Pwi Popai na é tâa jaa Pwiduée
1 É jèe nye tâa ê Popai naa na autapoo goo [ê gòropuu]. É tâa jaa Pwiduée. Ba nye tàgére wàé Pwiduée. 2 É nye wâjaa Pwiduée naa na autapoo goo. 3 É nama é pwa diri pâ namuru wà Pwiduée. Diri ê pâ muru, âna wàé na pwa. 4 É wâjaaé *âji wâro, na nama rà wâro na pwéelaa pâ âboro. 5 Ê pwéelaa, âna é èù naa nanaara ê bàutê. Â ê bàutê, âna câé caa câtàmwereê. Pai paâjupâra pwéelaa 6 Wà Pwiduée, âna é cùru me pwi jè âboro na nee Ioane. 7 É pwi a *paâjupâra ê pwéelaa, ba na é pwi naigé mara ê cèikî kà tèpa âboro diri. 8 Càcaa wàé ê pwéelaa, â é tèepaa, ba na é *paâjupâra ê pwéelaa. 9 Wàépwiri ê âji pwéelaa, na é tèepaa naa gòropuu, ba na é nama pwéelaa goo tèpa âboro diri. 10 É jèe nye tâa gòropuu ê Popai, â é tòpò ê gòropuu wà Pwiduée goo ê Popai. Êco na càra caa câmogòorié wà tèpa âboro gòropuu. 11 É jèe tèepaa [naa napô kêe] naa jaa tèpa bée; â càra caa tòpié wà tèpa jènereê. 12 Êco na wà tàpé na rà tòpié ma cèikî naa gooé, âna é nama rà tèpa naî Pwiduée. 13 Wà tèpa naîê, âna càra caa tèepaa gée goro ê câbawâdé kâra âboro. Ba rà nye tèepaa gée goro ê câbawâdé kà Pwiduée.
É pa naiiri âboro ê Popai
14 É pa naiiri âboro ê Popai, â é wâro nabibiu kâjè. Po tâbawêe naa gooé ê *pimeaari imudi, ma ê *âjupâra. Â bà jèe côo ê pai maina ma muugère kà Pwina naîê, na é caapwi co, na é tòpi jii Caa. 15 É tomara too wà Ioane, ba na é pamogòorié tà tèpa âboro, â é ina pâ: «Wàé kaa pwiri i pwi âboro na ia go jèe picémaraê tàwà, na ia go ina pâ, é bwaa pwicò kôo wà pwi âboro na dau pwamuru naa gooé jiio, ba é jèe nye wâro béaario.» 16 Jè pitòpi naa gò ê pâ wâdé ma *aupwényunyuâari, gée goo pimeaari imudi kêe. 17 Béaa, âna é pinaigé mara ê *Naèà wà *Moosé. Â nabàni, âna é pinaigé mara ê pimeaari imudi ma *âjupâra, wà Iésu *Kériso. 18 Nye ticè pwi jè âboro cèna é mu jèe côo Pwiduée. Êco na wà Pwina naîê na caapwi co, âna wàé kaa na pamogòorié tâjè. Ba é nye tà tâa jaa Pwiduée, â nye tàgére wàé côwâ mwara Pwiduée.
Opaâjupâra kà Ioane Pwi a piupwaa
19-20 Wà tèpa caa kà tèpa *Juif gée *Iérusaléma, âna rà panuâ pâ pàra tèpa ênawéna kâra Wâra pwapwicîri, ma pàra tèpa pwa *ârapwaailò dari Ioane. Â rà tawèerié pâ: «Wâgà wàa?» Â nye ticè na é naapwàniri goorà, ba é ina ba pwéelaa tàra pâ: «Càcaa wâgo pwi *Mesia, [na ée mwa pa-udò ê Ba].» 21 Â rà tawèerié pâ: «Â gona wâgà wàa? Gona càcaa wâgà Élia, pwi *péroféta [na ée mwa pâbéaa kêe]?» «Bwa.» «Â gona câgà caa i pwi Péroféta [na é inaê wà Moosé]?» «Bwa.» 22 «Â gona wâgà wàa? Gà ina tâbà, ba na bà ina tà tàpé na rà panuâbà me.» 23 Â é tòpi tàra pâ: «Wâgo wà pwi âboro na ia é inaô wà Isaia, pwi péroféta, na ia é wii pâ: Pwi âboro naa namaré na é tomara too: “Ée me Pwi Ukai! Patàrù naigé kêe!”» 24 Rà tâa nabibiu kà tèpa âboro bèepwiri cùrurà, pàra tèpa *Farasaio. 25 Â rà tawèerié mwara pâ: «Wiàna càcaa wâgà pwi Mesia, é, Élia, é, pwi Péroféta, â gorodà na gà *piupwaa?» 26 Â é tòpi tàra wà Ioane pâ: «Wâgo, âna go piupwaa goro jawé. Êco na é wânabibiu kàwà, ê pwi âboro na câguwà caa câmogòorié. 27 Wàé, âna ée mwa pwicò kôo. Êco na po dau càcaa pâriô, ma go tipi ê otàpwe goro du wâraâê, [ba é Pwi Ukai].» 28 Ê pwâra pitùra kàra bèepwiri, âna rà pwa na Bétani, pwi village na wâdò côwâ kâra nairiwâ Ioridano, wâna na é piupwaa naawê wà Ioane.
É Pwina naî Pwiduée wà Iésu
29 Na dàuru kêe, â é côo Iésu wà Ioane, na é me burèe, â é ina pâ: «Wàéni i *Pwi nari mutô kà Pwiduée! Wàé na é patâjii ê èpà kâra pâ âboro gòropuu! 30 Wà i pwi âboro, na ia go inaê tàwà napwiri pâ: É bwaa pwicò kôo wà pwi âboro, na dau pwamuru naa gooé jiio, ba é jèe nye wâro béaario. 31 «Béaa, âna câgo caa câmogòori pâ wàilàapà pwi âboro na ia go picémaraê tàwà. Â go me nau piupwaa goro jawé, ba na rà o câmogòorié wà tàpé *Isaraéla.» 32 Â é paâjupâra mwara wà Ioane pâ: «Go côo ê *Nyuâaê Pwicîri, na é boo gée napwéretòotù, wàra déamu, â é boo naa gòé. 33 Béaa, âna bwaa câgo caa pâji câmogòori pâ pwiri wàilàapà. Êco na wà Pwiduée, na é cùruo me, nau piupwaa goro jawé, âna é jèe ina tôo béaa pâ: “Gà mwa côo ê Nyuâaê Pwicîri, na boo naa gò pwi jè âboro, â é mwa tâa gooé. Âna wàé kaa, pwi âboro na ée mwa piupwaa goro Nyuâaê Pwicîri.” 34 «Â wàé kaa pwiri ê pwina go côo, â go nye paâjupâra pâ, wà pwi âboro bèepwiri, âna Pwina naî Pwiduée.»
É tapoo todà tèpa câmu
35 Na dàuru kêe, âna rà tâa wê côwâ wà Ioane ma tupédu âboro ârailu a *câmu kêe. 36 Â é côo Iésu na é paé, â é ina pâ: «Wàéni i Pwi nari mutô kà Pwiduée!» 37 Â ru têreê, â ru pâra wiâ Iésu. 38 Â é tabèreè wà Iésu, â é côoru, na ru gére pâra wiâê, â é ina tàru pâ: «Gàu mudà î?» Â ru tòpi têe pâ: «Gà pitâa pà, co pwi Rabbi?» (Ê popai Rabbi, âna pai ina wèe pâ ‘Pwi a pwa pupûra’.) 39 Â é ina tàru pâ: «Gàu me, ba na gàu o côo.» Jèe ârapàpé ineretòotù na càùru ija. Â rà pâra naima, nau côo na é pitâa wê, â rà jèe tà burà tâa wê. 40 Wà pwi jèpwi gée gooru, âna wà André, pwi aéjii kà Simona Pétéru. 41 Â é pò ma pâmari pwi aéjii kêe, â é ina têe pâ: «Bu jèe pâmari pwi Mesia!» (Ê popai ‘Mesia’, âna pai ina wèe pâ ‘Kériso’.) 42 Â é popaé pâdari Iésu. Â é côo wà Simona wà Iésu, â é ina têe pâ: «Wâgà Simona, pwina naî Iona. O mwa pituneegà pâ Céphas, é, Pétéru.» (Ê pwi neere âboro bèeni, âna pai ina wèe pâ ‘Atü’.)
É todà Filipo ma Natanaël
43-44 Na dàuru kêe, â nüma Iésu na é wâjué côwâ naa napô Galilée. Ûna é pâra, â ipitiru ma Filipo, pwi âboro gée Bethsaïda, village kà André ma Pétéru. Â é ina têe wà Iésu pâ: «Me wiâô!» 45 Â wà Filipo, âna ipitiru ma Natanaël, â é ina têe pâ: «Gà côo, bà jèe côo pwi âboro, na ia é inaê wà Moosé naa na i Naèà kêe—wà pwi âboro na ia rà picémaraê mwara wà pàra tèpa péroféta. Wà pwiibà, âna wà Iésu, pwi âboro gée Nazareth, pwina naî Ioséfa.» 46 Â é ina têe wà Natanaël pâ: «Gona nye pâri ma me gée Nazareth, cè jè muru cèna wâdé? Auwa!» Â é tòpi têe wà Filipo pâ: «Me, ma gà côo!» 47 Ûna é gére medari Iésu wà Natanaël, â é côoê wà Iésu, â é ina pâ: «Wàéni ê pwi âji Isaraéla, ba é pwi âboro na é *tàrù ma âjupâra!» 48 Â [é pò wà pwiibà, â] é ina têe pâ: «Gà tâmogòorio géepà?» Â é ina têe wà Iésu pâ: «Béaari ê pai todàgà kà Filipo, âna go jèe tà côogà na aranara i *upwâra wâi.» 49 Â é ina têe wà Natanaël pâ: «Pwi a pwa pupûra, wâgà Pwina naî Pwiduée, â gà Pwi Ukai naa Isaraéla!» 50 Â é tòpi têe wà Iésu pâ: «Gona gà cèikî, gée goo na go ina tâgà pâ, go côogà na aranara i upwâra wâi? Tàpo coo, ba gà o mwa côo ê pâ namuru na dau maina jii pwiri!» 51 Â é ina [tàra diri] pâ: «Guwà têre bwàti, ba go ina tàwà ê âjupâra pâ: Guwà o mwa côo ê napwéretòotù, wiàna tàpirié. Â guwà o mwa côo wà tèpa *angela kà Pwiduée, na rà too ma tàbàtù, wâgò-o *Pwina naîri âboro.»
É tâa goro piéa na Kana wà Iésu
1 Gée na càùru ârailu tòotù, âna pwa jè piéa na Kana, jè village gée Galilée. Â é tâa goo wà nyaa kà Iésu. 2 Â rà todà mwara Iésu ma tèpa *câmu kêe, naa goro piéa. 3 [Bwaa càcaa pâji pwâadàra i tòotù, â] jèe pâ nau ticè dipâa. Â é todà Iésu wà nyaa kêe, â é ina têe pâ: «Au, meaarirà, ba jèe ticè dipâa kàra.» 4 Â é ina têe wà Iésu pâ: «Naa càcaa wâgà, na pitûâri tôo, cè pwina go o pwa. Ba bwaa càcaa pâji tèepaa me ê pàara kôo.» 5 Â é ina wà nyaa kêe tà tèpa ênawéna pâ: «Guwà pwa diri ê pwina ée mwa ina tàwà.» 6 Â tâa wê ê tèpa wâra jawé atü na po 6 , na piwâpâ na 100 litres. Wà tèpa *Juif, âna rà mu pa ê jawé gée na, târa ê ‘pwapwicîri târa pai *pinuwa’, wiâra ê nyamanya kàra. 7 Â é ina tà tèpa ênawéna wà Iésu pâ: «Pwaai ma wâbé tèpa wâra jawé bèepwiri, goro jawé.» Â rà pwaai ma wâbé diri. 8 Â é pwa ma ina tàra côwâ pâ: «Guwà cia côwâ, â guwà popa pâdari wà pwi apooro pi-ija.» Â rà cia pâdarié. 9 Nabwé, â é nacai i jawé wà pwini [â é pò, ba] jèe pâra nau dipâa. Â câé caa tâmogòori wâna na me géewê, i dipâa bèepwiri. (Êco na wà tèpa ênawéna, âna rà nye tâmogòori.) Â é todà pwi a piéa, 10 â é ina têe pâ: «Naa na ê pai pwa kâjè, âna jè ipâdi béaa ê dipâa na dau wâdé. Ûna rà jèe dau wâdo, â jè mwa pâdi ê dipâa na câé caa po dau wâdé. Êco na wâgà, âna gà nye tàgére wéaari dipâa na wâdé, tiagoo ni!» 11 Wàé kaa pwiri tapoo pàtàmara wakè, na é tapoo wà Iésu na Kana wâ Galilée. Ba ê câmu bèepwiri, âna é paari ê pai maina ma muugère kêe. Â rà cèikî naa gooé wà tèpa câmu kêe. 12 Gée na càùé, â é boo naa Capernaüm wà Iésu, wàilà ma wà nyaa kêe, ma tèpa aéjii kêe, ma wà tèpa câmu kêe. Â càcaa wâru pâ tòotù na rà tâa wê na.
É tü tà tèpa pi-icu gée na Wâra pwapwicîri
13 Jèe tàpo wâmwünyabwe ê tòotù *Paséka, tòotù maina kà tèpa Juif. Â é too naa *Iérusaléma wà Iésu. 14 Â ûna é tò naa na [gòroigé kâra] ê *Wâra pwapwicîri, â é pâdari ê pâ âboro, na rà gére pi-icu paaci ma mutô ma déa, â é côo mwara tèpa pitòotéri mwani, na rà tâaboo naa goro taapà kàra. 15 Â é bàpi ê otàpwe, ba na ubati, â é cau tütürà gée na Wâra pwapwicîri—cau wàilà mara pâ mutô ma paaci kàra. Â é tawicèpwiri tâjii ê pâ mwani atü kà tèpa pitòotéri mwani, ma pugòboori ê pâ taapà kàra. 16 Â é tûâri tà tèpa pi-icu marü, pâ: «Guwà patâjii géeni ê pâ muru bèeni! Â guwà nabwé na guwà pwa ma wâra pi-icu ê wâ kà Caa kôo!» 17 Â wà tèpa câmu kêe, âna rà mwa niimiri ê jè auwii naa na *Tii Pwicîri, pâ: Dau maina ê pwâranümoo goo ê Wâra pwapwicîri'gà. Psaume 69 . 10
Ucina goo pai wâro côwâ kêe
18 Rà ina têe wà tèpa pitûâ kà tèpa Juif pâ: «Dà cè câmu kêe, na gà pwa, târa paari tâbà pâ ê pwina gà pwa, âna muru me gée jaa Pwiduée?» 19 Â é ina tàra pâ: «Téura tâjii ê wâra pwapwicîri bèeni, â go mwa pacima côwâ naa na âracié tòotù!» 20 Â rà ina têe pâ: «A?! Po 46 naja goro pai bari wàra ê Wâra pwapwicîri bèeni! Â wànau? Wâgà, âna gà ina pâ gà o pacima côwâ naa na âracié tòotù?!» 21 Êco na ê ‘wâra pwapwicîri’ na é ina wà Iésu, âna é ina ê naiié. 22 Ûna ée mwa wâro côwâ gée na aubà, â rà mwa niimiri wà tèpa câmu kêe, pâ, é mu jèe nye [pwa wâru] ina tàra ê pwi bèepwiri. Â rà cèikî naa goo ê Tii Pwicîri, ma pâ pwina é jèe nabwé ina wà Iésu.
É tâmogòori pwâranümara âboro
23 Ûna é bwaa tâa Iérusaléma wà Iésu, na tòotù Paséka, â dau wâru âboro na rà cèikî naa gooé. Ba rà jèe côo pâ câmu kâra pàtàma Pwiduée na é pwa. 24 Êco na câé caa po cèikî naa goorà, ba é jèe nye cau câmogòorirà diri. 25 Ba càcaa âjimuru têe, wiàna ina têe ê pai pwa kâra âboro, ba é nye tâmogòori pwâranümarà.
Pitùra kà Iésu ma Nicodème
1 Pwa pwi jè âboro na nee Nicodème, pwi jè ârapàara [tèpa pwapwicîri gée jaa] tèpa *Farasaio. Â é pwi âboro imaina kà tèpa *Juif. 2 Â é pâra dari Iésu na jè ne, â é ina têe pâ: «Pwi ukai, bà jèe tâmogòori pâ, gà pwi a pwa pupûra na gà me gée goo Pwiduée. Ba nye ticè pwi âboro, na pâri ma é pwa ê pâ *câmu kâra pàtàma Pwiduée na gà pwa, wiàna câé caa wâjaaé wà Pwiduée.»
Wâdé na jèu pitèpawà côwâ
3 É tòpi têe pâ: «Gà têre bwàti, ba go ina tâgà ê âjupâra pâ: Wiàna càcaa jèu pitèpa côwâ wà pwi âboro, â o càcaa pâri ma é côo ê *Mwaciri kà Pwiduée.» 4 Â é ina têe wà Nicodème pâ: «A? É wànau târa cè pai pitèpaé côwâ, wà pwi jè âboro na é jèe maina? Gona nye pâri ma é tò côwâ naa nanaa nyaa kêe, ma o mwa jèu pitèpaé côwâ?» 5 Â é tòpi têe wà Iésu pâ: «Go ina tâgà ê âjupâra pâ: Wiàna càcaa jèu pitèpa côwâ wà pwi âboro, goro jawé ma ê Nyuâaê Pwicîri, â o càcaa pâri ma é tò naa na Mwaciri kà Pwiduée. 6 Wà pwina pitèpaé gée goro âboro, âna nye pwi âboro. Â wà pwina pitèpaé gée goo ê Nyuâaê Pwicîri, âna nye pwi âboro kà Pwiduée. 7 Gà cibwaa pò, na go gére ina tâgà pâ, wâdé na jèu pitèpawà côwâ. 8 Gà côo, ê pwéretòotù, âna é nye pâ naa, na nye nümee na é pâ wê. Â gà têre aié, â câgà caa tâmogòori na é me géewê, ma wâna é pâ naawê. É wàrapwiri mwara naa goo pwi âboro na pitèpaé naa na ê Nyuâaê Pwicîri.»
O cipa too wà Pwina naîri âboro
9 É ina têe wà Nicodème pâ: «[Ê ‘pitèpa bèeni naa na ê Nyuâaê Pwicîri’ na gà ina, âna] o wànau târa cè pai pwa wèe?» 10 Â é tòpi têe wà Iésu pâ: «Gà pwi *dotée goro ê Naèà, â gà pwi âboro imaina na *Isaraéla. Â gona câgà caa tâmogòori ê pâ pwi bèepwiri? 11 Go ina tâgà ê âjupâra pâ: Bà ina pâ pwina bà tâmogòori, â bà *paâjupâra ê pwina bà côo. Â câguwà caa tòpi ê pwina bà paâjupâra. 12 Na go ina tàwà pwina tèepaa naa na gòropuu, â câguwà caa cèikî naa goo. Â guwà mwa wànau târa cè pai cèikî kàwà, wiàna go ina tàwà ê pâ muru na wânidò *napwéretòotù? 13 Nye ticè pwi jè âboro cèna é too naa napwéretòotù; â wâdé co wâgo *Pwina naîri âboro, na go boome gée napwéretòotù. 14 «[Gà pitaniimiri ê pai pwa kà] *Moosé, naa namaré. Ba é cipa too naa goro ê bàra upwâra, ê dòèa na pwa goro paò. Â o wàrapwiri ê pai cipa too wà *Pwina naîri âboro, 15 ba na wà pwina é cèikî naa gooé, âna o tà têe ê *wâro dàra gòiri jaa Pwiduée.
Dau wânüma Pwiduée goojè
16 «Ba po dau wânüma Pwiduée goo ê pâ âboro gòropuu, êkaa na é panuâ me wà Pwina naîê na é caapwi co, ba na wà pwina é cèikî naa gooé, âna câé caa bà, êco na o tà têe ê wâro dàra gòiri. 17 Ba câé caa cùru me Pwina naîê, wà Pwiduée, ba na é pitèi tèpa âboro gòropuu. Â é cùrué me, ba na rà udò ê pâ âboro gée gooé, [ma tâa tàra ê *âji wâro jaaé]. 18 Wà pwina é cèikî naa goo wà Pwina naîê, âna càcaa pitèié; â wà pwina câé caa cèikî naa gooé, âna jèe pitèié. Wàrapwiri, ba câé caa cèikî naa goro *Pwina naî Pwiduée, na é caapwi co. 19 «Â ê aupitèi bèepwiri, âna êni: É jèe tèepaa me ê pwéelaa naa gòropuu, êco na wà tèpa âboro, âna wâdé tàra ê bàutê jii ê pwéelaa. Ba ê pâ càrarà ma tûâ kàra, âna nye taaci èpà. 20 Ba wà pwina é pwa taaci na èpà, âna é èpàri ê pwéelaa. Â câé caa me naa na pwéelaa. Ba péa o côo ê pâ tûâ kêe na èpà. 21 Â wà pwi âboro na é wakè na *âjupâra, âna é me naa na ê pwéelaa, ba na inapàpari diri pâ wakè kêe, na me gée goo Pwiduée.»
É inapàpari Iésu wà Ioane
22 Gée na càùé, â rà pâra wà Iésu ma wà tèpa *câmu kêe, naa napô *Judée. Â rà tàpo tâa wê, â é *upwaa tèpa âboro. 23 Â wà Ioane mwara, âna é *piupwaa naa na ére wâ Énon, wâmwünyabweri Salim, gée goro na wâru najawé wê. Â rà pâra wiâê ê pâ âboro, ba na é upwaarà naawê. 24 (Ba bwaa câé caa pâ pwa karapuu, na pàara bèepwiri.) 25 Na jè tòotù, âna wà pwi jè Juif, âna é tapoo pitùra ma wà tèpa câmu kà Ioane. Â rà pâ nau pitòocia goro ê ‘pwapwicîri târa *pinuwa’ wiâra ê nyamanya kàra. 26 Â rà pâdari Ioane, â rà ina têe pâ: «Pwi ukai, gà niimiri i pwi âboro na ia gà paâjupâraê, na ia gàu caatâa na ére gée côwâ kâra Ioridano? Â gà côo, nabàni, âna é jèe gére piupwaa! Â jèe po dau wâru ê pâ âboro na rà gére pâra darié!» 27 Â é tòpi tàra wà Ioane pâ: «Nye ticè jè muru cèna é tòpi wà pwi âboro, wiàna câé caa naa têe wà Pwiduée. 28 Ba wâguwà kaa, âna guwà jèe nye têreô, na go ina pâ, càcaa wâgo *Mesia [na ée mwa pa-udò ê Ba]. Ba wâgo, âna cùruo me, ba na go pâbéaa kêe. 29 «Guwà côo, wà pwina é tâa jaa wà tô a piéa, âna wà pwi a piéa. Â napwa naa goo wà pwi bée pwi a piéa; âna é tà coo goro jènereê, â é tàmaariê. Â é dau ipwàdée goro ê pwâratùra kêe. Â ipaiwà naa gooò, ba nye tâbawêe nabà ê ipwàdée kôo. 30 Â wâdé na é pimaina too; â go pikîri boo.»
Wà Pwina é me géenidò napwéretòotù
31 Wà pwi âboro gée gòropuu, âna é nye gée gòropuu. Â é nye tùra pwacèwii pwi âboro gée gòropuu. Êco na wà pwina é me géenidò napwéretòotù, âna é nye wâjaijè diri. Üu, é wâjaijè diri kaa. 32 Â é nye paâjupâra ê pâ muru na é jèe côo ma têre. Â nye ticè âboro cèna é tòpi ê pâ muru na é ina. 33 Â wà pwi âboro na é tòpi ê pipaâjupâra kêe, âna é inapàpari pâ, wà Pwiduée, âna é ina ê âjupâra. 34 Ba wà pwi âboro na é cùrué wà Pwiduée, âna é ina ê popai kà Pwiduée. Â wà Pwiduée, âna é naa bamwara têe ê Nyuâaê Pwicîri. 35 Wà Pwiduée Caa, âna wânümee goo Pwina naîê, â é naa têe pitûâ naa gòro diri pâ muru. 36 Wà pwi âboro na é cèikî naa goo Pwina naîê, âna tà têe ê wâro dàra gòiri jaa Pwiduée. Â wà pwi âboro na tàutêe na é cèikî, âna o câé caa wâro. Â ê pwâra putàmu kà Pwiduée, âna o nye tà tâa gooé.
