus tatua, ta'e mo'ondok i mosia moḻibó ko'i-Nia. 33 No'idudui kon tua no'iyaputdon Kapernaum im mosia. Naonda ing kom baḷoi ki Yesus noḻibó kom murí-Nya mita, "Onu im pinobobayowan monimu ko'ina kon daḷan?" 34 Ta'e mosia tongá kibio-biómai, sim pinobobayowan monia ko'ina kon daḷan in soáḷbí ki ine moḷobe-ḷoben. 35 Dá ki Yesus iḻimitú bo nogoiní kom murí-Nya mopuḷuh bodoyowá tatua bo noguman ko'i monia, "Intau inta mo'ibog kom muna totok, yo musti in sia mo'ibog kon tumi totok bo mo'ibog mobaḻí bobantung im bayongan intau." 36 Onda intua ki Yesus nogamá kon tobatú mongoádí bo pinosindog-Nya kon tayowon monia komintan. Kinoyotan i Yesus in adí tatua bo noguman kom murí-Nya mita, 37 "Intau inta motarima kon tobatú adí ná tana'a lantaran nopirisaya ko'i-Nakó, yo tua im mangaḻenya sia notarima ko'i-Nakó. Bo intau inta notarima ko'i-Nakó, sia tua in de'emanbí tongá notarima ko'i-Nakó, ta'e notarima domandon ko'i-Nia inta nopotabá ko'i-Nakó." 38 Ki Yohanes noguman ko'i Yesus, "Pak Guru, kami noko'ontong kon tobatú intau noguntun kon dimukud mora'at pinodoyon kon tangoi i Pak Guru, ta'e ilarang nami sin sia de'emanbí intau naton." 39 Ta'e guman i Yesus, "Dona'ai molarang ko'inia, sin diábí tobatúmai intau inta nogaid kom mokoherang inta pinodoyon kon tangoi-Ku, bo baḷú in sia mopora'a-ra'atmai ko'i-Nakó. 40 Sin intau inta diá moḷawang ko'i naton, yo sia tua intaubí naton. 41 Pokotorop! Intau inta nopo'inum ko'i monimu sin lantaran mo'ikow murí i Raja Mopoposaḷamat, yo nopasti bidon kom motarima in sia kom bungainya." 42 Ki ine in mokopopisí modapot kon tobatú nongkon mongoádí mita tana'a diádon mopirisaya ko'i-Nakó, yo mopira-piradon intau tatua popotogotan gantung kon sigogow bo pogonag kon dagat. 43 Aka ḻimamu mokopopisí ko'inimu mogaid ko mokobaradosa yo pongkó in ḻimamu tua! Sim mopira-pirabí kon diá koḻima tosimpaḷ ikow bo mobiag takin i Allah, dari pada oyúonpa in ḻima doyowa nosimpaḷ ta'e tumu'ot ikow kon naraka, tuḷu inta diá mopio-piong. 44 Kon tampat tatua uḷodea mita diábí matoi bo tuḷunya in diábí kopiongan. 45 Bo aka sioḷmu mokopopisí ko'inimu mogaid kom mokobaradosa yo pongkó in sioḷmu tatua. Sin mopira-pirabí kon diá in sioḷ tosimpaḷ ta'e mobiag takin i Allah, daripada oyúonpa in sioḷ doyowa nosimpaḷ ta'e pogonag kom bonu in naraka. 46 Kon tampat tatua uḷodea mita diábí matoi, bo tuḷunya diábí doman kopiongan. 47 Aka matamu mokopopisí ko'inimu mogaid kon inta mokobaradosa, yo kuildon im matamu tatua! Sim mopira-pirabí kon diá komata tosimpaḷ in tumu'ot kon dunia mobagu i Allah, daripada oyúonpa im mata doyowa nosimpaḷ ta'e pogonag kom bonu in naraka. 48 Kon tampat tatua ulodea mita diábí matoi, bo tuḷunya diábí doman kopiongan. 49 Pomuḷoi intau ujion in tuḷu ná doman kurban daritan in simuton. 50 Simuton tua i mopiabí, ta'e aka moḷiaudon yo onu i mota'au pogibung monimu bui kon tua? Dá tuamai kobaḻíbí im mo'ikow ná simuton bo kobiagbí moyotakin, takin popia'an bo totabian.
1 Nongkon tua, ki Yesus nobuat minayak im butá Yudea bo kon daerah inta kon ḷoḷan Ongkag in Yordan. Intau nobayong doman namangoi noyosipun kon diugmai Yesus. Bo ná biasamai ki Yesus mobogoi in totundú ko'i monia. 2 Kon tua, oyúon doman in tongonumai intau im Parisi. Mosia namangoi doman sim motayak kon taḷá i Yesus. Dá mosia noḻibó, "Podudui in agama naton, mota'au degá intau mongga'at ko'i buḷoinya?" 3 Ta'e bui iḻibó i Yesus ko'i monia, "Onu im parentah i Musa ko'i monimu?" 4 Dá kai monia doman, "Ki Musa nobogoi ing kasampatan kon intau mongga'at ko'i buḷoinya, ta'e musti oyúon in surat talak." 5 Ta'e ki Yesus noguman ko'i monia, "Ki Musa nomais kom parentah tatua lantaranbí togat ing gina monimu. 6 Padahaḷ nongkon pinomangkoianmai, wakutu ing ki Allah nomia kon intau, noguman Sia nana'a, 'Ki Allah nomia ko'i monia ḷoḷaki bo bobay. 7 Manangka intua ḷoḷaki monaḷámai ko'i iná bo ko'i amánya bo motobatúdon i buḷoinya, 8 dá taya dua in nobaḻí bidon tobatú.' Taya dua in de'eman bidon doyowa ta'e tobatú bidon. 9 Tuamai onu inta sinobatú i Allah diá mota'au poyoga'aton in intau!" 10 Naonda i mosia sinumu'otdon kom baḷoi, iḻibó bui im murí mita i Yesus ko'i-Nia in soáḷ tatua. 11 Dá ki Yesus noguman nana'a ko'i monia, "Ki ine im mongga'at ko'i buḷoinya bo mobuḷoi bui takin bobay ibanea, yo nonuaḻing in sia ko'i buḷoinya inta muna. 12 Ná doman tua, aka bobay mongga'at ko'i buḷoinya ḷoḷaki bo motonibuḷoi bui takin ḷoḷaki ibanea, yo nonuaḷing doman in sia." 13 No'idudui kon tua, intau mita nodia ko mongoádí mita ko'i Yesus simbá barakatan-Nya i mosia. Ta'e sinorúan im murí-Nya mita intau mita tatua. 14 Noko'ontongmai kon aid i murí-Nya mita natua, sinumorú ing ki Yesus bo noguman ko'i monia, "Pomayakdon makow mongoádí mita tanion mamangoi ko'i-Nakó! Dika ḷamboian im mosia, sin intaubí mita ná mosia na'a im mobaḻí anggota umat i Allah. 15 Torop in na'a! Ki ine im mayak tumayow ko'i Allah bo diá ná mongoádí mita tana'a, yo sia in diábí mobaḻí umat i Allah." 16 Nosingog makow kon tua, ki Yesus nokoyot kom mongoádí mita tatua, onda intua pino'ukat-Nya in ḻimanya ko'i monia bo nomarakat. 17 Wakutu ing ki Yesus nongingguput kom bobaya'an bui, oyúon tobatú intau noribatuk nopoángoi ko'i-Nia. Intau tatua sinumungkud kon tayowon i Yesus bo noḻibó, "Guru inta mopia, onu im musti aidanku simbá aku'oi motarima kong kobiagan inta mopia bo mononoi?" 18 Dá ki Yesus noḻibó ko'inia, "Nongonu sin ikow im mogumanbí kon Aku'oi im mopia? Diábí im mopia, koḻikudbí ing ki Allah tontaní. 19 Tantú kinota'auanmu bidon im parentah i Allah tana'a, 'Dika moḻimod, dika monuaḻing ande mokituaḻing, dika monakow, dika mosingog kon inta uboḷ bo dika monguboḷ, hormatbí ing ki amá bo ki inámu.' " 20 "Pak Guru," kain intau tatua, "Bayongan parentah tatua aindon dinuduianku nongkon nogu'odpamai aku'oi." 21 Dá ki Yesus inimindoi kon intau tatua takin tabi bo noguman nana'a, "Dongkadon tobatú im paraḷumu aidan. Bayakdon potaḷui im bayongan kapunya'anmu; bo ogoi kon intau nobogá im boḻinya tatua, dá moko'uḻídon ikow kong kapunya'an kon soroga. Onda intua angoidon dudui ko'i-Nakó." 22 Nokodongogmai kon singog i Yesus natua, nokecewa totok intau tatua, bo nonaḷámai kon tampat tatua takin ajar ing gina sin nobiag no'oyúon totok in sia. 23 Dá nobobui ing ki Yesus ko murí-Nya mita bo noguman ko'i monia, "Moyoyiga totok intau no'oyúon tumu'ot mobaḻí umat i Allah!" 24 Noherang totok i murí-Nya mita nokodongog kon singog i Yesus tatua. Ta'e ki Yesus noguman doman ko'i monia, "Adí-Ku mita, totu'ubí kon moyoyigabí im mobaḻí anggota umat i Allah! 25 Mogampa-gampangbí kon tobatú unta tumu'ot kom bubú in dodagum daripada tobatú intau no'oyúon tumu'ot kon dunia nobagu i Allah." 26 Tosingogon i Yesus tatua nokobingo ko murí-Nya mita, sahingga mosia nosiḻibóan tobatú bo tobatú, kai monia, "Aka natua yo ki ine im mota'au posaḷamaton?" 27 Ki Yesus inimindoi ko'i monia bo noguman, "Aka kon intau, tua in diábí kuma'an kon akaḷ, ta'e aka ko'i Allah, komintanbí kumaan kon akaḷ; diábí in diá mota'au-Nya aidan." 28 Bo ki Petrus noguman, "Pak Guru, indoiaikah kami aindon nonaḷámai kom bayongan yagi-yagi sin dinumudui ko'i Pak Guru." 29 Dá kai Yesus doman, "Popirisayabí: intau inta ain nonaḷámai kon tombonu im baḷoinya, ande ko'i utatnya ḷoḷaki, ande ko'i utatnya bobay, ande ko'i inánya, ande ko'i amánya, ande ko'i adínya mita, ande kong gobánya lantaran Aku'oi bo lantaran Habar Mopia nongkon i Allah. 30 Yo intau tatua i motarimabí kon lebe moántó nongkon inta oyúon masa inta na'a. Sia bui moko'uḻí kon kogatut noguntuḷ ing kobayong baḷoi, utat ḷoḷaki, utat bobay, iná, adí mita, gobá, bo umpakahbí koántugan doman in roriga pomogutúan. Ta'e kon singgai mo'iduduimai intau tatua motarima kong kobiagan mopia bo mononoi. 31 Ta'e mobayong intau inta tana'a makow no'i'una, mobaḻí mo'itontumi, bo mobayong intau inta masa in na'a no'i tontumi mobaḻíbí mo'iuna." 32 Ki Yesus takin murí-Nya mita nopobayak in Yerusalem. Ki Yesus ing kom muna bo murí-Nya mita dumuduianmai ko'i-Nia takin gina mohawatir. Ná doman tua intau mita inta dumuduianmai ko'i monia mongo'ondok doman. No'iduduimai kon tua inoiní i Yesus im murí-Nya mita bo pinopota'auan in soáḷ inta mo'iántug ko'i-Nia. 33 Ki Yesus noguman, "Indongogai in na'aia, tana'a kita mopobayakdon in Yerusalem. Kon tua Adí Intau posarahkandon kon imang mita itoi bo kom mototundú mita kon agama. Sia hukumon matoi, onda intua posarahkan kon intau mita de'eman Yahudi. 34 Poyambáan monia in Sia, duyáan, yoyiga'an bo popopakú monia kong kayu pinoyotaḻempang. Ta'e kon singgai intoḷunya bui mobiag in Sia." 35 Ki Yakobus bo ki Yohanes inta ki adí mita i Zebedeus namangoi dinimiug ko'i Yesus bo noguman, "Pak Guru, oyúon im po'igumon nami aidan i Amá ko'inami." 36 Iḻibó i Yesus, "Onu ing ko'ibog monimu aidan-Ku?" 37 Tubag monia, "Kami mo'ibog ḻimitú kon dotá ing koḷanan bo koḷoigi i Amá, aka ki Amá mamangoidon momarentah takin kamulia'an." 38 Ta'e guman i Yesus ko'i monia, "Uḻe diábí kinota'auan monimu onu im pino'igum monimu nion. Degá mokosanggup im mo'ikow monginum nongkon palo in roriga inta bain inumon-Ku bo roriga inta bain mo'iántug ko'i-Nakó?" 39 Dá kai nayadua doman, "Mokosanggup". Dá ki Yesus noguman bui ko'i monia, "Memang mo'ikow i monginumbí nongkon palo in roriga inta inumon-Ku, bo tumu'otbí doman kon roriga inta mo'iántug ko'i-Nakó. 40 Ta'e aka soáḷ ki ine in ḻimitú kon dota ing koḷanan ande kon dotá ing koḷoigi-Ku, tua diábí in hak-Ku monantú.Ki Allahbí i monantú mongo ki ine in ḻimitú kon tampat mita tatua." 41 Naonda in dinongog im murí mita i Yesus taya mopuḷuh ibanea in soáḷ tatua, mosia sinumorú ko'i Yakobus bo ko'i Yohanes. 42 Dá inoiní i Yesus im mosia komintan bo sinonggina'an, "Uḻe kinota'auanbí monimu kon itoi mita im bangusa mita inta diá monota'au ko'i Allah mondorot kon rayatnya. Bo intau mita moḷoben moritak ko'i monia. 43 Ta'e mo'ikow in diábí mota'au momia natua! Ta'e aidai in na'a, intau inta mo'ibog mobaḻí moḷoben kon sigad monimu, sia musti mobaḻí bobantungmu. 44 Bo intau inta mo'ibog mobaḻí mo'iuna totok kon sigad monimu, musti in sia mobaḻí ata ko'i monimu komintan. 45 Sing ki Adí Intau de'emanbí namangoi simbá bantungan, ta'e mamangoibí sim mobantung bo moposarahkan ing kobiagan-Nya sim mopobebas kon intau mobayong." 46 Bo no'idapotdon mosia in Yerikho. Wakutu ing ki Yesus bo murí-Nya mita takin intau moántó inta dinumudui ko'i-Nia, nonaḷámaidon kong kotá tatua oyúon tobatú intau bilog inta ḻimitú makow kon daḷan sim mo'igum kon totabi in intau inta mo'o-itaḻibmai. Ki Bartimeus tangoi intau bilog tatua, sia ki adí i Timeus. 47 Naonda ing kinodongogannya kon inta mo'itaḻib tua ing ki Yesus intau Nazaret dá nomaḷú in sia, "Yesus, Adí i Daud! Kotabipa in aku'oi na'a!" 48 Ta'e sinorúan i intau moántó in sia bo ilarang im momaḷú. Ta'e diábí ihiraunyamai, tangábí nokodugang kon ropotnya nomaḷú, "Adí i Daud, kotabipa in aku'oi!" 49 Dá sinumogon ki Yesus bo noguman, "Oiní mangoi in sia." Dá inoiní doman monia intau bilog tatua. Bo mosia noguman kon intau bilog tatua, "Koroton ing ginamu! Sim pinoki'oiní i Yesus ikow, pobuatdon!" 50 Pinogarab i intau bilog tatua in jubahnya bo iḻimikat sinimindog minayak ko'i Yesus. 51 Iḻibó i Yesus ko'inia, "Onu ing ko'ibogmu aidan-Ku ko'inimu?" Intau bilog tatua noguman, "Pak Guru, aku'oi mo'ibog moko'ontong." 52 Guman i Yesus ko'inia, "Bayakdon, sin ikow mopirisaya ko'i-Nakó dá nopiadon in ikow." Bo kon dodaipa doman tatua, noko'ontongdon intau bilog tatua. Bo dinumudui in sia ko'i Yesus kom binaya'an.
1 Wakutu im mosia nodiugdon kon Yerusalem, mosia no'iyaputdon ing kotá Betpage bo Betania, kon oyuk im buḷud Zaitun. Kon tua ki Yesus nopotabá im murí-Nya doyowa, 2 takin koyow, "Bayakdon kon ḻipú inta kon tayowonmai tatua. Naonda im mo'ikow tumu'ot kon ḻipú tatua, mo'ikow moko'ontong kon tobatú ki adí ing keledai inta kotogo-togot. Keledai tatua diápa dodai onda sinakoian intau. Bukádon tali ing keledai tatua bo dia mangoi. 3 Bo aka oyúon intau moḻibó mongo nongonu sim bukaanbí monimu ing keledai tatua? da' poguman, 'Ki Tuhan moparaḷu, bo ḷagion-Nyabí pobuion.' " 4 Dá minayak im murí-Nya taya dua tua bo nokodungkuḷ kon ki adí ing keledai inta sinogot kon tayowon baḷoi kom bingkí in daḷan. Dá binukádon monia ing keledai tatua. 5 Bo intau inta sinimindog makow kon tua noḻibó ko'i monia, "Hei! Mongonu i mo'ikow? Nongonu sim bukaanbí monimu ing keledai tanion?" 6 Bo sinubagan monia ná singog inta pinoguman i Yesus ko'i monia. Dá pinomayakdon makow in intau mita tatua im pinodiaan monia kong keledai tatua. 7 Wakutu in no'iyaputdon ko'i Yesus ing keledai tatua, inaipandon monia in jubah in ḻikudea bo sinumakoidon ki Yesus kon keledai tatua. 8 Mobayong intau mopo'ompat in jubah monia kon daḷan, oyúon doman moporarit in tanga mita mongointok kon daḷan, tanga inta ginamá monia nongkon gobá. 9 Mosia inta kom muna bo inta dumuduianmai nongkon tumi Yesus komintan mopobaḷú, "Dinayo-dayowdon ki Allah! Binarakatandon Sia inta namangoi kom bonu in tangoi Tuhan! 10 Mobiagdon im pomarenta'an-Nya kon singgai mo'iduduimai -- pinomarentaan i Daud mogoguyang naton! Dinayo-dayowdon ki Allah Inta Totok Moḷantud!" 11 No'iyaputmai kon Yerusalem sinumu'ot ing ki Yesus kom Baḷoi i Allah. Kon tua Sia nonarukira kom bayongan yagi-yagi. Ta'e lantaran no'ungkoḷomdon dá sia takin murí-Nya mopuḷuh bodoyowá minayakdon im Betania. 12 Nopo'ikoḷomai kon singgai, naonda in ḷumuaidon mosia kom Betania inangoian gogoy ing ki Yesus. 13 Nongkon moyayukpa inontong-Nyadon pangkoi in ara inta nobambar. Dá nongandupa in Sia notayak kon ḷabú im bungainya. Ta'e diábí tobatúmai no'uḻí-Nya, koḻikud in da'unnya mita, sin wakutu intua de'emanpabí doman pomomungai in ara. 14 Bo ki Yesus noguman kom pangkoi in ara tatua, "Mulai tana'a makow diá bidon tobatúmai intau im moka'anpa bui kom bungaimu!" Dinongog im murí-Nya mita in singog-Nya tatua. 15 Onda intua mosia no'iyaputdon kon Yerusalem, bo ki Yesus minayak bui im Baḷoi Tuhan. Kon tua Sia noguntun kon intau mita inta morodagang kom palas im Baḷoi Tuhan tatua. Binaḻintuang-Nya im meja mita monia inta pononoḻiuan doit, bo bangko mita i intau mopopotaḷui im paḷoma. 16 Bo diá tobatúmai intau ogoi-Nya modia kon onukadon in tumaḻib mongim palas im Baḷoi Tuhan tatua. 17 No'iduduimai kon tua ki Yesus notundú kon intau mita kon tua. Sia noguman, "Kom bonu im Buk Mosuci aim pinais: Ki Allah noguman, 'Baḷoi-Ku in tangoionbí Baḷoi Pososambayangan im bayongan bangusa.' Ta'e tana'a im binaḻí bidon monimu pugad im mogogagow!" 18 Singog-Nya tatua dinongog in imang mita itoi bo mototundú mita kon agama Yahudi. Dá nomangkoidon mosia motayak kon daya moḻimod ko'i Yesus. Mosia mo'ondok ko'i-Nia sim bayongan intau mopia ing gina mokodongog kon totundú-Nya. 19 Naonda in no'ungkoḷomdon, ki Yesus bo murí-Nya mita iḷumuaidon kong kotá tatua. 20 Doḷo-doḷom nobangon monik, wakutu i mosia no'itaḻib kom pangkoi in ara tatua, inontong monia minatoidon pangkoi in ara tatua nodapot in uakatnya mita. 21 Bo kinotoropan bui i Petrus onu inta nobaḻí koḷabung. Dá ki Petrus noguman ko'i Yesus, "Pak Guru, indoyaikah! Pangkoi in ara inta inodi-odian i Pak Guru tua aindon minatoi!" 22 Kai Yesus, "Popirisayadon ko'i Allah. 23 Dá totu'u kom mo'ikow i mota'aubí moguman kom buḷud tana'a, 'Pobuatdon bo ḷabúdon kom bonu in dagat!' bo mobaḻíbí doman intua ko'i monimu; asaḷ bo diá moḻia-ḻiau ing gina monimu, bo mopirisaya i mo'ikow kon onu inta siningog monimu tua in totu-totu'ubí mobaḻí. 24 Manangka intua yo torop in na'a: Aka mo'ikow mosambayang bo oyúon in igumon, yo popirisayabí kon inogoibí i Allah ko'inimu onu inigum monimu tua, dá tarimaanbí monimu intua. 25 Bo aka mo'ikow mosambayang, ta'e oyúonpa intau diá kinosanang ing ginamu, yo ampungaipa muna in intau tatua, simbá ampungan doman i Amámu inta kon soroga im bayongan dosamu. 26 Aka diá ampunganmu intau ibanea, yo diá doman ampungan i Amámu kon soroga im bayongan dosamu." 27 Mosia namangoi bui kon Yerusalem. Bo wakutu ing ki Yesus minayak noḻibu kom bonu im Baḷoi Tuhan, imang mita itoi, mototundú mita kon agama bo itoi mita intau in Yahudi namangoi ko'i-Nia. 28 Mosia noḻibó, "Onu in dodoyonanmu mogaid kon na'a komintan? Ki ine nobogoi in hak tatua ko'ini-Mu?" 29 Ki Yesus noguman, "Aku'oi moḻibó doman ko'i monimu. Bo musti tubagan monimu simbá poguman-Ku doman ko'i monimu mongo hak i ine im pinaké-Ku nogaid kon soáḷ mita tana'a. 30 Ki ine in nobogoi in hak ko'i Yohanes Mobobaptis, ki Allah andeka intau?" 31 Dá mulaidon noyosingog in imang mita itoi bo itoi mita intau Yahudi. Mosia noguman, "Aka kai naton, 'Nongkon i Allah,' Yo ḻibóon-Nya bui, 'Aka natua yo nongonu sim mo'ikow in diábí mopirisaya ko'i Yohanes?' 32 Ta'e moyoyigabí doman aka poguman naton, 'Hak nongkon intau.' " Sim mosia mo'ondok kon intau mobarong, sin intau mobarong tatua nonganggapdon kong ki Yohanes tua in nabibí. 33 Dá tuamai mosia notubag, "Diá kota'auan nami." Ki Yesus noguman ko'i monia, "Aka natua, diábí doman poguman-Ku ko'i monimu, mongo hak i ine im pinaké-Ku nomia kon tua komintan."
1 No'iduduimai kon tua ki Yesus mulaidon bui nosingog takin nomaké im porumpama'an kon imang mita itoi, guru mita in agama bo itoi mita intau Yahudi. Kai-Nia, "Oyúon tobatú intau nomuḷa kon anggur kong gobánya. Gobá tatua iḻibunya sinondok. Bo pinogaidannya doman kon tampat pomomugutan kon bungai in anggur. Sia nogaid doman kon ḷangkeang poḷoḷukadan. Onda intua pinotomoyoknya ing gobá anggurnya tatua kon tongonumai intau mototomoyok bodongka minayak in sia kon ḻipú inta moyayuk. 2 Naonda iwakutunyadon posipúan kom bungainya, ki togi gobá tatua nopotabá im bobantungnya minayak kom mototomoyok mita tatua sim mogamá kon silainya. 3 Ta'e dinomok im mototomoyok mita tatua im bobantung tatua. Binongkung monia bodongka pinokipobuian takin diá doman inogoian in onu bo onu. 4 Ki togi gobá tatua nopotabá bui im bobantungnya ibanea. Ta'e binontung doman i mototomoyok mita tatua kon uḷu im bobantung tatua poḷat inuntun bo siniba-sibáanmai. 5 Ki togi gobá tatua nopotabá bui im bobantungnya ibanea. Ta'e iḻimod monia im bobantungnya tatua. Bo ná doman tua im pinogogogaid monia kom bobantung mita inta no'iduduimai: oyúon binongkug, oyúon doman iḻimod. 6 Dá ki inepa im mota'au potabá i togi gobá in tana'a makow? Dongkadon tobatú intau, tuata ing ki adínya tontaní inta totok ing kotabi-tabinya. Pangabisannya pinotabányadon ing ki adínya tatua minayak kom mototomoyok tatua. Pinikirnya, 'Pasti hormatonbí monia ing ki adíku tana'a.' 7 Ta'e noko'ontongmai im mototomoyok mita tatua kon adí tatua, nosigumanan mosia, 'Sia tana'a inta mowaris kong kapunya'an tana'a. Koḻigai bá ḻimodon naton in sia, bá mo'iḻabúdon ko'i naton ing gobá tana'a!' 8 Dá dinomokdon monia in adí tatua bo iḻimod. Mayatnya iḷumbú monia kon ḷuai ing gobá tatua." 9 Ki Yesus noḻibó, "Yo onu in aidan i togi gobá tatua in tana'a? Pasti angoionnyabí putúan im mototomoyok mita tatua, bo potomoyoknyadon kon intau ibanea ing gobá anggur tatua. 10 Bo tantú kinobaca'an bidon monimu in ayat tana'a kom bonu im Buk Mosuci, 'Batu inta diá pinaké im mogogaid kom bangunan nobaḻídon batu inta totok im moponting. 11 Tuata in inaidan i Tuhan; totu'u mopia!' " 12 Dá itoi mita Yahudi inta nokodongog kom porumpama'an tatua, moramijidon totok modomok ko'i Yesus, sing kinota'auan monia kom porumpama'an tatua pinopomakusudbí i Yesus ko'i monia. Ta'e mo'ondok mosia kon intau moántó. Dá sinaḷáanmai monia ing ki Yesus. 13 Onda intua tongonumai intau im Parisi bo intau i Herodes pinotabá minayak ko'i Yesus bo moḻibó sim potayakan monia kon taḷá-Nya. 14 Mosia namangoi bo noḻibó ko'i-Nia, "Pak Guru, kinota'auan nami ki Pak Guru mojujur bo diá mo'ondok kon singog i inekabí. Taran-tarangan ki Pak Guru i motundú kon soáḷ inta kino'ibog i Allah aidan in intau, sing ki Pak Guru in diábí mopoyoposi intau. Dá tuamai pogumankah ko'inami, 'Aka podudui atorang agama naton, mota'au degá moguboḻi kom pajak ko'i Kaisar andeka diá? Musti moguboḻi kom pajak ing kita mongo diá?' " 15 Ta'e kinota'auanbí i Yesus ing kino'momunapik monia tua.Dá iḻibó-Nya, "Nongonu sim mo'ikow mo'ibogbí motayak kon taḷá-Ku? Po'ontongka ko'i-Nakó in tobatú doit perak." 16 Dá inogoi monia ko'i Yesus in tobatú doit perak. Ki Yesus noḻibó ko'i monia, "Gambar bo tangoi ine in na'a?" "I Kaisar," tubag monia. 17 "Dá aka natua," kai Yesus, "Ogoi ko'i Kaisar onu in nobaḻí kapunya'an i Kaisar, bo ogoi ko'i Allah onu ing kapunya'an i Allah." Mosia nongoherang nokodongog kon singog-Nya tatua. 18 Tongonumai intau nongkon golongan Saduki namangoi ko'i Yesus. (Golongan Saduki na'a inta noguman kon intau minatoi in diábí biagon bui.) 19 Mosia noḻibó ko'i Yesus, "Pak Guru, ki Musa nomais kon hukum tana'a ko'inaton: 'Aka tobatú ḷoḷaki matoi bo diápa kogadí, dá ki utatnya mustibí mobuḷoi ko'i baḷunya, simbá mobogoi ing katurunan ko'inia inta ai minatoi tua.' 20 Noko'imontandon nobaḻí ko'i monia pitu mogutat. Inta guya-guyang nobuḷoi, bo minatoi ta'e diápa kogadí. 21 Onda intua ki ai-ainya induanya nobuḷoi ko'i baḷunya tua, ta'e minatoi domandon in sia bo diápa doman kogadí. Soáḷ tatua nobaḻí doman ko'i utatnya inta intoḷunya, 22 no'idapot ko'i utatnya impitunya. Pangabisan bobay tatua minatoi doman. 23 Aka kon singgaidon inta kobiagan bui intau minatoi, yo ki buḷoi ine im bobay tatua? Sin taya pitu mogutat tua komintandon nononibuḷoi ko'inia!" 24 Ki Yesus noguman, "No'itaḷádon totok in raian monimu. Diá komangaḻean monimu im Buk Mosuci andeka kawasa i Allah. 25 Sin aka intau mita minatoi mobiagdon bui, yo mosia in diá bidon motonibuḷoi bui, ta'e mosia im mobiag bidon náonda bo malaekat kon soroga. 26 Bo soáḷ intau minatoi mobiag bui, degá diápa kinobaca'an monimu kom bonu im buk i Musa soáḷ diát inta nodokot tua? Kom bonu in ayat mita tatua pinais kon ki Allah noguman ko'i Musa, 'Aku'oibí na'a ki Allah i Abraham, i Ishak bo i Yakub.' 27 Ki Allah tua in de'emanbí Allah intau minatoi. Sia ki Allahbí intau nobiag. No'itaḷádon totok im pororai monimu!" 28 Bo namangoidon tobatú mototundú kon agama nokidongog kom pinongonguman i Yesus bo in intau mita inta nongkon golongan Saduki tatua. Mototundú kon agama tatua noko'ontong kom mopiabí totok im pinotubag i Yesus kon intau mita tatua. Dá sia noḻibó ko'i Yesus, "Degá parentah ta'onda im paling moponting nongkon bayongan parentah?" 29 Tubag i Yesus, "Na'a im parentah inta paling moponting: 'Indongogaidon, hei intau Israel! Ki Tuhan tua ki Allah naton, ki Tuhan tua tongábí tobatú. 30 Totu-totu'udon kotabi ing ki Tuhan Allahmu, takin bayongan ginamu, jiwamu, raianmu bo bayongan ropotmu. 31 Bo na'a im parentah induanya: 'Kotabibí in tumpaḷa intau ná kototabimu kon awakmu tontaní.' Diá bidon parentah ibanea makow im moponti-ponting nongkon parentah doyowa tana'a." 32 Dá kai mototundú kon agama tatua, "No'itutui totok intua Pak Guru! Totu'ubí ing guman-Mu: Tongábí tobatú in Tuhan, Sia tuata ing ki Allah, bo diábí ibanea makow. 33 Bo intau im mustibí totu-totu'u motabi ko'i Allah kom bonu ing ginanya, bo kom bonu in raiannya bo ropotnya. Bo mustibí doman in sia motabi kon tumpaḷa intau ná kototabinya kon awaknya tontaní. Tuabí im mopia-pia nongkon mobogoi in sosumbah inta kurban tuba'an bo kurban mita ibanea ko'i Allah." 34 Inontong i Yesus kom mototundú kon agama tatua mopiadon im pototubagnya. Dá ki Yesus noguman ko'inia, "Ikow motoyongdon mobaḻí anggota in umat i Allah." Nopaḷut makow kon tua diádon tobatúmai intau nokobaḻí mopoḻibó-ḻibó ko'i-Nia. 35 Wakutu ing ki Yesus yogot mobogoi in totundú kom bonu im Baḷoi Tuhan, noḻibó in Sia nana'a, "Ná ondabí degá sim mototundú mita kon agama mota'au moguman kon ki Raja Mopoposaḷamat tua katurunan i Daud? 36 Padahaḷ ki Daud tontaní wakutu ing kinawasa'an Roho i Allah -- noguman, 'Ki Tuhan nogumandon ko'i Tuhanku: ḻitúdon kon dotá ing koḷanan-Ku modapot im potungkud-Ku im bayongan saturu-Mu.' 37 Dá aka ki Daud monangoi ko'i Raja Mopoposaḷamat tatua 'Ki Tuhan', yo náondabí kon Sia tua in turunan i Daud?" Bayongan intau inta kom bonu im Baḷoi Tuhan, komintan mosanang ing gina mokodongog ko'i Yesus notundú. 38 Sia noguman ko'i monia, "Mokopo'ingatdon kom mototundú mita kon agama. Mosia mo'ibog-ibog modondaḷoi bo mogi jubah moḷanggó bo mo'ibo-ibog doman hormaton kom pasar. 39 Mosia mo'ibo-ibog doman ḻimitú kon tampat inta mopia aka kom bonu im baḷoi pososambayangan bo kom poramean mita. 40 Mosia monguboḷ kon intau mita inta dongkadon boba-bobay bo mogagow kom baḷoi monia. Oḻingoian monia in aid mita monia mora'at tatua, takin sambayang inta mobanat. Mosia tua in notantú bidon kom motarimabí kon hukuman inta lebe mobogat!" 41 Kon singgai tobatú ki Yesus iḻimitú sinumayow ing kas pobobonuan kon sosumbah kom Baḷoi Tuhan poḷat nonarukira makow kon intau mita mopobonu in doit monia kon kas tatua. Nobayong intau no'oyúon nopobonu in doit mobayong. 42 Kon tua namangoi domandon in tobatú intau inta dongkadon boba-bobay inta nobiag nobogá. Sia nopobonu doman in doitnya tambaga doyowa, doit logam inta paling mo'intok in nilainya. 43 Dá ki Yesus nogoiní kom murí-Nya mita bo noguman ko'i monia, "Tarukira in na'a: Intau inta dongkadon boba-bobay bo inta nobiag doman nobogá tua in nobogoi im ma'anto-antó nongkon bayongan inta inogoi in intau mita ibanea. 44 Sim mosia nobogoi nongkon kalebean monia. Ta'e intau inta dongkadon boba-bobay tatua umpakah nobiag nobogá totok in sia, ta'e sia nobogoi im bayonganonu inta oyúon ko'inia -- inta totokpabí im paraḷunya pakéon kong kobiagannya."
1 Naonda ing ki Yesus iḷumuai nongkon Baḷoi Tuhan, tobatú murí-Nya noguman ko'i Yesus, "Pak Guru, indoiaikah im bangunan tana'a. Tarukira im batunya mita. Totu'u mopia!" 2 Tubag i Yesus, "Inontongmu bidon im bangunan mita inta noḷoben tatua toh? Ta'e diábí tobatúmai in batu mita tatua pomayak makow mo'itudu makow kon tampatnya. Komintanbí daiton rumbunon." 3 No'iduduimai kon tua ki Yesus minayak im buḷud Zaitun bo iḻimitú kon tampat inta noyogintayow im Baḷoi Tuhan. Ki Petrus, ki Yakobus, ki Yohanes bo ki Andreas namangoi ko'i-Nia sin nongonguman takin-Nya. 4 Mosia noguman ko'i Yesus nana'a, "Pak Guru, pogumanpa ko'inami mongo to'onu ing kobaḻían intua komintan? Bo onu im mobaḻí tanda aka wakutunyadon?" 5 "Mokopo'ingat," kai Yesus, "Dika modapot ing koákaḷan mo'ikow. 6 Mobayong intau mamangoi bo momaké in tangoi-Ku poḷat moguman, 'Aku'oi na'a in Sia tua!' bodongka monguboḷ i mosia kon intau moántó. 7 Aka mo'ikow mokodongog kong goḷotup mita im parang bo habar mita poparangan, dikabí mo'ondok. Sin tua im mustibí mobaḻí muna, ta'e de'emanbí kon tuadon i wakutunya mokiamat. 8 Tobatú bangusa moparang im bangusa ibanea. Tobatú negara monuntun kon negara ibanea. Ḻinug bo malarat mobaḻí kom bayongan tampat. Tua komintan bagupabí pomangkoian roriga, naonda bo takit inta korasa'an im bobay inta mononggadí. 9 Musti mokopo'ingat i mo'ikow sin domokon bo poki'sidang kom mahkamah agama. Mo'ikow bongkugon kom baḷoi mita pososambayangan. Diaan i mo'ikow potayow kom mongonguasa mita bo raja lantaran murí-Ku mita im mo'ikow. Bo tuata ing kasampatan monimu mongonguman ko'i monia soáḷ Aku'oi. 10 Habar Mopia nongkon i Allah tua, musti muna pota'au magí-makow kom bayongan bangusa. 11 Bo aka domokon bo diaan im mo'ikow kom pongadilan, yo dikabí mohawatir kon soáḷ onu im musti singogon monimu. Aka wakutudon monimu mosingog, yo singogdon onu im poporoho ko'i monimu kowakutu intua. Sin de'emanbí mo'ikow im mosingog, ta'e Rohobi' i Allah. 12 Kon dodai intua intau moposarahkanbí ko'i utatnya tontaní sin ḻimodon, natua doman aidan in tobatú guyanga ḷoḷaki ko'i adínya. Adí mita moḷawangdon ko'i amá bo ko'i inánya, bo moposarahkan ko'i monia sim poki'ḻimod. 13 Mo'ikow kodoí im bayongan intau lantaran dumodudui-Ku. Ta'e mosia inta mokotahang dapot im pangabisan posaḷamatonbí." 14 "Mo'ikow i moko'ontong kon 'Oáid mora'at inta mokorimumud' simindog kon tampat inta poton sindogan. (Tarukiradon onu im mangaḻenya!) Kowakutu intua intau inta kon Yudea, musti moḷagui mopobayak im buḷud. 15 Intau inta kon omonikan baḷoi dikadon moponag bo tumu'ot kom baḷoi sim mogamá kon onukadon. 16 Intau inta kong gobá dika bidon mobui sim mogamápa kon jubahnya. 17 Moko'ondok totok in singgai tatua ko'i monia inta sidia bo inta koyogotpa mopoteté in adí! 18 Posambayang simbá soáḷ mita tatua diá mobaḻí kon sempo in uagat. 19 Kon singgai mita inta moko'ondok tatua, mo'iántugbí in roriga inta diápa dodai onda in nobaḻí mulaipa pinomia i Allah in dunia na'a nodapot i masa in tana'a, bo diábí domandon mobaḻí bui. 20 Aka kuma bo diádon impoḷokan i Allah i wakutunya tatua, dá diábí in tobatúmai mosaḷamat. Ta'e lantaranbí umat-Nya, dá impoḷokan i Allah in wakutu-Nya. 21 Ko wakutu intua aka oyúon intau moguman ko'i monimu, 'Indoiai, Ki Raja Mopoposaḷamat kon na'a!' ande 'Indoiai, kon tua in Sia!' -- dikabí mopirisaya kon intau tatua. 22 Sin ki inta de'eman totu-totu'u mopoposaḷamat bo ki inta de'eman doman totu-totu'u nabi im mamangoibí. Mosia mogaid doman kon soáḷ mita inta diá im poḻiuan, bo soáḷ mita inta mokoherang sim ponguboḷ, bo aka oyúon ing kasampatan yo mopoyaying doman kon umat mita i Allah. 23 Dá, tuamai mokopo'ingatdon! Tua komintan nodait-Kudon pinoguman ko'i monimu wakutu in diápa mobaḻí intua." 24 "Ta'e naonda ing kowakutudon in roriga tatua, mata in singgai mobaḻídon mosindip, bo buḷan diádon monindar. 25 Tundi mita moḷabú nongkon ḷangit, bo bayongan mongonguasa kom baḷangon motomba'uk. 26 Ko wakutu in tuata ko'ontongandon ki Adí Intau mamangoi kom bonu ing goḷom takin kawasa moḷoben bo kamulia'an. 27 Sia nopotabábí im malaekat-Nya mita sim mosipun kon umat inta aim piniḻí-Nya nongkon siku mita in dunia na'a, nongkon popod mita in dunia mopobayak im popod in ḷangit." 28 "Paké im polajaran nongkon pangkoi in ara. Aka tanganya mita moḷunow bo moḷukó, bo momangkoidon momoḷimping, yo kota'auandon monimu kon diádon mo'onggot bo sempodon im pononinggai. 29 Ná doman tua, aka mo'ikow moko'ontong kon soáḷ mita tatua mobaḻí, yo kota'auandon monimu kon modiugdon totok i wakutunya. 30 Pokota'audon! Bayongan inta mobaḻí tana'a i mobaḻíbí kowakutu intau mita inta nobiag masa in tana'a diápa matoi modait. 31 Ḷangit bo butá im moyoyangbí, ta'e singog-Ku im mononoibí." 32 "Umpakah natua, ta'e diábí in tobatúmai mokota'au kon singgai ande wakutu kobaḻían tua. Malaekat mita kon soroga bo Adí diábí doman monota'au kon tua, tongábí ki Amá im monota'au. 33 Manangka intua mo'ikow musti umuran mobasadia, sin diá kota'auan monimu i wakutunya. 34 Ka'ada'anea ibarat tobatú intau inta nonaḷámai kom baḷoinya bo minayak in tampat moyayuk. Sia nopotabá im bobantungnya mita noḷukad kom baḷoinya bodongka nosilai kon oáidan ko'i monia kom batúannea. Bo sia nongoyow kon intau inta pinokiḷukadan ing ngara simbá umuran moḷukad mokopopia. 35 Tuamai mo'ikow musti umuran kiḷuka-ḷukadmai, sin diábí kinota'auan monimu mongoto'onu ing ki togi baḷoi mobui mangoi -- moḷoḷabung, ande mo'onggot kon doḷom, ande modiug mobayag, ande bagu momuká mata in singgai. 36 Simbá aka sia daḷi-daḷí mamangoi, yo diá koángoianmai mo'ikow koyogot i mosiug. 37 Onu im poguman-Ku ko'i monimu tana'a, poguman-Ku doman kom bayongan intau: umuran kiḷuka-ḷukadmai!"
1 Singgai moḷoben Paskah bo Poramean kon Singgai in Roti Diá Koragi dongkadon doyowa nosinggai. Imang mita itoi bo mototundú mita kon agama umurandon motayak kon daya pododomok ko'i Yesus bo ḻimodon, ta'e umuni-uni. 2 Ta'e mosia noguman, "Dikabí in roncana naton na'a aidan pododai kon singgai poramean sim momuká in huru-hara." 3 Naonda ing ki Yesus kom Betaniadon kom baḷoi i Simon inta koḻipod pinanyaki kusta, indoianmai namangoidon tobatú bobay kodia-dia im botoḷ ḷana narwastu inta momahaḷ totok inta inaidan nongkon uakat mobondu. Wakutu ing ki Yesus yogot monga'an, iḷosidon bobay tatua botoḷ in ḷana nobondu tatua bo pinoginggúnya kon uḷu i Yesus im bonunya. 4 Ta'e oyúon intau tongonumai ing kon tua sinumorú poḷat nosingog, "Onubí im mangaḻe pinomoguya'atannya kon ḷana mobondu tatua? 5 Ḷana tatua mota'aubí potaḷui mo'iḻiu kon toḷu nogatut nodinar, bo doit tatua mota'au ogoi kon intau mobogá!" Dá sinorúan monia im bobay tatua. 6 Ta'e ki Yesus noguman, "Pomayakdon makow pogaidannya natua! Nongonu sim moposusahbímai kong ginanya i mo'ikow? Sia nogaidon kon soáḷ inta mopia ko'i-Nakó bo patus dayowon. 7 Sin aka intau mita inta nobogá umuranbí oyúon ing kon sigad monimu. Aka mo'ibog motuḷung i mo'ikow ko'i monia, yo pomuḷoi makow mota'aubí. Ta'e Aku'oi in diábí pomuḷoi makow moyotakin monimu. 8 Bobay tana'a ain nogaid kon onu in mota'aunya aidan. Ḷananya tatua pinosadianya kom ponguburan ko'i-Nakó kowakutu in Aku'oi diápa minatoi. 9 Pirisayadon singog-Ku! Kon dunia na'a, kon ondakabí im popohabaran in Habar Mopia nongkon i Allah, yo aid im bobay tana'a umuranbí domandon o'umanon sim monorop ko'inia." 10 Bo ki Yudas Iskariot, tobatú murí i Yesus nongkon sigad inaya mopuḷuh bodoyowá, minayak kon imang mita itoi takin moroncana moposarahkan ko'i Yesus ko'i monia. 11 Nokodongogmai kon singog i Yudas natua, totok nopia ing gina monia, dá dinandi monia kon ogoian doit ing ki Yudas. Dá mulaidon notayak kong kasampatan ing ki Yudas moposarahkan ko'i Yesus. 12 Kon singgai dungkuḷ poraya'an Roti Diá Koragi -- wakutu in intau morata'don kon domba Paskah -- murí-Nya mita noḻibó ko'i Yesus, "Kon onda ing ko'ibog i Pak Guru posadia'an nami kong ka'anon Paskah ponga'anan i Pak Guru?" 13 Dá ki Yesus nopotaba' i murí-Nya doyowa takin koyow, "Bayakdon ing kotá, kon tua oyúon ḷoḷaki inta kodia-dia ing kendi inta kobonu-bonu in tubig. Sia moyodungkuḷ monimu. Duduidon ko'inia 14 tumu'ot kom baḷoi inta tu'otannya bo pogumandon ko'i togi baḷoi tatua, 'Ki Pak Guru nokiḻibó, mongo kon onda in tampat ponga'anan i Pak Guru takin murí-Nya mita kon ka'anon Paskah.' 15 Bo tundu'onbí i intau tatua ko'inimu in tobatú ruangan moḷoben inta koḻimonik. Ruangan tatua ain notompia bo nolongkapdon im pakakasnya. Sadiadon kon tua in yagi-yaginya ponga'anan naton." 16 Dá minayak domandon im murí-Nya taya dua kong kotá. No'idapotmai ing kotá tatua, onu inta pinoguman i Yesus natua doman in no'uḻí monia. Bo noposadiadon i mosia kong ka'anon Paskah. 17 Naonda in nodoḷomdon, namangoidon ki Yesus takin murí-Nya mopuḷuh bodoyowá tatua. 18 Bo wakutu i mosia iḻimitúdon nonga'an, ki Yesus noguman, "Aku'oi moguman ko'i monimu, kon tobatú nongkon sigad monimu nion inta nonga'an noyotakin-Ku tana'a, moposarahkan ko'i-Nakó." 19 Nokodongogmai kon singog i Yesus natua, noájar totok ing gina i murí-Nya mita. Bo mulaidon nongkon batúannea noguman ko'i Yesus, "Pak Guru, de'emanbí aku'oi toh inta imakusud i Pak Guru?" 20 Tubag i Yesus, "Sia tua in tobatú murí kon sigad monimu mopuḷuh bodoyowá na'a, inta monga'an topindanan-Ku. 21 Totu'ubí kong ki Adí Intau im matoibí ná inta aim pinais kom bonu im Buk Mosuci. Ta'e moboditodon totok intau inta moposarahkan ko'i Adí Intau tatua! Manikah bo diá noko'imotanmai pinononggadí in sia!" 22 Wakutu i mosia yogot monga'an, ki Yesus nogamá kon roti bo nosambayang nopoyaput in sukur ko'i Allah. Onda intua binonsi-bonsig-Nya in roti tatua bo inogoi komurí-Nya mita poḷat noguman, "Gamá bo ka'andon! Awak-Ku in na'a." 23 Nopaḷut makow kon tua Sia nogamá kom palo inta pinobonuan kon anggur. Ki Yesus nosambayang, nopoyaput in sukur ko'i Allah, bodongka nobogoi im palo tatua komurí-Nya mita. Onda intua mosia komintan nonginum kon anggur tatua. 24 Bo ki Yesus noguman, "Na'adon in dugú-Ku inta mopototu'u kon dodandian i Allah, dugú inta pinobutak sing kopontingan intau mobarong. 25 Popirisayabí: Aku'oi in diá bidon monginum bui kon anggur tana'a modapot kowakutu aku'oi monginum kon anggur mobagu moyotakin monimu kon dunia mobagu i Amá-Ku." 26 No'iduduimai kon tua mosia nopomanyanyi in tobatú manyanyi dodayow. Nopaḷut makow kon tua mosia minayakdon im Buḷud Zaitun. 27 No'iduduimai kon tua, ki Yesus noguman ko'i monia, "Mo'ikow komintan na'a im moḷaguibí monaḷámai ko'i-Nakó. Sing kom bonu im Buk Mosuci aim pinais, 'Ḻimodon i Allah ing gombalanya bo kawangan domba mo'irangkap in moḷagui.' 28 Ta'e naonda im mobiagdon bui in Aku'oi, umuna in Aku'oi ko'i monimu mayak ing Galilea." 29 Dá ki Petrus nosingog, "Diá ah, biarbí taḷa'anmai monia ing ki Amá, ta'e aku'oi in doíbí monaḷámai." 30 "Pokotorop Petrus," guman i Yesus, "doḷom doman na'aia, wakutu im manuk diápa mokukuk kodua, yo koyongandon kotoḷu ikow moguman kon de'emanbí murí-Ku ikow." 31 Ki Petrus nosingog noropot, "Biarbí aku'oi matoi moyotakin i Amá, ta'e diábí moko'imontanmai aku'oi moguman kon diá nokanalku ing ki Amá!" Bo murí-Nya mita ibanea noguman doman natua. 32 Mosia no'iyaputdon in tobatú tampat inta sinangoian Getsemani, kon tua ki Yesus noguman kon murí-Nya mita, "Ḻitúpa kon na'a sin Aku'oi mayakpa mosambayang!" 33 Onda intua ki Yesus nonongganut ko'i Petrus, ko'i Yakobus bo ko'i Yohanes noyotakin-Nya minayak. Bo mulaidon sia angoian ajar ing gina bo hawatir. 34 Ki Yesus noguman ko'i monia, "Moájar totok ing gina-Ku, náonda bo matoi ing korasa'an-Ku. Kon na'apa i mo'ikow moyotakin-Ku bo umuran kiḷuka-ḷukadmai!" 35 Ki Yesus inumuna topiḻik, noḻin yayú ko'i monia bo sinumungkud bo nosambayang. Sia nopo'igum aka mota'au yo dika poántug ko'i-Nia in roriga tatua. 36 kai-Nia, "Amá, oh Amá, diábí in diá mota'au aidan i Amá. Poyayúdon in roriga tana'a ko'i-Nakó. Ta'e de'emanbí ibog-Ku in duduian, aidaibí onu ing ko'ibog i Amá." 37 Nosambayang makow ing ki Yesus namangoi bui in Sia kom murí-Nya mita, bo kinobaya'an-Nyamai nongosiug im mosia. Sia noguman ko'i Petrus, "Simon, nosiug degá ikow? Tongá to jam yo diá moko'oḷat in ikow?" 38 Sia noguman doman ko'i monia, "Umuran poḷukad bo posambayang simbá diá kosoba'an i mo'ikow. Totu'ubí kon rohomu i mo'ibogbí mogaid kon inta mobanar, ta'e diá mokosanggup i mo'ikow sin tabiat in tapú na'a moyangkó." 39 Komintanpa doman ki Yesus minayak nosambayang. Sia nosambayang ná doman inta muna pino'igum-Nya. 40 Nopaḷut makow nosambayang, bui namangoi kom murí-Nya mita in Sia, kinobaya'an-Nyamai nosiugpa doman makow i mosia sin sinomposiugdon totok. Dá diádon kota'auan monia mongo onupa im poguman ko'i Yesus. 41 Naonda ing ko'intoḷunyadon ki Yesus namangoi ko'i monia, Sia noḻibo', "Umpakah yo mosiug bo mogogaipa doman makow i mo'ikow? Mota'audon! Aindon wakutunya ki Adí Intau posarahkan kon ḻima in intau mita baradosa. 42 Pobangondon, koḻigai mayakdon ing kita. Indoiai! Intau inta moposarahkan ko'i-Nakó niondon!" 43 Koyogotpa ing ki Yesus noyosingmai, no'iangoidon ki Yudas tobatú murí i Yesus inta kon sigad naya mopuḷuh bodoyowá tua. Sia noyotakin intau mobayong inta kodia-dia im pitow bo bobobak. Mosia tua pinotabá in imang mita itoi, mototundú mita kon agama Yahudi bo in itoi mita intau Yahudi. 44 Intau inta moposarahkan ko'i Yesus nobogoidon ing kode ko'i monia, nana'a, "Intau inta ayokanku, Sia tua intaunya." Domok in Sia bo ḷukadai kopia." 45 Kowakutu ing ki Yudas no'idapotdon, baḷú in sia namangoi ko'i Yesus bo noguman, "Pak Guru!" Onda intua inayokannya ing ki Yesus. 46 Bo intau mita inta namangoi noyotakin i Yudas nodomokdon ko'i Yesus poḷat sinogot monia kon ḻima-Nya. 47 Ta'e tobatú intau nongkon sigad monia tua norabut kom pitow bo nonotad kom bongoḷan in tobatú ata i imang moḷoben, sahingga in notampil. 48 Bo ki Yesus noguman ko'i monia, "Degá kai monimukamai Aku'oi na'a intaubí mora'at sahingga mo'ikow mamangoi kodia-dia im pitow bo bobobak sim modomok ko'i-Nakó? 49 Pomuḷoi in singgai Aku'oi kom Baḷoi Tuhan bo motundúmai kon tayowon monimu, ta'e diábí domokon monimu. Ta'e memang mustibí natua im mobaḻí, simbá mobaḻí domandon onu inta pinais kom bonu im Buk Mosuci." 50 Murí-Nya mita noroḷagui nonaḷámai ko'i-Nia. 51 Tobatú tayamobiag inta tongá nogibintoḷ in daing dinumudui ko'i Yesus. Domokon doman intau mita, 52 ta'e binukánya im bintoḷnya tatua, bo noḷagui diá koḷambu-ḷambung. 53 Ki Yesus dinia kom baḷoi i imang moḷoben. Kon tua, noyosipundon magí im bayongan imang itoi, itoi mita intau Yahudi bo mototundú mita kon agama Yahudi. 54 Ki Petrus dinumudui ko'i Yesus ta'e nongkon noyayuk bo no'idapot im palas baḷoi i imang moḷoben. Kon tua sia dinimiug kon tuḷu bo nonayang noyotakin in tontara mita inta noḷukad. 55 Imang mita itoi bo mahkamah mita agama totok moramiji motayak kom bukti mita inta mota'au popotaḷáan ko'i Yesus simbá mota'au ḷabúan in hukuman matoi. Ta'e diá tobatúmai no'uḻí monia im bukti. 56 Totu'u mobayong in saksi inoiní sim mobogoi ing katarangan uboḷ soáḷ ki Yesus, ta'e noyo-noyoposi ing katarangan monia tua. 57 Bo sinimindog doman in tongonumai intau inta mobogoi ing katarangan uboḷ soáḷ ki Yesus, guman monia, 58 "Dinongog nami intau tana'a noguman, 'Umpagon-Ku im Baḷoi Tuhan inta inaidan i intau, bo naonda in toḷu nosinggai bui posindogon-Ku ibanea inta de'eman intau in nogaid.' " 59 Ta'e katarangan tatua noyo-noyo posi doman. 60 Dá sinimindogdon imang moḷoben kon tayowon monia komintan bo noḻibó ko'i Yesus, "Eta diá tubagan-Mu onu im pinonapud in intau mita tana'a ko'i-Nimu?" 61 Ta'e tongá kibio-biómai ing ki Yesus. Beresi doí notubag in Sia. Bo buipa doman imang moḷoben tatua noḻibó ko'i-Nia, "Degá ikow nion Raja Mopoposaḷamat, ki Adí i Allah inta Totok i Mokudus?" 62 Tubag i Yesus, "Aku'oi in Sia tua, bo mo'ikow komintan i moko'ontongbí ko'i Adí Intau ḻimitú kon dotá ing koḷanan i Allah inta Totok Mokawasa bo mamangoi mongin goḷom kon ḷangit!" 63 Dá nomera-merakdon kon ḷangbungnya in imang moḷoben tatua bo noguman, "Diá bidon paraḷu motayak kon saksi ibanea ing kita! 64 Sin dinongogdon monimu tontaní in hojatan-Nya ko'i Allah. Yo onu ing kaputusan monimu in tana'a?" Pinutusdon monia kong kotaḷá ing ki Yesus bo patus hukumon matoi. 65 Bo tongonumai intau nomangkoidon nonduyá ko'i Yesus. Pinomponan monia i mata-Nya bo binongkug, nopaḷut makow bo moḻibó, "Pogumankah! ki ine in nomongkug ko'i-Nimu?" Tontara mita moḷoḷukad nonokap doman ko'i-Nia. 66 Wakutu ing ki Petrus kom palaspa, tobatú ata bobay i imang moḷoben minayak intua. 67 Naonda in noko'ontong ko'i Petrus nonayang makow kon diug in tuḷu, sinarukiranya totok pogot i Petrus bodongka noguman, "Ikow doman intau inta moyotakinmai i Yesus intau in Nazaret tatua?" 68 Ta'e binayowan i Petrus. Kainia, "Diábí kota'auanku bo diábí komangaḻeanku onu i makusudmu!" Tua in tubag i Petrus kon ata bobay tatua. Onda intua ki Petrus minayak ing ngara noḷoben im baḷoi imang moḷoben tatua. Dodai intua nokukuk i manuk. 69 Bo bui doman inontong in ata bobay tatua ing ki Petrus, dá kaín gumannya doman kon intau mita kon tua, "Totu'u sia na'a tobatúbí doman intau monia!" 70 Ta'e bui doman nomayow ing ki Petrus. Diá no'onggot intau mita noguman doman ko'i Petrus, "Dia' mota'au momayow, ikow nion tobatú doman takin monia tua, sin ikow nongkon Galilea!" 71 Bo nomangkoidon nongibot ing ki Petrus. Kainia, "Totu'u, diábí kota'auanku intau inta imakusud monimu tua!" 72 Kon dodaipa doman tuata manuk nokukuk induanya. Bo kinotoropandon i Petrus kom munadon pinoguman i Yesus ko'inia, "Kon diápa mokukuk im manuk kon induanya, koyongandon kotoḷu in sia nomayow de'eman murí." Bo nongombaḷ mopo'ina-inak ing ki Petrus.
1 Subuhpa totok, bayongan mahkamah agama, imang mita itoi bo itoi mita intau Yahudi bo mototundú mita kon agama nogaid kom portomuan motoyong. Onda intua sinogot monia ḻima i Yesus bo dinia pinosarahkan ko'i Pilatus. 2 Ki Pilatus noḻibó ko'i Yesus, "Totu'u degá kon Ikow nion Raja Intau Yahudi?" Ki Yesus notubag, "Natua in gumanmu." 3 Imang mita itoi noguman doman kom bayongan inta pinonapud monia ko'i Yesus. 4 Bui ing ki Pilatus noḻibó ko'i Yesus, "Degá diá tubagan-Mu im pinonapud monia tua? Indongogaikah mobayong totok im pinonapud monia ko'i-Nimu!" 5 Ta'e tongádon kibio-biómai ing ki Yesus, sahingga noherang ing ki Pilatus. 6 Pomuḷoi im Poraya'an Singgai im Paskah, biasamai ki Pilatus momuḻi kon tobatú tahanan inta pokipiḻí kon intau mobayong. 7 Kom bonu im ponjara tatua oyúon intau tangoinya ki Barnabas. Sia pinonjara takin tongonumai intau inta nomarontak wakutu ing korusuhan sim mosia tua in noḻimod. 8 Nomangkoidon nosipun intau mobayong bo nopo'igum ko'i Pilatus simbá sia momuḻi kon tobatú tahanan ná biasamai. 9 Dá iḻibó i Pilatus ko'i monia, "Mo'ibog degá im mo'ikow buḻianku ko'i monimu in Raja Intau Yahudi tana'a?" 10 Sing kinota'auandon i Pilatus kon imang mita itoi tatua noposarahkan ko'i Yesus lantaranbí mo'intoi ko'i-Nia. 11 Ta'e imang mita itoi nondodak totok kon intau moántó tatua simbá ki Pilatus momuḻidon ko'i Barabas bo ogoi ko'i monia. 12 Dá iḻibó bui i Pilatus kon intau moántó tatua, "Aka natua yo onu in aidanku kon intau inta sinangoi monimu Raja Intau Yahudi?" 13 Mosia nomaḷú, "Popopakúdon in Sia kong kayu pinoyotaḻempang!" 14 Ta'e iḻibó i Pilatus ko'i monia, "Soáḷ mora'at onu in inaidan-Nya?" Bo mosia kopiadon nomaḷú, "Popopakúdon kong kayu pinoyotaḻempang in Sia!" 15 Mo'ibog ing ki Pilatus moposanang gina intau moántó tatua, dá binuḻiannya ing ki Barabas ko'i monia. Onda intua sia nopotabá in intau nosambok ko'i Yesus, bodongka pinosarahkan sim popopakúdon kong kayu pinoyotaḻempang. 16 Ki Yesus dinia in tontara mita kom baḷoi pongadilan kon istana i gubernur. Onda intua tontara mita inoiní noyosipun. 17 Bo ki Yesus iḷambungan monia in jubah nopars bo pinogaidan kom mahkota dodugian bo pinopobandow kon uḷu i Yesus. 18 Nopaḷut makow sinalam monia in Sia, kai monia: "Salam ko'i Raja Intau Yahudi!" 19 Onda intua binobakan monia in tungkud kon uḷu ing ki Yesus poḷat dinuyáan. Mo'iduduimai mosia tumungkud mosumbah kon tayowon-Nya. 20 Nopaḷut makow pinoyambá monia ing ki Yesus, iḷongkutdon bui monia in jubah nopars tatua bo pinoḷutudon bui in ḷambung-Nya tontaní. Onda intua dinia pinoḷuai sim popopakudon kong kayu pinoyotaḻempang. 21 Kon daḷan mosia noyodungkuḷ in intau. (Ki Simon in tangoinya, -- nongkon Kirene -- ki amá i Aleksander bo i Rupus.) Kabutuḷan sia nongkon desa bo mopobayak ing kotá. Intau tatua pinakisa monia pinokipota'anan ing kayu pinoyotaḻempang inta popopakúan ko'i Yesus. 22 Ki Yesus dinia monia pinobayak in tobatú tampat inta sinangoian Golgota "Tampat in Tengkorak". 23 Bo inogoian monia in anggur inta bina'ukan in mur (taḷong mobondu), ta'e doí in Sia nonginum. 24 Onda intua pinopopakúdon monia in Sia kong kayu pinoyotaḻempang, bo mosia nosilai kon ḷambung i Yesus ta'e muna norabut kon lot sin monantú kon silai monia tontaní. 25 Jam sambilan doḷo-doḷom im pinopopakúan monia ko'i Yesus kong kayu pinoyotaḻempang dodai intua. 26 Bo kon ḻimonik ing kayu pinoyotaḻempang tatua pinopopakúan doman monia im pais inta binaḻí monia alasan pinopopakúan monia ko'i-Nia. Nana'a im pinais tua: "Raja Intau Yahudi". 27 Dodai intua doyowa doman intau mogogagow im pinopopakú kong kayu pinoyotaḻempang noyotakin i Yesus. Tobatú kon dotá ing koḷanan, tobatú kon dotá ing koḷoigi Yesus. 28 Tua im moponyata kon nobaḻídon onu inta aim pinais kom bonu im Buk Mosuci, nana'a: "Sia pinoyo'iap intau mita mora'at." 29 Bayongan intau inta no'itaḻib kon tua momombiḻing bo moningkuḻe ko'i Yesus. Mosia mosingog, "Hei Ikow inta mo'ibog mogumpag kom Baḷoi i Allah bo bui moposindog kon daḷom in toḷu nosinggai. 30 Poponagkah kong kayu pinoyotaḻempang tanion bo posaḷamatdon in awak-Mu!" 31 Ná doman tua imang mita itoi bo mototundú mita kon agama Yahudi moningkuḻe ko'i Yesus. Mosia nosigumanan, "Sia moposaḷamat kon intau ibanea, ta'e awak-Nya tontaní diá koposaḷamatan-Nya! 32 Aka totu'u in Sia Raja Israel, Raja Mopoposaḷamat, yo pomayakdon makow in tana'a Sia moponag nongkon kayu pinoyotaḻempang tatua, simbá ontongon nami bo mopirisaya domandon ing kami ko'i-Nia!" Intau mita inta pinopopakú kong kayu pinoyotaḻempang noyotakin i Yesus noningkuḻe doman ko'i Yesus. 33 Naonda in no'utudon singgai, dunia sinimidip toḷu no jam ko'onggotea. 34 Bo wakutu in jam tigadon ḷoḷabungea, ki Yesus nomaḷú noropot, "Eloi, Eloi, lama sabaktani?" inta mangaḻenya, "Oh Allah-Ku, oh Allah-Ku, nongonu sin taḷáan-Mubí in Aku'oi?" 35 Tongonumai intau kon tua nokodongog kom pinomaḷúan-Nya tatua, dá mosia noguman, "Indongogaikah, Sia nogoiní ko'i Elia!" 36 Dá tobatú intau kon sigad monia tua iḻimikat minayak nogamá kon gabus bo pinoḷodok kon anggur bo'il. Gabus tatua pinoturaknya kon kayu topongkó, bo sinonggó pinodiug kom bibig i Yesus, poḷat noguman, "Oḷatdon mongo mo'iangoi ing ki Elia bo mopoponag ko'i-Nia kong kayu pinoyotaḻempang tatua." 37 Onda intua nomaḷú ing ki Yesus bodongka minatoi. 38 Bo kon dodai doman tuata gorden kom bonu im Baḷoi Tuhan noberak nosilai doyowa nongkon omonikannya no'idapot in ḻimonaganea totok. 39 Tobatú porwira inta sinimndog makow kon tayowon kayu pinoyotaḻempang tatua, noko'ontong kon náonda ing kinopopatoi Yesus, bo noguman in sia, "Totu'ubí kon ki Adíbí i Allah in Sia na'a!" 40 Kon tua oyúon doman tongonumai im bobay inta no'indoi nongkon noyayuk kon bayongan inta nobaḻí tatua. Kon sigad monia tua oyúon ing ki Salome, ki Maria Magdalena bo ki Maria ki iná i Yakobus inta nogu'odpa bo i Yoses. 41 Mosia tuata im bobay mita inta dinumudui bo biasamai motuḷung ko'i Yesus wakutu in Sia kong Galilea. Bo nobayongpa doman im bobay mita ibanea ing kon tua inta namangoi in Yerusalem noyotakin i Yesus. 42 No'ungkoḷomdon singgai bo namangoi ing ki Yusup intau in Arimatea. Ki Yusup na'a in tobatú anggota Mahkamah Agama inta ihormatmai intau. Sia na'a inta mogoḷatmai kowakutu ki Allah mamangoi momarentah saḷaku Raja. Singgai intua singgaidon Pobasadia'an (tuata in singgaidon inta mopo'ikoḷom singgai in Sabat). Tuamai ki Yusup nokopobarani minayak in tayowon i Pilatus bo no'igum kom mayat i Yesus. 44 Noherang ki Pilatus nokodongog kong ki Yesus minatoidon. Dá tuamai pinoki'onínya itoi in tontara bo pinoḻibóan mongo no'onggotdon degá minatoi ing ki Yesus. 45 Naonda nokodongog kon laporan i itoi in tontara tatua, dá inogoidon i Pilatus ing ki Yusup mogamá kom mayat i Yesus. 46 Bo notaḷui ing ki Yusup kon kaeng noáḷus inta nomahaḷ sim pinobakut. Onda intua pinoponagdon mayat i Yesus tatua bodongka binakutnya ing kaeng tatua. Nopaḷut makow inukatnyadon mayat i Yesus kon tobatú kuburan inta inaidan kom bonu im buḷud batu. onda intua iḻitoi monia in tobatú batu moḷoben bo pinoḻingkop kong ngara ing kubur tatua. 47 Wakutu intua ki Maria Magdalena bo ki Maria ki iná i Yoses nonarukiramai mongo pino'uḻid náonda im mayat i Yesus.
1 Naonda in no'itaḻibdon singgai in Sabat, ki Maria Magdalena, ki Maria ki iná i Yakobus bo i Salome minayak notaḷui kon ramuan mita sim poḷana kom mayat i Yesus. 2 Totokpa in subuh kon singgai dungkuḷ kon diminggu tatua mosia minayak ing kubur. 3 Kon daḷan mosia nosiḻibóan, "Ki ine im motuḷung ko'inaton moḻiḻid kom batu inta pinoḻingkop kong kubur?" Sin noḷoben totok im batu tatua. Ta'e no'iyaputmai ing kubur tatua indoianmai batu inta pinoḻingkop kom bubú ing kubur noḻitoidon. 5 Bo mosia sinumu'ot kom bonu ing kubur tatua. Kom bonu ing kubur dotá ing koḷanan inontong monia tobatú tayamobiag inta nogi jubah nobudó iḻimitú makow, bo no'itaḻikokog im mosia. 6 Ta'e tayamobiag tatua noguman ko'i monia, "Dika mo'ondok! Kinota'auankubí kom mo'ikow motayak ko'i Yesus intau Nasaret inta ain pinopopakú kong kayu pinoyotaḻempang. Diábí in Sia kon na'a. Sia ain nobiag! Indoiaidon na'a in tampat pinoguḻidan monia ko'i Yesus. 7 Dá bayakdon tana'a makow bo pota'au in habar tana'a kom murí-Nya mita, termasuk ko'i Petrus. Poguman nana'a, 'Sia inumunadon ko'i monimu minayak ing Galilea. Bain kon tua bo ontongon monimu in Sia, ná inta aim pinoguman-Nya ko'i monimu.' " 8 Dá iḷumuaidon mosia nongkon kubur tatua bo noribatuk lantaran no'itaḻikokog bo no'ondok. Mosia diábí nongonguman ko'i inekadon lantaran no'ondok. 9 Bobay mita tatua minayak ko'i Petrus bo kon yobayatnya mita bodongka nongonguman notoyong kom bayongan inta aim pinota'au ko'i monia i intau tayamobiag tatua. 10 Nopaḷut makow kon tua, pinongin murí-Nya mita ki Yesus nopota'au pinangkoi kom pomuka'an nopobayak in toyopan. Sia nopota'au in habar inta mosuci bo mononoi soaḷ kasaḷamatan inta mononoi. 11 Ta'e naonda ing kinodongogan monia kong ki Yesus nobiag, bo ki Maria noko'ontongdon ko'i-Nia, diábí im mosia nopirisaya. 12 No'idudui kon tua ki Yesus nokipogontong kom murí-Nya doyowa takin cara tolaeng. Tua nobaḻí wakutu im murí-Nya doyowa tatua koyogot nopobayak kon tobatú ḻipú. 13 Dá nobui im mosia bo nopota'au in soáḷ tatua ko murí mita i Yesus ibanea. Ta'e diá im mosia mopirisaya. 14 Pangabisannya, ki Yesus nokipogontong kom murí-Nya mita mopuḷuh bomitá tatua, wakutu im mosia koyogot monga'an. Sinorúan-Nya im murí-Nya mita tatua sin diá totok mopirisaya bo motogat totok ing gina sahingga in diá mopirisaya kon intau mita inta ain noko'ontong kong ki Yesus nobiagdon bui. 15 Guman i Yesus ko'i monia, "Bayakdon im bayongan dunia na'a bo pota'audon in Habar Mopia nongkon i Allah kom bayongan intau. 16 Intau inta diá mopirisaya hukumon. Ta'e intau inta mopirisaya bo binaptis im posaḷamaton. 17 Na'a in tanda mita inta moyotakin ko'i monia inta mopirisaya, mosia moguntun kon dimukud mita mora'at podoyon kon tangoi-Ku; mosia mosingog kom bonu im bahasa inta diá kinota'auan monia. 18 Aka mosia mokadai kon uḷag andeka monginum kon rasum, diábí mobodito im mosia. Bo aka kadaian monia intau mita motakit yo mongopia." 19 Naonda ing ki Yesus nopaḷut nongonguman monia, Sia sinintakdon minayak in soroga. Kon tua Sia momarentah takin i Allah. 20 Dá murí-Nya mita minayak nopota'a-ta'au makow in habar nongkon i Allah. Bo mosia sinakinan i Tuhan kom bonu im binaya-baya'an makow monia. Tua pinonyata i Tuhan kon oáid mita inta mokoherang kon totu'ubí im pinota'au monia tua.
1 Tuang Teopilus inta mopia. Nobayongdon intau ain noramiji nomais kino-tompia kon soáḷ mita inta ain nobaḻí kon sigad naton. 2 Onu im pinais monia tatua notongkaibí ná inta ino'uman ko'i naton i intau mita inta ain noko'ontong tontaní kon kinobaḻían tua komintan nongkon pinomangkoianmai. Intau doman mita tatua inta minaya-mayak makow nopohabar kon onu inta ain nobaḻí tatua. 3 Tuamai náonda im binalajarku muna intua komintan nongkon kinobaḻíannya, pinikirku, mopiabí totok aka habar tatua paison kotompiáan kom bonu im buk bo ogoi ko'i tuang, 4 simbá kota'auan i tuang kon onu inta ain sinundú mita ko'i tuang in totu'ubí kon ain nobaḻí. 5 Wakutu ing ki Herodes nobaḻí raja kom butá in Yudea, oyúon imang, tangoinya ki Zakharia. Ki Zakharia na'a in imang nongkon kolompok inta sinangoian "kolompok Abia" (imang mita katurunan i Eliezer). Ki buḷoinya katurunan doman in imang, tangoinya ki Elisabet. 6 Kobobiag inayadua motonibuḷoi tua mokosanang kong gina i Allah, sin taya-dua in umuranbí dinumudui kom parentah bo atorang i Tuhan, diábí in sinaḻiban monia. 7 Tongá mosia na'a diá kogadí, sing ki Elisabet im bantó bo taya dua na'a aindon mogoguyang doman. 8 Kon singgai tobatú, wakutu ing kolompok i Abia na'a noko'uḻí kon tonsilai tumu'ot kom Baḷoi Tuhan, dá ki Zakharia im minayak bo nogaid kon oáidan in imang kon tayowon i Allah. 9 Si wakutu in inundi inta kabiasa'an monia monantú kong ki ine in imang tumu'ot kom Baḷoi Tuhan mogaid kon oáidan imang, dá sia ing kinopiḻían tumu'ot bo motubá kong kamanya kom bonunya. 10 Kon dodai im pinotuba'an kong kamanya, bayongan intau nosipun kon ḷuai bo nosambayang. 11 Bo ko wakutu in sia notubá kong kamanya, malaekat i Tuhan nokipogontong ko'inia. Malaekat tatua sinimindog kon dotá ing koḷanan meja pototuba'an kong kamanya. 12 Naonda in noko'ontongmai kom malaekat tatua, no'itaḻikokog in sia bo inangoian in ondok. 13 Ta'e kain singog im malaekat tatua ko'inia, "Dika mo'ondok Zakharia, sim mintahangmu inindongogandon i Tuhan, dá ki Elisabet ki buḷoimu tua im mopolahirbí in adí ḷoḷaki, bo mustibí tangoianmu ki Yohanes in adí tatua. 14 Mosanang bo moḷunganga totok ing ginamu, ná doman tua, mobayong doman intau im mosang ing gina aka adí tatua mo'ilahirdon. 15 Sia im mobaḻí intau moḷoben kon tayowon mata i Tuhan, bo sia tua in diábí monginum kon anggur andeka o'inumon ibanea makow inta mokoḷoḷangu, bo sia in aing kinawasaan Roho i Allah nongkon bonupamai in sian i inánya. 16 Mobarong in intau Israel diaannya bui mayak ko'i Tuhan, Allah monia. 17 Sia im mobaḻí totabá i Tuhan inta moropot bo mokawasa ná ki Elia. Sia mopoyodame kong gina ing guyanga bo adí, bo intau mita inta raian monia diá mo'itutui, potutuionnya bui. Tua im mangaḻenya kon sia im moposadia kon umat inta mo'ibog dumudui kom parentah i Tuhan." 18 Dá ki Zakharia noḻibó kom malaekat tatua, "Nabi onda ing kobobaḻí intua komintan? Sedangkan kaminda motonibuḷoi tumpaḷadon nogoguyang!" 19 Dá guman malaekat tatua, "Aku'i na'a ing ki Gabril inta nobantung ko'i Allah, bo ki Allah tontaní in nopotabá ko'inakó mopoyaput in habar mopia tana'a ko'inimu. 20 Habar inta totu-totu'u kom mobaḻí kowakutu inta ain sinantú i Tuhan, tongá ikow bo diá mopirisaya kon singogku na'a, dá ikow in diádon mokosingog dapot intua komintan mobaḻí ná kain singogku." 21 Intau mobayong kon tua umuranpa doman mogoḷat makow ko'i Zakharia. Mosia noherang totok sim mo'onggotbí ante in sia kom bonu im Baḷoi Tuhan tua. 22 Naonda in sia iḷumuai, diádon sia nota'au noyosingog in intau mita kon tua, sia dongkadon umuran monuḷadá takin ḻimanya sin umuranpa doman diá mokosingog. Bain kino'onggotanea bo kinomangaḻean monia kon na'anta oyúon inontongnya kom bonu im Baḷoi Tuhan tua. 23 Naonda in nopaḷutdon i wakutunya nopobayak in oáidannya kom Baḷoi Tuhan, ki Zakharia nobuidon kom baḷoinya. 24 Diá no'onggot kon tua, ki Elisabet ki buḷoinya sidiadon, bo ḻima nobuḷan sia diá iḷumua-ḷuai kom baḷoi. 25 Ki Elisabet nosingog nana'a, "Pangabisannya sinuḷungan i Tuhan in aku'oi, ininggama'an-Nya onu inta moko'oyak ko'inakó." 26 Naonda in onomdon nobuḷan sian i Elisabet, ki Allah bui nopotabá ko'i malaekat Gabril minayak in Nazaret, tobatú kotá kong Galilea. 27 Pinotabá-Nya im malaekat tatua minayak kon tobatú mongodeaga inta aing kinantangan i Yusup, katurunan i Daud, ki Maria tangoi im bobay tatua. 28 Malaekat tatua sinumu'ot kom baḷoi i Maria bo poḷat noguman nana'a, "Salam ko'inimu inta binarakatan, ki Tuhan koyota-yotakinmu." 29 Nokodongogmai kon singog tatua ing ki Maria, no'itaḻikokog in sia bo norai kom bonu ing ginanya, onu degá mangaḻe in salam tatua. 30 Dá malaekat tatua noguman ko'inia nana'a, "Dika mo'ondok Maria, sin ikow ing kinosanang gina i Allah. 31 Ikow mobaḻí sidia bo mopolahir in adí ḷoḷaki, bo musti tangoianmu ki Yesus in Sia. 32 Sia mobaḻí intau moḷoben bo tangoion ki Adí i Allah inta Totok im Moḷantud. Baḻíon i Allah in Sia Raja náonda bo ki Daud ki ḷaki-Nya. 33 Bo sia im mobaḻí doman Raja kon yuá-yuák in intau mita inta katurunan i Yakub modapot ing kopaḷutan in dunia. Karaja'an-Nya im mononoi." 34 Dá kai Maria, "Aku'oi na'a im mongodeagapa, yo náonda in kobobaḻí intua komintan?" 35 Dá tubag im malaekat tatua ko'inia nana'a, "Roho i Allah takin kawasa-Nya inta totok im moḷantud mamangoi bo mongawasa ko'inimu. Tuamain Adí inta polahirmu tua in tongoion Mokudus, ki Adí i Allah. 36 Bo pokota'audon kong ki Elisabet inta ginaḷummu tua aindon doman sidia onom nobuḷan. Adí inta kom bonu in siannya tua adí ḷoḷaki, umpakah nogoguyangdon bo kain intau im bantó. 37 Sin aka ko'i Allah, diábí in diá mota'au aidan-Nya." 38 Kain singog i Maria doman, "Aku'oi na'a ka'así in tongábí bobantung i Tuhan, dá onu ing kino'ibog i Tuhan mobaḻí ko'inakó dá kobaḻídon podudui in singogmu tanion." Onda intua malaekat tatua nonaḷámai ko'i Maria. 39 Diá no'onggot kon tua, ki Maria minayak in tobatú kotá kom buḷud in Yudea. 40 Sia minayak im baḷoi Zakharia. Naonda in sia sinumu'ot im baḷoi tatua, sia nobogoi in salam ko'i Elisabet, 41 naonda in dinongog i Elisabet i salam i Maria tatua, adí inta kom bonupa in siannya tua iḻimiai noropot bo dodai doman intua ki Elisabet kinawasaan in Roho i Allah, 42 bo poḷat nosingog noropot, nana'a, "Binarakatandon ikow kon sigad im bayongan bobay! Binarakatan doman in adí inta polahirmu! 43 Ki inebí in aku'oi na'a nodapot ing ki iná i Tuhan namangoi no'indoi ko'inakó? 44 Sin totu'ubí kowakutu in dinongogku in singogmu, yo adí kom bonu in sianku na'a noḻiai sim mopia ing ginanya. 45 Kosanangdon ikow inta mopirisaya, sin onu inta aim pinoguman i Tuhan ko'inimu, totu-totu'ubí mobaḻí intua!" 46 Ki Maria nosingog nana'a, "Aku'oi modayow ko'i Tuhan, 47 bo mopia totok ing ginaku sing ki Allah im mopoposaḷamatku. 48 Sia nokotorop ko'inakó, bobantung inta nobogá! Mulai kon tana'a makow bayongan intau moguman kon aku'oi in totok mosanang. 49 Sing ki Allah inta mokawasa totok ain nogaid kon oáidan inta totok moḷoben ko'inakó. Mukudus totok in tangoi-Nya 50 Sia umuran mobogoi in totabi-Nya kom bayongan intau inta mo'ondok ko'i-Nia. 51 Takin kakuasa'an-Nya inta totok im moḷoben, Sia mopoyayit im bayongan intau inta mododia, bo momoguya'at kon roncana mita monia. 52 Raja mita in dunia na'a poponagon-Nya mita nongkon tampat pomomarentáan monia, ta'e intau mita inta mo'ompá in dodia im poḷantudon-Nya. 53 Sia mobogoi im bayongan inta mopia kon intau mita inta ginogoy, ta'e intau mita inta no'oyúon poguntunon-Nya bo diá ogoian in onu bo onu. 54 Sia im motuḷung kon Israel inta simpaḷ-Nya, podudui in dandi inta pinodandi-Nya kon i mogoguyang naton. 55 Ki Tuhan diá mokoḻiong kon dandi-Nya, bo umuran mosanang ing gina-Nya ko'i Abraham bo katurunannya mita dapot ing kopaḷutan dunia na'a." 56 Bo ki Maria nogutun toḷumai nobuḷan degá takin i Elisabet, onda intua sia nobui kom baḷoinya. 57 No'iduduimai kon tua nodapotdon singgai pononggadían i Elisabet, sia nopolahir in adí ḷoḷaki. 58 Bo naonda in topodiugnya mita bo ginaḷumnya mita nokodongog kong ki Tuhan ain nopo'ontong in totabi-Nya inta totok im moḷoben, dá nopia totok ing gina monia, natua doman gina i Elisabet. 59 Wakutu in waḷudon nosinggai in adí mo'intok tatua, mosia namangoi sim mokisunat in adí tatua, bo ibogon monia in adí tatua tangoian ki Zakharia podudui kon tangoi i amánya, 60 ta'e kai inánya in, "Donáai! Sia im mustibí tangoian ki Yohanes." 61 Dá kain tubag doman monia ko'i Elisabet, "Diábí in tangoi natua kon sigad i utatmu mita." 62 Bo mosia nonuḷadá noḻibó ko'i amánya mongo ki'ine im ponontangoinya ko'i adínya tatua. 63 Ki Zakharia no'igum kom batu pomomais bodongka nomais nana'a, "Tangoinya ki Yohanes." Bo mosia noherang komintan. 64 Kon dodaipa doman intua sia nokosingogdon bui bodongka nodayow ko'i Allah. 65 Dá intau mita topodiugmai kon tua komintan inangoian in ondok. Onu inta ain nobaḻí tatua, nobaḻí o'uman kom bayongan ḻipú in Yudea. 66 Bo komintan intau inta nokodongog kon o'uman tatua noḻibo-ḻibóan kom bonu ing gina, "Mobaḻí onu degá in adí tatua ing kon singgai mo'iduduimai?" Sin sia kokapi-kapit i Tuhan. 67 Ki Zakharia, ki amá in adí tatua kinawasaan in Roho i Tuhan bo sia nopoyaput in habar nongkon i Tuhan. Nana'a ing kainia, 68 "Dinayo-dayowdon ing ki Tuhan, ki Allah Israel! Sia ain notuḷung kon umat-Nya bo nongginggamá doman kon roriga monia. 69 Sia nobogoi im mopoposaḷamat ko'i naton nongkon katurunan i Daud, simpaḷ-Nya. 70 Ná inta aim pinodandi-Nya pinongin nabi-Nya mita inta aim piniḻí-Nya. 71 Sim mopoposaḷamat ko'i naton nongkon saturu mita naton bo nongkon kawasa in intau mita inta moya'at ing gina ko'i naton. 72 Sim mopo'ontong in totabi-Nya kon i mogoguyang naton podudui in dandi-Nya. Sin dandi-Nya tua in umuranbí kinotoropan-Nya. 73 Sin tuata in ibot-Nya ko'i Abraham ki amá naton, Sia in nodandi kom moposaḷamat ko'i naton nongkon saturu naton, simbá kita diá koáputan in ondok mobantung ko'i-Nia. 75 Kita umuran mogaid kon onu ing kino'ibog bo inta kino'sanang ing gina-Nya ko wakutu im mobiagpa. 76 Bo ikow, adí-Ku in tangoion nabi i Allah inta totok im Moḷantud. Ikow im pinotabá umuna ko'i Tuhan sim moposadia in daḷan bayáan-Nya. 77 Bo ikow mopota'au kon umat-Nya, kom mosia im posaḷamaton i Allah aka taḷá mita monia bo ampungan-Nyadon. 78 Ki Tuhan naton mopia ing gina bo motabi doman totok. Sia mamangoi simbá mosaḷamat ing kita. Sia náonda bo mata in singgai inta momuká doḷo-doḷom, 79 natua in Sia monimbayag kom bayongan intau inta nobiag kon sindip bo inta umuran mo'ondok. Sia in nodia ko'i naton mayak mongin daḷan inta mopobayak in tampat inta mopia." 80 Ki adí i Zakharia tatua kodugang-kodugangdon ing koḷobennya bo rohonya ing koropot-koropot domandon. Bo sia umuran nogutun kom padang gurun nodapot in singgai inta aindon sinantú kom pokipogontongnya kon intau in Israel.
1 Kon wakutu intua ki Kaisar Agustus nomarentah noki'pais in tangoi im bayongan intau kong karaja'an Rum. 2 Na'a im pinomangkoian pinogiapan kon intau mita, wakutu ing ki Kirenius nobaḻí gubernur kom butá in Siria. 3 Intau mita minayak noki'pais in tangoi monia kon ḻipú monia tontaní. 4 Ná doman tua ing ki Yusup. Sia nobuat nongkon ḻipú in Nazaret kong Galilea bo minayak im Betlehem butá in Yudea, ḻipú inta kinolahiran i Daud, sin sia katurunan i Daud. 5 Sia takin ki Maria ki kantangnya inta sidiadon tua, nokipais doman in tangoi monia. 6 Naonda im mosia kom Betlehem notompoddon in wakutu i Maria mononggadí. 7 Sia nopolahir in adí ḷoḷaki, ki adínya guya-guyang. Adí tatua binakutnya in yumbit in daing bodongka pino'uḻid kom bonu in duḷang sim mosia diá noko'uḻí kom baḷoi pinongandupan. 8 Doḷom tua in kon ḻipú tatua, oyúon ing gombala mita inta yogot moḷukad kon domba mita monia. 9 Indoianmai sinimindogbí magí im malaekat i Tuhan bo nokipogontong ko'i monia. Sindar i Tuhan nonimbayang ko'i monia, dá totok inangoian ondok i mosia. 10 Ta'e malaekat tatua noguman, "Dika mo'ondok! Sin aku'oi im mamangoi moguman kon habar mopia ko'i monimu habar inta totok im mokosanang kong gina im bayongan intau. 11 Singga in na'a kon ḻipú i Daud, no'ilahirdon in Raja inta mopoposaḷamat ko'i monimu, tuata ing ki Kristus, ki Tuhan naton. 12 Yo bá kota'auan monimu, yo na'aia in tandanya: Mo'ikow mokodungkuḷ kon adí mo'intok inta binakut in yumbit in daing bo pino'uḻid kom bonu in duḷang." 13 Bo daḻídon malaekat tatua sinakinan im malaekat inta nobarong ibanea, inta nodayow ko'i Allah, kai monia, 14 "Dinayo-dayowdon ing ki Allah kon tampat inta Totok im Moḷantud! Bo dodamean umuran kotaki-takin monimu, intau inta umuran mogaid kom mokosanang kong gina i Tuhan!" 15 Naonda im malaekat mita tatua nonaḷámai ko'i monia sin nobuidon kon soroga, gombala mita tatua noyosingog. Nana'a in yosingog monia tua, "Koḻigai bá mayak im Betlehem kita bo mo'indoi kon onu inta ain nobaḻí kon tua, ná inta aim pinoguman i Tuhan ko'i naton." 16 Dodaipa doman tatua mosia minayak noki'podungkuḷ ko'i Maria bo ko'i Yusup takin adí mo'intok inta pino'uḻid makow kom bonu in duḷang. 17 Bo naonda inontong monia in adí mo'intok tatua, ino'uman ing gombala mita tatua onu inta aim pinoguman im malaekat i Tuhan ko'i monia soáḷ adí tatua. 18 Bo intau mita inta nokodongog kon o'uman ing gombala mita tatua nongoherang. 19 Ta'e o'uman tatua sinagú makow i Maria kom bonu ing ginanya bo umuran kom bonu in raiannya. 20 Onda intua nobuidon ing gombala mita tatua sindaḷan modayow bo moduí ko'i Allah sin onu inta ain inontong bo dinongog monia tua notongkai inta aim pinoguman im malaekat ko'i monia. 21 Naonda in umurdon waḷu nosinggai, Adí tatua sinunat. Bo sinontangoian monia ki Yesus, tangoi inta pinokiponangoi im malaekat ko'i-Nia wakutu in diápa kom bonu in sian i iná-Nya. 22 Bo naonda in notompodon wakutunya pondaritan podudui in hukum i Musa, ki Yesus dinia monia kon Yerusalem sim posarahkan ko'i Tuhan, 23 sin oyúon pinais kom bonu in hukum i Tuhan, nana'a, "Komintan adí ḷoḷaki guya-guyang mustibí posarahkan ko'i Tuhan." 24 Mosia komakusud doman mobogoi in ḷagapan tarangkuku to par andeka paḷoma doyowa inta nongo'gu'odpa saḷaku kurban ná inta ain sinantú kon hukum i Tuhan. 25 Ko wakutu intua, kon Yerusalem oyúon intau tangoinya ki Simeon. Sia na'a intau mopia bo inta umuran dinumudui kom parentah i Tuhan, bo sia im mogoḷat doman makow kong koángoian im mopoposaḷamat kon Israel. Sia na'a umuran kinawasa in Roho i Allah. 26 Roho i Allah ain noguman muna ko'inia kon sia in diápabí matoi aka diápa moko'ontong kon Raja Mopoposaḷamat inta pinodandi i Tuhan. 27 Singgai tua sia dinia in Roho i Allah minayak sinumu'ot kom Baḷoi Tuhan. Naonda ing ki Yusup bo ki Maria nodia ko'i Yesus inta mo'intokpa tua kom Baḷoi Tuhan sim pogaidan kon onu inta ain sinantú in hukum agama, 28 indaianmai ginamányabí ing ki Yesus bo kinoyotan poḷat nodayow ko'i Allah, kai-nia, 29 "Tana'a makow Tuhan, aindon inaidan-Mu onu inta pinodandi-Mu. Tuamain pomayakdon makow im bobantung-Mu na'a matoi takin pia ing gina. 30 Sim mataku tontaní inta ain noko'ontong kom mopoposaḷamat inta nongkon i-Nimu. 31 Sia in sinadia-Mu kom bayongan intau. 32 Sia náonda bo bayag inta nonimbayag kon daḷan in intau mita ibanea, simbá mosia mamangoi ko'i-Nimu; tuata im bayag inta mobaḻí dodoyonan poduían kon umat-Mu Israel." 33 Ki iná bo ki amá-Nya noherang totok nokodongog kon onu in siningog i Simeon kon Adí tatua. 34 Ki Simeon nomarakat ko'i monia bo noguman ko'i Maria ki iná in Adí tatua, "Adí tana'a aindon piniḻí i Allah sim momutú bo moposaḷamat kom moántó intau Israel. Sia mobaḻí tanda nongkon i Allah, inta bayowan im moántó intau. 35 Bo ikow Maria im mokorasa náonda bo tura-turakkon im pitow, ta'e Adí tana'a im mobuká kon onu inta no'ibuni kong gina in intau moántó." 36 Kon tua oyúon doman nabi bobay inta ain nogoguyang totok. Ki Hana in tangoinya, ki adí i Panuel, nongkon suku Asyer. Pitu notaong sia nobiag noyotakin i buḷoinya, 37 ta'e tana'a sia dongkadon boba-bobay, bo umurnya aindon waḷu nopuḷuh boopat notaong. Sia umuranbí mamangoi im Baḷoi Tuhan. Doḷom bo singgai sia mogaid kon onu inta kino'ibog i Tuhan, sia mosambayang bo mopuasa. 38 Bo kon dodai intua sia namangoi doman, bo nodayow ko'i Allah bo noginsilang kon intau mita inta mogoḷat makow ko wakutu koángoian i Tuhan moposaḷamat kon Yerusalem.Pinogumannya mongo ki ine in Adí tatua. 39 Naonda in nodait inaidan i Yusup bo i Maria onu inta pinarentah kon hukum i Tuhan, mosia nobuidon kon Nazaret kong Galilea. 40 Adí tatua nodugangdon ing koḷoben bo koropot-Nya. Sia mobijaksana totok bo totok doman kinotabi i Allah. 41 Pomuḷoi in taong guyanga i Yesus mayakmai in Yerusalem sim porayáan kon singgai moḷoben Paskah. 42 Bo naonda ing ki Yesus umurdon mopuḷuh bodoyowá notaong, mosia minayak in Yerusalem moraya kon singgai im Paskah, ná biasamai. 43 Naonda in nopaḷutdon pinorayaan tatua, mosia nobuidon, ta'e ki Yesus ing kon Yerusalempabí bo diá kinota'auan i iná bo i amá-Nya. 44 Kai monia kamai Sia in no'itakinbí kon yuá-yuák in intau mita inta topobayáan monia tua. Bambí tosinggaidon kom binayáan monia bo mulaidon sinayak monia in Sia kon sigad ing ginaḷum mita monia bo kom bayongan intau inta nogoginta'auan monia. 45 Ta'e diá noyodungkuḷ monia, dá mosia nobui kon Yerusalem bo notayak ko'i-Nia. 46 Naonda in toḷudon nosinggai pinotayakkan monia, indoianmai monia yo kom bonubí im Baḷoi Tuhan in Sia. Sia ḻimitú makow kon yuá-yuák im mototundú mita kon agama bo mongindongog makow kom potundúan monia bo poḷat doman in Sia mopoḻibó-ḻibó ko'i monia. 47 Komintan intau inta mokodongog mongoherang sin totok mopandoi in Sia motubag kon onu in ḻibóon. 48 Natua doman ing guyanga-Nya. Totok doman noherang noko'ontong ko'i-Nia. Dá ki iná-Nya noguman nana'a ko'i-Nia, "Uḻe, nongonu inaidan-Mubí in nana'a ko'inami? Noḻia-ḻiaudon totok ing gina naminda i amá-Mu in notayak ko'i-Nimu!" 49 Ta'e ki Yesus notubag, "Nongonu sing ki amá bo ki iná motayakbí ko'i-Nakó? Eta degá diábí kinota'auan i amá bo i iná kon Aku'oi im mustibí oyúon kom bonu im Baḷoi i Amá-Ku?" 50 Ta'e diá kinomangaḻean monia in singog i Yesus tatua. 51 Onda intua ki Yesus nobuidon kon Nazaret noyotakin monia bo umuran dinumudui kom parentah ing guyanga-Nya. Bayongan inta ain nobaḻí umuran sinagú i Maria kom bonu ing ginanya. 52 Kodugang-kodugangdon ing koḷoben bo kopandoi i Yesus, bo Sia umuran kinotabi i Allah bo kino'ibog im bayongan intau.
1 Kon taong impuḷuh bo ḻima kom pinomarentaan i Kaisar Tiberius, wakutu ing ki Pontius Pilatus nobaḻí gubernur kom butá in Yudea bo ki Herodes in raja kong Galilea, ki Pilipus ki utatnya in raja kon Iturea bo Trakhonitis, ki Lasanias in raja kon Abilene. 2 Tungkuḷ intua imang moḷoben ing ki Hanas bo ki Kayapas. Kon taong tatuata ki Allah nosingog takin nomaké ko'i Yohanes inta ki adí i Zakaria. Ki Yohanes namangoi nongkon padang gurun. 3 Ki Yohanes minaya-mayak makow im bayongan ḻipú inta kon diugmai Ongkag in Yordan bo nopobaḷú, "Pogogaidon mogaid kom dosa mita bo pokibaptisdon simbá ampungandon i Allah im bayongan taḷámu." 4 Soáḷ tatua náonda bo inta aim pinais kom bonu im buk i Nabi Yesaya nana'a: "Oyúon singog in intau inta mopobaḷú nongkon padang gurun, 'Sadiadon in daḷan ko'i Tuhan, tuḻidon in daḷan ko'i-Nia. 5 Toko bumbunai in ḻembong mita, bo pomuḷoi im buḷud bo inta notombuḷud in toko'tondodaidon. Daḷan inta nongobelung toko'tuḻidon, bo inta nongo'tontudu tokotondodaion. 6 Simbá komintan intau moko'ontong ko'i Allah moposaḷamat kom bayongan intau!' " 7 Ki Yohanes noguman kom bayongan intau inta namangoi noki'baptis ko'inia nana'a, "Hei mo'ikow intau moromú, ki ine in noguman kon mo'ikow ing kotaḻiban in hukuman i Allah inta kon singgai mo'iduduimai na'a? 8 Pogumanku ko'i monimu, 'Popo'ontongpa muna in oáid monimu mopia, saḷaku tanda kom mo'ikow in totu-totu'u bidon nogogai nogaid kon inta diá mopia. Bo dona'aipa muna moguman im mo'ikow kong ki Abraham ing ki amá nami! Simbá pogumanku kosilangon ko'i monimu, batu mita tana'a im mota'aubí aidan i Allah ki adí mita i Abraham! 9 Boḻiung aindon sinadia makow pomupuḷ kom pangkoi dapot in uakatnya mita. Pomuḷoi im pinomuḷa inta diá mopomungai im bungai inta mopia, toko-pupuḷon bo tubáan kon tuḷu.' " 10 Dá intau moántó kon tua noḻibó ko'inia nana'a, "Aka natua yo onu im musti aidan nami?" 11 Ki Yohanes notubag, "Aka ki'ine ing koḷambung doyowa, yo musti in sia mobogoi in ḷambung tobatú kon intau inta diá koḷambung; ná doman tua, aka ki'ine in oyúon ko ka'anon, yo ogoiaibí in intau inta diá kokaanon." 12 Wakutu intua oyúon doman in intau mita inta mononagih kom pajak namangoi noki'baptis ko'i Yohanes. Mosia noḻibó, "Pak guru, onu im musti aidan nami?" 13 Tubagnya ko'i monia, "Dona'ai monagih mo'iḻiu kononu inta ain sinantú ko'i monimu." 14 Oyúon doman in tontara noḻibó, "Yo aka kami, onu in aidan nami?" Tubag i Yohanes, "Dona'ai mogagow bo dona'ai momakisa kon intau poḷat moponapud in inta diá mita totu'u. Pakédon ing gajimu tontaní." 15 Ko wakutu intua intau mita nomangkoidon noḻibo-ḻibóan, degá ki Yohanes na'a in Raja Mopoposaḷamat inta inoḷat makow monia. 16 Tuamai ki Yohanes noguman ko'i monia komintan, nana'a, "Aku'oi im Mopobaptis ko'i monimu in tubig, ta'e mo'iangoibí in intau inta moḷobe-ḷoben nongkon inakó. Umpakah tongá mobuká kon togot in sapatunya yo diá kobaḻí in aku'oi. Sia tua im mopobaptis ko'i monimu in Roho i Allah bo tuḷu. 17 Digu kokada-kadai-Nyadon sim poguaban kong gandum dapot im modarit. Gandum inta nodaritdon tontaníon-Nya bo tagúon kon tampatnya, ta'e bayongan pangkoinya in tubáan-Nya kom bonu in tuḷu inta diá mopio-piong." 18 Norupa-rupamai in tonggina i Yohanes ko wakutu in sia nopoyaput in Habar Mopia. 19 Tongá naonda in sia nononggina ko'i Herodes raja ing Galilea inta mongibog ko'i buḷoi i utatnya ki Herodias, bo nonogur doman kon oáidnya mita ibanea inta diá mopia, 20 tongá nokodugang kon romú i Herodes nodapot ing ki Yohanes pinobonunya kom ponjara. 21 Naonda in nodaitdon binaptis in intau mobayong kon tua, ki Yesus namangoi doman noki'baptis. Koyogot im baptison, Sia nosambayang bo ḷangit nobukat, 22 bo Roho i Allah noponag ko'i-Nia naonda bo ḷagapan paḷoma bo kino'dongogandon in singog nongkon ḷangit noguman nana'a, "Ikow ing ki Adí-Ku inta kino'tabi-Ku. Ikow ing kino'ibog-Ku." 23 Ki Yesus nomangkoidon nogaid kon oáidan-Nya wakutu in Sia umurdon degá toḷu nopuḷuh notaong. Kai'n intau Sia na'a ing ki adí i Yusup, inta ki adí i Eli, 24 ki adí i Matat, adí i Lewi, ki Lewi ki adí i Melkhi, adí i Yanai inta ki adí i Yusup, 25 adí i Matica, ki Matica ki adí i Amos inta ki adí i Nahum adí i Hesli inta ki adí i Nagai, 26 adí i Maat inta ki adí i Matica, ki Matica inta ki adí i Simei, ki adí i Yosek adí i Yoda 27 inta ki adí i Yohanan adí i Resa inta ki adí i Zerubabel, adí i Sealtiel inta ki adí i Neri, 28 ki Neri inta ki adí i Malkhi ki adí i Adí, ki adí i Kosam inta ki adí i Elmadam, adí i Er, 29 ki adí i Yesua, inta ki adí i Eliezer, ki adí i Yorim adí i Matat ki adí i Lewi, 30 inta ki adí i Simeon adí i Yohuda, inta ki adí i Yusup, adí i Yonam, ki adí i Elyakim, 31 inta ki adí i Melea, adí i Mina inta ki adí i Matata, adí i Natan ki adí i Daud, 32 ki adí i Isai, adí i obed ki adí i Boas, ki adí i Salmon adí i Nahason, 33 inta ki adí i Aminadab adí i Admin, inta ki adí i Arni adí i Hezron ki adí i Peres adí i Yohuda, 34 inta ki adí i Yakub, ki adí i Ishak adí i Abraham, inta ki adí i Terah ki adí i Nahor, 35 adí i Serug, inta ki adí i Rehu, adí i Peleg, ki adí i Eber inta ki adí i Salmon, 36 inta ki adí i Kenan adí i Arpakhasad, adí i Sem, ki adí i Nuh inta ki adí i Lamekh, 37 inta ki adí i Metusalah, adí i Henokh, ki adí i Yared inta ki adí i Mahalael, adí i Kenan, 38 ki adí i Enos inta ki adí i Set ki adí i Adam inta ki adí i Allah.
1 Naonda nobatun makow kon tubig in Ongkag Yordan ki Yesus, Sia kinawasa in Roho i Allah bo dinia minayak im padang gurun. 2 Kon tua Sia sinoba in Ibilis opat nopuḷuh nosinggai ing ko'onggotea. Opat nopuḷuh nosinggai tua Sia diá nokaan kon onu bo onu dá pangabisannya, ginogoy in Sia. 3 Bo namangoi in Ibilis noguman ko'i Yesus, "Aka Ikow bo totu-totu'u ki Adí i Allah, yo pogumanaikah im batu mita tanion simbá mobaḻí roti." 4 Ta'e ki Yesus notubag, "Kom Buk Mosuci oyúon pinais nana'a, 'Intau de'emanbí tongá mobiag in roti.' " 5 Bo Ibilis nodia ko'i Yesus minayak in tampat inta moḷantud bo sinundúnya ko'i Yesus im bayongan karaja'an in dunia 6 poḷat noguman nana'a, "Komintan kakuasa'an bo kakaya'an tana'a daitonku ogoi ko'i-Nimu, sin tana'a komintan aim bidon inogoi ko'inakó dá na'a komintan im mota'aukubí ogo-ogoi makow ko'i inekabí inta ko'ibogku pobogoian. 7 Dá aka Ikow bo mo'ibog mosumbah ko'inakó yo daitonkubí ogoi ko'i-Nimu intua komintan." 8 Ta'e ki Yesus notubag, "Aindon pinais kom Buk Mosuci, 'Sumbah ing ki Tuhan, ki Allahmu, sin tongábí Sia im mota'au duduianmu.' " 9 Dá Ibilis nodia ko'i Yesus minayak im binubungan Baḷoi Tuhan kon Yerusalem bo noguman ko'i-Nia, "Aka Ikow ki Adí i Allah yo ḷandukkah monag nongkon na'a. 10 Sing kom Buk Mosuci aim pinais nana'a, 'Ki Allah mopotabá im malaekat-Nya mita moḷukad ko'i-Nimu kopiraan totok. 11 Natua doman, singkaponbí monia in Ikow dá diábí mo'idatong kom batu in si'oḷ-Mu.' " 12 Ki Yesus notubag, "Aim pinais domandon kom Buk Mosuci in nana'a, 'Dona'ai ikow mosoba ko'i Tuhan, ki Allahmu.' " 13 Naonda Ibilis nopaḷut nosoba ko'i Yesus, sinaḷáannyadon ing ki Yesus bo mogoḷat ko wakutu inta mopia angoian bui. 14 Onda intua ki Yesus minayakdon bui ing Galilea, bo Sia umuran kom bonu ing kawasa in Roho i Allah. Habar soáḷ ki Yesus no'isiardon kom bayongan ḻipú tatua. 15 Kon tua, Sia minaya-mayak makow kom baḷoi pososambayangan bo nopoyaput in Habar Mopia bo umuran dayowon im bayongan intau in Sia. 16 Ki Yesus minayak doman in Nazaret, tobatú ḻipú inta kino'itoian-Nya. Kon singgai in Sabat, podudui ing kabiasa'an-Nya, Sia minayak im baḷoi pososambayangan. Sia sinimindog bo nobaca kom Buk Mosuci. 17 Sia inogoian im buk i Nabi Yesaya. Binuká-Nya in ḻitodan buk tatua bo kinobukáan-Nya in ayat inta noguman nana'a: 18 "Roho i Tuhan oyúon ko'i-Nakó, sin Aku'oi in aim piniḻí-Nya mopoyaput in Habar Mopia kon intau mita bogá. Sia nopotabá ko'i-Nakó mopota'au ing kabebasan kon intau mita kom bonu im ponjara bo mongundam kom mata in intau mita bilog; bo mopobebas in intau mita inta sinokodorot 19 bo mopota'au doman ing koángoian i Tuhan moposaḷamat in umat-Nya." 20 Nopaḷut makow binaca-Nya intua, iḻitod-Nya bui im buk tatua bo pinobui-Nya kon intau inta mogogaid kom baḷoi pososambayangan tatua, bodongka iḻimitú. Komintan intau inta kom bonu im Baḷoi Pososambayangan tatua inimindoi ko'i-Nia. 21 Bo nomangkoidon ing ki Yesus nosingog nana'a, ko'i monia, "Onu im pinais kon ayat tana'a singgai domandon na'a inintompodan ko wakutu im mo'ikow nokodongog. 22 Onu inta poguman-Nya, komintan mokosanang kong gina monia, sahingga kino'ibog monia in Sia bo umuran monia indongogan im poguman-Nya. Bayongan intau kon tua komintan noḻibo-ḻibóan, "Degá Siabí na'a inta ki adí i Yusup?" 23 Dá ki Yesus noguman nana'a, "Tantú nana'abí in singogon monimu ko'i-Nakó, 'Hoi mongongundam, undamaidon in awak-Mu tontaní. Bo aidai domandon kon na'a, kon ḻipú-Mu tontaní onu inta ain dinongog nami inaidan-Mu kong Kapernaum!' " 24 Ki Yesus noguman doman, "Poguman-Kudon ko'i monimu, diábí in nabi hormaton kon ḻipú-Nya tontaní. 25 Ta'e indongogai in singog-Ku na'a: Kon sempo i Nabi Elia, wakutu ing kinodaitan ka'anon sin toḷudon notaong kapin in diá nonguya-nguyan. Wakutu intua noántó in dongkadon boba-bobay kon Israel. 26 Tongá umpakah natua yo ki Elia in diábí pinotabá i Allah minayak kon tobatú boba-bobay kon Israel, ta'e pinotabá-Nyabí in sia minayak kon tobatú boba-bobay kon Sarpat kom butá in Sidon. 27 Natua doman ing kon sempo i Nabi Elisa, tungkuḷ intua nobayong intau Israel im pinanyaki kusta, ta'e diábí tobatúmai ing kon sigad monia tua in inundaman, koḻikudbí ing ki Naaman intau in Siria tua." 28 Nokodongogmai kon tua, nodait sinumorú in intau mita inta kom bonu im Baḷoi Pososambayangan tatua. 29 Mosia sinimindog bo noguntun ko'i Yesus pinoḷuai kong kotá tatua, bo dinia monia in Sia kom bingkí in irang kon tudu im buḷud tatua sin roncana'an monia tuḷudon kon irang tatua in Sia. 30 Ta'e minayak in Sia bo ginimilo-gilot makow kon intau mobayong dá diá no'uḻí monia bo minayakdon in Sia. 31 Onda intua ki Yesus minayak ing Kapernaum, tobatú kotá kong Galilea. Kon tua Sia nopoyaput doman in Habar Mopia kon singgai in Sabat. 32 Pototundú-Nya mokosanang totok kong gina monia, sim mokobangkaḷ totok onu in singogon-Nya. 33 Kom baḷoi pososambayangan tatua oyúon doman in tobatú intau inta kinotoḷangan in dimukud mora'at. Intau tatua nomaḷú, 34 "Hoi Yesus intau in Nazaret, onuon-Mu ing kami? Degá mamangoi Ikow momutú ko'inami? Kinota'auankubí in Ikow: Ikow in totabá inta Mosuci nongkon i Allah!" 35 Ta'e ginuakkan i Yesus in dimukud mora'at tatua, "Kibio-biómai bo ḻuaidon ikow kon intau tanion!" Dá dimukud mora'at tatua nogumpang kon intau tatua kon tayowonmai monia komintan, onda intua sia iḷumuaidon pia-pia nongkon intau tatua. 36 Komintan intau nongoherang bo nosingog, "Diábí tongá ibo-ibog in singog-Nya mita. Mokobangkaḷ totok im pososingog-Nya bo takin kawasa in Sia nokipoḷuai in dimukud mita mora'at tatua, bo ḷumuai doman im mosia!" 37 Dá habar soáḷ ki Yesus no'ibaya-bayakdon makow kom bayongan ḻipú kon tua. 38 Onda intua ki Yesus nonaḷámai kom baḷoi pososambayangan tatua bo minayak kom baḷoi i Simon. Kon tua ki guyá i Simon notakit pinonikan im patú bo irimintonow, dá pinoguman monia ko'i Yesus in soáḷ tatua. 39 Dá minayak dinimiug kon tosiugan i guyá i Simon tatua ing ki Yesus bo ininggama'an-Nya im patú tatua. Kon dodaipa doman tatua bo nopia ing ki guyá i Simon dá nobangondon in sia bo nobantung ko'i monia. 40 Naonda in tongkaná tumoyopdon mata in singgai, komintan intau nodia mangoi ko'i utat mita monia inta notakit noyagi-yagimai sin angoion poki'undam ko'i Yesus. Bo nodait iyapu i Yesus im mosia dá nongopia in takit mita monia tua. 41 Dimukudpa mita mora'at in iḷumuai nongkon moántó intau, sindaḷan kumarak bo moguman, "Ikow nion ki Adí i Allah!" Ta'e totok in sinorúan i Yesus im mosia bo diá inogoi mosingog sing kota'auandon monia kon Sia tua in Raja Mopoposaḷamat. 42 Naonda im modiugdon mobayag, ki Yesus nonaḷámai kong kotá tatua bo minayak in tobatú tampat inta mo'ingongow totok. Ta'e mulai bo sinayak monia in Sia, bo naonda in noyodungkuḷ monia, inampagan monia in Sia kom bá diápa monaḷámai ko'i monia kon tua. 43 Ta'e ki Yesus noguman nana'a, "Habar Mopia kon náonda ing ki Allah momarentah mustibí bayáan-Ku doman poyaput kong kotá mita ibanea, sin tuabí im mangaḻe pinopotabáan i Allah ko'i-Nakó mamangoi in dunia na'a." 44 Manangka intua ki Yesus minaya-mayak makow im bayongan Baḷoi Pososambayangan kom butá in Yudea bo nopoyaput in Habar Mopia tatua.
1 Kon singgai tobatú ki Yesus sinimindog makow kom pintad in Danow Genesaret. Nobayong intau namangoi ko'i-Nia sim mokidongog kon Habar Mopia nongkon i Allah. 2 Kon tua, ki Yesus noko'ontong doman kon uangga doyowa. Kitogi uangga tatua aindon noponag nongkon uangga tatua bo koyogot nondaritmai kon landará monia. 3 Ki Yesus sinumakoi kon uangga tobatú kon tua. Sinakoian-Nya tua in uangga i Simon. Pinoki'undud-Nya ko'i Simon pinoyayuk topí kom pintad bo iḻimitú in Sia kom bonu in uangga tatua bo nopoyaput in Habar Mopia kon intau moánto inta kon tua. 4 Nopaḷut makow in Sia notundú, Sia noguman ko'i Simon nana'a, "Pobotoy bo bayakdon in tampat inta moḻinow bo buká bui in landarámu sim podomok kon toyak." 5 Dá ki Simon noguman, "Pak Guru, tonggobi'idon na'a im pinoramijian nami nodomok kon toyak, ta'e diá tobatúmai in noálap nami. Tongá na'a bo ki Pak Guru in nopotabá dá duduiankudon. Baya'anku bui bukáan in landará." 6 Naonda in dinuduian monia onu inta pinoguman i Yesus, dá noko'uḻí im mosia kon toyak totok in nobarong, sahingga aindon mobisik in landará monia tua. 7 Mosia dongkadon nokituḷung kon yobayat mita monia inta kon uangga ibanea. Dá namangoi in yobayat mita monia tatua bo noduḷu nongambé nopobonu in toyak inta noáḷap monia tua kom bonu in uangga doyowa nodapot ain tumaḷom in uangga mita tatua. 8 Noko'ontongmai kon natua ing ki Simon inta dinonoi ki Petrus, sinumungkud in Sia kon tayowonmai i Yesus bo noguman, "Taḷáaidon in aku'oi na'a Tuhan! Sin aku'oi na'a intaubí baradosa!" 9 Sing ki Simon bo intau mita inta noyotakinnya nongoherang in noko'ontong kong kobarong in toyak inta noáḷap monia tua. 10 Natua doman yobayatnya ki Yakobus bo ki Yohanes inta ki Adí mita i Zebedeus. Dá noguman ko'i Simon ing ki Yesus, "Dika mo'ondok, sin nongkon tana'a makow, ikow baḻíon-Kudon mololandará kon intau." 11 Dá ki Simon takin yobayatnya mita nogugutdon kon uangga tatua pinobayak in toba, onda intua sinaḷa'andon monia intua komintan bo dinumudui ko'i Yesus. 12 Kon singgai doman tobatú, wakutu ing ki Yesus minayak in tobatú kotá, Sia noyodungkuḷ in tobatú ḷoḷaki inta pinanyaki kusta. Naonda in sia noko'ontong ko'i Yesus, sinumungkud in sia kon tayowonmai i Yesus bo noguman, "Pak Guru, aka ki Pak Guru mo'ibog mongundam, yo aku'oi na'a mopiabí i Pak Guru!" 13 Dá kinadaian i Yesus intau tatua poḷat noguman, "Aku'oi mo'ibog, kopiadon!" Kon dodaipa doman intua bo nopia im panyakinya. 14 Tongá diá inogoi Yesus in intau tatua moguma-guman makow kon intau ibanea kon onu inta ain inaidan-Nya tua. Ta'e pinotabá-Nya in intau tatua, "Bayakdon ikow ko'i imang bo ḻibó poḷat poki'tantú ko'inia kon ikow in totu-totu'u bidon nopia. Mopaḷut makow kon tua bayak in ikow pobogoi kong kurban ná inta pinarentah i Musa, sin tua im mobaḻí bukti kon intau mita kon ikow in totu-totu'u bidon nopia." 15 Ta'e habar soáḷ ki Yesus totokdon no'isiar kon ḻipu-ḻipúannya, sahingga in nobayongdon intau namangoi sim mokidongog kon onu im poguman-Nya bo moki'undam doman kom bayongan panyaki monia. 16 Nopaḷut makow kon tua ki Yesus minayak nosambayang kon tampat inta mo'ingogow. 17 Kon singgai tobatú, wakutu ing ki Yesus koyogot motundúmai, oyúon in tongonumai intau im Parisi bo mototundú kon agama iḻimitú kon tua mokidongog kon onu im poguman-Nya. Mosia tua in namangoi nongkon Yerusalem bo nongkon kotá mita kong Galilea bo Yudea. Kawasa i Tuhan umuran kotaki-takin-Nya sahingga Sia mokopia kon intau mita inta notakit. 18 Kon dodai intua oyúon in intau mita nobuḻig mangoi kon intau ḻempeng inta dongkadon no'itosiug makow kon tosiugannya. Mosia noramiji mopotu'ot in intau tatua kom bonu im baḷoi simbá mota'au popo'ukat monia in intau ḻempeng tatua kon tayowonmai Yesus. 19 Ta'e lantaran intau mobarong totok ing kon tua, sahingga in diá kinopotu'otan monia in sia. Tuamai dinia monia in sia pinoponik kon tudu atop im baḷoi. Bodongka iḷokatan monia in atop im baḷoi tatua bo sinuntun monia monag takin in tosiugannya no'itongkaná doman kon tayowonmai i Yesus inta kon yuá-yuák in intau mobarong tatua. 20 Naonda ing ki Yesus noko'ontong kon námai tua im pirisaya monia, dá Sia noguman kon intau tatua, "Utat, taḷámu inampungandon." 21 Mototundú mita kon agama bo intau mita im Parisi mulai moḻibó kom bonu ing gina monia, "Ki inebí intau tana'a sim mobaranibí im moningkuḻe ko'i Allah? Eta ki inebí im mota'au mongampung kon taḷá koḻikudbí ing ki Allah tontaní?" 22 Ta'e kinota'auan i Yesus in raian monia tatua, tuamai Sia noḻibó, "Nongonu sim mo'ikow im moraibí kon natua kom bonu ing gina monimu? 23 Onda degá im mogampa-gampang, moguman kon, 'Taḷámu aindon inampungan', andeka moguman, 'Pobangondon bo bayakdon!' 24 Ta'e tana'a makow im ponyata-Kudon ko'i monimu kong ki Adí Intau oyúonbí ing kawasa-Nya mongampung kon taḷa kon dunia na'a." Onda intua Sia noguman kon intau ḻempeng tatua, "Pobangondon, bo buatdon in tosiuganmu bo pobuidon!" 25 Bango-bangon in intau tatua kon tayowon monia komintan bo nobingkat kon tosiugannya bodongka nobui sindaḷan modayow ko'i Allah. 26 Mosia komintan totok nongoherang bo nodayow ko'i Allah. Bo takin porasaan no'ondok mosia noguman, "Moájaib totok ing kajadian inta inontong naton singgai in na'a!" 27 Onda intua ki Yesus iḷumuai bo noko'ontong kon intau mononagih kom pajak, tangoinya ki Lewi inta ḻimitú makow kong kantornya. Ki Yesus nogoiní ko'inia, "Duduidon ko'i-Nakó!" 28 Dá sinimindog ing ki Lewi bo nonaḷámai kom bayongan tua bo dinumudui ko'i Yesus. 29 Naonda intua ki Lewi nomia kom pesta kom baḷoinya sim pinotomuannya ko'i Yesus. Kon tua noántó doman im mononagih kom pajak bo intau doman baradosa ibanea nonga'an noyotakin monia. 30 Tongonumai degá intau im Parisi bo mototundú mita kon agama noya'at ing gina noko'ontongmai kon natua. Dá mosia noḻibó kom murí-Nya mita, "Nongonu im mo'ikow sin nonga'anbí noyotakin im mononagih kom pajak bo intau mita inta diá mopia?" 31 Dá kain tubag doman i Yesus ko'i monia, "De'emanbí intau mosehat im moparaḷu kon dokter, ta'e intaubí inta notakit; 32 Aku'oi na'a im mamangoi de'emanbí mogoiní kon intau inta norai kon mosia intau mobanar ta'e mogoiníbí kon intau mita baradosa simbá mosia mo'ibog monáḷámai kon oáid monia inta diá mopia." 33 Intau mita im Parisi noguman doman nana'a ko'i Yesus, "Murí i Yohanes bo murí mita intau im Parisi mokakitbí im mopuasa bo mosambayang. Ta'e murí-Mu mita in umuranbí monga'an bo monginum." 34 Tubag i Yesus ko'i monia, "Degá mokobaḷí im mo'ikow moguman kon undangan mita kom mopuasa ko wakutu in rame pinonika'an. Wakutu in nonika'an ḷoḷaki koyota-yotakinpa monia? Tantú diábí kobaḻi! 35 Tongá oyúonbí in wakutunya kon nonika'an ḷoḷaki tatua gamáan nongkon imonia. Bambí kon dodai in tuata bo mopuasa im mosia." 36 Nopaḷut makow kon tua, ki Yesus nongonguman kom porumpama'an tana'a ko'i monia, "Diábí in intau inta moduḷampong kon ḷambung nokoyongan takin didit inta berakon nongkon ḷambung mobagu. Sin tantú ḷambung mobagu tatua in moberakbí domandon. Bo apapa doman didit in ḷambung nobagu tatua diá bidon nococok in ḷambung inta nokoyongandon. 37 Ná doman tua, diábí in intau mogaḻin kon anggur nobagu kom bonu im botutu kuḻit inta nokoyongandon, sin aka natua yo anggur nobagu tatua im mokopopisíbí kong kobotakan im botutu koyongan tatua, sahingga anggurnya mo'ibutak bo botutu im mogoguya'at. 38 Aka anggur nobagu mustibí bonuon kom botutu inta mobagu doman. 39 Natua doman, diábí intau im mo'ibog monginum kon anggur nobagu, aka sia nonginumdon muna kon anggur inta ain sinagú no'onggot, 'Sin anggur inta ain sinagú no'onggot tuabí im mopira-pira in nanamnya, gumannya.' "
1 Kon singgai in Sabat tobatú, wakutu ing ki Yesus bo murí-Nya mita no'itaḻib kong gobá ing gandum, murí-Nya mita nokoyut kom bungai ing gandum. Sindaḷan monia inungka'an bo poḷat kina'an. 2 Oáid monia tatua inontong intau mita im Parisi, dá mosia noḻibó, "Nongonu sim mo'ikow im mogaidbí kon inta pinoton aidan kon singgai in Sabat?" 3 Dá ki Yesus noguman nana'a ko'i monia, "Degá diápa dodai onda kinobaca'an monimu onu inta inaidan i Daud wakutu in sia bo dumoduduinya mita ginogoy? 4 Sia sinumu'ot kom Baḷoi Tuhan bo nogamá kon roti inta aim pinosumbah ko'i Allah bo kinaannya. Onda intua roti tatua inogoinya doman kon dumoduduinya mita. Padahaḷ aka podudui in hukum agama naton yo roti tatua in tongábí imang mita im mota'au moka'an." 5 Ki Yesus noguman doman, "Adí Intau nongawasa kon singgai in Sabat." 6 Kon Sabat ibanea, ki Yesus sinumu'ot im Baḷoi Pososambayangan bo notundúmai ko'i monia kon tua. Kon tua oyúon doman tobatú intau inta ḻimanya tosimpaḷ minatoi. 7 Mototundú mita kon agama bo intau im Parisi umuran makow motayak kon taḷá i Yesus simbá oyúon im baḻíon monia alasan popongaduan ko'i-Nia. Tuamai mosia umuran monarukira makow mongo ki Yesus mongundam kon intau aka singgai in Sabat. 8 Ta'e raian monia tatua kinota'auan i Yesus, sahingga Sia noguman kon intau inta ḻimanya tosimpaḷ minatoi tua, "Igai sindog kom muna na'a!" Dá nobuat in sia bo sinimindog kon tua. 9 Onda intua ki Yesus noḻibó kon intau mita kon tua, "Aka podudui in hukum agama naton, onu degá im mota'au aidan aka singgai in Sabat? Mogaid kom mopia andeka mogaid kon inta mora'at? Moposaḷamat kon intau andeka moposiḷaka?" 10 Ki Yesus nobobui magí-makow ko'i monia komintan, onda intua Sia noguman kon intau tatua, "Tonggó in ḻimamu." Bo sinonggónya in ḻimanya tatua, dá kon dodaipa doman tatua nopia in ḻimanya inta minatoi tatua. 11 Ta'e intau mita im Parisi bo mototundú mita kon agama sinumorú totok ko'i Yesus, dá mulaidon im mosia noyosingog mongo onu in aidan monia ko'i Yesus. 12 Wakutu intua ki Yesus notakod kom buḷud sim mayak mosambayang. Sia nosambayang kon tua tonggobíita. 13 Naonda in nobayagdon, sia nogoiní kon dumodudui-Nya mita bodongka nomiḻí kon intau mopuḷuh bodoyowá nongkon imonia tua. Sinangoian-Nya rasuḷ in tayamopuḷuh bodoyowá tua. Na'a in tangoi mita monia tua: 14 Ki Simon inta dinonoi ki Petrus, bo ki Andreas ki utat i Simon; ki Yakobus bo ki Yohanes, ki Pilipus bo ki Bartolomeus, 15 Ki Matius bo ki Tomas, ki Yakobus ki adí i Alpeus, bo ki Simon intau in Zelot, 16 ki Yudas inta ki adí i Yakobus bo ki Yudas Iskariot inta nomangkang ko'i Yesus. 17 Onda intua ki Yesus nosiḻig nongkon buḷud tatua takin rasul-Nya mita, bodongka sinumogon kon tampat inta notondodai. Kon tua nobarong doman in dumodudui-Nya mita ibanea bo intau mita inta namangoi nongkon ḻipú mita inta kom butá in Yudea, Yerusalem, bo kong kotá mita in Tirus bo Sidon inta kom bingki in dagat. 18 Mosia tua in namangoi sim mokidongog kon singog mita i Yesus bo poḷat moki'undam im bayongan panyaki monia. Oyúon doman inta kinotoḷangan in dimukud mora'at, mosia nopia doman. 19 Komintan intau moramiji moḻiai ko'i Yesus, sin oyúon ing kawasa ḷumuai nongkon i-Nia inta mokopia ko'i monia komintan. 20 Ki Yesus inimindoi kon dumodudui-Nya mita bo nosingog nana'a, "Kosanangdon gina monimu, intau mita inta nobogá, sim mo'ikow nion in umat i Allah! 21 Kosanangdon gina monimu inta ginogoy tana'a makow; sim mo'ikow ogoianbí ing ka'anon kopuason! Kosanangdon gina monimu inta tana'a makow nongombaḷ sim mo'ikow ing kumosingbí. 22 Kosanangdon ing gina monimu aka mo'ikow sinaturu, diá sinarima, siningkuḻe bo pinoponapudan doman in uboḷ, sin lantaran mo'ikow dumodudui i Adí Intau! 23 Kosanang bo kopiadon ing gina monimu aka tua komintan bo korasaan monimu, sim moḷoben in silaimu kon soroga; bo bá kota'auan monimu kon natua doman im pinopoáid im mogoguyang monia kon nabi mita tungkuḷ intua. 24 Ta'e koboditodon mo'ikow inta nobiag no'oyúon tana'a makow; sim mo'ikow ain nokorasa kon inta mopia kon dunia na'a! 25 Koboditodon mo'ikow inta nobotug tana'a makow; sim mo'ikow ing koántuganbí doman in gogoy! Koboditodon mo'ikow inta kinumosing tana'a makow; sin oyúonbí i wakutu monimu mokorasa kong kuyang gina bo mongombaḷ! 26 Koboditodon im mo'ikow aka komintan intau moduí ko'inimu; sin natua doman im mogoguyang monia noduí kon nabi mita inta de'eman totu-totu'u nabi tungkuḷ intua." 27 "Tana'a makow Aku'oi mobogoi ing koyow ko'i monimu inta mo'ibog moki'dongog ko'i-Nakó: Kotabibí in saturumu, bo pogaidbí kon inta mopia kon intau inta moya'at ing gina ko'inimu. 28 Barakataibí in intau inta nogodi-godimai ko'inimu bo sambayangaibí in intau inta nogaid kon inta diá mopia ko'inimu. 29 Bo aka oyúon in intau monokap kom putongimu toḷosi yo ogoi doman im putongimu toḷosi. Bo ki ine im mogagow kon jubahmu, yo ogoi doman in ḷambungmu. 30 Aka intau mo'igum ko'inimu yo ogoiai makow in sia; bo aka kapunya'anmu bo inagow, yo dona'aidon igumonmu bui. 31 Bo onu ing ko'ibog monimu popoáid in intau ko'i monimu, dá popoáid doman ko'i monia in natua. 32 Aka mo'ikow bo tongá motabi kon intau inta motabi doman ko'inimu yo onubí im mangaḻenya? Intau doman mita baradosa motabi kon intau inta motabi ko'i monia! 33 Bo aka mo'ikow bo tongá doman mogaid kon inta mopia kon intau inta ain nopoáid kom mopia ko'inimu, yo onubí im mangaḻenya? Intau baradosa momia doman kon natua. 34 Bo aka mo'ikow bo mopoḷuan in doit tongá ko'i monia inta mokopobui yo onubí im mangaḻenya? Intau baradosa mopoḷuan doman in doit kon intau baradosa ibanea simbá mosia moko'uḻí kong kalebean mobarong. 35 Sabanarnya in de'emanbí natua! Nana'abí im musti aidan monimu: Kotabibí in saturumu bo aidai onu inta mopia ko'i monia, bo popoḷuanaibí im mosia, ta'e dona'ai potayakkan kong ka'untungan im mosia. Aka natua in aidan monimu, yo mo'ikow im motarimabí kom bungai in oáidmu inta moḷoben totok bo mo'ikow mobaḻí doman ki adí mita i Allah inta Totok Moḷantud. Sin Sia im mopiabí doman kon intau mita inta diá mota'au mosukur ko'i Allah bo kon intau mita mora'at. 36 Musti potonop monimu kong gina in totabi kon tumpaḷa intau ná ki Amámu nopuḻing doman in totabi kon intau!" 37 "Dona'ai mo'ikow mohakim kon intau, simbá diá doman hakimon i Allah im mo'ikow. Bo dona'ai doman mohukum kon intau. Simbá diá doman hukumon i Allah im mo'ikow. Ampungaibí in intau inta kotaḷá ko'i monimu, simbá ampungan doman i Allah in taḷá monimu. 38 Pobogoibí kon intau ibanea; simbá ogoian doman i Allah im mo'ikow mo'iḻiu kon inta inogoimu kon intau ibanea." 39 Onda intua ki Yesus nongongunman bui kom porumpama'an tana'a, kai-Nia, "Degá mota'au aka intau nobilog bo mokapit kon intau doman nobilog? Tantú taya dua tua in tumpaḷabí moḷabú kom bubú! 40 Murí diábí mo'iḻiu kong gurunya. ta'e aka murí tatua bo nopaḷutdon nobalajar, yo sia im motongkaidon ing gurunya. 41 Nongonu sim mo'ikow im mo'indoibí kom puḻing ko'i utatmu, ta'e balak kom bonu im matamu in diábí kinota'auanmu? 42 Ná ondabí mo'ikow mota'au moguman ko'i utatmu, 'Uḻe, onda bá inggama'anku im puḻing kom matamu nion', sedang balak kom matamu in diábí indoianmu muna? Hoi intau mongomunapik, poḷuaipa muna im balak kom bonu im matamu, bá matamu motarangdon totok bain tua bo ikow mota'au mopoḷuai im puḻing kom mata i utatmu." 43 "Diábí im pangkoi inta mopia mopomungai im bungai inta diá mopia. Natua doman diábí im pangkoi inta diá mopia mopomungai im bungai mopia. 44 Sin nongkon bungainya kota'auanbí im pangkoinya. Sim bonganga diábí mopomungai in ḷantat andeka diát diábí mopomungai in anggur. 45 Intau inta mopia mogaid doman kon inta mopia sing ginanya pinuḻingan in inta mopia. Ta'e intau inta mora'at mogaid doman kon inta mora'at sing ginanya im pinulingan domandon inta mongora'at. Sin onu inta siningog im bibig yo tua in iḷumuaibí nongkon ginanya." 46 "Nongonu sim mo'ikow im moku'ukbí ko'i-Nakó, 'Tuhan, Tuhan,' padahaḷ bo doíbí mogaid kon onu inta pinokiáid-Ku? 47 Pomuḷoi intau inta namangoi ko'i-Nakó bo mo'ibog mokidongog kon singog-Ku poḷat doman dumudui kon onu inta pinokiáid-Ku. Onu degá im mota'au-Ku popotongakaian ko'inia tua? 48 Sia náonda bo intau inta noposindog im baḷoi. Intau tatua nongaḻi muna kino'onag bodongka nogaid kom pondasi nongkon batu. Naonda in ḷunud moḷoben, bo baḷoi tatua inuntag in ḷunud tatua, baḷoi tatua diá noḻiaimai sin aim pinosindog kom pondasi inta noroton. 49 Ta'e ki ine inta nokodongog kon singog-Ku, tongá doí mogaid kon onu im pinokiáid-Ku, intau tatua in náonda bo intau inta noposindog im baḷoi kon tudu im butá inta diá im pondasinya. Náonda in inuntag in ḷunud, baḷoi tatua baḷú no'umpag bo nogoguya'at totok!"
1 Nopaḷut makow ing ki Yesus nosingog kon tayowon intau moántó tatua, Sia minayak ing Kapernaum. 2 Kon tua oyúon in tobatú porwira in Rum inta kobobantung. Bobantungnya tatua, totok ing kotabinya ta'e dodai intua notakit moyoyiga dongkadon oḷaton. 3 Naonda im porwira tatua nokodongog kom bayongan inta inaidan i Yesus, sia nopotabá kon tongonumai itoi mita in Yahudi mayak ko'i-Nia bo mopo'igum simbá ki Yesus mamangoipa mongundam kom bobantungnya tatua. 4 Mosia minayak ko'i Yesus, bo naonda in no'iyaput ko'i Yesus, mosia nopo'igum totok simbá Sia mo'ibog mamangoi motuḷung kom porwira tatua. Mosia noguman nana'a, "Porwira tatua patusbí tuḷungan i Amá, 5 sin sia tua im motabibí kom bayongan intau naton bo sia doman tua inta nokiposindog im baḷoi pososambayangan nami." 6 Dá ki Yesus minayak noyotakin monia. Ta'e naonda in nodiugdon im mosia kom baḷoi porwira tatua, porwira tatua nopotabá bui kon yobayatnya mita sim moguman nana'a ko'i Yesus, "Tuang dona'aidon ki Tuang rumorigamai mamangoi im baḷoiku sin diábí patus in aku'oi motarima ko'i Tuang kom bonu im baḷoiku. 7 Bo aku'oi in diá doman patus mamangoi mokipodungkuḷ ko'i Tuang. Ta'e poyaputdon in singog-Mu tongákabí totontagá dá mopiabí in simpaḷku tatua. 8 Sin aku'oi na'a in tobatú doman bawahan bo koḻimonagku oyúon doman im prajurit. Aka aku'oi bo moguman kom prajurit tobatú, 'Bayak!' Dá sia im mayakbí doman, bo aka tobatú ing kainako, 'Igai!' dá mamangoibí doman in sia, andeka aku'oi moguman kom bobantungku, 'Aidai in na'a!' Aidannyabí doman intua." 9 Nokodongogmai kong koyow tatua, noherang totok ing ki Yesus. Sia nobobui kon intau mita inta dinumudui ko'i-Nia bo poḷat nosingog, "Pirisaya námai na'a ing koḷoben diápa dodai onda in no'uḻí-Ku kon sigad in intau Israel!" 10 Naonda intau mita inta pinotabá im porwira tatua norobuidon kom baḷoi, kinobayáanmai monia nopiadon im bobantung im porwira tatua. 11 Diá no'onggot kon tua, ki Yesus minayak kong kotá in Nain. Dumodudui-Nya mita bo intau moántó minayak noyotakin-Nya. 12 Naonda im mosia nodiugdon kon ngara ing kotá tatua. Mosia noyodungkuḷ in intau mita inta nobuḻig kom minatoi sim poḷuai ing kota. Intau minatoi tatua adí ḷoḷaki, adí totobatú in intau inta dongkadon boba-bobay. Nobarong intau in nongkon kota tatua in dinumudui ko'i iná in adí tatua. 13 Naonda ing ki Yesus noko'ontong kon intau boba-bobay tatua noḻiai ing ginanya sin tabi-Nya. Dá Sia noguman nana'a, "Dona'aidon mongombaḷ!" 14 Bo Sia dinimiug kom buḻigan tatua bo kinadaian-Nya. Dá intau mita inta nobuḻig sinumogon bo Sia noguman, "Hoi Uḻe, Aku'oi moguman ko'inimu pobangondon!" 15 Dá nobangondon in tayamobiag tatua bo iḻimitú nongonguman. Onda intua pinopodiugdon bui i Yesus ko'i inánya. 16 Intau kon tua nóondok komintan bo nodayow ko'i Allah poḷat noguman, "Tobatú nabi inta moḷoben na'adon kon yuá-yuák naton, bo ki Allah namangoidon moposaḷamat kon umat-Nya." 17 Habar tatua no'ibaya-bayakdon makow kom bayongan ḻipú kon Yudea bo kon diugeamai. 18 Dumodudui mita i Yohanes nongonguman ko'i Yohanes kom bayongan inta ain nobaḻí tatua. Dá ki Yohanes nogoiní kon dumoduduinya doyowá 19 bodongka pinotabánya mayak moḻibó ko'i Yesus, "Ki Tuangdon degá inta pinodandi mamangoi tua, andeka mogoḷatpa ing kami kon intau ibanea?" 20 No'iyaputmai ko'i Yesus in taya dua, mosia noguman, "Ki Yohanes Mobobaptis nopotabá ko'inami mamangoi bo moḻibó ko'i Tuang, mongo ki Tuangdon degá inta pinodandi mamangoi, andeka mogoḷatpa degá ing kami kon intau ibanea?" 21 Ko wakutu intua ki Yesus nongundam kon norupa-rupamai in takit bo roriga kom moántó intau bo noguntun doman kon dimukud mita mora'at, bo nongundam kon intau mita bilog sahingga im mosia noko'ontongdon. 22 Dá ki Yesus noguman kon dumodudui i Yohanes tatua, "Bayakdon bui ko'i Yohanes bo o'umandon onu inta ain inontong bo dinongog monimu: Intau bilog moko'ontong, intau ḻempeng moko'bayak, inta pinanyaki kusta mopia, intau bongoḷ mokodongog, intau matoi mobiag, intau bogá pinopoyaputan in Habar Mopia. 23 Kosanangdon ing gina in intau inta umuran motantú ing gina ko'i-Nakó." 24 Naonda intau mita inta pinotabá i Yohanes nobuidon minayak, ki Yesus noginsilang kon intau mobarong kon tua mongo ki ine ing ki Yohanes, kai-Nia, "Onu im bayáan monimu indoian kom padang gurun? Mo'indoi degá kon aog inta inirup in tompot po'uik po'untag? 25 Mo'ikow mayak mongonu? Mo'indoi degá kon intau inta nogiḷambung mogagah? Intau inta nogiḷambung mogagah bo inta nobiag no'oyúon tampatnya in tuabí kon istana! 26 Dá aka natua yo onu im bayáan monimu indoian? Mo'indoi degá kon nabi? Totúu, sedang no'iḻiubí kon tobatú nabi in sia. 27 Sin sia tua inta aim pinais kom bonu im Buk Mosuci, 'Indoiaikah na'adon in totabá-Ku,' 'Sia pinotabá-Ku inumuna ko'i-Nimu, simbá sia im momontang kon daḷan baya'an-Mu!' " 28 "Bá poguman-Kudon ko'i moniumu, 'Kon sigad monia inta pinolahir im bobay diábí tobatúmai no'iḻiu ko'i Yohanes, ta'e inta totok im mo'intok kon sigad in umat i Allah. Siabí tua im mokawa-kawasa nongkon i Yohanes Mobobaptis.' " 29 Komintan intau inta kon tua nokodongog kon onu inta siningog i Yesus tatua, intau doman inta mononagih kom pajak, mosia tua inta ain dinumudui kon onu im pinarentah i Allah bo inta aim binaptis i Yohanes. 30 Ta'e intau mita im Parisi bo mototundú kon agama doíbí notarima kon roncana i Allah ko'i monia. Mosia tua in doíbí binaptis i Yohanes. 31 Ki Yesus nosingog bui nana'a, "Onu degá im mota'au-Ku popo'umpama'an kon intau mita masai na'a, ná onu degá im mosia tua? 32 Mosia tua náonda bo mongoádí mita inta iḻimitú kom pasar bo mosipomaḷúan nana'a, 'Aim pinogirupan nami kom bansí im mo'ikow, ta'e mo'ikow doíbi momanari! Pinomanyanyian nami im manyanyi inta mokopongoibu, ta'e mo'ikow doíbí doman mongombaḷ!' 33 Ki Yohanes Mobobaptis namangoi -- sia diá noka'an kon roti bo diá doman nonginum kon anggur -- ta'e kai monimu: 'Sia tua kinotoḷongan in dimbuḷó!' 34 No'iduduimai kon tua, Adí Intau namangoi -- Sia tua nonga'an bo nonginum -- ta'e siningog monimu: 'Indoiaikah, intau tatua! Totok in turak bo motoyang monginum, yobayat im mononagih kom pajak bo intau mita baradosa.' 35 Umpakahbí natua, ta'e hikmat i Allah in ináku bidon im bayongan inta notarima kon tua." 36 Tobatú intau im Parisi namangoi nogoiní ko'i Yesus monga'an kom baḷoinya, dá ki Yesus minayak iḻimitú bo nonga'an doman kom baḷoinya. 37 Kon ḻipú tatua oyúon im bobay inta aing kinota'auan totok in intau moántó kon sia tua binaradosadon totok. Naonda ing kinota'auan im bobay tatua kong ki Yesus in yogot monga'an kom baḷoi intau im Parisi tatua, dá namangoi in sia kom baḷoi tatua takin kodia-dia im botoḷ inta mogagah totok inta kobonu-bonu in ḷana mobondu. 38 Ko'omba-ombaḷ sia namangoi sinimindog kon diug in si'oḷ i Yesus, sahingga si'oḷ i Yesus nobuntad in ḷuánya. Ta'e kon dodaipa doman tatua si'oḷ i Yesus iningkagannya im bu'oknya tontaní, bodongka inayokkannya in si'oḷ i Yesus bo binutakkannya in ḷana nobondu inta kodia-dianya tatua. 39 Naonda in inontong intau im Parisi inta nogoiní ko'i Yesus nonga'an, sia nosingog kom bonu ing ginanya, "Aka Sia na'a bo totu-totu'u nabi, yo tantú kota'auan-Nyabí doman kom bobay tatua intaubí inta totok im binaradosa!" 40 Dá ki Yesus noguman nana'a kon intau im Parisi tatua, "Simon, oyúon im poguman-Ku ko'inimu." Dá kai Simon doman, "O'o, gumandon Pak Guru." 41 Dá kai Yesus doman, "Oyúon intau doyowa, taya dua tua in tumpaḷa koboḻi kon intau inta mopopoḷuan in doit. Intau tobatú koboḻi kon ḻima nogatut doit perak. Inta tobatú doman koboḻi kon ḻima nopuḷuh in doit perak. 42 Lantaran taya dua tua diádon mokopobui kon doit tatua, dá pinopatandon in intau tatua im boḻi nayadua tua. Aka natua yo ḻibóon-Ku ko'i monimu, ki ine ing kon sigad nayadua tua im motabi-tabi kon intau inta nopoḷuan in doit tatua?" 43 Dá kai'n tubag doman i Simon, "Tantú intau inta mobayong im boḻinya!" Kai Yesus, "Totu'u in tubagmu nion." 44 Onda intua ki Yesus nobobui kom bobay tatua bo noguman ko'i Simon nana'a, "Inontongmu im bobay tana'a degá? Aku'oi im moguman ko'inimu: Aku'oi namangoi im baḷoimu, ta'e diá inogoianmu in tubig pondaritan-Ku kon si'oḷ, ta'e bobay tana'a ain nondarit kon si'oḷ-Ku takin ḷuánya, onda intua iningkagannya bui im bu'oknya tontaní. 45 Ikow in diábí notomu nongayok ko'i-Nakó, ta'e bobay tana'a in diábí mogoga-gogai im mongayok kon si'oḷ-Ku pokoángoi-Kupa in na'a. 46 Diábí pinakéanmu in minya in uḷu-Ku, ta'e bobay tana'a aindon nopoḷana in ḷana nobondu kon si'oḷ-Ku. 47 Poguman-Kudon ko'inimu, tabinya inta moḷoben tatua moponyata kon taḷánya inta noántó aindon inampungan. Intau inta tongá inampungan topiḻik in taḷánya, tabinya in tongá doman topiḻik." 48 Onda intua ki Yesus noguman kom bobay tatua, "Taḷámu mita aindon inampungan." 49 Intau mita inta nonga'an noyotakin-Nya, norai kom bonu ing gina monia nana'a, "Degá ki inebí in intau tana'a sim mota'aubí mongmpung kon taḷá mita?" 50 Ki Yesus bui noguman kom bobay tatua, nana'a, "Pirisayamu ain nokosaḷamat ko'inimu, bayakdon ikow takin saḷamat!"
1 Diá no'onggot kon tua ki Yesus minaya-mayak makow ing kota-kotáanya bo ḻipu-ḻipúannya bo mopoyaput in Habar Mopia kon soáḷ náonda ing ki Allah mamangoi momarentah saḷaku Raja. Rasul-Nya inta mopuḷuh bodoyowá kotaki-takin-Nya doman. 2 Oyúon doman im bobay inta ain inundaman-Nya nongkon kinotoḷongan in dimukud mita mora'at bo bayongan panyaki ibanea. Na'a in tangoi monia tua: Ki Maria inta dinonoy ki Magdalena (pitu in dimukud mora'at nonggaggu aindon pinoḷuai ko'nia); 3 ki Yohana, inta ki buḷoi i Khusa, bendahara i Herodes; ki Susana bo nobayongpa doman im bobay ibanea. Onu ing kaparaḷuan monia wakutu in nobantung ko'i Yesus bo kon murí-Nya mita, sinanggungbí monia tontaní. 4 Diá mobonto-bontow in intau mita mamangoi ko'i Yesus.Mosia namangoi nongkon ḻipu-ḻipúannya. Naonda intau nobayongdon in noyosipun, ki Yesus nongonguman kon tobatú porumpama'an koi monia nana'a, 5 "Oyúon intau monononggobá iḷumuai sim mogambor kom bibitnya. Ko wakutu in sia noponabud, oyúon bibit noḷabú kom bingkí in daḷan. Bibit tatua korita-ritakan makow in intau, onda intua nodait kina'an in ḷagapan. 6 Oyúon doman in noḷabú kom butá inta nobarong totok im batu. Naonda in sia nobiag, buibí no'ingkag sin diá in tubig. 7 Oyúon doman in noḷabú kon yuá-yuák in diát. Diát tatua nobiag noyotakin im bibit tatua poḷat doman monisímai kom bibit tatua nodapot im minatoi. 8 Ta'e oyúon doman in noḷabú kom butá mopia. Bibit tatua nobiag nopira bo nomungai nodatog totok. Bungainya mogatut noguntuḷ ing kobayongea." Nopaḷut makow nongonguman kon natua, Sia noguman noropot nana'a, "Ki ine ing kobongoḷan yo pokidongog!" 9 Murí-Nya mita noḻibó ko'i-Nia mongo onu im mangaḻe im porumpama'an tatua? 10 Dá ki Yesus notubag, "Mo'ikow aindon inogoian ing karunia monota'au kon rahasia naonda ingki Allah momarentah saḷaku Raja. Ta'e intau mita ibanea pinopoyaputan ta'e tongá nomaké im porumpama'an, simbá umpakahbí mosia monarukiramai, ta'e diá kota'auan monia onu im mobaḻí, bo umpakahbí mosia mongindongog, ta'e diá komangaḻean monia." 11 "Na'a mangaḻe im porumpama'an tatua: Bibit tua im Pirman i Allah. 12 Bibit inta noḷabú kom bingkí in daḷan, tua in ibarat intau inta ain nokidongog kom Pirman i Allah, onda intua inangoi in Ibilis bo inagow im Pirman tatua nongkon bonu ing gina monia, sin dika bo mosia mobaḻí mopirisaya bo posaḷamaton. 13 Aka bibit inta noḷabú kom butá inta nobayong im batu, tua in ibarat intau inta nokidongog kom Pirman i Allah, bo notarima takin pia ing gina, ta'e onu in dinongog monia tua diá no'i'tonop kom bonu ing gina monia. Mosia tongá nopirisaya notoyong, naonda ing kinoángoian soba'an, mosia diá nonahang bo nobaḷui im pirisaya monia ko'i Allah. 14 Bibit inta noḷabú kon yuá-yuák in diát, tua in ibarat intau inta ain nokidongog kom Pirman, tongá gina monia umuran sinisí ing kapunya'an inta inanggap monia mokosanang kong kobiagan monia kon dunia na'a, sahingga diá notuoi im bungainya. 15 Yo aka bibit inta noḷabú kom butá mopia, tua in ibarat intau inta nokidongog kom Pirman, bo pino'tonopnya totu-totu'u kom bonu ing ginanya sahingga in nonahang kon yagi-yagi soba'an bo nobogoi im bungainya inta totok im mopia." 16 Diábí intau im mopoyongkit makow in togá bo tungkubannya in tampayang andeka tagúonnya kon siup in ḷanta'an. Tantú togá tatua in tuduonnyabí kon tampatnya, simbá komintan intau inta tumu'ot kom baḷoi tatua moko'ontong kom bayagea. 17 Diábí in tobatúmai no'ibuni in diá popo'ontong, bo diábí in tobatúmai in binuni in diá kota'auan bo diá popota'a-ta'au makow. 18 Manangka intua yo tarukira'ai kopira onu inta ain dinongog monimu. Sin aka ki ine in oyúondon, yo ko'inia tua in dugangan doman bui, ta'e ki ine in diápa, yo onu in oyúonpa ko'inia gamáan domandon nongkon inia. 19 Ki iná bo ki utat mita i Yesus namangoi ko'i-Nia, ta'e diá no'i'yaput ko'i-Nia sin nobarong totok in intau. 20 Dá oyúon in intau nopota'au ko'i-Nia, "Ki iná bo ki utat i Pak Guru tua kon ḷuai, mosia mo'ibog moyodungkuḷ i Pak Guru." 21 Ta'e ki Yesus noguman ko'i monia, "Intaubí mita inta mo'ibog mokidongog kom Pirman i Allah bo inta mo'ibog mogaid kon onu inta kino ibog-Nya, tuatabí ing ki iná bo ki utat-Ku mita." 22 Kon singgai tobatú, ki Yesus bo murí-Nya mita sinumakoi kon uangga. Sia noguman ko'i monia, "Igai bá kita mayak in ḷoḷan danow." Dá minayak i mosia. 23 Ko wakutu i mosia kom binaya'andon, ki Yesus nosiug noḷoḷot, indoianmai daḻíbí namangoi in tompot moropot totok kon danow tatua, sahingga in nobokoḷ noḷoben bo uangga mulaidon kobonuan in tubig, sahingga mokobahayadon ko'i monia. 24 Dá murí-Nya mita namangoi bo noguḷung ko'i-Nia, kai monia, "Pak Guru, Pak Guru, mobodito ing kita!" Ki Yesus nobangon bo nongguak kon tompot bo bokoḷ inta koyogot mogirup tatua. Dá tompot bo bokoḷ tatua nogogai bo diádon nobokoḷ. 25 Bo siningog i Yesus im mosia, "Nongonu sim mo'ikow in diábí mopirisaya ko'i-Nakó?" Mosia no'ondok bo noherang. Mosia nosiḻibóan, "Ki inebí sabanarnya in intau tana'a sin umpakah tompot bo tubig yo dumudui doman kon singog-Nya!" 26 Ki Yesus bo murí-Nya mita iḷumeag nodapot in ḻipú intau ing Gerasa inta kon ḷoḷanmai in Danow Galilea. 27 Naonda ing ki Yesus noponag kon toba, Sia inangoi in tobatú intau inta nongkon kotá tatua. Intau tatua kinotoḷongan in dimukud mora'at. No'onggotdon sia in diá nogiḷambungmai bo diádon doman nogutun kom baḷoinya. Sia nogutun bidon kong gua mita inta poḷoḷobongan kon intau minatoi. 28 Naonda in sia noko'ontong ko'i Yesus, kinumarak in sia bo sinumungkud kon tayowonmai i Yesus bo nomaḷú, "Hoi Yesus ki Adí i Allah inta Totok Moḷantud! Onuon i Tuhan in aku'oi na'a? Po'igumonku totok ko'i Tuhan, dika roriga'an in aku'oi!" 29 Dimukud mora'at tatua noguman natua, sim pinotabá i Yesus ḷumuai nongkon intau tatua. Sim mokakitdon im pogarab in dimukud mora'at in intau tatua. Dá poḷoḷukad kon intau tatua in dongka bidon togotonmai in rante bo umantungan, ta'e bontowonnya doman in rante inta pinotogot ko'inia, onda intua sia diaan in dimukud mora'at mayak im padang gurun. 30 Ki Yesus noḻibó kon intau tatua, "Ki ine in tangoimu?" Tubagnya doman, "Tangoiku 'ki Legion' " -- sin nobayong totok in dimukud mora'at in sinumu'ot ko'inia. 31 Dá dimukud tatua nopo'igum ko'i Yesus simbá diá potabá-Nya im mosia mayak in daḷan kopatoian. 32 Nodiug kon tua oyúon im boké noántó inta koyogot motayakmai kong ka'anon monia kon tonsiḻigmai im buḷud, dá dimukud mora'at tatua nopo'igum ko'i Yesus, simbá ogoi im mosia mayak tumu'ot kom boké mita tatua. Dá dinuduian i Yesus onu im pino'igum monia tua. 33 Dimukud mora'at mita tatua iḷumuai nongkon intau tatua bo minayak sinumu'ot kom boké mita tatua. Boké mita tatua minayak bo iḷumansik nongkon bingkí in irang bo noḷabú kon danow poḷat noḷomot. 34 Naonda intau mita inta noḷukad kom boké noko'ontong kon natua, mosia noḷagui bo poḷat minayak nopohaba-habar makow kon onu inta ain nobaḻí tatua kong kotá bo kon ḻipú mita inta noyodiugmai. 35 Dá iḷumuaidon in intau mita kon tua sim mo'indoi kon onu inta ain nobaḻí kon tua. Mosia namangoi ko'i Yesus bo inontong monia in intau inta sinaḷa'andon in dimukud mora'at. Intau tatua iḻimitúdon makow kon diug in si'oḷ i Yesus, aindon noratak bo nogiḷambungdon. Mosia kon tua komintan inangoian ondok in noko'ontong kon onu inta nobaḻí tatua. 36 Náonda ing kóo'inggamá ing kawasa in dimukud mora'at kon intau tatua, nodait ino'uman in intau mita inta ain noko'ontong tontaní kon onu inta ain nobaḻí tua. 37 Sahingga intau mita inta kon ḻipú ing Gerasa tua nopo'igum ko'i Yesus, simbá taḷaan-Nya im mosia sim mo'ondokdon totok mosia. Dá ki Yesus sinumakoidon bui kon uangga bo nonaḷámai ko'i monia. 38 Intau inta ain sinaḷaan in dimukud mita mora'at tatua nopo'igum ko'i Yesus simbá ogoi in sia tumakin ko'i Yesus. Ta'e pinotabá i Yesus in sia takin koyow nana'a, 39 "Pobuidon ikow kom baḷoimu bo daitdon o'uman im bayongan inta ain inaidan i Allah ko'inimu." Dá intau tatua minaya-mayakdon makow kom bayongan kotá bo nopota'a-ta'au makow im bayongan inta ain inaidan i Yesus ko'inia. 40 Naonda ing ki Yesus nobui mangoi, Sia sinontomu intau mobayong takin sanang gina, si mosia dongkadon mogoḷat makow ko'i-Nia. 41 Bo kon dodai intua namangoi domandon in intau, tangoinya ki Yairus. Ki Yairus na'a, itoi kom baḷoi pososambayangan. Sia sinumungkud kon tayowonmai in si'oḷ i Yesus bo nopo'igum totok simbá ki Yesus mo'ibog mamangoi im baḷoinya. 42 Sin wakutu intua ki adínya inta tongá totobatú tua notakit dongkadon oḷaton. Adí tatua umurdon degá mopuḷuh bodoyowá notaong. Dá ki Yesus minayak. Kom bonu im binaya'an tatua totok monia dodakkan ing ki Yesus. 43 Bo kon sigad intau moántó tatua, oyúon tobatú bobay inta aindon mopuḷuh bodoyowá notaong notakit sinoḷoganmai in dugú, bo diá tobatúmai im mokopia kon takitnya tatua. 44 Dá totok noramiji in sia bá mo'idiug ko'i Yesus nongkon tumi bo mokadai kon ubung in jubah-Nya, dá kon dodaipa doman intua bobay tatua nopia. 45 Ta'e ki Yesus noḻibó ko'i monia, "Ki ine in noḻiai ko'i-Nakó? Ta'e diá tobatúmai in nongaku, dá ki Petrus noguman, "Pak Guru, totu'u mobarong intau in noḷipung ko'i Pak Guru, dapot ing ko'undudan magi'makow monia ing ki Pak Guru!" 46 Ta'e kai Yesus doman, "Oyúon tobatú intau in sinumontúon no'ḻiai ko'i-Nakó, kinorasaan-Ku kon oyúon ing kawasa iḷumuai ko'i-Nakó." 47 Naonda ing kinota'auandon im bobay tatua kon onu inta inaidannya tua aindon kinota'auan i Yesus, dá namangoi in sia, ta'e gugur makow bo sinumungkud kon tayowon-Nyamai. Onda intua ino'umannya kon tayowon intau moántó in alasannya mongo nongonu sin sinumontúonbí in sia noḻiai ko'i Yesus. Takitnya tatua nopia kon dodaipa doman intua. 48 Ki Yesus noguman kom bobay tatua, "Adí-Ku, pirisayamu ain nokosaḷamat ko'inimu. Bayakdon takin saḷamat!" 49 Koyogotpa ing ki Yesus nosingog, namangoi in tobatú ginaḷum i Yairus bo noguman ko'i Yairus, "Ki adí i Tuang minatoidon, dá dona'aidon ing ki Tuang mamangoi bo mokiposusahmai ko'i Pak Guru!" 50 Tongá dinongog i Yesus onu inta pinoguman in intau tatua, dá Sia noguman ko'i Yairus, "Yairus, dikabí mo'ondok. Popirisayabí dá mosaḷamatbí ing ki adímu tatua." 51 No'iyaputmai kom baḷoi i Yairus, diá tobatúmai intau ibanea inogoi i Yesus dinumudui ko'i-Nia sinumu'ot ing gopot, koḻikudbí ing ki Petrus, ki Yohanes, bo ki Yakobus takin ki iná bo ki amá in adí tatua. 52 Totokdon in ombaḷan bo amuian monia in adí tatua, ta'e ki Yesus noguman ko'i monia, "Dikadon mongombaḷ im mo'ikow sin adí tatua in diábí minatoi tongábí nosiug!" 53 Ta'e kinosingan monia in Sia, sing kinota'auan monia kon minatoi bidon adí tatua. 54 Dá kinadaian i Yesus in ḻima adí tatua bo noguman, "Pobangondon uḻe!" 55 Bo nobuidon mangoi in dimukud adí tatua bo kon dodaipa doman intua nobiag bui in adí tatua bo poḷat sinimindog. Ki Yesus nokipokaan in adí tatua. 56 Guyanga in adí tatua totok in noherang noko'ontong, ta'e onu inta ain nobaḻí tatua diábí inogoi i Yesus pota'a-ta'au makow ko'i inekabí.
1 Ki Yesus nogoiní kom murí-Nya inta mopuḷuh bodoyowá bo nobogoi ing kawasa moguntun kon dimukud mora'at bo mongundam doman kom bayongan takit. 2 Onda intua nopotabá ko'i monia minayak nopota'a-ta'au makow in Habar Mopia kon náonda ing ki Allah mamangoi momarentah saḷaku Raja poḷat mongundam kon intau mita inta notakit. 3 Na'a ing koyow-Nya ko'i monia, "Dona'aibí modia kon onu bo onu ing kom binaya'an. Dika doman modia kon tungkud andeka baḷun, ka'anon andeka doit, andeka ḷambung pomaḷuian. 4 Aka mo'ikow bo ain sinarima kom baḷoi tobatú, dá pogutundon kon tua modapot im mopaḷut oáidanmu kong kotá tatua. 5 Bo aka oyúon in intau inta doí motarima ko'i monimu, yo ḷuaidon kong kotá tatua bo topirai in ḷobud kon si'oḷmu saḷaku poringatan ko'i monia." 6 Dá minayakdon im murí i Yesus mopuḷuh bodoyowá tatua bo sindaḷan nopoyaput in Habar Mopia poḷat doman mongundam kon intau mita inta nongotakit kon ḻipu mita inta kinobaya'an monia. 7 Naonda ing ki Herodes, raja kon wilayah tatua nokodongog kom bayongan inta ain nobaḻí tatua, nobingung in sia, sin oyúon doman intau im moguman kong ki Yohanes in nobiagdon bui. 8 Oyúon doman im moguman, "Ki Elia namangidon bui, bo oyúon doman im moguman, tobatú nabi tungkuḷ intua nobiagdon bui." 9 Ki Herodes nosingog nana'a, "Aku'oi ain nopotabá kon intau nomongkó kon uḷu i Yohanes, yo ki inebí in sia tana'a inta kai'n habar ain nogaid kon inta mokoherang totok kon intau." Dá sia umuran moramiji simbá moyodungkuḷ i Yesus. 10 Bo naonda in rasuḷ mita inta pinotabá i Yesus nobuidon mangoi, ino'uman monia ko'i Yesus onu inta aim pinomia monia. Dá dinia i Yesus im mosia minayak sinumontaní kon tobatú kotá, tangoinya kotá im Betsaida. Tongá ki Yesus bo murí-Nya mita ing kon tua. 11 Ta'e naonda ing kinota'auan intau mobayong tatua, dinuduian monia in Sia. Dá pinomayak-Nyadon makow mosia in dinumudui ko'i-Nia. Kon tua ki Yesus nopoyaput in Habar soáḷ náonda ing ki Allah momarentah saḷaku Raja bo nogundam doman kon intau mita inta notakit kon tua. 12 Naonda in no'ungkoḷomdon singgai, namangoidon ko'i-Nia im murí-Nya inta mopuḷuh bodoyowá tatua bo noguman, "Pak Guru, poki-pobuiaidon in intau mita tanion simbá mota'aupa im mosia motayak kom ponga'anan bo pogogaian monia kon ḻipú inta nodiugmai kon na'a, sin noyayuk bo no'itontaní totok in tampat naton na'a." 13 Ta'e ki Yesus noguman ko'i monia, "Mo'ikowbí im mobogoi ing ka'anon ko'i monia tua!" Dá kai monia doman, "Ko'inami tongá oyúon in roti ḻima bo toyak doyowa. Koḻikudbí in aka mayak motaḷui ing kami dá oyúon in ogoi ka'anon monia!" 14 (Aka iaponmai in intau kon tua, yo degá ḻimamai noribu ing kobayongea komintan intau ḷoḷaki.) Dá ki Yesus noguman kom murí-Nya mita, "Pokiḻitúaidon mita im mosia mokolo-kolompok, tokolompok toḷoḻimamai nopuḷuh intau." 15 Murí-Nya mita nogaid kon onu inta aim pinoguman ko'i monia. Pinokiḻitúandon mita monia intau moántó tatua. 16 Onda intua ginamádon i Yesus in roti ḻima bo toyak doyowa nobungá tatua bodongka iḷumangag kon ḷangit bo nosukur ko'i Allah. Onda intua binosi-bonsig-Nya in roti tatua bo inogoi kom murí-Nya mita pinokisilai kon intau moántó tatua. 17 Mosia nonga'an komintan dapot nobotug. Onda intua sinipun monia ing ki agat mita in roti tatua. Nosipun magí yo mopuḷuhpa bodoyowá nokompé. 18 Kon singgai tobatú, wakutu ing ki Yesus yogot nosambayang, murí-Nya mita namangoi ko'i-Nia. Dá ki Yesus noḻibó ko'i monia, "Aka podudui guman in intau, yo ki ine in Aku'oi na'a?" 19 Dá mosia notubag, "Oyúon noguman ki Yohanes Mobobaptis. Oyúon doman noguman ki Elia, ibanea doman noguman tobatú nabi tungkuḷ intua bo nobiag bui." 20 Ki Yesus noḻibó bui ko'i monia, "Aka podudui in raian monimu, yo ki ine in Aku'oi na'a?" Dá ki Petrus notubag, "Raja Mopoposaḷamat inta pinodandi i Allah." 21 Bo ki Yesus noguman kom murí-Nya mita, "Dona'ai poguman magí-makow monimu kon i inekadon." 22 Bo ki Yesus noguman doman nana'a, "Ki Adí Intau mustibí motarima kon roriga mobayong, bo Sia im bayowan itoi mita in ḻipu, imang mita itoi bo mototundú mita kon agama bo ḻimodon, ta'e kon singgai in toḷunya biagon bui." 23 Onda intua Sia noguman doman ko'i monia, "Intau inta mo'ibog dumudui ko'i-Nakó, mustibí ḻiongonnya in oáidannya tontaní, bo momota'an kon roriganya pomuḷoi in singgai bo umuran dumudui ko'i-Nakó. 24 Sin intau inta tongá umuran mo'ibog mogaid kon oáidannya tontaní, kobuḻian ing kobiagannya, ta'e intau inta mo'ibog moḻiong kon rupa-rupa sim mogaid kon oáidan-Ku, mosaḷamat in sia." 25 Onubí im baragunanya, intau moko'uḻí kom bayongan rupa-rupa inta mopira kon dunia na'a, aka tua komintan bo tongá mokobodito ko'inia? 26 Sin intau inta mo'oyak im mongaku kon sia tua in dumodudui-Ku bo mo'oyak im mogaid kon onu inta ain sinundú-Ku, yo ki Adí Intau mo'oyak doman im mongaku kon sia in dumodudui-Ku ko wakutu im mo'iangoi in Sia takin kawasa-Nya bo kawasa i Amá bo im malaekat mita inta mosuci. 27 Bá kota'auan monimumu in na'a, "Kon sigad monimu tana'a oyúon in diápabí matoi aka sia diápa moko'ontong ko'i Allah mamangoi momarentah saḷaku Raja." 28 Degá waḷudon nosinggai nongkon pino'tundúan kom bayongan tatua, ki Yesus nodia ko'i Petrus, ko'i Yohanes bo ko'i Yakobus notakod kom buḷud sim mosambayang. 29 Wakutu ing ki Yesus yogot nosambayang kon tua, indoianmai yo pogot-Nya nobaḷui bo ḷambung-Nya in nobaḻídon nobudó mopo'uḻi-uḻinag. 30 Daḻí doman bo inontong intau doyowa, tuata ing ki Musa bo ki Elia noki'pogontong kon yuák im bayag inta nongkon soroga. Mosia nosirita takin i Yesus soáḷ kopopatoi-Nya inta diádon mo'onggot bo kobayáan-Nya kon Yerusalem. 32 Wakutu intua ki Petrus takin yobayatnya mita nosiug, ta'e naonda im mosia no'ibangon inontong monia in sindar motarang nonimbayag ko'i Yesus bo intau doyowa sinimindog kon diug-Nya. 33 Bo naonda in intau doyowa tatua nonaḷámai ko'i Yesus, ki Petrus noguman ko'i Yesus, "Pak Guru, mopira totok kita ing kon na'a. Manikah mogaid ing kami kon kemah toḷu, tobatú ing ko'i Pak Guru, tobatú ko'i Musa, bo tobatú ko'i Elia." (Onu in siningog i Petrus tatua diábí kinota'auannya.) 34 Yogotpa ing ki Petrus nosingog, baḷú no'ikoḷubung mangoi ing goḷom ko'i monia, sahingga inangoian ondok im mosia. 35 Bo kino'dongogandon in singog nongkon yuák ing goḷom tatua noguman, "Tana'a ing ki Adí-Ku inta piniḻí-Ku, indongogaidon in Sia." 36 Naonda in nogogai singog tatua, indoianmai monia yo dongkadon ki Yesus tontaní ing kon tua. Ta'e tua komintan diábí ino'uman in murí-Nya mita kon intau ibanea. 37 Nopo'ikoḷommai kon singgai, wakutu ing ki Yesus bo murí-Nya taya toḷu nosiḻigdon nongkon buḷud tatua. Intau moántó namangoi ko'i Yesus. 38 Tobatú ḷoḷaki kon sigad in intau moántó tatua nomaḷú, "Pak Guru, tuḷungaipa bo indoiai ing ki adíku totobatú tua! 39 Aka dimukud mora'at mamangoi monubuh ko'inia, sia baḷú kumarak bo tumogat totok in awaknya bo bibignya ḷuaian im burá. Dimukud tatua umuran mopororiga ko'inia, bo gogió diádon taḷáannyamai ing ki adíku tatua. 40 Aku'oi nokituḷungdon kom murí mita i Pak Guru moguntun kon dimukud tatua, ta'e diá mokomampu im mosia." 41 Dá ki Yesus sinumorú kom murí-Nya mita kai-Nia, "Mo'ikow nion intau mita inta mo'ibog momaḷawang bo diá mopirisaya! Komangoipa degá in onda Aku'oi musti umuran moyotakin monimu bo mosabar im mo'indoi kon oáid mita monimu? Dia mangoi in adí tanion!" 42 Ko wakutu in adí tatua nopobayak ko'i Yesus, dimukud mora'at tatua nopobanting ko'inia poḷat pinotorondónya awak in adí tatua. Ta'e totok in sinoruán i Yesus in dimukud mora'at tatua bo pinokiḷuaian-Nya nongkon adí tatua dá nopiadon in adí tatua bo poḷatdon pinosarahkan ko'i amánya. 43 Komintan intau noherang noko'ontong kong kawasa i Allah inta námai tua ing koḷoben. Ko wakutu intau mita nongoherangpa totok kom bayongan inta pinomia-Nya tatua, ki Yesus noguman kom murí-Nya mita, 44 "Tarukira bo dika koḻiongan in singog-Ku tana'a: Ki Adí Intau posarahkan kong kawasa in intau." 45 Tongá diá kinomangaḻean im murí-Nya mita in singog-Nya tatua. Sin tua in sinontu'onbí binuni ko'i monia simbá diá komangaḻean monia. Bo mosia mo'ondok doman im moḻibó ko'i-Nia. 46 Bo nomukádon im bobayowan kon sigad im murí mita i Yesus. Mosia nobobayowan mongo ki ine im moḷobe-ḷoben kon sigad monia tua. 47 Tongá kinota'auan i Yesus in raian monia tatua, tuamai ginamá-Nya im mongoádí tobatú bo pinokisindogan-Nya kon diug-Nyamai. 48 Bo Sia noguman kom murí-Nya mita, "Intau inta notarima kon adí tana'a sin nokotorop ko'i-Nakó, yo tua im mangaḻenya sia notarima ko'i-Nakó; bo ki ine in notarima ko'i-Nakó, yo sia in notarima doman ko'i-Nia inta nopotabá ko'i-Nakó; sing ki ine mo'ompá in dodia kon sigad monimu komintan, yo siabí tua im moḷobe-ḷoben." 49 Ki Yohanes noguman nana'a ko'i Yesus, "Tuhan, kami noko'ontong kon intau noguntun kon dimukud mora'at nomaké in tangoi i Tuhan, tongá ilarang nami in sia, sin sia de'emanbí dumodudui naton." 50 Dá ki Yesus noguman ko'inia, "Dona'aibí ampagan monimu in sia, sing ki ine im motoindudui ko'i monimu, yo sia tua in yobayat monimu." 51 Naonda im modiugdon wakutu i Yesus mayak in soroga, sinantú-Nyadon kon Sia mayakdon in Yerusalem, 52 dá Sia nopotabá kon intau inumuna ko'i-Nia. Mosia minayak bo sinumu'ot kon ḻipú intau in Samaria. Makusud monia tua im moposadia kon onu inta paraḷuon i Yesus. 53 Ta'e intau mita in Samaria doí motarima kong koángoian i Yesus sing mokantaradon totok kon Sia nopobayak ná Yerusalem. 54 Nokota'aumai kon natua ing ki Yakobus bo ki Yohanes inta murí i Yesus, mosia noḻibó nana'a, "Tuhan, mo'ibog degá ing ki Tuhan bá po'igumon nami in tuḷu moḷabú nongkon ḷangit bo momutú ko'i monia komintan?" 55 Ta'e ki Yesus nobobui ko'i monia bo sinumorú. 56 Dá mosia minayakdon kon ḻipú ibanea. 57 Naonda ing ki Yesus bo murí-Nya mita nongingguputdon kom bobayáan monia, oyúon intau noguman ko'i Yesus, "Pak Guru, aku'oi mo'ibog dumudui ko'i Pak Guru kon ondakabí im bayáan!" 58 Ta'e ki Yesus noguman ko'inia, "Uḻe, Serigala oyúon im bubúnya, ḷagapan oyúon im pugadnya, ta'e ki Adí Intau diábí in tampat posiugan-Nya." 59 Ki Yesus noguman nana'a kon intau ibanea, "Duduidon ko'i-Nakó!" Tongá intau tatua notubag nana'a, "Tuang ogoiaipa muna iwakutu in aku'oi moḷobong ko'i amáku." 60 Ta'e ki Yesus noguman ko'inia, "Pomayakdon makow intau minatoi moḷobong kon intau minatoi; ta'e ikow im bayakdon bo poyaputdon in Habar Mopia kom bayongan intau kon ḻipu-ḻipúannya. Poguman kong ki Allah im mamangoidon momarentah saḷaku Raja." 61 Bo oyúon doman intau in noguman nana'a ko'i Yesus, "Pak Guru, aku'oi im mo'ibog dumudui ko'i Pak Guru, ta'e ogoiaipa muna iwakutu in aku'oi mayak moguman kom bayongan ginaḷumku." 62 Ta'e ki Yesus notubag, "Pomuḷoi intau inta momangkoidon momajeko, bo mobobuipa ná tumi, yo sia tua in diábí patus mobaḻí umat i Allah."
1 No'iduduimai kon tua, ki Yesus nomiḻí kon dumodudui-Nya ibanea pitu nopuḷuh ing kobayongea bodongka nopotabá ko'i monia. Mosia pinokibayáan tumo-dodoyowa sin umuna ko'i-Nia mayak ing kotá bo tampat mita inta bayáan-Nya. 2 Ki Yesus noguman nana'a, "Bungainya im mobayong totok, ta'e mononoḻisí in tongá topiḻik. Manangka intua po'igumdon ko'i togi gobá simbá potabánya mangoi in intau inta mogogaid simbá mosia im mono'inut kom bungainya mita tatua. 3 Tuamai bayakdon! Aku'oi mopotabá ko'i monimu naonda bo mopotabá in domba kon yuá-yuák in serigala. 4 Bo donáai modia kon pundi andeka baḷun andeka aip in si'oḷ. Dika mogogai kon yuák in daḷan bo mobogoi in hormat ko'i inekadon. 5 Bo aka mo'ikow tumu'ot kon tobatú baḷoi yo na'a in singogon muna, 'Binarakatandon i mo'ikow tobaḷoian na'a.' 6 Bo aka kon tua oyúon intau inta mo'ibog in dodamean bo saḷamat, yo salammu tatua in motantú kom baḷoi tatua, tongá aka diá, yo salammu tatua im mo'ibuibí ko'inimu. 7 Kotantú kon tobatú baḷoi aka mogutun. Tarima onu in ogoi monia ko'inimu. Sin intau inta mogaid im patusbí in sia motarima kom bungai in inaidannya. Dona'ai momampi-mamping makow kom pogutunan. 8 Aka mo'ikow mamangoi in tobatú kotá bo sinomu notompia in intau kon tua, yo ka'anbí onu inta ogoi monia ko'i monimu. 9 Tuḷungai bo undamai in intau mita inta notakit kong kotá tatua bo poguman kon intau mita kon tua, 'Ki Allah mamangoidon momarentah saḷaku Raja kon yuá-yuák monimu.' 10 Ta'e aka mo'ikow bo mamangoi in tobatú kota bo doí in intau kon tua motarima ko'i monimu, yo bayá in doḷaag bo singog nana'a, 11 'Sedangpa ḷobud ing kotámu na'a inta nongo-ikompit kon si'oḷ nami, daiton nami topiran saḷaku poringatan ko'i monimu. Ta'e bá kota'auan monimu kon diá bidon mo'onggot ing ki Allah mamangoi momarentah saḷaku Raja kon yuá-yuák monimu!' " 12 Torop in na'a, "Kon singgai ponantúan, intau in Sodom im mogampa-gampang ampungan i Allah nongkon daripada intau mita ing kotá tatua!" 13 "Koboditodon mo'ikow, Korazim! Bo koboditodon mo'ikow, Betsaida! Sin aka kuma bo kon ḻipú in Tirus bo Sidon im pinogaidan kon inta mokoherang mita inta ain inaidan kon yuá-yuák monimu, yo no'onggot bidon mosia nogogai nogaid kon dosa, bo inagoiandon im panyasaḷan. 14 Ta'e kon singgai ponantúan, ḻipu in Tirus bo Sidon im mogampa-gampang ampungan i Allah daripada mo'ikow. 15 Bo mo'ikow, Kapernaum! degá kai'nimu kamai dá poḷantudonbí ikow dapot in soroga? Bá pogumanku, Diábí! Malah mo'ikow nion in pogonagbí kon naraka!" 16 Bo ki Yesus noguman kom murí-Nya mita, "Ki ine im mo'ibog mokidongog ko'i monimu, yo mosia tua i mokidongog doman ko'i-Nakó. Ta'e ki ine in doí motarima ko'i monimu, yo sia in doí doman motarima ko'i-Nakó. Bo ki ine in doí motarima ko'i-Nakó, yo sia in doí doman motarima ko'i-Nia inta nopotabá ko'i-Nakó." 17 Onda intua, dumodudui i Yesus inta pitu nopuḷuh nobuidon mangoi takin sanang ing gina bo noguman, "Tuhan sedang dimukud mita mora'at mo'ondok ko'inami sim mokodongog kon tangoi-Mu." 18 Dá ki Yesus noguman ko'i monia, "Aku'oi noko'ontong kon Ibilis noḷabú nongkon ḷangit náonda bo kilat. 19 Mo'ikow aindon inogoian-Ku ing kawasa poritak kon uḷag bo bamba'u, bo kawasa pomutoḷ kon ropot in saturu, sahingga diá bidon im moko'bodito ko'i monimu. 20 Tongá umpakahbí natua, yo dikabí mopia-pia ing gina monimu sim mo'ondok in dimukud mora'at ko'i monimu. Na'abí im patus mokopia kong gina monimu, tangoimu aindon pinais kon soroga." 21 Ko wakutu intua nosanang totok ing gina i Yesus, lantaran kinawasaan in Roho i Allah. Sia nosingog nana'a, "Aku'oi mosukur ko'i-Nimu Amá, Tuhan in ḷangit bo butá, lantaran bayongan intua aindon binuni-Mu kon intau mita inta mopandoi bo mobijaksana, ta'e aindon pino'ontong-Mu kon intau mita inta nongobodok. Tuabí ing kino'ibog i Amá. 22 Yagi-yagi komintandon pinosarahkan i Amá ko'i-Nakó. Bo diábí in tobatúmai intau nonota'au kon Adí, koḻikudbí ing ki Amá. Bo diábí doman intau in nonota'au ko'i Amá koḻikudbí in Adí; bo intau mita inta kino'ibog in Adí popota'auan kon ki ine ing ki Amá." 23 Onda intua ki Yesus nobobui kon dumodudui-Nya mita bo noguman, "Nomujur totok mo'ikow in noko'ontong kon onu inta ain inontong monimu tana'a. 24 Sin toropbí monimu: Nobayong in nabi bo raja im mo'ibog mo'indoi kon onu inta ain inontong monimu, ta'e mosia diá noko'ontong. Ná doman tua, mosia mo'ibog mongindongog kon ná inta ain dinongog monimu, ta'e mosia diádon nokodongog kon tua." 25 No'iduduimai kon tua, oyúon mototundú kon agama namangoi bo monungkuḷ ko'i Yesus. Sia noḻibó ko'i Yesus, "Pak Guru, onu degá im musti aidanku simbá aku'oi moko'uḻí kong kobiagan mopia bo mononoi?" 26 Ki Yesus bui noḻibó ko'inia, "Onu im pinais kon hukum i Musa? Podudui in raianmu, náonda intua?" 27 Intau tatua notubag, " 'Kotabibí ing ki Tuhan, takin Allahmu, kotantú ing gina ko'i-Nia,' bo 'Kotabibí in tumpaḷa intau ná kototabimu kon awakmu tontaní.' " 28 Dá kai Yesus doman, "Totu'u in tubagmu nion! Aidaidon intua komintan, dá ikow moko'uḻíbí kong kobiagan mononoi." 29 Ta'e mototundú kon agama tatua doí taḷowon, dá sia noḻibó bui ko'i Yesus, "Ki inebí inta sinangoi tumpaḷa intau?" 30 Ki Yesus notubag, "Oyúon intau nosiḻig nongkon Yerusalem. Sia mayak in Yerikho. Kon yuák in daḷan, sia dinomok in intau mita inta mogogagow. Binongkug monia in sia bo inagow doman im bayongan kapunya'annya inta kodia-dianya. Nodait makow inagow onu in ko'inia, binongkug doman monia inimibo-ibog nodapot aindon matoi bodongka sinaḷáan monia. 31 Kabutuḷan oyúon tobatú imang nosiḻig nongin daḷan tatua. Ta'e naonda inontongnya intau inta binongkug monia tua, nomarut in sia bo nongin daḷan toḷosi. 32 Natua doman intau in Lewi inta no'itaḻib kon tua. Noko'ontongmai kon intau tatua, nomarut doman in sia bo nongin daḷan toḷosi. 33 No'iduduimai kon tua oyúon intau in Samaria nongin daḷan doman tatua. Noko'ontongmai kon intau tatua totok noḻiai ing ginanya bo notabi. 34 Dá dinimiug in sia kon intau tatua bo dinaritannya anggur ing kekebnya mita bo inundaman poḷat binakut kinopia ing kekebnya tatua. Nopaḷut makow, pinoponiknya intau tatua kong keledainya, bo dinia pinobayak im baḷoi inta pongongandupan bo sinompianya. 35 Nopo'ikoḷomai kon singgai inogoiannya in doit perak doyowa ing kitogi baḷoi pongongandupan tatua bo nongoyow, 'Tompiapa in sia bo onu in taḷuionmu ponompia ko'inia daitonkubí toḻiuan aka mobuidon mangoi in aku'oi.' " 36 Onda intua ki Yesus nonimpod kon o'uman-Nya tatua bo noḻibó ko'inia, "Podudui in raianmu, ki ine ing kon sigad naya'toḷu tua in nomia kon oáid saḷaku tumpaḷa intau ko'inia inta pinogagowan tatua?" 37 Mototundú kon agama tatua notubag, "Intau inta ain inagoian tabi bo poḷat notuḷung kon intau tatua." Ki Yesus noguman, "Dá aka natua, yo bayakdon bo aidai doman in natua!" 38 Onda intua ki Yesus bo murí-Nya mita nongingguputdon kom bobayáan monia bo mosia no'iyaputdon in tobatú ḻipu. Kon ḻipú tatua oyúon tobatú bobay nogoiní ko'i monia minayak im baḷoinya, ki Marta in tangoinya. 39 Ki Marta na'a oyúon ing ki utatnya bobay doman inta tangoinya ki Maria. Ki Maria na'a iḻimitú makow kon diug i Yesus bo mokidongogmai kon onu in singogon-Nya. 40 Ta'e ki Marta im mosibuk totok mogaid kon oáidanya kon baḷoi. Dá ki Marta dinimiug ko'i Yesus bo noguman, "Tuhan, degá bo diábí ontongon i Tuhan ing ki utatku tanion. Ko'inapa in sia tongábí ḻimitú makow mokidongog kon onu in poguman i Tuhan bo pomayaknya makow aku'oi im mogaid tontaní?" 41 Ta'e ki Tuhan noguman, "Marta, Marta! ikow na'a in totokbí mohawatir bo mopoyoyiga in awakmu tontaní bo tongá umuran morai kom bayongan rupa-rupa. 42 Bá poguman-Ku ko'inimu kon tongábí tobatú in totok moponting. Ki Maria ain nomiḻí kon inta mopia, inta diábí bui gamáan ko'inia."
1 Kon singgai tobatú ki Yesus nosambayang kon tobatú tampat. Naonda in Sia nopaḷutdon nosambayang, murí-Nya tobatú noguman, "Tuhan, tundúpa ing kami mosambayang, ná ki Yohanes notundú kon dumoduduinya mita." 2 Dá kai Yesus doman, "Aka mo'ikow bo mosambayang yo singogdon nana'a, 'Amá, Tonga'bi' Ikow ing ki Allah. Angoidon Ikow bo parenta'ai ing kami. 3 Ogoiaidon ing kami pomuḷoi in singgai ka'anon inta tugat ko'inami. 4 Bo ampungaidon in taḷá nami, sing kami ain doman nongampung kon intau inta kotaḷá ko'inami. Bo dona'ai pomayak makow ing kami kobuḻian im pirisaya nami ko'i-Nimu ko wakutu ing kami mokodungkuḷ kon soba'an.' " 5 Onda intua noguman doman Sia kon murí-Nya mita nana'a, "Aka kuma kon sigad monimu oyúon tobatú intau mayak im baḷoi yobayatnya pongantog in doḷom bo moguman, 'Uḻe, popoḷuanaipa im bogat aku'oi, 6 sin oyúon in yobayatku nongkon binaya'an no'iandup mangoi kom baḷoiku bo diádon ing ka'anon kom baḷoiku!' 7 Bo aka kuma yobayatnya tatua notubag nana'a, 'Dikadon moganggu ko'i-nakó sing kinunsíankudon in ḷoḻingkop bo nosiugdon ing kami motoḷu adí, dá doídon aku'oi mobangon bo mobogoi ing ka'anon ko'inimu uḻe.' " 8 "Yo náonda?" guman i Yesus bui. "Aku'oi im moguman ko'inimu, umpakahbí ikow yobayatnya, yo diábí mobangon in sia bo mobogoi kon onu im paraḷumu. Ta'e aka ikow bo diá mo'oyak in umuran monangkokó bo mo'igum, dá mobangonbí in sia bo mobogoi kon onu im paraḷumu. 9 Manangka intua Aku'oi moguman ko'i monimu: Po'igumdon, dá ogoianbí im mo'ikow; potayakdon dá moko'uḻíbí im mo'ikow; ponangkokodon dá pobukatanbí kon ḷoḻingkop im mo'ikow. 10 Sim pomuḷoi intau inta mo'igum im motarimabí, bo intau inta motayak im moko'uḻíbí, bo intau inta monangkokó im pobukatanbí kon ḷoḻingkop. 11 Degá oyúon ing kon sigad monimu ing guyanga inta aka po'iguman i adínya kon toyak, yo ogoiannya in uḷag? 12 Andeka aka ki adínya mo'igum kon natu yo ogoiannya in uḻipan? 13 Dá aka mo'ikow inta mora'at bo mota'au mobogoi kon inta mopia ko'i adímu mita, yo bambíkabí ki Amámu inta kon soroga! Sia im mobogoibí in Roho-Nya ko'i monia inta umuran mo'igum ko'i-Nia!" 14 Kon singgai tobatú ki Yesus noguntun kon dimukud mora'at nongkon intau bobó. Naonda in dimukud mora'at tatua iḷumuai kon intau bobó tatua, nokosingogdon in sia. Intau moántó kon tua nongoherang. 15 Tongá oyúon kon sigad monia tua in noguman, "Sia tua noguntun kon dimukud mora'at nomaké ing kawasa i Beelzebul, inta itoi in dimukud mora'at mita." 16 Oyúon doman kon sigad monia tua im mo'igum kon tanda nongkon soroga, saḷaku bukti kon Sia in nongkon i Allah. Mosia tua im monungkuḷ ko'i-Nia. 17 Ta'e kinota'auanbí i Yesus in raian monia tatua, dá Sia noguman ko'i monia, "Aka tobatú negara bo mosila-silai bo mosisaturuandon, yo negara tatua in diábí mononoi. Andeka motoḷu adí inta posibayak, yo tantú diábí doman mononoi. 18 Natua doman ing kong karaja'an in Ibilis, aka kolompok tobatú bo moropatoi ing kolompok doman tobatú, yo karaja'an tatua in morumbunbí. Mo'ikow in noguman kon Aku'oi in noguntun kon dimukud mora'at takin nomaké ing kawasa i Beelzebul. 19 Aka natua yo kawasa i ine im pinaké in dumoduduimu mita noguntun kon dimukud mora'at tatua? Dumoduduimu bidon tontaní in noguman kon no'itaḷá im mo'ikow! 20 Aku'oi na'a in noguntun kon dimukud mora'at takin kawasa i Allah. Tua im mangaḻenya kong ki Allah in nomangkoidon nomarentah kon yuá-yuák monimu. 21 Aka intau moropot bo nolongkap domandon in alatnya sin poḷukadnya kom baḷoinya tontaní, yo komintan kapunya'annya im mosaḷamatbí. 22 Ta'e aka oyúon im mo'iḻiu in ropot ko'inia im mamangoi monubuh bo monaḷow ko'inia, dá daitonbí agowon in intau moropot tatua im bayongan alatnya inta mobaḻí kakuatannya poḷukad kom baḷoinya. Onda intua daitonya bo sila-silaion makow im barang in intau inta inagownya tatua. 23 Intau inta umuran momaḷawang ko'i-Nakó, mosaturu ko'i-Nakó. Bo intau inta doí moduḷu mogaid kon oáidan-Ku, sia tua im momoguya'at kon oáidan-Ku!" 24 Aka dimukud mora'at bo nonaḷámai kon tobatú intau, yo sia tua im maya-mayakbí makow in tampat inta no'ingkag sim motayak kom pogogaian, ta'e diá in sia noko'uḻí. Manangka intua sia nosingog nana'a, "Aku'oi bui mayak im baḷoi inta ain sinaḷáanku tua. 25 Bo sia minayakdon bui. Kino'bayáannyamai yo baḷoi tatua nodaritdon sin ain sinimpatan bo totok doman sinompia kinopira. 26 Dá iḷumuai bui in dimukud mora'at tatua bo nogoiní kon dimukud mora'at ibanea taya pitu inta mora'a-ra'at nongkon inia. Onda intua mosia nogutun kon intau tatua, sahingga pangabisannya, ka'ada'an intau tatua lebedon mora'at nongkon ka'ada'anea inta muna." 27 Koyogotpa ing ki Yesus nosingog, indoianmai tobatú bobay kon sigad intau mobayong tatua nogumanbí ko'i Yesus nana'a, "Mosanangdon totok im bobay inta nopolahir bo nopoteté, ko'i Tuang." 28 Ta'e ki Yesus noguman nana'a, "Intau inta mosanang totok im mosiabí inta mo'ibog mokidongog kom Pirman i Allah, bo mo'ibog mogaid kon onu inta pinoguman-Nya!" 29 Kon yuák in intau mobayong tatua ki Yesus noginturus kon sirita-Nya, nana'a, "Mora'at totok intau masa in tana'a. Mosia mopo'igum bá Aku'oi mogaid kon inta mokoherang simbá mopirisaya im mosia. Ta'e mosia diábí ogoian in tobatúmai, koḻikudbí in tanda ko'i Nabi Yunus. 30 Sin náonda bo ki Nabi Yunus inta nobaḻí tanda kon intau mita in Ninewe, yo natua domandon ki Adí Intau mobaḻí tanda kon intau mita masa in na'a. 31 Kon singgai pohakiman, ratu nongkon toḷatan mobangon moyotakin in intau mita masa na'a bo mohakim ko'i monia. Sin ratu tana'a in namangoi nongkon popod in dunia sim mokidongog kon totundú i Salomo, ta'e kon na'a tana'a makow oyúon in no'iḻiu kong kopandoi i Salomo. 32 Kon singgai tumi, intau mita in Ninewe mobiagdon bui moyotakin in intau mita masai na'a bo mosia im mohukum doman ko'i monia. Sin intau mita in Ninewe no'ibog nogogai nogaid kon inta mora'at ko wakutu im mosia nokodongog kon onu inta pinoguman i Nabi Yunus ko'i monia. Ta'e kon na'a, tana'a makow oyúon inta mokawa-kawasa nongkon i Nabi Yunus." 33 "Diábí in tobatúmai intau mopoyongkit makow in togá bodongka tungkubannya in tampayang, tantú tuduonnyabí kon tampatnya. Simbá komintan intau inta tumu'ot moko'ontong kon bayagnya. 34 Mata na'a, togá in awak. Aka matamu bo mopia, dá mobayagbí doman in awakmu, ta'e aka matamu bo diá mopia, mosindipbí doman in awakmu. 35 Tuamai umuran mokopopia simbá bayag inta ko'inimu diá mobaḻí mosindip. 36 Aka awakmu bo mobayag komintan, diábí tobatúmai im mosindip, bo mobayagbí doman komintan awakmu, naonda bo sindar in togá nonimbayag ko'inimu." 37 Naonda ing ki Yesus nopaḷutdon notundú, intau im Parisi tobatú namangoi nogoiní ko'i-Nia mayak monga'an kom baḷoinya. Dá ki Yesus minayak doman bo nonga'an. 38 Ta'e intau im Parisi tatua nongoherang in noko'ontong ko'i Yesus nonga'an ta'e diá muna nonomok ná atorang in agama. 39 Dá ki Tuhan nosingog ko'i-Nia nana'a, "Mo'ikow intau im Parisi totu'ubí kon aka palo bo pindan yo yuyúanbí monimu dotá in ḷuainya, ta'e bonu ing gina monimu nopuḻing in raian inta diá mopia. Mongora'at bo mongotogat ing gina mo'ikow. 40 Nongo bodok im mo'ikow! Diábí degá kota'auan monimu kong ki Allah inta nogaid kon dotá in ḷuainya, Siabí doman tuata inta nogaid kon dotá im bonunya? 41 Nana'a! onu inta kom bonu im pindan bo palomu tua, tuata inta musti ogoi monimu kon intau mita nobogá. Aka tua in aidanmu, yo modarit komintan onu inta nokotor ko'inimu. 42 Koboditodon im mo'ikow intau mita im Parisi, sin pododungú mita, pogama'an monimu kom mopuḷuh noporsen sim posukur, ta'e oáid mita moádil bo tabi ko'i Allah in iḻiongdon monimu. Aka mogaid kon tobatú, yo ibanea in dikabí koḻiongan. 43 Koboditodon im mo'ikow intau mita im Parisi inta mo'ibo-ibog ḻimitú kom muna totok aka kom baḷoi pososambayangan bo inta totok doman mo'ibog hormaton aka kom pasar. 44 Koboditodon im mo'ikow intau mita im Parisi! Mo'ikow naonda bo kuburan inta diá pinaisan tangoi inta korita-ritakan makow in intau ta'e diábí kino'ta'auan monia kong kuburbí intua." 45 Tobatú mototundú kon agama noguman ko'i Yesus nana'a, "Pak Guru, singog i Pak Guru tua im moko'po'oyakbímai ko'inami!" 46 Ta'e ki Yesus notubag, "Koboditodon doman mo'ikow inta mototundú mita kon agama, sim mo'ikow im mogaid kon atorang mita inta mobogat aidan, ta'e mo'ikow tontaní in doíbí dumudui kon atorang tatua. 47 Koboditodon im mo'ikow! Sim mo'ikow in nogaid kong kubur in nabi mita inta sinokoḻimod im mogoguyang monimu. 48 Bá kota'auan monimu, oáid monimu tatua, noginsilangbí kon intau, kom mo'ikow in nosotuju kon onu inta inaidan im mogoguyang monimu. Sim mogoguyang monimu in noḻimod kon nabi mita tatua bo mo'ikow in nogaid kong kubur monia. 49 Tuamai hikmat i Allah noguman nana'a, 'Aku'oi mopotabá in nabi mita bo rasul mamangoi ko'i monimu; ibanea in ḻimodon bo ibanea doman im pogutúon!' 50 Tua inaidan i Allah simbá intau mita masa na'a hukumon sim pino'ḻimodan inta inaidan kom bayongan nabi nongkon wakutupa in dunia na'a inaidan, 51 Pinangkoipa kom pinoḻimodan ko'i Habel nodapot im pinoḻimodan ko'i Zakharia inta iḻimod kon sigad im meja pobobogoian kon sosumbah bo Baḷoi Tuhan. Popirisayabí: Intau mita masa na'a pastibí kon hukumon sin lantaran oáid mita tatua. 52 Koboditodon im mo'ikow mototundú mita kon agama! Sing kokunsí pobuká kom pongotahuan sinagúdon ko'i monimu, ta'e mo'ikow tontaní in diá mo'ibog tumuot kom bonunya sim motayak kom pongotahuan tatua. Sedang bo mo'ikow in tongábí mobaḻí ḷonggai kon intau mita inta moramiji tumu'ot kom bonunya!" 53 Bo naonda ing ki Yesus nonaḷámai kon tampat tatua, intau mita im Parisi bo mototundú mita kon agama sinumorú totok. Mosia umuran monarukira makow ko'i-Nia bo kopia mopoḻibó-ḻibó kon yagi-yagi. 54 Ḷoḻibó monia tua in tongábí potayakkan monia kon taḷá i Yesus, simbá oyúon im baḻíon monia dodoyonan podomokan ko'i-Nia.
