1:1 Kabol hin hila do dingme, Weng kapua pabalinde. Weng kapu Ea Allah dimona balinde. Hon Weng kapu Ea pen pukon Allah uma. 2 Kabol hin hila do dingme, Ea Allah dimona mum balindeeki. 3 Taen, yum min E tan kaldek hiikode. E do tana balinon min maki hela e-tibende. 4 E bali balinon min ditokia balinde. Balinon min ditoki kapua kaka pukon pipyam heekode. 5 Pipyam kapua mimdop bali moekhe puo, mindop min kapua pipyam pukona e-dun taop buukode. 6 Taiphe, kaka enila Yohanes talendea ea Allah tan dun paep aede. 7 Taekhe, e tana pipyam kapu kukme eo, kalinka eon pukona talende. Putaekhe, pipyam min kapu ben kaka yumkaea yep wenghen kal heon pukon. 8 Pen pukona Yohanes ea Pipyam min kapua do puo, e tana Pipyam min kapua kaka kukup een, kalinka eon pukona ea tibende. 9 Kaka yumkae pipyam pen pukon hep eonkia mangol hil bali la talenhee. 10 Mangol hil min yuma E tan mum kaldek hiikode puo, Ea mangol hil bali talen balinekhea, E hetmookode min yum tana lulomno e-kal hep aediip. 11 Ekelkae bali dakende puo, i tana kolop aediip. 12 Puo, minakae tan E pukon yepo nekot heme aiphe, E tan ikait pukona Allah tenaa hep een, tibon ngangmela paep eede. 13 Putap eede kapua ikaita wanang kumdul ben edo kaka pinonga ben edo imki pinong daklon tep heon hela do puo, ia Allah pinonga tan mum paep eede. 14 Weng kapu Ea kaaki heen E balinon balia nup balinon bali heekode. Taekhe, Allah tena yon mumki ban eendeeki dito pen pukonki kapu E pipyama nupa hihi atmendo. 15 E pukon Yohanes tan weng dip een kali eedea, doo, kaka kaema pukon nea kalinka eediiki kapua pema. Ne tana, doo, Talenheeki kapea petamon Ea hinki heekohe. Pen pukon Ea hin balindeeki kauma pukon Ea dangolki heekohe. 16 E ban eon min ngong pandeeki ben nupa ban mina tok depenedo. 17 Musa bena Taurat wenga tibende puo, ban eon min hon pen pukon min hona Yesus Kristus tan dio talen eende. 18 Allah pukon kaka maki tan hel dito e-atme aediipki puo, Allah taki E hela Allahki maki mumki. Allah dimon balindeeki tana Allah pukon nupa kukup eede. 19 Yohanes tan kukup eede wenga kaema: Yerusalem aip balia Yahudikae tan Allah ap hemonkae hon Lewi donkae hona Yohanes bali uno, kalin tame aon pukon dun paep eediip. Taiphe, ikait tana uno Yohanes pukon dii tame aediipa, Hepo, hepa minaki yoko? aediip. 20 Taiphe, Yohanes ea deeon do tan mum kali eedea, doo, nea Kristusa do, eede. 21 Taekhe, ikait tan kalin tame aediipa, kanek hepa minaki yoko? Hepa Elia yoko? aediip. Taiphe, e tana doo, nea Elia hel do. Kali eede. Taekhe, i tana haluk kalin tame aediipa, kanek hepa nabi kali eon kitki ka maedo? aediip. Taiphe, Yohanes tana, do, kapu hel nea doki. Eede. 22 Taekhe, i tana, kanek hepa minaki yoko? Hep hel pukon kal dephe, nu tana nu dun paep eehiipkae pukona wan kali eoknup. Aediip. 23 Taiphe, Yohanes uhin Nabi Yesaya tan keek bookode min kapu ben kukup eedea, doo, nea aip do bali weng kitki kalinka ee hemeeki hon nea Tuhan wola yep tutum heleonki, kali eede. 24 Taekhe, Parisikae dun paediipkae tan Yohanes pukon mahon kalin tame aediipa, 25 hepo, hep tana nea Kristusa doki hel Elia hel doki hon Nabi kali eon kitki kapu hel doki puonep domteka, mina pukon hepa kaka ok bume ee hemep yoko? aediip. 26 Taiphe, Yohanes tan ikait pukon kali eedea, doo, nea ok tan mum ok bume ee hemeeki puo, ipkait kakoa pua e-kal hep aediipkia paetkohee. 27 E pua ne malona talenheeki kapu pukon nea yambul talaki, kauma pukon E yon ngul buon min nonga bap aon pukon nea podakloknehii. Yohanes tan kali eede. 28 Ikait weng dependiip bali kapua Betania aip. Aip kapea ok Yordan ngaama Yohanes ok bume eede bali pauma tan weng dependiip. 29 Taakohiip daekhe, Yesusa Yohanes bali talekhe, Yohanes tan Yesus atme aenonekno, e tana, doo, kop kulni! E pea Allah domba meoki an hemonki kapua pema! E tana mangol hilkae yum pukon i tala mina dun bihaoknedeeki. 30 Kaka kaema pukon ne tana pinong daklo kali eedia, doo, kaka maki talena Ea dun hinki heoknede. Taekhe, nea hin tibendiiki puo, yambulki mum. Tiboknedeeki kali eediiki kapua Kaka kape pukon uma. 31 Uhin nea lulom mum balino e-kal hep aediiki puo, Israelkaea Kaka kaema kal hep aon pukon nea tiben, ok tana ok bume ee heme. Yohanes tana kali eede. 32 Taen, Yohanes tan haluk kali eedea, doo, Allah Baeea abi dingla tan nal tep heen Yesus dangol ding bali dake etekhe, nea atmendii. 33 Nea E pukona e-kal hep aen, lulom balindii puo, ok tan ok bume eon pukon dun paep needeeki E tan kukup neede. E tana, doo, Allah Baeea daken kaka kapu dangol ding bali etek, atme aedeep kakaa kauma tan Baee Ok Dokop Eonki kapu bena ok bume eoknede, nekot kukup neede. 34 Kaka kapea Allah Miiki, nea pen pukon atme aehii. Yohanes tana ikait pukon kali eede. 35 Taakoheek daeka, Yohanes hon e hon manonkae lao hona pabalindiip. 36 Taip Yesusa talekhe, Yohanesa atme aen, ikalo pukon kali eedea, kop kulni, Allah domba an hemonki kapua pema, eede. 37 Taekhe, e hon manonkae lao weng kapu wenghenonipno, Yohanesa kolop aen Yesus hon heen wandiip. 38 Taiphe, Yesusa balbiten atme eenonekno, kalin tame eedea, ipkaloa mina min pukon yoko? eede. Taekhe, ikalo tana, Rabio, (edo guru), Hepa kopma balinheep yoko? aediip. 39 Taiphe, Yesus tana, doo, talni! Talen ipa Ne hon manoa atmoknehiip, kali eede. Taekhe, Yesus aip balinon balia jam empat olbekhe, uno E hona pabalindiip. 40 Hon Yohanesa kalinka ea weng kapu wenghen, Yesus aipa wandiipkae maki enila Andreas, ea Simon Petrus ningki. 41 Taen, Andreasa hin tan e piki Simon pukon pimkan mano dakan kali aedea, doo, nua Mesias (edo Kristus kapea) dakan balinho, aede. 42 Taen, e piki Simona dio Yesus bali wa aekhe, Yesusa atme aen kali aedea, hepa Simon Yohanes yuki taki. Hep enila Kefas pelep heokne. (Kal heona Petrus, aede.) 43 Taakoho daeka, Yesusa Galilea bakon uno Pilipus hon wol dakan kali aedea, Hepa talen Ne hon mane, kali aede. 44 Pilipus hon Andreas hon Petrus hon i yuma Betsaida aip mumkae. 45 Pilipus ea Natanael pukon pimkan mano, dakan kali aedea, Hepo, Musa tan hon Nabikae tan hon keek bookodiipki kapua E enila Yesus, Nazaret aipki, Yusuf taki kapu nua hihi dakanho, aede. 46 Taekhe, Natanael tana, kanek Nazaret aip tan mum yep mina tipni tep yoko? aede. Taekhe, Pilipus tana, talen tame! aede. 47 Taek taliphe, Yesus tana Natanael atme aenonekno, i dokae pukon kali eedea, ipo, kop kulni! E pea kaka Israel don pen pukonki. Ea deemon do tan ihop mum hemonki, eede. 48 Taekhe, Natanael tan Yesus kali aedea, Hepo, ne pukon hepa mina heen kal heekoheep yoko? aede. Putaekhe, Yesus tan kali aedea, doo, hepa a ara dimona hipnephe, Pilipusa kabol weng dip heeni do tan nea atme heehii. Yesus tan kali aede. 49 Taekhe, Natanael tana, doo, Rabio, Hepa Allah Miikia uma. Hepa Israel donkae yum pukon Raja. Natanael tan Yesus pukon kali aede. 50 Putaekhe, Yesus tana, doo, hepa a ara dimona hipnep, kali heehii wenga kapua kal heen lipme neeheep. Kauma pukon balindeekhe, hep tana dito dalo kit min hel atmoknedeep. 51 Nea pen pukon weng kali heokne, kit min kapua kaema: abia bikoekhe, Allah malaikat diopa Kaka Miiki bali dake dakeno ngin wawaniphe, hepa atmoknedeep. Yesus tan Natanael pukon kali aede.

2:1 Putaakodo, dingme wiikia Kana aipa Galilea bakon kaka maki wanangku dunheek om tongyon pukon Yesus okua wanduu. 2 Taukhe, Yesus hel E hon manonkae hela omtongyon pukon weng dip eip, I yuma wandiip. 3 Wan baliniphe, ok anggur enehiipkia dedenekhe, Yesus oku tan Yesus pukon kali aedua, hepo, oka dedenaa, aeduu. 4 Taukhe, Yesus tan kali uedea, Ne mangopo, mina heon pukon ok dedenekhea, kupa talen ne kalin tame neep yoko? Ne hemon dinga heona kabol, uede. 5 Taekhe, e oku tan ok hemonkae pukon kali eedua, ipo, E tan kali eokna mina kauma mum ipkaita wenghen putamni, eedu. 6 Okmila oknem tan hetmookodiipki bangupnen pabalinde. I Yahudikae tana okmil kapu bamoo hemon dingme mum bom kulo enonki, neng muma deng wii tep boo paediip. 7 Yesus tan hemonkae pukon kali eedea, doo, ipkaita wan ok lulan okmil kapea ngongpaip unok, kali eede. Taekhe, ikait tan oka lulan ngongpaip wande. 8 Putaiphe, Yesus tan kali eedea, ip tana oka boo paen dio wan kaka ngolki aiphe wee tamok, eede. Taekhe, ia putaakodiip. 9 Putaiphe, kaka ngolki kapu tan wee tamendea ok mum puo, denaa ok anggur mum heekode. Ok kapu pukon i hemonkaea hihi kal heekodiip puo, kaka ngolki kapu mum e-kal heekode. Taen koo dun heeki pukon weng dip aen, 10 kali aedea, hepo, kaka dokae tan ok anggur yepkia hin tan eip ween pinong uap hep ee hemip. Taip dedenekhea, ok anggur talaki haluk malon tan ee hemip min. Puo, hep tana dito ok yepkia malon eep. Kaka ngolki tan koo hibilki pukon kali aede. 11 Kana aip Galilea bakon tan ok mum puo, ok anggur denaa mum heekode. Kapua Yesus kit hemon min hinki ngol moen, hemekhe, E ngangmel hemona ihop baek, E hon manonkae tan E pukona pen pukon kal hep aediip. 12 Putaakoho, Yesus hon E oku hon E ningbelki hon E hon manonkae hona dingme laoa Kapernaum aip dake balindiip. 13 Dingme kapua Yahudikae Paskah hemon dingme heekhe, Yesusa Yerusalem aip ngin wande. 14 Taenonekno, Yesusa wan Allah ap bali atmendea kaka tan sapi hon domba hon nal hon himonipno, makaea meja bali hiplono hiwola balbimdiip. 15 Putamiphe, Yesusa nong dun hii heen, Allah ap bali dio deekohiip min yuma, sapi hon domba hon yum hilii dum bup eede. Taen, meja hel balbitenonekno, hiwol hel haa hila bup eede. 16 Taen, i nal himonkae pukon hel Yesus tan kali eedea, ipo, nal hel dio dum uni! Mina min pukon Ne Olki apa himon aipa tep heekohiip yoko? eede. 17 Taekhe, Yesus hon manonkae ia Allah Buku tan puonede weng pukona pinong dakadiip. Weng kapu tan puonedea: neokneheep, puonede. 18 Taiphe, Yahudikae tan Yesus pukon kalin tame aediipa, Hepo, Hep putap eon min pukon putap eaano domteka, nu pukona mina min dalo kit hemon mina kukup eoknep yoko? aediip. 19 Taiphe, Yesus tan kali eedea, doo, ipkait tan pe ap kapea dakloknehiip domteka, Nea dingme wii tan mum neoknehi, kali eede. 20 Taekhe, Yahudikae tan haluk kali aediipa, doo, nua kol muma deng maki topa tiinen ngaama nenedoki puo, Hep tana dingme wii tan mum ap kapea neokneheep yoko? aediip. 21 Puo, ap kape neoknehi puonede kapua ekel kalhil pukon puonede. 22 Yesus hon manonkae ia puonede wenga kapu pukona denho tibekheme, pinong dokyenonipnoa, Allah Buku tan hon Yesus tan hon puonediip mina ia kal heen hemediip. 23 Yesus Ea Paskah Hemon pukon Yerusalem balinde dingmea dalo kit mina heekhe, i talendiipkae atme aenonipno, puma tan E pukona kal heen heme aediip. 24 Putaiphe, Yesusa i kaka mangol hilkae yum pukon kal heekode. Kauma pukon i pumakae Ea kolop eede. 25 Yesusa kaka diplop til balinon min yuma kalki. Kauma pukon Ea kaka tan kaka mum kalinka eona kotiphea, E tan hel kolop eede.

3:1 Kaka enila Nikodemus ea Parisiki Yahudi donkae pukon ea abolki balinde. 2 Nikodemus ea labunekhe, Yesus bali talen kali adea, Rabio, Hepa Allah bali tan kalinka eon pukon talendeepki nua kal heekodo. Hon Allah Ea Hep bali e-balinonki domteka, kit dalo mina Hep tana e-hemephe. Nikodemus tan Yesus pukon kali aede. 3 Taekhe, Yesus tan e pukona kali aedea, doo, Nea pen pukon wenga kali heokne. Kamakia haluk tena waaki paon tep e-heoknede domteka, ea Allah Raja hibil heon balia e-atmen balinoknede, aede. 4 Taekhe, Nikodemus tan haluk kalintame aedea, kanek, mina heen kaka tana petaen litopneho haluk tena okyanop paon tep heon pukon yoko? aede. 5 Taekhe, Yesus tan haluk kali aedea, doo, Nea pen pukon wenga kali hee. Ok hon Allah Baee tan hon heen e-paep aon domteka, ea Allah Raja hibil heon balia e-himinoknede. 6 Kaka kalhilki tan paep aonki domteka, ea kalhilki mum balinoknehee. Puo, Allah Baee tan paep aonki domteka, ea baeeki mum balinoknede. 7 Ne tan hep pukon kali heokne, kapua do hel do haluk tena okyanopki paon tep heon pukona e-pinong bilne. 8 Aplum te yoko? Apluma ekel pinonga tan dinon min. Dinekhe, aplum alwema kaka tana wenghe hemip puo, aplum tibon bali hon wawanon bali hona nup kakaa lulomkae. Allah Baee tan paep eon pukon hel kauma tep min. Yesus tan Nikodemus pukon kali aede. 9 Taekhe, Nikodemus tana, doo, kapua mina heen putae hemaa yoko? aede. 10 Putaekhe, Yesus tan haluk Nikodemus pukona, doo, Israel donkae pukon hepa guru i kalinka eonki puo, mina nek, hepa Ne kali hee weng kapua e-kal heep yoko? 11 Nea pen pukon wenga kali heokne. Nua kal hee hemup min hon atme hemup min hon muma kalinka ee hemup. Puo, ipkait tana nu kalinka ee hemup min kapua kote hemipkae. 12 Mangol hil min pukona kukup ee heme puo, e-heme hemip. Kaneka abi dingla min pukon kukup eoknehii domteka, diimin ipa e-hemoknehiip. 13 Kaka maki hel abi dingla e-ngin wande puo, Kaka Miiki E muma abi dingla tana dakende. 14 Musa ea kaka aip do bali tan awot himitkia a dam bali dio ngin paede. Kauma tep Kaka Miiki hel nganan dio ngin paep aoknediip. 15 Putaiphe, kamaki E pukon kal heen lipme aenonekno, ea kaka dito balinonki heoknede. 16 Allah Ea bakon bakon yumkae pukon dit paep eede. Kauma pukon Ekel Miiki yon mumki eende. Kamaki E pukon kal heen lipme aoknedeekia ea dito dito e-denoknede puo, ea dito balinon min depoknede. 17 Allah tan E Miiki mangol hil bali kaka yumkae kupa eo yon pukon e-dun paep aede. Puo, E ben kaka yumkae yep hep eon pukon mum dun paep aede. 18 Kamaki tan E pukon kal heen lipmo heme aoknedeekia e-kuplo tala hep aoknede. Puo, kamaki tan E pukon e-kal heen lipmo e-heme aoknedeeki domteka, ea kuplo tala hep aon min taopa mum balinoknede. Ea Allah Miiki Yon Mumki pukona e-lipmo hemede. Kauma pukon ea kuplo tala hep aon min taop mum balinoknede. 19 Kuplo tala hep eon min kapua kaema: pipyama hihi mangol hil bali dakende puo, kaka heme hemip mina tala. Kauma pukon ia pipyam pukona 20 Kamaki tala heme hemaaki domteka, ea pipyam kapu pukona ngalne hemaaki. E pinonga tala heme hemaa min kapua pipyam tan kukuoknehe pinong daka hemaa. Kauma pukon ea pipyam balia e-tale hemaaki. 21 Puo, kamaki tan pen pukon mum heme hemaa domteka, ea pipyam bali mum balinoknehee. Putaekhe, e heme hemaa mina kaka yum tan ea Allah ben mum heme hemaaki ia kal heoknehiip. Yesus tan Nikodemus pukon kalinka aede. 22 Taekhe, Yesus hon E hon manonkae hona Yudea bakon uno kaka ok bume eekhe balindiip. 23 Taiphe Yohanes hela Ainon aip Salim aip dimona tan ok bume eede. Bakon kapua ok diop bali hon kaka hel diop tan talendiip, kauma pukon ok bume eede. 24 Dingme kapua Yohanesa bui ap bali paep aani do. Kauma pukon ea putamde. 25 Taekhe, Yohanes tenaa hon kaka Yahudiki hon bamoo hemon dingme ok dokyon pukon weng dudiip. 26 Putamiphe, ia Yohanes bali talen kali aediipa, Rabio, Ok Yordan yakmal pa hep hon balino, hep tana kukup eedeepki kapu bali, petamon yumkae E bali wawaniphe, ok bume ea, aediip. 27 Taiphe, Yohanes tana, doo, abi dingla tan eon min kauma mum kaka ea depoknehee. 28 Ip hel tan ne kali eedi wenga kal heekodiip. Ne tana, doo, nea Kristusa do puo, hin dun paep needeeki. 29 Wanang dunheeki ea hibilki. E pukon e lakon malip aonki tana e talon pukon wenghen mehe hemaa. Putaek talekhe, wanang dunheeki wenga wenghenonekno, pinong yep dakloknede. Kauma tep petamon ne hela hihi heek pinong yep daklee. 30 Ea do hel do daloki heoknehee puo, nea do hel do yambulki heoknehii. 31 Hipla tan dakendeeki Ea yum mina dangolki. Minakia mangol hil bali tan tibokneheeki domteka, ea mangol hil baliki hon mangol hil min tep mum weng pakloknehee. Abi dingla tan dakendeeki kapua Ea yum min pukon i dangolki heekode. 32 Dangolki kapu tana mina min atmenhee min hon wenghenhee min hona kukup eekhe puo, kaka maki tan hel E kukup eehe weng kapua e-wenghe hemip. 33 Puo, minaki tana E kukup eehe wenga wenghoknehee domteka, e lipmehee min kapu tana Allah Pukon Ea Pen Pukonki puonekot kukmii heoknehee. 34 Allah dun paedeeki kauma tan Allah Wenga kukme ee hemaa. Kauma pukon Allah tana hakandon do tan E Baeea eenka hemaa. 35 Miiki pukon Olki tana dit paep ae hemaa. Kauma pukon yum mina E bali mum paede. 36 Minaki tan Miiki pukon lipmo heme aoknedeekia dito balinon mina depoknede. Puo, minaki tana Miiki pukon e-lipmo heme aoknedeeki domteka, ea dito balinon mina e-atmoknede puo, Allah kabinon min mum e balia balinoknede.