Pwâra pwa jèkutâ kà Iésu ma tô jè ilàri gée Samaria
1-3 Rà têre wà tèpa *Farasaio pâ, wâru ê pâ âboro na é todàra wà Iésu, ma *upwaarà, jii wà Ioane. (Êco na câé caa *piupwaa wà Iésu; â wà tèpa *câmu kêe co na piupwaa.) Ûna é têre pwiri wà Iésu, â é pâra gée napô *Judée, naa Galilée. 4 Â é pitapàgà pâ napô *Samaria. 5 Â é tèepaa naawê, â é pâra naa na pwi jè village, na nee Sikar, na é wâmwünyabweri ê napuu, na ia é jèe naa wà Iakobo tà pwina naîê Ioséfa, [na pàara biu]. 6 É tâa wê ê pwârajawé kà Iakobo. Â é tàpo tâaboo naawê wà Iésu, ba dau oratêe, goro ê pai pâra kêe, â jèe gopaé.
Pwârajawé târa wâro
7-8 Wà tèpa câmu kêe, âna rà pâra naa na village nau wâri cè èrà. É tèepaa naa goro pwârajawé wà tô jè ilàri gée Samaria, nau cia jawé. Â é ina têe wà Iésu pâ: «Tôoni, go ilagà na gà naa cè wâdooò.» 9 Â é tòpi têe i tô ilàri pâ: «Ée! Cina gà ila jawé jiio, wâgà pwi *Juif? Ba wâgo, âna go tô Samaria.» (Ba càra caa piwâdé wà tèpa Juif ma tèpa Samaria.) 10 Â é tòpi têe pâ: «Câgà caa câmogòorio, wâgo pwi a gére ila jawé jiigà. Â câgà caa câmogòori mwara ê uràpâra kà Pwiduée. Ba wiàna gà côoinari, â pwiri gére wâgà na ila jawé jiio; â pwiri go gére naa tâgà cè jawé târa wâro!» 11 Â é ina têe wà tôobà pâ: «Gà o wànau târa cè pai pa wàra i jawé târa wâro, na gà gére ina? Ba nye ticè wâra cia, â é po dau tâgòro i pwârajawé. 12 Wànau? Gà piwéna jii Iakobo, pwi caa kâbà? Ba wàé na naa tâbà i pwârajawé bèeni. Â rà wâdo ni, ma tèpa naîê, ma ê pâ macii kêe diri.» 13 Â é tòpi têe wà Iésu pâ: «Ê pâ âboro na rà wâdo na pwârajawé bèeni, âna o bwaa nye tà nümarà dàra wâdo côwâ. 14 Êco na wà pwi âboro na é wâdo ê jawé na go naa têe, âna o càcaa mwa caa nümee dàra wâdo. Ba ê jawé na go o mwa naa têe, âna ée mwa pâra nau pwârapò gooé—pwi pwârapò na ée mwa tà ciburà pò, tia naa na ê wâro dàra gòiri jaa Pwiduée!» 15 Â é ina têe wà tôoni pâ: «Naa tôo ê jawé bèepwiri! Naa tôo, ba na o câ mwa caa nümoo dàra wâdo côwâ! Â o câgo mwa caa me côwâ nau cia jawé wâni!»
Wâgo pwi Mesia na patùragà
16 É tòpi têe pâ: «Pâra nau todà pwi éagà; â gàu me naani.» 17 «Nye ticè éao.» «Nye âjupâra ê pai ina'gà pâ nye ticè éagà. 18 Ba jèe po 5 éagà. Â wà pwina gàu gére pitâa ma wàéni, âna càcaa pwi éagà mwara. Üu, nye âjupâra kaa ê pai tòpi'gà!» 19 Â é ina têe wà tô ilàri pâ: «Go côo pâ gà pwi *péroféta, [na gà pame ê popai me gée jaa wà Pwiduée]! 20 Wà tèpa ijiao kâbà, âna rà pwamaina Pwiduée gòro ê jaa bèeni. Â napwa naa goowà tèpa Juif, âna guwà ina pâ ê ére na jè pwamainaê naawê, âna wâ *Iérusaléma.» 21 Â é ina têe wà Iésu pâ: «Tôoni, gà cèikî naa gooò, na go ina pâ: O mwa tèepaa me ê pwi pàara, na o jèe nabwé na pwamaina Caa, naa gò pwi jaa bèeni, ma wâ Iérusaléma mwara. 22 Ba wâguwà tèpa Samaria, âna câguwà caa tâmogòori wà Pwina guwà pwamainaê. Wâdé wàibà tèpa Juif, ba bà nye tâmogòorié. Ba ê pai udò kà tèpa âboro, âna me gée goo tèpa Juif. 23 Êco na o mwa tèepaa ê pwi pàara, â jèe wàé kaa ni, na rà o mwa pwamaina wà Caa wà tèpa âboro, naa na nyuâa ma na *âjupâra. Ba wàé kaa pwiri ê pai pwamaina, na é ilari wà Caa. 24 Ba wà Pwiduée, âna é nyuâa. Â wâdé na wà tèpa âboro na rà pwamainaê, âna rà pwamainaê naa na nyuâa ma na *âjupâra.» 25 Â é ina têe wà tô ilàri pâ: «Go tâmogòori pâ ée mwa tèepaa wà pwi *Mesia, jè nee mwara Kériso. Â wiàna ée mwa tèepaa, â ée mwa inapàpari tâjè diri ê pâ muru.» 26 Â é ina têe wà Iésu pâ: «*Wâgo pwini na tàgére patùragà!»
É inaê tà pàra tàpé wà tô ilàri
27 Ûna ru bwaa gére pitùra, â rà tèepaa me côwâ wà tèpa câmu kêe. Â rà dau pò, na rà côoê na ru ipwa jèkutâ ma tô jè ilàri. Êco na nye ticè gée goorà cèna tawèeri tô ilàri pâ: «Dà cè pwina na gà ina tà pwini?» Â ticè na tawèeri Iésu pâ: «Cina gà pwa jèkutâ ma wà tôoni?» 28 Â é panuâ naawê i wâra cia jawé kêe wà tô ilàri. Â é pâra côwâ naa na village, â é ina târa ê pâ âboro pâ: 29 «Ée! Guwà me nau côo pwi âboro na é cau inapàpari tôo diri ê pâ muru na go pwa! [Pwiri wàilàapà?] Pwiri wà Mesia?» 30 Â rà cau pâra diri nau côo Iésu.
Âji utimuru âna pai pitêre dà Caa
31 Na pwi pàara-bà, â rà tàgére tacoo goo wà Iésu wà tèpa câmu kêe pâ, na é pa cè uti kêe: «Pwi Ukai, gà jèe tàpo ija!» 32 Êco na é ina tàra pâ: «Wâgo, na pwa ê uti kôo, na câguwà caa tâmogòori.» 33 Â rà pitawèerirà pâ: «Pwiri jèe pwa cè âboro cèna pame cè uti kêe?» 34 Â é tòpi tàra pâ: «Ê uti kôo, âna, na go pwa ê câbawâdé kà Pwina é cùruo me, â go tubanabwé diri ê pâ wakè na é naa tôo. 35 «Guwà [tâmogòori ê auina na] ina pâ: “Bwaa dàra ârapàpé parui târa piûnya.” Êco na go ina tàwà pâ: Côo bwàti ê pâ aupwanapô, ba jèe pàara târa piûnya! 36 «É tàgére tòpi ê wâriê wà pwina é piûnya, ba é piûnya dàra ê *wâro dàra gòiri jaa Pwiduée. Êkaa na ru cau ipwàdée, wà pwina é câmi, ma wà pwina é piûnya. 37 Â êna âjupâra ê pai ina wèe pâ: “Jè âboro, âna é câmi, â jèpwi, âna é piûnya.” 38 «Wâgo na go cùruwà nau piûnya ê pwina câguwà caa câmi. Ba wà pàra tàpé, âna rà wakèri, â wâguwà, âna guwà mwa caa piûnya.»
Wâru tàpé na rà cèikî naa gooé
39 Wâru tèpa Samaria gée na village Sikar, na rà cèikî naa goo Iésu, gée goo jèkutâ kà tô ilàri, na ia é ina tàra pâ: «É po cau ina tôo diri ê pâ muru na go pwa.» 40 Â rà pâmari Iésu, â rà tacoo gooé pâ, na é bwaa tàpo tâa jaarà. Â é tâa jaarà naa na ârailu tòotù. 41 Mwa dau wâru âboro côwâ, na rà cèikî naa goo Iésu, gée goro ê pai tùra kêe. 42 Â rà ina tà tô ilàri pâ: «Câbà caa cèikî gée goro ê jèkutâ'gà co. Ba nabàni, âna bà jèe têreê. Â bà tâmogòori pâ wàé kaa, âna é *pwi a pa-udò pâ âboro gòropuu!»
É nama tiàu maagé kà pwi naî pwi jè âboro imaina
43 Gée na càùru du tòotù bèepwiri [na napô Samaria] â é wâjué côwâ wà Iésu naa Galilée. 44 É nye tàmara ina béaa pâ: «Wà pwi péroféta, âna càra caa papwicîriê, naa na ê âji napô kêe.» 45 Êco na, ûna é tèepaa naa Galilée, â rà tòpié bwàti. Ba rà jèe côo ê pâ muru na é pwa na Iérusaléma, na rà tâa wê ma wàé naa goro i *Paséka. 46 Â é wâjué côwâ naa Kana, i pwi village gée Galilée, wâ na ia é bii i jawé ma dipâa. É tâa wê ê pwi jè âboro imaina kà ukai *Héroda, na é maagé ê pwi naîê, naa na village Capernaüm. 47 Â é têre pâ é jèe tèepaa wà Iésu naa Galilée, me gée Judée. Â é pâdarié, â é tacoo gooé, ma é boo naa Capernaüm, nau pwa ma é wâdé pwina naîê. Ba jèe tòina maagé kêe. 48 Â é ina wà Iésu [tà tàpé na rà tâa wê] pâ: «Wiàna câguwà caa côo ê pâ *câmu kâra pàtàma Pwiduée naa gooò na guwà pò goo, â o câguwà caa cèikî!» 49 Â é ina têe wà pwi âboro pâ: «Gà wàcî, co Pwi Ukai, â gà me naa jaao, ba ée jèe pwa na é bà wà pwi naîô!» 50 Â é ina têe wà Iésu pâ: «Gà wâjué côwâ, ba é jèe wâdé i pwi naîgà.» Â é cèikî wà pwiibà naa goro i popai kà Iésu, â é pâra.
É jèe wâdé côwâ pwina naîê
51 Ûna é bwaa gére pâra, â ipitirà ma tèpa ênawéna kêe, â rà ina têe pâ, é jèe wâdé i pwi naîê. 52 Â é tawèerirà goro ê ineretòotù na tiàu i maagé kêe na. Â rà ina têe pâ: «Tiàu ê pai pitòoka kêe, géecaa na caapwi ineretòotù na càùru ija.» 53 Â é côo pâ, wàé kaa pwiri i pwi ineretòotù na ia é ina têe wà Iésu pâ: «É jèe wâdé ni i pwi naîgà.» Â rà cèikî naa goo Iésu, wàilà ma êdiri pwârawâ kêe. 54 Wàépwiri ê béârailu kâra câmu kâra pàtàma Pwiduée, na é pwa wà Iésu naa napô Galilée, na é me gée Judée.
É nama é wâdé pwi a pitàbwamwa na tòotù pwicîri
1 Gée na càùé, â rà pwa ê pi-ija na *Iérusaléma wà tèpa *Juif. Â é too naawê wà Iésu. 2 Â, naa Iérusaléma, âna pwa ê jè na auipitoo, na nee Béthesda naa na *hébéru. Â é wâmwünyabweri ê pwi jè goropwârawâ goro ê ville, na rà ina goo pâ Goropwârawâ kâra mutô. Â naa goo ê pwi auipitoo-bà, âna pwa 5 goropwârawâ. Â naa na jèpa goropwârawâ, âna jè pâra nabibiu kâra du nee âra wâ. 3 Â po dau wâru tèpa maagé na rà tà puu wê na curuu—wà tèpa bwi, ma wà tèpa bee, ma tèpa pitàbwamwa. [Ba rà tà tapacîri ê pai gù kâra i jawé. 4 Ba é boome na pàra pàara ê jè *angela kà Pwi Ukai, nau gù na i jawé. Â wà pwi âboro maagé na é êgò boo béaa naa na auipitoo, gée na càùru pai gù kâra jawé, âna jèe tiàu ê maagé kêe.] 5 É tâa wê wà pwi jè âboro, na jèe po 38 naja kêe goro maagé. 6 Â é côoê wà Iésu, na é gére puu. Â é jèe tâmogòori pâ jèe po dau gòiri ê pai maagé kêe. Â é ina têe pâ: «Nümagà na tiàu ê maagé'gà?» 7 Â é tòpi têe pâ: «Üu kaa! Êco na ticè âboro cèna tüô boo naa najawé, na é bwaa gére gù! Ba ûna go pwa ma go êgò boo, â é jèe êgò béaario wà pwi jèpwi.» 8 Â é ina têe wà Iésu pâ: «Gà cimadò, â gà pa aupuu'gà, â gà pâra!» 9 É nye wâdé kaa. Â é pa ê aupuu kêe, â é pâra.
Càcaa wâdé tà tèpa pitûâ
Napwa tòotù bèepwiri, âna *tòotù pwicîri [kà tèpa Juif]. 10 Â rà ina têe wà tèpa caa kà tèpa Juif pâ: «Ée! Tòotù pwicîri nabà, â [wiâra ê *Naèà] âna pwicîri na gà pa aupuu'gà!» 11 Â é tòpi tàra pâ: «Bwa, wà pwina é pwa ma go wâdé, âna é ina tôo pâ, na go popa aupuu kôo, ma go pâra.» 12 Â rà ina pâ: «Kaa! Wàilàapà cè pwi a gére ina tâgà pwiri?» 13 Êco na câé caa tâmogòori pâ pwiri wàilàapà. Â càcaa pâri ma é paari tàra Iésu, naa nabibiu kâra pâ âboro, ba rà po dau wâru. 14 Mwa gée na càùé, â wà Iésu, âna é côo wà pwi âboro-bà naa na *Wâra pwapwicîri, â é ina têe pâ: «Gà côo, jèe tiàu ê maagé'gà. Gà cibwaa pwa côwâ ê pwina èpà. Ba o péa tèepaa darigà cè pwina o po dau èpà na dau maina.» 15 Â é wâjué côwâ wà pwiibà dari tèpa caa kà tèpa Juif, â é ina tàra pâ wà Iésu na é pwa ma é wâdé. 16 Â géewê, â rà mudàra ma rà tubaèpà tà Iésu, gée goro ê pai pwa ma tiàu ê maagé, na tòotù pwicîri. 17 Êco na é ina tàra pâ: «Wà Caa kôo, âna é nye tà ciburà wakè. Tèepaa naa goro tòotù nabà, â o câé caa coo. Â go nye wàrapwiri mwara wâgo.» 18 Â gée goo ê pai ina kêe pwiri, âna rà nye dau pibu naigé kaa ma rà pòtàmwereê. Càcaa gée goro co pai êgòjai ê tòotù pwicîri, â gée goo mwara ê pai ina kêe pâ, wà Pwiduée, âna é pwi âji Caa kêe. Ba ûna é wàrapwiri pai ina kêe, â é nama ipaiwàilu ma Pwiduée.
É tòpi tà tèpa pitòtié wà Iésu
Pwiduée na é naa têe tàrù
19 É ina tàra wà Iésu pâ: «Guwà têre bwàti, ba go ina tàwà ê âjupâra pâ: Go côo ê pwina é pwa wà Caa kôo, â go pwa, ba càcaa pâri ma go pwa jè muru gée gooò. Üu, ê pâ muru na é pwa wà Caa, âna go pwa mwara wâgo, Pwina naîê. 20 Ba wânüma Caa gooò, â é paari tôo diri pâ muru na é pwa. Â ée mwa paari tôo mwara ê pâ pàra muru na dau maina, na go o mwa pwa. Â o dau dàpàgà tàwà wiàna guwà mwa côo. 21 Ba wà Caa, âna é pacimadò côwâ wà tàpé na rà jèe bà, ma pawârorà côwâ. Â go wàrapwiri mwara, wâgo Pwina naîê, ba go naa ê *âji wâro tà tàpé na nümoo na go pawârorà. 22 «Napwa wà Caa, âna câé caa pitèi tèpa âboro. Â é nye naa tôo, Pwina naîê, diri ê tàrù ma go pitèirà. 23 Â, na wàrapwiri, â rà o cau pwamainaô diri ê pâ âboro wàra ê pai pwamaina kâra wà Caa. Ba wà pwina câé caa ipwamainaô, Pwina naîê, âna câé caa ipwamaina mwara wà Caa na é cùruo me. 24 «Guwà têre bwàti, ba go ina tàwà ê âjupâra pâ: Wà pwi âboro na é pitêre dàra ê popai kôo, â é cèikî naa goo wà Pwina é cùruo me, âna é jèe tòpi ê *wâro dàra gòiri jaa Pwiduée. Â o jèe càcaa pwa wârimuru têe, ba é jèe pâra gée na bà, naa na wâro.
Rà o pitêre dòo wà tèpa bà
25 «Go ina tàwà ê âjupâra pâ: O mwa tèepaa ê jè tòotù, â jèe wàéni kaa, na rà têre ê pwâratùra kôo, wâgo *Pwina naî Pwiduée, wà tàpé na rà bwaa bà. Â wà tàpé na rà pitêre dòo, âna o tâa tàra ê âji wâro. 26 Ba wà Caa, âna tà têe ê pàtàma târa ma é naa wâro, â é naa tôo mwara, wâgo Pwina naîê. 27 Â é naa tôo mwara ê tàrù, ba na go pwi a pitèimuru, gée goo na go Pwina naîri âboro. 28 Guwà cibwaa pò na go ina tàwà pâ: O mwa me ê tòotù, na rà o têre ê pwâratùra kôo wà diri tàpé na rà jèe bà. 29 Â rà o cau wâro côwâ gée na aubà. Â wà tàpé na rà pwa na wâdé, âna rà o cimadò côwâ naa na âji wâro. Â wà tàpé na rà pwa na èpà, âna rà o cimadò côwâ nau pwa wârimuru.»
Tèpa paâjupâra Pwina naîri âboro
30 [É ina tàra mwara wà Iésu pâ]: «Càcaa pâri ma go pwa cè jè muru gée gooò. Â go pitèi wiâra na é ina tôo wà Caa. Â napwa pitèimuru kôo, âna *tàrù. Ba câgo caa mudàra ma go pwa ê câbawâdé kôo. Â go pwa ê câbawâdé kà Pwina é cùruo me. 31 «Wiàna wâgo na go pipa-âjupâraô côwâ, â o ticèmuru naa goo ê pwina go ina. 32 Êco na nye pwa mwara Pwi jèpwi na é *paâjupâraô. Â go tâmogòori pâ nye âjupâra ê pwina é ina naa gooò. 33 «Guwà cùru pâ tèpa âboro dari *Ioane Pwi a piupwaa, â ê jèkutâ gooò na é wiâ tàwà, âna âjupâra. 34 «Wâgo, âna càcaa âjimuru tôo ê pai paâjupâra kà pwi âboro. Êco na go ina tàwà ê pâ muru bèepwiri, ba na guwà udò, [ma tâa tàwà ê âji wâro]. 35 Ba wà Ioane, âna é wàra ê ânye na udàrù, â pwa pwéelaa kêe. Â guwà ipwàdée naa na pwéelaa kâra ê pâ popai kêe, naa na jè ji pàara na càcaa gòiri.»
Wakè kà Iésu
36 «Êco na pwa ê bépaâjupâraô, na piwéna jii Ioane. Ba ê pâ namuru na é nama go pwa wà Caa, âna rà paâjupâraô, â rà paari pâ é cùruo me.»
Pwiduée Caa
37 «Wà Caa, na é cùruo me, âna é jèe paâjupâraô diri. Â câguwà caa pâji têre ê pwâratùra kêe, ma côo mwara ê naporomee. 38 Â câguwà caa tòpi ê popai kêe naa na pwâranümawà. Ba câguwà caa cèikî naa gooò, wâgo na é cùruo me.
Tii Pwicîri
39 «Guwà mudàra na ê *Tii Pwicîri, ba guwà niimiri pâ, guwà o pâmari ê wâro dàra gòiri jaa Pwiduée. Â êkaa pâ popai bèepwiri, na rà paâjupâraô! 40 Êco na tàutàwà na guwà me mariô, ma guwà tòpi ê âji wâro! 41 «Câgo caa mudàra ma rà pwamainaô wà tèpa âboro. 42 Â go nye tâmogòori pâ, nye càcaa wânümawà goo Pwiduée. 43 Go jèe me na nee Caa kôo, â câguwà caa tòpio. Êco na, wiàna é tèepaa cè pwi jè âboro na é nye me na nee, wàé pwi âboro, â guwà nye tòpié! 44 Guwà ipwamainawà gée goowà côwâ, wâguwà tèpa âboro. Â câguwà caa mudàra ê âji ipwamaina, na me gée goo Pwiduée na é caapwi co. Guwà mwa wànau târa cè pai cèikî kàwà? 45 Êco na guwà cibwaa niimiri pâ go o mwa pitòtiwà, na ara wà Caa. Bwa, càcaa wâgo, â nye wà *Moosé, wà pwina guwà wâari pâ ée mwa pitu tàwà! 46 «Wiàna âjupâra pâ, guwà cèikî naa gooé, â pwiri guwà gére cèikî naa gooò mwara! Ba é wii ê popai gooò naa na ê pâ tii kêe. 47 Â wàra na jèe câguwà caa cèikî naa goo ê auwii kêe, â guwà o mwa wànau târa pai cèikî kàwà, naa goo ê pâ popai kôo?»
É pa-ija pâ âboro na wâru
1 Tàpo pwa ji pàara, â gée na càùé, â rà tapàgà ê *nawià Galilée, wà Iésu [ma wà tèpa *câmu kêe]. (Ê nawià bèepwiri, âna jè nee mwara Tibériade.) 2 Â rà nye tà pâra wiâê ê pâ âboro na wâru, ba rà côo *câmu kâra pàtàma Pwiduée naa gooé na é nama tiàu maagé kà tèpa âboro. 3 Â rà too naa gòrojaa wà Iésu ma wà tèpa câmu kêe, â rà tâaboo. 4-5 Â ûna é tagòtùé wà Iésu, â é côo diri tèpa âboro bèepwiri na rà gére me burèe. [É tâmogòori pâ] jèe tàpo wâmwünyabwe ê *Paséka, tòotù kâra pi-ija kà tèpa *Juif. Â é ina tà Filipo pâ: «Jè o mwa wâri géepà cè poloa, târa ma jè pa-ijarà diri?» 6 (É ina pwiri, ba na é têre cè pwina é ina wà Filipo. Ba wà Iésu, âna é jèe nye tà tâmogòori ê pwina ée pwa.) 7 Â é tòpi têe wà Filipo pâ: «Wiàna pwa tâjè pâ miliô, ma jè wâri poloa goo, â o càcaa pâri ma jè naa tàra diri cè nyi nari noo kâra poloa!» 8 Êco na é medari Iésu wà pwi jè a câmu kêe, wà André, pwi aéjii kà Simona Pétéru. Â é ina têe pâ: 9 «É wâni pwi nari âboro èpo, na wâjaaé 5 poloa, ma ârailu ârawéà. Êco na o târa dà, naa goro pé jéûru âboro bèeni?»
É patâaboorirà â é pa-ijarà
10 É ina wà Iésu pâ: «Guwà patâaboorirà.» Â rà tâaboo wà tèpa âboro naa gòro nuruga. Â ê jéû tèpa paao maina na rà ija, âna wâmwünyabweri 5000. 11 Â é popa i pâ poloa wà Iésu, â é pwaolé tà Pwiduée goo. Â é pwa ma rà ipâdi, târa diri ê pâ âboro na rà tâaboo. Â é wàrapwiri naa goo i du ârawéà mwara. [Â é pâdi naa goorà diri, â rà nye ija] tiagoro na rà jèe po cau pwàro diri. 12 Â nabwé, â é ina tà tèpa câmu kêe pâ: «Guwà panaimari ê dàra utimuru, ba na o nye ticè cèna tà pwatéreri târa.» 13 Â rà panaimari ê pâ dàra uti kàra. Â rà pwaai ê 12 nakébò goro ê dàra noo kâra i tèpa 5 poloa! 14 Ûna rà côo ê pàtàma Pwiduée naa goo Iésu, â rà ina pâ: «Âjupâra pâ wàé kaa i pwi Péroféta, na ia [ina pâ] ée mwa tèepaa me naani gòropuu!» 15 Â é jèe tà tâmogòori wà Iésu pâ, rà o me nau popaé, ba na rà pacimaê ma é pwi ukai kàra. Êkaa na é pâra côwâ acari naa gòrojaa.