1 Kon dodai intua ribuan intau in nosipun, dapot im moyopuntukdon kon si'oḷ. Koyogotpa moyosipun in intau mita tatua, ki Yesus noguman kom murí-Nya mita, "Mokopopia im mo'ikow kon ragi intau im Parisi, makusudnya in oáid intau im Parisi inta mongomunapik. 2 Diábí tobatúmai in no'ibuni in diá ko'ontongan bo diá doman in tobatúmai inta binuni in diá popota'au. 3 Manangka intua onu inta siningog monimu doḷom yo kodongoganbí ko wakutu im mobayagdon; bo onu inta pinogombong monimu simbá diá dongogon im bayongan intau, tua im pobaḷúbí kom bayongan intau." 4 "Pokotorop uḻe yobayat-Ku mita! Dika mo'ondok ko'i monia inta tongá mota'au moḻimod kon awak, ta'e onda intua diádon mota'au mogaid mo'iḻiu kon tua. 5 Na'a im poguman-Kudon ko'i monimu mongo ki ine im musti ko'ondok monimu. Kotogu'ondokbí ko'i Allah! Sin aka Sia yo mopaḷut makow moḻimod, yo oyúon doman ing kawasa-Nya mopogarab kom bonu in naraka! Popirisayadon, Siabí tua im musti ko'ondok monimu. 6 Ḻima in ḷagapan dui-duit pinotaḷui nomurah totok im boḻinya, ta'e umpakahbí natua, yo diábí ing kon sigad monia tua ing kino'ḻiongan i Allah. 7 Sedangpa bu'ok kon uḷumu, kinota'auan-Nyabí ing kobayongea. Managka intua yo dikabí mo'ondok im mo'ikow; sim mo'ikowbí im momaha-mahaḷ in ḷagapan mita tatua!" 8 "Torop kopira in na'a: Intau inta mo'ibog mongaku kon tayowon intau moántó kon sia in dumodudui-Ku, Sia akúon doman in Adí Intau kon tayowon malaekat mita i Allah. 9 Ta'e ki ine im momayow kon tayowon intau moántó kon sia in dumodudui-Ku, yo sia im bayowan doman in Adí Intau kon tayowon malaekat mita i Allah. 10 Aka oyúon intau mopoyaput in tosingogon poḷawang kon i Adí Intau, yo sia tua in ampunganbí; ta'e aka ki ine im moningkuḻe kon Roho i Allah, yo sia in diábí ampungan. 11 Aka mo'ikow bo diaan kom baḷoi mita pososambayangan sin sidangon kon tayowon pomarentah andeka kon toyowon in mongonguasa, yo dikabí mo'ikow mohawatir momikir kon onu in potubagmu. 12 Sin onu inta musti singogonmu tua im pogumanbí in Roho i Allah ko'inimu aka wakutunyadon." 13 Oyúon tobatú intau kon sigad intau mobarang kon tua noguman ko'i Yesus, "Pak Guru, pogumanpa ko'i utatku simbá silaiannyadon aku'oi ing kapunya'an inta ain sinaḷa'an ing guyanga nami ko'inami." 14 Ta'e ki Yesus nosingog ko'inia, "Utat, ki ine in nopobaḻí ko'i-Nakó hakim andeka mononigad ko'i monimu mosila kong kapunya'an inta sinaḷaan ing guyanga monimu ko'i monimu?" 15 No'iduduimai kon tua ki Yesus noguman kon intau moántó kon tua, "Mokopopia im mo'ikow bo umuran kiḷuka-ḷukadmai simbá diá modunia, sin umpakahbí moántó totok ing kapunya'an, ta'e kobiagan mononoi diábí sinantú ing kapunya'an tatua." 16 Nosingog makow kon natua, ki Yesus nogonguman kon tobatú porumpama'an ko'i monia, "Oyúon in tobatú intau inta no'oyúon. Butá inta tonggobáannyamai umuran mobogoi in hasil mobarong. 17 Intau tatua umuran morai kom bonu ing gina, kainia, 'Tampat potagúanku kon hasil ing gobáku, diádon tugat. Náondapa degá in dayaku bá tugatan?' 18 No'onggotmai kom pinomikiran sia noguman nana'a, 'Noko'uḻidon kon daya in aku'oi; rumbunonkudon ing gudang tana'a bo buikudon aidan koḷobenon. Simbá bayongan gandum bo kapunya'anku ibanea modait mo'ibonu kon tua. 19 Onda intua pogumanku kon awakku tontaní; Nomujur totok in ikow! Bayongan inta mopira komintan oyúon ko'inimu bo kon taongannya tua mita diápabí modai-dait. Tuamai pogogaidon in tana'a! Ponga'an bo ponginumdon rasadon ing kobiaganmu mopia nion!' 20 Ta'e ki Allah noguman ko'inia, 'Hoi ikow intau inta bodok! Doḷom doman na'a ikow matoi, yo ki ine im pobogoianmu kong kapunya'an inta ain sinipunmu tanion?' " 21 Natua im mobaḻí kon intau inta mo'ibog mokaya bo rinut. Mosia in diábí moramiji bá mokaya kon tayowon i Allah. 22 Ki Yesus noguman doman kom murí-Nya mita, "Tuamai Aku'oi moguman ko'i monimu, 'Dika mohawatir kon soáḷ kobobiagmu, onu ing ka'anon andeka onu im pakéon.' monimu. 23 Sim mobiagbí im moponti-ponting ing ka'anon andeka awakbí im moponti-ponting in ḷambung. 24 Tarukirakah in ḷagapan kawag! Mosia diábí nogambor bo diá doman nokoyut bo diá doman in ḷuntung inta pototagúan monia kong ka'anon. Ta'e umuranbí doman piniara i Allah! Bambíkabí bo mo'ikow. Mo'ikow in no'iḻiubí totok kon ḷagapan mita tatua! 25 Ki ine ing kon sigad monimu inta lantaran moḻia-ḻiau ing gina bo mota'au modugang kon umurnya, topiḻikmai? 26 Dá aka mo'ikow bo diá mokosanggup mogaid kon soáḷ inta mo'intok totok natua, yo nongonu sim moḻia-ḻiaubí ing gina monimu kon soáḷ inta ibanea makow? 27 Tarukirakah náonda ing kobobiag im bungang mita kon taman. Mosia diábí nogaid kon siningkoi bo dodagum. Ta'e umpakahbí ki Salomo, Raja inta totok in no'oyúon diábí nomaké in tobatúmai ḷambung inta ná kopira im bungang mita tatua. 28 Ná doman tua im bonok kong gobá inta singgai na'a nobiag, ikoḷom in tubáan, ta'e umuranbí sinompia i Allah, bambíkabí bo mo'ikow! Ta'e mo'ikow bidon in diá mongopirisaya! 29 Tuamai kotantúon in raian bo dika umuran moḻia-ḻiau ing gina monimu kon soáḷ ka'anon andeka inumon monimu. 30 Sin tua in oáidbí in intau mita inta diá mopirisaya ko'i Allah. Padahaḷ bo kino'ta'auan bidon i Allah kong komintan tua im paraḷubí totok monimu. 31 Tuamai aidaipa muna in onu inta kino'ibog i Allah, bain tua bo mogaid kon ko'ibogmu, dá onu inta igumonmu modaitbí ogoi-Nya ko'inimu." 32 "Mo'ikow inta tongá topiḻik, dikabí mo'ondok! Si mosanangbí ing gina i Amámu mobogoi im barakat ko'i monimu kom bonu ing kawasa-Nya. 33 Potaḷuidon im bayongan kapunya'anmu bo ogoi kon intau mita bogá! Bo pogaid kon tampat ing kapunya'anmu inta diá mogogoguyaat, tuata in tobatú kapunya'an inta mononoi, diá koyaputan im mononakow bo inta diá kopoguyaatan in sisik. 34 Sing kon onda ing kapunya'anmu, kon tua doman ing ginamu!" 35 "Umuran koḷuka-ḷukad in tumayow kon yagi-yagi. Musti umuran koábi-abit bo togámu in tatap poyongkiton, 36 notongkai im bobantung mita inta umuran mogoḷat makow ko'i tuangnya mobui mangoi nongkon pinonika'an. Aka ki tuangnya tatua mobuidon bo monangkokó kon ḷoḻingkop, yo baḷúbí bukatan monia in ḷoḻingkop. 37 Momujur totok im bobantung mita inta kino'tambakanmai i tuangnya umuran mogoḷat makow kong koángoi i tuangnya tatua. Pirisayabi': Ki Tuang tatua im baḷúbí mobasadia bo moguman kom bobantungnya mita tatua ḻimitú, bo siapa im mobantung ko'i monia. 38 Bo momujur domandon im bobantung mita inta kinotambakanmai i tuangnya umuranpa mogoḷat makow umpakah sia mamangoi mo'onggotdon kon doḷom andeka modiugdon mobayag! 39 Torop in singog-Ku tana'a! Aka kuma bo kota'auandon muna i togi baḷoi in jam koángoian im mononakow, yo diábí pomayak makow i togi baḷoi im mononakow tatua tumu'ot kom baḷoinya. 40 Tuamai mo'ikow in umuran doman kisadi-sadiamai, sing ki Adí Intau mamangoi doman ko wakutu inta diá kota'auan monimu." 41 Bo ki Petrus noḻibó, "Tuhan, tongábi kami na'a degá im pinopomakusudan im porumpama'an tatua mongo komintanbí intau?" 42 Ki Tuhan notubag, "Ki ine im bobantung inta mosatia bo mopandoi, sahinga pomiaan i tuangnya itoi kon sigad im bobantungnya mita ibanea, simbá sia mobogoi ing ka'anon ko'i monia aka wakutunyadon? 43 Mosanang totok im bobantung inta kinoángoianmai i tuangnya umuranpa mogaid kon oáidan inta pinokiáid i tuangnya. 44 Popirisaya, kon sia tua im baḻíonbí i tuangnya moḷoḷukad kom bayongan kapunya'annya. 45 Tongá aka bobantung tatua bo mora'at bo mosingog doman kom bonu ing gina nana'a, 'Ki tuangku diápabí mo'o'iángoi,' bo nomangkoi in sia momongkung kom bobantung mita ibanea ḷoḷaki-bobay bodongka mayak mongaan bo monginum dapot moḷoḷangu, 46 bo ki tuang monia im mamangoi kon singgai andeka wakutu inta diá sinangka-sangka, bo kino'tambakannyamai aidnya natua, yo totokbí im bongkugonnya ná intau mita inta diá mosatia ko'i Allah. 47 Bobantung mita inta ain nonota'au kon onu ing ko'ibog i tuangnya ta'e diá mobasadia bo diá doman mogaid kon inta kino'ibog i tuangnya tua, yo sia totokbí in ḷuntaan. 48 Ta'e aka intau inta diá nonota'au kong ko'ibog i tuangnya bo sia in nogaid kon inta no'itaḷá, sahingga musti sambokkon, yo sia tua in sambokonbí ta'e koyangkóon." 49 Ki Yesus noguman nana'a, "Aku'oi mamangoi modia kon tuḷu kon dunia na'a. Mopia totok aka tuḷu tatua bo modokotdon! 50 Oyúonpa in roriga moḷoben im musti kobayaan-Ku. Moájarbí totok ing gina-Ku aka tua komintan bo diápa kobayaan-Ku. 51 Kai monimu kamai yo Aku'oi na'a im mamangoibí modia kon dodamean kon dunia na'a? Diáa! De'emanbí dodamean ta'e bobayowanbí. 52 Sin nongkon tana'a makow momukábí im bobayowan kon sigad im motoḷu adí kom bonu im baḷoi. Aka kon tobaḷoian tua bo ḻima in intau, dá inta toḷu mobobayowan in doyowá andeka doyowá mobobayowan in toḷu. 53 Guyanga ḷoḷaki mobobayowan i adínya ḷoḷaki andeka ki adínya ḷoḷaki mobobayowan i amánya. Ná doman tua, guyanga bobay mobobayowan i adínya bobay andeka ki adínya bobay mobobayowan i inánya. Guyá mobobayowan im mototaka bobay andeka mototaka bobay mobobayowan i guyánya." 54 Ki Yesus noguman kon intau moántó kon tua, "Aka mo'ikow bo moko'ontong kong goḷom mosipun kon dotá in toyopan, yo baḷú mo'ikow moguman, 'O ... monguyan!' Bo totu'u kom monguyanbí doman. 55 Natua doman, aka mo'ikow bo mokorasa kon tompot mogirup nongkon toḷatan, baḷú mo'ikow moguman, 'O ... moninggai in na'a!' Bo totu'u kom moninggaibí doman. 56 Uḻe, mo'ikow intau inta mongomunapik! Ka'ada'an im butá bo langit mota'au monimu takuseron ta'e nongonu sin tanda mita in zaman masa in tana'a in diábí mota'au monimu takuseron?" 57 "Bo nongonu sin diábí kota'auan monimu im momiḻí tontaní kon inta mopia? 58 Aka ikow bo bayáan pongaduon in intau kom pongadilan, yo ramijibí simbá porkara tatua im baḷú mopaḷut ko wakutu in diápa mayak im pongadilan. Simbá diá potayownya kon mongongadil in ikow bo posarahkan kom puḻisi sim ponjaraan. 59 Pirisayabí! Ikow in diábí mo'iḷuai kom ponjara tatua aka inta sinuntutnya tua bo diápa ko'uboḻianmu."
1 Kon wakutu intua oyúon intau nodia kon habar ko'i Yesus soáḷ intau mita ing Galilea, inta dugú monia pinoyobauk i Pilatus in dugú im mahaḷuk inta pinosumbah monia ko'i Allah. 2 Nokodongogmai kon natua, ki Yesus noguman ko'i monia, "Kai monimu kamai dá intaubí mita ing Galilea inta iḻimod monia tua im mobayo-bayong in dosa nongkon intau mita ing Galilea ibanea? 3 Diáa! Ta'e pokotoropdon im mo'ikow: aka mo'ikow bo diá mogogai mogaid kon dosa, yo mo'ikow im moputúbí komintan, náonda bo mosia. 4 Andeka kai monimu kamai yo intaubí inta mopuḷuh bowaḷu inta kino'umpagan im menarah kon diug in Siloam im moḷobe-ḷoben dosa, poyo'bandingon in intau mita inta nogutun kon Yerusalem?" 5 Diáa! Komintanpa doman poguman-Ku ko'i monimu, "Aka mo'ikow bo diá mogogai im mogaid kon dosa, yo mo'ikow im moputúbí doman ná mosia." 6 Nopaḷut makow kon tua ki Yesus nongonguman kom porumpama'an, nana'a, "Oyúon intau inta gobánya kino'biagan pangkoi in ara. Sia namangoi notayak kom bungai im pangkoi ara tatua, ta'e diá noko'uḻí. 7 Dá sia noguman kom moḷoḷukad kong gobá in anggurnya tatua, 'Aindon toḷu notaong in aku'oi umuran mamangoi motayak kom bungai im pangkoi ara tana'a, ta'e diá kon dodai onda aku'oi noko'uḻí kom bungainya. Dá pupuḷdon maní im pangkoinya na'a, sin diábí im baraguna kobiagannya kom butá tana'a!' 8 Ta'e moḷoḷukad kon anggur tatua noguman nana'a, 'Pomayakpa makow ing kobiagannya taong tana'a, bain pasoḷanku bo pupukan im pangkoinya. 9 Sapataubí bo taong mo'iduduimai na'a momungai in sia. Ta'e aka diápa doman yo pupuḷonkubí domandon.' " 10 Kon singgai in Sabat, ki Yesus minayak im baḷoi pososambayangan bo notundú. 11 Kon tua oyúon in tobatú bobay inta aim mopuḷuh bowaḷu notaong notakit. Bobay tatua nobungkutdon sahingga in diádon motuḻid in sosindognya. 12 Naonda inontong i Yesus in sia, ki Yesus noguman, "Iná, nopia bidon in takitmu!" 13 Bo pinotudu-Nya in ḻima-Nya kon uḷu im bobay tatua, dá kon dodaipa doman intua sia sinimindog notuḻid bo poḷat nodayow ko'i Allah. 14 Ta'e itoi im baḷoi pososambayangan kon tua sinumorú totok in noko'ontong ko'i Yesus nongundam kon singgai in Sabat. Itoi im baḷoi pososambayangan tatua noguman kon intau moántó kon tua, "Onom nosinggai im mota'au pogaidan monimu, manangka intua angoidon ko wakutu in singgai mita tatua bo moki'undam, dikabí aka kon singgai in Sabat!" 15 Ta'e ki Tuhan noguman ko'inia, "Hoi intau mongomunapik, degá diábí kinota'auan monimu kom mo'ikowpa momuḻi doman kon sapi andeka keledai monimu nongkon kurungannya aka kon singgai in Sabat sim bayáan po'inumon? 16 Kon na'a oyúon im bobay inta mopuḷuhdon bowaḷu notaong in umuran kino'kodan makow in Ibilis. Ibilis tatua musti inggamáan nongkon inia. Sin sia tua ing katurunanbí doman i Abraham!" 17 Nokodongogmai kon singog i Yesus natua, bayongan intau kon tua inta mosaturu ko'i-Nia komintan nongo'oyak; ta'e ibanea makow totokbí in nosanang gina in noko'ontong kon oáid mokoherang inta inaidan-Nya tatua. 18 Ki Yesus bui noḻibó, "Onu degá im mota'au-Ku popo'umpama'an aka ki Allah mamangoi momarentah saḷaku Raja? Náonda degá ing ka'ada'annya? 19 Ka'ada'annya tua in náonda bo batoḷ in sesawi, inta ginamá in intau bo pinomuḷa kong gobánya. Batoḷ tatua nobiag simimpangkoi, dá angoian in ḷagapan bo ponompogadan im pangkoinya." 20 Onda intua ki Yesus noḻibó bui, "Onupa doman in mota'au-Ku popo'umpama'an aka ki Allah mamangoi momarentah saḷaku Raja? 21 Sia náonda bo ragi inta ginamá in tobatú bobay bo pino'ba'uk kon topong opat nopuḷuh noliter, bo kinaui nodapot ing kinumutad komintan." 22 Onda intua ki Yesus minayak ing kota-kotáan bo ḻipu-ḻipúannya bo sindaḷan mopoyaput in Habar Mopia mopobayak ná Yerusalem. 23 Bo oyúon intau noḻibó nana'a ko'i-Nia, "Tuhan, tongá topiḻik degá in intau posaḷamaton?" Dá ki Yesus notubag, 24 M"Poramijidon tumu'ot kong ngara inta mosisí! Sim poko'ingat! Mobarongdon totok in intau moramiji tumu'ot kon daḷan tatua ta'e diá mokotu'ot. 25 Aka ki togi baḷoi bo simindogdon moḻingkop kon ḷoḻingkop im baḷoinya, yo mo'ikow in dongka bidon simindog makow kon ḷuai bo umuran monangkokó bo moguman, 'Tuang, bukataipa in ḷoḻingkop sin tu'otan nami!' Ta'e ki togi baḷoi tatua motubag ko'i monimu nana'a, 'Diábí kota'auan-Ku mongo nongkon onda im mo'ikow!' 26 Dá mo'ikow moguman doman nana'a, 'Kami inta ain nonga'an bo nonginum noyotakin i Tuang, bo ki Tuang doman inta ain nopoyaput in Habar Mopia kon kotá mita nami!' 27 Bo Sia bui notubag ko'i monimu, 'Diábí kino'ta'aun-Ku mongo nongkon onda im mo'ikow. Bayakdon nongkon na'a, mo'ikow intau mita inta nogaid kom mongora'at!' 28 Ko wakutu im moko'ontong im mo'ikow ko'i Abraham, ko'i Ishak bo ko'i Yakub takin nabi mita mogaid kon rame kom bonu in dunia mobagu i Allah, yo mongombaḷbí im mo'ikow sim moájar ing gina monimu sin aindon inuntun pinoḷuai. 29 Intau mita inta nongkon Timur, Barat, Utara bo Toḷatan komintan mamangoi sim morame kom bonu in dunia mobagu i Allah. 30 Bo totu'ubí kon oyúon intau inta no'i'tontumi, mobaḻí mo'i'una totok, bo intau inta no'i'una totok mobaḻí mo'i'tontumi." 31 Ko wakutu intua tongonumai degá intau im Parisi namangoi bo noguman ko'i Yesus, "Bayakdon! Taḷa'aidon in tampat tana'a! Bayakdon tampat ibanea makow, sing ki Herodes moroncana moḻimod ko'i-Nimu." 32 Ta'e ki Yesus noguman ko'i monia, "Bayakdon bo poguman kon intau tatua inta mo'ibog momoguya'at kon roncana i Allah, 'Singgai na'a bo ikoḷom aku'oi moguntun kon dimukud mora'at bo mongundam kon intau mita notakit, ta'e kon singgai intoḷunya, Aku'oi im mongingguputdon kon oáidan-Ku.' 33 Ta'e umpakah natua yo Aku'oi im mustipabí mongingguput kom bobayáan-Ku in singgai na'a, ikoḷom bo to'umá, sin diábí mopia in tobatú nabi ḻimodon kon ḷuai in Yerusalem. 34 Yerusalem, Yerusalem! Nabi mita sinoko'ḻimodmu, totabá mita i Allah sinokoárab monimu im batu nodapot im minatoi! Aindon kotongonu degá Aku'oi mo'ibog mosipun kon intau mita inta kong kotámu, náonda bo ki iná im manuk mogo'ob ko'i adínya mita, ta'e mo'ikow in doíbí. 35 Tuamai taḷáan i Allah im mo'ikow. Simbá kota'auan monimu, nongkon tana'a makow mo'ikow in diá bidon moko'ontong ko'i-Nakó bui, modapot im mo'ikow mosingog nana'a, 'Binarakatan Sia inta namangoi kom bonu in tangoi i Tuhan.' "
1 Kon singgai in Sabat tobatú, ki Yesus minayak nonga'an kom baḷoi intau im Parisi. Intau mita kon tua nonarukiramai ko'i Yesus. 2 Kon tua oyúon intau inta notakit binoba-bobaga'an in ḻima bo si'oḷnya. 3 Dá ki Yesus noḻibó kom mototundú mita kon agama bo intau mita im Parisi inta kon tua, "Aka podudui in agama naton, mota'au degá andeka diá im mongundam kon intau notakit kon singgai in Sabat?" 4 Ta'e mosia tongá kibio-biómai. Dá inoiní i Yesus in intau tatua bo inundaman. Onda intua pinotabá-Nyadon minayak in sia. 5 Nopaḷut makow kon tua, ki Yesus noḻibó ko'i monia, "Yo aka kuma bo oyúon ing ki adí monimu andeka bobiagon monimu moḷabú kom parigí kon singgai in Sabat, yo umpakah diá ḷagi ramijion monimu bo poḷuaion kon singgai doman tatua?" 6 Diá tobatúmai in nokotubag kon singog-Nya tatua. 7 Onda ing ki Yesus noko'ontong kon tamu mita inta nomiḻí kon tampat inta mopira totok, Sia nongonguman kon tobatú porumpama'an kai-Nia, 8 "Aka oyúon in intau mogoiní ko'i monimu mayak im ponika'an, yo dona'ai mo'ikow muna-munamai mayak bo ḻimitú kon tampat inta mopira totok, sin dikabo oyúon doman intau ibanea inta inoiní monia im moponti-ponting nongkon imonimu, 9 sahingga ing ki togi baḷoi inta ain nogoiní ko'i monimu mamangoi bo moguman ko'inimu nana'a, 'Ma'ap uḻe, tampat tana'a aindon sinadiaku ḻitúan in intau tatua.' Dá takin oyak moḷoben ikow momamping bo mayak in tampat inta kon tumi totok. 10 Poguman-Ku na'a ko'i monimu: Aka mo'ikow bo oiníon kom ponikáan, yo piḻídon in tampat inta kon tumi totok, simbá aka ontongondon i togi baḷoi in ikow yo sia im mamangoi bo moguman ko'inimu nana'a: 'Uḻe, koḻigai bá mayak ḻimitú kom muna.' Aka natua yo ikow i hormatdon totok kon tayowon im bayongan tamu kon tua. 11 Sing ki ine im mosiḷantud, yo popo'ompá, ta'e ki ine in mo'ompá in dodia, sia im poḷantudon." 12 Onda intua ki Yesus noguman ko'i togi baḷoi, "Aka ikow bo mogaid kom pesta ko wakutu in singgai andeka doḷom, yo dona'aidon mogoiní kon yobayat, utat, andeka bayongan ginaḷum bo topodiugmu inta nobiag no'oyúon, sin aka natua yo tuḻían doman oiníon monia in ikow. Dá oyúon tontuḻí im pinogoiníanmu ko'i monia. 13 Manangka intua aka ikow bo mogaid kom pesta, yo oinídon in intau mita bogá, intau nongocacat, intau mita inta ḻempeng, bo intau mita bilog. 14 Aka natua yo ikow im barakatan sin intau mita tatua diá mokotuḻí kon oáidmu inta mopia. Oáidmu inta mopia tua ing ki Allahbí im motuḻí ko wakutu in intau mita mopia tatua biagon bui nongkon kinopatoiannya. 15 Nokodongogmai kon singog i Yesus nantua, oyúon tobatú intau inta nonga'an noyotakin-Nya noguman ko'i-Nia, "Momujur totok in intau inta monga'an moyotakin i Allah aka Sia mamangoidon saḷaku Raja." 16 Ta'e ki Yesus noguman ko'inia, "Oyúon intau in nogaid kom pesta moḷoben. Sia nogoiní kom mobarong intau. 17 Naonda in wakutunyadon pangkoion im pesta tatua, sia nopotabá in simpaḷnya mayak kon intau mita inta ain sinoko'oinínya bo moguman ko'i monia, 'Angoidon sin ain sinadia komintan!' 18 Ta'e nobatu-batú mosia in nopo'igum maap. Inta muna, noguman nana'a kon simpaḷ tatua, 'Aku'oi bagu notaḷui kom butá, bo musti bayáanku indoian intua, dá aku'oi mo'igum maap sin diá mokopobayak.' 19 Intau inta induanya noguman nana'a, 'Aku'oi bagu notaḷui kon sapi ḻima no par bo musti bayáankupa tungkuḷan, dá aku'oi mo'igum maap sin diá mokopobayak.' 20 Intau ibanea doman noguman nana'a, 'Aku'oi bagu nobuḷoi, tuamai aku'oi in diápa mokopoángoi.' 21 Simpaḷ tatua nobuidon bo noguman ko'i tuangnya kom bayongan alasan inta pinoyaput in intau mita inta sinoko'oní. Dá sinumorú totok ing ki togi baḷoi tatua poḷat noguman in Sia kon simpaḷnya nana'a, 'Ḷagidon bayak kon daḷan mita moḷoben bo loro-lorongannya kong kotá, bo diadon mangoi in intau mita inta bogá, nongocacat, nongobilog, bo intau mita ḻempeng.' 22 Onda intua simpaḷ tatua namangoidon bui ko'i tuangnya bo noguman nana'a, 'Tuang, onu im ponokiáid i tuang aindon nodait dinuduianku, ta'e oyúonpa doman in ḷoḻitúan in diá iḻitúan.' 23 Dá kai tuangnya doman, 'Bayakdon in daḷan mita moḷoben bo loro-lorongannya kon ḷuai ing kotá bo pakisadon mosia dia mangoi simbá mopuḻing bonu im baḷoiku na'a. 24 Toropdon! Diábí in tobatúmai kon sigad in intau mita inta ain sinoko'oiníku tatua im mo'ika'an kong ka'anon kom pesta inta inaidanku na'a!' " 25 Kon singgai tobatú, wakutu in nobayong intau dinumudui ko'i Yesus, Sia nobobui ko'i monia komintan bo nosingog, 26 "Aka intau mamangoi ko'i-Nakó, ta'e ki iná bo ki amánya andeka ki adínyabí bo buḷoinya bo awaknya tontaní ing kotabi-tabinya nongkon i-Nakó, yo sia tua in diá mota'au mobaḻí dumodudui-Ku. 27 Intau inta doí momota'an kong kayu pinoyotaḻempang bo dumudui ko'i-Nakó, sia tua in diábí mota'au mobaḻí dumodudui-Ku. 28 Aka oyúon ing kon sigad monimu im mo'ibog moposindong im baḷoi moḷoben, yo tantú munapabí takuseronnya mongo tongonu in doit pakéon kon tua, simbá kota'auannyadon, mokoḷapat in doitnya tatua andeka diá aka posindogondon im baḷoi tatua. 29 Sin dikabo aidannyadon im pondasinya, bo indoianmai doit diádon tugat pongingguput sahinga intau inta moko'ontong moningkuḻe ko'inia. 30 Bo poḷat doman singogon monia nana'a, 'Ka'asih ah, intau tanion mobaḷoi kuma, ta'e diá mokomampu moginḷapat.' 31 Andeka nana'a, 'Aka oyúon in raja inta tontaranya im mopuḷuh noribu bo moparang in raja ibanea inta doyowa nopuḷuh noribu in tontaranya, yo tantu raionbí muna in raja tatua mongo moko'mampu tumayow kon saturu tatua im mosia ande diá.' 32 Aka korasa'anmai bo diá mokomampu, yo tantú wakutu in saturu noyayukpa sia mopotabá bidon muna kon intaunya bo moguman kom moyodamedon. 33 Natua doman im mo'ikow komintan. Diábí tobatúmai ing kon sigad monimu inta mota'au mobaḻí dumodudui-Ku aka mo'ikow bo diá mokotaḷá kong kapunya'anmu." 34 "Simuton tua im mopiabí, ta'e aka moḻiaudon, yo degá mota'aupá pogibung? 35 Diá bidon im baragunanya umpakah pakéon kong gobá andeka pomupuk. Manangka intua ḷumbúon bidon. Tuamai aka kobongoḷan, yo pongindongog!"
1 Kon singgai tobatú, nobayong im mononagih kom pajak bo intau mita baradosa ibanea namangoi ko'i Yesus, sim mokidongog ko'i-Nia. 2 Dá intau mita im Parisi bo mototundú mita kon agama nomangkoidon mongunsingog, kai monia, "Seséah intau tanion mo'ibogbí motarima kon intau mita inta diá mopia, bo monga'an doman moyotakin monia." 3 Dá tuamai ki Yesus nongonguman kom porumpama'an tana'a ko'i monia, kai-Nia, 4 "Aka kuma oyúon kon sigad monimu inta nomiag kon domba mogatut ing kobayongea, bo tobatú in nobuḻi, yo onu in aidannya? Tantú taḷa'annyapabí in domba inta siow nopuḷuh bo siow kon ḷantungea bo mayak in sia motayak kon inta nobuḻi tatua modapot im mo'uḻínya. 5 Bo aka mo'uḻínyadon bui in domba tatua, yo totokbí im mopia-pia ing ginanya, sahingga im pota'anonnyadon in domba tatua, 6 bo diaan mobui. Onda im mo'iyaputmai kom baḷoinya sia mogoiní kon yobayatnya mita bo topodiugmai poḷat moguman nana'a, 'Igai bá moramepa ing kita sin dombaku inta nobuḻi no'uḻíkudon bui!' 7 Bá poguman-Kudon ko'i monimu: natua doman ing kon soroga. Moḷoben totok pia ing gina lantaran tobatú intau inta ain nogogai nogaid kon dosa. Pia ing gina tatua mo'iḻiu kom pia ing gina ko'i monia inta siow nopuḷuh bo siow inta ain nopira bo diádon moparaḷu mogogai mogaid kon dosa." 8 "Andeka, aka kuma bo tobatú bobay kodoit perak mopuḷuh in kobayongea, bo tobatú in nobuḻi - onu in aidannya? Tantú mopoyongkitbí in togá in sia bo monga'it kom bonu im baḷoinya bo kotaya-tayak modapot im mo'uḻínya bui in doitnya tatua. 9 Bo aka mo'uḻínyadon in doitnya tatua, yo mogoiníbí in sia kon yobayatnya mita bo topodiugmai mita bodongka moguman, 'Igai mobarasanangpa ing kita sin doitku inta nobuḻi no'uḻíkudon bui!' 10 Natua doman im malaekat mita i Allah, mopia ing gina monia aka oyúon tobatú intau inta mora'at mogogaidon mogaid kon dosa. Tuamai, popirisayabí!" 11 Ki Yesus nongonguman doman kon porumpama'an nana'a, "Oyúon tobatú guyanga ḷoḷaki kogadí kon doyowa, adí ḷoḷaki komintan. 12 Inta muit noguman ko'i amánya, 'Papa, ogoidon ko'inakó tana'a makow in silaiku nongkon kapunya'an naton.' Dá sinilaidon i amánya ko'i adínya doyowa tua ing kapunya'annya. 13 Tongonumaidon nosinggai no'iduduimai nongkon tua, adí muit tatua nopotaḷui im bayongan silainya bodongka minayak ing kota inta moyayuk. Kon tua sia nopomaké in doitnya tua inimibo-ibogbí. 14 Naonda in doitnya nodaitdon komintan, kotá inta binaya'annya tatua kino antugan im malarat, sahingga sia mulaidon doman mokorasa kon susah sin diádon ko'onu bo onu. 15 Dá sia minayak nogaid kon tobatú intau kong kotá tatua. Intau tatua nopotabá ko'inia minayak ing gobá sim moḷukad kom bokénya. 16 Wakutu intua, sia totokdon gogoyon, sahingga sia mo'ibog domandon moka'an kong ka'anon im boké tatua. Sin umpakah totokdon ing gogoyon in sia, ta'e diábí doman intau im mamangoi mobogoi ing ka'anon ko'inia. 17 Pangabisannya sia nosadar bo nosingog nana'a, 'Intau mita inta nogaid ko'i papaku mobayong totok ing ka'anon ko'i monia, ta'e aku'oi ing kon na'a gogióbí bo matoi ing gogoy! 18 Yo manikah bo mobui in aku'oi ko'i papaku, bo moguman ko'inia nana'a: Papa, aku'oi na'a ain nomia kon taḷá ko'i Tuhan bo ko'i papa, 19 dá aku'oi in diá bidon patus tangoion ki adí i papa. Tuamai aidaidon aku'oi na'a saḷaku intau inta mongonga'ang gaji ko'i papa. 20 Dá nobuatdon sia bo nobui mangoi ko'i amánya. Noyayukpa in sia, inontongdon i amánya. Lantaran nokotanob bo notabi totok dá noribatuk ing ki amánya bo notomu ko'inia, bo ginakapannya poḷat inayokan. 21 Ta'e ki adínya tatua noguman: 'Papa, aku'oi na'a aindon nomia kon taḷá ko'i Tuhan bo ko'i papa, tuamai aku'oi diá bidon patus tangoion ki adí i papa.' 22 Ta'e ki amánya nogoiní kon simpaḷnya mita bo noguman, 'Koḻikat! Podiaaipa mangoi kon ḷambung inta totok in nopira bo popopaké ko'nia. Popopakéai doman in sising kon ḻimanya bo ḷutudai domandon in sapatu. 23 Mopaḷut makow pogamá kong ki adí in sapi inta totok in noḷongó bo ratádon. Kita mongaan moyotakin poḷat morame. 24 Sing ki adíku inta aim minatoi, tana'a makow nobiagdon bui.' Bo nomangkoidon mosia norame. 25 Koyogot morame, ki adínya inta guya-guyang kong gobápa. Naonda in sia nobui bo nodiugdon kom baḷoi, sia nokodongog kon singog im musik pinoramean kom baḷoi monia. 26 Dá sia nogoiní kon simpaḷnya tobatú bo noḻibó mongo onu in nobaḻí kom baḷoinya. 27 Dá simpaḷ tatua noguman, 'Ki ai-ai i tuang nobuidon mangoi! Bo pinorataan i papamu kong ki adí in sapi inta totok moḷongó, sin no'uḻínyadon bui ing ki adínya takin nosaḷamat!' 28 Dá sinumorú totok ing ki adínya guya-guyang tatua poḷat doí sinumu'ot kom baḷoi. Dá iḷumuai ing ki amánya bo nodondo'uḷug ko'inia. 29 Ta'e adí tatua noguman ko'i amánya, 'Aindon kon taongannya aku'oi nogaid nobantung ko'i papa. Diá dodai onda aku'oi nomaḷawang kom parentah i papa. Yo onu degá in inogoy i papa ko'inakó? Sedang tongá ki adí im bembé diápa dodai onda ki papa nobogoy ko'inakó sim poramean takin yobayatku mita! 30 Ta'e naonda in nobuidon mangoi ki adí i papa inta ain nokopodaitmai kom bayongan kapunya'an i papa takin bobay mita sundaḷ, sia sinomu i papa bo pinorataan kong ki adí in sapi inta totok im moḷongó!' 31 Dá ki amánya notubag nana'a, 'Uḻeku, ikow in umuran koyota-yotakin i papa, bo bayongan kapunya'an i papa, kapunyaanmubí doman. 32 Tana'a kita im patusbí mosanang ing gina bo morame moyotakin, sing ki ai-aimu uḻe inta aim minatoi, nobiagdon bui. Ki ai-aimu inta nobuḻi, no'uḻídon bui.' "
1 Ki Yesus nongonguman doman kom porumpama'an tana'a kom murí-Nya mita kai-Nia, "Oyúon tobatú intau no'oyúon. Sia tua nogamá kon intau nobaḻí bendaharanya mongolamai kom bayongan kapunya'annya. Intau no'oyúon tatua noko'uḻí kon lapuran kon intaunya tatua totokdon im mongi'ibognya mopomaké in doitnya. 2 Dá inoinínyadon im bendaharanya tatua bo pinoḻiboán nana'a, 'Degá totu'u im bayongan inta ain dinongogku soáḷ oáidmu? Aka totu'u kon natua, yo tana'a makow posarahkaidon modait ko'inakó in lapuran bayongan oáidanmu, sin pogogaionkudon ikow.' 3 Bo norai im bendahara tatua kom bonu ing ginanya, 'Onu degá im pomiaan tana'a? Aku'oi aindon pinogogai i tuangku. Momasoḷ, aku'oi diá mokomampu; mobaḻí mo'o'igum magímakow kon daḷa-daḷanannya, mo'oyak in aku'oi. 4 Oyúon in akaḷku; aka pogogaiondon aku'oi nongkon oáidanku tana'a, yo musti kobarongonku in yobayat inta mo'ibog pogutunanku!' 5 Bo nadaitnya inoiní im bayongan intau inta koboḻi ko'i tuangnya bo pinoḻibóan. Sia noḻibó kon intau inta muna, 'Degá tongonu im boḻimu ko'i tuangku?' 6 Intau tatua noguman, 'Ḷana Zaitun mogatut notampayang.' Dá bendahara tatua noguman kon intau tatua, 'Na'a in surat boboḻianmu. Ḻitú bo baḷuiai in surat tanion. Pais ḻima nopuḷuh notampayang.' 7 Onda intua sia noḻibó kon intau induanya, 'Tongonu im boḻimu?' Intau tatua noguman, 'Gandum mogatut nokarong.' Da' kaín bendahara doman tatua, 'Na'a in surat boboḻianmu. Baḷuiai in surat tanion bo pais waḷu nopuḷuh nokarong.' 8 Dá pinuji i tuangnya im bendahara inta diá mojujur tatua lantaran mobayong in akaḷnya; sin intau mita inta modunia lebe mopandoi monompira kon oáidan monia daripada intau mita inta nobiag kon nobayag." 9 Bo ki Yesus bui noguman, "Indongogai in na'a! Pakédon ing kapunya'an kon dunia potayak kon yobayat, simbáaka kapunyaan tatua bo diádon im mangaḻenya, yo mo'ikow in tantúbí tarimaan kon tampat inta mononoi. 10 Intau inta mota'au pirisayaan pokiáidan in oáidan mo'intok, sia mota'au doman pirisayaan pokiáidan in oáidan moḷoben. Ta'e intau inta diá mota'au pirisayaan pokoáidan in oáidan mo'intok, yo sia in diá doman mota'au pirisayaan pokiáidan in oáidan moḷoben. 11 Dá aka bagupa soáḷ kapunya'an dunia na'a bo diádon mota'auan pirisayaan im mo'ikow, apapa doman kapunya'an inta kon soroga. 12 Ná doman tua, aka mo'ikow bo diádon mota'au pokiḻukadan ing kapunya'an intau, yo ki inebí im mo'ibog mobogoi onu inta mobaḻí kapunya'anmu? 13 Simpaḷ tobatú diábí mota'au monontuang kon doyowá. Sin aka natua, tobatú in saturuonnya yo tobatú ing kotabinya. Andeka kosatianya in tongábí tobatú, yo tobatú in diábí indongogannya. Natua doman mo'ikow. Aka mo'ikow bo mopirisayadon ko'i Allah yo dona'ai bidon mo'ibog mokidongog kon onu inta indunia na'a." 14 Onu in siningog i Yesus tatua dinongog in intau mita im Parisi ta'e tongá kinosingan monia, sim mosia tua dinoit. 15 Dá siningog i Yesus im mosia, "Mo'ikow ontongon ná intau mongobanar, ta'e kino'ta'auanbí i Allah kom bonu ing gina monimu. Sin onu inta kino'ibog in intau, tuata inta kinodoí i Allah. 16 Hukum i Musa bo buk in nabi mita umuranpabí pinaké nodapot kom masa i Yohanes Mobobaptis. Bo pinangkoidon nongkon wakutu intua Habar Mopia kon náonda ing ki Allah mamangoi momarentah saḷaku raja tantúdon pinota'au. Bo intau mita umuran moramiji totok simbá mobaḻí umat i Allah. 17 Mogampa-gampang kon ḷangit bo butá im moyoyang daripada tobatú hurup kom bonu in hukum i Allah mo'inggamá. 18 Pomuḷoi intau inta mongga'at ko'i buḷoinya bobay bo bui mobuḷoi kom bobay ibanea, yo sia in nonuaḻing; bo ki ine im motonibuḷoi takin bobay tatua inta aing gina'at i buḷoinya ḷoḷaki, yo sia in nonuaḻingbí doman." 19 "Oyúon intau no'oyúon inta umuran mogiḷambung in ḷambung inta totok im momahaḷ, bo pomuḷoi in singgai sia umuran moka'an kon ka'anon inta mongopia. 20 Kon tayowon baḷoinya pinoḻitúdon makow in tobatú intau inta nobiag nobogá totok, tangoinya ki Lazarus. Awak i Lazarus na'a totok im pinaḻi-paḻímai. 21 Lantaran totokdon ginogoy dá nopunyutdon in sia kon onu kadon im moḷabú nongkon meja in intau inta no'oyúon tatua. Bo ungkú mita mamangoi bo modeḻemut kom paḻínya. 22 Diá no'onggot kon tua minatoi intau bogá tatua bo dinia im malaekat mita pinobayak in tampat inta mopia kon diug i Abraham kon soroga. Natua doman in intau inta no'oyúon tatua, minatoidon doman bo iḷobong. 23 Kon dunia intau minatoi sia mororiga totok. Bo wakutu in sia iḷumangag nongkon tampatnya tatua, inontongnya ing ki Abraham bo ki Lazarus in iḻimitú doman makow kon diugeamai. 24 Dá intau no'oyúon tatua nomaḷú, 'Amá Abraham! Kotabipa in aku'oi na'a. Tuḷungaipa potabá ing ki Lazarus mopoḷodok in tononuyúnya kon tubig bo mamangoi momuntad kon diláku. Aku'oi totok mororiga kom bonu in tuḷu tana'a.' 25 Ta'e ki Abraham notubag, 'Uḻe, toropdon adíku: ikow aindon nokorasa kom bayongan inta mopira wakutu ikow nobiagpa kon dunia, ta'e ki Lazarus na'a in tongábí nokorasa kom bayongan inta diá mopia. Manangka intua tana'a makow sia moko'uḻí kon inta mopia kon na'a. Yo ikow im moko'uḻí kon roriga. 26 Apapa doman kon sigad nami bo inimu oyúondon irang inta diá mota'au bayáan. Tua im mangaḻenya simbá intau inta nongkon na'a diá mota'au mayak in nion bo intau inta nongkon nion diá mota'au mamangoi in na'a!' 27 Intau no'oyúon tatua noguman nana'a, 'Aka natua, dá nana'adon im po'igumonku ko'i amá: tuḷungaipa bo potabá ing ki Lazarus mayak im baḷoi i amáku. 28 Sin taya ḻimapa ing ki utatku kon tua. Potabápa ing ki Lazarus mayak mobogoi im poringatan ko'i monia simbá mosia diá mobaḻí ná aku'oi mo'iukat kon tampat inta mororiga nana'a.' 29 Dá ki Abraham notubag, 'Ko'i monia tua oyúondon buk i Musa bo buk in nabi mita! Pomayakdon makow mosia in dumudui kon onu inta aim pinais kom bonu im buk mita tatua.' 30 Ta'e intau no'oyúon tatua noguman, 'Diápabí tugat intua amá Abraham. Ta'e aka oyúon in intau minatoi mobiag bui bo mamangoi ko'i monia, yo mogogai bidon im mosia mogaid kon dosa mita monia.' 31 Ta'e ki Abraham bui doman noguman ko'inia nana'a, 'Aka mosia tua bo diá mokidongog kon onu inta pinoguman i Musa bo i nabi mita, yo mangaḻenya mosia tua in diábí doman mopirisaya, umpakahbí oyúon intau minatoi im bui mobiag bo mamangoi mobogoi im poringatan ko'i monia.' "
1 Ki Yesus noguman kom murí-Nya mita, "Soáḷ mita inta mokopopisí kon intau mogaid kon dosa pastibí kon oyúon. Ta'e moboditobí in intau inta mokopopisí tatua. 2 Intau natua im manikah bo popotogotan ing gantung kon sigogownya, bo ḷadungon kon dagat daripada mobiag in sia bo tongá mokopopisí kon intau mita mo'intok tana'a mogaid kon dosa. 3 Tuamai, mokopo'ingatdon! Aka ki utatmu bo mogaid kon no'itaḷá, yo togur. Aka sia bo mo'ibog mokidongog, yo ampungai. 4 Aka sia bo nogaid kon dosa ko'inimu, kopitu in tosinggai bo pomuḷoi doman makow in sia mamangoi bo moguman, 'Maaponndon aku'oi,' yo ampungaibí doman in sia." 5 Dá rasuḷ mita tatua noguman ko'i Tuhan Yesus, "Tuhan, iropotaidon im pirisaya nami." 6 Tubag i Tuhan, "Aka oyúon im pirisaya monimu tongákabí ná koḷoben batoḷ in sesawi, yo mo'ikow im mota'aubí moguman kom pangkoi ing kayu inta moḷoben tatua, 'Korabutdon ikow bo kobiagdon kom bonu in dagat,' dá pangkoi ing kayu tatua dumuduibí doman kon singogmu." 7 "Aka kuma bo kon sigad monimu nion ko bobantung inta nomajeko kong gobá andeka noḷukad kon domba, bo aka bobantung tatua mobuidon mangoi, yo degá mo'ikow moguman nana'a, 'Igai bá monga'andon?' 8 Tantú diábí natua! Sia im pastibí moguman kom bobantungnya nana'a, 'Koḻikatdon bo oḷudaidaipa in aku'oi. Pogiḷambung in ḷambung inta modarit bo oḷaton aku'oi modapot mopaḷut monga'an bo monginum, bain tua bo monga'an in ikow.' 9 Umpakah yo pujionnyapa doman im bobantungnya tatua sin aindon inaidannya inta pinokiáid ko'inia? 10 Natua doman mo'ikow. Aka inaidandon mita monimu onu inta pinokiáid ko'i monimu yo singogdon nana'a, 'Kami na'a in tongábí bobantung mita inta diá baraguna; kami in tongábí mogaid kon onu inta pinokiáid ko'inami!' " 11 Kom bonu im binaya'an mopobayak in Yerusalem, ki Yesus nongin daḷan inta kon sigad in Samaria bo Galilea. 12 Wakutu in Sia sinumu'otdon kon tobatú ḻipú, Sia inangoi in intau taya mopuḷuh inta pinanyaki kusta. Mosia tongá sinimindog nongkon moyayuk 13 bo nomaḷú nana'a, "Yesus! Tuang! Kotabipa ing kami na'a!" 14 Dá ki Yesus nobobui ko'i monia bo noguman, "Bayakdon bo poki'indoi kon imang mita in awak monimu nion." Bo kon daḷanpa im mosia, nopiadon panyaki mita monia tua. 15 Wakutu in tobatú intau kon sigad monia tua noko'ta'aumai kon sia ain nopia, sia nobui mangoi ko'i Yesus sindaḷan nodayow ko'i Allah. 16 No'iyaputmai ko'i Yesus, sia sinumungkud kon tayowon si'oḷ-Nya bo nopoyaput in sukur moántó ko'i Yesus. Sia tua intau in Samaria. 17 Dá ki Yesus noguman ko'inia, "Kinota'auan-Ku mo'ikow mopuḷuh komintan bidon nongopia, yo onda in taya siow? 18 Nongonu sin tongábí ikow, intau inta tongá doman mokokiángoi in no'ibog namangoi bui ko'i-Nakó bo mopoyaput in sukur moántó ko'i Allah?" 19 Bo ki Yesus bui noguman kon intau tatua, "Pobuatdon bo bayakdon. Ikow in nopirisaya ko'i-Nakó dá nopia." 20 Tongonumai intau im Parisi namangoi bo noḻibó ko'i Yesus mongo to'onu ing ki Allah mamangoi momarentah. Dá ki Yesus notubag, "Aka ki Allah momarentah yo diábí pinangkoi kon tanda mita inta ko'ontongan in intau, 21 sahingga intau moguman nana'a, 'Indoiaikah, Sia in na'a!' andeka, 'Kon tua in Sia!' Sing ki Allah nomangkoidon nomarentah kon yuá-yuák monimu." 22 Ki Yesus noguman kom murí-Nya mita nana'a, "Mo'iangoibí in wakutunya, mo'ikow mo'ibog mo'indoi kon tobatú singgai nongkon singgai mita i Adí Intau tatua, ta'e mo'ikow in diábí moko'ontong. 23 Ta'e oyúon intau im moguman ko'i monimu nana'a, 'Indoiai, kon tua in Sia!' andeka 'Indoiai, kon na'a in Sia!' Ta'e dikabí im mo'ikow ḷumuai bo motayak ko'i-Nia. 24 Sin náonda bo kilat inta nonimbayag nongkon popod in ḷangit toḷosi bo mopobayak doman popod in ḷangit toḷosi natuata in singgai koángoian Adí Intau. 25 Ta'e Sia munapabí mokorasa kon roriga bo diápabí tarima'an in intau mita masaín tana'a. 26 Kon singgai inta koángoian Adí Intau náonda bo kom masa i Nabi Nuh tungkuḷ intua. 27 Intau mita in nonga'anbí bo nonginum, nobuḷoi bo pinobuḷoi nodapot kon singgai ki Nuh sinumu'otdon kom bonu ing kapaḷ bo ḷunud moḷoben namangoi bo nomutú kon intau mita tatua. 28 Ná doman tua in nobaḻí kom masa i Lot. Intau mita nonga'an, nonginum, nopotaḷui, notaḷui, nomunak bo nobaḷoi. 29 Ta'e naonda ing ki Lot iḷumuai nongkon Sodom, kon singgaipa doman tatua, tuḷu bo balerang noḷabú nongkon ḷangit bo nomutú ko'i monia komintan. 30 Natua doman im mobaḻí ko wakutu in Adí Intau mamangoi. 31 Kon singgai tatua, aka ki ine ing kon tudu in atop im baḷoinya, yo dona'aidon moponag bo mogamá kong kapunya'annya kom bonu im baḷoi. Natua doman intau inta kong gobá, dona'ai bidon mobui kom baḷoinya. 32 Toropdon onu inta ain nobaḻí ko'i buḷoi Lot! 33 Intau inta moramiji totok moposaḷamat in nyawanya, yo sia ing kobuḻian in nyawanya, ta'e intau inta kobuḻian in nyawanya sin dinumudui ko'i-Nakó, sia im mosaḷamatbí. 34 Pirisaya'ai in singog-Ku tana'a: Kon doḷom kobaḻían intua, oyúon doyowa intau in nosiug toḷanta'an. Tobatú in diaan, tobatú in taḷa'an. 35 Doyowa im bobay inta koyogot mogiḻing kong gandum, tobatú in diaan, tobatú doman in taḷáan. 36 Aka doyowa doman intau in yogot nogaid kong gobá, yo tobatú in diaan, bo tobatú doman in taḷáan." 37 Dá murí mita i Yesus noḻibó ko'i-Nia, "Kon onda ing kobaḻían intua komintan, Tuhan?" Ki Yesus notubag, "Kon onda oyúon mahaḷuk minatoi, kon tua oyúon doman i ḷagapan mokoka'an kom mayat moyosipun."
1 Onda intua ki Yesus nongonguman kon tobatú porumpama'an sim potundú ko'i monia simbá mosia umuran mosambayang bo umuran moropot ing gina. 2 Ki Yesus noguman, "Aka tobatú kota oyúon in hakim inta diá mo'ondok ko'i Allah bo diá doman mopandungmai kong kasusahan in intau. 3 Kon tua oyúon doman intau inta dongkadon boba-bobay. Sia umuran mamangoi kon hakim tatua bo moguman kainia, 'Tuḷungaipa in aku'oi nongkon oáid in saturuku.' 4 Aindon kotongonu degá im bobay tatua mayakmai kon hakim tatua ta'e umuranbí doman doí motuḷung in hakim tatua ko'inia. ta'e pangabisannya hakim tatua norai nana'a, 'Umpakahbí aku'oi na'a diá mo'ondok ko'i Allah bo diá doman mopandung kon tumpaḷa intau, 5 ta'e lantaran bobay tana'a bo umuranbí moganggu ko'inakó, dá manikah bo duduiankudon in ibognya. Sin aka diá yo umuranbí in sia mamangoi bo mokiposusahmai doman ko'inakó.' " 6 Bo ki Yesus noguman doman ko'i monia nana'a, "Tarukira onu inta siningog in hakim inta diá mo'ondok ko'i Allah tatua. 7 Umpakah yo diá tuḷungan i Allah in intau inta aim piniḻí-Nya bo inta umuran doman mokuani ko'i-Nia doḷom bo singgai? Umpakah yo onggo-onggotan-Nyapa in wakutu-Nya motuḷung ko'i monia? 8 Popirisayabí: tuḷungan-Nyabí im mosia. Ta'e aka Adí Intau mamangoi, yo oyúonpa degá in intau mopirisaya ing kon dunia na'a?" 9 Ki Yesus nongonguman kom porumpama'an tana'a, sing kon tua oyúon in intau inta monganggap kon tongábí mosia intau mobanar bo intau ibanea inanggap monia komintanbí binaradosa. 10 Ki Yesus noguman, "Oyúon intau doyowa minayak im Baḷoi Tuhan sim mosambayang. Tobatú intau im Parisi, tobatú im mononagih kom pajak. 11 Intau im Parisi tatua sinimindog sinumontaní bo nosambayang kom bonu ing ginanya nana'a, 'Oh, Allah, aku'oi mopoyaput in sukur ko'i-Nimu, sin aku'oi diá ná intau ibanea modunia, diá moádil, mo'ibog monuaḻing, bo diá kototabi kon tumpaḷa intau. Bo aku'oi in diá doman ná intau mononagih kom pajak tatua. 12 Aku'oi im mopuasa kodua in todiminggu, bo kom pomuḷoi in diminggu aku'oi umuran mobogoi im mopuḷuh noporsen nongkon onu inta no'uḻíku.' 13 Ta'e mononagih kom pajak tatua sinimindog iyumayuk bo diá doman kobaḻí ḷumangag kon ḷangit in nosambayang. Sia tongá kopia moyapu kon dodobnya bo nosingog nana'a, 'Oh Allah, kotabipa in aku'oi na'a, sin aku'oi na'a intaubí baradosa!' " 14 "Bá poguman-Ku ko'i monimu kon sambayangbí im mononagih kom pajak tana'a in sinarima i Allah, de'emanbí sambayang intau im Parisi. Sing ki ine mosiḷantud, yo sia im po'ompa'anbí, ta'e ki ine mo'ompá in dodia, yo sia im poḷantudonbí." 15 Oyúon in intau namangoi ko'i Yesus bo nodia kom mongoádí mita simbá kadaian-Nya mita i mosia bo barakatan. Noko'ontongmai kon natua, murí-Nya mita sinumorú kon intau mita tatua. 16 Ta'e inoiní i Yesus im mongoádí mita tatua bo noguman kom murí mita, "Pomayak makow im mongoádí mita tanion im mamangoi ko'i-Nakó; dona'ai ampagan, sin intaubí ná mita nion im mobaḻí umat i Allah." 17 Torop kopira in singog-Ku na'a, "Intau inta mamangoi ko'i Allah ta'e diá ná mongoádí mita tana'a, yo mosia in diábí mobaḻí umat i Allah." 18 Oyúon tobatú itoi intau Yahudi noḻibó ko'i Yesus, "Pak Guru, Inta mopia totok, onu im musti aidanku simbá moko'uḻí in aku'oi kong kobiagan mononoi?" 19 Dá ki Yesus notubag, "Nongonu sin ikow im mogumanbí kon Aku'oi im mopia? Diábí tobatúmai im mopia, koḻikudbí ing ki Allah tontaní. 20 Aim bidon kinota'auanmu im parentah mita i Allah: 'Dika monuaḻing, dika moḻimod, dika monakow, dika moguman kon inta diá totu'u bo hormaton ing ki amá bo ki inámu.' " 21 Dá kaín intau doman tatua, "Tua komintan aindon dinuduianku nongkon mongoádíanpamai." 22 Nokodongogmai kon tua ing ki Yesus, noguman in Sia nana'a, "Tobatúpa im musti aidanmu: Potaḷuidon im bayongan kapunya'anmu bodongka sila-silaidon makow in doit tatua kon intau mita bogá, dá moko'uḻibí in ikow kong kapunya'an kon soroga, mopaḷut makow kon tua angoi bo dudui ko'i-Nakó." 23 Ta'e naonda in sia nokodongog kon onu inta pinoguman i Yesus tatua, noájar totok ing ginanya sin sia nobiag no'oyúon. 24 Dá ki Yesus nobobui ko'i monia komintan inta kon tua bo nosingog, "Mororiga totok intau inta kodoit mobaḻí umat i Allah. 25 Aka poyobandingon yo untapa im mogampa-gampang tumu'ot mongim bubú in dodagum daripada intau inta no'oyúon mobaḻí umat i Allah." 26 Intau mita inta nokodongog kon singog i Yesus tatua noḻibó bui ko'i Yesus nana'a, "Aka natua dá ki ine im posaḷamaton?" 27 Ki Yesus notubag, "Inta diá mota'au aidan in intau, mogampangbí i Allah aidan!" 28 Dá ki Petrus noguman, "Pak Guru, indoiaikah ing kami! Kami na'a aindon nonaḷámai kom bayongan yagi-yagi kapunya'an nami bo dinumudui ko'i Pak Guru, yo onu im mo'uḻí nami?" 29 Ki Yesus noguman ko'i monia, "Popirisayabí! Intau inta aindon nonaḷámai kom baḷoinya, nonaḷámai ko'i buḷoinya, nonaḷámai ko'i utatnya mita andeka nonaḷámai ko'i iná bo ko'i amánya andeka ko'i adínya mita sim mobantung ko'i-Nakó, 30 yo intau tatua im bui motarima kon doyowa noguntuḷ nongkon inta aindon no'uḻínya muna kom masa in tana'a, bo kon singgai inta mo'iduduimai sia im motarima kong kobiagan mononoi." 31 Ki Yesus nogoiní kom murí-Nya mopuḷuh bodoyowá bo noguman nana'a, "Indongogai! Tana'a makow kita mopobayakdon in Yerusalem, bo bayongan inta aim pinais in nabi mita soáḷ Adí Intau in intompodandon kon tua. 32 Sia im posarahkandon kon intau mita inta diá nonota'au ko'i Allah, poyambáon monia in sia, singkuḻeon bo duyáan monia. 33 Pogutúon monia in Sia bo poḷat ḻimodon, ta'e kon singgai intoḷunya, Sia mobiag bui." 34 Singog i Yesus tatua, diábí kino'mangaḻean im murí-Nya mita tatua. Mangaḻe in singog mita tatua in sinoko'bunibí ko'i monia. Dá diábí kinota'auan monia mongo onu in ino'uman-Nya tatua. 35 Naonda ing ki Yesus nodiugdon kon Yerikho, oyúon tobatú intau bilog inta iḻimitú makow kom bingkí in daḷan bo mo'igumai kon doit kom bayongan intau inta mo'itotaḻib kon tua. 36 Wakutu in dingognya kon nobayong in intau no'itaḻib, sia noḻibó, "Onu in nobaḻí?" 37 Dá kai'n tubag doman monia kon intau bilog tatua, "Ki Yesus intau in Nazaret no'itaḻib." 38 Dá intau bilog tatua baḷú bo nomaḷú, "Yesus Adí i Daud, kotabipa in aku'oi na'a!" 39 Intau mita kom muna nongampag ko'inia simbá diá momaḷú ta'e tongábí nodugang noropot pinomomaḷúnya, "Adi i Daud, kotabipa in aku'oi na'a!" 40 Dá ki Yesus sinumogon bo noguman, "Dia mangoi kon na'a in intau tatua." Bo naonda in no'iyaputdon ko'i-Nia, ki Yesus noḻibó ko'inia, 41 "Onu ing ko'ibogmu aidan-Ku ko'inimu?" Intau tatua notubag, "Tuhan, mo'ibog in aku'oi moko'indoi!" 42 Dá ki Yesus noguman, "Aka natua, yo indoidon! Lantaran ikow bo mopirisaya ko'i-Nakó, dá mopia in ikow." 43 Kon dodaipa doman tatua bo noko'ontongdon in intau tatua poḷat dinumudui ko'i Yesus bo sindaḷan modayow ko'i Allah.
1 Naonda ing ki Yesus noyaputdon kon Yerikho, Sia minayak turus bo diá nongandu-ngandup kong kotá tatua. 2 Kon tua oyúon intau tangoinya ki Zakheus. Sia na'a, itoi im mononagih kom pajak. 3 Sia mo'ibog totok mo'indoi mongo ki ine ing ki Yesus tua, ta'e lantaran intau modamaḷ totok dá diá moko'ontong in sia, apapa doman sia no'ompa. 4 Dá noribatuk in sia inumuna kon intau mita tatua bo noponik kom pangkoi ing kayu ara simbá moko'ontong ko'i Yesus, inta mo'itaḻib kon tua. 5 Naonda ing ki Yesus no'iyaput kom pangkoi ing kayu tatua, iḷumangag in Sia bo noguman, " Zakheus, ḷagidon poponag! Sin Aku'oi musti mongandup kom baḷoimu in singgai na'a!" 6 Dá pona-ponag ing ki Zakheus bo notarima ko'i Yesus takin pia ing gina. 7 Ta'e intau mita inta noko'ontong kon tua mulaidon mongunsingog kai monia, "Ih! Sia mongandupbí kom baḷoi in intau inta diá mopia!" 8 Kom baḷoinya tatua, ki Zakheus sinimindog bo noguman ko'i Tuhan, "Tuhan, kapunya'anku tobotak ogoikudon kon intau mita bogá bo aka oyúon doman in intau inta pernah inuboḷanku, yo pobuionkudon bui ko'inia ko'opat noguntuḷ ing kobayongea!" 9 Bo ki Yesus noguman ko'inia, "Singgaipa doman tana'a mo'ikow motoḷuádí pinosaḷamat i Allah bo inogoian ing kobiagan mobagu, sin ikow nion ki adíbí doman i Abraham. 10 Sing ki Adí Intau mamangoi motayak bo moposaḷamat kon intau inta nongobuḻi." 11 Ko wakutu intau mita mokidongogpamai ko'i Yesus nongonguman, Sia nongongumandon kon tobatú porumpama'an. Sin, wakutu intua Sia nodiugdon kon Yerusalem bo kai monia kamai ki Allah in ḷagi bidon momarentah saḷaku Raja kon dunia na'a. 12 Ki Yesus nongonguman nana'a, "Oyúon tobatú intau moḷoben inta minayak ing kotá inta noyayuk sim baḻíon monia raja, mopaḷut makow kon tua sia mobuidon mangoi kon ḻipúnya. 13 Ko wakutu in diápa minayak, sia nogoiní kom bobantungnya taya mopuḷuh bo nobogoi in doit buḷawan tumongo batú ko'i monia takin koyow nana'a, 'Tana'a in doit pakédon monimu pobuká kon usaha ko wakutu in aku'oi mayak.' 14 Ta'e intau mita inta toḻipúannya mosakí ing gina ko'inia, dá naonda in sia minayak, intau mita inta mosakí ing gina ko'inia tua nopotabá doman in tobatú intau sim moguman nana'a, 'Kami in doíbí aka intau tana'a mobaḻí raja nami.' 15 Ta'e umpakahbí natua, sia tatapbí doman binaḻí raja. Nopaḷut makow kon tua sia nobuidon mangoi, bo pinoki'oinínyadon im bobantungnya mita inta ain inogoiannya in doit buḷawan tatua sim po'indoian mongo tongonudon ing ka'untungan monia. 16 Bobantung inta muna namangoi bo noguman nana'a, 'Tuang, doit buḷawan tobatú i tuang aindon nodia kong ka'untungan mopuḷuh doman in doit buḷawan.' 17 Dá ki tuang tatua notubag, 'Mopia intua, ikow bobantung inta mopia! Sin ikow mota'au pirisayaan kon oáidan inta mo'intok. Tuamai baḻíonkudon ikow ponguasa kom mopuḷuh ing kotá.' 18 Onda intua bobantung induanya namangoi bo noguman nana'a, 'Tuang, doit buḷawan tobatú i tuang aindon nodia kon ka'untungan ḻima doman in doit buḷawan.' 19 Dá raja tatua noguman ko'inia, 'Ikow im mobaḻídon ponguasa kon ḻima ing kotá.' 20 Bobantung ibanea doman namangoi bo noguman nana'a, 'Tuang, na'a in doit i tuang; binakutkudon in lenso bo sinagú. 21 Sim mo'ondok in aku'oi ko'i tuang, sing ki tuang intau motogat ing gina. Bo umuran mogamá kon onu inta de'eman kapunya'an i tuang. Mokoyut doman kon inta de'eman pinomuḷa i tuang tontaní.' 22 Dá raja tatua noguman kom bobantungnya tatua, 'Hoi bobantung inta mora'at! Poduduidon in singogmu mita tatua dá hukumonku in ikow. Kinota'a-ta'aumubí makow kon aku'oi na'a intaubí inta totok motogat bo inta mo'ibog mogamá kon onu inta de'eman kapunya'anku bo inta mo'ibog doman mokoyut kon inta de'eman pinomuḷaku. 23 Aka natua yo nongonu sin doitku in diábí sinagúmu kom bang, simbá naonda in aku'oi namangoi doit tatua mota'auku bui gamaan takin ka'untungannya?' 24 Onda intua raja tatua noguman kon intau mita inta sinimindog kon tua, 'Gamá in doit tatua ko'inia bo ogoi kom bobantung inta mopuḷuhdon in doit buḷawannya tua.' 25 Ta'e intau mita tatua noguman, 'Tuang, ko'inia mopuḷuhdon in doit buḷawan.' 26 Ta'e raja tatua notubag, 'Pokotorop: intau inta nobayongdon ing ko'inia, duganganbí bui. Ta'e intau inta diá in onu bo onu ko'inia, yo onu in oyúonpa ko'inia, gamáanbí doman. 27 Bo tana'a makow in tokodiadon mangoi in intau mita inta mongosakí ing gina ko'i nakó bo inta doí aka aku'oi mobaḻí raja ko'i monia. Ḻimod im mosia kon tayowonku!' " 28 Naonda ing ki Yesus nosingog kon tua komintan, Sia inumuna ko'i monia minayak in Yerusalem. 29 Naonda in nodiugdon kom Betpage bo Betania kom Buḷud in Zaitun, Sia nopotabá kom murí-Nya doyowa mayak umuna takin koyow nana'a, 30 "Bayakdon kon ḻipú inta kon tayowonmai nion, bo aka mo'ikow bo tumu'otdon kon ḻipú tatua, yo mo'ikow im moko'ontong kong ki adí ing keledai tobatú inta kotogo-togot. Keledai tatua diápa dodai onda sinakoian in intau. Dá bukádon ing keledai tatua bo dia mangoi. 31 Aka oyúon im moḻibó ko'inimu nana'a, 'Nongonu sim bukaanbí monimu ing keledai tatua?' Dá tubagai nana'a, 'Ki Tuhan moparaḷu.' " 32 Bo minayakdon murí-Nya doyowa tatua, bo onu ing kino'bayáan monia tua totu'ubí kon ná inta pinoguman-Nya. 33 Bo naonda im binuká monia ing keledai tatua, ki toginya noḻibó, "Nongonu sim bukaanbí monimu ing keledai tatua?" 34 Dá mosia notubag doman nana'a, "Ki Tuhan moparaḷu." 35 Naonda in diniadon monia ing keledai tatua ko'i Yesus, intau mita nopoáip in jubah kon ḻikud ing keledai tatua bo notuḷung nopoponik ko'i Yesus kong keledai tatua. 36 Kowakutu in Sia kotako-takoipa kong keledai tatua, intau mita nopo'ompatdon in jubah monia kon yuák in daḷan. 37 Naonda ing ki Yesus nodiugdon kon Yerusalem, kon daḷan inta mosiḻig kom Buḷud in Zaitun, komintan dumodudui-Nya inta mobarong tua, kopiadon momaḷú mondayow ko'i Allah bo mopoyaput in singog sukur ko'i-Nia, sim mosia aindon noko'ontong kon inta mokoherang inaidan-Nya. 38 Mosia nomaḷú nana'a, "Binarakatan in Raja inta namangoi kom bonu in tangoi Tuhan! Dodamean kon soroga, bo dinayo-dayowdon ing ki Allah!" 39 Tongonumai intau im Parisi inta no'itakin kon intau moántó tatua noguman ko'i Yesus, "Pak Guru, poki'gogaiaidon momaḷú in dumodudui-Mu mita tanion." 40 Dá ki Yesus notubag, "Poguman-Kudon ko'i monimu! aka mosia na'a bo kibio-biómaidon, yo batu bidon mita tanion im momaḷú." 41 Ta'e naonda ing ki Yesus nodiugdon kon Yerusalem, nongombaḷ in Sia noko'ontongmai kong kotá tatua, 42 bo poḷat nosingog, "Ka'asih uḻe, mopiadon totok aka singgai in na'a kota'auanmudon onu inta mota'au mokopoángoi kon dodamean! Ta'e tana'a ikow diábí moko'ontong. 43 Sim mo'iangoibí in wakutunya saturumu mamangoi moḻipung ko'inimu takin kakuatan monia. Kopungon bo sisíon monia im mo'ikow nongkon bayongan arah. 44 Rimumudon monia in ikow takin intaumu mita inta nogutun kon na'a; bo diábí tobatúpamai im batu im pomayakpa makow monia mo'itudu motompia kon tampatnya. Sin diábí kong ginamu makow ing ki Allah mamangoi moposaḷamat ko'inimu!" 45 Ki Yesus sinumu'ot kom Baḷoi Tuhan bo mulai noguntun kon intau mita inta mopopotaḷui mita kon tua. 46 Sia noguman ko'i monia nana'a, "Oyúon pinais nana'a: Baḷoi-Ku in sinagoibí Baḷoi Pososambayangan, ta'e na'a im binaḻí bidon monimu pugad im mogogagow." 47 Pomuḷoi in singgai Sia mayak mobogoi in totundú kom bonu im Baḷoi Tuhan. Imang mita itoi bo mototundú mita kon agama takin itoi mita intau Yahudi moroncana moḻimod ko'i-Nia, 48 ta'e diápa noko'uḻí kon daḷan mogaid kon soáḷ tatua, sim bayongan intau umuranbí mo'ibog mokidongog ko'i-Nia, bo totok mo'ibog im mosia mokodongog kon singog-Nya mita.
1 Kon singgai tobatú, ki Yesus yogot motundú bo mopoyaput in Habar Mopia nongkon i Allah kon intau mita inta kom bonu im Baḷoi Tuhan. Imang mita itoi, mototundú mita kon agama, bo itoi mita intau Yahudi namangoi, 2 bo noguman ko'i Yesus nana'a, "Pogumankah ko'inami mongo kawasa i ine im pinaké-Mu mogaid kon tua mita, bo ki ine nobogoi ing kawasa tatua ko'i-Nimu?" 3 Tubag i Yesus ko'i monia, "Aku'oi im moḻibó doman ko'i monimu. Pogumankah ko'i-Nakó. 4 Baptisan i Yohanes tua nongkon i Allah mongo nongkon intau?" 5 Dá mosia noyosingog mongo onu im potubag, kai monia, "Aka tubagan naton nongkon i Allah, dá Sia im moḻibóbí nana'a, 'Aka natua yo nongonu sim mo'ikow in diábí mopirisaya ko'inia?' 6 Ta'e aka tubagan naton, 'Nongkon intau, dá intau mita tanion mogarabbí im batu ko'inaton,' sim mosia im mopirisayabí kong ki Yohanes tua in tobatúbí nabi." 7 Dá mosia notubag nana'a, "Diá kota'auan nami." 8 Dá ki Yesus noguman ko'i monia, "Aka natua yo diá doman poguman-Ku ko'i monimu mongo kawasa i ine im pinaké-Ku nogaid kom bayongan tua." 9 Ki Yesus nongonguman doman kon intau mita porumpama'an tana'a, "Oyúon intau nogaid kong gobá bo pino'muḷa'annya kon anggur. Onda intua pinotomoyoknya kom mototomoyok mita bodongka minayak in ḻipú ibanea no'onggot kon tua. 10 Onda in wakutunyadon mosipú kom bungai in anggur, ki togi gobá tatua nopotabá im bobantungnya tobatú minayak kom mototomoyok mita tatua sim mogamá kon silainya. Ta'e mototomoyok mita tatua tongábí nomongkug kom bobantung tatua poḷat pinoki'pobuian monia, bo diá inogoian in onu bo onu. 11 Onda intua ki togi gobá bui nopotabá im bobantungnya ibanea, ta'e bobantungnya tatua binongkug doman monia poḷat pinoko'po'oyakmai bodongka pinoki'pobuian, diá doman inogoian in onu bo onu. 12 Dá buipa doman ing kitogi gobá tatua nopotabá kom bobantungnya intoḷunya, ta'e bobantung tatua sinomu doman monia binongkug bo dongka pinogarab kon ḷuai ing gobá. 13 Pangabisannya ki togi gobá norai nana'a, 'Onupa degá in aidanku? Oh..., potabákudon ing ki adíku inta kotabi-tabiku. Aka sia yo pasti ko'insimbí monia.' 14 Ta'e naonda im mototomoyok mita tatua noko'ontongmai ko'i adínya tatua, mosia noyosingog bo noguman nana'a, 'Sia na'a inta mogabat kong kapunya'an i amánya. Igai bá ḻimodon naton in sia, simbá mo'iḻabúdon ko'i naton ing gobá tana'a.' 15 Dá pinogarabdon monia in adí tatua kon ḷuai ing gobá bodongka iḻimod." Bo ki Yesus noḻibó ko'i monia, "Yo aka ki togi gobá tatua bo mobuidon mangoi, yo onu in aidannya kom mototomoyok mita tatua? 16 Notantú bidon kom mamangoi in sia moḻimod kom mototomoyok mita tatua, bo gobá tatua im potomoyoknyadon kom mototomoyok ibanea." Nokodongogmai kon tua, intau mita noguman ko'i Yesus nana'a, "Poyayukdon ka'así." 17 Bo nobobui ing ki Yesus ko'i monia bo noḻibó, "Aka natua yo onubí im mangaḻe inta aim pinais kom Buk Mosuci nana'a? 'Batu inta iḷumbúdon in intau mita inta mogogaid kom bangunan nobaḻídon batu inta baraguna totok.' 18 Intau mita inta noḷabú kom batú tatua morimumud, bo ki ine ing koḻintogannea mobaḻí ḷobud." 19 Mototundú mita kon agama bo imang mita itoi nonota'au, kom porumpama'an-Nya tatua pinomakusud-Nyabí ko'i monia, sahingga in ramijiondon monia bo domokon in Sia kon dodai intua. Ta'e mosia mo'ondok kon intau mobayong tatua. 20 Mototundú mita kon agama bo imang mita itoi umuran monarukira makow ko'i Yesus. Kon tua mosia nonondan kon tobatú intau inta mayak ko'i Yesus bo ki ubo-uboḷmai ná intau mopia. Mosia nokiḻibó in soáḷ inta inanggap monia mota'au ko'uḻían monia kon taḷa i Yesus, sahingga oyúondon im baḻíon monia dodoyonan podomokkan ko'i-Nia bo posarahkan ko'i gubernur. 21 Dá intau mita inta ain sinokouboḻian tatua noḻibó ko'i Yesus, "Pak Guru, kino'ta'auanbí nami kom bayongan inta siningog bo inta sinundú i Pak Guru tua ing komintanbí totu'u. Kino'ta'auan doman nami kong ki Pak Guru im motundú umuranbí taran-tarangan moguman kon onu ing ko'ibog i Allah. Sing ki Pak Guru in diábí momomiḻí kon intau. 22 Tuamai pogumankah ko'inami, aka podudui in hukum agama naton, mota'au degá andeka diá im moguboḻi kom pajak ko'i Kaisar?" 23 Ta'e kinota'auanbí i Yesus im makusud monia tua. Tuamai Sia noguman, 24 "Po'ontongkah ko'i-Nakó in tobatú doit perak." Bo Sia noḻibó, "Gambar bo tangoi ine in na'a?" Dá kai'n tubag monia, "Gambar bo tangoi i Kaisar!" 25 Dá ki Yesus noguman ko'i monia, "Aka natua yo ogoidon ko'i Kaisar onu inta patus ogoi ko'i Kaisar, bo ogoi ko'i Allah onu inta patus ogoi ko'i Allah." 26 Kon tayowon intau moántó tatua, mosia diá noko'uḻí kon taḷá i Yesus tobatúpamai. Sedang bo tongábí noherang totok im mosia nokodongog kon tubag-Nya tatua, dá dongkadon kibio-biómai im mosia. 27 Tongonumai intau in Saduki namangoi ko'i Yesus. (Mosia na'a ing kolompok intau inta moguman kon intau minatoi in diábí mobiag bui.) Mosia noḻibó ko'i Yesus, 28 "Pak Guru, ki Musa nomais kon hukum tana'a ko'i naton: Aka tobatú ḷoḷaki inta ain nobuḷoi bo minatoi, ta'e diápa kogadí, dá ki utatnya ḷoḷaki im mustibí mobuḷoi ko'i baḷunya tua, simbá sia mobogoi ing katurunan ko'i utatnya inta ain minatoi. 29 Noko'imontandon nobaḻí kom pitu mogutat inta komintan ḷoḷaki. Inta guya-guyang nobuḷoi kon tobatú bobay. Ta'e ḷoḷaki tatua minatoi diápa kogadí. 30 Dá bobay tatua bui bo pinobuḷoi i ai-ainya induanya, ta'e minatoi doman ing ki ai-ainya tatua diápa doman kogadí. 31 Natua turus in nobaḻí ko'i ai-ainya intoḷunya dapot impitunya. Mosia nodait minatoi takin diá kogadí. 32 Pangabisannya bobay tatua minatoi doman. 33 Yo náonda intua? Ki ine ing ki buḷoi im bobay tatua kon sigad nayapitu tatua aka kon singgaidon kobiagan bui intau mita minatoi, sin tayapitu tua komintanbí ain notonibuḷoi takin bobay tatua?" 34 Dá ki Yesus noguman ko'i monia nana'a, "Intau mita inta nobiag masa in na'a mobuḷoi ande mokipobuḷoibí mita, 35 ta'e intau mita inta patus biagon bui nongkon kinopatoiannya, bo mobiag kon masa inta mo'iduduimai, mosia tua in diá bidon bui morobuḷoi ande mokipobuḷoi. 36 Sing ka'ada'an monia tua in náonda bidon bo malaekat inta diá bidon mato-matoi. Mosia tua inta sinangoian ki adí mita i Allah sin aindon biniag bui nongkon kinopatoian monia. 37 Ki Musa tontaní aindon noguman kon intau minatoi in totu-totu'ubí kom biagon bui. Tua im pinaisnya kom Buk Mosuci inta nongonguman kon onu in inontongnya kon yuá-yuák in diát. Kon tua ing ki Tuhan sinangoinya, 'Ki Allah i Abraham, i Ishak bo i Yakub.' 38 Sia in de'emanbí ki Allah intau minatoi, ta'e ki Allahbí in intau inta nobiag. Sing kon tayowon i Allah komintan intau im mobiagbí." 39 Nokodongogmai kon tua, tongonumai im mototundú mita kon agama noguman nana'a, "Tubag i Pak Guru tua im mopia totok." 40 Tuamai diádon kobaḻí nopoḻibo-ḻibó im mosia ko'i Yesus. 41 Bo ki Yesus noḻibó ko'i monia, "Náonda sin intau im mogumanbí kon Raja Mopoposaḷamat tatua ing katurunanbí i Daud? 42 Padahaḷ ki Daud tontaní ain nomais kom bonu im buk Mazmurnya nana'a, 'Ki Tuhan aindon noguman ko'i Tuangku: Ḻitúdon kon dotá ing koḷanan-Ku, 43 modapot in saturumu mita baḻíon-Ku tumungkud ko'i-Nimu.' 44 Dá aka ki Daud tontaní monangoi ko'i-Nia ki Tuangnya, yo náondabí sin Sia in tangoionbí doman ki adínya?" 45 Koyogotpa intau mita mokidongogmai ko'i-Nia, ki Yesus nongonguman doman kom murí-Nya mita nana'a, 46 "Mokopo'ingat mo'ikow kom mototundú mita kon agama. Mosia tua in mo'ibo-ibog mogiḷambung mo'onag aka maya-mayak makow, bo mo'ibog doman totok hormaton kom pasar mita. Mosia tua im mo'ibo-ibog doman ḻimitú kom muna totok aka kom baḷoi pososambayangan bo kom pesta mita. 47 Mosia tua mongongakaḷ kon intau inta dongkadon boba-bobay bo mogagow kom baḷoi monia. Bo oáid monia inta mora'at tatua oḻingoian monia in sambayang inta moḷanggó! Hukuman ko'i monia tua in nopastibí kom mobogat totok!"
1 Kom Baḷoi Tuhan tatua, ki Yesus noko'ontong kon intau mita inta no'oyúon nopobonu in doit kong kas inta pobobonuan kon sosumbah. 2 Sia noko'ontong doman kon intau boba-bobay bo bogá nopobonu in doit kom bonu ing kas tatua. 3 Dá ki Yesus nosingog nana'a, "Aku'oi im moguman ko'i monimu: inta inogoi im boba-bobay tana'abí im mobayo-bayong nongkon inta inogoi in intau mita ibanea kon na'a. 4 Sim mosia tua nobogoi in sosumbah nongkon kalebean ing kapunya'an monia. Ta'e intau boba-bobay tana'a, umpakahbí sia nobiag nobogá totok, ta'e sia nobogoibí im bayongan inta onu ing ko'inia inta sabanarnya totokpabí im paraḷunya pakéon kong kobiagannya." 5 Naonda intau mita nongonguman kong kogogagah im Baḷoi Tuhan inta ain ilamba'an im batu mogagah mita takin pakakat mita inta aim pinosumbah ko'i Allah. Dá ki Yesus noguman ko'i monia, 6 "Oyúonbí i wakutunya porumbunan kon onu inta inontong monimu tanion. Diábí in tobatúmai batu im pomayakpa makow im mo'iguntuḷ motompia kon tampatnya inta muna!" 7 Mosia noḻibó ko'i Yesus, "Pak Guru, to'onu intua mita bo mobaḻí? Bo onu in tandanya kobaḻían tua komintan?" 8 Ki Yesus noguman, "Mokopo'ingatdon, simbá mo'ikow diá koakaḷan. Moántó in intau mamangoi momaké in tangoi-Ku bo moguman, 'Aku'oi in Sia!' bo 'Wakutunyadon.' Ta'e dikabí indongogan monimu im mosia. 9 Bo dikabí mo'ondok aka mo'ikow bo mokodongog kon habar poparangan bo pomarontakan. Sin tua komintan im mustibí kom mobaḻípa muna. Ta'e tua in de'emanpabí wakutunya." 10 Ki Yesus noguman doman nana'a, "Bangusa tobatú moparang doman takin bangusa ibanea, bo negara tobatú mayak monubuh kon negara doman ibanea. 11 Kom bayongan tampat mobaḻí in yagi-yagi. Ḻinug inta moropot totok, malarat moḷoben bo panyaki mita. Kon ḷangit mobaḻí in soáḷ mita inta totok im mokodo'it. 12 Ta'e kon wakutu in diápa mobaḻí intua komintan, mo'ikow in domokondon muna monia bo pogutúon. Mo'ikow in diaan monia pobayak im baḷoi pososambayangan bo adilon poḷat potuoton kom ponjara. Diaan potayow kon raja bo ponguasa sim mo'ikow im murí-Ku. 13 Tua ing kasampatan monimu mopoyaput in Habar Mopia inta nongkon i Allah. 14 Tuamai mokopotantú kong gina bo dikabí mohawatir im momikir mongo onu im potubag monimu aka poḻibo-ḻibóan monia. 15 Bá kota'auan monimu kon Aku'oibí im moguman kon onu inta musti potubag monimu, sahingga saturu mita monimu tua, diá mokoḷawang ande mokobayow kon onu in singogon monimu. 16 Mo'ikow posarahkan ing guyangamu, i utatmu, i yobayatmu mita bo im bayongandon ginaḷummu. Bo ibanea in toko'ḻimodon. 17 Mo'ikow saturuon im bayongan intau sim mo'ikow murí-Ku. 18 Ta'e diábí to'ugatmai im bu'ok kon uḷumu im moḷabú. 19 Aka mo'ikow monahang bo mokosabar, yo mosaḷamatbí." 20 "Aka ontongon monimu bo Yerusalem kopungondon in tontara mita, yo kota'auandon monimu kon diádon mo'onggot bo poguya'atondon ing kotá tatua. 21 Ko wakutu intua, intau mita inta kon Yudea musti moḷagui mayak im buḷud, bo intau mita inta kong kotá musti momamping andeka musti monaḷámai kong kotá tatua, bo intau kon ḻipú dikabí mamangoi ing kotá. 22 Sin singgai mita tatua, 'Singgai bidon Pohukuman', simbá mobaḻídon onu inta aim pinais kom bonu im Buk Mosuci. 23 Moko'ondok in singgai mita tatua aka kon bobay inta sidia bo inta kogadípa kom mo'intok! Kotá tana'a koántugan in roriga moḷoben bo hukumon i Tuhan. 24 Oyúon in ḻimodon, oyúon doman in diaan ná intau inta pinonjara bo pobayak in ḻipu-ḻipúannya; bo intau inta diá mopirisaya momoguya'at kon Yerusalem modapot mopaḷut in wakutu inta sinantú i Tuhan ko'i monia." 25 "Bo tandanya ing ko'ontonganbí kom mata in singgai, kom buḷan bo kon tundi. Kon dunia na'a, bayongan intau mongo'ondok bo mongobingung im moko'ontong bo mokodongog kon singog im bokoḷ. 26 Intau mita mo'ondok totok moyogintayow in onu inta mobaḻí kon dunia na'a, bo bayongan kawasa kom baḷangon motomba'uk. 27 Kon dodai in tuata mamangoi ing ki Adi Intau kon yuá-yuák ing goḷom takin kawasa bo kamulia'an inta totok im moḷoben. 28 Aka tua bo mobaḻídon, yo pobangondon bo ḷangag kon ḷangit, sin diádon mo'onggot bo posaḷamaton im mo'ikow." 29 Ki Yesus nongonguman kom porumpama'an ko'i monia nana'a, "Tarukirakah pangkoi in ara bo pangkoi ibanea makow! 30 Aka tubúnya bo mulaidon ontongon, yo kota'auan bidon monimu kon diá bidon mo'onggot bo sempdon im pomomunak. 31 Natua doman, aka mo'ikow bo moko'ontongdon kong kobaḻían intua komintan, dá kota'auan bidon monimu kon ki Allah in ḷagi bidon momarentah saḷaku Raja. 32 Pokota'audon im mo'ikow! Soáḷ mita tatua im mobaḻíbí ko wakutu intau mita inta nobiag masa in na'a, diápa modait matoi. 33 Ḷangit bo butá in diábí mononoi, ta'e singog-Ku im mononoibí." 34 "Ḷukadai in awakmu bo dika tongá umuran momikir kon rame bo monginum kon o'inumon inta mokoḷoḷangu andeka tongá umuran momikir kong kobobiagmu, sahingga in aka wakutu-Nya bo daḻí mo'iangoi, yo diá mokopobasadia im mo'ikow. 35 Sin singgai tatua im mo'iangoi náonda bo poyogaḷap kom bayongan intau kon dunia na'a. 36 Tuamai umuran kiḷuka-ḷukadmai bo posambayang simbá umuran moropot im mo'ikow bo mokobaḻí simindog kon tayowon Adí Intau." 37 Aka singgai, ki Yesus motundú kom bonu im baḷoi pososambayangan, ta'e aka doḷom, sia mayak im Buḷud Zaitun mogutun kon tua. 38 Pomuḷoi in doḷo-doḷom, intau mamangoi in baḷoi pososambayangan sim mokidongog kon totundú mita i Yesus.
1 Kon singgai moḷoben Roti Diá Koragi inta sinangoi Paskah nodiugdon. 2 Imang mita itoi bo mototundú mita kon agama norai mongo náonda im poḷoḻimod monia ko'i Yesus, ta'e umuni-uni sim mo'ondok kon intau moántó. 3 Onda intua Ibilis ginumonú ko'i Yudas inta dinonoi ki Iskariot, tobatú murí i Yesus inta kon sigad naya mopuḷuh bodoyowá. 4 Dá minayak in sia bo noyosingog takin imang mita itoi bo intau mita inta moḷoḷukad kom Baḷoi Tuhan. Sia nongonguman kon soáḷ náonda in caranya moporasahkan ko'i Yesus ko'i monia. 5 Nopia totok ing gina intau mita tatua, dá dinandi monia kon ogoian monia in doit in sia. 6 Ki Yudas no'ibog, dá mulaidon sia bo umuni-uni im motayak kong kasampatan moposarahkan ko'i Yesus ko'i monia. 7 Nodapotdon in singgai moḷoben Roti Diá Koragi, tuata in singgai inta porataan kon domba Paskah. 8 Dá ki Yesus nopotabá ko'i Petrus bo ko'i Yohanes, "Bayakdon bo posadiadon kom pongaanan naton kon singgai moḷoben Paskah." 9 Dá taya dua noḻibo, "Kon onda ing ko'ibog i Pak Guru bayáan nami posadiaan?" 10 Ki Yesus notubag, "Aka mo'ikow tumu'ot kon tobatú kotá, yo mo'ikow moyodungkuḷ in tobatú ḷoḷaki inta nodia kon kendi kobonu-bonu in tubig. Dudui ko'inia modapot im baḷoi inta pongandupannya, 11 bo pogumadon ko'i togi baḷoi tatua nana'a: Ki Pak Guru nokiḻibó ko'i tuang, 'Kon onda in tampat inta mota'au-Ku ponga'anan takin murí-Ku mita kon singgai im Paskah na'a?' 12 Yo tundu'onbí i togi baḷoi tatua ko'i namunda in tobatú ruangan moḷoben kon ḻimonik. Kon tua aindon notompod im pakakatnya mita, dá sadiadon kon tua." 13 Onda intua minayakdon ing ki Petrus bo ki Yohanes. Kino'bayáanmai monia komintanbí notongkai ná inta aim pinoguman i Yesus. Bo sinadiadon monia kon tua im ponga'anan monia kon singgai im Paskah. 14 Naonda in wakutunyadon monga'an, ki Yesus iḻimitú noyotakin murí-Nya mita kom meja ponga'anan. 15 Bo Sia noguman ko'i monia, "Aku'oi mo'ibog totok moka'an kong ka'anon Paskah tana'a moyotakin monimu wakutu in diápa mokorasa kon roriga in Aku'oi! 16 Sim muna-Kudon poguman ko'i monimu: Aku'oi in diá bidon moka'an bui kong ka'anon tana'a modapot intua komintan poponyatadon i Allah kon dunia na'a." 17 Onda intua binuat-Nya in palo pongonginuman kon anggur bo nosambayang nopoyaput in sukur ko'i Allah. Nopaḷut makow Sia noguman, "Gamá in na'a bo silai-silaidon makow; 18 simbá kota'auandon monimu: mulaidon tana'a makow, Aku'oi in diá bidon bui monginum kon anggur tana'a modapot ing ki Allah mamangoidon momarentah saḷaku Raja." 19 Onda intua ki Yesus nogamá kon roti. Bo naonda in sinambayangan-Nya makow, binonsi-bonsing-Nya in roti tatua bo inogoi ko'i monia poḷat noguman, "Na'adon in awak-Ku inta pinosarahkan ko'i monimu. Aidai doman in na'a, saḷaku tanda kom mo'ikow in umuran monorop ko'i-Nakó." 20 Natua doman, naonda in nopaḷut makow nonga'an, Sia nobogoi im palo pongonginuman kon anggur tatua ko'i monia poḷat noguman, "Pongonginuman tana'a in dodandian i Allah mobagu inta ain sinoḻiuan in dugú-Ku. Dugú inta aim pinobutak sing kopontingan monimu." 21 "Ta'e indoiai! Intau inta momangkang ko'i-Nakó na'adon koyota-yotakin-Ku! 22 Adí Intau in totu'ubí kom matoi ná inta ain sinantú i Allah; ta'e moboditodon intau inta momangkang ko'i-Nia." 23 Dá mosia mulaidon mosiḻibóan tobatú bo tobatú mongo ki ine ing kon sigad monia tua im momia natua. 24 Bo nomukádon bobayowan kon sigad im murí mita i Yesus. Mosia nobobayowan mongo ki ine in moḷobe-ḷoben kon sigad monia tua. 25 Nokodongogmai kon natua, ki Yesus noguman ko'i monia, "Mongonguasa kon dunia na'a inta diá nonota'au ko'i Allah, mondorot kon rakyatnya, bo intau mita inta mopobayak ing kakuasa'annya mita tatua sinangoian, 'Mogogoḷiung kon rakyat.' 26 Ta'e mo'ikow in diábí mota'au natua. Mustibí nana'a, intau inta totok moḷoben kon sigad monimu im mustipabí mo'ibog mobaḻí ná totok mo'intok, bo itoi mustibí mo'ibog mobaḻí bobantung. 27 Ki ine degá im moḷobe-ḷoben: intau inta iḻimitú nonga'an kom meja mongo intau inta nobantung ko'inia? Tantú intaubí inta iḻimitú tatua. Ta'e Aku'oi ing kon sigad monimu na'a in saḷakubí bobantung. 28 Kom bonu in roriga inta korasaan-Ku, mo'ikow in umuran kotaki-takin-Ku. 29 Ná ki Amá ain nobogoi ko'i-Nakó in hak momarentah, dá natua doman Aku'oi mobogoi ko'i in hak tatua ko'i monimu. 30 Takin natua mo'ikow mota'au doman mobarasanang takin-Ku ko wakutu in Aku'oi mobaḻí Raja. Bo mo'ikow in ḻimitú kon ḻimonik im mopuḷuh bodoyowá in tampat pomomarenta'an sim momarentah kom mopuḷuh bodoyowá nosuku bangusa Israel." 31 "Simon, Simon, indongogai! Ibilis aindon inogoian ing kasampatan monungkuḷ ko'i monimu; ná gandum pinoyotontaní kong kuḻitnya, sahingga inta mopia pinoyotontanídon kon inta mora'at. 32 Ta'e ikow Simon, aindon sinambayangan-Ku, simbá motantú im pirisayamu. Bo aka ikow mobuidon mangoi ko'i-Nakó, yo mustimubí doman iropotanmu ing gina im bayongan ginaḷummu." 33 Ta'e ki Petrus notubag ko'i Yesus, "Tuhan, aku'oi in diábí mo'ondok in tumu'ot kom ponjara andeka matoi moyotakin i Tuhan!" 34 Dá ki Yesus noguman, "Pirisayadon in singog-Ku Petrus! Diápa mokukuk im manuk singgai na'a, ikow koyongandon kotoḷu nomayow kon de'emanbí murí-Ku." 35 Nopaḷut makow nosingog kon tua, Sia noguman ko'i monia, "Tungkuḷ im pinotabá-Ku mo'ikow bo diá-Ku inogoi nodia kon dompet, botutu andeka sapatu, yo degá noko'imontanmai mo'ikow ing kinodaitan onu bo onu?" "Dia!" tubag monia. 36 Dá ki Yesus noguman, "Yo tana'a makow im poguman-Ku, ki ine ing kodompet andeka kobotutu yo mustibí dia; bo ki ine in diá ko pitow, yo mustibí in sia mopotaḷui in jubahnya sim potaḷui kom pitow. 37 Sim pirisayadon in ayat kom Buk Mosuci inta noguman nana'a, 'Sia inanggap náonda bo intau mora'at,' mustibí mobaḻí ko'i-Nakó. Sin onu inta pinais kom Buk Mosuci soáḷ Aku'oi, koyogot bidon mobaḻí in tana'a makow." 38 Dá murí-Nya mita noguman, "Tuhan, indoiaikah, doyowadon pitow ing kon na'a." Dá kai Yesus doman, "Mobaḻídon nion." 39 Ki Yesus iḷumuai kong kotá bo minayak in tampat inta biasamai bayáan-Nya kom buḷud in Zaitun. Murí-Nya mita minayak doman takin-Nya. 40 Naonda in no'iyaputdon kon tua, Sia noguman ko'i monia nana'a, "Posambayangdon, simbá mo'ikow diá mo'itaḷá aka koángoian in sobaan." 41 Onda intua Sia iyumayuk topiḻik kom murí-Nya mita tatua, degá topogaraban batu ing koyayuknya, bodongka sinumungkud bo nosambayang. 42 Nana'a in sambayang-Nya, "Amá, aka mota'au, yo poyayukdon ko'i-Nakó in roriga tana'a inta musti korasaan-Ku. Ta'e de'emanbí podudui in ibog-Ku, poduduibí kon ibog i Amá tontaní." 43 Tobatú malaekat namangoi ko'i-Nia bo noginropot kong gina-Nya. 44 Tantúdon mo'ondok in Sia, dá umuran bo mosambayang. Uḷat-Nya náonda bo dugú motait kom butá. 45 Nopaḷut makow nosambayang, nobuat in Sia bo minayak bui kom murí-Nya mita. Kinobayaan-Nyamai, mosia nosiug makow sim moájar totok ing gina monia. 46 Bo noḻibó in Sia ko'i monia, "Nongonu sim mosiugbí im mo'ikow? Pobangondon bo posambayang simbá diá kotugatan sobaan im mo'ikow." 47 Koyogotpa ing ki Yesus monongginamai kom murí-Nya mita tatua, namangoidon in intau tokawang, inta dinia i Yudas tobatú murí i Yesus tua. No'iyaputmai kon tua, ki Yudas baḷú minayak ko'i Yesus bo nongayok. 48 Ta'e ki Yesus noguman ko'inia, "Yudas, degá ayokmu bidon tana'a im mobaḻí tanda kom posarahkanmu ko'i Adí Intau?" 49 Naonda im murí mita i Yesus noko'ontong kon onu inta nobaḻí tatua, mosia noḻibó, "Tuhan, tokosibatondon nami im pitow mosia na'a!" 50 Bo tobatú intau kon sigad monia tatua nonibat kon tobatú bobantung i imang moḷoben, sahinggai nopongkó im bongoḷannya. 51 Ta'e ki Yesus noguman, "Dona'aidon!" Bo kinadaian-Nyadon im bongoḷan in intau tatua bo inundaman. 52 Onda intua, ki Yesus noguman kon imang mita itoi bo tontara mita inta moḷoḷukad kom Baḷoi Tuhan, takin itoi mita in Yahudi inta namangoi ko'i-Nia sim modomok, kai-Nia, "Degá kai monimu kamai Aku'oi na'a intaubí mora'at, sin sidiabí mita im pitow bo bobobak im mamangoi modomok ko'i-Nakó? 53 Pomuḷoi in singgai Aku'oi umuran kon yuá-yuák monimu kom bonu im Baḷoi Tuhan, ta'e diábí domokon monimu. Ta'e na'a in wakutudon monimu sing kinawasadon in Ibilis im mo'ikow." 54 Ki Yesus dinomok monia bo dinia pinobayak im baḷoi i imang moḷoben. Ki Petrus dumuduianmai ko'i monia, ta'e nongkon moyayuk. 55 Kom palas im baḷoi imang moḷoben tatua, intau mita nonontuḷu bo iḻimitú iḻimibu kon tuḷu tatua. Ki Petrus minayak doman bo dinumugang ko'i monia. 56 Bobantung bobay noko'ontong ko'i Petrus iḻimitú kom bingkí in tuḷu tatua bo umuran sinarukiranya. Onda intua bobantung tatua noguman, "Ikow doman inta umuran moyotakinmai i Yesus!" 57 Ta'e binayowan i Petrus kainia, "Beresibí diá nokanalku intau tatua!" 58 Diá no'onggot kon tua, tobatú doman intau noko'ontong ko'i Petrus bo noguman nana'a, "Ikow doman tobatú nongkon imonia ma!" Ta'e ki Petrus notubag, "Diaa! de'emanbí aku'oi!" 59 Degá tojammai no'idudui kon tua, tobatú doman intau nopobaḷú ko'i Petrus nana'a, "Totu'u uḻe, intau doman tanion in dumodudui i Yesus, sin sia intau doman ing Galilea!" 60 Ta'e ki Petrus notubag doman nana'a, "Diábí komangaḻeanku im makusud in singogmu tanion!" Bo kon dodaipa doman tatua kowakutu ing ki Petrus nosingog kon tua, dinongogmai manuk nokukukdon. 61 Ki Yesus baḷú bo nobobui ko'i Petrus dá baḷú bo doman kinotoropannya onu inta aim pinoguman i Yesus ko'inia nana'a, "Ko wakutu in diápa mokukuk im manuk singgai na'a, ikow aindon koyongan kotoḷu momayow kon ikow in de'emanbí murí-Ku." 62 Bo iḷumuaidon ki Petrus nongkon tua bo nongombaḻ mopo'ina-inak. 63 Intau mita inta noḷukad ko'i Yesus mopoyambá ko'i-Nia bo poḻat momongkung. 64 Inoḻingoian monia in daing mata-Nya bo pinoḻibóan nana'a, "Pogumankah mongo ki ine in nomongkug ko'i-Nimu?" 65 Bo noyagi-yagipa doman in siningog monia inta poningkuḻe ko'i-Nia. 66 Bo naonda in doḷom-doḷomdon, nosipundon guhanga mita in ḻipu intau Yahudi, imang mita itoi bo mototundú mita kon agama, bo nodia ko'i Yesus pinotayow kon sidang agama. 67 Mosia noguman ko'i-Nia nana'a, "Pogumankah ko'inami mongo Ikow inta Raja Mopoposaḷamat?" Dá ki Yesus notubag, "Umpakahbí poguman-Ku ko'inimu, ta'e mo'ikow in umuranbí doman diá mopirisaya. 68 Bo umpakahbí oyúon in ḻibo'on-Ku ko'inimu, yo doíbí doman mo'ikow motubag. 69 Ta'e bá poguman-Kudon ko'i monimu, kon tana'a makow, ki Adí Intau in ḻimitú bidon kon dotá ing koḷanan i Allah Inta Mokawasa." 70 Dá mosia komintan noḻibó nana'a, "Aka natua yo, Ikow na'a ing ki Adí i Allah?" Ki Yesus notubag, "Mo'ikow bidon tontaní in noguman kon Aku'oi na'a ki Adí i Allah." 71 Dá nosingog im mosia komintan, "Diá bidon paraḷu ing kita motayak kon saksi ibanea, sin dinongogdon naton tontaní onu im pinoguman-Nya!"
1 Bo sinimindogdon in intau mita kon tua bo nodia ko'i Yesus pinobayak kon tayowon i Pilatus. 2 Kon tua mosia mulaidon bo moponapud in tosingogon diá totu'u ko'i-Nia. Mosia noguman, "Kino'kadapatandon nami intau tana'a notundú kon diá totu'u kon intau moántó. Bo bayongan intau daiton-Nya pongaruon simbá doí moguboḻi kom pajak ko'i Kaisar, sing kai-Nia Sia in tobatú Raja Mopoposaḷamat." 3 Dá ki Pilatus noḻibó ko'i Yesus, "Degá totu'u kon Ikow Raja in intau Yahudi?" Tubag i Yesus, "Ikowdon tontaní in noguman." 4 Dá ki Pilatus nogumandon kon imang mita itoi bo intau mita inta kon tua, "Diábí kino'uḻíanku kon taḷá tobatúmai in intau tana'a inta mota'an baḻíonku dodoyonan pohukuman ko'i-Nia." 5 Ta'e tantú domandon monia ramijion kom bá hukumon in Sia, mosia noguman, "Tontundú-Nya mita totok im mokopongaruh kom bayongan intau Yudea. Pinangkoipamai kong Galilea bo tana'a nodapotdon kon na'a." 6 Naonda ing ki Pilatus nokodongog kon singog monia tatua, sia noḻibó ko'i monia, "Degá Sia na'a intau ing Galilea?" 7 Naonda ing kinota'auannyadon kong ki Yesus intaubí nongkon wilayah i Herodes, baḷúnya bo pinokidia in Sia minayak ko'i Herodes. Wakutu intua ki Herodes kon Yerusalem doman. 8 Nopia totok ing gina i Herodes noko'ontong makow ko'i Yesus. Sin no'onggotdon sia in nokodongog kon o'uman soáḷ ki Yesus bo mo'ibogdon totok moyodungkuḷ-Nya. 9 Tuamai onda in noyodungkuḷ, totoknya im pinoḻibo-ḻibóanmai in Sia, ta'e diá tobatúmai in sinubagan i Yesus. 10 Imang mita itoi bo mototundú mita kon agama minayak doman sinumayow kon tua bo totok moponapud ko'i Yesus in tosingogon uboḷ. 11 Ki Herodes bo tontaranya mita nopoyambá bo noningkuḻe ko'i Yesus. Pinopopakéan monia in ḷambung Raja in Sia, onda intua pinokidia bui monia minayak ko'i Pilatus. 12 Kon singgaipa doman intua ki Herodes bo ki Pilatus noyobayatdon bui, padahaḷ no'onggotdon taya dua tua in nosisaturuan. 13 Ki Pilatus nosipun kon imang mita itoi, bo itoi mita intau Yahudi, bo intau mita, 14 bodongka noguman ko'i monia, "Mo'ikow nodia mangoi kon intau tana'a ko'inakó poḷat noguman kon intau tana'a aindon notundú kom mokopoḷangkam kom bayongan intau. Tana'a aim pinirikisaku in Sia kon tayowon monimu tontaní, ta'e diábí tobatúmai in no'uḻíanku oáid mora'at inta ná pinonapud monimu ko'i-Nia. 15 Natua doman ing kai Herodes, tuamai pinokidianyadon bui mangoi ko'i nami in Sia. Intau tana'a diábí nogaid kon tobatúmai in soáḷ inta mota'au baḻíon dodoyonan pohukuman ko'i-Nia modapot im matoi. 16 Tuamai aku'oi mosambok ko'i-Nia bodongka buḻian. 17 Kom pomuḷoi in singgai porayaan kom Paskah, ki Pilatus musti momuḻi kon tobatú intau inta pinonjara bo posarahkan kon intau moántó. 18 Bayongan intau inta nosipun kon tua umuran momaḷú, "Ḻimodon in Sia, bo poḷuaidon ing ki Barabas ko'inami!" ( 19 Ki Barabas na'a pinonjara lantaran pinomarontakkan bo lantaran pinoḻimodan.) 20 Ki Petrus mo'ibog mopobebas ko'i Yesus, tuamai iḻibónya bui kon intau moántó kon tua. 21 Ta'e mosia umuran doman momaḷú, "Popopakudon in Sia kong kayu pinoyotaḻempang!" 22 Bo nogintoḷunyadon ki Pilatus noḻibó ko'i monia, "Ta'e onubí in taḷá-Nya? Aku'oi in diábi noko'uḻí kon taḷá-Nya tobatúpamai inta mota'au baḻíon dodoyonan pohukuman ko'i-Nia dapot im matoi! Aku'oi im mosambokdon ko'i-Nia, bodongka mopobebas ko'i-Nia." 23 Ta'e umuran doman momaḷú im mosia simbá ki Yesus popopakúdon kong kayu pinoyotaḻempang. Dá pangabisannya dinuduiandon i Pilatus in ibog monia tua. 24 Ki Pilatus nopoḷabúdon in hukuman matoi ko'i Yesus ná inta ibog in intau mita tatua. 25 Bo pinobebasnyadon intau inta inigum monia. Tobatú intau inta pinonjara lantaran pinomarontakkan bo pinoḻimodan. Onda intua ki Yesus pinosarahkannyadon ko'i monia sim aidanmai podudui in ibog intau mita tatua. 26 Dá ki Yesus diniadon monia. Kon daḷan mosia noyodungkuḷ in tobatú intau, tangoinya ki Simon. Sia nongkon ḻipú ing Kirene bo mopobayak ing kotá tatua. Dinomok monia in sia bo pinakisa pinokipota'anan ing kayu pinoyotaḻempang bo dumuduianmai kon tumi i Yesus. 27 Mobarong totok intau in dumuduianmai ko'i Yesus -- kon sigad monia tua oyúon doman tongonumai im bobay. Bobay mita tatua umuran mongombaḷ bo mogamui ko'i Yesus. 28 Ta'e ki Yesus nobobui ko'i monia bo noguman, "Uḻe bobay mita in Yerusalem! Dona'aidon ombaḷan in Aku'oi, ombaḷaidon in awak monimu tontaní bo ki adí mita monimu. 29 Sim mo'iangoibí in wakutunya intau mosingog nana'a, 'Nomujur totok im bobay mita inta diá dodai onda in nononggadí bo inta diá doman dodai onda in nopoteté!' 30 Ko wakutu intua intau mita moguman kom buḷud mita nana', 'Kodantugdon monag ko'inami na'a!' Bo moguman doman im mosia kom butá mita inta nongo notombuḷud, 'Bumbunaidon mangoi ing kami na'a!' 31 Sin kong kayupa inta nobiagpa, pinomiadon intau nana'a, apapa doman kong kayu inta no'ingkagdon! Onudon im pomia'an monia?" 32 Kon tua oyúon doman doyowa intau. Taya dua tua tumpaḷa intau mora'at inta dinia doman monia sin hukumon dapot motoi poyotakinon i Yesus. 33 Naonda in no'idapotdon kon tampat inta sinangoian "Tengkorak", pinopopakúdon monia kong kayu pinoyotaḻempang ing ki Yesus takin intau mora'at doyowa tua. Tobatú kon dotá ing koḷanan bo tobatú kon dotá ing koḷoigi i Yesus. 34 Bo ki Yesus nosambayang, nana'a, "Amá ampungaidon im mosia sin diábí kinota'auan monia onu inaidan monia na'a." Onda intua, pakeang i Yesus sinilaidon monia kon tua ta'e munapa inundi. 35 Intau mita sinimindog kon tua bo mo'indoimai. Itoi mita intau Yahudi umuran morebeg ko'i-Nia takin mosingog, "Sia ain noposaḷamat kon intau ibanea; diábí bo tungkulan-Nya in tana'a makow bo posaḷamaton in awak-Nya totoní aka totu-totu'ubí in Sia Raja Mopoposaḷamat inta piniḻí i Allah!" 36 Tontara mita namangoi doman bo moporupa-rupamai ko'i-Nia. Inogoian monia in anggur nobo'il in Sia, poḷat noguman, 37 "Aka Ikow Raja Intau Yahudi, yo posaḷamatdon in awak-Mu tontaní!" 38 Kon uḷuanmai i Yesus pinaisan nana'a, "Na'adon Raja Intau Yahudi." 39 Tobatú intau mora'at inta pinopopakú kong kayu pinoyotaḻempang kon tua, morebeg doman ko'i Yesus, kai-nia, "Ikow Raja Mopoposaḷamat, toh? Yo posaḷamat kadon in awak-Mu bo kami na'a!" 40 Ta'e intau mora'at tobatú sinumorú kon yobayatnya tatua, "Diá degá ikow mo'ondok ko'i Allah? Ikow hukumon doman matoi ná Sia. 41 Tongá aka hukuman ko'i natonda im patusbí tarimaan podudui in oáid naton, ta'e Sia na'a im beresibí diá kotaḷá." 42 Nosingog makow natua, sia noguman ko'i Yesus, "Yesus, toropdon in aku'oi aka ikow mamangoidon saḷaku Raja!" 43 Dá kai Yesus doman, "Popirisayadon! Singgaipa doman na'a ikow moyotakin-Ku kom Pirdaus." 44 Degá jamdon dua belas mo'utu in singgai, mata in singgai diádon nonindar, bo bayongan ḻipu kon tua sinimindipdon dapot in jam tiga ḷoḷabungea. 45 Bo kon dodai doman intua gorden kom Baḷoi Tuhan nobisik nosilai doyowa. 46 Bo ki Yesus nomaḷú noropot totok, kai-Nia, "Amá! kom bonu ing kawasa-Mu, posarahkan-Kudon in nyawa-Ku." Nosingog makow natua Sia minatoidon. 47 Naonda itoi in tontara noko'ontong kon onu inta ain nobaḻí tatua, sia nodayow ko'i Allah, kainia, "Totu'u, Sia na'a in diábí kotaḷá!" 48 Intau moántó inta namangoi kon tua sim mo'indoi, noko'ontong domandon kon onu inta nobaḻí. Mosia komintan nobui takin nomanyasaḷ. 49 Bo bayongan intau inta nogoginta'auan mita i Yesus, termasuk bobay mita inta dinumudui ko'i-Nia nongkon Galilea, sinimindog nongkon moyayuk bo no'indoi kom bayongan inta ain nobaḻí. 50 Oyúon tobatú intau, ki Yusup in tangoinya. Sia nongkon kotá in Arimatea kom butá in Yudea. Sia tua intau mopia bo mobanar inta umuran mogoḷat makow kon wakutu koángoian i Allah momarentah saḷaku Raja. Umpakahbí sia tobatú mahkama agama, ta'e sia na'a in diábí nosotuju kong kaputusan bo gogutu im mahkama agama ibanea tua. 52 Sia minayak kon tayowon i Pilatus bo no'igum kom mayat i Yesus. 53 Naonda intua, pinoponagnyadon im mayat i Yesus bo binakutnya in daing inta totok im moáḷus bo inta totok in nomahaḷ. Nopaḷut makow kon tua inuḻidnya kom bonu ing kuburan inta pinomia kom bonu im buḷud batu. Kuburan tatua diápa dodai onda pinaké pinoḷobongan. 54 Singgai tua, singgai in Juma'at; singgai Sabat diádon mo'onggot. 55 Bobay mita inta namangoi noyotakin i Yesus nongkon Galilea, dinumudui no'indoi kong kubur tatua poḷat nonarukiramai mongo inuḻid náonda im mayat-Nya tatua. 56 Onda intua, nobui im mosia bo nosadia kom bahan mita inta biasamai pakéon pomondu kom mayat. Mosia nosadia doman kon ḷana mobondu sim poḷana kom mayat i Yesus. Kon singgai in Sabat mosia nogogai nogaid podudui in hukum agama.
1 Ta'e kon singgai in Diminggu modiugpa mobayag, bobay mita tatua minayak ing kubur bo nodia kom bahan mita pomomondu kom mayat inta aindon sinadia monia. 2 Bo naonda in no'iyaputmai kong kubur, indaianmai monia batu inta pinoḻingkop noḻitoidon. 3 Bo mosia sinumu'ot kom bonu ing kubur tatua, ta'e diádon no'uḻí monia im mayat i Tuhan Yesus. 4 Sinimindogpa makow im mosia sim moporai-raimai kon soáḷ tatua, daḻíbí bo no'isindog magí kon diug monia in intau doyowa inta nogiḷambung nobudó mopo'uḻi-uḻinag. 5 Mosia totok inagían in ondok, bo sinumungkud dapot im butá, ta'e intau doyowa tatua noguman ko'i monia, "Nongonu sim mo'ikow motayakbí kon intau inta nobiagdon kon sigad in intau minatoi? 6 Sia Diábí ing kon na'a. Sia aindon nobiag! Toropdon onu inta ain pinoguman-Nya ko'i monimu ko wakutu in Sia kong Galileapa." 7 Nana'a im pinoguman-Nya, "Adí Intau musti posarahkan kon intau mita baradosa, bo popopakú kong kayu pinoyotaḻempang, ta'e kon singgai intoḷunya Sia mobiag bui." 8 Dá kino'toropandon monia in singog i Yesus tatua. 9 Bo naonda im mosia nobuidon nongkon kuburan tatua, ino'uman mita monia im bayongan inta ain nobaḻí tatua kom murí-Nya inta mopuḷuh bo mita bo kom bayongan dumodudui Yesus ibanea. 10 Tangoi im bobay mita inta nopota'au kon dumodudui i Yesus mita tua ing: ki Maria Magdalena, ki Yohana bo ki Maria inta ki iná i Yakobus bo bobay doman mita ibanea inta noyotakin monia. 11 Ta'e rasuḷ mita inta pinogumanan monia, diá mopirisaya, sin irai monia bobay mita tatua in nongongumanbí kon inta diá totu'u. 12 Ta'e umpakah natua, ki Petrus bango-bangon bo noribatuk minayak no'indoi kong kubur tatua. Naonda in sia iḷumongow monag kom bonu ing kubur tatua, dongkadon pusí inta pinobakut ko'i Yesus in inontongnya. Ki Petrus noherang totok bo nobui sindaḷan morai kon soáḷ onu inta ain nobaḻí. 13 Kon singgai doman tatua, dumodudui Yesus doyowa minayak in tobatú ḻipú inta tangoinya 'Emaus'. Mopuḷuhmai nokilo degá ing koyayuknya aka nongkon Yerusalem. 14 Kon daḷan mosia sindaḷan mongonguman kom bayongan inta bagupa nobaḻí tua. 15 Koyogot im mosia mongonguman bo mopomiki-mikirmai kon soáḷ inta bagu nobaḻí tua, ki Yesus namangoi bo dinimiug ko'i monia bo minayak doman noyotakin monia. 16 Ta'e ná oyúon in no'iḷamboi kom mata monia, sahingga diá kinota'auan monia mongo ki ine in Sia. 17 Bo ki Yesus noḻibó ko'i monia, "Onubí in sindaḷan monimu o'umanon na'a kon daḷan?" Mosia baḷú sinumogon takin moájar ing gina. 18 Bo tobatú nongkon i monia inta tangoinya ki Kleopas noḻibó ko'i Yesus nana'a, "Degá bodongka bidon ki Amá in intau kon ḷuai in Yerusalem na'a inta diá nonota'au kom bayongan inta bagu nobaḻí tumimai na'a?" 19 Dá ki Yesus noḻibó doman, "Onu intua?" Tubag monia doman, "Soáḷ inta nobaḻí ko'i Yesus intau in Nazaret tua. Sia tua in tobatúbí nabi. Singog bo oáid-Nya mita totokbí im mokawasa --pinomayak kom mata i Allah andeka kom mata im bayongan intau. 20 Ta'e Sia tua pinosarahkan in imang mita itoi bo in itoi mita nami sin hukumon dapot matoi. Bo pinopopakú monia in Sia kong kayu pinoyotaḻempang! 21 Padahaḷ aindon i harap makow nami kon Siabí tua inta mamangoi bo moposaḷamat kon Israel. Singgai na'a, singgaidon intoḷunya nongkon kino'baḻían intua komintan. 22 Apapa doman oyúon im bobay mita inta noyotakinmai nami nodia kon habar inta nokotaḻikokog ko'inami. Modiugpa mobayag, mosia minayakdon ing kubur, 23 ta'e no'iyaputmai diádon inotong monia im mayat-Nya kon tua. Bo nobui im mosia bo noguman kon noko'ontong kom malaekat mita kong kubur tatua. Malaekat mita tatua in noguman kong ki Yesus buidon nobiag kon sigad in intau minatoi. 24 Tongonu degá in yobayat nami minayak ing kubur bo no'uḻí magí onu inta ain ino'uman im bobay mita tatua in na'anta totu'ubí mita, tongá mosia diá noko'ontong ko'i Yesus." 25 Bo ki Yesus noguman ko'i monia, "Mo'ikow nion totu'ubí kom bodok! Moḷaḷoi totok im pororai monimu kon onu inta ain pinoguman in nabi mita! 26 Degá diábí kinota'auan monimu kon Raja Mopoposaḷamat mustibí muna moko'rasa muna kon roriga simbá moko'uḻí kong kamulia'an-Nya?" 27 Onda intua nodait-Nya sinarangkan ko'i monia im bayongan onu inta pinais kom Buk Mosuci soáḷ Sia. Pinangkoi kon inta pinais i Musa nodapot im buk in nabi mita. 28 Mosia kodiug-kodiugdon kon ḻipú inta bayáan monia. Ki Yesus ki ubo-uboḷmai tumurus mayak, 29 ta'e sinahangdon monia in Sia, takin noguman, "Pongandupa kon tampat nami na'a sin aindon modoḷom." Dá nongandupdon in Sia bo nogogai takin monia kon tua. 30 Ko wakutu in ḻimitúdon monga'an moyotakin monia, ki Yesus nogamá kon roti, bo nopoyaput in sukur ko'i Allah poḷat nomonsi-monsig kon roti tatua, bo inogoi ko'i monia. 31 Kon dodaipa doman tua bo kinota'auandon monia kong ki Yesusbí inta kotaki-takin monia tua. 32 Bo mulaidon mosigumanan im mosia, kai monia, "Tuamai porasaan naton ná bí tumagab wakutu in Sia nongonguman naton kon daḷanpa, bo noginsilang kom bonu im Buk Mosuci ko'i naton!" 33 Kon dodaipa doman tua mosia nobuat bo nobui kon Yerusalem. Kon tua mosia noyodungkuḷ im murí-Nya mopuḷuh bomitá inta noyosipun takin dumodudui-Nya mita ibanea. 34 No'iyaputmai kon tua mosia noguman nana'a, "Totu'ubí kong ki Tuhan aindon nobiag bui! Sia ain nokipogontong ko'i Simon!" 35 Dumodudui i Yesus doyowa inta bagu namangoi tatua nongonguman doman kon onu inta ain nobaḻí ko'i monia, tuata inta wakutu im mosia kon bonupa im binaya'an, bo kon soáḷ kinotota'au monia kong ki Tuhanbí intua ko wakutu in Sia nomonsi-monsig kon roti. 36 Koyogotpa im mosia nongonguman kom bayongan inta ain nobaḻí tatua, dongka no'isindog magí ing ki Yesus kon yuá-yuák monia bo noguman ko'i monia, "Dodamean umuran kotaki-takin monimu!" 37 Mosia nongo'itaḻikokog bo no'ondok sing kai monia kamai dimbuḷóbí in inontong monia tua. 38 Ta'e ki Yesus noguman, "Nongonu sim mo'ondokbí im mo'ikow bo diá mopirisaya? 39 Inodoiaikah in ḻima bo si'oḷ-Ku. Aku'oibí in na'a! Kokapkah bo tarukira in awak-Ku, sin dimbuḷó in diábí kotapu andeka kotuḷan, ná inta inontong monimu ko'i-Nakó na'a." 40 Koyogot Sia noguman natua, nopo'ontong doman in Sia in ḻima bo si'oḷ-Nya ko'i monia. 41 Bo kon dodai im mosia diápa basí mopirisaya, lantaran no'iḻiudon pia ing gina bo noherang, ki Yesus noḻibó ko'i monia, "Oyúon degá ing ka'anon ko'i monimu na'a?" 42 Mosia nobogoi ko'i-Nia in toyak ginoreng topongkó. 43 Ginamá i Yesus intua bo kináan kon tayowonmai monia. 44 Onda intua Sia noguman ko'i monia, "Na'adon in soáḷ mita inta aim pinoguman-Ku ko'i monimu ko wakutu ing kotaki-takinpa monimu in Aku'oi: kon bayongan inta aim pinais so'ḷ Aku'oi kom bonu im buk i Musa bo buk in nabi mita, bo buk Mazmur, tua im mustibí mobaḻí." 45 Onda intua ki Yesus nobuká kon raian monia simbá komangaḻean monia im bayongan inta aim pinais kom Buk Mosuci. 46 Bo Sia noguman ko'i monia, "Kom bonu im Buk Mosuci pinais nana'a: Raja Mopoposaḷamat musti mokorasa kon roriga, bo musti mobiag bui nongkon kinopatoian-Nya kon singgai intoḷunya. 47 Bo podoyon doman kon tangoi Raja Mopoposaḷamat tua mustibí popota'au kom bayongan bangusa, kon intau mustibí mogogai mogaid kon inta diá mopia bo pota'au doman kon ki Allah im mongampungbí kom bayongan dosa mita monia. Bo habar tatua musti popota'au pangkoion kon Yerusalem. 48 Mo'ikowbí nion inta mobaḻí saksi kom bayongan tua komintan. 49 Sin onu inta aim pinodandi i Amá ko'i monimu, Aku'oibí in mobogoi. Ta'e mo'ikow musti umuran mogoḷat kong kotá tana'a modapot ogoiandon i Allah ing kawasa mo'ikow." 50 Nopaḷut makow kon tua, ki Yesus nodia ko'i monia minayak iḷumuai kong kotá nodapot im Betania. Kon tua Sia nobingkat kon ḻima-Nya bo nomarakat ko'i monia. 51 Koyogotpa nomarakat, indoianmai yo no'ibingkatdon in Sia minayak in soroga bo no'itondídon in Sia ko'i monia. 52 Baḷú im mosia sinumungkud bo nosumbah ko'i-Nia. Onda intua nobuidon mosia kon Yerusalem takin sanang gina, 53 bo umuran modayow ko'i Allah kom Baḷoi Tuhan.
1 Nongkon pinomangkoianpamai, wakutu in dunia na'a diápa pinomia, Pirman i Allah tatua koyongan bidon oyúon. Pirman i Allah tatua koyotaki-takin i Allah, bo Sia-Siakabí ing ki Allah. 2 Nongkon pinomangkoianpabímai Sia noyotakin i Allah. 3 Bayongan yagi-yagi pinomia pinodoyon ko'i-Nia, bo nongkon bayongan inta oyúon, diábí in tobatúmai pinomia diá pinodoyon ko'i-Nia. 4 Ko'i-Nia oyúon ing kobiagan, bo kobiagan tatua inta monimbayag kon intau. 5 Bayag tatua in nonindar kon sindip, bo Sia in diábí kokawasa'an in sindip tatua. 6 Namangoidon tobatú intau inta pinotabá i Allah, ki Yohanes in tangoinya. 7 Sia namangoi nopota'au kon soáḷ bayag tatua, simbá mopirisayadon im bayongan intau. 8 Sia tontani de'emanbí bayag tatua, sia in tongábí nopota'au. 9 Bayag totokea inta monimbayag kom bayongan intau, tayo-tayowdon mamangoi kon dunia. 10 Pirman tatua na'a bidon kon dunia, Siabí tua in nomia kon dunia na'a, ta'e dunia diá nonota'au ko'i-Nia. 11 Sia namangoi in dunia inta pinomia-Nya tontaní ta'e intau mita kapunya'an-Nya tatua doí motarima ko'i-Nia. 12 Tongá oyúon doman in notarima ko'i-Nia bo nopirisaya ko'i-Nia; mosia tua inogoian in hak mobaḻí ki adí i Allah, 13 inta pinononggadí de'eman nongkon intau, sing kobiagan mobagu tua in nongkon i Allahbí im pangkoinya. 14 Pirman ain nobaḻí intau, Sia nogutun kon sigad naton, bo kita ain noko'ontong kong kamulia'an-Nya. Kamulia'an inta sinarima-Nya saḷaku Adí tuḷong i Amá. Pinongin i-Nia tua kita moko'ontong ko'i Allah bo tabi-Nya ko'i naton. 15 Ki Yohanes namangoi saḷaku saksi-Nya, sia nopohabar: "Na'adon in Sia inta pinogumanku: Mo'iduduimai ko'inakó, mo'iangoi in Sia inta mokawa-kawasa nongkon inakó, sin Sia oyúondon kowakutu in aku'oi diápa." 16 Moḷoben totok in tabi-Nya, diá ing gogainya Sia momarakat ko'i naton. 17 Hukum i Tuhan sinarima naton nongkon i Musa. Ta'e tabi bo kososatia i Allah pinonyatadon ko'i Yesus Kristus. 18 Diábí im pernah noko'ontong ko'i Allah, koḻikudbí ing ki Adí tuḷong i Amá, inta notongkai i Amá bo modagin totok ko'i-Nia. Ko'i-Nia tuata monyata ko'i naton ing ki Amá. 19 Ponguasa mita Yahudi kon Yerusalem nopotabá kon imang mita bo intau mita in Lewi minayak ko'i Yohanes bo noḻibó nana'a, "Ki ine ikow na'a?" 20 Taran-tarangandon ki Yohanes nongaku, "Aku'oi in de'emanbí Raja Mopoposaḷamat." 21 Dá bui iḻibó monia, "Aka natua, ki ine ikow? Ki Elia degá ikow?" Tubagnya: "De'eman". "Tobatú nabi degá?" iḻibó bui monia. Ta'e ki Yohanes notubag doman: "De'eman". 22 "Aka natua, dá pogumandon ko'inami mongo ki ine ikow na'a? simbá kota'auan nami im potubag ko'i monia inta nopotabá mangoi ko'inami. Aka podudui in raianmu yo ki ine in ikow nion?" 23 Ki Yohanes notubag: "Aku'oibí na'a inta imakusud in singog i Nabi Yesaya nana'a: 'Intau inta nobaḷú kom padang gurun: Tondodaidon daḷan ko'i Tuhan.' " 24 Intau mita inta pinotabá i intau im Parisi, 25 noḻibó ko'i Yohanes nana'a: "Aka ikow de'eman Raja Mopoposaḷamat, de'eman ki Elia, bo de'eman doman tobatú nabi, yo nongonu sin ikow i mobaptisbí?" 26 Ki Yohanes notubag, "Aku'oi mopobaptis in tubig. Ta'e kon yuá-yuák monimu, oyúon tobatú intau inta diá kinota'auan monimu. 27 Sia inta namangoi no'iduduimai ko'inakó, ta'e umpakah tongá mobuka kon togot in sapatu-Nya, yo diá patus in aku'oi." 28 Tua komintan nobaḻí kom Betania inta kon ḷoḷanmai Ongkag in Yordan inta pobaptisanmai i Yohanes. 29 Nopo'ikoḷomai kon singgai, indoianmai Yohanes ki Yesus namangoi ko'inia. Bo ki Yohanes noguman, "Indoiai, tuata ing ki Adí in Domba i Allah inta momopat kon dosa in dunia." 30 Sia tuata inta imakusud in singogku, "Mo'iduduimai ko'inakó mamangoi in Sia inta mokawa-kawasa nongkon inakó, sing kowakutu in aku'oi diápa pinolahir, Sia koyongandon oyúon." 31 Aku'oi tontaní, diábí nonota'au ko'i-Nia ing koḻipod. Padahaḷ aku'oi namangoi nobaptis in tubig simbá intau mita Israel monota'au ko'i-Nia. 32 Ki Yohanes noguman doman nana'a, "Aku'oi noko'ontong kon Roho i Allah noponag nongkon ḷangit naonda bo ḷagapan paḷoma dinumompá bo nogutun ko'i-Nia. 33 Tungkuḷ intua diápabí kinota'auanku mongo ki ine in Sia. Ta'e ki Allah inta nopotabá ko'inakó mopobaptis in tubig nogumandon ko'inakó nana'a: 'Aka moko'ontong ikow kon Roho i Allah moponag bo mogutun kon tobatú intau, yo intaubí tatuata inta mopobaptis in Roho i Allah.' 34 Bo inontongkudon tontaní intua," guman i Yohanes, "Bo pota'aukudon ko'i monimu kon Siabí tua ing ki Adí i Allah." 35 Nopoikoḷomai kon singgai, ki Yohanes kon tampat bui tatua takin murínya doyowa. 36 Naonda inontongnya ing ki Yesus no'itaḻib, Sia noguman: "Indoiai! Tuata Adí Domba i Allah." 37 Dinongog i murínya doyowa tatua in singognya tatua, dá minayak in taya dua dinumudui ko'i Yesus. 38 Ki Yesus nobobui ko'i monia inta dumuduianmai ko'i-Nia bo poḷat noḻibó, "Onu in tayakon monimu?" Tubag monia, "Rabi, kon onda im pinogutunan i Rabi?" (Rabi mangaḻenya guru.) 39 Dá kai Yesus doman, "Koḻigai! Indoiaidon monimu tontaní." Mosia namangoi domandon bo no'idoi kom pinogutunan-Nya. Dodai intua jam empatdon moḷoḷabung. Singgai intua mosia nogutunpa noyotakin i Yesus. 40 Tobatú kon sigad nayadua tua inta ain nokodongog kon onu inta pinoguman i Yohanes bo inta minayak dinumudui ko'i Yesus, tangoinya ing ki Andreas ki utat i Simon Petrus. 41 Dá ki Andreas ḷagi notayak ko'i Simon ki utatnya bo noguman ko'inia, "Kami ain noyodungkuḷ i Mesias!" (Mesias notongkai ing Kristus: Raja Mopoposaḷamat.) 42 Ki Simon dinia i Andreas minayak ko'i Yesus. Ki Yesus inimindoi ko'i Simon, bo noguman: "Ikow ki Simon, ki adí i Yohanes. Ikow tangoiondon ki Kepas." (Kepas notongkai im Petrus, mangaḻenya buḷud batu.) 43 Nopo'ikoḷomai kon singgai ki Yesus nonantúdon kom mayak ing Galilea. Sia noyodungkuḷ i Pilipus. Ki Yesus noguman ko'i Pilipus, "Koḻigai duduidon ko'i-Nakó!" 44 Ki Pilipus na'a intau im Betsaida, kotá inta pinogutunan i Andreas bo i Petrus. 45 Bo ki Pilipus noyodungkuḷ i Natanael bo poḷat noguman ko'inia, "No'uḻídon nami in intau inta sinangoi i Musa kom bonu im buk hukum i Allah, bo inta aim pinota'au muna in nabi mita. Sia tua ing ki Yesus, intau in Nazaret, ki adí i Yusup." 46 Ta'e ki Natanael noguman, "Eta oyúon degá im mopia mamangoi nongkon Nazaret?" Dá kai Pilipus doman, "Koḻigai, indoianmudon tontaní!" 47 Inontong i Yesus ing ki Natanael namangoi, dá ki Yesus noguman nana'a soáḷ ki Natanael tua, "Indoiai, tua intau Israel motuḻid, diábí in uboḷ kong ginanya!" 48 Dá ki Natanael noḻibó ko'i Yesus: "Naonda ing kinotota'au i Amá ko'inakó?" Tubag i Yesus, "Wakutu in diápa inoiní i Pilipus ikow, inontong-Kudon ikow kon ḻimonag im pangkoi ara tatua." 49 "Pak Guru, guman i Natanael, ki Amá ing ki Adí i Allah!" 50 Ki Yesus noguman ko'i Natanael, "Ikow nopirisaya ko'i-Nakó tongá lantaran dega' Aku'oi noguman ko'inimu kon ikow inontong-Kudon kon siungonmai pangkoi in ara tatua? Soáḷ mita inta lebe moḷobe-ḷoben nongkon tua ko'ontonganmubí!" 51 Ki Yesus noguman doman, "Totu'u, popirisayadon! Ikow moko'ontongbí kon ḷangit mobukat bo malaekat mita i Allah moponik-moponag mamangoi ko'i Adí Intau."
1 Doyowa nosinggai no'iduduimai kon tua oyúon im pinonika'an kong kotá ing Kana kong Galilea, bo ki iná i Yesus kon tua doman. 2 Ki Yesus bo murí-Nya mita inundang doman kom pesta tatua. 3 Bo naonda ing kinodaitan in anggur, ki iná-Nya noguman ko'i Yesus, "Mosia kinodaitan in anggur." 4 Ki Yesus notubag, "Iná, dona'aipa mokiaid in onu bo onu ko'i-Nakó, sin diápabí notompod i wakutu-Ku mopo'ontong intua." 5 Ta'e ki iná i Yesus noguman kon simpaḷ mita kom pinonika'an tatua: "Aidaidon onu im pokiáid-Nya ko'i monimu." 6 Kon tua oyúon tampayang onom inta sinadia sim pakéon pondaritan podudui adat in Yahudi. Tampayang tobatú bonunya degá mogatut noliter. 7 Dá ki Yesus noguman kon simpaḷ mita kon tua,"Bonuaidon tubig in tampayang mita tatua." Dá binonuandon doman mita monia kinongo-puḻing. 8 Onda intua ki Yesus noguman ko'i monia, "Tana'a ponayukaikah kon topiḻik nongkon tampayang tatua bo dia kon itoi im pesta bo pokinanam." 9 Bo itoi im pesta tatua nonanamdon kon tubig inta ain nobaḻí anggur tatua. (Ta'e diábí kinota'auannya mongo nongkon onda in anggur tatua, tongábi simpaḷ mita in nonota'au kon soáḷ mita tatua.) Dá itoi im pesta tatua minayak dinimiug kon nonika'an ḷoḷaki, 10 bo noguman: "Biasamai intau munabí mopo'inum in anggur inta mopia totok, bo aka tamu mita mopuasdon monginum, bain tua bo poḷuaiondon in anggur inta diá totok mopia. Ta'e ki utat in umuranbí notagú kon anggur mopia umaai in tana'a makow!" 11 Tuata in soáḷ mokoherang muna inta pinomia i Yesus. Tua pinomia-Nya kong Kana inta kong Galilea. Takin tanda tatua Sia nopo'ontongdon ing kawasa-Nya. Dá murí-Nya mita mopirisayadon ko'i-Nia. 12 Nopaḷut makow kon tua ki Yesus minayak ing Kapernaum noyotakin i iná-Nya, i utat-Nya bo murí-Nya mita. Mosia nogutunpa kon tua tongonupamai degá nosinggai. 13 Naonda in Singgai Moḷoben Paskah Intau Yahudi nodiugdon, ki Yesus minayak in Yerusalem. 14 Kom palas im Baḷoi Tuhan inta kon Yerusalem, oyúon intau inta mopopotaḷui mita in sapi, domba, bo paḷoma, bo oyúon doman in intau inta mopoponoḻiu in doit ḻimitú makow kon tua. 15 Ki Yesus nonuḷapid kon tali bo pinomia sambok bodongka noguntun kom bayongan mahaḷuk kon tua, pinomayak domba, sapi pinoḷuai-Nya nongkon Baḷoi Tuhan. Bo meja mita inta tampat poponoḻiuanmai in doit sinoko-baḻintuang-Nya, sahingga doit nongo'irangkap. 16 Bo Sia noguman kon intau mita mopopotaḷui im paḷoma, "Tokodiadon komintan nongkon na'a. Dikabí baḻíon monimu pasar im Baḷoi Amá-Ku!" 17 Dá kinotoropandon im murí-Nya mita kon oyúon im pinais kom bonu im Buk Mosuci nana'a: "Tabi-Ku kom Baḷoi-Mu, oh Allah, mopodoko-dokot kong gina-Ku." 18 Tongá itoi mita in Yahudi moḷawang ko'i-Nia, mosia noguman ko'i Yesus, "Onu i mota'au po'ontong-Mu ko'inami saḷaku tanda kon oyúon hak-Mu mogaid kon ná tana'a." 19 Tubag i Yesus, "Rumbundon Baḷoi Tuhan tana'a, bo tongábí kon daḷom toḷu nosinggai im poposindogan-Ku bui." 20 Itoi mita in Yahudi tatua noguman ko'i Yesus, "Opat nopuḷuh boonom notaong pinoposindogan im Baḷoi Tuhan tana'a, bo Ikow im mongaku kom mokoposindog kon tua tongá kon daḷom toḷu nosinggai?" 21 Ta'e makusud i Yesus Baḷoi Tuhan tua in awak-Nyabí tontaní. 22 Dá tuamai naonda ing ki Yesus nobiag nongkon kinopatoian-Nya, buidon kinotoropan im murí-Nya mita, kon soáḷ tatua pernahdon pinoguman i Yesus. Dá mosia nopirisayadon kon onu inta pinais kom bonu im Buk Mosuci bo bayongan inta siningog i Yesus. 23 Wakutu ing ki Yesus kon Yerusalempa solama in Singgai Moḷoben Paskah, nobayong intau nopirisaya sin noko'ontong kon soáḷ mita inta mokoherang pinomia-Nya. 24 Ta'e diábí pirisayaan i Yesus i mosia, sing kinota'auan-Nyabí gina im bayongan intau. 25 Tuamai diá bidon paraḷu mokodongog kong katarangan in intau ibanea, sing kinota'auan-Nya onu ing kom bonu ing gina intau.
1 Oyúon tobatú tokoh agama nongkon golongan intau im Parisi, tangoinya ki Nikodemus. 2 Kon doḷom tobatú, sia namangoi ko'i Yesus bo noguman, "Pak Guru, kinota'auan nami kong ki Amá im pinotabábí i Allah. Sin diábí in tobatúmai intau mota'au mogaid kon soáḷ mita inta mokoherang ná inta pinomia i Pak Guru aka ki Allah diá kotaki-takinnya." 3 Tubag i Yesus, "Totu'u, kon diábí in tobatúmai intau mota'au mobaḻí umat i Allah, aka sia diá polahiron bui." 4 Dá ki Nikodemus noguman nana'a ko'i Yesus, "Diábí doman intau inta noguyangdon bo polahironbí bui! Mota'au degá in sia tumuot bui kon sian i inánya bo polahiron bui?" 5 Ki Yesus notubag, "Totu'ubí in singog-Ku tana'a: aka intau bo diá polahiron nongkon tubig bo nongkon Roho i Allah, yo intau tatua diábí mota'au mobaḻí umat i Allah. 6 Aka awak na'a pinolahirbí ing guyanga, ta'e aka secara rohani yo pinolahirbí in Roho i Allah. 7 Dika moherang aka Aku'oi moguman kom mo'ikow komintan musti polahiron bui. 8 Tompot mogirup kon onda ing ko'ibognya; kodongogan naton in singognya, ta'e diábí kota'auan naton mongo nongkon onda ing kinoángoiannya bo kon onda im bayáannya. Natua doman in intau inta pinolahir nongkon Roho i Allah." 9 Ki Nikodemus noḻibó bui, "Dá naondabí ing kobobaḻí intua?" 10 Tubag i Yesus, "Ikow nion guru kon Israel, umpakah yo diá kota'auanmu in soáḷ tatua? 11 Pirisayadon: Kami mosingog kon onu inta kinota'auan nami, bo tongábí doman onu inta ain inontong nami tua im pota'au nami; ta'e mo'ikow doí motarima kon onu im pinota'au nami. 12 Mo'ikow diá mopirisaya aka Aku'oi mongonguman kon soáḷ dunia ko'inimu, dá naondabí im mo'ikow mopirisaya aka Aku'oi mongonguman ko'i monimu kon soáḷ mita inta nongkon soroga? 13 Diábí tobatúmai intau pernah namonik in soroga, koḻikudbí in Sia inta ain noponag kon dunia na'a, Sia tuata ing ki Adí Intau. 14 Bo ná doman ki Musa inta nopoponik in uḷag tambaga kom pangkoi ing kayu kom padang gurun, dá natua doman ki Adí Intau musti poḷantudon, 15 Simbá bayongan intau inta mopirisaya ko'i-Nia moko'uḻí kong kobiagan mononoi. 16 Lantaran ná domai tua in tabi i Allah kon intau kon dunia na'a, sahingga inogoi-Nyadon ki Adí-Nya tuḷong, simbá bayongan intau inta mopirisaya ko'i-Nia diá moyoyang, ta'e moko'uḻí kong kobiagan mononoi." 17 Sing ki Allah nopotabá ko'i Adí-Nya namangoi in dunia na'a de'emanbí mamangoi mohakim kon intau kon dunia na'a, ta'e mamangoibí moposaḷamat ko'i monia. 18 Intau inta mopirisaya ko'i-Nia diábí hukumon. Ta'e intau inta diá mopirisaya in hukumondon i Allah, sin diá mopirisaya ko'i Adí-Nya inta tuḷong. 19 Na'a im mobaḻí dodoyonan ponuntutan ko'inia: "Bayag ain namangoi in dunia na'a, ta'e sindipbí ing ko'ibo-ibog in intau, sim mora'at in oáid monia. 20 Sin intau inta momia kom mora'at, moya'at ing ginanya kom bayag, sin dikabo ko'ontongan in oáidnya inta mora'at tua. 21 Ta'e intau inta nomia kon onu inta kino ibog i Allah, namangoi kom bayag tatua simbá ko'ontongandon kon onu inta pinomianya tatua no'iduduibí kon inta kino ibog i Allah." 22 Nopaḷut makow kon tua ki Yesus bo murí-Nya mita minayak in Yudea. Bo ki Yesus nogutunpa kon tua noyotakin monia tongonumai nosinggai bo nobaptis. 23 Dodai intua ki Yohanes diápa pinobonu monia kom ponjara dá sia umuranpa doman nobaptis kon Ainon, ḻipu inta diá noyayuk nongkon Salim, sin nobayong in tubig kon tua. Intau mita namangoi ko'inia, bo binaptisnya i mosia. 25 Tongá tongonumai im murí i Yohanes nomangkoidon mobobayowan takin intau mita in Yahudi soáḷ atorang pondaritan. 26 Mosia minayak ko'i Yohanes bo noguman, "Pak guru, kinotoropanpa degá i Pak guru in intau inta noyotakin i Pak guru kon ḷoḷanmai Ongkag in Yordan tua, inta sinundú i Pak guru wakutu intua? Sia nobaptis doman in tana'a makow bo komintan intau mayak ko'i-Nia!" 27 Ki Yohanes notubag, "Diábí in tobatúmai intau moko'uḻí kon onu bo onu sin pakéonnya tontaní, aka de'eman ki Allah in nobogoi ko'inia. 28 Dinongog bidon monimu tontaní in singogku, kon aku'oi na'a in de'emanbí Raja Mopoposaḷamat. Aku'oi in tongábí pinotabá umuna ko'i-Nia. 29 Nonika'an bobay tatua ing kapunya'anbí in nonika'an ḷoḷaki. Yobayat in nonika'an ḷoḷaki tatua tongábí simindog moyotakinnya bo mokidongog, bo mopia ing ginanya aka mokodongog kon singog in nonika'an ḷoḷaki. Natuabí doman in aku'oi. Mopiadon totok ing ginaku in tana'a. 30 Kawasa-Nya im mustidon kodugang-kodugang bo aku'oi ing ko'intok-ko'intokdon." 31 "Inta namangoi nongkon soroga no'iḻiubí nongkon bayongan yagi-yagi. Inta namangoi nongkon dunia no'ibonubí kon dunia na'a bo nongonguman doman kon soáḷ in dunia mita na'a. Ki ine inta nongkon omonik Sia no'iḻiubí nongkon bayongan yagi-yagi. 32 Sia nongonguman kon soáḷ inta inontong bo dinongog-Nyadon, ta'e diá tobatúmai intau mopirisaya kon onu ino'uman-Nya. 33 Sin intau inta mopirisaya kon onu inta ino'uman-Nya tatua, akúonnyabí kong ki Allah tua i mobanar. 34 Sing ki ine im pinotabá i Allah, dá siabí tua mopoyaput im pirman i Allah, sin sia ing kinawasaan bidon in Roho i Allah. 35 Ki Amá motabi ko'i Adí-Nya, bo pinosarakan-Nyadon bayongan ing kawasa-Nya ko'i-Nia. 36 Intau inta mopirisaya kon Adí tatua, moko'uḻíbí kong kobiagan mopia bo mononoi, ta'e intau inta diá motoindudui kon Adí tatua, diábí doman moko'uḻí kong kobiagan. Sia umuran hukumon i Allah."
1 Dinongogdon intau mita im Parisi kong ki Yesus ain noko'uḻí bo nobaptis kon intau mobayo-bayongdon kon dumodudui i Yohanes. ( 2 Sabanarnya ki Yesus diábí nobaptis ta'e tongábí murí-Nya mita.) 3 Naonda ing kinota'auan i Yesus kon soáḷ mita tatua kino-dongogandon i intau mita im Parisi, dá nongkon Yudea Sia nobuidon minayak ing Galilea. 4 Daḷan monia tua musti mo'itaḻib kon Samaria. 5 Dá nodapotdon tai Yesus kon tobatú kotá kon Samaria, Sikhar in tangoinya. Ḻipú tatua diá noyayuk nongkon butá inta inogoi i Yakub koḻipod ko'i Yusup, ki adínya. 6 Kon tua oyúon parigí i Yakub. Noḷopídon totok ing ki Yesus sim bobayáan tatua, tuamai Sia iḻimitúpa kom bingkímai im parigí tatua. Dodai intua no'utudon in singgai, degá jam duablasdon. 7 Bo murí-Nya mita minayakdon ing kotá sin notaḷui kong ka'anon. Diá no'onggot kon tua oyúon tobatú bobay in Samaria namangoi sim monangkob. Ki Yesus noguman ko'inia, "Iná, mota'au degá Aku'oi mo'igum kon tubig inumon-Ku?" 9 Bobay tatua notubag, "Ki Tuang intau in Yahudi, bo aku'oi na'a inta in Samaria, nongonu sing ki Tuang mo'igumbí ko'inakó kon tubig inumon?"(Sin intau mita in Yahudi diá noyoyobayatan intau mita in Samaria.) 10 Ki Yesus notubag, "Aka kuma bo kinota'auanmu in totabi i Allah bo kinota'auanmu ki ine in no'igum kon inumon ko'inimu, yo nopasti bidon kon ikow tontaní im mo'igumbí kon tubig inumon ko'i-Nia tua. Bo ogoian-Nyabí ikow in tubig kobiagan tatua." 11 Dá bobay tatua noguman doman, "Diá in totayuk i Tuang bo nodaḷom totok im parigí tana'a. Kon ondabí ing ko'uḻían i Tuang kon tubig inta mokobiag tua? 12 Ki Yakub mogoguyang nami, ain nobogoi im parigí tana'a ko'inami. Bo sia tontaní ain nogamá kon tubig inumonnya nongkon na'a; ná doman tua ing ki adínya mita bo bobiagonnya mita. Degá ki Tuang im moḷobe-ḷoben nongkon i Yakub?" 13 Dá kai Yesus doman, "Intau inta monginum kon tubig tana'a im buipabí moyogang, 14 ta'e intau inta monginum kon tubig ogoi-Ku, diá bidon moyoga-yogang, sin tubig inta ogoi-Ku ko'inia mobaḻí bidon bokakak kom bonu in awaknya, bo umuran ḷumuai bo mobogoi ing kobiagan mononoi." 15 Guman bobay tatua, "Tuang, ogoiaidon aku'oi in tubig tatua, simbá diádon moyoga-yogang in aku'oi, bo diáka bidon mopobui-buimai kon na'a sin monangkob." 16 Guman i Yesus ko'inia, "Bayakdon bo oiní ing ki buḷoimu mamangoi in na'a." 17 Bobay tatua notubag, "Diábí ing ki buḷoiku." Guman doman i Yesus bui, "Totu'u in tubagmu nion." 18 "Sin ikow koḻimadon pinobuḷoi, bo ḷoḷaki inta nobiag noyogaḷummu tana'a makow in de'emanbí ki buḷoimu." 19 Bobay tatua noguman, "Kinota'auankudon tana'a kong ki Tuang in tobatúbí nabi." 20 "Mogoguyang nami nosumbah ko'i Allah kom buḷud tana'a, ta'e intau mita toḻipúan i Tuang moguman kon tongábí kon Yerusalem tampat pososumbáan in intau ko'i Allah." 21 Ki Yesus noguman ko'inia: "Popirisayadon, komintanmai intau mosumbah ko'i Amá, de'eman bidon kom buḷud tana'a bo de'emanbí doman kon Yerusalem. 22 Mo'ikow intau in Samaria mosumbah ko'i inta diá kinota'auan monimu, ta'e aka kami intau in Yahudi nosumbah ko'i-Nia inta nokanal nami, sing kasaḷamatan namangoi nongkon intau in Yahudi. 23 Ta'e mo'iangoibí in wakutunya, sedang bo no'iangoi bidon, kon takin ing kawasa Roho i Allah intau mita mosumbah ko'i Amá inta mobanar ná inta kino ibog i Amá. 24 Sing ki Allah in Rohobí bo tongábí takin Roho i Allah sahingga intau mita mota'au mosumbah ko'i Amá podudui ing ka'ada'an-Nya." 25 Bobay tatua noguman ko'i Yesus, "Kinota'auankubí kon Raja Mopoposaḷamat (inta sinangoi ki Kristus) im mamangoibí. Aka Sia mamangoi, pota'au-Nyabí im bayongan yagi-yagi ko'i naton." 26 "Aku'oibí na'a inta i makusudmu nion", guman i Yesus, "Aku'oi inta moyosingogmumai tana'a." 27 Bo dodai intua murí mita i Yesus no'iangoidon bui. Mosia noherang totok noko'ontong ko'i Yesus nongonguman takin tobatú bobay. Ta'e diá in tobatúmai mosia nokobaḻí noḻibó kom bobay tatua, "Onu im paraḷu i iná?" Andeka noḻibó ko'i Yesus. Mongo onu ino'uman i Amá takin bobay tatua?" 28 Bo bobay tatua nonaḷámaidon kon tampayangnya kon tua bo minayak ing kotá bo noguman kon intau mita kon tua, 29 kai-nia "Koḻigai, mayak ing kita mo'indoi kon intau inta nopota'au ko'inakó kom bayongan inta aim pinomiaku. Degá bo Siabí tua in Raja Mopoposaḷamat?" 30 Dá mosia nobuatdon nongkon kotá bo minayak nokipodungkuḷ ko'i Yesus. 31 Dodai intua murí-Nya mita nonongganutdon ko'i Yesus nonga'an. "Pak Guru," kai monia, "Monga'andon." 32 Ta'e ki Yesus notubag, "Ko'i-Nakó oyúon ing ka'anon inta diá kinota'auan monimu." 33 Dá murí-Nya mita nosiḻibóandon, nana'a "Degá oyúondon intau nogatod mangoi kong ka'anon ko'i-Nia?" 34 Ki Yesus noguman, "Ka'anon-Ku na'a in dumuduibí kon onu inta kino ibog i-Nia inta nopotabá ko'i-Nakó, bo moginḷapat kon oáidan inta pinokiáid-Nya ko'i-Nakó. 35 Kai monimu in opatpa nobuḷan bo mokoyut. 'Ta'e Aku'oi moguman ko'inimu: Indoiaikah magí-makow ing gobá inta ain nodarag bo noḷutúdon, mota'audon koyuton!' 36 Bo tana'apabí doman makow bo intau inta mokokoyut tua motarima kom boḻi im pinogaidannya bo nosipundon kom bungai ing kobiagan mopia bo inta mononoi. Dá intau inta nomuḷa bo inta nokoyut tumpaḷabí moḷunganga ing gina. 37 Totu'ubí in toḻibag nana'a, 'Tobatú im momuḷa, ibanea i mokoyut.' 38 Aku'oi mopotabá ko'i monimu mayak mokoyut kong gobá inta de'eman mo'ikow in nomuḷa; intau ibanea ain nogaid kon tua, bo mo'ikow im motarima kong ka'utungan nongkon oáidan monia tua." 39 Nobayong intau in Samaria inta nogutun kong kotá tatua nopirisaya ko'i Yesus lantaran nokodongog kon o'uman im bobay tatua. Sim bobay tatua noguman, "Sia noguman ko'inakó kom bayongan inta aim pinomiaku." 40 Dá naonda intau mita in Samaria mita tatua noyodungkuḷ i Yesus, mosia nopo'igum totok simbá, mogutunpa in Sia takin monia. Dá ki Yesus nogutunpa kon tua takin monia doyow nosinggai. 41 Bo nodugangdon nobayong intau mopirisaya ko'i Yesus sin nokodongogdon tontaní kon totundú-Nya. 42 Mosia noguman kom bobay tatua, "Mopirisayadon kami in tana'a, de'eman bidon tongá lantaran onu inta ino'umanmu ko'inami, ta'e lantaran kami nokodongogdon tontaní kon tosingogon-Nya. Bo kinota'auandon nami kon Sia tua in totu'ubí Mopoposaḷamat in dunia." 43 Naonda in doyowadon nosinggai nogutun kon Sikhar, minayakdon ing ki Yesus kong Galilea. 44 Ki Yesus tontaní nogumandon nana'a, "Tobatú nabi diábí hormaton kon ḻipúnya tontaní." 45 Ta'e naonda in Sia no'iyaputmai ing Galilea, intau mita nonontomu ko'i-Nia takin sanang ing Gina, sin wakutu in Singgai Moḷoben Paskah kon Yerusalem, inontongdon monia im bayongan inta pinomia i Yesus. 46 No'iduduimai kon tua ki Yesus buidon minayak ing Kana inta kong Galilea, kotá inta pernah pinogaidan kon inta mokoherang, "Tubig nobaḻí anggur." Kong kotá tatua oyúon tobatú pogawai kon istana, dodai intua ki adínya notakit kong Kapernaum. 47 Naonda in dinongognya kong ki Yesus nongkon Yudea namangoidon ing Galilea, dá sia minayakdon ko'i Yesus nopoigum simbá mamangoipa ing Kapernaum bo mongundam ko'i adínya inta dongkadon oḷaton. 48 Ki Yesus noguman kom pogawai istana tatua, "Aka mo'ikow diá moko'ontong kon soáḷ mita inta mokoherang, yo tantú diábí i mo'ikow mopirisaya." 49 Ta'e pogawai istana tatua noguman, "Tuang, ḷagidon angoi bá diápa matoi ing ki adíku." 50 Ki Yesus noguman ko'inia, "Bayakdon, mopia bidon ing ki adímu." Intau tatua nopirisaya kon singog i Yesus bo minayak. 51 Kon daḷanpa, bobantungnya mita nonontomudon ko'inia bo noguman, "Ki adí i Tuang Nopiadon." 52 Dá iḻibónyadon ko'i monia mongo jam tongonu nopia ing ki adínya. Tubag monia, "Koḷabung, degá jam satu singgai bo no'inggamá im patúnya." 53 Bon kinotoropandon im pogawai istana tatua kon jam natuata ki Yesus noguman ko'inia: "Mopia bidon ki adímu." Dá sia takin tombonu im baḷoinya komintandon nopirisaya ko'i Yesus. 54 Tua in tanda mokoherang induanya inta pinomia i Yesus kong Galilea naonda in Sia nongkon Yudea.
1 No'iduduimai kon tua oyúon Singgai Moḷoben intau Yahudi, dá ki Yesus minayak in Yerusalem. 2 Kon Yerusalem kon diug in tampat inta sinangoian "Ngara in Domba" oyúon tobatú tabang, inta aka kom bonu im bahasa Ibrani sinangoian "Betesda." Kon tua ḻima in tampat pobobarasanangan. 3 Kon tampat pobobarasanangan mita tatua nobayong intau mita mototakit inta mosiug makow; oyúon bilog, oyúon pelong, oyúon ḻempeng. Mosia tua komintan mogoḷat makow kon koḻimbokan tubig in tabang tatua. 4 Sin oyúon inta mo'iangoi im malaekat i Tuhan moponag kon tabang tatua bo moḻimbok kon tubignya. Bo intau motakit inta muna ḷumabú kon tabang tatua wakutu i moḻimbok, mopia onukabí im panyakinya. 5 Kon tampat tatua oyúon doman tobatú intau inta ain toḷu nopuḷú bowaḷu notaong in notakit. 6 Inontong i Yesus in Sia mosiug makow kon tua, bo kinota'auanbí i Yesus kon totokdon no'onggot sia notakit, dá ki Yesus noḻibó ko'inia, "Mo'ibog mopia in ikow?" 7 Intau notakit tatua notubag, "Amá, diá intau kon na'a im mopoponag ko'inakó kon tabang aka moḻimbok in tubignya. Bo pomuḷoi in aku'oi moramiji mopobayak in tabang tatua, umuran ko'una'an in intau ibanea." 8 Dá ki Yesus noguman ko'inia, "Pobangondon, bingkatdon im boḷadmu bo bayakadon." 9 Dodaipa doman tua nopia intau tatua. Biningkatnya im boḷadnya bo minaya-mayak. Soáḷ tatua nobaḻí kon singgai in Sabat. 10 Tuamai itoi mita intau Yahudi noguman kon intau inta bagu nopia tatua, "Singgai na'a singgai in Sabat, tuamai ikow diábí mota'au mobingkat kom boḷadmu." 11 Ta'e intau tatua notubag, "Intau inta ko'ina nongundam ko'inakó in noki bingkat im boḷadku bo mayak." 12 Dá iḻibó bui monia, "Ki ine intau inta noki bingkat im boḷadmu nion bo mayak?" 13 Ta'e diá kinota'auan in intau inta bagu inundaman tatua mongo ki ine in nopotabá ko'inia tua, sing ki Yesus minayakdon bo kino'oḻingoiandon in intau mobarong kon tua. 14 No'iduduimai kon tua ki Yesus bui noyodungkuḷ in intau tatua kom bonu im Baḷoi Tuhan, bo ki Yesus noguman ko'inia: "Pokotoropdon, nopiadon ikow tana'a. Dikadon bui mogaid kon dosa, simbá diá koántugan bui in inta lebe mora'at." 15 Dá iḷumuaidon intau tatua bo noguman kom ponguasa mita Yahudi kong ki Yesusbí intau inta nokopia ko'inia. 16 Dá tuamai, mosia mulaidon moramiji momogutú ko'i Yesus, sin Sia monoáidan kon singgai in Sabat. 17 Ta'e ki Yesus noguman ko'i monia, "Ki Amá-Ku in umuranbí nogaid umaai in tana'a makow, dá Aku'oi im mogaidbí doman." 18 Singog-Nya mita tatua nokodugangdon kon ibog monia moramiji moḻimod ko'i-Nia. Mosia moroncana kon tua de'emandon tongá lantaran Sia moḷawang kon atorang agama soáḷ singgai in Sabat; ta'e lantarandon doman Sia noguman kong ki Allah tua ing ki Amá-Nya; mangaḻenya kon tua Sia mokipotongkaidon ko'i Allah. 19 Tubag i Yesus kon intau mita tatua, "Poguman-Kudon ko'i monimu, Adí in diábí mokoáid kon onu bo onu aka mopomaké ing kawasa-Nya tontaní. Sia tongábí mogaid kon onu inta ain inontong-Nya inaidan i Amá-Nya. Sin onu in inaidan i Amá, tua doman in inaidan i Adí. 20 Sim motabibí ing ki Amá kon Adí bo po'ontong-Nyabí ko'i-Nia im bayongan inta inaidan-Nya tontaní. Sedang bo po'ontongbí i Amá ko'i-Nia in oáidan mita inta lebe moḷoben nongkon oáidan mita tatua, sahingga mo'ikow moherangdon. 21 Ki Amá tua im momiag bui kon intau minatoi, bo mobogoi ko'i monia ing kobiagan mopia bo mononoi; ná tua doman in Adí mobogoi doman ing kobiagan mononoi ko'i monia inta mo'ibog ogoian-Nya ing kobiagan. 22 Bo ki Amá in diá bidon mohakim ko'i ineka, sim pinosarakan-Nya bidon intua ko'i Adí-Nya. 23 Pinomia i Amá intua simbá bayongan intau mohormat ko'i Adí ná mosia mohormat ko'i Amá. Intau inta diá mohormat kon Adí diá doman mohormat ko'i Amá inta nopotabá mangoi ko'i Adí. 24 Totu'u totok in singog-Ku tana'a: Intau inta monarukira kon singog-Ku mita, bo mopirisaya ko'i-Nia inta nopotabá ko'i-Nakó, oyúon kobiagan mopia bo mononoi. Sia in diábí hukumon; sia no'i pilatdon nongkon kinopatoian bo noko'uḻídon kong kobiagan. 25 Pirisayadon: Mo'iangoibí in wakutunya, sedang bo no'iangoi bidon, kon intau minatoi im mokodongogbí kon singog i Adí Allah. Bo intau inta mokodongog mobiagbí. 26 Ná ki Amá nobaḻí pangkoi ing kobiagan, dá binaḻí-Nya doman Adí pangkoi ing kobiagan. 27 Sia nobogoi in hak-Nya ko'i Adí-Nya mohakim, sin Sia ki Adí Intau. 28 Dika moherang mo'ikow mokodongog kon soáḷ tana'a, sim mo'iangoibí i wakutunya kon intau inta aim minatoi mokodongog kon singog-Nya, 29 bo ḷumuai nongkon kubur. Intau inta nogaid kom mopia mobangon bo mobiag. Ta'e intau inta nogaid kom mora'at im mobangon sin hukumon." 30 "Aku'oi in diábí mota'au mogaid kon onu bo onu podudui in ibog-Ku tontaní.Aku'oi in tongábí mohakim podudui onu inta pinarentah i Allah. Bo moádilbí im pononantú-Ku, sin Aku'oi in diábí dinumudui kon ibog-Ku tontaní, ta'e dinumuduibí kon ibog i Amá inta nopotabá mangoi ko'i-Nakó. 31 Aka kuma bo Aku'oi mongonguman kon soáḷ ka'ada'an-Ku tontaní, yo onu in ino'uman-Ku tatua diábí mota'au pirisaya'an. 32 Ta'e oyúonbí in intau ibanea in nongonguman soáḷ Aku'oi, bo kinota'auan-Kubí kon totu'ubí in o'umannya tatua. 33 Mo'ikow nopotabádon in intau minayak ko'i Yohanes, bo ino'umannyadon onu in totu'u soáḷ Aku'oi. 34 Soáḷ tana'a poguman-Ku, de'emanbí lantaran Aku'oi moparaḷu kon kosaksian nongkon intau, ta'e bá mo'ikow posaḷamaton. 35 Ki Yohanes tua in naonda bo togá noyongkit inta moponindar im bayag. Bo samantara na'a mosanangpabí ing gina monimu motarima kon sindar tatua. 36 Ta'e ko'i-Nakó oyúon ing kosaksian inta moponti-ponting nongkon kosaksian inta pinoyaput i Yohanes, tuata in oáidan inta pinokiáid i Amá ko'i-Nakó. Oáidan tatuata inta yogot-Ku aidan tana'a makow, tuata im mobaḻí bukti kong ki Amábí in nopotabá ko'i-Nakó. 37 Bo ki Amá inta nopotabá ko'i-Nakó nobogoi doman ing kosaksian soáḷ Aku'oi. Mo'ikow diápa dodai onda nokodongog kon singog-Nya andeka noko'ontong kom pogot-Nya. 38 Pirman-Nya diá no'itonop makow kong ginamu sim mo'ikow diá mopirisaya ko'i-Nakó inta pinotabá-Nya. 39 Mo'ikow mobalajar kom Buk Mosuci sing kom bonu in raian monimu, aka natua yo moko'uḻí kong kobiagan mopia bo mononoi. Bo umpakahbí Buk Mosuci tatua tontaní ain nobogoi ing kosaksian soáḷ Aku'oi. 40 Ta'e mo'ikow doí mamangoi ko'i-Nakó simbá moko'uḻí kong kobiagan mononoi. 41 Aku'oi in doíbí mokidayow kon intau. 42 Kinota'auan-Kubí im mo'ikow. Kinota'auan-Kubí kon diábí in tabi monimu ko'i Allah. 43 Aku'oi namangoi takin kawasa i Amá-Ku, ta'e mo'ikow doí motarima ko'i-Nakó. Ta'e aka intau ibanea i mamangoi ko'i monimu takin kawasanya tontaní yo tarima'an monimu in sia. 44 Naondabí ing kopopirisaya monimu aka mo'ikow tongabí motayak kombá dayowon intau ibanea, diábí moramiji kombá dayowon i Allah inta totobatú tua? 45 Dikabí mosangka kon Aku'oi mopotaḷá ko'i monimu kon tayowon i Amá. Sing ki Musabí inta i harap makow monimu i mopotaḷá ko'i monimu. 46 Aka kuma bo mo'ikow mopirisaya ko'i Musa, yo mo'ikow im mopirisayabí ko'i-Nakó, sin sia ain doman nomais soáḷ Aku'oi. 47 Ta'e aka mo'ikow bo diá mopirisaya kon onu inta pinais tatua, yo naondabí mo'ikow mota'au mopirisaya kon onu inta pinoguman-Ku?"
1 Nopaḷut makow kon tua ki Yesus minayak in ḷoḷan Danow Galilea inta sinangoian Danow Tiberias. 2 No'iyaputmai kon tua, mobayong intau dinumudui ko'i-Nia sin noko'ontongdon im mosia kon inta mokoherang inta pinomia i Yesus kon intau mita nongotakit bo nongopia domandon. 3 Ki Yesus notakod kom buḷud, bo iḻimitú kon tua takin murí-Nya mita. 4 Wakutu intua diádon mo'onggot Singgai Moḷoben Paskah intau Yahudi. 5 Dodai ing ki Yesus nobobui magí-makow, inontong-Nya intau mokapu-kapung mamangoi ko'i-Nia. Dá Sia noḻibó ko'i Pilipus, "Kon onda i mota'au naton potaḷuian kong ka'anon, simbá bayongan intau tanion mota'au monga'an?" ( 6 Kinota'auan bidon i Yesus onu i musti aidan-Nya, ta'e Sia noguman natua sim monungkuḷ ko'i Pilipus.) 7 Ki Pilipus notubag, "Aka roti bo tongá boḻi in doyowa nogatut doit perak yo diábí tugat poka'an kon intau mita tanion, umpakahbí tongá poyopiḻikon makow." 8 Murí i Yesus tobatú inta ki Andreas ki utat i Simon Petrus noguman ko'i Yesus, 9 "Kon na'a oyúon adi ḷoḷaki inta nodia kon roti ḻima nobatú bo toyak doyowa nobungá. Ta'e diábí pongonu aka kon intau moántó tanion!" 10 Ki Yesus noguman, "Pokiḻitúaidon intau mita tanion!" Kon tampat tatua nobayong im bonok, dá intau mita tatua iḻimitú kom bonok. Mosia komintan tua oyúonbí in ḻima noribu intau ḷoḷaki. 11 Onda intua ki Yesus nogamá kon roti bo nopoyaput in sukur ko'i Allah. Nopaḷut makow kon tua sinila-siali-Nya mokow in roti tatua kon intau moántó tatua. No'iduduimai kon tua sinila-silai-Nya domandon in toyak tatua, bo mosia komintan nonga'an kino'o-ibogbí monia. 12 Naonda in komintandon nonga'an nobotug, ki Yesus noguman kom muríNya mita, "Sipundon agat mita in roti inta diá kina'an monia simbá diá mogoguya'at." 13 Bo sinipun monia. Nosipun magí mopuḷuh bo doyowá nokompé agat ing ka'anon inta tongá nongkon roti ḻima nobatú bo pinoka'an kon intau mobayong tatua. 14 Naonda intau moántó tatua noko'ontong kon inta mokoherang pinomia i Yesus, mosia noguman, "Totu'u, na'abí in nabi inta i harap makow mamangoi in dunia!" 15 Kinota'auan i Yesus kom mosia mamangoi sim momakisa ko'i-Nia mobaḻí Raja monia. Tuamai Sia minayakdon kon daerah inta kom buḷud, Sia-sia mita. 16 Naonda mulaidon mo'ungkoḷom, murí mita i Yesus nosiḻigdon bo minayak in danow. 17 Bo mosia sinumakoi kon uangga bo minayak ing Kapernaum. Nodoḷomdon, ta'e ki Yesus diápa doman namangoi ko'i monia. 18 Dodai intua momangkoidon mobokoḷ in danow tatua sin tompot mogirup moropot. 19 Naonda in noyayukdon pinobotoian monia, degá ḻima ande onomdon nokilo im binaya'an monia, mosia noko'ontong ko'i Yesus nopoángoi in uangga takin minaya-mayak kon tudu in tubig. Mosia totokdon no'ondok. 20 Ta'e ki Yesus noguman, "Dika mo'ondok sin Aku'oibí in na'a!" 21 Bo takin pia ing gina mosia nonongganutdon ko'i-Nia sinumakoi kon uangga, bo dodaipa doman tua uangga monia no'itubuhdon kon tampat bayáan monia. 22 Nopo'ikoḷomai kon singgai, intau moántó inta umuranpa kon ḷoḷan danow, bo kinota'auanbi' monia kon tonga'bi' tobatu' in uangga. Kinota'auandon doman monia kom murí-Nya mita sinumakoidon kon uangga bo inumuna minayak. Ki Yesus in diápabí sinumakin. 23 No'iduduimai kon tua tongonumai uangga nongkon kotá in Tiberias namangoi bo sinumubuh kon diug in tampat pinoka'anan intau moántó kon roti naonda ing ki Tuhan nopoyaput in sukur. 24 Naonda intau moántó tatua diádon noko'ontong ko'i Yesus bo murí-Nya mita kon tampat tatua, mosia sinumakoi kon uangga tatua bo minayak ing Kapernaum motayak ko'i Yesus. 25 Naonda intau mita tatua noyodungkuḷdon i Yesus kon ḷoḷan danow, mosia noḻibó ko'i-Nia, "Pak Guru, Dodai onda ki Pak Guru nodapot in na'a?" 26 Tubag i Yesus, "Totu'ubí kom mo'ikow motayak ko'i-Nakó de'emanbí lantaran kinomangaḻeandon monimu makusud in soáḷ mita mokoherang inta pinomia-Ku, ta'e lantaranbí mo'ikow nonga'andon nodapot in nobotug. 27 Dona'aibí mogaid simbá moko'uḻí kong ka'anon inta modai-daitpa bo inta mobobongkog. Ta'e pogaidbí simbá moko'uḻí kong ka'anon inta diá mobobongkog bo inta mobogoi ing kobiagan mononoi. Ka'anon tatua in ogoibí i Adí Intau ko'i monimu, sin Sia ain ilantik i Allah inta ki Amá." 28 Dá mosia noḻibó ko'i-Nia, "Onu im musti pomia'an nami, simbá kami mogaid kon oáidan inta kino'ibog i Allah?" 29 Ki Yesus notubag, "Tana'abí ing kino'ibog i Allah nongkon i monimu: Popirisayadon ko'i-Nia inta pinotabá mangoi i Allah." 30 Dá kai monia doman, "Aka natua, onu in tanda po'ontong i Pak Guru ko'inami, simbá kami moko'ontong bo mopirisaya ko'i Pak Guru? Onu in aidan i Pak Guru? 31 Mogoguyang nami noka'an kom manna kom padang gurun, ná inta pinais kom bonu im Buk Mosuci, 'Sia nobogoi in roti nongkon soroga.' " 32 Bo Ki Yesus noguman ko'i monia, "Pirisayabí: De'emanbí ki Musa, ta'e ki Amá-Kubí in nobogoi ko'inimu in roti inta totu'u nongkon soroga. 33 Sin roti inta inogoi i Allah in Siabí inta noponag nongkon soroga bo nobogoi ing kobiagan kon intau kon dunia." 34 Dá mosia noguman, "Pak Guru, tantúdon ogoiai in roti tatua ing kami." 35 Dá kai Yesus doman, "Aku'oibí na'a in roti inta mobogoi ing kobiagan, intau mita inta mamangoi ko'i-Nakó diá bidon angoian bui ing gogoy. Bo intau inta mopirisaya ko'i-Nakó diá bidon moyoga-yogang bui. 36 Ta'e ná kai'n singog-Ku ko'i monimu, umpakahbí ain inontong monimu in Aku'oi, ta'e diábí mopirisaya im mo'ikow. 37 Bayongan intau inta inogoi i Amá-Ku ko'i-Nakó im mamangoibí ko'i-Nakó. Ki inekabí im mamangoi ko'i-Nakó diábí in diá tarima'an-Ku. 38 Sin Aku'oi namangoi nongkon soroga de'emanbí mamangoi mogaid kon onu inta ko'ibog-Ku tontaní, ta'e mogaidbi' kon inta kino ibog-Nya inta nopotabá ko'i-Nakó. 39 Bo na'abí ing kino'ibog i-Nia inta nopotabá ko'i-Nakó: simbá bayongan intau inta inogoi ko'i-Nakó, diá tobatúmai i mobuḻi; ta'e bá bangonon-Ku im mosia kon singgai ponantúan. 40 Totu'u na'abí ing kino'ibog i Amá-Ku: Bá bayongan intau inta noko'ontong kon Adí bo nopirisaya ko'i-Nia moko'uḻí kong kobiagan mopia bo mononoi, bo mobiag bui kon singgai ponantúan." 41 Intau mita Yahudi mulaidon mongunsingog ko'i Yesus, sing ki Yesus noguman: "Aku'oi in roti inta noponag nongkon soroga." 42 Mosia noguman, "Sia na'a ing ki Yesus, ki adí i Yusup to? Kinota'auanbí nami ing ki iná bo ki amá-Nya! Yo nongonu sin Sia in mogumanbí, kon Sia in noponag nongkon soroga?" 43 Dá ki Yesus noguman ko'i monia, "Dona'ai mongunsingog. 44 Diábí tobatúmai intau mota'au mamangoi ko'i-Nakó, aka diá diaan mangoi i Amá inta nopotabá mangoi ko'i-Nakó. Ki ine i mamangoi ko'i-Nakó, yo biagon-Kubí in sia kon singgai ponantúan. 45 Kom bonu im Buk nabi mita pinais nana'a: 'Komintan intau tundúonbí i Allah.' Dá bayongan intau inta ain nokodongog kon totundú bo nobalajar nongkon i Amá, mamangoibí ko'i-Nakó. 46 Tongá tua in de'emanbí mangaḻenya kon oyúondon intau ain noko'ontong ko'i Amá. Tongábí Sia inta namangoi nongkon i Allah in noko'ontongdon ko'i Amá. 47 Pokota'audon! Intau inta mopirisaya, oyúonbí ing kobiagan mopia bo monoi. 48 Aku'oibí na'a in roti inta mobogoi ing kobiagan. 49 Mogoguyang monimu noka'andon kom manna kom padang gurun bo mosia aim minatoi. 50 Ta'e diábí natua in roti inta noponag nongkon soroga: 'Intau inta moka'an kon roti tatua diábí matoi.' 51 Aku'oibí in roti inta noponag nongkon soroga, roti inta mobogoi ing kobiagan. Intau inta moka'an kon roti tana'a umuranbí mobiag. Roti inta ogoi-Ku kong kobiagan intau kon dunia na'a in awak-Kubí." 52 Nokodongogmai kon tua, intau mita in Yahudi nobobayowan. Mosia nosingog: "Umpakah intau tanion mokobaḻí mobogoi in awak-Nya sing ka'anon naton?" 53 Bo ki Yesus noguman ko'i monia, "Poguman-Kudon ko'imonimu, Aka mo'ikow bo diá moka'an kon awak i Adí Intau bo monginum kon dugú-Nya, yo diábí i mo'ikow mobiag. 54 Intau inta moka'an kon awak-Ku bo monginum kon dugú-Ku sia i moko'uḻí kong kobiagan mopia bo mononoi bo biagon-Kubí in sia kon singgai ponantúan. 55 Sin awak-Ku in totu-totu'ubí ka'anon bo dugú-Ku in totu'ubí o'inumon. 56 Intau inta moka'an kon awak-Ku bo monginum kon dugú-Ku, umuranbí in Sia motobatú takin-Ku, bo Aku'oi i motobatúnya doman. 57 Ki Amá inta nobiag tua, nopotabá ko'i-Nakó bo Aku'oi tontaní nobiagbí doman nongkon i Amá. Natua doman intau inta moka'an kon awak-Ku, sia im mobiagbí doman nongkon i-Nakó. 58 Na'abí in roti inta noponag nongkon soroga: de'emanbí ná roti inta kina'an im mogoguyang monimu. Sin naonda in noka'an makow kon roti tatua, mosia minatoi doman. Ta'e intau inta moka'an kon roti tana'a in umuranbí mobiag." 59 Tua komintan pinoguman i Yesus dodai in Sia notundú kom baḷoi pososambayangan kong Kapernaum. 60 Naonda in nokodongog kon singog mita i Yesus tatua, nobayong kon sigad im murí-Nya mita noguman, "Totundú tana'a totu'u mobogat. Ki inebí im mokomampu motarima kon tua!" 61 Kinota'auanbí i Yesus kom murí-Nya mita mongunsingogbí doman kon soáḷ tatua. Dá tuamai Sia noguman, "Degá mokotersinggung ko'i monimu in singog-Ku mita tatua? 62 Yo onu degá im mobaḻí aka mo'ikow moko'ontongdon ko'i Adí Intau mamonik bui kon tampat-Nya inta muna? 63 Rohobí i Allah in nobogoi ing kobiagan kon intau. Ropot in intau na'a diá baragunanya. Singog mita inta pinosingog-Ku ko'i monimu na'a in singogbí mita in Roho i Allah bo singogbí inta mobogoi ing kobiagan. 64 Tongá oyúon doman kon sigad monimu in diá mopirisaya." (Kinota'auan bidon muna i Yesus in intau mita inta doí mopirisaya, bo ki ine mobaḷui im pirisaya ko'i-Nia.) 65 Bo ki Yesus bui noguman, "Tuamai Aku'oi noguman ko'inimu, 'diábí tobatúmai intau mota'au mamangoi ko'i-Nakó, aka diá ko'ibog i Amá." 66 Nongkon dodaidon in tuata bo nobayong in dumodudui-Nya nonaḷámaidon ko'i-Nia, bo doídon dinumudui ko'i-Nia bui. 67 Bo ki Yesus noḻibó kom murí-Nya inta mopuḷuh bodoyowá tatua, "Degá mo'ikow monaḷá domanmai ko'i-Nakó?" 68 Dá ki Simon noḻibó, "Tuhan, ko'i inepa im bayáan nami? Tosingogon i Tuhan mobogoi ing kobiagan mopia bo mononoi. 69 Kami na'a in nopirisaya bo noyakin bidon kong ki Tuhanbí in totabá inta mosuci nongkon i Allah." 70 Ki Yesus notubag: "Kinota'auan bidon monimu kon Aku'oibí in nomiḻí ko'i monimu mopuḷuh bodoyowá na'a! Tongá tobatú kon sigad monimu nion ing kinawasaan in Ibilis!" 71 Ki Yudas ki adí i Simon Iskariot i makusud i Yesus tatua. Sin ki Yudasbí tuata im moposarakan ko'i Yesus, umpakah sia murí doman i Yesus inta kon sigad im murí-Nya mopuḷuh bodoyowá.
