Kayaknu Nai Johanes Yom

1

Jesus, Onig Laa Nai, Nug Danab Beum

1 Kayak Nug keeke oh dig ma heum, haen amu ii nak amu Kristus, Nug onig laa Nai, Nug dayom. Nug Kayak noobp̱a dayom amge anamib iiṯa, Nug ele Kayak dayom. 2 A oh daapiḏ amu Kayak Nug keeke heḵunu dig ma, 3 Nug keeke oh Kristus ep̱egp̱a me heum. Keeke laa ib laap̱a ii beum. 4 Jesus Nug am bauklel hanhannu diig. Bauklel amuam danab oh dilag amahlak. 5 Amahalak amu Nug gatatup̱a amahalṯe amu gatatu nug amahlak amu eḏidḵunu elele iiṯa. 6-7 Kayak Nug danab laa nug danab ah amelagp̱a nai mehuqḵunu epeḏie doum. Danab amu onig Johanes. Nug amahlaknu nai mehuqebeb, danab ah oh ag nuhig mehuqak amup̱a oolagp̱a genab dooglagnu ahom. 8 Nug am amahlak amu iiṯa amge nug amahlak amunu mehuqḵunu ahom. 9 Amahlak amuam amahlak genab. Nug wanp̱a uḏia amu danab ah oh amahlak madaṯe. 10 Ao, Kristus, onig laa Nai, nug wanp̱a dayom, wan imu amu Nug he beum amge wanp̱anu danab ah ag Nug ii doop̱ig. 11 Nug keeke heump̱a na dayom amge danab ag Nug ḏo ii meṯan ii aop̱ig. 12 Amge laala ag Kristus aop̱ig amu ag aaḵu Kayak beḵod daaglagnu g̱agaṯag maṯom. 13 Ag tiig maḵulakp̱a amu beḏunu kobolp̱a, o danabnu dab makp̱a, ag Kayak beḵod ii bep̱ig. Iiṯa! Kayak Nug he, ag Nug beḵod bep̱ig. 14 Am Kristus, onig laa Nai, Nug danab beḏu awa, ig oonigp̱a dayom. Nug am Kayak beḵa laip̱unab amunu nuhig binag oḵai ele dayeye, ig Nug binag amu oḵai anidmut. Amu genabnu diig amu ehaniṯak oḵai hamu meṯak kobol ele amuam nuhigp̱a am baknab ele daaṯe. 15 Amu Johanes nug nuhignu nai mehuqaqa ewa aum. “Da anuḵa nuhignu maṯimi ele amu aaḵu. Da ami. ‘Nug da dim lamiḏa uḏiṯe, Nug am da eḏilak. Aḏinu? Da ii daami haenp̱a amu, Nug haen amup̱a ele dayom,’” awa aum. 16 Keeke ena oh amu nuhigp̱a am bak daaṯe amunu ig nuhigp̱a ehaniṯak diigdiig aaḵu aomut. 17 Yo, ḏo amu ig Moses nuhigp̱a aomut amge ehaniṯak oḵai hamu meṯak kobol am keeke genab ele amu ig Kristus nuhigp̱a aomut. 18 Danab laip̱u laa nug haen laa Kayak ii anṯom. Iiṯanab. Kayak Beḵa laip̱unab, Nug Kayak ele ou qak daaṯep amu, Nug aaḵuib aniṯa doya, Kayak ip̱uniḵom.

Johanes Uḏat Dig Meum

19 Aria deḏ laa Juda oḵai ag mana meṯak danab amu Lewi buḏub danab laa ele Jerusalem ap̱anu Johanes nuḵa nuhignu oḏ meṯaglagnu maaṯeg gona, “Na am aun?” ana oḏ meṯaeg, 20 Johanes nug ag amelagp̱a, “Da am Kristus iiṯa,” aḵunu ii uuom. Iiṯa, nug miag nai mehuqaqa, “Da am Kristus iiṯa,” awa aum. 21 Anam a amu ag ap̱ig. “Anam daaṯe dayeb amu na am aun? Na am Eliaste?” aon ap̱ig. Aeg amu nug aum. “Da am nug iiṯa.” Nug anam a amu ag ap̱ig. “Ge na nug iiṯa daaṯem dayeb amu na am propet laa uḏiḵunu, ig nug ameg meṯem ele amute?” aon ap̱ig. Ag anam aeg amu nug, “Iiṯa,” awa aum. 22 Anam a amu ag ap̱ig. “Ehe! Ig danab meiḵeg uḏimut ele amu ahilag oḏ mak nob eḏugnignu am na naḵa nahipnu amu aḏinab aṯem?” aon ap̱ig. 23 Ag anam aeg amu Johanes nug inam aum. “Da amu, baag laa propet Jesaia aum bia, atu taḏakp̱a, ‘Ag oolagp̱a Naḏinu ib babaiṯeg!’ awa eṯe,” awa aum. 24-25 Anam daye amu maaṯeg uḏip̱ig ele amu ag oolagp̱anu laala ag ḏo gumak danab-Parasia daap̱ig amu ag Johanes oḏ meṯan ap̱ig. “Na Kristus iiṯa, Elias iiṯa amu propet ele iiṯa. Anam dayeb amu na aḏinu danab ah layadṯem?” 26 Ag anam aeg amu Johanes amelagp̱a aum. “Da amu ag lep̱a layadṯem amge ag oolagp̱a ap̱a laa hibaiṯom daaṯe ele amu ag Nug ii dooṯeb. 27 Danab amu Nug da dimulp̱a uḏiṯe amge dahil hak amu nuhig ele, elele iiṯa, Nug am da eḏilak,” awa aum. 28 Johanes nug Jodan lep̱a danab layaṯeṯe, keeke imu oh amu Beṯani ap̱a beum. Beṯani amu Jodan le laih ap̱a dayom.

Johanes Kayaknu Sipsip Nag Ip̱uanaṯom

29 Wagḵaḏe deḏ amup̱a Jesus Nug Johanes gumiṯa uḏieye, Johanes Nug anṯa aum. “Anṯeg, Kayaknu Sipsip Nag, Nug wanp̱an danab dilag hip̱unin uhuqṯe ele amu, Nug am uuḵu. 30 Am danab umu aaḵuib da nuhignu inam ami. ‘Danab Nug da dimulp̱a uḏiṯe ele amu, Nug da eḏilak. Aḏinu? Nug anuḵanab da ii daami haenp̱a ele, Nug dayom.’ 31 Laa ele, Nug Kayaknu sipsip nag daaḵunu matu ii doomi amge da Israel danab Kayaknu Sipsip Nag ip̱uanadḵulnu uḏien, danab ah lep̱a layadṯem,” awa aum. 32 Johanes anam anana amu nug nai tuḏiṯa aum. “Da Kayak Ouḏi Nug hab aṯannu, ai up̱uḏil bia na, Nug qaḏep̱a dayeye anidmi. 33 Da ele Nug ii doolom amge laa Nug da danab ah lep̱a layadḵulnu meiḏe uḏimi ele amu, Nug a doomi. Nug aum. ‘Kayak Ouḏi Nug na, danab laa qaḏep̱a daaḵu amu danab amu aaḵuib Nug geha Kayak Ouḏip̱a layadḵu,’ awa aum. 34 Amu da anidmi, nuhignu da madiṯem ele amu, Nug am Kayak beḵa.” Johanes anam aum.

Jesus Ip̱uniṯak Awak Danab Dig Ma Diiom

35 Aria deḏ amu uue wagḵaḏe, deḏ amup̱a Johanes nug baula ap̱a dayeye, nuhig ip̱uniṯak awak danab aḏit ele daap̱ig. 36 Ag anam daanna, nug Jesus oieye anṯa aum. “Anṯeḏ! Umu am Kayaknu Sipsip Nag,” awa aum. 37 Nug anam a amu ip̱uniṯak danab aḏit a Johanes nai aum amu a dooya, a Jesus dim lamiṯeheh, 38 Jesus Nug eḏua anata, Nug aum. “A aḏi madiṯep?” awa aum. Nug anam a amu a apiḏ. “Rabi na adep̱a daaṯem?” aoi apiḏ. Rabi eḏuak am ip̱uniṯak danab. 39 Aeh amu Nug aum. “A doya, da daaṯem aben anṯeḏ!” Nug anam a amu a Nug dim lamiṯeh gona, Nug daaṯe aben amu anidpiḏ. A Nug ele oh gop̱ig, amuam aam ameg waḏele anam amu deḏ amu, haen amu uḵe tueb batak a Nug ele ap̱a daap̱ig. 40 Aria nid aḏit Johanesnu nai dooya, Jesus dim lamidpiḏ ele, amunu oolahp̱a laip̱u laa nug onig Andreus, nug Simon Petrus ele, a am eamag. 41 Amu nug paha uḵa, Simon anṯa, nug amegp̱a aum. “I Mesias aaḵu anidmuḏ,” awa aum. Mesias diig amu danab laa Kayak Nug Nug wan imu ohnu oḵai daaḵunu epeḏiom. Grik naip̱a Mesias eḏuak amu Kristus. 42 Anam anana amu Andreus nug Simon omala, Jesus top̱a uḵom. Uḵe Jesus anṯa, amegp̱a aum. “Simon, Johanes beḵa, nahipnu ag geha Sipas aḵulag,” awa aum. Grik naip̱a Sipas eḏuak amu Petrus. Onig aḏit amu oh meu am men.

Jesus Pilipus Nataniel Ele Onilahp̱a Eum

43-44 Waḵaḏe, deḏ amup̱a Jesus Nug Galelia goḵunu dab maama, Nug Pilipus, nug am Betsaida ted, nug Andreus Petrus ele, ag oh ap̱alag laip̱u amu, Jesus Nug nug maṯia anṯa amu nug amegp̱a aum. “Na da dim lamiḏe!” awa aum. 45 Anam a amu Pilipus nug Nataniel maṯia anṯa, amegp̱a aum. “Danab Moses nug anuḵa ḏo naip̱a nuhignu yom, propet ag ele nuhignu yaap̱ig amu ig aaḵu anidmut. Nug am Josep beḵa Jesus, Nasaret ted,” awa aum. 46 Nug anam a amu Nataniel nug aum. “Nasaret up̱anu amu keeke ena anam laa ii uḏima,” awa aum. A amu Pilipus nug aum. “Dona anṯe!” awa aum. 47 Pilipus nug anam a, Nataniel nug Jesus anidḵunu uḏieye, Jesus Nug anṯa, Nug aum. “Anṯeg! Umu am Israel ted genab. Nug oop̱a am ham bup̱uak laa iiṯa,” awa aum. 48 Anam a amu Nataniel Jesus oḏ meṯom. “Aṯemun na da dooiḏme?” awa oḏ meṯom. Nataniel anam a amu Jesus oḏep̱a awa aum. “Pilipus nug na oninp̱a eum, haen amu ii nak, da na ad onig pig waap̱a dayeye anidmi,” awa aum. 49 Jesus anam a amu Nataniel oḏep̱a awa aum. “Ip̱uniṯak danab, na am Kayak beḵa, na Israel dilag King,” awa aum. 50 Anam a amu Jesus Nug Nataniel oḏep̱a awa aum. “Da na ad pig waap̱a anidmi ami amunute na ootp̱a genab dooṯem? Na keeke amu eḏiṯak, laa ele geha anidḵut,” awa aum. 51 Jesus Nug anam anana, Nug nai baula ele tuḏiṯa aum. “Da genabnab genab ag amelagp̱a aṯem, geha hab obaṯeb, Kayaknu engel ag Danab Beḵalag da, da gumiḏna nenan tebep̱eg anadḵulag,” awa aum.

2

Jesus Nuhig Uḏat Dig Meum

1 Aria deḏ aḏit uue, deḏ ewamp̱a, ab onig Kana, Galelia wanp̱a, ap̱a danab laa ah aoḵun heum. Jesus anig nug hobul amup̱a danab amu laugp̱a dayom amu 2 ag Jesus Nug nuhiḵud ip̱uniṯak awak danab ele, ag oh ele hobul amup̱a daaglagnu onilagp̱a ep̱ig. 3 Ag anam eeg daaegeg, dimp̱a danab amu ahilag wain iiṯa me, Jesus anig nug Jesus amegp̱a aum. “Wain ahilag iiṯa meum,” awa aum. 4 Nug anam a amu Jesus Nug amegp̱a aum. “Anai, imu am i ohnu keeke iiṯa. Da keeke danab heḵunu elele iiṯa, amu heḵulnu haen iite doum?” awa aum. 5 Jesus anam a amu anig nug begbeg danab amelagp̱a aum. “Nug nai laa amelagp̱a ab amu ag Nug oḏe dim lamiṯeg!” awa aum. 6 Amu le itaknu hanak menp̱a hak eblaih laip̱u ele, Juda ag haen oh ahilag kobolp̱a amup̱a le laaglagnu meeg daap̱ig. Hanak amu anen anen le hai goḵoḏ 100 keeke inaḵunu elele. 7 Amu Jesus Nug begbeg danab amelagp̱a aum. “Ag le itap̱eg, hanak am beig!” awa aum. Nug anam a amunu ag le itaeg, hanak amu oh am bena, agap bep̱ig. 8 Hanak am beeg, Nug aum. “Laa itap̱eg nob, aon gona, e gumak danab oḵai amu meṯeg!” awa aum. Nug anam a, ag aon gona, 9 nug meṯaeg amu e gumak danab oḵai nug le geha wain eḏuom amu baag dooḵunu naḵok laum. Nug wain amu adep̱anu amu nug ii doyom amge begbeg danab le itap̱ig ele amu ag doop̱ig. Aria e gumak danab oḵai nug wain amu naḵok lawowa, nug danab ah aoṯe ele, danab amu onigp̱a eum. 10 Onigp̱a e uḏie amu nug aum. “Danab oh ag wain ena amu tatam maṯaeg laeg, dimp̱a amu ag wain naḵok nau bia amu madaṯeb. Amge na am wain ena amu hagaḵa awe dayom, geha iiḵu wain ena aon dome,” awa aum. 11 Aria Jesus Nug amu heum amu amup̱a Nug ep̱onak keeke danab heḵunu elele iiṯa, kobol amu heḵunu dig ma heum. Nug Kana abp̱a, Galelia wanp̱a anam ha, amup̱a Nug nuhig g̱agaṯag ip̱uanaṯe, nuhiḵud ip̱uniṯak awak danab ag nuhignu oolagp̱a genab doop̱ig. 12 Hobul amu male, Jesus Nug anig, laiḵud amu nuhiḵud ip̱uniṯak awak danab ele ag Kapenaum ap̱a nona, naḵok daap̱ig.

Jesus Juda Dilag Mana Meṯak Laḵa Uḵom

13 Ap̱a daaegeg uḵe, Juda dilag Pasowa meṯid hobul guguiṯeṯe, Jesus Nug Jerusalem ap̱a uḵom. 14 Ap̱a mana meṯak lag oop̱a danab ag bulmakau, sipsip, amu up̱uḏil ele ag daden meegeg anaṯom. Amu danab men doḏo baoliṯeb ele amu, ag ele daaegeg anaṯom. 15 Jesus Nug anam anaṯa, Nug mataḏaknu keeke muḏip̱a aḵa, danab mana meṯak laḵa daap̱ig ele amu ahilḵad sipsip, bulmakau oh lamaṯaṯa amu Nug danab balalp̱a men doḏo baolina daap̱ig ele amu ahilag men doḏo gokaḏe no, balal ele huma awe, na qeum. 16 Na qe, danab ai meeg daden mep̱ig ele amu amelagp̱a aum. “Keeke amu aḵan uḵeg! Ag da Mamel laug amu aib hep̱eg, en lag bia dayom!” awa aum. 17 Jesus anam a, nuhiḵud ip̱uniṯak awak danab ag Kayak naip̱a, nai daaṯe, amu daulagp̱a doum. Nai amuam inam. “Da na lautnu ool huanak daaṯe amunu da na laut ena daaḵunu wagai meṯem.” 18 Anam daye amu Juda ag amu anidna, ag Jesus amegp̱a ap̱ig. “Na aḏi ep̱onak keeke, danab heḵunu elele iiṯa laa hep̱e, ig anidta amu na g̱agaṯag amup̱a daaṯem amu ig doognig?” aon ap̱ig. 19 Aeg amu Jesus Nug ag oḏelagp̱a awa aum. “Ag mana meṯak lag imu ag hep̱eg nauheb, da deḏ ewam oop̱a da eḏue bap̱aidḵul,” awa aum. 20 Jesus anam a amu ag ap̱ig. “Maḏ 46 anam ag mana meṯak lag imu henan daap̱ig, amu na deḏ ewam oop̱a heḵutnu aṯemte?” aon ap̱ig. 21 Amge Jesus Nug mana meṯak lagnu ii aum. Iiṯa. Nug beḏunu aum. 22 Amunu dimp̱a Jesus Nug moḏp̱a mauhak oolagp̱anu eḏua hibaiṯe amu ip̱uniṯak awak danab ag Nug anuḵa aum amu daulagp̱a do, ag nai yak, amu nai Jesus Nug aum, amu ele oolagp̱a genab doop̱ig. 23 Amu Jesus Nug Pasowanu meṯid hobul amu ap̱a dayaya, ep̱onak keeke, danab heḵunu elele iiṯa kuḏum heehe, danab ag anidna, nuhignu oolagp̱a genab doop̱ig. 24 Amge Jesus Nug danab ah dilag dab mak, ag Nug ahilag wan imup̱an oḵai daaḵunu meḵulagnu dab mep̱ig, dab mak amu doyom amunu ag anam hemananu Nug nuḵa Nug awaiṯom. 25 Nug danab diilag oh doyaṯa malom. Danab laip̱u laa nug danab dilag dab mak amu amegp̱a aḵunu elele iiṯa. Nug nuḵa danabnu dab mak oh doya malom.

3

Jesus Nikodemus Ele Nai Madipiḏ

1 Aria ḏo gumak danab-Parasia laa onig Nikodemus, nug am Juda dilag iḵi, 2 danab amu nug tuqan Jesus gumiṯa uḏia, Nug amegp̱a aum. “Ip̱uniṯak danab, ig dooṯem, na am ip̱uniṯak danab Kayak top̱anu uḏime. Anṯe, Kayak Nug danab laa ii ehaniṯeb amu nug ep̱onak keeke, danab heḵunu elele iiṯa, na heṯem ele amu, nug heḵunu elele iiṯa,” awa aum. 3 A amu Jesus oḏep̱a awa aum. “Da genabnab genab na amenp̱a aṯem. Danab nug bau menuak ii aoḵu amu nug Kayaknu ḏo maḏoḏ ii anidma,” awa aum. 4 Jesus anam a amu Nikodemus nug amegp̱a aum. “Danab nug kaino daaṯe amu nug aṯemun eḏua bau menuak aoḵu? Nug baula anig oop̱a nob, anig nug eḏua menuḵunu elelete?” awa aum. 5 Nikodemus anam a amu Jesus oḏep̱a awa aum. “Genabnab genab da na amenp̱a aṯem. Danab nug lep̱a, amu Kayak Ouḏip̱a ele menuak ii aoḵu amu nug Kayaknu ḏo maḏoḏ oop̱a goḵunu elele iiṯa,” awa aum. 6 Danab nug beḏu bau daaḵunu, amuam anig mameg dilahp̱a aoṯe amge danab nug oiyak bau, hanhan dayaknu amu, nug amu Kayak Ouḏi ep̱egp̱anu aoṯe. 7 Anam daaṯe amu da na bau menuak aoḵutnu ami amu na amunu dab mak kuḏum aib aome. 8 Am ulah nug adeḵup̱anu uḏia, aṯen goṯe amu na ii dooṯem, nug uḵak nuhigib dim lamidṯe amu na nuhig oqoṯi aaḵuib dooṯem. Amubia danab ah Kayak Ouḏip̱a bau menuak aoṯeb ele amu, danab ag amunu diig oh anidna, oolag maidḵunu elele iiṯa,” awa aum. 9 Jesus anam a amu Nikodemus oḏep̱a awa aum. “Keeke amu nug aṯemun anam beḵu?” awa aum. 10 Nug anam a, Jesus baula Nikodemus oḏep̱a awa aum. “Na amu Israel dilag ip̱uniṯak danab oḵai am aṯemun na keeke imu ii dooṯem? 11 Genabnab genab da na amenp̱a aṯem. Keeke ig dooṯem ele amu ig amunu mehuqṯem, keeke ig anidṯem ele amu ig amunu madiṯem amge ihinig maṯiak amu ag dab ii medṯeb. 12 Da wan kobolnu maṯii, ag oolagp̱a genab ii doop̱ig amunu aṯemun da hab aṯan kobolnu madip̱i, ag oolagp̱a genab dooglag? 13 Laip̱u laa nug hab aṯan ii teum. Iiṯa. Danab Beḵalag da aaḵuib ap̱a dayeye, hab aṯannu uḏimi. 14-15 Anuḵa atu taḏakp̱a mat nau ag Israel oolagp̱a bena, danab ah emalaṯeg mauheg am Kayak Nugib Moses amegp̱a a, mat doṯog laa brasp̱a ha qap̱e, danab ag amu neegna anidna, ag ii mauhp̱ig, amubia danab aun aḏi ag dahilnu oolagp̱a genab dooglagnu, ag bauklel hanhannu aon, hanhan bau daaglagnu, ag Danab Beḵalag da, ad emaitakp̱a aihiḏḵulag. 16 Kayak Nug wan imup̱an danab oh dilag oo huana mauhom amunu Nug Beḵa laip̱unab me uḏiom. Nug me uḏiom amunu aun nug nuhignu oop̱a genab dooṯe ele amu, nug padal ii mema. Iiṯa! Nug bauklel daaḵu. 17 Kayak Nug, Nug beḵa wan imup̱a me uḏiom amge Nug danab ah epeḏiadḵunu me ii uḏiom. Iiṯa. Kayak Nug nuhigp̱a danab ah oh eḏua diiadḵunu me uḏiom. 18 Am aun nug nuhignu oop̱a genab dooṯe amu nug nob nau awaknu heṯoḏiakp̱a ii daaṯe amge aun nug nuhignu oop̱a genab ii dooṯe amu nug aaḵu nob nau awaknu heṯoḏiakp̱a teum daaṯe. Aḏinu? Nug Kayak beḵa laip̱unab amu nuhignu oop̱a genab ii doyom. 19 Nob nau awaknu heṯoḏiak diig amu iiḵu, amahlak wanp̱a uḏiom amge danab ag wanp̱anu gatatu amunu oolag heum, ag amahlaknu oolag ii heum. Aḏinu? Ahilag kobol am nau. 20 Amunu am danab oh ag hak naup̱a daaṯeb amu ag amahlaknu kekeḏ. Ahilag hak nau miag atimanu amu amahlakp̱a daaglagnu oolag ii daaṯe. 21 Amge laa nug kobol genabp̱a daaṯe amu nug nuhig kobol amu Kayak Nug a doya heum amu miag atiak anidḵulagnu amahlakp̱a daaṯe,” awa aum.

Johanes Jesusnu Uḏat Amunu Diig Peheṯa Ihuhuom

22 Anam maṯi malaeh, dimp̱a Jesus Nug nuhiḵud ip̱uniṯak awak danab ele ag Jerusalemnu ahan, Juda wanp̱a aben laih gona, Nug ag ele deḏ laala daanna, danab ah layaṯom. 23 Johanes nug ele Inon, am Salen guguiṯak, ap̱a le kuḏum ele amunu nug ap̱a danab ah layaṯeṯe, ag uḏin layaṯak aop̱ig. 24 Herodes nug Johanes mani guiṯak ii inom, haen amup̱a layaṯak amu dayom. 25 Anam heegeg, Johanesnu ip̱uniṯak awak danab laala ag Juda danab laa ele, ag danab Juda dilag ḏop̱a op̱ia awak daaḵunu nai madip̱ig. 26 Ag anam maṯina amu Johanesnu ip̱uniṯak awak danab ag gona, Johanes amegp̱a inam ap̱ig. “Ip̱uniṯak danab, danab laa Nug na ele anuḵa Jodan le laihp̱a daaiya, na nuhignu maṯime ele, danab amu Nug danab layaṯeṯe, danab ah oh nuhigp̱aib goṯeb,” aon ap̱ig. 27 Anam aeg amu Johanes oḏelagp̱a awa aum. “Kayak hab aṯannu, Nug keeke laa danab ep̱egp̱a ii meeb amu danab nug nuḵa nuhig dab makp̱a keeke amu aoḵunu elele iiṯa. 28 Ag aḵa ele anuḵa da inam maṯiyi doon malap̱ig. ‘Da am Kristus iiṯa amge Kayak da meiḏe, da nuhig ib bap̱aidḵulnu anuqe uḏimi.’ 29 Amunu amu da am nid baunu kadoi bia. Nid bau nug ah aoṯe amu ah amuam nuhigib amge kadoi nuhig nug layag ah bau awom doya, oo gamag ahaṯe. Nid baunu kadoi nug oo gamag ahak amu dooṯe amubia da Jesusnu oolp̱a gamag ahak oḵainab dooṯem. 30 Nug onig amu oḵainab daaḵu, da amu nug waap̱aib daaḵul. 31 Am laa Nug hab aṯannu neṯe amu Nug keeke oh eḏiṯak daaṯe. Laa nug wanp̱a beṯe amu nug wan imup̱anu keekeib madiṯe. Laa Nug hab abp̱anu neṯe amu Nug keeke oh eḏiṯak. 32 Laa Nug hab aṯannu neum amu, keeke Nug doya malom amu keeke Nug anṯom ele, Nug amunu madiṯe amge laala ag oolagp̱a genab ii dooṯeb. 33 Amge danab nug nuhig maṯiak doya dab medaṯe ele amu, nug Kayak Nug genabnu diig daaṯe, nug amu oop̱a g̱agaṯag genab dooṯe danab ah ip̱uanadṯe. 34 Yo, laa Kayak me uḏiom amu Nug Kayak nai madiṯe amu Kayak Nug nuhig Ouḏi am bak medaṯe. 35 Mame Kayak Nug Beḵanu oo mauhṯe amunu keeke oh Nug ep̱egp̱a meum. 36 Am laa nug Kayak beḵanu oop̱a genab dooṯe ele amu, nug bau dayak hanhannu awom daaṯe. Laa nug nuhig nai dim ii lamidṯe amu nug bau dayak hanhannu ii awom. Iiṯa. Op̱oḏi bak, Kayak Nug danab dilag hip̱uninnu dooṯe ele amu, op̱oḏi bak amu nuhigp̱a daaṯe,” awa aum.