É pâra gòro parawére jawé
16 Na bàrane, â rà boo naa bàrawià wà tèpa câmu kà Iésu. 17 Â rà pa wànga, â rà tapàgà i nawià, â rà pâra cima Capernaüm, na ére gée côwâ. Ûna ne, â bwaa câé caa tèepaa darirà wà Iésu. 18 Â é uu ba maina ê pwéretòotù, â maina wià. 19 Ûna rà tapwauru naa na 5 é 6 kilomètres, â rà côo Iésu, na é câwiârà na é po pâra gòro parawére jawé. Â é pâmwünyabweri i wànga. Â po dau wâgotàra. 20 Êco na é ina tàra pâ: «Guwà cibwaa pwa ma wâgotàwà, ba *Wâgo!» 21 Â pwa na rà nama é too darirà naa gòro wànga. Êco na rà jèe pò ma tèepaa gée, wâna na rà gée naawê.
Iésu âna poloa târa wâro
22-24 Napwa naa goo wà tèpa âboro na ia é pa-ijarà wà Iésu, âna rà nye tà tâa bàrawià, na ére gée côwâ kâra nawià. Na dàuru kêe, âna rà pò na tiàu Iésu jaarà. Ba rà tâmogòori pâ, câé caa pâra wiâ tèpa câmu kêe gòro i pwi wànga. Â, [na rà gére mudèe, â] rà tèepaa me pàra wànga na rà me gée na ville Tibériade, â rà tâdòo naawê. Â wà tèpa âboro, âna rà tò naa gò, ba na rà pâ naa Capernaüm, nau mudà Iésu naawê.
Mudàra poloa na tâa cawi
25 Rà pâmari Iésu wà tèpa âboro, na ére nawià gée côwâ. Â rà ina têe pâ: «Pwi ukai, gà tèepaa naani wiidà?» 26 Â é tòpi tàra pâ: «Guwà têre bwàti, ba go ina tàwà ê âjupâra pâ: Câguwà caa mudòo, gée goo i pwina go pwa [goro ê pàtàma Pwiduée]. Bwa. Guwà medario ba ia go naa èwà na ia guwà copwa! 27 Êco na go ina tàwà pâ, guwà cibwaa wakè târa utimuru na o wai tiàu. Wâdé na guwà wakè dàra ê utimuru na tâa cawi—utimuru na é naa ê *wâro dàra gòiri jaa Pwiduée. Â nye wâgo, *Pwina naîri âboro, na go naa tàwà ê utimuru bèepwiri. Ba é naa tôo ê tàrù kêe ma pàtàmee wà Pwiduée Caa.» 28 Â rà ina têe pâ: «Dà cè pâ wakè na bà pwa, ba na bà pacoo ê câbawâdé kà Pwiduée?» 29 Â é tòpi tàra pâ: «Wàéni co ê wakè na nümee na guwà pwa: Na guwà cèikî naa goo pwina é cùrué me.»
Poloa târa wâro gée goo Caa
30 Rà tawèerié mwara pâ: «Dà cè câmu kêe, cèna gà o pwa, ma bà côo ê pàtàma Pwiduée naa googà, â na bà o cèikî naa googà? 31 Napwa wà tèpa jojoorojè, âna rà ija manne naa namaré. Ba jèe wii naa na Tii Pwicîri pâ: É naa tàra poloa me gée napwéretòotù, ba na rà ija.» Psaume 78 . 24 32 Â é tòpi tàra pâ: «Go ina tàwà ê âjupâra pâ: Càcaa wà *Moosé na é naa tàwà ê poloa na me gée napwéretòotù. Â wà Caa kôo. 33 Ba ê âji poloa kà Pwiduée, âna wà Pwina é boome gée *napwéretòotù. Â é naa ê *âji wâro tà diri tèpa âboro gòropuu.» 34 Â rà ina têe pâ: «Pwi Ukai, gà ciburà naa tâbà ê poloa bèepwiri!»
Wâgo âna go pwi poloa
35 É tòpi tàra wà Iésu pâ: «*Wâgo âna go pwi poloa târa wâro! Wà pwi âboro na é medario ma cèikî naa gooò, âna o câ mwa caa nümee dàra ija ma wâdo. 36 Êco na, ia go jèe nabwé ina tàwà pâ: Guwà jèe côoô, êco na câguwà caa cèikî naa gooò. 37 Â rà o medario diri ê pâ âboro na é naa tôo wà Caa, â câgo caa naa còobé wà pwina é medario. 38 «Ba go boome gée napwéretòotù, nau pwa ê câbawâdé kà Pwina é cùruo me, â càcaa ê câbawâdé kôo. 39 Â wàéni ê câbawâdé kêe: Na go cibwaa caa tubatiàu cè pwi jèpwi, gée goo tàpé na é jèe naarà tôo; â na go mwa pawâroé côwâ gée na aubà na Tòotù pwicò. 40 Â wàéni ê câbawâdé kà Caa kôo: Wà pwi âboro na é côoô, wâgo *Pwina naî Pwiduée, ma cèikî naa gooò, âna ée mwa tòpi ê wâro dàra gòiri jaa Pwiduée. Â go mwa pawâroé gée na aubà na Tòotù pwicò.»
Càcaa wâdé tà tèpa pitûâ
41 Wà tèpa âboro, âna rà jèe tapoo picocoori Iésu, gée goro ê pai ina kêe pâ: «Wâgo ê pwi poloa na é boome gée napwéretòotù.» 42 Â rà bwaa nye tà pi-ina tàra pâ: «Kaa! Gona câé caa wà Iésu, pwina naî Ioséfa? Ba jè tàgére tâmogòori du nyaa ma caa kêe! Â gorodà na é ina pâ é boome gée napwéretòotù?» 43 Â é ina tàra wà Iésu pâ: «Tàpéeni, guwà cibwaa ipicocoo. 44 Nye ticè pwi jè âboro cèna é medario, wiàna câé caa todèe me wà Caa, wà pwi a cùruo me. Â go mwa pawâroé côwâ gée na aubà na Tòotù pwicò. 45 Â jèe wii naa na tii kà pwi jè *péroféta pâ: Rà o cau picòo jii Pwiduée. Ésaïe 54 . 13 Â êdiri pâ âboro na rà tòpi ê pwina é ina tàra wà Caa, âna rà cau medario. 46 Nye ticè pwi âboro cèna é mu côo wà Caa; wàco wà Pwina é me gée jaa Pwiduée.»
Wà pwina é cèikî âna tà têe wâro
47 «Go ina tàwà ê âjupâra pâ: Wà pwi âboro na é cèikî naa gooò, âna o mwa tà têe ê wâro dàra gòiri jaa Pwiduée. 48 Wâgo ê poloa târa wâro. 49 Rà ija manne wà tèpa jojoorowà, naa namaré. Êco na rà jèe bà. 50 Â napwa ê poloa na é boome gée napwéretòotù, âna wiàna é ija pwi jè âboro, â o câé caa bà. 51 Wâgo ê pwi poloa târa wâro, na go boome gée napwéretòotù. Wiàna é ija poloa bèepwiri wà pwi jè âboro, â é wâro dàra gòiri awé. Â ê poloa na go mwa naa, âna ê naiio, na go naa tà tèpa âboro gòropuu, ba na rà wâro.»
Naiio âna âji utimuru
52 Géewê, âna rà pitòocia wà tèpa pitûâ kà tèpa Juif, â rà pi-ina tàra pâ: «Wà pwini, âna é wànau târa cè pai naa tâjè ê naiié, ma jè ija?» 53 Â é ina tàra wà Iésu pâ: «Guwà têre bwàti: Wiàna câguwà caa ija ê naii Pwina naîri âboro, ma wâdo ê domii kêe, â o nye ticè âji wâro wâgoowà. 54 Â wà pwina é ija ê naiio, ma wâdo ê domii kôo, âna o mwa tà têe ê wâro dàra gòiri jaa Pwiduée. Â go mwa pawâroé côwâ gée na aubà na Tòotù pwicò. 55 Ba ê naiio, âna ê âji utimuru; â ê domii kôo, âna ê âji jawé. 56 Â wà pwi âboro na é ija ê naiio, ma wâdo ê domii kôo, âna é wâro gooò, â go wâro gooé. 57 «Wà Caa na é cùruo me, âna é wâro, [â wàé, âna é Pwina é naa ê wâro]. Â wâgo, âna go wâro gée gooé. Â wàra mwara pwina é ija naiio, âna é wâro gée gooò. 58 Wàéni ê pwi poloa na é boome gée napwéretòotù. Càcaa wàra ê poloa na ia rà ija wà tèpa jojoorowà—ba rà cau bà. Â wà pwi âboro na é ija ê pwi poloa bèeni, âna é wâro dàra gòiri awé.» 59 É ina ê pâ popai bèepwiri wà Iésu, na é pwa pupûra naa na *wâra pitapitiri wâ Capernaüm.
Pàra tàpé âna rà pâra jii Iésu
60 Ûna rà têre ê pwina é ina wà Iésu, â ê auwâru gée goo tàpé na rà mu ciburà pâra wiâê, âna rà pi-ina pâ: «Auwa! Po dau gòo ê popai bèepwiri! O wàilàapà cèna pâriê ma é tòpi?» 61 Â é têre naa gooé pâ, rà tàgére picocoorié goo, â é ina tàra pâ: «Wànau? Po dau tanooriwà ê popai bèepwiri? 62 Â wiàna guwà côoô, wâgo Pwina naîri âboro, na go too côwâ naa na autâa kôo béaa, â o dà cè pwina guwà niimiri? 63 Ba nye êkaa gée goo pâ popai kôo, na é me ê Nyuâaê Pwicîri, wàé na é naa wâro. Ba napwa [pâ wakè kà] tèpa âboro, âna càcaa pâri [ma rà naa wâro]. 64 Êco na rà wânabibiu kàwà pàra tèpa âboro na càra caa cèikî naa goo ê pâ popai kôo.» Ba é nye tâmogòori wà Iésu, gée na autapoo tàpé na càra caa cèikî, ma wà pwina é ipwa tûâ têe. 65 Â é ina tàra mwara pâ: «Wàépwiri ê majoroé ma go jèe ina tàwà pâ: Nye ticè pwi jè âboro cèna é me wiâô, wiàna câé caa todèe medario wà Caa.» 66 Â tapoo napwiri, âna wâru pàra tèpa âboro kêe âna rà coo jiié, â jèe càra caa pâra côwâ wiâê.
Rà tà cimwü wà tèpa apostolo
67 É ina wà Iésu tà tèpa 12 a câmu kêe, pâ: «Â wâguwà, âna nümawà mwara na guwà wâjué côwâ?» 68 Â é tòpi têe wà Simona Pétéru pâ: «Pwi Ukai, na bà pâra wiâ î? Ba nye wâjaagà ê pâ popai târa wâro dàra gòiri jaa Pwiduée. 69 Ba bà nye côoina pâ, wâgà Kériso, wà Pwina é jèe pitòrigarigà ma cùrugà me wà Pwiduée. Â bà jèe cèikî naa googà.» 70 Â é ina tàra pâ: «Wâgo na ia pitòrigariwà, wâguwà tèpa 12 a câmu kôo. Êco na pwi jè ârapàarawà, âna pé pwi naî *Caatana!» 71 É ina pwiri naa goo wà Judas, pwina naî Simona Iscariote. Ba wàé, gée goo tèpa 12 *apostolo, âna ée mwa ipwa tûâ tà Iésu.
É too naa goro tòotù maina naa Iérusaléma
1 Gée na càùé, â é pâpitiri napô Galilée wà Iésu. Ba nye càcaa nümee dàra pâpitiri wâ *Judée. Ba rà pibu naigé wà tèpa caa kà tèpa *Juif, ba na rà pòtàmwereê. 2 Jèe pâmwünyabwe ê *tòotù maina kà tèpa Juif. Â, na pâ tòotù bèepwiri, âna rà tâa nacapè. 3 Â wà tèpa aéjii kà Iésu, âna rà ina têe pâ: «Gà pâra géeni naa Judée, [ba na gà too naa goro i tòotù maina]. Ba wâdé na rà côo mwara ê pâ muru na gà pwa wà tèpa âboro'gà [na tâa Judée]. 4 Ba nye ticè pwi âboro cèna é naapwàniri ê pwina é pwa, wiàna nümee na picagòtùé. Â wiàna gà pwa ê pâ muru bèepwiri [goro ê pàtàma Pwiduée] â gà ipaarigà, ba na rà côogà wà tèpa âboro.» 5 Ba wà tèpa aéjii kêe, wàilà mwara, âna bwaa càra caa pâji cèikî naa gooé.
Càcaa pâji pàara kôo
6 É tòpi tàra pâ: «Wâdé naa goowà, ba nye pâri ma guwà nye tà pâra imudi. Â napwa naa gooò, âna càcaa pâji pàara kôo. 7 Ba tèpa âboro gòropuu, âna ticè pai pwa wèe ma rà èpàriwà. Â napwa naa gooò, âna rà nye èpàrio, ba go inapàpari ê pâ tûâ kàra na èpà. 8 Bwa, guwà too naa goro pi-ija, wâguwà. Â wâgo, âna câgo caa too, ba càcaa pâji tèepaa ê pàara kôo.» 9 Ûna é jèe ina pwiri tàra, â é bwaa tàpo tâa Galilée. 10 Êco na, ûna rà jèe too naa goro tòotù maina, â ée mwa tà pwicò kàra, â câé caa pipaarié.
Rà mudèe tèpa caa kà tèpa Juif
11 Napwa wà tèpa caa kà tèpa Juif, âna rà imudà Iésu na aupwa-ija. Â rà pitawèeri pâ: «Wâpèe?» 12 Â rà dau pwa jèkutâ gooé wà tèpa âboro. Ba rà ina pàra pwi pâ: «É pwi âboro wâdé.» Â rà ina pàra tàpé pâ: «Bwa, é pwi a pwa ma rà imwüru tèpa âboro.» 13 Êco na nye ticè âboro cèna inapàparié, ba wâgotàra goo tèpa pitûâ kàra.
É ipaarié â é pwa pupûra
14 Na po nabibiu kâra pwa-ija, â é too naa na *Wâra pwapwicîri wà Iésu, â é tapoo ipupûra tà tèpa âboro wê. 15 Â rà dau pò gooé wà tèpa Juif, â rà pi-ina tàra pâ: «É tâmogòori géepà ê pâ *Naèà wà pwini, na nye ticè caa kâra câmu kêe?»
É cùruo wà Pwiduée
16 É ina tàra pâ: «Ê pwina go ina tàwà, âna càcaa muru me gée gooò, â gée goo Pwiduée na é cùruo me. 17 Ba wiàna nümawà na guwà pwa ê câbawâdé kà Pwiduée, â guwà mwa tâmogòori pâ, wiàna ê pwina go ina, âna me gée jaa Pwiduée, é, me gée gooò. 18 Wà pwina é ina ê pwina é nye niimiri wàé, âna é mudàra pai pwa wèe ma picâdirié. Â wà pwina é imudàra ma é ipwamaina pwina é cùrué me, âna é *tàrù, ba é nye ina co pwina âjupâra.
Wâdé na guwà tèi wiâra tàrù!
19 «Gona câé caa naa tàwà ê Naèà wà *Moosé? Â nye ticè pwi jè âboro cèna é pâra wiâra! Cina nümawà na guwà pòtàmwaraô?» 20 Â rà ina têe pâ: «Kaa! Pwa duée wâgoogà! Wàilàapà na mudàra ma pòtàmwaragà?» 21 Â é tòpi tàra pâ: «Nye caapwi co ji muru na go pwa [goro pàtàma Pwiduée na *tòotù pwicîri] â guwà dau pò goo. 22 Êco na wâguwà mwara, âna [guwà wakè] na tòotù pwicîri, na guwà pwa *kamaî tà pwi nari èpo. Ba [guwà ina pâ] ê pwa kamaî, âna me gée goo wà Moosé. (Êco na càcaa me gée gooé, â wà tèpa jojoorojè béaa kêe, na rà pwa.) 23 Üu, guwà pwa kamaî na tòotù pwicîri, ba na câguwà caa êgòjai ê Naèà kà Moosé. Â wâgo, âna go pwa ma tiàu awé maagé kà pwi jè âboro, na tòotù pwicîri. Â cina guwà putàmu naa gooò? 24 Guwà cibwaa tèi wiâra ê pai côo kàwà. Wâdé na guwà tèi wiâra tàrù!»
Pwiri é pwi Mesia wà Iésu?
25 Rà ina pàra âboro gée *Iérusaléma pâ: «Gona càcaa wà i pwi ia rà mudàra ma rà pòtàmwereê? 26 Guwà côo! Câé caa picârü, â rà nye tàgére pitùra ma pàra tàpé, â nye gére ticè na rà ina têe wà tèpa pitûâ! Gona pwiri rà côoinaê pâ wàé pwi *Mesia, [pwi ukai na jè tapacîê]? 27 Êco na, wà pwi Iésu bèeni, âna jè tâmogòori wâna na é me géewê. Â napwa wà pwi Mesia, âna nye ticè jè âboro cèna o tâmogòori wâna na ée me géewê.» 28 Ûna é bwaa gére pwa pupûra wà Iésu, naa na Wâra pwapwicîri, â é tomara too pâ: «Gona guwà nye niimiri kaa pâ guwà jèe tâmogòorio? Â guwà tâmogòori wâna na go me géewê? Bwa! Ba câgo caa me gée gooò. Â wà Pwi a cùruo me, âna pwina pâriê ma guwà tòpò naa gooé ê cèikî kàwà. Êco na guwà nye âji càcaa tâmogòorié. 29 Â wâgo, âna go nye tâmogòorié, ba go me jiié, â wàé na é cùruo me.» 30 Â wà tèpa âboro, âna rà imudàra cè naigé ma rà tâjùrué, êco na nye ticè pai pwa wèe. Ba bwaa càcaa pâji tèepaa ê pàara. 31 Êco na rà jèe dau wâru gée goo tàpé na rà têreê, na rà cèikî naa gooé. Â rà ina pâ: «[Munaa wàé pwi Mesia. Ba] nye dau wâru kaa pâ câmu kâra pàtàma Pwiduée na é pwa. Â wiàna càcaa wàé pwi Mesia, â pwiri càcaa wàrapwiri.»
Rà bu naigé ba na rà tâjùrué
32 Wà pàra tèpa *Farasaio, âna rà têre ê pai picocoo naa goo Iésu. Â rà pitêrerà ma wà tèpa caa kà tèpa pwa *ârapwaailò, ba na rà cùru wà tèpa wéaari Wâra pwapwicîri nau tâjùrué. 33 Â é ina tàra wà Iésu pâ: «O càcaa gòrio jaawà, â go o mwa pâra côwâ naa jaa Pwina é cùruo me. 34 Â guwà o mwa pimudòo, â o câguwà caa pâdario, ba càcaa pâri ma guwà pâra naa na, na go pâ naawê.» 35 Â rà pi-ina tàra pâ: «Gona wâpà na, na é pâra naawê, ma o càcaa pâri ma jè o pâmariê? Wànau? Gona é còobé jii ê napô kâjè, târa ma é pacâmuri tèpa jènerejè, na rà wâro naa nabibiu kà tàpé na càra caa tèpa Juif? 36 Dà ê pwina é pwa na é ina tâjè, na é gére ina pâ: “Guwà o mwa pimudòo, â o câguwà caa pâdario, ba càcaa pâri ma guwà pâra naa, na go pâ naawê”?»
Go naa tàwà jawé târa wâro
37 Jèe pwi bénabwé tòotù kâra pi-ija kà tèpa Juif, pwi tòotù na dau pwamuru naa goo. Â é cimadò wà Iésu, na ara diri ê pâ âboro. Â é tomara too pâ: «Wiàna pwa cè pwi âboro na nümee dàra wâdo, â wâdé na é medario ma é wâdo! 38 Ba wà pwina é cèikî naa gooò, âna o mwa pò gée gooé ê pwârajawé târa wâro, wàra ê pai ina naa na *Tii Pwicîri.» 39 É ina pwiri goo ê Nyuâaê Pwicîri, na rà o mwa tòpi ê pâ âboro na rà o mwa cèikî naa gooé. Êco na, na pwi pàara-bà, âna càcaa pâji naa ê Nyuâaê Pwicîri, ba bwaa câé caa pâ too naa na muugère kêe wà Iésu.
Càra caa pitêrerà gooé
40 Ûna rà têre ê pâ popai bèepwiri, â wâru ê pâ âboro na rà ina pâ: «Âjupâra pâ wà pwini, âna nye wàé kaa i Pwi Péroféta na jè tapacîê!» 41 Â rà ina wà pàra tàpé pâ: «Wàé kaa wà pwi Mesia!» Êco na rà ina wà pàra tàpé pâ: «Gona ée mwa me gée Galilée wà pwi Mesia? Bwa! 42 Ba jèe wii naa na ê Tii Pwicîri pâ, ée mwa tèepaa wà pwi Mesia gée na wâao kà pwi ukai *Davita. Â ée mwa me gée Bétéléma, village kà Davita.» 43 Êkaa na rà pitadàrùrà goo Iésu. 44 Â nüma pàra tàpé na rà tâjùrué, êco na nye ticè pai pwa wèe.
Càra caa cèikî tèpa pitûâ
45 Napwa wà tèpa wéaari Wâra pwapwicîri [na ia cùrurà pâ, ba na rà tâjùrué] âna rà wâjué côwâ. Â rà tèepaa dari tèpa caa kà tèpa pwa ârapwaailò ma tèpa Farasaio. Â wà tàpéebà, âna rà tawèerirà pâ: «Gorodà na câguwà caa popa me Iésu?» 46 Â rà tòpi tàra pâ: «Nye ticè âboro cèna mu tùra bwàti pwacèwiié!» 47 Â rà ina tàra wà tèpa Farasaio pâ: «Wànau, é ipa-imwüruwà mwara? 48 Nye ticè pwi jè ârapàarajè, wàijè tèpa pitûâ ma tèpa Farasaio, na cèikî naa gooé. 49 Â napwa diri ê nyi tèpa âboro bèeni na rà cèikî naa gooé, âna càra caa tâmogòori ê Naèà kà Moosé. Â jèe tojiirà!» 50 Êco na wà Nicodème, pwi jè béerà—wà i pwi a pâmari Iésu [na ne]—âna é ina tàra pâ: 51 «Pwicîri naa na ê Naèà kâjè, na jè pwa wârimuru tà wà pwi âboro, béaari ê pai [pitèié. Wâdé na jè mara] tàmaari ê pwina é ina târa ipwamuruê.» 52 Â [rà tapàgà têe, â] rà ina pâ: «Kaa! Gà pwi âboro me gée Galilée, wâgà mwara? Mudàra cai na ê Tii Pwicîri, â gà o pâ nau côo pâ, nye ticè *péroféta cèna me gée Galilée!» 53 Â nabwé, â rà jèpa ipiina naa na jèpa pwârawâ kàra.
Tô a mura paao
1 Â é pâra wà Iésu, naa gòrojaa Élaio. 2 Â, na dàuru kêe, na bwaa dau dàuru, â é wâjué côwâ naa na *Wâra pwapwicîri. Â rà medarié, ê pâ âboro na wâru. Â é tâaboo, â é tapoo pacâmurirà. 3 Â wà pàra tèpa *dotée goro ê Naèà, ma wà pàra tèpa *Farasaio, âna rà dàti medarié ê tô jè ilàri. Ba rà pâmariê, na ru gére ipuu ma pwina càcaa pwi éaé. Â rà popaé me, na ara diri ê pâ âboro. 4 Â rà ina tà Iésu pâ: «Pwi a pwa pupûra, wà tôoni, âna tâjùrué na é bwaa gére mura paao. 5 Jèe wii naa na ê *Naèà kà Moosé, pâ, o caamwara goro atü ê tô ilàri na é wàrapwiri. Â wâgà, âna dà cèna gà ina naa goo?» 6 Rà ina pwiri têe, ba na rà tacaié. Ba nümarà na rà pa ê pai tòpi kêe, ma bépiciapwâ gooé. Êco na é cùué boo wà Iésu, â é pwa tii goro ê mangadaîê, naa napuu. Wàilàapà pwina ticè èpà kêe? 7 Ûna rà nye tà ciburà tawèerié, â é cimadò, â é ina tàra pâ: «Wâdé na wà pwi âboro, na mu nye ticè èpà na é pwa, âna é tapoo èié goro atü.» 8 Â é jèu cùué boo côwâ, ma pwa tii na napuu. 9 Â rà jèpa ipiina, tapoo gée goo tèpa ijiao, tèepaa naa goo tèpa âboro kîri. Â ru mwa tà tâa acari, wà Iésu ma wà i tô ilàri. 10 Â é tagòtùé wà Iésu, â é ina têe pâ: «Tôoni, rà wâpà, tàpé na ia rà pitòtigà? Gona nye ticè âboro cèna é tâa, ma é naa cè wârimuru tâgà?» 11 Â é tòpi têe pâ: «Nye ticè.» Â é ina têe wà Iésu pâ: «Â wâgo mwara, âna câgo caa naa cè wârimuru tâgà. Gà pâra, â gà cibwaa pwa côwâ cè tûâ cèna èpà!»
