The New Testament of our Lord and Saviour Jesus Christ
1 Iti ya ing listahan a piakitan karing makatua nang Jesu-Cristo a menibat king lahi nang David a lahi nang Abraham. 2 Anak neng Abraham i Isaac, anak neng Isaac i Jacob, anak neng Jacob i Juda at ding kapatad nang lalaki. 3 Anak na lang Juda kang Tamar di Perez at Zera; anak neng Perez i Hezron, anak neng Hezron i Aran. 4 Anak neng Aran i Aminadab, anak neng Aminadab i Nason, anak neng Nason i Salmon. 5 Anak neng Salmon i Boaz kang Rahab, anak neng Boaz kang Ruth i Obed, anak neng Obed i Jese. 6 Anak neng Jese ing Aring David. Anak neng David i Solomon king meging asawa nang Uria. 7 Anak neng Solomon i Rehoboam, anak neng Rehoboam i Abiya, anak neng Abiya i Asa. 8 Anak neng Asa i Jeosafat, anak neng Jeosafat i Jeoram, anak neng Jeoram i Uzzia. 9 Anak neng Uzzia i Jotam, anak neng Jotam i Ahaz, anak neng Ahaz i Hezekia. 10 Anak neng Hezekia i Manase, anak neng Manase i Amon, anak neng Amon i Josias. 11 Anak neng Josias i Jeconias at ding kapatad nang lalaki. Kanita milyari ing pangadala da ring Israelita anting bihag karin Babilonia. 12 Kaybat ning pangadala da ring Israelita anting bihag karin Babilonia, ayanak neng Jeconias i Salatiel, ayanak neng Salatiel i Zerubabel. 13 Ayanak neng Zerubabel i Abiud, ayanak neng Abiud i Eliakim, ayanak neng Eliakim i Azor. 14 Ayanak neng Azor i Zadoc, ayanak neng Zadoc i Akim, ayanak neng Akim i Eliud. 15 Ayanak neng Eliud i Eleazar, ayanak neng Eleazar i Matan, ayanak neng Matan i Jacob. 16 I Jacob ya i tata nang Jose a asawa nang Maria; i Maria ya ing ima nang Jesus a mayayaus Cristo. 17 Inya heganagana, labi lang apat ding lahi manibat kang Abraham angga kang David; labi lang apat ding lahi manibat kang David angga king pangadala da ring Israelita anting bihag karin Babilonia, at labi lang apat ding lahi manibat king pangadala da ring Israelita anting bihag karin Babilonia angga king pangabait ning Cristo. 18 Anti kaniti ing pangabait nang Jesu-Cristo: I Mariang ima na at i Jose atin lang pamitanguanan kasal. Bayu ra ikuang mikasal, meyakit king i Maria mabuktut ne. (Iti milyari king upaya ning Banal a Espiritu.) 19 I Jose a maging asawa na metung yang banal a tau. E ne buring misalbag a marine i Maria, inya binalak nang kawanian na nia mung lihim. 20 Kabang isipan na ing makanyan, pepakit ya king paninap ing metung a anghel ning Ginu. Ngana, “Jose a lahi nang David, e ka tatakut balausnan pakasalan i Maria, uling ing kagli na milyari ya king kapamilatan na ning upaya ning Banal a Espiritu. 21 Ibait ne ing metung a anak a lalaki, at ausan meng Jesus uling ya ing magligtas king balen na king pamikasala na.” 22 Milyari iting sabla ban matupad ing sinabi na ning Ginu king kapamilatan na ning propeta: 23 “Kumagli ya ing metung a dalagang birhen at ibait ne ing metung a anak a lalaki, at mayaus yang Immanuel” (ngana wari, “Ing Dios kayabe ta ya”). 24 Inyang migising ya i Jose, tiparan na ing inutus na ning anghel ning Ginu: pekasalan ne i Maria. 25 Oneng e ne teginan i Maria angga na king beit ne ing metung a anak a lalaki a pemalagyuan nang Jesus.
1 Mibait ya i Jesus king Betlehem, Judea, kanitang panaun nang Aring Herodes. E melambat dinatang la Jerusalem ding mapilan a Mangabiasa, ding taung magaral king pangimut da ring batuin; menibatan la king Aslagan 2 at kukutang da: “Nu ya karin ing bayung bait a Ari da ring Judio?” “Ikit mi yang sinlag ing batuin na king aslagan at dinatang kami keti ba mi yang samban.” 3 Inyang dimdam nang Aring Herodes iti tutu yang megulu isip, antimu rin ing mabilug a Jerusalem. 4 Pepayaus na la at tinipun ding pamuntuk da ring pari at ding talaturu ning Kautusan at kitang na karela, “Nu ya mibait ing Cristo?” 5 Ngarang mekibat, “King Betlehem, Judea uling sinulat na pu ning propeta: 6 ‘Ika, Betlehem, king sakup nang Juda, e ka mitauli king makananu pa man karing manimuna nang balen ning Juda; uling keka ya manibatan ing metung a pamuntuk a manibala king balen kung Israel.’ ” 7 Inya pepayaus na lang Herodes at pinulung pasalikut ding Mangabiasa; inusisa na at abalu karela nung kapilan de ikit ing batuin. 8 Kaybat pepalakuan na na lang papunta Betlehem a kayabe na niting panabilin: “Munta kayu at panintunan yeng masalese ing anak. Potang ikit yu ne, ipabalu yung agad kanaku ban aku man munta ku at samban ke.” 9 Meko la kaybat dang dimdam ing panabilin na ning ari. Kabang dalan ing batuin—ing mismung batuin a ikit da king Aslagan—minuna ne naman karela angga king miras ya at tinuknang tulid na ning lugal a kabilian ning anak. 10 Metula lang e mu nanu ding Mangabiasa panakit da king batuin. 11 Kalub da king bale, disnan de ing anak king siping nang Mariang ima na; siniklaud la king arapan na at simban de. Kaybat biklat da la ring regalung darala da, at dininan deng gintu, insenso, at mira. 12 Meyaus ing karelang pansin king kapamilatan ning metung a paninap king e na la magbalik pa kang Herodes. Inya menaliwa lang dalan ding Mangabiasa king pamagbalik da king karelang bansa. 13 Kalako da ring Mangabiasa, pepakit ya ing anghel ning Ginu kang Jose king kapamilatan na ning paninap. Ngana, “Mibangun ka, idala me ing anak ampon i ima na at munta kayu Ehipto. E kayu mamako karin anggang e ku sabian, uling papaintun neng Herodes ing anak ba neng ipapate.” 14 Mibangun ya i Jose at kanita mu ring benging ita, dela na la ding mi-ima at minta la king Ehipto. 15 Menatili la karin angga king mete ya i Herodes. Makanyan metupad ing amanung sinabi na ning Ginu king kapamilatan ning propeta, “Inaus keng lumual ibat Ehipto ing kanakung Anak.” 16 Mimua yang e mu nanu i Herodes inyang abalu nang melinlang ya karing Mangabiasa. Inya pepapate na la ngan ding anak a lalaki karin Betlehem at karing makalapit a lugal—ding sablang anak a lalaking atin nang aduang banua tua at pababa, agpang king ikua nang ausisa karing Mangabiasa. 17 Kanita metupad ing amanung sinabi na ning propeta Jeremias: 18 “Meramdam ya ing siwala karin Rama, kikiak ya at maniambitan. Tatangisan na lang Raquel ding anak na; e ya bisang mayaru, uling mete la ngan.” 19 Inyang mete ne i Herodes, pepakit ya ing anghel ning Ginu kang Jose karin Ehipto king kapamilatan na ning paninap. 20 “Mibangun ka,” ngana, “iyuli mu na la king bansa ning Israel ding mi-ima, uling mete na la ngan detang bisang makamate king anak.” 21 Mibangun ya i Jose at tiki na la ding mi-ima; migbalik na la king Israel. 22 Oneng inyang abalitan nang Jose king i Arkelao ya ing menalili kang Herodes a tata na bilang ari ning Judea, mitakutan yang taglus karin. Pasibayu yang tinanggap amanu king kapamilatan ning paninap; inya king sakup ning Galilea karin ya migbanda. 23 Karin na la tiknang ding mi-ima, king metung a balen a mayayaus Nazaret. King anti kanitang paralan karin metupad ing amanung mesabi king kapamilatan da ring propeta. “Meyaus yang Nazareno.”
1 King panaun a ita, linual ya at menaral i Juan a Maminyag king disyerto karin Judea. 2 Nganang menaral: “Sumisi kayu at painggulut karing kasalanan yu, uling malapit ne ing Kayarian ning Banua.” 3 I Juan ya ing taung amanuan ning propeta Isaias inyang nganang sinabi, “Ing siwala king disyerto kukulait na: ‘Isadia yu ing dalanan ning Ginu, itulid yu la ding dalan a tuntunan na!’ ” 4 Gewa king buak kamelyu ing imalan a susulud nang Juan at makababat yang gewa king balat animal. Durun at pulut-panilan ing pamangan na. 5 Migsaria la kang Juan ding tau Jerusalem at ding sablang tau Judea at ding manuknangan king sakup ning Ilug ning Jordan. 6 Sinabi da la ring kasalanan da at bininyag na lang Juan king Ilug ning Jordan. 7 Oneng panakit na karing dakal a Pariseo at Saduseo a daratang ban pabinyag, ngana karela, “Ikong lahing ubingan, ninu ing minutus kekayu ban takasan yu ing daratang a kaparusan? 8 Nung tune kayung sisisi karing kasalanan yu, ipakilala yu king pamagbayu yung bie. 9 E yu pangangas sasabian king lahi na kayung Abraham. Sasabian ku kekayu, agyang karing batung deni ing Dios makapalto yang tune nang lahing Abraham. 10 Ngeni pa makasadia neng dugpa ing palakul karing yamut da ring tanaman, ban ing isanu mang tanaman a e mikakabungang mayap, makutud ya at miyugse king api. 11 Bibinyagan da kayu king danum ban mipakilala king sisisian yu la at painggulutan ding kasalanan yu; oneng ing daratang katuki ku lalu yang mayupaya kesa kanaku. E ku man karapatdapat mamitbit karing sandalyas na. Binyagan na kayu king Banal a Espiritu at king api. 12 Atyu king gamat na ing sabungke na; linisan na ing pidadaran na at tipunan na ing pale king kamalig na, oneng dulukan na ing sepu king aping e matatda kapilan man.” 13 Kanita dinatang ya i Jesus king Ilug ning Jordan; menibatan ya Galilea. Dinatang ya ban pabinyag kang Juan. 14 Tatanggian ne sanang Juan, uling ngana, “Aku ing sukat pabinyag keka, oneng ngeni ika pa ing lalapit kanaku!” 15 Nganang mekibat Jesus kang Juan, “Paburen mung makanyan ing malyari, uling iti ya ing kailangan malyari at sukat tang daptan ban matupad ing kaburian ning Dios.” Panamdam nang Juan kaniti, menusig ya kang Jesus. 16 Kabinyag nang Jesus, agad yang sinaka king danum at mibuklat ya ing banua. Ikit ne ing Espiritu ning Dios at kukuldas yang balamu metung a patipati at tinuklu ya keya. 17 Migsalita yang ibat banua ing metung a siwala ngana, “Iti ya ing Anak kung pakamalan a tutu kung katulan.”
1 Kanita dela ne ning Espiritu i Jesus king disyerto ba neng tuksuan ning diablo. 2 Inyang i Jesus mekapag-ayunu neng apat apulung aldo at apat apulung bengi, tiblan ne ning danup. 3 Dinatang ya ing mapanuksu at ngana kang Jesus, “Nung ika ing Anak ning Dios iyutus mung maging tinape la ding batung deni.” 4 Nganang mekibat Jesus, “Sasabian na ning Kasulatan, ‘E mu bukud king tinape ya mabibie ing tau, nune king balang amanung manibatan king asbuk ning Dios.’ ” 5 Kaybat, tiki ne ning diablo king Banal a Siudad at telakad ne king taluktuk ning Templo. 6 “Nung ika ing Anak ning Dios,” ngana, “magpabaldug ka, uling sasabian na ning Kasulatan, ‘Ipanibala na ka at paingat karing anghel na, at alalayan da ka, ban e ka mitisud agyang king metung mung batu.’ ” 7 Nganang Jesus, “Sasabian na naman ning Kasulatan, ‘E me paniubukan ing Ginung kekang Dios.’ ” 8 Kaybat na nita, dela ne ning diablo king metung a bunduk a tutung matas. Pepakit na la kang Jesus ding sablang kayarian keti king yatu at ing sablang pibandian da. 9 “Ibie ku ngan keka ing sablang yan,” nganang sinabi kang Jesus, “nung siklaud ka king arapan ku at samban mu ku.” 10 Pekibat nang Jesus, “Mabating ka, Satanas! Uling ing kasulatan sasabian na, ‘Samban me ing Ginung kekang Dios at ya mung bukud ing kekang suyuan.’ ” 11 Likuan ne kanita ning diablo; dinatang la ding anghel at sinilbian de. 12 Inyang abalitan nang Jesus king sinukul de i Juan, meko ya at minta king Galilea. 13 E ya menatili Nazaret nune minta ya at menuknangan Capernaum; metung yang balen ing Capernaum king lele ning Dagat-dagatan ning Genesaret, king sakup ning Zebulun at Neftali 14 ban matupad itang ula ning propeta Isaias, 15 “Gabun nang Zebulun, at gabun nang Neftali banda king dagat, kangatba ning Jordan, Galilea da ring paganu! 16 Ding taung manuknangan king kadalumduman menakit lang maragul a sala! Karing manuknangan king anino ning kamatayan karela sunlag ya ing sulu!” 17 Manibat na kanita megumpisa yang menaral i Jesus. Ngana: “Sumisi kayu at painggulut karing kasalanan yu uling malapit ne ing Kayarian ning Banua!” 18 King pamaglakad nang Jesus king lele ning Dagat-dagatan ning Galilea, ikit na la ding mikapatad a manasan, i Simon a meyaus Pedro, at i Andres a kapatad na; mibabaldug lang lambat king dagat-dagatan. 19 Ngana karela, “Tara, tuki kayu kanaku at gawan da kayung manasan tau.” 20 Kanita mu rin likuan da la ring karelang lambat at tinuki la kang Jesus. 21 Sinulung na pa ing pamaglakad na at ikit na la ding adua pang mikapatad a anak nang Zebedeo, i Santiago at i Juan; atyu la king karelang bangka at kayabe re i tata ra. Sasadia da la ring karelang lambat. Inaus na la naman deti. 22 Kanita mu rin likuan de ing bangka at i tata ra, at tinuki la kang Jesus. 23 Leganasan neng pintalan Jesus ing mabilug a Galilea; tinuru ya karing karelang sinagoga at penaral na ing Mayap a Balita tungkul king Kayarian ning Banua. Pepakayap na la naman ding tau king miyayaliwa rang sakit at kapanamdaman. 24 Mikalat ing balita tungkul kang Jesus angga king mabilug nang bansa ning Siria, inya ding tau dela ra la kang Jesus ding sablang masakit at ating miyayaliwang kaligaligan: ding ating demonyu, ding sosoning, at ding paralitiko. Pepakayap na la ngan. 25 Tukian-tukian de ring dakal a taung menibatan king Galilea, king Decapolis, king Jerusalem, king Judea, at king bansa lipat ning Jordan.
1 Panakit nang Jesus karing dakal a tau, minukiat ya king bunduk-bundukan. Inyang mekalukluk ne, linapit la ding alagad na. 2 Kaybat, megumpisa yang migsalita at nganang tinuru karela: 3 “Mapalad la ding pakakalulu king espiritu, uling karela ya ing Kayarian ning Banua! 4 “Mapalad la ding malungkut, uling paligayan na la ning Dios! 5 “Mapalad la ding mapagpakumbaba, uling tanggapan da ing pengaku ning Dios! 6 “Mapalad la ding daranup at kakau king kabanalan na ning Dios, uling pakabsian na la! 7 “Mapalad la ding mapaglunus, uling lunusan na la ning Dios! 8 “Mapalad la ding malinis a pusu, uling akit de ing Dios! 9 “Mapalad la ding gagawang paralan para king pamikakasundu da ring tau, uling mayaus lang anak na ning Dios! 10 “Mapalad la ding daralan kaligaligan uli na ning pamanupad da king kaburian ning Dios, uling karela ya ing Kayarian ning Banua! 11 “Mapalad kayu neng insultuan da kayu deng tau at liligaligan at magsalita lang miyayaliwang kapanyiran laban kekayu king uli ku. 12 Tumula kayu at magsaya uling mikamaragul kayung ablas karin banua. Makanyan da la namang ligalig ding propetang minuna kekayu. 13 “Ikayu ing asin ning yatu. Nung milako kalat ing asin, makananu mu pang abalik ing kalat na? Ala nang kasilbian. Inya miyugse na mu king lual king daramusakan da ring tau. 14 “Ikayu ing sulu ning yatu. E ya malyaring isalikut ing balen a makatalakad king babo ning bunduk-bundukan. 15 Alang manyinding sulu at kaybat takpan ne king palanggana; nune ibibili ya iti king tumpakan ba yang munie sala karing sablang atyu king bale. 16 Makanyan ya namang sukat sunlag king arapan da ring tau ing sulu yu ban akit da ing dapat yung mayap, at paligayan de ing Ibpa yung atyu banua. 17 “E yu isipan king dinatang ku ba keng payalan kabaldugan ing Kautusan o ing turu da ring propeta. Dinatang ku e ban payalan ku lang kabaldugan, nune ba ku lang iganap at tuparan deti. 18 Ing katutuan sasabian ku kekayu, matda ya man ing banua at ing yatu, ni metung mang tuldik o metung mang malati nang gulis ning Kautusan e ya mabura anggang e metupad ing parasan na. 19 Uli na niti, ninuman ing taung labag agyang king malating dili kareting kautusan at ituru na ing makanyan karing aliwa, mibilang yang mababang dili king Kayarian ning Banua. Ing ninumang tutupad kareti at ituru na ing makanyan karing aliwa, ita ing makilalang pekamarangal king Kayarian ning Banua. 20 Sasabian ku kekayu, nung e yu la igitan ding talaturu ning Kautusan at ding Pariseo king pamanupad king kaburian ning Dios, e kayu milub king Kayarian ning Banua. 21 “Dimdam yu king kanitang minuna mituru karing tau: ‘E ka makamate; ing ninumang makamate mika pakibatan ya king arapan ning husgadu.’ 22 Oneng ngeni sasabian ku kekayu: ninuman ing mimua king kapatad na mika pakibatan ya king arapan ning husgadu; ing ninuman maninsultu king kapatad na mika pakibatan ya king arapan ning Sanhedrin, at ninuman ing sumabi king kapatad na, ‘Ala kang isip!’ miyugse ya king api ning impierno. 23 Uli na niti, nung atin kang yayain king Dios at aganaka mu king atin yang samang lub keka ing kapatad mu, 24 lakuan mu ing kekang yayain king arap ning altar at munta ka pa mung makikasundu king kekang kapatad. Kanita na ka magbalik at main king Dios. 25 “Nung ating mandalum keka, makipagkasalese ka king mandalum kabang ating panaun, bayu na ka iyarap king husgadu. Nung ali, intriga na ka king ukum at ibie na ka ning ukum karing pulis, at ikulung da ka ding pulis king sukulan. 26 Sasabian ku keka: karin ka manatili anggang e ka makabayad king katataulian a sentimo. 27 “Dimdam yu king kanitang minuna mituru karing tau: ‘E ka makipangalugud.’ 28 Oneng ngeni sasabian ku kekayu: ing ninumang lumawe a ating pamagnasa king metung a babai, mikakasala neng pamakipangalugud king pusu na king babaing ita. 29 Nung ing kekang mata ya ing maging sangkan ning kekang pamikasala, dukitan me at iyugse! Mayap pa ing ala kang metung a dake ning katawan kesa king ala yang bawas miyugse king impierno ing kekang katawan. 30 Nung ing kekang gamat ya ing sangkan ning kekang pamikasala, pututan me at iyugse! Mayap pang ala na kang metung a dake ning katawan kesa king ala yang bawas miyugse king impierno ing kekang katawan. 31 “Dimdam yu king kanitang minuna mituru karing tau: ‘Ing ninumang midiborsyu king asawa na sukat neng dinan kasulatan bilang katibayan ning karelang pamikawani.” 32 Oneng ngeni sasabian ku kekayu: nung kawanian ne ning lalaki ing asawa nang e naman mekipangalugud at makiasawa ya ing babai king aliwa, mikakasala ya ing lalaki—uling ya ing mitulak king asawa na king pamakipangalugud. At ing ninumang makiasawa king babaing kewanian ning asawa na, makipangalugud ya naman. 33 “Dimdam yu naman king kanitang minuna mituru karing tau: ‘E ka lalabag king sumpa a kekang pengaku nune tuparan mu ing pengaku mu king Ginu.’ 34 Oneng ngeni sasabian ku kekayu: e kayu bitasang susumpa neng mangaku kayu. E yu sasabian: ‘Saksi ke ing banua,’ uling ing banua ya ing tronu na ning Dios; 35 o kaya, ‘Saksi ke ing yatu,’ uling iti ya ing tumpakan da ring bitis na. E yu naman sasabian: ‘Saksi ke ing Jerusalem,’ uling iti ya ing siudad ning marangal a Ari. 36 Ni e mu sasabian: ‘Mate ku man,’ uling agyang metung mang buak king buntuk mu e me apaputi o apatuling. 37 Makagyu nang sabian mu ‘Wa’, nung wa ing buri mung sabian, at ‘Ali’, nung ali; uling king Marawak na manibatan ing nanumang idagdag mu. 38 “Dimdam yu naman king kanitang minuna mituru karing tau: ‘Mata libe (king) mata at ipan libe (king) ipan.’ 39 Oneng ngeni sasabian ku kekayu: e ye ablasan e mayap ing taung dinapat e mayap kekayu. Nung ating tampaling keka king wanan mung pisngi, iyarap mia naman ing kayli mung pisngi. 40 Nung ating mandalum keka ba nia mung akua ing kekang baru, ibie mu pati na ing balabal mu. 41 Nung ating mamilit kekang papusan na ing karga na kilub ning metung a kilometru, pusanan mu nang anggang aduang kilometru. 42 Nung ating maniawad keka, dinan me; at nung ating mandam keka, paraman me. 43 “Dimdam yu naman king kanitang minuna mituru karing tau: ‘Luguran me ing kakaluguran mu at pikasaman me ing kalaban mu.’ 44 Oneng ngeni sasabian ku kekayu: luguran yu la ding kalaban yu, at ipanalangin yu la ding liligalig kekayu. 45 Kanita maging tune na kayung anak ning Ibpa yung atyu banua, uling papaslag ne ning Dios ing aldo na karing e mayap at karing mayap a tau, at babie na ing uran na karing darapat mayap at karing darapat e mayap. 46 Nanung ablas ing panenayan yu king Dios nung luluguran yu la mu detang malugud kekayu? Agyang ding talapanyingil buis makanyan ing daraptan da! 47 At nung ding kakaluguran yu ila mung pakisabian yu, atin waring e karaniwan kanita? Agyang ding paganu makanyan la daraptan! 48 Inya sukat kayung maging ganap (antimo nung makananu yang ganap ing Ibpa yung atyu banua.), nung makananu yang ganap antimo ing Ibpa yung atyu banua.”
1 “Ingatan yung e yu pagparangalan arap ning balen ing nanumang dapat yung kabanalan para mayaus la pansin kekayu ding tau. Uling nung makanyan, ala kayung panenayan pang ablas king Ibpa yung atyu banua. 2 “Inya nung maglimus kayu king taung pakakalulu, e yu na paniabian pa; makanyan ing daraptan da ring hipokrita karing sinagoga at karing dalan. Daraptan da iti ba lang tanggap kapurian karing tau. Ing katutuan sasabian ku kekayu, tinggap da na keti pa ing karelang ablas. 3 Nung maglimus kayu, daptan yu ita sanang e na abalu agyang ing matalik yung diling kakaluguran 4 ban manatiling makalihim. Ablasan na kayu ning Ibpa yung king lihim manakit king daraptan yu.” 5 “Nung manalangin kayu, e yu la pakiapusan ding hipokrita! Maburi lang makatalakad manalangin karing sinagoga at karing suluk dalan ban kanita pakit la mu karing tau. Ing katutuan sasabian ku kekayu, tinggap da na keti pa ing ablas da. 6 Nung manalangin kayu, munta kayu karing kuartu yu, isara ye ing pasbul at manalangin kayu king Ibpa yung e mayayakit. Ing Ibpa yung king lihim manakit king kekayung daraptan ablasan na kayu. 7 “E kayu gagamit dakal a amanu a alang kabaldugan king kekayung pamanalangin antimo ing daraptan da ring paganu. Isipan da king pamangamit dang dakal a amanu malagua (lang makibat ding dios da.) na lang pakiramdaman ning Dios. 8 E kayu makiapus karela uling balu na ning kekayung Ibpa ing kekayung kailangan bayu yu pa aduan. 9 Manalangin kayung anti kanini: ‘Ibpa ming atyu banua, samban ya sa ing lagyu mu; 10 Ika sa ing mag-ari kekami, mipamintuan ing kaburian mu keti sulip anti banua. 11 Ibie mu kekami ngeni ing pamangan a kailangan mi king aldo’ng iti. 12 At patawaran mu la ding kasalanan mi keka, antimo ing pamamatawad mi karing mikasala kekami. 13 At e mu ke paisaul king mabayat a kapagsubukan, nune ikabus mu kami king Marawak.’ 14 “Uling nung patawaran yu la ding mikasala kekayu, patawaran na kayu naman ning Ibpa yung atyu banua. 15 Nung e yu la patawaran, e na kayu naman patawaran ning Ibpa yung atyu banua. 16 “E yu la pakiapusan ding hipokrita neng mag-ayunu kayu. Papakit da ing makalunus la itsura ban kanita abalu da ring tau king mag-ayunu la. Ing katutuan sasabian ku kekayu, tinggap da na keti pa ing karelang ablas. 17 Manimu kayu at manyukle neng mag-ayunu kayu 18 ban kanita e ra abalu ding tau king mag-ayunu kayu nune mu ing Ibpa yung king lihim manakit, at ing Ibpa yung manakit king kekayung daraptan ablasan na kayu. 19 “E kayu titipun pibandian keti king yatu, ing pibandian a sisiran ding ipas at ning kalawang, at malyari dang luban at panakawan kekayu. 20 Nune tumipun kayung pibandian para karin banua; karin alang ipas at kalawang a manyira at alang mapanako a makapanlub. 21 Uling nu man karin atyu ing pibandian yu, atyu naman karin ing pusu yu. 22 “Ding mata ila ding peka sulu ning katawan. Inya nung malino la ding kekang mata, mirinan yang sala ing mabilug mung katawan. 23 Nung e la mayap ding kekang mata, dalumdum ya naman ing mabilug mung pamikakatawan. Inya nung ing sala’ng atyu keka karalumduman ya pala, karagul na kasi ning karalumduman a ita! 24 “Alang ninumang makasuyu karing aduang panginuan; malyaring pikasaman ne ing mumuna, oneng luguran ne ing kadua o suyuan neng mitmung katapatan ing metung, oneng lakuan ne ing kadua. E kayu malyaring sumuyung miyagnan king Dios at king pibandian. 25 “Inya sasabian ku kekayu: e kayu paigulu isip tungkul king bie yu, nung nanung kanan yu at inuman o tungkul king katawan yu, nung nanu ing isulud yu! 26 Lawan yu la ding ayup: e la mananaman ni e la pupupul ni e la titipun pamangan, makanyan man pakanan na la ning Ibpa yung atyu banua. E kayu wari lalung maulaga kesa kareti? 27 Neng paibalisa kayu isip, ninu mo kekayu ing makapakaba king bie na agyang metung mu mang oras? 28 “Obat paigulu kayu isip tungkul king kekayung piblasan? Lawan yu la ding sampagang tutubu king marangle: e la magobra ni e la mamabal! 29 Iti ing sasabian ku kekayu: i Solomon agyang mabandi ne, e ya pa naman mimalan a kasing santing ning metung karing sampagang den! 30 Nung pipablasan ne ning Dios agyang ing dikut a atyu ngeni, oneng bukas maduluk ne king ornu, ikayu pa kaya ing e na piblasan? Karitak yu naman a kasalpantayanan! 31 “Inya e kayu paigulu isip kukutang: Nukarin kami kumang pamangan, inuman, at piblasan? 32 Deting bage ila ding kagugulu rang panintunan ding paganu. Balu na ning Ibpa yung atyu banua ing kailangan yu ngan iti. 33 Bayu ing sabla pakikuanan yung mag-ari ya ing Dios kekayu at tupad king kaburian na, at ibie na pati na ing sablang kailangan yu. 34 Uli na niti, e me pigaganakan ing aldo bukas; saka yu na arapan nung nanuman ing darala na. Makagyu na ing darala nang problema ning balang aldo; e yu na daragdagan pa.
1 “E yu la atulan ding aliwa ban e na kayu atulan ning Dios, 2 uling atulan na kayu ning Dios agpang king pamanatul yu karing aliwa; at ing panyukad yu karing aliwa ya naman ing panyukad ning Dios kekayu. 3 Obat akakit me ing puling king mata ning kapatad mu at e mu ne man apapansin ing trosung atyu king mata mu? 4 Makananu mu ngening asabi king kapatad mu, ‘Paburen mung ilako ke ing puling king mata mu,’ kabang metung yang trosu ing atyu king sarili mung mata? 5 Hipokrita! Muna me pamung ilako ing trosung atyu king mata mu, kanita manakit kang masalese at alako me ing puling king mata ning kapatad mu. 6 “E yu babie karing asu ing sagradung bage uling dalusungan da kayu at pangetan deti, at e yu la iyatsa ding perlas yu karing babi, uling damusakan da la mu deti. 7 “Maniawad kayu, at mirinan kayu; manintun kayu, at manakit kayu; tuktuk kayu king pasbul, at mibuklatanan kayu. 8 Uling ing balang maniawad mirinan ya, at ing balang manintun manakit ya at mibuklatanan yang pasbul ing ninumang tutuktuk. 9 Ninung pengari kekayu ing munie batu king anak nang maniawad tinape? 10 Dinan ye kayang ubingan, nung maniawad yang asan kekayu ing anak yo? 11 Nung ikayung palpikasala balu yu lang dinan mayap a bage ding anak yu, e di lalu na kayung balung dinan ning Ibpa yung atyu banua? Ibie na ing sablang mayap a bage karing maniawad keya! 12 “Daptan yu karing aliwa itang buri yung daptan da naman kekayu: iti ya ing kabaldugan ning Kautusan at ing sablang turu da ring propeta. 13 “Lungub kayu king pasbul a makiput uling malualas ya ing pasbul at malapad ya ing dalan a papunta king kasiran, at ya ing daralanan da ring dakal! 14 Oneng makiput ya ing pasbul at makitid ya ing dalan a papunta king bie, at ditak la mu ding makatuklas kaniti. 15 “Mangilag kayu karing e tutung propeta; daratang la kekayung makabalatkayung tupa, oneng king kamatutuanan asu lang gubat a mabangis. 16 Akilala yu la king dapat da. Makapanagtal ka waring ubas karing bongabilia at biabas karing dapdap? Ali ka! 17 Mayap ya bunga ing mayap a tanaman, oneng e me pakinabangnan a bunga ing e mayap a tanaman. 18 E ya mamungang e mayap a bunga ing mayap a tanaman, at e ne man mamungang mayap ing e mayap a tanaman. 19 Kuturan ya ing balang tanaman a e mamungang mayap at iyugse king api. 20 Makanyan yu lang akilala ding e tutung propeta king kapamilatan na ning dapat da. 21 “E bala na mung taung mamaus kanaku ‘Ginu, Ginu’ lulub king Kayarian ning Banua, nune deta mung tutupad king kaburian nang Ibpa kung atyu banua. 22 Potang miras na ing Aldo ning Pamanukum, dakal la ding maus kanaku, ‘Ginu, Ginu! King lagyu mu penaral mi ing amanu na ning Dios; king lagyu mu penabi mi la ding demonyu, at king lagyu mu dinapat keng dakal a milagru.’ 23 Oneng sabian ku kanita karela, ‘Kapilan man e ra kayu kakilala. Dumayu kayu kanaku, ikayung e mayap a dapat!’ 24 “Inya ing balang metung a makiramdam kareting amanu ku at tutuparan na la, mengari ya king taung biasa. Telakad ne ing bale na babo ning batu. 25 Menabu ing uran, dinatang ing albug, at sepulan ne ning angin ing baleng ita; e ya miragsa uling makatalakad ya babo ning batu. 26 “Oneng ing balang taung makiramdam kareting amanu ku, at kaybat e na la tutuparan, mengari ya king taung mangmang. Telakad ne ing bale na babo ning balas. 27 Menabu ing uran, dinatang ing albug, at sepulan ne ning angin ing baleng ita, at miragsa ya at makapangilabut ing pangabagsak na!” 28 Inyang ayari nang Jesus ing sasabian na, mengapamulala la ding tau king pamanuru na. 29 E re kalupa ding talaturu ning Kautusan, uling tinuru yang maki kayupayan.
1 Inyang kuldas ne i Jesus king bunduk-bundukan, tikian de ring dakal a tau. 2 Linapit ya kang Jesus ing lalaking leprosuan; siniklaud ya king arapan na at ngana, “Nung buri mu, Ginu, apakayap mu ku.” 3 Tigkil neng Jesus ing leprosuan at ngana, “Buri ku; kumayap ka!” Kanita mu rin kinayap ya king lepra na. 4 Nganang Jesus, “Tandanan mu, e mu sasabian iti kenu man, nune munta ka ngeni mu rin king pari at ipakit mu ing kekang sarili keya. Kaybat, iyain me ing ain a yuyutus nang Moises bilang katunayan karing tau king kinayap na ka.” 5 Kalub nang Jesus king Capernaum linapit ya ing metung a kapitan da ring sundalung Romano at nganang miniawad saup, 6 “Ginu, ing ipus ku paralisadu ya; makarate ya keta bale at magkakasakit ya.” 7 Sinabi nang Jesus, “Puntalan ke ba keng uluan.” 8 “Ali pu,” nganang tinutul ning kapitan, “e ku pu karapatdapat tanggap kekayu king kanakung pibalebale. Sabian ya mu pu ing amanu at mipaldan ne ing ipus ku. 9 Uling aku man tau kung makalalam a upaya karing aliwa, at atin ku namang sasakupan a sundalus. Nung sabian ku king metung, ‘Munta ka karin!’ munta ya; at king aliwa, ‘Mekeni!’ lumapit ya; at nung iyutus ku king kakung ipus, ‘Daptan mu ini!’ daptan na.” 10 Mengapamulala ya i Jesus inyang dimdam na iti at ngana karetang taung tuki-tuki keya, “Ing katutuan sasabian ku kekayu, e ku pa ikit kenu man king Israel ing anti kaniting kasalpantayanan. 11 Tandanan yu: dakal la ding datang ibat king aslagan at ibat king albugan at makisulu la kang Abraham, Isaac, at Jacob king Kayarian ning Banua. 12 Oneng karing anak nang Israel, dakal la ding miyugse king karalumduman king lual; karin la tumangis at mitigis a ipan.” 13 At nganang Jesus king kapitan, “Muli na ka at agpang king paniwalan mu, marapat ing kekang aduan.” Kanita mu rin kinayap ya ing ipus ning kapitan. 14 Minta ya i Jesus king bale nang Pedro. Disnan neng makakera karin ing katuangan nang Pedro uling malagnat ya. 15 Telan ne gamat Jesus ing matuang babai. Kanita mu rin likuan ne ning lagnat; mibangun ya at migsilbi ya kang Jesus. 16 Inyang mabibengi na, dela da la ring tau kang Jesus ding dakal a alipnan da ring demonyu. King metung mung amanu apalualan na la ding marawak a espiritu, at pepakayap na la ding sablang ating sakit. 17 Gewa na iti ban matupad ing ula ning propeta Isaias, “Kinua na la ding kekatamung kapanamdaman at dela na ing sabla tamung sakit.” 18 Panakit nang Jesus karing dakal a taung makapadurut inutus na karing alagad na king magsadia na lang lumipat king kangatbang pampang. 19 Lepitan ne ning metung a talaturu ning Kautusan at ngana, “Maestro, makasadia kung tuki keka nukarin ka man munta.” 20 Nganang mekibat Jesus, “Atin lang lunggang pisuluran ding asung-gubat at atin lang sale ding ayup, oneng ing Anak ning Tau ala ya mang apipagpaynawan.” 21 Ngana ning metung pa karing alagad na, “Ginu, paintulutan mu ku pa mung muli ba keng ikutkut i tata ko?” 22 Oneng sinabi nang Jesus, “Tuki ka kanaku at paburen mu na karing mete ing ikutkut da la ring karelang mete.” 23 Inyang sinake ne i Jesus king bangka, tikian de ring alagad na. 24 Biglang dinatang ing masikan a bagyu king dagat-dagatan; halus mitatakpan ya king alun ing bangka. Matudtud ya kanita i Jesus. 25 Lepitan de ring alagad at ginising de. Ngara, “Ginu, iligtas mu kami! Mangamate tamu!” 26 At sinabi na karela, “Obat mitatakutan kayung makanyan? Karitak yu naman a kasalpantayanan!” Tinikdo ya kanita; sebianan ne ing angin at ing alun at mikamaragul a karatunan. 27 Mengapamulala la ngan at ngarang sinabi, “Nanu yang klasing tau iti? Pati angin at alun mamintu keya!” 28 Miras ya i Jesus king sakup ning Gadara king kangatba nang pampang ning dagat-dagatan. Selubungan de ring adua kataung menibat karing kueba a pipangutkutan. Ding taung deti liban da lang demonyu at tutu lang mabagsik. Inya alang mangangas dumalan karin. 29 Kabud-abud ngarang kinulisak, “Anak ning Dios, baket pakialaman mu kami? Dinatang ka wari keti ba mu keng pasakitan agyang e pa miras ing mituldung panaun?” 30 King e masiadung makarayu karin ating dakal a babing manyibsiban. 31 Pekisabi da ring demonyu kang Jesus, “Nung palakuan mu kami, paluban mu na kami mu karing babing manyibsiban.” 32 “Sulung, lungub kayu karela,” nganang Jesus, at linual la at linub karing babi. Milayi ya king bangin ing mabilug a kawan; menabu la king dagat-dagatan at melumud la. 33 Milayi la ding lalaking magbante karing babi at minuli la king balen. Karin da pemalita ing sablang mepalyari at pati na ing milyari karing aduang liban da ring demonyu. 34 Linual la ngan ding memalen ba reng salubungan i Jesus. Panakit da kang Jesus, pekisabi rang mayap king mako ya sa king karelang lugal.
1 Sinake yang pasibayu i Jesus king bangka. Dinalakit ya king dagat-dagatan, at miras ya king sarili nang balen. 2 Dela re kang Jesus ding mapilan a tau ing paralitikong makakera king pagkeran. Ikit nang Jesus ing maragul dang kasalpantayanan at ngana king paralitiko, “E mu painan ing lub mu, anak ko. Ding kasalanan mu mipatawaran la!” 3 Ngara king lub da ring mapilan a talaturu ning Kautusan, “Lalapastanganan ne ning taung iti ing Dios.” 4 Balu nang Jesus itang atyu king lub da, inya ngana karela, “Obat marawak kayu isipan? 5 Isanu ing mas mayan sabian: ‘Ding kasalanan mu mipatawaran la’ o ‘Talakad ka at lumakad’? 6 Ipakit ku ngeni kekayu king ing Anak ning Tau atin yang upayang mamatawad kasalanan keti king yatu.” Inya nganang sinabi king paralitiko, “Talakad ka, idala me ing pagkeran mu at muli na ka.” 7 Tinalakad ya ing lalaki at minuli ya. 8 Inyang ikit da iti ding tau, tiblan na la ning takut at pinuri de ing Dios a minie king anti kaniting kayupayan karing tau. 9 Meko ya i Jesus ketang lugal a ita at kabang maglakad ya ikit ne ing metung a talapanyingil buis a milagyuan Mateo; makalukluk ya king opisina na. Nganang Jesus, “Tuki ka kanaku.” Tinikdo ya i Mateo at tinuki ya kang Jesus. 10 Inyang kasalukuyan nang mamangan Jesus kari Mateo, dinatang la ding dakal a talapanyingil buis ampon ding makasalanan. Mekisulu la kang Jesus at karing alagad na. 11 Ikit da iti ding mapilan a Pariseo at ngarang kinutang karing alagad na, “Obat makisulu ya karing talapanyingil buis at karing makasalanan ing kekayung maestro?” 12 Dimdam na lang Jesus at nganang mekibat, “E la mangailangan doktor ding taung alang sakit; deta mung ating sakit ila ding mangailangan. 13 Pagaralan yu nung nanu ya kabaldugan ing kasulatan a ini: ‘Lunus ing buri ku, aliwa ing ain-sakripisyu.’ Uling e ku dinatang ban ausan ku la ding banal, nune ding makasalanan.” 14 At kaybat dinatang la kang Jesus ding alagad nang Juan a Maminyag, at ngarang mengutang, “Obat ikami ampon ding Pariseo mag-ayunu keng maralas, oneng e la bitasang mag-ayunu ding alagad mu?” 15 Nganang mekibat Jesus, “Malyari la waring lungkut ding kumbiradu king kasal kabang kayabe de pa ing lalaking kinasal? Ali la! Potang e ra ne kayabe ing lalaking kinasal, kanita la pa mu malyaring mag-ayunu. 16 “Alang managping bayung tela king laun a imalan, uling pamanurung ning bayung tela, manga-igut ya ing laun at lalu yang dagul ing gisi. 17 Ala munamang mibibiling bayung alak karing laun a lulanan a gawa king balat animal, uling matdas la deti king bayung alak. Parehung masayang ing alak at ing lulanan. Nune bibili ra ing bayung alak king bayung lulanan a gewa king balat animal, at king makanyan a paralan parehung magluat ing alak ampon ing lulanan.” 18 Samantalang sasabian nang Jesus iti, linapit ya ing metung a pamuntuk da ring Judio. Siniklaud ya king arapan nang Jesus at ngana, “Kamate-mate na pa mu ning anak kung babai; oneng tukian mu ku at itumpak ing gamat mu king anak ku at mie ya.” 19 Tinikdo ya i Jesus at tinuki ya king tata; tinuki la naman ding alagad na. 20 Tinuki ya king kagulutan nang Jesus ing metung a babaing atin nang labing aduang banuang daraya. Tigkil ne gilid ing imalan na. 21 Ngana king lub na, “Agyang atagkil kia mu imalan kumayap na ku.” 22 Melikid ya i Jesus kagulutan na at ikit ne ing babai at ngana, “Siknangan mu ing lub mu, anak ko! Ing kasalpantayanan mu ya ing pepakayap keka.” Kanita mu rin kinayap ya ing babai. 23 Inyang miras ya i Jesus king bale ning pamuntuk, disnan na la ding manigtigan plauta at ding dakal a taung malilingongo. 24 Ngana karela, “Lumual kayu ngan pa mu! E ya mete ing anak; matudtud ya mu!” Keylian dia mu ding disnan na. 25 Inyang linual na la ding tau, linub ya i Jesus at telanan ne gamat ing anak a babai, at mibangun ya ing anak. 26 Mikalat iting mepalyari king mabilug a lugal a ita. 27 Kalako nang Jesus king lugal a ita, sinulung na ing pamaglakad na. Tikian de ring aduang lalaking bulag. Ngarang kukulait, “Anak nang David, malunus ka kekami!” 28 Inyang mekasalangi ne king bale, linapit la kang Jesus ding aduang bulag. Kitnan na lang Jesus, “Paniwalan yu king malyari kung arapat kekayu ing aduan yo?” “Opu, ginu!” ngarang mekibat. 29 Kanita tigkil na la ding mata ra at ngana, “Mapalyari kekayu agpang king kekayung kasalpantayanan!” 30 At mesala la mata. Nganang maigpit menabilin Jesus karela, “E yu paniabian iti kenu man!” 31 Oneng kalako da, pemalita ra king mabilug a lugal a ita ing depat nang Jesus karela. 32 Kalako da ring aduang lalaki, linapit de kang Jesus ing metung a mepipi uling alipnan ne ning demonyu. 33 Kabud apalualan neng Jesus ing demonyu, mekapagsalita ya ing lalaki. Mengapamulala la ding sablang tau. “E pa meyakit kapilan man ing anti kanyan king mabilug a Israel!” ngara ngan sinabi. 34 Oneng ngara ding Pariseo, “Ing pamuntuk da ring demonyu ya ing babie upaya kang Jesus inya apapalualan na la ding demonyu.” 35 Leganasan na la ngan delawan Jesus ding balen ampon ding baryu. Tinuru ya karing karelang sinagoga, penaral na ing Mayap a Balita tungkul king Kayarian ning Banua, at pepakayap na la ding tau king nanu pa mang sakit at kapanamdaman da. 36 Panakit na karing dakal a tau, melunus ya uling magugulu la isip at e ra balu ing daptan da; anti lang tupang alang pastul. 37 Inya ngana karing alagad na, “Dakal ing palutan, oneng ditak la mu ding papalut. 38 Uli na niti, ipanalangin yu king makibandi king palutan king parala yang talapagobrang tumipun king pupul na.”
1 Inaus na lang Jesus mitipun king arap na ding labi nang aduang alagad at dininan na lang upayang makapanabi karing marawak a espiritu, at pakayap king sablang sakit at kapanamdaman. 2 Ila deti ring lagyu da ring labing aduang apostol: i Simon (a mayayaus Pedro) at i Andres a kapatad na; i Santiago at i Juan a kapatad na, ding anak nang Zebedeo; 3 i Felipe at i Bartolome; i Tomas at i Mateo a talapanyingil buis; i Santiago a anak nang Alfeo at i Tadeo; 4 i Simon a aktibista, at i Judas Iscariote, ing migtaksil kang Jesus. 5 Tinubud na lang Jesus at penabilinan na lang anti kanini: “E kayu lulub king sakup ding paganu ni e kayu lulub king sasakupan ning Samaria, 6 nune munta kayu karing mewala nang tupa ning bansang Israel. 7 King paglakad yu, ipanaral yu king ing Kayarian ning Banua malapit ne! 8 Pakayapan yu la ding masakit; pasublian yu lang mie ding mete. Pakayapan yu la ding leprosuan, panabi yu la ding demonyu. Tinggap yung alang bayad, inya pamie yung alang bayad. 9 E kayu bitasang magdalang gintu, pilak o tangsu karing bulsa yu. 10 King pamaglakad yu e kayu naman magdalang suput a pagpalimus ni imalan a panalili yu king kekayung susulud ni sandalyas o tukud. Uling mangaintulid yang tanggap ing talapagobra king kailangan na. 11 “King isanu mang balen o baryu a dasnan yu, lumawe kayung metung a bisang tanggap kekayu, at karin kayu makipanuknangan kabang atyu kayu king lugal a ita. 12 Neng sasalangi kayu king isanu mang pibalebale, ibie yu ing pamamuge ning kapayapan. 13 Nung tanggapan da kayu ding manuknangan king pibalebaleng ita, paburen yung manatili karela ing kapayapan; nung e ra kayu tanggapan, ibawi yu ing kekong pamamuge. 14 At nung ating bale o balen a e tanggap kekayu o e bisang makiramdam kekayu, lakuan ye ing lugal a ita at ipagpag yu ing alikabuk karing bitis yu. 15 Ing katutuan sasabian ku kekayu, king Aldo ning Pamanukum lalung mabayat ing parusang miras karing tau king lugal a ita kesa king miras karing tau Sodoma at Gomorra! 16 “Tandanan yu! Tutubud da kayu antimong tupa libutad da ring asung-gubat. Sukat kayung maging matalino antimo ding ubingan, at mamu lub antimo ding patipati. 17 Mingat kayu uling iyarap da kayu ding tau karing husgadu at pamatbatan da kayu karing karelang sinagoga. 18 Ikaladkad da kayung iyarap karing gobernador at karing ari king uli ku ban ihayag yu karela at karing paganu ing Mayap a Balita. 19 Potang iyarap da na kayu karing husgadu, e yu pigaganakan nung nanu ing sabian yu o nung makananu kayung magsalita; potang datang na ing oras a ita, miyabie kekayu nung nanu ing sabian yu. 20 Uling e la kekayu ding amanung kekayung sabian; manibatan la king Espiritu ning kekayung Ibpa; ya ing magsalita king kapamilatan yu. 21 “Pagtaksilan ne ning kapatad ing kapatad na, makanyan munaman ing daptan da ring tata karing anak da; lumaban la ding penganak karing pengari da at ipapate da la. 22 Pikasaman da kayu ding sablang tau king uli ku. Oneng ing manatili angga king kawakasan ya ing miligtas. 23 At potang ligaligan da kayu king metung a balen, lumipat kayu king tutuking balen. Sasabian ku kekayu, e yu la akuang alaganasan king obra yu ding sablang balen ning Israel bayu ya datang ing Anak ning Tau. 24 “Alang magaral a maygit king talaturu na; alang ipus a maygit king panginuan na. 25 Inya makagyu ne king magaral ketang maging kalupa ne ning talaturu na, at maging kalupa ne ning ipus ing panginuan na. Nung ausan deng Beelzebul ing buntuk ning pamilya, lalung marok ing iyaus da karing miembru ning pamilya na! 26 “Inya e kayu mitatakutan karing tau. Milantad ing nanumang makatakap, at mibulalag ing balang lihim. 27 Ing sasabian ku kekayu king madalumdum, ulitan yu king masala, at sukat yung ikulisak ing sisitsit da kekayu. 28 E yu la pitatakutan ding makapate king katawan, oneng ali ra ne man ing kaladua; nune ing sukat yung pitakutan ya ing Dios a makapamarusa king kaladua at katawan king impierno. 29 Malyari kayung makasaling aduang denas king mura mung alaga; makanyan man e ya malyaring manabu king gabun ing metung karen nung e na kaburian ning Ibpa yu. 30 Makabilang agyang ing buak king buntuk yu. 31 Inya e kayu tatakut; maygit kayu ulaga kesa karing denas! 32 Ninuman ing sumabi king arapan da ring tau king ya kanaku ya, makanyan munaman ing daptan ku para keya king arap nang Ibpa ku karin banua. 33 Oneng ing ninumang tanggi kanaku king arap da ring tau, tanggian kia naman king arap nang Ibpa ku karin banua. 34 “E yu isipan king dinatang kung magdalang kapayapan king yatu; ali, e ku dinatang ban magdalang kapayapan nune metung a espada. 35 Dinatang ku ban pisalangsangan ku la ding anak a lalaki at ding tata ra, ding anak a babai at ding ima ra, ding manuyang a babai at ding katuangan dang babai. 36 Ding maging kalaban na ning tau ila mismu ding kayabe na king bale. 37 “Ninuman ing lulugud kang tata na o i ima na a maygit kesa kanaku e ya karapatdapat kanaku; ninuman ing lulugud king anak nang babai o lalaki maygit kesa kanaku, e ya karapatdapat kanaku. 38 Ninuman ing e mamusan king krus na at e tuki king kagulutan ku e ya karapatdapat kanaku. 39 Mawala ya ing ninumang sasagip king sariling bie na; akit ne ning ninuman ing mibabating king bie na alang-alang kanaku. 40 “Aku ing tatanggapan na ning ninumang tatanggap kekayu, at ninuman ing tatanggap kanaku, tatanggapan ne itang mitubud kanaku. 41 Ninuman ing tatanggap king tinubud na ning Dios uli na ning tinubud ne ning Dios midinan ya king ablas ning tubud na ning Dios. Ninuman ing tatanggap king taung banal uli na ning banal ya, tanggap ya naman king ablas ning taung banal. 42 Ninuman ing munie agyang metung ya mung tasang danum a marimla king metung karing malating deti uli na ning alagad ke, sasabian ku kekayu, e ya mipagkaitan king ablas na.”
1 Inyang ayari nang Jesus ing pamanuru na karing labing aduang alagad, meko ya ketang lugal a ita ban turu at manaral karing balen a malapit karin. 2 Inyang atyu king sukulan i Juan a Maminyag, abalitan na ing daraptan nang Cristo. Mitubud yang mapilan karing alagad na at pepapuntan na la kang Jesus. 3 Ngarang kinutang kang Jesus, “Sabian yu na mo kekami nung ikayu itang datang a amanuan nang Juan o kailangan ke pang manayang aliwa?” 4 Nganang mekibat Jesus, “Magbalik na kayu at sabian yu kang Juan ing kekayung daramdaman at akakit: 5 manakit la ding bulag, makalakad la ding pile, kakayap la ding leprosuan, makaramdam la ding maklak, susubli lang mie ding mete, at mipanaral ya ing Mayap a Balita karing kalulu. 6 Mapalad ya ing taung e magduda kanaku!” 7 Kalako da ring alagad nang Juan, migsalita ya i Jesus karing tau tungkul kang Juan. Ngana, “Kanitang minta kayu kang Juan king disyerto, nanu ing panenayan yung akit? Ing metung a timbung babayutuk na ning angin? 8 Nanu ing liwalan yung alben? Ing metung a taung makaimalan masanting? Ding taung pakaimalan masanting karing palasyu la mu mayayakit! 9 Inya sabian yu kanaku, nanu pin ing buri yung akit? Ing metung a propeta? Wa, sasabian ku kekayu, maygit ya pa king metung a propeta ing ikit yu. 10 Uling i Juan ya itang sasabian na ning kasulatan: ‘Oyan ing tubud ku, ngana ning Dios, itubud keng makapauna keka ba nang isadia ing dalanan mu.’ 11 Sasabian ku kekayu, karing sablang taung linto keti king yatu, ala pang linto lalung marangal kesa kang Juan. Makanyan man, ing pekamababang tau king Kayarian ning Banua maygit ya karangal kesa kang Juan. 12 Manibat na kanitang menaral ya i Juan a Maminyag angga na ngeni, ing Kayarian ning Banua e re patugutan ding taung e mayap a lub at sasamsaman deng sapilitan. 13 Uling ding sablang propeta at ing Kautusan migsalita la angga mu king panaun nang Juan. 14 At nung buri yung paniwalan ing sinabi ra, i Juan ya ing Elias a mipangakung datang. 15 Makiramdam kayu nung atin kayung balugbug! 16 “Ngeni, kaninu ku la apakilupa ding tau king kasalukuyan? Mengari la karing anak a pakalukluk king plasa. Ngana ning metung a grupu karing kayabe ra, 17 ’Menigtigan ke para kekayu, oneng e kayu tinerak. Migkanta keng malungkut, oneng e kayu kiniak.’ 18 Dinatang ya i Juan, mig-ayunu ya, at e mininum alak, at sinabi da ring tau, ‘Maki demonyu ya!’ 19 Dinatang ya ing Anak ning Tau, mamangan ya at miminum, at ngara namang sinabi, ‘Lawen ye ing taung matako at lasenggo! Makipagbarkada ya karing talapanyingil buis at karing makasalanan!’ Makanyan man, mipatunayan ing kabiasnan na ning Dios king kapamilatan na ning bubunga na.” 20 Kaybat na nita, pegumpisan na lang peniabianan Jesus ding balen a diptananan na karing keraklan karing depat nang milagru, uling e la bisang sumisi at painggulut ding tau karin karing kasalanan da. 21 Ngana, “Makalunus ka, Corazin! Makalunus ka Betsaida! Uling nung king Tiro at king Sidon karin la merapat ding milagrung merapat kekayu, malambat na la sanang mimalan a magaspang at memuntuk abu ding tau karin ban ipakilala ra ing karelang pamanisi. 22 Sasabian ku kekayu, lalung maragul ing parusang miras kekayu king Aldo ning Pamanukum kesa karing tau ning Tiro at Sidon! 23 At ika naman Capernaum, buri mung itas angga banua ing sarili mo? Misaldak ka angga king kalalalaman (kalalaman or kalalalalaman) na ning impierno! Nung ding milagru a merapat keka king Sodoma la mu merapat, angga ngeni sana atyu pa! 24 Inya miparusan kang lalung mabayat kesa king Sodoma king Aldo ning Pamanukum!” 25 King oras a ita nganang migsalitang Jesus, “Ibpa, Ginu na ning banua at yatu! Pasalamatan da ka uling pepakilala mu karing taung musmus ing e mu pepakilala karing mangabiasa at maisip. 26 Wa, Ibpa, uling iti ya ing sarili mung tula at kaburian. 27 “Ing sabla binie na kanaku ning Ibpa ku at alang makakilala king Anak nune mu ing Ibpa, at alang makakilala king Ibpa nune mu ing Anak at detang birian nang makakilala keya ning Anak. 28 “Lumapit kayu kanaku, ikayung sablang mapagal na at kababayatnan at dinan da kayung kapaynawan. 29 Pusanan ye ing paud ku at magaral kayu kanaku uling mamu ku at mababa lub, at manakit kayung kapaynawan. 30 Mayan yang idala ing paud ku at e mabayat ing papusan ku kekayu.”
1 Misan a Aldo ning Sabbath, maglakad ya i Jesus libutad ning asikan trigu. Meranup la ding alagad na, inya megumpisa lang menakdut binutil trigu at saka ra gigutan. 2 Ngara kang Jesus inyang ikit da iti ding Pariseo, “Lawan mu ing gagawan da ring alagad mu. Labag king kekatamung Kautusan ing gawan da yan king Aldo ning Sabbath!” 3 Nganang mekibat Jesus, “E yu pa wari abasa ing depat nang David at ding kayabe na inyang meranup la? 4 Linub ya at ding kayabe na king bale na ning Dios at mengan la king tinape a miyain king Dios. Labag king Kautusan ing mangan king tinapeng ita, uling bukud mung ding pari ilang atin karapatan mangan kaniti. 5 E yu munaman wari abasa king Kautusan nang Moises king neng Aldo ning Sabbath ding pari king Templo e la tutupad king kautusan tungkul king Sabbath, makanyan man ala lang pakibatan? 6 Ngeni, sasabian ku kekayu, atyu keti ing metung a lalung marangal kesa king Templo. 7 Nung tune yung aintindian ing kabaldugan da reting amanu: ‘Lunus ing buri ku, aliwa ding ain-sakripisyu’ e yu la sana inatulan ding alang kasalanan. 8 Uling ing Anak ning Tau Ginu ne ning Aldo ning Sabbath.” 9 Meko ya i Jesus king lugal a ita at minta ya king metung a sinagoga. 10 Karin ating lalaking panat metung a gamat. Atin munamang mapilan a taung dinatang karin uling bisa lang manakit abusbus da laban kang Jesus. Inya ngarang kinutang kang Jesus, “Paintulut na ning kekatamung Kautusan ing manulu king Aldo ning Sabbath?” 11 Mekibat ya i Jesus, “Nu mong ing metung kekayu atin yang metung a tupa at menabu ya king kulkul king Aldo ning Sabbath, e ne mo kaya kuldasan at saka ne isaka? 12 Ngeni ing metung a tau maygit yang e palak a ulaga kesa king metung a tupa. Inya binang masala king paintulut na ning Kautusan ing gawang mayap king Aldo ning Sabbath.” 13 Kaybat, ngana king taung panat a gamat, “Iyatiat me ing gamat mu.” Inatiat ne at kinayap ya ing gamat na; meging kalupa ne ning metung nang gamat. 14 Meko la kanita ding Pariseo at pisabisabi ra nung makananu reng apapate i Jesus. 15 Inyang abalitan nang Jesus iti, meko ya king lugal a ita; at dakal lang tau ding tinuki kang Jesus. Pepakayap na la ngan ding masakit 16 at penabilin na karela king e ra pamalita karing aliwa ing tungkul keya. 17 Iti depat na ban matupad itang sinabi na ning Dios king kapamilatan na ning propeta Isaias: 18 “Oyni ing kakung talasuyu a kakung pinili, ing kakung kaluguran a tutu kung katulan. Ibili ke keya ing kakung Espiritu, ipayabut na ing kakung kayatulan karing sablang tau. 19 E ya makipate, nune banayad yang magsalita ni e maramdam karing dalan ing siwala na. 20 E ne paklian ing timbung mebalbal na; e ne patdan ing sulung undap-undap na. E ya patugut anggang e na apapagtagumpen ing hustisia; 21 ibili ra keya ding sablang tau ing karelang kapanayan.” 22 Kanita linapit de kang Jesus ding mapilan a tau ing metung a lalaking mebulag at mepipi uli na ning alipnan ne ning demonyu. Pepakayap neng Jesus ing tau inya mekapagsalita ya at menakit. 23 Mengapamulala la ding dakal a tau at ngarang kukutang, “Ya na kaya iti ing Anak nang David?” 24 Ngarang mekibat ding Pariseo, inyang dimdam da iti, “Apapalualan na la ding demonyu uli na ning upayang binie nang Beelzebul a pamuntuk da ring demonyu.” 25 Balu nang Jesus ing karelang isipan, inya ngana karela, “E ya manatili ing isanu mang bansa a ding memalen na milaban-laban la. Misambulat ya ing isanu mang balen o pamilyang mipatepate. 26 Inya nung pakipaten ne ning metung a grupu king kayarian nang Satanas ing aliwang grupu, iti mangabaldugan king misagsag ne at e na lambat misambulat ya! 27 Sasabian yu king apapalualan ku la ding demonyu uli na ning upayang binie nang Beelzebul kanaku. Nung makanyan, ninu naman ing babie king upayang makapalual lang demonyu ding kekayung alagad? Ing mismung daraptan da ring alagad yu ilang palaram kekayu! 28 Ing kabud Espiritu na ning Dios ya ing babie upaya kanaku ban makapanabi ku karing demonyu at iti metung nang katunayan king ing Kayarian ning Dios dinatang ne kekayu. 29 “Alang makapanlub king bale na ning taung masikan ban panakawanan ne king pibandian na. Kailangan igapus ne pa ing taung masikan. Nung agapus na ne, kanita ne pa malyaring panakawanan ing pibalebale na. 30 “Ninuman ing e para kanaku laban ya kanaku; ninuman ing e sasaup king pamanipun ku maniambulat ya. 31 Inya sasabian ku kekayu: malyari lang mipatawaran ding tau king isanu mang kasalanan at king isanu mang e mayap a sasabian da; oneng e ya mipatawaran ing ninumang magsalitang kalapastanganan king Banal a Espiritu. 32 Malyari yang mipatawaran ing ninumang ating sasabian laban king Anak ning Tau; oneng e ya malyaring mipatawaran ing ninumang magsalitang laban king Banal a Espiritu, ngeni o king kapilan pa man. 33 “Para manikua kang bungang mayap, kailangan ing atin kang tanaman a mayap; nung e ya mayap ing tanaman mu mupul kang e mayap a bunga. Uling akilala me ing tanaman karing bunga na. 34 Lahing kamamalu, makananu kayung makapagsalitang mayap ngening e kayu mayap? Uling ing lulual king asbuk na ning tau manibatan ketang makalaman king pusu na. 35 Kakua yang kayapan ing mayap a tau ketang mayap a atipun na; kakua yang e mayap ing e mayap a tau ketang e mayap a atipun na. 36 “At oyni ing asabi ku kekayu: king Aldo ning Pamanukum pakibatan (da) ding tau ing balang amanung sasabian da a alang silbi. 37 Ding kekayung mismung amanu ilang magamit king pamanukum kekayu, maging king pangapayalan yung kasalanan o maging king pangayakit yung ating kasalanan.” 38 Kanita ngarang migsalita ding mapilan a talaturu ning Kautusan at ding mapilan a Pariseo, “Maestro, pakitanan yu keng metung a milagru.” 39 Oneng nganang mekibat Jesus, “Karawak da at keyalan dang Dios a katawan ding tau ning kasalukuyan a panaun! Aduananan yu kung metung a milagru! Ala! Ing bukud mung milagru a miyabie kekayu ya ing milagru na ning propeta Jonas. 40 Nung makananung i Jonas menatili yang atlung aldo at atlung bengi king atian na ning maragul a asan, makanyan ya namang manatiling atlung aldo ampon atlung bengi ing Anak ning Tau king lalam ning gabun. 41 King Aldo ning Pamanukum, talakad la ding tau Nineve at pamarsalanan da kayu, uling ginulut la karing kasalanan da inyang dimdam deng menaral i Jonas. Sasabian ku kekayu, keti ating metung a maygit pa kang Jonas! 42 King Aldo ning Pamanukum, talakad ya ing Reyna na ning Mauli at pamarsalanan na kayu, uling miglakbe ya halus ibat king kasumangid na ning yatu ba yang makiramdam king kabiasnan nang Solomon. Sasabian ku kekayu, keti ating metung a maygit kesa kang Solomon! 43 “Potang lumual ya ing marawak a espiritu king metung a tau, maglibut-libut ya king malanging gabun; manintun yang lugal a apipagpaynawan na. Nung ala yang akit, 44 nganang sumabi king sarili na, ‘Magbalik ku king bale ku.’ Karas na, akit na king alang manuknangan; malinis ya at maka-ayus. 45 Inya mako ya at mangumbira yang pitung espiritung maygit pa karawak kesa keya. Lungub la at manuknangan karin. Inya lalung marawak kesa king sadia ing maging kabilian na ning taung ita. Makanyan munaman ing malyari karing marok a tau king panaun a kasalukuyan.” 46 Kabang magsalita ya pa i Jesus karing dakal a tau, dinatang ya i ima na at ding kapatad na. Manenaya la king lual; buri deng akasabi. 47 [Ngana kang Jesus ning metung karing atyu karin, “Atyu ya king lual i ima yu at ding kapatad yung lalaki; buri da kayung akasabi.”] 48 Oneng nganang Jesus, “Ninu wari ing ima ku at ninu ding kapatad ku?” 49 Tiru na la king gamat na ding alagad na at ngana, “Oyni i ima ku at ding kapatad ko! 50 Ninuman ing tutupad king kaburian nang Ibpa kung atyu banua, ya ing kanakung kapatad at kanakung ima.”
1 King aldo mu ring ita, meko ya king bale i Jesus at minta ya at linukluk lele na ning dagat-dagatan. 2 Pilupungan de ring dakal a tau, inya sinake ya king metung a bangka at karin ya linukluk. Pakatalakad la ding tau king pampang. 3 Tiru na lang dakal a bage king kapamilatan da ring talimhaga. Ngana, “Ating metung a ortelanung linual ban salbag bini. 4 King pamanialbag na, ating bining digpa king dalan-dalanan. Dinatang la ding ayup at tiktuk da iti. 5 Atin namang bining digpa king mabatu nung nu maimpis mu ing gabun. Sinibut agad iti, 6 oneng inyang sinlag ya ing aldo, melanat uling e malalam a yamut. 7 Atin namang bining digpa king dikut a masuksuk; melabung ing dikut at piputan na ing bini. 8 Oneng tinubu at memunga ing bining digpa king gabun a mataba: ating tia dinalan, at ing aliwa tianam apulu, ing aliwa titlung pulung binutil.” 9 Nganang Jesus, “Makiramdam ya itang ating balugbug!” 10 Linapit la kang Jesus ding alagad at kitang da, “Obat gagamit kang talimhaga neng magsalita ka karela?” 11 Nganang mekibat, “Kekayu miyabie ing makabalu karing lihim tungkul king Kayarian ning Banua, oneng e miyabie karela yan. 12 Uling itang atin na, mirinan ya pa ban maging labis-labis itang atyu keya; oneng itang ala, pati na itang ditak a atyu keya milako pa. 13 Magsalita ku karela king kapamilatan da ring talimhaga, uling lumawe la man, oneng e la manakit, at makiramdam la, oneng e la makaramdam ni e la makaintindi. 14 Matutupad karela ing ula ning propeta Isaias a sinabi: ‘Agyang nanan yung makiramdam, e kayu makaintindi; agyang nanan yung lumawe, e kayu manakit, 15 uling mapurul la isip ding taung deti; sasara da la ring karelang balugbug, at pipiak da la ding (ring) karelang mata. Uling e ra la buring manakit ring (ding) karelang mata, ing makaramdam la ding balugbug da, ing makaintindi la ding karelang kaisipan, at ing magbalik la lub kaku, pota aku pakayapan ku la, ngana ning Ginu.’ 16 “Oneng kapalad yo! Manakit la ding mata yu at makaramdam la ding balugbug yu! 17 Sasabian ku kekayu: dakal la ding propeta at mayap a taung bisang manakit king akakit yu, oneng e ra ikit, at bisang damdam king daramdaman yu, oneng e ra dimdam. 18 “Pakiramdaman yu ngeni ing kabaldugan na ning talimhaga tungkul king sinalbag bini. 19 Detang makiramdam king amanu tungkul king Kayarian ning Banua oneng e ra paki-intindian, kalupa da la ring bining digpa king dalan-dalanan. Paniatang na ning Marawak sasagmitan na itang mitanam karing pusu ra. 20 Ing bining digpa king mabatu kalupa da la detang makiramdam king amanu at matula rang tatanggapan agad iti. 21 Oneng e magyamut karing pusu ra inya e maglambat. Neng daratang ing kaguluan o ing kasakitan uli na ning amanu agad lang dirimla. 22 Ing bining digpa king dikut a masuksuk kalupa da la detang makiramdam king amanu, oneng meging balisa la tungkul karing bage keti king yatu, at maging malugud la king pibandian, angga king ala nang paglugalan karing pusu ra ing amanu, inya e la mikabunga. 23 Ing bining digpa king gabun a mataba ila detang makiramdam king amanu at makaintindi kaniti. Mamunga la: ating tia dinalan, ating tianam apulu, at ating tia titlung pulu.” 24 Sinabi nia namang Jesus karing tau ing metung pang talimhaga. Ngana, “Ing Kayarian ning Banua kalupa ne ning metung a taung sinalbag mayap a bini king marangle na. 25 Misan a bengi, kabang matudtud la ding sabla, dinatang ya ing kalaban na at sinalbag yang bining e mayap a dikut libutad ning pale at saka ya meko. 26 Inyang tinubu at memunga ing pale, linto munaman ing e mayap a dikut. 27 Inya linapit la ding ipus na ning sinalbag at ngara, ‘E pu wari mayap a bini ing silbag yu, ginu? Makananung mika samut dikut a e mayap?’ 28 Mekibat ya, ‘Depat na yan ning kakung kalaban.’ Kitang da ring ipus na, ‘Buri yu pung putputan mi ing dikot?’ 29 Nganang mekibat, ‘Ali yu, pota king pamamutput yu pati pale tuki. 30 Paburen yung parehung tumubu angga king panaun na ning papalut. Potang oras nang palutan, sabian ku karing talapalut: Tipunan yung mumuna ing dikut at saka yu aptasan at dulukan, at tipunan yu king kanakung kamalig ing pale.’ ” 31 Aliwa ne naman ing talimhagang sinabi nang Jesus karela. Ngana, “Ing Kayarian ning Banua kalupa ne ning metung a butul mustasang dela na ning metung a tau at tenam na king mulahan na. 32 Malati yang dili karing sablang butul tanaman, oneng pamanubu na maging maragul yang dili karing sablang gule. Maging metung yang tanaman, inya makapaniale la ding ayup karing sanga na.” 33 Selitanan na lang metung pang talimhaga. Ngana, “Ing Kayarian ning Banua kalupa ne ning lebadurang sinamut na ning metung a babai king atlung gatang a arina ba nang papagalsan ing masa.” 34 Sinabi nang Jesus iting sabla karing tau king kapamilatan da ring talimhaga. King kamatutuanan e ya bitasang migsalita karela nune mu king kapamilatan da ring talimhaga. 35 Makanyan ing depat na ban matupad itang inula na ning propeta: “Magsalita ku karela kapamilatan ding talimhaga, sabian ku la karela ding bage milihim ibat pa king pangalalang ning yatu.” 36 Kaybat na nita, likuan na lang Jesus ding dakal a tau at sinalangi ya king bale. Linapit la ding alagad na at ngara, “Nanu ing buri nang sabian ning talimhaga tungkul king dikut libutad ning pale?” 37 Nganang mekibat Jesus, “Itang sinalbag mayap a bini ya ing Anak ning Tau. 38 Ing marangle ya ing yatu; ing mayap a bining silbag na ila ding tau na ning Kayarian ning Banua, at ing e mayap a dikut ila ding taung sasakupan na ning marawak; 39 ing kalaban a sinalbag king bini na ning e mayap a dikut ya kabud ing diablo. Ing pamamupul ya ing kawakasan na ning panaun, at ding talapalut ila ding anghel. 40 Nung makananung titipunan da ing dikut at kaybat durulukan da, makanyan munaman ing malyari king kapupusan na ning panaun. 41 Itubud na la ning Anak ning Tau ding anghel na, at tipunan da la ngan at simen king Kayarian na ding sablang babie pamikasala karing tau, at ding sablang darapat e mayap, 42 at iyugse da la ngan king mapaling ornu. Karin la tumangis at mitigis a ipan. 43 Ding banal naman sunlag lang anti ing aldo king Kayarian ning karelang Ibpa. Makiramdam ya itang ating balugbug! 44 “Ing Kayarian ning Banua kalupa ne ning pibandian a makakutkut king gabun. Mipaintagun akulkul ne ning metung a tau at timbunan neng pasibayu. King tula na, meko ya at pisali na ing sablang pibandian na at kaybat migbalik ya at seli ne ing gabun a ita. 45 “Antimu rin, ing Kayarian ning Banua kalupa ne ning metung a manialing mangamal a perlas. 46 Inyang menakit yang metung a perlas a e karaniwan a leguan, meko ya at pisali na ing sablang pibandian na at seli ne ing perlas. 47 “Ing Kayarian ning Banua kalupa nia naman ning metung a lambat a inatsa ra king dagat-dagatan; menikua yang miyayaliwang asan. 48 Inyang mabayat ne, ginuyud deng sinaka ding magliligo king pampang. Linukluk la at pikakawani da la ring asan: tinipun da la ring mayap a asan karing karelang lulanan, at inugse da la ring e ra malyaring apangan ding tau. 49 Makanyan ing mapalyari king kawakasan na ning panaun. Datang la ding anghel at ikawani da la ring e mayap a tau karing mayap, 50 at iyugse da la king mapaling ornu. Karin la tumangis at mitigis a ipan.” 51 Nganang kinutang Jesus karela, “Aintindian yu ing heganaganang yan?” Ngarang mekibat, “Aintindian mi na.” 52 Inya ngana karela, “Nung makanyan, iti ing buri nang sabian: king ing balang talaturu ning Kautusan a kikilala king Kayarian ning Banua kalupa ne ning metung a mibalebale a milulual karing bage bayu at laun king pisisinupan na.” 53 Inyang ayari na na lang sinabing Jesus deting talimhaga meko ya king lugal a ita, 54 at migbalik ya king sarili nang balen. Tinuru ya king karelang sinagoga. Mengapamulala la ding mekaramdam kang Jesus. “Nukarin na ibat ing anti kanyan a kabiasnan?” ngarang kinutang. “Makananu yang makarapat kareting milagru? 55 E wari anak nia mu ning metung a kalpinteru? Aliwa wari i Maria i ima na, at ding kapatad na ila di Santiago, Jose, Simon, at Judas? 56 E ta la wari kayabe-abe keti ding kapatad nang babai? Nukarin na ngan kinua iti?” 57 Inya tinggian de ngan. Nganang Jesus karela, “Mirarangal ya ing metung a propeta king sablang lugal subali mu king sariling balen na at king sarili nang pamilya.” 58 E ya dinapat dakal a milagru karin uling e la maniwala keya.
1 King panaun a ita, abalitan nang Herodes a tetrarka, ing tungkul kang Jesus. 2 At nganang sinabi karing opisyal na, “Iti ya mismu i Juan a Maminyag a sinubling mebie, inya agagawa na la deting milagru!” 3 I Herodes ya ing peparakap, pepagapus, at pepasukul kang Juan uli nang Herodias a asawa nang Felipeng kapatad nang Herodes. 4 Nganang Juan kang Herodes, “Labag king Kautusan ing pakiabayan meng anting asawa mu i Herodias!” 5 Buri ne mang ipapate i Juan, oneng tatakut ya karing memalen Judio, uling kikilalanan deng metung a propeta i Juan. 6 Inyang miras ing aldo nang kebaitan Herodes, tinerak ya i Salome a anak nang Herodias king arapan da ring kumbiradu. Metula yang e mu nanu i Herodes, 7 inya sinabi na at pengaku nang matalik king anak a babai king ibie na ing nanumang aduan na. 8 King mungkahi nang ima na, ngana ning anak kang Herodes, “Ibie me ngeni kanaku ing buntuk nang Juan a Maminyag a makabili king metung a bandehadu!” 9 Melungkut ya ing ari, oneng uli na ning pengaku na king daramdaman ding kumbiradu na, inutus na king matupad ing kayaduanan na ning anak. 10 Mitubud ya at pepatabtab ne batal i Juan king sukulan. 11 Dela reng makabili ing buntuk nang Juan king metung a bandehadu at binie re king anak, at dela ne kang ima na. 12 Dinatang la ding alagad nang Juan; kinua re ing bangke na at kitkut de. Kaybat na nita, pintalan de i Jesus at belita ra iti. 13 Inyang tinggap nang Jesus ing balita tungkul kang Juan, sinake yang bangka at meko ya king lugal a ita. Minta ya king metung a tahimik a lugal nung nu ya makapagdili-dili. Oneng abalitan da ring tau iti at ibat karing miyayaliwang balen linakad lang tinaluki kang Jesus. 14 Inyang kuldas ya king bangka i Jesus, ikit na la ding tutung dakal a tau. Melunus ya karela at pepakayap na la ding masakit. 15 Inyang mabibengi na, lepitan de ring alagad na at ngara, “Mikelangan a lugal iti at mabibengi na. Palakuan mu na la ding tau ba lang munta karing malapit a baryu ban makasali lang apangan da.” 16 Nganang mekibat Jesus, “E kailangan ing mako la. Ikayu mismu ing munie pamangan karela!” 17 Ngarang sinabi, “Lima la mung tinape at aduang asan ding darala mi.” 18 Nganang Jesus, “Idala yu la keni.” 19 Pepaluklukan na la king dikut ding tau; kinua na la ding limang tinape at aduang asan; tinalanga ya banua at pepasalamat ya king Dios. Pemirasu na la ding tinape at inutus na karing alagad king pamie da la karing tau. 20 Mengan la ngan ding sabla at kinabsi la. Tinipun da la ring alagad ding mitagan, at mekakatmu lang labing aduang kaing karing pirapirasung tinape. 21 Ating limang libu karing lalaking mengan; e la kabilang ding babai at ding anak. 22 Kaybat na nita, agad na lang pepasaken Jesus king bangka ding alagad na. Pepaunan na na lang dinalakit king kangatba nang pampang ning dagat-dagatan kabang paulian na la ding tau. 23 Inyang apaulian na na la ding tau, minukiat yang magdili-dili king metung a bunduk-bundukan ban manalangin. Miras ing bengi. Magdili-dili ya karin i Jesus. 24 Ketang oras a ita malibutad ne ing bangka king dagat-dagatan. Sapul-sapulan ne ning alun, uling makasalungat ya king tiup na ning angin. 25 Pilatan na ning alas tres ila ning alas sais ning abak pintalan na lang Jesus ding alagad na, lalakad ya babo na ning danum. 26 Inyang ikit deng lalakad babo na ning danum, mengilabut la king takut. “Multu ya!” ngarang sinabi at kinulisak la king takut da. 27 Agad-agad yang minaus karela i Jesus. Ngana, “E kayu tatakut! Aku i Jesus!” 28 Kanita, nganang kinulait Pedro, “Ginu, nung ika pin, iyutus mung munta ku keka babo na ning danum!” 29 “Mekeni!” nganang mekibat Jesus. Inya kinuldas ya i Pedro king bangka at megumpisa yang linakad babo na ning danum papunta kang Jesus. 30 Inyang ikit na ing masikan a tiup na ning angin, tiblan ne ning takut at megumpisa yang limbug. Nganang kinulisak, “Gino, sagipan mu ku!” 31 Agad-agad neng inabut Jesus ing gamat na; telan ne i Pedro at ngana, “Abe, karitak mu kasalpantayanan! Obat mikakunu ka?” 32 Parehu lang sinampa king bangka at kasampa ra tinuknang tutiup ing angin. 33 Simban de i Jesus ding alagad a makasake king bangka at ngara, “Tutu pin, ika ing Anak ning Dios!” 34 Inyang mekadalakit na la king dagat-dagatan, sinadsad la Genesaret. 35 Akilala de ring tau karin i Jesus. Belitanan de ing mabilug a balen king paniatang nang Jesus. Inya dela da la kang Jesus ding sablang masakit. 36 Inawad da ing paintulut na ing atagkil de ring masakit agyang ita mung gilid na ning imalan na. Kinayap lang lubus ding sablang mekatagkil kaniti.
1 Kanitang misan, linapit la kang Jesus ding mapilan a Pariseo at talaturu ning Kautusan a menibatan Jerusalem. Kitang da, 2 “Baket lalabag la ding alagad mu king kaugalian a tiru da ring kekatamung makatua? E la manos gamat bayu la mangan antimo ing makautus!” 3 Pekibat nang Jesus karela, “Ikayu, obat sasalangsangan yu naman ing utus na ning Dios ba yu la mung atuparan ding kekayung kaugalian? 4 Ing Dios sinabi na, ‘Igalang me i tata mu at i ima mu,’ at ‘Ninuman ing managkas kang tata na o kang ima na sukat yang mate.’ 5 Oneng ikayu sasabian yu, ‘Ninuman ing sumabi kang tata na o kang ima na, ‘Makatalaga na king Dios ing malyari yung tanggapan kanaku;’ 6 mipanupaya ne kanita ketang kagalangan a katuliran nang tata na o ima na. Inya alang-alang karing kaugalian yu, payalan yu nang ulaga ing amanu na ning Dios. 7 Hipokrita! Tinud yang tinud ing propeta Isaias a minie ula tungkul kekayu: 8 ’Ding taung deti, ngana ning Dios, parangalan da ku karing labi ra, oneng marayu la kaku ding pusu ra. 9 Alang kabaldugan ing kaku pamanyamba ra, uling ding kautusan a gewang tau tuturu da lang antimong kakung kautusan!’ ” 10 Pepalapitan na lang Jesus ding dakal a tau at sinabi na karela, “Makiramdam kayu at pakaintindian yu ing kanakung sabian. 11 Aliwa ing lulub king asbuk ning tau ing makarinat keya nune itang lulual king asbuk na.” 12 Kanita linapit la ding alagad at ngara, “E yu apansin king menamdaman la ding Pariseo king kekayung sinabe?” 13 Mekibat ya i Jesus, “Putputan ne ning Ibpa kung atyu banua ing balang tanaman a e na tenam. 14 Paburen yu la ding Pariseo! Bulag lang talataid; nung tairan ne ning bulag ing kalupa nang bulag, parehu lang manabu king kulkul.” 15 Nganang migsalitang Pedro, “Sabian ye kabaldugan kekami ing talimhagang yan.” 16 Sinabi nang Jesus karela, “Ikayu man e yu aintindian? 17 E yu aintindian king ing nanumang lulub king asbuk tataglus king dungus at kaybat lumual munaman king lalam? 18 Oneng ing nanumang papalual na ning tau king asbuk na manibatan king pusu na at ita ya ing makarinat king tau. 19 King pusu na ning tau karin magumpisa ing e mayap a tangka antimo ing pamakamate, ing pamakipangalugud, ing miyayaliwang kanawangan, ing pamanako, ing pamaglaram, at ing pamanyirang puri. 20 Ila deti ring makarinat king tau. Oneng e makarinat king tau ing mangan a e tinupad king seremonia na ning pamanos gamat a agpang kekayu sukat tuparan.” 21 Likuan neng Jesus ing lugal a ita at minta ya king sakup da ring siudad na ning Tiro at Sidon. 22 Ing metung a babaing taga Canaan a manuknangan king lugal a ita linapit ya at nganang dinalung, “Makamal a ginu, Anak nang David, malunus kayu pu kanaku! Alipnan ne ning demonyu ing anak kung babai; masakit yang tutu daralanan.” 23 Oneng e ne bitasang pekibatan Jesus. Linapit la ding alagad na at pekisabi ra, “Palakuan yu ne. E na katamu patugutan tutukian at atne king kasigla!” 24 Kanita nganang mekibat Jesus, “Mituburan ku bukud mung karing tupa nang melili ning balen Israel.” 25 Panamdam na kaniti ning babai linapit ya at siniklaud king arap nang Jesus. “Saupan yu na ku sa, ginu,” nganang mekisabing mayap. 26 Pekibat nang Jesus, “E mayap ing kuanan ing pamangan da ring anak at iyugse karing asu.” 27 “Tutu pu ita, ginu,” nganang tinutul ning babai, “oneng makapangan no man ding asu agyang king mugmug a mangayugse king lamesa da ring karelang amu.” 28 Kanita nganang mekibat Jesus, “Babae, karagul mu kasalpantayanan! Matupad ing kekang aduan.” Kanita mu rin kinayap ya ing anak na. 29 Meko ya king lugal a ita i Jesus at memebe ya king Dagat-dagatan ning Galilea. Minukiat ya king metung a bunduk-bundukan at saka ya linukluk. 30 Minta la kang Jesus ding tutung dakal a tau; darala da la kang Jesus ding pile, ding baldadu, ding bulag, ding pipi, at ding aliwa pang maki sakit. Binili da la king arap nang Jesus at pepakayap na la. 31 Mengapamulala la ding tau panakit da karing piping magsalita, kinayap la ding baldadu, mekalakad la ding pile, at mesala la mata ding bulag. At pinuri de ing Dios ning Israel. 32 Inaus na lang Jesus lumapit ding alagad na at ngana, “Malulunus ku karing taung deti, atlu na lang aldo kayabe ku ngeni at ala na lang apangan. E ku la buring palakuan danupan, pota mangaliu la king dalan.” 33 Kitang da ring alagad na, “Nukarin tamu kumang sapat a pamangan keti king disyerto para pakanan la ding anti kareting karakal a tau?” 34 “Pilan la ding kekayung tinape?” nganang kinutang Jesus karela. Ngarang mekibat, “Pitu la at mapilan a asan a mangalati.” 35 Pepaluklukan na lang Jesus ding tau king gabun. 36 Kinua na la ding pitung tinape ampon ding asan at kaybat nang mekapasalamat king Dios pemirasu na la ding tinape at asan, at binie na la karing alagad. Ding alagad naman pemie da la karing tau. 37 Mengan la ding sabla at kinabsi la, at inyang tinipun da la ring alagad ding pirapirasung mitagan, pitu lang kaing ding akatmu ra. 38 Apat lang libung lalaki ding mengan, e la kabilang ding babai at ding anak. 39 Kaybat na nita, pepaulian na na lang Jesus ding tau at saka ya sinake king bangka at minta ya king sakup ning Magadan.
1 Linapit la kang Jesus ding mapilan a Pariseo at Saduseo. Buri deng subukan, inya inawad da ing palto yang metung a milagru karela. 2 Oneng nganang mekibat Jesus, [Ngayung sumabi neng sisilim, ‘Bukas masala ing panaun, uling ing banua malare ya.’ 3 Neng abak a maranun, nung ing banua malulam ya, ngayung sasabi, ‘Muran ngeni.’ Ayayanunsyu yu ing panaun king pamaglalawe yu king banua, oneng e yu la aintindian ding palatandanan na ning kasalukuyan a panaun.] 4 Karawak da at keyalan katapatan king Dios ding tau king panaun a kasalukuyan! Malisuas lang maniawad milagru, oneng alang aliwang miyabie karela nune mu ing milagru nang Jonas.” Meko ya kaybat nang sinabi ita. 5 Kadalakit da king kangatba na ning dagat-dagatan, aganaka da ring alagad king e la mekapagbakal agyang metung mu mang tinape. 6 Ngana karelang Jesus, “Mimingat kayu king lebadura da ring Pariseo at Saduseo.” 7 Misabisabi la ding alagad at ngara, “E tamu kasi migbakal tinape inya sinabi na ita.” 8 Balu nang Jesus itang pisasabian da inya nganang kinutang karela, “Obat miyayargu kayu king e yu pamagbakal tinape? Karitak yu kasalpantayanan! 9 Angga ngeni e kayu pa makaintinde? E yu la atatandanan ding limang tinape a pengan da ring limang libu katau? At nung pilan lang kaing ding akatmu yu karing mitagan? 10 Antimu rin, ding pitung tinape a mekapakabsi karing apat a libung tau at nung pilan lang kaing ding akatmu yu karing mitagan? 11 Makananu yu ngening e aintindian king e tinape ing sasabian ku kekayu, nune papangilagan da kayu king lebadura da ring Pariseo at Saduseo!” 12 Kanita da pa mu aintindian king aliwa ing lebadura dang gagamitan karing tinape ing papangilag na karela nune ing turu da ring Pariseo at Saduseo. 13 Inyang miras ya i Jesus banda king balen na ning Cesarea Felipe, kitang na karing alagad na, “Agpang king sasabian da ring tau, ninu ing Anak ning Tau?” 14 Mekibat la, “Sasabian da king ya i Juan a Maminyag; sasabian da ring aliwa king ya i Elias, at ating sasabing ya i Jeremias o metung ya karing propeta.” 15 “O ikayu,” nganang kinutang karela, “ninu aku?” 16 Mekibat ya i Simon Pedro, “Ika ing Cristo, ing Anak ning Dios a mabie.” 17 Nganang Jesus, “Simon, anak nang Juan, mapalad ka! Uling ing sinabi mu e menibatan king tau, nune kang Ibpa kung atyu banua; ya mismu ing pepabalu kaniti keka. 18 At aku sasabian ku keka, ika i Pedro at babo na niting batu italakad ke ing iglesia ku. At e re sambutan ding pasbul ning impierno. 19 Ibie ku la keka ding susi na ning Kayarian ning Banua: nanuman ing e mu paintulut keti king yatu e munaman mipaintulut karin banua, at nanuman ing paintulut mu keti king yatu mipaintulut munaman karin banua.” 20 Kaybat na nita, penabilinan na lang maigpit ding alagad na king e ra paniabian kaninu man king ya ing Cristo. 21 Manibat na kanita pepakilala nang Jesus karing alagad na king kailangan yang munta Jerusalem at dumalan dakal a kasakitan king gamat da ring makatua na ning balen, ding pamuntuk da ring pari, at ding talaturu ning Kautusan at ipapate re. Oneng king katlung aldo subli yang mie. 22 Tiki neng Pedro king metung a suluk at nganang tinutul, “Ginu, e na sa paintulut ning Dios yan! E sukat malyari keka ing makanyan!” 23 Inarapan neng Jesus i Pedro at ngana, “Mabating ka kagulutan ku, Satanas! Metung kang bisang munie sagabal kanaku. Ing pamisip mu e king Dios nune king tau.” 24 Kaybat na nita, sinabi nang Jesus karing alagad na, “Nung ing ninuman bisa yang tuki kanaku, sukat nang kalinguan ing sarili na, pusanan ne ing krus na at tuki ya kanaku. 25 Uling ing ninumang bisang sagip king bie na, mawala ya; oneng ing ninumang ibating ne ing bie na alang-alang kanaku, akit ne. 26 Nanung apala na ning tau nung abandi ne ing mabilug a yatu oneng mawala naman ing bie na? Kabud mete ya ing tau, ala yang arapat nanuman para abawi na ing bie na. 27 Ing Anak ning Tau datang yang kayabe ning kayupayan nang Ibpa na at antabayanan de ring anghel na. King paniatang na ablasan ne ing balang metung agpang king depat na. 28 Sasabian ku kekayu: E ra takman ding aliwa kekayu keti ing kamatayan anggang e re akit datang keti antimong Ari ing Anak ning Tau.”
1 Kalabas da ring anam a aldo, tiki neng Jesus i Pedro ampon ding mikapatad a Santiago at Juan; dela na la king metung a matas a bunduk nung nu la makapagdili-dili. 2 King akakit da ring atlung alagad minaliwa ya itsura i Jesus; maslag yang anti ing aldo ing lupa na at meging makasilo ya king puti ing imalan na. 3 Kabud-abud ikit de i Moises at i Elias; makipagsalita la kang Jesus. 4 Inya nganang Pedro kang Jesus, “Ginu, masanting ing keti ta na. Nung bisa ka gawa kung atlung kubu keti; metung para keka, metung para kang Moises, at metung para kang Elias.” 5 Kasalukuyan na pang magsalita inyang tikpan na la ning maslag a biga. Meramdam ya ibat king biga ing metung a siwala. Ngana, “Iti ya ing Anak kung pakamalan a lubus kung katulan. Pakiramdaman ye!” 6 Inyang dimdam de ring alagad ing siwala mitakutan lang e mu nanu, inya mipasubsub la king gabun. 7 Linapit ya i Jesus karela at kilbit na la at ngana karela, “Mibangun kayu. E kayu tatakut!” 8 Inyang minatna la, ala lang aliwang ikit karin nune na mu i Jesus. 9 Nganang minutus Jesus karela kabang kukuldas la king bunduk, “Ala kayung babalitanan ninuman king ikit yu anggang e subling mie ing Anak ning Tau.” 10 Kanita kitang da ring alagad kang Jesus, “Obat sasabian da ring talaturu ning Kautusan king kailangan ya pa mung datang i Elias?” 11 Nganang mekibat Jesus, “Kailangan ya ping datang keti i Elias ban isadia na ing sabla. 12 Oneng sasabian ku kekayu: dinatang ne i Elias, oneng e re akilala ding tau. Depat da kang Elias itang buri dang daptan. Makanyan munaman ing dalanan na ning Anak ning Tau.” 13 Aintindian da kanita ding alagad king ing amanuan na karela ya i Juan a Maminyag. 14 Inyang ikua ra nang mekapagbalik king kapatagan, disnan da la ring dakal a tau. Linapit ya kang Jesus ing metung a lalaki at siniklaud ya king arapan na. 15 Ngana, “Ginu, malunus kayu king anak kung lalaki! Sosoning ya at tutu yang misasakitan neng susumpungan ne ning sakit na. Ngana nang miraragsa king api, ngana nang mananabu king danum. 16 Dela ke pu karing alagad yu, oneng e re agyung pakayapan.” 17 Nganang sinabing Jesus, “Ala lang kasalpantayanan at maragul la pamagkamali ding tau ngening kasalukuyan! Angga wari kapilan ing kayabe yu ku? Angga kapilan da kayu pibabatan? Idala ye keni ing anak!” 18 Sebianan neng Jesus ing demonyu, at iti linual ya. Inya kanita mu rin kinayap ya ing anak. 19 Inyang asarilinan de i Jesus, kitang da ring alagad na nung baket e re apalakuan ing demonyu. 20 Mekibat ya i Jesus, “Inya e ye apalualan uling ditak kayu kasalpantayanan. Sasabian ku kekayu, agyang kasing dagul nia mu ning butul mustasa ing kasalpantayanan yu, malyari yung sabian king bunduk a ini, “Malis ka keta!” at malis ya. Alang bage a e yu arapat! [ 21 Oneng bukud mung ing panalangin at pamag-ayunu ya ing makatabi king anti kaniting klasing demonyu.]” 22 Kanitang mitipun la ngan ding alagad karin Galilea sinabi nang Jesus karela, “Malapit da niang ipanganiaya ding tau ing Anak ning Tau. 23 Paten de, oneng subli yang mie king katlung aldo.” At bina lang melungkut ding alagad. 24 Kanitang miras ya Capernaum i Jesus at ding alagad na, linapit la kang Pedro ding mangolektang buis para king Templo. Kitang da, “Mamayad yang buis king Templo ing kekayung Maestro?” 25 Nganang mekibat Pedro, “Wa, mamayad ya.” Karas da kilub ning bale, bayu na ikuang migsalitang Pedro, kitnan neng Jesus, “Nanung pamalak mu, Simon? Kenu la kakuang bayad o buis ding ari keti king yatu? Karing memalen a sasakupan da o karing dayuan?” 26 Pekibat nang Pedro, “Karing dayuan.” “Nung makanyan,” nganang Jesus, “e la sukat mamayad ding memalen a sasakupan da. 27 Makanyan man, ba lang alang asabi ding taung den, munta ka king dagat-dagatan at mamaduas ka; kabud asaka me ing mumunang diling akua mung asan, paslan me balungus at kilub na manakit kang metung a salaping pilak. Sapat ne iting pamayad king buis ku ampon king buis mu king Templo; kuanan me at bayaran mu ing kekatang buis.”