4

Jesus Samaria Ah Ele Nai Madipiḏ

1 Haen amup̱a ḏo gumak danab-Parasia ag, “Jesus Nug Johanes eḏiṯa, danab ah kuḏum diia layadṯe,” nai anam doop̱ig. 2 Amge Jesus ii layaṯom, nuhig ip̱uniṯak awak danab ag layadp̱ig. 3 Ḏo gumak danab-Parasia ag nai amu doyeg, Jesus Nug amu doyom amunu Nug Juda atu uua, eḏua Galelia uḵom. 4 Nug Galelia goḵunu ib elab uḵak uua, Samaria op̱ata wana, Galelia goḵunu ugaḵa, 5 Nug Samaria ab oḵai laa onig Saika, ap̱a teum. Ab amuam Jakop nug beḵa Josep wan meṯom, amu guguiṯak. 6 Anuḵa Jakop nug ap̱a le moḏ nuhig buuom. Amu Jesus Nug uḵa, amup̱a ta, beḏu bahi yom amunu Nug le moḏ amu guguiṯak hik awa, ap̱a dayom. Haen amu aam ameg tutuḵu anam. 7-8 Jesus Nug dayeye, nuhiḵud ip̱uniṯak danab amu ag e daden meḵulagnu ab oḵai amup̱a gop̱ig. Amu Samaria ah laa le itaḵunu uḏiom. Uḏie Jesus Nug ah amegp̱a aum. “Na le aon dop̱e lai!” awa aum. 9 Nug anam a amu Samaria ah nug aum. “Na amu Juda danab, da am Samaria ah. Amu aṯemun na, ‘Le aon dop̱e lai!’ aon aṯem? Da am Samaria ah, Juda ag Samaria ele ou qak ii oiṯeb,” awa aum. 10 Ah anam a amu Jesus oḏep̱a awa aum. “Na Kayak Nug ḏo medaḵunu heṯe doolom amu na danab aun Nug nahipnu, ‘Na le aon dop̱e lai!’ aum ele amu, na Nug amegp̱a ap̱e, Nug na le bauklel ele amu meṯalo,” awa aum. 11 Jesus Nug anam a amu ah nug aum. “Danab Naḏi, na le itaḵutnu tap̱iḏ iiṯa am le moḏ imu ele umanab unuqagnab daaṯe amunu amu na le bauklel ele amu adep̱anu aoḵutnu ame? 12 Am ig alanig Jakop, nug le moḏ imu meḵom. Nug beḵod amu nuhiḵud bulmakau, sipsip ele ag anuḵa le imu ladap̱ig ele amu, na nug eḏidṯemte? Iiṯa!” awa aum. 13 Ah anam a amu Jesus oḏep̱a awa aum. “Danab oh ag le moḏ imup̱anu le laṯeb ele amu, ag le lap̱eg, haen oh le baalag baula diiḵu 14 amge laa nug le da medaṯem ele imu, nug amu laḵu amu nug baula le baag ii diima. Iiṯa. Le da medaḵul ele imu amu le moḏ bia nug oop̱a baaba daaḵu. Anam haen oh qep̱uḏia baaba, nug bau dayak hanhannu medaḵu,” awa aum. 15 Jesus anam a amu ah nug Jesus amegp̱a aum. “Naḏi, le amu da meḏe! Meḏap̱e, da baula le baal ii diima, ip̱a haen oh le itaḵulnu ele ii uḏipa,” awa aum. 16 Anam a amu Jesus Nug amegp̱a aum. “Gona, na gamut ap̱e doyeb, eḏuya uḏieḏ!” awa aum. 17 Anam a amu ah nug Jesus oḏep̱a awa aum. “Da danab iiṯa,” awa aum. Anam a amu Jesus amegp̱a aum. “Na danab iiṯa aṯem am na genab aṯem. 18 Aḏinu? Danab tanig ele ag tatam na gamutad daap̱ig amu danab laa gemu na ele daaṯep amu nug am na gamut iiṯa,” awa aum. 19 Jesus Nug anam a aria ah nug Jesus amegp̱a aum. “Danab Naḏi, da aaḵu na dooidmi, na am propet amunu 20 na ap̱e doyei! Ig mamenḵad amu ag qauko imup̱a Kayak binag medap̱ig, gemu ig ele heṯem amge ag Juda amu, ag danab ah oh Jerusalem ap̱a binag meḵulagnu aṯeb, amu ig aṯem heḵunig am ena?” awa aum. 21 Anam a amu Jesus oḏep̱a awa aum. “Ah, na dahil nai ootp̱a genab doye! Haen elab iiṯa ag baula Mame Kayak Nug binag meḵulagnu amu qauko imup̱aib binag ii memana o Jerusalem ap̱aib ele Mame Kayak Nug binag ii memana. 22 Samaria ag amu ag Kayak binag meṯeb amu ag nuhig diig peheṯak ii dooṯeb amge eḏua diiaknu uḏat amu ig Juda ihinigp̱a beṯe amunu ig Nug binag meṯem amu ig nuhig diig tutuḵu dooṯem. 23 Amge haen aaḵu uḏiom, danab ag binag mak genab heḵulagnu amu ag Kayak Nug diig ip̱uniḵom dab menana, ag Kayak Ouḏi ehaniṯakp̱a ele Mame binag meḵulag. Binag mak anam amu Mame Nug oo daaṯe. 24 Kayak Nug am Ouḏi amunu danab ag Nug binag elele meḵulagnu amu ag Nug diig ip̱uniḵom dab menana, ag Ouḏi ehaniṯakp̱a ele binag mep̱eg, elele beḵu,” awa aum. 25 Jesus anam a amu ah nug Jesus amegp̱a aum. “Da Mesias uḏiḵunu aeg doomi, Nug am Kristus aṯeb. Nug uḏia, keeke oh danab ah ip̱uanadḵu,” awa aum. 26 Ah nug anam maṯie amu Jesus amegp̱a aum. “Da na ele nai madiṯep imu amu daib am Nug aaḵu,” awa aum. 27 Jesus anam aawo, haen amup̱a nuhiḵud ip̱uniṯak awak danab ag eḏun uḏin, Jesus Nug ah ele nai maṯieheh anatna, ag dab mak kuḏum aop̱ig amge laip̱u laa nug ah amegp̱a, “Na aḏin oot heṯe?” awa oot ii meṯom. O iiṯa, laa nug Jesus amegp̱a, “Na aḏinu nug ele nai madiṯep?” oḏ ii meṯom. 28 Anam daaegeg, ah nug le itaḵunu hanak nuhig uue dayeye, eḏua abp̱a uḵa, danab amelagp̱a aum. 29 “Dona, danab imu anṯeg! Nug keeke oh da anuḵa hemi amu miag amelp̱a aum. Nug am Kristustai?” awa aum. 30 Aria danab ag ahan, ab uuna, Jesus gumidna uḏip̱ig. 31 Amge haen gamag amup̱a nuhiḵud ip̱uniṯak awak danab ag Jesus amegp̱a ap̱ig. “Ip̱uniṯak danab na e la!” aon ap̱ig. 32 Amge Nug aum. “Da e laa ele, ag e amu ii dooṯeb,” awa aum. 33 Nug anam a amu ip̱uniṯak awak danab ag aḵa aḵa nug oḏ meṯan ap̱ig. “Danab laa e nuhig awa uḏia meṯomtai,” aon ap̱ig. 34 Ag anam maṯiegeg amu Jesus Nug aum. “Laa Nug da meiḏe uḏimi ele amu da Nug oḏe dim lamiṯeṯe, nuhig uḏat oh hein malaḵul amuam e dahil. 35 Ag inam aon aṯeb. ‘Kalam waḏele uueb, e oḏuak haen doḵu,’ aon aṯeb. Amge da ag amelagp̱a aṯem. Ag amelag humana, atu oh italna anṯeg. E oh oḏun malap̱ig. 36 Am laa nug meu aoṯe amu nug nuhig uḏat nob awawa, nug danab laala bauklel hanhannu aoglagnu ehanadṯe. Ehanadṯe amunu e ep̱ak danab amu meu awak danab ele a oh oolah gamag ahaḵu. 37 Anam daaṯe amunu nai imu am genab, ‘Danab laa nug e ebaṯe amu laa nug meu aoṯe’. 38 Da danab laa uḏat hep̱igp̱a ag dahilad, gemu daaṯeb amu, ag dad amup̱a meu aoglagnu maaṯi gop̱ig. Laa ag tatam ahilag wagai makp̱a dad oop̱a e ebap̱ig amu ag oop̱a nona meu aoṯeb,” awa aum. 39 Aria Samaria kuḏum ag ahnu nai doona, ag Jesusnu oolagp̱a genab doop̱ig. Aḏinu? Ah nug, “Da anuḵa keeke oh hemi amu Nug da amelp̱a aum,” awa aum. 40 Amunu Samaria danab ag Jesus gumidna donana, Nug ag ele daaglagnu unuqidp̱ig. Unuqiṯeg amu Jesus Nug deḏ aḏit ag ele ab amup̱a daap̱ig. 41 Anam daanna, danab kuḏumnab ag nuhig nai doona, oolagp̱a genab doop̱ig. 42 Oolagp̱a genab doona amu ag ah amu amegp̱a ap̱ig. “Ig na ame amup̱a oonigp̱a genab ii doomut. Iiṯa. Ig iḵa ele Nug oḏep̱a a doomut amup̱a ig aaḵu dooṯem, Nug am genab ig wan imup̱anu danab ah eḏua awiḵak danab,” aon ap̱ig.

Jesus Gabmannu Iḵi Danabnu Nid Babaiṯom

43 Deḏ aḏit amu uue, Jesus aha, Galelia uḵom amge ap̱ag diigp̱anab ii uḵom. Aḏinu? 44 Jesus Nug nuḵa anuḵa, “Propet nug ap̱ag diigp̱a amu onig iiṯa,” awa aum. 45 Amu Nug uḵa, Galelia te, Galelia danab ag ele Pasowanu meṯid hobul naḏip̱a gona, ag Jesus Jerusalem ap̱a meṯid naḏip̱a uḏat heehe anidp̱ig amunu ag nuhignu oolag gamag ahom. 46 Aria Jesus Nug Galelia wanp̱a oiyaya, ab onig Kana ap̱a uḵom. Ab amup̱a Nug anuḵa le he, eḏua wain beum. Ap̱a dayeye, Kapenaum abp̱a gabmannu iḵi danab laa amu nug beḵa oḏe ele dayom. 47 Haen amu danab amu nug Jesus Judanu aha, Galelia teum doya, nug ab, Jesus Kapenaum uḵa heeb, beḵa ena daaḵunu unuqidḵunu uḵom. Aḏinu? Nug beḵa oḏe ele amu nug mauhḵunu miag dayom. Danab amu uḵa, Jesus gumiṯa ta, nug beḵanu Jesus unuqiṯe 48 amu Jesus Nug nug amegp̱a inam aum. “Da hep̱i, ag ep̱onak keeke, danab heḵunu elele iiṯa diigdiig ii anidḵulag amu ag oolagp̱a genab ii dooglag,” awa aum. 49 Nug anam a amu gabmannu iḵi danab nug aum. “Naḏi, nid dahil mauhmanu paha ne!” awa aum. 50 Nug anam a, Jesus Nug amegp̱a aum. “Na oot ug aib dayom. Na uḵe! Na beḵat nug bau ena daaḵu,” awa aum. Danab amu nug Jesusnu nai doya, oop̱a genab doya, nug uḵom. 51 Nug ugeḵe amu begbeg nuhiḵud ag uḏin, ibp̱a anidna amegp̱a ap̱ig. “Na beḵat nug bau meum daaṯe,” aon ap̱ig. 52 Anam aeg amu nug oḏ maṯom. “Aam ameg aṯenp̱a nug ena daaḵunu dig meum?” awa oḏ maṯom. Oḏ maṯe amu ag ap̱ig. “Tumai belo bek, wan kilok amu beḏu gakaḏak oug meum,” aon ap̱ig. 53 Aeg amu nug aam ameg amup̱anab Jesus Nug, nug beḵanu amegp̱a aum doyom amunu nug nuhiḵudp̱a ele ag oh oolagp̱a genab doop̱ig. 54 Jesus Nug Judanu Galelia uḏia amu ep̱onak keeke, danab heḵunu elele iiṯa namba tu aaḵu heum.

5

Jesus Betsaida Ap̱a Danab Laa Babaiṯom

1 Keeke amu oh ba male amu dimp̱a Juda dilag Pasowa meṯid hobul laa beum. Be amu Jesus Nug Jerusalem uḵom. 2 Jerusalem ab aḏubnu od laa onig Sipsip Dilag Od, od amu guguiṯak amu le ameg laa dayom. Arameik naip̱a amu ag, ‘Betsaida,’ aon aṯeb. Le amu agap̱a danab daaglagnu ag ulah lag tanig ele, geḏiak iiṯa hep̱ig. 3 Lag amup̱a oḏe danab kuḏumnab, amelag gaḏuak, diḏilag aḏak, beḏulag laih mauhak, ebehilag kaliaṯak ele daap̱ig. Ag le uḏalak ameg mena daadṯap̱ig. 4 Haen laala engel nug le amup̱a na, le amu uḏalṯom. Le uḏala male amu, aria danab aun nug tatam anuqa lep̱a noṯom amu nug oḏe nuhig aṯemutai ele amu haen agup̱a nug ena daaṯom. 5 Aria danab laa ap̱a dayom amu nug maḏ 38 diḏi aḏak daaṯom. 6 Jesus Nug danab amu niieye anṯa, Nug oḏe haen elab niiom amu Nug doya, danab amu oḏ meṯom. “Na ena daaḵutnu oot daaṯete?” awa aum. 7 Awa a amu oḏe danab oḏep̱a awa aum. “Danab naḏi, haen le imu uḏalṯe amu danab laa da ehaniḏa, le umup̱a meiḏḵunu laa iiṯa. Da daḵa le amu oop̱a noḵulnu heiyi amu laa ag da qe eḏilna, ag tatam anuqna noṯeb,” awa aum. 8 Danab anam a amu Jesus Nug danab amegp̱a aum. “Na hip̱aidna, niiak keeke nahip aon, maon uḵe!” awa aum. 9 Jesus anam a amu pahanab danab beḏu ena daye, niiak keeke nuhig mawa, tap̱a uḵom.Jesus Nug amu heum amu Nug Juda dilag Meṯidp̱a heum 10 amunu Juda oḵai ag danab niiak keeke mawom ele amu amegp̱a ap̱ig. “Gemu am Meṯid, na niiak keeke maomnanu ḏo daaṯe. Na aib tip̱alme,” aon ap̱ig. 11 Aon aeg amu danab oḏelagp̱a awa aum. “Danab Nug he, da ena daami ele amu, Nug da amelp̱a, ‘Na niiak keeke nahip maon uḵe!’ aum,” awa aum. 12 Nug anam a amu ag danab oḏ medap̱ig. “Laa Nug na niiak keeke nahip maoḵutnu aum amu, danab amuam aun?” aon ap̱ig. 13 Ag anam oḏ medap̱ig amge danab beḏu ena dayom ele amu, nug danab aun he, nug ena dayom ele amu nug ii doyom. Aḏinu? Danab, ah, nid naunau ele kuḏumnab amunu Jesus Nug ag oolagp̱a uḵa qeṯoḏom. 14 Danab amu nug Jesus ii doyom amge dimp̱a Jesus Nug danab amu mana meṯak laḵa ap̱a anṯa, amegp̱a aum. “Anṯe! Gemu na beḏun paha eṯom. Ug naḏinab na tonidmanu amu na baula hip̱unin aib heme,” awa aum. 15 Jesus anam a amu danab amu nug uḵa, Juda oḵai amelagp̱a aum. “Danab Nug he, da ena daami ele, Nug am Jesus,” awa aum. 16 Nug anam a, Jesus Nug keeke amu Juda dilag Meṯidp̱a heum doop̱ig amunu diig amup̱a Juda oḵai ag Jesus ug meṯaglagnu dig mena ib madip̱ig. 17 Ag anam hep̱ig amge Jesus Nug amelagp̱a aum. “Mama Nug hanhan uḏat heehe uḏiom, gemu ele haaha daaṯe amunu da ele uḏat heṯem,” awa aum. 18 Amup̱a Juda ag Jesus qep̱eg mauhḵununab oolag dayom. Aḏinu? Nug Meṯidnu ḏoib ii tip̱alom. Iiṯa! Nug, “Kayak Nug am da Mamelnab,” aum amunu nai amup̱a Nug Kayak ele laip̱u ip̱uanaṯom. 19 Juda oḵai ag amunu eheḏ doop̱ig amunu Jesus Nug amelagp̱a inam aum. “Genabnab genab, da ag amelagp̱a aṯem. Kayak Beḵa da, dahil dab makp̱a keeke laa ii heṯem. Iiṯa. Da Mamel he anidmi amu da ele anamib heṯem. Keeke oh Mama heṯe amu Nug Beḵa da, da ele heṯem. 20 Mama Nug dahilnu oo mauhṯe amunu keeke oh Nug heṯe ele amu, Nug da ip̱uniḏom. Nug geha uḏat kuḏum oḵainab, keeke amu oh eḏiṯak ele, ag oolag oṯaiḵunu, ip̱uniḏḵu. 21 Mama Nug laa mauhp̱ig ele amu maḏ aṯe ahaeg, bau dayak madaṯe, amubia Nug Beḵa da, da ele laala bau dayak madaḵulnu ool daaṯe amu da madaṯem. 22-23 Mama Nug danab laa ii epeḏiṯe. Iiṯa, Nug danab ah oh ag Nug binag meṯeb, amubia da binal meḵulagnu epeḏiak uḏat amu oh Nug Beḵa da, da ep̱elp̱aib meum. Am danab nug Kayak Beḵa da, da binal ii meṯe amu Mama, Nug da meiḏe uḏimi ele amu, Nug binag ele ii meṯe. 24 Da genabnab genab ag amelagp̱a aṯem. Laa nug nai dahil doya, laa Nug da meiḏe uḏimi amu nuhignu ele oop̱a genab dooṯe amu nug bau dayak hanhannu ele, nug padal maknu epeḏiak ii anidma. Iiṯa. Nug aaḵu mauhaknu ib uua, gemu nug bau dayak hanhannu ibp̱a daaṯe. 25 Da genabnab genab ag amelagp̱a aṯem. Haen laa uḏiḵunu heṯe, gemu iiḵu uḏiom amu, mauhak aḏi ag Kayak Beḵa da, da baal dooglag. Am danab amu oolagp̱anu aun aḏi ag amu doona amu ag bau daaglag. 26 Mama Nug nuḵa nuhig bauklel ele amubia Nug Beḵa da, da ele da daḵa dahil bauklel ele daaḵulnu meḏom. 27 Amu ele, da am Danab Beḵalag amunu heṯoḏiakp̱a da danab epeḏiadḵulnu g̱agaṯag ele meḏom. 28-29 Anam amunu ag dab mak kuḏum aib aop̱ig. Aḏinu? Haen laa uḏieb amu danab oh mauhp̱ig, moḏp̱a niiṯeb ele amu, ag da baal doona, ag mauhak aben uuna, eḏun hip̱aidḵulag. Am danab ag kobol ena hep̱ig ele amu ag eḏun hip̱aidna, bauklel daaglag. Danab ag kobol eheḏ hep̱ig ele amu eḏun hip̱aidna, ag heṯoḏiakp̱a daaglag.

Laa Ag Jesusnu Madip̱ig

30 Am da daḵa dahil dab makp̱a keeke laa ii heṯem. Iiṯa, da Mama top̱anu nai aomi amup̱a da danab epeḏiadṯem amunu dahil epeḏiak am ena. Aḏinu? Da daḵa dahil dab mak ii dim lamidṯem. Iiṯa. Laa Nug da meiḏe uḏimi ele amu, Nug oo niiṯe amuib da dim lamidṯem. 31 Am da daḵanab dahilnu nai imu maṯilom amu dahil nai maṯiak imuam elele iiṯa daalo 32 amge laa daaṯe, amu Kayak, Nug dahilnu madiṯe. Amu da dooṯem, Nug nai tutuḵuib madiṯe. 33 Am anuḵa ag danab laala maaṯeg Johanes top̱a uḵaeg, nug dahilnu genab maṯie doop̱ig 34 amge danab ag dahilnu madiṯeb amunu amu da dab mak oḵai ii aoṯem. Iiṯa, amge ag Johanesnu nai dab mena, dahilnu oolagp̱a genab doop̱eg, Kayak Nug ag eḏua diiḵunu amu da amunu Johanesnu nai amu maṯimi. 35 Johanes nug amu amahlak amahalṯe bia, nug amahlak ag maṯom. Maṯe, ag haen tutu amunu oolag ena daye, gamag ahak dooglagnu ena doop̱ig. 36 Amge keeke laa ele Mame Nug da meiḏe uḏimi amu ip̱uanadṯe. Keeke amuam Johanesnu nai eḏidṯe. Keeke amuam uḏat da heṯem imu. Da Mamel Nug da amu hein malaḵulnu meiḏe uḏien heṯem. 37 Aria Mama Nug da meiḏe uḏimi ele amu, Nug dahilnu maṯiom amge ag Nug oḏe naḵok laa iinab doop̱ig, ag Nug ele naḵok laa ii anidp̱ig. 38 Nug da meiḏe uḏimi ele amu ag dahilnu oolagp̱a genab ii dooṯeb amunu nuhig nai ag oolagp̱a ii daaṯe. 39 Ag Kayak nai yak niiṯe, nai amu eb qena autna aona, ‘Nai amu bau dayak megaṯe,’ aṯeb amge nai amuam dahilnu aaḵu aṯe 40 amunu, aḏinu ag da gumiḏna uḏina, bauklel aoglagnu ii heṯeb? 41 Da danab ag da binal meḵulagnu dab mak oḵai ii aoṯem 42 amge da ag tutuḵu doyadṯem. Kayaknu oo mauhak kobol ahilagp̱a naḵok laa ii daaṯe amunu ag aḵa binalag aoglagnu dab mak oḵai aoṯeb. 43 Da Mama onigp̱a uḏimi amu ag dahilnu oolagp̱a genab ii dooṯeb. Amge danab laa nug nuḵa nug onigp̱a uḏia, nai maṯieb amu ag nuhignu oolagp̱a genab dooglag. 44 Ag am lailḵad dilagp̱a binalag oḵai aoglagnu heṯeb amge binalag laa, Kayak top̱anu uḏiṯe ele amu, ag amu aoglagnu ii heṯeb amunu ag aṯem hena, oolagp̱a genab dooglag? 45 Da amu ag heṯoḏiakp̱a naip̱a yaaladḵulnu aib dab mep̱ig. Danab nug ag heṯoḏiakp̱a naip̱a yaaladḵu ele amu Moses. Danab amunu amu ag, ‘Nug ig ehanigḵu,’ aon aṯeb. 46 Ag Mosesnu nai oolagp̱a genab doolob amu ag dahilnu ele oolagp̱a genab doolob. Aḏinu? Nug am dahilnu nai yom. 47 Amge ag nuhig nai yak amu oolagp̱a genab ii doonna amu aṯem hena, ag dahil nainu oolagp̱a genab dooglag?” awa aum.

6

Jesus Danab 5,000 E Maṯom

1-5 Imu dimp̱a Juda dilag Pasowa meṯid hobul haen miag do, Jesus Nug le ameg Galelia, laa ag le amunu, “Le ameg Taiberias,” aon aṯeb, le amu heqo laih goḵunu le amu mataḏom. Jesus Nug laih ugeḵe, danab kuḏumnab ag le ihi aiḏna, dim lamidna gop̱ig. Aḏinu? Ag Nug ep̱onak keeke, danab heḵunu elele iiṯa, oḏe danab beḏulagp̱a heehe, ag ena daaegeg anidp̱ig. Jesus Nug ap̱a uḵa, qauko naḵok laap̱a te, nuhiḵud ip̱uniṯak awak danab ele ag heḏep nena daap̱ig. Daanna amu Jesus Nug neeḵe uḵe, danab kuḏumnab ag gumidna uḏiegeg anaṯom. Amunu Nug Pilipus oḏ meṯom. “Ig e elele adep̱anu imu oh maṯagnignu daden meḵunig?” awa oḏ meṯom. 6 Nug nai amu Pilipus oo anidḵunu oḏ meṯom, Nug nuḵa amu aṯem heḵunu amu matu doyom. 7 Nug anam od meṯe amu Pilipus oḏep̱a awa aum. “Danab oh ag bret hup̱u naḵok naḵok laḵulagnu amu ig bret 1000 kina eḏiṯak daden meḵunig,” awa aum. 8 Nug anam a amu nuhig ip̱uniṯak awak danab laa Andreus, nug Simon Petrus ele a am eamag amu, nug aum. 9 “Nid laa iiḵu daaṯe, nug am bali bret kunum tanig ele amu kakai aḏit ele. Amge amuam keeke nagnag, danab am huanak,” awa aum. 10 A amu Jesus amelagp̱a aum. “Danab imu oh hep̱eg, ag heḏep nena dayeg!” awa aum. Ap̱a amu gikiḏah tep̱u ele dayom amunu danab oh ag heḏep nena daap̱ig. Danab amu ag 5,000 keeke anam. 11 Ag daaegeg, Jesus bret diia aḏa, Kayak amegp̱a, “Ena hen meḵame,” awowa, bret pane ne, pania danab daap̱ig amu oh anen anen maṯom. Nug kakai amu ele anamib heum amu danab oh ag e elele aop̱ig. 12 Haen danab ag oh oolag diṯia male, Jesus Nug nuhiḵud ip̱uniṯak awak danab amelagp̱a aum. “E big niiṯe amu oh qag meig! Ig hup̱u naḵok laa ii kakidmata,” awa aum. 13 Nug a amu ag e big qag mena amu kaleg tuelp inaeg am beum. Amuam bali bret tanig ele, danab laeg, oolag diṯe uup̱ig amu inap̱ig. 14 Danab ag Jesus kobol he anidp̱ig ele amu ag ap̱ig. “Genab ig propet laa nug wan imup̱a uḏiḵunu nai amu doomut ele am iiḵu!” aon ap̱ig. 15 Aria Jesus doyom, ag Nug aḏan hep̱eg, ahilag king daaḵunu hep̱ig amunu Nug aha, qauko laap̱a nuḵa uḵom. 16-17 Aam no uu doowo, Jesusnu ip̱uniṯak awak danab ag le ameg ihip̱a nona, Nug ameg mena daap̱ig amge gatatu neene, Jesus Nug gumaṯa ii uḏiom amunu ag ubp̱a tena, le ameg maṯaḏna Kapenaum goḵulagnu gop̱ig. 18 Uḵaegeg, ulah huanak dig meum amunu duban dig ma ahom. 19 Duban ahehe, ag ub el qena, naḵok 4 o 5 kilomita anam uḵaegeg, Jesus Nug le gaḏap̱a tap̱a, ag guḵuaṯa do anidna, ag huana baḏap̱ig. 20 Amge Nug amelagp̱a aum. “Ag aib baḏap̱ig, imu daib,” awa aum. 21 Nug anam a amu ag Nug aon, ubp̱a meḵulagnu hep̱ig. Heeg te, ub nug pahanab aben ag goḵulagnu gop̱ig ele amu guguiṯom.