4:1 Parisikae wenghendiipa Yesus tana Yohanes tep kaka lao mum ok bup eona do puo, kaka diopkae ok bup eekhe, E hon manonkae heekodiip. 2 Pen pukon Yesus Ekel tana e-ok bume eede puo, E hon manonkae tan ok bume eediip. 3 Taiphe, Yesus tan Parisikae pinong daklon mina kal hep eenonekno, Yudea bakon koten Galilea bakon unaanoa, 4 Ea do hel do Samaria bakon ben mum wande. 5 Taenonekno, Samaria bakon aip maki enila Sikar aip wande. Uhin Yakub tan e miiki Yusuf pukon mangol kapua kolop aedeeki. Aip kapua Yusuf tan depen hibil heekode mangol dimona kauma Yesusa wan balinde. 6 Yakub tan ok buk pakookodeeki bali puma Yesus Ea aton tilnekhe, talen ngangi kulo ok buk dimon kapu Ea hipnede. 7 Taekhe, wanang Samariaku ua ok lulan talukhe, Yesus tan kali uedea, kupo, oka Ne pukon hel ma lulan neoknep yoko? uede. 8 (Yesus hon manonkae yuma Ekel mum kolop aen, enon minhimen wandiip.) 9 Putaekhe, Samaria wanangku kapu tana, doo, Hepa kaka Yahudiki hon nea wanang Samariaku. Kanek mina min pukon oka nopneep yoko? aedu. (Kapua Yahudikae hon Samariakae hon ia e-dakandiipkae, kauma nek, ua puo aedu.) 10 Taukhe, Yesusa wenghenonekno, E tana, doo, kup tana Allah ban eon min hon ok nopheaaki pukon kupa kal heep domteka, kupa nop aephe, E tana ok dito balinonkia heoknehe, uede. 11 Taekhe, u tana, Tuano, Hepa ok lulan don mina doki hon ok buka himitki. Kanek mina heen ok dito balinonki kapua luloknep yoko? 12 Nup umdopki Yakub e tana ok buk kapea pakoen, e tenaa hon e waklon min hona kauma mum enedonipno, nu kan talonkae pukon hel kolop eede. Kanek Hepa e tepa do dangolki yoko? aedu. 13 Taukhe, Yesus tan kali uedea, doo, minakae tan ok kapea weoknehiipkae domteka, ia mahon alol eoknede. 14 Puo, minakae Ne tan ok eokneeki weoknediipkae ia oka mahon e-alol eoknede. Pen pukon Ne tan oka eokne kapua i til bali ok abolki duplon tepno haklon do tan dito balinoknede. Yesus tan kali uede. 15 Taekhe, wanangku kapu tan kali aedua, Tuano, nea kam tan oka lulan duplona ne ngal. Kaneka ok kapua dop nee! aedu. 16 Taukhe, Yesus tana, doo, kanek kup imki hon wan weng dip aephe taloko, uede. 17 Taekhe, u tana, doo, nea imki doku, aedu. Taukhe, Yesus tana, pen pukon nea imki doku puonep. 18 Puo, kup imyelki elnen dun kolop eedeepku hon petamona kaka bangupkia kup hon la balinheeki kapu hel kup imkia do. Pen pukon kup tana nea imki doku puonep. Yesus tana kali uede. 19 Taekhe, wanangku kapua podakan kali aedua, Tuano, kanek hepa kaka nabi kapu yoko? 20 Nu umdiipkia abenong kaema mum Allah pukon heme aediip, Puo, ip Yahudikaea do hel do Yerusalem aip mum balino, ipa Allah heme aonkae, kali aedu. 21 Taukhe, Yesus tan kali uedea, kupo, abenong kape tan edo Yerusalem aip tan Allah Olki e-heme aon pukon dinga heon pukona pataloknede. 22 Ip Samariakae heme eon min pukona ipa lulom puo, nu Yahudikae heme aonkia hihi kal heekoho. Pen pukon yep hep eon mina Yahudikae ben mum taloknede. 23 Petamon edo balinekhe, kaka tan Allah pukona baee tan hon pen pukon min tan hona heme aoknediip. Allah Olki tan kaka kauma tepno heme aonki pukona pimka hemaa. 24 Allah Ea Baeeki kauma pukon E heme aonkae tana baee tan hon pen pukon min tan hon heme aoknehiip. Yesus tana kali uede. 25 Taekhe, wanangku kapu tana, Hepo, Mesias Kristus tiboknede puonediipki kapua nea kal. Ea tibenonekno, yum mina nup pukon kukup eoknede, aedu. 26 Taukhe, Yesus tana, doo, pe weng depe heekia E pua uma, uede. 27 Taekhe, Yesus hon manonkae wanho talen, Yesusa wanangku kapu hon weng depe uehe pukon ia pinong bil hep eede. Taenonipno, ikalo pukon i tana, doo, kupa mina hemeheep uon edo Yesus pukona, doo, mina pukon u hon weng depenheep yoko aon hel do tan balindiip. 28 Taiphe, wanangku kapua okmila baakoten wan u aipkae pukon kali eedu. 29 U tana, doo, ne pumon heekodii min yum kali neea kaka kapua ipa wan ma dataamni. Ea Kristus Allah Yep Hep Eonki puonediipki kapu maedo, kali eedu. 30 Taukhe, ikaita wenghenonipo, aip koten wol wawanediip. 31 Taiphe, Yesus hon manonkae tan Yesus pukona, Rabio, enon mina ene, nekot pis aediip. 32 Taiphe, E tana, Ne enon min ipa lulomkia lahee, eede. 33 Taekhe, ikait pinong bilno weng dependiipa, doo, kanek enon mina dio tale aehiip maedo? nenediip. 34 Taiphe, Yesus tana, doo, Ne hemona Allah dun paep needeeki pinonga min hemo, hihi heon pukon kapua Ne weon mina uma. 35 Ne kali ee min kapua kaema, ukol laplao mahon heekhe, bumoknedo yoko? Puo, Ne tan kali eokne hii bano yong bali kop kulni! Yong til mina hihi bumon dinga heekohee ma. 36 Petamon bumonkia amol min pukon hemo hiton min dito balinonki pukon bumen demaa. Putamekhe, don hamen daklonki hon kama hil bumen demonki hon ikalonoa pinong yep dakloknehiip. 37 Kaka makia don miehemaaki hon kaka maki tana bume hemaaki pukon hona pen pukon wenga puone hemip. 38 I dokae tan hemo mihemipki pukon Ne tan ipa uno, bumon pukon dun paep eehi. Kaka dokae dalo tan pitmo heme hemipki ipa talen bumon mum bumehiip. Yesus tan E hon manonkae pukon kalinka eede. 39 Taekhe, wanang Samariaku kapu tana, doo, ne hemedii min yuma E tan ihop bap neeheeki, kali eedu. Taukhe, Sikar aip Samariakae diopa Yesus pukon kal heen lipme aediip. 40 Taen, Samariakaea Yesus bali talenonipno, i bali pa mum balinon pukon nop aiphe, dingme laoa i hon pabalinde. 41 Taikhe, kaka diop hel mahon E kalinka eehe weng pukon ia kal heen lipmediip. 42 Taenonipno, wanang Samariaku kapu pukon kali uediip. I tana, doo, hina kup wenga mum nua wenghen lipmeho. Puo, kamdika E kalinka ea wenga kapua nukel tan hihi wenghup. Ea pen pukon mangol hilkae yum pukon Yep Hep Eonki nua kal heekoho, uediip. 43 Taiphe, Yesusa dingme lao i hon pabalinho Galilea bakon wande. 44 (Yesus tan kalindea kaka nabikia ekel bakona balino hemon pukonaekel bakonakae tana ngalno e-pinong yep daka aoknehiip.) 45 Galilea bakonkaea Yerusalem aip uno Yesusa Paskah dingme tan E kit hemede mina ia atmendiip. Kauma pukon Yesusa Galilea bakon unekhe, Galilea bakonkae tana dito pinong yep daklo nilinka aediip. 46 Taakodo, Yesus Ea kabol hin ok mum ok anggur heekode aip enila Kana aip Galilea bakon wande. Uno, kaka daloki Kapernaum aipki e tenaa dito yol dalo balinheekhe, ea aip mum balinde. 47 Kaka daloki kapu tana Yesus Ea Yudea bakon tan Galilea bakon talenhe pukona wenghenonekno, e tenaa yol dito daloki kapua Yesus tan yep hep aon pukon wan pis aede. 48 Taekhe, Yesus tan kali aedea, doo, Yahudikae pukon kit dalo mina e-atmon domteka, ia e-kal heen lipmoknehiip. Yesus tan kali aede. 49 Putaekhe, kaka daloki tana, doo, Tuano, ne tenaa dito deni tep, kauma pukon hapetnek dake unem. Doneka, denokna nekot, Yesus pukon pis aede. 50 Taekhe, Yesus tan kaka kapu pukon, hepo, une! Hep tenaa hihi yepna, kali aede. Putaekhe, kaka kapu tan Yesus kali aa wenga pukon pen pukon putaokna pinong daklonekno, wande. 51 Kaka daloki kapu ea wol unekhe, e hemonkae tan wol talen kali aediipa, hep tena hihi yepno balinaa, aediip. 52 Taiphe, kaka daloki kapu tan ikait pukon mina atona ea yepnehee yoko? eede. Taekhe, i tana, doo, hino jam satu aton til tan e teng diihe mina dedenekhe yepno balinhee, kali aediip. 53 Taiphe, kaka daloki tan pen pukon aton kauma Yesus tana doo, hep tena yep balinokna, kali aehe pukon pinong dokyede. Kauma pukon kaka daloki e hon e bunga hon e hon balinonkae yum hona Yesus pukon ia kal heen lipmo heme aediip. 54 Yesus ea Yudea bakon koten, Galilea talende dingmea kit dalo hemon min laokia pu min kauma heekode.

5:1 Putaakodo, Yahudikae upo enon dinga heekhe, Yesusa Yerusalem aip wande. 2 Yerusalem aip yot pil tumki enila Yot Domba dimona ok hit makia puma Ibrani weng tana Betesda petkodiip. Ok hit kapu balia ap kulol petutonki elnen moen apkon dokyediip. 3 Ok hit dimon kapua ap yambul til bali kaka piinonkae hon hiopkae hon e-manitepkae hon yuma talen mehenediip. 4 Putamiphe, dingme maki makia Malaikat Tuhana ok hit kapu til bali daken ok limede. Putamekhe, minaki tan hin dake ok himin tibomaakia, e yol min yuma yep hep aenede. 5 Pu bali pua kaka maki yola kol muma deng maki topa kumnen piindeekia mehede. 6 Putamdeekhe, Yesus tan kaka kapua puma ihenkotek atme aede. Taekhe, Yesusa kal heekode ea kol diopa kauma tep mum balindeeki. Kauma nek, E tan kal heen kalin tame aedea, doo, hepa yepnon pukona pinong yep yoko? aede. 7 Taekhe, kaka yolki kapu tana, Tuano, ok limon dingmea kaka dio dake ok bup neonkia doki. Kauma pukon nea ok hit kapu dake himinon pukona kabol noknikhe, kaka dokae i tan hin dake ok himine hemip. Yesus pukon kali aede. 8 Putaekhe, Yesus tan kaka yolki kapu pukon, hepo, tiben hep apil men dun dio mane! aede. 9 Taekhe, weng tungul unido tan kaka kapua yepno tiben, e apil men dun dio mande. Puo, dingme kapua Sabat dingme tan putaakode. 10 Kauma pukon Yahudikae tan kaka yep hep aaki kapu pukona kupa aediipa. I tana, doo, kamdika Sabat dingme nek, hepa hep apil men dun dio manona do, aediip. 11 Taiphe, kaka kapu tan ikait pukon kali eedea, doo, kaka yep hep neeheeki tan ne pukon kali neehea, hepa tiben hep apil men dun dio mane kali neehe, eede. 12 Taekhe, ikait tan e pukon kalin tame aediipa, doo, hep pukon apil men dun dio mane kali heeheekia minaki yoko? aediip. 13 Puo, Yesus Ea puma tan kaka diop bali yalum buen dedende. Kauma pukon kaka yepnaaki kapu ea minaki tan yep hep aede pukon ea lulom nede. 14 Taekhe, Yesusa Allah ap til bali tan kaka kapu hon dakan kali aedea, hepa hihi yep hep heehee. Kauma pukon hepa mahon e-tala heme. Doneka hep pukona dito dalo tan tala hep heoknede maedo, kali aede. 15 Putaekhe, kaka kapua tiben dum uno kaka Yahudikae pukona, Yesus tan yep hep aehee pukon ngotokop eede. 16 Yesusa Sabat dingme tan putame hemaa, kauma pukon hemo kaka Yahudikae tan Yesusa tala hep aemno tamdiip. 17 Putamiphe, E tan ikait pukon kali eedea, doo, Ne Olkia pa hemon mumki. Kauma pukon Ne hel pa hemon mum, eede. 18 Yesusa Sabat dingme pukon mum hemoa do puo, E tana Allah Ea Ne Olki hon Ea Nukalo mum tepki puonaa, kauma pukon hemo Yahudikaea mahon dalo tan ngol pimkulo alemno tamdiip. 19 Putamiphe, Yesus tan ikait pukon ngol moen kalinka eedea, doo, pen pukon Ne tana ipkait pukon kali eokne. Miiki tana Ekel pinonga mina e-hemni tep. Puo, mina min Olki tan hemehee min kauma mum Miiki tan hel hemoknehee. Kauma pukon Olki heme hemaa mina atmenoneknoa, Miiki tan hel mum tep hemoknehee. 20 Olki tana Miiki pukon dit paep aen hemon min yuma kukup ae hemaa. Hon balineka hemon min kape tepkia do puo, dito daloki kukup aek hemekhe, ipa podakloknediip. 21 Olki tana kaka denonkae tipnio eek tiben baline hemip. Kauma tep kaka Miiki kapu pinonga tan hel minaki tibeo aanokia tibeo aek tibe balinoknehee. 22 Olki tana kaka maki mum hel e-kupa aonki puo, kupa eon min kapu yuma Miiki bali kolop aede. 23 Kaka yum tan Olki pukon yep mumo aenehemip tepa Miiki pukon hel yep mumo aoknehiip. Minakae tana Miiki pukon e-yep mumo aoknehiip domteka, Olki E dun paep aedeeki pukon hel e-yep mumo aoknehiip. 24 Nea pen pukon weng mum kali ee, minakia Ne wenga wenghen Ne dun paep needeeki pukon lipmo heme aoknedeeki domteka, ea balinon ditoki depekhe, ea e-tala hep aoknede. Kaka kapua hihi denon bali koten dito balinon bali tale himinhee. 25 Nea pen pukon weng mum kali eokne, kaka denonkaea Allah Miiki wenga wenghenonipno, ia balinon ditoki depoknediip dinga taloknede hon hihi talenhee. 26 Kauma pukon Olki bali balinon mina Ekel bali hel pabaline hemaa. Kauma tepa Olki tana Miiki pukon hel balinon mina aekhe, Ea depen baline hemaa. 27 Kapua Ea Kaka Miiki. Kauma nek, Olki tan Miiki pukona kupa eon min ngangmela aende. 28 Ipa weng kapu pukon e-poni. Kaka yum denip buk paedomipkae yuma E wenga wenghenonipno, 29 tiboknediip. Taen minakae yep hemedoipkaea dito dito balinon pukon tiboknediip puo, i tala hemedoipkaea dito tala hep eon pukona tiboknediip. 30 Nea Nekel pinonga mina e-hemni tepki puo, Ne wenghenhii min tep mum hemo lelamonki. Hon Ne lelamon mina pen pukon tutum mum hemonki. Kauma pukon Nea Nekel pinong yep mina e-hemonki puo, Ne Dun Paep Needeeki pinong yep mina Nea hemonki. 31 Nekel pinong daklon min mum kalinka eoknehii domteka, Ne kalinka eon min kapu pukona e-hihi noknehee. 32 Puo, kaka doki tan hel Ne pukon kalinka eedea, kapu pen pukon hihi puonoknehiip. 33 Yohanes pukon kalinka aiphe, e tan hel pen pukon mina kalinka eede. 34 Kaka tan kalinka eon mina Nea Ne ngal puo, Ne tan weng kapua kali eikhe, ipa yep hep eon pukon. 35 Nek, Yohanes ea aluk teno pipyam heekhe, ipkaita pipyam kapua dingme mina tep mum depen pinong yep dakadiip. 36 Ne kalinka ee hemee mina Yohanes kalinka eon min tepa doki puo, dito mangop min kapua Olki tan Nea hemon min kapu yuma hemo, hihi heon pukon kolop neede. Taekhe, Nea putame heme. Kauma tana Olki Ne dun paep needeeki hemona hemikhe, kukmii hee hemaa. 37 Olki Ne dun paep needeeki E tan Ne pukona kalinka eede. Taekhe, ipkaita E tan dun paep eedeeki pukona kal heen, e-lipme aediip. 38 Kauma pukon ipkaita E wenga e-wenghendiip hon E kamoa hel e-atmiphe, E wenga ip til balia dito e-balinde. 39 Ipkait pinonga Musa keek bookode buku kapu bena dito balinon min depoknedo nekot dingme yuma helemo pimkadiip. Puo, Musa keek bookode bukua kapu tana Ne kukmii heon pukon mum bookode. 40 Puo, ipkaita balinon ditoki kapu depon pukona ne bali ngalno e-talendiip. 41 Kaka bali tan Ne pukon yepo non mina Nea ngalnehii. 42 Puo, ip pukon Nea kal heekohia diplop til balia Allah pukon dit paon mina e-balinhee. 43 Nea Ne Olki enila ben talendi puo, ipkaita kolop neediip. Puo, kaka doki ekel enila ben taloknedeeki domteka, ipa yepo aoknediip. 44 Ipkaita Allah makiumki yeponon min tale hemaaki pukona e-pimka hemipkae. Puo, ipa kaka bali tan yeponon mina tale hemaaki pukon depe hemipkae. Kanek pen pukon mum lipmo, kal heon pukona mina heoknehiip yoko? 45 Ipkaita Ne tan Olki bali dio wan kukup aoknede e-pinong dakan neeni puo, ip pinong yep daka ao lipme ae hemipki Musa tan dio wan kukup aoknede. 46 Musa tan Ne pukon keek bookode. Kauma pukon ipa Musa pukon wenghen lipme hemip domteka, Ne pukon hel hihi kal heen lipme neehiip. 47 Puo, keek bookode mina e-lipmediip. Kaneka mina heen Ne kalinka eon wenga hel wenghen lipmoknehiip yoko? Yesus tan Parisikae pukon kalinka eede.