1 Kanitang penandit a ita lepitan de ring alagad i Jesus. Kitang da kang Jesus, “Ninu ing marangal dili king Kayarian ning Banua?” 2 Inaus neng Jesus ing metung a anak a malati at pepatalakaran ne arap da 3 at ngana, “Tandanan yu ini! Nung e kayu magbayu ugali at maging kalupa da ring anak, e kayu milub kapilan man king Kayarian ning Banua. 4 Ing marangal dili king Kayarian ning Banua ya itang biasang magpakumbaba at kalupa na ning anak a ini. 5 At ninumang tanggap matula king anti kaniting anak alang-alang kanaku, aku ing tatanggapan na. 6 “Nung ing ninuman panibatan ne ning pamikasala na kanaku ning metung karing mangalating deti a maniwala kanaku, mayap pa ing itali ya ing maragul a gilingan a batu king batal na at ilumud de king dagat. 7 Makalunus yang tutu ing yatu uli na ning ating bage makapikasala karing tau! E mu alako kapilan man ing panibatan na ning pamikasala, oneng makalunus yang tutu ing taung panibatan na niti! 8 “Nung ing gamat mu o ing bitis mu ya ing babie dalan king pamikasala mu, pututan me at iyugse! Mayap pa ing lungub ka banua a alang metung a gamat o metung a bitis kesa king adua ka gamat o adua bitis miyugse king impierno. 9 At nung ing mata mu ya ing babie dalan king pamikasala mu, dukitan me at iyugse! Mayap pa ing lungub kang metung a mata karin banua kesa king adua ka matang miyugse king api na ning impierno. 10 “Pangilagan yung e ye insultuan ing metung karing malating deti. Sasabian ku kekayu, ding anghel da karin banua atyu la kapilan man king arapan nang Ibpa kung atyu banua. [ 11 Uling dinatang ya ing Anak ning Tau ba na lang iligtas ding mebating.] 12 “King pamalak yu, nanu mo ing daptan na ning taung ating dinalan a tupa at saka ya melili ing metung karela? Lakuan na la ding siam apulu’t siam a manyibsiban king libis ning bunduk; panintunan ne ing tupang melili. 13 Potang akit ne, sasabian ku kekayu, maygit itang tula na kaniting metung a tupa kesa king tula na karing siam apulu’t siam a e melili. 14 Makanyan munaman ing kaburian na ning Ibpa yung atyu banua: king e ya sa malilili ing metung man karing malating deti. 15 “Nung mikasala ya keka ing kapatad mu, lapitan me at ipakilala mu ing pamikasala na. Oneng daptan mu king makalihim, ita sanang ikayu mung adua. Nung pakiramdaman na ka, ikua meng abalik a lub keka ing kapatad mu. 16 Nung e na ka pakiramdaman, mituki kang metung o aduang tau ban ing nanumang pisasabian yu malyaring mipatutuan king amanu da ring adua o atlung tau antimo ing sasabian na ning kasulatan. 17 Nung e ya makiramdam karela, isumbung mu ing sabla king iglesia. At nung e ya naman makiramdam king iglesia, iyapus mu nia mung anting dayuan o talapanyingil buis. 18 “Sasabian ku kekayu: nanuman ing e yu paintulut keti king yatu e munaman mipaintulut karin banua; nanuman ing paintulut yu keti king yatu, mipaintulut munaman karin banua. 19 “Antimu rin, sasabian ku kekayu: nung misanmetung la ding adua kekayu keti king yatu king nanumang aduan yu king panalangin, ibie na kekayu ning Ibpa kung atyu banua. 20 Uling nukarin man ating adua o atlu kataung mititipun king lagyu ku, atyu ku libutad da.” 21 Kanita linapit ya i Pedro kang Jesus at kitang na, “Ginu, makatapilan ke patawaran ing kapatad kung mikasala? Makatapitung beses?” 22 Nganang mekibat Jesus, “Ali, e makatapitung besis, nune pitung pulung besis a tia pitu. 23 Uling ing Kayarian ning Banua kalupa ne ning metung a ari a mibalak manyingil king utang da ring ipus na. 24 Mapilan la pa mu ding ayaus na inyang detang de ing metung karela a maki utang a milyun a salaping pilak keya. 25 Ala yang apamayad king utang na, inya inutus na ning ari king pisali re at pati na ing asawa na at ding anak da at ing sabla nang pibandian ba yang makabayad utang. 26 Siniklaud ya ing ipus king arapan ning ari at nganang mekisabing mayap, ‘Dinan yu ku pa pung ditak a panaun, at bayaranan da kayu king sablang utang ku!’ 27 Melunus ya ing ari, inya pepatawad na ing utang na at pepaburen neng meko. 28 “Oneng kalual na niting ipus asalubungan ne ing metung karing kalupa nang ipus a maki utang limang dalan a salaping pilak keya. Kinuelyu ne at saka ne sekal a batal. Nganang sinabi, ‘Bayaran mu ing utang mu kanaku!’ 29 Siniklaud ya ing kalupa nang ipus king arapan na at nganang mekisabing mayap, ‘Dinan mu ku pang panaun at bayaran da ka!’ 30 Oneng e ya mebisa; nune pepasukul ne anggang e ya mekapamayad king utang na. 31 Panakit da kaniti ding aliwang ipus, menamdaman la; inya minta la king ari at simbung da ing sablang milyari. 32 Uli na nita, pepayaus ne ning ari ing ipus at nganang sinabi, ‘Taung alang kwenta! Pepatawaran da ka king kabilugan mung utang kanaku uli na ning mekisabi kang mayap. 33 Sukat ka naman sanang mika lunus king kalupa mung ipus antimo nung makananu da kang linusan!’ 34 Mikalabkab ing mua na ing ari at pepasukul ne ing ipus ba yang magdusa anggang e ya makabayad king kabilugan a alagang inutang na.” 35 Nganang memupus Jesus king pamagsalita na, “Makanyan munaman ing daptan na kekayu ning Ibpa kung atyu banua, nung ing balang metung kekayu e ya biasang mamatawad maniaman king lub na king kapatad na.”
1 Kayari nang migsalitang Jesus tungkul kareting bage, meko ya Galilea at minta ya king sakup na ning Judea, king kangatba nang pampang ning Ilug ning Jordan. 2 Tikian de ring tutung dakal a tau at pepakayap na la. 3 Linapit la kang Jesus ding mapilan a Pariseo uling buri deng arakap king pamagsalita na. Ngarang mengutang kang Jesus, “Paintulut na ning kekatamung Kautusan ing idiborsyu ne ning lalaki ing asawa na uli na ning isanu pa mang kasangkanan?” 4 Nganang mekibat Jesus, “E ye pa wari abasa ing anti kaniting kasulatan? ‘Kanitang kamumulan ing Miglalang gewa na lang lalaki at babai.’ 5 At nganang sinabi ning Dios, ‘Uli na niting sangkan, lakuan ne ning lalaki i tata na at i ima na at makiabe ya king asawa na, at ilang adua maging metung na la mu.’ 6 Inya e na la adua nune metung na la mu. Uli na nita, e na la malyaring pikawanian ning tau ding pisanmetung na ning Dios.” 7 Ngarang kinutang ding Pariseo kang Jesus, “Nung makanyan, obat inutus nang Moises king ing lalaki dinan ne pang katunayan king pamikawani ra at kaybat malyari na neng kawanian?” 8 Pekibat nang Jesus karela, “Peintulut nang Moises ing adiborsyu yu la ding asawa yu uli na ning kesiasan yung buntuk. Oneng e makanyan kanitang minuna. 9 Inya ngeni sasabian ku kekayu: ninuman ing midiborsyu king asawa na samantalang e ne man migtaksil at kaybat makiasawa ya king aliwang babai, mikakasala yang pamakipangalugud. [At ing lalaking makiasawa king babaing kewanian na ning asawa na, mikasala yang pamakipangalugud.]” 10 Ngara ding alagad na, “Nung makanyan ing kailangan dang tukian ding miyasawa, masanting pa ing e na makiasawa.” 11 Pekibat nang Jesus, “E bala nang tau malyaring makatanggap keting mesabi, nune mu detang dirinan nang makanyan ning Dios. 12 Uling miyayaliwa la ding sangkan obat atin taung e makiasawa. Ating e makiasawa uling katutubu ra ing makanyan, atin munamang e makiasawa uling ding aliwa sasarian da lang e makapakiasawa, at e la makiasawa ding aliwa alang-alang king Kayarian ning Banua. Itang malyaring makatanggap kaniting turu, tanggapan na.” 13 Ating mapilan a taung migdalang anak a mangalati kang Jesus ba na lang bendisyunan at ipanalangin. Oneng sebianan da la ring alagad ding magdala. 14 Nganang Jesus, “Paburen yu lang lumapit kanaku ding anak. E yu la sasabatan, uling ing Kayarian ning Banua para karing anak yang anti kareti.” 15 Timpak na la ding gamat na karing buntuk da ring anak bayu ya meko ketang lugal a ita. 16 Atin namang metung a lalaking linapit kang Jesus at ngana, “Maestro, nanu ing mayap a sukat kung daptan ba kung tanggapan ing bie alang angga?” 17 Nganang mekibat Jesus, “Baket kukutnan mu ku nung nanu ing mayap? Metung ya mu ing mayap. Nung bisa kang magkamit bie, tuparan mu la ding kautusan.” 18 “Isanung kautusan?” nganang kinutang ning tau. Mekibat ya i Jesus, “E ka makamate; e ka makipangalugud; e ka manako; e ka maglaram; 19 igalang me i tata mu at i ima mu; at luguran me ing kalupa mung tau antimo ing sarili mu.” 20 Ngana ning kayanakan, “Tiparan ku na la ngan deting kautusan. Nanu pa ing kulang kaku?” 21 Nganang Jesus, “Nung bisa kang maging ganap, muli ka, pisali mu ngan ing pibandian mu at ibie mu karing kalulu ing ayabli mu at mika pibandian ka karin banua; kaybat magbalik ka at tuki ka kanaku.” 22 Inyang dimdam na ning kayanakan iti, meko yang malungkut uling dakal ya pibandian. 23 Nganang Jesus karing alagad na, “Sasabian ku kekayu: masakit yang tutung lungub ing metung a mabandi king Kayarian ning Banua. 24 Sasabian ku naman kekayu: mas mayan pa ing dumalan ya ing metung a kamelyu king busbus na ning karayum kesa king lungub ya king Kayarian ning Dios ing metung a mabandi.” 25 Mebigla la ding alagad na inyang dimdam da iti. Ngarang kinutang, “Nung makanyan, ninu ing malyaring miligtas?” 26 Linawe na lang Jesus at ngana, “Para king tau, iti e mapalyari; oneng para king Dios ing sabla mapalyari.” 27 Kanita migsalita ya i Pedro, “Lawan mu, likuan mi ing sabla at tikian da ka. Nanu ing malyari ming asahan?” 28 Nganang Jesus karela, “Ini ing tandanan yu: potang mag-ari yang mitmung kaligayan ing Anak ning Tau king Bayung Panaun, ikayung labing adua a tinuki kanaku lukluk kayu naman karing labing aduang tronu ban manatul karing labing aduang tribu na ning Israel. 29 Bukud pa kanyan, ing balang taung mibatang likuan ne ing pibalebale na, ding kapatad nang lalaki at babai, ding pengari na, ding anak na o gabun a pibandian na alang-alang kanaku, tanggap yang makatadinalan maygit kareti, at midinan yang bie alang angga. 30 Oneng dakal la ding ngeni mumuna a maging tauli, at dakal la ding ngeni tauli a maging mumuna.
1 “Ing Kayarian ning Banua kalupa ne ning metung a taung ating mulahan ubas. Linual ya inyang abak a maranun ban manintun a-upahan nang magobra king mulahan nang ubas. 2 Kaybat dang mikasundu king upang metung a salaping pilak, pepapuntan na la king mulahan nang ubas. 3 Linual yang pasibayu itang mag-a-alas nuebe na ning abak at minta ya king palengki, at disnan na la ding mapilan a taung talatalakad karin a alang daraptan. 4 Ngana karela, ‘Munta kayu namang makipagobra king mulahan kung ubas at dinan da kayung sapat a upa.’ 5 At minta la karin. Pasibayu yang linual bandang kaugtuan aldo at bandang alas tres ibat meugtu, at makanyan munaman ing depat na. 6 Linual yang pasibayu inyang malapit na mung alas singku at menakit yang aliwa pang taung pakatalakad karin. ‘Baket sisiran ye ing patitingapun keti a ala kayung daraptan?’ nganang kinutang karela. 7 Ngarang mekibat, ‘Kasi pu alang mananggapan obra kekami.’ ‘Nung makanyan, munta kayu at magobra munaman king mulahan kung ubas,’ ngana karela. 8 “Inyang mabengi na, ngana ning makibandi king katiwala na, ‘Ausan mu na la deng magobra at bayaran mu la king karelang upa. Magumpisa ka karing tauling meyakua at itauli mu la ding minuna.’ 9 Inyang linapit la ding meyakuang megobra itang gatpanapun, tinanggap lang metung a salaping pilak. 10 Inyang linapit la ding minunang grupu isipan da king tanggap lang maygit; makanyan man tinanggap la namang metung a salaping pilak. 11 Inyang tinggap da la ring upa ra, migreklamu la king makibandi. 12 Ngarang sinabi, ‘Metung la mu pung oras megobra dening tauling mekipagobra, baket pekilupa yu la upa kekaming megobrang patingapun a mibata king pali na ning aldo?’ 13 ’Ba, abe,’ ngana ning makibandi king metung, ‘e ra ka piperhuisyuan. E wari mekipagkasundu kang mibayaran metung a salaping pilak? 14 Tanggapan mu la ding upa mu at muli na ka. Buri keng upahan kalupa na ning upa mu ining tauling megobra. 15 E ku wari arapat ing buri kung daptan karing salapi ko? Pota galang mangalalu ka mu uli na ning maganaka ko?’ ” 16 Nganang memupus migsalitang Jesus, “Makanyan lang maging mumuna ding tauli at maging tauli ding mumuna.” 17 Inyang paukiat ya Jerusalem i Jesus, kelilua na la ding labing aduang alagad at pekisabian na la kabang lalakad la. 18 Ngana karela, “Lawan yu, paukiat tamu Jerusalem at karin manabu ya ing Anak ning Tau karing gamat da ring pamuntuk da ring pari at karing talaturu ning Kautusan. Atulan deng mate 19 at kaybat ibie re karing gamat da ring paganu, at insultuan de at panasakitan at ipaku re king krus; at king katlung aldo subli yang mie.” 20 Linapit ya kanita kang Jesus ing asawa nang Zebedeo; kayabe na la ding adua nang anak a lalaki. Uling atin yang buring aduan dinuku ya arapan na. 21 “Nanung buri mu?” nganang kinutang Jesus. Nganang mekibat, “Ipangaku yu sana king dening adua kung anak a lalaki lukluk la king banda yung wanan at kayli potang miras na ing Pamag-ari yu.” 22 “E yu balu ing aduan yu,” nganang mekibat Jesus karing aduang anak a lalaki. “Apibata yu kaya ing kasakitan a malapit ku nang pibatan?” “Opu, apibata mi,” ngarang mekibat. 23 “Wa, ing kasakitan a pibatan ku, pibatan yu naman,” nganang Jesus karela, “oneng ala yu kanaku ing mamili nung ninu ing lukluk king banda kung wanan o king banda kung kayli. Deti para kareta lang pagsadian nang Ibpa ku.” 24 Inyang dimdam da iti ding apulung alagad, mimua la karing aduang mikapatad. 25 Inya pepalapitan na lang Jesus at ngana karela, “Balu yu king ding mamuntukan karing tau paginu la karela, at ding sasakup karela pakilala ra ing karelang kayupayan. 26 Oneng e makanyan kekayu. Nung ing ninuman kekayu bisa yang maging marangal, sukat yang maging talasuyu da ring sabla. 27 At nung ing ninuman bisa yang mamuntukan, sukat yang maging talasuyu yu, 28 antimo ing Anak ning Tau e dinatang ban suyuan, nune ban sumuyu at iyain ing bie na ban mayatbus la ding dakal.” 29 Kalako da Jerico, tikian de ring dakal a tau i Jesus. 30 Ating aduang taung bulag a makalukluk king lele ning dalan. Ngarang kinulait inyang dimdam dang lalabas ya i Jesus, “Anak nang David! Malunus ka kekami!” 31 Ding dakal a tau sebianan da la at sinabi ra king e la masigla. Oneng lalu rang sikan ing kulait da. Ngara, “Anak nang David! Malunus ka kekami!” 32 Tinuknang ya i Jesus at inaus na la. Kitang na karela, “Nanu ing buri yung daptan ku para kekayu?” 33 Mekibat la, “Buri mi pu ing manakit la ding mata mi!” 34 Melunus ya karela i Jesus at tigkil na la ding mata ra; kanita mu rin menakit la at tinuki la kang Jesus.
1 Inyang milalapit na la Jerusalem, miras la Betfage, lele ning Bunduk ding Olibo. Kanita mitubud yang adua i Jesus karing alagad at pepaunan na la. 2 Ngana karela, “Munta kayu king baryung arapan yu. Karas yu karin manakit kayung metung a gaindung asno; makatali ya, kayabe ne ing biseru na. Kalagan yu la at idala yu la keni. 3 At nung ating mangutang kekayu, ipakibat yu, ‘Kailangan na la ning Ginu; at paburen nang idala yu la.” 4 Iti mepalyari ban matupad itang inula na ning propeta: 5 “Sabian yu king siudad ning Zion: Lawan mu, daratang ya keka ing kekang ari. Mapagpakumbaba ya at makasake ya king metung a asno, at king metung a biseru, ing biseru ning asno.” 6 Meko la ding alagad a mituburan at tiparan da ing inutus nang Jesus karela. 7 Dela re ing asno ampon ing biseru na at binili da la ring balabal da king gulut da ring asno. At sinake ya i Jesus. 8 Lintang da la ring tutung dakal a tau ding karelang balabal king dalan; ding aliwa naman memakli lang sanga karing tanaman at kinalat da la king dalan. 9 Ding tutung dakal a taung lalakad makauna kang Jesus at ding atyu king kagulutan na sinabi rang masikan: “Purian ya ing Anak nang David! Bendisyunan ne sa ning Dios ing daratang king lagyu na ning Ginu! Purian ya ing Dios!” 10 Inyang linub ya Jerusalem i Jesus, megulu ya ing mabilug a siudad. “Ninu kaya iti?” ngarang kinutang ding tau. 11 “Iti ya i Jesus, ing propetang ibat Nazaret, Galilea,” ngarang mekibat ding keraklan. 12 Tinaglus ya king Templo i Jesus at penabi na la ngan ding sablang mamisali at maniali karin; penuag na la ding lamesa da ring maglibe salapi at ding luklukan da ring mamisaling patipati. 13 Ngana karela, “Mayayakit karing Kasulatan king ing Dios sinabi na: ‘Ing bale ku mayaus yang bale pipanalanginan.’ Oneng gewa yeng pugad da ring mapanako!” 14 Pigsarian de ring bulag at ding lumpu king Templo at pepakayap na la. 15 Oneng mimua la ding pamuntuk da ring pari at talaturu ning Kautusan inyang ikit da la ring makapagmulala nang dapat at nung makananu rang sasabian masikan ding anak king Templo, “Purian ya ing Anak nang David!” 16 Inya ngara kang Jesus, “E mu daramdaman ing sasabian da?” Pekibat nang Jesus karela, “Daramdaman ku. E ye pa wari abasa iting Kasulatan a sasabing: ‘Karing asbuk da ring anak at bingut pepayagkas mu ing ganap a kapurian?’ ” 17 Likuan na lang Jesus at linual ya king siudad at minta ya Betania. Karin na linabas ing bengi. 18 Kabukasan abak, kabang pabalik ya king siudad, dimdam na ing danup. 19 Menakit yang metung a tanaman a higerang tutubu king lele dalan. Lepitan ne, oneng ala yang ikit nanuman nune mu bulung. Inya sinabi na king higera, “E na ka mikabunga kapilan man!” Kanita mu rin melangi ya ing tanaman. 20 Ikit da ring alagad na iti at mengapamulala la. “Obat bigla yang melanat ing higera?” ngarang kinutang. 21 Mekibat ya i Jesus, “Tandanan yu ini: nung atin kayung kasalpantayanan at e kayu mag-alinlangan, e mu ing malyari yung arapat ing depat ku king tanaman a higera, nune maygit pa kanita. Sabian yu mu king bunduk a ini, ‘Mako ka ken at dulung ka king dagat,’ ita marapat. 22 Nanuman ing aduan yu king kekayung pamanalangin tanggapan yu, nung atin kayung kasalpantayanan.” 23 Linub yang pasibayu king Templo i Jesus; kabang tuturu ya, linapit la ding pamuntuk da ring pari ampon ding makatua ning balen at ngara, “Nanu ing kayupayan mung gawa kareting bage? Ninung minie keka king kayupayan a yan?” 24 Mekibat ya i Jesus, “Metung mu ing ikutang ku kekayu at nung apakibatan yu ku, sabian ku naman kekayu nung nanung kayupayan kung gawa karing bage daraptan ku. 25 Nukarin na kinuang Juan ing upaya nang maminyag? Ibat banua o ibat karing tau?” Mipagsalita la king metung at metung at ngara, “Nung sabian tamung ibat banua, sabian na kekatamu, ‘Baket e kayu meniwala keya?’ 26 At nung sabian tamung ibat karing tau, pota naman nanu ing gawan da ring memalen kekatamu, uling ding sabla kikilalanan deng bilang propeta i Juan.” 27 Inya ngarang mekibat kang Jesus, “E mi balu.” Sinabi na karela, “E ku naman sabian kekayu nung nanung kayupayan kung gawa kareting bage.” 28 “Nanu ing pamalak yu kanini? Ating metung a taung ating aduang anak a lalaki. Lepitan ne ing pangane at ngana, ‘Anak, munta ka king mulahan ubas at magobra ka karin.’ 29 Pekibat ning anak, ‘E ku bisa.’ Oneng kaybat, minaliwa ya isip at minta ya king mulahan ubas. 30 Kaybat na nita, minta ya ing tata king kadua at makanyan munaman ing inutus na. ‘Opu, munta ku,’ nganang mekibat. Oneng e ya minta. 31 Ninu karing adua ing tinupad king kaburian na ning tata?” “Itang pangane,” ngarang mekibat. “Sasabian ku ngeni kekayu,” nganang Jesus karela, “muna la pang lungub king Kayarian ning Dios kesa kekayu ding talapanyingil buis ampon ding babaing magtinda king katawan da. 32 Uling dinatang ya i Juan kekayu at tiru ne kekayu ing dalan na ning kabanalan at e kayu meniwala keya; oneng meniwala la ding talapanyingil buis at ding babaing magtinda king katawan da. Agyang ikit yu na iti, e kayu pa mu rin migbayung bie at e meniwala kang Juan. 33 “Pakiramdaman ye ing metung pang talimhaga. Ating metung a taung menanaman ubas king gabun na at bekuran ne. Kinulkul yang pibilian king pipapaslan ubas at mitalakad yang metung a tore. Kaybat na nita, peniwala ne karing kasamak at saka ya minta king marayung lugal. 34 Inyang miras na ing panaun ning pamamupul ubas, tiburan na la ding ipus na ban tanggapan da karing kasamak ing parti na. 35 Penasakit da la ring kasamak na ding ipus na, pemalupalu de ing metung, pete re ing metung, at pemasibas de ing metung. 36 Pasibayu, mitubud ne namang aliwa pang ipus ing maki gabun, lalu lang dakal kesa karing minuna; at makanyan munaman ing depat da ring kasamak karela. 37 Katataulian, tinubud ne karela ing anak nang lalaki. Ngana, ‘Pihung igalang da ne man ing anak ku.’ 38 Oneng inyang ikit de ring kasamak ing anak, ngarang misabisabi, ‘Iti ya ing talapagmana na ning pakisamakan tamu. Tara, paten ta ya ban akua tamu ing bandi na!’ 39 Inya dekap de; liwal de king mulahan ubas at saka re pete. 40 Nganang kinutang Jesus, “Ngeni, nung datangan na la ning maki gabun, nanu kaya ing daptan na karing kasamak nang deta?” 41 Ngarang mekibat, “Siguradu na lang ipapate ding e mayap a taung deta, at ipakisamak ne ing mulahan nang ubas karing aliwang makisamak a munie king parti na king pupul king panaun a karampatan.” 42 Nganang Jesus karela, “E yu wari abasa ini king Kasulatan? ‘Ing batung e ra buri ding manalakad bale, ya ing maging batung pamuntuk. Dapat na iti ning Ginu, at pagmulalan tamu!’ 43 “Inya ngeni sasabian ku kekayu, nganang tinuglung Jesus, “milako ne kekayu ing Kayarian ning Dios at miyabie ya karing taung biasang papamunga kaniti. [ 44 Mangapile ya ing ninumang mitakid king batung iti, at mangarunut ya ing ninumang dugpan na ning batung iti.]” 45 Inyang dimdam de ring pamuntuk ding pari at Pariseo ing talimhagang sinabi nang Jesus, balu ra king ila ding pamaramdaman na. 46 Buri deng iparakap, oneng tatakut la karing tau uling kikilalanan deng metung a propeta i Jesus.
1 Migsalita yang pasibayu i Jesus karing dakal a tau king kapamilatan da ring talimhaga. Ngana, 2 “Ing Kayarian ning Banua kalupa ne niti: migtau yang maragul ing metung a ari para king kasal ning anak nang lalaki. 3 Tinubud na la ding ipus na ban maniaus karing kumbiradu na king kasal, oneng e la mebisang datang. 4 Inya pasibayu yang mitubud aliwang ipus at penabilin na karela, ‘Sabian yu karing mekumbira king manaya na ing kanakung sidia; pepakatat ku na la ding kanakung biserung baka ampon ding aliwa kung sese pataban; makasadia na ing sabla. Munta na kayu keni king kasalan!’ 5 Oneng e ra pinsingan iti ding mekumbira. Sinulung na ning balang metung ing lakad na; minta ya ing metung king asikan na at ing metung naman minta ya king negosyu na. 6 Ding aliwa naman dekap da la ring ipus a tinubud na; penasakit da la at melaus da lang pete. 7 Mimua ya ing ari at peparala na la ding sundalus na at pepapate na la ding tampalasan at pepasilab ne ing karelang siudad. 8 Kaybat ngana karela, ‘Makasadia na ing kasalan, oneng e la karapatdapat ding mekumbira. 9 Ngeni munta kayu karing dalan a matau at kumbiran yu lang datang king sidia ku ding sablang taung akit yu.’ 10 Inya minta la ding ipus karing dalan at tinipun da la ring sablang atagpuan da: e mayap o mayap a tau; at kinatmu ya karing mekumbira ing lugal nung nu da la ikasal. 11 “Inyang linual ya ing ari ba na lang lawan ding bisita, ikit ne ing metung a taung e makaimalan pakipagkasal. 12 ’Abe,’ ngana, ‘baket linub ka keti a e ka makaimalan pakipagkasal?’ Oneng ala yang apakibat ing tau. 13 Kanita ngana ning ari karing ipus, ‘Igapus ye gamat at bitis at iyugse ye king karalumduman king lual. Karin ya kumiak at mitigis a ipan.’ ” 14 At nganang memupus Jesus, “Dakal la ding meyaus, oneng ditak la mu ding mepili.” 15 Meko la ding Pariseo at minisip lang paralan nung makananu reng arakap i Jesus king pamagsalita na. 16 Kaybat na nita, tiburan da lang makikit kang Jesus ding karelang alagad at ding mapilan a tauan nang Herodes. Ngara kang Jesus, “Maestro, balu mi ing tapat kayu at tuturu yu ing sablang katutuan tungkul king kaburian na ning Dios para king tau. E kayu biasang mangabiran kenu man, uling paraparehu mu ing lawe yu karing tau. 17 Sabian yu na kekami nung nanu ing pamalak yo? Labag king Kautusan tamu ing mamayad buis king Emperador ning Roma o ali?” 18 Oneng balu nang Jesus ing e mayap dang parasan, inya ngana karela, “Hipokrita! Obat buri yu kung subukan? 19 Pakit ye kanaku ing salaping pamayad buis!” Inyang inabutanan da ne, 20 kitang na karela, “Kaninu ya larawan at lagyu ing makatatak ken?” 21 Ngarang mekibat, “King Emperador la.” Inya nganang Jesus karela, “Nung makanyan, ibie yu king Emperador ing mangaintulid king Emperador, at ibie yu king Dios ing mangaintulid king Dios.” 22 Mipamulala la king pekibat nang iti at likuan de. 23 Kanita mu ring aldong ita linapit la kang Jesus ding mapilan a Saduseo. E la maniwala ding taung deti king ating pamaniubling mebie. 24 Ngara, “Maestro, sinabi nang Moises: ‘Nung ing metung a lalaki mate yang alang akalakuanan a anak, sukat neng pakasalan ning kapatad nang lalaki ing mebalu ban mikayanak ya para king meyangu-bie.’ 25 Ating pitung mikakapatad a lalaki. Mekiasawa ya ing pangane at kaybat mete yang alang akalakuanan a anak, inya pekasalan ne ning kapatad a katuki na ing mebalu. 26 Makanyan munaman ing milyari king kadua, king katlu, at angga king kapitu. 27 Katataulian, mete ya naman ing babai. 28 Ngeni, king pamaniubling mebie, ninu karing pitung mikakapatad ing maging asawa na, anti na ning mikasal ya karela ngan?” 29 Nganang mekibat Jesus karela, “Maragul ing kekayung pamagkamali uling e yu la aintindian ding Kasulatan ni e yu aintindian ing upaya na ning Dios. 30 Uling king pamaniubling mebie, e na la miyayasawa ding lalaki at babai; nune mie lang antimo ding anghel karin banua. 31 Tungkul naman king pamaniubling mebie, e yu pa wari abasa ing sinabi na kekayu ning Dios? Sinabi na, 32 ’Aku ing Dios nang Abraham, ing Dios nang Isaac, at ing Dios nang Jacob.’ Buri nang sabian niti king e re Dios ding mete nune Dios de ring mabie.” 33 Mengapamulala la ding dakal a taung mekaramdam king tuturu na. 34 Mitipun la ngan ding Pariseo inyang abalitan da nung makananu na lang apatahimikan Jesus ding Saduseo. 35 At mengutang ya kang Jesus ing metung karela a talaturu ning Kautusan ba neng subukan. 36 Ngana, “Maestro, isanu ing maragul diling utus king Kautusan?” 37 Pekibat nang Jesus, “Luguran me ing Ginung kekang Dios king mabilug mung pusu, king mabilug mung kaladua, at king mabilug mung kaisipan.’ 38 Yan ing maragul diling utus. 39 Kalupa nia naman niti ing kadua: ‘Luguran me ing kalupa mung tau antimo ing sarili mu.’ 40 Kareting aduang kautusan karin ya makatalakad ing mabilug a Kautusan at ing turu da ring propeta.” 41 Kabang makatipun la ding Pariseo, kitang nang Jesus karela, 42 “Nanu ing pamalak yu tungkul king Cristo? Kaninu ya anak?” Ngarang mekibat, “Anak neng David.” 43 Kitang nang Jesus karela, “Nung makanyan, baket king agkat ning Espiritu i David inaus neng ‘Ginu’? Sinabi na, 44 ‘Ngana ning Ginu king kakung Ginu: Lukluk ka king banda kung wanan, anggang e ku la lubus apasukuan keka ding kekang kalaban.’ 45 Ngeni, nung i David mismu ausan neng ‘Ginu,’ makananu neng malyaring anak kanita?” 46 Agyang metung mung amanu alang mekapakibat kang Jesus, at manibat na ketang aldong ita ala nang mengangas pang mangutang kang Jesus.
1 Kaybat na nita, inarapan na lang Jesus ding dakal a tau ampon ding alagad na at ngana karela, 2 “Ding talaturu ning Kautusan at Pariseo ila ding mirinan upaya ban palino king Kautusan nang Moises. 3 Inya pamintuan yu at tukian ing nanumang yuyutus da kekayu, oneng e yu la pakiapusan king daraptan da, uling e ra tutuparan ing ipanaral da. 4 Manaptas lang mangabayat a karga at papusan da karing tau, kabang ila naman agyang metung mu man karing taliri da e re kikimut ban saupan da lang magkarga kareti. 5 Pakitang-tau mu ing sablang dapat da. Alben yu nung nu la pangalapad ding karelang pilakteria at pakakabakaba da la borlas ding karelang balabal. 6 Maburi lang tutung lulukluk karing kabisera neng makipamiesta la at karing piling luklukan karing sinagoga; 7 tutu rang buri ing pupugayan da la karing palengki at ausan da lang ‘Maestro.’ 8 Oneng ikayu e kayu payaus ‘Maestro,’ uling mikakapatad kayu ngan at metung kayu mu Maestro. 9 E ye ausan ‘Tata’ ing ninuman keti king yatu, anti na ning atin kayung metung mung Tata a atyu banua 10 ni e kayu payaus ‘Talaturu,’ uling atin kayung metung mung Talaturu at ya ing Cristo. 11 Ing pekamarangal kekayu ya ing maging talasuyu yu. 12 Mibaba ya ing ninumang mitatas king sarili na, at mitas ya ing ninumang mibababa king sarili na. 13 “Makalunus na kayo, ikayung talaturu ning Kautusan at Pariseo! Hipokrita! Sasara ye ing pasbul ning Kayarian ning Banua karing tau. E na kayu bisang lungub, makanyan man sasabatan yu la pa ding taung bisang lungub! 14 [“Makalunus na kayo, ikayung talaturu ning Kautusan at Pariseo! Hipokrita! Sasamantalanan yu ing pibandian da ring mebalu king kapamilatan na ning panalangin yung mangakaba! Uli na ning dapat yung yan lalung maging mabayat ing parusang miyabie kekayu!] 15 “Makalunus na kayo, ikayung talaturu ning Kautusan at Pariseo! Hipokrita! Daralakitan ye ing dagat at babaltangan ye ing mamala ba kayung makakonberti agyang metung mu mang paganu; oneng potang ikua yu ne, gagawan yeng dobli pang dagdag kaparusan king impierno antimo ikayu! 16 “Makalunus na kayo, ikayung talaturu ning Kautusan at Pariseo! Bulag a talataid! Tuturu yu, ‘Nung ing ninuman susumpa ya king Templo alang ulaga ing sumpa na. Nung king gintu na ning Templo karin ya sumpa, matibe ing sumpa na.’ 17 Bulag at mangmang! Isanu ing lalung maulaga: ing gintu o ing Templo a makapagbanal king gintu? 18 Sasabian yu pa, ‘Nung ing ninuman susumpa ya king altar, ita alang ulaga, nung king ain a atyu babo ning altar karin ya sumpa, sukat nang tuparan ing sumpa na!’ 19 Bulag kayu pin! Isanu ing lalung maulaga: ing ain o ing altar a makapagbanal king ain? 20 Inya ing taung susumpa king altar, susumpa ya king altar at king ain a atyu babo ning altar. 21 Nung ing metung a tau susumpa ya king Templo, susumpa ya king Templo at king Dios a manuknangan king Templo. 22 At nung ing metung a tau susumpa ya king banua, susumpa ya king luklukan ning Dios at king makalukluk karin. 23 “Makalunus na kayo, ikayung talaturu ning Kautusan at Pariseo! Hipokrita! Babie kayung kapulung parti pati na karing kekayung paniangkap, antimo ing paminta, anis at komino, oneng pabaya na kayu man karing lalung maulagang bage a tuturu na ning Kautusan, antimo ing hustisia, ing lunus at ing katapatan. Ila deti ring sukat yung tuparan kayabe ning pamag-asikasu yu tungkul karing aliwang bage. 24 Bulag kayung talataid! Sasalakan ye ing ayup-ayupan king kekayung inuman, oneng iyakmul yu ne man ing kamelyu! 25 “Makalunus na kayo, ikayung talaturu ning Kautusan at Pariseo! Hipokrita! Pakalinis-linis yu la lual ding kekayung piinuman at pipanganan kabang kilub mitmu la karing bage ikua yu king kapanakawan at kasakiman. 26 Bulag a Pariseo! Linisan me pa mu kilub ding piinuman at pipanganan ban luminis la naman king lual. 27 “Makalunus na kayo, ikayung talaturu ning Kautusan at Pariseo! Hipokrita! Mengari kayu karing pantiun a pininturan maputi a masanting akakit kilual, oneng kilub mitmu la king sablang dinat at karing butul da ring mete. 28 Makanyan kayung mayayakit karing sablang tau. King akakit ding tau balamu nung nu na kayu anti pangayap, oneng kilub mitmu kayung pamagkunwari at kasalanan. 29 “Makalunus na kayo, ikayung talaturu ning Kautusan at Pariseo! Hipokrita! Igagawa yu lang masanting a pantiun ding propeta at palamutian yu la ding monumento da ring mayap a tau 30 at ngayung sasabi, ‘Nung mabie na kami sana kanitang panaun da ring kekaming makatua, e ke mekiabe king pamakamate karing propeta.’ 31 Ikayu mismu tatanggapan yu na ngeni king kekayung pamagsalita king anak da kayu detang mekamate karing propeta. 32 Sige, isundu yu itang pegumpisan da ring makatua yu! 33 Kamamalu, lahing ubingan! Makananu yung alisian ing pangaparusan yu king impierno? 34 Inya itubud ku la kekayu ding propeta, ding taung mangabiasa at talaturu. Pamaten yu la ding aliwa karela at ipaku yu la king krus ding aliwa. Paglatikuan yu la ding aliwa karin king kekayung sinagoga at lumipat kayu karing siudad manintun karela ba yu lang dakpan. 35 Uli na nian, miras kekayu itang kaparusan a katulid ning pamakamate karing taung mayap, manibat kang Abel a alang kasalanan angga na kang Zacarias a anak nang Berekia a kekong pete pilatan ning Templo at ning altar. 36 Sasabian ku kekayu: dugpa ing parusa para karing tau king kasalukuyan a panaun! 37 “Jerusalem, Jerusalem! Ika ing makamate karing propeta at mamasibas karing tinubud ning Dios keka! Mekatapilan ing buri ku lang tipunan ding kekang anak, antimo nung makananu na lang titipunan ning gaindung manuk ding sisi na lalam nang pakpak, oneng e ka bisa! 38 Inya mipaburen yang lubus ing kekang Templo. 39 Sasabian ku keka, e mu na ku akit pasibayu manibat ngeni anggang e mu sabian, ‘Bendisyunan ne sa ning Dios ing daratang king lagyu ning Ginu.’ ”
1 Meko ya i Jesus king Templo at kabang lulual ya, lepitan de ring alagad na at inaus de pansin tungkul karing gusali ning Templo. 2 Oneng sinabi na karela, “Pakalawan yu na lang masalese deng gusaling den. Sasabian ku kekayu, ala metung mang batu a mitagan makatumpak king kalupa nang batu karing gusaling den! Malasak la ngan!” 3 Kanitang misan, kabang makalukluk ya i Jesus karin king Bunduk ding Olibo, lepitan de ring alagad na at kitnan deng sarilinan. Ngara, “Kapilan ngan mapalyari ing kekang sinabi? Nanu ing maging palatandanan ba ming abalu ing paniatang mung pasibayu at ing kawakasan na ning yatu?” 4 Mekibat ya i Jesus, “Mingat kayu ban e na kayu alinlang ning ninuman! 5 Dakal la ding datang a gumamit king lagyu ku at ngarang sumabi, ‘Aku ing Cristo!’ At dakal la ding karelang linlangan. 6 Damdam kayung labanan at makabalita tungkul king gera; oneng e kayu paitakut. Alang kapilisian a mangapalyari ing makanyan, oneng e na buring sabian king miras na ing kawakasan. 7 Gerahan ne ning metung a bansa ing kalupa nang bansa at ing metung a kayarian laban king kalupa nang kayarian. Mika danup at ayun karing miyayaliwang lugal. 8 Ing sablang iti ya ing pamagumpisa na ning kasakitan. 9 “King panaun a ita, pikasaman da kayu ding sablang tau king uli ku at pandakpan da kayu ban parusan at paten. 10 Dakal lang gumulut king kasalpantayanan; mipapanganiaya la at mikakasama. 11 Lunto la kanita ding propetang e tutu at linlangan da la ring dakal a tau. 12 Uli na ning pangalaganap ning kasalanan a lunto, dimla ing lugud da ring keraklan. 13 Oneng ing ninumang manatiling tapat angga king kawakasan ya ing miligtas. 14 At ing Mayap a Balita tungkul king Kayarian mipanaral ya king mabilug a yatu ba reng akilala ding sablang bansa. Datang na kanita ing kawakasan. 15 “Akit yung marapat king banal a lugal ‘Ing Makapangilabut a Kasiran’ a inula nang propeta Daniel. Makatalakad ya king banal a lugal.” (Iti pansingan na sanang masalese ning babasa!) 16 “Potang malyari na yan, sukat lang tumakas karing bunduk-bundukan ding atyu Judea. 17 E ne titipa ing taung atyu king asotea na ning bale na at kumang ilual na king bale na. 18 E ya sukat mumuli ing taung atyu king marangle para kumang imalan na. 19 Makalunus lang tutu king panaun a ita ding babaing mabuktut at ding ating pasusuan! 20 Ipanalangin yu king e sa mitagun ing pamanakas yu king panaun na ning dimla o king Aldo ning Sabbath. 21 Alang kalupa ing kaligaligan king panaun a ita king mengapalyari na king milabas manibat na kanitang melalang ya ing yatu angga na king kasalukuyan o king datang a panaun. 22 Oneng e na paintulut ning Dios ing lambat ing anti kanita, nung ali, metung mang tau alang mitagan. Alang-alang karing pinili na, e na palambatan ning Dios. 23 “Nung king panaun a ita sabian na ning ninuman, ‘Lawen yu, atyu keni ing Cristo!’ o ‘Atyu karin!’ e kayu maniwala. 24 Lunto la ding Cristo a e tutu at propetang e tutu. Pakit lang miyayaliwang tanda at milagru a tutung pagmumulalan ba ra lang alinlang pati na ding pinili ning Dios, nung malyari mu sa. 25 Tandanan yu, king sinabi ku iti kekayu bayu mapalyari. 26 “Inya nung sabian da kekayu, ‘Lawan yu, atyu king disyerto!’ e kayu pupunta karin. Nung sabian dang ‘Lawan yu, atyu keni king kuartu!’ e kayu maniwala. 27 Uling ing Anak ning Tau datang ya anting kildap a gugulis king banua ibat king aslagan angga king albugan. 28 “Nukarin mang ating mabubuluk a bangke karin manakit ka namang balawe a pakatipun. 29 “E lambat kaybat ning kaguluan a mapalyari king panaun a ita, e na ibie ning aldo ing sala na, dalumdum ya ing bulan at manabu la ding batuin ning banua at milisia la ding planeta karing karelang dalan. 30 Kaybat na nita, lunto ya king banua ing tanda ning Anak ning Tau; kumiak la ding sablang tau keti king yatu at akit deng daratang ing Anak ning Tau libutad ding biga kayabe na ning kayupayan at maragul a kamalan. 31 Maramdam ya ing matning trumpeta at itubud na la ding anghel na karing apat nang suluk ning yatu; tipunan da la ring taung pinili na ibat king mabilug a yatu. 32 “Sukat kayung mika lisyun king tanaman a higera. Neng sasagiwa ya sanga at lalsut ya tulud balu yu king ing kaleldo malapit na. 33 Makanyan munaman, potang akit yu na lang mangapalyari deting sablang bage balu yu na king malapit neng datang ing Anak ning Tau; atyu ne king kekayung pasbul. 34 Tandanan yu: e la magisan mate ding tau king kasalukuyan anggang e metupad iting sabla. 35 Ing banua at ing yatu lumipas la, oneng manatili la ding amanu ku. 36 “Alang makibalu metung man king paniatang na ning aldo at ing oras a ita ni ding anghel ning banua ni ing Anak. Ing bukud mung makibalu ya ing Ibpa. 37 Ing paniatang na ning Anak ning Tau kalupa na nitang milyari king panaun nang Noe. 38 Kanitang panaun bayu dinatang ing albug, mamangan la at miminum ding tau; makiasawa la ding lalaki at babai angga king mismung aldo a linub ya king barku i Noe. 39 At e ra balu ing malilyari angga king dinatang ing albug at tiki na la ngan ning albug. Makanyan munaman ing malyari potang datang ne ing Anak ning Tau. 40 King panaun a ita karing aduang taung atyu king marangle, mayakua ya ing metung at mitagan ya ing kadua. 41 Karing aduang babaing gigiling trigu, mayakua ya ing metung at mitagan ya ing kadua. 42 Inya mingat kayu uling e yu balu nung nanung aldo ing paniatang na ning kekayung Ginu. 43 Oneng tandanan yu ini: nung ing metung a mibalebale balu na nung nanung oras ning bengi karin ya datang ing mapanako, siguradung e ya matudtud at e ne paburen makapanlub king bale na. 44 Inya, makanyan kayu namang sukat makasadiang parati, uling datang ya ing Anak ning Tau king oras a e ye panenayan datang! 45 “Ninu ing ipus a tapat at biasa? Ya itang penibalan na ning panginuan na karing aliwang ipus ban munie pamangan karela king takdang oras. 46 Mapalad ya ing ipus a ita nung king pamagbalik na bale ning panginuan na dasnan neng tutupad king obrang tituk na keting ipus! 47 Sasabian ku kekayu, ipanibala na ning panginuan na ing sabla nang pibandian. 48 Nung ing ipus a e mu apaniwalan, sabian na king sarili na, ‘Malambat ya pang e datang ing kanakung panginuan, 49 kaybat maging mabagsik ya karing kalupa nang ipus at makipangan ya at makipaninum karing lasenggu, 50 magbalik ya ing panginuan na ning ipus a ita king aldo a e na panenayan at king oras a e na balu. 51 Siguradung parusan ne at iyabe ne karing hipokrita. Karin ya tumangis at mitigis a ipan.
1 “King panaun a ita, ing Kayarian ning Banua apakilupa me king anti kaniti: ating apulung dalagang linual ban sagana king lalaking kakasal. Atin yang daralang sulu ing balang metung karela. 2 Mangmang la ding lima karela at maisip la ding lima. 3 Ding limang mangmang dela da la ring karelang sulu, oneng e la migbakal reserbang laru. 4 Oneng ding limang maisip migdala lang aliwang laru bukud ketang atyu karing sulu ra. 5 Meyantala ya ing lalaking kakasal king paniatang na, inya ikua rang mitundu ding dalaga angga king mipatudtud la. 6 “Inyang kapitangan nang bengi meramdam ing kulisak, ‘Oyni na ing lalaking kakasal! Lumual na kayu at salubungan ye!’ 7 Migising la ding apulung dalaga at inayus da la ring sulu da. 8 Ngara ding limang mangmang karing limang maisip, ‘Idake yu kami king laru yu uling matatda la ding sulu mi.’ 9 Oneng ngarang mekibat, ‘Pota e makagyu kekatamu ngan; mayap pa munta kayu saguli karing tindahan at sali kayung para kekayu.’ 10 Inya linual la ding limang mangmang ban saling laru. Kabang ala lu, dinatang ya ing lalaking kakasal. Linub la ding limang dalagang maisip a makapanaya at makasadia at melaus king lugal ning kasalan a kayabe ning lalaking kakasal; at misara ya ing pasbul. 11 “Kaybat na nita, dinatang la ding limang mangmang a dalaga. Ngarang kinulait, ‘Ginu, ginu, ibuklat ye ing pasbul!’ 12 Oneng nganang mekibat karela, ‘E malyari; e ra kayu kakilala.’ 13 Nganang menaring Jesus, “Maglame kayu, uling e yu balu ing aldo ni ing oras!” 14 “King panaun a ita, ing Kayarian ning Banua apakilupa me kaniti: ating taung maglakbe king marayung lugal. Inaus na la ding ipus na bayu ya meko at penibala na karela ing pibandian na. 15 Likuananan neng salaping gintu ing balang metung karela agpang king gelingan na: ing metung likuananan neng limang libung salaping gintu, ing kadua aduang libung salaping gintu, at ing katlu, libu. Kaybat na lang aintriga deti, meko ne. 16 Kanita mu rin, pemuhunan na la ding salapi ning tinanggap limang libung salaping gintu at apadobli na la king pakinabang. 17 Makanyan munaman ing depat na ning tinanggap aduang libung salaping gintu at apadobli na la king pakinabang. 18 Oneng ing ipus a tinanggap libu, linual ya at kinulkul ya king gabun at karin na la selikut ding salapi na ning panginuan na. 19 “Kalabas na ning makabang panaun, migbalik ya ing panginuan da ring ipus a deta at meniawad yang kwenta tungkul karing salaping peniwala na karela. 20 Dinatang ya ing ipus a tinanggap limang libung salaping gintu. Sinabi na, ‘Ginu, likuananan yu ku pung limang libu. Lawan yu! Mika pakinabang kung aliwang limang libung salaping gintu; oren pu.’ 21 Ngana ning amu na, ‘Masanting! Salamat king sipagan mu at katapatan! Anti na ning apaniwalan da ka king anti kareting alaga, ipaniwala ku la keka ding lalung mangaragul a alaga. Mekeni, makisulu ka kanaku.’ 22 Kaybat na nita, dinatang ya naman ing ipus a tinanggap aduang libung salaping gintu at ngana, ‘Likuananan yu ku pung aduang libung salaping gintu. Alben yu! Oreni pa ding aduang libung salaping gintu a meging pakinabang ku!’ 23 Ngana ning amu na, ‘Masanting! Salamat king sipagan mu at katapatan! Anti na ning apaniwalan da ka king anti kareting alaga, ipaniwala ku la keka ding mangaragul a alaga. Mekeni, makisulu ka kanaku.’ 24 Dinatang ya naman ing ipus a tinaggap libung salaping gintu at ngana, ‘Balu ku pu, ginu, king maigpit kayu: pupupul kayu king e yu tenam, papalut kayu king e yu silbagan bini. 25 Migaganaka ku; inya selikut ku la king kulkul ding kekayung salapi. Oreni pu ding salapi yo.’ 26 Ngana ning panginuan na, ‘Ala kang kwentang tau, tiktak ka katamad! Balu mu nang pupupul ku king e ku tenam at papalut ku king e ku pipagalan, 27 baket e mu la bildug ding salapi ku king bangku ban king pamagbalik ku e mu ing asubli mu la nune mika interes la sana? 28 Ngeni, kuanan yu la ding salapi keya at ibie yu la king mika pakinabang a limang libu. 29 Uling itang atin na mirinan ya pa angga king maging labis-labis ing atyu keya; oneng itang ala pati na itang ditak a atyu keya milako pa. 30 Tungkul naman kening alang kwentang ipus a ini, iyugse ye king karalumduman king lual ban karin ya manangis at mitigis a ipan.’ 31 “Potang datang ne ing Anak ning Tau antimong Aring makamal at ding sablang anghel a kayabe na, lukluk ya king mal a tronu. 32 Mitipun la arapan na ding sablang tau ning mabilug a yatu. Kanita pikawanian na la karing aduang grupu, antimo nung makananung ing pastul kakawani na la ding tupa karing kambing: 33 ibili na la king banda nang wanan ding tupa at ding kambing king banda nang kayli. 34 At sabian na ning Ari karing atyu king banda nang wanan, ‘Munta kayu keni, ikayung binendisyunan nang Ibpa ku! Munta kayu keni at tanggapan ye ing kayarian a misadia para kekayu manibat na king pangalalang na ning yatu. 35 Uling meranup ku at pepakan yu ku; mau ku at pepainuman yu ku; dayuan ku at tinggap yu ku karing pibalebale yu, 36 lubas ku at pepaimalanan yu ku; mesakit ku at liningap yu ku; atyu ku king sukulan at delawan yu ku!’ 37 Ipakibat da kanita ding taung makatuliran, ‘Ginu, kapilan da ka ikit danupan at pepakan da ka o mau at pepainuman da ka? 38 Kapilan da ka ikit dayuan at tinggap da ka karing pibalebale mi o kaya lubas at ka (ka at) pepaimalanan da ka? 39 Kapilan da ka ikit mesakit o atyu king sukulan at delawan da ka?’ 40 Nganang makibat ning Ari karela, ‘Ing katutuan sasabian ku kekayu king ing nanumang depat yu king metung kareting malating diling kapatad ku, kanaku yu depatan!’ 41 “Kaybat sabian na karetang atyu king banda nang kayli, ‘Dumayu kayu kanaku, ikayung misumpa! Munta kayu king alang anggang api a misadia para king diablo at karing anghel a kampun na! 42 Uling meranup ku, oneng e yu ku pepakan; mau ku, oneng e yu ku dininan inuman; 43 dayuan ku, oneng e yu ku tinggap karing pibalebale yu; lubas ku, oneng e yu ku pepaimalanan; mesakit ku at atyu king sukulan, oneng e yu ku delawan.’ 44 Kanita tumutul la, ‘Ginu, kapilan da ka ikit danupan o mau o dayuan, lubas, masakit o atyu king sukulan at e da ka seupan?’ 45 Nganang makibat karela ning Ari, ‘Ing katutuan sasabian ku kekayu, kapilan man pigkaimutan yeng seupan ing metung kareting malating dili, aku ing pigkaimutan yung saup.’ 46 Inya munta la king alang anggang kaparusan, oneng ding taung makatuliran munta la king bie alang angga.”
1 Inyang ayari nang tirung Jesus iting sabla, ngana karing alagad na, 2 “Antimo ing balu yu, adua na mung aldo Piesta na na ning Pamaglagpus at mipanganiaya ya ing Anak ning Tau ban mipaku ya king krus.” 3 Ketang penandit a ita, ding pamuntuk da ring pari at ding makatua na ning balen makatipun la king palasyu nang Caifas, ing Pekapun ding Pari. 4 Pipulung da nung makananu reng aparakap king makalihim i Jesus at kaybat ipapate re. 5 Ngarang sinabi, “E tamu tutud king piesta pota mika kaguluan karing tau.” 6 Kanitang atyu karin Betania i Jesus, minta ya king bale nang Simon a leprosuan. 7 Dinatang ya ing metung a babai; magdala yang metung a alabastrung lulanan mitmung mal a pabanglu. Lepitan ne i Jesus kabang mamangan ya at tigtug na ing pabanglu king buntuk nang Jesus. 8 Panakit da kaniti mimua la ding alagad at ngarang kinutang, “Baket sasayangan na ing pabanglu? 9 Malyari nang pisaling mal ing pabanglu at ipamie na ing abli karing kalulu!” 10 Balu nang Jesus ing karelang pisasabian, inya ngana karela, “Baket guguluan ye iting babai? Metung a bage mayap ing depat na kanaku. 11 E la mako kekayu ding kalulu, oneng e yu ku akayabe kapilan man. 12 King pamitugtug na king pabanglu king kanakung katawan isasadia na na ku king kanakung pangakutkut. 13 Tandanan yu, nukarin ya man mipanaral ing Mayap a Balita, mabanggit munaman ing depat na niting babai bilang kapigaganakan keya.” 14 Kanita ing metung karing labing adua, itang milagyuan Judas Iscariote, mekikit ya karing pamuntuk da ring pari. 15 Nganang kinutang karela, “Nanung ibie yu kanaku nung saupan da kayung makarakap kang Jesus?” Beyaranan deng atlung pulung salaping pilak. 16 Manibat na kanita menintun neng oportunidad i Judas ban apagtaksilan ne i Jesus. 17 King mumuna nang aldo ning Piesta ning Tinape Alang Lebadura, linapit la ding alagad nang Jesus at ngarang kinutang, “Nukarin mu buring isadia mi para keka ing apunan na ning Pamaglagpus?” 18 Nganang mekibat karela, “Puntalan ye itang metung a tau king siudad, at sabian yu keya, ‘Ing Maestro sasabian na: ing oras ku miras na. Buri kung pagselebran ing Pamaglagpus king bale mu a kayabe ding alagad ku.’ ” 19 Depat da ring alagad ing penabilin nang Jesus karela at sidia ra ing apunan para king Pamaglagpus. 20 Inyang mabengi na, linukluk yang mengan i Jesus a kasulu da ring labing adua. 21 Nganang Jesus kabang mamapun la, “Ing katutuan sasabian ku kekayu: pagtaksilan na ku ning metung kekayu.” 22 Mebalisa la lub ding alagad kaniting sinabi nang Jesus. Ing metung at metung karela kitang na, “Gino, ako?” 23 Mekibat ya i Jesus, “Ing mitiltil king tinape na king pinggan abe ku, ita ya ing magtaksil kanaku. 24 Arapan na ning Anak ning Tau ing kamatayan na, antimo ing sasabian ding Kasulatan, oneng makalunus ne itang taung maging kasangkapan na ning pamagtaksil king Anak ning Tau! Mayap pa ing e ne mibait!” 25 Kanita i Judas, ing magtaksil kang Jesus, migsalita ya, “Aku galang ing amanuan mo, Maestro?” Mekibat ya i Jesus, “Ika na mismu ing sinabi.” 26 Kabang mamangan la, kinangwa yang tinape i Jesus; pepasalamat ya king Dios, pemirasu ne ing tinape at binie ne karing alagad na. Ngana, “Tanggapan ye iti at kanan ye; iti ya ing kanakung katawan.” 27 Kaybat na nita, kinua ne ing kopa; pepasalamat ya king Dios at binie ne karela. At nganang sinabi, “Minum kayu kaniti, ikayu ngan; 28 uling iti ya ing daya a maging tanda ning kasunduan ning Dios, ing daya kung mibubu ban mipatawaran la kasalanan ding dakal a tau. 29 Sasabian ku kekayu; e na ku minum pasibayu kaniting alak anggang e ku inuman ing bayung alak kayabe yu king Kayarian nang Ibpa ku.” 30 Selisi deng kinta ing metung a kanta, at kaybat linual lang papunta king Bunduk ding Olibo. 31 Kanita nganang Jesus karela, “King mismung benging iti, ikayu ngan lakuan yu ku, antimo ing sasabian na ning Kasulatan, ‘Ing Dios sasabian na: Paten ke ing pastul at mikalat-kalat la ding tupa.’ 32 Oneng kaybat kung sinubling mebie, muna ku kekayu karin Galilea.” 33 Migsalita ya i Pedro at ngana kang Jesus, “Agyang lakuan da ka ding sabla, aku e ra ka lakuan kapilan man!” 34 Nganang Jesus kang Pedro, “Oyni ing tandanan mo: bayu ya tulauk ing tatyo kaniting kabengian, mekatatlu mu na ku alingad.” 35 Nganang tinutul Pedro, “Agyang misan da kung paten kayabe mu, kapilan man e ra ka ilingad!” At makanyan munaman ing sinabi da ring sablang alagad. 36 Kaybat na nita, tiki na lang Jesus ding alagad na king metung a lugal a mayayaus Getsemani. Sinabi na karela, “Lukluk kayu pa ken saguli; munta ku banda keta ban manalangin.” 37 Oneng tiki ne i Pedro at ding adua nang anak Zebedeo. Megumpisa neng detangan ning maragul a lungkut at pagsalbat. 38 Ngana karela, “Tutung mabayat ing panamdaman na ning pusu ku; maibug kung maspak a salu king lungkut. Manatili kayu ken at makipaglame kayu kanaku.” 39 Sinulung ya pang bagya; migsakab ya king gabun at nganang menalangin, “Ibpa ko, nung malyari, idayu me kanaku iting kopa! Oneng aliwa ing kaburian ku, nune ing keka ya ing matupad.” 40 Belikan na la ding atlung alagad at disnan na lang matudtud. Ngana kang Pedro, “E yu talagang abatang makipaglame kanaku agyang metung mu mang oras? 41 E kayu matudtud, manalangin kayu ban e kayu manabu king tuksu. Ing espiritu bisa ya, oneng ing laman maina ya.” 42 King kaduang besis pasibayu na lang likuan Jesus at saka ya menalangin. Ngana, “Ibpa ko, nung e ya malyaring mirayu iting kopa anggang e ke inuman, ing kaburian mu ya ing matupad.” 43 Belikan na lang pasibayu ding alagad at disnan na lang matudtud uling tutu lang mitutundu. 44 Inya pasibayu na lang likuan at menalangin yang katlung besis; makanyan mu rin ing penalangin na. 45 Kaybat na nita, belikan na la ding alagad at ngana karela, “Matudtud kayu pa at paynawa angga ngene? Miras na ing oras ban ing Anak ning Tau manabu ya king gamat da ring taung makasalanan. 46 Talakad na kayu, tara na. Lawan yu, oyni na ing taung magtaksil kanako!” 47 E pa man meyaring magsalita i Jesus, dinatang ya i Judas, ing metung karing labing adua. Kayabe na la ding dakal a taung magdala-dalang espada at palupalu. Ibat la karing pamuntuk da ring pari at karing makatua na ning balen. 48 Atin yang binie senias ing taksil karing kayabe na. Ngana, “Itang uman ku ya ing taung kekayung buri. Dakpan ye!” 49 Inyang miras ya i Judas katataglus nang linapit kang Jesus at ngana, “Mayap a bengi pu, Maestro!” at saka ne inuma. 50 Nganang Jesus, “Abe, daptan mu na ing saria mu.” Linapit la kanita ding tau at dekap de i Jesus; telan deng matalik. 51 Begut ne ning metung karing kayabe nang Jesus ing espada na at tinigpas ne ing ipus na ning Pekapun ding Pari, at apingas ne balugbug. 52 Ngana kanitang Jesus king alagad, “Isubli me king kaluban na ing espada mu, uling king espada la naman mate ding gagamit espada. 53 E mu wari balu king malyari kung maniawad saup kang Ibpa ku at ngeni mu rin malyari na kung paralan maygit labing aduang batalyun a anghel? 54 Oneng makananung matupad ing sasabian da ring Kasulatan? Sasabian da king makanyan ing sukat marapat.” 55 Kaybat na nita, sinabi nang Jesus karing dakal a tau, “Kailangan wari ing datang kayung magdalang espada at palupalu ba yu ku mung dakpan? Metung ku waring tulisan? Tuturu ku balang aldo king Templo at e yu ku dekap. 56 Oneng iti sukat ngan malyari ban matupad itang sinulat da ring propeta karing Kasulatan.” Kanita likuan de ring alagad na at tinakas la. 57 Dela de ring dinakap kang Jesus king bale nang Caifas, ing Pekapun ding Pari. Atyu la makatipun karin ding talaturu ning Kautusan at ding makatua na ning balen. 58 Makataluki ya i Pedro. Tikian ne king makarayu angga king patyu na ning bale ning Pekapun ding Pari. Sinalangi ya king patyu at mekiluklukan ya karing bante ba nang akit nung nanu ing malyari. 59 Ding pamuntuk da ring pari at ing mabilug a Sanhedrin pilit lang manintun saksing maglaram laban kang Jesus ba reng apapate. 60 Oneng e la manakit agyang dakal la ding migkusang migprisinta at memigawang sumbung laban kang Jesus. Katataulian, ating aduang taung tinalakad 61 at ngara, “Ing taung iti sinabi na, ‘Agyu keng lasakan ing Templo ning Dios at kilub ding atlung aldo italakad keng pasibayu.’ ” 62 Tinalakad ya ing Pekapun ding Pari at ngana kang Jesus, “Ala kang apakibat kaniting susumbung da laban keka?” 63 Oneng e ya bubulad i Jesus. Nganang pasibayung migsalita ning Pekapun ding Pari, “Yuyutus ku keka: King lagyu na ning Dios a mabie, sabian mu kekami nung ika ing Cristo, ing Anak ning Dios.” 64 Pekibat nang Jesus, “Ikayu na mismu ing sinabi. Oneng sasabian ku kekayu ngan: manibat ngeni akit ye ing Anak ning Tau a makalukluk king banda nang wanan ning Mayupayang tutu. Datang ya libutad ding biga ning banua!” 65 Panamdam na kaniti ning Pekapun ding Pari, ginabak na ing sarili nang imalan at ngana, “Kalapastanganan iti king Dios! Ala ta nang kailangan a aliwa pang testigu! Ikayu mismu dimdam yu ing kalapastanganan a sinabi na! 66 Nanung pamalak yu?” Mekibat la, “Sukat yang mate!” 67 Pigluran de kanita king lupa at penumbuk de. Penampaling de ring aliwa 68 at ngara, “Manula ka ngeni king daramdaman mi, Cristo! Sabian mu kekami nung ninu ing mekatud keka!” 69 Ketang penandit a ita, makalukluk ya i Pedro keta king patyu. Lepitan ne ning metung karing babaing ipus na ning Pekapun ding Pari at ngana, “Ika man kayabe na kang Jesus a taga Galilea.” 70 Oneng lingad nang Pedro iti king arapan da ring sabla. Ngana, “E ku balu nung nanu ing sasabian mu.” 71 Minta ya banda king pasbul ning patyu. Ikit ne ning metung pang ipus a babai at ngana karing atyu karin, “Ing lalaking ini kayabe neng Jesus ning Nazaret.” 72 Pasibayu, lingad nang Pedro iti at nganang susumpang mekibat, “E ke kakilala ing taung yan!” 73 Kaybat na ning ditak a penandit, lepitan de ring lalaking atyu karin i Pedro at ngara, “E mu na lilingad. Metung ka pin karing kayabe na. Ken mung puntu ning pamagsalita mu mararakap na ka!” 74 Kanita sinumpa ya i Pedro at ngana, “Miparusan ku nung e katutuan ing sasabian ku! E ke kakilala yang taung yan!” Ketang penandit a ita tinulauk ya ing tatyo 75 at aganaka nang Pedro ing sinabi nang Jesus: “Pedro, bayu ya tulauk ing tatyo, mekatatlu mu na kung ikuang alingad.” Linual ya at menangis yang kapait-paitan.
1 Pangayabak a maranun, pipulung da ring pamuntuk da ring pari at ding makatua na ning balen nung makananu reng apapate i Jesus. 2 Pepagapus deng tanikala at dela re at inarap kang Pilato, ing Gobernador. 3 Inyang ikit nang Judas a migtaksil kang Jesus king miyatulan yang kamatayan i Jesus, sinisian na ing depat na. Sibli na la ding atlung pulung salaping pilak karing pamuntuk da ring pari at karing makatua na ning balen. 4 Nganang sinabi, “Mikasala ku king taung alang kasalanan!” Ngarang mekibat, “Nanung pakialam mi kanita? Problema mu nang sarili yan!” 5 Belugse na lang Judas ding salapi king kilub ning Templo at likuan na la; meko ya at migbigti ya. 6 Pinulut da la ring pamuntuk da ring pari ding salapi at ngara, “Abli lang daya deni at labag king Kautusan ing iyabe la king pondu na ning Templo.” 7 Kaybat dang misangguni tungkul kareti, ginamit da lang piniali king gabun na ning mangawang kuran. Gewa re iting sementeryu para karing dayuan. 8 Ita ing sangkan nung inya angga ngeni ausan deng “Marangle ning Daya.” 9 Metupad kanita ing inula na ning propeta Jeremias: “Kinua da la ring atlung pulung salaping pilak, ing alagang tinuring da ring Israelita para paniali keya 10 at ginamit da lang piniali king gabun ning mangawang kuran, antimo ing inutus na kanaku ning Ginu.” 11 Inarap de kang Pilato i Jesus. “Ika pin ing Ari da ring Judio?” nganang kinutang ning Gobernador. Nganang mekibat Jesus, “Ika mismu ing sasabi.” 12 Oneng ala yang pekibat nanuman tungkul king susumbung da laban keya ding pamuntuk da ring pari at ding makatua na ning balen. 13 Inya nganang Pilato, “E mu daramdaman ing sablang susumbung da laban keka?” 14 Oneng e ya mekibat i Jesus agyang metung mu mang amanu, inya pigtakan nang e mu nanu iti ning Gobernador. 15 Balang banua, king Piesta ning Pamaglagpus, ugali na ning Gobernador ing mibulus metung karing preso a aduan ning balen. 16 Ketang panaun a ita ating metung a kabalitan a preso a milagyuan [Jesus] Barabas. 17 Inyang mitipun la ding dakal a tau, kitnan na lang Pilato, “Ninu ing buri yung ibulus ku kekayu, i [Jesus] Barabas o i Jesus a ausan dang Cristo?” 18 Balu nang masalese king delum de i Jesus uli na ning diria da. 19 Kabang makalukluk ya pa i Pilato king husgadu, atin yang pepasabi keya ing asawa na. Ngana, “E ka makialam king taung yan a alang kasalanan, uling meligalig kung e mu nanu king paninap ku nabengi tungkul keya.” 20 Ding pamuntuk da ring pari at ding makatua ning balen sitsutan da no man ding tau ba rang aduan kang Pilato ing ipabulus ne i Barabas at ipapate ne i Jesus. 21 Inya kitang nang pasibayu karela ning Gobernador, “Ninu kareting adua ing buri yung ipabulus ku?” Ngarang mekibat, “I Barabas!” 22 Nganang Pilato karela, “Nanu naman ing daptan ku kang Jesus a ausan dang Cristo?” “Ipapaku me king krus!” ngara ngan mekibat. 23 Nganang mengutang Pilato, “Nanu wari ing kasalanan a depat na?” Oneng lalu ra pang pekakulisak, ngara, “Ipaku ya king krus!” 24 Inyang ikit nang Pilato king ala neng akarapat at pota mika kaguluan pa, pepakua yang danum at inos na la ding gamat na king arapan da ring sablang tau at ngana, “Ala kung pakibatan king kamatayan na ning taung ini! Ikayung bala kanyan!” 25 Ngarang mekibat ding sablang tau, “Ing pakibatan dugpa kekami at karing anak mi.” 26 Pepabulus ne kanitang Pilato i Barabas at pepabarug na ne mang latiku i Jesus, at saka ne binie karela ba reng ipaku king krus. 27 Linub de ring sundalus nang Pilato i Jesus king palasyu na ning Gobernador at migpadurut ya keya ing mabilug a grupu da ring sundalus. 28 Likas de kang Jesus ing imalan na at pepasuluran deng balabal a misna kalutu king kule. 29 Kaybat na nita, ginawa lang koronang suksuk a liniko at pinutung de kang Jesus at pepatalanan deng metung a timbu king gamat nang wanan. Kaybat siklod-siklod la arap na at pisunu-sunu re. Ngarang sasabi, “Luid ya ing Ari da ring Judio!” 30 Pigluran de at kinua re kang Jesus ing timbu at pikpuk de buntuk. 31 Inyang tiknangan deng insultuan, likas de kang Jesus ing balabal at pepasulud dang pasibayu ing imalan na at kaybat linual de ban ipaku king krus. 32 Kalual da king siudad, asaganan de ing metung a tau Cirene, ing lagyu na Simon. Pinilit deng memusan king krus nang Jesus. 33 Karas da king lugal a mayayaus Golgota, ing lagyung mangabaldugan “Lugal ning Bungu,” 34 dininan deng alak a semutanan atdu. Kabud atakman na, e na belaus ininum. 35 Pinaku re king krus at kaybat piparti-parti da ing imalan na king kapamilatan na ning bagutan. 36 Kaybat na nita, linukluk la karin at binten de. 37 Mibili lang kasulatan king kabuntukan na tungkul king sumbung da laban keya. Ya ini: “Iti ya i Jesus, ing Ari da ring Judio.” 38 Kaybat pinaku da la naman karing aduang krus ding aduang tulisan; ing metung king banda nang wanan Jesus at ing metung king bandang kayli. 39 Pipiling la ding taung lalabas at palmuran de i Jesus 40 at ngara, “Ika ing bisang lasak king Templo at kilub ding atlung aldo italakad meng pasibayu! Obat e mu iligtas ngeni ing sarili mu? Kuldas ka keng krus a yan, nung ika ing Anak ning Dios!” 41 Antimu rin, insultuan de ring pamuntuk da ring pari, ding talaturu ning Kautusan, at ding makatua ning balen. Ngara, 42 “Linigtas na la ding aliwang tau oneng e na aligtas ing sarili na! Ya kanu ing Ari ding Israelita! Nung kuldas ya ngeni king krus, maniwala kami keya! 43 Manalig ya king Dios at sasabian na king ya ing Anak ning Dios. Alben tamu, nung buri ne ping iligtas ning Dios ngeni!” 44 Mekiabe la king pamaninsultu kang Jesus pati na ding tulisan a kayagnan nang mipaku king krus. 45 Inyang ugtung aldo na meralumdum ya ing mabilug a bansa angga itang alas tres. 46 Inyang alas tres na, nganang kinulait masikan Jesus, “Eli, Eli, lema sabachthani?” ngana wari, “Dios ko, Dios ko, baket pepaimburisan mu ku?” 47 Dimdam de ring mapilan karing pakatalakad karin at ngara, “Ausan ne i Elias!” 48 Milayi yang agad-agad ing metung karela; kinangwa yang espongha; sinoso ne king alak a maslam at inasta ne king timbu at sibukan neng pepainuman kang (i) Jesus. 49 Oneng ngara ding aliwa, “Alben tamu, nung datangan neng Elias ba neng iligtas!” 50 Pasibayu yang kinulait masikan i Jesus at mepatad ya pangisnawa. 51 Ketang penandit a ita megabak ya ing kortina na ning Templo manibat babo angga lalam. Minayun at mebangal la ding batung mangaragul at 52 mibuklat la ding pantiun. Memaniubli lang mie ding dakal a taung banal a pakakutkut. 53 Linual la karing pantiun; at kaybat nang sinubling mebie Jesus, minta la king Banal a Siudad at karin dakal la ding menakit karela. 54 Inyang ikit nang minayun ning kapitan ampon ding sundalus a kayabe nang magbante kang Jesus at ikit da ing sablang mepalyari, mitakutan la at ngarang sinabi, “Tutu pin ing Anak ne ning Dios!” 55 Atyu la naman karin magumasid makarayung bagya ding dakal a babaing tinuki kang Jesus manibat Galilea at liningap king miyayaliwang pamangailangan na. 56 Kabilang la kareti di Maria Magdalena, i Mariang ima da ri Santiago at i Jose, at ing asawa nang Zebedeo. 57 Inyang mabibengi na, dinatang ya ing metung a masalaping tau Arimatea; Jose ing lagyu na. Metung ya namang alagad nang Jesus. 58 Mekikit ya kang Pilato at pekisabi ne ing bangke nang Jesus. Minie yang utus i Pilato king ibie re kang Jose ing bangke. 59 Kinua neng Jose ing bangke at binalut ne king bayung ulas a linen. 60 Binili ne king sarili nang pantiun a bayu na pa mung pepalukib king batu. Kaybat na nita, peparagus ne ing maragul a batu bilang pekatakap na ning kutkutan at saka ne minuli. 61 Melakuan yang makalukluk karin i Maria Magdalena at itang metung pang Maria; makalukluk la arap ning kutkutan. 62 Kabukasan, itang aldo ning Sabbath, mekikit la kang Pilato ding pamuntuk da ring pari at ding Pariseo 63 at ngara, “Ginung Gobernador, atatandanan mi pu ing sinabi na nitang mapaglinlang a ita kanitang mabie ya. Sinabi na king subli yang mie kaybat da ring atlung aldo. 64 Pakipabante ye sa pung maigpit ing kutkutan na angga king katlung aldo pota munta la karin ding alagad na at panakawan de ing bangke, at kaybat ipamalita ra karing tau ing sinubli yang mebie. Iting tauling pamaglinlang igitan na pa ing mengapapauna.” 65 Sinabi nang Pilato karela, “Kuma kayung bante at munta kayu karin; ipabante ye ing kutkutan king masanting diling paralan a malyari yung agawa.” 66 Meko la at pekasiguradu re ing kutkutan. Inya dininan deng tatak ing batu at likuan da la ring magbante makatanud karin.
1 Kalabas na ning Aldo ning Sabbath, inyang munag sumala na ning Domingo, i Maria Magdalena at itang metung pang Maria minta la king kutkutan ban lawan de. 2 Kabud-abud minayun masikan. Tinipa ya ing metung a anghel ning Ginu ibat banua; peparagus ne ing batung takap ning kutkutan at liklukan ne. 3 Maslag antimo ing kildap ing itsura na at kasing puti na ning yelu ing imalan na. 4 Mitakutan la ding bante, anti la mo waring mete king putla ra inyang ikit de ing anghel. 5 Migsalita ya ing anghel karing aduang babai. Ngana, “E kayu tatakut. Balu ku king panintunan ye i Jesus a pinaku ra king krus. 6 Ala ne keti; sinubli neng mebie, antimo ing sinabi na. Munta kayu at lawan ye ing lugal a pibilian da kang Jesus. 7 Ngeni, mamalagua kayung mako at sabian yu karing alagad na king sinubli neng mebie at muna ya kekayu karin Galilea. Akit ye karin. Tandanan yu ing sinabi ku kekayu.” 8 Inya memalagua lang meko king kutkutan. Miyabe ing takut ampon ing tula da at pupulayi lang minta karing alagad. 9 Kanita seganan na lang Jesus at ngana, “Kapayapan kekayu!” Linapit la kang Jesus ding babai; siniklaud la’t simban de at pengaul de bitis. 10 Nganang Jesus karela, “E kayu mitatakutan; puntalan yu la ding kapatad ku at sabian yu karela king munta la Galilea; akit da ku karin.” 11 Kalako da karin ding aduang babai, mibalik la king siudad ding aliwa karing sundalus a magbante king kutkutan. Belita ra karing pamuntuk da ring pari ing sablang mepalyari. 12 Mekipulung la ding pamuntuk da ring pari karing makatua na ning balen at misabisabi la; dininan da lang maragul a alaga ding sundalus. 13 Ngarang minie bilin karela, “Sabian yu king dinatang la inyang bengi ding alagad na, at penako re ing bangke na kabang matudtud kayu. 14 Nung sakaling abalitan na ning Gobernador yan, ikami nang bala; ikami mismu pakisabian mi ya at ala na kayung pigaganakan pa.” 15 Tinggap da la ring sundalus ding salapi at tinupad la king pisabi. Angga man king kasalukuyan makanyan ing balitang mikakalat karing Judio. 16 Minta la ding labing metung a alagad king Galilea at tinaglus la king bunduk a tildu nang Jesus karela. 17 Panakit da kang Jesus, siniklaud la’t simban de agyamang magduda la pa ding aliwa. 18 Lepitan na lang Jesus at ngana karela, “Miyabie kanaku ing sablang kayupayan karin banua at keti king yatu. 19 Inya munta kayu at gawan yu lang alagad ku ding sablang bansa. Binyagan yu la king lagyu ning Ibpa at ning Anak at ning Banal a Espiritu 20 at ituru yu lang tupad king sablang inutus ku kekayu. Tandanan yu: kayabe yu ku kapilan man angga king kawakasan na ning panaun!”
1 Iti ya ing Mayap a Balita tungkul kang Jesu-Cristo, ing Anak ning Dios. 2 Megumpisa ya iting balita kanitang matupad ing ula nang Isaias a propeta: “ ‘Oyan ing kakung tubud a parala kung makauna keka, isadia na ing kekang dalanan.’ 3 Sasabian na naman ning metung a kukulisak king disyerto, ‘Isadia ye ing dalanan na ning Ginu, itulid ye ing dalan a tuntunan na!’ ” 4 Dinatang ya king disyerto i Juan, maminyag ya at manaral. Ngana karing tau, “Sumisi kayu at painggulut karing kekayung kasalanan at pabinyag kayu ban patawaran na kayu ning Dios.” 5 Minta la king disyerto ding sablang tau ning mabilug a Judea at Jerusalem ban makiramdam kang Juan. Kimpisal da la ring kasalanan da at bininyag na lang Juan king Ilug ning Jordan. 6 Megawa king buak kamelyu ing imalan a susulud nang Juan, kapirasu yang balat animal ing sinturun na. Durun at pulut-panilan ing pamangan na. 7 Nganang menaral Juan, “Lalu yang mayupaya kesa kanaku ing daratang a katuki ku; e ku man karapatdapat agyang kalag mu karing tali nang sandalyas. 8 Bibinyagan da kayu king danum, oneng binyagan na kayu king Banal a Espiritu.” 9 E melambat dinatang ya i Jesus ibat Nazaret, Galilea, at bininyag neng Juan king Ilug ning Jordan. 10 Kabud kasaka nang Jesus king danum ikit neng mibuklat ing banua at ikit ne ing Espiritu titipa ya keya antimo ing metung a patipati. 11 Meramdam ya ing metung a siwalang ibat banua. Ngana, “Ika ing pakamalan kung Anak; keka tutu kung matutula.” 12 Kaybat na nita, agad neng tinaid ning Espiritu king disyerto. 13 Karin ya menatili kilub ding apat apulung aldo; tiksuan neng Satanas. Malyap lang animal ding manuknangan karin, oneng e re pepaburen ding anghel i Jesus nune sinilbian de. 14 Inyang mesukul ya i Juan minta ya i Jesus king Galilea at penaral na ing Mayap a Balita a ibat king Dios. 15 “Miras na ing mituldung panaun,” nganang sinabi, “at malapit ne ing Kayarian ning Dios! Sisian yu la at painggulutan ding kekayung kasalanan at maniwala kayu king Mayap a Balita!” 16 Kabang maglakad ya i Jesus king lele na ning Dagat-dagatan ning Galilea, ikit na la ding mikapatad a manasan, i Simon at i Andres; yatsa re king danum ing karelang lambat. 17 Nganang Jesus karela, “Tuki kayu kanaku at gawan da kayung manasan tau.” 18 Kanita mu rin likuan da la ring karelang lambat at tinuki la kang Jesus. 19 E ya pa makaing mirayu king pamaglakad na, ikit na la ding mikapatad a Santiago at Juan, ding anak nang Zebedeo. Atyu la king karelang bangka; sasadia da la ring karelang lambat. 20 Inaus na la namang Jesus; kanita mu rin likuan de king bangka i tata ra a kayabe da ring makiupa at tinuki la kang Jesus. 21 Minta la Capernaum, at kabukasan, Aldo ning Sabbath kanita, linub ya i Jesus king sinagoga at tinuru ya karin. 22 Pigmulalan de ring tau, uling tinuru ya karelang mitmung kayupayan; e re kalupa ding talaturu ning Kautusan. 23 Kabud-abud linub ya king sinagoga ing metung a lalaking alipnan na ning marawak a espiritu; kukulisak ya. Ngana, 24 “Nanung pakialam mu kekami, Jesus ning Nazaret? Minta ka keti ba mu kaming gisanan? Balu ku nung ninu ika: ika ing Banal a menibatan king Dios!” 25 Oneng sebianan neng Jesus ing marawak a espiritu. Ngana, “Tahimik ka! Lual ka keya!” 26 Pepagalgalan ne ning marawak a espiritu ing tau at kukulisak yang linual keya . 27 Mengapamulala la ding sabla, inya ngarang mipapangutang, . “Nanu iti? Ngeni ta pa dimdam yan! “Agyu na lang utusan Jesus pati na ding marawak a espiritu—at mamintu na la man!” 28 At mabilis mikalat king mabilug a Galilea ing balita tungkul kang Jesus. 29 Kanita mu rin meko ya king sinagoga i Jesus at ding alagad na at tinaglus la king bale da ri Simon at Andres. Kayabe da la ri Santiago at Juan. 30 Makarate ya kanita ing babaing katuangan nang Simon uli na ning matas ya lagnat, at sinabi reng agad kang Jesus. 31 Lepitan neng Jesus; telanan ne gamat at seupan neng tinalakad. At likuan ne ning lagnat ing matuang babai at migsilbi ya karela. 32 Inyang silim-silim na, limbug ne ing aldo, dela da la ring tau kang Jesus ding sablang masakit at ding alipnan da ring demonyu. 33 Mitipun la ding sablang memalen king tulid na ning pasbul ning bale. 34 Pepakayap na la ding dakal a taung masakit a maki miyayaliwang kapanamdaman. Penabi na la naman ding dakal a demonyu at e na la pepaburen migsalita uling balu ra nung ninu i Jesus. 35 Ganingaldo pa mibangun ne i Jesus. Minta ya king metung a lugal a tahimik lual ning balen at karin ya menalangin. 36 Penintun neng Simon at ding kayabe na; 37 ngara inyang ikit de, “Panintunan da kayu ding sabla.” 38 Oneng nganang Jesus karela, “Kailangan tamung munta karing aliwang balen ba kung makapanaral munaman karin uling iti ya ing sangkan nung inya meko ku Capernaum.” 39 Inya linibut ya king mabilug a Galilea; manaral ya karing karelang sinagoga at panabi na la ding demonyu. 40 Lepitan ne ning lalaking leprosuan i Jesus; siniklaud ya king arapan na at nganang migpakalunus, “Nung burian mu, apakayap mu ku.” 41 Melunus ya i Jesus; tigkilan ne at nganang sinabi, “Buri ku kumayap ka!” 42 Kanita mu rin mewala ing lepra na ning tau at kinayap ya. 43 Agad-agad neng pepalakuan Jesus kaybat neng maigpit penabilinan. 44 “Lawan mu,” nganang sinabi, “e mu pamalita iti kaninu man. Mako na ka at munta ka at pakit king pari. Kaybat miyain kang ain agpang king utus nang Moises ban patunayan karing tau king kinayap na ka.” 45 Oneng meko ya at pemalita na ing milyari. Uli na nita, e ne milub hayagan i Jesus king balen. Makagyu na mu ing atyu king lual na ning balen, karing lugal a tahimik at karin de pagsarian ding taung manibat karing miyayaliwang lugal.
1 Kalabas da ring mapilan a aldo, mibalik ya i Jesus king Capernaum at mikalat ing balita king atyu ya bale. 2 Inya mitipun la ding tutung dakal a tau; e la mipagyu agyang king tulid na ning bale. Kabang aralan na lang Jesus ding tau, 3 detang de ing metung a paralitikong bubuat da ring apat a tau. 4 E re alapit kang Jesus uli na ning keraklan da ring tau, inya bikbak de ing bubung ning bale king tulid na. Inyang mekabusbus na lang pidalanan na, beba re ing pagkeran nung nu ya makakera ing paralitiko. 5 Inyang ikit nang Jesus ing maragul dang kasalpantayanan, sinabi na king paralitiko, “Anak ko, mipatawaran la ding kasalanan mu.” 6 Ngara king lub da ring mapilan a talaturu ning Kautusan a pakalukluk karin, 7 “Obat makanyan ya sasabian ing taung ini? Kalapastanganan king Dios yan, ah! E wari ing Dios mung bukud ing malyaring mamatawad kasalanan?” 8 Agad nang balung Jesus ing atyu king pilubluban da; inya ngana karela, “Obat mimisip kayung makanyan? 9 Isanu ing mas mayan sabian king paralitiko, ‘Mipatawaran la ding kasalanan mu’ o ‘Talakad ka, idala me ing pagkeran mu at saka ka lumakad’? 10 Patutuan ku ngeni kekayu king ing Anak ning Tau atin yang upayang mamatawad kasalanan keti king yatu.” Ngana king paralitiko, 11 “Talakad ka; idala me ing pagkeran mu at muli na ka!” 12 King akakit da ring sabla, tinalakad ya kanita mu rin ing paralitiko; biwat (binwat) ne ing pagkeran na at meko ya. Mengapamulala la ngan at megumpisa lang minie kapurian king Dios. Ngarang sasabi, “E ta pa ikit kapilan man ing anti kaniti!” 13 Minta yang pepasibayu i Jesus king lele na ning Dagat-dagatan ning Galilea. Tikian de ring tutung dakal a tau at pegumpisan na lang tiru. 14 Kabang maglakad ya, ikit ne i Levi a anak nang Alfeo, makalukluk ya king opisina nang pipanyingilan buis. Nganang Jesus, “Tuki ka kanaku.” Tinalakad ya i Levi at tinuki ya kang Jesus. 15 Kanitang mamangan ya i Jesus at ding alagad na king bale nang Levi, mekisulu la karela ding dakal a talapanyingil buis at ding makasalanan a tinuki keya. 16 Ikit da iti ring mapilan a talaturu ning Kautusan a Pariseo at ngarang sinabi karing alagad nang Jesus, “Obat makisulu ya karing talapanyingil buis at karing makasalanan?” 17 Dimdam nang Jesus iti, inya nganang mekibat, “E re kailangan ding taung alang sakit ing doktor, nune deta mung ating sakit. Dinatang ku keti ban papagbalikan ku la lub ding makasalanan at aliwa ding banal.” 18 Kanitang misan, mag-ayunu la ding alagad nang Juan a Maminyag at ding karing Pariseo. Ating mapilan a taung linapit kang Jesus at ngarang mengutang, “Baket mag-ayunu la ding alagad nang Juan a Maminyag at ding karing Pariseo, oneng ali la ding kekang alagad?” 19 Mekibat ya i Jesus, “Makapag-ayunu la wari ding kumbiradu king kasal kabang kayabe de pa ing lalaking kakasal? Ali la, kabang kayabe de pa. 20 Potang e da ne kayabe, kanita la pa mu malyaring makapag-ayunu. 21 “Alang managping bayung tela king laun a imalan; pamanurung na ning bayung tela, manga-igut ya ing laun at lalu yang dagul ing gisi. 22 Ala munamang mibibiling bayung alak karing laun a lulanan a gewa king balat, uling mangatdas la deti king bayung alak. Parehung masayang ing alak at ding lulanan. Kailangan bayu la ding lulanan, nung bayu ing alak!” 23 Misan a Aldo ning Sabbath, maglakad ya i Jesus at ding alagad na king asikan trigu. Kabang daralan la menakdut lang binutil trigu. 24 Inya ngarang sinabi ding Pariseo kang Jesus, “Lawan mu ing gagawan da ring alagad mu. Labag king kekatamung Kautusan ing gawan da yan king Aldo ning Sabbath!” 25 Nganang mekibat Jesus, “E yu pa wari abasa ing depat nang David kanitang i Abiatar ya ing Pekapun ding Pari? Kanitang ya at ding kayabe na meranup la at ala lang apangan, linub ya i David king bale ning Dios at mengan ya karing tinape a mitalaga king Dios. Agpang king kekatamung Kautusan, bukud mung ding pari ilang ating karapatan mangan kareti, oneng mengan ya i David at dininan na la pa ding kayabe na.” 27 At ngana pang Jesus, “Melalang ya ing Aldo ning Sabbath para king kapakanan na ning tau; aliwa ing tau yang melalang para king Aldo ning Sabbath. 28 Inya ing Anak ning Tau Ginu ne ning Aldo ning Sabbath.”
1 Pasibayu yang linub i Jesus king sinagoga; karin ating metung a lalaking panat metung a gamat. 2 Pegumasdan de ring taung atyu karin i Jesus ba rang akit nung uluan ne ing lalaking ita king Aldo ning Sabbath ban atin lang adalum laban keya. 3 Inaus neng Jesus ing lalaking panat metung a gamat. Ngana, “Munta ka keni king arap.” 4 Kaybat, kitnan na la ding tau, “Paintulut na ning kekatamung Kautusan ing dapat mayap o ing dapat e mayap king Aldo ning Sabbath? Ing sagip bie o ing makamate?” Oneng e la mekibat. 5 Miyalung mua at lungkut ing meyakit king lupa nang Jesus kabang maglalawe ya karing taung makapadurut uli na ning kesiasan dang lub. Inarapan ne ing lalaking panat metung a gamat at ngana, “Iyatiat me ing kekang gamat.” Inatiat na ne man ning lalaki ing gamat na at iti kinayap ya. 6 Meko la ding Pariseo at mekikit la karing tauan nang Herodes; pisabisabi ra kanita mu rin nung makananu reng apapate i Jesus. 7 Meko ya i Jesus at ding alagad na at minta la king lele ning Dagat-dagatan ning Galilea. Tikian de ring dakal a taung menibatan Galilea. Dinatang la naman ding tutung dakal a taung menibatan Judea, 8 Jerusalem, Idumea, king kangatba na ning Ilug ning Jordan, at karing miyayaliwa nang suluk ning Tiro at Sidon inyang abalitan da ing sablang depatan nang Jesus. 9 Pepasadia neng Jesus karing alagad na ing metung a bangkang asakian na ba nang apangilagan ing pamisiksikan da ring taung daratang. 10 Dakal ne pepakayap, inya pilulupungan de ring sablang maki sakit ba re mu mang atagkilan. 11 Kapilan man akakit de ring marawak a espiritu, magsakab la ding karelang alipnan king arapan nang Jesus at kukulisak da, “Ika ing Anak ning Dios!” 12 Maigpit nang inutus Jesus karela king e ra paniabian nung ninu ya. 13 Kaybat na nita, minta ya i Jesus king bunduk-bundukan at saka na la inaus ding pinili na at linapit la. 14 Memili yang labing adua (a inaus nang apostol) ban maging kayabe-abe na ampon tuburan manaral, 15 at dininan na lang upayang palual karing demonyu. 16 Ila deti ring labing aduang pinili na: i Simon (a pemalayawan nang Pedro); 17 i Santiago at i Juan—ding anak nang Zebedeo, (deti pemalayawan na lang Boanerges, ngana wari, Bugasuk); 18 di Andres, Felipe, Bartolome, Mateo, Tomas, Santiago a anak nang Alfeo, i Tadeo, i Simon, ing aktibista 19 at i Judas Iscariote, ing migtaksil kang Jesus. 20 Inyang minuli ne i Jesus, pasibayu lang mitipun ding dakal a tau, inya e na man ikuang mekapangan Jesus at ding alagad na. 21 Kabud abalitan da iti ding kamaganak na minta la karin ba reng ilako uling sasabian da ring tau, “Masisira ya buntuk!” 22 Ngara naman ding talaturu ning Kautusan a dinatang ibat Jerusalem, “Alipnan neng Beelzebul a pamuntuk da ring demonyu! Ya ing babie kang Jesus king upayang makapalual karing demonyu!” 23 Uli na nita, pepalapitan na lang Jesus ding tau at selitanan na lang mapilan a talimhaga. Ngana, “Makananu neng palualan Satanas i Satanas? 24 Nung milaban-laban la deng sasakupan na ning metung a bansa, e ya manatili ing bansang ita. 25 Nung e la mikakasundu deng mipapamilya, misalbag ya ing pamilyang ita. 26 Makanyan munaman, nung mag-rebeldi ya i Satanas laban king sarili na, at milaban-laban la ding sasakupan na, e magluat datang ing kawakasan na. 27 “Alang malyaring makapanlub king bale na ning metung a taung masikan at saka na samsaman ing pibandian na, subali mu nung igapus ne pa ing maki bale. Kaybat, kanita ne pa mu lubus aluban at panakawanan ing baleng ita. 28 “Pakatandanan yu, malyari lang mipatawaran ding tau king sablang kasalanan at pamaninsultu da king Dios. 29 Oneng ala yang kapatawaran ing ninumang magsalitang marawak king Banal a Espiritu. E mipatawaran ing kasalanan na ning taung makanyan.” ( 30 Sinabi nang Jesus iti uling sasabian da ring mapilan, “Alipnan ne ning marawak a espiritu.”) 31 Kanita dinatang ya i ima na at ding kapatad nang lalaking Jesus. Menaya la king lual na ning bale at pepayaus de. 32 Ketang penandit a ita, makalukluk lang makapadurut kang Jesus ding dakal a tau at ating sinabi keya, “Atyu ya pu ing pengari yung babai ampon ding kapatad yung lalaki at babai, at pakiduang da kayu.” 33 “Ninung ima ku at ninu ding kapatad ku?” nganang Jesus. 34 Linawe ya karing makapadurut a tau at ngana, “Oyni i ima ku at ding kapatad ko! 35 Uling ing ninumang tutupad king kaburian na ning Dios, ya ing ima ku at kapatad kung lalaki at babai!”