Danab Ah Jesus Maṯin Gop̱ig

22 Deḏ Jesus danab kuḏum e maṯom, deḏ amu uue, deḏ amup̱a danab ah kuḏum amuib ag le ihip̱a ap̱a daap̱ig. Daanna amu ag ap̱ig. “Tumai amu ub laa iiṯa, laip̱u ip̱uniṯak awak danab tena gop̱ig ele aaḵuib dayom amu Jesus Nug nuhiḵud ip̱uniṯak awak danab ele oh ii gop̱ig, ag aḵa gop̱ig.” Ag amu maṯinna daanna doop̱ig. 23 Aria ag anam doonna daap̱ig amu ub laala Taibiriasnu ag uḏin, Naḏi Nug unuqiṯowa, bret maṯe lap̱ig abenp̱a eeḏp̱ig. 24 Amunu danab ah ag Jesus, nuhiḵud ip̱uniṯak awak danab ele ap̱a ii daap̱ig doona, ag aḵa ubp̱a tena, Jesus maṯin Kapenaum gop̱ig. 25 Ag gona, Jesus laih dayeye anidna, oḏ meṯan ap̱ig. “Ip̱uniṯak danab, Na haen aḏip̱a na ip̱a uḏime?” aon ap̱ig. 26 Anam aeg amu Jesus oḏelagp̱a awa aum. “Da genabnab genab ag amelagp̱a aṯem. Ag ep̱onak keeke laala, danab heḵunu elele iiṯa hemi amu, ag amu anidp̱ig amge ag diig amunu da maṯiḏna ii uḏip̱ig. Iiṯa. Ag bret laeg, oolag diṯiom amunuib uḏip̱ig. 27 Ag e aon lap̱eg, beḏulag g̱agaṯag qeeb, wan imup̱an uḏatib heḵulagnu amu aib anuqak doop̱ig. Iiṯa. Ag Kayak nai aon dab menan, nuhig uḏat heḵulagnu anuqak doyeg! Mama Kayak Nug da nai amu madaḵulnu g̱agaṯag meḏom amunu amu Danab Beḵalag da, geha ag madaḵul. Ag nai amu aon, uḏat hep̱eg, uḏat amuam iiṯa ii mema, hanhan daaḵu,” awa aum. 28 Nug anam a amu ag ap̱ig. “Ig aṯem heta, Kayaknu uḏat heḵunig?” aon ap̱ig. 29 Aeg am Jesus oḏelagp̱a awa aum. “Kayaknu uḏat amu iiḵu. Kayak Nug laa me uḏiom amu ag nuhignu oolagp̱a genab dooglag. Laa uḏiom amuam da,” awa aum. 30 Jesus Nug anam aum amunu ag ap̱ig. “Na aḏi ep̱onak keeke, danab heḵunu elele iiṯa laa hep̱e amu ig anidta, oonigp̱a genab doognig? 31 Ig mamenḵad ag atu taḏakp̱a bret laa onig mana lap̱ig amu Kayak naip̱a, nai amunu laa daaṯe. Nai amuam inam. ‘Nug hab aṯannu bret maṯe lap̱ig.’ Nai anam daaṯe amu na amubia heḵut-te?” aon ap̱ig. 32 Aeg amu Jesus Nug amelagp̱a aum. “Da genabnab genab ag amelagp̱a aṯem. Moses nug hab aṯannu bret genab ii maṯom amge da Mamel, Nug amu hab aṯannu bret genab ag madaṯe. 33 Bret Kayak madaṯe ele, amuam danab laa hab aṯannu neum. Bret amu Nug wanp̱anu danab ah bau hanhan dayak madaṯe,” awa aum 34 Jesus anam a amu ag ap̱ig. “Naḏi, bret amuam na haen oh meḵe,” aon ap̱ig. 35 Aon aeg amu Jesus Nug aum. “Bau hanhan dayaknu bret am da. Danab nug dahilp̱a doṯe amu nug enug laa ii qema. Am danab nug dahilnu oop̱a genab dooṯe amu nug le baag laa ii diima. 36 Amge da tatam ag amelagp̱a ami amubia. ‘Ag da aniḏp̱ig amge ag oolagp̱a genab ii dooṯeb.’ 37 Amu danab ah aun Mame Nug da meḏaṯe ele amu, ag oh dahilp̱a doḵulag am aun nug dahilp̱a doṯe amu da nug ii geḏidpa. 38 Aḏinu? Da hab aṯannu wanp̱a uḏimi amu da dahil maiṯak o dahil dab mak dim lamidḵulnu ii uḏimi. Iiṯa. Da am laa, Nug da meiḏe uḏimi ele amu, Nug oḏe dim lamidḵulnu uḏimi. 39 Aria laa Nug da meiḏe uḏimi amu, Nug oo niiṯe ele amu inam. Danab ah oh da meḏom ele amu, ag ohnab dahilib daaglag. Laa ii qetoḏma. Wan haen malakp̱a da ohnab maḏ adap̱i, ag eḏun hip̱aidḵulag. 40 Ao, da Mamel Nug oo niiṯe ele amu anam aaḵu. Danab aun ag Nug Beḵa da, ag da aniḏna, ag oolagp̱a genab dooṯeb ele amu, ag bau dayak hanhannu aoglag. Da daḵa geha wan haen malakp̱a maḏ adaḵul,” awa aum. 41 Jesus Nug matu, “Da am hab aṯannu bret wanp̱a uḏimi,” awa aum amunu Juda ag nuhignu oolagp̱a elele ii daye, aḵa aḵa nai kuḏum madip̱ig. 42 Ag inam maṯinna ap̱ig. “Danab umu Nug am Jesus, Josep beḵa. Nug anig mameg ele amu ig iite dooṯem? Aṯem he Nug, ‘Da hab aṯannu uḏimi,’ awa aṯe?” aon ap̱ig. 43 Ag anam maṯiegeg amu Jesus Nug amelagp̱a aum. “Ag aḵa aḵa anam aib madip̱ig. 44 Am laa nug nuḵa dahilp̱a doḵunu elele iiṯa, Mame, Nug da meiḏe uḏimi ele amu, Nug ehaniṯeb, aaḵuib am nug dahilp̱a doḵu. Doḵu amu da nug wan haen malakp̱a maḏ edaḵul. 45 Propet dilag yakp̱a, nai inam niiṯe. ‘Danab ah oh am Kayak nuḵa nuhig kobol ip̱uanadḵu.’ Aria Nug ag ehanaṯa ip̱uanaṯe, ag Mame oḏe doona, nuhig kobol aona amu ag dahilp̱a doṯeb. 46 Da danab laa Kayak anṯom ii aṯem. Iiṯa, danab ah wanp̱anu laip̱u laa nug amegp̱a Kayak ii anṯom. Iiṯa. Laa nug Kayak top̱anu uḏiom ele amu Nug aaḵuib Kayak anṯom. 47 Genabnab genab da ag amelagp̱a aṯem, aun nug dahilnu oop̱a genab dooṯe ele amu, nug bau hanhan dayak ele awom daaṯe. 48 Da aaḵuib am bau dayaknu bret. 49 Ag mamelḵad am atu taḏakp̱a e onig mana lap̱ig ele amu ag mauhp̱ig. 50 Amge bret hab aṯannu neum amu daib amu, laa nug bret imu laḵu amu nug ii mauhma, bau daaḵu. 51 Da amu hanhan dayaknu bret hab aṯannu uḏimi. Am laa nug bret imu lanana amu nug bau hanhan daaḵu. Amu ele bret da danab ah oh madaḵul ele imu am, da beḏul,” awa aum. 52 Jesus Nug anam a amu Juda laala ag aḵa aḵa nai maṯin, “Aṯemnab danab imu Nug tep̱u ig meḵeb laḵunig?” aon ap̱ig. 53 Anam aeg amu Jesus amelagp̱a aum. “Genabnab genab da ag amelagp̱a aṯem. Ag Danab Beḵalag da, da tep̱ul tiil ele ii laḵulag amu ag bau ii daamna. 54 Am laa nug da tep̱ul tiil ele laḵu amu nug bau dayak hanhannu ele, am wan haen malakp̱a da nug maḏ edap̱i, nug eḏua hip̱aidḵu. 55 Aḏinu? Da tep̱ul tiil ele amu lanaknu e genab. 56 Aun nug da tep̱ul tiil ele laṯe amu, nug dahilp̱a daaṯe amu da ele nuhigp̱a daaṯem. 57 Mame, Nug bauklel daaṯe ele, Nug da meiḏe uḏimi amu, da nuhigp̱a bau daaṯem amubia aun nug da laiḏṯe amu, nug dahilp̱a bau daaṯe. 58 Bret imu amu ag mamelḵad bret lawona mauhp̱ig amubia iiṯa. Bret imu amu hab aṯannu neum, am aun nug bret imu laṯe amu nug haen oh bau daaḵu,” awa aum. 59 Jesus Nug Kapenaumnu nai doyak laḵa ap̱a danab ah ip̱uanaṯaṯa, nai amu maṯiom.

Jesus Am Bauklelnu Nai Maṯiom

60 Aria nuhig ip̱uniṯak awak danab kuḏum ag nai maṯiom amu doona amu ag ap̱ig. “Nai umuam ug elenab, aun nug dooḵunu elele?” aon ap̱ig. 61 Ag anam ap̱ig amge Jesus Nug ip̱uniṯak awak danab, ag aḵa aḵa nuhig nai maṯiak amunu ag oolagp̱a elele ii daye, nai kuḏum madip̱ig amu Nug nuḵa oop̱a matunab doyom amunu Nug ag amelagp̱a aum. “Ag nai amu aoglagnu elele iite dooṯeb? 62 Anam dayeb amu Danab Beḵalag da, da anuḵa daadmi, aben amup̱a eḏuen tebip̱i am ag aṯem dooglag? 63 Ag doyeg! Kayak Ouḏi nuḵa, Nug danab bauklel medaṯe, danabnu g̱agaṯag nug ig ehanigḵunu elele iiṯa. Am nai da ag maṯami imu nug Ouḏi amu nug bauklel ele. 64 Anam daaṯe amge ag oolagp̱a laala ag oolagp̱a genab ii dooṯeb,” awa aum. Jesus Nug dig makp̱an aun aḏi ag oolagp̱a genab ii doop̱ig amu danab aun nug Jesus kekeḏ ep̱elagp̱a meḵu amu Nug amu oh doyom. 65 Jesus Nug anam anana, Nug nai tuḏiṯa maṯiaya aum. “Diig amunu da ag amelagp̱a ami. Laa nug nuḵa nuhig dab makp̱a amu da gumiḏa ii doma. Iiṯa. Mame Nug laa ehaniṯe amu, nug aaḵuib da gumiḏa doṯe,” awa aum. 66 Jesus Nug nai amu maṯiom, haen amup̱a amu nuhig ip̱uniṯak awak danab laala ag Nug di medap̱ig, baula Nug dim ii lamidp̱ig. 67 Jesus anam anṯa amu nuhig ip̱uniṯak awak danab tuelp amu ag amelagp̱a aum. “Ag ele da uuiḏna goḵulagnu oolag daaṯete?” awa aum. 68 Jesus anam a amu Simon Petrus nug aum. “Naḏi, ig aun top̱a goḵunig? Nai nahip amu bauklel ele, haen oh daaṯe. 69 Ig na dooidta, oonigp̱a genab ele dooṯem, na aaḵuib am Kayak Beḵa op̱ia awak ele,” awa aum. 70 A amu Jesus Nug nuhiḵud ip̱uniṯak awak danab amelagp̱a aum. “Da ag danab tuelp epeḏiadmi amge laip̱u laa ag oolagp̱anu amu nug ouḏi nau,” awa aum. 71 Jesus Nug Simon Iskariot beḵa Judasnu aum. Ip̱uniṯak awak danab tuelp amu oolagp̱anu, nug laa aaḵu amge dimp̱a nug Jesus qep̱eg mauhḵunu kekeḏ ep̱elagp̱a meum.

7

Nug Amakud Ag Jesusnu Oolagp̱a Genab Ii Doop̱ig

1 Keeke amu oh dimp̱a Jesus Nug laih Galelia ap̱a uḵa oiyom. Juda wanp̱anu Juda danab ag Nug qep̱eg mauhḵunu hep̱ig amunu Nug Juda wanp̱a oiḵunu uua, aha uḵa, Galelia ap̱a oiyom. 2 Aria Juda ag memetalḵad ag Igipta wan uun oip̱ig amu ag amu peh hena, ap̱a meṯid laip̱u bia daanna dab meḵulagnu, ag Kayak ele binag meḵulagnu hobul laa hedap̱ig amu hobul amunu haen guguiṯe, 3 Jesus amaḵud ag Nug amegp̱a ap̱ig. Na aben imu uuna, Juda wanp̱a uḵe! Gop̱e, nahipad ip̱uniṯak awak danab ag nahip uḏat, na heṯem ele amu, hep̱e anidḵulag. 4 Danab laa nug danab laa oh nuhig uḏat anidḵulagnu oo daaṯe ele amu, nug loḵuma ii heṯe. Amunu na ep̱onak keeke, danab heḵunu elele iiṯa heṯem amu na danab ah oh noolagp̱a hip̱aidna daana he!” aon ap̱ig. 5 Aḏinu? Jesus amaḵud ag ele nuhignu oolagp̱a genab ii doop̱ig amunu ag nuhignu anam madip̱ig. 6 Jesus amaḵud ag anam maṯieg am Jesus Nug ag amelagp̱a aum. “Gemu da goḵulnu haennab iiṯa, haen imu oh am ahilagib. 7 Wanp̱anu danab ah ag oolagp̱a ahilagnu nau, ninig ele dooglagnu elele iiṯa amge dahilnu ag anam dooṯeb. Aḏinu? Da haen oh kobol nau, tutuḵu iiṯa, ag heṯeb ele amu, da amunu madiṯem. 8 Amu ag am hobulp̱a uḵeg! Da geha imu ii gopa. Da dahil haenp̱a goḵul,” awa aum. 9 Jesus Nug amaḵud amelagp̱a anam anana, Galelia ap̱a dayom.

Jesus Juda Dilag Pehnu Meṯid Hobul Anidḵunu Uḵom.

10 Aria Jesus amaḵud ag Juda dilag hobul amu anidḵulagnu uḵaeg, dimp̱a Jesus Nug ele uḵom amge Nug miag atiak ii uḵom. Loḵuma uḵom. 11 Amu Juda ag hobulp̱a tep̱ig amu ag Nug maṯinna, ii anidna ap̱ig. “Danab amuam adep̱a daaṯe?” aon ap̱ig. 12 Danab ah ag ele Jesusnu nai kuḏum madip̱ig. Laa am ap̱ig. “Nug am danab ena,” amge laa ap̱ig. “Nug am danab nau, nug danab ah kuḏum ham bup̱ualadṯe,” aon ap̱ig. 13 Anam madip̱ig amge ag Juda oḵai dilag baḏap̱ig amunu laip̱u laa nug ag noolagp̱a nai miag atiak laa ii maṯiom. 14 Ag anam maṯiegeg, Jesus Nug meṯid hobul gamagp̱anab mana meṯak laḵa noa, danab ah amelagp̱a nai ip̱uanaṯom. 15 Nug anam nai maṯieye amu ag dab mak kuḏum aonna, aḵa aḵa nug oḏ meṯan ap̱ig. “Danab imuam Nug sul laa ii heum amu Nug aṯem ha, doyak oḵainab awom?” aon ap̱ig. 16 Ag anam maṯiegeg amu Jesus Nug ag amelagp̱a aum. “Da nai ag amelagp̱a madiṯem ele imuam dahil iiṯa. Kayak, Nug da meiḏe uḏimi ele amu, da nuhig nai madiṯem. 17 Am danab laip̱u laa nug Kayak nai dim lamidḵu amu nug nai, da madiṯem imu, nai amuam Kayak top̱anu beum o iiṯa da dahil dab makp̱atai madiṯem amu nug dooḵu. 18 Am danab laa nug nuḵa nuhig dab makp̱a nai madiṯe amu nug am nuḵa onig oḵai aoḵun heṯe. Amge danab laa, nug laa me uḏiom ele amu, nug onig humaṯe amu danab amu nug tutuḵunab, nug nuhigp̱a eheḏ laa ii daaṯe. 19 Anuḵa Moses nug ag ḏo maṯom amge ag oolagp̱a laip̱u laa nug ḏo amu tutuḵunab dim ii lamidṯe amunu aḏinu da iup̱eg mauhḵulnu heṯeb?” awa aum. 20 Nug anam a amu danab ah ag ap̱ig. “Ouḏi nau laa na beḏunp̱a daaṯe. Aun nug na niṯebeb mauhḵutnu heṯe?” aon ap̱ig. 21 Aeg am Jesus Nug aum. “Da Meṯidp̱a danab babaiṯak uḏat hemi amunu ag oṯaina dab mak kuḏum aoṯeb. 22 Ag alalḵad ag dig mena Kayak oḏe dim lamidna, gaḏa otaḏak heegeg uḏie, Moses nug ḏo naip̱a meum daaṯe. Amunu ag ele Meṯidp̱a uḏat henana, nid naunau gaḏalḵad otaḏṯeb. 23 Ag Mosesnu ḏo amu tip̱almananu, ag Meṯidp̱a uḏat hemananu ḏo, ag ḏo amu tip̱alna, Meṯidp̱a uḏat henan, nid naunau gaḏalag otaḏṯeb. Aria, ag anam heṯeb amunu da danab laa Meṯidp̱a beḏu babaiṯi, amu ag amunu aḏinu dahilnu op̱oḏilag beum? 24 Ag amelagp̱aib keeke aib epeḏip̱ig. Dab mak tutuḵu aona, kobol tutuḵup̱a, dahil uḏat imu epeḏin anṯeg!” awa aum.

Laa Ag, “danab Imu Am Kristustai,” Ap̱ig

25 Jesus Nug anam a amu Jerusalem danab laala, ag Juda oḵai ag Jesus qep̱eg mauhḵunu dab mep̱ig amu ag amu doona, ag ap̱ig. “Danab imuam ag qep̱eg mauhḵunu ap̱ig 26 amge Nug geha iiḵu nai oh miag atiakib madiṯe amu ag nuhignu nai laa ii madiṯeb. Iḵi danab ag ele Nug am Kristus oolagp̱a genab doop̱igtai? 27 Amge ig Nug ap̱ag diig am doot malamut. Kristus uḏiḵu am danab laip̱u laa nug Kristus ap̱ag diig dooḵunu iiṯa,” aon ap̱ig. 28 Danab ah ag anam maṯiegeg, Jesus Nug mana meṯak laḵa danab ah noolagp̱a hibaiṯa dayaya, baag oḵaip̱a nai maṯiaya aum. “Ag da dooiḏṯeb, da ap̱al diig ele dooṯeb amge da daḵa dahil dab makp̱a ii uḏimi. Mame Nug da meiḏe uḏimi. Nuhig dig am genabib amge ag Nug ii dooṯeb. 29 Da Nug dooṯem. Da Nug ele daaḏa, Nug da meiḏe uḏimi,” awa aum. 30 Jesus Nug anam a, ag Nug aḏaglagnu hep̱ig amge nuhig haen ii malom amunu laip̱u laa nug Jesus ii aḏom. 31 Laala ag aḏaglagnu hep̱ig amge danab ah kuḏum nuhignu oolagp̱a genab doona, ag ap̱ig. “Danab imu Nug ep̱onak keeke, danab heḵunu elele iiṯa kuḏum heṯe amu haen Kristus Nug uḏiḵu amu Nug ep̱onak keeke, danab heḵunu elele iiṯa kuḏumnab, danab imu eḏiṯak heḵute? Iiṯa,” aon ap̱ig. 32 Danab ah ag maṯiegeg, mana meṯak danab oḵai amu ḏo gumak danab-Parasia ele ag danab ah nai kuḏum maṯiegeg doona, ag ahilag daup laa Jesus aḏaglagnu maaṯeg uḏip̱ig. 33 Uḏieg am Jesus Nug aum. “Da haen tutuib ag ele dayota, da eḏuen, laa Nug da meiḏe uḏimi ele amu, nuhigp̱a goḵul. 34 Gop̱i, ag da aniḏḵulagnu heḵulag amge da ii aniḏmana. Amu ele aben da goṯem ele, amup̱a ag goḵulagnu elele iiṯa,” awa aum. 35 Anam a amu Juda ag aḵa aḵa nai maṯinna ap̱ig. “Nug adep̱a uḵeb, ig Nug ii anidmata? Nug Juda laala Grik wanp̱a daaṯeb, ahilagp̱a uḵa Grik danab ip̱uanadḵutai. 36 Nug, ‘Ag da maṯiḏḵulag amge da ii aniḏmana,’ amu ele, ‘Da uḵe daaḵulp̱a amu ele ag goḵulagnu elele iiṯa’ awa aum, am Nug adep̱anab goḵunu aum? Nai amuam diig adeḵunab?” aon ap̱ig.

Le Bauklel Ele

37 Meṯid hobul amu malaknu deḏ beum, deḏ amuam hobul amunu naḏinab amu, haen amup̱a Jesus Nug hibaiṯa, baag oḵaip̱a ewa aum. “Danab laa nug le baag diieb amu nug da gumiḏa uḏia, le lanaḏ! 38 Laa nug dahilnu oop̱a genab dooṯe amu, Kayak naip̱a yak laa daaṯe amubia. ‘Nug oop̱anu bau hanhan dayaknu le, nug ba ugaḵa daaḵu. Iiṯa ii mema.’ 39 Jesus Nug nai amuam Kayak Ouḏinu aum. Danab ag oolagp̱a genab doona amu ag aoglag. Amge haen amup̱a Jesus Nug Mame top̱a ii uḵom amunu Kayak Ouḏi, Nug danab oolagp̱a ii dayom.

Danab Ah Op̱atna Aḏit Daap̱ig

40 Danab ah laala ag nai amu doona, “Genabnab danab imu am propet,” aon ap̱ig. 41 Laala ag ap̱ig. “Nug am Kristus,” amge laala ag ap̱ig. “Kristus Nug Galelia ap̱ate beḵu? 42 Kayak naip̱a yak laa daaṯe. Nai amuam inam. ‘Kristus nug Dawit buḏubp̱a Betlehem, anuḵa amuam Dawit ap̱ag diig amu, ap̱a beḵu,’” aon ap̱ig. 43 Danab ah ag anam maṯinna, ag otin, ameg aḏit daap̱ig. 44 Daana, laala ag Jesus aḏaglagnu hep̱ig amge laip̱u laa nug ep̱eg bahia, Jesus ii aḏom.

Iḵi Danab Ag Jesusnu Oolagp̱a Genab Ii Doop̱ig

45 Anam heeg am daup ag eḏun, mana meṯak danab oḵai am ḏo gumak danab-Parasia ele gumadna uḵaeg amu ag ap̱ig. “Aṯem hena, ag Nug aḏan ii aon uḏip̱ig?” aon ap̱ig. 46 Anam aeg am daup amu ag ap̱ig. “Danab laa nug danab imu nai madiṯe bia laa maṯie ii anidmut,” aon ap̱ig. 47 Daup ag anam aeg amu ḏo gumak danab-Parasia ag ap̱ig. “Jesus Nug ag elete ham bup̱ualaṯom? 48 Ig iḵi danab, ig oonigp̱anu o iiṯa ḏo gumak danab-Parasia ag oolagp̱anu laip̱u laa Jesusnu oop̱a genab dooṯete? Iiṯanab. 49 Amge danab ah amu ag ḏo ii dooṯeb, ag nob nau aoglagnu daaṯeb, ag nuhignu oolagp̱a genab dooṯeb,” aon ap̱ig. 50 Anam maṯiegeg amu ag oolagp̱anu laip̱u laa, nug onig Nikodemus, nug anuḵa Jesus gumiṯa uḵom ele amu, nug oḏ maṯom. 51 “Ig ihinig ḏop̱a danab laa heṯoḏiakp̱a ii dayom haenp̱a, nug eheḏ heumnu aḵunignu am elelete? Iiṯanab. Nug keeke heum amu ig tatam doota amu ig nug epeḏignig,” awa aum. 52 Nug anam a amu ag nuhig nai inam nob mep̱ig. “Na ele am Galelia ted amunu na doyak iiṯatai? Na nai atog nona eb qena am tutuḵu anidna dooḵut. Propet laip̱u laa nug Galelia ap̱anu iinab bema,” aon ap̱ig. 53 Anam daye amu danab oh aben aben uḵadp̱ig.