Iésu âna é pwi pwéelaa kâra gòropuu
12 É ina mwara tà tèpa âboro wà Iésu pâ: «*Wâgo kaa ê pwéelaa kâra gòropuu. Â wà pwi âboro na é me wiâô, âna o mwa pwa ê pwéelaa na wâgooé na naa têe ê âji wâro. Â o câé mwa caa pâ naa ê bàutê.» 13 Â rà ina têe wà tèpa Farasaio pâ: «Nye piticèmuru naa goo ê pwina gà ina, ba gà nye pipaâjupâragà côwâ!» 14 Â é tòpi tàra pâ: «Bwa. Wiàna go nye pipaâjupâraô côwâ, â nye âjupâra ê pai pipaâjupâraô kôo. Ba go tâmogòori wâna na go me géewê, ma wâna na go pâra naawê. Â napwa wâguwà, âna câguwà caa tâmogòori wâna na go me géewê, ma wâna na go pâra naawê. 15 Ba guwà pitèi wiâra ê tûâ kà tèpa âboro. Â wâgo, âna nye ticè pwina go tèié. 16 Êco na, wiàna go nye tèi, â o nye âjupâra ê pai tèi kôo. Ba càcaa wâgo co, â nye wàibu naima ma Pwiduée Caa, na é cùruo me. 17 Ba ia wii naa na ê Naèà kàwà pâ, ê aupaâjupâra kâra ârailu âboro, âna nye âjupâra kaa. 18 Â *Wâgo, âna go nye *paâjupâraô, â é nye paâjupâraô mwara wà Caa, Pwina é cùruo me.» 19 Â rà tawèerié pâ: «Gona wâpà Caa'gà?» Â é tòpi tàra pâ: «Câguwà caa tâmogòoribu ma Caa kôo. Ba wiàna guwà gére tâmogòorio, â pwiri guwà gére tâmogòori mwara wà Caa kôo.» 20 É ina ê pâ popai bèepwiri wà Iésu, ûna é bwaa gére pwa pupûra wâna Wâra pwapwicîri, wâna autòpò âraimeai tà Pwiduée. Â nye ticè jè âboro cèna é tâjùrué, ba bwaa càcaa tèepaa ê pàara kêe.
É inapàpari pai còpòo kêe dari Caa
21 É ina mwara wà Iésu pâ: «Go o jèe pâra, â guwà o mwa mudòo. Â guwà o bà naa na èpà kàwà. Ba wâna na go pâra naawê, âna o càcaa pâri ma guwà pâra naawê.» 22 Â rà pi-ina tàra wà tèpa âboro pâ: «[Dà pai ina wèe ni?] Pwiri ée mwa pipòtàmwereê côwâ? Ba é ina pâ càcaa pâri ma jè pâra naa na é pâra naawê.» 23 Â é tòpi tàra pâ: «Wâguwà âna guwà tèpa âboro géeniboo, â wâgo, âna go me géenidò. Ba guwà tèpa âboro gòropuu, â câgo caa pwi âboro géeni gòropuu. 24 Gée goro pwiri, na ia go ina tàwà pâ, guwà o bà naa na èpà kàwà, wiàna câguwà caa cèikî pâ, ‘*Wâgo [na go napwiri, nabà, â dàra gòiri awé]’.» 25 Â rà ina têe pâ: «Gona wâgà wàa?» Â é tòpi pâ: «I pwi ia go jèe ina tàwà, gée na autapoo goo. 26 Â wâru pâ muru na pâri ma go ina naa goowà, ma pitèiwà goo. Êco na go inapàpari [tàwà co] ê pwina go têre jii wà Pwina é cùruo me naa jaawà. Ba wàé na é ina ê âjupâra.» 27 Êco na càra caa têreina pâ é pwa jèkutâ goo [wà Pwiduée] Caa. 28 Â é ina tàra pâ: «Wiàna guwà mwa naaô too naanidò, wâgo *Pwina naîri âboro, â guwà o mwa côoinari pâ, ‘Wâgo [na go napwiri, nabà, â dàra gòiri awé]’. Â guwà o mwa côoina mwara pâ, câgo caa po pwa cè jè muru gée gooò. Ba go ina co ê pwina é ina tôo wà Caa. 29 Â wà Pwina é panuâô me, âna é nye tà wâjaao, â càcaa mu nama tà wâgo acari. Ba go pwa taaci ê pâ muru na wâdé têe.» 30 Ûna é wàrapwiri pai tùra kêe tàra, â wâru tàpé na rà cèikî naa gooé.
âjupâra âna ée mwa tipiwà!
31 É ina wà Iésu tà tèpa Juif na rà cèikî naa gooé, pâ: «Guwà tèpa âji a *câmu kôo, wiàna guwà tà cimwü goo ê popai kôo. 32 Â géewê, na guwà mwa tâmogòori ê *âjupâra, â ê âjupâra âna ée mwa tipiwà.» 33 Â rà ina têe [wà pàra tàpé] pâ: «Cina gà ina pâ, o mwa tipibà? Ba wàibà, âna bà tèpa gòobàra *Abéraama, â nye ticè pwi âboro cèna é mu caa nama bà tèpa *ênawéna kîri kêe!» 34 Â é tòpi tàra pâ: «Guwà têre bwàti, ba go ina tàwà ê âjupâra pâ: Wà pwi âboro na é pipanuâê târa èpà, âna é pwi ênawéna kîri kâra èpà. 35 Â wà pwi ênawéna kîri, âna càcaa pwâraê naa na tâa kà pwi a pitûâ kêe. Â wâdé co naa goo ê pwi èpo naa pwârawâ. 36 Â wiàna go tipiwà, wâgo Pwina naîri âboro, â o nye ticè kaa cèna câguwà mwa caa èrà goo. 37 Go tâmogòori pâ guwà tèpa gòobàra Abéraama. Êco na guwà pimudàra ma guwà pòtàmwaraô, ba câguwà caa tòpi ê popai kôo. 38 Go ina ê pâ muru na go côo naa jaa wà Caa kôo. Â wâguwà, âna guwà nye pwa ê pwina guwà têre jii pwi caa kàwà.» 39 Â rà tòpi têe pâ: «Nye pwi âji caa kâbà, âna wà Abéraama!» Â é ina pâ: «Wiàna guwà tèpa âji naîê, â pwiri guwà gére pwa pâ wakè na ia é pwa. 40 Â nabà, âna guwà pimudàra ba na guwà pòtàmwaraô, wâgo na go ina tàwà ê âjupâra na go têre jii Pwiduée! Wà Abéraama âna câé caa mu pwa na wàrapwiri! 41 Bwa, guwà nye pwa ê pâ wakè kà pwi caa kàwà.» Â rà ina têe pâ: «Câbà caa tèpa èbwi! Ba nye caapwi co pwi caa kâbà, âna wà Pwiduée!»
Câguwà caa tèpa naî Pwiduée
42 É tòpi tàra pâ: «Wiàna é pwi caa kàwà wà Pwiduée, â pwiri gére wânümawà gooò. Ba go me gée jaa Pwiduée, â go wâni gée gooé. Ba câgo caa me imudi, â é cùruo me. 43 Gorodà na câguwà caa tâmogòori ê pwina go ina tàwà? Ba nye tàutàwà na guwà tòpi ê popai kôo. 44 «Bwa, wà pwi caa kàwà, âna wà *Caatana, wà Pwi âboro èpà! Êkaa na nye nümawà na guwà pwa ê câbawâdé kêe. Wà pwiibà, âna é pwi a pòtàmwara âboro, gée na autapoo goo. Â câé caa tâa na âjupâra, ba nye ticè âjupâra gooé. Ba é nye tà pwâ, ba é nye pwi a wàrapwiri, ba é pwi caa kà tèpa pwâ. 45 «Â wâgo, âna go ina ê âjupâra, êkaa na câguwà caa cèikî naa goo. 46 Wàilàapà gée goowà cèna ée paari pâ pwa cè èpà na go pwa? Â wiàna go ina tàwà ê âjupâra, â cina câguwà caa cèikî naa gooò? 47 Wà tèpa âboro na rà me gée goo Pwiduée, âna rà têre ê popai kà Pwiduée. Êco na câguwà caa têre ê popai kêe, ba câguwà caa me gée goo Pwiduée.»
Iésu ma Abéraama
48 Rà ina tà Iésu wà pàra tèpa Juif pâ: «Bà nye âjupâra pâ gà pé pwi *Samaria, â pé pwi a pwa duée googà!» 49 Â é tòpi tàra pâ: «Bwa, càcaa pwa duée gooò! Êco na go pitòimiri Caa kôo, â wâguwà, âna câguwà caa pitòimiriô. 50 Câgo caa pimudàra cè pai pwamainaô. Êco na pwa Pwi a pitèimuru, na é pwi a-imudàra ba kôo. 51 Go ina tàwà ê âjupâra pâ: Wà pwi âboro na é pitêre dàra ê popai kôo, âna o càcaa pâri ma é bà [dàra gòiri].» 52 Â rà ina têe pâ: «Bà jèe tâmogòori ni, pâ, gà pé wâra duée! Ba é jèe bà wà Abéraama, â rà jèe bà mwara wà tèpa *péroféta. Â wâgà âna gà ina pâ: “Wà pwi âboro na é pitêre dàra bwàti ê popai kôo, âna o câé caa bà.” 53 «Pwiini, wâgà ilàapà?! Gona gà maina jii Abéraama, pwi caa kâbà? Wàé na é jèe bà, â rà jèe bà mwara wà tèpa péroféta!»
Go mara tâa béaa kà Abéraama
54 É tòpi tàra wà Iésu pâ: «Wiàna go ipwamainaô, â napwa ê pâ popai kôo, âna piticèmuru naa goo. Êco na wà Caa kôo, âna é nye ipwamainaô ma paari ê pai muugère kôo. Wàé na guwà ina gooé pâ é Pwiduée kàwà! 55 Êco na câguwà caa tâmogòorié, â wâgo, âna go tâmogòorié. Ba wiàna go ina tàwà pâ câgo caa tâmogòorié, â go pwi a pwâ, pwacèwiiwà. Êco na go nye tâmogòorié, êkaa na go pâra wiâra ê popai kêe. 56 Wà Abéraama, pwi caa kàwà, âna é jèe tàmara côo ê pwi pàara kôo, â é dau ipwàdée, goo pai mwa tèepaa me kôo.» 57 Â rà ina pâ: «A? Bwaa càcaa pâ 50 naja'gà, â gà jèe côo Abéraama?!» 58 Â é tòpi tàra wà Iésu pâ: «Guwà têre bwàti, ba go ina tàwà ê âjupâra pâ: Na bwaa nye tiàu Abéraama, âna go jèe tâa, ba ‘Wâgo [na go napwiri, nabà, â dàra gòiri awé]’.» 59 Â ûna rà têre [pâ, é nama ipaiwàilu ma wà Pwiduée] â rà nye tòri kaa pâ atü, ba na rà èié goo. Êco na é picârü goorà, â é còobé gée na Wâra pwapwicîri.
É nama é niâ pwi a bwi
1 Ûna é pâra wii naigé wà Iésu, â é côo pwi jè âboro, na é pwi a bwi gée na aukîri kêe. 2 Â rà tawèerié wà tèpa *câmu kêe pâ: «Pwi ukai, cina é bwi wà pwini? Pwiri gée goro cè èpà kêe, é, gée goro cè èpà kà du nyaa ma caa kêe?» 3 Â é tòpi tàra pâ: «Bwa, càcaa gée goro èpà kêe, â càcaa gée goro cè èpà kà du nyaa ma caa kêe. Ê pai bwi kêe, âna pwa, ba na paari ê pàtàma Pwiduée naa gooé. 4 Ba, na pàara naa bwaa pwaa, âna wâdé na jè pacoo ê pâ wakè kà Pwina é cùruo me. Ba é wâmwünyabwe ê bàutê, â o jèe nye ticè âboro na pâri ma é wakè na bàutê. 5 Ba, na go bwaa wâni gòropuu, âna go pwéelaa kâra ê gòropuu.» 6 Â é èdu boo naa napuu, â é biinaimari ê nüru èdu kêe ma puu. Â é tâmi ê du parawére âraporomee i pwi a bwi. 7 Â é ina têe pâ: «Gà pâra nau nuwagà naa najawé Siloé.» (Siloé, âna pai ina wèe pâ ‘Cùrué’.) Â é pwa wà pwini, â ûna é wâjué me côwâ [naa pwârawâ] â é jèe nye niâ!
Rà pò gooé tèpa âboro
8 Wà tèpa âboro na rà wâro goro jènereê, ma wà tàpé na rà mu côoê na é mu ila, âna rà pò ma pi-ina tàra pâ: «Gona càcaa wà i pwi âboro na ia é mu nye tà tâaboo burà ila?» 9 Â rà ina wà pàra tàpé pâ: «Akaé.» Êco na rà ina wà pàra tàpé mwara pâ: «Bwa! Pwacèwii naa wàé.» Â wà pwiibà, âna é tòpi tàra pâ: «Bwa, nye wâgo kaa.» 10 Â rà tawèerié pâ: «Ico pwini, gà wànau târa ê pai pwa wèe ma gà côojè?!» 11 Â é tòpi tàra pâ: «Wà pwi jè âboro na nee Iésu, âna é pwa ma go côojè. Ba é bii ê puu, â é tâmi ê du parawére âraporomeeô goo. Â é ina tôo pâ, na go nuwao naa najawé Siloé. Ûna go wàrapwiri, â go nye niâ kaa!» 12 Â rà ina têe pâ: «Â é wâpà wà pwi âboro-bà?» Â é tòpi pâ: «Îi, câgo caa tâmogòori.»
Rà tawèerié tèpa Farasaio
13 Rà popa wà i pwi a bwi, pâdari tèpa *Farasaio. 14 Ba napwa ê tòotù bèepwiri ia é bii i puu na wà Iésu, ma é pwa ma é niâ, âna tòotù pwicîri. 15 Â rà tawèerié mwara wà tèpa Farasaio, goro ê pai niâ kêe. Â é tòpi tàra pâ: «É tâmi i du parawére âraporomeeô goro dùuru, â go nuwa, êkaa na go niâ.» 16 Â jèe pâra nau pitadàrù ê pai tâa kàra. Ba rà ina wà pàra tàpé pâ: «Wà pwi âboro na é pwa pwiri, âna câé caa me gée goo Pwiduée! Ba câé caa papwicîri ê *tòotù pwicîri!» Â rà ina wà pàra tàpé pâ: «Bwa, wiàna é pwi âboro èpà, â pwiri càcaa pâri ma é pwa ê pâ *câmu kâra pàtàma Pwiduée.» 17 Â rà tawèeri mwara i pwi âboro a bwi pâ: «Dà cè pai niimiri'gà naa gooé, na é nama gà niâ?» Â é tòpi tàra pâ: «É pwi *péroféta [na é me gée goo wà Pwiduée].»
Rà todà du nyaa ma caa kêe
18 Wà tèpa pitûâ kà tèpa *Juif, âna càcaa nümarà na rà cèikî pâ, wà pwiibà, âna pwi a bwi béaa. Â rà bwaa nye pwa mwara ma ru me, wà du nyaa ma caa kêe. 19 Â rà tawèeriru pâ: «Pwi naîu wà pwini? Â âjupâra pâ é bwi gée na aupitèpaé? Â gorodà na é niâ nabà?» 20 Â ru tòpi tàra pâ: «Üu kaa, é pwi naîbu. Â é pwi a bwi gée na aupitèpaé. 21 Â é jèe niâ nabà, êco na câbu caa tâmogòori cè majoroé. Â câbu caa tâmogòori mwara cè pwi âboro, cèna é nama wâdé ê du âraporomee. Wâdé na guwà nye tawèerié cai, ba jèe nye pwi âboro maina, â jèe nye pâri ma é ina tàwà!» 22 Ru ina pwiri, ba wâgotàru goo tèpa pitûâ kà tèpa Juif. Ba rà jèe pitêrerà pâ na rà o pacoo gée na *wâra pitapitiri kàra, êdiri pâ âboro na rà ina pâ wà Iésu, âna é pwi *Mesia [na é me nau pa-udò ê Ba]. 23 Wàépwiri ê majoroé ma ru ina wà du nyaa ma caa kêe pâ: «Guwà jèe nye tawèerié cai, ba jèe nye pwi âboro maina.»
Rà jèu tawèeri pwi a bwi
24 Rà jèu todà côwâ wà i pwi a bwi wà tèpa Farasaio. Â rà ina têe pâ: «Gà ina ê âjupâra na ara Pwiduée! Ba bà tâmogòori pâ wà pwi âboro na é nama gà wâdé, âna é pwi âboro èpà.» 25 Â é tòpi tàra pâ: «Câgo caa tâmogòori pâ, pwiri pwi âboro èpà. Â caapwi co ê pwina go tâmogòori, âna, béaa, âna go pwi a bwi, â nabàni, âna go jèe niâ.» 26 Â rà ina têe mwara pâ: «Gona dà na é pwa tâgà? É wànau târa ê pai pwa wèe, ma gà niâ?» 27 Â é tòpi tàra pâ: «Ia go jèe ina tàwà, â tàutàwà na guwà têre! Â gorodà na guwà bwaa jèu tawèeri mwara? Pwiri nümawà na guwà tèpa âboro kêe mwara?» 28 Â rà pwaé, ma ina têe pâ: «É! Pwiini! Nye wâgà na gà pwi âboro kêe! Ba wàibà, âna bà tèpa pâra naa goo wà *Moosé! 29 Bà nye tâmogòori pâ é patùra Moosé wà Pwiduée. Â wà pwiibà, âna ji pwi a me géepà?!»
É paâjupâra tàra pàtàma Iésu
30 É ina tàra wà pwiibà pâ: «Nye ité, ba é nama go niâ, êco na wâguwà, âna câguwà caa tâmogòori na é me géewê! 31 Â jè jèe cau tâmogòori pâ, câé caa têre tèpa âboro èpà wà Pwiduée. Â é têre tàpé na rà papwicîriê, â na rà pwa ê câbawâdé kêe. 32 Mu nye ticè âboro na é nama é niâ cè pwi jè âboro, na é bwi gée na aupitèpaé! 33 Â wiàna câé caa me jii Pwiduée wà pwi âboro bèepwiri, â pwiri càcaa pâriê ma é pwa cèna wàrapwiri.» 34 Â rà putàmuriê wà tèpa Farasaio ma ina têe pâ: «Pwiini! Gà pwa na gà pacâmuribà, wâgà na gà pé pwi a pwa na èpà, gée na aupitèpagà?» Â rà tü têe gée na wâra pitapitiri.
É cèikî naa goo Iésu
35 É têre wà Iésu pâ rà tü tà i pwi ia é bwi, â é pâmariê. Â é ina têe pâ: «Gà nye cèikî naa goo wà *Pwina naîri âboro?» 36 «Pwi ukai, wàilàapà pwiri, ba na go cèikî naa gooé?» 37 «Gà jèe tàgére côoê, ba wàé na é tàgére patùragà!» 38 «Üu, co Pwi Ukai, go cèikî naa googà!» Â é cigòboo ma tùu jùrué na ara Iésu.
Tàpé na tàutàra na rà côo
39 É ina wà Iésu pâ: «Go tèepaa me naani gòropuu, na pinaaitiri tèpa âboro—ba na rà niâ tèpa âboro na rà bwi; â na rà bwi tèpa âboro na rà niâ.» 40 Na rà têre pwiri wà pàra tèpa Farasaio, na rà gére tâa wê, â rà ina têe pâ: «Wànau? Wàibà mwara âna bà tèpa bwi?» 41 Â é tòpi tàra pâ: «Wiàna guwà gére tèpa bwi, â pwiri nye gére ticè èpà kàwà. Êco na guwà ina pâ guwà niâ. Êkaa na guwà tà tâa na ê èpà kàwà.»
Iésu âna é pwi âji a wéaari mutô
1 É ina tàra mwara wà Iésu pâ: «Guwà têre bwàti, ba go ina tàwà ê âjupâra: Wà pwi âboro na é too wii iti jii ê goropwiinawâ goo nababé kâra mutô, âna é pé pwi a mura, ma pé pwi bâadi. Ba câé caa tò naa ê goropwârawâ. 2 Â napwa wà pwina é tò naa ê goropwârawâ, âna wàé na é pwi âji a piwéaari mutô. 3 [Â, naa dàuru, âna] wà pwi âboro na é wéaari goropwârawâ [naa ne] âna é tàpiri têe. Â wà diri tèpa mutô kêe, âna rà nye têreina ê pwâratùra kà pwi âji a piwéaari mutô. Â é ina jèpa neerà, â é pacòobérà naa gòroigé. 4 Ûna é cau pacòobérà diri, â é pâbéaa kàra. Â rà nye cau pwicò kêe, ba rà têreina ê pwâratùra kêe. 5 Pwacoé ma rà pâra wiâra cè pwi jèpwi. Ba càra caa têreina pwâratùra kêe. Â rà o upié.» 6 Êco na wà tàpé na rà têre ê ucina bèepwiri kà Iésu, âna càra caa tâmogòori ê pai ina wèe.
Go pwi goropwârawâ
7 É ina tàra mwara pâ: «Go ina tàwà ê âjupâra pâ: *Wâgo pwi goropwârawâ kâra ê pâ mutô. 8 Wâru tàpé na rà tèepaa me béaario, na rà tèpa mura, ma tèpa bâadi. Â wà tèpa mutô âna càra caa pitêre dàra. 9 *Wâgo pwi goropwârawâ. Wà pwi âboro na é tòme gooò, âna ée udò, [â o tâa têe ê *âji wâro]. Â o pâri ma é pâra naa na nümee goo wê, â ée mwa tà pâdari uti kêe. 10 «Napwa wà pwi a mura, âna é nye tèepaa co, ba na é mura, ma pòtàmwara, ma ténoori. Â wâgo, âna go me, ba na rà wâro wà tèpa âboro, wàilà tèpa mutô kôo. Â o tà tàra ê âji wâro na tâbawêe.»
Go pwi âji a wéaari mutô
11 «Wâgo, âna go pwi âji a piwéaari ê pâ mutô. Â wà pwi âji a piwéaari ê mutô, âna é panuâ ê wâro kêe ba kàra. 12 Â wà pwi âboro na é nye po wakè co târa mwani, âna câé caa pwi âji a piwéaari mutô. Ba wiàna é côo ê loup na é tèepaa me, â é panuâ i pâ mutô, â é uru, ba càcaa mutô kêe. Â o utirà ma tadidirirà. 13 Â é uru wà pwi âboro bèepwiri, ba é pwi a wakè târa mwani co, â càcaa wânümee goo ê pâ mutô.»
Go panuâ wâro kôo ba kàra
14 «Üu, wâgo, âna go pwi âji a piwéaari mutô. Â go nye tâmogòori ê pâ mutô kôo, â rà nye tâmogòorio mwara. 15 Ipaiwà naa goobu ma Caa. Ba wà Caa, âna é tâmogòorio, â wâgo, âna go tâmogòori wà Caa. Â go panuâ ê wâro kôo, ba kâra ê pâ mutô kôo. 16 Â bwaa pwa mwara ê pàra mutô kôo, na càra caa pâ toome naa na ê nababé bèeni. Â wâdé na go mudàra mwara. Â rà o mwa têre ê pwâratùra kôo. Â o mwa caapwi pubu goorà diri, ma caapwi cè pwi a piwéaarirà. 17 «Dau wânüma Caa gooò, ba go panuâ ê wâro kôo. Go panuâ, ba go o mwa nye tòpi côwâ. 18 Nye ticè pwi jè âboro cèna é popa jiio, â go nye naa, gée gooò. Ba pwa tàrù kôo ma go naa ê wâro kôo, â nye pwa tàrù kôo ma go nye popa côwâ. Ba wàépwiri ê aupitûâri kà Caa kôo.»