1 Pasibayu yang tinuru i Jesus king lele na ning Dagat-dagatan ning Galilea. Pilupungan de ring dakal a tau, inya sinake ya king metung a bangkang makasadsad karin at linukluk ya karin. Atyu la king pampang ding dakal a tau, atyu na la lele na ning danum. 2 Tiru na lang dakal a bage king kapamilatan da ring talimhaga. Ngana: 3 “Makiramdam kayu! Ating metung a ortelanung linual bang salbag bini king asikan na. 4 King pamanialbag nang bini, ating digpa king dalan-dalanan. Dinatang la ding ayup at penuktuk da iti. 5 Atin namang bining digpa king mabatu nung nu maimpis mu ing gabun. Tinubung agad ing bini agyang maimpis mu ing gabun karin, 6 oneng inyang mapali ne aslag ing aldo, melanat at melangi ing bining tinubu, uling e la malalam a darasnan ding yamut. 7 Atin namang bining digpa king dikut a masuksuk; melabung ing suksuk at piputan na ing bining tinubu, inya e mika bunga iti. 8 Ating bining digpa king gabun a mataba at iti tinubu, melabung at memungang masalese; mika titlung pulung binutil, tianam apulu, at tia dinalan a binutil.” 9 Kaybat tiglung nang Jesus, “Makiramdam ya itang ating balugbug!” 10 Inyang magdili-dili ne i Jesus, ding mapilan a kayabe-abe na ampon ding labing adua lepitan de at kitnan tungkul king talimhagang selita na. 11 Nganang sinabi karela, “Kekayu miyabie ing makaintindi karing lihim tungkul king Kayarian ning Dios; oneng karing aliwa ing sablang bage mipabalu king kapamilatan da ring talimhaga 12 ban kanita, ‘Nanan da mang lumawe e la manakit, nanan da mang makiramdam e ra aintindian, pota mibalik la pa lub king Dios, at ya naman patawaran na la.’ ” 13 Kaybat, kitnan na lang Jesus, “E ye pa aintindian ing talimhagang binie ko? Makananu yu lang aintindian ding aliwa pang talimhaga? 14 Ing bining miyasik ya ing amanu na ning Dios. 15 Ing digpa king dalan-dalanan ila detang mirasnan king amanu, oneng kaybat dang dimdam iti agad yang daratang i Satanas at lalako na ing amanung miras karela. 16 Ding aliwang tau naman kalupa da ing bining digpa king mabatu nung nu maimpis mu ing gabun. Kabud dimdam da ing amanu agad dang tatanggapan mitmung tula. 17 Oneng e magyamut karing pusu ra, inya e la mibatang malambat. Kabud datang ing kasakitan o pangalupig uli na ning amanu, malagua lang dirimla. 18 Ding aliwang tau kalupa da ing bining digpa king gabun a masuksuk. Dimdam da ing amanu, 19 oneng balisa la pamisip tungkul karing bage-bage king yatung iti, at maburi la king pibandian ampon mapagnasa la karing aliwa pang bage, inya alang paglugalan ing amanu karing pusu ra. Uli na niti, e la mikakabunga. 20 Oneng ding aliwa kalupa da ing bining digpa king gabun a mataba; pakiramdaman da at tatanggapan ing amanu at mamunga la: ating mikakabungang titlung pulung binutil, ating tianam apulu, at ating tia dinalan.” 21 Sindu nang Jesus ing pamagsalita na. Ngana, “Sisindian ya wari ing sulu para sukluban mia king metung a palanggana o kaya ibili king lalam ning pagkeran? E wari sisindian ya ban ibili king metung a pitutumpakan? 22 Alang makasalikut a e milage at lihim a e mibulalag. 23 Makiramdam ya itang ating balugbug!” 24 At tiglung na pa, “Paki-intindian yung masalese ing kekayung daramdaman! Ing paniukad a ginamit yu, ya naman ing paniukad na kekayu ning Dios at maygit pa. 25 Uling ing atin na lalu ya pang mirinan at itang ala, agyang itang ditak a atyu keya milako pa.” 26 Ngana pang Jesus, “Apakilupa me ing Kayarian ning Dios king taung sasalbag bini king asikan na. 27 Kaybat nang sinalbag susundu nang daraptan ing sadia nang gagawan aldo-aldo; sibut at lumabung ing bini king e na kamalayan nung makananu. 28 Ing gabun yang balang pasibut at babie bunga king tanaman; muna lunto ya ing bulung, kaybat ing buku, at kaybat ing bunga. 29 Potang matua na ing bunga, palutan nang agad ning menanaman uling miras na ing pamamupul. 30 “Kaisanu ya pa malyaring pakilupa ing Kayarian ning Dios?” ngana pang kinutang Jesus. “Nanung talimhaga ing gamitan tamu ba ta yang ailarawan? 31 Kalupa ne ning metung a butul mustasa, ing malating dili karing sablang bini a kinua na ning metung a tau at tenam ne king gabun. 32 Oneng kabud mitanam ya iti at tinubu, maging maragul yang dili karing sablang gule; mikakasanga yang mangaragul. Uli na nita, makapaniale la ding ayup karing sanga na.” 33 Menaral ya i Jesus karing tau king kapamilatan da ring dakal a talimhagang kalupa da reti, ketang abut dang aintindian. 34 E ya menaral karela a e mo sa ginamit talimhaga; oneng neng ala neng kayabe nune mu ding alagad na mamalinawan na karela ing kabaldugan da ring talimhaga. 35 Inyang mebengi na, nganang Jesus karing alagad na, “Tara, dalakit tamu king kangatba na ning dagat-dagatan.” 36 Inya likuan da la ring dakal a tau; sinake la king bangkang sasaken nang Jesus at delakit de. Atin lang kayagnan a aliwa pang dakal a bangka. 37 Dinatang ing tutung masikan a angin; sasapulan de ring maragul a alun ing bangka, halus kakatmu ne king danum. 38 Makasandal ne man i Jesus king metung a ulun king banda nang tauli ning bangka; matudtud ya. Ginising de ring alagad na. Ngara, “Maestro, ala nanuman keka nung mangamate tamu ngan?” 39 Tinalakad ya i Jesus at inutus na king angin, “Tuknang ka!” at inutus na king alun, “Tahimik ka!” Tinuknang ing angin at mika maragul a katahimikan. 40 Kaybat ngana karing alagad na, “Baket mitakutan kayu? Ala kayu pang kasalpantayanan?” 41 Detangan na la ning maragul a takut at kilabut, at ngara king metung at metung, “Ninu ya? Pati na ing angin at ing alun mamintu keya!”
1 Miras la king kangatba ning dagat-dagatan, king sakup ning Gerasa. 2 Kakuldas nang Jesus king bangka, seganan ne ning metung a lalaking ibat king sementeryu. Alipnan de ring marawak a espiritu ing lalaking iti 3 at karing kueba a pipangutkutan mete karin ya manuknangan. E re agapus malambat agyang karing tanikala pa. 4 Maralas deng dirinan pango king bitis at gagapus de gamat karing tanikala, oneng pamatluran na la ding tanikala at pamaklian na la ding pango. Alang taung makayaguanta keya! 5 Aldo’t bengi kukulisak ya libutad da ring pantiun at karing bunduk at paniugatan na karing batu ing sarili na. 6 Marayu ya pa i Jesus abatiawan na ne. Pupulayi yang linapit at siniklaud king arap na. 7 Kukulisak yang masikan. Ngana, “Jesus, Anak ning Dios a Kakataskatasan, obat pakialaman mu ku? Ipakisabi ku keka, e mu ku pasakitan alang-alang king Dios!” ( 8 Sinabi na iti, uling inutus na nang Jesus keya, “Espiritung marawak, lual ka king taung yan!”) 9 Kitnan neng Jesus, “Nanu ka lagyu?” Mekibat ya, “Ing lagyu ku Batalyun uling dakal kami!” 10 Maigpit nang pekisabi kang Jesus king e na la sana palakuan king lugal a ita. 11 Ating dakal a babing manyibsiban dikut king libis ning bunduk-bundukan. 12 Migpakalunus la kang Jesus ding marawak a espiritu. Ngara, “Papuntan mu kami karing babi ba keng lungub karela.” 13 At tilutan na lang Jesus. Linual la king tau ding marawak a espiritu at linub la karing babi. Ding babi, atin sigurung aduang libu karakal, linusub lang milayi papunta king bangin; mebaldug la ngan king dagat-dagatan at melumud la. 14 Memulayi lang meko ding magbante karing babi at pemalita ra iti king balen at karing baryu. Inya minta la karin ding tau ban lawan da nung nanu ing milyari. 15 Inyang miras la kang Jesus ikit de ing lalaking inalipnan da ring e abilang-bilang a demonyu. Makalukluk ya, makabaru ne at masalese pamisip. Mitakutan la! 16 Belita ra karela ding mekasaksi kaniti ing milyari king inalipnan da ring demonyu at ing kerarasan da ring babi. 17 Inya pekisabi rang mayap kang Jesus ing lakuan na na la sana. 18 Inyang sasake ne i Jesus king bangka, pekisabi na ning inalipnan ding demonyu ing ituki ne sana. 19 Oneng e ne tilutan Jesus, nune sinabi na, “Muli na ka at sabian mu karing kekang pamilya nung nu anti karagul ing gewa na keka ning Ginu at nung makananu yang melunus keka!” 20 Meko ya ing tau at pemalita na Decapolis ing sablang depat nang Jesus keya. Mengapamulala la ding sablang mekaramdam king belita na. 21 Pasibayu yang dinalakit i Jesus king kangatba. Atyu pa king lele na ning dagat-dagatan pilupungan da ne ding dakal a tau. 22 Dinatang ya ing metung a lalaking mayayaus Jairo, ing metung karing talapanibala na ning sinagoga. Panakit na kang Jesus, siniklaud ya king arap na 23 at nganang mekisabing mayap, “Mamamate ya pu ing anak kung dalagita. Nung malyari tuki kayu pu kanaku at itumpak yu la ding gamat yu king anak ku ba yang kumayap at e mate!” 24 Tinuki ne man i Jesus. At tikian de ring dakal a tau. Misisiksikan lang lelele kang Jesus. 25 Ating metung a babai karin a labi nang aduang banuang kayayagasan daya 26 at tutu yang magkakasakit. Dakal na lang doktor ding linawe king sakit na at megisan na ing pibandian na king pamipaulu. Oneng e re apakayap ditak man; nune lalu ya pang misubi sakit. 27 Abalitan na ing sasabian da ring tau tungkul kang Jesus, inya mekisiksikan ya karing taung milulupung kang Jesus angga king ikua nang milapit king kagulutan na. Tigkil ne imalan 28 uling nganang sasabi king lub na, “Atagkil kia mu imalan kumayap na ku.” 29 Kanita mu rin tinuknang ing agus ning daya nang mayayagas at dimdam nang kinayap ya. 30 Inyang dimdam nang Jesus king ating upayang linual keya belikdan na la ding tau at nganang kinutang, “Ninu ing tinagkil king imalan ku?” 31 Ngarang mekibat ding alagad na, “Akakit mung dakal lang tau ding sisiksik keka at saka mu kukutang nung ninung tinagkil king imalan mo?” 32 Oneng sindu nang miglawe-lawe Jesus; panintunan ne itang tinagkil keya. 33 Uling balu na ning babai ing mepalyari keya, gagalgal yang linapit kang Jesus; siniklaud ya king arap na at pigtapat na ing mabilug a katutuan. 34 Sinabi nang Jesus, “Anak, pepakayap na ka ning kasalpantayanan mu kanaku. Muli na ka ngeni at ipanatag mu ing lub mu. Mayap na kang lubus.” 35 Kasalukuyan na pang magsalitang Jesus inyang ating mapilan a dinatang ibat king bale nang Jairo. Ngara, “Mete ne pu ing anak yu, ba’t pangabalanan ye pa ing Maestro?” 36 E na pinsingan Jesus ing karelang sinabi, nune ngana kang Jairo, “E ka migaganaka, maniwala ka mu.” 37 Ala yang aliwang tiki nune mu i Pedro at ding mikapatad a Santiago at Juan. 38 Inyang miras na la king bale nang Jairo, ikit nang Jesus ing magugulu la ding tau; dimdam na la ding tatangis at managulele. 39 Kalub na king bale ngana karela, “Ba’t magugulu kayu at manangis? E ya mete ing anak; matudtud ya mu!” 40 At keylian de. Pepalualan na la ding tau subali mu ing tata at ing ima na ning anak, at ding atlung alagad at linub la king lugal nung nu ya karin ing anak. 41 Telan ne gamat at ngana, “Talitha koum,” ngana wari, “Inang (nang), sasabian ku keka, mibangun ka!” 42 Kanita mu rin mibangun ya ing anak at saka ya linakad. (Atin neng labing aduang banua tua.) Mengapamulala la ngan ding sabla! 43 Maigpit nang penabilin Jesus karela ing e ra paniabian iti kenu man at inutus nang dinan deng pamangan ing anak.
1 Meko ya karin i Jesus at minuli ya king sarili nang balen, kayabe na la ding alagad na. 2 Karas na ning Aldo ning Sabbath, megumpisa yang tinuru king sinagoga. Mengapamulala la ding dakal a taung mekaramdam kang Jesus. Ngarang sinabi, “Nukarin na ngan ibat yan? Nanung kabiasnan ing miyabie keya? Makapagmulala ing daraptan na! 3 E wari ya ing kalpinterung anak nang Maria, at kapatad da ri Santiago, Jose, Judas, at Simon? At ding kapatad nang babai e ta la wari kayabe-abe keti?” At e la meniwala kang Jesus. 4 Inya nganang Jesus karela, “Parangalan de ring sablang tau ing propeta subali mu ding kabalen na, ding kamaganak na, at ding katubale na.” 5 E ya dinapat nanumang milagru karin, nune mu inyang itumpak na la ding gamat na karing mapilan a masakit at kinayap la. 6 Tutu nang pigmulalan Jesus ing keyalan dang kapaniwalan. Linibut ya i Jesus karing makapadurut a balen ba yang turu. 7 Inaus na la ding labing adua at tiburan na lang tidua-tidua. Dininan na lang upayang makapalual karing marawak a espiritu 8 at saka na la penabilinan. Ngana, “E kayu magdalang nanuman king kekayung pamaglakbe subali mu king metung a tukud. E kayu magdalang pamangan, ni balutan, ni salapi karing bulsa yu, ni piblasan. Oneng magsandalyas kayu.” 10 Ngana pa karela, “King isanu mang bale a kekayung pituknanganan karin kayu manatili angga king paglako yu king balen a ita. 11 Nung e ra kayu buring tanggapan king metung a lugal o pakiramdaman, mako kayu karin at ipagpag yu ing alikabuk karing bitis yu bilang tutul karela!” 12 Meko la ding labing adua at penaral da karing tau ing sukat lang sumisi at painggulut karing karelang kasalanan. 13 Pepalualan da la ring dakal a demonyu at kiskusan da lang laru at pepakayap ding dakal a taung ating sakit. 14 Uling tutu yang pikabaluan a lagyu i Jesus, miras kang Herodes ing balita tungkul keya. Ating sasabing, “Ya i Juan a Maminyag a sinubling mebie, inya ararapat na la deting makapagmulalang bage.” 15 Atin namang sasabi, “Ya i Elias.” Ngara naman ding aliwa pa, “Propeta yang kalupa da ring propeta kanitang minunang panaun.” 16 Ngana namang Herodes inyang abalitan na ngan iti, “Sinubli yang mebie i Juan a pepatabtab ku batal!” 17 I Herodes ya ing peparakap, pepagapus at pepasukul kang Juan. Inutus na iti alang-alang kang Herodias a kinua nang antimong asawa, agyamang iti bayo ne kang Felipe a kapatad na. 18 Nganang maralas sinabing Juan kang Herodes, “Labag king Kautusan ing pakiabayan me ing asawa na ning kapatad mu!” 19 Inya misinup yang samang lub i Herodias laban kang Juan at buri neng paten, oneng e na arapat iti uli nang Herodes. 20 Tatakut ya i Herodes kang Juan uling balu na king metung yang mayap at banal a tau, inya iningat na king e ya malyaring numanu balang. Maburi yang makiramdam kang Juan, agyamang mababalisa ya pamisip king sasabian na. 21 Bandang tauli menakit ya mu ring oportunidad i Herodias. Milyari iti inyang i Herodes, king aldo nang kebaitan, kimbiran na la at pigtawan ding sablang mangatas nang opisyal ning gobiernu, ding pamuntuk militar at ding mangarangal nang memalen ning Galilea. 22 Linub ya ing anak nang babaing Herodias at tinerak ya; lubus yang mewili i Herodes at ding kumbiradu na. Inya ngana ning ari king dalaga, “Aduan mu kanaku ing nanumang buri mu at ibie ku keka.” 23 Melaus na pang sinumpa king ibie na agyang ing kapitna na ning kayarian na. 24 Linual ya ing dalaga at kitang na kang ima na, “Nanu ing kakung aduan?” “Ing buntuk nang Juan a Maminyag,” nganang mekibat ning ima. 25 Memalagua yang migbalik ing dalaga king ari. Ngana, “Ing buri ku pung ibie yu kanaku ngeni mu rin, ya ing buntuk nang Juan a Maminyag. Ipabili ye king metung a bandehadu!” 26 Mebigla yang e mu nanu ing ari; oneng uli na ning asumpa na king daramdaman da ring kumbiradu na, e na atanggian ing inawad na ning dalaga. 27 Agad-agad nang inutus king metung a guardia ing idala ne keya ing buntuk nang Juan. Memintu ya ing guardia at tibtab ne batal i Juan keta king sukulan; 28 binili ne king metung a bandehadu ing buntuk at saka ne binie king anak nang Herodias. Binie na ne man kang ima na. 29 Inyang abalitan da iti ding alagad nang Juan, kinua re ing bangke na at kitkut de. 30 Migbalik la ding apostol at belita da kang Jesus ing sablang arapat da at tiru. 31 Tutu lang dakal ding taung daratang at mamako angga king e na na akua mang makapangan Jesus at ding apostol na. Inya sinabi na karela, “Tara, munta tamu king tahimik a lugal, dumayu tamu pa mu kareng dakal a taung den ba kayung mipaynawang ditak.” 32 Meko lang makasake king bangka, at minta la king metung a tahimik a lugal. 33 Oneng dakal la ding menakit king karelang paglako at akilala ra la. Inya ibat karing sablang balen, mirarapal lang minta ding tau king direksyun a pupuntalan nang Jesus at ding apostol na, at minuna la pang miras karin kesa karela. 34 Kakuldas nang Jesus, ikit na la ding tutung dakal a tau, at melunus ya karela uling balamu tupa lang alang pastul. Miyayaliwang bage ing tiru na karela. 35 Inyang sisilim na linapit la ding alagad na at ngarang sinabi, “Mikelangan a lugal iti at malapit nia mung lumbug ing aldo. 36 Paulian yu na la ding tau karing baryu at balen a pakalapit ba lang makasaling apangan da.” 37 Oneng ngana karela, “Ikayu ing munie pamangan karela.” “Buri yu keng mako para saling tinape a alagang aduang dalan a salaping pilak ban ipakan karela?” ngarang kinutang ding alagad. 38 Ngana namang kinutang Jesus karela, “Pilan la wari ding tinape bekalan yu? Lawan yu na mo.” Linawe ra at ngarang mekibat, “Lima la mu at aduang asan.” 39 Inutus nang Jesus ing paluklukan da lang paka-grupu ding tau king dikut. 40 Inya linukluk la ding tau; ating grupung tia dinalan at ating grupung tia limang pulu katau. 41 Kinua na lang Jesus ding limang tinape at ding aduang asan; tinalanga ya banua at pepasalamat ya king Dios. Pemirasu na la ding tinape at diwang na la karing alagad ba da lang ipamie karing tau. Pemie na la naman karela ding aduang asan. 42 Mekapangan la ngan at kinabsi la ding sabla. 43 Inyang tinipun da la ring alagad ding mitagan a pira-pirasung tinape ampon asan, kinatmu la pa ding labing aduang kaing. 44 Ating limang libu karing lalaking mekapangan karing tinape. 45 Agad-agad na lang pepasaken Jesus king bangka ding alagad na. Inutus na king magpauna na la Betsaida, king kangatbang pampang ning dagat-dagatan samantalang paulian na la ding tau. 46 Inyang mekapamun ya karing tau minukiat ya king bunduk-bundukan ban manalangin. 47 Inyang mabengi na atyu ya ing bangka king libutad ning dagat-dagatan samantalang atyu magdili-dili king mamala i Jesus. 48 Ikit na lang magkakasakit babagse ding alagad na, uling makasalangsang la king angin. At inyang ganingaldo na pintalan na la, lalakad ya babo ning danum. Lagpusan na la sana, 49 oneng ikit deng lalakad babo ning danum. Bala ra multu ya, inya kinulisak la. 50 Mitakutan la inyang ikit de. Agad nang migsalita karelang Jesus. Ngana, “E kayu tatakut! Aku i Jesus! Magpanatag kayu!” 51 Sinake ya king bangka at tinuknang ing angin. Tutu lang mengapamulala ding alagad 52 uling e ra pa aintindian ing kabaldugan da ring tinape ni e ra abut isipan. 53 Inyang mekadalakit na la king dagat-dagatan sinadsad la Genesaret, at tinali re karin ing bangka ra. 54 Inyang lalakuan da ne ing bangka, akilala deng agad ding tau i Jesus. 55 Inya pemalita ra karing tau karing balen a makapadurut. At tataluki da la kang Jesus ding mekabalita ding karelang masakit nu ya pa man karin. 56 Nu ya man munta karing balen, siudad o baryu bibili da la ring tau ding karelang masakit karing plasa, at aduan da kang Jesus ing paintulutan na la sana agyang makatagkil mu man king lilip nang imalan. Kinayap la ding sablang mekatagkil king lilip ning imalan na.
1 Lepitan de i Jesus ding Pariseo at ding mapilan a talaturu ning Kautusan a menibatan Jerusalem. 2 Ikit da king ding mapilan karing alagad na mamangan lang e menos gamat. Ing buri nang sabian niti e la menos gamat antimo ing pamanos a turu da ring Pariseo. ( 3 Uling tutukian da ring Pariseo at antimu rin ding sablang Judio ing turu a tinggap da karing karelang makatua: e la mangan anggang e la menos gamat anggang siku. 4 At e ra naman apangan ing nanumang mesali king palengki nung e ra pa mu inos iti. At dakal la pang aliwang tuntunan a tinggap da, alimbawa, ing makatud a pamanos karing tasa, kuran, kalderang tangsu, at pagkeran.) 5 Uli na niti, kitang da kang Jesus ding Pariseo at ding talaturu ning Kautusan, “Baket sasalangsangan da ring alagad mu ing turu da ring kekatamung makatua—mamangan lang e menos gamat?” 6 Nganang mekibat Jesus karela, “Tinud ing ula nang Isaias tungkul kekayu! Hipokrita kayu antimo ing sinulat na: ‘Ding taung deti, ngana ning Dios, parangalan da ku karing labi ra, oneng marayu la kaku ding pusu ra. 7 Alang kabaldugan ing kaku pamanyamba ra, uling ding kautusan a gewang tau tuturu da lang antimong kakung kautusan!” 8 At sinabi nang Jesus, “Lelele yu ing kautusan na ning Dios at tutuparan yu ing kautusan da ring tau.” 9 At tiglung na pang Jesus, “Tutu kayung biasang gawang paralan king pamipayalang ulaga king kautusan na ning Dios ban apatupad yu ing kekayung sariling turu! 10 Uling inutus nang Moises, ‘Igalang me i tata mu at i ima mu.’ Antimu rin, ‘Ing ninumang magsalitang e mayap laban kang tata na o ima na, sukat yang ipapate.’ 11 Oneng ikayu tuturu yu, ‘Agyamang atin yang nanumang asaup ing metung a tau kang tata na o kaya kang ima na, nung sabian na karela: “Iti Corban” (ngana wari, iti mitalaga na king Dios), 12 kanita mipanupaya ne at libri neng e sumaup kang tata na o kaya kang ima na.’ 13 King anti kaniting paralan payalan yung kabaldugan ing amanu na ning Dios, king kapamilatan na ning matua yung kaugalian. At dakal pang bage anti kaniti ing kekayung pamaniaptan.” 14 Inaus na lang pasibayung Jesus ding dakal a tau at ngana karela, “Ikayu ngan, makiramdam kayu kanaku at pansingan yu: 15 Aliwa ing lulub king asbuk ning tau ing makarinat keya nune itang lulual king asbuk na. [ 16 Makiramdam ya ing ating balugbug!]” 17 Inyang likuan na na la ding dakal a tau, melaus ya king bale at kitnan de ring alagad na tungkul king talimhaga. 18 Pekibat nang Jesus karela, “E yu naman wari aintindian? E yu wari balu king aliwa ing lulub king tau ing makarinat keya? 19 Iti e tataglus king pusu na nune king atian na, at kaybat lumual munaman keya.” (Kaniting pamagsalita nang Jesus pepakilala na king ing sablang pamangan malyaring kanan.) 20 At ngana pang tinuglung, “Ing lulual king asbuk ning tau ya ing makarinat keya. 21 Uling ketang manibatan king pusu na karin magumpisa ing e mayap a kaisipan at ya ing mitutulak keya ban dapat karing bage e mayap: ing pamanako, ing pamakamate, 22 ing pamakipangalugud, ing kasakiman, at ing pamaniapat king miyayaliwang bage e matulid; ing pamamirait, ing manawang, ing diria, ing pamanyirang puri, ing ketasan, at ing kamangmangan. 23 Ing sablang e mayap a iti manibatan king pusu ning tau at ya ing makarinat keya.” 24 Meko ya karin i Jesus at minta ya king sakup ning siudad ning Tiro. Minta ya king metung a bale at e na buring mabalu ing atyu karin. Oneng e ya mekasalikut malambat. 25 Abalitan na ning metung a ima a ating anak a babaing maki espiritung marawak king atyu karin i Jesus. Minta yang agad iting ima kang Jesus at siniklaud ya king arapan na. 26 Metung yang dayuan; tubu ya karin Fenicia, Siria. Pekisabi nang mayap kang Jesus ing palualan ne sa ing espiritung marawak king anak na. 27 Pekibat nang Jesus, “Mumuna ta la pa mung pakanan ding anak. E matulid ing kuanan ing pamangan da ring anak at iyugse karing asu.” 28 “Tutu pin pu ita, ginu,” nganang sinabi ning babai, “oneng agyang ding asu lalam ning lamesa makapangan la king ayuyugse da ring anak!” 29 Uli na niti, sinabi nang Jesus, “King uli na ning pekibat mu, muli na ka at ala ne ing espiritung marawak king anak mu!” 30 Minuli ya ing babai. Disnan neng makakera ing anak na, at ala ne pin ing espiritung marawak. 31 Pamagbalik nang Jesus ibat Tiro, linabas ya Sidon at tinaglus ya king Dagat-dagatan ning Galilea. Dinalan ya king sakup ning Decapolis. 32 Dela re kang Jesus ing metung a lalaking maklak at pipi at inawad da ing itumpak ne sa ing gamat na kaniting lalaki. 33 Kelilua neng Jesus ing lalaki karing dakal a tau. Binili na la ding taliri na karing balugbug na ning pipi; linura ya at saka ne tigkilan a dila. 34 Kaybat tinalanga ya banua i Jesus; mengisnawa yang malalam at sinabi na king tau, “Ephphatha,” ngana wari, “Mibuklat kayu!” 35 Kanita mu rin mekaramdam ya ing tau; milako ing pangapipi na at mekapagsalita yang malino. 36 Inutus nang Jesus karing tau king e ra paniabian iti kaninu man. Nung kapilan na la binawal kanita ra lalung pemalita. 37 Mengapamulala lang e mu nanu at ngarang sinabi, “Makapagmulala ing sablang daraptan na! Makaramdam na la ding maklak at makapaniabi na la ding pipi!”
1 Mapilan a aldo ing milabas, mitipun lang pasibayu ding dakal a tau. Inyang ala na lang apangan, inaus na lang Jesus ding alagad na at sinabi na karela, 2 “Malulunus ku kareting dakal a tau uling atlu na lang aldo kayabe ku ngeni at ala lang apangan. 3 Nung paulian ku lang e pa mengan, mangaliu la king dalan uling marayu la penibatan ding aliwa.” 4 Kitnan de ring alagad, “Nu tamu manikuang pamangan king mikelangan a lugal a iti ban apakan ta la ding anti kareting karakal a tau?” 5 Kitang nang Jesus, “Pilan la wari ding tinape yu?” “Pitu la,” ngarang mekibat. 6 Inutus nang Jesus karing dakal a tau ing lukluk la king gabun. Kaybat, kinua na la ding pitung tinape, pepasalamat ya king Dios, pemirasu na la ding tinape at saka na la binie karing alagad ban ipamie da la karing tau. At makanyan ing depatan da ring alagad. 7 Atin la namang mapilan a asan a malati. Pepasalamat ya i Jesus king Dios para karing asan. Kaybat, inutus na karing alagad na king ipamie da la naman deti. 8 Mengan la ding sabla at kinabsi la. Ating apat a libu karing tau. At tinipun da la ring alagad ding pirapirasung tinape a tagan dang mengan; pitu lang kaing a mitmu. At pepaulian na lang Jesus ding tau. 10 Agad-agad yang sinake king bangka a kayabe da ring alagad na at minta la king sakup ning Dalmanuta. 11 Detangan de ring mapilan a Pariseo i Jesus at megumpisa lang mekiargu keya. Buri deng arakap king pamagsalita na. Inawad da kang Jesus king pakit yang metung a milagru a patutu king ing upaya na manibat banua. 12 Mengisnawa yang saldak i Jesus at nganang sinabi, “Baket maniawad lang milagru ding tau ngeni? Sasabian ku kekayu, ding taung deti e la mipakitanan nanumang milagru!” 13 Likuan na la at migbalik ya king bangka; dinalakit ya king kangatba nang pampang ning dagat-dagatan. 14 Akalinguan da ring alagad ing magbakal tinape. Metung ya mu ing darala ra king bangka. 15 “Mingat kayu,” nganang Jesus karela, “mangilag kayu king lebadura da ring Pariseo at king lebadura nang Herodes.” 16 At ngara king metung at metung, “Sasabian na iti uling ala tamung tinape.” 17 Balu nang Jesus ing karelang pisasabian, inya kitnan na la, “Obat pisasabian yu ing ala kayung tinape? E yu balu at e yu pa aintindian? Tutu la waring maina ding kekayung pamisip? 18 Atin kayung mata, e kayu manaket? Atin kayung balugbug, e kayu makaramdam? E yu atatandanan itang mepalyari 19 kanitang pemirasu ku la ding limang tinape para karing limang libu katau? Pilan lang kaing a mitmu ding atipun yu karing tagan?” “Labi lang adua,” ngarang mekibat. 20 Kitang na pang Jesus, “Kanitang pemirasu ku la ding pitung tinape para karing apat a libu katau, pilan lang kaing a mitmu king tagan a tinipun yu?” “Pitu la,” ngarang mekibat. 21 “Makanyan man e yu pa aintindian?” nganang kinutang karela. 22 Miras la Betsaida. Dela de ring mapilan a tau kang Jesus ing metung a bulag at pekisabi ra king tagkilan ne. 23 Telanan ne gamat Jesus ing bulag at tinaid ne lual na ning balen. Linuran ne mata at inaplus na la karing gamat na at kaybat ngana, “Atin kang nanumang akakit?” 24 Miglalawe ya ing lalaki at ngana, “Manakit kung dakal a tau; anti la mong tanaman oneng lalakad la.” 25 Inaplus na lang pasibayung Jesus ding mata na ning bulag. Miglalawe yang masalese ing bulag. Migbalik ing panimanman na at malino nang ikit ing sabla. 26 Pepaulian na neng Jesus at inutus na king e ne babalik king balen. 27 Linakad ya i Jesus at ding alagad na papunta karing balen na ning Cesarea Felipe. Kabang lalakad la king dalan, nganang kinutang karing alagad na, “Keng palage da reng tau ninu kanu aku?” 28 Ngarang mekibat, “Sasabian da ring aliwa king ika kanu i Juan a Maminyag. Sasabian da naman ding aliwa king ika kanu i Elias,” “at sasabian da naman ding aliwa pa king metung ka kanu karing propeta.” 29 “O ikayu naman, keng palage yu, ninu aku?” nganang kinutang karela. “Ika ing Cristo,” nganang Pedro. 30 Kaybat na nita, penabilin na karela king e ra paniabian iti kaninu man. 31 Pegumpisan na lang tirung Jesus ding alagad na. Ngana, “Sukat yang dumalan dakal a kasakitan ing Anak ning Tau. Tanggian de ring makatua na ning balen, ding pamuntuk da ring pari, at ding talaturu ning Kautusan. Papate re, oneng king katlung aldo subli yang mie.” 32 Malino nang sinabi karela iti. Kanita kewani neng Pedro i Jesus karing alagad at tinutul ya king sinabi na. 33 Oneng inarapan na lang Jesus ding alagad na at sebianan ne i Pedro. Ngana, “Dumayu ka kanaku, Satanas, ing isipan mu e king Dios nune king tau!” 34 Pepalapitan na lang Jesus ding dakal a tau at ding alagad na. Ngana karela, “Nung bisa yang tuki kanaku ing ninuman, payalian na ing sarili na, pusanan ne ing krus na, at tuki ya kanaku. 35 Uling ing ninumang bisang sagip king bie na, abating ne iti. At ing ninumang kabatingan king bie na king uli ku at king uli na ning Mayap a Balita, akit ne iti. 36 Atin ya waring apala ing tau nung abandi ne ing mabilug a yatu oneng mawala ne man ing bie na? 37 Ala yang malyaring ibayad ing tau ban magbalik ing bie na. 38 Inya nung pikarine na ku ampon ing kanakung turu ning ninuman kaniting kapanaunan a marawak at e kikilala king Dios, pikarine nia naman ning Anak ning Tau potang datang ne king kaligayan ning Ibpa na a kayabe ding banal nang anghel.”
1 At sinabi na pa karela, “Tandanan yu ini: karing mapilan a atyu keti ating e takman king kamatayan anggang e re akit datang king mitmung kayupayan ing Kayarian ning Dios.” 2 Kalabas da ring anam a aldo minukiat ya i Jesus king matas a bunduk. Ding bukud mung tiki na ila di Pedro, Santiago, at i Juan. Samantalang makalawe la ikit deng minaliwa itsura. 3 Meging maslag king puti ing imalan na; alang makapalto king makanyan a puti keti king yatu. 4 Kanita mu rin ding atlung alagad ikit da la ri Elias at i Moises; makipagsalita la kang Jesus. 5 Nganang Pedro kang Jesus, “Maestro, masanting ing keti ta na. Gawa keng atlung kubu, metung para keka, metung para kang Moises, at metung para kang Elias.” 6 Mitakutan yang e mu nanu i Pedro at ding abe nang alagad, inya e na balu ing sukat nang sabian. 7 Linto ya ing metung a biga at tikpan na la at meramdam ya ing siwalang ibat king biga. Ngana, “Iti ya ing Anak kung kaluguran; makiramdam kayu keya!” 8 Kanita mu rin miglalawe la king makapadurut, oneng ala lang ikit a aliwa; i Jesus ya na mung kayabe ra. 9 Samantalang kukuldas la king bunduk, nganang maigpit menabilin Jesus karela, “E yu paniabian kaninu man iting ikit yu anggang e ya subling mie ing Anak ning Tau.” 10 Pemintuan da ing penabilin na, oneng ila-ila pisasabian da ing bage mepalyari. Ngara, “Nanu ing buri nang sabian king ‘pamaniubling mie?’ ” 11 At kitang da kang Jesus, “Baket sasabian da ring talaturu ning Kautusan king muna ya pa mung datang i Elias?” 12 Nganang mekibat Jesus, “Datang yang mumuna i Elias ban isadia na ing sablang bage. Makanyan man obat sasabian da ring Kasulatan king tanggian de ing Anak ning Tau at dumalan yang dakal a kasakitan? 13 Makanyan man sasabian ku kekayu king dinatang ne i Elias, at depatan da na ding tau ing sablang buri dang daptan kang Elias, antimo ing sasabian da tungkul keya ding Kasulatan.” 14 Kabalik da karing aliwang alagad, disnan da lang kayabe da ring dakal a tau. Makiargu la ding mapilan a talaturu ning Kautusan karing alagad. 15 Misdan lang menakit ding tau kang Jesus. Pupulayi lang sinalubung kang Jesus. 16 Kitnan na lang Jesus ding alagad na, “Nanu ing pakiargu yu karela?” 17 Nganang mekibat ning metung karing atyu karin, “Maestro, dela ke keka ing anak kung lalaki uling atin yang espiritung marawak at e ya makapagsalita. 18 Balang datangan ne niting espiritu, daragsa ne king gabun; bubula ya asbuk, pititigisan na la ding ipan na, at mangasias ya mabilug a katawan. Inawad ku karing alagad mu ing palualan de iting espiritung marawak, oneng e ra arapat.” 19 Nganang Jesus karela, “Taung alang kasalpantayanan! Angga kapilan da kayu pakiabayan? Angga kapilan da kayu pibatan? Dala ye keni ing anak!” 20 At dela re kang Jesus. Panakit na kang Jesus ning espiritung marawak, agad-agad neng pepagalgalan ing anak. Miragsa ya ing anak; migbiling-biling ya, at bubula ya asbuk. 21 “Kapilan ya pa makanyan?” nganang kinutang Jesus king tata. “Manibat na kanitang malati ya,” ngana ning tata. 22 “Maralas neng yugse king api o kaya king danum ba neng apate. Malunus ka kekami, saupan mu kami nung atin kang akarapat!” 23 “Wa,” nganang Jesus, “nung atin kang akarapat! Ing sabla mapalyari king taung ating kasalpantayanan.” 24 Kanita mu rin kinulisak ya ing tata at ngana, “Atin kung kasalpantayanan! Nung e pa sapat, saupan mu ku!” 25 Apansingan nang Jesus king lalapit la keya ding dakal a tau, inya inutus na king espiritung marawak, “Espiritung maklak at pipi, yutus ku keka king lumual ka at e na ka mibabalik keting anak kapilan man!” 26 Kayagnan na ning masikan a kulisak, pepagalgalan neng e mu nanu ning espiritung marawak ing anak; kaybat linual ne king anak. Mistula yang mete ing anak; inya sasabian na ning balang menakit, “Mete ya!” 27 Oneng telanan ne gamat Jesus ing anak; seupan neng mibangun at tinalakad ya. 28 Inyang linub ya i Jesus king bale, lihim deng kitnan ding alagad na. Ngara, “Baket e mi ya apalual ing espiritung marawak?” 29 Nganang mekibat Jesus, “Apalual la mu ding anti kareting espiritung marawak king kapamilatan na ning panalangin [at pamag-ayunu].” 30 Meko la king lugal a ita at linabas la Galilea. E na buring ipabalung Jesus nung nu ya karin 31 uling kasalukuyan na lang tuturu ding alagad na. Ngana karela, “Manabu ya ing Anak ning Tau karing gamat da ring makamate keya; makanyan man kaybat da ring atlung aldo subli yang mie.” 32 E ra aintindian ing kabaldugan na ning sinabi nang Jesus, oneng tatakut lang mangutang kang Jesus. 33 Dinatang la Capernaum at inyang atyu ne bale, kitang nang Jesus karela, “Nanung piarguan yu kabang dalan?” 34 Oneng e la bubulad uling kabang dalan piarguan da nung ninu ing marangal dili. 35 Linukluk ya kanita i Jesus, inaus na la ding labing adua at ngana karela, “Nung buri na ning ninuman ing mumuna yang dili, paitauli ya at maging talasuyu de ring sabla.” 36 Tinaid ne ing metung a malating anak at dela ne king arap da. Kaybat kinaul ne at sinabi na karela, 37 “Ing ninumang tanggap king metung karing malating anak a deti king lagyu ku, aku ing tatanggapan na; at ing ninumang tatanggap kanaku, aliwa mu aku ing tatanggapan na nune pati na itang mitubud kanaku.” 38 Nganang Juan, “Maestro, menakit keng taung papalual demonyu king lagyu mu. Binawal mi ya uling e ta ya kayabe.” 39 Nganang Jesus, “E ye babawalan uling e ya makapagsalitang laban kanaku ninumang darapat milagru king lagyu ku. 40 Uling ing ninumang e laban kekatamu para kekatamu ya. 41 Tandanan yu ini: ing ninumang munie kekayung metung a basung danum uling alagad na kayung Cristo, siguradu yang tanggap ablas. 42 “Nung ing ninuman panibatan ne ning pamikasala na ning metung karing malating deni a maniwala kanaku, mayap pa ing itali ya ing maragul a gilingan a batu king batal na at iyugse ya king dagat. 43 Nung ing gamat mu ya ing panibatan na ning pamikasala mu, pututan me! Mayap pa ing metung ka gamat lungub banua kesa king adua ka gamat a miyugse king impierno, king api a e matatda. [ 44 Karin ‘e la mamamate ding karelang ulad, at e matatda ing api.’] 45 At nung ing bitis mu ya ing panibatan na ning pamikasala mu, pututan me! Mayap pa ing metung ka bitis lungub banua kesa king adua ka bitis miyugse king impierno. [ 46 Karin ‘e la mamamate ding karelang ulad, at e matatda ing api.’] 47 At nung ing mata mu ya ing panibatan na ning pamikasala mu, dukitan me! Mayap pa ing metung ka matang lungub king Kayarian ning Dios, kesa king adua ka matang miyugse king impierno. 48 Karin ‘e la mamamate ding karelang ulad, at e matatda ing api.’ 49 “Uling maging puru ya ing balang metung king kapamilatan na ning api. 50 “Ing asin mayap, nung milako lasa ing asin, makananu pang abalik ing kalat na? “Manatili kayung ating asin at mikakasundu kayu king metung at metung.”
1 Meko ya karin i Jesus at minta ya king sakup ning Judea at dinalakit ya king Ilug ning Jordan. Pasibayu deng pilupungan ding dakal a tau. Tiru na la antimo ing sadia nang daraptan. 2 Linapit la kang Jesus ding mapilan a Pariseo uling buri deng arakap king pamagsalita na. “Sabian mu kekami,” ngarang kinutang, “paintulut na ning kekatamung Kautusan ing idiborsyu ne ning lalaki ing asawa na?” 3 Nganang mekibat Jesus karela, “Nanu ing kautusan a binie nang Moises kekayu?” 4 Ngarang mekibat, “Peintulut nang Moises ing gawa yang kasulatan king diborsyu ing lalaki; kaybat malyari na lang mikawani.” 5 Sinabi nang Jesus karela, “Sinulat neng Moises kekayu iting kautusan uling tutu kayung masakit ituru. 6 Oneng kanita pang kapupurmeruan, inyang lalangan na ning Dios ing sabla, lelangan na lang lalaki at babai ding tau. 7 King uli na niting sangkan, lakuan ne ning lalaki i tata na at i ima na, at makiabe ya king asawa na 8 at ilang adua maging metung la. Inya e na la mibilang adua nune metung na la mu. 9 E na la sukat pikawanian ning tau ding piyabe na ning Dios.” 10 Inyang karin na la bale, pasibayu deng kitnan ding alagad i Jesus tungkul kaniting bage. 11 Sinabi na karela, “Ing lalaking kawani king asawa na at makiasawa king aliwa, dinapat yang pamakipangalugud laban king asawa na. 12 Antimu rin, ing babaing kawani king asawa na at makiasawa king aliwa, dinapat yang pamakipangalugud.” 13 Lalapit da la ring mapilan a tau kang Jesus ding anak ba na lang itumpak karela ding gamat na, oneng pengamanuan da la ring alagad ding magdala. 14 Inyang apansin nang Jesus iti, mimua ya at sinabi na karela, “Paburen yu lang lumapit kanaku ding anak; e yu la babawalan, uling para karing anti kareti ya ing Kayarian ning Dios. 15 Tandanan yu: ing ninumang e tanggap king Kayarian ning Dios kalupa na ning pamananggap na ning anak a malati, e ya milub karin.” 16 At kinaul na la ding anak a mangalati; timpak na la ding gamat na king balang metung karela, at binendisyunan na la. 17 Inyang mamako ne i Jesus, pupulayi yang linapit ing metung a lalaki at siniklaud ya arap na at kitang na, “Mayap a Maestro, nanu ing daptan ku ban tanggapan ku ing bie alang angga?” 18 Nganang mekibat Jesus, “Baket ausan mu kung mayap? Alang mayap nune mu ing Dios. 19 Balu mu la ding kautusan: ‘E ka makamate; e ka makipangalugud; e ka manako; e ka maglaram; e ka mamirait; igalang me i tata mu at i ima mu.’ ” 20 Ngana ning lalaki, “Maestro, ibat pa inyang anak ku tiparan ku na la deting kautusan.” 21 King mitmung lugud, linawe neng maratnang Jesus ing lalaki at ngana, “Metung pang bage ing kulang keka. Muli ka, pisali mu ing sablang pibandian mu at ibie mu ing abli karing pakakalulu, at mika pibandian ka karin banua; kaybat tuki ka kanaku.” 22 Inyang dimdam na ning lalaki iti, meslam ya lupa at malungkut yang meko, uling tutu yang mabandi. 23 Kanita, inarapan na lang Jesus ding alagad na at ngana karela, “Tutu ping masakit karing ating pibandian ing lungub king Kayarian ning Dios!” 24 At mebigla la ding alagad kareting amanu, oneng ngana pang tinuglung Jesus, “Anak, tutu ping masakit karing ating pibandian ing lungub king Kayarian ning Dios! 25 Mas mayan pa king metung a kamelyu ing dumalan ya king busbus ning karayum kesa king lungub ya ing metung a mabandi king Kayarian ning Dios.” 26 Lalu lang mipamulala ding alagad at ngarang mikukutnanan, “Nung makanyan, ninu ing miligtas?” 27 Linawe na lang maratnang Jesus at ngana karela, “Karing tau iti masakit mapalyari, oneng king Dios, ali; ing sabla apapalyarian na ning Dios.” 28 Nganang migsalitang Pedro, “Lawan mu, likuan mi ing sabla at tinuki kami keka.” 29 Nganang Jesus karela, “Wa, at sasabian ku kekayu ini: nung lakuan ne ning ninuman ing pibalebale na o kaya ding kapatad nang lalaki o kapatad nang babai o kaya ima na o i tata na o kaya ding anak na o asikan, king uli ku ampon (ampo) king uli ning Mayap a Balita, 30 tanggap yang dinadinalan a besis king panaun a iti: bale, kapatad a lalaki, kapatad a babai, ima, anak, asikan, at kaligaligan antimu rin, at king panaun a datang tanggap yang bie alang angga. 31 Oneng dakal la ding ngeni mumuna a maging tauli, at dakal la ding tauli ngeni a maging mumuna.” 32 Atyu la king dalan paukiat Jerusalem. Mumuna ya i Jesus karing alagad na. Mitmu lang kapikakunuan ding alagad at tatakut na la man ding taung tutuki kang Jesus. Misan pa kewani na lang Jesus ding labing adua at sinabi na karela ing mapalyari keya. 33 “Lawan yu,” ngana karela, “paukiat tamu Jerusalem at karin miyabie ya ing Anak ning Tau karing pamuntuk da ring pari at karing talaturu ning Kautusan. Atulan deng mate at ibie re karing paganu. 34 Panyunu re deti, pagluran de, paglatikuan de at paten. Oneng kaybat da ring atlung aldo subli yang mie.” 35 Linapit la kang Jesus di Santiago at Juan, ding anak nang Zebedeo. Ngara, “Maestro, atin keng buring aduan keka.” 36 “Nanu ing buri yung aduan kanaku?” nganang kinutang karela. 37 Mekibat la, “Nung lukluk na ka king maligayang kayarian mu, paintulut mu sa ing makalukluk kami king banda mung wanan at kayli.” 38 Sinabi nang Jesus karela, “E yu balu ing aduan yu. Apibata yu kaya ing kasakitan a pibatan ku? Malyari kayu kayang pabinyag kalupa na ning binyag a paminyag da kanaku?” 39 “Malyari kami,” ngarang mekibat. Sinabi nang Jesus karela, “Ing kasakitan a pibatan ku tune ping pibatan yu, at mabinyag kayu king binyag a ikabinyag ku, 40 oneng ala kung upayang mamili nung ninu ing magbili king banda kung wanan o kaya king kayli. Ding luklukan a sasabian yu sasadia na la ning Dios para karing pinili nang lukluk kareti.” 41 Inyang dimdam da ring apulung alagad iti, mimua la kari Santiago at Juan. 42 Uli na nita, pepalapitan na la ngan Jesus at ngana, “Balu yu king ding paganu giginuan da la ring ibibilang dang pamuntuk da at ding mamuntukan ila ding mapapamintu. 43 E makanyan kekayu. Nung ing ninuman kekayu bisa yang maging marangal, maging talasuyu ya karing aliwa 44 at nung ing metung kekayu buri na ing maging mumuna, maging talasuyu de ring sabla. 45 Uling e ya dinatang ing Anak ning Tau ban pasuyu nune ban sumuyu, at iyain ing bie na para king pangayatbus da ring dakal a tau.” 46 Miras la Jerico. At inyang mamako ne i Jesus at ding alagad na ampon ding dakal a tau, ing metung a lalaking bulag, i Bartimeo a anak nang Timeo, makalukluk yang magpalimus lele na ning dalan. 47 Inyang dimdam nang lalabas ya i Jesus ning Nazaret, megumpisa yang kinulisak. Ngana “Jesus, Anak nang David, malunus ka kanaku!” 48 Binawal de ring dakal at inutus da king magtahimik ya. Oneng lalu nang sikan ing siwala na. Ngana, “Anak nang David, malunus ka kanaku!” 49 Tinuknang ya i Jesus at sinabi na, “Ausan ye.” Inya inaus de ing bulag. Ngara, “Magsaya ka at talakad uling payaus na ka.” 50 Belugse ne ning bulag ing balabal na; paluksu yang tinalakad at linapit ya kang Jesus. 51 Kitang nang Jesus, “Nanu ing buri mung daptan ku keka?” “Maestro,” nganang mekibat ning bulag, “buri ku, manakit ku sanang pasibayu.” 52 “Mako na ka,” nganang Jesus, “uli na ning kasalpantayanan mu kinayap ka.” Kanita mu rin menakit ya at tikian ne i Jesus king dalan.
1 Inyang milalapit na la Jerusalem, malapit king balen ning Betfage at Betania, ababatiawan da ne ing Bunduk ding Olibo, pepaunan na lang Jesus ding adua karing alagad na. 2 Ngana karela, “Munta kayu king baryung arapan yu. Pangaras yu karin dasnan ye ing metung a biserung asno a makatali. Ala pang taung sinake kaniti. Kalagan ye at idala ye keni. 3 Nung ating kutang kekayu, ‘Baket kakalagan ye?’ sabian yu, ‘Kailangan ne ning Ginu at pasubli nia naman agad keti.’ ” 4 Minta la at disnan de ing metung a biserung asno king lele dalan; makatali ya king pasbul dalan. Samantalang kakalagan de, 5 kitang da ring taung atyu karin, “Nanu ing daraptan yu, obat kakalagan ye?” 6 Mekibat la antimo ing tiru nang Jesus karela at peintulutan da na lang mako ding tau. 7 Dela re ing biserung asno kang Jesus. Timpak da la king asno ding karelang balabal at sinake ya i Jesus. 8 Linantang da ring dakal a tau ing karelang balabal king dalan. Memakli lang sangang tanaman ding aliwa at binili da la king daralanan na. 9 At ding taung mumuna at ding makatauli kang Jesus kukulisak da, “Purian ya ing Dios! Bendisyunan ne sa ning Dios ing daratang king lagyu na ning Ginu! 10 Bendisyunan ne sa ning Dios ing daratang nang kayarian David a tatang tamu! Hosanna king Kakataskatasan!” 11 Linub ya Jerusalem i Jesus, at tinaglus ya kilub na ning Templo. Kaybat nang linawe ing sablang atyu karin, linual ya at ding labing adua at minta la Betania anti na ning mabibengi na. 12 Kabukasan, samantalang lalakad lang ibat Betania, meranup ya i Jesus. 13 King makarayu ikit ne ing metung a tanaman a higera, malabung ya. Lepitan ne ba nang lawan nung atin yang bunga. Inyang milapit ne, bulung mu ing ikit na, uling e ra pa panaun mamunga ding higera. 14 Sinabi nang Jesus king tanaman a higera, “Ala nang makapangan pa karing bunga mu!” At dimdam da iti ding alagad. 15 Inyang miras na la Jerusalem, linub ya king Templo i Jesus, at pegumpisan na lang tinabi ding mamisali ampon maniali kilub na ning Templo. Penuag na la ding lamesa da ring maglibe-salapi, at ding luklukan da ring magtindang patipati. 16 At binawal neng dumalan kilub na ning Templo ing ninumang ating daralan. 17 Tiru na la kanita ding tau. Ngana, “Makasulat karing Kasulatan king sinabi na ning Dios, ‘Ing bale ku mayaus yang bale pipanalanginan para karing sablang tau.’ Oneng gewa yeng pugad da ring mapanako!” 18 Dimdam da iti ding pamuntuk da ring pari at ding talaturu ning Kautusan. Inya megumpisa lang menintun paralan ban apapate re i Jesus. Tatakut la kang Jesus uling mangapamulala la ding dakal a tau king turu na. 19 Inyang mabibengi na, meko nia naman Jerusalem i Jesus at ding alagad na. 20 Kabukasan ning abak a maranun, king paglakad da apansinan deng melangi ya ing tanaman a higera at pati ding uyat na. 21 Aganaka nang Pedro ing mepalyari at ngana kang Jesus, “Maestro, lawan mu, melangi ya ing tanaman a higerang piniumpa mu!” 22 Nganang Jesus karela, “Sukat kayung salpantaya king Dios. 23 Ing katutuan sasabian ku kekayu, nung sabian na ning ninuman king bunduk a ini, ‘Malis ka at iyatsa mu ing sarili mu king dagat,’ at nung ala yang alinlangan king pusu na at paniwalan na king iti mapalyari, marapat para keya. 24 King uli na niti sasabian ku kekayu, nung manalangin kayu at aduan yu ing nanuman, panaligan yu king iti tinggap yu na, at ing sabla miyabie kekayu. 25 At neng tatalakad kayu ban manalangin, patawaran ye ing ninumang mikasala kekayu ban i Ibpa yung atyu banua patawaran na kayu naman. 26 [Nung e yu la patawaran ding mikasala kekayu, e na kayu naman patawaran ning Ibpa yung atyu banua.]” 27 Migbalik na la naman Jerusalem. At kabang lalakad ya king Templo, lepitan de i Jesus ding pamuntuk da ring pari, ding talaturu ning Kautusan ampon ding makatua na ning balen. 28 Kitang da kang Jesus, “Nanu ing kayupayan mung gawa karing bage deti? Ninu ing minie keka king kayupayan a yan?” 29 Mekibat ya i Jesus, “Kutnan da kayu naman at nung apakibatan yu ku, kanita ku sabian kekayu nung kenu ku ibat ing kayupayan dapat kareting bage. 30 Sabian yu kanaku nung kaninu menibatan ing kayupayan nang maminyag Juan: king Dios o king tau?” 31 At pisabisabi ra, “Nung sabian tamung menibatan king Dios, sabian na kekatamu, ‘Baket e ye peniwalan?’ 32 Sabian ta kayang ‘Ibat king tau?’ ” (Tatakut la karing tau uling ding sabla kikilalanan deng propeta i Juan.) 33 Inya pekibat da kang Jesus, “E mi balu.” Sinabi nang Jesus karela, “E ku naman sabian kekayu nung nanu ing kayupayan kung dapat kareting bage.”
1 Tiglus nang Jesus ing pamagsalita na, oneng ngeni king kapamilatan da ring talimhaga. Ngana, “Ating metung a taung menanaman ubas king marangle na at bekuran ne. Kinulkul ya namang pibilianan para king pipapaslan ubas at mitalakad ya namang metung a matas a pipagbanten. Kaybat na nita, pepanibala ne iting ubasan karing kasamak na at minta ya king aliwang bansa. 2 Inyang miras ing pamamupul tiburan ne ning makibandi king ubasan ing metung karing ipus na ban kuanan ing parti na karing kasamak. 3 Oneng dekap de ring kasamak ing ipus, penumbuk de at pepalakuan alang daralang ubas. 4 Pasibayu yang mitubud aliwang ipus ing makibandi, oneng pikpuk de buntuk at pemakarine. 5 Mitubud ne naman metung, oneng pete re. Makanyan munaman ing gewa ra karing dakal pang ipus a tiburan na: atin lang pemugbug at atin lang pete. 6 Metung nia mu ngeni ing malyari nang atuburan karela, ing pakamalan nang bugtung a anak a lalaki. Ya ing katataulian a tinubud na. Ngana king lub na, ‘Siguradung igalang de ing anak ku.’ 7 Oneng ngarang misabisabi ding kasamak, ‘Iti ya ing talapagmana. Tara, paten ta ya ban miras kekatamu ing mana na!’ 8 Inya dekap de at pete at inugse re ing bangke na lual na ning ubasan. 9 “Ngeni, nanu ing isipan yung daptan na ning makibandi king ubasan?” nganang kinutang Jesus. “Puntalan na la at pamaten at ibie ne ing ubasan karing aliwang makisamak. 10 E ye pa wari abasa iting kasulatan? ‘Ing batung e ra buri ding manalakad bale ya ing meging batung pamuntuk. 11 Depat na iti ning Ginu, at pagmulalan tamu!’ ” 12 Pigkapilitan da ring pamuntuk da ring Judio ing parakap de uling aulata ra king ila ding pamaramdaman na kaniting talimhaga. Uli na ning takut da karing tau, e re teginan at meko la. 13 Mituburan la ding mapilan a Pariseo at Herodiano ba reng arakap i Jesus king pamagsalita na. 14 Lepitan de at ngara, “Maestro, balu mi king tapat ka at e ka mangabiran kenu man uling pante-pante ing lawe mu karing sablang tau. Tuturu mu nung nanu ing kaburian na ning Dios. Labag king Kautusan tamu ing mamayad buis king Emperador ning Roma o ali? Mamayad kame o ali kami?” 15 Oneng balu nang Jesus king magkunwari la mu, inya ngana karela, “Baket paniubukan yu ku? Dinan yu kung salaping pamayad buis ba keng lawan.” 16 At dininan de. Kitang nang Jesus karela, “Kaninu ya larawan at lagyu ing atyu kaniting salapi?” “King Emperador la,” ngarang makibat (mekibat). 17 Inya nganang Jesus karela, “Nung makanyan ibie yu king Emperador ing mangaintulid king Emperador, at ibie king Dios ing mangaintulid king Dios.” At mengapamulala la ngan kang Jesus. 18 Ating mapilan a Saduseo a linapit kang Jesus. Ding Saduseo ila ding sasabing alang pamaniubling mie. Ngara, 19 “Maestro, ginawa yang kautusan i Moises para kekami. Anti ya kaniti: ‘Nung mate ya ing metung a lalaki at e mikayanak king asawang lakuan na, kailangan neng pakasalan ning kapatad nang lalaki ing mebalu ban mikayanak la para king mete.’ 20 Ating pitung mikakapatad a lalaki. Mekiasawa ya ing pangane at mete yang alang anak. 21 Kesal ne ning kaduang pangane ing mebalung babai, at mete ya naman alang ayanak. Makanyan munaman ing depatan na ning katlu 22 at ding mituki-tuking mikakapatad. Ayasawa na la ngan niting babai ding pitung mikakapatad at mete lang e mikayanak king babai. King katataulian, mete ya naman ing babai. 23 Ngeni, king aldo ning pamaniubling mebie ninu kareting pitu ing kilalanan nang asawa ning babai, anti na ning ayasawa de ngan?” 24 Nganang mekibat Jesus karela, “Magkamali kayu! Balu yu nung baket? E yu la balu ding kasulatan ni ing upaya na ning Dios. 25 Uling king aldo ning pamaniubling mebie ala nang pamiasawa; maging anti lang anghel ning banua. 26 Tungkul naman king pamaniubli rang mebie ding mete, e ye pa wari abasa king Libru nang Moises itang dake babanggit king milalablab a tanaman? Makasulat karin ing sinabi na ning Dios kang Moises. Ngana, ‘Aku ing Dios nang Abraham, ing Dios nang Isaac, at ing Dios nang Jacob.’ 27 Inya magkamali kayu! Ing Dios e re Dios ding mete nune ding mabie.” 28 Dimdam na ning metung a talaturu ning Kautusan a atyu karin ing karelang pamiargu. Apagumasdan na king biasa yang mekibat i Jesus karing Saduseo, inya linapit ya at kitnan ne, “Isanu ing maragul diling kautusan?” 29 Mekibat ya i Jesus, “Iti ya ing maragul diling kautusan: ‘Makiramdam ka, Israel! Ing Ginung kekatamung Dios—ya mung bukud Ginu. 30 Luguran me ing Ginung kekang Dios king mabilug mung pusu, at king mabilug mung kaladua, at king mabilug mung kaisipan, at king mabilug mung sikanan.’ 31 Ini ing kadua: ‘Luguran me ing kalupa mung tau antimo ing kekang sarili.’ Alang aliwang kautusan a maygit pa kareti.” 32 Ngana ning talaturu ning Kautusan, “Tinud ka, Maestro! Tutu ing sinabi mu. Metung ya mu ing Dios at ala nang aliwa pa subali king Dios. 33 At ing lulugud king Dios king mabilug nang pusu, king mabilug nang pamisip, at king mabilug nang sikanan, at ing lulugud king kalupa nang tau antimo ing lugud na king sarili na, maygit yang maulaga kesa ketang sablang ain-a-durulukan at aliwa pang ain.” 34 Apansingan nang Jesus king biasa yang makibat iting lalaki, inya sinabi na, “E ka marayu king Kayarian ning Dios.” At kaybat na nita, ala nang mengangas pang mengutang kang Jesus. 35 Nganang kinutang Jesus kabang tuturu ya king Templo, “Makananu rang asabi ding talaturu ning Kautusan king ing Cristo anak neng Aring David? 36 I David mismu, king agkat ning Banal a Espiritu, sinabi na: ‘Ngana ning Ginu king kakung Ginu, Lukluk ka banda kung wanan, anggang e ku la lubus apasukuan keka ding (keka ding kekang) kalaban mu.’ 37 I Aring David mu rin ing minaus keyang ‘Ginu’; makananu ra ngening asabi king ing Cristo anak neng David?” At matula lang mekiramdam kang Jesus ding dakal a tau. 38 Ngana pang tinuru karela, “Mingat kayu karing talaturu ning Kautusan a maburing lalakad makasulud makabang imalan at pupugayan da ring tau karing palengki. 39 Maburi lang lulukluk karing piling luklukan karing sinagoga at kabisera karing bangketi. 40 Ila ding magsamantala king kabiayan da ring babaing mebalu at magparangalan king pamanalangin dang makaba! Lalung mabayat ing parusang miras karela!” 41 Linukluk ya i Jesus arapan na ning pibabaldugan ain kilub ning Templo at pegumasdan na la ding taung babaldug salapi. Dakal la ding mabandi a minie maragul a alaga. 42 Linapit ya naman ing metung a babaing mebalu at mildug yang malati mung alaga.’ 43 Inaus na la pansin Jesus ding alagad na at ngana karela, “Balu yo, iting pakakalulung mebalu ya ing minie maygit kesa karing aliwa. 44 Uling minie la ding aliwa ketang labis-labis a atyu karela, oneng iting pakakalulung mebalu, agyang pakakalulu ya, binie na ngan ing sabla nang pangabiayan.”
1 Ngana ning metung karing alagad na inyang lulual ne i Jesus king Templo, “Maestro, lawan mu! Pangaragul da reng bato! Kasanting da reng gusali!” 2 Nganang mekibat Jesus, “Ding mangaragul a gusaling akakit mung den malasak la ngan. Alang batung mitutumpak a mitagan king kabilian da; mibagsak la ngan den!” 3 Kabang makalukluk ya i Jesus king Bunduk ding Olibo, tulid ning Templo, lihim deng kitnan di Pedro, Santiago, Juan, at Andres. 4 Ngara kang Jesus, “Sabian mu na mo kekami nung kapilan la matupad deting bage, at nanu la ding tanda a pakilala king deting bage matupad na la.” 5 Sinabi nang Jesus karela, “Mingat kayu ban e na kayu alinlang ning ninuman. 6 Dakal lang taung datang kekayu king lagyu ku, sabian da, ‘Aku ya!’ at ilili da la ring dakal. 7 E kayu paigulu isip nung damdaman yu ing akbung ning gera at ing labanan a malilyari karing aliwang bansa. Iti mapalyari ngan, oneng e mangabaldugan king ing kawakasan dinatang na. 8 Uling gerahan ne ning metung a bansa ing kalupa nang bansa at ing metung a kayarian ing kalupa nang kayarian. Mika ayun king miyayaliwang lugal at mika danup. Nung akit yu na ing makanyan a bage, magumpisa na ing kasakitan a kalupa ning pamagumpisa na ning kasakitan ning babaing manganak. 9 “Tatagan yu ing sarili yu! Uling pandakpan da kayu at iyarap karing husgadu. Paglatikuan da kayu karing sinagoga. Iyarap da kayu karing gobernador at ari king uli ku ban munie patutu karela. 10 Kailangan ya pa mung ipanaral ing Mayap a Balita karing sablang bansa bayu datang ing kawakasan. 11 At nung pandakpan da na kayu at iyarap king husgadu, e kayu paibalisang mimisip nung nanu ing sabian yu. Ketang oras a ita, sabian yu itang nanumang miyabie kekayu uling ing Banal a Espiritu ya ing magsalita at aliwa ikayu. 12 Ipanganiaya ne ning kapatad na ing kapatad na ba neng apapate, at ing tata ing anak na. Lumaban la ding anak karing karelang pengari at ipapate da la. 13 Pikasaman da kayu ding sablang tau king uli ku; oneng ing manatiling tapat angga king kawakasan ya ing miligtas. 14 “Nung akit yu nang mararapat king lugal a e sukat mapalyari ‘Ing Makapangilabut a Kasiran’ a tune makapagalgal” (pakaintindian na ning babasa iti), “detang atyu king Judea sukat lang tumakas karing bunduk. 15 E ne kailangan kuldas ing taung atyu king asotea o lungub man king bale na ban kumang nanumang adala na. 16 At e ne kailangan muli ing taung atyu king marangle ban kumang balabal. 17 Makalunus ing maging kabilian da ring mabuktut at ding ima a ating pasusuan karing aldo deta! 18 Ipanalangin yu king iti e sana datang king panaun ning dimla! 19 Karing aldo deta dalanan da ring tau ing maragul a kaguluan a e pa milyari kapilan man manibat na inyang lelangan ne ning Dios ing yatu angga ngeni ni kapilan man king daratang a panaun e na mika anti pa kanita. 20 At nung e na la kinuyad ning Ginu ding aldo deta, alang taung mitagan. Oneng alang-alang karing pinili na kinuyad na la ding aldo reta. 21 “Nung sabian na kekayu ning ninuman, ‘Atyu keni ing Cristo!’ o kaya, ‘Atyu karin!’ e kayu maniwala. 22 Uling ating lunto a e tutung Cristo at e tutung propeta. Pakit lang tanda at gawa lang makapagmulala ba ra lang alili, nung malyari mu sa, pati na ding pinili na ning Dios. 23 Ngeni pa sasabian ku na la deting sablang bage a mapalyari. Inya mingat kayu! 24 “Pangalabas na ning kasakitan da ring tau, dalumdum ya ing aldo, e na ibie ning bulan ing sala na, 25 at manabu la ding batuin at mangatugun la ding upaya ning banua. 26 Kanita re akit ing Anak ning Tau, daratang ya libutad ding biga a kitmuan upaya at kamalan. 27 Itubud na la ding anghel na karing apat nang suluk ning yatu at tipunan da la ring pinili ning Dios ibat karing mingatba-ngatbang wakas ning yatu. 28 “Pagaralan yu ing malilyari king tanaman a higera. Kabud sasagiwa la ding sanga na at sisibut ne bulung, balu yu king malapit na ing kaleldo. 29 Makanyan munaman, kabud akit yu lang malilyari deting bage, balu yu king malapit na ing oras na ning paniatang na; magumpisa na. 30 Tandanan yu: mapalyari la ngan deting bage bayu la mate ding taung mabibie ngening kasalukuyan. 31 Ing banua at ing yatu lumipas la, oneng ding amanu ku kapilan man ali la. 32 “Alang makibalu metung man king paniatang na ning aldo o oras a ita ni ding anghel ning banua ni ing Anak. Ing bukud mung makibalu ya ing Ibpa. 33 Mingat kayu at parating makasadia uling e yu balu nung kapilan mapalyari ita. 34 Mangari ya king metung a lalaking miglakbe king marayung lugal: ipanibala ne ing tuknangan na karing ipus na, ing balang metung agpang king katungkulan na, at iyutus ne ing guardia king pasbul ban manatiling makasadia king pamagbalik na. 35 Inya magsadia kayung parati, uling e yu balu nung kapilan ya datang ing makibandi king bale, mapalyaring sisilim o king kapitangan ning bengi o ganingaldo o abak; 36 pota bigla yang datang at dasnan na kayung matudtud! 37 Ing sasabian ku kekayu ya naman ing sasabian ku karing sabla: Magsadia kayu!”
1 Adua na mung aldo at Piesta na na ning Pamaglagpus at ning Tinape Alang Lebadura. Manintun lang paralan ding pamuntuk da ring pari at ding talaturu ning Kautusan ban lihim deng aparakap at apapate i Jesus. 2 Ngara, “E ta daraptan iti king aldo na ning piesta, pota magulu la ding tau.” 3 Atyu kanita karin Betania i Jesus, king bale nang Simon a leprosuan. Kabang mamangan ya, dinatang ya ing babaing magdalang metung a alabastrung lulanan mitmung mal a pabanglu; purung laru a ibat king tanaman a nardo. Biklat ne ing alabastrung lulanan at tigtug na ing pabanglu king buntuk nang Jesus. 4 Mimua la ding mapilan a atyu karin at ngarang misabisabi, “Sinayang na mu ing pabanglu. 5 Nung pisali na yan, mika abli yang maygit atlung dalan a salaping pilak at malyari na lang aibie ding ayabli na karing pakakalulu!” At migsalita lang e ustu king babai. 6 Oneng nganang Jesus karela, “Paburen ye! Obat pakialaman ye? Mayap ing depat na kanaku. 7 Maralas yu lang akakayabe ding pakakalulu, at araptanan yu lang mayap nanumang oras a buri yu. Oneng e yu ku malyaring akayabe kabang panaun. 8 Depat na niting babai ing agyu na; e pa man kiskusan na na kung pabanglu ban isadia ne ing katawan ku para king pangakutkut ku. 9 Tandanan yu iti: nukarin ya man mipanaral ing Mayap a Balita mabanggit munaman ing depat na niting babai bilang kapigaganakan keya.” 10 Kaybat na nita, i Judas Iscariote, ing metung karing labing adua, minta ya karing pamuntuk da ring pari ba neng ipanganiaya i Jesus. 11 Tutu lang metula inyang dimdam da iti at pengakuanan deng dinan salapi. Manibat na kanita menintun neng paralan i Judas ban apanganiaya ne i Jesus. 12 King mumuna nang aldo ning Piesta ning Tinape Alang Lebadura, ing aldo ning pamakamate biserung tupa para king Pamaglagpus, kitnan de i Jesus ding alagad. Ngara, “Nukarin mu buring isadia mi ing apunan para king Pamaglagpus?” 13 Tiburan na lang Jesus ding adua karing alagad na kayabe niting panabilin: “Munta kayu king siudad. Salubungan na kayu karin ning metung a lalaking magdalang bangang danum. Tukian ye 14 king bale salangian na, at sabian yu king makibale, ‘Pakutang na ning Maestro: Nu ya karin ing kuartu a pipanganan mi ding kanakung alagad king apunan ning Pamaglagpus?’ 15 At ituru ne kekayu ing malualas a kuartu babo; maka-ayus ya at kumpletu gamit. Karin yu isadia ing apunan tamu.” 16 Meko la ding alagad at minta la king siudad, at ikit da ing sablang lerawan nang Jesus karela. At sidia ra ing apunan na ning Pamaglagpus. 17 Inyang bengi na, dinatang ya i Jesus, kayabe na la ding labing adua. 18 At nganang migsalita kabang mamangan la, “Ing katutuan sasabian ku kekayu: pagtaksilan na ku ning metung kekayung kayabe kung mamangan.” 19 Melungkut ya ing metung at metung karela at kitnan de, “Ako?” 20 Mekibat ya i Jesus, “Metung ya kekayung labing adua at kayabe keng titiltil tinape king pinggan. 21 Mate ya ing Anak ning Tau agpang king misulat; oneng makalunus ya itang taung magtaksil king Anak ning Tau! Mayap pa ing e ne mibait!” 22 Kabang mamangan la, kinangwa yang tinape i Jesus, at pepasalamat ya king Dios. Pemirasu ne ing tinape, at binie ne karing alagad na. Ngana, “Tanggapan ye; iti ya ing kanakung katawan.” 23 Kaybat na nita, kinua ne ing kopa, at pepasalamat ya king Dios, at binie ne ing kopa karela at mininum la ngan. 24 Nganang Jesus karela, “Iti ya ing kanakung daya, ing daya ning kasunduan, ing dayang mibubu para karing dakal a tau. 25 Ing katutuan sasabian ku kekayu, e na ku pasibayung minum kaniting alak angga king aldo a inuman ku ing bayung alak king Kayarian ning Dios.” 26 At kaybat deng kinta ing metung a kanta, minta la king Bunduk ding Olibo. 27 Nganang Jesus karela, “Ikayu ngan painggulutan yu ku, uling iti ya ing sasabian na ning kasulatan, ‘Paten ke ing pastul at misalbag la ding tupa.’ 28 Oneng kaybat kung sinubling mebie, muna kung magbalik kekayu karin Galilea.” 29 Nganang Pedro, “Painggulutan da ka ding sabla, oneng aku e ra ka painggulutan!” 30 “Pedro,” nganang Jesus, “pakatandanan mu ini, ngeni mu ring benging iti makatatlu mu ku ilingad bayu ya tulauk makatadua ing tatyo.” 31 Matimid nang sinabing Pedro, “E ra ka ilingad agyang paten da kung kayabe mu!” Makanyan ngan ing sinabi ra kang Jesus. 32 Miras la king lugal a ausan dang Getsemani. Nganang Jesus karing alagad na, “Lukluk kayu pa ken kabang manalangin ku.” 33 Oneng tiki na la di Pedro, Santiago, at Juan. At megumpisa yang mebalisa at migkasakit a pilubluban. 34 Sinabi na karela, “Saskup ku salu uling mabayat ing panamdaman ku. Malakuan kayu ken at magbante kayu.” 35 Sinulung ya pang ditak at saka ya menalangin makasakab king gabun king e sa daratang ing oras ning kasakitan na. 36 Ngana, “Ibpa, O Ibpa ko, ing sabla arapat mu. Idayu me kaku iting kopa. Oneng aliwa ing kaburian ku, nune ing kaburian mu ya ing mipamintuan.” 37 Kaybat na nita, migbalik ya at disnan na lang matudtud ding atlung alagad. Ngana kang Pedro, “Simon, matudtud ka? E mu arapat ing e ka matudtud metung mu mang oras? 38 Magpuyat kayu at manalangin ban e na kayu sambutan ning tuksu. Ing espiritu makasadia ya, oneng ing laman maina ya.” 39 Pasibayu na lang likuan at menalangin ya at inulit na ing kayaduanan na. 40 Belikan na la ding alagad na at disnan na na la namang matudtud, uling pilit lang mipipiak ding mata ra. E ra balu nung nanu ing sabian da kang Jesus. 41 King katlung pamagbalik na, sinabi na karela, “Angga ngeni matudtud kayu pa at magpaynawa? Migising na kayu! Dinatang na ing oras! Miyabie ne ing Anak ning Tau karing gamat da ring makasalanan. 42 Mibangun na kayu at tara na. Oyni na ing magtaksil kanaku!” 43 Magsalita ya pa i Jesus inyang i Judas, ing metung karing labing adua, dinatang ya; kayabe na la ding dakal a taung magdalang espada at palupalu. Deti tubud lang ibat karing pamuntuk da ring pari, karing talaturu ning Kautusan, at karing makatua na ning balen. 44 Minie yang senias ing taksil karela: “Itang uman ku ya ing kekayung kailangan. Dakpan ye at ituki, oneng banten yeng masalese.” 45 Karas nang Judas, agad neng lepitan i Jesus at ngana, “Maestro!” at inuma ne. 46 Inya dekap de i Jesus at telanan deng matalik. 47 Begut ne ning metung karetang atyu karin ing espada na at tebak ne ing ipus na ning Pekapun ding Pari at atigpas ne balugbug. 48 At nganang Jesus karela, “Tulisan ku wari? Kailangan pa wari ing datang kayung paka-espada at paka-palupalu para dakpan yu ko? 49 Tuturu ku aldo-aldo king Templo at atyu kayu naman karin, oneng e yu ku dekap. Kailangan ping matupad ing sasabian da ring Kasulatan!” 50 Likuan de ring alagad na; tinakas la ngan. 51 At tikian ne ning metung a baintaung makabalabal mung linen. Dekap dia naman, 52 oneng meka puslit ya at milayi yang lubas; melakuan ya king gamat da ing balabal na. 53 At dela re i Jesus king bale na ning Pekapun ding Pari. Karin la makatipun ding sablang pamuntuk da ring pari, ding makatua na ning balen, at ding talaturu ning Kautusan. 54 Tikian neng Pedro i Jesus, oneng makarayung bagya. Tinaglus ya angga king patyu na ning bale ning Pekapun ding Pari. Linukluk ya karin i Pedro lele na ning dapug at migsalab yang kayabe ra ding guardia. 55 Pilit lang manintun ebidensia ding pamuntuk da ring pari at ing kabilugan a Sanhedrin laban kang Jesus ba reng apapate. Oneng ala lang ikit nanuman. 56 Dakal lang testigu ding memigawang patutu laban kang Jesus, oneng e paraparehu ing karelang sinabi. 57 Ating mapilan a migtestigu laban kang Jesus at ngarang migsalitang kalaraman, 58 “Dimdam ming sinabi na, ‘Lasakan ke iting Templong gewang tau at kilub ding atlung aldo mitalakad kung aliwa a e ra gewa ding tau!’ ” 59 Makanyan man, e mu rin paraparehu ing karelang sinabi. 60 Tinalakad ya ing Pekapun ding Pari king arap na ning kapulungan at kitnan ne i Jesus, “Nanu ing asabi mu king bibintang da keka? Obat e ka makibat?” 61 E bitasang mekibat i Jesus; menatili yang alang bulad. Nganang kinutang pasibayu ning Pekapun ding Pari, “Ika ing Cristo, ing Anak ning Dios?” 62 “Aku,” nganang mekibat Jesus. “At ikayu akit ye ing Anak ning Tau a makalukluk king banda nang wanan ning Mayupaya. Akit yeng daratang a kayabe da ring biga banua!” 63 Ginabak na ning Pekapun ding Pari ing sarili nang imalan at ngana, “Nanan ta la pa ding testigu! 64 Ikayu mismu dimdam yu ing kalapastanganan na king Dios. Nanu ing desisyun yu?” At inatulan de ngang mate. 65 At pigluran de ring mapilan, tikpan de lupa at penumbuk. “Ulan mu na mo nung ninu ing menumbuk keka?” ngarang sinabi kang Jesus. At penampaling de ring guardia. 66 Atyu king lalam ning patyu i Pedro inyang dinatang ya ing metung karing babaing ipus na ning Pekapun ding Pari. 67 Panakit na ning babaing iti kang Pedro a magsalab king dapug, linawe neng maratna. “Ika man,” ngana kang Pedro, “kayabe na kang Jesus ning Nazaret!” 68 Oneng pepayalian nang Pedro iti. “E ku balu ni e ku aintindian ing buri mung sabian,” nganang mekibat. At minta ya king pasilyung palual king pasbul banda king pasbul dalan (at tinulauk ya ing tatyo). 69 Ikit na ne naman ning ipus a babai at sinabi na karetang atyu karin, “Ing taung iti metung ya karela!” 70 Oneng pepayalian na namang Pedro iti. Kalabas na ning mapilan a penandit, ding taung atyu karin sinabi ra naman kang Pedro, “Talagang metung ka karela, uling tau ka naman Galilea.” 71 Sinumpa ya i Pedro, “Talagang e ke kakilala ing taung yan! Parusan na ku ning Dios, nung e tutu ing sasabian ku.” 72 Kanita ne man tinulauk kadua ing tatyo. At aganaka nang Pedro ing sinabi nang Jesus: “Ilingad mu kung makatatlung besis bayu ya makataduang tulauk ing tatyo.” Mengalambut ya i Pedro at menangis.
1 Kabukasan ning abak a maranun, mipulung la ding pamuntuk da ring pari, ding makatua na ning balen, ding talaturu ning Kautusan, at ing kabilugan a Sanhedrin. Pepagapus de i Jesus at dela re kang Pilato. 2 “Ika pin ing Ari da ring Judio?” nganang kinutang Pilato. “Ika mismu sasabian mu,” ngana namang mekibat Jesus. 3 Dakal ing sumbung a inarap ding pamuntuk da ring pari laban kang Jesus, 4 inya kitnan neng pasibayung Pilato, “Ala kang ipakibat karela? Lawan mu, tutu lang dakal a susumbung laban keka!” 5 Oneng e bitasang mekibat i Jesus, inya mengapamulala ya i Pilato. 6 Balang daratang ing Piesta ning Pamaglagpus, mibubulus yang metung a preso i Pilato, itang aduan da ring tau. 7 Makasukul ya kanita ing metung a lalaking ausan dang Barabas, kayabe de ring aliwang rebelding mekamate tau king milabas a rebolusyun. 8 Linapit la ding tau at inawad da kang Pilato king daptan na na ing sadiang pamibulus metung a preso. 9 Kitang na karela, “Buri yeng ibulus ku ing Ari da ring Judio?” 10 Malino nang balung Pilato king ding pamuntuk da ring pari inarap de keya i Jesus uli na ning diria. 11 Oneng ding pamuntuk da ring pari sitsutan da la ring tau ban aduan da king i Barabas ya ing ibulus na. 12 “Nung makanyan,” nganang Pilato, “nanu ing daptan ku kaniting ausan yung Ari da ring Judio?” 13 “Ipaku ya king krus!” ngarang kinulisak ding dakal a tau. 14 “Baket, nanung kasalanan ing depat na?” nganang kinutang Pilato. Lalu rang pekasikan ing kulisak, “Ipaku ya king krus!” 15 King kapagnasan nang apamatulan na lang Pilato ding tau, pepabulus ne i Barabas; pepabarug neng latiku i Jesus at kaybat binie ne karela ban ipaku re king krus. 16 Dela re ding sundalus i Jesus king patyu kilub ning pretorio (ing palasyung tuknangan na ning Gobernador) at inaus da la ring abe rang sundalus. 17 Belabalan de i Jesus king metung a malutung imalan; ginawa lang koronang suksuk at binili de king buntuk na. 18 Pisunu-sunu reng sasaluduan. Ngara, “Luid ya ing Ari da ring Judio!” 19 Pemukpuk de buntuk king kapirasung timbu, pigluran de, siniklaud la arapan na, at pisunu-sunu reng pupugayan. 20 Kaybat deng gewang pikaylian, likas de kang Jesus ing pepasulud dang malutung imalan at sinulud dang pasibayu ing sarili nang imalan. Kaybat, linual de ban ipaku king krus. 21 Ating metung a lalaking lalabas ibat king baryu. Pinilit de ring sundalus ban papusan keya ing krus nang Jesus. Simon ing lagyu na; tau ya Cirene, at tata re di Alexander at Rufo. 22 At dela re i Jesus king lugal a ausan dang Golgota, ing kabaldugan na “Lugal ning Bungu.” 23 Dininan deng alak a semutanan mira, oneng e na ininum. 24 Pinaku re king krus at piparti-parti da ring sundalus ing imalan na. Mibagutan la ban abalu ra nung isanung dake ing katuliran ning balang metung. 25 Alas nuebe na ning abak inyang pinaku re king krus. 26 Ngana ning misulat a dalum laban kang Jesus: “Ing Ari da ring Judio.” 27 Kayagnan na lang mipakung Jesus ding aduang tulisan, ing metung king banda nang wanan at ing metung king banda nang kayli. 28 [Makanyan yang metupad ing sasabian na ning Kasulatan: “Binilang de karing kriminal.”] 29 Ininsultu de ring lalabas at pipiling-piling da la ring buntuk da. Ngara, “Aha! Ika ing lasak king Templo at italakad me kilub ding atlung aldo? 30 Iligtas mu ngeni ing sarili mu! Kuldas ka keng krus!” 31 Pisunu-sunu dia naman ding pamuntuk da ring pari at ding talaturu ning Kautusan. Ngara king metung at metung, “Linigtas na la ding aliwa, oneng e na aligtas ing sarili na! 32 Paburen yeng kuldas ngeni king krus ing Cristo, ing Ari ning Israel! Nung akit mi yang kuldas, maniwala kami.” Insultuan dia naman ding tulisan a makapakung mingatba keya. 33 At medalumdum (meralumdum) king mabilug a bansa manibat king kaugtuan aldo anggang alas tres ning gatpanapun. 34 Inyang alas tres na, kinulisak ya i Jesus. Ngana, “Eloi, Eloi, lema sabachthani?” Ngana wari, “Dios ko, Dios ko, baket pepaburen mu ku?” 35 Dimdam de ring mapilan a taung atyu karin. Ngara, “Lawan yu, ausan ne i Elias!” 36 Milayi ya ing metung karela, sinoso neng aslam ing metung a espongha at tinali ne king punta na ning metung a timbu ban pasipsip ne kang Jesus. At nganang sinabi, “Lawan tamu nung tipa ya pin i Elias ba neng ikuldas!” 37 At kinulisak yang masikan i Jesus at mepatad ya pangisnawa. 38 Megabak ya ing kortina ning Templo manibat king babo angga king lalam. 39 Panakit na ning kapitan da ring sundalus a makatalakad tulid na ning krus nung makananu yang mepatlud a pangisnawa i Jesus, sinabi na, “Tune ing taung iti Anak ne ning Dios!” 40 Ating mapilan a babaing magumasid king marayu. Kayabe ya kareti i Maria Magdalena, at i Mariang ima ra di Santiagong anak at Jose ampon i Salome. 41 Tikian de reti at siyuan i Jesus inyang atyu ya Galilea; atyu la naman karin ding aliwa pang babaing tinuki kang Jesus king Jerusalem. 42 Inyang mabibengi na dinatang ya i Jose a tau Arimatea. Metung yang gagalangan a miembru na ning Sanhedrin a manaya king paniatang na ning Kayarian ning Dios. Uling aldo na kanita ning Pamagsadia (ngana wari, aldo bayu ing Sabbath), migmasikan yang lub mekikit kang Pilato at pekisabi ne ing bangke nang Jesus. 44 Mipamulala ya i Pilato inyang dimdam nang mete ne i Jesus. Pepayaus neng Pilato ing kapitan at kitang na nung mete ne pin i Jesus. 45 Inyang sinabi na ning kapitan king mete ne i Jesus, peintulut neng Pilato ing bangke kang Jose. 46 At sinali yang telang linen i Jose para pamalut king bangke. Inyang akuldas na ne ing bangke, binalut ne king tela at binili ne king metung a kutkutan a linukib king batu. Kaybat na nita, pepadugang ne ing maragul a batu king pasbul na ning kutkutan. 47 Magumasid ya i Maria Magdalena at i Mariang ima nang Jose, at ikit de ing lugal nung nu ya mikutkut i Jesus.
1 Kalabas na ning Aldo ning Sabbath, sinali lang pabanglu di Maria Magdalena, Mariang ima nang Santiago, at Salome ban ikuskus da king bangke nang Jesus. 2 Abak a maranun ning Domingo kanita, kabang saslag ya ing aldo, minta la king kutkutan. 3 Kabang dalan, ngara king metung at metung, “Ninu kaya ing makasaup kekatamu ban ilako ne ing batung makasabat king pasbul ning kutkutan?” 4 Inyang lumawe la ikit da ing makalako ne ing maragul a batu. 5 At inyang milub na la king kutkutan, ikit de ing metung a kayanakan a lalaking makalukluk king bandang wanan at makaimalan yang maputi. Mitakutan la. 6 “E kayu tatakut,” ngana ning lalaki. “Panintunan ye i Jesus ning Nazaret, ing mipaku king krus? Ala ne keti. Sinubli neng mebie! Oyan ing lugal nung nukarin de binili. 7 Inya mako na kayu at sabian yu kang Pedro at karing aliwang alagad king muna ne kekayu Galilea. Dasnan yu ne karin antimo ing sinabi na kekayu kanita pa.” 8 Linual la at memulaying meko king kutkutan uling gagalgal la king takut. Oneng kaninu man ala lang sinabi uli na ning pangatakutan da. [ 9 Pintalan de ring babai i Pedro at ding kakaluguran na, at belita ra karela ing sablang sinabi na ning lalaking atagpuan da king kutkutan. 10 Kaybat na nita, i Jesus mismu, king kapamilatan da ring alagad na, pepabal(pepabalu) na king mabilug a yatu ing banal at ing e kukupas a balita na ning alang anggang kaligtasan.] 11 E re peniwalan inyang dimdam da kang Maria Magdalena king mabie ya i Jesus at king pepakit ya keya. 12 Kaybat na nita, pepakit ya i Jesus king aliwang paralan karing adua kabang maglakad lang papunta king baryu. 13 Migbalik la Jerusalem at belita ra karing kayabe ra ing milyari, oneng e ra la munaman peniwalan. 14 Katataulian, pepakit ya i Jesus karing labing metung kabang mamangan la. Sebianan na la uli na ning keyalan dang kasalpantayanan at ning kesiasan dang buntuk, at uling e la bisang maniwala karing menakit keya kaybat nang sinubling mebie. 15 At sinabi nang Jesus karela, “Munta kayu king mabilug a yatu at panaral ye ing Mayap a Balita karing sablang tau. 16 Miligtas ya ing ninumang maniwala at pabinyag; oneng miparusan ya ing ninumang e maniwala. 17 Karetang maniwala, mayakit la deting mayupayang tanda: king lagyu ku makapalual lang demonyu; makapaniabi lang aliwang amanu; 18 e la numanu balang agyang talnan da la ring ubingan o makainum lang lasun; itumpak da la ring gamat da karing masakit at deti kumayap la.” 19 Kaybat nang migsalita karela, mitas ya banua ing Ginung Jesus, at linukluk ya king banda nang wanan ning Dios. 20 Meko la ding alagad at menaral la karing sablang lugal. Seupan na la ning Ginu king obrang iti at pepatunayan na ing panaral da king kapamilatan na ning binie nang upaya karela, ing upayang makagawang milagru. Amen.] ING MAKABANG KAPUPUSAN NA NITING MAYAP A BALITA [
1 Kagalang-galang a Teofilo, Dakal na la mu rin pu ding migkapilit sinulat istoria tungkul karing bage mepalyari libutad mi. 2 Makayagpang ing karelang sinulat king sinabi da kekami ding mekasaksi at menaral kareting bage ibat na king kapupurmeruan. 3 Kaybat kung inusisang mitmung kaingatan iting sablang bage, meyapan ku na naman pu ing sumulat metung a maayus a istoria para kekayu, Kagalang-galang a Teofilo. 4 Depat ku iti ban abalu yung lubus ing katutuan da ring sablang bage a mituru na kekayu. 5 Kanitang i Herodes ya ing ari na ning Judea, ating metung a pari a milagyuan Zacarias. Miembru ya king grupu da ring pari nang Abiya. Elizabeth ya lagyu ing asawa na at iti ibat ya king lahi nang Aaron a pari. 6 Mibiebie la deting miyasawa king mitmung kayapan king arapan na ning Dios. Mapamintu lang lubus karing kautusan at tuntunan a ibat king Ginu. 7 Oneng e la mikayanak uling baug ya i Elizabeth at matua na lang parehu. 8 Misan a aldo, ing grupu nang Zacarias ya ing makatutuk mangasiwa king Templo. 9 Agpang king kaugalian a tutukian da ring pari, ya ing misuertian at mepiling duluk king insenso king altar. Inya linub ya king Templo ning Ginu, 10 kabang ding dakal a taung atyu lual manalangin la king oras ning pamanduluk. 11 Kabud-abud pepakit ya kang Zacarias ing anghel na ning Ginu; makatalakad ya king banda nang wanan ning altar, king lugal nung nu ra durulukan ing insenso. 12 Misdan ya i Zacarias panakit na king anghel at mitakutan ya. 13 Oneng ngana ning anghel, “Zacarias, e ka tatakut! Dimdam na ning Dios ing kekang panalangin, inya manganak yang metung a lalaki ing asawa mung i Elizabeth. Pamalagyuan meng Juan. 14 Tumula ka at magsaya, at dakal lang tumula king pangabait na 15 uling maging marangal ya king panimanman na ning Ginu! E ya minum alak o nanumang inuman a makalasing. At mikatmuan ya king Banal a Espiritu manibat king pangabait na. 16 Dakal la karing anak na ning Israel ding papagbalikan na king Ginung karelang Dios. 17 Datang yang mumuna king Ginu, masikan at mayupayang antimo i propeta Elias ba na lang pikasunduan pasibayu ding tata at ding anak; ban tuntun la ding makasalanan king dalan da ring matulid, at ban isadia ne para king Ginu ing balen a pinili na.” 18 Nganang Zacarias king anghel, “Makananu kung abalu king tutu yan? Matua na ku at antimu rin ing asawa ku.” 19 “Aku i Gabriel,” nganang mekibat ning anghel, “makatalakad ku arap ning Dios a mitubud kanaku ban sabian ku at ipayabut keka iting mayap a balita. 20 Oneng e mu pala paniwalan ing balita ku a tutu namang mapalyari potang miras na ing mituldung panaun. Mapipi ka uling e ka meniwala. Manatili kang e makapagsalita anggang e matupad ing pangaku ku keka.” 21 Panenayan deng lumual ding tau i Zacarias; pigmulalan da nung baket meluat yang tutu kilub ning Templo. 22 Inyang linual ya, e ya makapagsalita karela. Inya inisip da king menakit yang metung a vision kilub ning Templo. Uling e ya makapagsalita, sisinial na na mu karing gamat na ing buri nang sabian karela. 23 Kayari na ning pamagsilbi na king Templo, minuli ya bale na i Zacarias. 24 Kalabas da ring mapilan a aldo, milamnan ya i Elizabeth a asawa na at migdatun ya king bale kilub ding limang bulan. 25 Nganang sinabing Elizabeth, “Seupan na ku mu rin ning Ginu king kapamilatan na niting mepalyari. Segipan na ku king maragul a kamarinayan king arapan da ring tau!” 26 Inyang kanam na nang bulan Elizabeth, tinubud ne ning Dios ing anghel Gabriel karin Nazaret, ing metung karing balen na ning Galilea. 27 Atin yang balita para king metung a babaing birhen a makapangakung kasal king lalaking milagyuan Jose a ibat king lahi nang Aring David. Maria ing lagyu na ning babaing birhen. 28 Dinatang ya kang Maria ing anghel at ngana, “Ing kapayapan manatili keka! Ing Ginu atyu keka at binendisyunan na kang e mu nanu!” 29 Tutu yang melingasngas a lub i Maria uli na niting amanung sinabi na ning anghel at isip-isipan na nung nanu ing kabaldugan na niti. 30 Ngana ning anghel, “Maria, e ka mitatakutan uling meging malam ya lub keka ing Dios. 31 Milamnan ka at ibait me ing metung a anak a lalaki at pamalagyuan meng Jesus. 32 Maging marangal ya at mayaus yang Anak ning Kakataskatasan a Dios. Gawan neng ari ning Ginung Dios, antimo i David a makatua na. 33 Ya ing maging ari da ring lahi nang Jacob king sablang panaun at e ya mapupus ing kayarian na kapilan man!” 34 Nganang sinabing Maria king anghel, “Makananung mapalyari iti kabang ala na ku mang asawa?” 35 Pekibat na ning anghel, “Datang ya keka ing Banal a Espiritu at lilungan na ka ning upaya na ning Dios. Uli na niti, mayaus yang Anak ning Dios ing banal a anak a mibait keka. 36 Lawan me i Elizabeth a kamaganak mu. Sasabian da ring tau king e ne manganak, oneng ngeni kanam na na, agyamang matua ne. 37 Uling alang bage a e na apapalyarian ning Dios.” 38 Nganang Maria, “Talasuyu na ku ning Ginu, marapat sa kanaku antimo ing sinabi mu.” At likuan ne ning anghel. 39 E melambat, ginayak ya i Maria at mamalagua yang minta king metung a balen king kabundukan na ning Judea. 40 Minta ya king bale nang Zacarias at dininan neng mayap a oras i Elizabeth. 41 Inyang dimdam nang Elizabeth ing pamagmananu nang Maria, ginalo ya ing anak king atian na. At i Elizabeth, kitmuan king Banal a Espiritu, 42 migsalita yang masikan. Ngana, “Mapalad ka karing sablang babai! At mapalad ya ing anak a mibait keka! 43 Makananu kung pengaintuliran ing dalawan na ku ning ima na ning kanakung Ginu? 44 Uling kabud dimdam ku ing kekang pamagmananu ginalo ya ing anak king atian ku king tula. 45 Mapalad ka uling paniwalan mu king ing balita na keka ning Ginu mipaltutu!” 46 Nganang Maria, “Ing pusu ku pupurian ne ing Ginu; 47 magsaya ya ing kaladua ku uli ning Dios a kakung Talapagligtas, 48 uling e na ku kelinguan, akung maluka nang talasuyu! Manibat ngeni ausan da kung mapalad ding sablang tau, 49 uli ning mangaragul a bage a depat na kaku ning Mayupayang Dios. Banal ing lagyu na; 50 lulunusan na la ding ating takut keya, karing sablang mituki-tuking lahi. 51 Inatiat ne ing mayupaya nang takde, at simbulat na la ding mangatas a lub ketang kapalaluan ning karelang nasa. 52 Bigsak na la ding ari ibat karing karelang tronu, at ding atyu king kababan ilang tinas na. 53 Pepakabsian na la ding danupan karing mayap a bage, at pepalakuan na lang alang darala ding mabandi. 54 Tiparan na ing pengaku na karing makatua tamu at dinatang ya ba neng saupan ing Israel a talasuyu na; 55 pepakitanan neng lunus i Abraham at ding sablang lahi na king kapilan pa man!” 56 At inabayan neng Maria i Elizabeth kilub ding atlung bulan. Kaybat na nita, minuli ne. 57 Dinatang ing aldo nang pamanganak Elizabeth, at beit ne ing metung a anak a lalaki. 58 Abalu da ring siping nang bale at kamaganak ing makapagmulala nang kayapan ning Ginu kang Elizabeth. At mekipagsaya la ngan kang Elizabeth. 59 Mesirkunsisyun ya ing anak inyang walu neng aldo tua. Pamalagyuan de sanang Zacarias, ing lagyu nang tata na, 60 oneng nganang tinutul ima na, “Ali, Juan ing lagyu na.” 61 Ngara kang Elizabeth, “Ala metung man karing kamaganak mu a makanyan a lagyu!” 62 Inya sininialan de ing tata; kitang da nung nanu ing buri nang ipamalagyu king anak. 63 Meniawad yang apisulatanan i Zacarias at sinulat na, “Ing lagyu na Juan.” Mipamulala la ngan! 64 Kanita mu rin mekapaniabi yang pasibayu i Zacarias at pinuri ne ing Dios. 65 Tiblan na la ngan ning takut ding sablang siping dang bale at mikalat ing balita tungkul king mepalyari king mabilug a kabundukan na ning Judea. 66 Kukutang da ring sablang mekabalita kaniti, “Nanu kaya ing paintungulan na ning anak a iti?” Masala king ing upaya na ning Ginu atyu keya. 67 I Zacarias, ing tatang nang Juan, mikatmuan ya king Banal a Espiritu at nganang migsalita, 68 “Purian ta ya ing Ginu, ing Dios ning Israel! Inatdanan na lang kasaupan ding memalen na at pinalaya na la. 69 Dininan na katamung metung a mayupayang Talapagligtas a ibat king lahi nang David a talasuyu na. 70 Iti ya ing malambat na nang pengaku king kapamilatan ding banal nang propeta: 71 king iligtas na katamu karing kekatamung kalaban, at karing gamat ding sablang masama kekatamu. 72 Pengaku na naman ing pakit yang lunus karing makatua tamu, at ganakan ne ing banal nang kasunduan. 73 Yan ing pangaku a sinumpa na kang Abraham a makatua tamu; 74 king iligtas na katamu karing kekatamung kalaban; ban malaya tamung makasamba keya; 75 ban maging banal tamu at maging matulid king panimanman na king kekaban ning bie tamu. 76 “Ika, anak ku, mayaus kang propeta na ning Kakataskatasan a Dios. Datang kang makauna king Ginu ban isadia mu ing dalanan na, 77 at ituru me king balen na ing dalan ning kaligtasan, ing pangapatawad ding karelang kasalanan. 78 Ing Dios tamu tune yang mapaglunus at maganaka. Ing munag ning kaligtasan ipaslag ne kekatamu, 79 at ibat banua sunlag ya karing atyu king karalumduman, at karing atyu king lilung ning kamatayan ban ituntun na katamu king dalan ning kapayapan.” 80 At dinagul ya ing anak at sinulung ya pamikakatawan at espiritu. Menuknangan ya king disyerto angga king panaun a linual ya ban pakilala ya king Israel.