8

1 Danab ah ag aben aben uḵadp̱ig amge Jesus Nug amu olipnu qaukop̱a uḵom.

Ah Laa Gap̱ai Heum

2 Uḵe waḵaḏe buṯuanab Jesus eḏua uḏia, mana meṯak lag oop̱a no, danab ah kuḏum nug gumidna uḏieg, Nug heḏep na dayaya, nai ip̱uanaṯom. 3 Nug anam ip̱uniṯak nai madeṯe, Juda dilag ḏo mehuqak danab amu ḏo gumak danab-Parasia ele ag ah laa gap̱ai kobol heehe anidna, aon dona, danab ah kuḏum noolagp̱a meeg, hibaiṯa dayom. 4 Anam dayeye ag Jesus amegp̱a ap̱ig. “Ip̱uniṯak danab, ah imu nug gap̱ai kobol he anidmut. 5 Mosesnu ḏo nug ig ah imubia menp̱a maḵuḏḵunignu ip̱unigṯe. Am na aḏi aṯem?” 6 Ag nai amup̱a Jesus nai eheḏ laa ab amu ag Nug aḏan aon, heṯoḏiakp̱a mena, nai beḏup̱a yaaglagnu ib madip̱ig. Ag anam ap̱ig amge Jesus Nug gomela, ep̱eg hiqalp̱a dig ma, wanp̱a yaaya dayom. 7 Anam dayom amge ag eḏunna, oḏ meṯak baubau hep̱ig. Anam heeg amu Nug eḏua tutuḵu dayaya, ag neeḵaṯaṯa aum. “Ag oolagp̱a aun laa nug hip̱unin iiṯa daaṯe amu nug tatam menp̱a ah imu maḵuḏaḏ!” awa aum. 8 Jesus Nug anam awowa, Nug baula gomela, ep̱eg hiqalp̱a eḏua wanp̱a yaaya dayom. 9 Aria danab amu ag nai anam doona, ag ohnab laip̱u laip̱u lag oop̱anu dimiṯim gona malap̱ig. Kaino ag tatam anuqna dimiṯim waegeg, laala dim gop̱ig. Uḵaeg Jesus Nugib dayeye am ah, nuhignu ap̱ig ele amu, nug ele Jesus noobp̱a hibaiṯa dayom. 10 Nug anam dayeye, Jesus eḏua hibaiṯa oḏ meṯom. ‘Ah, ag adep̱a gop̱ig? Laip̱u laa na heṯoḏiakp̱a iite meiṯom?” awa aum. 11 Anam a amu ah nug aum. “Naḏi, laip̱u laa anam ii heum,” awa aum. A amu Jesus aum. “Da ele na heṯoḏiakp̱a ii meidp̱a, na gona hip̱unin baula aib heme,” awa aum.

Jesus Am Wanp̱anu Amahlak

12 Aria Jesus haen laap̱a baula danab ah amelagp̱a nai maṯiaya aum. “Da am wannu amahlak. Aun laa nug da dim lamiḏḵu amu nug gatatup̱a ii oima. Iiṯa, nug bauklelnu amahlak ele daaḵu.” 13 Jesus anam maṯie amu ḏo gumak danab-Parasia ag ap̱ig. “Na naḵa nahipnu nai mehuqṯem amunu nai nahip am ham bup̱uak,” aon ap̱ig. 14 Aon aeg am Jesus Nug aum. “Am genab, da dahil nai madiṯem amge dahilnu nai amu genab. Aḏinu? Da adep̱anu uḏimi amu da dooṯem, amu da eḏue goḵulnu amu da ele dooṯem. Amge ag da adep̱anu uḏimi amu adep̱a eḏue goḵul amu ag ii dooṯeb. 15 Ag amu wannu kobolp̱a danabnu hak epeḏiṯeb. Da am epeḏiak uḏat laa ii heṯem. 16 Amge da danab laa epeḏidlom amu da tutuḵunab epeḏidlom. Aḏinu? Da daḵa ii heṯem, Mame, Nug da meiḏe uḏimi ele amu, Nug da ele oh daaṯep. 17 Ahilag ḏop̱a amu nai inam yak daaṯe. ‘Danab aḏit a nai diig laip̱u aṯep amu, nai ahilah am genab’. Yak anam niiṯe. 18 Da daḵa da dahilnu nai madiṯem, Mame, Nug da meiḏe uḏimi ele amu, Nug ele dahilnu nai madiṯe,” awa aum. 19 Anam a amu ag Nug oḏ medap̱ig. “Na Mamen amu adep̱a daaṯe,” aon ap̱ig. Aon aeg amu Jesus Nug aum. “Ag am da ii dooiḏṯeb, da Mamel ele ag ii dooṯeb. Ag da dooiḏnalob amu da Mamel ele doolob,” awa aum. 20 Nug nai amuam mana meṯak lag oop̱a, men doḏonu kunup guguiṯak dayaya ip̱uanaṯom amge Nug mauhḵunu haen ii malom amunu laa Jesus aḏaḵun ii heum. 21 Amu Jesus baula ag amelagp̱a aum. “Da goḵulnu heṯem amu ag da geha maṯiḏḵulag amge ag da ii aniḏmana, hip̱unin ahilag amu ag tonaṯeb, mauhḵulag. Aben da goḵulp̱a ag ap̱a goḵulagnu elele iiṯa,” awa aum. 22 Nug anam a amu Juda ag aḵa aḵa nug oḏ meṯan ap̱ig. “Nug nuḵa Nug beḏu qa mauhḵute? Diig amunu Nug, ‘Ag da goḵulp̱a amu ag goḵulagnu elele iiṯa,’ aṯete?” aon ap̱ig. 23 Aon aeg am Jesus Nug nai tuḏiṯa aum. “Ag am honapnu, da amu aṯannu. Ag am wan imup̱anu, da amu wan imup̱anu iiṯa. 24 Amunu da ag amelagp̱a tatam ami. ‘Ag hip̱unin ahilag amu ag tonaṯeb mauhḵulag.’ Am genab, ag da am Kayak ag amu oolagp̱a genab ii dooglag amu ahilag hip̱unin genab tonaṯeb mauhḵulag,” awa aum. 25 Jesus anam a amu ag Nug oḏ medap̱ig. “Na am aun?” ap̱ig. Aeg am Jesus Nug aum. “Da tatam ai doop̱ig ele, da am anamnab aaḵuib. 26 Da ag amelagp̱a nai kuḏum madiḵulnu elele, da heṯoḏiak danab, Nug danab heṯoḏiakp̱a epeḏiṯe, amubia da ag epeḏiadḵulnu elele amge laa Nug da meiḏe uḏimi ele, Nug am genabnu diig, da nuhigp̱a nai oh aomi amu da wanp̱anu danab amelagp̱a amuib madiṯem,” awa aum. 27 Nug anam aum amge ag Jesus Nug Mameg Kayaknu aum amu ag oolag ii maiṯom. 28 Amunu Jesus Nug ag amelagp̱a aum. “Dimp̱a ag Danab Beḵalag da ad emaitakp̱a atuliḏona amu ag da am danab aun amu dooiḏḵulag. Amu ele, da dahil dab makp̱aib keeke ii heṯem. Iiṯa. Mame Nug da ip̱uniḏom amu da amunu madiṯem amu ele dooglag. 29 Am aun Nug da meiḏe uḏimi ele, Nug da uuiḏe, daḵa ii daaṯem. Aḏinu? Da haen oh keeke Nug oo niiṯe ele amu, da amu heṯem,” awa aum. 30 Jesus anam a amu danab ah kuḏum ag nuhignu oolagp̱a genab doop̱ig.

“ig Am Abraham Beḵod,” Ap̱ig

31 Juda danab ag Jesusnu oolagp̱a genab doop̱ig ele amu, Nug ag amelagp̱a aum. “Ag ip̱uniṯak nai dahil dim lamidṯeb dayeb amu ag am genab ip̱uniṯak awak danab dahiladnab daaglag. 32 Ag geha nai genab dooglag amu nai genab amu heeb, ag uhuqak enap̱a daaglag,” awa aum. 33 Jesus anam a amu laala nuhignu oolagp̱a genab ii doop̱ig amu ag ap̱ig. “Ig am Abraham beḵod, am ig haen laa wanp̱anu danab waap̱a laa ii daamut. Am aṯem hena, na ig uhuqak ena aognignu aṯem?” aon ap̱ig. 34 Anam aeg am Jesus Nug aum. “Da genabnab genab ag amelagp̱a aṯem. Aun laa nug hip̱unin heṯe amu nug am hip̱uninnu begbeg daaṯe. 35 Laa nug danab oḵainu begbeg danab daaṯe ele amu nug oḵai amu nuhig nidnab ii daaṯe, haen oh nug laugp̱a ii daaṯe amge danab oḵai beḵa, nug amu nug mameg ele haen oh daaṯep. 36 Amunu Danab Beḵalag da, da ag uhuqak madap̱i, ag genab uhuqak enap̱a daaglag. 37 Da dooṯem, ag Abraham buḏup̱ud amge nai dahil amu ahilagp̱a ii daaṯe amunu ag da iup̱eg mauhḵulnu heṯeb. 38 Da nai imu madiṯem ele amu, da Mame ele daaḏḏa doyen anidmi amu madiṯem amge ag am ag mamelagnu kobol heṯeb,” awa aum. 39 Nug anam a amu ag ap̱ig. “Ig mamenig am Abraham,” aon ap̱ig. Aeg amu Jesus amelagp̱a aum. “Ag genab Abraham buḏup̱udlob, ag nug kobol heum bia helob. 40 Da nai genab oh Mame top̱anu aomi amu maṯiyi doop̱ig amge ag da niḏaglag heṯeb. Abraham nug anam ii heum. 41 Ag am ag mamelagnu kobol heṯeb,” awa aum. Jesus anam a amu ag ap̱ig. “Ig aninig nug ib imuagp̱a danab kuḏum ele oiyona ii menuiḵom. Ig mamenig laip̱u, Kayak aaḵuib,” aon ap̱ig. 42 Aeg am Jesus amelagp̱a aum. “Ag mamelag genab Kayaklob, ag dahilnu oolag mauhlo. Aḏinu? Da Kayak ele daaḏa uḏimi. Da dahil maiṯakp̱a ii uḏimi. Iiṯa. Kayak Nug da meiḏe uḏimi. 43 Am aḏinu ag dahil nai tutuḵu dab ii medaṯeb? Amu diig am ag dahil nai ii dooṯeb. 44 Ag mamelag am Satan, ag nug beḵod daaṯeb amunu ag mamelag oo niiṯe amu ag dim lamidḵulagnu wagai meṯeb. Nug anuḵanu danab aqe mauhṯeb. Ag mamelag nug kobol genab ii dim lamidṯe. Aḏinu? Kobol genab amu nuhigp̱a ii daaṯe. Nug ham bup̱uak nai maṯiaya amu nug nuhig diig aaḵuib dim lamidṯe. Aḏinu? Nug nai ham bup̱uak madiṯe, nug nai ham bup̱uak mamegnab daaṯe. 45 Ag Satan beḵod daaṯeb amunu da nai genab madiṯem amu ag dahil nai ag oolagp̱a genab ii dooṯeb. 46 Da hip̱unin laa ii hemi. Danab laa nug dahilnu, ‘Nug hip̱unin heum,’ aḵunu elele iiṯa amunu da nai genab madiṯem imu amu aḏinu ag oolagp̱a genab ii dooṯeb? 47 Laa ag Kayak beḵod daaṯeb ele amu, ag Kayak oḏe dim lamidṯeb. Ag amu Kayak beḵod ii daaṯeb amunu ag nai ii dooṯeb,” awa aum. 48 Awa a amu Juda danab ag Jesus oḏep̱a aon ap̱ig. “Ig nahipnu genab aṯem. Na Samaria ted, ootp̱a hahail ele,” aon ap̱ig. 49 Aeg am Jesus oḏelagp̱a awa aum. “Da oolp̱a hahail iiṯa, da amu, da Mamel binag humaṯem amge ag da binal qeeg neṯe. 50 Da daḵa da binal ele daaḵulnu ii heṯem. Iiṯa! Laa, amuam Kayak, Nug da binal humaṯe. Nug da heṯoḏila, eheḏ laa ii anidṯe. 51 Da genabnab genab ag amelagp̱a aṯem, laa nug dahil ip̱uniṯak nai awa dim lamidḵu amu nug iinab mauhma,” awa aum. 52 Awa a amu ag nug amegp̱a ap̱ig. “Gemu ig genab dooṯem, na ootp̱a hahail ele! Abraham nug mauhom amu propet ele mauhp̱ig, amge na aṯem, ‘Laa nug nahip nai dim lamiṯa amu nug am iinab mauhma.’ 53 Na nahipnu aḏi dooṯem? Na ig mamenig Abraham eḏiṯakte? Nug amu propet laa oh ele ag oh mauhp̱ig amge danab ag na dim lamidṯeb ele, ag ii mauhmananu aṯem. Na naḵa nahipnu aḏinab dooṯem?” aon ap̱ig. 54 Aon aeg amu Jesus oḏelagp̱a awa aum. “Da daḵa da binal ele daaḵulnu hep̱i amu da binal am hamu. Amge da Mamel, ag nuhignu, ‘Nug am ihinig Kayak,’ oḏelagib aṯeb amu, Nug da binal ele daaḵulnu heṯe. 55 Ag Nug ii dooṯeb amge da amu Nug dooṯem. Da nuhignu, ‘Da Nug ii dooṯem, alom amu da ag bia ham bup̱uak danab daalom amge da Nug dooṯem amunu nuhig nai ele dim lamidṯem. 56 Ag mamelag Abraham nug dahil uḏiak haen anidḵunu oo gamag ahehe, ameg ma dayom. Nug anṯa, nug oo gamag ahom,” awa aum. 57 Awa a amu ag Nug amegp̱a ap̱ig. “Na maḏ nahip 50 iiṯa dayeye, na Abraham anidmenu aṯem. Na ham bubuṯem,” aon ap̱ig. 58 Anam aeg, Jesus ag oḏelagp̱a awa aum. “Da genabnab genab ag amelagp̱a aṯem. Abraham ii dayom haenp̱a da daami, gemu daaṯem, buṯi aḏi daaḵul,” awa aum. 59 Nug anam aum amunu ag Nug maḵuḏḵulagnu men agap̱ig amge Jesus Nug danab kuḏum oolagp̱a beḏu loḵumiṯaṯa, mana meṯak lag oop̱anu aha wana, dimiṯim uḵom.

9

Jesus Danab Ameg Gaḏuak Ehaniṯom

1 Jesus Nug dimiṯim uḵa, Nug wana, ib man ugaḵa, danab ameg gaḏuak ele anṯom. Nug anig oop̱anu ameg gaḏuak ele anam doum. 2 Jesusnu ip̱uniṯak awak danab ag amu anidna ap̱ig. “Ip̱uniṯak danab, aun nug hip̱unin he, anig nug danab amu ameg gaḏuak ele menuom. Nug hip̱unin heumte, o iiṯa anig mameg eletai hip̱unin hepiḏ?” aon ap̱ig. 3 Anam aeg amu Jesus amelagp̱a aum. “Danab amu nuhig hip̱uninp̱a o anig mameg ele dilah hip̱uninp̱a ameg gaḏuak ii awom amge kobol amu beum amunu Kayaknu uḏat amu danab amup̱a miag atia beḵu. 4 Amahlak aaḵu daaṯe amunu ig laa, Nug da meiḏe uḏimi ele amu, nuhig uḏat heḵunig. Gatatu neḵunu haen aaḵu malaṯe, gatatu neeb amu aun laa nug uḏat ii hema. 5 Da wan imup̱a dayeye, da amahlak madaṯem,” awa aum. 6 Jesus anam anana, Nug hunue, wanp̱a no, wan ele kabolia awa, danab amegp̱a qata qeum. 7 Qata qewowa, danab amegp̱a aum. “Na gona, Siloam le amegp̱a amen ihe!” awa aum. Siloam diig amu meeg uḵom. Amunu nug uḵa, le layowa, ena daya, neeḵa, nug eḏua uḏiom. 8 Aria, nuhig lag od laip̱u amu laiḵud ab laip̱u amu laa ag nug anuḵa dayaya, men doḏonu unuqṯom ele amu anidna ap̱ig. “Nug am anuḵa danab laa nug keekenu danab unuqadṯom ele amutai?” aon ap̱ig. 9 Laa ag ap̱ig. “Nug aaḵuib,” aon ap̱ig. Aeg am laa ap̱ig. “Iiṯa, nug danab ameg gaḏuak ele amubia,” aon ap̱ig. Amge nug nuḵa amu, “Da iiḵuib,” awa aum. 10 Nug anam a amu ag nug oḏ medap̱ig. “Na amen aṯemnab ha, ena dayom?” aon ap̱ig. 11 Aeg am nug ag amelagp̱a aum. “Danab laa onig Jesus aṯeb amu Nug wan waḏu ele kabolia, amelp̱a mewowa, Nug da amelp̱a aum. ‘Na gona, Siloam le amegp̱a amen ihe!’ awa aum. Amunu da uḵe, amel ihai amu amel ena daye, da iiḵu neegṯem,” awa aum. 12 Nug anam a amu ag nug oḏ medap̱ig. “Danab amuam adep̱a daaṯe?” aon ap̱ig. Aeg amu nug aum. “Da ii dooṯem,” awa aum. 13 Nug anam a amu ag nug omalna, do gumak danab-Parasia, ag gumadna gop̱ig. 14 Haen amuam Juda dilag meṯid deḏ dayeye, Jesus wan waḏu ele kabolia, danab amu ameg babaiṯom. 15 Anam amunu do gumak danab-Parasia ag eḏun oḏ medap̱ig. “Na amen amu aṯemnab ha, ena dayom,” aon ap̱ig. Aeg amu nug ag amelagp̱a aum. “Nug wan leḵoh amelp̱a me, da amel ihai amu da amel ena dayom,” awa aum. 16 Danab nug anam a amu ḏo gumak danab-Parasia laa ag Jesusnu ap̱ig. “Danab amuam Kayak top̱anu ii uḏiom. Aḏinu? Nug ihinig Meṯidnu ḏo ii dim lamidṯe,” aon ap̱ig amge laa ag ap̱ig. “Aṯemun ha, danab hip̱unin ele Nug ep̱onak keeke danab heḵunu elele iiṯa amubia anam heḵu?” aon ap̱ig. Ag anam anana, op̱atna ameg aḏit daap̱ig. 17 Ag anam hena amu ag eḏun, danab anuḵa ameg gaḏuom ele amu oḏ medap̱ig. “Danab amu Nug na amen babaiṯom amunu na nuhignu aḏi aṯem?” aon ap̱ig. Anam aeg am nug aum. “Nug am Propet,” awa aum. 18 Nug anam aum amge Juda oḵai ag nug anuḵa ameg gaḏuom, gemu nug ameg ena daaṯe amu ag amunu oolagp̱a genab ii doona, danab amu anig mameg ele onilahp̱a eeg uḏieh, 19 oḏ matan ap̱ig. “Imu a beḵalahte? A nuhignu nug iiḵuib anuḵa anig oop̱anu ameg gaḏuak ele doum aṯepte? Amu aṯem ha, nug eḏua neegṯe?” aon ap̱ig. 20 Ag anam oḏ mataeg amu a apiḏ. “Imu am nid ihinih amu i dooṯep, nug anig oop̱anu ameg gaḏuak ele doum. 21 Amge aṯem ha, nug aaḵu neegṯe, o aun nug ameg he, ena dayom amu i ii dooṯep. Ag nug oḏ meṯeg! Nug oḵai meum. Nug nuḵa nuhig nai maṯieb doyeg!” aoya apiḏ. 22 Anig mameg ele a Juda oḵai dilag baḏapiḏ amunu a anam apiḏ. Juda oḵai ag tatam nai inam qagap̱ig. “Danab laip̱u laa nug Jesus am Kristus aḵu amu nug lamidp̱ut, Juda dilag nai doyak lag uua, aḏ dimiṯim noḵu,” ap̱ig amunu a baḏapiḏ. 23 Ag anam ap̱ig amunu danab anig mameg ele a apiḏ. “Nug oḵai meum, ag nug oḏ meṯeg!” aoya apiḏ. 24 Juda oḵai ag ahilah nai doon, danab amu genab ameg gaḏuak dayom, gemu ena daaṯe oolagp̱a genab doop̱ig amunu ag baula ameg gaḏuak ena dayom ele amu onigp̱a eeg uḏie, ag nug amegp̱a ap̱ig. “Na Kayakib binag me! Ig dooṯem, danab amuam hip̱unin danab,” aon ap̱ig. 25 Ag anam aeg amu nug aum. “Nug hip̱unin danabtai o iiṯatai amu da ii dooṯem amge keeke laip̱uib da dooṯem. Da anuḵa amel gaḏuak daami am Nug he, da eḏue neegṯem. Aaḵuib da dooṯem,” awa aum. 26 Nug anam a amu ag nug amegp̱a ap̱ig. “Nug aṯemnab heum? Nug amenp̱a aṯemnab he, na neegṯem?” aon ap̱ig. 27 Ag anam aeg amu nug aum. “Da tatam amelagp̱a ami amge ag ii dab mep̱ig. Aḏinu ag baula dooglagnu heṯeb? Ag ele nuhig ip̱uniṯak awak danab daaglagnu heṯebte?” awa aum. 28 Nug anam a amu ag guhuḏidnana ap̱ig. “Na aaḵu nuhig ip̱uniṯak awak danab. Ig am Mosesnu ip̱uniṯak awak danab. 29 Ig dooṯem Kayak Nug Moses nai meṯom amge danab amuam adebtagnu uḏiom amu, ig ii dooṯem,” aon ap̱ig. 30 Ag anam aeg amu danab ameg ena dayom ele amu nug aum. “Imu am laanab, ag Nug adep̱anu uḏiom ii dooṯeb amge Nug he, da amel obatom. 31 Ig dooṯem Kayak Nug hip̱unin danab oḏelag ii dooṯe amge danab aun nug Kayaknu kobol dim lamidṯe, Nug oo aṯem niiṯe amu heṯe ele amu Kayak Nug oḏe dooṯe. 32 Anuḵa dig makp̱anu uḏiak gemu batak amu danab laa nug anig ameg gaḏuak ele menue, danab laa ameg babaiṯe, ameg ena dayomnu laa ii dooṯem. 33 Kayak Nug danab imu meeb ii uḏilo amu Nug keeke inam laa ii helo,” awa aum. 34 Nug anam a amu ag amegp̱a ap̱ig. “Na anin nug menuiṯe, na hip̱unin danab daame amunu aḏinu na ig ip̱unigḵutnu heṯem?” Ag anam anana, lamiṯeg, dimiṯim uḵom. 35 Jesus ag danab amu lamidp̱ignu nai doya, Nug danab amu maṯia anṯa, amegp̱a aum. “Na Danab Beḵalagnu ootp̱a genab dooṯemte o iiṯa?” awa aum. 36 Jesus anam a amu nug aum. “Naḏi, Danab Beḵalag amu aun? Na ap̱e da nuhignu oolp̱a genab dooḵul,” awa aum. 37 Nug anam a amu Jesus aum. “Na Nug anidme amu danab Nug geha iiḵu na ele nai madiṯep am Nug aaḵuib,” awa aum. 38 Anam a amu danab nug aum. “Naḏi, da oolp̱a genab dooṯem,” awa aum. Nug anam anana, dup noa Jesus binag meum. 39 Danab nug anam he, Jesus aum. “Da danab epeḏiadḵulnu wan imup̱a uḏimi amunu amu danab ag ameg gaḏuak bia elele ii daanna dooṯeb ele amu, ag oolag eḏueb, ena daaglag. Laa ag danab nug ena neegṯe amubia ag aḵa ahilagnu, ‘Ig am danab ena,’ aṯeb amu, ag oolag ii eḏueb, ag ena ii daamna,” awa aum. 40 Ḏo gumak danab-Parasia laa ap̱a nug guḵuidna daap̱ig ele amu, ag amunu ap̱ig. “Ig elete danab ena iiṯa, amenig gaḏuak bia?” aon ap̱ig. 41 Anam aeg am Jesus Nug ag amelagp̱a aum. “Ag amelag gaḏuak daalo amu ag hip̱unin iiṯa daalob. Amge ag, ‘Ig amenig ii gaḏuom,’ aṯeb amunu am ahilag hip̱unin ana daaṯe,” awa aum.

10

Jesus Nug Am Sipsip Gumak Danab Ena

1 Jesus Nug nai amu maṯia mala, Nug nai imu ele maṯiom. “Da genab ag amelagp̱a aṯem. Danab laa nug sipsipnu aḏ odp̱a ii noṯe, nug aḏ leta noṯe ele, danab amu nug am yabhok danab. 2 Am danab nug aḏnu odp̱a tutuḵu noṯe ele amu, nug am sipsipnu gumak danab. 3 Amunu nug uḏie amu sipsipnu od gumak danab nug od matula mete, nug oop̱a no, sipsip nuhiḵud ag nug baag dooṯeb. Ag dooṯeb amu nug nuhiḵud sipsip onilagp̱a ewa diia, dimiṯim goṯe. 4 Haen nug sipsip nuhig diia dimiṯim uḵa amu nug anuqa ugeḵe, sipsip ag nug baag doon dim lamidṯeb. 5 Ag danab laa dim ii lamidṯeb. Iiṯa. Ag oolna goṯeb. Aḏinu? Ag danab laa amu nug baag ii dooṯeb,” awa aum. 6 Jesus Nug keeke danab ag dooṯeb ii dooṯeb ele ou aqaṯa, amu ip̱uanaṯaṯa mehuqom amge ag aḏinu aum amu ag oolag ii maiṯom 7 amunu Jesus Nug nai laa maṯiaya aum. “Sipsip ag laulag oop̱a goḵulagnu amu ag ahilag aḏ oḏep̱a goṯeb. Amubia da genabnab genab ag amelagp̱a aṯem. Da daḵa am hab abp̱a uḵaknu od daaṯem. Danab ag hab abp̱a goḵulagnu amu daib ehanadp̱i goḵulag. 8 Laa oh anuqna uḏina, ‘Da am Kristus,’ ap̱ig ele amu ag am yabhok danab amu keeke laanu mauhnoak eeḏa awak danab. Amge sipsip ag danab amu baalag ii doop̱ig. 9 Da daḵa am od. Laa nug dahilp̱a doa, aḏ oop̱a noa amu haen oh ena daaḵu. 10 Yabhok danab nug sipsip yab awa, aqeb mauhḵulagnu uḏiṯe amge da uḏimi ele imu amu, ag bau dayak enanag amu madaḵulnu uḏimi. Ag aop̱eg ahilagp̱a am bak daaḵu. 11 Da daḵa amu sipsip gumak danab ena. Sipsip gumak danab ena nug sipsip ena daaglagnu mauhḵunu dayeb amu mauhḵu. 12 Danab nug uḏat nob aoḵunu uḏat heṯe amu nug sipsip gumak danab genab iiṯa, nug sipsip mamelag ele iiṯa amunu nug qai daḵuḏ anṯa amu nug sipsip uuaṯa, oola ugeḵe, qai daḵuḏ nug sipsip aqa lamaṯe, mauhnoak oolna, matatun tamtam goṯeb. 13 Danab amu nug nob aoḵunuib uḏat heṯe amunu nug oolṯe. Nug sipsip peheṯak dab ii madaṯe. 14 Da daḵa amu sipsip gumak danab ena. Da dahilad sipsip doyadṯem, sipsip ag ele da dooiḏṯeb 15 amubia Mame Nug da dooiḏeḏe, da Mame dooṯem. Laa ele, da dahilad sipsip, ag ena daaglagnu dab mein dayeye, dahil bau dayak hep̱i iiṯa meḵu. 16 Da am sipsip laa, aḏ dahil imup̱an iiṯa, amu ele dahilad, da amu ele diiḵul. Diip̱i, ag da baal dooglag amu, ag oh sipsip ameg laip̱uib daap̱eg, ahilag gumak danab ele daib daaḵul. 17 Da daḵa bau dayak dahil eḏue aoḵulnu da dahil bau dayak hep̱i iiṯa meḵu amunu Mame Nug dahilnu oo mauhṯe. 18 Laa nug heeb, bau dahil iiṯa meḵunu am iiṯa, da daḵa dahil bau hep̱i, iiṯa meḵu. Da dahil g̱agaṯagp̱a bau dayak dahil hep̱i, iiṯa meḵu amu dahil g̱agaṯagp̱a bau dayak dahil eḏue aoḵulnu dooṯem. Am da Mame top̱anu g̱agaṯag amu aomi,” awa aum. 19 Jesus anam a, Juda danab ag doona, eḏun op̱atna, ameg aḏit daap̱ig. 20 Anam daanna, kuḏum laa ag ap̱ig. “Ouḏi nau nuhigp̱a daaṯe amunu Nug ootot qe heṯede. Ag aḏinu Nug oḏe dooṯeb?” aon ap̱ig. 21 Ge laa am ap̱ig. “Imu am danab ouḏi nau elenu nai iiṯa. Ouḏi nau nug danab ameg gaḏuak ele heeb, ameg op̱atḵute?” aon ap̱ig.