Rà pitadàrùrà mwara gooé
19 Rà pitadàrùrà mwara wà tèpa *Juif, gée goro ê pâ popai bèepwiri. 20 Ba wâru gée goorà na rà ina pâ: «Pwa duée gooé, â é pigù! Cina guwà gére pitêre dèe?!» 21 Êco na rà ina wà pàra tàpé pâ: «Bwa, ba càcaa wàrapwiri ê pai tùra kà pwi âboro na pwa duée gooé! Ê duée, âna càcaa pâri ma é pwa ma rà niâ ê pâ âboro na rà bwi!»
Tàutàra na rà cèikî naa goo Iésu
22 Pwa ê pwi *tòotù maina na *Iérusaléma—pwi tòotù na pitaniimiri ê pai tàpiri côwâ ê *Wâra pwapwicîri, na pàara aumoo. 23 Â é tâa goo wà Iésu, â é nye tàgére ipokâa na i Wâra pwapwicîri, naa na ‘Wâ kà *Solomona’, wâ cikòmaa. 24 Â rà tapitirirà naa gooé wà pàra tèpa Juif, â rà ina têe pâ: «Gà tà ciburà nama bà pibu âboro naa googà, tiagoro wiidà? Wiàna wâgà wà pwi *Mesia, [*pwi a pa-udò na bà tapacîê] â wâdé na gà inapàpari tâbà!» 25 Â é tòpi tàra pâ: «Ia go jèe nye ina tàwà, â câguwà caa tòpi. Rà *paâjupâraô ê pâ muru, na ia go pwa naa na nee Caa kôo. 26 Êco na tàutàwà na guwà cèikî naa gooò, ba câguwà caa tèpa mutô kôo.
Rà côoinaô tèpa mutô kôo
27 «Ba rà nye têre ê pwâratùra kôo wà tèpa mutô kôo, â go nye côoinarà, â rà nye pâra wiâô. 28 Â go naa tàra ê *wâro dàra gòiri jaa Pwiduée. Â o càra caa tâmogòori ma rà o bà. Â o nye ticè pwi jè âboro cèna o pâriê ma é poparà gée na-araraîô. 29 Ba wà Caa kôo na é panuârà tôo, âna é dau maina awé jii diri ê pâ muru. Â nye ticè pwi jè âboro cèna o pâriê ma é popa cè jè muru, gée na-araraî Caa. 30 Â napwa wàibu ma Caa, âna bu nye caapwi.»
Pwa na rà èié
31 [Ûna rà têre pwiri] wà tèpa âboro, â rà jèu tòri côwâ ê pâ atü, ba na rà catàmwereê goo. 32 Â é ina tàra wà Iésu pâ: «Dau wâru ê pâ muru na wâdé, na go pwa na arawà—muru na me gée goo wà Caa. Â gona dà cè pwina gére nümawà dàra catàmwaraô goo?» 33 Â rà tòpi têe pâ: «Pwiini, càcaa goo cè wakè na wâdé na gà pwa. Nye gée goo co na gà inabaèpà wà Pwiduée. Ba gà nye pwi âboro, â nümagà naa wâgà Pwiduée!»
Go wâgoo Caa â é wâgooò
34 É ina tàra pâ: «Jèe wii naa na *Naèà kà Pwiduée pâ: Guwà tèpa ‘pwiduée’. Psaume 82 . 6 35 Â é ina pwiri [tà tèpa jojoorowà] na rà tòpi ê Naèà! Â jè tâmogòori diri pâ càcaa pâri ma câtùra ê pwina jèe wii naa na ê Naèà. 36 Napwa wâgo, âna é pitòrigario wà Pwiduée Caa, â é cùruo me naa gòropuu, â go ina pâ, go Pwina naîê. [Â wiàna é ina wà Pwiduée Caa tà tèpa âboro pâ, rà tèpa ‘pwiduée’] â cina guwà putàmu naa gooò, wiàna go ina pâ wâgo Pwina naîê? 37 «Wiàna câgo caa pwa ê pâ wakè kà Caa kôo, â guwà cibwaa cèikî naa gooò! 38 Êco na go nye tàgére pwa; â wâdé na guwà cèikî. Ba wiàna pwacoé tàwà ma guwà cèikî naa gooò; â guwà cèikî naa gooò gée goo ê pâ muru na go pwa. Â, na wàrapwiri, â guwà tâmogòori bwàti pâ go wâgoo Caa, â é wâgooò.» 39 Gée goo pwiri, â rà pimudàra mwara cè naigé ba na rà tâjùrué. Êco na é nye uru taaci. 40 Géewê, â é jèu pâra côwâ wà Iésu, naa na ére gée côwâ kâra nairiwâ Ioridano, wâna na ia é *piupwaa béaa naawê wà Ioane. Â é tàpo tâa wê. 41 Â rà medarié pâ âboro na wâru, â rà pi-ina tàra pâ: «Wà Ioane, âna câé caa pwa cè jè *câmu kâra pàtàma Pwiduée, êco na po coo diri ê pâ popai, na ia é ina naa goo pwi âboro bèeni!» 42 Â dau wâru ê pâ âboro wê, na rà cèikî naa goo Iésu.
Pai bà kà Lacaro
1-2 Pwa pwi jè âboro, na nee Lacaro. Â rà tâa Bétani ma du naigé kêe, wà Maria ma Marthe. (Wà Maria, âna wà i tô ilàri na ia é wicèpwiri ê jawé ûrea naa gòro â wà Pwi Ukai Iésu, â câtùra goro wàrapûruê.) É dau maagé wà Lacaro, 3 â wà du duajii ilàri, âna ru panuâ pâ pwi jè âboro dà Iésu, nau ina têe pâ: «Pwi Ukai, [gà me wài, ba] wà i pwi âji béegà, âna é maagé!»
Câé caa pò ma pâra
4-5 Wà Iésu, âna é dau wânümee goo wà Marthe ma Maria, ma Lacaro. Êco na, ûna é têre ê popai, [â câé caa pò ma pâra]. Â é ina pâ: «Ê maagé kà Lacaro, âna o câé caa bà goo. Gée goo pwiri, â o pwamaina Pwiduée, ma paari ê pai muugère kêe. Â o paari ê pai muugère kôo mwara, Pwina naîê.» 6 Â é bwaa nye tâa wê, naa na ârailu tòotù mwara. 7 Gée na càùé, â é ina tà tèpa *câmu kêe pâ: «Wâdé na jè pâra côwâ naa *Judée.» 8 Â rà tòpi têe pâ: «Pwi Ukai, bwaa càcaa pé gòiri, na rà pibu naigé wà pàra tèpa *Juif naa Judée, ba na rà catàmwaragà. Â nümagà dàra wâjué côwâ naawê?» 9 Â é ina tàra pâ: «Wànau, càcaa 12 ineretòotù na é té na tòotù? Wà pwi âboro na é pâra na bwaa pwaa, âna o câé caa cigòtù âê, ba bwaa pwéelaa. 10 Êco na, wiàna é pâra na ne, â o cigòtù âê, ba bàutê.»
É maagé bà Lacaro
11 Gée na càùé, â é ina tàra pâ: «É jèe puu wà Lacaro, pwi béejè, â go o pâra nau patàcîê.» 12 Â rà ina têe pâ: «Wâdé, co Pwi Ukai, ba wiàna é gére puu co, â ée nye wâdé!» 13 Ba càra caa tâmogòori pâ, é ina tàra pâ é bà wà Lacaro. Rà niimiri pâ é nye âji puu. 14 Â é inapàpari tàra pâ: «Bwa, é jèe maagé. 15 Êco na go ipwàdée goowà, na câgo caa tâa jaaé napwiri. Ba na wàrapwiri â guwà o mwa [côo ê pwina go pwa, â guwà mwa] cèikî naa gooò. Guwà me! Ma jè pâra darié!» 16 Â é ina wà Toma (jè nee ‘Bérepidu’) tà tèpa câmu bée pâ: «Jè pâra mwara, ba na jè cau bà naima ma wà Pwi Ukai.»
Ru dau tòina du naigé kêe
17 Ûna é pâmwünyabweri Bétani wà Iésu, â é têre pâ jèe ârapàpé tòotù kà Lacaro na auipwàni. 18-19 Â ru imuru pwi bàraru wà Marthe ma Maria, â dau wâru tèpa âboro gée *Iérusaléma, na rà medariru ba na rà patàmarù-ru. (Ba Bétani, village kàru, âna wâmwünyabweri Iérusaléma, wâpâ na âracié kilomètres.) 20 É têre wà Marthe pâ é jèe tèepaa wà Iésu, â é cimadò, â é pâra caraé [naa gòro naigé]. Â wà Maria, âna é nye tà tâa wâ. 21 Â é ina tà Iésu wà Marthe pâ: «Au! Pwi Ukai, wiàna gà nye gére tâa ni, â pwiri câé caa gére bà wà pwi bàrao! 22 Êco na go tâmogòori pâ é nye naa tâgà wà Pwiduée êdiri pâ muru na gà o mwa ilari jiié ni.»
Wâgo pwina é naa wâro
23 É tòpi têe pâ: «Ée jèe wâro côwâ gée na aubà wà pwi bàragà.» 24 Â é ina têe wà Marthe pâ: «Üu, go cèikî pâ ée mwa wâro côwâ gée na aubà, na rà wâro côwâ wà tèpa bà, na pwi Tòotù pwicò.» 25 Â é ina têe wà Iésu pâ: «*Wâgo [pwina é naa] ê wâro, ma pawâro côwâ tèpa âboro. Wà pwi âboro na é cèikî naa gooò, âna wiàna é bà, â ée mwa nye wâro côwâ. 26 Â wà pwi âboro na é wâro ma cèikî naa gooò, âna o câé mwa caa bà [dàra gòiri]. Gona gà nye cèikî naa goro ê popai bèepwiri?» 27 Â é tòpi têe pâ: «Üu kaa, co Pwi Ukai, go nye cèikî pâ, wâgà pwi *Mesia, wà *Pwina naî Pwiduée, na ée mwa tèepaa naani gòropuu.»
Ru pitùra ma Maria
28 Nabwé, â wà Marthe, âna é pâra nau pitodà pwàniri Maria, tô jiié. Â é ina têe pâ: «É jèe tèepaa wà pwi a pwa pupûra, â é todàgà.» 29 Â é nye cimadò kaa wà Maria, â é pâdari Iésu. 30 Ba bwaa câé caa pâ tèepaa me naa na village, â é bwaa tâa, wâna na ipitiru naawê ma Marthe. 31 Wà tèpa Juif na rà tâa wâ, na rà patàmarù Maria, âna rà côoê na é piwàcî còobé. Â rà pâra wiâê. Ba rà niimiri pâ é pâra nau i, nacârü. 32 Ûna é tèepaa medari Iésu wà Maria, â é cigòboo ma tùu jùrué na araé, â é ina têe pâ: «Au! Pwi Ukai, wiàna gà nye gére tâa ni, â pwiri câé caa gére bà wà pwi bàrao!»
É imuru pwi bée
33 É côoê wà Iésu, na rà gére i ma tèpa Juif na rà pâra wiâê. Â dau gùmagù pwâranümee, â é watàu. 34 Â é tawèerirà pâ: «Guwà pwàniriê naapà?» Â rà ina têe pâ: «Pwi Ukai, me ma gà côo.» 35 Â é i wà Iésu. 36 Â rà ina wà tèpa Juif pâ: «Au! Guwà côo, é po dau niimiri wà Lacaro!» 37 Êco na rà picocoorié wà pàra tàpé ma pi-ina tàra pâ: «Wà pwiibà, âna é pwi a nama é niâ wà pwi a bwi. Â gona càcaa pâriê ma é pwa ma câé caa bà wà Lacaro, pwi bée?»
É pawâroé côwâ gée na aubà
38-39 Dau gùmagù pwâra-nüma Iésu. Â é pâra naa goo pé pwâramara-atü, wâna na ia ipwàniri wà Lacaro naawê. Â é ina tàra pâ: «Pwùru tâjii ê atü.» Ba i pwâramara-atü, âna târi goro atü. Êco na é ina wà Marthe, wà tô naigé kà pwi a bà, pâ: «Ai! É jèe gére wâbu, co pwi ukai, ba jèe ârapàpé tòotù kêe wê!» 40 Â é ina têe wà Iésu pâ: «Gona câgo caa ina tâgà pâ, wiàna gà cèikî, â gà o côo ê pai maina ma muugère kà Pwiduée?» 41 Â rà pwùru tâjii i atü. Â é niâ too naa napwéretòotù wà Iésu, â é ina pâ: «Caa wée, go ipwaolé tâgà, ba gà têreô! 42 Wâgo, âna go nye tâmogòori pâ gà nye têreô taaci. Â go ina pwiri, goo tàpé na rà cibèepio, ba na rà o cèikî pâ, wâgà pwi a cùruo me.» 43 Â é tomara too pâ: «Lacaro, còobé boome!» 44 Â é còobé wà i pwi a bà! Â napwa ê du îê ma du âê, âna pii târamiri goro noo kâra imwaano na gòri. Â ê naporomee, âna târamiri goro pwi jè imwaano. Â wà Iésu, âna é ina tà tèpa âboro wê pâ: «Guwà tipié ma panuâê, ma é pâra.»
Rà pitêrerà ma rà pòtàmwereê
45 Wà tèpa Juif na rà tèepaa dari Maria, âna rà côo ê pwina é pwa wà Iésu. Â wâru gée goorà na rà cèikî naa gooé. 46 Êco na wà pàra tàpé, âna rà pâdari tèpa *Farasaio, â rà piwiâ tàra ê pwina é pwa. 47 Â wà tèpa caa kà tèpa pwa *ârapwaailò ma wà tèpa Farasaio, âna rà panaimari ê *wâratûâ maina, â rà pi-ina tàra pâ: «Jè o pwa dà? Gà côo, jèe po dau wâru ê pâ *câmu kâra pàtàmee na é pwa wà pwini. 48 «Â wiàna jè nye tà panuâê, â rà jèe nye po cèikî diri naa gooé ê pâ âboro. Â rà o tèepaa wà tèpa coda *roma, â rà o ténoori ê *Wâra pwapwicîri kâjè, ma ê Ba kâjè!»
Wâdé na é bà pwi caapwi âboro
49 Â é tapoo tùra wà pwi jè âboro gée goorà, na nee Caïphe. Wàé na é pwi *ukai kà tèpa pwa ârapwaailò na naja bèepwiri. Â é ina tàra pâ: «Tàpéeni! Po dau ticè na guwà tâmogòori! 50 Wànau? Câguwà caa côoina ê pwina é âjimuru ba kâjè? Wâdé na é bà pwi caapwi âboro, ba kâra ê Ba, ba na o cibwaa ténoori diri ê Ba kâjè!» 51 (Ûna é ina pwiri, âna [câé caa tâmogòori pâ] é nye tàmara ina béaa pâ, ée mwa bà wà Iésu ba kâra ê Ba. Ba [nye wà Pwiduée kaa na é tùra gooé] gée goo na é pwi ukai kà tèpa pwa ârapwaailò na naja bèepwiri. 52 Â jèpwi mwara, âna ê pai bà kà Iésu, âna càcaa ba kâra ê Ba kà tèpa Juif co. É bà, ba na é dànaimari ma rà caapwi, êdiri wà tèpa naî Pwiduée, na rà jèpa tâa pâ.) 53 Gée na càùru ê ipitiri kàra bèepwiri, âna rà tapoo pibu naigé wà tèpa pitûâ kà tèpa Juif, ba na rà pòtàmwara Iésu. 54 Â géewê, â é tàpo coo, goro pâra naa nabibiu kà tèpa âboro. Â é pâra naa Éfraïm, wâmwünyabweri namaré. Â rà caatâa wê ma tèpa câmu kêe.
Rà tapacîê naa Iérusaléma
55 Ûna jèe wâmwünyabwe ê *Paséka, tòotù maina kà tèpa Juif, â dau wâru ê pâ âboro na rà me gée na pâ jèpa ére, naa Iérusaléma. Ba nümarà na rà pwa ê pâ ‘pwapwicîri târa pai *pinuwa’, béaari i tòotù maina. 56 Ûna rà tâa na Wâra pwapwicîri, â rà mudà Iésu, [êco na càra caa pâmariê] â rà pi-ina tàra pâ: «Dà cèna guwà niimiri? Gona ée mwa me naa goro i *tòotù maina, é…?» 57 Ba wà tèpa caa kà tèpa pwa ârapwaailò ma wà tèpa Farasaio, âna rà ina ba gòo tà diri tèpa âboro pâ: «Wiàna guwà côo na é wêe wà Iésu, â guwà nama inapàpari tâbà, ba na bà tâjùrué.»
É nuwa du â Iésu wà Maria
1 Bwaa 6 tòotù béaari ê *Paséka, tòotù maina kà tèpa *Juif. Â é pâra wà Iésu naa Bétani. Bétani, âna village kà Lacaro, wà pwi ia é pawâroé côwâ gée na aubà wà Iésu. 2 Â rà ija wê ma wà Lacaro, na é pwi bée tèpa tâa goro taapà. Â wà Marthe, âna é tô a picia èrà ma wâdoorà. 3 Â napwa naa goo wà Maria, âna é popa jè wâra jawé, na pwaai goro jawé ûrea—pwi jawé na dau maina ê wâri wèe. Â é wicèpwiri naa gòro ê du â Iésu, â é câtùra goro wàrapûruê. Â po dipitiri i wâ i ûraaê. 4 Â càcaa wâdé tà Judas Iscariote, pwi jè ârapàara tèpa *câmu kà Iésu—wà pwina ée mwa ipwa tûâ tà Iésu. Â é ina pâ: 5 «Gorodà na càcaa icuri i jawé ûrea bèeni, ma o naa ê wâri wèe tà tàpé na ticè kàra? Ba wâri wèe, âna pâ miliô!» 6 Câé caa ina pwiri gée goro cè pai meaari kêe tàpé na ticè kàra. Â é ina ba pé pwi a mura. Ba é pwi a tà pa wàra i wâra mwani kàra, â é mu nye tàpo pa gée goro ê mwani na tòpò naa na. 7 Â é ina wà Iésu pâ: «Naaê! Ba é jèe tàmara pwa ê pwi bèepwiri, târa ê pwi tòotù na o ipwàniriô na. 8 Guwà o nye tà ciburà tâa ma tàpé na ticè kàra, êco na wâgo, âna o câgo caa tà ciburà tâa jaawà.»
Nümarà na rà pòtàmwara Lacaro
9 Dau wâru tèpa âboro na rà têre pâ é tâa Bétani wà Iésu, â rà pâra naawê, ba nümarà na rà côoê. Â rà pâra mwara ba na rà côo Lacaro, wà pwi ia é pawâroé côwâ gée na aubà. 10 Â rà pitùra wà tèpa caa kà tèpa pwa *ârapwaailò, ba na rà pwa ma pòtàmwara mwara wà Lacaro. 11 Ba wàrapwiri gooé, â jèe dau wâru wà tèpa Juif, na rà pâra jiirà, â rà cèikî naa goo Iésu.
Rà pwamaina Iésu na é tò naa Iérusaléma
12 Na dàuru kêe, âna wà tèpa âboro na rà me naa *Iérusaléma naa goro ê pwapwicîri kâra Paséka, âna rà têre pâ wà Iésu âna é gére toome mwara. 13 Â rà còobé jii ê ville, â rà dàciò ê pâ îri upwâra [ba na rà pwamainaê] â rà pâra caraé. Â rà uu ma ina pâ: «Hosana ma cidòri! Pwamaina Pwiduée! Cidòri nyuâa pwi âboro, na é me na nee —wà Pwi Ukai naa *Isaraéla!» 14 Â é popa ê nari buriko wà Iésu, â é tâa gòé. Wàra na jèe wii naa na ê *Tii Pwicîri pâ: 15 Cibwaa nama wâgotâgà, co tô èpo *Siona, [ville Iérusaléma]! É tèepaa me wà Pwi Ukai'gà. É tâa gò ji nari buriko. 16 Ba diri ê pâ muru-bà, na rà pacoo [wà tèpa âboro] ba kà Iésu, âna jèe tàmara ina béaa naa na Tii Pwicîri. Êco na, na pwi tòotù-bà, âna càra caa tâmogòori wà tèpa câmu kêe. Â rà mwa nye tà tâmogòori gée na càùé—na pàara na é wâro côwâ wà Iésu gée na aubà, ma paari ê pai maina ma muugère kêe. 17-18 Dau wâru tèpa âboro na rà pâra mariê [na pwi tòotù-bà]. Ba wà tàpé na rà côoê na ia é pawâro côwâ wà Lacaro, âna rà nye dau pwa jèkutâ goo. 19 Napwa naa goo wà tèpa *Farasaio, âna rà pi-ina tàra pâ: «Gà côo, o jèe nye ticè cè pwina pâri ma jè pwa. Ba rà jèe nye pâra wiâê diri ê pâ âboro!»
Pwi âji ênawéna kà Iésu
20 Na Iérusaléma, âna pwa pàra tàpé na càra caa tèpa Juif, na rà jèe tòpi ê pwapwicîri kà tèpa Juif. Â rà me nau pwamaina wà Pwiduée na pwi tòotù Paséka. 21 Â rà me burà wà Filipo, pwi âboro gée Bethsaïda, wâ Galilée. Â rà ina têe pâ: «Pwi ukai, nümabà na bà côo Iésu.» 22 Â é pâra wà Filipo, â é ina tà André, â ru pâra nau ina tà Iésu. 23 Â é ina tàra diri wà Iésu pâ: «O jèe tèepaa ê tòotù na ipwamaina *Pwina naîri âboro. 24 Guwà têre bwàti, ba go ina tàwà ê âjupâra pâ: Ê pwi pwâra blé na é tûuboo naa napuu, âna wâdé na é wai, ba na é naa cè pwâra blé na wâru. Ba wiàna càcaa wai, â o nye tà wàé co. 25 «Wà pwi âboro na wânümee târa ê wâro kêe, âna é tubatiàu. Â wà pwi âboro na dau wânümee goo Pwiduée, jii ê wâro kêe naani gòropuu, âna wà pwiibà, âna câé caa tubatiàu ê wâro kêe. Â o mwa tâa têe ê *wâro dàra gòiri jaa Pwiduée. 26 «Wà pwi âboro na nümee na é piênawéna kôo, âna wâdé na é me wiâô. Â wâna na go tâa wê, âna bu caatâa wê ma wàé. Â ée mwa nye tòpi ê pumara wakè kêe jii Caa.»
É ina pai bà kêe wà Iésu
27 [É ina mwara wà Iésu pâ]: «É pikîri nabà ê pwâranümoo. Gona go mwa ina pâ: “Caa, upao jii ê picâri kâra ê tòotù bèeni”? Bwa, ba go jèe tèepaa naani gòropuu, ba na go pacoo ê pwi tòotù bèeni. 28-29 Caa, paari pâ wâgà Pwiduée na gà maina!» Wà tàpé na rà tâa wê, âna rà têre ê pwâratùra gée napwéretòotù na ina pâ: «Go jèe paari pâ, wâgo Pwiduée naa na pai maina ma muugère kôo. Â go bwaa nye tà wàrapwiri mwara.» Â rà niimiri wà pàra pwi pâ, é kûu i tikakara. Êco na rà ina pàra tàpé pâ: «Bwa! É patùraé ê jè *angela!» 30 Â é ina tàra wà Iésu pâ: «I pwâratùra bèepwiri, âna càcaa me ba kôo, â wàrapwiri goowà. 31 O jèe nabàni, na é pitèi pâ âboro gòropuu bèeni wà Pwiduée. Â é tü còobé naaboo gòroigé wà *Caatana, pwi ukai kâra gòropuu bèeni. 32 Â wiàna naaô too géeni gòropuu, â go mwa dàti medario ê pâ âboro diri.» 33 Ûna é ina pwiri, â é jèe gére inapàpari tàra ê pai pwa kàra têe, ma rà o nama é bà.
Tòpi pwéelaa
34 Rà ina têe ê pâ âboro pâ: «Ina naa na pâ tii goro *Naèà pâ wà pwi *Mesia, âna é nye tà wâro dàra gòiri awé. Â cina gà ina pâ, o wâdé naa naatoo géeni gòropuu wà Pwina naîri âboro? Â gére wàilàapà ê Pwina naîri âboro bèepwiri?» 35 Â é tòpi tàra pâ: «O jèe càcaa tà gòiri, na bwaa tà tâa jaawà i pwéelaa. Â wâdé na guwà pâra, ûna é bwaa tâa jaawà, ba na o câé caa papòwà ê bàutê. Ba wà pwi âboro na é pâra na ê bàutê, âna câé caa tâmogòori wâna na é pâ naawê. 36 Tòpi ê pwéelaa, ûna é bwaa tâa jaawà, ba na guwà tèpa âboro kâra pwéelaa.» Ûna é ina pwiri wà Iésu, â é pâra jiirà, â é picârü goorà.