1 King panaun a ita, inutus nang Emperador Augusto king magpalista la ding sablang atyu king sasakupan na ning Imperyo ning Roma. 2 Iting mumunang pamipalista merapat inyang i Quirino ya ing gobernador na ning Siria. 3 Inya minuli ya ing balang metung king sarili nang balen ban palista. 4 Manibat Nazaret, Galilea, minta ya i Jose king Betlehem, Judea, ing balen a beitan nang David, uling ibat ya i Jose king lahi nang David. 5 Kayabe neng minuli i Maria a maging asawa na ban palista munaman. Miyaldo ne kanita. 6 Kabang atyu la karin, miras ing oras ning pamanganak nang Maria. 7 At beit ne ing pangane nang anak a lalaki. Binalut neng lampin at kinera ne king lilibangan, uling alang lugal para karela king pipaglayunanan. 8 King sakup na mu rin ning lugal a ita, ating pastul king marangle. Lalamayan da lang babanten ding tupa ra. 9 Bigla yang pepakit karela ing anghel ning Ginu. At linaganap king makapatulug ing makasilo nang ligaya ning Ginu. Tiblan na la ning maragul a takut! 10 Oneng ngana ning anghel karela, “E kayu mitatakutan! Uling pagdala da kayung mayap a balita a munie maragul a tula karing sablang tau. 11 Uling king benging iti king balen nang David mibait ya ing kekayung Talapagligtas, ing Cristo a Ginu. 12 Ing tanda kaniti ya ini: manakit kayung metung a bingut a makabalut lampin at makakera king lilibangan.” 13 At bigla yang meyakit siping na ning anghel ing metung a maragul a grupu ding anghel banua. Ngarang pupuri king Dios, 14 “Ligaya king Dios king kakataskatasan, at keti sulip kapayapan karetang taung katulan na!” 15 Inyang migbalik na la banua ding anghel, ngara ding pastul king metung at metung, “Tara munta tamu Betlehem ban akit tamu iting mepalyaring balita na kekatamu ning Ginu.” 16 Inya memalagua lang meko at atagpuan de i Maria at i Jose, at ikit de ing bingut a makakera king lilibangan. 17 Panakit da ring pastul king bingut belita da karela ing sinabi na ning anghel tungkul keya. 18 At mipamulala la ding sablang mekaramdam king belita da ring pastul. 19 Mitanam la deting bage king pamisip nang Maria at migunamgunam ya tungkul kareti. 20 Mibalik la king marangle ding pastul a pupuri king Dios uli na ning sablang dimdam da at ikit; makayakma ngan king sinabi na ning anghel karela. 21 Kalabas na ning paruminggu, inyang miras na ing aldo masirkunsisyun ya ing bingut, pemalagyuan deng Jesus, ing lagyung binie na ning anghel bayu ya pa mipangagli. 22 Miras ing aldo ban tuparan da ri Jose at Maria ing yuyutus na ning Kautusan nang Moises at gampanan ing seremonia king pamaglinis. Inya dela re ing anak king Jerusalem ban iyain de king Ginu. 23 Iti ya ing makasulat king kautusan na ning Ginu, “Kailangan yang mitalaga king Ginu ing balang lalaking pangane.” 24 At minta la naman karin ban miyain ain-sakripisyu antimo ing yuyutus na ning kautusan ning Ginu: kaparis a batubatu o kaya aduang pitsun. 25 Ating metung a lalaking manuknangan karin Jerusalem, ing lagyu na Simeon. Metung yang taung mayap at ating takut king Dios. Panayan na ing pangaligtas na ning Israel. Ing Banal a Espiritu atyu kang Simeon. 26 Pepabalu na kang Simeon ning Banal a Espiritu king e ya mate anggang e ne akit ing Cristo a pengaku na ning Ginu. 27 King agkat ning Banal a Espiritu, linub ya i Simeon king Templo. Inyang ding pengari nang Jesus dela re king Templo ban daptan ing aduan na ning Kautusan, 28 kimunan (kinua) neng Simeon ing anak karing takde na at pepasalamat ya king Dios. Ngana: 29 “Ginu, ngening tiparan mu ing kekang pangaku, paburen mu neng paynawa ining kekang talasuyu. 30 Ikit da na mu rin ding mata ku ing kekang pamagligtas 31 a kekang sidia king arapan ding sablang bansa. 32 Metung a sala a pakilala king kekang dalan karing paganu, at munie dangalan king Israel a kekang balen.” 33 Mipamulala la ding pengari na ning anak king sinabi nang Simeon tungkul king anak da. 34 Binendisyunan na lang Simeon at ngana kang Mariang ima nang Jesus, “Pinili ne ning Dios iting anak para king kapahamakan at king kaligtasan da ring dakal king Israel. Makatalaga yang maging tanda a ibat king Dios; oneng insultuan de ring dakal a tau. 35 Makanyan mibulalag ing isipan ding dakal. At sugatan ne ing pusu mu ning kalungkutan a kasing taram ning metung a punyal.” 36 Atin munamang metung a propetang babai karin, ing lagyu na Anna. Anak neng Fanuel a ibat king tribu nang Aser. Metung yang babaing tutu nang matua at keutus niang pitung banua ning asawa na; 37 kaybat mebalu ne kilub ding walung pulu at apat a banua. E bitasang mamako king Templo. Aldo’t bengi sasamba ya king Dios king kapamilatan na ning pamag-ayunu at pamanalangin. 38 Ketang oras munamang ita, dinatang ya at pepasalamat king Dios. Migsalita ya tungkul king anak para karetang manaya king pamagligtas na ning Dios king Jerusalem. 39 Inyang atuparan da na ing sablang aduan na ning Kautusan ning Ginu, migbalik la Nazaret, Galilea, ing balen dang tibuan. 40 At meragul ya ing anak at meging masikan ya. Mebiasa ya at ing grasya na ning Dios atyu kang Jesus. 41 Balang banua pupunta la Jerusalem ding pengari nang Jesus ban tumagun king Piesta ning Pamaglagpus. 42 Inyang labi neng aduang banua tua i Jesus, mekipamiesta la antimo ing sadia rang daraptan. 43 Kaybat na ning piesta minuli la, oneng pepailakuan ya Jerusalem ing anak a i Jesus. E ra apansingan iti ding pengari na; 44 inisip da king kayabe da ne king grupu ra. Pepatingapun na lang maglakad inyang apansingan da king e re kayabe. Penintun de karing kamaganak da at kakaluguran, 45 oneng e re ikit. Inya migbalik la Jerusalem ban panintunan de. 46 King katlung aldo, ikit de kilub ning Templo; makalukluk yang kayabe da ring Judio a talaturu, makiramdam ya at mangutang karela. 47 Mengapamulala la ding sablang mekaramdam kang Jesus king kabiasnan na at pakibat. 48 Mipamulala la ding pengari na inyang ikit de at nganang ima na, “Anak, obat depatan mu kekami iti? I tatang mu at aku migaganaka kami king pamanintun keka.” 49 Pekibat na karela, “Baket penintun yu ku? E yu wari balu king kailangan kung atyu king bale nang Ibpa ko?” 50 Oneng e ra aintindian ing buri nang sabian. 51 Kayabe reng migbalik Nazaret i Jesus. Meging mapamintu ya karela. Sinikap na ngang Maria iting bage king pusu na. 52 At dinagul ya i Jesus king masanting a pamikakatawan ampon king kabiasnan at katanggap-tanggap ya king Dios at karing tau.
1 Labi neng limang banuang Emperador kanita i Tiberio; i Poncio Pilato ya naman ing gobernador king Judea, at i Herodes ya ing pamuntuk ning Galilea. I Felipe a kapatad na pamuntuk ne man king sakup na ning Iturea at Traconite. I Lisanias ya ing pamuntuk king Abilinia. 2 I Anas at i Caifas naman ila ding pekapun ding pari. King panaun a ita atyu king disyerto i Juan a anak nang Zacarias. Kanita dinatang kang Juan ing amanu na ning Dios. 3 Inya linual ya i Juan at linibut king mabilug a sasakupan ning Ilug ning Jordan. At panaral na, “Sisian yu la at painggulutan ding kekayung kasalanan at pabinyag kayu ban ing Dios patawaran na kayu.” 4 Antimo ing makasulat king libru nang propeta Isaias, “Ating metung a taung kukulisak king disyerto: ‘Isadia ye ing dalanan ning Ginu; tuliran ye ing dalan a dalanan na! 5 Tambunan yu la ding kulkul, at patagan ding bunduk at bunduk-bundukan. Tuliran yu la ding dalan a bukut, at samasnan yu la ding matsurang dalan. 6 Ding sablang tau akit da ing pamagligtas na ning Dios!’ ” 7 Dakal lang taung linapit ban pabinyag la kang Juan. Ngana karela, “Ikayung lahing ubingan! Ninung sinabi kekayung aligtasan yu ing mua na ning Dios a malapit nang datang? 8 Daptan yu la detang bage a pakilala king sinisi na kayu at ginulut karing kekayung kasalanan. At e yu pangangas sasabian king i Abraham ya ing kekayung makatua. Sasabian ku kekayu king agyang karing batung deni ing Dios makapalto yang lahi nang Abraham! 9 Makasadia ne ing palakul ban kuturan la angga king yamut ding tanaman. Makutud ya ing balang tanaman a e mamungang mayap at miyugse ya king api.” 10 Ngarang kinutang kang Juan, “Nung makanyan, nanu ing sukat ming daptan?” 11 Nganang mekibat, “Ninuman ing ating aduang kapiblas a imalan sukat neng idake ing metung ketang ala, at ing ninumang ating pamangan sukat na lang dinan ding aliwa.” 12 Linapit la kang Juan ding mapilan a talapanyingil buis ban pabinyag at kitnan de, “Maestro, nanu ing daptan mi?” 13 Pekibat na karela, “E kayu sisingil sobra king sukat yung singilan.” 14 Kitnan dia naman ding mapilan a sundalus. Ngara, “Ikami naman, nanu ing kekeng sukat daptan?” Pekibat na karela, “E kayu kakuang salapi kaninu man king kapamilatan na ning puersa o king uli na ning pamamatakut. Managyu na kayu king sueldung tatanggapan yu.” 15 Meragul ing kapanayan ding tau at pigmulalan de i Juan. Inisip da king ya na siguru ing Cristo. 16 Inya nganang Juan karela ngan, “Bibinyagan da kayu king danum, oneng ing metung a maygit kesa kanaku datang ya. E ku man karapatdapat agyang kalag mu karing tali nang sandalyas. Binyagan na kayu king Banal a Espiritu ampon king api. 17 Darala ne ing sabungke na ba nang daran at ikawani ing pale king sepu at tipunan na ing pale king bangan at dulukan na ing sepu king aping e matatda kapilan man.” 18 King miyayaliwang paralan agkatan na lang Juan ding tau kabang panaral na karela ing Mayap a Balita. 19 Oneng menaral yang laban i Juan kang Gobernador Herodes, uling gewa neng asawa na i Herodias agyamang asawa ne ning kapatad na. Dakal pa ing e mayap a depat nang Herodes. 20 At ing lalu pang e mayap a depat na ya ing pepasukul ne i Juan. 21 Mebinyag la ngan ding taung atyu karin at pati na i Jesus. Kabang manalangin ya i Jesus mibuklat ya ing banua. 22 At tinipa ya ing Banal a Espiritu a anting patipati at tinuklu ya kang Jesus. Nganang sinabi ning metung a siwalang ibat banua, “Ika ing Anak kung pakamalan; mipaligayan kung tutu keka.” 23 Atin neng atlung pulung banua tua i Jesus inyang pegumpisan na ing obra na. King kaisipan da ring tau, i Jesus anak neng Jose a anak nang Heli, 24 a anak nang Matat, a anak nang Levi, a anak nang Melki, a anak nang Janai, a anak nang Jose, 25 a anak nang Matatias, a anak nang Amos, a anak nang Nahum, a anak nang Esli, a anak nang Nagai, 26 a anak nang Maat, a anak nang Matatias, a anak nang Semein, a anak nang Josec, a anak nang Joda, 27 a anak nang Joanan, a anak nang Resa, a anak nang Zerubabel, a anak nang Salatiel, a anak nang Neri, 28 a anak nang Melki, a anak nang Adi, a anak nang Cosam, a anak nang Elmadam, a anak nang Er, 29 a anak nang Josue, a anak nang Eliezer, a anak nang Jorim, a anak nang Matat, a anak nang Levi, 30 a anak nang Simeon, a anak nang Juda, a anak nang Jose, a anak nang Jonam, a anak nang Eliakim, 31 a anak nang Melea, a anak nang Menna, a anak nang Matata, a anak nang Natan, a anak nang David, 32 a anak nang Jese, a anak nang Obed, a anak nang Boaz, a anak nang Salmon, a anak nang Nason, 33 a anak nang Aminadab, a anak nang Admin, a anak nang Arni, a anak nang Hezron, a anak nang Perez, a anak nang Juda, 34 a anak nang Jacob, a anak nang Isaac, a anak nang Abraham, a anak nang Tera, a anak nang Nahor, 35 a anak nang Serug, a anak nang Reu, a anak nang Peleg, a anak nang Eber, a anak nang Sela, 36 a anak nang Cainan, a anak nang Arfaxad, a anak nang Sem, a anak nang Noe, a anak nang Lamec, 37 a anak nang Matusalem, a anak nang Enoc, a anak nang Jared, a anak nang Mahalaleel, a anak nang Kenan, 38 a anak nang Enos, a anak nang Set, a anak nang Adan, a anak ning Dios.
1 Meko ya i Jesus king Ilug ning Jordan; kitmuan ya king Banal a Espiritu at dela ne ning Espiritu king disyerto 2 nung nu ne tiksuan ning diablo kilub ding apat apulung aldo. E ya bitasang mengan nanuman kilub da reting aldo, inya tutu yang danupan inyang milabas la. 3 Ngana ning diablo, “Nung ika ing Anak ning Dios, yutus mu kaniting batu ing maging tinape ya.” 4 Pekibat nang Jesus, “Ing Kasulatan sasabian na, ‘E mu bukud king tinape ya mabibie ing tau.’ ” 5 Kaybat na nita, inukiat ne ning diablo king matas a lugal at king metung a saglit pepakit na la kang Jesus ding sablang kayarian na ning yatu. 6 Ngana ning diablo, “Ibie ku keka ing sablang kayupayan at ing sablang pibandian na ning yatu uling iti ngan miyabie kanaku, inya aibie ku kenu mang buri kung ibie. 7 Iti ngan maging keka nung siklaud ka king arapan ku.” 8 Nganang mekibat Jesus, “Ing Kasulatan sasabian na, ‘Samban me ing Ginung kekang Dios at ya mung bukud mung suyuan.’ ” 9 Kanita tiki ne ning diablo karin Jerusalem at dela ne king taluktuk na ning Templo at ngana, “Nung ika ing Anak ning Dios, luksu kang ibat ken, 10 uling ing Kasulatan sasabian na, ‘Itubud na la ning Dios ding anghel na ba ra kang ingatan.’ 11 Sasabian na naman, ‘Sapnuan da ka karing karelang gamat ban e la manasakit ding bitis mu karing batu.’ ” 12 Pekibat nang Jesus, “Ing Kasulatan sasabian na, ‘E me sukat paniubukan ing Ginung kekang Dios.’ ” 13 Inyang e ne atuksu ning diablo i Jesus karing miyayaliwang paralan, likuan ne king mapilan a panaun. 14 Migbalik ya Galilea i Jesus at atyu keya ing upaya na ning Banal a Espiritu. Mikalat ing balita tungkul kang Jesus king mabilug a lugal a ita. 15 Tinuru ya karing karelang sinagoga at pupurian de ring sabla. 16 Kaybat na nita, mibalik ya Nazaret i Jesus, ing lugal nung nu ya meragul. King Aldo ning Sabbath, antimo ing ugali na, minta ya king sinagoga. Tinalakad ya ban mamasa karing Kasulatan. 17 Binie re kang Jesus ing libru nang propeta Isaias. Biklat ne ing libru at ikit ne at binasa iting makasulat: 18 “Ing Espiritu ning Ginu atyu kanaku, uling pinili na ku ban ipanaral ke ing Mayap a Balita karing pakakalulu. Tinubud na ku ban ihayag ing kalayaan karing bihag, at ing pangabalik da panimanman ding bulag, at ing pangayatbus ding mayayalipit, 19 at ipabalu ing banua ning pamagligtas ning Ginu king balen na.” 20 Lilun neng Jesus ing libru, binalik ne king kasaup, at linukluk ya. Makalawe la kang Jesus ding sablang tau king sinagoga. 21 Ngana karela, “Metupad ya ngeni iting Kasulatan kabang pakiramdaman yeng mababasa.” 22 Ikua na la ngan kapanamdaman at pigmulalan da ing sintingan na ning sinabi na. Ngara, “Aliwa wari iti ing anak nang Jose?” 23 Ngana karela, “Balu ku king sabian ye kanaku ing kasebian, ‘Doktor, uluan mu ing kekang sarili.’ At sabian yu naman kanaku, ‘Daptan mu munaman king kekang balen ing abalitan ming depat mu karin Capernaum.’ ” 24 Ngana pang Jesus, “Sasabian ku iti kekayu, e ya miparangalan kapilan man ing propeta king sarili nang balen. 25 Pakiramdaman yu ku: katutuan king dakal lang babaing mebalu karin Israel king panaun nang Elias inyang e minuran kilub ding atlung banua at kapitna, at mika maragul a danup king mabilug a bansa. 26 Makanyan man, e ya mituburan munta i Elias kaninu man kareti nune mu king babaing mebalu ning Zarepat, king sakup ning Sidon. 27 At dakal lang leprosuan karin Israel king panaun nang propeta Eliseo; oneng metung man kareti alang kinayap nung e mu i Naaman a tau Siria.” 28 Mimua la ding sablang taung atyu king sinagoga inyang dimdam da iti. 29 Tinalakad la at liwal de i Jesus king balen at dela re king bingit na ning bunduk-bundukan a katatalakaran na ning karelang balen ba reng inabu king bangin. 30 Oneng linabas ya kalibudtan da ring dakal a tau at sinulung na ing pamaglakad na. 31 Kaybat na nita, minta ya i Jesus king Capernaum, ing metung karing balen ning Galilea. Tiru na la ding tau king Aldo ning Sabbath. 32 Meniglo la ngan king pamanuru na uling ing pamagsalita na ating kayupayan. 33 Ating metung a lalaki king sinagoga a ating espiritung marawak; kinulisak yang masikan. Ngana, 34 “Nanu ing buri mu kekami, Jesus ning Nazaret? Minta ka wari keti ba mu keng gisanan? Balu ku nung ninu ika: ika ing Banal nang tubud ning Dios!” 35 Nganang minutus Jesus king espiritung marawak, “Magtahimik ka at lumual ka king lalaking yan!” Bitbat ne ning demonyu ing lalaki king arapan da; linual ya at e ne penasakit mang bitasa. 36 Mengapamulala la ding sabla at ngara king metung at metung, “Nanung klasing pamagsalita yan? King mitmung kayupayan ayuyutus na lang Jesus ding espiritung marawak at mamintu na la man keya!” 37 At mikalat king sablang suluk na ning lugal a ita ing balita tungkul kang Jesus. 38 Meko ya i Jesus king sinagoga at minta ya king bale nang Simon. Matas ya lagnat ing katuangan nang babaing Simon at sinabi re kang Jesus. 39 Lepitan ne king pagkeran na at inutus na king lagnat king lakuan ne. Likuan ne ning lagnat at agad-agad yang tinalakad at sinilbian na la. 40 Inyang limbug ne ing aldo, ding sablang ating kamaganak a maki miyayaliwang sakit dela da la kang Jesus; timpak na la ding gamat na king balang metung karela at kinayap la ngan. 41 Pati demonyu linual karing taung dakal at kukulisak da, “Ika ing Anak ning Dios!” Oneng binawal na lang Jesus at e na la buring magsalita, uling balu ra king ya ing Cristo. 42 Inyang ganingaldo na, meko ya i Jesus king balen at minta ya king metung a lugal a tahimik. Panintunan de ring tau at inyang atagpuan de e ra ne buring mako. 43 Oneng sinabi na karela, “Kailangan munaman ing ipanaral ke ing Mayap a Balita na ning Kayarian ning Dios karing aliwang balen, uling iti ya ing tinubud nang daptan ku ning Dios.” 44 Inya menaral ya karing sinagoga da ring Judio.
1 Makatalakad ya kanitang misan i Jesus king pampang ning Dagat-dagatan ning Genesaret at panikuanan da ring tau ing milapit kang Jesus ban makiramdam king amanu na ning Dios. 2 Ikit na lang makasadsad king pampang ding aduang bangka; sidsad da la reti ding manasan ban linisan da la ring karelang lambat. 3 Sinake ya i Jesus king metung kareting bangka, itang kang Simon at inawad na kang Simon king ilaut neng bagya king pampang. Linukluk ya i Jesus king bangka at tiru na la ding dakal a tau. 4 Kayari nang migsalita, ngana kang Simon, “Ilaut me pang bagya ing bangka king malalam at ibaldug yu la ding lambat yu ba kayung makarakap asan.” 5 Nganang mekibat Simon, “Maestro, kabukas na keng babaldug lambat, oneng e ke mekarakap nanuman. Makanyan man, nung ita ya ing yutus mu, ibaldug ku la ding lambat.” 6 Bildug da la ring lambat; milalu la king karakal ding arakap dang asan at halus masira la ding lambat da. 7 Inya sininialan da la ring kayabe ra karing aliwang bangka ban lumapit la at sumaup karela. Linapit la at seke da la ring asan karing adua rang bangka. Halus mititiab la ding bangka king pangakatmu ra. 8 Inyang ikit nang Simon Pedro iting mepalyari, siniklaud ya arap nang Jesus at ngana, “Dumayu ka kanaku, Ginu, uling tau kung palpikasala!” 9 Mengapamulala ya i Simon at ding kayabe na king keraklan da ring asan a arakap da. 10 Makanyan ya namang mengapamulala i Santiago at i Juan a anak nang Zebedeo at kayabe nang Simon. Nganang Jesus kang Simon, “E ka tatakut, manibat ngeni manasan kang tau.” 11 Ginuyud da la king mamala ding bangka ra; likuan da ing sabla-sabla at tinuki la kang Jesus. 12 Misan a aldo, atyu i Jesus king metung a balen nung nune disnan ing metung a lalaking leprosuan king mabilug nang katawan. Inyang ikit ne i Jesus, migsakab ya king arap na at inawad na, “Ginu, nung burian mu, apakayap mu ku!” 13 Inatiat neng Jesus ing gamat na at tigkilan ne. Ngana, “Buri ku, kumayap ka!” Kanita mu rin milako ya lepra ing lalaki. 14 At nganang minie bilin Jesus, “E mu paniabian iti kaninu man, nune munta ka king pari, palawe ka keya. Kaybat miyain kang ain antimo ing inutus nang Moises ban patunayan karing sabla king ngeni malinis na ka.” 15 Oneng lalung mikalat ing balita tungkul kang Jesus, inya minta la kang Jesus ding dakal a tau ban makiramdam at paulu king miyayaliwang sakit da. 16 Makanyan man, maralas yang pupunta i Jesus karing lugal a tahimik at karin ya manalangin. 17 Misan a aldo kabang tuturu ya i Jesus, makalukluk la ding mapilan a Pariseo at talaturu ning Kautusan a menibatan karing miyayaliwang balen ning Galilea, Judea, ampon ibat Jerusalem. Ing upaya nang pakayap ning Ginu atyu kang Jesus. 18 Darala de ring mapilan a lalaki ing metung a paralitiko a makabili king pagkeran. Buri deng ilub king bale ban ilapit de kang Jesus. 19 Uling dakal la ding tau ala lang adalanan ba reng alub. Inya inukiat de king bubungan at biklas da la ring tisa at karin de bildug ing pagkeran na libutad da ring tau at king mismung arapan nang Jesus. 20 Inyang ikit nang Jesus ing maragul dang kasalpantayanan, ngana king lalaking paralitiko, “Kakaluguran, mipatawaran la ding kekang kasalanan.” 21 Ngarang misabisabi ding talaturu ning Kautusan at Pariseo, “Ninu iting magsalitang kalapastanganan king Dios? Alang makapamatawad kasalanan nune mu ing Dios!” 22 Oneng balu nang Jesus ing karelang isipan, inya ngana karela, “Baket makanyan kayu isipan? 23 Mayan sabian ing: ‘Ding kasalanan mu mipatawaran la’ o ‘Talakad ka at lumakad?’ 24 Patunayan ku kekayu king ing Anak ning Tau atin yang kayupayan mamatawad kasalanan keti king yatu.” At kanita sinabi na king lalaking paralitiko, “Talakad ka, pusanan me ing pagkeran mu at muli na ka!” 25 Kanita mu rin, king akakit da ngan, tinalakad ya; kinua ne ing pagkeran na at minuli yang pupuri king Dios. 26 Lubus la ngan mengasdan! King mitmung takut, pinuri de ing Dios. Ngara, “Makapagmulalang tutu ing ikit tamu ngeni!” 27 Kaybat na nita, linual ya i Jesus at ikit ne ing metung a talapanyingil buis a milagyuan Levi; makalukluk ya king opisina na. Nganang Jesus, “Tuki ka kanaku.” 28 Tinalakad ya i Levi, likuan na ing sabla at tinuki ya kang Jesus. 29 At pigtawan neng maragul Levi i Jesus king bale na. Dakal lang talapanyingil buis at aliwa pang tau ding kasulu ra. 30 Bubulung la ding mapilan a Pariseo at talaturu ning Kautusan at ngarang mengutang karing alagad na, “Baket makipangan kayu at makipaninum karing talapanyingil buis at palpikasala?” 31 Nganang mekibat Jesus karela, “E re kailangan ding taung alang sakit ing doktor, nune ding taung masakit ilang mangailangan king doktor. 32 E ku dinatang ban ausan ku lang sumisi ding banal, nune ding makasalanan.” 33 Ngara ding mapilan a tau kang Jesus, “Parati lang mag-ayunu ampon manalangin ding alagad nang Juan at antimu rin ding alagad ding Pariseo. Oneng e la mangiling king pamangan at pamaninum ding alagad mu.” 34 Nganang mekibat Jesus, “Isipan yu kaya king ding bisita king kasalan makapag-ayunu la kabang kayabe de pa ing lalaking kakasal? Agyang makananu ali la! 35 Oneng datang ing oras a mikawani ne karela ing lalaking kakasal at kanita na la mag-ayunu.” 36 Selita nia naman Jesus karela iting talimhaga. Ngana, “Alang taung kakuang kapirasu king bayung imalan ba neng panagpi king lumang imalan. Nung daptan na iti, apirasu ne ing imalan a bayu at iting kapirasung imalan a bayu e ya mibage king luma. 37 Ala munamang taung maglulan bayung alak karing laun a lulanan a megawa king balat animal. Nung daptan na iti, atdasan na la ning alak a bayu ding laun a lulanan at miyugse mu ing alak at matdas la ding lulanan. 38 Sukat ilulan ing bayung alak karing bayung lulanan a gewa king balat animal. 39 E na buri ning ninuman ing bayung alak kaybat nang mekainum king lumang alak. ‘Maniaman ing lumang alak kesa king bayu,’ nganang sumabi.”
1 Misan a Aldo ning Sabbath, lalabas ya i Jesus king asikan. Menakdut la ding alagad na king trigu at saka ra lulugusan karing palad da ban gigutan. 2 Ngara ding mapilan a Pariseo, “Baket daraptan yu ing babawal na ning kekatamung Kautusan king Aldo ning Sabbath?” 3 Pekibatan na lang Jesus, “E yu pa wari abasa ing depat nang David at ding kayabe na inyang meranup la? 4 Linub ya king bale na ning Dios, kinua na la ding tinape a miyain king Dios, pengan na la at saka na la dininan ding kayabe na. Labag king kekatamung Kautusan ing mangan ya ing ninuman karing tinape miyain king Dios, subali mu ding pari.” 5 Tiglung na pang Jesus, “Ing Anak ning Tau Ginu ne ning Sabbath.” 6 Kanitang misan munamang Aldo ning Sabbath, linub ya i Jesus king sinagoga at tinuru ya. Ating metung a lalaki karin; panat ya wanan a gamat. 7 Ding mapilan a talaturu ning Kautusan ampon Pariseo manintun lang dalan ban asangkanan deng darapat mali, inya pegumasdan deng miamasamas ban lalwan da nung manulu ya king Aldo ning Sabbath. 8 Oneng balu nang Jesus ing karelang babalakan, inya ngana king taung panat a gamat, “Talakad ka at munta keni king arap.” Tinalakad ya ing lalaki at minta ya king arap. 9 Kanita nganang Jesus karela, “Kutnan da kayu. Paintulut na ning kekatamung Kautusan ing dapat mayap o dapat e mayap o ing sagip bie o ing makamate king Aldo ning Sabbath?” 10 Miglalawe yang makadurut karela ngan at kaybat ngana king lalaki, “Iyatiat me ing gamat mu.” Inatiat ne at kinayap ya ing gamat na. 11 Oneng mikamas la kang Jesus at pisabisabi ra nung nanung malyari dang arapat laban kang Jesus. 12 King panaun a ita, minukiat ya i Jesus king metung a bunduk-bundukan ban manalangin. Karin ya menatiling kabukas manalangin. 13 Inyang mayabak na, inaus na la ding alagad na. Memili yang labing adua kareti at inaus na lang apostol: 14 i Simon (a pemalagyuan na namang Pedro) at i Andres a kapatad na; i Santiago at i Juan, i Felipe at i Bartolome, 15 i Mateo at i Tomas, i Santiago a anak nang Alfeo at i Simon (a ausan dang Patriota), 16 i Judas a anak nang Santiago at i Judas Iscariote, ing migtaksil. 17 Kinuldas ya i Jesus king bunduk-bundukan a kayabe ra. Miras ya king kapatagan at disnan na la karin ding dakal karing alagad na. Atyu la naman karin ding dakal a taung menibatan king mabilug a Judea at Jerusalem at menibatan karin Tiro at Sidon, ding aduang siudad king lele ning dagat 18 ban makiramdam kang Jesus at paulu karing karelang sakit. Dinatang la naman ding liligaligan da ring marawak a espiritu at kinayap la. 19 Pagkapilitan deng atagkil ding sablang tau, uling pakayapan na la ngan ning upayang lulual kang Jesus. 20 Linawe na lang Jesus ding alagad na at ngana, “Mapalad kayu, ikong pakakalulu, uling kekayu ya ing Kayarian ning Dios! 21 “Mapalad kayu, ikong danupan ngeni, uling mipakabsian kayu! “Mapalad kayu, ikong tatangis ngeni, uling mipaligayan kayu! 22 “Mapalad kayu nung pikasaman da kayu, tanggian at pamakarinayan at paniabianan e mayap king uli na ning Anak ning Tau! 23 Tumula kayu at magsaya potang mapalyari na ita, uling maragul ing ablas a makapanaya kekayu karin banua. Makanyan kabud ing depat da ring karelang makatua karing propeta. 24 “Oneng kalulu na kayu, ikong mabandi ngeni; tikman yu na ing kanawan! 25 “Kalulu na kayu, ikong ating labis-labis a pagkabie, uling dumanup kayu! “Kalulu na kayu, ikong magsaya king tula, uling tumangis kayu! 26 “Kalulu na kayu, ikong pupurian da ring tau, uling makanyan munaman ing pamipuring depat da ring makatua da karing e tutung propeta. 27 “Ikayung makiramdam kanaku, sasabian ku kekayu: Luguran yu la ding kekayung kalaban; daptananan yu lang mayap ding masama kekayu. 28 Bendisyunan yu la ding maniumpa kekayu, at ipanalangin yu la ding manabusu kekayu. 29 Nung timpaling de ing pisngi mu, iyarap mia naman ing kasumangid. At nung kuanan de ing kekang balabal, ibie me pati na ing kekang baru. 30 Ibie mu kaninu mang maniawad keka ing aduan na, at e mu ne pasubli nung kuanan ne ning aliwa ing bandi mu. 31 Daptan mu karing aliwa itang buri mung daptan da keka. 32 “Nung ding malugud kekayu ila mung luluguran yu, baket manaya kayu pang ablas? Agyang ding makasalanan kaluguran da la ring malugud karela! 33 At nung ding daraptanan yung mayap ila mu detang darapat mayap kekayu, baket manaya kayung ablas? Agyang ding makasalanan daraptan da ita! 34 At nung ding makapamayad ila mung paparaman yu, baket manenaya kayung ablas? Agyang ding makasalanan paparaman da la ring kalupa dang makasalanan balang makasingil! 35 E makanyan! Sukat yu lang luguran ding kekayung kalaban, at daptananan yu lang mayap. Mamaram kayu at e na kayu manenayang mibayaranan pa. King anti kaniting paralan tanggap kayung maragul a ablas at maging anak na kayu ning Kakataskatasan a Dios, uling maganaka ya agyang karing alang pasalamat at marawak. 36 Maging malunusan kayu, nung makananu yang malunusan i Ibpa yu. 37 “E yu la atulan ding aliwa, at e na kayu naman atulan ning Dios. E kayu mamarusa, at e na kayu parusan ning Dios. Mamatawad kayu, at patawaran na kayu naman ning Dios. 38 Dinan yu la ding aliwa, at dinan na kayu naman ning Dios: tanggap kayu king ustung takal, masiksik, dakal at maglapo ing miyabie kekayu. King sukad a piniukad yu karing aliwa karin na kayu naman sukdan ning Dios.” 39 Selita nia namang Jesus iting talimhaga. Ngana, “E ne ataid ning bulag ing kalupa nang bulag; nung tairan ne, parehu lang manabu king kulkul. 40 Alang estudianti a maygit king maestro na; nung ayari na na ning estudianti ing pamagaral na, maging kalupa na ne ning maestro na. 41 “Baket apapansin me ing puling king mata na ning kapatad mu, at e mu ne man apapansin ing trosung atyu king sariling mata mu? 42 Makananu mung sabian king kapatad mu, ‘Kapatad, paburen mung idayu ke ing kekang puling’ ngening e me akakit ing trosung atyu king mata mu? Hipokrita! Ilako me pa ing trosung atyu king mata mu, at kanita masala meng akit at alako ing puling king mata ning kapatad mu. 43 “E ya mamungang e mayap ing tanaman a mayap ni ing tanaman a e mayap e ya mamungang mayap. 44 Makikilala ya ing balang tanaman karing bunga na. E kayu mupul biabas nung ing tenam yu santol ya; e kayu munaman mupul ubas nung ing tenam yu lansonis ya. 45 Papalto yang kayapan ing mayap a tau ibat king mayap a makalaman king pusu na, at papalto yang e mayap ing e mayap a tau ibat king marawak a makalaman king pusu na. Uling magsalita ya ing tau ketang makalaman king pusu na. 46 “Baket ausan yu kung ‘Ginu, Ginu,’ at e yu naman daraptan ing sasabian ku? 47 Sabian ke kekayu nung ninu ing kalupa na ning balang metung a lalapit kanaku, ing makiramdam karing amanu ku at mamintu. 48 Kalupa ne ning metung a taung manalakad bale; kinulkul yang malalam at telakad ne ing pundasyun na babo ning batu. Dinatang ing albug at linapo ya ing ilug, at delanan ne ning masikan a agus ing bale; at e ne aragsa uling matatag ya pangatalakad. 49 Oneng ing makiramdam karing amanu ku at e na la pamintuan, kalupa ne ning metung a taung menalakad bale a e mibiling matatag a pundasyun. Inyang datangan ne iti ning albug agad nang miragsa, at makatakut ing pangasaldak na!”
1 Inyang ayari na na lang sinabing Jesus deting sablang bage karing tau minta ya Capernaum. 2 Karin ating metung a kapitan da ring sundalung Romano a tutung malugud king ipus na. Masakit ya iting ipus at atyu king bingit ning kamatayan. 3 Kabud abalitan na niting kapitan king atyu karin i Jesus, tiburan na la ding mapilan a makatuang Judio ban pakisabi ra kang Jesus king puntalan ne at pakayapan ing ipus na. 4 Panakit da kang Jesus, ngarang mekisabing mayap, “Karapatdapat ya king saup mu ing kapitan. 5 Kaluguran na la ding kekatamung kabalen at penalakad na katamu pang metung a sinagoga.” 6 Uli na niti, tikian na lang Jesus. Inyang malapit na la king bale, pepasagana ne niting kapitan i Jesus karing kakaluguran na ban sabian da ing anti kaniti, “Ginu, e na kayu paipangabala. E ku karapatdapat ban puntalan yu ku king bale ku 7 ni e ku karapatdapat makiarap kekayu. Magsalita kayu mu at kumayap ya ing ipus ku. 8 Uling metung kung manibala a sakup da naman ding mangatas a opisyal at ating kung sundalus a sasakupan. Nung yutus ku king metung, ‘Lumakad ka,’ mamintu ya; nung king aliwa naman sabian ku, ‘Mekeni,’ lumapit ya; at nung sabian ku king kanakung ipus, ‘Daptan mu ini,’ daptan na.” 9 Mipamulala ya i Jesus inyang dimdam na iti; belikdan na la ding dakal a taung tutuki keya. Ngana karela, “E ku pa menakit kasalpantayanan a kalupa na niti agyang king Israel!” 10 Inyang mibalik na la ding tubud king bale na ning kapitan, disnan deng mayap na ing ipus. 11 Kaybat na nita, minta ya i Jesus king balen ning Nain. Tinuki la kang Jesus ding alagad na at ding dakal a tau. 12 Inyang atyu ne king pasbul ning balen asaganan ne ing metung a libing. Ing mete bugtung niang anak a lalaki ning babaing mebalu. Dakal lang taung ibat king siudad ding mekipaglibing. 13 Panakit na ning Ginu king babaing mebalu, melunus ya keya. Inya sinabi na king babai, “E ka tatangis.” 14 Kanita linapit ya at tigkilan ne ing kabaung at tinuknang la ding mamusan. Nganang Jesus, “Baintau, sasabian ku keka: mibangun ka!” 15 Linukluk ya ing mete at saka ya migsalita. Binie neng Jesus kang ima na. 16 Mitakutan la ding sabla at pinuri de ing Dios. Ngara, “Linto ya libutad tamu ing metung a maragul a propeta!” “Dinatang ya ing Dios ba neng iligtas ing balen na!” 17 Iting balita tungkul kang Jesus kinalat king mabilug a Judea at karing misiping-siping a balen. 18 Belitanan de i Juan ding alagad na tungkul kareting sablang bage a mepalyari. Inya inaus na lang Juan ding adua karela, 19 at tinubud na la king Ginu ba rang ikutang, “Ika ing sasabian nang datang Juan o manaya ke pang aliwa?” 20 Inyang miras la kang Jesus sinabi ra, “Tiburan na keng Juan a Maminyag ba ming ikutang keka nung ‘Ika ing datang o manaya ke pang aliwa?’ ” 21 Kanitang penandit a ita pepakayap na lang Jesus ding dakal a tau karing karelang sakit at kapanamdaman ampon karing espiritung marawak, at pepasublian na la panimanman ding dakal a bulag. 22 Nganang mekibat karing tubud nang Juan, “Magbalik kayu at ibalita yu kang Juan ing ikit yu at dimdam: manakit la ding bulag, makalakad la ding pile, kakayap la ding leprosuan, makaramdam lang pasibayu ding maklak, at mabibie lang pasibayu ding mete at mipanaral ing Mayap a Balita karing pakakalulu. 23 Mapalad ya ing taung e magduda kanaku!” 24 Inyang meko na la ding tubud nang Juan, migsalita ya i Jesus karing dakal a tau tungkul kang Juan. Ngana, “Inyang pintalan ye i Juan king disyerto, nanu ing buri yung akit? Ing metung a timbu a babayutuk na ning angin? 25 Nanu ing buri yung akit? Ing taung misusulud king masiglang imalan? King kamatutuanan, ding mibablas makanyan sobra-sobra la kabiayan at manuknangan la karing palasyu! 26 Sabian yu na mo kanaku nung nanu ing buri yung aket? Ing metung a propeta? Wa, sasabian ku kekayu, maygit ya pa king metung a propeta ing ikit yu. 27 Uling i Juan ya ing sasabian na ning Kasulatan, ‘Iti ya ing tubud ku,’ ngana ning Dios. ‘Tuburan keng mumuna keka ban isadia ne ing dalan para keka.’ 28 Sasabian ku kekayu: maygit ya i Juan kaninu mang taung mibait; oneng ing pekamalati king Kayarian ning Dios maygit ya kesa kang Juan.” 29 Dimdam de i Jesus ding sablang atyu karin at pati na ding talapanyingil buis. Deti ila ding mamintu king kaburian na ning Dios at ila ding bininyag nang Juan. 30 Oneng tinggian da ring Pariseo at ding talaturu ning Kautusan ing parasan na ning Dios para karela, at e la mebisang pabinyag kang Juan. 31 “Ngeni, kaninu ku la ipakilupa ding tau king panaun a iti? Ninu ing kalupa ra? 32 "Mengari la karing anak a pakalukluk king plasa. Ing metung a grupu sabian na king aliwa, ‘Menigtigan keng masayang musika para kekayu, oneng e kayu tinerak! Migkanta keng malungkut, oneng e kayu tinangis!’ 33 Dinatang ya i Juan a Maminyag, mig-ayunu ya at e mininum nanumang alak, oneng ngayu, ‘Alipnan ne ning demonyu!’ 34 Dinatang ya ing Anak ning Tau; mengan ya at mininum alak at ngayu, ‘Lawan ye iting tau! Matako ya at lasenggu ampon kakaluguran de ring talapanyingil buis at ding makasalanan!’ 35 Makanyan man, mipatunayan yang matulid ing kabiasnan na ning Dios karetang tatanggap kaniti.” 36 Kimbiran ne ning metung karing Pariseo i Jesus ban makipangan king bale na. Minta ya i Jesus king bale na at linukluk ya ban mangan. 37 King balen a ita ating metung a babaing mabibie king pamikasala. Abalitan neng atyu makipangan king bale na ning Pariseo i Jesus. Uli na nita, migdala yang metung a alabastrung lulanan mitmung pabanglu. 38 Linukluk ya lele nang bitis Jesus. Tatangis ya at besa na la king lua nang tutulu ding bitis nang Jesus. At kiskusan na la deti king buak na; penuma na la at saka na la tigtugan pabanglu. 39 Inyang ikit na iti ning Pariseong mengumbira kang Jesus, sinabi na king sarili na, “Nung ing taung ini tune yang propeta, sukat nang balu nung ninu at nung nanu yang uring babai ining tatagkil keya—metung yang babaing palpikasala!” 40 Migsalita ya i Jesus at ngana, “Simon, atin kung buring sabian keka.” Nganang mekibat, “Maestro, nanu pu ita?” 41 Nganang Jesus, “Ating aduang lalaking maki utang king metung a mamaram salapi. Ing utang na ning metung limang dalan a salaping pilak, at ing metung naman limang pulung salaping pilak. 42 Ala lang pamayad deting adua, inya parehu na lang pepatawaran king karelang utang. Ninu kareting adua ing lalung lugud king mematawad?” 43 Nganang Simon, “Isipan ku pu, itang pepatawaran nang dakal.” Sinabi nang Jesus, “Ustu ing pakibat mu.” 44 Kanita belikdan neng Jesus ing babai at saka na sinabi kang Simon, “Akakit me ing babaing ine? Dinatang ku king bale mu at e mu ku dininan danum a panos bitis, oneng ing babaing ini besa na la ding bitis ku king lua na at pepalangi na la king buak na. 45 E mu ku selubungan inuma, oneng ya e na la tiknangan penuma ding bitis ku kabud dinatang ku. 46 E me tigtugan laru ing buntuk ku, oneng ya kitmu na lang pabanglu ding bitis ku. 47 Uli na niti, sasabian ku keka: linugud yang dakal a dakal uling mipatawaran la ding dakal nang kasalanan. Ninumang tinanggap ditak a kapatawaran, ditak mung lugud ing papakit na.” 48 Kanita sinabi nang Jesus king babai, “Mipatawaran la ding kasalanan mu.” 49 Ngara king sarili da ring aliwang kasulu na king lamesa, “Ninu kaya ining mangangas mamatawad kasalanan?” 50 Oneng sinabi nang Jesus king babai, “Linigtas na ka ning kasalpantayanan mu; sulung, mako na kang payapa.”
1 Kaybat na nita, minta ya i Jesus karing balen at karing baryu. Panaral na ing Mayap a Balita tungkul king Kayarian ning Dios. Kayabe na la ding labing adua, 2 at ding mapilan a babaing likuan da ring espiritung marawak at meulu king sakit a miyayaliwa: i Maria (a mayayaus Magdalena) nung kenu na la pepalualan ding pitung demonyu; 3 i Juana a asawa nang Cuza a katiwala nang Herodes; i Susana at ding aliwa pang babai. Gagamitan da reti ing sarili dang pibandian king pamaniaup da kang Jesus at karing alagad na. 4 Daratang lang alang patugut kang Jesus ding taung manibatan karing miyayaliwang balen. Inyang metipun la selita neng Jesus karela iting talimhaga. Ngana, 5 “Linual ya ing metung a ortelanu ban salbag bini. King pamanialbag na, ating bining digpa king dalan-dalanan at medamusak, at pengan da ring ayup. 6 Ating digpa king mabatu at melangi inyang tinubu uling malangi ing gabun. 7 Digpa ing aliwa king libutad ning dikut a masuksuk. Ing bini at ing dikut a masuksuk miyagnan meragul, at piputan na ning suksuk ing bining tutubu. 8 Digpa ing aliwa namang bini king gabun a mataba, meragul at memungang tia dinalan a binutil balang metung.” At nganang tinuglung Jesus, “Makiramdam kayu, nung atin kayung balugbug!” 9 Kitang da ring alagad nang Jesus nung nanu ing kabaldugan na niting talimhaga. 10 Nganang mekibat Jesus, “Miyabie kekayu ing beluan tungkul karing lihim ning Kayarian ning Dios, oneng miyabie karing aliwa king kapamilatan da ring talimhaga ban kanita lumawe la man e la manakit, at makiramdam la man oneng e la makaintindi. 11 “Iti ya ing kabaldugan na ning talimhaga: ing bini ya ing amanu na ning Dios. 12 Ding bining digpa king dalan-dalanan ila ding mekaramdam king amanu, oneng daratang ya ing diablo at sasamsaman na ing amanu karing pusu da ban e la maniwala at e la miligtas. 13 Ding bining digpa king gabun a mabatu ila naman detang dinamdam king amanu at tinggap dang matula. Oneng e tinaglus king pusu ra. Meniwala la sinaguli, oneng painggulut la potang daratang ing kapagsubukan. 14 “Ing bining digpa libutad ning dikut a masuksuk kalupa da la detang makiramdam king amanu, oneng ing karelang kalingasngasan, ing pibandian at ing pamagsaya king bie ya ing makisiksikan king amanu at pupuputan da. Inya e na akuang lululut ning karelang bunga. 15 Ing bining digpa king gabun a mataba mangaintulid ya karetang dinamdam king amanu at sininup da iti kilub ning pusung mayap at mapamintu; iti menatili angga na inyang mika bunga. 16 “Alang taung manyinding sulu at kaybat takpan ne king metung a palanggana o ibili ne lalam ning pagkeran. Nune, tutumpak ne king pibibilianan sulu ban kanita ding taung lulub bale akit da ing sala. 17 Ing nanumang bage makasalikut, mibulalag, at ing nanumang makatakap, mayakit at milantad king masala. 18 “Uli na niti, mingat kayu king kekayung pamakiramdam; uling itang atin na miragdagan pa itang atyu na keya, at itang ala nanuman, milako pa itang ditak a isipan nang atyu na keya.” 19 Dinatang ya i ima nang Jesus at ding kapatad nang lalaki, oneng e la milapit kang Jesus uli da ring dakal a tau. 20 Ating metung a sinabi kang Jesus, “I ima yu pu ampon ding kapatad yung lalaki atyu la king lual at buri da kayung akit.” 21 Oneng sinabi nang Jesus karela ngan, “I ima ku at ding kapatad ku ila detang makiramdam at mamintu king amanu na ning Dios.” 22 Misan a aldo sinake ya i Jesus king bangka; kayabe na la ding alagad na. Ngana karela, “Tara, dalakit tamu kasumangid na ning dagat-dagatan.” At megumpisa lang dinalakit. 23 Metudtud ya i Jesus kabang maglayag la. Tiniup ing masikan a angin king dagat-dagatan at lulub ing danum king bangka. Mibili la king maragul a panganib. 24 Lepitan de ring alagad i Jesus at ginising de. Ngara, “Maestro, Maestro! Malapit ta na mung mangamate!” Mibangun ya i Jesus at sebianan ne ing angin at ing mangaragul a alun. Tinuknang at mesalese ing panaun. 25 Kaybat na nita, ngana karing alagad na, “Nukarin ing kekayung kasalpantayanan?” Oneng mipamulala la at mitakutan. Ngara king metung at metung, “Ninu kaya yan? Apapamintuan na pati na ing angin at ing alun!” 26 Sinadsad la king lugal da ring tau Gerasa, king kasumangid ning dagat-dagatan ning Galilea. 27 Kabud kasaka nang Jesus, selubungan ne ning metung a tau karin. Iti maki demonyu ya. Malambat neng panaun lubas ni e manuknangan karing bale nune mu karing kueba a pipangutkutan. 28 Kinulisak yang masikan panakit na kang Jesus; migsakab ya arap na at ngana, “Jesus, Anak ning Kakataskatasan a Dios! Nanu ing buri mung daptan kanaku? Pakisabi kung mayap keka ing e mu ku sana panasakitan!” 29 Sinabi na iti uling inutus nang Jesus king espiritung marawak king lakuan ne. Maralas, nung sumpungan ne, agyang ikulung de o itali re bitis ampon gamat karing tanikala, apapatlud na la deti at darala ne ning demonyu king disyerto. 30 Nganang kinutang Jesus, “Nanu ka lagyu?” “Ing lagyu ku ‘Batalyun,’ ” nganang mekibat, uling dakal lang demonyu ding linub keya. 31 Inawad da ring demonyu kang Jesus king e na la sana papuntalan king bangin. 32 Ating maragul a kawan babi malapit karin; manyibsiban la king libis ning bunduk-bundukan. Inawad da ring demonyu kang Jesus king paburen na la sanang lungub karing babi at peintulutan na la. 33 Inya linual la ding demonyu king tau at linub la karing babi. Dinulung ya ing mabilug a kawan babi king saug papunta king dagat-dagatan, at melumud la karin. 34 Ikit da ring pastul babi ing milyari. Memulayi lang meko, pemalita da ing balita king balen ampon karing baryung makapatulug. 35 Linual la ding tau ban lawan da ing milyari. Disnan de i Jesus at ikit de ing lalaking pilualan da ring demonyu. Makalukluk ya iting lalaki arap nang Jesus, makaimalan ne at masalese ne pamisip at mitakutan la naman. 36 Ding menakit king mepalyari pemalita ra karing tau nung makananu yang kinayap itang tau. 37 At ding sablang tau king Gerasa inawad da kang Jesus ing mako ya uling tutu lang mitakutan. Inya sinake ya i Jesus king bangka at meko ya. 38 Nganang mekisabing mayap kang Jesus ning lalaking pilualan da ring demonyu, “Paintulutan yu ku pung tuki kekayu.” Oneng nganang Jesus, 39 “Muli na ka at ipamalita mu nung nanu ing depat na ning Dios para keka.” Linibut ya ing lalaki king mabilug a balen, at pemalita na ing depat nang Jesus para keya. 40 Inyang migbalik ya i Jesus, matula deng selubungan ding tau, uling panenayan de ngan datang. 41 Kanita ya dinatang i Jairo, ing metung a opisyal ning sinagoga karin. Migsakab ya arap nang Jesus at inawad na king tukian ne sana king bale na, 42 uling mamamate ya ing kabubugtungan nang anak a babai a labing aduang banua tua. Kabang dalan pilulupungan de ring tau i Jesus. 43 Kabilang ya kareti ing metung a babaing labi nang aduang banuang kayayagasan daya; megisan na king pamipaulu karing doktor ing pibandian na, oneng e ya kinayap. 44 Mekisiksikan ya karing dakal a taung tutuki kagulutan nang Jesus, at tigkilan ne ing punta na ning imalan na. At kanita mu rin tinuknang yang daraya. 45 Nganang mengutang Jesus, “Ninung tinagkil kanaku?” Alang minamin king ating tinagkil. At sinabi nang Pedro, “Maestro, makapadurut la keka ding dakal a tau at misisiksikan la.” 46 Oneng nganang Jesus, “Ating tinagkil kanaku! Dimdam kung ating upayang linual kanaku.” 47 Ikit na ning babai king merakap ya, inya migtapat ya at gagalgal yang migsakab king arap nang Jesus. King arapan da ring sabla pigtapat na nung baket tigkilan ne at nung makananu yang kinayap agad-agad. 48 Nganang Jesus, “Anak, pepakayap na ka ning kasalpantayanan mu. Mako na kang mitmung kapayapan.” 49 Kabang sasabian nang Jesus iti, dinatang ya ing metung a tubud ibat king bale nang Jairo. “Mete ne pu ing anak yu,” ngana kang Jairo, “e yu ne pangabalanan ing Maestro.” 50 Dimdam nang Jesus iti at ngana kang Jairo, “E ka tatakut; maniwala ka mu at kumayap ya.” 51 Karas na bale Jesus ala yang peintulutan lungub kayabe na subali mu di Pedro, Juan at Santiago ampon ding pengari na ning anak. 52 Tatangis la at managulele ding sabla uli na ning milyari king anak. Nganang Jesus, “E kayu tatangis, e ya mete ing anak; matudtud ya mu!” 53 Keylian de ngan uling balu ra king ing anak mete ya. 54 Telanan neng Jesus king gamat at saka na sinabing masikan, “Talakad ka, anak!” 55 Misubli ing bie na at kanita mu rin tinalakad ya. At inutus nang Jesus karela king dinan deng apangan na ing anak. 56 E ra balu ing piramdaman da ring pengari na. Penabilin nang Jesus karela king e ra paniabian kaninu man ing mepalyari.
1 Inaus na lang Jesus ding labing adua at dininan na lang upaya at kayupayan palual demonyu ampon pakayap king miyayaliwang sakit. 2 Tiburan na la namang manaral tungkul king Kayarian ning Dios at pakayap karing masakit. 3 Sinabi na karela, “E kayu magdalang nanuman king pamaglakad yu; maski tukud, datukanan, pamangan, salapi o imalan subali mu ing susulud yu. 4 Nukarin mang lugal a tanggapan da kayu manatili kayu king metung mung bale anggang e kayu lumipat aliwang balen. 5 Nung sakaling e ra kayu tanggapan, lakuan ye ing balen a ita at ipagpag yu ing alikabuk karing bitis yu bilang tutul karela.” 6 Meko la ding alagad at minta la karing baryu; panaral da ing Mayap a Balita at pakayapan da la ring masakit king balang lugal a pintalan da. 7 I Herodes, ing gobernador ning Galilea, abalitan na ngan ing bage mangapalyari. Tutu yang mababalisa pamisip uling ding mapilan sasabian da king sinubli yang mebie i Juan a Maminyag. 8 Ding aliwa naman sasabian da king dinatang ya ing propeta Elias. Ding aliwa naman sasabian da king sinubli yang mebie ing metung karing propeta king minunang panaun. 9 Inya nganang Herodes, “Pepatabtab ke batal i Juan; oneng ninu iting lalaking babalita ra?” At pekikuanan neng akit i Jesus. 10 Migbalik la ding apostol at belita ra kang Jesus ing sablang depat da. Tiki na la at ila mung kayabe nang minta king balen ning Betsaida. 11 Inyang abalu ra iti ding dakal a tau tinuki la kang Jesus. Tinggap na la at selitanan tungkul king Kayarian ning Dios, at pepakayap na la ding sablang sukat pakayapan. 12 Inyang malapit neng lumbug ing aldo lepitan de ring labing adua at ngara, “Palakuan yu na la ding tau ban mipunta la karing balen o baryung malapit ba lang manintun apangan da at apitudturan, uling mikelangan iting lugal.” 13 Oneng nganang Jesus karela, “Ikayu mismu dinan yu lang apangan da.” Ngarang mekibat, “Lima la mung tinape at aduang asan ding bakal mi. Buri mung mako kami ban saling pamangan para karing dakal a taung dete?” 14 (Ating manga limang libu katau karing lalaking atyu karin.) Nganang Jesus karing alagad na, “Paluklukan yu lang makagrupung tia limang pulu katau.” 15 Memintu la ding alagad at pepaluklukan da la ring sabla. 16 Kinua na lang Jesus ding limang tinape at aduang asan; tinalanga ya banua at pepasalamat ya king Dios para kareti. Pirasu na la at saka na la diwang (dinwang) karing alagad ban ipamie da la karing tau. 17 Mengan la ngan at kinabsi la. Labi lang aduang kaing ding akatmu da ring alagad inyang tinipun da la ring tagan karing mengapirasung tinape. 18 Misan, kabang manalangin yang dili-dili i Jesus, lepitan de ring alagad. “Ninu aku agpang king sasabian da ring dakal a tau?” nganang kinutang Jesus karela. 19 Mekibat la, “Sasabian da ring mapilan king ika kanu i Juan a Maminyag. Ding aliwa sasabian da king ika kanu i Elias. “Ding aliwa naman sasabian da king sinubli yang mebie ing metung karing propeta ning minunang panaun.” 20 Nganang kinutang karela, “O ikayu naman, para kekayu, ninu aku?” Mekibat ya i Pedro, “Ika ing Cristo ning Dios.” 21 Pekapanabilin nang Jesus king e ra sana paniabian iti kaninu man. 22 Ngana pang tinuglung, “Sukat yang dumalan dakal a kasakitan ing Anak ning Tau. Tanggian de ring makatua da ring Judio, ding pamuntuk da ring pari, at ding talaturu ning Kautusan, at paten de; oneng subli yang mie king katlung aldo.” 23 At sinabi na naman karela ngan, “Nung ing ninuman bisa yang tuki kanaku, kalinguan na ing sarili na, pusanan ne ing krus na aldo-aldo, at tuki ya kanaku. 24 Uling ing ninumang bisang magligtas king bie na, abating ne iti; oneng ing ninumang mibating king bie na king uli ku, akit ne iti. 25 Atin ya waring apakinabangnan ing tau nung maging bandi ne ing mabilug a yatu oneng mipahamak ne man ing mismung bie na? Tune ala! “ 26 Ing mikarine kanaku at king turu ku, pikarine nia naman ning Anak ning Tau, nung datang neng abe ning ligaya na ampon ning ligaya na ning Ibpa at ning ligaya da ring banal a anghel. 27 Sasabian ku kekayu king ating mapilan keti a e mate anggang e re akit ing Kayarian ning Dios.” 28 Kalabas da ring walung aldo kaybat na lang sinabi deting bage, tiki na lang minukiat Jesus di Pedro, Juan at Santiago king bunduk-bundukan ban manalangin. 29 Kabang manalangin ya, minaliwa ya itsura ing lupa na at meging makasilo king puti ing imalan na! 30 Kabud-abud ating aduang tau a meyakit kasabi na. Ila deti ri Moises at Elias; 31 makapiblas la king e mu nanung kaligayan at kasabi re i Jesus. Pisasabian da ing tungkul king malapit nang pamanupad king parasan na ning Dios king kapamilatan na ning pangamate na karin Jerusalem. 32 Matudtud yang maniaman i Pedro at ding kayabe na, oneng mipagising la at ikit da ing kaligayan nang Jesus ampon ding aduang lalaking makatalakad kayabe na. 33 Inyang lalakuan da ne i Jesus ding adua katau, nganang Pedro kang Jesus, “Maestro, mayap ing keti ta na! Gawa tamung atlung kubu; metung para keka, metung para kang Moises, at ing metung para kang Elias.” (Tune nang e balu ing sasabian na.) 34 Kabang magsalita ya pa, linto ya ing metung a biga at tikpan na la; mitakutan la ding alagad inyang mitulid ya karela ing biga. 35 Ngana ning siwalang ibat king biga, “Iti ya ing Anak ku, ing kanakung pinili, pakiramdaman ye!” 36 Inyang tinuknang neng magsalita ing siwala, ikit deng ya na mung dili na i Jesus. Linihim da ring alagad iting bage milyari at ala lang belitanan ninuman king panaun a ita tungkul king ikit da. 37 Kabukasan, kinuldas la king bunduk-bundukan at seganan de ring tutung dakal a tau i Jesus. 38 Kinulisak ya ing metung a lalaking kayabe da ring dakal a tau. Ngana, “Maestro, ipakisabi kung mayap keka, lawan me ing anak kung lalaki, ing bugtung kung anak! 39 Sasalakayan ne ning espiritung marawak; bigla yang kukulisak, mangaskad ya, at bubula ya asbuk. Panasakitan neng alang patugut at e ne buring lakuan! 40 Pekisabi ku karing alagad mu ing palualan de, oneng ala lang arapat.” 41 Nganang Jesus, “Tau kekayu, keyalan yung kasalpantayanan at karagul yu kasalanan! Angga pa kapilan ing pakiabayan da kayu? Angga pa kapilan ing pibatan da kayu?” Kaybat, ngana king lalaki, “Idala me keni ing anak mu.” 42 Kabang lalapit ya ing anak, bitbat ne ning demonyu king gabun at pepagalgalan ne. Tinabi neng Jesus ing espiritung marawak; pepakayap ne ing anak at saka ne binie kang tatang na. 43 Mengapamulala la ding sablang taung atyu karin king mayupaya nang dapat ning Dios. Kasalukuyan da pang mangapamulala ding tau king sablang depat nang Jesus inyang nganang sinabi karing alagad na, 44 “E yu kakalinguan ining sabian ku kekayu! Miyabie ya ing Anak ning Tau king upaya da ring tau.” 45 Oneng e ra aintindian ing kabaldugan na ning sinabi na. Milihim karela ban e ra aintindian. Mikakunu na la mang ikutang da kang Jesus nung nanu ing kabaldugan na niti. 46 Pipapaten da ring alagad nung ninu karela ing marangal dili. 47 Balu nang Jesus ing isipan da, inya kinua ne ing metung a anak at telakad ne siping na. 48 At sinabi na karela, “Ing ninumang tanggap kaniting anak king lagyu ku, aku ing tatanggapan na at ing ninumang tatanggap kanaku, tatanggapan nia naman itang mitubud kanaku. Uling itang malating dili kekayu ya ing marangal dili.” 49 Nganang Juan, “Maestro, menakit keng taung papalual karing demonyu king lagyu mu at bewalan mi ya uling e ya kayabe king grupu tamu.” 50 “E ye babawalan,” nganang Jesus keya ampon karing aliwang alagad, “uling ing ninumang e laban kekayu kakampi ye.” 51 Inyang milalapit na ing aldo ning pangaukiat na banua, inari nang Jesus king lub na king marap ne Jerusalem. 52 Pepadala yang tubud a makauna keya at minta la deti king metung a baryu ning Samaria at sidia ra ing sabla para keya. 53 Oneng e re tinggap karin ding tau uling apansingan de king papunta ya Jerusalem. 54 Inyang ikit da iti di Santiago at Juan a alagad na, sinabi ra, “Ginu, buri mu ing patipa kaming api ibat banua ban masilab la dete?” 55 Belikdan na lang Jesus at sebianan na la, 56 at sinulung na la king aliwang baryu. 57 Kabang lalakad la king dalan, ngana ning metung a lalaki, “Tukian da ka nu ka man munta.” 58 Nganang Jesus, “Atin lang lungga ding asung-gubat at sale ding ayup, oneng ing Anak ning Tau ala ya mang lugal ban pipagpaynawan na.” 59 Sinabi na king metung, “Tuki ka kanaku.” Oneng pekibat na niting lalaki, “Tuki ku keka, ginu, oneng paburen yu ku pa mung ikutkut ke i tatang ku.” 60 Nganang Jesus, “Paburen mung ding mete ing ikutkut da la ring karelang sariling mete. Oneng ika tuki ka at ipanaral me ing Kayarian ning Dios.” 61 Ngana ning metung pang lalaki, “Tuki ku keka, ginu, oneng paburen mu ku pa mung makapamun karing pamilya ku.” 62 Sinabi nang Jesus, “Ing ninumang magumpisang sarul at balabalikid ya king kagulutan na e ya maging karapatdapat king Kayarian ning Dios.”
1 Kaybat na nita, memili yang pitung pulu’t adua katau ing Ginu, at tinubud na lang tidua-tidua ban munta na lang mumuna keya king balang lugal a puntalan na. 2 Sinabi na karela, “Dakal ing palutan, oneng ditak la mu ding magobra. Ipanalangin yu king makibandi king palutan king parala yang dakal a talapagobra ba rang tipunan ing pupul na. 3 Lumakad na kayu! Tutubud da kayu antimong tupa libutad da ring asung-gubat. 4 E kayu magdalang pitaka o suput-magpalimus o sandalyas at e kayu tutuknang kabang dalan. 5 Kapilan man lungub kayu king metung a bale sabian yu pa mu, ‘Kapayapan king bale iti.’ 6 Nung payapa ya ing makatuknang karin, manatili keya ing kapayapan; nung ali ne man, ibawi yu ing binie yung kagalangan keya. 7 Manatili kayu king bale a tanggap kekayu; mangan kayu at minum king nanumang yapag da kekayu, uling ing magobra sukat yang mibayaranan. E kayu lilipat tuknangan. 8 Nung munta kayu king isanu mang balen at tanggapan da kayu, mangan kayu king yapag da kekayu. 9 Pakayapan yu la ding masakit karin at sabian yu karela, ‘Ing Kayarian ning Dios malapit ne kekayu.’ 10 Nung munta kayu king isanu mang balen at e ra kayu tanggapan, lual kayu karing dalan at sabian yu, 11 ’Agyang ing alikabuk ning balen yu a mipakat karing bitis mi ipagpag ming antimong tutul kekayu; oneng tandanan yu iti, ing Kayarian ning Dios malapit ne kekayu!’ 12 Sasabian ku kekayu king ing Sodoma tanggap yang mayan a parusa king Aldo ning Pamanukum kesa king balen a ita. 13 “Makalunus na ka Corazin! Makalunus ka naman Betsaida! Nung ding milagru a merapat libutad yu merapat la karin Tiro at Sidon, maluat na la sanang makasulud imalan a magaspang ding tau karin at makalukluk king abu antimong tanda ning karelang pamanisi! 14 Lalung maragul ing parusang dugpa kekayu king Aldo ning Pamanukum kesa karing tau ning Tiro at Sidon. 15 At ika naman Capernaum, buri mung itas angga banua ing sarili mo? Misaldak ka angga king kalalalaman (kalalaman or kalalalalaman) na ning impierno!” 16 Nganang Jesus karing alagad na, “Ing ninumang makiramdam kekayu, makiramdam ya kanaku; ing ninumang tanggi kekayu, tatanggian na ku at ing ninumang tanggi kanaku, tatanggian ne itang mitubud kanaku.” 17 Migbalik lang masaya ding pitung pulu’t adua. Ngarang sinabi, “Ginu, memintu la kekami pati ding demonyu uli na ning lagyu mu!” 18 Nganang Jesus karela, “Ikit ke i Satanas a antimong kildap a menakbag ibat banua. 19 Makiramdam kayu! Dininan da kayung kayupayan damusak karing ubingan at alakdan at maygit king upaya ning Kalaban at alang nanumang makapanasakit kekayu. 20 Oneng e kayu magsaya ngening mamintu la kekayu ding marawak a espiritu, nune tumula kayu uling makasulat la ding lagyu yu karin banua.” 21 King oras mu ring ita kitmuan ya i Jesus king tula uli na ning Banal a Espiritu at sinabi na, “Ibpa, Ginu na ning banua at yatu! Pasalamatan da ka uling pepabalu mu la karing e megaral ding bage a selikut mu karing biasa at megaral. Wa, Ibpa, iti depat mu uli na ning tula mu at kaburian. 22 “Binie nang Ibpa ku kanaku ing sablang bage. Ala metung mang makibalu nung ninu ing Anak subali mu ing Ibpa, at ala metung mang makibalu king Ibpa subali mu ing Anak at detang buri nang pabaluan ning Anak.” 23 Kanita belikdan na lang Jesus ding alagad at sinabi nang lihim karela, “Kapalad da ring taung manakit king akakit yo! 24 Dakal lang propeta at ari ding bisang manakit king akakit yu, oneng e ra ikit at bisang damdam king daramdaman yu, oneng e ra dimdam.” 25 Linapit ya ing metung a talaturu ning Kautusan ba neng paniubukan i Jesus. Nganang mengutang, “Maestro, nanu ing sukat kung daptan ba kung tanggapan ing bie alang angga?” 26 Pekibat nang Jesus, “Nanu wari ing makasulat king Kautusan? Nanu ing aintindian mu kareti?” 27 Mekibat ya, “‘Sukat meng luguran ing Ginung kekang Dios king mabilug mung pusu, at king mabilug mung kaladua, at king mabilug mung sikanan, at king mabilug mung kaisipan’, at ‘Sukat meng luguran ing kalupa mung tau antimo ing kekang sarili.’ ” 28 Nganang Jesus, “Ustu ing pakibat mu, daptan mu iti at mie ka.” 29 Oneng buri na ning talaturu ning Kautusan ing ipakit na king maka matulid ya; inya ngana pang kinutang kang Jesus, “Ninu wari ing kalupa kung tau?” 30 Nganang mekibat Jesus, “Ating metung a taung ibat Jerusalem; papunta ya Jerico. Sebatan de ring tulisan at kinua ra ing imalan a susulud na; pemalupalu re, at likuan deng halus mete na. 31 Mipaintagun daralan ya ing metung a pari king lugal a ita; inyang ikit ne linipat ya kasumangid na ning dalan. 32 Makanyan munaman, miras ya karin ing metung a Levita, at ikit ne ing biktima da ring tulisan; linipat ya naman king kasumangid na ning dalan. 33 Dinalan ya naman karin ing metung a Samaritanong maglakbe. Ikit nia munaman at melunus ya. 34 Lepitan ne at tigtugan na lang laru at alak ding sugat na at saka na la tinali. Kaybat seke ne king asno na at dela ne king bale pipaglayunanan at sinese ne karin. 35 Kabukasan, kinangwa yang aduang salaping pilak king bulsa na at binie na la king mamahala king pipaglayunanan. Ngana, ‘Sesen me at nung magkanu man ing maging kulang, bayaran ku pamagbalik ku.’ ” 36 “Ninu ngeni king pamalak mu,” nganang Jesus, “kareting atlu ing dinapat pamakilupang tau king sebatan da ring tulisan?” 37 Pekibat na ning talaturu ning Kautusan, “Itang pepakit lunus keya.” Nganang Jesus, “Nung makanyan, sige, anti munaman kaniti ing daptan mu.” 38 Tiglus nang Jesus at ding alagad na ing pamaglakbe ra at miras la king metung a baryu. Tinggap na lang matula king pibalebale na ning metung a babaing milagyuan Marta. 39 Atin yang kapatad a milagyuan Maria. Linukluk ya iti king arap na ning Ginu at mekiramdam ya king tuturu na. 40 E na balu ing arapan nang Marta king dakal a obrang sukat nang daptan; inya linapit ya kang Jesus at sinabi na, “Ginu, e mu apapansin king pepaburen na kung magobrang dili-dili ning kapatad ko? Pakisabi yu na mo kang Maria ing saupan na ko!” 41 Pekibat ning Ginu, “Marta, Marta, maliligalig ka at mayayabala karing dakal a bage, 42 oneng metung mu ing tune kailangan. Tinud yang memili i Maria at iti e milako keya.”
1 Misan, manalangin ya i Jesus king metung a lugal. Inyang mayari ne, ngana ning metung a alagad, “Ginu, ituru yu kaming manalangin antimo ing depatan nang Juan karing alagad na.” 2 Nganang Jesus, “Sabian yu ing anti kaniti neng manalangin kayu: ‘Ibpa, samban ya sa ing lagyu mu; datang ne sa ing Kayarian mu. 3 Dinan mu keng pamangan aldo-aldo. 4 At patawaran mu kami karing kasalanan mi, uling patawaran mi la naman detang mikasala kekami. E mu ke iyarap king mabayat a kapagsubukan.’ ” 5 Ngana pang sinabi karela, “Ipalage tamung ing metung kekayu minta ya king metung a kakaluguran king kapitangan ning bengi at sabian na, ‘Abe, paraman mu kung atlung tinape. 6 Mipaindalan ya ing metung kung kakaluguran a maglakbe at ala kung ayampang keya!’ 7 At ipalage tamung ing pakibat na nitang kekang kakaluguran a atyu king kilub bale anti kaniti, ‘E mu ku istorbuan! Makakandadu ne ing pasbul at matudtud na kami ding anak ku. E na ku malyaring mibangun ban arinan da ka king pamangailangan mu.’ 8 Sasabian ku kekayu, agyamang e ya mibangun uli na ning karelang pamikaluguran, mibangun ya mu rin ban ibie ing aduan na ning kakaluguran na uli na ning pamamilit na niti. 9 Inya sasabian ku kekayu: Maniawad kayu at mirinan kayu; manintun kayu, at manakit kayu; tuktuk kayu, at mibuklatanan kayung pasbul. 10 Uling ing balang maniawad miririnan ya; ing balang manintun manakit ya, at ing balang tutuktuk mibuklatanan ya. 11 Ninu mo kekayung tata ing munie ubingan king anak na nung iti maniawad yang asan? 12 Dinan ye waring alakdan nung iti maniawad yang ebun? 13 Agyamang marawak kayu biasa kayu pa namang munie mayap a bage karing kekayung anak, e kasi lalu na ing Ibpa yung atyu banua! Ibie ne ing Banal a Espiritu karing maniawad keya!” 14 Pepalual neng Jesus ing metung a demonyu a pepasari king pangapipi na ning metung a lalaki. Inyang linual ya ing demonyu, mekapagsalita ya ing pipi. Mengapamulala la ding tau. 15 Oneng ating mapilan karela a sinabi, “I Beelzebul, ing pekapun da ring demonyu, ya ing minie upaya keya ban palual karing demonyu.” 16 Atin munamang mekipagsalita kang Jesus ba reng paniubukan. Inawad da kang Jesus ing pakit yang milagru a ibat banua. 17 Oneng balu nang Jesus ing karelang isipan, inya sinabi na karela, “Mibagsak ya ing isanu mang kayarian a misasagsag karing grupu a milaban-laban; mibagsak ya ing pamilyang misasagsag. 18 Inya nung mapirasu ya ing kayarian nang Satanas, makananu yang manatili? Sasabian yu king papalualan ku la ding demonyu uling dininan na kung upayang Beelzebul. 19 Nung papalual kung demonyu king kapamilatan nang Beelzebul, ninu naman ing minie upaya karing kekayung alagad ban apalual da la? Ila mismu patutuan da king migkamali kayu! 20 Nung papalual kung demonyu king kapamilatan na ning upaya ning Dios, mangabaldugan king miras ne kekayu ing Kayarian ning Dios. 21 “Nung ing metung a taung masikan at makasandatang ganap banten ne ing bale na, ing bandi na ligtas. 22 Nung luban ne ning taung mas masikan at sambutan ne, kuanan na la ngan ding sandatang panaligan na ning makibandi, at ipamie na ning taung linub ing banding penako na. 23 “Ing taung e kampi kanaku laban ya kanaku, at ing e makipanipun kanaku, king kamatutuanan mangalat ya. 24 “Potang lumual ya ing marawak a espiritu king metung a tau, maglibut-libut ya karing malanging lugal, at manintun yang apipagpaynawan na. Nung ala yang akit, nganang sumabi king sarili na, ‘Magbalik ku king bale ibatan ku.’ 25 Karas na akit na king malinis ya at aregladu ing bale. 26 Inya mako ya at mangumbirang pitung espiritung maygit karok kesa keya, at lungub la at manuknangan karin. Inya lalung maging marawak kesa king sadia ing maging kabilian na ning taung ita.” 27 Kabang magsalita ya pa i Jesus, kinulisak ya ing metung a babai libutad da ring dakal a tau. Ngana kang Jesus, “Mapalad ya ing babaing migdala keka king sepupunan na at pepasusu keka!” 28 Oneng pekibat nang Jesus, “Lalu lang mapalad detang makiramdam king amanu na ning Dios at tutuparan da iti!” 29 Nganang Jesus kabang pilulupungan de ring dakal a tau, “Karawak da ring tau king panaun a ite! Manintun lang milagru, oneng alang miyabie karela subali mu king milagru nang Jonas. 30 Nung makananu yang meging tanda i Jonas karing tau Nineve, makanyan ya namang maging tanda ing Anak ning Tau para karing tau king kasalukuyan. 31 King Aldo ning Pamanukum talakad ya ing Reyna ning Mauli at pamarsalanan na la ding tau ning panaun a iti. Uling menibat ya king kasuluk-sulukan na ning yatu ban makiramdam king kabiasnan nang Solomon; oneng maygit yang e palak kang Solomon ing atyu ngeni keti. 32 King Aldo ning Pamanukum talakad la ding tau Nineve at pamarsalanan da kayu, uling inyang dimdam deng menaral i Jonas ginulut la karing karelang kasalanan. At sasabian kung matni kekayu: maygit yang e palak kang Jonas ing atyu ngeni keti! 33 “Alang manyinding sulu at kaybat isalikut ne o kaya takpan ne king palanggana; nune ibili ne iti king pitutumpakan-sulu ban ding taung lulub akit da ing sala. 34 Mengari lang sulu ning katawan ding mata yu. Nung masala la ding mata mu, sumala ya ing mabilug mung katawan. Nung mapula la ding mata mu, dalumdum ya ing mabilug mung katawan. 35 Inya mingat ka, pota ing sala a atyu keka, karalumduman pala. 36 Inya nung mitmu yang sala ing mabilug mung katawan at alang bitasang dalumdum, iti lubus yang masala anti ing sulung maslag a tatangad keka.” 37 Inyang meyari yang magsalita i Jesus, kimbiran ne ning metung a Pariseo ban makipangan king bale na. Inya minta ya king bale na niti at linukluk ya arap ning lamesa. 38 Mipamulala ya ing Pariseo inyang ikit na king e ya menos gamat i Jesus bayu ya mengan. 39 Inya ngana ning Ginu, “Ikayung Pariseo lilinisan yu la lual ding tasa at pinggan, oneng kilub mitmu kayung kasakiman at dewakan. 40 Mangmang! E wari ing Dios a linalang king makalual ya naman ing linalang king atyu kilub? 41 Kailangan ipamie yung limus ing laman ding kekayung tasa at pinggan, at maging malinis ing sablang bage kekayu. 42 “Makalunus kayu, ikayung Pariseo! Ibabie yu king Dios ing kapulung dake na ning kekayung paniangkap antimo ing paminta, bawang, at aliwa pang paniangkap a gule, oneng kakalinguan yu ing hustisia at lugud king Dios. Kailangan ing tuparan la deti kabang e yu na la man (e yu la na man) kakalinguan daraptan ding aliwa. 43 “Makalunus kayu, ikayung Pariseo! Uling buri yu lang luluklukan ding luklukan pandangal karing sinagoga at buri yu ing sasaluduan karing plasa. 44 Makalunus na kayo! Uling mengari kayung kutkutan a alang tanda at daramusakan da ring tau king e ra balu.” 45 Ngana ning metung karing talaturu ning Kautusan, “Maestro, pati ikami insultuan mu king sasabian mung yan!” 46 Pekibat nang Jesus, “Makalunus kayu naman, ikayung talaturu ning Kautusan! Uling papusan yu karing tau ing mabayat a karga a ikayu mismu e yu buring tagkilan ditak mu man ban saupan yu la mo sanang mamusan. 47 Makalunus kayu! Patalakad kayung kutkutan para karing propetang pete da ring kekayung makatua. 48 Inya, ikayu mismu patutuan yu king nayun kayu king depat da ring makatua yu; uling ila ding mekamate karing propeta at ikayu naman ing patalakad kutkutan para karela. 49 Uli na niti, ing Kabiasnan na ning Dios sasabian na, ‘Parala kung propeta karela at tubud; paten da la ring aliwa at lupigan da na la man (da la na man) ding aliwa pa.’ 50 Inya ding tau ning kapanaunan a iti miparusan la uli na ning pangapate da ring propeta manibat na king pangalalang na ning yatu, 51 manibat na king pangapaslang nang Abel angga king pangapaslang nang Zacarias a pete ra pilatan ning altar at ning santuaryu ning Templo. Wa, sasabian ku kekayu, ding tau ning panaun a iti miparusan la uli na ngan niti! 52 “Makalunus kayu, ikayung talaturu ning Kautusan! Uling leko ye ing susi na ning beluan; e na kayu bisang lungub, sasabatan yu la pa ding bisang lungub!” 53 Inyang mamako ne i Jesus king lugal a ita, pegumpisan deng penataki ding talaturu ning Kautusan at ding Pariseo. Pengutnan de tungkul karing dakal a bage 54 ba reng asilu at arakap king pamagsalita na.
1 Kabang misisiksikan la ding libu-libung tau, angga king mipapandamusak na la, migsalita ya pa mung mumuna i Jesus karing alagad na. Ngana, “Pangilagan yu ing lebadura da ring Pariseo. Ngaku wari, ing pamagbanal-banalan da. 2 Alang bage makatakap a e milantad, at alang lihim a e mibulalag. 3 Nanuman ing sinabi yu king maralumdum maramdam king masala, at nanuman ing sinitsit yu king silid mikulait manibat karing bubungan. 4 “Sasabian ku kekayu, kakaluguran, e yu la pitatakutan ding makapate king katawan at kaybat ala na lang arapat pang marawak. 5 Sabian ku kekayu nung ninu ing sukat yung pitakutan: tumakut kayu king Dios a kaybat nang mekamate atin ya pang upayang mugse king impierno. Wa, sasabian ku, tumakut kayu king Dios! 6 “E la wari misasali mung mura ding limang denas? Makanyan man, metung man karela e ne kakalinguan ning Dios. 7 Makabilang agyang ing buak yu. Inya, e kayu tatakut; maygit kayu ulaga kesa karing dakal a denas!” 8 “Sasabian ku kekayu: ninuman ing sumabi king arapan da ring tau king ya kanaku ya, makanyan munaman ing daptan na para keya ning Anak ning Tau arapan ding anghel ning Dios. 9 Oneng ing ninumang tanggi kanaku king arapan da ring tau, tanggian nia naman ning Anak ning Tau king arapan da ring anghel ning Dios. 10 “Mipatawaran ya ing ninumang magsalita laban king Anak ning Tau; oneng e ya mipatawaran ing ninumang lapastangan king Banal a Espiritu. 11 “At nung idala ra kayu ban litisan karing sinagoga o king arapan da ring pamuntuk at maki kayupayan, e yu ikakabalisa nung makananu yung idipensa ing sarili yu o nung nanu ing kekayung sabian. 12 Uling ing Banal a Espiritu ya ing mituru kekayu king oras a ita nung nanu ing sukat yung sabian.” 13 Ngana kang Jesus ning metung a taung kayabe da ring malda, “Maestro, yutus mu king kakung kapatad king ibie na kanaku ing parti ku king pibandian a likuan nang tatang mi.” 14 Pekibat na, “Abe, ninu ing tinuldu kanaku ban maging ukum o ban pipartian ku kekayu ing kekayung mana?” 15 At sinabi na karing sabla, “Mangilag kayu king sablang uri na ning kasakiman, uling ing bie ning tau ala yu king pibandian na nu pa man anti iti karakal.” 16 Kanita selita neng Jesus iting talimhaga. Ngana, “Ing asikan na ning metung a taung mabandi mika masanting a pupul. 17 ’Nanung daptan ku?’ nganang mengutang king sarili na. ‘Ala na kung pilulanan king kanakung pupul. 18 A, oyni ing daptan ku,’ ngana, ‘lasakan ku la ding kanakung kamalig at mitalakad kung lalung mangaragul. Karin ku ilulan ing kanakung pupul at ing sablang aliwa kung pibandian. 19 At kaybat sabian ku king kanakung sarili, Kasuerti mo! Atyu na ngan keka ing sablang kailangan mu king makabang panaun. Inya magpaynawa na ka mu; mangan, minum at magsaya!’ 20 Oneng ngana ning Dios keya, ‘Mangmang! Ngening bengi mate ka; kaninu mipunta ing pibandian a tinipun mu?’ 21 “Makanyan,” nganang Jesus, “ing kararasan da ring taung tinipun pibandian para mu king sarili da, oneng e la mabandi arapan na ning Dios.” 22 Kaybat na nita, nganang Jesus karing alagad na, “Iti ya ing sangkan nung inya sasabian ku kekayu: e kayu mababalisa tungkul king pamangan a kailangan yu ban mie kayu o tungkul king imalan para king katawan yu. 23 Maygit ya ulaga ing bie kesa king pamangan at maygit ya ulaga ing katawan kesa king imalan. 24 Pagumasdan yu la deng awak: e la tatanam ni e la pupupul; ala lang bangan ni kamalig, makanyan man pakanan na la ning Dios. Di lalu na ikayo; maygit kayu ulaga kesa karing ayup! 25 Ninu kekayu ing makapakaba king bie na agyang metung mu mang aldo king kapamilatan na ning pangabalisa na isip? 26 Nung e yu arapat agyang ing malating bage a anti kaniti, baket paigulu kayu isip karing aliwang bage? 27 Lawan yu la ding sampagang tutubu king marangle; e la magobra ni e la gagawang imalan para king sarili da. Sasabian ku kekayu, agyang mabandi ya i Solomon e ya mimalan a kasing santing na ning metung kareting sampaga. 28 Ing Dios ya ing mamiblas king dikut, ing dikut a atyu ngeni, oneng bukas ala na at maduluk king ornu. Ikayu pa kaya ing e na piblasan? Karitak yu naman a kasalpantayanan! 29 Inya e kayu pailingasngas nung nu kayu kumang pamangan at inuman. 30 (Uling deting bage ila ding kayayalisuas dang panintunan ding paganu keti king yatu.) Balu na ning Ibpa yu king kailangan yu la deting bage. 31 Maygit king sabla, pagsikapan yung pag-arian na kayu ning Dios, at dinan na kayu kareting bage kailangan yu. 32 “E kayu tatakut, malating kawan, uling ikakatula na ning Ibpa yu ing ibie ne kekayu ing Kayarian. 33 Ipisali yu ing pibandian yu at ipamie yu ing abli karing pakakalulu. Gawa kayung bulsa a e maluluma at tumipun kayung pibandian karin banua uling karin e la mabawas; alang miraras a mapanako at alang puliliang makasira. 34 Uling nung nu karin ing kekayung pibandian karin ya ing pusu yu. 35 “Parati kayu sanang makasadia king nanumang malyari, makapiblas at makasindi sulu. 36 Makiapus kayu karing ipus a manaya king pamagbalik na ning karelang panginuan ibat king kasalan ban king paniatang na potang tuktuk ya king pasbul agad-agad deng buklatanan. 37 Mapalad la ding ipus a dasnan nang makagising at manaya king karelang panginuan! Sasabian ku kekayu, magsadia yang pamangan ing panginuan, paluklukan na la king lamesa at silbian na la. 38 Mapalad la nung dasnan na lang magbante agyang datang ya king kapitangan ning bengi o king ganingaldo! 39 Tandanan yu iti! Nung balu na mu ning buntuk na ning pamilya nung nanu yang oras datang ing mapanako, magsadia ya at e na paintulut milub ya king pibalebale na. 40 Ikayu man sukat kayung magsadia uling datang ya ing Anak ning Tau king oras a e ye asahan.” 41 Kitang nang Pedro, “Ginu, sasabian ye iting talimhaga para kekami o para karing sabla?” 42 Pekibat ning Ginu, “Ninu wari ing ipus a tapat at matalino? Aliwa wari itang panibalan na ning panginuan na king pibalebale na ban munie pamangan karing aliwa pang ipus king oras ning pamangailangan da? 43 Mapalad ya itang ipus a ita, nung dasnan neng magobra ning panginuan na king pamagbalik na! 44 Wa, sasabian ku kekayu, panibalan ne ning panginuan na king sabla nang pibandian. 45 Nung ing ipus a ita sabian na king sarili na, ‘E ya agad datang ing kanakung panginuan’, at pagumpisan na na lang panasakitan ding aliwang ipus a lalaki at babai at mangan ya at minum at maglasing. 46 Datang ya ing panginuan na nitang ipus a ita king aldo a e na panayan at king oras a e na balu. At parusan neng mabayat ning panginuan na at iyabe ne karing e tapat a ipus. 47 “Ing ipus a makibalu king kaburian na ning panginuan na, oneng e ne man migsadia ni tinupad man, miparusan yang mabayat. 48 Oneng ing ipus a e makibalu king kaburian na ning panginuan na at darapat karing bage sukat nang ikaparusa, miparusan ya man, mayan mu. Ing ninumang mirinan dakal, dakal ing mayawad keya; at ing ninumang mipagkatiwalan dakal, dakal ing pakibatan na. 49 “Dinatang ku ban patawan ke ing yatu; sana milalablab ne! 50 Atin pang metung a binyag a kailangan kung tanggapan, at e ku mipaindatun anggang e matupad iti! 51 Pota galang isipan yu king dinatang kung magdalang kapayapan keti king yatu? Sasabian ku kekayu: e kapayapan nune pamisagsagan. 52 Manibat ngeni, misasalangsangan la ding lima katau king pibalebale: atlu laban karing adua at adua laban karing atlu. 53 Milaban-laban la ding tata at ding anak dang lalaki, ding ima at ding anak dang babai at antimu rin ding katuangan a babai at ding manuyang a babai.” 54 Ngana munamang Jesus karing tau, “Neng akakit yung makapal ing lulam king albugan, agad yung sabian king muran at makanyan pin ing mapalyari. 55 At nung tutiup ing angin ning mauli sasabian yu king datang ing lisangan at makanyan pin ing mapalyari. 56 Hipokrita! Balu yung dinan kabaldugan ing tanda na ning banua at yatu, obat e yu balung dinan kabaldugan ing kasalukuyan a panaun? 57 “Baket e yu atulan dili yu ing matulid a kailangan daptan? 58 Nung delum da ka king husgadu, makipanareglu kang agad king mindalum keka kabang atin pang panaun; pota itaglus na ing dalum at ibie na ka king ukum, at ibie na ka ning ukum karing pulis, at isukul da ka ding pulis. 59 Sasabian ku keka: e ka milual karin kabang e ka makabayad angga king katataulian a sentimo.”