1 Nopaḷut makow kon tua, ki Yesus minaya-mayak makow ing Galilea. Doí in Sia minayak in Yudea, sin itoi mita Yahudi moroncana moḻimod ko'i-Nia. 2 Dodai intua diádon mo'onggot bo poraya'an kon Singgai Moḷoben Pondok Daun. 3 Dá ki utat mita i Yesus noguman ko'i-Nia, "Taḷa'aidon in tampat tana'a bo bayakdon in Yudea, simbá murí-Mu mita moko'ontong doman kon oáidan-Mu. 4 Diábí intau im mobuni kon onu inta inaidannya, aka mo'ibog in sia kota'auan im bayongan intau. Aka Ikow mogaid kon soáḷ mita ná tatua, yo musti po'ontong kom bayongan dunia!" ( 5 Sing ki utat-Nyapa mita tontaní diápabí doman mopirisaya ko'i-Nia.) 6 "De'emanpabí wakutu-Ku," guman i Yesus ko'i monia, " Ta'e aka ko'i monimu, mota'aubí im pomuḷoi makow. 7 Mo'ikow in diábí kodoí in dunia na'a. Ta'e Aku'oi im memang kodoíbí in dunia na'a, sin Aku'oi umuran moguman kon dunia mora'at in oáid monia. 8 Bayakdon tontaní i mo'ikow kom poramean tatua. Aku'oi in diápabí mayak, sin de'emanpabí wakutu-Ku." 9 Tua ing guman i Yesus ko'i utat-Nya mita, bo nogutunpa in Sia kong Galilea. 10 Naonda ing ki utat-Nya mita minayak kom poramean tatua, inumuni-uni makow ing ki Yesus bo minayak tontaní. 11 Solama pinoramean tatua, itoi mita Yahudi notayak ko'i-Nia bo noḻibo magí makow, "Kon onda in Sia?" 12 Moántó intau momangkoidon moyogombong soáḷ Sia. Oyúon i moguman: "Sia Intaubí mopia." Ta'e oyúon doman i moguman: "Diá! Sia mopoyaying kon intau mobayong." 13 Ta'e diá in tobatúmai intau mobarani moguman taran-tarangan soáḷ ki Yesus sim mosia mo'ondok kon itoi mita intau Yahudi. 14 Wakutu ing koyogotdon pinoramean, ki Yesus sinumu'ot kom Baḷoi Tuhan bo nomangkoidon nobogoi in totundú. 15 Itoi mita i Yahudi totok noherang bo noguman, "Naondabí ing kinotota'au-Nya kon soáḷ mita tatua, padahaḷ diábí dodai onda Sia nosikoḷah?" 16 Ki Yesus notubag, "Onu in sinundú-Ku na'a de'emanbí totundú-Ku, ta'e totundúbí i-Nia inta nopotabá mangoi ko'i-Nakó. 17 Intau mita inta mo'ibog dumudui ko'i Allah, kota'auannyabí mongo nongkon i Allah in totundú-Ku na'a andeka nongkon i-Nakó tontaní. 18 Intau inta motundú kon onu ing kino ibognya tontaní, sia tua i motayakbí kom bá hormaton. Ta'e intau inta moramiji simbá hormaton ki Inta nopotabá ko'inia yo mojujur in sia tua, bo diábí in uboḷ ko'inia. 19 Degá diábí kinota'auan monimu kong ki Musa nobogoidon im parentah mita i Allah ko'i monimu? Ta'e diá in tobatúmai kon sigad monimu in dinumudui kom parentah mita tatua. Nongonu sim mo'ikow mo'ibogbí moḻimod ko'i-Nakó?" 20 Intau moántó kon tua notubag: "Nobundai Ikow! Ki inebí im mo'ibog moḻimod ko'i-Nimu?" 21 Ki Yesus notubag, "Tongá tobatú in oáidan pinomia-Ku bo moherang i mo'ikow. 22 Ki Musa nobogoi i atorang ko'i monimu simbá sunaton, umpakahbí sunat tatua de'emanbí atorang nongkon i Musa, ta'e nongkon mogoguyangbí mita tungkuḷ ing ki Musa diápa. Tuamai, umpakah singgai in Sabat mo'ikow mosunat doman kon intau. 23 Aka tua pomia'an monimu simbá diá moḷawang kon atorang i Musa soáḷ sunat, yo nongonu mo'ikow tumorúbí ko'i-Nakó tongá lantaran nongundam kom bayongan awak intau kon singgai in Sabat? 24 Dikabí mohakim kon intau tongá podoyon kon onu inta ko'ontongan, ta'e podoyonbí kon inta moádil." 25 No'iduduimai kon tua, degá tongonumai intau in Yerusalem noguman, "Sia na'a degá inta taya-tayakonmai intau sin ḻimodon? 26 Ta'e indoiai mobebasbí in Sia mosingog kon tayowon intau moántó, bo diábí im moguman kon onu bo onu ko'i-Nia. Kinota'auandon degá im pomarentah naton kon Sia na'a in Raja Mopoposaḷamat? 27 Ta'e aka Raja Mopoposaḷamat mamangoi, yo diábí tobatúmai intau monota'au kon asaḷ-usuḷ-Nya! Ta'e aka asaḷ-usuḷ Intau tanion yo kinota'auanbí naton." 28 Wakutu ing ki Yesus koyogot motundúmai kom bonu im Baḷoi Tuhan, Sia nosingog noropot, kai-Nia, "Dá kinota'auan bidon monimu mongo ki ine in Aku'oi na'a bo kino-ta'auan bidon monimu in asaḷ usuḷ-Ku? Tongá bá kota'auan monimu, kon de'emanbí ibog-Ku tontaní in namangoi. Aku'oi na'a im pinotabábí i-Nia inta Mobanar, ta'e diá kinota'auan monimu in Sia. 29 Ta'e Aku'oi in nonota'aubí ko'i-Nia, sin Aku'oi nongkon i-Nia, bo Siabí tua in nopotabá ko'i-Nakó." 30 Dodai intua ramijiondon monia domokon in Sia, ta'e diá tobatúmai intau mokobaḻí mokadai ko'i-Nia, sin de'emanpa wakutunya. 31 Nobayong ing kon sigad monia tua in nomangkoidon mopirisaya ko'i-Nia, bo noguman, "Aka Raja Mopoposaḷamat tua mamangoi, yo degá Sia mokoáid kon lebe mobayong in soáḷ mita inta mokoherang nongkon Intau tana'a?" 32 Kinodongogandon intau mita im Parisi onu in iyogombong intau moántó soáḷ ki Yesus. Tuamai, mosia takin imang mita itoi nopotabá kon tongonumai moḷoḷukad kom Baḷoi Tuhan bo modomok ko'i Yesus. 33 Ki Yesus noguman kon intau mobayong inta kom bonu im Baḷoi Tuhan, "Diá bidon mo'onggot Aku'oi im moyotakin monimu, si mopaḷut makow kon tua Aku'oi mayakdon ko'i-Nia inta nopotabá ko'i-Nakó. 34 Tayakonbí monimu in Aku'oi, ta'e diábí mo'uḻí monimu, sim mo'ikow in diábí mokodapot kon tampat inta bayáan-Ku." 35 Dá itoi mita intau Yahudi nosiḻibóandon, "Mayak onda degá in Intau tana'a sahingga diá mo'uḻí naton in Sia? Mayak degá in Sia kon intau mita in Yahudi inta nogutun kom butá intau Yunani, bo mopoyaput doman in totundú kon intau mita in Yunani?" 36 Onu i makusud in singog-Nya: "Tayakonbí monimu in Aku'oi, ta'e diábí mo'uḻí monimu in Aku'oi, bo mo'ikow in diábí mokodapot kon tampat inta bayáan-Ku?" 37 Kon singgai pangabisan nongkon poraya'an tatua, singgai inta totok moponting kom poraya'an tatua, ki Yesus sinimindog kom bonu im Baḷoi Tuhan bo nosingog noropot; "Intau inta moyogang angoidon ko'i-Nakó bo ponginum. 38 Soáḷ intau inta mopirisaya ko'i-Nakó pinaisdon kom Buk Mosuci nana'a, 'Nongkon bonu ing ginanya ḷumuai im bokakak inta mobogoi ing kobiagan.' " ( 39 Ki Yesus nongonguman kon soáḷ Roho i Allah, inta bain tarima'an in intau mita inta mopirisaya ko'i-Nia. Sin wakutu intua Roho i Allah diápa inogoi; sing ki Yesus diápa pinomulia.) 40 Nobayong intau nokodongog kon onu in siningog i Yesus, bo kon sigad monia tua oyúon in noguman, "Intau tanion in totu-totu'ubí kon nabi inta pino dandi mamangoi tua!" 41 Ibanea noguman, "Na'adon in Raja Mopoposaḷamat!" Ta'e oyúon doman in noguman, "Ah de'eman! Sin Raja Mopoposaḷamat in diábí mamangoi nongkon Galilea! 42 Kom Buk Mosuci aim pinais, kon Raja Mopoposaḷamat in nongkon katurunanbí i Daud, bo mamangoibí nongkon ḻipu im Betlehem, ḻipu inta pinogutunan i Daud koḻipod." 43 Pangabisannya intau mita momangkoidon mobobayowan soáḷ ki Yesus. 44 Oyúon im modomok ko'i-Nia, ta'e diá tobatúmai intau mokobaḻí mokadai ko'i-Nia. 45 Naonda i moḷoḷukad mita kom Baḷoi Tuhan inta pinotabá minayak modomok ko'i Yesus nobuidon mangoi, imang mita itoi bo intau mita im Parisi noḻibó ko'i monia, "Nongonu sin diábí dinia mangoi monimu kon na'a in Sia tua?" 46 Dá moḷoḷukad mita tatua notubag, "Uḻe, diápa dodai onda intau mosingog ná pososingog-Nya tatua!" 47 Dá intau mita im Parisi noḻibó bui, "Eta degá mo'ikow pinoyaying-Nya domandon?" 48 "Oyúondon degá ing kon sigad in itoi mita naton andeka intau im Parisi in nopirisaya ko'i-Nia? 49 Ta'e intau moántó tana'a, diábí nonota'au kon hukum i Musa, kinatuḷadon im mosia." 50 Kon sigad intau mita im Parisi tatua oyúon ing ki Nikodemus inta pernah namangoi ko'i Yesus. Ki Nikodemus noguman kon intau mita im Parisi ibanea, 51 "Podudui in hukum i Musa, tobatú intau diábí mota'au hukumon aka porkaranya diápa kinota'auan bo oáidnya diápa pinirikisa." 52 Dá mosia noguman ko'inia, "Eta degá ikow nion doman in nongkon Galilea? Pirikisadon kom bonu im Buk Mosuci dá kota'auanmu bidon kon diábí in tobatúmai nabi mamangoi nongkon Galilea!" 53 Nopaḷut makow kon tua bayongan intau norobuidon kom baḷoinya-baḷoinya.
1 Ta'e ki Yesus minayak im Buḷud Zaitun. 2 Nopo'ikoḷomai kon singgai, subuhpa Sia minayakdon bui im Baḷoi Tuhan, bo nobayong intau namangoi ko'i-Nia. Ki Yesus iḻimitú bo nomangkoidon notundú ko'i monia. 3 Dodai in Sia yogot motundú, mototundú mita kon agama Yahudi bo intau mita im Parisi nodia mangoi ko'i Yesus kon tobatú bobay inta kino-kadapatan nokituaḻing. Bobay tatua pinokisindogan monia kon yuák, 4 bodongka noguman ko'i Yesus, "Pak guru, bobay tana'a kino kadapatan nami koyogot nokituaḻing. 5 Bo kon hukum agama oyúon in atorang kon bobay ná tana'a mustibí arabon im batu dapot im matoi. Aka podudui in raian i Pak Guru yo naonda?" 6 Ḷoḻibó monia tua im potayakanbí monia kon taḷá i Yesus, simbá oyúon im baḻíon monia dodoyonan popotaḷáan ko'i-Nia. Ta'e ki Yesus tongá kinumuyung bo nopomais in tononuyú-Nya kom butá. 7 Naonda in umurandon monia dodakan, dinumungá in Sia bo noguman ko'i monia, "Ki ine ing kon sigad monimu in diá kodosa, yo munadon sia mogarab im batu kom bobay tatua." 8 Onda intua ki Yesus kinumuyung bui bo nomais bui kom butá. 9 Naonda in nokodongogmai kon singog i Yesus natua, minayakdon mosia nonaḷámai kon tampat tatua, nobatu-batú pinangkoi kon intau inta nogurang totok. Pangabisannya dongkadon ki Yesus takin bobay tatua inta simindogpa makow kon tampatnya. 10 Bo ki Yesus dinumungá bo noḻibó kom bobay tatua, "Onda i mosia komintan? Diá degá in nohukum ko'inimu?" 11 "Diá, Pak Guru," tubagnya. "Tua in nopia," guman i Yesus, "Aku'oi in diábí doman mohukum ko'inimu. Ta'e bayakdon, bo dona'aidon bui momia kon dosa." 12 Ki Yesus buipa doman noguman ko'i monia, "Aku'oi na'a bayag in dunia. Intau inta dumudui ko'i-Nakó diá bidon sia mayak kom bonu in sidip, ta'e oyúondon im bayag kong kobiagannya." 13 Bo intau mita im Paris noguman ko'i-Nia, "Ikow nion i mongongumanbí kon soáḷ ka'ada'an-Mu tontaní, dá onu in ino'uman-Mu nion diábí totu'u." 14 Ki Yesus notubag, "Umpakahbí Aku'oi mongonguman kon soáḷ ka'ada'an-Ku tontaní, ta'e totu'ubí onu ino'uman-Ku tua, sing kinota'auan-Kubí kon nongkon onda in Aku'oi namangoi bo kon onda im bayáan-Ku. 15 Mo'ikow mohakim kon intau podudui in cara intau, Aku'oi in diábí mohakim kon tobatúmai intau. 16 Ta'e aka Aku'oi bo mohakim kon intau, yo onu inta sinantú-Ku tua moádilbí, sin Aku'oi in de'emanbí tongá Aku-Aku'oi mita, Aku'oi in noyotakinbí i Amá-Ku inta nopotabá ko'i-Nakó. 17 Kom bonu in Hukum i Musa pinais nana'a: Kosaksian inta mobanar in nongkon kosaksianbí in intau doyowa. 18 Inta nobogoi ing kosaksian soáḷ Aku'oi in doyowabí, Aku'oi bo ki Amá-Ku inta nopotabá ko'i-Nakó." 19 Dá iḻibó monia, "Kon onda ing ki Amá-Mu tua?" Ki Yesus notubag: "Aku'oi ande ki Amá-Ku tumpaḷa diá kinota'auan monimu. Aka kuma bo kinota'auan monimu in Aku'oi, yo pasti kota'auan bidon monimu ing ki Amá-Ku." 20 Bayongan tua siningog i Yesus wakutu in Sia yogot motundú kom bonu im Baḷoi Tuhan kon diugmai ing kas pobobogoian kon doit sosumbah. Ta'e diábí tobatúmai intau nodomok ko'i-Nia, sin de'emanpabí wakutunya. 21 Ki Yesus bui noguman ko'i monia, "Aku'oi im mayak, bo mo'ikow i motayakbí ko'i-Nakó, ta'e mo'ikow im matoibí kom bonu in dosamu. Tampat inta bayáan-Ku, diábí kodapotan monimu." 22 Dá itoi mita in Yahudi noguman, "Degá bo ḻimimodbí tontaní in Sia nion, sin Sia moguman, 'Tampat inta bayáan-Ku, diá kodapotan monimu.' " 23 Bo ki Yesus noguman ko'i monia: "Mo'ikow nion in namangoi nongkon ḻimonag; ta'e Aku'oi in namangoibí nongkon ḻimonik. Mo'ikow in nongkon duniabí na'a, ta'e Aku'oi in de'emanbí nongkon dunia na'a." 24 Tuamai Aku'oi noguman ko'i monimu, kom mo'ikow im matoibí kom bonu in dosa aka diá mopirisaya kon Aku'oibí in Sia inta sinumangoi "Aku'oi Oyúon." 25 Mosia noḻibó bui, "Sabanarnya ki inebí Ikow nion?" Ki Yesus notubag, "Onupabí im mangaḻe mongonguman takin monimu nion! 26 Mobayongpabí im musti poguman-Ku bo hakimon-Ku soáḷ mo'ikow nion. Ta'e Sia inta nopotabá ko'i-Nakó diábí mo'uboḷ. Bo Aku'oi im mopota'au kon dunia na'a onu inta dinongog-Ku nongkon i-Nia." 27 Diá kinomangaḻean monia kon Sia tua ing koyogotbí mongonguman ko'i monia soáḷ ki Amá. 28 Manangka intua ki Yesus noguman ko'i monia, "Baim poḷantudon monimu ing ki Adí intau, bain tua bo kota'auan monimu kon Aku'oibí na'a in Sia inta sinumangoi 'AKU'OI OYÚON', bo kota'auandon monimu kon diábí in tobatúmai im pinomia-Ku inta nongkon ibog-Ku tontaní. Aku'oi in tongábí moguman kon onu inta sinundú i Amá-Ku ko'i-Nakó. 29 Bo Sia inta nopotabá ko'i-Nakó koyota-yotakin-Kubí, diábí dodai onda pinomayak-Nya makow in Aku'oi tontaní, sin Aku'oi in umuranbí mogaid kon onu inta moko sanang kong gina-Nya." 30 Nopaḷut makow noguman kon natua ing ki Yesus, nobarong intau nopirisaya ko'i-Nia. 31 Onda intua ki Yesus noguman kon intau mita in Yahudi inta ain nopirisaya ko'i-Nia, "Aka mo'ikow bo umuran dumudui kon inta sinundú-Ku, yo mo'ikow in totu-totu'udon mobaḻí dumodudui-Ku, 32 dan kota'auandon monimu ing ki Allah inta diá mo'uboḷ tua, bo lantaran tuata mo'ikow im pobebasondon." 33 Mosia noguman, "Kami na'a ing katurunanbí i Abraham, kami in diápabí dodai onda nobaḻí ata i inekadon! Yo onu i makusud-Mu moguman, 'Mo'ikow im pobebasonbí?' " 34 Dá ki Yesus noguman ko'i monia, "Poguman-Kudon ko'i monimu, intau inta nogaid kon dosa, nobaḻí ki ata in dosanya tatua. 35 Bo tobatú ata diábí moko'uḻí kom pogutunan motantú kom bonu im motoḷu adí, ta'e aka adí yo umuranbí moko'uḻí kon tampat kom bonu i motoḷu adí. 36 Manangka intua, aka Adí mopobebasdon ko'i monimu, yo mo'ikow in totu-totu'udon mobebas. 37 Kinota'auan-Kubí kom mo'ikow nion katurunanbí i Abraham. tongá mo'ikow moramiji moḻimod ko'i-Nakó, lantaran mo'ikow doí motarima kon totundú-Ku. 38 Onu in inontong-Ku ko'i Amá-Ku tua im poguman-Ku. Ná doman mo'ikow mogaid kon onu inta pinoguman i amá monimu." 39 Mosia notubag, "Ki amá nami ing ki Abraham." "Aka mo'ikow bo totu-totu'u ki adí i Abraham," guman i Yesus, "pastibí kon aidanbí monimu onu inta inaidan i Abraham. 40 Aku'oi mopota'au onu in totu'u ko'inimu inta ain dinongog-Ku nongkon i Allah, ta'e ramijion monimu ḻimodon in Aku'oi. Ki Abraham in diábí mogaid kon natua! 41 Mo'ikow mogaidbí kon onu inaidan i amá monimu tontaní." Ta'e mosia notubag, "Kami na'a in de'emanbí adí kom boyot. Ki Amá nami tongábí tobatú, Sia tua ing ki Allah tontaní." 42 Dá ki Yesus noguman ko'i monia, "Aka ki Allah tua ki Amámu, yo motabibí im mo'ikow ko'i-Nakó, sin Aku'oi namangoibí nongkon i Allah. Bo de'emanbí ibog-Ku tontaní in namangoi, ta'e ibogbí i-Nia inta nopotabá mangoi ko'i-Nakó. 43 Nongonu sin diábí komangaḻean monimu onu im pinoguman-Ku? Lantaranbí mo'ikow diá mokotahang mokodongog kon totundú-Ku. 44 Ibilisbí ing ki amámu, bo mo'ikow mo'ibog dumudui kon ibog i amámu tatua. Nongkon pinomangkoianpabímai Ibilis tua moḷoḻimod. Doíbí in sia kon onu inta mo'itutui, sin diábí im mo'itutui ko'inia. Aka sia bo monguboḷ yo biasabí intua, sin natuabí in sipatnya. Sia mo'uboḷ bo pangkoi im bayongan uboḷ. 45 Ta'e Aku'oi i mogumanbí kon onu im mobanar, bo lantaran tuata mo'ikow diá mopirisaya ko'i-Nakó. 46 Ki ine ing kon sigad monimu im mota'au moponyata kon oyúon in dosa-Ku? Aka totu'u im pinoguman-Ku, yo nongonu si mo'ikow in diábí mopirisaya ko'i-Nakó? 47 Intau inta nongkon i Allah mokidongogbí kon singog i Allah. Ta'e mo'ikow in de'emanbí nongkon i Allah, tuamai mo'ikow doí mokidongog." 48 Itoi mita i Yahudi tatua notubag ko'i Yesus, "Totu'ubí in singog nami kon Ikow nion intau in Samaria inta kino-toḷangan in dimbuḷó!" 49 Ki Yesus notubag, "Aku'oi in diábí kino-toḷangan in dimbuḷó. Aku'oi in totokbí mohormat ko'i Amá-Ku, ta'e mo'ikow moningkuḻe ko'i-Nakó. 50 Aku'oi in diábí motayak kon kahormatan-Ku tontaní. Oyúonbí im mobogoi ing kahormatan ko'i-Nakó. Sia tuata inta mohakim. 51 Na'a im poguman-Ku ko'i monimu: 'Inta dumudui kon singog-Ku, sia diá bidon kawasa'an im popatoi.' " 52 Dá itoi mita in Yahudi tatua noguman bui ko'i Yesus: "Tana'a kinota'auandon totok nami kon Ikow nion totu-totu'udon kino-toḷangan in dimbuḷó! Sing ki Abraham tontaní aim minatoi, ná doman tua in nabi mita. Ta'e Ikow moguman, 'Intau inta dumudui kon singog-Mu, diá bidon kawasa'an im popatoi.' 53 Aka ki Abraham tontaní ai minatoi, bo nabi mita komintan domandon minatoi, Ikow nion ki ine? Umpakah Ikow i mokawa-kawasa nongkon i amá nami ki Abraham!" 54 Ki Yesus notubag, "Aka kuma bo motayakbí in Aku'oi kong kahormatan-Ku tontaní, yo kahormatan tatua diábí im mangaḻenya. Inta mohormat ko'i-Nakó ing ki Amá-Kubí inta inanggap monimu ki Allah monimu, 55 padahaḷ diá nokanal monimu in Sia. Aka Aku'oi moguman kon diá kinota'auan-Ku in Sia, dá mo'uboḷ in Aku'oi ná mo'ikow. Kinota'auan-Kubí in Sia bo Aku'oi in dinumuduibí kon singog-Nya. 56 Ki amá monimu ki Abraham nopia totok ing ginanya sin sia moko'ontong kon singgai- ku. Sia noko'ontongdon bo nopiadon ing ginanya!" 57 Bo intau mita i Yahudi noguman ko'i Yesus, "Diápa tugat ḻima nopuḷuh notaong in umur-Mu, bo Ikow moguman kon ain noko'ontong ko'i Abraham?" 58 Ki Yesus notubag, "Poguman-Kudon ko'i monimu, Wakutu ing ki Abraham diápa no'i lahir, Aku'oi na'a ing koyongan bidon oyúon." 59 Bo intau mita in Yahudi tatua nogamá kom batu sim pogandur ko'i-Nia; ta'e ki Yesus inumadop, bodongka nonaḷámai kom Baḷoi Tuhan.
1 Wakutu ing ki Yesus minayak, Sia noko'ontong kon intau bilog inta nongkon no'ilahirpamai. 2 Murí-Nya mita noḻibó ko'i Yesus, "Pak Guru, Nongonu sin intau tana'a pinolahirbí bilog? Lantaran dosa i ine intua? Dosanya tontaní andeka dosa i iná bo i amánya?" 3 Ki Yesus notubag, "Sia nobilog de'emanbí lantaran dosanya andeka dosa ing guyanganya, ta'e bá poponyatadon ko'inia ing kawasa i Allah. 4 Solama in nobayagpa, kita musti mogaid kon oáidan i-Nia inta nopotabá ko'i-Nakó. Mo'iangoibí in doḷom, bo diábí in tobatúmai intau mota'au mogaid. 5 Solama in Aku'oi kon duniapa na'a, Aku'oibí na'a bayag in dunia." 6 Naonda in nosingog makow natua ki Yesus nonduyak kom butá. Bo duyak-Nya tatua pinoyokitog-Nya im butá. 7 Onda intua pinoyapu-Nya kom mata intau bilog tatua, poḷat noguman, "Bayakdon pongiamot kon tabang Siloam." (Siloam mangaḻenya 'Pinotaba'.) Dá intau tatua minayakdon doman nongiamot. Dodai in sia nobuidon mangoi, sia noko'ontongdon. 8 Ta'e topodiug-nya mita bo intau mita inta pernah noko'ontong ko'inia ḻimitúmai bo mo-igum kon intau inta mo'o-itaḻibmai, komintan noguman, "Aka diá mo'itaḷá siabí tana'a inta biasamai tumom-poḻitúanmai bo mo'igum kon intau mo'o-itaḻib!" 9 Oyúon in notubag, "Totu'u, sia na'a." Ta'e oyúon doman in noguman, "De'eman, sia nion tongábí notombatangan in intau tatua." Ta'e intaudon tatua tontaní in nongaku, "Aku'oibí na'a inta i makusud monimu." 10 Dá iḻibódon monia, "Naondabí sin ikow in noko'ontong bidon?" 11 Sia notubag, "Intau inta ki Yesus in tangoi-Nya nogamá kom butá topiḻik bo nopoyokitog in duyak-Nya bodongka pinoḻepo-Nya kom mataku poḷat noguman ko'inakó. Bayakdon kon tabang Siloam bo pongiamot. Bo minayak domandon in aku'oi. Naonda in nongiamot aku'oi, noko'ontongdon.' ' 12 Dá iḻibó monia, "Kon onda intau tatua?" Sia notubag, "Diábí kinota'auanku." 13 Dodai intua singgai in Sabat wakutu ing ki Yesus nopoyokitog im butá takin duyak-Nya sin pinongundam kon intau bilog tatua. Dá intau inta bagupa noko'ontong tatua dinia kon intau mita im Parisi. 15 Mosia noḻibó doman ko'inia mongo naondabí sin sia in noko'ontong bidon.Sia notubag, "Sia nopoḻepo in yonak kom mataku, bo nongiamotdon in aku'oi bo poḷatdon noko'ontong." 16 Ta'e tongonumai intau kon sigad intau mita im Parisi tatua noguman, "Diábí domanta intau inta nomia kon soáḷ tatua nongkon i Allah, sin diádon pinaraduḻi-Nyamai singgai in Sabat." Ta'e intau ibanea nosingog, "Diábí doman ta intau binaradosa momia kon soáḷ mita inta mokoherang ná tana'a?" Bo nomukádon im bobayowan kon sigad monia tua. 17 Dá intau mita im Parisi noḻibó bui kon intau tatua, "Aka podudui in raianmu, yo naonda in soáḷ Sia inta nongundam kom matamu nion?" Sia tua in nabibí! Tubag in intau tatua. 18 Ta'e itoi mita intau Yahudi tatua doí mopirisaya kon intau inta ko'ina nobilogpa bo tana'a ain noko'ontong. Tuamai mosia nogoinídon kon guyanganya, 19 bo noḻibó, "Totu'u degá kong ki adímu in na'a inta kai monimu no'ilahir bilog? Yo Naondabí sin Sia in noko'ontong bidon in tana'a?" 20 Ki iná bo ki amá intau tatua notubag, "Totu'u ki adí nami in sia; bo totu'u kon sia bilog no'ilahirpabímai. 21 Ta'e soáḷ sia noko indoidon nion, diábí kinota'auan nami. Ḻibódon ko'inia tontaní, sin noguyang bidon in sia; mota'au bidon motubag tontaní." 22 Guyanganya noguman natua sim mo'ondok mosia kon itoi mita in Yahudi; sim mosia ain noyopakat kon intau inta mongaku kong ki Yesus tua in Raja Mopoposaḷamat, diádon mota'au tumu'ot kom baḷoi pososambayangan. 23 Tuamai ki iná bo ki amá in intau bilog tatua noguman, "Noguyangdon in sia, ḻibódon ko'inia tontaní." 24 Bo mosia buidon nogoiní kon intau inta ko'ina nobilog tatua, bo noguman ko'inia, "Pongibotdon kon ikow im mogumanbí kon totu'u. Kinota'auan nami kon intau tatua intaubí binaradosa." 25 Dá kai intau tatua doman, "Dinosa andeka diá in Sia, tua in diábí kinota'auanku. Ta'e totontaga ing kinota'auanku, koḻipod aku'oi bilog ta'e masai na'a noko'ontong bidon in aku'oi." 26 Bo mosia bui noḻibó ko'inia, "Onu im pinomia-Nya ko'inimu? Naonda im pinogogaid-Nya sin noko'ontong bidon in ikow?" 27 Intau tatua notubag, "Aindon ino'umanku ko'inimu, ta'e mo'ikow doí mopirisaya. Nongonu sim buipabí i mo'ikow moḻibó? Degá mo'ibog doman i mo'ikow mobaḻí dumodudui-Nya?" 28 Dá siniba'an monia in sia bo poḷat noguman, "Ikowbí in dumodudui-Nya; kami in de'emanbí! Kami in dumoduduibí i Musa. 29 Kinota'auanbí nami kong ki Allah ain nobogoi im pirman-Nya ko'i Musa. Ta'e aka Intau tatua, diábí kinota'auan nami in asaḷ-usuḷ-Nya." 30 Intau tatua notubag, "Moko herangbí totok aka diá kinota'auan monimu mongo nongkon onda in Sia, padahaḷ bo binaḻí-Nyadon noko'ontong in Aku'oi. 31 Kinota'auanbí naton kong ki Allah in diábí mokidongog kon intau mita inta binaradosa, ta'e tongábí mosia inta mohormat ko'i Allah bo inta mogaid kon onu ing kino ibog-Nya. 32 Nongkon pinomangkoianmai in dunia na'a diápa dodai onda kino dongogan oyúon intau nopobaḻí kon intau bilog inta nongkon no'ilahirpamai nobaḻí noko'ontong. 33 Aka intau tatua de'eman nongkon i Allah, tantú diábí in Sia mokoáid kon onu bo onu." 34 Dá tubag monia ko'inia, "Onu? Ikow inta nopuḻing in dosa nongkon no'ilahirpamai, ikow mo'ibog motundú ko'inami?" Dá mulaidon singgai tuata sia diádon inogoi monia sinumu'ot kom baḷoi pososambayangan. 35 Kino dongogandon i Yesus kon intau tatua diádon inogoi monia sinumuot kom baḷoi pososambayangan. Dá sinayak-Nya intau tatua bo noguman ko'inia, "Degá ikow mopirisaya ko'i Adí Intau?" 36 Intau tatua notubag: "Ki ine in Sia tua, Tuang? Tuḷungaipa poguman ko'inakó simbá mopirisaya in aku'oi ko'i-Nia." 37 "Ikow noko'ontongdon ko'i-Nia," tubag i Yesus. "Sia tuata inta moyosingogmumai na'a." 38 'Dá intau tatua sinumungkud kon tayowon i Yesus bo poḷat noguman, "Aku'oi mopirisaya, Tuhan." 39 Ki Yesus noguman, "Aku'oi mamangoi in dunia na'a si mohakim; simbá intau inta bilog mobaḻí moko'ontong, bo intau inta moko'ontong, mobaḻí bilog." 40 Tongonumai intau im Parisi inta kon tua nokodongog ko'i Yesus nosingog natua, bo mosia noḻibó ko'i-Nia, "Makusud-Mu ing kami na'a im bilog doman?" 41 Ki Yesus notubag, "Aka kuma bo mo'ikow bilog, yo diábí im mo'ikow binaradosa. Ta'e lantaranbí mo'ikow noguman, kami moko'ontongbí, dá tua mangaḻenya mo'ikow binaradosapa."
1 "Totu'ubí in singog-Ku na'a: Intau inta tumu'ot kon ḷantung in domba, bo diá mongin ḷoḻingkop, ta'e monomponikbí mongin daḷan ibanea, yo sia tua i mononakow bo mogogagow. 2 Ta'e intau inta tumu'ot mongin ḷoḻingkop, sia tuata ing gombala in domba. 3 Moḷoḷukad kon ḷantung momukatbí kon ḷoḻingkop sin tuotannya, bo domba mita mokidongogbí kon singognya wakutu in oiníonnya im mosia podudui in tangoi monia tontaní bo diaannya ḷumuai. 4 Bo naonda ing koḷuaidon in domba mita tatua, gombala tatua mayak umuna ko'i monia, bo dombanya mita dumuduianmai. 5 Doíbi im mosia dumudui kon intau ibanea, sedang bo poḷaguianbí monia intau ibanea sin diá nokanal monia in singognya." 6 Ki Yesus nongonguman kom porumpama'an tatua, ta'e diá kinota'auan monia i makusud-Nya. 7 Tuamai ki Yesus noguman bui"Poguman-Kudon ko'i monimu, Aku'oibí in ḷoḻingkop mayak kon domba mita tatua. 8 Mosia inta namangoi ko wakutu in diápa in Aku'oi, mononakowbí bo mogogagow im mosia tua, bo doíbí in domba mita tatua mokidongog ko'i monia. 9 Aku'oibí na'a in ḷoḻingkop. Ki ine in tumu'ot mongin i-Nakó mosaḷamat in sia, sia tu'ot ḷuaibí bo moko'uḻí kong ka'anon. 10 Mononakow tua in tongábí mamangoi monakow, moḻimod bo momoguya'at. Ta'e Aku'oi i mamangoibí simbá mosia moko'uḻí kong kobiagan, kobiagan inta mobayong totok ing kasanangan. 11 Aku'oibí na'a ing Gombala inta mopia. Gombala mopia im mobogoibí in nyawanya sing kopontingan in dombanya mita. 12 Aka intau inta tongá sinondanan inta de'eman gombala bo de'eman doman kitogi domba mita tatua, poḷaguianbí monia in domba mita tatua aka ontongondon monia in serigala tayow-tayowdon mangoi. Dá tokodomokondon in serigala in domba mita tatua bo poguya'aton. 13 Intau inta sinoko tondanan tatua moḷaguibí, sin sia nogaid tongábí lantaran inuboḻian. Dá diábí hirauonnyamai in domba mita tatua. 14 Aku'oibí na'a ing gombala inta mopia. Notongkai ná kinotota'au i Amá ko'i-Nakó bo kinotota'au-Ku ko'i Amá, dá natua doman ing kinotota'au-Ku kon domba-Ku mita bo mosia in nonota'au doman ko'i-Nakó. Aku'oi moposarahkan in nyawa-Ku sing kopontingan monia. 16 Oyúonpabí doman in domba-Ku mita ibanea, inta diá no'itakin kong kawangan domba tana'a. Mosia tua i mustibí doman diaan-Ku bo mosia i mokidongogbí kon singog-Ku. Pomiaan-Kudon tokawangan im mosia bo tobatú ing gombalanya. 17 Ki Amá motabi ko'i-Nakó sin Aku'oi moposarakan in nyawa-Ku, simbá tua buion-Ku tarima'an. 18 Diábí tobatúmai mota'au mogamá nongkon i-Nakó. Aku'oi i moposarahkan tua, poduduibí in ibog tontaní. Aku'oi ing kokawasabí moposarahkan kon tua, bo kokawasabí mogamá bui. Tuabí in tugas inta sinarima-Ku nongkon i Amá-Ku." 19 Lantaran ki Yesus nosingog natua, dá intau mita in Yahudi nomangkoidon nobobayowan. 20 Nobayong in noguman, "Kinotoḷangan in dimbuḷó in Sia! Sia nobundai! Nongonu sin indongoganbí monimu in Sia?" 21 Ta'e oyúon doman in noguman: "Intau inta kinotoḷangan in dimbuḷó diábí mosingog natua! Eta dimbuḷó moko undam kon intau bilog sahingga im moko ontong?" 22 Kon Yerusalem intau mita koyogot morame kon Singgai Moḷoben Pinoresmian kom Baḷoi Tuhan. Dodai intua sempo in tumping. 23 Ki Yesus koyogot nodondaḷoi kon tampat inta sinangoian Tampat Pobobarasanangan i Salomo inta kom bonu im Baḷoi Tuhan. 24 Dodai intua intau mita Yahudi namangoi noḻipung ko'i Yesus. Mosia noguman, "Modapot in to'onu pomayak-Mu makow ing kami diá motantú im pirisaya? Pogumankadon kosilang, aka Ikow nion totu-totu'u Raja Mopoposaḷamat." 25 Ki Yesus notubag, "Pinoguman-Ku bidon ko'inimu, ta'e mo'ikow diá mopirisaya. Oáidan mita inta pinomia-Ku pinodoyon kon tangoi i Amá-Ku, mobogoi im bukti soáḷ Aku'oi. 26 Mo'ikow diá mopirisaya sim mo'ikow diá no'itu'ot kong kawangan in domba-Ku mita. 27 Domba-Ku mita i mokidongogbí kon singog-Ku mita. Kinota'auan-Kubí im mosia, bo mosia in dumuduibí ko'i-Nakó. 28 Mosia tua in ogoian-Kubí ing kobiagan mononoi, bo nopasti bidon kon diábí moputu-putú. Diábí tobatúmai intau mokoágow ko'i monia nongkon ḻima-Ku. 29 Ki Amá-Kubí in nobogoi ko'i monia tua ko'i-Nakó, bo no'iḻiu im mosia nongkon bayongan yagi-yagi. Bo diábí doman tobatúmai intau mokoágow ko'i monia nongkon kawasa i Amá-Ku. 30 Aku'oi bo ki Amá in tobatúbí." 31 Bo intau mita in Yahudi nogamá kom batu sim pogandur ko'i Yesus. 32 Ta'e ki Yesus noguman ko'i monia, "Mo'ikow ain noko'ontong ko'i-Nakó nogaid kon nobayong in oáidan inta mopia, inta pinokiáid i Amá ko'i-Nakó. Nongkon oáidan mita tatua, onda im baḻíon monimu dodoyonan poganduran ko'i-Nakó?" 33 Intau mita in Yahudi notubag, "De'emanbí lantaran oáidan-Mu mita inta mopia tua im baḻíon nami dodoyonan poganduran im batu ko'i-Nimu, ta'e lantaranbí Ikow mohojat ko'i Allah. Ikow nion in intaubí bo mo'ibog mokipotongkai ko'i Allah." 34 Bo ki Yesus notubag, "Degá diábí kinota'auan monimu kom pinais bidon kom bonu im Buk Hukum agamamu nana'a: 'Ki Allah nogumandon, mo'ikow in ilahbí?' 35 Kinota'auanbí naton kon onu inta aim pinais kom bonu im Buk Mosuci umuranbí pakéon, diábí ing goga-gogainya. Dá aka ki Allah monangoi ilah kon intau mita inta nopirisayadon kon singog-Nya. 36 Yo nongonu sin singogonbí monimu kon Aku'oi mohojat ko'i Allah lantaran Aku'oi noguman kon Aku'oi ki Adí i Allah? Padahaḷ Aku'oi im piniḻíbí i Amá bo pinotabá namangoi in dunia. 37 Aka Aku'oi diá nogaid kon oáidan mita inta pinoki aid i Amá, yo dika mopirisaya ko'i-Nakó. 38 Ta'e lantaran Aku'oi nogaidbí kon oáidan inta pinokiáid tatua, dá popirisayadon kon onu inta inaidan-Ku tatua, umpakahbí mo'ikow doí mopirisaya ko'i-Nakó. Sahingga ing kota'auandon bo komangaḻeandon monimu kong ki Amá in umuranbí notobatú takin-Ku, bo Aku'oi in umuranbí doman notobatú i Amá." 39 Buidon doman ramijion domokon monia ing ki Yesus, ta'e diápa doman kino domokan monia. 40 Onda intua ki Yesus bui minayak kon ḷoḷan Ongkag in Yordan. Ongkag inta pinobaptisan i Yohanes koḻipod, bo ki Yesus nogutunpa kon tua. 41 Nobayong intau in namangoi ko'i-Nia. Mosia noguman, "Ki Yohanes diábí nomia kon soáḷ mita inta mokoherang, ta'e bayongan inta pinogumannya soáḷ intau tana'a in totu'ubí." 42 Bo nobayong intau kon tua in nopirisaya ko'i Yesus.
1 Oyúon tobatú intau ki Lazarus in tangoinya. Sia nogutun kom Betania noyotakin i utatnya mita bobay ki Maria bo ki Marta. 2 Ki Maria na'a im bobay inta nopongipu in ḷana nobondu kon si'oḷ i Tuhan bodongka iradatannya bui im bu'oknya. Kon singgai tobatú ki utat monia ki Lazarus na'a notakit. 3 Dá ki Maria bo ki Marta na'a minayak ko'i Yesus bo nopota'au; "Tuhan, ki utat nami inta totok kinotabi Tuhan tua notakit." 4 Ta'e naonda in dinongog i Yesus in habar tatua, Sia noguman:"Panyakinya tatua diábí mokopatoi ko'inia. Na'a in nobaḻíbí simbá kakuasa'an i Allah poponyatadon bo bá lantaran panyaki tatua ki Adí i Allah poḷantudon doman." 5 Ki Yesus im motabibí ko'i Maria, ko'i Marta bo ko'i Lazarus ki utat monia. 6 Ta'e naonda ki Yesus nokota'aumai kon habar kong ki Lazarus notakit, dá sangajabí in Sia nogutunpa doyowa nosinggai kon tua. 7 Bain nopaḷut makow kon tua bo noguman in Sia kom murí-Nya mita: "Koḻigai mayakpa bui ing kita kon Yudea." 8 Ta'e mosia notubag, "Pak Guru, nobagumai na'a intau mita in Yahudi moramiji mogandur im batu ko'i Pak Guru, yo tana'a nongonu sing ki Pak Guru mogoiníbí bui mayak intua?" 9 Ki Yesus notubag, "Degá diábí kinota'auan monimu kon tosinggai tua mopuḷuhbí bodoyowá, nojam? Intau inta mayak singgai, diábí mo'ipintud, sin ontongonnyabí bayag in dunia na'a. 10 Ta'e intau inta mayak doḷom mo'ipintudbí, sin diá im bayag ko'inia." 11 Natua im pinoguman i Yesus. No'iduduimai kon tua noguman bui in Sia, "Ki utat naton ki Lazarus aindon nosiug, ta'e bayáan-Kubí bo bangonon in sia." 12 Dumodudui mita i Yesus noguman, "Tuhan, aka ki Lazarus nosiug, mopiabí in sia." 13 Makusud i Yesus ki Lazarus tua aim bidon minatoi. Ta'e sinangka monia makusud i Yesus tua kong ki Lazarus tua in nosiugbí ná biasamai. 14 Tuamai im pinogumandon i Yesus taran-tarangan, "Ki Lazarus minatoidon. 15 Ta'e nopiabí ing gina-Ku sin diá in Aku'oi kon tua, sin natuabí i mopia ko'i monimu, simbá mo'ikow mopirisayadon. Koḻigai kita mayakdon ko'i Lazarus tana'a makow." 16 Ki Tomas inta dinonoi "ki Apang" noguman kon yobayatnya mita inta murí mita i Yesus, "Koḻigai dumudui ing kita, biar kita matoi moyotakin-Nya!" 17 Naonda ing ki Yesus nodapotdon kon ḻipú inta pinogutunan i Lazarus, Ki Lazarus koyongandon opat nosinggai iḷobong. 18 Betania na'a in nodiug kon Yerusalem, degá toḷumai nokilo ing koyayuknya. 19 Kon tua nobayong intau in Yahudi namangoi bo nohiburmai ko'i Marta bo ko'i Maria lantaran kinopatoian i utat monia. 20 Naonda in dinongog i Marta kong ki Yesus namangoi, sia iḷumuai sim monontomu ko'i Yesus, ta'e ki Maria in tongá kom baḷoi. 21 Ki Marta noguman ko'i Yesus, "Tuhan, aka kuma bo kon na'a ing ki Tuhan dodai intua, yo diábí minatoi ing ki utat nami. 22 Tongá kinota'auankubí doman kon tana'a makow ki Allah im mobogoibí doman kon onukabí im po'igumon i Tuhan ko'i-Nia." 23 Guman i Yesus ko'i Marta, "Ki utatmu i mobiagbí bui." 24 Dá kai Marta doman, "Kinota'auankubí kong ki Lazarus im mobiagbí bui aka intau minatoi biagandon kon singgai pohakiman." 25 Ki Yesus noguman bui ko'i Marta, "Aku'oibí inta mobogoi ing kobiagan bo inta momiag kon intau minatoi. Intau inta mopirisaya ko'i-Nakó in mobiagbí, umpakahbí sia minatoidon. 26 Bo intau nobiag inta mopirisaya ko'i-Nakó, mobiagbí mononoi. Mopirisaya degá ikow kon singog-Ku tatua?" 27 "Tuhan," kai Marta, "Aku'oi mopirisayabí kong ki Tuhan ki Adí i Allah, Raja Mopoposaḷamat inta mamangoi in dunia na'a." 28 Noguman makow natua ing ki Marta, minayak in sia nogoiní ko'i utatnya ki Maria bo nopogombong ko'inia, "Ki Pak Guru kon na'adon, iḻibó-Nya ikow." 29 Nokodongogmai kon tua, ki Maria bango-bangon, bo minayak nokipodungkuḷ ko'i Yesus. 30 Dodai intua, ki Yesus diápa no'iyaput in desa. Sia kon ḻipúpa inta binayak i Marta pinokipodungkuḷan. 31 Naonda intau mita Yahudi inta namangoi nohibur ko'i Maria kom baḷoi noko'ontong ko'i Maria bango-bangon bo iḻimikat iḷumuai, dinuduian monia in sia, sin iraimai monia sia mayakbí ing kubur bo mongombaḷ. 32 Wakutu ing ki Maria no'idapotdon ko'i Yesus bo noko'ontongdon ko'i-Nia, sinumungkud in Sia kon tayowon-Nya bo noguman, "Tuhan, aka kuma dodai intua ki Tuhan kon na'a, yo diábí minatoi ing ki utatku." 33 Naonda inontong i Yesus ki Maria nongombaḷ, bo intau mita i Yahudi inta namangoi noyotakinnya tua nongombaḷ doman, noájar totok ing gina-Nya, bo totokdon inagían tabi in Sia. 34 Dá Sia noḻibódon ko'i monia, "Kon onda im pinonguburan monimu ko'inia?" Tubag monia:"Igai mo'indoi, Tuhan." 35 Bo ki Yesus nongombaḷ. 36 Bo intau mita in Yahudi noguman, "Indoiaikah, totokbí in Sia motabi ko'i Lazarus!" 37 Ta'e oyúon doman ing kon sigad monia tua in nosingog, "Intau bilog mota'au baḻíon-Nya moko'ontong, yo nongonu sin diábí in Sia nokoámpag simbá ki Lazarus diá matoi?" 38 Kom bonupa ing ka'ada'an notabi, ki Yesus minayak ing kubur. Kubur tatua in tobatú goa inta sinaḷoban im batu moḷoben. 39 Ki Yesus noguman, "Posidon im batu tatua." Ta'e ki Marta, ki utat in intau inta minatoi tatua notubag, "Tuhan, aindon opat nosinggai im pinonguburan ko'inia. Tantú nobongkog bidon!" 40 Dá ki Yesus noguman ko'i Marta, "Degá kinoḻionganmudon inta pinoguman-Ku ko'inimu, kon aka ikow mopirisaya, yo ikow i moko'ontongbí kong kawasa i Allah inta totu'u moḷoben!" 41 Dá pinosidon monia im batu tatua. Onda intua ki Yesus iḷumangag kon ḷangit bo nosingog, "Sukur moántó Amá, sin ain inindongogan-Mu in Aku'oi. 42 Kinota'auan-Kubí kon umuran-Mubí indongogan in Aku'oi, ta'e singogon-Ku in na'a, kon tayowon intau mita inta kon na'a, simbá mosia mopirisaya kon Ikowbí in nopotabá mangoi ko'i-Nakó." 43 Nosingog makow natua, ki Yesus nomaḷú noropot noguman, "Lazarus, ḷuaidon!" 44 Dá iḷumuaidon in intau inta aim minatoi tatua. Ḻima bo si'oḷnya kobaku-bakutpa im pusi, bo pogotnya kobaku-bakutpa doman im pusi inta pinobakut kom pogotnya. "Bukádon im pusi tanion simbá mobebasdon sia im mayak", guman i Yesus kon intau mita kon tua. 45 Nobayong intau Yahudi inta namangoi nohibur ko'i Maria nopirisayadon ko'i Yesus naonda in noko'ontong kon onu inta nobaḻí tatua. 46 Ta'e oyúon doman in tongonumai kon sigad monia tua im minayak kon intau mita im Parisi bo nongonguman kon onu inta ain inaidan i Yesus. 47 Sin tuamai intau mita im Parisi bo imang mita itoi nogaid kon rapat takin Mahkama Agama. Mosia noḻibó, "Onu im musti aidan naton? Intau tana'a mokakitdon mogaid kon soáḷ mita inta mokoherang kon intau! 48 Aka pomayak naton Sia umuran mogaid kon oáidan-Nya, yo bayongan intau mopirisayadon ko'i-Nia. Bo pangabisannya ponguasa in Rum mamangoi bo momoguya'at kom Baḷoi Tuhan bo bayongan intau naton!" 49 Tobatú nongkon sigad monia inta tangoinya ki Kayapas, imang moḷoben kon taong tatua, nosingog, "Mo'ikow diábí nonota'au in onu bo onu. 50 Degá diábí kinota'auan monimu, kon lantaran kopontingan intau moántó, dá manikah intau tobatú matoi daripada bayongan bangsa morimumud?" 51 Sabanarnya ki Kayapas nosingog kon tua, de'emanbí nongkon raiannya tontaní. Ta'e saḷaku imang moḷoben taong tatua sia nopota'audon muna kong ki Yesus i matoibí sing kopontingan im bangusa Yahudi. 52 Bo de'emanbí tongá bangusa Yahudi, ta'e mosipunbí bo moponobatú kon adí mita i Allah inta no'irangkapdon. 53 Mulaidon singgai tua itoi mita Yahudi noyopakat kom moḻimod ko'i Yesus. 54 Tuamai ki Yesus diádon minayak kon sigad in intau mobayong inta kon sigad i intau Yahudi. Sia nonaḷámaidon kon Yudea, bo minayak ing kotá Epraim inta kon diug im padang gurun. Sia nogutun kon tua takin murí-Nya mita. 55 Wakutu intua motoyongdon Singgai im Paskah intau Yahudi. Nobayongdon intau nongkon ḻipu-ḻipúannya minayakdon in Yerusalem sim mopobayak in adat pondaritan kon awak kowakutu in diápa singgai poraya'an tatua. 56 Mosia notayak ko'i Yesus, bo wakutu noyosipun kom Baḷoi Tuhan, mosia nosi-gumanan, "Aka podudui in raianmu yo naonda? Degá diá in Sia mamangoi kom poramean tana'a." 57 Mosia noguman natua sin imang mita itoi bo intau mita im Parisi ain nopoḷuai im parentah kong ki ine in nokota'au kon onda ing Yesus, musti mopota'au simbá Sia kodomokan.
1 Onompa nosinggai kom poramean kon Singgai Moḷoben Paskah, ki Yesus minayak kon ḻipú im Betania. Ḻipú inta pinogutunan i Lazarus, intau inta biniag bui i Yesus nongkon sigad in intau mita minatoi. 2 Kon tua, ki Yesus inoḷudan monia, ki Marta in nogoḷud kong ka'anon tatua. Ki Lazarus bo tamu mita iḻimitú nonga'an noyotakin i Yesus. 3 No'iduduimai kon tua, ki Maria namangoi takin kodia-dia in ḷana mobondu degá tobotakmai in liter ḷana mobondu narwastu inta totok momahaḷ im boḻinya. Pinopobutaknya in ḷana tatua kon si'oḷ i Yesus, onda intua iradatannya bui im bu'oknya. Dá tombonu im baḷoi tatua nobondudon im bo ḷana tatua. 4 Ta'e ki Yudas Iskariot, tobatú murí i Tuhan Yesus -- inta kon singgai no'iduduimai nopotaḷui ko'i Yesus -- noguman, 5 "Nongonu sin ḷana mobondu tanion diábí inta pinotaḷui toḷunogatut nodinar, bo doit boḻinya ogoidon kon intau bogá?" 6 Ki Yudas noguman natua, de'emanbí lantaran sia mo'ibog monarukira kon intau bogá ta'e lantaranbí sia mononakow. Sia mokakitdon mogamá kon doit nongkon kas in doit inta pinoki kadai ko'inia. 7 Ta'e ki Yesus noguman, "Pomayakdon makow pogaidan bobay tatua kon natua! Sia nogaid kon natua sim moposadia kom ponguburan ko'i-Nakó. 8 Intau bogá umuranpabí kotaki-takin monimu, ta'e Aku'oi in diábí." 9 Nobayong intau Yahudi nokodongog kong ki Yesus kom Betania, dá mosia minayak intua. Mosia minayak de'emanbí tongá lantaran ki Yesus, ta'e lantaranbí doman mosia mo'ibog mo'indoi ko'i Lazarus inta aim biniag bui i Yesus nongkon kinopatoiannya. 10 Tuamai imang mita itoi mo'ibog doman moḻimod ko'i Lazarus. 11 Lantaran sia nobaḻí sobab nobayongdon intau Yahudi nonaḷámai ko'i monia bo nopirisayadon ko'i Yesus. 12 Nopo'ikoḷommai kon singgai intau moántó inta ain namangoi sim poramean kon Singgai Moḷoben Paskah nokodongogdon kong ki Yesus niondon kon daḷan mopoángoi in Yerusalem. 13 Dá mosia nogamádon kon daun mita im palem bo minayak nonontomu ko'i Yesus. Takin sanang ing gina mosia noguman, "Dayowdon ki Allah! Binarakatandon Sia inta namangoi kom bonu in tangoi Tuhan, Raja Israel!" 14 Ki Yesus nokodungkuḷ kon tobatú keledai inta nogu'odpa, bo sinumakoi in Sia kong keledai tatua. Dá nobaḻídon onu inta aim pinais kom bonu im Buk Mosuci, 15 "Dona'ai mo'ondok, mongodeyaga mita in Sion! Indoiaikah rajamu namangoi, Sia sinumakoi kon tobatú keledai inta nogu'odpa!" 16 Dodai intua diápa nodait kinomangaḻean im murí mita i Yesus intua. Ta'e naonda ing ki Yesus pinomulia, bain tua bo kinotoropan monia kon onu inta aim pinomia in intau mita ko'i Yesus, aim bidon pinais kom bonu im Buk Mosuci. 17 Intau mita inta noko'ontong tonaní wakutu ing ki Yesus nogoiní ko'i Lazarus iḷumuai nongkon kubur bo nomiag bui ko'inia nongkon kinopatoiannya, umuran mongonguman magí-makow kon soáḷ tatua. 18 Tuamai nobayong intau namangoi nonontomu ko'i Yesus sin dinongogdon monia kon Sia tua inta nogaid kon inta mokoherang tatua. 19 Dá intau mita im Parisi mulaidon nosigumanan, "Diá mokopongonu ing kita! Indoiaikah bayongan intau kon dunia na'a mayak dumudui ko'i-Nia!" 20 Kon sigad in intau mita inta minayak in Yerusalem sim mo'ibadah kom porayaan tatua oyúon doman in tongonumai intau in Yunani. 21 Mosia namangoi ko'i Pilipus bo noguman, "Utat, aka mota'au, dá kami im mo'ibog moyodungkuḷ i Yesus." (Ki Pilipus na'a nongkon Betsaida kon Galilea.) 22 Dá binayak i Pilipus pinota'au ko'i Andreas in soáḷ tatua, bo onda intua taya duadon i minayak ko'i Yesus bo nopota'au. 23 Ki Yesus noguman ko'i monia, "Wakutunyadon Adí Intau pomuliaan. 24 Na'adon im poguman-Ku ko'i monimu: Aka batoḷ ing gandum diá ḷobongon kom butá bo matoi, yo sia in tongábí umuran tougat. Ta'e aka batoḷ ing gandum tatua matoi, bain tuata bo sia momungai ing gandum mobayong. 25 Intau inta motabi kong kobiagannya, yo kobuḻian sia ing kobiagannya tatua. Ta'e intau inta diá motabi kong kobiagannya kon dunia na'a, yo sia tua im moḷukadbí kong kobiagannya inta mononoi. 26 Intau inta mo'ibog mogaid kon oáidan-Ku musti dumudui ko'i-Nakó kon ondakabí im bayáan-Ku; simbá kon onda im bayáan-Ku yo kon tua doman in sia. Intau inta mogaid kon oáidan-Ku hormatonbí i Amá-Ku." 27 "Moájar totok ing ginaku. Onu degá im musti singogon-Ku in tana'a? Musti degá Aku'oi moguman, 'Amá, potaḻibdon ko'i-Nakó in roriga tana'a makow? Diá! Sin tuabí im mangaḻe inangoian-Ku. 28 Amá, pomuliadon in tangoi-Mu!' " Dá kino dongogandon in singog nongkon soroga noguman, "Aindon pinomulia-Ku, bo buipabí doman pomuliaan-Ku." 29 Intau mobayong kon tua nokodongog doman kon singog tatua. Mosia noguman, "Gotup intua!" Ta'e oyúon doman in noguman, "De'eman! Malaekatbí nosingog ko'i-Nia!" 30 Bo ki Yesus noguman ko'i monia, "Singog tatua kino dongogan, de'emanbí lantaran kopontingan-Ku, ta'e kopontinganmubí. 31 Tana'a wakutunyadon dunia hakimon; bo tana'adon makow mongongawasa kon dunia na'a pogarabdon kon ḷuai. 32 Ta'e Aku'oi na'a, aka Aku'oi aindon poḷantudon kon dunia na'a, yo daiton-Kudon diaan in intau inta mamangoi ko'i-Nakó." 33 Sia noguman natua sim mopota'au kon naonda ing kopopatoi-Nya. 34 Intau mobayong kon tua noguman ko'i-Nia, "Podudui kom Buk Hukum agama nami, Raja Mopoposaḷamat tua im mobiagbí mononoi. Yo nongonu sin Ikow i mogumanbí kong ki Adí Intau poḷantudonbí kon dunia na'a? Ki inebí ing ki Adí Intau tatua?" 35 Ki Yesus notubag: "Tongábí samantara im bayag tatua kon yuá-yuák monimu. Tuamai bayakdon solama bayag tatua kon yuá-yuákpa monimu, simbá mo'ikow diá kokawasa'an in sindip, sin intau inta mayak kom bonu in sindip diábí kota'auannya im bayáannya. 36 Popirisayadon kom bayag tatua, solama im bayag tatua oyúonpa ko'inimu, simbá mo'ikow mobaḻí ki adí mita im bayag." (36b) Nopaḷut makow ing Yesus nosingog natua, minayakdon Sia nongkon tua bo diádon nokipogontong ko'i monia. 37 Umpakah nobayongdon in soáḷ mita inta mokoherang im pinomia i Yesus kon tayowon monia tua, ta'e mosia diábí mopirisaya ko'i-Nia. 38 Dá nobaḻídon onu inta pinoguman i Nabi Yesaya, nana'a: "Tuhan, ki inebí im mopirisaya kon habar inta pinoyaput nami? Ko'i ine im popo-ontongan ing kawasa i Tuhan tatua?" 39 Tuamai mosia diá mopirisaya, sing ki Yesaya ain noguman doman, 40 "Ki Allah noguman, 'Binilogan-Kudon im mata monia, binaḻí-Kudon mosia motogat ing gina; simbá mosia diá moko'ontong, bo raian monia diá momangaḻe. Simbá mosia diá mamangoi bui ko'i-Nakó, bodongka undaman-Ku i mosia.' " 41 Ki Yesaya noguman natua sin sia ain noko'ontong kong kamulia'an i Yesus, bo nongongumandon soáḷ Sia. 42 Umpakah natua, nobayongbí intau, nodapot in oyúon itoi mita in Yahudi nopirisayadon ko'i Yesus. Ta'e mosia diá mokobaḻí im mongaku taran-tarangan, sim mo'ondok dikabo diádon ogoi intau im Parisi mosia tumu'ot kom baḷoi pososambayangan. 43 Sim mosia mo'ibo-ibogbí ing kahormatan intau daripada kahormatan i Allah. 44 Bo ki Yesus nobaḷú, "Intau inta mopirisaya ko'i-Nakó, sia tua in de'emanbí mopirisaya ko'i-Nakó, ta'e mopirisayabí ko'i-Nia inta nopotabá ko'i-Nakó. 45 Bo intau inta noko'ontong ko'i-Nakó, noko'ontong ko'i-Nia inta nopotabá mangoi ko'i-Nakó. 46 Aku'oi namangoi in dunia na'a saḷaku bayag, simbá bayongan intau inta mopirisaya ko'i-Nakó diá mogutun kom bonu in sindip. 47 Intau inta nokodongog kon totundú-Ku, ta'e diá mopoáid, yo de'emanbí Aku'oi im mohakim ko'inia. Sin Aku'oi in namangoi de'emanbí mohakim kon dunia na'a, ta'e moposaḷamatbí kon dunia na'a. 48 Intau inta doí motarima ko'i-Nakó, bo doí mokidongog kon singog-Ku, oyúonbí im mohakim ko'inia. Singogbí inta aim pinoyaput-Ku tua im mohakim ko'inia kon singgai ponantúan. 49 Sin Aku'oi mosingog de'emanbí podudui in ibog-Ku tontaní, ta'e ibogbí i Amá inta nopotabá ko'i-Nakó. Siabí tua in nomarentah ko'i-Nakó kon onu i musti singogon-Ku bo pota'au-Ku. 50 Bo kinota'auan-Kubí kom parentah-Nya tatua im mobogoibí ing kobiagan mopia bo mononoi. Dá Aku'oi im mopota'au kon ná inta sinundú i Amá ko'i-Nakó."
1 Tosinggaipa in Singgai Moḷoben Paskah, koyongandon kinota'auan i Yesus kon wakutunyadon Sia monaḷámai kon dunia na'a sin mobuidon ko'i Amá-Nya. Sia motabi kon intau mita inta nobaḻí kapunya'an-Nya kon dunia na'a, bo tantú-Nyabí doman kotabi uma'ai ing kopaḷutan dunia na'a. 2 Ko wakutu ing ki Yesus bo murí-Nya mita yogot monga'an, Ibilis nopogonúdon in niat mora'at kom bonu ing gina i Yudas Iskariot ki adí i Simon simbá sia momangkangdon ko'i Yesus. 3 Kinota'auan bidon i Yesus kong ki Amá noposarakandon ing kakuasa'an-Nya komintan ko'i-Nia. Kinota'auan-Nyabí doman kon Sia in namangoi nongkon i Allah bo mobui doman ko'i Allah. 4 Tuamai Sia sinimindog bo noḷongkut kon jubah-Nya bo nogibintoḷ in handuk. 5 Onda intua Sia nogaḻin kon tubig kom bonu im baskom, bo mulaidon nondarit kon si'oḷ im murí-Nya mita poḷat iradatan-Nya in handuk inta pinogibintoḷ-Nya tatua. 6 Bo nodapotdon in Sia ko'i Simon Petrus. Ki Simon Petrus na'a noguman, "Tuhan, umpakah dá ki Tuhanbí im mondarit kon si'oḷ-Ku?" 7 Ki Yesus notubag, "Diápabí kinomangaḻeanmu onu im pomiaan-Ku na'a, ta'e bain komangaḻeanmu." 8 Dá kai Petrus doman, "Dona'ai Tuhan, dona'aibí Tuhan mondarit kon si'oḷku!" Ta'e ki Yesus noguman, "Aka diá daritan-Ku ikow, yo ikow diábí moko'uḻí kon tonsilai nongkon i-Nakó." 9 Dá ki Simon Petrus noguman, "Aka natua Tuhan, dona'aidon tongá si'oḷku, takindon doman ḻima bo uḷuku na'a!" 10 Tubag i Yesus ko'inia, "Intau inta ain noinggú, aim bidon nodarit komintan, tuamai in diá bidon paraḷu daritan komintan koḻikud bidon si'oḷnya. Mo'ikow nion in nodarit bidon tongá diápa komintan." ( 11 Kinota'auan bidon i Yesus intau inta moposarakan ko'i-Nia, tuamai Sia noguman, "Mo'ikow nion nodarit bidon, ta'e diápa komintan.") 12 Nopaḷut makow ing ki Yesus nondarit kon si'oḷ monia, bui-Nyadon iḷutud in jubah-Nya bo iḻimitú bui, bo noḻibó ko'i monia, "Komangaḻean degá monimu onu inta bagu-Ku inaidan ko'i monimu? 13 Mo'ikow mogoiní ko'i-Nakó Guru bo Tuhan. Bo No'itutuibí intua, sin memang Aku'oi ing Gurubí bo Tuhan. 14 Dá aka Aku'oi inta Guru bo Tuhanmu nondaritdon kon si'oḷ monimu, yo mo'ikow im mustibí doman mosidaritan kon si'oḷ. 15 Aku'oi ain nobogoi in toḷadan ko'i monimu, simbá aidan domandon monimu onu inta ain inaidan-Ku ko'i monimu. 16 Totu'ubí im poguman-Ku na'a: 'Tobatú ata diábí mo'iḻiu ko'i tuangnya, bo totabá diábí mo'iḻiu kon inta nopotabá ko'inia. 17 Aka kinota'auandon monimu komintan in na'a, yo mosanang bidon i mo'ikow aka pomiaan monimu. 18 Onu im pinoguman-Ku na'a de'emanbí soáḷ mo'ikow komintan. Kota'auan-Kubí ki ine inta aim piniḻí-Ku, ta'e bá mobaḻídon onu inta pinais kom bonu im Buk Mosuci nana'a, 'Intau inta ain nongaan noyotakin-Ku, im moḷawangbí ko'i-Nakó.' 19 Soáḷ tana'a muna-Kudon poguman ko'i monimu kon dodai in diápa mobaḻí, simbá aka mobaḻídon in soáḷ tatua yo pirisaya'andon monimu kon Aku'oibí in Sia inta sinumangoi 'AKU'OI OYÚON.' 20 Na'a im poguman-Ku ko'i monimu: Ki ine im motarima kon intau inta pinotabá-Ku, sia notarima ko'i-Nakó. Bo ki ine i motarima ko'i-Nakó, yo Sia tua in notarimadon ko'i-Nia inta nopotabá ko'i-Nakó." 21 Naonda in noguman makow natua ing ki Yesus, totokdon inangoian ajar ing gina in Sia. Bo Sia noguman, "Aku'oi mogumandon ko'i monimu: Tobatú nongkon sigad monimu nion momangkangbí ko'i-Nakó." 22 Murí-Nya mita nosi-indoian takin noherang sin diábí kinota'auan monia mongo ki ine imakusud-Nya tua. 23 Murí inta totok kinotabi Yesus iḻimitú kon diugmai i Yesus 24 Dá ki Simon Petrus nonuḷadá ko'inia, si mokiḻibó mongo ki ine imakusud-Nya tatua. 25 Dá murí-Nya tatua dinimiugdon ko'i Yesus, bo noḻibó, "Ki ine in sia, Tuhan?" 26 Ki Yesus notubag, "Intau inta ogoian-Ku in roti inta aim pinoḻodok-Ku kom bonu im palo, sia tuata in intaunya." Dá ki Yesus nogamá kon roti topongkó bo pinoḻodok-Nya kom palo, bodongka inogoi-Nya ko'i Yudas ki adí i Simon Iskariot. 27 Naonda ing ki Yudas notarima kon roti tatua, ginanya kino-gonúandon in Ibilis. Bo ki Yesus noguman ko'inia, "Aidaidon koḻikat onu ing ko'ibogmu pomia'an." 28 Diábí tobatúmai ing kon sigad monia inta iḻimitú nonga'an takin-Nya tua in nonota'au kon singog i Yesus tatua ko'i Yudas. 29 Oyúon in nosangka kong ki Yesus nopotabá ko'i Yudas minayak notaḷui kon tobatú kaparaḷuan pakéon kom pesta, andeka mobogoi in doit topiḻik kon intau bogá, sing ki Yudas tua mokokadai kon doit ing kas monia. 30 Naonda ing ki Yudas notarima makow kon roti tatua, sia baḷú iḷumuai. Nodoḷomdon dodai intua. 31 Naonda ing ki Yudas minayak, ki Yesus noguman, "Tana'a Adí Intau pomulia'andon, bo ki Allah pomuliaan pongin i-Nia. 32 Aka ki Allah pomuliaan pongin i-Nia, dá Sia pomulia'anbí doman i Allah pongin awak-Nya tontaní. Bo ḷagi bidon pomulia'an i Allah. 33 Adí-Ku mita, Aku'oi diá bidon mo'onggot im moyotakin monimu. Tayakonbí monimu in Aku'oi, ta'e ná inta aim pinoguman-Ku kon itoi mita in Yahudi bo inta pinoguman-Ku doman ko'i monimu, tampat inta bayáan-Ku diábí kodapotan monimu. 34 Aku'oi mobogoi im parentah mobagu ko'i monimu: Mo'ikow mustibí mositabian tobatú bo tobatú. Ná Aku'oi motabi ko'i monimu, dá mo'ikow musti mositabian doman natua. 35 Aka mo'ikow bo mositabian, yo kota'auandon in intau kom mo'ikow nion im murí-Kubí mita." 36 Ki Petrus noḻibó ko'i Yesus: "Tuhan, kon onda im bayáan i Tuhan?" Ki Yesus notubag, "Kon onda im bayáan-Ku, diápabí ikow mota'au dumudui tana'a makow. ikow im bambí dumudui kon singgai mo'iduduimai." 37 Dá kai Petrus doman, "Tuhan nongonu sin diábí mota'au aku'oi dumudui in tana'a makow? Morelabí in aku'oi matoi sing kopontingan i Tuhan!" 38 Ki Yesus notubag, "Totu'u ikow morela i matoi sing kopontingan-Ku? Pokota'audon Petrus! Diápa i manuk mokukuk, ikow koyongandon kotoḷu moguman, kon diábí nokanalmu in Aku'oi!"
1 "Dona'ai mokuyang ing ginamu," guman i Yesus ko'i monia. "Popirisayadon ko'i Allah, bo popirisaya ko'i-Nakó doman. 2 Kom Baḷoi Amá-Ku nobayong tampat pogutunan. Aku'oi mayak intua sim moposadia kon tampat ko'i monimu. Aku'oi in diábí moguman kon natua aka kuma diá natua in aidan-Ku. 3 Naonda in Aku'oi mayakdon moposadia in tampat ko'i monimu, Aku'oi buibí mamangoi monontomu ko'i monimu, simbá kon onda in Aku'oi, kon tua doman i mo'ikow. 4 Kon onda im bayáan-Ku, kota'auan monimu in daḷannya." 5 Bo ki Tomas noguman ko'i Yesus, "Tuhan, diá kota'auan nami mongo kon onda im bayáan i Tuhan, yo naondabí kota'auan nami in daḷannya?" 6 Ki Yesus notubag, "Aku'oibí na'a in daḷan kom monota'au ko'i Allah bo moko'uḻí kong kobiagan. Diábí tobatúmai intau mokoyaput ko'i Amá, aka diá mongin i-Nakó. 7 Aka kuma bo kinota'auandon monimu in Aku'oi, yo pastibí kong kinota'auan bidon monimu ing ki Amá-Ku. Tana'a kinota'auandon monimu in Sia bo inontong domandon monimu in Sia." 8 Dá ki Pilipus noguman ko'i Yesus, "Tuhan, popo-ontongdon ko'inami ing ki Amá, simbá mopuasdon ing kami." 9 Ta'e ki Yesus noguman ko'inia, "No'onggotdon Aku'oi noyotakinmai monimu, bo diápa doman kinota'auan-Mu in Aku'oi Pilipus? Intau inta ain noko'ontong ko'i-Nakó, yo sia tua in noko'ontong domandon ko'i Amá. Yo nongonu sin ikow i mogumanpabí, 'Po'ontongdon ki Amá ko'inami?' 10 Pilipus! Diá degá ikow mopirisaya, kon Aku'oi notobatú i Amá, bo ki Amá notobatú takin-Ku? Onu im pinoguman-Ku ko'inimu na'a de'emanbí singog-Ku tontaní. Ki Amábí inta notobatú takin-Ku, Siabí in nogaid kom bayongan tua. 11 Pirisayabí in singog-Ku tana'a, kon Aku'oi in notobatúbí takin i Amá bo ki Amá notobatú takin-Ku. Andeka paling kurang, pirisayadon lantaran onu inta ain inaidan-Ku. 12 Poguman-Kudon ko'i monimu: Intau inta mopirisaya ko'i-Nakó, mogaidbí kon onu inta ain inaidan-Ku, sedang bo mo'iḻiubí kon tua in aidannya, sin Aku'oi im mayak ko'i Amá. 13 Bo onukabí im po'igumon monimu podoyon kon tangoi-Ku, aidan-Kubí intua ko'i monimu, simbá ki Amá pomuliaan pongin i Adí. 14 Onukabí im po'igumon monimu podoyon kon tangoi-Ku, aidan-Kubí." 15 "Aka mo'ikow motabi ko'i-Nakó, yo mo'ikow in dumuduibí kom parentah-Ku mita. 16 Po'igumon-Kubí ko'i Amá, bo ogoian-Nyabí mo'ikow mototuḷung ibanea, inta umuran mogutun moyotakin monimu. 17 Sia tua in Roho i Allah inta mopo'ontong ing kabanaran soáḷ ki Allah. Dunia na'a dia mokotarima ko'i-Nia, sim mosia diá noko'ontong ande diá nonota'au ko'i-Nia. Ta'e mo'ikow in nonota'aubí ko'i-Nia, sin Sia nogutun noyotakin monimu bo notobatú takin monimu. 18 Mo'ikow diábí taḷáan-Ku tontaní ná uno-unon. Aku'oi i mamangoibí bui ko'i monimu. 19 Diádon mo'onggot bo diádon ontongon in dunia na'a in Aku'oi. Ta'e mo'ikow i moko'ontongbí ko'i-Nakó. Bo lantaran Aku'oi nobiag, dá mo'ikow im mobiagbí doman. 20 Aka wakutunyadon, dá kota'auan bidon monimu kon Aku'oi in notobatúbí takin i Amá, mo'ikow notobatú takin-Ku, bo Aku'oi notobatú takin monimu. 21 Intau inta notarima kom parentah-Ku mita bo nopoáid, sia tuata inta motabi ko'i-Nakó. Bo Aku'oi im motabibí doman kon intau tatua bo mokipogontongbí ko'inia." 22 Ki Yudas ( de'emanbí ki Yudas Iskariot) noḻibó ko'i Yesus, "Tuhan, nongonu sing ki Tuhan mokipogontongbí ko'inami de'emanbí kon dunia?" 23 Ki Yesus notubag: "Intau inta motabi ko'i-Nakó, dumuduibí kon totundú-Ku. Bo ki Amá-Ku motabibí ko'inia. Ki Amá bo Aku'oi i mamangoibí ko'inia bo mogutun moyotakinnya. 24 Bo intau inta diá motabi ko'i-Nakó, doíbí dumudui kon totundú-Ku. Totundú inta dinongog monimu tua, de'emanbí nongkon i-Nakó, ta'e nongkon i Amábí inta nopotabá ko'i-Nakó. 25 Bayongan tua poguman-Kudon ko'i monimu solama Aku'oi koyota-yotakinpa monimu. 26 Ta'e Roho i Allah, Mototuḷung inta bain potabá i Amá podoyon kon tangoi-Ku. Siadon tua i motundú ko'i monimu kom bayongan rupa-rupa bo moponorop bui ko'i monimu kom bayongan inta aim pinota'au-Ku ko'i monimu. 27 Kobiagan mo'onow bo motompia taḷáan-Ku ko'i monimu. Dodamean-Kubí tontaní in ogoi-Ku ko'i nimu. Onu in ogoi-Ku tua de'emanbí ná inta inogoi in dunia na'a ko'i monimu. Dika moḻia-ḻiaw ing gina bo dika mo'ondok. 28 Dinongog bidon monimu Aku'oi noguman, 'Aku'oi i mayakbí, ta'e buibí in Aku'oi mamangoi ko'inimu.' Aka mo'ikow motabi ko'i-Nakó, yo mosanangbí totok ing gina monimu Aku'oi mayak ko'i Amá, sing ki Amábí im moḷobe-ḷoben nongkon i-Nakó. 29 Tana'a muna-Kudon pota'au ko'i monimu wakutu intua diápa mobaḻí, simbá mopirisaya i mo'ikow aka soáḷ tatua mobaḻídon. 30 Diádon moántó in o'umanon-Ku ko'i monimu, si wakutunyadon mongongawasa in dunia na'a mamangoi. Ta'e diábí kokawasa'annya in Aku'oi. 31 Tongá tua mita musti mobaḻí bá kota'auan in dunia na'a kon Aku'oi i motabibí ko'i Amá bo mogaid doman kom bayongan inta pinarentah i Amá ko'i-Nakó. Yo, koḻigai mayakdon kita nongkon na'a."
1 Ki Yesus noguman bui, "Aku'oi pangkoi in anggur inta mopia, bo ki Amá-Ku i monononggobánya. 2 Pomuḷoi in tanga ko'i-Nakó inta diá momomungai, pongkóon-Nya, bo pomuḷoi in tanga inta momungai, ga'atannya in daunnya bo daritan-Nya simbá modugangdon modatog im bungainya. 3 Mo'ikow nion nodarit bidon, sin totundú inta inogoi-Ku ko'inimu. 4 Umuranbí potobatú-Ku bo Aku'oi umuranbí doman motobatú takin monimu. Tanga in diábí momungai tontaní aka diá in sia mo'idapoḷpa makow kom pangkoinya. Natua doman i mo'ikow, momungai aka umuran motobatú takin-Ku. 5 Akubí im pangkoi Anggur, bo mo'ikow in tanganya mita. Intau inta umuran motobatú takin-Ku bo Aku'oi i motobatúnya, momungaibí in sia modatog, sin aka diá in Aku'oi yo mo'ikow in diábí mokopo'gaid kon onu bo onu. 6 Ki ine in diá umuran motobatú takin-Ku, ḷumbúon naonda bo tanga, bo mo'ingkagdon. Tanga mita inta mo'ingkagdon natua daiton sipunon bo pogarab kom bonu in tuḷu bo tubáan. 7 Aka mo'ikow bo umuran motobatú takin-Ku bo totundú-Ku umuran tagúon makow monimu kong gina, po'igumdon ko'i Amá kon onukabí ing ko'ibog monimu; dá onu im pino'igummu tua ogoi-Nyabí. 8 Aka mo'ikow momungai modatog, yo ki Amá-Ku pomulia'an; bo mo'ikow in totu-totu'udon mobaḻí murí-Ku mita. 9 Ná ki Amá ain notabi ko'i-Nakó, natua doman Aku'oi ain notabi ko'i monimu. Dá umurandon kobiag i mo'ikow saḷaku intau inta kinotabi-Ku. 10 Aka mo'ikow umuran mogaid kon inta pinarentah-Ku, yo mo'ikow umuran mosatia dumudui kon tabi-Ku, ná doman Aku'oi inta umuran mosatia kon tabi i Amá-Ku sin umuran nopobayak im parentah-Nya mita. 11 Na'a mita pinoguman-Ku ko'i monimu, simbá sanang ing gina-Ku oyúon domandon ko'i monimu, bo sanang ing gina-Ku mosempurnadon. 12 Na'a parentah-Ku: Posi-tabianbí im mo'ikow, ná doman Aku'oi notabi ko'i monimu. 13 Intau inta totok motabi kon yobayatnya mita in intaubí inta nobogoi ing kobiagannya sing kopontingan monia. 14 Mo'ikow nion in yobayat-Ku mita, aka pomia'an monimu onu inta pinarentah-Ku ko'inimu. 15 Mo'ikow diá bidon oiníon-Ku ata, sin aka ata yo diábí kota'auannya onu in yogot aidan i tuangnya. Mo'ikow inoiní-Ku Yobayat, sim bayongan inta ain dinongog-Ku ko'i Amá pinota'au-Kudon ko'i monimu. 16 De'emanbí mo'ikow in nomiḻí ko'i-Nakó. Aku'oibí in nomiḻí ko'i monimu, bo nopotabá ko'i monimu mayak simbá modiamai kom bungai mobayong bungai mita inta diá moyoya-yoyang. Dá ogoibí i Amá in onukabí inigum monimu inta pinodoyon kon tangoi-Ku. 17 Na'adon im parentah-Ku ko'inimu: Mo'ikow musti umuran mositabian tobatú bo tobatú." 18 "Aka dunia na'a mosaturu ko'i monimu, yo toropdon kon Aku'oi im muna bidon kinodoí in dunia. 19 Aka kuma bo mo'ikow nion kapunya'an in dunia, dá kotabibí in dunia mo'ikow saḷaku kapunya'annya. Ta'e mo'ikow aim piniḻí-Ku nongkon dunia na'a, dá mo'ikow in de'eman bidon kapunya'an in dunia, tuamai dunia na'a mosaturu ko'i monimu. 20 Toropdon onu inta aim pinoguman-Ku ko'i monimu, 'Ata diábí moḷobe-ḷoben nongkon i tuangnya.' Dá aka mosia nomogutúdon ko'i-Nakó, yo mosia i momogutúbí doman ko'i monimu. Aka mosia dumuduidon kon totundú-Ku, yo mosia in dumuduibí doman kon onu inta tundúonmu. 21 Bayongan tua daitonbí monia popoáid ko'i monimu, sim mo'ikow in dumodudui-Ku, bo diábí kinota'auan monia in Sia inta nopotabá ko'i-Nakó. 22 Aka kuma bo Aku'oi diá namangoi bo diá doman nopota'au intua komintan ko'i monia, dá diábí i mosia baradosa'an. Ta'e aka tana'a, diá bidon im baḻíon monia dodoyonan moguman kon diá dosa'an im mosia. 23 Intau inta mosaturu ko'i-Nakó, mosaturu doman ko'i Amá-Ku. 24 Aka kuma kon yuá-yuák monia Aku'oi diápa nogaid kon soáḷ mita inta diápa dodai onda inaidan intau, yo mosia diábí binaradosa. Ta'e tana'a mosia ain noko'ontong kon onu inta aim pinomia-Ku, bo mosia mosaturu ko'i-Nakó andeka ko'i Amá-Ku. 25 Tongá musti bidon natua, simbá mobaḻídon onu inta pinais kom bonu in Hukum Agama monia nana'a, 'Dia ing kinodoyonan pinosaturuan monia ko'i-Nakó.' 26 Potabá-Kubí mangoi ko'i monimu in tobatú mototuḷung inta nongkon i Amá, tuata in Roho inta moponyata kong kabanaran soáḷ ki Allah. Aka Sia mamangoidon, yo Sia mobogoibí ing kosaksian soáḷ Aku'oi. 27 Bo mo'ikow i mustibí doman mobogoi ing kosaksian soáḷ Aku'oi, sim mo'ikow ain noyotakin-Ku nongkon pinomangkoianpamai."
1 Tua komintan pota'au-Ku ko'i monimu simbá diá mobaḷui im pirisaya monimu. 2 Mo'ikow poḷuaionbí nongkon baḷoi mita pososambayangan. Bo mo'iangoibí in wakutunya kon intau inta moḻimod ko'i monimu mosangka kon sia tua in dinumuduibí kom parentah i Allah. 3 Tua aidan monia ko'inimu sin diápa kinota'auan monia ing ki Amá andeka Aku'oi. 4 Ta'e tana'a muna-Kudon pota'au ko'i monimu, simbá aka tua mobaḻídon kon singgai mo'iduduimai, kotoropandon monimu kon tua aindon pinota'au-Ku ko'i monimu. (4b) "Soáḷ tana'a diábí pinoguman-Ku ko'i monimu nongkon pinomangkoianmai, sin Aku'oi kotaki-takinpa monimu. 5 Ta'e tana'a Aku'oi mayakdon ko'i-Nia inta ain nopotabá mangoi ko'i-Nakó; bo diá tobatúmai intau kon sigad monimu im moḻibó kon onda im bayáan-Ku. 6 Mala tana'a moájarbí ing gina monimu sim pinota'au-Kudon intua ko'inimu. 7 Ta'e totu'ubí im poguman-Ku tana'a ko'i monimu: Totokbí i mopia ko'i monimu aka mayak in Aku'oi, sin aka Aku'oi diá mayak, yo diábí mamangoi ko'i monimu im mototuḷung tatua. Ta'e aka Aku'oi mayak dá potabá-Kubí mangoi in Sia ko'i monimu. 8 Aka Sia mamangoi yo ponyata-Nyabí kon dunia na'a mangaḻe sabanarnya in dosa, nongkon onu inta totu'u, bo nongkon hukuman i Allah. 9 Ponyata-Nyabí kon aka diá mopirisaya ko'i-Nakó tua in dosabí; 10 Ponyata-Nyabí doman kon Aku'oi na'a in totu'ubí, sin Aku'oi mayak ko'i Amá bo diá bidon ontongon monimu in Aku'oi. 11 Poguman-Nya doman kong ki Allah momangkoidon mohukum, sim mongongawasa kon dunia na'a ihukumdon. 12 Mobayongpabí im musti poguman-Ku ko'i monimu, ta'e tana'a makow diápa mokosanggup i mo'ikow motarima kon tua mita. 13 Ta'e aka Roho tatua mamangoi, ki Inta moponyata ing kabanaran soáḷ ki Allah, yo diaan-Nyabí im mo'ikow bo tundúon monota'au kom bayongan kabanaran tatua. Sin Sia in diábí mosingog podudui in ibog-Nya tontaní, ta'e mogumanbí kon onu in dinongog-Nya, bo poguman-Nyabí ko'inimu onu im mobaḻí kon singgai mo'iduduimai. 14 Sia i mopoḷantudbí ko'i-Nakó, sin onu im popota'au-Nya ko'inimu, sinarima-Nyabí nongkon i -Nakó. 15 Bayongan inta koi Amá tua Aku'oibí doman ing kitogi. Tuamai Aku'oi moguman kon onu im pinota'au in Roho tatua ko'i-Nimu in sinarima-Nyabí nongkon i-Nakó." 16 "Diádon mo'onggot bo diádon mo'ikow moko'ontong ko'i-Nakó, ná doman tua diádon mo'onggot po'indoian makow monimu ko'i-Nakó." 17 Nokodongogmai kon natua, tongonumai i murí-Nya nosiḻibóan mongo onu im makusud-Nya noguman: "Diá bidon mo'onggot bo diádon mo'ikow moko'ontong ko'i-Nakó, bo diádon doman mo'onggot po'indoian monimu ko'i-Nakó. Bo Aku'oi i mayak ko'i Amá?" 18 Mosia umuran moḻibó, "Onu im mangaḻenya, 'diádon mo'onggot'? Diá komangaḻean naton mongo onu in o'umanon-Nya tanion!" 19 Kinota'auanbí i Yesus kom mosia mo'ibog moḻibó ko'i-Nia. Dá tuamai Sia noguman, "Ko'ina Aku'oi noguman, diádon mo'onggot, mo'ikow bo diádon moko'ontong ko'i-Nakó, bo diá domandon mo'onggot po'indoian monimu ko'i-Nakó.' Tua degá inta o'umanonmai monimu mongo onu im makusudnya? 20 Poguman-Kudon ko'i monimu, mo'ikow nion i mongombaḷbí bo mogamui, ta'e mopiabí ing gina in dunia na'a. Moájarbí ing gina monimu, ta'e ajar ing gina monimu tua mobaḷuibí sanang ing gina. 21 Aka bobay inta motoyongdon mononggadí, moájardon ing ginanya, sin wakutunyadon mokorasa kon yoyiga. Ta'e naonda ing ki adínya mo'ilahirdon, koḻiongan bidon im bobay tatua in yoyiganya sin lantaran pia ing ginanya sin adí tatua no'ilahirdon kon dunia. 22 Natuabí doman im mo'ikow: Tana'a makow moájarpabí ing gina monimu, ta'e buipabí in Aku'oi moyodungkuḷ monimu, dá mopiabí ing gina monimu; bo diábí tobatúmai intau mota'au mogamá kon sanang ing ginamu tatua. 23 Kon singgai tatua, mo'ikow diá bidon moḻibó kon onu bo onu ko'i-Nakó. Poguman-Kudon ko'i monimu: Onukabí in igumon monimu ko'i Amá podoyon kon tangoi-Ku, ogoibí i Amá intua ko'i monimu. 24 Uma'ai in tana'a makow, mo'ikow diápa dodai onda no'igum kon onu bo onu pinongin tangoi-Ku. Po'igumdon, dá motarimabí im mo'ikow, simbá sanang ing ginamu mosempurnadon.' ' 25 "Na'a komintan poguman-Ku ko'i monimu takin momaké in oándaian. Ta'e mo'iangoibí in wakutunya, Aku'oi diádon momaké in oándaioan, ta'e poguman-Ku bidon taran-tarangan ko'i monimu soáḷ ki Amá. 26 Kon wakutudon tuata mo'ikow mo'igum ko'i Amá podoyon kon tangoi-Ku; Pokota'audon, Aku'oi diábí mo'igum ko'i Amá sin ogoi ko'i monimu, 27 sing ki Amá i motabibí ko'i monimu. Sia motabibí ko'i monimu sim mo'ikow motabi ko'i-Nakó, bo mopirisaya kon Aku'oi namangoi nongkon i Allah. 28 Tot'ubí kon Aku'oi na'a in nongkon i Amábí, bo ain namangoi in dunia. Ta'e tana'a taḷáan-Kudon in dunia sim mobuidon ko'i Amá." 29 Bo murí-Nya mita noguman ko'i Yesus, "Indoiaikah dá tana'a ki Tuhan taran-tarangandon diádon nomaké in oándaian, 30 bo kinota'auan bidon nami kom bayongan yagi-yagi kinota'auanbi' i Tuhan. diá bidon paraḷu intau moḻibó kon onu bo onu ko'i Tuhan. Tuamai kami mopirisayabí kong ki Tuhan namangoibí nongkon i Allah." 31 Dá ki Yesus noḻibó: "Dá mopirisayadon mo'ikow in tana'a? 32 Pokotorop! Mo'iangoibí in wakutunya, sedang bo no'iangoi bidon, mo'ikow poyayiton. Mo'ikow mobuidon kom baḷoinya-baḷoinya bo taḷáandon monimu in Aku'oi. Ta'e Aku'oi in diábí tongá Aku-Aku'oi mita, sin ki Amá ing kotaki-takin-Kubí. 33 Na'a komintan poguman-Ku simbá mo'ikow moko'uḻí kong kobiagan motompia bo mo'onow lantaran notobatú-Kudon. Kon dunia na'a moyoyangpabí im mo'ikow, ta'e korotonbí ing ginamu, sin Aku'oi in diábí taḷowon in dunia na'a!"
1 Nopaḷut makow nosingog kon tua, ki Yesus iḷumangag kon ḷangit bo noguman, "Amá, na'adon i wakutunya. Poḷantudon ing ki Adí-Mu, simbá ki Adí-Mu mopoḷantud doman ko'i Amá. 2 Amá inogoi-Mudon ing kawasa ko'i-Nia si mongawasa kom bayongan inta nobiag, simbá Sia mobogoi doman ing kobiagan mononoi ko'i monia inta inogoi i Amá ko'i-Nia. 3 Nana'a ing kobiagan mononoi tua; ibogon tua bayongan intau monota'au ko'i Amá inta tongábí Sia tua ing ki Allah inta mobanar, bo monota'au doman ko'i Yesus Kristus inta pinotabá i Amá. 4 Aku'oi ain nopomulia ko'i Amá kon dunia na'a takin cara nokopoḷapat kon oáidan inta pinoki aid i Amá ko'i-Nakó. 5 Amá! Pomuliadon Aku'oi tana'a makow kon tayowon-Mu, takin kamulia'an inta ko'i-Nakó wakutu in noyotakin i Amá kon dodai in dunia na'a diápa pinomia. 6 Pinota'au-Kudon ing ki Amá kom bayongan intau kon dunia na'a inta ain inogoi i Amá ko'i-Nakó. Ki Amábí ing kitogi ko'i monia tua, bo ki Amábí doman in nobogoi ko'i-Nakó ko'i monia. Mosia dinumuduidon kon singog i Amá. 7 Tana'a kinota'auandon monia kom bayongan inta inogoi i Amá ko'i-Nakó komintanbí nongkon i Amá. 8 Pinota'au-Kudon ko'i monia in singog inta inogoi i Amá ko'i-Nakó; bo sinarimadon monia. Kinota'auan monia kon Aku'oi in totu-totu'ubí namangoi nongkon i Amá bo mosia mopirisayabí kong ki Amábí in nopotabá ko'i-Nakó. 9 Sambayangan-Ku im mosia. De'emanbí dunia na'a in sambayangan-Ku, ta'e intaubí mita inta ain inogoi i Amá ko'i-Nakó, sing ki Amábí ing kitogi ko'i monia. 10 Onda ing kapunya'an-Ku, kapunya'anbí doman i Amá-Ku intua, bo onda ing kapunya'an i Amá, kapunya'an-Kubí doman tua. Aku'oi ain pinomulia kon sigad monia. 11 Aku'oi mamangoidon ko'inimu in tana'a. Diá bidon Aku'oi mogutun kon dunia na'a, ta'e mosia umuranpabí kon dunia na'a. Amá inta mosuci, ḷukadaipa i mosia takin kawasa in tangoi-Mu. Tangoi inta ain inogoi-Mu ko'i-Nakó, simbá mosia motobatúdon ná kitada. 12 Wakutu Aku'oi koyota-yotakinpa monia, iḷukadan-Kudon mosia takin kawasa in tangoi-Mu, tangoi inta inogoi i Amá ko'i-Nakó. Iḷukadan-Kudon im mosia bo diábí tobatúmai nobaḻí kon sigad monia tua, koḻikudbí in sia inta ain sinantú kom mobuḻi, simbá mobaḻídon onu inta aim pinais kom Buk Mosuci. 13 Tana'a Aku'oi mamangoidon ko'i Amá. Tua komintan pinota'au-Kudon wakutu in Aku'oi kon duniapa na'a, simbá totu-totu'udon korasaan monia sanang ing gina-Ku. 14 Pinota'au-Kudon ko'i monia im Pirman i Amá bo mosia sinaturu in dunia, sin de'emanbí kapunya'an in dunia na'a im mosia, ná doman Aku'oi inta de'emanbí kapunya'an in dunia. 15 De'emanbí Aku'oi mopo'igum kombá gamáandon i Amá im mosia nongkon dunia na'a, ta'e po'igumon-Ku simbá ḷukadan i Amá im mosia nongkon kawasa i inta mora'at. 16 Ná Aku'oi na'a inta de'emanbí kapunya'an in dunia na'a, dá mosia doman tua in de'emanbí kapunya'an in dunia. 17 Pomiadon im mosia tongá mobaḻí kapunya'an i Amá pongin kabenaran. Pirman i Allah tuata ing kabenaran. 18 Ná ki Amá nopotabá ko'i-Nakó namangoi in dunia na'a, dá natua doman Aku'oi mopotabá ko'i monia kon dunia na'a. 19 Lantaran kopontingan monia, Aku'oi noposarahkandon in awak-Ku saḷaku kapunya'an i Amá simbá mosia tongá doman mobaḻí kapunya'an-Ku pongin kabenaran i Amá. 20 Bo de'emanbí tongá mosia in sambayangan-Ku, ta'e intaubí doman mita inta mopirisaya ko'i-Nakó kon singgai mo'iduduimai lantaran mosia nopirisaya kon onu inta pinota'au monia na'a. 21 Aku'oi mopo'igum Amá simbá mosia komintan motobatúdon, ná ki Amá notobatú takin-Ku bo Aku'oi notobatú doman i Amá; simbá mosia motobatú doman takin Naton simbá dunia mopirisaya kon Ikowbí inta ain nopotabá ko'i-Nakó. 22 Mosia inogoian-Kudon ing kamulian inta inogoi i Amá ko'i-Nakó, simbá mosia motobatúdon naonda bo Kita ain notobatú. 23 Aku'oi takin mosia, bo ki Amá takin Aku'oi, simbá mosia totu-totu'udon motobatú, simbá kota'auandon in dunia na'a kong ki Amábí in nopotabá ko'i-Nakó bo ki Amábí im monotabi ko'i monia ná tabi i Amá ko'i-Nakó. 24 Amá, ibogon-Ku, simbá mosia inta ain inogoi i Amá ko'i-Nakó moyotakin-Ku doman kon tampat inta bayáan-Ku, simbá ko'ontongandon monia ing kamulia'an-Ku, inta ain inogoi i Amá ko'i-Nakó. Sin Aku'oi kino-tabi i Amá ko wakutu in dunia na'a diápa pinomia. 25 Amá inta moádil! Diá kinota'auan in dunia na'a ing ki Amá, ta'e Aku'oi in nonota'aubí ko'i Amá bo intau mita tana'a nonota'au bidon kong ki Amábí in nopotabá ko'i-Nakó. 26 Pinota'au-Ku bidon ko'i monia in tangoi Amá bo umuran-Kubí popota'au intua, simbá tabi i Amá ko'i-Nakó umuran makow kong gina-gina makow monia bo Aku'oi motobatú monia."
1 Naonda ing ki Yesus nosambayang makow natua, Sia takin murí-Nya mita minayakdon kon ḷoḷan Ongkag ing Kidron. Kon tua oyúon tobatú taman, bo ki Yesus takin murí-Nya mita sinumu'ot kon taman tatua. 2 Tampat tatua kinota'auan doman i Yudas inta nomangkang ko'i Yesus; sim mokakitdon ki Yesus takin murí-Nya mita moyosipun kon tampat tatua. 3 Dá ki Yudas namangoidon in tampat tatua takin kodia-dia in tokolompok tontara in Rum bo tongonu domanmai moḷoḷukad kom Baḷoi Tuhan inta pinotabá in imang mita itoi bo i intau mita im Parisi. Mosia nodia kon sonjata, lantera bo poḷombow. 4 Kinota'auanbí i Yesus im bayongan inta mobaḻí ko'i-Nia. Dá Sia dinimiug kon intau mita tatua bo noḻibó, "Motayak ko'i ine i mo'ikow?" 5 Mosia noguman, "Ki Yesus Intau in Nazaret." Tubag i Yesus, "Aku'oibí na'a inta sinayak monimu." Ki Yudas inta nomangkang sinimindog doman noyotakin monia. 6 Kon dodai ing ki Yesus noguman, "Aku'oibí na'a inta sinayak monimu," mosia komintan inumundok bo no'umpag kom butá. 7 Bo ki Yesus bui noḻibó, "Ki ine in tayakon monimu?" Dá kai monia doman, "Ki Yesus Intau in Nazaret." 8 Tubag i Yesus, "Aim pinoguman-Ku kon Aku'oibí inta sinayak monimu. Bo aka Aku'oibí in tayakon monimu, dá pomayakdon makow ibanea nion mayak." ( 9 Singog-Nya tatua, noponyata kon nobaḻídon onu inta aim pinoguman-Nya muna nana'a: "Amá, nongkon sigad in intau mita inta inogoi i Amá ko'i-Nakó, diá tobatúmai im mobuḻi.") 10 Ki Simon Petrus inta nodia kom pitow, norabut kom pitownya bo nonimboi kon simpaḷ in imang moḷoben sahingga nopongkó im bongoḷannya dotá ing koḷanan. Ki Malkus tangoi in simpaḷ inta nopongkó im bongoḷan tatua. 11 Dá ki Yesus noguman ko'i Petrus, "Tungkogdon bui im pitowmu nion kong gumánya! Degá iraimumai diábí inumon-Ku im palo in roriga inta inogoi i Amá ko'i-Nakó?" 12 Bo tontara mita in Rum takin komandan monia bo moḷoḷukad mita inta pinotabá in intau Yahudi nodomokdon poḷat notogot ko'i Yesus. 13 Muna dinia monia in Sia ko'i Hanas, sing ki Hanas na'a kinunuton i Kayapas. Ki Kayapas na'a imang moḷoben kon taong tatua. 14 Ki Kayapas na'a inta ain nononggina kon itoi mita Yahudi, kom mopia-piabí tobatú intau matoi sing kopontingan bayongan intau. 15 Ki Simon Petrus takin tobatú murí ibanea dinumudui ko'i Yesus. Murí i Yesus tobatú tangia nokanal i imang moḷoben, dá sia sinumu'ot noyotakin i Yesus kom palas i imang moḷoben, 16 ta'e ki Petrus tongá kon ḷuai kong ngara mogoḷat makow. Onda intua murí tobatú tatua iḷumuai bo noyosingog takin bobantung bobay inta noḷukad kon ḷoḻingkop, onda intua dinianyadon sinumu'ot ing ki Petrus. 17 Bobantung bobay inta noḷukad kon ḷoḻingkop tatua noguman ko'i Petrus, "Hoi, ikow doman tobatú murí in intau tatua ma?" "De'emana," tubag i Petrus. 18 Motumpingdon totok dodai intua, dá bobantung mita bo moḷoḷukad mita nomiagdon kon tuḷu nongkon baga bo nonayang mosia. Ki Petrus minayak intua bo sinimindog nonayang noyotakin monia. 19 Imang moḷoben noḻibódon ko'i Yesus soáḷ murí-Nya bo soáḷ totundú-Nya. 20 Ki Yesus notubag, "Aku'oi umuran taran-tarangan kon tayowon intau mobayong. Aku'oi umuran doman motundú kom bonu im baḷoi pososambayangan bo kom bonu im Baḷoi Allah inta nobaḻí tampat poyoyosipunan intau in Yahudi. Diábí dodai onda Aku'oi tongá umuni-uni i mosingog. 21 Dá nongonu sin ikow i moḻibóbí ko'i-Nakó natua? Ḻibódon ko'i monia inta ain nokodongog kon onu inta sinundú-Ku; kinota'auan bidon monia totok onu inta siningog-Ku." 22 Naonda ing ki Yesus nosingog natua, tobatú pongawal kon diug-Nyamai nonokap ko'i Yesus bo poḷat noguman, "Mobaranibí totok Ikow mosingog natua ko'i imang moḷoben!" 23 Ki Yesus notubag, "Aka Aku'oi noguman kon no'itaḷá, yo pogumankah kon na'a onu in no'itaḷá tua! Ta'e aka no'itutuibí im pinoguman-Ku tua, nongonu sin ikow nonokapbí ko'i-Nakó?" 24 Bo kotogo-togotpa doman natua, pinokidiadon i Hanas ing ki Yesus pinobayak ko'i Kayapas tobatú Imang Moḷoben. 25 Ki Simon Petrus sinimindogpa doman makow bo nonayang kon tua. Intau mita kon tua noguman ko'inia, "Ikow doman murí in Intau tatua ma?" Ta'e ki Petrus nomayow, "De'emana!" 26 Tobatú ata i imang moḷoben, inta koluarga i intau inta bongoḷannya pinongkó i Petrus, noguman, "Diábí moyotaḷá kon ikowbí na'a inta inontongku noyotakin in Intau tatua kon taman!" 27 Bo ki Petrus buipa doman nomayow, "Diábía," -- bo kon dodaipa doman tua manuk nokukuk. 28 Doḷo-doḷompa totok dinia monia ing ki Yesus nongkon baḷoi Kayapas pinobayak kon istana i gubernur. Intau mita in Yahudi diábí sinumu'ot kon istana tatua, simbá mosia diá monajis podudui in agama monia, sim mosia tumakindon moka'an kong ka'anon im Paskah. 29 Manangka intua ki Pilatus iḷumuai nokipodungkuḷ ko'i monia bo noḻibó, "Nongonu sin diniabí monimu mangoi intau tana'a?" 30 Mosia notubag, "Aka Sia diá kotaḷá, dá tantu diábí dinia mangoi nami ko'i Gubernur." 31 Ki Pilatus noguman ko'i monia, "Gamádon bo hakim monimu tontaní podudui in hukummu tontaní!" Ta'e intau mita Yahudi tatua notubag, "Kami in diábí mota'au mohukum kon intau dapot i matoi." ( 32 Na'a nobaḻí simbá mobaḻídon onu inta aim pinoguman i Yesus soáḷ kopopatoi-Nya.) 33 Ki Pilatus sinumu'ot bui kon istana bo nogoiní ko'i Yesus poḷat noḻibó, "Degá Ikow nion Raja Intau Yahudi?" 34 Ki Yesus notubag, "Ḷoḻibómu nion nongkon bonu ing ginamu tontaní andeka oyúon intau ibanea in nopota'au muna ko'inimu soáḷ Aku'oi?" 35 Ki Pilatus notubag, "Degá aku'oi na'a intau Yahudi? Mosia inta nodia ko'i-Nimu pinoángoi ko'inakó in intaubí mita tobangsa-Mu bo imang mita itoi. Yo onu degá in inaidan-Mu?" 36 Ki Yesus noguman, "Karaja'an-Ku na'a in de'emanbí nongkon dunia na'a. Aka kuma bo karaja'an-Ku na'a nongkon dunia na'a, dá intau-Ku mita im moramijibí totok simbá Aku'oi diá posarahkan kom ponguasa mita in Yahudi. Ta'e totu'ubí kong karaja'an-Ku de'emanbí nongkon dunia na'a!" 37 Dá ki Pilatus noḻibó ko'i-Nia, "Aka natua, Ikow nion Raja?" Ki Yesus notubag, "Ikowdon in noguman kon Aku'oi na'a in Raja. Aku'oi no'ilahir bo namangoi in dunia na'a takin tobatú makusud mobogoi ing kosaksian soáḷ kabenaran. Intau inta nongkon kabenaran tatua mokidongogbí ko'i-Nakó." 38 Ki Pilatus noḻibó ko'i-Nia, "Onu im mangaḻe kabenaran tatua?" (38b) Nosingog makow natua, ki Pilatus iḷumuai bui bo minayak nokipodungkuḷ kon intau mita in Yahudi bo noguman, "Diábí tobatúmai in taḷá no'uḻíku ko'i-Nia. 39 Ta'e nobaḻídon kabiasaan ko'i monimu, aku'oi umuran momuḻi kon tobatú intau inta pinonjara aka kon Singgai Moḷoben Paskah. Dá degá mo'ibog im mo'ikow bá pobebaskudon ko'i monimu in raja intau Yahudi tana'a?" 40 Ta'e mosia nomaḷúdon totok, "Diá mota'au, dikabí intau tanion, ki Barabasdon!" (Ki Barabas na'a in tobatú intau mogogagow bo mononakow.)
1 Onda intua ki Pilatus sinumu'ot bo nopotabá in intau nosambok ko'i Yesus. 2 Tontara mita nomia kom mahkota nongkon tanga mita inta dodugian, bo pinobandow monia kon uḷu i Yesus. Onda intua iḷambungan monia in jubah nopars, 3 bo mopobui-buimai mamangoi ko'i Yesus bo moguman, "Mobiag raja intau Yahudi!" Onda intua mosia monokap kom pogot-Nya. 4 Nopaḷut makow ki Pilatus iḷumuai bui bo noguman kon intau moántó kon tua, "Indoiai! Diniakudon in Sia ko'inimu, simbá kota'auan monimu kon diábí in Sia kino'uḻiánku kon tobatúmai in taḷáNya." 5 Bo ki Yesus iḷumuai takin nogijubah nopars. Ki Pilatus noguman ko'i monia, "Indoiaikah Intau tatua." 6 Naonda imang mita itoi bo pongawal mita tatua noko'ontong ko'i Yesus, mosia nomaḷú, "Popopakúdon Sia kong kayu pinoyotaḻempang! Popopakúdon Sia kong kayu pinoyotaḻempang!" Dá ki Pilatus noguman ko'i monia, "Gamádon in Sia, bo popopakúdon monimu tontaní kong kayu pinoyotaḻempang, sin aku'oi in diábí noko'uḻí kon tobatúmai in taḷá ko'i-Nia." 7 Intau mita in Yahudi tatua noguman, "Podudui in hukum nami, Sia musti hukumon matoi sin Sia nongaku ki Adí i Allah." 8 Naonda ing ki Pilatus nokodongog kon singog monia natua, nodugangdon bui in ondoknya. 9 Dá sia sinumu'ot bui kon istana bo naonda ing ki Yesus dinia pinotu'ot, ki Pilatus noḻibó ko'i-Nia, "Nongkon ondabí Ikow nion?" Ta'e diá sinubagan i Yesus. 10 Dá ki Pilatus noḻibó bui, "Ikow doídon mongonguman takin-Ku? Ba' kota'auan-Mu, oyúon ing kawasaku mopobebas ko'i-Nimu, bo kawasaku mopopakú kong kayu pinoyotaḻempang ko'i-Nimu!" 11 Ki Yesus notubag, "Aka ki Allah diá mobogoi ing kawasa tatua ko'inimu, yo beresibí diá ing kawasamu ko'i-Nakó. Tuamai intaubí inta noposarahkan ko'i-Nakó ko'inimu in moḷobe-ḷoben in dosanya nongkon inimu." 12 Nokodongogmai kon natua ing ki Pilatus, totokdon ramijionnya pobebason ing ki Yesus. Ta'e intau mita i Yahudi totokdon momaḷú im moguman, "Aka ki Tuang mopobebas ko'i Nia, yo ki Tuang de'eman yobayat i Kaisar!" 13 Nokodongogmai kon natua, pinokidiadon i Pilatus iḷumuai ing ki Yesus, bo minayakdon in sia iḻimitú kon kadera pongadilan inta sinangoian Taḷog Batu (Litostrotos). (Kom bonu im bahasa Ibrani sinangoian Gabata.) 14 Wakutu intua singgaidon pinobasadiaan kom poramean paskah, degá jam duablasmaidon. Ki Pilatus nogumandon kon intau mita tatua, "Na'a in rajamu!" 15 Mosia nomaḷú, "Ḻimodon in Sia! Ḻimodon in Sia! Popopakúdon Sia kong kayu pinoyotaḻempang!" Ki Pilatus noḻibo, "Musti degá aku'oi im mopopakú kon kayu pinoyotaḻempang kon i rajamu?" Imang mita itoi notubag, "Tongábí ki Kaisar in raja nami!" 16 Dá pinosarakandon i Pilatus ing ki Yesus sim bayáandon popopakú kong kayu pinoyotaḻempang. Bá ginamádon monia ing ki Yesus bo dinia. 17 Ki Yesus iḷumuai takin kopota-pota'an ing kayu pinoyotaḻempang popopakúan ko'i-Nia bo nopobayak in tampat inta sinangoian "Tampat in Tengkorak". (Kom bonu im bahasa Ibrani sinangoian Golgota.) 18 Kon tua Sia pinopopakúdon kong kayu pinoyotaḻempang. Oyúon doman intau doyowa im pinopopakú kong kayu pinoyotaḻempang takin i Yesus singgai tua. Tobatú kon dotá ing koḷoigi, tobatú kon dotá ing koḷanan, bo ki Yesus kon yuá-yuák monia. 19 Kon dotá omonikan kayu inta pinopopakúan ko'i Yesus pinoki popakúan doman i Pilatus ing kayu topongkó inta pinaisan, "Ki Yesus Intau Nazaret, Raja Yahudi." 20 Nobayong intau Yahudi nokobaca kom pais tatua, sin tampat inta pinopopakúan ko'i Yesus kong kayu pinoyotaḻempang nodiug kong kotá. Tua pinais doman kom bahasa Ibrani, Latin, bo Yunani. 21 Dá imang mita itoi noguman ko'i Pilatus, "Dona'ai paison Raja Intau Yahudi", ta'e paisbí nana'a, "Intau tana'a noguman, Aku'oi Raja Intau Yahudi." 22 Ta'e ki Pilatus notubag, "Onu inta aim pinaisku, diá bidon mota'au baḷuian." 23 Naonda in tontara mita tatua nopopakú makow ko'i Yesus kong kayu pinoyotaḻempang, mosia nogamá kom pakeang i Yesus bo sinilai monia opat, tumongo silai ko'i monia. Ginamá doman monia in jubah-Nya. Jubah tatua diábí in tanda pinodaguman -- sinuji nongkon ḻimonik nodapot kon omonagannya. 24 Dá tontara mita tatua noyosingog, "Dona'aidon poyopongkóon in jubah tana'a. Koḻigai bá morabut kon lot ing kita, tayakon mongo ki ine im moko'uḻí." Soáḷ tatua nobaḻí simbá motompodon onu inta aim pinais kom bonu im Buk Mosuci, nana'a: "Mosia mosilai kom pakeang-Ku, bo norabut kon lot sim motayak kon jubah-Ku." Bo totu'u natuabí im pinomia in tontara mita tatua. 25 Kon diug ing kayu inta pinopopakúan ko'i Yesus, sinimindog kon tua ki iná i Yesus, ki utat bobay i iná-Nya, ki Maria ki buḷoi Klopas, bo ki Maria Magdalena. 26 Naonda ing ki Yesus noko'ontong ko'i iná-Nya bo murí inta kinotabi-Nya sinimindog makow kon tua, Sia noguman ko'i iná-Nya, "Iná, tua ing ki adí i Iná." 27 Noguman makow natua ing ki Yesus ko'i iná-Nya, Sia noguman doman kon murí-Nya tatua, "Tua ing ki inámu." Bo kon dodaipa doman tatua dinia im murí tatua ing ki iná i Yesus nogutun tobaḷoiannya. 28 Kinota'auan bidon i Yesus kon tana'a bayongan yagi-yagi ain noḷapat, bo bá onu inta aim pinais kom bonu im Buk Mosuci mobaḻídon, dá Sia noguman, "Aku'oi moyogang." 29 Kon tua oyúon im palo inta nopuḻing in anggur boil. Dá mosia nogamá kong gabus bo pinoḷodok kom bonu in anggur boil tatua, bodongka pinopoturak kom buḷú topongkó bo pinopodiug kom bibig i Yesus. 30 Ki Yesus nonginsip kon anggur boil tatua bo noguman, "Ain nopaḷut!" Bo kinumuyungdon Sia poḷat minatoi. 31 Itoi mita in Yahudi doíbí aka mayat in intau mita inta pinopopakú kong kayu pinoyotaḻempang umuran mo'igantong makow kon tua uma'ai Singgai in Sabat, apa doman Sabat dodai intua Singgai Moḷoben. Sin singgai inta pinopopakúan ko'i Yesus tua no'iḷabú kon singgai inta mopo'ikoḷomai Sabatdon tatua. Dá itoi mita i Yahudi minayakdon ko'i Pilatus bo nopoigum simbá si'oḷ in intau mita inta pinopopakú kong kayu pinoyotaḻempang tatua tokoputoḷandon bodongka popoponag i mayat monia nongkon kayu pinoyotaḻempang tatua. 32 Dá tontara mita tatua minayak bo nomutoḷ muna kon si'oḷ in intau doyowa inta pinopopakú noyotakin i Yesus. 33 Naonda i mosia no'ibayakdon ko'i Yesus, indoianmai monia yo minatoi bidon, dá si'oḷ-Nya diádon pinutoḷan monia. 34 Ta'e sian i Yesus sinakuḷ in tobatú tontara ing ginubat; dá iḷumuaidon in dugú bo tubig. 35 Intaubí inta ain noko'ontong tontaní kon onu inta ain nobaḻí tatua in nopota'au kon soáḷ tatua, simbá mo'ikow mopirisaya doman. Bo onu inta pinota'aunya tatua in totu'ubí, bo kinota'auannya kon totu'ubí intua. 36 Tua in nobaḻí simbá mobaḻídon onu inta pinais kom bonu im Buk Mosuci, "Diábí tobatúmai in tuḷannya putoḷon." 37 Kom bonu in Alkitab pinais doman nana'a: "Mosia mo'indoibí ko'i-Nia inta ain sinakuḷ monia." 38 No'iduduimai kon tua, ki Yusup inta nongkon Arimatea nopo'igum ko'i Pilatus mogamá kom mayat i Yesus. (Ki Yusup na'a dumodudui Yesus, ta'e tongá umado-adop sim mo'ondok kon intau mita Yahudi.) Inogoi i Pilatus onu inta pino'igumnya tatua, dá binayaknyadon pinopoponag im mayat i Yesus tatua. 39 Ki Nikodemus inta pernah namangoi ko'i Yesus doḷom, minayak doman noyotakin i Yusup. Ki Nikodemus nodia doman kon ramuan taḷong mobondu bo gaharu degá toḷumai nopuḷuh nokilo ing kobayongea. 40 Binayak ginamá nayadua im mayat i Yesus bo binakut im pusi pinoyobakut in ramuan mobondu tatua pinodudui kong kabiasa'an pongogubur in intau Yahudi 41 Kon diug in tampat inta pinopopakúan ko'i Yesus kong kayu pinoyotaḻempang oyúon tobatú taman. Kom bonu in taman tatua oyúon ing kuburan mobagu inta diápa dodai onda pinonguburan kon intau. 42 Lantaran kuburan tatua nodiug, apa doman singgai in Sabat motoyongdon pangkoion, dá kinuburdon monia kon tua ing ki Yesus.
1 Kon singgai in diminggu modiugpa mobayag, ki Maria Magdalena minayak ing kubur. Inindoiannyamai yo batu inta pinonaḷob noḻitoidon nongkon bubú ing kubur tatua. 2 Dá noribatuk in sia bo minayak notayak ko'i Simon Petrus bo kom murí inta kinotabi totok i Yesus, bo noguman, "Ki Tuhan ginamádon in intau nongkon kubur. Diá kinota'auanku mongo sinagú monia kon onda." 3 Ki Petrus bo murí-Nya ibanea tatua minayak ing kubur. 4 Taya dua tumpaḷa noribatuk, ta'e murí tobatú tatua im moḻika-ḻikat nongkon i Petrus, bo sia im muna nodapot kong kuburan. 5 Sia iḷumongow kong kubur tatua bo inontongnya im pusi inta pinobakut no'iukat makow kon tua, ta'e diábí in sia sinumu'ot. 6 Bo no'i angoidon ing ki Petrus. Ki Petrus baya-bayak sinumu'ot kom bonu ing kubur tatua. Sia noko'ontong doman kom pusi inta pinobakut kom mayat no'iukat makow kon tua, 7 ta'e pusi inta pinobakut kon uḷu i Yesus diábí no'idiug kon tua, tua in iḻitodbí tontaní. 8 Onda intua murí inta no'iyaput muna tua sinumu'otdon doman. Tua inontongnya bo nopirisaya doman in sia. ( 9 Dapot kon dodai intua diápa kino mangaḻean monia onu inta pinais kom bonu im Buk Mosuci kon Sia im mustibí mobiag nongkon kinopatoian-Nya.) 10 Nopaḷut makow kon tua murí mita i Yesus tatua nobui. 11 Ta'e ki Maria Magdalena simindogpa makow kon tayowon kubur tatua bo mongombaḷmai. Koyogot in sia nongombaḷ, iḷumonggó kom bonu ing kubur, 12 bo inontongnya im malaekat doyowa nogiḷambung nobudó. Mosia iḻimitú kon tampat inta pinoguḻidan kom mayat i Yesus. Tobatú kon dotá in uḷuan, bo tobatú kon dotá in si'oḷan. 13 Malaekat mita tatua noḻibó, "Iná, nongonu sim mongombaḷ?" Ki Maria noguman, "Ki Tuhanku ginamádon intau, bo diá doman kinota'auanku mongo pinobayak monia in onda." 14 Naonda in nosingog makow natua, sia nobobui ná tumi bo inontongnya ing ki Yesus sinimindog kon tua. Ta'e diábí kinota'auannya kong ki Yesus intua. 15 Ki Yesus noḻibó ko'inia, "Iná, nongonu sim mongombaḷ? Ki ine in tayakon i Iná?" Sinangka i Maria kon Sia tua moḷoḷukadbí kon taman tatua, dá sia noguman, "Amá, aka ki Amá in nomamping ko'i-Nia nongkon na'a, yo tuḷungaipa poguman ko'inakó mongo kon onda im pinotagúan i Amá ko'i-Nia, simbá mota'auku bayáan gamáan in Sia." 16 Ki Yesus noguman ko'inia, "Maria!" Ki Maria inimindoi ko'i Yesus bo noguman kom bonu im bahas Ibrani, "Rabuni!" (Mangaḻenya "Guru".) 17 "Dikapa kadaian in Aku'oi," guman i Yesus ko'inia, "Sin Aku'oi diápa namonik ko'i Amá. Ta'e bayakdon ko'i utat-Ku mita, bo pota'audon ko'i monia kon tana'a Aku'oi mayak ko'i Amá-Ku bo ko'i Amá doman monimu, ko'i Allah-Ku bo ko'i Allah-mu." 18 Dá binayak domandon i Maria pinota'au kom murí mita i Yesus, kon inontongnyadon ing ki Tuhan bo ki Tuhanbí doman in noguman kon tua komintan ko'inia. 19 Kon singgai doman in diminggu tatua, naonda in nodoḷomdon, murí mita i Yesus noyosipun kom baḷoi tobatú bo kinunsían monia komintan in ḷoḻingkop, sim mo'ondok kon intau mita Yahudi. Ta'e ki Yesus baḷúbí no'isindog magí kon yuá-yuák monia bo noguman, "Salam dodamean bo kobiagan motompia kotaki-takin monimu." 20 Nosingog makow kon natua, pino'ontong-Nya in ḻima bo sian-Nya ko'i monia. Nopia totok ing gina monia naonda in noko'ontong ko'i Tuhan. 21 Bo ki Yesus noguman ko'i monia bui, "Salam dodamea bo kobiagan motompia ko'i monimu. Ná ki Amá nopotabá ko'i-Nakó, yo natua doman Aku'oi mopotabá ko'i monimu." 22 Nosingog makow natua, Sia nopo'irupdon in tompot-Nya ko'i monia bo noguman, "Tarimadon in Roho i Allah. 23 Aka mo'ikow mongampung kon dosa in tobatú intau, yo ampungan doman i Allah in sia. Aka diá ampungan monimu dosa in tobatú intau, dá diábí doman ampungan i Allah in sia." 24 Ki Tomas (inta dinonoi ki "Apang"), tobatú murí inta kon sigad im murí-Nya mopuḷuh bodoyowá tua diá koyota-yotakin monia dodai ing ki Yesus namangoi. 25 Dá murí mita i Yesus ibanea noguman ko'i Tomas, "Kami ain noko'ontong ko'i Tuhan!" Ta'e ki Tomas notubag : "Aka diápa ontongonku tontaní paḷot im pakú kon ḻima-Nya bo kon sian-Nya tua, yo beresibí diá mopirisaya in Akuoi." 26 Naonda in todiminggu no'iduduimai kon tua, murí mita i Yesus noyosipun bui kon tua, ki Tomas oyúon domandon kon tua noyotakin monia. Komintan kinunsían monia in ḷoḻingkop, ta'e ki Yesus namangoi bo sinimindog kon yuá-yuák monia bo noguman, "Salam dodamean bo kobiagan motompia kotaki-takin monimu." 27 No'iduduimai kon tua, ki Yesus noguman ko'i Tomas, "Indoiaidon in ḻima-Ku, bo popoturakdon kon na'a in tononuyukmu. Tonggó magí in ḻimamu bo popotudakdon kon sian-Ku. Dikadon moḻia-ḻiaw ing gina, ta'e popirisayadon!" 28 Ki Tomas noguman ko'i Yesus, "Tuhanku bo Allahku!" 29 Dá ki Yesus noguman ko'inia, "Ikow nopirisaya lantaran inontongmudon toh? Kosanangdon totok im mosia inta umpakah diá noko'ontong ta'e nopirisaya ko'i-Nakó!" 30 Nobayongpabí in soáḷ mita inta mokoherang im pinomia i Yesus kon tayowon im murí-Nya mita, ta'e diádon pinais kom bonu im buk tana'a. 31 Ta'e onu inta pinais kom buk tana'a, makusudnya kom bá mo'ikow mopirisaya kong ki Yesusbí tua in Raja Mopoposaḷamat, bo ki Adí i Allah, bo lantaran pirisayamu tatua dá moko'uḻí i mo'ikow kong kobiagan.
1 Nopaḷut makow kon tua ki Yesus bui nokipogontong kon murí-Nya taya pitu kon Danow Tiberias. Nana'a ing kino bobaḻínya: 2 Kon singgai tobatú, ki Simon Petrus, ki Tomas inta donoionmai "Apang", ki Natanael inta nongkon Kana kon Galilea, ki adí mita i Zebedeus, bo murí doman mita i Yesus taya dua namangoi noyosipun. 3 Ki Simon Petrus noguman ko'i monia : "Aku'oi mayak modomok kon toyak." "Kami dumudui," tubag monia ko'inia. Dá minayakdon im mosia kon uangga. Ta'e tonggobi-i tua mosia diá nokoáḷap kon toyak tobatúmai. 4 Wakutu mata in singgai momangkoidon momuká, ki Yesus sinimindogdon kom pintad, ta'e diábí kinota'auan monia kong ki Yesus intua. 5 Ki Yesus noḻibó ko'i monia, "Adí-Ku mita, oyúon degá in toyak ko'i monimu?" "Diá," tubag monia. 6 Ki Yesus noguman ko'i monia, "Pogarabdon in landarámu kon dotá ing koḷanan uangga, dá moko-aḷapbí im mo'ikow kon toyak." Dá pinogarabdon monia in landará tatua, bo mosia diádon noko-ugut bui sin nobarong totok in toyak kom bonunya. 7 Dá murí inta totok kinotabi i Yesus noguman ko'i Petrus, "Ki Tuhan intua!" Naonda ing kinota'auan i Petrus kong ki Tuhan intua, nogiḷambungdon in sia (sin diá nogiḷambung in sia) bo iḷumabú in sia kon tubig. 8 Murí mita ibanea dinumudui ko'inia nopobayak in toba takin uangga bo ko'ugu-ugut doman in landará inta nopuḻing in toyak, sin diábí noyayuk im mosia nongkon toba, degá tongá mogatutmai nometer. 9 Naonda im mosia noponagdon kon toba, inontongdon monia baga in tuḷu kon tua bo oyúon doman in toyak bo roti kon tudunya. 10 Ki Yesus noguman ko'i monia, "Podiaka mangoi kon tongonumai nobungá in toyak inta bagu dinomok monimu nion." 11 Ki Simon Petrus sinumakoi kon uangga bo nogugut kon landará bo pinobayak in toba. Landará tatua nopuḻing in toyak mongoḷoben, mogatut bo ḻima nopuḷuh botoḷú ing kobayongea. Ta'e umpakah natua ing kobayong toyak, ta'e diábí nobisik in landará. 12 Ki Yesus noguman ko'i monia, "Koḻigai monga'andon." Diá tobatúmai ing kon sigad monia tua nokobaḻí noḻibó, "Mongo ki ine ing ki Amá!" Sing kinota'auandon monia kong Tuhan in Sia. 13 Onda intua ki Yesus dinimiug ko'i monia bo nogamá kon roti bo nobogoi ko'i monia. Ná doman tua, Sia nobogoi doman in toyak. 14 Na'a in intoḷunyadon ki Yesus noki pogontong kom murí-Nya mita naonda im biniagdon bui in Sia nongkon sigad intau mita minatoi. 15 Nopaḷut makow mosia nonga'an, ki Yesus noguman ko'i Simon Petrus, "Simon, adí i Yohanes, degá tabimu i moḷobe-ḷoben nongkon tabi monia ko'i-Nakó?" "Totu'u, Tuhan," tubag i Petrus, "Kinota'auanbí i Tuhan kon aku'oi im motabibí ko'i Tuhan." Ki Yesus noguman ko'inia, "Ḷukadaidon ki adí mita in domba-Ku." 16 Ki Yesus bui noḻibó nogindua, "Simon adí i Yohanes, degá motabi ikow ko'i-Nakó?" "Totu'u, Tuhan," tubag i Petrus, "Kinota'auanbí i Tuhan kon aku'oi i motabibí ko'i Tuhan." Ki Yesus noguman ko'inia, "Ḷukadaidon in domba-Ku mita." 17 Intoḷunyadon ki Yesus noḻibó ko'inia, "Simon adí i Yohanes, motabi degá ikow ko'i-Nakó?" Moájardon totok ing gina i Petrus sing ki Yesus nodapot ing kotoḷu noḻibó ko'inia. Dá ki Petrus notubag bui, "Tuhan, kinota'auanbí i Tuhan bayongan yagi-yagi. Kinota'auanbí i Tuhan kon aku'oi i motabibí ko'i Tuhan!" Bo ki Yesus noguman ko'inia, "Ḷukadaidon in domba-Ku mita. 18 Na'a im poguman-Ku ko'inimu: Wakutu ikow nogu'odpa, ikowdon tontaní in nogakod kon ogotanmu, bo mayakabí onda ing ko'ibogmu. Ta'e aka ikow moguyangdon, yo potuntunmubí in ḻimamu bo intaudon ibanea i mogakod ko'inimu bo dia'annya kon tampat inta kodoi'mu bayáan." 19 (Singog mita i Yesus mopota'aubí kon naonda ing kopopatoi i Petrus kon singgai mo'iduduimai sim mopomulia ko'i Allah.) Nopaḷut makow kon tua ki Yesus noguman ko'i Petrus, "Duduidon ko'i-Nakó!" 20 Wakutu ing ki Petrus nobobui, sia noko'ontong kon tuminyamai i murí inta totok kinotabi i Yesus. (Sia tua inta iḻimitú kon diug i Yesus kowakutu in nonga'an bo sia doman inta noḻibó ko'i Yesus, "Ki ine im moposarakan ko'i-Nia?") 21 Noko'ontongmai ko'inia, ki Petrus noḻibó ko'i Yesus, "Tuhan, naonda in sia na'a?" 22 Ki Yesus notubag, "Aka mo'ibog in Aku'oi kon sia in umuranpa mobiag modapot in Aku'oi mamangoi bui, yo tua in de'emanbí urusanmu. Ta'e ikow in duduidon ko'i-Nakó!" 23 Dá no'isiardon in habar kon sigad in dumodudui mita i Yesus, kom murí-Nya tatua in diábí mato-matoi. Padahaḷ diábí ing ki Yesus noguman, kon diá matoi i murí-Nya tatua, ki Yesus tongábí noguman, "Aka mo'ibog in Aku'oi kon sia in umuranpa mobiag modapot in Aku'oi mamangoi bui, yo tua in de'emanbí urusanmu." 24 Murí tatuata inta nobogoi ing kosaksian kon soáḷ mita inta ain nobaḻí tana'a. Sia domandon tatua inta ain nomais kon na'a. Bo kinota'auanbí naton kon onu im pinogumannya tatua in totu'ubí. 25 Nobayongpabí in soáḷ mita ibanea inta inaidan i Yesus, ta'e aka daiton paison intua, yo rasa'anku dunia na'a diábí tugatan potagúan kon onu im paison tatua.
1 Tuang Teopilus inta mobijaksana. Kom bonu im bukku inta muna, pinaiskudon im bayongan inta inaidan bo inta sinundú i Yesus pinangkoipamai wakutu in Sia mulai nogaid 2 no'idapot in singgai kino bingkatan-Nya kon soroga. Ko wakutu in Sia diápa namonik in soroga, takin kawasa in Roho i Allah, Sia nobogoidon muna im parentah-Nya kon rasuḷ mita inta piniḻí-Nya. 3 Naonda in Sia buidon nobiag nongkon kinopatoian-Nya, opat nopuḷuh nosinggai Sia nopo'ontong in oáidan-Nya kon rasul mita simbá monyata ko'i monia kon Sia tua in totu-totu'ubí nobiag. Mosia noko'ontong ko'i-Nia, bo Sia nongonguman ko'i monia kon náonda ing ki Allah momarentah saḷaku Raja. 4 Bo ko wakutu in Sia noyosipun noyotakin monia, Sia noguman ko'i monia nana'a, "Dikapa im mo'ikow monaḷámai kon Yerusalem. Oḷatdon kon tua modapot ing ki Amá mobogoidon kon onu inta pinodandi-Nya, inta aim pinota'au-Ku ko'i monimu koḻipod. 5 Sing ki Yohanes nopobaptis in tubig, ta'e diádon mo'onggot mo'ikow baptison in Roho i Allah." 6 Mosia inta noyosipun kon tua noḻibó ko'i Yesus, "Tuhan, degá mo'ibogdon Ikow masa in tana'a moposindog bui ing karaja'an kon intau Israel?" 7 Ki Yesus notubag, "Diábí paraḷu kota'auanmu in sempo andeka wakutunya, sin tua ing ki Amá-Kubí im monantú podudui ing kawasa-Nya. 8 Tongá mo'ikow im moko'uḻíbí kong kawasa, aka Roho i Allah mamangoidon ko'i monimu bo mo'ikowdon nion im mobaḻí saksi-Ku kon Yerusalem, kom bayongan butá in Yudea, kon Samaria bo modapot popod in dunia." 9 Naonda in nosingog makow kon tua in Sia, Sia biningkatdon namonik in soroga ko'onto-ontongpa makow monia tua. Bo kino'oḻingoiandon ing goḷom in Sia sahingga diádon inontong monia. 10 Bo ḷumangagpa makow im mosia sim mo'indoi kong kino'onikan i Yesus, indaianmai doyowa intau inta nogiḷambung nobudó no'isindog magí kon diug monia, 11 bo noguman ko'i monia, "Hei intau mita ing Galilea, nongonu sim mo'ikow simindogbí makow kon nion bo ḷumangag makow kon ḷangit? Ki Yesus inta inontong monimu nobingkat namonik in soroga tua im mamangoibí bui. Bo ko'oangoi-Nya bui notongkaibí ná inta inontong monimu tana'a." 12 Onda intua rasul mita tatua nobuidon kon Yerusalem si mosia nongkon buḷud in Zaitun. Buḷud tatua degá tokilomai nometer ing koyayuknya nongkon Yerusalem. 13 Kon Yerusalem mosia minayak im baḷoi inta pinogutunan monia. Mosia namonik in ruangan inta pinonga'anan monia wakutu in Singgai Moḷoben Paskah. Na'a in tangoi monia tua: Ki Petrus, ki Yohanes, ki Yakobus, ki Andreas, ki Pilipus, ki Tomas, ki Bartolomeus, ki Matius, ki Yakobus inta ki adí i Alpeus, ki Simon intau in Zelot bo ki Yudas adí i Yakobus. 14 Mosia umuran notobatú kong gina moyosipun sim mosambayang. Mosia nosambayang takin tongonumai im bobay ná tai Maria inta ki iná i Yesus bo ki utat mita i Yesus. 15 Kon singgai tobatú wakutu im mosia noyosipun, degá mogatutmai bodoyowa nopuḷuh in intau, dá ki Petrus sinimindog kon yuá-yuák monia tua bo nosingog, kainia, 16 "Utatku mita, onu inta pinais kom bonu im Buk Mosuci mustibí mobaḻí. Tungkuḷ intua Roho i Allah nomaké ko'i Daud bo noguman muna kong ki Yudas im mobaḻí itoi mita in intau inta modomok ko'i Yesus tua. 17 Koḻipod sia tua noyotakinbí nami bo poḷatpa doman noyotakin nami nogaid nana'a." ( 18 Ki Yudas na'a aindon noko'uḻí kom butá pinoḷobongan ko'inia, butá boḻi in oáidnya inta mora'at. Sia noḷabú no'itongkob bo siannya nobotak, sahingga bayongan bonu in siannya no'iḷuai komintan. 19 Bayongan intau kon Yerusalem nonota'au kom bayongan tua, tuamai butá tatua sinangoian monia inta kom bonu bahasa monia tontaní 'Akeldama', mangaḻenya 'Butá in dugú'.) 20 "Sing kom buk im Mazmur oyúon pinais nana'a, 'Dona'ai makow sin ḻipú monia tua in mo'ingongowbí; bo dona'aidon makow sin diá bidon intau im mogutun kon tua.' Pomayakdon, 'Makow oáidan inta pinokiáid ko'inia gamáan in intau ibanea.' 21 Manangka intua musti oyúon intau kotaki-takin nami im mobaḻí saksi kong ki Yesus tua in totu-totu'ubí bui nobiag nongkon kinopatoian-Nya. Intau tatua im musti intau inta umuran dinumudu-dudui makow ko'i naton ko wakutu ing ki Tuhan Yesus minaya-mayak makow, tuata in wakutu inta mulaidon pino baptisan i Yohanes nodapot kon singgai ki Yesus nobingkat namonik in soroga nonaḷámai ko'i naton." 23 Dá intau mita kon tua noponu'ot doyowa in tangoi intau. Tangoi nayadua tua ing ki Yusup inta dinonoi ki Barsabas (sia dinonoi doman ki Yustus), tangoi induanya ki Matias. 24 Mosia komintan nosambayang nana'a, "Tuhan, Ikowbí inta nonota'au kom bonu ing gina im bayongan intau, tundúdon mongo ki ine ing ko'ibog-Mu kon sigad nayadua na'a, inta motarima kon oáidan inta pinokiáid-Mu ta'e inta ain sinaḷáanmai i Yudas inta ain notarima kon hukuman pinodudui in oáidnya." 26 Onda intua mosia nopogonik in undi, bo ki Matias ing kinopiḻían. Dá sia im binaḻí rasul pinodugang kon rasul inta mopuḷuh bo mita tua.
1 Naonda in singgai Pentakosta, inta singgai iḻimadon nopuḷuh nongkon kino sintakan i Yesus, bayongan intau mopirisaya noyosipun kon tampat tobatú. 2 Daḻí bo kino dongogan singog nongkon ḷangit náonda bo tompot nogirup noropot sinumu'ot kom baḷoi inta iḻitúan makow monia tua. 3 Bo inontong monia in dilá mita náonda bo dokot in tuḷu dumakit magí makow bo poḷat dinumompá ko'i monia komintan. 4 Mosia tua komintandon kinawasa'an in Roho i Allah. Dá nomangkoidon mosia nosingog nomaké im bahasa intau ibanea. Mosia nosingog podudui im bahasa inta inogoi in Roho i Allah singogon. 5 Ko wakutu intua noántó intau in Yahudi inta nongkon bayongan butá kon dunia na'a in nogutun kon Yerusalem. Mosia tua intau inta motoindudui kom parentah i Allah. 6 Naonda in nokodongog kon singog tatua, nobayong totok intau namangoi noyoḻipung. Mosia nongoherang nokodongog kon rasul mita tatua nosingog nomaké im bahasa monia tontaní. 7 Nongo'itongaw bo nongoherang im mosia bo nosingog, "Kinota'auan nami intau mita inta nosingog tanion intaubí ing Galilea! 8 Yo nongonubí sin dongogon naton mosia momakébí im bahasa inta pakéonmai naton kom butá naton tontaní; 9 Kita na'akan, intaubí im Partia, Media, Elam, Mesopotamia, Yudea, Kapadokia, Pontus, Asia, 10 Prigia, Pampilia, Mesir bo butá mita inta kon Libia inta kon diug ing Kirene. Bo oyúon doman in mokokiángoi nongkon Rum. 11 Oyúon intau mita in Yahudi, bo oyúon doman intau nongkon ḻipú ibanea inta sinumu'otdon kon agama Yahudi. Oyúon doman intau inta namangoi nongkon Kreta bo Arap. Dinongogdon naton komintan im mosia tua nosingog takin nomaké im bahasa naton, bo nopota'au in soáḷ mita mokoherang inta inaidan i Allah!" 12 Dá noherang bo nobingung im mosia komintan bo nosiḻibóan, "Onubí degá mangaḻe in tana'a?" 13 Ta'e, oyúon doman intau mita kon tua in tongá noningkuḻe, kai monia, "Ah, intau mita tatua tongábí noḷoḷangu in anggur!" 14 Dá ki Petrus takin rasul taya mopuḷuh bomitá sinimindog bo nosingog kon tayowon intau moántó inta kon tua. Noropot in singognya noguman ko'i monia nana'a, "Hei intau mita in Israel bo bayongan intau inta nogutun kon Yerusalem! Indongogai kopia! Pogumankudon ko'i monimu, kon 15 intau mita tana'a in diábí noḷoḷangu, ná kai'n singog monimu; sin tana'a im bagupabí jam sambilan doḷo-doḷom. 16 Tongá soáḷ tana'a aim bidon muna pinota'au i Allah inta pinoyaput i Nabi Yoel nana'a: 17 'Kon singgai tumi, Aku'oi mobogoi in Roho-Ku kom bayongan intau. Ki adímu mita ḷoḷaki bo ki adímu mita bobay im mopota'aubí ko'i monimu in soáḷ mita inta pinota'au-Ku ko'i monia. Intaumu mita inta nongogu'odapa moko'ontong kon soáḷ mita inta po'ontong-Ku ko'i monia. Guyangamu mita in tumogoindopbí kon togo'indop inta ogoi-Ku ko'i monia. 18 Ná doman tua in bobantung-Ku mita -- ḷoḷaki bo bobay --, kon singgai mita tatua, ogoian-Ku in Roho-Ku. Sahingga mosia mopota'u in onu inta pinoguman-Ku ko'i monia. 19 Bo Aku'oi im mogaid kon oáidan mita inta totok im mokoherang kon ḷangit, bo tanda mita kon butá na'a; bo oyúonbí in dugú bo tuḷu, bo poyok mobunod. 20 Mata in singgai mobaḻí mosindip, buḷan mosimpuya náonda bo dugú kon wakutu in diápa mo'iangoi in singgai i Tuhan, singgai inta totok im moḷoben bo momulia tua. 21 Kon singgai tatua ki ine im mokuani kon tangoi i Tuhan mosia im posaḷamaton.' 22 Utatku mita intau Israel! Indongogai in singogku tana'a: Makusudku tua ing ki Yesus intau in Nazaret. Sia pinotabá i Allah mamangoi ko'imonimu. Tua im monyata ko'i monimu sin Sia ain nogaid kon oáidan inta mokoherang totok bo nopo'ontong in tanda mita inta nongkon i Allah. Tua mita inaidan-Nya kon yuá-yuák monimu bo tua ing kinota'auanbí monimu. 23 Bo pinodudui in roncana i Allah ko'i-Nia, Sia pinosarahkan ko'imonimu. Sia pinopopakú monimu kong kayu pinoyotaḻempang bo pinomayak makow iḻimod in intau mita inta mongoromú. 24 Ta'e Sia biniag bui i Allah. Sia pinilatan nongkon roriga im popatoi, sin diábí mota'au aka Sia umuran kom bonu ing kawasa im popatoi. 25 Sin Sia aim bidon pinota'au muna i Daud, nana'a, 'Aku'oi noko'ontong ko'i Tuhan umuran kom munaku; Sia umuran moḷukad makow ko'inakó, simbá aku'oi diá kogangguan in rupa-rupa. 26 Tuamai ginaku umuran moḷunganga, bibigku umuran mopoyaput in dodayow: bo awakku umuranbí mosanang mogoḷat makow kom bonu in tampat inta pinogogayanku pangabisan. 27 Sin diábí pomayak-Mu makow rohoku ing kotaḷáan kon dunia intau minatoi. Bo diábí doman pomayak-Mu makow in ata-Mu inta umuran kodu-kodudui im mo'indoi kong koyoyangan in awak. 28 Ikow in ain nopota'au in daḷan mopobayak ing kobiagan mononoi ko'inakó. Moḷunganga totok ing ginaku sin Ikow in umuran kotaki-takinku.' 29 Utatku mita, bá singogonkudon kotarangon ko'i monimu in soáḷ ki Daud, ki mogoguyang naton. Sia aim minatoi bo iḷobongdon doman; pinoḷobongan ko'nia umuranpa oyúon kon sigad naton dapot kom masa in tana'a. 30 Sia na'a in tobatú nabi inta nonota'au kong ki Allah aindon nodandi pinodoyon kon ibot ko'inia kon oyúon ing katurunannya im baḻíon i Allah Raja. 31 Tuamai, pinota'audon muna i Daud kon Raja Mopoposaḷamat tatua im buibí mobiag. Nana'a ing kainia, 'Sia in diábí pomayak makow ing kotaḷáan kom bonu in dunia intau minatoi; awak-Nya in diábí moyoyang bo modait.' 32 Ki Yesusbí na'a inta aim biniag i Allah nongkon kinopatoian. Kami na'a in noko'ontong tontaní kon tua komintan. 33 Sia sinintak bo inogoian in tampat pomomarenta'an inta moḷantud, bo inogogian i Allah ing kawasa, bo notarima kon Roho i Allah inta aim pinodandi tua, bo Roho doman tatua in inogoi-Nya ko'inami na'a, tuata inta inontong bo dinogog monimu kon na'a, 34 Ki Daud tontaní diábí namonik in soroga, ta'e sia nosingog nana'a, 'Ki Tuhan noguman ko'i Tuanku: 35 Ḻitúdon kon dotá ing koḷanan-Ku, modapot im bayongan saturumu baḻíon-Ku tumungkud kon tayowon-Mu!' 36 Manangka intua bayongan intau Israel musti monota'au totok kong ki Yesus inta aim pinopopakú monimu kong kayu pinoyotaḻempang binaḻí bidon i Allah Tuhan bo Raja Mopoposaḷamat!" 37 Naonda im mosia nokodongog kon singog i Petrus tatua noḻiai ing gina monia. Bo noḻibó im mosia ko'i Petrus bo kon rasul mita ibanea, "Utat mita onu degá im musti pomia'an nami?" 38 Ki Petrus noguman ko'i monia nana'a, "Pogogaidon mogaid kon dosa im mo'ikow bo poki baptisdon kom bonu in tangoi i Yesus Kristus simbá modait ampungan in dosa. Bo mo'ikow motarima kon Roho i Allah. 39 Sim mo'ikowbí bo ki adímu mita bo bayongan intau inta kon tampat nongoyayuk -- tuatabí mita in intau inta inoiní i Tuhan simbá mamangoi ko'i-Nia, tuabí im pinopomakusudan dandi i Allah tatua." 40 Natuata pinogoginsilang i Petrus ko'i monia. Bo nobarongpa doman in tongginanya ibanea inta monongganut ko'i monia simbá umukatdon kom bangusa mita inta mora'at inta toko hukumon i Allah. 41 Noántó in intau nopirisaya kon inta pinoguman i Petrus bo poḷat nokibaptis. Dodai intua intau inta nopirisaya nodugangdon toḷu noribu ing kobayongea. 42 Mosia morajing totok mokidongog kon onu in sinundú in rasul mita tatua bo umuran moyosipun moyotakin monga'an bo mosambayang. 43 Nobayongdon totok in soáḷ mita mokoherang inaidan in rasul mita tatua sahingga mopia ing gina monia bo mo'ondok doman. 44 Intau mita inta mopirisaya tatua umuran nobiag notobatú bo onu in oyúon ko'i monia pakéon doman monia moyotakin. 45 Bo umuranbí oyúon ing kon sigad monia tua im mopotaḷui ing kapunya'an monia bo sila-silaion makow kon intau mita podudui ing kaparaḷuan monia. 46 Pomuḷoi in singgai mosia moyosipun kom Baḷoi Tuhan. Mosia monga'an doman moyotakin kom baḷo-baḷoiannya. Tua komintan inaidan monia takin pia ing gina bo takin doman dodia inta mo'ompá. 47 Mosia umuran modayow ko'i Allah. Kobobiag monia totu'u mokosanang kong gina im bayongan intau. Pomuḷoi in singgai tantú dugangan i Tuhan ing kobayong monia, intau mita inta posaḷamaton-Nya.
1 Kon singgai tobatú wakutu in orasdon posambayangan sin aindon jam tiga ḷoḷabungea, ki Petrus bo ki Yohanes minayak sinumu'ot kom Baḷoi Tuhan. 2 Kon tua oyúon in tobatú ḷoḷaki inta ḻempeng nongkon no'ilahirpamai. Pomuḷoi in singgai umuran sia buḻigan intau pobayak in diugmai ngara im Baḷoi Tuhan, ngara tatua sinangoian "Ngara mogagah". Sia dinia minayak intua sin mopo'igum in totabi kon intau mita inta tumu'ot kom Baḷoi Tuhan tatua. 3 Naonda intau tatua noko'ontong ko'i Petrus bo ko'i Yohanes tumu'ot kom Baḷoi Tuhan tua, sia noki kotabi ko'i nayadua tua. 4 Dá inindoian nayadua tua bo noguman ing ki Petrus ko'inia, "Indoiaikah ing kami!" 5 Dá inindoian doman intau tatua im mosia takin nopo'igum totabi simbá ogoian monia in onukadon. 6 Ta'e ki Petrus noguman ko'inia, "Aka doit yo diábí ing ko'inakó na'a, ta'e onu ing ko'inakó ogoikubí ko'inimu: Podoyon kon tangoi i Yesus Kristus intau in Nazaret tatua, mokobayakdon ikow!" 7 Bo kinadaiannya in ḻima koḷanan intau ḻempeng tatua bo sinuḷungan pinosindog. Dá kon dodaipa doman tatua bo norigondon in si'oḷ bo gonggoyamuk in si'oḷnya. 8 Bo daḻí in sia iḷumanduk sinimindog bo poḷat minayak dinumudui ko'i monia sinumu'ot kom Baḷoi Tuhan tatua. Mayak sindaḷan ḷumansik in sia bo modayow ko'i Allah. 9 Komintan intau kon tua noko'ontong ko'inia nokobayakdon bo poḷat nodayow ko'i Allah. 10 Bo kinota'auandon monia kon intau tatua inta biasamai ḻimitú kong ngara im Baḷoi Tuhan bo mopo'igumai in totabi kon intau inta tumu'ot kom Baḷoi Tuhan tatua. Totok nongoherang im mosia bo nongo'i-tongau in noko'ontong kon onu inta ain nobaḻí ko'inia tua. 11 Bo intau tatua umuran dumudu-dudui makow ko'i Petrus bo ko'i Yohanes. Bo wakutu in ḻimitúdon makow kon tampat inta sinangoi "Tampat Pobobarasanangan i Salomo", totokdon in tayatoḷu tua angoion ḻipungon im bayongan intau sim mopia totok ing gina monia. 12 Naonda ing ki Petrus noko'ontong kon intau mobayong tatua, sia nosingog ko'i monia nana'a, "Hei intau mita Israel nongonu sim mo'ikow moherangbí im moko'ontong kon tua komintan? Degá kai monimu kamai dá intau tana'a in nokobayak lantaranbí kawasa bo kotoindudui nami ko'i Allah? 13 Ki Allah inta sinumbah i Abraham, i Ishak, i Yakub bo im mogoguyang naton tua ing ki Allahbí inta nopomulia kon simpal-Nya inta ki Yesus Kristus. Ki Yesus tua inta pinosarahkan bo inta diá sinarima monimu kon tayowon i Pilatus umpakahbí kai Pilatus im buḻiandon in Sia. 14 Sia tua inta mokudus bo inta mobanar ta'e mo'ikow doí notarima ko'i-Nia sin intaubí moḷoḻimod ing ko'ibog monimu buḻian saḷaku hadiah ko'i monimu. 15 Mo'ikow noḻimodon ko'i-Nia inta pangkoi ing kobiagan im bayongan intau, ta'e bui bo biniag i Allah in Sia nongkon sigad intau minatoi. Bo kami na'a in noko'ontong tontaní kon tua komintan. 16 Bo lantaran intau tana'a nopirisaya kon tangoi i Yesus dá tuata in nokoroton kon intau inta inontong monimu tana'a. Lantaran intau tana'a nopirisaya ko'i Yesus dá nosehatdon bui in sia kon tayowon monimu komintan. 17 Utat mita! Tana'a kinota'auankudon kon onu inta inaidan monimu bo in itoimu mita ko'i Yesus lantaranbí diá kinota'auan monimu onu inta pinomia monimu tua. 18 Ta'e natuabí in cara i Allah mogintompod kon onu inta aim pinota'au-Nya muna pinongin nabi-Nya mita inta kai-Nia, 'Mopoposaḷamat inta pinotabá-Nya musti mokorasa kon roriga.' 19 Tuamai pokoratakdon kon raian bo pogogaidon mogaid kon dosa mita, simbá ampungandon in dosamu tatua. 20 Bo bá ogoian i Tuhan ing kasanangan im mo'ikow, bo potabá-Nya ing ki Yesus mamangoi ko'i monimu, sin nongkon pinomangkoianpabímai, Siabí tua inta sinantú i Allah moposaḷamat ko'i monimu. 21 Sia im mustipabí mogutun kon soroga modapot ing ki Allah monombagu kom bayongan yagi-yagi ná inta aim pinoguman-Nya kon nabi-Nya mita tungkuḷ intua. 22 Ki Musa pernah doman noguman nana'a, 'Ki Tuhan, ki Allahmu in nopotabá ko'inimu kon tobatú nabi inta nongkon butá monimu tontaní, naonda bo nopotabá in Sia ko'inakó. 23 Bo intau inta doí mokidongog kon onu im poguman in nabi mita tatua, tokoputúon kon sigad in umat mita i Allah.' 24 Bayongan nabi inta pernah nopoyaput in habar nongkon i Allah, pinangkoipamai nongkon i Samuel bo nabi mita inta namangoi no'iduduimai ko'inia, komintan doman nongonguman masa in tana'a. 25 Mo'ikowdon inta motarima kon onu inta aim pinoguman mita in nabi tungkuḷ intua bo mo'ikow im moko'uḻí kon silai inta aim pinodandi i Allah kom mogoguyang naton, ná inta aim pinoguman-Nya ko'i Abraham nana'a, 'Lantaran katurunanmu dá bayongan intau kon dunia barakatan.' 26 Tuamai ki Allah nomiḻí kon simpaḷ-Nya, bo nopotabá ko'i-Nia namangoi muna ko'i monimu, simbá Sia momarakat ko'i monimu. Nana'a in cara-Nya nomarakat ko'i monimu, pinogogai-Nyadon im mo'ikow komintan mogaid kom mora'at ná inta biasamai aidan monimu."
1 Ko wakutu ing ki Petrus bo ki Yohanes koyogotpa nongonguman takin intau moántó kon tua, indoianmai yo imang mita itoi bo itoi im moḷoḷukad kom Baḷoi Tuhan takin intau mita in Saduki namangoidon ko'i monia kon tua. 2 Mosia sinumorú ko'i nayadua sim mosia ain notundú bo nopota'au kon intau mita kong ki Yesus aindon nobiag bui nongkon kinopatoian-Nya. Tua in nobaḻí bukti kon intau matoi im mobiagbí bui. 3 Dá dinomok monia im mosia bo pinobonu kom ponjara nodapot in nobangon monik sin wakutu intua nodoḷomdon. 4 Ta'e intau mita inta ain nokodongog kon onu inta ain sinundú in rasul mita tatua nobayong in nopirisaya. Dá nodugangdon ing kobayong monia, kom bonu im ponarukira'an ḻimamaidon noribu kobayongea in ḷoḷaki. 5 Nopo'ikoḷommai kon singgai, itoi mita in Yahudi, guhanga mita in ḻipú bo mototundú mita kon agama nogaid kon sidang kon Yerusalem. 6 Takin mita Imang Moḷoben ki Hanas, ki Kayapas, ki Yohanes, bo ki Aleksander takin bayongan intau inta katurunan mita in imang moḷoben. 7 Ki Petrus bo ki Yohanes dinia kon tayowon sidang tatua bo mulai pinoḻibo-ḻibóan kon rupa-rupa, kai monia, "Náonda im pinongongundam monimu kon intau inta ḻempeng tatua? Kakuatan bo kawasa i ine im pinogaid monimu kon tua?" 8 Bo takin kawasa in Roho i Allah, ki Petrus notubag, "Tuang-tuang inta nobaḻí itoi mita im bangusa bo tuang mita inta anggota mita in sidang! 9 Aka tana'a makow bo kami dinia mangoi kon na'a sin sidangon lantaran nogaid kon mopia notuḷung kon intau inta ḻempeng bo ḻibóon monimu mongo kawasa i ine im pinogaid nami kon tua, 10 dá tana'a im pogumankudon ko'i monimu bo kom bayongan intau Israel, kon intau tana'a nokosindogdon bo nosehatdon in indoian makow monimu lantaran ropot bo kawasa i Yesus Kristus intau in Nazaret inta aim pinopopakú monimu kong kayu pinoyotaḻempang, ta'e bui biniag i Allah in Sia nongkon sigad in intau minatoi. 11 Ki Yesusbí tua inta imakusud in ayat kom Buk Mosuci nana'a, 'Batu inta iḷumbú in intau mita mogogaid kom bangunan, na'anta nobaḻíbí batu inta totok im baraguna.' 12 Diábí ing kasaḷamatan kon ibanea makow koḻikudbí ing ko'i Yesus tontaní, sing kon dunia na'a diábí intau ibanea in inogoian i Allah ing kawasa moposaḷamat ko'i naton." 13 Intau mita kon tua inta nosidang ko'i Petrus bo ko'i Yohanes noherang totok in noko'ontong kong kobobarani nayadua, padahaḷ kinota'auanbí monia kon taya dua tua in intaubí inta diá nosikoḷah. Bain tua bo kino-toropan monia kon taya dua tua in dumoduduibí i Yesus. 14 Mosia diádon mokobayow ko'i nayadua tua, sin intau inta bagu inundaman monia simindogpa makow kon diug nayadua tua. 15 Dá pinoḷuaidon monia kon ruang sidang tatua in rasul mita tatua, bodongka noyosingog bui im mosia, 16 kai monia, "Onubí im pomia'an naton kon intau mita tatua? sim bayongan intau inta kon Yerusalem na'a aindon nokota'au kon tayaduabí tua in nogaid kom bayongan soáḷ inta mokoherang totok kon intau. Tua in diábí mota'au bayowan naton. 17 Ta'e ḷukadan naton simbá diá totok mo'isiar magí makow kom bayongan intau dá manikah bo ancamon naton im mosia, kombá mosia diádon mopota'a-ta'au magí makow kon tangoi i Yesus tatua." 18 Ki Petrus bo ki Yohanes inoiní bui sinumu'ot kon ruangan. Onda in no'ituotmai, totok in dinandi monia kon diádon mota'au in taya dua mopota'a-ta'au makow in tangoi i Yesus tatua. 19 Ta'e ki Petrus bo ki Yohanes noguman ko'i monia nana'a, "Raidon monimu kopia mongo onda im mopia-pia kon tayowon i Allah: Dumudui kom parentah monimu mongo dumudui kom parentah i Allah. 20 Sin diábí mota'au ing kami mogogai mopota'au kon onu inta ain inontong bo dinongog nami tontaní." 21 Sidang tatua diá noko'uḻí kon taḷá tobatúmai inta mota'au baḻíon monia dodoyonan pohukuman ko'i nayadua. Dá pangabisannya binuḻian monia in rasul mita tatua sim mo'ondokdon mosia kon intau moántó inta moduímai kon tangoi i Allah sim mosia ain noko'ontong kom bayongan inta ain nobaḻí. 22 Sin intau inta inundaman tatua umurnya aindon no'iḻiu kon opat nopuḷuh notaong." 23 Naonda im pinoḷuai makow monia, ki Petrus bo ki Yohanes minayak kon yobayat mita monia, bo ino'uman mita monia onu inta siningog in imang mita itoi bo itoi mita in Yahudi ko'i monia. 24 Naonda in yobayat mita monia tatua nokodongog kon o'uman monia tatua, mosia nosambayang ko'i Tuhan noyotakin, kai monia, "Oh Tuhan, Ikowbí in nomia kon ḷangit bo butá, dagat bo bayongan tombonunya. 25 Ki Daud ki amá nami inta kinawasa'an in Roho-Mu pernah noguman nana'a, 'Nongonu sin intau mita inta diá mopirisaya ko'i Tuhan, tumorúbí; nongonu sim mosia im moroncanabí kon inta diá baraguna? 26 Raja mita in dunia na'a mosadia makow moparang bo itoi mita motobatú sim moḷawang ko'i Tuhan bo Raja Mopoposaḷamat.' 27 Sin totu'ubí kong ki Herodes bo ki Pontius Pilatus aindon noyosipun kong kotá tana'a takin intau mita inta diá nonota'au ko'i Tuhan bo intau mita in Israel sim moḷawang ko'i Yesus, simpaḷ-Mu inta aim piniḻí-Mu bo inta kino ibog-Mu. 28 Mosia notobatú nogaid kon yagi-yagi, inta munadon sinantú-Mu kom mobaḻí. Bo sinantú-Mu intua pinodudui ing kawasa bo ibog-Mu tontaní. 29 Bo tana'a makow Tuhan, indoiaikah im mosia molarangbí ko'inami. Po'igumon nami ko'i-Nimu Tuhan, ogoiaipa ing kabaranian bobantung-Mu mita tana'a mopoyaput im Pirman-Mu mita. 30 Tuḷungaipa ing kami simbá intau mita nongotakit modait mopia bo onu inta diá mota'au aidan in intau, mobaḻí sing kawasa bo ropot inta pinodoyon kon tangoi i Yesus, simpaḷ-Mu inta aim piniḻí-Mu tua." 31 Bo naonda im mosia nosambayang, tampat pinoyosipunan monia tatua nodandú bo mosia komintan kinawasa'an in Roho i Allah, dá mosia diádon inangoian ondok nopota'au im Pirman i Allah. 32 Komintan intau inta ain nopirisaya tua nobiag notobatú kong gina bo porasa'an. Diá tobatúmai ing kon sigad monia tua in norai kon onu inta ko'i monia yo tongábí kuon monia tontaní. 33 Takin kawasa moḷoben, rasul mita tatua nopota'au kong ki Yesus ain nobiag bui. Dá totokdon binarakatan i Allah im mosia. 34 Bo diábí in tobatúmai kon sigad monia tua in nobiag moyoyiga. Sin intau mita inta ko butá andeka ko baḷoi, nopotaḷui im butá andeka baḷoi monia, bo doit inta boḻi im pinotaḷui monia tua diaan monia 35 bo posarahkan kon rasul mita. Doit tatua sila-silaion makow kon intau mita inta moparaḷu. 36 Natua doman ing ki Yusup, inta dinonoi in rasul mita ki Barnabas (inta mangaḻenya, Mohohibur).
1 Ta'e oyúon tobatú ḷoḷaki tangoinya ki Ananias, ki buḷoinya ki Sapira. Taya dua motonibuḷoi na'a nopotaḷui doman im butá monia totampat. 2 Iyosingogdon muna nayadua motonibuḷoi tua, kom boḻinya tobotak tagúon monia sim pakéon tontaní yo tobotak in ogoi kon rasul mita. 3 Dá ki Petrus noḻibó ko'inia, "Ananias nongonu sim pomayakmubí makow Ibilis mongawasa kong ginamu, modapot ikow monguboḷ kon Roho i Allah, takin umuni-uni makow motagú kom boḻi im butá ibanea sim pakéonmu tontaní? 4 Butá tatua im butámubí wakutu in diápa pinotaḷuimu. Bo naonda im pinotaḷuimudon, boḻinya in ikowbí doman kitogi. Dá nongonu sim moroncanabí ikow kon diá mopia natua? De'emanbí intau in inuboḷanmu, ta'e ki Allahbí!" 5 Naonda in nokodongog kon singog i Petrus natua ki Ananias baḷú no'umpag bo minatoi. Dá totok nongo'ondok in intau mita inta nokodongog kon onu inta nobaḻí tatua. 6 Bo tongonumai in tayamobiag namangoi bo nobakut kom mayat i Ananias tatua, bo binuḻigan monia pinoḷuai sim bayáan ḷobongon. 7 Degá toḷumai nojam no'iduduimai kon tua, no'iangoi ing kibuḷoi Ananias, ta'e diábí kinota'auannya onu inta bagu nobaḻí. 8 Dá ki Petrus noguman ko'inia, "Pogumankah ko'inakó mongo totu'u kon tongábí natua boḻi im butá inta pinotaḷui monimu?" Bobay tatua notubag, "Totu'u, tongábí natua." 9 Dá ki Petrus noḻibó bui nana'a "Nongonu sing kamunda motonibuḷoi im mo'ibogbí monungkuḷ kon Roho i Tuhan? Indoiaikah in intau mita inta bagu no'iangoi minayak noḷobong ko'i buḷoimu, sinimindogdon makow kon tayowon in ḷoḻingkop sim modia domandon ko'inimu poḷuai sim bayáan ḷobongon." 10 Bo no'umpag domandon kon dodai intuata im bobay tatua kon tayowonmai i Petrus. Dá naonda in tayamobiag mita tatua sinumu'ot, kinobayáanmai monia minatoi domandon im bobay tatua. 11 Dá totokdon no'ondok im bayongan jama'at bo bayongan intau inta nokodongog kon onu inta ain nobaḻí tatua. 12 Bo mobayong doman in soáḷ mita inta mokoherang inaidan rasul mita tatua kon sigad in intau moántó kon tua. Komintan intau inta nopirisayadon umuran moyosipun kon tampat inta sinangoian serambi Salomo bo umuran doman motobatú kong gina. 13 Intau mita ibanea diá ing kobaḻí dumugang ko'i monia. Bo totok hormaton in intau mita moántó im mosia. 14 Ko'onggot-ko'onggot dá kodugang-kodugang domandon intau inta mopirisaya ko'i Tuhan, ḷoḷaki bo bobay. 15 Intau mita kon tua umuran mopoḷuai in intau mita inta mongotakit bo pobayak in doḷa'ag popo'uḻid kon tosiugan andeka boḷad, simbá mosia paling tidak kotugatan in oḻinow i Petrus aka ki Petrus mo'itaḻib. 16 Ná doman tua, intau moántó inta nongkon kotá mita inta kon diugmai in Yerusalem diá doman mobonto-bontow im mamangoi kodia-dia in intau mongotakit bo intau mita inta kinotoḷongan in dimukud mora'at. Mosia komintan nodait sinoko'undaman dapot nongopia. 17 Pangabisannya imang mita moḷoben bo dumodudui mita monia inta intau mita nongkon golongan Saduki mulaidon moya'at ing gina lantaran mo'intoi. 18 Dá sinoko domok monia in rasul mita tatua bo binonu kom ponjara kong kotá tatua. 19 Ta'e nodoḷom monag, tobatú malaekat i Tuhan nomukat kon ḷoḻingkop mita im ponjara tatua bodongka nodia ko'i monia iḷumuai. Malaekat tatua noguman kon rasul mita tatua, 20 "Bayakdon sindog kom Baḷoi Tuhan bo popota'audon kom bayongan intau soáḷ kobiagan inta mobagu na'a." 21 Dá rasul mita tatua dinumudui kong koyow im malaekat tatua. Modiugpa mobayag mosia minayak im Baḷoi Tuhan bo mulai notundú kon tua. Kon wakutu intua imang moḷoben bo dumoduduinya mita namangoi bo nogaid kon sidang takin itoi mita intau Yahudi. Onda intua binayak monia pinoki gamá in rasul mita tatua kon ponjara sin sidangon potayow ko'i monia. 22 Ta'e naonda intau mita inta pinotabá tatua minayak im ponjara, kinobayáanmai monia rasul mita tatua diádon ing kom ponjara, dá nobui im mosia bo nopota'au kon soáḷ tatua kom mahkamah. 23 Kai monia, "Kino bayáanmai nami ponjara ing kinunsiánbí notompia bo moḷoḷukad mita kom ponjara komintanbí kon tua kon tayowonmai in ḷoḻingkop, ta'e naonda im binukatandon nami ḷoḻingkop im ponjara, diá bidon tobatúmai ing kom bonunya." 24 Naonda itoi moḷoḷukad kom Baḷoi Tuhan bo imang mita itoi nokodongog kon onu inta pinoguman monia tua, mosia no'ondok bo poḷat noḻibó mongo onu in nobaḻí kon rasul mita tatua. 25 Tongá namangoidon intau tobatú kon sigad monia tua bo noguman nana'a, "Indoiakah dá intau mita inta binonu monimu kom ponjara, tuabí komintan kom bonu im Baḷoi Tuhan koyogot im motundú kon intau moántó!" 26 Dá bui bo binayak ginamá in itoi mita inta moḷoḷukad kom Baḷoi Tuhan bo in intaunya mita im mosia. Ta'e ki pia-piabímai mosia nodia ko'i monia, sim mo'ondok kon intau moántó kon tua sin dikabo arabon monia. 27 Ki Petrus bo ki Yohanes dinia monia kon tayowon in sidang agama. Bo nomangkoidon nosingog ing ki imang moḷoben. 28 Kainia, "Aindon ilarang totok nami im mo'ikow simbá diádon mayak bo mopota'a-ta'au makow in tangoi intau tatua. Ta'e tana'a indoiaikah, onu in inaidan monimu! Mo'ikow minaya-mayakbí doman makow bo nopohabar in soáḷ intau tatua kom bayongan butá in Yerusalem bo moguman doman kon kamibí na'a in nokopopisí kong kinopatoian-Nya." 29 Ta'e ki Petrus bo ki Yohanes noguman, "Kami mustibí mokidongog ko'i Allah, de'emanbí dumudui kon singog in intau nion. 30 Ki Yesus inta aindon iḻimod bo pinopopakú monimu kong kayu pinoyotaḻempang tua im buibí biniag i Allah i mogoguyang naton. 31 Ki Yesusbí tua inta ain inogoian kadudukan bo kawasa moḷantud saḷaku Itoi bo Mopoposaḷamat, simbá intau Israel ogoian in wakutu mogogai mogaid kon dosa, bá ampungan im mosia. 32 Aim bidon inontong nami tontaní ing kinobaḻían tua komintan. Kami bo Roho doman i Allah inta inogoi i Allah kom bayongan intau inta umuran dinumudui kom parentah-Nya." 33 Nokodongogmai kon tua, totok im mosia sinumorú, sahingga ibogon monia ḻimodonbí in rasul mita tatua. 34 Ta'e tobatú intau im Parisi inta nobaḻí anggota im pongadilan agama tatua inta ki Gamaliel in tangoinya, tobatú mototundú kon agama inta totok ing kino-insim im bayongan intau kon tua sinimindog bo nopo'igum simbá poḷuaipa motoyong in rasul mita tatua. 35 Onda im pinoḷuaidon monia in rasul mita tatua, nosingogdon in sia kon tayowon in sidang tatua, "Hei intau mita in Israel, porai kopira im moporupa-rupamai kon rasul mita tatua. 36 Sing koḻipod pernah doman no'iangoi intau inta tangoinya ki Teudas. Sia nongaku kon intaubi' moḷoben in sia sahingga degá opatmai nogatut intau dinumudui ko'inia. Ta'e sia iḻimod bo nodait no'irangkap in dumoduduinya mita. 37 No'iduduimai ko'inia, wakutu im pinogiapan kon umat mita, no'itukat doman mangoi ing ki Yudas intau ing Gailiea. Sia namangoi nodia kon intau moántó bo nomarontak, ta'e sia minatoi doman bo nongo'irangkap domandon in dumoduduinya mita. 38 Tuamai aku'oi moguman ko'i monimu nana'a: Dona'aidon rupa-rupa'anmai monimu in intau mita tatua. Pomayakdon makow im mosia. Sin aka makusud bo oáid monia na'a nongkon intau, yo moputúbí doman im mosia. 39 Tongá aka tua bo nongkon i Allah yo diábí mokopongonu im mo'ikow, sedang monyata kom moḷawangbí ko'i Allah im mo'ikow." Tonggina tatua inindongogan monia. 40 Dá inoinídon bui monia in rasul mita tatua, sinambok bo dinandi kon diá bidon mota'au mosia bui mopota'au in habar soáḷ ki Yesus kon intau mita kon tua. Onda intua binuḻiandon bui monia. 41 Rasul mita tatua nobuidon nongkon sidang agama tatua takin pia ing gina, sing kinota'auan bidon monia kon natuabí im mobaḻí dumodudui i Yesus. Patusbí im mosia motarima kon singkuḻe lantaran ki Yesus. 42 Bo pomuḷoi in singgai mosia umuran mayak im Baḷoi Tuhan bo mayak doman im baḷo-baḷoiannya mopoyaput in habar kong ki Yesus tua in Rajabí Mopoposaḷamat .
1 Ko'onggot-ko'onggot dumodudui i Yesus kobayong-kobayong domandon. Ko wakutu intua intau mita in Yahudi inta nomaké im bahasa Yunani mulaidon moya'at ing gina kon intau mita in Yahudi inta totokea. Mosia nosingog nana'a, "Intau nami inta dongkadon boba-babay diá dodai onda ing kosilaian in tonsilai monia inta silaionmai pomuḷoi in singgai." 2 Tuamai rasul mopuḷuh bodoyowá tua nogoiní kom bayongan dumodudui mita monia noyosipun bodongka noguman, "Diábí mopia aka kami mogogaipa mopota'au in Habar Mopia, sin lantaran moguruspabi' kon soáḷ mita inta ka'anon. 3 Dá, manikah ki utat mita momiḻí kom pitu intau inta kon sigad monimu, intau mopia bo inta kinawasa in Roho i Allah, mobijaksana bo inta mota'au pirisaya'anmai mogurus kon soáḷ mita tana'a; 4 simbá motantú im pikiran nami mopoyaput im pirman i Allah bo mosambayang." 5 Sinarima nopia im bayongan jama'at onu inta pino'igum in rasul mita tatua. Dá piniḻídon monia ing ki Stepanus, intau inta mopirisaya totok ko'i Yesus bo inta umuran kinawasa'an in Roho i Allah. Na'a doman tangoi monia inta kinopiḻían: Ki Pilipus, ki Prokhorus, ki Nikanor, ki Timon, ki Parmenas, bo ki Nikolaus inta nongkon Antiokhia; sia de'emanbí intau in Yahudi, ta'e sinumo'otdon kon agama Yahudi. 6 Taya pitu tua dinia kon tayowon in rasul mita bo sinambayangan poḷat nopo'igum simbá barakatan i Tuhan im mosia. 7 Natuata inta nobaḻí sahingga pirman i Allah totokdon no'isiar magí makow bo intau mita inta nopirisaya ko'i Yesus kon Yerusalem nodugangdon totok ing kobayongea. Bo noántó domandon imang in nopirisaya ko'i Yesus. 8 Ki Stepanus na'a in intaubí inta totok binarakatan i Allah. Moántó totok in soáḷ inta mokoherang inaidannya kon sigad in intau moántó. 9 Ta'e oyúon doman intau in diá mopirisaya ko'inia; mosia tua in jama'at nongkon Yahudi inta Tangoionmai Jama'at Nobebas. Mosia tua intau mita inta nongkon Kirene bo Aleksandria, mosia noyotakin doman in tongonumai intau Yahudi nongkon Kilkia bo Asia. Intau mita inta noginggabatanmai in singog takin i Stepanus. 10 Tongá mosia diá mokoḷawang kong kopopandoi i Stepanus bo Roho inta mosingog ko'inia. 11 Dá mosia nonongganut kon tongonumai intau simbá moguman kon nana'a, "Kami nokodongog tontaní kon sia totok mopo'ompámai ko'i Musa bo ko'i Allah." 12 Tuata im pinokiguman monia kon intau moántó bo itoi mita in Yahudi takin mototundú mita kon agama. Dá dinomok monia ing ki Stepanus bo dinia pinotayow kon sidang Pongadilan Agama. 13 No'iyaputmai kon tua inoinídon monia in intau mita inta ain sinoko-uboḻian monia simbá mayak kom muna bo mobogoi ing katarangan inta diá totu'u bo moguman, "Intau tana'a umuranbí mopo'ompámai kom Baḷoi Tuhan bo parentah mita i Allah inta pinoyaput i Musa." 14 Dinongog nami tontaní sia nosingog nana'a, "Ki Yesus intau Nazaret tua im mogumpag kon tampat tana'a bo momaḷui kom bayongan adat inta inogoi i Musa ko'i naton." 15 Bayongan intau kom pinosidangan tatua komintan inimindoi ko'i Stepanus. Inontongmai monia pogot i Stepanus nádon pogot im malaekat.
1 Imang moḷoben noḻibó ko'i Stepanus, "Totu'u degá intua?" 2 Dá ki Stepanus nosingog, "Guyanga mita bo utat, indongogaipa in singogku na'a: Wakutu im mogoguyang naton ki Abraham diápa nomamping kon Haran, wakutu intua sia nogutunpa kom Mesopotamia, bo ki Allah inta totok im moḷantud namangoi ko'inia 3 bo noguman, 'Taḷáaidon im butámu tana'a bo ginaḷummu mita, bayakdon kong kotá inta tundúon-Ku ko'inimu. 4 Dá iḷumuaidon in sia nongkon ḻipú intau ing Kasdim bo nogutun kon Haran. Bo naonda im minatoidon ing ki amánya, pinokipomampingan i Allah in sia nongkon butá tatua minayak im butá inta pinogutunan monimu masai na'a.' 5 Ko wakutu intua diábí inogoian i Allah im butá in sia saḷaku pusakanya; Topaḷadmai yo diábí inogoi Allah ko'inia. Ta'e ki Allah nodandi kon ogoi-Nyabí ing ki Abraham sim baḻíon pusaka i Abraham bo katurunannya mita. Dodai intua ki Abraham diá kogadí. 6 Ta'e na'a im pinoguman i Allah ko'inia, 'Katurunanmu im mogutun kon tua saḷaku mokokiángoi kom butá intau ibanea. Bo baḻíon monia ata poḷat doman rori-roriga'anmai solama opat nogatut notaong ing ko'onggotnya. 7 Ta'e intau inta mononggata tatua in tokohukumonbí. Tua in siningog i Allah. Tongá mopaḷut makow kon tua, mosia poḷuaion-Ku kon tua bo mosumbah ko'i-Nakó kon tampat tana'a.' 8 Sunat in nobaḻí tanda kon dodandian tatua. Dá naonda ing ki Ishak inta ki Adí i Abraham no'ilahirdon, adí tatua pinokisunat kon singgai iwaḷunya; ki adí i Ishak ing ki Yakub. Yo ki adí i Yakub tua im mopuḷuh bodoyowá inta nobaḻí mogoguyang naton. 9 Ta'e lantaran mo'intoi ko'i Yusup dá mogoguyang naton ibanea tua nopotaḷui ko'i Yusup kon intau im Mesir, ta'e umuran sinakinan i Allah in sia, 10 bo pinilatan i Allah in sia kom bayongan roriga bo inogoian in totabi bo pandoi wakutu minayak kon tayowon i Piraun raja intau im Mesir tua. Sahingga binaḻí i Piraun gubernur kom butá im Mesir bo nongawasa kom bonu in istana i Piraun. 11 No'iduduimai kon tua no'iangoidon sempo im malarat moḷoben kom bayongan butá im Mesir bo kom butá ing Kanaan sahingga intau nokorasadon kon roriga. Mogoguyang naton kinodaitandon doman ing ka'anon. 12 Tongá naonda in dinongog i Yakub kon oyúon ing gandum kom Mesir, pinotabánya im mogoguyang mita naton tatua minayak im Mesir. Tuata in wakutu pertama-tamai minayak im Mesir. 13 Naonda in noginduadon minayak, ki Yusup ginumumandon ko'i utatnya mita. Bain tua bo kinota'auandon i Piraun in asaḷ-usuḷ i Yusup. 14 Onda intua binayak i Yusup pinoki gamá ing ki amánya ki Yakub takin bayongan ginaḷumnya pitu nopuḷuh boḻima ing kobayongea. 15 Dá namangoi domandon im Mesir ing ki Yakub bo ginaḷumnya mita nodapot im minatoi mita kon tua im mosia. 16 Tuḷan mita monia dinia domandon minayak in Sikhem bo iḷobong kon tua. Butá inta inuboḻian i Abraham kon suku bangusa Hemor kon Sikhem. 17 Ta'e naonda im motoyongdon wakutu i Allah mogintompod kon dandi-Nya ko'i Abraham, noántódon totok intau naton in nogutun kom Mesir. 18 Pangabisannya nobaḷuidon in raja kom Mesir. Raja inta diá nonota'au ko'i Yusup. 19 Raja nobagu tatua totok im moporupa-rupamai kon intau naton bo totok doman momogutú kom mogoguyang naton. Sia nokiḷumbú in adí mita mo'intok monia simbá matoi. 20 Wakutu intuata no'ilahirdon ing ki Musa, sia moḷunat totok. Sia biniag toḷu nobuḷan kom baḷoi i amánya, 21 bodongka iniḻig kon ongkag ta'e no'uḻí i adí i Piraun bobay bo biniag monia náonda bo ki adí monia tontaní. 22 Bayongan pongotahuan im bangusa Mesir nodait sinundú ko'inia, sahingga sia nobaḻí intau inta totok mokawasa kon soáḷ pososingog bo oáidnya. 23 Wakutu in umurdon opat nopuḷú notaong, no'iangoidon in ibognya mokipodungkuḷ ko'i utatnya mita inta intau Israel. 24 Kon dodai intua sia noko'ontong kon intau Mesir momogutú kon intau Israel. Dá sinuḷungannya intau in Israel tatua bo poḷat iḻimodnya intau im Mesir. 25 Irainyamai kino mangaḻeanbí i utatnya mita intau Israel kon sia tua im pinakébí i Allah mopobebas ko'i monia. Na'anta diábí kino mangaḻean monia. 26 Nopo'ikoḷomai kon singgai sia noko'ontong doman kon intau Israel doyowa noropatoi, ta'e sinonggina'annya, kainia, 'Mo'ikow nion ginaḷumbí, yo nongonu sim moropatoibí?' 27 Ta'e intau inta nomongkug kon yobayatnya tatua nonuḷud ko'i Musa bo noguman, 'Eta ki ine in nopobaḻí ko'inimu itoi bo hakim kon sigad nami? 28 Degá ḻimodonmu doman aku'oi ná intau im Mesir koḷabung?' 29 Nokodongogmai kon natua, ki Musa noḷagui nonaḷámaidon kom Mesir bo minayak nogutun kom Midian. Kon tua sia noko'uḻí kon adí ḷoḷaki doyowa. 30 Naonda in opatdon nopuḷuh notaong kon tua, ki Musa noko'ontong kon tobatú malaekat kom padang gurun kon diug im buḷud Sinai. Malaekat tatua iḷumuai nongkon dokot in tuḷu inta kon yuá-yuák in diát. 31 Ki Musa noherang totok in noko'ontong kon soáḷ tatua. Sahingga sia minayak dinimiug bo mo'indoi mongo onu intua. Bo sia nokodongog kon singog i Tuhan noguman ko'inia, 32 'Aku'oi na'a ki Allah im mogoguyangmu, Aku'oi na'a ki Allah i Abraham, i Ishak bo i Yakub.' Ki Musa ginumugur bo totok inagían ondok sahingga sia diádon nokobaḻí inimindoi bui kon dokot inta iḷumuai kon yuá-yuák in diát tatua. 33 Bo ki Tuhan noguman ko'inia, 'Ḷongkut aip in si'oḷmu inta pinakému nion, sim butá inta sinindoganmu nion butábí mosuci. 34 Inontong-Kudon bo umuran-Kudon sinarukiramai in roriga umat-Ku kom Mesir. Dinongog-Kudon in amui monia, dá moponag in Aku'oi bo mopobebas ko'i monia. Tana'a, koḻigai! Potabá-Kudon bui ikow mayak im Mesir.' 35 Ki Musa na'a kino doi' im bayongan intau Israel bo inta siningog monia nana'a, 'Eta ki inebí in nomaḻí ko'inimu itoi bo hakim kon sigad nami?' Ta'e ki Musabí intau inta pinotabá i Allah mobaḻí itoi bo mopoposaḷamat, takin totuḷung im malaekat inta namangoi ko'inia inta kon yuá-yuák in diát tua. 36 Ki Musabí tuata inta nodia kom bangusa Israel iḻumuai nongkon Mesir takin nogaid kon soáḷ mita inta totok im mokoherang bo soáḷ mita inta diá im poḻiuan kom Mesir, bo kon Dagat Nopuya bo kom padang gurun solama opat nopuḷuh notaong. 37 Siabí doman tua inta noguman kom bayongan intau Israel, 'Ki Allahbí im mobogoi ko'inimu in tobatú nabi inta piniḻí-Nya kon sigad monimu, ná Sia nomiḻí ko'inakó.' 38 Ki Musabí tuata inta kon yuá-yuák im bangusa Israel kom padang gurun, inta nobaḻí tonsigad kom malaekat inta nopoyaput in singog ko'inia kom Buḷud in Sinai takin mogoguyang naton. Sia tuata inta notarima kon habar inta nobiag nongkon i Allah sim poyaput ko'i naton. 39 Umpakah natua ta'e mogoguyang naton doí dinumudui ko'inia. Mosia doí notarima ko'inia bo mo'ibog mobui kom Mesir. 40 Mosia noguman ko'i Harun nana'a, 'Pogaidaipa kon illah mita inta mota'au duduianmai nami. Sin diádon kota'auan nami mongo onudon in nobaḻí ko'i Musa inta nodia ko'inami iḷumuai nongkon Mesir!' 41 Dá ko wakutu doman intua mosia nogaid kom patong ki adí in sapi, onda intua mosia noposumbah ing kurban kom patong tatua poḷat nomia kon rame sin nodui' kon onu inta pinomia monia tua. 42 Dá sinaḷáanmai i Allah bo pinomayak-Nyadon makow im mosia nosumbah kon tundi mita kon ḷangit. Tua notongkai ná inta aim pinais kom bonu im buk nabi mita. Nana'a, 'Hei intau mita Israel! De'emanbí Aku'oi im pinorata'an monimu bo pinobogoian in sosumbah mahaḷuk solama opat nopuḷuh notaong kom padang pasir. 43 Sing ki dewa Molokhbí in umuran untu-untuon makow monimu kotaki-takin patong ki adí in sapi inta ki Repan; tuata im patong inta pinomia monimu sin sumba'an. Tuamai ḷumbúon-Kudon im mo'ikow koyayúon kon ḻimakaw, kon ḻipú im Babel.' 44 Kemah tampat i Allah mamangoi kon intau, oyúon kom mogoguyang naton kom padang gurun. Kemah tatua pinomia i Musa podudui im parentah i Allah bo pinodudui ing gambar inta pino'ontong i Allah muna ko'inia. 45 Kon singgai no'iduduimai tampat tatua dinia im mogoguyang naton ko wakutu im mosia kotaki-takin i Yosua minayak nogagow kom butá naton na'a nongkon kakuasa'an im bangusa mita inta sinoko'untun i Allah kon tayowonmai monia. Kemah tatua nonahang kon tua nodapot kon sempo i Daud. 46 Ki Daud totok kinosanang ing gina i Allah nodapot nopo'igum in sia simbá ogoi-Nya moposindong im Baḷoi-Nya. Baḷoi i Allah inta sinumbah i Yakub tatua. 47 Ta'e ki Salomo bidon in noposindog im Baḷoi i Allah tatua. 48 Tongá ki Allah Inta Totok Moḷantud tatua, diábí nogutun kom baḷoi inta inaidan in ḻima intau tatua; sing kom bonu im buk in nabi pinais nana'a, 49 'Ḷangit in tampatbí pomomarenta'an-Ku, bo butá pomomuntukan in si'oḷ-Ku. Dá baḷoipabí onu im pomiaan monimu ko'i-Nakó? Kon ondabí in tampat pogogaian-Ku? 50 Diábí kinota'auan monimu kon Aku'oibí in nogaid kon tua komintan?' natua im pirman i Allah. 51 Nádomai tua kinototogat ing gina monimu nion. Totokbí mororiga didikon kom bá motoindudui ko'i Allah. Diábí indongogan monimu in singog i Allah! Mo'ikow nion náonda bo mogoguyang mita monimu; umuran diá mokidongog kon Roho i Allah. 52 Eta oyúon nabi in diá pinogutú im mogoguyangmu mita? Simbá kota'auan monimu, nodait monia iḻimod in totabá mita i Allah koḻipod, inta namangoi sim mopota'au ing koángoian in Simpaḷ i Allah inta totok im mobanar, inta aindon doman irupa-rupamai monimu poḷat iḻimod. 53 Kinota'auan bidon mita monimu in hukum i Musa inta pinoyaput im malaekat mita ko'i monimu ta'e diábí dinuduian monimu!" 54 Naonda dinongog in anggota sidang agama im bayongan singog i Stepanus tatua, totok nonakit ing gina monia bo sinumoru' totok ko'inia. 55 Ta'e ki Stepanus inta kinawasa in Roho i Allah tatua, iḷumangag kon ḷangit bo inontongnya ing kamulia'an i Allah bo ki Yesus sinimindong kon dotá ing koḷanan i Allah. 56 Ki Stepanus noguman, "Indoiai, inontongku in soroga nobukat bo ki Adí Intau sinimindog kon dotá ing koḷanan i Allah!" 57 Dá anggota mita im Mahkamah Agama totokdon nomompon kom bongoḷan monia bo nomaḷú poḷat minayak nomongkug ko'i Stepanus. 58 Pinoḷuai monia in sia kong kotá tatua bo inandur im batu. Intau mita inta noko'ontong kon kajadian tatua noḷongkut kon ḷambung bo pinoki kadai monia kon tobatú tayamobiag inta ki Saulus in tangoinya sim moduḷu doman mogandur. 59 Koyogot monia anduron batu, ki Stepanus nosambayang nana'a, "Tuhan Yesus, tarimadon in rohoku!" 60 Bo sinumungkud in sia poḷat nomaḷú noropot, "Tuhan, dona'aidon dosa tana'a popobaba-Mu ko'i monia!" Onda in noguman makow natua sia minatoidon.
1 Bo nopia doman gina i Saulus kom pinoḻimodan ko'i Stepanus tua. Kon singgaipa doman tatua jama'at kon Yerusalem totokdon in aḷo-aḷouan makow monia bo pogutúon sahingga bayongan intau inta mopirisaya koḻikud in rasul mita, komintan nongo'ibaya-bayak makow kom bayongan ḻipú kon Yudea bo kon Samaria. 2 Bayongan intau inta mongo'ondok ko'i Allah noḷobong ko'i Stepanus bo totok monia inuangan in sia. 3 Ta'e ki Saulus totokdon moramiji momogutú kon jama'at mita tatua. Sia maya-mayak makow kom baḷo-baḷoianea bo motayak kon jama'at ḷoḷaki bo bobay inta mopirisaya ko'i Tuhan sim poḷuaion kong kotá tatua bo bayáan bonuon kom ponjara. 4 Intau mita mopirisaya inta ain nongo'irangkap tatua, nopota'a-ta'au doman makow in Habar Mopia kon ondakabí ing kobayáan monia. 5 Ki Pilipus minayak in tobatú kotá kon Samaria bo nopota'au in soáḷ Raja Mopoposaḷamat inta pinodandi i Allah kom bayongan intau kon tua. 6 Naonda in dinongog intau moántó onu im pinota'au i Pilipus bo mosia noko'ontong kon tanda mita inta sinoko-aidannya, mosia notobatú kong gina bo notarima kon onu inta pinota'aunya tatua. 7 Sin inontongdon monia tontaní in dimukud mita mora'at iḷumuai nongkon intau inta sinoḷangannya tatua takin kumarak. Ná doman tua, nobayong doman totok intau inta ḻempeng bo intau mita pelong in nopia. 8 Dá totok nopia-pia ing gina intau mita kong kotá in Samaria tatua. 9 Kong kotá tatua oyúon tobatú ḷoḷaki tangoinya ki Simon. No'onggotdon sia mogaidmai kon soáḷ mita inta totok mokoherang kom bayongan intau kon ḻipú tatua, sin sia mosihirmai. Bo sia nongaku kom bayongan intau kon tua, kon sia totok motoyang. 10 Dá bayongan intau kon kotá tatua komintandon nonarukiramai ko'inia. Intau mita kong kotá tatua, mongoádí, tayamobiag bo guyanga komintan moguman nana'a, "Intau tana'a totokbí ing kinawasa i Allah inta noterkenal 'Mokawasa totok tua'. 11 No'onggotdon totok sia momakémai in sihirnya, sahingga mopia totok gina im bayongan intau ko'inia. 12 Ta'e mosia binayak i Pilipus pinopota'auan in Habar Mopia soáḷ náonda ing ki Allah mamangoi momarentah saḷaku raja bo soáḷ ki Yesus Kristus, Raja Mopoposaḷamat tua, dá bayongan intau kong kotá tatua nodait nopirisaya kon onu im pinoyaput i Pilipus ko'i monia. Bo mosia binaptis mita pinomayak ḷoḷaki andeka bobay. 13 Ki Simon nopirisayadon doman. Bo naonda in sia binaptis, sia umuran dumudu-dudui makow ko'i Pilipus. Soáḷ mita inta mokoherang inta inaidan i Pilipus totok mokoherang ko'i Simon. 14 Rasul mita kon Yerusalem nokodongogdon, kom bayongan intau inta kon Samaria notarimadon kom pirman i Allah. Tuamai pinotabá monia ing ki Petrus bo ki Yohanes minayak ing kotá tatua. 15 Naonda in no'iyaputmai kon tua in taya dua, sinambayangan monia in jama'at tatua simbá tantú kawasa'an in Roho i Allah, 16 sin diápa tobatúmai intau kon sigad monia tua ing kinawasa'an Roho i Allah; bagubí binaptis kom bonu in tangoi i Yesus Kristus. 17 Naonda im binarakatandon i Petrus bo i Yohanes dá mosia notarimadon kon Roho i Allah. 18 Onda inontong i Simon kon oyúondon Roho i Allah ko'i monia sim binarakatan i Petrus bo i Yohanes, dá ki Simon namangoi ko'i Petrus bo ko'i Yohanes takin kodia-dia in doit poḷat 19 noguman, "Ogoiai doman kawasa tanion in aku'oi, simbá aka aku'oi momarakat kon intau ibanea, bo intau mita tatua motarima doman kon Roho i Allah." 20 Ta'e ki Petrus notubag, "Koboditodon ikow bo doitmu tanion! Kainimu kamai totabi Allah mota'aubí taḷuionmu? 21 Diá mota'au ikow dumudui mogaid takin nami, sin diá motuḻid ing ginamu ko'i Allah. 22 Tuamai inggama'aidon in raianmu inta mongora'at po'igum ko'i Tuhan simbá ampungan-Nya in raianmu mita tatua! 23 Sing kinota'auanku kon ikow nion in intaubí inta mo'intoi totok bo kinawasa in raian mita inta diá mopia." 24 Dá ki Simon noguman ko'i Petrus bo ko'i Yohanes, "Dá aka natua yo tuḷungaipa po'igum ko'i Tuhan simbá diá tobatúmai in siningog monimu nion mobaḻí ko'i nakó." 25 Naonda in nopaḷutdon nobogoi ing kosaksian bo nopota'au im pirman i Tuhan, ki Petrus bo ki Yohanes nobuidon kon Yerusalem. Kom bonu im binaya'an monia tatua, mosia sindaḷan mopota'au in Habar Mopia kom bayongan ḻipú kon Samaria tua. 26 Tobatú malaekat i Tuhan noguman ko'i Pilipus nana'a, "Pobuatdon! Bayakdon kon dotá in toḷatan daḷan mongin Yerusalem mopobayak ing Gaza." Mo'ingongow totok in daḷam tatua. 27 Dá nobuat domandon ing ki Pilipus bo minayak. Dodai intua oyúon tobatú pogawai moḷantud kon istana Etiopia. Sia tua intau inta inogoian ing kaparcayaan mokadai kom bayongan kapunya'an i Sri Kandake, ratu kom buta' in Etiopia. Intau tatua namangoi nosambayang kon Yerusalem bo naonda im mobuidon, sia sinumakoi kong keretanya. Kom bonu im binaya'annya tatua sia sindaḷan mobaca kom buk i Nabi Yesaya. 29 Dá Roho i Tuhan noguman ko'i Pilipus nana'a, "Bayak diugai ing keretanya tatua." 30 Dá ki Pilipus minayak dinimiug kong kereta tatua bo nongindongog kom pinobaca'an in intau tatua kom buk i Nabi Yesaya. Nopaḷut makow, sia noḻibó kon intau tatua kainia, "Komangaḻean degá i Tuang onu im binaca i Tuang tatua?" 31 Dá intau tatua notubag, "Náondabí ing komomangaḻeku aka diá in intau mopomangaḻe ko'i nakó?" Dá sinongganutannya ing ki Pilipus sinumakoi kong keretanya tatua. 32 Na'a in ayat inta binacanya tua, "Sia náonda bo domba inta diaan ratáan, ná ki adí in domba inta tongá kibio-biómai aka gonsingan im bubuḷnya, natua in Sia diábí moposingo-singog. 33 Sia siningkuḻe bo pinomia ná intau inta diá mobanar. Sia iḻimod kon dunia na'a, sahingga in diá tobatúmai intau im mota'au mongonguman kon asaḷ-usuḷ-Nya." 34 Bo noḻibó im pogawai tatua ko'i Pilipus, "Pogumankah ko'inakó, mongo ki ine imakusud in nabi tana'a? Sia tontaní mongo intau ibanea?" 35 Dá nomangkoidon ing ki Pilipus nosingog; ayat mita tatua im pinakénya nomangkoi nopota'au in Habar Mopia soáḷ ki Yesus kon intau Etiopia tatua. 36 Kom binaya'an monia tatua, mosia no'idapot in tobatú tampat inta oyúon in tubig. Pogawai tatua noguman, "Indoiaikah, kon tua oyúon tubig! Mota'au degá aka aku'oi baptisondon kon tua?" 37 Dá kai Pilipus doman, "Aka ki Tuang bo totu-totu'udon mopirisaya, yo diábí doman nongonu." "O,o! Mopirisayadon in aku'oi kong ki Yesus Kristus tua ing ki Adíbí i Allah," tua in tubag im pogawai tatua ko'i Pilipus. 38 Dá pinokipotogonnya ing keretanya tatua; bo minayak in taya dua. Ki Pilipus bo pogawai tatua, tumpaḷa noponang kom bonu in tubig bo binaptis i Pilipus kon tua in sia. 39 Naonda im mosia nobatundon nongkon tubig tatua, daḻídon dinia in Roho i Tuhan ing ki Pilipus, sahingga in diádon inontong im pogawai tatua in sia. Dá sia nongiturusadon kom bobayáannya tatua takin pia ing gina. 40 Indoianmai yo kon Asdod bidon ing ki Pilipus. Bo kon dodai in sia noginturus kom bobayáannya tatua, sia umuran doman mopoyaput in Habar Mopia soáḷ ki Yesus kong kota-kota'annya no'iyaput kong Kaisarea.