6:1 Taenonekno, Yesusa ok hit Galilea edo enil laokia Tiberias ok hit yakan wande. 2 Taekhe, Yesus tan kit dalo hemon mina kaka yolkae diop yep heme eekhe, ia atmendiip. Kauma nek, kaka dito diopa E hon wandiip. 3 Taiphe, Yesusa abenong bali E tenaa hon maki ngin hiplondiip. 4 Dingme kapua kaka Yahudikae Paskah hemon dingmea hibil heekode. 5 Taen, Yesusa tangmal kop kan wandea kaka dito diop E bali talendiip. Taiphe, Yesus tan Pilipus pukona, doo, mina bali tan nupa rotia wan hiuphe, ia weoknip yoko? aede. 6 Yesus Ekel hemaano min Ea hihi kal puo, ngol kapua Pilipus heetame aon pukon kali aede. 7 Taekhe, Pilipus tan Yesus pukona, doo, hiwol dinar ukol pahiknenki kapu tan muma kaka diop kapea haklon maki muma weip e-hihi heeni tep, kali aede. 8 Taekhe, E hon manonki maki enila Andreas, Simon Petrus ningki, tan Yesus pukona 9 doo, pe bali pea tena kaka maki roti yambulki elnen hon ikan hel yambulkia lao hon buo tale paehee. Puo, enon min lao kape muma kaka diop kape pukona mina heoknup yoko? aede. 10 Taekhe, Yesus tana doo, kaka diop kapea kali eiphe hipnim, eede. Pu bali pua enonga dito diop bali. Kaka diop kapua i kaka muma lima ribukae hipnediip. 11 Taiphe, Yesus tan roti kapu dun Allah kali aenonekno, hipnipkae pukona ikel pinong daklon tep hep heen lehongye paep eenonekno, ikan hel mum tep putap eede. 12 Taekhe, ia enehiip hihi eekhea, E tenaa pukona, doo, hakbul balinaakia yum koton do tan mupye deeni, eede. 13 Taekhe, ikait tana enehiipki hakbula tengnong tan wiion min hiongnen bali dun deiphe, ngong pande. 14 Putaekhe, kaka diop E kit dalo hemon min kapu atmenonipno, i tan puonediipa, doo, kaka kapea pen pukon mum mangol hil kape taloknede nabia puonediipki kapua pema puonediip. 15 Putaiphe, Yesusa ikaita talenhoa pisno raja hep aon pukon pinong dakadiip. Taiphe, Ea kal hep eenoneknoa, abenong bali Ekel mum ngin wande. 16 Taen olbekhea, Yesus hon manonkae ia ok hit bali dake unonipno, 17 ngin ok manon min himin Kapernaum aip wandiip. Putaip mimdopnekhe, Yesus hel talen puo, i hona e-dakande. 18 Taiphe, apluma dalo heen, ok hita dalo tan limede. 19 Taekhe, ia empat kilometer tep uno, atmendiipa Yesus Ea ok ding bali etkoto ok manon min dimona talekhe, atmen dito podakandiip. 20 Taiphe, E tan ikait pukon kali eedea, doo, ipa e-poni. Ne mum tale, eede. 21 Taekhe, ikait tan E pukon dit paen, dio ngin ok manon min til bali paep aemno tamdiip. Taiphe puo, hiibin bamlon tep heokno, ok manon min kapua enom tan i unemno pinong daklip bali ok hit tungul paede. 22 Putaakoho dameka kaka diop ok yakmala balindiipkae tan atmendiipa ok manon min maki mum balinede. Taekhe, kop kulip Yesusa e-ngin unekhea, E hon manonkae mum yakan ok yakmal pa wandiip. 23 Taiphe, kabol hin rotia Yesus tan Allah kali aek enediip bali tan ok manon min mina tepa ok hit Tiberias yingila tana talendiip. 24 Taiphe, kaka diop kapua kopkadiipa Yesus hon E tenaa yum hona e-baliniphe atmenonipno, haluk ngin ok manon min bali himin, Yesus pukon pimkan Kapernaum aip wandiip. 25 Taen, ia pimkan ok hit yakmal pa uno, Yesus atme aen kali aediipa, doo, Rabio, Hepa mina heen pea talenheep yoko? aediip. 26 Taiphe, Yesus tan ikait pukon, doo, Ne tana pen pukon kali eokne, ipa kit dalo min atmen Ne pukon pimkan talipa do puo, roti kapu weip hihinehee kauma nek, Ne pukona pimkan talip. 27 Allah Olki tana Miiki pukon pinong yep tan yum kolop aede. Kauma pukon ipkaita enon min bakotonki pukona e-hemni. Puo, Kaka Miiki tan enon min dito balinonki eon pukona hemni. Yesus tan kaka diopkae kapu pukona kali eede. 28 Taekhe, i tan mahon kalin tame aediipa, Allah pinonga min kapua mina heen do hel do nua hemoknedo yoko? aediip. 29 Taiphe, Yesus tan haluk kali eedea, doo, Allah pinonga min hemon kapua pema: Allah tan dun paep aedeeki Euma lipmo heme aani, kali eede. 30 Taekhe, E pukon haluk kali aediipa, kit dalo mina, mina tepki Hep tana heephe edo mina min Hepa hemephe, nua atmen lipmo heme heokneho yoko? 31 Nu umdipki kaka do bali ben talendiip dingmea roti enila mana enediip. Allah Buku tan keek bookodea, Allah abi dinglaki rotia een kulek enediip, puonede. Ikait tan Yesus pukon kali aediip. 32 Taiphe, Yesus tan, Nea pen pukon mum kali eokne, roti abi dinglaki kapua Musa tan eenkadea do puo, Ne Olki abi dinglaki tan roti pen pukonki kapua eenkade. 33 Roti Allah tan eenkadeeki kapua mangol hilkae yum dito balinon pukona abidingla tan dakendeeki E tana eenkade. Yesus tan kali eede. 34 Taekhe, i tana, Tuan, roti kapua dop nu hel kauma mum een kuloknedeep, aediip. 35 Taiphe, Yesus tan ikait pukon kalinka eedea, doo, roti dito balinonki kapua Nea uma. Minaki Ne bali talokneheeki ea mahon e-alol hep aoknede. Hon minaki Ne pukon heme neoknedeeki ea mahon oka e-denoknede. 36 Puo, Nea hihi ipkait pukona, doo, ipa Ne atme neen kolop neediip, kali eedi. 37 Yum min Olki tana Ne pukon kolop neoknehee mina Ne tan depoknehii. Kauma pukon minakia Ne bali talokneheeki domteka, Nea e pukon e-hilip aoknehii. 38 Nea abidingla tan Nekel pinonga min hemon pukona e-dakendii. Puo, E tan Dun Paep Needeeki Ekel pinonga min hemon pukon dakendii. 39 Ne Dun Paep Needeeki E pinonga mina kaema: yum min Ne pukon kolop needeeki maki hela e-dedenoknede puo, tungul dingmea tibe hep eoknedii. 40 Ne Olki pinonga mina kaema: minakaea Miiki pukon kopka aonipno, lipme ae hemipkaea balinon ditoki depoknediip. Taiphe, tungul dingmea Ne tan tipnio eoknedii. Yesus tan kali eede. 41 Taen, Yesusa roti abi dingla tan dakendeeki kapua Nea uma, puonaa kauma nek, Yahudikae tan E pukona pinong tala daklo weng dependiip. 42 Taenonipno, puonediipa, doo, kaka kapea Yusuf taki Yesus olki oku hel nua kal hep eedokae kapu yoko? Edo, E tan Nea abi dingla tan dakendiiki puonaa kapua mina nek yoko? neno weng dependiip. 43 Taiphe, Yesus tan ikait pukon kalinka eedea, ipkaito, pinong tala daklo weng depona kotni. 44 Olki Ne Dun Paep Needeeki tan minakia Ne bali e-dio tale neoknede domteka, kaka maki hel Ne balia e-talni tep. Puo, dio taloknede domteka, Ne tan tungul dingmea tibeo, aoknedii. 45 Kaka nabikae tan keek bookodiipa, I yum Allah tan kalinka eoknede, puonediip. Hon minakia Olki tan kalinka eoma weng kapu kal heen hemoknedeekia Ne bali taloknede. 46 Kaka maki mum hel Olki pukona e-atme aede puo, Allah tan Dun Paep Aedeeki E mum Olki pukon atmende. 47 Nea pen pukon kali eokne, minakia wenghen lipmo hemoknedeeki ea dito dito balinon mina depoknede. 48 Roti dito balinonki kapua Nea uma. 49 Ip umdipkia kaka do bali tan roti enila mana enedo hihi dendiip. 50 Puo, rotia abi dingla tan dakendeekia pema. Minaki roti kape weenoneknoa, ea dito e-denoknede. 51 Roti dito balinonki abi dingla tan dakendeekia kapua Nea uma. Kaka minaki tan roti kapea dun weoknehee domteka, ea dito dito balinoknede. Roti kapea Ne kalhil, kauma tana mangol hilkae balinon yepki pukon eoknedii. Yesus tan ikait pukon kalinka eede. 52 Taekhe, kaka Yahudikaea ikel mum weng dun daklo puonediipa, mina heen kaka kape tana Ekel kalhil nukait eek, dun weon pukon yoko? neno weng dependiip. 53 Putamiphe, Yesus tan ikait pukon kali eedea, pen pukon mum Nea ipkaita kali eokne, ipkaita kaka Miiki kapu E kalhila hon E yapia hon e-weoknehiip domteka, ip til balia balinon min dokae heoknediip. 54 Minaki tan Ne kalhil hon Ne yapi hona weoknedeeki domteka, ea balinon ditoki dependeekhe, tungul dingme Ne tana tibeo, aoknedii. 55 Ne kalhil kapua enon min pen pukonki hon Ne yapi kapua ok pen pukon weonki. 56 Minaki tan Ne kalhil hon Ne yapi hona enoknedeeki domteka, ea Ne hon mum tep balinekhe, Ne hel e hon dakan mum tep heen balinoknedii. 57 Nea Ne Olki dito balinonki Dun Paep Needeeki ben Nea balinonki. Kauma tep minaki tan Nea wep neokneheeki domteka, Ne ben ea balinoknede. 58 Rotia abi dingla tan dakendeeki kapua pema. Ip umdipki tan roti enila mana enedo dendiip. Puo, minaki tan roti kape enedoneknoa, ea dito dito balinoknede. 59 Weng kape yuma Yesusa Kapernaum aip Allah Weng hemon ap til bali tana kalinka eede. 60 Putaekhe, ia weng kapu wenghenonipno, Yesus hon manonkae diop tan kali aediipa, doo, puonep weng kapua kukunki. Minakae tan wenghen hemoknehiip yoko? aediip. 61 Taiphe, Yesus tan E hon manonkae pinong daklip min kapu pukon kal hep een, kali eedea, doo, ipkaita ngola kapu pukon kukun hep eekhe, pinong bilnip yoko? 62 Kaka Miikia kabol hin balinde bali ngin unekhe, ipa atmoknediip maedo. 63 Balinon mina Allah Baee tan ipa eenka hemaa; kalhil mina dito mangop domin. Ne tan ipkait pukon kalinka eehii weng kapua Allah Baee hon dito balinon min hon. 64 Puo, ipkaita maka e-lipme neehiipkae, Yesus tan kali eede. Minakia e-lipme aonekno, ngul kolop aoknedeeki pukon Yesusa kabol hin tan hihi kal heekode. 65 Taen, Yesus tan puonedea, Ne tan ip pukona hihi kali eehii, Olki tan e-malien ngangmel hep aoknehee domteka, kaka maki hel Ne balia e-talni tep. Yesus tan kali eede. 66 Taekhe, dingme kapua E hon manonkae diopa kolop aenonipno, E hona e-wandiip. 67 Taiphe, Yesus tan E hon manonkae hiongnen pukona, doo, ipkait pe hel Nea kolop neen i hon unoknip yoko? eede. 68 Taekhe, Simon Petrus tan kali aedea, doo, Tuhano, minaki bali nua unoknup yoko? Hep weng muma dito balinoknede min. 69 Allah tan dun paep heen, ok dokop heedeeki, nua Hep pukon hihi kal heekodo. 70 Taekhe, Yesus tan kali eedea, Ne tan ip kaka hiongnen kape lipip eedii yoko? Puo, ipkait pea makia iblis, puonede. 71 (Puonedeeki kape pukona Yudas, Simon Iskariot taki, pukon puonede.Kaka hiongnen kapua Yudas uma tan Yesusa ngul kolop aoknede.)

7:1 Putaakodonekno, Yudea bakon kaka Yahudikae tan Yesusa alemno tamdiip. Kauma nek, Yesus Ea Galilea bakon mum balin mande. 2 Taekhe, Yahudikae Allah ap hemon pukon upeon dinga hibil diekhe, 3 Yesus ningbelki tan kali aediipa, Hepa pema koten, tibe Yudea bakon unonepno, hemoep min Hep hon manonkaea atmim. 4 Minakia kaka abol heaanoki domteka, hemaano min yum e-mamdooknehee. Hepa kauma tep heme hemepki. Kaneka mangol hilkae yum pukon kukup ee, puonekot E ningbelki tan dikip dap aediip. 5 Yesus pukona Ekel Ningbelki kapu tan hel e-lipme aediip. 6 Kauma pukon Yesus tan kali eedea, ipkait pukon dingme yum enoma la balinhee puo, Ne pukon dinga talni do. 7 Mangol hilkae tan ip pukon e-ngal ee hemip puo, Ne tan ikait pukona tala heme hemipkae nee heme. Kauma nek, ngal nee hemip. 8 Ipkait mum upeon pukona ngin uni puo, Ne dinga kabol, kauma pukon Ne upeon kapu pukona e-nginoknehii. Yesus tan e ningbelki pukon kali eede. 9 Ikait pukona kauma tep kali eenonekno, Galilea bakon mum Ea balinde. 10 Puo, Yesus E mabina pesta upeon bali uniphe, Yesus hel deenonekno, puma wande. 11 Taiphe, i Yahudikae tan E pukon pimkan pesta hemip bali kapu uno puonediipa, kaka kapua kopma yoko? nediip. 12 Putaiphe, puma balinipkae tan hel kaum wenga tan, makae tana doo, Ea kaka yepki, puonediip. Taiphe, makae tan doo, Ea kaka dikip damo mok dame eonki mum, puonediip. 13 Puo, kaka Yahudikae pukona ia pondiip. Kauma nek, ia kaka maki tan hel E pukon ihop tana e-puonediip. 14 Putaen, pesta kapu ngol moiphe, Yesusa Allah ap himin kalinka eede. 15 Taekhe, kaka Yahudikae ia podakan puonediipa, doo, kaka kapea mina heen sekolah hemon do tan kal heon min kapua kal heekohee yoko? nediip. 16 Putamiphe, Yesus tan ikait pukon kali eedea, doo, Ne kalinka neonkia Nekel bali tana doki puo, Ne Dun Paep Needeeki bali tan talonki. 17 Minaki ea Allah pinong mina lipmo hemokneheeki domteka, ea Ne kalinka eon min Allah bali tan talonki kapu edo Nekel bali tan talonki kapu hel ea kal heoknehe. 18 Minaki tan ekel pinong daklon bali min mum kalinka eokneheeki domteka, kapua ekel dalo heon pukon mum kalinka eoknehe. Puo, minaki tan e dun paep aedeeki dalo heon pukon kalinka eoknedeeki domteka, ea mok damon doki pen pukonkia uma. 19 Musa tan Taurat buku kapua ipkait pukon eende yoko? Puo, ipkait pea kaka maki tan hel Taurat buku kapua e-heme hemaa. Mina min pukon Nea nemno pimkulip yoko? Yesus tan kali eede. 20 Taekhe, kaka diop kapu tana Yesus pukona, doo, Hepa baee tala himi heehiip. Minakae tan Hep pukona hemno pimkahiip yoko? aediip. 21 Taiphe, Yesus tan ikait pukona, doo, Nea kit dalo mina maki mum hemikhe, ipa atmen podaklip. 22 Musa tan kukmion min kapua pa hemnio nede. (Pen pukon kukmion min kapua Musa bali tan muma do puo, ip umdipki bali tan hon tibendeeki.) Ipkaita Sabat dingme tan hel kukmion min kapua heme hemip. 23 Musa wenga e-hakpaton pukon ipkait tena waaka Sabat dingme tana kukmii hep ae hemip. Kaneka mina min pukon Ne tan kaka kalhil yum yep hep aehiiki kapu pukona pinong tala daklo kupa neip yoko? 24 Ip tana pen pukon hil heon min pukon lipmani puo, atmen e-hil heon min pukon domteka, e-lipmani. Yesus tan kali eede. 25 Taekhe, Yerusalem aip kaka makae tana doo, alemno tame hemipki kapua E pe pukon yoko? 26 Ea diop kalinka eehe puo, i tana weng maki hel e-kali aehiip. Nup abolkae kal heekohiipa Ea Kristus maedo? 27 Kristus taloknede dingmea kaka maki hel E tiboknede bali pukona e-kal heoknede puo, kaka kape E tibende bali pukon nua hihi kal heekodo, puonediip. 28 Taiphe, Yesusa Allah ap dimona kalinka eonekno, weng dalo tana doo, pen pukon ipa Ne pukon hon Nea mina bali tan tibendii pukon hona ipa hihi kal heekohiip. Nea Nekel pukon e-talendii puo, Pen Pukonki Ea ip e-kal hep aediipki tan Nea dun paep neede. 29 Nea E bali tan talendii hon E tan Nea dun paep neede. Kauma pukon E pukon Nea kal heekodii. Yesus tan kali eede. 30 Taekhe, i tan E pukon ngana aemno tamdiip puo, E dinga heona kabol. Kauma pukon kaka maki tan hel e-depe aediip. 31 Puo, kaka diop kapu tana E pukon kal heen heme aediip. Taen puonediipa, doo, kaka kapea Kristusa doki domteka, Kristus Pen Pukonki talenonekno, Ea kit dalo min mahon hemni tep yoko? Doe. Kaka diop tan putamdiip. 32 Putamiphe, kaka Parisikaea kaum wenga tan Yesus pukon weng depiphe, kaka diop kapua wenghendiip. Taenonipno, kaka imam abolkae hon kaka Parisikae hon Allah ap malionkae tan hona Yesus nganon pukona dip eediip. 33 Taiphe, Yesus tan puonedea, doo, Nea ipkait hona yambul mum balinhonikno, haluk Ne Dun Paep Needeeki balia unoknedii. 34 Taikhe, ip tan Ne pukona pimkuloknehiip puo, Ne hona e-dakloknehiip. Kauma pukon Ne unoknedii bali ipkaita e-apni tep bali, kali eede. 35 Putekhe, kaka Yahudikae kapua kaka maki tan maki kali aenonipno puonediipa, doo, mina bali Ea unekhe, Nup hona e-daklon pukon yoko? Ea kaka Yahudikaea Yunani bakon wan balindiipkae bali uno, kalinka eaano puonaa yoko? 36 E puonaa weng kapea, doo, ipa Ne pukon pimkuloknehiip puo, Ne hon e-dakloknehiip. Kauma pukon Ne unoknedii bali ipkaita e-apni tep bali, kali eehee kapua mina heon pukon yoko? neno weng dependiip. 37 Putaakodiiphe, Yesusa pesta upeon daloki tungul dingme Ea tibe eten weng dalo tan kali eedea, doo, minakae ok denonipnoa, ia yep Ne bali talen oka lulan weoknehiip. 38 Minakia Allah Buku tan puonede tep Ne heme neoknede domteka, ok abol ditokia e bali e-hakloknede. Yesus tan kali eede. 39 Yesus tan puonede wenga kapa Allah Ekel Baeea Yesus heme ae hemipkae kauma nek, puonede. Kapua Yesus Ea denonekno, kit heon hon Allah Baee hona dakni do. Kauma pukon puonede. 40 Taekhe, kaka mina tep E wenga kapua wenghenonipno, i tan puonediipa, pen pukon Nabi taloknedeeki puonediip kapa pen pukon Ea pema, puonediip. 41 Taiphe, i dokae tana doo, E pea Mesias, puonediip puo, dokae tan hel doo, Galilea bakon tana Mesias e-tiboknede. Kauma pukon Ea Mesiasa do. 42 Allah Buku tan puonedea Mesiasa Daud kan talonki Betlehem aip uhin Daud aip tan tiboknede, puonede. Kauma pukon ikait tan puonediip. 43 Putamonipno, kaka diop kapua Yesus pukon weng dun daklo bikleekodiip. 44 Putaen, makae tan Yesus nganemno puo, kaka maki tan hel e-depe aani tep heekode. 45 Taekhe, Allah ap malionkae kapua haluk Imam abolkae hon kaka Parisikae bali hon uniphe, kalin tame eediip. I tana, mina nek, ipa Yesus pukon e-dio talip yoko? eediip. 46 Taiphe, kaka Allah ap malionkae kapu tana, doo, kaka tan puonehiipa, kaka kapua kali hemaa dito do, eediip. 47 Taiphe, kaka Parisikae kapu tan ikait pukona, doo, ipkait pukon hel dikip dap eekhe, yakbakye hemipki yoko? 48 E pukona kaka Yahudi abolkae tan edo kaka Parisikae hel lipmo heme ae hemipki yoko? 49 Dito do! Puo, kaka diop kapu ia Taurat bukua e-kal heekodiip, kauma pukon batdokop eoknup, eediip. 50 Taiphe, Nikodemus hel i hemon mum tepki uhin Yesus bali talendeeki kapu tana ikait pukon kalin tame eedea, 51 nup buku Taurat weng tan kaka tala hemekhe, kaka tala hemokneheeki e hemona kal heon do tan edo kal heenonupno, kupa aon min yoko? Nikodemus tan kali eede. 52 Taekhe, i tana doo, hep hela Galilea bakonki yoko? Hepa buku Taurat balia kopkan helemonepno, Galilea bakon tana kaka Nabikia e-tiboknede puonedeekhe hepa kal heekoheep, kali aediip. 53 Taenonipno, ia ikel aip yuk yuk bali wandiip.