1 King oras a ita, dinatang la ding mapilan a tau at belita ra kang Jesus king pepapate na lang Pilato ding mapilan a tau Galilea kabang mamain la king Dios. 2 Ngana karela, “Isipan yu galang king maragul la kasalanan deting tau Galilea kesa karing aliwang tau karin, uling makanyan ing miras karela? 3 Ali! Sasabian ku kekayu: nung e kayu sumisi at painggulut karing kekayung kasalanan mate kayu ngang kalupa ra. 4 O deta namang labing walu kataung mete inyang mipatanan la king tore na ning Siloe? Isipan yu galang king mas maragul la kasalanan kesa karing aliwang taung manuknangan Jerusalem? 5 Ali la! Oneng sasabian ku kekayu: nung e kayu sumisi at painggulut karing kekayung kasalanan, mate kayu namang kalupa ra!” 6 Kanita selita neng Jesus iting talimhaga. Ngana, “Ating metung a taung ating tanaman a higera king ubasan na. Linawe na nung atin yang bunga, oneng ala yang ikit. 7 Inya sinabi na king mamahala king ubasan, ‘Atlu na kung banuang pupunta keti at manintun bunga king tanaman a iti, oneng ala ku pang ikit. Kuturan mu ne! Makaskup nia wala king ubasan!’ 8 Oneng pekibat na ning mamahala, ‘E ta ya pa mu kukuturan king banuang iti. Gambulan ke at dinan pataba. 9 Nung mamunga ya keng tutuking banua, lalung masanting; nung ali ya, kanita ta ne kuturan.’ ” 10 Misan a Aldo ning Sabbath, atyu i Jesus king sinagoga; tuturu ya. 11 Ating metung a babai karin a labi nang walung banuang masakit uli na ning marawak a espiritung atyu keya. Bukut ya at e ya bitasang makayatna. 12 Inyang ikit neng Jesus inaus ne at ngana, “Babae, kumayap na ka king sakit mu!” 13 At timpak na lang Jesus ding gamat na king babai; kanita mu rin mekatalakad ya ing babai at pinuri ne ing Dios. 14 Oneng mimua ya ing manibala king sinagoga uling menulu ya i Jesus king Aldo ning Sabbath. Inya sinabi na karing tau, “Ating anam a aldo a sukat tamung magobra. Datang kayu keti kareting aldo ban paulu at e king Aldo ning Sabbath!” 15 Mekibat ya ing Ginu, “Hipokrita! E ye wari kakalagan king kural ing kekayung baka o asno at painuman agyang Aldo ning Sabbath? 16 Metung yang lahi nang Abraham ing babaing iti; ginapus neng Satanas kilub ding labing walung banua. E wari karampatan ing kalagan ya agyang king Aldo ning Sabbath?” 17 Mipakarine la ding sablang kalaban na king pakibat na; oneng mesaya la ding sabla king sablang makapagmulalang depat na. 18 Nganang Jesus, “Nanu ing kalupa na ning Kayarian ning Dios? Kaisanu ke apakilupa? 19 Kalupa ne ning metung a butul mustasa a tenam na ning metung a tau king mulahan na. Dinagul ya iti angga na inyang meging anti yang tanaman a matas. At memaniale la ding ayup karing sanga na.” 20 Ngana pang Jesus, “Kaisanu ke pa apakilupa ing Kayarian ning Dios? 21 Kalupa ne ning lebadurang sinamut ning metung a babai king atlung takal a arina, at migalsa ing kabilugan a masa.” 22 Sindu nang Jesus ing pamaglakad na. Tuturu ya karing balang balen at baryung daralanan nang papunta Jerusalem. 23 Ngana ning metung a kinutang kang Jesus, “Ginu, ditak la mu ding taung miligtas?” Pekibat nang Jesus, 24 “Pagpilitan yung milub king makiput a pasbul. Sasabian ku kekayu, dakal la ding bisang lungub oneng e la milub. 25 Kabud sera ne ning manibala king pibalebale, mibata kayung makatalakad king lual at katuk na kayung katuk. Sabian yu, ‘Ginu, paluban yu kami!’ Ipakibat na kekayu, ‘E ra kayu balu penibatan!’ 26 At sabian yu, ‘Kesulu mu kaming mengan at mininum at tinuru ka karing balen mi!’ 27 At sabian nang pasibayu kekayu, ‘E ku balu nung nu kayu tau! Dumayu kayu kanaku, ikayung sablang marawak a dapat!’ 28 Tumangis kayu at mitigis a ipan kabud akit yung atyu la king Kayarian ning Dios di Abraham, Isaac, Jacob, at ding sablang propeta, oneng ikayu naman mitabi kayu. 29 At datang la ding tau ibat king aslagan at king albugan, king norti at king mauli, at lukluk la king lamesa king Kayarian ning Dios. 30 Kanita ating miyuna karing makatauli ngeni, at ating mitauli karing makauna ngeni.” 31 Dinatang la king oras a ita ding mapilan a Pariseo. Ngara kang Jesus, “Mako ka keti at manaliwang lugal, uling buri na kang ipapate Herodes.” 32 Sinabi nang Jesus karela, “Sabian yu ketang asung-gubat a ita king papalual kung demonyu at manulung masakit ngeni at bukas at king katlung aldo arian ku ing obra ku. 33 Oneng kailangan kung itaglus ing lakad ku ngeni, bukas at makadua; uling e kailangan mate ing metung a propeta subali mu king Jerusalem. 34 “Jerusalem, Jerusalem! Pamaten mu la deng propeta at pamasibasan ding tinubud na keka ning Dios! Mekatapilan ing buri ku lang tipunan ding kekang anak, antimo nung makananu na lang titipunan ning gaindung manuk ding sisi na king lalam ding pakpak na, oneng e ka bisa! 35 Inya mipaburen yang lubus ing kekang Templo. Sasabian ku keka, e mu na ku akit pasibayu manibat ngeni anggang e mu sabian, ‘Bendisyunan ne sa ning Dios ing daratang king lagyu na ning Ginu!’ ”
1 Misan a Aldo ning Sabbath, mekumbira yang makipangan i Jesus king bale na ning metung a pamuntuk da ring Pariseo, at pegumasdan deng masalese ding tau. 2 Karin ating lalaking mengalbag a bitis at gamat; linapit ya kang Jesus. 3 Inya kitang nang Jesus karing talaturu ning Kautusan at Pariseo, “Paintulut na ning Kautusan ing pakayap masakit king Aldo ning Sabbath o ali na?” 4 Alang mekibat metung man karela. Telanan neng Jesus ing masakit, pepakayap ne at saka ne pepaulian. 5 Kaybat na nita, sinabi na karela, “Nung ing ninuman kekayu atin yang anak a lalaki o bakang menabu king talaga king Aldo ning Sabbath, nanu ing daptan na? E ne wari isaka agyamang Aldo ning Sabbath?” 6 E la mekapakibat king kutang a iti. 7 Apagumasdan nang Jesus nung makananu lang mamili karing luklukan pandangal ding mapilan a mekumbira. Selita ne karela ngan iting talimhaga. Ngana, 8 “Nung kimbiran na ka ning ninuman king metung a kasalan, e me pipilinan ing luklukan pandangal. Pota ating mekumbirang mas marangal kesa keka. 9 At lapitan na ka ning mengumbira kekayung adua at sabian na keka, ‘Paburen meng lukluk king luklukan mu ing taung ini!’ Mipakarine ka kanita at king pekamarayung luklukan karin ka lukluk. 10 Ing masanting mung daptan neng mekumbira ka ya ing lukluk ka king pekamarayung luklukan. Lapitan na ka kanita ning mengumbira at sabian na keka, ‘Kakaluguran, keni ka king kabisera.’ Mirangal ka kanita king arapan da ring aliwang bisita. 11 Uling ing ninumang magmatas mibaba ya, at ing ninumang magpakumbaba mitas ya.” 12 Sinabi na naman Jesus king mengumbira keya, “Neng magtau ka, e mu la kukumbiran ding kekang kakaluguran o ding kekang kapatad o ding kekang kamaganak o ding masalaping siping mung bale, uling kumbiran da ka naman, at kanita miyablasan ka king depat mu karela. 13 Neng magtau ka, ding kumbiran mu ila ding pakakalulu, ding lumpu, ding pile, at ding bulag. 14 Mibendisyunan ka uling ila e ra ka ayablasan. Ablasan na ka ning Dios keng subli lang mie ding banal.” 15 Dimdam na iti ning metung karing kasulu nang mamangan, at ngana kang Jesus, “Kasuerti da ring miyabe-abe king pamangan king Kayarian ning Dios!” 16 Mekibat ya i Jesus, “Ating metung a taung migtaung maragul at dakal la ding kimbiran na. 17 Inyang miras na ing oras, inutusan ne ing ipus na at pepasabi na karing mekumbira, ‘Munta na kayu keni; makasadia na ing sabla!’ 18 Oneng ginawa la ngan sangkan. Ngana king ipus ning mumuna, ‘Mekasali kung hasienda at kailangan keng puntalan ban lawan. Ikayu na ing balang magpasensia kanaku.’ 19 Ngana naman ning metung, ‘Mekasali kung limang kaparis a baka at kailangan ku lang subukan. Ikayu na sanang balang magpasensia kanaku.’ 20 Sinabi na naman ning metung pa, ‘Bayu kung kasal; e ku makatagun.’ 21 Mibalik ya ing ipus at belita na iti king panginuan na. Mimua ya iti at sinabi na king ipus na, ‘Munta kang malagua karing dalan at pigulut na ning siudad at idala mu la keti ding kalulu, ding lumpu, ding bulag, at ding pile.’ 22 Kabalik na ning ipus, sinabi na, ‘Agawa ku na pu, ginu, ing inutus yu, oneng malualas ya pa ing lamesa.’ 23 Inya ngana ning panginuan king ipus na, ‘Munta ka pa karing baryu at sitio at pilitan mu lang munta keti ding tau ban kumatmu ya ing bale ku. 24 Sasabian ku keka, king ala metung man karing mekumbira ing makatakman king pamangan a sidia ku!’ ” 25 Milalu la karakal ding taung tutuki kang Jesus; inarapan na la at ngana, 26 “E ya malyaring maging alagad ku ing ninumang lalapit kanaku nung maygit neng kaluguran kesa kanaku i tata na at ima na, ing asawa na at ding anak na, ding kapatad nang lalaki at babai at pati na ing mismung sarili na. 27 E ya malyaring maging alagad ku ing ninumang e bisang mamusan king krus na at tuki kanaku. 28 Nung magplanu yang patalakad tore ing metung kekayu, e ya pa wari lukluk at balakan na ing gastusan na ban abalu na nung managyu la ding pera na ba yang mayari ing tore? 29 Pota mitalakad la ding pundasyun oneng e na ne man apayari, kaylian dia ding sablang manakit. 30 Sabian da, ‘Pegumpisan neng telakad ning taung iti at e na ne man pala apayari!’ 31 O ninung ari a makilaban king kalupa nang ari ing e pa mu lukluk at misip nung ding apulu nang libung sundalus agyu da lang labanan ding aduang pulung libung sundalus na ning kalaban na? 32 At nung e na agyu, mitubud yang pekakatawan na kabang marayu ya pa ing kalaban na ban makipagkasundu. 33 Makanyan munaman e ya malyaring maging alagad ku ing ninuman, nung e na lakuan ing sablang atyu keya. 34 “Mayap ing asin; nung milako lasa ala nang paralan ban mibalik ing kalat na. 35 Ala nang kasilbian iti para king gabun o para king pikukuanan pataba. Iyugse ra na mu. Inya makiramdam kayu nung atin kayung balugbug!”
1 Kanitang misan, linapit la kang Jesus ding dakal a talapanyingil buis at makasalanan ban makiramdam. 2 Mibubulungan la ding Pariseo at ding talaturu ning Kautusan. Ngara, “Makisalamuha ya ing taung iti at makisulu karing makasalanan!” 3 Inya sinabi neng Jesus karela iting talimhaga: 4 “O nu mong ing metung kekayu atin yang dinalan a tupa at mebating ya ing metung kareti, nanu ing daptan na? Lakuan na la ding siam apulu’t siam king pastulan at panintunan ne ing mewala anggang e ne akit. 5 At nung akit na ne, masaya neng pusanan karing pago na 6 at iyuli ne. Kaybat kumbiran na la ngan ding kakaluguran na at kasiping bale. Sabian na karela, ‘Matula kung tutu uling ikit ke ing tupa kung mebating; munta kayu keni; magsaya tamu!’ 7 Sasabian ku kekayu king makanyan munamang mika maygit a kasayahan karin banua uli na ning makasalanan a sisisi at ginulut king kasalanan na kesa karing siam apulu’t siam a banal a e kailangan sumisi. 8 “O nung ing metung a babaing ating apulung salaping pilak kebatingan yang metung kareti, nanu ing daptan na? Sindi yang sulu; palisan ne ing bale at panintunan neng masalese anggang e ne akit. 9 Nung akit na ne iti, kumbiran na la ding kakaluguran na at kasiping bale. Sabian na karela, ‘Matula kung tutu uling ikit ke ing mewala kung salaping pilak! Munta kayu keni; magsaya tamu!’ 10 Sasabian ku kekayu king makanyan munamang mika kasayahan karing anghel na ning Dios uli na ning makasalanan a sisisi at painggulut king kasalanan na.” 11 Ngana pang Jesus, “Ating metung a taung ating aduang anak a lalaki. 12 Ngana ning bungsu, ‘Tatang, ibie mu na kanaku ing mana ku.’ Pinitna na ning tata ing bandi na karing adua nang anak. 13 Kaybat ning mapilan a aldo, pisali na ning bungsu ing mana na at minta ya king marayung bansa. Darala na la ding sablang ayabli na. Karin na la ginastus ding pera na king e ustung pamibiebie. 14 Inyang agastus na la ngan ding pera na, mika maragul a danup king bansang ita at melipit yang e mu nanu. 15 Inya mekipagobra ya king metung a taung mabandi king bansang ita. Pepapuntan ne niti king baryu ban manese babi. 16 Buri nang pakabsian ing sarili na agyang karing bungang tanaman a kakanan da ring babi, oneng alang minie keya. 17 Inyang api-isip-isip na ing kabilian na, nganang mekabalak, ‘Karakal na ipus tatang ko at sawa-sawa lang pamangan, kabang aku mamamate kung danup keti! 18 Magbalik ku kang tatang ku at sabian ku, “Tatang, mikasala ku king Dios at keka. 19 E na ku karapatdapat mayaus pang anak mu; ibilang mu na ku mung metung karing ipus mu.” ‘ 20 Inya tinalakad ya at migbalik kang tatang na. “Marayu ya pa ikit na neng tata na at tutu yang melunus; inya memulayi yang sinalubung keya; kinaul ne at penuma. 21 Ngana ning anak, ‘Tatang, mikasala ku king Dios at keka. E na ku karapatdapat mayaus pang anak mu.’ 22 Oneng sinabi na ning tata karing ipus na, ‘Mamalagua kayu! Dala ye keni ing masanting diling imalan at ipasulud ye keya. Pasuluran yeng singsing at sandalyas. 23 Kuanan ye ing pataban a biserung baka at paten ye; mangan tamu at magsaya! 24 Uling ing anak kung iti mete ne, oneng sinubli yang mebie; mebating ya, oneng meyakit yang pasibayu.’ At megumpisa lang migsaya. 25 “Atyu kanita king marangle ing anak a pangane. Inyang pauli ya at malapit na king bale, mekaramdam yang tigtigan at terakan. 26 Inaus ne ing metung karing ipus at kitnan ne, ‘Nanu ing malilyari keti?’ 27 Pekibat na ning ipus, ‘Dinatang ya pu ing kapatad yu! Pepapate neng tatang yu ing biserung bakang pataban, uling ing kapatad yu mibalik yang mabie at alang sakit.’ 28 Mimua ya ing pangane at e bisang lungub. Inya linual ya ing tata at inaru ne. 29 Oneng sinabi na, ‘Siyuan da kayu kilub ding dakal a banua at kapilan man e ra kayu pepasukal a lub. Agyang misan mu e yu ku dininan biserung kambing ban pagtawan ku la ding kanakung kakaluguran! 30 Ngeni mong dinatang ya ing anak yung yan a minyira king kekayung pibandian karing babaing magtinda king katawan da pepapate ye pa ing biserung bakang pataban!’ 31 Ngana ning tata, ‘Anak ko, kapilan man kayabe ra ka at keka ing sablang bandi ku. 32 Sukat tamung magsaya at tumula uling ining kapatad mu mete ne, makanyan man sinubli yang mebie; mebating ya at meyakit ya.’ ”
1 Nganang Jesus karing alagad na, “Kanitang misan, ating mabandi a ating metung a katiwala. Simbung da king ing pibandian na panyiran na mu ning katiwala. 2 Inya pepayaus ne at kitang na, ‘Nanu ing ababalitan ku tungkul keka? Munie kang kwenta kanaku tungkul king kekang pamanibala king pibandian ku uling e na ka malyaring maging katiwala ku.’ 3 Ngana ning katiwala king sarili na, ‘Lalako na na ku ning panginuan ku king pangakatiwala. Nanu ing daptan ku? E ku agyung sarul; makarine naman nung magpalimus ku. 4 A, balu ku na ing daptan ku! Milako ku man king obra atin namang tanggap kanaku karing pibalebale ra.’ 5 Tunggal-tunggal na lang pepayaus ding ating utang king panginuan na. Ngana king minuna, ‘Nu anti ing utang mu king kanakung panginuan?’ 6 Pekibat na, ‘Dinalan a barilis a larung olibo.’ Ngana ning katiwala, ‘Oyni ing kasulatan na ning utang mo. Lukluk ka at gawan meng limang pulu. Mamalagua ka!’ 7 Kitnan ne ing kadua, ‘Ika, nu anti ing utang mu?’ Pekibat na, ‘Dinalan a kaban a trigu.’ Ngana ning katiwala, ‘Oyni ing kasulatan na ning utang mo. Walung pulu ing isulat mu.’ 8 Pinuri ne ning panginuan ing mapamirait a katiwala uli na ning pepakit nang katosuan. Uling maygit lang biasang mamahala ding taung maka-yatu kesa karing taung maka-Dios.” 9 At sindu nang Jesus ing pamagsalita na. Ngana, “Inya sasabian ku kekayu: gamitan yu king pamakikaluguran ing pibandian keti king yatu. Magisan man iti, matanggap na kayu man king tuknangan a alang angga. 10 Ing tapat king malating bage a mipagkatiwala keya, tapat ya naman king maragul a bage a mipagkatiwala keya; ing e mu apagkatiwalan king malating bage, e mia naman apagkatiwalan king maragul a bage. 11 Nung e ra kayu apagkatiwalan king pibandian na niting yatu, ninu ing magkatiwala kekayu king tune pibandian? 12 At nung e ra kayu apagkatiwalan king pibandian da ring aliwa, ninu ing munie kekayu king tune mangaintulid kekayu? 13 “Alang ipus a makasuyung aduang panginuan uling pikasaman ne ing metung at luguran ne ing metung; maging tapat ya king metung at pikasaman ne ing metung. E kayu makasuyung agnan king Dios at king pibandian.” 14 Dimdam da iti ding Pariseo at pikayli-kayli re i Jesus uling malugud la king salapi. 15 Inya sinabi na karela, “Ikayu ding magpanggap banal king arapan da ring tau, oneng akikilala na ning Dios ing atyu karing pusu yu. Uling ing isipan dang maulaga ding tau, ya naman ing alang ulaga king panimanman na ning Dios. 16 “Ing Kautusan nang Moises at ing sinulat da ring propeta mipairal angga mu ketang panaun a dinatang ya i Juan a Maminyag. Manibat na kanita, mipanaral ne ing Mayap a Balita tungkul king Kayarian ning Dios, at ing balang metung magkapilit yang milub kaniti. 17 Oneng mayan pa ing lumipas ya ing banua at ing yatu kesa king milako ya ulaga ing malating dake na ning Kautusan. 18 “Makipangalugud ya ing ninumang mididiborsyu king asawa na at makiasawa king aliwa, at makipangalugud ya naman ing makiasawa king babaing diniborsyu ning asawa na. 19 “Ating metung a taung mabandi a mimalan mal at ating labis-labis a pamangan aldo-aldo. 20 At atin munamang pulubi a milagyuan Lazaro; mitmu yang sugat at atyu lele nang pasbul ning mabandi. 21 Bisa yang makapangan agyang king mugmug a mananabu ibat king lamesa na ning mabandi. Aliwa mu ita, lalapitan de pa ding asu at didilatan da la ring sugat na. “ 22 Mete ya ing pulubi at dela de ring anghel king siping nang Abraham. Mete ya naman ing mabandi at mikutkut. 23 Kabang magdusa ya king Hades, tinalanga ya ing mabandi at ikit ne king marayu i Abraham at i Lazaro a atyu siping na. 24 At nganang kinulait ning mabandi, ‘Tatang Abraham, malunus kayu kanaku. Utusan ye i Lazaro ba neng basan danum ing sepu na ning taliri na at parimlan ne ing dila ku uling magkasakit ku king aping ini!’ 25 Oneng nganang Abraham, ‘Anak ko, ganakan mu king kanitang atyu ka king yatu migpakasawa ka king mangayap a bage at mibata yang kasakitan i Lazaro. Oneng ngeni mipaligayan ya keni kabang ika naman magdusa ka. 26 Bukud pa king sablang yan, atyu pilatan tamu ing metung a maragul a bangin. Inya e la makapunta keni ding atyu ken, at ding atyu ken e la makapunta keni.’ 27 At ngana ning mabandi, ‘Nung makanyan, tatang Abraham, ipakisabi kung mayap king papuntan ye i Lazaro king bale nang tatang ku 28 uling atin kung limang kapatad a lalaki. Itubud ye karin ba na lang dinan babala, kanita ila mu man e la miras keting lugal ning pamagdusa.’ 29 Oneng sinabi nang Abraham, ‘Atyu ya karela i Moises at ding propeta; paburen mu lang makiramdam karela.’ 30 Nganang mekibat, ‘E sapat ita, nung puntalan na la ning metung a sinubling mebie, sumisi la at painggulut karing kasalanan da.’ 31 Sinabi nang Abraham, ‘Nung e la makiramdam kang Moises at karing propeta e la munaman maniwala agyang king mete a sinubling mebie.’ ”
1 Nganang Jesus karing alagad na, “E la kapilan man mawala ding panibatan na ning pamikasala, oneng makapangilabut ing kararasan na ning taung panibatan na niti! 2 Mayap pa ing isabit ya king batal na ing metung a maragul a gilingan-batu at iyatsa ya king dagat kesa king maging sangkan ne ning pamikasala na ning metung karing mangalating deti. 3 Inya mingat kayu! “Nung mikasala ya ing kapatad mu, sabianan me; patawaran me nung sumisi ya. 4 Nung makatapitung besis yang mikasala keka kilub ning patingapun, at makatapitung besis yang linapit keka at sinabing, ‘Sisisi ku,’ sukat meng patawaran.” 5 Ngara ding apostol king Ginu, “Dagdagan mu ing kekaming kasalpantayanan!” 6 Pekibat na ning Ginu, “Nung atin kayung kasalpantayanan a kasing dagul na mu man ning butul mustasa, asabi yu kaniting tanaman a sikomoro, ‘Mabagut ka at iyalis mu ing kekang sarili king dagat!’ at mamintu ya kekayu.” 7 “O nu mong ing metung kekayu atin yang ipus a sasarul o magpastul tupa, nung muli neng ibat king marangle, sabian yu wari keya, ‘Mekeni at mangan na ka?’ 8 Agyang makananu e yu sabian ita; ing sabian yu, ‘Isadia mu kung apunan; kaybat miblas ka at silbian mu ku kabang mamangan ku. Kaybat na nita, saka na ka mangan.’ 9 Pasalamatan ya wari ing ipus uling tiparan na ing inutus mu keya? 10 Makanyan munaman kekayu; nung arapat yu na ing sablang inutus da kekayu, sabian yu, ‘Mistula kami mung ipus; tinupad kami mu king kekaming katungkulan.’ ” 11 King pamaglakad nang Jesus papunta Jerusalem, dinalan ya king angganan na ning Samaria at ning Galilea. 12 Inyang lulub ya king metung a baryu, selubungan de ring apulung leprosuan, tinuknang lang makarayung bagya 13 at kinulait la. Ngara, “Jesus! Maestro! Malunus ka kekami!” 14 Ngana karela inyang ikit na lang Jesus, “Lumakad kayu at pakit karing pari.” Kabang dalan, kinayap la. 15 Inyang apansingan na ning metung karela king kinayap ya; migbalik yang kukulisak kapurian king Dios. 16 Migsakab ya arap nang Jesus at pepasalamat ya keya. Samaritano ya ing taung iti. 17 “E la wari apulu ding kinayap?” nganang kinutang Jesus. “Nu la karin ding siam? 18 Ala waring migbalik at minie kapurian king Dios subali mu kaniting dayuan?” 19 At nganang Jesus king Samaritano, “Talakad ka at mako na ka; kinayap ka uli na ning kasalpantayanan mu.” 20 Misan, ating mapilan a Pariseo a mengutang kang Jesus, nung kapilan ya datang ing Kayarian ning Dios. Nganang mekibat, “E ya mayakit daratang ing Kayarian ning Dios. 21 At alang makasabing, ‘Alben yu, atyu keni!’ o ‘Atyu karin!’ uling ing Kayarian ning Dios atyu kilub yu.” 22 At ngana karing alagad na, “Datang ing oras nung nu yu pagnasan ing akit ye ing metung karing aldo ning Anak ning Tau, oneng e ye akit. 23 Ating sumabi kekayu, ‘Atyu karin!’ o ‘Atyu keni!’ Oneng e kayu lulual ban panintunan ye. 24 Nung makananung kikislap ing kildap king banua at aslagan na ing misusumangid nang dane ning banua, makanyan ya munaman ing Anak ning Tau king aldo na. 25 Oneng kailangan ya pa mung dumalan dakal a kasakitan at tanggian de ring tau king kasalukuyan. 26 Nung nanu ing milyari kanitang panaun nang Noe, makanyan munaman ing malyari king panaun ning Anak ning Tau. 27 Kanitang panaun nang Noe, mamangan la at miminum ding tau, kakasal la at makiasawa la angga king aldo a sinake ya i Noe king barku. Dinatang ing albug at mete la ngan. 28 Mangari munaman kanitang panaun nang Lot, mamangan la at miminum ding tau, sasali la at mamisali la, tatanam at manalakad bale. 29 Oneng king aldo a meko ya i Lot karin Sodoma, minuran api at asupri at meduluk la ngan. 30 Makanyan munaman ing malyari king aldo a datang ya ing Anak ning Tau. 31 “King aldo ita, itang atyu king bubungan e ya pa mu kuldas ban kuanan na ing pibandian na kilub ning bale. Makanyan munaman e ya sukat muli itang atyu king marangle. 32 E yu kakalinguan itang milyari king asawa nang Lot! 33 Ing ninumang magkapilit magligtas king bie na, abating ne iti; oneng ing ninumang mibating king bie na, aligtas ne. 34 Sasabian ku kekayu, king benging ita, ating aduang lalaki king metung a pagkeran; ing metung mayakua ya at ing metung mitagan ya. 35 Ating aduang babaing miyayabe gigiling, ing metung mayakua ya at ing metung mitagan ya. [ 36 Ating aduang lalaki king marangle; ing metung mayakua ya at ing metung mitagan ya.]” 37 Ngarang mengutang ding alagad, “Ginu, nukarin mapalyari iti?” Pekibat na, “Nung nu ya karin ing bangke karin la naman makatipun ding ayup a buitre.”
1 Selita neng Jesus karela ing metung a talimhaga ban ituru na karela king sukat lang parating manalangin at e la kapilan man mimina lub. 2 Ngana, “King metung a siudad, ating metung a ukum a alang takut king Dios at ala yang gagalangan a tau. 3 King siudad mu ring ita, ating metung a babaing mebalu a maralas pupunta king ukum at parati nang sasabian, ‘Saupan yu ku pu laban king kanakung kalaban!’ 4 E ya mebisa ing ukum kilub ning makabang panaun. Oneng king katataulian ngana king sarili na, ‘Agyang ala kung takut king Dios at e gagalang kaninu man, 5 saupan keng manakit katuliran ing babaing iti ban tuknangan na kung pangabalanan, pota abuysit na ku pa keng pamamunta na keti!’ ” 6 At ngana ning Ginu, “Dimdam yu ing sinabi na ning marawak a ukum. 7 Ngeni, ipagkaymut na kaya ning Dios ing katuliran karetang sariling pinili na a mamaus pasaup keya aldo’t bengi? E na la kaya agad saupan? 8 Sasabian ku kekayu, agad-agad na lang dinan katuliran. Oneng paniatang na ning Anak ning Tau, manakit ya kayang taung sasalpantaya keya keti king yatu?” 9 Selita nia naman iting talimhaga karing taung tutungge mayap king sarili da at maninsultu naman karing aliwa. 10 Ngana, “Ating aduang lalaking menik king Templo ban manalangin: ing metung Pariseo ya at ing metung naman talapanyingil yang buis. 11 Tinalakad ya ing Pariseo at nganang menalangin king sarili na, ‘O Dios, pasalamat ku keka king e ra ku kalupa ding aliwang tau; e ku mapanako, e ku mapamirait, e ku makipangalugud o kalupa na ning talapanyingil buis a ini. 12 Makatadua paruminggu mag-ayunu ku; ibabie ku keka ing kapulung dake na ning sablang panakitan ku.’ 13 Oneng makatalakad yang marayu ing talapanyingil buis; e ya man bisang matna banua, nune durugdugan ne ing salu na at sasabian na: ‘O Dios, malunus ka kanaku; metung kung makasalanan!’ 14 Sasabian ku kekayu,” nganang Jesus, “Ing lalaking iti ya ing minuling mekilalang banal arap ning Dios at aliwa itang metung. Uling ing ninumang mitatas king sarili na mibaba ya, at ing ninumang magpakumbaba mitas ya.” 15 Dela da la ring mapilan a tau ding anak dang mangalati kang Jesus ba na lang itumpak ding gamat na karela. Inyang ikit da iti ding alagad na, sebianan da la ring tau. 16 Oneng inaus na lang Jesus ding anak at sinabi na karing alagad, “Paburen yu lang lumapit kanaku ding anak at e yu la sasabatan, uling para karing anti kareti ya ing Kayarian ning Dios. 17 Iti yang tandanan yu! Ninuman ing e tanggap king Kayarian ning Dios anti ing pamananggap da ring mangalating anak kapilan man e ya milub karin.” 18 Kitnan ne ing metung a pamuntuk da ring Judio i Jesus. Ngana, “Mayap a Maestro, nanung daptan ku ban tanggapan ku ing bie alang angga?” 19 Pekibat nang Jesus, “Baket ausan mu kung mayap? Alang mayap nune mu ing Dios. 20 Balu mu la ding kautusan: ‘E ka makipangalugud; e ka makamate; e ka manako; e ka sasaksi king e katutuan; igalang me i tatang mu at ima mu.’ ” 21 At sinabi na, “Daraptan ku na ing sablang yan manibat na inyang kayanakan ku.” 22 Inyang dimdam nang Jesus iti, ngana, “Atin pang metung a bage a kulang keka. Ipisali mu ing sablang pibandian mu at ipamie mu ing abli mu karing pakakalulu at mika pibandian ka karin banua. Kaybat, mibalik ka keti at tuki ka kanaku.” 23 Oneng melungkut ya ing lalaki inyang dimdam na iti uling tutu yang mabandi. 24 Ikit nang Jesus king melungkut ya at sinabi na, “Kasakit dang lungub king Kayarian ning Dios ding ating pibandian! 25 Mas mayan ya pang dumalan ing kamelyu king busbus ning karayum kesa king lungub ya ing mabandi king Kayarian ning Dios.” 26 Mengutang la ding mekaramdam kaniti, “Nung makanyan, ninu ding miligtas?” 27 Pekibat nang Jesus, “Ing e ra arapat ding tau, arapat na ning Dios.” 28 Kanita i Pedro sinabi na, “Alben yu, likuan mi la ding kekaming pibalebale ban tuki ke keka.” 29 Sinabi nang Jesus karela, “Ing katutuan sasabian ku kekayu: alang tau a pepainggulut king pibalebale na, asawa, kapatad at pengari o ding anak na alang-alang king Kayarian ning Dios 30 ing e tanggap lalung dakal king kasalukuyan at bie alang angga king panaun a daratang.” 31 Kewani na lang Jesus ding labing adua at sinabi na karela, “Lawan yu! Papunta ta na Jerusalem at karin matupad ing sablang sinulat da ring propeta tungkul king Anak ning Tau. 32 Ipanganiaya re karing paganu a maninsultu, lapastangan, at maglura keya. 33 Paglatikuan de at paten, oneng king katlung aldo subli yang mie.” 34 Oneng e ra aintindian ding alagad ing dimdam da; e malino karela ing kabaldugan na nita at e ra balu nung nanu ing amanuan nang Jesus. 35 Inyang malapit ne i Jesus karin Jerico, ating metung a lalaking bulag a makalukluk lele na ning dalan; magpalimus ya. 36 Dimdam na lang daralan ding dakal a tau; mengutang ya nung nanu ing malilyari. 37 Ngarang mekibat, “Daralan ya i Jesus ning Nazaret.” 38 At nganang kinulisak masikan, “Jesus, Anak nang David, malunus ka kanaku!” 39 Sebianan de ring tau king mumuna at sinabi ra king e ya mainge, oneng lalu yang kinulait masikan. Ngana, “Anak nang David! Malunus ka kanaku!” 40 Tinuknang ya i Jesus king pamaglakad na at inutus na king ilapit de keya ing bulag. Pangalapit na, kitnan neng Jesus, 41 “Nanu ing buri mung daptan ku keka?” Nganang mekibat, “Ginu, bisa kung manakit pasibayu.” 42 At sinabi nang Jesus king bulag, “Manakit ka! Pepakayap na ka ning kekang kasalpantayanan!” 43 Kanita mu rin menakit ya at tinuki ya kang Jesus at pepasalamat ya king Dios. Inyang ikit da iti ding tau, pinuri de ngan ing Dios.
1 Linub ya at linabas i Jesus karin king Jerico. 2 Ating metung a mabandi karin a pamuntuk da ring talapanyingil buis, ing lagyu na Zaqueo. 3 Pilit neng buring akit nung ninu i Jesus. Oneng pandak ya i Zaqueo at e ne agyung lawen uli na ning keraklan da ring tau. 4 Inya migpauna yang milayi at minukiat ya king metung a tanaman a sikomoro ba neng akit dumalan i Jesus karin. 5 Pangaras nang Jesus king lugal a ita, tinalanga ya at sinabi na, “Zaqueo, kuldas kang malagua uling kailangan kung salangi ngeni king bale mu.” 6 Memalagua yang kinuldas at matula neng tinggap i Jesus. 7 Mibubulungan la ding sablang menakit king mepalyari. Ngara, “Makipagbisita ya king metung a makasalanan!” 8 Tinalakad ya i Zaqueo at sinabi na king Ginu, “Ginu, ing kapitna king pibandian ku ipamie ku karing pakakalulu. At nung sakaling atin kung pirait ninuman, isubli kung makatapat a besis keya.” 9 Nganang Jesus kang Zaqueo, “Dinatang ngeni ing kaligtasan king pibalebaleng iti; ing taung ini lahi nia namang Abraham. 10 Uling dinatang ya ing Anak ning Tau ban panintunan na la at iligtas ding mebating.” 11 Sindu nang Jesus ing pamagsalita na at selita ne ing metung a talimhaga karing taung makiramdam. Depat na iti uling malapit ne Jerusalem at isipan da ring tau king malapit niang lunto ing Kayarian ning Dios. 12 Ngana, “Ating metung a taung marangal a minta king marayung bansa ba yang magawang ari at kaybat magbalik ya naman. 13 Bayu ya meko, inaus na la ding apulu nang ipus at dininan na lang tungga-tunggalan a salaping gintu, at sinabi na karela, ‘Pagnegosyu yu la den angga king pamagbalik ku.’ 14 Tutu ra ne mang kesaman ding memalen na, inya kalako na mitubud lang pekakatawan da ban sabian da, ‘E mi ya buring maging ari ing taung iti.’ 15 “Gewa ria mu ring ari ing taung ita. Kaybat minuli ya at pepayaus na la ding ipus a dininan nang salaping gintu ban abalu na nung magkanu ing penakitan na ning balang metung. 16 Linapit ya ing minunang mirinan at ngana, ‘Ing salapi yung gintu, ginu, menakitan yang apulu.’ 17 ’Masanting,’ nganang mekibat. ‘Mayap kang ipus! Anti na ning meging tapat ka king ditak a bage, panibalan da ka karing apulung siudad.’ 18 Linapit ya ing kadua at ngana, ‘Ing kekayung salaping gintu, ginu, menakitan yang lima.’ 19 At sinabi na, ‘Manibala ka karing limang siudad.’ 20 Linapit ya ing aliwa pang ipus at ngana, ‘Oyni, ginu, ing kekayung salaping gintu. Binalut ke king panyu at selikut. 21 Tatakut ku kekayu uling masakit kayung pakiutusan; kakuanan yu ing e kekayu at pupupulan yu ing e yu tenam.’ 22 Pekibat na ning panginuan na, ‘E ka mayap a ipus! King sinabi mung yan karin da ka atulan! Balu mu na palang masakit kung pakiutusan at kakuanan ku ing e kanaku at pupupulan ku ing e ku tenam, 23 obat e me bildug king bangku ing salapi ku? King pamagbalik ku mika interes ya mu man sana.’ 24 At sinabi na karing atyu karin, ‘Kuanan ye keya ing salaping gintu at ibie ye king atin nang apulung salaping gintu.’ 25 Oneng ngara, ‘Atin neng apulung salaping gintu, ginu!’ 26 ’Sasabian ku kekayu,’ nganang mekibat, ‘ing ninumang atin na, mirinan ya pa; oneng itang ala, agyang itang ditak a atyu keya mayakua pa. 27 Ngeni, tungkul naman karetang kalaban kung e maki buri king maging ari ku karela, idala yu la keni at paten yu la king arap ku!’ ” 28 Kaybat nang asabi iti, sinulung neng migpauna karela papunta Jerusalem. 29 Inyang malapit ne king Betfage at Betania, king bunduk a ausan dang Bunduk ding Olibo, pepaunan na la ding aduang alagad. 30 Sinabi na karela, “Munta kayu king tutuking baryu. Kalub yu karin akit ye ing metung a biserung asno. Makatali ya at ala pang mekasake kaniti. Kalagan ye at idala ye keti. 31 Nung sakaling ating mangutang kekayu: ‘Baket kakalagan ye yan?’ sabian yu, ‘Kailangan ne ning Ginu.’ ” 32 Inya linakad na la ding mituburan at ikit de ing asno, antimo ing sinabi na karelang Jesus. 33 Kabang kakalagan de, ding makibandi kitnan da la, “Baket kakalagan ye yan?” 34 Pekibat da, “Kailangan ne ning Ginu.” 35 Dela re ing asno kang Jesus. Kaybat deng sepinan king gulut ing asno king balabal da, pepasaken de i Jesus. 36 Kabang dalan lalatag da la ring tau ding balabal da king daralanan na. 37 Inyang malapit ne Jerusalem, king lugal a pababa king Bunduk ding Olibo, kinulisak la king tula ding heganaganang alagad a milulupung keya at king masikan a bosis pinuri de at pepasalamatan ing Dios king sablang ikit dang milagru. 38 Ngara, “Bendisyunan ne sa ning Dios ing ari a daratang king lagyu na ning Ginu! Kapayapan karin banua at ligaya king Dios!” 39 Ngara ding mapilan a Pariseong makalibutad karing dakal a tau, “Maestro, iyutus mu karing alagad mu ing e la masigla.” 40 Pekibat na, “Sasabian ku kekayu, nung magtahimik la, ding batu mismu ilang kulisak.” 41 Inyang malapit ne king siudad i Jesus at ababatiawan na ne, tengisan ne. 42 Ngana, “Nung balu mu mu ing makaibie kapayapan keka king aldo iti! Oneng e mu pin akakit ngeni! 43 Datang la ding aldo a padurutnan da kang kuta ding kekang kalaban; kubkuban da ka at lusuban king misusumangid. 44 Lasakan da kang lubus at pati na ding anak mung atyu kilub ding kekang pader. Ala lang itagan metung mang batu a makatumpak king kalupa nang batu uling e mu kilala ing paniatang na ning Dios keka ba na kang iligtas!” 45 Linub ya i Jesus king Templo at tinabi na la ding magtinda. 46 Ngana karela, “Makasulat: ‘Ing bale ku mayaus yang bale pipanalanginan.’ Oneng gewa yeng tuknangan ding mapanako!” 47 Aldo-aldo tuturu ya i Jesus kilub ning Templo. Buri da ring pamuntuk ding pari, ding talaturu ning Kautusan, at ding makatua na ning balen king ipapate re. 48 Oneng e la manakit paralan nung makananu rang arapat iti, uling taimtim yang makiramdam kang Jesus ing mabilug a balen; ala lang buring salanan king sasabian na.
1 Misan a aldo, kabang tuturu ya i Jesus karing tau kilub na ning Templo at manaral tungkul king Mayap a Balita, linapit la ding pamuntuk da ring pari at ding talaturu ning Kautusan; kayabe da la ring makatua na ning balen. 2 Ngara, “Sabian mu na mo kekami ing katuliran mung dapat kareting bage? Ninu ing minie kayupayan keka?” 3 Pekibat nang Jesus, “Kutnan da kayu naman. Sabian yu na mo kanaku 4 nung kenu ibat ing upaya nang maminyag Juan, ibat king Dios o karing tau?” 5 At ngarang mipapangutang, “Nung sabian tamung ibat king Dios, sabian na naman kekatamu, ‘Baket e ye peniwalan?’ 6 Nung sabian tamung, ‘Ibat karing tau,’ pamasibasan da katamu ding tau uling paniwalan da king propeta ya i Juan.” 7 Inya ing pekibat da kang Jesus, “E mi balu.” 8 At nganang Jesus karela, “E ku naman sabian kekayu nung nanu ing katuliran kung dapat kareting bage.” 9 Kanita selita neng Jesus iting talimhaga karing tau: “Ating metung a taung menanaman ubas king gabun na. Pekiupa ne karing kasamak at minta ya king aliwang bansa. Menatili yang maluat king lugal a ita. 10 Inyang miras na ing panaun ning pamamupul ubas, pepapuntan ne ing metung a ipus ban kuanan na ing parti na king pupul. Oneng bigbugan de ring kasamak ing ipus at pepaulian deng alang darala. 11 At pepapuntan ne ing metung pang ipus; pemugbug dia naman ampon lepastangan at pepaulian deng ala munamang darala. 12 Pepapuntan ne ing katlu; penasakit de at penabi. 13 Ngana ning makibandi king ubasan, ‘Nanu ing daptan ku? Papuntan ke ing sariling anak kung lalaking pakamalan; siguradung igalang de!’ 14 Oneng inyang ikit de ring kasamak ing anak a lalaki, ngarang misabisabi, ‘Iti ya ing talapagmana. Tara, paten ta ya ban miras kekatamu ing mana na!’ 15 Inya liwal de king ubasan at pete re. “Nanu kaya ing daptan na karela ning makibandi king ubasan? 16 Ya mismu munta ya karin at pamaten na la detang kasamak at ibie ne karing aliwang kasamak ing ubasan.” Inyang dimdam da iti ding tau, sinabi ra, “E na na sa paintulut ning Dios kekatamu yan!” 17 Linawe na lang Jesus at kaybat kitnan na la, “Nung makanyan, nanu ing buri nang sabian niting bersikulu ning Kasulatan? ‘Ing batung e ra buri ding manalakad bale, ya ing meging batung pamuntuk.’ 18 Manasakit ya ing ninumang makatakid king batung iti at mangalaso-laso ya ing dagpan na.” 19 Kanita mu rin buri deng dakpan ding talaturu ning Kautusan at ding pamuntuk da ring pari i Jesus, uling aintindian da king ila ding pamaramdaman na king talimhaga; oneng tatakut la karing tau. 20 Inya menaya lang masanting a panuan (panaun). Sitsutan da la ring mapilan a tau ban magkunwaring manintun king katuliran at ilang tiburan da ba reng arakap i Jesus king pamagsalita na ban kanita adalum de at miyabie king upaya ning Romanung Gobernador. 21 Ngara deting ispia kang Jesus, “Maestro, balu mi king ustu ing kekayung sasabian at tuturu. E kayu mangabiran kenu man, nune tuturu yu ing katutuan tungkul king buri na ning Dios para king tau. 22 Sabian yu na mo kekami nung labag king Kautusan ing mamayad buis king Emperador ning Roma o ali?” 23 Oneng balu nang Jesus ing e mayap dang kapagnasan, inya ngana karela, 24 “Pakitanan yu kung metung a salaping pilak. Kaninu ya larawan at lagyu ing atyu keni?” Ngarang mekibat, “King Emperador la.” 25 Inya nganang Jesus karela, “Nung makanyan, ibie yu king Emperador ing mangaintulid king Emperador, at ibie yu king Dios ing mangaintulid king Dios.” 26 Mebigu la king kapagnasan dang arakap de king pamagsalita na arap da ring tau. Ala na lang asabi pa uling mebigla la king pekibat na. 27 Ating mapilan a Saduseo a linapit kang Jesus. Ding Saduseo ila ding taung sasabing alang pamaniubling mebie. 28 Ngara, “Maestro, sinulat neng Moises iting kautusan para kekami: ‘Nung ing metung a lalaki mate yang alang ayanak king asawa na, ing kapatad nang lalaki kailangan neng pakasalan ing mebalu ban mika anak la para king mete.’ 29 Ating pitung mikakapatad a lalaki. Mekiasawa ya ing pangane at mete ya namang alang ayanak. 30 Pekasalan ne ning kadua ing mebalu, at mete yang alang ayanak. 31 Makanyan munaman ing milyari king katlu angga king kapitu; ayasawa de ngan at mete lang alang ayanak king mebalu. 32 King katataulian, mete ya naman ing babai. 33 Ngeni, king aldo pamaniubling mebie, ninu karing pitung mikakapatad ing maging asawa na, anti na ning mikasal ya karela ngan?” 34 Nganang mekibat Jesus karela, “Miyayasawa la ding lalaki at babai king kapanaunan a iti, 35 oneng e na la makiasawa ding lalaki at babaing kabilang karing subling mie. 36 Mitulad la karing anghel at e na la malyaring mate; uling king pamaniubli rang mie maging anak na la ning Dios. 37 Agyang i Moises patutuan na king subli lang mie ding mete. Uling king istoria tungkul king mababang tanaman a milalablab, ing Ginu inaus neng ‘Dios nang Abraham, Dios nang Isaac, at Dios nang Jacob.’ 38 Ngana wari, ing Dios e re Dios ding mete, nune Dios de ring mabie uling ding sabla mabie la uli na.” 39 Ngara ding mapilan a talaturu ning Kautusan, “Maestro, tinud ka king pakibat a yan!” 40 Ala nang mengangas pang mengutang. 41 Nganang Jesus karela, “Makananu rang asabi king ing Cristo anak neng David? 42 Uling i David mismu sasabian na king libru da ring Dalit, ‘Ngana ning Ginu king kakung Ginu: Lukluk ka (king)banda kung wanan, 43 anggang e ku la lubus apasukuan keka ding kekang kalaban.’ 44 Ngeni nung i David inaus neng ‘Ginu,’ ing Cristo, makananu ya mo ngening maging anak na?” 45 Nganang Jesus karing alagad na kabang makiramdam la ding sabla, 46 “Mimingat kayu karing talaturu ning Kautusan a maburing lakad-lakad pakaimalan a makaba at maburing pupugayan da karing plasa. Buri da la ring luklukan pandangal karing sinagoga at ding kabisera neng makipamiesta la. 47 Ila ding gigisan king kabiayan da ring mebalung babai, at kaybat magkunwaring manalangin makaba! Lalung mabayat ing dugpang parusa karela!”
1 Megumasid ya i Jesus king makapadurut at ikit na la ding masalaping babaldug king karelang ain king pibabalduganan kareti king Templo. 2 Ikit nia naman ing metung a pakakalulung babaing mebalu; babaldug na la ding aduang salapi. 3 Sinabi nang Jesus, “Ing katutuan sasabian ku kekayu, ing pakakalulung babaing iti ya ing maragul a inain kesa karing sabla. 4 Uling binie na ing sablang pagkabie na, oneng ila binie ra mu itang labis ketang kailangan da.” 5 Pipagsalitan da ring mapilan karela ing sintingan na ning Templo, ing sintingan a babie da ring marmol at ding ain a miyain king Dios. Inya sinabi nang Jesus, 6 “Ding akakit yung den, datang ing panaun, metung man alang mitagan a batung makatumpak king kalupa nang batu; mabaldug la ngan king gabun.” 7 Ngarang mengutang kang Jesus, “Maestro, kapilan malyari iti? At nanu ing palatandanan king pangatupad na niti?” 8 Pekibat na, “Mingat kayu ban e na kayu alinlang ning ninuman. Uling dakal la ding datang king lagyu ku a sumabing, ‘Aku ing Cristo!’ at ‘Ing panaun dinatang na!’ E kayu tutuki karela. 9 E kayu pailigalig nung makabalita kayung gera at rebolusyun. Kailangan king mapalyari la pa mu deti, oneng e mangabaldugan king ing kawakasan dinatang na.” 10 At ngana pa karela, “Lusuban ne ning metung a bansa ing kalupa nang bansa at lumaban ya ing metung a kayarian king kalupa nang kayarian. 11 Mika mangasikan a ayun, danup, at salut karing miyayaliwang lugal at ating lunto makapangilabut a bage a mangaragul a tanda a manibat banua. 12 Bayu malyari iting sabla, pandakpan da kayu at ligaligan. Idala da kayu karing sinagoga ban litisan at ipasukul. King uli ku iyarap da kayu karing ari at karing gobernador. 13 Iti ya ing maging masanting yung oras ban munie patutu tungkul kanaku. 14 Ipanatag yu ing lub yu; e kayu paibalisa nung makananu yung ipagdipensa ing kekayung sarili; 15 uling dinan da kayung amanu at kabiasnan a e na agyung labanan o tutulan ning ninuman karing kekayung kalaban. 16 Agyang ding pengari yu, kapatad, kamaganak, at kakaluguran ipanganiaya ra kayu; ipapate da la ring mapilan kekayu. 17 Pikasaman da kayu ding sabla king uli ku. 18 Oneng metung man king buak yu alang mabating. 19 Magpakatatag kayu uling king kekayung kapibabatan karin yu tanggapan ing kaligtasan. 20 “Potang akit yu neng kukubkuban da ring sundalus ing Jerusalem, abalu yu king e lumuat malasak ne. 21 Sukat lang tumakas karing bunduk ding atyu king Judea at sukat lang mako ding manuknangan king siudad, at e na la sukat lungub pa karin ding atyu king baryu. 22 Uling ila deti ring ‘Aldo ning Pamamarusa’ ban matupad ing sablang sasabian ding Kasulatan. 23 Maging makalunus la ding mabuktut at ding pasusu karing aldo deta! Uling datang ing maragul a kasakitan at mua ning Dios laban king bansang iti. 24 Mate la ding mapilan king espada at idala da lang bihag ding aliwa karing sablang bansa. Damusakan de ring paganu ing Jerusalem anggang e mapupus ing panaun a mitakda para karela. 25 “Mika ating palatandanan king aldo, king bulan at karing batuin. Magulu la ding bansa keti king yatu at malitu uli na ning dagat at ning alun. 26 Mabungsul la ding tau king takut at king pamanisip da karing bage mapalyari king yatu; uling mayugun la at milisia la dalan ding planeta at ding aliwa pang bage king banua. 27 King panaun a ita, akit deng daratang ing Anak ning Tau libutad na ning biga at kayabe ning maragul a kayupayan at kamalan. 28 Kabud magumpisa na lang mapalyari deting bage, tumula kayu uling malapit na ing pangaligtas yu.” 29 Kaybat na nita, selita neng Jesus karela ing metung pang talimhaga. Ngana, “Lawan ye ing tanaman a higera at ding aliwa pang tanaman. 30 Nung akit yu na lang manulud, balu yu king malapit na ing kaleldo. 31 Makanyan munaman, potang akit yu na lang mangapalyari deting bage, abalu yu king malapit neng datang ing Kayarian ning Dios. 32 “Tandanan yu! Mapalyari ngan ing sablang bage iti bayu la ngan mangamate ding taung mabibie ngening kasalukuyan. 33 Lumipas ya ing banua at ing yatu, oneng manatili ing amanu ku. 34 “Mingat kayu! E yu paburen ing mipasoso kayu king katakawan at pamaglasing, at e kayu paibalisa king pamanintun kabiayan, pota dasnan na kayu ning Aldong ita a e kayu makasadia. 35 Uling datang ya ing aldong ita king e ra piadian ding sablang tau king mabilug a yatu. 36 Inya, magsadia kayu king balang oras; manalangin alang patugut ban mika sikanan kayu at aligtasan yu ing sablang mangapalyari at ban makayarap kayu king Anak ning Tau.” 37 Aldo-aldo tuturu ya i Jesus kilub ning Templo at mamako ya mu neng bengi at magpaynawa king Bunduk ding Olibo. 38 Inya maranun pa pupunta na la king Templo ding tau ban makiramdam kang Jesus.
1 Malapit nang datang ing Piesta ning Tinape Alang Lebadura a ausan dang Pamaglagpus. 2 Manintun lang masanting a paralan ding pamuntuk da ring pari at talaturu ning Kautusan nung makananu reng apapate i Jesus, oneng tatakut la karing tau. 3 Kanita linub ya i Satanas kang Judas a mayayaus Iscariote, ing metung karing labing adua. 4 Meko ya at mekipagsalita karing pamuntuk da ring pari at karing opisyal da ring guardia na ning Templo, nung makananu neng apanganiaya i Jesus karela. 5 Metula la at pengakuanan deng dinan salapi. 6 Mebisa ya i Judas at manibat na kanita menintun neng oportunidad ba neng apanganiaya i Jesus king e ra kamalayan ding tau. 7 Miras ing aldo na ning Tinape Alang Lebadura nung kapilan de papaten ing biserung tupa para king Pamaglagpus. 8 Inutusan na lang Jesus di Pedro at Juan. Ngana karela, “Mako na kayu at isadia yu ing kekatamung apunan para king Pamaglagpus.” 9 Ngarang kinutang kang Jesus, “Nukarin mu buring isadia mi?” 10 Pekibat na, “Makiramdam kayu! Kalub yu king siudad akasalubung ye ing metung a lalaking magdalang metung a bangang danum. Tukian ye angga king bale a puntalan na 11 at sabian yu king makibandi king bale: ‘Pakutang na keka ning Maestro nung nukarin ya ing kuartu a malyari nang pipanganan king Apunan ning Pamaglagpus kayabe da ring alagad na?’ 12 Ituru ne kekayu ing metung a maragul a kuartu a kumpletu gamit. Karin kayu magsadiang apunan.” 13 Meko la at disnan da at ikit ing sabla-sabla antimo ing sinabi nang Jesus karela, at sidia ra ing apunan ning Pamaglagpus. 14 Inyang miras na ing oras, linukluk ya i Jesus king lugal na king lamesa at ding apostol. 15 Ngana karela, “Malambat ku nang pagnasan ing akayabe da kayung mangan king apunan ning Pamaglagpus bayu ku dumalan kasakitan! 16 Sasabian ku kekayu: kapilan man e na ku pasibayung mangan kaniti anggang e lubus matupad iti king Kayarian ning Dios.” 17 Kinua ne ing kopa at kaybat nang mekapasalamat king Dios binie ne karela. Ngana, “Tanggapan ye iti at pisulusuluan yeng inuman. 18 Sasabian ku kekayu king manibat ngeni e na ku minum kaniting katas ning ubas anggang e datang ing Kayarian ning Dios.” 19 At kinua ne ing tinape at kaybat nang mekapasalamat king Dios, pemirasu ne ing tinape at binie ne karela. Ngana, “Iti ya ing katawan ku [a miyain para kekayu. Daptan yu iti king kapigaganakan kanaku.” 20 Makanyan munaman, kaybat na ning apunan, binie ne ing kopa at sinabi na, “Ing kopang iti ya ing bayung kasunduan a mitatalakad king kapamilatan na ning daya kung dumagus para kekayu]. 21 “Oneng kasulu ke keti ing magtaksil kanaku! 22 Uling mate ya ing Anak ning Tau agpang king birian ning Dios; oneng makalunus ne itang taung magtaksil kanaku!” 23 At mikukutnanan la nung ninu kaya karela ing gawang kataksilan kang Jesus. 24 Linto ing metung a pisasabian karing alagad nung ninu karela ing marangal dili. 25 Sinabi nang Jesus karela, “Ding ari keti king yatu paginu la karing karelang sasakupan at ding maki kayupayan mayayaus lang ‘Kakaluguran da ring Tau.’ 26 Oneng e makanyan king kabilian yu, nune, ing pekamarangal kekayu sukat yang maging antimong peka-anak dili at ing pamuntuk maging anti yang talasuyu. 27 Ninu ing lalung marangal, ing makalukluk king lamesa o ing susuyu keya? Siempre, itang makalukluk. Oneng atyu ku libutad yu bilang metung a talasuyu. 28 “Menatili kayung kayabe ku karing sablang kapagsubukan a delanan ku. 29 Nung makananu na kung dininan katuliran sumakup ning Ibpa ku, makanyan munaman ing gawan kung kasunduan kekayu. 30 Mangan kayu at minum kayabe ku king Kayarian ku at lukluk kayu karing tronu ba yu lang ukuman ding labing aduang tribu na ning Israel. 31 “Simon! Simon! Makiramdam ka! Inawad nang Satanas at mipaintulut king ikayung sabla subukan na kayu antimo nung makananung ing ortelanu sisimen na ing sepu king pale. 32 Oneng penalangin da ka king kapilan man e sa lubus milako ing kekang kasalpantayanan. At kabud mibalik ka lub kanaku, pasiknangan mu la ding kekang kapatad.” 33 Mekibat ya i Pedro, “Ginu, makasadia da kang damayan king sukulan at king kamatayan!” 34 Nganang Jesus, “Pedro, tandanan mu iti: bayu ya tulauk ing tatyo king aldo iti makatatlu mu na ku ikuang alingad.” 35 Kanita kitang nang Jesus karela, “Inyang tinubud da kayung alang pitaka, suput o sandalyas, kekulangan kayung nanu man?” Ngarang mekibat, “Ali kami.” 36 “Oneng ngeni,” nganang Jesus karela, “nung atin kayung pitaka o suput idala ye. Ing ninumang alang espada kailangan ing pisali ne ing balabal na ba yang saling metung. 37 Uling sasabian ku iti kekayu: sukat matupad kanaku ing sasabian na ning Kasulatan, ‘Mibilang ya karing kriminal.’ Uling ing misulat tungkul kanaku matutupad na.” 38 Ngara ding alagad, “Ginu, oreni ding aduang espada!” Nganang mekibat, “Managyu na!” 39 Meko ya king siudad i Jesus at minta ya king Bunduk ding Olibo, antimo ing meging kaugalian na, at tinuki la ding alagad na. 40 Karas da karin ngana karela, “Manalangin kayu ban e kayu manabu king tuksu.” 41 Dinayu yang bagya karela; siniklaud ya at menalangin. 42 Ngana, “Ibpa, nung malyari idayu me kaku iting kopa. Makanyan man aliwa ing kaburian ku, nune ing kaburian mu ya ing mipamintuan.” [ 43 Pepakit ya kang Jesus ing metung a anghel a ibat banua at pepasiknangan ne lub. 44 Uli na ning mabayat a panamdam na, lalu yang menalangin taimtim; tutulu ing pawas na a mengaring dayang papatak king gabun.] 45 Kaybat nang menalangin, tinikdo ya at belikan na la ding alagad na. Disnan na lang matudtud uli na ning maragul dang kalungkutan. 46 Ngana karela, “Baket matudtud kayu? Mibangun kayu at manalangin ban e kayu manabu king tuksu.” 47 Magsalita ya pa i Jesus inyang dinatang la ding dakal a tau; panimunan na la ning taung milagyuan Judas, ing metung karing labing adua. Lepitan ne i Jesus ba neng uman. 48 Oneng sinabi nang Jesus, “Judas, ipanganiaya me wari ing Anak ning Tau king kapamilatan na ning metung a uma?” 49 Inyang ikit da ring alagad a kayabe nang Jesus ing malilyari, sinabi ra, “Ginu, panabakan mi na la?” 50 At tebak ne ning metung karela ing ipus na ning Pekapun ding Pari; atigpas ne ing balugbug nang wanan. 51 Oneng sinabi nang Jesus, “Ustu na!” Tigkilan ne ing balugbug na ning ipus at pepakayap ne. 52 Kanita sinabi nang Jesus karing pamuntuk da ring pari at pamuntuk da ring guardia na ning Templo at karing makatua na ning balen a minta karin ba reng dakpan, “Tulisan ku wari inya dinatang kayung magdalang espada at palupalo? 53 Tuturu ku aldo-aldo king Templo at atyu kayu naman karin; makanyan man e yu ku dekap. Oneng panaun yu ngeni at ing upaya na ning karalumduman ya ing matutupad.” 54 Dekap de i Jesus at dela re king bale na ning Pekapun ding Pari. Tikian neng Pedro, oneng makarayu yang bagya. 55 Mekiabe ya i Pedro karing taung makapadurut king dapug a gewa ra king patyu. 56 Ikit ne karin ning metung a ipus a babai at pegumasdan neng masalese. Kaybat, ngana niting ipus, “Kayabe nia naman ing taung iti!” 57 Oneng lingad na; nganang Pedro, “Babae, e ke man kakilala ing taung sasabian mu!” 58 Kaybat da ring mapilan a penandit, apansin ne ning metung a lalaki at ngana keya, “Metung ka naman karela!” Oneng pekibat nang Pedro, “Abe, magkamali ka!” 59 Kaybat nang milabas ning metung a oras, pekatimid na namang sinabi ning metung a lalaking menakit kang Pedro, “Talagang kayabe neng Jesus ing taung iti, uling metung yang Galileo!” 60 Oneng pekibat nang Pedro, “Abe, e ku balu ing sasabian mu!” Kanita mu rin, kabang magsalita ya pa, tinulauk ya ing tatyo. 61 Melikid ya ing Ginu at linawe ne i Pedro. At aganaka nang Pedro ing sinabi na ning Ginu, “Bayu ya tulauk ing tatyo king aldo iti alingad mu na kung makatatlu.” 62 Linual ya i Pedro at menangis yang kapait-paitan. 63 Kabang insultuan de i Jesus at pamalupaluan ding magbante, 64 tikpan de lupa at saka re kukutnan. Ngara, “Sige na mo, ulahan mu nung ninu ing mekatud keka?” 65 Miyayaliwang kalapastanganan ing piniabi ra kang Jesus. 66 Inyang masala na, mitipun la ding makatua na ning balen at ding pamuntuk da ring pari at ding talaturu ning Kautusan, ding sablang bibilug king Sanhedrin at inarap de i Jesus king karelang kapulungan. 67 Ngara, “Sabian mu kekami, ika pin ing Cristo?” Pekibat na, “Nung sabian ku, e yu ku rin paniwalan 68 at nung kutnan da kayu e na kayu man makibat. 69 Oneng manibat ngeni lukluk ya ing Anak ning Tau king banda nang wanan ning Dios a Mayupaya.” 70 At ding sabla kitnan de, “Nung makanyan, ika pin ing Anak ning Dios?” Pekibat na, “Ikayu mismu sasabian yu king aku pin ya.” 71 Sinabi ra, “Nanu pang katibayan ing kailangan tamu? Itamu mismu dimdam tamu ing sarili nang amanu!”
1 Tinalakad ya ing mabilug a kapulungan at dela re i Jesus arapan nang Pilato. 2 Pegumpisan dang inapag ing dalum laban kang Jesus. Ngara, “Arakap mi ya ing taung iti; susutsutan na la ding kabalen mi at babawal na lang mamayad buis king Emperador at sasabian na pa king ya mismu ing Cristo, ing ari.” 3 Kitang nang Pilato, “Ika pin ing Ari da ring Judio?” Nganang mekibat Jesus, “Ika na mismu ing sasabi.” 4 Nganang sinabing Pilato karing pamuntuk da ring pari at karing tau, “Ala kung akakit a pamikasala na niting tau.” 5 Oneng pipilit dang sasabian, “King kapamilatan na ning turu na guguluan na la ding tau king mabilug a Judea. Megumpisa ya karin Galilea at ngeni miras ne keti.” 6 Inyang dimdam nang Pilato iti, kitang na nung tau ya Galilea i Jesus. 7 At inyang abalu nang i Jesus ibat ya king sakup nang Herodes, pepadala ne kang Herodes a atyu kanita king Jerusalem. 8 Metula yang e mu nanu i Herodes inyang ikit ne i Jesus. Dakal ne abalitan tungkul kang Jesus at malambat na neng buring akit. Panenayan neng akit gawang milagru i Jesus. 9 Inya pengutnan na neng pengutnan, oneng e ya bitasang mekibat i Jesus. 10 Atyu la karin ding pamuntuk da ring pari at ding talaturu ning Kautusan a alang tuknang king pamagbintang da kang Jesus. 11 Ininsultu ne at pisunu-sunung Herodes at ding sundalus na. Pepasuluran deng mal a imalan at binalik de kang Pilato. 12 At king aldo ita mikaluguran la di Herodes at Pilato; king milabas mipagkamua la. 13 Pepayaus na lang Pilato ding pamuntuk da ring pari, ding makatua na ning balen, ampon ding tau, 14 at sinabi na karela, “Delum ye kanaku iting tau king kasalanan a pamaniutsut karing tau. Ngeni, siniasat ke king arapan yu at ala kung ikit a pamikasala na karing bage susumbung yu. 15 Agyang i Herodes ala yang ikit a pamikasala na, inya pepabalik ne kekatamu. E karampatan ing atulan yang kamatayan uling ala yang kasalanan. 16 Ipabarug keng latiku at kaybat ipabulus ku ne.” [ 17 Balang Piesta ning Pamaglagpus, kailangan king i Pilato mibulus yang metung a preso para karela.] 18 Oneng kilisak dang agnan-agnan ding dakal a tau, “Paten ya ing taung yan! Ibulus ya i Barabas!” ( 19 Mesukul ya i Barabas uli na ning kaguluan a milyari king siudad at uli na ning pamakamate tau.) 20 I Jesus ya ing buri nang ibulus Pilato, inya migsalita yang pasibayu karing tau. 21 Oneng kilisak da, “Ipaku ya king krus! Ipaku ya king krus!” 22 Nganang Pilato karela king katlung besis, “Baket, nanung gewa nang marawak? Ala kung akakit a sangkan ba yang magdusang kamatayan. Ipabarug keng latiku kaybat ipabulus ya.” 23 Oneng lalu rang pekakulisak king kailangan yang ipaku i Jesus king krus at ing karelang kilisak ya ing migtagumpe. 24 Inya sildak nang Pilato kang Jesus ing atul a aduan da. 25 Binulus ne ing taung mesukul uli na ning pamangulu at pamakamate tau, at binie ne i Jesus karela ban gawan da ing buri dang daptan keya. 26 Inyang dela ra ne i Jesus ban ipaku king krus, akasalubung de ing metung a lalaking ibat king baryu. Ing lagyu na Simon; tau ya Cirene. Pinigil de at pepapusan ing krus kang Simon kagulutan nang Jesus. 27 Tutukian de ring dakal a tau i Jesus, kabilang la kareti ding babaing manangis at managulele uli na. 28 Belikdan na lang Jesus at sinabi na karela, “Anak nang babai ning Jerusalem, e yu ku tatangisan! Ing tangisan yu ya ing kekayung sarili at ding kekayung anak. 29 Tandanan yu ini: datang la ding aldo nung nu ra sabian ding tau, ‘Kapalad da ring babaing baug, ding kapilan man e menganak at kapilan man e pepasusu!’ 30 Karing aldo deta sabian da ring tau karing bunduk, ‘Pairagsa kayu kekami!’ at karing bunduk-bundukan, ‘Kambilan yu kami!’ 31 Uling nung makanyan ing ararapat da king tanaman potang sagiwa ya, nanu kaya ing marapat potang malangi ya?” 32 Atin la naman delang aduang kriminal ban paten dang kayabe nang Jesus. 33 Inyang miras la king lugal a mayayaus “Bungu,” pinaku re i Jesus king krus. Pinaku da la naman ding aduang kriminal, ing metung king banda nang wanan at ing metung king banda nang kayli. 34 Nganang Jesus, “Ibpa, patawaran mu la uling e ra balu ing daraptan da.” At piparti-parti ra ing imalan na king kapamilatan na ning pamibagutan. 35 Makatalakad la ding tau karin at manalbe la kabang pituya-tuya de ring makatua da ring Judio. Ngara, “Linigtas na la ding aliwa; paburen yung iligtas na ngeni ing sarili na, nung ya pin ing Cristo, ing pinili ning Dios!” 36 Pituya-tuya dia naman ding sundalus; lepitan de at alukan maslam a alak. 37 Ngara, “Nung ika pin ing ari da ring Judio iligtas mu ing kekang sarili!” 38 Deting amanu makasulat la king kabuntukan na: “Iti ya ing Ari da ring Judio!” 39 Ininsultuan nia naman ning metung karing kriminal a makabitin. Ngana, “Aliwa wari ika ing Cristo? Iligtas mu ing kekang sarili at pati na ikami!” 40 Oneng sebianan ne ning metung ing kayabe na. Ngana, “Ala na kang takut king Dios? Ing parusang tinggap mu kaparehu ne ning keya. 41 Matulid para kekata ing magdusang anti kaniti uli na ning depat tang marawak; oneng ya ala yang bitasang depat a marawak.” 42 At kaybat sinabi na kang Jesus, “Jesus, e mu ku sana kakalinguan potang datang na ka king kekang kayarian!” 43 Nganang Jesus keya, “Ing katutuan sasabian ku keka: ngeni mu rin akayabe da ka king Paraiso.” 44 Inyang mag-a-alas dose na ning ugtu, meralumdum king mabilug a bansa angga king alas tres ning gatpanapun. 45 Milako ya sala ing aldo; megabak ya king libutad ing kortina na ning Templo. 46 Nganang kinulisak masikan Jesus, “Ibpa, karing gamat mu panabilin ke ing kanakung espiritu!” Kaybat nang sinabi iti mepatlud ya inawa. 47 Inyang ikit ning kapitan da ring sundalus ing milyari, pinuri ne ing Dios. Ngana, “Tune ya ping alang kasalanan iting tau!” 48 Ikit da ring taung makatipun manalbe karin ing milyaring iti at minuli la; durugdugan da la ring salu ra. 49 Ding sablang kakilala nang Jesus at pati na ding babaing tinuki keya manibat Galilea, makatalakad lang e binang marayu; ikit da iting sablang bage milyari. 50 Ating metung a lalaking milagyuan Jose, tau ya Arimatea, ing metung karing balen da ring Judio. Mayap ya at gagalangan de ring tau; kabilang ya karetang manaya king pamaniatang na ning Kayarian ning Dios. Agyamang miembru ne ning Sanhedrin, e ya nayun king desisyun da at depat kang Jesus. 52 Pintalan ne i Pilato at inawad ne ing bangke nang Jesus. 53 Inyang kildas ne ing bangke, binalut ne king ulas a linen at binili ne king kutkutan a linukib king batu a e pa bitasang megamit. 54 Aldo Biernes kanita at malapit nang magumpisa ing Sabbath. 55 Tinuki la kang Jose ding babaing talatuki nang Jesus manibat Galilea, at ikit de ing pikutkutan na pati na ing pangabili na karin ning bangke nang Jesus. 56 Kaybat na nita, minuli la at migsadiang pabanglu at laru para king bangke na. Migpaynawa la king Aldo ning Sabbath, antimo ing yuyutus na ning Kautusan.
1 King kamamaranunan na nitang Domingung abak, minta la ding babai king kutkutan; darala ra ing pabanglung sidia ra. 2 Disnan deng midugang na ing batung makatakap king pasbul na ning kutkutan. 3 At inyang linub la, e re disnan ing bangke ning Ginung Jesus. 4 Megulu la pamisip king milyari at kabud-abud ikit da lang atyu karin ding aduang lalaking makaimalan a makasilo. 5 Uli na ning maragul dang takut, dinuku la angga king gabun. Kitang da ring lalaki karela, “Baket panintunan ye ing mabie karing mete? 6 Ala na yu keti; sinubli neng mebie! Ganakan yu itang sinabi na kekayu kanitang atyu ya pa Galilea: 7 ’Ing Anak ning Tau kailangan yang miyabie karing taung makasalanan, mipaku ya king krus at subling mie king katlung aldo.’ ” 8 Kanita ra aganaka ding babai ing sinabi na. 9 Meko la king kutkutan at belita ra karing labing metung at karing sablang kayabe ra iting sablang milyari. 10 Deting babai ila di Maria Magdalena, Juana, at i Mariang ima nang Santiago; ila at ding aliwa pang babaing kayabe ra ilang memalita kaniti karing apostol. 11 Oneng inisip da ring apostol king imposibli ing sasabian da at e ra la peniwalan. [ 12 Oneng tinalakad ya i Pedro at milayi yang minta king kutkutan; dinuku ya at miglalawe. Ala yang aliwang ikit nung e mu ing ulas a linen. Kaybat minuli ya bale; isip-isipan na nung nanu kaya ing milyari.] 13 King aldo mu ring ita, ding adua karing alagad papunta la king baryung ausan dang Emaus; atin yang labing metung a kilometru dayu manibat Jerusalem. 14 Pipagsalitan da ing sablang bage milyari. 15 Kabang mipagsalita la at mikukutnanan, linapit ya i Jesus at mekiyagnan ya karela. 16 Ikit de, oneng e re bitasang akilala. 17 Kitnan na lang Jesus, “Nanu ing pipagsalitan yu kabang lalakad kayu?” Tinuknang la; mitmu lang lungkut. 18 Ngana kang Jesus ning metung a milagyuan Cleopas, “Ikayu na mung dili karing manuknangan Jerusalem ing e maki balu karing bage a kaybat-ibat pa mung mepalyari karin?” 19 Nganang kinutang, “Nanung bage?” Pekibat da, “Ding bage mepalyari kang Jesus ning Nazaret, ing propetang mayupaya king dapat at amanu king arapan na ning Dios at ding sablang tau. 20 Dinemanda re ding kekaming pekapun ding pari at ding makatua na ning balen ban miyatulan kamatayan at pepapaku re king krus. 21 Ya pa naman ing asahan ming magligtas king Israel! Subali pa kanita, iti ya na ing katlung aldo manibat inyang milyari ita. 22 Mebigla kami king belita da ring mapilan a babaing kayabe mi. Minta la kanu king kutkutan nanding abak a maranun 23 at e re disnan ing bangke na. Migbalik la at sasabian da king menakit la kanung anghel a sinabi karela king mabie ya i Jesus. 24 Minta la naman king kutkutan ding mapilan a kayabe mi at makanyan pin ing disnan da; oneng e ria naman ikit i Jesus.” 25 Kanita sinabi nang Jesus karela, “Kapurul yu naman a isip! Angga ngeni e yu pa paniwalan ing sablang inula da ring propeta? 26 E wari kailangan king ing Cristo dumalan ya king sablang bage iti bayu ya lungub king Kayarian na?” 27 At selese nang Jesus karela ing masasabi karing sablang kasulatan tungkul keya, manibat karing libru nang Moises at karing Kasulatan da ring sablang propeta. 28 Miraras na la king baryung karelang pupuntalan at pepawaga nang Jesus king isundu na pa ing pamaglakad. 29 Oneng pinigil de. Ngara, “Tuki na kayu pa mu kekami, lalbug ne ing aldo at daralumdum na.” Inya tinuki yang sinalangi karela. 30 Inyang kasulu da ne king pamangan, kinangwa yang tinape at pepasalamat ya king Dios; at pemirasu ne ing tinape at binie ne karela. 31 Mibuklat la mata at akilala ra king ya pala i Jesus, oneng bigla yang mewala king panimanman da. 32 Ngara king metung at metung, “Inya pala balamu milablab kata pusu kabang pakisabian na kata king dalan at lilinawan na la kekata ding Kasulatan!” 33 Kanita mu rin linakad la at migbalik Jerusalem. Disnan da lang makatipun ding labing metung at ding aliwa pang kayabe ra 34 a sasabing, “Tutu ya ping sinubling mebie ing Ginu! Pepakit ya kang Simon!” 35 Belita da ring adua katau ing milyari kabang dalan at nung makananu reng akilala ing Ginu inyang pemirasu ne ing tinape. 36 Kabang babalita da pa iti karela, kabud-abud atyu i Jesus libutad da. Ngana karela, “Kapayapan keko ngan!” 37 Oneng mitakutan la at mengilibut (mengilabut) uling bala ra multu ya ing akakit da. 38 Inya nganang Jesus karela, “Baket magugulu kayu at mikakunu? 39 Lawan yu la ding kanakung gamat at bitis at kilalanan yu king aku at alang aliwa. Salatan yu ku ba yung akit. Ala yang laman at butul ing multu, oneng atin ku antimo ing akakit yu.” [ 40 At pangasabi na niti, pepakit na la karela ding gamat na at bitis.] 41 E la pa mu rin maniwala uli na ning maragul dang tula at pangasdan. Inya kitang na karela, “Atin kayung nanumang apangan keti?” 42 Dininan deng kapirasung ningnang a asan; 43 kinua ne iti at pengan king akakit da. 44 Kaybat ngana karela, “Ing amanuan ku kanitang kayabe yu ku pa ya pin iti: kailangan ing matupad ing sablang misulat tungkul kanaku king Kautusan nang Moises, karing libru da ring propeta, at karing Dalit.” 45 Kanita biklat na la pamisip ba da lang aintindian ding Kasulatan 46 at sinabi na karela, “Anti kaniti ing makasulat: Kailangan yang dumalan kasakitan ing Cristo at subli yang mie king katlung aldo, 47 at king lagyu na, ing pamanisi at kapatawaran ding kasalanan sukat mipanaral karing sablang bansa, magumpisa keti Jerusalem. 48 Ikayu ding testigu kareting sablang bage. 49 E yu kakalinguan king aku mismu itubud ke kekayu itang pengaku nang Ibpa ku. Inya e kayu mamako king siudad anggang e yu tanggapan ing upayang ibat banua.” 50 Kaybat na nita, tiki na lang Jesus king lual na ning siudad. Karas da Betania, tinas na la ding gamat na at binendisyunan na la. 51 Kabang bibendisyunan na la, likuan na la at mitas ya banua. 52 Simban de at mibalik la Jerusalem king mitmung tula, 53 at e la patugut pupunta king Templo, pupuri at pasalamat king Dios.
1 Atyu ne ing Amanu bayu ya melalang ing yatu. Kayabe ne ning Dios ing Amanu at nung nanu ya ing Dios makanyan ya naman ing Amanu. 2 Ibat na king kamumulan kayabe na ne ning Dios ing Amanu, 3 at king kapamilatan na ning Amanu lelang na ning Dios ing sablang bage; alang nanumang mepalyari king melalang nune mu king kapamilatan na. 4 Atyu keya ing bie at iting bie ya ing migdalang sala karing tau. 5 Saslag ya ing sala king karalumduman at e ne adaig ning karalumduman. 6 Tinubud ne ning Dios ing metung a tau; ing lagyu na Juan. 7 Dinatang ya ban munie patutu tungkul king sala ban king kapamilatan na ning pamipatutu na maniwala la ding sabla. 8 Aliwa i Juan ing sala; dinatang ya ban munie patutu tungkul king sala. 9 Iti ya ing tune sala a daratang king yatu ban munie sala karing sablang tau. 10 Atyu ne ing Amanu king yatu, oneng e ne akilala ning yatu agyamang lelangan ne ning Dios ing yatu king kapamilatan na ning Amanu. 11 Dinatang ya king sarili nang balen, oneng e re tinggap ding kabalen na. 12 Makanyan man karetang tinanggap at meniwala keya binie na ing karapatan a maging anak na la ning Dios. 13 Meging anak na la ning Dios e king kapamilatan na ning daya o ning pamitan ning laman o ning dapat ning tau; ing Dios mismu ya ing Ibpa ra. 14 Meging tau ya ing Amanu at mekipanuknangan ya kekatamu. Ikit mi ing kamalan na a mitmung lugud at katutuan, ing kamalan a mangaintulid mung bukud king bugtung nang Anak ning Ibpa. 15 Minie yang patutu i Juan tungkul keya. Ngana, “Ya ing amanuan ku kanitang sinabi ku kekayu, ‘Datang ya kaybat ku, oneng maygit ya kanaku, uling atyu ne bayu ku pa mibait.’ ” 16 Uli na ning ganap nang lugud tinanggap tamu ngang grasya, at grasya pa. 17 Binie ne ning Dios ing Kautusan king kapamilatan nang Moises, oneng ing lugud na at katutuan miras karing tau king kapamilatan nang Jesu-Cristo. 18 Ala pang menakit king Dios; oneng mipakilala ya ing Dios karing tau king kapamilatan na ning bugtung nang Anak; ing Anak a kayabe ning Ibpa king panga-Dios at kaluguran nang tutu. 19 Iti ing patutu nang Juan kanitang mitubud lang pari at Levita ding Judio ning Jerusalem ban ikutang da keya: “Ninu ika?” 20 Pigtapat nang Juan at e na pepayalian, nune sinabi nang malino, “Aliwa aku ing Cristo.” 21 Kitnan deng pasibayu, “Nung makanyan, ninu ika? Ika i Elias?” Pekibat nang Juan, “Aliwa aku.” Kitnan da ne naman, “Ika ing Propetang panenayan me?” “Aliwa,” nganang mekibat Juan. 22 Ngara pa, “Ninu wari ika? Sabian mu ban atin keng apakibat karetang mitubud kekami. Nanu ing asabi mu tungkul king kekang sarili?” 23 Mekibat ya i Juan, “Aku ing siwala nitang kukulait king disyerto: ‘Itulid ye ing dalan a dalanan ning Ginu!’ ” (Iti ya ing sinabi ning propeta Isaias.) 24 Ding taung deti tubud lang ibat karing Pariseo. 25 Kitnan da ne naman i Juan, “Baket maminyag ka ngening aliwa pala ika ing Cristo o i Elias o ing Propeta?” 26 Nganang mekibat Juan, “Maminyag ku king danum, oneng libutad yu ating metung a e yu akikilala. 27 Ya ing daratang kaybat ku at e ku karapatdapat agyang kalag mu karing tali da ring sandalyas na.” 28 Iti mepalyari karin Betania, king kangatba ning Ilug ning Jordan nung nu ya maminyag i Juan. 29 Kabukasan, ikit neng Juan i Jesus at lalapit ya keya. Nganang Juan, “Oyan ing Kordero ning Dios a milalako king kasalanan ning yatu! 30 Ya ing amanuan ku inyang sinabi ku, ‘Ing daratang kaybat ku maygit ya kanaku, uling atyu ne bayu ku pa mibait.’ 31 E ku balu kanita nung ninu ya, agyamang dinatang kung maminyag king kapamilatan ning danum ban mipakilala ya king Israel.” 32 Iti ya ing patutu nang Juan, “Ikit ke ing Espiritu a kukuldas anting patipati a ibat banua at menatili ya keya. 33 E ku balu kanita nung ninu ya; oneng ing mitubud kanaku ban maminyag king kapamilatan na ning danum ya ing sinabi kanaku, ‘Ing akit mung kuldasan na at panatilian ning Espiritu, ya ing maminyag king kapamilatan ning Banal a Espiritu.’ 34 Ikit ku iti at patutuan ku king ya ing Anak ning Dios.” 35 Kabukasan, atyu ne naman karin i Juan; kayabe na la ding adua karing alagad na. 36 Ikit neng lalabas i Jesus at nganang sinabi, “Oyan ing Kordero na ning Dios!” 37 Dimdam da ring aduang alagad ing sinabi nang Juan at tinuki la kang Jesus. 38 Melikid ya i Jesus at kitnan na la inyang ikit nang tutukian de, “Nanu ing panintunan yu?” Mekibat la, “Rabbi (ing buri nang sabian niting amanu, ‘Maestro’), nukarin ka manuknangan?” 39 Nganang mekibat Jesus karela, “Tara, lawan yu. Tinuki la kang Jesus at ikit de ing tuknangan na; menatili lang kayabe na king aldong ita. (Mag-a-alas kuatro na ning gatpanapun kanita). 40 Ing metung karing aduang mekaramdam king pamagsalita nang Juan at tinuki kang Jesus ya i Andres a kapatad nang Simon Pedro. 41 Kanita mu rin penintun neng Andres i Simon a kapatad na. Inyang ikit ne, sinabi na kang Simon, “Atagpuan mi ya ing Mesiya” (ngana wari, ing “Cristo”). 42 At tiki neng Andres i Simon kang Jesus. Linawe neng Jesus at ngana, “Ika i Simon a anak nang Juan. Mayaus kang Cefas.” (Ngana wari, “Pedro.”) 43 Kabukasan, birian nang Jesus ing munta ya Galilea. Atagpuan ne karin i Felipe at nganang Jesus, “Tuki ka kanaku!” ( 44 Tau ya Betsaida i Felipe, ing balen da ri Andres at Pedro.) 45 Penintun neng Felipe i Nathanael at ngana keya inyang ikit ne, “Atagpuan mi ya itang mababanggit king libru na ning Kautusan a sinulat nang Moises at mababanggit munaman karing kasulatan da ring propeta: i Jesus ning Nazaret a anak nang Jose.” 46 Nganang kinutang Nathanael, “Atin waring mayap a lunto Nazaret?” Mekibat ya i Felipe, “Tara, lawan mu.” 47 Inyang ikit nang Jesus king lalapit ya keya i Nathanael, nganang migsalita tungkul kang Nathanael, “Oyan ing tune Israelita! Keya ala kang akit a pamagkunwari!” 48 Kitang nang Nathanael, “Makananu mu kung akilala?” Nganang mekibat Jesus, “Bayu na ka inaus Felipe, ikit da na ka inyang atyu ka lalam ning tanaman a higera.” 49 Nganang Nathanael, “Maestro, ika ing Anak ning Dios! Ika ing Ari ning Israel!” 50 Mekibat ya i Jesus, “Maniwala ka wari uli na mu ning sinabi ku kekang ikit da kang atyu lalam ning tanaman a higera? Maygit pa kanyan ing akit mu!” 51 At tiglung nang Jesus, “Ing katutuan sasabian ku kekayu ngan: akit yeng makabuklat ing banua at tipa-manik la ding anghel ning Dios king tulid ning Anak ning Tau.”
1 King katlung aldo mika kasalan king Cana, Galilea. Atyu karin ing ima nang Jesus. 2 Mekumbira ya naman i Jesus at ding alagad na. 3 Megisan ing alak, inya i Mariang ima nang Jesus sinabi na keya, “Kegisanan lang alak.” 4 Nganang mekibat Jesus, “Babae, paburen mu, ing oras ku e pa dinatang.” 5 Nganang sinabing ima na karetang ipus, “Daptan yu ing nanumang sabian na kekayu.” 6 Karin ating anam a tapayan. Ing balang metung kareti mikakalaman yang aduang pulu o atlung pulung galun a danum. Makasadia la deting tapayan para king seremonia ning pamaglinis da ring Judio. 7 Sinabi nang Jesus karing ipus, “Katmuan yu lang danum ding tapayan.” At kitmuan da la angga king labi. 8 Kaybat na nita, nganang Jesus karela, “Ngeni sumaluk kayu at idala yu king manibala kaniting kasalan.” Inya dela ra king manibala king kasalan 9 at tikman na ing danum a meging alak. E na balu ning manibala nung nu karin ibat itang alak a ita (oneng balu da ring ipus a sinaklu king danum). Inaus ne ning manibala ing lalaking kinasal 10 at sinabi na keya, “Kaugalian ing iyapag mumuna ing maniaman a alak at nung dakal na la ainum ding bisita kanita pa iyapag ing alak a maina. Oneng ika tauli mung lege ing maniaman a alak!” 11 Iti milyari karin Cana, Galilea; iti ya ing mumunang milagru a depat nang Jesus. Karin na pepakit ing kayupayan na at iti meging dalan ne ning pamaniwala ra keya ding alagad na. 12 Kaybat na nita, minta ya Capernaum, kayabe ne i ima na, ding kapatad nang lalaki, at ding alagad na. Menatili la karin kilub ding mapilan a aldo. 13 Malapit na mu ing Piesta ning Pamaglagpus da ring Judio, inya minta ya Jerusalem i Jesus. 14 Disnan na la king Templo ding magtindang baka, tupa at patipati ampon ding maglibe salapi a karin pakalukluk. 15 Ginawa yang pamarug a lubid at tinabi na la ngan king Templo ding magtinda, pati na ding tupa at baka. Piniambulat na la ding salapi da ring maglibe salapi at penuag ding karelang lamesa. 16 Nganang Jesus karing magtindang patipati, “Ilako yu la keti ren! E ye gagawan palengki ing bale nang Ibpa ku!” 17 At aganaka da ring alagad na ing sasabian na ning kasulatan, “Ing pamagmalasakit ku para king bale mu balamu api a mikakaluku king pusu ku.” 18 Uli na niti, kitang da ring Judio kang Jesus, “Nanung tanda a pagmumulalan ing gawan mu ban apakit mu kekami king atin kang matulid dapat kaniti?” 19 Mekibat ya i Jesus, “Lasakan ye iting Templo at kilub ding atlung aldo italakad keng pasibayu.” 20 Ngara ding Judio, “Megawa ya iting Templo kilub ding apat apulu at anam a banua at ika italakad me kilub na mu ning atlung aldo?” 21 Oneng ing Templong amanuan na ya ing katawan na. 22 Inya inyang sinubli neng mie, aganaka da ring alagad na king sinabi na iti; at meniwala la king kasulatan at karing amanung sinabi nang Jesus. 23 Kanitang atyu Jerusalem i Jesus king Piesta ning Pamaglagpus, dakal lang tau ding meniwala keya inyang ikit da la ring makapagmulalang tanda a depat na. 24 Makanyan man e migtiwala i Jesus karela uling balu na la ding tau. 25 E na kailangan pa ing damdaman na king aliwa ing tungkul king ninumang tau uling ya mismu balu na ing atyu king pusu na ning tau.
1 Ating metung a lalaking milagyuan Nicodemo, metung yang Pariseo at pamuntuk ding Judio. 2 Misan a bengi, iting lalaki minta ya kang Jesus. Ngana kang Jesus, “Maestro, balu mi king metung kang talaturu a menibat king Dios, uling alang makagawa karing milagrung daraptan mu subali mu nung mamantabe ya keya ing Dios.” 3 Mekibat ya i Jesus, “Ing katutuan sasabian ku keka: subali mu nung mibait yang pasibayu ing tau e ne akit ing Kayarian ning Dios.” 4 Kitang nang Nicodemo, “Makananu yang mibait pasibayu ing tau nung matua ne? Makapagbalik ya pa wari king atian nang ima na ba yang mibait pasibayu?” 5 Mekibat ya i Jesus, “Ing katutuan sasabian ku keka: subali mu nung mibait ya king danum at king Espiritu ing tau e ya makalub king Kayarian ning Dios. 6 Ing mibait king laman, laman ya at ing mibait king Espiritu, espiritu ya. 7 E mu pagmulalan ing sinabi ku keka, ‘Kailangan kayu ngan mibait pasibayu.’ 8 Tutiup ya ing angin king lugal a buri na at daramdaman yu ing biung na, oneng e yu balu nung nu manibat at nung nu pupunta. Makanyan munaman ing mapapalyari king balang metung a mibabait king Espiritu.” 9 Nganang kinutang Nicodemo, “Makananu lang mapalyari deting bage?” 10 Mekibat ya i Jesus, “Metung kang talaturu ning Israel at e mu la aintindian deting bage? 11 Ing katutuan sasabian ku keka: sasabian mi itang balu mi at patutuan mi itang ikit mi. Makanyan man e yu tatanggapan ing pamipatutu mi. 12 Nung e yu paniwalan ing sasabian ku tungkul karing bage keti king yatu, makananu kayung maniwala nung magsalita ku tungkul karing bage a atyu banua? 13 Ala pang miyukiat king banua subali mu ing Anak ning Tau a tinipang ibat banua.” 14 At nung makananu neng tinas Moises ing ubingan a tangsu king disyerto, makanyan ya namang sukat itas da ing Anak ning Tau 15 ban ing ninumang maniwala keya mika bie yang alang angga. 16 Uli na ning maragul nang lugud ning Dios king yatu binie ne ing bugtung nang Anak ban ing ninumang maniwala keya e ya mate nune mirinan yang bie alang angga. 17 Uling tinubud ne ning Dios ing Anak na king yatu e ban atulan ne at parusan ing yatu, nune ban miligtas ya ing yatu king kapamilatan na. 18 E ya miyatulan kaparusan ing ninumang maniwala keya; oneng miyatulan ne ing e maniwala keya, uling e ya meniwala king bugtung nang Anak ning Dios. 19 Ing kayatulan ya iti: dinatang ya ing sala keti king yatu, oneng aliwa ing sala ing liguran da ring tau, nune ing dalumdum uling e mayap ing dapat da. 20 Uling kasaman da ring darapat e mayap ing sala at e la lalapit king sala ban e mayakit ing karelang dapat. 21 Oneng lalapit ya king sala ing darapat king katutuan ban masalang mayakit king ding dapat na daraptan na la agpang king kaburian ning Dios. 22 Kaybat na nita, i Jesus at ding alagad na minta la king sakup ning Judea. Karin ya menatiling kayabe ra at meminyag ya. 23 Maminyag ya naman i Juan king Enon malapit king Salim uling dakal a danum karin. Pintalan de karin ding tau i Juan at bininyag na la. ( 24 E ya pa makasukul kanita i Juan.) 25 Mekiargu la ding mapilan karing alagad nang Juan king metung a Judio tungkul king seremonia na ning pamanos. 26 Inya pintalan de i Juan at sinabi ra, “Maestro, itang lalaking akayabe yu kangatba ning Jordan a kekang sasabian karing tau, maminyag ya naman at pupuntalan de ring sablang tau!” 27 Mekibat ya i Juan, “Alang taung makatanggap nanuman subali ketang babie ning Dios keya. 28 Ikayu mismu apatutuan yu king sinabi ku, ‘Aliwa aku ing Cristo, nune mituburan kung makauna keya.’ 29 Bandi ne ning lalaking kakasal ing babaing ikakasal na. Manenaya ya ing kakaluguran ning lalaking kakasal at makiramdam king paniatang na at maragul ing tula na kabud damdaman na ing bosis ning lalaking kakasal. Makanyan maging ganap ing tula ku ngeni. 30 Ya ing sukat mirangal at aku ing sukat mibaba.” 31 Itang daratang ibat babo maygit ya karing sabla. Itang manibat king yatu, king yatu ya at magsalita ya tungkul karing bage keti king yatu. Itang daratang ibat banua maygit ya karing sabla. 32 Patutuan na ing ikit na at dimdam, makanyan man alang tatanggap king pamipatutu na. 33 Ing tatanggap king pamipatutu na patunayan na king tapat ya ing Dios. 34 Magsalita ya itang tinubud ning Dios karing amanu na ning Dios, uling ganap neng babie keya ing Espiritu. 35 Kaluguran ne ning Ibpa ing Anak at binie na keya ing sablang bage. 36 Atin yang bie alang angga ing maniwala king Anak; oneng e ya mirinan bie ing e mamintu king Anak, nune manatili keya ing milalablab nang mua ning Dios.