1 Wakutu intua ki Saulus umuranpabí mogogondok bo moḻimod kom bayongan intau inta ain nopirisaya ko'i Tuhan Yesus. Sia minayak ko'i imang moḷoben, 2 bo no'igum kon surat kuasa ko'inia sin diaannya kom majelis mita in Yahud inta kon Damsyik, simbá aka sia mokodungkuḷ kon intau mita kon tua inta mopirisaya ko'i Tuhan Yesus, yo sia mota'au modomok ko'i monia bo diaan pobayak in Yerusalem. 3 Bo wakutu in sia minayak in Damsyik, naonda in nodiugdon kong kotá tatua, daḻíbí bo oyúon in sindar nongkon ḷangit nonindar ko'inia. 4 Dá no'umpag in sia kom butá bo dinongognya in singog noguman nana'a ko'inia, "Saulus, Saulus! Nongonu sim momogutúbí in ikow ko'i-Nakó?" 5 Dá ki Saulus noḻibó, "Ki ine in Ikow Tuang?" Dá kain tubag in singog tatua, "Aku'oi na'a ing ki Yesus inta pinogutúmu tua. 6 Ta'e tana'a makow poguman-Ku ko'inimu pobangondon bo tu'otdon ing kotá. Bain kon tua bo poguman-Ku ko'inimu mongo onu im poki aid-Ku ko'inimu." 7 Bayongan intau inta noyotakinnya nongo-itaḻikokog bo pinunguḷ; sim mosia nokodongog domandon kon singog tatua ta'e diábí tobatúmai intau in inontong monia. 8 Ki Saulus sinimindog bo binukánya im mata, ta'e diádon moko'ontong in sia, dá dongka bidon kinapit monia sia minayak kong kotá in Damsyik. 9 Toḷu nosinggai sia diá noko'ontong bo solama tua diá doman nonga'a-nga'an bo diá doman nonginu-nginum. 10 Kon Damsyik oyúon tobatú dumodudui i Tuhan Yesus ki Ananias in tangoinya. Ki Tuhan nokipogontong ko'inia bo noguman, "Ananias!" Ki Ananias sinumubag, "Aku'oi na'a, Tuhan." 11 Dá ki Tuhan noguman ko'inia: "Pobuatdon tana'a makow. Bayakdon kom baḷoi Yudas bo mongin daḷan inta sinangoian Daḷan Motuḻid. Ḻibó kon tua intau inta ki Saulus in tangoinya. Sia tua intau in Tarsus. Koyogot mosambayang sia intua, 12 bo kino taḻi'ontongannyadon kon oyúon tobatú intau inta ki Ananias in tangoinya namangoi nomarakat ko'inia, simbá moko'ontongpa bui in sia." 13 Ki Ananias noguman, "Tuhan, aindon dinongogku kom bayongan intau, kon nobayongdon totok intau im pinogutú bo iḻimod in intau tatua kon Yerusalem, intau mita inta mopirisaya ko'i Tuhan Yesus. 14 Bo tana'a sia namangoi domandon na'a sin inogoiandon doman i imang mita itoi ing kasampatan modomok kon bayongan intau inta mopirisaya ko'i-Nimu." 15 Ta'e ki Tuhan noguman ko'i Ananias, "Bayakdon! Sin sia tua aim bidon piniḻí-Ku mobantung ko'i-Nakó mopota'a-ta'au makow in Habar Mopia soáḷ Aku'oi kom bangusa mita ibanea inta deeman intau Yahudi bo kon raja mita bo kon intau mita in Israel. 16 Bain Aku'oi tontaní im mopo'ontong ko'inia kom bayongan roriga inta musti korasa'annya lantaran pirisayanya ko'i-Nakó." 17 Dá ki Ananias minayak domandon im baḷoi tatua bo nomarakat ko'i Saulus, kainia, "Saulus utatku, ki Tuhan Yesus inta ain nokipogontong ko'i utat kon daḷan, wakutu ing ki utat mopoángoi in na'a, Sia doman tua inta nopotabá ko'inakó mamangoi ko'inimu simbá ki utat buipa moko'ontong bo kawasa'andon Roho i Allah." 18 Dá kon dodaipa doman intua bo kinorasa'annya ná noḷabú ing karapus matanya, bo noko'ontongdon bui in sia. Dá nobangondon in sia bo poḷat binaptis. 19 Naonda in nonga'an makow, sia buidon noropot. 20 Ki Saulus nogutunpa kon Damsyik tongonumai nosinggai noyotakin in dumodudui mita i Yesus kon tua. 21 Bayongan intau noherang nokodongog ko'i Saulus. Mosia noguman, "Eta de'emanbí sia na'a inta moramiji moḻimod kom bayongan intau inta mopirisaya ko'i Tuhan Yesus kon Yerusalem? Bo inta mamangoi doman na'a sim modomok kom bayongan intau inta mopirisaya ko'i Tuhan Yesus bo diaan kon tayowon in imang mita itoi!" 22 Ta'e moḷobendon totok im pongaruh i Saulus ko'i monia. Onu inta nobaḻí ko'inia soáḷ ki Tuhan Yesus, nodaitnya ino'uman ko'i monia, sahingga nopirisayadon totok im mosia kong ki Yesus tuata in Rajabí Mopoposaḷamat, dapot intau mita Yahudi kon Damsyik dia'don mokobayow. 23 Naonda in tongonumaidon nosinggai kon tua intau mita in Yahudi noyopakat moḻimod ko'i Saulus. 24 Ta'e makusud monia tatua kinota'auan i Saulus. Doḷom bo singgai mosia mogoḷat makow kong ngara ing kotá tatua, sim moḻimod ko'inia. 25 Ta'e kon doḷom tobatú, sia binonu in dumoduduinya mita kon karansi bo pinoḻimpat pinongin dinding kotá tatua. 26 No'iyaputmai kon Yerusalem, ki Saulus moramiji dumugang kon dumodudui mita i Yesus kon tua. Ta'e dumodudui mita i Yesus kon tua komintan mongo'ondok ko'inia, sin diápa mopirisaya im mosia kon sia tua in totu-totu'udon nobaḻi dumodudui i Tuhan Yesus. 27 Ta'e inangoi i Barnabas bo ginamá in sia bo pinotayow kon rasul mita. Bo nodait ino'uman i Barnabas ko'i monia in soáḷ náonda ing ki Saulus noko'ontong ko'i Tuhan kon yuák in daḷan bo soáḷ náonda ing ki Tuhan nosingog ko'inia. Bo ino'umannya doman ko'i monia ing kinobobarani i Paulus nopoyaput in Habar Mopia soáḷ ki Yesus kon Damsyik. 28 Dá sinarimadon monia ing ki Saulus poḷat nogutundon noyotakin monia kon Yerusalem. Kon tua sia mobarani totok mopoyaput in Habar Mopia inta pinodoyon kom bonu in tangoi Tuhan. 29 Sia umuran mongonguman bo mobobayowan takin intau mita in Yahudi inta nomaké im bahasa Yunani, sahingga in totok ramijion monia ḻimoddon. 30 Ta'e naonda ing kinota'auan jama'at in roncana monia tatua, baya-bayak dinia monia in sia kon Kaisarea bo poḷat pinokibayáan monia in Tarsus. 31 Dá bayongan jama'at kon Yudea, Galilea bo Samaria komintan nopia ing gina. Takin totuḷung in Roho i Allah, bo takin doman togu'ondok ko'i Tuhan, bayongan jama'at koropot-koropotdon bo kodugang-kodugang domandon ing kobayongea. 32 Ki Petrus minaya-mayak makow nokipodungkuḷ kon jama'at mita kon ḻipu-ḻiup'annya. Kom binaya'annya tatua sia nongandup kon jama'at mita i Tuhan inta kon Lida. 33 Kon tua sia noyodungkuḷ Eneas, intau inta ain waḷu notaong no'itosiug makow sin diádon mokobayak. 34 Ki Petrus noguman ko'i Eneas, "Eneas, ki Yesus Kristus mongundam ko'inimu. Pobangondon bo to'inutdon in tosiganmu tanion." Dá ko wakutupa doman tatua nobangon ing ki Eneas, bo nopirisayadon im mosia ko'i Tuhan. 35 Natua doman im bayongan intau kon Yope bo kon Saron. Mosia nopirisaya domandon mita, naonda in noko'ontong ko'i Eneas inta ain nokobayak tua. 36 Kon ḻipú tatua oyúon doman bobay, tangoinya ki Tabita. Sia tobatú intau inta mopirisaya ko'i Yesus. (Aka kon Yunani, ki Dorkas in tangoinya.) Sia umuran mogaid kon inta mopia bo umuran mo'ibog motuḷung kon intau mita inta nobiag nobogá. 37 Ta'e dodai intua sia notakit poḷat minatoi. Naonda ininggúandon, mayatnya inukat monia kong kamar kon ḻimonik. 38 Lantaran ḻipú in Lida nodiug kon Yope, dá naonda in intau mita inta mopirisaya ko'i Yesus nokodongog kong ki Petrus oyúon kon tua, binayak monia bo pinoki'oiní kon intau doyowa takin koyow nana'a, "Ḷagipa angoi in na'a." 39 Ki Petrus baḷú nono'inut bo minayak noyotakin monia. Naonda in no'iyaputmai kon tua, dinia monia in sia noponik kong kamar inta pinogukatan kom mayat i Dorkas. Bayongan intau inta dongkadon boba-bobay komintan namangoi sinimindog kon diug i Petrus poḷat nongombaḷ bo mopo'ontong doman in ḷambung inta inaidan mita i Dorkas wakutu in nobiagpa. 40 Ta'e nodaitnya pinokiḷuaian im mosia kong kamar tatua, bo sia sinumungkud nosambayang. Nopaḷut makow nosambayang, nobobui in sia kon mayat tatua bo noguman, "Tabita, pobangondon!" Dá ki Dorkas nobukádon kom mata, bo naonda inontongnya ing ki Petrus, bango-bangon in sia bo iḻimitú. 41 Dá kinadaiandon i Petrus in ḻimanya bo pinosindong. Onda intua inoinínyadon in intau mita inta mopirisaya bo bayongan intau inta dongkadon boba-bobay kon tua, bo ki Dorkas inta ain nobiag bui pinosarahkannyadon ko'i monia. 42 Onu inta ain nobaḻí tatua, no'isiardon kom bayongan ḻipú kon Yope. Dá nobayongdon intau in nopirisaya ko'i Tuhan Yesus. 43 Nopaḷut makow kon tua ki Petrus nogutunpa tongonumai nosingai kon Yope kom baḷoi i Simon, intau inta mororubus kong kuḻit.
1 Kong Kaisarea oyúon tobatú ḷoḷaki, tangoinya ki Kornelius. Sia na'a itoi in "Tontara Rum". 2 Intau inta totok mopia. Sia bo tombunu im baḷoinya komintan motogu'ondok ko'i Allah. Mo'ibog motuḷung kon intau mita in Yahudi inta nongobogá bo morajing mosambayang. 3 Kon singgai tobatú, degá jam tigadon ḷoḷabungea, inontongnya notarang in tobatú malaekat sinumu'ot kom baḷoinya bo noku'uk ko'inia nana'a, "Kornelius!" 4 Dá takin ondok, nobobui in sia kom malaekat tatua bo noḷibo', "Nongonu Tuang?" Dá malaekat tatua noguman, "Bayongan inta pino'igummu kon sambayang bo oáidmu inta mopia kon intau mita bogá, aindon no'iyaput ko'i Allah bo ikow umuran kom bonu ing gina-Nya. 5 Tuamai tana'a makow potabápa in intau mayak in Yope, mogoiní ko'i Simon inta donoionmai ki Petrus. 6 Sia nogutun kom pintad kom baḷoi i Simon, intau inta mororubus kon kuḻit." 7 Naonda im minayakdon malaekat inta noguman ko'i Kornelius tua, ki Kornelius nogoiní kom bobantungnya doyowa bo tontara tobatú inta totok motoindudui. 8 Naonda in ino'umannya kom bobantungnya mita tatua onu inta bagu nobaḻí ko'inia tua, pinotabányadon im mosia minayak in Yope. 9 Nopo'ikoḷomai kon singgai, ko wakutu im bobantungnya mita tatua kon daḷanpa bo motoyongdon moyaput in Yope, degá jammaidon dua belas tusinggaiannya, ki Petrus noponikdon kom baḷoi sim mosambayang. 10 Sia ginogoy, bo mo'ibogdon monga'an. Bo naonda in koyogot mogoḷud kon ka'anon, daḻí in sia kinawasa in Roho i Allah. 11 Inontongnya ḷangit nobukat bo oyúon in náonda bo daing no'oḷad no'ituntun monag kom butá, bo no'ibambé kon opat nosudut. 12 Kom bonunya noyagi-yagimai im mahaḷuk inta opat in si'oḷnya. Mahaḷuk inta ḷumanday im mayak bo ḷagapan mita inta kaḻig. 13 Bo oyúon in singog noguman ko'inia nana'a, "Petrus, pobangon! Dait ratá in na'a mita bo ka'an!" 14 Ki Petrus notubag, "Doí aku'oi, Tuhan! Sin diápabí dodai onda in noka'an aku'oi kon inta pinoton, andeka onu inta monajis." 15 Ta'e bui oyúon singog in dinongog noguman, "Onu inta aindon sinantú i Allah mota'au ka'anon, dikabí anggapon monimu haram intua." 16 Singog tatua kotoḷu dinongog, bo onda intua buidon no'isintak monik kon ḷangit intua komintan. 17 Ki Petrus umuran korai-rai mongo onu degá im mangaḻe inta inontongnya tatua. Koyogot morai kon tua, bobantung mita inta pinotabá i Kornelius, kon munamaidon ḷoḻingkop im baḷoi Simon. 18 Bo mosia nogoiní kon intau bo noḻibó, "Degá kon na'a im pinogutunan i Simon Petrus?" 19 Koyogotpa ing ki Petrus morai kon onu degá im mangaḻe inta inontongnya tatua, Roho i Allah noguman ko'inia, "Hei Petrus, oyúon intau taya toḷu notayak ko'inimu. 20 Ḷagidon poponag bo bayakdon takin monia, dikadon mo'ondo-ondok ikow sin Aku'oibí in nopotabá ko'i monia namangoi." 21 Dá noponangdon ing ki Petrus bo noguman kon intau mita tatua, "Aku'oibí na'a inta sinayak monimu. Mamangoi mongonu im mo'ikow?" 22 Dá mosia notubag, "Kami na'a namangoi sim pinotabá i Kornelius, tobatú itoi in tontara Rum, inta totok mopia in dodia bo motoindudui ko'i Allah bo ihormat im bayongan intau Yahudi. Tobatú malaekat i Allah namangoi ko'inia bo nopotabá mogoiní ko'i Tuang simbá ki Tuang mamangoi im baḷoinya, saḷaku tubag i Tuhan kom bayongan inta pinoigumnya kon doá. Sia pinoki indongogan kon onu inta poguman i Tuang ko'inia." 23 Dá inoinídon i Petrus im mosia bo sinumu'ot kom bonu im baḷoi poḷat sinahangnyapa bo pinokisiugandon kon tua. Nopo'ikoḷomai kon singgai, ki Petrus nobangon bo minayak noyotakin monia takin tongonumai intau inta mopirisaya. 24 Bain nopo'ikoḷomai kon singgai bo no'iyaput im mosia kong Kaisarea. Ki Kornelius takin bayongan ginaḷum bo yobayatnya mita inta ain inoinínya dongkadon mogoḷat makow. 25 Naonda in no'iyaput ing ki Petrus, baya-bayak sinomu i Kornelius poḷat sinumungkud in sia kon tayowonmai i Petrus. 26 Ta'e sinuḷungan i Petrus binuat pinokisindogan poḷat noguman, "Sindogdon! Sin aku'oi na'a intaubí doman biasa." 27 Koyogotpa mongonguman takin i Kornelius, ki Petrus sinumo'otdon kom baḷoi. Kon tua inontongnyadon nobayong intau noyosipun. 28 Bo sia noguman ko'i monia, "Utat mita, kinota'auan bidon monimu kon ilarangbí in agama Yahudi mamangoi mokipodungkuḷ andeka moyobayat in intau mita ibanea. Ta'e aindon pinoguman i Allah ko'inakó kon diábí mota'au monganggap kon ibanea tua in najis andeka haram. 29 Tuamai wakutu ing ki Tuang nopo'igum simbá aku'oi mamangoi, nosanangbí ing ginaku. Dá tana'a in ḻibóonkudon mongo nongonu sim pinoki'oiníbi i Tuang in aku'oi." 30 Dá ki Kornelius notubag, "Opatdon nosinggai na'a, degá orasmaidon nana'a jam tiga moḷoḷabung aku'oi nosambayang kom baḷoiku. Indoianmai oyúonbí in tobatú ḷoḷaki siniminog kon tayowonkumai. Ḷambungea mopo'uḻi-uḻinag. 31 Sia noguman nana'a, 'Kornelius! Sambayangmu sinarimadon i Allah bo kinota'auan-Nya domandon ing kopopia ing ginamu. 32 Dá potabádon intau mayak in Yope mogoiní kon intau inta tangoinya ki Simon Petrus. Sia nogutun kom baḷoi i Simon inta mororubus kong kuḻit. Tua kom pintad im baḷoinya.' 33 Tuamai baḷúku pinotabá in intau mayak mogoiní ko'i Tuang. Bo namangoi domandon ing ki Tuang takin pia ing gina. Bo tana'a kami noyosipundon kon tayowon i Allah sim mokidongog kom bayongan inta pinokipota'au i Allah ko'i Tuang poguman ko'inami." 34 Bo ki Petrus noguman, "Bain na'a bo kinota'auanku kon na'anta pinoyotongkaibí i Allah im bayongan intau. 35 Intau kabí nongkon onda, asaḷ bo mo'ibog mogaid kon inta kino ibog-Nya, yo tuabí ing kinosanang gina-Nya. 36 Pirman inta pinokipoyaput-Nya kon intau mita Israel, tuata in Habar Mopia inta nopota'au in dodamean inta inaidan i Yesus Kristus, Tuhan im bayongan intau. 37 Kinota'auan bidon monimu im bayongan inta nobaḻí kom butá in Yudea, pinangkoi kong Galilea inta nopaḷut makow pinobaptisan inta pinoki aid i Yohanes. 38 Bo kinota'auanbí domandon monimu kong ki Allah ain nomiḻí ko'i Yesus intau Nazaret tua bo nobogoi ko'i-Nia in Roho i Allah bo kawasa. Kinota'auan domandon monimu kong ki Yesus tuata inta minayak in ḻipu-ḻipúannya bo nogaid kon inta mopia poḷat nongundam kom bayongan intau inta kinawasa'an in Ibilis, sing ki Allah umuran kotaki-takin-Nya. 39 Kamibí na'a inta ain noko'ontong tontaní kon onu im pinomia-Nya kom butá intau Yahudi bo kon Yerusalem. Ta'e umpakah natua pinopopakúbí monia in Sia kong kayu pinoyotaḻempang bo iḻimod. 40 Ta'e kon singgai intoḷunya, Sia bui biniag i Allah nongkon kinopatoian-Nya bo Sia nokipogontong kon intau. 41 Tongá de'emanbí kom bayongan intau, ta'e tongábí ko'inami inta piniḻí-Nya muna mobaḻí saksi-Nya mita. Kami ain nonga'an bo nonginum noyotakin-Nya wakutu in Sia nobiagdon bui nongkon kinopatoian-Nya. 42 Bo kami im pinarentah-Nya mopota'a-ta'au makow kom bayongan intau bo moguman kon Siabí tua inta piniḻí i Allah mobaḻí hakim kon intau mita inta nobiagpa bo kon inta minatoidon." 43 Bayongan nabi komintan bidon nongonguman kon soáḷ Sia tua. Mosia noguman, "Bayongan intau inta mopirisaya ko'i Yesus, komintan ampungan in dosanya takin kakuasa'an inta nongkon i Yesus." 44 Koyogotpa nongonguman ing ki Petrus, indoianmai noponagdon in Roho i Allah kom bayongan intau kon tua inta mongindongogmai kon onu im pinoyaputnya tatua. 45 Dá intau mita in Yahudi nongkon Yope inta nopirisayadon ko'i Yesus inta dinimudui ko'i Petrus, komintan nongoherang noko'ontong kong ki Allah nobogoibí doman in Roho-Nya kon intau mita inta de'eman Yahudi. 46 Sin inontong bo dinongogdon monia tontaní, onu in siningog intau mita tatua kom bonu im bahasa noyagi-yagimai bo mosia totok domandon modayow ko'i Allah. Dá ki Petrus nosingog nana'a, 47 "Indoiaikah, intau mita tana'a kinawasa domandon in Roho i Allah náonda doman bo kita. Dá mota'aupa degá intau moḷamboi ko'i monia im baptison tubig?" 48 Dá pinokibaptis i Petrus im mosia kom bonu in tangoi Yesus Kristus. Onda intua mosia nopo'igum simbá ki Petrus mogutunpa takin monia tongonumai nosinggai.
1 Rasul mita bo bayongan intau kon Yudea nokodongogdon kon habar kon intau inta de'eman agama Yahudi ain notarima kon Habar Mopia. 2 Dá naonda ing ki Petrus minayak in Yerusalem, sinorúan monia in sia. 3 Kai monia, "Ikow aindon sinumu'ot kom baḷoi mita in intau inta diá sinunat bo nonga'an domandon takin monia!" 4 Tuamai ininsilangan i Petus ko'i monia onu inta ain nobaḻí tatua. Kai-nia: 5 "Wakutu in aku'oi yogot mosambayang kong kotá in Yope, daḻíbí bo kinawasa'an Roho i Allah in aku'oi bo noko'ontong kon náonda bo daing mobanat no'ituntun monag nongkon ḷangit, no'ibambé kon sikunya opat bo nogogai kong kiḻidkumai. 6 Naonda inindoianku im bonunya, dá inontongku im mahaḷuk mita inta opat in sioḷnya, bo mahaḷuk mita inta kaḻig, mahaḷuk mita inta ḷumanday im mayak bo ḷagapan doman mita inta ḻindong. 7 Bo dinongogku in singog noguman ko'inakó nana'a, 'Hei Petrus, pobangondon! Ratádon mita intua bo ka'an!' 8 Ta'e aku'oi notubag, 'Doíbí aku'oi, Tuhan! Sin diápabí dodai onda aku'oi noka'an kom mahaḷuk inta haram bo nonajis.' 9 Ta'e buiku dinongog in singog nongkon ḷangit tatua noguman, 'Onu inta kai Allah mota'au ka'anon, yo dona'aibí kai monimu in haram.' 10 Singog tatua kotoḷuku dinongog, onda intua no'isintakdon monik bui kon soroga intua komintan. 11 Kon dodai doman tuata no'iangoi ko'inakó, in intau taya toḷu kom baḷoi inta pinogutunanku. Mosia namangoi nongkon Kaisarea. 12 Bo Roho i Allah nopotabá ko'inakó mayak moyotakin monia takin diá mohawatir. Dá taya onom tanion dinumuduidon doman ko'inakó minayak ing Kaisarea, bo sinumu'ot ing kami komintan kom baḷoi i Kornelius. 13 Bo kon tua nodait ino'uman i Kornelius ko'inami kon sia in noko'ontong kom malaekat sinimindog kom baḷoinya bo noguman, 'Potabádon intau mayak in Yope mogoiní kon tobatú intau inta ki Simon Petrus in tangoinya. 14 Sin sia im mopota'au ko'inimu in Habar Mopia inta mokosaḷamat ko'inimu bo mokosaḷamat doman kom bayongan ginaḷummu.' 15 Bo naonda aku'oi nomangkoidon nongonguman, Roho i Allah noponag bo nongawasa ko'i monia komintan ná inta nobaḻí ko'inaton koḻipod. 16 Dá kinotoropankudon in singog i Tuhan nana'a, 'Ki Yohanes mobaptis in tubig, ta'e mo'ikow baptison in Roho i Allah.' 17 Dá tantú notarang bidon kong ki Allah im mobogoibí doman in totabi-Nya kon intau inta de'eman Yahudi, ná totabi inta inogoi-Nya ko'inaton wakutu ing kita bagu nopirisaya ko'i Tuhan Yesus Kristus. Tuamai, diábí doman inta ampaganku ing ki Allah!" 18 Naonda in dinongog monia intua, nopiadon gina monia komintan poḷat nodayow ko'i Allah. Kai monia, "Aka natua, dá intau mita inta de'eman Yahudi inogoianbí doman i Allah ing kasampatan mogogai mogaid kon dosa mita bo moko'uḻí kong kobiagan mononoi!" 19 Naonda iḻimodon ing ki Stefanus, intau mita inta nopirisaya ko'i Yesus Kristus nongo'irangkap noḷagui sin tokodomokon bo tokopogutúon in intau mita inta diá mopirisaya. Oyúon no'ibayak kom Penisia, bo oyúon doman no'idapot in Siprus bo Antiokhia. Kon tua mosia nopoyaput in Habar Mopia kon intau mita in Yahudi. 20 Ta'e kon sigad in intau mita inta mopirisaya tatua, inta nongkon Siprus bo Kirene, oyúon doman minayak kon Antiokhia bo nopoyaput in Habar Mopia kom bayongan intau inta de'eman agama Yahudi doman. 21 Kawasa i Tuhan umuran kotaki-takin monia, sahingga in nobayongdon in intau nopirisaya bo moposarahkan ing kobiagannya ko'i Tuhan. 22 O'uman mita tatua no'iyaput kon jama'at mita inta kon Yerusalem. Manangka intua pinotabá monia ing ki Barnabas minayak in Antiokhia. 23 Naonda in no'iyaput kon tua ing ki Barnabas, bo noko'ontong kon náonda ing Allah nomarakat ko'i monia, nopia totok ing ginanya. Bo sia nopo'igum domandon kom bá mosia totu-totu'udon mopirisaya bo motoindudui ko'i Tuhan. 24 Ki Barnabas na'a intaubí mopia, inta umuran kinawasaan in Roho i Allah bo intau inta totok mopirisaya ko'i Tuhan sahingga moántódon intau in dinumudui ko'i Tuhan. 25 No'iduduimai kon tua ki Barnabas minayakdon in Tarsus notayak ko'i Saulus. 26 Naonda in noyodungkuḷnya ing ki Saulus, dinianya ing ki Saulus minayak in Antiokhia nogutun totaong kon tua bo noyobiag takin jama'at kon tua poḷat doman notundú kom mobarong intau. Kon Antiokhia tuata intau mita inta mopirisaya ko'i Yesus muna-munamai sinangoian Keresten. 27 Wakutu intua oyúon tongonumai in nabi namangoi nongkon Yerusalem mopobayak in Antiokhia. 28 Kon sigad monia tua oyúon ing ki Agabus in tangoinya. Sia kinawasaan in Roho i Allah bo sinimindog nopota'au kom mobaḻí im malarat moḷoben kon dunia na'a. (Bo totu'ubí nobaḻí kon sempo ki Kaisar Klaudius nomarentah.) 29 Dá dumodudui mita notobatú kong gina bo nosipun kon totuḷung podudui ing komampuan tobatú bo tobatú. Totuḷung tatua inogoi monia kon utat mita inta kon Yudea. 30 Dá notobatú doman kong gina im mosia, bo nosipun kon totuḷung ogoi kom penatua mita. Totuḷung mita tatua inogoi pinokidia monia ko'i Barnabas bo ko'i Saulus.
1 Ko wakutu intua ki Raja Herodes nomangkoidon momogutú kom bayongan jama'at. 2 Sia in nomarentah nokirata ko'i Yakobus inta ki utat i Yohanes 3 Naonda ing kinota'auannya kon oáidnya tatua mokosanang kong gina im bayongan intau Yahudi, umurannya bo inaidan onu inta diá mopia tatua; sia noki domok domandon ko'i Petrus sim bonuon kom ponjara. Wakutu intua Singgai Poramean Roti Diá Koragi. 4 Kom bonu im ponjara tatua ki Petrus iḷukadan in tontara opat norogu. Kon torogu opat in tontara. Sim makusud monia aka mopaḷutdon kon singgai im Paskah, yo adilondon i Herodes in sia kon tayowon intau moántó. 5 Dá ki Petrus sinahang kom bonu im ponjara, ta'e umuran sambayagan im bayongan jama'at simbá tantú in sia tuḷungan i Allah. 6 Doḷom wakutu in diápa dinia i Herodes in sia kon tayowon intau moántó, ki Petrus sinokig in rante bo pinoposiug kon sigad in tontara doyowa inta moḷukadmai ko'inia. Bo ḷoḻingkop im ponjara tatua iḷukadan doman in tontara mita ibanea. 7 Indoianmai no'isindogbí magí malaekat i Tuhan kon tua bo nonimbayag kom bonu im ponjara. Malaekat tatua noguḷung ko'i Petrus sahinggai in no'i bangon. Bo malaekat tatua noguman, "Hei, ḷagidon pobangon!" Dá kon dodaipa doman intua bo notontak in rante uatoi inta pinotokig kon ḻimanya. 8 Onda intua malaekat tatua noguman, "Pakédon ḷambung bo sapatumu." Dá pinaké doman i Petrus in ḷambung bo sapatunya. Malaekat tatua bui noguman, "Paké domandon in jubahmu bo koḻigai dudui ko'inakó." 9 Bo dinumudui ing ki Petrus kom malaekat tatua iḷumuai nongkon ponjara tatua. Ta'e diábí kinota'auannya kon onu inta inaidan malaekat tatua in totu-totu'ubí nobaḻí. Kainia kamai dá tongábí ná oyúon in no'iḷabotmai kom matanya. 10 Bo naonda ing kinotaḻiban monia in tampat poḷoḷukadan inta muna bo induanya mosia no'idapotdon in ḷoḻingkop uatoi. Ngara tatua daḷan mopobayak ing kotá. Ḷoḻingkop tatua nobukat tontaní, bo iḷumuai im mosia nongin lorong. Bo malaekat baḷúdon nonaḷámai ko'i Petrus. 11 Bain kon tua bo kinota'auannya onu inta nobaḻí ko'inia, bo sia noguman, "Tana'a makow kinota'auankudon kong ki Tuhan totu-totu'ubí nopotabá im malaekat-Nya moposaḷamat ko'inakó nongkon kawasa i Herodes bo nongkon rupa-rupa inta mora'at inta popoáid in intau Yahudi ko'inakó." 12 Bo naonda ing kinomangaḻeannyadon intua komintan, sia minayak im baḷoi Maria, ki iná i Yohanes inta dinonoi ki Markus. Kon tua mobarong totok intau noyosipun bo mosambayang. 13 No'iyaputmai kon tua, sia nonangkokok kon ḷoḻingkop, dá inangoi bo inindoian in tobatú bobantung bobay inta ki Rode in tangoinya. Munapabí sinarapnya mongo ki ine in nonangkokok tatua. 14 Ta'e baḷúnyadon kinota'auan kong ki Petrus intua. Tongá lantaran kinoḻiuan pia ing ginanya, dá diápabí binukatannya in ḷoḻingkop tatua, minayakpabí in sia bo noguman kom bayongan intau inta noyosipun kon tua kong ki Petrus tua kon ḷuai. 15 Intau mita kon tua diábí nopirisaya sedang bo siningogbí monia nana'a in sia, "Degá bo binombuḷowbí in ikow nion!" Ta'e ki Rode umuran moguman kon totu-totu'ubí ki Petrus intua kon ḷuai. Dá kai monia doman, "Malaekatnyabí intua!" 16 Bo tantúdon ing ki Petrus nonangkokok. Dá naonda im binukatan monia in ḷoḻingkop, bo noko'ontongdon ko'i Petrus, mosia komintan nongoherang. 17 Ta'e ki Petrus nonuḷadá in noguman kom bá mosia kibio-biómaidon, onda intua ino'umanyadon kong ki Tuhanbí in nodia ko'inia iḷumuai nongkon ponjara. Bo sia noguman doman, "O'umanpa ko'i Yakobus bo ko'i utat mita naton onu inta ain nobaḻí tana'a ko'inakó." Onda intua iḷumuaidon in sia bo minayak in tampat ibanea makow. 18 Nobangon monik doḷo-doḷom noributdon totok in tontara mita inta noḷukad ko'inia. Mosia nobingung totok bo nosiḻibóan mongo onu in nobaḻí ko'i Petrus. 19 Bo pinokitayak i Herodes kon intau mita tatua ing ki Petrus, ta'e diá no'uḻí monia. Dá pinokipirikisadon i Herodes in tontara mita inta moḷoḷukad, nopaḷut makow bo pinokiḻimod nodait im mosia. Onda intua ki Herodes minayakdon nongkon Yudea bo nogutun tongonumai nosinggai kong Kaisarea. 20 Ki Herodes totok sinumoru' kon intau mita in Tirus bo Sidon. Manangka intua noyotakin im mosia minayak kon tayowon i Herodes. Muna mosia nodondo'uḷug ko'i Blastus, inta nobaḻi itoi kon istana i Herodes, dá sinuḷungannya im mosia. Onda intua minayak im mosia ko'i Herodes bo nopo'igum simbá moyodamedon, sing ka'anon intau mita kon ḻipú monia tongábí mo'uḻí nongkon butá inta kom bonu ing kakuasaan i Herodes. 21 Kon tobatú singgai inta ain sinantú, ki Herodes nogiḷambungdon, in ḷambung raja bo iḻimitú kon tampat pomomarenta'annya bo nosingog kon tayowon intau mobarong tatua. 22 Dá intau mita moántó kon tua totok momaḷú im moguman, "Singogbí in dewa na'a, de'emanbí singog in intau!" 23 Bo kon dodaipa doman intua sinokap im malaekat i Allah in sia sin totokdon mopo'ompámai ko'i Allah. Pangabisannya minatoi in sia bo kina'an in oḷuasi mita. 24 Dá totokdon no'ihabar magí makow im pirman i Allah sahingga in nobayongdon totok intau nopirisaya. 25 Naonda in nopaḷutdon in oáidan i Barnabas bo i Saulus, mosia nobuidon nongkon Yerusalem bo nodia ko'i Yohanes Markus noyotakin monia.
1 Wakutu intua kon jama'at Antiokhia oyúon tongonumai nabi bo guru, na'a in tangoi monia tua: Ki Barnabas, ki Simeon inta dinonoi ki Niger, ki Lukius intau ing Kirene, ki Menahem inta noyobiag i Raja Herodes, bo ki Saulus. 2 Kon singgai tobatú wakutu im mosia nosambayang ko'i Tuhan bo nopuasa, Roho i Allah noguman ko'i monia nana'a, "Piḻídon ing ki Barnabas bo ki Saulus mobaḻí totabá-Ku, simbá mosia mogaid kon oáidan inta aindon sinantú-Ku pokiáid ko'i monia." 3 Naonda in nopaḷutdon nopuasa bo nosambayang im mosia, binarakatandon monia ing ki Barnabas bo ki Saulus bo poḷat pinotabá minayak in taya dua. 4 Lantaran pinotabá in Roho i Allah, dá ki Barnabas bo ki Saulus minayakdon in Seleukia. Nongkon tua mosia sinumakoi kon uangga minayak in Siprus. 5 Naonda no'iyaput im mosia kon ḻipú in Salamis, mosia nopota'a-ta'au makow im pirman i Allah kom bonu im baḷoi mita pososambayangan intau Yahudi. Kom binaya'an monia tatua, ki Yohanes inta dinonoi ki Markus notuḷung ko'i monia. 6 Mosia minayak noḻibu kom bayongan pulau kon tua no'idapot kom Papos. Kon tua mosia noyodungkuḷ in tobatú intau Yahudi, inta ki Bar Yesus in tangoinya. Tobatú mososihir bo mongaku kon sia in tobatú nabi. 7 Sia na'a totok noyobayat i Sergius Paulus, gubernur kom pulau tatua, intau inta totok mopandoi. Sia nogoiní ko'i Barnabas bo ko'i Saulus sim mo'ibog mokidongog kon pirman i Allah. 8 Ta'e ki Elimas (tangoi in mososihir tatua aka kom bahasa Yunani) in tantu momayow ko'i Barnabas bo ko'i Saulus, sin ramijionnya bá ki gubernur diá mopirisaya ko'i Yesus. 9 Ta'e ki Saulus -- inta sinangoiandon ki Paulus -- kinawasaan in Roho i Allah inimindoi ko'inia, 10 bo noguman, "Hei intau inta mo'uboḷ totok, ki adí in Ibilis! Ikow nion saturu im bayongan inta mopia. Nongonu sin diábí doman mogogai ikow moḷamboi kon roncana i Allah moposaḷamat kon intau? 11 Yo indoiai in tana'a, hukumon i Tuhan ikow! Ikow mobilog bo diádon moko'ontong kom matán singgai samantara na'a." 12 Naonda inontongdon i gubernur onu inta nobaḻí tatua, nopirisayadon totok in sia ko'i Yesus; sin nopia totok ing ginanya kon totundú mita soáḷ ki Tuhan. 13 Ki Paulus bo yobayatnya mita, nongkon Papos sinumakoi kon uangga bo minayak im Perga inta kom Pampilia. Kon tua ki Yohanes Markus nonaḷámaidon ko'i monia bo nobui kon Yerusalem. 14 Nongkon Perga, ki Paulus bo yobayatnya mita nongingguput kom bobayaan monia no'idapot kon Antiokhia inta kom Pisidia. Onda intua kon singgai in Sabat mosia minayak im baḷoi pososambayangan bo iḻimitú makow kon tua. 15 Naonda in nopaḷutdon binaca in Hukum i Musa bo Buk in Nabi mita, itoi mita im baḷoi pososambayangan tatua nopotabá in intau minayak noḻibó ko'i Paulus bo kon yobayatnya mita. Nana'a in ḷoḻibó monia tua, "Utat mita, aka oyúonbí ing koyow inta mokoyigon kom pirisaya bo mokohibur kom bayongan umat i Allah tana'a mita, yo pogumandon." 16 Dá baḷúdon sinimindog ing ki Paulus bo noponuḷadá in ḻimanya bo noguman, "Uḻe bayongan ginaḷumku intau mita Israel bo utat mita ibanea kon na'a inta motoindudui ko'i Allah! Indongogaipa in singogku na'a: 17 Ki Allahbí in intau Israel inta nomiḻí kom mogoguyang naton bo inta nobogoi ing katurunan mobayong ko'i naton sahingga in nobaḻí bangusa inta moḷoben wakutu in nogutunpa kom Mesir mosia saḷaku mokokiángoi. Onda intua takin kawasa moḷoben ki Allah nopoḷuai ko'i monia nongkon butá im Mesir tatua. 18 Opat nopuḷuh notaong pinosabaran-Nya kon oáid mita monia kom padang gurun. 19 Bo pitu nobangusa im pinutúan-Nya kom butá ing Kanaan tatua sim mosila-silai makow kom butá tatua kom bayongan intau Israel simbá mobaḻí kapunya'an monia. 20 Tua komintan nobaḻí solama opat nogatut bo ḻima nopuḷuh notaong ko'onggotea. Naonda in sinilai im butá Kanaan tatua, inogoian i Allah in hakim mosia. Hakim pangabisan ing ki Nabi Samuel. 21 No'idudui kon tua mosia no'igum kon raja, dá inogoi i Allah ing ki Saul, ki adí i Kish inta nongkon suku Benyamin. Opat nopuḷuh notaong sia nobaḻí raja. 22 Naonda ing kinodoídon i Allah in sia, ki Allah nomiḻídon ko'i Daud nobaḻí raja monia. Bo tana'a inta pinoguman i Allah soáḷ ki Daud, 'No'uḻí-Kudon ing ki Daud inta ki adí i Isai tobatú intau inta totok im mokosanang kong gina-Ku. Sia tua inta motoindudui kon onu ing kino'ibog-Ku.' 23 Nongkon turunan i Daud tuata, podudui in dandi-Nya, Sia moposadia in tobatú Raja Mopoposaḷamat kom bayongan intau Israel, dá Sia tuata ing ki Yesus. 24 Wakutu ing ki Yesus diápa nomangkoi kon oáidan-Nya, pinobaḷúdon muna i Yohanes kom bayongan intau Israel kom musti mogogaidon mogaid kon dosa mita monia bo baptisondon. 25 Naonda im motoyongdon mopaḷut in oáidannya, ki Yohanes noguman ko'i monia nana'a, 'Degá kai monimu kamai yo ki inebí in aku'oi na'a? Aku'oi na'a in de'emanbí Sia inta oḷaton makow monimu. Ta'e mo'iangoibí in Sia inta oḷaton makow monimu nion, mo'itoḷuan mangoi ko'inakó; umpakah tongá mobuka kon togot in sapatu-Nya yo diá mokobaḻí aku'oi.' 26 Utatku mita inta katurunan i Abraham bo utat mita ibanea inta motogu'ondok ko'i Allah! Habar inta mokosaḷamat aindon pinoyaput ko'inaton; 27 sim bayongan intau inta nogutun kon Yerusalem bo itoinya mita diábí nonota'au kon Siabí tua inta mopoposaḷamat, sahingga ihukumbí monia in Sia nodapot minatoi. Ta'e hukuman tatua im mogintompodbí kon onu inta aim pinoguman muna in nabi mita inta tantú baca'an monia aka kon singgai in Sabat. 28 Umpakah diá kino'uḻían monia kon taḷá inta mota'au baḻíon monia dodoyonan pohukuman ko'i-Nia modapot matoi, ta'e pinakisabí doman monia pinokiḻimod ko'i Pilatus in Sia. 29 Bo naonda in nopaḷutdon inaidan monia bayongan inta ain no'ipais kom bonu im Buk Mosuci soáḷ Sia, pinopoponagdon monia im mayat-Nya nongkon kayu pinoyotaḻempang bodongka iḷobong. 30 Ta'e biniag bui i Allah in Sia kon sigad in intau minatoi. 31 Onda intua tongonumai nosinggai Sia umuran namangoi nokipogontong kon dumodudui-Nya mita inta namangoi noyotakin-Nya nongkon Galilea mayak in Yerusalem. Mosia tuata inta nobaḻí saksi-Nya kon umat masai na'a. 32 Tuamai tana'a makow kami mopoyaput in Habar Mopia ko'i monimu: Kon onu inta aindon pinodandi i Allah kom mogoguyang naton, 33 aindon sinotu'u-Nya ko'i naton takin daḷan nomiag bui ko'i Yesus nongkon kinopatoian-Nya, ná inta aim pinais kom buk Mazmur induanya, nana'a, 'Ikowbí nion ing ki Adí-Ku, singgaipa doman na'a Aku'oi mobaḻí ki Amá-Mu.' 34 Aindon biniag i Allah in Sia nongkon sigad intau minatoi. Ta'e tana'a makow diá bidon mokorasa kom popatoi natua in Sia. Sing ki Allah nogumandon nana'a, 'Aku'oi mobogoi in dandi mosuci ko'ini-Mu bo pototu'u-Kubí dandi inta aindon doman pinodandi-Ku ko'i Daud.' 35 Ná doman tua ing kon ayat mita ibanea pinoguman nana'a, 'Diábí pomayak-Mu makow in Simpaḷ-Mu inta motoindudui tatua moyoyang kom bonu im pinoḷobongan.' 36 Naonda nogaid makow kon onu inta kino'ibog i Allah ing ki Daud kon wakutu in nobiagpa, sia minatoi domandon bo iḷobong kon diug i mogoguyangnya. Dá noyoyangbí domandon komintan in awaknya. 37 Ta'e ki Yesus inta biniag i Allah nongkon kinopatoian-Nya, diábí noyoyang in awak-Nya. 38 Tuamai utatku mita, mustidon kota'auan monimu kom pinongin i Yesusbí tuata habar soáḷ pongampungan kon dosa pinota'au ko'i monimu; musti kota'auan monimu kom pomuḷoi in intau inta mopirisaya ko'i-Nia, pinilatandon nongkon dosa mita inta diábí mota'au tongá popatan pongin bayongan parentah mita i Allah inta pinoyaput i Musa. 40 Manangka intua tarukira totok kopira, dika modapot mobaḻí ko'i monimu onu im pinoguman in nabi mita nana'a, 41 'Tarukira totok kopira, hei mo'ikow intau mita inta mosingkuḻe! Moherangbí im mo'ikow, bodongka matoi! Sing kom masa in tana'a Akuoi mogaid kon oáidan inta diábí pirisayaan monimu, umpakahbí oyúon intau im mopomangaḻe ko'inimu.' " 42 Wakutu ing ki Paulus bo ki Barnabas nonaḷámaidon kom baḷoi pososambayangan tatua, bayongan intau kom baḷoi pososambayangan tatua nongoyow ko'i nayadua simbá umuranpa mamangoi kon singgai in Sabat ibanea makow, bo mogingguput kon onu inta aindon muna pinoyaput nayadua ko'i monia. 43 Naonda iḷumuaidon bayongan intau nongkon baḷoi pososambayangan tatua, ki Paulus bo ki Barnabas dinuduian im moántó intau Yahudi bo intau doman mita ibanea inta sinumuotdon kon agama Yahudi. Dá umuran sinongginaan in rasul mita tatua im mosia simbá umuran mobiag kom bonu in totabi Allah. 44 Kon singgai in Sabat no'iduduimai, gogió komintan intau kong kotá tatua namangoi mokidongog kon singog mita i Allah. 45 Wakutu inontong intau mita Yahudi in intau moántó tatua, mosia totok no'intoi. Totok monia singkuḻeon ing ki Paulus bo toko bayowan monia onu im pinogumannya. 46 Ta'e taran-tarangan taya dua nosingog nana'a: "Koḻipodpabí singog i Allah na'a im pinoyaput ko'i monimu. Ta'e diá sinarima monimu, sin mo'ikow ain noguman tontaní kom mo'ikow in diábí patus motarima kong kobiagan mononoi. Tuamai tana'a makow taḷaan nami im mo'ikow bo mayak kon intau ibanea. 47 Sin tana'adon im parentah i Tuhan ko'inami, 'Aindon sinantú-Ku im mo'ikow mobaḻí bayag kom bayongan intau ibanea inta de'eman intau in Yahudi, simbá nongkon i monimu, bayongan intau kon dunia na'a mosaḷamat.' " 48 Wakutu in dinongog im bayongan intau inta de'eman Yahudi in singog tatua, nopia totok ing gina monia bo totok im modayow ko'i Tuhan. Bo bayongan intau inta aindon piniḻí i Allah simbá moko'uḻí kong kobiagan mononoi, komintandon nopirisaya. 49 Singog i Tuhan no'iwayadon kom bayongan ḻipú kon tua. 50 Ta'e intau mita moḷoben kong kotá tatua bo bobay mita inta nongkon kalangan intau moḷantud inta motogu'ondok ko'i Allah, totok pongaruon intau mita in Yahudi. Mosia nogaid kon soáḷ inta nokopomuka kon saturu monia ko'i Paulus bo ko'i Barnabas, bo inuntundon monia in taya dua nongkon daerah tatua. 51 Dá sinopiran in rasul mita tatua kon tayowon intau moántó tatua in ḷobud inta nongo'ikompit kon si'oḷ monia saḷaku poringatan ko'i monia, bodongka minayak in Ikonium. 52 Dumodudui mita monia kon Antiokhia nongosanang ing gina bo kinawasaan in Roho i Allah.
1 Kon Ikonium ki Paulus bo ki Barnabas nokorasa kon soáḷ inta notongkai. Mosia minayak doman kom baḷoi pososambayangan in intau Yahudi bo nopoyaput im pirman i Allah kon tua, sahingga mobarong totok intau Yahudi bo intau inta de'eman Yahudi in nopirisaya ko'i Yesus. 2 Ta'e intau mita Yahudi inta doí mopirisaya, totokdon mopongaruh kon intau mita inta de'eman Yahudi, sahingga nomukádon ya'at ing gina i intau mita tatua kom bayongan intau inta mopirisaya ko'i Yesus. 3 Manangka intua ki Paulus bo ki Barnabas nogutun noḻin'onggot kon tua. Bo umuranbí nobarani imosia nongonguman kon soáḷ ki Tuhan. Dá pinonyatadon i Tuhan kon habar inta pinota'au monia soáḷ totabi-Nya tatua in totu'ubí; mosia inogoian-Nyadon ing kawasa mogaid kon soáḷ mita inta mokoherang bo inta diá komampuan intau aidan. 4 Ta'e intau mita kong kotá tatua diá notobatú kom pikiran; oyúon dinumudui kon intau mita in Yahudi inta diá nonota'au ko'i Allah bo oyúon doman in dinumudui kon rasul mita tatua. 5 Bo intau mita in Yahudi takin itoi mita monia noyotakin in intau mita de'eman Yahudi noyopakat moposikisa bo mogandur im batu kon rasul mita tatua 6 Ta'e kinota'auan i Paulus bo i Barnabas in roncana monia tatua, dá minayak in taya dua bo sinimí kon Listra bo Derbe. 7 Kon tua mosia umuranbí doman nopoyaput in Habar Mopia. 8 Kon Listra oyúon tobatú ḷoḷaki inta si'oḷnya noḻempeng nongkon no'ilahirpamai, sahingga sia diá dodai onda nokobayak, sin totu'u moḻemé in si'oḷnya. 9 Intau tatua ḻimitú makow kon tua mongindongogmai ko'i Paulus mosingog. Bo inontong i Paulus kom mopirisaya in intau tatua, dá tuamai mopiapabí. Dá ki Paulus inimindoi ko'inia, 10 bo noguman noropot, "Sindogdon kotuḻid!" Intau tatua iḷumanduk sinimindog bo minayak. 11 Naonda intau moántó noko'ontong kon onu inta ain inaidan i Paulus, mosia nomaḷú kom bonu im bahasa Likaonia, "Dewa mita noponagdon kon dunia na'a náonda bo intau." 12 Dá ki Barnabas sinangoian monia ki Zeus yo ki Paulus ing ki Hermes, sin sia in nosingog. 13 Bo namangoi ing ki Imang Dewa Zeus, inta tampat pososambayangannya kon ḷuai ing kotá, nodia kon sapi mita koḷakian bo nopoḷambá im bungang kon ngara ing kotá tatua. Bo noyotakin doman monia nobogoi in sosumbah kon rasul mita tatua. 14 Naonda ing ki Paulus bo i Barnabas nokodongog kon onu inaidan intau mita tatua, nomera-merak mosia kon ḷambung monia bo sindaḷan noribatuk minayak irumuák kon intau moántó tatua, bo nomaḷú, 15 "Hei, nongonu sim mo'ikow mogaidbí kon nana'a? Kami na'a in intaubí doman ná mo'ikow! Kami ing kon na'a tongábí namangoi mopoyaput in Habar Mopia ko'i monimu simbá taḷa'anmaidon monimu in soáḷ mita inta diá baraguna tanion bo mopirisayadon ko'i Allah inta aindon nobiag nongkon kinopatoian-Nya, ki Allah inta nomia kon ḷangit bo butá, dagat bo bayongan inta kom bonunya. 16 Koḻipod im pomayakpabí makow i Allah intau mobiag podudui in ibognya tontaní. 17 Ta'e umuran-Nyabí ponyata in totabi-Nya bo mobogoi kon onu inta mopia. Ogoian-Nya in uyan nongkon ḷangit bo hasil im butá kom musimnya. Umuran-Nya inogoian ing ka'anon im mo'ikow bo pinosanang ing gina monimu." 18 Ta'e umpakah námaidon tua im pinogoguman in rasul mita tatua ko'i monia, ta'e diábí doman mosia nokoámpag. Tantúbí doman mosia nobogoi in sosumbah ko'i monia. 19 Tongá dodai intua namangoidon intau mita Yahudi kon Listra. Mosia nongkon Antiokhia kom Pisidia bo nongkon Ikonium bo mopongaruh kon intau moántó tatua simbá dumudui ko'i monia. Bo ki Paulus inarab monia im batu poḷat dinia pinoḷuai kong kotá. Bo kai monia kamai aim bidon minatoi, 20 ta'e naonda in iḻipung intau mita inta mopirisaya, sia nobangon bo bui sinumu'ot ing kotá. Nopo'ikoḷomai kon singgai sia minayakdon in Derbe takin i Barnabas. 21 Kon Derbe, ki Paulus bo ki Barnabas nopoyaput doman in Habar Mopia bo nobayongdon intau in nobaḻí nopirisaya ko'i Yesus. Onda intua mosia nobuidon kon Listra, bo minayak kon Ikonium bo Antiokhia inta kom Pisidia. 22 Kong kotá mita tatua mosia minayak noginrigon kong gina in intau mita inta mopirisaya ko'i Yesus bo nononggina simbá umuran mopirisaya ko'i Yesus. Nana'a in tonggina monia tua, "Munapabí moántó in roriga mo'uḻí naton, bain tua bo mokorasa kong kopia'an kon Dunia Mobagu i Allah." 23 Pomuḷoi in jama'at pinotayakan i Paulus bo i Barnabas kon intau mita inta mobaḻí itoi kom bonu in jama'at intua. Sinambayangan monia poḷat pinopuasaan bo pinosarakan monia ko'i Tuhan inta pinirisaya monia tua. 24 Onda intua ki Paulus bo ki Barnabas nogingguputdon kom bobayáan monia, mosia nongin ḻipú im Pisidia bo nodapotdon kom Pampilia. 25 Bo naonda in nopaḷutdon nopoyaput in Habar Mopia kom Perga, mosia minayak in Atalia, inta kom pintad. 26 Bain nongkon tua mosia bo sinumakoi kon uangga minayak in Antiokhia. Kotá tatuata inta muna-munamai pinotarima'an monia kon totabi i Allah, simbá aidandon monia in oáidan inta koyogot monia iḷapatan masai na'a. 27 Naonda in no'iyaputdon kon Antiokhia, nodait monia sinipun bayongan jama'at, bo pinongongumanan kon onu inta aindon inaidan i Allah ko'i monia. Bo ino'uman doman monia in totuḷung i Allah nobuká kon daḷan nodapot intau mita inta de'eman Yahudi nopirisaya ko'i Yesus. 28 Kong kotá tatua ki Paulus bo ki Barnabas nogutun no'onggot noyotakin in jama'at mita inta mopirisaya.
1 Tongonumai intau nongkon Yudea namangoi in Antiokhia bo notundú kon intau mita inta mopirisaya ko'i Yesus. Mosia noguman kon aka mosia bo diá sunaton ná inta pinarentah kon hukum i Musa, yo diábí mosaḷamat. 2 Dá totok binayowan i Paulus bo i Barnabas ing guman intau mita tatua. Pangabisannya sinantúdon simbá ki Paulus bo ki Petrus takin tongonumai intau nongkon Antiokhia mayak in Yerusalem mopoyosingog in soáḷ tatua takin rasul bo itoi mita kon tua. 3 Dá inatod in jama'at mita kon Antiokhia im mosia nodapot kon ḷuai ing kotá, onda intua minayak nongin Penisia bo Samaria im mosia. Kon tua mosia nongonguman kon soáḷ náonda dapot intau mita inta de'eman Yahudi nobaḻí nopirisaya ko'i Allah. Habar tatua totok nokosanang kong gina in intau mita mopirisaya kon tua. 4 Naonda in no'iyaputmai kon Yerusalem, mosia sinomu in jama'at takin pia ing gina, dá rasul mita tatua bo intau mita inta sinonitoi monia kon jama'at tatua nongonguman kom bayongan rupa-rupa inta aindon pinomia i Allah inta pinongin i monia. 5 Ta'e tongonumai intau im Parisi inta ain nopirisaya ko'i Yesus namangoi bo noguman, "Intau mita inta de'eman Yahudi mustibí sunaton bo pokiáidan onu inta pinarentah i Musa." 6 Dá soáḷ tatua iyosingogdon noyotakin in rasul bo itoi mita inta noyosipun kon tua. 7 Totok no'onggot im pinoyosingogan monia kon soáḷ tatua. Dá sinimindogdon ing ki Petrus bo nosingog, "Utatku mita! Kinota'auan bidon monimu kon aku'oi na'a im piniḻíbí i Allah kon sigad monimu sim mopoyaput in Habar Mopia kom bayongan intau inta de'eman Yahudi, simbá mosia mokidongog bo mopirisaya ko'i Yesus. 8 Bo ki Allah inta nonota'au kong gina im bayongan intau noponyatadon kon sinarima-Nya bidon im mosia; soáḷ tatua pinonyata-Nya takin nobogoi in Roho-Nya ko'i monia ná inta ain inogoi-Nya ko'i naton. 9 Ki Allah tua in diábí mopoyo-poyoposi kon intau. Dinaritan-Nya ing gina monia sim mopirisaya im mosia. 10 Yo nongonu sin tana'a makow mo'ikow im mo'ibogbí moḷawang ko'i Allah bo mobogoi in atorang inta totok mororiga aidan in intau mita inta mopirisaya tanion, padahaḷ mogoguyangpa naton diábí doman mokoáid kon tua komintan! 11 Kita komintan in nonota'au bo nopirisaya bidon kong kita im posaḷamaton lantaranbí tabi i Tuhan Yesus; ná doman tua im mosia." 12 Dá bayongan intau inta noyosipun kon tua komintan nongobió. Bo inindongogandon monia turus onu inta ino'uman i Petrus bo i Barnabas tua. Mosia nongonguman kom bayongan tanda inta totok im mokoherang kon intau, inta ain inaidan i Allah ko'i monia kon yuá-yuák in intau inta de'eman Yahudi. 13 Naonda im mosia nopaḷut nosingog, ki Yakobus noguman, "Utat mita! Indongogaipa in singogku na'a. 14 Bagu dongka ininsilangan i Simon kon nongkon pinomangkoianpabímai ki Allah nopo'ontongdon in tabi-Nya kon intau mita inta de'eman Yahudi, bo nomiḻí kon umat kon sigad in intau mita inta diá mopirisaya. Tongá kino'onggotannea umat inta piniḻí-Nya tatua nobaḻí umat inta motoindudui ko'i-Nia. 15 Tua komintan nobaḻí ná inta aim pinoguman muna in nabi mita, inta pinais nana'a, 16 'Mopaḷut makow kon tua Aku'oi mamangoi bui,' natua ing kai Tuhan, 'Bui-Ku posindongon im baḷoi i Daud inta aindon no'umpag, bo tompia'an in rumbunnea, bodongka posindogon bui; 17 simbá onda intau in Yahudi inta diápa nopirisaya ko'i Allah komintan motayak ko'i Tuhan, takin bayongan intau inta de'eman intau in Yahudi inta aindon muna inoiní-Ku mobaḻí umat-Ku.' Natua ing kai Tuhan, 18 inta ain nopota'au intua komintan nongkon dungkuḷpamai." 19 "Tuamai aka ná kon raianku, sabanarnya kita in diábí mota'au mogaid kon atorang inta mokororiga kom bayongan intau inta mopirisaya ko'i Allah. 20 Ta' e kita im momaisdon kon surat bo mononggina ko'i monia, simbá dona'ai moka'an kong ka'anon inta aim pinosumbah kon dewa, andeka moka'an kon tapú im mahaḷuk inta sinagangan, andeka moka'an kon dugúnya. Bo bá umuran mokopoyayuk im mosia kon oáid mita inta mokotor. 21 Sin hukum i Musa nongkon dungkuḷmaipabí umuran bidon binaca pomuḷoi singgai in Sabat kom baḷoi mita pososambayangan, bo nodait pinoyaput kom bayongan kotá kon tua." 22 Rasul bo itoi mita in jama'at takin bayongan jama'at kon tua noyopakatdon kom momiḻídon kon tongonumai in intau kon sigad monia inta potabá mayak in Antiokhia moyotakin i Paulus bo i Barnabas. Dá piniḻí monia ing ki Yudas inta dinonoi ki Barsabas bo ki Silas. Taya dua na'a intau inta totok ing ko'insim im bayongan intau inta mopirisaya kon Yerusalem. 23 Takin totabá mita monia tua mosia nokidia in surat inta nana'a im bonunya, "Hormat kom bayongan utat inta nongkon ḻipú mita inta de'eman Yahudi inta nogutun kon Antiokhia, Siria bo Kilikia. Bo hormat doman nami, rasul mita bo itoi in jama'at takin bayongan jama'at kon Yerusalem. 24 Aindon dinongog nami kon oyúondon intau nongkon sigad nami in namangoi ko'i monimu bo mongacau poḷat mopoyaying im pirisaya monimu. Padahaḷ mosia tua diábí pinotabá nami. 25 Tuamai kami notobatúdon kong gina bo nomiḻí poḷat nopotabá in tongonumai intau mamangoi ko'i monimu moyotakin i Barnabas bo i Paulus inta kino tabi nami. 26 Taya dua na'a in aim bidon nopotaru in nyawa monia sin lantaran pirisaya monia ko'i Tuhan naton inta ki Yesus Kristus. 27 Dá manangka intua pinopoángoidon nami ing ki Yudas bo ko'i Silas ko'i monimu mopoyaput in onu inta pinais kom bonu in surat tana'a. 28 Sin na'abí inta kino'ibog in Roho i Allah -- bo mopia doman gina nami -- simbá mo'ikow diá poki-aidan in oáidan inta lebe mobogat nongkon oáidan mita tana'a; 29 dika moka'an kong ka'anon inta aindon pinosumbah kon dewa; dika moka'an kon dugú, dika moka'an kon tapú im mahaḷuk inta minatoi sinagangan, bo poyayúdon in oáid inta mokotor. Aka aidandon monimu intua komintan, yo mangaḻenya mo'ikow aindon nogaid kon inta mopia. Natuapa, saḷamat!" 30 Naonda in nogumandon kom mobui, mosia inta pinotabá tatua nopobayakdon in Antiokhia. Kon tua mosia nogoiní doman kom bayongan jama'at noyosipun sim pinopoyaputan ing koyow mita tatua. 31 Naonda im binaca im bayongan jama'at in surat tatua, totok nosanang ing gina monia sin noko'uḻí kon hiburan. 32 Ki Yudas bo ki Silas inta tumpaḷa nabi tua, no'onggot nongongumanmai takin utat mita inta mopirisaya kon Antiokhia tatua sim nononggina bá diá móondok im mosia. 33 Naonda in noḻin onggotdon nogutun kon tua in taya dua, mosia inatodon bui in intau mita inta mopirisaya kon Antiokhia poḷat nokidia in salam kon intau mita inta nopotabá ko'i monia mangoi. 34 Ta'e ki Silas noguman kom mogutunpa in sia kon Antiokhia. 35 Dá ki Paulus bo ki Barnabas nogutunpa doman kon tua tongonumai degá nosinggai. Kon tua mosia umuran mopoyaput in Habar Mopia inta nongkon i Tuhan noyotakin intau mobarong ibanea. 36 Diá no'onggot bo noguman ing ki Paulus ko'i Barnabas, "Igai bá mayak ing kitada mokipodungkuḷ kom bayongan utat mita inta mopirisaya ko'i Yesus Kristus kong kota-kotáannya. Kong kotá mita inta aindon pernah binaya'an naton; simbá kota'auan naton in ka'ada'an monia." 37 Ki Barnabas mo'ibog doman modia ko'i Yohanes inta donoionmai ki Markus, 38 ta'e irasa i Paulus kon diá mopia modia ko'i Markus inta doí mogaid moyotakin bo nonaḷámai ko'i monia kom Pampilia. 39 Dá taya dua noginggabatanmai in singog, sahingga noyotangadon taya dua tua: Ki Yohanes inta dinonoi ki Markus tantúbí dinia i Barnabas sinumakoi kon uangga bo minayak in Siprus. 40 Yo ki Paulus in nodia ko'i Silas takinnya. Bo nobuatdon doman mosia naonda in sinambayangan makow im bayongan jama'at kon Antiokhia tua. 41 Mosia minayak noḻibu kon Siria bo Kilikia; kon tua mosia umuran moginropotmai kong gina im bayongan intau inta mopirisaya ko'i Tuhan Yesus.
1 Ki Paulus noginturus kom bobayáannya. Sia minayak in Derbe bo Listra. Kon tua oyúon tobatú dumodudui i Yesus inta ki Timotius in tangoinya. Ki inánya intau in Yahudi ta'e nopirisayadon ko'i Yesus; ki amánya intau in Yunani. 2 Kon sigad in intau mopirisaya inta nogutun kon Listra bo Ikonium, kinota'auan monia kong ki Timotius tua intaubí mopia. 3 Tuamai ki Paulus no'ibog nodia ko'inia takinnya. Dá pinokisunatnya ing ki Timotius, sin intau mita in Yahudi kon tua nonota'au kong ki amánya intaubí in Yunani. 4 Kom pomuḷoi ing kotá inta pongandupan monia, ki Paulus bo ki Silas mopota'au in onu inta ain nobaḻí kaputusan wakutu in rasul bo itoi mita in jama'at nosidang kon Yerusalem. Mosia nononggina kon intau mita mopirisaya kon tua simbá umuran dumudui kon atorang mita tatua. 5 Dá pirisaya in jama'at umuran modugang moropot, bo jama'at kobarong-kobarong domandon. 6 Ki Paulus bo ki Silas diá inogoi in Roho i Allah mopoyaput in Habar Mopia kom propinsi Asia. Dá mosia nopobayakdon kon daerah im Prigia bo Galatia. 7 Naonda in no'iyaput kon sigad im Misia, mosia nonungkuḷ sinumu'ot kom propinsi Bitinia, ta'e diá inogoi in Roho i Allah. 8 Dá sinumurus kom Misia bo baya-bayak in Troas. 9 Nodoḷom monag, kon Troas, ki Paulus noko'ontong kon tobatú o'ontongon. Kom bonu in o'ontongon tatua sia noko'ontong kon tobatú intau im Makedonia sinimindog kon tayowonnyamai bo totok in nopo'igum simbá mosia mayakpa im Makedonia motuḷung ko'i monia. 10 Naonda in noko'uḻí kon o'ontongon tatua, baya-bayak nobasadia ing kami sim mayak im Makedonia. Sin nopirisayabí totok ing kami kon ki Allahbí in nopotabá ko'inami mayak intua mopoyaput in Habar Mopia kom bayongan intau kon tua. 11 Dá kami sinumakoidon kon uangga nongkon Troas minayak in Samotrake, bain nopo'ikoḷommai kon singgai bo minayak in Neapolis. 12 Nongkon tua kami minayak im Pilipi, kotá inta muna-munamai oyúon kom Makedonia. Pilipi na'a in jajahan pomarentah in Rum. Kon tua kami nogutun tongonumai nosinggai. 13 Kon singgai in Sabat kami minayak im bingkí in tubig kon ḷuai ngara ing kotá, sing kinota'auan nami kon oyúon baḷoi pososambayangan intau Yahudi kon tua. Bo iḻimitúpa ing kami noyosingog makow im bobay mita inta noyosipun kon tua. 14 Tobatú kon sigad monia tua intau inta mopopotaḷui ing kaeng nopars. Ki Lidia in tangoinya. Sia intau nongkon Tiatira inta totok motoindudui ko'i Allah. Tuamai iḻiai i Tuhan ing ginanya simbá tarima'annya onu im pinota'au i Paulus ko'inia. 15 Dá mosia tobaḷoian nodait binaptis. Naonda in nopaḷut binaptis, inoinínya ing kami poḷat noguman in sia, "Aka rasa'anmai ne utat mita kon aku'oi in totu-totu'u bidon mopirisaya ko'i Tuhan Yesus, dá koḻigai mongandupa kom baḷoiku." Totoknya im pakisa'an simbá duduianpa nami in o'igumnya tatua. 16 Kon singgai tobatú doman, wakutu ing kami minayak in tampat pososambayangan tatua, kami noyodungkuḷ in tobatú bobantung bobay. Bobay tatua kinawasaan in dimukud mora'at bo inta moramalmai kong kobobiag in intau. Oáidannya tatua nodia kong ka'untungan moḷoben kon intau inta pinobantungannya. 17 Bobay tatua dumuduianmai ko'i Paulus bo ko'inamidon komintan bo sindaḷan momaḷú, "Intau mita tana'a simpaḷbí mita i Allah Inta totok im Moḷantud! Mosia mamangoi mopota'au in daḷan kasaḷamatan ko'i monimu komintan!" 18 Tongonumai degá nosinggai im bobay tatua umuran momaḷú natua. Diádon nokotahang ki Paulus mokodongogmai kon pomaḷúannya natua dá binobuinya bo polat noguman kon dimukud tatua, "Podoyon kon tangoi Yesus Kristus aku'oi moguman ko'inimu ḷuaidon nongkon bobay tanion!" Dá kon dodaipa doman tatua iḷumuai in dimukud mora'at tatua nongkon bobay tatua. 19 Naonda im bobay mita inta pinobantunganmai im bobay mororamal tatua nokota'au kon diádon im bobay inta nobaḻí harapan monia ko'uḻían kom ponghasilan mobayong, dá dinomok monia ing ki Paulus bo ki Silas bo dinia monia pinobayak im pasar pinotayow kom mongongawasa kon tua. 20 Mosia dinia monia pinotayow kom pomarentah in Rum bo noguman, "Taya dua na'a intau in Yahudi. Mosia umuran mongacau kong kotá naton. 21 Tongganutan monia im bayongan intau dumudui kon adat monia inta diábí notongkai in atorang mita naton, intau in Rum. Kita in diábí mota'au dumudui andeka motarima kon adat mita natua!" 22 Intau moántó kon tua sinumakin doman moponapud in uboḷ ko'i nayadua tua. Dá pomarentah mita tatua nomera-merak kon ḷambung nayadua poḷat pinoki sambok kon intau mita kon tua. 23 Naonda im mosia sinambok totok, pinotu'otdon monia kom ponjara in taya dua tatua. Itoi im ponjara totok in dinandi kom bá kopira'an totok im moḷukad kon rasul doyowa tatua simbá diá mokoḷuai. 24 Lantaran parentah tatua, dá pinobonu itoi im ponjara tatua kon ruangan inta kon yuá-yuák bo inumantungan in taya dua tatua. 25 Ta'e naonda in no'onggotdon kon doḷom ki Paulus bo ki Silas nosambayang bo nomanyanyi nodayow ko'i Allah. Dá bayongan intau kom ponjara tua nodait nokodongog. 26 Daḻíbí bo nobaḻí in ḻinug inta totok im moropot nodapot pondasi im ponjara tatua nodandú doman. Bayongan ḷoḻingkop nobukat bo rante mita inta pinotogot kom bayongan intau inta pinonjara nongobuká. 27 Dá no'itaḻikokog bo no'i bangon itoi im ponjara tatua. Naonda in noko'ontongmai kon nongobukatdon mita in ḷoḻingkop im ponjara tatua, nogamádon in sia kom pitow sin simimpatoi, sing kainiakamai bayongan intau inta kom ponjara tatua nodait bidon noḷagui. 28 Ta'e ki Paulus nomaḷú noguman, "Dika simimpatoi! Sing kon na'apabí komintan ing kami!" 29 Itoi im ponjara tatua no'igum kon togá bo binayaknya sinuaian bonu im ponjara tatua. Gugur makow in sia bo no'itungkud kon tayowonmai i Paulus bo i Silas. 30 Dá dinianyadon pinobayak in ḷuai taya dua tua bo noguman, "Tuang, onu degá im musti pomia'anku simbá mosaḷamat in aku'oi?" 31 Dá tubag i Paulus bo i Silas ko'inia, "Popirisaya ko'i Tuhan Yesus! Mosaḷamatbí in ikow -- mo'ikow tobaḷoian!" 32 Bo pinopota'auandon i Paulus bo i Silas kon Habar Mopia im mosia motoḷuádí. 33 Kon doḷompa doman tua bo dinia itoi im ponjara tatua mosia bo dinaritan ing kekeb mita monia. Dá sia bo bayongan intau inta kom bonu im baḷoinya baya-bayakdon binaptis. 34 No'iduduimai kon tua itoi im ponjara tatua nodia ko'i Paulus bo ko'i Silas minayak im baḷoinya bo mosia inoḷudan ing ka'anon. Sia takin bayongan koluarganya totok nopia ing gina monia sim mosia tana'a nopirisaya ko'i Allah. 35 Naonda in doḷo-doḷom, pomarentah in Rum nopotabá im puḻisi minayak im ponjara mopoyaput im parentah simbá buḻian ing ki Paulus bo ki Silas. 36 Dá pinoyaputdon itoi im ponjara tatua ko'i Paulus im parentah tatua, kainia, "Tuang, intau mita moḷoben kon Rum aindon nobogoi im parentah kon tai tuang im buḻiandon. Dá mota'au bidon mobui in tana'a makow. Bayakdon bo mokopopiadon kon daḷan!" 37 Ta'e ki Paulus noguman kon intau inta pinotabá monia tatua, "Kami na'a intaubí doman in Rum. Diápa kinota'auan monimu ing kami mongo no'itaḷá andeka diá, ta'e kami sinambokdon muna monimu kon tayowon intau moántó bo pinobonu kom ponjara. Bo tana'a mosia mopotabádon ko'inami mayak takin umuni- uni? Doíbí ing kami natua! Potabádon mangoi kon na'a im pomarentah mita tatua bo momuḻi ko'i nami." 38 Dá puḻisi mita inta pinotabá tatua minayak noguman kon soáḷ tatua kom pomarentah mita in Rum. Naonda im pomarentah mita tatua nokota'audon kong ki Paulus bo ki Silas intaubí in Rum, mosia inagíandon in ondok. 39 Bo mosia minayak nopo'igum ma'ap ko'i Paulus bo ko'i Silas, poḷat pinoḷuaidon monia kom ponjara tatua mosia bo ḷagi pinarenta'an kom bá monaḷámaidon kong kotá tatua. 40 Ki Paulus bo ki Silas nonaḷámaidon kom ponjara tatua bo minayak im baḷoi Lidia. Naonda in noyodungkuḷdon in intau mita mopirisaya kon tua mosia nonongginapa ko'i monia, onda intua ki Paulus bo ki Silas minayakdon nongingguput kom bobayáan monia.
1 Ki Paulus bo ki Silas nopobayak in Tesalonika nongingguput kom bobayáan monia. Mosia nongin Ampipolis bo Apolonia. Kon tua oyúon baḷoi pososambayangan intau Yahudi. 2 Dá ki Paulus minayak im baḷoi pososambayangan tatua bo ná biasamai aidannya aka oyúon im baḷoi pososambayangan otongonnya -- sia nongonguman takin intau mita kon tua soáḷ tombonu in Alkitab. Toḷu nodiminggu noyodudui sia sinumuotmai kom baḷoi pososambayangan tatua. 3 Buk Mosuci tatua im binaḷínya dodoyonan noginsilang bo noponyata kong ki Raja Mopoposaḷamat inta pinodandi i Allah tua im mustibí motarima kon roriga, matoi ta'e bui mobiag. Ki Paulus noguman doman nana'a, "Ki Yesus inta pota'auku ko'i monimu na'a, Sia tuata ing ki Raja Mopoposaḷamat pinodandi i Allah." 4 Dá tongonumai intau kon tua nobaḻí nopirisaya ko'i Yesus bo poḷat dinumudui mita ko'i Paulus bo ko'i Silas; natua doman bayongan intau in Yunani inta mo'ondok ko'i Allah bo bobay mita inta duduianmai monia kon tua, nodait doman nopirisaya ko'i Yesus. 5 Ta'e noko'ontongmai kon natua, intau mita in Yahudi totok nongo-intoi. Dá nogoinídon mosia kom bayongan intau mora'at kon tua inta tongá umuran moyo-moyosipun sin diá ko'oáidan bo pinarentah monia nongacau kom bayongan kotá kon tua bo minayak nonuntun kom baḷoi i Yason intau inta nopirisayadon ko'i Tuhan Yesus poḷat notayak ko'i Paulus bo ko'i Silas sim bayáan potayow kon intau moántó. 6 Ta'e diá no'uḻí monia in taya dua, dá ki Yasondon takin tongonumai intau mopirisaya ibanea in dinia monia kon tayowon intau mita moḷoben kong kotá tatua. Bo totokdon nomaḷú nana'a: "Intau mita tana'a mongongacau kom bayongan tampat! Mosia namangoi doman ing kotá naton na'a, 7 bo sinarima doman i Yason kom baḷoinya. Mosia na'a inta umuran moḷawang kon atorang mita i Kaisar kon Rum, sim mosia noguman kon oyúonbí in raja ibanea inta ki Yesus in tangoinya." 8 Singog monia tatua nokobingung kon intau mobarong bo kon intau mita moḷoben kon tua. 9 Ta'e naonda inogoian i Yason bo i utat mita ibanea in doit mosia dá binuḻiandon bui monia. 10 Doḷom tua ki Paulus bo ki Silas pinotabádon im bayongan intau inta mopirisaya kong kotá tatua, simbá mayakdon im Berea. No'iyaputmai kon tua mosia minayak im baḷoi pososambayangan intau Yahudi. 11 Intau mita in Yahudi kom Berea mopia-pia nongkon intau mita in Yahudi kon Tesalonika. Takin sanang gina mosia mokidongog kon habar soáḷ ki Yesus, bo pomuḷoi in singgai mosia umuran mobaca kom Buk Mosuci sim monarukira mongo totu'u in sinundú i Paulus ko'i monia tua. 12 Nobarong kon sigad monia tua in nopirisaya ko'i Yesus, bo de'emanbí tongá topiḻik intau mita in Yunani inta duduianmai monia in nopirisaya, pinomayak ḷoḷaki andeka bobay. 13 Dá naonda in dinongog im bayongan intau Yahudi inta nogutun kon Tesalonika kon ki Paulus nopoyaput domandon in Habar Mopia kom Berea, intau mita in Yahudi tatua namangoi domandon intua, nohasut bo nopoyaying gina im bayongan intau kon tua. 14 Dá ḷagido i utat mita kom Berea tua inatod ing ki Paulus kom pintad, ta'e ki Silas bo ki Timotius in tantúpabí nogutun kong kotá tatua. 15 Naonda ing ki Paulus inatodon dapot kon Atena, utat mita inta norogatod tatua nobuidon kom Berea takin nodia kong koyow i Paulus simba ki Silas bo ki Timotius musti ḷagi momatuk ko'inia. 16 Wakutu ing ki Paulus nogoḷatpa makow ko'i Silas bo ko'i Timotius kon Atena, noájar totok ing ginanya sing kotá tatua nopuḻing im berhala mita. 17 Tuamai wakutu ing kom baḷoi pososambayangan, sia umuran mososirita'anmai takin bayongan intau Yahudi bo intau mita ibanea kon tua inta ain nopirisaya ko'i Allah. Ná doman tua, pomuḷoi in singgai aka moyodungkuḷ in intau mita kom pasa-pasarannya, sia umuran doman mososirita'anmai monia. 18 Guru-guru nongkon golongan Epikuros bo Stoa nobobayowanmai takinnya. Oyúon kon sigad monia tua in nosingog nana'a, "Eta onubí ing kota'auan intau mita tanion? Mosia nion in dondunguḷbí mita, ta'e moántó in o'uman!" Bo ibanea in moguman doman, "Sia nion ná bí mopota'au in dewa tolaeng." Tua mita in singog monia sing ki Paulus nopota'au in habar soáḷ ki Yesus ko'i monia bo soáḷ doman kobiagan naonda im matoi. 19 Bo dinia monia ing ki Paulus pinotayow kon sidang Areopagus. Kon tua mosia noguman ko'inia nana'a, "Kami mo'ibog monota'au kon totundú mobagu inta poyaputmumai nion. 20 Sin dongogon nami im mokoherangbí mita in o'umanmu. Manangka intua mo'ibog ing kami monota'au kom mangaḻenya." ( 21 Sim bayongan intau Atena bo intau mita mokokiángoi inta nogutun kon tua totok mongo'ibog tumompoḻitúanmai mongindongog bo mongonguman kon soáḷ mita inta mobagu.) 22 Ko wakutu in sinimindogdon ki Paulus kon tayowon intau moántó inta noyosipun kon Areopagus tua, ki Paulus nosingog: "Hei intau mita in Atena! Ontongonku mo'ikow totokbí im motoindudui mita kon agama. 23 Sin wakutu in akuoi nodondaḷoi kon kotámu tana'a, bo nonarukiramai kon tampat mita pososambayangan monimu kon na'a, aku'oi noko'ontong doman kon tampat pobobogoian monimu kon sosumbah; kon tampat tatua pinaisan nana'a, 'Ko'i Allah Inta Diá Kota'auan.' Yo ki Allahbí inta diá kinota'auan monimu tuata im pota'auku na'a ko'i monimu. 24 Ki Allah inta nomia kon dunia bo tombonunya mita, Sia tuata Tuhan in ḷangit bo butá. Sia in diábí nogutun kom baḷoi in dewa-dewa inta pinomia in ḻima intau. 25 Sia tua in diábí moparaḷu kon totuḷung in intau, sin Sia tua inta mobogoi ing kobiagan, tompot bo bayongan yagi-yagi kon intau. 26 Nongkon intau tobatú pinomia-Nya im bayongan intau bo pino'utun-Nya kon dunia na'a. Siabí doman tua inta nonantú nongkon munamai, to'onu bo kon onda in mota'au kobiagan intau. 27 Inaidan i Allah intua komintan simbá tayakkon monia in Sia. Po'igumon makow doá moyodungkuḷ monia in Sia ko wakutu i mosia motayak ko'i-Nia. Ta'e sabanarnya in diábí noyayuk ko'i naton ing ki Tuhan. 28 Sin ná inta kain singog in intau, 'Kita na'a in nobiag bo mota'au mamagí mamakow modapot oyúon kon dunia, lantaranbí kawasa-Nya.' Ná doman kain momomantun monimu, 'Kita na'a ing komintanbí ki adí-Nya mita.' 29 Dá lantaran kita bo ki adíbí mita i Allah, dá diábí mota'au anggapon naton kong ki Allah tua in ná bí onda bo patong inta inaidan nongkon buḷawan andeka inaidan nongkon perak andeka ná batu inta inaidan pinodudui ing kopopandoi intau. 30 Oáid mita naton inta diá mopia inta koḻipod aim bidon iḻiong i Allah, asaḷ bo tana'a makow kita bo bayongan intau kon dunia, mogogaidon mogaid kon dosa mita. 31 Sin aim bidon sinantú-Nya in wakutu pongadilan kom bayongan intau kon dunia na'a. Oáidan tatua aidan in tobatú intau inta aim piniḻí i Allah tontaní. Bo bá totu-totu'u mopirisaya im bayongan intau kon soáḷ tatua, dá biniag bui i Allah in Sia nongkon kinopatoian-Nya!" 32 Naonda intau mita tatua nokodongog kon inta pinoguman i Paulus soáḷ mobiag bui naonda im matoi, oyúon ing kon sigad monia ing kinumosing. Oyúon doman in noguman, "Kami im mo'ibogpa bui mokidongog ko'inimu mosingog kon soáḷ natua." 33 Da' sinaḷa'anmaidon in Paulus im mosia. 34 Ta'e oyúon kon sigad monia tua in dinumudui ko'i Paulus bo nopirisaya ko'i Yesus. Mosia tua ing ki Dionisius tobatú anggota im majelis Areopagus, bo ki Damaris, tobatú bobay kon tua takin tongonumai doman intau ibanea.
1 Onda intua ki Paulus nonaḷámaidon kon Atena bo minayak ing Korintus. 2 Kon Korintus sia noyodungkuḷ in tobatú intau Yahudi inta ki Akwila in tangoinya, intau inta nongkon butá im Pontus. Ki Akwila na'a bagu namangoi nongkon Italia takin ki buḷoinya ki Priskila. Sim bayongan intau Yahudi inta nogutun kon Rum nodaitdon sinoko untun i Kaisar Klaudius. Dá ki Paulus minayak noyodungkuḷ nayadua, 3 bo nogutun takin monia poḷat nogaid noyotakin monia sin totayak monia notongkai doman in totayak i Paulus, momomia kong kemah. 4 Ta'e aka kon singgai in Sabat yo tantúbí ing ki Paulus mayak im baḷoi pososambayangan bo moyoyosingoganmai im bayongan intau Yahudi andeka intau mita in Yunani simbá mopirisaya im mosia ko'i Yesus. 5 Naonda in no'iangoidon nongkon Makedonia ing ki Silas bo ki Tomotius, diádon mogoga-gogai ki Paulus mopoyaput in Habar Mopia inta nongkon i Allah kom bayongan intau Yahudi. Sia nopoyaput in habar kong ki Yesusbí tuata in Raja Mopoposaḷamat inta pinodandi i Allah. 6 Ta'e barang intau mita kon tua umuran moḷawang poḷat moningkuḻemai ko'inia, dá sinoko topirannyadon in ḷobud kon ḷambungea mita, saḷaku tanda mobogoi im poringatan kon taḷá mita monia. Bo sia noguman, "Aka mobodito im mo'ikow, yo dongka bidon taḷá monimu tontaní! Pomayakku bidon makow! Tana'a makow aku'oi in mayakdon kon intau mita inta de'eman Yahudi." 7 Bo sinaḷáanmaidon i Paulus im mosia bo minayakdon nogutun kom baḷoi inta kon diug im baḷoi pososambayangan tatua. Baḷoi tatua im baḷoi intau inta de'eman Yahudi ta'e mopirisaya ko'i Allah. Ki Titius Yustus in tangoi intau tatua. 8 Ta'e ki Krispus, itoi im baḷoi pososambayangan bo takin bayongan ginaḷumnya mita, komintan nopirisaya ko'i Tuhan Yesus. Bo nabayong doman intau mita ing Korintus ibanea in nokodongog kon habar inta pinota'au i Paulus nobaḻí nopirisaya ko'i Yesus poḷat binaptis. 9 Kon doḷom tobatú ki Paulus noko'ontong kon tobatú o'ontongon, ki Tuhan namangoi ko'inia bo noguman nana'a, "Dikabí mo'ondok! Umuran popota'au in Habar Mopia, dika tongá kibio-biómai. 10 Sin Aku'oi in umuranbí kotaki-takinmu. Bo diábí tobatúmai im mota'au momogutú ko'inimu, sin noántó bidon intau kon na'a im mopirisaya ko'i-Nakó." 11 Tuamai ki Paulus nogutundon totaong bo onom nobuḷan kong Korintus bo umuran doman nopota'au im pirman i Allah ko'i monia. 12 Naonda ing ki Galio nobaḻí gubernur kon Akhaya, intau mita in Yahudi, notobatú kong gina bo nomayow ko'i Paulus poḷat dinia monia pinobayak im pongadilan. 13 Mosia nopongadu nana'a, "Intau tana'a monongganut totok kon intau moántó simbá mosumbah ko'i Allah ta'e diábí notongkai in hukum i Musa!" 14 Bagu ing ki Paulus motubag, indoianmai ki Galio munadon nosingog kon intau mita in Yahudi tatua, kainia, "Hei intau mita in Yahudi, aka inta pinongadu monimu na'a bo totu-totu'u taḷá andeka oáid inta diá mopia, yo tantú indongogankubí. 15 Ta'e na'a bo tongábí bobayowan kon soáḷ onu in sinundú andeka hukum agama inta pinaké kon sigad monimu, dá tua in urusanbí monimu tontaní, aku'oi in doíbí mobaḻí hakim kon soáḷ mita natua!" 16 Bo nodait inuntun i Galio im mosia pinoḷuai. 17 Dá dinomok monia ing ki Sostenes, itoi im baḷoi pososambayangan tatua bo iḷuntá monia kon tayowon im meja pongongadilan tatua. Ta'e diábí ihiraumai i Galio in soáḷ tatua. 18 Onda intua ki Paulus nogutunpa kon Korintus tongonumai nosinggai. Diá no'onggot kon tua sia nogumandon kon intau mita inta mopirisaya kon tua kom mayakdon takin i Priskila bo i Akwila kon Siria in sia. Kon Kengkrea, ki Paulus noki bangkuḷugdon im bu'oknya sim mongintompod kon dandinya ko'i Tuhan. 19 Naonda in no'iyaputdon kon Epesus, sinaḷáanmaidon i Paulus ing ki Priskila bo ki Akwila, bo sinumu'ot im baḷoi pososambayangan mososiritaanmai in intau mita Yahudi kon tua. 20 Poḷatpa sinahang monia kon tua in sia, ta'e doí in sia. 21 Ta'e umpakah natua, wakutu im mobuatdon, sia noguman ko'i monia, "Aka umuranpa totabion i Allah dá mo'iangoibí bui kon na'a in aku'oi." Naonda in noguman makow kon natua, minayakdon sia nongkon Epesus. 22 Naonda in noponag kong Kaisarea, sia minayak in Yerusalem nopoyaput in salam kom bayongan jama'at kon tua bo sinumurus kon Antiokhia. 23 Naonda in nogutun tongonumai nosinggai kon tua, sia minayak doman im bayongan ḻipú kong Galatia bo Prigia noginrigon kom pirisaya in intau mita inta mopirisaya ko'i Tuhan kon tua. 24 Wakutu intua, no'iangoi domandon kon Epesus in tobatú intau Yahudi inta nongkon Aleksandria, ki Apolos in tangoinya. Sia na'a intau inta totok mopandoi mosingog bo totok in nonota'au kom bonu im Buk Mosuci, 25 bo nonota'au domandon kon soáḷ totundú i Yesus, umpakah bagu binaptis i Yohanes. Ta'e moḷoben domandon totok in ibognya nopota'au in Habar Mopia soáḷ ki Yesus. 26 Takin kabaranian moḷoben ki Apolos nopota'au in Habar Mopia kom bonu im baḷoi pososambayangan. Naonda in dinongog i Priskila bo i Akwila in totundúnya mita tatua, dinia nayadua kom baḷoi monia ing ki Apolos. Bo nodait monia sinarangkan kinopira ko'inia im bayongan roncana i Allah moposaḷamat kom bayongan intau pinodoyon ko'i Yesus. 27 Onda intua ki Apolos noroncanadon mayak in Akhaya. Dá intau mita mopirisaya ko'i Yesus kon Epesus noromais kon surat kom bayongan utat inta nopirisayadon ko'i Yesus kon Akhaya simbá tarima'an monia kon tua ing ki Apolos. Bo naonda in no'iyaputdon kon Akhaya in sia, totuḷungnya totokbí in nokobaraguna kom bayongan intau inta nopirisaya ko'i Yesus sin lantaran totabi i Allah. 28 Sin takin totundú inta mokobangkaḷ tatua, ki Apolos nokobayow kon intau mita in Yahudi kon tayowon intau moántó. Nodaitnya pino'ontong in ayat mita inta pinais kom Buk Mosuci kon ki Yesus tua in totu'u-bí Raja Mopoposaḷamat inta pinodandi i Allah.
1 Wakutu ing ki Apolos kon Korintuspa, ki Paulus koyogot doman minaya-mayak makow in ḻipu-ḻipúannya inta totok nongoyayuk kon daerah tatua bo sia no'iyaputdon kon Epesus. Kon tua sia noyodungkuḷ in tongonumai intau inta nopirisayadon ko'i Yesus. 2 Ki Paulus noḻibó ko'i monia, "Notarimadon degá im mo'ikow kon Roho i Allah ko wakutu im mo'ikow nopirisaya ko'i Yesus?" Mosia notubag, "Diápa. Sedang bo diápabí dodai onda in dinongog nami kon oyúonbí in Roho i Allah." 3 Dá bui noḻibó ing ki Paulus, "Aka natua yo baptisan ta'onda im pinaké ko'i monimu?" Mosia noguman, "Baptisan i Yohanes." 4 Ki Paulus noguman, "Ki Yohanes nobaptis kon intau mita tatua simbá mogogaidon im mosia mogaid kon dosa. Ta'e wakutu intua ki Yohanes nopota'au domandon kon intau mita Israel kom mosia im musti mopirisaya kon Intau inta mamangoi mo'idudui ko'inia, makusud in singognya tua ing ki Yesusbí." 5 Naonda im mosia nokodongog kon singog tatua, dá mosia sinokobaptisdon bui pinodoyon kon tangoi i Tuhan Yesus. 6 Nopaḷut makow kon tua binarakatandon i Paulus in intau mita tatua, bo Roho i Allah nongawasadon ko'i monia, dá mulaidon mosia nongonguman kom bonu im bahasa inta mokoherang bo nopota'au in habar mita nongkon i Allah. 7 Degá mopuḷuhmai bodoyowá im mosia tua. 8 Toḷu nobuḷan ki Paulus umuran nobarani in nongonguman kom bonu im boḷoi pososambayangan bo mosisoáḷan takin bayongan intau kon tua sim mopoyakin ko'i monia soáḷ ná onda ing ki Allah momarentah saḷaku Raja. 9 Ta'e oyúon doman kon sigad monia tua im motogat ing gina bo doí mopirisaya. Kon tayowon intau moántó kon tua mosia totok im morebeg kon roncana mita i Allah moposaḷamat kon intau podoyon kom pirisaya ko'i Yesus. Tuamai sinaḷáanmai i Paulus im mosia, bo minayak takin dumodudui mita i Yesus kon tampat pokokulia'an kon Tiranus. Kon tua pomuḷoi in singgai sia mosisoáḷan takin intau mita kon tua. 10 Doyowa notaong tantú natua in inaidannya, sahingga bayongan intau kon Asia, intau in Yahudi andeka intau in Yunani komintan nokodongog kon singog mita i Tuhan. 11 Ki Allah nomaké ko'i Paulus nogaid kon soáḷ mita inta mokoherang 12 Aka lenso andeka ba'an inta pernah pinaké i Paulus bo diaan kon intau mita notakit, yo mopiabí mita im panyaki monia bo dimukud mita mora'at ḷumuai doman mita nongkon i monia. 13 Oyúon tongonumai mogogonow intau Yahudi, mosia maya-mayak makow moguntun kon dimukud mora'at nongkon intau mita. Mogogonow mita tatua monungkuḷ mongundam nomaké in tangoi Tuhan Yesus. Nana'a ing kai monia, "Podoyon kon tangoi i Yesus inta pinota'au i Paulus tua, aku'oi moguntun ko'i monimu!" 14 Ḷoḷaki taya pitu inta nogaid kon natua ing ki adíbí mita i Skewa, tobatú itoi in imang kon tua. 15 Ta'e dimukud mita mora'at tatua noguman ko'i monia, "Kinota'auankubí ing ki Yesus bo ki Paulus, ta'e ki ine im mo'ikow?" 16 Bo intau inta kinotoḷongan dimukud mora'at tatua iḷumanduk bo nodomok ko'i monia poḷat kopia nomongkug nodapot in noḷaguidon mosia nongkon baḷoi tatua bo sinoko tompaḻían bo nopilang, sin ḷambung monia binera-berak in dimukud mita mora'at tatua nongkon awak monia. 17 Bayongan intau Yahudi bo intau mita ibanea inta nogutun kon Epesus komintan nokodongog kon soáḷ mita tatua, dá nongo'ondok im mosia bo totok in nodayow kon tangoi i Tuhan Yesus. 18 Bo nobarong totok intau inta nopirisayadon ko'i Yesus in namangoi nongaku kon tayowon intau moántó, kong mosia pernahbí doman nogaid kon soáḷ mita natua. 19 Dá bayongan mogogonow tatua nosipundon kom buk mita monia bo sinokotubá kon tayowon intau moántó. Boḻi im buk mita tatua aka rekengon mangoi degá ḻima nopuḷuh noribu doit perak. 20 Natuata in nobaḻí, dá pirman i Tuhan totokdon in no'ibaya-bayak makow bo totokdon moropot im pongaruhnya. 21 Naonda nopaḷut ing kajadian mita tatua, ki Paulus nogamádon kong kaputusan mayak im Makedonia bo Akhaya bo tumurus kon Yerusalem. Sia noguman, "Mopaḷut kon tua, aku'oi musti mayak doman in Rum." 22 Dá muna in sia nopotabá kon simpaḷnya doyowa, ki Timotius bo ki Erastus umuna ko'inia mayak im Makedonia, sin sia mogutunpa tongonumai nosinggai kon Asia. 23 Degá ko wakutu in tuata bo nobaḻí in ropatoi moḷoben kon Epesus sin lantaran habar soáḷ ki Yesus. 24 Sing kong kotá tatua oyúon intau mogogaid kom perak, tangoinya ki Demetrius, sia mogaidmai doman kom baḷoi mita in dewa sim pogutunan i Dewi Artemis. Oáidan intau tatua mobogoi ing ka'untungan moántó kom mogogaidnya mita. 25 Tuamai sinipunnea nodait in intaunya mita takin mogogaid kom perak mita ibanea bo noguman nana'a, "Utat mita! Kinota'auanbí monimu kon oáidanbí tana'a ing ko'uḻían naton kon hasil. 26 Bo tana'a aindon inontong bo dinongog monimu tontani'' onu in inaidan i Paulus. Sia noguman kon dewa mita inta pinomia intau in de'emanbí totu-totu'u dewa. Bo nobayongdon totok intau in nopirisaya kon onu im pinogumannya tua, de'eman tonga' kon Epesus na'a, ta'e gogiódon bo komintan Asia na'a. 27 Bahayanya kon tua in diádon mopia tangoi in porusaha'an naton na'a. De'emanbí doman tongá tua, ta'e sedang baḷoi i Dewi Artemis bo diádon im mangaḻenya. Padahaḷ bo sia tua in Dewi Artemis inta umuran duíonmai im bayongan intau kon Asia bo bayongandon intau kon dunia na'a!" 28 Naonda in nokodongog kon singog tatua in intau mita tatua, nosakí totok ing gina monia bo mosia totokdon nomaḷú bo moguman, "Mobiag ing ki Artemis, dewi intau in Epesus!" 29 Dá nokacau im bayongan intau kong kotá tatua. Bo intau mita inta nongacau tatua nodomok ko'i Gayus bo ko'i Aristarkhus, intau im Makedonia inta nogindua ko'i Paulus kom bonu im binaya'annya bo pinoḷuai monia kon tampat pomomanyayian tatua. 30 Mayak rumuák ing ki Paulus kon intau moántó kon tua, ta'e diá inogoi in intau mita kon tua inta mopirisaya ko'i Yesus. 31 Natua doman in intau mita inta moḷoben kon Asia, inta yobayat mita i Paulus. Mosia nongoyow kon intau simbá ki Paulus diá mayak in tampat pomomanyanyian tatua, bo mokipogontong. 32 Intau mita inta noyosipun kon gedung tatua nokacaudon. Oyúon momaḷú nana'a, oyúon doman momaḷú natua. Nobarongbí intau in diá nonota'au mongo onu in nobaḻí bo nongonu sin noántóbí intau noyosipun kon tua. 33 Kai'n intau kamai kon tua dá ki Aleksanderbí in nokopopisí kon tua mita, sin sinuḷud in intau Yahudi pinobayak im muna in sia. Dá notonggó kon ḻima in sia sin moginsilang kon onu inta nobaḻí kon tayowon intau moántó kon tua. 34 Ta'e naonda in inontong monia kon intaubí Yahudi in sia, dá noyododaidon im mosia nomaḷú. Doyowa nojam ing pinomaḷúan monia tua, kai monia, "Mobiag ing ki Artemis, dewi intau in Epesus!" 35 No'onggotmai kon tua dá jurutulis in sidang kong kotá tatua nokopo'onow kong ka'ada'an tatua. Sia noguman, "Hei intau mita in Epesus! Kinota'auanbí im bayongan intau kong kitabí inta kon Epesus na'a in intau inta totok monompiamai kom baḷoi i Dewi Artemis bo batu mosuci inta moḷabúmai nongkon ḷangit. 36 Bo diábí im mota'au momayow kon tua. Manangka intua poko'onowdon bo dika baḷú kinoái-aidea. 37 Tana'a mo'ikow aindon nodia mangoi kon intau tana'a, inta diábí nogagow kom baḷoi i dewa andeka noporomu-romukmai ko'i dewi naton. 38 Aka ki Demetrius takin mogogaidnya mita bo mopongadu sin oyúon taḷá intau tobatú, yo dona'aibí makow im popongaduan monia kom pongadilan. Sin diábí larangon im pomarentah bo pomarentah in tantúbí oyúon. 39 Tongá aka diápa doman mopuas im mo'ikow dá mota'aubí in yosingogon bui kon rapat takin guhanga mita in ḻipú. 40 Sin onu in nobaḻí singgai na'a, mokobahayabí ko'i naton. Sim mota'aubí poyobuion in singog kon kitabí in nomarontak, sin diábí im mota'au naton baḻíon dodoyonan nongonu sin nogaidbí ing kita kong kakacauan tana'a." 41 Naonda in noguman kon tua mita, bayongan intau kon tua nodaitdon pinokipobuian i jurutulis tatua.
1 Naonda ing ka'ada'an kon Epesus no'onowdon bui, ki Paulus nogoiní kon dumoduduinya mita bo sinonggina'an. Onda intua nogumandon sia kom mayak im Makedonia. 2 Kom Makedonia sia minaya-mayak makow in ḻipu-ḻipúannea bo nokipodungkuḷ kon intau mita inta mopirisaya ko'i Yesus bo poḷat nononggina ko'i monia simbá umuran mopirisaya. Onda intua minayak in Yunani. 3 Naonda in nogutun kon tua toḷu nobuḷan, ki Paulus sinumakoidon bui kon uangga bo minayak in Siria, ta'e ko wakutu intua umuranpabí doman roncana'an makow ḻimodon intau Yahudi in sia. Tuamai nobui in sia nongin Makedonia. 4 Sia sinakinan i Sopater, ki adí i Pirus intau im Berea, bo i Aristarkhus, bo i Sekundus intau in Tesalonika, bo i Gayus intau in Derbe. Ki Timotius, ki Tikhikus bo ki Tropimus doman takin intau mita inta nongkon Asia. 5 Mosia tua inumuna bo nogoḷat ko'inami kon Troas. 6 Ta'e naonda in nopaḷutdon singgai moḷoben Roti Diá Koragi tatua, kami nongkon Pilipi sinumakoi kon uangga. Opat nosinggai im binaya'an nami bo no'iyaput kon Troas bo noyodungkuḷ monia kon tua. Pitu nosinggai ing kami kon tua. 7 Doḷom diminggu kami noyosipun sim monga'an moyotakin im bayongan ginaḷum mita kon tua. Ki Paulus nososirita'anpa makow im bayongan intau inta mopirisaya kon tua, sin roncananya mayakdon bui in sia mopo'ikoḷomai kon singgai. Mosia nogonguman nodapot no'onggot kon doḷom. 8 Kom bonu in ruangan inta pinoyosipunan nami nobayong in togá pinoyongkit. 9 Kon tua oyúon tobatú tayamobiag iḻimitú makow kon jandela, ki Eutikhus in tangoinya. Lantaran totok no'onggot pinongongumanan monia takin Paulus, dá sinomposiugdon totok in tayamobiag tatua, bo noḷoḷot bo noḷabú monag in sia nongkon tingkat intoḷunya. Naonda im binuatdon monia, sia minatoidon. 10 Dá noponag ing ki Paulus. Ko'uḻi-uḻidpa in tayamobiag tatua bo inumumpag poḷat ginakapannya bo noguman kon intau mita kon tua, "Dika moḻia-ḻiau ing gina, sin nobiagpabí in sia na'a!" 11 Onda intua nodaitdon bui noponik kon ruangan inta pinoyosipunan monia im mosia komintan bo nonga'an noyotakin. Nopaḷut makow iningguputanpa doman i Paulus in o'umannya dapot modiug mobayag. Onda intua minayakdon sia. 12 Intau mita nodiadon nobui kon tayamobiag kon baḷoinya takin kobiag-biagbidon. Nopia totok ing gina monia poḷat no'inggamá in robonoḷ mita in dodob monia. 13 Kami sinumakoi kong kapaḷ bo minayak muna in Asos, sim moroncana motomu ko'i Paulus kon tua, sin sia ain nongoyow muna, sin wakutu intua sia mo'ibog maya-mayak mongin toba. 14 Naonda in noyodungkuḷ kon Asos, ki Paulus sinumakoidon kong kapaḷ bo kami minayakdon kom Metilene. 15 Nongkon tua kami iḷumeag bui, bo nopo'ikoḷomai kon singgai kami no'iyaputdon in tampat inta noyogintayowanmai im pulau Khios. Nopotouma'mai kon singgai kami no'idapotdon in Samos bo singgai no'iduduimai kami no'iyaputdon kom Miletus. 16 Ki Paulus nogamádon kong kaputusan kon diádon mongandup kon Epesus, simbá diá tongá moḷumbú ko wakutu. Sin sia ḻimikat simbá ḷagidon modapot in Yerusalem kon singgai moḷoben poraya'an kon singgai Pentakosta. 17 Wakutu in sia kom Miletuspa, sia nopotabádon in intau tobatú minayak in Epesus moguman simbá bayongan intau inta aim binaḻí itoi kon jama'at tatua mamangoi im Miletus mokipodungkuḷ ko'inia. 18 Naonda im mosia no'iangoi, ki Paulus noguman ko'i monia, "Utatku mita, kinota'auan bidon monimu naonda ing kobobiagku wakutu in aku'oi kon sigadpa monimu pinangkoipamai kon singgai dungkuḷ aku'oi no'idapotmai kon Asia na'a. 19 Aku'oi notuḷung ko'i monia takin sanang gina takin nokopo'ompá kon dodia, poḷat doman noḷabu' in ḷuá mogaid kon oáidan inta pinoki aid i Tuhan. Akuoi nogaid umuran doman mokorasa kon roriga sin tantú moyogintayow makow in roncana mora'at im intau mita Yahudi. 20 Ta'e umpakahbí natua yo diábí dodai onda aku'oi nogogai nopota'au kon onu inta mokobaraguna ko'i monimu. Tua komintan aim pinota'auku ko'i monimu bo ain doman sinundúku ko'i monimu kon tayowon intau mobarong andeka kom baḷo-baḷoiannya. 21 Aku'oi umuran doman noponorop kon intau mita in Yahudi bo bangusa ibanea simbá mosia mogogaidon mogaid kon dosa mita monia bo mamangoi ko'i Allah poḷat mopirisayadon ko'i Yesus Kristus ki Tuhan naton. 22 Bo tana'a makow aku'oi im mustibí dumudui kong ko'ibog in Roho i Allah inta nodia mayak in Yerusalem. Bo kon tua diápabí kota'auanku mongo onu im mobaḻí ko'inakó. 23 Tongá Roho i Allah aindon noguman ko'inakó ko wakutu in aku'oi tumu'ot magí makow kong kota-kotáannya, kon ponjara in nobaḻí tampatku bo roriga in umuran mogoḷat makow. 24 Ta'e tua in diábí hirauonkumai matoi kabí asaḷ bo oáidan inta pinoki aid i Tuhan Yesus ko'i nakó moḷapatku aidan bo ginaku in umuran motantú modapot ing kopaḷutan kobiaganku na'a kon aku'oi in mustibí mopoyaput in Habar Mopia inta aim pinonotabi i Allah ko'i naton. 25 Bo tana'a ing kinota'auanku bidon kong kita in diá bidon moyodungkuḷ bui. Mo'ikow komintan aindon binaya'anku pinopoyaputan in Habar kon náonda ing ki Allah momarentah saḷaku Raja. 26 Tuamain singgai na'a im pogumankudon ko'i monimu, aka oyúon ing kon sigad monimu nion im mobodito, yo tua in de'eman bidon taḷáku. 27 Sin diábí kon dodai onda aku'oi moḷagui mopohabar im bayongan roncana i Allah ko'i monimu komintan, sin tuabí in oáidanku. 28 Manangka intua yo mokopopiadon im mo'ikow bo umuran moḷukad kon awak monimu bo poḷat doman ḷukadai im bayongan umat i Allah inta aim pinosarahkan i Allah ko'i monimu simbá ḷukadan. Sim mo'ikow nion ain sinantú in Roho i Allah mobaḻí moḷoḷukad bo mononompia kon umat i Allah inta ain sinobus-Nya in dugú i Adí-Nya tontaní. 29 Kota'auankubi' kon naonda in aku'oi mayak, intau mita mora'at inta mo'ibog momoguya'at kon roncana i Allah im mamangoi kon yuá-yuák monimu. Bo diábí in tabi monia tua momogutú kon umat i Allah. 30 Sedang bo oyúonbí doman intau mita kon sigad monimu im mobaḻí intau mita inta mopota'au in habar diá totu'u. Mosia monia natua simbá intau mita inta ain nopirisaya ko'i Yesus mo'iḷaḻe bo dumudui ko'i monia. 31 Tuamai umuran kiḷuka-ḷukadmai bo toropdon saḷaḷu kon aku'oi in toḷu notaong, doḷom bo singgai diábí dodai onda nogogai nononggina ko'i monimu komintan takin ko'omba-ombaḷ doman. 32 Bo tana'a makow im posarahkankudon mo'ikow ko'i Tuhan simbá Sia moḷukad ko'i monimu bo bá mo'ikow umuran kumadai makow kon totabi-Nya. Ki Allah in nopuḻing kawasa inta mokorigon ko'i monimu bo Sia mobogoi ko'i monimu im barakat mita inta ain sinadia-Nya kom bayongan umat-Nya. 33 Diápabí kon dodai onda aku'oi nohaga in doit andeka pakeang nongkon intau ibanea. 34 Kinota'auan bidon monimu tontaní, kon aku'oi in noramiji bidon tontaní motayak kon onu im pakéonku bo onu doman pakéon in yobayatku mita inta topobayáanku. 35 Tua komintan inaidanku simbá mo'ikow mo'ibog dumayan ko'i nakó, sin aka kita mogaid mokoporajing tua im mangaḻenya kita ain notuḷung kon intau mita inta nongoyangkó. Mustibí toropon makow in na'a: 'Mopi-piabí kom mobogoi daripada motarima.' " 36 Nosingog makow kon natua, ki Paulus bo bayongan intau kon tua sinumungkud bo nosambayang. 37 Mosia nongombaḷ komintan poḷat nonggakap bo nongayok ko'i Paulus bo noguman ko'inia kom mokopopiadon in kon daḷan. 38 Nokuyang totok ing gina monia sim mosia ain nokodongog kon singog i Paulus kon diá bidon bui moyodungkuḷnya im mosia komintan. Bo inatodon monia in sia nodapot ing kapaḷ takoiannya.
1 Naonda in nogumandon makow ko'i monia komintan, kami sinumakoidon kong kapaḷ nopobayak im puḷau Kos. Nopo'ikoḷomai kon singgai kami nodapotdon im pulau Rados. Nongkon tua kami minayak im pelabuhan Patara. 2 Kom Patara noko'uḻí ing kami kong kapaḷ inta mayak im Penisia, dá kami sinumakoidon kong kapaḷ tatua bo minayak. 3 Kami iḷumeag bo inontongdon in Siprus kon dotá ing koḷoigi, ta'e kami sinumaḻib bo nopobayak in Siria. Ta'e kapaḷ inta sinakoian nami sinumububí kon Tirus, sim mopoponag in datog ing kapaḷ kong kotá tatua. 4 Kon tua kami minayak nokipodungkuḷ kon intau mita inta mopirisaya ko'i Yesus bo poḷatpa nogutun kon tua pitu nosinggai. Roho i Allah ain noguman kon intau mita inta mopirisaya ko'i Yesus simbá moguman ko'i Paulus kon dona'aidon mayak in Yerusalem. 5 Ta'e naonda in nodaitdon in wakutu nami kon tua, minayakdon ing kami nongkon tua bo nongingguputdon kom bobayáan nami. Intau mita inta mopirisaya takin buḷoi bo adí monia nogatod ko'inami nodapot kon ḷuai ing kotá. No'idapotmai kom bingkí im pintad, kami sinumungkud bo nosambayang. 6 Bo noguman makow kon mayakdon, kami sinumakoidon kong kapaḷ bo mosia in nobuidon kom baḷoi monia. 7 Nongkon Tirus kami minayak im Ptolemais. Dapotdon intua ing kapaḷ inta sinakoian nami. Kon tua kami minayak nokipodungkuḷ kon intau mita inta mopirisaya ko'i Yesus kon ḻipú tatua, sin nopoyaput in salam ko'i monia. Kami nogogaipa tosinggai kon sigad monia kon tua. 8 Nopo'ikoḷomai kon singgai kami nobuat nongkon tua bo minayak ing Kaisarea. Kami minayak im baḷoi i Pilipus. Ki Pilipus na'a in intau inta mopopoyaput doman in Habar Mopia. Sia in no'idugang kon dumodudui pitu inta piniḻí kon Yerusalem. Kami nogutunpa kom baḷoinya. 9 Ki Pilipus kogadí kom mongodeaga opat. Ki adínya mita tatua ain inogoian i Allah ing komampuan mopota'au in Habar Mopia nongkon i Allah. 10 Naonda in tongonumaidon nosinggai kon tua ing kami, ki Agabus namangoi. Sia tua in tobatú nabi nongkon Yudea. 11 Sia namangoi ko'inami bo nogamá kon togot in ogotan i Paulus. Togot in ogotan tatua pinakénya pinotokig kon sioḷ bo ḻimanya tontaní bo nosingog, "Na'adon inta pinoguman in Roho i Allah: Ki togi togot in ogotan tana'a in togoton nana'a i intau mita Yahudi kon Yerusalem bo posarahkan kon intau mita inta de'eman Yahudi." 12 Naonda in nokodongogmai kon natua, dá kami bo bayongan utat inta nogutun kong Kaisarea ko omba-ombaḷ nongampag ko'inia simbá diádon in sia mayak kon Yerusalem. 13 Ta'e ki Paulus noguman ko'i monia, "Nongonu sim mongombaḷbí mo'ikow naníon, bá kota'auan monimu kon ombaḷ monimu nion totokbí im mokororiga kong ginaku! Aku'oi in diá bidon mo'ondok, de'emanbí tongá togoton, umpakahbí modapot im matoi kon Yerusalem sim mopota'au in Habar Mopia nongkon i Tuhan." 14 Tongá sia bo doíbí nokidongog kon tonggina nami, dá dinududuiandon nami in ibognya tatua takin noguman : "Kobaḻídon onu inta kino ibog Tuhan." 15 Naonda in tongonumaidon nosinggai kong Kaisarea, kami nobasadiadon sim mayak in Yerusalem. 16 Bo tongonumai intau mopirisaya ko'i Yesus nongkon Kaisarea dinumudui ko'inami nogatod minayak im baḷoi i Manason. Ki Manason na'a nongkon Siprus ta'e sia ain no'onggot in nopirisaya ko'i Yesus. 17 Naonda ing kami no'iyaputdon kon Yerusalem. Kami sinomu takin pia ing gina i intau mita inta mopirisaya kon tua. 18 Bo nopo'ikoḷomai kon singgai ki Paulus bo kami minayak nokipodungkuḷ ko'i Yakobus; bayongan intau inta aim binaḻí itoi kon jama'at ain noyosipun kon tua. 19 Naonda in noyaput, ki Paulus nohormat ko'i monia, onda intua ki Paulus nongonguman kom bayongan inta ain inaidan i Allah pinongin inia kon sigad in intau mita inta de'eman Yahudi. 20 Nokodongogmai kon o'uman i Paulus tatua, mosia nodayow ko'i Allah. Bo mosia noguman ko'i Paulus nana'a, "Utat, indoiaikah dá aindon kon ribuannya intau Yahudi in nopirisaya ko'i Yesus. Mosia tua intaubí mita inta totok im motoindudui kon hukum i Musa. 21 Mosia ain nokodongog kong ki utat aindon notundú kom bayongan intau in Yahudi inta nogutun kon ḻipú intau ibanea bo ki utat mo'ibog doman monginggamá kon hukum i Musa. Bo ikow ain nongampag ko'i monia simbá mosia in diádon mokisunat ko'i adí mita monia bo bá diádon mobiag podudui in adat naton. 22 Bo tana'a makow intau mita in Yahudi inta ain nopirisaya ko'i Yesus tantú nokodongog bidon kon ikow ain namangoi in na'a, dá naonda degá? 23 Manikah uḻe duduiaipa in singog nami na'a. Opatdon in intau kon na'a ain nomia kon dandi ko'i Tuhan. 24 Dá, bayakdon ing ki utat poyotakin monia mayak mogaid kon upacara pondaritan kon awak, bo uboḻiaidon im ponggonsingan kom bu'ok monia tua, simbá mosia mota'audon gonsingan. Sahingga ing kota'auandon im bayongan intau kon habar inta dinongogdon monia tua in diábí totu'u, sing ki utat tontaní in dinumudui doman kon hukum i Musa. 25 Ta'e aka intau mita de'eman Yahudi inta ain nopirisaya ko'i Yesus, aindon kiniriman nami in surat mosia, aim pinais nami kon tua im bayongan inta diá mota'au aidan monia. Mosia diábí mota'au moka'an kong ka'anon inta aim pinosumbah kom berhala mita, diá doman mota'au moka'an kon dugú andeka mahaḷuk inta minatoi sinagangan; bo diá doman mota'au mogaid kon inta mokotor." 26 Dá kon singgai no'iduduimai, ki Paulus noyotakin naya opat bo minayak nondarit kon awak takin i monia. Nopaḷut makow kon tua sia sinumu'ot kom Baḷoi Tuhan moguman kon tongonupamai nosinggai bo upacara pondaritan kon awak monia im mopaḷutdon bo mahaḷuk inta posumbah monia in ogoi monia tontaní. 27 Naonda im wakutu pitu nosinggai inta ain sinantú monia motoyongdon mopaḷut, intau mita in Yahudi inta namangoi nongkon Asia noko'ontong ko'i Paulus kom bonu im Baḷoi Tuhan, dá mosia nonongganut kom bayongan intau kon tua bo minayak nodomok ko'inia. 28 Mosia sindaḷan doman momaḷú nana'a, "Hei intau mita in Israel tuḷungaipa! Sin na'adon in intau inta maya-mayak makow bo motundú kom bayongan intau simbá diádon mokidongog ko'i naton bo doí doman dumudui kon hukum i Musa bo momayow kom Baḷoi Tuhan. Bo tana'a sia nodia domandon kon intau mita inta de'eman Yahudi bo mongotor kon tampat mosuci tana'a!" 29 Mosia nosingog natua sim mosia ain noko'ontong ko'i Tropimus intau in Epesus tatua kong kotá noyotakin i Paulus, bo kai monia kamai diniabí i Paulus in intau tatua sinumu'ot kom Baḷoi Tuhan tatua. 30 Dá notomba'ukdon im bayongan intau kong kotá tatua, bo bayongan intau namangoi noyosipun. Mosia nodomok ko'i Paulus bo pinoḷuai monia nongkon Baḷoi Tuhan bo kon dodaipa doman tatua bayongan ngara im Baḷoi Tuhan sinokoḻingkopan. 31 Naonda im mosia moroncana moḻimod ko'i Paulus, intau mita minayak nopoyaput in habar kon itoi in tontara Rum, kon Yerusalem nokacau. 32 Dá itoi in tontara tatua ḷagi nosipun bo nodia kon anggotanya mita pinangkoipamai kom pangkat inta no'ompá modapot im pangkat inta noḷantud. Mosia ḷagi minayak in tampat inta pinoropatoian tatua. Naonda intau moántó kon tua noko'ontong kon itoi in tontara Rum tua takin anggotanya mita, nogogaidon mosia in nomongkug ko'i Paulus. 33 Itoi in tontara tatua dinimiug ko'i Paulus bo nodomok poḷat pinoki tokig in rante. Onda intua itoi in tontara tatua noḻibó ko'i monia mongo onu inaidannya. 34 Ta'e diábí motampuimai in tubag monia tua, sin oyúon in nopomaḷú nana'a, oyúon doman in nopomaḷú natua. Tuamai in diábí kinota'auannya mongo onu in nobaḻí. Dá pinokidianyadon ing ki Paulus pinobayak in tampat monia. 35 Naonda in nodapotdon in tukad dá intau mita moántó inta dinumudui ko'i monia tua sinumorúdon totok sahingga ing ki Paulus pinakisadon pinota'an in tontara mita. 36 Intau mita inta mongongacau tua dumuduianmai kon tumi monia bo momaḷú, "Ḻimodon in sia!" 37 Naonda ing ki Paulus diaandon kom bonu in tampat monia tatua, sia noḻibó kon itoi in tontara tatua, "Mota'au degá in aku'oi moyosingog motoyong takin i Tuang?" Dá itoi in tontara tatua noḻibó, "Eta mota'au tumon bahasa Yunani ikow?" 38 Aka natua de'emanbí na'anta intau im Mesir ikow inta nobagumai na'a nogaid kong kakacauan bodongka nodia noḷagui kon intau opat noribu takin sonjata monia bo minayak im padang gurun? 39 Ki Paulus notubag, "Aku'oi na'a intaubi' in Yahudi inta nongkon kotá in Tarsus, tobatú kotá inta moponting totok kon Kilikia. Aku'oi im mopo'igum ko'i Tuang simbá ogoipa in aku'oi mosingog kon tayowon intau moántó tatua." 40 Dá naonda ing ki Paulus inogoian kasampatan nosingog, sia sinimindog kon tukad bo nonuḷadá sia noguman bá intau mita kon tua kibio-biopamai. Dá intau mita kibio-biomaidon. Onda intua ki Paulus nosingog ko'i monia takin bahasa Ibrani, kainia,
1 "Amáku mita bo bayongan ginaḷumku! Indongogaipa in singogku tana'a ko'i monimu, simbá diá moyotaḷá ing kita komintan." 2 Naonda in dinongog monia ki Paulus nosingog nomaké im bahasa Ibrani, lebedon nobió im mosia. Ki Paulus noguman nana'a, 3 "Aku'oi na'a intaubí in Yahudi, pinononggadí kon Tarsus kom butá ing Kilikia, ta'e aku'oi no'itoi kong kotá tana'a, ki Gamaliel ing guru moḷobenku inta ain notundú ko'i nakó notompia totok. Sia notundú kon hukum i Musa inta inogoinya kom mogoguyang naton. Sahingga in aku'oi nobaḻí mogogaid i Allah inta totok im morajing, ná tana'a makow. 4 Aku'oi ain nomogutú kon intau mita inta nopirisayadon kon totundú inta nobagu tua. Mosia komintan, pinomayak ḷoḷaki ande bobay, sinokodomokku bo pinobonu kom ponjara. 5 Onu im pinomiaku tatua kinota'auanbí in Imang Moḷoben bo bayongan kapala in agama. Mota'aubí ḻibóon monimu ko'i monia tua. Sim mosia tuata inta ain nomais kon surat pongantar ko'inakó inta inogoi kon intau mita in Yahudi kon Damsyik. Surat tatua in noginsilang kon aku'oi inogoiandon ing kasampatan modomok kon intau mita kon tua inta ain dinumudui mita kon totundú nobagu tatua, bo poḷat doman modia ko'i monia sin hukumon kon Yerusalem." 6 "Ta'e kon daḷan wakutu in aku'oi nodiugdon kon Damsyik, wakutu intua no'utudon in singgai, indoianmai yo oyúonbí in sindar inta nobayag totok bo nokotuḷow nonindarbí magí nongkon ḷangit no'iḻibu ko'inakó. 7 Dá no'umpagdon aku'oi kom butá bo nokodongog kon singog inta noguman ko'inakó nana'a, 'Saulus, Saulus! Nongonu sin ikow momogutúbí ko'i-Nakó?' 8 Da' aku'oi noḻibó nana'a, 'Ki ine Ikow Tuang?' Da' tubag in singog doman tatua: 'Aku'oi na'a ing ki Yesus intau in Nasaret inta pinogutúmu nion.' 9 Intau mita inta noyotakinku noko'ontong doman kon sindar tatua, ta'e singog in diábí dinongog monia. 10 Bo aku'oi noḻibó ko'i Tuhan, 'Dá onu in aidanku, Tuhan?' Ki Tuhan noguman nana'a ko'inakó, 'Pobangondon bo bayakdon in Damsyik, bain kon tua bo poguman-Ku ko'inimu onu in aidanmu.' 11 Wakutu intua aku'oi diádon noko'ontong lantaran sindar inta nokotuḷow tatua. Dá dongkadon kinapit in yobayatku mita kon dodai in sinumu'ot kon Damsyik. 12 Kon Damsyik oyúon intau tangoinya ki Ananias. Sia tua intaubí mopia inta umuran motoindudui kon hukum i Musa. Bayongan intau in Yahudi inta nogutun kon Damsyik totokbí im mo'insim ko'inia. 13 Sia namangoi no'indoi ko'inakó, bo sinimindog kon diugku poḷat noguman nana'a, 'Saulus utatku, bukádon in matamu bo indoidon! Dá kon dodaipa doman tatua aku'oi dinumungá bo noko'ontongdon ko'inia. 14 Onda intua sia noguman ko'inakó nana'a, 'Ki Allah im mogoguyang naton ain nomiḻí ko'inimu simbá ikow monota'audon kon onu ing ko'ibog-Nya, bo moko'ontong ko'i Yesus, simpaḷ i Allah inta ain nogaid kon onu in kino'ibog i Allah, bo ikow ain nokodongog kon singog i Yesus tontaní. 15 Ikow im mopota'au kom bayongan intau kon onu inta ain inontongmu bo inta dinongogmu tua. 16 Bo tana'a dona'aidon mokopo'onggot ikow, pobangondon bo bayakdon pokibaptis. Pokuanidon ko'i Tuhan simbá ikow pilatandon nongkon bayongan dosamu." 17 "Naonda in aku'oi nobuidon kon Yerusalem bo wakutu in aku'oi yogot nosambayang kom bonu im Baḷoi Tuhan aku'oi kinawasa'andon in Roho i Tuhan. 18 Aku'oi noko'ontong ko'i Tuhan; bo Sia noguman ko'inakó, 'Ḷagidon taḷa'ai in Yerusalem na'a, sin diábí indongogan monia onu im pogumanmu soáḷ Aku'oi.' 19 Dá aku'oi noguman, 'Tuhan, kinota'auan bidon monia totok kon aku'oibí na'a inta tumu'ot magí makow kom baḷoi mita pososambayangan bo modomok poḷat mopobonu kom ponjara kon intau mita inta mopirisaya ko'i-Nimu. 20 Natua doman, naonda ing ki Stepanus inta simpaḷ-Mu iḻimod, aku'oi tontaní kon tua bo nopia-pia doman ing ginaku im pinoḻimodan monia tatua. 21 Ta'e ki Tuhan noguman ko'inakó, 'Bayakdon sin Aku'oi im mopotabá ko'nimu mayak in tampat moyayuk kon ḻipú in intau mita inta de'eman Yahudi.' " 22 Intau moántó kon tua nongindongog ko'i Paulus nodapot in singognya tatua; bo naonda intua mosia mulaidon nomaḷú, "Ḻimodon in intau naníon. Diábí patus mobiag in sia!" 23 Mosia tantú nomaḷú takin mopogambat in ḷambung monia bo mopogonik in ḷobud. 24 Tuamai itoi in tontara mita tatua noguman kon dia ing ki Paulus kon tampat monia bá pakisa'an pirikisa'an kon tua simbá kota'auandon mongo nongonu sin intau mita in Yahudi mopomaḷú natua ko'inia. 25 Ta'e wakutu ing ki Paulus aindon sinogot sin sambokondon, ki Paulus noḻibó kon itoi in tontara inta sinimindog kon tua, "Degá mota'au im mosambok kon intau in Rum aka sia diápa adilon muna?" 26 Nokodongogmai kon tua, tontara tatua minayak ko'i itoinya bo noḻibó nana'a, "Onuon i tuang intau tana'a? Sia tua intaubí in Rum!" 27 Dá itoi in tontara tatua minayak ko'i Paulus bo noḻibó, "Pogumankah mongo totu'u kon ikow nion intau in Rum!" Ki Paulus notubag, "Totu'u aku'oi na'a intaubí in Rum." 28 Itoi in tontara tatua noguman, "Wakutu in aku'oi sinumu'ot nobaḻí warga negara in Rum nomahaḷ totok im pinoguboḻiku!" Ta'e ki Paulus noguman, "Hakku tatua oyúon sin aku'oi pinononggadí kon tua saḷaku intau in Rum." 29 Dá mosia inta moroncana mosambok ko'inia daḻí inumundok ná doman tua itoi in tontara tatua no'ondokdon naonda ing kinota'auannyamai kon ki Paulus tua intaubí in Rum. 30 Itoi in tontara Rum tatua mo'ibog totok monota'au mongo nongonu sin intau mita in Yahudi tua mopotaḷábí ko'i Paulus. Tuamai nopo'ikoḷomai kon singgai sia nogoiní kon imang mita itoi bo Mahkamah Agama noyosipun kon tua. Onda intua ki Paulus pinoḷuaidon monia kom ponjara bo dinia kon tayowon monia tua.
1 Ki Paulus inimindoipa magí makow kon anggota im Mahkamah Agama inta kon tua bodongka sia nosingog, "Utatku mita, uma'aibí in singgai na'a rasa'anku kon aku'oi in diábí kotaḷá ko'i Allah. Ginaku im motuḻidbí totok kon tayowon i Allah." 2 Ta'e Imang Moḷoben ki Ananias tua noguman kon intau mita inta kon diugmai Paulus kon tokap im bibignya tua. 3 Dá ki Paulus noguman ko'i imang moḷoben tatua, "Tokaponbí i Allah in ikow, sin ikow intau inta momunapik inta ki ubo-uboḷmai mosuci! Ikow iḻimitú kon nion sim mohakim ko'inakó podudui in hukum i Musa, padahaḷ ikow tontaní im moḷawang kon hukum tatua. Sin ikow in nopotabábí kon intau monokap ko'inakó!" 4 Dá intau mita inta kon tua noguman nana'a ko'i Paulus, "Ikow im moningkuḻebí kon imang moḷoben i Allah!" 5 Ki Paulus notubag, "Hei utat mita, diábí kinota'auanku kon sia tua in imangbí moḷoben. Totu'u kon nana'abí im pinais, 'Dona'aibí im ikow mosingog kon mora'at kon tobatúintau inta nobaḻí itoi monimu.' " 6 Kinota'auan i Paulus kom mosia inta kon tua nobayongbí in nongkon golongan Saduki bo Parisi. Tuamai in sia noguman kon Mahkamah Agama tatua, "Utat mita! aku'oi na'a intaubí im Parisi, katurunan intau im Parisi. Aku'oi in sidangon kon na'a sin aku'oi im mopirisaya kon intau minatoi im mobiagbí bui." 7 Naonda in sia nosingog kon natua, nobaḻídon im bobayowan kon sigad intau mita im Parisi bo Saduki dá noyosilaidon in intau moántó tatua. 8 Sin aka kon raian intau in Saduki, intau minatoi diábí mobiag bui bo malaekat in diábí, ná doman tua diábí in roho mita. Ta'e aka intau im Parisi nopirisayabí kon tua komintan in oyúonbí. 9 Dá nobobayowandon totok im mosia. Tongonumai intau inta mototundú kon agama takin intau mita im Parisi, sinimindog kom muna bo nomayow totok. Mosia noguman nana'a, "Intau tana'a in topiḻikmai diábí kino'uḻían nami kon taḷá. Degá totou'ubí kon oyúon in roho andeka malaekat inta ain nosingog ko'inia!" 10 Nodugangdon noḷoben im bobayowan monia tatua, dá no'ondokdon itoi in tontara tatua sin dikabo ḻibutan monia ing ki Paulus bo patoion. Tuamai binayaknyadon pinoki gamá ing ki Paulus nongkon yuák monia tatua bo pinokidia bui kon tampat monia tua. 11 Kon doḷom no'iduduimai ki Tuhan Yesus namangoi sinimindog kon diugeamai bo noguman ko'inia, "Koropotdon ing ginamu! Sin ikow aindon nobarani nongonguman kon onu inta inontong bo dinongogmu soáḷ Aku'oi kon intau mita kon Yerusalem, dá ná doman tuata ikow mayak bo mongonguman kon intau mita in Rum kon onu inta ain inontong bo dinongogmu soáḷ Aku'oi." 12 Doḷo-doḷom nobangon monik, intau mita in Yahudi nomangkoidon nosipun kon intau. Bo mosia nongibot kon diápabí moponga'a-nga'an andeka moponginu-nginum aka ki Paulus diápa koḻimodan monia. 13 No'iliubí kon opat nopuḷuh in intau inta noyosipun tatua. 14 Mosia minayak kon Imang mita itoi bo itoi mita intau Yahudi bo noguman, "Kami ain nongibot kon diápabí moponga'a-nga'an bo monginu-nginum aka diápa koḻimodan nami ing ki Paulus. 15 Tuamai mo'ikow komintan poyotakindon im Mahkamah Agama bo mayak moguman kon itoi in tontara tatua simbá ki Paulus in diaannya bui kon tayowon monimu bo mo'ikow ing ki ubo-uboḷmai momirikisa. Sing kami im moramijidon moḻimod ko'i Paulus wakutu in sia kon daḷanpa, diápa mo'iyaput in na'a." 16 Ta'e ki adí i bobay Paulus nokodongog kon roncana monia tatua. Dá sia minayak in tampat monia tatua bo noguman kon soáḷ tatua ko'i Paulus. 17 Dá nogoiní ing ki Paulus kom porwira tobatú bo noguman ko'inia nana'a, "Dia'pa in adí tana'a kon itoimu sin oyúon in o'umanonnya ko'inia." 18 Dá dinia im porwira tatua in adí tatua ko'i itoinya bo noguman, "Ki Paulus intau inta sinahang naton tua, nogoiní ko'inakó bo nopo'igum simbá aku'oi modia kon ede in tayamobiag tana'a mamangoi ko'i Tuang. Sin kainia oyúon im paraḷunya poguman ko'i Tuang." 19 Dá itoi in tontara tatua nokapit kon ede in tayamobiag tatua bo minayak sinumontaní kon toḷosimai bo noḻibó, "Onu im paraḷumu poguman ko'inakó?" 20 Ede in tayamobiag tatua notubag, "Intau mita in Yahudi ain notobatú kong gina, mamangoi mopo'igum ko'i Tuang simbá ikoḷom ki Tuang modia ko'i Paulus potayow kom Mahkamah Agama, simbá mosia ki ubo-uboḷmai momirikisa ko'i Paulus. 21 Tongá dona'aibí duduian i Tuang onu im po'igumon monia tua. Sin oyúonbí in no'iḻiumai kon opat nopuḷuh intau nongkon imonia tua in nogadop kon daḷan sim moroncana modola ko'i Paulus kon yuák in daḷan. Intau mita tatua ain nongibot poḷat nongutuk kom mosia in diápabí moponga'a-nga'an bo moponginu-nginum aka diápa koḻimodan monia ing ki Paulus. Tana'a mosia aindon nobasadia, dongka bidon mogoḷat kon singog i Tuang." 22 Bo itoi in tontara tatua nopotabá kon ede in tayamobiag tatua nobui takin koyow, "Dona'aibí pogumanmu ko'i ineka kon soáḷ tana'a aindon pinogumanmu ko'inakó." 23 Onda intua itoi in tontara tatua nogoiní kon tontara porwira doyowa bo noguman ko'i monia nana'a, "Sadiadon in tontara doyowa nogatut bo pitu nopuḷuh inta tumakoi kong kabaḷo takin doyowa nogatut in tontara inta mokadai kon totakuḷ sim mayak ing Kaisarea doḷom doman na'a jam sambilan." 24 Sadiaai domandon in tongonumai keledai takoian i Paulus bo diadon in sia ko'i Gubernur Peliks. Mokopopia ing kon daḷan bá mo'iyaput takin saḷamat. 25 Itoi in tontara tatua nomais kon surat inta nana'a in tombonunya, 26 "Gubernur Peliks inta mopia. Salam nongkon i Klaudius Lisias! 27 Intau tana'a in dinomok i intau mita Yahudi bo gogió iḻimod monia, aka aku'oi diá namangoi takin tontara mita bo noposaḷamat ko'inia; sin dinongogku kon sia na'a intaubí in Rum. 28 Bo lantaran aku'oi mo'ibog monota'au mongo onu in taḷá inta pinonapud monia tua ko'inia dá diniaku in sia kom Mahkamah Agama monia. 29 Tongá no'uḻíkumai sia na'a in diábí kotaḷá inta patus pohukuman ko'inia dapot im matoi andeka bonuon kom ponjara. Onu im pinonapud monia tua tongábí soáḷ hukum mita in agama monia tontaní. 30 Natua doman aku'oi ain noko'uḻí kon habar kon oyúon in roncana moromú nongkon intau mita in Yahudi ko'inia. Dá tuamai ḷagiku pinokidia mangoi ko'i Tuang Gubernur in sia. Bo intau inta moroncana kon diá mopia ko'inia pinotabákudon mamangoi ko'i Tuang bo mopongadu in taḷa' intau tana'a." 31 Dá tontara mita tatua nodiadon ko'i Paulus ná inta aim pinarentah ko'i monia. Doḷom doman tua mosia no'iyaput in Antipatris. 32 Nopo'ikoḷomai kon singgai dongkadon tontara mita inta sinumakoi kon kabaḷo in nodia turus ko'i Paulus, bo tontara ibanea in nobuidon kon tampat monia. 33 Naonda in tontara mita inta sinumakoi kong kabaḷo no'idapotdon ing Kaisarea, mosia nobogoidon in surat tatua ko'i Gubernur, bo poḷat doman pinosarahkan monia ing ki Paulus ko'inia. 34 Bo nopaḷut makow nobaca kon surat tatua ki Gubernur noḻibó ko'i Paulus mongo nongkon propinsi ta'onda in sia. Naonda in kinota'auannyadon kong ki Paulus nongkon Kilikia, 35 sia noguman nana'a, "Tua in nopia! Pirikisa'anku in taḷámu aka intau mita inta mopongadu ko'inimu kon na'adon." Bo pinarenta'annyadon kom bá tahangon kon istana i Herodes ing ki Paulus.
1 Ḻima nosinggai no'iduduimai kon tua, Imang Moḷoben ki Ananias bo itoi mita in Yahudi takin tobatú pongacara monia inta ki Tertulus in tangoinya, namangoi kon tayowon i Gubernur Peliks bo nopongadu ko'i Paulus. 2 Ki Paulus dinia domandon kon tayowon monia, ki Tertulus inoinídon doman, dá nomangkoidon ing ki Tertulus nosingog kainia, "Tuang gubernur inta mopia! Naonda ing ki Tuang nomarentah kom butá nami na'a, mopiadon totok ing kinorasa'an nami. Bo ki Tuang mopandoi momarentah dá nobayong domandon im mopia ing kinorasa'an nami. 3 Tua komintan sinarimadon nami takin pia ing gina bo kami im mopoyaput doman in sukur ko'i Tuang. 4 Ta'e bá diá moántó in wakutu pakéon, dá aku'oi im mopo'igum simbá ki Tuang mo'ibog mongindongog kon onu im pongadu nami tana'a. 5 Aindon kino kadapatan nami kon intau tana'a mongongacaubí inta mokobahaya. Sin kon ondakabí im bayáannya, sia umuran mokopomuká kon ropatoi kon sigad intau Yahudi. Sia na'a nobaḻídon itoi intau Nasaret. 6 Sia ain nonungkuḷ doman nongotor kom Baḷoi Tuhan. Manangka intua dinomok nami in sia bo hakimon podudui in hukum agama nami. 7 Ta'e itoi in tontara ki Lisias tua namangoi bo nogagow ko'inia nongkon inami, 8 bo sia nomarentah simbá intau mita inta mo'ibog mopongadu mamangoi ko'i Tuang. Aka ki Tuang momirikisa tontaní ko'inia, kota'auan bidon i Tuang in taḷánya inta pinogadu nami na'a." 9 Intau mita in Yahudi inta kon tua nopototu'u doman kon onu im pinonapud tua ko'inia. Mosia noguman doman, "Totu'ubí in singog i Tertulus tua." 10 Dá ki Gubernur nobogoi ing kasampatan ko'i Paulus nosingog. Dá ki Paulus nosingog nana'a, "Kinota'auanku bidon kon aindon kon taongannya ikow nobaḻí hakim kon intau mita in Yahudi. Tuamai in diábí mo'ondo-ondok in aku'oi momayow kon onu inta aim pinonapud monia ko'inakó kon tayowon i Tuang. 11 Mota'aubí pirikisa'an tontaní i Tuang, kon diábí no'iḻiu kom mopuḷuh bodoyowá nosinggai inta ain kinotaḻiban aku'oi namangoi in Yerusalem sim mosambayang. 12 Bo diábí doman kon dodai onda in tobatúmai intau noko'uma ko'inakó koyogot nobobayowan intau ibanea andeka nogaid kong kakacauan kom bonu im Baḷoi Tuhan andeka kom baḷoi pososambayangan andeka doman kon tampat ibanea kong kotá. 13 Bo mosia in diábí doman mota'au mobogoi ing bukti kon onu inta ilapur monia ko'i Tuang soáḷ inta pinonapud monia ko'inakó tua. 14 Ta'e akuonkubí ko'i Tuang kon aku'oi in nosumbahbí ko'i Allah im mogoguyang nami podudui in onu inta aim pinais kom bonu im buk i Musa bo buk in nabi mita. 15 Aku'oi in ná bí doman mosia inta moharap doman makow ko'i Allah kom bayongan intau im mobiagbí bui naonda im matoi, intau mopia andeka intau mora'at! 16 Tuamai aku'oi umuran moramiji totok simbá ginaku umuran modarit kon tayowon i Allah bo kon tayowon intau. 17 Bo naonda in tongonumaidon notaong nonaḷámai kon Yerusalem aku'oi nobui mangoi kon tua sing modia kon doit inta pinotuḷung kom bangusaku bo mayak doman mobogoi in sosumbah ko'i Allah. 18 Wakutu in aku'oi koyogot nomia kon tua kom Baḷoi Tuhan, kinotambakan mangoi monia in aku'oi, bo naonda in nopaḷut upacara pinondaritan kon awakku tua, wakutu intua diábí nobayong intau bo diábí noropatoi. Tongábí tongonumai intau Yahudi kon tua inta nongkon Asia. 19 Tuamai mosiabí tua im musti mamangoi na'a bo mopongadu ko'i Tuang, aka oyúon im pinonapud monia ko'inakó. 20 Andeka pomayakdon makow simbá intau mita tatua im mamangoi tontaní bo moguman kon romuk onu in no'uḻí monia ko'inakó wakutu in aku'oi kon tayowon im Mahkamah Agama. 21 Tongábí tokalimat tana'a in nouḻí monia inta siningogku wakutu in aku'oi kon tayowon monia, na'a in singogku: Akuoi adilon monimu in singgai na'a tongábí lantaran aku'oi mopirisaya kon intau mita inta aim minatoi im mobiagbí bui." 22 Bo ki Peliks inta nonota'audon totok kon soáḷ totundú i Yesus nonimpodon kon sidang soáḷ porkara tatua. Sia noguman, "Aka mo'iangoidon na'a itoi in tontara ki Lisias, bain tua bo tantúonku im perkara monimu tanion." 23 Bo ki Gubernur nopotabá kom porwira inta noḷukad ko'i Paulus simbá mayak monahang ko'inia, ta'e sia in nobaḻíbí tahanan bebas bo yobayatnya mita im mota'aubí mamangoi ko'inia bo mobogoi ing kaparaḷuannya mita. 24 Bo naonda in tongonumaidon nosinggai namangoidon ki Peliks takin ki buḷoinya ki Drusila inta intau in Yahudi. Bo ki Peliks noki'oní ko'i Paulus bo nongindongog in sia kon totundú i Paulus soáḷ mopirisaya ko'i Yesus Kristus. 25 Ta'e naonda ing ki Paulus nongonguman kon soáḷ mobiag mo'itutui, soáḷ monahang kon napusu bo soáḷ hukuman kon singgai tumi, inagían ondok ing ki Peliks sahingga in nogumandon nana'a in sia, "Ikow mota'audon mayak in tana'a. Bain aka oyúon ing kasampatan mopia, buikubí poki-oiní in ikow." 26 Ki Peliks noharap makow kon ogoianbí i Paulus in doit in sia. Tuamai umurannya poki oiní ing ki Paulus bo mongonguman takinnya. 27 Ta'e naonda in notompodon doyowa notaong ki Peliks, binaḷuiandon in sia, ki Perkius Pestusdon in nobaḻí gubernur. Bo lantaran mogamá kong gina in intau Yahudi dá pinomayakdon makow i Peliks ing ki Paulus kom bonu im ponjara.
1 Toḷu nosinggai naonda ing ki Pestus no'idapot im propinsi tatua, sia nobuat nongkon Kaisarea bo minayak in Yerusalem. 2 Kon tua imang mita itoi takin itoi mita intau Yahudi namangoi kon tayowonnya bo nopongadu kon taḷa' i Paulus. 3 Mosia umuran modondo'uḷug ko'i Pestus simbá monotabi ko'i monia bo mo'ibog mopotabá kon intau modia ko'i Paulus mayak in Yerusalem; sim mosia ain notobatú kong gina moḻimod ko'inia wakutu in sia kon yuákpa in daḷan. 4 Ta'e ki Pestus notubag, "Ki Paulus in sinahangbí kong Kaisarea in tana'a bo aku'oi tontaní diádon mo'onggot mobui kon tua. 5 Sia noguman doman: manikah intau mita inta inogoian monimu in hak mayakdon moyotakinku bo mopoyaput in tuntutan ko'inia aka oyúon in taḷánya." 6 Degá waḷupa andeka mopuḷuh nosinggai ing ki Pestus nogutun kon Yerusalem bodongka mobui kong Kaisarea. Nopo'ikoḷomai kon singgai mosia nosidang bo ki Paulus pinoki'oinínya namangoi in tayowon monia. 7 Naonda ing ki Paulus no'iyaputdon in ruangan pinosidangan, intau mita in Yahudi inta namangoi mita nongkon Yerusalem sinimindog iḻimibu ko'inia, bo yagi-yagidon im pinonapud monia ko'inia. Ta'e mosia diá noko'uḻí kom bukti in onu inta pinonapud monia tua ko'inia. 8 Ki Paulus nopoyaput doman in tosingogonnya kainia, "Aku'oi in diábí nogaid kon taḷá tobatúmai kon hukum i Musa andeka kom Baḷoi Tuhan andeka doman ko'i Kaisar in Rum." 9 Ta'e ki Pestus inta motayak kom perhatian intau Yahudi noguman ko'i Paulus, "Mo'ibog degá ikow mayak in Yerusalem simbá sidangon kon tua kon tayowonku soáḷ porkara tana'a?" 10 Ta'e ki Paulus notubag, "Na'a aku'oi simindog makow kon tayowon pongadilan i Kaisar bo kon na'abí in tampat ponantúan kon taḷá bo aim bidon totok kinota'auan i Tuang tontaní kon aku'oi in diábí kotaḷá kon intau mita in Yahudi tanion. 11 Aka aku'oi bo totu-totu'u kotaḷá inta mota'au baḻíon monimu dodoyonan pohukuman ko'inakó dapot im matoi, yo kodu-koduduibí in aku'oi. Ta'e aka onu im pinonapud monia tua bo diá totu'u, yo diá tobatúmai intau ing ko hak moposarahkan ko'inakó sin tongá lantaran ponotabi ko'i monia nion. Aku'oi im monuntut kon tantúondon kom pongadilan i Kaisar!" 12 Dá naonda in sia noyosingog in intau inta monononginanya mita, ki Pestus noguman nana'a, "Ikowbí in no'igum kom bá tantúondon kom pongadilan i Kaisar, dá ikow musti mayak ko'i Kaisar." 13 Diá no'onggot kon tua ki Raja Agripa bo ki Bernike namangoi kong Kaisarea sim mobogoi in saḷamat ko'i Pestus. 14 Naonda in tongonumaidon nosinggai kon tua im mosia, ino'uman i Pestus ko'i Raja Agripa im persoalan i Paulus tatua kainia, "Kon na'a oyúon tobatú intau inta i hukum ko wakutupa ki Peliks nobaḻí gubernur. 15 Wakutu in aku'oi kon Yerusalem imang mita itoi bo itoi mita intau Yahudi namangoi nopongadu kon intau tatua bo po'igumondon monia simbá aku'oi mopoḷabúdon in hukuman ko'inia. 16 Ta'e aku'oi in noguman ko'i monia, kon intau in Rum diábí mota'au im moposarahkan makow natua kon intau inta sinangka kotaḷá sin hukumon, aka intau inta sinangka tatua diápa noyogintayow in intau mita inta noponapud ko'inia bo ogoian ing kasampatan mosingog kon onu im pomayownya. 17 Dá wakutu im mosia namangoi in na'a noyotakinku, nopo'ikoḷomai kon singgai ḷagi nogaid kon sidang bo intau tatua inoiní pinotayow ko'i monia. 18 Ta'e naonda intau mita inta nopongadu tatua sinimindog kon ḻibunyamai, diábí in tobatúmai pinongadu monia in oáid mora'at im pinomianya ná inta kon raianku. 19 Mosia in tongábí mobobayowan kon soáḷ agama monia, bo soáḷ intau inta ki Yesus in tangoinya. Sia aim minatoi, ta'e ki Paulus in noguman kon Sia in totu'-totu'ubí nobiag bui. 20 Lantaran aku'oi moragu-ragu kon náonda im pomomirikisa kom porkara mita natua, dá aku'oi noḻibó ko'i Paulus mongo mo'ibog in sia mayak in Yerusalem simbá tantúon kon tua im porkaranya tatua. 21 Ta'e ki Paulus nopo'igum simbá porkaranya tatua poki tantú ko'i Kaisar. Sia nopo'igum doman simbá sia mogutunpa kom bonu in tahanan, pogoḷa-goḷatan kom ponantúan i Kaisar kon porkaranya tatua." 22 Dá ki Agripa noguman ko'i Pestus nana'a, "Aku'oi mo'ibog mongindongog ko'inia tontaní." Ki Pestus notubag nana'a, "Bain ikoḷom bo indongoganmu in singognya tua." 23 Nopo'ikoḷomai kon singgai, ki Agripa bo ki Bernike takin pakeang dinas monia sinumu'ot kon ruang pososidangan takin itoi mita in tontara bo itoi mita kong kota tatua. Onda intua ki Pestus nomarentah kon diadon tumu'ot ing ki Paulus. 24 No'itu'otmai ing ki Paulus, ki Pestus noguman nana'a, "Tuang Raja Agripa bo bayongandon intau kon na'a! Intau tana'a aindon pinongadu ko'inakó i intau mita in Yahudi inta kon Yerusalem bo inta kon na'a. Mosia namangoi bo kopia momaḷú sim momakisa simbá intau ná tana'a diádon mota'au biagan kon dunia na'a. 25 Ta'e diábí kino'uḻíanku in sia kon taḷá tobatúmai inta mota'auku baḻíon dodoyonan pohukuman ko'inia modapot im matoi. Bo siabí tontaní in nopo'igum simbá porkaranya tatua tantúondon kom pongadilan i Kaisar, dá tuamai sinantúkudon kon sia in diaandon ko'i Kaisar. 26 Ta'e diápa tobatúmai in no'uḻíku ing katarangan mopia inta mota'auku paison kon surat bo kirimon ko'i Kaisar soáḷ porkaranya tatua. Tuamai diniakudon in sia kon tayowon i Tuang mita torutama ko'i Tuang Raja Agripa. Makusudku tua aka mopaḷutdon pirikisa'an oyúon in soáḷ inta mota'auku paison. 27 Sin podudui in raianku diábí mopia aka mogatod kon tobatú intau inta i hukum bo diá kotaki-takin alasan taḷá mita inta pinonapud ko'inia."
1 Ki Agripa noguman ko'i Paulus nana'a, "Ikow inogoian kasampatan mosingog mopoyotutui onu im pinonapud monia." Dá notonggódon kon ḻimanya ing ki Paulus bo nosingog, 2 "Oh, Tuang Raja Agripa mosanang totok ing ginaku sin singgai na'a inogoi i Tuang mosingog kon tayowon i Tuang in aku'oi mopoyotutui onu im pinonapud intau mita Yahudi ko'inakó. 3 Apapa doman ki Tuang nonota'au totok kon adat kabiasa'an bo persoalan mita in intau Yahudi. Tuamai po'igumonku ko'i Tuang, indongoganpa kopia'an in singogku tana'a takin gina mo'onow. 4 Bayongan intau Yahudi nonota'aubí komintan kong kobobiagku pinangkoipamai aku'oi tayamobiagpa, sin aku'oi in nobiagbí kon yuá-yuák monia kon Yerusalem. 5 Ain no'onggot mosia nonota'au ko'inakó. Bo aka mosia mo'ibog, mosia mota'aubí mobogoi ing katarangan kon nongkon dungkuḷpabímai aku'oi ain nobiag saḷaku intau im Parisi bo aku'oi totokbí in dinumudui kon atorang mita in agama nami. 6 Bo tana'a makow aku'oi sinimindog kon na'a sin sidangon. Lantaran aku'oi nopirisaya kon dandi inta inogoi i Allah kom mogoguyang nami. 7 Dandi doman tatua inta inoḷat makow in intau Israel inta mopuḷuh bodoyowá nosuku. Tuamai mosia mosumbah ko'i Allah doḷom bo singgai. Bo lantaran aku'oi mopirisaya kon dandi tatua, Tuang Raja Agripa, dá intau mita in yahudi noponapud in taḷá ko'inakó. 8 Nongonu sin tai utat mita intau in Yahudi diábí mopirisaya kong ki Allah in nomiagbí kon intau minatoi? 9 Koḻipod aku'oi in totokbí doman diá mopirisaya kon o'uman soáḷ ki Yesus intau in Nasaret tatua. 10 Bo totu'ubí kon tuabí inaidanku kon Yerusalem. Aku'oi in de'emanbí tongá nopobonu kom ponjara kon intau mita inta mopirisaya ko'i Yesus, ta'e naonda in aku'oi noko'uḻí kon surat kuasa nongkon imang mita itoi aku'oi mosatuju doman totok im poḻimodan kon intau inta mopirisaya ko'i Yesus. 11 Moántó im pinogutúku im mosia kom baḷoi mita pososambayangan, pakisa'anku simbá diádon mopirisaya im mosia ko'i Yesus. Totokbí moya'at ing ginaku ko'i monia tungkuḷ intua, no'idapot in aḷowanku mosia kon ḻipu-ḻipúannya." 12 "Bo makusud doman tatua sampe aku'oi nodia kon surat kuasa nongkon imang mita itoi bo minayak in Damsyik. 13 Bo kon yuák in daḷan, no'utudon singgai wakutu intua uḻe Tuang Raja Agripa, aku'oi noko'ontong kon sindar nongkon ḷangit inta totok im motarang, nonindar ko'inami komintan. 14 Dá nongo'umpag kom butá ing kami. Onda intua nokodongog kon singog in aku'oi kom bonu im bahasa Ibrani, 'Saulus, Saulus! Nongonu sin umuranbí pogutúonmu in Aku'oi? Umuranbí mororiga ikow aka umuran moḷawang ko'i-Nia inta nobaḻí ki Tuangmu.' 15 Dá kai nakó doman, 'Eta ki inebí Ikow, Tuang?' Dá ki Tuhan notubag, 'Aku'oi na'a ing ki Yesus inta umuran pogutúonmu nion. 16 Pobangondon bo sindog! Aku'oi mokipogontong ko'inimu poḷat monantú ko'inimu mobaḻí bobantung-Ku. Musti poyaputmu kom bayongan intau onu inta ain inontongmu singgai na'a andeka kon singgai inta mo'iduduimai soáḷ Aku'oi. 17 Tondíonku ikow kon sigad in intau mita Israel bo intau mita inta de'eman Yahudi. Potabá-Ku in ikow mayak ko'i monia 18 mobuká kom mata monia, simbá mobuká im mata monia bo moko'ontong kon inta mobayag; bo diádon kopongaruan in Ibilis ta'e tongádon tantú kom bonu ing kawasa i Allah. Sin aka mopirisaya ko'i-Nakó, yo dosa mita monia in tokoámpunganbí bo mobaḻíbí umat mita inta piniḻí i Allah im mosia.' " 19 "Tuamai uḻe, Raja Agripa, totok motoindudui in aku'oi kon onu inta ain inontongku bo inta ain sinarimaku nongkon i Allah tua. 20 Taran-tarangan aku'oi mopota'au kom bayongan intau kom musti mogogai mogaid kon dosa mita im mosia bo moposarahkandon ing kobiagan monia ko'i Allah. Tua komintan musti ponyata kon oáid monia pomuḷoi in singgai. Muna kon Damsyik im pinopota'auanku im masalah tana'a, onda tua kon Yerusalem bo kom bayongandon Yudea bo kon sigad doman in intau mita inta de'eman Yahudi. 21 Tuamai dinomok intau mita in Yahudi aku'oi kom bonu im Baḷoi Tuhan sin ramijion monia bo ḻimodon. 22 Ta'e barang sinotabipabí i Allah in aku'oi dá nota'aupabí sinimindong kon na'a in tana'a makow bo mongonguman kom bayongan inta aing kinorasa'anku kom bayongan intau -- moḷoben andeka mo'intok. Onu in ino'umanku na'a diábí noyoposi in onu inta aim muna pinoguman in nabi mita bo i Musa; 23 kon Raja Mopoposaḷamat inta pinodandi i Allah tatua im mustibí mororigapa muna, bain tua bo mobaḻí intau inta muna-munamai mobiag nongkon sigad in intau mita minatoi; simbá mota'au in Sia mopoyaput in Habar Mopia -- tuata ing kasaḷamatan -- kon intau mita in Yahudi bo intau mita inta de'eman Yahudi." 24 Koyogotpa ing ki Paulus mopoyotutui onu inta nobaḻí ko'inia, ki Pestus nomaḷúdon kai-nia, "Diábí noratak ikow nion Paulus! Kinoḻiuandon pandoimu dá diádon motoratakmai in raianmu!" 25 Ta'e ki Paulus noguman, "Aku'oi in noratakbí, uḻe Raja Agripa. Onu im pogumanku na'a komintanbí totu'u, raianku in nopia pabí. 26 Ki Tuang Agripa tontaní im porasaanku nonota'aubí totok kon soáḷ mita tana'a. Tuamai nobaranidon taran-tarangan aku'oi in nosingog kon tayowon i Tuang. Sin nodait bidon kinota'auan i Tuang in na'a komintan, sin diábí in nobaḻí kon tampat inta no'ibuni. 27 Uḻe Tuang Raja Agripa, degá mopirisaya ing ki Tuang kon onu im pinoguman in nabi mita? Porasaanku mopirisayabí ing ki Tuang!" 28 Dá ki Agripa noguman ko'i Paulus, "Kainimu kamai dá mogampangbí aku'oi mobaḻí intau Keresten?" 29 Dá tubag doman i Paulus, "Sambayanganku ko'i Allah simbá mo'onggot ande motoyong, ki Tuang takin bayongan intau inta nokodongog kon singogku singgai na'a modait mobaḻí ná aku'oi na'a -- ta'e de'emanbí tokigon ná tana'a." 30 Pangabisannya ki tuang raja, ki gubernur bo ki Bernike takin bayongan intau ibanea kon tua komintandon sinimindog bo iḷumuai. 31 Naonda ing kon ḷuai, nosigumanan im mosia, kai monia, "Diábí tobatúmai in taḷá kon intau tana'a in no'uḻí naton inta mota'au baḻíon dodoyonan pohukuman ko'inia dapot im matoi andeka pomonjara'an ko'inia." 32 Bo nogumandon ing ki Agripa ko'i Pestus, "Intau tana'a mota'au bidon buḻian, aka kuma bo diádon monuntut in sia kon adilonbí im porkaranya tatua kom pongadilan i Kaisar."
1 Naonda in notantú kon tumakoidon kong kapaḷ ing kami sim mayak in Italia, ki Paulus takin tahanan mita ibanea pinosarahkandon ko'i Yulius, tobatú porwira tontara in Rum inta tangoionmai "Totabá i Kaisar." 2 Kami sinumakoi kong kapaḷ inta nongkon Adramitium. Kapaḷ tatua nogandu-ngandupa doman makow kom bayongan polabuhan kom propinsi Asia. Ki Aristarkhus, tobatú intau im Makedonia inta namangoi nongkon Tesalonika, kotaki-takin doman nami. 3 Naonda in nopo'ikoḷomaidon kon singgai, no'iyaputdon ing kami kon Sidon. Mopiabí totok ing ki Yulius ko'i Paulus. Inogoinyabí in sia minaya-mayak makow mokipodungkuḷ kon yobayatnya mita simbá ogoian monia onu ing kaparaḷuannya. 4 Nongkon tua, buidon ing kami sinumakoi kong kapaḷ bo nongingguput kom bobayáan. Tongá tompot totok im mogirup dá kapaḷ inta sinakoian nami tua in tongá umuran mongin bingkí in dagat kon ḻipú in Siprus sin tua in no'i oḻingoi topi kon tompot. 5 Bo naonda ing kami iḷumopotdon kon dagat inta noyogintayow in ḻipú Kilikia bo Pampilia, no'iyaputdon ing kami kom Mira, butá in Likia. 6 Kon tua porwira tatua noko'uḻí kong kapaḷ nongkon Aleksandria inta mopobayak in Italia. Dá pinokipomampingannyadon ing kami kong kapaḷ tatua. 7 Ain tongonumai nosinggai ing kapaḷ inta sinakoian nami im minayak ta'e totok i mo'oḷoi. Totokdon iyumoyiga ing kami sahingga pangabisannya kami kodiug-kodiugdon kong kotá ing Knidius. Ta'e tompot umuran diá mopia, dá kami nongin bingkí im pulau Kreta sinumaḻib kon tanjung Salome. 8 Totokdon iyumoyiga ing kami nongin bingkí im pulau tatua dá pangabisannya kami no'iyaput in tobatú tampat Totubuan ing kapaḷ. Tangoinya Polabuhan Indah, inta diá noyayuk kong kotá Lasea. 9 Wakutu intua Singgai Moḷoben Poyodamean ain no'itaḻib. Nobayongdon in wakutu pinaké kon tua, tongá moko'ondokdon totok aka momakisa mayak turus ing kapaḷ. Tuamai ki Paulus nononggina ko'i monia, kai-nia, 10 "Utatku mita, indoiankumai totokbí im mokobahaya aka kapaḷ inta sinakoian naton na'a mayak turus. Sin aka mayak turus yo moḷoben ing karugian naton, de'emanbí tongá barang naton bo datog ing kapal tana'a ta'e kitabí doman. 11 Ta'e porwira tatua mopiri-pirisayabí kom mododia kong kapaḷ tatua bo kaptennya daripada kon onu inta pinoguman i Paulus." 12 Totubuan kapaḷ tatua diá doman mopia pongandupan kon sempo in tumping. Tuamai moántó intau kong kapaḷ tatua in noguman kai monia im manikah bo diá mongandup bo momakisadon mayak modapot im Peniks bo kon tuapa in solama sempo in tumping na'a. Peniks tua in totubuan kapaḷ kong Kreta inta no'itayow in Toyopan Barat daya bo Barat laut. 13 Wakutu intua tompot nongkon Toḷatan mogirup ta'e monyangkópabí, dá kai monia kamai mota'au bidon mayak ing kapaḷ. Dá binuatdon monia in jangkar bodongka pinobayak ing kapaḷ ta'e nongin bingkí totok im pintad im pulau Kreta. 14 Ta'e diá no'onggot kon tua tompot nogirup noropot -- tuata in tompot inta sinangoian tompot Timur Laut -- nogirup nongkon toba, 15 bo nondangat kong kapaḷ nami tatua. Tuamai diádon mota'au ing kapaḷ mayak turus moyogintayow in tompot moropot. Dá nopasrahdon ing kami bo pinomayakdon makow nami ing kapaḷ tatua diaan magí makow in tompot. 16 Kami dinia in tompot no'idapot in tobatú pulau mo'intok, pulau Kauda in tangoinya. Kon tua iyoyiga'anmai nami dá kinokuasaan nami sikoci ing kapaḷ nami tua. 17 Naonda im pinoponikdon in sikoci kong kapaḷ, kapaḷ inta sinakoian nami tua iḻibu sinogotan in tali sim mo'ondok dika bo mo'idumpak kom batu karang Sirtis sin nobabow ing kon tua. Layar im pinoponagdon bo pinomayakdon makow im podia'an tompot mamagí mamakow. 18 Ta'e lantaran tompot umuran mogirup moropot, sahingga in nopo'ikoḷomai kon singgai datog ing kapaḷ gina'atandon monia iḷumbú kon dagat. 19 Bo kon singgai intoḷunya, takin ḻima monia tontaní, mosia nomangkoidon noḷumbú kom pakakas mita ing kapaḷ tatua. 20 Tongonumaidon nosinggai kami diádon moko'ontong kom mata in singgai, bo tundi sin tompot umuran doman mogirup moropot. Pangabisannya diádon harapan nami kom mosaḷamatpa. 21 Aindon tongonumai nosinggai mosia diá nonga'a-nga'an, dá ki Paulus sinimindog kon yuá-yuák monia bo nosingog, "Utat mita, aka kuma bo dinuduian monimu in tongginaku kon dona'aipa tumurus ing kita kong Kreta, yo tantú diábí ing kita nokorasa kon roriga bo karugian nana'a. 22 Ta'e umpakah nobaḻídon nana'a, ta'e aku'oi im mononggina bui ko'i monimu kong koropoton ing gina bo dona'ai mo'ondok. Sin diábí tobatúmai ing kon sigad naton matoi, tongábí kapaḷ tana'a in diádon mota'au pakéon. 23 Sing kogobi'i malaekat i Allah inta sinumbahku, ki Allah inta ki togi ko'inakó in namangoi ko'inakó 24 bo noguman, 'Dika mo'ondok, Paulus! Sim moyotayowbí i Kaisar in ikow. Bo totu'ubí kon lantaran totabi i Allah ko'inimu dá bayongan intau kong kapaḷ tana'a inta noyotakinmu mosaḷamatbí komintan. 25 Tuamai utatku mita, umuran korigonon ing gina! Sin aku'oi im mopirisayabí totok ko'i Allah kom bayongan tua im mobaḻíbí ná inta pinoguman-Nyadon ko'inakó. 26 Ta'e kita im mo'itubudon kom pintad in tobatú pulau." 27 Doḷomdon ko impuḷuh bo'opat, kami umuranpabí no'iḷantak makow bo poyamba'an domanmai in tompot kon dagat in Andria. Ta'e degá no'onggotdon kon doḷom intau mita kom bonu ing kapaḷ nokorasa kong kapaḷ ain kodiug-kodiug kon toba. 28 Dá mosia nopoḷabúdon in tali sim pogukur kon koḻinow in tubig. Inukurmai monia dá dongkadon doyowa nopuḷuh noyopa ing koḻinowea. Naonda in no'i'unadon topiḻik ing kapaḷ dá buidon inukur monia, bo indoianmai dongkadon mopuḷuh boḻima noyopa ing koḻinowea. 29 Bo lantaran mo'ondok mosia kapaḷ mo'itomponik kom batu karang dá mosia noḷabú kon jangkar kon dampig tumi ing kapaḷ bo igumon makow nami ḷagidon mobayag. 30 Ta'e intau mita inta norogaid kom bonu ing kapaḷ tatua moramiji moḷagui nongkon kapaḷ tatua. Mosia nopoponag in sekoci inta kong kapaḷ tatua bo ki aka-akaḷmai mopoḷabú in jangkar kon dotá im muna ing kapaḷ tatua. 31 Tuamai ki Paulus noguman kom porwira tatua takin tontaranya mita, kai-nia, "Aka intau mita inta norogaid kom bonu ing kapaḷ tatua bo diá tantú kong kapaḷ, yo mo'ikow komintan in diábí mosaḷamat." 32 Dá tuamai binontat in tontara mita tatua in tali kon uangga tatua, sahingga uangga tatua diniadon in tompot. 33 Naonda im motoyongdon momuká mata in singgai, ki Paulus nonongganut kom bayongan intau kon tua simbá monga'anpa. Sia noguman nana'a, "Aindon mopuḷuh bo opat nosinggai ing ko'onggotea mo'ikow dongkadon mogoḷat makow bo monahang doman makow ing gogoy. 34 Tuamai aku'oi moguman ko'i monimu, monga'anpa biar tongá tumongopiḻik. Simbá mosehat im mo'ikow bo moropotpa. Sim mosaḷamatbí komintan mo'ikow bo diábí im moga'at kon sigad monimu nion." 35 Nopaḷut makow nosingog kon natua ki Paulus nogamá kon roti bo nosukur ko'i Allah kon tayowon monia komintan. Onda intua sinila-silainyadon makow in roti bodongka nonga'an. 36 Dá noropotdon bui ing gina monia bo no'ibogdon nonga'an komintan. 37 Kami kong kapaḷ tatua doyowa nogatut bo pitu nopuḷuh boonom. 38 Naonda in nopaḷutdon makow nonga'an im mosia, iḷumbúdon monia ing gandum kon dagat simbá moga'andon ing kapaḷ tatua. 39 Bo naonda nobayagdon, inontongdon monia in toba ta'e diábí kinota'auan monia mongo onu in tangoi in tampat tatua. Mosia moramiji mopotubú ing kapaḷ tatua kon tua. 40 Binuká monia tali mita in jangkar bo sinaḷáandon monia kon yuák in dagat. Ta'e layar kon dotá im muna pinoponik monia simbá irupon in tompot pobayak ná pintad. 41 Ta'e kapaḷ tatua no'idumpak kon dasar im bungaion. Dotá im munanya no'itomponik dá diádon noḻiai, bo dotá in tuminya nogoguya'at sin dinangatan im bokoḷ noropot. 42 Wakutu intua tontara mita inta nodia kon intau mita i hukum moroncanadon moḻimod kon intau mita inta i hukum tatua, sim mosia mo'ondok dika bo oyúon in ḷumanguy mayak in toba bo moḷagui. 43 Ta'e inimaḷowan im porwira tatua simbá ki Palus in diá doman ḷutamon monia. Bo pinotabánya intau mita inta mota'au ḷumanguy, bo ḷumangui muna mayak in toba, 44 bo ibanea in dumudui takin momaké in dopí andeka bonsi-bonsig ing kapaḷ. Dá nosaḷamat komintan im mosia nodapot in toba.
1 Naonda ing kami nosaḷamat dapot in toba, bain tua bo kinota'auan nami kon na'anta Maltabí tangoi im pulau tatua. 2 Intau mita kon tua totok mongopia ko'inami. Mosia nonontuḷu kino borambang bodongka inoiní monia ing kami nonayang kon tua sim momangkoidon monguyan bo motumpingdon. 3 Naonda ing ki Paulus nopuyut kon tanga mita bo pinondudub kon tuḷu tatua. Koyogot in sia nopondudub ing kayu indoianmai iḷumuaidon magí in uḷag mobisa lantaran mopatúdon. Uḷag tatua nongaḷut kon ḻima i Paulus. 4 Naonda intau mita kom pulau tatua noko'ontong kon uḷag tatua no'ibambe makow kon ḻima i Paulus, mosia nosingo-singogan, "Intau tana'a pasti moḷoḻimodbí, sin umpakah nosaḷamatdon in sia nongkon bahaya kon dagat, ta'e ki Dewi inta Moádil diábí mopomayak makow ko'inia mobiag." 5 Ta'e pinomisik i Paulus kon tuḷu in uḷag tatua bo topiḻikmai diábí nogamui kom monakit. 6 Kon raian monia in topípa bo mobobagádon in ḻima i Paulus andeka daḻídon matoi in sia. Ta'e naonda in no'onggotdon im pinogoḷatan makow monia kon tua diábí in nobaḻí ko'inia, dá nobaḷui domandon in raian monia. Mosia in nogumandon kong ki Paulus tua in dewabí. 7 Diá noyayuk kon tua im butá i gubernur inta kom pulau tatua. Ki Publius in tangoi i gubernur tatua. Mopia totok im pinototomu monia ko'inami. Kami nogutunpa bo nonga'an kon tua toḷu nosinggai ing ko'onggotea. 8 Wakutu intua ki amá i Publius notakit pinonikan im patú bo momorubut. Dá ki Paulus sinumu'ot bo no'indoi poḷat nosambayang bodongka nomarakat ko'i amá i Publius bo kon dodaipa doman tua sia nopia. 9 Naonda in dinongogdon intau mita kon tua onu inta ain nobaḻí tatua dá namangoidon in intau mita bo nodia kon intau mita inta notakit kom pulau tatua. Bo mosia komintan inundaman. 10 Kami i hormat totok monia ing kon tua bo naonda ing kami nobuatdon nongkon tua yagi-yagidon inogoi monia inta paraḷu pakéon nami. 11 Naonda in toḷudon nobuḷan kon tua, kami nonaḷámaidon kom pulau tatua. Kami sinumakoi kong kapaḷ nongkon Aleksandria inta sinumubuh kon tua solama sempo in tumping. Kapaḷ tatua nomaké in lambang Dioskuri mangaḻenya: "Dewa apang ki Kastor bo ki Poluks." 12 Kami nongandup kon Sirakusa bo nogutunpa kon tua toḷu nosinggai. 13 Nongkon tua kapaḷ inta sinakoian nami minayak nongin bingkí in dagat nodapot kong kotá im Pegium. Nopo'ikoḷomai kon singgai tompot nomangkoidon nogirup nongkon Toḷatan dá kon singgai induanya kami no'iyaputdon kom Putioli. 14 Kon tua kami noyodungkuḷ in jama'at mita. Bo kami inoinípa monia nogutun kon tua noyotakin monia pitu nosinggai. Naonda intua kami minayakdon in Rum. 15 Utat mita inta kon Rum aindon nokodongog kon habar mengenai kami, dá mosia namangoi no'idapot im pasar Apius bo Tres Taberne (Pasanggrahan Tiga) sin monontomu ko'inami. Naonda ing ki Paulus noyodungkuḷ monia, sia nosukur ko'i Allah bo noropotdon bui ing ginanya. 16 Naonda ing kami no'idapotdon in Rum, ki Paulus inogoi nogutun tontaní ta'e sinakinan in tobatú tontara inta moḷoḷukad. 17 Naonda in toḷudon nosinggai kon tua, ki Paulus nogoiní kon itoi mita intau in Yahudi bo naonda i mosia noyosipun, sia noguman ko'i monia nana'a, "Utat mita, umpakahbí aku'oi diá nogaid kon inta no'itaḷá kom bayongan intau naton andeka nomaḷawang kon adat im mogoguyang naton, ta'e aku'oi in dinomokbí monia bo pinosarahkan kon intau in Rum. 18 Naonda im pinirikisa monia in aku'oi, pinobebasdon monia sin diábí kino'uḻían monia kon taḷá topiḻikpamai inta mota'au baḻíon monia dodoyonan pohukuman ko'inakó modapot im matoi. 19 Tongá lantaran intau mita in Yahudi diá mosotuju kong kaputusan tatua dá aku'oi in nonuntut doman kom bá porkara tatua angoion pokiadil ko'i Kaisar, ta'e de'emanbí makusud mopongadu kom bangusaku tontaní. 20 Tuamai aku'oi mopo'igum simbá mota'au moyodungkuḷ monimu bo mongonguman takin monimu; sin aku'oi na'a in sinokig nana'a lantaranbí nopohabar kon onu inta inoḷat makow in intau mita Israel." 21 Dá mosia noguman ko'inia nana'a, "Kami in diápabí kon dodai onda notarima kon surat nongkon Yudea mengenai ikow, ná doman tua, diápabí doman kon dodai onda intau mita inta ki utat naton in namangoi bo nopota'au kon onu inta mora'at inaidanmu. 22 Ta'e kami im mo'ibogbí doman mongindongog nongkon inimu tontaní kon onu inta pinirisaya bo sinundúmu tua sin ain dinongog nami komintan, kom bayongan inta sinundúmu bo inta pinirisayamu nion tatapbí bayowan monia kon ondakabí im bayáanmu." 23 Dá mosia bo ki Paulus nonantú kon tobatú singgai poyodungkuḷan monia. Bo kon singgai inta ain sinantú tatua nobayongdon intau namangoi kom baḷoi inta pinogutunan i Paulus. Bo nongkon doḷo-doḷompa dapot in ḷoḷabungea ki Paulus noginsilang bo nopota'au ko'i monia kon soáḷ naonda ing ki Allah momarentah saḷaku Raja. Sia nogamá kon onu inta aim pinais kom buk i Musa, bo buk i nabi mita simbá mosia mopirisayadon kon soáḷ ki Yesus inta aim pinota'a-ta'aunya makow tua. 24 Oyúon doman im mopirisaya kon onu inta pinogumannya tatua, ta'e oyúon doman in umuran diá mopirisaya. 25 Dá mosia posi-posimaidon minayak nonaḷámai kon tampat tatua takin diábí in notantúmai raian monia. Dá ki Paulus nosingog ko'i monia, "Totu'ubi' onu inta aim pinoguman Roho i Allah inta aim pinoyaput i Nabi Yesaya kom mogoguyang monimu! 26 Nana'a, 'Bayakdon poguman kom bangusa tana'a bo poguman ko'imonia: Mo'ikow nion in tantúbí mokidongog, ta'e diábí momangaḻe; tantúbí doman tarukiraan monimu ta'e diábí kota'auan monimu onu in nobaḻí. 27 Sin raian monia na'a aim bidon nobangkung, bongoḷan monia nobongoḷdon bo mata monia aindon binilogan. Hal tana'a im mobaḻí simbá diá moko'ontong im mata monia, bongoḷan monia diá mokodongog, raian monia diá momangaḻe, sin dika bo mobui ko'i-Nakó, bo ampungan-Ku im mosia.' " 28 Pangabisannya ki Paulus nosingog, "Tuamai musti kota'auan monimu, kon habar kasaḷamatan inta nongkon i Allah tana'a aindon pinoyaput kon intau mita inta de'eman Yahudi, bo mosia no'ibogbí nongindongog kon tua!" 29 Naonda in noguman natua ing ki Paulus, intau mita in Yahudi tatua nonaḷámaidon kon tampat tatua sindaḷan mobobayowan. 30 Doyowa notaong ki Paulus nogutun kom butá in Rum kom baḷoi inta ain sineba'annya tontaní. Sia notarima kon intau inta mamangoi ko'inia. 31 Bo taran-tarangan doman sia nopota'au in Habar Mopia kon soáḷ náonda ing ki Allah momarentah saḷaku Raja bo moginsilang kon soáḷ ki Tuhan Yesus Kristus. Onu in inaidan i Paulus tatua diá bidon in noḷambo-ḷamboi makow.
1 Utatku mita kon Rum inta kinotabi i Allah bo inta aim piniḻí-Nya sim baḻíondon umat-Nya. Aku'oi im piniḻídon i Allah bo aim binaḻí-Nya intau inta mopota'au in Habar Mopia nongkon i-Nia. 2 Habar Mopia tatua aindon pinodandi i Allah kon tungkuḷ intua inta pinongin nabi-Nya mita bo inta pinaisdon kom bonu im Buk Mosuci. 3 Habar Mopia tatua in soáḷbí ki Adí i Allah, inta ki Tuhan naton, ki Yesus Kristus. Inta aka podudui in awak ilo-ilow na'a, yo Sia tua in turunanbí i Daud. 4 Ta'e podudui ko'i Allah yo Sia tua ing ki Adíbí i Allah. Tua komintan nonyata kong kawasa inta totok moḷoben inta nokobiag ko'i-Nia nongkong kinopatoian-Nya. 5 Bo pinongin i-Nia doman tua ki Allah nobogoi in totabi ko'i-Nakó nobaḻí rasul, si mopotutui in daḷan kom bayongan intau simbá mopirisaya bo motoindudui ko'i-Nia. 6 Imakusud in singog bayongan intau tua im mo'ikowbí doman. Mo'ikow inoiní domandon sim mobaḻí umat i Yesus Kristus. 7 Tuamai nomais aku'oi kon surat ko'i monimu. Po'igumon makow ko'i Allah inta ki Amá naton bo ki Tuhan Yesus Kristus mobogoi im barakat bo kobiagan motompia ko'i monimu. 8 Muna-munamai pongin i Yesus Kristus, aku'oi mopoyaput in sukur moántó ko'i Allah lantaran mo'ikow in totok bidon mopirisaya ko'i Kristus. 9 Umuranku kotoropan i mo'ikow aka mosambayang in aku'oi. Kinota'auanbí i Allah kon onu in siningogku tua in totu'ubí. Siata ing ki Allah inta oáidan-Nya inaidanku takin gina motuḻid, oáidan tatua im mopoyaput in Habar Mopia soáḷ ki Adí-Nya. 10 Po'igumonkupa doman makow ko'i Allah simbá ogoian-Nyapa ing kasampatan tana'a makow in aku'oi mokipodungkuḷ ko'i monimu. 11 Aku'oi mo'ibogdon totok moyodungkuḷ monimu simbá mota'aupa mosilai ko'i monimu kon onu inta aim pinonotabi in Roho i Allah simbá modugangdon moropot im pirisaya monimu. 12 Nana'a im makusudku, lantaran kita bo tumpaḷadon mopirisaya ko'i Yesus Kristus, dá musti umuran mosirigonan ing kita. 13 Utatku mita! Ibogonku im bá kota'auan doman monimu kom mokakitdon aku'oi mo'ibog mamangoi mokipodungkuḷ ko'i monimu, tongá tantú oyúon in ḷabot. Sin ibogonku im bá oyúon doman bungai in oáidanku kon sigad monimu ná inta ain nobaḻí kon yuá-yuák in intau mita inta de'eman Yahudi kon tampat mita ibanea. 14 Sin tuabí ing kowajibanku kom bayongan bangusa, intau nomangarti andeka inta diápa nomangarti, inta nosikoḷah andeka inta diápa nosikoḷah. 15 Tuabí manangka i mo'ibogdon totok aku'oi mopoyaput in Habar Mopia tatua ko'i monimu inta nogutun kon Rum. 16 Mopirisayabí totok in aku'oi kon Habar Mopia tatua, sin Habar Mopia tatua ing kakuatanbí i Allah moposaḷamat kom bayongan intau inta mopirisaya; muna-munamai intau in Yahudi, bo bangusa doman ibanea. 17 Sim pinongin Habar Mopia tatua ki Allah nopo'ontongdon kon ná onda in caranya hubungan intau takin i Allah notompiadon bui: caranya kon tua in tongábí mopirisaya ko'i Allah nongkon pinomangkoianpamai modapot im pangabisan. Tua in ná inta aim pinais kom bonu im Buk Mosuci, nana'a, "Intau nopirisayadon ko'i Allah, sahingga hubungannya takin i Allah notompiadon bui, bo intau tatua in mobiagbí!" 18 Nongkon soroga ki Allah nopo'ontong in torú-Nya kom bayongan dosa bo oáid inta mora'at, sin aid inta mora'at tua moḷamboi kon intau monota'au kon totundú mobanar soáḷ ki Allah. 19 Onu ing kinota'auan intau soáḷ ki Allah nonyatadon kong gina in intau, sin aim pinonyata i Allah kon intau. 20 Pinangkoipamai Sia nomia kon dunia na'a, sipat mita i Allah inta diá ko'ontongan, ná ka'ada'an-Nya saḷaku Allah bo kawasa-Nya inta mononoi, kinota'auan bidon in intau nongkon bayongan inta pinomia-Nya tua, sahingga intau diábí mota'au dumodia. 21 Intau nonota'au bidon ko'i Allah, ta'e diábí i hormat monia in Sia saḷaku Allah bo mosia doí doman mosukur ko'i-Nia. Sin soáḷbí mita inta diá im mangaḻenya im pikiron monia; nosindipdon gina monia. 22 Iraimai monia mobijaksana bidon mosia, padahaḷ mosia tua nobodokbí. 23 De'emanbí ki Allah inta mononoi in sumbáan monia, ta'e patongbí inta ná batangan im mahaḷuk mita inta mato-matoipabí; umpamanya: Intau, ḷagapan, mahaḷuk mita inta opat in sioḷnya bo mahaḷuk mita inta mayak ḷumandai. 24 Tuamai pinomayakdon makow i Allah mosia kinawasaan ibog ing gina monia mogaid kon inta moromuk, sahingga mosia mogaid kon onu inta mokokotor kon awak monia tontaní. 25 Ki Allah inta mobanar toḻiuanbí monia in onu inta diá totu'u. Mosia in doíbí mosumbah kon inta nomia, ta'e tongábí inta pinomia in sumbáan monia. Padahaḷ bo inta nomiabí tua im musti dayowon modapot ing kopaḷutan dunia na'a. Amin. 26 Lantaran nogaidon kon natua, dá pinomayakdon makow i Allah im mosia dinumudui kon ibog monia inta moko'oyak. Bobay mita doí bidon kon ḷoḷaki ná biasamai saḷaku tabiat in intau, ta'e mosia mo'ibog bidon kon tumpaḷa bobay. 27 Ná doman tua in ḷoḷaki, mosia monaḷámaidon ko'i buḷoi monia bo mongibogdon kon tumpaḷa ḷoḷaki, tuamai mosia motarima kon tontuḻínya podudui aid monia tatua. 28 Bo lantaran irasa in intau kon diábí paraḷu mosia monota'au ko'i Allah, dá pinomayak bidon makow i Allah ing kogoguya'atan in raian monia, sahingga in nogaidon mosia kon soáḷ mita inta ilarang. 29 Gina monia nopuḻingdon yagi-yagi inta mora'at, inta diá nobanar, moturá, aid mokotor, yoya'atan gina; ibog moḻimod, ibog moropatoi, ibog monguboḷ bo motagú kong gina bo mo'ibo-ibog doman mongonguman kon soáḷ intau ibanea. 30 Mosia mo'ibog doman mopora'a-ra'atmai kon tangoi intau ibanea, mokaḷakuang bo diá ko'endar. Mosakí doman gina monia ko'i Allah bo mo'ibog doman totok mongonguman kon inta diá totu'u. Mosia mopandoi doman motayak kon cara mita mobagu kom pogaid kon inta mora'at. Mosia mo'ibog moḷawang kong guyanga. 31 Mosia in doíbí mosimangartian diá doman mosatia, bo diá doman in totabian kon tumpaḷa intau. 32 Kinota'auanbí monia kom podudui in hukum i Allah, intau inta mogaid kom bayongan tua patusbí hukumon modapot matoi. Ta'e umpakahbí natua yo aidanbí doman monia intua komintan; bo malah aka intau ibanea momia kon soáḷ mita ná inta inaidan monia tua yo mosatujubí doman i mosia.
1 Manangka intua, utat mita ki inebí in ikow nion sim mohakim kon intau ibanea? Ikow tontaní kotaḷábí doman! Aka ikow bo mopotaḷá kon intau ibanea, padahaḷ tumpaḷa nogaid kon ná inta inaidan monia tua, dá mangaḻenya kon tua ikowdon tontaní in nopoḷabú in hukuman ko'inimu tontaní. 2 Kinota'auan bidon naton kon aka ki Allah im mopoḷabú in hukuman kon intau mita inta nogaid kon soáḷ mita ná tatua, yo no'itutuibí ing kaputusan i Allah tatua. 3 Ta'e mo'ikow nomia doman kon soáḷ mita inta pinonapud monimu kon intau ibanea. Degá iraimai monimu, mo'ikow nion diábí kotugatan in hukuman i Allah? 4 Andeka diá pandungon monimu in totabi, kasabaran-Nya bo kopopia ing gina-Nya notarima ko'i monimu? Tantú kinota'auan bidon monimu kong ki Allah nopo'ontong ing kopopia ing gina-Nya, sin ibogon-Nya mo'ikow mogogaidon mogaid kon dosa mita. 5 Ta'e mo'ikow totok motogat ing gina bo doí momaḷui kong gogutú. Dá mangaḻenya kon tua mo'ikow bidon tontaní i modugang kon roriga in hukuman ko'i monimu kon singgai tumi, aka popo'ontongdon i Allah in torú-Nya bo hukuman inta moádil. 6 Ki Allah mobogoibí in tontuḻínya podudui in oáid monia. 7 Bo ki Allah mobogoibí ing kobiagan mopia bo mononoi ko'i monia inta umuran mogaid kon inta mopia, ko'i monia inta motayak kon inta momulia, inta motayak kong kahormatan bo inta motayak kon inta mononoi. 8 Ta'e intau inta tongá morai kong kopontingannya tontaní bo diá doman motoindudui ko'i Allah, bo tongá doman umuran dumudui kon inta mora'at, intau mita natua ing kosakibí totok ing gina i Allah. 9 Intau inta mo'ibog mogaid kon inta mora'at im mosikisa bo moyoyiga, muna-munamai intau Yahudi bo mo'iduduimai bangusa doman ibanea. 10 Tongá bayongan intau inta mo'ibog mogaid kon inta mopia, ogoianbí i Allah ing kamulia'an bo kahormatan takin kobiagan motompia, muna-munamai intau in Yahudi, mo'iduduimai kon tua bangusa doman ibanea. 11 Sin diábí poyoposion i Allah im bayongan intau. 12 Intau mita inta de'eman bangusa Yahudi binaradosabí doman umpakah mosia diá monota'au kon hukum agama Yahudi. Dá mosia in hukumbí tongá diá pinodoyon kon hukum tatua. Ta'e intau mita in Yahudi binaradosa naonda ing kinota'auan monia in hukum tatua. Dá mosia ihukum pinodoyon kon hukum tatua. 13 Sin hubungan in intau takin i Allah motompia bui, de'emanbí lantaran intau tatua nonota'audon kon hukum agama Yahudi, ta'e lantaranbí sia nogaidon kon onu inta pinais kom bonu in hukum tatua. 14 Intau mita ibanea diá nonota'au kon hukum agama Yahudi. Ta'e aka intau mita tatua bo mo'ibogbí mogaid kon onu inta pinarentah kon hukum tatua, yo mosia bidon tua im mobaḻí hukum ko'i monia tontaní, umpakahbí mosia diá nonota'au kon hukum agama Yahudi. 15 Aid monia moponyatadon kon onu inta pinarentah in hukum tatua no'ipaisdon kom bonu ing gina monia. Gina monia mobogoi doman ing katarangan kon soáḷ tatua, sim mosia tontaní oyúon im potaḷáan bo oyúon doman in totu'uon in raian monia. 16 Natuata im mobaḻí kon singgai inta ain sinantú tua. Kon Singgai tatua, podudui in Habar Mopia inta pinoyaputku na'a, ki Allah pongin i Yesus Kristus mohakim kom bayongan inta no'ibuni kom bonu ing gina bo raian im bayongan intau. 17 Ta'e tana'a naonda i mo'ikow uḻe utat? Mo'ikow mongaku intau Yahudi. Mo'ikow kinumadai kon hukum agama Yahudi bo mopia totok ing gina monimu kon hubungan monimu takin i Allah. 18 Mo'ikow noko'uḻí kon totundú mita nongkon hukum tatua, sahingga kinota'auanmudon onu ing kino'ibog i Allah bo mota'au domandon monantú kon onda inta mopia. 19 Bo mo'ikow noyakinbí kom mo'ikow nion itoi in intau bilog bo nobaḻí bayag ko'i monia inta nobiagpa kon sindip; 20 bo nobaḻí doman guru ko'i monia inta nobodokpa, bo ko'i monia inta nobogápa. Yo ikow in noyakin bidon kong kom bonu in hukum agama Yahudi, moko'uḻí bidon ikow kom bayongan pongotahuan bo totundú inta nobanar. 21 Ki utat motundú kon intau ibanea, yo nongonu sin ikow in diábí motundú ko'inimu tontaní? Ki utat motundú kon: "Dika monakow", yo nongonu sin ikow im monakowbí? 22 Ikow motundú kon intau: "Dika monuaḻing", yo nongonu sin ikow tontaní im monuaḻingbí? Ikow morongó kom bayongan berhala, ta'e nongonu sin ikow im mayakbí mogamá kom barang mita inta kom bonu im baḷoi berhala mita tatua? 23 Mo'ikow dumodia sin oyúon in hukum i Musa ko'i monimu, ta'e nongonu sim mo'ikow im moningkuḻebí ko'i Allah takin oáid doí dumudui kon hukum-Nya mita? 24 Kom bonu im Buk Mosuci pinais nana'a: "Lantaran mo'ikow intau mita in Yahudi, dá tangoi i Allah iromu-romukmaidon kon sigad in intau ibanea." 25 Aka ikow bo motoindudui kon hukum in agama Yahudi, dá oyúonbí mangaḻe in sunat tatua ko'i monimu. Ta'e aka ikow bo doí dumudui kon soáḷ mita inta pinarentah kom bonu in hukum tatua, yo totokbí in diá mangaḻe in sunat tatua ko'inimu. 26 Aka intau de'eman Yahudi inta diá sinunat dinumudui kon hukum agama Yahudi, yo sia inanggap bidon i Allah naonda bo intau inta ain sinunat! 27 Bo intau inta diá sinunat tua imopotaḷá ko'i monimu intau in Yahudi, sin oyúondon in hukum agama monimu bo sinunat domandon i mo'ikow, ta'e mo'ikow tontaní in doíbí dumudui kon hukum tatua. Mosia tua in diábí sinunat ta'e totu-totu'ubí dinumudui kon hukum in agama Yahudi. 28 Sin aka totu-totu'u intau in Yahudi, yo de'emanbí tongá tangoinya intau in Yahudi, ná doman tua intau inta ain totu-totu'u sinunat de'emanbí tongá kai intau sinunatdon in sia. 29 Sin nana'abí, intau inta totokea Yahudi in intaubí inta ginanya totu-totu'ubí jiwa intau Yahudi. Ná doman tua, sunat inta totokea in sunatbí kong gina inta pinomia in Roho i Allah, de'emanbí inta pinais kom bonu im buk. Bo intau natua im pujion i Allah, de'emanbí pujion in intau.