8:1 Puo, Yesus Ea abenong Zaitun ngin wande. 2 Taakoho damek witil labun Ea haluk talen Allah ap dimona balinde. Taekhe, kaka dito diopa E bali dun deiphe, Ea hipno kalinka eon pukon ngol mookode. 3 Taekhe, kaka Taurat weng dito kal heonkae hon kaka Parisikae tan hona wanang wop hek damookua atmen nganan dio Yesus bali talendiip. 4 Putaen, i tan wanangku kapua dio kaka ngung til bali paep uen, Yesus pukon kali aediipa, Rabio, wanangku kapea ua wop hek damukhe, atmen nganan dio talup. 5 Kapa Musa buku Taurat bali nup pukona wanang kaema tep hemonkua ipa atmoknehiip domteka, tum tan mum nate wani, puonede. Kanek, ngol kapea Hep pinonga te yoko? aediip. 6 Taiphe, ikait pinonga putap aukhe, ngol kapua putaoknaa domteka, Ea talaki nemo nekot dikip daen, heetame aediip. Puo, Yesusa kum pakbuno E etul nguma dun mangol bali paen keek mum bomde. 7 Taekhe, ikait tana pa diitame aen mum niphea, Ea dun dupoen ikait pukon kalin tame eede. E tana, kanek ipkait pea minakia tala hemona dito doki domteka, petamon e uma tan kabol hina tumkan wokna. Kali eede. 8 Taen, Ea haluk kum pakbuno mangol bali mum keeka bomde. 9 Taekhe, ia wenghena kaka litopki tan ngol moen maki wanehi yum unonipno, Yesus hon wanangku kauma hon muma kolop eediip. 10 Taen uniphe, Yesusa dun dupoen wanangku kapu pukon kalin tame uedea, woe, wanangku kapeo, ia kopma yoko? Kaka maki tan hela e-net paep hea yoko? uede. 11 Taekhe, u tana, neko, Tuhano, dito doa, aedu. Taukhe, Yesus tan hel kali uedea, Ne tan hel kup pukona e-tala hep heokne. Puo, petamon kupa yep unoknep hon kup tala heme hemep min muma mahon e-heme, uede. 12 Taen, Yesus tan kaka diopkae pukon kali eedea, doo, mangol hil pipyam heonki kapa nea uma. Minaki Ne hon manoknedeeki domteka, ea mimdop yalum manona kotenonekno, ea balinon pipyamki depen hibil heoknede. Yesus tan puonede. 13 Taekhe, kaka Parisikae tan Yesus pukon kali aediipa, Hep hel pukon mum kalinka eep puo, kapua e-putaani tep min, aediip. 14 Taiphe, Yesus tan ikait pukon kali eedea, kanek Nea bokono Nekel tan Nekel pukon mum kalinka eoknehii kapua pen pukon. Ne talon bali hon Ne unon bali hon pukona Nea kal. Puo, ipkaita Ne unon bali hon Ne talon balia ipa lulomkae. 15 Ipkait tana kaka ikel hemon tep heen lelamo lehongme ee hemip puo, Nea kaka maki hel e-lelap ae hemee. 16 Nea lelap eoknehii domteka, Nea pen pukon min pukon mum lehongyen lelap eonki. Kapua Nekel muma doki puo, Nea Ne Dun Paep Needeeki hon mum tep hemonki. 17 Hon ip buku Taurat bali tan keek bookodea, kaka lao tan mum tep kal don min kapua yepo non min. 18 Nea Nekel pukon kalinka eonki hon laokia Ne Olki Dun Paep Needeeki E tana Ne pukon kalinka eede. Yesus tan kali eede. 19 Taekhe, E pukon ikait tan kali aediipa, kanek Hep Olkia kopma yoko? aediip. Taiphe, Yesus tan ikait pukona Ne Olki hon Ne pukon hona ipa e-kal heekodiip. Puo, ipa Ne pukon kal heekohiip domteka, Ne Olki pukon hel ipa hihi kal heekohiip, eede. 20 Weng kapua Allah ap an hemon min dimona tan kalinka eede. Hon dingme kapua E nganon dinga kabol, kauma pukon kaka maki tan hel talen e-nganandiip. 21 Putaen, Yesus tan haluk kaka Parisikae pukon kali eedea, doo, Nea unikhe, ipkait tana Ne pukon pimkuloknediip puo, ipa tala min ben denoknediip. Nea unoknedii bali kapua ipkaita e-apni tep bali. Yesus tan kali eede. 22 Taekhe, kaka Yahudikae tan puonediipa, doo, Ne unoknedii bali ipa e-apni tep, puonaa kapua Ekel tan an denon pukon puonaa maedo, puonediip. 23 Taiphe, Yesus tan ikait pukon puonedea, doo, ipkaita taop pemakae, puo Nea hiplaki. Ipkaita mangol hil pemakae, puo Nea mangol hil kapekia do. 24 Hukaa Ne tan ipkait pukon kali eehia ipa tala hemon min ben denoknediip. Kauma pukon ipkaita Ne pukon Ea uma nekot e-heme neoknediip domteka, ipa tala hemon min bena dito pen pukon denoknediip. Yesus tan kali eede. 25 Taekhe, ikait tan E pukon haluk kali aediipa, kanek hepa minaki yoko? aediip. Taiphe, Yesus tan ikait pukon kali eedea, Nea hihi kalinka eeki, kapa Nea uma. 26 Nea ipkait pukon diop tan kalinka eo lelam eaano. Puo, Dun Paep Needeeki Ea e-kolop eonki hon E tan kali neehe mina Mangol hilkae pukon kalinka eoknehi, eede. 27 Yesus tana E Olki pukon kalinka eede puo, ia e-kal heekodiip. 28 Taiphe, Yesus tan haluk kali eedea, doo, Kaka Miiki dun dio ngin dam paep aenonipno, ia kal heoknediip. Taen, Ne pukona Ea uma puonoknediip. Hon Nea Nekel pinonga mina e-hemonki puo, Ne Olki tan kali neon min mum Ea kalinka eonki ipa kal heoknediip. 29 Ne Dun Paep Needeeki tan Ne hona baline hemaa. Hon Ea Nekel muma dito e-kolop neonki. Hon Ne tan Ekel pinong yep daklon min muma heme hemee. Yesus tan puonede. 30 Taekhe, kaka diop E pukona wenghen lipme aediip. 31 Taiphe, Yahudikae E wenga wenghen lipme aipkae pukon Yesus tana, doo, ipa Ne kalinka ee hemee mina e-kotoknehiip domteka, Ne tenaonga pen pukonkae heoknehiip. 32 Putaenonipno, ipa pen pukon min yuma kal heiphe, kapu tana nong bap eoknehe. Yesus tan kali eede. 33 Taekhe, ikait tana, nua Abraham kan talonkae puo, kaka dokae tana nua e-nganan ban hemonkae hep ee hemip. Kanek mina pukon Hep tana nong bap eoknehee kali eep yoko? aediip. 34 Taiphe, Yesus tan ikait pukona, doo, Ne tan ip pukon kali eokne, pen pukon minakae tala hemonkae domteka, tala min kapu tana ia hihi nong daakode. 35 Kaka ban hemonkia e heme aonki ap bunga pukon ea kakoa doki puo, ap bung hibilki ekel miikia domteka, kakoa pa balinoknehee. 36 Kauma pukon ipkaita Kaka Miiki tan nong bap eoknehee domteka, pen pukon enom yep tan balinoknehiip. 37 Nea kal ipa Abraham kan talonkae puo, ipkaita Nea weng depon pukona enoma e-heekohiip, kauma nek, ipkait tan ne pukona nemno putamhiip. 38 Nea mina min Ne Olki bali tan atmenhii min kauma kalinka eehii. Hon ipkait hela ip olki bali tan wenghenhiip mina heme hemip. Yesus tan kali eede. 39 Taekhe, ikait tan E pukon kali aediipa, doo, nu olkia Abraham, aediip. Taiphe, Yesus tan haluk kali eedea, pen pukon ipkaita Abraham tenaa domteka, Abraham hemede mina heme hemiphe. 40 Nea mina min Allah bali tan wenghenhii mina pen pukon min kapua kalinka ee heme. Puo, petamon ipkait hemehiip mina Ne non pukona putame hemip. Abraham ea kauma tep mina e-hemedeeki. 41 Ipkait tan ip olki heme hemaa min muma heme hemipkae. Yesus tan kali eede. Taekhe, i tana, doo, nua wop hek tenaa dokae puo, nua Olki maki mumkae kapua Allah. Yesus pukon ia ngangmel heen kali aediip. 42 Taiphe, Yesus tana, Nea Allah bali tan tibe talen ip hon balinhii. neoknehiip. Nea Nekel pinonga tana e-talendii puo, E tan Nea dun paep neekhe talendii. 43 Mina min pukon ipkaita Ne wenga e-kal heeni tep yoko? Doo, ipkaita hiong lupkae, kauma pukon Ne wenga e-depni tep heekohiip. 44 Ipkaita ip olki kaheng ekelkae. Kauma pukon ip hel olki kapu pinonga min mum hememno putame hemipkae. Pen pukon mina ip olki balia e-balinekhe, kapua ea e-heme hemaaki. Kauma pukon ea kabol hinpa tan kaka yen puklonki heekodee. Ea mok damonki hon mok damon min kapu yum damilki. Kauma pukon ekel pinonga min mum kalin kulo mok dame hemaaki. 45 Puo, Ne tan ipkait pukon weng pen pukonki kalinka eikhe, ipkait tan Ne pukona e-kal heen lipme nee hemip. 46 Ipkait pea minakia Ne tan tala heme heme mina atmen kal heekode yoko? Nea pen pukon weng kalinka eikhe, mina min pukon ipa Ne pukona e-wenghen lipme neehiip yoko? 47 Minakaea Allah Ekel hibilkae domteka, ia Ekel wenga mum wenghen kuloknehiip. Puo, ipkaita Allah hibila dokae, kauma pukon ipa Ekel wenga e-wenghani tep hee hemip. Yesus tan kalinka eede. 48 Taekhe, kaka Yahudikae tan Yesus pukona, doo, nu tan Hep pukona Ea kaka Samariaki kaheng himindiipki puonedo kapua pen pukon yoko? aediip. 49 Taiphe, Yesus tana, Nea kahenga e-himi neediipki puo, Nea Ne Olki 50 Nea Nekel yep heon pukona e-pimkulonki puo, makia pimkulonkia la balinhee. E tan mum lipyoknede. 51 Dito pen pukon Nea ipkait pukon kali eokne. Minakia Ne wenga tep mum hemoknede domteka, ea dito dito pukon denon mina e-kal heoknede. Yesus tan kalinka eede. 52 Taekhe, kaka Yahudikae tan E pukona, doo, petamon nua hihi kal heekoho. Hepa kaheng mum himindiipki. Abraham hon nabikae yum hon ia hihi dendiip. Puo, Hep tan puonepa doo, minaki Ne wenga tep mum hemonekno, ea denon mina dito dito pukona e-kal heoknede. 53 Hepa nu ahe Abraham tepa do dito dangolki yoko? E hon nabikae yum hel ia hihi dendiip. Kanek Hepa minaki hon mum tep heaanoki yoko? aediip. 54 Taiphe, Yesus tana, doo, Nea Nekel mum kit heaano domteka, Ne kit heaano min kapua yambul hel mangop do min. Ne Olki pukon ipkait tan hel nu Allaho puone hemipki, E tan mum Ne pukona kit hep nee hemaaki. 55 Ip tan E pukon e-kal hep ae hemip puo, Ne mum kal hep aehii. Ne tana kal hep aehii hon Nea kal hep aenonikno, E wenga hemonki heekohii. Puo, Nea lulomki puo noknehii domteka, nea ip tep mok damonki heoknehii. 56 Ip ahe Abraham ea Ne dingmea talon pukon dit paen, pinong yep eede. 57 Taekhe, kaka Yahudikae kapu tan Yesus pukona, Hep balinona kola deng elnen heeni do tan Abrahama atme aedeep yoko? kali aediip. 58 Taiphe, Yesus tan ikait pukon haluk kali eedea, Nea pen pukon ipkaita kali eokne. Nea Abraham tibon do tan pabalindiiki, eede. 59 Taekhe, ikait tana alemno tum kandiip. Taiphe, Yesusa Allah aip kapu koten enom tan dedende.

9:1 Yesusa wol mande dingme kaka paoknukhe, hiop nedeeki atme aede. 2 Taekhe, E hon manonkae tan diitame aediipa, Rabio, minaki tala heekode yoko? Kaka kapu ekel tan tala heekode edo e alilki tan tala heekodo ea hiopki paep aediip yoko? aediip. 3 Taiphe, Yesus tana, doo, e pe tan edo e alilki tan hel e-tala heekodiip puo, Allah hemona e bali tan ihop heon pukon putaakodee. 4 Labuna talokna, kauma pukon nupa do hel do aton til balinomup pe tana Ne Dun Paep Needeeki hemona hemoknup. Mina bali kaka maki mum hel hemon min kotona do. 5 Nea mangol hil bali balinon dingme mangol hil kape pipyam heonki kapau Ne ema, kali eede. 6 Putaen, ula tukyu mangol bali dokyen, mangol hon bipyok heen kaka hiopki hii bali kapua pakwep aede. 7 Taen, kaka kapu pukon kali aedea, hepa une. Wan Siloam ok hit tan ok papoe, aede. (Siloam nediip kapa kal heona dun paonki.) Taekhe, kaka kapua wan ok papoekhe, hii kapa yep hep aek, yepno ekel aipa wande. 8 Taekhe, e ap dimonakae uhina ea none hemaaki, kauma pukon ia kal heen, puonediipa, none hemaaki kapua kaka kape yoko? nediip. 9 Taiphe, dokae tana neko, e pua umao, eediip. Hon makae tan puonediipa, doo, kaka kapua doki e tepkia uma, nediip. Taiphe, kaka kapu ekel tana, neko, pen pukon kapua nea uma, eede. 10 Taekhe, ikait tan e pukon kalin tame aediipa, hep hia mina heen yep hep heehee yoko? aediip. 11 Taiphe, e tana, kaka enila Yesuso nehemipki kauma tan ula tukan mangol hon yalum buen ne hii bali pee kolop neen kali neehea, hepa wan Siloam ok hit tan papoe, kali neehee. Taekhe, nea uno ok papoe tibena hii bano yep kopkahii, kali eede. 12 Taekhe, ikait tan e pukon kali aediipa, kaka kapua kopma yoko? aediip. Taiphe, e tan nea lulom, eede. 13 Taekhe, i tan huuka kaka hiopki yepnaaki kapua dun dio kaka Parisikae bali wandiip. 14 Kapa Yesus tan kaka hiopki mangol pakan bipyok heen, hii bali paen hii bap aede dingmea Sabat dingme tan putap aede. 15 Kauma pukon kaka Parisikae tan mina heen e hia yepnehee pukona diitame aediip. Taiphe, kaka kapu tana, doo, Yesus tan mangol pakan bipyok heen, ne hii bali pee kolop neekhe, nekel tan wan ok dokyen yepnehii. Taena, petamon nea yep tan kop kule, kali eede. 16 Taekhea kaka Parisikae makae tan puonediipa, doo, kaka kape ea Allah bali tana e-talendeeki. Kauma pukon Ea Sabat dingme e-heme hemaaki, puonediip. Taiphe, til tep makae tan puonediipa, doo, kaka hemonki tana kit min kapu tepki hemni tep yoko? neno ikaita weng dun dakadiip. 17 Taen, ikait tan kaka hiopki kapu pukon diitame aediipa, hep tana e pukon minao aoknep yoko? Elka hep hia hihi bap heehee, nek, aediip. Taiphe, e tana, doo, Ea pen pukon kaka nabikia uma, eede. 18 Puo, weng kapu pukon i Yahudikae pinonga hukaa ea hiopki mum yep tan kopkahee kapua pen pukon e-pinong daklonipno, e alilkia haluk weng dip eediip. 19 Taen, i tan kalin tame eediipa, ipkalo hel tan hii talaki paep aediip kapa pen pukon kaka kape yoko? Kanek ea mina heen petamon yep hii bano kop kula yoko? eediip. 20 Taiphe, hiopki kapu alilki tana, neko, nukalo kal heon mina kaema, kaka kapea pen pukon nukalo hel taki hon ea hiop tan mum paep aedokii. 21 Puo, ea mina heen hii bano kop kulaa hon minaki tan hii bap aehee pukona nua lulom mum. Nek, ekela hihi dalonde hon ekel tan weng pakloknehee. Ip tana ekel mum diitame aani, kali eediip. 22 Kapa e alilki kal heekodiipa i Yahudikae tan Yesus pukon Mesiaso puonomipkaea Allah ap bali koten, dum kolop eokneho, puonediip. Kauma pukon ikaloa Yahudikae pukon pono weng kapua puonediip. 23 Kauma pukon e alilki tana, doo, ekela dalondeeki nek, ekel mum diitame aanio, eediip. 24 Taiphe, ikait tan kaka hinpa hiopki kapu pukon haluk tok laokia weng dip aediip. Taen, i tana, doo, hepa Allah pukona yep mumo ae, kali aediip. Taenonipno, haluk dokae pukon hela, doo, nua kal kaka kapu ea tala hemonki mum, eediip. 25 Putaiphe, e tana, pen pukon kaka kapua tala hemonki edo doki nea lulom. Puo, ngol maki kal heekohia, nea pen pukon hiopki puo, petamon nea yep tan kop kulee, kali eede. 26 Taekhe, ikait tan haluk e pukon kali aediipa, hep bali E tana mina min hep heehee hon mina heen hep hia bap heehee yoko? aediip. 27 Taiphe, e tana, doo, nea hihi kali eikhe puo, e-wenghenhiip. Mina min pukon ipa mahon wenghemno yoko? eede. Taekhe, i tana, kanek, hepa E hon manonki heaano yoko? aediip. 28 Taen, ia wengdo kali aediipa, hepa kaka kapu hon manonki! Puo, nua Musa hon manonkae. 29 Nua kal heekodoa Allah tan Musa hon dakan weng depende puo, kaka kapu pukon ea kopma tan talendeeki yoko? Nua lulomkae, aediip. 30 Taiphe, kaka kapu tan ikait pukon kali eedea, doo, ipkait pinonga Ea kopma tan talendeeki pukon nua lulomo puonip, kapua nea podakanhii. Elka E tana ne hia bap neehe. 31 Nupa kal, Allah Ea kaka tala hemonkae wenga e-wenghe eonki. Puo, Ea kaka yepki Ekel pinonga min hemonki mum wenghe aonki. 32 Kabol hinpa tan taakodo kamdik hea kapa kaka makia paep aokno hiopnonki hii bap aoknede puoniphe, nupa e-wenghendo. 33 Kaka kapua Allah bali tan e-talendeeki domteka, Ea hemon min maki hel e-heme hemekhe. Kaka hiopki kapu tan Parisikae pukon kali eede. 34 Taekhe, ikait tana, doo, hep pea tala hemon til bali tan paep heediipki kape tan nu pukona kalinka eep yoko? Nekot kuplo i tana dun dum paep aediip. 35 Taiphe, Yesus wenghendea kaka kapua i Yahudikae tan kuplo dun dum paep aediip. Putaiphe, Yesusa pimkan uno wol dakan kali aedea, Hepo, hepa kaka Miiki pukona kal heen lipme aeheep yoko? aede. 36 Taekhe, kaka kapu tana, Tuhano, E pua minaki yoko? Kali nee. Nea E pukona lipme aokne, kali aede. 37 Taekhe, Yesus tan kaka kapu pukon kali aedea, doo, hepa E pua atmon mum e-atme aep puo, Ea hep hon weng depaaki kapua Ea uma, kali aede. 38 Taekhe, kaka kapu tana, ne Tuhano, nea heme heokne, kali 39 Putaekhe, Yesus tan puoaedea, doo, Nea kuplo lipmon pukon mangol hil balia talendii. Putaikhe, minaki e-atmaani tepkia yep atmon pukon hon minaki yep kopkulonkia hiopnon pukon Nea talendii, kali aede. 40 Taekhe, weng kapua kaka Parisikae balinip kapu hel wenghen E pukon kalintame aediipa, kanek kaldep wenga kapua nu pukon hel hiopkae puonep yoko? aediip. 41 Taiphe, Yesus tan ikait pukon kali eedea, doo, ipkaita hiopkae domteka, tala hemon dokae puo, ipkait tana, doo, nua kopkulonkae, puonip puo, ipa tala heme hemip mina la balinonkae. Yesus tan kaka Parisikae pukon kali eede.

10:1 Taakodonekno, ikait pukon Yesus tan kalinka eedea, doo, dito pen pukon kaka minakia domba ap til balia yot bali tana do puo, pil bali tan ngaen himinoknedeeki domteka, ea kaka hek minki mum puonoknehiip. 2 Puo, minakia yot boo tan mum himinonki domteka, ea pen pukon domba malien wakoo helep eonki. 3 Hon e pukona domba pil yot betlonki tana yot bip aekhe, domba hel malip eonki wenga wenghoknehiip. Taiphe, e tan ikel enila ben weng dip eenonekno, dio dum unoknehee. 4 Putaen, e domba yuma dio dum bup eenoneknoa, weng dip een, ea hin unoknehee. Taekhe, ia ekel weng kal hee hemip, kauma pukon domba ia unoknehiip. 5 Puo, kaka e-kal hep aonki tan taloknehee domteka, ia e wenga lulom, kauma pukon kolop aen, talan unoknehiip. Yesus tan kali eede. 6 Kauma tep Yesus tana ngot heen kali eede puo, ia mina heon pukon Yesus tan kali ea e-kal heekodiip. 7 Kauma pukon Yesus tan tok maki hon kali eedea, doo, Nea ipkait pukon dito pen pukon kali eokne Nea domba kapu bali unon pukon yota kapua Nea uma. 8 Kaka yuma Ne talni do tan talonkae kapua ia hek min hemo yakbakmonkae. Kauma pukon domba tan hel i pukon e-wenghe eoknehiip. 9 Yot balikia Ne uma. Minaki Ne ben himinoneknoa, ea balinon ditokia depoknede. Taena, ea himin unonekno, enong yepki enon bakon depoknede. 10 Heki ea hek don pukon hon yen yakbakye koton pukon hon tale hemaaki puo, Ne talendiia ia balinon ditoki depen yum min hihinon pukon talendii. 11 Yep Malie Wakop Eonkia Ne mum. Yep Malie Wakop Eonki tana E domba pukon pinong yep Ekel balinona kolop eoknede. 12 Kaka depon min depaanoki domteka, kop kulekhe atul min talekhea, domba pukon dingye uma kolop een pono melpakan unoknehee. Taekhe, atul min kapu tana yen puklo ia dingye kotiphe, dingye pakooknehiip. 13 Kaka kapua hip aon pukon mumki, kauma nek, ea domba pukon e-pinong daklo, pono melpakan unoknehee. 14 Nea Yep Malie Wakop Eonki. Nea Ne domba pukon kal heonki hon domba tan hel Ne pukona kal hep nee hemipki. 15 Mum tep Ne Olki tana Ne pukon kal hep nee hemaaki hon Ne tan Ne Olki pukon hel kal hep ae hemee. Taena, Ne tan Ne domba pukon pinong yep Ne balinona kolop eoknedii. 16 Ne domba ap tilakia do puo, pil dumlakia la balinhiip. Domba kapua do hel do Ne tana dio tale eoknehii. Taikhe, Ne wenga wenghenonipno, dun maki deiphe, waka eonki tana malip eoknehee. 17 Nea Ne balinona kolop eenonikno, haluk tiben balinoknedii. Kauma pukon Ne Olki tan Ne pukon mangop nee hemaa. 18 Ne balinona kaka maki tan hel e-dani tep puo, Nea Nekel pinonga mina putaoknedii. Ne balinon edo Ne deno tibon ngangmela hel la balinonki. Ngangmel min kapea Ne Olki tan neende. Yesus tan kalinka eede. 19 Taekhe, i kaka Yahudikaea weng kapu pukona maki tan kalino weng dependiip. 20 Putamo, i makae tana, doo, ipa mina min pukon kaka kapu wenga wenghen kulip yoko? Ea kaheng himiniphe, pinong uap aeheeki, nediip. 21 Taiphe, makae tan puonediipa, doo, weng kapua kaheng himinaaki nona do. Kaheng tana hii bap ee hemip min yoko? neno weng dependiip. 22 Taiphe, dalo balinon do tan Yerusalem Allah ap hihi heon pukon upeon dingme heekode. Dingme kapua nil dinga heekhe, 23 Allah ap dimon Salomo ap dilbona Yesusa mande. 24 Taekhe, kaka Yahudikae tan tale lupaten kali aediipa, Hep daloa dingme mina tep deemo balinoknedeep yoko? Hepa Mesias domteka, nu pukon ihop tan kali ee, aediip. 25 Taiphe, Yesus tan ikait pukon kali eedea, Nea hihi ipkait pukon kalinka ee heme puo, ipkaita e-wenghe hemip. Nea Ne Olki pinonga min kit heme hemee. Kit hemon min kauma tan Ne pukona kalinka ee hemaa. 26 Puo, ipkaita Ne dombaa do. Kauma nek, ipa Ne pukon e-kal heen lipme nee hemip. 27 Domba Nekelki domteka, Ne wenga wenghiphe, Nea ikait pukona kal hep eoknehii. Taen ia Ne hon mum tep manoknehiip. 28 Taiphe, ikait pukon Ne tan balinon ditokia eikhe, ia dito dito balinoknediip. Ne Olki etul baunga ia baliniphe, kaka maki tan hel e-tale betan dio wa eoknede. 29 Ne Olki Ea dito ngangmelki, kaka edo baeeki maki hel E ngangmela tep doki tana balinon ditoki deponkae kapua neende. Kauma pukon Ne Olki etul baunga tana kaka maki tan hel e-tale etul betkoten dio wa eoknede. 30 Olki hon Ne hon nukaloa maki mumkae. Yesus tan kale eede. 31 Taekhe, i Yahudikae tan tok maki hon Yesus alemno tum kandiiphe, 32 Yesus tan kali eedea, doo, kit hemon min daloki Ne Olki bali tankia diop Ne tan ipkait pukona kukup ee heme. Hemon min kapua mina tepki kapu pukon ipa hen hep eekhe, nemno tamip yoko? Yesus tan kali eede. 33 Taekhe, kaka Yahudikae kapu tan kali aediipa, nua hemon min yepki kapu pukon hemoa do puo, Hepa kaaki mum Allah enila himonepno, moka Nea Allah nene hemep. Kauma pukon hemo nua tum kan hemno tamup, aediip. 34 Taiphe, Yesus tan ikait pukon kali eedea, ip buku Taurat bali tan keek bookodea, Ne tan kali eokne ipa allah nek, yoko? 35 Allah Buku tan puonede mina e-hakpatni tep. E tan ipkait pukona Buku Taurat eenonekno, ipkaita allah puonede domteka, 36 Allah dito ekelki tan mangol hil kape dun kukmut paedeeki pukon te yoko? Kanek mina min pukon Ne tan Nea Allah Miiki puonikhe, ipkait tan Ne pukon, doo, Hepa nu alut wenga paka hemep puone hemip yoko? 37 Ne tana Ne Olki hemon min e-hemoknehii domteka, Ne pukon ip tana e-lipmo heme neoknehiip. 38 Nea hemikhe puo, ipkaita Ne pukon e-lipme neoknehiip domteka, yepa hemon min kauma lipmani. Taenonipno, ip tan kal heona, doo, Olkia Ne til balinonki hon Nea E til balinonki ipa kal heoknehiip. Yesus tan kali eede. 39 Taekhe, ikait tan tok maki hel nganemno taiphe puo, i etul balia hitmol mum heoknek dedende. 40 Putaenonekno, Yesusa haluk ok Yordan yakmal uhina Yohanes ok bume eede bali kauma wan balinde. 41 Taekhe, kaka diopa E bali talen kali aediipa, doo, Yohanesa kit dalo min maki hel e-hemede puo, kaka kape pukona Yohanes kalinka eede weng yuma pen pukon mum, puonediip. 42 Taiphe, pumakae kaka diopa Yesus pukon lipme aediip.