1 Abalitan da ring Pariseo king lalu lang dakal ding alagad a ayayagkat na at abibinyag Jesus kesa karing kang Juan. ( 2 King kamatutuanan aliwa i Jesus ing maminyag nune ding alagad na.) 3 Inyang abalu na iting Jesus, meko ya Judea at mibalik ya Galilea. 4 Kailangan king dumalan ya Samaria. 5 Miras ya Sicar, ing metung a balen ning Samaria a malapit king gabun a pepamana nang Jacob kang Jose a anak na. 6 Atyu karin ing talaga nang Jacob, at anti na ning mapagal ya i Jesus king pamaglakbe na, linukluk ya lele ning talaga. Halus kaugtuan nang aldo tapat kanita. 7 Dinatang ya ing metung a Samaritana ban saklung danum. Nganang Jesus king Samaritana, “Maki-inum na ku mo.” ( 8 Alalu kanita ding alagad na uling minta la king balen ban saling pamangan.) 9 Mekibat ya ing Samaritana, “Judio ka at aku Samaritana ku, obat maki-inum ka kanaku?” (Sinabi na iti uling ala lang pamakiabe ding Judio karing Samaritano.) 10 Sinabi nang Jesus, “Nung balu mu mu ing babie ning Dios at nung ninu ing maki-inum, mekad ika na ing maniawad keya at ibie na keka ing danum a mabie.” 11 Ngana ning babai, “Ala kang paniaklu, ginu, at malalam ya ing talaga. Nukarin ka kumang danum a mabie? 12 Maygit ka pa wari king makatua ming i Jacob a minie kekami kaniting talaga? Mininum ya at ding anak nang lalaki at ding sese nang animal keting talaga.” 13 Mekibat ya i Jesus, “Kumau yang pasibayu ing ninumang minum king danum niting talaga; 14 oneng e ne kumau kapilan man ing ninumang minum king danum a ibie ku. Uling ing danum a ibie ku keya maging sibul ya kilub na at ibie ne ing bie alang angga.” 15 Ngana ning babai, “Dinan mu ku kaniting danum, ginu, ban kanita e na ku kumaung pasibayu ni e na ku saklu keti.” 16 Nganang Jesus king Samaritana, “Puntalan me at ausan ing asawa mu, at kaybat mibalik ka keti.” 17 Ngana ning babai, “Ala kung asawa.” Pekibat nang Jesus, “Tutu ing sinabi mung ala kang asawa. 18 Uling lima na la ding meging asawa mu at e me tune asawa ing lalaking pakiabayan mu ngeni. Tutu ing sinabi mu kanaku.” 19 Ngana ning babai, “Aintindian ku, ginu, king metung kang propeta. 20 Ding Samaritanong makatua mi simban de ing Dios keting bunduk, oneng ikayung Judio sasabian yu king karin Jerusalem ya sukat samban ing Dios.” 21 Nganang Jesus, “Babae, maniwala ka kanaku, datang ing oras nung kapilan ding tau e re samban ing Ibpa keting bunduk o king Jerusalem man. 22 Ikayung Samaritano e yu talagang balu nung ninu ing sasamban yu. Ikaming Judio balu mi nung ninu ing sasamban mi, uling ing kaligtasan manibatan karing Judio. 23 Oneng daratang na ing oras, at miras na, nung kapilan ding tune sasamba samban de ing Ibpa king espiritu ampon king katutuan. Ding anti kareti ila ding buri nang samba ning Ibpa keya. 24 Ing Dios Espiritu ya at detang sasamba king Dios kailangan king samban de king espiritu at king katutuan.” 25 Ngana ning babai, “Balu ku king ing Mesiya, ing ausan dang Cristo, datang ya. Paniatang na, ipabalu na kekatamu ing sablang bage.” 26 Mekibat ya i Jesus, “Aku ya, akung kapagsalita mu.” 27 Ketang penandit a ita, dinatang la ding alagad nang Jesus. Mengapamulala la inyang ikit deng makipagsalita king babai. Oneng metung man karela alang kinutang king babai nung nanu ing buri na ni e re kitnan i Jesus nung baket makipagsalita ya king babai. 28 Kanita likuan ne ning babai ing banga na at minta ya king balen at sinabi na karing tau, 29 “Tara at lawan ye ing lalaking sinabi kanaku king sablang depat ku. Ya na kaya ing Cristo?” 30 Linual la ding tau king balen at pintalan de i Jesus. 31 Samantala, ding alagad na namang Jesus pakisabian deng mayap. Ngara, “Maestro, mangan na kayu.” 32 Oneng sinabi na, “Atin kung pamangan a e yu balu.” 33 Inya megumpisa lang mikukutnanan ding alagad, “Atin kayang migdalang pamangan keya?” 34 Nganang Jesus, “Ing pamangan ku ya ing pamintuan ku ing kaburian na nitang mitubud kanaku at arian ing obrang mibie kanaku. 35 Atin kayung kasebian, ‘Apat nang bulan at datang na ing pamamupul.’ Oyni ing asabi ku kekayu: pagumasdan yu la ding marangle, matua na at makasadia nang palutan ing makatanam! 36 Tatanggap yang upa ing papalut at titipunan na la ding bunga para king bie alang angga ban kanita ing tatanam at ing papalut parehu lang tumula. 37 Kaniti ya mipatutuan ing kasebian, ‘Aliwa ya ing tatanam at aliwa ya ing pupupul.’ 38 Tinubud da kayu ban pupulan ing e yu pipagalan. Ding aliwa ilang mepagal at ikayung makinabang king pipagalan da.” 39 Dakal lang Samaritano king balen a ita ding meniwala kang Jesus uli na ning patutu ning babai: “Sinabi na la kanaku ding sablang bage depat ku.” 40 Inya inyang dinatang la ding Samaritano kang Jesus inawad da king manatili ya karela; at menatili yang aduang aldo karin. 41 At lalu lang merakal ding meniwala kang Jesus uli na ning sasabian na. 42 Ngara king babai, “Ngeni maniwala kami e king uli na ning sinabi mu, nune uling ikami mismu dimdam mi ya at abalu mi king ya ing tune Talapagligtas ning yatu.” 43 Kalabas da ring aduang aldo, meko ya i Jesus at minta ya Galilea. 44 Uling i Jesus mismu ya ing pepatutu king e re gagalangan ing propeta king sariling balen na. 45 Karas na Galilea, tinggap deng matula; ikit da ring tau ing sablang depat na karin Jerusalem inyang Piesta ning Pamaglagpus uling mekipamiesta la naman. 46 Mibalik yang pasibayu king Cana, Galilea, nung nu na gewang alak ing danum. At karin Capernaum ating metung a opisyal na ning gobiernu; masakit ya ing anak nang lalaki. 47 Pintalan ne inyang abalitan na king dinatang ya i Jesus king Galilea ibat Judea. Pekisabi na king puntalan ne sa at pakayapan ing anak nang mamamate. 48 Nganang Jesus, “Subali mu nung manakit kayung tanda at milagru e kayu maniwala.” 49 Ngana ning opisyal, “Tara na, ginu, pota e tane dasnan mabie ing anak ku.” 50 Mekibat ya i Jesus, “Muli na ka, ing anak mu mie ya!” Peniwalan na ning lalaki ing sinabi nang Jesus at meko ya. 51 Kabang pa-uli ya, selubungan de ring ipus na at sinabi ra king kinayap ne ing anak na. 52 Kitnan na la nung nanung oras ya kinayap ing anak. Ngarang mekibat, “Napun pu, king oras a ala una milako ing lagnat na.” 53 Kanita na aganaka ning tata king ita ya ing oras inyang sinabi nang Jesus, “Ing anak mu mie ya.” Inya ya at ing mabilug nang pamilya meniwala la kang Jesus. 54 Iti ya ing kaduang milagrung depat nang Jesus inyang dinatang ya Galilea ibat Judea.
1 Kaybat na nita, mika piesta la ding Judio at minta ya Jerusalem i Jesus. 2 Karin lele na ning Pasbul ding Tupa, ating sibul a king salitang Hebreo mayayaus yang Betsata. Atin yang limang balkon. 3 Dakal lang makakerang masakit kareting balkon—bulag, pile, at paralitiko. [Panenayan dang galo ing danum; 4 uling ating oras a ing metung a anghel na ning Ginu durulung ya at gagalon na ing danum. Ing mumunang midulung kaybat nang megalo ning danum kumayap ya king nanumang sakit a panamdaman na.] 5 Karin ating metung a lalaking atlu nang pulu’t walung banuang masakit. 6 Ikit neng Jesus at balu na king maluat neng masakit iting lalaki. Kitnan ne, “Bisa kang kumayap?” 7 Mekibat ya ing lalaki, “Ginu, ala pung midala kanaku king sibul potang gagalo ing danum at kabang papunta ku pa mu atin nang mekadulung makauna kanaku.” 8 Nganang Jesus keya, “Talakad ka, ibuat me ing pagkeran mu at lumakad ka.” 9 Kanita mu rin kinayap ya ing lalaki. Binuat ne ing pagkeran na at linakad ya. Aldo ning Sabbath kanita. 10 Inya sinabi da ring Judio king lalaking kinayap, “Aldo Sabbath ngeni at labag king Kautusan ing ibuat me ing pagkeran mu.” 11 Oneng pekibat na karela, “Ing taung pepakayap kanaku ya ing sinabi kanakung ‘Ibuat me ing pagkeran mu at lumakad ka.’ ” 12 Kitnan de, “Ninu ing taung sinabi keka king ibuat me ing pagkeran mu at lumakad ka?” 13 Oneng e na balu nung ninu itang pepakayap keya uling meko ne i Jesus at uling dakal a tau king lugal a ita. 14 Kaybat na niti, atagpuan neng Jesus king Templo at sinabi na keya, “Lawan mu, mayap na ka! E na ka mikakasalang pasibayu magkang lalu pang marawak ing dugpa keka.” 15 Meko ya ing lalaki at sinabi na karing Judio king ing pepakayap keya ya i Jesus. 16 Uli na niti, pegumpisan deng ligalig ding Judio i Jesus uling depat na iti king Aldo ning Sabbath. 17 Oneng pekibatan na lang Jesus. Ngana, “Alang tuknang ing pamagobra nang Ibpa ku at aku man kailangan kung magobra.” 18 Inya lalu reng pigkapilitan paten ding Judio uling e mu ing lebagan ne ing Aldo ning Sabbath, nune ausan ne pang Ibpa na ing Dios. Nanupata, makipante ya king Dios. 19 Nganang Jesus karela, “Ing katutuan sasabian ku kekayu: ala yang arapat ing Anak king sarili nang kaburian, nune daraptan na mu itang akakit nang daraptan na ning Ibpa. Nanuman ing daraptan na ning Ibpa ya naman ing daraptan na ning Anak. 20 Uling kaluguran ne ning Ibpa ing Anak at papakit na king Anak ing sablang daraptan na. At pakitanan ne pang dapat a maygit kareti ban mangapamulala kayu. 21 Nung makananung pasublian na lang mie ning Ibpa ding mete, makanyan munaman biayan na la ning Anak ding buri nang biayan. 22 E ne atulan ning Ibpa ing ninuman. Binie na king Anak ing kabilugan a upaya ning pamanatul 23 ban ding sabla gumalang la king Anak, antimo ing pamangalang da king Ibpa. Itang e gagalang king Anak e gagalang king Ibpa a mitubud keya. 24 “Ing katutuan sasabian ku kekayu: ing makiramdam king amanu ku at maniwala king mitubud kanaku atin yang bie alang angga. E ya mayatul, nune ibat king kamatayan linipat ne king bie. 25 Ing katutuan sasabian ku kekayu: daratang na ing panaun, at miras na, nung kapilan damdaman da ring mete ing siwala na ning Anak ning Dios. At detang makaramdam mie la. 26 Atin yang upayang munie bie ing Ibpa at dininan neng upayang munie bie ing Anak. 27 Dininan neng upayang matul uling ya ing Anak ning Tau. 28 E yu pagmulalan iti; uling daratang na ing oras nung kapilan ding sablang atyu karing kutkutan damdaman da ing siwala na 29 at lumual la. Subli lang mie detang dinapat mayap at mie lang alang angga. Subli la naman mie detang dinapat e mayap, oneng miparusan la. 30 “Ala kung arapat king sarili kung kayupayan. Mamatul ku agpang king sasabian na ning Ibpa kanaku; inya matulid ing atul ku uling e ku pagnasan daptan ing sarili kung kaburian, nune ing kaburian na nitang mitubud kanaku. 31 “Nung aku ing patutu tungkul king sarili ku, ing pamipatutu ku alang kabaldugan. 32 Oneng ating aliwang patutu tungkul kanaku at balu ku king tutu ing sasabian na tungkul kanaku. 33 Pepadala kayung tubud kang Juan at pepatutuan na ing katutuan. 34 E uli na ning kailangan ku ing patutu ning tau, nune sasabian ku iti ban miligtas kayu. 35 Mengari yang sulung milalablab i Juan at maslag ya; at birian yung matula kayung sinaguli king aslag na. 36 Ating pamipatutu tungkul kanaku a maygit king pamipatutu nang Juan: ila pin ding dapat a parapat na ning Ibpa kanaku a kanaku namang daraptan. Ila deti ring patutu kanaku king ing Ibpa ya ing mitubud kanaku. 37 Ing Ibpang mitubud kanaku ya mismu patutu ya naman tungkul kanaku. E yu pa dimdam kapilan man ing siwala na at e ye pa ikit kapilan man ing itsura na. 38 Ala lang lugal king pusu yu ding amanu na uling e kayu bisang maniwala king tinubud na. 39 Sasaliksikan yu la ding Kasulatan uling isipan yu king kareti yu atuklasan ing bie alang angga. Oneng deti ila kabud ding patutu tungkul kanaku; 40 makanyan man e kayu bisang lumapit kanaku ban mika bie kayu. 41 “Aliwa ing kapurian da ring tau ing pagnasan ku. 42 Oneng balu ra kayu; balu ku king ala kayung lugud king Dios. 43 Dinatang ku king lagyu nang Ibpa ku, oneng e yu ku buring tanggapan. Nung datang ya ing aliwa king sarili nang lagyu, tatanggapan ye. 44 Makananu kayung makapaniwala ngening pagnasan yung tanggap kapurian ibat karing tau, at e yu pagnasan ing tanggap kapurian a manibat king bukud mung Dios? 45 E yu isipan king aku ing mandalum kekayu king Ibpa. I Moises a panaligan yu ya ing mandalum kekayu. 46 Nung meniwala kayu kang Moises kailangan sana ing maniwala kayu kanaku uling sinulat ya tungkul kanaku. 47 Nung e yu paniwalan ing sinulat na makananu kayung maniwala karing amanu ku?”
1 Kaybat na nita, dinalakit ya i Jesus king kangatba na ning Dagat-dagatan ning Galilea (o Dagat-dagatan ning Tiberias). 2 Tikian de ring dakal a tau uling ikit da la ring milagrung depat na king pamanulu karing masakit. 3 Minukiat ya i Jesus king bunduk-bundukan at karin linukluk yang kayabe da ring alagad na. 4 Malapit na kanita ing Pamaglagpus, ing piesta da ring Judio. 5 Inyang lawan nang Jesus ing makapadurut, ikit na lang lalapit keya ding dakal a tau. Ngana kang Felipe, “Nukarin tamu saling tinape ban apakanan ta la deting tau?” ( 6 Balu nang Jesus nung nanung daptan na at sinabi na iti ba neng subukan i Felipe.) 7 Nganang mekibat Felipe, “E la managyung panialing tinape ding aduang dalan a salaping pilak ban makapangan ya ing balang metung agyang ditak mu.” 8 Ing metung karing alagad, i Andres a kapatad nang Simon Pedro, sinabi na, 9 “Ating metung a anak a lalaki keti a migbakal limang tinape sebada at aduang asan. Nu na la anti deti para kareting dakal a tau?” 10 Nganang Jesus, “Paluklukan yu la ding tau.” (Madikut king lugal a ita.) Inya linukluk la ding tau. Migit o kumulang la king limang libu ding lalaki. 11 Kinua na lang Jesus ding tinape at inyang mekapasalamat ne king Dios, pemie na la karing pakalukluk. Makanyan munaman ing gewa na karing asan. Mirinan la ngan ding tau anggang bisa la. 12 Inyang kinabsi la ngan, sinabi na karing alagad na, “Tipunan yu la ding pisipising mitagan ban alang masayang.” 13 Inya tinipun da la ring pisipisi a ibat karing limang tinape sebada, at akatmu da la ring labing aduang kaing karing tagan ding taung mengan. 14 Ngarang sinabi inyang ikit da ring tau ing milagrung depat na, “Tune pin ya ing Propeta a datang keti king yatu!” 15 Balu nang Jesus king buri deng lapitan ban pilitan deng gawan ari. Inya meko yang pasibayu at minta yang magdili-dili king bunduk-bundukan. 16 Inyang mabibengi na, minta la ding alagad king dagat-dagatan. 17 Sinake la king bangka at dinalakit lang papunta Capernaum. Bengi na kanita at e na la pa detangan Jesus. 18 Mayalun ya ing dagat uling tutiup ing masikan a angin. 19 Inyang mekabagse na lang ating lima o anam a kilometru, ikit deng lalakad i Jesus babo ning danum at palapit ya king bangka. Mitakutan la. 20 Nganang Jesus karela, “Aku, e kayu tatakut.” 21 Matula reng pepasaken i Jesus king bangka; agad-agad yang sinadsad ing bangka king lugal a karelang pupuntalan. 22 Kabukasan, ikit da ring dakal a taung menatili king kangatba na ning dagat-dagatan king metung ya mu ing bangkang atyu karin. Balu ra king e ya sinake i Jesus king bangkang seken da ring alagad na, nune ding alagad na ila mung meko. 23 Oneng ating mapilan a bangkang menibatan Tiberias a sinadsad malapit king lugal nung nu da la pengan ding tinape kaybat nang pepasalamat ning Ginu. 24 Inyang ikit da ring tau king alayu karin i Jesus ni ding alagad na, sinake la kareting bangka at minta la Capernaum ban panintunan de i Jesus. 25 Inyang ikit da ne i Jesus king kangatba na ning dagat, kitnan de. Ngara, “Maestro, kapilan ka pa dinatang keti?” 26 Nganang mekibat, “Ing katutuan sasabian ku kekayu: panintunan yu ku e uling ikit yu la ding depat kung milagru, nune uling mengan kayu at kinabsi karing tinape. 27 E yu panintunan ing masisirang pamangan, nune panintunan yu ing pamangan a manatili angga king bie alang angga. Ibie na iti kekayu ning Anak ning Tau uling ya ing dininan nang upaya ning Dios Ibpa.” 28 Inya kitnan de, “Nanu ing kailangan ming daptan ban arapat mi ing parapat ning Dios?” 29 Nganang mekibat Jesus, “Iti ya ing parapat na ning Dios: maniwala kayu king tinubud na.” 30 Ngara kang Jesus, “Nanu ing milagrung arapat mu ban akit mi at maniwala kami keka? Nanu ing kekang daptan? 31 Mengan lang manna king disyerto ding makatua mi. Agpang king kasulatan, ‘Dininan na lang tinape ibat banua ban apangan da.’ ” 32 Nganang mekibat Jesus, “Ing katutuan sasabian ku kekayu: aliwa i Moises ing minie kekayu king tinapeng ibat banua; nune ing Ibpa ku ya ing babie king tune tinape a ibat banua. 33 Uling ing tinape a babie na ning Dios ya itang titipang ibat banua at babie yang bie king yatu.” 34 Ngara, “Dinan mu kaming parati, ginu, kaniting tinape.” 35 Nganang Jesus karela, “Aku ing tinape ning bie. E ya dumanup kapilan man ing lumapit kanaku at e ya kumaung danum kapilan man ing maniwala kanaku. 36 Antimo ing asabi ku na kekayu, ikit yu na ku, makanyan man e kayu pa bisang maniwala kanaku. 37 Lumapit la kanaku ding sablang babie na ning Ibpa kanaku at e ke tanggian ing ninumang lumapit kanaku, 38 uling tinipa kung ibat banua e ban daptan ing sarili kung kaburian, nune ing kaburian na nitang mitubud kanaku. 39 Iti ya ing kaburian na nitang mitubud kanaku: king e ku kabatingan agyang metung mu karing sablang binie na kanaku, nune pasublian ku la ngan mie king tauling aldo. 40 Uling iti ya ing kaburian nang Ibpa ku: ing balang metung a manakit king Anak at maniwala keya mika bie yang alang angga at pasublian keng mie king tauling aldo.” 41 Mibubulungan la ding Judio uling sinabi na, “Aku ing tinape a tinipa ibat banua.” 42 Sinabi ra, “Aliwa iti i Jesus a anak nang Jose? Kakilala ta ya i tata na at ima na! Makananu nang asabing tinipa yang ibat banua?” 43 Mekibat ya i Jesus, “E na kayu mibubulungan. 44 Alang makalapit kanaku subali mu nung ilapit ne ning Ibpang mitubud kanaku at pasublian keng mie king tauling aldo. 45 Makasulat karing libru da ring propeta, ‘At ding sabla turuanan na la ning Dios.’ Lalapit la kanaku ding sablang mekaramdam at mebiasa king turu na ning Ibpa. 46 Iti e mangabaldugan king atin nang menakit king Ibpa; ita mung ibat king Dios ya ing bukud menakit na king Ibpa. 47 Ing katutuan sasabian ku kekayu: atin yang bie alang angga ing maniwala. 48 Aku ing tinape ning bie. 49 Mengan lang manna king disyerto ding makatua yu, makanyan man mete la. 50 Oneng ing amanuan ku ya itang tinape a ibat banua; ing ninumang mangan kaniti e ya mate. 51 Aku ing mabie tinape a tinipang ibat banua. Ing ninumang mangan kaniti mie ya kapilan man. At ing laman ku ya ing tinape a ibie ku ban mie ya ing yatu.” 52 Uli na niti, mapali lang mibadbaran ding Judio. Ngarang mipapangutang, “Makananu nang aibie kekatamu ning taung iti ing laman na ba tamung apangan?” 53 Nganang Jesus karela, “Ing katutuan sasabian ku kekayu: nung e kayu mangan king laman na ning Anak ning Tau at minum king daya na e kayu mika bie king sarili yu. 54 Ing mangan king laman ku at minum king daya ku atin yang bie alang angga, at pasublian keng mie king tauling aldo. 55 Uling ing laman ku tune yang pamangan at ing kanakung daya tune yang inuman. 56 Ing mangan king laman ku at minum king daya ku manatili ya kanaku at aku manatili ku keya. 57 Tinubud na ku ning mabie Ibpa at king uli na mabibie ku; anti munaman ing mamangan kanaku mabibie ya king uli ku. 58 Iti ya ing tinapeng tinipa ibat banua. E ya anti king pengan ding makatua yu. Mengan la, oneng kaybat mete la. Ing mamangan king tinapeng iti mie ya kapilan man.” 59 Sinabi nang Jesus iti kilub ning sinagoga inyang tuturu ya Capernaum. 60 Ngara ding dakal karing alagad na inyang dimdam da iti, “Masakit ing sasabian na. Ninu ing makatanggap kanyan?” 61 Oneng balu nang Jesus king mibubulungan la tungkul kaniti. Inya sinabi na karela, “Magugulu kayu pamisip kanite? 62 O nung akit ye pa ing Anak ning Tau a magbalik king kabilianan na king minuna? 63 Ing Espiritu ya ing babie bie. Ala yang aibie ing laman. Ding amanung sinabi ku kekayu Espiritu la at bie. 64 Oneng ating mapilan kekayu a e maniwala.” (Uling manibat king kapupurmeruan balu nang Jesus nung ninu ding e maniwala at nung ninu ing magtaksil keya.) 65 At ngana pa, “Iti yang sangkan nung inya sinabi ku kekayu king alang milapit kanaku subali mu nung burian na ning Ibpa.” 66 Manibat na kanita dakal na la karing alagad na ding ginulut at e na mekiabe kang Jesus. 67 Inya sinabi nang Jesus karing labing adua, “Ikayu, bisa kayu namang mako?” 68 Nganang mekibat Simon Pedro, “Ginu, kenu ke pa munta? Atyu la keka ding amanung babie bie alang angga. 69 Maniwala kami at balu mi na ngeni king ika ing Banal ning Dios.” 70 Pekibat nang Jesus, “E ra kayu wari pinili ikayung labing adua? Makanyan man ing metung kekayu diablo ya!” 71 Ing amanuan na ya i Judas; ing anak nang Simon Iscariote. Metung ya i Judas karing labing adua; at ya ing magtaksil kang Jesus.
1 Kaybat na nita, miglakbe ya i Jesus king Galilea. E ya bisang maglakad king Judea uling buri deng paten ding Judio. 2 Malapit na kanita ing piesta da ring Judio, ing piesta da ring Tolda. 3 Inya ngara kang Jesus ding kapatad nang lalaki, “Mako ka keti at munta ka Judea ban akit da la ring kekang alagad ding dapat mu. 4 Uling alang taung darapat makalihim, nung bisa yang maging pikabaluan. Anti na ning daraptan mu na la deting bage, pakilala na ka king yatu!” ( 5 Agyang ding kapatad nang lalaki e la maniwala keya.) 6 Nganang Jesus karela, “E pa dinatang ing panaun ku, oneng ing panaun yu e mamako. 7 E na kayu pikasaman ning yatu, oneng kasaman na ku uling patutuan ku king ding dapat na marawak la. 8 Ikayu na mung makipamiesta. E ku tumagun uling e pa panaun ban kimut ku.” 9 Inyang asabi na iti karela, pepailakuan ya Galilea. 10 Kalako da ring kapatad na ban makipamiesta, minta ya mu rin i Jesus, oneng e mu hayagan nune pasalikut. 11 Panintunan de ring pamuntuk da ring Judio king piesta. Ngarang mengutang, “Nu ya karin?” 12 At misisitsitan la ding dakal a tau tungkul kang Jesus. Ngara ding aliwa, “Mayap yang tau.” “Ali ya, uling lilili na la deng tau,” ngara naman ding aliwa pa. 13 Oneng alang migsalitang hayagan tungkul kang Jesus uli na ning takut da karing pamuntuk da ring Judio. 14 Inyang halus mepitna na ing piesta, minta ya i Jesus king Templo at tinuru ya. 15 Pigmulalan da iti ding pamuntuk da ring Judio. Ngarang sinabi, “Makananu yang mebiasa ing taung iti kabang e ne man megaral?” 16 Mekibat ya i Jesus, “E kanaku ing tuturu ku, nune ibat king Dios a mitubud kanaku. 17 Ninuman ing bisang tupad king kaburian ning Dios, abalu na nung ing kanakung tuturu ibat king Dios o nung aku maniabi ku king sarili kung kayupayan. 18 Buri na ning maniabi king sarili nang kayupayan ing miparangalan ya ing sarili na. Oneng ing manintun king dangalan na ning mitubud keya tapat ya at alang kalaraman keya. 19 Aliwa wari i Moises ing minie kekayu king Kautusan? Makanyan man ala metung man kekayu ing tutupad king Kautusan. Obat buri yu kung paten?” 20 Mekibat la ding tau, “Alipnan na ka pin ning demonyu! Ninu wari ing bisang makamate keka?” 21 Pekibatan na lang Jesus, “Metung pa mung bage ing depat ku at pigmulalan yu na. 22 Binie neng Moises kekayu ing Kautusan tungkul king sirkunsisyun (iti e ibat kang Moises, nune karing makatua yu) at magsirkunsisyun kayu agyang king Aldo ning Sabbath. 23 Nung sirkunsisyunan ye ing metung a anak king Aldo ning Sabbath ban matupad ing Kautusan nang Moises, obat mimimua kayu kanaku uling pepakayap keng lubus ing metung a tau king Aldo ning Sabbath? 24 Tuknang kayung mamatul agpang mu king akakit yu, nune matul kayu ketang matulid.” 25 Ngarang migsalita ding mapilan a tau Jerusalem, “Aliwa iti ing taung buri dang paten? 26 Pagumasdan ye, magsalita yang hayagan at ala lang asabi laban keya! Pota galang balu ra na ding pamuntuk king ya ing Cristo? 27 Alang makibalu metung man king lugal a panibatan na potang datang ya ing Cristo; oneng balu tamu nung nukarin ya ibat ing taung iti.” 28 Inya king pamanuru nang Jesus kilub ning Templo matimid nang sinabi, “Talaga kayang balu yu ko at balu yu nung nukarin ku menibat? E ku dinatang king sarili kung kaburian. Itang mitubud kanaku tutu ya; oneng e ye balu. 29 Aku balu ke uling ibat ku keya at ya ing mitubud kanaku.” 30 Uli na niti, buri deng dakpan; oneng alang dinakap keya uling e pa miras ing oras na. 31 Makanyan man dakal la karing tau ding meniwala kang Jesus at ngarang sinabi, “Potang datang ne ing Cristo, gawa ya kayang dakal pang milagru kesa karing gewa na ning taung iti?” 32 Dimdam da ring Pariseo ing babalita da ring tau tungkul kang Jesus, at ding pamuntuk da ring pari, at ding Pariseo mitubud lang guardia ba reng dakpan. 33 Inya sinabi nang Jesus, “Akayabe yu ku king ditak na mung panaun at mibalik na ku ketang mitubud kanaku. 34 Panintunan yu ku oneng e yu ku akit; nung nu ku munta e kayu makapunta.” 35 Ngarang misabisabi ding pamuntuk da ring Judio, “Nukarin ya kaya munta? Obat e ta ya malyaring akit? Munta ya kaya karing Judio a manuknangan karing siudad da ring Griego? Turu ya kaya karing Griego? 36 Nanu ing buri nang sabian king pamagsalita nang ‘Panintunan yu ku, oneng e yu ku akit,’ at ‘Nung nu ku munta e kayu makapunta?’ ” 37 King tauling aldo, ing maragul diling aldo na ning piesta, tinalakad ya i Jesus at sinabi nang masikan, “Nung ing ninuman kakau ya, lumapit ya kanaku at minum. 38 Agpang king sasabian na ning kasulatan, ‘Ing maniwala kanaku, manibat king pusu na magus la ding batis ning mabie danum.’ ” 39 Iti sinabi na tungkul king Espiritu a tanggapan ding maniwala keya. E ya pa miyabie kanita ing Espiritu uling e ya pa mipaligayan i Jesus. 40 Dakal la ding taung mekaramdam kaniti at sinabi ra, “Tune pin ya ing Propeta!” 41 Ngara naman ding aliwa, “Ya pin ing Cristo!” Oneng ding aliwa sinabi ra, “Manibat ya wari Galilea ing Cristo? 42 Sasabian na ning kasulatan king ing Cristo manibatan ya king lahi nang David at manibatan ya Betlehem, ing balen nung nu ya menuknangan i David.” 43 Inya misagsag la ding tau tungkul kang Jesus. 44 Buri da ring mapilan ing dakpan de, oneng alang dinakap keya. 45 Migbalik la ding guardia karing pamuntuk da ring pari at Pariseo. Ngarang kinutang, “Baket e ye dela keti?” 46 Mekibat la, “Ala pang taung miniabing anti ing taung iti!” 47 Kitang da ring Pariseo karela, “Ikayu man alinlang na na kayo? 48 Atin na waring pamuntuk ding Judio o metung mu man Pariseo a meniwala na kang Jesus? 49 Ala lang balu ding dakal a taung den king Kautusan nang Moises, inya makasumpa la!” 50 Ing metung karela, i Nicodemo, itang minta kang Jesus king misan a bengi, migsalita ya karela. 51 Ngana, “Agpang king Kautusan tamu, e ta ya sukat atulan ing metung a tau anggang e tamu pekiramdaman at abalu ing depat na.” 52 Pekibat da kang Nicodemo, “Ika man tau ka Galilea? Pagaralan me ing Kasulatan at akit mu king alang lunto propeta a tau Galilea.” [ 53 Minuli ya ing balang metung karela king sarili nang bale,
1 oneng minta ya i Jesus king Bunduk ding Olibo. 2 At kabukasan abak a maranun minta yang pasibayu king Templo. Lepitan de ring sablang tau karin. Linukluk ya i Jesus at tiru na la. 3 Dela re king arap na ding talaturu ning Kautusan at ding Pariseo ing metung a babaing merakap makipangalugud. Pepatalakaran de ing babai king arap da 4 at ngara kang Jesus, “Maestro, merakap ya ing babaing iti a makipangalugud. 5 Agpang king Kautusan, inutus na kekatamung Moises king ing anti kaniting babai paten ya king basibas batu. Nanu ing asabi mu tungkul keya?” 6 Sinabi ra iti ba reng pakirakpan; ban atin lang abusbus laban kang Jesus. Dinuku ya i Jesus at king kapamilatan na ning taliri na sinulat ya king gabun. 7 Sigiran de king karelang pamangutang; inya inarapan na lang Jesus at sinabi na karela, “Ing ninuman alang kasalanan kekayu ya ing munang masibas keya.” 8 Dinuku yang pasibayu at sinulat ya king gabun. 9 Inyang dimdam da iti meko lang tunggal-tunggal, megumpisa king matuang dili. I Jesus na mu ing melakuan at ing babaing makatalakad arap na. 10 Minatna ya i Jesus at ngana king babai, “Nu la karin? Ala waring mitagan metung man ban matul keka?” 11 Nganang mekibat, “Ala pu, ginu.” Nganang Jesus, “Aku man, e ra ka atulan. Mako na ka at e na ka mikakasalang pasibayu.”] 12 Pasibayu yang migsalita i Jesus karing Pariseo. Ngana, “Aku ing sulu na ning yatu. E ya lumakad king dalumdum ing tutuki kanaku, nune mika sulu yang babie bie.” 13 Ngara ding Pariseo, “Ika mu ing patutu tungkul king sarili mu; e tutu ing sasabian mu.” 14 Pekibat nang Jesus, “Agyang aku ing patutu tungkul king sarili ku ing pamipatutu ku katutuan uling balu ku nung nu ku menibat at nung nu ku munta. Oneng e yu balu nung nu ku menibat at nung nu ku munta. 15 Mamatul kayu agpang king pamanatul tau; oneng aku ala kung atulan ninuman. 16 Agyang munie kung kayatulan, ing atul ku katutuan uling e mu akung dili ing mamatul, nune aku at ing Ibpang mitubud kanaku. 17 Makasulat king kekayung Kautusan king matanggap bilang katutuan ing pamipatutu ding adua katau. 18 Patutu ku tungkul king sarili ku at ing Ibpang mitubud kanaku patutu ya naman tungkul kanaku.” 19 Inya kitang da, “Nu ya karin ing Ibpa mu?” Mekibat ya i Jesus, “E yu ku balu ni e ye balu i Ibpa ku. Nung balu yu ku, balu ya naman ing Ibpa ku.” 20 Sinabi na lang (la) deting amanu Jesus king lugal a pibaldugan ain kabang tuturu ya king Templo. Oneng alang dinakap kang Jesus uling e pa dinatang ing oras na. 21 Pasibayu nang sinabi karela, “Mako ku at panintunan yu ku, oneng mate kayu king kekayung kasalanan. E kayu makapunta ketang nung nu ku munta.” 22 Ngara ding Judio, “Magpakamate ya kaya? Ita kaya ing sangkan nung inya sinabi nang ‘E kayu makapunta ketang nung nu ku munta’? ” 23 Mekibat ya i Jesus, “Ibat kayu keti sulip; aku ibat ku babo. Ibat kayu king yatung iti; aku ali ku. 24 Inya sinabi ku kekayu king mate kayu karing kasalanan yu. Talagang mate kayu karing kasalanan yu, nung e kayu maniwala king ‘Aku pin Ya’.” 25 Inya kitang da kang Jesus, “Ninu wari ika?” Pekibat nang Jesus, “Aku itang sinabi ku na kekayu manibat na king kapupurmeruan. 26 Dakal ku sukat sabian at atulan tungkul kekayu. Oneng ing mitubud kanaku tutu ya at ing dimdam ku keya ya mu ing sasabian ku king yatu.” 27 E ra aintindian king magsalita ya karela tungkul king Ibpa. 28 Inya sinabi nang Jesus, “Potang ikua yu neng tinas ing Anak ning Tau, kanita yu abalu king ‘Aku pin Ya’; at king ala kung daraptan king sarili kung upaya nune magsalita ku agpang king tiru na kanaku ning Ibpa. 29 Kayabe ke ing mitubud kanaku; e na ku likuan dili-dili uling daraptan kung parati ing makaibie tula keya.” 30 Meniwala la ding dakal a mekaramdam karing bage a sinabi nang Jesus. 31 Inya sinabi nang Jesus karing Judiong meniwala keya, “Nung tuparan yu ing tuturu ku, tune kayu ping alagad ku 32 at abalu yu ing katutuan at gawan na kayung malaya ning katutuan.” 33 Pekibat da kang Jesus, “Lahi na keng Abraham at kapilan man e ke pa me-ipus kenu man. Makananu mung asabing ‘Maging malaya kami’?” 34 Mekibat ya i Jesus karela, “Ing katutuan sasabian ku kekayu: ing balang mikakasala ipus ne ning kasalanan. 35 E ya manatili ing ipus king pibalebale kapilan man, oneng manatili ya ing anak kapilan man. 36 Nung ing Anak gawan na kayung malaya tune ping malaya kayu. 37 Balu ku king lahi na kayung Abraham; makanyan man buri yu kung paten uling alang lugal ing tuturu ku karing pusu yu. 38 Sasabian ku ing ikit ku king kanakung Ibpa, oneng daraptan yu ing kekayung dimdam king kekayung tata.” 39 Pekibat da kang Jesus, “I Abraham ya ing tatang mi.” Nganang Jesus karela, “Nung anak na kayung Abraham, depat yu sa ing dapat nang Abraham. 40 Oneng ngeni buri yu kung paten; akung taung maniabi kekayu king katutuan a dimdam ku king Dios. E anti kanyan ing depat nang Abraham! 41 Ing daraptan yu kalupa na ning daraptan na ning sarili yung tata.” Pekibat da kang Jesus, “E ke anak king lual; atin keng metung a tata, ing Dios.” 42 Nganang Jesus karela, “Nung ing Dios ya ing kekayung Tata, sukat ing luguran yu ku uling dinatang kung menibat king Dios. E ku dinatang king sarili kung kaburian, nune ya ing mitubud kanaku. 43 Baket e yu aintindian ing sasabian ku? Uling e yu atanggap ing sasabian ku. 44 Ing diablo ya ing tata yu at ing buri nang tata yu ya ing buri yung daptan. Makamate ya manibat na king minuna at kalaban ne ning katutuan uling alang katutuan keya. Neng maglaram ya ing diablo, magsalita ya agpang king sarili nang katutubu, uling malaram ya at ya ing tata na ning kalaraman. 45 Oneng sasabian ku ing katutuan, inya e yu ku paniwalan. 46 Ninu kekayu ing makapatutu king mikasala ku? Nung katutuan ing sasabian ku, baket e yu ku paniwalan? 47 Ing menibat king Dios makiramdam ya karing amanu na ning Dios. Oneng e kayu ibat king Dios inya e kayu bisang makiramdam.” 48 Ngara ding Judio kang Jesus, “E ke wari tinud king sinabi ming Samaritano ka at alipnan na ning demonyu?” 49 Mekibat ya i Jesus, “E na ku alipnan ning demonyu, nune igagalang ke ing Ibpa ku, oneng ikayu e yu ku gagalangan. 50 Makanyan man, e ku panintunan ing sarili kung dangalan; ating metung a manintun kaniti at ya ing mamatul. 51 Ing katutuan sasabian ku kekayu: ing tutupad king tuturu ku e na takman kapilan man ing kamatayan.” 52 Ngara ding Judio, “Ngeni, siguradu na kami king alipnan na ka pin ning demonyu! Mete ya i Abraham, antimu rin ding propeta; makanyan man sasabian mu, ‘Ing tutupad king tuturu ku e na takman kapilan man ing kamatayan.’ 53 Maygit ka pa wari king tata ming i Abraham a mete na? At mete na la naman ding propeta. King pamalak mu ninu ika?” 54 Pekibat nang Jesus, “Nung parangalan ku ing sarili ku iti alang kabaldugan. Ing Ibpa ku ya ing parangal kanaku. Ya ing amanuan yung Dios yu. 55 Oneng ikayu kapilan man e ye balu, aku balu ke. Nung sabian kung e ke balu maging malaram kung kalupa yu. Oneng balu ke at tutuparan ku ing amanu na. 56 Metula ya i tata yung i Abraham inyang abalu na king akit na ing paniatang ku at ikit na iti at mesaya ya.” 57 Inya ngara ding Judio, “Ala ka pang limang pulung banua tua at ikit mu ne i Abraham?” 58 Mekibat ya i Jesus, “Ing katutuan sasabian ku kekayu: atyu na ku bayu ya mibait i Abraham.” 59 Inya kinangwa lang batu ban basibasan de i Jesus, oneng sinalikut ya at meko ya king Templo.
1 Kabang lalakad ya i Jesus ikit ne ing metung a lalaking bulag ibat na king pangabait na. 2 Kitang da ring alagad na, “Maestro, ninu ing makikasalanan king pangabait nang bulag—ing lalaking iti o ding pengari na?” 3 Mekibat ya i Jesus, “Bulag ya e uling mikasala ya o ding pengari na. Iti milyari ban king kapamilatan na mibulalag la ding dapat na ning Dios. 4 Kabang aldo pa sukat ta lang daptan ding dapat na nitang mitubud kanaku. Ing bengi daratang nung kapilan ala nang makapagobra. 5 Kabang atyu ku king yatu, aku ing sulu ning yatu.” 6 Inyang asabi na iti, linura ya king gabun at ginawa yang burak king kapamilatan na ning gabun at lura. At kiskas na ing burak karing mata na ning bulag. 7 Ngana, “Munta ka at manimu king Sibul ning Siloe.” (Ing Siloe mangabaldugan yang “Tinubud.”) Inya minta ya at menimu at mibalik yang manakit na. 8 Ngara ding kasiping nang bale at ding menakit keya inyang magpalimus ya, “Aliwa iti ing lalaking parating makalukluk at magpalimos?” 9 “Ya pin,” ngarang mekibat ding mapilan. “Aliwa ya, kalupa nia mu,” ngara naman ding aliwa. Oneng sinabi na ning bulag, “Aku ita.” 10 Kitnan de, “Makananu lang mesala ding mata mu?” 11 Pekibat na, “Ginawa yang burak ing taung ausan dang Jesus at kiskas na iti karing mata ku at sinabi na kanaku, ‘Munta ka king Siloe at manimu ka.’ Inya minta ku at menimu at menakit ku.” 12 Ngarang kinutang, “Nu ya karin?” Nganang mekibat, “E ku balu.” 13 Dela re karing Pariseo ing lalaking sadiang bulag. 14 Aldo Sabbath inyang ginawa yang burak i Jesus at pepasala ne mata. 15 Kitnan dia naman ding Pariseo nung makananu yang mesala mata. Nganang mekibat karela, “Kiskas na ing burak karing mata ku at menimu ku at ngeni manakit na ku.” 16 Ngara ding mapilan a Pariseo, “E ya king Dios ing taung ita uling e ya tutupad king Aldo ning Sabbath.” Oneng sinabi da ring mapilan, “Makananu yang makarapat ing taung makasalanan karing anti kareting milagru?” Milaban-laban ing sasabian da. 17 Inya pasibayu deng kitnan ing sadiang bulag. Ngara, “Ika naman, nanu ing asabi mu tungkul keya anti na ning pepasala na la ding mata mu?” Pekibat na, “Propeta ya.” 18 E la bisang maniwala ding Judio king sadia yang bulag at ngeni manakit ne anggang e da la inaus ding pengari na. 19 At kitnan da la, “Anak ye iti? Sasabian yu king mibait yang bulag. Nanu ing sangkan baket manakit ya ngeni?” 20 Mekibat la ding pengari na, “Balu mi king ya ing anak mi at king mibait yang bulag. 21 Oneng e mi balu nung makananu yang manakit na ngeni o nung ninu ing mekapasala karing mata na. Kutnan ye; atyu ne king idad at makapagsalita ya para king sarili na!” 22 Makanyan lang migsalita ding pengari na uling tatakut la karing Judio at uli na ning pikasundu da ring Judio king itiwalag de king sinagoga ing ninumang sumabi king i Jesus ya ing Cristo. 23 Inya ngara ding pengari na, “Kutnan ye; atyu ne king idad!” 24 Inya pasibayu deng inaus ing sadiang bulag at ngara keya, “Sabian mu ing katutuan arapan na ning Dios! Balu mi king makasalanan ya ing taung ita.” 25 Nganang mekibat, “E ku balu nung makasalanan ya o ali. Metung mu ing balu ku: kanita bulag ku, oneng ngeni manakit ku.” 26 Kitang da, “Nanu ing depat na keka? Makananu na lang pepasala ding mata mu?” 27 Pekibat na, “Sinabi ku na kekayu at e kayu bisang maniwala. Baket buri yung damdaman pasibayu? Bisa kayu namang maging alagad na?” 28 At ininsultu de, ngara, “Ika na sanang diling alagad na, oneng ikami alagad na kaming Moises. 29 Balu mi king migsalita ya ing Dios kang Moises, oneng tungkul king taung iti, e mi man balu nung nu ya ibat!” 30 Nganang mekibat ning taung mesala mata, “Yan ing makapagmulala! E yu balu nung nu ya ibat, makanyan man ya ing pepasala karing mata ku! 31 Balu tamu king e na la pakiramdaman ning Dios ding makasalanan, oneng pakiramdaman na la ding tune sasamba keya at tutupad king kaburian na. 32 Manibat na king pangalalang na ning yatu ala pang mibalitang mekapasala karing mata na ning taung mibait bulag. 33 Nung e ya ibat king Dios ing taung iti, ala yang arapat nanuman.” 34 Pekibat da, “Ikang mipanganak at meragul king kasalanan, ikang turu kekame?” At tiwalag de king sinagoga. 35 Abalitan nang Jesus king tiwalag de; inya inyang ikit ne sinabi na keya, “Maniwala ka wari king Anak ning Tau?” 36 Mekibat ya, “Ninu ya, ginu, ban paniwalan ke?” 37 Nganang Jesus, “Ikit mu ne at ya ing kapagsalita mu.” 38 Ngana ning lalaki, “Maniwala ku, Ginu!” At sinamba ya kang Jesus. 39 Sinabi nang Jesus, “Dinatang ku king yatung iti ban matul, ban manakit la ding bulag at mabulag la ding manakit.” 40 Dimdam da iti ding mapilan karing Pariseo a atyu karin kayabe na, at kitang da, “Ing buri mung sabian bulag kame?” 41 Mekibat ya i Jesus, “Nung bulag kayu ala kayu sanang kasalanan; oneng sasabian yu ngeni, ‘Manakit kami,’ inya manatili kayung makasalanan.”
1 “Ing katutuan sasabian ku kekayu: ing lulub king kural da ring tupa a e daralan king pasbul nune king aliwang paralan, ing taung ita mapanako ya at tulisan. 2 Oneng ing lulub king pasbul, ya ing pastul da ring tupa. 3 Ya ing bubuklatanan na ning bante pasbul. Pakiramdaman da ring tupa ing siwala na kabang ausan na la king lagyu ra at panimunan na la king paglual da. 4 At nung alual na na la ngan, manimuna ya karela at tukian de ring tupa uling balu re ing siwala na. 5 Oneng e re tukian ing aliwang tau, nune takasan de uling e re balu siwala ing aliwang tau.” 6 Sinabi neng Jesus iting talimhaga karela, oneng e ra aintindian ing buri nang sabian. 7 Inya pasibayu nang sinabing Jesus karela, “Ing katutuan sasabian ku kekayu: Aku ing pasbul na ning kural da ring tupa. 8 Mapanako la at tulisan ding sablang dinatang makauna kanaku, oneng ding tupa e da la pekiramdaman. 9 Aku ing pasbul. Miligtas ya ing ninumang lungub king kapamilatan ku. Malaya yang lungub at lual at makatagpu yang pastulan. 10 Daratang ya ing mapanako ba ya mung manako, makamate, at manyira. Dinatang ku ba lang mika bie—bie a labis-labis. 11 “Aku ing mayap a pastul. Makasadia yang mate ing mayap a pastul para karing tupa na. 12 Ing upahan, potang akakit neng daratang ing asung-gubat, darayu ya at tatakas uling upahan ya mu at uling e na la bandi ding tupa. Inya sagmitan na la ning asung-gubat at isalbag ding tupa. 13 Tatakas ya ing taung upahan uling upahan ya mu at ala yang malasakit karing tupa. 14 Aku ing mayap a pastul. Balu ku la ding kanaku at balu da ku ding kanaku, 15 nung makananung ing Ibpa balu na ku at ing Ibpa balu ke. At babie ku ing kanakung bie para karing tupa. 16 Atin kung aliwang tupa a ala pa keting kural. Kailangan ku la namang panimunan deti; at pakiramdaman da ing siwala ku. Maging metung nia mu ing kawan at metung ing pastul. 17 “Kaluguran na ku ning Ibpa uling makasadia kung ibie ing kanakung bie ba keng tanggapan pasibayu. 18 E ne akua ninuman kanaku iting bie, nune kusa keng babie iti. Atin kung upayang ibie at upayang kumang pasibayu kaniti. Iti ya ing utus na kanakung Ibpa ku.” 19 Pasibayu lang misagsag ding Judio uli da reting amanu. 20 Dakal la karela ding sinabi, “Alipnan ne ning demonyu! Sira ya buntuk! Baket pakiramdaman ye?” 21 Ngara naman ding aliwa, “E makapagsalitang anti kaniti ing alipnan na ning demonyu! Makapasala ya waring mata ing demonyu?” 22 Piesta na ning Pamitalaga king Templo kanita karin Jerusalem at panaun na ning dimla. 23 Atyu king Templo i Jesus; lakad-lakad ya king Balkon nang Solomon, 24 at pilupungnan de ring Judio. Ngara kang Jesus, “Angga kapilan ing ibili mu kami king pamikekelangan? Nung ika ing Cristo, sabian mung tapatan kekami.” 25 Mekibat ya i Jesus, “Sinabi ku na kekayu, oneng e kayu meniwala. Ding dapat a daraptan ku king lagyu nang Ibpa ku ilang patutu tungkul kanaku. 26 Oneng e kayu bisang maniwala uling e ra kayu tupa. 27 Makiramdam la king siwala ku ding kanakung tupa at akikilala ku la at tutuki la kanaku. 28 Dirinan ku lang bie alang angga at e la mipahamak kapilan man. Alang makasamsam kareti kanaku. 29 Ing Ibpa ku a minie kareti kanaku maygit ya karing sabla at alang makasamsam kareti king gamat nang Ibpa ku. 30 Aku at ing Ibpa metung kami mu.” 31 Pasibayu lang dinamput batu ding Judio ba reng basibasan. 32 Inya sinabi na karela, “Pepakitanan da kayung dakal a mayap a dapat ibat king Ibpa, isanu kareti ing sangkan ning pamamasibas yu kanaku?” 33 Pakibat da, “Babasibasan da ka e uli na ning mayap mung dapat, nune uli na ning pamaglapastangan mu king Dios! Uling magbansag kang Dios kabang metung ka mung tau!” 34 Mekibat ya i Jesus karela, “E wari makasulat king kekayung Kautusan, ‘Sinabi ku, dios kayu?’ 35 Nung ausan na lang dios ning Kautusan ding taung dininan na ning Dios king amanu na, e malyaring payalian ing kasulatan. 36 Pinili na ku ning Ibpa at tinubud keti king yatu. Makananu yung asabi kanaku ngeni ing lalapastanganan ke ing Dios uling sinabi kung ‘Aku ing Anak ning Dios?’ 37 Nung e ku la daraptan ding parapat ning Ibpa ku, e kayu sukat maniwala kanaku. 38 Nung daraptan ku la, agyang e kayu maniwala kanaku, karing mu mang dapat ku sukat kayung maniwala ban abalu yu at aintindian king ing Ibpa atyu kanaku at aku atyu ku keya.” 39 At pasibayu deng pekikuanan dakpan i Jesus, oneng ikua na lang apangilagan. 40 Pasibayu yang minta i Jesus king kasumangid na ning Ilug ning Jordan, king lugal nung nu ya minunang meminyag i Juan. Menatili ya karin. 41 At dakal lang tau ding minta kang Jesus. Ngara, “Ala yang depat a milagru i Juan, oneng tutu ing sablang bage sinabi na tungkul king taung iti.” 42 At dakal la ding taung meniwala kang Jesus karin.
1 Ating metung a taung masakit; Lazaro ing lagyu na. Tau ya Betania, ing balen nang Maria at ning kapatad nang i Marta. ( 2 I Maria ya ing mitugtug pabanglu at menamulis karing bitis na ning Ginu king kapamilatan na ning buak na. Kapatad ne i Lazaro, ing masakit.) 3 Inya pepabalita da ring mikapatad a babai kang Jesus ing anti kaniti: “Ginu, masakit ya ing kakaluguran mu.” 4 Inyang tinggap nang Jesus iting balita, sinabi na, “E na ikamate iting sakit; nune milyari iti para king ikaligaya na ning Dios ban mipaligayan ya ing Anak ning Dios king kapamilatan na niti.” 5 Kaluguran na lang Jesus di Marta, Maria at i Lazaro. 6 Inyang abalitan nang masakit ya i Lazaro, menatili ya pang aduang aldo king lugal nung nu ya karin. 7 Kaybat na nita, sinabi na karing alagad, “Tara, magbalik tamu Judea.” 8 Ngara ding alagad, “Maestro, bayu pamu buri da kang basibasan ding Judio; ngeni magbalik na ka na naman karin?” 9 Nganang Jesus karela, “E ya wari labing aduang oras ing patingapun? E ya mitakid ing ninumang lalakad king masala uling akakit na ing sala na ning yatu. 10 Oneng mitatakid ya ing ninumang lalakad king bengi uling alang sala keya.” 11 At ngana pa, “Matudtud ya ing kakaluguran tamung i Lazaro, oneng puntalan ke ba keng gisingan.” 12 Ngara ding alagad, “Ginu, nung matudtud ya, mipaldan ya.” 13 Ing buri nang sabian Jesus, mete ne i Lazaro; bala da ring alagad ing karaniwan a pamanudtud ing amanuan na. 14 Inya malino nang sinabing Jesus karela, “Mete ne i Lazaro. 15 Oneng king uli yu matula ku king ala ku karin ban maniwala kayu. Tara, puntalan ta ya.” 16 I Tomas a mayayaus Kambal, sinabi na karing kalupa nang alagad, “Tara, tukian ta ya ing Maestro ban nung mate ya, mate tamu munaman!” 17 Inyang miras ne i Jesus, abalu na king apat neng aldo mikutkut i Lazaro. 18 Malapit ya ing Betania king Jerusalem; ating atlung kilometru manibat karin. 19 At dakal lang Judio ding dinalo kari Marta at Maria ba da lang damayan uli na ning pangamate na ning kapatad da. 20 Panamdam nang Marta king daratang ya i Jesus, tinipa ya at seganan ne. Melakuan ya i Maria king bale. 21 Nganang Marta kang Jesus, “Ginu, nung atyu ka keti e ya sana mete ing kapatad ku! 22 Agyang ngeni balu ku king ibie na keka ning Dios ing nanumang aduan mu.” 23 Nganang Jesus kang Marta, “Mie yang pasibayu ing kapatad mu.” 24 Mekibat ya i Marta, “Balu ku king mie yang pasibayu king tauling aldo.” 25 Nganang Jesus, “Aku ing pamaniubling mebie at ing bie. Ing maniwala kanaku, agyang mate ya, mie yang pasibayu; 26 at ing ninumang mabibie at maniwala kanaku e mate kapilan man. Paniwalan mu ite?” 27 Nganang mekibat, “Wa, Ginu, paniwalan ku king ika ing Cristo, ing Anak ning Dios a datang keti king yatu.” 28 Pangasabi na niti, meko ya i Marta at inaus ne i Mariang kapatad na at sinitsit na, “Atyu ing Maestro, kukutang na ka.” 29 Panamdam nang Maria kaniti, memalagua yang tinikdo at selubungan ne. 30 (E pa miras kanita i Jesus king balen; atyu ya pa king lugal nung nu ne seganan Marta.) 31 Inyang ikit deng memalaguang tinikdo at linual, tikian de i Maria ding Judiong darame keya king bale. Bala ra munta ya king kutkutan ban manangis karin. 32 Miras ya king lugal nung nu ya karin i Jesus. Panakit na kang Jesus siniklaud ya i Maria king arap na at ngana, “Ginu, nung atyu ka keti e sana mete ing kapatad ku!” 33 Panakit nang Jesus king i Maria manangis ya at pati ding Judiong kayabe na, mengisnawa yang malalam at metagkil ya kapanamdaman. 34 Nganang kinutang Jesus karela, “Nu ye kitkut?” Mekibat la, “Mekeni, Ginu at lawan mu.” 35 Kiniak ya i Jesus. 36 Inya sinabi da ring Judio, “Talagang kaluguran ne i Lazaro!” 37 Oneng ngara ding mapilan, “Pepasala ne mata ing bulag! Baket pepaburen neng mete i Lazaro?” 38 Pasibayu yang mengisnawang malalam i Jesus at kaybat minta ya king kutkutan. Iti metung yang kueba a makatakap batung maragul. 39 Nganang Jesus karela, “Ilako ye ing batu.” Mekibat ya i Marta, ing kapatad na ning mete, “Ginu, mamau ne kanyan uling apat neng aldo makakutkut!” 40 Nganang Jesus, “E ku wari sinabi keka king nung maniwala ka akit mu ing ligaya na ning Dios?” 41 Inya leko re ing batu. Tinalanga ya banua i Jesus at ngana, “Ibpa, pasalamat ku king pakiramdaman mu ku. 42 Balu ku king pakiramdaman mu ku kapilan man, oneng sinabi ku iti king uli da ring taung atyu keti ba lang maniwala king ika ing mitubud kanaku.” 43 Pangasabi na niti, kinulait yang masikan. Ngana, “Lazaro, lumual ka!” 44 Linual ya ing mete; makabalut la ding gamat at bitis na king telang pamburul at makabalut yang imalan ing lupa na. Nganang Jesus karela, “Kalagan ye at paburen yeng lumakad.” 45 Uli na niti, meniwala la kang Jesus ding keraklan karing Judiong dinalo kang Maria at menakit king depat na. 46 Oneng minta la ding mapilan karela karing Pariseo at belita ra ing depat nang Jesus. 47 Inya ding Pariseo ampon ding pamuntuk da ring pari inawad dang mipulung ya ing Sanhedrin. Ngarang kinutang, “Nanu ing daptan tamu? Darapat yang dakal a milagru ing taung iti! 48 Nung paburen ta niang makanyan, maniwala la keya ding sabla at datang la ding tau Roma at lasakan de ing kekatamung Templo at ing kekatamung bansa!” 49 Oneng nganang migsalita ning metung karela, i Caifas, ing Pekapun ding Pari king banuang ita, “Ala kayung balu! 50 E yu man aisip king mayap para king balen ing metung ya mu ing mate kesa king malasak ya ing mabilug a bansa!” 51 Sinabi na iti e king sarili nang pamalak, nune bilang Pekapun ding Pari king banuang ita at inula na king mate ya i Jesus para king Israel. 52 At e mu para king bansang iti nune ban tipunan na lang anting metung mu ding makakalat nang anak ning Dios. 53 Inya manibat king aldong ita minisip na lang paralan ban apapate re i Jesus. 54 E ne linakad bulalagan i Jesus king Judea. Meko ya at minta king lugal a malapit king disyerto, king balen a mayayaus Efraim. Karin ya menatiling kayabe da ring alagad na. 55 Malapit na ing Piesta ning Pamaglagpus da ring Judio. Dakal lang taung ibat karing balen at baryu ding minukiat Jerusalem bayu magpiesta ban gampanan da ing seremonia na ning pamaglinis. 56 Panintunan de i Jesus at ngarang misabisabi kabang atyu la kilub ning Templo, “Nanu ing pamalak yu? Datang ya kaya king piesta o ali ya?” 57 Oneng inutus da ring pamuntuk da ring pari at ding Pariseo king ing ninumang makibalu nung nu ya karin i Jesus kailangan nang ipabalu karela ban reng aparakap.
1 Anam a aldo bayu ing Piesta ning Pamaglagpus, minta ya i Jesus king Betania, ing balen nang Lazaro a pepasublian nang mebie. 2 Pigsadia deng apunan karin. Sinaup yang migsilbi i Marta at metung ya i Lazaro karing kasulu nang Jesus king lamesa. 3 I Maria naman kinangwa yang kapitnang litrung mal a pabanglung purung nardo. Kiskusan ne bitis i Jesus at pinulis na la deti king buak na. Sinalingalngal ing banglu king kabilugan a bale. 4 Oneng i Judas Iscariote, ing metung karing alagad nang Jesus, itang magtaksil keya, sinabi na, 5 “Baket e mipisaling atlung dalan a salaping pilak iting pabanglu at mipamie la sa ding abli karing pakakalulu?” 6 Sinabi na iti e uling atin yang malasakit karing pakakalulu, nune uling mapanako ya; ya ing tesoreru da at kukupit ya karing salaping ingatan na. 7 Oneng nganang Jesus, “E ye pakialaman! Paburen yeng daptan na iti para king aldo na ning kanakung pangakutkut. 8 Kayabe yu la kabang panaun ding pakakalulu, oneng e kabang panaun ing kayabe yu ku.” 9 Abalitan da ring dakal a Judio king atyu Betania i Jesus. Inya minta la karin, e mu king uli na, nune ban akit dia naman i Lazaro a pepasublian nang mebie. 10 Binalak da ring pamuntuk ding pari king papate ria naman i Lazaro 11 uling king uli na dakal la ding Judiong kakawani karela at maniwala kang Jesus. 12 Kabukasan, abalitan da ring dakal a taung dinatang makipamiesta king datang ya i Jesus. 13 Memangua lang sangang palma at linual la ba reng salubungan. Ngarang kukulisak, “Purian ya ing Dios! Bendisyunan ne sa ning Dios ing daratang king lagyu ning Ginu!” 14 Ikit neng Jesus ing metung a biserung asno at sekian ne, antimo ing sasabian na ning kasulatan: 15 “Siudad ning Zion, e ka tatakut! Oyan, daratang ya ing ari mu, makasake ya king biserung asno!” 16 King oras a ita, e ra aintindian iti ding alagad; oneng inyang mipaligayan ne i Jesus kanita ra aganaka king iti misulat tungkul keya at king depat da iti para keya. 17 Minie lang patutu tungkul kaniti ding dakal a taung atyu inyang inaus neng lumual i Lazaro king kutkutan ampon pepasublian mebie. 18 Iti ya ing sangkan nung inya selubungan de i Jesus ding dakal a tau; abalitan da king ya ing dinapat kaniting milagru. 19 Inya ngara ding Pariseo king metung at metung, “Lawan yu, ala tamung akarapat! Tutukian de ring sablang tau!” 20 Ating mapilan a Griego karin a minta king piesta ban samba. 21 Linapit la deti kang Felipe a tau Betsaida, Galilea. Ngara, “Malyari mi yang akit i Jesus?” 22 Pintalan neng Felipe i Andres at sinabi na iti keya. At linapit la ilang adua kang Jesus at sinabi ra iti. 23 Pekibat nang Jesus, “Dinatang na ing oras ban mipaligayan ya ing Anak ning Tau. 24 Ing katutuan sasabian ku kekayu: subali mu nung manabu ya king gabun ing binutil pale at mate, manatili yang dili-dili. Nung mate ya, mamunga yang dakal. 25 Abating ne ning taung malugud king bie na ing bie na; oneng ing tanggi king bie na king yatung iti apapanatilian ne iti angga king bie alang angga. 26 Ing ninumang bisang sumuyu kanaku kailangan yang tuki kanaku; nung nu ku karin, karin ya naman ing talasuyu ku. Parangalan neng Ibpa ku ing ninumang susuyu kanaku. 27 “Ngeni mababalisa ku pamisip. Nanu ing sabian ku? Sabian ku wari, ‘Ibpa, iligtas mu ku king oras a iti?’ Ali, uling iti yang sangkan nung inya dinatang ku—ban dikilan ing kasakitan a iti. 28 Ibpa, parangalan me ing lagyu mu.” Kanita ing metung a siwalang ibat banua sinabi na, “Peparangalan ku ne at parangalan ke pang pasibayu.” 29 Dimdam da ring taung atyu karin iting siwala at ngara, “Menuldul!” Sinabi da naman ding aliwa, “Ating anghel a mekipagsalita keya!” 30 Mekibat ya i Jesus, “Meramdam ya ing siwalang iti e king uli ku, nune king uli yu. 31 Panaun na ban atulan ya ing yatung iti. Mitabi ne ngeni ing pamuntuk na niting yatu. 32 At potang itas da na ku babo ning yatu, ilapit ku la kanaku ding sablang tau.” ( 33 Sinabi na iti ban ipakilala na nung makananu deng ipapate.) 34 Ngarang mekibat ding tau, “Agpang king sasabian na ning Kautusan, ing Cristo manatili ya kapilan man. Inya makananu mung asabi king sukat yang itas ing Anak ning Tau? Ninu wari iting Anak ning Tau?” 35 Nganang Jesus karela, “Ditak nang panaun ing akayabe ye ing sala. Lumakad kayu kabang atyu kekayu ing sala, pota arakap na kayu ning dalumdum. E na balu ning lalakad king dalumdum nung nu ya pupunta. 36 Kabang atyu kekayu ing sala, maniwala kayu king sala ban maging talatuki na kayu ning sala.” Inyang asabi nang Jesus iti, meko ya at selikutan na la. 37 Agyang dakal ing milagrung depat na king akakit da, makanyan man e la meniwala keya. 38 Uli na niti, metupad ing sinabi nang propeta Isaias: “Ginu, ninu ing meniwala karing amanung dimdam da kekami? At kaninu na pepakilala ning Ginu ing upaya na?” 39 Iti yang sangkan nung inya e la meniwala, uling sinabi na namang Isaias: 40 “Binulag na la mata at pepasias a buntuk, ban e la manakit ding mata ra at e la makaintindi ding pamisip da, at e la mibalik a lub kaku ban pakayapan ku la.” 41 Sinabi nang Isaias iti uling ikit na ing ligaya nang Jesus at migsalita ya tungkul keya. 42 Makanyan man, agyang karing pamuntuk da ring Judio dakal la ding meniwala kang Jesus. Oneng e ra pepaulata ing pamaniwala ra uli na ning takut da karing Pariseo, pota itiwalag da la king sinagoga. 43 Buri da pa ing kapurian a ibat karing tau kesa king kapurian a ibat king Dios. 44 Sinabi nang matimid Jesus, “Ing maniwala kanaku maniwala ya e mu kanaku nune pati kanitang mitubud kanaku. 45 At ing manakit kanaku akakit nia naman itang mitubud kanaku. 46 Dinatang ku keti king yatu antimong sala ban ding sablang maniwala kanaku e na la manatili king dalumdum. 47 Nung ating makiramdam karing amanu ku at e na la tutuparan, e ke atulan, uling e ku dinatang ban atulan ke ing yatu, nune ban iligtas ke. 48 Ating matul king ninumang e tanggap kanaku at karing amanu ku. Ing amanung sinabi ku ya ing matul keya king tauling aldo! 49 Uling e ku migsalita king sarili kung kayupayan, nune ing Ibpang mitubud kanaku ya ing minutus nung nanung sabian ku at ipabalu kekayu. 50 At balu ku king babie bie alang angga ing utus na. Inya ing inutus nang sabian ku ning Ibpa ya ing sasabian ku.”
1 Bespera na kanita ning Piesta ning Pamaglagpus. Balu nang Jesus king dinatang na ing oras na ban mako ya keti king yatu at mibalik ne king Ibpa. Kaluguran na la ding bandi na a atyu king yatu at liguran na la angga king kawakasan. 2 Kasulu na lang Jesus ding alagad na king apunan. Alulan na na ning diablo king isip nang Judas Iscariote a anak nang Simon ing pamagtaksil kang Jesus. 3 Balu nang Jesus king ing sablang upaya binie na na ning Ibpa keya at king ibat ya king Dios at papunta ya king Dios. 4 Tinalakad ya i Jesus, likas ne ing piblas na at bebatan na ing sarili na king tualya. 5 Kaybat, mitugtug yang danum king palanggana at pegumpisan na lang inos a bitis ding alagad. At pinulis na la king tualyang makababat king awakan na. 6 Nganang Simon Pedro inyang lapitan neng Jesus, “Ginu, ikang manos karing bitis ko?” 7 Pekibat nang Jesus, “E mu pa aintindian ing daraptan ku ngeni, oneng bandang tauli aintindian mu.” 8 Sinabi nang Pedro, “E ku la malyaring paos ding bitis ku keka!” Pekibat nang Jesus, “Nung e ka paos bitis kanaku, ala kang pangataid kanaku.” 9 Sinabi nang Simon Pedro, “Ginu, nung makanyan, e mu ding bitis ku ilang wasan mu nune pati na ding gamat ku at ing buntuk ku!” 10 Nganang Jesus, “E ne kailangan manos ing mindilu na, subali karing bitis na, uling malinis ne mabilug a katawan. At malinis na kayu, oneng e ikayu ngan.” ( 11 Uling balu nang Jesus nung ninung magtaksil keya; inya sinabi na, “E ikayu ngan malinis na kayu.”) 12 Inyang aos na na la bitis at asulud na nang pasibayu ing piblas na migbalik ya king lamesa. Nganang kinutang karela, “Aintindian yu ing depat ku kekayu? 13 Ausan yu kung Maestro at Ginu at tinud kayu; uling makanyan ku pin. 14 Nung akung kekayung Ginu at Maestro inos da kayu bitis, ikayu man sukat kayung mipapanos bitis. 15 Dininan da kayung alimbawa ban daptan yu naman ing anti ing depat ku kekayu. 16 Ing katutuan sasabian ku kekayu: e ya maygit ing ipus king panginuan na ni e ya maygit ing tinubud king mitubud keya. 17 Balu yu la deting bage at mapalad kayu nung tuparan yu la! 18 “E para kekayu ngan ing sasabian ku. Balu ku la ding kanakung pinili. Oneng sukat matupad ing sasabian ning kasulatan, ‘Pildak na ku ning pepakan ku.’ 19 Ngeni pa sasabian ku na iti kekayu ban nung mapalyari na, paniwalan yu king ‘Aku pin Ya.’ 20 Ing katutuan sasabian ku kekayu: ing tatanggap king ninumang tinubud ku, akung tatanggapan na at ing tatanggap kanaku tatanggapan ne itang mitubud kanaku.” 21 Inyang asabi nang Jesus iti, melingasngas ya pilubluban at nganang migtapat, “Ing katutuan sasabian ku kekayu: pagtaksilan na ku ning metung kekayu.” 22 Mipaglalawe la ding alagad at e ra balu nung ninu ing amanuan na. 23 Makahilig yang malapit kang Jesus ing pakamalan nang dili karing alagad na. 24 Sininialan neng Simon Pedro at ngana, “Ikutang mu na mo keya nung ninu ing amanuan na.” 25 Inya linapit ya kang Jesus at kitang na, “Ginu, ninu ing amanuan mu?” 26 Pekibat nang Jesus, “Isoso ke ing tinape at ing dinan ku kaniti, ya ita.” At inyang asoso na ne ing tinape, inabut ne kang Judas, ing anak nang Simon Iscariote. 27 Inyang atanggap na neng Judas ing tinape, linub ya keya i Satanas. Nganang Jesus, “Daptan mu nang agad ing sukat mung daptan!” 28 Oneng alang makibalu metung man karing kasulu na nung baket sinabi na iti. 29 Uling i Judas ya ing talaingat karing salapi ra, ating minisip king pasaliwan neng Jesus king kailangan da para king piesta o parinan na lang limus ding pakakalulu. 30 Inyang apangan na neng Judas ing tinape, agad neng meko. Bengi na kanita. 31 Nganang Jesus kalako nang Judas, “Ngeni mipaligayan ne ing Anak ning Tau at king kapamilatan na mipaligayan ya ing Dios. 32 Nung king kapamilatan na mipaligayan ya ing Dios, ing Dios naman paligayan neng agad ing Anak ning Tau. 33 Anak ko, ditak nang panaun ing akayabe yu ku. Panintunan yu ku oneng sabian ku kekayu ngeni itang sinabi ku karing Judio, ‘E kayu makapunta king puntalan ku.’ 34 Babie ke kekayu ing metung a bayung kautusan: mikakalugud kayu. Nung makananu da kayung liguran, makanyan kayu namang mikakalugud. 35 Abalu da ring sablang tau king alagad da kayu, nung mikakalugud kayu.” 36 Nganang kinutang Simon Pedro, “Ginu, nu ka munta?” Mekibat ya i Jesus, “E ka makatuki ngeni kanaku ketang puntalan ku, oneng kaybat makatuki ka.” 37 Nganang pasibayung kinutang Pedro, “Ginu, obat e ku makatuki keka ngeni? Idame ku ing bie ku para keka!” 38 Mekibat ya i Jesus, “Idame mu ing bie mu kanako? Ing katutuan sasabian ku keka: alingad mu na kung mekatatlu bayu ya tulauk ing tatyo.”
1 Nganang sinabing Jesus karela, “E kayu sukat mababalisa. Maniwala kayu king Dios at maniwala kayu naman kanaku. 2 Ating dakal a kuartu king bale nang Ibpa ku. Nung e mu makanyan e ku sabian iti kekayu. Mako ku ban magsadiang lugal para kekayu. 3 At nung miras na ku at mekapagsadiang lugal para kekayu, mibalik kung pasibayu keti at ituki da kayu ban nung nu ku karin, karin kayu naman. 4 At balu yu ne ing dalan papunta king pupuntalan ku.” 5 Nganang Tomas, “Ginu, e mi man balu nung nu ka munta, makananu mi yang balu ing dalan?” 6 Pekibat nang Jesus, “Aku ing dalan, ing katutuan, at ing bie. Alang malyaring miras king Ibpa nung e mu king kapamilatan ku. 7 Nung balu yu ku, balu ya naman ing Ibpa. Manibat ngeni balu yu ne at ikit yu ne.” 8 Sinabi nang Felipe, “Ginu, ipakit me kekami ing Ibpa at managyu na iti kekami.” 9 Mekibat ya i Jesus, “Felipe, kalambat yu na kung kayabe e mu ku pa balu? Ing menakit kanaku, ikit na ne ing Ibpa. Baket sinabi mung ‘Ipakit me kekami ing Ibpa’? 10 E ka wari maniwala king atyu ku king Ibpa at ing Ibpa atyu kanaku? E la manibat kanaku ding amanung sasabian ku kekayu. Gagawan na ning Ibpang atyu kanaku ing obra na. 11 Maniwala kayu kanaku: atyu ku king Ibpa at atyu kanaku ing Ibpa. Nung e kayu bisang maniwala king sasabian ku, maniwala kayu king uli da ring dapat ku. 12 Ing katutuan sasabian ku kekayu: ing maniwala kanaku makarapat ya naman karing dapat a daraptan ku, at maygit pa kareti uling munta ku king Ibpa. 13 Ing nanumang aduan yu king lagyu ku daptan ku ban mipaligayan ya ing Ibpa king kapamilatan na ning Anak. 14 Nung maniawad kayung nanuman king lagyu ku, daptan ku. 15 “Nung kaluguran yu ku, pamintuan yu la ding utus ku. 16 Maniawad ku king Ibpa at dinan na kayung Talasaup a akayabe yu kapilan man. 17 Ya ing Espiritu na ning katutuan a e na atanggap ning yatu uling e ne akakit at e ne balu. Oneng balu ye uling akayabe ye at manuknangan ya kekayu. 18 “E ra kayu lakuan dili-dili; mibalik ku kekayu. 19 Saguli na mu at e na na ku akit ning yatu, oneng akit yu ku; uling mabie ku, ikayu man mie kayu. 20 Abalu yu king aldong ita king atyu ku king Ibpa at ikayu atyu kayu kanaku, nung makananu kung atyu kekayu. 21 “Ing tatanggap karing utus ku at tutupad kareti ya ing malugud kanaku. At luguran neng Ibpa ku itang malugud kanaku. Luguran ke at ipakilala ku keya ing kanakung sarili.” 22 Kitnan neng Judas (aliwa ing Iscariote), “Ginu, baket kekami ka mu pakilala at e king yatu?” 23 Pekibat nang Jesus, “Pamintuan na la ning lulugud kanaku ding amanu ku; luguran neng Ibpa ku at i Ibpa ku at aku manuknangan ke keya. 24 E tutupad karing amanu ku ing e lulugud kanaku. E kanaku ing amanung dimdam yu nune ibat king Ibpang mitubud kanaku. 25 “Sinabi ku la deting bage kekayu kabang kayabe yu ku pa. 26 Oneng ing Talasaup, ing Banal a Espiritu a itubud na ning Ibpa king lagyu ku, ya ing mituru kekayu king sablang bage. Paganaka na kekayu ing sablang sinabi ku kekayu. 27 “Ing kapayapan lalakuan ku kekayu; ing kanakung kapayapan babie ku kekayu, ing kapayapan a e na kalupa ning babie ning yatu. E kayu sukat mababalisa o mitakutan man. 28 Dimdam yung sinabi ku, ‘Mako ku, oneng mibalik ku naman kekayu.’ Nung liguran yu ku, sukat kayung tumula king munta ku king Ibpa uling maygit ya kanaku ing Ibpa. 29 Sinabi ku na iti ngeni kekayu bayu pa mapalyari ban maniwala kayu potang mapalyari na. 30 E ku na pakakaban pa ing sabian ku kekayu uling daratang ne ing pamuntuk na ning yatung iti. Ala yang upaya kanaku; 31 oneng daratang ya ban akilala na ning yatu king kaluguran ke ing Ibpa at king daraptan ku ing yuyutus na kanaku. “Talakad na kayu, tara na.
1 “Aku ing tune tanaman a ubas at ing Ibpa ku ya ing mananaman. 2 Pupututan ne ing balang sanga kung e mamunga at lilinisan ne ing balang sangang mamunga ban lalu ya pang mamunga. 3 Malinis na kayu ngeni uli na ning amanung sinabi ku kekayu. 4 Manatili kayu kanaku at manatili ku kekayu. E ya makapamunga ing metung a sanga king sarili na; makapamunga ya mu nung manatili yang makataid king tanaman a ubas. E kayu makapamunga nung e kayu manatili kanaku, antimo ing sanga e ya makapamunga nung e makataid king tanaman a ubas. 5 “Aku ing tanaman a ubas, ikayu ding sanga. Ing manatili kanaku at aku keya, mamunga yang dakal; uling ala kayung arapat nanuman, nung makakawani kayu kanaku. 6 Mangari ya ing e manatili kanaku king metung a sangang miyugse at langi ya. Titipunan la ding anti kareting sanga at iyugse king api at maduluk la. 7 Nung manatili kayu kanaku at ding amanu ku manatili la kekayu, aduan yu itang nanumang buri yu at miyabie kekayu. 8 Mipaligayan ya ing Ibpa ku, nung mamunga kayung dakal at king makanyan a paralan maging alagad da kayu. 9 Nung makananu na kung liguran ning Ibpa, makanyan da kayu namang liguran. Manatili kayu king lugud ku. 10 Nung tuparan yu la ding utus ku, manatili kayu king lugud ku, antimo nung makananu kung tutupad karing utus nang Ibpa ku at manatili ku king lugud na. 11 “Sinabi ku la kekayu deting bage ban manatili kekayu ing tula ku at miganap ing tula yu. 12 Iti ya ing utus ku: mikakalugud kayu anti ing pamaglugud ku kekayu. 13 Ala nang lugud a maygit pa kesa ketang ibie na ning metung a tau ing bie na para karing kakaluguran na. 14 Kakaluguran da kayu, nung tuparan yu la ding utus ku. 15 E da na kayu ausan ipus, uling e na balu ning ipus ing daraptan na ning panginuan na. Inya inaus da kayung kakaluguran uling pepabalu ku kekayu ing sablang dimdam ku kang Ibpa ku. 16 E yu ku pinili, nune aku ing memili at tinuldu kekayu ban lumual kayu at mamunga karing bungang manatili. King uli na niti, nanumang aduan yu king Ibpa king lagyu ku, ibie na kekayu. 17 Iti ya ing yuyutus ku kekayu: mikakalugud kayu. 18 “Nung kesaman na kayu ning yatu, sukat yung ganakan king minuna na na kung kesaman. 19 Nung para king yatu kayu, luguran na kayu ning yatu anting keya. Oneng e kayu para king yatu, nune pinili da kayung ibat king yatu, inya kasaman na kayu ning yatu. 20 Ganakan yu ing sinabi ku kekayu: ‘E ya maygit ing ipus king panginuan na.’ Nung ligaligan da ku, ligaligan da kayu naman. Nung tiparan da ing amanu ku, tuparan da naman ing kekayu. 21 Oneng iti ngan daptan da kekayu uli ku; uling e re akikilala ing mitubud kanaku. 22 E la sana mikasala nung e ku dinatang at migsalita karela; oneng ngeni ala lang asangkan king karelang kasalanan. 23 Ing masama kanaku kasaman nia naman i Ibpa ku. 24 Nung ding dapat a e na agawa ning ninuman e ku la depat libutad da, ala la sanang kasalanan. Oneng ikit da ing depat ku at pikasaman da ku ampon i Ibpa ku. 25 Iti mepalyari ban matupad ing amanung makasulat king karelang Kautusan: ‘Pikasaman da kung alang sangkan.’ 26 “Oneng datang ya ing Talasaup, ing Espiritu na ning katutuan a manibat king Ibpa. Itubud ke kekayu ibat king Ibpa at ya ing munie patutu tungkul kanaku. 27 At ikayu man munie kayung patutu tungkul kanaku uling akayabe da kayu manibat na king kapupurmeruan.
1 “Sinabi ku iti kekayu ban e kayu milako pamanalig kanaku. 2 Itiwalag da kayu karing sinagoga. Datang ing panaun potang ing ninumang makamate kekayu isipan na king susuyu ya king Dios. 3 At daptan da iti uling e re balu ing Ibpa ni e ra ku balu. 4 Sinabi ku la deting bage kekayu ban nung datang na ing oras a daptan da iti, aganaka yu king sinabi ku na la kekayu. “E ku la sinabi deting bage kekayu kanitang minuna uling kayabe yu ku pa. 5 Oneng ngeni munta na ku ketang mitubud kanaku. Metung man kekayu alang mangutang nung nu ku munta. 6 Malungkut kayu uling sinabi ku la ngeni deting bage. 7 Ing katutuan sasabian ku kekayu: ikakayap yu ing paglako ku; uling nung e ku mako, e ya datang kekayu ing Talasaup. Nung mako ku, itubud ke kekayu. 8 At paniatang na, pakilala na karing tau keti king yatu nung isanu ing kasalanan, nung isanu ing matulid at ing kayatulan na ning Dios. 9 Tungkul king kasalanan: uling e la meniwala kanaku. 10 Tungkul naman king matulid: uling munta ku king Ibpa at e yu na ku akit. 11 At tungkul king kayatulan na ning Dios: uling miyatulan ne ing pamuntuk na ning yatung iti. 12 “Dakal ku pa buring sabian kekayu, oneng e yu pa agyung paki-intindian ngeni. 13 Saupan na kayu paniatang na ning Espiritu ning katutuan ban aintindian yu ing sablang katutuan. Uling e ya magsalita king sarili na, nune magsalita ya kekayu king dimdam na at sabian na la ding bage datang. 14 Paligayan na ku uling manibatan kanaku ing sablang sabian na kekayu. 15 Ing sablang atyu king Ibpa, kanaku; inya sinabi kung ‘Ing sablang sabian na kekayu manibatan kanaku.’ 16 “Saguli na mu at e yu na ku akit at kaybat na ning ditak a panaun akit yu kung pasibayu.” 17 Ngarang mipapagsalita ding mapilan karing alagad, “Nanu kaya ing buri nang sabian king ‘Saguli na mu e yu na ku akit, at kaybat na ning ditak a panaun akit yu kung pasibayu’ at ‘Munta ku king Ibpa’? 18 Nanu kaya ing buri nang sabian ning ‘Saguli na mu’? E tamu aintindian ing sasabian na!” 19 Balu nang Jesus king buri deng kutnan, inya ngana karela, “Iti wari ing kukutang yu: nung nanu ing buri kung sabian tungkul king sinabi kung ‘Saguli na mu e yu na ku akit, at kaybat ning ditak a panaun akit yu kung pasibayu’? 20 Ing katutuan sasabian ku kekayu: tumangis kayu at lungkut, oneng tumula ya ing yatu. Lungkut kayu, oneng miyalilan tula ing lungkut yu. 21 Neng manganak ya ing metung a babai, lulungkut ya uling dinatang na ing oras ning pamagkasakit na. Potang abait na ne ing anak na, e na na agaganaka ing kasakitan a delanan na; tumula ya uling abait na ne king yatu ing metung a anak. 22 Makanyan munaman kekayu: malungkut kayu ngeni, oneng pakikitan da kayung pasibayu, at mikatmuan la king tula ding pusu yu. E na adayu ning ninuman ing tula yu. 23 “King aldo ita, ala na kayung aduan nanuman kanaku. Ing katutuan sasabian ku kekayu: nung maniawad kayung nanuman king Ibpa king lagyu ku, ibie na iti kekayu. 24 Angga man ngeni ala kayu pang inawad king lagyu ku; maniawad kayu at mirinan kayu ban miganap ing tula yu. 25 “Sinabi ku la kekayu deting bage king kapamilatan da ring talimhaga. Oneng datang ing panaun a e na ku magsalita kekayu king kapamilatan da ring talimhaga, nune magsalita kung malino kekayu tungkul king Ibpa. 26 King aldo ita, maniawad kayu king lagyu ku, at e ku sasabian king aku ing maniawad king Ibpa para kekayu, 27 uling ing Ibpa mismu kaluguran na kayu. Kaluguran na kayu uling liguran yu ku at meniwala kayung ibat ku king Ibpa. 28 Ibat ku king Ibpa at dinatang ku king yatu. Ngeni lalakuan ku ne ing yatu at mibalik na ku king Ibpa.” 29 Ngara ding alagad na, “Ngeni magsalita na kang malino at e na ka gagamit talimhaga! 30 Balu mi na ngeni king balu mu ing sabla, at e na kailangan ing kutnan na ka ning ninuman. Uli na niti, paniwalan mi king menibat ka king Dios.” 31 Mekibat ya i Jesus karela, “Maniwala na kayu ngene? 32 Daratang ing oras, at makaras na ing misalbag-salbag kayu; muli ya ing balang metung king sarili nang bale at lakuan yu kung magdili-dili. Oneng e ku tune magdili-dili uling kayabe ke ing Ibpa. 33 Sinabi ku la deting bage ban mika kapayapan kayu king pamakiabe yu kanaku. Mika kasakitan kayu keti king yatu; oneng magpakatatag kayu! Migtagumpe na ku king yatu!”
1 Inyang asabi na la deting amanu tinalanga ya banua i Jesus at ngana, “Ibpa, dinatang na ing oras; paligayan me ing Anak mu ban apaligayan na ka ning Anak. 2 Uling dininan meng upayang sumakup karing sablang tau ban munie bie alang angga karing sablang binie mu keya. 3 Iti ya ing bie alang angga: ing akilala ra ka, ikang bukud ing tune Dios at i Jesu-Cristo a kekang tinubud. 4 Pepaligayan da ka keti king yatu; inari ku ing obrang pepagawa mu kanaku. 5 At ngeni, Ibpa, paligayan mu ku king keka mu ring kaligayan a sadiang atyu kanaku king pangayabe ku keka bayu ya melalang ing yatu. 6 “Pepakilala da ka karing taung binie mu kanaku ibat king yatung iti. Keka la, binie mu la kanaku, at tiparan da ing amanu mu. 7 Ngeni balu da king ing sablang binie mu kanaku ibat keka, 8 uling tiru ku la king amanung tinggap ku keka at tinggap da iti. Abalu ra king tune kung menibat keka at meniwala la king tinubud mu ku. 9 “Ipanalangin ku la. Manalangin ku e para king yatu, nune para karing binie mu kanaku uling keka la. 10 Keka ing sablang kanaku at kanaku ing sablang keka at mipaligayan ku king kapamilatan da. 11 Ngeni munta na ku keka, lakuan ku ne ing yatu, oneng atyu la king yatu. Ibpang Banal, ingatan mu la king kapamilatan na ning upaya ning lagyu mu, ing lagyung binie mu kanaku ban maging metung la mu, antimo ikata metung kata mu. 12 Kabang kayabe da ku iningat ku la king kapamilatan na ning upaya ning lagyu mu, ing lagyung binie mu kanaku. Iningat ku la at metung man karela alang mebating, subali mu king metung a kusang lub a migpakabating ban matupad ya ing kasulatan. 13 Oneng ngeni papunta na ku keka at sasabian ku la deting bage kabang atyu ku keti king yatu ban mikatmuan lang lubus king kanakung tula. 14 Binie ku karela ing amanu mu at pikasaman na la ning yatu uling e la para king yatu antimo aku e ku para king yatu. 15 E ku aduan keka ing ilako mu la king yatu, nune ilisia mu la king Marawak. 16 Nung makananung aku e ku para king yatu, makanyan la namang e para king yatu. 17 Gawan mu lang keka king kapamilatan na ning katutuan; katutuan ing amanu mu. 18 Nung makananu mu kung tinubud keti king yatu, makanyan ku la namang tutubud king yatu. 19 At king uli ra babie ku keka ing kanakung sarili ban ila man maging keka la kapamilatan na ning katutuan. 20 “E mu ila ding ipanalangin ku, nune pati na detang maniwala kanaku uli na ning karelang patutu. 21 Maging metung la ngan sa, Ibpa, antimo ika atyu ka kanaku at aku atyu ku keka, ban ila man maging metung la kekata; kanita maniwala ya ing yatu king ika tinubud mu ku. 22 Binie ke karela ing ligayang binie mu kanaku ban maging metung la antimo ika at aku metung kata mu: 23 aku atyu ku karela at ika atyu ka kanaku ban maging ganap lang metung. Kanita abalu na ning yatu king tinubud mu ku at liguran mu la antimo ing pamaglugud mu kanaku. 24 “Ibpa, buri ku king nung nu ku karin kayabe ku la ding binie mu kanaku ban akit da ing binie mung kaligayan kanaku, uling liguran mu na ku bayu ya melalang ing yatu. 25 O Ibpang Banal, e na ka balu ning yatu, oneng aku balu ra ka at abalu ra deting binie mu kanaku king ika ing mitubud kanaku. 26 Pepakilala da ka karela at ipakilala da ka pa ban ing lugud mu kanaku miyabie karela, at aku manatili ku karela.”
1 Kaybat na lang asabi deting bage, minta ya i Jesus at ding alagad na king kasumangid na ning Sapa ning Kidron. Ating mulahan karin at linub la. 2 Balu neng Judas a magtaksil kang Jesus ing lugal a ita uling maralas lang mititipun karin di Jesus at ding alagad na. 3 Minta ya karin i Judas; kayabe ne ing metung a grupu da ring sundalus at ding mapilan a guardia na ning Templo a peparala da ring pamuntuk ding pari at ding Pariseo. Magdala lang sulu, sulugi at sandata. 4 Balu nang Jesus ing sablang mapalyari, inya selubungan na la at kitnan, “Ninu ing panintunan yu?” 5 Ngarang mekibat, “I Jesus ning Nazaret.” Sinabi na karela, “Aku ya.” Kayabe re i Judas, ing migtaksil kang Jesus. 6 Inyang sinabi nang Jesus karela, “Aku ya,” mengapayatras la at miragsa king gabun. 7 Kitnan na lang pasibayu, “Ninu ing panintunan yu?” Ngarang mekibat, “I Jesus ning Nazaret.” 8 Nganang Jesus, “Sinabi ku na kekayu king aku ya. Paburen yu lang mako deng taung deni, nung aku ing kekayung panintunan.” ( 9 Sinabi na iti ban matupad itang amanu na, “Alang mabating metung man karing binie mu kanaku, Ibpa.”) 10 Atin yang espada i Simon Pedro; begut ne iti at tebak ing ipus na ning Pekapun ding Pari. Atigpas ne wanan a balugbug. Malkus ing lagyu na ning ipus. 11 Sinabi nang Jesus kang Pedro, “Ikaluban me ing espada mu! E wari kailangan ing inuman ke ing kopa a painum na kanaku ning Ibpa?” 12 Dekap de i Jesus at ginapus de ring guardiang Judio at ding sundalus a panimunan na ning kapitan da. 13 Minuna reng dela kang Anas, ing katuangan nang Caifas a Pekapun ding Pari king banuang ita. 14 I Caifas ya itang minie payu karing Judio king makakayap ing katau ya mu ing mate para king balen. 15 Tinuki ya kang Jesus i Simon Pedro at ing metung pang alagad. Kakilala ne ning Pekapun ding Pari ing alagad a iti, inya mekalub yang kayabe nang Jesus king patyu na ning Pekapun ding Pari. 16 Melakuan ya i Pedro lual ning pasbul. Linual ya ing alagad a kakilala ning Pekapun ding Pari, at pekisabian ne ing babaing magbante king pasbul. Tiki neng linub i Pedro. 17 Nganang mengutang niting babai kang Pedro, “E ka wari metung karing alagad na ning taung yan?” “Ali ku,” nganang mekibat Pedro. 18 Marimla kanita, inya migdapug la ding ipus ampon ding guardia at migsalab la. Mekiabe ya i Pedro at migsalab ya naman. 19 Pengutnan ne ning Pekapun ding Pari i Jesus tungkul karing alagad na at king tuturu na. 20 Mekibat ya i Jesus. Ngana, “Hayagan kung migsalita karing sablang tau; parati kung tuturu kilub da ring sinagoga at kilub ning Templo nung nu la parating mititipun ding Judio. Ala kung sinabi nanuman king makasalikut. 21 Baket kukutnan mu ku? Mangutang ka karing mekaramdam kanaku nung nanu ing sinabi ku karela; balu ra nung nanu ing sinabi ku.” 22 Inyang asabi na iti, timpaling ne ning metung karing guardiang atyu karin. Nganang sinabi, “Baket makanyan kang makibat king Pekapun ding Pari?” 23 Pekibat nang Jesus, “Nung e ustu ing sinabi ku, patunayan mu. Nung mayap ing sinabi ku, obat timpaling mu ku?” 24 Makagapus ya pa i Jesus inyang peparala neng Anas kang Caifas, ing Pekapun ding Pari. 25 Makatalakad ya pa mu rin at magsalab karin i Pedro. Kitang da, “E ka naman wari metung karing alagad na?” “Ali ku!” nganang mekibat Pedro. 26 Kitnan na ne naman ning metung karing ipus ning Pekapun ding Pari, kamaganak ne nitang tinigpas na balugbug Pedro, “Aliwa wari ika ing ikit kung kayabe na king mulahan?” 27 Pepayalian nang pasibayung Pedro iti, at kanita mu rin tinulauk ya ing tatyo. 28 Ibat king bale nang Caifas dela re i Jesus king palasyu na ning gobernador. Abak a maranun kanita. E la linub ding Judio king palasyu na ning gobernador ban e la midinatan, uling pagnasan dang makapangan la king apunan na ning Pamaglagpus. 29 Inya liwalan na lang Pilato at kitang na karela, “Nanung dalum ing yarap yu laban king taung iti?” 30 Pekibat da, “Nung e ya dinapat e mayap ing taung iti, e mi ya sa dela keka.” 31 Nganang Pilato karela, “Kuanan ye at atulan agpang king Kautusan yu.” Ngara ding Judio, “Makabawal kekami ing papate mi ya ing ninuman.” 32 (Iti milyari ban matupad ing sinabi nang Jesus nung makananu yang mate.) 33 Pasibayu yang linub king palasyu i Pilato at inaus ne i Jesus. Nganang kinutang kang Jesus, “Ika ing Ari da ring Judio?” 34 Mekibat ya i Jesus, “Ibat keka yan o ating aliwang sinabi keka tungkul kanaku?” 35 “Judio ku wari?” nganang kinutang Pilato. “Dela ra ka kanaku ding sarili mung kabalen at ding pamuntuk da ring pari. Nanu waring depat mu?” 36 Pekibat nang Jesus, “E ya king yatu ing kanakung kayarian. Nung ing kayarian ku keti ya king yatu, makilaban la ding kanakung talasuyu ban e ku miyabie karing Judio. Oneng e ya king yatung iti ing kanakung kayarian!” 37 Nganang Pilato, “Ing buri mung sabian, metung ka ping ari?” Mekibat ya i Jesus, “Ika ing sasabing ari ku. Iti ya ing sangkan nung inya mibait ku at dinatang keti king yatu ban munie patutu king katutuan. Makiramdam ya kanaku ing ninumang atyu king katutuan.” 38 Nganang kinutang Pilato, “Nanu ing katutuan?” Kaybat nang asabi iti, pasibayu na lang liwalan Pilato ding Judio. Ngana karela, “Ala kung ikit a kasalanan na. 39 Agpang king kekayung kaugalian kailangan kung mibulus metung a preso para kekayu neng Pamaglagpus. Buri yung ibulus ke ing Ari da ring Judio?” 40 Ngarang kinulisak mekibat, “Ali mi ya, aliwa ya, nune i Barabas!” (Metung yang tulisan i Barabas.)