1 Aka natua, yo onu ing ka'untungannya mobaḻí intau in Yahudi? Bo onu im baragunanya dumudui kon atorang in sunat? 2 Mobayongbí totok im baragunanya! Muna-munamai, lantaranbí kon intaubi in Yahudi na'a im pinopo'pirisayaan i Allah in singog-Nya mita. 3 Ta'e naonda degá aka tongobotak intau in Yahudi diá mosatia? Degá lantarandon tua, sahingga ki Allah diádon mosatia? 4 Tantú diábí natua! Sin notarang bidon kong ki Allah in tantúbí mobanar, umpakahbí bayongan intau monguboḷ. Kom bonu im Buk mosuci aim pinais nana'a, "Ikow musti monyata kon totu'u kon onu inta siningogmu, bo ikow mo'untung ko wakutu ikow hakimon." 5 Ta'e aka koádilan i Allah mobaḻídon totok monyata, lantaran kita nogaid kon inta diá totu'u, yo onu in singogon naton? Degá diá moádil aka ki Allah mohukum ko'i naton? (Ḷoḻibó tana'a im mopiabí saḷaku intau.) 6 Ta'e totu'ubí kon diábí mota'au im mosingog natua! Sin aka ki Allah bo diá moádil, yo naondabí im pohohakim-Nya kon dunia na'a? 7 Ta'e aka lantaran oáid inta diá mo'itutui tua, onu inta mobanar soáḷ ki Allah modugangdon mo'iḷontú sahingga in Sia dayowon, yo nongonu sin intau inta nogaid kom mora'at tua tantúpabí potaḷa'an saḷaku intau binaradosa? 8 Bo nongonu sing kita in diá doman mota'au moguman, "Koḻigai, kita mogaid kon inta mora'at simbá momukádon in inta mopia?" Totu'ubí kon oyúonbí in intau mohojat ko'inakó bo moguman kon aku'oi ain nosingog kon natua. Intau mita natua im patusbí hukumon i Allah. 9 Dá aka natua, yo degá kita na'a no'iḻiu kon intau mita inta de'eman Yahudi tua? Diábí ing kita no'iḻiu! Aindon pinogumanku muna, kon intau in Yahudi andeka bangusa ibanea, komintan bidon kinawasa'an in dosa. 10 Ná inta pinais kom bonu im Buk Mosuci nana'a, "Diábí tobatúmai intau inta mobanar, 11 diábí tobatúmai intau inta nomangarti bo diábí doman tobatúmai intau nosumbah ko'i Allah. 12 Bayongan intau iyumayukdon ko'i Allah; komintandon nogaid kon no'itaḷá. Diádon tobatúmai intau nogaid kon inta mobanar, tobatúmai yo diábí! 13 Sigogow monia naonda bo kuburan inta no'ibukat makow. Dilá monia pinaké monia mosingog kon uboḷ, bo kuḻit im bibig monia totok im mobisa, naonda bo bisa in uḷag. 14 Bibig monia nopuḻing in singog inta pogodi-godi bo pohojat. 15 Ḷangkad monia moḻikat aka mayak moposikisa bo moḻimod kon intau. 16 Korimumudan bo kasusahan pogambor magí-makow monia. 17 Diábí kota'auan monia im mobiag motompia, 18 bo mosia dia'bí motogu'ondok ko'i Allah." 19 Tana'a, kinota'auandon naton kom bayongan inta pinais kom bonu in hukum agama Yahudi, pinomakusudbí kon intau mita inta nobiag dinumudui kon hukum tatua. Tuamai diábí tobatúmai intau mota'au mobogoi in alasan onu, bo bayongan intau kon dunia na'a mota'aubí tuntuton i Allah. 20 Sin diábí tobatúmai mota'au mopopia'an i Allah sin lantaran mosia ain nogai kon soáḷ mita inta kom bonu in hukum agama Yahudi. Ta'e hukum tatua tongábí moponyata kon intau tua im binaradosabí komintan. 21 Ki Allah ain nobogoi in daḷan kon ná onda intau moyopia bui takin-Nya, bo cara tatua diábí in hubungannya takin hukum agama Yahudi. Tongá buk mita i Musa bo buk in nabi mita noponyatadon kon soáḷ tatua, 22 kong ki Allah no'ibogbí noyopia bui takin intau, ta'e tua im pongin pirisayabí ko'i Yesus Kristus. Tua inaidan i Allah kom bayongan intau inta mopirisaya ko'i Kristus, sin Sia in diábí mopoyoposi kon intau. 23 Intau ing komintan bidon binaradosa bo noyayukdon ko'i Allah inta moposaḷamat ko'i monia. 24 Tongábí lantaran totabi i Allah inta pinomorosen-Nya, sahingga hubungan in intau bo i Allah motompiadon bui; caranya kon tua intau pinobebasdon i Kristus Yesus. 25 Ki Allah ain nopokurban ko'i Yesus Kristus simbá takin natua mo'inyatadon kon intau pinilatandon nongkon bayongan taḷá monia aka mosia mopirisaya ko'i Yesus. Tua im pinomia i Allah sim mopo'ontong ing koádilan-Nya. Sin tungkuḷ intua nosabardon in Sia kom bayongan dosa in intau, sahingga diá ihukum-Nya im mosia. 26 Ta'e tana'a in hukumon-Nyabí ki ine im mogaid kon inta diá mopia sim moponyata kom moádilbí in Sia. Aid-Nya tatua im moponyatabí kon Sia tua in totu-totu'ubí mobanar bo pomuḷoi intau inta mopirisaya ko'i Yesus, pinonyata-Nyadon saḷaku intau inta ain noyopia bui takin i Allah. 27 Manangka intua diábí in dodoyonan naton dumodia. Nongonu sin natuabí? Lantaran kita degá dinumuduidon kon onu inta pinais kon hukum agama Yahudi? De'emanbí! Ta'e lantaranbí kita mopirisaya. 28 Sin nana'abí ing kasimpulannya: Intau sinangoian noyopiadon bui i Allah, de'emanbí lantaran nogaid kon onu inta pinais kon hukum in agama Yahudi, ta'e lantaranbí pirisayanya ko'i Yesus Kristus. 29 Andeka degá ki Allah tua tongábí Allah intau in Yahudi? De'emanbí Sia tua ing ki Allah im bayongan intau? Totu'u, Sia tua ing ki Allahbí doman im bayongan intau! 30 Sing ki Allah tua in tongábí tobatú. Siabí tua inta nobogoi ing kasampatan kon intau mita in Yahudi noyopia bui takin i Allah sim pinodoyon doman kom pirisaya monia. Bo Siabí doman tua inta nobogoi ing kasampatan kon intau ibanea mobiag moyopia takin i Allah, bo tua in nobaḻí doman lantaran mopirisaya im mosia. 31 Yo mota'au degá singogon kon lantaran kita bo mopirisaya ko'i Kristus, dá musti ḷumbúondon in hukum agama Yahudi tatua? diábí mota'au mosingog natua! Justru lantaran oyúondon im pirisaya naton tatua, dá musti harga'an naton in hukum Tatua.
1 Aka natua, onu im mota'au singogon soáḷ ki Abraham, mogoguyang naton tatua? Naonda im pongalamannya? 2 Aka soáḷ mita inta inaidannya tua bo nobaḻí dodoyonan pinotarima'an i Allah ko'inia saḷaku intau inta mokosanang kong gina-Nya, dá oyúon doman in dodoyonannya dumodia. Ta'e sia in diábí mota'au dumodia kon tayowon i Allah. 3 Sing kom bonu im Buk Mosuci pinais nana'a, "Ki Abraham nopirisaya ko'i Allah, bo lantaran pirisayanya tatua dá sinarima i Allah in sia saḷaku intau inta mokosanang kong gina-Nya." 4 Intau inta mogaid im motarimabí kom boḻi im pinogaidannya bo tua in diábí inanggap saḷaku pinomorosen sin haknyabí intua. 5 Ta'e oyúon in intau inta dia'bí gumantong kon usahanya tontaní; sia im moposarakanbí ing kobiagan-Nya ko'i Allah inta moposaḷamat kon intau mita baradosa. Dá pirisayanyabí tatua in nobaḻí dodoyonan pinotarimaan i Allah ko'inia saḷaku intau inta mokosanang kong gina-Nya. 6 Natua doman in singog i Daud; manangka intua sia noguman doman nana'a, "Kosanangdon totok in intau inta ain sinarima i Allah saḷaku intau inta mokosanang kong gina-Nya, ta'e inta de'emanbí pinodoyon kon oáidnya mita." Ki Daud noguman nana'a, 7 "Kosanangdon totok intau inta taḷánya mita ain inampungan bo dosanya mita inampungandon i Alllah! 8 Kosanangdon in intau inta dosanya mita diádon irekengmai i Tuhan!" 9 Degá singog ḷunganga na'a tongá pinotuju kon intau mita inta ain sinunat andeka degá ko'i monia doman inta diá sinunat? Sin munadon pinogumanku, kong ki Abraham sinarima i Allah saḷaku intau inta mokosanang kong gina-Nya, de'emanbí lantaran oáidnya, ta'e lantaranbí pirisayanya ko'i Allah. 10 Dá degá dodai onda tua pino'ontong i Allah? Kowakutu degá sia diápa sinunat ande kowakutu in sia sinunatdon? Tantú kowakutubí in sia diápa sinunat, de'emanbí bain sinunat makow. 11 Sia sinunat bambí no'iduduimai, tongá sunatnya tatua in tongábí saḷaku tanda kon sia ain sinarima i Allah saḷaku intau inta mokosanang kong gina-Nya, lantaran mopirisaya ko'i Allah. Sia sinarima i Allah kowakutu in diápa dinumudui kon atorang in sunat tatua. Bo ki Abraham nobaḻí guyanga im bayongan intau inta mopirisaya ko'i Allah, bo lantaran tua, dá sia sinarimadon i Allah saḷaku intau inta mokosanang kong gina-Nya, umpakahbí mosia diá sinunat. 12 Ki Abraham guyangabí doman in intau mita inta ain sinunat. Sia in nobaḻí guyanga monia, de'emanbí tongá lantaran mosia ain sinunat, ta'e lantaranbí mosia nopirisayadon ko'i Allah bo nobiagdon naonda bo ki Abraham wakutu in diápa sinunat. 13 Ki Allah ain nodandi ko'i Abraham bo katurunannya, kon dunia na'a im mobaḻíbí kapunya'an i Abraham. Dandi tatua in de'emanbí pinodoyon kong kotoindudui i Abraham kon hukum in agama Yahudi, ta'e lantaranbí sia mopirisaya ko'i Allah, sahingga sinarima i Allah in sia saḷaku intau inta mokosanang kon gina-Nya. 14 Sin aka tongá intau mita motoindudui kon hukum in agama Yahudi i motarima kon onu inta pidandi i Allah, dá pirisaya ko'i Allah im beresibí diá im baragunanya bo dandi i Allah tua diábí im mangaḻenya. 15 Hukum agama Yahudi na'a mokopoángoi kon hukuman i Allah. Ta'e aka diá in hukum tatua, yo diábí doman i moḷawang. 16 Dandi i Allah tatua im pinodoyonbí kom pirisaya in intau tatua ko'i Allah. Tua in nobaḻí tobatú jaminan kom bayongan katurunan i Abraham, kon dandi tatua inogoi ko'i monia saḷaku tobatú o'ogoi inta pinonotabi i Allah, de'emanbí tongá ko'i monia inta motoindudui kon hukum in agama Yahudi, ta'e ko'i moniabí doman inta mopirisaya ko'i Allah. Ná ki Abraham inta totok im mopirisaya ko'i-Nia. Ki Abraham tua ing ki amábí naton komintan inta mopirisaya. 17 Sing ki Allah in nogumandon ko'i Abraham nana'a, "Ikow aim binaḻí-Ku ki amá im bayongan intau inta mopirisaya." Tua in dandi inta inogoi i Allah ko'i Abraham. Bo ki Abraham nopirisaya ko'i-Nia. Sia tua ing ki Allah inta nomiag kon intau minatoi, Siabí doman tua ing ki Allah inta tongá takin singog mogaid kom bayongan yagi-yagi inta diápa, mobaḻí oyúon. 18 Ki Abraham in umuran makow moharap bo mopirisaya umpakahbí diádon in harapan. Tuamai sia nobaḻí ki amá im bayongan intau inta mopirisaya, ná inta pinais kom bonu im Buk Mosuci, "Katurunanmu im mobaḻí mobayong totok." 19 Kinota'auan bidon i Abraham tungkuḷ intua, kon diá bidon kuma'an kon akaḷ aka sia bo moko'uḻípa kong katurunan, sin nogoguyangdon in sia, bo umurnya im modiugdon mogatut notaong; apadoman ki Sarah ki buḷoinya tua im bantó, tongá umuran moḷoben im pirisaya i Abraham. 20 Sia umuran mopirisaya bo diábí in ḻia-ḻiaw makow ing ginanya kon onu inta pinodandi i Allah tua. Pirisayanya mokodugang kon ropotnya, sahingga umuran sia modayow ko'i Allah. 21 Totokbí im moyakin sia kom mokosanggupbí ing ki Allah momia kon onu inta aim pinodandi-Nya tua. 22 Tuamai sinarima i Allah in sia saḷaku intau inta mokosanang kong gina-Nya. 23 Singog "sinarima saḷaku intau inta mokosanang kong gina i Allah", pinais de'emanbí tongá ko'i Abraham tontaní; 24 ta'e ko'i natonbí doman. Kita in tarima'anbí doman i Allah saḷaku intau inta ain nokosanang kong gina-Nya, sing kita in nopirisaya ko'i Allah inta ain nomiag bui ko'i Yesus, ki Tuhan naton. 25 Ki Yesus tua im pinosarakandon kon intau mita sin ḻimodon sim potobus kom bayongan dosa naton. Tongá Sia biniagdon bui i Allah simbá kita buidon moyodame takin i Allah.
1 Tana'a kita noyodamedon bui takin i Allah, sing kita im mopirisaya. Tuamai koḻigai bá mobiag ing kita kom bonu in dodamean takin i Allah inta podoyon kom pirisaya naton ko'i Tuhan naton ki Yesus Kristus. 2 Lantaran kita mopirisaya ko'i Yesus, dá inogoian-Nya ing kasampatan kita motarima kon tabi i Allah, bo totabi tatua im mokobiag ko'i naton tana'a makow. Tuamai moḷunganga totok ing gina naton, sin oyúon in harapan naton mokoálami kong kobiagan mopia inta inogoi i Allah! 3 De'emanbí doman tongá tua, moḷungangabí doman ing gina naton aka kita bo koántugan in roriga, sing kota'auan bidon naton kon roriga tatua im mokopomukábí kon ibog mogaid totu-totu'u. 4 Ibog mogaid totu-totu'u tua mokopobaḻí kon intau monahang kon totungkuḷ; bo soáḷ tana'a inta mokopomuká kon harapan. 5 Bo harapan ná tana'a diábí mokokecewa ko'i naton, sing gina naton ain notarima kon totabi i Allah. Tua inaidan i Allah pinopotonsigad kon Roho-Nya inta ain inogoi ko'i naton. 6 Wakutu ing kita diádon kodaya, ki Kristus pinokurbandon sing kopontingan naton wakutu inta nopas inta ain sinantú i Allah; padahaḷ kita in intau mita inta noyayuk nongkon i Allah. 7 Sin diábí mogampang motayak kon intau inta mo'ibog matoi umpakahbí kopontingan i intau inta mobanar. Tongá degá aka kon intau inta mopia, dá oyúon intau mobarani matoi. 8 Ta'e ki Allah noponyatadon in tabi-Nya ko'i naton, wakutu ing ki Kristus pinokurban sing kopontingan naton, wakutu ing kita binaradosapa. 9 Masa in na'a kita noyodamedon bui takin i Allah inta pinongin kinopatoian i Kristus. Manangka intua nopastibí kom posaḷamatonbí i Kristus ing kita nongkon hukuman i Allah. 10 Si wakutupa in nobaḻí saturu i Allah ing kita, kita pinoyodamedon takin-Nya inta pinopotonsigad kong kinopatoian i Adí-Nya, apa doman tana'a naonda in hubungan naton takin i Allah notompiadon bui, tantú kita im posaḷamatonbí doman bui pongin kobiagan i Kristus. 11 Bo de'emanbí tongá tua, ta'e moḷungangadon totok ing gina naton kong kopopia ing gina i Allah inta pinopotonsigad ko'i Yesus Kristus ki Tuhan naton. Sim pinongin i Kristus tuata, dá tana'a makow kita mokoálami kon hubungan naton inta mopia takin i Allah. 12 Dosa sinumu'ot kon dunia na'a nongin intau tobatú, bo nongkon dosa tatua nomuká domandon im popatoi. Akibatnya popatoi tatua no'ibaya-bayakdon makow kom bayongan intau, sim bayongan intau nogaid domandon kon dosa. 13 Si wakutu hukum in agama Yahudi na'a diápa, dosa koyongan bidon oyúon kon dunia na'a. Ta'e diápabí irekengmai sin diápa in hukum i Musa. 14 Ta'e umpakah natua popatoi in nongawasa bidon kom bayongan intau nongkon sempo i Adam dapot kon sempo i Musa. Umpakahbí intau mita diá nogaid kon taḷá ná inta inaidan i Adam, ta'e mosia in no'itakin bidon kinawasa'an im popatoi. Ki Adam tua ing gambaranbí i-Nia inta mo'iangoi kon singgai mo'iduduimai. 15 Tongá diábí notongkai in taya dua. Sin totabibí i Allah im moḷobe-ḷoben aka poyobandingonmai in taḷá inta pinomia i Adam. Sin taḷá intau tobatú nokopopisí kon nobayong intau minatoi. Ta'e moḷobe-ḷobenbí doman kon tua in akibat in totabi i Allah bo hadiah kasaḷamatan inta inogoi-Nya kom modamaḷ in intau, inta pinongin kopopia ing gina in tobatú intau, tuata ing ki Kristus. 16 Totabi i Allah tua im moḷobe-ḷobenbí totok kon dosa in intau tobatú. Sin naonda intau tobatú nogaid kon inta no'itaḷá, pinoḷuai domandon im pones: "Kotaḷá." Ta'e naonda in nobayongdon intau nogaid kon dosa, namangoi domandon in hadiah nongkon i Allah inta noguman: "Diá Kotaḷá." 17 Lantaran taḷá intau tobatú dá bayongan intau kinawasa'an domandon im popatoi inta nongin intau tobatú tua. Ta'e mo'iḻiubí domandon nongkon tua in akibat nongkon onu inaidan in tobatú intau ibanea, tuata ing ki Kristus. Pinongin i-Nia tua, ki Allah nobogoi in totabi-Nya inta totok im moḷoben kon intau mobayong, bo tongábí pinonotabi-Nya ko'i monia, sahingga mosia noyodamedon bui takin i Allah; mosia im mongawasa kon dunia na'a pongin i Kristus. 18 Tuamai, ná doman taḷá intau tobatú nokopopisí kom bayongan intau i hukum, natua doman aid in intau tobatú inta motoindudui ko'i Allah, nokopobaḻí kom bayongan intau pinilatandon nongkon taḷá monia bo inogoiandon ing kobiagan. 19 Dá notongkai doman in na'a, bayongan intau nobaḻí binaradosa lantaran intau tobatú inta diá motoindudui. Ná doman tua mobayong intau inogoian ing kasampatan moyodame bui takin i Allah lantaran intau tobatú inta motoindudui ko'i Allah. 20 Naonda in oyúon hukum i Musa, polanggaran lebedon mobayong, ta'e naonda ing koḷoben-koḷoben in dosa, yo tabi i Allah ing kodugang-kodugang domandon in ḷobennya ko'i monia. 21 Kita na'a im mustibí matoi lantaran nogaid domandon kon dosa. Ta'e ki Allah in notabibí ko'i naton bo nobogoi in daḷan ko'i naton kom moyodame bui takin-Nya. Bo lantaran hubungan naton takin i Allah notompiadon bui, dá Sia in nobogoi domandon ing kobiagan mo'itutui bo inta mononoi ko'i naton inta pinongin i Yesus Kristus, ki Tuhan naton.
1 Aka natua, onu i mota'au singogon naton? Mustipa doman degá mogaid kon dosa ing kita simbá modugang in tabi i Allah ko'i naton? 2 Tantú diábí natua! Dosa diá bidon nongawasa ko'i naton, manangka intua kita diá bidon mota'au aka dongka umuran mogaid kon dosa! 3 Bá kota'auan monimu ko wakutu ing kita binaptis, kita in notobatú bidon takin i Kristus! Tua im mangaḻenya kong kita in sinobatú domandon takin kinopatoian-Nya. 4 Wakutu ing kita binaptis, kita iḷobongdon takin i Kristus bo minatoidon noyotakin-Nya, simbá ná doman ki Kristus inta aim biniag nongkon kinopatoian-Nya takin kamulia'an i Amá, yo natua doman ing kita mokoálami doman kong kobiagan mobagu. 5 Aka kita bo ain notobatú i Kristus sing kita ain noyotakin-Nya minatoi, dá kita im motobatúbí doman takin-Nya sing kita im mo'itakin biagon ná Sia. 6 Kinota'auan bidon naton kon tabiat naton saḷaku intau aindon no'itakin pinopopakú kong kayu pinoyotaḻempang, simbá kawasa in awak inta binaradosa na'a inggamáandon, sahingga kita diádon umuran tonggata'an in dosa. 7 Sin aka intau bo aim minatoi; yo sia im pilatan bidon kong kawasa in dosa. 8 Dá aka kita bo ai minatoi takin i Kristus, yo mopirisayabí ing kita kong kita im biagonbí doman moyotakin-Nya. 9 Sing kinota'auandon naton kong ki Kristus aim biniag nongkon kinopatoian-Nya bo Sia in diá bidon matoi bui. Popatoi diá bidon mongawasa ko'i-Nia. 10 Sia minatoi sin lantaran dosa intau. Bo tongábí komintan mobaḻí intua. Bo Sia nobiag tana'a, nobiagdon sing kopontingan i Allah. 11 Natua doman mo'ikow, musti monganggap minatoidon kom bonu in dosa bo mobiagdon motompia takin i Allah inta pinongin i Kristus Yesus. 12 Dika pomayak makow ing kobiaganmu inta diá mononoi kon dunia na'a kawasa'an in dosa, simbá diádon ikow dumudui kon ibognya inta mora'at. 13 Bo dika domandon posarakan in awakmu kong kawasa in dosa sim pakéonnya mogaid kon inta mongora'at. Ta'e posarakandon in awakmu ko'i Allah saḷaku intau inta aim pinamping nongkon kawasa im popatoi bo pinobayak ing kawasa inta mokobiag. Posarakaidon in awakmu komintan ko'i Allah simbá pakéon mogaid kon onu ing kino ibog-Nya. 14 Dosa diá bidon mongawasa ko'i monimu, sim mo'ikow diádon nobiag kom bonu ing kawasa in hukum agama Yahudi, ta'e kom bonu bidon kawasa in totabi Allah. 15 Tana'a, onu degá ing kasimpulannya? Degá mota'au ing kita mogaid kon dosa, sing kita in diádon nobiag kom bonu ing kawasa in hukum agama Yahudi, ta'e nobiag bidon kom bonu ing kawasa in totabi i Allah? Diábí mota'au! 16 Bá kota'auan monimu, kon aka mo'ikow bo moposarakan in awakmu kon tobatú intau sim mogaid kon onu inta kinoibognya, yo mo'ikow im mobaḻí bidon ata in intau inta dinuduian monimu tatua. Ata in dosa modia ko'i monimu mayak im popatoi, ta'e aka ata inta motoindudui ko'i Allah yo tua im modiabí ko'i monimu mayak ing kobiagan. 17 Ta'e sukurdon ko'i Allah! Sin tungkuḷ intua mo'ikow nobaḻí ki ata in dosa, ta'e masai na'a mo'ikow motoinduduidon totok kon totundú inta no'itutui inta ain inogoi ko'i monimu. 18 Mo'ikow pinilatandon nongkon kawasa in dosa, bo tana'a ain nobaḻí ata inta mogaid kon onu inta kinoibog i Allah. 19 Lantaran mo'ikow nobodokpa, dá aku'oi moguman kon contoh tana'a simbá mogampang komangaḻean monimu. Tungkuḷ intua mo'ikow noposarakan im bayongan awak monimu saḷaku ata mogaid kon soáḷ mita inta mongoromú bo mora'at sim makusud doman mora'at. Tuamai natua doman masai na'a, posarakaidon im bayongan awakmu saḷaku ata mogaid kon inta kino'ibog i Allah sim makusud mopia i Allah. 20 Si wakutu mo'ikow sinonggata in dosa, yo mo'ikow in diábí kinawasaan in ibog i Allah. 21 Ko wakutu intua onu ing ka'untungan no'uḻí monimu, dodai in nogaid kon soáḷ mita inta tana'a makow mo'oyakdon im mo'ikow mogaid? Aid mita tatua tongábí modia mayak im popatoi! 22 Ta'e tana'a mo'ikow aim pinilatan nongkon kawasa in dosa bo nobaḻídon mogogaid mita kon oáidan i Allah. Ka'untugannya kon tua mo'ikow nobiagdon umuran ko'i Allah, bo bungainya mo'ikow moko'uḻí kong kobiagan inta mopia bo mononoi. 23 Sin aka bungai in dosa tua im popatoibí, ta'e kobiagan mopia bo mononoi moyotakin i Kristus Yesus, Tuhan naton, tua inogoibí i Allah pinomorosen.
1 Utat mita! Mo'ikow komintandon nonota'au kon hukum. Dá kinota'auan bidon monimu kon intau ing kotugatanbí in hukum wakutu in nobiagpa in sia. 2 Umpamanya, bobay inta kobuḷoi noyotogotpabí in hukum takin i buḷoinya kowakutu ing ki buḷoinya nobiagpa. Ta'e aka ki buḷoinya minatoidon, dá no'ipilat bidon in sia nongkon hukum inta nopoyotogot ko'i naya dua motonibuḷoi tua. 3 Tuamai aka bobay tatua bo nosi-aḷumandon in ḷoḷaki ibanea kowakutu ing ki buḷoinya nobiagpa, dá bobay tatua tangoian nonuaḷing. Ta'e aka ki buḷoinya minatoidon, dá podudui in hukum, bobay tatua no'ipilatdon. Bo aka sia pobuḷoiondon in ḷoḷaki ibanea, dá sia in de'eman bidon nonuaḷing. 4 Natua domandon im mo'ikow utatku mita. Kon hukum agama Yahudi, mo'ikow aim minatoi, sim mo'ikow ain sinobatú takin awak i Kristus bo nobaḻídon kapunya'an-Nya inta aim biniag bui nongkon kinopatoian. Sia biniag nongkon popatoi simbá kita mobaragunadon ko'i Allah ko wakutu im mobiagpa. 5 Sing koḻipod kita nobiag podudui ibog in awak na'a. Ko wakutu intua ibog mita inta mokobaradosa in nomuká sin oyúon in hukum agama, bo tua in nokadai ko'inaton. Manangka intua kita mogaid kon soáḷ mita inta mokopopisí kong kopatoian. 6 Ta'e tana'a ing kita diádon no'itogot kon hukum in agama Yahudi. Kita aim bidon minatoi kon hukum inta koḻipod nongawasa ko'i naton. Kita in diá bidon mobantung ná cara tungkuḷ intua, inta pinodudui kon hukum inta pinais. Ta'e tana'a kita im mobantungbí podudui in cara mobagu inta sinundú in Roho i Allah ko'i naton. 7 Aka natua, yo onu in singogon naton? Mora'at degá in hukum agama Yahudi? Tantú diábí! Sin hukumbí tatua in notundú ko'inakó soáḷ dosa. Sin diábí kinota'auanku onu in sinangoian: "Ibog mo'iḻiu" aka hukum agama diá noguman: "Dona'ai motama'a." 8 Ta'e pinongin hukum agama, dosa noko'uḻí kong kasampatan mopomuká kom bayongan ibog mo'iḻiu kom bonu ing ginaku; sin aka hukum in agama bo diá, yo dosa tua im matoibí. 9 Koḻipod aku'oi nobiag diábí nomaké in hukum agama. Ta'e naonda in hukum agama oyúondon, yo dosa im mulaidon mobiag 10 bo aku'oi im minatoi. Dá hukum agama tatua, inta muna pinopomakusud kom mobogoi ing kobiagan, ta'e na'anta mokopoángoibí kom popatoi ko'inakó. 11 Sin lantaran hukum agama tatua, dá dosa noko'uḻídon kong kasampatan monguboḷ bo moḻimod ko'inakó. 12 Hukum agama tua in nongkon i Allahbí, bo pomuḷoi im parentah kom bonu in hukum tatua namangoibí nongkon i Allah, manangka intua moádilbí bo mopia. 13 Dá aka natua, yo degá inta mopia tua im mokopatoi ko'inakó? De'emanbí tua, dosabí in nokopoángoi kom popatoi tatua. Pinodoyon kon inta mopia, dosa mokopoángoi kom popatoi ko'inakó simbá sipat mita in dosa ko'ontongandon motarang. Pinongin parentah mita i Allah, monyatadon kon totokbí im mora'at in dosa tua. 14 Kinota'auanbí naton kon hukum in agama Yahudi tua in nongkon Rohobí i Allah; ta'e aku'oi in tongábí intau ilo-ilow. Aku'oi aim pinotaḷui mobaḻí ki ata in dosa. 15 Sin diá doman komangaḻeanku in oáidku tontaní. Soáḷ mita inta ko'ibogku aidan, diábí inaidanku, ta'e soáḷ mita inta korongóku tuabí in aidanku. 16 Dá aka aku'oi bo mogaid kon onu inta kinodoíku tua, yo tua mangaḻenya, akúonkubí kon hukum agama Yahudi im mopiabí. 17 Aka natua, yo de'eman bidon aku'oi in nogaid kon tua, ta'e dosa bidon inta nongawasa ko'inakó. 18 Kinota'auanku bidon, kom bonu in awakku na'a, diábí tobatúmai im mopia, tuabí in tabiat saḷaku intau ilo-ilow. Sin oyúonbí in ibog ko'inakó mogaid kon inta mopia ta'e diá mokosanggup in aku'oi mogaid kon natua. 19 Aku'oi in diábí momia kon inta mopia inta ko'ibogku aidan; ta'e soáḷbí mita inta mora'at inta sabanarnya kodoíkubí tuabí in aidanku. 20 Dá aka aku'oi bo mogaid kon soáḷ mita inta kinodoíku aidan, yo mangaḻenya kon tua, de'eman bidon aku'oi in nogaid kon tua, ta'e dosa bidon inta nongawasa ko'inakó. 21 Dá nana'a in simpod in singogku kon hukum tana'a; aka aku'oi bo mo'ibog mogaid kon onu inta mopia, dá tongábí inta mora'at im momuká kon raianku. 22 Batinku im mo'ibogbí kon hukum i Allah, 23 ta'e kinota'auankubí, kom bonu in awakku oyúon doman hukum ibanea inta nokadai kon tua, tuata in hukum inta noyoposi in hukum inta kino'ibogku. Tuamai aku'oi no'itogot kon hukum in dosa inta nongawasa kon awakku. 24 Yo nana'adon ing ka'ada'anku: Aku'oi dinumudui kon hukum i Allah takin ginaku motuḻid, ta'e tabiat in intau ilo-ilow na'a, dá aku'oi kinawasaan in dosa. Mobodito totok aku'oi na'a! Ki ine im mo'ibog moposaḷamat ko'inakó. Sukurdon totok ko'i Allah, sin Sia no'ibog noposaḷamat ko'inakó pongin i Yesus Kristus.
1 Tana'a diá bidon in hukuman ko'i monia inta nobiag notobatú i Kristus Yesus. 2 Sin Roho inta nobogoi ing kobiagan ain nopobebas ko'i monimu inta ain notobatú i Kristus nongkon hukum in dosa bo hukum im popatoi. 3 Onu inta diá koáidan in hukum agama, sing kita intau ilo-ilow, yo tua ain inaidan i Allah. Ki Allah ain nonaḷow kong kawasa in dosa nongkon tabiat in intau takin cara nopotabá mangoi ko'i Adí-Nya tontaní, inta namangoi ná ka'ada'an in intau baradosa, sim momopat kon dosa. 4 Pinomia i Alllah intua simbá onu inta sinuntut kon hukum agama Yahudi mobaḻídon ko'i naton inta diá nobiag podudui kon ibog in awak, ta'e pinoduduibí kon ibog in Roho i Allah. 5 Intau mita inta nobiag podudui in tabiat intau, umuran morai kon onu inta kino'ibog in awak na'a. Ta'e intau mita inta nobiag podudui ibog in Roho i Allah, umuran morai kon onu inta kino'ibog in Roho i Allah. 6 Aka raian monimu kinawasa'an ibog in awak na'a, dá popatoibí im mo'uḻí. Ta'e aka raianmu bo kinawasa'an ibog in Roho i Allah dá mo'uḻímubí ing kobiagan bo ikow mobiag motompia takin i Allah. 7 Sin intau inta raiannya kinawasa'an ibog in awak, yo intau tatua mosisaturuanbí i Allah. Sin intau tatua doí dumudui kon hukum i Allah; bo memang sia tua in diábí mokomampu dumudui kon hukum i Allah. 8 Intau mita inta nobiag podudui in tabiat intau, diá mokomampu moposanang kong gina i Allah. 9 Ta'e mo'ikow in diábí nobiag podudui ibog in awak na'a, mo'ikow in nobiagbí podudui ibog in Roho i Allah, aka memang Rohodon i Allah in totu-totu'u nongawasa ko'i monimu. Ta'e aka kon intau tatua bo diá in Roho i Kristus, yo sia tua in de'emanbí kapunya'an i Kristus. 10 Aka ki Kristus bo nobiagdon kom bonu ing gina monimu, dá umpakahbí awakmu matoi lantaran dosa, ta'e Roho i Allah mobogoibí ing kobiagan ko'inimu, sin hubunganmu takin i Allah notompiadon. 11 Bo aka Roho i Allah inta ain nomiag bui ko'i Kristus bo nomiagdon bui kong ginamu, dá Sia inta ain nomiag bui ko'i Kristus tua im momiagbí doman kon awakmu inta diá mononoi nion. Sia momaké in Roho-Nya inta nobiag kom bonu ing gina monimu im mogaid kon tua komintan. 12 Manangka intua utat mita, oyúon in tanggung jawab naton; ta'e de'emanbí tanggung jawab kon ibog in awak na'a. Dona'aidon ing kita dumudui kon ibog in awak na'a. 13 Sin aka mo'ikow bo mobiag dumudui kon ibog in awak na'a, dá matoibí, ta'e aka mo'ikow bo momaké ing kawasa in Roho i Allah bo umuran monginggamá kon aid mita inta mokobaradosa, yo mobiagbí im mo'ikow. 14 Intau mita inta kinawasa'an in Roho i Allah, mosia tua ing ki adí mita i Allah. 15 Sin Roho inta inogoi i Allah ko'i monimu, diábí mopobaḻí ko'i monimu ata, sahingga mo'ikow mobiagdon kom bonu im porasa'an mo'ondok. Ta'e Roho i Allah mopobaḻíbí ko'i monimu ki adí mita i Allah. Bo takin kawasa in Roho tatua kita komintan monangoi ko'i Allah : "Amá, oh Amáku!" 16 Roho i Allah tatua noyotakin in roho naton moguman kong kita na'a ing ki adí mita i Allah. 17 Dá aka kita ki adí mita i Allah, yo kita na'a intaubí mita inta mogogabat-Nya bo inta motarima kom barakat mita inta ain sinadia i Allah ko'i adí-Nya mita. Kita in noyotakin i Kristus motarima kon onu inta ain sinadia i Allah ko'i-Nia; sin aka kita bo mokorasa kon roriga takin i Kristus, yo kita im pomulia'anbí doman moyotakin-Nya. 18 Podudui im pondapatku, bayongan in roriga inta korasa'an naton tana'a makow, diá tugat poyobandingonmai ing kamulia'an inta poponyata ko'i naton. 19 Bayongan mahaḷuk mogoḷat bo mo'ibogdon totok moko'ontong kon wakutu i Allah moponyata ko'i adí-Nya mita. 20 Sim bayongan mahaḷuk pinomayakdon makow mogoguya'at, de'emanbí lantaran ibognya tontaní, ta'e lantaran pinomayakdon makow i Allah natua. Umpakah natua ta'e oyúonbí in harapan tana'a: 21 Komintanmai bayongan mahaḷuk pilatan bidon nongkon kawasa inta mokogoguya'at bo potakin dayowon takin adí mita i Allah. 22 Kinota'auanbí naton kon uma'aipabí in na'a bayongan mahaḷuk modaitpabí mogamui kon roriga, naonda bo roriga im bobay kowakutu im mononggadí. 23 Bo de'emanbí tongá mosia i mogamui, ta'e kitabí doman inta ain notarima kon Roho i Allah. Tua in o'ogoi i Allah inta muna, tongá kita in umuranpabí doman mogoḷat makow ko'i Allah mopobebas kom bayongan awak naton bo baḻíon-Nya ing kita ki adí-Nya mita. 24 Lantaran umuran moharap makow, dá posaḷamatonbí ing kita. Ta'e aka onu inta iharap makow naton tua bo ontongondon naton, dá tua in de'eman bidon harapon. Sin diábí in intau moharap makow kon onu inta ain inontongnya makow! 25 Ta'e aka kita moharap makow kon onu inta diá inontong naton, dá mosabarbí ing kita mogoḷat. 26 Tongá Roho i Allah mamangoibí motuḷung ko'i naton aka kita molomah. Sin diábí kota'auan naton naonda im pososambayang naton. Rohobí tatua im mayak tumayow ko'i Allah bo mopo'igum kom bayongan inta inamuimai naton. 27 Dá ki Allah, inta nonota'au kom bonu ing gina intau, nonota'aubí kom makusud in Roho tatua, sin Roho tatua mopo'igum ko'i Allah sing kopontingan in umat-Nya, bo tua im pinoduduibí kon ibog i Allah. 28 Kinota'auanbí naton kong ki Allahbí in nogator kom bayongan yagi-yagi, sahingga im mokopoángoi kon onu inta mopia kon intau mita inta motabi ko'i-Nia bo inta inoiní-Nya podudui in roncana-Nya. 29 Mosia inta aim piniḻí i Allah, aindon sinantú-Nya nongkon pinomangkoianmai simbá mobaḻí motombatangan i Adí-Nya ki Yesus Kristus. Sahingga Adí tatua mobaḻí Adí guya-guyang kon sigad im bayongan utat. 30 Natuadon im pinogogoiní i Allah ko'i monia inta aindon sinantú-Nya muna. Mosia inta inoiní-Nya tua, inogoi-Nya mopopia'an bui takin-Nya. Mosia inta sinarima-Nya mopopia'an bui takin i Allah, nogamá kon silai kom bonu ing kobiagan i Allah tontaní. 31 Onu im mota'au naton singogon kon soáḷ mita tatua? Aka ki Allah bo kon dotá naton yo ki' ine im mokoḷawang ko'i naton? 32 Ki Adí-Nya tontaní diádon irekeng-Nyamai, ta'e pinosarakan-Nyadon sing kopontingan naton komintan; yo diábí kumaan kon akaḷ aka kita diá ogoian im bayongan yagi-yagi. 33 Ki ine im mota'au mogugat ko'i naton umat inta piniḻí i Allah, aka ki Allah tontaní in nonantú kong kita in diábí kotaḷá? 34 Oyúon degá intau mo'ibog mopotaḷá ko'i naton? Baing ki Kristus im mobela ko'i naton! Siabí tua inta aim minatoi, ta'e Siabí doman tua inta aim biniag bui nongkon kinopatoian bo aing kon tampat i Allah inta mokawasa. 35 Oyúon degá im mokomampu moḷamboi ko'i Kristus aka Sia motabi ko'i naton? Kasusahan, roriga, pomogutúan, malarat, kobiagan momasiking, bahaya ande popatoi, tua mita degá mokomampu moḷamboi kon tua? 36 Kom bonu im Buk Mosuci pinais nana'a, "Tumongo singgai kami moyogintayow makow im popatoi lantaran Ikow. Kami pinomiadon naonda bo domba inta diaandon sin rata'an." 37 Ta'e kom bayongan tua moko'uḻí ing kita kong ka'untungan inta mosompurna nongkon i-Nia inta motabi ko'i naton! 38 Sin aku'oi im moyakinbí totok, kon dunia na'a, popatoi andeka kobiagan, malaekat mita andeka pomarentah mita, inta oyúondon tana'a makow andeka bain oyúon kon singgai mo'iduduimai; 39 kawasa mita inta kon ḷangit, ande inta kom butá, ande bayongan yagi-yagi. Tua komintan diábí mobaḻí ḷabot ko'i Allah kom mobogoi in tabi-Nya ko'i naton, inta ná inta aim pinonyata-Nya pinongin i Yesus Kristus, Tuhan naton.
1 Onu im pogumanku tana'a in totu'ubí, aku'oi diábí monguboḷ, sing ki Kristus nongawasadon ko'inakó. Ginaku inta sinakinan in Roho i Allah, mopoyakin ko'inakó doman kon singogku tua in totu'ubí. 2 Totok moájar bo mororiga ing ginaku 3 sim mo'ikow intau mita tobangsaku. Bo lantaran mo'ikow dá morelabí in aku'oi kutukon i Allah bo poyopisa'an nongkon i Kristus. 4 Mosia tua intau inta piniḻí bo binaḻí-Nyadon ki adí-Nya mita tontaní. Sia noponyatadon ing kawasa-Nya ko'i monia. Sia nomia kon dodandian takin i monia bo nobogoi in hukum agama. Pinoguman domandon i Allah ko'i monia in soáḷ po'oibadah bo mosia notarima domandon kon dandi mita i Allah. 5 Mosia ing katurunanbí doman im mogoguyang naton. Awak i Kristus na'a in nongkon bangusabí monia tua. Ta'e Siabí im moḷantu-ḷantud nongkon bayongan yagi-yagi. Dinayo-dayowdon ing ki Allah modapot ing kopaḷutannya! Amin. 6 De'emanbí makusudku moguman kon dandi i Allah diádon pakéon; ta'e de'emanbí komintan intau Israel in umat inta piniḻí i Allah. 7 De'emanbí doman komintan katurunan i Abraham nobaḻí ki adí mita i Allah. Sing ki Alllah ain noguman ko'i Abraham nana'a, "Tongábí katurunan i Ishak in tangoion katurunanmu." 8 Tua mangaḻenya, kong katurunan i Abraham inta nobaḻí adí mita i Allah in tongábí inta no'ilahir sim podudui in dandi i Allah; de'emanbí bayongan katurunannya. 9 Sin nana'abí in dandi i Allah, "Ko wakutu inta ain sinantú, Aku'oi mamangoi, bo ki Sara i moko'uḻí kon tobatú adí ḷoḷaki." 10 Nana'a doman singog i Allah: Ki Ribka mopononggadí in adí ḷoḷaki doyowa nongkon tobatú guyanga ḷoḷaki, ki Ishak in tangoinya, mogoguyang naton. 11 Wakutu in adí doyowa tatua diápa pinononggadí; sinantúdon muna i Allah ki ine im piḻíon-Nya kon singgai mo'iduduimai. Onu im piniḻí i Allah, de'emanbí no'idoyon kon onu inta komampuan aidan in intau, ta'e pinodoyonbí kon ibog i Allah tontaní. Sing kowakutu ing ki adí i Ribka doyowa tatua diápa mota'au mogaid kon onu inta mopia ande inta mora'at, 12 munadon pinoguman i Allah ko'i Ribka kon, "Inta guya-guyang mobantung kon inta ai-ai." 13 Kom bonu im Buk Mosuci aim pinais nana'a, "Ki Yakub ing kotabi-Ku, ta'e ki Esau ing kodoí-Ku." 14 Aka natua yo onu in singogon naton? Diá moádil degá ing ki Allah? Ki Allah im moádilbí! 15 Sing ki Allah ain noguman ko'i Musa nana'a, "Aku'oi mopo'ontong im barakat kon intau inta ko'ibog-Ku popo'ontongan im barakat tatua, bo Aku'oi mopo'ontong in tabi-Ku kon intau inta ko'ibog-Ku popo'ontongan in tabi-Ku tatua." 16 Dá tuamai kaputusan i Allah diábí no'idoyon kon ibog in intau ande kon ḷopí in intau, ta'e pinodoyonbí kong kasanangan ing gina-Nya kon intau inta piniḻí-Nya tatua. 17 Sing kom Buk Mosuci aim pinais doman nana'a, "Ki Allah noguman ko'i Piraun, raja im Mesir, 'Aku'oi mopobaḻí ko'inimu raja, simbá popo'ontongan ing kawasa-Ku bo tangoimu mo'iwayadon kom bayongan dunia na'a.' " 18 Dá ki Allah motabí kon intau inta kino ibog-Nya. Bo popotogaton-Nya ing gina intau tobatú aka tua ing ko'ibog-Nya doman. 19 Utat mita, mo'ikow im mogumanbí nana'a ko'inakó, "Aka natua yo nongonu sing ki Allah im mo'ibogpabí mopotaḷá in intau? Ki ine im mokoḷamboi kon ibog i Allah?" 20 Ta'e,Utat! Ikow tongábí intau ilo-ilow, bo ikow in diábí mokobaḻí momayow ko'i Allah! Pot im bungan mota'au degá im moḻibó kon intau inta nomia ko'inia, "Nongonu sin inaidanmubí nana'a in aku'oi?" 21 Intau inta mogogaid kom pot tatua oyúonbí in haknya momia kon ḷamentong podudui in ibognya tontaní! Nongkon ḷamentong tobonsig mota'aunyabí pomia'an pot doyowa; tobatú pomia'annya kopira'an bo tobatú doman im pomia'annya diá totok kopira'an. 22 Ná doman tuata im pinomia i Allah. Sia mo'ibog mopoyaput in torú-Nya bo mopo'ontong ing kawasa-Nya. Ta'e Sia mosabar moko'ontong ko'i monia inta musti hukumon sin ain nogaid kon onu inta mokosakí kong gina-Nya. 23 Ki Allah im mo'ibog doman mopo'ontong ing kobiagan mopia ko'i naton inta kinotabi-Nya. Kita in sinadia-Nyadon motarima kong kobiagan mopia tatua. 24 Kitabí na'a inta ain inoiní-Nya. De'emanbí tongá intau in Yahudi ta'e bangusabí doman mita ibanea. 25 Sing kom bonu im buk i Nabi Hosea, ki Allah noguman nana'a, "Intau mita inta de'eman umat-Ku, in tangoion-Kudon umat-Ku'. Bangusa inta diá kotabi-Ku, tangoion-Kudon kinotabi-Ku.' 26 Bo kon tampat inta pinonagoian kon intau, 'Mo'ikow de'eman umat-Ku,' kon tampat tatuata intau mita tangoiondon ki adí mita i Allah inta nobiag." 27 Ki Nabi Yesaya nosingog nana'a kon soáḷ intau Israel, "Umpakahbí kobayong intau Israel ná kobayong im bungaion kon dagat, ta'e tongábí topiḻik im mosaḷamat; 28 sing ki Tuhan ḷagidon mopoḷabú in hukuman kon tombonu in dunia na'a." 29 Ki Yesaya noguman doman nana'a, "Aka kuma bo ki Allah inta Totok im Mokawasa diá nonaḷámai ko'i naton kong katurunan, yo pasti kita komintan aim bidon nobaḻí ná Sodom bo Gomora." 30 Dá nana'a ing kasimpulannya: "Bangusa mita ibanea inta de'eman Yahudi diábí moramiji kombá motompia bui in hubungan monia takin i Allah. Ta'e lantaran mosia mopirisaya, dá sinompiadon bui i Allah in hubungan monia takin-Nya. 31 Ta'e aka intau in Yahudi umuran moramiji dumudui kon hukum in agama simbá motompia bui in hubungan monia takin i Allah. Tongá diá mokodapot i mosia. 32 Nongonu sin diá mokodapot i mosia? Soáḷnya moramiji i mosia, ta'e diá pinodoyon monia kom pirisaya ko'i Allah, tongábí pinodoyon monia kon oáid monia tontaní. Dá mosia noḷabú kom batu inta kopopintudan." 33 Kom Buk Mosuci aim pinais nana'a soáḷ batu tatua, "Tarukiradon in na'a: Ain inukatan-Ku in Sion tobatú batu inta mokopopisí kon intau mo'ipintud; tobatú batu moḷoben inta mokopopisí kon intau mo'idompaḷak. Ta'e intau inta mopirisaya ko'i-Nia diábí pokopo'oyáan-Nyamai."
1 Utat mita, ibogonku totok bá bangusaku posaḷamaton. Dá tuamai aku'oi totokdon in totu-totu'u mosambayang ko'i Allah sing kopontingan monia. 2 Mobaranibí in aku'oi moguman kom mosia tua in totu-totu'udon totok mogaid kon oáidan i Allah. Ta'e ibog monia tua diá podoyon kon onu inta sinundú i Allah. 3 Diá kinota'auan monia mongo naonda in cara i Allah monompia bui kon hubungan-Nya takin intau. Bo lantaran mosia mo'ibog dumudui kon cara monia tontaní, dá mosia in doíbí dumudui kon cara inta sinundú i Allah. 4 Hukum agama Yahudi ain initompodan i Kristus. Manangka intua intau inta mopirisaya ko'i Kristus, hubungannya takin i Allah motompiadon bui. 5 Ki Musa nomais nana'a, Intau inta ain noyodame bui i Allah inta pinodoyon kon hukum in agama, in nobiag sim motoindudui kon hukum in agama tatua. 6 Ta'e aka moyodame i Allah sim podoyon kom pirisaya, yo nana'a im pinais kom Buk Mosuci, "Dikadon ikow mosingog kom bonu ing ginamu, ki ine im momonik in soroga? (mangaḻenya modia ko'i Kristus moponag), 7 ande ki ine im moponag kon dunia intau minatoi? (mangaḻenya mobingkat ko'i Kristus nongkon sigad intau minatoi)." 8 Nana'a im makusudnya, "Habar inta nongkon i Allah tua nodiug totok ko'inimu, kom bibig bo kom bonu ing ginamu." Tuata in habar inta pinoyaput magí-makow nami; habar kon intau musti mopirisaya. 9 Sin aka akúon im bibig monimu kong: "Ki Yesus tua in Tuhan", bo ginamu mopirisaya kong ki Allah ain nomiag bui ko'i Yesus, dá ikow im mosaḷamatbí. 10 Sin takin ginanya, intau mopirisaya, sahingga in tarima'an i Allah in Sia saḷaku intau inta ain noyodame takin-Nya. Bo bibig pinakénya nongaku sahingga pinosaḷamat in Sia. 11 Kom bonu im Buk Mosuci aim pinais nana'a, "Intau inta mopirisaya ko'i-Nia diábí pokopo'oyáanmai." 12 Tua im pakéonbí kom bayongan intau, sin diábí in yoposinya kon intau in Yahudi bo bangusa mita ibanea. Sing ki Allah inta tobatú tua in Tuhanbí im bayongan intau. Sia im mobogoibí im barakat mobayong kom bayongan intau inta mokituḷung ko'i-Nia. 13 Kom bonu im Buk Mosuci aim pinais nana'a, "Bayongan intau inta mokuani ko'i Tuhan mosaḷamatbí." 14 Ta'e naondabí intau mokuani ko'i Tuhan aka mosia diápa mopirisaya ko'i-Nia? Naondabí im popopirisaya monia aka diápa dinongog monia in soáḷ Sia tua? Naondabí i mosia mokodongog kon soáḷ Sia aka diápa doman intau in nopota'au? 15 Bo naondabí intau mayak mopota'au in habar tatua, aka mosia diá potabá? Ain doman pinais kom Buk Mosuci nana'a, "Mopiadon totok ing koángoian in intau mita inta nodia kon Habar Mopia nongkon i Allah!" 16 Ta'e diábí komintan intau motarima kon Habar Mopia tatua. Sing ki Nabi Yesaya noguman, "Tuhan ki inebí im mopirisaya kon habar inta pinoyaput nami?" 17 Intau mita nobaḻí mopirisaya sim mosia ain nokodongog kon habar tatua, bo habar tatua dinongog sin oyúon intau nopota'au in habar soáḷ ki Kristus. 18 Ta'e aku'oi im moḷibó: Degá diápa dinongog monia? Pasti dinongog bidon! Sing kom Buk Mosuci aim pinais nana'a, "Singog monia ain kinodongogan kom bayongan dunia na'a, bo onu im pinota'au monia no'iyaput kom popod in dunia." 19 Aku'oi bui moḻibó: Degá intau Israel diápa nokota'au kon tua? ki Musa im muna notubag kon soáḷ tana'a, kai-nia: "Nana'a im Pirman i Allah, 'Baḻíon-Ku im mo'ikow simbá mo'intoi kom bangusa inta de'eman umat bo baḻíon-Ku im mo'ikow tumorú kom bangusa mita inta bodok.' " 20 Ki Nabi Yesaya nobarani doman noguman bui nana'a, "Nana'a im pirman i Allah, 'Intau inta diá motayak ko'i-Nakó, ain nokodungkuḷ ko'i-Nakó; bo Aku'oi nokipogontongdon ko'i monia inta diá nopoḻibo-ḻibó kon soáḷ Aku'oi.' " 21 Ta'e soáḷ bangusa Israel, ki Nabi Yesaya nosingog nana'a, "Nana'a im pirman i Allah, 'Tumongo singgai Aku'oi mopoábat in ḻima-Ku kon tobatú bangusa inta motogat ing gina bo diá motoindudui.' "
1 Aku'oi moḻibó: Degá sinaḷáandon i Allah in umat-Nya tatua? Diábí! Sin aku'oipa na'a intaubí doman Israel nongkon katurunan i Abraham, bo nongkon suku i Benyamin. 2 Diábí sinaḷáan i Allah in umat-Nya inta aim piniḻí-Nya muna-munamai. Bo kinota'auan bidon monimu onu inta pinoguman kom bonu im Buk Mosuci soáḷ ki Elia, wakutu in sia nopongadu ko'i Allah soáḷ Israel. Ki Elia noguman nana'a, 3 "Tuhan, nabi-Mu mita ain iḻimod monia, bo meja mita inta pototuduan kon sosumbah ko'i-Nimu aim pinoguya'at monia. Dongkadon aku'oi tontaní in nobiag bo ramijion doman monia ḻimodon in aku'oi." 4 Onu im pinotubag i Allah ko'i Elia? "Pitupa noribu intau in sinaḷáan sing gamáan-Ku mobaḻí kapunya'an-Ku. Mosia tua inta diá kon dodai onda nosumbah ko'i Ba'al." 5 Natua doman mobaḻí tana'a makow: Oyúonpa doman topiḻik in intau mita inta aim piniḻí i Allah sim barakat-Nya. 6 Ki Allah nomiḻí ko'i monia sim pinodoyon kon tabi-Nya, de'emanbí pinodoyon kon aid monia. Sin aka Sia nomiḻí ko'i monia pinodoyon kon aid intau, dá tabi tatua in de'eman bidon totu-totu'u tabi. 7 Dá naonda degá? Intau Israel diá noko'uḻí kon onu inta sinayak monia. Tongábí topiḻik in intau mita inta aim piniḻí i Allah in noko'uḻí. Intau mita ibanea aindon notogat ing gina monia mokodongog kon oiní i Allah. 8 Sing kom bonu im Buk Mosuci aim pinais nana'a, "Pinomiadon i Allah im mosia naonda bo nosiug; bo dapot kon singgai na'a mata monia diá moko'ontong bo bongoḷan monia diá mokodongog." 9 Ki Daud noguman doman nana'a, "Pomayakdon makow in rame monia tua mobaḻí naonda bo poyogaḷap ko'i monia tontaní bo mobaḻí bubú inta koḷabúan monia bo morimumud! 10 Bo pomayakdon makow mata monia mobilog, sahingga i mosia diá moko'ontong; bo pomayakdon makow mosia tantú mobungkut." 11 Ḻibóonku doman: Wakutu intau Yahudi noḷabúdon, yo degá nobaḻí intua simbá mosia morimumud? De'emanbí natua! Ta'e lantaranbí mosia ain nogaid kom mokobaradosa, manangka intua intau mita ibanea pinosaḷamat, sahingga intau Yahudi no'intoi kom bangusa mita ibanea tua. 12 Lantaran intau Yahudi kotaḷá bo doí dumudui kong ko'ibog i Allah, dá intau mita ibanea binarakatan i Allah. Apa doman hubungan bangusa Yahudi bo i Allah motompiadon bui; tantú lebebí moḷoben im barakat ogoi i Allah ko'i monia! 13 Tana'a aku'oi mogumandon ko'i utat mita inta de'eman intau in Yahudi! Saḷaku rasul kon intau mita de'eman Yahudi, totokbí in junjungonku in oáidanku tana'a. 14 Haraponku makow aku'oi mokopomuká kon intoi kon intau mita tobangusaku, sin aka natua yo mota'au posaḷamatonku in tongonumai intau nongkon i monia tua. 15 Sim mosia ain sinolak i Allah, dá hubungan in intau kon dunia na'a takin i Allah motompiadon bui, apadoman aka mosia tarima'an i Allah! Tantú tua in notongkaibí naonda bo intau minatoi inta nobiagdon bui! 16 Aka roti tobatú inta muna bo ain inogoi ko'i Allah, yo tua mangaḻenya bayongan roti tatua inogoidon komintan ko'i Allah doman. Bo aka uakat im pangkoinya kapunya'an i Allah, dá mangaḻenya kon tua, tanganya mita ing kapunya'anbí doman mita i Allah. 17 Tosilai in tanga mita ing kayu Zaitun -- tuata intau mita in Yahudi -- aim pinongkó. Bo kom paḷot im pinomongkóan tatua pinopocangkokdon in tanga im pangkoi zaitun ḷoḷog, tuata ing ki utat mita inta de'eman Yahudi. Ki utat pinopocangkokdon kon tua simbá ki utat mokorasa kom bayongan inta mopia nongkon kobiagan pirisaya in intau mita Yahudi. 18 Tuamai dikabí im mo'ikow diá mopandung kon tanga mita inta aim pinongkó tatua. Toropbí kom mo'ikow in tongábí tanga. De'emanbí tanga im mobogoi ing ka'anon kon uakat, ta'e uakatbí im mobogoi ing ka'anon kon tanga mita. 19 Ta'e ki utat moguman degá nana'a, "O..o.., ta'e tanga mita tatua pinongkó simbá aku'oi mota'au popocangkok kom pangkoinya!" 20 Totu'ubí intua. Ta'e mosia in iḷumbú sin diá mopirisaya, bo mo'ikow in sinarima sim mopirisaya. Dá tuamai in dikabí dumodia i mo'ikow sin sinarimadon; mo'ikow i mustibí motogu'ondok. 21 Sin aka ki Allah bo diá motabi im moḷumbú kon intau mita in Yahudi inta pinoumpama tanga totokea tua, yo dikabí kai monimukamai oyúonbí in tabi-Nya moḷumbú ko'i monimu! 22 Dá kon na'a kino'ontongandon naton ing koḷoḷoben in tabi i Allah bo kototogat doman gina-Nya. Diábí irekeng-Nyamai mopoḷabú in hukuman ko'i monia inta binaradosa, ta'e Sia totok doman mopia ko'i utat, asaḷ bo ki utat umuran mobiag nongkon kopopia-nya. Aka diá yo ikow in ḷumbúon-Nyabí doman. 23 Bo soáḷ mita intau Yahudi tatua, aka mosia bo mopirisayadon bui, dá tarima'an bidon bui, sing kawasabí i Allah im motarima bui ko'i monia. 24 Ikow inta de'eman nongkon bangusa Yahudi in naonda bo tanga nongkon pangkoi in zaitun ḷoḷog. Dá aka ikow inta noyoposi in sipatmu bo nota'au pinopocangkok kom pangkoi in zaitun totokea, dá apadoman intau mita Yahudi inta pinoumpama tanga mita im pangkoi zaitun inta totokea tatua. Tantu mogampa-gampangbí i Allah im mopoyobui ko'i monia kom pangkoinya tontaní. 25 Utat mita! Haraponku makow mo'ikow diá monganggap kon ain nonota'au kom bayongan yagi-yagi. Sin oyúon in soáḷ inta kino ibog i Allah, ta'e diápa kinota'auan in intau. Bo ibogonku kota'auan monimu intua; nana'a: tongo'botak intau Yahudi mokopotogat kong gina, ta'e cara monia tua in tongabí modapot im motompodon ing kobayong in intau inta de'eman Yahudi im mamangoi ko'i Allah. 26 Sahingga im bayongan intau Yahudi posaḷamatonbí sing kom bonu im Buk Mosuci aim pinais nana'a: "Raja Mopoposaḷamat mamangoi nongkon Sion; Sia im momopatbí kom bayongan aid mora'at kong katurunan i Yakub. 27 Aku'oi nogaid kon dodandian takin i monia kowakutu Aku'oi nongampung kon dosa mita monia." 28 Lantaran intau Yahudi doí notarima kon Habar Mopia nongkon i Allah, dá mosia nobaḻí saturu i Allah; bo tua in nobaḻí bidon ka'untungan monimu inta de'eman intau Yahudi. Ta'e lantaran mosia bo aim piniḻí i Allah, dá mosia umuran kinotabi i Allah sin lantaran mogoguyang monia. 29 Sin aka ki Allah momiḻí kon intau bo mobogoi im barakat kon intau tatua, yo diábí dodai onda Sia mogamá bui kon onu inta aim pinomia-Nya. 30 Koḻipod mo'ikow diá motoindudui ko'i Allah. Ta'e tana'a pinonyatadon i Allah kom mo'ikow im pinilatandon nongkon taḷá monimu, sin lantaran intau Yahudi diá motoindudui. 31 Natuabí doman in intau mita Yahudi tatua. Tana'a makow mosia diá motoindudui ko'i Allah, simbá mo'ikow ponyata'an kon nobebasdon nongkon taḷá. Ta'e bain mosia doman im ponyata'an doman kon nobebasdon nongkon taḷá. 32 Sing ki Allah nopomayakdon makow kom bayongan intau kinawasa'andon in aid mita inta diá motoindudui, simbá Sia mota'au mopo'ontong in tabi-Nya ko'i monia komintan. 33 Totu'u motoyang tabi i Allah! Totu'u doman moḷoben ing kabijaksana'an bo pongotahuan-Nya! Ki inebí im mokosolidik kong kaputusan-Nya mita tatua? Ki ine doman im momangarti kom pogogaid-Nya? 34 Kom bonu im Buk Mosuci aim pinais nana'a, "Ki ine in nonota'au kon raian i Tuhan? Ki ine im mota'au mononggina ko'i-Nia? 35 Ki inebí im pernah nobogoi kon onukadon ko'i-Nia, sahingga in Sia musti monoḻiu kon tua?" 36 Ki Allah in nomia kom bayongan yagi-yagi. Komintanbí nongkon i Allah bo pinomakusudbí doman ko'i-Nia. Dinayo-dayowdon ing ki Allah nodapot ing kopaḷutan dunia na'a! Amin.
1 Utat mita! Ki Allah totok mopia ko'i naton. Manangka intua aku'oi mopo'igum totok simbá mo'ikow moposumbah in awakmu saḷaku sosumbah inta nobiag sing kopontingan i Allah. Sosumbah tatua in tongábí ogoi ko'i Allah bo inta mokosanang kong gina-Nya. Tuabí in ibadahmu inta sabanarnya. 2 Dona'ai im mo'ikow dumudui kon ibog in dunia na'a. Pomayakdon makow ki Allah im monombagu ko'i monimu, simbá mobaḷui im mo'ikow. Sahingga ing kota'auandon monimu onu ko'ibog i Allah, tuata inta mopia bo inta mokosanang kon gina-Nya bo inta mosompurna. 3 Ki Allah nobogoidon in totabi-Nya ko'i-Nakó. Manangka intua utat mita aku'oi mononggina ko'i monimu nana'a: Dona'aibí i mo'ikow morasa kon lebedon moḷantud nongkon ka'ada'anmu sabanarnya. Ta'e na'a in aidai: mokopo'ompá kon raian bo nilaidon ing ka'ada'an monimu tontaní. Nilai ing ka'ada'an monimu tontaní podudui ing komampuan inta inogoi i Allah ko'inia, sin sia mopirisaya ko'i Yesus. 4 Awak naton na'a in nobayongbí anggotanya. Bo pomuḷoi in anggota tatua oyúonbí tugasnya tontaní. 5 Natua doman ing kita. Umpakah kita nobayong, ta'e kita in toawakanbí monag, sing kita ain notobatú ko'i Kristus. Bo kita komintan in noyoguputbí in tobatú bo tobatú saḷaku anggota in awak tobatú. 6 Kita inogoianbí in totabi inta noyo-noyoposi. Totabi mita tatua inogoi i Allah ko'i naton pinoduduibí kon ibog-Nya. Manangka intua onu inta pinonotabi tatua mustibí pakéon naton. Intau inta noko'uḻí kon totabi mopohabar in habar nongkon i Allah, mustibí mopohabar in habar nongkon i Allah podudui ing komampuannya. 7 Intau inta noko'uḻí kon totabi motuḷung kon intau ibanea, yo musti in sia totu-totu'u motuḷung kon intau ibanea. Intau inta noko'uḻí kon totabi mobogoi in totundú, dá musti in sia totu-totu'u doman mobogoi in totundú. 8 Intau inta noko'uḻí kon totabi mononggina kon intau ibanea, yo musti in sia totu-totu'u mononggina kon intau ibanea. Ki ine im mosila-silai makow kon yagi-yagi, yo musti totu-totu'u aidannya intua. Intau inta noko'uḻí kon totabi mobaḻí itoi, yo musti in sia mobaḻí itoi totu-totu'u. Intau inta noko'uḻí kon totabi moponyata in tabi kon tumpaḷa intau, yo mustibí aidannya intua takin sanang ing gina. 9 Kotabibí takin gina motuḻid. Poyayuk inta mora'at bo kadai kon onu inta mopia. 10 Utat mita, mo'ikow musti umuran mototabian tobatú bo tobatú naonda bo mogutat motoḷu adí kon tombonu im baḷoi, bo mosiuna'an mobogoi in hormat. 11 Tantu mokoporajing mogaid, dona'ai mokopomaḷas. Pogaid kon oáidan i Tuhan takin somangat inta nongkon Roho i Allah. 12 Utat, poharapdon ko'i Tuhan takin ḷunganga ing gina, mokoposabar aka koántugan in susah, bo umuran posambayang. 13 Tuḷungai bo ogoiai onu im paraḷu in intau mita Keresten ibanea, bo tomubí takin pia ing gina in utat mita Keresten umpakahbí diá nogoginta'auan monimu im mosia. Tarima doman takin sanang ing gina i mosia kom baḷoimu. 14 Po'igumdon ko'i Allah simbá barakatan-Nya intau mita inta nomogutú ko'inimu. Po'igumaibí kom barakat nongkon i Allah, dona'aibí mopogodi-godimai. 15 Koḷungangadon gina monimu takin intau mita inta nongoḷunganga doman ing gina, bo pongombaḷdon takin intau mita inta mongombaḷ. 16 Mo'ikow musti mobiag mototabian tobatú bo tobatú. Dona'ai momikir kon soáḷ mita inta moḷantud, ta'e pikirbí in soáḷ mita inta komampuan aidan. Dikabí tumekeng mopandoi ikow. 17 Aka intau mopoáid im mora'at ko'inimu yo dona'aibí tuḻíanmu im mora'at. Aidaibí onu inta inanggap mopia im bayongan intau! 18 Mo'ikow musti moramiji mobiag mopopia'an takin bayongan intau. 19 Utatku mita inta kotabiku, dona'ai im mo'ikow motagú kon sakí ing gina bo moroncana monuḻí, pomayakdon makow bain ki Allah im motuḻí. Sing kom bonu im Buk Mosuci aim pinais nana'a: "Aku'oibí im motuḻí. Hukumon-Kubí in sia, guman i Tuhan." 20 Nana'a in aidai, aka gogoyon in saturumu yo ogoiai in sia ing ka'anon, aka moyogang in sia, yo ogoiai inumon sia. Sin aka tua in aidanmu, yo aidmu tatua im mokopo'oyakbímai ko'inia. 21 Dika mo'ibog taḷowon im mora'at, ta'e ḷawangbí im mora'at tua takin aid inta mopia.
1 Pomuḷoi intau musti dumudui kom pomarentah, sin diábí im pomarentah in diá noko'uḻí kong kakuasa'annya nongkon i Allah. Bo pomarentah masai na'a nopobayak ing kakuasa'annya podudui im parentah i Allah. 2 Tuamai intau inta momaḷawang kom pomarentah notongkaibí in nomaḷawang kon onu inta ain sinantú i Allah. Bo ki ine im mogaid kon natua hukumonbí. 3 Sing ki ine im mogaid kon inta mopia dona'ai bidon mo'ondok kom pomarentah, tongábí mosia inta mogaid kom mora'at tua im musti mo'ondok. Dá aka ikow mo'ibog bá diá mo'ondok kom pomarentah, dá aidaidon onu inta mopia bo pujionbí in ikow. 4 Sim pomarentah tua im mogogaidbí kon oáidan i Allah inta mogaid kom kopia'anmu. Ta'e aka ikow mogaid kon inta mora'at, dá ikow im mustibí mo'ondok kom pomarentah, sin de'emanbí tongá ibo-ibog sia inogoian kawasa mohukum kon intau. Sia tua im mogogaidbí kon oáidan i Allah inta nopoḷabú in hukuman i Allah kon intau mita inta mogaid kom mora'at. 5 Tuamai utat, mo'ikow mustibí mokopotoindudui kom pomarentah, de'emanbí tongá lantaran ikow doí hukumon, ta'e lantaranbí doman kong ginamu im moguman kon natua. 6 Tuabí doman in nobaḻí alasan kon nongonu sim mo'ikow i moguboḻibí kom pajak, lantaranbí pomarentah tua im pogawai i Allah inta nopobayak in tugas nongkon i Allah. 7 Dá uboḻiaidon kom pomarentah onu im musti uboḻianmu ko'inia. Uboḻiai im pajak, aka mustibí in ikow moguboḻi kom pajak; bo uboḻiaidon im bea, aka mustibí uboḻianmu intua. Harga'aibí im mosia inta patus harga'an, bo hormatbí i mosia inta musti hormaton. 8 Dona'aidon monomboḻi kon onuka ko'inekabí, ta'e mo'ikow musti mototabian. Sin intau inta motabi kon tumpaḷa intau, sia tua ain dinumudui kom bayongan hukum i Musa. 9 Sin hukum agama Yahudi noguman nana'a: Dika monuaḻing, dika moḻimod, dika monakow, dika mo'ibog ing kapunya'an intau ibanea, bo bayongan parentah ibanea ain notangkup kon hukum tobatú tana'a, "Kotabibí in tumpaḷa intau, naonda bo kotabimu kon awakmu tontaní." 10 Intau inta motabi kon intau ibanea, yo diábí in sia mopoáid im mora'at kon intau tatua. Manangka intua intau inta motabi kon tumpaḷa intau, sia tua ain dinumudui kom bayongan inta aim pinarentah kon hukum i Musa. 11 Koḻikud intua komintan, kinota'auan monimu kom masai na'a wakutudon monimu mobangon nongkon pinosiugan. Sin wakutu poposaḷamatan ko'i naton lebedon modiug nongkon wakutu ing kita bagupa nopirisaya. 12 Doḷom diádon mo'onggot; topípa mobayagdon. Dá koḻigai mogogaidon ing kita mogaid kon inta diá mopia, bo momakédon in sonjata inta mobayag. 13 Musti ing kita mogaid kon soáḷ mita motompia ná inta biasamai aidan intau ko wakutu im mobayagpa. Dika mogaid kon rame inta mo'iḻiu, ande moḷoḷangu. Dika mogaid kon inta mokoromuk ande oáid inta diá ko'endar. Dika moporopatoi bo dika mosi'intoian. 14 Pomayakdon makow bá ki Tuhan Yesus Kristus monantú kon onu im musti aidan monimu. Bo dika dumudui kon ibog in awak inta baradosa na'a lantaran mopopuas in onu inta ko'ibognya.
1 Intau inta diá moyakin kon onu inta pinirisayanya mustibí tarima'anmu kon sigad in intau mita inta mopirisaya. Dikabí mobobayowannya soáḷ pendiriannya tatua. 2 Oyúon intau kopendirian kon sia i mota'aubí moka'an kom bayongan yagi-yagi. Ta'e intau inta diápa moyakin kon onu inta pinirisayanya tatua, kinota'auannya in tongábí kuyat im mota'au ka'anonnya. 3 Intau inta moka'an kon onukadon dona'aibí mopo'ompámai kon intau inta tongá moka'an kong ka'anon inta ain sinantúnya mota'au ka'anon. Ná doman tua, intau inta tongá moka'an kon onu inta ain sinantúnya mota'au ka'anon, dona'aibí mopotaḷá kon intau inta moka'an kom bayongan yagi-yagi, sin ain sinarima i Allah in sia. 4 Ki inebí in ikow utat, sahingga i musti mopotaḷá kon ata intau ibanea? Mo'ibanting ande mo'isindog in ata tatua, tua in urusanbí i tuangnya. Bo totu'ubí kon ata tatua i mo'isindogbí motorindog, si mokomampubí ing ki Tuhan moḷukad sahingga in sia tantú simindog motorindog. 5 Oyúon in intau monganggap kon oyúonbí in tobatú singgai inta paling moponting nongkon singgai ibanea, ta'e oyúonbí doman intau monganggap kon notongkaibí im bayongan singgai. Pomayakdon makow i mosia monantú kon onu ing koyakinan monia tontaní. 6 Intau inta nonantú kon oyúonbí in singgai inta totok moponting, tua in inaidannya sim mohormatbí ko'i Tuhan. Intau inta noka'an kom bayongan yagi-yagi, tua in lantaranbí doman sia mohormat ko'i Tuhan, sin sia mosukur kon onu inta inogoi ka'anon tua. Natua doman, intau inta tongá moka'an ka'anon inta ain sinantúnya mota'au ka'anon, yo intau tatua im mohormatbí doman ko'i Tuhan bo mosukur ko'i Allah. 7 Kon sigad naton na'a diábí im mobiag tongá kong kopontingannya tontaní, bo diábí doman in tobatúmai im matoi ko'inia tontaní. 8 Aka kita mobiag, yo kita im mobiagbí kong kopontingan i Tuhan. Bo aka kita matoi yo matoibí doman kong kopontingan i Tuhan. Dá mobiag andeka matoi, kita na'a ing kapunya'anbí i Tuhan. 9 Ki Kristus aim minatoi, ta'e buidon nobiag. Manangka intua sia nobaḻídon Tuhan kon intau mita inta nobiag bo kon intau mita doman inta aim minatoi. 10 Dá utatku mita! Onubí im mangaḻenya kita mopotaḷá kon intau mita inta tumpaḷa mopirisaya ko'i Kristus? Bo onubí im mangaḻenya ki utat mopo'ompámai ko'inia? Kita komintan im mayakbí kon tayowon i Allah sin hakimon. 11 Kom bonu im Buk Mosuci aim pinais nana'a, "Totu'u kon nana'abí im pirman i Tuhan, pomuḷoi intau mamangoibí tumungkud bo mosumbah kon tayowon-Ku. Bo pomuḷoi intau mongakubí kon Aku'oibí na'a ing ki Allah." 12 Dá kitabí tontaní im motanggung jawab kom bayongan oáid naton ko'i Allah. 13 Manangka intua dona'aidon mosipotaḷáan ing kita. Ta'e aidai in na'a, poramiji simbá mo'ikow diá mogaid kon onukadon inta mokopopisí ko'i utatmu inta tumpaḷa Keresten mogaid kon inta mo'itaḷá. 14 Lantaran aku'oi bo notobatúdon i Tuhan Yesus, dá mopirisayabí totok in aku'oi kon diábí in tobatúmai monajis. Soáḷ tatua najis podudui intau tobatú, aka tua inanggapnya najis. 15 Sin aka ikow bo moposakí kong gina i utatmu tumpaḷa Keresten tongá lantaran onu ing kina'anmu tua, dá aidmu tua in diádon pinodoyon kon tabi. Dona'aibí pomayakmu makow ki utatmu tua mobodito tongá lantaran onu ing kina'anmu, sing ki Kristus aim minatoi lantaran intau doman tobatú tatua. 16 Manangka intua dona'aidon pomayakmu makow onu inta mopia ko'inimu, anggapon intau ibanea diá mopia. 17 Sin aka ki Allah im momarentah kong kobiagan intau, yo soáḷ onu im mota'au ka'anon ande inumonnya, tua in diábí moponting. Soáḷbí dumudui kon onu ing kino'ibog i Allah, mokorasa kom mo'onow ing gina bo motarima kong kasanangan gina inta inogoi in Roho i Allah, tua im moponting. 18 Intau inta nobantung natua ko'i Kristus, sia tua inta mokosanang kong gina i Allah, bo sia in hormaton doman in intau ibanea. 19 Tuamai koḻigai bá tayakon naton onu inta mokopoángoi kon dodamean bo mosibiagan. 20 Ḷukadaibí simbá diá tongá soáḷ koka'anon, ikow momoguya'at kon onu inta ain inaidan i Allah. Komintan ka'anon diábí im pinoton, mota'aubí modait ka'anon, ta'e aka onu ing kina'anmu tua mokopopisí kon intau ibanea baradosa'an, dá ikow kotaḷá. 21 Manikah dikadon moka'an kom ponoyak ande monginum kon anggur, ande mogaid kon onukabí inta mokopopisí ko'i utatmu tumpaḷa Keresten tua, mogaid kom mokobaradosa. 22 Onu inta pinirisaya i utat, yo tongádon tua in aidan kon tayowon i Allah sing kopontinganmu tontaní. Mosanangdon totok im mosia inta diá morai kon no'itaḷá kon onu inta inanggapnya no'itutui. 23 Ta'e intau inta mo'ondo-ondok moka'an kon onu inta mota'au ka'anon, tongá pangabisannya noka'an doman kong ka'anon tatua, yo potaḷáan i Allah in sia, sin tua inaidannya diá pinodoyon kong koyakinannya soáḷ onu in no'itutui bo onu inta no'itaḷá. Onukah in aidan takin diá podoyon kong koyakinan yo dosabí intua!
1 Kita inta ain totu-totu'u moyakin kon onu inta pinirisaya naton, mustibí mosabar mokodongog kon onu inta kinodoí in intau inta diápa totok moyakin. Dona'aibí ing kita tongá moposanang ing gina naton tontaní. 2 Mustibí ing kita moposanang doman kong gina i utat naton, sing kopia'an doman monia, bá koyakinan monia modugang doman moropot. 3 Sing ki Kristuspa in diábí norai kong kopontingan-Nya tontaní. Kom bonu im Buk Mosuci pinais nana'a, "Bayongan hojatan inta pinonapud ko'ini-Mu ain no'iantug ko'inakó." 4 Bayongan inta pinais kom Buk Mosuci, tua makusudnya motundúbí ko'inaton. Sin totundú inta sinarima naton nongkon Buk Mosuci nokodugang kong kototahang bo kororopot ing gina naton, sahingga kita umuran moharap ko'i Allah. 5 Po'igumon makow ki Allah inta nobogoi ing kasabaran bo ropot kon intau, umuran doman motuḷung ko'i monimu, simbá mo'ikow mobiag motobatú kong gina bo dumudui kon onu inta ain inaidan i Yesus Kristus. 6 Sahingga mo'ikow motobatú kong gina bo motobatúdon kon singog bo modayow ko'i Allah, ki Amá i Tuhan naton ki Yesus Kristus. 7 Manangka intua po'igumonku kone utat mita, mo'ikow musti umuran mositarima'an takin sanang ing gina, notongkai ná pinototarima i Kristus ko'i naton sin untuk kamulia'an i Allah. 8 Torop in na'a, ki Kristus ain nobantung kon intau in Yahudi sim mopo'ontong kong ki Allah im mogaidbí kon onu inta aim pinodandi-Nya kom mogoguyang naton. 9 Pinomia doman i Yesus im bangusa mita ibanea mopomulia ko'i Allah lantaran kopopia ing gina-Nya ko'i monia. Kom bonu im Buk Mosuci pinais nana'a, "Tuamai aku'oi modayow ko'i-Nimu kon sigad im bangusa mita, aku'oi im mopomanyanyibí in dodayowku podayow kon tangoi-Mu." 10 Oyúon doman pinais nana'a, "Kosanangdon ing gina monimu takin umat mita i Allah inta kinopiḻían, ei.. bangusa mita!" 11 Bo nana'a doman, "Dayowdon ing ki Allah, ei... bayongan bangusa, pomayakdon makow bayongan intau modayow ko'i-Nia!" 12 Ki Nabi Yesaya noguman doman nana'a, "Nongkon katurunan i Isai mo'iangoibí in tobatú intau inta momarentah kom bangusa mita; ko'i-Niabí tua im poharapan im bangusa mita tatua." 13 Po'igumon makow ko'i Allah, inta tampat pohoharapan monimu, simbá Sia mobogoi ko'i monimu ing gina mosanang bo kobiagan motompia sim mo'ikow mopirisaya ko'i-Nia. Po'igumon doman makow simbá mo'ikow umuran kawasa'an in Roho i Allah, sahingga im modugangdon moḷoben in harapan monimu ko'i Allah. 14 Utatku mita! Moyakinbí in aku'oi kon totokbí im mobayong inta mopia nion ko'i monimu. Mo'ikow nion in nonota'aubí doman kom bayongan yagi-yagi bo mokomampubí doman mositonggina'an. 15 Ta'e kon soáḷ mita ibanea, ogoiankupa im poringatan mo'ikow pongin surat tana'a, sing ki Allah ain noponotabi in oáidan tana'a ko'inakó. 16 Binaḻí-Nyadon in aku'oi mogogaid kon oáidan i Kristus sim pinotabá minayak kon intau mita inta de'eman Yahudi. Bo aku'oi nogaidon naonda bo imang, inta nopoyaput in Habar Mopia nongkon i Allah, simbá intau mita inta de'eman Yahudi mobaḻí tobatú sosumbah ko'i Allah inta mota'au tarima'an-Nya. Po'igumondon makow bá baḻíondon in Roho i Allah i mosia tobatú sosumbah ko'i Allah tontaní. 17 Lantaran aku'oi bo ain notobatú i Kristus Yesus, dá mosanangdon totok ing ginaku, sim mota'audon in aku'oi mogaid kon oáidan tatua ko'i Allah. 18 Aku'oi in diábí mobarani i mosingog kon ibanea makow, koḻikudbí in soáḷ inta ain inaidan i Kristus inta pinotonsigad-Nya ko'inakó; pinaké-Nya in aku'oi modia kom bangusa mita ibanea (de'eman Yahudi) simbá mosia mamangoi bo dumuduidon ko'i Allah. Tua pinomiaku de'emanbí tongá singog ta'e takinbí doman aid, 19 inta mokoherang totok kon intau bo diá im poporupa'an. Tua mita nobaḻí sing kawasa in Roho i Allah. Habar Mopia soáḷ ki Kristus aindon pinohabarku komintan kon intau mita, pinangkoipamai kon Yerusalem nodapot in Ilirikum. 20 Kong ginaku na'a im mopota'au in Habar Mopia nongkon i Allah kon tampat inta intaunya mita diápa nokodongog kon soáḷ ki Kristus tua. Sin doíbí in aku'oi moposindog in oáidan kom pondasi mita inta ain pinomia in intau ibanea. 21 Kom bonu im Buk Mosuci aim pinais nana'a, "Intau mita inta diápa dodai onda notarima kon habar soáḷ Sia, im moko'ontongbí; bo mosia inta diápa dodai onda nokodongog, im momangaḻe bidon." 22 Tuamai mokakitdon oyúon im mo'iḷamboi kon roncanaku mamangoi mokipodungkuḷ ko'i monimu. 23 Ta'e tana'a oáidanku kon daerah mita tatua ain nopaḷut. Kon taongannyadon ibogku mamangoi mokipodungkuḷ ko'i monimu. 24 Igumonku makow aka kom binaya'anku mopobayak in Spanyol, yo mo'iandupa in aku'oi kon tampat monimu bá moyodungkuḷpa ing kita takin pia ing gina umpakah diá mo'onggot. Mopaḷut makow kon tua haraponku mo'ikow mota'aupa motuḷung ko'inakó mongingguput kom bobayáanku mopobayak in Spayol. 25 Ta'e tana'a makow, aku'oi mayakpa in Yerusalem sim mogatod kon totuḷung kon umat i Allah kon tua. 26 Sin jama'at mita kom Makedonia bo kon Akhaya ain notobatú kong gina bo nobogoi in totuḷung kon utat mita inta nobiag nobogá kon sigad in umat i Allah kon Yerusalem. 27 Totokbí in nosanang gina monia nonantú kom mobogoi in totuḷung tatua. Totu'ubí kom patusbí im mosia motuḷung kon utat mita inta bogá kon Yerusalem tua; sin nongkon intaubí mita in Yahudi tatuata sahingga intau mita inta de'eman Yahudi notarimadon kom barakat mita nongkon i Allah. Dá tuamai intau mita inta de'eman Yahudi tua im patusbí doman motuḷung mobogoi im barakat inta ko'ontongan tua kon intau mita in Yahudi. 28 Aka mopaḷutkudon in oáidan tana'a bo posarakankudon ko'i monia inta kon Yerusalem in totuḷung inta ain sinipunku tua, dá aku'oi mayakdon in Spanyol bo mongin kotámu. 29 Kota'auankubí kon aka aku'oi mamangoi ko'i monimu, pasti modiabí kom barakat mobayong inta nongkon i Kristus. 30 Podoyon kon tangoi i Tuhan naton ki Yesus Kristus, bo podoyon kon tabi inta inogoi in Roho i Allah, igumonku totok simbá mo'ikow moyotakinku mosambayang ko'i Allah. 31 Sambayangaidon simbá pilatandon i Allah in aku'oi nongkon kawasa in intau mita kon Yudea inta diá mopirisaya bo bá oáidanku modia kon totuḷung kon Yerusalem tarima'an in umat mita i Allah kon tua takin sanang ing gina. 32 Simbá aka ogoianpa i Allah ing kasampatan, dá mamangoipa in aku'oi ko'i monimu takin gina mosanang, bo mo'onowdon totok ing ginaku kon yuá-yuák monimu. 33 Po'igumondon makow, ki Allah inta nobogoi ing kobiagan motompia kon intau, umuran moyotakin monimu komintan. Amin.
1 Popokanalkudon ko'i monimu ing ki utat naton bobay, ki Peibe in tangoinya, sia nobantung kon jama'at inta kong Kengkrea. 2 Tarimadon in sia saḷaku tobatú umat i Tuhan. Mustibí natua in intau mita inta mopirisaya mositarima'an. Bantuai in sia aka oyúon im paraḷunya ko'i monimu, sin sia tontaní ain notuḷung kon intau mobayong, termasuk doman aku'oi. 3 Poyaputpa in salamku ko'i Priskila bo ko'i Akwila, bo kon yobayatku mita inta tumpaḷa nogaid kon oáidan i Kristus. 4 Mosia tua ain nopotaru in nyawa monia sim moposaḷamat ko'inakó. Aku'oi takin jama'at mita inta de'eman intau in Yahudi mopoyaput in sukur moántó ko'i monia tua. 5 Poyaputpa in salamku kon jama'at mita inta noyosipun kom baḷoi monia. Salam doman ko'i utatku ki Epenetus inta kinotabiku, tuata in intau inta muna-munamai nopirisaya ko'i Kristus kon Asia. 6 Poyaputpa doman in salamku ko'i Maria. Sia ain irumoriga totok nogaid sing kopontingan monimu. 7 Poyaputpa doman in salamku ko'i Andronikus bo ko'i Yunias. Mosia tua in toḻipúanku bo pernahdon sinumu'ot kom ponjara takinku. Wakutu in aku'oi diápa nopirisaya ko'i Kristus mosia im munadon nopirisaya. Tangoi monia tua kinota'auan bidon totok in rasul mita. 8 Salampa ko'i Ampliatus, inta kotabiku sin sia ain noyotakinku notobatú takin i Tuhan. 9 Poyaputpa in hormatku ko'i Urbanus, yobayat topogaidan naton sing kopontingan i Kristus. Bo hormatku doman ko'i Stakhis inta kinotabiku. 10 Salam ko'i Apeles. Kotoinduduinya ko'i Kristus aindon no'uji. Salam doman kong koluarga i Aristobulus, 11 bo ko'i Herodion. Sia tua in tosukuku. Salam doman ko'i utat naton inta mopirisaya ko'i Kristus inta tombonu im baḷoi Narkisus. 12 Salam doman ko'i Tripena bo ko'i Triposa inta ain noramiji totok nogaid sing kopontingan i Tuhan, bo salam doman ko'i Persis inta kinotabiku. Sia doman tua inta ain noramiji totok nogaid sing kopontingan i Tuhan. 13 Salam ko'i Rupus bo ko'i inánya inta inanggapkudon ná ki ináku tontaní. Ki Rupus tua in intau inta aim piniḻí i Tuhan bo mopia doman in oáidnya. 14 Poyaputpa doman in salamku ko'i Asinkritus, ko'i Plegon, ko'i Hermes, ko'i Patrobas, ko'i Hermas bo kom bayongan intau inta mopirisaya ko'i Kristus inta noyotakin monia. 15 Salam doman ko'i Pilologus bo ko'i Yulia; ko'i Nereus bo ko'i bobaynya; ko'i Olimpas bo kom bayongan intau mopirisaya inta noyotakin monia. 16 Posisalamanbí takin tabi saḷaku tumpaḷa utat inta mopirisaya ko'i Kristus. Bayongan jama'at i Kristus kon na'a nopoyaput in salam ko'i monimu komintan. 17 Utatku mita! Indongogaipa in tongginaku tana'a: Mokopo'ingatdon kon intau mita inta mo'ibog moropatoi kon jama'at bo inta mopotomba'uk im pirisaya intau ko'i Tuhan. Sin soáḷ tatua noyoposibí in inta ain sinundú ko'i monimu. Dikadon moyobayat in intau mita natua! 18 Sin intau mita inta momia kon natua, de'emanbí mogaid sing kopontingan i Kristus inta Tuhan naton, ta'e tongábí motayak kong kasanangan ing gina monia tontaní. Dondouḷug bo singog monia moáḷus inta kodongogan tua in tongábí pakéon monia monguboḷ kon intau mita inta diápa nonota'au in onu bo onu. 19 Bayongan intau ain nonota'au kon ná onda ing kotoindudui monimu kon totundú soáḷ Habar Mopia inta nongkon i Allah. Nokota'aumai kon natua in aid monimu, nopia totok ing ginaku. Ibogonku mobijaksana im mo'ikow mogaid kon soáḷ mita inta mopia, bo diá mota'au mogaid kon soáḷ mita inta mora'at. 20 Ki Allah inta mobogoi ing kobiagan motompia kon intau, mopotungkudbí in Ibilis kon ḻimonag ing kawasamu bo rimumudonmu in sia. Po'igumon doman makow, mo'ikow umuran barakatan i Yesus Kristus, Tuhan naton! 21 Yobayat topogaidanku ki Timotius, nopoyaput doman in salamnya ko'i monimu. Ná doman tua ing ki Lukius, ki Yason bo ki Sosipater, inta tosukuku. 22 Nomais kon surat tana'a in aku'oi ki Tertius. Aku'oi im mopoyaput in salam pogogutat ko'i monimu. 23 Ki Gayus nopoyaput doman in salam ko'i monimu. Aku'oi in nonganduppa kom baḷoinya, bo jama'at nami nongandupa doman no'ibadah kon tua. Ki Erastus, tobatú itoi im mokokadai kon doit kong kotá nokipoyaput doman in salamnya ko'i monimu. Ná doman tua ing ki Kwartus, ki utat naton. 24 Po'igumondon makow, ki Tuhan naton ki Yesus Kristus momarakat ko'i utat mita. Amin. 25 Dinayo-dayowdon ki Allah! Sia im mongawasa moginrigon kom pirisaya monimu podudui in Habar Mopia nongkon i Allah inta pinota'auku soáḷ ki Yesus Kristus. Habar inta pinota'auku tua notongkai in onu inta pino'ontong i Allah ko'inakó; tuata in soáḷ roncana i Allah inta no'onggotdon totok ing kinota'auan intau. 26 Ta'e masai na'a, podudui im parentah i Allah inta mononoi, roncana tatua aim pinonyata bo ain pinota'au kom bayongan intau, inta pinongin onu inta aim pinais in nabi mita, simbá mosia komintandon mopirisaya bo motoindudui ko'i Allah. 27 Tongábí Sia-sia mita in Allah, mobijaksana totok in Sia. Po'igumondon makow Sia umuran duíon bo dayowon pomuḷoi makow pongin i Yesus Kristus! Amin. Homat nami, Ki Paulus, mogogaid kon oáidan i Kristus Yesus
1 Utat mita jama'at i Allah kong Korintus! Mo'ikow inoinídon i Allah mobaḻí umat-Nya sim mo'ikow kapunya'an i Kristus Yesus, moyotakin im bayongan intau nongkon ondakadon inta nosumbah ko'i Tuhan naton ki Yesus Kristus, ki Tuhan monia bo ki Tuhan naton doman. Aku'oi ki Paulus, bo ki utat naton ki Sostenes, umuran mopo'igum makow simbá ki Allah, Amá naton bo ki Tuhan Yesus Kristus umuran mobogoi im barakat bo kobiagan motompia ko'i monimu. Aku'oi nomais kon surat tana'a saḷakubí rasul i Kristus Yesus inta inoiní i Allah tontaní podudui in ibog-Nya. 4 Aku'oi umuran mosukur ko'i Allah sim mo'ikow noko'uḻídon kon totabi-Nya bo nopirisaya domandon ko'i Kristus Yesus. 5 Lantaran mo'ikow bo nopirisayadon ko'i Kristus, dá bayongan yagi-yagi komintanbí mo'uḻí monimu. Mo'ikow aindon inogoian in totabi motundú kon onu ing kinota'auan monimu. 6 Bo tua komintan mangaḻenya im moponyatabí kon na'anta habar mopia i Yesus Kristus tua in totu-totu'u bidon no'itonop kom bonu ing ginamu. 7 Tuamai barakat ko'i monimu in diábí modai-dait kowakutu im mo'ikow mogoḷat makow kon koángoian i Tuhan naton ki Yesus Kristus. 8 Bo ki Kristusbí doman tua inta tantú moginrigon kong gina monimu modapot kon singgai pangabisan; sahingga aka mamangoidon bui in Sia yo diá ko'uḻían-Nya im mo'ikow kon taḷá tobatúmai. 9 Ki Allah nogoiní ko'i monimu simbá mo'ikow motobatúdon i Adí-Nya ki Yesus Kristus, Tuhan naton. Bo Siabí doman tua inta tantú mobogoi kon onu inta ain pinodandi-Nya. 10 Utatku mita! Podoyon kon tangoi i Tuhan naton ki Yesus Kristus, po'igumonku simbá mo'ikow umuran mosiduduian bo mokokidongogan. Dona'ai umuran mobobayowan! Tantúbí kotobatúon ing gina bo raian. 11 Sin nodaitdon ino'uman ing ginaḷum i Kloe ko'i nakó, kon na'anta oyúonbí in yogenggeng kon sigad monimu. 12 Nana'a im makusudku, kon sigad monimu oyúon in noguman, "Aku'oi in dumoduduibí i Paulus," bo oyúon doman im moguman, "Aku'oi in dumoduduibí i Apolos," bo ibanea doman moguman, "Aku'oi in dumoduduibí i Petrus," bo ibanea makow im moguman kon, "Aku'oi na'a in dumoduduibí i Kristus." 13 Bá kota'auandon monimu, kong ki Kristus tongábí tobatú, diábí nosila-silai! Ná doman tua, ki Paulus in diábí pinopopakú kong kayu pinoyotaḻempang sim motobus ko'i monimu! Bo mo'ikow in diábí binaptis kom bonu in tangoiku! 14 Mosukur totok in aku'oi sing koḻikudbí ing ki Krispus bo ki Gayus im binaptisku kon sigad monimu, 15 sahingga diábí im moguman kom binaptiskudon in sia simbá mobaḻí dumoduduiku. 16 O, o anta, ki Stepanus bo bayongan ginaḷumnya aku'oi doman in nobaptis, aka toro-toroponkumai yo diá bidon ibanea makow im binaptisku. 17 Aku'oi pinotabá mangoi i Kristus de'emanbí mamangoi mobaptis, ta'e mamangoibí mopota'au in Habar Mopia. Bo demanbí doman kapandoianku tontaní im pinakéku simbá oyúon mangaḻe ing kawasa nongkon kinopatoian i Kristus nongkon kayu pinoyotaḻempang. 18 Aka kon raian in intau mita inta diá mopirisaya, yo soáḷ kinopatoian i Yesus Kristus kong kayu pinoyotaḻempang tua in diábí totu'u. Ta'e aka ko'i naton inta pinosaḷamatdon i Allah, yo habar tatua totokbí im pinirisaya, kon tua in totou-totu'ubí aid i Allah noponyata kong kawasa-Nya. 19 Sing kom bonu im Buk Mosuci, ki Allah noguman nana'a, "Poyayingon-Ku ing kapandoian intau mita inta mongopandoi, bo onu ing kinota'auan intau mita inta norosikolah, daiton-Ku popoḻiong." 20 Dá aka natua yo diá bidon im baraguna monia, intau mita inta mongopandoi bo intau mita inta nonota'au kom bayongan yagi-yagi. Sim pinonyatadon i Allah kong kapandoian intau kon dunia na'a diábí im baragunanya! 21 Sin dapot kabí onda kapandoian intau, yo diábí mokopobaḻí ko'inia monota'au ko'i Allah. Ta'e lantaranbí ki Allah mobijaksana, dá no'ibog in Sia noposaḷamat kon intau mita inta mopirisaya ko'i-Nia naonda in nokodongog kon habar inta pinota'au nami inta inanggap in dunia na'a tongá uboḷ. 22 Intau mita in Yahudi mopo'igum in aid mita inta mokoherang saḷaku bukti, bo intau in Yunani mopo'ontong ing kapandoian monia. 23 Kami na'a in tongábí mopoyaput in habar soáḷ ki Kristus inta minatoi pinopopakú kong kayu pinoyotaḻempang. Habar tatua nokotersinggung kon intau mita in Yahudi, dá inanggap monia diá totu'u in habar tatua. 24 Tongá aka kon intau mita inta ain sinoko oiní i Allah, pinomayak intau Yahudi andeka de'eman -- habar tatua totokbí im pinirisaya kon aidbí i Allah kom moponyata ing kawasa bo kapandoian-Nya. 25 Sin onu inta inanggap i Allah totok im mo'ompá, yo tuabí im moḷantu-ḷantud nongkong kapandoian intau; bo inta inaggap i Allah diá mokopongonu, yo tuabí im moropo-ropot nongkon kakuatan intau. 26 Utat! toropkah bui monimu naonda ing ka'ada'an monimu wakutu inoiní i Allah. Tongábí topiḻik intau kon sigad monimu im mopandoi, ande oyúon ing kuasa, ande koḷoḻitúan moḷantud kon sigad in intau moántó. 27 Sin sinu'odbí i Allah piniḻí in intau mita inta inanggap in dunia na'a nobodok, simbá mosia mokopo'oyakmai kon intau mita inta mongopandoi. Bo sinu'odbí doman i Allah im momiḻí kon intau mita inta inanggap in dunia na'a diá mokopongonu, simbá mongooyak in intau mita inta mongoropot. 28 Ki Allah nomiḻí kon inta inanggap no'ompá, nohina, andeka inta inanggap diá moponting in dunia na'a. 29 Tuamai diábí tobatúmai intau mota'au kumaḷakuang ko'i Allah. 30 Sin lantaranbí ki Allah, dá notobatúdon mo'ikow i Kristus. Bo lantaran doman kita nopirisayadon ko'i Kristus dá kita nonota'audon kom bayongan yagi-yagi. Siabí doman tua in nopoyotutui, nomiḻí bo notobus kom bayongan oáid naton inta diá mopia. 31 Nana'a im pinais kom Buk Mosuci, "Intau inta mo'ibog dumodia, manikah in sia dumodia kon onu inta aindon inaidan i Tuhan."
1 Utatku mita! Wakutu in aku'oi namangoi ko'i monimu nopota'au in roncana mita i Allah inta diápa kinota'auan im bayongan intau kon dunia na'a, diábí in aku'oi nopomaké ing kapandoian tontaní andeka noguman kon inta diá totu'u. 2 Sin iyakinku bidon kon solama ing kotaki-takinpa monimu, aku'oi in diábí nosingog kon yagi-yagi, koḻikudbí in nopota'au in habar soáḷ ki Kristus inta minatoi kong kayu pinoyotaḻempang. 3 Wakutu ing kotaki-takinpa monimu, moḻemé bo mo'uyot totok in aku'oi. 4 Bo habar inta pinoyaputku ko'i monimu tua in de'emanbí tongá pinota'auku takin tosingogon inta mokosanang kong gina pinodudui ing kabijaksana'an in intau, ta'e no'idoyonbí kon koyakinan kon rohobí i Allah in nongawasa. 5 Tua inaidan simbá pirisaya monimu ko'i Kristus diá tongá podoyon kon kapandoian intau, ta'e podoyonbí kong kawasa i Allah. 6 Umpakah natua yo umuranbí doman o'umanon in soáḷ kabijaksana'an i Allah kon sigad in intau mita inta totu-totu'udon nopirisaya. Ta'e de'emanbí kabijaksana'an in dunia, andeka kapandoian in nongawasa masa in tana'a inta diá mononoi. 7 Kabijaksana'an inta poyaputku na'a in nongkon i Allahbí. Kabijaksana'an tatua diápa kinota'auan im bayongan intau kon dunia na'a, ta'e munadon sinadia i Allah wakutu in diápa inaidan-Nya in dunia, simbá mosanang ing kita. 8 Diábí tobatúmai ponguasa in dunia na'a nokota'au kon soáḷ kabijaksana'an tatua. Sin aka kinota'auandon monia, yo tantú diábí pinopopakú monia kong kayu pinoyotaḻempang ing ki Tuhan inta momulia tua. 9 Tongá soáḷ tatua aim bidon no'ipais kom Buk Mosuci, "Onu inta diá dodai onda inontong andeka dinongog in intau, bo diá doman dodai onda ing kinoraian intau, tuatabí in sinadia i Allah kom bayongan intau inta motoindudui ko'i-Nia." 10 Tua komintan pinota'au bidon i Allah ko'i naton pinotonsigad kon Roho-Nya. Bo Roho tatua doman im mo'indoi kom bayongan yagi-yagi nodapot in roncana mita i Allah inta nongo'ibuni. 11 Sin inta nonota'au kom bonu ing gina intau tatua in tongábí rohonya tontaní. Natua doman soáḷ ki Allah. Inta nonota'au kom bonu ing gina i Allah tua in tongábí doman Roho i Allah tontaní! 12 Kita in diábí inogoian roho inta nongkon dunia na'a, ta'e Rohobí inta nongkon i Allah, simbá kota'auan naton bayongan inta pinonotabi i Allah ko'i naton. 13 Tuamai, aka kami bo moginsilang kon ka'ada'an i Allah kon intau mita inta ain kinawasa'an in Roho i Allah, yo kami in diábí mosingog podudui ing kabijaksana'an intau, ta'e pinoduduibí kon onu inta ain sinundú in Roho i Allah. 14 Intau inta diá kinawasa'an Roho i Allah, doíbí mopirisaya kon onu inta ain inaidan Roho i Allah tatua. Diábí komangaḻean monia intua komintan, koḻikudbí in aka mopirisaya im mosia ko'i Allah. 15 Intau inta mopirisaya ko'i Allah im mota'aubí monilai kon yagi-yagi, ta'e diábí tobatúmai intau mota'au monilai ko'inia tontaní. 16 Sing kom bonu im Buk Mosuci pinaisdon nana'a, "Ki inebí im mokota'au kon raian i Tuhan? Bo ki inebí im mota'au mononggina ko'i-Nia?" Ta'e pikiran i Kristus oyúonbí ko'inami!
1 Utatku mita, sabanarnya aku'oi in diábí mota'au moyosingog takin monimu naonda bo takin intau mita inta ain kinawasa'an Roho i Allah. Sim mo'ikow nion diápa motoindudui ko'i Allah bo diápa doman noguyang im pirisaya monimu ko'i Kristus. 2 Koḻipod mo'ikow tongápabi pinoka'ankumai ing ka'anon adí mo'intok, de'emanpabí ka'anon intau inta noguyangdon sin diápa mo'ikow mokomampu im moka'an kon natua. Ta'e uma'aipa doman masa in tana'a natuapa doman im mo'ikow, 3 sim mo'ikow tantúpabí doman dinumudui kon tabiatmu saḷaku intau. Sin aka oyúonpa doman in o'intoian bo yogenggeng kon sigad monimu, yo mangaḻenya kon tua mo'ikow in dumuduipabí kon tabiat in intau, ná intau inta diá nonota'au ko'i Allah. 4 Aka oyúonpa doman kon sigad monimu im mosingog kon, "Kami dumudui i Paulus," bo ibanea doman moguman, "Aku'oi in dumudui i Apolos," oáid tatua naonda bo oáid in intau inta diá nonota'au ko'i Allah. 5 Sabanarnya ki inebí ing ki Apolos andeka ki Paulus tua? Bá kota'auan monimu, kami na'a in tongábí intau mita inta nogaid kon oáidan i Allah inta mopoyaput in Habar Mopia ko'i monimu simbá mopirisayadon im mo'ikow ko'i Kristus. Kami na'a in tongábí mopobayak in oáidan inta pinoki aid i Tuhan ko'inami. 6 Aka ibarat pinomuḷa, aku'oi in nomuḷa bo ki Apolos in nomuta-mutak, ta'e ki Allahbí in nobogoi ing kobiagan. 7 Manangka intua ki Allahbí im moponti-ponting, sin Sia mobogoi ing kobiagan. Ki inta nomuḷa bo ki inta nomuta-mutak, diábí totok moponting; 8 notongkaibí in taya dua tua, tongábí tumpaḷa motarima kom boḻi in ḷopí monia. 9 Kami na'a in tongábí tumpaḷa mogaid kon onu in pinoki aid i Allah; bo mo'ikow nion naonda bo gobá i Allah. Mo'ikow naonda doman bo baḷoi i Allah. 10 Lantaran kapandoian inta inogoi i Allah, dá aku'oi naonda bo intau inta nononta'audon totok kom pogogaid kom bangunan tatua. Munadon nogaid kom pondasi sim popoḻitúan im bangunan tatua, bo intau ibanea mamangoi moposindog im bangunan kom pondasi tatua. Pomuḷoi intau mustibí monarukira muna mongo naonda im mopoḻitú im bangunan kom pondasi tatua. 11 Tongábí ki Kristus in sinampat i Allah mobaḻí pondasi kom bangunan tatua, diábí im pondasi ibanea makow. 12 Ta'au bidon kon tobatú bo tobatú mongo bangunan naonda im posindogonnya. Bangunan inta inaidankah nongkon buḷawan, andeka inaidan nongkon perak, andeka nongkon batu permata, andeka nongkong kayu, andeka nongkon bonok no'ingkag, andeka nongkon pangkoi im payoi. 13 Bayongan onu inta inaidan in intau modaitbí ko'ontongan wakutu ing koángoian bui i Kristus. Sing kowakutu intua tuḷubí im mopo'ontong kom bayongan inta inaidan in intau. Tuḷubí im moguji bo monantú kom mopia andeka diá in oáidan mita tatua. 14 Aka bangunan inta pinosindog kom bangunan tatua bo diá mopokak, yo intau tatua im motarimabí kom boḻi onu inta inaidannya tatua. 15 Tongá aka mopokak, yo morugi totok in sia; mosaḷamatbí in sia ta'e naondabo intau inta no'iḷuai nongkon bonu in tuḷu. 16 Degá diá kinota'auan monimu kon awak monimu nion im Baḷoibí i Allah inta pinogutunan in Roho-Nya? 17 Aka oyúon im momogutú kom Baḷoi i Allah, yo pogutúonbí doman i Allah in intau tatua. Sim Baḷoi i Allah in tongábí Baḷoi-Nya tontaní, bo mo'ikowbí nion im Baḷoi i Allah inta imakusud na'a. 18 Dona'ai tobatúmai im monguboḷ kon awaknya tontaní. Aka oyúon ing kon sigad monimu im monganggap mobijaksana in sia podudui in raian intau, yo intau tatua im mustibí tumekeng bodok, simbá totu-totu'u mobaḻí mobijaksana in sia. 19 Sing kabijaksana'an in intau kon dunia na'a diábí baraguna ko'i Allah. Kom bonu im Buk Mosuci pinais nana'a, "Ki Allah mojebak kon intau mita inta mongobijaksana podudui im pandoinya tontaní." 20 Bo oyúon doman im pinais nana'a, "Kinota'auanbí i Tuhan kon raian intau mita inta mongobijaksana diábí baraguna." 21 Tuamai in dikabí moduí kon intau, sim bayongan yagi-yagi nodait bidon inogoi ko'i monimu. 22 Ki Paulus, ki Apolos, ki Petrus, dunia na'a, kobiagan bo kopatoian, masa in tana'a andeka kon singgai mo'iduduimai na'a, bayongan yagi-yagi ing kapunya'anmu bidon. 23 Ki togi ko'i monimu nion ing ki Kristusbí, bo kitogi ko'i Kristus ing ki Allahbí.
1 Angpapbí ing kami na'a mogogaid mita kon oáidan i Kristus inta motanggung jawab mopota'au in roncana mita i Allah inta diápa kinota'auan im bayongan intau kon dunia na'a. 2 Inta muna-munamai igumon kon intau mita inta mogogaid kon oáidan natua in kototoinduduibí monia ko'i tuangnya. 3 Sin aka ko'inakó, diábí pusingonkumai onu in -- singogon monimu andeka ki inekabí -- im mohakim ko'inakó. Aku'oipa tontaní doíbí mohakim ko'inakó tontaní. 4 Iraikumai, diábí dodai onda aku'oi nogaid kon inta diá mopia, tongá tua in de'emanbí bukti kon diá kotaḷá in aku'oi. Sin tongábí ki Tuhan im mota'au monantú kotaḷá andeka diá. 5 Lantaran de'emanpabí wakutunya dá dika ḻimika-ḻikat im mohakim kon intau, kotaḷá andeka diá. Oḷatdon dapot mo'iangoi ing ki Tuhan. Bambí Sia im mobuká kon onu inta nongo'ibuni kon sindip bo mobuká kon onu inta kom bonu ing gina mita intau. Bain kowakutu in tuata bo duíon i Allah in intau mita podudui in oáid mita monia. 6 Utatku mita! Onu inta mopia, nodaitdon inaidan naminda i Apolos ko'i monimu. Makusudnya kon tua, onu inta inontongdon monimu ko'inaminda mota'au monimu balajaron im mangaḻe singog tana'a, "Tantú kumadai kon atorang inta oyúon." Aka natua yo diábí intau dumodia bo mopohinamai kon intau ibanea. 7 Diábí in inanggap totok moponting kon sigad monimu. Sin onu ing ko'i monimu, komintanbí nongkon i Allah. Manangka intua diábí mota'au dumodia, sin tua mita diábí no'uḻímu tontaní. 8 O'obí kon diá bidon moparaḷu kon onu bo onu im mo'ikow! Sin no'oyúondon bo nobaḻídon raja im mo'ikow, yo kami in diá. Mopiabí totok aka mo'ikow bo totu-totu'udon nobaḻí raja, simbá mota'au ing kami momarentah moyotakin monimu. 9 Sin aka kon raianku, kami inta aim binaḻí i Allah rasul na'a in intabí mo'ompá totok, ná bí onda bo intau inta iḷabúan in hukuman mokopatoi kon tayowon intau moántó bo totok ing giowan bayongan intau sim mopia-pia ing gina monia. 10 Kami in sinumombodok lantaran ki Kristus. Ta'e mo'ikow nopandoidon lantaran ain nopirisaya ko'i Kristus! Kami in diádon mokopongonu, ta'e mo'ikow in noropotdon! Kami in tantú irebeg in intau, ta'e mo'ikow umuran dinuí! 11 Uma'ai na'a umuranpabí ing kami gogoyon bo moyogang im bayongan yagi-yagi; ḷambung dongkadon kon awak bo roriga'anpa doman in intau; bo diá doman ko tampat pogutunan; 12 ta'e umuranbí doman moramiji motayak ing kami. Aka odi-odian intau ing kami, tongábí tuḻían nami barakatan; aka pogutúon monia, mokoposabar ing kami; 13 aka singo-singogonmai intau ing kami, yo koḷuko'on nami im motubag. Kami na'a diábí no'iḻiu kon yoyatan in dunia na'a; bo inanggap bonok in dunia. 14 Aku'oi nomais kon na'a de'emanbí makusud mokopo'oyakmai ko'i monimu, ta'e monongginabí ko'i monimu saḷaku ki adíku mita. 15 Umpakah ribuandon intau ing Keresten guru monimu, ta'e kom bonu im pirisaya monimu ko'i Kristus, tongábí aku'oi in nobaḻí ki amá monimu sin aku'oibí na'a in nopoyaput in Habar Mopia ko'i monimu nodapot in nopirisayadon mo'ikow ko'i Kristus. 16 Tuamai po'igumonku, mo'ikow umuran dumayan kong kobobiagku. 17 Manangka intua pinotabákudon mangoi ko'i monimu ing ki Timotius. Saḷaku dumodudui i Kristus, sia inanggapkudon ná ki adíku tontaní inta totok ing kotabiku. Sia na'a in adí inta totok im mojujur. Bain sia im mongonguman bui ko'i monimu soáḷ kobobiagku wakutu in nopirisayadon aku'oi ko'i Kristus, tuata ing kobobiagku inta sinundúkudon kom bayongan jama'at kon ondakadon. 18 Tongá tongonudon degá ing kon sigad monimu nobaḻídon mododia, sing kai monia kamai dá diá bidon mamangoi bui ko'i monimu in aku'oi. 19 Aka diá in ḷabot yo diá bidon mo'onggot in aku'oi bo bui mamangoi mokipodungkuḷ ko'i monimu. Bain kowakutu intua bo indoianku mongo onu im mota'au aidan in intau inta mongododia tatua; de'emanbí tongá kom bibig monia. 20 Sin aka ki Allah momarentah kon intau tatua, dá buktinya in de'emanbí tosingogon intau tatua, ta'e kobobiagnyabí. 21 Tuamai piḻídon onu ing ko'ibog monimu! Mo'ibog im mo'ikow simbá mamangoi takin sambok in aku'oi andeka mamangoi takin pia ing gina?
1 Aku'oi in sabanarnya nokodongog bidon kon laporan kon na'anta oyúon bidon kon sigad monimu im mo'ibog mogaid kon inta mokotor; oyúon kon sigad monimu in nonuaḻing takin i inánya uatok. Intaupa inta diá nonota'au ko'i Tuhan diábí doman mogaid kon natua! 2 Umpakah nogaidon kon natua, ta'e umuranpabí doman mo'ikow dumodia. Sabanarnya im bá moájarbí ing gina monimu, bo poḷatdon poḷuai in intau natua nongkon sigad monimu. 3 O'obí kon awakku in noyayukdon ko'i monimu, ta'e ginaku in umuranpabí ko'i monimu. Tuamai rasaanku ná bí onda bo kon yuá-yuák monimu in aku'oi, "Podoyonku kom bonu in tangoi i Tuhan Yesus Kristus! Intau inta nogaidon kon inta totok im moromú tua im mustibí hukumon!" Aka moyosipun im mo'ikow, dá anggapdon oyúon kon yuá-yuák monimu in aku'oi, bo kom bonu ing kawasa i Yesus Tuhan naton, 5 intau tatua musti posarahkan monimu kon Ibilis simbá moyoyang in ta'e rohonya im posaḷamaton kowakutu ing koángoian i Tuhan bui. 6 Mo'ikow in diábí mota'au dumodia. Dinongogdon monimu degá in singog nana'a, "Ragi topiḻik mokokutad kom bayongan topong aidan kukis!" 7 Lumbúpa muna in ragi inta ain nokoyongan, ná inta oáid diá mopia, simbá mopia nanam ing kukis tatua, diá noyoba'ui in ragi inta nokoyongandon, tuata in aid inta diá mopia inta umuran aidan monimu koḻipod, sing kinota'auankubí kon natuata im mo'ikow. Tuamai mobasadiadon ing kita morame kon singgai im Paskah, bo ki Kristus inta nobaḻí Domba im Paskah naton aindon pinokurban. 8 Manangka intua, koḻigai ing kita morame takin momaké in roti inta diá koragi, tuata in roti inta pinodoyon kong gina motuḻid bo inta kinopopia ing gina i Allah. Dika ing kita momaké in ragi inta nokoyongandon, ragi inta diádon nopia bo ain noromuk. 9 Kom bonu in suratku koḻipod, aim bidon pinogumanku kon dikabí mo'ibog moyobayat i intau inta mokotor in oáid. 10 Makusudku in de'emanbí tongá intau inta mokotor ande motama'a, ande motombogá ande intau mita inta umuran mosumbah kom berhala inta beresi diá nonota'au ko'i Allah. De'eman! De'emanbí mosia imakusudku; sin aka yumayukdon im mo'ikow ko'i monia, yo bá diábí domandon kon dunia na'a im mo'ikow. 11 Makusudku in dikadon mo'ikow moyobayat i intau inta nopirisayadon ko'i Kristus, ta'e umuranpa mo'ibog mogaid kon inta mokotor, bo moturá ande mo'ibo-ibog dumudui kom parentah im berhala, bo inta umuran mo'ibog moporomu-romúmai kon tangoi intau ibanea, bo umuran doman monginum kon inta mokoḷoḷangu bo monakow. Sedang monga'an moyotakin monia tua dikabí! 12 Totu'ubí kon de'emanbí oáidanku im mohakim kon intau de'eman Keresten, tua in oáidanbí i Allah. Ta'e soáḷ in jama'at mita monimu, tantú mo'ikowbí im mohakim ko'i monia. Sing kom bonu im Buk Mosuci pinais nana'a, "Buntunbí in intau mongoromú kon sigad monimu."
1 Nongonu sin oyúonbí ing kon sigad monimu im mobarani mayak kon hakim inta diá nonota'au ko'i Allah, bo mopongadu ko'i utat monimu inta notobatú kom pirisaya, aka moyogenggeng i utatnya tatua? Nongonu sin diábí mayak kon intau inta mopirisaya ko'i Allah bo paḷuton im porkara tatua? 2 Andeka degá diábí kinota'auan monimu kon intaubí inta mopirisaya ko'i Allah im mohakim kom bayongan intau kon dunia na'a? Da' aka mo'ikow bo mota'au mohakim kon dunia na'a, yo nongonu sin diábí paḷuton monimu im porkara mita pongadilan inta diá im mangaḻenya tua? 3 Andeka degá diá kinota'auan monimu kong kita na'a im mohakimbí kom malaekat mita? Apapa doman bo tongá porkara inta mobaḻí pomuḷoi in singgai tua! 4 Dá aka momuká im porkara mita natua, umpakah yo pongaduon doman monimu kon intau mita inta diá nonota'au kon yagi-yagi kom bonu in jama'at? 5 Totok moko'oyak uḻe! Umpakah yo beresidon diá intau mobijaksana kon sigad monimu inta mota'au mopoyotutui in soáḷ inta tongá natua mita inta mobaḻí kon sigad monimu intau ing Keresten! 6 Nongonubí sin aka oyúon in yogenggeng kon sigad monimu intau ing Keresten, yo baya'anbí monimu pongaduon kon intau inta de'eman Keresten! 7 Na'aibí in tongá soáḷ mopongadu im porkara kon intau inta de'eman Keresten; sedangkan kon sigad monimu bo momuká in yogenggeng, yo mangaḻenya kon tua in tobatú bidon kelemahan monimu. Sim manikah bo tomboga'an andeka porugion in tumpaḷa intau. 8 Ta'e na'aibí mo'ikow im monombogá kon intau ibanea. Mo'ikowbí im mokorugi ko'i monia. Bo lebe totok diá mopia sin intau inta ain notobatú kom pirisaya pinopoáidan doman monimu! 9 Diábí kota'auan monimu kon intau mita inta diá motoindudui ko'i Allah diábí mobaḻí umat i Allah? Dika koákaḷan! Sim bayongan intau inta mogaidmai kom mokotor, bayongan intau inta umuran dumudui kom parentah im berhala, monuaḻing bo mokituaḻing, inta mo'ibog kom tumpaḷa ḷoḷaki ande tumpaḷa bobay, 10 mononakow, motama'a, inta mo'ibo-ibog monginum kon inta mokoḷoḷangu, inta mo'ibog moporomúmai kon tangoi intau, bo inta tongá moharap makow kon totayak in intau ibanea -- mosia tua in diábí mota'au mobaḻí umat i Allah. 11 Koḻipod oyúon ing kon sigad monimu in umuran mogaid kon natua mita. Ta'e tana'a ponyatadon kon nodaritdon im mo'ikow nongkon bayongan oáid inta diá mopia. Mo'ikow nobaḻídon umat i Allah inta piniḻí-Nya. Mo'ikow buidon noyobayat i Allah, sin nopirisayadon ko'i Tuhan Yesus Kristus bo lantaran kawasa doman in Roho inta nongkon i Allah naton. 12 Oyúon im mosingog kom bayongan intau mota'aubí mogaid kon onukadon. Tongá aka ko'inakó, tua mita diábí komintan baraguna. Sin umpakah mota'au mogaid aku'oi kon onukadon, ta'e aku'oi in doíbí mobaḻí ki ata in onu inta aidanku tua. 13 Oyúon doman in nosingog kong ka'anon tua im pinobonubí kon sian, sin sianbí in sinantú tampatnya. Ta'e sian bo ka'anon tumpaḷabí diá baraguna ko'i Allah. Tuamai pakébí in awakmu mogaid kon onu inta kino ibog i Tuhan, de'emanbí mogaid kon inta kinodoí-Nya sahingga umuran-Nyabí ḷukadan in awakmu. 14 Sing ki Allah inta nomiag ko'i Tuhan Yesus nongkon kinopatoian-Nya. Siabí doman tua im momiag ko'i naton takin kawasa-Nya. 15 Kinota'auan bidon monimu uḻe utatku mita, kon awak monimu nion in notobatúbí i Kristus. Dá umpakah yo mata'au gama'an in tobonsig bo pakéon mogaid kon inta diá mopia. Tantú diábí mota'au! 16 Ande degá diápa kinota'auan monimu kon aka intau bo nosiugdon noyotakin in tobatú bobay monakaḷ, yo intau tatua in notobatúbí domandon takin bobay tatua! Sing kom Buk Mosuci aim pinais nana'a, "Taya dua notobatúdon." 17 Ta'e intau inta mo'ibog motobatú i Tuhan, tantú rohonya notobatúbí doman in Roho i Tuhan. 18 Manangka intua poyayukdon oáid mita inta diá mopia. Sim bayongan oáid diá mopia inta inaidan intau tatua ing komintanbí nobaḻí kon ḷuai in awak intau. Ta'e intau inta umuran mogaid kon inta diá mopia kon intau ibanea, tua in ná bí doman onda bo nopoáid in diá mopia kon awaknya tontaní. 19 Mustibí kota'aun monimu, kon awak monimu nion tampatbí in Roho i Allah. Roho i Allah tua in nogutunbí makow kon awak monimu. Awak monimu nion in de'emanbí mo'ikow ing kitogi, ta'e ki Allahbí ing kitogi. 20 Sim mo'ikow nion in sinaḷui bidon i Allah, bo nodait-Nya bidon inuboḻian. Tuamai umurandon paké kopira'an sahingga ing ki Allah pomulia'an.
1 Tana'a in insilangankudon ko'i monimu onu inta pinais monimu kon surat inta kinirim monimu ko'inakó. Aka tobatú ḷoḷaki bo diá nobuḷoi, sabanarnya mopia intua. 2 Ta'e bá diá mo'igonú in oáid inta diá patus aidan, dá manikah mobuḷoi andeka mokipobuḷoi. 3 Buḷoi ḷoḷaki mustibí mogaid kon onu inta ain sinantú aidannya. Natua doman im buḷoi bobay; tumpaḷabí mogaid kon onu inta ain sinantú aidannya. 4 Buḷoi bobay diábí mota'au im mongawasa kon awaknya tontaní; sin awaknya tatua ing kom bonubí ing kawasa i buḷoinya ḷoḷaki. Natua doman ki buḷoinya ḷoḷaki diábí doman mota'au mongawasa kon awaknya tontaní; sing ki buḷoinyabí im mongawasa kon awaknya tatua. 5 Doyowa motonibuḷoi diábí mota'au im mosiyayúan. Mota'aubí asaḷbo muna moyosingog bo diá mota'au mo'onggot. Aka natua yo doyowa motonibuḷoi tumpaḷa mota'au mosisambayangan. Tongá naonda intua mo'ikow mustibí bui motobatú saḷaku doyowa motonibuḷoi. Sin aka diá natua yo ko'onggotannya kogonúanbí in roho inta diá mopia, sin diá mokotahang kon ibog in awak. 6 Onu im pinogumanku ko'i monimu na'a de'emanbí parentah, ta'e tongginabí. 7 Sabanarnya im mopiabí ing ginaku aka komintan intau bo mobaḻí ná aku'oi. Ta'e komintan intau aim bidon inogoian i Allah in totabi inta noyo-noyoposimai. Tobatú noko'uḻí kon totabi nana'a, tobatú doman noko'uḻí kon totabi natua. 8 Manangka intua nana'a in tongginaku kon intau inta diápa nobuḷoi bo kom bobay mita inta dongkadon boba-bobay: Manikah im mo'ikow bo umurandon mobiag bata-batangan ná aku'oi. 9 Ta'e aka mo'ikow bo diá mokotahang kon ibog mobuḷoi, yo manikah pobuḷoi. Sim manikah bo mobuḷoi daripada monahang kon ibogmu inta mo'iḻiu tua. 10 Ko'i monia inta ain nobuḷoi, na'a im parentahku: (Sabanarnya in de'emanbí aku'oi in nobogoi im parentah tana'a, ta'e ki Tuhanbí.) Tobatú bobay inta ain pinobuḷoi dona'aibí monaḷámai ko'i buḷoinya ḷoḷaki. 11 Tongá aka sinaḷáannyadon ing kibuḷoinya ḷoḷaki, dá bobay tatua in dona'ai bidon mokipobuḷoi bui, andeka maní bui mamangoi ko'i buḷoinya. Natua doman in ḷoḷaki. Diábí doman mota'au in ḷoḷaki mongga'at ko'i buḷoinya. 12 Bo tana'a in tongginaku kon intau mita ibanea makow, na'a in tongginakubí tontaní, de'emanbí i Tuhan, aka intau Keresten bo kobuḷoi kom bobay inta diá mopirisaya ko'i Kristus, bo ki buḷoinya bobay tatua mo'ibog mobiag moyotakinnya, yo diábí mota'aunya ga'aton ing ki buḷoinya bobay tatua. 13 Bo aka oyúon doman im bobay Keresten kobuḷoi kon intau inta diá mopirisaya ko'i Kristus, bo ki buḷoinya ḷoḷaki tua mo'ibog mobiag moyotakinnya, yo diábí mota'au ga'atonnya ing ki buḷoinya tatua. 14 Tantú ḷoḷaki tatua mota'aubí mobaḻí umat i Allah sin aindon notonibuḷoi takin intau inta ain nobaḻí umat i Allah. Natua doman im buḷoi bobay, tantú mota'au bidon doman mobaḻí umat i Allah sin ain notonibuḷoi i intau inta ain nobaḻí umat i Allah. Sin aka diá natua, yo tantú ki adí mita monia ná onda bo ki adí mita in intau inta diá nonota'au ko'i Allah, ta'e aka duduian monimu in tongginaku na'a, yo ki adí mita monimu tua im mobaḻí bidon umat i Allah. 15 Tongá aka intau inta diá mopirisaya ko'i Yesus monaḷámaidon ko'i buḷoinya bobay andeka ko'i buḷoinya ḷoḷaki inta ain nopirisaya ko'i Yesus, yo dona'aibí makow bo dikabí ampagan sin diábí nongonu. Sin ibogon i Allah mobiagbí motobatú im mo'ikow komintan. 16 Sim mo'ikow utat saḷaku buḷoi bobay -- inta ain nopirisaya ko'i Kristus ki Tuhan naton -- naondabí ing kotota'au monimu, kon diá mokosaḷamat in ikow ko'i buḷoimu ḷoḷaki? Natua doman ikow buḷoi ḷoḷaki inta nopirisayadon ko'i Yesus, náondabí ing kotota'au monimu kon ikow in diá mokosaḷamat ko'i buḷoimu bobay? 17 Na'a in atorang inta pinobayakku kom bayongan jama'at: Pomuḷoi intau musti mobiag tumompia podudui kon inta kino ibog i Allah, ná inta ain sinantú-Nya wakutu in nogoiní ko'i monimu kom bá mopirisayadon ko'i-Nia. 18 Umpamanya, tobatú intau bo sinunatdon kowakutu inoiní i Allah, dá dikabí ramijion inggamáan paḷot mita in sunat tatua. Natua doman, aka oyúon in diápa sinunat kowakutu inoiní i Allah, dá dika bidon po'igumon kombá sunatonpa. 19 Sin sinunat andeka diá, diábí moponting intua. Dumuduibí kon atorang mita i Allah im moponting. 20 Tuamai, kobiagdon mo'ikow ná kowakutu inoiní i Allah. 21 Aka wakutu inoiní bo mo'ikow nogaid saḷaku ata, yo diábí nongonu intua. Tongá aka komintanmai bo moko'uḻídon kong kasampatan mobebas, yo popobaragunadon ing kasampatan tatua. 22 Sin ata inta mopirisaya ko'i Tuhan, nobaḻí bidon intau i Tuhan inta nobebas. Bo intau nobebas inta nopirisayadon ko'i Tuhan, nobaḻí bidon mogogaid kon o'oaidan i Tuhan Yesus Kristus. 23 Mo'ikow aim bidon sinaḷui i Tuhan bo nodait-Nya bidon inuboḻian. Tuamai, dikabí mo'ibog mobaḻí ki ata in onukadon kon dunia na'a. 24 Ta'e náonda ing ka'ada'anmu kowakutu inoiní i Allah, tantúbí kobiag natua takin i Allah. 25 Sabanarnya aku'oi diábí notarima kom parentah i Tuhan kon soáḷ intau mita inta diápa nokipobuḷoi. Ta'e saḷaku intau inta mopirisaya inta ain inogoin-Nya in totabi inta mota'au pirisaya'anmai, dá mononggina in aku'oi. 26 Mo'indoimai kong ka'ada'an masai na'a, manikah ki ine in diápa pinobuḷoi yo tantúpa natua. 27 Ta'e aka ikow bo no'iḷa'utdon nobuḷoi, dá dikabí ramijionmu bo ga'aton ing ki buḷoimu tatua. Ta'e aka diápa ikow no'iḷa'ut nobuḷoi dá manikah bo dikadon motayak kom buḷoi. 28 Ta'e aka ikow bo tantúbí mo'ibog mobuḷoi, yo diábí doman nongonu. Natua doman im mongodeaga, diábí doman baradosa'an aka mokipobuḷoi. Tongá intau inta nobuḷoi tua moko'uma kon roriga inta ibogonku im mo'iyayukbí mita ko'i monimu intua komintan. 29 Nana'a im makusudku uḻe utat mita: Nopoḷokdon iwakutu naton. Tuamai nongkon masa in tana'a, intau inta kobuḷoi, kobiagdon naonda bo intau inta diápa kobuḷoi; 30 intau inta nongombaḷ, musti in sia tumon intau inta ná diá in yagi-yaginya. Intau inta noḷunganga ing gina; musti in sia tumon intau inta ná diá noḷunganga ing gina. Bo intau inta ain notaḷui, musti in sia tumon intau inta diá ko onu bo onu; 31 bo intau inta umuran nobaḻí ki ata in onu inta kon dunia na'a, yo dona'aidon in sia mo'ibog tonggata'an in dunia na'a. Sin dunia na'a motoyong bidon moyoyang takin ka'ada'anya masa in tana'a. 32 Ibogonku mo'ikow komintan mo'iyayukdon kom bayongan roriga. Tuamai, intau inta diá kobuḷoi musti mokopotantú kon raiannya bo mogaid kon onu inta kino ibog i Tuhan, bo moposanang ing ginanya. 33 Ta'e intau inta kobuḷoidon, moántóbí totok in raiannya soáḷ in dunia na'a, sim mo'ibog i mosia moposanang ing gina i buḷoinya; 34 tuamai diá motantú in raiannya. Bobay inta diá kobuḷoi, andeka inta mongdeagapa, moántó in raiannya kon soáḷ ki Tuhan. Sin ibogonnya ing kobiagannya tua ing komintandon posarahkan ko'i Tuhan. Ta'e bobay inta kobuḷoidon, umuranbí in sia morai kon soáḷ mita in dunia na'a, sim mo'ibog in sia moposanang ing gina i buḷoinya. 35 Na'a komintan pinaisku sing kopia'anbí monimu tontaní, de'emanbí molarang kom bayongan ibog monimu. Ta'e ibogonku im bá umuran mogaid kon inta mopia bo inta mokosanang kom bayongan intau bo umuran motantú in raian ko'i Tuhan. 36 Tongá aka tobatú intau bo nogaid kon inta diápa patus aidan ko'i kantangnya sin diádon mokotahang kon ibognya, ta'e oyúonbí in niat monia motonibuḷoi, yo aidaibí, sin diábí baradosa'an aka motonibuḷoibí im mo'ikow. 37 Ta'e aka intau tatua bo mogamádon kong kaputusan kom bunu ing ginanya, kon diábí tonibuḷoionnya ing ki kantangnya tua sin mokotahangbí in sia diá mobuḷoi, dá oáidnya tatua im mopiabí. 38 Simpodon makow kon singog:intau inta mobuḷoi mopiabí doman, bo intau inta diá mobuḷoi lebe doman mopia. 39 Bobay inta ain nokipobuḷoi notobatúdon i buḷoinya ḷoḷaki komangoi in nobiagpa ing ki buḷoinya tua. Ta'e aka matoidon ing ki buḷoinya tatua, dá bobay tatua im mobebasbí mokipobuḷoi bui kon intau inta kino ibognya; asaḷ tonibuḷoi tatua tonibuḷoi Keresten. 40 Tongá lebedon mopia aka diádon bui mokipobuḷoi in sia. Tua im podudui in raianku, ta'e iraiku kon onu im pinogumanku na'a komintanbí kom bonu ing kawasa in Roho i Allah.
1 Yo tana'a in soáḷ ka'anon inta inogoi saḷaku sosumbah kom berhala. O'o, totu'ubí ing kain intau, "Kita komintan bidon nongopandoi." Ta'e pandoi tatua nokopobaḻídon kon intau mokaḷakuang, ta'e aka tabi, yo mokobiag kon intau. 2 Intau inta monganggap kon nobayongdon ing kinota'auannya, sabanarnya in diábí nonota'au totok in sia. 3 Ta'e intau inta totu-totu'udon motabi ko'i Allah, sia tua ing kota'auanbí totok i Allah. 4 Yo soáḷ moka'an kong ka'anon inta aim pinosumbah kom berhala, sabanarnya ing kinota'auanbí naton kom berhala tua in diábí onda. Sing kinota'auanbí doman naton kon tongábí tobatú ing ki Allah; diábí ibanea makow. 5 Totu'ubí kom moántó doman inta sinangoian ki allah andeka ki tuhan ing kon dunia na'a. 6 Ta'e kita in nopirisayabí kon tongábí tobatú ing ki Allah. Inta nomia kom bayongan bonu in dunia na'a. Bo tongábí mobiag kong kopontingan-Nya ing kita. Ki Tuhan tongábí doman tobatú, tuata ing ki Yesus Kristus. Pinongin i-Nia tua bayongan yagi-yagi pinomia, bo lantaran doman Sia dá nobiag ing kita. 7 Umpakah natua, ta'e diábí komintan intau nonota'au kon soáḷ tatua. Sin umaaipa doman masa in tana'a oyúonpa in umuran mosumbah kom berhala mita. Tuamai oyúonpa doman in raian kong ka'anon inta aim pinosumbah kom berhala ing ka'anonbí doman im berhala. Manangka intua aka ka'anon monia ing ka'anon tatua yo porasaan monia im baradosa'anbí im mosia; tua komintan lantaranbí diápa noguyang im pirisaya monia. 8 Sabanarnya ing ka'anon diábí mokopobaḻí kombá modiug ko'i Allah ing kita. Aka ka'anon naton ing ka'anon tatua, yo diábí im pongaruhnya. Diábí ing ka'untungannya bo diábí doman ing karugiannya. 9 Tongá musti mokopopia; simbá diá mokopopisí kon intau mita inta diápa noguyang im pirisaya monia baradosa'an, sin lantaran mo'ikow nobebasdon mogaid kon onukadon. 10 Nana'a i makusudku: aka kuma mo'ikow inta aindon nopirisaya totu-totu'u bo indoianmai ḻimitúbí makow bo mongaan kom bonu im baḷoi pobobogoian kon sosumbah kom berhala, bo inontong in intau mita inta diápa noguyang im pirisayanya. Dá tantú oáidmu tatua im mobogoi bidon in contoh kon intau ibanea sahingga in nobarani intau tatua noka'an kong ka'anon inta inogoidon pinosumbah kom berhala. 11 Mangaḻenya kon na'a, binaradosadon intau ibanea lantaran pirisayamu tatua. Padahaḷ lantarandon mosia tua dá ki Kristus minatoi. 12 Bo aka natua in tantú aidan monimu kom bayongan utat mita Keresten -- dá mangaḻenya kon tua, mo'ikow nomoguya'atdon kom pirisaya i intau inta diápa noguyang im pirisaya -- dá baradosa'andon ko'i Kristus im mo'ikow. 13 Tuamai aka mokobaradosabí ko'i utatku mita in ka'anon tatua, dá doí bidon aku'oi moka'an kom ponayak tatua, sin dikabo baradosa'an ing ki utatku tua lantaran aku'oi.
1 Aku'oi na'a intaubí nobebas, rasul i Tuhan inta ain noko'ontong ko'i Yesus, Tuhan naton, bo inta nopoyaput in Habar Mopia ko'i monimu sahingga in nopirisayadon ko'i Tuhan i mo'ikow. 2 Umpakah intau ibanea diá mopirisaya kon aku'oi in rasul, ta'e mo'ikow in nopirisayabí. Sim buktinya mo'ikow nobaḻídon intau Keresten. 3 Aka diá pirisaya'an monia kon rasul in aku'oi, yo nana'a im potubagku: 4 Degá diá mota'au ing kami moka'an ande monginum kon onu inta no'uḻíku nongkon pinogaidan tana'a? 5 Eta degá diá mota'au in aku'oi modia ko'i buḷoiku inta mopirisaya ko'i Kristus saḷaku takinku kom baya-baya'an makow, ná inta inaidan i utat mita i Tuhan Yesus bo i rasul mita ibanea ná tai Petrus? 6 Andeka degá tongá ki Barnabas bo aku'oi im musti motayak kong ka'anon tontaní? 7 Diábí in tontara mayak moparang bo umongkos tontaní. Bo diábí doman im monononggobá inta nomuḷa kon anggur ta'e diá mosipú kom bungainya. Bo diábí doman intau inta nomiag kon domba bo diá monginum kon susu nongkon domba inta piniaranya tua! 8 Bo onu im pogumanku tana'a, de'emanbí tongá ibo-ibog, sin singogku na'a in aim bidon pinais kom buk i Musa. 9 Kom buk i Musa pinais nana'a, "Dona'aibí pomponan monimu bibig in sapi inta koyogot moritak kong gandum sim moripu' kom batoḷnya." Eta degá sapibí tatua in umuran tarukira'an makow i Allah? 10 Andeka tua pinopomakusudbí ko'i naton? O'o totu'ubí intua kom pinais bá kobaca'an naton. Sin intau inta nogaid kong gobá bo inta nondarit kong gandumnya tumpaḷabí mo'ibog motarima kom boḻi inaidannya tatua. 11 Kami ain nopota'au ko'i monimu in Habar Mopia nongkon i Tuhan. Tuamai kami noko'uḻí kom barakat moántó nongkon i monimu. Yo degá no'iḻiudon antóinigum nami ko'i monimu? 12 Ka intaupa ibanea im mota'au mo'igum kon onukadon ko'i monimu, yo apalagi kami na'a, ta'e doíbí aku'oi. Manikah bo tanggungonkudon tontaní in yagi-yagi daripada oyúon im mobaḻí ḷabot kom popoyaputanku in Habar Mopia soáḷ ki Kristus. 13 Kinota'auanbí monimu kon intau inta mogaid kom bonu im Baḷoi i Allah, motarimabí im mosia kong ka'anon kom bonu im Baḷoi i Allah doman tatua. Bo intau inta monompiamai kon tampat pororata'an kong kurban sosumbah, moko'uḻíbí doman in sia kon silainya nongkon kurban inta pinosumbah tatua. 14 Ná doman tua, aim bidon sinantú i Tuhan kon intau inta mopoyaput in Habar Mopia nongkon i Tuhan, musti moko'uḻí kom barakat nongkon oáidannya tatua. 15 Ta'e aku'oi in doíbí. Bo aku'oi in nomais kon surat tana'a de'emanbí makusud simbá pomia'an monimu natua in aku'oi. Sin aka ko'i nakó, yo manikabí matoi in aku'oi dika ing kobuḻian onu inta totok ing kino sanang ing ginaku. 16 Sin aku'oi mopoyaput in Habar Mopia, de'emanbí tongá mokiko'ontong kon intau. Ta'e ki Allahbí in nopotabá ko'i nakó. Tuamai baradosa'anbí in aku'oi aka diá popoyaputku in Habar Mopia tatua! 17 Aka kuma bo tongábí ibogku tontaní im mogaid kon oáidan tatua, yo tantú mogoḷatbí makow in aku'oi kom boḻi in oáidanku tatua. Ta'e na'a bo parentahbí i Allah, dá mustibí aidanku. 18 Dá aka natua yo onu im mo'uḻíku? Na'a im mo'uḻíku: aku'oi mota'au mopoyaput in Habar Mopia bo diábí mokoyoyiga kon intau im mogongkos sin diábí in aku'oi mo'igum kon rupa-rupa. 19 Aku'oi na'a in de'emanbí totabá in tumpaḷa intau, ta'e no'ibogbí in aku'oi nobaḻí ata ko'i monimu komintan, simbá moántó intau mopirisaya ko'i Kristus. 20 Aka kon tayowon intau mita in Yahudi, yo aku'oi in ná bí doman onda bo intau in Yahudi, simbá mo'idudui ko'i nakó im mosia. Bo aka kon tayowon i intau mita inta nokadai kon hukum i Musa, aku'oi in ná bí doman onda bo mosia, umpakah sabanarnya de'emanbí natua. Tua komintan inaidanku simbá mo'idudui ko'inakó im mosia bo mobaḻídon komintan dumodudui i Kristus. 21 Aka kon tayowon intau mita inta de'eman Yahudi, aku'oi in ná bí doman onda bo mosia, inta diá motoindudui kon hukum i Musa. Tua komintan inaidanku simbá mo'idudui ko'inakó im mosia bo mobaḻí komintan dumodudui i Kristus. Ta'e de'emanbí makusudku moḷawang ko'i Allah; sim parentahbí mita i Kristus in nongawasa ko'inakó. 22 Aka kon yuák i intau mita inta diápa noguyang im pirisaya, yo aku'oi in ná bí doman onda bo mosia, simbá mo'idudui ko'inakó im mosia bo mobaḻí komintan dumodudui i Kristus. Simpodon makow kon singog, norupa-rupamaidon in akaḷ inaidanku kon yuák im bayongan intau simbá oyúon im mopirisaya ko'i Kristus bo posaḷamaton. 23 Tongábí bá mo'iyaput in Habar Mopia nongkon i Allah kom bayongan intau, dá inaidanku intua komintan, simbá mo'itakin doman moko'uḻí kom barakat in aku'oi. 24 Kinota'auanbí monimu kon aka kom pertandingan, yo bayongan mototanding komintanbí moribatuk, ta'e tongábí tobatú im moko'uḻí kon hadiah. Tuamai koḻikat totok im moribatuk simbá mo'ikow im moko'uḻí kon hadiah tatua. 25 Pomuḷoi intau inta mobasadia tumakin kom pertandingan, musti monahang kon yagi-yagi, simbá moko'uḻí kon hadiah inta diá mononoi kon dunia na'a, ta'e kita im monahang kon yagi-yagi simbá moko'uḻí kon hadiah inta mononoi. 26 Tuamai moribatuk in aku'oi, ta'e oyúonbí in tujuanku notantú. Naonda bo kom pertandingan tinju, diábí in aku'oi tongá kino koyu-koyungkumea. 27 Ta'e aim bidon muna ilatihku in awakku bo nodaitku bidon kinuasa. Simbá aka aku'oi modia kon intau tumakin kom pertandingan tatua, yo aku'oi in tantúbí doman tarima'an.
1 Utatku mita, ibogonku mo'ikow diá mokoḻiong kon onu inta ain nobaḻí kom mogoguyang naton wakutu im mosia dinumudui ko'i Musa. Mosia komintan inoḻiungan ing goḷom, bo nosaḷamat iḷumoḷan kon dagat Teberau. 2 Simbá mobaḻí dumodudui i Musa, dá mosia komintan binaptis kom bonu ing goḷom bo kom bonu in dagat tatua. 3 Mosia komintan noka'an kong ka'anon inta ain sinantú i Tuhan ka'anon monia, 4 bo nonginum kon tubig inta ain doman sinantú kon inumon monia. Mosia komintan nonginum kon tubig nongkon buḷud batu inta umuran kotaki-takin monia; buḷud batu tua ing ki Kristus. 5 Ta'e umpakah natua nobayongbí doman ing kon sigad monia tua ing kinodoí i Allah. Tuamai nobarong ing kon sigad monia minatoi kom padang gurun. 6 Tua komintan nobaḻíbí contoh ko'i naton, mopotorop kom bá dona'ai ing kita mogaid kon inta diá mopia ná inaidan monia. 7 Bo bá diá doman ing kita mosumbah kom berhala, naonda bo inaidan in tongonumai intau kon sigad monia. Kom bonu im Buk Mosuci pinais nana'a, "Bo nomangkoidon im bangusa tatua nonga'an bo nonginum poḷat nomanari sim mosumbah kom berhala." 8 Kita in diábí mota'au mogaid kon diá mopia ná inta inaidan in tongonumai intau kon sigad monia, sahingga doyowa nopuḷuh bo toḷu im minatoi kon sigad monia in singgai tua. 9 Kita in diábí mota'au monungkuḷ ko'i Tuhan, ná inta inaidan in tongonumai intau kon sigad monia tungkuḷ intua, sahingga minatoi kinaḷut in uḷag inta mobisa im mosia. 10 Kita in dikabí umuran mokarana; ná inta inaidan in tongonumai intau kon sigad monimu koḻipod, sahingga iḻimod im malaekat inta momomatoi. 11 Tua komintan ain no'iantug ko'i monia saḷaku contoh kon intau mita ibanea. Bo komintan tua pinaisbí doman sim mobaḻí poringatan ko'i naton kon singgai tumi inta ain nodiug. 12 Bo intau inta monganggap moropot in sia, musti mokopopia; dika bo moḷabú. 13 Bayongan totungkuḷ inta korasa'an monimu tua im bagubí totungkuḷ inta biasamai korasa'an intau. Ta'e ki Allah in tantúbí mosatia kon dandi-Nya. Diábí pomayak-Nya makow mo'ikow ing koántugan totungkuḷ inta mo'iḻiudon kong komampuan monimu. Kowakutu ing koántugan in soba'an i mo'ikow, Sia umuranbí mobogoi in daḷan ko'i monimu, simbá umuran moropot i mo'ikow bo mokotahang. 14 Tuamai uḻe utatku mita inta kinotabiku, poyayuk ing gina monimu inta umuran mo'ibog mosumbah kom berhala. 15 Aku'oi moguman ko'i monimu naonda bo moguman kon intau mita inta mopandoi. Raidon onu im pinogumanku na'a. 16 Kowakutu in nonginum kon anggur bo nosukur ko'i Allah, tua mangaḻenya notobatú bidon i Kristus ing kita kom bonu ing kinopatoian-Nya. Bo ko wakutu nosilai kon roti ing kita sing ka'anon moyotakin, yo tua mangaḻenya notobatúdon takin awak i Kristus ing kita. 17 Sin tongábí tobatú in roti, bo kita komintan ain noka'an kon roti tatua. Dá umpakah nobayong ing kita, ta'e tongábí toáwakan monag. 18 Tatukirakah in intau mita Israel. Mosia inta ain noka'an kong ka'anon inta aim pinosumbah kon tampat pobobogoian kon sosumbah, in intaubí mita inta ain notobatú in tampat tatua. 19 Onu degá mangaḻe in singogku na'a? Berhala andeka ka'anon inta pinosumbah kom berhala, komintanbí diá im mangaḻenya. 20 Onu im pinosumbah kom meja pogogukatan kon sosumbah inta inogoi kom berhala, de'emanbí pinosumbah ko'i Allah, ta'e kon dimukudbí mora'at. 21 Mo'ikow in diábí mota'au monginum kom palo in anggur pongonginuman i Tuhan, bo monginum doman kom palo pongonginuman in dimukud mita mora'at. Natua doman, mo'ikow in diábí mota'au monga'an moyotakin i Tuhan bo monga'an doman moyotakin in dimukud mora'at. 22 Ande degá mopoterengbí ko'i Tuhan? Eta kita im moropo-ropot ing ki Tuhan? 23 Kain intau, "Kita im mota'aubí mogaid kon onukadon ing ko'ibog naton." Totu'ubí doman! Ta'e onu in aidan naton tua, diábí komintan baraguna. "Kita mota'aubí mogaid kon onukadon ing ko'ibog naton" -- ta'e onu ing kino ibog naton tua, diábí komitan mokobiag ko'i naton. 24 Dikabí tongá morai kong kopontingan monimu tontaní, ta'e poraibí doman kong kopontingan intau ibanea. 25 Onukabí im pinotaḷui kom pasar im ponoyak, mota'aubí monimu ka'anon. Kumudungbí im motaḷui, dikabí morai kon yagi-yagi. 26 Sing kom bonu im Buk Mosuci aim pinais, "Dunia bo tombonunya na'a komintanbí kapunya'an i Tuhan." 27 Aka mo'ikow bo inoiní i intau inta diá mopirisaya ko'i Yesus sim monga'an moyotakin monia, bo minayak in ikow, yo ka'anbí onu in inoḷud monia ko'inimu. Kumudungbí im monga'an. Dikadon moḻibó mongo no'uḻí kon onda ing ka'anon tatua, simbá mopia im pongonga'an monimu. 28 Tongá aka oyúon im moguman ko'i monimu nana'a, "Ka'anon tanion aim bidon pinosumbah kon dimukud mora'at," yo dikabí ka'anon monimu intua sin aindon muna pinota'aunya, bo ka'anon tatua ing kinodoíbí ing ginamu. 29 Makusudku in diábí degá kom bonu ing gina monimu intua, ta'e degá kom bonu ing gina intau ibanea. Sin degá oyúon im moḻibó nana'a, "Nongonu sing ginabí in intau ibanea im monantú kon ibogku? 30 Aka tua komintan bo kina'ankubí takin sukur ko'i Allah, dá umpakah yo singogonpa doman monimu in aku'oi sin noka'an kong ka'anon tatua, apapa doman munadon nosukur ko'i Allah in aku'oi bo noka'an kon ka'anon tatua?" 31 Onukabí in aidan monimu -- pinomayak ka'anon ande inumon -- yo aidaibí komintan takin mopoyaput in sukur ko'i Allah. 32 Kobiag mokopotompia bá diá tongá mokobaradosa kom bayongan intau; pinomayak intau Yahudi ande Yunani ande jama'at i Allah. 33 Kobiagdon ná aku'oi. Kon soáḷ yagi-yagi, ramijionku totok simbá mokosanang kom bayongan intau. Bo tua in de'emanbí tongá kopontinganku tontan, ta'e kopontinganbí im bayongan intau simbá mosaḷamat im mosia.
1 Duduiaidon onu in inaidanku, ná doman aku'oi dinumudui kon onu inta inaidan i Kristus. 2 Pujionkubí totok im mo'ikow sin umuran mokotorop ko'i nakó. Bo onu inta sinundúku ko'i monimu, umuran doman duduian monimu. 3 Tongá ibogonku im bá kota'auan doman monimu in atorang mita kom bonu in jama'at. Tongguḷu i Kristus ing ki Allah. Tongguḷu in ḷoḷaki ing ki Kristus. Yo tongguḷu im bobay tuata in ḷoḷaki. 4 Ḷoḷaki inta mosambayang ande inta mopoyaput in Habar Mopia nongkon i Allah kon tayowon intau mobarong bo mogi koḷob in uḷu, yo tua mangaḻenya moningkuḻe ko'i Kristus in sia. 5 Tongá aka bobay bo mosambayang ande mopoyaput in Habar Mopia nongkon i Allah bo diá mogi koḷob in uḷu, yo tua mangaḻenya diá harga'annya ing ki buḷoinya ḷoḷaki inta nobaḻí tongguḷunya. Bobay tatua naonda bo intau inta nokiḷogatdon. 6 Sim podudui ing kabiasa'an kon jama'at, aka bobay bo doí mogikoḷob in uḷu yo manikah poki ḷogatdon im bu'oknya tua. Ta'e aka moki ḷogat ande mokigonsing domandon in sia, yo tua notongakai bidon mokopohinamai ko'inia tontaní. Manangka intua sia musti mogi koḷob in uḷu. 7 Aka ḷoḷaki yo diábí nongonu aka diá mogi koḷob in uḷu, sim bayongan ka'ada'an bo kakuasa'an i Allah ontongonbí ko'inia. Ta'e kahormatan in ḷoḷaki ontongonbí kom bobay, 8 sin ḷoḷaki de'emanbí inaidan nongkon bobay, ta'e bobaybí in inaidan nongkon ḷoḷaki. 9 Bo ḷoḷaki inaidan, de'emanbí lantaran oyúon im bobay, ta'e bobaybí in inaidan lantaran oyúon in ḷoḷaki. 10 Tuamai bá mopia ing gina im malaekat mita, dá bobay im mustibí mogi koḷob in uḷu, saḷaku tanda kon sia tua ing kom bonupabí ing kakuasa'an i buḷoinya. 11 Umpakah natua ing kabiasa'an naton saḷaku intau Keresten, ta'e bobay in diábí mobiag aka diá in ḷoḷaki. Natua doman, ḷoḷaki in diábí doman mobiag aka diá im bobay. 12 Sin umpakah inaidan nongkon ḷoḷaki im bobay inta muna, ta'e no'iduduimai kon tua ḷoḷaki no'ilahir bidon nongkon bobay; sim bayongan yagi-yagi komintanbí nongkon i Allah. 13 Raikah monimu: Umpakah yo mopia im bobay inta mosambayang ko'i Allah kon tayowon intau mobayong bo diá mogi koḷob in uḷu? 14 Kinota'auan bidon naton komintan, kon aka ḷoḷaki bo bu'ok moḷanggó yo diábí mopia. 15 Ta'e aka bobay bo moḷanggó im bu'ok, yo tua in tobatúbí kahormatan ko'inia, sim bu'ok tatua inogoi ko'inia, sim pogoḻingoi kon uḷunya. 16 Tongá aka oyúon im momayow kon soáḷ tana'a yo nana'a im pogumanku: "Kita andeka jama'at mita i Allah ibanea komintanbí tongá tobatú tatua in nobaḻí kabiasa'an kom bonu in jama'at i Allah, diábí ibanea makow." 17 Aka soáḷ mo'iduduimai na'a, yo diábí pujionku im mo'ikow. Sin aka moyosipun mosambayang i mo'ikow, yo de'emanbí mokopoángoi kon inta mopia ta'e inta diábí mopia. 18 Sin ain dinongogku, kon aka aindon moyosipun i mo'ikow mosambayang saḷaku jama'at, yo tantúpabí doman oyúon im bobayowan kon sigad monimu. Bo iraiku kon totu'ubí in habar tana'a. 19 Tongá oyúonbí doman pianya kon tua, simbá ko'ontongandon in intau inta totu-totu'u nobaḻi Keresten. 20 Ko wakutu moyosipun i mo'ikow, de'emanbí mogaid kom perjamuan i Tuhan. 21 Si wakutu im monga'an, mo'ikow tumpaḷabí mogamá kong ka'anonnya-ka'anonnya, sahingga oyúon im moko'uḻí kon mo'iḻiu, ta'e oyúon doman in diá moko'uḻí. 22 Nongonu sin natuabí in aid monimu? Eta degá diá im baḷoi tontaní ponga'anan bo ponginuman monimu? Andeka degá tumu'odbí i mo'ikow mokopohinamai kon jama'at i Allah bo mokopo'oyakmai kon intau mita bogá? Náondapa degá im mopomangaḻe ko'i monimu? Onupa im posingogku ko'i monimu? Degá pujionku i mo'ikow? Aka oáid natua yo diábí duíonku! 23 Sin onu inta ain sinundúku ko'i monimu, yo nongkon i Tuhanbí intua komintan: kon doḷom tua, wakutu ing ki Yesus, Tuhan naton motoyongdon posarahkan, Sia nogamá kon roti, 24 bo naonda in sinambayangan-Nya in roti tatua poḷat binonsi-bonsig-Nya bo noguman, "Na'a in awak-Ku inta posarahkan ko'i monimu. Aidai in na'a simbá umuran kotoropan monimu in Aku'oi." 25 Ná doman tua, naonda in nopaḷutdon makow nonga'an, Sia nogamá kom palo kobonu-bonu in anggur bo noguman, "Anggur tana'a in dodandianbí mobagu i Allah, bo dugú-Ku im mobaḻí tanda. Tuamai pomuḷoi monginum kon nana'a, ponginumbí sim monorop ko'i-Nakó." 26 Sim pomuḷoi mo'ikow moka'an kon roti tana'a bo monginum kon anggur tana'a, tua mangaḻenya mo'ikow mopota'audon ing kinopatoian i Tuhan modapot im mamangoi bui in Sia. 27 Tuamai intau inta noka'an kon roti i Tuhan ande nonginum kon anggur i Tuhan, ta'e diá totou-totu'u yo baradosa'anbí ko'i Tuhan inta ain noposarahkan in awak bo dugú-Nya sing kopontingan intau tatua. 28 Manangka intua intau mustipabí muna momirikisa kon awaknya bain tua bo mota'au moka'an kon roti bo monginum kon anggur tatua. 29 Sin aka intau inta noka'an kon roti andeka nonginum kon anggur, ta'e diá basí mopirisaya kom perjamuan tatua in no'idoyonbí kon awak i Tuhan, yo o..o..bí kon nonga'an bo nonginum in intau tatua, ta'e tongábí potarima'annya kon hukuman i Allah in aidnya tatua. 30 Tuabí manangka in nobayong ing kon sigad monimu in notakit bo diá kokakuatan, bo nodapot doman kon oyúon im minatoi. 31 Ta'e aka akuondon muna naton in aid mita naton inta diá mopia, yo diábí hukumon i Allah ing kita. 32 Ta'e aka hukumon i Allah, yo tua in didikan-Nyabí ko'i naton, simbá diá hukumon ing kita moyotakin in dunia na'a. 33 Tuamai uḻe utatku mita, aka mo'ikow bo notobatú kong gina mogaid kom perjamuan i Tuhan, yo musti mosi'oḷatan. 34 Bo munapa monga'an kom baḷoi im batangan, simbá diá ḷagi gogoyon. Sin aka mosi duduian mo'ikow, yo ibadah monimu tua im mopiabí. Diábí moko'uḻí kon hukuman i Allah im mo'ikow. Tongápabí na'a in insilanganku ko'i monimu, ibanea makow im bain mo'iangoi bui aku'oi.
1 Pogumanku tana'a in soáḷbí totabi inta inogoi in Roho i Allah. Ibogonku bá totokbí ing kota'auan monimu in soáḷ tana'a. 2 Toropdon, ko wakutu im mo'ikow diápa nonota'au ko'i Tuhan, mo'ikow umuranpabí dinumudui kom berhala inta bobó. 3 Manangka intua mustibí kota'auan monimu kon intau inta kinawasa'andon in Roho i Allah diábí mota'au mosingog, "Binaḷa-baḷa ing ki Yesus!" Ná doman tua, diábí doman in tobatúmai intau moguman, "Ki Yesus tua in Tuhanbí!" aka intau tatua bo diá kinawasa'an in Roho i Allah. 4 Norupa-rupamai in totabi Roho i Allah kon intau, ta'e inta nobogoi in tongábí Roho tobatú tatua. 5 Bo norupa-rupamai oáidan pobantung ko'i Tuhan, ta'e ki Tuhan inta binantungan tua in Sia-Siakabí. 6 Bo norupa-rupamai in cara pogogaid kon oáidan i Tuhan, ta'e ki Allah inta nobogoi ing kakuatan mogaid kon oáidan tatua Sia-Siakabí doman. 7 Tongá pomuḷoi intau inogoian bidon i Tuhan in totabi sim pakéon moyotakin. 8 Oyúon intau noko'uḻí kon totabi mosingog kon inta mopia, oyúon doman noko'uḻí kon totabi motundú kon soáḷ ki Allah. 9 Kon intau tobatú, Roho tatua nobogoi doman ing komampuan kon intau ibanea simbá mopirisayadon totok ko'i Kristus; bo kon intau ibanea doman, Roho tatua nobogoi in totabi mongundam kon intau. 10 Intau tobatú inogoian totabi mogaid kon soáḷ mita inta mokoherang, yo ibanea inogoian totabi mopota'au in roncana mita i Allah. Bo ibanea doman inogoian ing komampuan mota'au mopoyoposi onda in totabi inta nongkon Roho i Allah bo onda in de'eman. Oyúon inogoian komampuan mosingog kom bonu im bahasa inta mokoherang, bo oyúon doman inogoian ing komampuan moginsilang kom mangaḻe in singog mita tatua. 11 Tua komintan tongábí inaidan in Roho i Allah tobatú tatua; pomuḷoi intau moko'uḻíbí kon totabi noyo-noyoposimai poduduibí ibog in Roho tatua. 12 Ki Kristus tua in ná bí onda bo awak in intau na'a. Awak na'a in tongábí tobatú, ta'e nobarong in anggotanya. Ta'e umpakahbí nobarong in anggota awak tua, ta'e toáwakanbí monag. 13 Natua doman kita komintan, intau Yahudi ande de'eman, ata ande de'eman; kita komintan aim bidon binaptis in Roho inta kotangoianmai na'a, simbá motobatúdon ing kita kon awak i Kristus bo mokorasa doman kon Roho inta notongkai doman tatua. 14 Sin awak tatua in de'emanbí tongá tobatú in anggotanya, ta'e nobarongbí. 15 Aka si'oḷ bo moguman, "Aku'oi in de'emanbí ḻima, tuamai aku'oi in diábí notobatú in awak," yo degá totou'u kon sia tua de'emanbí anggota in awak? 16 Bo aka bongoḷan moguman, "Soáḷnya aku'oi na'a in de'emanbí mata, tuamai de'emanbí anggota in awak aku'oi," yo degá totou'u kom bongoḷan tua in de'emanbí anggota in awak? 17 Aka kuma bo awak na'a komintan mata, yo náondabí simbá mokodongog in awak? Andeka awak na'a bo komintan bongoḷan, yo náondabí bá mokobo in awak tatua? 18 Kinota'auan bidon naton, kon tua komintan aim bidon sinampat i Allah kinotompia kon awak naton podudui in ibog-Nya. 19 Aka tua komintan bo tongábí to anggota, yo diábí mota'au tangoian awak. 20 Dá totou'u kon nobarongbí in anggota, ta'e tongábí to awakan monag. 21 Manangka intua mata diábí mota'au moguman kon ḻima, nana'a, "Aku'oi in diábí moparaḷu ko'inimu!" andeka uḷu moguman kon si'oḷ, "Aku'oi in diábí moparaḷu ko'inimu!" 22 Sin inta inanggap naton diá baraguna, tuabí inta totok im paraḷuon naton; 23 bo inta inanggap naton diá koboḻi, tuatabí inta totok harga'an naton. Sin onda inta diá mopia ontongon naton, yo tuatabí in totok tarukiraan naton. 24 Onda inontong naton nopira, diábí tarukira'anmai naton. Tua komintan aim bidon sinampat i Allah kon awak naton kinotompia totok, sahingga onda ing kai naton diá koboḻi tuatabí in totok koboḻi. 25 Awak na'a in diábí nosila-silai; bo tumpaḷa mositarukira'an. 26 Manangka intua aka anggota tobatú bo mokorasa kon roriga, yo anggota ibanea im mokorasa doman kon roriga tatua; bo aka tobatú anggota bo duíon, yo gina in anggota ibanea in tumpaḷabí moḷunganga. 27 Mo'ikow nion komintanbí awak i Kristus bo komintan doman anggota-Nya. 28 Natua doman ing kon jama'at. Tampat im bayongan intau aim bidon sinantú i Allah. Muna in rasul mita; nogindua in nabi mita, nogintoḷu ing guru mita bo intau mita inta nogaid kon mokoherang, onda intua intau mita inta inogoian in totabi mongundam bo motuḷung kon intau ande inta mobaḻí duduianmai, ande mosia inta inogoian totabi mosingog kom mokoherang. 29 Mosia in de'emanbí komintan rasul, andeka nabi, andeka guru. Diábí komintan intau inogoian totabi mogaid kom bayongan inta mokoherang, 30 andeka mogundam kon intau, andeka mosingog kom bonu im bahasa inta mokoherang, andeka moginsilang kom mangaḻe im bahasa mita tatua. 31 Tuamai poramiji totok im mo'ikow simbá moko'uḻí kon totabi inta totok moponting. Tundúankubí in daḷan inta lebe mopia im mo'ikow mo'iduduimai.
1 Umpakahbí aku'oi nonota'au kom bayongan bahasa, nodapot kom bahasa im malaekat, ta'e aka diá in tabiku kon tumpaḷa intau, yo singogku mita tua in tongábí naonda bo dorom inta diá ko bonu andeka lonceng inta moḷangon in singognya, ta'e diá im mangaḻenya. 2 Bo umpakahbí in aku'oi mopandoi mopoyaput in Habar Mopia nongkon i Allah bo mota'au doman totok in soáḷ mita inta nongo'ibuni, ande nonota'au kom bayongan yagi-yagi bo mopirisaya doman totok ko'i Allah, sahingga im mota'au mopopamping im buḷud, ta'e aka diá in tabiku kon tumpaḷa intau, yo diábí im mangaḻe ing kobiaganku! 3 Bo umpakah daitonku ogoi kon intau nobogá ing kapunya'anku, modapot posarahkanku doman in awakku sin tuba'an, ta'e aka diá in tabiku kon tumpaḷa intau, yo tua komintan beresibí diá im baragunanya. 4 Intau inta motabi kon tumpaḷa intau, monahangbí kon yagi-yagi bo mopia ing gina. Diá im porasa'an mo'intoi, diá kumaḷakuang bo diá doman mododia. 5 Sia in diábí mogaid kon inta diá mopia bo diábí doman motayak kong ka'untungan tontaní. Sia in diábí morogi bo diábí doman mo'ibog motagú kong gina kon intau. 6 Diábí mopia ing ginanya aka intau mogaid kon inta mora'at, sing ko'ibognya in tongábí inta mopia. 7 Monahangbí in sia tumayow kom bayongan rupa-rupa bo mopirisaya kom bayongan inta mopia; sia tantú koharapan bo monahang doman im mogoḷat bo motanggung kom bayongan rupa-rupa inta mobaḻí. 8 Diábí in wakutu kon diá mositabian. Sim masa in tana'a oyúon intau mopandoi mopoyaput in habar nongkon i Allah, ta'e ko'onggotannya mogogai in sia. Masa in tana'a oyúon doman intau mopandoi mosingog kom bonu im bahasa inta mokoherang, ta'e koonggotannya mogogay domandon in sia. Masa in tana'a nobarong doman intau nonota'au kom bayongan yagi-yagi, ta'e ko'onggotannya yo koḻiongannyabí intua komintan. 9 Sim pongotahuan bo komampuan naton mopoyaput in habar nongkon i Allah diápabí totok nosempurna. 10 Oyúonbí in wakutu i Allah moposompurna kon tua komintan, bo inta diá nosompurna tua im modait bidon mo'inggamá. 11 Wakutu im mongoádípa in aku'oi, pososingogku in ná doman onda bo mongoádí. Natua doman im porasa'an bo pikiranku, ná bí doman onda bo mongoádí. Ta'e tana'a nogurangdon in aku'oi, dá oáidku inta mongoádípa, nodait bidon sinaḷáanku. 12 Sin onu inontong naton tana'a, ná bí onda bo oḻinow kom posilag inta diá totok motarang. Ta'e kon singgai mo'iduduimai ontongonbí naton motarang. Tana'a aku'oi diápa nonota'au kon rupa-rupa, ta'e kon singgai mo'iduduimai kota'auankubí, ná ki Allah nonota'au kom bayongan yagi-yagi ko'inakó. 13 Dá toḷu tana'a im musti tantú aidan monimu: mopirisaya, umuran moharap bo tantú mositabian. Bo nongkon toḷu nohal tana'a totabianbí kon tumpaḷa intau im paling moponting.
1 Po'igumonku makow mo'ikow umuran motabi kon intau ibanea bo tantú doman moramiji simbá motarima kon totabi mita inta ogoi in Roho i Allah, torutama totabi mopota'au in roncana mita i Allah kon intau. 2 Intau inta mosingog mopomaké im bahasa inta mokoherang, de'emanbí in sia moyosingog in intau, ta'e moyosingogbí i Allah. Sin diábí komangaḻean intau onu in siningognya tua. Lantaran Rohobí i Allah in nosingog bo noguman kon soáḷ mita inta tongá doman ki Allah in nonota'au. 3 Ta'e aka intau inta mopoyaput in habar nongkon i Allah, yo tua mopoyaputbí in habar kon intau; sim moginrigon kom pirisaya monia, mobogoi ing kakuatan bo mohibur ko'i monia. 4 Intau inta momaké im bahasa inta mokoherang, tongábí moginrigon kom pirisayanya tontaní, ta'e intau inta mopoyaput in habar nongkon i Allah, motuḷung kon jama'at simbá mobiag. 5 Mopiabí doman ing ginaku aka mo'ikow mota'au moposingog im bahasa inta mokoherang, ta'e mopia-piabí kom mota'au mopoyaput in habar nongkon i Allah. Sin intaubí inta mota'au mopoyaput in habar nongkon i Allah im moponti-ponting nongkon intau inta nonota'au kom bahasa inta mokoherang, koḻikudbí in aka kota'auannya mangaḻe im bahasa tatua,sahingga ing komangaḻean doman in jama'at intua bo modugang morigon im pirisaya monia. 6 Utatku mita, aka aku'oi mamangoi ko'i monimu bo momaké im bahasa norupa-rupamai inta mokoherang kon intau, umpakah yo baraguna ko'i monimu intua? Topiḻikmai yo diábí im mangaḻenya! Noyoposibí in aka aku'oi mamangoi mopoyaput ing koyow nongkon i Allah ande moginsilang kon soáḷ mita nongkon i Allah ande mopomangaḻe ko'i monimu. 7 Sin ná bí onda bo alat mita im musik inta diá moḻiai ta'e mota'aubí posingogon. Naonda bo bansí ande gambus, aka tongá kinoiru-irupnya, bo kinokuti-kutinya yo kota'auanbí náonda in lagu inta pinomanyanyinya tatua? 8 Andeka terompet inta diá kodongogan motarang in singognya, yo ki inebí im mobasadia moparang? 9 Natuabí doman mo'ikow inta mosingog takin bahasa inta mokoherang.Aka mo'ikow bo mosingog takin bahasa inta diá komangaḻean, yo diábí doman komangaḻean intau makusud in singogmu tatua. Dá singogmu mita tua in tongábí asaḷ bo dinongog. 10 Kon dunia na'a noántó totok im bahasa, ta'e diábí in tobatúmai bahasa tatua diá im mangaḻenya. 11 Ta'e aka diá komangaḻeanku im bahasa inta siningog in intau ibanea, yo intau tatua inanggapkubí diá nogoginta'auan, natua doman ing anggapannya ko'inakó. 12 Natua doman im mo'ikow, kinota'auankubí kom mo'ikow im mo'ibogbí doman moramiji motayak kon totabi mita nongkon Roho i Allah. Tongá mopia totok aka mo'ikow moramiji doman mopobaraguna in totabi mita tatua sim pobangon kon jama'at simbá mobiag. 13 Tuamai, ki ine im mosingog kom bahasa inta mokoherang, yo musti doman in sia moramiji mopo'igum ko'i Allah simbá mota'au doman mopomangaḻe kon onu inta siningog tatua. 14 Sin aka aku'oi mosambayang bo momaké im bahasa inta mokoherang, dá tongábí rohoku im mosambayang, ta'e pikiranku in diábí. 15 Dá onubí im musti aidanku? Tana'a in aidanku: Aka rohoku mosambayang yo aku'oi in dumudui doman mosambayang kom bonu im pikiranku. Aku'oi im momanyanyi takin rohoku ta'e aku'oi im mo'ibog doman momanyanyi takin pikiranku. 16 Sin aka tongá rohonya im mosukur ko'i Allah, bo oyúon in intau diá nonota'au im bahasa pinakému tua, yo intau tatua diábí moguman, "Amin" wakutu in nokodongog kon sukurmu tatua, sin diá kinota'auannya in siningogmu tua. 17 Sin umpakahbí mopia totok in sambayang pinosukurmu ko'i Tuhan, ta'e kon intau ibanea diá im mangaḻe in sambayangmu tatua. 18 Aku'oi mosukur ko'i Allah sin nonota'au im bahasa inta mokoherang no'iḻiu ko'i monimu komintan. 19 Ta'e aka wakutu in jama'at moyosipun mosumbah ko'i Tuhan, mosana-sanangbí ing ginaku mosingog kon ḻima notontagá inta komangaḻean intau daripada moántó in singog inta kom bonu im bahasa mokoherang ta'e diá komangaḻean intau. Tuabí in totok ko'ibogku simbá mota'au aku'oi motundú kon intau. 20 Utatku mita! Dika ná pororai im mongoádí. Aka kon soáḷ mita inta mongoromú, dá musti ná pororai im mongoádí im mo'ikow. Ta'e aka kon soáḷ pororai, yo poraibí ná intau inta nogurangdon. 21 Sing kom bonu im Buk Mosuci pinais nana'a, "Ki Tuhan nosingog, 'Pinongin intau mita ibanea inta bahasanya tolaeng, Aku'oi mosingog kon umat tana'a. Bo pongin bibig in intau mita inta mokokiángoi, Aku'oi mosingog kon umat-Ku; tongá mosia doí mokidongog kon singog-Ku.' " 22 Manangka intua totabi inta mosingog kom bonu im bahasa inta mokoherang tua in tandabí kon intau inta diá mopirisaya, de'emanbí kon intau inta mopirisaya. Yo totabi mopota'au in roncana i Allah kon intau in tandabí kon intau inta mopirisaya, de'emanbí kon intau inta diá mopirisaya. 23 Tuamai aka kom bonu im poyosipunan kon jama'at, bo komintan jama'at mosingog takin bahasa inta norupa-rupamai bo inta mokoherang, bo oyúon im mokokiángoi, ande intau mita inta de'eman Keresten, yo anggapon monia mo'ikow intaubí mita inta diá mongoratak! 24 Ta'e aka mo'ikow komintan bo mopoyaput in habar nongkon i Allah bo no'iangoi in intau mita inta diá mopirisaya ko'i Yesus ande oyúon im mokokiángoi ibanea, yo onu inta pinoyaputmu tua, komintanbí moponyata in oáidnya inta diá mopia bo moposadar ko'inia. 25 Onu inta no'ibuni kom bonu ing ginanya komintanbí po'ontong, sahingga im mokopo'ompá kon dodia in sia bo mo'ibog mosumbah ko'i Allah. Sia mobaḻí mopirisaya totok kong ki Allah in umuranbí kotaki-takin monimu. 26 Dá uḻe utat mita, onu mangaḻe intua komintan? Aka mo'ikow moyosipun sim mosumbah ko'i Tuhan, oyúon im momanyanyi, oyúon im motundú, oyúon mopoyaput in habar nongkon i Allah, oyúon im mosingog kom bonu im bahasa inta mokoherang bo oyúon doman im moginsilang kon onu inta pinoguman in intau tatua. Ta'e tua komintan im mustibí aidan sim motundú kom ponompia ko'i monia komintan. 27 Aka oyúon im mosingog kom bonu im bahasa inta mokoherang, yo tongádon doyowa ande toḷu im mopoyo-poyoḷuan. Bo musti oyúon im moginsilang kon onu inta siningog monia tua. 28 Aka diá im mota'au moginsilang kom mangaḻenya, yo intau mita inta mota'au mosingog kom bahasa inta mokoherang tua musti kibio-biómai kom bonu im pinoyodungkuḷan tatua. Pomayakdon makow mosia mosingog kom bonu ing gina takin i Allah. 29 Aka oyúon in habar nongkon i Allah im poyaput intau doyowa toḷu, yo musti poyaput, yo intau ibanea musti mokidongog bo raion kopia'an onu in pinoguman monia tua. 30 Ta'e aka koyogot mosingog bo oyúon in no'iḷabotmai kon intau inta mopoyaput in habar i Allah kon tampat pinoyodungkuḷan tatua, yo intau inta koyogot mosingog tatua, musti mogogai. 31 Sin aka natua, yo mo'ikow komintan, mota'au moyo-moyoḷuan im mosingog sahingga in habar nongkon i Allah mota'au poyaput; bo komintan mota'au motarima kon totundú tatua bo modugang im pirisaya. 32 Totabi nongkon roho inta mopoyaput in habar nongkon i Allah tua mota'aubí atoron i intau inta nopoyaput in habar tatua. 33 Sin doíbí ing ki Allah kong kobobiag intau motomba'uk. Ko'ibog-Nya ing kobobiagbí inta motompia. Ná inta nobaḻídon kom bayongan jama'at i Allah, 34 aka kom poyoyodungkuḷan natua, bobay in diábí mota'au mosingog. Mosia musti kibio-boímai. Mosia in diábí mota'au mobaḻí itoi; ná inta kom bonu in hukum i Musa. 35 Aka mo'ibog im mosia monota'au kon yagi-yagi, yo mota'aubí im moḻibó ko'i buḷoinya ta'e baing kom baḷoi. Sin totokbí im moko'oyak in tobatú bobay mosingog kon tayowon intau moántó. 36 Ande degá nongkon imonimubí im pirman i Allah? Andeka tongábí mo'ikow im pinopota'auan im pirman mita tatua? 37 Aka rasa'anmai monimu bo oyúonbí in totabi mopoyaput in habar nongkon i Allah, andeka inogoianbí i Allah in totabi kon soáḷ mita ibanea, yo intau tatua im mustibí mosadar kon onu inta pinaisku tana'a, komintanbí parentah nongkon i Tuhan. 38 Ta'e aka oyúon in doí motarima kon onu inta pinogumanku mita na'a, yo dona'aibí makow in sia tua. 39 Tuamai uḻe utatku mita, poramiji mopoyaput in habar nongkon i Allah, bo dika molarang kon intau inta mosingog kom bonu im bahasa inta mokoherang. 40 Tua komintan musti aidan kopia'an bo kotompiáan.
1 Utat mita, tana'a makow aku'oi bui moponorop ko'i monimu in Habar Mopia inta nongkon i Allah inta aim pinota'auku koḻipod bo sinarimadon monimu, sahingga in nopirisayadon totok ko'i Kristus im mo'ikow. 2 Aka mo'ikow bo tantú kumadai kon onu inta aim pinota'auku ko'i monimu, yo Habar Mopia tatua im mokosaḷamatbí ko'i monimu; koḻikudbí i mo'ikow mopirisaya ta'e diá momangaḻe kon onu inta pinirisaya monimu tua. 3 Onu inta aim pinota'auku kon i utatku mita, yo tuabí doman in sinarimaku. Inta paling moponting, ná inta pinais kom bonu im Buk Mosuci, aku'oi ain nopota'au ko'i monimu kong ki Kristus aim minatoi lantaran dosa mita naton: 4 Sia ain iḷobong, ta'e onda intua biniag bui kon singgai intoḷunya. Natua doman im pinais kom bonu im Buk Mosuci. 5 Bo pinogumanku domandon ko'i monimu kong ki Kristus inta biniag bui tatua nokipogontong ko'i Petrus, onda intua nokipogontong doman kon rasul mopuḷuh bodoyowá. 6 No'iduduimai kon tua, Sia minayak doman nokipogontong kon intau mita inta nopirisaya ko'i-Nia, degá ḻimamai nogatut ing kobayong monia. Bo nobayongpabí ing kon sigad monia tua in nobiagpa nodapot im masai na'a. Tongá oyúon domandon in minatoi kon sigad monia tua. 7 Sia nokipogontong doman ko'i Yakobus bo kom bayongan rasul-Nya. 8 Pangabisan totok Sia nokipogontong doman ko'inakó, naonda bo adí inta no'ilahir de'emanpa wakutunya. 9 Sin aku'oibí na'a in rasul inta paling mohina kon sigad im bayongan rasul, sin aku'oi in nomogutú kom bayongan jama'at i Allah. 10 Tongá sinotabipabí i Allah, dá oyúonpa komangoi in tana'a. Bo totabi i Allah ko'inakó diábí inta diá im mangaḻenya. Sin aku'oibí im paling morajing kon sigad in rasul mita ibanea. Ta'e sabanarnya in de'emanbí tongá uḷatku tontaní; ta'e nongkon i Allahbí inta ain nonotabi ko'inakó bo siabí doman inta ain nogaid noyotakinku. 11 Dá tuamai nongkon i inekabí im pinotarima'an monimu kon Habar Mopia tatua, nongkon inakó ande nongkon rasul mita ibanea, diábí mobaḻí soáḷ. Yang ponting pinota'audon nami in Habar Mopia tatua ko'i monimu bo nopirisayadon im mo'ikow. 12 Aka kami ain nopota'au ko'i monimu kong ki Kristus aim biniag nongkon sigad intau minatoi, yo nongonu sin oyúonpabí doman ing kon sigad monimu im moguman kon diábí ing kobiagan bui kon sigad in intau minatoi. 13 Aka totu'u kon diábí ing kobiagan intau inta aim minatoi, yo ki Kristus in diábí biniag bui. 14 Bo aka kuma ki Kristus diábí biniag bui nongkon kinopatoian-Nya, dá diábí im baraguna onu inta aim pinota'au nami bo diábí doman baraguna im pirisaya monimu. 15 Bo aka natua, yo mangaḻenya kon tua uboḷbí inta aim pinoguman nami ko'i monimu soáḷ ki Allah, sin Siabí ing kai nami nomiag ko'i Kristus, padahaḷ bo Sia in diábí nomiag bui ko'i Kristus. 16 Sin aka totu'u kon intau minatoi diá biagon bui, dá ki Kristus in diábí biniag bui. 17 Bo aka ki Kristus diá biniag bui, dá pirisaya monimu in tongábí naonda bo togo'indop bo mo'ikow in umuranpabí nobiag kom bonu ing ka'ada'an binaradosa bo beresi diá koharapan. 18 Tua im mangaḻenya kon intau mita ing Keresten inta aim minatoi diá doman koharapan. 19 Aka harapan naton ko'i Kristus tongá komangoi in nobiagpa kon dunia na'a, dá kitabí na'a in intau mita inta paling mosoe kon sigad im bayongan intau inta kon dunia na'a! 20 Ta'e totu'-totu'ubí kong ki Kristus aindon biniag bui nongkon sigad in intau mita minatoi. Bo Siata inta nopobaḻí dodoyonan pirisaya naton kon intau mita inta aim minatoi im biagonbí bui. 21 Sin naonda im popatoi inta sinumu'ot kon dunia na'a lantaran dinia in intau tobatú, natua doman ing kobiagan bui in intau mita inta aim minatoi oyúon sin dinia in tobatú intau. 22 Sin ná doman bayongan intau minatoi sin notobatúdon takin i Adam, dá natua doman bayongan intau biagon bui sin ain notobatú takin i Kristus. 23 Ta'e pomuḷoi intau biagon poduduibí ing gilirannya: muna-munamai totok ing ki Kristus, bo naonda in Sia mamangoi bui bain tua bo móidudumaidon intau mita inta ain nobaḻí kapunya'an i Kristus. 24 Onda intua mokiamatdon. Kowakutu intua potungkudon i Kristus im bayongan inta nomarentah, bayongan kakuasa'an, bo bayongan kakuatan; bodongka Sia moposarahkan kakuasa'an-Nya saḷaku Raja, ko'i Allah, ki Amá naton. 25 Ki Kristus im mustibí umuran momarentah modapot bayongan saturu i Kristus potungkudon i Allah kon tayowon i Kristus. 26 Saturu pangabisan inta potungkudon i Allah im popatoi. 27 Sing kom bonu im Buk Mosuci, "Bayongan yagi-yagi inaidandon i Allah no'itungkud kon tayowon-Nya." Dá notarangbí kon imakusud in singog "bayongan yagi-yagi" tua in diábí no'itakin ing ki Allah, sin Siabí in nopomia kom bayongan yagi-yagi tua tumungkud kon tayowon i Kristus. 28 Ta'e naonda im bayongan yagi-yagi pinotungkudon kon ḻimonag ing kakuasa'an i Kristus, dá Sia tontaní inta ki Adí i Allah in tumungkudbí ko'i Allah inta ain nopotungkud kom bayongan yagi-yagi ko'i-Nia. Bo ki Allahdon tontaní im momarentah kon tua komintan. 29 Aka intau minatoi bo diá biagon bui, yo nongonu sin oyúonbí intau binaptis untuk intau minatoi? Aka totu'u kon intau minatoi beresibí diá biagon bui, onubí im makusud pinomia'an monia kon soáḷ tatua? 30 Bo onu doman im mangaḻe kami moibog tumayow kon inta mokobodito pomuḷoi makow? 31 Utat mita! Pomuḷoi in singgai aku'oi monahang kon roriga lantaran mopia ing ginaku kong kobobiag monimu sim mo'ikow ain nopirisaya ko'i Kristus Yesus, Tuhan naton. Totu'ubí onu im pinogumanku tana'a. 32 Aka tongá pongin raian intau, onubí ing ka'untungan ko'inakó im moberjuang totok naonda bo monayow kom mahaḷuk mita inta mongoromú kon kotá in Epesus tana'a. Aka totu'u kon intau minatoi diá biagon bui, yo manikah dumudui ing kita kon ná kain singog in intau nana'a: "Koḻigai monga'an bo monginum poḷat mobarasanang ing kita sin ikoḷom in tatap matoibí doman." 33 Dona'aibí koákaḷan! Porgaulan inta diá mopia mokogoguya'at kon tabiat inta mopia. 34 Mokoposadardon in tana'a, bo dona'aidon mogaid kon inta diá mopia. Sabanarnya im bá mustibí mo'oyak im mo'ikow sing kon sigad monimu oyúonpa in diá nonota'au ko'i Allah. 35 Degá oyúon im moḻibó nana'a, "Náonda degá aka intau matoi biagondon bui? Awak degá náonda in ogoi ko'i monia?" 36 Hoi intau bodok! Aka ikow bo mopomuḷa im batoḷ kom bonu im butá, yo batoḷ tatua in diábí mobiag aka diá matoi muna. 37 Bo batoḷ inta pinomuḷamu tua kom bonu im butá -- batoḷ ing gandum ande batoḷ ibanea -- in tongabí batoḷ im bibit tatua, de'emanbí komintan inta pinomuḷa im mobiag kon singgai mo'iduduimai. 38 Ki Allahbí tontaní mobogoi im pangkoi kom batoḷ tatua podudui onu ing ko'ibog-Nya. Pomuḷoi im batoḷ, ki Allahbí doman im mobogoi podudui batangannya tonta-tontaní. 39 Awak im bayongan mahaḷuk inta nobiag diábí komintan notongkai. Awak intau diábí notongkai awak im mahaḷuk, bo noyoposibí doman awak in ḷagapan bo awak in toyak. 40 Oyúon awak in soroga, bo oyúon doman awak in dunia, ta'e kogagah in awak doyowa tua in noyoposibí. 41 Ná doman tua, kogagah mata in singgai noposibí doman kogagah im buḷan. Tundi mita noyoposibí doman ing kokagagahnya mita. Kogagah in tundi tobatú noyoposibí doman kogagah in tundi ibanea makow. 42 Natuata doman ka'ada'an intau minatoi inta biagondon bui. Awak inta iḷobong tua in awakbí inta moyoya-yoyang, ta'e awak inta biagon bui in awakbí inta diá moyoya-yoyang. 43 Awak inta iḷobong tua in awakbí inta diá mopia bo moyangkó; ta'e naonda im biagondon bui, sia ogoiandon in awak inta mogagah bo moropot. 44 Awak inta iḷobong tua in awakbí inta nongkon dunia, ta'e naonda im biagondon bui, tua in awak bidon inta inogoi in Roho i Allah. Aka oyúon in awak inta nongkon dunia, dá oyúonbí doman in awak nongkon i Allah. 45 Kom bonu im Buk Mosuci oyúon pinais nana'a, "Intau inta muna-munamai ki Adam, sia nobaḻí mahaḷuk inta nobiag," ta'e ki Adam inta tumi in Rohobí inta nobogoi ing kobiagan. 46 Inta muna mamangoi in ilo-ilowpabí, de'emanbí inta diá mato-matoi. Bain no'iduduimai kon tua bo namangoi inta diá mato-matoi. 47 Ki Adam inta muna pinomia nongkon ḷobud im butá, ta'e ki Adam inta induanya in nongkon sorogabí. 48 Intau mita kon dunia na'a naonda bo ki Adam inta muna, inta pinomia nongkon ḷobud im butá, ta'e intau mita in soroga naonda bo Sia inta namangoi nongkon soroga. 49 Noonda bo kita masai na'a in naondabí bo ki Adam inta pinomia nongkon ḷobud im butá, dá bain no'iduduimai bo kita im mobaḻí ná Sia inta namangoi nongkon soroga tua. 50 Nana'a im makusudku utat mita: awak inta pinomia nongkon dugú bo tapú diábí mota'au tumu'ot kon Dunia Mobagu i Allah; bo awak inta mato-matoipa na'a in diábí mobaḻí mononoi. 51 Tarukira in rahasia tana'a: Kita in diábí matoi komintan, ta'e kita in daitonbí baḷuian. 52 Soáḷ mita tatua in daḻi-daḻíbí mobaḻí, tongábí tokokiap monag kowakutu in terompet irupondon kom pangabisan totok. Sing kowakutu in kodongogandon singog in terompet tatua, yo intau mita minatoi in tokobiagondon bui bo popopakéandon in awak inta mononoi, bo kita komintan in toko baḷuian. 53 Awak naton inta mato-matoi na'a baḷuiandon in awak inta diá mato-matoi, bo awak inta nongkon dunia musti baḷuian in awak inta nongkon soroga. 54 Aka awak inta mato-matoi na'a binaḷuiandon in awak inta diá mato-matoi, bo awak inta nongkon dunia na'a baḷuiandon in awak inta nongkon soroga, dá kowakutu in tatuatadon bo mobaḻí onu inta pinais kom bonu im Buk Mosuci nana'a, "Popatoi ain sinaḷow, ka'untungan no'uḻídon!" 55 "Hoi popatoi, kon onda ing kino'untunganmu? Hoi popatoi, kon onda im bisamu?" 56 Bisa im popatoi tuata in dosa, bo dosa nopobayak im poranannya mongin hukum agama. 57 Ta'e sukur makow ko'i Allah: Sia nobogoi ko'i naton ing ka'untungan pinongin i Yesus Kristus ki Tuhan naton! 58 Tuamai uḻe utatku mita inta kinotabiku, mokoporopot bo kotorindog. Umuran totu-totu'u pobantung ko'i Tuhan, sing kinota'aunbí monimu kom bayongan inta inaidan monimu ko'i Tuhan, komintanbí baraguna.