11:1 Kaka enila Lazarus ea Betania aip e ningbelkiko enila Maria hon Marta hon yol hep aekhe balinde. 2 Maria kauma tan Tuhan yon balia tale hipno ok nenung bomki enila mur tana ok dokyen, u kamil tan dap aeduu. Maria kapu ningkia Lazarus ea yol balinde. 3 Wanang katneng laao kapu tan Yesus pukon weng dun paediipa, Tuhano, Hep mangop ae hemeepki ea yol balinhee, aediip. 4 Taiphe, Yesus Ea weng kapu wenghen puonedea, doo, yol min kapu bena denon mina e-dio tale hemaa min. Puo, yol min kapua Allah enila kit dalo heon pukon min. Kauma pukon Allah Miiki enila hel yol kapu bena kit dalo heoknede. Yesus tan puonede. 5 Pen pukon mum Yesus tana Marta hon u nengku hon Lazarus pukon hona 6 Yesus Ea Lazarus e yol balinhee pukona wenghenonekno, mangop tan dingme laoa balinhee puma mum pabalinde. 7 Taenonekno, E tan E hon manonkae pukon kali eedea, ma, taliphe nupa haluk Yudea bakon mum unem, eede. 8 Taekhe, E hon manonkae tan E pukona, Guruo, kaka Yahudikae tan Hep pukon okyanop tum kan hemno taakohiipo bali kaum Hepa haluk dikie unaano yoko? aediip. 9 Taiphe, Yesus tana kali eedea, doo, dingme makia aton jam hiongnen min yoko? Kaka tana mangol hil kapea pipyam bena kopkulo manoknehee. Kauma pukon kaka tana aton til manoknehee domteka, ea e-hahangyek, aloknehee. 10 Puo, kaka makia labun yalum manokneheeki domteka, e balia pipyam mina doki, kauma pukon hahangye aloknehee. Yesus tan kali eenonekno, 11 ikait pukon haluk kali eedea, doo, nup lakona Lazarus ea ihenhee mum puo, Nea ulala unoa kaplep aoknehii, eede. 12 Taekhe, E hon manonkae tan E pukon kali aediipa, doo, ea ihenhee domteka, yep noknehee, aediip. 13 Yesus tan ihenhe puonede kapua ea hihi denhee pukona puonede. Puo, ikait pinonga, doo, ea wok ihe hemupki kauma pukono pinong dakadiip. 14 Kauma pukon Yesus tana ikait pukona ihop tan kali eedea, doo, Lazarus ea hihi denhee, 15 hon Ne pinong yepa ipkait kal heon pukon Nea e denaano putamaa dinga e-wanhii. Kauma pukon ipkaita tutum lipmo kal heoknediip. Kanek petamon nupa e bali unoknup. Yesus tan kali eede. 16 Taekhe, Tomas, enil laokia Didimus, e tana Yesus hon manonkae i tangmal pukona ma talni. Nup hel E hon mum tep denon pukon unoknup, kali eede. 17 Taen, Yesusa tibe wan Lazarus ea dingme laplao buk paep aehiip pukon ea kal heekode. 18 Betania aipa Yerusalem dimona hon kam pukona aton maki tibon bali. 19 Kauma pukon pu bali pua kaka Yahudikae diopa Marta hon Maria balia Lazarus dende lilok dakyu hiklip eon pukon dun deekodiip. 20 Putaiphe, Marta ua wenghendu Yesusa talao nediip. Taiphe, ua hakwo uno Yesusa dakanduu puo, Maria ua aip pa mum balinduu. 21 Taukhe, Marta tan Yesus pukon kali aedua, Tuhan, Hepa pe talep kapa ne ningkia e-denhe. 22 Puo, petamon hel nea kal, mina min Hep tan Allah kali aoknep mina Allah tan Hep pukona heokna, kali aedu. 23 Taukhe, Yesus tan Marta pukon kali uedea, kup ningkia hihi tibokna, kali uede. 24 Taekhe, Marta tana, doo, tungul kaka dendiipkae tiboknediip dingmea e hel tiboknede, kali aedu. 25 Taukhe, Yesus tana, tipnio eonki hon balinonki kapua neema mum. Minakia Ne pukon lipmo heme neoknedeeki domteka, ea dendo hel balinoknede; 26 hon minakia Ne heme neonekno baline hemaaki ea dito dito pukon e-denoknede. Weng kapea kupa lipmep yoko? Yesus tan kali uede. 27 Taekhe, Marta tan E pukona, neko, Ne Tuhan, Allah Miiki enila Mesias Ea mangol hil bali taloknede puonediipki kapua Hep uma pukon nek, nea kal heen lipme heehii, kali aedu. 28 Putaen, ua wan nengku Maria weng dip uen kaum wenga tan kali uedua, Gurua la talen kup pukona diitame nea, ueduu. 29 Taukhe, Maria ua hapetnek tibe uno Yesus hon dakanduu. 30 Putamdiip dingmea aip kapua Yesusa e-wande puo, Ea hin Marta hon dakandiip bali kauma mum balinde. 31 Taekhe, kaka Yahudikae ia Maria hon aip talen lilok dakan kulo balinhiipkae kapu tana Maria kopka uiphe, ua hapetnek tibe dum wandu. Taukhe, ikait pinonga ua amen bukboo uno maedo, pinong dokyenonipno, i hel tibe u balia hakwo wandiip. 32 Taiphe, Maria Yesus balinhee bali uno Yesus atme aenonekno, E kulol paehee dimona uno E pukon kali aedu. U tana, Tuhano, Hepa pe talenheep kapa ne ningkia e-denhee, kali aedu. 33 Taen, Maria amukhe, i Yahudikae u hon talenhiipkae hel amediip. Taiphe, Yesusa atmen dito diplop tete aede. 34 Putaenonekno, E tan ikait pukon ea kopma paep aehiip yoko? eede. Taekhe, ikait tana Tuhano, ma dop tale atme, aediip. 35 Taiphe, Yesusa amede. 36 Taekhe, kaka Yahudikae kapu tana, kaka kapea e pukon mangop hep aekhe, pe ama kopka aani, puonediip. 37 Puo, ikait muma makae tan puonediipa, doo, E uma tan kaka hiopkia hii bap aek, hii bandeeki. Kamdik pe denheeki pukon hel doo nekhe, e-deni mino, nenediip. 38 Taiphe, Yesusa haluk diplop tete aekhe, Ea tibe bukboo wande. Buk kapua tum yotki nek, tum paloki tan mipyediip. 39 Taenonekno, Yesus tan kali eedea, tum palok kapea daknio, eede. Putaekhe, Marta denheeki nengku tana Yesus pukon, Tuhano, ea denek paediiphe, dingme laplo hea, kauma pukon hihi ul bomnehe, kali aedu. 40 Taukhe, Yesus tan, kupo, Ne tan kup pukon kali heedii nek, kupa kal heen lipmeheep domteka, Allah kit min atmoknep, uede. 41 Taekhe, i tan tum kapua dun heleiphe, Yesusa kopkan abi bali ngino puonedea, Ne Olki Hep tan Ne wenga wenghepa yep mum. 42 Nea kal Hepa ne wenga wenghon mumki puo, petamon kaka diopa Ne dimona pema elpono Ne dio lupatip. Kauma pukon Nea kaldikhe, i tan pen pukon E pea Allah Ekel tan dun paep aedeekia, puonekot ia kal heon pukon Yesus tan Allah kali aede. 43 Taen, Yesusa weng dalo tan, Lazaruso, tibe dum tale! nede. 44 Taekhe, kaka denek hihi paediipki kapua yon etula menopkal tan nong daakodiip hon e kamo hel men tan palu hikitkohiip tep mum tibe talende. Putekhe, Yesus tan ikait pukon kali eedea, e menopkal buk baliki yuma nong baen ngul kolop aiphe, unok, kali eede. 45 Taekhe, kaka Yahudikae diopa talen, Maria dakanka uo balinhiipkae kapu tana mina min Yesus kit hemaa min kapu atmen ia Yesus pukon lipmo, heme aediip. 46 Puo, makae tana kaka Parisikae bali uno mina min Yesus hemaa min kapua ngotaka eediip. 47 Taiphe, imam abolkae hon Parisikae tan hona Allah Weng abol heonkae pukon weng dip eenonipno, nupa mina heoknup yoko? Kaka kape tana kit dalo mina diop hemehee. 48 Nek, nup tana kolop aokneho domteka, kaka diop E pukon mum heme aoknehiip. Taiphe, kaka Romakae tan talen nupkait abol hee hemup min hon nup bakona kape yum hon dalitoknehiip, neno weng dependiip. 49 Puo, kol kapu pukon Kayafas e tana abol heen ikait pukon kali eedea, ipa lulom 50 e-pinong daklonkae. Nup bakon kapekae pukona kaka maki mum denona yep puo, nup yum deno dedenokneho domteka, kapua tala. Kayafas tan kali eede. 51 Weng kapua ekel pinonga tan muma e-kalinde puo, kol kapu pukon ea imam daloki heen, Yesusa Yahudi bakonkae pukon hemo denoknede, kauma pukon putaoknede, puonede. 52 Hon kapu muma do puo, ikait Allah Ekel tenaa lehongyen, bakon bakon yum bali maki maki heekodiipkae dun dep een, maki mum hep eon pukon putaakode. 53 Kauma pukon dingme kapua ia ngol moen Yesus alon pukona hihi putaokneho, puonekot weng pakodeekodiip. 54 Taiphe, Yesusa mahon i Yahudikae dun hin kulon balia koten Efraim aip dimona kaka do bali uno E hon manonkae hon mum tep puma mum balindiip. 55 Taiphe, i Yahudikae Paskah hemon dinga hihi hibil diikode. Taekhe, bakon kapukae diopa Yerusalem aip Paskah dinga talon do tan ikel balinona ok dokyon pukon wawanediip. 56 Taen, ia Yesus pukon Allah ap bali elpono pimkulonipno, kaka kama tan kama pukon kali aenediipa, doo, hep pinonga mina tep heon yoko? E hel pesta upoup balia taloknehee yoko? Neno kama tan kama pukon kalin tame aenediip. 57 Putamiphe, imam abolkae hon i Parisikae tan hona Yesus Ea kopma balinekhe atmena, tale kaldiphe, wan nganon pukona weng eendiip.

12:1 Takohiiphe, dingme bangupnen Paskah dingme talon kabol tan Yesusa Betania aip Lazarus kaka denonkae bali tan tibeo aekhe, tibendeeki bali wande. 2 Taekhe, pu bali pua E pukon Marta tan enon mina mum tep weon pukon midukhe, Lazarusa Yesus hon mum tep meja tuki bali tan ihenkoto enediip. 3 Taiphea, Maria tan ok nenung bom kitki hiwol dalo tan hionkia dio talen Yesus kulola hot paep aede. Taen, u kamil tan damukhe, nenung boma ap kapu yum heekode. 4 Puo, Yesus hon manonki maki enila Yudas Iskariot Yesus dimon dokyen ngul kotoknedeeki kapu tan puonedea, 5 mina nek, ok nenung bomki (narawastu) kape hiwola kol maki hemon tep tan hionki puo, mina min pukon hiwol kapua hien kaka kakokae pukon e-eenhuu yoko? nede. 6 Weng kapua ea kaka kakokae pukon e-pinong daklo puonede puo, ea kaka heki hon hiwol kulonkia ekel tan depen diopa dun dune hemaaki. Kauma pukon puonede. 7 Taekhe, Yesus tana, doo, Ne buk paep neon dingme pukon pinong daklo putamooki nek, bokno pa kolop uephe, putauko. 8 Kaka kakokae ia ipkait bali uma baline hemipkae puo, Nea ipkait balia kaum e-balinonki. Yesus tan Yudas pukon kali aede. 9 Taekhe, kaka Yahudikaea dito diop tan wenghendiipa Yesus Ea ulala balinhee puoniphe, ia wenghen puo, kapu pukon muma do Lazarus kaka denon bali tan tibeo aek tibenheeki, kauma pukon hela hakwo talendiip. 10 Lazarusa buk paediip bali tan tibeo aekhe, tibende. Kauma pukon i Yahudikae diopa abolkae kolop eenonipno, Yesus mum lipmo heme aediip. 11 Kauma nek, imam abolkae yum tan Lazarus hon maki alon pukon ngol moen talendiip. 12 Taakoho dameka, pesta hemon pukon dun deekohiip kaka diop kapu wenghendiipa, Yesus Ea Yerusalem aip talaano wol tala, kali eiphe, ia wenghendiip. 13 Taen ia kon palok min yum dun dio wan E pukon weng dalo tan Hosana! (Kal heona, yep hep ee!) Ea Tuhan enila tan talaaki! Yep hihinon min eoknaa! Israelkae raja hep eon pukona yep hihinon min eoknaa! Neno nilinka aediip. 14 Taiphe, Yesusa keledai meoki atmen ngin hipnek buo talende. Kapua Allah Buku tan keek bookodea, 15 Sion, tena wanangkuo ponona do! Kopkule! Kup raja Ea hihi keledai meoki bali tan hipnek buo tala. Allah Buku tan puonede. 16 Hina Yesus hon manonkae ia ngol kapu pukona e-kal heekodiip. Puo, Yesusa deno tiben kit heek atmenonipno, ia Allah Buku keek bookode min yum hon Yesus pukon putap aediip min yum pukon hona pinong dokyen kal heekodiip. 17 Taiphe, kaka diopa E hon mum tep uno buk paon bali tan weng dip aediip. Taiphe, Lazarus ea kaka denonkae bali tan tibeo aedeeki pukona kali eediip. 18 Kauma pukon kaka diopa Yesus tan kaka dendeeki tibeo aehee ngota kapu kali eiphe, wenghenonipno ia Yesus hon daklon pukon wandiip. 19 Taiphe, kaka Parisikaea kama tan kama kali aeno weng dependiipa, ipkaito, ip hel hia tan pe atmip. Hila pe do heaka te yoko? Atmani! Mangol hil yum tan tale E mum heme ae hemipo, neno weng dependiip. 20 Putamiphe, Yahudikaea pesta hemon pukon ngin uniphe, kaka Yunanikae mina tepa i hel talendiip. 21 Kaka yong kapu tana Pilipus kaka Galilea bakon Betsaida aipki bali kauma uno e pukon kali aediipa, tuano, nua Yesus hon daklemno talupkae, kali aediip. 22 Taiphe, Pilipus tan Andreas dpukon kali aekhe, Andreas hon Pilipus hon ikalono heen wan Yesus kali aediip. 23 Puo, Yesus tan ikalo pukon kali eedea, doo, Kaka Miiki kit heon dinga hihi hea. 24 Nea dito pen pukon kali eokne, sesawi lopa mangol bali e-daken denoknehee domteka, ea lop maki mum balinoknehee puo, ea daken denoknehee domteka, lopa diop hitoknehee. 25 Minaki ekel balinon pukon mum mangopno dit paoknedeeki domteka, ekel balinon kapua dedenoknedee. Puo, minaki mangol hil pea e malie hemaa. 26 Minaki Ne heme neonki domteka, ea Ne pukon malip neoknehee. Hon mina bali Ne balinon balia Ne heme neonki kapu aen dalo hep aoknede. 27 Petamon nea diplop tetenea. Nek, Nea minao nokne yoko? Ne Aetkio, petamon dingme kapea yep hep neoknep, kali aokne yoko? Doe, nea dingme kapea kauma tep heon pukon talendii. 28 Ne Aetkio, Hep enila kit heoko! Yesus tan puonede. Taekhe, weng abi dingla tanki wenghendiipa, Nea hihi kit heekohii hon mahon hel kit dalo heoknedii. Weng kapua abi bali tan puonede. 29 Taekhe, kaka diop balinipkae tan weng kapu wenghen puonediipa, weng kapua himon alwem paon tep hea, nediip. Taiphe, i makae tan hel puonediipa, malaikat maki e hon weng depipa uma, nediip. 30 Putamiphe, Yesus tan kali eedea, doo, Nea weng kapu wenghea Ne pukona do puo, ipkait pukon wenghee. 31 Petamon kaka mangol hilkae pukon tutum tan lelaen kupa eonekno, mangol hil kape ngangmel heonki iblisa bihaa dum bup aoknehee. 32 Taekhe, nea mangol hil kape tan dio ngin paep neiphe, kaka yuma Ne bali talonkaea depik papetoknede. Yesus tan kali eede. 33 Weng kapua Yesus Ea mina heen denoknehee, kauma pukon kali eede. 34 Taekhe, kaka diop kapu tan puonediipa, doo, nua Taurat buku bali tan hihi wenghendoa, Mesiasa dito dito pema balinoknedee keek bookode. Puo, mina mapa heon pukon Hep tan Kaka Miikia do hel do dio ngin paep aoknehiip puonep yoko? Kaka Miiki kapu Ea minaki yoko? aediip. 35 Taiphe, Yesus tan haluk kali eedea, doo, pipyam kapua ipkait hon yambula balinoknehee. Kauma pukon pipyam kapua ipkait bali balinomaa pea ipa pipyam bali kauma mum mani. Doneka, mimdop talekhe, ipa mimdop yalum manona e-mani tep heoknehiip. Minakia mimdop yalum manokneheeki domteka, e manon balia e-kal heoknehee. 36 Pipyama ipkait bali balinaa dingme kapea ipa pipyam kapu lipme aoknehiip domteka, ipa pipyam kapu tenaa heoknehiip. Yesus tan kali eede. Taen, ea ikait yaluma buen tibe wan mamdonde. 37 Yesusa putamo kit dalo min ikel hia kopkulip bali tan diop hemekhe puo, ia E pukon kal heen e-heme aediip. 38 Kapua uhin Nabi Yesaya tan keek bookode wenga puma tan hihi heon pukon putaakodiip. Kapua: Tuhano, nu kalinka eeho wenga minakae tan wenghen hemoknehiip hon minakae pukon Tuhan etul ngangmel kapea ihop heekohe yoko? Yesaya tan keek bookode. 39 Yesaya tan do bali tan hel hihi keek bokode: 40 E tana hii bien, hiop hep een, i diplop til balia ngodon hep eede. Kauma pukon hii tana e-atmen, diplop til tana e-kal heen e-balbitni tep heekohiip. Doneka Ne tana yep hep eoknehii. Yesaya tan bookode. Kauma nek, i Yahudikaea Yesus pukon kal heen e-lipme aani tep hep eede. 41 Yesaya tan Yesus kit balinon hon e pukon hona kalinka eede. Kauma pukon ngola kapea e tana keek bookode. 42 Puo, ia kaka abolkae hel E pukona dito diop tan lipme aediip. Putaakodiip puo, ia Parisikae pukon pono nua ihop tan kalin kuloknup domteka, nua dun Allah ap dumla paep eoknip, nekot pono e-kalinka eediip. 43 Kapua ia kaka tan yepkaeo eon pukona dun dangol paonkae hon Allah tan yepkae eon pukona dun taop paonkae. Kauma pukon e-ihop bamo kalinka eediip. 44 Taiphe, Yesusa weng dalo tan kak daenonekno puonedea, doo, minakia Ne lipme neokneheeki domteka, ea Ne pukon mum lipme neon muma do puo, Ne Dun Paep Needeeki E pukon hel lipme aoknehee. 45 Hon minaki tan atme neokneheeki domteka, Ne Dun Paep Needeeki pukon hel atme aoknehee. 46 Nea mangol hil bali pea pipyam heen talendii. Kauma pukon minakia Ne lipme neoknehee domteka, ea mimdop balia e-balinoknehee. 47 Minaki tan Ne kalinka ee hemee wenga wenghen puo, e-hemoknedeeki domteka, Nea e pukon e-kupa aoknedi. Nea mangol hilkae kupa eon pukona e-talendii puo, yep hep eon pukon talendii. 48 Minaki tan Ne pukon kolop neen, Ne wenga hel e-depoknedeeki pukona kupa aonkia la balinhee. Ne tan hihi kalinka ee hemeeki wenga kauma tan tungul dingme heekhea, kupa aoknede. 49 Ne kalinka ee heme mina Nekel bali tan wenga do puo, Ne Olki tan Ne pukona mina min Hepa koton do tan kalinka eonepno, kukup eon pukona kalinka ee, puonekot dun paep neede. 50 Hon Nea kal heekodia E tan kali eeo, neede weng kapua balinon ditoki kukup eon pukon wenga. Kauma pukon Nea mina min kalinka eoknehii wenga kapea Ne Olki tan kalinka ee, puonede wenga. Yesus tan i Yahudikae pukon kalinka eede.