Juda Ag Jesusnu Kekeḏ Daap̱ig

22 Am Jerusalem ap̱a meṯid hobul laa, ag anuḵa mana meṯak lag od eḏun matulp̱ig ele, meṯid hobul amu daulagp̱a daaḵunu haen be, danab ah oh ap̱a qag mep̱ig. Haen amuam oug haen. 23 Jesus Nug haen amup̱a mana meṯaknu lag talilia geḏiak oop̱a noa, Solomonnu aben aṯeb ele amup̱a noa, aben amup̱a oiyom. 24 Nug anam noa oiyeye, Juda ag dona hip̱aidna, Jesus oo meṯan daanna ap̱ig. “Na haen ganebnab hep̱e, ig dab mak aḏit ele daaṯem amu iiṯa meḵu? Na genab Kristus daaṯem dayeb amu na peh eṯana tutuḵu miag atiak ap̱e dootu!” aon ap̱ig. 25 Anam aeg amu Jesus Nug ag amelagp̱a inam aum. “Da amelagp̱a ami amge ag oolagp̱a genab ii doop̱ig. Uḏat oh da Mame onigp̱a heṯem amu ele, da am Kristus, ipuanadṯe. 26 Amge ag am dahil aḏp̱anu sipsip iiṯa amunu ag oolagp̱a genab ii dooṯeb. 27 Sipsip dahilad amu ag da baal dooṯeb, da ele ag doyadṯem. Doyaṯiṯi ag da dim lamiḏṯeb. 28 Ag da dim lamiḏegeg, da ag bau dayak hanhannu madaṯem. Ag padal ii memana. Iiṯanab. Laa nug da ep̱elp̱anu mataḵaṯa ele ii diima. 29 Da Mamel Nug ag da meḏom amu, Nug am keeke oh eḏaṯak. Laa ag Nug ep̱egp̱anu iinab mataḵa aoma. 30 Da Mamel ele amu i am laip̱u,” awa aum. 31 Jesus anam a amu Juda oḵai ag baula men aon, maḵuḏp̱eg mauhḵunu hep̱ig. 32 Maḵuḏḵulagnu heeg amu Nug ag amelagp̱a aum. “Da Mamenu g̱agaṯagp̱a uḏat ena ena kuḏumnabp̱a danab ah ehanadmi amu aḏi uḏat amu ena iiṯa anidna, da menp̱a oiḏp̱eg mauhḵulnu heṯeb?” awa aum. 33 Jesus anam a amu Juda ag ap̱ig. “Ig uḏat ena laa dab meṯa, na menp̱a oidp̱ut mauhḵutnu ii heṯem. Iiṯa. Na Kayak dap̱idna, aon aon qedaṯem, na danab hamu amge na, ‘Da am Kayak,’ aon ame amunu ig heṯem,” aon ap̱ig. 34 Aeg amu Jesus aum. “Ahilag ḏop̱a Kayak oḏe inam yak niiṯe. ‘Da ami, ag am Kayak ganiap̱ud.’ 35 Anuḵa Kayak nai wan imup̱an danab, amu dilagp̱a uḵom amu Nug ahilagnu, ‘Ag am Kayak ganiap̱ud,’ aum. Aria ig dooṯem, Kayak nai keeke laa ham bup̱uak ii ip̱unigṯe? Iiṯa! Tutuḵuib ip̱unigṯe 36 amunu aḏinu ag dahilnu, ‘Nug Kayak dabiṯa, awa awa qedṯe,’ aṯeb? Kayak Nug da tituaniḏa, meiḏe wanp̱a uḏimi. Nug anam heum amu anuḵa Nug wan imup̱an danab laa dilag, ‘Ag am Kayak ganiap̱ud,’ aum amunu, ‘Da am Kayak beḵa,’ ami am aḏinu ag amunu, ‘Nug Kayak aben aoḵunu heṯe,’ aon ap̱ig. 37 Da Mamenu uḏat ii heṯem dayeb doona amu ag oolagp̱a genab aib doop̱ig. 38 Amge da Mamenu uḏat heṯem dayeb, ag amunu dahil nainu oolagp̱a genab dooglagnu elele iiṯa dayeb amu da uḏat laala, danab haknu elele iiṯa heṯem amu, ag amu anidna, oolagp̱a genab doyeg! Amup̱a ag doyak aona amu Mame Nug dahilp̱a dayeye, da nuhigp̱a daaṯem amu tutuḵu dooglag,” awa aum. 39 Jesus Nug anam a, ag nug aḏaglagnu hep̱ig amge Nug ag eḏaṯaṯa uḵom. 40 Anam daye amu Jesus Nug eḏua, Jodan le mataḏa, anuḵa Johanes nug danab ah dig ma layaṯak maṯomp̱a, ap̱a uḵa dayom. 41 Nug ap̱a dayeye amu danab ah kuḏum Nug gumidna uḏip̱ig. Uḏin amu ag ap̱ig. “Genab, Johanes nug am kobol danab heḵunu elele iiṯa laa ii heum amge nug nai oh danab imunu maṯiom ele amu oh genabib,” aon ap̱ig. 42 Ag anam anana, danab ah kuḏum ag Jesusnu oolagp̱a genab doop̱ig.

11

Lasarus Mauhom

1 Aria danab laa onig Lasarus, Beṯani ted, nug am oḏe ele. Amu Maria Mata ele, a ele am ab amup̱anu. 2 Maria, nug am Jesus baegp̱a goḏen gokaḏowa, iḵi uḏugp̱a op̱iom ele, ah amu aaḵuib, nug ap̱inag Lasarus nug oḏe meum. 3 Lasarus nug oḏe meum amunu nug ap̱inkuḏ a nai meeh, Jesus top̱a uḵe apiḏ. “Naḏi, na nuhignu oot mauhṯe ele, danab amu aaḵu oḏe meum,” aoya apiḏ. 4 Jesus Nug amu doya aum. “Oḏe amuam danab nug mauha iiṯa maknu iiṯa. Iiṯa, oḏe amup̱a Kayak Nug binag oḵai aweb, Kayak Beḵa da, da ele amup̱a binal oḵai aoḵul,” awa aum. 5 Jesus Nug Maria, Mata amu a ap̱inlah Lasarus ele, Nug amu dilagnu am oo mauhṯom. 6 Aria Nug Lasarus oḏe me doyowa, Nug deḏ aḏit laa ele ap̱a dayom. 7 Dayaya dimp̱a Nug nuhiḵud ip̱uniṯak awak danab amelagp̱a aum. “Ig eḏut, Juda gotu!” awa aum. 8 Nug anam a amu ag ap̱ig. “Naḏi, tumainab iiḵu Juda oḵai ag menp̱a oidḵulagnu hep̱ig am na eḏun goḵutnu aaḵu heṯemte?” aon ap̱ig. 9 Aeg amu Jesus aum. “Aam laip̱u am aua 12 haen oh iite daaṯe? Am danab nug amunp̱a aam amahlakp̱a oiṯe, nug amahlak anidṯe amunu nug na ii qeṯe. 10 Amge danab nug tuqan oiṯe dayeb amu nug amahlak laa iiṯa amunu nug na qeṯe,” awa aum. 11 Jesus nai amu maṯia mala am Nug aum. “Ig lainig Lasarus nug niiom amge da uḵen maḏ edaḵul,” awa aum. 12 Anam a amu ip̱uniṯak awak danab ag ap̱ig. “Naḏi, nug niiṯe dayeb amu nug ena daaḵu,” aon ap̱ig. 13 Jesus Nug Lasarus mauhomnu aum amge ag oolagp̱a amu, “Nug genab niiṯe,” aon ap̱ig. 14 Ag anam dab meegeg amu Jesus Nug miag atia amelagp̱a aum. “Lasarus mauhom 15 amge da nug ele ap̱a ii daamuḏ amunu amu da ool gamag ahaṯe. Aḏinu? Da ahilagnu dab meṯem. Da dahil uḏat laa hep̱i, ag kobol amup̱a ag dahilnu oolagp̱a genab dooglag. Ahap̱eg, ig gota anidtu!” awa aum. 16 Amu Tomas, nuhignu ag Didimas ele aṯeb amu, nug ip̱uniṯak awak danab laa amelagp̱a aum. “Dop̱eg, ig gop̱ut, Juda hep̱eg, ig Nug ele mauhtu!” awa aum.

Jesus Nug Hibaiṯak, Bau Dayak Ele Diilah

17 Aria ag ahan gona, Beṯani ap̱a teeg amu ap̱anu danab ag amelagp̱a Lasarus deḏ waḏele moḏp̱a niiomnu ap̱ig. 18 Jerusalemnu Beṯani ukak amu naḵok kilomita aḏit o laip̱u keeke anam, umanab iiṯa 19 amunu Juda kuḏum ag Mata Maria ele a lailah mauhom, a amunu a oolah ena daaḵunu ehanatḵulagnu gumatna gop̱ig. 20 Ag gona daaegeg, Jesus Nug uḏieye, Mata nug Jesus ibp̱a uḏiṯenu nai doya, nug Jesus ib manp̱a anidḵunu uḵom amge Maria nug laḵa dayom. 21 Mata nug uḵa, Jesus anṯa, amegp̱a aum. “Naḏi, na ip̱a daalom amu da ap̱inal nug ii mauhlo. 22 Amge da dooṯem, na geha iiḵu ele keeke laanu Kayak unuqidp̱e amu Nug amu medaḵu,” awa aum. 23 Nug anam a amu Jesus Nug amegp̱a aum. “Na ap̱inam amu eḏua hip̱aidḵu,” awa aum. 24 A amu Mata nug aum. “Ao da dooṯem, gogtak haenp̱a danab ah eḏun hip̱aidḵulag, haen amup̱a nug ele eḏua hip̱aidḵu,” awa aum. 25 Anam a amu Jesus Nug aum. “Eḏua hibaiṯaknu diig am da, bau dayak hanhannu diig amu ele daib. Laa nug dahilnu oop̱a genab dooṯe ele amu, nug mauhḵu amge nug bauklel aoḵu. 26 Amu danab oh ag dahilnu oolagp̱a genab dooṯeb ele amu ag bauklelib daaglag. Na nai amu ootp̱a genab dooṯemte?” awa aum. 27 Jesus anam a amu Mata aum. “Ao Naḏi, na am Kristus. Na Kayak Beḵa wan imup̱a uḏime. Da amu oolp̱a genab dooṯem,” awa aum. 28 Mata anam anana amu nug uḵa, Maria onigp̱a e do, omala, naḵok giginp̱a uḵa, qinonob amegp̱a aum. “Ip̱uniṯak danab uḏiom, up̱a uma ibp̱a dayaya, na oninp̱a eṯe,” awa aum. 29 Maria nai amu doya, nug pahanab aha, Jesus gumiṯa uḵom. 30 Jesus Nug abp̱a paha ii teum, Nug ibp̱a, Mata uḵa anṯom ele, aben amup̱a ap̱a dayom. 31 Aria Juda ag Maria ele laḵa ap̱a nug oo ena daaḵunu daap̱ig ele amu, ag nug pahanab aha, dimiṯim uḵe anidna, ag, “Nug ap̱inag mahidḵunu matmatp̱atai goḵunu goṯe,” anana, ag ahan, Maria dim lamidna gop̱ig. 32 Maria nug uḵa, Jesus aben amup̱aib dayeye anṯom. Anṯa amu guguiṯa wana, Jesus baegp̱a dup noa aum. “Naḏi, na ip̱a daalom amu da ap̱inal ii mauhlo,” awa aum. 33 Maria anam a amu Jesus Nug Maria gayeye anṯa, Juda ag Maria ele uḏip̱ig amu, ag ele gaaegeg anaṯom. Anam anaṯa amu Nug ele oo hik bop̱ane, gaaḵunu heum. 34 Anam haaha amu Nug aum. “Ag adep̱a mep̱ig?” awa aum. A amu ag ap̱ig, “Naḏi na uḏin anṯe,” aon ap̱ig. 35 Anam aeg amu Jesus gayom. 36 Juda ag amu anidna ap̱ig. “Anṯeg, Nug danab amunu oo huanak mauhom,” aon ap̱ig. 37 Amge laa amu ap̱ig. “Nug am danab amelag gaḏuak ele amu he ena daaṯeb am nug haen imup̱a daalo amu danab imu ehaniṯeb ena daalotai?” aon ap̱ig.

Jesus Lasarus Maḏ Eṯom

38 Aria Jesus aaḵu anam baula oo hik bop̱anene, Nug moḏ guguiṯa waum. Moḏ amuam ag men oḏe laa bap̱aidp̱ig. Bap̱aidna men laap̱a moḏ oḏe amu tonap̱ig. 39 Amu Jesus Nug amelagp̱a aum. “Ag men oḏe amu matuleg!” awa aum. Nug anam aum amge Mata nug aum. “Naḏi, nug deḏ waḏele moḏp̱a niiom amunu uḏig oṯe,” awa aum. 40 A am Jesus Nug aum. “Da tatam na amenp̱a ami. ‘Na ootp̱a genab dooḵut amu na Kayak ebehi gemu anidḵut,’” awa aum. 41 Jesus anam a, ag men moḏ ameg matulp̱ig. Matuleg, Jesus hab aṯan neeḵaḵa aum. “Mame, na unuqiṯak dahil doome amu da amunu, ‘Ena heme,’ awe aṯem. 42 Da dooṯem, na dahil unuqiṯak haen oh dooṯem amge da danab ah daaṯeb imu dilag heina, nai imu na amenp̱a aṯem. Amup̱a ag na da meiḏe uḏimi amu ag oolagp̱a genab dooglag,” awa aum. 43 Nug anam unuqiṯowa amu Nug huanak ewa aum. “Lasarus, na ahan dimiṯim do!” awa aum. 44 Anam a amu danab mauhak amu aha, dimiṯim doum. Ag nug baeg, ep̱eg, iḏu amu oh lamen laa linen amup̱a itap̱ig amunu nug uḏie, Jesus Nug amelagp̱a aum. “Lamen uhuqp̱eg uḵaḏ!” awa aum.

Iḵi Danab Ag Jesus Qeḵulagnu Nai Qagap̱ig

45 Jesus danab mauhak maḏ eṯe amu Juda kuḏum Maria anidḵulagnu uḏip̱ig ele amu, ag Jesus uḏat amu he anidna, ag nuhignu oolagp̱a genab doop̱ig. 46 Amge laa ag gona, ḏo gumak danab-Parasia amelagp̱a Jesus aḏi heum amunu madip̱ig. 47 Maṯieg amu mana meṯak danab oḵai amu ḏo gumak danab-Parasia ele ag Juda dilag heṯoḏiak oḵai onig Sanhidren, amunu danab oh qag maadna ap̱ig. “Ig aṯem heḵunig? Danab imu Nug ep̱onak keeke, danab heḵunu elele iiṯa kuḏum heṯe. 48 Ig dootta daap̱p̱ut, Nug inamib heeb amu danab ah oh nuhignu oolagp̱a genab dooglag. Genab doop̱eg amu geha Rom ag, ‘Umuam king laa ahom daaṯe,’ anana, ag uḏin, ihinig mana meṯak lag lop̱aḏna, hep̱eg nauheb, ig ele lamigp̱eg, laih goḵunig,” aon ap̱ig. 49 Amge danab laip̱u laa, ag oolagp̱a dayom ele amu, nug onig Kaiapas, nug maḏ amup̱a mana meṯak danab dilag iḵi dayom ele amu, nug laiḵud amelagp̱a aum. “Ag keeke laip̱u iinab dooṯeb. 50 Ag imunu dab mak iitai aop̱ig? Ig oh Rom ep̱egp̱a mauhḵunig am ena iiṯa. Yo, danab ah oh mauhḵulag am ena iiṯa amge danab laip̱u nug danab ah oh abenlag awa mauhḵu, amuam ena amunu danab umu Nug mauhaḏ!” awa aum. 51 Nug nuḵa nuhig dab makp̱a Jesus mauhḵunu nai amu ii aum. Iiṯa. Maḏ amup̱a nug mana meṯak danab dilag iḵi dayom amunu Jesus mauha, Juda ehanadḵunu aum. 52 Amu ele nug Jesus Juda dilagib mauhḵunu ii aum. Iiṯa. Nug Jesus mauhḵu amup̱a danab ah atu ohp̱a daaṯeb amu Nug ag oh diia, qag maaṯeb, ag Nug beḵod daaglagnu aum. 53 Aria Juda oḵai ag deḏ agup̱aib dig mena, Jesus qep̱eg mauhḵunu nai madip̱ig 54 amunu Jesus Nug baula Juda oolagp̱a miag atiak ii oiyom. Nug ab amu uua, aha ab laa onig Epraim, atu taḏak guguiṯak, ap̱a uḵom. Uḵe, nuhiḵud ip̱uniṯak awak danab ele ag ab amup̱a daap̱ig. 55 Ag ap̱a daaegeg, Juda dilag Pasowa meṯid hobul miag doum amunu ab laih laihnu danab ah oh Jerusalem ap̱a, ag aḵa tatam oolag bap̱aidna op̱ia awak daap̱eg, hobul dig meḵunu hena gona amu, 56 ag Jesus madip̱ig. Ag mana meṯak lag oop̱a daanna amu ag aḵa aḵa nug oḏ meṯan ap̱ig, “Ag aṯem dooṯeb? Nug Pasowanu meṯid hobul anidḵunu iitai uḏima,” aon ap̱ig. 57 Am mana meṯak iḵi danab amu ḏo gumak danab-Parasia ele ag tatam danab amelagp̱a, danab laa nug Jesus adep̱a daaṯe amu doya amu nug ag amelagp̱a ab, Jesus aon mani guiṯakp̱a meḵulagnu ap̱ig.

12

Maria Jesus Goḏenp̱a Laaiṯom

1 Aria Pasowa meṯid hobul beḵunu heehe, deḏ eblaih laip̱u anam daye, Jesus Nug tatam danab mauhe maḏ eṯom ele, onig Lasarus, amu ap̱agp̱a, Beṯani uḵom. 2 Ag Jesusnu lewa nakok ab amup̱a heeg, Mata nug e yeeye, Lasarus nug amu, Jesus, danab laala ele ag balap̱a daanna e lap̱ig. 3 E lanana, Maria nug goḏen, bala onig nadp̱a hep̱ig ele, muṯuḏig enanag, ug nuhig amu paun laip̱u, nuhig daden oḵai ele amu, nug amu awa, Jesus baeg laaiṯowa, iḵi uḏugp̱a op̱iom. Anam he, goḏennu muṯuḏig amu lag amu oh tona malom. 4 Amge nuhiḵud ip̱uniṯak awak danab laa, Judas Iskariot, nug Jesus kekeḏ ep̱elagp̱a meḵu ele amu, nug aum. 5 “Goḏen umu amu nuhig nob am maḏ laip̱unu uḏat nob eḏiṯak amunu aḏinu nug danab laa daden meḵunu ii meum? Nug anam ha, men doḏo aololob amu nug daḏek danab maṯalo,” awa aum. 6 Judas nug anam awa aum amge nug daḏek danab dilag dab ma ii aum. Iiṯa. Nug ip̱uniṯak awak dilag men doḏonu kunup gumama yab aoṯom amunu men doḏo amu kunupp̱a melo amu nug yab aolo. 7 Judas nug anam a amu Jesus Nug aum. “Uue! Ah imu nug da boomiḏḵulagnu beḏul babaiṯom. 8 Daḏek danab amu, ag ag oolagp̱a hanhan daaglag amge da am ag ele haen oh ii daamta,” awa aum. 9 Ag anam henan daaegeg, Juda kuḏum ag Jesus ab amup̱a daaṯe doona, ag gumidna uḏip̱ig amge ag Jesusib anidḵulagnu ii uḏip̱ig. Iiṯa. Jesus Nug Lasarus moḏp̱anu maḏ eṯe ahom amunu ag Lasarus anidḵulagnu ele uḏip̱ig. 10-11 Juda kuḏum ag Lasarus anidḵulagnu gona, ag Jesus he, Lasarus moḏp̱anu eḏua hibaiṯom amu dab menana, ag Jesus oolagp̱a genab doop̱ig amunu mana meṯak danab oḵai ag Lasarus ele qep̱eg mauhḵunu nai madip̱ig.

Jesus King Bia Jerusalem Uḵom

12 Aria, danab ah ameg naḏi ag meṯid hobul anidḵulagnu uḏin ap̱a daap̱ig. Daaegeg, deḏ naḏi ii nak haenp̱a, buṯi neḵunu dayom amu, danab kuḏum ag Jesus Jerusalem uḏiṯe amu doop̱ig. 13 Ag anam doona, ag ad ep̱eg uḏug ele anam qiialadna, Jesus ibp̱a anidḵulagnu gop̱ig. Uḵaeg, Jesus ele nug uḏa tena ap̱ig. “Ig Kayak onig humatu! Danab imu Nug Kayak onigp̱a uḏiṯe. Kayak Nug itidṯe. Nug am Israel dilag King! Kayak Nug itidṯe,” aon ap̱ig. 14 Jesus Nug donki nag laa naḵok oḵai meum ele amu anṯa, Nug amup̱a ta dayom. Nug Kayak naip̱a, nai laa daaṯe, amubia heum. Nai amuam inam. 15 “O Sion, Na aib baḏame! Anṯe, king nahip aaḵu uḏiṯe, Nug donki nag, nakok oḵai meum ele amu, nug aṯan dayaya uḏiṯe.” 16 Yak anam niiṯe amge Jesusnu ip̱uniṯak awak danab ag tatam nai amunu diig amu ag oolag ii maiṯom. Dimp̱a Jesus Nug hab abp̱a uḵe, haen amup̱a ag nai yak nuhignu niiṯe amu danab ag Jesusnu hep̱ig amunu ele dab mep̱ig. 17 Aria Lasarus nug mauha moḏp̱a niiom, haen amup̱a am danab ah kuḏum ag ele daanna, Jesus Nug Lasarus onigp̱a ewa maḏ eṯe, aha dimiṯim do anidp̱ig amu, ag amunu maṯiegeg, 18 danab ah laala ag Jesus Nug ep̱onak keeke, danab heḵunu elele iiṯa amu heum, ag nai amu doop̱ig amunu ag Jesus ibp̱a anidḵulagnu gop̱ig. 19 Ag gop̱ig amunu ḏo gumak danab-Parasia ag aḵa aḵa nai maṯin ap̱ig. “Ig nuhig ib oo neḵunignu elele iiṯa. Anṯeg! Danab ah oh Nug dim lamidṯeb,” aon ap̱ig.

Grik Laala Ag Ele Jesus Anidḵulagnu Gop̱ig

20 Amu haen amup̱a Grik laala ag ele Jerusalem ap̱a danab ah ag meṯid hobul amu anidḵulagnu uḵaegeg, ag ele oh gop̱ig. 21 Grik danab amu ag Betsaida ted Pilipus gumidna gona, amegp̱a ap̱ig. “Danab naḏi, ig Jesus anidḵunignu oonig daaṯe,” aon ap̱ig. 22 Aeg am Pilipus uḵa, Andreus amegp̱a aum. A amu Andreus nug Pilipus ele oh goya, Jesus amegp̱a apiḏ. 23 Aeh amu Jesus Nug amelahp̱a aum. “Danab Beḵalag da, da onil oḵai aoḵulnu haen aaḵu uḏiom. 24 Genabnab genab da ag amelagp̱a aṯem. Buah aeg nug wanp̱a ii na qeḵu, qaḏu beebeb, aeg nug ele ii beḏaḵu amu aeg nug aaḵuib daaṯe amge nug wanp̱a na qa beḏaḵu dayeb amu nug bau ba, meu huanak oṯe. 25 Anam amunu aun nug beḏu wan imup̱anuib bau daaḵunu dab mak oḵai aoṯe amu nug padal meḵu. Amge aun laa nug wan imup̱an beḏu bau dayak oo ii qeṯe, amunu dab mak oḵai ii aoṯe amu, nug bau dayak nuhig haen oh nuhigp̱a daaḵu. 26 Amu laa nug dahil uḏat heḵunu dayeb amu nug da dim lamiḏaḏ! Am da adep̱a daaṯem am dahil uḏat danab nug ele ap̱a daaḵu. Am laa nug da dim lamiḏḵu amu Mame Nug ele nug binag humaḵu,” awa aum.