Càra caa cèikî naa gooé tèpa Juif
37 Wâru pâ *câmu kâra pàtàma Pwiduée na é pwa wà Iésu, na ara tèpa Juif. Êco na càcaa wâru tàpé na rà cèikî naa gooé. 38 Â jèe coo ê popai na é ina biu wà Isaia, pwi *péroféta, pâ: Pwi Ukai, Pwiduée, wàilàapà na cèikî naa goo popai kâbà? Gà paari tâî pàtàma'gà ma nii'gà? 39 Â o pwacoé mwara ma rà cèikî, ba é jèe nabwé ina wà Isaia, pâ: 40 Âraporomeerà na bwi; pwâranümarà na gòo. Ba wakè kà Pwi Ukai —Pwi Ukai Pwiduée na nama rà wàrapwiri. Ba péa rà biirà, ma medarié côwâ. Péa nama tiàu pâ maagé kâra Ba. 41 É ina pwiri wà Isaia goo Iésu, ba é jèe tàmara côo ê pai maina ma muugère kêe. 42 Êco na pwa pàra tàpé na rà cèikî naa gooé, tiagoo pàra tèpa pitûâ kà tèpa Juif mwara. Caapwi co na càra caa inapàparirà, ba wâgotàra goo tèpa Farasaio. Ba rà péa pacòobérà gée na *wâra pitapitiri. 43 Ba wâdé tàra, ê pai pwamainarà kà tèpa âboro, jii ê pai pwamainarà kà Pwiduée.
O pitèi tèpa âboro goro pâ popai kà Iésu
44 É tomara too wà Iésu pâ: «Wà pwina é cèikî naa gooò, âna câé caa cèikî naa gooò co, â é cèikî mwara naa goo Pwina é cùruo me. 45 Â wà pwi âboro na é côoô, âna é côo mwara Pwina é cùruo me. 46 Wâgo, âna go pwi pwéelaa, na go me naa na gòropuu, ba na câé caa tâa na bàutê cè pwi jèpwi cèna é cèikî naa gooò. 47 «O càcaa wâgo na go pwa wârimuru tà tàpé na rà têre ê popai kôo, â càra caa pâra wiâra. Ba câgo caa me nau pwa wârimuru târa pâ âboro gòropuu. Â go me nau pa-udòrà [ma naa tàra ê *âji wâro]. 48 «Wà pwi âboro na tàutêe gooò, ma câé caa tòpi ê pâ popai kôo, âna o pitèié na Bénabwé tòotù, gée goro ê pâ popai na go ina. 49 Ba câgo caa po ina gée gooò ê pâ popai-bà. Â wà Caa na é cùruo me, âna é nye dàbacoo tôo pâ namuru, na go me nau ina ma picémara. 50 Â go nye tâmogòori pâ ê aupitûâri kêe, âna naa ê wâro dàra gòiri jaaé. Üu, ê pâ popai na go ina, âna ê pwina é ina tôo wà Caa.»
É nuwa â tèpa câmu kêe
1-2 Jèe pwi bénabwé tòotù béaari ê tòotù *Paséka. Â rà ija na bàrane wà Iésu ma wà tèpa *câmu kêe. É jèe tâmogòori wà Iésu pâ, é jèe tèepaa ê pàara na na é pâra na, géeni gòropuu naa jaa [wà Pwiduée] Caa. Â mu nye dau wânümee goo pâ âboro kêe na rà tâa ni gòropuu. Ba nye tà wânümee goorà tia pwâadèreè. Napwa naa goo wà Judas Iscariote, pwina naî Simona, âna wà *Caatana, âna é jèe nabwé tòpò naa na pwâranümee jè auniimiri târa ma é pwa tûâ tà Iésu. 3 Wà Iésu, âna é jèe nye tâmogòori pâ é nye me gée jaa Caa, â ée mwa wâjué côwâ naa jaaé. Â é tâmogòori mwara pâ é jèe tòpi jii Pwiduée ê pitûâ naa goro diri ê pâ muru. 4 Na rà bwaa gére ija, â é cimadò, â é tòpwùtù ê ârabwée kêe [na tâa géeme côwâ] â é pa ê jè imwaano, â é piié goo. 5 Â é wicèpwiri ê jawé naa na wâra jawé, â é pwa ma nuwa ê â tèpa câmu kêe. Â é câbaigé goro i imwaano na ia é piié goo.
Go nuwa â pwina pwa kêe jaao
6 Ûna é tèepaa pâ naa jaa Simona Pétéru, â é ina têe wà Pétéru pâ: «Bwa, Pwi Ukai, càcaa pâri naa gooò na gà nuwa ê du âô.» 7 Â é tòpi têe pâ: «Câgà caa tâmogòori nabà ê pwina go pwa tâgà, êco na gà o mwa nye tà tâmogòori.» 8 «Bwa! O câgà mwa caa nuwa ê du âô!» «Wiàna câgo caa nuwa ê du âgà, â o nye ticè kâgà jaao.» 9 «Wiàna wàrapwiri, co Pwi Ukai, â càcaa êco ê du âô na gà nuwa, â wâdé mwara na ê du îô, ma pûruô mwara!» 10 Â é tòpi têe wà Iésu pâ: «Wà pwi âboro na é jèe ipitoo, âna é jèe pwéelaa diri, â càcaa pâri ma jè nuwaé diri. Jè po nuwa co ê du âê. Â wâguwà âna guwà jèe pwéelaa diri. Êco na càcaa wâguwà diri.» 11 Ba é jèe tâmogòori wà pwina ée mwa ipwa tûâ têe. Êkaa na é ina pâ: «Câguwà caa cau pwéelaa diri.»
Guwà piênawéna kàwà
12 Ûna é jèe cau nuwa diri ê pâ ârà, â é coona côwâ ê ârabwée kêe, â é tâaboo côwâ naa goro taapà, â é ina tàra pâ: «Gona guwà nye câmogòori ê pwina go pwa tàwà? 13 Ba guwà ina tôo pâ ‘pwi a pwa pupûra’ ma ‘Pwi Ukai’, â guwà nye âjupâra, ba nye wâgo kaa. 14 Â wiàna go nuwa ê âwà, wâgo Pwi Ukai ma pwi a pwa pupûra, â wâdé mwara na guwà mwa tà pinuwa ê âwà jècaa. 15 Ba go naa tàwà nabà ê câmu, ba na guwà ipwacèwii ê pwina go paari tàwà. 16 Guwà têre bwàti: Wà pwi ênawéna âna câé caa piwéna jii pwi ukai kêe. Â càcaa pwamuru naa goo wà pwi âboro na cùrué, jii wà pwi a cùrué. 17 «Â nabà, âna guwà jèe tâmogòori ê pâ pwi bèepwiri. Â wâdé na guwà wârori, â guwà o ipwàdée.»
Càcaa cau wâguwà diri
18 «Câgo caa ina pwiri naa goowà diri, ba go nye câmogòori tàpé na go nye càwairà. Êco na wâdé na é coo ê auwii naa na ê Tii Pwicîri, pâ: Wà pwina bu pi-ija naima ma wàé i poloa, âna wàé na é jèe cicarao. Psaume 41 . 10 19 «Nabàni, âna go ina pwiri tàwà, na bwaa càcaa pâji tèepaa. Ba wiàna coo, âna guwà o cèikî pâ, ‘*Wâgo [na go napwiri, nabà, â dàra gòiri awé]’. 20 Go ina tàwà ê âjupâra pâ: Wà pwina é tòpi pwi âboro na go cùrué, âna é tòpio mwara. Â wà pwina é tòpio, âna é tòpi mwara Pwina é cùruo me.»
É inapàpari pai icurié kà Judas
21 Ûna é ina diri pwiri wà Iésu, â dau gùmagù ê pwâranümee. Â é ina tàra pâ: «Guwà têre bwàti: Wà pwi jè ârapàarawà âna ée mwa pwa tûâ tôo.» 22 Â rà piucârirà wà tèpa câmu kêe, â rà pitawèerirà pâ wàilàapà na é inaê. 23-24 Â wà Simona Pétéru, âna é pwa ineremuru tà pwi a câmu na wânüma Iésu gooé, ba na é tawèeri Iésu pâ, wàilàapà na é inaê. Ba wà pwiibà âna é tâa goro jènere Iésu, naa goro taapà. 25 Â é tabiié pâ dà Iésu, wà pwi a câmu bèepwiri, â é ina têe pâ: «Pwi Ukai, wàilàapà?» 26 Â é tòpi têe pâ: «Wà pwi âboro na go o naa têe ê noo kâra poloa na go nuwa.» Â é pa i noo kâra poloa, â é nuwa, â é naa tà Judas, pwi naî Simona Iscariote. 27 Ûna é pa i noo kâra poloa wà Judas, â é nye tò kaa naa gooé wà Caatana. Â é ina têe wà Iésu pâ: «Ê pwina gà pwa, âna gà pwa wài!» 28 Â nye ticè ârapàararà, cèna é tâmogòori pâ cina é ina wàrapwiri tà Judas. 29 Ba rà niimiri wà pàra tàpé pâ é ina têe wà Iésu pâ: «Gà wâri cè muru cèna pârijè târa i *tòotù maina» é, «Gà pa ê mwani, â gà naa tà tàpé na ticè kàra.» Ba wà Judas, âna pwi a tà pa wàra ê wâra mwani kàra. 30 Ûna é ija diri i noo kâra poloa na ia é naa têe wà Iésu, â é nye còobé kaa wà Judas, na jèe bàutê.
bénabwé ipagòo tèpa câmu kêe
31-32 Ûna é còobé wà Judas, â é ina tàra wà Iésu pâ: «Nabàni, âna o jèe paari ê pai maina ma muugère kôo, wâgo, *Pwina naîri âboro, â o côo naa gooò ê pwényuâa kà Pwiduée. Â wiàna wàrapwiri, â nye wà Pwiduée kaa, na ée mwa paari ê pwényuâa kôo. Â ée jèe nye tapoo paari.»
Guwà pimeaariwà
33 «Tèpa âji naîô, jèe càcaa gòiri ji pàara na go bwaa tâa jaawà. Â guwà o mudòo, êco na càcaa pâri ma guwà tèepaa pâ naa na go pâra naawê. Êkaa pwiri i pwi ia go jèe ina mwara tà tèpa *Juif. 34 Go naa tàwà ê naèà na bwaa âmuê, pâ, guwà pimeaariwà, pwacèwii ê pai mu meaariwà kôo. 35 Ba wiàna guwà pimeaariwà, â rà mwa tâmogòori diri ê pâ âboro pâ, guwà tèpa câmu kôo.»
Gà mwa pitütôowâriô, co Pétéru
36 É ina têe wà Simona Pétéru pâ: «Pwi Ukai, gona gà pâ naapà?» Â é tòpi têe wà Iésu pâ: «Wâna go pâra naawê, âna càcaa pâ pâri nabà, ma ju capai pâra naawê. Êco na gà mwa nye tà me wiâô na cè jè pàara.» 37 Â é ina mwara wà Pétéru pâ: «Pwi Ukai, gorodà na càcaa pâri ma go pâra wiâgà nabàni? Ba o câgo caa piwâ na go panuâ wâro kôo ba kâgà.» 38 Â é tòpi têe wà Iésu pâ: «Gona gà o panuâ wâro'gà ba kôo? Go ina tâgà ê âjupâra pâ: Wiàna bwaa câé caa to ê ja, âna gà o jèe wacié pigòo pâ, câgà caa tâmogòorio.»
Go pwabwàti cè autâa kàwà
1 É ina mwara wà Iésu tà tèpa *câmu kêe pâ: «Guwà cibwaa nama gùmagù ê pwâranümawà. Wâdé na guwà cèikî naa goo Pwiduée, â guwà cèikî naa gooò mwara. 2 Ba dau wâru pâ wâ wânidò na pwârawâ kà Caa kôo. Â go pâ nau pwabwàti cè autâa kàwà. Ba wiàna càcaa gére âjupâra, â pwiri câgo caa gére ina tàwà. 3 «Wiàna go jèe pwabwàti cè autâa kàwà, â go mwa me côwâ. Â go mwa popawà, ba na guwà caatâa ma wâgo, wâna na go tâa wê. 4 Â guwà jèe tâmogòori ê naigé pâ naawê.»
Wâgo naigé, âjupâra ma wâro
5 É ina wà Toma pâ: «Bwa, Pwi Ukai, câbà caa tâmogòori wâna, na gà pâra naawê. Â bà o wànau târa cè pai tâmogòori ê naigé pâ naawê?» 6 Â é tòpi têe wà Iésu pâ: «*Wâgo ê naigé, ma *âjupâra, ma wâro. Â nye ticè pai pwa kà pwi âboro ma é pâdari wà Caa, wiàna câé caa me jaao. 7 Â wiàna guwà jèe câmogòorio, â guwà jèe câmogòori mwara wà Caa kôo. Â tapoo nabàni, âna guwà jèe tâmogòorié, â guwà jèe côoê.»
Wà pwina é côoô âna é côo Caa
8 É ina têe wà Filipo pâ: «Pwi Ukai, gà paari tâbà wà Caa, â bà o ipwàdée!» 9 Â é tòpi têe pâ: «Jèe nye gòrio kaa jaawà, â câgà caa pâji câmogòorio kaa, co Filipo? Â cina gà bwaa ina pâ: “Nama bà côo wà Pwiduée Caa”? Ba wà pwi âboro na é côoô, âna é côo mwara wà Caa. 10 Gona bwaa câgà caa cèikî pâ, go wâro goo Caa, â é wâro gooò? Napwa ê pâ popai kôo, âna câgo caa ina gée gooò. Ba wà Caa na é wâgooò, â wàé na é gére wakè. 11 Cèikî naa goo ê pwina go ina tàwà pâ go wâro wâni goo wà Caa, â é wâro wâni gooò wà Caa. Wiàna câguwà caa cèikî goo ê pâ popai bèepwiri, â wâdé na guwà cèikî goo ê pâ muru na go pwa.»
O dau maina pâ wakè kàwà
12 «Guwà têre bwàti, ba go ina tàwà ê âjupâra pâ: Wà pwi âboro na é cèikî naa gooò, âna ée mwa pwa ê pâ wakè [goro ê pàtàma Pwiduée] na go pwa. Â jèpwi mwara, âna o mwa wâru ê pwina ée pwa, jii ê pwina go pwa. Ba wâgo, âna go pâra dari wà Caa. 13 Â diri ê pâ muru cèna guwà ilari naa na neeô, âna go mwa pwa, ba na go paari ê pai maina ma muugère kà Caa, wâgo Pwina naîê. 14 Üu, wiàna guwà ilari cè muru naa na neeô, â go o pwa.»
O naa tàwà Nyuâaê Pwicîri
15 «Wiàna wânümawà gooò, â guwà o pâra wiâra ê pâ aupitûâri na go ina tàwà. 16 Â go o mwa ilari jii Caa cè pwi Bépitu tàwà, ba na é tà tâa jaawà, diri na pâ tòotù, dàra gòiri kaamwara. 17 Ê pwi bépitu-bà, âna ê Nyuâaê Pwicîri; wà pwi Nyuâaê na é paari ê âjupâra. Càra caa tâmogòori tòpié pâ âboro gòropuu, ba càra caa côoinaê ma tâmogòorié. Êco na wâguwà, âna guwà câmogòorié, ba é tâa jaawà, â é nye tà wâro awé wâgoowà.
É pitêre dòo pwi âboro kôo
18 «Â o câgo caa nama tà wâguwà acari. Ba go o mwa me mariwà côwâ. 19 Càcaa gòiri, â o jèe càra mwa caa côoô wà tèpa âboro gòropuu. Êco na wâguwà, âna guwà mwa côoô na go mwa wâro [côwâ]. Â guwà o wâro mwara. 20 Wiàna mwa tèepaa ê pwi tòotù-bà, â guwà o mwa tâmogòori pâ go wâro goo wà Caa kôo. Â wâguwà âna guwà wâro gooò, â go wâro goowà mwara. 21 Wà pwi âboro na é tòpi ê pâ aupitûâri kôo, ma pâra wiâra, âna wàé kaa pwiri pwina wânümee gooò. Â wà pwina é wânümee gooò, âna o mwa wânüma Caa kôo gooé. Â o mwa wânümoo gooé, â go o mwa ipaario têe.» 22 Â é tawèerié wà Jude (càcaa wà Judas Iscariote, â nye pwi jèpwi), â é ina pâ: «Pwi Ukai, wiàna gà o ipaarigà tâbà, â gorodà na càra caa côogà mwara, wà pàra tèpa âboro?» 23 Â é tòpi têe pâ: «Wà pwi âboro na wânümee gooò, âna é pâra wiâra ê pâ popai kôo. Â wânüma wà Caa gooé. Â bu mwa me mariê wàibu ma Caa. Â bu mwa pitâa jaaé. 24 Â wà pwi âboro na càcaa wânümee gooò, âna câé caa pâra wiâra pâ popai kôo. Napwa ê pwina na go ina tàwà, âna càcaa popai kôo; â popai me gée jaa Caa na é cùruo me.
Go naa tàwà pinaanapô
25 «Go jèe nye tàmara ina tàwà pwiri, na go bwaa tâa jaawà. 26 Â ée mwa cùru me ê Nyuâaê Pwicîri wà Caa, ba na é pwa ê wakè kôo. Â ée mwa pitu tàwà ê Nyuâaê Pwicîri, â ée mwa pacâmuriwà goo diri pâ namuru. Â ée mwa taniimiri tàwà diri ê pâ popai na ia go jèe ina tàwà. 27 «Go tòpò naa jaawà ê pinaa-napô; üu, go naa tàwà ê pinaanapô kôo. Câgo caa naa pwacèwii ê pai naa kà tèpa âboro gòropuu. Êkaa na guwà cibwaa pidumapiê ma wâgotàwà [goo cè pwina o tèepaa]. 28 Ba guwà jèe têre ê pai ina kôo tàwà pâ: Go o jèe pâra, â go o mwa me mariwà côwâ. «Wiàna âji wânümawà gooò, â guwà o dau ipwàdée na go pâdari Caa. Ba [wàé, na ia é cùruo medariwà, ba] é dau maina jiio. 29 Nabàni, âna go ina pwiri tàwà, na bwaa càcaa pâji tèepaa, ba, wiàna coo, âna guwà o cèikî naa goo. 30 O jèe càcaa wâru ê pwina go ina tàwà. Ba ée jèe tèepaa me wà *Caatana, pwi ukai kâra gòropuu bèeni. Napwa wâgo, âna nye ticè pwina pâri ma é pwa tôo. 31 Êco na [ê pwina tèepaa mariô, âna, naa] kâra pâ âboro gòropuu, ba na rà tâmogòori pâ, wânümoo goo Caa. Â ê pwina go pwa, âna go pwa ê pwina é tûâri tôo. Nabwé. «Â ni, cimadò, ma jè pâra géeni!»
Wâgo âji majoro vigne
1 [Gée na càùé, âna é ina tàra wà Iésu pâ]: «*Wâgo ê pwi âji majoro vigne, â wà pwina é pwabwàti ê vigne, âna wà Caa kôo. 2 Êdiri pâ ditàra upwâra âna rà wâgooò. Â wiàna câé caa pwâ ê ditèe, â é tapàgà tâjii wà Caa kôo. Â wiàna é pwâ, â é tédità pàra ditèe wà Caa kôo, â é tòimiri pàra pwi, ba na o dau wâru ê pwêe. 3 «Wâguwà, âna guwà pwacèwii pâ ditàra vigne na tòimiri, [ba jèe patâjii èpà gée na pwâranümawà] goro ê pâ popai na go jèe ina tàwà. 4 Wâdé na guwà tà tâa gooò, pwacèwii na go tà tâa goowà. Ba pwacoé ma é pwâ ê ditàra upwâra, wiàna câé caa tâa goo ê majoroé. Â wàrapwiri mwara naa goowà, âna o nye ticè pwâra wakè kàwà, wiàna câguwà caa tà tâa gooò. 5 «*Wâgo, âji majoro vigne, â guwà pâ ditèe. Â wà pwi âboro na é tà tâa gooò, â go tà tâa gooé, âna o dau wâru pwêe. Ba càcaa pâri ma guwà pwa cè jè muru, wiàna tiàuo jiiwà. 6 Wà pwina câé caa tâa gooò, âna o tüê còobé, pwacèwii pwi ditàra upwâra na tapàgà. Â é mwari, â jè tòri, â jè tüê naa na ânye, â tòo.»
Wâdé na guwà tâa gooò
7 «Wiàna guwà tâa gooò, â wiàna ê pâ popai kôo âna tâa goowà, â guwà ilari diri cè pwina nümawà goo, â o naa tàwà. 8 Wâdé na dau pwa pwâra wakè kàwà. Â wiàna wàrapwiri, â guwà paari pâ guwà tèpa *câmu kôo. Â guwà paari mwara ê pai maina ma muugère kà Caa. 9 «Wânümoo goowà pwacèwii pai wânüma Caa gooò. Wâdé na guwà tà mwü naa na pimeaari kôo. 10 Â wiàna guwà pitêre dàra ê pâ aupitûâri kôo, âna guwà tà mwü na pimeaari kôo. Guwà pwacèwiio, ba go pitêre dàra ê pâ popai kà Caa kôo. Â go tà mwü naa na pimeaari kêe. 11 «Go ina tàwà ê pâ namuru bèepwiri, ba naa tâa goowà ê ipwàdée kôo, â na o tâbawêe ê ipwàdée kàwà.»
Guwà mwa tà pimeaariwà
12 «Wàéni ê aupitûâri kôo: Guwà mwa tà pimeaariwà, pwacèwii ê pai jèe meaariwà kôo. 13 Â wàéni ê pimeaari na dau imaina: Na é panuâ ê wâro kêe wà pwi jè âboro ba kà tèpa bée. 14 Guwà tèpa béeò, wiàna guwà pitêre dàra pâ muru na go ina tàwà. 15 Â o câgo mwa caa ina goowà côwâ pâ guwà tèpa ênawéna kôo. Ba pwi ênawéna, âna câé caa tâmogòori ê pwina é pwa wà pwi ukai kêe. Â go ina goowà nabà pâ, guwà tèpa béeò. «Ba go jèe pwa ma guwà tâmogòori diri pâ muru na é ina tôo wà Caa kôo. 16 Ba càcaa wâguwà na pitòrigario. Â wâgo na pitòrigariwà. Â go cùruwà, ba na o pwa pwâra wakè kàwà—ê pwâra wakè na o tà tâa. Êkaa na ée mwa naa tàwà wà Caa êdiri pâ namuru na guwà ilari jiié, naa na neeô. 17 Wàéni ê aupitûâri kôo tàwà: Na guwà pimeaariwà.»
Rà o mwa èpàriwà gée gooò
18 «Wiàna rà èpàriwà tèpa âboro gòropuu, â wâdé na guwà mwa tà niimiri pâ, rà jèe mara èpàrio. 19 Ba wiàna guwà bwaa tâa jaarà, â rà nye wâdéariwà. Êco na câguwà caa tâa jaarà, ba go jèe pitòrigariwà jii ê gòropuu. Êkaa na rà èpàriwà. 20 Guwà pitaniimiri ê popai na ia go jèe ina tàwà pâ: Wà pwi ênawéna âna càcaa piwéna jii pwi ukai kêe. «Â wiàna rà tubaèpà tôo, â rà o nye tubaèpà tàwà mwara. Ba càra caa tòpi ê popai kôo, â o càra caa tòpi mwara ê popai kàwà. 21 «Rà o pwa tàwà ê pâ muru [na èpà] ba wàrapwiri gooò, â wàrapwiri mwara ba càra caa tâmogòori wà Pwina é cùruo me. 22 Wiàna câgo caa gére ina tàra ê pâ namuru bèepwiri, â pwiri nye gére ticè èpà kàra. Êco na go jèe me kaa, â go jèe ina tàra. Â gée goo kaa pwiri, â o ticè pai tòpi kàra, [na tòotù na o pitèirà] goro ê muru na èpà na rà pwa. 23 «Wà tèpa âboro na rà èpàrio, âna rà nye èpàri mwara wà Caa kôo. 24 Go pwa naa naporomeerà ê pâ muru, na câé caa pâji pwa cè pwi jèpwi. Ba wiàna câgo caa pwa ê pâ muru bèepwiri, â pwiri nye gére ticè èpà kàra. Êco na rà jèe côo, â rà èpàribu ma wà Caa kôo. 25 Â rà wàrapwiri, ba na o coo ê auwii naa na tii goro *Naèà kàra, pâ: Rà èpàrio, âna nye ticè majoroé. Psaume 35 . 19
Go panuâ me pwi a pitu tàwà
26 «Napwa naa goowà, âna go o mwa panuâ me pwi a pitu tàwà na é me gée jaa wà Caa—âna ê Nyuâaê Pwicîri, na é [paari ê] Âjupâra. Ba, ûna é tèepaa medariwà, â ée mwa paâjupâraô. 27 Â wâguwà mwara âna guwà o mwa paâjupâraô, ba guwà mu tèpa tâa jaao gée na autapoo.»