13:1 Yesusa Paskah dingme ngol mooni do tan mangol hil tan Olki bali hihi kukup eede. Kauma tep petamon hel Ea i pukon dito dit paen, mangop ee hemaa min yuma ihop baen kukup eoknede. 2 Ia mum tep enon min eniphe, iblisa, Simon taki Yudas Iskariot tan Yesus ngul koten kukuu dokop eon pukona, kaum wenga tan hihi kalin dime aede. 3 Taekhe, E Olki tan yum min Yesus ngangmel taopa kolop aokna pukon hon Ea Allah bali tan talendeeki hon haluk Allah Ekel bali mum unon pukon Ea hihi kal heekode. 4 Taen, Yesus Ea enip bali tan tibe eten, E men opkal ngul kotenonkeno, men haklon maki dun kubat heekode. 5 Taen, ok lulan okmil bali boo paenonekno, ngol moen E hon manonkae i yona ok daka eonekno, men kubat heaki tan oka dame eede. 6 Putamho, Simon Petrus dimona unekhe, Petrus tan Yesus pukon kalin tame aedea, Tuhano, Hep tan ne yona ok dokop neano yoko? aede. 7 Taekhe, Yesus tan Petrus pukon kali aedea, hepo, petamon Nea mina min hemokneeki hepa lulom puo, hepa balinekhe, kal heoknedeep. Yesus tan kali aede. 8 Taekhe, Petrus tan Yesus pukona, doo, ne yona dito e-okdokop neoknep, aede. Putaekhe, Yesus tan Petrus pukona, Ne tan hep yona e-okdokop heokne domteka, hepa Ne balia e-depen hibil heoknedeep, kali aede. 9 Taekhe, Simon Petrus tan haluk Yesus pukona, dopo! Kanek ne yon muma do puo, ne etul hon abol hon maki okdokop nee! Kali aede. 10 Putaekhe, Yesus tan Petrus pukona, doo, minaki ea hihi okpapoonki domteka, ea dangdong doki, kauma pukon e yon mum okdokyoknehee. Hon hep pukona hihi okdokyeheep puo, ip yuma okdokni do. Yesus tan Petrus pukon kali aede. 11 Minaki tan kaka dimon dokop eoknaaki pukon Ea hihi kal heekode. Kauma pukon E tana, ip yuma okdokni dokae, kali eede. 12 Taen, Yesus tan Ikait yum yon okdokop eena Ea haluk men opkal dun ngul buen balinhee bali mum uno ikait pukon kali eedea, doo, ipkait pukon Nea hemehii min kapua ipa kal heip yoko? 13 Ipkait tan Ne pukona Guru hon Tuhano nee hemip. Kapua dito pen pukon. Nea ip Guru hon ip Tuhan. 14 Nek, Nea, ip Guru hon ip Tuhan hon tana ip yona hihi okdokop eehii. Kauma tep ipkait tan hela kama tan kama pukon hel putamoknehiip domteka, kapua yep. 15 Nea ipkait pukon kukup eokne. Kauma pukon ipkait tan hel Ne tan putap ee kauma tep hemoknehiip domteka, yep. 16 Nea ipkait pukona Nea pen pukon min kali eokne, kaka hemonki tan e abolki pukon dun taop hep aen, ea abolki dangol heon kapa do. Hon mum tep weng dio talonkia e weng dun paonki dangol heon hela do. 17 Kape yum ipa hihi kal heip. Kauma pukon ipkaita kapea hemoknehiip domteka, yep hep eoknede. 18 Nea ipkait yum pukon e-kali ee puo, minakae Ne tan lipme aanokia Nea kal. Minkia Ne hon mum tep roti weoknaaki ea hihi Ne pukon e yon tong tana noknehee. Weng kapea Allah Buku tan puonedeeki, hihi heon pukon putaoknehee. 19 Nea ipkait pukon ngol kapu hemni do tan petamon pema tan kali ee. Taakohiik, ngol kapua hemekhea, ipa kal heoknehiip kapa Nea uma. 20 Nea dito pen pukon kali eokne, minakia Ne tan dun paep aeki pukon yepo aokneheeki domteka, ea Ne pukon hel yepo neoknehee; hon minaki Ne pukon yepo neokneheeki domteka, ea Ne Dun Paep Needeeki pukon hel yepo aoknehee. Yesus tan E hon manonkae pukon kali eede. 21 Yesusa weng kapu hihi kali een, Ea diplop tete aekhe kali eedea, doo, Nea dito pen pukon kali eokne, ipkait hel pema tan mum maki tana Ne pukon ngul kotoknehee. Yesus tan kali eede. 22 Taekhe, E hon manonkae ia kama tan kama kopkan wano minaki pukon puonaa edono pinong bilnediip. 23 Taen, Yesus hon manonki maki Ekel dit paep aonkia Yesus Ekel dimona diekhe, 24 Simon Petrus tan putaoknup nekot puonedea, minaki pukon puonaa yoko? kalin tame aemo nede. 25 Taekhe, Yesus dimona hipneheeki kapu tan balbiten nikwo wan Yesus dien kalin tame aedea, Tuhano, kapua minaki yoko? aede. 26 Taekhe, Yesus tana, doo, kaka kapua uma. Ne tan roti ok tabiyen aokneeki. Kali eena, Yesus tan rotia dun ok tabiyen Simon taki Yudas Iskariot aende. 27 Taekhe, Yudasa roti kapu depekhe, iblisa e bali himinde. Putekhe, Yesus tan e pukon kali aedea, mina min hepa heaano mina hapetnek hee, aede. 28 Taekhe, weng kapu pukon ikait hipno enipkae yum tana Yudas tana mina heon pukon kali aa, ia e-kal heekodiip. 29 Yudas ea hiwol deponki, kauma pukon ikait pinong dokyediipa, hiwol kapu dun Paskah dingme upeon min wan hion pukon edo kaka kakokae eon pukon edono, pinong dakadiip. 30 Taiphe, Yudas ea roti kapu depena, labunekhe mum hapetnek tibe wande. 31 Taekhe, Yesus tan puonedea, petamon Kaka Miikia kit heokna hon Allah hel Miiki bena kit heokna. 32 Yesus bena Allah pukon kit heokna domteka, Allah tana Miiki pukon hel Ekel bena kit heoknaa hon E pukona hapetnek kit hep aoknaa. 33 Woe! Ne tenaongo. Yambul mum Nea ip hon mum tep balinekot dedenoknehii. Taikhe, Ne pukona pimkuloknehiip. Nea mum tep kaka Yahudikae pukona, doo, Ne unon bali ipa e-apni tep bali hon ipa e-talni tep bali, kali eedii. Kauma tep petamon ipkait pukon hel Nea kali ee. 34 Nea ipkait pukon weng okyanopki kali eokne. Weng kapua 35 Ipa kama tan kama pukon dit paoknehiip domteka, kaka yuma ip pukon kal heoknehiipa, doo, ia pen pukon E hon manonkae, puonoknehiip. Yesus tan kali eede. 36 Taekhe, Simon Petrus tan kali aedea, Tuhano, Hepa kopma unokneheep yoko? aede. Taekhe, Yesus tan, hepa Ne unoknehii balia petamon hepa e-apni tep puo, balindeek malon tan aboknedeep, kali aede. 37 Putaekhe, Petrus tan haluk Yesus pukona, Tuhano, mina nek, petamon nea Hep hona e-uni tep yoko? Nea Hep hon denon pukon mum hihi ngol moen baline hemeeki, kali aede. 38 Taekhe, Yesus tan Petrus pukon, hepa pen pukon Ne hon mum tep denaano yoko? Pen pukon Nea kali heokne, nal ayam wenga tok wii kaldani do tan hepa Ne pukon tok wii deeokneheep. Yesus tan Petrus pukon kali aede.

14:1 Taen, Yesus tan mahon kali eedea, doo, ipa e-pono diplop yolni. Tuhan Allah hon Ne hon mum pukon pinong daklo heme eeni. 2 Ne Olki aipa apa enomkia diop bali, kapua pen pukona do domteka, Ne tan ipkait pukon e-kali eikhe. Nea puma ipkait ap balinonkia mingiton pukon ngi unoknehii. 3 Nea ngin ipkait pukon ap mingitoknehii domteka, Nea haluk talen dun dio Nekel bali wa eikhe, mina bali Ne balinon balia ip hel balinoknehiip. 4 Nea kopma unoknehii balia ipa puma unon wola kal heekohiip. Yesus tan kali eede. 5 Taekhe Tomas tan Yesus pukona, Tuhano, Hepa mina bali unon pukon nua e-kal heekoho. Hep unon wola nua mina heen kal heokneho yoko? aede. 6 Taekhe, Tomas pukon Yesus tana kali aedea, doo, Ne muma Wolki hon Pen Pukonki hon Balinonki. Kaka maki hel Ne Olki balia Ne bali boon do tana e-apni tep. 7 Ipkaita Nea dito pen pukon kal hep neehiip domteka, Ne Olki pukon hel ipa hihi kal heekohiip. Petamon ipa hihi Olki pukona kal hep aen, hihi kopka aip, kali eede. 8 Taekhe Pilipus tan Yesus pukon, Tuhano, Olki kapua nukait pukon kukup eoknep domteka, nu pukona hihia uma, aede. 9 Taekhe, Yesus tan Pilipus pukona, Pilipuso, Nea ipkait hon mum tep dito dalo tan balindii puo, hepa Ne pukon e-kal hep neeheep yoko? Minaki atme neeheeki domteka, ea Ne Olki pukon hel hihi atme aehee. Mina nek, hep tana doo, nu pukona Olki kapua kukup ee, puoneep yoko? 10 Nea Olki til bali balinonki hon Olkia Ne til bali balinonki kapu hepa e-kal heen pinong daka hemep yoko? Mina min hep kalinka hee min kapua Nea Nekel pinonga tan muma e-kalinka hee. Puo, Olki Ea Ne til bali balinonki tan heme hemaa mina kalinka hee. 11 Nea Olki til bali balinonki hon Olki Ea Ne til bali balinonki kali eehii kapua ipa pinong daklo kal heeni. Edo doneka, ipa Ne kit heme heme min kapu ben kal heen pinong dakni. 12 Nea pen pukon min mum kali eokne. Minaki lipmo heme nee hemaaki domteka, Ne heme hemee min mum e hel hemoknehee. Puo, Nea Ne Olki bali unoknehii, kauma pukon E hemona dito dalo hemoknede. 13 Miiki tan Olki enila dalo kit hep aano, kauma pukon ipkait tan mina min Ne enila ben nooknehiip mina Nea putap eoknedii. 14 Ipkaita yum min Ne enila ben nooknehiip domteka, Nea wenghen putap eoknedii. 15 Ipkaita Ne pukon mangopno dit paep neoknehiip domteka, ipa Ne tan dip eon wenga hemoknehiip. 16 Putamiphe, Ne Olki pukon nop aikhe, E tan ipkait pukona malip een kukup heonki eekhe, Ea ip hona dito dito balinoknede. 17 Baee kapua Ea Pen Pukonki. Mangol hilkae tana atme aen e-kal hep aediip. Kauma pukon Ea kolop aen, yepo nekot e-dun ap paep aediip. Puo, Ea ip hon baline hemaa hon ip til bali hel balinoknede. Kauma nek, ipa E pukon kal heekodiip. 18 Nea ipkait pukon kako abonkae tep heen e-kolop eoknedii. Puo, Nea ipkait bali taloknedii. 19 Nea yambul mahon balinho dedenikhe, mangol hilkae tana e-atme neoknediip puo, ipkait mum atme neoknediip. Nea balinonki, kauma pukon ipkait hel balinoknediip. 20 Dinga kapua ipkait tan Ne pukon Ea Olki bali balinonki hon ipa Ne til bali balinonkae hon Nea ipkait til bali balinonki puonekot ipa kal heoknediip. 21 Minaki Ne tan dip aon wenga depen hemoknedeeki kukup aoknedii. Yesus tan kalinka eede. 22 Taekhe, Yudas (puo, Yudas Iskariot yuki) tan Yesus pukon kalin tame aedea, Tuhano, mina nek, Hep tan nukaita kukup eoknedeep puo, mangol hilkae pukona e-kukup eoknedeep yoko? aede. 23 Putaekhe, Yesus tana, doo, minakia Ne pukon dit paep neonki domteka, Ne kalinka eon wenga ea hemoknehee. Nukaloa e bali talenonupno, e hon mum tep balinoknedo. 24 Puo, minaki tan Ne pukon e-dit paep neheeki domteka, Ne kalinka eon wenga e-hemoknehee. Wenghiip wenga kapea Nekel pinonga mumkia do puo, Ne Olki Dun Paep Needeeki Ekel wenga uma. 25 Weng kapu yuma Nea ipkait hon mum tep balinome tana ipkait pukon kalinka ee. 26 Puo, Malip Eonki kapua Allah Baee Yepki, Ne Olkia Ne enila tan dun paekhe, E tan ipkait pukon yum mina kukme eo kalinka eoknede. Taenonekno, Ne tan ipkait pukon kukme ee hemee wenga kapu pukona haluk kalin kaum eoknede. 27 Nea ipkait pukon dakan yep balinon mina pema kolop eoknehii. Ipkait pukon Ne tan eon mina mangol hilkae tan ee hemipki tep doki. Kauma pukon ipa e-pono diplop yolni. 28 Nea ipkait pukon hihi kali eikhe, wenghenhiipa Nea unoknehii puo, haluk balbiten ipkait bali mum taloknedii. Ne Olkia Ne tepa doki Ea dito ngangmelki. Kauma nek, ipa Ne Ne Olki bali unome pukona pinong yep dakloknediip. 29 Ne tan ipkait pukon ngol kapua hemon kabol tan kali eehome nek, kapu hemoknehee dingme ipa kal heoknehiip. 30 Mangol hil kape ngangmel heonki kapu ea taloknaa. Puo e tan Ne pukona e-depe neoknaa. Kauma pukon Nea ipkait hona mahon yambul mum balino weng depe eoknehii. 31 Puo taikhe, mangol hilkae tan do hel do kal heona, Nea tan Ne pukon kali neede tep heme hemee. Kanek, dop tipni! Nupa pema tan ngol moen unoknup. Yesus tan E hon manonkae pukon kalinka eede.

15:1 Taakodonekno, Yesus tan E hon manonkae pukon mahon kalinka eedea, doo, Nea nong kulolki Ne Olki Ea yong hibilki. 2 E tan makola lop e-hitonki yuma haklee kotoknede. Hon makol yum lop hilmonkia E tana damo helem kulekhe, lopa diop hilmoknede. 3 Ipkait pukon Nea Allah Wenga hihi kalinka eehii. Kauma nek, ipkaita pen pukon dangdong dokae balinip. 4 Ipa Ne til bali baliniphe, Nea ip til bali balinenoknehii. Nong makol maki ea kulol bali tan e-tibonki domteka, lopa e-hitoknehee; nong makol hilmonki domteka, do hel do kulola pa balinoknehee. Kauma tep ipkait hel Ne til bali e-balinenenoknediip domteka, ip hel lopa e-hilmoknediip. 5 Nong kulol bali kapu tepkia Ne pukon makol bali kapu tepkaea ipkait pukona uma. Nek, minaki ea Ne til bali balinekhe, Ne hel kaka kapu til bali balinoknehii domteka, ea lopa diop hilmoknede. Puo, ipkaita Ne do tan hemoknediip domteka, hila do mum hemoknede. 6 Minakia Ne til bali e-balinoknedeeki domteka, ea mum tep nong makol haklee kotip puken hemaaki kauma tepki. Nong makol kapu tepkia kaka tan dun deen dio wan angol bali dungoe hemip. 7 Ipa ne til baliniphe, Ne wenga ipkait bali balinoknede domteka, ip pinong yep daklon min yum nop neiphe, eenkanoknedii. 8 Ipkaita lop diop heenonipno, Ne hon mum manonkae heekohiip. Ngol kapu bena Ne Olkia kit heekode. 9 Ne Olki tan Ne pukon dit paep nee hemaa tep Ne tan hela paon min til bali mum balini. 10 Ipkaita Ne dip eon wenga hemoknehiip domteka, ipa Ne baline hemee. 11 Ne pinong yep daklon mina ip til bali balinon pukon hon ip pinong yep daklon min yuma hihinon pukon hon Nea weng kapua kalinka eehii. 12 Ne dip ee weng kapua: Nea ipkait pukon dit paep eehii, 13 Kaka maki e lakon pukon denoknehee domteka, dit paon min kapu tepki pea dito doa. 14 Ipkaita Ne tan mina min dip ee kapu tep mum hemoknehiip domteka, pen pukon Ne lakonkae heoknehiip. 15 Kaka e heme aonkae tana e pinonga min ia e-kal hep aehiip, kauma nek, Ne tan ip pukona ia Ne heme neonkae e-puonoknehii. Puo, Ne Olki kalinka neede min yum Ne tana ipkait pukon ihop tan kalinka ee hemee. Kauma pukon Ne tan ip pukona Ne lakonkae puonokne. 16 Ip tana Nea e-lipme neediip puo, Ne tan ipkaita lop dito balinonki hiton pukon lipip eedii. Taikhe, mina min Ne enila tan Olki pukon nop aoknehiip domteka, ipa eoknehee. 17 Ne dip eon wenga ipkait pukonkia kaema: ipa kaka kama 18 Ipkait pukon mangol hilkae tan ngal eoknediip domteka, kal heeni, ipkait kabol tana Ne pukon hina ngal neediip. 19 Pen pukon ipkaita mangol hil kapekae domteka, mangol mangol hil kape dokae. Kauma nek, Nea ipkaita mangol hil kape tan lipyen dueedii. Kauma pukon mangol hilkae tan ipkaita ngal ee hemip. 20 Kalinka eedii wenga ipa pinong dakni. Weng kapua kaema: kaka hemonki e tuan abolki pukona taopki mum heekohee. Kauma nek, Ne pukon tala hep neediip domteka, ipkait hel tala hep eoknediip. Taen, i tana Ne kalinka eedii mina hemediip domteka, ipkait tan kalinka eomip wenga hel hemoknediip. 21 Ikaita Ne Dun Paep Needeeki pukona e-kal heekodiip. Kauma pukon kapu yuma Ne enila pukon ipa putamo tala heme eoknediip. 22 Nea talen ikait pukona e-kalinka eedii domteka, ia e-tala hemediiphe. Puo, petamon ia tala min pukon ngol mina e-baline hemekhe. 23 Minakia Ne pukon pinong tala daklo ngal neonki domteka, ea Ne Olki pukon hel mum tep pinong tala daklo ngal aoknehee. 24 Ikait pukon kaka doki maki tan hel kit mina e-hemede. Ne hel kauma tep e-hemedii domteka, pen pukon ia e-tala hemediiphe. Putaena, Ne kit hemedii min kape yuma hihi atmendiip puo, ia Ne hon Ne Olki pukon hona pinong tala daklo ngal ee hemip. 25 Weng kapu yuma i Taurat buku bali tana hihi heon pukon keek bookodea: doo, ikait tan Ne pukon ngol min do tan pinong tala daklo ngal nee hemip, puonede. 26 Ipkait pukon Malip Een Dakanka Eonki, Baee kapua pen pukonki Ea Olki bali tan talonki, Nea dun Olki bali paikhe, Ea talen Ne pukon kalinkulo kukme eoknede. 27 Kabol hinpa ipkaita Ne hon mum tep hemediipkae. Kauma pukon ipkait tana do hel do mum tep hemo kalinka eoknediip.