Jesus Nug Ag Nug Ad Emaitakp̱a Atulḵulagnu Aum

27 Jesus Nug nai amu anana, Nug nai tuḏiṯa aum. “Da oolp̱a dab mak kuḏumnab aoṯem. Da, ‘Mame, na haen imunu mua nau imu hep̱e da ii anidpa,’ aḵulte? Iiṯa! Da uḏat imu heḵulnu uḏimi,” awa aum. 28 Jesus Nug anam anana amu Nug nai tuḏiṯa aum. “Mame, na binan humap̱e oḵai dayaḏ!” awa aum. Anam a amu baag laa hab aṯannu na aum. “Da tatam binal oḵai humami amu baula oḵainab humaḵul,” awa aum. 29 A amu danab ah laala ap̱a daap̱ig amu ag, “Haḵaḏ qeum,” aon ap̱ig. Laa am ap̱ig, “Engel nug, Nug amegp̱a nai maṯiom,” aon ap̱ig. 30 Ag anam aeg amu Jesus ag amelagp̱a aum. “Baag imu am da ehaniḏḵunu ii neum. Iiṯa! Ag ehanadḵunu neum. 31 Gemu amu wan imup̱an danab oh dilag epeḏiak haen. Gemu haen imu amu, wan imunu gumak danab nau amu lamiṯeb dimiṯim goḵu. 32 Amge da ad emaitakp̱a atuliḏḵulag, haen amup̱a amu da danab ah oh eeḏadp̱i, ag dagatolp̱a doḵulag,” awa aum. 33 Jesus Nug nuhig mauhaknu ib amu miag atiḵunu, Nug nai anam maṯiom. 34 Nug anam maṯie amu danab ah kuḏum nug oḏep̱a aon ap̱ig. “Ig ḏop̱a nai inam doomut. ‘Kristus Nug hanhan daaḵu!’ Am aṯemun na Danab Beḵalag aihḵulagnu aṯem? Danab Beḵalag Nug am aun?” aon ap̱ig. 35 Anam aeg am Jesus Nug aum. “Ag haen naḵoknab laa ele amahlak ele daaglag. Haen imup̱a ag amahlak ele amunu gatatu ag tonadmanu ag amahlak ele oiyeg! Laa nug gatatup̱a oiṯe amu nuhig ib ii anidṯe. 36 Ag amahlak ele daanna amu amahlaknu oolagp̱a genab doyeg! Ag oolagp̱a genab dooglag amu ag amahlak beḵod daaglag,” awa aum. Jesus nai amu awowa, uuaṯa, ag amelagnu loḵumom.

Juda Kuḏum Ag Jesusnu Oolagp̱a Genab Ii Doop̱ig

37 Jesus Nug danab ah kuḏum amelagp̱a ep̱onak keeke, danab heḵunu elele iiṯa heum amge ag nuhignu oolagp̱a genab ii doop̱ig. 38 Ag oolagp̱a genab ii doop̱ig amunu ag heeg, propet Jesaianu nai aaḵu elele meṯom. Propet nug nai inam aum. “Naḏi, danab laa nug ihinig nainu oop̱a genab ii dooṯe. Am danab laa nug Naḏi Nug uḏat g̱agaṯag heum amu uḏat amunu diig ii dooṯe.” 39 Ag nai ii doop̱ig, Kayaknu uḏat oḵainu diig ele ii doop̱ig amunu ag Jesusnu oolagp̱a genab ii doop̱ig. Keeke amunu am Jesaia nug nai laa inam ele yom. 40 “Nug danab amu ag amelag he gaḏuom, ag oolag ele he, g̱agaṯag ep̱om amunu ag amelagp̱a keeke laa anidna, oolag eḏueb, oolag tutuḵu dab medap̱eg, da ag bap̱aladḵulnu elele iiṯa.” 41 Jesaia Jesus binag oḵainab anṯom amunu nug Jesusnu aum. 42 Jesaia anam anṯa yom amubia iḵi danab kuḏum ag oolagp̱a genab ii doop̱ig amge laala, naḵok kuḏum, ag oolagp̱a genab doop̱ig. Ag oolagp̱a genab doop̱ig amge ag ḏo gumak danab-Parasia, amu dilag baḏap̱ig. Ag ag lamadp̱eg, nai doyak lag dimiṯim daamnanu baḏana, oolagp̱a genab doyak amu miag ii atip̱ig. 43 Ag danab ag binalag meḵulagnu dab mak oḵai aop̱ig. Kayak Nug ag binalag meḵunu amu, ag amunu dab mak oḵai ii aop̱ig. 44 Amu Jesus huanak ewa nai maṯiaya aum. “Laa nug dahilnu oop̱a genab dooṯe amu nug dahilib oop̱a genab ii dooṯe. Iiṯa. Aun nug da meiḏe uḏimi ele amu, Nug nuhignu ele oop̱a genab dooṯe. 45 Am laa nug da aniḏṯe amu nug aun da meiḏe uḏimi ele amu Nug ele anidte. 46 Amu laa nug dahilnu oop̱a genab dooṯe, nug gatatup̱a ii oimanu amu da amahlak awen, wan imup̱a uḏimi. 47 Am laa nug dahil nai doya dim ii lamidṯe amu da nug ii epeḏipa. Da wan imup̱an danab epeḏiadḵulnu ii uḏimi. Iiṯa. Da ag eḏuen diiḵulnu uḏimi. 48 Laa nug da di meḏa, dahil nai ii aoḵu amu nuhig epeḏiak, nug aoḵunu ap̱a ana daaṯe. Nai da nug dooḵunu maṯimi ele amu, nai amu geha nug heṯoḏiakp̱a epeḏiḵu. 49 Da daḵa dahil dab makp̱a nai ii madiṯem. Iiṯa. Mame, Nug da meiḏe uḏimi, Nug da uḏat meḏom ele amu, Nug da aḏi nai aḵulnu, aḏi madiḵulnu ele meḏom. 50 Am da dooṯem, Mamenu nai amu bau hanhan dayaknu nai amunu da nai amu madiṯem ele amu Mame Nug amelp̱a aum amuib madiṯem,” awa aum.

13

Jesus Ip̱uniṯak Awak Danab Baelag Ihom

1 Pasowa meṯid hobulnu deḏ ii neump̱a, Jesus Nug doyom, Nug wan imu uua, Mameg top̱a goḵunu haen aaḵu malom. Nug anam doya, Nug danab ah nuhiḵudnu oo mauhe, Nug genab anam huanak doyom amu ip̱uanaṯom. 2 Nug nuhiḵud ip̱uniṯak awak danab ele e lanan daanna, Satan nug tatam Judas Iskariot, Simon beḵa, nug Jesus kekeḏ ep̱elagp̱a meḵunu dab mak meṯom amu 3 Jesus Nug Mameg keeke oh Nug ep̱egp̱a meum doya, Nug Kayak top̱anu uḏiom, Nug eḏua Kayak top̱a goḵunu ele doya, 4 Nug e uua aha, ulahnu lamen nuhig uḏa maama, beḏu op̱iaknu lamen laa awa, imuagp̱a taḵom. 5 Nug anam hewowa, le tap̱iḏp̱a qe noum. Qe no, aaḵu Nug dig ma, nuhiḵud ip̱uniṯak awak danab baelag ihaha amu lamen imuagp̱a taḵom ele, amup̱a baelag lep̱u op̱iom. 6 Am Nug baelag lep̱a ihaha uḵa uḵa, Simon Petrus gumiṯa wa, Petrus nug Jesus oḏ meṯom. “Naḏi, na da bael ihaḵutnute heṯem?” awa aum. 7 Anam a amu Jesus amegp̱a aum, “Keeke da heṯem imu na geha imu ii dooṯem amge dimp̱a dooḵut,” awa aum. 8 Awa a amu Petrus aum. “Naḏi, na da bael iinab ihamna, gemu buṯi aḏi ele iinab ihamna,” awa aum. A am Jesus Nug aum. “Da na baen ii ihaḵul amu na dahil iiṯa,” awa aum. 9 Anam a amu Simon Petrus aum. “Naḏi, anam dayeb amu na da baelib aib ihame. Na ep̱el, iḵil ele oh ihe!” awa aum. 10 Petrus anam a amu Jesus Nug amegp̱a aum. “Laa nug le layom ele amu, nug beḏu dubuṯid iiṯa amunu nug baegib iheb, nug beḏu oh op̱ia awak daaḵu. Ag am op̱ia awak daaṯeb amge ag ohnab op̱ia awak iiṯa,” awa aum. 11 Jesus Nug laa Nug kekeḏ ep̱elagp̱a meḵunu amu doyom amunu Nug, “Ag oh op̱ia awak iiṯa,” awa aum. 12 Aria, Jesus ag baelag iha malowa amu nuhig ulah lamen eḏua awa, aḏe no, eḏua dayom. Dayaya Nug ip̱uniṯak awak danab amelagp̱a aum. “Da keeke ahilagp̱a hemi imu ag oolag maidṯete? 13 Ag dahilnu, ‘Ihinig ip̱uniṯak danab amu ihinig Naḏi ele,’ aon aṯeb. Da genab da anam aaḵu daaṯem amunu ag ena anam aṯeb. 14 Da am ahilag Naḏi amu ahilag ip̱uniṯak danab ele amu da ag baelag ihaladmi amunu ag ele lailḵad baelḵad ihalaṯeg! 15 Da kobol imu ag ip̱uanadmi, ag ele kobol da gemu ahilagp̱a hemi amubia heig! 16 Da genabnab genab ag amelagp̱a aṯem, begbeg danab nug gumak danab nuhig ii eḏidṯe. Am danab nug uḏatp̱a goṯe amu nug danab me goṯe ele amu ii eḏidṯe. 17 Ag amu doona, ag anam heḵulag amu ag oolag gamag ahaḵu. 18 Da madiṯem imu amu da ag oh ahilagnu ii aṯem. Da danab dahilad, da tituanadmi ele amu, da ag diilag dooṯem. Amge Kayak nai niiṯe amu genab meu beḵu. Nai amu inam aṯe. ‘Danab nug da ele e laṯep ele amu, nug da tap̱iḏḵunu baeg humaḵu!’ 19 Da imu ii beump̱a iiḵu ag amelagp̱a aṯem amunu dimp̱a beeb amu ag dooglag, da am Kayak beḵa. 20 Da genab ag amelagp̱a aṯem. Laa nug uḏat danab, da nug mei goṯe ele amu, nug oo meṯa humidṯe amu nug da aaḵu oo meḏa humiḏṯe. Laa nug da oo meḏa humiḏṯe amu nug laa, da meiḏe uḏimi ele amu, Nug oo meṯa, humidṯe,” awa aum.

Judas Jesus Kekeḏ Ep̱elagp̱a Meḵu

21 Jesus nai anam maṯiowa, Nug oop̱a ugnab doyom. Oop̱a ug doya amu Nug nai maṯia aum. “Da genabnab genab ag amelagp̱a aṯem. Ag oolagp̱anu laip̱u laa nug da kekeḏ ep̱elagp̱a meiḏḵu,” awa aum. 22 Nug anam a amu ip̱uniṯak awak danab ag aḵa aḵa nug neeḵidp̱ig. Nug aunnutai aum amu ag ii doop̱ig. 23 Ip̱uniṯak awak danab laa, Jesus nuhignu o huanak mauhṯom ele, nug Jesus guguiṯaknab dayom. 24 Dayeye amu Simon Petrus nug ep̱egp̱aib amegp̱a aum. “Na oḏ meṯe, Nug aunnu aṯe,” awa aum. 25 Anam a amu ip̱uniṯak awak danab Jesus guguiṯaknab dayom ele amu nug aum. “Naḏi, na aunnu aṯem?” awa aum. 26 Nug anam a amu Jesus amegp̱a aum. “Da geha bret tap̱iḏ lewa elep̱a mep̱i nob, taulen medaḵul amu danab nug aaḵuib,” awa aum. Aria Jesus Nug bret lewap̱a ma awa, Simon beḵa Judas Iskariot meṯom. 27 Judas e amu awe amu Satan nug oop̱a noum. No amu Jesus Nug nuhignu aum. “Keeke na heḵutnu heṯem am paha he!” awa aum. 28 Anam aum amge balalp̱a daap̱ig ele, amunu laip̱u laa Jesus Judas amegp̱a aum ele, nai amu diig ii doyom. 29 Laala ag Judas men doḏo kunup gumṯom amunu, “Jesus Nug pasowa hobulnu keeke awaknutai aṯe,” o iiṯa, “Daḏek danab dilag keeke daden ma maṯaknutai aṯe,” aon ap̱ig. 30 Aria Judas nug bret maha amu awowa, pahanab dimiṯim uḵom. Dimiṯim amu gatatu ele aaḵu neum.

Ḏo Bau

31 Judas dimiṯim uḵe amu Jesus Nug aum. “Danab Beḵalag da aaḵu binal oḵai aomi. Dahilp̱a Kayak ele binag oḵai aoṯe. 32 Kayak Nug dahilp̱a binag oḵai aweb da nuhigp̱a binal aoḵul. Yo, Nug pahanab da binal oḵai meḏaḵu. 33 O nid naunau dahilad, haen naḵoknab da ag ele daagnig amu dimp̱a ag da maṯiḏḵulag. Da tatam Juda amelagp̱a ami, amu gemu ele ag amelagp̱a iiḵu aṯem. Ag aben da goṯem ele, amup̱a ag gemu goḵulagnu elele iiṯa. 34 Amu gemu da ḏo bau ag madaṯem. Ag lailḵad dilag oolag mauhaḏ! Amu da ahilagnu ool mauhṯe, amubia ag ele ag lailḵad dilag oolag mauhaḏ! 35 Ag lailḵad dilag oolag mauheb amu danab laa ag miagib dooglag, ag amu ip̱uniṯak awak danab dahilad,” awa aum. 36 Jesus anam a amu Simon Petrus oḏ meṯom. “Naḏi, na adep̱a goḵut?” Petrus anam a amu Jesus Nug amegp̱a aum. “Aben da goṯem ele, amup̱a amu gemu na da dim lamiḏna goḵutnu elele iiṯa amge dimp̱a amu na dim lamiḏḵut,” awa aum. 37 Anam a amu Petrus nug aum. “Naḏi aṯemun? Da geha imu na dim lamidḵulnu elele iiṯate? Da geha na ehaniṯen, da nahip aben awen mauhḵul amunu amu, da ugnab laa ii dooṯem,” awa aum. 38 A amu Jesus oḏep̱a awa aum. “Na dahil aben aona mauhḵut-te? Da genab na amenp̱a aṯem. Na tuqan imup̱a, na dahilnu, ‘Da Nug ii dooṯem,’ aon, haen ewam batak aḵut. Na haen ewam anam ap̱e, dimp̱a matuk dawai nug gaaḵu,” awa aum.

14

Mame Top̱a Uḵaknu Ib Amu Jesusib

1 “Ag oolag ug aib dayom. Ag Kayaknu oolagp̱a genab doona, ag dahilnu ele oolagp̱a genab doyeg! 2 Da Mamel laug amu oo kuḏum ele amu da laa ahilagnu bap̱aidḵulnu goṯem. Anam laa ii daalo amu da ag amelagp̱a alom. 3 Da uḵen, ahilag aben babaiṯoya amu da eḏuen uḏien, omalaṯe goḵul. Aḏinu? Da daaḵulp̱a amu, ag da ele daagnig. 4 Amu da goḵulnu ib amu ag dooṯeb,” awa aum. 5 Anam a amu Tomas oḏ meṯom. “Naḏi, na adep̱a goḵut amu ig ii dooṯem amunu ig aṯem heta, ib na goḵut ele amu doognig?” awa aum. 6 A amu Jesus Nug nob ma aum. “Ag laih goḵulagnu henana amu ag ibp̱a goṯeb. Amubia da am hab abp̱a uḵaknu ib. Laa ele amu genab diig am da, bau dayaknu diig amu ele daib. Danab nug Kayak gumiṯa goḵunu amu, daib nug ehanidp̱i goḵunu elele daaṯem. 7 Ag da dooiḏlob amu ag da Mamel ele doolob amge geha iiḵu amu ag Nug dooṯeb amu ag ele anidṯeb,” awa aum. 8 Anam a amu Pilipus nug aum. “Naḏi, Na Mama ip̱unigpe, amup̱a ig elele doognig,” awa aum. 9 Pilipus anam a amu Jesus aum. “Pilipus, haen elabnab da ag ele daamut am na iite dooiḏṯem? Danab nug da aniḏṯe amu nug Mama anidṯe. Am aḏinu na Mama anidḵutnu oḏ meḏaṯem? 10 Da Mame top̱a daaiyi, Mame Nug dahilp̱a daaṯe. Pilip̱us na amu ootp̱a genab iite dooṯem?” awa aum. Jesus Nug anam maṯiowa, Nug nai tuḏiṯa ag oh amelagp̱a aum. “Nai da ag amelagp̱a madiṯem ele imu, amuam da daḵa, dahil dab makp̱anu iiṯa. Mame Nug dahilp̱a daaṯe amu Nug nuhig maṯiak heṯe. 11 Da Mama top̱a daaiyi, Mame Nug dahilp̱a daaṯe, nai amu ag oolagp̱a genab doyeg! Iiṯa dayeb amu da keeke danab heḵunu elele iiṯa kuḏum heṯem, ag amu anidna, ag oolagp̱a genab doyeg! 12 Da genabnab genab ag amelagp̱a aṯem. Laa nug dahilnu oop̱a genab dooṯe ele amu nug uḏat da heṯem imu amu nug ele heḵu. Nug uḏat da heṯem ele amu, uḏat dahil amu eḏiṯak, oḵainab ele heḵu. Aḏinu? Da geha Mame top̱a goḵul. 13 Amu Mama Nug binag oḵai dahilp̱a aoḵunu amu ag keeke laanu da onilp̱a ap̱eg amu da heḵul. 14 Keeke oh ag da onilp̱a da oḏ meḏap̱eg amu da heḵul.

Jesus Kayak Ouḏi Meeb Uḏiḵunu Aum

15 Am ag dahilnu oolag mauhṯe dayeb amu dahil ḏo ena tutuḵu dim lamidḵulag. 16 Amu da Mamel oḏ medap̱i, Nug ehaniṯak laa madaḵu. Nug ag ele hanhan daaglag. 17 Nug am Kayak Ouḏi, Nug nai genab Kayaknu ag ipuanadṯe. Wan imup̱an danab, ag oolagp̱a genab ii dooṯeb ele amu, ag aoglagnu amu elele iiṯa. Aḏinu? Ag Nug ii anidṯeb am ag ele ii dooṯeb. Amge ag da ele geha iiḵu daaṯeb, ag am Nug dooṯeb, Nug ag ele daaṯeb, dimp̱a Nug ag oolagp̱a ele daaḵu. 18 Da ag nid laa, nug anig mameg ele mauhpiḏ, nuḵanab daaṯe, amubia ii uuadpa. Iiṯa, da gumaṯe uḏiḵul. 19 Nakok laa ele wan imup̱an danab, ag oolagp̱a genab ii dooṯeb ele amu, ag da ii aniḏmana amge ag dahilad daaṯeb amu ag am da aniḏḵulag. Da haen amup̱a bau daaḵul amunu ag ele bau daaglag. 20 Haen amup̱a amu, da Mame top̱a daaṯem, ag am dahilp̱a daaṯeb, da ahilagp̱a ele daaṯem amu ag dooglag. 21 Am aun laa nug dahil ḏo awa, tutuḵu dab medaṯa dim lamidṯe ele amu, nug aaḵuib am dahilnu oo mauhṯe. Am aun nug dahilnu oo mauhṯe amu Mame Nug ele nuhignu oo mauhḵu. Da ele nuhignu ool mauhebeb, da dahil kobol miag atiak nug ip̱unidḵul,” awa aum. 22 Jesus anam awa a amu Judas laa, Judas Iskariot iiṯa, nug aum. “Aḏinu igib nahip kobol ip̱unigḵut amge iiṯa aḏi dilagp̱a amuam iiṯa?” awa aum. 23 Judas laa amu nug anam a amu Jesus Nug aum. “Danab laa nug dahilnu oo mauheb amu nug dahil nai ele dim lamidḵu. Aria danab amunu amu da Mamel Nug nuhignu oo mauhḵu. Amu da Nug ele, i nuhigp̱a nepuḏ, ig oh laip̱u, danab ewam lag laip̱up̱a daaṯeb, amubia haen oh daagnig. 24 Laa nug dahilnu oo ii mauhṯe ele amu nug nai dahil ele dim ii lamidṯe. Am ag dooṯeb, nai amuam dahil iiṯa. Nai amuam Mame, Nug da meiḏe uḏimi ele amu, nuhig nai. 25 Keeke imu oh amu da ag ii uuadmi, da ag ele daatta, haen imup̱a iiḵu madiṯem. 26 Amge ahilag ehaniṯak, Kayak Ouḏi, da Mamel Nug da onilp̱a meeb uḏiḵu amu, Nug uḏia, keeke oh ip̱uanaṯa, da ag amelagp̱a aḏi ami amu Nug heeb, ag daulagp̱a doḵu. 27 Da maḏoḏ awe ii gopa. Iiṯa! Da dahil maḏoḏ ag madaṯem. Wan imup̱a maḏoḏ amubia ii madaṯem amunu ag oolag ug aib qeum. Ag aib baḏap̱ig. 28 ‘Da ag uuaṯe uḵoya, eḏuen ag gumaṯe uḏiḵul,’ ai doop̱ig. Ag genab dahilnu oolag mauhlolob, ag da Mame top̱a goḵulnu amu ag amunu oolag gamag ahalo. Aḏinu? Mame Nug am Naḏi, Nug da eḏilak. 29 Keeke imu neeb, ag oolagp̱a genab dooglagnu amu da keeke imu ii neump̱a iiḵu da ag amelagp̱a ami. 30 Wan imup̱an oḵai nug amu nug uḏat nuhig heḵunu haen miag beum daaṯe amunu da ag ele nai kuḏum baula ii maṯimta. Nug dahilp̱a keeke laa heḵunu g̱agaṯag iiṯa 31 amge danab ah oh ag da Mamenu ool mauhṯe anidḵulagnu, ag da Mame Nug aḏi heḵulnu amelp̱a maṯiom amuib heṯem ele dooglagnu amu da iiḵu heṯem. Ahap̱eg ig gotu.

15

Jesus Nug Muḏi Onig Grep Genab

1 Da am muḏi laa onig grep amu nug ebeḵud diig. Da anam daaiyi amu da Mamel Nug am gumak danab. 2 Mame Nug dahilp̱a ep̱eg oh meu ii niiṯeb ele amu oḵulaṯa geḏadṯe. Ep̱eg laa meu niiṯeb ele amu ag meu huana oḵulagnu amu Nug bap̱aladṯe. 3 Da nai ag maṯami amu he, ag ena bep̱ig daaṯeb. 4 Ag dahilp̱a daap̱eg, da ahilagp̱a daaḵul. Muḏi grep ep̱eg nug nuḵa awaiṯak dayaya meu niiḵunu elele iiṯa, nug muḏi grep tuḏiṯak dayaya meu niiḵunu elele amubia ag da ele ii daagnig amu ag ele meu ena ii omana. 5 Da amu muḏi grep, ag amu muḏi grep ebeḵud. Laa nug dahilp̱a daaṯe, da nuhigp̱a daaṯem amunu nug meu kuḏumnab oṯe. Ag da uuiḏna amu ag keeke laa heḵulagnu elele iiṯa. 6 Laa nug dahilp̱a ii daaṯe ele, nug muḏi grep ebeḵud danab ag oḵulna aḵaeg uḵe bunaḏṯeb amubia daaṯe. Danab ag muḏi grep ebeḵud amu ag qag maadna aḵaeg, ab aḏu naḏip̱a teeg eoṯe. 7 Ag dahilp̱a daap̱eg amu dahil nai ahilagp̱a dayeb, ag oolag daaṯe amu ag amunu da oḏ meḏanna, ag aoglag. 8 Ag meulḵad huanak oḵulag amup̱a da Mamel Nug onig oḵai aoḵu. Amup̱a ag dahil ip̱uniṯak awak danab genab ele daaglag. 9 Mame Nug dahilnu oo mauhṯe amubia da ahilagnu ool mauhṯe. Ag dahil oo mauhak amu oop̱a ag hanhan dayeg! 10 Da Mamenu ḏo tutuḵu dim lamiṯeṯe, nuhig oo mauhak oop̱a daaṯem amubia ag dahil ḏo tutuḵu dim lamidḵulag amu ag haen oh dahil oo mauhak oop̱a daaglag. 11 Da oo gamag ahak dahil ahilagp̱a daaḵunu nai imu maṯimi. Amup̱a oo gamag ahak ag oolagp̱a am baknab daaḵu. 12 Dahil ḏo amu inam. Da ahilagnu ool mauhṯe, amubia ag ele lailḵad dilagnu oolag mauhaḏ! 13 Laa nug laiḵud dilag dab ma, nuhig bau dayak paḏaṯe amu oo mauhak kobol amuam oo mauhak kobol laa oh eḏidṯe. 14 Amu ag da ḏo maṯami, ag amubia heḵulag amu ag dahil kadoi daaglag. 15 Begbeg danab nug danab oḵai nuhig aḏi heṯe amu nug ii dooṯe, nug, ‘Na gona uḏat amu he,’ aṯe amuib aaḵu nug heṯe amunu da baula ahilagnu begbeg ii aṯem. Iiṯa. Da ahilagnu kadoi aṯem. Aḏinu? Da Mamel keeke oh amelp̱a a doomi amu ohnab maṯiyi ag doop̱ig. 16 Ag da ii tituaniḏp̱ig. Iiṯa! Ag da onilp̱a aḏi keekenu Mame amegp̱a unuqidp̱eg amu Nug ag madaḵunu, da ag dahilad daaglagnu tutuanaṯen, ag gona oina, meulag oḵulagnu amu meu amu hanhan daaḵunu maadmi. 17 Da ḏo iiḵu ag madaṯem, ag lailḵad dilagnu oolag mauhaḏ!