Go ina tàwà ba na guwà cimwü
1 «Go jèe ina tàwà ê pâ muru bèepwiri, târa ma guwà cibwaa pwa ma tiàu cèikî kàwà. 2 Ba o pacoowà gée na pâ *wâra pitapitiri. Â o me cè pàara na rà o pòtàmwarawà tèpa âboro. Ba rà niimiri pâ rà piênawéna tà Pwiduée. 3 Rà o wàrapwiri tàwà, ba càra caa câmogòoribu ma Caa. 4 Â go ina tàwà ê pâ muru bèepwiri, ba wiàna o mwa tèepaa ê pwiibà, â guwà mwa tà niimiri, ba go jèe tàmara ina tàwà.»
Wâdé na go pâra jiiwà
«Câgo caa inapàpari tàwà ê popai bèepwiri, na ia go tapoo todàwà, ba go bwaa tâa jaawà. 5 Â nabà, âna go o jèe pâra dari Pwina é cùruo me, â nye ticè pwi jè ârapàarawà cèna é [niimiriô na é] tawèerio pâ: “Gona gà pâ naapà?” 6 «Â po dau pikîri ê pwâranümawà, gée goro ê pwina go gére ina tàwà. 7 Êco na go ina tàwà ê âjupâra pâ: Wâdé ba kàwà na go pâra. Ba wiàna câgo caa pâra, â o câé caa tèepaa medariwà wà pwi a pitu tàwà. Ba go pâra, â go o mwa cùrué medariwà.
Wakè kâra Nyuâaê Pwicîri
8 «Wiàna ée mwa tèepaa me, â ée mwa paari târa pâ âboro gòropuu pâ, rà pitanami [naa na pai tâmogòori kàra. Ba càra caa tâmogòori ê pai pwa] goo ê èpà ma ê *tàrù, bau ê pitèimuru kà Pwiduée [na o mwa tèepaa]. 9 Rà pitanami naa goo ê èpà; ba ê èpà kàra na dau maina, âna pai càcaa cèikî kàra naa gooò. 10 Â rà pitanami naa goo ê tàrù; ba go o jèe pâra mari wà Caa, [wâgo ê Tàrù]. Â o jèe câguwà mwa caa côoô côwâ. 11 Â rà pitanami mwara, naa goo ê pitèimuru kà Pwiduée. Ba wà Pwiduée, âna ée jèe pitèi diri [wà *Caatana] pwi ukai kâra gòropuu bèeni. 12 «Bwaa nye dau wâru ê pâ muru na nümoo na go ina tàwà mwara. Êco na o bwaa dau tòina tàwà wiàna guwà têre ni. 13 Wiàna ée mwa tèepaa wà Nyuâaê Pwicîri na é [paari ê] *âjupâra, â ée mwa pwa ma guwà tâmogòori diri ê âjupâra. Ba o câé caa po ina cè pâ muru cèna me gée gooé, êco na ée mwa ina tàwà diri ê pâ pwina é têre [jiibu ma wà Caa]. Â ée mwa inapàpari tàwà ê pâ muru na o mwa tèepaa. 14 Â ée mwa paari ê pai maina bau ê muugère kôo. Ba ée mwa inapàpari tàwà ê pâ pwina go ina têe. 15 Ba diri ê pâ pwina kà Caa âna kôo. Â wàé kaa pwiri na go ina pâ: Ê Nyuâaê Pwicîri âna ée mwa inapàpari tàwà diri ê pâ pwina go ina têe.»
Ê pikîri âna o pâra nau ipwàdée
16 «Càcaa tà gòiri, â o jèe câguwà caa côoô. Â càcaa gòiri mwara gée na càùé, â guwà o mwa côoô côwâ.» 17-18 Â rà pi-ina tàra wà pàra tèpa *câmu kêe pâ: «Gona cina é ina pwiri? Â cina é ina mwara pâ càcaa tà gòiri â o câjè caa côoê, â o càcaa gòiri côwâ gée na càùé, â é pâra dari wà Caa kêe? Gona dà ê pwina nümee na é ina tâjè, na é gére ina tâjè pâ: “Càcaa gòiri”?» 19-20 É jèe tâmogòori wà Iésu pâ nümarà na rà tawèerié, â é ina tàra pâ: «Tàpéebà, guwà gére pitawèeriwà goro ê pwina go ina tàwà. [Guwà têre bwàti, ba] nye âjupâra pâ: Càcaa tà gòiri, â o jèe câguwà caa côoô. Â càcaa gòiri mwara gée na càùé, â guwà o mwa côoô côwâ. Â guwà o i ma pijinünü, êco na pâ âboro gòropuu, âna rà mwa ipwàdée. Â guwà o pikîri, êco na ê pikîri kàwà âna o mwa pâra nau ipwàdée. 21 «Wàra ê jè ilàri na ée jèe picôo èpo. Ba ûna é tapacîri ê tòotù kêe, â é dau maagé. Â wiàna é jèe picôo èpo, â jèe câé caa niimiri côwâ ê pai maagé kêe. Ba é jèe ipwàdée goro ê pai tèepaa kâra pwi nari èpo, naa gòropuu. 22 Â wàrapwiri, na guwà o bwaa pikîri nabà. Êco na go o mwa tèepaa me mariwà côwâ, â o mwa ipwàdée ê pwâranümawà. Â o nye ticè pwi jè âboro cèna é popa jiiwà ê ipwàdée kàwà.
Guwà ilari, ba guwà o tòpi
23 «Na pwi tòotù bèepwiri, âna o jèe câguwà caa me nau tawèerio goo cè jè muru. [Ba ê Nyuâaê Pwicîri, âna ée mwa pacâmuriwà]. Â go ina tàwà ê âjupâra pâ: Diri ê pâ muru na guwà o ilari naa na neeô, âna é naa tàwà wà Caa. 24 Tiagoo ni, âna bwaa nye ticè jè muru cèna guwà ilari naa na neeô. Wâdé na guwà ilari, ba guwà o tòpi, â o tâbawêe ê ipwàdée kàwà.»
Go o jèe pâra côwâ dari Caa
25 «Go mu pwa ucina tàwà na ia go patùrawà. Êco na o mwa tèepaa me ê tòotù, na o câgo caa pwa ucina côwâ tàwà. Ba go o nye inapàpari tàwà ê popai goo Caa. 26 Na tòotù bèepwiri, âna guwà o pwapwicîri tà Caa naa na neeô. «Câgo caa ina tàwà pâ go o pwapwicîri tà Caa ba kàwà. 27 Ba wà Caa âna dau wânümee goowà, gée goro ê pai wânümawà gooò ma pai cèikî kàwà pâ go me jiié. 28 Go nye me jii Caa, â go tèepaa me naani gòropuu. Â nabàni, âna go o jèe pâra côwâ géeni gòropuu, dari wà Caa.» Go jèe piétò jii gòropuu! 29 Rà ina têe wà tèpa câmu kêe pâ: «Gà côo, gà jèe po inapàpari nabà, â jèe câgà caa pwa ucina. 30 Nabà, âna bà jèe côoinari pâ, gà tâmogòori diri pâ muru. Â câgà caa tapacîri ma bà tawèerigà goo cè jè muru, [ba gà mara tâmogòori ê auniimiri kâbà]. Êkaa na bà nye cèikî kaa pâ gà me jii wà Pwiduée.» 31 Â é tòpi tàra pâ: «Gona guwà cèikî ni? 32 Guwà côo, o mwa tèepaa ê pàara, â é jèe tàgére tèepaa, na o mwa nama guwà jèpa ipiina jiio, â o mwa tà wâgo acari. Êco na càcaa wâgo acari, ba wàibu ma Caa. 33 Go ina tàwà pwiri, ba na tâa goowà ê pinaanapô, wiàna guwà tà tâa gooò. Ba guwà mwa dau picâri naani gòropuu. Êco na guwà gòo, ba go jèe piétò jii ê gòropuu.»
Pwâra pwapwicîri kà Iésu
1 Ûna é nabwé ina pwiri wà Iésu, â é niâ too naa napwéretòotù, â é ina pâ: «Caa wée, jèe wàéni i pwi pàara kôo. Paari ê pai maina ma muugère kôo, Pwina naîgà, ba na go paari mwara ê pai maina ma muugère'gà. 2 Ba gà jèe naa tôo ê pitûâ naa gò diri tèpa âboro. Êkaa na go naa ê *wâro dàra gòiri, tà diri tàpé na gà panuârà tôo. 3 Â wàéni ê wâro: Na rà câmogòorigà, wâgà Pwiduée, na gà nye caapwi co; â na rà câmogòorio, wâgo Iésu Kériso, na gà cùruo me. 4 «Go jèe paari ê pai maina ma muugère'gà naani gòropuu. Ba go jèe tubamwara diri pâ wakè, na gà panuâ tôo ba na go pwa. 5 Êni, co Caa, âna gà naa tôo côwâ ê pai maina ma muugère kôo, pwacèwii na nye tà tôo béaa na go bwaa wâjaagà béaari ê pai tòpò ê gòropuu.»
É pwapwicîri ba kà tèpa câmu kêe
6 «Go jèe inapàparigà tà tèpa âboro—tà tàpé na ia gà pitòrigarirà gée na ê gòropuu, â gà naarà tôo. Ba rà nye tèpa âboro'gà, â gà jèe panuârà tôo. Â rà jèe pâra wiâra ê pâ popai'gà. 7 Â rà jèe tâmogòori nabà pâ, êdiri pâ muru na tâa tôo, âna nye muru me gée jaagà. 8 Ba go naa tàra ê pâ popai na gà naa tôo, â rà jèe cau tòpi. Â rà jèe nye câmogòorio bwàti pâ go nye me jiigà, ba rà cèikî pâ wâgà na gà cùruo me. 9 «Go pwapwicîri ni ba kàra, â càcaa ba kà tèpa âboro gòropuu. Üu, go nye pwapwicîri ba kà tàpé na gà naarà tôo, ba rà nye tèpa âboro'gà. 10 Ba diri ê pwina kâgà, âna kôo mwara. Â ipaiwà mwara naa goo ê pwina kôo, âna kâgà. Â naa goorà, âna gére paari ê pai maina ma muugère kôo. 11 «Nabà, âna jèe câgo caa tâa na ê gòropuu bèeni, ba go o jèe tòpaé darigà. Êco na wàilà, âna rà o tà tâa ni. Caa, wâgà na gà dau maina awé, go ilari pâ gà wéaarirà, naa na ê pàtàmara neegà, i pwi neegà na gà naa tôo. Üu, gà wéaarirà, ba na rà o caapwi pwacèwiiju na ju caapwi. 12 Na go bwaa tâa jaarà, â go wéaarirà, naa na i neegà na gà naa tôo. Â go jèe nye wéaarirà, â càcaa pwa cè pwi jèpwi cèna tiàué jiirà, êco, wà pwi âboro caapwi. Ba wàé, âna pitòrigarié, ba na o tiàué [dàra gòiri awé] ba na o coo ê auwii naa na *Tii Pwicîri.»
Gà wéaarirà na rà tâa gòropuu
13 «Caa wée, go o jèe paé darigà. Â go ina ê pâ popai bèeni, na go bwaa tâa ni gòropuu. Go ina pwiri, ba na tâa goorà ê ipwàdée kôo, pwi ipwàdée na tâbawêe. 14 Go jèe naa tàra ê popai'gà. «Wà tèpa âboro gòropuu, âna rà èpàrirà [ba càra caa pwacèwiirà]. Ba ê gòropuu bèeni, âna càcaa âji napô kàra. Ba rà pwacèwiio, ba câgo caa pwi âboro ni gòropuu. 15 Êco na câgo caa ilari jiigà pâ, na gà poparà géeni gòropuu. Go ilari jiigà pâ, na gà piwéaarirà jii wà Pwi âboro èpà, wà *Caatana. 16 Üu, ba càcaa tèpa âboro ni gòropuu, ba rà pwacèwiio, na câgo caa pwi âboro ni. 17 «Pacâmurirà goro ê popai'gà, ba na rà wâgoogà bwàti. Ba ê popai'gà, âna é âjupâra. 18 «Go cùrurà pâ naa na gòropuu, pwacèwii na gà jèe cùruo me naa na gòropuu. 19 Â go nye ipanuâô tâgà bwàti, ba na rà tèpa âji âboro'gà mwara goro ê popai'gà na âjupâra.»
É ila ba kà diri tàpé na rà o cèikî
20 «Câgo caa pwapwicîri ba kàra co, â ba kâra mwara ê pâ âboro na rà o mwa tà cèikî naa gooò, gée goro ê popai kàra. 21 Wâdé na rà caapwi. Ba ju caapwi, co Caa, ba gà wâro gooò, â go wâro googà. Â go pi-ila ba kàra diri, pâ, wâdé na rà caapwi naa gooju. Êkaa na rà mwa cèikî pâ âboro gòropuu pâ, gà cùruo me naa jaarà. 22 «Go jèe naa tà tèpa âboro'gà ê pai maina ma muugère na gà naa tôo. Êkaa na rà o caapwi, wàra pai caapwi kâju— 23 wâgo naa goorà, ma wâgà naa gooò—ba na rà o caapwi bwàti. Â wà tèpa âboro gòropuu, âna rà mwa tâmogòori pâ gà cùruo me, â wânümagà goo tèpa âboro kôo, pwacèwii ê pai wânümagà gooò. 24 «Caa, gà jèe naarà tôo. Â nümoo na rà tâa na ê pwi ére na go o tâa wê, ba na rà o côo ê pai maina ma muugère na gà naa tôo. Ba wânümagà gooò na bwaa càcaa tòpò ê gòropuu. 25 Caa, wâgà na gà *tàrù, âna càra caa câmogòorigà ê pâ âboro gòropuu. Êco na wâgo âna go câmogòorigà. Â wà tèpa *câmu kôo, âna rà tâmogòori pâ gà cùruo me. 26 Â go jèe inapàparigà tàra, â go bwaa inapàparigà tàra mwara. Wàépwiri, ba na o wâgoorà ê pwi pimeaari na gà meaario goo, â go wâgoorà mwara.»
É popa tèpa coda wà Judas ba na rà tâjùru Iésu
1 Ûna é pwapwicîri diri wà Iésu, â rà tapàgà napwé Cédron, wàilà ma tèpa *câmu kêe. Â rà pâ naa na jè ére na câmi goro upwâra, â rà tò naawê. 2 Â wà Judas, wà pwina ée mwa pwa tûâ tà Iésu, âna é nye tâmogòori bwàti ê pwi ére-bà. Ba rà mu nye ciburà pâra naawê ma wà Iésu. 3 Â é popa me naawê ê pâ coda na wâru, wàilà bau pàra tèpa wéaari *Wâra pwapwicîri. Ba rà cùrurà wà tèpa caa kà tèpa pwa *ârapwaailò, ma tèpa *Farasaio. Â rà popa pâ ê pâ wâra ânye, bau pâ uèù, bau pâ neemuru paa.
Wâgo Iésu gée Nazareth
4 Wà Iésu, âna é jèe nye tâmogòori diri ê pâ muru, na o tèepaa mariê. Â é pâra cararà, â é ina tàra pâ: «Wàilàapà na guwà mudèe?» 5-6 «Wà Iésu, pwi âboro gée Nazareth.» «*Wâgo kaa.» Â rà ti côwâ, ma tûuboo naa napuu. Napwa naa goo wà Judas, âna é bwaa tâa jaarà. 7 Â é tawèerirà mwara wà Iésu pâ: «Wàilàapà na guwà mudèe?» «Wà Iésu gée Nazareth.» 8 Â é tòpi tàra pâ: «Go jèe ina tàwà èri pâ wâgo kaa. Â wiàna nye wâgo kaa na guwà mudòo, â wâdé na guwà panuâ tàpéeni, ma rà pâra.» 9 É ina pwiri, ba na pâ nau coo ê popai, na ia é jèe tàmara ina pâ: «O càcaa tiàu cè pwi jè âboro gée goo tàpé na gà naarà tôo.» 10 Â wà Simona Pétéru, âna pwa ê tàuwa kêe, â é càù dò gée na wêe. Â é pwa na é tüboo kaa naa gòro pûru Malkus, pwi ênawéna kà pwi *ukai kà tèpa pwa ârapwaailò. [Êco na] é tépàgà co i doronyüruê étò. 11 Â é ina tà Pétéru wà Iésu pâ: «Gà tùu boo côwâ i tàuwa'gà naa na i wêe! Gona gà niimiri pâ, o tàutôo na go wâdo ê na wârado kâra maagé côo, na é pwabwàti ba kôo wà Caa?»
Naa jaa pwi ukai kà tèpa pwa ârapwaailò
12 Rà tâjùru Iésu wà tèpa coda—wà tèpa coda kà tèpa *Roma, ma wà pwi caa kàra; wàilà ma wà tèpa coda kà tèpa *Juif. Â rà piié goro ê pâ utàpwe. 13 Â rà popaé béaa pâdari Hanne, pwi caa kà wâdà Caïphe. (Wà Caïphe âna é pwi ukai kà tèpa pwa ârapwaailò, na pwi naja-bà. 14 Â wàé kaa, na ia é ina tà tèpa Juif pâ: «Wâdé na é bà wà pwi caapwi âboro ba kâra ê Ba.»)
Ru picâwiâê tupédu a câmu kêe
15 Ru picâwiâ Iésu wà Simona Pétéru, ma pwi jè a câmu mwara. Wà pwi ukai kà tèpa pwa ârapwaailò, âna é tâmogòori bwàti wà pwi a câmu bèepwiri. Êkaa na, ûna é tò wà Iésu, â é jèe nye tò mwara wà pwini naanidò gòroigé kà pwi ukai.
É pitütôowâriê Pétéru
16 Wà Pétéru âna é jèe tà coo boo gòroigé, goro goropwârawâ. Â é còobé côwâ i pwi jèpwi. Â é patùra i tô ilàri na é piwéaari goropwârawâ, ba na é nama é tò mwara wà Pétéru. 17 Â é ina tà Pétéru wà tôoni pâ: «É! Pwiini, gà pwi jè bée Iésu?» Â é ina pâ: «Bwa, bwa.» 18 Rà tà tâa wê wà pàra tèpa ênawéna, ma wà tèpa wéaari Wâra pwapwicîri. Â rà pwa ê pé na ânye, â rà pwacârau, ba dau maina kaa ê moo. Â é tà coo burà pwacârau jaarà wà Pétéru.
É pitawiâ Iésu wà Hanne
19 Wà [Iésu, âna é coo ara Hanne] pwi ukai kà tèpa pwa ârapwaailò [béaa. Â wà Hanne] âna é pitawiâê naa goo tèpa câmu kêe ma pai pwa pupûra kêe. 20 Â é ina têe wà Iésu pâ: «Go mu nye tùra na ara diri ê pâ âboro. Â go mu ipupûra na ê Wâra pwapwicîri, ma wâna ê pâ *wâra pitapitiri. Â nye ticè jè popai cèna go pinaapwàniri. 21 Â gorodà na gà bwaa pitawiâô? Wâdé na gà tawèeri ê pâ âboro na rà têre ê popai kôo. Ba rà tâmogòori ê pâ muru na go ina.» 22 Â é tamagérié wà pwi jè a wéaari Wâra pwapwicîri, na é cimwünyabwerié, â é ina têe pâ: «Kaa! Gà wàrapwiri târa pai tòpi'gà tà pwi ukai kà tèpa pwa ârapwaailò?!» 23 Â é ina tà Hanne wà Iésu pâ: «Wiàna èpà cè pai tòpi kôo, â gà paari tôo cai cè popai èpà na go ina. Â wiàna *tàrù, â cina gà nama tamagério?» 24 Â é panuâê pâ wà Hanne, dari wà Caïphe, gée goo na é pwi ukai kà tèpa pwa ârapwaailò, na pwi pàara-bà. Â bwaa nye tàgére pii wà Iésu.
É jèu pitütôowâriê Pétéru
25 Na bwaa gére wàrapwiri, â rà tàgére pwacârau wà Simona Pétéru ma wà pàra tàpé. Â rà jèu ina têe pâ: «Pwiini, gà pwi jè a câmu kà Iésu mwara?» Â é pitütôowâri wà Pétéru, â é ina pâ: «Bwa, [câgo caa tâmogòori pwiibà].» 26 Â é tâa jaarà mwara wà pwi jè ârapàara tèpa ênawéna kà pwi ukai kà tèpa pwa ârapwaailò. Wà pwi ênawéna-bà, âna pijènereru ma wà i pwi ia é tépàgà i doronyüruê wà Pétéru. Â é ina têe pâ: «Pwiini, akaé! Wâgà kaa na go côogà naa jaa wà Iésu, na i ére na câmi goro upwâra.» 27 Â é pitütôowâri mwara wà Pétéru. Â é nye to kaa i ja.
Iésu naa jaa Pilato
28 Bwaa nye dau dàuru kaa, â rà popa Iésu wà tèpa coda, jii wà Caïphe. Â rà dàtié pâ naa na pwârawâ kà *Pilato, pwi kupénoo roma. Â wà tèpa caa kà tèpa Juif, âna càra caa too naa na i pwârawâ; [wàrapwiri ba câé caa pwi Juif wà Pilato]. Ba péa rà tà piwâtàmurirà, [wiâra ê naèà kâra pwapwicîri kàra] â o càcaa pâri ma rà ija ê utimuru pwicîri na tòotù *Paséka. 29 Êkaa na é còobé cararà wà pwi kupénoo Pilato. Â é ina tàra pâ: «Gona dà cè pwina èpà cèna é pwa wà pwi âboro bèeni, na guwà me nau piciapwâ gooé?» 30 Â rà ina têe pâ: «Wiàna ticè cè pwina é pwa na èpà, â gona gà niimiri kaa pâ bà o popaé medarigà?» 31 Â é tòpi tàra wà Pilato pâ: «Guwà popaé côwâ, â guwà pitèié wiâra ê naèà kàwà.» Â rà ina têe pâ: «Nye ticè tàrù kâbà [wiâra ê naèà kàwà] ma bà pòtàmwara cè pwi jè âboro.» 32 Tèepaa me ê pâ bèepwiri, târa ma coo ê popai na é jèe ina wà Iésu, na é inapàpari ê pai o bà kêe.
Càcaa wâni Mwaciri kôo
33 É tò côwâ wà Pilato naa na i wâ. Â é todà Iésu, â é tawèerié pâ: «Gona gà pwi ukai kà tèpa Juif?» 34 Â é tòpi têe pâ: «Gà ina gée googà ê popai bèepwiri, é, pwa cè jè âboro cèna é inaô tâgà?» 35 Â é ina têe wà Pilato pâ: «Gona go pwi Juif mwara, wâgo? Rà panuâgà tôo wà tèpa jèneregà, ma wà tèpa caa kà tèpa pwa ârapwaailò. Ba dà cèna gà pwa?» 36 Â é tòpi têe wà Iésu pâ: «Càcaa wâni gòropuu ê Mwaciri kôo. Ba wiàna wâni gòropuu, â pwiri rà gére ipwamuruô wà tèpa ênawéna kôo, ma càcaa panuâô tà tèpa pitûâ kà tèpa Juif. Bwa, càcaa wâni gòropuu ê Mwaciri kôo.» 37 Â é tawèerié mwara wà Pilato pâ: «Gona gà pwi jè ukai?» Â é tòpi têe wà Iésu pâ: «Âjupâra ê pai ina'gà! Ba go Pwi Ukai. Â go tèepaa naani gòropuu, ba na go picémara ê *âjupâra. Â wà diri tàpé na rà tâa na ê âjupâra, âna rà tàmaari ê pâ popai kôo.» 38 Â é ina wà Pilato pâ: «Â gona dà ‘âjupâra’?»
Nümarà goo Barabbas
É còobé côwâ wà Pilato, â é ina tà tèpa Juif pâ: «Câgo caa pâmari cè pwina pâri ma é pwa wârimuru goo, ê pwi âboro bèeni. 39 Nye câmaajé tâjè, na go panuâ côwâ tàwà ê pwi jè a pwa wârimuru, na tòotù Paséka. Â wànau, nümawà na go panuâ côwâ Iésu, ‘pwi ukai kà tèpa Juif’?» 40 Â rà nye cau ina too kaa pâ: «Bwa! Càcaa wàé! Gà panuâ Barabbas!» (Napwa wà pwini Barabbas, âna pwi a mura.)