16:1 Ipkaita e-dumnon pukona weng kape yuma kalinka ee. 2 Ipkait pukon i tana dun Allah ap dumla kolop eoknehiip. Pen pukon balindeeka ip yonkae tan yenonipno doo, nua Allah pukon ban hemeho, pinong dakloknediip. 3 Ia Olki pukon edo Ne pukon hel e-kal heekodiip. Kauma pukon putap eoknediip. 4 Weng kape yum Nea ipkait pukona kali eedome nek, balinek hemoknehee dinga hihi kali eedia ipa kal heen pemao noknediip. Nea ipkait hon mum tep baline hemee puo, ngol kapea uhin tana Nea e-kali eedii. 5 Petamon Ne Dun Paep Needeeki bali unokne puo, ipkait tan Ne pukona Hepa kopma unaano yoko? nekot e-kalintame neip. 6 Weng kapea Ne tan ipkait pukon kalinka eehii. Kauma pukon ipa diplop yolno amehiip. 7 Nea ipkaita pen pukon min kalinka ee: Nea ipkait yep balinon pukona unoknehii. Nea e-unoknehii domteka, Malip Een Dakanka Eonki kapua ipkait balia e-taloknehee. Puo, Nea unoknehii domteka, ip Malip Een Dakanka Eonki kapua dun paep aoknehii. 8 Taikhe, Ea talenonekno, mangol hil balia i tala hemon min pukon hon i yep hemon pukon hon ikait kupa eon pukon hona kukme eekhe, diplop tila tete eenoknede. 9 Taekhe, i tala hemon min pukon, kaka tan Ne pukon e-heme nee hemip. Kauma pukon ia tala mum baline hemip. 10 Taen yep hemon pukona, Nea Olki bali unikhe, ipa mahon e-atme neoknehiip. 11 Hon kupa eon pukon, mangol hil kape abolki hihi Allah tana lipyen kupa aehee. 12 Nea ipkait pukon wenga mahon kalinka eaano puo, weng kapua kukun, kauma nek, Nea kotkohii. 13 Puo, Baee Pen Pukonki kapu Ea talenonekno, pen pukon min yuma malii helep eoknehee. Ea Ekel pinonga mina e-kalinka eonki puo, mina min Ea wenghomaa min kauma mum kalinka eonki. Hon E tana malon heoknehee min kauma hon muma kalinka eonki. 14 Ea mina min Ne bali tan depenhe min kauma mum kalinka eonekno, kapu bena Ea Ne enila pukon kit dalo heoknehee. 15 Mina mina Ne Olki min domteka, kapua Ne min. Kauma pukon Ne tan kali eehia Baee kapua Ea mina min Nekel bali tan depoknehee min kauma Ea kalinka eo kukme eoknehee, puonehii. 16 Mahon yambul mum Nea balinikhe, ipa e-atme neoknehiip. Hon yambul mahon balinhoa ip tana haluk Nea atme neoknehiip. Yesus tan E hon manonkae pukon kalinka eede. 17 Taekhe, E hon manonkae ia kama tan kama pukon kalin tame aenonipno puonediipa, mina heon pukon E tana kalin ea doo, Nea yambula mahon balinikhe, ipa e-atme neoknehiip. Taena yambul mahon balinhonipno, Nea haluk atme neoknehiip, puonaa yoko? Hon Nea Ne Olki bali unoknehii, kali ea yoko? 18 Mina heon pukon E tana yambul mahon balinhonikno, puonaa yoko? Kali ea wenga kapua mina heon pukon, nupa e-kal heeni tep, neno weng dependiip. 19 Taiphe, Yesus Ea i kalin tame aemno pinong daklip min kapua kal hep eenonekno, ikait pukon kali eedea, ipkaita hukaa Ne tana doo, Nea yambul mahon balinikhe, ipa e-atme neoknehiip. Taen, Nea yambul mahon balinhoa ipa atme neoknehiip kali ee kapu pukon ipa kama tan kama pukon kali aeno weng depip yoko? 20 Nea pen pukon ipkaita kali eokne, mangol hil yuma pinong yep daklo nilin kuliphe, ipkaita amo diplop yol balinoknehiip. Taenonipno, haluk balbiten pinong yep dakloknehiip. 21 Wanangku ua tena paon dinga heekhea, yola dito dalo hep uoknehee. Puo, tena kapu mangol hil bali paep aenonuknoa, yol bilehuu min kapu pukona neng dakoten lukyekotoknehuu. Taena, ua dito pinong yep dakloknehuu. 22 Ipa kauma tep: petamona amo diplop yol heon min tan lupap eehee puo, Nea ipkait pukon haluk kopka eoknehii. min kapua ip balia e-tale betan dun dio unoknehee. 23 Hon dingme kapua ipkaita Ne pukon kalin tame neon mina e-kalin tame neoknediip. Pen pukon Nea ipkait pukon kali eokne, ipkaita Ne enila ben Olki pukon yum min nop aiphe, eoknehee. 24 Uhin tan taakodo kamdik hea kapa ipa Ne enila ben maki min hel e-noo tame aediip. Nop aenonipnoa, ipa depoknehiip. Taena, ip pinong yep daklon mina walnganekhe, hihi eoknede. 25 Weng kape yum Nea bom daklon wenga tep mum kalinka ee. Puo, balindeeka wenga kape tep dikip bomon wenga nea mahon e-kalinka eoknedii. Nek, Ne Olki pukon ihop tan ipkaita kalinka eoknedii. 26 Dingme kauma ipkaita Ne enila ben nop aoknediip. Puo, Nea ipkait pukona Ne Olki e-nop aoknedii nek, Nea kapu pukon ipkaita e-kali ee. 27 Nea Tuhan Allah bali tan talendiiki nek. Ipa ne pukon 28 Nea Ne Olki bali tan tiben mangol hil bali dakendii; kauma tep Nea mangol hil kape koten Ne Olki bali haluk unoknehii. Yesus tan haluk kalinka eede. 29 Taekhe, e hon manonkae tan kali aediipa, doo, petamon Hepa bom daklon do tan ihop tan kalinka eep. 30 Nua Hep pukon kal heupa Hepa yum mina kalki, hon kaka tana Hep pukona kalin tame heon do tana, kal hep eonki. Kauma nek, Hepa pen pukon Allah bali tan talendeepki nua kal heen heme heeho. Yesus pukon kali aediip. 31 Taiphe, Yesus tan ikait pukon kali eedea, pen pukon petamon ipkaita Ne pukon heme neehiip. 32 Puo, ipkaita balinheeka, kolop neen dingye pakoen, ip hel aipa unoknehiip dingmea hibil dien, hihi talaa. Taen kolop neiphe, Nea Nekel mum e-balinoknehii puo, Ne Olki tana malip neoknehee. 33 Ipkait dakan yep balinon pukon kapu yum Nea kali eehii. Mangol hil kape tan kukun hep eoknehee puo, ipa ngangmel heeni! Ne tan mangol hil kapea dun taop buukohii. Yesus tan E hon manonkae pukon kalia eede.

17:1 Taakohonekno, Yesus Ea dun dupoen kopkan abi bali ngin uno puonedea: Ne Aetkio, Ne pukon dingmea hihi hea. Kauma nek, Hep Miiki pukona kit hep ae. Taephe Hep Miiki tan hel Hep pukona kit hep heokna. 2 Hep tana E pukon kapnim balinon min yum abol heon pukon kolop aedeep. Taephe, E tana kapnim min kapu yum kolop aedeepki pukon dito balinon mina eoknehee. 3 Balinon ditoki kapu pukona kaema: ia Allah Pen Pukonki hon Hep Dun Paedeepki Yesus Kristus hon ikalo kal hep eon pukon. 4 Ne tan Hep hemona Ne Kolop Needeepkia hihi heekodii. Hemon kapu bena mangol hil bali pea Hep enila kit hep heedii. 5 Ne Aetkio, Hep hel tan Ne pukon mangol hil hetmooni do dingme Ne kit balinon kapu tepkia petamon hel Hep dimona haluk kit hep nee. 6 Mangol hil kaka neendeepkae pukon Nea Hep pukona hihi kukup eedii. Ikait kapua Hep helkae; hon Hep tan ikaita Nekel kolop neephe, ia Hephel wenga heme hemip. 7 Petamon Hep tan kolop needeep min kapu yuma Hep hel bali tan talende min mum ia hihi kal heekodiip. 8 Hep wenga neendeepkia kali eikhe, ia depen kal heekodiip. Taen, i tana Nea Hep bali tan talonki hon Hep tan Ne Dun Paep Needeepki kapua ia hihi kal heekohiip. 9 Nea mangol hil pukon e-kalinka hee. Puo, hep hel tan kolop needeepkae ia hep helkae, kauma nek, i pukona kalinka hee. 10 Nekel hibil heekodii min yuma hep helki heekodeep hon hep hel hibil heekodiip min yuma nekel hibil heekodii. Kauma pukon Nea ikait ben hihi kit hep needeep. 11 Nea mangol hil bali pea mahon e-balinoknehii puo, ia mangol hil bali la baliniphe, Ne mum Hep bali aboknehii. Ne Aetki Dangdong Dokio, enil neendeepki Hep enila ngangmelki kapu tana ikait pukona malip eokneheep. Taephe, ikait hel Nup tep makium heoknehiip. 12 Nea ikait hon balindii dingmea Hep enila kolop needeepki kauma tan Nea hihi ikait pukon malip ee hemee. Ikaita maki hel e-dedende puo, Allah Buku tan balindeek heoknedee min pukon keek bookodeeki kauma mum dedenoknehee. 13 Petamon Nea Hep bali aboknehii puo, Nea mangol hil i til balia Ne pinong yep daklon mina ngongpano hihi eekhe, balinoknehiip. 14 Ikait pea Ne tep mangol hil kapekaea do. Kauma pukon Nea Hep hel wenga kukup eikhe, mangol hil kape tana ngalno kolop eediip. 15 Ne kalinka hee min kapea Hep tana ia mangol hil pe tan dueona do puo, i tala hep eaano tamonki pukona malip eokneheep. 16 Nea mangol hil kapekia do. Kauma tep ikait pe hela mangol hil kapekaea do. 17 Hep wenga pen pukonki; pen pukon min kapu bena ok dokop ee. 18 Hep tan dun mangol hil bali paep needeep, kauma tep Ne tan hel ikait pea dun mangol hil bali paep eehii. 19 Ikait pukon Nekela okdokyehii. Putaikhe, ikait hel mum tep pen pukon okdokop eoknehee. 20 Nea ikait kape mum pukon e-kalinka hee puo, kaka yuma ikait kalinka eon wenga kapu kal heen, Ne pukon lipme neonkae pukon hel kalinka hee. 21 Ne Aetkio, putaikhea, Hepa Ne til bali hon Nea Hep til bali hee hemup kauma tep ikait hel makium heon pukon kalinka hee. Putauphe, ia nup til bali baliniphe, mangol hila Ea Hep tan Dun Paep Aedeepki puonekot ia kal heoknediip. 22 Hon kit heon min Hep tan neendeepki Nea ikait pukon hel kit min kapua eendii. Kauma pukon nupa makiumkae heekodo. Kauma tep ikait hel dun makiumkae heoknediip. 23 Nea i til bali baline heme hon Hepa Ne til bali baline hemep. Taen, ikaita dun makium hep eephe, mangol hilkae tan kal heoknehiipa Nea Hep tana Dun Paep Needeepki 24 Ne Aetkio, Ne pinong yepa mina bali Nea balinikhe, ikait hel Ne hon mum tep balinonipno, mangol hil kaldek kapua i hel atmoon pukon. 25 Ne Aetki Dito Yepkio, Hep pukon mangol hila e-kal hep heediip puo, Nea Hep pukona kal hep heedii. Hon ikait pea Hep tan Nea dun paep needeep pukon ia hihi kal heekodiip. 26 Ne tan Hep enila pukon hihi ikaita kalinka ee heme. pukon hon Ne tana i til bali balinoknehii pukon hona Nea koton do tan kalinka eenoknedii. Yesus tan E Olki pukon kali aede.

18:1 Yesus tan weng kapu yum Allah kali aenonekno, E hon manonkae yum hona ok enila Kidron yakan ngaama pa wandiip. Taenonipno, E tenakait yuma a don midonki yaluma himindiip. 2 Yesus tenakait dun demo baline hemip bali kapua Yudas, Yesus nganon pukon dimon dokyedeeki, ea kal heekode. 3 Kauma nek, Yudas tan wol kukmekhe, ebonkaea hilmon maki tibiphe, Parisikae hon Imam dalokae tan hona Allah ap malionkae dip eiphe, talipkae tana aluk hon bilon min hona dio talendiip. 4 Taiphe, Yesus Ekel pukon kukun mina dee hiklip aokna min yuma kalki. Nek , Ea tale i dimona eten ikait pukon kali eedea, ipkaita minaki pukon pimkan talip yoko? eede. 5 Taekhe, ikait tana, nua Yesus Nazaret aipki kauma pukon pimkan talup, aediip. Taiphe, Yesus tan, kaka kapua Nea uma, eede. (Hon pumaa Yudas, Yesus pukon kaka dimon dokyek nganoknipki kapu hel mum tep tale pabalinde.) 6 Taekhe, Yesus tan Nea uma eekhe, ia mak hinimki dio uno hakpaten dake mangol bali ikbendiip. 7 Taiphe, Yesus tan haluk kalin tame eedea, ipa minaki pukon pimkulip yoko? eede. Taekhe, i tana, nua Yesus Nazaret aipki kauma pukon, aediip. 8 Taiphe, Yesus tan, Nea ipkait pukona hihi kaka kapua Nea uma eehii puo, ipkaita Ne pukon pimkulip domteka, bokno i pea kolop eip, unim, kali eede. 9 Kauma tep heekhe, Allah Weng tan hihi puonedeeki kapa hihi heekode. Allah Weng tana, doo, i pea Hep tan Ne kolop neepkae ia kaka maki hel Ne tana e-kolop eikhe, deno dedenoknediip, kali aede. 10 Taekhe, Simon Petrus tan keanam tuplokno kaka Imam daloki heme aonkia maka hiong kukmookia hakande. (Kaka hemonki kapu enila Malkhus.) 11 Putaekhe, Yesus tan Petrus pukon kali aedea, hep keanam kapua amil buu pae! Nea do hel do oka Ne Olki tan neendeekia weon mum pukon edo do yoko? aede. 12 Taekhe, ebonkae abolki hon Yahudikae tan dip eip talendiipkae kapu tan hona Yesusa nganandiip. 13 Taen, nong dap aenonipno, dio Hanas bali wandiip. Hanas ea Kayafas kalwonkia Kayafas ea kol kapu pukona imama daloki heedode. 14 Hon Kayafas uma tan Yahudikae pukon kaka makia yumkae pukon denoknedea yep, nekot kalinka eede. 15 Simon Petrus hon Yesus hon manonki maki hona Yesusa dio uniphe, ikaloa kumkan malon wandiip. Yesus hon manonki kapua Imam daloki tan ea kal hep aedeeki. Kauma pukon ea Yesus hon mum tep Imam daloki aip hila himindiip. 16 Puo, Petrus ea uno hel wan yotboo dimona dum pauma balinde. Taekhe, papu Yesus hon mandeeki, Imam daloki kal hep aedeeki kapua, haluk balbiten, dum uno wanang yotboo betlonku kapu hon weng depo, Petrusa haluk dio ap himi aede. 17 Taekhe, wanang yotboo betlonku kapu tan Petrus pukona doo, hep pe hel kaka kapu hon mandeepki maedo? aeduu. Taukhe, Petrus tana, Nea doki, uede. 18 Dingme kapua nil dinga. Kauma nek, hemonkae hon Allah ap malionkae hon i tana angol hetmoen ateno balindiip. Taiphe, Petrus hel ikait hon mum tep ateno balinde. 19 Putaekhe, Imam daloki kapu tana Yesus kalinka ee hemaa min pukon hon E hon mandiipkae pukon hona ngol moen diitame aede. 20 Taekhe, Yesus tan Imam daloki kapu pukona, doo, Nea mangol hil pukona ihop tan mum kalinka eedii. Nea kaka Yahudikae yum dun demon bali tan edo Allah ap bali tan edo i dun demon bali yuma nea deemon do tan kalinka eedii. 21 Mina nek, hepa Ne pukon kalin tame neep yoko? Ikait Ne wenga wenghenhiipkae mum kalin tame ee. Ne kalinka eedii mina ia hihi kal heekodiip. Yesus tan kali aede. 22 Weng kapu Ea kaldekhe, kaka puma betlonki maki tan Yesusa top dap aede. Taen, kali aedea, Hepa Imam daloki pukon kali aepa pu yoko? aede. 23 Taekhe, Yesus tan kaka kapu pukona, Nea tala kalde domteka, tala balia pema kali nee. Puo, Nea pen pukon kalde domteka, mina nek Nea net paep neep yoko? aede. 24 Putaekhe, Hanas tana Yesusa nong dap aon yanop dun Imam daloki Kayafas bali paede. 25 Putamiphe, Petrus ea angol bali mum pabalino a tenekhe, kaka balinipkae kapu tan e pukona, hep pe hel E mandeepki yoko? aediip. Taiphe ea deen puonedea, nea doki, eede. 26 Taekhe, Imam daloki hemonki maki ea Petrus tan hiong haka aedeeki kapu ap bung makiki tana, doo, hep ema hukaa a midonki yong til bali Yesus hon hepa balinheep. Taephe, nea atme heehiiki kapua pe yoko? aede. 27 Taekhe, Petrusa haluk deeyoknekhea, puma tan nal ayama weng kalinde. 28 Taekhe, Yesusa haluk Kayafas bali tan dio Gubernur Roma tutum bomon aip daloki bali dio wandiip. Puo, dingme kapua witil labun mum balinde. Ia Paskah enon dinga heekhe nua dangdong heoknupo nekot, Gubernur Roma tutum bomon aip daloki kapua ia dio demo dangdong do tan upo enemno tamdiip. Kauma pukon aip kapua e-himindiip. 29 Taiphe, Pilatus ea dum tiben, ikait hon dakanonekno, kali eedea, ipa mina min pukon hemo kaka kapea dime aehiip yoko? eede. 30 Taekhe, i tan e pukon kali aediipa, hepo, Ea tala hemon doki domteka, nua hep bali e-dio tale kolop heuphe, aediip. 31 Putaiphe, Pilatus tan ikait pukon haluk kali eedea, kanek Ea ip hel dun buku Taurat bali ben mum kupa ao, tala hep aani, kali eede. Taekhe, kaka Yahudikae kapu tana, nua kaka alon pukona e-yepo nedo, kali aediip. 32 Kapua Yesus Ekel tan wenga putaen deno mina heon pukon puonedeeki kapua hihi heon pukon putaakode. Kauma nek, Pilatus bali dio wa aediip. 33 Pilatus ea tutum bomon aip daloki bali haluk himino Yesusa weng dip aenonekno, E pukon kalin tame aede. E tana, Yahudi donkae i raja kapa Hep pe yoko? aede. 34 Taekhe, Yesus tana, wenga kapua hep hel diplop til bali tan mum kaldep edo kaka dokae tan Ne pukona kali heehiip yoko? aede. 35 Taekhe, Pilatus tana, doo, Hep pinonga nea kaka Yahudiki yoko? Kakaa Hephelkae tan hon Imam abolkae tan hona Hepa dio ne bali tale kapea Hepa mina min heekodeephe yoko? aede. 36 Putaekhe, Yesus tan Pilatus pukona, doo, Ne hibil heon balia mangol hil pea doki. Nea pen pukon hibil heekodii domteka, Yahudikae tan ngananhiip pukon hemo Ne heme neonkae hona bilehiiphe. Puo, Ne raja hibil heon balia kukmut baliki. Yesus tan Pilatus pukon kali aede. 37 Taekhe, Pilatus tan Yesus pukon haluk kali aedea, pen pukon Hepa raja! aede. Putaekhe, Yesus tana, doo, pen pukon puoneep Nea raja uma. Kauma pukon Nea mangol hil bali kape tan paep neukhe, pen pukon min kalinka eon pukona talendii. Taikhe, kaka yum pen pukon min bali tan tibonkae ia Ne wenga wenghenka hemip. Yesus tan Pilatus pukon kali aede. 38 Taekhe, Pilatus tan Yesus pukona, pen pukon min kapa mina min yoko? aede. Taen, Pilatusa weng depe kotena ea haluk tibe dum uno kaka Yahudikae hon dakan kali eedea, nea E bali tana tala min maki hel e-depeeki. 39 Puo, ipkait hemehiip tep Paskah dingme kape ne tana kol yuma kaka nganwonki maki ipkait pukon kolop eediiki. Ipkait pinong yep ne tana ip Yahudi donkae rajaki kape kolop eokne yoko? eede. 40 Taekhe, ia ngak pano, E pua do! Barabas mum nu pukon kolop ae, puonekot weng yum tan kali aediip. Barabas ea pemerintah Roma pukon apom heen dumnedeeki.