Danab Ah Ip̱uniṯak Awak Danab Kekeḏ Maṯaglag

18 Danab ah ag oolagp̱a ahilagnu nau, ninig ele doop̱eg amu ag doyeg, danab ah amu ag tatam dahilnu anam doop̱ig. 19 Ag wan imup̱anu danab ele laip̱u daalob, wan imup̱anu danab ag ahilagnu ag lailḵad bia doolob amge ag wan imup̱anu danab ele laip̱u iiṯa. Da ag danab amu oolagp̱anu tituanaṯen, wan imup̱anu kobol imu uuglagnu ag maadmi amunu diig amup̱a ag ahilagnu kekeḏ daaṯeb. 20 Nai da ag amelagp̱a ami ele amu daulagp̱a doaḏ! Nai amuam inam. ‘Begbeg danab nug gumak danab ii eḏidṯe.’ Amu aun aḏi laa ag da lamiḏna geḏilp̱ig amu ag ag ele lamadna geḏadḵulag. Aun laa ag dahil nai dim lamidp̱ig ele amu ag am ahilag nai ele dim lamidḵulag. 21 Amge laa ag Mame, Nug da meiḏe uḏimi amu, ag Nug ii dooṯeb amunu ag, ag da onilp̱a oiṯeb doona, ag ahilagp̱a eheḏ heḵulag. 22 Da uḏien, danab amu ag amelagp̱a nai laa ii maṯilom amu ag hip̱uninnu ab iiṯa daalob amge gemu ag hip̱uninnu ab iiṯa daaglagnu ib laa iiṯa. 23 Am laa nug da guhuḏilte amu nug da Mamel ele guhuḏidṯe. 24 Da keeke danab heḵunu elele iiṯa, danab laa ii heum ele amu, ahilagp̱a ii helom amu ag hip̱uninnu ab iiṯa daalob amge ag anidna, hamu bia doona, da amu da Mamel ele ag oolagp̱a ihinihnu nau, ninig ele doop̱ig. 25 Am ahilag ḏop̱a yak niiṯe amu elele meṯom. Nai amu inam. ‘Ag oolagp̱a, dahilnu diig iiṯap̱a nau, ninig ele doop̱ig.’ 26 Kayak Ouḏi, Nug onig laa Ehaniṯak, Nug amu keeke ohnu genab diig, Kayak top̱a daaṯe amu da Nug geha mep̱i, ag ehanadḵunu ahilagp̱a uḏiḵu. Nug amu Mame nuhigp̱a dayaya uḏiḵu. Geha Nug uḏia, nai dahilnu ag amelagp̱a maṯieb dooglag. 27 Amu ag ele dahil nai maṯinna oiyeg! Aḏinu? Ag dig makp̱anu da ele daaut uḏie, gemu ele daaṯem.

16

1 Ag ahilag oop̱a genab doyak ii paḏamnanu da nai imu oh amelagp̱a ami. 2 Danab ag Juda dilag nai doyak lag oop̱anu lamadḵulag. Dimp̱a haen beeb, ag ag aqap̱eg mauhp̱ep̱eg, ‘Ig Kayaknu uḏat ena heṯem,’ aon aḵulag. 3 Danab amu ag da Mama ele ii dooitp̱ig amunu ag anam heḵulag. 4 Da nai imu maṯiminu diig am haen amu beebeb, da dab mak awaknu nai imu maṯami amu ag dab meḵulag. Dig makp̱a da ag ele daamut amunu da nai imu ag amelagp̱a ii ami, gemuib madiṯem.

Jesus Mameg Top̱a Uḵeb, Kayak Ouḏi Neḵu

5 Gemu amu da laa, Nug meiḏe uḏimi ele amu, Nug gumiṯe goṯem. Amu ag oolagp̱a laip̱u laa nug da oḏ meḏa, ‘Na adep̱a goṯem,’ laa ii aṯe. 6 Da nai maṯimi, diig amunu ag oolagp̱a oo doyak oḵainab aoṯeb. 7 Da genab ag amelagp̱a aṯem. Da hab abp̱a goḵul am ena. Da ii gop̱i am ena iiṯa. Aḏinu? Da ii gop̱i amu Kayak Ouḏi, ahilag ehaniṯak, Nug ii nema amge da tein dayeye, da hep̱i, Nug ag gumaṯa neḵu. 8 Nug uḏia, wan imup̱an danab hip̱uninnu, kobol enanu amu epeḏiaknu ele ag ip̱uanadḵu. 9 Nug danab ag hip̱uninnu ip̱uanaṯeb, ag hip̱unin diignab, am danab ag dahilnu oolagp̱a genab ii dooṯeb amu, dooglag. 10 Nug kobol enanu ip̱uanaṯeb, ag da Mame top̱a goṯem amunu ag kobol ena heḵulagnu elele daaglag, ag amu dooglag. 11 Nug epeḏiaknu ele ip̱uanaṯeb, ag wan imup̱an oḵai, Satan, nug aaḵu epeḏiak awa malom amunu ag heṯoḏiakp̱a ii daaglagnu ib aaḵu babaiṯak daaṯe amu ele dooglag. 12 Da nai kuḏum ag amelagp̱a madiḵulnu heṯem amge geha imu ag aoglagnu elele iiṯa. 13 Amge Kayak Ouḏi, genabnu diig, Nug na, keeke oh genabnuib amu ip̱uanadḵu, Nug nuḵa nuhig dab makp̱a ii maṯima. Iiṯa. Nug aḏi doyom aaḵuib madiḵu. Aḏi aḏi dimp̱a beḵu amu ele ip̱uanadḵu. 14 Nug amu nai genab dahil awa, ag madaḵu amunu amup̱a Nug da binal oḵai meḏaḵu. 15 Mamenu keeke oh amu dahil amunu da ami. ‘Kayak Ouḏi Nug keeke dahil amu awa, ag ip̱uanadḵu.’ 16 Nakok laa ele ag da ii aniḏmana. Nakok laa ele dimp̱a amu ag da baula aniḏḵulag,” awa aum. 17 Jesus anam a amu ip̱uniṯak awak danab nuhiḵud laala ag aḵa aḵa nug oḏ meṯan ap̱ig. “Nai nuhig imu am diig aṯemu? ‘Nakok laa ele ag da ii anidmana amu naḵok laa ele dimp̱a amu ag da eḏun aniḏḵulag.’ Nug inam ele aum, ‘Da Mama top̱a goḵul.’ 18 ‘Nakok laa ele,’ nai amuam diig aṯemu? Nug aḏitainu nai amu aum amu ig diig ii dooṯem,” aon ap̱ig. Ag anam anana, aḵa aḵa nug oḏ meṯaegeg, 19 amu Jesus Nug doyom, ag Nug ele oḏ meṯaglagnu hep̱ig amunu Nug ag amelagp̱a aum. “Da nai ami amunute ag aḵa aḵa nug oḏ medṯeb? Da inam ami. ‘Nakok laa ele ag da ii aniḏmana amu nakok laa ele dimp̱a amu ag da eḏun aniḏḵulag!’ awe ami. 20 Da ag amelagp̱a genabnab genab aṯem. Wanp̱an danab ah ag am oolag gamag ahaḵu amge geha ag dahilad daaṯeb amu, ag naḏi gaaglag, ag oo doyak ele gaaglag. Ag geha oolag ug ele daaglag amge ahilag oo ug dayak am eḏueb, ag oo gamag ahak dooglag. 21 Ah nug nid menuḵunu haen male doya amu nug oo ug daaṯe amge nug nid menuowa amu nug baula ug ii dooṯe. Aḏinu? Nug nid menue doum amunu nug oo gamag ahaṯe. 22 Anamnab aaḵu. Gemu amu ag oolag ug ele daaṯeb amge da geha ag eḏue anadḵul. Ag geha haen amup̱a oo gamag ahak oḵai dooglag. Laa amu nug ahilag oo gamag ahak amu qeeb neḵunu amu elele iiṯa,” awa aum. 23 Jesus Nug anam anana, Nug nai tuḏiṯa aum. “Geha deḏ amup̱a ag keeke laanu da iinab oḏ meḏamna. Da genabnab genab ag amelagp̱a aṯem, Mame Nug ag keekenu oolag heeb, da onilp̱a Nug oḏ medap̱eg amu Nug ag madaḵu. 24 Uḏie uḏie, gemu batak ag keeke laanu da onilp̱a Nug oḏ ii medap̱ig. Ag oolag gamag aheb, oolag meḵunu amu ag oḏ mena amu geha aoglag. 25 Da keeke danab ag dooṯeb ii dooṯeb ele ou aqate, ip̱uanaṯeṯe, keeke imu ohnu ag amelagp̱a maṯimi amge geha haen amu uḏieb, da baula ag amelagp̱a anam bia ii madipa. Iiṯa! Da nai miag matule, Mamenu madiḵul. 26 Haen amu uḏieb, ag geha Nug da onilp̱a oḏ meṯaglagnu amu da ag oulag dayeye, Nug unuqidḵulnu ii aṯem. 27 Iiṯa! Mame Nug nuḵa ahilagnu oo mauhṯe. Aḏinu? Ag dahilnu oolag mauhṯe amu ag ele da am Kayak top̱anu uḏimi oolagp̱a genab dooṯeb amunu Nug ahilagnu oo mauhṯe. 28 Genab, da Mama top̱anu uḏie, wanp̱a nemi daaṯem. Gemu am da wan imup̱an ahe, eḏue Mama top̱a goḵul,” awa aum. 29 Nug anam a amu nuhiḵud ip̱uniṯak awak danab ag Nug amegp̱a ap̱ig. “Gemu na nai miagib matulna madiṯem, na keeke danab ag dooṯeb ii dooṯeb ele ou aqatna, ip̱uniṯak nai ii aṯem. 30 Gemu amu ig dooṯem, na amu keeke oh dooṯem amunu danab laa nug tatam na oḏ meṯeb, na dimp̱a nug nob medaḵutnu iiṯa. Iiṯa. Na oḏ mak amu matu doon malame. Amup̱a na Mame top̱anu uḏime amu ig oonigp̱a genab dooṯem,” aon ap̱ig. 31 Anam aeg amu Jesus amelagp̱a aum, “Gemu iiḵute ag oolagp̱a genab doop̱ig? 32 Anṯeg! Haen aaḵu uḏiṯe, aaḵu miag doum, geha ag lamadp̱eg, da uuiḏna, matatun, ap̱alagp̱a uḵadḵulag. Amge da daḵa ii daapa. Iiṯa. Da Mamel Nug da ele daagnih. 33 Da nai imu ag maḏoḏ aon daaglagnu amelagp̱a ami. Wan imup̱a amu ag ug anidḵulag amge ag ug aib aqom! Aḏinu? Da wanp̱anu ug oh eḏidmi,” awa aum.

17

Jesus Unuqiṯom

1 Jesus nai maṯiowa, Nug ameg huma, hab aṯan neeḵa dayaya, unuqiṯa aum. “O Mame, haen aaḵu uḏiom. Da am na beḵat. Da na binan humaḵulnu amu na da binal oḵai hume! 2 Na da danab ah meḏame ele amu, da ag bau hanhan dayak madaḵulnu, na da danab ah oh dilag iḵilag daaḵulnu g̱agaṯag meḏame amubia na da binal meḏaḵut. 3 Bau hanhan dayak amuam inam. Danab ag na da ele dooitḵulag. Na amu na naḵa am Kayak genab. Da amu da am na beḵat, na da meiḏe uḏimi. 4 Uḏat na da meḏame amu da hein malami, amup̱a da wan imup̱a na binan oḵai humami. 5 O Mame, anuḵa wan ii dayeye, da na ele daaḏḏa, da binal oḵai ele daaiyi uḏiom amu gemu na binal amuib eḏun meḏe! 6 Ao Mame, da wan imup̱an danab na meḏame amu da ag amelagp̱a na diitnu mehuqi doop̱ig. Ag am nahipad, na da meḏame amu, ag nahip nai dim lamidṯeb. 7 Ag aaḵu dooṯeb, keeke oh na da meḏame amu nahip̱anu uḏiom. 8 Nai oh na da meḏame ele amu da ag maṯai aop̱ig. Da nahipp̱anu uḏimi amu ag genab doop̱ig, na da meiḏe uḏimi, ag amu ele oolagp̱a genab doop̱ig. 9 Amu da ahilagnu unuqidṯem. Da haen imup̱a wan imup̱an danab, ag oolagp̱a genab ii dooṯeb ele amu, da amu dilagnu ii unuqidṯem. Iiṯa. Da danab na meḏame, amu dilagnu unuqidṯem. Aḏinu? Amu oh am nahipad. 10 Dahilad imu oh am nahipad. Nahipad oh am dahilad ele. Ag da binal meṯeb. 11 Gemu da wanp̱a baula ii daapa. Da na gumiṯe goṯem amge dahilad imu ag wan imup̱an danab, ag oolagp̱a genab ii dooṯeb ele amu, ag oolagp̱a daaṯeb. O Mame op̱ia awak, na oninp̱a danab ah da meḏame imu dab madap̱e, da na ele laip̱u daaṯeb amubia ag oolag laip̱u ele dayeg! 12 Haen da ag ele daamut amu da dab maṯaiyi, ag da onil, na meḏame ele, amup̱a daap̱ig. Laip̱u laa ii padal meum. Laip̱u aaḵuib am nug nuḵa nuhig dab mak dim lamiṯom ele amu, nug aaḵuib padal meum. Amup̱a nai yak nahip genab meu oum. 13 Da gemu na gumiṯe goḵulnu doyena amu dahilad danab ag oo gamag ahak dahil oh aoglagnu amu da amunu nai imu madiṯem. 14 Nai nahip amu da ag maṯai, iiṯa aḏi ag dahilad imu dilagnu ag oolagp̱a nau, ninig ele dooṯeb. Aḏinu? Da wan imup̱anu iiṯa amubia ag ele wan imup̱anu iiṯa. 15 Da na ag wan imup̱anu diiadḵutnu oḏ ii medaṯem. Iiṯa. Na hep̱e, Satan nug ag diiadḵunu elele iiṯa daaḵu amunu na oḏ medaṯem. 16 Ag wan imup̱anu danab iiṯa, da ele wan imup̱anu iiṯa amubia. 17 Amunu nai nahip am genab amunu amup̱a na hep̱e, ag na noomp̱a elelenab op̱ia awak dayeg! 18 Na wan imup̱a meiḏe uḏie, danab ah oolagp̱a daami, amubia da ag maadp̱i, ag ele danab ah oolagp̱a daaglag. 19 Da dahilad imu ag da aniḏna, nahip nai peheṯak dim lamidna, op̱ia awak daaglagnu amu da na oḏen tutuḵunab dim lamidṯem. 20 Da dahilad ip̱uniṯak awak danab imu ahilagnu aaḵuib ii unuqidṯem. Iiṯa. Imu ag dahilnu madip̱eg, danab laala ele ag dahilnu oolagp̱a genab dooglag, da ahilagnu ele iiḵu unuqidṯem. 21 O Mame, Na dahilp̱a daaṯem, da nahipp̱a daaṯem, amubia amu ag i ele laip̱u daagnignu unuqidṯem. Danab laala amu ag nid dahilad ag oolag laip̱u daaṯeb anidna amu ag oolagp̱a, na he da uḏimi, genab dooglagnu amu da ag oh oolag laip̱u daaglagnu unuqidṯem. 22 Na da ele i laip̱u daaṯep, amubia dahilad imu ag laip̱u daaglagnu amu na da binal meḏame ele amu da ag maṯami. 23 Dahilad amu ag oolag laip̱unab dayebeb, iiṯa aḏi ag na da meiḏe uḏimi, na dahilnu oot huana mauhom amubia na dahilad, ahilagnu ele oot huanak mauhṯe dooglagnu amu da ahilagp̱a daap̱i, na dahilp̱a daaḵut. 24 Mame, danab ah na da meḏame amu haen da binal ele daaḵul amu ag da ele aben amup̱a daagnignu ool daaṯe. Ag da binal anuḵa wan ii dayomp̱a na dahilnu oot mauhe, na da meḏame amu ag anidḵulagnu ool daaṯe. 25 O Mame tutuḵunab, iiṯa aḏi amu ag na ii dooidṯeb amge da am na dooidṯem amu dahilad imu ag na da meiḏe uḏimi amu dooṯeb. 26 Da na dit ahilagp̱a miag atimi. Amu na dahilnu oot mauhṯe, oo mauhak amu ag oolagp̱a daaḵunu, da ele ag oolagp̱a daaḵulnu amu, da baula na dit ip̱uanadḵul,” awa unuqiṯom.

18

Judas Jesus Kekeḏ Ep̱elagp̱a Meum

1 Jesus anam unuqiṯa male, nuhiḵud ip̱uniṯak awak danab ele ag ahan gona, le Kidron mataḏna, olip dad laa ap̱a dayom amu ag dad amu oop̱a nop̱ig. 2 Judas, nug Jesus kekeḏ ep̱elagp̱a meum ele amu, nug ele dad amu doyom. Aḏinu? Haen kuḏum Jesus Nug ip̱uniṯak awak danab ele ag dad amup̱a qag medap̱ig. 3 Amunu Judas nug Rom dilag ban danab amu mana meṯak danab oḵai amu ḏo gumak danab-Parasia, ahilag daup laala ele diie, aben amup̱a uḏip̱ig. Ag amahlak, hul amu bannu keeke ele aon gop̱ig. 4 Jesus Nug keeke oh nuhigp̱a heḵulag amu oh doya malom amunu ag uḏieg, Nug guguaṯa wana aum. “Ag aun madiṯeb?” awa aum. 5 Anam a amu Nug oḏep̱a aon ap̱ig. “Jesus Nasaret ted,” aon ap̱ig. Aeg am Jesus ag amelagp̱a aum. “Da iiḵu,” awa aum. Judas, nug Jesus kekeḏ ep̱elagp̱a meum ele amu Nug ele oh hip̱aidna daap̱ig. 6 Hip̱aidna daaegeg, Jesus amelagp̱a, “Da iiḵu,” awa a, ag oṯaina, bitumtum gona, wanp̱a nena qep̱ig. 7 Ag nena qeeg amu Jesus Nug baula oḏ maṯom. “Ag aun madiṯeb?” awa aum. Anam a amu ag ap̱ig, “Jesus Nasaret ted,” aon ap̱ig. 8 Anam aeg am Jesus aum. “Da am danab amu iiḵuib, da matu amelagp̱a ami. Ag da maṯiḏna dop̱ig dayeb amu ag danab imu uuadp̱eg uḵeg!” awa aum. 9 Nug nai amu aum amu Nug anuḵa nai laa aum, nai amu meu oum. Nai Nug anuḵa aum am inam. “Na da meḏame amu laip̱u laa padal ii meum.” 10 Aria Simon Petrus nug qep elab ele amunu nug eeḏa awa, mana meṯak danab dilag iḵi, nuhig begbeg laa daug naḏiap amu hoiyom. Nid amu onig Malkus. 11 Anam he amu Jesus Petrus amegp̱a aum. “Na nahip qep elab eḏun abenp̱a me! Aṯemu? Le mua hai goḵoḏp̱a daaṯe, Mame meḏom ele amu, da iite lapa?” awa aum. 12 Nug anam a amu ban danab amu ban danab iḵilag amu Juda iḵilag, ahilag daup ele ag Jesus aḏana, muḏip̱a hip̱alp̱ig. 13 Hip̱alona, ag aon, tatam Kaiapas tanab Anas top̱a gop̱ig. Kaiapas nug maḏ amup̱a mana meṯak danab dilag iḵi dayom. 14 Kaiapas amu nugib tatam Juda amelagp̱a inam aum. “Danab laip̱u laa geha danab ah abenalag awa mauhḵu amu ena,” awa aum.

Petrus, “da Jesus Ii Dooṯem,” Awa Aum

15 Am Simon Petrus nug ip̱uniṯak awak danab laa ele, a Jesus dim lamidpiḏ. Mana meṯak danab dilag iḵi nug ip̱uniṯak awak danab laa amu doyom amunu nug mana meṯak danab amu laug aḏ oop̱a noum 16 amge Petrus nug aḏ dimiṯim, od oḏep̱a dayom. Anam dayeye amu ip̱uniṯak awak danab laa, mana meṯak danab dilag iḵi nug doyom ele amu, nug wana, nid ahin od gumom ele amu amegp̱a anana, Petrus omala oop̱a noum. 17 Ip̱uniṯak awak danab, mana meṯak danab dilag iḵi nug doyom ele amu, nug anam he, nid ahin od gumom ele amu Petrus amegp̱a aum. “Na ele danab imunu ip̱uniṯak awak danab laatai?” awa aum. Nid ahin nug anam a amu Petrus aum, “Da iiṯa!” awa aum. 18 Haen amuam oug haen amunu begbeg danab amu daup ele ag oug doona, ag ab laa ilan uḏignana daaegeg, Petrus nug ele ulah qeum amunu nug ele gaḵaḏak aoḵunu ab ilap̱ig amu uḏiḵa dayom.

Mana Meṯak Danab Dilag Iḵi Jesus Oḏ Meṯom

19 Anam dayeye amu mana meṯak danab dilag iḵi nug Jesus ip̱uniṯak awak danab nuhiḵudnu amu danab ah amelagp̱a nai mehuqom amunu ele oḏ meṯom. 20 Oḏ meṯe amu Jesus Nug oḏep̱a awa inam aum. “Da am danab ah amelagp̱a aben miag atiakp̱a nai maṯimi. Da nai doyak lag kuḏump̱a am meṯid lag oop̱a ele ip̱uniṯak maadṯami. Da loḵumakp̱a laa ii mehuqṯami. 21 Amunu aḏinu na da oḏ meḏaṯem? Na danab ag nai dahil doop̱ig ele amu ag oḏ maṯe! Ag am dahil nai doop̱ig,” awa aum. 22 Anam a amu daup laa hibaiṯa dayom ele amu, ep̱eg oohap ta, hip̱eg mataḏaḏa aum. “Na mana meṯak danab dilag iḵi nai amup̱ate nob medaṯem?” awa aum. 23 Anam a amu Jesus amegp̱a aum. “Da nai nau ami dayeb amu na tutuḵu da amelp̱a ap̱e doyei! O iiṯa da nai tutuḵu ami dayeb amu aḏinu na da oiḏme?” 24 Jesus anam a amu Anas nug Jesus, ep̱eg muḏip̱a qaḵak ele, Kaiapas, nug am mana meṯak danab dilag iḵi, nug top̱a me uḵom.

Petrus Baula, “da Jesus Ii Dooṯem,” Awa Aum

25 Simon Petrus nug ab uḏiḵa dayeye, ag nug oḏ medap̱ig. “Na ele nuhig ip̱uniṯak awak danab laatai?” aon ap̱ig. Anam aeg amu nug aum. “Da iiṯa,” awa aum. 26 Mana meṯak danab dilag iḵinu begbeg laa, nug am begbeg danab Petrus daug hoiyom ele, amunu tiig laip̱u amu, nug aum. “Genabnab na ele daṯa ap̱a dayeye, da anidmi,” awa aum. 27 Anam a amu Petrus eḏua amegp̱a, “Iiṯa,” awa aum. Nug anam a amu matuk paha gayom.

Jesus Aon Pilatus Top̱a Gop̱ig

28 Matuk gaye amu buṯuanab Jesus Kaiapas top̱anu aona, gabman oḵai top gop̱ig. Ag aon gop̱ig amge ag aḵa ag gabman oḵai laug oop̱a ii nop̱ig. Ag oolagp̱a, “Gabman oḵai imu nug Juda iiṯa, ihinig ḏop̱a ig nug lag oop̱a gota, ig oonigp̱a hip̱unin ele daagnig amu ig hip̱unin ele daatta amu ig Pasowa meṯid hobul ii lamata amunu ig lag oop̱a ii gomata,” anana, lag oop̱a ii gop̱ig. 29 Anam amunu ag dimiṯim daaegeg, Pilatus nug dimiṯim ag gumaṯa doa, amelagp̱a aum. “Danab imunu nai aṯemu?” awa aum. 30 A amu ag nug oḏep̱a aon ap̱ig. “Nug hip̱unin iiṯa dayeb amu ig omalta, nahipp̱a ii uḏilom,” aon ap̱ig. 31 Aeg amu Pilatus nug ag amelagp̱a aum. “Ag aḵa Nug aon gona, ahilag ḏop̱a nuhig nai epeḏieg!” awa aum. Anam a amu Juda ag ap̱ig. “Rom ag ig danab laa qep̱ut mauhḵunu aib ap̱ig amunu ig danab laa qep̱ut mauhḵunu ii dooṯem. Diig amunu amu ig na Rom dilag kobolp̱a danab imu ad emaitakp̱a aihḵutnu oonig daaṯe.” aon ap̱ig. 32 Ag nai amu ap̱ig amu Jesus Nug kobol aḏip̱a mauhḵunu aum ele, nuhig nai amu meu oum. 33 Anam aeg am Pilatus nug eḏua laugp̱a noa, Jesus onigp̱a e do, amegp̱a aum. “Na Juda dilag Kingte?” awa aum. 34 Pilatus anam a amu Jesus amegp̱a aum. “Na naḵa nai amu aṯemte oo iiṯa laa ag na amenp̱a ap̱igte?” awa aum. 35 Anam a amu Pilatus nug aum. “Da am Juda tedte? Nahipad danab ah amu mana meṯak danab oḵai ele ag na omaidna uḏin, da ep̱elp̱a meidp̱ig. Na aḏi heme?” awa aum. 36 Pilatus anam a amu Jesus aum. “Dahil ḏo maḏoḏ am wan imup̱an iiṯa. Dahil ḏo maḏoḏ wan imup̱anulob amu dahilad danab ag wagai mep̱eg, Juda oḵai ag da ii aḏailob. Amge dahil ḏo maḏoḏ amu ip̱anu iiṯa,” awa aum. 37 Jesus anam a amu Pilatus amegp̱a aum. “Na anam aṯem amunu na kingte?” awa aum. A amu Jesus Nug aum. “Na dahilnu, ‘Na am king daaṯem,’ maṯina aṯem. Da nai genab mehuqeqe oiḵulnu wanp̱a nei, da anil menuiḏom. Laa oh ag nai genab dim lamidṯeb amu ag dahil nai dooṯeb,” awa aum. 38 Nug anam a amu Pilatus amegp̱a aum. “Nai genab amu aḏi?” awa aum. Nug anam anana amu aha, dimiṯim Juda gumaṯa uḵa aum. “Da nuhigp̱a eheḏ laa ii anidmi. 39 Am ag ahilag kobol laa ele daaṯe amu kobol amup̱a, da Pasowanu meṯid hobul haenp̱a danab laip̱u laa uhuqe madaṯem amunu ag aḏi aṯeb? Da Juda dilag King amute uhuqe madaḵul?” 40 Nug anam aum amge ag qalan ap̱ig. “Nug iiṯa! Barabas uhuqna meḵe!” aon ap̱ig. Barabas nug am danab aqaqa, danab dilag keeke mauhnoak aoṯom.