1 Mo'iduduimai na'a, soáḷ doit ogoi monimu posumbang kon intau mita Keresten. Anjuronku simbá aidan monimu podudui in totundú inta pinogumanku kon jama'at mita inta kong Galatia. 2 Kon singgai pertama pomuḷoi in diminggu, mo'ikow munadon monondí kon doit inta posumbang tua podudui onu im mo'uḻí monimu tontaní. Tagú intua modapot mo'iangoi in aku'oi, simbá diá bain mamangoi aku'oi bodongka mulai mosipun im mo'ikow. 3 Aka aku'oi mamangoidon yo potabákudon mayak in Yerusalem in intau mita inta ko'ibog monimu mayak. Mosia tua pokidia'ankubí in surat saḷaku ḷo'una in singog. 4 Bo aka paraḷuon monimu kom bá takinankupa i mosia, dá takinankubí doman. 5 Aku'oi im mamangoibí mokipodungkuḷ ko'i monimu naonda im mo'itaḻib kom Makedonia, sin roncanaku im mongintuapa. 6 Moyotaḷá makow kong Korintus aku'oi mogutunpa moḻin onggot takin monimu, degá solamabí sempo in tumping. Onda intua aku'oi mokituḷungpa ko'i monimu mongingguput kom bobayáanku. 7 Aku'oi in doíbí mokipodungkuḷ ko'i monimu tongá sakadar mongandup makow natua. Aka ogoian i Tuhan ing kasampatan, yo mogutunpabí moḻin onggot in aku'oi takin monimu. 8 Ta'e aku'oi im mogutunpa kon Epesus modapot kon singgai Moḷoben Pentakosta. 9 Sim moántó ing kasampatanku kon na'a mogaid kon oáidan mita inta baraguna, umpakah mobayong doman intau momayow. 10 Aka ki Timotius mamangoi yo kopia'anbí im motomu, simbá diá mo'ondok in sia bo mopia ing ginanya kon yuá-yuák monimu, sin sia tua in notongkaikubí, tumpaḷa mogogaid kon oáidan i Tuhan. 11 Ḷukadai simbá diá ing kon sigad monimu im mopo'ompamai ko'inia. Bo tuḷungai in sia simbá mota'aupa bui mamangoi ko'inakó takin mosaḷamat, sin aku'oi mogoḷat makow kon koángoiannya takin i utat mita naton ibanea. 12 Aka soáḷ ki utat naton ki Apolos, yo aim binui-buikumai inanjur simbá sia bo takin utat mita ibanea mamangoipa mokipodungkuḷ ko'i monimu, ta'e doípa in sia tana'a makow. Tongá aka oyúon ing kasampatan mopia yo tantú sia mamangoibí mokipodungkuḷ ko'i monimu. 13 Umuran mokopo'ingat! Sindog kotorindog kom bonu im pirisayamu saḷaku intau Keresten. Mokopobarani bo mokoporopot! 14 Bo onu in aidan monimu aidai takin tabi. 15 Tantú kinota'auan bidon monimu ing ki Stepanus bo koluarganya; mosia tua inta muna-munamai nobaḻí Keresten kon Akhaya. Mosia tua in totu-totu'udon nogaid nobantung kon umat i Allah. 16 Manangka intua duduiaibí in intau natua takin intau mita ibanea inta nogaid bo nobantung noyotakin monia tua. 17 Nosanang totok ing ginaku kino angoian i Stepanus, i Portunatus bo i Akhaikus, sim mosia tua in nonoḻiu ko'i monimu namangoi ko'inakó. 18 Mosia tua noposanangdon ing ginaku, bo noposanang doman ing gina monimu. Intau mita natua musti harga'an. 19 Jama'at mita kon Asia nokidia in salam ko'i monimu. Ná doman tua, ki Akwila bo ki Priskila takin jama'at mita inta noyosipun kom baḷoi monia, nokidia doman in salam inta totok im mopia saḷaku intau ing Keresten. 20 Bayongan utat kon na'a nokipoyaput doman in salam ko'i monimu. Posisalaman kopia'an totok im mo'ikow saḷaku tumpaḷa utat Keresten. 21 Aku'oi tontaní in nomais doman kon salamku tanaa: Salamku, ki Paulus. 22 Intau inta diá motabi ko'i Tuhan, pomayakdon makow baḷáan! Maranatha -- Tuhan nami, angoidon! 23 Po'igumon makow ki Tuhan Yesus momarakat ko'i monimu. 24 Tabiku umuran kotaki-takin monimu komintan inta notobatú i Kristus Yesus. Hormat nami, Ki Paulus
1 Utatku mita jama'at i Allah inta kong Korintus bo bayongan intau inta aim piniḻí i Allah kon Akhaya. Aku'oi, ki Paulus, rasul i Kristus Yesus, inta aim binaḻí i Allah rasul-Nya takin ki utat naton ki Timotius, 2 mopo'igum makow doá simbá ki Allah ki Amá naton bo ki Tuhan Yesus Kristus umuran mobogoi im barakat bo kobiagan motompia ko'i monimu komintan. 3 Dinayo-dayowdon ki Allah, inta ki Amá i Yesus Kristus, Tuhan naton. Sia tua in Amá inta totok mopia ing gina, bo inta tantú moginyopot kong gina im bayongan intau. 4 Sia in tantú moginyopot kong gina nami kon wakutu ing kami kinoántugan in yoyiga, sahingga in nokosanggup doman ing kami noginyopot kong gina im bayongan intau inta kinoántugan yoyiga. 5 Yoyiga inta kinorasa'an i Kristus nobayong domandon ing kinorasa'an nami. Lantaran ki Kristus tua, dá gina nami nobaḻídon noropot. 6 Tuamai aka kami bo mokorasa kon yoyiga, yo tua im mangaḻenya moginyopotbí kong gina monimu, simbá mosaḷamat im mo'ikow. Aka gina nami bo moropot, yo mo'ikow im moropotbí doman, sahingga mokotahang domandon im mo'ikow wakutu ing koántugan bayongan in yoyiga ná inta kinorasa'an nami. 7 Kami in tantúbí moyakin bo diábí moḻia-ḻiau ing gina nami ko'i monimu, sing kinota'auan bidon nami kom mo'ikow nion im mo'ibogbí moyoyiga takin nami. Manangka intua mo'ikow in iyigonan doman takin nami. 8 Utat mita! Ibogon nami im bá kota'auan doman monimu náonda in yoyiga inta kinorasa'an nami wakutu ing kon Asia. Mobogat totok in yoyiga no'iantug ko'inami kon tua, sahingga in diá bidon pinononggina makow nami kom mobiagpa ing kami; 9 Sin nádon onda bo pinopoḷabúan in hukuman matoi. Tongá tua nobaḻí mita simbá kami diá mopongata in ropot nami tontaní, ta'e umandoḷbí ko'i Allah inta nobogoi ing kobiagan kon intau. 10 Ki Allahbí tua in noposaḷamat ko'inami nongkon yoyiga inta mokopatoi tua. Bo inta moposaḷamat ko'inami kon singgai mo'iduduimai na'a, sin tongábí Sia im binaḻí nami oándoḷan. Kami im moyakin bidon kon sambayang mita monimu ko'inami indongoganbí i Allah, sahingga im posaḷamaton-Nyabí ing kami nongkon bayongan inta mokobodito ko'i nami. Ki Allah umuranbí nobogoi im barakat ko'inami sin umuran monimu sinambayangan. Tuamai nobayongdon totok in intau mosukur ko'i Allah. 12 Noḷunganga totok ing gina nami, sin noyakin bidon ing kami kong kobobiag nami kon dunia na'a -- apapa doman hubungan nami takin monimu -- tantúbí nami sinompia takin gina motuḻid bo nobayag. Tua komintan inaidan nami, de'emanbí pinodoyon kong kapandoian raian in intau, ta'e pinodoyonbí kong kakuatan inta pinonotabi i Allah. 13 Kami tongábí nomais kon onu im mota'au baca'an bo inta komangaḻean monimu. Tana'a makow in diápabí totok komangaḻean monimu, ta'e haraponku makow ko'onggotannya komangaḻeandon monimu totu-totu'u ing kami. Dá aka kon wakutu mo'iangoidon ing ki Tuhan Yesus, yo ḷunganga ing gina monimu ko'inami diábí im poḻiuan, natua doman ing kami. 15 Lantaranbí koyakinanku tatua, dá oyúon roncanaku mamangoi mokipodungkuḷ ko'i monimu tungkuḷ intua, simbá modugang moántó im barakat mo'uḻí monimu. 16 Roncanaku tua in wakutu aku'oi mayak im Makedonia yo mongandupa muna in aku'oi ko'i monimu, ná doman tua in aka mobuidon. Simbá mota'aupa in aku'oi mokituḷung ko'i monimu, aka aku'oi mayak in Yudea. 17 Ta'e roncanaku tatua nobaḷui; degá soáḷ tana'a nobaḻí tanda kon diá motantú in raianku? Ta'au degá, wakutu in aku'oi noroncana, tongábí pinodudui kon ibogku tontaní, sahingga in topí-topí, "O,o", topí-topí doman "Diá"? 18 Totu'u uḻe! Podoyon ko'i Allah inta mota'au pirisaya'an, dandiku ko'i monimu de'emanbí soáḷ "O, o" andeka "Diá". 19 Sing ki Yesus Kristus, ki Adí i Allah inta aim pinohabarku bo pinohabar i Silas, bo i Timotius ko'i monimu, de'emanbí intau inta topí-topí moguman "O, o" bo topí-topí doman moguman "Diá". Sia tua aka modandi yo totu-totu'ubí mobaḻí. 20 Sing ki Allah nopototu'u in dandi-Nya pinongin i Yesus. Tuabí in nobaḻí dodoyonan sahingga intau moguman "Amin" ko'i Allah sing ki Yesus Kristus. Tua in inaidan nami simbá dayowon ing ki Allah. 21 Sing ki Allahbí in tantú nobogoi ing kakuatan ko'inami bo ko'i monimu, sahingga in tantú notobatú i Kristus; bo Siabí doman tua inta nomiḻí ko'i naton mobaḻí umat inta kinotabi-Nya. 22 Tuamai totu-totu'u bidon binaḻí-Nya umat-Nya ing kita poḷat inogoian-Nya in Roho, pinogonú kong gina naton saḷaku jaminan kon totu-totu'bí ogoi-Nya onu inta aim pinodandi-Nya. 23 Ki Allahbí tontaní in nobaḻí saksiku -- bo inta nonota'au kong ginaku -- kon aku'oi in diá nobaḻí namangoi ing Korintus sin aku'oi in doíbí mopoyoyigamai kong gina monimu. 24 Aku'oi in diábí momakisa ko'i monimu kon soáḷ onu inta musti pirisaya'an monimu, sin mo'ikow totokdon nopirisaya ko'i Kristus. Aku'oi in tongábí mogaid moyotakin monimu simbá modugang pia ing gina monimu.
1 Tuamai aku'oi ain nonatú kon diádon bui aku'oi mamangoi ko'i monimu, simbá diádon tongá mopoájarmai ing gina monimu. 2 Sin aka popoájarku ing gina monimu, yo ki inepabí im mota'au moposanang kong ginaku, koḻikudbí intau mita inta aim pinopoájarku tua. 3 Manangka intua aku'oi nomais kon surat tana'a ko'i monimu. Simbá aka aku'oi mamangoi, yo diá yoyiga'an monimu ing ginaku, sin tongábí mo'ikow in haraponku makow mota'au mopoḷunganga ing ginaku. Sim moyakinbí in aku'oi kon aka ginaku bo mosanang, yo mo'ikow im mosanangbí doman komintan. 4 Moájar totok ing ginaku in nomais kon surat tana'a ko'i monimu, nodapot ing ko'omba-ombaḷ aku'oi in nomais. De'emanbí makusudku kom bá moájar doman ing gina monimu, ta'e bá kota'auan doman monimu kom motabibí totok in aku'oi ko'i monimu komintan. 5 Aka oyúon intau inta nokopopisí sahingga noájar ing gina monimu, yo tua in de'emanbí aku'oi in tujuan monia, ta'e mo'ikowbí utatku, andeka paling-paling intaubí inta kon sigad monimu nion. Dá doíbí in aku'oi mobogoi in hukuman mobogat ko'inia tua. 6 Intau natua mota'aubí in tongápa intau inta kon sigad monimu im mohukum. 7 Musti ampungan monimu in taḷánya tatua bo tonggina'ai, simbá diádon totok moyoyiga ing ginanya sahingga kobuḻiandon harapan in sia. 8 Po'igumonku doman, totu-totu'ubí kotabi monimu in sia tua. 9 Suratku tana'a im monungkuḷbí ko'i monimu, mongo mo'ibogpa ande doídon degá im mo'ikow mokidongog kon onu inta pinogumanku ko'i monimu. 10 Aka mo'ikow bo mongampung kon intau inta ain nogaid kon taḷá ko'i monimu, yo ampungankubí doman in intau tatua. Sin onu inta ain inampunganku -- aka totu-totu'ubí oyúon im paraḷu ampungan -- yo ampungankubí kon tayowon i Kristus sin tua ing kopia'anbí monimu. 11 Aku'oi mongampung simbá Ibilis diá mogamá kong kasampatan mongawasa ko'i naton; sing kinota'auan bidon naton in roncananya. 12 Kon wakutu in no'iyaputdon kon Troas sim makusud mopoyaput in Habar Mopia soáḷ ki Kristus, aku'oi inogoian i Tuhan daḷan mogaid kon tua. 13 Ta'e mogagawang totok ing ginaku sin diápa noyodungkuḷ i utat naton ki Titus in aku'oi. Tuamai aku'oi nogumandon kon intau mita kon tua bo aku'oi nopobayakdon im Makedonia. 14 Ta'e sukur makow ko'i Allah! Sin tantú-Nyabí dinia ing kami dinumudui kon daḷan inta mokosaḷamat, sin notobatudon i Kristus ing kami. Pinaké-Nya ing kami simbá habar soáḷ ki Kristus mo'ibaya-bayakdon makow ná bo...' inta mobondu inta ko bo...án kom bayongan tampat. 15 Sing kami na'a in ná bí onda bo...'ing kamanya nobondu, inta sinubá i Kristus ko'i Allah. Ta'e aka kon intau mita mora'at, yo kami na'a in nabi onda bo rasum inta mokopatoi; ta'e aka kon intau mita inta mopirisaya, yo kami na'a in nabi onda bo'o mobondu inta modia kong kobiagan. Dá aka natua, yo ki ine im mokosanggup mogaid kon oáidan tana'a? 17 Sing kami in diábí ná intau ibanea inta tongá mo'ibog motayak kong ka'untungan nongkon habar i Allah tatua. Motuḻidbí totok in tujuan nami, sing ki Allahbí in nokiaid intua komintan ko'i nami. Bo inontongbí i Allah tontaní kong kami nopoyaput in habar tatua nogaidbí saḷaku mogogaid mita i Kristus.
1 Degá ko'ontongan kong kami na'a in naonda bo dumuípa tontaní? Andeka degá moparaḷubi' ing kami kon surat pujian ko'i monimu ande nongkon i monimu, ná inta kino ibog i intau mita ibanea? 2 Mo'ikowbí nion in nobaḻí surat pujian nami, inta no'ipais kom bonu ing gina nami bo inta ain kinota'auan bo poḷat kinobaca'an im bayongan intau. 3 Mosia tontaní noko'ontongbí kom mo'ikow in suratbí inta aim pinais i Kristus, inta pinokidia ko'i nami. Surat tatua in de'emanbí pinais in tinta, ta'e Rohobí i Allah inta nobiag; bo de'emanbí doman pinais kom buk, ta'e kom bonubí ing gina in intau. 4 Natua in singog nami sin lantaran pirisaya nami ko'i Allah inta pinongin i Kristus. 5 Diábí in dodoyonan singog nami im mosingog kong kami im mokosanggupbí mogaid kon oáidan tana'a, sin tongábí ki Allah in nobogoi komampuan tana'a ko'i nami. 6 Bo Siabí doman tua in nobogoi komampuan ko'inami nobaḻí mogogaid mita kon oáidan i Allah kon tobatú dodandian nobagu; dodandian inta noyotogot in Roho i Allah, ta'e de'emanbí kon hukum inta pinais. Sin hukum inta pinais tua im modiabí kom popatoi, ta'e aka Roho i Allah yo mobogoibí ing kobiagan. 7 Kon wakutu in dodandian inta modia kom popatoi tua inaidan bo pinais sinompiamai kon tudu im batu pomomaisan, sindar i Allah nonimbayag totok motarang kom pogot i Musa. Sindarnya tatua mokotoḷow totok, sahingga intau mita in Israel diádon mokosanggup mo'indoi kom pogot i Musa tatua, umpakah wakutu intua sindar kom pogotnya tua mulaidon mokudow. Dá aka pinogaidan kon dodandian inta mokopatoi tatua bo sinimbayagan námai tua, 8 yo tantú mo'iḻiubí kon tua im bayag ko wakutu im pinogaidan kon dodandian inta inogoi in Roho i Allah. 9 Sin aka dodandian inta mobogoi in hukuman kon intau bo totok im mobayag, yo tantú mo'iḻiubí totok kon tua im bayag mopia kon dodandian inta monompia bui kon hubungan in intau bo i Allah. 10 Mota'aubí tangoion kon onu inta nobayag tungkuḷ intua, diá bidon ná kinobobayag im masa intana'a. 11 Dá intapa in dunia na'a sinimbayagan námai tua, apapa doman bo inta mononoi tua. 12 Lantaran natua in harapan nami, dá mobarani ing kami mosingog kon natua. 13 Kami in de'emanbí ná ki Musa inta nogoḻingoi kom pogotnya simbá diá ontongon in intau Israel ko'inggamáan bayag inta tongá samantara tatua. 14 Manangka intua diá nobuká in raian monia. Uma'ai masa in tana'a raian monia tua tantúpabí kino koḷoban ing koḷubung tatua aka mobaca kon dodandian inta muna tatua. Koḷubung tatua im mo'inggamábí aka mosia motobatúdon i Kristus. 15 Uma'aipabí masa in tana'a, aka mobaca im mosia kom buk mita i Musa, yo koḷubung tatua tantúpabí mo'iḷamboi makow kon raian monia. 16 Ta'e aka intau tatua bo mamangoidon ko'i Tuhan, yo koḷubung tatua inggamáan bidon nongkon inia. 17 Sing ki Tuhan tua in Rohobí; bo kon onda oyúon in Roho Tuhan, yo kon tua oyúon ing kabebasan. 18 Tongá tana'a makow, pogot naton na'a in diá bidon kino koḷubungan, bo moposindar bidon im bayag i Tuhan Yesus. Tuamai tantú baḷuian ná Sia ing kita; ko'onggot-ko'onggot, yo kobayag-kobayag domandon ing kita. Bayag tatua nongkon Roho, bo Roho tatua ing ki Tuhanbí.
1 Kami nogaid kon oáidan tana'a lantaranbí totabi i Allah. Tuamai in diábí moḻia-ḻiau ing gina nami. 2 Kami in doíbí tongá umuni-uni sim moko'oyakbí in natua. Bo kami in doíbí mogaid takin gina inta diá motuḻid bo poḷat doman mopotaḷá in singog i Allah. Kami nogaid kon oáidan i Allah takinbí gina motuḻid ná inta kino ibog-Nya. Tuamai harapon makow tua, kopia'an im monilai ko'i nami. 3 Aka Habar Mopia inta pinoyaput nami tua bo diápa doman komangaḻean, yo dongka bidon intau mita inta tantú mongin daḷan popatoi in diá momangaḻe kon tua. 4 Sin ilah mora'at inta mongawasa kon dunia na'a in tantú mogoḻingoi kon raian in intau mita inta diá mopirisaya. Siabí tua in tantú mogoḻingoi ko'i monia simbá diá moko'ontong kom bayang in Habar Mopia soáḷ kawasa i Kristus inta moḷoben, inta nobaḻí oḻinow i Allah. 5 Sin habar inta pinoyaput nami tua in de'emanbí habar soáḷ oáidan nami tontaní. Ta'e habarbí soáḷ ki Yesus Kristus inta Tuhan; bo kami na'a in tongábí simpaḷ mita monimu sin ibog i Tuhan. 6 Sing ki Allah nogumandon nana'a, "Nongkon sindip momukádon im bayag." Bo ki Allah doman tatua inta nopomuká im bayag-Nya kom bonu ing gina naton, simbá mobayag domandon in raian naton bo monota'au kong kototarang im bayag i Allah inta nonindar kom pogot i Kristus. 7 Ta'e kakaya'an inta mopia nongkon soroga tua in ná bí kom bonu in awak nami inta inaidan nongkon butá ḷamentong, simbá monyatadon kong kakuatan moḷoben ko'inami na'a in nongkon i Allahbí, de'emanbí nongkon inami tontaní. 8 Kami totok in irupa-rupamai monia, ta'e na'apabí doman makow ing kami. Kinodaitanbí doman akaḷ ing kami, ta'e harapan nami in tantúbí oyúon. 9 Umpakahbí kami pinogutú, ta'e diápabí dodai onda in sinaḷáan tongádon kami tontaní. Bo umpakahbí umuran monia bongkugon nodapot im pomobak kom butá, ta'e diápabí doman mitatoi ing kami. 10 Tantúdon kinorasa'an nami im popatoi inta kinorasa'an i Yesus, simbá kobobiag-Nya monyatadon doman kon awak nami. 11 Ko wakutu im mobiagpa, kami umuran noyogintayow im popatoi sin nopota'au in habar soáḷ ki Yesus Kristus, simbá kobobiag i Yesus monyata doman kon awak inta diá mononoi na'a. 12 Na'a im mangaḻenya kong kawasa im popatoi umuranbí diá monaḷámai ko'i nami, ta'e mopiabí ing gina nami sin tantú moyotakin monimu. 13 Kom Buk Mosuci pinais nana'a, "Aku'oi mopirisaya, tuamai aku'oi mosingog." Dá pirisayabí tatua in nobaḻí dodoyonan nami mosingog. 14 Kami im mopirisayabí kong ki Allah inta nomiag bui ko'i Tuhan Yesus, im momiag doman ko'i monimu takin i Yesus, bo modia ko'i monimu bo ko'inami kon tayowon-Nya. 15 Tua komintan lantaranbí kopontingan monimu. Sin aka mobayong in intau monota'au kon totabi i Allah, yo mobayong doman im mopoyaput in sukur ko'i Allah; dá ki Allah in dayowon totok. 16 Manangka intua diábí moḻia-ḻiau ing gina nami. Umpakah kosikisa-sikisadon, ta'e gina nami tantúbí tomobaguon pomuḷoi in singgai. 17 Sin yoyiga inta diá mobogat totok na'a, inta samantara korasa'an nami tana'a mobogoibí ing kopia'an mononoi, mo'iḻiu kon rupa-rupa roriga inta kinorasa'an nami tontaní. 18 Kami diábí monarukiramai kon onu inta ko'ontongan. Sin inta ko'ontongan tua in diábí mononoi, ta'e aka inta diá ko'ontongan yo tuabí im mononoi.
1 Sing kinota'auanbí nami kon aka baḷoi -- makusudnya awak naton -- inta pinogutunan naton kon dunia na'a bo rumbunon, yo posadia'anbí i Allah ing kita kom baḷoi inta kon soroga. Tampat inta pinomia i Allah tontaní bo inta diá mogogoguya'at. 2 Kon wakutu ing kom baḷoipa tatua, kita umuranbí mogamui sim mo'ibogdon totok mogutun kom baḷoi naton inta kon soroga. 3 Baḷoi tatua in awak naton inta nobagu. 4 Sin wakutu ing kom baḷoipa ilo-ilow na'a, kita tantú mogamui sim mobogat totok in roriga inta mo'iantug. De'emanbí igu-igumon makow kom bá matoidon in awak naton ilo-ilow na'a, ta'e lantaranbí mo'ibogdon morasa kong kobiagan inta kon soroga tua, simbá kobiagandon im mongawasa kon awak naton inta ilo-ilow na'a. 5 Ki Allahbí in noposadia kon tua komintan, bo Siabí doman tua inta nobogoi in Roho-Nya ko'i naton saḷaku jaminan. 6 Tuamai tantúbí moropot ing gina nami. Kinota'auan bidon nami kon wakutu in nobiag kon dunia na'a, kami noyayukbí kom baḷoi inta pinogutunan nami takin i Tuhan. 7 Sing kami nobiag no'idoyonbí kom pirisaya ko'i Kristus, de'emanbí no'idoyon kon onu inta ko'ontongan. 8 Manangka intua kami umuran mosabar, bo mo'ibo-ibogdon monaḷámai kon awak ilo-ilow na'a, simbá mogutundon moyotakin i Tuhan. 9 Tuamai kami totok moramiji moposanang kong gina i Allah, kon wakutu im mobiagpa kon dunia na'a ande kom baḷoi inta ain sinantú i Tuhan. 10 Sin notantúbí kong kita in diaanbí kon tayowon pongadilan i Kristus, bo pomuḷoi intau motarimabí kon inta patus tarima'annya podudui oáidannya ko wakutu ing kon duniapa na'a -- oáid mopia andeka mora'at. 11 Kota'auanbí nami mangaḻe im mo'ondok ko'i Tuhan. Manangka intua kami moramiji simbá pirisaya'an im bayongan intau. Totokbí ing kinota'auan i Allah ing kami na'a. Tuamai in haraponku ing kota'auan doman monimu ing kami. 12 Diábí bá pujion monimu ing kami. Kami in tongábí mobogoi in alasan mopia simbá mopia ing gina monimu ko'i nami, bo bá mota'au doman mo'ikow motubag kon singog in intau mita inta tongá momiḻí kom pogot, de'emanbí oáidannya in indoian. 13 Sin aka kami bo ná diádon moratak, yo tua in lantaranbí kopontingan i Allah, ta'e aka kami bo moratak ing ko'ontongan, yo tua in lantaranbí mo'ikow. 14 Tabibí i Kristus in nongawasa ko'i nami, bo kino mangaḻean bidon nami kon aka tobatú intau inta aim minatoi sim motobus kon taḷá im bayongan intau, yo tua im mangaḻenya komintan intau aim bidon minatoi. 15 Bo ki Kristus minatoi sin lantaran motobus kon taḷá im bayongan intau, simbá intau mita inta nobiag diádon tongá asaḷ bo nobiag bo motayak kong kopontingannya tontaní, ta'e po'unabí ing kopontingan i Kristus inta aim minatoi bo biniagdon bui sing kopontingan monia. 16 Manangka intua, kami diábí monilai kon intau podudui in raian intau. Aka koḻipod bo pernah ing kami nonilai ko'i Kristus podudui in raian intau, yo masa intana'a in diá bidon natua. 17 Intau inta notobatúdon i Kristus in totu-totu'u bidon sinomobagu. Inta ain nokoyongan diá bidon, komintan bidon sinomobagu. 18 Tua komintan in inaidanbí i Allah. Ki Kristus tua inta pinaké i Allah nobaḻí tonsigad nopoyodame takin-Nya. Onda intua Sia nopotabá ko'inami simbá intau mita ibanea mota'au doman mamangoi moyodame takin i Allah. 19 Kami nopota'au kong ki Kristus binaḻí bidon i Allah tonsigad simbá intau mota'audon mamangoi moyodame takin-Nya. Tua komintan inaidan i Allah sin diá bidon pinononggina-Nya makow im bayongan taḷá inta ain inaidan intau ko'i-Nia. Bo Siabí doman tua in nobogoi oáidan ko'inami mopoyaput in habar mita tatua. 20 Dá kami na'a in totabábí mita i Kristus inta pinaké doman i Allah mopoyaput ing koyow-Nya ko'i monimu. Tuamai podoyon nami kon tangoi Kristus, kami mopo'igum simbá mo'ikow mo'ibogdon motarima kon totabi i Allah inta mobogoi ing kasampatan ko'i monimu mopopia'an takin-Nya. 21 Sin Sia inta nodarit kon sigaḷa oáid inta diá mopia, pinaké domandon i Allah mobaba kom bayongan dosa naton, simbá kita buidon mobiag motompia takin i Allah sin notobatúdon i Kristus.
1 Saḷaku yobayat topogaidan i Allah, kami mononggina ko'i monimu; dona'ai tongá pomayak makow in totabi i Allah inta ain inogoi-Nya ko'i monimu. 2 Sing ki Allah ain noguman nana'a, "Kon wakutu inta kino ibog-Ku, Aku'oi im mongindongog ko'i monimu, bo kon singgai in aku'oi moposaḷamat, Aku'oi i motuḷung ko'inimu." Pokotorop kopia, masa in tana'a aim bidon wakutu inta kino ibog-Ku tua, bo tana'a bidon makow in singgai poposaḷamatan tatua! 3 Doíbí ing kami aka oáidan nami bo potaḷáan. Manangka intua kami tantúbí moramiji diá mobogoi in alasan kon tobatúmai intau mogaid kon soáḷ tatua. 4 Ta'e na'abí im popo'ontong nami kom bayongan intau, onukabí in aidan nami, yo pinonyatabí nami kong kami in totu-totu'ubí mogogaid mita kon oáidan i Allah. Sin sigaḷa yoyiga aim bidon nodait nami sinarima takin gina mo'onow. 5 Kami sinikisa, pino bonu kom ponjara, iḷoḻibutan binongkung, kami totok im mogaid, mokakit in diá mosiug bo mokakit doman ing kodaitan ka'anon. 6 Takin gina motuḻid, mobijaksana, mosabar bo mopia ing gina, pinonyatadon nami kong kami im bobantungbí i Allah. Bo takin kinumadai kon totuḷung in Roho i Allah, bo takin tabi inta no'iḷuai nongkon gina inta motuḻid, 7 bo poḷat doman mopota'au in habar nongkon i Allah takin kawasa i Allah, pino'ontongdon nami kong kami na'a im mogogaid mita kon oáidan i Allah. Kami kinumadai kon onu ing kino ibog i Allah saḷaku sonjata nami moḷawang andeka pobela kon onu in inaidan nami. 8 Oyúon im mohormat ko'i nami, ta'e oyúon doman im moningkuḻe; oyúon im moduí, ta'e oyúon doman moponapud in diá totu'u. Umpakahbí kami mojujur, ta'e kai monia kami mo'uboḷ. 9 Kai monia in noyakag intau in nokota'au ko'i nami, ta'e komintan intau nonota'aubí ko'inami. Sinangka monia kami minatoi bidon, ta'e konyata'anya kami nobiagpabí. Umpakahbí kami pinogutú ta'e kami in diábí minatoi. 10 Umpakahbí pinokuyang monia ing gina nami, ta'e umuranbí moḷunganga ing gina nami. Kami ing ko'ontongon nobiag nobogá, ta'e nobayongdon intau im binaḻí nami no'oyúon. Ko'ontongan kami diá ko'onu bo onu, ta'e sabanarnya bayongan rupa-rupa oyúonbí ko'i nami. 11 Utat mita kong Korintus inta kinotabiku! Taran-tarangan bidon nosingog ko'i monimu, onu ing kong gina nami aindon nodait pinota'au nami. 12 Diábí ing kami mobuni kong gina ko'i monimu, ta'e tongá bidon mo'ikow in diá totu-totu'u motarima ko'i nami. 13 Yo tana'a im pomayakpa makow aku'oi mosingog ko'i monimu naonda bo guyanga mosingog ko'i adíku mita tontaní. Tarimadon ing kami kom bonu ing gina monimu. 14 Dona'ai mo'ibog mobaḻí yobayat topogaidan in intau mita inta diá mopirisaya ko'i Yesus; sin diábí mococok in natua. Sin diábí kuma'an kon akaḷ aka inta mopia poyoka'anon inta mora'at! Diábí doman inta bayag motobatú takin in sindip. 15 Diábí doman ki Kristus moyopakat takin Ibilis. Onubí in yotongkainya intau Keresten takin intau inta diá mopirisaya ko'i Kristus? 16 Onubí in hubungan Baḷoi Tuhan bo baḷoi im berhala? Kita na'a im Baḷoi Tuhan inta nobiag. Sing ki Allah tontaní ain noguman nana'a, "Aku'oi im mogutunbí kon yuá-yuák monia, bo mobiag moyotakin monia. Bo Aku'oi im mobaḻí bidon ki Allah monia, bo mosia im mobaḻídon umat-Ku. 17 Manangka intua, taḷáaidon in intau mita inta diá nonota'au ko'i Allah, bo pokopoyayukdon im mo'ikow ko'i monia. Dona'aidon mo'ibog moḻiai kon onu inta diá mopia, aka natua im mo'ikow, yo tarima'an-Kubí. 18 Aku'oi im mobaḻíbí ki Amá monimu, bo mo'ikow im mobaḻíbí ki adí-Ku mita, natua in singog i Tuhan inta totok im mokawasa."
1 Utat mita inta kinotabiku! Dandi mita tatua im pinopomakusudbí ko'i naton komintan. Tuamai koḻigai ing kita mondaritdon kon oáid mita naton inta mokokotor kon awak naton. Bo koḻigai mobiag motogu'ondok ko'i Allah, simbá mobiagdon motompia takin-Nya ing kita. 2 Tarimadon ing kami kom bonu ing gina monimu. Sing kami in diábí kotaḷá kon tobatúmai intau, bo diápabí doman dodai onda in noporugimai kon tobatúmai intau. Natua doman, diápabí doman dodai onda ing kami notayak kong ka'untungan kon intau tobatúmai. 3 Aku'oi moguman kon natua, de'emanbí makusud mopotaḷá ko'i monimu, sin nádon kain singogku inta muna, kom mo'ikow in totok bidon kinotabi nami, sahingga ing kita tantú notobatú ko wakutu in nobiagpa nodapot im matoikah bidon. 4 Aku'oi im mopirisaya bidon totok ko'i monimu. Mo'ikow nion inta totok mokoḷunganga kong ginaku! Umpakahbí mobayong in yoyiga korasa'anku, ta'e no'undambí ing ginaku, sin lantaran mo'ikow nion. Totu'u moḷunganga ing ginaku! 5 Wakutu ing kami no'idapotdon kom Makedonia, diádon ing kami nokopogogai. Kami tantú noko'uḻí kong kasulitan: sin tantú oyúon in ropatoi, sahingga ing gina nami tantú mo'ondok. 6 Tongá sukur makow, sing ki Allah tantú nobogoi ing gina moropot kon intau inta mo'ompá in dodia; bo pinopoángoi-Nya ing ki Kristus, simbá mosanang totok ing gina nami. 7 Gina nami nosanang, de'eman tongá lantaran kinoángoian i Titus, ta'e lantaranbí doman nogonguman in sia kong kopopia ing ginanya wakutu in sia kon yuá-yuákpa monimu. Pinogumannya ko'inami kon totok im mokotanob bo mo'ibogdon totok im mo'ikow moyodungkuḷku; bo oyúondon im panyasaḷan monimu kom bayongan aid mita monimu inta koḻipod dapot im mo'ibogdon mobela ko'i nakó im mo'ikow. Tua komintan in nokodugang kon ḷunganga ing ginaku. 8 Uḻe, umpakahbí suratku tana'a moko'jar kong gina monimu, ta'e diábí nomanyasaḷ aku'oi in nomais. Totu'ubí kom pernahbí doman aku'oi nomanyasaḷ in nomais, wakutu in inindoiankumai suratku tatua mokoájar kong gina monimu -- umpakah diá no'onggot -- ta'e oyúonbí doman im panyasaḷanku topiḻik. 9 Ta'e tana'a makow mosanangdon ing ginaku -- tongá de'emanbí nosanang ing gina lantaran noájar ing gina monimu. Ta'e lantaranbí naonda in nokorasa kon ajar ing gina tatua, dodia monimu nobaḷui. Tua komintan totundú mita i Allah, sahingga in diábí norugi topiḻikmai im mo'ikow. 10 Sin ajar ing gina natua mopomungaibí im mopia bo mokosaḷamat. Bo tua in diábí mokomanyasaḷ kon intau. Ta'e aka ajar ing gina inta pinodudui ibog in intau, yo tua im mokopatoibí. 11 Tungkuḷaikah tarukira monimu onu im bungai in ajar ing gina inta pinodudui kon ibog i Allah ko'i monimu! Na'a im bungainya; mo'ikow in totu-totu'ubí moramiji moginsilang kon onu inta diápa notarang! Bo moya'atbí ing gina monimu kon onu inta diá mopia, oyúon porasa'an mo'ondok, mokotanobí, tantú moropot ing gina, bo oyúon ibog mohukum kon inta kotaḷá! Kom bayongan soáḷ mita tana'a moponyata bidon kom mo'ikow in diá bidon kotaḷá. 12 Tuamai, umpakahbí aku'oi nomaisdon kon surat tatua, ta'e pinaisku intua de'emanbí lantaran intau inta kotaḷá tatua. Bo de'emanbí doman lantaran intau inta nororiga sim pinopisí in taḷá tatua. Aku'oi nomais kon surat tatua simbá kon tayowon i Allah, kota'auandon monimu tontaní kom moḷobenbí totok im perhatian monimu ko'i nami. 13 Tuabí manangka in no'onow ing gina nami. Selain mo'onow, nodugang doman totok ḷunganga ing gina nami sin noko'ontong kon ḷunganga ing gina inta kinorasa'an doman i Titus; nopia ing ginanya lantaran mo'ikow. 14 Totu-totu'ubí kom mo'ikow in dinui-duíku bidon kon tayowon i Titus. Bo sukurdon sim mo'ikow diá tongá mokopo'oyakmai ko'i nakó. Bayongan inta ain ino'uman nami ko'i monimu tua in totu'ubí. Natua doman onu inta dinui-duí nami soáḷ mo'ikow kon tayowon i Titus no'itotu'ubí doman. 15 Sahingga in tana'a nodugangdon totok in tabinya ko'i monimu, sin tantú kotoropannya náonda ing kototoindudui monimu ko'inia bo sinarima monimu in sia takin hormat. 16 Mopia totok ing ginaku sim mo'ikow mota'audon pirisaya'an kom bayongan yagi-yagi.
1 Utat mita, ibogon nami kota'auan doman monimu náonda ing kototabi i Allah kon jama'at mita inta kom Makedonia. 2 Umpakahbí mosia kinoántugan in totungkuḷ inta totok mobogat, ta'e gina monia tantúbí noḷunganga, sin umpakah kom bonu in roriga ta'e mo'ibogpabí doman mosia nobogoi in sumbangan pinotuḷung kon intau ibanea umpakah mosia totok doman nobiag nobogá. 3 Mosia nobogoi podudui ing komampuan monia, sedang bo no'iḻiubí totok kong komampuan monia. Tua in ibogbí monia tontaní. 4 Mosiabí tontaní in nopo'igum totok ko'inami simbá ogoian doman ing kasampatan mosia motuḷung kon umat mita i Allah kon Yudea. 5 Bo mosia ain nobogoi kon no'iḻiu totok kon onu inta sinakuser nami. Muna-munamai mosia noposarahkan in awak monia ko'i Allah, onda intua ko'i nami, podudui kon inta kino ibog i Allah. 6 Tuamai kami umuran moguman ko'i Titus -- inta ain nomangkoi kon oáidan tana'a -- simbá poturusonnya in oáidan mopia tana'a kon sigad monimu doman. 7 Kom bayongan yagi-yagi: Mo'ikow nion no'iḻiudon totok kon soáḷ pirisaya, soáḷ pororai, kon soáḷ pongotahuan, kom bayongan yagi-yagi oáidan, bo kon soáḷ kototabi monimu ko'i nami. Tuamai po'igumonku doman makow simbá mo'ikow mo'iḻiu doman kom bayongan oáidan inta mopia tana'a. 8 Na'a im pota'auku ko'i monimu de'emanbí saḷaku parentah. Ta'e moponorop kon nobayongdon totok intau moramiji motuḷung kon tumpaḷa intau, tuamai mo'ibog doman aku'oi monota'au mongo nodapot domandon onda in tabi monimu kon tumpaḷa intau. 9 Sim mo'ikow totokdon nonta'au kong kita in totokbí ing kinotabi i Yesus Kristus, Tuhan naton. Sia in no'oyúonbí, ta'e sinumon intau bogá sin lantaranbí mo'ikow, simbá mo'ikow mobaḻí mo'oyúon. 10 Aka podudui in raianku, yo no'itutui bidon totok aka mo'ikow bo moginḷapat kon onu inta aim pinangkoi monimu taong inta nopaḷutmai na'a. Sim mo'ikowbí inta muna-munamai norai bo nomangkoi kon oáidan tana'a. 11 Dá tana'a, iḷapataidon onu inta aim pinangkoi monimu tua. Aidai intua podudui in ibog monimu, ta'e podoyon domandon kong komampuan monimu. 12 Aka gina monimu bo motuḻidbí im mobogoi, dá tarima'anbí i Allah onu inta inogoi monimu tua, asaḷ bo onu inta inogoi monimu tua, pinodoyon kon onu inta oyúon ko'i monimu, de'emanbí pinodoyon kon onu inta diá ing ko'i monimu. 13 Mo'ikow inogoian in tanggung jawab tana'a de'emanbí makusudku kom bá intau ibanea mo'iḷagui kon tanggung jawab monia, ta'e bá tumpaḷa mokorasa. Tuamai pogumankudon in tana'a, ki ine ing kon sigad monimu in no'iḻiu, yo sia im mota'au mogintompod kon inta noga'atpa. Simbá aka kon singgai mo'iduduimai, oyúonkah in noga'atpa ko'i monimu bo ko'i monia in no'iḻiu, yo bain mosia im mogintompod kon inta noga'atpa ko'i monimu, simbá motongkai. 15 Sing kom Buk Mosuci aim pinais nana'a, "Intau inta mosipun kom mobarong, diábí doman mo'iḻiu, bo intau inta mosipun kon topiḻik, diábí doman inta kodaitan." 16 Sukurdon makow ko'i Allah, sing ki Titus im pinoporajing-Nyapa naonda bo kami inta umuran no'ibog notuḷung ko'i monimu! 17 Sia in diábí tongá sakadar nomaḷut kon onu inta pino'igum nami, ta'e totu-totu'ubí no'ibog notuḷung ko'i monimu no'idapot in sia tontaní in namangoi ko'i monimu. 18 Bo kami in nopotabá doman in tobatú utat naton noyotakinnya, utat naton tana'a totokbí i hormat im bayongan jama'at sin oáidannya nopoyaput in Habar Mopia nongkon i Allah. 19 Bo de'eman doman tongá tua! Intau tatua piniḻí doman bo sinantú in jama'at sim moyobayat nami kom bonu im bobayáan mopoyaput in sumbangan, simbá ki Tuhan umuran dayowon bo bá ontongan doman monimu kong kami in umuranbí totu-totu'u mo'ibog motuḷung. 20 Sin ingaton makow nami, dika bo potaḷáan intau ing kami mopoyaput in sumbangan moántó tana'a. 21 Sing kami im mo'ibogbí mogaid kon inta mopia, de'emanbí tongá kon tayowon i Allah ta'e kon tayowonbí doman in intau. 22 Selain ki Titus bo ki utat naton tobatú tua, kami nopotabá doman in tobatú utat naton ibanea makow. Sia tua inujibí domandon nami, bo nonyatadon kon umuranbí in sia mo'ibog motuḷung. Sedang ibogonnya im bá tana'a bidon makow, sin totok moḷoben in harapannya ko'i monimu. 23 Aka ki Titus, yo sia in yobayat topogaidanku inta notuḷung ko'i monimu. Bo soáḷ ki utat naton taya dua tua, inta minayak noyotakinnya, mosia tua in intaubí inta piniḻí bo sinantú in jama'at sing kinosanang ing gina monia. 24 Tuamai po'igumon nami, ponyatabí in tabi monimu ko'i monia, simbá bayongan jama'at monota'auandon kom mo'ikow im motabibí ko'i monia, bo onu in dinuiduí nami soáḷ mo'ikow monyata kon totu'ubí.
1 Sabanarnya diá bidon paraḷuku paison bui ko'i monimu in soáḷ sumbangan monimu kon umat i Allah inta kon Yudea. 2 Sing kota'auanku bidon kom mo'ikow im mo'ibogbí motuḷung, bo mo'ikow in umurankubí dinuiduí kon yuá-yuák intau im Makedonia. Pinogumankudon ko'i monia kon nongkon taongpabí inta nopaḷut na'a in tai utat mita kon Akhaya ain nobasadia mobogoi in sumbangan. Bo lantaran totok domandon ing gina monimu, sahingga intau ibanea totok domandon no'ibog. 3 Bo tana'a aku'oi nopotabá ko'i Titus bo ko'i utat naton taya dua mamangoi ko'i monimu, simbá onu inta dinuiduí nami soáḷ mo'ikow, de'eman tongá o'uman inta diá totu'u. Dá mo'ikow im mustibí mobasadia, sin aim pinogumanku ko'i monia kom mo'ikow ain domandon nobasadia. 4 Sim moḻia-ḻiau ing ginaku, dika bo oyúon intau mita im Makedonia mamangoi moyotakinku ko wakutu im mopoángoi ko'i monimu. Bo aka mo'uḻí magí monia im mo'ikow bo diápa nobasadia, yo mo'oyak totok ing kami ko'i monimu! Ná doman tua, mo'ikow doman im mo'oyak. 5 Manangka intua, iraikumai yo maní potabákudon muna mamangoi ko'i monimu i mosia, simbá mota'au mono'uḷut muna kon onu inta ogoi monimu podudui in dandi monimu tungkuḷ intua. Aka natua yo monyatadon kon onu in inogoi monimu nion inogoibí takin nosanang ing gina bo de'emanbí tongá pakisa. 6 Torop kopira in singogku na'a! Intau inta nomuḷa kon topiḻik, topiḻik doman im mo'uḻínya, ta'e intau inta nomuḷa kon nobayong, yo mobayong doman im mo'uḻínya. 7 Ta'e po'igumonku makow mo'ikow mobogoibí takin pia ing gina, diá tongá pakisa, sin intaubí inta mobogoi takin pia ing gina ing kotabi i Allah. 8 Sing ki Allah im mokawasabí mobogoi im barakat ko'i monimu, simbá tantú oyúon im pakéon monimu; bo bá tantú oyúon im pogaid monimu kon inta mopia bo potuḷung kon intau. 9 Ná inta aim pinais kom Buk Mosuci nana'a, "Ki Tuhan nobogoi magí-makow kon intau mita mobogá; kopopia ing gina-Nya tantú mononoi dapot kopaḷutanea." 10 Sinadia-Nyadon bibit kon intau inta mogogambor bo ka'anon ko'i naton. Siabí doman inta moposadia im bibit inambor monimu tua, simbá bungai ing kopopia ing gina monimu moguntu-guntuḷ domandon. 11 Aka natua yo mo'ikow im mobaḻí bidon mo'oyúon kom bayongan yagi-yagi, sahingga mo'ikow tantú mobogoi takin pia ing gina. Bo onu inta inogoi monimu inta sinila-silaidon makow nami tua, nobaḻí dodoyonan kom mobayong totok intau im mopoyaput in sukur moántó ko'i Allah. 12 Sin oáid mopia inta inaidan monimu na'a de'emanbí tongá modugang kon onda inta noga'atpa kon umat mita i Allah, ta'e nobaḻíbí doman dodoyonan nodapot in nobayong intau mopoyaput in sukur ko'i Allah. 13 Bo nongkon oáid mopia inta aim pino'ontong monimu tua, mobayong intau ing Keresten kon Yudea modayow ko'i Allah lantaran ontongon monia ing kototoindudui monimu kon Habar Mopia soáḷ ki Kristus inta duduiandonmai monimu tua. Bo modayow doman mosia ko'i Allah, sin lantaran kopopia ing gina monimu mo'ibog mosila-silai makow ko'i monia bo kon intau mita ibanea, onu in oyúon ko'inimu. 14 Dá tantú monia sambayangan im mo'ikow takin tabi modaḷom lantaran pia ing gina i Allah ko'inimu. 15 Posukurdon ko'i Allah sin diá im poḻiu kom barakat inogoi-Nya.
1 Aku'oi ki Paulus, inta kain intau in diá mobarani moyogintayow makow, tongá mobarani aka moyogiyayúan monimu. Tana'a makow pinodoyon kon kóoaḷus bo kopopia in gina i Kristus, 2 po'igumonkudon ko'inimu simbá mo'ikow diá momakisa ko'inakó mopo'ontong ing kabaranianku aka aku'oi mamangoidon ko'i monimu. Sin roncanaku in torúankubí totok intau mita inta mosingog kong kami mogaid kon na'a simbá moko'uḻí kong ka'untungan kon dunia na'a. 3 Totu'ubí kon kami in nobiagpabí kon dunia na'a, ta'e kami in diábí moramiji, simbá moko'uḻí kong kakaya'an in dunia na'a. 4 Sin sonjata mita inta pinaké nami kon usaha tana'a de'emanbí sonjata in dunia na'a, ta'e sonjatabí mita inta inogoi i Allah inta mokosanggup momoguya'at kon onu inta moko'oḻingoi. 5 Kami im momutoḷ kon roncana mita inta diá mopia bo mogumpag kon onu inta pinosindog no'idoyon kon kaḷakuang in intau sim pomayow kon ibog monota'au ko'i Allah. Bo mopotaḷá in raian in intau mita inta diá mopia bo aidan simbá mo'itungkud kon tayowon i Kristus. 6 Bo aka mo'ikow bo totu-totu'u motoindudui, dá kami im mokobaḻí bidon mohukum kon intau mita inta diá mongotoindudui. 7 Indoiaidon kopira onu inta nobaḻí kon tayowonmai monimu nion! Aka oyúon intau im moyakindon totu-totu'u kon sia tua ing kapunya'an i Kristus, yo musti in sia morai kom bonu in ginanya kong kami doman na'a ing kapunya'anbí doman i Kristus, naonda bo sia. 8 Aku'oi in diábí mo'oyak aka aku'oi tantú moduí makow kong kawasa inta ain inogoi i Tuhan ko'i nami, sing kawasa tatua in ogoibí pomiag ko'i monimu, de'emanbí pomatoi. 9 Diábí mo'ibog in aku'oi anggapon monimu kon suratku tatua im mopogogondok ko'i monimu. 10 Sin oyúon intau noguman nana'a, "Bonu in surat mita i Paulus tua im motogat bo mokobangkaḷ, ta'e aka siadon tontaní ing kon yuá-yuák naton, yo moyangkokdon in sia bo singognya mita tua diádon im mangaḻenya!" 11 Ta'e manikah bo morai intau mita inta mosingog tatua, kon aka kami bo kon yuá-yuákdon monimu, yo aidanbí nami ná inta pinais kom bonu in surat mita nami. 12 O,o! Totu'ubí kon kami in diábí mokobaḻí mopoyobanding ande mokipotongkai kon intau mita inta norai kom mosia tua im moḷantu-ḷantud. Nobodok totok im mosia! Mosia mogaid kon ukuran monia tontaní bo ponilai ko'i monia tontaní podudui in ukuran inta inaidan monia tua. 13 Kami in doíbí natua. Aka kami bo dumui-duí, yo doíbí mo'iḻiu kon onu inta ain sinantú i Allah ko'i nami. Kami im mogaid tongábí komangoi im batas inta ain sinantú i Allah. Bo mo'ikow no'ibonubí kom batas tatua. 14 Sin wakutu ing kami namangoi ko'i monimu, bo nopota'au in Habar Mopia i Kristus, kami in diábí iḻimimpat kon sigad inta ain sinantú pogaidan nami. 15 Kami in diábí dumuí tontaní sin oáidan in intau ibanea inta ain no'iḻimpat kon sigad inta ain sinantú i Allah ko'i nami. Ta'e kami in tantú mogaid kom bonu in sigad inta ain sinantú i Allah ko'i nami, bo kami tantú moharap makow kom bá umuran modugang im pirisaya monimu ko'i Kristus. Simbá kami mota'au mogaid kon oáidan inta mo'iḻiu kon oáidan mita tatua kon sigad monimu. 16 Sing kami in sinantú bidon kom mopohaba-habar makow in Habar Mopia kon ḻipu-ḻipúannya inta lebe noyayuk kon ḻipú monimu. Tongá diábí dumodia ing kami lantaran oáidan nami tatua. 17 Sing kom Buk Mosuci aim pinais nana'a, "Intau inta mo'ibog duíon, yo manikah bo poduí kon onu inta inaidan i Allah." 18 Sin de'emanbí intau inta dinumuí tontaní im mokotahang kon totungkuḷ, ta'e intaubí inta pinuji i Tuhan.
1 Pomayakpa makow aku'oi in tumombodok topiḻik. Mota'aubí degá? 2 Aku'oi mokotanob ko'i monimu, naonda bo kototanob i Allah ko'i monimu. Mo'ikow nion naonda mongodeaga inta aim pinodandiku kon nika'an in tobatú ḷoḷaki, ḷoḷaki tatua ing ki Kristus. 3 Ta'e moḻia-ḻiaupa ing ginaku sin dika-dika bo mo'itabat in raian monimu bo diádon motoindudui ko'i Kristus, naonda bo ki Hawa koḻipod inta kino akaḷan in uḷag. 4 Sin tarukira'ankumai mo'ikow tongábí kibio-biómai aka oyúon in intau mamangoi bo mopota'au in habar soáḷ ki Yesus, ta'e ki Yesusbí tolaeng, de'emanbí ki Yesus inta aim pinota'au muna nami ko'i monimu. Bo tarima'an doman monimu in roho bo "habar mopia" inta totu-totu'ubí kon diá notongkai in Roho i Allah bo Habar Mopia inta aim muna sinarima monimu nongkon i nami. 5 Ta'e podudui in raianku, aku'oi na'a in diábí tongá ná "rasul mita" inta mongotoyang tatua! 6 Degá diá basí mota'au mosingog in aku'oi, ta'e aka tongá pororai, yo aku'oi im mota'aubí doman. Bo tua in aim bidon nodait inontong monimu. 7 Degá diá no'itaḷá in aidku tana'a, aka aku'oi im mokopo'ompá simbá poḷantudon im mo'ikow. Sing ko wakutu nopoyaput in Habar Mopia inta nongkon i Allah ko'i monimu, yo aku'oi in diábí noki uboḻi topiḻikpamai ko'i monimu. 8 Sing ko wakutu in aku'oi nogaid kon sigad monimu, aku'oi in inongkosbí in jama'at mita ibanea. Dá mota'aubí singogonku kon totokbí in nokoporugimai kon jama'at mita simbá aku'oi mota'au motuḷung ko'i monimu. 9 Bo aka kodaitan in aku'oi, yo diábí mokoposusahmai kon intau tobatúmai kon sigad monimu. Sin onu im moga'at ko'inakó komintanbí ki utat mita inta namangoi nongkon Makedonia im mobogoi. 10 Lunganga ing ginaku diábí modai-dait kom bayongan ḻipu in Akhaya, sin totundú mita inta mobanar umuran moyotakinku makow. 11 Eta nongonubí sim mosingogbí aku'oi kon natua? Degá diá motabi in aku'oi ko'i monimu? Kinota'auanbí i Allah in tabiku ko'i monimu! 12 Onu im pinomiaku tana'a, tantúkubí doman aidan, simbá diá in dodoyonan in "rasul mita" tatua dumodia bo moguman kom mosia im mogaid naonda bo kami. 13 Sin intau mita tatua in de'emanbí totu-totu'u rasul. Mosia tua in tongábí mogogaid inta mo'ibo-ibog mongakaḷ kon intau bo mongaku saḷaku rasul mita i Kristus. 14 Diábí mokoherang in oáid monia tua, sin ibilispa in nongaku doman saḷaku malaekat im bayag! 15 Dá diádon mota'au herangon aka dumodudui mita in Ibilis mongaku saḷaku mogogaid mita kon oáidan i Tuhan. Tongá mosia tua im motarimabí kon hukuman podudui in oáid monia tua. 16 Buikupa doman ponorop: Dona'ai modapot oyúon in intau monganggap ko'i nakó bodok. Ta'e aka mo'ikow bo monganggap ko'i nakó natua, dá diábí doman nongonu simbá mota'aupa in aku'oi dumodia topiḻik. 17 Mo'iduduimai na'a, modaitku tangoion onu inta mokoḷunganga kong ginaku, ta'e de'emanbí ki Tuhan in nomarentah nokipoguman in na'a ko'i nakó. Mangaḻenya totu-totu'upabí aku'oi in nosingog naonda bo intau bodok. 18 Totu'ubí kom mobayongbí in intau inta moduí kon onu inta kon dunia na'a, tuamai dumuí doman tontaní in aku'oi. 19 Tantú mosanangbí ing gina monimu nosabar sinumayow kon intau mita bodok. Sin inanggap monimu mopandoi im mo'ikow! 20 Tongá pomayak makow monimu aka oyúon intau monombudak ko'i monimu, andeka momakisa mo'igum bo mogamá kong ka'untungan ko'i monimu, ande inta monganggap kom mosia im moḷantu-ḷantud nongkon i monimu sahingga im mobarani monokap ko'i monimu. 21 Takin porasa'an mo'oyak musti akuonku, kong kami in diábí mokobaḻí im momia natua. Ta'e aka intau ibanea bo mokobaḻí dumodia, yo aku'oi im mobaranibí doman! (Aku'oi mosingog naonda bo intau bodok.) 22 Degá mopongata kom mosia tua intau in Ibrani? Kaka aku'oi intaubí doman Ibrani. Mopongata kon intau in Israel? Ka aku'oi doman intau Israel. Mopongata kon katurunan i Abraham? Ka aku'oi doman turunan i Abraham! 23 Degá mogogaid mita i Kristus im mosia? Kodongogan naonda bo diá moratak in aku'oi ta'e totou'ubí kon aku'oibí na'a im mogogaid i Allah inta mopia-pia nongkon i monia tua. Aku'oi umuran morajing im mogaid, mokakit in aku'oi bonuon monia kom ponjara, bo mokakit doman aku'oi in roriga'an monia gogió bo matoi. 24 Ain koḻima aku'oi iroriga intau mita in Yahudi nodapot sinambok kotoḷu nopuḷuh bo siow. 25 Kotoḷu aku'oi sinambok intau mita in Rum; pernah doman aku'oi inarab monia im batu. Kotoḷu doman aku'oi in sinumaḷom kong kapaḷ kon dagat, bo komintandon doman aku'oi dongkadon no'itoḷoḷantak makow kon yuák in dagat tosinggai bo tonggobi'i. 26 Kom bonu im bobayáanku mobayong totok kodungkuḷanku in soáḷ mita inta moko'ondok: oyúon inta moko'uma kon ḷunud, moyodungkuḷ in intau mora'at, moyogintayow in romuk intau in Yahudi bo intau de'eman Yahudi, moyotayow im bahaya mita inta mobaḻí kong kota' bo kon ḷuai ing kota', inta bahaya mita kon dagat bo moyotayow in intau mita inta mongaku notobatú kom pirisaya ko'i Yesus, padahaḷ bo diábí. 27 Mobakuat totok aku'oi im mogaid, sahingga mokakit diádon mokoposiug, diádon mokoponga'an, diádon mokoponginum, bo mokakit domandon monahang in tonow sin diádon koḷambu-ḷambung pakéon bo diá domandon im baḷoi pogutunan. 28 Bo pomuḷoi in singgai moḻia-ḻiau doman ing ginaku kong ka'ada'an bayongan jama'at. 29 Aka aku'oi mokorasa kom moḻemé, yo aku'oi im mo'itakinbí doman moḻemé. Aka oyúon im mo'iḻa'utdon mogaid kon inta diá mopia, yo mo'itakinbí doman ing ginaku moyoyiga. 30 Dá aka aku'oi bo moduí kon onukadon, yo duíonku tua ing kakurangankubí. 31 Ta'e ki Allah ki Amá i Yesus, Tuhan naton nonota'aubí kon aku'oi in diábí monguboḷ. Dinayo-dayowdon in tangoi-Nya nodapot ing kopaḷutannya. 32 Wakutu in aku'oi kon Damsyik ki gubernur inta nonguasa kon tua, inta kom bonu im pomarenta'an i raja Aretas, nokiḷukad kon tontara kon ngara ing kotá tatua sim modomok ko'inakó. 33 Ta'e aku'oi pinoḷagui in intau pinongin bubú in dinding kota tatua. Aku'oi pinopobonu monia kong karansi bo pinoḷuai. Tuamai diá kinodomokan i gubernur tatua in aku'oi.
1 Totu'ubí kon diábí im mangaḻe dumodia. Tongá mustikubí doman popota'au onu inta aim pino wahyu bo inta pino'ontong i Allah ko'inakó. 2 Kom bonu in o'ontongon tatua, kinota'auanku intau inta no'ibingkat monik kon soroga tatua, mopuḷuhbí bo opat notaong koḻipod. (Diá doman notarangku totok mongo takin awaknya in no'ibingkat tatua mongo tongábí no'iḷabot magí kom mataku -- tongábí ki Allah in nonota'au kon tua.) 3 Buionkupa doman: Kinota'auankubí kon intau tatua in no'ibingkat minayak im Pirdaus. (Diá doman notarangkumai totok mongo takin awaknya in no'ibingkat tatua mongo tongábí no'iḷabot magí kon mataku -- tongábí ki Allah in nonota'au kon tua.) Kon tampat tatua intau tatua nokodongog kon soáḷ mita inta diá mota'au o'umanon in intau bo inta pinoton kon intau, diá mota'au singogon. 5 Intaubí tatua in nokoḷunganga kong ginaku, de'emanbí awakku tontaní. Sin aka ko'i nakó yo ondabí inta noga'atpa kon awakku, tuabí in duíonku. 6 Sin aka kuma bo mo'ibog doman aku'oi moduí kon rupa-rupa, yo aku'oi in doíbí umambungangaḷ mosingog kon uboḷ; ondabí in totu'u, tuabí im poguman. Ta'e tahangonkupabí, simbá dika bo anggapon monia in aku'oi kon no'iḻiudon kon onu inta ain inontong bo inta dinongog monia ko'i nakó. 7 Ta'e simbá diá dumodia in aku'oi kon soáḷ mita inta aim pino'ontong i Allah tatua, dá aku'oi inogoian in naonda bo tobatú panyaki kom bonu in awakku inta nobaḻí alat in Ibilis. Panyaki tatua inogoi pino hukum ko'inakó simbá diá dumodia in aku'oi. 8 Ain kotoḷu in aku'oi nopo'igum ko'i Tuhan simbá inggamáan-Nyadon nongkon awakku im panyaki tatua. 9 Ta'e sinubagan i Tuhan nana'a, "Tugatdon in totabi-Ku ko'inimu; sin aka naníon ka'ada'an in awakmu, yo kawasa-Ku im modugangbí moropot." Tuabí manangkain mopiabí totok ing ginaku bo duíonkubí in onu inta noga'at kon awakku. Sin aka aku'oi bo diádon mokopongonu, yo ko wakutu in tuata korasa'anku ing kawasa i Kristus inta totok im moḷoben motuḷung ko'i nakó. 10 Tuamai mopiabí ing ginaku aka umuran moḻemé nana'a ing ka'ada'an awakku. Bo mopiabí doman ginaku aka lantaran ki Kristus, aku'oi poponapudan uboḷ, mokorasa kon rupa-rupa yoyiga, aḷo-aḷowan makow pogutúon. Sin aka korasa'anku bo diádon mokopongonu in aku'oi, yo kon wakutupa doman tuata bo oyúon kakuatan korasaanku. 11 Totu'ubí kon aku'oi in sinumon intau bodok -- ta'e mo'ikowbí in nomakisa ko'i nakó nobaḻí natua. Sabanarnya mo'ikowbí im musti moduí ko'inakó. Sin umpakah diá baraguna in aku'oi ko'i monimu, ta'e kom bayongan yagi-yagi aku'oi no'iḻiubí kon rasul mita inta mongotoyang tua. 12 Bayongan inta mokoherang, inta diá mita im poḻiu tua bo oáidan inta moḷoben, takin kasabaran moḷoben pino'ontongdon bá ontongon doman monimu kon aku'oi na'a in totu-totu'ubí rasul. 13 Sing kon soáḷbí degá ta'onda mo'ikow nion im pino tontumi, aka poyobandingonmai in jama'at mita ibanea? Tongábí koḻikud in soáḷ mita tana'a: aku'oi doí nokiposusahmai noki'ongkos ko'i monimu. Aku'oi mo'igum ma'ap aka tuabí in nokotaḷá ko'inakó. 14 Kotoḷudon na'a aku'oi noroncana mayak mokipodungkuḷ ko'i monimu. Bo aku'oi in doíbí moki posusahmai ko'i monimu, sin de'emanbí kapunya'an monimu in tayakkonku, ta'e mo'ikowbí. Sin de'emanbí mongoádí im musti motayak kong ka'anon ing guyanganya, ta'e guyangabí im musti motayak kong ka'anon i adínya mita. 15 Tuamai mopiabí ing ginaku bo morelabí im moposarahkan im bayongan yagi-yagi, sing kopontingan monimu, nodapotkabí in awakku na'a. Dá aka aku'oi bo totok motabi ko'i monimu, umpakah yo diápa doman kotabi monimu in aku'oi? 16 O,obí kom mo'ikow in nosatujubí kon aku'oi in diábí nokiposusahmai ko'i monimu. Tongá oyúon doman im mosingog kon aku'oi na'a in diá mojujur, mopandoi mongakaḷ sim motayak kong ka'untungan nongkon imonimu. 17 Diábí doman! Eta degá pernah in aku'oi nopotaba' in intau sim mayak motayak kong ka'untungan ko'i monimu? 18 Totu'u kon aku'oi nopotabá ko'i Titus mayak ko'i monimu, takin intau inta ki utat doman naton ibanea inta noyotakinnya. Ta'e umpakah yo pernah ing ki Titus im motayak kong ka'untungan ko'i monimu? Mogaid tana'a, tujuan naminda in notongkaibí, natua doman in aid mita naminda. 19 Mota'aubí singogon nami kon no'onggot bidon mo'ikow in umuran nosangka makow ko'i nami, kong kami tantú mobela kon oáid nami inta diá mopia kon tayowon monimu. Kon tayowon i Allah bo kinota'auanbí i Kristus, kami moguman ko'i monimu, kom bayongan na'a, uḻe, utat mita inta kinotabiku, inaidan nami na'a lantaranbí bá mobiag bo modugang im pirisaya monimu. 20 Sin moḻia-ḻiau ing ginaku, dikabo naonda in aku'oi mamangoi, koángoiankumai mo'ikow diádon ná inta iharapku makow, ná doman tua in aku'oi, koángoianmai monimu, diádon ná inta iharap makow monimu. Sin dikabo mobobayowanmai im mo'ikow, mosi'intoian, sumombong, tongá mo'ibog morai kong kopontingan tontaní bo mongacau. 21 Moḻia-ḻiau doman ing ginaku sin dikabo naonda in aku'oi mamangoi bui, popo'ompáan i Allah in aku'oi kon tayowon monimu, bo mongombaḷ in aku'oi sin nobayongdon ing kon sigad monimu in nogaid kon dosa wakutu intua bo diápa doman nobaḷui, bo tantúpa doman nogaid kon oáid mita inta mora'at totok bo inta diá patus aidan i intau inta mopirisaya.
1 Na'a ing ko'intoḷunyadon aku'oi namangoi nokipodungkuḷ ko'i monimu. Kom Buk Mosuci aim pinais nana'a, "Pomuḷoi im porkara musti saksian in doyowa ande toḷu in intau, bain tua porkara tatua mota'au akúon kon totu'u." 2 Intau mita inta tungkuḷ intua ain nogaid kon inta diá mopia bo bayongan intau ibanea, koḻipod munadon inogoianku im poringatan wakutu in namangoi nokipodungkuḷ induanya in aku'oi ko'i monimu. Bo tana'a makow, ko wakutu in noyogiyayúanpa ing kita, aku'oi bui mobogoi im poringatan, kon aku'oi im mamangoidon bui ko'i monimu, yo diábí in tobatúmai kon sigad monia tua in diá hukumon. 3 Dá mo'ikow im moko'uḻíbí kom bukti inta totok ing kino ibog monimu kom memang totu'ubí kong ki Kristusbí im mosingog pinongin i nakó. Tongá aka Sia bo mopoáidon diábí tongá dumondo'uḷug, ta'e popo'ontong-Nyabí ing kawasa-Nya kon yuá-yuák monimu. 4 Totu'ubí, kon wakutu in Sia pinopopakú kong kayu pinoyotaḻempang, Sia in diábí nokopongonu, ta'e tana'a im biniagdon bui i Allah in Sia takin kawasa-Nya. Kami in diábí doman moropot kom bonu ing kobiagan nami inta notobatúdon i Kristus, ta'e aka kami moyogintayowdon monimu, yo kami im mobaḻí bidon moropot moyotakin i Kristus lantaran kawasa i Allah. 5 Tungkuḷaikah uji im pirisaya monimu mongo totu-totu'udon no'idoyon kom pirisaya ko'i Kristus! Taridiai kopia! Degá mo'ikow diápabí mopirisaya totok kong ki Kristus Yesus in oyúondon kom bonu ing gina monimu! -- sin aka diá natua yo mo'ikow in diápabí monahang kon totungkuḷ. 6 Haraponku makow im bá kota'auandon monimu kong kami na'a in de'emanbí intau mita inta diá mokokotahang kon totungkuḷ. 7 Kami umuran mopo'igum makow doá simbá mo'ikow diá mogaid kon inta mora'at. De'emanbí mopo'ontong kon kami im monahangdon totok kon totungkuḷ, ta'e ibogon nami im bá mo'ikow umuran mota'au mogaid kon inta mopia -- umpakah ontongon monimu ing kami diá mokotahang kon totungkuḷ. 8 Kami in diábí mokopongonu kon soáḷ mita inta diá noyoka'an in inta mobanar. Soáḷ inta mota'au aidan nami in tongábí dumudui kon onu inta mobanar tua. 9 Mopiabí ing gina nami aka mo'ikowdon im moropo-ropot nongkon inami. Tuamai kami umuran mopo'igum in doá ko'i Allah, simbá mo'ikow mobaḻí mosempurna. 10 Tuabí doman im makusudku nomais kon surat tana'a ko wakutu in noyogiyayúanpa ing kita. Simbá aka aku'oi bo mamangoidon kon yuá-yuák monimu, yo diádon aku'oi mokoporogi in tumayow ko'i monimu, podudui ing kawasa inta inogoi i Tuhan ko'i nakó sim ponompia ko'i monimu, de'emanbí pomoguya'at. 11 Na'a in tongginaku pangabisan ko'i monimu utatku mita: mokoposanangdon kong gina bo poramijidon simbá umuran mobiag mosempurna, umuran kong gina-gina makow in tongginaku mita na'a! Umuran motobatú kong gina bo kon raian bo umuran mototabian. Sing ki Allah inta nobaḻí dodoyonan totabi bo kobiagan inta mopia, umuran kotaki-takin monimu. 12 Posisalamandon mo'ikow, podoyon kon tabi saḷaku tumpaḷa umat i Allah. Bayongan umat i Allah nokipoyaput doman in salam monia ko'i monimu. 13 Totabi bo barakat i Tuhan Yesus Kristus bo i Allah takin kawasa in Roho Mokudus umuran kotaki-takin monimu komintan! Hormat nami, Ki Paulus
1 Utatku mita jama'at i Allah inta kong Galatia. Aku'oi ki Paulus takin bayongan utat naton intau Kereten inta koyota-yotakinku, moharap makow simbá ki Allah, ki Amá naton bo ki Tuhan Yesus Kristus umuran makow mobogoi im barakat bo totabi ko'i monimu komintan. Aku'oi na'a nobaḻí rasul de'emanbí ibog in intau andeka intau in nopobaḻí ko'inakó, ta'e ki Yesus Kristusbí bo ki Allah inta ki Amá naton, inta nomiag doman bui ko'i-Nia nongkon sigad in intau minatoi. 4 Ki Kristus dinumudui kon ko'ibog i Allah, ki Amá naton, sahingga Sia noposarahkan awak-Nya tontaní nobaḻí kurban potobus kon taḷá mita naton, simbá kita posaḷamaton nongkon ka'ada'an masai na'a inta diádon mopia na'a. 5 Dinayo-dayowdon ki Allah nodapot ing koyoyangan dunia na'a! Amin. 6 Aku'oi im moherangbí totok ko'i monimu utat mita! Mo'ikow nion inoiní i Allah tongábí pinodoyon kon tabi i Yesus Kristus, ta'e nongonubí sim mo'ikow in noḻikatbí totok nonoḻikud ko'i-Nia bo minayak nokidongog poḷat dinumudui kon habar inta kai monia in habar mopia doman, padahaḷ de'emanbí nongkon i Allah. 7 Sabanarnya diábí in Habar Mopia ibanea makow, tongá oyúon in intau namangoi mopotomba'uk im pirisaya monimu. Makusud monia tua im mopoyotaḷá in "Habar Mopia" i Kristus. 8 Ta'e intau inta nopoyaput ing kai monia "habar mopia" inta noyoposi in Habar Mopia inta pinoyaput nami tua in igumonku makow bá hukumon i Allah in sia, kami kabí tontaní andeka malaekat nongkon soroga! 9 Ná inta aim pinoguman nami koḻipod, bo tana'a komintanpa doman pogumanku: Aka oyúon intau mamangoi mopoyaput in "habar mopia" ta'e noyoposi in Habar Mopia inta aindon pinoyaput nami ko'i monimu, yo igumonku makow in hukumon i Allah in sia tua! 10 Yo náonda degá in na'a: Motayak degá in aku'oi kon inta mokosanang kong gina in intau andeka inta mokosanang kon gina i Allah? Andeka ontongon monimu degá aku'oi im mokopopia kon intau, simbá kosanang in intau? Aka natua in oáidku, yo aku'oi na'a in de'emanbí bobantung i Kristus. 11 Mo'ikow uḻe utatku mita musti monota'au kon Habar Mopia inta pinoyaputku ko'i monimu tua in de'emanbí nongkon intau. 12 Sin tua in de'emanbí inogoi in intau ko'inakó, bo de'emanbí doman intau in notundú ko'inakó, ta'e tua in no'uḻíku sing ki Yesusbí tontaní in nobogoi ko'inakó. 13 Kino-dongogan bidon monimu ing kobobiagku koḻipod wakutu in aku'oi agamapa Yahudi. Wakutu intua diábí in tabiku momogutú kon jama'at mita i Allah, totokbí in ramijionku putúon im mosia. 14 Bo aka tongá mopobayak im parentah agama Yahudi, yo no'iḻiubí in aku'oi kon intau mita in Yahudi inta topobiagku. Bo aku'oi totok doman moḷukad kon adat im mogoguyang nami. 15 Tongá pinodoyonbí kon tabi i Allah, sahingga piniḻí-Nya aku'oi ko wakutu ing kom bonupa in sian i ináku. Inoiní-Nya in aku'oi sim mogaid kon oáidan-Nya. 16 Pino'ontong-Nya ko'i nakó ing ki Adí-Nya simbá Habar Mopia soáḷ ki Adí-Nya bayáanku poyaputon kon intau mita inta de'eman Yahudi. Bo wakutu intua aku'oi diábí minayak ko'i ineka sin no'igum kon tonggina. 17 Ná doman tua, aku'oi in diábí minayak in Yerusalem bo notayak ko'i monia inta munadon nobaḻí rasul. Ta'e aku'oi im minayakbí im butá Arap, bain nongkon tua aku'oi minayak bui in Damsyik. 18 Bo toḷu notaong no'iduduimai, aku'oi minayak in Yerusalem sim mokipodungkuḷ ko'i Petrus. Aku'oi nogutun takinnya mopuḷuh boḻima nosinggai. 19 Tongá aku'oi diábí noyodungkuḷ in rasul mita ibanea koḻikudbí ing ki Yakobus ki utat i Tuhan Yesus. 20 Kon tayowon i Allah, pogumankudon ko'i monimu, kon onu im pinaisku ko'i monimu na'a in totu'ubí, de'emanbí tongá uboḷ! 21 No'iduduimai kon tua aku'oi minaya-mayak makow in ḻipú mita inta kon Siria bo Kilikia. 22 Ta'e wakutu intua jama'at mita inta kon Yudea, diápabí nonota'au ko'inakó, sin diápa inontong monia. 23 Mosia tongábí nokodongog kong guman in intau, "Kon siabí tua inta koḻipod nomogutú ko'i monia, ta'e tana'a makow sia nopoyaput ing kaparcayaan inta koḻipod ramijionnya totok inggamáan." 24 Dá mosia totokdon nodayow ko'i Allah sin aku'oi nopirisaya domandon kon tua.
1 Naonda im mopuḷuhdon bo opat notaong kon tua, aku'oi bui minayak in Yerusalem takin i Barnabas, bo i Titus. 2 Aku'oi minayak in Yerusalem sing ki Allahbí in nopotabá. Bo kon tobatú pinoyodungkuḷan takin itoi mita kon tua, aku'oi noginsilang kon Habar Mopia inta pinoyaputku kon intau mita inta de'eman Yahudi. Sin doíbí in aku'oi aka usahaku koḻipod bo masa in tana'a, tongá mobaḻí diá baraguna. 3 Ki Titus inta noyotakinku tua intau in Yunani ta'e diábí in sia pinoki sunatku ná kon atorang in agama Yahudi. 4 Umpakahbí oyúon intau in totok momakisa ko'inia. Mosia tua intau mita inta umuran kumapog ko'i naton bo mongaku kom mosia ing ki utat naton. Mosia tua in umuni-uni makow monarukira kon onu kabí in aidan naton saḷaku intau inta ain notobatú takin i Kristus Yesus. Ibogon monia ing kita mobui kong ka'ada'an naton koḻipod saḷaku ki ata monia. 5 Ta'e topiḻikmai diábí ing kami umundok ko'i monia, sin ibogon nami Habar Mopia tatua tantúbí mo'itutui bo mo'itonop makow kong gina monimu. 6 Bo soáḷ mosia inta inanggap in intau mita mongopenting -- tua in diábí mobaḻí soáḷ ko'inakó, sin aka ko'inakó yo diábí in yoposi intau, intau moḷoben ande intau moyangkó, sing ki Allah in diábí momiḻí kon intau. 7 Mala ináku bidon in intau mita inta nobaḻí itoi, kong ki Allahbí in nobogoi oáidan ko'inakó simbá aku'oi mayak mopoyaput in Habar Mopia kon intau mita inta de'eman Yahudi, naonda bo ki Allah inta nopotabá ko'i Petrus minayak nopohabar in Habar Mopia kon yuá-yuák intau Yahudi. 8 Sing ki Allah inta nobogoi ko'i Petrus in ropot bá mobaḻí rasul kon sigad in intau mita Yahudi, Siabí doman tua inta nobogoi in ropot ko'inakó simbá mobaḻí rasul kon yuá-yuák in intau de'eman Yahudi. 9 Bo naonda in noko'ontong kon totabi inta inogoi i Allah ko'i nakó, dá ki Yakobus, ki Petrus, bo ki Yohanes inta nobaḻídon itoi kon jama'at, nopirisayadon kong ki Allahbí in nobogoi oáidan tana'a ko'inakó. Sahingga in nodati im mosia ko'i naminda i Barnabas saḷaku tanda yoyobayatan. Bo nosatuju bidon ing kami kong kami im mayak mopohabar in Habar Mopia kon yuá-yuák in intau mita inta de'eman Yahudi, bo mosia im mayak kon sigad in intau mita Yahudi. 10 Tongá topasaḷ im pino'igum monia ko'i nami, musti tarukiraan in intau mita bogá. Bo memang tuabí doman inta kino'ibo-ibogku aidan. 11 Wakutu ing ki Petrus namangoi in Antiokhia, taran-tarangandon sinogurku in sia, sin no'itaḷádon in o'idnya. 12 Sim muna-munamai in sia nonga'an noyotakin in intau mita inta diá sinunat. Ta'e naonda in no'iangoidon intau mita inta pinotabá i Yakobus, sia iyumayukdon kon utat mita inta diá sinunat bo doí domandon nonga'an noyotakin monia, sin sia mo'ondok kon intau mita inta nomakisa simbá bayongan intau musti sunaton. 13 Intau mita in Yahudi ibanea dinumudui domandon kon aid i Petrus natua, sahingga ki Barnabas no'idudui doman kon aid monia natua. 14 Bo naonda inontongku in oáid monia inta diá nososuai onu inta sinundú kon Habar Mopia i Tuhan, dá aku'oi noguman nana'a ko'i Petrus kon tayowon intau moántó inta kon tua, "Aka kobobiagmu uḻe saḷaku intau in Yahudi, naonda bo kobobiag in intau inta de'eman Yahudi, yo nongonu sin ikow im momakisabí kon intau ibanea simbá mobiag naonda bo kobobiag in intau Yahudi?" 15 Aka podudui ing katurunan, yo kami na'a intaubí in Yahudi bo de'emanbí "intau de'eman Yahudi inta binaradosa". 16 Umpakah natua yo kinota'auanbí nami kon diábí in tobatúmai intau im posaḷamaton i Allah sin dinumudui kon hukum i Musa. Ta'e intau posaḷamatonbí sim pirisaya ko'i Yesus Kristus. Tuamai kami tontaní nopirisayadon ko'i Yesus Kristus, simbá kami im posaḷamaton doman, de'emanbí posaḷamaton sin dinumudui kon onu inta kon hukum i Musa. 17 Ta'e aka kami inta umuran moramiji mobiag moyodame i Allah bo motobatú i Kristus, ta'e kino kadapatan doman nogaid kon inta diá no'itutui, ná aid in intau mita baradosa, bo ná doman intau mita de'eman Yahudi, yo mota'au degá in singogon kong ki Kristusbí in nokopopisí sahingga in nogaid ing kami kon inta no'itaḷá? Tantú diábí mota'au! 18 Sin aka aku'oi bo moramijibí bui moposindog kon onu inta ain irumbunku, yo tua im mangaḻenya kon aku'oi aindon nobaḻí intau inta nomaḷawang kon hukum i Musa. 19 Sin aku'oi aim minatoi bon hukum in Musa tatua -- sing kopontingan in hukum tatua -- simbá aku'oi mobiagdon motoindudui ko'i Allah. Aku'oi aindon pinopopakú kong kayu pinoyotaḻempang takin i Kristus. 20 Tongá aku'oi in nobiag, ta'e de'eman bidon aku'oi, sing ki Kristus bidon in na'a kon awakku. Bo kobobiagku tana'a makow ing kobobiag bidon inta pinodoyon kom pirisayaku ko'i Adí i Allah inta notabi ko'inakó, bo inta ain noposarahkan in awak-Nya tontaní sing kopontinganku. 21 Diábí sinolakku in totabi i Allah. Sin aka kuma bo oyúon ing kasaḷamatan aka dumudui kon hukum in agama, yo diá bidon mangaḻe ing kinopatoian i Kristus!
1 Utat mita intau ing Galatia! Mo'ikow nion totu'udon mobodok! Ki ine degá in nopongaruh ko'i monimu? Eta kinoḻiongandon monimu inta pinogumanku kon tayowonmai monimu. Aku'oi noguman kong ki Kristus aindon pinopopakú kong kayu pinoyotaḻempang! 2 Oyúonpa in ḻibóonku ko'i monimu: Degá mo'ikow nion notarima kon Roho i Allah sin dinumudui kon hukum i Musa? andeka nokodongogdon im mo'ikow kon Habar Mopia nongkon i Allah bodongka nopirisayadon ko'i Kristus? 3 Nongonu sin nobodokbí natua im mo'ikow? Kobobiag monimu aim pinagkoi monimu kom bonu in Roho i Allah, yo nongonu sim mo'ikow mo'ibogpabí mopongata ing kakuatan monimu tontaní im motayak kong kobiagan mopia? 4 Degá iraimai monimu yo diábí im mangaḻe im bayongan inta ain kinorasa'an monimu tua? Diábí kuma'an kon akaḷ aka diá im baragunanya! 5 Ki Allah ain nobogoi in Roho-Nya ko'i monimu bo ain nogaid kon soáḷ mita inta mokoherang kon sigad monimu. Yo degá inaidan i Allah intua sim mo'ikow dinumudui kon hukum i Musa? Andeka mo'ikow nongindongog kon Habar Mopia tatua bo nopirisaya ko'i Kristus? 6 Natua doman in oáid i Abraham -- wakutu in "sia nopirisaya ko'i Allah. Lantaran pirisayanya tatua sahingga sinarima i Allah in sia nobaḻí intau inta mokosanang kong gina-Nya." 7 Dá bá kota'auan monimu kon intau inta totu-totu'u mopirisaya ko'i Allah, yo mosia tua ing ki adí i Abraham. 8 Bo kom Buk Mosuci aindon pinais muna kong ki Allah im moposaḷamatbí kon intau mita inta de'eman Yahudi, sim pirisaya monia ko'i-Nia. Habar Mopia tatua aindon pinota'au muna ko'i Abraham, tua inta mangaḻe in singog tana'a, "Barakat i Allah kom bayongan intau kon dunia na'a moponag mongin inimu." 9 Dá mosia inta mopirisaya, barakatan moyotakin i Abraham, intau inta totok mopirisaya tua. 10 Sin intau inta nobiag bo tantú dinumudui kon hukum i Musa, komintanbí nobiag kom bonu ing kutukan. Sing kom im Buk Mosuci aim pinais, "Intau inta diá mosatia dumudui kom bayongan inta aim pinais kom buk in hukum i Musa, yo kutukon i Allah!" 11 Bo bá kota'auandon monimu in na'a, diábí tobatúmai intau posaḷamaton sin sia ain dinumudui kon hukum i Musa. Tana'a mita aim pinais kom Buk Mosuci, "Tongábí intau inta mopirisaya ko'i Allah im mota'au moyodame i Allah!" 12 Ta'e hukum i Musa diábí pinodoyon kom pirisaya. Sing kom Buk Mosuci aim pinais, intau inta dinumudui kon hukum i Musa, mobiag sin hukum tatua. 13 Ta'e ki Kristus ain nomilat ko'i naton nongkon kutukan in hukum i Musa tatua. Sia nopomayakdon makow in awak-Nya tontaní kinutuk simbá kita im mopilat kong kutukkan. Sing kom Buk Mosuci aim pinais, "Kinutukdon in intau inta minatoi binambé kong kayu pinoyotaḻempang." 14 Tua komintan inaidan i Kristus Yesus simbá barakat inta pinodandi i Allah ko'i Abraham ogoi doman kon intau mita inta de'eman Yahudi. Natua im pinogogaid-Nya, sahingga kita inta mopirisaya ko'i Allah, mota'au motarima kon Roho inta pinodandi i Allah. 15 Utat mita! Tana'a aku'oi momaké in contoh, inta nobaḻímai ko'i naton pomuḷoi makow. Aka intau bo ain nogaid kon dodandian bo dondandian tatua aindon nosah, dá diá bidon tobatúmai kon sigad monia tua im mota'au monginggamá andeka modugang kon dodandian tatua. 16 Ki Allah ain nobogoi in dandi-Nya mita ko'i Abraham bo kong katurunannya mita. Kon dodandian tatua diábí pinoguman nana'a, "bo kon intau mita inta katurunan i Abaraham", inta aka tomangaḻean yo moántó intau. Nana'abí im pinais, "bo kon intau inta katurunan i Abaraham", mangaḻenya in tongábí tobatú in intau, tuata ing ki Kristus. 17 Makusudku nana'a: Dandi i Allah aindon inaidan bo aindon muna pinosah. Tuamai hukum i Musa inta inogoi kon taong 430 no'iduduimai, diábí mota'au monginggamá kon tua andeka momopot kon dandi i Allah tatua. 18 Sin aka onu inta ain sinantú i Allah ginamá nongkon hukum i Musa dá tua in de'emanbí pinogintompod kon onu inta aim pinodandi. Tongá lantaran ki Allah ain nodandi ko'i Abraham dá inogoi-Nyabí intua komintan ko'inia. 19 Dá aka natua yo onu im mangaḻe pinobogoian kon hukum i Musa? Nana'abí, hukum tatua pinodugang simbá kota'auan oáid inta no'i taḷá, nodapot kong katurunan inta pinodandi mo'iangoidon. Hukum i Musa tatua pinogumanbí im malaekat mita kon intau mita. 20 Tuamai mustibí oyúon im posibotak bain tua bo baraguna in intau mononigad. Ta'e ki Allah in diábí nomaké im mononigad, Siabí tontaní in namangoi. 21 Aka natua yo noyoposi degá in hukum i Musa bo dandi i Allah? Tantú diábí! Sin aka kuma hukum i Musa mobogoi ing kobiagan kon intau, dá intau mota'aubí moyodame i Allah bo inta dumodudui kon hukum i Musa tatua. 22 Tongá kom bonu im Buk Mosuci pinaisdon kom bayongan intau kinawasa'andon in aid diá mopia. Tuamai totabi inta pinodandi bo inta pinodoyon kom pirisaya ko'i Yesus Kristus inogoi ko'i monia inta mopirisaya. 23 Wakutu ing kita diápa mopirisaya ko'i Kristus kita umuranpabí nokadai kon hukum i Musa; kita naonda bo kinurung modapot im pirisaya naton tatua pinonyata. 24 Dá hukum i Musa nobaḻí moḷoḷukad ko'i naton modapot ing ki Kristus namangoi, simbá kita im posaḷamaton i Allah sing kita nopirisaya ko'i Kristus. 25 Tana'a makow wakutunyadon intau mopirisaya ko'i Kristus, dá kita in diá bidon iḷukadan makow in hukum i Musa. 26 Mo'ikow bo ain nopirisaya ko'i Yesus Kristus, dá mo'ikow ain notobatú takin-Nya; sahingga im mo'ikow nobaḻídon ki adí mita i Allah. 27 Mo'ikow komintan aindon binaptis pinodoyon kon tangoi i Kristus, dá sipat mita i Kristus oyúon bidon ko'i monimu. 28 Tuamai intau in Yahudi andeka intau in Yunani, diá bidon in yoposinya bo diábí domandon in sinangoian ata andeka intau nobebas, ḷoḷaki andeka bobay. Mo'ikow komintan aim bidon notobatú takin i Kristus Yesus. 29 Bo aka mo'ikow bo ain nobaḻí kapunya'an i Kristus, dá mo'ikow ing katurunanbí i Abraham, tuamai mo'ikow im motarima kon onu inta pinodandi i Allah.
1 Nana'a im makusudnya: kon wakutu in adí inta sinantú mogogabat kong kapunya'an ing guyanganya no'intokpa, sia nápabí onda bo ata, umpakahbí sia tua ing kitogi im bayongan yagi-yagi inta sinaḷáan ing guyanganya. Sia in umuranpabí ḷukadan makow in intau ibanea modapot momangartidon in sia andeka bain motompod umurnya inta ain sinantú. 3 Natua doman ing kita, ko wakutu in diápa moguyang im pirisaya, yo kita im mobaḻípabí ata in Ibilis mita kon dunia na'a. 4 Ta'e naonda im motompodon wakutunya, potabádon i Allah ing ki Adí-Nya mamangoi in dunia na'a. Ki Adí-Nya tatua pinononggadí in tobatú bobay inta nobiagpa kom bonu ing kawasa hukum i Musa. 5 Sia na'a pinotabá sim mobogoi ing kabebasan kon intau mita inta umuranpa nobiag kom bonu ing kawasa in hukum i Musa; simbá kita mobaḻí ki adí mita i Allah. 6 Mo'ikow nion ki adí mita i Allah, da' pinotabá-Nyadon in Roho i Adí-Nya mamangoi ko'i naton inta tantú mokuani; Amá, oh Amáku. 7 Bo mo'ikow in de'eman bidon ata, ta'e nobaḻí bidon adí, dá ki Allah im mobogoibí koi monimu im bayongan yagi-yagi inta ain sinadia-Nya ko'i adí-Nya mita. 8 Tungkuḷ intua mo'ikow diápa nonota'au ko'i Allah, tuamai mo'ikow nobaḻí ata ing kawasa mita inta inanggap monimu ki allah, ta'e sabanarnya in de'emanbí ki Allah. 9 Tongá masa in tana'a, mo'ikow aindon nopirisaya ko'i Allah, ande singogon makow mopoḷok, ki Allah ain nonota'au ko'i monimu. Ta'e nongonu sim mo'ikow buipabí mosumbah kon dimukud mita inta mora'at tatua? 10 Mo'ikow tantúpa moḷukad makow kon singgai mita, ande buḷan mita bo taong inta ain sinantú monimu. 11 Moḻia-ḻiaubí totok ing ginaku ko'i monimu, dika bo onu inta ain iramijiku ko'i monimu mobaḻí diá im baragunanya. 12 Utatku mita! Po'igumonku ko'i monimu simbá mo'ikow mo'ibog mobaḻí ná aku'oi. Sin aku'oi ain domandon nobaḻí ná mo'ikow. Bo kinota'auanku im mo'ikow in diápabí kon dodai onda in nogaid kon inta diá mopia ko'inakó. 13 Tantú kotoropanpabí monimu nongonu sin aku'oi namangoibí nopoyaput in Habar Mopia ko'i monimu tungkuḷ intua. Tua in lantaranbí aku'oi notakit. 14 Bo wakutu intua mo'ikow diá morongó mamangoimai ko'inakó, umpakahbí ka'ada'an awakku tungkuḷ intua nobaḻí totungkuḷ ko'i monimu. Malahan sinarima monimu in aku'oi náonda bo notarima kon tobatú malaekat i Allah, sedang no'iḻiupa doman kon tua, sinarima monimu in aku'oi naonda bo notarimadon ko'i Yesus Kristus. 15 Mosanang totok mo'ikow tungkuḷ intua, yo tana'a ondadon ing kasanangan monimu tatua? Kinota'auanku bidon ing kopopia ing gina monimu, sim mota'aukubí poguman kon tungkuḷ intua mo'ikow mokobaḻíbí monguil kom batoḷ im mata monimu bo ogoi ko'inakó, aka paraḷuonku doman intua. 16 Yo degá saturuondon monimu in aku'oi tana'a makow sim moguman kon totu'u ko'i monimu? 17 Intau mita ibanea moramiji totok motayak ko'i monimu, ta'e diábí mopia im makusud monia. Mosia tua in tongábí mo'ibog momontow kon hubungan monimu takin i nami, simbá mo'ikow mo'ibogdon dumudui ko'i monia. 18 Memang mopiabí aka intau morajing mogaid kon inta mopia, asaḷ bo umuran natua bo dona'ai tongá aka aku'oi kon yuá-yuák monimu. 19 Uḻe adíku mita inta kinotabiku! Tana'a aku'oi bui notakit sin umuran morai ko'i monimu. Takitku na'a in naonda bo takit im monononggadí. Moájar totok im porasa'anku, aka sipat mita i Kristus bo diápa no'itonop kom bonu ing gina monimu! 20 Aku'oi mo'ibogdon totok moyodungkuḷ monimu in tana'a makow, simbá aku'oi mota'auadon moyosingog moyogintayowan makow, sin diádon kota'auanku mongo onupa in aidanku mo'indoimai kon oáid monimu naníon. 21 Utatku mita inta mo'ibog nobiag kom bonu ing kawasa hukum i Musa, indongogaipa in aku'oi! Pogumankudon ko'i monimu onu inta sabanarnya pinais kom bonu in hukum i Musa. 22 Kon tua aim pinais kong ki Abraham kogadí kon doyowa: Inta tobatú no'uḻínya ko'i atanya, yo tobatú in no'uḻínya ko'i ibuḷoinya. 23 Adí inta nongkon bobay ki atanya, oyúon sim pinodoyon kon ibog in intau na'a. Ta'e aka adí inta nongkon i buḷoinya, oyúon sim pinodoyon kon dandi i Allah. 24 O'uman tana'a mobaḻí oḻinow naton. Bobay doyowa tatua ná bí onda bo dodandian i Allah doyowa: tobatú nongkon buḷud in Sinai tua inta adí ko'i Hagar, ki adínya inta pinononggadí saḷaku ata. 25 Dá ki Hagarbí tua in sinangoian buḷud in Sinai kom butá in Arap. Sia naonda bo Yerusalem tana'a makow, inta nobiagdon ata. 26 Ta'e Yerusalem inta kon soroga tuata in Yerusalem inta nobebas, bo siabí tua ing ki iná naton. 27 Sing kom Buk Mosuci pinaisdon nana'a, "Koḷungangadon ing ginamu bobay bantó, inta diá dodai onda nononggadí! Kosanangdon bo kopia-piadon ginamu uḻe ikow inta diá dodai onda nokorasa kon roriga monononggadí! Sim bobay inta sinaḷáan i buḷoinya im moko'uḻíbí kom mobayo-bayong in adí. nongkon bobay inta nobiag takin i buḷoinya." 28 Utatku mita, mo'ikow nion naonda bo ki Ishak inta pinonongadí pinodoyon kon dandi i Allah. 29 Kon wakutu intua adí inta pinononggadí podudui kon ibog in intau, nomogutú kon adí inta pinononggadí podudui in ibog i Allah, dá natua doman tana'a makow. 30 Ta'e tarukirabí inta pinais kom Buk Mosuci, nana'a: "Poguntundon im bobay ata tanion takin ki adínya, sin adí inta nongkon bobay ata tatua diábí mota'au mogogabat kong kapunya'an moyotakin adí inta nongkon bobay nobebas tua." 31 Dá pogumanku utat mita, kita na'a in de'emanbí ki adí im bobay ata tatua, ta'e ki adíbí im bobay inta nobebas.
1 Tana'a kita totu-totu'udon nobebas, sing ki Kristus tontaní in nopobebas ko'i naton! Tuamai tantúdon ḷukadai ing kabebasanmu, bo dona'ai mo'ibog bui tonggata'an. 2 Pokotorop in na'a, aku'oi, ki Paulus moguman ko'i monimu: Aka mo'ikow bo moki sunat, yo tua im mangaḻenya, ki Kristus in diádon baraguna ko'i monimu. 3 Komintanpa doman aku'oi mobogoi im poringatan kon intau mita inta moramiji moki sunat, sia im musti mopobayak im bayongan inta pinais kon hukum i Musa. 4 Aka mo'ikow bo moramiji dumudui kon hukum i Musa simbá posaḷamaton, yo tua im mangaḻenya hubungan monimu takin i Kristus nobontowdon. Bo aka natua yo mo'ikow in nobiag bidon kon ḷuai in totabi i Allah. 5 Ta'e aka ko'i nami, kami tongábí moharap makow kon totabi i Allah sim pinodoyon kom pirisaya ko'i Kristus. Ki Allahbí im mobogoi ing kasampatan mobiag moyodame bui takin-Nya. 6 Sin aka kita bo ain notobatú takin i Kristus Yesus, yo soáḷ sunaton ande diá sunaton, diábí mobaḻí soáḷ ko'i naton. Sin totok mopenting im pirisayabí ko'i Kristus bo tua im monyata kon tabi naton kon tumpaḷa intau. 7 Koḻipod mo'ikow mosiḷawangan mogaid kon inta mopia. Yo nongonu sim masa na'a mo'ikow doí bidon dumudui kon onu inta kino ibog i Allah? Ki ine in nopongaruh ko'i monimu? 8 Nopasti bidon kon de'emanbí ki Allah inta nogoiní ko'i monimu in nogaid kon soáḷ natua. 9 Nana'a kain singog in intau, "Ragi topiḻik nokokutad kom bayongan topong inta pomia'an kukis." 10 Umpakahbí natua ta'e aku'oi im mopirisayabí kom mo'ikow in diápabí tongá mopomaké in raian monimu tontaní, sing kita ain notobatú takin i Kristus. Bo moyakinbí in aku'oi kong ki inekabí intau inta mopotomba'uk in raian monimu nion, toko hukumonbí i Allah. 11 Bo aka soáḷ aku'oi utat mita, nongonubí sin umuranbí saturuon monimu in aku'oi aka moguman kon atorang in sunat tua in diábí moponting? Aka aku'oi mopota'au natua, dá onu inta pinota'auku soáḷ kayu pinoyotaḻempang i Kristus, diá bidon mokopomuká kom bobayowan. 12 Mopiadon totok aka intau mita inta umuran mopotomba'uk in raian monimu nion, baḷúdon ḷumuai nongkon jama'at! 13 Utat mita! Mo'ikow aindon inoiní mobaḻí intau inta nobebas. Ta'e dona'aibí pakéon ing kabebasanmu tatua saḷaku kasampatan mogaid kon onukadon ing ko'ibog monimu aidan. Ta'e popobaragunabí ing kasampatan tatua motuḷung kon intau ta'e musti podoyon kon tabi kon tumpaḷa intau. 14 Bayongan hukum in agama sinipun kon tobatú parentah tana'a, "Kotabibí in tumpaḷa intau ná kototabimu kon awakmu tontaní." 15 Ta'e aka mo'ikow bo mo'ibog mosi kamburungan ande mosi ḻimodan, yo kopopia sin dikabo mo'ikow tumpaḷa moyoyang. 16 Nana'abí im makusudku: "Kobiagdon mo'ikow podudui kon ibog in Roho i Allah, dona'aibí mo'ibog mobiag podudui ibog in intau. 17 Sin onu inta kino ibog in intau noyoposibí ing kino ibog i Allah, andeka nana'a, inta kino ibog i Allah noyoposibí inta kino ibog in intau na'a, tuamai mo'ikow diá mota'au mogaid kon onu inta ko'ibog monimu. 18 Ta'e aka mo'ikow bo mo'ibog kapiton in Roho i Allah, yo mo'ikow in diá bidon mobiag kom bonu ing kawasa hukum i Musa. 19 Ibog in awak na'a ontongon bidon kon oáid mita inta diá mopia, bo mora'at bo inta diá doman patus aidan in intau. 20 Mosia mo'ibog mosumbah kon ilah mita ibanea, mongonggaing, mo'ibog mosisaturuan, mo'ibog moropatoi, mo'intoi kon intau ibanea, ḷagi tumorú, bo tongá momikir kong kopontingan tontaní, momoguya'at kon jama'at, bo mo'ibog mopoyoposi kon intau. 21 Diá mosanang ing gina aka moko'ontong kon intau ibanea no'iḻiu kom batangan, umuran monginum kon inta mokoḷoḷangu, mo'ibo-ibog in rame bo noyagi-yagipa doman ing ko'ibog monia. Kom bayongan oáid natua, buikupa doman tonggina'an im mo'ikow, ná koḻipod kon tantú mokopo'ingat, sin intau mita inta nogaid kon soáḷ mita natua diábí mobaḻí umat i Allah. 22 Tongá intau mita inta kinawasa'n in Roho i Allah, yo nana'abí in aidan monimu: Oyúon totabian, umuran mosanang ing gina bo mo'onow ing gina, oyúon kasabaran, mopia ing gina, umuran mopia kon tumpaḷa intau, motoindudui, 23 mo'ompá in dodia, bo mokokotahang kon gina. Diábí in hukum agama im molarang kon oáid mita natua. 24 Ki ine inta ain nobaḻí kapunya'an i Kristus Yesus, yo mosia tua ain doman noḷumbú kon tabiat intau bo bayongan ibog in dunia na'a. 25 Aka roho i Allah bo nobogoidon ing kobiagan nobagu ko'i naton, yo pomayakdon makow, simbá sia im mongawasa kong kobiagan naton. 26 Bo dona'aibí ing kita kumaḷakuang, mosiposakian kong gina, bo mosi intoian."
1 Utat mita! Aka oyúon intau ing kino kadapatan monimu nogaid kon no'itaḷá, dá mo'ikow inta nobiag no'idudui kon ibog in Roho i Allah, musti modia bui kon intau tatua mongindaḷan inta mo'itutui. Ta'e koḷukóon im mosingog, bo mo'ikow musti mokopo'ingat simbá diá kopongaruan doman. 2 Mosituḷungan aka moko'ontong kon roriga ande oáidan in intau ibanea. Aka tua in aidan monimu, yo dinumuduidon kom parentah i Kristus im mo'ikow. 3 Aka tobatú intau bo nosangka kon sia tua intau moponting, padahaḷ bo diábí, yo sia in nonguboḷdon ko'inia tontaní. 4 Pomuḷoi intau mustibí mo'indoi kon oáidannya tontaní, mopia andeka diá in oáidnya. Aka mopia dá tuabí im mokosanang kong ginanya. Ta'e dona'aibí mopoyobandingmai onu inta inaidan intau ibanea. 5 Sim pomuḷoi intau mustibí motanggung jawab kon onu in inaidnya tontaní. 6 Intau inta notarima kon totundú i Kristus, musti mosilai doman ko'i gurunya kom bayongan inta mopia, inta oyúon koinia. 7 Dika mo'ibog uboḷan. Sing ki Allah in diábí mota'au pogogitogan! Sin onu im pomuḷa'an intau yo tuabí doman in sipu'onnya. 8 Aka ki ine in nomuḷa pinodoyon kon tabiat in intau, yo kopatoian im mo'uḻínya. Ta'e aka sia bo nomuḷa pinodoyon kong ko'ibog in Roho i Allah, yo kobiagan mononoi im mo'uḻínya nongkon Roho i Allah. 9 Manangka intua dona'aibí mokopomaḷas im mogaid kon inta mopia; sin aka kita bo diá mogogai im mogaid kon inta diá mopia, yo korasa'anbí doman naton ing ko'onggotannya. 10 Dá tuamai ko wakutu oyúonpa ing kasampatan naton, yo koḻigai ing kita simbá mogaid kon inta mopia kom bayongan intau, muna-munamai'n ko'i utat mita naton inta mopirisaya ko'i Tuhan Yesus. 11 Tarukiradon totok kopira onu inta pinaisku takin hurup mita moḷoben. 12 Intau mita inta mokiko'ontong kon tumpaḷa intau, mosia inta moramiji momakisa ko'i monimu simbá sunaton. Ta'e tua in aidan monia simbá diá pogutúon intau Yahudi im mosia. Sim mosia nopoyaput in habar soáḷ roriga i Kristus. 13 Sim mosiapa inta nokisunat diábí doman dinumudui kon hukum i Musa. Ta'e ibogon monia im mo'ikow musti mokisunat, simbá mosia mota'au dumodia, sim mo'ikow no'ibog dinumudui kon atorang tatua. 14 Ta'e aku'oi in totu'u kon doíbí dumodia kon onu inta ain inaidanku, koḻikudbí im modayow ko'i Tuhan naton ki Yesus Kristus inta aim minatoi pinopopakú kong kayu pinoyotaḷempang. Lantaran Sia bo aim minatoi pinopopakú kong kayu pinoyotaḻempang, dá dunia na'a in diá bidon im mangaḻenya ko'inakó. Ná doman tua aku'oi kon tayowon in dunia na'a, inanggap monia aku'oi na'a naonda bo minatoidon. 15 Sinunat ande diá sinunat, tua in diábí moponting, sim mobaḻíbí intau inta mobiag mobagu takin i Allah im moponti-ponting. 16 Kom bayongan intau inta umuranpa nokadai kon atorang tatua bo bayongan doman intau inta dinumudui kon ibog i Allah, umuran igumonku makow simbá ki Allah mobogoi ing kobiagan motompia bo barakat-Nya. 17 Mo'iduduimai kon tua, po'igumanku doman, simbá diá tobatúmai intau moposusahmai ko'inakó bui. Sing kon awakku na'a oyúonbí in tandá kon aku'oi na'a in dumoduduibí i Yesus. 18 Po'igumonkudon makow totabi bo barakat i Tuhan naton ki Yesus Kristus umuran kotaki-takin monimu utatku mita. Amin. Hormat nami, Ki Paulus
1 Umat i Allah kon Epesus inta motoindudui ko'i Kristus Yesus! 2 Aku'oi ki Paulus, inta nobaḻí rasul i Kristus Yesus sim pinodoyon kon ibog i Allah tontaní, aku'oi umuran mopo'igum makow in doá simbá ki Allah, ki Amá naton bo ki Tuhan Yesus Kristus mobogoi im barakat bo kobiagan motompia ko'i monimu. 3 Dinayo-dayowdon ki Allah, ki Amá i Tuhan naton ki Yesus Kristus! Sia ain nobogoi im barakat ko'i naton, barakat rohani kom bonu in soroga, sing kita ain notobatú i Kristus. 4 Ko wakutu in dunia na'a diápa pinomia kita ing koyongandon piniḻí i Allah pinongin i Kristus takin makusud bá kita mobaḻí kapunya'an-Nya inta tongá mosumbah ko'i-Nia bo mogaid kon onu inta pinarentah-Nya. Lantaran ki Allah motabi, 5 dá sinantú-Nyadon muna, kom pongin i Yesus Kristus, baḻíon-Nyadon ki adí-Nya tontaní ing kita. Bo tuabí ing kino ibog-Nya aidan. 6 Dinayo-dayowdon ing ki Allah inta mokawasa, sin tabi-Nya inta totok moḷoben ko'i naton pinonyata-Nyadon pinongin i Adí-Nya. 7 Ki Kristus minatoidon sim mopobebas ko'i naton bo mongampung kom bayongan dosa. 8 Pinomia-Nya intua sim motabi totok ko'i naton bo tabi-Nya tatua inogoi-Nyadon ko'i naton takin bayongan hikmat bo pongortian. 9 Ibog-Nyabí tontaní im nopota'au ko'i naton in roncana-Nya inta no'ibunipa tatua. Sinantú-Nyadon kon roncana-Nya tatua iḷapatan-Nyadon pongin i Yesus Kristus. 10 Makusud in roncana-Nya tatua im bá bayongan yagi-yagi inta kon soroga ande inta kon dunia na'a, in notobatúdon i Kristus saḷaku tongguḷu. Bo soáḷ tatua iḷapatandon i Allah aka aindon wakutunya. 11 Bayongan yagi-yagi pinomia i Allah pinoduduibí in ibog-Nya bo kaputusan-Nya tontaní. Nongkon pinomangkoianpamai Sia ain nomiḻí ko'i naton sin ibogon-Nya kita mobaḻídon umat-Nya sim motobatú i Kristus. 12 Koḻigai ing kita inta muna-munamai moharap ko'i Kristus, modayow ko'i Allah sin oáidan-Nya inta totok moḷoben! 13 Mo'ikow nion aindon nobaḻí umat i Allah wakutu im mo'ikow nokodongog kong koyow i Allah. Koyow tatua in Habarbí Mopia inta mobogoi ing kasaḷamatan ko'i monimu. Mo'ikow in nopirisaya ko'i Yesus Kristus, tuamai sinontandáan-Nyadon im mo'ikow saḷaku kapunya'an-Nya. Tandá-Nya tatua in Rohobí mokudus inta pinodandi-Nya. 14 Roho tatua in nobaḻí jaminan kong kita im motarimabí kon onu inta aim pinodandi i Allah kon umat-Nya. Tana'a mobogoi ing koyakinan ko'i naton kom pobebasonbí i Allah in umat-Nya. Dinayo-dayowdon ing ki Allah sin oáidan-Nya inta totok moḷoben tua! 15 Manangka intua naonda ing kinodongoganku kom mo'ikow in nopirisayadon ko'i Tuhan Yesus, bo motabi doman kom bayongan umat i Allah, 16 dá aku'oi tantú mopoyaput in sukur ko'i Allah sin lantaran mo'ikow. Pomuḷoi in aku'oi mosambayang umuranku doman kotangoian i mo'ikow. 17 Aku'oi mopo'igum ko'i Allah, inta ki Tuhan naton ki Yesus Kristus, ki Amá inta momulia totok, simbá ogoian in Roho-Nya im mo'ikow. Roho tatua im mopobaḻí ko'i monimu mobijaksana bo po'ontong-Nya ing ki Allah ko'i monimu, sahingga ing kota'auandon monimu in Sia. 18 Po'igumonku doman ko'i Allah, simbá bukáan-Nya in raian monimu sahingga im mobayagdon bo komangaḻeandon monimu onu inta mota'au harapon monimu nongkon i Allah inta nogoiní ko'i monimu. Bo bá kota'auandon doman monimu kom mobayongbí totok im barakat mopia inta sinadia i Allah kon umat-Nya; 19 bo moḷoben totok ing kawasa-Nya ko'i naton inta mopirisaya, notongkai ing kakuatan kawasa-Nya inta moḷoben, 20 inta pinaké-Nya wakutu in nomiag bui ko'i Kristus nongkon kinopatoian-Nya bo nobogoi ko'i-Nia in ḷoḻitúan inta totok moḷantud, moyotakin i Allah kon soroga. 21 Ḷoḻitúan pomarenta'an i Kristus tua moḷantu-ḷantudbí nongkon ḷoḻitúan pomomarenta'an im bayongan pomarentah, bayongan ponguasa, bayongan itoi bo bayongan tuang bo bayongan intau inta inogoian in ḷoḻitúan moḷantud; mosia inta nobiag masa in tana'a ande mosia inta nobiag mo'iduduimai. 22 Pinotungkud i Allah im bayongan yagi-yagi koḻimonag ing kawasa i Kristus, bo ki Kristus inogoi kon jama'at saḷaku tongguḷu im bayongan yagi-yagi. 23 Jama'at tua awakbí i Kristus, pinosempurna i Allah inta noposempurna im bayongan yagi-yagi kon ondaka.
1 Tungkuḷ intua, secara rohani mo'ikow minatoidon, sim binaradosadon bo doí dinumudui kom parentah mita i Allah. 2 Wakutu intua mo'ikow dinumudui kong kabiasa'an mita in dunia na'a; tua im mangaḻenya mo'ikow dinumudui kom mongongawasa kom baḷangon, tuata in roho inta masai na'a nongawasa kong gina in intau mita inta diá motoindudui ko'i Allah. 3 Koḻipod, kita komintan ná doman mosia tua; kita nobiag dinumudui doman kon tabiat in awak naton bo nogaid kon onu inta mokosanang kon awak bo raian naton. Wakutu intua kita na'a intaubí doman inta kinotugatan in torú i Allah, ná doman mosia tua. 4 Ta'e moḷobendon totok in totabi i Allah! Ná domai tua in tabi-Nya ko'i naton, 5 sahingga kowakutu in rohani naton minatoipa, sin lantaran kita diá dinumudui kon ibog i Allah, biniag-Nyadon bui ing kita noyotakin i Kristus. Tuamai tongábí lantaran kinopopia ing gina i Allah, dá pinosaḷamat-Nya im mo'ikow. 6 Lantaran kita ain notobatú i Kristus, dá biniag bui i Allah ing kita noyotakin i Kristus simbá kita momarentah doman moyotakin-Nya kon soroga. 7 Inaidan i Allah intua, simbá kon singgai mo'iduduimai ko'ontongandon intau koḷoben in tabi i Allah. Tabi tatua pinonyata i Allah pinototoi kong kopopia ing gina-Nya ko'i naton inta pinotonsigad ko'i Kristus Yesus. 8 Ki Allah motabi ko'i monimu, tuamai pinosaḷamat-Nya im mo'ikow sin nopirisayadon ko'i Kristus im mo'ikow. Mo'ikow nosaḷamat de'emanbí lantaran ḷopí monimu tontaní. Tua in totabibí i Allah. Manangka intua diábí mota'au in tobatúmai intau dumodia kon soáḷ tatua. 10 Ki Allahbí in nomia ko'i naton, bo pinongin i Kristus pinomia-Nya ing kita, simbá kita mogaid kon soáḷ mita inta mopia inta ain sinadia-Nya ko'i naton. 11 Utatku mita inta de'eman intau Yahudi! Toropkah ing ka'ada'an monimu koḻipod: Mo'ikow sinangoi "intau diá sinunat". Tua im pinonangoi intau Yahudi inta sinumangoi sinunat (makusudnya, ain noko'uḻí kon tanda inta inaidan intau kon awak monia). 12 Kon wakutu intua mo'ikow diápa notobatú i Kristus, yo mo'ikow nion intaubí mita mokokiángoi inta diá no'itakin kon umat inta piniḻí i Allah. Bo mo'ikow in diábí doman no'ibonu kon dodandian inta inaidan i Allah takin umat-Nya. Mo'ikow nobiag kon dunia na'a takin diá koharapan bo diá doman ko Allah. 13 Ta'e masa in na'a, lantaran mo'ikow bo ain notobatú i Kristus Yesus, dá mo'ikow inta noyayuk ing koḻipod, aindon pinopodiug sing ki Kristus aim minatoi ko'i monimu. 14 Sin Siabí tua pangkoi in dodamean naton. Sia in nopotobatú kon intau mita in Yahudi bo de'eman Yahudi. Mosia binaḻídon tobangusa. Dinding sosaturuan inta nopoyotondí ko'i monia, irimumudon i Kristus takin cara nopomayakdon makow awak-Nya minatoi. 15 Hukum agama Yahudi takin parentah bo atorangea mita aindon pinopatan i Kristus, simbá bangusa doyowa tatua mobaḻídon tobangusa, bangusa in intau mobagu, inta motobatú takin-Nya. Tua in cara i Kristus nopoyodame. 16 Ki Kristus minatoi sim mopotobatú kom bangusa doyowa tatua, bo mopoyodame doman ko'i monia takin i Allah, sahingga mo'inggamádon in sosaturuan tatua. 17 Manangka intua ki Kristus namangoi bo nopota'au in Habar Mopia soáḷ dodamean tatua ko'i monimu; pinomayak mo'ikow intau inta de'eman Yahudi inta koḻipod noyayuk ko'i Allah, ande intau mita in Yahudi inta nodiug ko'i Allah. 18 Pinotonsigad ko'i Kristus, kita komintan, intau Yahudi andeka de'eman intau Yahudi, takin totuḷung in Roho i Allah inta tobatú tua, kita mota'au dimiug ko'i Amá. 19 Dá tuamai, mo'ikow in de'eman bidon intau mokokiángoi andeka intau ḷuai. Ta'e mo'ikow in tumpaḷa bidon umat i Allah. Mo'ikow nion nobaḻí bidon anggota koluarga i Allah, 20 inta pinosindog kon tudu im pondasi inta inaidan in rasul mita bo nabi, bo ki Kristus Yesus in nobaḻí batu inta totok moponting. 21 Siabí tua in nogaid kom bayongan bangunan tatua nobaḻí Baḷoi i Allah inta sinontaní ko'i Tuhan. 22 Lantaran nobiag notobatú i Kristus, dá mo'ikow doman ing koyogot posindogon moyotakin intau mita ibanea, mobaḻí tobatú baḷoi untuk ko'i Allah; inta pogutunan in Roho-Nya.
1 Aku'oi ki Paulus, pinonjara lantaran nogaid kon oáidan i Kristus Yesus sing kopontingan monimu intau inta de'eman Yahudi. 2 Aim bidon dinongog monimu, kong ki Allah in lantaran kopopia ing gina-Nya, dá inogoian-Nyadon in tugas tana'a in aku'oi sing kopontingan monimu. 3 Aim pinoguman i Allah in roncana-Nya inta binuni-Nya tua bo aim pinota'au-Nya ko'i nakó. (Soáḷ tana'a pinaiskudon kino poḷok koḻimonik, 4 bo aka kobaca'andon monimu intua, yo komangaḻeandon monimu onu inta no'ibunipa soáḷ ki Kristus, ná kinomomangaḻeku kon tua.) 5 Koḻipod, onu inta no'ibuni tua diá dodai onda pinota'au kon intau, ta'e tana'a, aim pinonyata in Roho i Allah kon rasul mita bo kon nabi-Nya mita. 6 Na'abí inta no'ibuni tua: Pinongin Habar Mopia tatua, intau de'eman Yahudi mo'itakin domandon mokorasa kom barakat mita i Allah inta koḻipod tongá sinadia kon intau mita in Yahudi. Intau mita inta de'eman Yahudi nobaḻídon toáwakan in awak inta tobatú tua, bo mo'itakin doman motarima kon onu inta pinodandi i Allah pinongin i Kristus Yesus. 7 Ki Allah ain noponotabi ko'i nakó in oáidan mopoyaput magí-makow in Habar Mopia tatua. Sinarimaku in totabi tatua pinongin kawasa i Allah inta nogaid kom bonu in awakku na'a. 8 Kon sigad im bayongan umat i Allah, yo aku'oibí na'a im paling moko'oyak. Ta'e ki Allah ain noponotabi in oáidan tana'a ko'i nakó; oáidan mopoyaput in Habar Mopia soáḷ kokaya'an i Kristus inta diá modai-dait; 9 bo aku'oi im pinaké doman i Allah mogaid kon oáidan tatua simbá bayongan intau monota'au kon naonda in cara i Allah inta nomia kon dunia na'a, mogaid kon roncana-Nya inta binuni-Nya kon dunia na'a nongkon tungkuḷ intua. 10 Makusud i Allah tua im bá tana'a makow jama'at-Nya mopota'au im bayongan yagi-yagi soáḷ kabijaksana'an i Allah kom pomarentah mita bo kom bayongan inta nongawasa kon soroga. 11 Tua inaidan i Allah podudui in roncana-Nya inta mononoi, inta inaidan-Nya pinongin i Kristus Yesus, Tuhan naton. 12 Lantaran mopirisaya ko'i Kristus bo lantaran notobatúdon takin-Nya, dá kita inogoiandon in daḷan dimiug ko'i Allah takin totu-totu'u mopirisaya. 13 Tuamai na'a in igumonku: dona'aibí moḻia-ḻiau ing gina moko'ontong kon rorigaku inta lantaran mo'ikow, sim bayongan rorigaku tua, untukbí kopia'an monimu. 14 Managka intua aku'oi sinumungkud kon tayowon i Amá. 15 Nongkon i-Niabí intua, bayongan koluarga kon soroga bo kon dunia na'a motarima kon sipatnya tontaní. 16 Mosambayang in aku'oi simbá ki Allah inta totok im momulia tua mo'ibog moginrigon kom batinmu takin Roho-Nya. 17 Igumondon makow ki Kristus inta pinirisaya monimu mogutundon kom bonu ing gina monimu bo mo'ikow im mobiag mo'idoyon kom bonu in tabi. 18 Aku'oi umuran mosambayang, simbá mo'ikow takin bayongan umat i Allah monota'audon kong kobobarakat, koḷoḷanggó, koḷoḷantud bo kododaḷom in tabi i Kristus, 19 inta aka tongá podoyon kon raian intau yo diábí monota'au kon tua moáko-akow. Sambayanganku simbá mo'ikow monota'audon kon tabi i Kristus tua, sahingga mo'ikow kawasa'andon in sipat i Allah inta nosempurna. 20 Takin kawasa i Allah inta tantú mo'igonú kom bonu ing gina naton, mota'au ing ki Allah mogaid kon lebe mobayong nongkon onu inta mota'au igomon andeka inta koraian naton. 21 Ki Allah musti umuran dayowon, turun-tumurun kom bonu in jama'at, pongin i Yesus Kristus. Dinayo-dayowdon ki Allah modapot ing kopaḷutannya! Amin.
1 Manangka intua aku'oi -- saḷaku intau inta pinonjara sin nogaid kon oáidan i Tuhan -- mopo'igum totok ko'i monimu: simbá mo'ikow, intau inta inoinídon kobiag domandon ná inta ka'ada'anmu saḷaku intau inta inoiní i Allah. 2 Umuranbí pokopo'ompá kon dodia, mokopoáḷus kom pososingog bo umuran domandon mokoposabar. Popo'ontongbí in tabimu kon oáid inta mo'ibog mosituḷungan. 3 Ramijibí totok im mobiag moyodame simbá kobiagan notobatú inta aim pinomia in Roho i Allah tantú koḷukadan. 4 Tongábí tobatú in awak bo tobatú in Roho. Dá natua doman im mo'ikow inoiní sim moharap kon tobatú inta notongkai tua. 5 Tongábí doman tobatú in Tuhan, tobatú im pirisaya, tobatú im baptisan, 6 bo tobatú in Allah inta nobaḻí ki Amá im bayongan intau. Sia tuata in Tuhan in dunia na'a inta nogaid pinongin bayongan yagi-yagi bo nongawasa kom bonu in yagi-yagi. 7 Ki Kristus ain nobogoi in totabi-Nya ko'inaton tobatú bo tobatú. 8 Sing kom bonu im Buk Mosuci aim pinais nana'a, "Wakutu in Sia namonik in tampat inta paling moḷantud, Sia nodia kon intau mobayong inta sinokodomok; bo Sia nobogoi in totabi mita kon intau." 9 Dá aka kai naton "Sia noponik" dá mangaḻenya kon tua munapabí in Sia noponag nodapot kong gantog im butá na'a. 10 Bo Sia inta ain noponag tua, Sia doman tua inta ain noponik nodapot in tampat inta lebe moḷantud nongkon ḷangit sahingga kon ondakabí Sia oyúonbí kon dunia na'a. 11 Sia doman tua inta nobogoi in rasul, nabi bo intau mita inta mopoyaput in Habar Mopia, gombala bo guru mita. 12 Mosia na'a inogoi i Allah simbá umat i Allah tokotompia'an simbá mosia mota'au mogaid kon oáidan i Tuhan bo moduḷu moposindog in awak i Kristus. 13 Sahingga kita komintan motobatúdon kom pirisaya bo motongkaidon im pongortian kon soáḷ ki Adí i Allah. Bo kita im mobaḻí intau mita inta noguyangdon kom pirisaya, inta ko'onggot-ko'onggot kodugang-kodugangdon ing kososempurna ná ki Kristus. 14 Dá kita in diábí naonda bo mongoádí mita inta pinoyaying magí-makow in rupa-rupa totundú in intau mita inta mongomunapik. Mosia tua mongonguman kon diá totou'u sim mopotaḷá kon onu inta no'itutui. 15 Ta'e mustibí ing kita mopo'ontong in aid mita inta mo'itutui takin tabi moḷoben, sahingga kom bayongan yagi-yagi kita modugangdon mosempurna naonda bo ki Kristus inta tongguḷu naton. 16 Kom bonu im pimpinan-Nya bayongan anggota in awak tatua nosusung notompia noyotondoḷ in ugat bo buku mita in tuḷan. Bo aka kom batúan anggota mita tatua mogaid ná sabanarnya dá bayongan awak im mobiagbí moguyang bo moropot bo kototabi. 17 Tuamai podoyon kon tangoi i Tuhan, na'a in singogku bo ponoropku: dona'ai mobiag naonda bo intau inta diá nonota'au ko'i Allah bo tongá morai kon inta diá im mangaḻenya. 18 Raian monia tua in nosindipdon. Diábí kinota'auan monia ing kobiagan inta inogoi i Allah, sim mosia im beresibí diá nonota'au onu bo onu soáḷ ki Allah. Natua im mosia sing gina motogat. 19 Diábí in oyak monia sahingga mosia tantúdon dumudui kon ibog in awak monia bo mobiag mokotor kino'o ibogbí ing gina. 20 Ta'e ki Kristus inta ain kinota'auan monimu de'emanbí natua! 21 Kinodongogan bidon monimu in soáḷ Sia! Bo saḷaku dumodudui-Nya mita, sinundú domandon ko'i monimu in sipat mita i Allah inta oyúon ko'i-Nia! 22 Manangka intua taḷa'aidon in aid monimu koḻipod inta dinumudui kong kobobiag koyongan inta aim pinoguya'at im bayongan ibog mokobaradosa. 23 Tomobagudon im bayongan gina bo raianmu. 24 Bo kobiagdon mo'ikow saḷaku intau mobagu inta pinomia podudui in ibog i Allah, inta mo'ibog dinumudui kon tabiat mo'itutui, motuḻid bo mosuci. 25 Manangka intua utatku mita, dikadon mo'ibog monguboḷ. Mokopojujurbí aka mobiag, sing kita komintan na'a in tumpaḷabí anggota in awak i Kristus. 26 Aka mo'ikow bo tumorú, yo mokopopia simbá diá baradosa'an lantaran torúmu tatua. Dika tumorú tumongo singgai tua. 27 Simbá mo'ikow diá kawasa'an in Ibilis. 28 Intau inta biasa monakow, musti mogogaidon monakow, bo mustidon mogaid bá moko'uḻí kon onu im pakéonnya bo mota'au doman motuḷung kon intau ibanea inta paraḷu tuḷungan. 29 Aka mosingog im mo'ikow yo dika mosingog kon inta mora'at, singogdon onu inta mokobaraguna moginropot kom pirisaya bo singog mita tonggina inta mota'au potuḷung kon intau ibanea. Sin singog mita inta baraguna mokopoángoi kong kopia'an ko'i monia inta mokodongog. 30 Dika mopoájar kong gina in Roho i Allah, sim mo'ikow aindon sinontanda'an-Nya simbá mobaḻí kapunya'an i Allah. Bo Roho doman tatua inta mobaḻí jaminan, kon singgai pobebasan tatua im mo'iangoibí ko'i monimu. 31 Lumbúdon im bayongan inta mokosaki kong gina, dona'aidon motagú kong gina bo rogi. Dona'ai domandon umuran moyogenggeng bo mosiponapudan in diá totu'u bo ḷumbú domandon im bayongan inta mora'at. 32 Ta'e mokopopia kong gina kon tumpaḷa intau, bo mo'ikow musti domandon mototabian, bo mosiámpungan naonda bo ki Allah inta ain nongampung ko'i monimu pinongin i Kristus.
1 Mo'ikow nion ki adí mita i Allah inta kinotabi-Nya, tuamai mo'ikow musti dumudui kon onu inta ko'ibog i Allah. 2 Kobiagbí takin oyúon tabi, ná ki Kristus motabi ko'i naton. Sia norelabí im matoi sing kopontingan naton. Sia nobaḻí tobatú sosumbah inta totok im mobondu bo inta mokosanang kong gina i Allah. 3 Mo'ikow nion umat i Allah, tuamai aid mita inta mokotor bo inta diá patus aidan, andeka ibog inta mo'iḻiu dika aidan kon sigad monimu simbá diá in dodoyonan intau mita kom mopotaḷá ko'i monimu. 4 Ná doman tua, dika mosingog kon inta moromú, inta mokotor bo inta diá im baragunanya. Ta'e mo'ikow im mustidon mopoyaput in sukur ko'i Allah. 5 Torop in singogku tana'a: intau inta mokotor in oáidnya, andeka inta mogaid kon inta diá patus aidan, andeka ibog inta mo'iḻiu (aid natua notongkaibí in aid mosumbah kom berhala ibanea), dá intau mita natua in diábí baḻíon umat inta pinarenta'an i Kristus bo i Allah. 6 Dona'ai mo'ikow koákaḷan in singog mita inta diá im baragunanya. Sin soáḷbí mita natua inta mokopomuká kon saki ing gina i Allah kon intau mita inta diá motoindudui ko'i-Nia. 7 Manangka intua dikadon moyobayat in intau mita natua. 8 Mo'ikowpa tontaní koḻipod mobiag doman kon sindip. Ta'e tana'a mo'ikow nobaḻídon umat i Tuhan, mangaḻenya kon tua, mo'ikow kom bonudon im bayag. Tuamai mo'ikow mustidon mobiag kom bonu im bayag. 9 Sin nongkon bayag tuata momuká im bayongan oáid inta mopia, motuḻid bo mobiag totu-totu'u kon tayowon i Allah. 10 Poramijidon monota'au kon onu inta mokosanang kong gina i Allah. 11 Dika mogaid kon soáḷ mita inta diá baraguna ná inta inaidan in intau mita inta nobiag kom bonu in sindip. Ta'e inggama'aibí in aid mita inta diá mopia natua. ( 12 Sin onu inta inaidan monia inta inumuni-uni tua, biarkah tongá o'uman yo moko'oyakdon.) 13 Bayongan yagi-yagi inta kinodoí im bayag, modaitbí ko'ontongan, sim bayagbí im mopo'ontong kom bayongan yagi-yagi simbá mosilang. 14 Tuamai singog nana'a: "Pobangondon, mo'ikow inta nosiug, bo pobangondon nongkon sigad intau minatoi! Dá sambayanganbí i Kristus im mo'ikow." 15 Manangka intua, tarukiradon kopira mongo naonda ing kobobiagmu. Dikabí ná intau mita bodok, ta'e kobiagbí ná intau mita mobijaksana. 16 Pakédon kopia ing kasampatan inta oyúon ko'i monimu, sim masai'n tana'a im masa bidon inta mora'at. 17 Dika mokopobodok, ta'e tayakdon kopira mongo onu ing kino ibog i Tuhan. 18 Dona'ai mo'ikow moḷoḷangu in anggur, sin tua im mokogoguya'at ko'i monimu, ta'e ramijidon bá Roho i Allah im mongawasa ko'i monimu. 19 Pakédon in singog mita inta nongkon Mazmur, manyanyi inta pinodayow ko'i Allah bo manyanyi rohani, ko wakutu im mo'ikow moyosingog. Kosanang ing gina bo momanyanyi in dodayow ko'i Tuhan. 20 Umurandon mo'ikow mopoyaput in sukur ko'i Allah, ki Amá naton kom bayongan yagi-yagi podoyon kon tangoi Yesus Kristus, ki Tuhan naton. 21 Untuk mohormat ko'i Kristus, dá mo'ikow mustibí mosiduduian. 22 Buḷoi bobay kotoinduduidon ko'i buḷoimu, ná kototoinduduimu ko'i Tuhan. 23 Sing ki buḷoinya ḷoḷaki tua in tongguḷu i buḷoinya, ná ki Kristus inta nobaḻí tongguḷu in jama'at bo Raja doman inta Mopoposaḷamat kon jama'at inta nobaḻídon awak-Nya. 24 Tuamai naonda bo jama'at inta musti motoindudui ko'i Kristus, yo musti doman natua im buḷoi bobay, kom bayongan yagi-yagi musti in sia motoindudui ko'i buḷoinya. 25 Buḷoi ḷoḷaki musti motabi ko'i buḷoinya, ná doman tabi i Kristus kon jama'at inta dapot in noposarahkan in awak-Nya sing kopontingan in jama'at tatua. 26 Inaidan i Kristus intua simbá mota'au-Nya daritan in jama'at tatua takin totundú-Nya bo takin tubig inta pobaptis, simbá mota'audon posarahkan-Nya ko'i Allah. 27 Mangaḻenya kon tua, ki Kristus noposadia in jama'at kinotompia kon tayowon i Allah, takin diá ing kakurangan andeka inta mota'au hojaton in intau ibanea. 28 Dá mustibí doman natua im buḷoi ḷoḷaki, musti in sia totou-totu'u motabi ko'i buḷoinya ná kototabinya kon awaknya tontaní. Intau inta motabi ko'i buḷoinya bobay, mangaḻenya kon tua, sia motabi kon awaknya tontaní. ( 29 Diábí dodai onda intau mosakí ing gina kon awaknya tontaní. Ta'e tompia'an bo ḷukadannyabí ná doman ki Kristus monompia kon jama'at-Nya. 30 Kinota'auanbí naton intua, sing kita in anggota mita in awak i Kristus.) 31 Kom Buk Mosuci aim pinais nana'a, "Manangka intua tobatú ḷoḷaki monaḷámai ko'i amá bo ko'i inánya sim motobatúdon i buḷoinya, bo taya dua im motobatúdon." 32 Modaḷombí totok mangaḻe in ayat tana'a, makusudnya in hubungan i Kristus bo jama'at. 33 Ta'e ayat tana'a noyohubung doman i monimu: Tuamai kotabibí ing ki buḷoimu naonda bo kototabimu kon awakmu tontaní, ná doman tua, buḷoi bobay musti tantú moramiji mohormat ko'i buḷoinya.
1 Uḻe! Mo'ikow mongoádí mita inta saḷaku dumodudui i Kristus, duduiaibí in tonggina ing guyangamu, sin natuabí ing kino ibog i Allah aidanmu. 2 "Hormatbí ing ki amá bo ki inámu" tua im parentah inta tototk moponting nongkon i Allah, sin tua in noyotogot in dandi, 3 nana'a: "Simbá mosanang bo mo'umur ing kobiaganmu kon dunia na'a." 4 Bo mo'ikow uḻe guyanga mita ḷoḷaki! Dika rupa-rupa'anmai monimu im mosia modapot in tumorú. Nana'a in aidai: biag im mosia kotompia bo tundú onu inta mopia bo tonggina'ai podudui inta kino ibog i Tuhan. 5 Utatku mita inta nobaḻí ata! Duduiaibí onu inta pinoki aid i tuangmu inta kon dunia na'a. Aidai intua takin porasa'an hormat, motoindudui, bo gina inta totu-totu'u, naonda bo pogogaid monimu kon onu inta pinoki aid i Kristus tontaní. 6 Tua inaidan monimu, de'emanbí tongá kowakutu ing ko'onto-ontongnya makow, simbá pujionnya im mo'ikow. Ta'e aidaibí monimu intua saḷaku ata i Kristus inta dinumudui kon ko'ibog i Allah takin gina motuḻid. 7 Oáidan inta inaidan monimu saḷaku ata, aidaibí intua takin sanang gina naonda bo ki Tuhan tontaní im binantungan monimu, de'emanbí tongá intau. 8 Pokotoropdon, pomuḷoi intau inta nobiag ata andeka intau inta nobebas, motarimabí kon tontuḻínya nongkon i Tuhan kom bayongan inta mopia inta ain inaidannya. 9 Bo mo'ikow utat mita inta nobaḻí tuang! Mokopopiabí kong gina ko'i atamu mita. Dona'aibí tantú mopogogondok ko'i monia. Simbá kota'auan monimu, kon ikow bo ki atamu mita tua tongábi tobatú in Tuang monimu, Sia tuata ing ki Tuhan inta kon soroga. Sia in diábí mopoyoposi kon intau. 10 Na'a in singogku pangabisan, paké in ropot inta no'uḻí monimu nongkon kawasa i Tuhan, sim mo'ikow notobatúdon takin-Nya. 11 Bo paké domandon to'uḷut im parang inta inogoi i Allah ko'i monimu, simbá mo'ikow mokotahang monayow kom bayongan akaḷ in Ibilis inta diá mopia. 12 Sing kita im moparang de'emanbí moyogintayow in intau, ta'e moyogintayowbí ing kakuatan bayongan dimukud mora'at inta nongawasa kon singgai mora'at mita tana'a. Kita monayow kong kakuatan in roho mita mora'at inta nongawasa kon ḷangit. 13 Manangka intua, tana'a, pakédon to'uḷut im parang nongkon i Allah simbá kon singgai mora'at na'a, mo'ikow mokosanggup monayow aka tubuon in saturu mita. Bo bá naonda im mo'ikow moparang dapot mopaḷut, yo umuranpa motorindog bo moropot im mo'ikow. 14 Mo'ikow musti umuran mobasadia. Ginamu inta motoindudui ko'i Allah aidaidon naonda bo abit bo gina motuḻid aidaidon naonda bo ḷambungmu uatoi. 15 Bo karela'anmu mopoyaput in Habar Mopia inta mokopoángoi kong kobiagan motompia, tua im baḻídon sapatumu. 16 Bo pomuḷoi makow pakébí im pirisayamu ko'i Tuhan saḷaku sonjata ponangkis; pirisaya monimu tua im mokopampingbí kom pana tuḷu inta nongkon mora'at. 17 Gamádon ing kasaḷamatan saḷaku topi baja, bo singog i Allah saḷaku pitow nongkon Roho i Allah. 18 Aidai intua komintan takin mosambayang mopo'igum kon totuḷung i Allah. Posambayangdon pomuḷoi makow podudui ibog in Roho i Allah ko'i monimu. Umuran pobasadia im mo'ikow bo dika umundok. Tantú sambayangai im bayongan umat i Allah. 19 Bo sambayangai doman in aku'oi, simbá wakutu in aku'oi mosingog ogoian i Allah in singog mita inta mo'itutui, bo bá mobarani totok in aku'oi mopota'au in onu inta no'ibunipa kon Habar Mopia tua. 20 Lantaran Habar Mopia tuata, aku'oi nobaḻí totabá bo tana'a im binonu kom ponjara. Sambayangaibí simbá mobarani in aku'oi mosingog kon soáḷ Habar Mopia tatua, ná inta patus singogonku. 21 Ki Tikhikus, ki utat naton inta mosatia im mogogaid kon oáidan i Tuhan, mopota'audon ko'i monimu kom bayongan yagi-yagi soáḷ aku'oi, simbá kota'auandon monimu ing ka'ada'anku bo oáidanku. 22 Tuamai sia pinotabaku namangoi ko'i monimu bo mopota'au ing ka'ada'an nami ko'i monimu komintan, simbá umuran moḷoben ing gina monimu. 23 Po'igumon makow ki Allah ki Amá naton bo ki Tuhan Yesus Kristus mobogoi ing kasampatan kom bayongan jama'at motobatú bo umuran mototabian bo umuran doman mopirisaya ko'i Kristus. 24 Igumon doman makow barakatan i Allah im mo'ikow komintan inta motabi ko'i Tuhan naton inta ki Yesus Kristus takin tabi inta diá mo'obo-obot. Hormat nami, Ki Paulus
1 Utatku mita umat i Allah inta nogutun kom Pilipi, inta notobatúdon i Kristus Yesus bo inta ain nobaḻí itoi bo diaken kon jama'at! Aku'oi, ki Paulus bo ki Timotius inta mogogaid kon oáidan i Kristus Yesus, 2 mopo'igum makow kom bá ki Allah, ki Amá naton bo ki Tuhan Yesus Kristus umuran mobogoi im barakat bo kobiagan motompia ko'i monimu. 3 Pomuḷoi in aku'oi mokotorop ko'i monimu aku'oi mopoyaput in sukur ko'i Allah. 4 Bo pomuḷoi doman makow sambayanganku i mo'ikow komintan takin sanang ing gina. 5 Aku'oi mopoyaput in sukur ko'i Allah sin nongkon pinomangkoianmai nodapot kon tana'a makow, mo'ikow umuran nobantung ko'inakó nopota'a-ta'au makow in Habar Mopia inta nongkon i Allah. 6 Ki Allahbí in nomangkoi kon oáidan mopia tatua ko'inimu, bo moyakinbí in aku'oi, kon tantu-Nyabí ingguputan in oáidan-Nya tatua modapot kon singgai ki Kristus Yesus mamangoidon bui. 7 Totu'ubí kon diábí mo'itaḷá in raianku tana'a ko'i monimu, sim mo'ikow umuran kong gina-ginaku makow, lantaran mo'ikow ain noko'uḻí domandon kon totabi bo barakat i Allah inta inogoi ko'inakó; ko wakutu in aku'oi kom bonupa im ponjara tana'a makow ande kowakutu ing kon ḷuaidon mobela kong kabanaran in Habar Mopia tatua. 8 Kinota'auanbí i Allah kon nongkon i Kristusbí tontaní in tanob bo tabiku ko'i monimu. 9 Na'abí in sambayangku ko'i monimu: Igumon makow doá, mo'ikow totu-totu'udon motabi ko'i Allah bo kon tumpaḷa intau bo umuran doman modugang im pongotahuan monimu kon soáḷ inta mopia bo pororai inta mobijaksana. 10 Sahingga ing kota'auandon monimu im momiḻí kon onu inta totok im mopia, bo kobobiagmu in diádon singkuḻeon ande poponapudan in onuka kon singgai ki Kristus mo'iangoidon bui. 11 Mo'ikow mobiag takin oáid mita inta totu-totu'u mopia, oáid inta tongábí kota'auan aidan i Yesus Kristus tontaní, sahingga ing ki Allah duíon bo dayowon. 12 Ibogonku kota'auandon monimu komintan, kon soáḷ mita inta ain nobaḻí ko'inakó tuabí in nokopopisí sahingga in nobayongdon nokidongog bo nopirisaya kon Habar Mopia tatua. 13 Tuamai bayongan intau kon istana bo intau mita ibanea inta kong kotá tana'a nonota'audon kon aku'oi pinobonu kom ponjara sin dinumudui ko'i Kristus. 14 Pinomonjara'an ko'inakó nobaḻídon dodoyonan sahingga nobayong intau ing Keresten kong kotá tana'a nobaḻí nopirisaya totok ko'i Tuhan, dá diádon mo'odo-ondok mosia mopota'au im Pirman i Allah. 15 Totu'ubí doman kon oyúonbí in tongonumai kon sigad monia tua inta mopota'au in habar soáḷ ki Kristus lantaran mo'intoi bo mo'ibog mobobayowan, ta'e oyúonbí doman in totu-totu'u motuḻid ing gina nopoyaput in habar soáḷ ki Kristus tua. 16 Intau mita tatua nogaid kon tua sim mosia motabi ko'i Allah bo ko'inakó, sing kinota'auandon monia kong ki Allahbí in nokiaid intua ko'inakó sim moponyata kon totu'ubí in Habar Mopia tatua. 17 Ta'e oyúon doman intau ibanea in nopota'au in habar soáḷ ki Kristus takin makusud inta diá mopia, mosia nopota'au untuk kopontingan tontaní. Sin irai monia kon oáid monia tatua mokodugang kon yoyigaku kom bonu im ponjara. 18 Ta'e diábí nongonu! Náondakabí in cara monia mopota'au in Habar Mopia soáḷ ki Kristus; makusud mopia ande diá, tatap habar soáḷ ki Kristus pinota'aubí doman, dá mosanangbí ing ginaku. 19 Sing kinota'auankubí kom barakat in sambayang mita monimu takin totuḷung doman in Roho i Yesus Kristus, dá mobebasbí in aku'oi. 20 Inta totok ing ko'ibogku bo haraponku makow im bá diá moko'imontanmai mogagal in aku'oi i mopobayak oáidanku. Ta'e haraponku bá pomuḷoi makow, torutama totok tana'a makow mobaranidon totok in aku'oi sahingga bayongan onu inta ko'inakó -- mobiag andeka matoi -- ki Kristus im pomulia'an. 21 Sin aka ko'inakó, tujuan kobiaganku tongábí ki Kristus! Aka matoi yo ka'untunganbí intua. 22 Ta'e aka aku'oi mobiagpa kon dunia na'a, dá mota'aupa in aku'oi mogaid kon oáidan inta baraguna, dá diádon kota'auanku mongo onda im piḻíonku. 23 Doyowa norupa na'a im mogogugutan kom bonu ing ginaku. Mo'ibogdon aku'oi monaḷámai kon dunia na'a bo mayak mogutun takin i Kristus, sin tuabí inta paling mopia; 24 ta'e lantaran kopontingan monimu, dá mopiabí doman aka kon duniapa na'a in aku'oi. 25 Moyakinbí in aku'oi kon soáḷ tatua. Tuamai kota'auankubí kon umuranpabí ing kita moyotakin, simbá mota'aupa motuḷung moginropot bo modugangdon sanang ginamu kon onu inta aim pinirisayamu ko'i Tuhan. 26 Sahingga aka aku'oi mobuidon mangoi ko'i monimu, dá modugangdon ḷoben in dodoyonan porasaan pia ing gina monimu tua ko'inakó. 27 Dá tuamai na'a im po'igumonku, kobiagbí im mo'ikow podudui onu inta pino'igum kom bonu in Habar Mopia i Kristus, simbá aka mo'iangoi in aku'oi yo paling tidak kodongogankudon, kom mo'ikow in umuranbí notobatú kong gina bo raian im moramiji mogaid kon onu inta pinirisaya podudui in Habar Mopia nongkon i Allah. 28 Bo topiḻikmai dikabí mo'ondok kon saturumu mita; sin aka diá mo'ondok im mo'ikow, yo tua im mopo'ontong kom mosia in taḷowonbí bo mo'ikow im mo'untung, sing ki Allahbí tontaní im mobogoi intua ko'i monimu. 29 Sim mo'ikow inogoian bidon i Allah in totabi inta de'emanbí tongá mopirisaya ko'i Kristus, ta'e poḷatbí doman motanggung kon roriga-Nya. 30 Tana'a, mo'ikow noyotakinku nogaid kon oáidan inta notongkai; tuata oáidan inta pernahdon inontong monimu iramijiku totok koḻipod, bo inta tantúku doman ramijion dapot kon tana'a makow, ná inta dinongogdon monimu masa in tana'a.
1 Mo'ikow noropot, lantaran ain notobatú i Kristus. Diádon moájar ing gina monimu sing ki Kristus motabi ko'i monimu! Bo Roho i Allah umuran kotaki-takin monimu, sahingga mo'ikow tantúdon mototabian bo motabi doman kon tumpaḷa intau. 2 Tuamai bá totu-totu'udon mosanang ing ginaku, dá aidai in na'a: Tantúdon kobiag motobatú kong gina, motobatú kon raian, oyúon kototabian, motobatú kon jiwa bo motobatú kon tujuan. 3 Dika motayak kong ka'untungan tontaní andeka dumodia kon intau, ta'e pokopo'ompábí kon dodia bo anggapdon kon intau ibaneabí i mopia-pia nongkon inaton. 4 Pikirdon doman ing kopontingan intau ibanea, dona'ai tongá momikir kong kopontingan tontaní. 5 Kong kobiagan monimu, pakébí in raian bo porasa'an i Kristus Yesus: 6 Aka podudui ing ka'ada'an-Nya sabanarnya, Sia tua notongkaibí i Allah, ta'e ka'ada'an-Nya tatua diábí binaḻí-Nya patokan. 7 Ta'e tua komintan inukatan-Nyapabí bo nobaḻí naonda bo tobatú ata. Sia nobaḻí naonda bo intau, bo tua pinonyata-Nya doman kong kobiagan-Nya. 8 Sia diábí mosiḷantud, bo nobiag motoindudui ko'i Allah dapot im minatoi. Minatoi kong kayu pinoyotaḻempang. 9 Tuamai pinoḷantud totok i Allah in Sia, bo inogoian ing kakuasa'an inta moḷobe-ḷoben nongkon kakuasa'an ibanea makow. 10 Simbá kom bonu in tangoi Yesus, bayongan mahaḷuk inta kon ḷangit, kom butá ande kon ḻimonag im butá, komintandon mosumbah ko'i-Nia. 11 Bo akúonbí monia komintan kong ki Yesus Kristus tua in Tuhanbí; takin natua dá ki Allah, ki Amá naton im pinomulíadon. 12 Utat mita inta kotabiku, mo'ikow umuranbí kodu-kodudui ko'inakó wakutu in aku'oi koyota-yotakinpa monimu, tuamai po'igumonku ko'i monimu, umpakah ing kita nogiyayúandon ta'e umuranbí ramiji aidai onu inta kinoibog i Allah. Sim mo'ikow aindon pinosaḷamat i Allah, tuamai umuran ramiji simbá ikow mobiag mosempurna. Mokopo'endar im mogaid kon tua komintan podudui kon inta kino ibog i Allah. 13 Sing ki Allahbí im mopogonú kong ginamu simbá mo'ibog bo mokosanggup moposanang ing gina i Allah i mo'ikow. 14 Aidaibí in oáidan tatua takin pia ing gina bo dika mosirogian andeka mobobayowan. 15 Sin aid natua mopo'ontongbí kom mo'ikow ing ki adí mita i Allah inta diá kotaḷá, inta nobiag kon yuá-yuák in intau mita masa na'a inta gina diá mongotuḻid bo nobiag diá mongotoḷutui. Sahingga mo'ikow umuran monimbayag kon yuá-yuák monia tua, naonda bo tundi mita kon ḷangit, ta'e dika taḷáan im pirman i Allah inta nobaḻí dodoyonan kobiagan, simbá oyúon im mokosanang kong ginaku aka mo'iangoidon singgai i Kristus, sim monyatadon kon onu inta iramijiku tua komintanbí nobaraguna bo oyúon mangaḻe iroriga'ankumai tua. 17 Matoikabí in aku'oi sim mobaḻí kurban in sambayangmu ko'i Allah inta pinirisayamu, yo diábí moya'at ing ginaku ko'i monimu. 18 Ná doman tua, ibogonku mosanang doman gina monimu takin ginaku. 19 Mopirisayabí totok in aku'oi kon takin totuḷung i Tuhan Yesus mota'audon bui potabáku mangoi ko'i monimu ing ki Timotius, simbá mo'onowdon ginaku mokodongog kon habar soáḷ mo'ikow. 20 Tongábí ki Timotius in intau inta toraianku inta totu-totu'u monarukira kong kopontingan monimu. 21 Sin ibanea makow in tongábí morai kong kopontingan monia tontaní, de'emanbí morai kong kopontingan i Kristus Yesus. 22 Sin inontong bidon monimu tontaní kong ki Timotius tua in nokobaragunabí ko'inakó. Sia in totu-totu'udon nogaid takinku nopota'au magí-makow in Habar Mopia inta nongkon i Allah. Kaminda na'a in nádon onda guyanga bo adí. 23 Tuamai naonda ing kota'auankudon kopaḷutan porkaraku tana'a, dá ḷagikudon potabá mangoi ko'i monimu in sia. 24 Bo mopirisayabí doman totok in aku'oi kon takin totuḷung i Tuhan, aku'oi ḷagi bidon mo'iangoi ko'i monimu. 25 Soáḷ ki Epaproditus ki utat naton inta pinotabá mangoi monimu motuḷung ko'inakó, rasa'ankumai sia paraḷukudon potabá bui mamangoi ko'i monimu. Sia ain notuḷung ko'inakó nogaid kon oáidanku. 26 Mokotanobdon totok in sia ko'i monimu komintan, bo moájar domandon totok ing ginanya sing kinota'auandon monimu kon notakit in sia. 27 O'o, totu'ubí kon notakit in sia gogió bo minatoi. Ta'e sinotabipa i Allah in sia; de'emanbí tongá sia, ta'e aku'oibí doman, simbá diá modugang moájar ing ginaku. 28 Manangka intua moḷobendon totok in ibogku bá ḷagikudon potabá mangoi bui ko'i monimu in sia, simbá mosanangdon ing gina monimu aka ontongondon monimu in sia, bo mo'onow domandon ing ginaku. 29 Dá tarimadon in sia takin pia ing gina saḷaku utat inta tumpaḷa mopirisaya ko'i Tuhan, dona'aibí diá pandungonmai intau inta ná sia tua. 30 Sin lantaran oáidan i Kristus dá gogió in sia bo minatoi; norelabí totok in sia nopotaru in nyawanya monoḻiu ko'i monimu mobantung ko'inakó moginḷapat kon onu inta diápa noḷapat.
1 Pangabisannya, pogumanku ko'i monimu utatku mita, kosanangdon ing gina monimu, sim mo'ikow ain notobatú i Tuhan. Diábí mobú in aku'oi momais bui kon onu inta aim pinaisku koḻipod ko'i monimu; sing kopia'anbí monimu intua. 2 Mokopo'ingatdon ko'i monia inta umuran mogaid kon inta diá mopia, mosia inta mota'audon tangoion'ungkú'. Mosia inta umuran momakisa kom bá sunatondon mita im bayongan intau. 3 Padahaḷ bo kitabí na'a in intau mita inta notarima kon sunat nongkon i Allah. Kitabí na'a intau inta ain dinia i Allah sim mosumbah ko'i-Nia, bo umuran mosukur makow ing kita sin notobatúdon i Kristus Yesus. Diá bidon ing kita mo'igantong makow kon upacara inta sipatea tongá samantara. 4 Sabanarnya aku'oi na'a im mota'aubí doman tumogot makow kon upacara mita natua, sedang bo mo'iḻiubí ko'i monia, aka kuma bo oyúon in dodoyonan monia mogaid kon soáḷ mita inta ko'ontongan tatua. 5 Aku'oi na'a in sinunatbí doman wakutu in umurpa waḷu nosinggai. Aku'oi pinononggadí saḷaku intau Israel nongkon suku i Benyamin; aku'oi in totokeapabí intau Ibrani. Bo aka soáḷ kododudui kon hukum mita in agama Yahudi, yo aku'oi na'a in no'igolong kon intau im Parisi. 6 Lantaran moḷoben totok in ibogku dumudui kon hukum agama tatua, dá ramijionku pogutúon in jama'at. Aka nilaion podoyon kon hukum agama Yahudi yo aku'oi na'a intaubí mopia bo motoindudui. 7 Tongá lantaran nopirisayadon ko'i Kristus, dá onu ing koḻipod inta inanggapku mobogoi ing ka'untungan ko'inakó, tana'a makow inanggapkudon diá im mangaḻenya. 8 De'emanbí tongá kon soáḷ mita tatua, ta'e kom bayongan doman rupa-rupa inanggapkudon diá im mangaḻenya. Sin naonda in aku'oi nonota'audon ko'i Kristus Yesus, yo kinorasa'anku kon tuabí im mopia-pia nongkon bayongan rupa-rupa. Lantaran ki Kristus, dá bayongan rupa-rupa sinaḷa'ankudon sin tua komintan diábí im mangaḻenya, bo bá mo'uḻíkudon ing ki Kristus, 9 bo aku'oi in totu-totu'udon notobatú takin-Nya. Hubungan mopia takin i Allah diábí no'uḻíku lantaran dinumudui kon hukum in agama, ta'e tua in no'uḻíkubí sin aku'oi nopirisayadon ko'i Kristus. Dá tuamai hubungan mopia tua in namangoibí nongkon i Allah sim pinodoyon kom pirisaya ko'i Kristus Yesus. 10 Soáḷ inta totok ing ko'ibogku im monota'aubí ko'i Kristus bo mokoálami kong kawasa inta nokobiag ko'i-Nia nongkon kinopatoian. Bo mo'ibog doman aku'oi mokoálami kon roriga ná inta kinorasa'an-Nya bo notongkai doman ná kopopatoi-Nya, 11 simbá mobiag doman in aku'oi nongkon sigad in intau minatoi. 12 Aku'oi in diábí moguman kon nosempurnadon aku'oi. Ta'e umuranbí batukonku in hadiah inta sinadia i Yesus Kristus. Sin tuabí im mangaḻe pinodomokan-Nya ko'inakó bo binaḻí-Nyadon in aku'oi kapunya'an-Nya. 13 Utatku mita, totu'ubí kon diábí inanggapku kon no'uḻíkudon intua komintan. Ta'e na'a in inaidanku; iḻiongkudon onu inta ain nobaḻí koḻipod bo batukonku onu inta kon tayowonku. 14 Tuamai umuran aku'oi moribatuk mogaḷow mopobayak in tujuan pangabisan simbá mo'uḻíku in hadiah, tuata ing kobiagan kon soroga; sin tuabí im mangaḻe pinogoinían i Allah ko'i naton inta pinongin i Kristus Yesus. 15 Manangka intua kita inta ain noguyang im pirisaya umuran morai natua. Bo aka oyúon ing kon sigad monimu diá notongkai in raiannya, dá insilanganbí i Allah intua ko'i monimu. 16 Ta'e umurai tarukira in tana'a, "Musti ing kita umuran mobiag dumudui kon atorang inta ain dinuduian naton dapot in tana'a makow." 17 Utat mita! Duduiai onu inta ain inaidanku bo tarukira im mosia inta nobiag naonda bo kami inta ain nobaḻí dodayanan ko'i monimu. 18 Aku'oi umurandon noguman ko'i monimu, ta'e tana'a in takindon ombaḷ aku'oi moguman kon nobayongdon in intau inta kobobiagnya momoguya'at kom mangaḻe ing kinopatoian i Kristus kong kayu pinoyotaḻempang. 19 Intau mita natua im moputúbí, sin tuhan monia in sianbí monia, bo aid monia inta moromú tua duíonbí monia; sin tongábí bonu in dunia na'a in umuran raion monia. 20 Ta'e kita im mobaḻíbí umat in soroga. Nongkon tua doman Raja Mopoposaḷamat naton, ki Tuhan Yesus Kristus im mamangoi. Sia tuata inta tantú oḷaton makow naton. 21 Awak naton inta ilo-ilow bo inta diá mononoi na'a, baḷuian i Kristus mobaḻí naonda bo awak-Nya tontaní inta momulia. Mota'au-Nyabí aidan intua, sin oyúonbí ing kawasa nongkon i-Nia mopotungkud im bayongan yagi-yagi.
1 Tuamai, utatku mita inta kinotabiku, kobiagbí im mo'ikow takin totu-totu'u mopirisaya ko'i Tuhan. Totok in aku'oi mokotanob ko'i monimu! Mo'ikow nion inta totok mokoḷunganga kong ginaku. 2 Ki utat naton bobay ki Euodia bo ki Sintike! Na'a in tongginaku ko'i monimu, kotobatúdon kong gina saḷaku intau inta mopirisaya ko'i Tuhan. 3 Bo po'igumonku ko'i monimu Sunsugos, yobayatku inta totok mosatia, tuḷungai im mosia, sim mosia noramijidon totok nogaid takinku nopota'au in Habar Mopia inta nongkon i Allah; mosia tua naonda bo tai Klemen bo bayongan intau inta nogaid noyotakinku. Tangoi monia tua pinaisdon kom bonu im Buk Intau Nobiag. 4 Kosanangdon ing gina monimu sin ain nopirisaya bo nobiag notobatú takin i Tuhan. Buipa doman pogumanku: kosanangdon ing ginamu! 5 Pomayakdon makow bá ontongondon im bayongan intau in oáidmu inta mopia ing gina. Sin diádon mo'onggot ki Tuhan mamangoi. 6 Dona'ai moḻia-ḻiaw ing ginamu kom bayongan yagi-yagi. Onukabí in aidanmu umuran posambayang bo pogumandon ko'i Allah onu in igumonmu. Onu im paraḷumu umurandon pota'au ko'i Allah bo dika mokoḻiong mopoyaput in sukur ko'i-Nia. 7 Dá kobiagan motompia nongkon i Allah inta diá kodapotan raian intau, im moḷukad kong gina bo raianmu inta ain notobatú i Kristus Yesus. 8 Na'a in simpod singogku utat mita, porai kon onu inta oyúon im baragunanya, bo onu inta mota'au pujion, ná soáḷ mita inta mo'itutui, inta moterhormat, inta moádil, modarit, inta moromimit bo inta mopia. 9 Aidaidon onu inta aim binalajar bo sinarima monimu ko'inakó; bo onu inta ain dinongog andeka inta ain inontong monimu ko'inakó aidai intua. Dá ki Allah inta pangkoi ing kopia'an umuranbí kotaki-takin monimu. 10 Kong kobiagan inta notobatúdon i Tuhan, moḷunganga totok ing ginaku, sin umpakahbí no'onggotdon, ta'e umuranpabí norai kong ka'ada'anku. Makusudku in de'emanbí kong kinoḻiongandon monimu in aku'oi; umuranpabí doman kinotoropan monimu, ta'e diádon in wakutu monimu mopo'ontong intua. 11 Mosingog in aku'oi kon nana'a, de'emanbí lantaran diádon in onu bo onu ko'inakó, sin nobalajar bidon in aku'oi mosukur tongákabí onu in oyúon. 12 Kinorasaanku bidon naonda in aka kodaitan bo naonda in aka kalebean. Kinota'auanku bidon in rahasia tumayow kon náondakabí ing ka'ada'an; ka'ada'an kobiagan mo'oyúon andeka ka'ada'an mobogá, ka'ada'an bayongan yagi-yagi oyúon ande ka'ada'an kodaitan. 13 Kawasa inta inogoi i Kristus ko'inakó umuran mobogoi ing kakuatan ko'inakó tumayow kong ka'ada'an noyagi-yagimai. 14 Ta'e mo'ikow ain notuḷung ko'inakó wakutu in aku'oi kinoántugan in roriga; bo oáidmu tatua im mopiabí. 15 Utat mita intau im Pilipi! Kinota'auan bidon monimu totok ko wakutu in aku'oi nonaḷámai kom Makedonia koḻipod, wakutu in aku'oi bagu momangkoi nopoyaput in Habar Mopia, yo tongábí mo'ikow in jama'at inta notuḷung ko'inakó; mo'ikowdon nion inta nokorasa domandon kon inta mopia bo inta diá mopia wakutu in noyotakinku. 16 Sin wakutu in aku'oi kon Tesalonika bo moparaḷu kon totuḷung, yo ain no'iḻiu kong komintan mo'ikow nokidia in totuḷung monimu ko'inakó. 17 Tongá soáḷ inta totok moponting ko'inakó in de'emanbí tongá motarima kon onu inogoi monimu. Ta'e ibogonku im moko'ontongbí kom bungai mita inta mokodugang kong ka'untungan monimu. 18 Bayongan inta paraḷuonku inogoidon monimu ko'inakó, sedang bo no'iḻiudon kon tugat! Bayongan inta inogoi monimu inta pinokidia ko'i Epaproditus aindon sinarimaku. Dá tana'a makow komintandon oyúon onu inta paraḷuku. Bayongan inta inogoi monimu ko'inakó tua naonda bo kobondu ing kurban inta pinosumbah ko'i Allah bo inta sinarima domandon i Allah takin pia ing gina. 19 Ki Allah inta sinumbahku, mobogoibí im bayongan kaparaḷuanmu podudui ing kakaya'an bo kamulia'an-Nya inta pinonyata ko'i Kristus Yesus. 20 Dinayo-dayowdon ki Allah, ki Amá naton modapot ing kopaḷutan dunia na'a. Amin. 21 Poyaputpa in salamku kom bayongan umat i Allah inta notobatú i Kristus Yesus. Bo tarima domandon in salam inta nongkon i utat mita naton inta noyotakinku kon na'a. 22 Bayongan umat i Allah kong kotá tana'a bo mosia inta kon istana i Kaisar nopoyaput doman in salam ko'i monimu. 23 Po'igumonku makow, ki Tuhan Yesus Kristus umuran mobogoi im barakat ko'i monimu komintan. Hormat nami, Ki Paulus bo ki Timotius
1 Utatku mita umat i Allah kong Kolose inta umuran mosatia motobatú i Kristus! Saḷaku rasul i Yesus Kristus, -- inta inoiní i Allah tontaní -- aku'oi, ki Paulus bo ki Timotius inta ki utat naton, mopo'igum makow doá simbá ki Allah, ki Amá naton tantú mobogoi im barakat bo kobiagan motompia ko'i monimu. 3 Dinongogdon nami kom mo'ikow ain nopirisaya ko'i Yesus Kristus bo motabi doman kom bayongan umat i Allah. Manangka intua wakutu in sinambayangan nami i mo'ikow, kami umuran doman nopoyaput in sukur ko'i Allah, ki Amá i Yesus Kristus, Tuhan naton. 5 Mo'ikow mopirisaya bo motabi, sim mo'ikow moharap kon onu inta ain sinadia i Allah ko'i monimu kon soroga. Ain dinongog monimu in soáḷ tatua wakutu in Habar Mopia inta sabanarnya pinoyaput ko'i monimu. 6 Habar nongkon i Allah tatua no'iwayadon kom bayongan dunia na'a, bo kobiagan intau umuran binarakatan in habar tatua, notongkai doman ing kobiaganmu aim binarakatan pinangkoipamai mo'ikow nokodongog kon soáḷ totabi i Allah bo totu-totu'u inindongogan monimu intua. 7 Habar tatua dinongogdon monimu nongkon i Epapras, yobayat topogaidan inta kinotabi nami. Sia tua mogogaid kon oáidan i Kristus inta mosatia mogaid kong kopontingan naton. 8 Sia doman tua inta nopoyaput in habar ko'inami kom mo'ikow ain kinawasa'an in Roho i Allah sahingga in nobiagdon mototabian. 9 Manangka intua umurandon sambayangan nami im mo'ikow naonda ing kinodongogandon nami in habar soáḷ mo'ikow. Kami mopo'igum ko'i Allah simbá mo'ikow mobijaksana bo mopandoi lantaran kawasa in Roho i Tuhan, sahingga ing kota'auandon totok monimu onu ing kino ibog i Allah. 10 Dá mo'ikow im mobiagdon podudui in ibog i Allah bo umuran mokosanang kon gina-Nya, sahingga kom bayongan yagi-yagi mo'ikow umuran mobogoi im bungai inta mopia. Bo pongotahuan monimu soáḷ ki Allah modugang domandon. 11 Igumondon makow, simbá kawasa i Allah inta momulia tantú moginrigon ko'i monimu, sahingga umuran mosanang bo mopia ing gina monimu wakutu im moyogintayow im bayongan roriga. 12 Bo diá doman mokoḻiong im mosukur ko'i Amá, sing ki Amá tua in nopopatus motarima kon onu inta sinadia i Allah kon umat-Nya inta nobiag kom bonu im bayag. 13 Pinilatan-Nyadon ing kita nongkon kawasa inta nosindip bodongka pinamping kom bonu ing karaja'an i Adí-Nya inta kinotabi-Nya. 14 Ki Adí-Nya tatua inta nopobebas ko'i naton, mangaḻenya bayongan dosa naton ain inampungan-Nya. 15 Ki Kristus tua ing ko'ontongan. Sia tua ing gambar i Allah inta diá ko'ontongan; Sia ing ki Adí i Allah inta guya-guyang, bo inta totok im moponting nongkon bayongan inta pinomia, 16 sim pinongin i-Nia tua ki Allah nomia kom bayongan yagi-yagi kon soroga bo kon dunia na'a, inta ko'ontongan bo inta diá ko'ontongan, no'itakin doman im bayongan roho inta nongawasa bo inta nomarentah. Bayongan inta kon ḷangit bo inta kom butá pinomia pinongin i Kristus bo untuk doman ko'i Kristus. 17 Kon wakutu im bayongan yagi-yagi diápa, ki Kristus koyongan bidon oyúon. Bo bayongan tua oyúon lantaran Sia, tuamai, tua komintan ain notobatú-Nya. 18 Siata uḷu in awak-Nya, bo awak-Nya tua inta sinangoi jama'at. Sin Siabí tua pangkoi ing kobiagan jama'at tatua. Sia doman tua in Adí guya-guyang, inta muna-munamai biniag bui nongkon kinopatoian, sahingga Sia nobaḻí totok moponting nongkon bayongan yagi-yagi. 19 Ibogbí i Allah tontaní im mopo'oyúon kom bayongan yagi-yagi ko'i-Nia, bo bayongan tua oyúon domandon ko'i Adí-Nya. 20 Bo Sia doman tua inta pinaké i Allah namangoi nopoyodame kom bayongan yagi-yagi takin-Nya, inta kon butá ande kon soroga. Tua pinomia i Allah pinodoyon kong kinopatoian i Adí-Nya kong kayu pinoyotaḻempang. 21 Koḻipod mo'ikow noyayuk nongkon i Allah, bo Sia in sinaturu monimu sin oáid bo raian monimu mora'at. 22 Ta'e tana'a, pinodoyon kong kinopatoian i Adí-Nya, sinopiadon bui i Allah in hubungan monimu takin-Nya. Natua im pinogogaid-Nya simbá mo'ikow mota'au diaan tumoyow ko'i Allah takin ka'ada'an mokudus, modarit bo diá in aid mora'at. 23 Manangka intua, mo'ikow musti umuran mosatia im mopirisaya bo umuran doman kumadai mokoporopot kon onu inta aim pinirisaya monimu. Dika modapot in ukatan monimu harapan inta ain inogoi ko'i monimu wakutu im mo'ikow notarimadon kon Habar Mopia nongkon i Allah. Habar Mopia tatua aim pinota'au kom bayongan intau kon dunia na'a. Bo lantaranbí tuata, aku'oi ki Paulus nobaḻí mogogaid kon oáidan i Allah. 24 Tana'a mopiabí ing ginaku mororiga sing kopontinganmu. Sin aka awakku bo mororiga, yo tua im mangaḻenya aku'oi nogintopodon kon roriga inta diápa kinorasa'an i Kristus, sing kopontingan in jama'at saḷaku awak-Nya. 25 Aku'oi im binaḻí i Allah mogogaid-Nya sing kopontingan monimu saḷaku jama'at-Nya. Aku'oi im mustibí mopoyaput im bayongan habar nongkon i Allah. 26 Habar inta no'onggotdon totok binuni-buni makow i Allah kom bayongan intau, ta'e tana'a im pino'ontong-Nyadon kon umat-Nya. 27 Kon umat-Nya tatua ki Allah mo'ibog moponyata kon totokbí im mopia bo moḷoben onu im binuni kon intau mita ibanea. Na'a inta binuni tatua: Ki Kristus tua in nionbí ko'i monimu, bo tua im mangaḻenya, kom mo'ikow im mo'itakin doman mokorasa kong kamulia'an i Allah. 28 Ki Kristusbí tatua inta pinota'au nami kon intau mita. Kami nomaké ing kabijaksana'an bo pongotahuan im mononggina bo motundú ko'i monia, simbá pomuḷoi intau mota'au diaan ko'i Allah saḷaku intau inta noguyangdon kon soáḷ pirisaya, sim mosia ain notobatú i Kristus. 29 Simbá koyaputanku intua, dá tuamai aku'oi moramiji totok mogaid. Aku'oi moramiji takin bayongan tonaga inta inogoi i Kristus ko'inakó bo inta nongawasa doman ko'inakó.
1 Ibogonku im bá kota'auan doman monimu in rorigaku wakutu in noramiji nogaid sing kopontingan monimu bo kopontingan monia inta kon Laodikia bo ko'i monia komintan inta diápa nonota'au ko'inakó. 2 Na'a komintan inaidanku simbá moropotdon ing gina monia bo mositabian poḷat mobiag motobatú, sahingga mosia totu-totu'udon momangarti bo moyakin poḷat monota'au kon onu inta binuni i Allah, tuata ing ki Kristus tontaní. 3 Ki Kristusbí tua im mobuká kom bayongan pandoi bo pongotahuan i Allah inta koḻipod no'ibunipa. 4 Na'a im pogumanku ko'i monimu, simbá diá im mo'ikow uboḷan in intau mita inta tongá mopia kom bibig. 5 Sin umapakbí kita nogiyayúan, ta'e anggapdon aku'oi nionbí kon yuá-yuák monimu. Bo mopiabí totok ing ginaku moko'ontong ko'i monimu motobatú kong gina bo umuran moropot im pirisaya monimu ko'i Kristus. 6 Tai utat mita ain notarima ko'i Kristus Yesus saḷaku Tuhan. Manangka intua kobiagdon im mo'ikow motobatu' takin-Nya, 7 bo monguakat kom bonu i Kristus Yesus. Mo'ikow musti moposindogdong ing kobiaganmu bo ki Kristus in dodoyonanmu. Mustidon modugang im pirisaya monimu ko'i Kristus, podudui onu inta ain sinundú ko'i monimu. Bo ginamu in umurandon mo'ibo-ibog mopoyaput in sukur moántó. 8 Mustibí mokopo'ingat im mo'ikow, dikabí modapot oyúon im mokodondouḷug ko'i monimu takin pomikiran-pomikiran inta tongá pinodoyon kom pandoi intau inta diá im baragunanya, ta'e tongá mokopoyaying kom pirisaya. Pomikiran mita tatua de'emanbí nongkon i Kristus, ta'e tongábí nongkon pomikiran in intau bo nongkon roho mita inta nonguasa kon dunia. 9 Sim bayongan kapribadian i Allah no'ipasdon ko'i Kristus, inta kom bonu ing ka'ada'an-Nya saḷaku intau. 10 Bo lantaran nobiag notobatú i Kristus, dá mo'ikow inogoiandon ing kobiagan. Sing ki Kristus in tongguḷu im bayongan roho inta nongawasa bo inta nomarentah. 11 Lantaran notobatú takin i Kristus, dá mo'ikow ain sinunat, ta'e de'emanbí sunat inta inaidan in intau, ta'e sunatbí inta inaidan i Kristus, inta nopobebas ko'i monimu nongkon kawasa in tabiat inta binaradosa. 12 Sing kowakutu im mo'ikow binaptis, mo'ikow iḷobongdon noyotakin i Kristus; bo takin doman baptisan tatua, mo'ikow no'itakin doman biagon bui moyotakin i Kristus lantaran mo'ikow mopirisaya kong kawasa i Allah inta ain nomiag ko'i Kristus nongkon kinopatoian. 13 Koḻipod, mo'ikow aim minatoi secara rohani lantaran mo'ikow binaradosa, bo lantaran mo'ikow diá sinunat inta inaidan in intau. Ta'e tana'a ki Allah ain nomiag ko'i monimu noyotakin i Kristus. Ki Allah ain nongampung kom bayongan dosa naton, 14 bo pinopatan-Nyadon in surat boboḻian ko'i naton, inta mongancam ko'i naton takin sarat mita inta mongobogat. Takin cara nopopakú in surat boboḻian tatua kong kayu pinoyotaḻempang, ki Allah nomopat kom bayongan inta pinonapud ko'i naton. 15 Kong kayu pinoyotaḻempang tatuata pinomia i Kristus im bayongan roho inta nomarentah bo inta nongawasa diádon nokopongonu bui. Mosia pinomiadon tontonan im bayongan intau kowakutu in diaan i Kristus im mosia saḷaku intau inta sinoko domok kom pawai kino'untungan-Nya. 16 Manangka intua dona'aidon pomayak makow intau mopotaḷá ko'i monimu kon soáḷ ka'anon ande inumon, ande so'ḷ mita singgai moḷoben in agama, andeka poraya'an mita buḷan mobagu, ande soáḷ singgai in Sabat. 17 Tua komintan tongábí oḻinow nongkon soáḷ mita inta mo'iduduimai, ta'e inta monyata nongkon soáḷ mita tatua ing ki Kristusbí! 18 Donaaibí pomayak makow monimu im porugionmai in intau mita inta ki ubo-uboḷmai mokopo'ompá kon dodia bo inta mosumbah kom malaekat mita. Intau tatua mokaḷakuang takin pikirannya mita inta modunia bo dumodia kon inta o'ontongon mita monia, 19 sahingga in diádon kumadai ko'i Kristus inta nobaḻí tongguḷu. Kom bonu im pimpinan i Kristus, bayongan awak iḷukadan bo sinobatú in sendinya mita, poḷat nobiag podudui ibog i Allah. 20 Mo'ikow aim minatoi noyotakin i Kristus, bo aim pinobebas nongkon roho mita inta nongawasa kon dunia na'a. Dá nongonu sim mo'ikow in nobiagbí ná intau inta kinawasa'anpa in dunia na'a? Nongonu sim mo'ikow in dumuduipabí kon atorang mita ná tana'a: 21 "Dona'ai mokadai kon na'a", "Dona'ai moka'an kon tua", "Dona'ai moḻiai kon na'a?" 22 Bayongan atorang tatua im mongonaibí soáḷ mita inta naonda im pakéon diádon im baragunanya. Tua in tongábí atorang bo totundú mita inta pinomia in intau. 23 Memang ko'ontongan soáḷ tatua naonda bo mobijaksana, takin tongganutnya simbá intau mosumbah kom malaekat, mokopo'ompá kon dodia bo moposikisa in awak; ta;e bayongan tua diábí im baragunanya mogator kon napusu ande ibog in intau.
1 Mo'ikow aim bidon biniag bui noyotakin i Kristus. Tuamai poramijidon mo'ikow moko'uḻí kon soáḷ mita inta kon soroga, kon tampat kon onda ing ki Kristus nomarentah noyotakin i Allah. 2 Raidon in soáḷ mita inta kon soroga, dona'ai morai kon soáḷ mita inta kon dunia. 3 Sim mo'ikow aim minatoi bo kobiaganmu no'ibuni noyotakin i Kristus inta notobatú i Allah. 4 Aka ki Kristus inta nobaḻí pangkoi ing kobiagan naton, ko'ontongandon bui yo mo'ikow doman ing ko'ontongan moyotakin-Nya kom bonu ing kamulia'an-Nya. 5 Tuamai inggama'aidon ibog mita in dunia inta umuran moganggu ko'i monimu, ná oáid inta mokotor, oáid mita inta diá patus aidan, ibog in awak, ibog mita inta mora'at, bo ibog mita inta mo'iḻiu (sin ibog inta mo'iḻiu tua notongkaibí im mosumbah kom berhala). 6 Soáḷ mita natua inta mokopomuká kon ya'at ing gina i Allah kon intau mita inta diá motoindudui ko'i-Nia. 7 Koḻipod mo'ikow dinumudui doman kon ibog natua mita, wakutu ing kinawasa'annya im mo'ikow. 8 Ta'e tana'a, ḷumbúdon monimu in soáḷ mita inta mora'at nongkon i'nimu: dika tumorú ande momarontak, ande moya'at ing gina kon intau ibanea, ande monibá, bo mosingog kon tosingogon inta moromú. 9 Dikadon mosi'uboḷan sin ain sinaḷáan monimu ing kobobiag koḻipod bo tabiatnya. 10 Bo tana'a mo'ikow inogoiandon ing kobiagan inta mobagu. Mo'ikow nion nobaḻí bidon intau nobagu, inta koyogot tomobaguon i Allah inta nopomia ko'i monimu podudui im batangan-Nya tontaní. Makusudnya bá totu-totu'udon kota'auan monimu ing ki Allah. 11 Sahingga diádon yoposi intau Yahudi bo de'eman Yahudi, intau sinunat bo inta diá sinunat. Bo diá domandon yoposi in intau mokokiángoi bo intau moromú, intau inta nobaḻí ata bo intau inta de'eman ata, sing ki Kristus tua Tuhanbí im bayongan yagi-yagi, bo Sia ain notobatú intua komintan. 12 Utat mita, mo'ikow nion umatbí i Allah inta ain sinotabi bo piniḻí-Nya mobaḻí kapunya'an-Nya tontaní. Tuamai musti popo'ontong doman monimu in totabian, pia ing gina, diá mosiḷantud, pososingog moáḷus bo mobahasa kon tumpaḷa intau bo mosabar aka koántugan in roriga. 13 Mokoposabar kon tumpaḷa intau, mosiámpungan aka oyúon intau im motagú kon ya'at ing ginanya kon intau ibanea. Nosanangbí ing gina i Tuhan nongampung ko'i monimu, tuamai im musti doman mosiámpungan im mo'ikow. 14 Na'a in soáḷ mita inta totok moponting: Mo'ikow musti mototabian sin totabianbí tua im mopotobatú ko'i utat komintan sahingga im mobaḻí mosempurna. 15 Pakédon in dodamean inta inogoi i Kristus, simbá kawasa'an-Nyadon ing ginamu, sin tuabí im mangaḻe pinogoinían ko'i monimu motobatú kon awak, bo umuranbí posukur ko'i Allah. 16 Umuran kogina-gina makow in totundú mita i Kristus inta mobarakat tua, sahingga mo'ikow mobijaksana bo mopandoi im motundú bo mononggina kon utat mita. Dika mokoḻiong im mopomanyanyi im Mazmur bo lagu mita rohani; pomanyanyidon ko'i Allah takin porasa'an mosukur kom bonu ing ginamu. 17 Bayongan inta aidan andeka singogon monimu, yo aidai ande singog komintan podoyon kon tangoi i Tuhan Yesus. Poyaputdon in sukurmu ko'i Allah ki Amá naton sim bayongan inta pinomia i Yesus ko'inimu. 18 Utat mita, buḷoi bobay, hormatbí ing ki buḷoimu, sim mustibí natua in aidanmu saḷaku intau Keresten. 19 Bo mo'ikow utat mita buḷoi ḷoḷaki, kotabibí ing ki buḷoimu, dikabí rumomú ko'inia. 20 Adí mita! Nobaḻíbí kowajiban monimu saḷaku intau Keresten in tantú mokopotoindudui kong guyangamu, sin tuabí ing kino ibog i Allah. 21 Utat mita, guyanga ḷoḷaki! Dika posakíon gina i adímu mita, simbá diá mo'inggamá in harapan monia. 22 Utat mita inta nobaḻí ata! Kom bayongan rupa-rupa duduiaibí onu im pokiáid i tuangmu kon dunia na'a. De'emanbí dumudui aka ko'ontonganpa makow monia simbá pujion im mo'ikow. Ta'e duduiaibí im mosia takin gina motuḻid lantaran hormatmu ko'i Tuhan. 23 Onukabí im poki-aid ko'i monimu, aidaibí totu-tou'u takin sanang gina, naonda bo mobantung ko'i Tuhan, de'emanbí tongá kon intau. 24 Simbá kota'auan monimu, tarima'anbí monimu in tontuḻínya nongkon i Tuhan. Onu in sinadia i Tuhan kon umat-Nya, tuabí in ogoi ko'inimu. Sin tuang sabanarnya inta yogot bantungan monimu tua ing ki Kristusbí tontaní. 25 Bo ki inekabí im mogaid kon no'itaḷá yo siabí im motanggung kon taḷánya mita tatua; sin diábí piḻían i Tuhan intau.
1 Utat mita inta nobaḻí tuang! Kopiabí im mopoáid ko'i atamu mita, dikabí tomboga'an. Pokotoropdon, oyúonbí in Tuangmu kon soroga. 2 Umuran mokoporajing im mosambayang bo umuran pobasadia, dika mokoḻiong mosukur ko'i Allah. 3 Sambayangai doman ing kami simbá ogoian i Allah ing kasampatan mopia kom mopota'a-ta'au makow in habar soáḷ inta no'ibuni ko'i Kristus. Inta lantaran soáḷ tatuata dá tana'a makow aku'oi binonu kom ponjara. 4 Sambayangai in aku'oi simbá mota'au in aku'oi moginsilang kosila-silangon kon onu inta no'ibuni tua. 5 Mokopobijaksanadon im mobiag moyotakin intau mita inta diá mopirisaya, bo pakédon kopira pomuḷoi oyúon ing kasampatan. 6 Ramijidon simbá onu in singogonmu tantú mokosanang bo ko'ibog in intau. Bo musti kota'auan monimu náonda im pototubag kon onu in ḻibo-ḻibóon mita in intau. 7 Ki Tikhikus, ki utat naton inta kotabiku, mopota'au ko'i monimu im bayongan yagi-yagi soáḷ aku'oi. Sia mosatia totok mogaid kon oáidan i Tuhan moyotakin nami. 8 Sia pinotabáku mamangoi ko'i monimu simbá kota'auandon monimu ing ka'ada'an nami bo mo'onowdon ing gina monimu. 9 Ki Onesimus im moyotakin mangoi i Tikhikus; Sia tua in intau inta tumpaḷa mopirisaya ná kita, intau inta nongkon sigad monimu. Sia tua intau doman inta mosatia bo kinotabi doman nami. Taya dua i Tikhikus im mopota'au ko'i monimu kom bayongan yagi-yagi inta ain nobaḻí kon tampatku na'a. 10 Ki Aristarkhus inta noyotakinku kom bonu im ponjara nokipoyaput in salam ko'i monimu. Ná doman tua ing ki Markus inta pokuádíon i Barnabas. Soáḷ ki Markus na'a, aindon pinongoyow ko'i monimu kon tarimadon in sia aka mamangoi ko'i monimu. 11 Salam doman i Yesus inta dinonoi ki Yustus. Kon singad in intau mita Yahudi inta ain nopirisaya ko'i Tuhan Yesus, yo taya toḷu na'a in nobaḻídon yobayat topogaidanku inta mopoyaput in oáidan nongkon i Allah. Mokotuḷung totok im mosia ko'inakó. 12 Salam doman nongkon i Epapras. Sia na'a intau doman nongkon sigad monimu. Mosia na'a mogogaid doman kon oáidan i Kristus inta umuran mosatia im mosambayang sing kopontingan monimu. Sia totok mopo'igum ko'i Allah simbá mobaḻídon moropot ing koyakinan monimu, bo totu-totu'udon moguyang im mo'ikow simbá totu-totu'u domandon dumudui kon ibog i Allah. 13 Inontongkudon tontaní kon totokdon noramiji nogaid in sia sing kopontingan monimu bo kopontingan in intau mita inta kon Laodikia bo kon Hierapolis. 14 Ki dokter Lukas inta kinotabi naton, bo ki Demas nokipoyaput doman in salam ko'i monimu. 15 Poyaputpa in salam nami ko'i utat mita naton Keresten inta kon Laodikia bo ko'i Nimpa doman, bo kon jama'at inta mosambayangmai kom baḷoinya. 16 Naonda in surat tana'a baca'an ko'i monimu, yo ramiji doman bá surat tana'a baca'an doman kon jama'at inta kon Laodikia, ná doman tua, mo'ikow tontaní musti doman mobaca kon surat inta kinirim kon jama'at Laodikia. 17 Bo pota'audon ko'i Arkhipus in na'a, "Iḷapataidon kopira'an in oáidan inta pinoki aid i Tuhan ko'inimu sim mobantung ko'i Tuhan." 18 Salam nongkon inakó, ki Paulus. Aku'oibí tontaní in nomais kon salam tana'a. Dika koḻiongan kon aku'oi ing kom bonupa im ponjara! Igumon makow umuran barakatan i Tuhan im mo'ikow. Hormat nami, Ki Paulus
1 Utatku mita jama'at kon Tesalonika, inta ain nobaḻí umat i Allah Amá naton bo i Tuhan Yesus Kristus. Aku'oi ki Paulus, ki Silwanus bo ki Timotius umuran mopo'igum ko'i Allah simbá tantú-Nya ogoian im barakat bo kobiagan motompia im mo'ikow. 2 Umuran ing kami mosukur ko'i Allah lantaran pirisaya monimu. Pomuḷoi ing kami mosambayang, tantú kotoropan nami im mo'ikow. 3 Umuran doman kotoropan nami in oáid monimu inta pinodoyon kom pirisaya ko'i Tuhan naton ki Yesus Kristus inta motabi bo mo'ibog doman motuḷung kon tumpaḷa intau. Kinotoropan doman nami ing koro'roton gina monimu moharap makow ko'i Tuhan naton ki Yesus Kristus. 4 Utat mita, kinota'auan bidon nami kom motabibí ing ki Allah ko'i monimu bo piniḻí-Nyadon im mo'ikow mobaḻí umat inta kotabi-Nya. 5 Sing kami nopoyaput in Habar Mopia ko'i monimu de'emanbí pinodoyon kom pandoi nami, ta'e pinodoyonbí kong kawasa in Roho i Allah inta umuran kotaki-takin nami. Bo totokbí iyakin nami kon totu'ubí in Habar Mopia tatua. Kinota'auan bidon monimu ing kobobiag nami wakutu ing kotaki-takinpa monimu. Kami umuran noramiji mogaid sing kopontingan monimu. 6 Mo'ikow dinumuduidon kon onu inta inontong monimu inaidan nami bo inta inaidan i Tuhan. Umpakah mo'ikow nobiag nororiga sim pinogutú totok in intau ibanea, ta'e Habar Mopia inta pinoyaput nami ko'i monimu in sinarimabí monimu takin sanang gina. Sanang gina tatua Rohobí i Allah in nobogoi. 7 Tuamai mo'ikow nobaḻí duduianmai im bayongan intau inta mopirisaya kom Makedonia bo kon Akhaya. 8 Sin nongkon imonimu, habar soáḷ ki Tuhan no'isiardon dapot im Makedonia bo Akhaya. De'eman doman tongá tua; sin nodapotbí doman in habar kon náonda ing kopopirisaya monimu ko'i Allah no'isiar domandon magí makow kon ḻipu-ḻipúannya, sahingga diá bidon im musti pogumanku ko'i monimu. 9 Bayongan intau mongonguman kon soáḷ pinototomu monimu ko'inami wakutu in namangoi ko'i monimu. Ino'uman doman monia kom mo'ikow nonaḷámaidon kon onu inta pinomia monimu berhala inta sumbáan domanmai. Mo'ikow nopirisayadon ko'i Allah inta mobanar bo tongádon Sia in sinumbah monimu. 10 Ino'uman doman monia ing kososatia monimu mogoḷat makow kong koángoian bui i Adí i Allah inta ki Yesus Kristus nongkon soroga. Sia inta aim biniag bui i Allah nongkon sigad in intau mita minatoi. Sia tuata inta moposaḷamat ko'i naton nongkon hukuman i Allah kon singgai mo'iduduimai.
1 Utatku mita, kinota'auan bidon monimu tontani kon oyúonbí im mangaḻe kinoángoian nami kon sigad monimu. 2 Bo kinota'auan bidon monimu kon wakutu ing kami diápa namangoi ko'i monimu kon Tesalonika, kami muna bidon pinogutú bo siningkuḻe kong kota im Pilipi. Ta'e umpakah nobayong intau moḷawang ko'i nami, ta'e umuranbí inogoian i Allah naton ing kabaranian kami mopota'au ko'i monimu in Habar Mopia inta nongkon i Allah. 3 Totundú nami in no'itutuibí. De'emanbí makusud inta diá mopia andeka monombodok. 4 De'emanbí natua. Kami in diábí mosingog sim moposanang kong gina in intau, ta'e moposanangbí ing gina i Allah inta umuran noguji kong gina nami. Sin inanggap-Nya kong kami na'a im mota'aubí mopota'a-ta'au makow in Habar Mopia tatua. 5 Kinota'auan bidon monimu kon diábí dodai onda ing kami tongá mopia kon o'uman andeka monombodok ko'i monimu, sim mobuni kom makusud inta tongá motayak kong ka'untungan tontaní. Ki Allahbí in nonota'au kon tua komintan! 6 Bo diábí doman dodai onda ing kami moramiji simbá duíon monimu ande duíon in intau ibanea. Umpakah sabanarnya mota'aubí aidan nami intua, sing kami in rasul i Kristus, bo mota'aubí doman tuntuton nami ko'i monimu. 7 Ta'e kami in tongábí umuran mokopopia kon oáid wakutu ing kon yuá-yuákpa monimu, naonda bo guyanga bobay monompia ko'i adínya. 8 Natua ing ka'ada'an nami. Lantaran tabi nami totok im moḷoben ko'i monimu, dá nobayagbí ing gina nami im mobogoi ko'i monimu. Na'aibí in tongá Habar Mopia nongkon i Allah, sedangkan kobiagan nami yo ogoi nami potaru. 9 Tantú kinotoropanpabí monimu uḻe utat mita naonda im pinogogaid bo pinororamiji nami. Doḷom bo singgai kami mogaid simbá diá tobatúmai kon sigad monimu im mororiga wakutu ing kami nopoyaput in Habar Mopia inta nongkon i Allah ko'i monimu. 10 Mosuci ing kobobiag nami, mobanar bo diá in yagi-yagi inta diá mopia in inaidan nami ko'i monimu inta ain nopirisaya ko'i Kristus. Inontong bidon monimu tontaní ing kami bodongka bidon ki Allah in nonota'au kon tua komintan. 11 Kinota'auanbí monimu ing kinototabi nami ko'i monimu. Naonda bo guyanga bo adí. 12 Kami umuran mononggina bo mobogoi in dorongan ko'i monimu bo modesak simbá mo'ikow mo'idudui kon inta kino ibog i Allah. Inoiní-Nya im mo'ikow simbá mobaḻí umat kon dunia-Nya inta mobagu bo mokorasa kong kawasa-Nya inta moḷoben. 13 Oyúon in totok mokopia-pia kong gina nami, sahingga kami tantú mosukur ko'i Allah. Tuata wakutu ing kami nopoyaput in Habar Mopia nongkon i Allah ko'i monimu. Habar Mopia tatua diábí tongá inanggap monimu habar nongkon intau, ta'e totu-totu'ubí Habar Mopia nongkon i Allah. Sin Roho-Nyabí im pinopopaké-Nya ko'inimu nogaid kon tua mita, intau inta mopirisaya ko'i Yesus. 14 Bayongan ginaḷum jama'at i Allah, onu inta kinorasa'an monimu, kinorasa'anbí doman in jama'at mita i Allah inta kon Yudea inta nopirisaya domandon ko'i Kristus Yesus. Mo'ikow pinogutú doman in yobayat mita monimu tongoḻipúan, naonda bo inta kinorasa'an in jama'at mita i Allah kon Yudea. Mosia pinogutú doman in intau mita Yahudi. 15 Intaubí mita tatua inta noḻimod ko'i Tuhan Yesus bo nabi mita bo inta nomogutú doman ko'i nami. Mosia mosaturu kom bayongan intau, bo beresibí diá mosanang ing gina i Allah ko'i monia. 16 Modapot im mosia moramiji totok moḷamboi ko'inami mopoyaput in Habar Mopia kon intau mita inta de'eman Yahudi, Habar Mopia inta mokosaḷamat ko'i monia. Intau mita in Yahudi tatua, umuran mogaid kon inta diá mopia kinobobúbí monia. Pangabisannya hukumon i Allah im mosia. 17 Bayongan ginaḷum jama'at i Allah, wakutu ing kita noyotanga diá no'onggot -- noyayuk kom mata ta'e nodiugbí kong gina -- totokbí ing kinotanoban nami im mo'ikow bo tantú ramijion nami simbá buipa moyodungkuḷ monimu ing kami! 18 Kami in noroncanadon mamangoi mokipodungkuḷ ko'i monimu; kotongonumaidon degá nonungkuḷ ta'e umuran ḷamboian Ibilis in roncana nami tatua. 19 Totu'ubí kon tongábí mo'ikow nion in nobaḻí harapan bo inta nobaḻí batoḷ in dodob nami aka ki Yesus inta ki Tuhan naton mamangoi bui. 20 Totu'u kom mo'ikowbí nion batoḷ in dodob bo inta nobaḻí dodoyonan pia in gina nami.