19:1 Putaiphe, Pilatus tan Yesusa nong petleng tan nelme aon pukon dip eede. 2 Taekhe, ebonkae tan bangnong lik dun lupaten abol bali dak bup aenonipno, men ding dingki hel dun ngul buu paep aediip. 3 Putamonipno, Ea dun hin kulo, kaka Yahudi donkae raja, yep mumo, neno E kamo balia nelme aediip. 4 Putamiphe, Pilatus ea haluk dum tiben, Yahudikae pukon kali eedea, kop kulni, ip kal heon pukona Ea tala min maki hel nea E bali tana e-depenhiiki. Kauma pukon Ea dum pema dio tale eokne, eede. 5 Taekhe, Yesusa abol dak buon min liki hon men ding dingki ngul buu paep aehiip yanop dum tibekhe, Pilatus tan Yahudikae pukon kali eedea, kaka kapua kopka aani, eede. 6 Taekhe, Imam abolkae hon Allah ap malionkae tan hona atme aenonipno, ia ngak pano weng dalo tan puonediipa, an a bali paon mum! An a bali paon mum! nediip. Puo, Pilatus tan kali eedea, nea kaka kape balia tala min maki hel e-atmenhiiki. Kauma pukon ip tan mum anonipno, a bali paani, eede. 7 Taekhe, kaka Yahudikae kapu tan e pukon kali aediipa, Ekel tan mum Nea Allah Miikio nenede. Nua nukel lelamon mina la balinheekae. Kauma pukon nukel lelamon min kapu bena do hel do Ea alon mum, puonediip. 8 Taiphe, Pilatus ea weng kapu wenghen podakanonekno, 9 haluk ea wan tutum bomon aipa kapu himin Yesus pukon kali aedea, Hepa kopma tan tibendiipki yoko? aede. Puo, Yesus tana Pilatus pukon e-kali aede. 10 Taekhe, Pilatus tan Yesus pukon kali aedea, ne tan doonikhea, kolop heon pukon edo pa alni puonikhe, hen a bali paep heon pukona nea yep putaonki. Nek, Hepa e-kal heekoheep yoko? aede. 11 Taekhe, Yesus tan Pilatus pukon kali aedea, hepo, ngangmel kapua hipla tan e-depenheepki domteka, hepa Ne pukona e-dangol hep neeni tepki. Kauma nek, Ne pukon e tan ngul koten dio hep bali kolop heeheeki kapu e tala mina dito daloki, Yesus tan Pilatus pukon kali aede. 12 Taekhe, puma tan mum Pilatus ea Yesus kolop aon pukon pimkade. Puo, kaka Yahudikae tan ngak paano puonediipa, hep tan Ea kolop aephe, yep balinokna domteka, hepa Kaisar lakona doki nek, uma. Minaki ekel pinonga tan mum nea raja nonki domteka, ea Kaisar hon hihi apomki hee hemaa, kali aediip. 13 Taiphe, Pilatus ea weng kapu kalheena, Yesusa dio dum tibe aen, Pilatus ea tutum bomon pukon hipnon min bali hipnede. Pu bali pua enila Wol Tumki. (Kapu pukon Aramaik weng tana Gabata puonediip.) 14 Dingme kapua Paskah pukon ngol moon dingme atona hiongki heekode. Taekhe, Pilatus tan kaka Yahudikae pukon kali eedea, ip raja ema nekot kolop eede. 15 Puo, Yahudikae tan ngak paano, dio uno alni! Dio uno alni! Wan a bali paen alni! nediip. Taiphe, Pilatus tan ikait pukon puonedea, ip raja ne tan an a bali paokne yoko? eede. Puo, Imam abolkae tana, nua raja dokia dokae. Nua raja maki muma Kaisar, puonediip. 16a Putamho, Pilatus tan ikait pukon Yesusa kolop eede. 16b Taekhe, ebonkae tan Yesusa depen dio wandiip. 17 Taiphe, Yesusa Ekel a dun dangol moenonekno, tibe dum pom enila Abol Kulol pom wande. (Pom kapua Aramaik weng tana Golgota puonediip.) 18 Taekhe, ikait tana Ea puma tan anonipno, a bali paediip. Taenonipno, kaka lao hel yen puma mum kamaa Yesus wakla yingila kamaa kukmo yingila heen, Yesusa til bali yen paediip. 19 Taiphe, Pilatus tan Yesus a balia YESUS NAZARET AIPKI YAHUDI DONKAE RAJA nekot keeka boo paede. 20 Yesus an paediip bali kapua aip kako pema weng boo paediipkia Aramaik weng hon Latin weng hon Yunani weng tan hona boo paede. Kauma pukon i Yahudikae diopa boon min kapua atmen kalin kulo kal heekodiip. 21 Taiphe, Imam abolkai hon i Yahudikae tan hona Pilatus pukon, hep tana YAHUDI DONKAE RAJA nekot boo paona do. Puo, EKEL PINONGA MUM NEA YAHUDI DONKAE RAJA nekot boo pae, kali aediip. 22 Taiphe, Pilatus tan mina min nea bookohii mina hihi kauma mum, kali eede. 23 Putaen, ebonkae tan Yesusa an a bali paenonipno, E menopkal don pukona lehongyen pahik laplao heekodiip. Taen i ebonkae pahik maki dundiip puo, e men tilaki muma e-dun lehongyediip. Men kapua himitki wiion doki wanang menopkal tep mum heonki. 24 Kauma pukon ia kamaa tan kamaa pukon kali aenonipno, nupa hakleen mihol yuk yuk heona kotoknup. Puo, tum kan dun deen minaki don pukona kal heoknup, neno weng dependiip. Putamdiip min kapua Allah Buku bali hihi heon pukon keek bookodea kaema: Ikait tana Ne menopkal lehongyediip hon men tilaki pukona tum kan oleton bilediip. Kauma tep ebonkae tana putamdiip. 25 Putamiphe, Yesus a dimona E oku hon oku nengkua hon Klopas aboku enila Maria hon Maria Magdalena hona elpondiip. 26 Putaiphe, Yesus tan E oku hon E hon mandeeki dit paep ae hemaaki kapu hona atme eenonekno, E tan oku pukon kali uedea, Nano, kup tenaa puma, uede. 27 Taenonekno, E hon mandeeki kapu pukon hel kali aedea, hep okua puma, aede. Taekhe, E hon mandeeki kapu tana dingme kauma tan mum dio ekel ap tila paep uen malip uede. 28 Taen, Yesus Ea kal yum mina hihi heekode. Kauma nek, Allah Buku puonede wenga hihi heon pukon Yesus tan Nea oka denee, nede. 29 Taekhe, pua ok anggur atulki ok mila balinhekhe, i tana men dun ok atul kapu bali tabien a enila hisop pil bali paenonipno, dio ngin Yesus baon bali paep aediip. 30 Taiphe, Yesus tan ok atul kapua dun ween puonedea, hihi hea, nede. Taen, Yesus Ea kum pak buno denekhe, E baeea kolop aen wande. 31 Dingme kapua Paskah pukon ngol moon dingme hon dameka Sabat dingme kapua dito dalo dingme. Kauma pukon kaka yen a bali paonkaea a bali pa mum balinon hela do nediip. Kauma nek, Sabat dingme kapua kaka Yahudikae Pilatus bali kaka yen a bali paonkae kulol hak paten dun hila dokyon pukon talen nop aediip. 32 Taiphe, ebonkae tana talen kaka hina Yesus hon andiipki yangwala hak paten kaka laoki kapu hel yangwal hak patkodiip. 33 Ia Yesus paehiip dimona talen atmendiip puo, Ea hihi denheek atmokno E kulola e-hak patkodiip. 34 Puo, ebonkae kapua kaka maki tan mum Yesusa ngil balia bitim hiten haklekhe, yapi hon ok hona hapetnek tale wande. 35 Taakodeekhe, ngol min kapua atmendeeki tan mum puonedea, doo, kapea pen pukon min ea hihi kal heekode. Pen pukon min kapua kali eedeekhe, ipkait hel kal heen lipmon pukon atmen keek bookode. 36 Ngol kapua Allah Buku tan puonedea, E kulola maki hel e-pakooknede, puonedeeki kauma hihi heon pukon putaakode. 37 Hon haluka Allah Buku tan puonedea, i tana ngil bitim hiten hakandeeki kauma kopka aoknediip, puonedeekhea, putaakodiip. 38 Putaiphe, Arimatea aipki enila Yusuf talen Yesus kalhil pukon Pilatus nop aede. Yusuf ea Yesus hon mandeeki puo, ea kaka Yahudikae pukon ponde. Kauma pukon ea mamdomo Yesusa heme aedee. Kaka kapu tan Pilatusa yepo nekhe, ea tale Yesus kalhila dun dio wande. 39 Taekhe, Nikodemus kabol hina labun yalum Yesus bali talendeeki kauma tana ok nenong bomkia enila mur hon gaharu hon yalum buukodiipki nenga deng maki topa petnen (kukuna tiga puluh empat kiloki) dio Yusuf hon wande. 40 Taekhe, ikalo tan Yesus kalhila dun Yahudikae heme hemip tep men bam yepki tan palpap aenonipno, ok nenong bomki kapu hon heen paep aediip. 41 Yesus an paediip bali kapua yong tungul hon yong til kapua tum yota kaka e-paonkia maki hel pabalinde. 42 Dingme kapua i Yahudikae Paskah ngol moon dingme hon tum Yot kapu hel kama do hibil ema. Kauma pukon Yesus kalhila dokno wan tum yot kapu paediip.

20:1 Dingme hinkia mimdop bamni do kauma tan Maria Magdalena ua buk boo uno atmendua, tum yot mipyonki kapua enom tan dakyu heleekode. 2 Taen, ua melpakan Simon Petrus hon Yesus mangop dit paep ae hemaaki bali hon uno ikalo pukon kali eedua, ipo, Tuhan kalhila buk bali kaka talen dun dio unip puo, kopma dio wan paipa nua lulom, eeduu. 3 Taukhe, Petrus hon Yesus hon mandeeki maki kapu hona tibe buk boo wandiip. 4 Ikalono melpakan wandiip puo, Petrus hina do puo, doki kauma hin buk boo wande. 5 Putaen, ea hikoen kopkan buk tilpa wandea men palpap aehiipki kapua mangol bali dake boknek dedenheek atmende puo, ea buk tilpa e-himinde. 6 Taekhe, Simon Petrus hel ea malon wan buk tilpa himinde. Taenonekno, men palpap aehiipki 7 hon Yesus abol bali men lupap aehiipki kapu hel balinheek atmende. Men kapua dio wan diki heleen paede puo, men kalhil lupap aonkia yuk balinde. 8 Taekhe, Yesus hon mandeeki e hin buk boo talendeeki kapua malon buk tilpa himinde. Ea himin atmenoneknoa kal heen lipmede. 9 (Dingme kapua Allah Buku tan Yesus Ea do hel do kakadenonkae bali tan tiboknede puonedeeki kapua ia pinong daklo e-kal heekodiip.) 10 Taen ikalo Yesus hon mandiipkae lao kapua haluk aip wandiip. 11 Puo, Maria ua buk dimon kapu eten amo balinduu. Taenonukno, ua amoo tan mum hikoen buk tilpa kopkan wandua 12 malaikat laoa menopkal woki ngul buukohiipkae Yesus paehiip balia kamaa abol bali hipnede hon kamaa tel bali hipnede. 13 Taukhe, malaikat lao kapu tan u pukon, wanangku kapea, mina min pukon kupa amep yoko? uediip. Taiphe, Maria tan ikalo pukon kali eedua, doo, ne Tuhana kaka tan dun dio kopma mapa paehiip nea lulom, eedu. 14 Taen, ua balbiten kopkan makla wandua Yesusa puma etkoheek, atmenduu. Ea pen pukon Yesus mum etkode puo, ua e-kal hep aeduu. 15 Taukhe, Yesus tan u pukon kali uedea, kupo, mina min pukon amep edo kupa minaki pukon pimkulep yoko? uede. Taekhea, u pinonga kaka kapea ea yong kaema malionki pinonga dokyen kali aedua, tuano, hep tan Ea dunheep domteka, dio wan paep balia kukup neoknep. Taephe, nea uno dokne, aeduu. 16 Taukhe, Yesus tan u pukon enil bena kali uedea, Maria, uede. Taekhe, ua balbiten Aramaik weng tan kali aedua, Rabuni, aeduu. (Weng balbitona Rabuni kapua guruo non.) 17 Taukhe, Yesus tan haluk kali uedea, kupo, Nea Ne Olki balia kabol unido, kauma pukon e-depe neoknep. Puo, kupa Ne ningbelki bali uno kali eoknepa kaema, petamon Nea Ne Olki hon ip Olki hon Ne Allah hon ip Allah hon bali unokne, puonaa, nekot wan kali eoknep, uede. 18 Taekhe, Maria Magdalena ua E hon manonkae bali uno kali eedua, nea Tuhan hihi atmikhe, weng kapea Ekel tan kali paa, ikait pukon kali eeduu. 19 Taukhe, hinki dingme olbe labunekhea, Yesus hon mandiipkae ia dun maki bali deen, Yahudikae pukon pono yot ngo deen balindii. Taiphe, Yesusa i kakoa uma tale eten kali eedea, ipkaita dakan yep balinoknip pukona dito yep mumo, eede. 20 Taen, E etul hon E ngil hakanhiipki hona kukup eekhe, E hon mandiipkae ia Tuhan atme aenonipno, dito pinong yep dakadiip. 21 Taiphe, Yesus tan haluk kali eedea, ipkaita dakan yep balinoknip pukona dito yep mumo. Ne Olki tan Ne pukon dun paep neede tep petamon Ne tan ipkait pukon hel dun paep eoknehii, kali eede. 22 Taen, E tan ikait bali pungye dipeen kali eedea, Allah Baeea pema nek, depni. 23 Ipkait tana i dokae tala mina hihi ok dokop eoknediip domteka, hihi ok dokop eoknede. Puo, ipkait tana kaka dokae tala mina e-okdokop eoknediip domteka, ia dangdong tala mum balinoknediip. Yesus tan E hon mandiipkae pukon kali eede. 24 Yesus hon mandiipkae hiongki enila Tomas (e enil laokia Didimus) ea Yesus talende dingme kapua i hona e-balinde. 25 Kauma pukon Yesus hon mandiipkae i tapaa tana doo, nua Tuhana hihi atmenho, aediip. Puo, Tomas tan ikait pukon kali eedea, doo, nea E etul paku beenga nekel etul nguma tan yot kapua ngul buoknehii. Taena, nekel etula tan mum E ngil haklon yot kapa ngul buuni do tana nea pen pukon e-pinong daklokne, puonede. 26 Takoheek, dingme pahiknen heekhea, Yesus hon mandiipkae yum hon Tomas hon maki dun deen Yesus talende apa kapu mum haluk balindiip. Taen, yot yuma ngoo deen balindiip puo, Yesus Ea enom tan i ngung til bali eten kali eedea, ipkaita dakan yep balinoknip pukona dito yep mumo, eede. 27 Taen, Yesus tan Tomas pukon kali aedea, hepo, Ne etula atmep nek, hep etul nguma pema paen, hep etul hel balwen Ne ngil haklon yota hel ngul buu tame, aede. Putaenonepno, hepa mahon lulom neonepno, e-lipme neona kote. Yesus tan Tomas pukon kali aede. 28 Taekhe, Tomas tan Yesus pukona neko, Ne Tuhan hon Ne Allaho, aede. 29 Taekhe, Yesus tan Tomas pukon kali aedea, hepa Ne atme neen mum lipme neep puo, i dokaea Ne atme neeni do tan lipme nee hemipkae pukona dito yepo, nede. 30 Pen pukon Yesus kit hemon mina E hon mandiipkae ikel hia tan kop kuliphe, diop tan hemede puo, buku kape balia e-bookode. 31 Hihi dun bookodeekia kauma tan mum Yesus pukon Ea Mesias Allah Miikio nekot, kal heen lipme aoknediip. Taiphe, ip hemoip min kapu tana E enila ben ipa yep balinon min ditokia depoknediip.

21:1 Taakohonekno, Yesus Ekel kalhila E hon mandiipkae pukona ok hit enila Tiberias bali tan haluk kukup eede. Kapua kaema tep: 2 Ok hit dimon kapua Simon Petrus hon Tomas (enil laokia Didimus) hon Galilea bakon Kana aipki enila Natanael hon Zebedeus tena kaka lao hon E mandipkae puo, dokae lao hona balindiip. 3 Taenonipno, Simon Petrus tan i tapaa pukon kali eedea, ipo, nea ikan nganan unokne, eede. Taekhe, ikait tana, kanek nu hel hep hon nup yum unoknup, aediip. Taiphe, i yumno uno ok manon min bali ngin wandiip puo, labun kapua ikaita ikan maki mum hel e-nganandiip. 4 Taiphe, daen aton moekhe, Yesusa tale ok hit tungul pa etkode. Puo, E hon mandiipkae kapu tana Yesus pukon, Ea uma nekot, e-kal hep aediip. 5 Taiphe, Yesus tan ikait pukon weng dip een kali eedea, lakon laoo, ipkaita ikana ma nganip yoko? eede. Taekhe, i tana nua dito doa, aediip. 6 Taiphe, Yesus tan ikait pukon, kanek ipa ikan nganan don mena bihaa dun ok manon min kukmo yingila dokyenonipno, ipa depoknip, kali eede. Taekhe, bihaa dokyen manhiip ikana dito diop himiniphe, ia e-depen dio ngini tep hep eede. 7 Taekhe, Yesus hon mandeeki maki ea Yesus tan dit paep ae hemaaki kapu tan Petrus pukona, E pua Tuhana puma, aede. Taekhe, Petrus ea Tuhana puma balinaa wenghenonekno, ea men ngul buon do tan balinheeki, kauma pukon men dun ngul buen ok hit bali dake wande. 8 Taekhe, E hon mandiipkae i tangmala puma tan koten okdong ngin unona neng laplao mum kam do bali. Kauma pukon ikan tan walnganhe mena kapu hel balan dio ngin okdong bali paediip. 9 Taenonipno, ia atmendiipa ulapua angol maki tenekhe, a ding balia ikan hon roti hon balinde. 10 Taekhe, Yesus tan ikait pukona, ikan petamon nganipkia mina tep ma pema dio talni, kali eede. 11 Taekhe, Simon Petrus tan ngin ok manon min himin ikan nganan don mena kapua balan dio ok dong nginde. Ikan dalboki tan mum walngande kapua diop 153 (seratus lima puluh tiga ekor) puo, ikan nganan don mena kapu hel e-kakande. 12 Taekhe, ikait pukon Yesus tan kali eedea, talen eni, eede. Taekhe, E hon mandiipkae kapu tana kaka kapea Tuhan Yesus muma emau nekot, kal heekodiip. Kauma pukon ia maki tan hel haptnek tiben Hepa minaki yoko? e-kali aediip. 13 Putaiphe, Yesusa i bali talen roti kapu dun ikait eena, ikan kapu hel putap eede. 14 Ea deno tibena E hon mandiipkae pukona kauma tep hemo Yesus kalhila tok wiikia kukup eede. 15 Taenonipno, Yesus tan Simon Petrus pukon kali aedea, Simon, Yohanes taakio, hepa ikait pe tepa do, Ne pukona pen Taekhe, Petrus tan Yesus pukon Tuhano, pen pukon Hepa Taekhe, Yesus tan Petrus pukon, kaneka Ne domba wakop ee, aede. 16 Taen, haluk e pukon mum tok laoki hel kali aedea, yoko? aede. Taekhe, Petrus tan Yesus pukon kali aedea, neko, Ne Putaekhe, Yesus tan Petrus pukona, hepa Ne domba malip ee, aede. 17 Taekhe, Yesus tan tok wiiki hel kali aedea, Simon, hemeepki yoko? aehee, kauma pukon Petrusa diplop tete aede. Putaenonekno, Petrus tan Yesus pukona, Tuhan, Hepa yum mina hemeeki, kai aede. Taekhea, Yesus tana Ne domba wakop ee. 18 Nea hep pukon pen pukon kali heokne, hepa kabee balindeep dingmea menopkala dun ngul buen mina bali manaanoa mandeepki. Puo, hepa litopno talanomep balia hep etul balwephe, kaka doki tan hep menopkal dun ngul buu paep heen hep e-pinong daklomep bali dio wa heoknede. Yesus tan Petrus pukon, kali aede. 19 Weng kapua damila Petrus ea mina heen deno Allah pukon kit hep aoknede, kauma pukon kali aede. Taen, haluk Petrus pukona, Ne mum malip neo mane, aede. 20 Taekhe, Petrusa balbiten kopkan uno atmendea Yesus (Kaka kapu tana ia dun deen enediip dingmea Yesus dimona hipno puonedea, Tuhano, minaki tan Hepa ngul koten kukuu dokyoknede yoko? aedeeki.) 21 Putaekhe, Petrusa Yesus hon mandeeki kapu atme aenonekno, Yesus pukon kali aedea, Tuhano, kaka kape pukona mina hep aon yoko? aede. 22 Taekhe, Yesus tan kali aedea, doo, ea balindeek Ne haluk talon dingme tan mum domteka, yep, puo kapea hep hemona do. Hepa do hel do Ne hon mum mane. Yesus tan Petrus pukon kali aede. 23 Putaekhe, weng kapua dio e mabin yum bali unekha, i pinonga doo, Yesus hon mandeeki kapea e-denoknede maedo pinong dakadiip, Puo, Yesus tan ea denon do tan balinoknede, e-puonede. Yesus tana ea balindeek Ne haluk talon dingme tan mum domteka, yep puo, kapea hep hemona do, kauma mum Yesus tan puonede. 24 Yesus hon mandeeki kauma tan weng kape yuma atmen kal heen, buku kapea keek bookode. Kalinka eede min kapua pen pukon nupa kal heekodo. 25 Ngol min doki hel diop Yesus tan hemede. Puo, ne pinonga kapu yuma keek boon domteka, mangol hil yuma boon min kapu tana walngan deekhe. Yohanes, tan buku kapea bookode.