19

1 Anam aeg amu Pilatus nug a, nuhig daup danab ag Jesus wipp̱a eheḏ mataḏp̱ig. 2 Mataḏna amu daup ag King igip̱anu bala bia muḏi qaun aeg elep̱a hewona, Jesus igip̱a aḏaeg no, king dilag lamen ele aḏuiṯeg noum. 3 Ag anam hena, Jesus gumidna uḏin ap̱ig. “Na am Juda dilag king! Na binan ele,” aon ap̱ig. Ag anam anana, ag ep̱elag oohap tena, hip̱eg mataḏp̱ig. 4 Ag anam heegeg amu Pilatus eḏua dimiṯim doa, amelagp̱a aum. “Anṯeg, da nug beḏup̱a eheḏ hak laa ii anidmi amunu ag amu dooglagnu omalp̱i, dimiṯim doḵunu heṯem,” awa aum. 5 Anam a, Jesus muḏi qaun ele igip̱a meeg dayeye, King dilag lamen enanag amu ele beḏup̱a dayeye, Nug dimiṯim doum. Do amu Pilatus nug aum. “Ag danab imu anṯeg!” awa aum. 6 Anam a amu mana meṯak danab oḵai, ahilḵad daup ele ag Jesus anidna, huanak ena ap̱ig. “Ad emaitakp̱a atule! Ad emaitakp̱a atule!” aon ap̱ig. Anam aeg amu Pilatus nug aum, “Ag aḵa aon, ad emaitakp̱a atuleg, da am nuhigp̱a eheḏ laa ii anidmi,” awa aum. 7 Pilatus anam a amu ag ap̱ig. “Ig ḏo ele amu ihinig ḏop̱a amu Nug mauhḵunu daaṯe. Aḏinu? Nug, ‘Da am Kayak beḵa,’ aum,” aon ap̱ig. 8 Ag anam aeg, Pilatus doya, nug huanak baḏa, 9 nug eḏua lag op̱a noa, Jesus oḏ meṯom. “Na am ab adep̱anu uḏime?” oḏ meṯa aum amge Jesus oḏep̱a naḵok laa ii awom. 10 Oḏep̱a ii awe amu Pilatus nug aum. “Aṯemun? Na dahil nai imu nob iite meḵut? Da na ad emaitakp̱a atulidḵulnu ap̱i amu atulidḵulag, o iiṯa da uhuqidḵulnu ap̱i amu uhuqidḵulag. Na amu iite dooṯem?” awa aum. 11 Anam a amu Jesus amegp̱a aum. “Aṯannu laa Nug na g̱agaṯag ii meṯalo amu na da ii aḏailom amunu aun nug da na ep̱enp̱a meiḏom ele amu, nuhig hip̱unin am oḵainab, nahip eḏiṯak,” awa aum. 12 Pilatus nai amu doya, Nug Jesus uhuqḵunu heum amge Juda ag enan ap̱ig. “Na danab amu uhuqp̱e goḵu amu na Kaisa layag iiṯa! Danab laa nug nuḵa nuhig, ‘Da am king,’ aṯe, nug am Kaisanu kekeḏ,” aon ap̱ig. 13 Pilatus nug nai anam doya, nug Jesus omala dimiṯim doa, epeḏiak aben onig Men Duqap̱ig, ap̱a epeḏiak oḵainu balalp̱a dayom. Men duqak amunu ag Hibru naip̱a, Gabata, aon adap̱ig. 14 Deḏ amuam Pasowanu meṯid hobul babaiṯaknu deḏ amu aam ameg 12 bia dayom. Anam dayeye, Pilatus Juda amelagp̱a aum. “King ahilag iiḵu,” awa aum. 15 Anam a amu Juda ag ap̱ig. “Aon ad emaitakp̱a atuleg! Aon ad emaitakp̱a atuleg!” aon ap̱ig. Anam aeg am Pilatus oḏ maṯom. “Ahilag King amu da ad emaitakp̱a atulḵulnu oolag daaṯete?” awa aum. Pilatus nug anam a amu mana meṯak danab oḵai ag inam ap̱ig. “Ig King laa iiṯa. Kaisa aaḵuib!” aon ap̱ig. 16 Anam aeg amu Pilatus Jesus ad emaitakp̱a atulḵulagnu ag ep̱elagp̱a meum.

Jesus Ad Emaitakp̱a Atulḵulagnu Aon Gop̱ig

17 Pilatus Jesus ag ep̱elagp̱a me, ban danab ag aoeg, Jesus nuḵa ad emaitak mawewe, aben laa onig Iḵilag Ebehi, ap̱a gop̱ig. Hibru naip̱a ag aben amunu Golgata aon aṯeb. 18 Ag aben amup̱a ad emaitakp̱a atulp̱ig. Danab aḏit laa ele nug heqo laih laih atulatp̱ig, ag Jesus gamagp̱a atulp̱ig. 19 Pilatus nug nai iḵi laa ya, ad emaitak igip̱a atulom. Nai am inam. Jesus Nasaret ted, Juda dilag king. 20 Nug nai amu Hibru naip̱a, Laten naip̱a, Grik naip̱a ele yom. Aria aben ag Jesus ad emaitakp̱a atulp̱ig ele amuam ab oḵai guguiṯak amunu Juda danab kuḏum ag nai amu eb qep̱ig. 21 Ag eb qep̱ig amunu mana meṯak danab oḵai ag Pilatus amegp̱a ap̱ig. “Na, ‘Nug am Juda dilag king,’ aib yaame. Iiṯa na, ‘Nug nuḵa, “Da am Juda dilag king,” awa aum,’ anam ye!” aon ap̱ig. 22 Anam ap̱ig amge Pilatus nug ag amelagp̱a aum. “Da yaami am aaḵu yaami,” awa aum. 23 Aria daup danab ag Jesus ad emaitakp̱a atulp̱ig, haen amup̱a ag nuhig lamen aona, daup danab waḏele ag laih laip̱u laip̱u anam aop̱ig. Ag amu aona amu ag lamen elab nuhig, baagp̱anu uḵa baegp̱a noak amu ele aoglagnu hep̱ig 24 amge lamen amuam koitak ele iiṯa, kunum anam hep̱ig amunu daup danab ag ap̱ig. “Ig lamen amu ii paṯiḏmata. Ig dais qiḏ heta, ig oonigp̱anu aun ig laa oh eḏiḵa amu nug aoḵu,” aon ap̱ig. Ag anam heeg amu Kayak naip̱a, nai laa daaṯe amu elele meṯom. Nai amuam inam. “Ag lamen dahilad otialadna diip̱ig. Ag dais qiḏ hena, danab laa otieg, lamen elab dahil awom.” Daup danab ag anam hep̱ig. 25 Aria ag anam heeg amu Jesus anig amu nug maḵeg amu Kliopas wau Maria amu Maria Magdala ted ele, ah amu oh ag Jesusnu ad emaitak guguiṯak daap̱ig. 26 Ag anam daaegeg, Jesus Nug anig amu ip̱uniṯak awak danab laa, Jesus Nug nuhignu oo huanak mauhṯom ele amu, nug ele anata, Nug anig amegp̱a aum. “Ah, nid imu am na beḵat,” awa aum. 27 Nug anam anana amu Nug ip̱uniṯak awak danab amegp̱a ele aum. “Imu am na anin,” awa aum. Jesus anam a amu ip̱uniṯak danab nug ah amu omala, nug laugp̱a uḵa, haen amup̱a nug dig ma gumeme, oh daadṯapiḏ.

Jesus Mauhom

28 Keeke amu oh ba male amu Jesus doyom, uḏat nuhig oh aaḵu ha malom amunu Kayak naip̱a yak laa daaṯe, amu elele medaḵunu, Jesus aum. “Da le baal diiṯe,” awa aum. 29 Nai amu a, ag wain ena iiṯa, ap̱a dayom amunu ag keeke laa lamen bia, le eeḏṯe ele, amu onig span, keeke amu wainp̱a mewona, aon, ud laa onig hisop, amu gumup̱a itana, meeg te, Jesus lemaḏu yaap̱ig. 30 Ag Jesus wain anam meṯaeg lawowa, Nug aum. “Dahil uḏat aaḵu hein malami,” awa aum. Nug anam ana mala, Nug dug guḏa ne mauhom. 31 Nug mauhom, deḏ amuam Juda ag ahilag Pasowanu meṯid hobul bap̱aidḵulagnu deḏ aaḵu oqiom. Deḏ amu uueb am meṯid oḵai beḵunu dayom amunu danab gaḏa meṯid amup̱a aihaṯak ii niimanu, Juda ag Pilatus amegp̱a daup ag gona, danab aihadp̱ig ele amu ag baelag qiip̱eg, ag mauhp̱eg, ag diiglagnu ap̱ig. 32 Amunu daup danab ag gona, danab aḏit Jesus ele atulatp̱ig ele amu baelah qiip̱ig. 33 Ag anam qiiatp̱ig amge ag Jesus gumidna wana, Nug mauhom anidp̱ig. Nug mauhom anidna, baeg ii qiip̱ig 34 amge daup danab laip̱u nug Jesus ban palapalp̱a qeṯi atule am pahanab tiig le ele neum. 35 Laa nug keeke imu oh amegp̱a anṯom ele amu, nug iiḵu miag madiṯe. Nug madiṯe imu am genab, nug doyom amu ag ele oolagp̱a genab dooglagnu madiṯe. 36 Keeke amu oh am Kayak naip̱a, nai daaṯe amu genab elele meḵunu beum. Nai amunu laa am inam. “Ag ebehi laa ii qiimna.” 37 Am Kayak naip̱a nai amunu laa ele daaṯe am inam. “Laa ag qeṯi yaap̱ig ele amu, laa ag Nug anidḵulag.”

Jesus Moḏp̱a Mep̱ig

38 Keeke imu oh dimp̱a amu Josep, Arimatia ted, nug Juda oḵai dilag baḏa, loḵumakp̱aib Jesusnu ip̱uniṯak danab oiṯom ele amu nug uḵa, Jesus gaḏa aoḵunu Pilatus unuqiṯom. Unuqiṯe, Pilatus nug, “Ena,” awa a amu Josep uḵa, Jesus gaḏa awom. 39 Nikodemus, danab amu nug anuḵa dig makp̱a Jesus tuqan gumiṯa uḵom ele amu, nug ele uḏiom. Nug ad diig aḏitnu tiilah, muṯuḏilah ena ele, tiilah amu koboliatp̱ig, keeke amunu ug amu naḵok 75 paun anam, nug amu awa uḏiom. Laa onig Mir am laa onig Alos. 40 Uḏie amu a Jesus gaḏa aoya, Mir Alos ele meya, Jesus gaḏa ele linen lamen elab amup̱a itapiḏ. Juda ag danab gaḏa boomḵulagnu hedap̱ig amubia hepiḏ. 41 Amu dad laa, ag Jesus Nug ad emaitakp̱a atulp̱ig ele, aben amu guguiṯak ap̱a dayom. Dad amup̱a men moḏ bau, anuḵa danab amup̱a laa ii mep̱ig ele amu ap̱a dayom. 42 Juda dilag Pasowanu meṯid hobulnu bap̱aidḵulagnu deḏ aaḵu dayeye, amunu meṯid guguiṯeṯe, meṯid amup̱a uḏat hemananu, men moḏ amu miag dayom amunu a ap̱a Jesus gaḏa mepiḏ.

20

Jesus Eḏua Hibaiṯom

1 Juda dilag Meṯid amu uḵa male, Maria, Magdala ted, nug buṯuanab gatatu ele moḏp̱a uḵa, men naḏi moḏ ameg tonom amu laa nug duṯune uḵa, moḏ amegp̱a ii dayeye anṯom. 2 Anam anṯa, nug eḏua qaibaḏ uḵa, Simon Petrus amu ip̱uniṯak awak danab laa, Jesus Nug nuhignu oo huanak mauhṯom ele amu, a amelahp̱a aum. “Ag Naḏi aon, adebtag mep̱ig amu ig ii dooṯem,” awa aum. 3 Nug anam a amu Petrus, ip̱uniṯak awak danab laa ele a ahai, moḏp̱a goḵulahnu 4 qaibaḏ gopiḏ. Goyaya amu ip̱uniṯak awak danab laa amu nug Petrus eḏiṯa, nug tatam moḏ guguiṯa uḵom. 5 Nug uḵa ta, gomela neeḵe, moḏ oop̱a uḵe amu nug lamen elab, ag amup̱a Jesus gaḏa itap̱ig ele amu nug amuib niieye anṯom amge nug oop̱a ii noum. 6 Nug anam neeḵa dayeye, dimp̱a Simon Petrus nug uḵa ta, nug ip̱u meṯa, moḏ oop̱a uḵa, nug ele linen lamen amu anṯa, 7 nug lamen laa, ag lamen amup̱a Jesus iḵi hautp̱ig ele amu, nug lamen amu ele anṯom. Lamen amu qak dayom bia nuḵa anam dayeye, linen lamen ele amu nug ele nuḵa dayeye anṯom. 8 Anam anṯe amu ip̱uniṯak awak danab nug tatam men moḏp̱a uḵom ele amu, nug ele oop̱a noa anṯa, nug oop̱a genab doyom. 9 A amelahp̱anab anam anidya, a Kayak naip̱a, Jesus Nug eḏua hip̱aidḵunu nai amu yak daaṯe amu a amunu oolah ii maiṯom. 10 A anam anṯoya amu ip̱uniṯak awak danab aḏit a eḏuya laulahp̱a gopiḏ.

Magdala Ah Maria Jesus Anṯom

11 Ip̱uniṯak awak danab aḏit uḵaeheh, Maria nug dimiṯim hibaiṯa, gayaya dayaya, nug gomela neeḵe, men moḏ oop̱a uḵom. 12 Neeḵe uḵe amu engel aḏit, lamen haḵab ele, Jesus gaḏa niiom aben amup̱a laa igip̱a laa baegp̱a anam daaeheh anatom. 13 Anate, a nug amegp̱a apiḏ. “Ah na aḏinu gaaṯem?” aoya apiḏ. Anam aeh amu nug aum. “Danab ag dahil Naḏi aon adebtag gop̱ig, adebtag mep̱ig, da ii dooṯem,” awa aum. 14 Nug anam anana, nug eḏua amu Jesus hibaiṯa dayeye anṯom amge Nug am Jesus amu nug ii doyom. 15 Ah nug eḏua Jesus anṯe amu Jesus ah oḏ meṯom. “Ah, na aḏinu gaaṯem? Aun madiṯem?” oḏ meṯa aum. Oḏ meṯe amu ah nug danab amu nug dad amu mamegtai anana amu amegp̱a aum. “Danab naḏi, natai aon gome? Anam dayeb amu na adep̱a meme amu da amelp̱a ap̱e, da uḵen aoḵul,” awa aum. 16 Anam a amu Jesus eḏua ah onig diia, “Maria,” awa aum. Anam a amu ah nug eḏua Hibru naip̱a, “Rabonai,” awa aum. Amu diig am, “Ip̱uniṯak danab.” 17 Nug anam a amu Jesus aum. “Na da aib aḏailme, da Mame top̱a ii gomi. Amge na da oḏel aona, da lailad gumadna gona, amelagp̱a inam a! ‘Da, da Mamel, Nug am ag Mamelag ele, da dahil Kayak amu ahilag Kayak ele amu, da Nug gumiṯe goṯem,’” awa aum. 18 Jesus anam amegp̱a a amu Maria, Magdala ted, nug uḵa, ip̱uniṯak awak danab amelagp̱a aum. “Da Naḏi anidmi,” awa aum. Anana amu nai Jesus nug amegp̱a aum amu oh amelagp̱a aum. 19 Aria deḏ amup̱aib Meṯidp̱a gatatu ne, Jesusnu ip̱uniṯak awak danab ag Juda dilag oḵai baḏadna, lag od manon daaegeg, Jesus uḏia tula, ag gumaṯa doa dayaya, ag amelagp̱a aum. “Ag oo mak maḏoḏ ele aweg!” awa aum. 20 Nug anam awowa amu Nug ep̱eg, qeṯi ele ip̱uanaṯom. Ag Naḏi anidna amu ag oolag gamag ahak oḵai doop̱ig. 21 Ag oolag gamag ahe amu Jesus baula amelagp̱a aum. “Ag oo mak maḏoḏ ele aweg! Mame Nug da meiḏe uḏimi, amubia da ele ag maaṯi goṯeb,” awa aum. 22 Anam awowa, Nug ouḏi ahilagp̱a iwala, Nug aum. “Ag Kayak Ouḏi aweg! 23 Ag danab dilag hip̱unin op̱ina maṯaglag amu danab amu dilag hip̱unin iiṯa meḵulag. Ag ii op̱ina maṯaglag amu danab amu dilag hip̱unin iiṯa ii memana,” awa aum. 24 Haen amup̱a ip̱uniṯak awak danab laa Tomas, nuhignu ag Didimas ele aṯeb amu, nug ag ele ii daaegeg, Jesus Nug uḏiom 25 amunu ip̱uniṯak awak danab laiḵud laa ag Naḏi anidp̱ignu amegp̱a aeg, nug aum. “Ag Nug ep̱eg tutuip̱a atulp̱ig amunu duḏup̱a amu da amelp̱a anṯena, da duḏup̱a amu ep̱elp̱a aḏen, Nug qeṯi duḏup̱a ele ep̱elp̱a aḏe doyena amu da oolp̱a genab dooḵul,” awa aum. 26 Nug anam a dimp̱a meṯid laip̱u uue, ip̱uniṯak awak danab ag baula Meṯidp̱a laḵa qag mena daanna, haen amup̱a Tomas nug ele oh daap̱ig. Ag daanna, lag od oh amu manaṯon daap̱ig amge Jesus Nug uḏia oolagp̱a dayaya aum. “Ag oo mak maḏoḏ ele aweg!” 27 Anam awowa, Nug Tomas amegp̱a aum. “Na ep̱en doḏop̱a da ep̱el nakok aḏan, amenp̱a ele da ep̱el anṯe! Na ep̱en bahin, da qeṯil ele nakok aḏe! Na oop̱a genab ii doyak danab bia aib heme. Iiṯa! Na ootp̱a genab doye!” awa aum. 28 Nug anam a amu Tomas oḏep̱a awa aum. “Na dahil Naḏi. Na dahil Kayak!” awa aum. 29 Nug anam a amu Jesus amegp̱a aum. “Na amu amenp̱anab da aniḏna, na ootp̱a genab doome. Laa ag da ii aniḏna, oolagp̱a genab dooṯeb amu, Kayak Nug ag itiṯak madaṯe,” awa aum. 30 Jesus Nug nuhiḵud ip̱uniṯak awak danab noolagp̱a ep̱onak keeke, danab heḵunu elele iiṯa iḏu iḏu kuḏum laa ele heum amu buk imup̱a oh ii yak. 31 Amge yak imu daaṯe amu ag eb qenana, ag, Jesus Nug am Kristus, Nug am ele Kayak Beḵa daaṯe, ag amu doona, oolagp̱a genab dooglagnu daaṯe. Ag nuhignu oolagp̱a genab doonna amu ag Nug onigp̱a ag bauklel aoglagnu yak imu amunu ele daaṯe.

21

Ipuniṯak Awak Danab Eblaih Laip̱u Ele Ag Jesus Anidp̱ig

1 Deḏ laa Jesus Nug nuhiḵud ip̱uniṯak awak danab ag Nug baula anidḵulagnu Taibirias le ihip̱a gumaṯa waum. Keeke amuam inam beum. 2 Ap̱a Simon Petrus, Tomas, nuhignu ag Didimas ele aṯeb amu, aria Nataniel, nug am Galelia wanp̱anu danab, nug ap̱ag diig am Kana amu Sebedi Bekoḏ aḏit amu Jesusnu ip̱uniṯak awak danab aḏit laa ele, ag oh ap̱a daap̱ig. 3 Anam daanna amu Simon Petrus nug amelagp̱a aum. “Da kakainu goḵul,” awa aum. Nug anam a amu ag ap̱ig. “Ig na ele oh goḵunig,” aon ap̱ig. Anam ana amu ag oh ahan gona, ub laap̱a tep̱ig amge tuqan amup̱a ag kakai naḵok laa ii aop̱ig. 4 Buṯua waḵaḏeḏe amu Jesus uḵa, le ihip̱a hibaiṯa dayom amge ip̱uniṯak awak danab ag danab amu, Nug am Jesus amu, ag ii doop̱ig. 5 Am Jesus Nug ag oḏ maṯom. “O nid, ag kakai laa aop̱igte?” awa aum. Anam a amu ag, “Iiṯa,” aon ap̱ig. 6 Ag anam aeg amu Jesus aum. “Ag uhui ub heqo laih naḏiap̱a eig! Ag anam hena amu ag kakai aoglag,” awa aum. Jesus anam a amu ag uhui naḏiap̱a ena amu ag kakai huanak aop̱ig. Awona, uhui eeḏp̱eg beḵunu elele iiṯa. 7 Anam daye amu ip̱uniṯak awak danab laa, Jesus nuhignu oo huanak mauhṯom ele amu, nug Simon Petrus amegp̱a aum. “Umu am Naḏi,” awa aum. Anam a, Simon Petrus nug uḏat haaha, ulahnu lamen uḏa dayom ele amu nug, “Umu am Naḏi,” nai amu doya, nug ulah lamen awa ma, oola lep̱a noum. 8 Nug oola lep̱a no, ip̱uniṯak awak danab laa oh ag ubp̱a daanna, uhui kakai ele eeḏp̱ig. Ag umanab ii daap̱ig, yu ihi guguiṯak, 90 mita keeke daap̱ig. 9 Ag ub el qena uḏin, le ihip̱a dona amu ab laa ilak ewawa dayeye anidp̱ig. Kakai laala ab oṯagp̱a anadna amu bret ele dayeye anidp̱ig. 10 Ag keeke anam anṯeg amu Jesus amelagp̱a aum. “Kakai ag geha aaḵu diip̱ig ele amu, laa akan doig!” awa aum. 11 Jesus anam a amu Simon Petrus nug ubp̱a ta, uhui kakai ele amu eeḏe, uḏuaman be, kakai oḵai oḵai amu eb qena, 153 anidp̱ig. Am huanaknab amge uhui naḵok laa ii paḵuom. 12 Anam daye amu Jesus amelagp̱a aum. “Dona e laig!” awa aum. Ip̱uniṯak awak danab laip̱u laa nug Jesus oḏ meṯa, “Na aun,” anam laa ii aum. Ag doop̱ig, nug am Naḏi. 13 Ag anam doop̱ig amu Jesus Nug doa, bret awa, pania maṯom. Kakai ele awa, pania maṯom. 14 Jesus Nug eḏua hibaiṯom amu haen ewam aaḵu nuhiḵud ip̱uniṯak awak danab ag Nug anidḵulagnu gumaṯa waum.

Jesus Petrus Oo Mauhaknu Oḏ Meṯom

15 Ag e lana malona, Jesus Nug Petrus oḏ meṯom. “Simon, Johanes beḵa, na laa oh eḏaṯak dahilnu oot mauhṯete?” awa aum. Anam a amu Petrus aum. “Naḏi na dooṯem. Da nahipnu ool mauhṯe,” awa aum. Petrus anam a amu Jesus aum. “Na dahil sipsip naḵud beḵadna meḏe!” awa aum. 16 Jesus anam anana amu Nug baula oḏ meṯom. “Simon, Johanes beḵa, na dahilnu oot mauhṯete?” awa aum. Anam a amu Petrus aum. “Ao, Naḏi na dooṯem, da nahipnu ool mauhṯe,” awa aum. Anam a amu Jesus baula aum. “Na dahilad sipsip atog noadna meḏe!” awa aum. 17 Jesus baula ewam batak Petrus oḏ meṯom. “Simon, Johanes beḵa, na dahilnu oot mauhṯete?” awa aum. Petrus Jesus haen ewam batak, “Na dahilnu oot mauhṯete?” aum amunu oop̱a guiṯak doyaya, nug Jesus amegp̱a aum. “Naḏi na keeke oh doon malame amu na da nahipnu ool mauhṯe ele dooṯem,” awa aum. Petrus anam a amu Jesus amegp̱a aum. “Dahil sipsip beḵadna meḏe!” awa aum. 18 Jesus Nug anam anana, Nug nai baula tuḏiṯa aum. “Da genabnab genab na amenp̱a aṯem, na nid bau daanna amu na naḵa maṯagiḏ imuanp̱a taḵana, aben na naḵa goḵutnu oot dayom amu na amup̱a goṯame. Amge dimp̱a na kaino mena amu na ep̱en humap̱e, laa nug na maṯagiḏ imuanp̱a tagiṯa, aben na goḵutnu oot ii daaṯe, amup̱a omaiṯeb goḵut,” awa aum. 19 Jesus nai amu maṯiom amu dimp̱a Petrus nug ib aṯemup̱a mauha, nug Kayak binag amup̱a meḵu amunu aum. Nai amu oh dimp̱a Jesus Nug, “Petrus na da dim lamiḏe!” awa aum. 20 Petrus Jesus ele goyaya amu Petrus nug eḏua neeḵa, ip̱uniṯak awak danab laa, Jesus nuhignu oo huanak mauhṯom ele, nug anuḵa e lanak haenp̱a Jesus guguiṯa dayaya, “Naḏi, aun nug na kekeḏ ep̱elagp̱a meidḵu?” aum ele amu, nug dim lamatete anṯom. 21 Petrus nug anṯa amu Jesus amegp̱a aum. “Naḏi, danab imu am aḏi heḵu?” awa aum. 22 Anam a amu Jesus Nug Petrus amegp̱a aum. “Da nug anam dayebeb, da eḏue uḏiḵulnu amegp̱a aḵulnu daalo amu, amuam nahip keekete? Na daib dim lamiḏe,” awa aum. 23 Jesus anam a amu nug laiḵud oolagp̱a ip̱uniṯak awak danab amuam ii mauhmanu nai anam naḏi meum amge Jesus Nug, “Danab amu nug ii mauhma,” ii aum. Iiṯa! Nug, “Da ap̱i, nug ii mauheb, da eḏuen neḵul am nahip keekete?” aaḵuib aum. 24 Am ip̱uniṯak awak danab amuib nug keeke imu oh amegp̱a anṯa, nai amu madiṯe, nai imu ele iiḵu yom amunu ig dooṯem, nai imu genab. 25 Amu keeke kuḏum laa ele Jesus Nug heum amu, keeke amu oh danab nug bukp̱a yaalo amu buk huanaknab daalob, buk amu wan imup̱a am belo.