1 Inya pepakua neng Pilato i Jesus at pepabarug neng latiku. 2 Ginawa lang koronang suksuk ding sundalus at pinutung de king buntuk nang Jesus. At pepasuluran deng imalan a kule ubi. 3 Lepitan de at ngara, “Luid ya ing Ari da ring Judio!” At kaybat penampaling de. 4 Linual yang pasibayu i Pilato at sinabi na karing tau, “Iyarap ke kekayu ban abalu yu king e ku manakit nanumang kasalanan keya.” 5 At linual ya i Jesus a ating koronang suksuk at makaimalan yang kule ubi. Sinabi nang Pilato karela, “Oyni ing tau!” 6 Panakit da kang Jesus ding pamuntuk da ring pari at ding guardia, sinabi rang masikan, “Ipaku me king krus! Ipaku me king krus!” Nganang Pilato karela, “Kuanan ye at ikayung mipaku king krus uling ala kung akakit a kasalanan na.” 7 Ngarang mekibat ding Judio, “Atin keng kautusan at agpang king kautusan a iti kailangan yang mate uling pakilala na king Anak ne ning Dios.” 8 Lalu yang mitakutan i Pilato inyang dimdam na la deting amanu. 9 Linub yang pasibayu king palasyu at kitnan ne i Jesus, “Nu ka tau?” Oneng e ne pekibatan Jesus. 10 Nganang Pilato, “E ka bisang maniabi kanaku? E mu wari balu king atin kung upayang ipabulus da ka at upayang ipapaku da ka king krus?” 11 Mekibat ya i Jesus, “Atin kang upaya kanaku uling iti binie na keka ning Dios. Inya lalung mabayat ing kasalanan na nitang menganiaya kanaku keka.” 12 Inyang dimdam nang Pilato iti, pigkapilitan neng ipabulus i Jesus. Oneng ngarang kinulisak ding Judio, “Nung ibulus me ing taung yan, e na ka kakaluguran ning Emperador! Ing ninumang gagawang ari king sarili na, kalaban ne ning Emperador!” 13 Panamdam nang Pilato kaniti, liwal ne i Jesus. At linukluk ya king piukuman, king lugal a mayayaus “Dalan a Batu.” (“Gabbatha” king salitang Hebreo.) 14 Kanita aldo na ning Pamagsadia para king Pamaglagpus, at mag-a-alas dosi na ning kaugtuan aldo. Nganang Pilato karing Judio, “Oyni ing kekayung Ari!” 15 Oneng kilisak da, “Paten ya! Paten ya! Ipaku ya king krus!” Nganang kinutang Pilato karela, “Ipapaku ke king krus ing kekayung Ari?” Mekibat la ding pamuntuk da ring pari, “Ala keng ari nung e mu ing Emperador!” 16 Kanita binie na neng Pilato karela i Jesus ba reng ipaku king krus. Inya kinua re i Jesus. 17 Linual yang mamusan king krus na papunta king lugal a mayayaus “Lugal ning Bungu.” (“Golgota” king salitang Hebreo.) 18 Karin de pinaku king krus. Kayagnan na lang pinaku da ring adua katau; mingatba la keya. Makalibutad ya karela i Jesus. 19 Sinulat neng Pilato ing metung a kapabaluan at pepabili ne king krus. Iti ya ing makasulat: “I Jesus ning Nazaret, ing Ari da ring Judio.” 20 Dakal la karing Judio ding mekabasa keting kapabaluan uling ing lugal nung nu ya mipaku i Jesus malapit ya king siudad at misulat ya iti karing amanung Hebreo, Latin, at Griego. 21 Inya sinabi da ring pamuntuk da ring pari kang Pilato, “Ing isulat mu e ‘Ing Ari da ring Judio.’ nune, ‘Sinabi na ning taung iti, Aku ing Ari da ring Judio.’ ” 22 Mekibat ya i Pilato, “Ing sinulat ku, sinulat ku.” 23 Inyang apaku da ne ding sundalus king krus i Jesus, kinua ra ing imalan na at piparti-parti da ring apat a sundalus. Kinua ria naman ing tunika nang Jesus; iti ala yang tai at megawa yang une manibat babo angga lalam. 24 Ngarang misabisabi ding sundalus, “E ta ya gigisian iti, nune mipagsapalaran tamu ban abalu tamu nung ninung manikua kaniti.” Milyari iti ban matupad ing sasabian na ning Kasulatan, “Piparti-parti ra ing susulud ku, at pipagsapalaran da ing imalan ku.” Makanyan ing depat da ring sundalus. 25 Makatalakad ya lele na ning krus nang Jesus i ima na at ing babaing kapatad nang ima na at i Mariang asawa nang Clopas at i Maria Magdalena. 26 Panakit nang Jesus kang ima na at king pakamalan nang alagad a makatalakad karin, sinabi na kang ima na, “Babae, oyan ing anak mo.” 27 At ngana king alagad, “Oyan i ima mo.” At manibat na kanita inampun na ne ning alagad king pibalebale na. 28 Kaybat na nita, balu nang Jesus king meganap na ing sablang bage at ban matupad ya ing kasulatan, sinabi na, “Mau ku.” 29 Ating pitsil karin a mitmung alak a maslam. Sinoso re king alak ing metung a espongha at kaybat inasta re king sanga na ning tanaman a hisopo at tinutuk de king asbuk nang Jesus. 30 Inyang asipsip nang Jesus ing alak a maslam, sinabi na, “Meyari na!” Kaybat diku ne ing buntuk na at mete ya. 31 Aldo ning Pamagsadia kanita. Ban e la manatili king krus ding bangke king Aldo ning Sabbath (ing Sabbath a ita pamagselebra yang e karaniwan), inawad da ring Judio kang Pilato king paklian da la puad ding mipaku king krus at ilako la karin ding bangke. 32 Inya dinatang la ding sundalus at pikli da la ring puad da retang aduang kayagnan nang mipakung Jesus. 33 Inyang linapit la kang Jesus, e da la pikli ding puad na uling ikit dang mete ne. 34 Oneng tindus ne katalindikingan ning metung karing sundalus at biglang linual ing daya ampon danum. ( 35 Ing menakit kaniti ya ing patutu; tutu ing sasabian na at balu na king katutuan ing sasabian na ban maniwala kayu.) 36 Mepalyari iti ban matupad ing sasabian na ning kasulatan, “Alang mapakli metung man karing butul na.” 37 At sasabian na naman ning aliwang kasulatan, “Lawan de ring tau itang tindus da.” 38 Kaybat na nita, i Jose ning Arimatea pekisabi ne kang Pilato ing bangke nang Jesus. (I Jose metung yang alagad nang Jesus, oneng makalihim mu uli na ning takut na karing Judio.) At peintulutan neng Pilato. Inya meko ya at kinua ne ing bangke nang Jesus. 39 Tinuki ya keya i Nicodemo; magdala yang pisamut a mira at aksibal at titimbang maygit apat apulung kilu. (I Nicodemo ya itang mekikit misan a bengi kang Jesus.) 40 Kinua re ing bangke nang Jesus at kayabe ning pisamut a mira at aksibal binalut de king telang pamburul. Makayagpang iti king kaugalian da ring Judio king pamangutkut. 41 Ating mulahan king lugal nung nu re pinaku i Jesus at karin ating bayung kutkutan a e pa megamit. 42 Anti na ning aldo ne kanita ning Pamagsadia da ring Judio at uling malapit ne man iting kutkutan, karin de kitkut i Jesus.
1 King abak a maranun na ning mumunang aldo ning paruminggu, maralumdum pa, minta ya king kutkutan i Maria Magdalena. Ikit na king makalako ya ing batung takap ning kutkutan. 2 Inya milayi ya at minta kang Simon Pedro at king aliwang alagad a pakamalan nang Jesus. Ngana karela, “Kinua re king kutkutan ing Ginu at e mi balu nung nu re binili!” 3 Inya linual ya i Pedro at itang aliwang alagad at minta la king kutkutan. 4 Milayi la, oneng itang aliwang alagad milayi yang mabilis kesa kang Pedro, at minuna yang miras king kutkutan. 5 Dinuku ya at kilub ning kutkutan ikit na ing telang pamburul a makabili karin; oneng e ya linub. 6 Kanita dinatang yang katuki na i Simon Pedro at taglus-taglus yang linub king kutkutan. Ikit nang makabili karin ing telang pamburul 7 at ing panyung penakap king buntuk nang Jesus. Iti e makakayabe king telang pamburul, nune makakalilua yang makatuklip king metung a lugal. 8 Linub ya naman itang aliwang alagad a minunang dinatang at ikit na at meniwala ya. ( 9 E ra pa aintindian kanita ing sasabian na ning kasulatan king kailangan yang subling mie i Jesus.) 10 At kaybat minuli la ding alagad. 11 Makatalakad yang manangis i Maria lual na ning kutkutan. Dinuku ya kabang manangis ya at linawe kilub na ning kutkutan. 12 Atin yang ikit a aduang anghel a makaimalan maputi; makalukluk la king pibilianan king bangke nang Jesus, ing metung king kabuntukan at ing metung king kabitisan. 13 Kitnan de, “Babae, obat kikiak ka?” Mekibat ya, “Kasi kinua re ing Ginu ku at e ku balu nung nu re dela!” 14 Pangasabi na niti, melikid ya at ikit neng makatalakad karin i Jesus; oneng e na balu king ya i Jesus. 15 Kitnan neng Jesus, “Babae, obat manangis ka? Ninung panintunan mu?” Bala nang Maria ya ing hardinero, inya sinabi na, “Nung ikang kinangwa keya, ginu, sabian mu kanaku nung nu me dela at kuanan ke.” 16 “Maria!” nganang Jesus. Inarapan ne at sinabi na, “Rabboni!” (Ngana wari king Hebreo “Maestro.”) 17 Nganang Jesus kang Maria, “E mu ku tatagkilan uling e ku pa pepaitas papunta king Ibpa. Munta ka karing kapatad ku at sabian mu karela king paitas na kung magbalik kang Ibpa ku at Ibpa yu, king Dios ku at king Dios yu.” 18 Inya pintalan na lang Maria Magdalena ding alagad at sinabi na karela, “Ikit ke ing Ginu.” At sinabi na karela ing pasabi nang Jesus. 19 Kanitang bengi na ning aldo mu ring ita, mitipun la ding alagad. Pakasara la ding pasbul king lugal nung nu la makatipun uli na ning takut da karing Judio. Dinatang ya i Jesus at tinalakad ya libutad da. Ngana karela, “Kapayapan keko ngan.” 20 Pangasabi na niti, pepakit na la karela ding gamat na at ing katalindikingan na. Mesaya la ding alagad panakit da king Ginu. 21 Pasibayu nang sinabing Jesus karela, “Kapayapan keko ngan. Nung makananu na kung tinubud ning Ibpa, makanyan da kayu namang tutubud.” 22 Pangasabi na niti, pengisnawanan na la at sinabi na, “Tanggapan ye ing Banal a Espiritu. 23 Nung patawaran yu la ding kasalanan na ning ninuman, mipatawaran la; ing e yu patawaran e ya mipatawaran.” 24 Oneng i Tomas (ing mayayaus Kambal), ing metung karing labing adua, alayu inyang dinatang ya i Jesus. 25 Inya sinabi da ring aliwang alagad kang Tomas, “Ikit mi ya ing Ginu!” Nganang mekibat Tomas, “E ku maniwala anggang e ku la akit ding bakas ding paku karing gamat na at itagkil ing taliri ku king bakas da ring paku at ing gamat ku king katalindikingan na.” 26 Pangalabas da ring walung aldo, makatipun lang pasibayu ding alagad king bale at kayabe re i Tomas. Makasara la ding pasbul, oneng linub ya i Jesus at tinalakad ya libutad da. Nganang Jesus karela, “Kapayapan keko ngan.” 27 At saka na sinabi kang Tomas, “Lawen mu la deng gamat ku at itagkil me keni ing taliri mu. Dala me keni ing gamat mu at itagkil me king katalindikingan ku. E na ka mag-alinlangan, maniwala na ka!” 28 Mekibat ya i Tomas, “Ginu ko at Dios ko!” 29 Nganang Jesus kang Tomas, “Maniwala na ka uling ikit mu ko? Mapalad la detang maniwala kanaku agyamang e ra ku ikit!” 30 Ginawa yang dakal at miyayaliwa pang milagru i Jesus king akakit da ring alagad na, oneng e la makasulat keting libru. 31 Misulat la ding atyu keting libru ban maniwala kayu king i Jesus ya ing Cristo, ing Anak ning Dios at king pamaniwala yu mika bie kayu king kapamilatan na.
1 Kaybat na nita, pasibayu yang pepakit i Jesus karing alagad na king pampang na ning Dagat-dagatan ning Tiberias. Pepakit ya king anti kaniting paralan. 2 Miyabe-abe la di Simon Pedro, Tomas (ing mayayaus Kambal), Nathanael a tau Cana, Galilea, ding anak nang Zebedeo, at ding adua pa karing alagad nang Jesus. 3 “Manasan ku,” nganang sinabing Simon Pedro karela. “Tuki kami keka,” ngara naman kang Simon Pedro. Meko la at sinake king bangka. Oneng ala lang arakap nanumang asan king kabukas a ita. 4 Inyang saslag ne ing aldo, atyu i Jesus king pampang; oneng e re akilala ding alagad king ya i Jesus. 5 Ngana karela, “Anak, atin kayung ikua?” “Ala,” ngarang mekibat. 6 Sinabi na karela, “Ibaldug ye ing lambat king dane nang wanan ning bangka at manikua kayu.” Bildug de ing lambat at e re agyung isaka uli na ning keraklan da ring asan. 7 Ngana ning alagad a pakamalan nang Jesus kang Pedro, “Ya ing Ginu!” Panamdam nang Simon Pedro king ya pala ing Ginu, sinulud na ing imalan na (uling lubas ya) at linuksu ya king danum. 8 Oneng sinadsad lang makabangka king pampang ding aliwang alagad at guguyud de ing lambat a mitmung asan. E la masiadung malaut king pampang; manga dinalan a yarda mu ing dayu ra. 9 Kasaka da king pampang menakit lang uling a mibabaya at asan a makaderang ampon tinape. 10 Nganang Jesus karela, “Magdala kayung mapilan keni karing asan a arakap yu.” 11 Inya sinake ya king bangka i Simon Pedro at ginuyud ne papunta king pampang ing lambat a mitmung mangaragul a asan; dinalan la at limang pulu’t atlu heganagana. E ya mesira ing lambat agyang marakal la. 12 Nganang Jesus karela, “Me kayu keni at magalmusal kayu.” Oneng ala metung man karela ing mengangas kinutang nung ninu ya uling balu ra king ya ing Ginu. 13 Linapit ya i Jesus at kinua ne ing tinape at binie ne karela at antimu rin ding asan. 14 Iti ya ing katlung pamipakit nang Jesus karing alagad kaybat nang sinubling mebie. 15 Inyang mekapag-almusal na la, kitnan neng Jesus i Simon Pedro. Ngana, “Simon, anak nang Juan, kaluguran mu ko maygit kareni?” Nganang mekibat Pedro, “Wa, Ginu, balu mu king kaluguran da ka!” Sinabi nang Jesus, “Pakanan mu la ding kanakung biserung tupa.” 16 Kitang nang kaduang besis, “Simon, anak nang Juan, kaluguran mu ko?” Mekibat ya i Pedro, “Wa, Ginu, balu mu king kaluguran da ka.” Nganang Jesus, “Ingatan mu la ding tupa ku.” 17 Kitang na king katlung besis, “Simon, anak nang Juan, kaluguran mu ko?” Melungkut ya i Pedro uling mekatatlu na kitang: “Kaluguran mu ko?” At mekibat ya, “Ginu, balu mu ing sabla; balu mu king kaluguran da ka!” Sinabi nang Jesus, “Pakanan mu la ding tupa ku. 18 Ing katutuan sasabian ku keka: inyang kayanakan ka ika ing mibiblas king sarili mu at lalakad ka nung nu ka bisang munta. Potang tumua ka, iyatiat mu la ding gamat mu at aliwa ya ing miblas keka at midala keka king lugal a e ka bisang munta.” 19 (Sinabi na iti ban ipabalu na nung makananu yang mate i Pedro at munie kaligayan king Dios.) Pangasabi na niti, nganang Jesus, “Tuki ka kanaku!” 20 Melikid ya i Pedro at ikit ne king kagulutan na ing alagad a pakamalan nang Jesus; ya itang linapit king salu nang Jesus inyang mag-apunan la at kinutang, “Ginu, ninu ing magtaksil keka?” 21 Inyang ikit neng Pedro, kitang na kang Jesus, “Ginu, nanu ing mapalyari king taung ini?” 22 Pekibat nang Jesus, “Nung burian kung mie ya angga king pamagbalik ku, nanu keka ita? Ika tuki ka kanaku!” 23 Inya mikalat ing balita karing kapatad king e ya mate iting alagad. Oneng e na sinabing Jesus king e ya mate, nune sinabi na, “Nung burian kung mie ya angga king pamagbalik ku, nanu keka ita?” 24 Iti ya ing alagad a patutu tungkul kareting bage at ya naman ing sinulat kareti at balu mi king tutu ing sasabian na. 25 At atin pang dakal a miyaliwang bage a depat nang Jesus; nung isulat ngan, babalakan ku king e la mipagyu ding librung misulat agyang king mabilug a yatu.
1 King minunang librung sinulat ku, O Teofilo, selese ku ing sablang depat na at ing tiru nang Jesus ibat king kapupurmeruan 2 angga king aldo a mitas ya banua. Bayu ya mitas banua milakuan yang panabilin king kapamilatan na ning Banal a Espiritu karing taung pinili na bilang apostol na. 3 Kilub ding apat apulung aldo, kaybat ning kamatayan na, maralas yang pepakit karela king miyayaliwang paralan a e karaniwan bilang patutu king ya mabie ya. Ikit de at akasabi na la tungkul king Kayarian ning Dios. 4 At inyang makatipun la nganang minie panabilin karela, “E kayu mamako king Jerusalem, nune panayan ye karin ing regalung pengaku na ning Ibpa a asabi ku na kekayu. 5 Meminyag ya i Juan king kapamilatan na ning danum, oneng karing daratang a mapilan a aldo mabinyag kayu king Banal a Espiritu.” 6 Kayabe de i Jesus kanitang mitipun la ding apostol at kitang da, “Ginu, ibalik mu ne kanyan king Israel ing Kayarian?” 7 Pekibat nang Jesus karela, “Ing kayupayan nang Ibpa ku ya ing mitutuldu karing panaun at karing aldo, at e mangaintulid kekayu ing pakibaluan pa nung kapilan la datang. 8 Oneng mikatmuan kayung upaya potang datang ne kekayu ing Banal a Espiritu at ikayu ding maging testigu ku king Jerusalem, king mabilug a Judea at Samaria at angga na karing wakas ning yatu.” 9 Kaybat nang asabi iti, mitas ya banua kabang makalawe la kang Jesus at pimpanan ne ning biga king panimanman da. 10 Makalawe la pa banua kabang paitas ya, inyang bigla lang linto king arap da ring aduang taung makaimalan a maputi. 11 Ngara karela, “Lalaking tau Galilea, baket pakatalakad kayu keti at makatalanga banua? I Jesus a ikit yung mitas banua king arap yu datang yang pasibayu, nung makananu yeng ikit mitas banua.” 12 Kaybat na nita, migbalik la Jerusalem ding apostol ibat king Bunduk ding Olibo a atin anggang metung a kilometru karayu king siudad. 13 Inyang miras la king siudad, tinaglus lang menik ketang kuartung karelang pitutuknangan: i Pedro, i Juan, i Santiago, i Andres, i Felipe, i Tomas, i Bartolome, i Mateo, i Santiago a anak nang Alfeo, i Simon a aktibista, at i Judas a anak nang Santiago. 14 Maralas lang mititipun ban miyabe-abe manalangin kayabe da ring babai, i Maria a ima nang Jesus at ding kapatad na. 15 Kaybat na ning mapilan a aldo mika pulung la ding talasalpantaya a ating mekad dinalan at aduang pulu heganagana. Tinalakad ya i Pedro ban magsalita. 16 Ngana, “Kapatad, kailangan yang matupad ing kasulatan nung nukarin sinabi nang makapauna ning Banal a Espiritu king kapamilatan nang David, ing kasulatan tungkul kang Judas a menimuna karetang dinakap kang Jesus. 17 Metung ya i Judas karing meging galame na ning kekaming grupu, uling mepili yang mika dake king kekaming obra.” ( 18 Karing salaping tinggap nang Judas para king kataksilan na sinali yang kapirasung gabun at ya namang lugal a kematayan na; menabu yang mumuna buntuk, mitdas ya atian at linual ing heganaganang bituka na. 19 Abalitan da ngan iti ding sablang tau Jerusalem, inya king amanu dang sisuan ausan deng “Akeldama” ing marangleng ita. Ngana wari, “Ing Marangle ning Daya.”) 20 “Uling makasulat king libru ding Dalit, ‘Milako ya sana tau ing bale na; ala sanang tuknang kilub na. ’Misulat munaman, ‘Kuanan na sana ning aliwang tau ing dake nang gagampanan king kasuyuan.’ 21 “Inya kailangan yang makiabe kekami ing katau antimong metung a talapatutu king pangasubli nang mebie ning Ginung Jesus. Kailangan ing metung ya karetang akayabe mi na kabang maglakbe ya ing Ginung Jesus abe mi, manibat king panaun a penaral nang Juan ing pamaminyag na angga na king aldo a meko ya i Jesus libutad tamu at mitas ya banua.” 23 Inya inapag da la lagyu ding adua katau: i Jose a ausan dang Barsabas (mipalayawan munamang Justo) at i Matias. 24 Kaybat ngarang menalangin, “Ginu, atataruk me pilubluban ing balang tau. Uli na niti, O Ginu, ipakit mu kekami nung ninu kareting adua ing kekang pinili 25 ban kuma king kasuyuan at panga-apostol a peinggulutan nang Judas a minta ketang lugal a pangaintuliran na.” 26 Kaybat na nita, mibagutan la karing lagyu da ring adua katau. At mebagut ya ing kang Matias, at ya ing digdag da king grupu da ring labing metung a apostol.
1 Inyang miras ing aldo ning Pentecoste, makatipun la ding sablang talasalpantaya king metung a lugal. 2 Kabud-abud mika alingongo a menibat king banua a balamu biung na ning masikan a angin; kitmuan ne ing bale nung nu la pakalukluk. 3 Kaybat na nita, ikit da lang mikakalat ding balamu dakal a dilang api at mika atin ya kareti king tulid na ing balang katau. 4 Mikatmuan la ngan king Banal a Espiritu. Megumpisa lang migsalita karing miyayaliwang amanu, agpang king binie na karela ning Espiritu. 5 Ating Judio kanita karin Jerusalem; talasamba la king Dios at menibatan la karing miyayaliwang bansa na ning yatu. 6 Inyang dimdam da iting alingongo mitipun-tipun la ding dakal a tau. Mengasdan la ngan uling dimdam da lang migsalita ding apostol king amanu nang sisuan ning balang metung karela. 7 Ngarang sinabi king pangasdan da at pangapamulala, “E la ngan wari tau Galilea deting taung magsalitang makanyan? 8 Baket ngeni daramdaman ta lang magsalita karing sarasarili tamung amanung sisuan? 9 Atin kekatamung menibatan Partia, Media at Elam, atin munamang menibatan Mesopotamia, Judea at Capadocia; ating menibatan karin Ponto at Asia, 10 Frigia at Pamfilia, Ehipto at karing lugal na ning Libya, malapit Cirene; ding aliwa naman kekatamu menibatan la Roma; Judio ampon paganung mekonberti king Judaismo; 11 ding aliwa pa menibatan la Creta at Arabia. Makanyan man daramdaman ta la ngang magsalita karing sarasarili tamung amanung sisuan; sasalita da ing makapagmulalang bage a depat na ning Dios! 12 King pangasdan da at pangabalisa lub mikukutnanan lang alang patugut. Ngara, “Nanu kaya kabaldugan iti?” 13 Oneng atin namang mapilan a migsalitang kapanyiran. Ngara, “Malasing la ding taung den!” 14 Kanita tinalakad ya i Pedro at ding labing metung a apostol, at nganang migsalitang masikan karing tau, “Kabalen a Judio at ikayung sablang manuknangan keti Jerusalem, pakiramdaman yu ku at paintulut yung sabian ku kekayu nung nanu ing kabaldugan na niti. 15 E la malasing ding taung deni, antimo ing isipan yu karela; alas nuebe na pa mu ning abak, tutu pang maranun. 16 Oneng iti ing sinabi na ning propeta Joel, 17 ’Iti ing kakung daptan karing tauling aldo, ngana ning Dios; dinan ku la ding sablang tau king kakung Espiritu. Ding anak mu manula la; ding kekang baintau manakit lang vision, at ding makatua mung lalaki maninap la. 18 Wa, pati na karing kakung talasuyu a lalaki at babai, itugtug ke ing kakung Espiritu karing aldo deta, at ila man manula la. 19 Palto kung tanda king banua, at miyayaliwang pagmulalan king yatu. Mika daya at api at makapal a asuk; 20 kulimlim ya ing aldo, at lare ya ing bulan antimo ing daya, bayu ya datang ing maragul at maligayang Aldo ning Ginu. 21 At kanita, ninuman ing maus king lagyu ning Ginu miligtas ya.’ 22 “Pakiramdaman yu iting sasabian ku, memalen ning Israel! I Jesus ning Nazaret ya ing taung tinubud na ning Dios. At ing pangatuburan na king Dios mipakilalang masala kekayu king kapamilatan da ring milagru, ding makapagmulalang bage, at ding tanda a depat na ning Dios king kapamilatan na. Ikayu mismu balu yu iti uling keti mismu libutad yu karin mepalyari. 23 Ing Dios, king sarili nang kaburian at kabiasnan, telaga na nang makapauna king miyabie ya i Jesus kekayu, at pete ye inyang peintulut yung ipaku de king krus ding e mayap a tau. 24 Oneng pepasublian neng mie ning Dios; linigtas ne king upaya na ning kamatayan uling e malyari kapilan man ing bihagan ne ning kamatayan. 25 Uling sasabian nang David ing tungkul keya. Ngana, ‘Ikit ke ing Ginu, atyu king arap ku king sablang panaun; atyu king banda kung wanan ban e ku maligalig. 26 Uli na niti, mesaya ya ining pusu ku, at ing dila ku magkanta yang mitmung tula; miyatdanan ya namang matibe kapanayan, ing katawan ku, 27 uling e me lakuan ing kaladua ku, at e me paburen king tuknangan da ring mete ni e mu paintulut king ining kekang Banal takman yang kasiran. 28 Pepakilala mu la kaku ding dalan ning bie, at katmuan mu ku king tula uli ning atyu ka king siping ku.’ 29 “Kapatad, e na alingad ning ninuman king i David a kekatamung makatua mete ne at makakutkut; atyu ya pa libutad tamu ing pantiun na. 30 Anti na ning metung yang propeta balu na king ing Dios pengaku na at simpa keya ing gawan neng kayalili na bilang ari ing metung karing lahi na; 31 ikit na nang makapauna ing daptan na ning Dios, inya ing sinabi na makatungkul king pangasubli nang mie ning Cristo: ya kabud itang sasabian nang, ‘E mipaburen king tuknangan da ring mete; e ya mebuluk king kutkutan ing keyang katawan.’ 32 Binangun ne at pepasublian mie ning Dios iti mismung i Jesus, at ikami ngan testigu kami kaniti. 33 Mitas ya king banda nang wanan ning Dios at tinggap ne keya ing Banal a Espiritu, antimo ing pengaku na ning Ibpa na at ing akakit yu at daramdaman ngeni ya itang kalam a tigtug nang labis-labis kekami. 34 Uling aliwa i David ing minukiat karin banua; oneng ya itang sinabi, ‘Ing Ginu sinabi na king kakung Ginu: Lukluk ka keni king banda kung wanan, 35 anggang e ku la apasuku keka ding kekang kalaban.’ 36 “Uli na niti, kailangan dang abalu ding sablang memalen ning Israel king masalang tutu king iting Jesus, ing pinaku yu king krus, ya ing gewa nang Ginu at Cristo ning Dios!” 37 Inyang dimdam da ring tau iti, meligalig la pilubluban, at ngara kang Pedro at karing aliwang apostol, “Nanu ing sukat ming daptan, kapatad?” 38 Pekibat nang Pedro karela, “Sumisi kayu at painggulut karing kekayung kasalanan, ing metung at metung kekayu, at pabinyag kayu king lagyu nang Jesu-Cristo ba lang mipatawaran ding kekayung kasalanan at tanggapan ye ing Banal a Espiritu, ing regalu ning Dios. 39 Uling ing pengaku na ning Dios para kekayu ya at para karing kekayung anak at para karing sablang atyu king marayu, ding sablang ausan nang lumapit keya ning Ginu tamung Dios.” 40 Migsalita ya pang malambat karela i Pedro king kapamilatan da ring miyayaliwang pamagmatulid, at nganang menagkat karela, “Iligtas yu ing kekayung sarili king parusang daratang kaniting marawak a lahi!” 41 Meniwala la ding keraklan karela king aral na, at tinggap da ing sinabi na at pepabinyag la. Kanita mu ring aldong ita angga lang atlung libu katau ding miragdag king kabilangan da. 42 Ginamit da ing karelang oras king pamagaral king tuturu da ring apostol; miyabe-abe la antimong metung a pamilya, misasanmetung la king panalangin at misulusulu la king pamamirasung tinape. 43 Uli da ring dakal a makapagmulalang bage a daraptan da ring apostol, mikatmuan la ding sabla king takut. 44 Menatili lang misasanmetung ding sablang talasalpantaya at para karela ngan ing sabla dang pibandian. 45 Pemisali da ing kayatinan da at pibandian, at piparti-parti da ing ayabli ra karing sabla, agpang king pamangailangan na ning balang metung. 46 Aldo-aldo lang mititipun miyabe-abe king Templo, at misulusulu la king pamamirasung tinape karing karelang pibalebale. Misulusulu lang mitmung saya at katapatan, 47 pupuri la king Dios at ikua ra ing mayap dang pilubluban ding sablang tau. At aldo-aldo daragdag na la karela ning Ginu ding mangaligtas.
1 Misan a aldo, papunta la king Templo di Pedro at Juan. Alas tres na ning gatpanapun kanita; oras para king pamanalangin. 2 King lele na ning pasbul a ausan dang “Pasbul a Masanting,” ating metung a taung lumpu. Katutubu na ing pangalumpu na. Darala re aldo-aldo king lele na niting pasbul ban magpalimus karing taung lulub king Templo. 3 Inyang ikit na lang lulub di Pedro at Juan meniawad yang limus karela. 4 Linawe deng maratna di Pedro at Juan at ngara, “Lumawe ka kekami!” 5 Linawe na la; panayan nang atin lang ibie keya. 6 Oneng nganang migsalitang Pedro, “Ala kung bitasang pera, oneng dinan da ka king atyu kanaku: king lagyu nang Jesu-Cristo ning Nazaret, lumakad ka!” 7 Kanita inabut neng Pedro ing gamat na at seupan neng tinalakad. Kanita mu rin mirinan lang sikanan ding bitis na at bukung-bukung; 8 mipalundag ya, ikua nang mekatalakad at megumpisa yang linakad. Kaybat, tikian na lang linub king Templo, ngananang lumakad, ngananang lundag, pupuri at pasalamat king Dios. 9 Ikit de ring sabla king lalakad ya at babie kapurian king Dios. 10 Akilala da king ya ing taung sadiang makalukluk magpalimus king lele ning “Pasbul a Masanting” ning Templo. Mengapamulala la at mengasdan; e da abut isipan nung makananu yang kinayap. 11 Kabang tataid ya pa kari Pedro at Juan ing taung mibait lumpu, mengapamulala la ding sablang tau at pupulayi lang linapit karela king balkon na ning Templo, itang balkon a ausan dang “Balkon nang Solomon.” 12 Nganang Pedro panakit na karing tau, “Memalen ning Israel, baket mangasdan kayu kaniti at pagmulalan yu kaming makanyan? Bala yu galang apalakaran mi ya ing taung ini king kapamilatan na ning sarili ming upaya o kabanalan? 13 Ing Dios nang Abraham, Isaac, Jacob, at ing Dios ding kekatamung makatua ya ing pepaligaya king Talasuyu nang i Jesus. Oneng ikayu ing peparakap keya at kaybat tinggian ye king arapan nang Pilato, agyamang buri neng ipabulus Pilato. 14 Banal ya at mayap, oneng tinggian ye at inawad kang Pilato, antimong dapat nang mayap kekayu, ing ibulus ne ing metung a mekamate tau 15 at pepapate ye ing panibatan na ning bie. Makanyan man, pepasublian neng mie ning Dios, at tungkul kaniti ikami ding babie patutu. 16 Uli na ning kapaniwalan mi king lagyu nang Jesus, iting lagyu ya ing minie upaya ban mibalik ing sikanan na niting taung akakit yu ngeni keti at kakilala yu. Ing kasalpantayanan kang Jesus ya ing mekapakayap kaniting tau antimo ing akakit yu ngeni. 17 “Ngeni, kapatad, balu ku king ikayu at ding kekayung mamuntukan e yu tune balu ing sablang depat yu kang Jesus; 18 makanyan nang birian nang metupad ning Dios itang meula nang makapauna, inyang king kapamilatan da ring sablang propeta sinabi na king ing Cristo na dumalan yang kasakitan. 19 Inya ngeni sumisi kayu at magbalik lub king Dios ban mipatawaran ing kasalanan yu, 20 at ban paratangan na ning Ginu ing panaun ning banal a bendisyun. Kaybat, itubud ne kanita i Jesus, ing Cristo a pinili na para kekayu. 21 Kailangan ing manatili ya pa karin banua anggang e datang ing panaun para mibayu ngan ing sablang bage, antimo ing pepabalu na ning Dios king kapamilatan da ring banal nang propeta kanita pang minunang panaun. 22 Uling sinabi nang Moises, ‘Palto yang metung a propetang kalupa ku ing Ginung Dios para kekayu. Manibat ya karing sarili yung kapatad; kailangan yung pamintuan ing sablang sabian na kekayu. 23 Ninuman ing e mamintu king sabian na ning propetang ita, mitiwalag ya king balen na at masintang ya.’ 24 King kamatutuanan ding sablang propeta, manibat kang Samuel angga na king tauling dili kaybat na, atin la ngang sinabi at inula da ngan iting kasalukuyan a panaun. 25 Ding pengaku na ning Dios a mibie king kapamilatan da ring propeta para kekayu la, at makayabe kayu ketang kasunduan a tinatag na ning Dios a kayabe da ring kekayung makatua. Antimo ing sinabi na kang Abraham, ‘King kapamilatan da ring maging lahi mu bendisyunan ku la ding sablang tau king mabilug a yatu.’ 26 Makanyan neng pinili at tinubud mumuna kekayu ning Dios ing Talasuyu na ban bendisyunan na kayu at saupan painggulut king e mayap yung pamibiebie.”
1 Kasalukuyan da pang magsalita karing tau di Pedro at Juan inyang linapit la karela ding pari, at ing kapitan ding guardia ning Templo, at ding Saduseo. 2 Kalilingasngas da king ding aduang apostol tuturu da king sinubli yang mebie i Jesus, ing metung a bage patune king subli lang mie ding mete. 3 Inya dekap da la at pepakulung king sukulan angga itang kabukasan, anti na ning mabibengi na. 4 Oneng meniwala la ding dakal a taung mekaramdam king penaral da, at mamabut lang anggang limang libu ding lalaking miragdag. 5 Kabukasan, mitipun la Jerusalem ding pamuntuk da ring Judio, ding makatua, at ding talaturu ning Kautusan. 6 Mekipulung la king Pekapun ding Paring i Anas at kang Caifas at kang Juan ampon kang Alejandro (Alexander), karing aliwa na pang galame ning pamilya na ning Pekapun ding Pari. 7 Pepatalakaran da la king arap da ring apostol at kitang da karela, “Makananu yung depat iti? Nanu ing kayupayan yu o isanung lagyu ing ginamit yu?” 8 Nganang mekibat Pedro a kitmuan king Banal a Espiritu, “Makamal a pamuntuk at makatua na ning balen: 9 nung ing kukutang yu kekami ngeni tungkul ya king depat ming mayap king taung lumpu at nung makananu yang kinayap, 10 sukat yung abalu at pati na ing mabilug a balen na ning Israel king iting tau makatalakad ya keti king arap yu, at lubus yang kinayap uli na ning upaya ning lagyu nang Jesu-Cristo ning Nazaret a kekayung pepapaku king krus at pepasublian nang mie ning Dios. 11 I Jesus ya itang amanuan na ning kasulatan, ‘Ing batung e yu buri, ikayung manalakad bale, ya kabud ing meging maulagang diling batu.’ 12 Bukud mung kang Jesus mayakit ing kaligtasan uling karing sablang lagyung binie na ning Dios karing tau keti king yatu, bukud mung king lagyung yan karin tamu malyaring miligtas.” 13 Mengapamulala la ding miembru na ning Konsehu inyang ikit da ing tepangan da lub di Pedro at Juan, at inyang abalu da king karaniwan la mung taung alang pegaralan. Akilala ra kanita king akayabe na lang Jesus. 14 Oneng ala na la mang malyaring asabi laban karela uli na ning kayarap de mismu ing taung kinayap a atyu king siping da ri Pedro at Juan. 15 Inya inutus da lang mako king sala na ning Konsehu. At kalual da ri Pedro, misabisabi la ding miembru na ning Konsehu. 16 Ngarang mikukutnanan, “Nanung daptan tamu karing taung deti? Balu da ring sablang tau keti king Jerusalem king ila ding dinapat kaniting milagru, at e tamu malyaring alingad iti. 17 Ban e na lalung mikalat karing tau iting pisasabian, masanting tantuan ta na la mung e na magsalita kenu man king lagyu nang Jesus.” 18 Inya pepayaus da lang lungub pasibayu at sinabi da karela king e na la magsalita o tuturu king makananu mang paralan king lagyu nang Jesus. 19 Oneng ngarang mekibat di Pedro at Juan, “Ikayu na mismu ing matul nung isanu ing matulid arap ning Dios: ing mamintu kami kekayu o mamintu ke king Dios. 20 Uling e ke malyaring e magsalita tungkul king ikit mi ampon dimdam.” 21 Lalu na lang tintuan maigpit ning Konsehu at kaybat binulus da la. Ala lang ikit a sangkan para parusan da la uling pupurian de ring sablang tau ing Dios uli na ning mepalyari. 22 Uling itang taung keraptanan milagru maygit neng apat apulung banua tua. 23 Kabulus da ri Pedro at Juan, migbalik la karing karelang kayabe, at belita ra karela ing sinabi da ring pamuntuk da ring pari at ding makatua na ning balen. 24 Inyang dimdam da iti, ngara ngan menalangin king Dios, “O Ginu at (a) Miglalang king banua at yatu at king dagat at king sablang atyu kareti! 25 Ika ing migsalita king kapamilatan na ning talasuyu mung i David a makatua mi, inyang nganang sinabi lalam nang agkat ning Banal a Espiritu, ‘Ba’t ding bansa malisuas la, ba’t ding memalen mitatangka lang alang parasan? 26 Ding ari keti king yatu magsadia la, at ding pamuntuk mipupulung la laban king Ginu at king Pinili na?’ 27 At iti pin ing mapapalyari: keni mismu Jerusalem, i Herodes ampon i Pilato mekipulung la karing paganu at karing memalen na ning Israel laban kang Jesus, ing banal mung Talasuyu at kekang Pinili. 28 Misanmetung lang dinapat king sablang bage a king upaya mu at kaburian malambat mu nang birian marapat. 29 Ngeni, O Ginu, pansinan mu ing babala ra kekami at saupan mu kami, ikaming talasuyu mu ban asabi ming mitmung tetagan a lub ing kekang amanu. 30 Igong me ing gamat mu ban pakayap at palto kang makapagmulalang bage at milagru king lagyu nang Jesus, ing banal mung Talasuyu.” 31 Kayari dang menalangin, minugun ya ing bale nung nu la makatipun at mikatmuan la ngan king Banal a Espiritu, at megumpisa lang migsalitang mitmung tetagan a lub king amanu na ning Dios. 32 Mikakametung la pusu ding sablang talasalpantaya at pamisip; ala metung man karela ing sinabing bandi na ing sariling pibandian na. Ing sabla dang pibandian para karela ngan. 33 Sindu da ring apostol a kayabe ning maragul a kayupayan ing pamipatutu ra tungkul king pangasubli nang mie ning Ginung Jesus. E makanyan-kanyan a bendisyun ing tigtug na karela ning Dios. 34 Alang mibili king kalipitan metung man karing talasalpantaya, uling pemisali da ring ating pibandian a gabun o ating pibalebale. 35 Darala da la at intriga karing apostol ding salaping ayabli ra. At mirarakayan ya ing balang kapatad king abli, agpang king pamangailangan na. 36 Makanyan ing depat nang Jose, ing metung a Levitang tubu karin Cyprus a pemalayawan dang Bernabe ding apostol (lagyung mangabaldugan “Ing Babie Sikanan Lub”). 37 Atin yang kapirasung gabun; pisali na iti at inintriga na la ding ayabli na karing apostol.
1 Oneng atin namang miyasawa, ing lagyu ra Ananias at Safira; misali lang kapirasu king pibandian da. 2 King kabaluan nang Safira, e na la ngan inintrigang Ananias ding ayabli ra. Mitagan yang ditak a alaga, at inintriga na la ding sobra karing apostol. 3 Nganang Pedro, “Ananias, baket peintulutan meng mig-ari i Satanas king pusu mu at ituru na kang maglaram king Banal a Espiritu king pamilingad mu karing meging abli na ning kekang pibandian? 4 Bayu mu pemisali, e wari bandi mung tune at kaybat mung apisali, ding ayabli mu e la wari keka la mu ren? Obat aisip mu pang dinapat king anti kanyan? Aliwa ding tau ding kekang paglingaran nune ing Dios mismu!” 5 Kabud dimdam nang Ananias iti, miragsa ya at mete. Ding sablang mekabalita kaniti tiblan na la ning maragul a takut. 6 Dinatang la ding kayanakan a lalaki; binalut de ing bangke na at saka re liwal ban ikutkut. 7 Atlung oras kaybat nang milyari niti, dinatang ya i Safira. Ala yang kamalayan king mepalyari. 8 Nganang Pedro, “Safira, sabian mung tapat kanaku, nung ing alagang iti ya na ing kabilugan a tinggap yung kayablian king banding pisali yung miyasawa.” Nganang mekibat Safira, “Ya na ngan yan.” 9 Inya nganang Pedro, “Obat aisip yu, ikayung adua ning asawa mu ing paniubukan ye ing Espiritu na ning Ginu? Oyan, pakiramdaman mu ing takbang da ring taung kaybat-ibat pa mung mengutkut king asawa mu; oren malapit na lang lungub king pasbul. Makasadia da na ka namang idalang lumual!” 10 Kasabi na niti, miragsa ya i Safira at mete ya king durungutan nang Pedro. Linub la ding kayanakan at disnan deng mete na i Safira. Liwal de ban ikutkut siping na ning asawa na. 11 Mig-ari ing maragul a takut king kabilugan a iglesia at karing sablang aliwa pang mekabalita tungkul kaniti. 12 Dakal lang tanda at makapagmulalang bage ding depat da ring apostol libutad da ring tau. Parati lang mititipun ding sablang talasalpantaya king Balkon nang Solomon. 13 Ala metung man karing aliwang tau ing mengangas mekiabe karela agyamang matas ya paglalawe karela ing mabilug a balen. 14 Makanyan man alang tuknang ing pangarakal da ring sinalpantaya king Ginu. Merakal na lang merakal ding babai at lalaking mekiabe karela. 15 Bunga na ning sablang daraptan da ring apostol ding taung maki sakit, maka kama o maka dase mu, lulual da la karing dalan ban king pamaglabas nang Pedro agyang king anino na mu mirasnan la ding mapilan. 16 E la mabilang-bilang ding taung manibatan karing miyayaliwang balen a pakalapit Jerusalem; darala da la ring karelang masakit at ding alipnan da ring marawak a espiritu. Kinayap la ngan deti. 17 Uli na niti, meriria lang e mu nanu karing apostol. Inya ing Pekapun ding Pari at ding sablang kayabe na, ding miembru na ning pangkat ding Saduseo ning Jerusalem, pikayari dang gawang metung a takbang. 18 Peparakap da la ring apostol at pepakulung da la king sukulan balen. 19 Oneng kanita mu ring benging ita biklat na la ning anghel ning Ginu ding pasbul ning sukulan; tinaid na lang linual ding apostol at ngana karela, 20 “Sulung munta kayu king Templo at ituru yu ngan karing tau ing sabla tungkul kaniting bayung bie.” 21 Pemintuan da ring apostol ing sinabi na; minta la king Templo itang abak a maranum (maranun) at megumpisa lang tinuru. Ing Pekapun ding Pari at ding kayabe na tinipun da la ngan ding makatuang Judio para king maragul a pulung na ning Konsehu; kaybat mitubud la king sukulan ba da lang idala ding apostol king arap ning Konsehu. 22 Oneng e da la disnan karin ding apostol inyang miras la ding opisyal a mituburan king sukulan. Inya mibalik la king Konsehu at ngarang minie ulat, 23 “Inyang karas mi king sukulan disnan mi yang makakandadung masalese, at atyu la ding bante karing puestu da karing pasbul; inyang biklat mi la ding pasbul ala keng ikit metung mang tau king kilub!” 24 Inyang dimdam da iti, ing kapitan ding guardia na ning Templo at ding pamuntuk ding pari e da abut isipan nung nanung milyari karing apostol. 25 Ketang oras a ita ating taung dinatang at ngana karela, “Atyu la pu ding taung pepasukul yu king Templo; tuturu la karing tau!” 26 Inya meko ya ing kapitan at ding tauan na at dela da lang mibalik ding apostol. Makanyan man, e la ginamit nanumang puersa uling tatakut la pota ding tau pamasibasan da la. 27 Linub da la ring apostol at inarap king Konsehu. Pengutnan na la ning Pekapun ding Pari. 28 Ngana karela, “Maigpit da kayung tintuan king tuknang na kayung tuturu tungkul king lagyu na ning taung iti; lawan yu nung nanu ing kekayung depat! Kinalat yu na king mabilug a Jerusalem ing kekayung tuturu at buri yu pang iparsala kekami ing pangamate na!” 29 Nganang mekibat Pedro at ding aliwang apostol, “Kailangan ing pamintuan mi ya ing Dios at aliwa ding tau. 30 Ing Dios da ring kekatamung makatua pepasublian neng mie i Jesus, kaybat yeng binitin king tanaman. 31 Tinas ne ning Dios king banda nang wanan ban maging Pamuntuk at Talapagligtas da ring tau ban kanita mika oportunidad lang makasisi ding Israelita at tanggap kapatawaran karing kasalanan da. 32 Testigu kami tungkul kareting bage at antimu rin ing Banal a Espiritu, ing regalung babie na ning Dios karing mapamintu keya.” 33 Mimua la ding miembru na ning Konsehu inyang dimdam da iti, inya inari da king lub da ing ipapate da la ring apostol. 34 Oneng tinalakad ya ing metung karing kayabe ra, ing metung a Pariseong milagyuan Gamaliel at metung a talaturu na ning Kautusan a tutu dang lalawan matas ding sablang tau. Inawad nang ilual da la pa mu ding apostol, 35 at kaybat nganang migsalita king Konsehu, “Makamal a Israelita, mimingat kayu king buri yung daptan kareting tau. 36 E pa makaing malambat ing milabas a panaun kanitang linto ya i Teudas a pepakilalang metung yang matenakan; ating mekad apat a ralan a tau karing mekiabe keya. Oneng pete re at misambulat la ding talatuki na at limbug ya ing kilusan a tinatag na. 37 Kaybat na nita, linto ne naman i Judas a tau Galilea, kanitang panaun a merapat ing sensus; menikua ya namang dakal a talatuki na, oneng pete ria naman iti at misambulat la naman ding talatuki na. 38 Uli na niti, mumungkahi ku ngeni, paburen yu lang dili ra ding taung deti. Ibulus yu la. Nung iting katatagan o iting kilusan da, metung yang katatagan-tau, misalbag yang dili na; 39 nung king kamatutuanan ibat ya king Dios, e mu ing e yu la sambutan, nune miras kayu pa ketang kabilian a ing Dios mismu ya ing kekayung pakilabanan!” Tinggap na ning Konsehu ing mungkahi nang Gamaliel. 40 Pepayaus da lang lungub pasibayu ding apostol, at inatulan da lang mabarug latiku. Kaybat, tintuan da lang e na magsalitang pasibayu king lagyu nang Jesus at layun da na lang binulus. 41 Meko lang kitmuan tula ding apostol king arap ning Konsehu, uling ila meyakit lang karapatdapat dumalan kaligaligan alang-alang king lagyu nang Jesus. 42 Tuturu la aldo-aldo king Templo at karing pibalebale; ala lang tuknang tuturu at manaral king Mayap a Balita tungkul kang Jesus, ing Cristo.
1 Kaybat na nita, kabang susulung ing pangarakal da ring alagad, mipate-pate la ding Judio a ing salita ra Griego at ding Judiong tubu Palestina. Sasabian da ring taung deti king milalaktawan la king aldo-aldo pamagrasyun karing pondu ding babaing mebalu a kayabe da. 2 Inya ding labing adua inaus da lang mipulung ding sablang alagad at ngara karela, “E matulid ing paburen mi ing pamanaral king amanu na ning Dios ba mi mung sikasuan ing pamamie kabiayan. 3 Uli na niti, kapatad, mamili kayung pitung lalaking pikabaluan kekayu a kitmuan king Banal a Espiritu at kabiasnan, at ila ding panibalan mi kaniting bage. 4 Ikami, kanita, lubus ming gamitan ing panaun mi king pamanalangin at king pamanaral.” 5 Metula la ding sabla king mungkahi da ring apostol; inya pinili re i Esteban, ing taung kitmuan king kasalpantayanan at king Banal a Espiritu. Kayabe na lang mepili di Felipe, Procoro, Nicanor, Timon, Parmenas, at i Nicolas a tau Antiokia, ing metung a paganung mekonberti king relihiun da ring Judio. 6 Linapit da la reting pitung tau karing apostol. Kaybat dang menalangin ding apostol, inarap da la reting pitu; timpak da la ring gamat da karing buntuk da. 7 Makanyan sinulung ing pamikalat king amanu na ning Dios. Merakal na lang merakal ding alagad karin Jerusalem, at dakal la ding pari a tinanggap king kasalpantayanan. 8 I Esteban, ing taung binendisyunan na ning Dios at kitmuan king upaya, dinapat yang milagru ampon mangangaragul a waga king akakit da ring tau. 9 Oneng pekilabanan de ring mapilan a miembru na ning sinagogang mipamansagan Sinagoga da ring Malaya. Karing Judio a bibilug kaniting sinagoga ating menibatan king Cirene at Alejandria. Ila ampon ding aliwa pang Judiong tubu Cilicia at Asia megumpisa lang mekiargu kang Esteban. 10 Oneng ing Banal a Espiritu dininan na ne mang tutung maragul a kabiasnan i Esteban, inya e ra agyung labanan ing sasabian na. 11 Inya sitsutan da la at beyaranan ding mapilan a tau ba rang sabian, “Ya ing taung dimdam ming magsalitang kalapastanganan kang Moises at king Dios!” 12 King anti kaniting paralan apagalsa da la pilubluban ding memalen, ding makatua ning balen, at ding talaturu ning Kautusan laban kang Esteban. Pintalan de at dekap i Esteban at keladkad de at inarap king Konsehu. 13 Migdala lang taung malaram. Sinabi ra, “Ala yang patugut magsalita ing taung ini laban king kekatamung banal a Templo at laban king Kautusan nang Moises. 14 Dimdam ming sasabian na king iting Jesus ning Nazaret lasakan ne ing Templo at panalilan na la ngan ding kaugalian a miras kekatamu manibat na kang Moises!” 15 Makalawe la ngan kang Esteban ding sablang makalukluk king Konsehu, at ikit da king ing lupa na lupa ne ning anghel.
1 Kitang ning Pekapun ding Pari kang Esteban, “Tutu pin ing bibintang da laban keka?” 2 Nganang mekibat Esteban, “Mangatua ku at kapatad! Pakiramdaman yu sa ining sabian ku! Ing Dios a panibatan na ning ligaya pepakit ya king makatua tamung i Abraham kanitang iting penibatan tamu kasalukuyan na pang manuknangan karin Mesopotamia; kanitang bayu ya linipat karin Haran, 3 at nganang migsalita ning Dios kang Abraham, ‘Lakuan me ing pamilya mu at bansa at munta ka king lugal a ituru ku keka.’ 4 Makanyan yang meko karin Caldea at miras Haran ban manuknangan karin. Kamate na ning pengari nang lalaki, pepapuntan ne ning Dios i Abraham king lugal a iti a ngeni kekayung pitutuknanganan. 5 E ne dininan ning Dios agyang malati mung dake king gabun a iti para maging bandi nang sariling Abraham; oneng pengaku na ning Dios king ibie ne keya at maging bandi neng sarili, at miyabie ya karing maging lahi na. Ala ya pang anak i Abraham kanitang oras a pengaku na ning Dios ing makanyan. 6 Anti keni ing sinabi na ning Dios kang Abraham, ‘Manuknangan la ding lahi mu king aliwang bansa at maging ipus la karin at pasakitan da la kilub ding apat a ralan a banua. 7 Oneng aku ing matul king bansang manipus karela,’ nganang mengaku ning Dios, ‘at kaybat mako la ketang bansang ita at samba la kanaku king lugal a iti.’ 8 Kaybat na nita, binie ne ning Dios kang Abraham ing seremonia na ning sirkunsisyun bilang palatandanan na ning kasunduan. Makanyan neng sinirkunsisyunan Abraham i Isaac king kawalung aldo kaybat nang mibait. Gewa na naman Isaac iti kang Jacob at makanyan munaman ing depat nang Jacob karing labing aduang makatua na ning Israel. 9 “Pengalaluan de ring makatua na ning Israel i Jose at pisali reng anting ipus karin Ehipto. Oneng ing Dios atyu kang Jose. 10 Linigtas ne king sablang kaligaligan a delanan na. Binendisyunan ne ning Dios i Jose at dininan neng kabiasnan inyang minarap ya king ari ning Ehipto. Inya tilduan ne ning ari a maging gobernador na ning mabilug a bansa ampon ning palasyu na. 11 Kanita naman mika danup king mabilug a Ehipto at Canaan, at maragul ing kasakitan a pepasari na niti. E na la menakit apangabiayan da ring makatua tamu. 12 Inyang abalitan nang Jacob king dakal ing kabiayan karin Ehipto, tiburan na la ding kekatamung makatua, at ita ya ing pamagumpisa na ning pamaglakbe da karin. 13 King kadua rang pamagsaria karin Ehipto pepakilala ya i Jose karing kapatad nang lalaki, at makanyan neng milyaring akilala ning ari ing pamilya nang Jose. 14 Peparala yang panabilin i Jose kang Jacob a tata na at inagkat ne ampon ing mabilug a pamilya ban lumipat Ehipto; pitu lang pulu’t lima katau heganagana. 15 Kanita ya linuslus papunta Ehipto i Jacob, at karin na la ngan mete, ya ampon ding makatua tamu. 16 Kaybat na nita, linipat da la ring karelang bangke karin king Sikem. Kitkut da la king kutkutan a seli nang Abraham king tribu nang Hamor. 17 “Inyang milalapit na ing panaun para tuparan na ning Dios ing pengaku na kang Abraham, tutu nang maragul ing bilang na ning kekatamung lahi karin Ehipto. 18 Bandang tauli ing metung a ari a e makakilala kang Jose ya ing mig-ari king Ehipto. 19 Lininlang ne ing kekatamung lahi at meging mabagsik ya karing kekatamung makatua; sapilitan na lang pepayugse lual bale ding bingut dang bayung bait ba lang mate. 20 Ketang panaun a ita kanita ne man mibait i Moises; metung yang bingut a tutung makayama. Selikut de kilub ning bale king kekaban da ring atlung bulan, 21 at inyang liwal de king bale, inampun ne ning prinsesang anak na ning ari at sinese ne antimong sarili nang anak. 22 Tiru na kang Moises ing sablang kabiasnan karin Ehipto, at meging mayupaya ya king dapat na at pamagsalita. 23 “Inyang idad neng apat apulung banua i Moises aisip nang dinalo karing kalahi nang Israelita. 24 Ikit neng panasakitan na ning metung a tau Ehipto ing metung karela. Pigmasakit ne ing Israelita at minablas ya king tau Ehipto angga king apate ne. ( 25 Inisip na king akilala da ring kalahi na king gagamitan ne ning Dios ba na lang gawan malaya; oneng e ra kilala ing makanyan.) 26 Kabukasan, ikit na lang mipapate ding aduang Israelita, at sibukan nang memilatan karela. Nganang miniabi, ‘Kapamu, tau kekayu, e kayu wari mikamag-anak, baket mipanasakit kayung makanyan?’ 27 Oneng ita mismung penibatan na ning pamipate tepus ne i Moises, at nganang kinutang keya, ‘Ninu ing minie upaya keka para sakupan mu kami at atulan? 28 Pota galang buri mu ku namang paten kalupa na nitang tau Ehipto a pete mu napon?’ 29 Inyang dimdam nang Moises iti meko ya Ehipto, at menuknangan ya king sakup ning Midian. Karin mikayanak yang aduang lalaki. 30 “Kaybat dang milabas ding apat apulung banua, pepakit ya kang Moises ing metung a anghel libutad ning lablab ning mitataung tanaman keta king disyerto malapit king Bunduk ning Sinai. 31 Mipanganga ya i Moises king ikit na, at linapit ya king tanaman ba neng lawen masalese. Oneng dimdam neng migsalita ing Ginu. Ngana, 32 ’Aku ing Dios da ring kekang makatua, ing Dios nang Abraham, Isaac at Jacob.’ Ginalgal ya king takut i Moises at migtakap yang lupa. 33 At ngana ning Ginu, ‘Ilukas mu la ding sandalyas mu, uling sagradung gabun ing lugal a tutukluan mu. 34 Miglalawe ku at ikit ku ing mabayat a kasakitan a daralanan na ning kanakung balen karin Ehipto. Dimdam ku ing karelang saingsing at tinipa ku ngeni ban iligtas ku la. Meka keni ngeni, tuburan da ka karin Ehipto.’ 35 “Iti ya ing Moises a tinggian da ring memalen na ning Israel. Ya itang kitnan dang ‘Ninu ing minie upaya keka para sakupan mu kami at atulan?’ Ya kabud ing tinubud na ning Dios bilang talapanibala at talapagligtas at saup ning anghel a ikit na king mitataung tanaman. 36 Tinaid na la at liwal Ehipto at dinapat yang milagru at makapagmulalang bage karin at king Dagat a Malutu at king disyerto kilub ding apat apulung banua. 37 Ya itang Moises a sinabi karing memalen na ning Israel, ‘Itubud ne kekayu ning Dios ing metung a propeta, antimo nung makananu na kung tinubud. Metung yang propetang manibatan mismu karing kekayung kalahi.’ 38 Ya naman itang minantabe karing Israelita a mitipun king disyerto; atyu karin kayabe da ring kekatamung makatua, at itang anghel a migsalita keya keta king Bunduk ning Sinai; tinggap na ing mabie nang amanu ning Dios ban ipayabut na angga kekatamu. 39 “Oneng buri dang e re pemintuan ding kekatamung makatua; tinggian de at buri da pa ing magbalik la karin Ehipto. 40 Inya sinabi da kang Aaron, ‘Igawa mu keng dios a manimuna kekami. E mi balu nung nanu na ing milyari kanitang Moises a milual kekatamu king Ehipto.’ 41 Kanita na la ginawang metung a idolo a kaubug biserung baka at dininan deng ain-sakripisyu at pigpiestan de at perangalan ing mismung gewa da ring gamat da. 42 Oneng gilutan na la ning Dios at pepaburen na lang sinamba karing batuin na ning banua, antimo ing makasulat king libru da ring propeta, ‘Balen Israel! E para kaku inya pete yu la at inain-sakripisyu ding animal king kekaban ding apat apulung banua keta king disyerto. 43 Ing tolda nang Molek a dios-diosan ya itang kekong pisanan, at ing larawan ning batuin ning idolo yung i Refan; deti pawa lang dios-diosan a gewa yu ban samban. Inya ipayugse da kayu lagpus king angganan ning lugal a ausan dang Babilonia.’ 44 “Atyu karing kekatamung makatua keta king disyerto ing Toldang Tipanan ning Dios at ning tau. Megawa ya iting tolda antimo nung makananu nang penabilin ning Dios kang Moises. Miyakma ya ketang padrun a pepakit na ning Dios keya. 45 Bandang tauli, pisanan de ring makatua tamung migmana kaniti, at pidaladala de kanitang tiki na lang Josue king gabun da ring aliwang bansa a tinabi na ning Dios alang-alang karela. Karin ya menatili ing tolda angga king panaun nang David. 46 Tinggap nang David ing lugud na ning Dios, inya inawad na king Dios ing paintulutan ne sanang makapagawang bale para king Dios nang Jacob. 47 Oneng i Solomon ya ing mikalmang pepagawang bale para king Dios. 48 “Makanyan man, e ya manuknangan ing Kakataskatasan a Dios karing bale a gewa da ring tau; antimo ing sasabian na ning propeta, 49 ’Ing banua ya ing kakung tronu, at ing yatu ya ing tumpakan ding bitis ku. At ngana ning Ginu, Nanu yang klasing bale ing buri mung gawan para kaku? Isanu waring lugal a malyari kung pipagpaynawan? 50 Ninung ginawa kareting sablang bage? Aliwa wari ako?’ 51 “Mangasias kayu wari lub; tutu na la waring alang pakiramdam ding pusu yu? Tutu na kayu waring mengaklak ban e yu pansinan ing amanu na ning Dios? Ala kayung keyaliwa karing kekayung makatua; e ye munaman patugutan sasagkan ing Banal a Espiritu! 52 Atin waring metung mu mang propeta a e ra mo sa linupig ding kekayung makatua? Pete da la ring tinubud na ning Dios a memahayag kaniting panaun a malambat nang milabas tungkul king paniatang na ning banal nang Talasuyu. At ngeni ikayu ing menganiaya at mekamate keya. 53 Ikayu ding mekatanggap king kautusan ning Dios, kautusan a binie da ring anghel. Makanyan man ikayu ding e tinupad kaniting kautusan!” 54 Inyang dimdam da iti ding miembru na ning Konsehu kang Esteban mimua la at mitigis a ipan king kamua ra keya. 55 Oneng i Esteban a kitmuan king Banal a Espiritu, tinalanga ya banua at ikit na ing ligaya na ning Dios, at i Jesus a atyu banda nang wanan. 56 Nganang sinabi, “Lawan yu, akakit keng makabuklat ing banua at makatalakad ya ing Anak ning Tau king banda nang wanan ning Dios!” 57 Kinulisak lang masikan at tikpan da la ring balugbug da at delusungan de i Esteban. 58 keladkad de lual na ning siudad at pemasibas deng batu. Likas da ing imalan da ring testigung menganiaya keya, at pepabante ra king metung a kayanakan a milagyuan Saulo. 59 Alang tuknang ing pamamasibas dang batu kang Esteban kabang nganang mamaus king Ginu, “Ginung Jesus, tanggapan me ing kanakung kaladua!” 60 Siniklaud ya at kilisak nang masikan, “Ginu, e mu sa ipaparsala karela iti!” Mete ya kaybat nang asabi iti.
1 At tenguanan nang Saulo ing pangamate nang Esteban. King mismung aldong ita megumpisa yang dinalan mabagsik a pangalupig ing iglesia karin Jerusalem. Ding sablang alagad, subali karing apostol, mikalat la karing kabilugan a probinsia na ning Judea at Samaria. 2 Kitkut de ring mapilan a taung tapat i Esteban kabang tatangisan deng e makanyan-kanyan. 3 Oneng pilit neng pekisiran Saulo ing iglesia; memunta ya balebale; keladkad na la ding talasalpantaya, babai at lalaki at saka na la pepasukul. 4 Lipat-lipat la karing miyayaliwang lugal ding talasalpantaya a mekatakas, at ipanaral da nu man karin ing Mayap a Balita. 5 Ing metung kareti ya i Felipe. Minta ya king siudad ning Samaria at penaral ne ing Cristo karing tau karin. 6 Mekiramdam lang masalese ding tau king penaral nang Felipe uli na ning dimdam da keya, at ila mismu ikit da la ring milagru a depat na. 7 Ating marawak a espiritung linual kukulisak karing dakal a inipus da, at dakal la ding lumpu at pile a kinayap. 8 Inya mika maragul a pamagsaya ketang siudad a ita. 9 King siudad mu ring ita ating metung a taung milagyuan Simon. Malambat na mu ring panaun ing papakit yang makapagmulalang gelingan karing tau karin king kapamilatan na ning pamagsalamangka. Sasabian na king atin yang maragul a kayupayan, 10 at ding sablang tau king siudad a ita, kalulu at masalapi, megaral at ali, tutu na lang ikua kapaniwalan. Ngarang sasabi, “Ya ing ‘Maragul nang Upaya’ ning Dios.” 11 Malambat na na lang tutung ikua king kayupayan na ning salamangka na, inya lubus la kapaniwalan kang Simon. 12 Oneng inyang meniwala la king panaral nang Felipe tungkul king Mayap a Balita na ning Kayarian ning Dios at king lagyu nang Jesu-Cristo, pepabinyag la ngan ding babai at lalaki. 13 I Simon mismu meniwala ya at kaybat nang mebinyag parati yang tutuki kang Felipe, at mengapamulala ya inyang ikit na la ding mangangaragul a milagru at makapagmulalang bage a mangarapat. 14 Abalitan da ring apostol karin Jerusalem king ding tau Samaria tinggap da ing amanu na ning Dios; inya tinubud de karela i Pedro at i Juan. 15 Inyang miras la karin deting adua, penalangin da la ring talasalpantaya ban malyari deng tanggapan ing Banal a Espiritu. 16 Uling e ya pa tinipa ing Banal a Espiritu kaninu man karela; makagyung mebinyag la mu king lagyu na ning Ginung Jesus. 17 Kaybat na nita, timpak da la di Pedro at Juan ding gamat da karela, at tinggap de ngan ing Banal a Espiritu. 18 Ikit nang Simon king mibie ya karela ing Espiritu, inyang timpak da la ring gamat da ring apostol karing buntuk da. Inya inalukan na lang salapi di Pedro at Juan, 19 at nganang sinabi, “Ibie yu naman kanaku iting upaya ban ninuman ing tumpakanan ku buntuk karing gamat ku tanggap ya king Banal a Espiritu.” 20 Oneng nganang mekibat Pedro, “Maimpierno ka sanang kayabe da reng salapi mu ngening isipan mu king malyari mung asali karing salapi ing regalu na ning Dios! 21 E ka kayabe o karake king obra mi uling ing pusu mu marayu ya king Dios. 22 Inya, sukat kang sumisi at painggulut kaniting e mayap mung kapagnasan, at ipanalangin mu king Ginu ing patawaran na ka sa king pamanisip mu king anti kanyang pamikasala. 23 Uling king akakit ku metung kang melasun a isip king diria at metung kang bihag ning kasalanan.” 24 Nganang Simon kari Pedro at Juan, “Saupan yu ku sanang manalangin king Ginu ban kanita isanu man king sinabi yu e mapalyari kanaku.” 25 Kaybat dang mekaibie king karelang pamipatutu at apasiag ing amanu na ning Ginu, migbalik na la Jerusalem di Pedro at Juan. Kabang dalan panaral da ing Mayap a Balita karing miyayaliwang baryu na ning Samaria. 26 Migsalita ya kang Felipe ing metung a anghel na ning Ginu. Ngana, “Gayak ka at munta ka king dalan a manibatan Jerusalem at papunta Gaza, ing dalan a babaltang king disyerto.” 27 Inya migayak ya i Felipe at meko. Ating metung a kapun a tau Etiopia, pa-uli ne keta karela. Ing kapun a iti metung yang matas a opisyal na ning Reyna o Candace na ning Etiopia. Ya ing tesoreru na. Makasake yang karwahe; pabalik neng ibat sinamba king Dios karin Jerusalem. Kabang dalan mamasa ya; babasan ne ing metung nang dake ning libru na ning propeta Isaias. 29 Sinabi na ning Banal a Espiritu kang Felipe, “Salubungan me at lapitan yang karwaheng yan.” 30 Memulayi yang sinalubung i Felipe at dimdam neng babasa king libru na ning propeta Isaias, inya nganang kinutang king tau Etiopia, “Aintindian mu ing kekang babasan?” 31 Nganang mekibat ning opisyal, “Makananu kung aintindian nung alang mituru kanaku?” Kimbiran neng sampa i Felipe at makisake keya king karwahe. 32 Ing dake na ning kasulatan a babasan na ya iti, “Mengari yang tupang darala ra king pipatayan; kalupa ne ning biserung tupang e bubulad neng kukuananan deng lana; e ya migsalita metung mu mang amanu. 33 Meinsultu ya at alang migdipensa para keya. Alang supling nang malyaring pisabian da, uling ing bie na keti sulip miwakasan na.” 34 Ngana ning opisyal kang Felipe, “Sabian mu na kanaku nung ninu ing amanuan na ning propeta king sasabian nang iti? Ing sarili na o ating aliwa pa?” 35 Megumpisa yang migsalita i Felipe; selese na keya manibat kaniting dake na ning kasulatan ing Mayap a Balita tungkul kang Jesus. 36 Kabang susulung la king karelang pamagbiahe, miras la king metung a lugal nung nu ating danum at ngana ning opisyal, “Ating danum keti. Atin pang maging sagabal para aku e ku mabinyag?” [ 37 Nganang Felipe, “Malyari na kang mabinyag, nung maniwala kang kayabe na ning mabilug mung pusu.” Nganang mekibat ning opisyal, “Maniwala ku. Paniwalan ku king i Jesu-Cristo ya ing Anak ning Dios.”] 38 Inutus na ning opisyal king kutsero ing ituknang ne ing karwahe at kinuldas la ilang aduang Felipe at dinulung king danum at bininyag neng Felipe. 39 Kasaka ra ibat king danum, dinayu na ne ning Espiritu ning Ginu i Felipe. E na ne ikit pasibayu ning opisyal. Sinulung ne king pamagbalik na papunta Etiopia at masaya yang masaya. 40 Ikit nang Felipe king kabud nia miras Azoto. Sindu na ing pamaglakbe na; panaral na ing Mayap a Balita king balang balen a darasnan na angga king miras ya Cesarea.
1 Kanitang kasalukuyan nang susundung Saulo ing balak nang papate na la ngan ding alagad na ning Ginu, migsaria ya king arap ning Pekapun ding Pari. 2 Meniawad yang kasulatan a pakilala keya karing sinagoga karin Damasco. Inawad ne iti ban mika kayupayan yang maniakap at midala Jerusalem karing sablang talatuki king Dalan ning Ginu, babai at lalaki. 3 King pamaglakbe nang papunta Damasco, inyang milalapit ne king siudad, bigla yang sinlag king makapadurut keya ing metung a sala a ibat banua. 4 Miragsa ya king gabun at dimdam ne ing metung a siwala a mamaus keya. Ngana, “Saulo, baket liligaligan mu ku?” 5 Nganang kinutang, “Ninu ika, Ginu?” “Aku i Jesus a kekang liligaligan,” ngana ning siwala. 6 “Talakad ka at malaus king siudad. Karin sabian da keka ing sukat mung daptan.” 7 Tinuknang la ding kayabe nang maglakbe Saulo; e la mekabulad. Dimdam de ing bosis, oneng ala lang ikit nanuman. 8 Tinalakad ya i Saulo at migmulagat ya, oneng ala yang bitasang akakit. Inya telan de gamat at tinaid deng linub king Damasco. 9 E bitasang menakit kilub ding atlung aldo. King kekaban da ring aldong deta ala yang bitasang pengan o ininum. 10 Karin Damasco ating metung a talasalpantaya a milagyuan Ananias. Menakit yang vision nung nu na sinabi ning Ginu keya, “Ananias!” Nganang mekibat, “Atyu ku keni, Ginu!” 11 Ngana ning Ginu, “Miblas ka at munta ka king Kalye Matulid at karin king bale nang Judas pangutang me ing metung a tau Tarso a milagyuan Saulo. Manalangin ya 12 at king metung a vision ikit neng linub king bale ing metung a lalaking milagyuan Ananias, at timpak na la king buntuk na ding gamat na ban manakit yang pasibayu.” 13 Nganang mekibat Ananias, “Ginu, dakal na lang tau ding memalita king taung iti tungkul king sablang makatakut a paniaptan na karing pinili mu karin Jerusalem. 14 At dinatang ya keti Damasco a magdalang kayupayan menibat karing pamuntuk da ring pari ban pandakpan na la ding sablang mamaus king lagyu mu.” 15 Oneng ngana ning Ginu, “Sulung munta ka, uling pinili keng sumuyu kanaku ba neng ipabalu ing lagyu ku karing paganu ampon karing ari at karing memalen na ning Israel. 16 Ipakilala ku keya ing sablang kasakitan a pibatan na alang-alang kanaku.” 17 Inya meko ya i Ananias at melaus ya ketang bale at timpak na la ding gamat na king buntuk nang Saulo. Nganang migsalita, “Kapatad a Saulo, ing Ginu ya ing mitubud kanaku, i Jesus a mismung pepakit keka king dalan kabang papunta ka keti. Tinubud na ku ban manakit na kang pasibayu at mikatmuan ka king Banal a Espiritu.” 18 Kanita mu rin menabu la ding balamu kaliskis asan karing mata nang Saulo, at menakit yang pasibayu. Tinalakad ya at pepabinyag ya. 19 Inyang mekapangan ya, mibalik ing sikanan na. Menatili ya pang mapilan a aldo i Saulo a kayabe da ring talasalpantaya karin Damasco. 20 Minta yang agad-agad karing sinagoga at megumpisa yang menaral tungkul kang Jesus. Ngana karing tau, “Ya ing Anak ning Dios.” 21 Mengapamulala la ding sablang mekaramdam kang Saulo at ngarang kukutang, “Aliwa iti ing tau karin Jerusalem a makamate karing sablang mamaus king lagyung ite? At e ya wari minta keti para pandakpan na la at idala na lang magbalik karing pamuntuk da ring pari?” 22 Oneng lalung migdalang kayupayan ing pamanaral nang Saulo, at tutu lang mangalino ding pruebang yapag na king i Jesus ya ing Cristo, inya ala lang apakibat keya ding Judio a manuknangan king Damasco. 23 Kalabas da ring dakal a aldo, mipulung la ding Judio at pisabi ra nung makananu reng apapate i Saulo; 24 oneng ikua nang abalitan nung nanu ing babalakan da laban keya. Aldo at bengi makayabat la karing pasbul ning siudad ba reng apate. 25 Oneng misan a bengi tiki de ring kayabe nang Saulo at pepatagusgus de kilub ning buslu king metung a busbus ning pader. 26 Minta ya Jerusalem i Saulo at pekikuanan nang makiabe karing alagad. Oneng tatakut la ngan kang Saulo. E ra abut paniwalan king tutu ne ping meging alagad na ning Ginu. 27 Oneng seupan neng Bernabe at pepakilala ne karing apostol. Melinawan na karela nung makananu yang pepakit ing Ginu kang Saulo kanitang misan a maglakbe ya, at king migsalita ya ing Ginu keya. Selese na naman karela nung makananu yang menaral i Saulo king mitmung tepangan king lagyu nang Jesus karin Damasco. 28 Makanyan yang menatiling kayabe-abe ra i Saulo king pamaglibut da king mabilug a siudad na ning Jerusalem; ala lang takut manaral king lagyu na ning Ginu. 29 Mekipagsalita ya at mekiargu karing Judio a ing salita ra Griego at deti buri deng paten. 30 Inyang abalitan da iti ding talasalpantaya, tiki re i Saulo karin Cesarea at pepapuntan de king Tarso. 31 Inya mika kapayapan ya ing iglesia king mabilug a Judea, Galilea at Samaria. Meragul ya at miragdag ya miembru king kapamilatan na ning kasaupan na ning Banal a Espiritu kabang susulung ya king pamibiebie ating takut king Ginu. 32 Linibut ya i Pedro karing miyayaliwang lugal, at kanitang misan minta yang dinalo karing memalen na ning Dios karin Lida. 33 Atagpuan ne karin ing metung a taung milagyuan Eneas, metung yang paralitikong walu nang banuang makarate. 34 Nganang Pedro keya, “Eneas, uluan na kang Jesu-Cristo. Talakad ka at ituklip me ing pagkeran mu.” Kanita mu rin tinalakad ya i Eneas. 35 Ikit de ring sablang tau Lida ampon karin Sharon, at mekonberti la ngan king Ginu. 36 Karin naman Jopa, ating metung a babaing milagyuan Tabita, metung yang talasalpantaya. (Ing lagyu na king Griego Dorcas, ngana wari, “Usa.”) Gagamitan na ing heganaganang panaun na king pamaniapat mayap at king pamaniaup na karing kalulu. 37 King panaun a ita mesakit ya at mete ya. Inimu ra ne ing bangke na at binurul king metung a kuartu babo. 38 E ya binang marayu king Lida ing balen Jopa. Inyang abalitan da ring talasalpantaya king i Pedro atyu Lida, mitubud lang aduang tau keya a kayabe ning panabilin: “Mamalagua kayu sa pung dumalo keni kekami, nung malyari ngeni mu rin.” 39 Inya migayak ya i Pedro at tinuki ya karing tubud. Inyang karas na tiki re king kuartu babo. Pilupungan de ring sablang babaing mebalu; tatangis la kabang papakit da kang Pedro ing baru at aliwa pang imalan a teyan nang Dorcas kanitang mabie ya. 40 Pepalualan na la ngan Pedro king kuartu, kaybat siniklaud ya at menalangin; inarapan ne ing bangke at ngana, “Tabita, talakad ka!” Migmulagat ya at tinalakad ya inyang ikit ne i Pedro. 41 Inabut ne gamat Pedro at seupan neng tinalakad. Kaybat na nita, inaus na la ngan ding talasalpantaya at ding babaing mebalu at inarap neng mabie karela. 42 Mikalat king mabilug a Jopa ing balita tungkul kaniti, at dakal lang tau ding meniwala king Ginu. 43 Migdatun yang malambat i Pedro karin Jopa at mekipanuknangan ya king metung a taung maglinis balat; ing lagyu na Simon.
1 Karin Cesarea ating metung a taung milagyuan Cornelio. Kapitan ya king rehimiento ding sundalung Romano a meyaus “Rehimiento Italiano.” 2 Metung yang taung relihiosu; ya at ing mabilug nang pamilya sasamba la king Dios. Dakal ya depat ban misaupan la ding Judio at parati yang manalangin king Dios. 3 Misan a gatpanapun, itang bandang alas tres, menakit yang vision nung nu ne ikit masalese dinatang keya ing metung a anghel na ning Dios at dimdam nang inaus ne lagyu, “Cornelio!” 4 Minatna yang mitmung takut king anghel at ngana, “Nanu pu ita, ginu?” Mekibat ya ing anghel, “Tinggap ning Dios ing kekang panalangin ampon dapat a mayap at e na ka kelinguan. 5 Ngeni mu rin mitubud kang mapilan a tau karin Jopa ban parakit me ing taung ausan dang Simon Pedro. 6 Metung yang bisita king bale nang Simon a maglinis balat a manuknangan king lele na ning dagat.” 7 Inyang kalako na ning anghel a kesabi na, minaus yang adua karing ipus na i Cornelio at ing metung a sundalus makitakut king Dios at metung karing sadiang panaligan nang susuyu keya. 8 Sinabi na karela ing milyari at ila ding tiburan nang munta karin Jopa. 9 Itang kabukasan, inyang maglakad la at malapit na king Jopa ding inutusan nang Cornelio, i Pedro naman menik ya king asotea babo ban manalangin. Kaugtuan aldo tapat kanita. 10 Inya daramdaman na na kanita ing danup at bisa neng maugtu; oneng kabang sasadia ra ing paugtuan menakit yang vision. 11 Ikit neng mibubuklat ing banua, at menakit yang metung a balamu maragul a ulas a babaldug da karing apat nang suluk ning yatu. 12 Makalulan la karin ding miyayaliwang klasing animal; ding tiapat a bitis, ding gagapang, at susulapo. 13 Dimdam ne ing metung a bosis a sasabi: “Talakad ka, Pedro, makamate ka karen ba mu lang apangan!” 14 Oneng mekibat ya i Pedro, “Ginu, e ku malyaring gawan yan! Kapilan man e ku pa mengan nanumang pamangan a marinat o midinatan.” 15 Pasibayu nganang miniabi ning bosis, “E mu tuturing marinat ing nanumang lininis na ning Dios.” 16 Mekatatlung besis iti milyari; kaybat inigut deng pabalik banua itang bage ita. 17 Kabang isip-isipan nang Pedro nung nanu ing kabaldugan na ning vision a ikit na, kanita na la man miras karin ding tinubud nang Cornelio. Inyang ikua rang abalu nung nu ya manuknangan i Pedro, minta la karin. 18 Pepaindispu la at ngarang mengutang, “Keti ya pu makituknang i mang Simon a ausan da namang Pedro?” 19 Kasalukuyan na pang isip-isipan Pedro ing kabaldugan na ning ikit na, inyang ing Espiritu sinabi na, “Makiramdam ka! Ating atlung taung manintun keka. 20 Magsadia ka at tipa at e ka mikakunung tuki uling aku ing mitubud karela.” 21 Inya tinipa ya i Pedro at ngana karing atlung tau, “Aku ing panintunan yu. Nanu ing saria yu?” 22 Ngarang mekibat, “Tinubud na kami ning Kapitan Cornelio. Metung yang taung mayap a makitakut king Dios at gagalangan ne ning mabilug a bansang Judio. Sinabi na keya ning banal a anghel ning Dios ing kumbiran na kayung munta keta king bale na ba nang pakiramdaman ing nanumang sabian yu.” 23 Pepabalausnan na lang Pedro kilub ning bale at karin na na la pepatudturan kanitang benging ita. Kabukasan migayak ya at tinuki karela, at tinuki la naman keya ding mapilan a talasalpantaya karin Jopa. 24 Miras ya Cesarea kanitang tinuking aldo. Disnan neng manaya i Cornelio at ding kamaganak na, antimu rin ding matalik nang kakaluguran a kimbiran na. 25 Inyang atyu ne kilub i Pedro selubungan neng Cornelio, at siniklaud ya at dinuku arapan na. 26 Oneng telakad neng Pedro. Ngana kang Cornelio, “Tikdo ka uling metung ku namang taung kalupa mu.” 27 Sindu neng pekisabian Pedro kabang malalaus la kilub bale at karin da la disnan ding dakal a taung mitipun. 28 Ngana karela, “Ikayu mismu balu yu king ing metung a Judio e ne paintulutan ning relihiun na ban dumalo o makisalamuha karing paganu. Oneng pepakit ya kanaku ing Dios king e ke sukat tuturing marinat o midinatan ing ninumang tau. 29 Inya kabud peparakit yu ku dinatang kung alang pamikakunu. Ngeni sabian yu kanaku, obat peparakit yu ku?” 30 Nganang mekibat Cornelio, “Apat nang aldo ing milabas, king anti kaniting oras, manalangin ku kilub ning bale ku, itang bandang alas tres ning gatpanapun. Kabud-abud ing metung a lalaking maslag a pamimalan linto ya king arap ku 31 at ngana kanaku, ‘Cornelio! Pekiramdaman na ning Dios ing kekang panalangin at e na kelinguan ing sablang depat mung mayap. 32 Mitubud ka karin Jopa at parakit me ing taung ausan dang Simon Pedro. Makituknang ya kang Simon a maglinis balat a manuknangan king lele ning dagat.’ 33 Inya agad-agad da kayung peparakit, at dakal a salamat birian yu namang dinatang. Ngeni ikami ngan atyu ke keti king arapan na ning Dios manayang makiramdam king nanumang inutus nang sabian yu ning Ginu.” 34 Nganang migsalitang Pedro, “Ngeni ku tune akilala nung makananung ing Dios e ya biasang mangabiran kenu man. 35 Ing ninumang taung atin takut king Dios at daraptan na ing matulid, karapatdapat ya arapan na nu ya pa man bansa menibatan. 36 Balu yu king pepabalu na ning Dios ing amanu na karing memalen na ning Israel, at mipasiag karela ing Mayap a Balita na ning kapayapan king kapamilatan nang Jesu-Cristo a Ginu da ring sablang tau. 37 Balu yu itang mangangaragul a bage a mepalyari king mabilug a bansa na ning Israel, megumpisa karin Galilea, kaybat na ning binyag a penaral nang Juan. 38 Balu yu itang tungkul kang Jesus ning Nazaret; nung makananu neng linanian ning Dios king Banal a Espiritu at king upaya. Uling ing Dios atyu keya minta ya karing sablang lugal darapat mayap at pakayap karing sablang inalipnan na ning diablo. 39 Ngeni, aku ampon ding kayabe ku, testigu kami king sablang depat na king mabilug a bansa da ring Judio at king Jerusalem mismu, angga king binitin de king metung a tanaman, 40 oneng king katlung aldo pepasublian neng mie ning Dios at pepakit ne 41 e king mabilug a balen nune karing mapilan a testigung pinili nang makapauna ning Dios. Ngeni ikami ding testigung deta; kasulu mi ya king pamangan at pamaninum kaybat nang sinubling mebie. 42 Inutus na ing manaral kami king balen na at patutuan mi karela king ya ing tilduan na ning Dios a mukum karing sablang mabie at mete. 43 Migsalita la tungkul kang Jesus ding sablang propeta—king ding sablang maniwala kang Jesus tanggapan da king kapamilatan na ning lagyu na ing kapatawaran da ring karelang kasalanan.” 44 Kabang magsalita ya i Pedro, tinipa ya ing Banal a Espiritu karing sablang makiramdam king pamanaral na. 45 Ding talasalpantayang Judio a menibatan karin Jopa a kayabe nang Pedro pigmulalan da nung baket tigtug nia naman ning Dios karing paganu ing Banal a Espiritu. 46 Uling dimdam da lang migsalitang miyayaliwang amanu at pupuri king Dios. Kanita nganang Pedro, 47 “Tinggap dia naman ding taung deti ing Banal a Espiritu antimo nung makananu ta yang tinggap. Ninu ing magkait binyag karing taung deti ngening kalupa ta la namang tinanggap king Banal a Espiritu?” 48 Inya inutus nang mabinyag la king lagyu nang Jesu-Cristo. Kaybat na nita, inawad da kang Pedro king manatili yang kayabe ra karing mapilan pang aldo.
1 Abalitan da ring apostol ampon ding talasalpantaya a atyu king magbilug (mabilug) a Judea king tinggap da naman ding paganu ing amanu na ning Dios. 2 Inyang minta ya i Pedro king Jerusalem, ngarang mekipate keya detang makapanig king pangasirkunsisyun da ring paganu, 3 “Ba’t daralo ka at makipangan karing e Judio?” 4 Uli na niti, selese nang Pedro ing sablang mepalyari manibat king kapupurmeruan. 5 Ngana, “Misan a aldo manalangin ku karin king balen na ning Jopa at king diwa ku menakit kung vision. Atin kung ikit kukuldas ibat banua a balamu metung yang malapad a ulas a bababa ra karing apat nang suluk; tinuknang ya iti king tulid ku. 6 Linawe ku ing laman na at ikit ku la ding animal a tiapat a bitis, animal a matunud at malyap, ding gagapang at ayup-bunduk. 7 Kaybat na nita, dimdam ke ing metung a bosis a mamaus kanaku. Ngana, ‘Talakad ka Pedro at makamate ka karen ba mu lang apangan!’ 8 Ngakung mekibat, ‘E ku malyaring gawan yan, Ginu! Ala pang pamangan a midinatan o marinat a linub king asbuk ku!’ 9 Pasibayu sinabi na ning bosis a menibat banua, ‘E mu ausan marinat ing nanumang sasabian nang malinis ning Dios.’ 10 Mekatatlung besis milyari iti at kaybat ing sablang ita inigut deng paukiat pasibayu king banua. 11 Ketang penandit a ita, atlu lang lalaki ding dinatang tulid na ning bale tuknangan ku; mituburan lang ibat Cesarea ba ra kung dakitan. 12 At sinabi na ning Espiritu kanaku king e ku mikakunung tuking magbalik kayabe ra. Tinuki la naman kanaku karin Cesarea ding anam a talasalpantaya a kayabe ku ngeni, at minta ke king bale nang Cornelio. 13 Sinabi na kekami nung makananu neng ikit ing metung a anghel kilub ning pibalebale na a nganang sinabi: ‘Mitubud kang tau karin Jopa ban dakitan de i Simon a ausan da namang Pedro; 14 atin yang sabian keka; king kapamilatan na ning sabian na keka, miligtas ka at ding sablang katubale mu.’ 15 Ya pa mung halus ka-umpisa kung migsalita inyang tinipa ya karela ing Banal a Espiritu antimo nung makananu yang tinipa kekatamu kanitang minuna. 16 Kanita ku aganaka ing sinabi na ning Ginu, ‘Meminyag ya i Juan king kapamilatan na ning danum, oneng mabinyag kayu king Banal a Espiritu.’ 17 Akilala ku kanita king ing Dios dirinan na la namang regalung kalupa na ning binie na kekatamu kanitang meniwala tamu king Ginu tamung Jesu-Cristo. Ninu mo aku para sabatan ku ing buri nang daptan ning Dios?” 18 Inyang dimdam da iti tiknang da ing karelang pamanuligsa at pinuri de ing Dios. Ngarang sinabi, “Nung makanyan, dirinan na la namang oportunidad ning Dios ding paganu ban sumisi at painggulut karing karelang kasalanan at ban mika bie la!” 19 Ding sablang mekatakas king pamaglupig a megumpisa king pangamate nang Esteban mengaparas la angga karin king Fenicia, Cyprus, at Antiokia. Penaral da ing amanu, oneng karing Judio mu. 20 Ding aliwa karela, ding menibatan Cyprus at Cirene, minta la Antiokia at karin penaral da naman karing paganu ing Mayap a Balita tungkul king Ginung Jesus. 21 Inantabayanan na la ning Ginu at sinalpantaya la ding tutung dakal a tau at mekonberti la king Ginu. 22 Abalitan na iti ning iglesia karin Jerusalem, inya tinubud de i Bernabe karin Antiokia. 23 Inyang miras ya karin at ikit na nung makananu na lang dininan grasya ning Dios, metula ya at pinayuhan na la ngan manatiling tune at tapat king Ginu a kayabe na ning mikakalukung lugud. 24 Metung yang mayap a tau i Bernabe; kitmuan ya king Banal a Espiritu at matibe ya kasalpantayanan, at dakal lang tutu ding taung milapit king Ginu. 25 Kaybat, tinaglus ya Tarso i Bernabe ba neng panintunan i Saulo. 26 Inyang ikit ne, tiki ne Antiokia. Karin la menatiling miyabe kilub ning pabanua; mekiabe la king iglesia na ning Antiokia at tuturu karing dakal a tau. Karin Antiokia la minunang meyaus “Cristianu” ding talasalpantaya. 27 King panaun a ita ating mapilan a propetang minta Antiokia ibat Jerusalem. 28 Linibutad ya ing metung karela a milagyuan Agabo, at king kapamilatan na ning upaya na ning Banal a Espiritu inula na king malapit nang mikamaragul a danup king mabilug a yatu. (Dinatang iti king panaun na ning Emperador Claudio.) 29 Pikayari da ring alagad king ing balang metung karela pakikuanan nang iparala itang sablang agyu ra karin ban sumaup karing talasalpantayang atyu Judea. 30 Depat da iti at pekiparala da la ring salapi kari Bernabe at Saulo ba da lang ibie karing makatua na ning iglesia.