1 Kami diádon mokotahang kon tanob nami ko'i monimu, tuamai iraikumai yo manikah biar dongkadon aku'oi ing kon Atena, 2 pogoḷa-goḷatan potabákupa mangoi ko'i monimu ing ki utat naton ki Timotius. Sia na'a im mogogaid kon oáidan i Allah inta topogaidan nami nopoyaput in Habar Mopia soáḷ ki Kristus. Pinotabá nami in sia mamangoi ko'i monimu simbá motuḷung moginrigon kong gina monimu bo poḷat mononggina bá umuran mo'ikow mopirisaya ko'i Kristus. 3 Bá diá tobatúmai intau kon sigad monimu mobaḷui im pirisaya sim mokorasa kon roriga mita naton na'a. Kinota'auan bidon monimu kon tua in sinantú bidon i Allah ko'i naton. 4 Sing kowakutu ing kami koyota-yotakinpa monimu, muna bidon pinoguman nami, kong kita im pastibí mokorasa kon roriga. Bo totu'u kon nobaḻídon intua komintan; kinota'auan bidon monimu intua. 5 Manangka intua pinotaba'kudon namangoi ing ki Timotius sim mo'ibogdon totok aku'oi mokidongog kon habar soáḷ kopopirisaya monimu ko'i Kristus. Moḻia-ḻiau ing ginaku sin dikabo kinokawasa'andon Ibilis im mo'ikow, sahingga onu inta siniḷopían nami diádon im baragunanya. 6 Ta'e tana'a, naonda ing ki Timotius namangoi nodia in sia kon habar inta mokosanang totok kon gina. Ino'umannya kom mo'ikow totu'-totu'udon mopirisaya ko'i Kristus bo umuran doman mositabian. Ino'umannya doman kon umuran kotoropan monimu kong kami na'a in intaubí mopia bo mo'ibog doman totok im mo'ikow moyodungkuḷ nami, ná bí doman tua ing gina nami ko'i monimu. 7 Manangka intua utatku mita, umpakah ing kami nobiag nosusah bo mororiga, ta'e nosanangbí totok ing gina nami in nokodongog kon habar kom mo'ikow umuran mopirisaya ko'i Kristus. 8 Habar tatua nokodugang kon noroton ing gina nami, asaḷ bo tantú roton in sosindog monimu bo umuran motobatú i Tuhan. 9 Diádon im poporupa'an in sukur nami ko'i Allah sim bayongan inta mokosanang kong gina kon tayowon-Nya, lantaran mo'ikow. 10 Doḷom bo singgai kami umuran mosambayang simbá kita mota'au moyodungkuḷ bo moyogintayow makow bo mogintompod kon onu inta paraḷupa pakéon monimu kom mopobayak im pirisaya monimu ko'i Kristus. 11 Bo po'igumon makow intua, ki Allah, ki Amá naton bo ki Tuhan naton ki Yesus Kristus mobogoi in daḷan ko'inami simbá moyodungkuḷdon bui monimu. 12 Bo igumon doman makow nami ko'i Tuhan bá mo'ikow umuran mositabian bo oyúon doman in tabi monimu kon tumpaḷa intau, sahingga in tabi monimu kodugang- kodugangdon ná tabi nami ko'i monimu. 13 Aka natua yo irigonan i Tuhan ing gina monimu, sahingga modaritdon totok ing kobobiag monimu bo diá bidon in inta diá mopia in aidan monimu kon tayowon i Allah, ki Amá naton, ko wakutu ing ki Tuhan naton ki Yesus mamangoi bui moyotakin im bayongan intau inta ain nobaḻí umat-Nya.
1 Pangabisannya uḻe utat mita, na'a im po'igumon nami takin tonggina ko'i monimu inta pinodoyon kong kawasa i Tuhan Yesus: "Sinundúdon bo ain inontong monimu ko'inami náonda ing kobobiag podudui kon inta mokosanang kong gina i Allah. Mo'ikow in nobiag bidon natua, ta'e tana'a pinodoyon kong kawasa i Yesus, kami mopo'igum totok ko'i monimu bo moki ramiji simbá totu-totu'udon mo'ikow mogaid kon tua komintan. 2 Sing kinota'auan bidon monimu in totundú mita inta pinota'au nami ko'i monimu pinodudui ing kawasa i Tuhan Yesus. 3 Nana'a ing kino ibog i Allah: Ibogon-Nya mo'ikow mobiag tongábí kom bonu ing kawasa-Nya; mobiag modarit kom bayongan yagi-yagi bo yumayuk kon oáid mita mokotor bo inta diá mopia. 4 Pomuḷoi in ḷoḷaki kon sigad monimu musti monota'au kon naonda im mobiag mokosanang kong gina i Tuhan bo gina im bayongan intau takin i buḷoinya. 5 Dona'aibí dumudui kon ibog awak im batangan ná oáid in intau mita diá nonota'au ko'i Allah. 6 Tuamai musti mokopo'ingat, simbá diá tobatúmai intau mogaid kon inta diá mopia ko'i utatnya, andeka monguboḷ ko'i utat sin tuḻíanbí i Tuhan im boyongan tua, ná inta aim pinota'au bo pinonorop nami ko'i monimu koḻipod. 7 Inoiní i Allah ing kita, de'emanbí mogaid kon inta mora'at, ta'e mogaidbí kon onu inta mokosanang kong gina-Nya. 8 Tuamai ki ine in doí motarima kon singogku, yo de'emanbí intau im bayowannya, ta'e ki Allahbí inta ain nobogoi in Roho-Nya mokudus ko'i monimu im bayowannya. 9 Diábí bain paisonpa bui nami ko'i monimu in tabi monimu kon utat mita inta tumpaḷa mopirisaya ko'i Kristus Sinundú bidon i Allah im mo'ikow kom musti mototabian. 10 Bo tua komintan aindon pino'ontong monimu kom bayongan utat inta kom Makedonia. Ta'e tantúbí tonggina'an nami im mo'ikow simbá modugang motompia ing kobobiag monimu. 11 Poramiji bá tantú mo'onow ing gina bo dika umuran kumapog kon urusan intau ibanea. Manikah bo potayak kong kobiagan monimu tontaní, ná inta aim pinoguman nami koḻipod ko'i monimu. 12 Sahingga im mo'ikow mobiagdon motoḷutui kon tayowon intau mita ibanea, bo diá tongá moharap makow kon intau ibanea. 13 Utatku mita, ibogon nami bá totu-totu'udon kota'auan monimu in soáḷ intau mita inta aim minatoi; simbá diá moájar ing gina monimu ná mosia inta diá kopongharapan. 14 Kita im mopirisaya kong ki Yesus aim minatoi, ta'e nobiag bui. Tuamai kita mopirisaya doman, kom biagonbí bui i Allah im bayongan intau inta mopirisaya ko'i Yesus Kristus inta aim minatoi bo mosia mobiag moyotakin-Nya. 15 Kon soáḷ tatua, nana'a im pinoguman i Tuhan inta musti poyaput nami ko'i monimu: "Kowakutu ing ki Tuhan Yesus mamangoidon bui kita inta nobiagpa in diábí umuna ko'i monia inta minatoidon muna. 16 Bambí itoi im malaekat mobaḷú bo terompet i Allah irupondon saḷaku toḻibag, bain tua bo mamangoi ing ki Tuhan Yesus nongkon soroga. Bo intau mita inta mopirisaya ko'i-Nia inta aim minatoi biagondon muna. 17 Mopaḷut makow kon tua kita inta nobiagpa na'a, bingkatondon moyotakin monia mamonik in ḷangit moyodungkuḷ i Tuhan. Bain kon tuata bo mogutundon ing kita takin i Tuhan. 18 Tuamai pakédon in singog tana'a kom mosirigonan kong gina in tumpaḷa utat.
1 Utatku mita, soáḷ wakutu koángoian bui i Tuhan diá bidon paraḷu paison nami ko'i monimu. 2 Sing kinota'auan bidon monimu kon singgai koángoian bui i Tuhan naonda bo singgai koángoian im mononakow kowakutu in doḷom. 3 Aka intau bo moguman nana'a: "Komintanpabí noáman, diábí in onu bo onu," dá kon dodai doman tuata tubuan in onu inta mokoputú ko'i monia bo diá tobatúmai mokoḷagui im mosia. Tua mita daḻíbí mo'iangoi naonda bo nakit im bobay mononggadí inta mo'iuma ko'i monia inta mononggadídon. 4 Ta'e aka mo'ikow yo de'emanbí intau inta nobiag kon sindip, sahingga in singgai tatua diábí mokotaḻikokog ko'i monimu naonda bo ko'oangoi im mononakow. 5 Utatku mita mo'ikow nion komintanbí intau inta nobiag kon nobayag, mo'ikow no'ibonu kom bayag inta motarang. Kita in de'emanbí intau inta nobiag kon sindip, ande intau inta no'itu'ot kon doḷom inta mosindip. 6 Tuamai kita dona'ai tongá umuran mosiug makow ná intau mita ibanea, ta'e umuran koratakon in raian bo tantú kiḷuka-ḷukadmai. 7 Doḷom mosiug im mosia bo monginum doman dapot im moḷoḷangu. 8 Ta'e kita na'a intaubí inta nobiag kon singgai inta nobayag; manangka intua musti doman mobayag in raian naton, bo tantú mopirisaya ko'i Tuhan bo mositabian doman bo umuran moharap kom bonu im pirisaya kom posaḷamatonbí i Allah ing kita. Tuabí in sonjata inta pakéon naton moḷawang kon inta mosindip. 9 Piniḻí i Allah ing kita, de'emanbí bá oyúon in hukumon, ta'e bá posaḷamaton i Tuhan naton ki Yesus Kristus. 10 Sia minatoi sin lantaranbí kita, simbá ko wakutu in Sia mamangoidon bui --inta minatoi ande inta nobiagpa -- moyotakin-Nya mobiag. 11 Tuamai umuranbí positonggina'an bo mosiporigonan kong gina ná inta biasamai aidan monimu. 12 Utat mita po'igum nami totok ko'i monimu, hormatonbí im mosia inta nogaid kon yuá-yuák monimu; intau inta aim piniḻí i Tuhan nobaḻí itoi bo monononggina ko'i monimu. 13 Umuranbí hormat bo kotabi im mosia tua, sin oáidan inta inaidan monia tatua de'emanbí tongá ibo-ibog. Kobiagbí motompia bo umuran mototabian i mo'ikow. 14 Utatku mita na'a doman dugang in tonggina nami ko'i monimu: Togur pia-pia makow im mosia inta doí mogaid bo tantú irigonai ing gina intau mita inta mongo'ondok, bo dika koḻiongan im motuḷung kon intau mita bogá bo mokoposabar in tumayow kon intau inta noyagi-yagimai in oáid. 15 Ḷukadai simbá diá mosituḻían intau kon soáḷ mita inta mora'at. Umuran poramiji mogaid kon inta mopia kon intau mita. 16 Tantú kosanang ing gina, 17 bo dika koḻiongan mosambayang. 18 Náondakabí ing ka'ada'an monimu, yo tantúbí posukur, sin tuata ing kino ibog i Allah aidan monimu saḷaku intau mita inta ain nobiag notobatú i Yesus Kristus. 19 Dona'ai monahang kon onu ing kino ibog in Roho i Allah. 20 Bo dona'aibí anggapon monimu kon diá im mangaḻe in habar mita inta inogoi in Roho i Allah ko'i monimu. 21 Bayongan yagi-yagi musti ujionpa muna, onda im mopia, tua in aidan. 22 Bo mokopoyayuk kom bayongan inta mora'at. 23 Po'igumon makow simbá umuran i Allah ogoian ing kobiagan motompia bo baḻíon-Nya im mo'ikow umat inta tongá mopirisaya bo mobiag takin i Allah. Po'igumon doman makow bá ḷukadandon i Allah in roho, gina bo awak monimu, sahingga in diábí im moga'at ko wakutu ing koángoidon bui i Yesus Kristus ki Tuhan naton. 24 Tua komintan aidanbí i Allah inta ain nogoiní ko'i monimu sin diábí dodai onda Sia monguboḷ. 25 Uḻe utatku mita, tantú sambayangai ing kami. 26 Aher makow poyaputpa in salam nami kom bayongan utat pinodoyon kon totabian saḷaku intau inta mopirisaya ko'i Kristus. 27 Podoyon kong kawasa i Tuhan, po'igumonku totok ko'i monimu, simbá surat tana'a baca'an monimu kon tayowon bayongan utat inta mopirisaya ko'i Kristus. 28 Po'igumon doman makow ki Tuhan naton ki Yesus Kristus umuran mobogoi im barakat. Hormat nami, Ki Paulus
1 Utatku mita jama'at inta kon Tesalonika, inta ain nobaḻí umat i Allah ki Amá naton bo umat i Tuhan Yesus Kristus! Kami toḷu, ki Paulus, ki Silas bo ki Timotius 2 umuran mopo'igum makow in doá simbá ki Allah ki Amá naton bo ki Tuhan Yesus Kristus mobogoi im barakat bo kobiagan motompia ko'i monimu komintan. 3 Nobaḻí bidon kowajiban nami mopoyaput in sukur ko'i Allah lantaran mo'ikow. O,o patusbí intua aidan nami sim pirisaya monimu ko'i Kristus tantú kodugang-kodugang bo tabi monimu kon tumpaḷa intau moḷoben domandon. 4 Tuamai mo'ikow umuran o'umanon nami kon jama'at mita inta kinobaya'an nami. Mosanang totok ing gina nami mongonguman kon soáḷ kororoton im pirisaya monimu ko'i Kristus, umpakah pogutúon bo koántugan roriga. 5 Bo nonyatadon kon na'a kom moádilbí totok im pononantú i Allah. Lantaran mo'ikow bo nobiagdon nororiga sin lantaran noramiji tumu'ot kon dunia nobagu i Allah, dá mo'ikow patusdon tumu'ot kon dunia tatua. 6 Onu inta irai i Allah moádil dá tua in aidan-Nya, bo tuḻían-Nya in intau inta mopoyoyigamai ko'i monimu. 7 Bo ko'inimu inta tana'a makow noyoyiga -- natua doman ko'inami, ki Allah monginggamábí kon roriga tatua kon singgai ki Tuhan Yesus moponag nongkon soroga bo mokipogontong takin malaekat-Nya mita inta mongotorindog 8 bo takin tuḷudoman tuḷu inta kodoko-dokot. Sia mamangoi mohukum kon intau mita inta diá mopirisaya ko'i Allah bo inta doí mokidongog kon Habar Mopia i Yesus Kristus ki Tuhan naton. 9 Mosia na'a inta motarima kon hukuman mokoyoyang modapot kopaḷutannya bo ḷumbúon koyayúon nongkon tayowon i Tuhan bo nongkon kawasa-Nya inta moḷoben. 10 Tua komintan im mobaḻí kon singgai koángoian-Nya kowakutu im poḷantudon umat-Nya in Sia bo hormaton im bayongan intau inta mopirisaya ko'i-Nia. Mo'ikow nion im moyotakinbí doman umat mita i Allah tatua sim mo'ikow nopirisaya kon habar inta pinoyaput nami ko'i monimu. 11 Tuamai tantú sambayangan nami im mo'ikow. Umuran po'igumon nami simbá baḻíon i Allah umat-Nya im mo'ikow, umat inta patus mobiag podudui ing ko'ibog-Nya. Tuabí im mangaḻe pinogoinían-Nya ko'i monimu. Igumon makow tua ki Allah takin kawasa-Nya mogintompod kon ibog monimu mogaid kon inta mopia, mogintompod doman kom bayongan oáidan inta inaidan monimu pinodoyon kom pirisaya ko'i Kristus. 12 Aid monimu tatua aindon nopoḷantud ko'i Tuhan naton ki Yesus Kristus, sahingga im mo'ikow poḷantudon doman i Tuhan Yesus lantaran pia ing gina i Allah naton bo i Tuhan Yesus Kristus.
1 Soáḷ koángoian i Yesus Kristus Tuhan naton bo soáḷ posipunan ko'i naton simbá mogutun takin-Nya, na'abí in totok po'igumonku tana'a ko'i monimu: 2 simbá diá im mo'ikow baḷú mobingung bo moḻia-ḻiau ing gina sim mokodongog kon na'adon in singgai koángoian i Tuhan bui. Degá habar tatua nongkon habar inta pinopogonú i Allah andeka tongábí nongkon totundú in intau, andeka oyúon doman in noguman kon soáḷ mita tatua pernah pinais nami kon surat nami. 3 Náondakadon in habar dinongog monimu, yo dona'aibí baḷú kopongaruan monia im mo'ikow, sin tongábí uboḷ monia inta mo'ibog mopongaruh kon intau ibanea. Simbá kota'auandon monimu, kong kowakutu in diápa mo'iangoi in singgai tatua, munapabí nana'a im mobaḻí: Mobayong intau mobaḷui im pirisaya bo monaḷámai ko'i Kristus; bo intau mora'at inta ain sinantú tumu'ot kon naraka mamangoidon mopo'ontong in oáid monia. 4 Oáid monia inta mokaḷakuang pakéon monia moḷawang bo dumodia kom bayongan inta sinumbah i intau, ande bayongan ilah inta inanggap i intau ki Allah. Modapot in sia ḻimitú kom bonu im Baḷoi i Allah bo mongaku kon sia tua ka'in ki Allah. 5 Toropbí kon nodaitku bidon pinoguman intua komintan wakutu in aku'oi koyota-yotakinpa monimu. 6 Bo kinota'auanbí monimu in tana'a onu inta moḷamboipa makow kong kobaḻían tua komintan. Aka mo'idapotdon wakutu inta sinantú i Allah yo mo'iangoibí in intau mora'at tatua. 7 Ropot inta mogaid kom mora'at tatua momangkoidon umuni-uni mogaid, ta'e sinaha-tahangpa makow. Bain aka poyayukdon intau monahang tatua, 8 bain tua bo ko'ontongandon intau mora'at tatua. Sahingga in aka ki Tuhan Yesus mamangoi yo ḻimodon-Nya intau mora'at tatua takin tompot inta pogirup-Nya bo yoyangon-Nya wakutu in Sia mamangoi takin kamulia'an-Nya. 9 Intau mora'at tatua mamangoi takin kawasa moḷoben nongkon Ibilis. Intau tatua mogaid doman kom bayongan oáidan inta mokoherang bo inta mongotoyang ta'e nopuḻing in uboḷ. 10 Bayongan akaḷ inta mora'at pakéonnya mopoyaying kon intau mita inta mongoputú. Mongoputú im mosia sin doí motarima bo doí doman kon habar mopia inta nongkon i Allah inta mokosaḷamat ko'i monia. 11 Tuamai popoángoian i Allah in tobatú kawasa inta mokopoyaying ko'i monia, simbá mopirisaya im mosia kon soáḷ inta diá totou'u. 12 Pangabisannya bayongan intau inta mo'ibog mogaid kon dosa bo inta diá mopirsaya kon inta totu'u bo tongá mo'ibog kon inta mora'at daiton toko hukumon. 13 Utatku mita inta kinotabi i Tuhan! Kami musti umuran mopoyaput in sukur ko'i Allah lantaran mo'ikow, sin nongkon pinomangkoianpabímai piniḻídon i Allah im mo'ikow sim posaḷamaton. Kasaḷamatan inta inaidan in Roho i Allah ko'i monimu simbá mo'ikow baḻíon umat i Allah inta mokudus sim mopirisaya mo'ikow kon habar inta mobanar nongkon i Allah. 14 Tuata im mangaḻe pinogoinían i Allah ko'i monimu inta pinodoyon kom pirisaya kon habar mopia inta pinoyaput nami ko'i monimu. Ki Allah nogoiní ko'i monimu sin ibogon-Nya mokorasa im mo'ikow kong koḷoḷoben kawasa i Tuhan naton ki Yesus Kristus. 15 Tuamai, utat mita, sindongdon koroton bo umuran kadaiai in totundú mita inta mobanar inta aim pinoyaput nami ko'i monimu, pinomayak ino'uman ande inta pinais. 16 Po'igumon makow ki Yesus Kristus Tuhan naton bo ki Allah ki Amá naton umuran mopo'onow bo moginrigon kong gina monimu, simbá mota'au mo'ikow mogaid bo mopohabar kon onu inta mopia. Motabibí ing ki Allah ko'i naton, bo lantaran Sia mopia dá pinomia-Nya ing kita umuran mosabar bo moharap makow kon inta mopia.
1 Na'a doman im po'igumonku ko'i monimu utat mita: tantú sambayangai ing kami, simbá habar nongkon i Tuhan umuran pota'au magí-makow bo tarima'an domandon takin pia ing gina ná pinototarima monimu koḻipod. 2 Bo umuraibí doman sambayangai simbá kami posaḷamaton i Allah nongkon kawasa in intau mita inta mongacau bo mora'at, sin diábí komintan mopirisaya in intau kon habar nongkon i Tuhan tua. 3 Ta'e ki Tuhan umuranbí mosatia moginrigon kong gina bo moḷukad ko'i monimu nongkon inta mora'at. 4 Bo kami im mopirisayabí totok ko'i Tuhan kom mo'ikow nion in tantúbí mogaid kon onu inta pinokiáid nami ko'i monimu. 5 Po'igumon makow tua ki Tuhan umuran motundú kon daḷan mopia ko'i monimu simbá kota'auandon totok monimu kom motabibí totok ing ki Allah ko'i monimu bo ogoianbí i Kristus ing kasabaran mo'ikow. 6 Utatku mita, podoyon kon tangoi i Tuhan Yesus Kristus, kami moguman ko'i monimu simbá mo'ikow umuran mokopoyayuk ko'i monia inta maḷas bo doí dumudui kon onu inta sinundú mita nami ko'i monia. 7 Kinota'auan bidon monimu, kom musti dumudui im mo'ikow kon aid nami. Kami in diábí tongá mosiug makow wakutu ing koyuá-yuákpa monimu. 8 Kami in de'emanbí tongá moka'an kon onu in ogoi intau bo diá mogaid, ta'e kami in iyumoyigabí totok mogaid doḷom bo singgai simbá diá tongá mokoposusahmai kon intau ibanea. 9 De'emanbí lantaran diá in hak nami moki tuḷung ko'i monimu, ta'e ibogon nami bá mo'ikow dumudui kon aid nami. 10 Sing kowakutu ing kami kon yuá-yuákpa monimu na'aia im poraturan inta pinoguman nami ko'i monimu, "Aka intau doí mogaid yo dona'ai monga'an in sia." 11 Pinoguman nami in nana'a sin dinongog nami kon oyúon in intau kon sigad monimu in doídon mogaid kon soáḷ inta baraguna tongá bidon mogaid kon inta diá baraguna. 12 Podoyon kong kawasa i Tuhan Yesus Kristus, kami mobogoi im poringatan bo tonggina kon intau mita natua, simbá mosia umuran tumompia bo mogaid kon oáidannya, sahinggai im moka'an in sia kom bungai in ḷopínya tontaní. 13 Dikabí angoian maḷat im mogaid kon inta mopia. 14 Bo aka oyúon intau inta doí mokidongog kon onu im pinoguman nami kom bonu in surat tana'a, yo mokopo'ingat kon intau natua bo dona'ai moyobayat takin mosia simbá mo'oyak in sia. 15 Tongá dikabí anggapon saturu in sia, ta'e tonggina'ai saḷaku utat. 16 Ki Tuhanbí tua im pangkoi kobiagan naton motompia. Po'igumon makow umuran in Sia mobogoi ko'i monimu ing kobiagan motompia bo mo'onow kom bayongan yagi-yagi. Bo igumon doman makow simbá ki Tuhan umuran moyotakin monimu komintan. 17 Aku'oi, ki Paulus mopoyaput in salam ko'i monimu. Aku'oibí tontaní in nomais kon surat tana'a. Na'a in tanda pinakéku kom bonu im bayongan suratku. 18 Totabi bo barakat i Yesus Kristus ki Tuhan naton umuran koyota-yotakin monimu komintan. Hormat nami, Paulus
1 Timotius, adíku kom bonu im pirisaya ko'i Tuhan! Surat tana'a nongkon inakó, ki Paulus inta nobaḻí rasul i Yesus Kristus podudui in ibog i Allah inta mopoposaḷamat naton, bo podudui im parentah i Yesus Kristus oándoḷan kobiagan naton. Po'igumon makow tua, ki Allah ki Amá naton bo ki Yesus Kristus, ki Tuhan naton umuran mobogoi im barakat, totabi bo kobiagan motompia ko'inimu. 3 Wakutu in akúon mayakdon im Makedonia, pinakisakudon ikow simbá umuranpa mogutun kon Epesus. Kon tua ikow mayak mononggina kon intau mita inta motundúmai kon soáḷ mita inta nongo'itaḷá, simbá gogaiandon monia in aid mita ná tatua. 4 Poguman ko'i monia kon dona'aibí tongá umuran monarukiramai kon o'uman mita inta diá totu'u bo soáḷ o'uman kinobaḻían inta diá ing gogainya. Tua komintan tongábí mokopomuká kon ropatoi inta diá im baragunanya bo de'emanbí inta mokobiag motompia podudui ing kasaḷamatan inta inogoi i Allah kon intau inta mopirisaya ko'i-Nia. 5 Aku'oi mononggina nana'a simbá intau kopakéandon ing gina modarit motuḻid bo totu-totu'udon mopirisaya ko'i Tuhan, sahingga oyúondon totabian kon tumpaḷa intau. 6 Sin oyúon intau in diádon nobiag natua, bo dongkadon tantú mobobayowan kon soáḷ inta diá im baragunanya. 7 Mosia tua inta mo'ibog totok mobaḻí mototundú kon hukum i Musa padahaḷ mosia tontaní diábí doman momangaḻe kon onu inta siningog ande sinundú monia tua. 8 Kinota'auan bidon naton kon hukum i Musa tua im mopirabí aka aidan podudui kon onu inta sinundú. 9 Tantú mustibí kota'auan naton kon hukum i Musa pinomia de'emanbí pinopomakusud kon intau mita inta mopia, ta'e ko'i moniabí inta mo'ibog momaḷawang kon hukum, ko'i monia inta mora'at, ko'i monia inta diá mopirisaya ko'i Tuhan, ko'i monia inta umuran mogaid kon inta no'itaḷá, ko'i monia inta tongá umuran morai kon in dunia na'a, ko'i monia inta diá nonota'au in agama, ko'i monia inta moḷoḻimod kong guyanga ḷoḷaki bo bobay, bo inta kino ḻimo-ḻimodea kon intau. 10 pinopomakusud doman ko'i monia inta mokotor in oáid, ko'i monia inta mongibog kon tumpaḷa ḷoḷaki, ko'i monia inta banselang, ko'i monia inta mongo uboḷ bo ko'i monia inta umuran mongonguman kon diá totu'u, bo oáid mita inta diá kino ibog in totundú inta mobanar. 11 Totundú tatua pinaisdon kom bonu in habar mopia inta pinoki poyaput magí-makow i Allah ko'inakó, tuata in Habar Mopia inta nongkon i Allah inta moḷoben bo inta patus dayowon. 12 Aku'oi mosukur ko'i Kristus Yesus Tuhan naton, sin aku'oi inogoian-Nyadon in ropot mogaid kon oáidan-Nya, bo inanggap-Nyadon aku'oi patus pokiáidan in oáidan tatua, 13 umpakahbí tungkuḷ intua aku'oi na'a umuran moponapud in diá totu'u bo momogutú poḷat doman moningkuḻe ko'i-Nia. Ta'e sinotabibí i Allah in aku'oi, sin dodai intua aku'oi diápa mopirisaya, sahingga in diábí kinota'auanku onu im pinomiaku tatua, no'itutui ande no'itaḷá. 14 Bo moḷobenbí totok in totabi i Tuhan naton ko'i nakó. Inogoian-Nya aku'oi im pirisaya moḷoben bo tabi kon tumpaḷa intau inta ain notobatú i Kristus Yesus. 15 Totu'ubí in singog tana'a, tuamai patusbí tarima'an bo pirisaya'an komintan: "Kong ki Kristus ain namangoi in dunia na'a sim moposaḷamat kon intau baradosa." Bo aku'oibí na'a in intau inta totok im binaradosa bo inta totok doman im mora'at. 16 Ta'e lantaranbí ka'ada'anku natua, dá sinotabi i Allah in aku'oi bo bá monyatadon ing kososabar i Kristus Yesus ko'inakó, intau inta totok im binaradosa. Bo na'adon im mobaḻí dodayanan kom bayongan intau inta aka mopirisayadon ko'i-Nia bo inta moko'uḻí kong kobiagan mopia bo mononoi. 17 Ki Allahbí tua in Raja inta nongkon pinomangkoianmai modapot ing kopaḷutan dunia na'a, inta patus hormaton bo dayowon sin tongábí Sia in Allah inta mononoi, inta diá ko'ontongan bo inta totobatu! Amin. 18 Timotius, adíku! Oáidan tana'a inogoiku ko'inimu pinodudui kong koyow i Allah inta aim pinoyaput in nabi mita kon jama'at soáḷ ikow. Baḻídon baḷunmu ing koyow i Allah tatua mogaid kom bayongan oáidan inta mopia. Poramiji totu-totu'u takin umuran kumadai kon inta mo'itutui bo paké ing gina motuḻid bo modarit. 19 Sin oyúondon intau inta doídon dumudui kon ibog ing ginanya inta mopia bo modarit, sahingga in nogoguya'atdon im pirisaya monia. 20 Kon sigad monia tua ing ki Himeneus bo ki Aleksander. Taya dua tua pinosarakankudon kon Ibilis, simbá mosia mobalajardon mogogai mohujat ko'i Allah.
1 Na'a in totok po'igumonku: Aka mo'ikow mo'ibadah bo mopo'igum in diá bo mopoyaput in sukur ko'i Allah, yo dika koḻiongan im bayongan intau, sambayangaibí komintan im mosia; 2 bo sambayangai doman in raja mita bo intau mita inta inogoian ing kawasa momarentah simbá moáman bo motompia ing kobiagan naton kon tayowon i Allah inta umuran mogaid kon inta mopia. 3 Sin natuabí im mopia bo kino ibog i Allah inta mopoposaḷamat naton. 4 Ki Allah inta mo'ibog bá bayongan intau posaḷamaton bo monota'au kon onu inta mo'itutui. 5 Sin tongábí totobatú ing ki Allah bo tongábí doman tobatú im mononigad kon intau bo ko'i Allah, Sia tuata ing ki Kristus Yesus. 6 Sia in tobatú intau inta ain noposarakan in awak-Nya sim pinotobus kon dosa mita im bayongan intau. Tua im mopoyata kon wakutu inta ain sinantú i Allah, ibogon-Nya bayongan intau posaḷamaton. 7 Dá tuamai aku'oi pinotabá-Nya mayak kon yuá-yuák in intau mita inta de'eman Yahudi sim mopoyaput in habar mopia inta mobanar nongkon i Allah. Onu inta pinogumanku na'a, totu'ubí, de'emanbí uboḷ. 8 Ibogonku kon ondakabí, yo bayongan ḷoḷaki musti mosambayang takin gina motuḻid, diá in yogenggeng ande bobayowan. 9 Ná doman tua im bobay dona'ai po'iḻiuon im pomomakeang, paké in ḷambung inta moto-inut in ontongon intau, bo inta diá moko'oyak. Bu'ok dona'ai yagi-yagionmai, dona'ai mopomaké im buḷawan, mutiara andeka ḷambung inta mongomahaḷ. 10 Ta'e hiasaibí in oáid mita inta mopia, inta patus kom bobay mita inta mo'o'ibadah ko'i Allah. 11 Bobay musti mobalajar diá mo'unsingog bo motoindudui. 12 Diábí ogoiku im bobay motundú andeka momarentah kon ḷoḷaki, musti i mosia kibio-biómai. 13 Sing ki Adambí im muna pinomia i Allah bain tua bodongka ki Hawa. 14 Bo de'emanbí ki Adam ing kino akaḷan, ta'e bobaybí tatua, sahingga mosia nomaḷawangdon kom parentah i Allah. 15 Ta'e umpakah natua, bobay im posaḷamatonbí doman, sim mosia mobogoi ing katurunan. Asaḷ sia mokopo'ompá kon dodia bo mokopotantú doman kom pirisaya ko'i Kristus bo umuran ko totabian kon tumpaḷa intau, bo moposarakan doman ing kobiagannya ko'i Allah.
1 Totu'ubí in singog tana'a: "Intau inta mo'ibog mobaḻí itoi kon jama'at, yo sia tua mo'ibog in oáidan inta totok im mopia." 2 Tuamai intau inta mobaḻí itoi kon jama'at im mustibí intau inta motuḻid ing gina, tongá tobatú ing ki buḷoinya, mokokawasa kon ibog ing gina, mobijaksana, mopia in oáid, mo'ibog motuḷung kom bayongan intau bo mota'au motundú kon inta mopia kon intau ibanea; 3 dona'aibí in intau inta umuran moḷoḷangu, ande intau inta mo'ibo-ibog moropatoi, ta'e intaubí inta moaḷus in dodia bo pososingognya bo inta mo'ibog doman in dodamean, bo diá dinoit. 4 Sia musti mota'au monompia kon tombonu im baḷoinya, mota'au modidik ko'i adínya mita simbá motoindudui bo mohormat ko'inia. 5 Sin aka intau tatua diá mota'au monompia kon tombonu im baḷoinya tontaní, yo náondabí in sia monompia kon jama'at i Allah? 6 Intau inta mobaḻí itoi kon jama'at, in de'emanbí intau inta bagu nopirisaya ko'i Kristus, sin dikabo mobaḻí in sia mokaḷakuang, sahingga ing kutukon ná Ibilis koḻipod. 7 Musti mopia in tangoinya kon tayowon intau mobayong sin aka diá mopia yo singkuḻeonbí im bayongan intau sahingga ing kokawasa'andon in Ibilis in sia. 8 Natua doman im mobobantung mita in jama'at, mustibí im mosia intau inta mopia bo mojujur; diá dinoit bo diá umuran monginum kon inta mokoḷoḷangu. 9 Takin gina modarit bo motuḻid mosia musti umuran kumadai kon totundú inta pinirisaya in intau Keresten inta aim pinonyata i Allah. 10 Munapa ujion im mosia tua. Aka kota'auandon kom motuḻidbí ing gina monia, bain tua bo mota'au im mosia mobantung kon jama'at. 11 Ná doman tua, ki buḷoi monia bobay mustibí intau mopia de'emanbí intau inta maya-mayak makow mongonguman kon uboḷ. Mosia mustibí intau inta mokokotahang kom bibig bo mota'au doman pirisaya'anmai kom bayongan yagi-yagi. 12 Intau inta mobaḻí mobobantung kon jama'at, mustibí tongá tobatú ing ki buḷoinya bo musti doman mota'au modidik ko'i adínya mita bo mopia monompia kong kobobiag in tombonu im baḷoinya. 13 Intau mita inta mopia im pobobantung monia kon jama'at, hormatonbí bo mobaranidon totok mongonguman kom pirisaya monia ko'i Kristus Yesus. 14 Igumonku makow tua, diádon mo'onggot in aku'oi bo mayak mokipodungkuḷ ko'inimu. Umpakahbí natua, ta'e aku'oi nomaispabí kon surat tana'a ko'inimu, 15 simbá aka aku'oi diápa ḷagi mo'iangoi, yo kota'auanmudon naonda ing kobobiag naton saḷaku ki adí mita i Allah, mangaḻenya kon na'a jama'at i Allah inta nobiag. Jama'at tana'a inta nobaḻí oigi pinonuḻid bo dumodudui kon totundú inta totu'u nongkon i Allah. 16 Diábí tobatúmai mota'au momayow, kom moḷobenbí totok onu inta no'ibunipa kon agama naton na'a: Sia namangoi in dunia na'a sinumon rupa intau, bo inakubí in Roho i Allah, bo inontong im malaekat mita. Habarnya pinowayadon kon sigad im bayongan bangusa, bo Sia pinirisaya im bayongan intau kon dunia na'a poḷat sinintak namonik in soroga.
1 Roho i Allah muna bidon noguman nana'a: Kon singgai mita inta mo'iduduimai, oyúon intau im mobaḷuidon im pirisaya monia ko'i Kristus. Mosia dumuduidon kon dimukud mita inta tongá mopororigamai bo poḷat doman dumudui kon totundú mita in dimukud mora'at tatua. 2 Totundú mita tatua inta pinota'au i intau mita inta mongo munapik bo mongo'uboḷ. Gina intau mita tatua ain nosindip. 3 Mosia motundú kon intau bá diá mobuḷoi bo diá doman moka'an kong ka'anon inta ain sinantú monia. Padahaḷ ka'anon tatua pinomia i Allah sing ka'anon takin mosukur ko'i-Nia in intau mita inta ain nopirisaya ko'i Kristus bo inta ain nonota'au kon totundú inta mobanar nongkon i Allah. 4 Bayongan inta pinomia i Allah tua im mopiabí, bo diábí tobatúmai im mota'au anggapon haram aka tua komintan tarima'an naton takin mopoyaput in sukur ko'i Allah. 5 Sing ka'anon mita tatua aim bidon binarakatan-Nya bo sinambayangan domandon naton. 6 Aka tundúonmu intua komintan kom bayongan ginaḷum naton, yo ikow im mobaḻí bidon mogogaid i Kristus inta nogaid nopira. Bo ikow umurandon moginropot kon ginamu takin pirman i Allah inta pinirisaya naton bo takin totundú mita totu'u inta ain dinuduianmumai na'a ing kino o'onggotea. 7 Dikadon mopirisaya kon o'uman mita inta tongá pomia-mia'an in intau bo inta diá im mangaḻenya. Ta'e tantudon poḷatih mo'ibadah ko'i Allah. 8 Latihan in awak na'a tongábí topiḻik im baragunanya, ta'e aka molatih mo'ibadah yo mo'ibaragunabí kom bayongan yagi-yagi, si oyúon in dandi kong kobiagan tana'a makow bo kobiagan kon singgai mo'iduduimai. 9 Totu'ubí in singog tana'a bo patusbí tarima'an poḷat pirisaya'an. 10 Manangka intua kita musti moramiji mogaid, sing kita in tongábí moharap makow ko'i Allah inta nobiag; Sia tuata inta mopoposaḷamat kom bayongan intau, muna-munamai mosia inta mopirisaya. 11 Tundúdon intua komintan, bo tongganutaidon in intau mita simbá mo'ibogdon dumudui. 12 Mokopo'ingat simbá diá tobatúmai intau im mopandang enteng ko'inimu lantaran nogu'odpa ikow. Ta'e poramijidon simbá ikow umuran mobaḻí dodayanan bo doduduyanmai kon soáḷ inta mopia i intau mita inta mopirisaya, pinangkoi kom pososingog, oáid bo kon soáḷ kototabimu kon tumpaḷa intau bo kopopirisayamu ko'i Kristus Yesus takin kobobiagmu inta motompia. 13 Samantara aku'oi diápa mo'iangoi, dá mokoporajingdon im mobaca kom buk mita mosuci simbá mota'au ikow mononggina bo motundú kom bayongan intau inta mopirisaya. 14 Dika angoian maḷat ikow mopomaké in totabi inta aim pinonotabi i Tuhan ko'inimu wakutu in ikow binarakatan i itoi mita in jama'at. Umuran torop ing koyow i Allah inta pinoguman in nabi mita soáḷ ikow. 15 Tarukira intua komintan bo totu-totu'u aidan intua simbá ko'ontongandon intau ing komajuan oáidanmu. 16 Ḷukadai in awakmu bo ḷukadai doman onu inta ain sinundúmu. Musti ikow mokopotoindudui kon tua komintan, sin aka tantúmu aidan intua komintan, yo mangaḻenya kon tua ikow moposaḷamat bidon in awakmu bo moposaḷamat doman kon intau mita inta mo'ibog mokidongog ko'inimu.
1 Dika daḻin-daḻíonmu in tumorú ko'i monia inta umur monia no'iḻiudon ko'i naton, ta'e diugaibí in sia bo mongonguman naonda bo mongonguman takin guyangamu tontaní. Ná doman tua mosia inta nongogu'odpa, tonggina'aibí im mosia ná ki utatmu tontaní. 2 Aka guyanga mita bobay dá pomia doman mosia ná ki inámu tontaní. Natua doman im mongodeaga mita, pomia doman ná ki ai-aimu tonaní bo kotuḻidbí ing gina. 3 Hormatbí in intau inta dongkadon boba-bobay bo inta nobiag dongka sia-sia mita. 4 Ta'e aka intau boba-bobay tatua kogadípa ande kogompupa, yo ki adínya andeka ki ompunyapa tua im muna tonggina'an kom bá umuran tarukira'an ing guyanga monia tatua, bo motuḻí kon tabi i iná ande i ba'ay monia tua, sin tuabí ing kino ibog i Allah. 5 Intau boba-bobay inta nobiagdon tontaní sin diádon in haraponnya makow motuḷung monompia ko'inia, bo dongkadon ki Allah im poharapannya makow, yo musti in sia doḷom bo singgai mosambayang bo mopo'igum in totabi ko'i Allah. 6 Ta'e aka tobatú bobo-bobay inta totokpa im mo'ibog ing kasanangan dunia na'a yo mosia tua in sabanarnya minatoi bidon, umpakah awak monia tua nobiagpa. 7 Pota'audon ko'i monia in soáḷ mita tana'a, simbá mosia mobiagdon totu-totu'u bo diádon mogaid kon inta diá mopia. 8 Ta'e aka oyúon intau inta doí monarukiramai ko'i utatnya, ginaḷumnya, apadoman intau inta kom bonu im baḷoinya, yo intau tatua doí mogaid kon onu inta sinuntut im pinirisayanya tatua, dá intau tatua mora'a-ra'atdon nongkon intau inta diá mopirisaya ko'i Kristus. 9 Intau inta mota'au tangoion dongkadon boba-bobay, tongábí mosia inta nongkon umurdon onom nopuḷuh notaong bo namonik, bo mosia inta tongá komintan pinobuḷoi, 10 bo kinota'auan doman in intau kon umuranbí in sia nogaid kon inta mopia, ná umpamanya, ain nonompia ko'i adínya mita, motabi kon tumpaḷa intau, mo'ibog mobogoi ing ka'anon kon intau mita mopirisaya. Mo'ibog doman motuḷung kon intau mita inta nobiag nobogá, pokoknya mosia totu-totu'udon nogaid kon onu inta mopia. 11 Aka boba-bobay inta diápa nongo umur yo dona'aipa poyo iyapon, sin aka koáputan in ibog monia, yo mokipobuḷoibí im mosia bo taḷáanbí monia ing ki Kristus. 12 Dá mo'itaḷá im mosia sin nomayowdon kon dandi inta ain inogoi i Allah ko'i monia. 13 Apadoman wakutu monia tongá modait kon agían akoan kom baḷo-baḷoianea. Bo mo'iḻiu doman ra'at kon tua aka mosia mo'ibog doman mopora'at-ra'atmai kon tangoi intau ibanea bo mo'ibog doman umauk kon urusan intau ibanea, bo mongonguman doman kon soáḷ mita inta diá patus o'umanon kon intau ibanea. 14 Tuamai ibogonku, intau boba-bobay inta nomudapa buidon mokipobuḷoi, simbá buidon moko'uḻí kon adí kon tonibuḷoinya, bo tongádon in sia monompia ko'i adínya inta kom bonu in tonibuḷoinya tatua, simbá intau mita inta mosaturu ko'inaton diádon moporomu-romúmai kon tangoi naton. 15 Soáḷ tana'a pogumanku ko'i monimu, sin oyúondon im boba-bobay inta ain no'itaḷá kon daḷan bo dinumuduidon kon Ibilis. 16 Ta'e aka oyúon intau Keresten inta kon tombonu im baḷoinya nobaḻídon boba-bobay, yo musti tompia'annya in sia, dikabí tongá moharap makow kom bantuan in jama'at. Sin aka natua, dá jama'at im mota'au bidon mayak motayak kom boba-bobay ibanea inta diádon koginaḷum. 17 Itoi mita in jama'at inta nopobayak in oáidannya notompia, patusbí in sia ogoian im pongharga'an kodua noguntuḷ ing kopianya. Torutama mosia inta morajing totok motundú bo mopoyaput in Habar Mopia. 18 Sing kom bonu im buk mosuci pinaisdon nana'a: "Sapi inta koyogot moritak kon gandum simbá moripúdon im batoḷ ing gandum nongkon simpungoinya, dona'aibí pomponan im bibignya." Bo pinais doman nana'a, "Intau inta mogaid patusbí motarima kom boḻi im pinogaidannya tatua". 19 Dona'aibí tongá tarima'anmu makow natua onu im pinonapud kon tobatú itoi in jama'at, ta'e mustibí oyúon in doyowa ande toḷu in intau inta noko'ontong tontaní im mobogoi ing kosaksian kom porkara inta pinonapud ko'inia tua. 20 Intau inta nogaid kon inta diá mopia mustibí togur kon tayowon jama'at mita, simbá dongogondon in intau ibanea bo mo'ondokdon im mosia mogaid kon inta diá mopia tatua. 21 Kon tayowon i Allah, bo i Yesus Kristus bo im malaekat mita inta piniḻí-Nya, pogumankudon ko'inimu simbá dumuduidon ikow totu-totu'u kon onu inta sinundúku mita tana'a, ḷumbúbí in raianmu inta diá mopia ko'i inekabí bo aidaidon in na'a komintan bo dikabí mopoyoposi kon intau. 22 Dikabí gumampanganmai im monantú poḷat momarakat kon intau sim baḻíon mogogaid kon oáidan i Tuhan. Bo aka oyúon in intau nogaid kon inta diá mopia yo dona'aibí dumayan ikow. Tantubí ḷukadai in awakmu bá umuran modarit. 23 Dona'aidon tongá umuran tubig in inumon, ta'e siga-sigad monginum kon anggur tumongopiḻik simbá molancar moḷumbú kong kotoran, sin ikow mokakitdon im motakit. 24 Dosa in tongonumai intau, wakutu in diápa sidangon ko'ontongan bidon motarang. Ta'e dosa intau ibanea bain ko'ontongan aka mopaḷutdon sidangon. 25 Ná doman tua in oáid mita mopia baḷúbí ko'ontongan, bo inta diá mogampang ko'ontongan in diábí umuran mo'iadop.
1 Intau mita Keresten inta nobaḻídon ata mustibí tantú mohormat ko'i tuangnya, simbá tangoi i Allah bo inta sinundú i Allah ko'i naton diá singkuḻeon intau. 2 Aka ki tuang monia tua bo intau ing Keresten yo dikabí pandang entengon in sia, malahan ata tatua mustibí mokopopira im mobantung ko'inia, sing ki tuang inta pinobantungannya tatua tumpaḷa intau mopirisaya inta kinotabi i Allah. (2b) Na'a komintan musti tundúonmu bo pononggina ko'i monia. 3 Aka ki ine im motundú kon totundú tolaeng inta diá notongkai in totundú inta sinundú naton bo doí doman kon totundú mobanar inta nongkon i Yesus Kristus Tuhan naton, bo inta pinobayak in agama naton, 4 yo intau tatua mododia bo diá doman nonota'au kon onu bo onu! Panyaki intau natua im mo'ibo-ibog mobobayowan kon soáḷ istilah mita sahingga mokopomuká kon intoi, ropatoi, mosi ponapudan in diá totu'u, mosicuruga'an, 5 bo umuran moyogenggeng. Pikiran intau mita natua ain nobangkung bo diádon mota'au pirisaya'anmai. Inanggap monia agama na'a mota'aubí potayakan kong ka'untungan tontaní. 6 Totu'ubí kon agama tua im mobogoibí ing ka'untungan moḷoben, aka intau tatua umuran mopuas kon onu inta oyúon ko'inia. 7 Sin diábí tobatúmai in dinia naton wakutu namangoi in dunia na'a, ná doman tua, diábí doman tobatúmai in diaan naton aka ḷumuaidon nongkon dunia na'a. 8 Dá, aka oyúonpa ing ka'anon bo pakeang yo mobaḻídon intua. 9 Ta'e intau inta mo'ibog mobaḻí mokaya tombodokondon in ibogea inta diá im baragunanya bo inta mokogoguya'at ko'inia. Ibog mita tatua mokorimumud bo mokobodito ko'inia. 10 Sim pomangkoian bayongan inta mora'at na'a in ibogbí kon doit. Aindon tongonumai degá in intau inta umuran moramiji motayak kon doit, sahingga in diádon dinumudui kon totundú in agama Keresten, dá tongádon roriga im mo'iantug ko'i monia bo inta mokoájar doman kong gina ing kodungkuḷan monia tua. 11 Ta'e ikow inta aim piniḻí i Allah, mokopoyayukdon kon tua komintan. Tayakdon onu inta mopia kon tayowon i Tuhan, aidai onu inta mo'itutui, posambayang bo mokopotantú kom pirisaya ko'i Kristus, kotabibí in tumpaḷa intau, mobalajar mosabar bo aidai onu inta mokosanang kong gina intau. 12 Poramijidon totu-totu'u mobiag saḷaku intau inta mopirisaya ko'i Kristus. Mobiag mobanar bá mo'uḻímu ing kobiagan mononoi. Sin tuabí im mangaḻe pinogoinían i Allah ko'inimu bo tua doman komintan inta umuran inakumu kon tayowon intau moántó. 13 Bo tana'a makow, kon tayowon i Allah inta ain nobogoi ing kobiagan kom bayongan yagi-yagi, bo kon tayowon i Kristus Yesus inta ain noguman kon onu in totu'u ko'i Pontius Pilatus. Po'igumonku in na'a ko'inimu: 14 Duduiaibí im bayongan parentah tana'a, dikabí tobatúmai in taḻiban modapot kon singgai koángoian bui i Tuhan naton ki Yesus Kristus. 15 Ki Allahbí tontaní in nonantú kon singgai koángoian-Nya. Sin tongábí Sia im mongonguasa kon dunia na'a. Moḷantud totok in Sia, Sia Raja im bayongan raja, bo Tuhan im bayongan Tuang. 16 Tongábí Sia in diá kokawasa'an im popatoi bo inta nobiag kon sindar inta diá mota'au diugan i inekabí. Diábí tobatúmai intau moko'ontong ko'i-Nia, bo totu'ubí kon diábí ontongon intau in Sia. Tongábí Sia im patus hormaton sing kawasa-Nya no'iḻiu kom bayongan kawasa kon dunia na'a modapot kopaḷutan in dunia na'a! Amin. 17 Ponoropdon kon intau mita inta nobiag no'oyúon, bá mosia diá dumodia bo diá mopodoyon ing kobiagan monia kom barang mita inta modai-daitbí, ná kakaya'an in dunia na'a. Mosia mustibí mopodoyon ing kobiagan monia ko'i Allah inta ain nobogoi im bayongan yagi-yagi ko'i naton inta diádon ko'iapan ing kobayongea, inta pakéonmai naton muḷoi in singgai. 18 Ponorop domandon ko'i monia simbá mosia mopo'ontong in aid inta mopia. Kobayongdon im mogaid kon inta mopia, mokopopia kong gina bo mo'ibog mobogoi. 19 Aka natua in aidan monia, yo momangkoidon im mosia mosipun kong kapunya'an inta mobaḻí baḷun mopia kon singgai mo'iduduimai. Bo aka natua mosia im moko'uḻí doman kong kobiagan mononoi ná inta kino ibog i Allah. 20 Uḻe Timotius, adíku, onu inta pinokiáidku bo inta pinogumanku ko'inimu, yo ḷukadai totok intua kopira! Dona'ai tongá mongonguman kon soáḷ inta diá im mangalenya bo inta mora'at, dika tongá mobobayowan kon soáḷ mita inta sinangoian "Pongotahuan". 21 Sin oyúondon in intau inta motundú kon natua sahingga doídon mosia dinumudui kon onu inta sinundú i Kristus Yesus. Igumon makow ki Allah umuran mobogoi im barakat bo totabi ko'i monimu komintan. Hormat nami, Ki Paulus
1 Uḻe Timotius adíku inta totok ing kotabiku! Aku'oi, ki Paulus, nomais kon surat tana'a, mopo'igum makow doá simbá ki Allah inta ki Amá naton bo ki Yesus Kristus, Tuhan naton, umuran mobogoi ko'inimu im barakat, totabi bo kobiagan motompia. Pinoduduibí kon ibog i Allah aku'oi na'a nobaḻí rasul i Kristus Yesus bo poḷat pinotabá mopota'au in daḷan kobiagan inta pinodandi i Allah. Kobiagan tatua sinarimadon naton sing kita ain notobatú i Kristus Yesus. 3 Aku'oi mopoyaput in sukur ko'i Allah inta binantunganku takin gina motuḻid bo modarit ná inta inaidan im mogoguyangku tungkuḷ intua. Umuranku sambayangan im mo'ikow pomuḷoi ing kotoropanku doḷom ande singgai. 4 Tantúku kotoropan ko'oajar ing ginamu, tuamai mo'ibogdon totok aku'oi mokipodungkuḷ ko'inimu bá mosanangdon ing ginaku. 5 Umuran kotoropanku ing kopopirisayamu ko'i Kristus inta totu-totu'u tua naonda bo kopopirisaya i ba'aymu ki Lois bo ki inámu ki Eunike. Bo moyakinbí totok in aku'oi kong kopopirisayamu nion ná bí doman onda bo kopopirisaya monia tua. 6 Manangka intua tantúku bui ponorop ko'inimu simbá umuranmu pakéon kopira'an in totabi inta inogoi i Allah ko'inimu wakutu im binarakatanku ikow. 7 Sin Roho inta inogoi i Allah ko'i naton in de'emanbí bá mo'ondok ing kita, ta'e Rohobí inta mobogoi in ropot bo mopuḻing in tabi bo mokotahang kong gina ing kita. 8 Manangka intua dikabí mo'ondok im mopota'au bo moguman kon onu inta inaidan i Tuhan naton. Dika doman mo'oyak, sin aku'oi im pinobonu kom ponjara lantaran mopirisaya ko'i-Nia, ta'e pakébí in ropot inta inogoi i Allah motanggung moyotakin kon roriga sim mopoyaput in Habar Mopia tatua. 9 Ki Allah noposaḷamat bo nogoiní ko'i naton bá mobaḻí umat inta kinotabi-Nya. Tua inaidan-Nya, de'emanbí pinodoyon kon oáid naton mopia, ta'e pinodoyon-Nyabí kom makusud-Nya tontaní bo totabi-Nya inta pinongin i Kristus Yesus ko wakutupa in dunia na'a diápa pinomia. 10 Bo masa in tana'a pino'ontongdon i Allah in totabi-Nya tatua ko'i naton. Pinotabá-Nya namangoi in Raja Mopoposaḷamat naton ki Yesus Kristus. Sia inta ain nonaḷow kong kawasa im popatoi. Tuata inta pinota'au kon Habar Mopia tatua. 11 Bo lantaranbí mopoyaput in Habar Mopia tatua dá inoiní i Allah in aku'oi mobaḻí rasul bo guru. 12 Tuamai aku'oi nokorasa kom bayongan roriga tatua, ta'e aku'oi in umuranbí moyakin sing kinota'auankubí totok ki ine im pinirisayaku tua. Moyakinbí in aku'oi kon onu inta ain inogoi-Nya pinoki aid ko'inakó tantúbí koḷukadan-Nya modapot in singgai pangabisan. 13 Duduiaibí totu-totu'u in totundú no'itutui inta ain inogoiku ko'inimu. Dika umukat kon onu inta aim pinirisayamu bo kon tabi inta ain nobaḻí kapunya'an naton, sing kita notobatúdon i Kristus Yesus. 14 Takin totuḷung in Roho i Allah inta umuran kotaki-takin naton, umurai ḷukadai kopira onu inta ain inogoi i Tuhan ko'inimu, sing koboḻibí totok intua. 15 Bá kota'auanmu kom bayongan intau inta kon Asia Kecil ain nonaḷámai ko'inakó. Umpakah ki Pigelus bo ki Hermogenes. 16 Ta'e tombonu im baḷoi Onesiporus umuran namangoi moposanang ing ginaku, dá po'igumonku makow ki Tuhan tantú mobogoi im barakat ko'i monia, sin umpakahbí kom bonu im ponjara aku'oi ta'e ki Onesiporus bo tombonu im baḷoinya tua diábí mo'oyak im mamangoi mokipodungkuḷ ko'inakó. 17 Wakutu ing ki Onesiporus no'iyaputdon kon Rum, baḷúnya sinayak in aku'oi nodapot noyodungkuḷ ing kami. 18 Bo kinota'auanmu bidon totok wakutu in aku'oi kon Epesus, mobayong totok in totuḷungnya ko'inakó. Dá aku'oi in tongá tantú mopo'igum makow in doá simbá ki Allah umuran mobogoi im barakat bo totabi ko'inia ko wakutu in singgai ponantúandon i Tuhan kom bayongan intau.
1 Uḻe Timotius adíku! Totabi inta inogoi ko'i naton sin notobatúdon i Kristus ing kita, baḻí intua dodoyonan inta mokoroton ko'inimu. 2 Onu inta ain dinongogmu sinundúku kon tayowon intau moántó, yo poki-aid intua kon intau mita inta mota'au pirisaya'an bo inta mongopandoi motundú kon intau ibanea. 3 Ikow musti moyotakin rumoriga saḷaku tontara i Kristus inta motoindudui. 4 Tobatú prajurit inta koyogot moparang diá bidon morai kong kopontingannya tontaní, lantaran mo'ibog in sia moposanang ing gina i tuangnya. 5 Ná doman tua tobatú olahragawan, diábí in sia moko'untung aka diá dumudui kon atorang inta pinaké kom pertandingan tatua. 6 Tobatú monononggobá inta umuran moramiji totok, tantú siabí i muna-munamai moka'an kom bungai im pinomuḷanya tatua. 7 Raibí kopira onu im pinogumanku tana'a, sin ogoianbí i Tuhan in raian mopandoi in ikow sahingga ing komangaḻeanmudon im bayongan yagi-yagi. 8 Torop in na'a: Habar Mopia inta pinoyaputku tua in habarbí soáḷ ki Yesus Kristus inta ain nobiag kon sigad in intau minatoi, inta pinolahir saḷaku katurunan i Daud. 9 Bo lantaranbí nopota'au in Habar Mopia tana'a sahingga aku'oi noko'uḻí kon roriga, nodapot in sinokig naonda bo intau mora'at, ta'e pirman i Allah diábí mota'au tokigon monia ná aku'oi. 10 Tuamai aku'oi in notabahbí notanggung kon tua komintan lantaran kopontingan in intau mita inta aim piniḻí i Allah, simbá mosia moko'uḻí doman kong kasaḷamatan inta inaidan i Kristus Yesus bo takin kamulia'an inta mononoi. 11 Totu'ubí in singog tana'a, "Aka kita bo matoi takin-Nya, yo kita im mobiagbí doman takin-Nya. 12 Aka kita bo motabah, yo kita im moyotakin-Nyabí doman momarentah. Aka diá akuon naton in Sia, yo diábí doman akúon-Nya ing kita. 13 Aka kita diá mosatia, Sia in umuranbí mosatia, sin Sia umuranbí dumudui kon ibog-Nya tontaní." 14 Mustimu ponorop kon intau mita in na'a komintan. Kon tayowon i Allah, tonggina'ai im mosia simbá diá tongá mobobayowan kon soáḷ istilah mita, sin diábí mangaḻe intua, malah tongábí mopotomba'uk kon raian intau mita inta mokodongog kon tua. 15 Totok poramiji simbá akuondon i Allah in ikow saḷaku intau inta mota'au pirisaya'an-Nya mogaid kon oáidan-Nya. Poramijibí kombá diá mo'oyak in ikow mogaid kon oáidan tatua, ta'e tongádon kabaranian motundú bo mopota'au kon onu inta mobanar nongkon i Allah. 16 Poyayukdon mongonguman kon soáḷ mita inta diá i mangaḻenya bo inta mohojat ko'i Allah. O'uman mita natua tongábí mokodugang kong kora'at in intau. 17 Singog monia tua in ḷumandai naonda bo panyaki kangker inta mokopatoi. Kon sigad monia tua oyúondon ing ki Hermeneus bo ki Piletus. 18 Mosia tua ain inumukat kon totundú inta mobanar bo mopotomba'uk kom pirisaya in tongonumai intau. Mosia noguman, kong kobiagan nongkon kinopatoian aim bidon nobaḻí. 19 Ta'e dodoyonan moroton inta aim pinomia i Allah tua diá bidon im mokodandú. Kon ḻimoniknya pinaisdon nana'a, "Kinota'auanbí i Tuhan umat-Nya inta kinotabi-Nya," bo "Intau inta mongaku umat i Tuhan mustidon mogogai mogaid kon inta noi'taḷá." 20 Kom bonu im baḷoi moḷoben norupa-rupamaidon im pakakat, oyúon in nongkon perak, nongkon buḷawan, oyúon doman in nongkon kayu bo nongkon butá. Oyúon im pinogaid kon oáidan inta mopia totok, ta'e oyúon doman im pinogaid kon oáidan inta diá totok moponting. 21 Intau inta monaḷámaidon kom bayongan inta mora'at ko'inia, yo sia tua im pakéon pogaid kon oáidan inta mopia totok. Dongkadon ki tuangnya ing ki togi ko'inia bo mobaraguna domandon in sia ko'i tuangnya. Sia sinadiadon sim pakéon kom bayongan oáidan inta mopia. 22 Tuamai dika ná ibogpa in tayamobiag mita, inta mo'ibo-ibog in diá mopia, ta'e poramiji mobiag podudui kon inta kino'ibog i Allah. Mokopotoindudui kon onu in sinundú i Tuhan, bo motabi kon tumpaḷa intau bo gina umuran mosanang. Kobiagbí natua takin mosia inta umuran mokuani mokituḷung ko'i Tuhan takin gina motuḻid. 23 Dika mo'ibog mobobayowan takin intau mita bodok inta diá nonota'au kon onu bo onu. Aim bidon kinota'auanmu kon tongábí intua mokopomuká kon yogenggeng. 24 Intau inta nogaid kon oáidan i Tuhan diábí mopia aka moyogenggeng. Mustibí mokopoáḷus kom pososingog bo mokopo ompá kon dodia kon tumpaḷa intau, bo mopira doman motundú kon intau bo mosabar. 25 Sia musti mokopoḷukó kom bahasa aka motundú kon intau mita inta mo'ibog momaḷawang; bo tantú mopo'igum makow bá ogoian i Allah ing kasampatan in intau mita tatua simbá mogogaidon mogaid kon dosa bo monota'audon kon totundú inta no'itutui. 26 Sahingga mosadardon mosia bui, bo mo'ipilatdon nongkon poyogaḷap in Ibilis inta ain notogot ko'inia tua bo nomakisa simbá umuran dumudui kong ko'ibognya.
1 Toropdon in na'a: Kon singgai tumi mobayong in roriga korasa'an. 2 Intau mita dongkadon umuran momikir kong kopontingan monia tontaní. Kong gina monia in dongka bidon tantu doit, mosia mobaḻídon mokaḷakuang bo mo'ibog monguboḷ, mo'ibo-ibog moningkuḻe kon intau, momarontak kong guyanga, diá mota'au motuḻí kong kopopia in intau ko'i monia bo onu inta sinundú in agama kodoíbí monia. 3 Diábí in tabi monia kon tumpaḷa intau, sahingga doíbí mongampung kon intau inta kotaḷá ko'i monia, bo mo'ibo-ibog mopora'atmai kon intau ibanea, bo diá doman mokotahang kon ibog, totok doman im morogi bo soáḷ inta mopia kodoíbí monia. 4 Mosia diá mosatia, mododia bo mopoḷom-poḷok in raian. Mosia tumon intau mopandoi bo ibogon monia in tongábí imoniabí in duduian, de'emanbí dumudui kon ibog i Allah. 5 Ko'ontongan mosia morajing mo'ibadah, ta'e onu inta pinoguman kom bonu in agama diábí duduian monia. Manangka intua dikabí dimiug ko'i monia tua. 6 Oyúon ing kon sigad monia tua in sinumuotdon kom baḷo-baḷoiannya bo modondo'uḷug kom bobay mita inta diádon kodaya bo inta nobayongdon totok in taḷá monia sin tongádon umuran dumudui kon ibog in awak. 7 Bobay mita tatua umuran mopo'igum simbá tundúon in soáḷ mita inta mopia, ta'e diá dodai onda momangaḻe kon onu inta mopira nongkon i Allah. 8 Sahingga mosia tua naonda bo ki Yanes bo ki Yamres tungkuḷ intua inta umuran moḷawang ko'i Musa. Natua doman in oáid in intau mita tatua umuran moḷawang kon totundú inta nongkon i Allah. Raian monia tua in nogoguya'atdon bo pirisaya monia tua in diádon tongo onu. 9 Ta'e aim bidon notantú kom mosia tua in diá bidon moko'uḻí kon onu bo onu, sim pompuḷong monia tua ing kinota'auanbí im bayongan intau, naonda bo ki Yanes bo ki Yamres doman tungkuḷ intua. 10 Ikow aindon dinumudui kon onu inta sinundúku, kon onu inta aim pinomiaku, bo kon tujuan kinobiaganku. Bo ain inontongmu tontaní naonda ing kopopirisayaku ko'i Yesus Kristus bo tabiku kon tumpaḷa intau. Kinota'auanmu bidon ing kososabarku bo kototahang ing ginaku. 11 Kino'ontonganmudon doman naonda ing kororiga pogutúon ná inta kinorasa'anku kon Antiokhia, kon Ikonium bo kon Listra. Bo kinota'auanmubí im bayongan roriga inta kinorasa'anku tua! Ta'e pinosaḷamatbí i Tuhan in aku'oi nongkon bayongan tua. 12 Memang bayongan intau inta mo'ibog mosumbah ko'i Allah bo inta motobatú i Kristus Yesus im mustibí pogutúon. 13 Intau mita mora'at bo mongo'uboḷ kodugang-kodugangdon ing koromú monia. Mosia umuran monguboḷ kon intau ibanea, ta'e diábí kinota'auan monia kom mosia tua ing kinoakaḷanbí doman in intau ibanea. 14 Ta'e ikow uḻe Timotius, tantubí kadai kon totundú inta mobanar inta ain sinundúku ko'inimu bo inta totu-totu'umudon pinirisaya. Sing kinota'auanmubí ing gurumu mita. 15 Musti umuran toroponmu makow, kon nongkon mo'itokanpamai ikow ain nonota'au kom Buk Mosuci. Bo Buk Mosuci tatua nobogoi im pongortian ko'inimu, simbá moko'uḻí kong kasaḷamatan inta pinodoyon kom pirisaya ko'i Kristus Yesus. 16 Komintan inta pinais kom Buk Mosuci inta aim pinoporoho i Allah, baragunabí totok pakéon motundú kon inta mobanar, bo mopoyotutui doman kon onu inta no'itaḷá, pakéon doman motundú kon intau, simbá mobiag mo'iduduidon kon inta kino ibog i Allah. 17 Takin Buk Mosuci tatua bayongan intau inta nogaid kon oáidan i Allah sinombaḷunan in totabi ko'i monia modapot mosompurna simbá mota'audon mogaid kom bayongan inta mopia.
1 Ki Kristus Yesus im mamangoi bui kon dunia na'a sim monantúdon kon taḷá in intau mita inta nobiagpa bo inta aim minatoi. Bo mamangoidon in Sia momarentah saḷaku Raja. Tuamai kon tayowon i Allah bo i Yesus Kristus, po'igumonkudon totok ko'inimu. 2 Simbá ikow umuran mo'ibog mopota'au in Habar Mopia inta nongkon i Allah, bo po'igum ko'i monia simbá mo'ibog mokidongog, mopia andeka diá mopia i wakutunya. Popoyakindon in intau, bo poguman onu inta no'itaḷá, bo umuraibí iropotai im mosia. Mokoposabar im motundú ko'i monia. 3 Sim mo'iangoibí in wakutu intau doídon motarima kon totundú inta mo'itutui. Mosia dongkadon umuran dumudui kon ibog monia tontaní. Tuamai mosia mosipundon kong guru mita podudui in ibog monia simbá motundú doman kon onu inta mokosanang kom bongoḷan monia. 4 Mosia in doí bidon mokidongog kon totundú inta no'itutui, dongka bidon mo'ibo-ibog mokidongog kon o'uman mita inta diá im baragunanya. 5 Manangka intua uḻe kawasa'ai ing ginamu, onukabí im mobaḻí. Mokoposabar aka koántugan in yoyiga, umurai aidai in oáidanmu saḷaku intau inta mopopota'au in Habar Mopia tatua. Kopirabí totok im mogaid kon oáidan inta ain inogoi i Tuhan ko'inimu. 6 Aka soáḷ aku'oi, yo na'adon i wakutu matoi saḷaku kurban ko'i Allah. Diádon mo'onggot monaḷámaidon kon dunia na'a in aku'oi. 7 Aka ná motanding yo aku'oi in dinumuduidon totok kom portandingan nodapot kom bares pangabisan. Bo umuran in aku'oi notoindudui ko'i Kristus Yesus nodapot im pangabisan. 8 Bo tana'a makow pinopo'oḷatdon makow ko'inakó in hadiah saḷaku intau inta no'untung. Kon singgai ponantúan ki Tuhan, hakim inta moádil totok tua moposarakan in hadiah tatua ko'inakó. De'emanbí doman tongá aku'oi im motarima kon hadiah natua, ta'e bayonganbí doman intau inta umuran mogoḷat makow kong koángoian bui i Tuhan. 9 Poramiji ḷagi mamangoi ko'inakó, 10 sin ki Demas ain nonaḷámai ko'inakó lantaran moḷobe-ḷobenbí in tabinya kon in dunia. Sia aim minayak in Tesalonika, ki Krekes minayak ing Galatia, yo ki Titus minayakdon in Dalmatia. 11 Dongkadon ki Lukas ing kotaki-takinku na'a. Tuamai andupdon ing ki Markus bo dia mangoi kon na'a sin sia mota'au pokituḷunganku pokiáidan in oáidanku tana'a. 12 Ki Tikhikus pinotabákudon minayak in Epesus. 13 Aka ikow mamangoi yo dia'pa im mantelku inta sinaḷáanku kom baḷoi i Karpus kon Troas, poyodiapa doman im bukku mita, torutama buk mita inta pinomia nongkon karatas kuḻit. 14 Ki Aleksander inta mononontaḷ kon tambaga tua, nomiadon kon inta totok in diá mopia ko'inakó. Tongá tuḻíanbí i Tuhan in oáidnya tatua podudui doman in oáidnya. 15 Ikow tontaní musti mokopo'ingat totok ko'inia, sin sia totokdon im momayow kon habar inta pinoyaput naton. 16 Kon wakutu in sinidang portama in aku'oi, diá tobatúmai intau naton in noyotakinku, komintandon nonaḷámai ko'inakó. Ta'e po'igumonku makow simbá diá potaḷáan i Allah im mosia sin nogaid kon soáḷ natua. 17 Ta'e aku'oi umuranbí iḷukadan i Tuhan; bo inogoian-Nyadon in ropot in aku'oi sahingga nokosanggupdon nopoyaput in Habar Mopia tatua, simbá kodongogan domandon im bayongan intau inta de'eman Yahudi, sahingga aku'oi no'ipilatdon nongkon onu inta mokobodito ko'inakó. 18 Totu'ubí kong ki Tuhan momilatbí ko'inakó nongkon bayongan roncana mora'at, sahingga in diaan-Nyabí in aku'oi tumu'ot kong karaja'an-Nya kon soroga takin saḷamat. Tuamai tantubí dayow in Sia modapot ing kopaḷutan dunia na'a! Amin. 19 Poyaputpa in salamku ko'i Priskila bo ko'i Akwila bo kon tombonu im baḷoi i Onesiporus. 20 Masai na'a ki Erastus nogutundon kong Korintus, bo ki Tropimus sinaḷáankudon kom Miletus sin notakit. 21 Poramijidon mamangoi kowakutu in diápa sempo in tumping. Yobayat naton ki Ebulus, ki Pudes, ki Linus bo ki Klaudia, nokipoyaput doman in salam monia ko'inimu bo ko'i monia inta tumpaḷa mopirisaya ko'i Tuhan. 22 Po'igumon makow ki Allah umuran moyotakinmu bo umuran doman mobogoi im barakat ko'i monimu komintan! Hormat nami, Ki Paulus
1 Titus adíku! Aku'oi, ki Paulus nomais kon surat tana'a saḷaku mogogaid kon oáidan i Allah bo rasul i Yesus Kristus. Aku'oi im piniḻí bo pinotabá simbá motuḷung kon intau mita inta aim piniḻí i Allah simbá umuran moropot im pirisaya monia ko'i Tuhan Yesus. Bo mustibí umuranku tundúon im mosia simbá totokdon im monota'au kon onu inta mo'itutui podudui in agama naton. 2 Totundú tatua im pinodoyonbí kon harapan kong kita im motarimabí kong kobiagan inta mopia bo mononoi. Kobiagan tatua pinodandi bidon i Allah ko wakutu in dunia na'a diápa pinomia. Ki Allah in diábí monguboḷ. 3 Sing ko wakutu inta ain sinantú-Nya, pinonyata-Nyadon in dandi-Nya tatua kom bonu ing koyow-Nya. Koyow-Nya tatua inta pinokiáid-Nya ko'inakó, bo tuata im pinota'au-ta'auku makow podudui im parentah i Allah inta mopoposaḷamat naton. 4 Titus, ikow uḻe totu-totu'u bidon nobaḻí ki adíku, sing kitada in tumpaḷadon nopirisaya ko'i Kristus. Manangka intua umuranku po'igumon makow simbá ki Allah, ki Amá naton bo ki Kristus Yesus Raja Mopoposaḷamat naton, umuran mobogoi im barakat bo kobiagan mopia ko'inimu. 5 Uḻe Titus, sinu'odkubí sinaḷáan in ikow kong Kreta simbá mopoyotutui kon onu inta paraḷupa poyotutuion. Ná doman tua, bá ikow momiḻídon kon intau mita inta mota'au baḻíon itoi kom bonu in jama'at inta kong kota-kotáannya. Umurai tarukira in singogku mita tana'a: 6 Intau inta baḻíon itoi kon jama'at mustibí intau mopia, bo tongá kobuḷoi kon tobatú, bo ki adínya mita mustibí inta komintandon nopirisaya ko'i Kristus bo diá doman mokaḷakuang, bo mo'ibog doman mokidongog kong guyanga. 7 Sin itoi kon jama'at tua im mogaidbí kon oáidan i Allah, manangka intua mustibí intau inta mopia, diá mododia bo diá morogi, de'emanbí intau inta umuran moḷoḷangu, de'eman doman intau inta mo'ibog-ibog motayak kom mokorogenggeng bo diá doman dinoit. 8 Mustibí intau inta mo'ibog motuḷung kon intau ibanea, mo'ibog kon inta mopia, mokotahang kom bibig, mojujur bo motoindudui kon ibog i Tuhan. 9 Sia musti umuran kumadai moropot kon totundú inta mobanar, ná inta ain sinundú ko'inia. Takin natua sia mota'au mononggina kon intau podudui kon totundú inta nobanar, bo mopo'ontong kon onu inta no'itaḷá kon intau mita inta moḷawang ko'inia. 10 Sin nobayongdon in intau nobiag diá no'itutui, torutama mosia inta nokadai kon hukum i Musa. Mosia mongonguman kon diá totu'u sim makusud monguboḷ kon intau. 11 Intau mita natua mustibí tokohukumon im bibig monia, sin onu in sinundú monia tua, tongábí mopotomba'uk kon raian in intau mita inta nobiag tobaḷoian. Tua mita pinomia monia sim motayak kong ka'untungan inta diá pantas. 12 Noko'imontandon in nabi monia inta nongkon ḻipú doman monia nosingog nana'a: "Intau mita ing Kreta umuran monguboḷ, naondabo mahaḷuk inta mokoka'an kon tumpaḷa mahaḷuk, moturá ta'e maḷas." 13 Bo totu'ubí in singog in nabi tatua. Manangka intua musti tonggina'anmu kopira'an im mosia tua, simbá mosia umuran kumadai kon onu inta mo'itutui. 14 Diádon tongá umuran mokidongog kon o'uman mita in intau Yahudi bo hukum in intau mita inta doí motarima kon inta no'itutui. 15 Bayongan rupa-rupa nodaritbí aka kon intau mita inta nodarit in raian. Ta'e aka ko'i monia inta raian mokotor bo inta diá mopirisaya ko'i Tuhan, yo diábí in tobatúmai im modarit, sin raian bo gina monia komintan domandon mokotor! 16 Mosia mongaku kon nonota'audon ko'i Allah, ta'e oáid monia in diábí no'idudui kon inta kino ibog i Allah. Oaid monia tua mokorongó bo diá doman motoindudui. Mosia tua in intaubí mita inta diádon mokomampu mogaid kon inta mopia.
1 Titus utatku! Tundúbí onu inta no'itutui. 2 Tonggina'ai ing guyanga mita ḷoḷaki, simbá mokotahang kong gina im mosia, mobijaksana bo mobiag saḷaku guyanga inta patus hormaton. Umuran doman kumadai kon totundú inta no'itutui nongkon i Allah bo totu-totu'u doman motabi bo mosabar aka koántugan in roriga. 3 Tonggina'ai doman ing guyanga mita bobay, simbá oáid monia mo'idudui kon aid in intau mita inta nonota'au ko'i Allah. Tundú doman simbá mosia diá mo'ibog moponapud in soáḷ mita inta diá totu'u kon intau ibanea. Dika doman ogoi monginum kon o'inumon inta mokoḷoḷangu. mosia musti mota'au motundú kon inta mopia, 4 simbá mota'audon mosia modidik kom bobay mita inta bagu pinobuḷoi bá motabi ko'i buḷoi bo ko'i adí monia. 5 Musti mobiag mobijaksana, motuḻid in raian bo mobaḻí buḷoi inta mota'au moḷukad kon tonibuḷoi monia ( mota'au monompia kon tombonu im baḷoinya). Mopia ing gina bo motabi ko'i buḷoinya. Aka natua in oáid monia, yo diábí im moningkuḻe kon Habar Mopia inta nongkon i Allah. 6 Ná doman tua, tonggina'ai intau mita inta nongogu'odpa simbá mobalajar i mosia monahang kong gina kom bayongan rupa-rupa. 7 Bo kom bayongan yagi-yagi, oáidmu musti mobaḻí dodayanan inta mopia ko'i monia. Aka motundú in ikow yo mustibí mokopojujur bo totu-totu'u motundú. 8 Kopia'an im mosingog, dika mongonguman kon uboḷ, simbá saturumu mita mo'oyak sin diá in soáḷ mita inta diá mopia im mota'au monia posingog ko'i naton. 9 Aka inta nobiag saḷaku ata yo mustibí umuran dumudui kom bayongan inta pinoki aid i tuangnya ko'inia, dika tantú momaḷawang, 10 bo dika monakow. Umuranbí po'ontong in aid inta mopia inta mota'au pirisaya'an, simbá monyatadon kon aid mita naton tatua in totundúbí mita i Allah, sahingga ki Allah Mopoposaḷamat naton umuran dayowon monia lantaran aid naton inta mopia. 11 Sing ki Allah ain nopo'ontong in totabi-Nya sim moposaḷamat kom bayongan umat kon dunia na'a. 12 Totabi Allah tatua motundú ko'i naton bá diádon tongá umuran dumudui kon ibog in dunia na'a, ta'e tantúdon dumudui kon ibog i Allah. Kita pinoángoi in dunia na'a, dinidikbí simbá mota'au monahang kon ibog in awak, umuran motuḻid ing gina bo umuran doman dumudui kon inta pinarentah i Allah. 13 Tana'a makow, kita mogoḷatpa makow kon singgai inta iharap makow naton tua. Kon singgai tatua, dunia na'a moko'ontongdon kong kamulia'an i Yesus Kristus, Sia tuata ing ki Allah Inta Totok Momulia bo Raja Mopoposaḷamat naton. 14 Sia tuata inta ain noposarakan in awak-Nya sim mopoḷuai ko'i naton nongkon bayongan inta mora'at, bo kita baḻíon-Nya tobatú umat inta nobebasdon nongkon kawasa in dosa bo tongádon mobaḻí umat-Nya inta morajing mogaid kon inta mopia. 15 Tundúdon ko'i monia intua komintan, tonggina'ai bo poḷat togur kopia'an i mosia inta mokidongog ko'inimu. Dika ikow mo'ibog tomongoádíon in tobatúmai intau.
1 Ponorop kom bayongan jama'at, bá mosia umuran kodu-kodudui kon itoi mita bo pomarentah, diá momaḷawang bo tantú mogaid kon inta mopia. 2 Tonggina'ai simbá mosia diá umuran mo'ibog moponapud in uboḷ kon intau ibanea andeka mo'ibo-ibog mobobayowan i inekadon, sim manikah umuran mokopopia kon dodia kon tumpaḷa intau bo mokopoáḷus doman kom pososingog takin bayongan intau. 3 Sing koḻipod kita tontaní in nobodokbí doman, diá no'itutui bo diá motoindudui. Kita sinonggata in norupa-rupamai in ibog awak na'a ande in dunia na'a; kita noyobiag takin niat mita inta mora'at, tantú mo'intoi bo mososaturuan. 4 Ta'e ki Allah, Mopoposaḷamat naton ain nopo'ontong in tabi bo kopopia ing gina-Nya ko'i naton. 5 Sia noposaḷamat ko'i naton, ta'e de'emanbí lantaran kita ain nogaid kon inta mopia, ta'e lantaranbí tabi-Nya ko'i naton. Sia noposaḷamat ko'i naton takin Roho i Allah inta ain nobogoi ko'i naton ing kolahiran bo kobiagan mobagu takin cara nondarit ko'i naton. 6 Ki Allah ain nobogoi in Roho-Nya ko'i naton inta pinongin i Yesus Kristus Mopoposaḷamat naton, 7 simbá saḷaku intau mita inta ain noko'uḻí kon totabi i Yesus dá moko'uḻí doman kong kobiagan mononoi ná inta harapon makow naton. 8 Totu'ubí in singog tana'a. Ibogonku na'a komintan pota'aumu ko'i monia, simbá mosia inta ain nopirisaya ko'i Allah totu-totu'udon moramiji mogaid kon inta mopia, sin natuabí im mopia bo inta baraguna kom bayongan intau. 9 Dona'ai tongá mobobayowan kon soáḷ mita inta diá baraguna, bo mongonguman kon asaḷ usuḷ, ande morogenggeng bo moropatoi kon soáḷ hukum agama. Sin tua komintan diábí im baragunanya bo diábí doman ing ka'untungannya. 10 Intau inta mokopopisí kon ropatoi kon jama'at musti tonggina'ai komintan ande kodua, aka doí in sia mokidongog yo dikadon moyobayatnya. 11 Bá kota'auanmudon, kon intau mita natua in totu-totu'u bidon moromú bo dosanya mita noponyatadon ko'inia kong kotaḷá in sia. 12 Ḷagi naonda im potabákudon mangoi ko'inimu ing ki Artemas ande ki Tikhikus, yo poramijidon in ikow mamangoi ko'inakó kon Nikopolis, sin roncanaku im mogutunpa kon tua solama musim in tumping na'a. 13 Poramijidon totu-totu'u im motuḷung ko'i Zenas, ahli hukum tua, bo ko'i Apolos, simbá mosia diá kodaitan in rupa-rupa kom binaya'an monia. 14 Tundúdon in intau mita naton mogaid kon soáḷ mita inta mopia simbá mosia mota'au mopo'oyúon im bayongan kaparaḷuan inta paraḷu pakéon, simbá oyúondon im baraguna monia tua. 15 Ki utat mita naton inta noyotakinku kon na'a nokipoyaput in salam ko'inimu. Poyaputpa doman in salam nami kon yobayat mita naton inta mopirisaya ko'i Kristus. Po'igumon makow ki Tuhan naton umuran mobogoi im barakat ko'i monimu komintan. Hormat nami, Paulus
1 Uḻe Pilemon, utatku inta nobaḻídon yobayat topogaidan nami! Aku'oi ki Paulus, intau inta pinonjara lantaran nopirisaya ko'i Kristus Yesus, noyotakin i utat naton ki Timotius, nomais kon surat tana'a ko'inimu 2 bo kon jama'at inta noyosipun kom baḷoimu; bo ko'i utat doman naton bobay ki Appia bo yobayat toporjuangan naton, ki Arkhipus. 3 Kami umuran mosambayang simbá ki Allah, ki Amá naton bo ki Tuhan Yesus mobogoi im barakat bo kobiagan motompia ko'inimu. 4 Pomuḷoi in aku'oi mosambayang umuranku kotangoian in ikow, bo poḷat mopoyaput sukur ko'i Allah. 5 Sin dinongogkudon kon ikow in intaubí inta totu-totu'u mopirisaya ko'i Tuhan Yesus bo motabi doman kon umat i Allah. 6 Igumon makow doá, simbá pinonobatúan naton saḷaku intau mita inta mopirisaya, mobogoidon im pongortian inta moḷoben kom bayongan barakat inta no'uḻí naton sin notobatúdon takin i Kristus. 7 Uḻe Pilemon utatku, tabimu kom bayongan umat i Allah, nokosanangdon totok kong ginaku bo nokodugang domandon kon ropot im pirisayaku! Bayongan gina in umat i Allah pinosanangmudon. 8 Manangka intua, saḷaku intau inta tumpaḷa mopirisaya ko'i Tuhan Yesus dá sabanarnya oyúonbí in hakku mokiaid ko'i Utat in onukadon inta musti aidan i utat. 9 Tongá lantaran aku'oi motabi ko'i Utat, dá tongábí aku'oi mopo'igum ko'inimu. Aku'oi na'a ing guyanga bo apa doman tana'a aku'oi pinonjara lantaran nogaid kon oáidan i Kristus Yesus. 10 Tuamai, aku'oi ki Paulus mopo'igum ko'inimu soáḷ ki Onesimus, inta ain nobaḻí ki adíku sin sia ain nopirisaya ko'i Kristus, ko wakutu in aku'oi kom bonupa im ponjara bo aku'oi in nobaḻídon guyanganya kom bonu im pirisaya ko'i Tuhan. 11 Totu'ubí kong koḻipod sia na'a diábí baraguna ko'inimu, ta'e tana'a im mobaraguna bidon in sia ko'inimu, bo de'emanbí tongá ko'inimu, ta'e baragunabí domandon ko'inakó. 12 Bo tana'a intau inta kino-tabiku tua pinotabákudon bui mamangoi ko'inimu. 13 Sabanarnya ibogonku ing kon na'apabí in sia saḷaku toḻiumu sim mobantung ko'inakó solama in aku'oi kom bonupa im ponjara sin nopota'au in Habar Mopia nongkon i Allah. 14 Ta'e doíbí in aku'oi momia natua aka diápa muna moyosingogmu. Simbá onu inta mopia pomia'anmu, de'emanbí lantaran pinakisaku, ta'e inaidanmubí intua takin nosanang ing gina. 15 Sin degá bo tuabí im mangaḻe ki Onesimus pinoyayukpa notoyong ko'inimu simbá sia tarima'anmudon solamanya. 16 Bo tana'a, sia de'eman bidon tongá tobatú ata ko'i utat; ta'e no'iḻiu bidon kon tua. Sia in tumpaḷa bidon intau ing Keresten inta kotabi naton. Sia baragunadon ko'i naton apalagi ko'inimu! Tantú sia im baraguna bidon totok ko'inimu, pinomayak saḷaku ata ande saḷaku utat kom bonu in tabi i Tuhan! 17 Tuamai, lantaran aku'oi inanggapdon i Utat saḷaku tumpaḷa Keresten, dá tarimadon bui ing ki Onesimus ná pinototarima i Utat ko'inakó. 18 Aka sia bo noporugimaidon ko'inimu andeka koboḻi ko'inimu, yo bain aku'oi im motanggung kon tua komintan. 19 Yo tana'a aku'oi momaisdon tontaní kon tana'a: Aku'oi, ki Paulus, moguboḻi kom bayongan boḻinya. (Tantu diá bidon paraḷuku ponorop bui ko'i Utat, kon ikow tontaní ing koboḻibí doman ko'inakó, boḻimu tua ing kobiagan mobagu saḷaku intau Keresten.) 20 Manangka intua, podoyon kon tangoi i Tuhan tuḷungaipa in aku'oi, posanangpa ing ginaku saḷaku Utat inta tumpaḷa notobatú i Kristus. 21 Surat tana'a pinaisku, sim moyakinbí in aku'oi kon mo'ibogbí ikow mogaid kon onu inta pino'igumku tana'a. Bo mo'iḻiubí kon tua in aidanmu. 22 Aku'oi mopo'igum doman ko'inimu, tuḷungaipa posadia'ai aku'oi kong kamar kom baḷoimu sin haraponku makow kon indongoganbí i Allah onu im pino'igum i utat mita kombá aku'oi buipa mamangoi ko'i monimu. 23 Ki Epapras inta noyotakinku kom bonu im ponjara lantaran nogaid doman kon oáidan inta pinoki aid i Kristus, nokipoyaput doman in salam ko'inimu. 24 Bo tarimadon doman salam nongkon yobayat mita topogaidanku, ki Markus, ki Aristarkus, ki Demas bo ki Lukas. 25 Po'igumon makow ki Tuhan Yesus Kristus momarakat ko'i monimu. Hormat nami, Paulus
1 Dungkuḷmai noyagi-yagimaidon daya i Allah im mosingog kom mogoguyang naton, singog-Nya tatua pinoyaput pinongin nabi mita. 2 Ta'e kon singgai tumi na'a ki Adí-Nyadon tontaní im pinotabá-Nya nopoyaput in singog-Nya tatua ko'i naton. Ki Adí-Nya doman tana'a inta pinopodoyonan i Allah nomia kon dunia na'a. Sia sinantú domandon i Allah motarima kom bayongan kapunya'an-Nya. 3 Sia doman na'a im moponyata ing kamulia'an i Allah inta diá im poḻiuan tua. Bo nonyatadon totok ko'i-Nia in rupa i Allah tontaní. Singog-Nya inta mokawasa totok tua pinaké-Nya moḷukad kon dunia na'a. Bo naonda in sinobus-Nyadon in dosa mita intau, iḻimitúdon in Sia kon ḷoḻitúan pomomarenta'an kon soroga moyotakin i Allah Ponguwasa inta totok moḷantud. 4 Kadudukanbí Adí i Allah im moḷantu-ḷantud totok nongkon malaekat mita, bo tangoi-Nyabí inta pinonangoi i Allah ko'i-Nia in lebe noterhormat nongkon tangoi inta pinonangoi i Allah kom malaekat. 5 Sin diábí dodai onda ki Allah noguman kon tobatúmai malaekat, "Ikow ing ki Adí-Ku, singgai na'a Aku'oi nobaḻí ki Amá-Mu." Bo diábí doman dodai onda ki Allah noguman kom malaekat mita nana'a: "Aku'oi mobaḻí ki Amá-Nya, bo Sia mobaḻí ki Adí-Ku." 6 Ta'e wakutu ing ki Allah nopotabá ko'i Adí-Nya guya-guyang tatua namangoi in dunia na'a, ki Allah noguman nana'a: "Bayongan malaekat i Allah musti mosumbah kon Adí tatua." 7 Aka soáḷ malaekat mita, nana'a in guman i Allah, "Binaḻí i Allah im malaekat-Nya mita tompot, bo bobantung-Nya mita binaḻí-Nya dokot in tuḷu." 8 Ta'e ki Allah noguman ko'i Adí-Nya nana'a: "Ḷoḻitúan pomomarenta'an-Mu, umuranbí mononoi, moádil totok im pomomarentah-Mu. 9 Inta moádil ing ko'ibog-Mu bo inta motombogá kodoí-Mu: Manangka intua ki Allah, ki Allah-Mu nomiḻí ko'i-Nimu; bo nobogoi ing kahormatan inta mokopoángoi kon ḷunganga ing gina inta mo'iḻiu kon yobayat-Mu mita." 10 Ki Allah noguman doman, "Ikow, Tuhan nongkon pinomangkoianpamai nomia kon butá, bo Ikow doman in nomia kon ḷangit. 11 Tua mita diábí im mononoi, bo mokoyonganbí naonda bo pakeang; ta'e Ikow in diábí mobaḷui. 12 Dunia na'a ing kopíon-Mubí ná ḷambung, bo baḷuian-Mubí in ibanea makow. Ta'e Ikow in diábí mobaḷu-baḷui, bo mononoibí ing kobiagan-Mu." 13 Diábí dodai onda ki Allah noguman kom malaekat mita: "Ḻitúdon kon dotá ing koḷanan-Ku, dapot im bayongan saturu-Mu potungkudon-Ku kon tayowon-Mu." 14 Aka natua, onubí im malaekat mita tatua? Mosia tua in rohobí mita inta mobantung ko'i Allah, inta pinotabá i Allah mamangoi motuḷung kon intau mita inta bain motarima kong kasaḷamatan.
1 Manangka intua, mustidon totu-totu'u ing kita kumadai kon totundú mita inta ain dinongog naton, simbá diá mobaḷui im pirisaya naton. 2 Sing koyow mita inta pinoyaput im malaekat mita kom mogoguyang naton totu'bí in no'uḻímai. Intau mita inta diá dinumudui bo inta doí nopoáid ing koyow tatua, moko'uḻíbí kon hukuman podudui in oáid monia. 3 Apapa doman oyúon ing kasaḷamatan inta lebe motoyang nongkon koyow mita tatua! Aka tongá pomayak makow naton ing kasaḷamatan tatua, dá tantú diábí kotaḻiban hukuman tatua ing kita. Sing ki Tuhanbí tontaní im muna-munamai noguman kong kasaḷamatan tatua. Bo intau inta muna-munamai nokodongog kon Habar tatua noguman doman ko'i naton kon totu'ubí mita in habar tatua. 4 Koḻikud intua, iniropotan doman i Allah im bayongan inta ain ino'uman i intau mita tatua takin nopo'ontong in noyagi-yagimai aid inta mokoherang totok kon intau bo soáḷ mita inta diá im poḻiuan bo poḷat nosila-silai makow kon onu inta pinonotabi in Roho i Allah podudui in ibog-Nya tontaní. 5 Malaekat mita diábí inogoian i Allah ing kawasa momarentah kon dunia mobagu singgai mo'iduduimai, dunia inta yogot o'umanon naton tana'a. 6 Sedang bo kom Buk Mosuci oyúon pinais nana'a; "Oh Tuhan, onubí intau tua, sahingga in umuran-Mu toropon in sia? Intau in tongábí doman komangoi intau biasa, ta'e inumuran-Mu tarukira'an makow in sia! 7 Kom bonu in wakutu notoyong binaḻí-Mu in sia topí noḻin ompá nongkon malaekat. Ta'e no'iduduimai kon tua inogoian-Mudon in tampat inta momulia bo totok im moterhormat in sia, 8 bo binaḻí-Mu domandon mongongawasa in sia kom bayongan yagi-yagi." Yo aka pinogumandon kon intau binaḻídon i Allah "mongongawasa kom bayongan yagi-yagi", dá mangaḻenya kon tua, diá bidon tobatúmai in diá kinawasa'an in intau. Umpakah natua, tana'a diápabí inontong naton intau mongawasa kom bayongan yagi-yagi. 9 Ta'e inontongdon naton ki Yesus nongawasa! Sia binaḻídon topí noḻin ompá nongkon malaekat mita kowakutu inta diá no'onggot, simbá podoyon kong kopopia ing gina i Allah Sia mota'au matoi sing kopontingan im bayongan intau. Inontong naton in tana'a, kon Sia ain inogoian in ḷoḻitúan inta momulia bo inta noterhormat lantaran Sia ain notarima kon roriga dapot im minatoi. 10 Memang patus bidon ki Allah inta nomia kom bayongan yagi-yagi mopobayak kon onu in imakusud-Nya tontaní. Binaḻí-Nya ing ki Yesus mopoposaḷamat inta nosempurna pinodoyon kon daḷan inta totok im moyoyiga. Tua in daya i Allah simbá mobayong in intau mota'au oiníon-Nya mayak in tampat inta mopia totok takin i Yesus. Sin Siabí in nobuká kon daḷan ko'i monia simbá mosia mota'au posaḷamaton. 11 Ki Yesus in nondarit kom bayongan dosa intau; Siabí tontaní in nondarit. Mosia inta dinaritandon tua nogaḷumdon kon Amá inta totobatú. Tuamai ki Yesus diá mo'oyak mongaku ko'i monia saḷaku ki utat-Nya mita. 12 Ki Yesus noguman ko'i Allah, "Popota'au-Kubí ko'i utat-Ku mita in tangoi-Mu. Dayowon-Ku in Ikow kom poyodungkuḷan monia." 13 Ki Yesus noguman doman nana'a: "Ki Allah nobaḻí oándoḷan im pirisaya-Ku." Bo Sia noguman doman nana'a, "Na'adon Aku'oi noyotakin in adí mita inta ain inogoi i Allah ko'i-Nakó." 14 Lantaran intau mita inta sinangoi-Nya adí tua, tongábí intau ilo-ilow inta mato-matoipabí, dá ki Yesus sinumongkaidon ko'i monia bo nobiag naonda bo ka'ada'an intau. Tua pinomia-Nya, simbá kinopatoian-Nya tua mokorimumud kon Ibilis inta nongawasa kom popatoi. 15 Tua in cara-Nya moposaḷamat kon intau mita inta umuran kinawasa'an in ondok kon soáḷ popatoi. 16 Dá nonyata bidon kon de'emanbí malaekat mita in sinuḷungan-Nya ta'e katurunanbí i Abraham. 17 Mangaḻenya kon na'a kom bayongan yagi-yagi Sia musti mobaḻí naonda bo ki utat-Nya mita, sahingga nota'au Sia nobaḻí Imang Moḷoben inta motoindudui ko'i Allah bo kototabi. Tua im pomia'an-Nya simbá ampungandon dosa in intau. 18 Bo lantaran Sia tontaní nokorasadon kon roriga bo soba'an, dá mota'audon in Sia motuḷung kon intau mita inta kinoántugan in soba'an.
1 Utat mita tumpaḷa Keresten inta ain inoiní i Allah! Raikah monimu koáko-akow in soáḷ ki Yesus na'a! Sia aim pinotabá mangoi i Allah simbá mobaḻí Imang Moḷoben kon agama inta dinuduian naton. 2 Sia mosatia ko'i Allah inta nomiḻí ko'i-Nia sim mogaid kon oáidan tatua, ná ki Musa tungkuḷ intua nosatia doman nogaid kon oáidannya kom Baḷoi Tuhan. 3 Ta'e ki Yesus patusbí moko'uḻí kong kahormatan moḷoben mo'iḻiu ko'i Musa. Sin intaubí inta nogaid kom baḷoi in lebe hormaton nongkon baḷoi inta pinomianya tatua. 4 Totu'ubí kom pomuḷoi im baḷoi oyúonbí in nomia, ta'e inta nomia kom bayongan yagi-yagi ing ki Allahbí. 5 Saḷaku simpaḷ kom Baḷoi Allah, ki Musa mosatiabí nogaid kon oáidannya bo sia ain nopota'au doman in soáḷ mita inta bain popota'au i Allah kon singgai mo'iduduimai. 6 Ta'e ki Kristus im mosatiabí saḷaku Adí inta motanggung jawab kom Baḷoi Allah. Bo kitabí na'a im Baḷoi Allah aka umuran moḷoben ibog naton kumadai bo moyakin moko'uḻí kon onu inta harapon makow naton. 7 Tuamai, ná inta aim pinoguman in Roho i Allah nana'a: "Aka singgai na'a mo'ikow mokodongog kon singog i Allah, 8 yo dona'ai mokopotogat kong gina, ná mogoguyang mita monimu, wakutu im mosia nomarontak bo nonungkuḷ ko'i Allah kom padang pasir. 9 Kon tua, mosia nonungkuḷ bo noguji ko'i-Nakó, guman i Allah, 'Padahaḷ ain inontong monia im bayongan inta pinomia-Ku kon sigad monia opat nopuḷuh notaong ko'onggotea.' 10 Tuamai sinumorú in Aku'oi bo poḷat noguman ko'i monia nana'a: 'Mosia umuran diá mosatia, bo doí dumudui kom parentah-Ku mita.' 11 Aku'oi sinumorú bo nongibot, 'Mosia tua in diábí mo'ituot kom butá tatua bo mogogai moyotakin-Ku.' " 12 Utatku mita, mokopo'ingat simbá diá in tobatúmai kon sigad monimu ing gina mora'at bo diádon mopirisaya, sahingga in tumoḻikud bo mokopoyayukdon ko'i Allah inta nobiag! 13 Manangka intua bá diá tobatúmai ing kon sigad monimu kotombodokan in aid inta mora'at bo moḷawangdon ko'i Allah, dá umurandon positonggina'an im mo'ikow pomuḷoi in singgai wakutu in tumpaḷapa nobiag kom masa inta singoian kom Buk Mosuci "Singgai in Na'a". 14 Kita na'a ing komintanbí yobayat topogaidan i Kristus asaḷ bo tantú kumadai kon onu mita inta pinirisayadon naton nongkon pinomangkoianmai modapot kong kopaḷutan in dunia na'a. 15 Tana'a im pinais kom Buk Mosuci, "Aka singgai na'a mokodongog im mo'ikow kon singog i Allah, yo dona'ai togaton ing gina, ná mogoguyangmu, wakutu i mosia nomaḷawang ko'i Allah." 16 Ki ine intau mita inta nokodongog kon singog i Allah bo nomarontak ko'i-Nia? Mosia tuata in intau mita inta dinia i Musa iḷumuai nongkon butá im Mesir! 17 Bo ki ine in sinorúan i Allah solama opat nopuḷuh notaong? Tantu mosia inta nogaid kon diá mopia bo inta minatoidon kom padang gurun! 18 Bo ki ine doman degá im pinopomakusudan i Allah in ibot-Nya nana'a: "Mosia tua in diábí mo'ituot im butá tatua bo mogogai moyotakin-Ku?" Tantú intaubí mita inta nomarontakdon ko'i Allah! 19 Tana'a ing kinota'auandon naton kom mosia tua in diábí, mo'ituot, sin diá mopirisaya i mosia ko'i Allah.
1 Dandi i Allah tatua umuranpabí pakéon, bo kita ogoianbí im pogogaian inta pinodandi-Nya tatua. Manangka intua kita musti umuran kiḷuka-ḷukadmai simbá diá in tobatúmai kon sigad monimu in diá moko'uḻí kom pogogaian inta pinodandi-Nya tatua. 2 Sin habar tatua pinota'audon doman ko'i naton notongkai ná ko'i monia. Ta'e habar tatua diá im baragunanya ko'i monia, sin wakutu in dinongog monia diá pinirisaya monia intua. 3 Ta'e kita inta mopirisaya umuranbí moko'uḻí kon tampat pogogaian inta pinodandi i Allah tatua. Soáḷ tatua noyoka'an in onu inta siningog i Allah nana'a: "Aku'oi sinumorú bo nongibot, 'kom mosia in diábí mo'ituot bo mogogai moyotakin-Ku." Ki Allah noguman natua umpakah oáidan-Nya nopaḷutdon kowakutupa in nomia kon dunia na'a in Sia. 4 Sin soáḷ singgai im pitunya na'a aim pinais kom Buk Mosuci nana'a: "Kon singgai impitunya ki Allah nogogai nogaid kom bayongan oáidan-Nya." 5 Bo oyúon doman im pinais nana'a: "Mosia in diábí tumuot kom butá tatua bo moko'uḻí kom pogogaian moyotakin-Ku." 6 Dá mosia inta muna-munamai nokodongog kon Habar Mopia tatua, diá noko'uḻí kom pogogaian tatua sin diá im mosia nopirisaya. Aka natua dá nosilang bidon kon oyúonbí in intau ibanea im mota'au motarima kom pogogaian tatua. 7 Sing ki Allah nonantú domandon kon singgai ibanea inta sinangoian "Singgai Na'a." Bo naonda in tongonumaidon notaong no'iduduimai kon tua, ki Allah bui nosingog kon soáḷ tatua pinongin i Daud, kom bonu in ayat inta pinais ko'ina, nana'a: "Aka singgai na'a mokodongog im mo'ikow kon singog i Allah, yo dona'ai togaton ing ginamu." 8 Aka kuma bo inogoidon i Yosua in tampat pinogogaian inta pinodandi i Allah tua, yo tantú diá bidon ing ki Allah noguman bui kon soáḷ singgai ibanea nion. 9 Manangka intua, kon umat i Allah oyúonpabí in dandi pogogogaian ná ki Allah inta nogogai doman kon singgai impitunya. 10 Intau inta ain sinumu'ot kon tampat pogogogaian i Allah, yo sia im mogogai bidon kom bayongan oáidannya, ná doman ki Allah inta nogogaidon kom bayongan oáidan-Nya. 11 Tuamai, koḻigai ing kita moramiji totu-totu'u tumu'ot kon tampat pogogogaian tatua, simbá diá tobatúmai intau kon sigad naton in diá mo'ituot kon tampat tatua ná mosia koḻipod sin lantaran diá mopirisaya ko'i Allah. 12 Sim pirman i Allah tua in singogbí inta nobiag bo moropot bo Siabí im moḷani-ḷanit nongkon pitow inta doyowa im matanya. Singog tatua tumurak nodapot in nopoyotondi in jiwa bo roho; boḻikatog bo tuḷan bobubuton, sahingga ing kota'auannyadon totok in raian bo niat in intau. 13 Diábí tobatúmai mahaḷuk in diá ontongon i Allah. Bayongan yagi-yagi komintanbí ontongon-Nya makow motarang kon tayowon-Nya. Bo mustibí tanggung jawabon naton kon tayowon-Nya. 14 Manangka intua, musti umuran ing kita kumadai kon onu inta ain ináku bo pinirisaya naton sin oyúondon in Imang naton momulia bo inta moḷoben. Sia ain sinumuot dapot kon tayowon i Allah, Sia tuata ing ki Yesus ki Adí i Allah. 15 Imang Moḷoben naton tua in de'emanbí imang inta diá umuran kotaki-takin mokorasa kon yoyiga mita naton. Sia ain sinoba kom bayongan yagi-yagi ná doman kita na'a ta'e diá in Sia nogaid kon dosa! 16 Tuamai, koḻigai ing kita dika mo'ondo-ondok im mayak kon tayowon i Allah inta nomarentah takin pia ing gina. Motabibí ing ki Allah ko'i naton bo ogoian-Nyabí im barakat, sahingga motarimabí ing kita kon totuḷung-Nya aka kowakutunyadon.
1 Sim pomuḷoi imang moḷoben piniḻí nongkon sigad in umat, binaḻídon simpaḷ i Allah saḷaku toḻiu monia. Oáidan imang tatua mobogoi in sosumbah ko'i Allah bo mobogoi ing kurban mita sim potobus kon taḷá mita intau. 2 Tongá mobanyongpabí ing kalemahan in imang moḷoben tatua, manangka intua sia musti mokopoáḷus kom potosingog ko'i monia inta diá monota'au kon onu bo onu bo kói monia inta ain no'itaḷá kon daḷan. 3 Lantaran sia bo nobayongpa doman ing kalemahannya dá mustibí doman sia mobogoi ing kurban, bo kurban tatua in de'emanbí tongá potobus kon dosa mita in umat i Allah, ta'e dosanyabí doman tontaní. 4 Diábí tobatúmai intau ing gumogina umaḻí Imang Moḷoben sin intau mobaḻí imang, aka mo'ibog ing ki Allah mogoiní ko'inia bo mokiaid in oáidan tatua, ná ki Harun. 5 Bo natua doman ing ki Kristus. Diábí in Sia inumaḻí tontaní Imang Moḷoben. Ki Allahbí in nopobaḻí ko'i-Nia sin nana'a in singog i Allah ko'i-Nia, "Ikow nion ki Adí-Ku; Singgai doman na'a Aku'oi mobaḻí ki Amá-Mu." 6 Kon ayat ibanea ki Allah nosingog doman nana'a, "Ikow nion Imang inta mononoi, ná ki Imang Melkisedek." 7 Ko wakutu ing ki Yesus nobiagpa kon dunia na'a, Sia nosambayang bo nopoigum takin koámu-amuy bo ko'omba-ombaḷ ko'i Allah inta mokosanggup moposaḷamat ko'i-Nia nongkon roriga im popatoi. Bo lantaran Sia umuran dinumudui kon onu ing kinoibog i Allah, dá inindongogan i Allah im pino'igum-Nya tua. 8 Umpakah ki Yesus Adí i Allah, ta'e nobalajardon in Sia nokopotoindudui pinongin roriga inta aing kinorasa'an-Nya. 9 Dá naonda in Sia binaḻídon mopoposaḷamat inta nosempurna, Sia nobaḻídon pangkoi ing kasaḷamatan inta mononoi kom bayongan intau inta umuran dumudui kom parentah-Nya. 10 Bo ki Allahbí tontaní in nopobaḻí ko'i-Nia saḷaku Imang Moḷoben, ná ki Imang Melkisedek tua! 11 Nobayongpabí im musti popota'au nami ko'i monimu in soáḷ kadudukan i Yesus saḷaku Imang Moḷoben, ta'e moyoyiga totok im moginsilang kon tua sim moḷaḷoi totok im pororai monimu. 12 Sabanarnya aka raionmai yo mo'ikow nion im bá mobaḻí bidon guru, ta'e nion im mustipabí mo'ikow mobalajar kon intau ibanea kon soáḷ totundú mita i Allah inta totok moponting. Mo'ikow diápa mota'au moka'an kong ka'anon motogat, bá umuranpa po'inumon in susu. 13 Intau inta monginumpa kon susu mangaḻenya kon tua adípa mo'intok inta diápa nonota'au kon onu inta no'itutui bo onu inta no'itaḷá. 14 Aka ka'anon notogat, tua in ogoi kon intau inta noguyangdon in raiannya bo inta nobayongdon ing kinobaya'an bo kinorasa'annya, sahingga mota'audon sia mopoyoposi kon onu inta mopia bo onu inta mora'at.
1 Tuamai, koḻigai bá mobalajardon kita kon totundú mo'iduduimai na'a soáḷ naonda ing kobobiag saḷaku intau Keresten inta moguyangdon im pororai. Dona'aidon tongá umuran mopobui-buimai kon totundú inta muna. Musti mogogai mogaid kon inta diá im baragunanya bo musti mopirisaya ko'i Allah, 2 ande totundú inta pinodoyon kom baptisan andeka soáḷ momarakat kon intau ande soáḷ kobiagan bui naonda im matoi, andeka doman soáḷ kobiagan mononoi. 3 Bo tuatadon in aidan naton, aka ogoian i Allah ing kasampatan. 4 Sim mosia inta pernah sinimbayagan ing ginanya, inta pernah nokorasa kon totabi i Allah bo pernah noko'uḻí kon silai kom banu in Roho Mokudus, 5 bo inta ain notarima kom pirman inta mopia nongkon i Allah bo kawasa mita in dunia inta kon singgai mo'iduduimai, 6 ta'e nonoḻikudon bui, yo diá bidon bui in sia tomobaguon komintanpa simbá mogogaidon mogaid kon inta diá mopia, sim mosia tua im buibí mopopakú kong kayu pinoyotaḻempang ko'i Adí i Allah sing kopontingan monia tontaní bo moningkuḻe ko'i-Nia kon tayowon intau moántó. 7 Butá inta umuran ko'uyanan bo mobogoi in hasil kom bayongan pinomuḷa inta baraguna kon intau monononggobá, barakatanbí i Allah im butá tatua. 8 Ta'e aka tongá kobiagan im padang bo bayongan diát, dá diá im baraguna im butá tatua sahingga kutukon i Allah bo pangabisannya pokakon modait. 9 Ta'e, utat mita inta kinotabiku, umpakah natua in singog nami, ta'e kinota'auan bidon nami im mo'ikow. Noyakinbí ing kami kom mo'ikow notarima bidon kon soáḷ inta mopia, tuata im barakat mita inta mokosaḷamat ko'i monimu. 10 Sing ki Allah im moádilbí. Diábí koḻiongan-Nya onu inta ain inaidan monimu ko'i-Nia, bo tabi inta pino'ontong monimu ko'i-Nia wakutu in notuḷung kon utat mita inta tumpaḷa mopirisaya ko'i Kristus tungkuḷ intua bo masa in tana'a. 11 Ibogon nami bá mo'ikow komintan umuran morigon ing gina bo totu-totu'u mopirisaya kowakutu im mobiagpa, sahingga mo'ikow motarima kon onu inta i harap makow monimu tua. 12 Dona'ai mokopomaḷas, ta'e duduiaidon aid in intau mita inta ain notarima kon onu inta pinodandi i Allah, sim mosia umuran nopirisaya ko'i Allah bo nosabar doman makow in nogoḷat. 13 Si wakutu ing ki Allah nodandi ko'i Abraham, nongibot in Sia kon totu-totu'ubí mobaḻí onu im pinodandi-Nya tatua. Bo lantaran diábí im moḷantu-ḷantud nongkon i-Nia, dá nongibot in Sia pinodoyon kon tangoi-Nya tontaní. 14 Nana'a ing kai-Nia, "Aku'oi modandi kom barakatan-Kubí bo baḻíon-Kubí mobayong ing katurunanmu." 15 Nosabar ing ki Abraham nogoḷat kon dandi tatua, sahingga no'uḻínya onu inta pinodandi tatua i Allah. 16 Aka intau bo mongibot, yo mongibotbí in sia podoyon kon tangoi in intau inta moḷantu-ḷantud nongkon inia, dá ibotnya tatua monginggamádon kom bayongan bobayowan. 17 Ki Allah mo'ibog mopoyakin bui kon intau mita inta motarima kon dandi-Nya kon diábí baḷuian-Nya in roncana-Nya tatua. Manangka intua Sia nongibot bui. 18 Doyowa nopasaḷ tatua in diábí mobaḷu-baḷui: Totu'uonbí i Allah in dandi bo ibot-Nya tatua. Sia diábí monguboḷ. Manangka intua kita inta umuran umoḻiung ko'i-Nia, umuran-Nya inogoian in ropot bá umuran kumadai kon onu inta i harap makow kon tayowon naton. 19 Onu i harap makow naton tua naonda bo jangkar inta no'ikanom makow kon tampat inta modaḷom totok bo nobaḻí kokadaian inta moropot totok bo mokoáman kong kobiagan naton. Onu inta iharap makow tua ain no'idapot in ruangan inta totok im mosuci kom Baḷoi Tuhan kon soroga. 20 Aim binontangan i Yesus in daḷan bayáan naton tatua, Sia sinumuotdon kon tua bo nobaḻí Imang naton Imang Moḷoben inta diádon mato-matoi ná ki Imang Melkisedek.
1 Ki Melkisedek na'a raja nongkon Salem bo imang i Allah inta totok im moḷantud. Wakutu ing ki Abraham nobuidon nongkon pinoparangan bo nonaḷowdon kon raja mita, dá ki Melkisedek na'a namangoidon nonontomu bo nomarakat ko'inia. 2 Dá ki Melkisedek inogoian i Abraham mopuḷuh noporsen nongkon bayongan inta no'uḻínya kom pinoparangan. Tangoi Melkisedek na'a, mangaḻenya: "Raja Moádil" muna-munamai; bo lantaran sia nongkon Salem dá tangoinya sinomangaḻean doman: "Raja Dodamean". 3 Diá ing katarangan mongo oyúon ing ki amá ande ki inánya, ande mogoguyangnya. Diá doman ing katarangan soáḷ kinolahirannya andeka kinopatoiannya. Sia nádon onda bo ki Adí i Allah. Sia nobaḻí Imang inta mononoi. 4 Dá ontongondon naton kon na'a kom moḷobenbí totok ing ki Melkisedek tua. Sia moḷoben, tuamai mogoguyang naton ki Abraham nobogoi im mopuḷuh noporsen ko'inia nongkon bayongan inta no'uḻínya kom pinoparangan tatua inta totok mopia. 5 Aka kon hukum in agama Yahudi, imang mita katurunan i Lewi mustibí mogamá kom mopuḷuh noporsen nongkon bayongan inta no'uḻí in umat inta ki utat monia, umpakahbí tumpaḷa katurunan i Abraham im mosia. 6 Ki Melkisedek de'emanbí katurunan i Abraham, ta'e sia notarima doman kom mopuḷuh noporsen nongkon bayongan inta no'uḻí i Abraham, bo nomarakat doman in sia ko'i Abraham, intau inta ain notarima kon dandi mita nongkon i Allah. 7 Totu'u kon diábí mota'au bayowan, kon intaubí inta binarakatan im mo'ompa-ompá nongkon intau inta nomarakat ko'inia. 8 Imang mita inta motarimamai kom mopuḷuh noporsen nongkon onu inta no'uḻí in umat, mosia tua intaubí doman inta mato-matoi. Ta'e podudui onu inta pinais kom Buk Mosuci, ki Melkisedek inta notarimadon kom mopuḷuh noporsen ná silai imang tua in intaubí inta umuran nobiag. 9 Dá mota'aubí singogon kon ki Lewi inta katurunannya mita mogamá domanmai kom mopuḷuh noporsen nongkon onu inta no'uḻí in intau Israel moguboḻibí doman kon silai tatua pongin i Abraham, wakutu ing ki Abraham nobogoi intua ko'i Melkisedek. 10 Umpakahbí diápa no'ilahir ing ki Lewi, ta'e mota'au bidon tangoion kon sia ing kom bonu bidon awak i Abraham mogoguyangnya tatua, wakutu ing ki Melkisedek noyodungkuḷ i Abraham. 11 Wakutu imang mita intau in Lewi nobaḻí itoi, hukum agama Yahudi inogoi kon umat Israel, sing kon tungkuḷ intua imang mita intau in Lewi diá mokotoindudui totok kon onu inta musti pomia'an monia, manangka intua musti oyúon imang ibanea, inta ná tai Imang Melkisedek, bo mosia na'a in de'emanbí nongkon kolompok i Imang Harun. 12 Dá aka ḷoḻitúan in imang mita bo mobaḷu-baḷuibí; yo hukum in agama Yahudi im mustibí doman mobaḷu-baḷui. 13 Imakusud na'a ing ki Tuhan naton, Sia nongkon sukubí ibanea, bo diápabí kon dodai onda intau nongkon sukunya nogaid saḷaku imang. 14 Kinota'auan bidon im bayongan imang kong ki Tuhan naton nongkon sukubí in Yahudi. Diábí dodai onda kino-tangoian i Musa in suku tatua wakutu in sia nongonguman kon soáḷ imang mita. 15 Onu inta ino'uman na'a nodugangdon nosilang, naonda in oyúondon imang ibanea ná ki Melkisedek. 16 Sia binaḻí imang de'emanbí pinodoyon kon atorang mita inta pinomia in intau, ta'e pinodoyobí kon kobobiagnya inta inogoian ing kawasa inta diá modai-dait. 17 Sing kom bonu im Buk Mosuci pinaisdon nana'a, "Ikow Imang inta umuran oyúon, ná ki Imang Melkisedek." 18 Dá masa in tana'a atorang inta nokoyongandon diádon pinaké, sin diádon ing kakuatannya bo diá domandon baraguna. 19 Sin diábí tobatúmai mota'au sompurna'an in hukum agama Yahudi tua. Tuamai tana'a kita inogoiandon in harapan inta totu'u mopira; sahingga ing kita mota'audon dimiug ko'i Allah. 20 Apadoman tua komintan siningog i Allah nongibot. Diábí in ibot natua kowakutu imang mita tatua binaḻí imang. 21 Ta'e ki Yesus nobaḻí Imang pinakéanbí in ibot, nana'a in singog i Allah ko'i-Nia: "Ki Tuhan nongibotdon bo diábí baḷuian-Nya onu inta ain siningog-Nya: 'Ikow nion Imang inta mononoi.' " 22 Tuamai ki Yesus nobaḻí jaminan in tobatú dodandian inta totu'u mopia. 23 Tobatú soáḷ inta moponting: Imang mita ibanea im mobayongbí sim mosia tua i mato-matoipabí sahingga in diádon mota'au mogingguput kon oáidan monia. 24 Ta'e lantaran ki Yesus in diábí mato-matoi, dá oáidan-Nya saḷaku Imang diábí mopamping kon intau ibanea. 25 Manangka intua ki Yesus umuranbí mota'au moposaḷamat kon intau mita inta namangoi ko'i Allah inta mongin i-Nia. Sin diá in nobiag mononoi bo umuran mopoyaput im mintahang ko'i Allah sing kopontingan intau mita tatua. 26 Dá ki Yesusbí tua in Imang Moḷoben inta paraḷuon naton. Sia tua in nodaritbí kom bayongan yagi-yagi, diábí in taḷá andeka dosa onukadon ko'i-Nia. Sia im pino tondí nongkon intau mita inta dinosa, bo dinia pino'onik in tampat inta moḷantu-ḷantud nongkon ḷangit. 27 Sia diábí notongkai in imang-imang moḷoben mita ibanea inta pomuḷoi in singgai musti moposumbah ing kurban sim potobus kom bayongan taḷánya tontaní. Mopaḷut makow kon tua sia moposumbah doman ing kurban potobus kon dosa mita in umat. Ki Yesus tongábí komintan noposumbah ing kurban bo awak-Nyabí tontaní im pinosumbah-Nya saḷaku kurban. 28 Hukum agama Yahudi nopobaḻí imang moḷoben kon intau diá nosompurna. Ta'e onda intua, nongkon hukum agama tatua inaidan i Allah in dandi inta sinakinan in ibot kom baḻíon-Nyabí, Imang Moḷoben ing ki Adí-Nya inta pinomia-Nya mopoposaḷamat inta mosompurna bo inta diá mato-matoi.
1 Na'abí im pangkoi totok onu in ino'uman naton: Oyúondon Imang Moḷoben naton ná tatua inta iḻimitú nomarentah noyotakin i Allah inta totok Momulia kon soroga. 2 Sia nopobayak in oáidan-Nya saḷaku Imang Moḷoben kon Tampat inta paling Mosuci kom bonu ing Kemah i Tuhan. Kemah inta pinosindog i Tuhan tontaní, de'emanbí intau in noposindog. 3 Pomuḷoi imang moḷoben sinantú bidon kom musti moposumbah ing kurban andeka mobogoi in sosumbah ko'i Allah. Natua doman in Imang Moḷoben naton, musti oyúon doman in ogoi-Nya posumbah. 4 Aka Sia nogutun kon dunia na'a, dá diábí nobaḻí Imang in Sia, sin oyúon bidon in imang kon dunia na'a inta moposumbah ing kurban inta pino'igum in hukum agama Yahudi. 5 Oáidan inta inaidan monia tua saḷaku imang sabanarnya in tongábí gambaran bo oḻinow in onu inta kon soroga. Tua aim bidon pinota'au i Allah ko'i Musa koḻipod, kowakutu in sia noposindog ing Kemah i Tuhan. Nana'a ing guman i Allah ko'i Musa, "Pokotorop! Tua komintan mustibí pomia'anmu podudui ing gambar inta pino'ontong-Ku ko'inimu kon tudu im buḷud." 6 Ta'e tana'a ki Yesus noko'uḻí kon tugas imang inta momuli-mulia nongkon inta inaidan in imang mita tatua. Sin dodandian inta pinomia-Nya kon sigad i Allah bo in intau tua dodandianbí inta lebe mopia sim pinodoyon doman kon dandi inta totok im mopia. 7 Aka kuma bo diá ing ga'atnya kon dodandian inta muna, yo tantu diá bidon paraḷu mogaid bui kon dodandian inta induanya. 8 Lantaran kino'uḻíandon i Allah kon taḷá in umat-Nya, sahingga noguman in Sia nana'a: "Pokotorop, pokotorop, mo'iangoibí in wakutunya, Aku'oi mogaid kon dodandian mobagu takin bangusa Israel, bo takin bangusa Yohuda. 9 De'emanbí ná dodandian inta inaidan-Ku takin mogoguyang monia wakutu im mosia dinia-Ku iḷumuai nongkon butá im Mesir. Mosia diá tantu dinumudui kon dodandian inta inaidan-Ku takin i monia; tuamai diádon pandungon-Ku im mosia. 10 Ta'e tana'a, na'adon in dodandian inta pomia'an-Ku takin umat-Ku Israel, Kon singgai mita mo'iduduimai, Pirman i Tuhan: Popotonop-Ku in hukum-Ku kom bonu im pikiran monia, bo popopais-Ku domandon kong gina monia. Aku'oi im mobaḻí ki Allah monia, bo mosia im mobaḻí umat-Ku. 11 Diá bidon paraḷu im mosia motundú kon tumpaḷa umat kon sigad monia tua, andeka mopota'au ko'i utatnya, 'Popirisayadon ko'i Tuhan.' Sim mosia komintan, adí itoi, monota'aubí ko'i-Nakó. 12 Ampungan-Kudon in taḷá mita monia, bo diá bidon umuran-Ku toropon makow in dosa mita monia." 13 Naonda im pinomiadon dodandian nobagu tua, dá binaḻídon i Allah nokoyongan bo no'itontumi in dodandian inta muna; bo onu inta no'onggot tua in ḷagidon moyoyang.
1 Dodandian inta muna oyúonbí in atorang po'o-ibadah bo oyúon doman in tampat po'o-ibadáan inta pinomia in intau. 2 Kong kemah tatua inaidan domandon in tobatú ruangan inta sinagoian "Ruangan Mosuci." Kon tua oyúon in tampat pototuduan kon togá, bo oyúon doman meja bo roti inta pinosumbah ko'i Allah. 3 Kon dotá im bonunya, inta kon tumimai ing gorden induanya, oyúon in ruangan inta sinangoian "Ruangan Totok Mosuci." 4 Kom bonu in ruangan tatua oyúon in tobatú meja pototubáan kon sosumbah, meja inta pinomia nongkon buḷawan. Oyúon doman im poti Dodandian inta komintan inoḻitan im buḷawan. Kom bonu im poti tatua oyúon ing kuyon buḷawan inta binonuan im manna, tungkud i Harun inta ain nomoḻimping, bo batu doyowa inta pinomaisan kom parentah i Allah inta mopuḷuluh. 5 Kon tuduh im poti tatua oyúon ing kerub doyowa, tuata im mahaḷuk kokoḻikipan inta nobaḻí lambang koángoian i Allah. Koḻikip im mahaḷuk doyowa tatua no'ibuká makow kon tuduh in taḷob poti tatua, tobatú tampat pongongampungan kon dosa. Ta'e tua mita diá ko'insilangan batu-batúon tana'a makow. 6 Natuata, sinompia komintan intua. Pomuḷoi in singgai imang mita tumuot kom bonu ing kemah tatua kon tampat inta kom muna totok, bo mopobayak in oáidan monia kon tua. 7 Bo inta mota'au tumu'ot kon ruangan inta paling moákow tua in tongábí imang inta totok moḷoben. Sia tumu'ot mogaid kon oáidannya komintan in totaong. Sia tumu'ot kon tampat tatua takin kodia-dia in dugú inta posumbah ko'i Allah saḷaku sosumbah inta potobusnya kon dosanya tontaní bo dosa mita in umat i Allah inta diá sinu'od pinomia. 8 Roho i Allah nopo'ontongdon kino tarang pinongin atorang tatua, kon solama kemah dotá im muna mo'isindogpa makow, daḷan tumu'ot kom bonu in ruangan inta paling mosuci tatua diápa nobukat. 9 Na'a nobaḻí lambang kon sempo in tana'a; mangaḻenya kon sosumbah mita bo kurban mita mahaḷuk inta pinosumbah ko'i Allah, diábí mokosompurna kong gina intau inta nodia kon sosumbah. 10 Sin upacara mita tatua in tongábí soáḷ koka'anon bo o'inumon bo noyagi-yagimaidon upacara pondaritan. Bayongan tua tongábí atorang mita in intau inta pakéon modapot wakutunya ki Allah monombagu kon dunia na'a. 11 Ta'e ki Kristus ain namangoi saḷaku Imang Moḷoben nongkon soáḷ mita mopia inta aindon oyúon. Sia sinumu'otdon bo ain nopobayak in oáidan-Nya saḷaku Imang Moḷoben kom bonu ing kemah moḷoben bo inta totok nosempurna. Kemah tatua in de'emanbí pinomia in intau; mangaḻenya de'emanbí nongkon dunia inta tongá doman pinomia na'a. 12 Ki Kristus sinumu'ot kon Ruangan Totok Mosuci kong kemah tatua tongábí komintan, diá bidon mopobui-buimai. Dodai intua Sia diábí nodia kon dugú im bembé koḷakian andeka dugú adí in sapi sim posumbah, ta'e dugú-Nyabí tontaní in dinia-Nya. Bo dugú-Nyabí tatua in nopobebas ko'i naton dapot ing kopaḷutannya. 13 Dugú im bembé bo dugú in sapi koḷakian takin ḷobud ing kurban ki adí in sapi, pinaké nondarit kon intau mita inta nokotor podudui atorang in agama simbá mobaḻí modarit im mosia. 14 Dá aka dugú bo ḷobud mokodarit kon onu inta nokotor kon intau mita tatua, yo bambí kabí dugú i Kristus! Pinongin Roho inta diá mato-matoi, ki Kristus ain noposumbah in awak-Nya tontaní ko'i Allah saḷaku kurban inta nosompurna. Tuabí in nondarit kong gina naton nongkon upacara mita inta diá im baragunanya, simbá kita umuran mosumbah ko'i Allah inta nobiag. 15 Tuamai ki Kristus nobaḻí tonsigad kon tobatú dodandian inta nobagu, simbá intau inta inoinídon i Allah motarimadon kom barakat mita mononoi inta aim pinodandi i Allah. Tua komintan mobaḻíbí sin oyúon im minatoi; Siata ing ki Kristus. Kinopatoian-Nya tatua in nopobebasbí kon intau mita nongkon taḷá mita inta pinomia monia wakutu in dodandian inta muna pinaképa 16 Aka oyúon in surat warisan, yo mustibí doman oyúon im bukti kon intau inta nomia kon surat tatua minatoidon. 17 Sin diápabí mangaḷe in surat warisan tatua aka intau inta nomia kon surat tatua nobiagpa. surat tatua mota'au pakéon aka minatoidon intau inta nomia kon surat tatua. 18 Tuamai dodandian inta muna musti dugúon simbá mo sah. 19 Munapabí ing ki Musa nopota'au im bayongan hukum i Allah kon intau mita Israel. Onda intua sia nogamá kon dugú adí in sapi bo dugú im bembé koḷakian bo bina'ukannya in tubig. No'iduduimai kon tua pinisikannyadon im Buk inta pinomaisan kon hukum mita inta nongkon i Allah bo bayongan intau Israel. Sia nomisik kon tua takin hisop bo bubuḷ in domba inta nopuya totok im batangannya. 20 Koyogot nopobayak in oáidannya tatua sia nosingog nana'a, "Na'adon in dugú inta noposah kon dodandian nongkon i Allah inta musti duduian monimu." 21 Natua doman im pinomia i Musa kong kemah i Tuhan bo kom bayongan pakakat inta pakéonmai kom po'o-ibadáan, nodaitnya pinisikan in dugú tatua. 22 Aka podudui kon hukum agama Yahudi, yo gogió bayongan yagi-yagi daritanbí in dugú, bo dosa mita im mota'au ampungan ta'e musti dugúon. 23 Bayongan yagi-yagi inta nobaḻí lambang kon onu inta kon soroga mustibí daritan natua. Ta'e aka kon soáḷ mita inta kon soroga, paraḷuonbí in sosumbah inta lebe mopia. 24 Sing ki Kristus in diábí sinumu'ot kon Ruangan Mosuci inta pinomia in intau, inta nobaḻí lambang in ruangan Mosuci inta totokea. Ki Kristusbí tontaní in sinumu'ot kon soroga; tana'a Sia minayak kon tayowon i Allah sin lantaran kopontingan naton. 25 Aka Imang Moḷoben intau Yahudi yo pomuḷoibí in taong tumu'ot kon ruangan Totok Mosuci kom bonu im baḷoi Tuhan takin kodia-dia in dugú im mahaḷuk. Ta'e ki Kristus in diábí nopobui-buimai sinumu'ot sin moposumbah in awak-Nya tontaní. 26 Sin aka natua dá tantú mopobui-buibí domanmai Sia monahang kon roriga inta mulaipamai dunia na'a pinomia. Ta'e nonyata magí, tana'a kon singgai tumi na'a, Sia namangoi tongábí komintan bo noposarakan in awak-Nya tontaní sim potobus kom bayongan dosa naton. 27 Bo sinantú domandon i Allah, kon intau in tongábí komintan matoi, onda intua adilondon i Allah. 28 Natua doman ing ki Kristus, tongábí komintan pinosumbah saḷaku kurban pinotobus kon dosa in intau mobayong. Sia im mamangoipabí bui, ta'e de'eman bidon mamangoi mogimpaḷut kom persoalan dosa, ta'e dongka bidon moposaḷamat kon intau mita inta mogoḷat makow kong koángoian-Nya bui.
1 Hukum in agama Yahudi tongábí nobogoi ing gambaran inta diá nosilang kon soáḷ mita mopia inta kon singgai mo'iduduimai, de'emanbí gambaran inta totokea nongkon soáḷ mita tatua. Sin hukum mita tatua diábí mokosompurna kon intau inta mamangoi mosumbah ko'i Allah takin kodia-dia im barang inta posumbah. Umpakahbí pomuḷoi in taong umuran moposumbah ing kurban mita natua. 2 Sin aka kuma intau mita inta nosumbah ko'i Allah tua bo totu-totu'udon dinaritan nongkon dosa, yo diá bidon im porasa'an monia kon dinosapa, bo diá bidon moposumbah bui ing kurban. 3 Ta'e nonyata magí, yo kurban mita inta pinosumbah pomuḷoi in taong tua justru moponoropbí bui kon intau mita kom bayongan dosa monia. 4 Sin diábí doman dugú in sapi bo dugú im bembé mokopopat kon dosa. 5 Tuamai naonda ing ki Kristus namangoi in dunia na'a, Sia noguman ko'i Allah nana'a: "Ikow in doí bidon ing kurban bo sosumbah; ta'e sinadia-Mudon in awak ko'i-Nakó. 6 Ikow doídon ing kurban tubáan andeka kurban potobus kon dosa. 7 Bo Aku'oi noguman nana'a, 'Na'adon in Aku'oi, o Allah! Aku'oi namangoi sim mogaid kon onu inta kino ibog-Mu, ná inta pinais kom Buk Mosuci soáḷ Aku'oi.' " 8 Dungkuḷ ki Kristus noguman nana'a, "Ikow doídon ing kurban bo sosumbah; bo doí bidon Ikow ing kurban mahaḷuk inta sinubá saḷaku sosumbah bo kurban inta potobus kon dosa. Ki Kristus nosingog natua, umpakah bayongan kurban tatua pinosumbah pinodudui kon hukum agama Yahudi." 9 Nopaḷut makow kon tua ki Kristus noguman, "Na'adon in Aku'oi, o.. Allah! Aku'oi namangoi sim mogaid kon onu inta kino ibog-Mu." Dá bayongan kurban inta muna tua komintandon pinopatan i Allah bo binaḷuian ing kurban i Kristus. 10 Inaidandon i Yesus Kristus onu inta kino ibog i Allah. Pinosumbah-Nyadon in awak-Nya tontaní saḷaku kurban. Sia noposumbah in awak-Nya tatua tongábí komintan dapot ing kopaḷutan dunia na'a, ta'e onu in inaidan-Nya tatua, nondaritbí ko'i naton nongkon bayongan dosa. 11 Pomuḷoi in singgai imang intau Yahudi umuran mogaid kon oáidan monia saḷaku imang bo umuran doman mopobui-buimai moposumbah ing kurban mita ná inta biasamai pinosumbah monia. Ta'e totu'ubí kong kurban mita tatua in diábí mokopopat kon dosa. 12 Ta'e ki Kristus in tongábí komintan noposumbah ing kurban potobus kon dosa, bo kurban tatua umuranbí pakéon nodapotkabí ing kopaḷutan dunia na'a. Naonda in nopaḷut makow noposumbah ing kurban tatua, ki Kristus iḻimitú kon dotá ing koḷanan i Allah bo nomarentah noyotakin-Nya. 13 Bo tana'a makow, ki Kristus mogoḷat makow modapot im bayongan saturu-Nya potungkudon i Allah kon tayowon-Nya. 14 Dá kurban tobatú tatua inta inaidan i Kristus noposompurnadon kon intau mita inta ain dinaritan nongkon dosa. 15 Kon soáḷ mita tatua Roho i Allah aim bidon doman noguman ko'i naton nana'a, 16 " 'Na'adon in dodandian inta inaidan-Ku takin i monia kon singgai mita mo'iduduimai,' ki Tuhan noguman doman nana'a, 'Hukum-Ku mita potonop-Kudon kom bonu ing gina monia, bo popopais-Kudon kom bonu in raian monia.' " 17 Ki Allah noguman doman nana'a, "Ḻiongon-Ku bidon im bayongan dosa monia bo aid mita monia inta mongora'at." 18 Aka, dosa mita bo aid mita mongora'at aindon inampungan, dá diá bidon paraḷu moposumbah ing kurban sim potobus kon dosa. 19 Yo uḻe utat mita, dugú i Yesus tua nobogoidon ing kabaranian ko'i naton in tana'a tumu'ot kon Ruangan Totok Mosuci. 20 Binukatandon i Yesus in daḷan mobagu bayáan naton, daḷan inta mobogoi ing kobiagan. Daḷan tatua mongin gorden inta awak i Yesus tontaní. 21 Bo tana'a oyúondon in Imang momulia naton inta nobaḻí itoi kom Baḷoi Allah. 22 Tuamai, koḻigai dimiugdon ing kita ko'i Allah takin gina motuḻid bo totu-totu'udon mopirisaya sing gina naton dinaritandon nongkon pikiran mita inta mongora'at bo awak naton dinaritan domandon in tubig inta modarit totok. 23 Koḻigai ing kita mokopotantú kom pirisaya bo umuran kumadai kon onu inta inakudon naton bo inta i harap makow naton, sin Sia inta nodandi tantúbí mobogoi in onu inta aim pinodandi-Nya tatua. 24 Bo kita im mustibí mosi'indoian, simbá umuran mota'au mosiponoropan kom bá motabi kon tumpaḷa intau bo momia doman kon soáḷ mita inta mopia. 25 Kita musti umuran moyosipun moyotakin bo umuran mosambayang. Dona'ai mokopomaḷas ná intau ibanea. Mustibí doman umuran kita mositonggina'an, sing kinota'auan bidon naton kon diá bidon mo'onggot bo mamangoi bui ing ki Tuhan. 26 Sin aka habar inta mobanar nongkon i Allah aim pinota'au ko'i naton, ta'e umuranpa doman tumu'od ing kita mogaid kon dosa, dá diá bidon ing kurban inta pomopat kon dosa naton. 27 Dongka bidon tobatú in sinadia ko'i naton, tuata in tumayow kom pongadilan i Allah bo tuḷu in torú-Nya inta momokak kon intau mita inta moḷawang ko'i-Nia! 28 Intau inta doí dumudui kon hukum inta inogoi Musa, hukumon matoi bo diábí ampungannya, aka doyowa andeka toḷu intau nobogoi ing kosaksian, bo oyúon im bukti kon sia ing kotaḷá. 29 Ta'e umpakah natua, hukumanbí kon intau inta moritak ko'i Adí i Allah im moboga-bogat, bo ko'i monia doman inta nonganggap nohina in dugú dodandian i Allah, dugú inta pinodoyon kong kinopatoian i Kristus sin nondarit ko'inia nongkon dosanya mita. Sia in nohojat doman kon Roho inta mobogoi in totabi. 30 Sing kinota'auan bidon naton ki ine in Sia inta noguman, "Aku'oi im motuḻíbí! Akuoi im mohukumbí!" Bo inta noguman doman nana'a, "Hakimonbí i Tuhan in umat-Nya." 31 Totokdon moko'ondok aka kom bonudon ing kawasa i Allah inta nobiag! 32 Toropkah ing ka'ada'an monimu koḻipod. Ko wakutu im mo'ikow notarima kom bayag inta pinonindar i Allah, mo'ikow tantú nokorasa kon yoyiga, ta'e umuran nobakuat totok i mo'ikow. 33 Mokakit in singkuḻeon mo'ikow bo baḻíon monia yambá kon tayowon intau mobayong. Oyúon doman mo'itakin im mo'ikow mororiga takin intau mita inta iroriga doman natua. 34 Bo mo'ikow no'itakin doman nokorasa kon ko'oajar ing gina monia inta kinurung kom ponjara. Bo wakutu ing kapunya'an monimu nodait inagow, diá noya'at ing gina monimu, sing kinota'auandon monimu kon oyúonpabí im mopia-pia nongkon tua bo inta mononoi totok. 35 Manangka intua, dikabí ukatan monimu onu inta aim pinirisaya monimu sin aka mo'ikow umuran mopirisaya, dá moḷobenbí mangaḻe inaidanmu tua! 36 Mokoposabarbí im mo'ikow, simbá mota'aupa mogaid kon onu inta kino ibog i Allah, sahingga tarima'anbí monimu onu inta pinodandi i Allah tua. 37 Sing kom Buk Mosuci aim pinais nana'a: "Nodiugdon totok in wakutunya, dá Sia inta sinango-tangoi mo'iangoi tua, in ḷagidon mo'iangoi; Diá bidon baḷu-baḷuian-Nya in wakutu koangoian-Nya. 38 Bo umat-Ku inta mobanar im mopirisayabí bo mobiag; ta'e aka oyúon ing kon sigad monia tua in nobaḷui im pirisaya, dá diábí mosanang ing gina-Ku ko'inia tua." 39 Kita na'a in de'emanbí umat inta mobaḷu-baḷui im pirisaya bo inta diá koharapan. Ta'e umatbí inta mopirisaya ko'i Allah bo inta posaḷamaton.
1 Mopirisaya na'a mangaḻenya, totok moyakin kon onu inta iharap makow naton, mangaḻenya oyúon kotantuáan kon soáḷ mita inta diá inontong. 2 Lantaran oyúon im pirisaya, dá intau mita tungkuḷ intua kinosanang ing gina i Allah. 3 Lantaranbí oyúon im pirisaya, dá kinota'auandon naton kon dunia na'a pinomiabí i Allah takin singog-Nya. Dá onu inta ko'ontongan naton tua, pinomiabí i inta diá ko'ontongan tua. 4 Lantaran oyúon im pirisaya, dá ki Habel noposumbah ko'i Allah ing kurban inta mopia-pia nongkon onu inta pinosumbah i Kain. Lantaran doman pirisayanya tatua, ki Habel sinarima i Allah saḷaku intau inta mopia, bo tua in nonyatadon kon sosumbahnya in sinarima i Allah. Bo lantaran pirisayanya, dá sia nosingogpabí umpakahbí minatoidon. 5 Lantaran oyúon im pirisaya, dá ki Henok biningkat pinobayak ko'i Allah simbá diá matoi in sia. Diábí tobatúmai noko'uḻí ko'inia sim biningkatdon i Allah in sia. Kom Buk Mosuci pinais nana'a, "Ko wakutu ing ki Henok diápa sinintak, kobobiagnya mokosanang kong gina i Allah. 6 Aka diá im pirisaya, dá diábí in tobatúmai intau mota'au moposanang kong gina i Allah. Sing ki ine im mamangoi ko'i Allah mustibí mopirisaya kong ki Allah tua in oyúonbí. Bo intau inta totu-totu'u motayak ko'i-Nia ogoian-Nyabí in onu inta sinayaknya tatua." 7 Lantaran mopirisaya, dá pinogumanandon i Allah ing ki Nuh kon soáḷ mita inta mobaḻí kon singgai mo'iduduimai, inta diábí ko'ontongannya. Ki Nuh nopirisaya ko'i Allah, dá inindongogannya onu inta pinoguman i Allah ko'inia. Pinomianya ing kapaḷ inta kon singgai no'iduduimai nobogoi ing kasaḷamatan ko'inia bo koluarganya. Dunia na'a i hukum i Allah, ta'e lantaran ki Nuh nopirisaya, dá pinonyatadon i Allah kon intaubí mopia in sia. 8 Lantaran mopirisaya, dá ki Abraham dinumudui ko'i Allah wakutu inoiní i Allah bo pinotabá minayak im butá inta pinodandi i Allah ogoi ko'inia. Ki Abraham minayakbí doman umpakahbí diá kinota'auannya mongo kon onda im bayáan. 9 Takin pirisayanya tatua, sia nogutun saḷaku intau mokokiángoi kom butá inta pinodandi i Allah ko'inia tua. Ki Abraham nomia kong kemah bo nogutun kon tua. Natua doman ki Ishak bo ki Yakub inta notarima doman kon dandi natua nongkon i Allah. 10 Ki Abraham mogoḷat makow kong kotá inta ironcana i Allah posindogon kom pondasi inta moroton. 11 Lantaran mopirisaya, dá ki Abraham noko'uḻí kong katurunan nongkon i Sara umpakah nogoguyangdon in sia bo bantó doman ing ki Sara ki buḷoinya. Ki Abraham noyakinbí kon totu'uonbí i Allah in dandi-Nya tatua. 12 Umpakah wakutu intua ki Abraham nádon onda bo intau minatoi in awaknya, ta'e nobayongpabí doman in turunannya, diábí ko'iapan ing kobayongea sin nádon tundi kon ḷangit bo bungaion kom bingkí im pintad kobayongea. 13 Bayongan intau tatua umuran nopirisaya uma'ai minatoi. Mosia diábí notarima kon onu inta pinodandi i Allah, ta'e tongá noko'ontong bo notamad nongkon noyayuk. Aid monia tua noponyata kom mosia tua in tongábí intau mokokiángoi inta tongá doman no'iandupmai kon dunia na'a. 14 Mosia inta nosingog natua nopo'ontongdon kinosilang kom mosia tua yogot motayak kom butá inta mobaḻídon kapunya'an monia tontaní. 15 De'emanbí butá inta ain sinaḷa'an in umuran raion monia. Sin aka tua in umuran raion monia, dá nobayong bidon ing kasampatan monia nobui kom butá tatua. 16 Ta'e nonyata magí inta kinotanoban monia tua in tobatúbí butá inta totok mopia, tuata im butá inta kon soroga. Manangka intua diábí mo'oyak ing ki Allah tangoion ki Allah monia, sim pinosadia'an bidon i Allah im mosia kon tobatú kotá. 17 Lantaran doman mopirisaya, dá ki Abraham nobaranibí in noposumbah ko'i Ishak saḷaku kurban ko'i Allah wakutu inuji i Allah in sia. Ki Abrahambí tua im pinobogoian i Allah kon dandi-Nya, ta'e norelabí in sia noposarahkan ko'i adínya inta tongá totobatú tua. 18 Umpakah nana'a ing guman i Allah ko'i Abraham: "Ki Ishakbí na'a inta mobogoi ing katurunan inta pinodandi-Ku ko'inimu." 19 Ki Abraham in noyakinbí totok kom mokosanggupbí ing ki Allah momiag ko'i Ishak nongkon kinopatoiannya tua, dá mota'aubí tangoion kong ki Abraham notarimadon bui ko'i Ishak nongkon kino'patoiannya. 20 Lantaran oyúon doman im pirisaya, dá ki Ishak nopodandi doman im barakat mita ko'i Yakub bo ko'i Esau kon soáḷ kobiagan monia kon singgai mo'iduduimai. 21 Lantaran oyúon impirisaya, dá wakutu ing ki Yakub diápa minatoi, binarakatannya ing ki adí mita i Yusup. Kinumadai in sia kon tungkudnya bo nosumbah ko'i Allah. 22 Lantaran oyúon im pirisaya, dá naonda ing ki Yusup motoyongdon matoi, sia nongonguman kon naonda ing koḷoḷuai intau Israel nongkon Mesir. Sia munadon nongoyow, kon tuḷannya mita diaan aka ḷumuaidon nongkon butá im Mesir tatua. 23 Lantaran mopirisaya doman, dá gunyanga i Musa nobuni ko'inia toḷu nobuḷan ko'onggotea naonda in no'ilahirdon ing ki Musa. Inontong monia kom moḷunat totok in adí tatua, dá diábí no'ondok im mosia noḷawang kom parentah i raja. 24 Lantaran mopirisaya, dá ki Musa naonda in noḷantudon doíbí tangoion ki adí i putri raja Mesir. 25 Sia mo'ibo-ibogbí mobiag moyoyiga moyotakin in umat mita i Allah, doíbí in sia nobiag nosanang tongá umuran kinawasa'an in dosa. 26 Irai Musa kon diábí nongonu in singkuḻeon sim mopirisaya ko'i raja mopoposaḷamat inta pinodandi i Allah daripada moko'uḻí kom bayongan kapunya'an kom butá im Mesir. Sin iharap makow i Musa tua ing kapunya'anbí kon singgai mo'iduduimai. 27 Lantaran mopirisaya doman, dá ki Musa nonaḷámaidon kom Mesir, diábí ondoknya kon torú i raja. Sia umuran nogaḷow kon tujuannya naonda bo inontongnyadon ing ki Allah inta diá ko'ontongan tua. 28 Lantaran nopirisaya, dá ki Musa nomia doman kom Paskah bo nokipisik doman in dugú kon ḷoḻingkop mita im baḷoi intau Israel simbá diá ḻimodon im malaekat maut ing ki adí mita monia guya-guyang. 29 Lantaran nopirisaya, dá intau mita Israel nokoḷoḷan kon dagat Teberau, naonda bo minaya-mayak kon tudu im butá no'ingkag im mosia, ta'e intau mita im Mesir nongoḷomot kon dagat tatua naonda in nonungkuḷ mosia iḷumoḷan. 30 Lantaran nopirisaya, dá norumbunbí doman i intau Israel in dinding Yerikho wakutu in iḻibu monia pitu nosinggai. 31 Lantaran oyúon im pirisaya, dá ki Rahab bobay inta monakaḷ tua diábí kinoḻimodan noyotakin intau mita inta noḷawang ko'i Allah; lantaran nopia totok im pinototomunya kon totabá mita in intau Israel. 32 Uḻe, nobayongpabí doman im mota'auku o'umanon, ta'e diádon i wakutuku mongonguman kon soáḷ tai Gideon, ki Barak', ki Simson, ki Yepta, ki Daud, ki Samuel bo nabi mita. 33 Lantaran mosia mopirisaya, dá sinaḷowdon monia ing karaja'an mita ibanea. Inaidan monia onu inta totu'u, tuamai no'uḻí monia onu inta pinodandi i Allah. Bibig mita in singa pinomponan monia, 34 tuḷu inta noborambang nopiong monia, bo mosia diá kinotakuḷan. Mosia noḻemé ta'e nobaḻí noropot, mosia noḷoḷakidon kom pinoparangan sahingga in sinaḷow monia in tontara mita im bangusa ibanea. 35 Lantaran oyúon im pirisaya monia, dá bobay mita noyodungkuḷ bui in intau mita monia inta aim minatoi, sim mosia biniagdon bui. Oyúon doman inta norelabí in iroriga nodapot minatoi, bo doíbí pobebason lantaran mo'ibog bui biagon bo moko'uḻí kong kobiagan inta lebe mopira. 36 Oyúon in irupa-rupamai sinambok, sinogot in rante bo pinobonu kom ponjara. 37 Mosia inandur im batu nodapot im minatoi, oyúon doman ing ginaragaji, bo oyúon doman iratá im pitow. Maya-mayak makow mosia mogiḷambu-ḷambung in ḷambung inta nongkon kuḻit in domba andeka kuḻit im bembé; mosia nobiag nobogá, pinogutú bo iroriga mangoi. 38 Dunia na'a de'emanbí tampat mopia ko'i monia. Mosia maya-mayak makow kom padang gurun bo kom buḷu-buḷudanea bo mogutun kom bonu ing goa mita kom bubú mita im butá. 39 Moḷoben totok ing ka'untungan no'uḻí in intau mita tatua lantaran pirisaya monia! Ta'e diábí im mosia notarima kon onu inta pinodandi i Allah, 40 sin oyúonbí in roncana i Allah ko'i naton inta mopia-piabí totok nongkon tua. Na'a in roncana-Nya tua, tongábí moyotakin naton, mosia im mobaḻí mosompurna.
1 Uḻe, soáḷ kita tontaní, kon ḻibumai naton na'a in nobayongbí totok in nobaḻí saksi! Manangka intua, koḻigai ḷumbúondon naton im bayongan inta mokoyoyiga ko'i naton bo dosa inta umuran mo'i-kompit makow ko'i naton. Bo koḻigai mositandingan ing kita mogaid kon onu inta pinoki aid ko'i naton. 2 Mogaid ing kita kon tua takin umuran mopirisaya ko'i Yesus, sin Sia tuata inta nopobangon kom pirisaya naton bo umuran noḷukad kom pirisaya naton nongkon pinomangkoianpamai dapot im pangabisannya. Nonahangbí ing ki Yesus iyoyiga kong kayu pinoyotaḻempang! Diábí pinandung-Nyamai im matoi kong kayu pinoyotaḻempang tua totokbí im moko'oyak. Tongábí ḷunganga inta korasa'an-Nya kon singgai mo'iduduimai in umuran pinonorop-Nya makow. Bo tana'a makow, Sia iḻimitúdon kon dotá ing koḷanan i Allah bo nomarentah noyotakin-Nya. 3 Toropkah monimu naonda ing kororiga i Yesus sinumayow kon intau mita dinosa inta noramiji totok moḷawang ko'i-Nia! Tuamai umuranbí korigon ing gina bo umuran moharap. 4 Sin wakutu i mo'ikow moramiji totok moḷawang kon inta diá mopia, diápabí dodai onda mo'ikow nobakuat dapot iḷuaian dugú. 5 Bo dikabí ḻiongon monimu in tonggina mita i Allah tana'a, inta inogoi-Nya ko'i monimu saḷaku ki adí-Nya mita: "Adí-Ku, tarukiradon kopira totok in totundú i Tuhan, bo dikabí tumontoḷ aka torúan-Nya in ikow. 6 Sin sambokonbí i Tuhan intau mita inta kotabi-Nya, bo sambokon-Nyabí in intau inta inaku-Nya saḷaku ki adí-Nya." 7 Tarimabí monimu aka sambokon i Allah im mo'ikow. Sin Sia mosambok saḷaku ki Amá naton. Sin diábí tobatúmai adí tongá pomayak makow diá sambokon i amánya aka mogaid kon inta diá mopia! 8 Aka mo'ikow diádon mo'itakin sambokon ná mongoadí mita ibanea na'a, yo tua mangaḻenya mo'ikow de'eman bidon ki adí-Nya totokea, ta'e uatok bidon. 9 Kon dunia na'a oyúonbí ing ki amá naton. Sia motundú ko'i naton, ta'e hormatonbí naton in sia. Bambí kabí ki Amá naton kon soroga, tantú mustibí ing kita tumonsiup ko'i-Nia simbá mobiag ing kita. 10 Aka guyanga naton kon dunia na'a im motundú yo noterbatasbí sin tongábí onu inta inanggap monia mopira. Ta'e aka ki Allah im motundú yo tua ing kopia'anbí naton tontaní. Simbá kita moko'uḻí doman kon silai inta mopia nongkon i-Nia. 11 Totu'ubí kon kowakutu ing kita sambokon, diábí mosanang ing gina naton, sedang bo monakitbí totok. Ta'e mo'iduduimai kon tua, kita inta sinambok, yo sambok tatua im momaḷuibí kon oáid naton, sahingga ing kita nobiagdon podudui in ibog i Allah, bo bungainya kon tua im mosangdon totok ing gina naton. 12 Tuamai, koropot in ḻimamu inta noḻemé bo duḷudmu inta mo'uyot tua! 13 Bo umurandon bayak kon daḷan inta motondodai, simbá sioḷmu inta nopeḷong tua diá moḻitoi, ta'e mopia bidon. 14 Poramiji umuran mobiag motompia takin bayongan intau. Poramiji doman mobiag mokudus takin i Tuhan. Sin diábí tobatúmai intau moko'ontong ko'i Tuhan aka diá mobiag natua. 15 Ḷukadaibí simbá diá tobatúmai intau ḷumuai nongkon kobiagan inta pinodoyon kon totabi i Allah, simbá diá im mobaḻí rasum inta mokopomuká kon ropatoi bo inta mokogoguya'at kong kobiagan intau mobayong. 16 Ḷukadaibí doman simbá diá in intau mobiag mokotor andeka doí moguntun kon soáḷ mita inta nongkon i Allah, ná inta inaidan i Esau. Sia nobarani totok nopotaḷui in haknya saḷaku adí guya-guyang tongá lantaran ka'anon topindan. 17 Simbá kota'auan monimu, naonda ing ki Esau mo'ibog moko'uḻí kom barakat nongkon i amánya, sia sinolak. Sin umpakahbí takin ombaḷ sia motayak kon daḷan mopoyotutui kon onu inta no'itaḷá, ta'e diá bidon ing kasampatannya. 18 Utat mita, mo'ikow in diábí mamangoi tumayow kon ná inta sinayowan in intau Israel koḻipod. Mosia moyogintayow onu inta koḻiaian, ná umpamanya buḷud Sinai bo tuḷunya inta kodoko-dokot; mosia noyogintayow in sindip, bo ka'ada'an inta diá totok motarang bo tompot moropot. 19 Mosia sinumayow kon singog in terompet, bo singog inta totok moko bongom-bongoḷ. Bo naonda intau mita Israel nokodongog kon singog tatua, nopo'igum totok im mosia simbá singog tatua diádon mosingog ko'i monia. 20 Si mosia diádon mokotahang mokodongog kom parentah inta pinoyaput in singog tatua. Sin singog tatua noguman, "Bayongan inta noḻia kom buḷud tana'a, mahaḷuk ande ki inekabí, yo mustibí arabon im batu dapot im matoi. 21 Inta inontong in intau mita Israel tua moko'ondok totok dapot ki Musa nosingog nana'a: "Mo'ondok bo mo'uyot in aku'oi!" 22 Tongá aka mo'ikow namangoidon im buḷud Sion bo kotá i Allah inta nobiag, tuata in Yerusalem inta kon soroga takin ribuan malaekat-Nya. 23 Mo'ikow sinumakin kon tobatú pinoyodungkuḷan inta morame totok, pinoyodungkuḷan adí mita guya-guyang i Allah, inta pinaisdon in tangoi monia kom bonu in soroga. Mo'ikow namangoi sinumayow ko'i Allah hakim im bayongan intau na'a. Mo'ikow sinumayow kon roho mita intau mopia inta ain sinompurna. 24 Mo'ikow namangoi sinumayow ko'i Yesus, tonsigad in dodandian inta mobagu tua; mo'ikow sinumayow kon dugú pinomisik inta nojamin kon soáḷ mita inta lebe mopia nongkon onu inta jinamin in dugú i Habel. 25 Manangka intua mokopo'ingat, sin dikabo mo'ikow doídon mokidongog ko'i Nia inta nosingog tatua. Mosia inta doí mokidongog ko'i Nia inta namangoi in dunia na'a bo inta nopoyaput ing koyow nongkon i Allah, diábí mokoḷagui. Apa doman kita na'a inta nokodongog ko'i-Nia inta nosingog nongkon soroga! Aka kita bo doí mokidongog ko'i-Nia, yo diábí mokoḷagui ing kita! 26 Kowakutu intua singog-Nya moko-gempar kon dunia na'a. Ta'e tana'a makow Sia nodandi, "Komintanpa doman Aku'oi momia kon inta moko-gempar, de'emanbí tongá kon dunia na'a ta'e kon ḷangitbí doman." 27 Tosingogon, "Komintapa doman" mogumanbí kom bayongan dunia inta aim pinomia na'a in dandúon bo ḷumbúon, simbá dongkadon inta diá modandú ing kotaḷáan. 28 Tuamai, kita musti umuran mopoyaput in sukur ko'i Allah, sing kita im motarima kon tobatú karaja'an inta diá modandú nongkon i-Nia. Kita musti mopoyaput in sukur bo mo'ibadah ko'i Allah takin mohormat bo mo'ondok, podudui onu inta kino ibog-Nya tontaní. 29 Sing ki Allah naton naonda bo tuḷu inta mokopokak.
1 Mo'ikow musti umuran mositabian saḷaku intau mita Keresten inta mogutat. 2 Dika mo'ondo-ondok im motarima kon intau mita inta diápa nogoginta'auan monimu aka mongandup in sia kom baḷoimu. Sin noko'imontandon nobaḻí, oyúon intau no'ibog pinongandupan in intau mita inta diá nogoginta'auannya, bo na'anta mosia tua im malaekatbí mita. 3 Bo tantúdon kong gina makow im mosia inta kom bonu im ponjara naonda bo mo'ikow kom bonu doman im ponjara noyotakin monia. Bo intau mita inta pinomia ibo-ibog umuran kong gina-gina doman makow im mosia naonda bo pinomia doman natua im mo'ikow. 4 Mustibí untuon makow mangaḻe in tonibuḷoi, tuamai doyowa motonibuḷoi musti mosisatia'an tobatú bo tobatú. Sin intau inta mogaid kom mokotor bo inta mononuaḻing in adilonbí i Allah. 5 Aka mobiag yo dikabí kawasa'an in ibog kon doit, ta'e kosanangbí im momaké kon onu inta no'uḻímu sing ki Allah nogumandon nana'a, "Aku'oi in diábí mopomayak makow andeka monaḷámai ko'inimu." 6 Tuamai mobaranibí ing kita moguman, "Ki Tuhan im mototuḷungku, tuamai aku'oi diá mo'ondok. Onubí im mota'au aidan in intau ko'inakó?" 7 Dikabí koḻiongan monimu in itoi mita monimu inta mopoyaput ing koyow i Allah ko'i monimu. Tarukirabí naonda ing kobobiag monia bo naonda ing kopopatoi monia, bo duduiai ing kopopirisaya monia. 8 Ki Yesus Kristus diábí mobaḷu-baḷui, koḻipod, masai na'a bo modapotkabí ing kopaḷutannya. 9 Dika mo'ibog mo'ikow poyayingon in totundú mita inta mokoherang ko'i monimu. Gina naton na'a musti irigonan in totabi i Allah, tuabí im mopia, de'emanbí atorang mita soáḷ koka'anon. Intau mita inta tungkuḷ intua dinumudui kon atorang mita tatua diá noko'uḻí kom mangaḻenya. 10 Oyúonbí im meja pobobogoian naton kon sosumbah ko'i Allah. Bo imang mita inta nogaid kom bonu im Baḷoi Tuhan, diábí mota'au moka'an kong kurban inta kon tudu im meja tatua. 11 Dugú im mahaḷuk inta pinosumbah saḷaku kurban pongampungan kon dosa dinia i imang moḷoben kon Ruangan Inta Totok Mosuci, ta'e awak im mahaḷuk tatua sinubábí kon ḷuai im perkemahan. 12 Manangka intua ki Yesus minatoi doman kon ḷuai ngara moḷoben ing kotá sim mondarit kon umat-Nya nongkon bayongan dosa. Dugú-Nyabí tontaní im pinodugú-Nya. 13 Tuamai, koḻigai mayak ing kita ko'i-Nia kon ḷuai im perkemahan bo moyotakin-Nya singkuḻeon. 14 Sing kon dunia na'a diábí in tampat pogutunan mononoi ko'i naton, kita im mayakbí motayak kon tampat pogutunan kon singgai mo'iduduimai. 15 Tuamai potonsigad naton ko'i Yesus, kita musti umuran modayow ko'i Allah; tua in nobaḻí kurban sukur naton ko'i-Nia, inta pinosumbah naton pinongin singog im bibig sim mopomulia kon tangoi-Nya. 16 Dona'ai koḻiongan monimu im mogaid kon inta mopia bo mosituḷungan, sin na'abí ing kurban mita inta mokosanang totok kong gina i Allah. 17 Duduiaibí onu im pinarentah i itoi mita monimu bo kodu-kodudui doman ko'i monia. Sim mosia umuran monarukira makow kong kobiaganmu bo mustibí im mosia mobertanggung jawab ko'i Allah. Aka mo'ikow bo motoindudui ko'i monia, dá mosanangbí ing gina monia mogaid, ta'e aka diá yo monakit ing gina monia mogaid, bo tua in diábí mobogoi ing ka'untungan ko'i monimu. 18 Tantubí sambayangai ing kami. Moyakinbí ing kami kon notuḻidbí totok ing gina nami, sim pomuḷoi ing kami mogaid kon yagi-yagi, tantubí inta mobanar in aidan nami. 19 Po'igumonkudon totok, sambayangaipa in aku'oi bá ḷagidon diaan mangoi i Allah ko'i monimu. 20 Ki Allah nomiagdon bui ko'i Yesus Kristus Tuhan naton nongkon kinopatoian-Nya. Lantaranbí popatoi-Nya tatua, dá masai na'a Sia nobaḻídon Gombala momulia ko'i naton inta domba-Nya mita. Kinopatoian-Nya tatua noposah bidon kon dodandian mononoi inta inaidan i Allah takin inaton. 21 Po'igum makow, ki Allah inta nobaḻí pangkoi ing kobiagan motompia, umuran mobogoi im bayongan inta mopia inta paraḷu pakéon monimu mogaid kon onu inta ko'ibog i Allah. Bo po'igumon doman makow takin totuḷung i Yesus Kristus, popoaidon i Allah ko'i naton onu inta ko'ibog-Nya. Tantúbí dayow ing ki Kristus dapot ing kopaḷutannya. Amin. 22 Po'igumonku ko'i monimu utat mita, simbá indongoganpa monimu in tongginaku mita na'a takin gina mosanang, sin nopoḷokbí in suratku tana'a. 23 Musti kota'auanmu, kong ki Timotius ki utat naton pinobebasdon nongkon ponjara. Aka mo'iangoidon in sia ko'inakó, dá diaankubí in sia aka mamangoidon aku'oi mokipodungkuḷ ko'i monimu. 24 Poyaputpa in salamku kom bayongan itoi monimu bo bayongan intau inta mopirisaya ko'i Allah. Bo tarima domandon in salam nongkon i utat mita naton kom butá in Italia. 25 Igumonku makow, ki Tuhan umuran mobogoi im barakat ko'i monimu komintan.
1 Utatku mita, bayongan umat i Allah inta no'ibaya-bayak makow kon dunia! Aku'oi ki Yakobus, mogogaid kon oáidon i Allah bo i Tuhan Yesus Kristus, mopoyaput in salam ko'i monimu. 2 Utatku mita! Aka mo'ikow bo moko'uḻí kon soba'an morupa-rupamai, yo anggap intua tobatú kopia'an. 3 Simbá kota'auandon monimu, kon aka mo'ikow bo umuran mopirisaya ko'i Tuhan ko wakutu ing koántugan soba'an, yo tuata im mokopobaḻí ko'i monimu moropot. 4 Ḷukadai simbá umuran moropot ing ginamu tua modapot in totu-totu'udon mosompurna mo'ikow bo diádon kodai-daitan im bayongan yagi-yagi. 5 Aka oyúon ing kon sigad monimu diápa totok mobijaksana, yo musti mopo'igum ko'i Allah, dá ogoianbí i Allah ing kabijaksana'an sia. Sin takinbí pia ing gina bo tabi ki Allah mobogoi kom pomuḷoi intau. 6 Tongá intau inta mo'igum musti mopirisaya bo mokopotantú kong gina. Sin intau inta diá motantú ing gina naonda bo bokoḷ kon dagat inta poyambá magí-makow in tompot. 7 Intau natua diábí motantú im pikirannya; sia diá mota'au mogamá kong kaputusan kon soáḷ onukadon in inaidannya. Tuamai, dona'aidon in sia moharap makow kom moko'uḻí kon onu bo onu nongkon i Allah. 9 Intau Keresten inta nobiag nobogá, kosanangbí aka sia poḷantudon i Allah. 10 Bo intau Keresten inta no'oyúon, kosanangbí aka sia po'ompáan i Allah. Sin intau inta no'oyúon moyoyangbí naonda bo bungai im bonok. 11 Ko wakutu mata in singgai momuká bo mopatúdon totok, yo moḷaḷow im bonok tatua sahingga im bungainya moḷabúdon bo diá domandon mopira. Natua doman intau no'oyúon, morimumud in sia ko wakutu in sia yogot mopobayak in totayakea. 12 Kosanangdon intau inta motabah wakutu ing kinoántugan soba'an. Sin aka sia bo mokotahangdon kon soba'an tatua, yo tarima'annyabí im bungainya. Bungainya tua ing kobiagan inta aim pinodandi i Allah kon intau inta motabi ko'i-Nia. 13 Bo aka tobatú intau kinosoba'an, yo dikabí in sia mosingog nanáa, "Goda'an tana'a nongkon i Allahbí," sing ki Allah in diábí kogoda'an in inta mora'at, bo diábí doman Sia mosoba kon tobatúmai intau. 14 Ta'e intau mita tana'a ing kinogoda'anbí in ibognya tontaní inta mora'at. 15 Mo'iduduimai kon tua, aka ibog inta mora'at tatua bo duduian, dá mobaḻídon in oáid inta diá mopia; bo aka aid diá mopia tatua bo moguyangdon, dá popatoi im bungainya. 16 Utat mita inta kinotabiku, dika mo'ibog koákaḷan im mo'ikow! 17 Pomuḷoi in o'ogoi inta mopia bo hadiah inta mosompurna, namangoibí intua nongkon soroga, pinopoponag i Allah inta nomia kom bayongan inta nobayag kon ḷangit. Sia tua ing ki Allah inta diá dodai onda mobaḷui bo diábí doman mokopopisí mogaid kon inta mosindip. 18 Ibog-Nyabí tontaní in nopobaḻí ko'i naton ki adí-Nya mita pinongin Pirman-Nya inta nobanar. Tua komintan pinomia-Nya simbá kita moko'uḻí kon tampat inta moponting kon sigad im bayongan mahaḷuk inta pinomia-Nya. 19 Utat mita inta kinotabiku, tarukira kopira in na'a, pomuḷoi intau musti ḻimikat mokidongog, tongá mokopoḷaḷoi im mosingog bo dona'ai doman baḷú tumorú. 20 Sin intau inta tumorú, diá mokopo'gaid kon inta mopia, inta mokosanang kong gina i Allah. 21 Tuamai ḷumbúdon tabiat inta nonajis bo mora'at. Ta'e koáḷusdon ing gina motarima kom pirman inta pinomuḷa i Allah kom bonu ing ginamu, sim moḷoben kawasa im pirman tatua kom moposaḷamat ko'inimu. 22 Musti aidan monimu onu inta pinokiáid i Allah, de'emanbí tongá indongogan makow bo diá aidan, sin aka diá aidan yo tua mangaḻenya mo'ikow nonguboḷdon ko'i monimu tontaní. 23 Intau inta nokidongog kom pirman i Allah ta'e diá dinumudui kon onu inta pinoguman i Allah tua, yo sia tua in notongkaibí in intau inta noḻiḻímai kom pogotnya kon tayowon posilag. 24 Naonda iḻiḻíannya makow kinopira, minayak in sia dá baḷúnyadon kinoḻiongan im batangannya tatua. 25 Hukum i Allah tua in nosompurna bo moḷoben ing kawasa-Nya moposaḷamat kon intau. Ta'e intau inta momirikisa bo monarukira kinopira poḷat nopoáid doman, de'eman tongá inindongogan makow bo ḻiongon, yo intau natua barakatanbí i Allah im bayongan oáidannya. 26 Aka oyúon tobatú intau inta monganggap kon sia tua motoḷutui mopobayak kom parentah in agama, ta'e sia diá mokotahang in diá mosingog kon intau, dá nonguboḷdon sia ko'inia tontaní, bo diádon mangaḻe ibadanya tatua. 27 Podudui ibog i Allah, ibadah inta mo'itutui im motuḷungbí kon adí mita inta uno-unondon bo ko'i monia inta dongkadon boba-bobay inta nobiag moyoyiga, poḷat doman moḷukad kon awak tontaní simbá diá poguya'aton in dunia na'a.
1 Utatku mita! Saḷaku intau inta mopirisaya ko'i Tuhan Yesus Kristus, Tuhan naton inta Totok Momulia, dá dona'aibí mo'ikow mopoyo-poyoposi kon intau podudui ing ka'ada'an kobobiag monia. 2 Sin aka oyúon intau inta no'oyúon inta nogisising buḷawan bo nogiḷambung mogagah namangoi kon undanganmu, bo dodai intua namangoi doman intau nobogá inta nomaké in ḷambung diádon notampuimai, 3 dá lebebí hormaton monimu in intau inta nogiḷambung mogagah ko'ina. Mo'ikow moguman ko'inia, "Tuang ḻitúdon kong kadera inta totok mopia na'a." Ta'e aka kon intau inta nobiag nobogá, mo'ikow moguman ko'inia, "Sindogdon kon tua," ande "Ḻitúdon kon taḷog kon na'a." 4 Aka natua in aidan monimu, yo mo'ikow nopoyoposidon kon tumpaḷa intau bo monilai kon intau podudui im pikiran inta mora'at. 5 Toropdon, Utatku mita inta kinotabiku! Intau inta nobiag nobogá kon dunia na'a, piniḻí i Allah mobaḻí intau inta mo'oyúon kom bonu im pirisaya. Intau mita tatua mobaḻíbí anggota umat i Allah ná inta pinodandi i Allah kon intau mita inta kinotabi-Nya. 6 Ta'e mo'ikow ain noningkuḻe kon intau mita inta nobiag nobogá, padahaḷ intaubí mita inta no'oyúon im mondorot bo mogugut ko'i monimu pobayak im pongadilan! 7 Mosiabí tuata inta nohina kon tangoi mopia inta sinarima monimu nongkon i Allah! 8 Mo'ikow mogaid kon inta mo'itutui, aka aidan monimu in hukum inta totok moponting inta pinais kom bonu in ayat Buk Mosuci nana'a: "Kotabibí in tumpaḷa intau ná kotabimu kon awakmu tontaní." 9 Ta'e aka mo'ikow bo mopoyo-poyoposi intau podudui ing ka'ada'an kobobiag in intau, yo nogaidon kon dosa im mo'ikow, bo hukum i Allah moponyatadon kom mo'ikow nion moḷoḷawang kon hukum. 10 Intau inta noḷawang kon tobatú nongkon hukum mita i Allah, mangaḻenya kon tua nodaitnyadon iḷawang in hukum tatua. 11 Sing ki inta noguman, "Dika monuaḻing," siadon doman tua inta noguman "Dika moḻimod." Dá aka mo'ikow diá nonuaḻing, ta'e noḻimod, dá mo'ikow im moḷoḷawangbí doman kon hukum. 12 Posingog bo pogaid saḷaku intau inta bain adilon podudui kon hukum i Allah inta nopobebas kon intau. 13 Sin diábí po'ontong i Allah in tabi-Nya kon intau inta diá nonota'au in totabian. Ta'e tabibí im moḷobe-ḷoben nongkon hukuman! 14 Utatku mita! Onubí im mangaḻenya intau moguman, "Aku'oi intau mopirisaya", aka diá intua ponyatanya kon oáid? Mokosaḷamat ko'inia degá im pirisaya natua? 15 Aka kuma tobatú utat ḷoḷaki ande bobay diá ko pakeang bo diá koka'anon inta tugat ka'anon pomuḷoi in singgai. 16 Onubí im mangaḻenya mo'ikow moguman, "Pakédon im pakeang tana'a inta moko'inggamá kon tumping bo ponga'andon!" -- aka diá ogoian monimu in sia im pakéonnya kong kobiagan? 17 Natuata doman im pirisaya, aka diá poponyata kon oáid, dá pirisaya tatua diábí im mangaḻenya. 18 Degá oyúon intau im moguman, "Oyúon intau in umandoḷ kom pirisayanya bo oyúon doman in umandoḷ kon oáidnya." Dá akuoi moguman, "Po'ontongkah ko'inakó im pirisaya takin diá in oáid bo po'ontongku ko'inimu in oáidku saḷaku bungai kon aku'oi mopirisaya." 19 Tantú mo'ikow im mopirisayabí kong ki Allah in tongábí tobatú toh? Bá kota'auan monimu kon dimukud mita mora'at mopirisayabí doman kon tua bo uyotbí doman makow im mosia sim mo'ondok! 20 Mobodok totok im mo'ikow! Degá paraḷupa po'ontong ko'i monimu kon diábí im mangaḻenya aka pirisaya diá poyotakinon in oáid? 21 Indoiakah ing ki Abraham mogoguyang naton. Sia sinarima nopia i Allah lantaran oáidnya, wakutu in sia noposumbah ko'i adínya ki Ishak. Pinosumbahnya ko'i Allah kon tudu im mezbah. 22 Nosilangdon kon na'a kom pirisaya musti ponyata kon oáid simbá mosompurna. 23 Tua noyoka'an in ayat kom Buk Mosuci inta noguman nana'a: "Ki Abraham nopirisaya ko'i Allah, bo lantaran pirisayanya tatua dá sinarima i Allah in sia saḷaku intau inta nogaid kon onu ing kino ibog i Allah." Tuamai ki Abraham sinangoi, "Yobayat i Allah". 24 Nosilangdon tana'a, kon intau tarima'an mopia i Allah lantaran onu inta inaidan in intau tatua, bo de'emanbí tongá lantaran pirisayanya tatua. 25 Natua doman ing ki Rahab, bobay sundaḷ tua. Sia sinarima nopia i Allah lantaran oáidnya, wakutu in sinarimanya kom baḷoinya in totabá mita intau Israel bo sinuḷungannya pinoḷagui im mosia nongin daḷan ibanea. 26 Dá, ná awak inta diá ko roho, awak tatua im minatoibí, natua doman im pirisaya inta diá takinan in oáid, tua im pirisayabí inta minatoi.
1 Utat mita! Dikabí mobayong ing kon sigad monimu im mo'ibog mobaḻí guru. Kota'auan monimu, kita inta mobaḻí guru lebebí moboga-bogat im pongadilan nongkon intau ibanea. 2 Kita komintan mokakit mogaid kon inta no'itaḷá. Ta'e intau inta diá dodai onda nosingog kon no'itaḷá, sia tua intau nosompurna, inta mokokawasa kom bayongan awaknya. 3 Aka kita mopopaké in rante kom bibig ing kabaḷo simbá sia dumudui kon ibog naton, dá modait kokawasa'an naton im bayongan awak ing kabaḷo tatua. 4 Bo indoiai doman ing kapaḷ. Umpakah moḷoben ing kapaḷ tatua bo diaan in tompot moropot, ta'e sia kendalionbí ing kamudi inta mo'intok totok, podudui ibog in intau inta nodia. 5 Ná doman tua in dilá naton; umpakah mo'intok in dilá naton tua, ta'e mota'aubí in sia dumodia kon soáḷ mita inta mongoḷoben. Indoiaikah, umpakah mo'intok in tuḷu ta'e mokopokakbí in sia kong kayuon inta moḷoben. 6 Dilá tua naonda bo tuḷu. Kon awak naton, sia mobaḻí pangkoi im mora'at inta mopobaya-bayak makow im mora'at kom bayongan awak naton. Takin tuḷu inta nongkon naraka, sia momokak kom bayongan kobiagan naton. 7 Bayongan mahaḷuk inta kaḻig, ḷagapan mita, takin mahaḷuk mita inta ḷumandai mayak bo mahaḷuk mita kon dagat mota'aubí yonokon bo noyonok domandon in intau. 8 Ta'e dilá in intau diá mota'au yonokon. Dilá tua im mora'at bo diábí kokawasa'an; nopuḻing in rasum inta mokopatoi. 9 Pakéon naton mopoyaput in sukur ko'i Tuhan bo ko'i Amá naton, ta'e pakéon doman mogodi-godimai kon tumpaḷa intau, inta aim pinomia pinodudui kom batangan i Allah. 10 Nongkon bibig inta notongkai ḷumuai in singog posukur bo singog doman pogodi-godi. Utatku mita, diábí mota'au in natua! 11 Oyúon degá im bokakak inta mopoḷuai in tubig noḻiau bo tubig nopait nongkon tobatú bokakak tatua? 12 Utatku mita, pangkoi in ara diábí in sia mopomungai in zaitun, bo pangkoi in anggur diábí mopomungai in ara. Bokakak in tubig no'ibung diábí in sia mopoḷuai in tubig inta moḻiau. 13 Aka kon sigad monimu oyúon intau inta mobijaksana bo mopandoi, yo mustibí intua ponyatanya kong kobobiag mopia takin mogaid kon soáḷ mita inta mopia, inta sinakinan ing gina inta diá mosiḷantud bo kabijaksana'an. 14 Ta'e aka mo'ikow mo'intoi bo tongá momikir kong kopontingan tontaní, dona'aibí pongaḷakuang monimu ing kabijaksana'an tatua, sin dodia monimu natua im mopoyotu'uybí in habar inta nobanar nongkon i Allah. 15 Kabijaksana'an natua de'emanbí nongkon soroga. Tua in nongkon duniabí, nongkon ibog in intau, bo nongkon dimbuḷó! 16 Kon onda oyúon intoi bo sipat inta tongá momikir kong kopontingan tontaní, yo kon tua oyúon domandon in ropatoi bo bayongan oáid inta mora'at. 17 Ta'e intau inta noko'uḻí kong kabijaksana'an nongkon i Allah, yo sia im muna-munamai totok modarit, onda intua mo'ibog in sia kon dodamean, mobahasa makow, bo motoindudui. Moḷoben in tabinya bo oáidnya mongopia. Diábí in sia momiḻí kon intau bo diábí tongá ki ubo-uboḷmai mopia. 18 Soáḷ inta mopia tua bungaibí im bibit dodamean inta inambor intau inta mo'ibog in dodameman!
1 Onu im pinomangkoian in ropatoi bo rogenggeng kon sigad monimu? Tua im pinangkoibí kon ibogmu mita inta umuran mobobayowan kom bonu ing ginamu lantaran mo'ibog moko'uḻí kong kasanangan in dunia na'a! 2 Mo'ibog im mo'ikow, ta'e diá moko'uḻí, dá mo'ibog im mo'ikow moḻimod! Totok moḷoben in ibog monimu, ta'e diá kodapotan monimu onu inta sinayak monimu tua, dá mobobayowan bo moropatoi im mo'ikow. Mo'ikow diábí moko'uḻí kon onu bo onu, sim mo'ikow diá no'igum ko'i Allah. 3 Bo umpakah ain no'igum im mo'ikow, ta'e diábí doman moko'uḻí im mo'ikow, sin no'itaḷá in tujuan pino'igumanmu; sin onu inta inigum monimu tua tongábí kasanangan monimu tontaní. 4 Mo'ikow nion intau inta diá mosatia! Diá kinota'auan monimu degá kon aka mo'ikow moyobayat in dunia na'a, yo mo'ikow mobaḻí saturu i Allah! Dá ki ine i mo'ibog mobaḻí yobayat in dunia na'a, yo mangaḻenya kon tua, baḻíonnya in sia saturu i Allah. 5 Dikabí anggapon monimmu kon diá in dodoyonan Buk Mosuci moguman, "Kom bonu in awak naton na'a sinampatdon i Allah in Roho inta motogat in ibognya." 6 Umpakah natua, totabi Allah inta inogoi ko'i naton lebe moropot nongkon ibog in roho naton tatua. Tuamai kom bonu im Buk mosuci pinais doman, "Ḷawangonbí i Allah intau inta mokaḷakuang, ta'e Sia im motabibí kon intau inta mo'ompá in dodia." 7 Tuamai, kotoinduduidon ko'i Allah bo ḷawangdon in Ibilis, dá moḷaguidon in Ibilis nongkon i monimu. 8 Diugaidon ing ki Allah, bo ki Allah in dimiugdon ko'i monimu. Daritaidon in ḻimamu, mo'ikow inta binaradosa! Bo insilangaidon ing ginamu, mo'ikow inta nonanga ing gina! 9 Musti im mo'ikow totu-totu'u momanyasaḷ bo mongombaḷ poḷat mogamui; kosingmu baḻídon ombaḷ bo ḷungangamu baḻídon ajar ing gina! 10 Mo'ikow musti mokopo'ompá kon dodia kon tayowon i Tuhan, dá poḷantudon i Tuhan im mo'ikow. 11 Utatku mita, dona'ai im mo'ikow mosiponapudan ande mosipotaḷáan. Intau inta moponapud ande mopotaḷá ko'i utatnya inta tumpaḷa Keresten, yo intau tatua moningkuḻe bo mopotaḷá in hukum i Allah. Bo aka mo'ikow mopotaḷá kon hukum i Allah, mangaḻenya kon tua mo'ikow diá dinumudui kon hukum mita tatua, ta'e mo'ikow mobaḻídon hakimnya. 12 Padahaḷ tongábí tobatú kokawasa mobogoi in hukum kon intau bo mohakim kon intau. Sia tuata ing ki Allah inta kokawasa moposaḷamat bo momutú. Dá, ki ine im mo'ikow nion, sahingga mo'ikow mo'ibog mopotaḷá kon tumpaḷa intau? 13 Utat mita inta nosingog: "Singgai na'a ande ikoḷom kami mayak ing kotá i Kuon bo mogutun kon tua totaong ing ko'onggotea sim modagang bo motayak kon doit," -- indongogai in tongginaku tana'a. 14 Onu im mobaḻí kong kobiaganmu ikoḷom, diábí doman kinota'auanmu tontaní! Mo'ikow nion tongábí naonda bo poyok inta ko'ontongan motoyong, onda intua diádon. 15 Mustibí nana'a in singogon monimu: "Aka ogoi i Tuhan mobiag ing kami dá mogaid ing kami kon na'a ande kon tua." 16 Ta'e tana'a makow mo'ikow mokaḷakuang bo mongonguman kom mo'iḻiu inta diá totu'u. Bayongan o'uman mosiḷantud natua no'itaḷábí. 17 Tuamai, intau inta kinota'auannya im mopia, ta'e diá aidannya, yo binaradosa intau tatua.
1 Utat mita, intau inta nobiag no'oyúon! Indongogaidon in tongginaku na'a. Mo'ikow musti mongombaḷ bo mogamui sim mo'ikow ing koántuganbí in roriga! 2 Kakaya'anmu nion ain nobongkog. Pakeangmu aing kina'an in anoi. 3 Buḷawan bo perakmu aing kinokoḷoban komintan ing kaḻiotá, kaḻiotá tatua im mobaḻí saksi moḷawang ko'i monimu bo daitonnya ka'anon in awakmu naonda bo tuḷu. Mo'ikow ain nosipun kong kapunya'an kon singgai mita pangabisan. 4 Diá inuboḻian monimu ing gaji i intau mita inta nogaid kong gobámu. Tana'a indongogaidon in amui monia! Intau mita inta nosipun kon hasil ing gobámu, kinumarak nokituḷung bo karak monia tua aing kinodongogan i Allah, Tuhan inta Totok Mokawasa. 5 Mo'ikow ain nobiag no'oyúon totok bo kinorasa'andon monimu ing kasanangan dunia na'a. Mo'ikow naonda bo mokopoḷongódon kon awak sin rata'an kon singgai porataan. 6 Mo'ikow mohukum bo moḻimod kon intau mita inta diá kotaḷá, bo mosia diá momaḷawang ko'i monimu. 7 Tuamai, posabardon utatku mita, dapot ki Tuhan mamangoi. Indoiaidon naonda ing kososabar in intau monononggobá mogoḷat modapot im butánya mobogoi in hasil inta mobogoi ing ka'untungan ko'inia. Umuran mosabar in sia mogoḷat kon uyan sempo ing kototakan bo uyan sempo im pononobur. 8 Mo'ikow musti mosabar doman bo moḷoben ing gina, sin singgai koángoian i Tuhan nodiugdon. 9 Dona'ai umuran mongunsingog bo mosipotaḷáan, simbá mo'ikow diá hukumon i Allah. Torop! Hakim nodiugdon, nobasadiadon mamangoi. 10 Utat mita, toropdon in nabi mita inta nosingog pinodoyon kon tangoi Tuhan. Mosia nosabar bo notabah ing kinoántugan yoyiga. Dá baḻídon im mosia saḷaku contoh. 11 Mosia sinangoi nosanang sin notabah im mosia. Dinongogdon monimu in soáḷ kososabar i Ayub, bo kinota'auan monimu pangabisannya binarakatan i Tuhan in sia. Sin tabi i Tuhan totok moḷoben bo Sia mopia ing gina. 12 Na'a in soáḷ inta totok moponting: Dona'ai mongibot, pinomayak podoyon kon ḷangit ande podoyon kom butá, andeka podoyon kon onukadon. Pogumandon "O..o" aka totu'u o..o, bo pogumandon "Diá" aka diá, simbá diá im mo'ikow popoḷabúan i Allah in hukuman. 13 Aka kon sigad monimu oyúon ing kinoántugan in roriga, yo musti in sia mosambayang. Aka oyúon im moḷunganga, yo musti in sia momanyanyi modayow ko'i Allah. 14 Aka oyúon im motakit, yo musti in sia mogoiní kon itoi mita in jama'at. Bo itoi mita in jama'at tatua musti mosambayang kon intau inta notakit tatua bo poḷat mopoḷepo in ḷana podoyon kon tangoi i Tuhan. 15 Aka sambayang monia pinoyaput takin noyakin, yo undamanbí i Tuhan intau inta notakit tatua, bo ampungan-Nya doman in dosa mita inta ain inaidannya. 16 Tuamai mo'ikow musti mosi akuan kon taḷá bo mosi sambayangan, simbá undaman im mo'ikow. Sambayang in intau inta dinumudui kon ibog i Allah, moḷoben ing kawasanya. 17 Ki Elia in tumpaḷa doman intau ná kita na'a. Sia nosambayang totu-totu'u nopo'igum simbá diá monguyan-nguyan, dá diá doman nonguyan-nguyan solama toḷu notaong kapin. 18 Onda intua sia nosambayang bui, dá ḷangit buidon nobogoi in uyan sahingga butá nobogoidon in hasilnya doman. 19 Utatku mita! Aka kon sigad monimu oyúon in intau inta diádon dinumudui kon totundú nongkon i Allah, bo oyúon in tobatú intau ibanea nodia kon intau tatua nobui mangoi ko'i Allah, 20 yo toropdon in ayat tana'a: Intau inta ain nodia mangoi bui ko'i Allah kon tobatú intau baradosa, yo intau tatua ain noposaḷamat kon jiwa intau baradosa tatua nongkon kinopatoiannya bo nokopopisí kon nobarong dosa inampungan. Hormat nami, Yakobus
1 Utatku mita umat inta piniḻí i Allah, inta no'ibaya-bayak makow kom butá im Pontus, Galatia, Kapadokia, Asia bo Bitinia! Aku'oi, ki Petrus, rasul i Yesus Kristus mopo'igum makow simbá ki Allah mobogoi im barakat bo kobiagan motompia ko'i monimu. Mo'ikow piniḻí nobaḻí umat i Allah podudui in roncana i Allah, Amá naton. Roho i Allah nopobaḻídon ko'i monimu umat inta mokudus, inta mobiag bo tongá mosumbah ko'i Allah, simbá mo'ikow tongá motoindudui ko'i Yesus Kristus bo daritan in dugú-Nya. 3 Koḻigaidon ing kita mosukur ko'i Allah, ki Amá i Tuhan naton ki Yesus Kristus! Sia totok motabi ko'i naton, manangka intua kita inogoian-Nya ing kobiagan mobagu inta pinodoyon kong kinobiagan bui i Yesus Kristus nongkon kinopatoian. Na'abí im mobogoi in harapan moroton ko'i naton. 4 Kita moharap makow simbá moko'uḻí kom barakat mita inta ain sinadia i Allah kon umat-Nya. Barakat mita tatua ain sinagú-Nya kon soroga, sahingga in diábí mogoguya'at, ande mobongkog ande mobaḷui. 5 Tua komintan ogoi ko'i monimu, sim mo'ikow mopirisaya ko'i Allah. Mo'ikow iḷukadanbí doman ing kawasa i Allah simbá mo'ikow motarima kong kasaḷamatan inta sinadiadon bo poponyata kon singgai tumi. 6 Tuamai mo'ikow musti mokoposanang kong gina, umpakahbí tana'a makow moájarpa ing gina, sim mo'ikow kinoántugan in noyagi-yagimai in totungkuḷ. 7 Tujuan intua komintan im mogujibí ko'i monimu mongo totu'udon mopirisaya ko'i Tuhan andeka diá. Buḷawanpa inta mogogoguya'atbí, mustibí ujionpa muna in tuḷu. Pirisayabí monimu im momaha-mahaḷ nongkon buḷawan mita tatua, tuamai mustibí doman ujion simbá mo'ikow mobaḻídon totok moroton. Aka natua yo mo'ikow im pujionbí bo hormaton poḷat diaan mayak in soroga aka ki Yesus Kristus buidon mamangoi. 8 Bo umpakahbí mo'ikow diápa dodai onda noko'ontong ko'inia, ta'e mo'ikow im motabibí bo umuran mopirisaya ko'i-Nia. Manangka intua moḷungangabí totok ing gina monimu, ḷunganga ing gina inta diábí im poporupa'an. 9 Sin tujuan im pirisayamu kino dapotandon, tuata ing kasaḷamatan jiwamu. 10 Kasaḷamatanbí tana'a inta aim pinirikisa kinopia totok in nabi mita inta nopoyaput ing koyow i Allah soáḷ totabi bo barakat inta inogoi i Allah ko'i monimu. 11 Mosia nonyolidik mongo náonda bo to'onu ing kobaḻían soáḷ tatua, inta imakusud in Roho i Kristus tua in onubí inta oyúon kon awak monia. Ko wakutu intua Roho-Nya ain noguman muna ko'i monia soáḷ roriga mita inta musti korasa'an i Kristus bo soáḷ kamulia'an -Nya inta mo'iduduimai onda intua mopaḷut. 12 Ki Allah ain noguman kon nabi mita tatua, kon onu im pinomia monia tatua, de'emanbí inaidan monia sing kopontingan monia tontaní, ta'e kopontinganbí monimu, tua in soáḷ mita inta tana'a makow ain dinongog monimu notarang nongkon intau mita inta nopoyaput in Habar Mopia soáḷ ki Yesus Kristus. Mosia nopoyaput intua komintan ko'i monimu takin kawasa in Roho i Allah inta pinotabá-Nya mangoi nongkon soroga. Bo umpakahbí malaekat mita yo mo'ibogbí doman totok monota'au kon habar inta pinoyaput monia tua. 13 Tuamai mo'ikow musti umuran mobasadia. Poko'ingat bo totu-totu'u poharap kom barakat inta bain ogoi ko'i monimu ko wakutu ing ki Yesus Kristus mamangoi bui. 14 Kotoinduduidon ko'i Allah, bo dona'aidon mobiag podudui in ibogmu koḻipod, wakutu i mo'ikow diápa nonota'au ko'i Allah. 15 Ta'e aidaibí in na'a: "Kosucidon mo'ikow kom bayongan yagi-yagi inta inaidan monimu, ná ki Allah inta ain nogoiní ko'i monimu tua im mosucibí totok." 16 Kom bonu im Buk Mosuci pinais nana'a: "Kosucibí im mo'ikow, sin Aku'oi im mosuci." 17 Ki Allah tangoion monimu ki Amá wakutu im mo'ikow mosambayang. Bá kota'auan monimu kong ki Allahbí tatua im mohakim kon intau podudui in oáid monia tontaní bo diábí poyoposion-Nya intau. Tuamai wakutu im mo'ikow kon duniapa na'a ko'ondokbí ko'i Allah aka mobiag. 18 Sing kinota'auan bidon monimu kom mo'ikow sinobus bidon nongkon kobobiag monimu inta diá im mangaḻenya, sin tuabí im pinopoponag im mogoguyang monimu. Pinoguboḻi ko'i monimu tua in de'emanbí barang inta mogogoguya'at ná perak andeka buḷawan, 19 ta'e dugúbí inta totok im momahaḷ, tuata in dugú i Kristus inta pinodugú naonda bo dugú adí in domba inta diá nopelong ande diá pinaḻi-paḻián. Sia pinokurban ko'i Allah. 20 Ki Kristus piniḻídon i Allah kowakutupa in dunia na'a diápa pinomia. Bo kon singgai mita tumi na'a, sia namangoi in dunia na'a simbá posaḷamaton im mo'ikow. 21 Sia im pinopodoyonan im pirisaya monimu ko'i Allah inta ain nomiag bui ko'i-Nia. Dá ki Allahbí im pinirisaya monimu bo ki Allahbí doman im pinopoándoḷan monimu in harapan. 22 Lantaran mo'ikow bo umuran dinumudui kon onu inta sinundú i Allah, dá tabidon in nondarit ko'i monimu sahingga in totu-totu'udon im mo'ikow motabi kon intau mita inta tumpaḷa mopirisaya ko'i Kristus. Pogumanku bui, totu-totu'udon positabian i mo'ikow kon tobatú bo tobatú takin gina motuḻid. 23 Sin lantaran mo'ikow mopirisaya kom pirman inta nobiag bo inta mononoi tua, dá mo'ikow binaḻídon intau inta mobagu bo de'emanbí pinolahir nongkon intau inta mato-matoi tua, ta'e nongkon i Amábí inta diá mato-matoi. 24 Kom bonu im Buk Mosuci pinaisdon nana'a: "Bayongan intau kon dunia na'a naonda bo bonok, bo bayongan kamulia'annya naonda bo bungai im bonok. Bonok moḷaḷow, dá bungainya im mototak doman, 25 ta'e pirman i Tuhan im mononoibí." Pirman tatua in Habar Mopia inta aim pinota'au ko'inimu.