Rà tubaèpà têe
1 Wà *Pilato âna é panuâ Iésu ma pâdié goro ubati. 2 Â wà tèpa coda, âna [rà piècaarié]. Rà pàti ê bwe goro ê îri upwâra na dau pwa daaé. Â rà tòpò naa gòro pûru Iésu, wàra pé bwe korona [kà pwi jè ukai]. Â rà pwa ma é coona ê pé ârabwée na dau mii. 3 Â rà pime burèe, â rà pitaurèe gooé ma ina têe pâ: «Wée! Cidòri nyuâagà, co pwi ukai kà tàpé Juif!» Â rà dau tamagérié. Ténamiriê naa goro satauro! 4 É còobé côwâ wà Pilato, â é ina tà tèpa âboro pâ: «Guwà côo, go jèe panuâê tàwà, ba na guwà tâmogòori pâ, nye ticè pwina é pwa na pâri ma é pwa wârimuru goo.» 5 Â é pacòobé wà Iésu, âna é bweri i bwe kêe na pwa daaé, â jèe wâgooé i ârabwée mii. Â wà Pilato, âna é ina tàra pâ: «Wàépwiri i ji pwi âboro.» 6 Ûna rà côoê wà tèpa pitûâ kà tèpa Juif, â rà uu ma tomara too pâ: «Ténamiriê naa goro *satauro! Ténamiriê naa goro satauro!» Â é ina tàra wà Pilato pâ: «Tàpéebà, [wiàna nümawà na] guwà ténamiriê, â guwà nye popaé côwâ. Ba wâgo, âna nye ticè èpà kêe cèna go côo.» 7 Êco na rà tòpi têe pâ: «É ina pâ é *Pwina naî Pwiduée, muru na dau pwicîri wiâra ê naèà kâbà. Â wâdé na é bà!»
É tawèerié mwara Pilato
8 Na é têre bèepwiri wà Pilato, â dau wâgotêe. 9 Â é too côwâ naa na i wâ, â é tawèeri Iésu pâ: «Gà pwi a me géepà, co pwini?» Êco na câé mwa caa tòpi têe wà Iésu. 10 Â é ina têe mwara wà Pilato pâ: «Pwini, câgà caa tòpi tôo? Gona câgà caa tâmogòori pâ, tà tôo pitûâ ma go panuâgà, é, ma go pwa ma ténamirigà naa goro satauro?» 11 Â é tòpi têe wà Iésu pâ: «O nye ticè tàrù'gà naa gooò, wiàna câé caa panuâ tâgà wà Pwiduée géenidò. Napwa naa goo wà pwi âboro na ia é icurio tâgà, âna é dau pwa na èpà jiigà.»
Nümee na é panuâê côwâ
12 Wà Pilato, âna é tàgére bu naigé ba na é panuâ Iésu côwâ. Êco na wà [tèpa pitûâ kà] tèpa Juif, âna rà ina têe pâ: «Wiàna gà panuâ pwi âboro bèeni, â câgà caa pwi bée wà César, ukai'gà. Ba wà pwi âboro na é ina pâ é pwi ukai, âna é pwi a cicara César.» 13 Â wà Pilato, âna é pacòobé wà Iésu naa gòroigé. Â é tâaboo naa gòro ê autâa kà pwi a pitèimuru, naa na ji ére na ina goo pâ Gabbatha naa na *hébéru (pai ina wèe pâ ‘Naigé na pwa goro atü’). 14 Napwa ê tòotù bèepwiri, âna tòotù na pibwéka târa tòotù *Paséka, â po gopaé. Â é ina wà Pilato tà tèpa âboro pâ: «Wàéni i pwi ukai kàwà!» 15 Â rà tomara too pâ: «Caamwereê! Caamwereê! Ténamiriê naa goro satauro!» Â é ina tàra wà Pilato pâ: «Gona nümawà na go pwa ma ténamiri wà pwi ukai kàwà?» Â rà tòpi têe wà tèpa caa kà tèpa pwa *ârapwaailò pâ: «Nye caapwi co, wà César, pwi ukai kâbà! Nye ticè pwi jèpwi mwara!» 16 Â é panuâê tàra ma ténamiriê naa goro satauro. Â rà popa Iésu wà tèpa coda.
Rà ténamiriê naa goro satauro
17 Wà Iésu, âna é nye kâa i satauro kêe, â é còobé jii i ville. Â é pâra dàra ê pwi ti kâra jaa, na ina goo wê pâ Golgota naa na hébéru, âna pai ina wèe pâ ‘Goro pwiripûru âboro’. 18 Â rà ténamiriê naa goro satauro naawê. Â rà ténamiri mwara ê tupédu ârailu âboro, naa goro du jènereê. 19 É nama rà wii ê jè aupwa tii wà Pilato, â rà tòpò naa goro i satauro kà Iésu. Â wàéni ê pwina wii naa gò: iésu, pwi âboro gée nazareth, pwi ukai kà tèpa juif. 20 Âna wii goro pwa hébéru, ma roma, ma grec. Wâru tèpa âboro na rà pûra, ba ê ére na rà ténamiri Iésu naawê, âna é tàmwünyabweri ê ville. 21 Wà tèpa caa kà tèpa pwa ârapwaailò, âna rà pwa ma ina tà Pilato pâ: «Gà cibwaa wii pâ: “Pwi ukai kà tèpa Juif”. Â gà wii pâ: “É ina pâ é pwi ukai kà tèpa Juif.”» 22 Êco na é tòpi tàra wà Pilato pâ: «Ê pwina go wii, âna o jèe càcaa tòotéri.»
Rà ipâdi ârabwée kêe
23 Wà tèpa ârapàpé coda, na ia rà ténamiri Iésu, âna rà popa ê pâ ârabwée kêe. Â rà ipâdi naa goorà ma ipârirà. Â rà popa mwara i ârabwée kêe na gòri, na nye ticè autaa na. 24 Â rà pi-ina tàra pâ: «Jè cibwaa pidàdàrù. Wâdé na jè picàù noo kâra tii naa goo, ba na jè tâmogòori cè pwina kêe.» Êkaa na jèe pâra nau coo ê auina naa na *Tii Pwicîri, na ina pâ: Rà ipâdi ârabwée kôo. Rà picàù noo kâra tii naa goro ârabwée gòri. Ba wàépwiri ê tûâ kà tèpa coda.
Rà côoê pa âboro kêe
25 Pwa ârapàpé ilàri na rà cimwünyabweri i satauro—wà nyaa kà Iésu, ma tô ilàri aéjii kà nyaa kêe, ma wà Maria, tô wâdà Cléopas, ma wà Maria gée Magdala. 26 Â é tâa wê mwara wà pwi jè a *câmu na dau wânüma Iésu gooé. Âna é coo goro jènere nyaa kà Iésu. Ûna é côoru wà Iésu, â é ina tà nyaa kêe pâ: «Nyaa, wàépwiri ê pwina naîgà.» 27 Â é ina mwara tà pwi a câmu kêe pâ: «Wàéni wà nyaa'gà.» Â tapoo napwiri, â é popaé pâ naa na pwârawâ kêe wà pwi a câmu kêe bèeni.
É maagé bà Iésu
28 É tâmogòori wà Iésu pâ é jèe tubamwara diri ê wakè kêe, â é ina pâ: «Nümoo dàra wâdo.» Êkaa na pacoo ê auina naa na Tii Pwicîri. 29 Â tâa wê jè wâra jawé, na pwa dipâa na maga na. Â wà tèpa coda, âna rà popa jè imwaano, â rà tòo naa goro pé bàra upwâra hysope. Â rà tùu boo naa na i dipâa, â rà cipa too na pwâ Iésu. 30 Â é nacai. Â nabwé, â é ina pâ: «Go jèe po cau pacoo diri.» Â é cigòboo, â êgò ôomaa kêe.
É tòtée jènereê pwi jè coda
31 Bwaa papwicî, tòotù béaa kâra ê *tòotù pwicîri kà tèpa Juif. Â rà ilari jii wà Pilato wà tèpa pitûâ kàra pâ na rà téciò ê pâ duuru â tàpé na rà tâa goro i satauro [ba na o wàcî pai bà kàra]. Ba nümarà na tapwùtùrà, ba na o càra caa tà utòtòro goro satauro, na tòotù pwicîri. Ba wà pwi tòotù pwicîri-bà, âna pwi tòotù na dau ipwamuru naa goo. 32 Â [é cùru pâ pàra tèpa] coda, â rà téciò du duuru â wà tupédu ârailu âboro na ru tâa goro jènere Iésu. 33 Êco na, ûna rà tèepaa pâ naa goo wà Iésu, â rà côo pâ é jèe bà, â càra caa burà téciò âê. 34 Êco na wà pwi jè coda, âna é tòtée i jènereê, goro da, â nye joro kaa domii ma jawé. 35 (Wâgo, [pwi a wii ê tii bèeni] âna go wiâ ê pwina go côo, â jèkutâ na âjupâra. Â go wiâ, ba na guwà cèikî naa goo, wâguwà mwara.) 36-37 Jèe pâra nau tèepaa ê pâ muru bèepwiri, ba na coo ê du auina naa na Tii Pwicîri, pâ: O nye ticè duué na o téciò. Exode 12 . 46 Â: Rà mwa côo wà pwina rà tòtée goro da. Zakarie 12 . 10
Tòpòé naa na auipwàni
38 Pwa pwi jè âboro na nee Ioséfa, pwi âboro gée Arimathée. Wà pwiibà âna é wâgoo wà Iésu, êco na câé caa pâra wiâê pàpari, ba wâgotêe goo tèpa pitûâ kà tèpa Juif. Â é ilari jii wà Pilato i naii wà Iésu, â é naa tàrù têe wà Pilato. Â é pâra wà Ioséfa, ba na é popaé. 39 Â é pâra wiâê wà Nicodème, wà i pwi âboro na ia é pâra dari Iésu na ne. Â é pwa ma pame ê jawé ûrea, na pwa goro aloès ma myrrhe, na wâna 30 kilo. 40 Ru popa ê naii Iésu, â ru târamiri goro imwaano na gòri. Â ru *upwaaé goro i jawé ûrea, wiâra ê nyamanya kà tèpa Juif, na rà ipwàni. 41-42 Â ru popaé pâ naa na jè ére na câmi goro upwâra, na wâmwünyabweri i ére na ténamiri Iésu naawê. Â ru tòpòé naa na pé pwi diopwaa kâra pwâramara-atü, na bwaa nye ticè âboro bà na tòpòé naa na. Ru pwàniriê naawê, gée goo na, o jèe tapoo tòotù pwicîri [naa bàrane, â pwicîri na rà pwàniri âboro bà, na pwi tòotù-bà].
Jèe tiàu Iésu na auipwàni
1 Na pwapwicîri, [na dàuru kâra *tòotù pwicîri kàra] na bwaa gòropwaa, âna é pâra naa na auipwàni wà Maria gée Magdala. Â é côo i diopwaa kâra atü, bécamoori i pwêe, âna jèe pwùru tâjii. 2 Â é itàa wâjué côwâ, nau pâmari Simona Pétéru, ma wà pwi jè a *câmu na dau wânüma Iésu gooé. Â é ina tàru pâ: «Rà jèe popa wà Pwi Ukai gée na auipwàni, â câbà caa tâmogòori cèna rà tòpòé naawê.» 3-4 Â ru pò ma pâra wà Pétéru ma pwi bée, â ru itàa naa na auipwàni. Â é dau awài wà pwini jii wà Pétéru, â é mara tèepaa pâ. 5 Â câé caa tò, â é nye po cùué boo, â é niâ dò naadò wâ, â é côo ê pâ imwaano co na gére tâaboo naani napuu. 6 Ûna é tèepaa pâ wà Simona Pétéru, â é nye tò kaa naadò wâ na auipwàni. Â é côo pâ imwaano na tàgére tâaboo naani napuu. 7 Napwa naa goo ê imwaano bépii pûruê, âna càcaa pitànaima bau ê pâ imwaano-bà. É nye pwa-ité tâa naa na jè ére, na nye cùu bwàti. 8 Â ée mwa caa pwicò kà Pétéru wà pwi bée. Â é côo, â é cèikî [pâ wà Iésu, âna é jèe wâro côwâ gée na aubà]. 9 (Êco na càru caa pâji po tâmogòori bwàti ê pâ auina naa na *Tii Pwicîri, naa goro pai wâro côwâ kà Iésu.) 10 Nabwé, â ru pâra côwâ wà tupéeni naa pwârawâ na ru pitâa na.
É ipaarié wà Iésu tà tèpa âboro kêe
—Tà Maria gée Magdala
11 Napwa naa goo wà Maria, âna é tà coo boo goo i pwâramara-atü, âna é nye tà i wê. Â é cùué boo, ba na é niâ dò naadò wâ. 12 Â é nye côo kaa du *angela, na ru coona ârabwée pwaa. Wà pwi jèpwi, âna é tâa na na ia tâa wê i pûru wà Iésu; â wà pwi jèpwi, âna é tâa na na ia tâa wê i du âê. 13 Â ru tawèerié pâ: «Tôoni, cina gà i?» Â é ina tàru pâ: «Go imuru Pwi Ukai kôo, ba rà jèe popaé, â câgo caa tâmogòori cèna rà tòpòé naawê.» 14 É ina pwiri, â é tabiié, â é côo wà Iésu na é tàgére coo wê, êco na câé caa côoinaê. 15 Â é ina têe pâ: «Tôobà, cina gà i? Gà mudà î?» Êco na é tà niimiri wà Maria pâ, wà pwiibà âna wà pwi âboro na é tòimiri i na upwâra. Â é ina têe pâ: «Wiàna wâgà pwi a popa [naii Pwi Ukai Iésu] â gà paari tôo na gà tòpòé naawê, ba na go pâ nau popaé.» 16 Â é ina têe wà Iésu pâ: «Maria!» Â é tabèreè wà Maria, â é nye côoinaê kaa, â é ina têe naa na pwâratùra *hébéru, pâ: «Au, Rabbouni!» (Pai ina wèe pâ ‘Pwi a pwa pupûra’.) 17 Â é ina têe wà Iésu pâ: «Gà cibwaa tu naa gooò, ba bwaa câgo caa too dari Caa. Â gà pâra naa jaa tèpa béeò. Â gà ina tàra pâ, go o jèe too dari Caa kôo, wà pwi Caa kàwà mwara; wà Pwiduée kôo, ma wà pwi Pwiduée kàwà mwara.» 18 Â é pâra wà Maria, â é pâdari tèpa câmu. Â é ina tàra pâ: «Tàpéebà! Go jèe côo wà Pwi Ukai!» Â é piwiâ tàra ê pwâra pitùra kàru.
—Tà tèpa câmu kêe
19 Na bàrane kâra pwi pwapwicîri-bà, âna rà pitànaima na jè pwârawâ wà tèpa câmu. Â rà kiiri ê pâ goropwârawâ, ba wâgotàra goo tèpa pitûâ kà tèpa *Juif. Â é nye tèepaa kaa naa nabibiu kàra wà Iésu. Â é ina tàra pâ: «Cidòri nyuâawà!» 20 Â é paari tàra du na-araraîê ma ê jènereê. Â rà nye dau ipwàdée kaa na rà côo wà Pwi Ukai. 21 Â é jèu ina tàra pâ: «Cidòri nyuâawà! É cùruo me wà Caa naa na gòropuu; â nabàni, âna go cùruwà pwacèwii pai pwa kêe tôo.» 22 Â é upirà, ma ina tàra pâ: «Guwà tòpi ê Nyuâaê Pwicîri! 23 Wiàna guwà pwanauri ê pâ èpà kâra ê pâ âboro, â é pwanaurirà wà Pwiduée. Â wiàna câguwà caa pwanaurirà, â ê pâ èpà kàra âna o nye tà tâa.»
—Tà Toma
24 Napwa naa goo wà Toma (pwi ârapàara tèpa 12 a câmu, jè nee mwara ‘Bérepidu’), âna tà tiàué jaarà na ê pwi tòotù na é tèepaa marirà wà Iésu. 25 Â rà mwa tà ina têe wà pàra tèpa câmu pâ: «É cipàparibà wà Pwi Ukai.» Êco na é tòpi tàra pâ: «Auwa! Pwacoé na go cèikî [pâ é wâro côwâ]! Wâdé co wiàna go côo ê auru paò goro du na-araraîê. Â wiàna go tùu gée goo ê mangadaîô naa na ê auru paò, ma tòpò mwara ê na-araraîô naa goo i jènereê!» 26 Gée na càùru caapwi nadàpàra pwapwicîri, â rà pitànaima mwara wà tèpa câmu naa na i wâ, â jèe wàilà ma Toma. Â rà kiiri ê pâ goropwârawâ, êco na é tèepaa marirà wà Iésu. Â é coo nabibiu kàra, â é ina tàra pâ: «Cidòri nyuâawà!» 27 Â é ina tà Toma pâ: «Gà côo i du na-araraîô. Â gà tòpò i mangadaîgà naa na. Â gà pame i na-araraîgà, â gà tòpò naa goo i jènereô. Â gà cibwaa pidumapiê, â gà cèikî!» 28 Â é tòpi têe wà Toma pâ: «Pwi Ukai kôo ma Pwiduée kôo!» 29 Â é ina têe wà Iésu pâ: «Gà mwa cèikî ba gà côoô. Cidòri nyuâa tèpa âboro na rà cèikî, na càra caa côoô.»
Gorodà na wii pwi tii bèeni?
30 Dau wâru ê pâ *câmu kâra pàtàma Pwiduée na é pwa wà Iésu, na ara tèpa câmu kêe. Càcaa wii diri naa na ê tii bèeni. 31 Êco na ê pâ popai bèeni gére wii, âna wii, ba na guwà cèikî pâ, wà Iésu âna é pwi *Mesia, *Pwina naî Pwiduée. Â wiàna guwà cèikî naa gooé, â o tà tàwà ê *âji wâro na wâgooé.
Na bàrawià Galilée
1 Gée na càùru pàra tòotù, â é ipaarié mwara wà Iésu, tà tèpa *câmu kêe, na bàrawià Galilée. Â wàéni ê pai ipaarié tàra: 2 Rà picaatâa [wà pàra tèpa câmu kêe]—wà Simona Pétéru, ma Toma (jè nee mwara ‘Bérepidu’), ma Natanaël (pwi âboro gée Kana wâ Galilée), ma wà tupédu naî Zébédée, ma tupédu ârailu mwara. 3 Â é ina tàra wà Simona Pétéru pâ: «Go bwaa pâra nau pwa puà.» Â rà ina têe pâ: «O wàijè.» Â rà pâra, â rà too naa na i wànga, â rà pâra nau pwa puà. Êco na, na pwi ne-bà, âna nye ticè ârapokâa kàra. 4 Na pâra nau pwaa dòme, âna wà Iésu, âna é nye tà tâa nidò bàrawià. Êco na bwaa càra caa côoinaê. 5 Â é ina tàra pâ: «Ico tàpéeni, nye pwa cè ârawéà kàwà?» Â rà tòpi têe pâ: «Auwa, nye âji ticè.»
Rà côoina Iésu
6 É ina tàra pâ: «Guwà tòpò i puà naa gòro étò kàwà, ma o pwa cè ârawéà kàwà!» Â rà tòpò, â jèe càcaa pâri ma rà dàgòtù, ba dau tòina goro ê pai wâru wàra pâ ârawéà. 7 Â wà i pwi a câmu na ia dau wânüma Iésu gooé, âna é ina tà Pétéru, pâ: «Ée! Wà Pwi Ukai pwiri!» Â wà Pétéru, âna é nye nama pòpii i ârabwée kêe goro opiié, â é nye êgò kaa naa nawià, [â é éoo too dari Iésu]. 8 Â rà gére me mariru wà pàra tèpa câmu bée gòro i wànga. Â rà jèe po tadàti i puà, goro ê pai wâru wàra ê ârawéà na. Ba rà jèe tà wâmwünyabweri ê bàrawià. 9 Â rà tâdòo, â rà boo gée na i wànga, [â rà tòpaé]. Â rà pâmari ê poloa bau ê pâ ârawéà na tâa na dàuru ânye. 10 Â é ina tàra wà Iésu pâ: «Pame cè pàra ârawéà gée goro ê pwina guwà bwaa taa.» 11 Â wà Simona Pétéru, âna é wâjué côwâ naa na i wànga ba na é dàti dò naa gòromwari i puà. Â po 153 ârawéà maina na tâa na i puà, êco na càcaa madàpa i puà. 12-13 Â é ina tàra wà Iésu pâ: «Jè ija.» Â é popa i poloa ma i ârawéà, â é jèpa naa tàra jècaa. Â nye ticè pwi jèpwi gée goorà, cèna é tawèerié pâ «Gona wâgà wàa?» Ba rà jèe nye tâmogòori pâ wà Pwi Ukai. 14 Wàépwiri béâracié kâra pai ipaarié kêe tà tèpa câmu kêe, gée na càùru ê pai wâro côwâ kêe gée na aubà.
Ru pitùra Iésu ma Pétéru
15 Gée na càùru ê pai pi-ija kàra, â wà Iésu, âna é tawèeri Simona Pétéru pâ: «Simona, pwina naî Iona, gona dau pimaina ê pwâranümagà gooò, jii ê pwâranüma wà tàpéeni gooò?» Â é tòpi têe wà Pétéru pâ: «Üu kaa, co Pwi Ukai, gà jèe nye tâmogòori pâ go pwi gòrobéegà.» Â é ina têe wà Iésu pâ: «Gà mwa tà pa-ija i pâ nari mutô kôo.» 16 Â é wailu tawèerié pâ: «Simona, pwina naî Iona, gona dau wânümagà gooò?» Â é tòpi têe mwara pâ: «Üu kaa, co Pwi Ukai, ba gà nye tâmogòori pâ go pwi gòrobéegà.» Â é ina têe wà Iésu pâ: «Gà mwa tà wéaari i pâ mutô kôo.» 17 Â é wacié tawèerié pâ: «Gona gà nye pwi gòrobéeò?» Â é nye dau pikîri kaa wà Pétéru, gée goro na é jèe po wacié tawèerié. Â é tòpi têe pâ: «Pwi Ukai, gà nye tâmogòori diri ê pâ muru, â gà nye tâmogòori pâ go pwi gòrobéegà.» Â é ina têe wà Iésu pâ: «Gà mwa tà pa-ija i pâ mutô kôo. 18 Gà têre bwàti, ba go ina tâgà ê âjupâra pâ: Na pàara na gà bwaa dopwa na, âna gà nye ipii acari ê karapuu'gà. Â gà nye pâra naa na ére na gà câbawâdé. Êco na, wiàna gà mwa ijiao, â gà o mwa patàrù ê du îgà, â ée mwa pii ê karapuu'gà cè pwi jèpwi. Â ée mwa popagà pâ naa na ére na càcaa nümagà na gà pâ naawê.» 19 (É ina pwiri, ba na é inapàpari ê pai o bà kà Pétéru, târa ma o pwamaina wà Pwiduée.) Ûna é jèe ina pwiri, â é ina têe wà Iésu mwara pâ: «Gà me wiâô!»
Wà pwina wânüma Iésu gooé
20 [Na gére wàrapwiri, â] wà pwi a câmu na ia dau wânüma Iésu gooé, âna é gére me wiâru. (Wà pwiibà, âna i pwi ia é tâa goro jènere wà Iésu, na i pwi bénabwé pi-ija kàra, na ia é ina têe pâ: «Pwi Ukai, wàilàapà na o ipwa tûâ tâgà?») Â é tabiié wà Pétéru 21 â é côoê, â é ina tà Iésu pâ: «Pwi Ukai, âna wà pwini na?» 22 Â é tòpi têe wà Iésu pâ: «Wiàna nümoo na câé caa bà, tiagoro cè pai wâjué kôo côwâ; â ê pwiibà âna târa dà'gà? Wàéni ê pwina go ina tâgà: Gà me wiâô!» 23 Gée goo pwiri, na ipâra ê jèkutâ wânabibiu kà tèpa pâra wiâ Iésu, pâ, pwiri o câé caa bà wà pwi a câmu-bà. Caapwi co, na câé caa ina wà Iésu pâ, o câé caa bà. Â é nye po ina co pâ: «Wiàna nümoo na câé caa bà, tiagoro cè pai wâjué kôo côwâ, â târa dà'gà?» 24 Napwa naa goo wà pwi a câmu-bà, âna wàé na é *paâjupâra ê pâ muru bèepwiri, ma wii naa na tii. Â bà jèe nye tâmogòori pâ âjupâra ê pai ina kêe. 25 Nye dau wâru awé ê pàra muru na é pwa wà Iésu. Êco na, wiàna jè cau wii diri, â go niimiri pâ, ê gòropuu âna é po dau kîri târa ma tâa na! Nabwé!