1 Manangka intua, ḷumbúdon im bayongan inta mora'at ko'i monimu, bo dona'aidon umuran monguboḷ, momunapik, dikadon mo'intoi, bo dikadon mohojat kon intau ibanea. 2 Mo'ikow musti mobaḻídon naonda bo adí mo'intok inta bagu pinononggadí inta umuran moyogang in susu inta nongkon soroga. Aka natua yo mobiagbí bo posaḷamatonbí im mo'ikow. 3 Sing kom Buk Mosuci aim pinais nana'a: "Kopopia i Tuhan kinorasa'an bidon monimu." 4 Tuamai, angoidon ko'i Tuhan. Sia naonda bo batu inta nobiag, batu inta iḷumbú in intau mita sin inanggap monia diá baraguna; ta'e piniḻídon i Allah nobaḻí batu inta totok im moponting. 5 Mo'ikow nion batu mita inta nobiag. Tuamai mo'ikow musti mo'ibog pakéon pobaḷoi kom baḷoi i Allah inta kon soroga. Takin natua mo'ikow mobaḻí imang mita inta nobiag tongádon ko'i Allah, bo inta pinongin i Yesus Kristus noposumbah ko'i Allah ing kurban inta mokosanang kong gina-Nya. 6 Sing kom bonu im Buk Mosuci aim pinais nana'a: "Aku'oi ain nomiḻí kon tobatú batu inta totok koboḻi, inta sinampat-Ku kon Sion bo binaḻí-Kudon batu inta totok im moponting; bo intau inta mopirisaya ko'i-Nia, diábí pokopo'oyáanmai." 7 Moḷoben totok mangaḻe im batu tatua ko'i monimu inta mopirisaya. Ta'e aka ko'i monia inta diá mopirisaya, mobaḻíbí onu inta aim pinais kom Buk Mosuci nana'a, "Batu inta diá pinaké in intau mita inta mogogaid kom bangunan tua ternyata nobaḻídon batu inta totok im moponting," 8 bo "Tuata im batu inta nobaḻí kopopintudan in intau, batu inta mokopopisí ko'i monia moḷabú." Mosia mo'ipintud sim mosia diá mopirisaya kon singog i Allah. Natuabí in sinantú i Allah ko'i monia. 9 Ta'e mo'ikow nion im bangusa inta kinopiḻían, imang mita inta mobantung kon raja, bangusa inta mokudus, umat inta kapunya'an i Allah. Aim piniḻí bo inoiní i Allah im mo'ikow iḷumuai nongkon sindip bo mayak tumu'ot kom bayag-Nya inta momulia, takin makusud bá mo'ikow mopota'a-ta'au makow in habar soáḷ bayongan inta pinomia i Allah inta diá im poḻiuan. 10 Koḻipod mo'ikow de'emanbí umat i Allah, ta'e masai in na'a mo'ikow nobaḻídon umat i Allah. Koḻipod mo'ikow diá kinotabi i Allah, ta'e masai na'a mo'ikow ain notarima kon totabi-Nya. 11 Utat mita inta kinotabiku! Mo'ikow nion intaubí mokokiángoi bo momomaḷancong kon dunia na'a. Aku'oi mononggina ko'inimu, dona'ai tongá umuran dumudui kon ibog in awak na'a inta umuran mobobayowan moḷawang kon jiwa. 12 Kopia'an in oáidmu kon sigad in intau mita inta diápa nonota'au ko'i Tuhan, sahingga aka singogon monia kon ikow intau mora'at, yo ko'ontongandon monia in oáidmu inta mopia, dá modayowdon im mosia ko'i Allah kon singgai koángoian-Nya. 13 Lantaran mopirisaya ko'i Tuhan, dá mo'ikow musti mokopotoindudui kom pomarentah, pinomayak ko'i Kaisar inta nokadai kong kakuasa'an inta totok moponting, 14 ande ko'i gubernur inta ain sinundú i Kaisar mohukum kon intau mita inta momia kom mora'at bo mohormat kon intau inta mogaid kom mopia. 15 Sin ibogon i Allah bá oáid monimu inta mopia tua momompon kom bibig in intau inta tongá kinosingo-singognya. 16 Bo kobiagdon i mo'ikow saḷaku intau inta mobebas, ta'e dona'ai pakéon ing kabebasan tatua sim momompon kon aid mita monimu inta mora'at, ta'e kobiagbí saḷaku intau mita inta nogaid kon oáidan i Allah. 17 Hormatbí im bayongan intau, kotabibí ing ki utatmu mita inta tumpaḷa Keresten. Ko'ondok ko'i Allah bo hormatbí ing ki Kaisar. 18 Utatku mita inta nobaḻí bobantung, kotoinduduibí ko'i tuangmu bo totu-totu'udon hormat im mosia; de'emanbí tongá ko'i monia inta mopia ing gina bo mobahasa, ta'e ko'i moniabí doman inta morogi. 19 Sim barakatanbí i Allah im mo'ikow inta nonota'au kon inta kino ibog i Allah, sahingga in nosabar doman notarima kon roriga inta sabanarnya in diábí patus tarima'an monimu. 20 Sin onubí in istimewanya aka mo'ikow motarima kon hukuman inta patus tarima'an monimu lantaran mo'ikow nogaid kon inta no'itaḷá? Ta'e aka mo'ikow bo nogaid kon inta mopia ta'e sinambok doman, yo barakatanbí i Allah im mo'ikow. 21 Sin tuabí i mangaḻe pinogoinían i Allah ko'i monimu. Sing ki Kristus tontaní ain notarima kon roriga lantaran mo'ikow, bo tua in toḷadanbí ko'i monimu simbá duduian monimu onu inta pinomia-Nya tatua. 22 Sia diábí dodai onda nogaid kon dosa, bo diábí doman tobatúmai intau nokodongog ko'i-Nia nonguboḷ. 23 Wakutu in Sia sinibáan, Sia diábí nonuḻí nonibá. Wakutu in Sia iroriga, diábí in Sia nodandi motuḻí; tua komintan tongábí pinosarakan-Nya ko'i Allah, Hakim inta totok i moádil tua. 24 Ki Kristusbí tontaní in notanggung kon dosa mita naton. Tua mita sinanggung-Nya kon tudu ing Kayu pinoyotaḻempang, simbá kita mo'ipilatdon kom bonu ing kakuasa'an dosa, bo mobiagdon podudui in ibog i Allah. Kekeb-Nyabí mita tatua inta mokopia ko'i monimu. 25 Koḻipod mo'ikow naonda bo domba inta no'iḷaḻe, ta'e tana'a mo'ikow diniadon bui simbá dumuduidon kong Gombala bo ko'i Inta Moḷoḷukad kon jiwamu.
1 Ná doman tua i mo'ikow bobay mita, kodu-koduduibí ko'i buḷoi monimu, simbá aka oyúon ing kon sigad monia in diá mopirisaya kon habar nongkon i Allah, yo oáid monimu tua im mokopobaḻí ko'i monia mopirisaya. Diá bidon paraḷu im mo'ikow mosingog kon onu bo onu ko'i monia 2 Sing ko'ontongan bidon monia kon oáidmu inta motuḻid bo motoindudui. 3 Dikabí tongá ko'ontongan kon ḷuai i moḷunat, ná umpamanya mohias kom bu'ok andeka momaké in hiasan ibanea makow, andeka mogiḷambung doman inta mongomahaḷ. 4 Ta'e hiasaibí bonu ing gina monimu in hiasan inta diá mogogu-goguya'at, tuata im budi inta mopia bo mo'onow in raian. Tuabí in hiasan moḷunat inta kino ibog i Allah. 5 Nana'abí in aid im bobay mita koágama inta noharap ko'i Allah tungkuḷ intua. Mosia mopoḷunat in awak takin aid inta kodu-kodudui ko'i buḷoi monia. 6 Natuabí doman ing ki Sara. Sia motoindudui totok ko'i Abraham ki buḷoinya, bo sinangoinya doman ki tuangnya. Mo'ikow nion ki adíbí mita i Sara, aka umuran mogaid kom mopia bo diá doman mo'ondok kon yagi-yagi. 7 Mo'ikow doman, ḷoḷaki mita komangartibí ko'i buḷoi monimu poḷat doman monota'au kom mosia tua intaubí mita inta molomah. Hormatbí im mosia, sim mosia tua im moyotakin monimu motarima kon hadiah kobiagan inta mononoi nongkon i Allah. Aidaibí in na'a simbá diá im mokoḷamboi kon sambayang monimu. 8 Na'a ing kasimpulannya: Utat mita, poramiji mobiag motobatú kon tosingogon bo porasa'an. Mo'ikow musti umuran mositabian ná doyowa mogutat. Mo'ikow musti doman mosituḷungan bo mokopo'ompá kon dodia. 9 Inta mora'at dona'aibí tuḻían onu inta mora'at, ande aka sibáan yo dona'aibí monuḻí monibá. Ta'e po'igumbí simbá barakatan i Allah in intau mita inta nomia natua ko'i monimu. Sing ki Allah in nogoiní ko'i monimu, simbá motarima im mo'ikow kom barakat-Nya. 10 Kom bonu im Buk Mosuci aim pinais nana'a, "Intau inta mo'ibog moḷanggó ing kobiagan bo mo'ibog doman mokorasa kong kobiagan mopia, mustibí ḷukadannya im bibig simbá diá mongonguman kon soáḷ mita inta mora'at bo diá doman mongonguman kon inta diá totu'u. 11 Sia musti mokopoyayuk kon inta mora'at bo momia kon inta mopia; sia musti totu-totu'u moramiji simbá moko'uḻí kon dodamean. 12 Sin umuranbí indoian i Tuhan in intau mita inta dinumudui kon onu inta kino ibog-Nya, bo umuranbí i Tuhan indongogan in sambayang mita monia; ta'e ki Tuhan moḷawangbí kon intau mita inta umuran inta momia kon onu inta mora'at." 13 Ki inebí i mo'ibog mopoáid im mora'at ko'inimu, aka mosanangbí ing gina monimu momia kon inta mopia? 14 Ta'e umpakah mokorasa kon roriga lantaran mogaid kon soáḷ mita inta mopia, ta'e mo'untungbí im mo'ikow! Manangka intua dona'aibí mo'ondok ko'i inekabí bo dona'ai doman umuran moḻia-ḻiau ing gina. 15 Ta'e kom bonu ing ginamu, musti mo'ikow mobogoi im ponghormatan tontaní inta mososuai ing kadudukan-Nya saḷaku Tuhan. Bo umuran pobasadia i motubag kon intau mita inta mo'ibog mopoḻibó-ḻibó kon soáḷ inta nobaḻí dodoyonan im pirisaya monimu. 16 Ta'e koaḷusbí im pototubag takin hormat. Ginamu musti totu-totu'u motuḻid, simbá aka poponapudan in uboḷ mo'ikow lantaran nobiag notompia saḷaku dumodudui i Kristus, dá intau inta noponapud in uboḷ tatua ko'inimu buibí mo'oyak tontaní. 17 Manikah mororiga lantaran nogaid kon inta mopia-aka tuabí ing kino'ibog i Allah, daripada mororiga lantaran nogaid kon inta mora'at. 18 Sing ki Kristus tontaní tongábí doman komintan minatoi lantaran dosa mita intau. Tobatú intau inta diá kotaḷá; minatoi lantaran intau inta kotaḷá. Ki Kristus nogaid kon tua simbá kita mota'au-Nya diaan mayak ko'i Allah. Sia iḻimod kong ka'ada'an saḷaku intau, ta'e biniag bui kom bonu in Roho. 19 Bo kom bonu ing ka'ada'an-Nya saḷaku Roho tatua, Sia minayak nopoyaput in Habar Mopia nongkon i Allah kon intau mita inta pinonjara: 20 tuata in roho mita in intau inta diá motoindudui ko'i Allah kon sempo i Nuh. Ko wakutu intua nosabar totok ing ki Allah nogoḷat ko'i Nuh dodai in nogaid kong kapaḷnya. Tongábí taya waḷu inta kom bonu ing kapaḷ tatua im pinosaḷamat nongkon ḷunud inta moḷoben totok tatua. 21 Dá bá kota'auandon monimu kon onu inta nobaḻídon tatua nobaḻí oḻinow im baptisan inta nokosaḷamat ko'i monimu tana'a. Baptisan tatua de'eman tobatú upacara pondaritan kom bayongan inta nokotor kon awak, ta'e tua in dodandianbí ko'i Allah inta nongkon bonu ing ginamu inta mopia. Baptisan tatua mokosaḷamat ko'i monimu sing ki Yesus Kristus ain nobiag bui nongkon kinopatoian, 22 bo ain namonik in soroga. Bo tana'a makow Sia ain nongawasa noyotakin i Allah bo nomarentah doman kom bayongan malaekat, bayongan mongongawasa bo bayongan kakuatan kon dunia na'a.
1 Lantaran ki Kristus ain nokorasa kon roriga in awak na'a, dá tua musti umuran kong gina makow bá umuran moropot im pirisaya monimu. Sing ki ine inta nokorasadon kon roriga in awak, yon diá bidon in sia mogaid kon dosa. 2 Manangka intua, kobiagdon mo'ikow kon singgai mo'iduduimai podudui onu inta kino ibog i Allah, bo de'emanbí dumudui kon ibog in intau. 3 Sin nobayongdon totok in wakutu inta pinaké monimu nogaid kon onu inta kino ibog in intau mita inta diá nonota'au ko'i Tuhan. Diá mopia ing kobobiag monimu. Mo'ikow dinumudui kon ibog in awak, monginum dapot im moḷoḷangu, umuran mogaid kon rame inta diá im baragunanya, monginum moyotakin bo mosumbah kom berhala inta ilarang i Tuhan. 4 Tuamai intau mita inta diá nonota'au ko'i Tuhan noherang sim mo'ikow nobiagbí ná kobobiag monia inta umuran mogaid kon dosa pomuḷoi makow. Manangka intua mosia moningkuḻe ko'i monimu. 5 Ta'e mosiabí i motanggungjawab kom bayongan tua kon tayowon i Allah inta ain nobasadia mohakim kon intau inta nobiag bo intau inta aim minatoi. 6 Manangka intua Habar Mopia pinota'au domandon kon intau mita inta aim minatoi. Makusudnya bá mosia adilon doman ná intau mita inta koáwakpa, bo roho monia mobiagdon podudui kon ibog i Allah. 7 Kopaḷutan yagi-yagi motoyongdon. Tuamai ḷukadaidon kopira in awak monimu bo umuran mokopo'onow kon raian simbá mo'ikow mota'au mosambayang. 8 Tongá soáḷ tana'a inta totok moponting, mo'ikow musti totu-totu'u mositabian tobatú bo tobatú, sin aka mo'ikow bo mositabian dá mangaḻenya kon tua mo'ikow mo'ibog doman mosiampungan. 9 Bo mo'ikow musti mota'au mosipasiaran kom baḷoi takin diá mogamui. 10 Mo'ikow komintan bidon noko'uḻí kon totabi mita inta noyo-noyoposi nongkon i Allah. Tuamai saḷaku mogogaid mita inta mopia pakédon kopira onu inta aim pinonotabi i Allah tatua sim pogaid kong kopontingan moyotakin. 11 Intau inta mopoyaput in habar, sia mustibí mopoyaput in habar nongkon i Allah, intau inta mobantung kon intau ibanea, mustibí pakéonnya in ropot inta nongkon i Allah, simbá kom bayongan yagi-yagi ki Allah in dayowon pongin i Yesus Kristus. Sia tua ing kitogi kamulia'an bo kawasa inta mononoi. Amin 12 Utat mita inta kotabiku! Tana'a mo'ikow mororiga totok sim ponungkuḷan ko'i monimu. Ta'e dikabí moherang, naonda bo oyúon inta totok motoyang in nobaḻí ko'inimu. 13 Mokoposanangbí kong gina sim mo'ikow nokorasadon kon ná inta ain kinorasa'an i Kristus. Dá aka kamulia'an i Kristus popo'ontongdon, yo totokbí im mopia ing gina monimu. 14 Kopiabí ing gina monimu aka singkuḻeon sin lantaran mopirisaya ko'i Kristus, tua mangaḻenya Roho momulia inta Roho i Allah umuranbí kotaki-takin monimu. 15 Dikabí tobatúmai kon sigad monimu, roriga'an sin lantaran moḷoḷimod in sia, andeka mononakow, andeka nogaid kon inta mora'at, andeka intau inta mo'ibog kumapog kon urusan intau ibanea. 16 Ta'e aka mo'ikow bo roriga'an lantaran mopirisaya ko'i Kristus, dá dikabí i mo'ikow mo'oyak. Posukurdon ko'i Allah, sim mo'ikow nodia kon tangoi i Kristus. 17 Sin na'a bidon wakutu i Allah momangkoi mohakim kon dunia na'a, bo umatbí i Allah inta muna-munamai hakimon. Dá aka kita inta mopirisaya bo hakimon doman, yo onu im mobaḻí ko'i monia inta diá mopirisaya kon Habar Mopia nongkon i Allah tua? 18 Kom bonu im Buk Mosuci aim pinais nana'a, "Aka intaupa mita inta mopia mororiga doman totok im posaḷamaton, yo onudon degá im mobaḻí ko'i monia inta diá mopirisaya ko'i Tuhan bo inta mogaidmai kon dosa?" 19 Manangka intua intau inta iroriga podudui in ibog i Allah, kobiagbí mokopotoḷutui in sia, bo posarakaidon ing kobiagannya ko'i-Nia inta nomia ko'i monia, sin Sia in umuranbí mogaid kon onu inta aim pinodandi-Nya.
1 Na'a in tongginaku mita kon itoi mita in jama'at i Allah inta kon sigad monimu. Aku'oi nomais tana'a saḷakubí yobayat topogaidan in itoi mita in jama'at bo saḷaku intau inta ain noko'ontong tontaní kon roriga i Kristus, bo inta mo'itakin doman kong kamulia'an inta popo'ontong i Kristus kon intau kon singgai mo'iduduimai. Po'igumonku totok, 2 ḷukadaibí monimu kopiara'an in domba i Allah inta aim pinosarakan ko'i monimu. Ḷukadai takin sanang ing gina ná inta kino ibog i Allah, dikabí tongá pakisa ing gina. Bo dika doman mogaid kon oáidan tatua tongá sakadar motayak kong ka'untungan tontaní, ta'e aidaibí intua sin lantaranbí mo'ikow totu-totu'ubí mo'ibog mopobayak in oáidan i Allah. 3 Bo dikabí i mo'ikow naonda bo ponguasa ko'i monia inta pinokiḷukad ko'i monimu, ta'e mo'ikow mustibí mobaḻí contoh ko'i monia. 4 Sahingga ing kowakutu Gombala inta momulia mamangoi bui, mo'ikow motarima kon hadiah moḷoben inta diá mogogoguya'at. 5 Ná doman tua, utatku mita inta nongomudapa, mokopotoindudui kon guyanga mita. Mo'ikow musti mokopo'ompá kon dodia bo mo'ibog doman mosibantungan sing kom Buk Mosuci aim pinais nana'a: "Ki Allah mohukum kon intau inta mokaḷakuang, ta'e motabibí kon intau inta mo'ompá in dodia." 6 Manangka intua kodu-koduduidon mo'ikow kong kawasa i Allah inta moropot, simbá poḷantuddon-Nya i mo'ikow aka wakutunyadon. 7 Posarakaidon ko'i Allah im bayongan inta mokoḻia-ḻiaw kong ginamu, sin Siabí in umuran mo'indoi ko'inimu. 8 Mokopo'ingatdon bo umuran pobasadia im mo'ikow! Sin Ibilis inta saturumu, maya-mayak makow naonda bo singa inta sindaḷan moganggor motayak kon onu inta mota'aunya ka'anon. 9 Ḷawang in sia takin pirisayamu inta moroton, simbá kota'auandon monimu kon utat mita naton inta mopirisaya ko'i Kristus kom bayongan dunia na'a nokorasa doman kon Roriga naonda bo mo'ikow. 10 Ta'e naonda im mo'ikow nokorasa kon roriga motoyong, yo ki Allah tontaní im moposompurna ko'i monimu. Potorindogon-Nya bo iropotan im mo'ikow. Sin Sia in Allahbí inta totok mopia ing gina, inta ain nogoiní ko'i monimu simbá mo'itakin doman mokorasa kong kopia-Nya inta mononoi pongin i Kristus. 11 Siabí doman tua inta mongawasa modapot ing kopaḷutan yagi-yagi! Amin. 12 Suratku inta nopoḷok tana'a pinoki paisku ko'i Silas, intau inta inanggapkudon ginaḷum bo mota'au pirisayaan. Surat tana'a pinotuju ko'i monimu. Aku'oi im mononggina bo mopoyakin ko'i monimu, kon onu inta pinaisku na'a in habarbi' totu'u soáḷ totabi i Allah. Manangka intua aku'oi moguman simba' mo'ikow umuran mokoporoton ing kumadai kon totabi i Allah ko'i monimu. 13 Yobayat mita tojama'atan takinku kom Babel inta aim piniḻí doman i Allah, nokipoyaput in salam ko'i monimu, natua doman ing ki Markus ki adíku inta kinotabiku. 14 Mo'ikow musti mosisalaman tobatú bo tobatú takin tabi saḷaku tumpaḷa Keresten. Po'igumonku makow ki Tuhan mobogoi im barakat bo kobiagan motompia ko'i monimu komintan inta ain nobaḻí kapunya'an i Kristus. Hormat nami, Petrus
1 Utat mita inta totu-totu'udon nopirisaya naonda bo kami! Ki Yesus Kristus inta Allah bo Raja Mopoposaḷamat naton, nobogoidon ing kasampatan ko'i naton mopirisaya ko'i-Nia, sin Sia ain nogaid kon onu inta mobanar. Surat tana'a nongkon i Simon Petrus, tobatú mogogaid kon oáidan i Allah bo rasul i Yesus Kristus. 2 Po'igumon makow ki Allah mobogoi im barakat bo kobiagan motompia totok ko'i monimu, sim mo'ikow ain nonota'au ko'i Allah bo ko'i Yesus Tuhan naton. 3 Ki Allah nomakédon ing kawasa-Nya sim mobogoi ko'i naton im bayongan yagi-yagi inta paraḷu pakéon kong kobiagan simbá motoindudui ko'i-Nia. Tua inaidan-Nya pinongin onu inta kinota'auan naton soáḷ ki Yesus Kristus, inta ain nogoiní ko'i naton simbá mobiag moyotakin-Nya kon tampat-Nya inta mopia bo mo'onow. 4 Natua in aid i Allah mobogoi ko'i naton im barakat-Nya inta moḷoben bo baraguna totok inta aim pinodandi-Nya. Simbá aka barakat tatua oyúondon ko'i monimu, yo mo'ikow in diádon kawasa'an in ibog mita mora'at inta mokogoguya'at kon dunia na'a, bo mo'ikow im mo'itakin motarima kon sipat i Allah. 5 Manangka intua poramijidon totu-totu'u simbá umuran mopirisaya im mo'ikow ko'i Kristus bo mogaid doman kon inta mopia lantaran pirisaya monimu tatua. Bo poramiji doman bá mobaḻí intau mopandoi, 6 koḻikud im mopandoi, mo'ikow musti doman mokotahang kong gina. Koḻikud im mokotahang kong gina mo'ikow musti moramiji doman simbá motabah in tumayow kom bayongan yagi-yagi. Koḻikut im motabah tumayow kom bayongan yagi-yagi, mo'ikow musti doman mobiag podudui kon inta kino ibog i Allah. 7 Bo aka mobiag podudui in ibog i Allah yo musti intompodan in tabi ko'i utat mita inta tumpaḷa mopirisaya ko'i Allah bo tabi doman kom bayongan intau. 8 Tua mita in sipat inta paraḷuon monimu. Aka sipat mita tatua bo nobayongdon totok ing ko'i monimu, yo morajing bidon totok im mo'ikow mogaid bo moḷobenbí mangaḻe in oáidanmu, bo kotota'au monimu soáḷ ki Yesus Kristus Tuhan naton modugangdon mopia. 9 Ta'e intau inta diá kinogonúan in sipat mita natua, mopoḷokbí totok im pomomikirnya; sia diá moko'ontong bo koḻiongannyabí kon dosanya mita koḻipod ain inampungan. 10 Tuamai utatku mita, poramiji totok, simbá mo'ikow inta ain inoiní bo piniḻí i Allah morotondon totok im pirisayamu. Aka aidan monimu intua komintan, yo diá bidon mobaḷui im pirisayamu. 11 Aka natua, dá mo'ikow mota'audon totok tumu'ot kong karaja'an inta mononoi nongkon i Tuhan bo Raja Mopoposaḷamat naton ki Yesus Kristus. 12 Tuamai tantú ponoropku intua ko'i monimu, umpakahbí kinota'auandon monimu, simbá mo'ikow mopirisayadon totok kon totundú nongkon i Allah inta ain sinarima monimu tatua. 13 Ko wakutu aku'oi mobiagpa, nobaḻíbí kowajibanku im moponorop intua ko'i monimu. 14 Sing kinota'auanku bidon kon diá bidon mo'onggot aku'oi matoi, sim pinota'au bidon notarang i Tuhan Yesus Kristus ko'inakó intua. 15 Dá tantú ramijionku simbá umpakahbí aku'oi diádon, yo umuranpa doman kotoropan monimu in soáḷ mita tatua. 16 Kowakutu ing kami nopota'au ko'inimu kon naonda ing komomulia koángoian i Tuhan naton ki Yesus Kristus, tua in ino'uman nami de'emanbí tongá pinodoyon kon o'uman mita in intau inta diá im mangaḻenya. Ta'e kamulia'an i Kristus tatua aim bidon inontong im mata nami tontaní. 17 Kon tuabí ing kami wakutu in Sia i hormat bo pinomulia i Allah Amá. Kowakutu intua kinodongogandon in singog nongkon i Inta Totok Momulia, inta noguman ko'i-Nia, "Na'abí ing ki Adí-Ku inta Kinotabi-Ku. Sia mokosanang kong gina-Ku!" 18 Kamibí tontaní in nokodongog kon singog tatua namangoi nongkon soroga wakutu ing kami koyota-yotakin-Nya kon tudu im buḷud inta mosuci tatua. 19 Tuatabí in nokodugang kom pirisaya nami kong koyow i Allah inta aim pinoyaput in nabi mita. Manikah mo'ikow monarukira totok kong koyow tatua, sing koyow tatua naonda bo togá inta nonindar kowakutu in doḷom modapot im mobayagdon,bo sindar in tundi inta kon dotá im pomuka'an monimbayag kom bonu ing ginamu. 20 Na'abí in soáḷ inta totok im moponting bo musti kota'auan monimu: Koyow nongkon i Allah inta pinoyaput in nabi mita diábí mota'au raion im mangaḻenya podudui kon ibog monimu. 21 Sin diábí kon dodai onda koyow inta nongkon i Allah tatua pinota'au tongá pinodudui kon ibog in intau inta no'ibog nopoyaput ing koyow-Nya tatua.
1 Koḻipod kon sigad umat i Allah, oyúondon in intau mita inta mongaku nabi, ta'e de'emanbí im mosia tua totu'u nabi. Natuabí doman im mobaḻí kon sigad monimu, mo'iangoibí intau mita inta mongaku guru, ta'e onu inta tundúon monia tua in diábí totu'u. Mosia motundú kon uboḷ, sahingga intau inta mopirisaya ko'i monia moko'uḻí kon hukuman. Bo mosia tua diá mopirisaya kom mongonguasa inta ain nopobebas ko'i monia. Aid monia natua mokobodito ko'i monia tontaní, bo tua diádon mo'onggot im mo'iantug ko'i monia. 2 Ta'e umpakah natua, yo mobayongpa doman in intau dinumudui kong kobobiag in intau mita inta de'eman totu'u guru inta kinawasa'andon ibog in awak monia. Aid monia tatua totok mokopopisí kom mobayong in intau moningkuḻe kon Daḷan Mobanar inta mopobayak ko'i Allah. 3 Lantaran mosia motama'a, dá intau mita inta de'eman totu'u guru tua mongonguman ko'inimu in o'uman mita inta tongá ai-aidan monia tontaní simbá kouḻían monia kong ka'untungan im mo'ikow. Ta'e bá kota'auan monimu, pongadilan inta mopoḷabú in hukuman ko'i monia tua no'onggot bidon sinadia, bo koyoyangan inta ain sinantú ko'i monia mogoḷat bidon makow. 4 Malaekatpa mita inta nogaid kon dosa, diábí doman pinilatan i Allah nongkon hukuman. Mosia tua komintanbí doman pinogonag kon naraka. Mosia pinobonu kon irang inta mosindip sim pogoḷa-goḷatan kon singgai ponantúan. 5 Natuabí doman im pinomia kon dunia tungkuḷ intua, diábí pinomayak makow i Allah kotaḻiban in hukuman. Pinoángoi i Allah in ḷunud moḷoben totok kon dunia in intau mita mora'at tungkuḷ intua. Tongábí ki Nuh takin intau pitu ibanea im pinosaḷamat i Allah, sin sia in nopota'au in habar soáḷ kobobiag inta mokosanang kong gina i Allah. 6 Ná doman kotá in Sodom bo Gomora, nodait i Allah sinubá ing kotá mita tatua simbá mobaḻí contoh kon onu inta mobaḻí kon intau mita inta mora'at. 7 Ta'e ki Lot im pinosaḷamat sin sia in dinumudui kon singog i Allah; mororiga totok ing ginanya sin umuran moko'ontong kon aid mita mokotor inta pinomia in intau mita inta moromú. 8 Saḷaku intau mopia inta nobiag kon yuá-yuák in intau mora'at natua, moájar totok ing gina i Lot sim pomuḷoi in singgai umuran moko'ontong makow kon intau mita inta mongoromú tatua. 9 Dá kota'auanbí i Tuhan im moposaḷamat kon intau mita inta dinumudui kon ibog-Nya aka mosia koántugan in soba'an mita. Bo kota'auanbí doman i Tuhan motagú kon intau mita inta mora'at sin sikisa'an kon Singgai Ponantúan, 10 torutama intau mita inta tantú dinumudui kon ibog in awak monia inta mokotor bo inta moningkuḻe kong kakuasa'an i Allah. Ná domai tua ing kobobarani monia bo kokaḷakuang in intau mita inta mongaku guru mita tatua, sahingga in diábí mo'ondo-ondok im mosia moningkuḻe kom mahaḷuk mita in soroga inta momulia. 11 Padahaḷ umpakah malaekat mita inta mongoropot bo inta kokawasa no'iḻiu ko'i monia tua yo diábí kobaḻí im mopoyagi-yagimai kon singog kom bayongan mahaḷuk mita tatua kon tayowon i Allah. 12 Ta'e aid intau mita tatua mo'iḻiudon totok! Mosia tua naonda bo mahaḷuk inta pinononggadí sin domokon bo ḻimodon. Mosia tua diábí morai, tongábí mogaid podudui in onu inta kino ibog monia aidan, sahingga onu inta diá kinomangaḻean monia totokdon in singkuḻeon monia. Dá oáid bidon monia tontaní im mokobodito ko'i monia tua naonda bo mahaḷuk mita inta mongoromú. 13 Saḷaku tontuḻí in aid monia inta mongoromú tua, yo mosia im mokorasabí kon roriga. Aka ko'i monia yo soáḷ mita inta mokosanang kong gina monia im mogaidbí kon onukabí kon wakutu in singgaipa sim mopopuas kon ibog in awak monia. Aka mosia ḻimitú moyotakin monimu kon rame bo monga'an moyotakin, yo oáid monia tua mokobú lantaran mosia moḷoḷangu in ibog awak monia. 14 Mosia tua diábí mogoga-gogai mogaid kon dosa, bo totok mo'ibog im mosia motayak kom bobay inta monakaḷ. Bo intau mita inta diápa noroton im pirisaya monia modait tongganutan monia. Gina monia tua no'ibiasa bidon moturá. Mosia tua im binutung bidon! 15 Lantaran mosia bo doí dumudui kon onu inta no'itutui, dá no'iḷangkamdon im mosia. Mosia dinumuduidon ko'i Bileam ki adí Beor tungkuḷ intua. Ki Bileam na'a mo'ibog totok tondanan simbá mogaid kon inta mora'at. 16 Tongá sia noko'uḻí kom poringatan lantaran oáidnya mora'at tatua, wakutu intua keledainya nosingog naonda bo intau. Dá nabi tatua pinakisa bá mogogaidon mogaid kon oáidannya inta nobundai tatua. 17 Mototundú mita kon inta diá totu'u tatua naonda bo bokakak inta no'ingkagdon, bo ná doman onda bo goḷom inta inirup in tompot moropot. Mosia aim bidon pinosadia'an i Allah kon tampat inta mosindip totok, tampat pohohukuman. 18 Mosia umuran mopodandi in uboḷ mita bo inta diá baraguna. Ibog monia inta mokotor totok tatua pinaké monia mopoyaying ko'i monia inta bagupa nopirisaya ko'i Tuhan. 19 Mosia mita tatua mopodandi ing kasaḷamatan kon intau ibanea, padahaḷ mosia tontaní ain nobaḻí ki ata in oáid mita inta diá mopia inta mokogoguya'at kon intau. Sin aka tobatú intau bo sinaḷowdon in tobatú kawasa dá sia mobaḻí bidon ata ing kawasa inta nokotaḷow ko'inia tua. 20 Intau inta nonota'audon ko'i Tuhan bo ko'i Mopoposaḷamat naton ki Yesus Kristus, yo sia tua in no'ipilatdon nongkon kawasa mita in dunia na'a inta mokokotor kon intau. Ta'e onda intua sia buidon nogaid kon inta mora'at, dá oáid in intau tatua mo'iḻiu bidon totok kong kora'atnya inta muna. 21 Manikah intau mita natua diádon dodai onda nonota'au kon onu inta no'itutui inta sinundú i Tuhan daripada nonota'audon ta'e doíbí dinumudui kom parentah-Nya mita inta aim pinota'au ko'i monia. 22 Singog mo'iduduimai na'a noyoka'an totok in oáid monia tua, "Ungkú moka'anbí bui kon totukanya, bo boké inta ain ininggúan kinodarit buibí doman in sia mayak ḷumobong kom bonu in yonak."
1 Utatku mita inta kinotabiku! Na'a in suratku inta induanyadon ko'i monimu. Kom bonu in suratku induanya tana'a, aku'oi noramijidon totok simbá mo'ikow tongá umuran morai kon inta mopia bo inta mokobiag. 2 Bo umuranku doman anjuron makow simbá tantú monorop kon onu inta aim pinoguman in nabi mita i Allah tungkuḷ intua bo moponorop doman makow kom parentah i Tuhan bo i Raja Mopoposaḷamat, inta aim pinota'au in rasul mita ko'i monimu. 3 Inta musti totok kota'auan monimu in nana'abí: Kon singgai tumi mamangoi in intau mita inta kobobiag monia kinawasa'an ibog in awak monia tontaní. Mosia moningkuḻe ko'i monimu. 4 Mosia mosingog nana'a: "Dongogonmai ki Tuhan nodandi mamangoi! Yo ondabí in nion! Nodaitdon minatoi im mogoguyang naton ta'e bayongan yagi-yagi umuranpabí ná ka'ada'an tungkuḷ intua, wakutu in dunia na'a bagupa inaidan!" 5 Tu'odonbí monia diá pirisaya'an, kon dunia na'a pinomia i Allah takin singog-Nya. Butá na'a pinomia-Nya nongkon tubig doman, bo takin tubig; 6 Bo tubigbí doman na'a im pinaké i Allah nonginggamá kon dunia na'a bo tombonunya mita tungkuḷ intua. 7 Ta'e ḷangit bo butá in umuranpa oyúon in tana'a makow, iḷukadandon in singog i Allah nongkon tuḷu sim popogoḷat kon singgai ponantúan bo koyoyangan in intau mita inta mora'at. 8 Ta'e utatku mita, dika koḻiongan monimu in soáḷ tobatú tana'a, "Aka kon tayowon i Tuhan, tosinggai notongkaibí in toribu notaong, bo toribu notaong ná bí doman tosinggai, diábí in yoposinya kon tua." 9 Diábí moḷaḷoi ing ki Tuhan mogintompod kon onu inta aim pinodandi-Nya, umpakahbí oyúon intau mosingog kom moḷaḷoi in Sia. Ta'e ki Tuhan in umuranbí mosabar im mo'indoi makow kon oáid monimu, sin doíbí in Sia aka tobatúpamai intau kon sigad monimu im moputú. Ibogon-Nya, bayongan intau mogogaidon mogaid kon dosa. 10 Ta'e Singgai koángoian i Tuhan diábí butungonmai, sin naondabí bo ko'oangoi im mononakow. Kon singgai tatua ḷangit moyoyang takin gotup inta totok im moko'ondok, bo onukadon ing kon ḷangit modaitbí mopokak, natua doman im butá bo bayongan in tombonunya modait doman mo'inggamá. 11 Lantaran bayongan tua bo daiton rimumudon takin cara natua, dá mo'ikow imusti mobiag mokopotoḷutui bo tongá doman mobantung ko'i Allah, 12 solama mo'ikow mogoḷat makow bo mokotanob kong koángoian in Singgai i Allah. Kon Singgai tatua ḷangit modait mopokak, bo lantaran patúnya tatua, dá bayongan yagi-yagi kon ḷangit modait motatom. 13 Ta'e kita in umuranbí mogoḷat makow kon dandi i Allah. Dandi i Allah tua in soáḷbí Ḷangit bo Butá inta Mobagu inta motompia bo moádil. 14 Manangka intua uḻe utatku mita inta kinotabiku, wakutu im mo'ikow mogoḷatpa makow kong koángoian in Singgai tatua, yo poramijibí totu-totu'u simbá mobiag modarit takin diábí im mokotor kon tayowon i Allah. Bo ḷukadaibí in hubungan mopia takin i Allah. 15 Anggapbí kasabaran i Tuhan naton saḷaku kasampatan inta inogoi-Nya ko'i naton simbá kita komintan posaḷamaton-Nya. Soáḷ tana'a aim pinais doman i Paulus ki utat naton kói monimu. Tua pinaisnya lantaran kabijaksana'an i Allah inta inogoi ko'inia. 16 Kom bayongan surat i Paulus tua mita umuranbí pinaisnya. Bo totu'ubí kon oyúon in tongonumai nohal kon suratnya mita mororiga totok komangaḻean im bonunya tua. Bo inta mororiga totok komangaḻean tatua, sinokotu'ui in intau mita inta diá nonota'au kon onu bo onu bo inta diá noroton im pirisayanya. Soáḷ mita tatua diá bidon mokoherang, sim bonupa im Buk Mosuci ramijion doman monia pomia'an natua. Tongá oáid monia tatua mokoboditobí doman ko'i monia tontaní. 17 Ta'e mo'ikow utat mita inta kinotabiku, kinota'auan bidon monimu intua. Tuamai mokopo'ingat simbá mo'ikow diá mo'idudui kon aid in intau mita mora'at tatua bo inta diá doman nonota'au in hukum, bo mo'ikow moḷabú nongkon dodoyonan kobiagan monimu inta moroton. 18 Umurandon mo'ikow kobiag kom bonu in totabi i Tuhan Yesus Kristus, Tuhan bo Mopoposaḷamat naton. Poramiji totok simbá mo'ikow modugangdon monota'au kon soáḷ Sia. Dinayo-dayowdon ing ki Allah nongkon tana'a makow modapot ing kopaḷutannya! Amin. Hormat nami, Petrus
1 Tombonu in surat tana'a in soáḷbí Pirman inta mobogoi ing kobiagan, Sia tua im Pirman inta koyongan bidon oyúon nongkon pinomangkoianpamai. Pirman tatua ain inontong bo ain doman kinadaian nami tontaní. 2 Wakutu ing kinobiagan tatua pinonyata, noko'ontong doman ing kami. Tuamai kami mobogoi ing kosaksian soáḷ Sia. Kami im mopota'au ko'i monimu soáḷ kobiagan mopia bo mononoi moyotakin i Amá, sin tua aindon pino'ontong ko'i nami. 3 Onu inta ain inontong bo dinongog nami, tuabí doman im pota'au nami ko'i monimu, simbá mo'ikow motobatú domandon nami bo motobatú domandon i Amá bo i Kristus ki Adí-Nya. 4 Na'a komintan pinaisdon nami, simbá gina naton totu-totu'udon moḷunganga. 5 Na'adon in habar inta ain dinongog nami nongkon i Adí-Nya bo inta poyaput nami ko'i monimu: "Ki Allah tua im bayagbí bo ko'i-Nia diábí in sindip topiḻikpamai. 6 Aka kita moguman kong kita nobiag notobatú takin-Nya, ta'e kita umuranpa doman nobiag kom bonu in sindip, dá kita in nonguboḷ bidon, pinomayak tosingogon andeka oáid. 7 Ta'e aka kita mobiag kom bonu im bayag ná ki Allah inta kom bonu doman im bayag, dá kita im mustibí mobiag modagin, motompia bo mositabian tobatú bo tobatú. Bo dugú i Yesus, ki Adí-Nya tua, mondarit ko'i naton nongkon bayongan dosa. 8 Aka kita moguman kong kita diá kodosa, dá monguboḷbí ing kita ko'i naton tontaní, bo ki Allah in doí bidon mogutun kom bonu ing gina naton. 9 Ta'e aka akuondon naton in taḷá mita naton ko'i Allah, dá aidan-Nyabí onu inta aim pinodandi-Nya bo pobayak-Nya doman onu inta moádil. Ampungan-Nyabí im bayongan dosa naton poḷat daritan-Nya doman ing kita nongkon bayongan oáid inta mora'at. 10 Ta'e aka kita moguman kong kita na'a diá kotaḷá, dá inanggapdon naton kong ki Allah tua in naonda bo mo'uboḷ, bo onu inta siningog-Nya diádon sinagú makow naton kom bonu ing gina.
1 Adíku mita! Na'a mita pinaisku ko'i monimu, simbá mo'ikow diádon mogaid kon dosa. Tongá aka oyúon im mogaid kon dosa, dá oyúon im mototuḷung naton, Sia tua ing ki Yesus Kristus inta moádil. Sia mayak in tayowon i Allah bo mopo'igum simbá ampungandon in taḷá mita naton. 2 Bo pinotonsigad ko'i Yesus Kristus tuata, bayongan dosa naton inampungan. Bo de'emanbí doman tongá taḷá naton, ta'e taḷábí doman im bayongan intau. 3 Aka kita bo umuran dumudui kom parentah mita i Allah, dá tua in tandanya kong kita nonota'au ko'i Allah. 4 Intau inta mongaku, "Aku'oi nonota'au ko'i Allah," ta'e diá dinumudui kom parentah-Nya mita, yo mo'uboḷ in intau tatua, bo ki Allah in doíbí mogutun kom bonu ing ginanya. 5 Ta'e intau inta umuran dinumudui kom parentah mita i Allah, yo tabi in intau tatua ko'i Allah nosompurnadon. Tua in nobaḻí tanda kong kita in nobiagdon notobatú takin i Allah. 6 Ki ine i moguman kon sia in nobiag notobatú takin i Allah, yo sia musti mobiag takin dumudui kong kobobiag i Kristus. 7 Utatku mita inta kinotabiku! Onu im pinaisku tana'a de'emanbí parentah mobagu, ta'e parentahbí inta no'onggotdon inta aim pinogumanku ko'i monimu ko wakutu im mo'ikow bagupa nopirisaya ko'i Kristus, tuata in habar inta nongkon i Allah bo inta ain dinongog monimu koḻipod. 8 Umpakah natua, ta'e parentah inta pinaisku na'a in nobagubí doman; sing kabenarannya mota'aubí indoian ko'i Kristus bo ko'i monimu. Sin sindip ko'inggamá-ko'inggamádon bo bayag inta moḷoben momangkoidon monindar. 9 Intau inta noguman kon sia in nobiagdon kon nobayag, ta'e sia umuranpa doman mosaturu ko'i utatnya, yo intau tatua in umuranpabí nobiag kon nosindip uma'ai in tana'a makow. 10 Intau inta motabi ko'i utatnya, nobiag kon nobayag sahingga in diábí tobatúmai ing ko'inia mokopopisí kon intau ibanea mogaid kon dosa. 11 Ta'e intau inta mosaturu ko'i utatnya, nobiagpa kon sindip. Sia minayak kom bonu in sindip, bo diá kota'auannya mongo kon onda im bayáannya, sin sindipdon tatua im mogoḻingoi ko'inia. 12 Na'a im pinaisku ko'i monimu uḻe adíku mita, sin taḷámu mita aindon inampungan lantaran tangoi i Kristus. 13 Pinaisku in na'a ko'i monimu amá mita, sim mo'ikow nonota'audon ko'i-Nia inta oyúondon nongkon pinomangkoianpamai. Pinaisku in na'a ko'i monimu, intau mita inta nongobagupa, sin sinaḷowdon monimu Ki inta Mora'at. 14 Uḻe adíku mita, aku'oi nomais kon na'a ko'i monimu, sim mo'ikow nonota'audon ko'i Amá. Pinaisku in na'a ko'i monimu amá mita, sim mo'ikow nonota'audon ko'i-Nia inta oyúondon nongkon pinomangkoianpamai. Pinaisku in na'a ko'i monimu intau mita inta nongobagupa, sim mo'ikow moropot. Singog i Allah no'itonop kom bonu ing ginamu, bo sinaḷowdon monimu Ki inta mora'at. 15 Dikabí motabi kon dunia na'a ande onu ing kom bonunya na'a. Aka mo'ikow motabi kon dunia na'a yo diábí im mo'ikow motabi ko'i Amá. 16 Bayongan yagi-yagi inta kom bonu in dunia na'a, tua ing kino ibog in awak inta baradosa na'a, onu inta ko'ontongan bo inta pongaḷakuang, tua komintan in de'emanbí nongkon i Amá, ta'e nongkon duniabí na'a. 17 Dunia na'a bo bayongan tombonunya inta kino ibog in intau koyogotdon moyoyang, ta'e intau inta dinumudui kon ibog i Allah i mobiagbí mononoi. 18 Uḻe adíku mita, kopaḷutan dunia motoyongdon! Bo ná inta aim pinoguman ko'i monimu, intau mita inta mosaturu ko'i Kristus i mamangoibí. Bo tana'a mobayongdon im mosia inta mosaturu ko'i Kristus. Tua in tandanya kom motoyongdon ing kopaḷutan dunia. 19 Saturu mita i Kristus tua in intaubí mita inta nonaḷámaidon ko'i naton na'a, lantaran mosia tua in de'emanbí totu'u intau naton. Aka mosia intau mita naton, tantú mosia umuranbí noyotakin naton. Natuabí simbá motarangdon ko'i naton kom mosia tua in diábí totu-totu'u mo'ibog mopirisaya ko'i Tuhan moyotakin naton. 20 Ta'e mo'ikow notarimadon kon Roho i Allah inta ain inogoi i Yesus Kristus, manangka intua mo'ikow nonota'audon kon totundú mita inta nobanar. 21 Pinaisku in na'a ko'i monimu de'emanbí lantaran mo'ikow diápa nonota'au kon totundú inta nobanar, ta'e lantaranbí kinota'auandon monimu in totundú tatua bo kinota'auandon monimu kon diábí in uboḷ kon totundú inta nobanar tatua. 22 Ki ine im mo'uboḷ tua? Tantú intaubí inta noguman kong ki Yesus tua in de'emanbí Raja Mopoposaḷamat inta pinodandi i Allah. Mosia tua in saturu i Kristus, sin diábí aku'onnya ing ki Amá andeka Adí. 23 Intau inta diá motarima ko'i Adí, dá mangaḻenya sia diá doman motarima ko'i Amá. 24 Sin tuamai, habar inta ain dinongog monimu, wakutu im mo'ikow bagupa nopirisaya, mustibí tagúon monimu kom bonu ing gina. Sin aka habar inta ain dinongog monimu tua umuran kogina-gina makow monimu, yo mo'ikow umuranbí mobiag motobatú takin i Adí bo i Amá. 25 Bo na'a im pinodandi i Kristus tontaní ko'i naton: "Kobiagan motompia bo mononoi." 26 Pinaisku tana'a ko'i monimu in soáḷbí intau mita inta umuran moramiji monguboḷ ko'i monimu. 27 Ta'e aka soáḷ mo'ikow nion aim bidon inogoian i Kristus in Roho-Nya. Bo solama in Roho tatua mongawasapa ko'i monimu, diá bidon paraḷu intau ibanea motundú ko'i monimu, sin Roho bidon tatua im motundú kom bayongan yagi-yagi ko'i monimu. Bo onu in tundúon-Nya totu'ubí intua de'emanbí tongá uboḷ. Tuamai tantúdon dudui kon onu inta ain sinundú-Nya tua ko'i monimu bo umurandon kobiag motobatú takin i Kristus. 28 Pogumanku bui ko'i monimu adíku mita: Kobiag umuran motobatú takin i Kristus, simbá aka Sia mamangoidon bui, yo kita diádon mo'ondo-ondok in tumayow ko'i-Nia, bo diá domandon mo'oya-oyak. 29 Kinota'auandon monimu kong ki Kristus nobiag podudui in ibog i Allah. Tuamai musti kota'auan doman monimu kom pomuḷoi in intau inta nobiag podudui ibog i Allah, ki adíbí mita i Allah.
1 Indoiaikah dá ki Allah totokbí im motabi ko'i naton, sahingga inaku-Nyadon ing kita saḷaku ki adí-Nya mita. Bo totu'u kong kita na'a ing ki adíbí mita i Allah. Tuamai dunia inta mora'at na'a diá nonota'au ko'i naton, lantaran dunia diá nonota'au ko'i Allah. 2 Utat mita inta kinotabiku! Tana'a makow kita ain nobaḻí ki adí i Allah, ta'e ka'ada'an naton kon singgai mo'iduduimai diápa notarang.Tongá kinota'auan naton kon aka ki Kristus mamangoi, kita na'a im mobaḻí ná Sia, sing kita im moko'ontong ko'i-Nia kom bonu ing ka'ada'an-Nya inta sabanarnya. 3 Komintan intau inta oyúon harapan nana'a ko'i Kristus, musti totu'u mokopodarit kong kobobiag, modarit nongkon dosa mita naonda bo ki Kristus nodarit doman. 4 Intau inta nogaid kon dosa, noḷawangbí kon hukum i Allah; sin dosa tua in aidbí moḷawang kon hukum i Allah. 5 Bo kinota'auan bidon monimu kong ki Kristus tua namangoi sim motobus kon dosa mita intau, bo Sia tua diábí kodosa. 6 Komintan intau inta nobiag notobatú takin i Kristus, diábí umuran mogaid kon dosa. Intau inta umuran mogaid kon dosa, diábí dodai onda moko'ontong ko'i Kristus andeka monota'au ko'i-Nia. 7 Adíku mita, dika mo'ibog mo'ikow poyayingon i inekadon. Sin intau inta nogaid kon onu inta kino ibog i Allah, mosia tuata ing ki adí mita i Allah ná doman onda bo ki Kristus inta ki Adí i Allah. 8 Ta'e intau inta umuran mogaid kon dosa, mosia tua ki adí mita in Ibilis, sin Ibilis tua in nongkon pinomangkoianpabímai umuran nogaid kon dosa. Tuabí im mangaḻe inangoian i Adí Allah, Sia morimumud kon oáidan mita in Ibilis. 9 Intau inta nobaḻídon ki Adí i Allah, diá bidon tantú mogaid kon dosa, sin sipat i Allah oyúondon ko'inia. Bo lantaran ki Allah tua ing ki Amánya, dá sia in diá bidon mota'au umuran mogaid kon dosa. 10 Na'abí in nokoyoposi kon sigad in adí mita i Allah bo adí mita in Ibilis. Ki ine in diá mogaid kon onu inta kino ibog i Allah, andeka diá motabi ko'i utatnya, sia tua de'emanbí ki adí i Allah. 11 Nongkon pinomangkoianmai habar tana'a ain pinota'au ko'i monimu: Kita musti mositabian tobatú bo tobatú. 12 Dona'aibí ing kita ná ki Kain, inta nobaḻí ki adí in Ibilis bo noḻimodon ko'i utatnya tontaní. Nongonu sing ki Kain noḻimodbí ko'i utatnya? Lantaranbí soáḷ mita inta pinomianya nongo'itaḷá, ta'e soáḷ mita inta pinomia i ai-ainya in no'itutui. 13 Manangka intua, utatku mita, dikabí moherang aka mo'ikow kodoí in intau mita in dunia na'a. 14 Kinota'auandon naton kong kita iḷumuaidon nongkon kawasa im popatoi, bo nomampingdon kom bonu ing kawasa inta mokobiag, sin lantaran kita notabidon ko'i utat mita naton. Sing ki ine in diá motabi ko'i utatnya, yo sia tua in tantúpa nobiag kom bonu ing kawasa im popatoi. 15 Intau inta mosaturu ko'i utatnya in intaubí moḷoḻimod, bo kinota'auanbí monimu kon intau moḷoḻimod diábí moko'uḻí kong kobiagan mopia bo mononoi. 16 Na'a in daḷan bá kota'auan naton im motabi kon tumpaḷa intau: ki Kristus noposarakandon ing kobiagan-Nya sing kopontingan naton. Sin tuamai, kita doman musti moposarakan ing kobiagan naton kong kopontingan i utat mita naton! 17 Aka mo'ikow inta nobiagdon no'oyúon bo noko'ontong kon utat inta nobiag nobogá, ta'e doí motuḷung ko'i utatnya tatua, dá naondabí in sia mota'au moguman, 'Aku'oi motabi ko'i Allah?' 18 Adíku mita! Dona'aibí ing kita motabi tongá kom bibig ande tongá kon singog, ta'e ponyatabí in tabi tatua kon oáid naton. 19 Natua in caranya kita monota'au kong kita na'a no'ituot kong ki adí mita i Allah inta mobanar, bo gina naton mo'onowdon kon tayowon i Allah. 20 Kinota'auandon naton, kon aka kita bo potaḷáandon ing gina naton, yo ki Allahbí im mopado-pandoi nongkon gina naton, bo kinota'auan-Nyabí im bayongan yagi-yagi. 21 Dá utatku mita inta kinotabiku, aka gina naton diá mopotaḷá ko'i naton, yo kita in diábí mo'ondok mayak kon tayowon i Allah. 22 Bo onu in igumon naton ko'i-Nia, tarima'anbí naton, sing kita umuran dinumudui kom parentah-Nya mita bo nogaid kon onu inta mokosanang kong gina-Nya. 23 Na'a im pinarentah-Nya ko'i naton: Kita musti mopirisaya ko'i Adí-Nya, tuata ing ki Yesus Kristus, bo kita im musti umuran mositabian, ná inta aim pinarentah i Kristus ko'i naton. 24 Bayongan intau inta motoindudui kom parentah mita i Allah, nobiag notobatú takin i Allah, bo ki Allah notobatú doman takin monia. Bo kinota'auan bidon naton kong ki Allah in nobiag bidon notobatú
1 Utat mita inta kotabiku! Dona'aibí mogampang kinopiri-pirisayanya kon intau mita inta mongaku kinawasa'an in Roho i Allah, ta'e ujipa muna im mosia tua simbá kota'auandon monimu mongo roho ko'i monia tua nongkon i Allah andeka de'eman. Sin nobayongdon intau maya-mayak makow bo mongaku nabi padahaḷ de'emanbí totu'u nabi. 2 Nana'a in tandanya ko'i naton monota'au mongo tua Roho i Allah andeka de'eman: Intau inta mongaku kong ki Yesus Kristus namangoidon in dunia saḷaku intau, yo intau tatua kinawasa'an in Roho i Allah. 3 Ta'e intau inta doí mongaku kon soáḷ ki Yesus, yo sia tua diá kinawasa'an in Roho i Allah, ta'e intau tatua kinawasa'andon in roho inta nongkon Saturu i Kristus. Bo soáḷ sia tua aim bidon kinodongogan monimu kom mamangoibí in sia, bo tana'a sia namangoidon kon dunia na'a. 4 Ta'e uḻe, mo'ikow nion ki Allahbí ing kitogi. Sinaḷowdon monimu in intau mita inta de'eman totu'u nabi, sin Rohobí inta nongawasa ko'i monimu im mokawa-kawasa nongkon roho mita inta nongawasa kon intau mita inta nobaḻí kapunya'an in dunia na'a. 5 Intau mita inta de'eman totu'u nabi tua nongonguman kon soáḷ mita in dunia na'a, bo onu in ino'uman monia tua indongoganbí in dunia na'a. 6 Ta'e kita na'a ing ki adíbí mita i Allah; bo intau mita inta nonota'au ko'i Allah mokidongogbí kon singog naton. Ta'e intau inta de'eman kapunya'an i Allah, diábí mokidongog kon singog naton. Natua in caranya kita monota'au kon koyoposi in Roho inta motundú kom mobanar, bo roho inta motundú kon diá totu'u. 7 Utat mita inta kinotabiku! Koḻigai bá kita umuran mobiag mositabian tobatú bo tobatú, sin tabi tua in nongkon i Allahbí, bo intau inta kototabi kon tumpaḷa intau ing ki adíbí mita i Allah bo nonota'au ko'i Allah. 8 Intau inta diá kototabi, diábí nonota'au ko'i Allah; sing ki Allah tua in tabibí. 9 Cara i Allah noponyata kon Sia im motabi ko'i naton, Sia nopotabá ko'i Adí-Nya tuḷong namangoi in dunia na'a, simbá kita moko'uḻí kong kobiagan nongkon i-Nia. 10 Na'abí in tabi tua: De'emanbí kita in notabi ko'i Allah, ta'e ki Allahbí in notabi ko'i naton bo nopotabá ko'i Adí-Nya sim motobus kom bayongan dosa naton. 11 Utat mita inta kinotabiku, aka tabi i Allah totu'u moḷoben ko'i naton, dá kita im mustibí doman mositabian. 12 Diábí tobatúmai intau pernah noko'ontong ko'i Allah, ta'e aka kita mositabian, yo ki Allah notobatúdon takin naton bo tabi-Nya mobaḻídon mosompurna ko'i naton. 13 Lantaran ki Allah ain nobogoi in Roho-Nya ko'i naton, dá kinota'auan naton kong kita na'a in nobiag bidon notobatú takin i Allah, bo ki Allah nobiag doman notobatú takin naton. 14 Kami tontaní ain noko'ontong ko'i Adí i Allah, bo kami nopohabar kon Sia im pinotabá mangoi i Amá sim mobaḻí Raja Mopoposaḷamat in dunia na'a. 15 Ki ine im mopirisaya kong ki Yesus tua ki Adí i Allah, yo ki Allah notobatú takin intau tatua, bo intau tatua notobatúdon doman takin i Allah. 16 Kita tontaní ain nonota'au bo nopirisaya kon tabi i Allah ko'i naton. Ki Allah tua in tabibí. Intau inta umuran kototabi kon tumpaḷa intau, notobatúdon takin i Allah in Sia, bo ki Allah notobatúdon takin intau tatua. 17 Tabi binaḻídon nosompurna ko'i naton, simbá oyúondon ing kabaranian naton kon Singgai Ponantúan. Oyúon ing kabaranian naton, sing kobiagan naton kon dunia na'a notongkaidon ná kobobiag i Kristus. 18 Intau inta nobiag kom bonu in totabi i Allah, diábí angoian ondok, sin tabi inta mosompurna monginggamádon kom bayongan ondok. Dá kota'auan bidon, aka intau bo mo'ondokpa in tumayow kon Singgai Ponantúan yo intau tatua diápa notarima kon tabi inta nosompurna nongkon i Allah. 19 Kita motabi, sing ki Allah aim muna notabi ko'i naton. 20 Aka oyúon intau moguman, "Aku'oi motabi ko'i Allah," ta'e sia diá motabi ko'i utatnya, yo mo'uboḷ intau tatua. Sin intau inta diá motabi ko'i utatnya inta ontongonnya makow, tantú diábí doman kuma'an kon akaḷ aka sia motabi ko'i Allah inta diá inontongnya. 21 Tuamai, na'a im parentah inta inogoi i Kristus ko'i naton: Ki ine im motabi ko'i Allah musti motabi ko'i utatnya doman.
1 Intau inta mopirisaya kong ki Yesus tua in Raja Mopoposaḷamat inta namangoi nongkon i Allah, intau tatua ki adí i Allah. Intau inta motabi ko'i-Nia inta nopoángoi tua im motabibí doman ko'i-Nia inta namangoi nongkon i Allah. 2 Na'a in daḷan naton monota'au kong kita motabi ko'i adí mita i Allah: Kita motabi ko'i Allah bo motoindudui kom parentah-Nya mita. 3 Sin aka motabi ko'i Allah yo mustibí motoindudui kom parentah-Nya mita. Bo parentah-Nya mita diábí mobogat ko'i naton, 4 sim bayongan intau inta nobaḻídon ki adí i Allah mokosanggupbí mita monaḷow kon dunia inta mora'at na'a. Bo tongábí pirisaya naton ko'i Tuhan tua im monaḷow kon in dunia na'a. 5 Ki ine degá im mokotaḷow kon dunia na'a? Tongábí intau inta mopirisaya kong ki Yesus tua ing ki Adí i Allah. 6 Ki Yesus Kristus tuata inta namangoi kon dunia takin tubig inta pinobaptisan ko'i-Nia bo takin doman dugú kinopatoian-Nya. Sia namangoi de'emanbí tongá takin tubig, ta'e takinbí tubig bo dugú. Bo Roho i Allah tontaní nobogoi ing kosaksian kon totu'ubí intua, sin Roho in diábí pernah monguboḷ. 7 Toḷu in saksi kon soroga, ki Amá, Pirman bo Roho Mokudus. Toḷu tatua in notobatúbí. 8 Toḷu doman in saksi kon dunia na'a, tuata in Roho i Allah, tubig bo dugú. Toḷu tatua komintan nobogoi ing kosaksian inta notongkai. 9 Kita mopirisayabí kong kosaksian intau, ta'e kosaksianbí i Allah im moropo-ropot kon tua. Bo tuata ing kosaksian inta ain inogoi i Allah soáḷ ki Adí-Nya. 10 Tuamai, intau inta mopirisaya ko'i Adí i Allah ain notarima kong kosaksian tatua kom bonu ing ginanya; ta'e intau inta diá mopirisaya ko'i Allah, inanggapnya ki Allah tua mo'uboḷ, sin diá in sia mopirisaya kon onu inta pinoguman i Allah soáḷ ki Adí-Nya. 11 Na'a ing kosaksian tatua: Ki Allah ain nobogoi ko'i naton ing kobiagan mopia bo mononoi, bo ki Adí-Nya tatua im pangkoi kobiagan tatua. 12 Intau inta mopirisaya ko'i Adí i Allah, moko'uḻí kong kobiagan tatua; bo intau inta diá mopirisaya ko'i Adí, diábí moko'uḻí kong kobiagan tatua. 13 Pinaisku in na'a ko'i monimu inta ain nopirisaya ko'i Adí i Allah, simbá kota'auandon monimu kon mo'ikow ain noko'uḻí kong kobiagan mopia bo mononoi. 14 Bo kita im mobaranibí mayak kon tayowon i Allah, sim moyakinbí ing kita kon indongoganbí i Allah onu im pino'igum naton, aka inta pino'igum naton tua noyoka'an kon onu inta kino ibog-Nya. 15 Sing kinota'auandon naton kon indongogan-Nyabí ing kita aka mopo'igum ko'i-Nia, dá kinota'auan domandon naton kon ogoi-Nyabí onu inta aim pino'igum ko'i-Nia. 16 Aka mo'ikow bo moko'ontong kon tobatú intau inta tumpaḷa Keresten nogaid kon dosa inta diá mokopopisí kon intau tatua kobuḻiandon ing kobiagan inta mopia bo mononoi, yo mo'ikow musti mosambayang ko'i Allah; bo ki Allah mobogoibí ing kobiagan tatua ko'inia. Na'a in tongábí ko'i monia inta nogaid kon dosa inta diá mokopopisí ko'i monia kobuḻian ing kobiagan tatua. Ta'e oyúon in dosa inta mokopopisí kon intau kobuḻian ing kobiagan tatua. Aka kon soáḷ tana'a yo aku'oi in diábí moguman ko'i monimu kom mo'ikow im musti mosambayang ko'i Allah. 17 Bayongan oáid inta mo'itaḷá in dosabí, ta'e oyúon in dosa inta diábí mokopopisí kon intau tatua kobuḻian ing kobiagan mopia bo inta mononoi tua. 18 Kinota'auan naton kom bayongan intau inta ain nobaḻí ki adí mita i Allah, diábí umuran mogaid kon dosa, sing ki Adí i Allah umuran moḷukad ko'inia, bo ki Inta mora'at diá mokopongonu ko'inia. 19 Kinota'auanbí naton kong kita na'a ing kapunya'anbí i Allah, umpakahbí komintan dunia kinawasa'andon i Inta Mora'at. 20 Kinota'auan bidon naton kong ki Adí i Allah ain namangoi bo ain nobogoi im pongortian ko'i naton, simbá kota'auan naton ing ki Allah inta mobanar. Kita nobiag notobatú takin i Allah inta mobanar tatua bo nobiag notobatú takin i Adí-Nya ki Yesus Kristus. Na'adon ing ki Allah inta mobanar, bo na'adon ing kobiagan inta mopia bo mononoi. 21 Adíku mita, mokopoyayukdon im mo'ikow kom berhala mita!
1 Ko'i Iná inta aim piniḻí i Allah bo ko'i adínya mita inta kinotabiku. Surat tana'a nongkon inakó, tobatú itoi in jama'at inta totu-totu'u motabi ko'i monimu. De'emanbí tongá aku'oi im motabi ko'i monimu, ta'e bayonganbí doman intau inta totu-totu'udon nonota'au ko'i Allah. 2 Sing ki Allah umurandon nogutun kom bonu ing gina naton, bo Sia in umuranbí doman kotaki-takin naton. 3 Po'igumon makow, totabi, barakat bo kobiagan motompia nongkon i Allah, ki Amá naton bo nongkon i Yesus Kristus ki Adí-Nya umuran doman kotaki-takin naton. Igumon makow tua, komintan mo'uḻí naton intua takin gina motuḻid bo takin tabi. 4 Nosanangdon totok ing ginaku nokota'aumai kon oyúon ing ki adí mita i Iná in nobiag podudui in totundú mita i Allah, ná inta pinoki aid i Allah Amá ko'i naton. 5 Tuamai, Iná po'igumonkudon totok simbá kita komintan umurandon mositabian. Onu im pinogumanku tana'a de'emanbí parentah mobagu; parentah tana'a aim bidon inogoi ko'i naton wakutu ing kita bagupa nopirisaya. 6 Aka kita motabi ko'i Allah yo mustibí dumudui kom bayongan parentah-Nya. Na'a im parentah tatua: Mo'ikow musti umuran mobiag mositabian tobatú bo tobatú. 7 Tana'a makow nobayongdon kon dunia na'a in intau inta motundú kon diá totu'u. Mosia tua in intau inta diá mopirisaya kong ki Yesus Kristus namangoidon in dunia na'a saḷaku intau. Intau natua i mongo'uboḷ, bo saturu i Kristus. 8 Sin tuamai, mokopo'ingat simbá mo'ikow diá kobuḻian onu inta ain iramiji nami sing kopontingan monimu. Poramijidon totok simbá mo'ikow motarima kon tontuḻí im bayongan inta ain inaidanmu. 9 Intau inta diá kinumadai kon onu inta ain sinundú i Kristus, sedang bo sinumabat kon onu inta ain sinundú i Kristus, yo ki Allah in diábí kom bonu ing gina intau tatua. Ta'e intau inta umuran kinumadai kon onu inta sinundú i Kristus, yo sia tua in umuran doman nopirisaya ko'i Amá andeka ko'i Adí-Nya. 10 Sin tuamai aka oyúon in intau mamangoi ko'i monimu bo mopota'au in totundú inta diá sinundú i Kristus, yo dika ogoi in sia tumu'ot kom bonu im baḷoimu bo dona'ai doman mobogoi in salam ko'inia. 11 Sin intau inta mobogoi in salam kon intau ná tua, yo noyopopogdon noyotakin intau tatua nogaid kon inta mora'at. 12 Mobayongpa im pogumanku ko'i Iná, ta'e mopia-piabí kon de'eman tongá pongin surat. Haraponku makow tua, aku'oi mota'aupa mayak mokipodungkuḷ ko'i monimu bo mongonguman moyogintayowan makow monimu, simbá gina naton totu-totu'udon moḷunganga. 13 Ki adí mita i utat bobay i Iná inta piniḻí doman i Allah, nokidia doman in salam ko'i Iná.
1 Ki utatku ki Gayus inta kotabiku! Aku'oi, tobatú itoi in jama'at inta totu-totu'u motabi ko'inimu, 2 umuran makow mopo'igum doá ko'i Allah simbá ki Utat tantúpa mosehat bo bayongan inta mopia tantúpa doman umuran moyotakinmu, ná doman onda bo ginamu inta umuran mopia. 3 Noḷunganga totok ing ginaku wakutu in nokodongog kon o'uman in tongonumai intau Keresten inta namangoi ko'inakó. Mosia nongonguman kong ki Utat totokbí i motoindudui kom bayongan inta kino ibog i Allah. Kinota'auankubí kong ki Utat in umuranbí mogaid kon inta mopia ná inta sinundú i Allah. 4 Aka ko'inakó, diábí im poḻiu kon ḷunganga ing ginaku wakutu in nokodongogmai kong ki adíku mita umuran nobiag no'idudui kon onu inta sinundú i Tuhan. 5 Utatku! Mopiadon totok onu inaidanmu ko'i utat mita inta tumpaḷa Keresten; umpakah utat mita inta diápa nogoginta'auanmu, ta'e binantunganmubí doman. 6 Tabimu tatua ain ino'uman monia kon jama'at inta pinogutunanku makow tana'a. Natua uḻe, tuḷungaibí im mosia podudui onu inta kino ibog i Allah, simbá mota'aupa im mosia mogingguput kom bobayáan monia. 7 Sing kom binaya'an monia mogaid kon oáidan i Kristus, mosia diábí motarima kon totuḷung onukadon nongkon intau mita inta diá nonota'au ko'i Allah. 8 Sin tuamai, kita intau mita ing Keresten musti motuḷung kon yobayat mita tumpaḷa Keresten inta ná tatua, simbá kita mo'itakindon moramiji mopohabar in totundú inta no'itutui nongkon i Allah. 9 Aku'oi ain nokidia in surat kon jama'at umpakah tongá nopoḷok, ta'e ki Diotrepes inta mo'ibog mobaḻí itoi kom bonu in jama'at, doí dumudui kon onu inta pinogumanku. 10 Tuamai, aka aku'oi mamangoidon, yo daitonkudon o'umanon im bayongan inta pinomianya, inta kopiadon mongonguman kon soáḷ mita uboḷ sim mopora'a-ra'atmai ko'i nami! De'emanbí doman tongá tua im pinomianya, sing kowakutu ing ki utat mita naton tumpaḷa Keresten namangoi, doí in sia notarima ko'i monia. Sedang bo ilarangnyabí in intau mita inta mo'ibog motarima kon utat mita tatua, nodapot im pinoḷuainyadon in intau mita tatua kom bonu in jama'at! 11 Utat inta kinotabiku, dona'ai dumudui kon oáid mita inta diá mopia. Duduiaidon onu inta mopia. Intau inta mogaid kom mopia ing kapunya'anbí i Allah. Bo intau inta mogaid kon inta mora'at diápabí nonota'au ko'i Allah. 12 Komintan intau nomuji ko'i Demetrius. Ki Allah tontaní nomuji doman ko'inia. Sia pinuji domandon nami, bo kinota'auan bidon i utat kon onu im pinota'au nami na'a mota'aubí pirisaya'an. 13 Mobayongbí im paraḷuku poguman ko'inimu, ta'e mopia-piabí kon de'eman tongá pongin surat. 14 Haraponku makow tua ḷagidon moyodungkuḷmu, bo kita mongonguman moyogintayowan makow. 15 Po'igumon makow tua tantú barakatan i Tuhan ing ki utat. Yobayatmu mita inta kon tampatku na'a nokidia doman in salam ko'inimu. Poyaputpa doman in salamku kon yobayat mita naton tumongo batú.
1 Utatku mita inta ain inoiní bo inta totok ing kinotabi i Allah Amá naton, bo inta iḷukadan kom bonu in tongoi i Yesus Kristus. Saḷaku intau inta nogaid kon oáidan i Yesus Kristus, aku'oi ki Yudas, ki utat i Yakobus, 2 mopo'igum makow: Simbá ki Allah umuran mobogoi im barakat, totabi bo kobiagan motompia ko'i monimu. 3 Utat mita inta kinotabiku! Totu'u kon oyúonbí im makusudku nomais kon surat tana'a ko'i monimu, tuata in soáḷ kasaḷamatan inta ain tumpaḷa kinorasa'an naton. Kon soáḷ tana'a totokdon kong ginaku im momais kon surat ko'i monimu bo mononggina simbá mo'ikow umuran mokoporoton kumadai kon onu inta aim pinirisaya monimu inta aim pinoyaput kon intau mita inta ain inoiní i Allah. 4 Sin diá kinota'a-ta'auanmai, na'anta oyúon bidon intau mita ibanea inta umuni-uni makow sinumu'ot kon yuá-yuák naton. Mosia tua intau mita mora'at inta mopoyotu'uy kon habar soáḷ totabi i Allah naton. Makusud monia tua im motayakbí kong kasampatan mopoáid in onu inta kino ibog in awak monia. Mosia tua diá mopirisaya kong ki Yesus Kristus tua im mongongawasa bo Tuhan naton. Nongkon tungkuḷpabímai hukuman ko'i monia tua aindon pinota'au muna kom bonu im Buk Mosuci. 5 Tua komintan kinota'auan bidon monimu. Tongá mo'ibogpa doman aku'oi moponorop ko'i monimu kon soáḷ naonda ing ki Tuhan noposaḷamat kon umat Israel nongkon butá im Mesir, ta'e no'iduduimai kon tua pinutúan-Nyadon intau mita kon sigad monia inta diá mopirisaya. 6 Torop domandon im malaekat mita inta iḻimimpat kong kawasa inta inogoi ko'i monia, sahingga im minayak nonaḷámaidon kon tampat pogogutunan monia. Mosia tua sinoko togot i Allah in rante inta diá mobonto-bontow kom bonu in tampat inta mosindip kon ḻimonag im butá. Mosia umuranpabí sinahang kon tua modapot in hukuman popoḷabúdon ko'i monia kon singgai inta ponantúandon. 7 Torop domandon onu inta nobaḻí kong kotá in Sodom bo Gomora bo kong kotá mita inta kon diugeamai, inta intaunya mita kon tua nogaid doman kon ná inta pinomia im malaekat mita tatua. Mosia nogaid kon soáḷ mita inta moko'oyak totok bo nogaid doman kon inta diádon patus aidan in intau. Hukuman ko'i monia tua in tuḷu inta diá mopio-piong, simbá tua mobaḻí poringatan kom bayongan intau. 8 Natua doman intau mita inta mo'ibog momikir kon diá totu'u modapot im mogaid kon inta mokokotor kon awak monia tontaní. Mosia tua mopo'ompámai kong kakuasa'an i Allah bo moningkuḻe kom malaekat inta momulia kon soroga. 9 Ki Mikhael tontaní inta itoi im malaekat mita diá dodai onda nogaid kon ná inta pinomia monia tatua. Kon wakutu in sia nobobayowan in Ibilis soáḷ ki ine im moko'uḻí kom mayat i Musa, sia diábí nokobaḻí nohakim kon Ibilis takin tosingogon moningkuḻe. Ki Mikhael tongábí nosingog nana'a: "Torúan i Tuhan ikow!" 10 Ta'e mosia kopia nopoyaput in tosingogon mita pohojat kom bayongan inta diá kinomangaḻean monia. Mosia tua nádon onda bo mahaḷuk inta diá koraian, inta nonota'au kon soáḷ mita tongá podudui im porasa'an monia. Bo soáḷbí mita tatua inta mokopopisí kong koyoyangan monia. 11 Mobodito im mosia! Mosia dinumuduidon kon onu inta inaidan i Kain. Inta tongá lantaran bá moko'uḻí kon doit, dá nogaidon kon onu inta diá kino ibog i Allah, ná doman ki Bileam. Bo mosia tua irimumud doman lantaran nomarontak ná ki Korah. 12 Ko wakutu i mo'ikow nogaid kon rame nonga'an noyotakin, oáid in intau mita tatuata inta mokobú kon sigad monimu. Mosia tumurá im monga'an takin diábí in oyak, bo tongá morai kong kopontingan monia tontaní. Mosia tua ná doman onda bo goḷom inta dinia in tompot ta'e diá moko'uyan. Mosia ná doman onda bo pangkoi in ayop inta diá momomungai umpakah sempo in ayop; pangkoi mita inta ain irabut takin uakatnya bo minatoidon. 13 Mosia notongkai doman im bokoḷ moropot kon dagat inta mokopomuká kom burá, natua im mosia monomburá kon oáid mita monia inta moko'oyak. Mosia tua in ná doman onda bo mahaḷuk mita inta modondaḷoi magí makow bo inta aim pinosadia'an i Allah kon tampatnya kom bonu in tampat inta paling mosindip modapot ing kopaḷutannya. 14 Ki Henokh, katurunan im pitunya nongkon i Adam, tungkuḷ intua pernah doman nopota'au ing koyow i Allah soáḷ intau mita tatua. Ki Henokh noguman nana'a, "Indoiai, ki Tuhan mamangoi takin ribuan malaekat-Nya mita inta mokudus 15 sim mohakim kom bayongan intau. Ki Tuhan mohukum kon intau mita mora'at lantaran oáid mita monia inta moromú. Bo hukumon-Nyabí in intau mita baradosa bo inta modurhaka inta umuran mopoyaput in singog pohojat ko'i Tuhan." 16 Intau mita tatua umuran mongunsingog bo mopotaḷá kon intau mita ibanea. Mosia mobiag podudui in ibog monia inta baradosa na'a. Mosia mongonguman kom moḷantud soáḷ ka'ada'an monia tontaní, bo umuran umapid makow kon intau simbá moko'uḻí kong ka'untungan. 17 Ta'e utatku mita inta kinotabiku, toropdon onu inta koḻipod pinoguman in rasul mita i Yesus Kristus, Tuhan naton. 18 Munadon pinota'au monia ko'inimu, kon aka kodiug-kodiugdon in singgai pangabisan yo mo'iangoibí in intau mita inta moningkuḻe ko'i monimu, mosia tuata in intau mita inta nobiag podudui in ibog monia inta baradosa na'a. 19 Mosiadon na'a in intau mita inta mokopomuká kong kogoguya'atan im pinonobatúan jama'at. Mosia diá kinawasa'an in Roho i Allah, ta'e kinawasa'andon in ibog mita in dunia na'a. 20 Ta'e mo'ikow, utatku mita, tompiabí saḷaḷu ing kobobiagmu podudui im pirisayamu ko'i Yesus Kristus. Pirisaya inta totok modarit. Bo posambayangdon takin kawasa in Roho i Allah, 21 bo kobiag saḷaḷu kom bonu in totabi i Allah, ko wakutu im mo'ikow mogoḷat makow kom barakat i Tuhan naton ki Yesus Kristus inta mobogoi ing kobiagan mopia bo mononoi. 22 Popo'ontongdon in tabi monimu ko'i monia inta diápa motantú im pirisaya. 23 Kapit bo poḷuai im mosia nongkon bonu in tuḷu simbá mosaḷamat. Bo po'ontong doman in tabi kon intau mita ibanea, ta'e musti motogu'ondok. Kodoíbí modapot pakeang monia inta aing kinotoran in ibog monia inta binaradosa. 24 Ki Allah, inta mokosanggup moḷukad simbá mo'ikow diá moḷabú, bo inta mokosanggup modia ko'i monimu mayak in tampat pomomarentáannya inta momulia takin gina mosanang bo modarit. 25 Tongábí Sia tua ing ki Allah, Mopoposaḷamat naton pongin i Yesus Kristus Tuhan naton. Siata ing ki Allah inta momulia, Moḷoben, mokawasa bo inta mokobangkaḷ nongkon tungkuḷpa intua, masai na'a bo modapot kopaḷutan in dunia na'a! Amin.
1 Buk tana'a in nongonguman kon onu inta pino'ontong i Yesus Kristus soáḷ mita inta mobaḻí. Pinota'au i Allah ko'i Kristus, simbá pota'au i Kristus kon intau mita inta nogaid kon oáidan i Allah in onu inta diádon mo'onggot bo mobaḻí. Ki Kristus nopotabádon im malaekat-Nya namangoi ko'i Yohanes, intau inta mogogaid kon oáidan-Nya, sim mopota'au ko'inia kom bayongan soáḷ inta mobaḻí tua. 2 Dá ki Yohanes nopota'au doman im bayongan inta ain inontongnya tatua; bo na'adon im pinogumannya soáḷ koyow nongkon i Allah, bo inta inirigonan i Kristus Yesus pinongin kosaksiannya. 3 Totokdon mosanang intau inta mobaca bo inta mokidongog kon habar inta pinota'au i Allah muna bo inta aim pinais kom bonu im buk tana'a bo mosatia kon onu inta pinais kom bonunya. Sin diádon mo'onggot bo tua komintan mobaḻí. 4 Utat mita inta kom pitu nojama'at kon daerah in Asia! Aku'oi ki Yohanes, mopo'igum makow simbá mo'ikow ogoian i Allah im barakat bo kobiagan motompia--tuata ing ki Inta oyúon, bo inta koyongandon oyúon, bo inta umuran oyúon, bo nongkon roho pitu inta kon tayowonmai in tampat pomomarenta'an i Allah. 5 Bo nongkon i Yesus Kristus, saksi inta mosatia. Sia tua inta muna-munamai totok biniag bui nongkon kinopatoian bo Sia doman in nongawasa kom bayongan raja kon dunia na'a. Ki Yesus motabi ko'i naton, tuamai Sia no'ibog minatoi sim momilat ko'i naton nongkon kawasa in dosa mita naton, 6 bo baḻíon-Nya tobatú bangusa imang mita ing kita, inta mogaid kon oáidan i Allah, ki Amá-Nya. Ki Yesus Kristus tuata inta momulia bo inta mongawasa modapot ing kopaḷutannya. Amin! 7 Indoiai, Sia mamangoi inoḻiungan ing goḷom! Bayongan intau moko'ontongbí ko'i -Nia, termasuk mosia inta nonakuḷ ko'i-Nia. Bayongan intau kon dunia na'a komintanbí mogamui lantaran Sia. Nopasti bidon intua! Amin! 8 "Aku'oibí na'a inta muna-munamai totok bo inta totok im pangabisan," tua in singog i Tuhan Allah, ki Inta oyúon bo inta koyongandon oyúon, inta umuran oyúon bo Inta totok Mokawasa. 9 Aku'oi ki Yohanes, ki utatmu inta kinoántugan doman in roriga inta ná no'iantug kon intau mita inta mopirisaya ko'i Kristus. Mustibí mokoposabar monahang kon roriga ing kita saḷaku kapunya'an-Nya. Aku'oi iḷumbú kom Pulau Patmos lantaran nopota'au ing koyow inta nongkon i Allah, inta inirigonan i Yesus pinongin onu inta ino'uman-Nya. 10 Kon Singgai i Tuhan, aku'oi kinawasa'an in Roho i Allah, bodongka aku'oi nokodongog kon singog moropot, naonda bo singog in terompet, nosingog kon tumikumai. 11 Singog tatua noguman, "Paisdon onu inontongmu, bo atodon im buk tatua kom pitu nojama'at. Jama'at mita kon Epesus, kon Smirna, kon Pergamus, kon Tiatira, kon Sardis, kom Piladelpia bo kon Laodikia." 12 Aku'oi nobobui ná tumi sim mo'indoi mongo ki ine inta noguman ko'inakó tua. Bo inontongku pitu in si'oḷ pototuduan kon togá inta pinomia nongkon buḷawan. 13 Kon yuá-yuák in sioḷ mita pototuduan kon togá tatua, inontongku naonda bo intau. Sia nogi jubah moḷanggó no'idapot in si'oḷ. Kon dodob-Nya oyúon in oḻingoi in dodob inta pinomia nongkon buḷawan. 14 Bu'ok-Nya nobudó naonda bo bubuḷ in domba, ná kobudó doman ing kapot. Mata-Nya moyongki-yongkit naonda bo tuḷu; 15 si'oḷ-Nya moriang naonda bo tambaga inta sinubá. Singog-Nya naonda bo gonugur in tubig moḷoben inta moḷabú nongkon buḷud. 16 Ḻima-Nya koḷanan nokadai kon tundi pitu, bo kom bibig-Nya iḷumuai in tobatú pitow moḷanit inta doyowa im matanya. Pogot-Nya monindar naonda bo mata in singgai inta no'utudon. 17 Naonda aku'oi noko'ontong ko'i-Nia, aku'oi no'itungkud kon tayowon-Nya naonda bo intau minatoi. Ta'e ḻima-Nya koḷanan noyapu ko'inakó bo poḷat noguman ko'inakó, "Dika mo'ondok! Aku'oi na'a ing ki Inta Totok Muna-munamai bo ki Inta Pangabisan. 18 Aku'oi na'a in Sia inta nobiag tua! Aku'oi aim minatoi, ta'e indoiaikah, Aku'oi nobiagbí bo diá bidon mato-matoi. Popatoi bo dunia in intau minatoi kom bonu bidon ing kawasa-Ku. 19 Sin tuamai, paisdon in soáḷ mita inta inontongmu, tuata in soáḷ mita inta oyúon tana'a makow, bo soáḷ mita inta mobaḻí kon singgai mo'iduduimai. 20 Na'abí in rahasia in tundi pitu inta inontongmu kon ḻima-Ku koḷanan, bo pitu in si'oḷ pototuduan kon togá inta pinomia nongkon buḷawan tua: Tundi pitu tatua im malaekat mita in jama'at pitu doman tatua, bo pitu in si'oḷ pototuduan kon togá tua in jama'at pitu tatua doman."
1 'Paisdon ko malaekat in jama'at inta kon Epesus, nana'a: Na'adon ing koyow nongkon i-Nia inta ḻima-Nya koḷanan nokadai kon tundi pitu bo minayak kon sigad in si'oḷ pototuduan kon togá inta pinomia nongkon buḷawan tua. 2 Kinota'auan-Kubí onu inaidan monimu. Mo'ikow morajing totok im mogaid bo totok doman mosabar. Kinota'auan-Kubí doman kong kinodoíbí monimu im mosia inta mora'at. Bo intau mita inta dumuí rasul padahaḷ de'emanbí totu'u rasul, aindon inuji monimu bo kinokadapatan monimu kom mosia tua intaubí mita inta mongo'uboḷ. 3 Mo'ikow nosabar bo mo'ikow nokorasa kon yoyiga lantaran nopirisaya ko'i-Nakó, ta'e mo'ikow diábí kinobuḻian in harapan. 4 Ta'e na'a im poningkuḻe-Ku ko'inimu: Tabi monimu ko'i-Nakó diádon ná inta muna. 5 Tuamai, toropdon totu'udon moyayuk ing kino'ḷabúan monimu! Dá pogogaidon mogaid kon dosa mita bo aidaidon onu inta inaidan monimu muna. Aka diá, yo angoion-Kudon rabuton si'oḷ in togámu tua nongkon tampatnya. 6 Tongá oyúonpabí doman i mopia ko'inimu: Kinodoí monimu oáid in dumodudui mita i Nikolaus, inta kinodoí-Ku doman. 7 Ki ine im mokodongog, yo tarukiradon onu im pinoguman in Roho i Allah kon jama'at mita! Mosia inta mo'untung, ogoi-Ku moka'an kom bungai inta nongkon pangkoi ing kobiagan inta nobiag kon taman i Allah." 8 "Paisdon kom malaekat inta kon Smirna, nana'a: Nana'a ing koyow nongkon i-Nia inta muna-munamai bo inta pangabisan, inta aim minatoi bo nobiag bui. 9 Kinota'auan-Kubí in yoyiga mita monimu; Kinota'auan-Kubí kom mo'ikow nomasiking, ta'e sabanarnya mo'ikow nion no'oyúonbí! Kinota'auan-Kubí doman bayongan inta pinonapud ko'i monimu i intau mita inta dumuí intau Yahudi padahaḷ de'emanbí. Mosia tua dumoduduibí in Ibilis! 10 Dikabí mo'ondok kon yoyiga inta diádon mo'onggot musti korasa'an monimu. Pokotorop, oyúon in tongonumai intau kon sigad monimu im potu'oton Ibilis kom bonu im ponjara sim mosoba ko'i monimu. Mo'ikow mokorasa kon yoyiga solama mopuḷuh nosinggai. Ta'e kotoinduduibí tantú im mo'ikow ko'i-Nakó modapot im matoi, dá mo'ikow ogoian-Ku ing kobiagan mononoi saḷaku hadiah sin no'untungdon. 11 Ki ine im mokodongog, yo tarukira onu im pinoguman in Roho i Allah kon jama'at mita! Mosia inta mo'untung, beresi bidon diá mokorasa kon roriga ing kopatoian induanya." 12 "Paisdon kom malaekat in jama'at Pergamus, nana'a: Na'adon ing koyow nongkon i-Nia inta nokadai kom pitow moḷanit inta doyowa im matanya. 13 Kinota'auan-Kubí im pinogutunan monimu. Mo'ikow nogutun kon tampat inta pinomarenta'an in Ibilis, ta'e mo'ikow im motoinduduibí ko'i-Nakó. Sedang bo wakutu ing ki Antipas, saksi-Ku inta motoindudui tua iḻimod kon tayowonmu kon tampat poyoyosipunan in Ibilis, mo'ikow umuranbí doman nongaku saḷaku intau mita inta mopirisaya ko'i-Nakó. 14 Tongá oyúon doman in diá kinosanang-Ku ko'i monimu: Sin oyúon in tongonumai intau kon sigad monimu dinumudui kon onu inta sinundú i Bileam. Ki Bileamdon na'a inta notundú ko'i Balak kon náonda im mopoḷabú kon intau Israel kom bonu in dosa; mosia nodondo'uḷug kon intau Israel noka'an kong ka'anon inta aim pinosumbah kom berhala bo nogaid doman kon soáḷ mita inta mokotor. 15 Ná doman tua, oyúon doman ing kon sigad monimu in intau mita inta kinumadai kon totundú mita i Nikolaus. 16 Sin tuamai, pogogaidon mogaid kon dosa mita monimu! Aka diá, yo ḷagidon Aku'oi mamangoi ko'i monimu bo aḷowan-Ku intau mita tatua im pitow inta kom bibigku. 17 Ki ine im mokodongog, yo tarukira onu inta pinoguman in Roho i Allah kon jama'at mita! Mosia inta mo'untung, ogoi-Ku moka'an kom manna inta no'i buni, bo kom batúannea motarima kon tobatú batu mobudó nongkon i-Nakó. Kom batu tatua pinaisdon tangoi mobagu inta diábí kinota'auan i inekadon, koḻikudbí intau inta notarima kon tua." 18 "Paisdon kom malaekat in jama'at inta kon Tiatira, paisdon nana'a: Nana'a ing koyow nongkon Adí i Allah inta mata-Nya moyongkit naonda bo tuḷu; bo si'oḷ-Nya naonda bo tambaga sinubá. 19 Kinota'auan-Kubí bayongan inta inaidan monimu. Mo'ikow mototabian, mo'ikow mosatia, mo'ikow nogaid, bo mo'ikow notababí doman ing kinoántugan yoyiga. Bo kinota'auan-Kubí kon nodugangdon in rajing monimu nongkon inta koḻipod. 20 Ta'e na'a ing kinodoí-Ku ko'i monimu; pinomayakmudon makow ing ki Izebel, bobay inta dinumuí totabá i Allah tua. Nobayongdon intau-Ku in inakaḷannya bo sinundúnya mogaid kon inta mokotor bo moka'an kong ka'anon inta aim pinosumbah kom berhala. 21 Sia inogoian-Kudon ing kasampatan mogogai mogaid kon dosanya mita, ta'e doíbí in sia mogogai mogaid kon soáḷ mita inta mokotor tua. 22 Toropdon! Pomobak-Kubí in sia dapot im motakit kon tosiugan. Kon tua sia takin intau mita inta nonuaḻing takinnya mokorasa kon yoyiga inta mobogat totok. Tua komintan aidan-Ku bidon in tana'a, koḻikudbí im mogogaidon mosia mogaid kon soáḷ mita inta mora'at takinnya. 23 Dumoduduinya mita ḻimodon-Kubí doman simbá kota'auandon im bayongan jama'at kon Aku'oibí na'a in Sia inta nonota'au kon raian bo gina intau. Bo mo'ikow in tuḻían-Kubí podudui in aid monimu tontaní. 24 Ta'e mo'ikow inta ibanea makow kon Tiatira inta diá dinumudui kon totundú inta mora'at tatua, bo diá doman nobalajar kom pongotahuan mita in Ibilis, na'a im poguman-Ku, diábí dugangan-Ku insibuḷan in tanggungan monimu. 25 Ta'e dapot Aku'oi im mamangoidon bui, mo'ikow musti dumudui kon onu inta aindon sinundú-Ku ko'i monimu. 26 Mosia inta no'untung bo nodapot im pangabisan umuran nogaid kon onu inta kino ibog-Ku, mosia ogoian-Ku ing kawasa ná kawasa inta inogoi i Amá-Ku ko'i-Nakó. Mosia motarima kong kakuasa'an nongkon i-Nakó sim momarentah kom bangusa mita takin tungkud uatoi, bo morimumud kom bangusa mita ná morimumud kong kuyon butá. 28 Mosia im motarimabí kon tundi in timur nongkon i-Nakó. 29 Ki ine im mokodongog, yo tarukira onu im pinoguman in Roho i Allah kon jama'at mita!"
1 "Paisdon kom malaekat in jama'at Sardis, nana'a: Nana'a ing koyow nongkon i-Nia inta kitogi roho pitu nongkon i Allah bo inta kitogi tundi pitu tua. Kinota'auan-Kubí onu im pinomia monimu: Mo'ikow nion sinangoian nobiag, ta'e sabanarnya im minatoi bidon! 2 Manangka intua pobangondon bo irigonai onu inta oyúonpa ko'i monimu solama tua komintan diápa matoi. Sin diápa tobatúmai no'uḻí-Ku in inaidan monimu inta nosompurna kon tayowon i Allah. 3 Tuamai toropdon bui onu inta ain sinundú ko'i monimu koḻipod bo onu inta ain dinongog monimu. Duduiai intua bo pogogaidon im mogaid kon dosa mita. Aka mo'ikow bo diá mobangon, yo Aku'oi im mamangoi ko'i monimu naonda bo mononakow; bo diábí kota'auan monimu mongo to'onu in Aku'oi mamangoi. 4 Ta'e kon yuá-yuák monimu inta kon Sardis oyúonpa in intau inta noḷukad makow simbá ḷambungea umuran modarit. Mosia tua im mayak moyotakin-Ku takin mogiḷambung mobudó, sim mosia im patusbí motarima kon tua. 5 Mosia inta mo'untung ḷambungan in ḷambung mobudó natua. Tangoi monia diábí popaton nongkon Buk Intau Nobiag. Bo akúon-Kubí im mosia kon tayowon i Amá-Ku bo malaekat-Nya mita kon Aku'oibí ing kitogi ko'i monia tua. 6 Ki ine i mokodongog yo tarukira onu im pinoguman in Roho i Allah kon jama'at mita!" 7 "Paisdon kom malaekat in jama'at kom Piladelpia nana'a: Na'adon ing koyow nongkon i-Nia inta Mokudus, Inta Mobanar bo ki Inta nokadai kong kokunsi i Daud; Aka Sia im mobuká yo diábí tobatúmai im mokoḻingkop; bo aka ḻingkopan-Nya, yo diábí doman tobatúmai im mokobuká. 8 Kinota'auan-Kubí onu in inaidan monimu. Kinota'auan-Kubí kon ropot monimu diábí tongo'onu; mo'ikow ain dinumudui kon totundú-Ku bo motoindudui ko'i-Nakó. Mo'ikow pinobukatan-Kudon kon tobatú ḷoḻingkop, inta diábí koḻingkopan i inekabí. 9 Toropdon in na'a: Intau mita inta ain nobaḻí umat in Ibilis tua, in intaubí mita mongo'uboḷ inta mongaku intau mita in Yahudi padahaḷ de'emanbí. Mosia tua in aidan-Kubí sahingga mosia mamangoi tumungkud kon tayowonmu. Bo kota'auandon monia kon kotabi-Kubí im mo'ikow. 10 Lantaran mo'ikow ain dinumudui kom parentah-Ku kom bá umuran mosabar mogoḷat makow ko'i-Nakó. Dá umuran-Ku doman ḷukadan makow im mo'ikow nongkon kasusahan inta mo'i antug kon dunia na'a. Soáḷ tatua im mobaḻíbí sim monungkuḷ kom bayongan intau kon dunia na'a. 11 Aku'oi ḷagibí mamangoi! Ḷukadai kopira onu inta oyúondon ko'i monimu, simbá diá tobatúmai intau mokoágow kon hadiah kino'untungan monimu. 12 Intau inta no'untung, baḻíon-Ku saḷaku oigi kom bonu im Baḷoi Mosuci i Allah-Ku, bo sia in umuran bidon mogutun kon tampat tatua. Tangoi i Allah-Ku, bo tangoi ing kotá i Allah-Ku, tuata in Yerusalem mobagu inta moponag nongkon soroga, nongkon i Allah-Ku -- tua im paison-Ku kon intau tatua. Ná doman tua, tangoi-Ku inta mobagu paison-Ku doman kon intau tatua. 13 Ki ine im mokodongog, yo tarukira onu im pinoguman in Roho i Allah kon jama'at mita!" 14 "Paisdon kom malaekat in jama'at Laodikia nana'a: Na'adon ing koyow nongkon i-Nia inta sinumangoi Amin, saksi inta mosatia bo mobanar, pangkoi im bayongan yagi-yagi inta pinomia i Allah. 15 Kinota'auan-Ku onu in inaidan monimu: Kinota'auan-Kubí kom mo'ikow nion in diá motumping ta'e diá doman mopatú. Manikah bo satu kali tongá motumping ande tongá mopatú! 16 Mo'ikow nion im moánai, diá mopatú, ta'e diá doman motumping. Tuamai mo'ikow in ḷuáan-Ku nongkon bonu im bibig-Ku. 17 Mo'ikow mosingog: 'Kami nobiag no'oyúon bo bayongan yagi-yagi komintandon oyúon; diádon in noga'at ko'i nami.' Ta'e diábí kinota'auan monimu kom mo'ikow nion in nobiagbí nomalarat totok, bo totok doman mokoájar kong gina ing ka'ada'an monimu nion! Mo'ikow nion nomasiking, diá koḷambu-ḷambung, bo bilog. 18 Tuamai na'a in tonggina-Ku ko'i monimu, potaḷui kom buḷawan ko'i-Nakó, buḷawan totokea simbá mobaḻídon mo'oyúon im mo'ikow. Bo potaḷui doman kon ḷambung mobudó ko'i-Nakó, simbá mogiḷambungdon im mo'ikow bo awak monimu inta nopilang bo moko'oyak ko'oḻingoiandon. Bo potaḷui domandon kon undam poḻepo kom mata simbá moko'ontongdon im mo'ikow. 19 Intau mita inta kotabi-Ku, mosia tuata im pogumanan-Ku bo sambokon-Ku. Manangka intua koropotdon ing gina monimu bo pogogaidon mogaid kon dosa mita. 20 Indoiai! Aku'oi sinimindog kon tayowon ḷoḻingkop bo nonangkokok. Aka oyúon in intau nokodongog kon singog-Ku bo momukat kon ḷoḻingkop; dá tumu'ot in Aku'oi bo mokipodungkuḷ ko'inia bo monga'an moyotakin ing kaminda. 21 Mosia inta mo'untung, ogoi-Ku ḻimitú takin-Ku kon tampat pomomarenta'an-Ku, notongkai doman ná Aku'oi inta ain no'untung bo tana'a makow iḻimitú noyotakin i Amá-Ku kon tampat pomomarenta'an-Nya. 22 Ki ine im mokodongog, yo tarukira onu inta pinoguman in Roho i Allah kon jama'at mita!"
1 Nopaḷut makow intua nana'a im bui inontongku: Inontongku in tobatú ḷoḻingkop nobukat kon soroga. Bo dinongogkudon bui in singog inta noguman ko'inakó ko'ina inta naonda bo singog in terompet. Singog tatua noguman, "Poponikdon mangoi kon na'a, bá popo'ontong-Kudon ko'inimu onu im mobaḻí kon singgai mo'iduduimai." 2 Baḷúdon aku'oi kinawasa'an in Roho i Allah. Bo inontongku kon soroga oyúon tobatú tampat pomomarenta'an, bo oyúon doman tobatú intau iḻimitú kon tampat pomomarenta'an tatua. 3 Pogot intau tatua monindar naonda bo batu permata inta moḷunow im batangannya bo naonda doman bo batu delima. Bo tobatú aḻibobag inta naonda bo koḷunow in ḷumut no'i bongkoḷ kon tampat pomomarenta'an tatua. 4 No'iḻibu kon tampat pomomarenta'an tatua, oyúon doman doyowa nopuḷuh bo opat in tampat pomomarenta'an ibanea. Kon tampat mita tatua doyowa doman nopuḷuh bo opat in itoi iḻimitú. Mosia nogiḷambung nobudó bo nomaké im mahkota buḷawan. 5 Nongkon tampat pomomarenta'an tatua no'i sindar magí ing kilat bo iḷumuai in singog ing gotup inta moyo-moyodudui. Bo kon tampat pomomarenta'an tatua oyúon poḷombow pitu inta koyongki-yongkit; tuata in Roho i Allah taya pitu. 6 Bo kon tayowon tampat pomomarenta'an tatua oyúon doman in dagat inta ontongon naonda bo kaca, motarang naonda bo kristal. Kon yuá-yuák bo kon ḻibumai mita in tampat pomomarenta'an tatua oyúon im mahaḷuk opat, mahaḷuk inta kon dotá im munanya bo tuminya nopuḻing im mata. 7 Mahaḷuk inta ontongon muna naonda bo singa. Induanya naonda bo sapi koḷakian. Intoḷunya naonda bo pogot in intau. Inggopatea naonda bo boniak inta koyogot ḷumayug. 8 Mahaḷuk opat tatua komintan onom ing koḻikipnya, kon ḻibunya bo kon dotá im bonunya nopuḻing im mata. Doḷom singgai mahaḷuk mita tatua diá mogoga-gogai momanyanyi nana'a: "Kudus, kudus, mokudusdon ki Tuhan, Allah Inta Totok Mokawasa; inta oyúon, inta koyongandon oyúon, bo inta umuranbí oyúon." 9 Mahaḷuk opat tatua pomuḷoi makow mopoyaput in dodayow mita, hormat bo sukur ko'i-Nia inta iḻimitú kon tampat pomomarenta'an tatua, inta tantú nobiag bo inta diá mato-matoi. 10 Bo kowakutu im mahaḷuk mita tatua momanyanyi, dá itoi inta doyowa nopuḷuh bo opat tatua tumungkud kon tayowon intau inta iḻimitú kon tampat pomomarenta'an tatua bo mosumbah ko'i-Nia inta tantú nobiag bo diá mato-matoi. Onda intua mosia mopogarab im mahkota monia kon tampat pomomarenta'an tatua poḷat mosingog, 11 "O..Tuhan, o.. Allah nami! Tongábí Ikow im patus motarima kon dodayow, hormat bo kawasa. Sin Ikowbí in nogaid kom bayongan yagi-yagi, bo lantaranbí doman ibog-Mu dá bayongan yagi-yagi tua ain nobaḻí bo nobiag."
1 No'iduduimai kon tua aku'oi noko'ontong kon ḻitodan buk kon ḻima koḷanan i Intau inta iḻimitú kon tampat pomomarenta'an tatua. Buk tatua nopuḻing im pais kom posi-ḷosi bo kinompitan im meterai pitu. 2 Bo aku'oi noko'ontong kon tobatú malaekat inta motorindog totok nomaḷú noropot totok nana'a: "Ki ine i mota'au mobuká kon ḻitodan im buk tana'a bo mobuka kom meterainya mita?" 3 Ta'e pinomayak kon soroga, ande kon dunia na'a, ande kon ḻimonag im butá Diábí tobatúmai intau nokosanggup nobuká kom buk tatua, bo no'indoi kom bonunya. 4 Dá nongombaḷ in aku'oi takin kuyang ing gina sin diá tobatúmai intau im patus mobuka kom buk tatua bo mo'indoi kom bonunya. 5 Bo tobatú in intau nongkon sigad in itoi mita tatua noguman ko'inakó, "Dona'ai mongombaḷ! Indoiai! Singa nongkon suku in Yohuda, katurunan i Daud inta moḷoben, ain no'untung. Sia mokosanggup moḷosi kom meterai pitu tatua bo mobuká kom buk tatua." 6 No'iduduimai bui kon tua aku'oi noko'ontong kon tobatú ki Adí in Domba sinimindog kon yuá-yuák in tampat pomomarenta'an tatua bo iḻibu im mahaḷuk opat bo bayongan itoi tatua. Ki Adí in Domba tatua nádon onda bo ain iratá. Pitu in tungoi-Nya bo pitu doman i mata-Nya. Tuata in Roho i Allah inta aim pinotabá-Nya kom bayongan dunia na'a. 7 Onda intua ki Adí in Domba tatua inumuna bo nogamá kon ḻitodan buk tatua nongkon ḻima koḷanan i intau inta iḻimitú makow kon tampat pomomarenta'an tatua. 8 Koyogot ing ki Adí in Domba tatua nogabat kon ḻitodan im buk tatua, sinumungkudon im mahaḷuk opat tatua takin itoi mita doyowa nopuḷuh bo opat kon tayowon-Nya. Mosia notukid ing kecapi bo palo buḷawan inta binonuan ing kamaya, tuata in sambayang mita in umat i Allah. 9 Mosia nopomanyanyi in tobatú manyanyi mobagu, nana'a: "Ikow im patus mogamá kom buk tatua bo moḷosi kom meterainya mita. Sin Ikow ain iḻimod, bo dugú-Mu tatua, pinoguboḻi-Mu kon intau nongkon bayongan suku, bahasa, negara bo bangusa sin ogoi ko'i Allah. 10 BinaḻíMudon im mosia tobatú karaja'an inta nobaḻí imang mita, simbá mosia mogaid kon oáidan i Allah naton, bo momarentah kon dunia na'a." 11 No'iduduimai oyúon in inontongku bui. Aku'oi nokodongog kon singog im malaekat inta ribuan sedang bo juta'anbí ing kobayongea. Mosia sinimdog iḻimibu kon tampat pomomarenta'an bo kom mahaḷuk opat tatua takin itoi mita tatua. 12 Bo mosia nomanyanyi noropot nana'a: "Ki Adí in Domba inta ain iratá tatua, patusbí motarima kong kawasa, kakaya'an, kabijaksana'an bo kakuatan. Sia patusbí hormaton, poḷantudon bo dayo-dayowon!" 13 Bo aku'oi nokodongog kom bayongan mahaḷuk kon ḷangit, kom butá, kon ḻimonag im butá; kom bonu in dagat--singog mopoḷok makow bayongandon mahaḷuk kon dunia na'a, nomanyanyi nana'a: " Sia inta iḻimitú kon tampat pomomarenta'an tatua bo ki Adí in Domba tatua, mosia tuata inta popoyaputan im bayongan dodayow, hormat, poḷantudon bo mokawasa solama-lamanya!" 14 Dá mahaḷuk opat tatua notubag: "Amin!" Bo itoi mita tatua sinumungkud bo nosumbah.
1 Onda intua inontongku ki Adí in Domba tatua noḷosi kom meterai pertama inta kon sigad im meterai pitu tatua. Bo dinongogku in tobatú mahaḷuk inta kon sigad im mahaḷuk opat tatua noguman, "Igai!" Singog-Nya naonda bo singog ing gotup. 2 Dá aku'oi noko'ontong kon tobatú kabaḷo nobudó. Intau inta sinumakoi kong kabaḷo tatua nokadai kom panah, bo sia inogoian doman in tobatú mahkota. Sia minayak im muna saḷaku inta no'untung inta minayak notayak kom bá mo'untung. 3 Onda intua ki Adí in Domba tatua noḷosi kom meterai induanya, bo dinongogku mahaḷuk induanya noguman, "Igai!" 4 Bo namangoidon tobatú kabaḷo ibanea, nopura im batangannya naonda bo dokot in tuḷu. Ki Inta sinumakoi kong kabaḷo tatua inogoian ing kawasa monginggamá kon dodamean kon dunia na'a, simbá intau mita mosiḻimodandon. Dá sia inogoian in tobatú pitow moḷoben. 5 Naonda ki Adí in Domba nomukat kom meterai intoḷunya, dinongog mahaḷuk inta intoḷunya noguman, "Igai!" Aku'oi inimindoi, dá inontongkudon in tobatú kabaḷo morondí. Ki inta sinumakoi kon kabaḷo tatua nokadai kom pononimbangan. 6 Bo aku'oi nokodongog kon naonda bo singog inta nomaḷú nongkon yuá-yuák im mahaḷuk opat tatua, noguman: "Gandum mopia toliter, pogaidan tosinggai im boḻinya, bo gandum ibanea toḷu noliter, boḻinya pogaidan doman tosinggai. Ta'e dika momoguya'at kom pangkoi mita in zaitun bo gobá in anggur!" 7 No'iduduimai kon tua ki Adí in Domba tatua nomukatdon kom meterai inggopatea. Bo dinongogku mahaḷuk inta inggopatea tatua noguman, "Igai!" 8 Bo inontongku in tobatú kabaḷo inta nobiḷai. Ki inta sinumakoi tangoinya ki Maut. Bo dumuduianmai ko'inia ing karaja'an popatoi. Sepertiga ing kakuasa'an kon dunia na'a pinosarahkan ko'i monia, simbá mosia mota'au moḻimod popototoi kom parang, malarat bo popototoi kon takit mita bo popototoi kom mahaḷuk mita inta mokoka'an kon intau. 9 No'iduduimai kon tua ki Adí in Domba tatua nomukatdon kom meterai iḻimanya. Bo inontongku kon ḻimonag im meja pototuduan kon sosumbah oyúon in dimukud mita intau inta minatoi iḻimod sin lantaran nopota'au ing koyow i Allah inta aim pinirisaya monia. 10 Mosia nomaḷú noropot noguman, "O..Tuhan inta totok Mokawasa, inta mokudus bo inta mobanar! Naondapa degá ing ko'onggotea bo adilon-Mu in intau mita kon dunia na'a, bo hukumon-Mu im mosia inta noḻimod ko'inami?" 11 Mosia sinukidan in jubah nobudó. Bo mosia pinoki pogogaianpa bui motoyong sim pogoḷa-goḷatan kon kotompodan ing kobayong yobayat mita inta topogaidan monia bo ki utat mita monia inta ḻimodon ná mosia. 12 Bo aku'oi noko'ontongdon bui ko'i Adí in Domba tatua nomukat kon meterai inggonomnya. Bo nobaḻídon in ḻinug inta totok moko'ondok kon dunia na'a. Mata in singgai irumondik naonda bo didit morondik inta nokasar bo buḷan sinimimpuya naonda bo dugú. 13 Tundi mita kon ḷangit nongoḷabú kom butá naonda bo bungai in ara inta diápa noguyang ta'e noḷabú sin inirup in tompot inta moropot. 14 Ḷangit kinimi'ot naonda bo karatas inta iḻitod. Bayongan buḷud bo pulau nodait pinamping nongkon tampatea mita. 15 Bayongan raja kon dunia na'a bo intau mita moḷoben, panglima mita in tontara, intau mita no'oyúon, intau mita inta kokawasa, bo intau mita ibanea, pinomayak ata andeka intau inta nobebas, komintan norogadop kom bubú mita im butá bo kon sigad mita im batu im buḷud. 16 Bo mosia nomaḷú noguman kom batu mita, "Bumbunaidon ing kami bo bunidon ko'i-Nia inta iḻimitú kon tampat pomomarenta'an tatua bo nongkon torú Adí in Domba tatua! 17 Singgai inta totok moko'ondok mo'iangoidon, bo mosia mulaidon tumorú, bo diábí doman tobatúmai intau mokosanggup tumayow makow ko'i monia!"
1 Nopaḷut makow kon tua, aku'oi noko'ontong kom malaekat opat inta sinimindog kon siku in dunia opat. Mosia nomompon kon tompot inta nongkon siku opat in dunia na'a simbá diádon in tompot mogirup kon toba, kon dagat bo kong kayu mita. 2 Bo aku'oi noko'ontong kon tobatú malaekat ibanea inta no'itukat nongkon dotá im pomuka'an singgai. Sia nodia kom meterai nongkon i Allah inta nobiag. Noropot im pinogogoinínya kom malaekat opat inta ain noko'uḻí kong kawasa nongkon i Allah sim pomoguya'at kom butá bo dagat. 3 Malaekat tatua noguman: "Dona'aipa momoguya'at kom butá andeka kon dagat, ande pangkoi mita ing kayu aka diápa im meterai nami im pogot mita i intau inta ain nogaid kon oáidan mita i Allah naton." 4 Bo pinota'audon ko'inakó kom mogatut bo opat nopuḷuh bo opat noribu ing kobayong intau inta imeteraian im meterai nongkon i Allah kom pogot monia. Intau mita tatua ginamá nongkon mopuḷuh bodoyowá nosuku bangusa Israel; 5 pomuḷoi in suku pinogamáan kon tumopopuḷuh bodoyowa noribu intau. Na'a in tangoi in suku mita Israel tatua: Yohuda, Ruben, Gad, 6 Asyer, Naptali, Manasye, 7 Simeon, Lewi, Isakhar, 8 Sebulon, Yusup bo Benyamin. 9 Nopaḷut makow kon tua aku'oi noko'ontongpa bui kon intau inta modamaḷ totok, diádon tobatúmai intau moko'iyap kong kobayongea tua. Mosia tua in intau mita inta nongkon bayongan bangusa, suku, negara bo bahasa. Mosia sinimindog kon tayowon in tampat pomomarenta'an tatua bo kon tayowon i Adí in Domba. Mosia komintan nogiḷambung in jubah nobudó bo kokada-kadai doman tanga ing kayu palem. 10 Mosia nomaḷú noropot nana'a: "Kasaḷamatan na'a in tongábí nongkon i Allah naton inta iḻimitú kon tudu in tampat pomomarenta'an bo nongkon i Adí in Domba tatua!" 11 Bayongan malaekat sinimindog iḻimibu kon tampat pomomarenta'an tatua bo kon itoi mita takin mahaḷuk opat tatua. Malaekat mita tatua sinumungkud kon tampat pomomarenta'an tatua bo nosumbah ko'i Allah. 12 Mosia nosingog nana'a: "Amin! Dinayo-dayowdon ki Allah naton inta momulia bo mobijaksana. Sia patus motarima kon sukur mita bo hormat. Sia im mokawasa bo moropot modapot ing kopaḷutannya! Amin." 13 Bo tobatú in intau nongkon sigad in itoi mita tatua noḻibó ko'inakó: "Ki inebí in intau mita inta nogi jubah mita nobudó tanion? Bo namangoi nongkon onda im mosia nion?" 14 Dá tubagku ko'inia: "Diábí kinota'auanku, ki Tuangbí in nonota'au kon tua." Dá sia noguman bui ko'inakó: "Mosia na'a intau mita inta nosaḷamatdon nongkon roriga inta moḷoben, bo aim binata'an monia kinobudó in jubah monia kom bonu in dugú i Adí in Domba tatua. 15 Manangka intua mosia sinimindog kon tayowon pomomarenta'an i Allah, bo mo'ibadah ko'i-Nia doḷom bo singgai kom bonu im Baḷoi Allah. Bon Sia inta iḻimitú kon tudu in tampat pomomarenta'an tatua mamangoi kon yuá-yuák monia bo mogoḻiung ko'i monia. 16 Mosia in diá bidon mokorasa kong gogoyon ande moyogang. Mata in singgai ande patúnya diá bidon mokopokak ko'i monia. 17 Sing ki Adí in Domba inta iḻimitú kon tampat pomomarenta'an tatua im mobaḻí gombala monia, bo diaan-Nya im mosia mayak kom bokakak in tubig inta mokobiag. Bo inggamáandon i Allah im bayongan ḷuá kom mata monia."
1 Naonda Adí in Domba tatua nomukat kom meterai inta impitunya, soroga nobaḻí no'ingongow totok degá tobotakmai in jam ko'onggotea. 2 Bo aku'oi noko'ontong kom pitu im malaekat inta sinimindog kon tayowon i Allah bo inogoian doman in terompet pitu im mosia. 3 Tobatú malaekat ibanea inta nodia kom pototubáan kong kamaya inta pinomia nongkon buḷawan, namangoi bo sinimindog kon tayowon meja pogogukatan kon sosumbah. Sia inogoian kamaya nobayong sim potakin kon sambayang mita im bayongan umat i Allah bo posumbah doman kom meja pototuduan kon sosumbah inta kon tayowon tampat pomomarenta'an. 4 Poyok ing kamaya tatua mamonik takin sambayang in umat mita i Allah. Kamaya tatua kokada-kadai im malaekat inta sinimindog makow kon tayowon i Allah. 5 Nopaḷut makow kon tua malaekat tatua nogamá kon tampat pototubáan kong kamaya bodongka binonuannya in tuḷu inta nongkon tampat pobobogoian kon sosumbah. Nopaḷut makow pinogarabnya kom butá na'a. Dá totokdon nonggotup bo nongilat inta moyodudu-duduimai bo nobaḻídon in ḻinug. 6 Nopaḷut makow kon tua, malaekat taya pitu inta notukid in terompet nobasadiadon nogirup. 7 Malaekat muna nogirup kon terompetnya, dá uyan in eis bo tuḷu noyoba'uk in dugú norogot totok noḷabú monag kom butá. Bo sepertiga in dunia na'a nodait nopokak, ná doman tua, sepertiga doman ing kayu bo bonok noḷaḷow. 8 Bo malaekat induanya nogirup kon terompetnya, dá oyúon tobatú barang inta moḷoben naonda bo buḷud inta kodoko-dokot pinogarab kom bonu in dagat, dá sepertiga in dagat tatua nobaḷui nobaḻí dugú. 9 Bo minatoi domandon sepertiga im mahaḷuk mita inta kon dagat; bo sepertiga doman ing kapaḷ mita noyoyang. 10 No'iduduimai kon tua malaekat intoḷunya nogirup kon terompetnya, dá tundi tobatú inta moḷoben, inta koyongki-yongkit naonda bo poḷombow noḷabú nongkon ḷangit bo no'iḷabú kon sepertiga in ongkag mita bo bokakak. 11 (Tangoi in tundi tatua "Pa'it".) Dá sepertiga nongkon bayongan tubig nopaitdon doman bo nobayongdon intau minatoi sin nonginum kon tubig inta nopaitdon tatua. 12 Onda intua malaekat inggopatea nogirup domandon kon terompetnya. Dá no'idatongdon sepertiga mata in singgai, sepertiga im buḷan bo sepertiga doman in tundi mita, sahingga no'inggamádon sepertiga nongkon kakuatan cahaya monia. Ná doman tua, sepertiga nongkon bayag diádon notarang bo ná doman tua in doḷom. 13 Bo aku'oi noko'ontong bo nokodongog kom boniak tobatú inta iḷumayug noḷantud nomaḷú nana'a: "Mobodito! Mobodito! Moboditodon im bayongan intau kon dunia na'a aka mokodongogdon kom malaekat taya toḷu ibanea mogirup kon terompetnya!"
1 Bo malaekat iḻimanya nogirup kon terompetnya, bo aku'oi noko'ontong kon tobatú tundi noḷabú nongkon ḷangit. Tundi tatua inogoian kokunsi in tampat pohohukuman. 2 Dá tundi tatua nomukatdon kon ḷoḻingkop bubú in irang popatoi tatua, dá iḷumuaidon poyok nongkon bonunya naonda bo poyok kon tungku moḷoben. Mata in singgai bo baḷangon sinimindip lantaran poyok inta nongkon bubú tatua. 3 Bo nongkon poyok tatua iḷumuaidon im pangkoḷá mita bo namangoi im butá. Pangkoḷá mita tatua inogoian kawasa inta ná inta inogoi kom bamba'u. 4 Mosia tua diábí inogoi momoguya'at kom bonok, ande kayu mita, ande pinomuḷa ibanea makow. Ta'e ogoibí im mosia mogaḷow kon intau mita inta diá imeteraian i Allah kom pogotnya. 5 Ta'e diábí inogoi im mosia moḻimod kon intau mita tatua, tongábí mopororiga ko'i monia solama ḻima nobuḷan. Roriga inta no'uḻí monia nongkon pangkoḷá mita tatua naonda doman bo roriga kaḷuton im bamba'u. 6 Solama ḻima nobuḷan tua mosia moramiji bá matoidon, ta'e diápabí matoi im mosia; mosia mo'ibogdon matoi, ta'e noyayukpabí im popatoi ko'i monia. 7 Batangan im pangkoḷá mita tatua naonda bo kabaḷo inta nobasadiadon moparang. Kon uḷu monia tua oyúon in naonda bo mahkota buḷawan, pogot monia naonda bo pogot in intau. 8 Bu'ok monia naonda bo bu'ok im bobay. Ingipon monia naonda bo ingipon in singa. 9 Dodob monia inoḻingoian in naonda bo ḷambung uatoi. Singog ing koḻikip monia naonda bo singog ing kereta mita inta inugut ing kabaḷo mayak moparang. 10 Mosia o'iputan bo totogodan naonda bo bamba'u. Kon iput monia tua ing kawasa inta mopororiga kon intau solama ḻima nobuḷan. 11 Oyúon raja nomarentah ko'i monia, raja tatua ing ki malaekat inta noḷukad kon irang im popatoi tangoinya aka kom bahasa Ibrani "Ki Abadon" bo aka kom bahasa Yunani "Ki Apolion", (mangalenya: momoguya'at). 12 Bodito inta muna, no'itaḻibdon. Mo'iduduimai kon tua doyowapa im bodito mo'i angoi. 13 Onda intua, malaekat inta inggonomnya nogirup kon teropetnya. Dá dinongogkudon in singog iḷumuai nongkon siku mita im meja pogogukatan kon sosumbah inta pinomia nongkon buḷawan, inta inukat kon tayowon i Allah. 14 Singog tatua noguman kom malaekat inggonomnya tua, kain singog tatua: "Buḻiaidon im malaekat taya opat inta no'itogot kon diug in Ongkag Eprata tatua!" 15 Dá binuḻiandon im malaekat opat tatua. Mosia tua sinila-silaiandon in tugas, oyúon kon jam, kon singgai, kom buḷan bo kon taong sim moḻimod kon sepertiga nongkon bayongan intau inta kon dunia na'a. 16 Pinota'audon ko'inakó kon doyowa nogatut nojuta kobayong in tontara inta sinumakoi kong kabaḷo. 17 Bo inontongku doman kom bonu in o'ontongon tatua ing kabaḷo mita takin intau mita inta sinumakoi. Intau mita inta sinumakoi kong kabaḷo tatua nogiḷambung in ḷambung uatoi inta ná kopura in tuḷu im batangannya, nobiru ná batu nilam bo nodarag ná balerang. Uḷu ing kabaḷo mita tatua naonda bo uḷu in singa, bo nongkon bibignya ḷumuai in tuḷu, poyok bo balerang. 18 Sepertiga intau kon dunia na'a kino ḻimodan in roriga toḷu inta no'iantug tatua. Toḷu in roriga tua in tuḷu, poyok bo balerang inta iḷumuai kom bibig ing kabaḷo mita tatua. 19 Sin ropot ing kabaḷo mita tatua in tuabí kom bibig bo kon iputea. Sin iputea naonda bo uḷag inta ko'uḷu. Bo iputea tatua inta pomogutúnya kon intau. 20 Ta'e intau mita ki agatnya inta diá minatoi in roriga tatua doípa doman mogogai mogaid kon inta diá nopia inta biasamai aidan monia. Mosia umuran mosumbah kon dimukud mita mora'at bo berhala mita inta pinomia nongkon buḷawan, perak, tambaga, batu bo kayu inta diá moko'ontong, diá mokodongog bo diá doman mokobayá. 21 Mosia diápa doman mogogai im moḻimod, monggaing, mogaid kon inta diá patus aidan bo monakow.
1 Bo aku'oi noko'ontong kon tobatú malaekat ibanea inta moroton noponag nongkon soroga. Sia inoḻiungan ing goḷom bo kino bandowan in aḻibobag. Pogotnya naonda bo mata in singgai, si'oḷnya naonda bo oigi tuḷu. 2 Sia kokada-kadai in ḻitodan buk mo'intok inta no'ibuká makow. Si'oḷnya koḷanan nomuntuk kon dagat bo si'oḷnya koḷoigi nomumtuk kon toba. 3 Bo sia nomaḷú noropot naonda bo ganggor in singa. Nopaḷut makow in sia nomaḷú, sinubagan ing gotup pitu inta moyodudu-duduimai. 4 Naonda in diádon singog ing gotup pitu tatua, mo'ibog in aku'oi momais kon tua, ta'e kinodongoganku in singog nongkon soroga noguman, "Bunidon onu im pinoguman gotup pitu tatua, dona'aidon paison tua!" 5 Bo malaekat inta inontongku in si'oḷnya nomuntuk kon dagat bo kon toba nopotonggó in ḻimanya koḷanan kon ḷangit. 6 Sia nongibot pinodoyon kon tangoi i Allah inta diá mato-matoi bo inta ain nomia kon ḷangit bo butá, dagat bo bayongan tombonunya. Malaekat tatua noguman, "Wakutunya diá bidon sorongon bui! 7 Ta'e aka malaekat impitunya mogirupdon kon terompetnya, yo aidandon i Allah in roncana inta binuni-Nya, ná inta aim pinota'au muna kon intau mita inta nogaid kon oáidan-Nya bo kon nabi mita." 8 No'iduduimai kon tua singog inta ain dinongogku nongkon soroga tua, nosingog bui ko'inakó. Kainia: "Bayakdon gamá in ḻitodan buk inta ain no'ibuká makow tatua kon ḻima im malaekat inta nomuntuk kon dagat bo kom toba tua." 9 Dá aku'oi minayak domandon kom malaekat tatua bo nopoigum simbá ogoinyadon in ḻitodan buk mo'intok tatua ko'inakó. Sia noguman ko'inakó, "Gamádon bo ka'andon in na'a. Aka kon sianmudon yo mobaḻí bidon sia mopait, ta'e aka kom bibigpa yo moromimitbí in sia naonda bo madu." 10 Ginamáku domandon in ḻitodan buk tatua nongkon ḻimanya bo kina'an. Kom bibig naonda bo madu in nanamnya, ta'e naonda ing kon siandon mopait bidon ing korasa'an. 11 Onda intua aku'oi pinarenta'an simbá buipa mopoyaput magí-makow in habar i Allah soáḷ bangusa mita, negara mita, bahasa mita bo raja mita.
1 Nopaḷut makow kon tua aku'oi inogoian ing kayu topongkó naonda bo tungkud pogogukur, takin koyow, "Bayakdon ukur im Baḷoi Tuhan bo meja pogogukatan kon sosumbah, bo iapdon mosia inta no'ibadah kom bonunya. 2 Ta'e dona'aidon ukuron im palas kon dotá in ḷuai Baḷoi i Allah tatua, sin tua inogoi bidon kon intau mita inta diá nonota'au ko'i Tuhan. Mosia mamangoi morita-ritak makow kong kotá mosuci tatua solama opat nopuḷuh bodoyowá nobuḷan. 3 Aku'oi im mopotabá in saksi-Ku doyowá inta mogiḷambung in ḷambung intau kinopatoian, bo mosia mopo'umum in habar i Allah solama toribu bodoyowá nogatut bo onom nopuḷuh nosinggai ko'onggotea." 4 Saksi doyowa tatua in zaitun doyowa nopangkoi bo si'oḷ im pototuduan kon togá doyowa inta kon tayowonmai i Tuhan inta nomia kon dunia na'a. 5 Aka oyúon intau monungkuḷ mogaid kon inta diá mopia ko'i monia, dá ḷumuaidon in tuḷu nongkon bibig monia bo tua im momokak kon saturu mita tatua. Dá natua in daḷan kopopatoi in intau mita inta mogaid kon inta diá mopia ko'i monia. 6 Oyúon ing kawasa monia mogoḻingoi kon ḷangit simbá diápa monguyan solama im mosia mopota'au in Habar nongkon i Allah. Mosia inogoian doman ing kawasa monguasa kom bayongan bokakak simbá mosia mota'au momaḷui kon tubig mobaḻí dugú; bo oyúon doman ing kawasa monia mosambok kom butá na'a takin mopoḷabú im bayongan inta mokororiga, to'onukabí ing ko'ibog monia. 7 Naonda im mosia mopaḷutdon mopota'au in habar monia, dá mahaḷuk inta iḷumuai nongkon irang im popatoi moḷawang ko'i monia, poḷat monaḷow bodongka moḻimod ko'i monia. 8 Bo mayat monia mo'itongkob makow kon daḷan moḷoben kong kotá moḷoben, kong kotá inta pinopopakúan ko'i Tuhan monia. Tangoi ing kotá tatua aka secara rohani yo Sodom andeka Mesir. 9 Intau mita nongkon bayongan negara, suku, bahasa bo bangusa moko'ontong kom mayat monia solama toḷu nosinggai kapin, bo diábí ogoi in intau mita tatua ḷobongon im mayat monia tua. 10 Moḷungangabí totok gina im bayongan intau kon dunia na'a moko'ontong kom mayat in saksi doyowa tatua. Porameanbí monia ing kinopatoian nayadua tua. Bo mosia mosi'ogoianbí in hadiah, lantaran nabi doyowa tatua ain nopoángoi in roriga moántó kom bayongan intau kon dunia na'a. 11 Naonda in toḷudon nosinggai kapin, no'iangoidon bui in tompot kobiagan nongkon i Allah bo sinumu'ot bui kon nabi doyowa tatua. Dá mosia nobangon bo sinimindog, sahingga bayongan intau inta noko'ontong ko'i monia inagíandon totok in ondok. 12 Onda intua nabi doyowa tatua nokodongogdon kon singog moropot inta nogoiní nongkon soroga, "Koḻigai onikdon in na'a!" Bo ko'onto-ontongdon doman in saturu monia, mosia namonikdon in soroga ko'oḻi-oḻiung ing goḷom. 13 Dá dodai intua nobaḻídon in ḻinug inta totok moropot. Bo sepersepuluh nongkon kotá tatua norimumud. Pitu noribu intau minatoi wakutu in ḻinug tatua. Intau mita ibanea totokdon in no'ondok, dá nodayowdon mosia kong koḷoḷoben ing kawasa i Allah inta kon soroga. 14 Bodito induanya no'itaḻibdon, ta'e indoiai! Bodito intoḷunya diádon mo'onggot mo'idudui mangoi. 15 Bo malaekat impitunya nogirup kon terompetnya, dá kinodongogandon in singog mita inta mongoḷangon totok nongkon soroga noguman, "Kakuasa'an momarentah kon dunia na'a, masai na'a kinadaiandon i Tuhan naton, bo i Raja mopoposaḷamat inta pinodandi-Nya. Sia bidon im momarentah solamanya!" 16 Dá itoi inta doyowa nopuḷuh bo opat inta iḻimitú kon tampat pomomarenta'an monia kon tayowon i Allah, sinumungkudon mita bo nosumbah ko'i Allah. 17 Mosia noguman, "Ki Tuhan, Allah Inta Totok Mokawasa, inta oyúon, bo koyongandon oyúon! Kami mopoyaput in sukur moántó ko'i Tuhan sing ki Tuhan ain nopomaké ing kawasa i Tuhan inta moḷoben, bo nomangkoidon nomarentah! 18 Intau mita inta diá nonota'au ko'i Tuhan, sinumorúdon sin aindon wakutunya Ikow mopoḷuai in torú-Mu, bo aindon doman wakutunya Ikow monantú kon intau mita minatoi. Na'adon doman i wakutunya mobogoi kom boḻi im pinogaidan in intau mita inta nogaid kon oáidan i Allah, bo in nabi mita, bo kom bayongan umat, tuata im mosia inta no'ibadah ko'i-Nimu, adí ande itoi. Na'adon i wakutunya morimumud kon intau mita inta nomoguya'at kon dunia na'a!" 19 Dá nobukatdon im Baḷoi Allah kon soroga, bo kino'ontongandon im Poti Dodandian kom bonunya. Bo nongilatdon moyo-moyodudui bo gonugur ing gotup inta modowawak makow, takin doman ḻinug bo uyan eis inta totok morogot.
1 Bo kino'ontongandon kon ḷangit in tobatú tanda mokoherang inta totok motoyang. Tobatú bobay inta nopogiḷambung mata in singgai, simindog makow kon tudu im buḷan. Kon uḷunya oyúon im bandow inta pinopobandangan in tundi mopuḷuh bodoyowá. 2 Bobay tatua sidia, bo lantaran wakutunyadon mononggadí dá mogamui in sia sim pomangitondon bo monakit domandon. 3 Bo inontong domandon in tanda mokoherang ibanea kon ḷangit. Oyúon tobatú naga nopura inta totok moḷoben, pitu in uḷunya bo mopuḷuh in tungoinya. Pomuḷoi in uḷu pinakéan im mahkota. 4 Iputea pinomorotnya, sahingga sepertiga in tundi nongototak kom butá. Naga tatua simindog makow kon tayowon im bobay inta koyogot mononggadí tua; sim moroncana moḻiom kon adí tatua aka pononggadídon i inánya. 5 Bo bobay tatua nopononggadídon in tobatú adí ḷoḷaki inta momarentah kom bayongan intau kon dunia na'a takin tungkud uatoi, ta'e adí tatua baḷú bo inagow nongkon i inánya bo dinia ko'i Allah kon tayowon pomomarenta'an-Nya. 6 Dá bobay tatua noḷagui nopobayak im padang gurun, tampat inta ain sinadia i Allah ko'inia. Sia iḷukadan kon tampat tatua solama 1260 nosinggai ing ko'onggotea. 7 Onda intua kon soroga nobaḻídon im parang. Ki Mikhael takin malaekatnya mita noparang kon naga tatua, naga tatua binantungan doman im malaekatnya mita noparang takin i Mikhael. 8 Ta'e sinaḷow in naga tatua, dá sia takin malaekatnya mita diádon inogoi nogutun kon soroga. 9 Naga inta moḷoben tatua pinogarab kon ḷuai. Sia tua in uḷag guranga, Ibilis in tangoinya ande dimukud mora'at inta monguboḷ magí-makow kon dunia na'a. Sia iḷumbú kon dunia na'a takin malaekatnya mita. 10 Bo aku'oi nokodongog kon singog noḷangon nongkon soroga inta noguman, "Tana'adon i wakutunya ki Allah moposaḷamat kon umat-Nya!Tana'adon i wakutunya ki Allah mopo'ontong ing kawasa-Nya saḷaku Raja! Tana'a in Raja Mopoposaḷamat inta pinodandi tatua mopo'ontong domandon ing kakuasa'an-Nya! Sing ki inta moponapudmai doḷom singgai ko'i utat naton aim pinoḷuai nongkon soroga. 11 Dugú i Adí in Domba bo Habar Mopia nongkon i Allah inta pinota'au monia, tua im pinaké i utat mita naton nonaḷow ko'inia. Mosia diábí mo'ondok im matoi. 12 Tuamai, koḷungangadon ing gina ikow soroga bo bayongan inta nogutun kom bonunya! Ta'e moboditodon mo'ikow butá bo dagat, sin Ibilis ain noponag ko'i monimu takin sinumoruk totok sing kinota'auannyadon kom motoyongdon totok i wakutunya." 13 Kon wakutu in naga tatua nosadardon kon sia aim pinogonag kom butá, mulaidon in sia mogaḷow kom bobay inta nopononggadí in adí ḷoḷaki tatua. 14 Ta'e bobay tatua inogoiandon ing koḻikip doyowa. Koḻikip im boniak moḷoben, simbá ḷumayug in sia mayak in tampatnya kom padang gurun, tampat inta poḷukadan ko'inia solama toḷu notaong kapin, sim pomiḷagui kon uḷag. 15 Dá uḷag tatua noporoput in tubig moḷoben naonda bo ongkag. Pinoroputnya kom bobay tatua simbá moḷomot kon tubig tatua. 16 Ta'e bobay tatua sinuḷungan im butá, binuká im butá tatua im bibignya bo noḻiom kon tubig inta iḷumuai nongkon bibig in naga tatua. 17 Naga tatua totokdon in sinumorú kom bobay tatua, sahingga minayak nogaḷow kong katurunan bobay tatua ibanea. Mosia inta umuran dinumudui kom parentah i Allah bo inta nobogoi ing kosaksian soáḷ ki Yesus bo kawasa-Nya. 18 Bo naga tatua sinimindog kom pintad.
1 Onda intua aku'oi noko'ontong kon tobatú mahaḷuk inta iḷumuai nongkon bonu in dagat, mopuḷuh in tungoinya bo pitu in uḷunya. Pomuḷoi in tungoi oyúon im mahkota, bo pomuḷoi in uḷu pinaisan tangoi mita inta pohojat ko'i Allah. 2 Mahaḷuk inta inontongku tua, batangannya naonda bo macan tutul, si'oḷnya naonda bo si'oḷ im boruang, bibignya naonda bo bibig in singa. Mahaḷuk tatua inogoian i naga in ropot, tampat pomomarenta'annya bo kakuasa'an inta moḷoben. 3 Tobatú kon sigad in uḷu pitu im mahaḷuk tatua ko'ontongan naonda bo kekeb inta mobogatdon totok, ta'e kekeb tatua nopiadon. Bayongan tombonu in dunia na'a, nodait dinumudui kom mahaḷuk tatua takin nohera-herangan. 4 Mosia nosumbah kon naga tatua, sin sia in nobogoi kong kakuasa'an kom mahaḷuk tatua. Mosia nosumbah doman kom mahaḷuk tatua takin noguman, "Diábí in notongkai mahaḷuk tana'a! Diábí im monahang tumayow moparang takinnya na'a!" 5 Mahaḷuk tatua inogoianbí ing kasampatan dumodia im mosingog bo moningkuḻe ko'i Allah. Sia inogoianbí doman ing kasampatan momarentah solama opat nopuḷuh bodoyowá nobuḷan ko'onggotea. 6 Bo sia mulaidon nohojat ko'i Allah, bo kon tangoi i Allah, bo kon tampat doman pinogutunan i Allah, takin bayongan inta nogutun kon soroga. 7 Sia inogoianpa doman i wakutu moḷawang kon umat i Allah takin monaḷow ko'i monia. Bo inogoian doman ing kasampatan mongawasa kom bayongan suku, umat, bahasa bo bangusa. 8 Mahaḷuk tatua sumbáanbí im bayongan intau inta nobiag kon dunia na'a. Intau mita inta diápa kinopaisan in tangoi monia kom bonu im buk kobiagan kapunya'an i Adí in Domba inta ain iratá, pinangkoipamai kon dunia na'a diápa pinomia. 9 Tuamai, aka mo'ikow mokosanggup mokidongog, yo indongogaidon in habar tana'a: 10 "Intau inta sinantúdon domokon, mustibí in sia domokon. Bo intau inta ain sinantú matoi sibaton, yo pasti matoibí doman sibaton. Manangka intua umat i Allah musti monahang bo mosatia." 11 Bo aku'oi buidon noko'ontong kon tobatú mahaḷuk ibanea inta no'itukat nongkon bonu im butá. Doyowa in tungoinya, naonda bo tungoi adí in domba. Singognya naonda bo singog in naga. 12 Kon tayowon im mahaḷuk inta muna tatua, sia nopomaké ing kakuasa'annya inta moḷoben inta no'uḻínya doman nongkon mahaḷuk tatua. Bayongan butá na'a bo bayongan inta nogutun kon tudunya, pinakisanya mosumbah kom mahaḷuk inta muna tatua, inta kekebnya mobogat ain nopia. 13 Mahaḷuk inta induanya tatua nogaid kon tanda inta totok im mokoherang kon intau. Kon tayowon bayongan intau binaḻínya in tuḷu noḷabú nongkon ḷangit. 14 Bo bayongan intau inta nobiag kon dunia na'a akaḷannya in aidnya inta pinomianya kon tayowon im mahaḷuk inta muna tatua. Mosia pinokiáidannya im patong mahaḷuk inta aing kinekeban im pitow, ta'e umuranpa nobiag. 15 Mahaḷuk tatua inogoian doman ing kawasa mobogoi in nyawa kom patong tatua, sahingga mota'audon mosingog im patong tatua bo moḻimod kom bayongan intau inta doí mosumbah ko'inia. 16 Bayongan intau, moḷoben bo mo'intok, mobiag no'oyúon bo nobiag nobogá, ata bo intau nobebas pinakisa im mahaḷuk tatua motarima kon tanda kon ḻima monia koḷanan andeka kom pogot monia. 17 Diábí tobatúmai intau motaḷui andeka mopotaḷui in onukadon, aka diá in tanda tatua. Tangoi im mahaḷuk tatua im pinonontanda, andeka angka inta nobaḻí tanda in tangoi tatua. 18 Kon soáḷ nana'a paraḷubí totok ing hikmat. Intau inta mobijaksana mota'aubí mogiap kom mangaḻe angka im mahaḷuk tatua, sin angka tatua in tangoibí in intau. Na'a in angka tatua 666.
1 No'idudui kon tua inontongku ki Adí in Domba sinimindok kon tudu im Buḷud Sion. Kotaki-takinnya oyúon 144.000 intau inta kom pogot monia aim pinaisan in tangoi-Nya bo tangoi i Amá-Nya. 2 Bo dinongogku in singog nongkon ḷangit naonda bo singog in dunuk moḷoben bo ná doman singog ing gotup inta totok im moropot. Singog inta dinongogku tua ná doman onda bo singog ing kecapi mita inta kinuti in intau inta mota'au mokuti. 3 Mosia tua nopomanyanyi in lagu inta mobagu kon tayowon tampat pomomarenta'an bo kon tayowon im mahaḷuk opat bo itoi mita. Diábí tobatúmai intau mokobalajar kon lagu tatua, koḻikudbí in intau inta 144.000 inta aim pinobebas nongkon dunia na'a. 4 Mosia tua intau inta umuran nodarit naonda bo porawan, sim mosia diábí mosiug takin bobay. Mosia umuran dumudui magí-makow ko'i Adí in Domba kon ondakabí im bayáan-Nya. Mosia sinobusdon nongkon sigad in intau mita. Mosia tuata inta ain pinobebas bo inogoi saḷaku sosumbah inta muna ko'i Allah bo ko'i Adí in Domba tatua. 5 Mosia diábí dodai onda monguboḷ; bo diábí doman im mokotor ko'i monia. 6 No'iduduimai kon tua aku'oi noko'ontong kon tobatú malaekat ibanea inta iḷumayug noḷantud kon ḷangit. Malaekat tatua nodia kon Habar Mopia inta mononoi sim poyaputon kon intau kon dunia na'a bo kom bayongan bangusa, suku bahasa bo negara. 7 Malaekat tatua nomaḷú noropot totok, nana'a: "Ko'ondokdon ko'i Allah, bo pomuliadon in Sia! Sin na'adon in wakutu i Allah mohakim kon dunia. Sumbahdon in Sia inta ain nomia kon ḷangit, butá dagat bo bayongan bokakak!" 8 Malaekat induanya dinumudui kom malaekat inta muna bo sindaḷan mopobaḷú, "Ain noḷabú! Kotá im Babel inta moḷoben tatua ain noḷabú! Sia inta ain nopoḷoḷangu kom bayongan bangusa takin tubig in anggur -- tuata in anggur nongkon ibognya inta mokotor!" 9 Malaekat intoḷunya dinumudui doman kom malaekat taya dua tatua bo sindaḷan doman nopobaḷu noropot, nana'a: "Intau inta mosumbah kom mahaḷuk tatua takin patongnya, bo oyúon tanda im mahaḷuk tatua kom pogot ande kon ḻimanya, 10 yo intau tatua monginum kon anggur i Allah, tuata in torú-Nya inta ain inaḻin-Nya kom bonu in tampat-Nya, bo diábí gina'atan topiḻikpamai! Intau mita tatua toko sikisa'an kom bonu in tuḷu bo balerang kon tayowon im malaekat mita mosuci bo kon tayowon Adí in Domba tatua. 11 Poyok in tuḷu inta mopororiga ko'i monia tua umuran bidon mo'idamonik. Singgai doḷom diá goga-gogaian poposikisa'an ko'i monia inta nosumbah kom mahaḷuk tatua bo patongnya bo inta ain sinon tanda'an in tangoi mahaḷuk tatua." 12 Dá kon na'a, umat i Allah inta motoindudui kom parentah-Nya bo mosatia ko'i Yesus, musti mokopotabah. 13 Bo aku'oi bui nokodongog kon singog nongkon soroga noguman, "Paisdon in na'a: Mulaidon tana'a makow, koḷungangadon in intau mita minatoi inta minatoi kowakutu in yogotpa nogaid kon oáidan i Tuhan!" "Totu'u intua!" tubag in Roho i Allah. "Mosia im mogogai bidon mogaid kon oáidan monia, lantaran boḻi im pinogaidan monia umuran kotaki-takin monia." 14 No'iduduimai kon tua, aku'oi noko'ontong kon tobatú goḷom mobudó. Kon tudu ing goḷom tatua oyúon in tobatú intau iḻimitú naonda bo intau. Sia nogi bandow im mahkota buḷawan bo kokada-kadai in sabit inta moḷanit. 15 Onda intua, tobatú malaekat ibanea iḷumuai nongkon Baḷoi i Allah. Bo malaekat tatua nomaḷú ko'i-Nia inta iḻimitú kon tudu ing goḷom tatua, kai-nia: "Pongaḷoikadon in sabit-Mu nion bo yangkitdon tana'a makow, sin wakutunyadon mokoyut in na'a, noguyangdon in dunia na'a, mota'audon ratabon!" 16 Bo Sia inta iḻimitú kon tudu ing goḷom tatua nopongaḷoi domandon in sabit-Nya kon dunia na'a, bo sino'inutnyadon bungai in dunia na'a. 17 No'iduduimai kon tua aku'oi noko'ontong doman bui kon tobatú malaekat ibanea inta iḷumuai nongkon Baḷoi i Allah kon soroga. Sia nokadai doman kon sabit inta moḷanit. 18 Nopaḷut makow kon tua, tobatú malaekat ibanea, inta nongawasa kon tuḷu, namangoi nongkon meja pototuduan kon sosumbah. Sia nomaḷú noropot kom malaekat inta nokadai kon sabit moḷanit tatua, "Pongaḷoidon in sabit-Mu nion bo sabitdon bungai mita in anggur inta kon dunia sin nogurangdon mita im bungainya!" 19 Dá malaekat tatua nopongaḷoi domandon in sabitnya kon dunia na'a bo nonyabit kom bungai mita in anggur tatua bodongka pinogambatnya kom bonu ing giḻingan moḷoben, tuata ing giḻingan torú i Allah. 20 Buangai in anggur mita tatua giniḻing kon ḷuai ing kotá bo iḷumuaidon in dugú nongkon giḻingan tatua, mo'iḻig naonda bo ongkag. 300 km ing koyayuk kino'iḻigannya, bo koḻinowea gogió bodoyowá nometer.
1 No'iduduimai kon tua, inontongku kon ḷangit tobatú soáḷ inta mokoherang totok bo diá im poḻiuan kon tua. Pitu im malaekat, bo pitu doman in roriga pangabisan. Na'adon im pangabisan totok ki Allah mopoḷuai in torú-Nya. 2 Nopaḷut makow kon tua aku'oi noko'ontong kon inta ko'ontongan naonda bo dagat kaca inta noyoba'uk in tuḷu. Aku'oi noko'ontong doman kon intau mita inta ain no'untung nongkon mahaḷuk bo patongea tatua, bo noko'untung domandon kon intau inta tangoinya ain sinon tanda'an in angka. Intau mita inta ain no'untung tatua sinimindog kom bingkí in dagat kaca bo kokada-kadai ing kecapi inta inogoi i Allah ko'i monia. 3 Bo mosia nopomanyanyi im lagu i Musa, bobantung i Allah, bo lagu i Adí in Domba. Nana'a im manyanyi tatua, "O.. Tuhan, Allah Inta Totok Mokawasa, totu'u moḷoben bo mokoherang im bayongan inta inaidan-Mu! O..Raja im bayongan bangusa, totu'u moádil bo mobanar im bayongan oáid-Mu! 4 Ki inebí in diá mo'ondok ko'i-Nimu, Tuhan? Ki inebí in doí mopota'au ing kamulia'an-Mu? Tongábí Ikow i mosuci. Bayongan bangusa mamangoibí mosumbah ko'i-Nimu sin aid-Mu mita inta moádil ain inontong im bayongan intau." 5 Onda intua inontongku Baḷoi Tuhan kon soroga nobukat, bo kemah i Tuhan kom bonunya. 6 Bo malaekat taya pitu takin roriga pitu tatua iḷumuai nongkon Baḷoi i Allah. Mosia nogiḷambung in ḷambung nobudó inta moáḷus totok bo mopo'uḻi-uḻinag. Bo dodob monia pinakéan in sabuk inta pinomia nongkon buḷawan. 7 Onda intua, tobatú mahaḷuk inta nongkon sigad im mahaḷuk opat tatua nobogoi kom malaekat pitu tatua im palo pitu inta nongkon buḷawan bo inta nopuḻing in torú i Allah, Ki Allah inta nobiag mononoi. 8 Dá Baḷoi i Allah tatua nopuḻingdon im poyok kamulia'an bo kawasa i Allah. Bo solama roriga pitu inta dinia im malaekat tatua diápa mopaḷut, yo diábí tobatúmai intau im mota'au tumu'ot kom Baḷoi Allah tatua.
1 Bo aku'oi nokodongog kon singog moḷoben nongkon bonu im baḷoi Allah noguman kom malaekat pitu tatua, "Bayakdon bo pobutakdon bonu im pitu palo toruk i Allah tanion kon tudu im butá!" 2 Malaekat inta muna minayak bo nopobutak bonu im palonya tatua kon tudu im butá. Dá nomukádon im bituḷ mita inta moko'ondok bo mokobahaya kon intau mita inta oyúon in tanda im mahaḷuk mita tatua bo kon intau mita inta nosumbah kom patongnya. 3 Onda intua malaekat induanya nopobutak domandon bonu im palonya kom bonu in dagat, dá tubig kon dagat nobaḻídon dugú naonda bo dugú in intau minatoi. Bo minatoidon komintan mahaḷuk inta nobiag kom bonu in dagat. 4 No'iduduimai kon tua, malaekat intoḷunya nopobutak domandon bonu im palonya kon ongkag mita bo kom bayongan bokakak dá nobaḻídon dugú im bayongan tubig tatua. 5 Bo dinongogku malaekat inta nongawasa kon tubig, noguman nana'a, "Hukuman inta pinoḷabú-Mu tua moádil, o..Allah inta totok im mokudus, Allah inta oyúon bo inta aindon oyúon! 6 Sim mosia ain nopobutak kon dugú in umat mita i Allah bo dugú in nabi mita, tana'a makow pino'inum-Mu domandon mosia in dugú patusbí tarima'an monia intua!" 7 Bo dinongogku in singog nongkon meja pototuduan kon sosumbah noguman, "O.. Tuhan, Allah inta totok im mokawasa, mobanar bo moádilbí in hukuman mita inta pinoḷabú-Mu!" 8 Nopaḷut makow kon tua, malaekat inggopatea nopobutak doman bonu im palonya kom mata in singgai, dá mata in singgai inogoidon momokak kon intau takin patúnya inta totok motoyang tua. 9 Intau sinurubnya im patú inta nongkon i-Nia, bo mosia nogodi-godimai kon tangoi i Allah inta nongawasa kom bodito mita tatua. Umpakah natuadon, ta'e mosia doí domandon mogogai mogaid kon dosa mita monia bo doí doman modayow kong kamulia'an i Allah. 10 Bo malaekat iḻimanya nopobutak doman bonu im palonya kon tampat pomomarenta'an mahaḷuk tatua. Dá bayongan karaja'an mahaḷuk tatua sinimindip. Bo lantaran mo'iḻiudon totok in nakitea, dá mosia mo'ikaḷut kon dilá. 11 Bo mosia mogodi-godimai ko'i Allah inta kon soroga lantaran nakitea bo lantaran bituḷ mita monia. Ta'e umpakah natua mosia doíbí doman mogogai mogaid kon inta mongora'at. 12 Onda intua malaekat inggonomnya nopobutak doman bonu im palonya kon Ongkag Eprata inta moḷoben tatua. Dá ongkag tatua no'ingkagdon sahingga raja mita nongkon timur mayakdon mongintua. 13 Bo aku'oi noko'ontong kon dimukud mora'at toḷu, inta naonda bo batangan tumpaḷak. Tumpaḷak mita tatua iḻumuai nongkon bibig in naga, nongkon bibig im mahaḷuk bo nongkon bibig in intau inta mongaku nabi, ta'e de'emanbí totu'u nabi. 14 Mosia tua in dimukud mita mora'at inta nogaid kon soáḷ mita inta mokoherang. Dimukud taya toḷu tatua minayak kom bayongan raja kon dunia na'a bo nosipun ko'i monia sim moparang kon singgai inta moḷoben, Singgai i Allah inta totok mokawasa. 15 "Indongogaidon! Aku'oi mamangoi ná mononakow! Mosanangdon totok intau inta umuran mobasadia bo inta umuran monarukiramai kom pakeangnya, simbá diá mopilang in sia maya-mayak makow, bo ko'ontongan intau moántó in dodia'annya!" 16 Onda intua dimukud mita tatua nosipun kon raja mita tatua kon tampat inta kom bahasa Ibrani sinangoian "Harmagedon" (Tampat poyoyangan/pomutúan.) 17 Nopaḷut makow kon tua malaekat impitunya nopobutak domandon im palonya kom baḷangon. Dá kino dongogandon singog moropot nongkon tampat pomomarenta'an kom baḷoi i Allah, inta noguman, "Ain nopaḷut!" 18 Bo nongilatdon moyo-moyodudui bo gonugur ing gotup moko'ondok totok, bo ḻinug inta paling motoyang. Diápa dodai onda noḻinug námai tua ing koropotea, mulaipamai dunia na'a pinomia. Tua in ḻinug inta paling motoyang! 19 Kotá inta moḷoben tatua nobotak nosilai toḷu nosilai, bo norimumudon doman kotá mita im bayongan negara kon dunia inta diá nonota'au ko'i Allah. Bo kino toropandon i Allah im Babel, kotá inta moḷoben tua. Bo pino'inumdon i Allah in anggur nongkon palo anggur i Allah -- tuata anggur torú-Nya inta moḷoben totok. 20 Komintan pulau nobuḻi bo komintan buḷud diádon ko'ontongan. 21 Uyan eis moḷoben, inta toḷoḻima nokilo ing kosibuḷnya, noḷabú nongkon ḷangit bo no'idantug kon intau mita. Dá mosia nohojat ko'i Allah lantaran bodito uyan eis inta totok im motoyang tua.
1 Onda intua tobatú malaekat nongkon malaekat pitu inta nokadai kon palo pitu tatua namangoi ko'inakó bo noguman, "Igai, bá popo'ontongku ko'inimu in hukuman kom polacur moḷoben, tuata ing kotá moḷoben inta pinosindog kom bingkí in ongkag mita. 2 Raja mita kon dunia na'a ain nogaid kon inta mokotor takinnya, bo bayongan intau kon dunia na'a ain noḷoḷangu sin nonginum kon anggur inta ain kinotorannya." 3 Bo aku'oi kinawasa'an in Roho i Allah bo dinia im malaekat tatua kom padang gurun. Kon tua aku'oi noko'ontong kon tobatú bobay inta iḻimitú kon tudu in tobatú mahaḷuk inta nopars im batangannya. Mahaḷuk tatua nopuḻing im pais inta pohojat ko'i Allah. Pitu in uḷu mahaḷuk tatua bo mopuḷuh in tungoinya. 4 Bobay tatua nogi ḷambung in ḷambung nopars bo nopura noguyang, bo ihiasan im buḷawan mita, permata bo mutiara. Sia kokada-kadai in tobatú palo buḷawan inta nopuḻing in soáḷ mita inta mora'at bo mokotor, hasil in aid mita monia inta mongokotor. 5 Kom pogotnya pinaisan in tangoi inta mangaḻenya "no'ibuni". Tangoi tatua im "Babel inta moḷoben ki iná im bayongan bobay inta sundaḷ bo intau mita moromú kon dunia." 6 Bo inontongku bobay tatua noḷoḷangu in dugú in umat mita i Allah bo dugú intau mita inta nobaḻí saksi mita i Yesus. Naonda inontongku im bobay mita tatua, noherangdon totok in aku'oi. 7 Dá malaekat tatua noḻibó ko'inakó nana'a: "Nongonu sin ikow im moherangbí? Yo pogumankudon ko'inimu onu inta no'ibuni kom bobay tatua bo onu inta no'ibuni kom mahaḷuk inta sinakoiannya tatua, mahaḷuk inta pitu in uḷu bo mopuḷuh in tungoi. 8 Mahaḷuk tatua pernahbí nobiag ing koḻipod, ta'e masai na'a diádon, tongá topípabí bo ḷumuai in sia nongkon tampat pohohukuman kon irang bo sia mopobayakdon in tampat koyoyangan. Intau mita kon dunia na'a inta diá pinais in tangoi monia kom bonu im buk intau nobiag mulaipa kon dunia na'a diápa pinomia, moherangbí aka moko'ontong kom mahaḷuk tatua. Sim mahaḷuk tatua koḻipod im pernahbí nobiag, ta'e tana'a in diá bidon, tongá buidon mo'itukat. 9 Kon soáḷ mita nana'a paraḷu oyúon in hikmat bo pongortian. Uḷu pitu tatua, mangaḻenya buḷud pitu; buḷud mita inta iḻitúan im bobay tatua. Bo uḷu pitu tatua mangaḻenya raja pitu: 10 ḻima nongkon sigad monia tua ain noḷabú, tobatú in nomarentahpa, bo tobatú doman diápa namangoi. Aka sia mamangoi, yo momarentahpa motoyong in sia. 11 Bo mahaḷuk inta pernah nobiag koḻipod, ta'e diádon in tana'a makow, tua in raja inta iwaḷunya. Sia tua in tobatúbí doman raja kon sigad naya pitu tua, inta masa na'a koyogot mayak in tampat koyoyangan monia. 12 Tungoi mopuḷuh inta inontongmu tua in raja mopuḷuh inta diápa nomangkoi nomarentah. Ta'e mosia ogoianbí ing kawasa momarentah saḷaku raja moyotakin im mahaḷuk tatua solama to jam ko'onggotea. 13 Mosia na'a notobatúbí kon singog bo makusud kom moposarahkan in ropot bo kakuasa'an monia kom mahaḷuk tatua. 14 Mosia noyopakat kom moparang kon i Adí in Domba tatua. Ta'e ki Adí in domba tatua takin dumodudui-Nya mita inta mosatia bo inta ain inoiní bo piniḻí-Nya tatua im monaḷow kon raja mita tatua, sin Siata in Tuang im bayongan tuang, bo Raja im bayongan raja." 15 Malaekat tatua noguman doman, "Tubig inta inontongmu tatua, tampat inta iḻitúan im polacur tatua, tuata im bangusa mita, rayat mita, negara mita bo bahasa mita. 16 Tungoi mopuḷuh bo mahaḷuk inta inontongmu tua, moya'atbí ing ginanya kom polacur tatua. Daitonbí agowon monia im bayongan kapunya'annya, bo pilangan monia. Ka'anonbí monia in tapúnya bo payongon monia in tuḷu. 17 Sing gina monia sinimbayagandon i Allah simbá mogaid kon inta kino ibog-Nya. Sinobatúdon i Allah im mosia simbá moyopakatdon moposarahkan ing kakuasa'an monia kom mahaḷuk tatua, simbá mahaḷuk tatua momarentah modapot im mobaḻí onu inta pinoguman i Allah. 18 Bobay inta inontongmu tatua ing kotábí moḷoben, inta nomarentah kon raja mita kon dunia na'a."
1 Onda intua aku'oi noko'ontong kon tobatú malaekat ibanea noponag nongkon soroga. Kom malaekat tatua oyúon ing kawasa inta moḷoben, bo kamulia'an nokobayag kon dunia na'a. 2 Nana'a im pinobaḷúnya: "Ain noḷabú! Babel, kotá moḷoben tua ain noḷabú! Tana'a sia nobaḻídon tampat in dimbuḷó bo dimukud mita mora'at. Bo kom bonunya nobiagdon norupa-rupamai in ḷagapan inta nonajis bo inta kinodoí in intau. 3 Sim bayongan bangusa ain nonginum kon anggur ibognya inta mokotor. Raja mita kon dunia na'a ain nogaid kong kotor takinea, bo intau mita inta modagangmai kon dunia na'a nokayadon in ibognya inta diádon kotahangan tua." 4 Bo aku'oi nokodongog kon singog ibanea nongkon soroga noguman nana'a, "Ḷuaidon, umat-Ku! Ḷuaidon nongkon bonunya! Simbá mo'ikow diádon dumudui mogaid kon dosanya mita, bo mo'itakin motanggung kon hukumannya! 5 Sin dosanya noyo-noyoguntuḷdon nodapot kon ḷangit, bo kinotoropanbí i Allah im bayongan aidnya inta mora'at. 6 Tuḻíaidon ko'inia naonda im pinogogaidnya ko'i monimu; tuḻíaidon kodoyowa noguntuḷ ko'inia im bayongan inta ain inaidannya. Bonuaidon palonya in o'inumon inta kodua noguntuḷ ing koboilnya nongkon o'inumon inta ain sinadianya ko'i monimu. 7 Ogoidon ko'inia in roriga bo inta mokoájar kong gina inta motongkai ing kobayong ing kamulia'an bo kakaya'an inta aing kinorasa'annya tontaní. Sin sia umuran moguman kom bonu ing ginanya tontaní, 'Aku'oi na'a in ratu inta momarentah! Aku'oi na'a in de'emanbí mobobaḷu; aku'oi in diábí mokorasa kon ajar ing gina!' 8 Lantaran soáḷ tatuata, dá kom bonu in tosinggai tua sia koántugan im bodito -- panyaki, kuyang ing gina, bo malarat ing ka'anon. Bo sia pokakon in tuḷu. Sim mokawasabí ing ki Tuhan Allah inta mohakim ko'inia tua." 9 Raja mita kon dunia na'a inta no'itakin nogaid kon inta mokotor takinnya bo ibog im bobay tatua, im mongombaḷbí bo mogamui kong kotá tatua aka mosia moko'ontong kom poyok mobunod nongkon tuḷu inta momokak ko'inia. 10 Mosia simindogbí mokopoyayuk sim mo'ondok ing koántugan in roriga tatua. Mosia moguman, "Ado, totokdon im mobodito kotá moḷoben tana'a -- kotá Babel inta moropot! Tongá kom bonu in tojam pinopoáidan in hukuman ko'inimu!" 11 Mododagang mita kon dunia na'a nongombaḷ doman bo noájar ing gina lantaran bobay tatua, sin diádon in tobatúmai intau motaḷui kon onu inta pinotaḷui monia. 12 Diádon im motaḷui kom buḷawan, perak, permata bo mutiara monia; kaeng moaḷus inta momahaḷ, kaeng nopars, kaeng sutra, bo kaeng inta nopura nogurang; bo norupa-rupamai im bahan inta nongkon kayu inta moḷawádon mo'uḻí, norupa-rupamaidon im bahan inta nongkon gading, norupa-rupamai domandon im bahan inta pinomia nongkon kayu momahaḷ, inta nongkon tambaga, nongkon uatoi bo nongkon batu permata. 13 Kuḻit ing kayu manis, pododungú mita, bahan mita mobondu, taḷong mobondu bo kamaya, anggur bo ḷana, topong bo gandum; sapi, domba, kabaḷo bo kereta, ata mita, nodapot kon nyawa in intau. 14 Podagang mita tatua noguman kom bobay tatua, "Bayongan inta kino ibogmu diádon onda, bo bayongan inta momewah bo inta mogagah no'inggamádon nongkon tayowonmu. Diá bidon mo'uḻímu bui intua!" 15 Mosia inta nopotaḷui im bahan mita tatua bo inta ain nobaḻí no'oyúon lantaran nopotaḷui kom bonu ing kotá tatua, sinimindogdon iyumayuk totok, sim mo'ondok kotugatan in roriga tatua. Mosia mongombaḷ bo mobaḷu, 16 poḷat mosingog, "Adodoi ka'asiá, totokdon moḷoben im bodito ing kotá inta moḷoben tana'a! Biasamai sia mogiḷambung nongkon kaeng inta moaḷus, kaeng nopars, bo kaeng nopura inta noguyang; biasamai sia nopuḻing in hiasan buḷawan, permata, bo mutiara! 17 Ta'e tongá kom bonu i wakutu to jam, sia ain kinobuḻian im bayongan kakaya'annya tatua!" Komintan kapiten kapaḷ, intau mita inta sinumakoi, bo intau mita inta nogaid kom bonu ing kapaḷ, takin bayongan intau inta totayakea kon dagat, sinimindog nongkon noyayuk. 18 Bo nomaḷú wakutu im mosia noko'ontong kom poyok nobunod nongkon tuḷu inta nomokakak kong kotá tatua. Mosia nomaḷú, "Diábí kon dodai onda oyúon ing kotá ibanea ná kotá inta moḷoben tana'a!" 19 Dá mosia nopo'inggú in ḷobud saḷaku tanda nobaḷu. Bo mosia nongombaḷ poḷat nogamui, "Adodoi ka'así ing kobobogat im bodito ing kotá moḷoben tana'a! Kakaya'annya ain nokopobaḻí kom bayongan intau inta kopaḷ in dagat nobiag doman no'oyúon! Ta'e tongá kom bonu i wakutu tojam, sia kino'buḻiandon im bayongan yagi-yagi!" 20 Oi..soroga, koḷungangadon kong kinorimumudan ing kotá tatua! Oi..umat i Allah, rasul mita, bo bayongan nabi koḷungangadon ing gina! Sing ki Allah ain nohukum ko'inia saḷaku tontuḻí in aidnya ko'i monimu! 21 Onda intua, tobatú malaekat inta moropot, nobingkat kon tobatú batu inta ná koḷoben ing giḻingan, bo pinogambatnya kom bonu in dagat bo poḷat noguman, "Pomia'an natua ing kotá im Babel inta moḷoben tua, pogambat koropoton sahingga in diádon bui modungkuḷ. 22 Singog ing kecapi inta kinuti i intau mita inta mota'au mokuti bo manyanyi mita i intau inta momanyanyi, bo singog im bansí bo singog in terompet, diá bidon kodongogan bui kom bonu ing kotámu! Bo ahli mita mogogaid diá bidon kodungkuḷan kon tua, sedang singog ing giḻingan batu bo diá bidon kodongogan kon tua. 23 Intau mita diá bidon moko'ontong kom bayag in togá kong kotámu; bo diábí domandon kodongogan im poramean ponika'an kon tua. Podagangmu mita tua in intaubí mita moḷoben kon dunia na'a, bo tota'au pongonggaingmu tua im pinonguboḷmu kom bayongan intau kon dunia na'a!" 24 Babel ihukum sing kom bonu ing kota tatua kinokadapatandon dugú in nabi mita, dugú in umat i Allah, singogon makow kopoḷokon dugú im bayongan intau inta ain iḻimod kon dunia na'a.
1 Nopaḷut makow kon tua, aku'oi nokodongog kon naonda bo giow in intau mobayong inta nongkon soroga, noguman, "Dayowdon ki Allah! Ki Allah naton inta mopoposaḷamat; Sia in Allah inta Moḷoben bo Mokawasa! 2 Sim pohohakim-Nya moádil bo mobijaksana! Sia ain nopoḷabú in hukuman kom polacur moḷoben, inta nomoguya'at kon dunia na'a takin aidnya inta mokotor. Ki Allah ain nohukum kom polacur tatua, sin sia noḻimod kon intau mita inta nogaid kon oáidan i Allah." 3 Bo singog in intau mobayong tatua nomaḷú bui, "Dayowdon ki Allah! Poyok nongkon tuḷu inta nomokak kong kotá moḷoben tatua umuran mo'idamonik diá ing goga-gogainya!" 4 Dá doyowa nopuḷuh bo'opat itoi mita tatua bo mahaḷuk opat inta iḻimibu kon tampat pomomarenta'an tatua sinumungkud bo nosumbah ko'i Allah inta iḻimitú kon tampat pomomarenta'an tatua. Mosia noguman doman, "Amin! Dayowdon ing ki Allah!" 5 Bo kinodongogandon giow nongkon tampat pomomarenta'an tatua noguman, "Dayowdon ing ki Allah, oi... bayongan intau inta nogaid kon oáidan i Allah, bo bayongan intau -- guyanga-mongoádí -- inta nosumbah ko'i Allah!" 6 Onda intua aku'oi nokodongog kon ná giow in intau mobayong inta noyosipun; kotombánya in naonda bo singog im bokoḷ kon dagat bo gotup inta moyo-moyodudui. Dinongogku mosia noguman, "Dayowdon ki Allah! Sing ki Tuhan, ki Allah naton Inta Mokawasa tua, nomarentadon in tana'a! 7 Koḻigai ing kita mokopoḷungangadon kong gina bo moyogiyow modayow ko'i-Nia! Sin nodapotdon in singgai ponika'an i Adí in Domba bo nonika'an-Nya nobasadiadon. 8 Pakeang moaḷus mobudó inta mopo'uḻi-uḻinag inogoidon ko'i-Nia sim pakéon." (Pakeang moaḷus tatua in oáidbí mita mopia inta pinomia in umat mita i Allah.) 9 Bo malaekat tatua noguman ko'inakó, "Paisdon in na'a, 'Mosanangdon totok in intau inta inoiní mamangoi in rame ponika'an i Adí in domba tatua.' Malaekat tatua noguman doman bui ko'inakó, habar tana'a in totu-totu'ubí nongkon i Allah." 10 Dá sinumungkud in aku'oi kon tayowonnya sim mosumbah ko'inia, ta'e sia noguman ko'inakó, "Dona'ai! Dona'ai mosumbah ko'inakó, sumbahdon ing ki Allah! Sin aku'oi na'a in tongábí doman bobantung ná ikow nion bo notongkai doman i utatmu mita inta umuran kinumadai noroton kon onu inta pinoguman i Yesus!" Sin onu inta pinoguman i Yesus, tuatabí inta nopogonú kong gina in intau mita inta nopota'au ing koyow i Allah. 11 No'iduduimai kon tua inontongku soroga nobukat, bo inontongku oyúon tobatú kabaḷo nobudó. Ki inta sinumakoi kong kabaḷo tatua, tangoinya ki Mosatia bo ki Mobanar. Sia im moádilbí im monantú kon hukuman bo kom parang. 12 Matanya naonda bo dokot in tuḷu, bo kon uḷunya pinakéan im mahkota mobayong. Kon awaknya pinaisan in tangoi, bo tongábí sia in nonota'au kon tangoi tatua. 13 Jubah inta pinaké-Nya aim pinoḷodok kon dugú. Bo Sia Sinangoi "Pirman i Allah". 14 Bayongan tontara in soroga dinumudui ko'i-Nia; mosia sinumakoi kong kabaḷo mita nobudó, bo nomaké in ḷambung moáḷus inta totok in nobudó. 15 Nongkon bibig-Nya tua iḷumuai in tobatú pitow inta moḷanit bo inta pakéon-Nya monaḷow kom bangusa mita. Sia nomarentah ko'i monia takin tungkud uatoi. Sia momugut kon anggur kom bonu in tampat pomomugutan kon anggur torú i Allah Inta Totok i Mokawasa. 16 Jubah bo pa'a-Nya pinaisan tangoi nana'a, "Raja im bayongan raja, bo Tuang im bayongan tuang." 17 Bo aku'oi noko'ontong kon tobatú malaekat sinimindog kom mata in singgai bo nomaḷú noropot kom bayongan ḷagapan inta iḷumayug kom baḷangon, kai-Nia: "Koḻigai moyosipun kon na'a sin tumu'ot kon rame moḷoben inta inaidan i Allah! 18 Koḻigai moka'an kon tapú in raja mita, tapu im bayongan itoi in tontara bo tapú im bayongan intau inta minatoi noparang. Koḻigai moka'an kon tapú in intau mita inta tumotakoi kong kabaḷo, tapú ing kabaḷonya mita bo tapú im bayongan intau, guyanga-mongoádí, ata andeka intau nobebas!" 19 No'iduduimai kon tua aku'oi noko'ontong kom mahaḷuk tatua, bo raja mita kon dunia na'a takin tontara mita monia, noyosipun sim moparang ko'i-Nia inta sinumakoi kong kabaḷo nobudó bo tontaranya mita. 20 Mahaḷuk tatua kinodomokan takin intau mita inta morongaku nabi ta'e de'emanbí totu'u nabi inta ain norogaid kon soáḷ mita inta mokoherang kon tayowon mahaḷuk tatua. (Takin aid mita monia inta mokoherang tatua, mosia nonguboḷ ko'i monia inta ain notarima kon tanda im mahaḷuk tatua bo inta ain nosumbah kom patongea.) Bo mahaḷuk tatua takin intau mita inta de'eman totu'u nabi tumpaḷa pinogambat kom bonu in tuḷu moḷoben inta kodoko-dokot takin balerang. 21 Bo bayongan tontaranya sinoko-ratá im pitow inta iḷumuai nongkon bibig in intau inta sinumakoi kong kabaḷo nobudó tatua. Dá ḷagapan mita tatua namangoi bo noka'an kon tapú in intau mita inta minatoi iratá tatua.
1 Nopaḷut makow intua, aku'oi noko'ontong kon tobatú malaekat noponag nongkon soroga. Malaekat tatua kokada-kadai ing kokunsi in irang popatoi bo rante moḷoben. 2 Bo dinomoknya in naga tatua inta uḷag guranga, inta Ibilis ande dimukud mora'at tatua bo sinokignya in rante tatua toribu notaong ing ko'onggotea. 3 Onda intua pinogonagnya bui in naga tatua kon irang popatoi bodongka sinaḷobannya poḷat kinunsián, simbá naga tatua diádon monguboḷ kom bangusa mita ko wakutu in diápa modait in wakutu toribu notaong. Mopaḷut makow in wakutu tatua sia buḻianpa motoyong. 4 Bo aku'oi noko'ontong kon ḷoḻitúan mita pomomarenta'an tatua inogoian kawasa monantú kon hukuman. Inontongku doman in dimukud in intau mita inta sinokoratá lantaran nopota'au in habar soáḷ ki Yesus, bo lantaran nopoyaput ing koyow i Allah. Mosia tua in diábí nosumbah kom mahaḷuk tatua andeka patongnya bo doí doman sinanda'an kom pogot bo kon ḻima monia; dá mosia nobiag bui bo nomarentah saḷaku raja moyotakin i Kristus toribu notaong ing ko'onggotea. 5 Na'adon im pertama-tamamai intau mita minatoi biniag bui. (Ta'e intau mita minatoi ibanea diápabí biniag bui solama wakutu toribu notaong tatua.) 6 Kosanangdon totok intau mita inta no'itakin biniag bui pertama tua. Mosia tua im patusbí mobaḻí kapunya'an i Allah. Sim popatoi induanya diá bidon mongawasa ko'i monia. Mosia tua im mobaḻí imang mita i Allah bo i Kristus, bo mosia momarentah moyotakin i Kristus toribu notaong ing ko'onggotea. 7 Naonda in toribu notaong tatua mopaḷutdon, Ibilis buḻiandon bui nongkon tampat pinohukuman ko'inia, 8 bo sia maya-mayak makow monguboḷ kom bayongan bangusa inta no'i baya-bayak makow kon dunia na'a, tuata inta kong Gog bo Magog. Sipunon in Ibilis i mosia sim moparang, mobayong totok i mosia naonda bo bungaion kon dagat. 9 Dá mosia irumangkap kom bayongan dunia bodongka nongopung kon perkemahan in umat i Allah bo kong kotá inta kinotabi i Allah. Ta'e tuḷu noponag nongkon ḷangit bo nomokak ko'i monia. 10 Onda intua Ibilis inta nonguboḷ ko'i monia tua, pinogambat kon yuá-yuák in tuḷu bo balerang. Tua in tampat pinoḷumbúan kom mahaḷuk bo intau mita inta de'eman totu'u nabi, bo roriga monia tua in diábí mogoga-gogai doḷom bo singgai. 11 Nopaḷut makow kon tua, aku'oi noko'ontong kon tobatú tampat pomomarenta'an inta nobudó bo inta noḷoben bo Sia in iḻimitú kon tua. Ḷangit bo butá no'inggamá nongkon tayowon-Nya, sahingga in diádon bui ko'ontongan. 12 Bo aku'oi noko'ontong kon intau mita minatoi, guyanga-mongoádí sinimindog kon tayowon tampat pomomarenta'an tatua.Bo tobatú buk ibanea binukádon, tuata im Buk Intau Nobiag. Onda intua hukuman pinoḷabúdon kon intau mita minatoi, podudui in oáid monia podudui kon inta aim pinais kom bonu im buk mita tatua. 13 Bo dagat noposarahkan domandon in intau mita inta kom bonunya. Popatoi bo dunianya noposarahkan doman in intau mita minatoi inta ko'i monia. Bo intau minatoi mita tatua komintan pinopoḷabúan in hukuman pinodudui kon oáid monia. 14 Onda intua popatoi bo dunianya pinogambat kom bonu in dagat in tuḷu. (Dagat in tuḷu tana'a ing kopatoian inta induanya.) 15 Intau mita inta tangoi monia diá pinais kom bonu im Buk Intau Nobiag, pogambat kom bonu in dagat tuḷu.
1 Bo aku'oi noko'ontong kon ḷangit mobagu bo butá mobagu. Ḷangit bo butá inta muna diádon, takin dagat no'inggamá domandon. 2 Dá aku'oi noko'ontong kong kotá mosuci tatua, tuata in Yerusalem inta mobagu, noponag nongkon soroga i Allah. Kotá tatua pinosadia naonda bo nonika'an bobay inta pinakeangan sim moki-podungkuḷdon kon nonika'an ḷoḷaki. 3 Bo aku'oi nokodongog kom baḷú moropot nongkon tampat pomomarenta'an tatua, noguman: "Indoiai! Tana'a makow tampat pogogutunan i Allah kon yuá-yuákdon in intau! Sia mobiagdon takin monia, bo mosia mobaḻídon umat-Nya. Bo ki Allah im mogutundon kon sigad monia bo mobaḻídon ki Allah monia. 4 Paḻitandon i Allah im bayongan ḷuá kom mata monia. Diá bidon im popatoi. Diá bidon im mokoájar kong gina. Amui ande ombaḷ onu inta mokonakitpa kong gina in diá bidon. Soáḷ mita inta nokoyongandon ain no'inggamá." 5 Bo Sia inta iḻimitú kon tampat pomomarenta'an tatua noguman, "Tana'a komintandon binaḻí-Ku mobagu!" Sia noguman doman ko'inakó, "Paisdon in na'a, sin singog mita tana'a in totu'ubí bo mota'aubí pirisaya'an." 6 Bo Sia noguman, "Komintandon nobaḻí! Aku'oi na'a ing ki Alpa bo ki Omega, ki Inta muna-munamai bo ki Inta tumi-tumimai, Aku'oibí na'a ing ki Tuhan nongkon pinomangkoian nodapot im pangabisan. Intau inta moyogang po'inumon-Ku, bo tongábí ogoi pomorosen nongkon bokakak inta mobogoi ing kobiagan. 7 Intau mita inta mo'untung, moko'uḻí kon soáḷ mita natua nongkon i-Nakó, bo Aku'oi im mobaḻí ki Allahnya, bo sia im mobaḻí ki adí-Ku. 8 Ta'e intau mita inta ondokon, mosia inta diá mosatia, intau moromú, moḷoḻimod, intau mokotor, intau mongonggaing, mososumbah kom berhala bo komintan intau mo'uboḷ, toko pogambat kom bonu in dagat tuḷu bo balerang inta kodoko-dokot, tuata im popatoi inta induanya." 9 No'iduduimai kon tua no'iangoidon tobatú malaekat inta nongkon sigad im malaekat taya pitu inta nokadai kom palo mita inta nopuḻing in roriga pangabisan tatua. Sia noguman ko'inakó, "Igai! Po'ontong-Ku ko'inimu Nonika'an, tuata ing ki buḷoi Adí in Domba." 10 Dá Roho i Allah nongawasa ko'inakó, bo malaekat tatua nodia ko'inakó minayak kon tudu im buḷud inta moḷantud totok. Bo sinundúnya ko'inakó in Yerusalem, kotá inta mokudus tatua, kotá inta noponag nongkon soroga inta nongkon i Allah. 11 Kotá tatua nopuḻing ing kamulia'an i Allah bo sindarnya naonda bo permata inta totok mogagah, naonda bo batu permata inta mobaḷu-baḷui im batangannya (permata baiduri) notarang naonda bo kristal. 12 Dindingea moḷoben bo moḷantud, ngaranya mopuḷuh bodoyowá, bo iḷukadan im malaekat mopuḷuh doman bodoyowá. Kong ngara mita tatua pinaisan in tangoi mita im mopuḷuh bodoyowá suku Israel. 13 Toto-toḷu ing ngara tumayow kon tobatú noárah; toḷu kon dotá im pomuka'an, toḷu kon dotá in toḷatan, toḷu kon dotá in utara, bo toḷu doman kon dotá in toyopan. 14 Dinding kotá tatua pinosindog kon tudu im batu mopuḷuh bodoyowa. Bo batu mita tatua sinoko paisan tangoi in rasul mopuḷuh bodoyowá. Mosia tua in rasul mita i Adí in Domba tatua. 15 Kom Malaekat inta noyosingogku tatua oyúon in tungkud pogogukur inta pinomia nongkon buḷawan sim pogogukur kong kotá, kong ngaranya mita bo kon dindingea. 16 Kotá tatua notonggopat, ḷanggó bo ḷobennya notongkai. Malaekat tatua nogukur kong kotá tatua takin tungkud pogogukurnya tatua. Inukur monik dá doyowa noribu bo opat nogatut nokilometer. Koḷoben bo koḷantudnya notongkai in koḷanggónya. 17 Naonda im malaekat tatua nogukur kon dindingea, dá onom nopuḷuh nometer ing koḷantudnya. Ukuran inta pinaké im malaekat tatua in ukuran inta pinaké in intau. 18 Dinding kotá tatua pinomia nongkon batu permata inta norupa-rupamai im batangannya, aka kotánya yo pinomia nongkon buḷawan totokea, nosilang naonda bo kaca. 19 Pondasi ing kotá tatua ihiasan in noyagi-yagimai im batu permata. Batu im pondasi inta muna inaidan nongkon batu permata baiduri pandan, inta induanya nongkon batu nilam, intoḷunya nongkon batu yakut, inggopatea nongkon batu zamrud, 20 Iḻimanya nongkon batu baiduri sepah, inggonomnya nongkon batu delima, impitunya nongkon batu ratna cempaka, iwaḷunya nongkon batu pirus, insiowea nongkon batu topas, impuḷuhnya nongkon batu krisopras, impuḷuh bomitánea nongkon batu lazuardi, bo impuḷuh bodoyowánya nongkon batu kecubung. 21 Ngara mopuḷuh bodoyowá tatua im mutiarabí inta mopuḷuh bodoyowá doman. Pomuḷoi ing ngara pinomia nongkon mutiara tobatú doman. Daḷan kong kotá tatua pinomia nongkon buḷawan totokea, nosilang naonda bo kaca inta mopo'uḻi-uḻinag. 22 Diábí inontongku im Baḷoi Allah kom bonu ing kotá tatua, sim Baḷoi Allah ing ki Tuhanbí tontaní, ki Allah inta totok mokawasa, bo Adí in Domba tatua. 23 Kotá tatua diá bidon paraḷu simbayagan mata in singgai ande buḷan, sing kamulia'an i Allah aindon nokosimbayag kon tua, bo ki Adí in Domba in nobaḻí togánya. 24 Bangusa mita kon dunia na'a mayakbí mongin bayagnya tatua, bo rajapa mita im modiabí kong kapunya'an mita monia pobayak ing kotá tatua. 25 Tumongo singgai ngara mita tatua diábí ḻingko-ḻingkopan, sin diá bidon doḷom kon tua. 26 Kakaya'an bo kahormatan bangusa mita in diaanbí kom bonu ing kotá tatua. 27 Ta'e intau mita inta nogaid kon soáḷ mita inta mokorongó, ande intau mita inta mongouboḷ, singog makow mopoḷok, mosia inta nogaid kom mokotor, diábí mo'ituot kon tua. Inta mota'au tumu'ot in tongábí intau inta tangoinya pinais kom bonu im Buk Intau Nobiag, buk Adí in Domba tatua.
1 Bo malaekat tatua nopo'ontong doman ko'inakó in ongkag inta mobogoi ing kobiagan. Ongkag tatua nosilang totok naonda bo kristal inta mo'iḻig nongkon tampat pomomarenta'an i Allah bo i Adí in Domba tatua, 2 inta kon yuá-yuák ing kotá tatua. Kom bingkí posiḷosi in ongkag tatua oyúon im pangkoi mita ing kobiagan inta nomungai kopuḷuh bodoyowá in totaong, tabuḷan komintan. Daunnya pinaké nongundam kom bangusa mita. 3 Kom bonu ing kotá tatua diá bidon ing kotugatan kutuk i Allah. Tampat pomomarenta'an i Allah bo i Adí in Domba tatua ing kom bonudon kotá tatua. Bobantung-Nya mita mo'ibadah ko'i-Nia. 4 Mosia moko'ontong kom pogot-Nya, bo tangoi-Nya paisondon kom pogot monia. 5 Mosia in diá bidon moparaḷu kon togá andeka bayag mata in singgai, sin diá bidon modoḷo-doḷom ing kon tua, bo ki Tuhan Allahbí tontaní im monimbayag ko'i monia. Bo mosia im momarentabí saḷaku raja modapot ing kopaḷutannya. 6 Nopaḷut makow malaekat tatua noguman ko'inakó nana'a, "Singog mita tana'a in totu'ubí bo mota'aubí pirisaya'an. Ki Tuhan Allah inta nobogoi in Roho-Nya kon nabi mita, aindon nopotabá im malaekat sim mopo'ontong kom bobantung-Nya mita kon onu inta ḷagidon mobaḻí." 7 "Tarukiradon in na'a!" Guman i Yesus, "Aku'oi in ḷagi bidon mamangoi. Koḷungangadon totok intau inta umuran dinumudui kon singog mita inta pinota'au kom bonu im buk tana'a!" 8 Bo aku'oi, ki Yohanes, ain nokodongog bo noko'ontong kom bayongan tana'a. Naonda in aku'oi nokodongog bo noko'ontong ko'inia, aku'oi sinumungkud kon tayowon malaekat inta ain nopo'ontong im bayongan tua ko'inakó, makusudku in mosumbah ko'inia, 9 ta'e sia noguman ko'inakó "Dona'ai momia naníon, ta'e sumbahdon ing ki Allah! Sin aku'oi na'a in atabí doman naonda bo ikow, bo ná doman tai utatmu mita inta nabi bo bayongan intau inta dinumudui kong koyow mita inta kom bonu im buk tana'a!" 10 Bo malaekat tatua noguman bui ko'inakó, "Dika mobuni kon tosingogon mita inta kom bonu im buk tana'a, sin diádon mo'onggot kobaḻían intua komintan. 11 Intau inta mora'at, pomayakdon makow in umuran mogaid kom mora'at; intau inta monajis, pomayakdon makow mokoponajis kon awaknya tontaní; intau inta dinumudui kon ibog i Allah, bo intau inta kobiagannya tongádon mogaid kong kopontingan i Allah, yo pomayakdon makow sia tongá mogaid kon natua ko'i Allah." 12 "Tarukira in na'a!", guman i Yesus, "Diádon mo'onggot bo Aku'oi mamangoi modia kom boḻi im pinogaidan in intau podudui kon onu inta ain inaidannya. 13 Aku'oibí na'a inta muna bo inta pangabisan, Aku'oibí ing ki Tuhan nongkon pinomangkoian nodapot kom pangabisan." 14 Mosanangdon totok intau inta nomatá kon jubahnya kinodarit totok. Mosia im mota'au moka'an kom bungai im pangkoi ing kayu kobiagan bo tumu'ot kom bonu ing kotá mongin ngaranya. 15 Ta'e intau mita inta nogaid kon soáḷ mita inta moromú, inta mo'ibog monggaing, bo intau mita inta mogaid kon soáḷ mita inta mokotor, inta moḻimod, mosumbah kom berhala, bo intau mita inta mo'uboḷ, pinomayak tosingogon ande oáid, komintan intau natua, kon ḷuai ing kotá in tampatnya. 16 "Aku'oi, ki Yesus, ain nopotabá mangoi im malaekat-Ku ko'i monimu, simbá sia mopota'au in soáḷ mita inta pakéon kong kopontingan in jama'at mita. Aku'oi na'a ing katurunan i Daud; Aku'oibí na'a in tundi dotá im pomuka'an inta motarang totok tua." 17 Roho i Allah bo Nonika'an Bobay noguman, "Koḻigai!" Ki ine in nokodongog kon na'a musti moguman doman, "Koḻigaidon!" Ki ine im moyogang, pogamádon in sia kon tubig inta mobogoi ing kobiagan tatua, bo diábí uboḻian. 18 Ko'i monia inta nokodongog kon onu inta pinoguman kom bonu im buk tana'a, aku'oi, ki Yohanes, mobogoi im poringatan tana'a; Aka intau modugang kon tosingogon inta pinota'au tana'a, dá dugangan doman i Allah in roriga mita ko'inia ná inta aim pinais kom bonu im buk tana'a. 19 Bo aka oyúon intau mongga'at kon tobatumai in tosingogon inta pinoyaput tana'a, dá ga'atan doman i Allah in tonsilainya inta ná aim pinais kom bonu im buk tana'a, silainya inta nongkon pangkoi ing kayu inta mobogoi ing kobiagan bo nongkon kotá mosuci tatua. 20 Sia inta nopoyaput ing koyow mita tana'a noguman, "Totu'u, Aku'oi in ḷagi bidon mamangoi!" Amin! Angoidon o..Tuhan Yesus! 21 Po'igumon makow barakat bo totabi Tuhan Yesus umuran kotaki-takin monimu komintan! Amin.