1 Kanita mu ring panaun a ita pegumpisan na lang linupig Aring Herodes ding mapilan a miembru na ning iglesia. 2 Pepatabtab ne batal i Santiago, ing kapatad nang Juan. 3 Inyang ikit nang iti mekaibie tula karing Judio, sindu na pa at peparakap ne i Pedro. (Iti milyari kanitang kapiestan da ring Tinape Alang Lebadura.) 4 Kaybat deng dekap i Pedro dela re king sukulan at karin de piliwas-liwas ginuardian ding apat a grupung sundalus, tiapat lang tau balang grupu. Isipan nang Herodes ing iyarap ne karing memalen Judio kalabas na ning Pamaglagpus. 5 Inya menatili ya king sukulan i Pedro; oneng menalangin lang taimtim king Dios para keya ding miembru na ning iglesia. 6 Kanitang benging bayu ne iyarap Herodes king balen, matudtud ya i Pedro pilatan da ring aduang guardia. Makatali ya karing aduang tanikala. Atin munamang guardiang makabante king pasbul ning sukulan. 7 Kabud-abud atyu ing metung a anghel na ning Ginu kilub ning sukulan at sinlag ing sala karin. Tepik ne pago ning anghel i Pedro; ginising ne at ngana keya, “Malagua, talakad ka!” Kanita mu rin mebalag la karing gamat na ding tanikala. 8 Sinabi na kanita ning anghel, “Miblas ka at isulud mu la reng sandalyas mu.” Memintu ya i Pedro at ngana ning anghel, “Magbalabal ka at tuki ka kanaku.” 9 Tikian neng Pedro lual na ning sukulan. Makanyan man, e na balu kanita nung tutu ing daraptan na ning anghel; bala na maninap ya mu. 10 Linabas la king mumunang bante, kaybat king kadua at ikua rang miras king pasbul bakal a palual papunta king siudad. Mibuklat yang dili na ing pasbul at melaus lang linual. Tinuntun la king metung a malating dalan, at bigla neng likuan ning anghel i Pedro. 11 Kanita na apibulebule Pedro ing milyari keya at ngana, “Ngeni ku asisiguradu king iti tutu pin! Tinubud ne ning Ginu ing anghel na, at linigtas na ku king gamat nang Herodes at king sablang bage tatangka rang daptan ding memalen Judio.” 12 Inyang api-isip-isip na ing milyari keya minuli ya king bale nang Maria a ima nang Juan Marcos. Disnan na lang makatipun at manalangin karin ding dakal a tau. 13 Kinatuk ya i Pedro king pasbul dalan at ing ipus a babaing milagyuan Roda ya ing memuklat king pasbul. 14 E ne pa ikuang abuklat ing pasbul akilala na ne bosis i Pedro; king tula na milayi yang linub pasibayu at sinabi na king manenaya ya i Pedro lual na ning pasbul. 15 Ngarang sinabi kang Roda, “Maloloka na ka ne!” Oneng pipilit na king tutu pin. Inya ngarang mekibat, “Siguru yan ing anghel nang katutubu.” 16 Samantala, e pepatugut tutuktuk i Pedro keta king pasbul. Inya biklat dia mu rin ing pasbul, at inyang ikit dang ya pin, tiblan na la ning takut. 17 Sininialan na la king gamat na king e la masigla, at inisplika na karela nung makananu neng linual ning Ginu king sukulan. Nganang migsalita, “Ipamalita yu iti kang Santiago at karing aliwa pang kapatad.” Kaybat meko ya at minta karing aliwa pang lugal. 18 Inyang kabukasan a abak, e makanyan-kanyan ing pangagulu da ring guardia; e ra balu nung nanu ing milyari kang Pedro! 19 Inutus nang Herodes ing panintunan de, oneng e re akit. Inya pepa-inbestiga na la ding guardia at minie yang kautusan king paten da la. Kaybat na nita, meko ya karin Judea i Herodes at miglabas yang makuyad a panaun karin Cesarea. 20 Maluat na na lang kamuan Herodes ding memalen karin Tiro at Sidon; inya mekikit lang agnan-agnan keya. Muna, pekikuanan deng ayagkat makikampi karela i Blasto; ya ing talapangasiwa king palasyu na ning ari. Kaybat, lepitan de i Herodes at mekipagkasundu la keya, uling kakua yang pagkabie na ing karelang bansa king bansang sasakupan na ning ari. 21 King metung a aldo tildu na, migani ya i Herodes king imalan a susulud na ning metung a ari; linukluk ya king tronu na at migdiskursu ya karing tau. 22 Ngarang kukulait ding tau, “E ya tau ing magsalita, nune metung yang dios!” 23 Kanita mu rin pepaturan ne ning anghel na ning Ginu i Herodes at milako ya male tau, uling kisintian nang binie ra king sarili na ing dangal a mangaintulid king Dios. Ngitngat de ring ulad at iti ya ing kemate na. 24 Sinulung ing pangakalat na ning amanu ning Dios. Merakal la ding sinalpantaya. 25 Ayari nang Bernabe at Saulo ing karelang misyun at migbalik la Jerusalem, at tiki re i Juan a mayayaus munamang Marcos.
1 King iglesia karin Antiokia ating mapilan a propeta at talaturu. Ila ding makatuki: i Bernabe, i Simeon (a meyaus Negro), i Lucio (a tau Cirene), i Manahen (a kayabe nang meragul ning Gobernador Herodes), at i Saulo. 2 Kanitang misan, kabang miyayain lang kasuyuan king Ginu at tutupad king pamag-ayunu, ngana ning Banal a Espiritu karela, “Italaga yu la di Bernabe at Saulo para king obrang itutuk ku karela.” 3 Mig-ayunu la at menalangin, kaybat timpak da la ring gamat da karing buntuk da at saka ra na la tinubud. 4 Inya, i Bernabe at i Saulo, bitbit da ing tubud na ning Banal a Espiritu, minta la Seleucia at ibat karin miglayag lang papunta king pulu ning Cyprus. 5 Karas da Salamina, penaral da ing amanu na ning Dios karing sinagoga da ring Judio. Kasaup de king obra da i Juan Marcos. 6 Ikua reng adalakitan ing kabilugan a pulu at miras la angga Pafos. Disnan de karin ing metung a salamangkeru a milagyuan Bar-Jesus. Metung yang Judiong magbansag king propeta ya. 7 Kakaluguran neng Sergio Paulo, ing gobernador ning pulu, metung a taung biasa. Pepayaus na la ning gobernador di Bernabe at Saulo, uling buri nang damdaman karela ing amanu na ning Dios. 8 Oneng sebatan na la ning salamangkerung i Elimas (ita ing lagyu na king Griego); e na buring mika kasalpantayanan ya ing gobernador. 9 Kanita i Saulo a ausan da namang Pablo a mitmu king Banal a Espiritu, linawe neng maratna ing salamangkeru 10 at ngana, “Anak ning diablo! Ika ing kalaban na ning sablang bage mayap; mitmu kang pamaglinlang at kapamiraitnan! Kapilan ka tuknang magliku king dalan nang matulid ning Ginu? 11 Dugpa ya keka ngeni ing gamat na ning Ginu; mabulag ka at malambat mung e akit ing sala na ning aldo!” Kanita mu rin penamdaman nang Elimas king ating digpang matuling a ulap king mata na, at kakapkap ya at durutdurut manintun tumaid keya. 12 Inyang ikit na ning gobernador ing mepalyari, sinalpantaya ya; pigtakan nang e mu nanu ing turu tungkul king Ginu. 13 Miglayag ya i Pablo at ding kayabe na manibat Pafos at miras la Perga, Pamfilia. Likuan na lang Juan Marcos karin at migbalik ya Jerusalem. 14 Sinulung lang miglakad manibat Perga at miras la Antiokia, Pisidia; king Aldo ning Sabbath minta la king sinagoga at linukluk. 15 Kaybat na ning pamamasang meyakua king Kautusan at karing kasulatan da ring propeta pepasabi na karela ning talapangasiwa king sinagoga ing anti kanini: “Kapatad, ikatula ming lubus nung bisa kayung magsalitang ditak ban munie diwa karing taung pesitagun.” 16 Tinalakad ya i Pablo at tinas ne ing gamat na; kaybat megumpisa yang migsalita. Ngana, “Kabalen kung Israelita at ikayung sablang paganu a ating takut king Dios, pakiramdaman yu ku! 17 Pinili na la ning Dios da reting Israelita ding kekaming makatua, at gewa na lang marangal a bansa ding kekaming kalahi kanitang atyu la pa antimong dayuan karin Ehipto. Linual na la ning Dios karin Ehipto king kapamilatan na ning maragul nang upaya, 18 at kilub ding apat apulung banua pibata na lang inantabayanan libutad ning disyerto. 19 Gisan na la ding pitung bansang manuknangan Canaan, at binie na karing Israelita ing gabun da reti at karelang bindian 20 kilub ding apat a ralan at limang pulung banua. “Kaybat na nita, dininan na lang ukum a menimuna karela angga king panaun nang Samuel a propeta. “ 21 At kanitang miniawad lang metung a ari, binie ne karela ning Dios i Saul a anak nang Cis ning tribu nang Benjamin. Ya ing meging ari da kilub ding apat apulung banua. 22 Kanitang leko ne king panga-ari i Saul, tilduan ne ning Dios maging ari da i David, at ini ing sinabi na ning Dios tungkul keya, ‘Ikit ku kang David a anak nang Jese king ya ing lalaking buri ku; metung yang lalaking tupad king sablang buri kung iparapat.’ 23 Metung ya i Jesus karing meging lahi nang David, at ya ing gewa nang Talapagligtas ning Dios king balen Israel antimo ing pengaku na. 24 Bayu na pegumpisan Jesus ing obra na, penaral nang Juan karing sablang memalen na ning Israel king sukat lang sumisi at painggulut karing karelang kasalanan at pabinyag. 25 At kanitang malapit na nang ayaring Juan ing misyun na, nganang sinabi karing tau, ‘King pamalak yu ninu aku? Aliwa aku itang kekayung panenayan. Oneng akit yu! Datang ya kaybat ku, at e ku man karapatdapat kalag karing sandalyas a susulud na.’ 26 “Kapatad ku, lahi nang Abraham, at ikayung sablang paganu keti a ating takut king Dios: kekatamu miparala iting balita na ning kaligtasan! 27 Uling e ra balu ding tau Jerusalem at ding karelang mamuntukan king ya ing Talapagligtas ni e ra la aintindian ding amanu da ring propeta a mababasa king balang Aldo Sabbath. Makanyan man ila mismu ding mekapatutu king ula da ring propeta king kapamilatan na ning pamakamate da kang Jesus. 28 Agyamang e la menakit nanumang matulid para isaldak da kang Jesus ing atul a kamatayan, inawad da kang Pilato ing ipapate ne. 29 Kaybat dang atuparan ing sablang sasabian da ring Kasulatan tungkul kang Jesus, kildas de king krus at binili re king metung a kutkutan. 30 Oneng pepasublian neng mie ning Dios, 31 at e mu misan a aldo, nune maralas pepakit ya karetang keyabe-abe nang linibut manibat Galilea angga Jerusalem. Ila ngeni ding peka-testigu na karing memalen na ning Israel. 32 At ngeni atyu ke keti ban iyatad mi kekayu ing Mayap a Balita: itang pengaku nang daptan ning Dios karing kekatamung makatua. Ngeni, tiparan na na kekatamung meging lahi ra king kapamilatan na ning pamipasubli nang mie kang Jesus. Antimo ing makasulat king kaduang Dalit, ‘Ika ing kakung Anak; king aldo a iti meging Tata mu ku.’ 34 At ini ing sinabi na ning Dios tungkul king pamipasubli nang mie kang Jesus ban kapilan man e ne magbalik pa king kasiran, ‘Babie ku la keka ding banal at siguradung bendisyun a pengaku ku kang David.’ 35 Antimo ing sasabian na king metung pang kasulatan, ‘E mu paintulut king ing tapat mung talasuyu dumalan yang kasiran.’ 36 Tiparan nang David ing nasa na ning Dios kanitang kapanaunan na at kaybat mete ya. Mikutkut ya siping da ring makatua na, at melaso ya ing katawan na. 37 Oneng e ya dinalan kasiran itang pepasublian nang mie ning Dios. 38 Ikayu ngan, kapatad ku, sukat yung abalung malino king mipanaral kekayu ing amanu tungkul king pangapatawad da ring kasalanan uli nang Jesus. Sukat yung akilala king ing ninumang maniwala kang Jesus maging malaya ya karing sablang kasalanan a e yu malyaring aligtasan king kapamilatan na ning Kautusan nang Moises. 40 Uli na niti, mingat kayu ban iting sinabi da ring propeta e mapalyari kekayu: 41 ’Lawan yu, ikong mapaninsultu mangapamulala kayu at mate! Uling ing dapat a gagawan ku king panaun yu metung a bage a e yu buring paniwalan, agyamang kaniti atin nang minisplika kekayu!’ ” 42 Inyang lulual na la king sinagoga di Pablo at Bernabe, ding tau kimbiran da lang magbalik pasibayu kanitang tutuking Aldo Sabbath ban salitanan da la pa tungkul kareting bage. 43 Kalako ra king kapulungan da ring tau, dakal la ding Judio a tinuki kari Pablo at Bernabe at antimu rin ding dakal a paganu a mekonberti king Judaismo. Migsalita la karela ding apostol at penaralan da lang manatiling mibiebie king grasya na ning Dios. 44 Itang tinuking Aldo ning Sabbath, halus dinatang la ding sablang tau karin Antiokia ban makiramdam king amanu na ning Ginu. 45 Panakit da ring Judio karing dakal a tau, tiblan na la ning maragul a pangalalu. Inya migsalita lang laban king sasabian nang Pablo at ininsultu de pa. 46 Oneng lalu lang mesikan a lub migsalita di Pablo at Bernabe. Ngara, “Kailangan ing mumuna ming ipanaral kekayu ing amanu na ning Dios. Oneng anti ning tinggian yu at e yu bibilang mangaintulid king bie alang angga ing kekayung sarili, inya akit yu, lakuan da kayu at karing paganu ke munta. 47 Uling ing kautusan a binie na ning Ginu kekami anti ya kanini: ‘Binili da kayung bilang sulu karing paganu ban maging dalan na ning pangakabus ning mabilug a yatu.’ ” 48 Inyang dimdam da iti ding paganu metula la at pepasalamat la king Ginu uli na ning amanu na, at meging talasalpantaya la ding sablang mepili para king bie alang angga. 49 Mikalat ing amanu na ning Ginu king mabilug a lugal a ita; 50 oneng ding Judio sitsutan da la ring mapilan karing masalaping babaing ating lub king Dios at ding lalaking kikilalanan da king siudad. Inagkat da lang lumaban kari Pablo at Bernabe at tinabi da la king karelang distrito. 51 Inya pigpag da ri Pablo at Bernabe ing alikabuk karing bitis da bilang tutul karela, at saka na la sinulung papunta Iconio. 52 Mikatmuan na la man king tula at king Banal a Espiritu ding talasalpantaya karin Antiokia.
1 Makanyan munaman ing merapat karin Iconio: minta la di Pablo at Bernabe king sinagoga da ring Judio. King pamagsalita ra ikua da lang apapaniwalan ding dakal a Judio at paganu. 2 Oneng detang Judio a e bisang maniwala sitsutan da la ring paganu at abaligtad da la panamdam laban karing talasalpantaya. 3 Menatili lang malambat ding apostol karin. Migsalita lang alang takut tungkul king Ginu. Pepatutuan na ning Ginu ing karelang panaral tungkul king grasya na inyang king kapamilatan na ning upayang binie na karela mekarapat lang milagru at miyayaliwang bage makapagmulala. 4 Mikakawani la ding tau king siudad; ding aliwa para karing Judio la; ding aliwa naman para karing apostol la. 5 Kanita ding paganu ampon Judio, kayabe da ring karelang pamuntuk, pikayari da ing panasakitan da la ring apostol at pamasibasan da la. 6 Inyang abalu da ring apostol iti linipat la karin Listra at Derbe, ding aduang siudad karin Licaonia at karing distritong makapadurut. 7 Karin da penaral ing Mayap a Balita. 8 Karin Listra ating metung a taung pane makalukluk. E pa mekalakad kapilan man uling lumpu ne kabait na. 9 Kabang makiramdam ya king pamanaral nang Pablo ikua rang misalubung a panimanman. Panakit nang Pablo king atin yang kapaniwalan maulu 10 sinabi nang masikan keya, “Tikdo ka at talakad kang matulid!” Linundag ya ing taung lumpu at miglakadlakad ya. 11 Inyang ikit da ring tau ing depat nang Pablo, megumpisa lang kinulait king amanung Licaomano. Ngara, “Ding taung deti dios lang tinipang makabalatkayung tau libutad tamu!” 12 Inaus deng ‘Zeus’ i Bernabe, at i Pablo, anti na ning ya ing talapagsalita, inaus deng ‘Hermes.’ 13 Ing pari ning dios-diosan a i Zeus a ating templo lual da ring pader ning siudad migdala yang lalaking baka at sampaga king pasbul ning siudad. Ya at ding dakal a tau bisa lang miyain sakripisyu karing apostol. 14 Inyang abalitan da ri Bernabe at Pablo ing buri dang daptan, pengabak da ing imalan a karelang susulud at milayi lang linibutad karing tau. Ngarang kukulisak, 15 “Kakaluguran, e yu daraptan yan! Tau kami mung kalupa yu! Dinatang kami keti ba ming iyatad ing Mayap a Balita ban painggulut kayu karetang alang kwentang bage, at magbalik kayu lub king Dios a mabie a mengawa king banua, king yatu, king dagat, at king sablang atyu kareti. 16 Karing milabas a panaun peintulut na ning Dios king ing balang bansa sumulung ya king sarili nang lakad. 17 Makanyan man dininan na kayung masalang tanda tungkul king sarili na king kapamilatan da ring mayap a bage daraptan na kekayu; dirinan na kayung uran ibat banua at ya ing babie bunga karing tanaman yu king karampatan a panaun; ya ing babie pagkabie at mangatmung tula kekayu.” 18 Agyang makanyan na ing sinabi ra ding apostol, maibug da la pang e apigil ding tau king pamiyain sakripisyu karela. 19 Dinatang la ding mapilan a Judio ibat Antiokia ning Pisidia at ibat Iconio; ikua da lang ayagkat ding tau laban karing apostol. Pemasibas de i Pablo at keladkad de lual ning balen inyang bala ra mete ne. 20 Oneng milupung la kang Pablo ding talasalpantaya at kabang pilulupungan de tinalakad ya at migbalik king balen. Kabukasan minta la di Pablo at Bernabe king Derbe. 21 Kaybat dang penaral ing Mayap a Balita karin Derbe at kaybat dang menikuang dakal a alagad, mibalik la karin Antiokia ning Pisidia, kaybat dang pepaindalan Listra ampon karin Iconio. 22 Pepasiknangan da la lub ding talasalpantaya a disnan da karin at inusukan da lang manatili king kasalpantayanan. Ngarang sinabi, “Kailangan ta ngan dumalan dakal a kasakitan bayu tamu milub king Kayarian ning Dios.” 23 King balang metung karing iglesia tinuldu lang makatuang talapanibala at kayabe na ning pamanalangin at pamag-ayunu peniwala da la king Ginung karelang panaligan. 24 Dinalan la Pisidia at miras la Pamfilia. 25 Kaybat dang penaral ing amanu na ning Dios king Perga tinaglus lang minta king Atalia. 26 Manibat Atalia miglayag lang pabalik Antiokia, nung nu la kapupurmeruan mipanibala king grasya ning Dios para king obrang ngeni ikua ra nang agampanan lubus. 27 Inyang miras la Antiokia tinipun da la ring miembru na ning iglesia at belita ra ngan ing sablang depat na ning Dios karela, at nung makananu neng biklat ning Dios karing paganu ing dalan para king kasalpantayanan. 28 Menatili lang malambat kayabe da ring talasalpantaya karin Antiokia.
1 Ating mapilan a taung menibatan Judea; dinatang la king Antiokia at pegumpisan dang tiru karing talasalpantaya ing anti kaniti, “E kayu malyaring miligtas nung e kayu pasirkunsisyun antimo ing aduan na ning Kautusan nang Moises.” 2 Maigpit lang mipapagsalita at makiargu karela di Pablo at Bernabe tungkul king pisasabian a iti; inya mepikayari king i Pablo ampon i Bernabe at ding mapilan pang tau Antiokia kailangan lang munta Jerusalem ban makikit karing apostol at karing makatua tungkul kaniti. 3 Inya linakad la bilang tubud na ning iglesia, at king pamandalan da king sakup ning Fenicia at Samaria pemalita ra nung makananu lang mekonberti ding paganu. Iti minie maragul a tula karing sablang talasalpantaya. 4 Inyang miras la Jerusalem, matula na lang tinggap ning iglesia; antimu rin ding apostol at ding makatua. Pemalita ra karela ing sablang depat na ning Ginu karela. 5 Oneng tinutul la ding mapilan karing talasalpantaya a kayanib king pangkat da ring Pariseo at ngara, “Kailangan lang masirkunsisyun ding paganu. Sukat lang iturung tupad king Kautusan nang Moises.” 6 Mipulung la ding apostol at ding makatua ban surian da iting pisasabian. 7 Kaybat na ning makabang pamibadbaran, tinalakad ya i Pedro at nganang migsalita, “Kapatad, masalang balu yu king kanitang minuna pinili na ku ning Dios ban ipanaral ku ing Mayap a Balita karing paganu ba reng damdaman at layun lang maniwala. 8 At ing Dios a makakilala king isipan da ring tau, pepakit na ing tula na karing paganu king kapamilatan na ning pamamie na karela king Banal a Espiritu antimo nung makananu neng binie kekatamu. 9 E na la gewang aliwa kekatamu; pepatawaran na la kasalanan uli na ning pamaniwala ra. 10 Inya nanu ngeni ing sangkan baket buri ye pang paniubukan ing Dios king kapamilatan na ning buri yung ipapusan karing talasalpantaya ing metung a bage a itamu mismu ni ding makatua tamu e ra agyung pisanan? 11 E makanyan! Paniwalan tamu king ing kekatamung kaligtasan kalupa na ning karela; miyabie king kapamilatan na ning grasya ning Ginung Jesus.” 12 Alang mekabulad king mabilug a kapulungan kabang makiramdam la king balita da ri Bernabe at Pablo tungkul karing sablang milagru at makapagmulalang bage depat na ning Dios king kapamilatan da libutad da ring paganu. 13 Inyang meyari lang migsalita, i Santiago naman ya ing migsalita. Ngana, “Kapatad, pakiramdaman yu ku! 14 Kaybat-ibat na pa mung lerawan Simon nung makananu nang minunang pepakit ning Dios ing malasakit na karing paganu inyang atin yang piniling balen karela a maging sarili na. 15 Makayagpang lubus iti king inula da ring propeta. Antimo ing sasabian na ning kasulatan, 16 ’Kaybat na niti magbalik ku, ngana ning Ginu, at italakad keng pasibayu ing miragsa nang bale David. Ibangun keng pasibayu at ibalik king sadia nang leguan. 17 Kanita panintunan de ing Ginu ding sablang tau, ding sablang paganu a inaus ku at piniling maging sariling kaku. 18 Iti ya ing sasabian ning Ginu a pepabalu kaniti king panaun a malambat nang linabas.’ ” 19 Nganang Santiago, “Para kanaku, e tamu sukat pakasakit para karing paganu ing pamaglapit da king Dios. 20 Nune kailangan tamung sumulat karela king makagyu na ing mangilag lang mamangan king isanu mang midinatan uli na ning iti miyain karing idolo; king mangilag la king pamakipangalugud, mangilag lang mamangan king karni da ring animal a pete rang e peparayan ampon king pamamangan daya. 21 Uling malambat neng mababasa ing Kautusan nang Moises karing sinagoga balang Aldo ning Sabbath, at mipanaral ing turu na king balang balen.” 22 Ding apostol ampon ding makatua, at ing mabilug a iglesia, pikayari dang padalang mapilan a taung pekakatawan da a tuki kang Pablo at kang Bernabe karin Antiokia. Pinili da la ring aduang taung kikilalanan da ring talasalpantaya; i Judas a mayayaus Barsabas at i Silas. 23 Peparala de karela ing makatuking sulat: “Ding apostol at ding makatua a kekayung kapatad payabut da ing karelang komusta karing sablang kapatad a lahing paganu a manuknangan king Antiokia, Siria, at Cilicia. 24 Miras kekami ing balita king ding mapilan a taung ibat kekami keni Jerusalem detangan da kayu at ligaligan at gilu isip king karelang pamagsalita. Makanyan man, ala lang kapaintulutan a ibat kekami para daptan da ita. 25 Inya, mipulung kami at pikayari mi ing mamili keng pekakatawan mi at itubud la kekayu. Datang lang kayabe da ring pakamalan ming kakaluguran a Pablo at Bernabe 26 a e pasayang king bie a susuyu ra king Ginu tamung Jesu-Cristo. 27 Uli na niti, tutubud mi la kekayu di Judas at Silas a munie patutung personal karing bage sinabi mi na kaniting sulat. 28 Uling kaburian na ning Banal a Espiritu at kasanmetung na kami kaniti, king e kayu mirinan aliwa pang tuntunan labis kareting makatuking tutung kailangan: 29 mangilag kayu king pamangan a miyain karing idolo; e kayu mamangan daya; e kayu mamangan king karni da ring animal a pete rang e peparayan, at dumayu kayu king sablang imoralidad. Pangilagan yu ngan iti at e kayu milisia king matulid. Angga na keni.” 30 Pepalakuan da la ring tubud at tinaglus la Antiokia. Karas da karin tinipun da la ring sablang talasalpantaya at binie de karela ing sulat. 31 Inyang abasa re ding tau ing sulat, miragdag la tetagan a lub king payu a darala na. 32 I Judas at i Silas, anti na ning propeta la naman, ila mismu migsalita lang malambat karing talasalpantaya. Dininan da lang tetagan at sikanan a lub. 33 Kaybat dang miglabas ditak a panaun karin, meko na lang kayabe na ning lugud at panalala da ring talasalpantaya at migbalik la karetang mitubud karela. [ 34 Oneng pepailakuan ya i Silas karin.] 35 Pepaindalan la pa mu karin Antiokia di Pablo at Bernabe. Kayabe da ring aliwa pa, tiru da at penaral ing amanu na ning Ginu. 36 E melambat kaybat na nita, nganang Pablo kang Bernabe, “Tara, magbalik kata at dumalo karing kapatad king balang siudad nung nu ta penaral ing amanu na ning Ginu, at lawan ta nung mipakananu na la.” 37 Buri nang Bernabe ing ituki re i Juan Marcos, 38 oneng para kang Pablo alang sangkan a matulid ing ituki re, uling e ya menatiling kayabe ra angga king kawakasan na ning karelang misyun nune migbalik ya at likuan na la karin Pamfilia. 39 Mika mapali lang pamipagsalita angga king birian dang mikawani na la. Tiki neng Bernabe i Marcos at miglayag lang papunta Cyprus, 40 ing pinili na namang Pablo ya i Silas. Meko lang kayabe na ning panalangin da ring talasalpantaya king mantabe sa karela ing grasya na ning Ginu. 41 Linibut ya i Pablo king kabilugan na ning Siria at Cilicia, at pepasiknangan na la lub ding iglesia karin.
1 Sinulung yang miglayag i Pablo papunta Derbe at Listra. Manuknangan ya karin ing metung a alagad a milagyuan Timoteo. Metung ya naman alagad i ima na, Judio ya, oneng i tata na Griego ya. 2 Ding kapatad karin Listra at Iconio mitmu lang pamipuri kang Timoteo. 3 Sinirkunsisyunan neng Pablo uling buri neng ituki bilang kayabe na king pamaglakad na. Depat na iti uling pikabaluan karing Judio karing lugal a deta king i tata na metung yang Griego. 4 King pamandalo ra king balang balen, binie da la karing talasalpantaya ding tuntunan a pikayari da ring apostol at ding makatua karin Jerusalem. Penabilin da karela king tuparan da la. 5 Inya mesikan la kasalpantayanan ding iglesia at miragdag la bilang aldo-aldo. 6 Linakad la angga Frigia at king sakup ning Galacia; e na peintulut ning Banal a Espiritu ing panaral da ing amanu king probinsia na ning Asia. 7 Inyang miras la king angganan na ning Misia; sibukan dang dinalakit papunta Bitinia, oneng iti e na peintulut karela ning Espiritu nang Jesus. 8 Inya sindu ra na ing pamaglakad da at biltangan de ing Misia at tinaglus la Troas. 9 Kanitang benging ita mika vision ya i Pablo; ikit ne ing metung a tau Macedonia a makisabing mayap keya. Ngana, “Taglus ka keni Macedonia at saupan mu kami!” 10 Kabud ikit neng Pablo iting vision, agad-agad keng meko papunta Macedonia, uling yari king lub mi king ing Dios ya ing minaus kekami ban ipanaral ing Mayap a Balita karing tau karin. 11 King pamaglayag mi ibat Troas minta keng deretso karin Samotracia; itang kabukasan tinaglus ke Neapolis. 12 Ibat karin melaus keng linub Filipos, ing siudad ning mumunang distrito ning Macedonia a kolonia na naman ning Roma. Kaybat da ring mapilan ming aldo pamanatili karin, 13 minta ke king lele ilug lual na ning siudad king Aldo ning Sabbath. Bala mi atin lang sinagoga karin ding Judio. Migluklukan kami at menaral kami karing babaing mitipun karin. 14 Ing metung karing babaing mekiramdam kekami ya i Lydia a tau Tiatira a magtindang telang purpura. Babai yang sasamba king Dios at inaslaganan ne isip ning Ginu ban makiramdam masalese king sasabian nang Pablo. 15 Ya ampon ding katubale na pepabinyag la. Kaybat peparalan na kaming amanu. Ngana, “Nung tatanggapan yung aku tune kung talasalpantaya ning Ginu, kukumbiran da kayung tuknang keni kekami.” At e mi apayalian ing kumbira na. 16 Misan a aldo kabang papunta kami king lugal a pipanalanginan, seganan na ke ning metung a babaing ipus a maki espiritung marawak. Uli na ning espiritung marawak a atyu keya agyu nang ulan ing daratang a panaun. King pamanula na dakal ya panakitan para karing makibandi keya. 17 Tinuki ya kang Pablo ampon kekami at nganang kukulisak, “Talasuyu na la ning Dios a Kakataskatasan ding taung deni! Papasiag da kekayu nung makananu kayung malyaring miligtas!” 18 Anti kaniti ing daraptan na kilub ding dakal a aldo, angga king mebuysit ya i Pablo at inarapan ne. Ngana king espiritu, “King lagyu nang Jesu-Cristo yuyutus ku keka ing lumual ka at mabating ka keya!” Kanita mu rin linual ya keya ing espiritung marawak. 19 Inyang akilala da ring makibandi kaniting babaing ipus king milako la kapanintunan, siklulu de i Pablo at i Silas at teguyud da la king plasa at inarap karing maki kayupayan. 20 Delum da la king arap da ring opisyal Romano at ngara, “Ding taung deti Judio la, at mangulu la king kekatamung siudad. 21 Tuturu lang kaugalian a makakontra king kekatamung kautusan; memalen na ke ning Roma at e mi atanggap o atuparan ing sasabian da.” 22 Mekiabe la ding memalen karing linigalig kari Pablo at Silas. Pengabak da ring opisyal ing imalan nang Pablo ampon i Silas at layun da lang pepabarug latiku. 23 Kaybat da ring e mabilang-bilang a barug a tinggap da, kilung da la king sukulan, at inutus da king guardia ing ikandadu na lang masalese. 24 Inyang tinggap ning guardia ning sukulan ing utus, kilung na la king kakilub-kiluban a kulungan at pinosas na la bitis. 25 Inyang malalam nang bengi i Pablo at i Silas menalangin la’t migkanta king Dios, at mekiramdam la ding aliwang makasukul. 26 Kabud-abud mika ayun a masikan; minugun yang e mu nanu ing sukulan. Mibuklat la ngan ding pasbul at mepatad la tanikala ding sablang makasukul. 27 Inyang migising ya ing guardia na ning sukulan at ikit nang makabuklat la ding pasbul begut ne ing espada na, at nasa nang magpakamate uling bala na tinakas na la ding makasukul. 28 Oneng kinulait yang masikan i Pablo. Ngana, “E mu panasakitan ing kekang sarili, atyu ke ngan keni!” 29 Pepakua yang sulu ing guardia na ning sukulan at pupulayi yang linub king sukulan, at gagalgal yang siniklaud king arap da ri Pablo at Silas. 30 Linual na la king sukulan kabang nganang kukutang, “Sabian yu kanaku, ginu, nanu ing sukat kung daptan ba kung miligtas?” 31 Ngarang mekibat, “Maniwala ka king Ginung Jesus at miligtas ka at pati na ing mabilug mung pamilya.” 32 At penaral da keya at karing katubale na ing amanu na ning Ginu. 33 Keta mu ring oras a ita na ning kapitangan bengi linual na la ning guardia king sukulan at inos na la ding karelang sugat at kanita mu rin mebinyag yang kayabe da ring sablang katubale na. 34 Kaybat na nita, tiki na lang minuli king bale na at dininan na lang pamangan, at pigsayan na ning mabilug nang pamilya ing pangakonberti da king Dios. 35 Itang kabukasan a abak mitubud lang pulis ding opisyal Romano a abe na ning utus a anti keni: “Ibulus yu la ding taung deti.” 36 Inya sinabi na ning guardia na ning sukulan kang Pablo, “Inutus da ring opisyal ing ibulus da kayu, ikayung aduang Silas. Inya malyari na kayung mako at lumakad kayung mitmung kapayapan.” 37 Oneng nganang Pablo karing pulis, “Ala na la mang ikit nanumang pamikasala kekami, makanyan man pepabarug da kaming latiku arapan na ning publiku, at memalen na ke pa naman ning Roma! Kaybat pepasukul da ke pa. At ngeni buri da keng palakuan lihim? E malyari yan! Paburen yu lang munta keni mismu ding opisyal Romano at ilang sukat mibulus kekami.” 38 Belita ra iti ding pulis karing opisyal Romano; mitakutan la inyang abalu rang memalen lang Romano di Pablo at Silas. 39 Inya minta la at miniawad lang kapanupayan karela. Kaybat na nita, tinaid da lang linual king sukulan at inawad dang lakuan de sa ing siudad. 40 Linual la king sukulan di Pablo at Silas at minuli la king bale nang Lydia; karin da la disnan ding talasalpantaya. Kaybat da lang penaralan at pepatatagan a lub melaus na lang meko.
1 Sinulung lang miglakbe king kekaban na ning Ampipolis at Apolonia at miras la Tesalonica nung nu la ating sinagoga ding Judio. 2 Agpang king sadia nang gagawan, minta ya i Pablo king sinagoga. Karin, balang Aldo ning Sabbath, kilub ding atlung dominggu, mekiargu ya karing tau tungkul karing Kasulatan; 3 pepalino na la at ginamit na lang peka prueba king ing Cristo a mipangakung datang sukat yang dumalan kasakitan at kaybat deng pete, subli yang mie. Nganang Pablo, “Iting Jesus a ipanaral ku kekayu, ya ing Cristo.” 4 Meniwala la ding mapilan karela at mekianib kari Pablo at Silas. Makanyan munaman ing depat da ring dakal a Griego a sasamba king Dios at antimu rin ding keraklan karing pikabaluan a babai. 5 Oneng mengalalu la ding Judio at tinipun da la ring mapilan karing alang kwentang taung lumba-sumaka karing dalan. Sitsutan da la reti ban mangulu king siudad. Lisuban de ing bale nang Jason king pamanintun da kari Pablo at Silas. Nasa da lang iyarap king balen. 6 Inyang e da la akit, i Jason at ding mapilan pang aliwang talasalpantaya ilang keladkad da at inarap karing makikayupayan king siudad. Ngarang kukulisak, “Mangulu la ding taung deti nukarin la man miras! At ngeni dinatang la king kekatamung siudad, 7 at sasalikut na lang Jason king bale na. Lalabagan da la ring kautusan na ning Emperador ning Roma; sasabian da king atin pang aliwang ari a ausan dang Jesus.” 8 King sinabi rang iti pepagalsa da la lub ding dakal a tau ampon ding manungkulan king siudad. 9 Ding opisyal pepagmultan da la ri Jason at ding kayabe na para mabulus la, at pepaburen da na lang minuli. 10 King bengi mu ring ita, pepapuntan da la ring talasalpantaya karin Berea di Pablo at Silas. Inyang karas da karin tambing lang tinaglus king sinagoga da ring Judio. 11 Mas mayap la pilubluban ding tau karin kesa karing tau Tesalonica. Matingid lang mekiramdam king penaral nang Pablo. Pagaralan da la aldo-aldo ding Kasulatan ba rang akit nung tutu pin ing sinabi nang Pablo. 12 Meniwala la ding dakal karela; meniwala la naman ding dakal karing pikabaluan a babaing Griego at ding dakal karing lalaki. 13 Oneng inyang abalitan da ring Judio karin Tesalonica king penaral nang pasibayung Pablo ing amanu na ning Dios karin Berea, minta la karin at pegumpisan da lang sitsutan at inablukan mangulu ding dakal a tau. 14 Kanita mu rin pepayatad de ring talasalpantaya i Pablo king lele dagat; oneng melakuan la karin Berea di Silas at Timoteo. 15 Inatad de ring minantabe kang Pablo angga king Atenas. Kaybat migbalik na la Berea kayabe ning panabilin nang Pablo king makikit la keya di Silas at Timoteo king malalaguang panaun. 16 Kabang panenayan na lang Pablo karin Atenas di Silas at Timoteo, e ya mipaindatun a lub inyang ikit na nung nu la anti karakal king idolo a sasamban da king mabilug a siudad. 17 Inya mekiargu ya karing Judio king sinagoga at karing paganu a sasamba king Dios. Makiargu ya aldo-aldo karing taung akakatagpu na king plasa na ning siudad. 18 Mekipagdebate la naman keya ding mapilan karing talaturung Epicureo at Estoico. Ngara ding aliwa, “Nanung buri nang sabian niting taung magbibiasang alang balu?” Ngara naman ding aliwa, “Balamu yata magsalita ya tungkul karing dios a e pikabaluan.” Asabi ra iti uling manaral ya i Pablo tungkul kang Jesus at tungkul king pamaniubling mie. 19 Inya tiki re i Pablo at inarap king kapulungan na ning Areopago at ngara keya, “Bisa keng makabalu tungkul kaniting bayung doktrinang ipanaral mu. 20 E mi makaing aintindian ing aliwa king kekang sasabian at buri ming abalu nung nanu ing kabaldugan da.” ( 21 Uling ding sablang memalen na ning Atenas at ding dayuan a manuknangan karin kapad dang lalabas ing panaun da king pamagsalita at pamakiramdam king pekatauli at bayung diling pisasabian.) 22 Tinalakad ya i Pablo libutad ning kapulungan king Areopago at nganang migsalita, “Memalen ning Atenas! Ikit ku nung nu kayu anti ka-relihiosu. 23 Uling kabang maglakad ku king kekayung siudad at miglalawe karing lugal a pisasamban yu, menakit ku namang metung a altar nung nu makasulat ing anti kaniti: ‘King Dios a E Pikabaluan.’ Itang e yu balu a kekayung sasamban, ya ngeni ing panaral ku kekayu. 24 Ing Dios a mengawa king yatu at king sablang atyu king yatu, ya ing Ginu ning banua at yatu; e ya manuknangan karing templo a telakad da ring tau. 25 Ni e ne kailangan ing nanumang aibie na ning tau king pamagobra na para keya, anti na ning ya mismu ing babie bie at pangisnawa at king sabla karing heganaganang tau. 26 King metung mung tau lelangan na la ding sablang lahi ba reng alaganapan ing mabilug a yatu, at ya mu rin ing mituldung makapauna nung nu ya angga bie ing balang bansa at ya naman ing mituldu karing angganan na ning balang metung karela. 27 Makanyan ing depat na ban ding sablang tau panintunan de at marahil malyari deng atuklasan king kekaban na ning pamanintun da king dalan painturu keya. King kamatutuanan e ya marayu ing Dios king kaninu man kekatamu, 28 anti na ning, ‘Keya tamu mabibie at kikimut at makalto.’ Antimo ing sasabian da naman ding mapilan karing poeta yu, ‘Tune na katamung anak na.’ 29 Anti na ning anak na katamu ngan ning Dios, ala tamung matulid misip king ing kadiosan na kalupa na ning isanu mang megawa king gintu, pilak, at batu a inubug na ning gelingan na pangamat at pandukit ning tau. 30 Oneng e na la pinsinan ning Dios ding panaun inyang ala lang balu ding tau, oneng ngeni yuyutus na karing sablang tau nukarin la man king sumisi la at painggulut king e mayap dang pamibiebie. 31 Uling tinuldu yang aldo nung nu ne ukuman king ganap a katuliran ing mabilug a yatu king kapamilatan na ning pinili na. Minie yang katunayan tungkul kaniti para karing sabla king kapamilatan na ning pamipasubli nang mie king taung ita!” 32 Kabud dimdam da kang Pablo ing sasabian nang pangasubli nang mie ning metung a tau, mipakayli lang masikan ding mapilan karela. Ngara naman ding aliwa, “Bisa ke pang damdam tungkul kanyan!” 33 Kaybat na nita, likuan neng Pablo ing kapulungan. 34 Mekianib la keya ding mapilan at meniwala la; metung ya kareti i Dionisio, ing metung karing miembru na ning Areopago ampon ing metung a babaing milagyuan Damaris at ding mapilan pa.
1 Meko ya Atenas i Pablo at tinaglus ya Corinto. 2 Karin ne atagpuan ing metung a Judio a mayayaus Aquila a tubu Ponto. Karatang-datang nang ibat Italia a kayabe na ning asawa nang i Priscila, uling pepalakuan na la Roma ning Emperador Claudio. Delawan na lang Pablo 3 at melaus yang mekipanuknangan at mekiabe megobra karela, uling kalupa na la kapanintunan; mangawa lang tolda. 4 Mekiargu ya king sinagoga balang Aldo Sabbath; agkatan na lang paraparehu ding Judio at Griego. 5 Inyang dinatang ya i Silas at i Timoteo ibat Macedonia, telaga nang Pablo ing mabilug nang panaun king pamanaral king amanu na ning Dios; patutuan na king arap da ring Judio king i Jesus ya ing Cristo a mipangakung datang. 6 Inyang selangsangan de at memagsalita lang miyayaliwang kapanyiran laban keya, pigpag na ing alikabuk king imalan na bilang tutul karela at ngana, “Nung mipahamak kayu ala kayung pamarsalanan nune mu ing sarili yu! Ala na kung pakibatan. Manibat ngeni karing paganu ku munta.” 7 Inya likuan na la at mekituknang ya king bale na ning metung a paganung milagyuan Ticio Justo, tau yang sasamba king Dios; kasiping nia mu ning sinagoga ing bale na. 8 I Crispo, ing pamuntuk na ning sinagoga, meniwala ya king Ginu at pati na ing mabilug nang pamilya; at dakal la ding aliwa pang tau karin Corinto a mekiramdam king amanu; meniwala la at pepabinyag. 9 Misan a bengi, menakit yang vision i Pablo nung nu na sinabi ning Ginu keya, “E ka tatakut, nune isundu mu ing kekang pamagsalita at e ka mimina lub, 10 uling kayabe mu ku. E na ka ananu balang ning ninuman, uling kanaku la ding keraklan karing tau king siudad a iti.” 11 Inya menatili ya Corinto i Pablo kilub ning pabanua’t kapitna; tuturu na karing tau ing amanu na ning Dios. 12 Kanitang mitulduan ya i Galion maging gobernador Romano na ning Acaya misasanmetung la ding Judio; dekap de i Pablo at delum king husgadu. 13 Ngarang sinabi, “Ing taung iti agkatan na la ding tau ban samba king Dios king paralan a makasalangsang king yuyutus na ning kautusan!” 14 Inyang megumpisa neng makibat i Pablo, nganang migsalitang Galion karing Judio, “Nung iti sanang pisasabian makatungkul ya king metung a kamalian o metung a krimen a merapat, matulid a tutu ing pakiramdaman da kayu ikayung Judio. 15 Anti na ning iting piyamanuan tungkul ya karing amanu at karing lagyu at king sarili yung kautusan, ikayu na mismu ing lumutas kaniti. E ku malyaring munie kayatulan tungkul kareting bage!” 16 Tinabi na lang lumual king husgadu. 17 Pisaup-saup de i Sostenes, ing pamuntuk ning sinagoga, at penumbuk de king arap na ning husgadu. Oneng iti e na bitasang pinsingan Galion. 18 Menatili ya pang kayabe da ring talasalpantaya i Pablo karin Corinto. Kaybat na nita, likuan na la at miglayag yang papunta Siria, kayabe na la di Priscila at Aquila. Oneng bayu ya meko ing sasaken da menata ya karin Cencrea at pepasatsat na ing buak na. 19 Miras la Efeso at karin ne likuan i Priscila at i Aquila. Minta ya king sinagoga at mekiargu ya karing Judio. 20 Inawad da kang Pablo ing manatili ya pang mapilan a aldo karin kayabe ra, oneng e ya mebisa. 21 Nune sinabi na karela inyang mamako ne, “Nung kaburian na ning Dios, magbalik ku kekayu.” Makanyan yang memun at meko Efeso. 22 Inyang karas na Cesarea melaus ya Jerusalem at kinomustan ne ing iglesia at kaybat tinaglus ya Antiokia. 23 Kaybat na ning makuyad a panaun a pamanatili na Antiokia, sindu na ing pamandalo na king distrito na ning Galacia at Frigia. Inatdanan na lang sikanan lub ding sablang talasalpantaya. 24 Ating metung a Judiong milagyuan Apolos at tubu ya Alejandria, dinatang ya Efeso. Atin yang gelingan king pamagsalita at kabisadu na la ding sablang Kasulatan. 25 Mituruanan ya tungkul king Dalan ning Ginu at kayabe na ning malablab a panamdam magsalita ya at tuturung ustu tungkul kang Jesus. Makanyan man, ing binyag nang Juan ya mu ing balu na kanita. 26 Megumpisa yang migsalitang alang takut kenu man king sinagoga. Inyang abalitan de ri Priscila at Aquila, kimbiran de at tiki keta karela at tiruanan de king lalung maragul a kamalinawan tungkul king Dalan ning Dios. 27 Kaybat na nita, binalak nang Apolos ing munta ya karin Acaya. Inya seupan de ring talasalpantaya karin Efeso at pemaralan rekomendasyun karing talasalpantaya a dasnan na Acaya. Inyang miras ya karin, meging maragul yang kasaupan karetang tinanggap king kasalpantayanan king kapamilatan na ning grasya ning Dios. 28 Uling king masanting nang pamagmatulid simbut na la ding Judio king pamiargu arap ning publiku; pepatunayan na karela king kapamilatan da ring Kasulatan king i Jesus ya ing Cristo.
1 Kabang atyu karin Corinto i Apolos, linibut ya i Pablo king kalibudtan na ning probinsia at miras ya Efeso. Karin atin yang disnan a alagad, 2 at kitnan na la, “Tinggap ye ing Banal a Espiritu kanitang meniwala kayo?” Ngarang mekibat, “Ali mi ya. E mi pa kapilan man dimdam king ating Banal a Espiritu.” 3 Nganang kinutang, “Makananu kayung mebinyag?” “King binyag nang Juan,” ngarang mekibat. 4 Nganang Pablo, “Ing binyag nang Juan para kareta yang peinggulut karing karelang kasalanan; at sinabi na karing memalen ning Israel king sukat lang maniwala ketang daratang a katuki na, ing buri nang sabian, i Jesus.” 5 Inyang dimdam da iti, pepabinyag la king lagyu ning Ginung Jesus. 6 Timpak na lang Pablo ding gamat na karela, at tinipa ya karela ing Banal a Espiritu; megumpisa lang migsalitang miyayaliwang amanu at penaral da naman ing amanu na ning Dios. 7 Ating labing adua katau karing taung deti. 8 Minta ya i Pablo king sinagoga. Kilub ding atlung bulan migsalita yang alang takut karing tau; makiargu ya karela at agkatan na lang alang patugut tungkul king Kayarian ning Dios. 9 Oneng masias la buntuk ding mapilan karela at e la bisang maniwala at insultuan de pa ing Dalan ning Ginu king pamagsalita ra arap ding taung makatipun. Inya likuan na lang Pablo at tiki na la ding talasalpantaya; at balang aldo mitatag yang diskusyun king sala de lectura nang Tirano. 10 Iti menatiling aduang banua angga king ding sablang manuknangan king probinsia na ning Asia, Judio ampon paganu, ikua rang mirasnan king amanu na ning Dios. 11 Dinapat yang miyayaliwang milagru ing Dios king kapamilatan nang Pablo. 12 Pati ding panyu at sakbibing ginamit na kakaskas da la karing masakit at milalako ing sakit da at linual la karela ding marawak a espiritu. 13 Ating mapilan a Judio a libut-libut karing miyayaliwang lugal at manabi karing marawak a espiritu. Makiapus la namang gagamit king lagyu nang Jesus king pamanabi ra karing marawak a espiritu. Ngarang magsalita karing marawak a espiritu, “Mamintu kayu kanaku king lagyu nang Jesus a ipanaral nang Pablo.” 14 Ding darapat kaniti ila ding pitung lalaking anak na ning metung a Pekapun ding Paring Judio a milagyuan Esceva. 15 Oneng nganang makibat karela ning marawak a espiritu, “Balu ke i Jesus at akikilala kia naman i Pablo; oneng ikayu, ninu ikayu?” 16 Ing taung alipnan na ning marawak a espiritu delusungan na lang mitmung bengisan angga king adaig na la. Pupulayi lang memaglual king bale na; sugatan la at megabak a imalan. 17 Abalitan da ngan iti ding Judio at paganu a manuknangan Efeso; tiblan na la ngan ning maragul a takut at lalu yang mirinan maragul a dangal ing lagyu na ning Ginung Jesus. 18 Dinatang la ding keraklan karing talasalpantaya at tatanggapan da at papasiag king publiku ing sablang depat dang pamikasala. 19 Ding keraklan naman karetang darapat salamangka tinipun da la ding libru da at silaban da la king durungutan da ring sabla. Kinwenta da la ring libru at meyakit king mika alaga lang limang pulung libung salaping pilak. 20 King anti kaniting mayupayang paralan mikalat ing amanu na ning Ginu at lalung meging mayupaya. 21 Kaybat dang mepalyari deti, tingka nang Pablo ing maglakbe king kabilugan na ning Macedonia at Acaya at kaybat taglus ya Jerusalem. “Kaybat kung ikuang miras karin,” nganang sinabi, “kailangan ing dumalo ku naman Roma.” 22 Inya tinubud na la karin king Macedonia ding adua karing kasaup na: di Timoteo at Erasto, kabang ya mismu menatili ya pa king probinsia na ning Asia. 23 King panaun a ita, kanita naman mika maragul a kaguluan karin Efeso uli na ning Dalan ning Ginu. 24 Ating metung a platerong milagyuan Demetrio. Gagawa yang malating larawan a pilak ning templo ning diosang Artemis. Ing kapanintunan nang iti babie maragul a panakitan karing magobra. 25 Inya pilungan na la ngan Demetrio, kayabe da ring aliwa pang kalupa ra kapanintunan at ngana karela, “Abe, balu yu king ing kekatamung kanawan king bie manibat king obrang iti. 26 Sasaksian yu at daramdaman mismu nung nanu ing daraptan na niting taung ausan dang Pablo. Sasabian na king ding dios a gewa da ring tau e la tutung dios at akakua na lang apapaniwalan ding dakal a tau maging keti king Efeso at halus king kabilugan a probinsia na ning Asia. 27 Uli na niti, makapanganib masira iting kapanintunan tamu. E mu ita, mamitamit ya namang milako kabaldugan ing templo na ning maulang diosang i Artemis at makapanganib masira ing dangalan na, ing diosang sasamban da ring sabla king Asia at king mabilug a yatu!” 28 Kabang pakiramdaman da iti, mimua la ding dakal a tau at ngarang kukulisak, “Ala yang kaparis i Artemis a diosa na ning Efeso!” 29 Mikalat ing kaguluan king mabilug a siudad. Ding mangulu dekap da la ri Gayo at Aristarco, ding aduang tau Macedonia a kayabe nang maglayag Pablo, keladkad da lang dela king teatro. 30 I Pablo mismu bisa yang palto arap da ring mangulu, oneng e re peintulutan ding talasalpantaya. 31 Ding mapilan karing manungkulan king probinsia a kakaluguran na peparala la naman amanu keya. Pakisabi ra kang Pablo king e ya sa papalto king teatro. 32 Samantala, magulu ya ing mabilug a kapulungan; ating mapilan a kukulisak king anti keni, ding aliwa naman anti keta ing kukulio ra, uling keraklan karela e ra man balu ing sangkan nung baket mitipun la karin. 33 Inisip da ring mapilan king i Alejandro (Alexander) ya ing maki pasari, uling ya ing pepasampan da ring Judio king entablado. Kanita sininial ya i Alejandro (Alexander); tinas ne ing gamat na at sibukan nang magsalita at magdipensa king arap da ring tau. 34 Oneng inyang akilala rang metung yang Judio, lalu rang kilisak agnan-agnan ing metung mung bage kilub ding aduang oras, “Ala yang kaparis i Artemis a diosa na ning Efeso!” 35 Bandang tauli, ding dakal a tau ikua na la mu ring apapanahimikan ning sekretaryu ning siudad. Nganang migsalita, “Memalen ning Efeso, balu da ring sabla king ing siudad na ning Efeso ya ing mimingat king templo na ning maulang Artemis at king banal a batung menabu ibat banua. 36 E na apayalian iti ning ninuman. Inya sana manahimik kayu at e kayu mamalagua. 37 Dela yu la deting tau keti agyamang ala lang penakawanan a templo o ala na la man sinabing marawak laban king kekatamung diosa. 38 Nung i Demetrio ampon ding magobra na atin lang susuplung laban king ninuman, atin namang aldo pamaglitis karing husgadu at atin namang taung tatalan upaya; sukat lang karin miyamanu. 39 Nung atin pang aliwang bage buri yu, kailangan pisabian king piyarapan da ring memalen agpang king yuyutus na ning kautusan. 40 Uling pota isipanan da katamung mangulu uli na ning mepalyari king aldong iti. Alang kamamatulid ing nanumang mua a anti kaniti at ala tamung aibie nanumang matulid para kumanian tamu.” 41 At kaybat nang asabi iti, sera na na ing pamipulung.
1 Inyang metahimik na, minaus yang pulung i Pablo karing talasalpantaya. Kaybat na lang arinan tetagan a lub king pamagsalita na, memun ya karela. Kaybat na nita, meko ne at tinaglus ya king Macedonia. 2 Leganasan na lang pintalan ding puruk karin at maralas na lang penaralan king e la paisira lub. Miras ya Grecia at 3 menatili yang atlung bulan karin. Magsadia neng munta Siria inyang atuklasan nang atin lang lihim a tatangka ding Judio laban keya; inya inisip nang magbalik ya king delanan na Macedonia. 4 I Sopater a anak nang Pirro a tau Berea, ya ing kayabe nang miglakad; antimu rin i Aristarco at i Segundo a tubu karin Tesalonica; i Gayo a tubu karin Derbe; i Timoteo; at i Tiquico ampon Trofimo a menibatan king probinsia na ning Asia. 5 Minuna lang menulakan at penaya da kami karin Troas. 6 Menulakan kami ibat Filipos kaybat na ning Piesta ning Tinape Alang Lebadura, at kalabas da ring limang aldo ikua mi lang akayabe karin Troas, at menatili kaming paruminggu karin. 7 Domingo kanita inyang mitipun kami para king pamisulusulu anting mikakapatad. Migsalita ya i Pablo karing tau at e ya tinuknang migsalita angga itang kapitangan bengi, uling mako ya ita mu ring kabukasan. 8 Dakal la ding sulu ketang kuartu babo nung nu ke mipulung. 9 Ing metung a kayanakan a milagyuan Eutico makalukluk ya king pasamano na ning awang; anti na ning e mayayari ing pamagsalita nang Pablo, mitundu neng mitundu i Eutico angga na king mipatudtud ya at menabu king gabun ibat king katlung palapag. Mete ne inyang diklut de king gabun. 10 Oneng tinipa ya i Pablo at selakban ne at kinaul. “E kayu migaganaka,” nganang sinabi, “mabie ya pa!” 11 Kaybat na nita, menik yang pasibayu; memisi yang tinape at mengan. Kaybat nang migsalitang malambat karela angga itang saslag ne ing aldo, meko ne i Pablo. 12 Ita namang kayanakan inuli reng mabie keta karela at ing tula ra e makanyan-kanyan. 13 Tinaglus keng sinake king barku at menulakan kaming papunta Assos. Karin mi ya paindalanan at isake i Pablo. Penabilin na kekami iti uling maglakad ya king mamala papunta karin. 14 Inyang mikit kami karin Assos, seke mi ya at tinaglus kami Mitilene. 15 Manibat karin menulakan keng pasibayu at sinadsad malapit Quio itang kabukasan. Kalabas na ning metung pang aldo miras ke Samos at tinuki pang aldo sinadsad ke Mileto. 16 Binalak nang Pablo ing maglayag ya at dumalan Efeso ban e masayang ing panaun king pamandalan king probinsia na ning Asia. Mamirapal yang miras Jerusalem, nung malyari mu rin king kayaldawan na ning Pentecoste. 17 Inyang atyu Mileto i Pablo menabilin ya karin Efeso; pekiduang na king pakikitan de sa ring makatua. 18 Ngana karela inyang datangan de, “Baluan yu nung makananu ing pamibiebie ku manibat na kanitang kapupurmeruan a aldo a akayabe yu ku king probinsia na ning Asia. 19 Siyuan ke ing Ginu king mitmung kapakumbaban, kasakitan, at kapagsubukan a miras kanaku uli na ning tangka ra laban kanaku ding Judio. 20 Baluan yu king ala kung pigkaimut nanuman a malyaring makasaup kekayu kanitang kasalukuyan kung manaral at tuturu kekayu, maging king publiku o maging karing sarili yung pibalebale. 21 Parehu ku lang inagkat painggulut ding Judio at paganu king kasalanan da at magbalik a lub king Dios at maniwala king Ginung Jesus. 22 At ngeni, bilang kapamintuan king Banal a Espiritu, munta na ku Jerusalem. E ku balu nung nanu ing malyari kanaku karin. 23 Ing bukud mung balu ku ya iti: king balang siudad dirinan na kung babala ning Banal a Espiritu king ing sukulan at miyayaliwang kaligaligan ila ding makapanaya kanaku. 24 Oneng para kanaku e ku masiadung dirinan ulaga ing bie ku ban akua ku mu sanang agampanan ing kanakung misyun at apupus ing obrang binie nang daptan ku ning Ginung Jesus a alang aliwa nune ing apanaral ku ing Mayap a Balita ning grasya ning Dios. 25 “Lumba-sumaka ku libutad yu, manaral tungkul king Kayarian ning Dios. At ngeni balu ku king ninuman kekayu e na na ku akit pasibayu. 26 Inya ngeni asabi kung matimid kekayu: nung wari’t ninuman kekayu mabating ya, ala kung pakibatan nanuman tungkul keya. 27 Uling king pamipabalu ku kekayu king kabilugan nang parasan ning Dios, ala kung selikut nanuman. 28 Ingatan yu sa ing kekayung sarili at ing mabilug a kawan a binili na ning Banal a Espiritu king kekayung kapanibalan. Pastulan ye sa ing iglesia na ning Dios a pemuhunan na king mismung daya na ning Anak na. 29 Balu ku king kalako ku, datang la kekayu ding mabangis a asung-gubat, at e re patawaran ditak mu man ing kawan. 30 Agyang karing kayabe yu mismu, atin kekayu a magsalitang kalaraman ba da lang atake king kamalian ding talasalpantaya. 31 Uli na niti, mingat kayu at tandanan yu nung makananung king aldo at bengi kilub ding atlung banua e ra kayu selanan tiru angga na king petakanan keng lua ing balang metung at metung kekayu. 32 “At ngeni panibala ra kayu king lingap ning Dios at king amanu nang magdalang grasya. Atin yang kayupayan mitalakad kekayu at munie king bendisyun a sasadia na para karing sablang pinili na. 33 Ala kung pigimbutan king kekayung pilak o gintu o imalan. 34 Ikayu mismu balu yu nung makananu ku lang ginamit ding gamat kung deni king pamagobra ban panintunan ku ing kabiayan a kailangan ku at kailangan da ring kasaup ku. 35 Depatan ku ing makanyan ba kung ipakit kekayu nung makananu tamung sukat pigisanan ing kekatamung sarili ban saupan la ding maina, kabang gaganakan ta la ding amanung sinabi na ning Ginung Jesus mismu, ‘Lalu yang mapalad ing babie kesa king tatanggap.’ ” 36 Kayari nang migsalitang Pablo, siniklaud yang kayabe ra at menalangin. 37 Kikiak la ngan; kinaul de at penuma kabang mamun ya karela. 38 Penamdaman dang lalu itang sinabi na king e ra ne akit pasibayu. Kaybat na nita, inantabayanan de angga king barku a seken na.
1 Memun ke karela at melaus na keng meko. Miglayag na kami at dinalakit matulid papunta Cos. Itang kabukasan miras ke Rodas, at manibat naman karin tinaglus ke Patara. 2 Disnan mi ya karin ing metung a barkung papunta Fenicia; ya ing seken mi at pasibayu keng menulakan. 3 Miras kami angga ketang lugal a ababatiawan mi ne ing Cyprus; karin ke migbanda mauli ban dasan mi ya ing Siria. Sinaka kami karin Tiro kabang manguldas ya king sake nang karga ing barku. 4 Disnan mi la karin ding mapilan a talasalpantaya at mekituknang ke karela kilub ning paruminggu. King agkat na ning Banal a Espiritu sinabi da reti kang Pablo king e na sa babalaus ing pamunta na king Jerusalem. 5 Inyang miras ing oras a lakuan mi na la, meko kami mu rin at sindu mi ing kekaming pamaglayag. Ila ngan, pati asawa ra at anak, inatad da kami angga king lual ning siudad. Siniklaud ke ngan king pasigan at menalangin. 6 Kaybat ming mipapamun sinake na kami king barku at ila naman minuli na la bale ra. 7 Sindu mi ing kekaming pamaglayag. Manibat Tiro tinaglus ke Tolemaida. Kinomusta mi la ding talasalpantaya karin at melaus keng mekituknang metung a aldo karela. 8 Kabukasan, meko kami at sinadsad ke Cesarea. Pintalan mi ya karin ing bale na ning ebanghelistang i Felipe. Keta keya karin ke mekituknang. Metung ya i Felipe karing pitu kataung mepili karin Jerusalem. 9 Atin yang apat a anak a dalaga; papasiag da ing amanung ipayabut na ning Dios karela. 10 Atin na keng mapilan a aldo karin inyang dinatang yang ibat Judea ing metung a propetang milagyuan Agabo. 11 Ikami ing saria na. Karas na, kelag ne ing sinturun nang Pablo, at saka ne penali karing sarili nang gamat ampon bitis at ngana, “Oyni ing sasabian na ning Banal a Espiritu: ‘Ing makabandi kaniting sinturun igapus deng makanyan ding Judio king Jerusalem, at iyintriga re karing paganu.’ ” 12 Kabud dimdam mi iti, ikami ampon ding aliwa pang taung atyu karin, pekisabi mi kang Pablo ing e ne malalaus pupunta Jerusalem. 13 Oneng nganang mekibat, “Ba, baket tatangis kayung makanyan? Buri yu kung masira lub? E mu ing makasadia kung igapus da Jerusalem, agyang mate karin makasadia ku alang-alang king Ginung Jesus.” 14 E mi ya apilit, inya ala na keng sinabi nune na mu, “Ing kaburian na ning Ginu ya ing matupad.” 15 Kaybat ming menatiling mapilan a aldo karin, geyak mi na ing karga mi at menulakan kami papunta Jerusalem. 16 Tinuki la naman kekami ding mapilan a alagad a ibat Cesarea. Tiki da kami king bale a pituknangan mi. Bale neng Mnason a tau Cyprus, at meging talasalpantaya ibat na kanitang minuna. 17 Matula da keng tinggap ding talasalpantaya inyang miras na ke Jerusalem. 18 Itang kabukasan, tiki na keng Pablo ban dalawan ya i Santiago. Disnan mi la keta keya ding sablang makatua na ning iglesia. 19 Pinuge na lang Pablo at minie yang ganap a balita tungkul king sablang depat na ning Dios libutad ding paganu king kapamilatan na. 20 Kaybat deng pekiramdaman, pepasalamat la ngan king Dios at ngara kang Pablo, “Akakit mu pin ngeni, kapatad, libu-libu la ding Judio a talasalpantaya. Tutu la ngang tapat king Kautusan. 21 Abalitan da ka ampon ing ipanaral mu karing sablang Judio a manuknangan karing bansa da ring paganu. Ipanaral mu kanu king painggulutan da ne ing Kautusan nang Moises. Sasabian mu pa kanu king e ra na la kailangan sisirkunsisyunan ding anak da ni e ra na sukat tuparan ing ugaling Judio. 22 Siguradung abalitan da kanyan ing paniatang mu keti. Balu mu nung nanu ing sukat daptan? 23 Tuparan mu sa ining sasabian mi keka. Ating apat a lalaki keti a maki panata. 24 Tukian mu la at makiabe ka karela king seremonia na ning pamaglinis at ika ing mamayad king gastus da; kanita akua da lang apasatsat deng buntuk da. King anti kanyan a paralan abalu da ring sabla king alang katutuan ing isanu mang bage a abalitan da na tungkul keka. Nune lalu ra pang akilala king ika mismu tutuntun ka king Kautusan nang Moises. 25 Tungkul naman karing paganu a meging talasalpantaya; peparalan mi lang sulat nung nu mi sasabian karela ing pikayari mi king e la sukat mamangan king isanu mang pamangan a miyampang karing idolo o king isanu pa mang daya o karing animal a mepate a e ra peparayan at dumayu la king nanumang pamakipangalugud.” 26 Uli na niti, tiki na lang Pablo ding apat a lalaki at itang kabukasan gimpanan na ing seremonia na ning pamaglinis a kayabe ra. Linub ya king Templo at tikda na nung kapilan mapupus ing seremonia na ning pamaglinis, at nung kapilan ya miyain sakripisyu para king balang metung karela. 27 Inyang malapit na lang milabas ding pitung aldo, ding mapilan a Judio a menibat king probinsia na ning Asia ikit de i Pablo kilub ning Templo. Sitsutan da la ring sablang tau karin ban dakpan de i Pablo. 28 Ngarang kukulisak, “Kabalen a Judio, meko keni, sumaup kayu kekami. Oyni ing taung maski nu ya munta tuturu na la ding sabla laban karing memalen na ning Israel, laban king Kautusan nang Moises at laban kaniti mismung Templo! Ngeni tiki na la pang linub keti king Templo ding mapilan a paganu at dinatan de iting banal a lugal!” ( 29 Sinabi ra iti uling ikit deng kayabe nang Pablo king siudad i Trofimong tau Efeso at bala ra tiki neng Pablo kilub ning Templo.) 30 Agad mikalat ing kaguluan king mabilug a siudad at agnan-agnan lang dinalusung ding tau at dekap de i Pablo. Keladkad deng liwal king Templo, at kanita mu rin sera da la ring pasbul ning Templo. 31 Paten da ne sa i Pablo, oneng miras ing balita king komandante da ring sundalung Romano. 32 Agad-agad yang mituking opisyal at sundalus ing komandante, at marapal lang dinalusung karing dakal a taung migugumguman. Inyang ikit de ring tau ing komandante ampon ding sundalus a kayabe na, tiknangan deng panasakitan i Pablo. 33 Lepitan ne ning komandante i Pablo; peparakap ne karing sundalus na at inutus nang igapus de karing aduang tanikala. Kanita nganang kinutang, “Ninu ing taung ini at nanu ing depat na?” 34 Kilio ding mapilan karing tau ing metung a bage, ding aliwa naman aliwang bage ing kukulio ra. Tutung maragul ing kaguluan, inya e na akuang abalu ning komandante nung nanu ing tune milyari; inya inutus na karing sundalus ing ipanik de i Pablo king kuartel. 35 Ikua reng alapit king eran at mepilit deng binuat uling e ra la agyung aguantan king kaguluan ding tau. 36 Tatagal la ngan kang Pablo at ngarang kukulisak, “Paten ye!” 37 Inyang malapit da neng ilub i Pablo king kuartel, nganang migsalita king komandante, “Malyari da kayung akasabi sagule?” “Ba, biasa kang Griego?” nganang kinutang ning komandante. 38 “Nung makanyan aliwa ika itang tau Ehipto a menimuna kanitang aldo king metung a rebolusyun at mekapanuking anggang apat a libung teroristang pakasandata king disyerto?” 39 Nganang mekibat Pablo, “Metung kung Judio, bait karin Tarso, Cilicia, metung kung memalen na ning metung a importanting siudad. Inya paburen yu ku sanang makapagsalita karing tau.” 40 Dininan neng kapaintulutan ning komandante, inya tinuklu ya i Pablo king babo ning eran at tinas ne ing metung nang gamat ba lang manahimik ding tau. Inyang menahimik la, migsalita ya i Pablo karela king Hebreo.
1 Ngana, “Kabalen, kapatad at pengari, pakiramdaman yu sa ing matulid a sabian ku kekayu!” 2 Inyang dimdam deng magsalitang Hebreo karela, lalu lang menahimik, at sindu nang Pablo ing pamagsalita na. 3 “Metung kung Judio, mibait ku king Tarso, Cilicia, oneng meragul ku keti Jerusalem at meging estudianti na kung Gamaliel. Dinalan ku king maigpit a pamagsane king Kautusan da ring kekatamung makatua at meging tapat ku king Dios antimo nung makananu kayung tapat ikayung atyu ngeni keti. 4 Ligalig ku la at pete ding taung tutuntun king Dalan a iti. Pindakap ku la babai at lalaki at pepasukul. 5 Ing Pekapun ding Pari at ing mabilug a Konsehu apatunayan da king maniabi kung katutuan. Tinanggap kung kasulatan karela para karing kapatad a Judio karin Damasco, inya miparas ku karin ban pandakpan ku la ding taung deti at ibalik ku lang makagapus keti Jerusalem ba lang miparusan. 6 “Kabang maglakbe ku at milalapit na karin Damasco, bandang kaugtuan aldo, ing metung a maslag a sala ibat banua kinislap yang bigla king makapadurut kanaku. 7 Menabu ku king gabun at dimdam ke ing metung a bosis. Nganang magsalita kanaku, ‘Saulo, Saulo! Baket liligaligan mu ku?’ 8 Ngakung kinutang, ‘Ninu ika, Ginu?’ Nganang mekibat kanaku, ‘Aku i Jesus ning Nazaret; aku ing kekang liligaligan.’ 9 Ikit da ring taung kayabe ku ing sala, oneng e ra dimdam ing bosis na nitang migsalita kanaku. 10 Kitang ku pa, ‘Nanu ing sukat kung daptan, Ginu?’ Ngana ning Ginu kanaku, ‘Talakad ka at malaus kang lungub Damasco at karin sabian da keka ing sablang telaga na ning Dios para daptan mu.’ 11 Mebulag ku king maslag a sala, inya tinaid da ku gamat ding kayabe ku at tiki ra kung linub Damasco. 12 “Ating metung a taung milagyuan Ananias; metung yang taung relihiosu a tutupad king kekatamung Kautusan at tutu reng gagalangan ding sablang Judio a manuknangan karin Damasco. 13 Pintalan na ku at lepitan at ngana kanaku, ‘Kapatad a Saulo, manakit kang pasibayu!’ At kanita mu rin menakit kung pasibayu at linawe ku keya. 14 Ngana kanaku, ‘Ing Dios da ring kekatamung makatua pinili na kang makakilala king kaburian na, manakit king banal nang Talasuyu at damdaman meng magsalita king sarili nang bosis. 15 Uling maging metung kang talapatutu na ban ipamalita mu karing sablang tau ing kekang ikit at dimdam. 16 Inya ngeni, nanu pa ing panayan mu? Talakad ka at pabinyag at maos la ding kekang kasalanan king kapamilatan na ning pamaniaus mi king lagyu na.’ 17 “Mibalik ku Jerusalem at kabang manalangin ku kilub ning Templo menakit kung vision 18 nung nu ke ikit ing Ginu, at nganang migsalita kanaku, ‘Mamirapal kang mako keti Jerusalem uling e ra tanggapan ding tau keti ing patutu mu tungkul kanaku.’ 19 Ngakung mekibat, ‘Ginu, balu ra namang masala king memunta ku karing sinagoga at pindakap ku la at penasakit ding taung meniwala keka. 20 At inyang ing talapatutu nung (mung) i Esteban pete re, aku mismu makarungut ku at kinsintian ing pamakamate ra keya at aku pa ing migbante king imalan da ring mekamate keya.’ 21 ’Sige, lumakad na ka,’ ngana ning Ginu kanaku, ‘uling itubud da ka king marayu, karing paganu.’ ” 22 Mekiramdam la kang Pablo ding tau angga king penandit a asabi na iti; oneng kaybat megumpisa na la namang kinulisak anggang binit. Ngara, “Iligpit ye! Paten ye! E ya sukat paburen mabie!” 23 Kukulisak lang alang patugut, iyasiwas da ing karelang imalan at mamatsa lang alikabuk king angin. 24 Inutus na ning komandante Romano karing sundalus na king ilub da ne i Pablo king kuartel at inutus na ing barugan deng latiku ba rang akuang abalu nung baket kukulisak lang makanyan ding Judio laban keya. 25 Inyang ikua ra neng agapus at anyu ra neng barugan latiku, nganang Pablo king opisyal a makatanud karin, “Paintulut na wari ning kautusan ing latikuan ya ing metung a memalen Romano a e pa man melitis para king isanu pa mang pamikasala?” 26 Inyang dimdam na iti ning opisyal, milayi ya king komandante at kitang na keya, “Nanu ing daraptan yu? Ing taung ita metung yang memalen Romano!” 27 Inya lepitan ne ning komandante i Pablo at kitang na, “Sabian mu kanaku, metung ka ping memalen Romano?” “Wa,” nganang mekibat Pablo. 28 Ngana ning komandante, “Maragul ku ginastus bayu ku meging metung a memalen Romano.” Nganang mekibat Pablo, “Oneng aku mibait kung memalen Romano.” 29 Bigla lang mengapaurung ding sundalus a mangutang sana kang Pablo; at mitakutan ya ing komandante inyang abalu nang metung yang memalen Romano i Pablo at saka ya pa ing pepagapus keya. 30 Buri nang abalu ning komandante nung nanu ing susumbung da ring Judio laban kang Pablo; inya itang kabukasan pepalako na la ding tanikala nang Pablo at inutus na karing pamuntuk da ring pari at king mabilug a Konsehu ing mipulung la. Kaybat na nita, tiki ne i Pablo at pepayarapan ne karela.
1 Maratna na lang linawe Pablo ding miembru na ning Konsehu at ngana, “Kabalen at kapatad, malinis ya ing konsiensia ku tungkul king mabilug kung pamibiebie arap ning Dios angga king mismung aldong iti.” 2 Ing Pekapun ding Paring i Ananias inutus na karing makalapit kang Pablo ing tampalingan de asbuk. 3 Nganang Pablo, “Ing Dios ya ing bala keka; ikang mengaring pader a pininturan maputi. Kunwari makalukluk ka ken para ukuman mu ku agpang king Kautusan, oneng ika kabud ing lalabag king Kautusan king pamanutus mung panasakitan da ku!” 4 Ngarang sinabi ding taung makasigi kang Pablo, “Insultuan me ing Pekapun ding Pari na ning Dios!” 5 Mekibat ya i Pablo, “E ku balu, kapatad, king ya pala ing Pekapun ding Pari. Ing kasulatan sasabian na, ‘E me lalapastanganan ing pamuntuk na ning kekang balen.’ ” 6 Inyang ikit nang Pablo king ding mapilan karing kayarap na Saduseo la at ding aliwa naman Pariseo la, nganang migsalitang masikan king arap ning Konsehu, “Kapatad, metung kung Pariseo. Pariseo la ding pengari ku. Miyarap ku kekayu keti uling panayan ku ing pangasubli rang mie ding mete.” 7 Kabud dimdam da ing sinabi nang iti, megumpisa lang mitua ding Pariseo at Saduseo; misagsag ya ing karelang grupu. ( 8 Uling sasabian da ring Saduseo king e la mipasublian mie ding tau, at king alang anghel o espiritu; oneng maniwala la ngan ding Pariseo tungkul karing atlung deti.) 9 Mitas na lang mitas a bosis king pamagsalita ra. Tinalakad la ding mapilan a talaturu ning Kautusan a kapangkat da ring Pariseo at migprotesta lang masikan. Ngara, “Ala keng akakit a pamikasala king taung ini! Mekad menakit ya pin o mekaramdam metung a espiritu o kaya metung a anghel!” 10 Meging tutung magulu ing pamipagdebate ra, inya migaganaka ya ing komandante pota pamindangan de i Pablo. Inya inutus na karing sundalus na ing tipa la king kapulungan at ilako re libutad da i Pablo at idala re king kilub ning kuartel. 11 Kanitang tinuking bengi pepakit ya kang Pablo ing Ginu at ngana keya, “E mu painan ing lub mu! Nung makananu kang minie patutu para kanaku keti Jerusalem, makanyan munaman ing daptan mu karin Roma.” 12 Itang kabukasan a abak mipulung la ding aliwang Judio at misangguni tungkul king metung a tangka. Penata ra king e la mangan o minum nanuman anggang e re akuang apate i Pablo. 13 Ating maygit apat apulu katau karing misasanmetung dapat kaniti. 14 Kaybat na nita, minta la karing pekapun da ring pari at makatua at ngara, “Misasanmetung kaming menatang masusi king e ya mangan o minum nanuman ing ninuman kekami anggang e mi ya apate i Pablo. 15 Ngeni, ikayu nang balang paralang amanu king komandante Romano king iyarap neng pasibayu kekayu i Pablo. Sangkan yung bisang manikuang lalung tiak a inpormasyun tungkul keya. Ikami naman magsadia kaming manambang keya at paten mi ya bayu na akuang miras keti.” 16 Oneng dimdam na iting tangka ning pangunakan nang Pablo king kapatad nang babai; inya minta ya at melaus kilub ning kuartel at belita na iti kang Pablo. 17 Kanita pepayaus neng Pablo ing metung karing opisyal at ngana keya, “Ituki me ing binatilyung ini king komandante; atin yang buring ibalita keya.” 18 Tiki ne ning opisyal at dela king komandante at ngana, “Pepayaus na ku ning presong i Pablo at pekisabi na kanaku ing ituki ke king arap yu iting binatilyu, uling atin ya kanung buring ibalita kekayu.” 19 Tinaid ne at dinayung bagya ning komandante ba neng pakisabian lihim. Ngana keya, “Nanu ing buri mung ibalita kanaku?” 20 Pekibat na ning binatilyu, “Ding manungkulan a Judio pikasundu ra pung pakisabian da kayung iyarap ye bukas king Konsehu i Pablo; sangkan dang bisang mika lalung tiak a inpormasyun tungkul keya. 21 Oneng e yu la pu pakiramdam(pakiramdaman), uling atin pung maygit apat apulung lalaking makayabat lihim manenayang manambang keya. Menata la pung e mangan at minum nanuman anggang e re akuang apate i bapa ku. Makasadia ra na pung daptan iti at panenayan da mu ing magdesisyun kayu.” 22 Penabilin na ning komandante king e na paniabian kenu man ing siplung na keya. Kaybat, pepaulian na ne ing binatilyu. 23 Kaybat na nita, minaus yang adua ing komandante karing opisyal na at ngana, “Misadia kayung aduang dalan a sundalus para munta la Cesarea at ding pitung pulung sundalus a pakasake (paka) kabayu at aduang dalan a magtalan tandus at magsadia kayung manulakan potang alas nuebe na ning bengi. 24 Lumawe kayung kabayung malyaring asaken nang Pablo at iyatad yeng e ninanu balang angga king miras ya king Gobernador Felix.” 25 Kaybat nang asabi iti ning komandante, ginawa yang sulat a anti keni kalamnan: 26 “I Claudio Lisias pupugayan ne ing Kagalang-galang a Gobernador Felix. 27 Dekap de ring Judio ing taung ini at paten da ne sana. Oneng abalu ku king metung yang memalen Romano, inya aku at ding sundalus ku pintalan mi ya at segipan. 28 Uling buri kung abalu nung nanu ing susumbung da laban keya, inya inarap ke king karelang Konsehu. 29 Atuklasan ku king e ya dinapat nanumang bage a mangaintulid mo sanang ikamate na o ikasukul; ating pangataid king sarili dang kautusan ing dalum da laban keya. 30 At inyang miras king kanakung kabaluan king ding mapilan a Judio lihim dang tatangka ing paten de, inari ku king lub ku ing iparala ke kekayu. Sinabi ku karing kalaban na king kekayu ra sukat iyarap ing nanumang dalum da laban keya.” 31 Tiparan da ring sundalus ing utus a miyabie karela. Kinua re i Pablo at tiki re kanitang benging ita angga king balen na ning Antipatris. 32 Itang kabukasan migbalik la ding sundalus king kuartel at ding sundalus a pakasake kabayu ila na mu ding mitagan ban mantabe kang Pablo. 33 Dela re karin Cesarea at diwang de king Gobernador ing sulat a darala ra at saka re inintriga keya i Pablo. 34 Binasa ne ning Gobernador ing sulat. Kitang na kang Pablo nung isanu ing probinsiang tibuan na. Inyang abalu na keya king tubu ya karin Cilicia, 35 nganang sinabi, “Marap ka king husgadu potang datang la keti ding mandalum keka.” Kaybat, inutus na king idala re at guardian i Pablo king kuartel nang Herodes.
1 Kalabas da ring limang aldo minta ya Cesarea ing Pekapun ding Paring i Ananias at ding mapilan a makatua at ing metung a abogadong milagyuan Tertulio. Minarap la king husgadu ning Gobernador Felix at inapag da keya ing dalum da laban kang Pablo. 2 Meyaus yang talakad i Tertulio at pegumpisan nang inapag ing kasu laban kang Pablo. Ngana, “Kagalang-galang a Gobernador, ing matalino yu pung pamamuntukan migdalang maragul a kapayapan a malambat mi na ngening tatamasan, antimu rin dakal ing kailangan a pamagbayung ipatupad yu para king kapakanan na ning kekaming bansa. 3 Matula ming kikilalanan iti karing sablang lugal at king sablang panaun. At iti pasalamatan mi pung maragul kekayu. 4 Makanyan man, ban e ra kayu masiadung pangabalanan king kekayung oras, malugud yu sa pung pakiramdaman ining makuyad kung pamanalese. 5 Ikit-ikit mi king ing taung ini nung wari sana, meging metung yang sakit a mapanganib; nu ya man miraras a suluk keti king yatu guguluan na la ding Judio at metung yang manimuna king sekta da ring Nazareno. 6 Buri ne pang lapastanganan ing Templo, inya dekap mi ya. [Makasadia mi neng atulan agpang king sarili ming Kautusan, 7 oneng i Lisias a komandante na ning rehimiento dinatang ya, at king mitmung bigsikan simsam ne kekami. 8 Kaybat na nita, inutus nang Lisias king ding kayamanu na ning taung ini kekayu la sukat makiarap.] Nung pangutnan ye ing taung ini, ikayu mismu akua yung abalu keya ing sablang bage susumbung mi laban keya.” 9 Minagpang la ding Judio kaniti at sinabi ra king tutu ngan iting sabla. 10 Sineniasan ne ning Gobernador i Pablo ban magsalita at nganang Pablo, “Balu ku king malambat na kayung ukum king bansang iti, inya matula kung idipensa ing sarili ku king kekayung arapan. 11 E pa mimigit labing aduang aldo ing milabas manibat kanitang dinatang ku Jerusalem ban samba, at akit yu king e ku maglaram nung kekayung surian masalese. 12 Misan man e ra ku ikit ding Judio a makiargu kenu man kilub ning Templo ni e ra ku ikit mangulu karing tau maging king kilub ding sinagoga, maging king isanu mang suluk ning siudad. 13 Ala lang malyaring ipalad a ebidensya tungkul king karelang susumbung laban kanaku. 14 Oneng ini ing malyari kung ayaminan king arap yu: sasamban ke ing Dios da ring kekaming makatua king pamanuntun ku king Dalan a king palage ra metung yang maling sekta. Oneng paniwalan ku naman ing sablang makasulat king Kautusan nang Moises at karing kasulatan da ring propeta. 15 Nung nanu ing panenayan da ring mismung taung deti king Dios, ya naman ing panenayan ku: king ding sablang tau, maging ding mayap, maging ding marawak, mipasublian la ngang mie. 16 Inya daraptan ku ing sablang agyu ku ban manatili kung maki malinis a konsiensia arap ning Dios at ding tau. 17 “Kaybat na ning makabang panaun a mibiebie kung makarayu king Jerusalem birian kung migbalik ban iyatad ku la ding ditak a salaping pekasaup karing sarili kung kabalen at ban miyain sakripisyu. 18 Makanyan ing gagampanan ku kaybat kung ayari ing seremonia na ning pamaglinis inyang ikit da ku detang tau kilub ning Templo. Mapilan la mu ring taung kayabe ku at alang nanumang kaguluan a merapat karin. 19 Ding atyu mu kanita ila ding mapilan a Judio a menibat king probinsia ning Asia; sana ila ding sukat atyu keti ban miyapag dalum king arap yu, nung atin lang nanuman malyaring abintang laban kanaku 20 o kaya naman, sabian yu karing taung atyu keti ing magsalita la nung nanu mo ing pamikasalang atuklasan da kanaku inyang inarap da ku king Konsehu. 21 Mekad sabian da king kamalian ing gewa ku inyang sinabi kung masala king arap da: ‘Uli na ning pamanaya ku king pangasubli rang mie ding mete, inya ‘ti ku ngeni malilitis king arap yu.’ ” 22 Kanita ing Gobernador Felix, uling atin yang sapat a kabaluan tungkul king Dalan a mesambitla, tiknang na pa mu ing piyamanuan. Ngana karela, “Panayan ta na ing paniatang na ning komandante Lisias bayu ku lutasan ing kekayung piyamanuan.” 23 Inutus na king opisyal a manibala kang Pablo ing ipabante neng masalese karing guardia, oneng e re paka igpitan nune paintulutan dang adalo re ding kakaluguran na at apagdalang nanumang kailangan na. 24 Kalabas da ring mapilan a aldo dinatang ya i Felix, kayabe ne ing asawa nang i Drusila a metung namang Judio. Peparakit ne i Pablo at mekiramdam ya king pamagsalita na tungkul king kasalpantayanan kang Cristo Jesus. 25 Oneng inyang tiglus nang Pablo ing pamagsalita na tungkul king kabanalan, king pamangawat king sarili at ing tungkul king daratang a Aldo ning Pamanukum, mengilabut ya i Felix at nganang sinabi, “Sige, mako na ka pa mu. Payaus da kang pasibayu potang mika panaun ku.” 26 Panenayan na ketang oras a ita ing suhulan neng Pablo; ita ing sangkan nung inya manibat kanita maralas neng payaus para makipagsalita keya. 27 Milabas ing aduang banua, inyang inalilan neng Porcio Festo i Felix king panga-gobernador. King imbut nang Felix a akua na la pilubluban ding Judio, pepaburen neng menatiling makasukul i Pablo.
1 Atlung aldo kaybat nang dinatang Festo king probinsia, meko ya Cesarea at minta Jerusalem. 2 Karin, ding pamuntuk da ring pari at ding aliwa pang pamuntuk da ring Judio inapag da kang Festo ing susumbung da laban kang Pablo. Pekisabi ra kang Festo, 3 antimong dapat nang mayap karela, ing pabalik ne sa Jerusalem i Pablo. Inawad da iti uling pikayari da ing papate re kabang dalan. 4 Nganang Festo, “Makasukul ya pa i Pablo karin Cesarea at aku mismu e na lambat magbalik ku karin. 5 Ba’t e yu la patukian kanaku karin Cesarea ding kekayung peka pamuntuk at isampa yung pasibayu ing dalum laban kang Pablo, nung ating nanumang marawak a depat na.” 6 Menatili yang kayabe ra i Festo a manga-walu o apulu pang aldo at kaybat minuli ne Cesarea. Itang kabukasan na ning pangaras na karin linukluk ya king husgadu at inutus nang iyarap de keya i Pablo. 7 Karas nang Pablo, migpadurut la keya ding Judio a menibat Jerusalem at pegumpisan da ing pamisampa karing dakal at mangabayat a bintang laban keya a e ra naman apamatutuanan. 8 Oneng nganang migdipensang Pablo para king sarili na, “Ala kung depat nanumang laban king Kautusan da ring Judio o laban king Templo o kaya laban king Emperador ning Roma.” 9 King imbut nang magpalugud Festo karing Judio, nganang kinutang kang Pablo, “Bisa na ka mang magbalik Jerusalem ban karin ka malitis king arap ko?” 10 Pekibat nang Pablo, “Atyu ku ngeni makayarap king husgadu na ning Emperador at keti ku pa mu sukat malitis. Ala kung depat a pamikasala laban karing Judio, at ikayu mismu masalang balu yu yan. 11 Nung lebagan ke ing kautusan at atin kung depat a mangaintulid king sentensiang kamatayan e ku tututulan. Nung alang katutuan karing bibintang da laban kanaku e ku sukat manabu king gamat da. Mapelar ku king Emperador.” 12 Kanita i Festo, kaybat nang mekisangguni karing tagapayu na, nganang mekibat, “Mamapelar ka king Emperador, inya king Emperador ka munta.” 13 E melambat kaybat na nita, dinatang ya Cesarea ing Aring Agripa at i Berenice ban dalawan de at pugayan i Festo. 14 Inyang miglambat na lang bagya karin abuklat nang Festo king ari ing kasu nang Pablo. Ngana, “Ating metung a makasukul keti a akalakuanan na pa ning administrasyun na ning Gobernador Felix; 15 at kanitang minta ku Jerusalem ding pamuntuk da ring pari at ding makatua da ring Judio biklat dang pasibayu kanaku ing kasu, at inawad da kanaku ing sentensiahan ku ne. 16 Oneng sinabi ku karela king e ra ugali ding manungkulan na ning Imperyo ning Roma ing ipapate re ing ninumang taung bibintanganan dang pamikasala anggang e na la akayarap king husgadu ding bibintang keya, at anggang e mika panaun idipensa na ing sarili na king bibintang da laban keya. 17 Kanitang dinatang la keti, e ku pepasayang panaun. Itang kabukasan agad kung linukluk king husgadu at inutus kung iyarap de kanaku ing tau. 18 Inyang ikua rang mekapiarap king husgadu, ala na la mang inarap nanuman karing pamikasalang isipan kung iyapag da. 19 Ing karelang piyamanuan laban keya makatungkul mung bukud king sarili dang relihiun at tungkul king metung a taung milagyuan Jesus. Mete ne kanu ing taung iti, oneng pipilit nang Pablo king mabie ya. 20 E ku balu nung makananu kung alutasan ing pisasabian a ita, inya kitang ku kang Pablo nung bisa yang karin ne Jerusalem malitis tungkul karing bibintang da laban keya. 21 Oneng minapelar ya i Pablo; inawad na ing e ya milalako guardia at ing Emperador ya ing lumitis king kasu na. Inya inutus ku ing guardian ya anggang e ke akuang aparala king Emperador.” 22 Nganang Agripa kang Festo, “Buri keng pakiramdaman personal yang taung yan.” Nganang mekibat Festo, “Bukas mu rin damdaman me.” 23 Itang kabukasan dinatang ya i Agripa at i Berenice, kambe ning makule seremonia at antabayanan da ring matas a opisyal militar at ding matenakan a memalen na ning siudad. Melaus lang linub king sala na ning Gobernador. Inutus nang ilub da ne i Pablo. 24 Inyang atyu ne karin i Pablo, migsalita ya i Festo. Ngana, “Kagalang-galang a Aring Agripa at ikayung sablang keti makarungut abe mi: Oyni ing taung dadalum na kanaku ning mabilug a bansang Judio, maging ding keti, maging ding karin Jerusalem. Kukulisak da king e ne sukat paburen manatiling mabie. 25 Oneng e ku manakit nanumang depat na a mangaintulid mo sanang sentensiang kamatayan. At anti na ning ya mismu minapelar ya king Emperador, birian ku nang ipadala ke keya. 26 Oneng ala ku pang apipihu nanuman tungkul keya a malyari ku mo sanang isulat king Emperador. Uli na niti, dela ke keti king arap yu, lalu na kekayu, Kagalang-galang a Aring Agripa, ban kaybat yung ininbestiga ing kasu na, atin kung malyaring asulat. 27 Uling balamu para kanaku ala king matulid ing iparala ke ing metung a makasukul nung e naman masalese ing bintang laban keya.”
1 Ngana ning Aring Agripa kang Pablo, “Atin kang kapaintulutan magsalita ngeni para idipensa mu ing kekang sarili.” Minie yang galang king ari i Pablo at migsalita ya bilang pamagdipensa para king sarili na. 2 Ngana, “Kagalang-galang a Aring Agripa! Metung pung mayap kung kapalaran ing ngeni king kekayung daramdaman adipensa ku ing sarili ku king sablang bage bibintang da kanaku ding Judio. 3 Kikilalanan ku pung mayap a kapalaran iti ngening ikayu balu yu lang masalese ding kaugalian at pisasabian Judio. Inya aduan ku pu ing maragul yung kapibabatan king pamakiramdam kanaku. 4 “E makalingad karing sablang Judio nung makananu ku pamibiebie manibat na kanitang malati ku. Balu ra ibat king samula nung makananu kung ginamit ing mabilug kung bie king sarili kung balen a tibuan at karin Jerusalem. 5 Sadia ra nang balu, nung burian da mung magsalita, king manibat king kapupurmeruan mibiebie ku antimong metung a Pariseo, metung nang miembru ning peka-maigpit a sekta na ning kekaming relihiun. 6 At ngeni atyu ku pu makatalakad keti ban malitis uli na ning pamanalig ku king pengaku na ning Dios karing kekaming makatua; 7 ing pangakung panayan da ngan matupad ding labing aduang tribu na ning kekaming lahi, ngening sasamban de ing Dios aldo at bengi. At uli na mu ning kapanaligan a yan, Makamal kung Ari, inya ngeni dadalum da ku ring Judio! 8 Ba’t mo pin ikayung atyu keti tutu yung pagkasakitan paniwalan king apasublian na lang mie ning Dios ding mete? 9 “Aku mismu kanitang misan inisip ku ing kailangan kung pigisanan ing agyu ku laban king lagyu nang Jesus ning Nazaret. 10 Ita ing depat ku karin Jerusalem. Tinanggap kung kayupayan karing pamuntuk da ring pari at pepasukul ku la ding dakal karing pinili na ning Dios at inyang misentensiahan la deti king atul a kamatayan, kayabe ku king pamanatul karela. 11 Maralas peparusan ku la karing sablang sinagoga at pinilit ku ing painggulut la king karelang kasalpantayanan. Tutu kung meging mabagsik karela angga na king miras ku king siudad da ring aliwang bansa king pamagligalig ku karela. 12 “Iti ya ing kanakung paksa inya minta ku misan a aldo karin Damasco a ating kayupayan at utus a tinggap ku karing pamuntuk da ring pari. 13 Makamal a Ari, kabang dalan, king kaugtuan na ning aldo a ita kanita ku menakit sala a menibat banua a maslag pa king aldo. Sinlag makapadurut kanaku at karing kayabe kung maglakbe. 14 Menabu kami ngan king gabun, at dimdam ke ing metung a bosis a magsalita kanaku king amanung Hebreo. Ngana, ‘Saulo, Saulo! Baket liligaligan mu ku? Ala kang aliwang panasakitan nune mu ing kekang sarili. Masakit para keka ing paldakan me ing matilus.’ 15 Ngakung kinutang, ‘Ninu ika, Ginu?’ At pekibat na ning Ginu, ‘Aku i Jesus a kekang liligaligan! 16 Oneng ngeni mibangun ka at talakad. Pepakit ku keka ba ra kang tulduan maging kanakung talasuyu; ipamalita mu karing aliwa nung nanu ing ikit mu kanaku king aldong iti at nung nanu ing pakit ku pa king daratang a panaun. 17 Iligtas da ka karing memalen na ning Israel at karing paganu nung kenu ra ka itubud. 18 Ika ing mibuklat karing karelang mata at ibat king dalumdum iyarap mu la king sala, at ibat king upaya nang Satanas tairan mu la king Dios ban king kapamilatan na ning kasalpantayanan da kanaku mipatawaran la karing karelang kasalanan, at mibilang la karing taung pinili na ning Dios.’ 19 “Uli na niti, Makamal a Aring Agripa, tinupad ku king inutus na ning vision na kanaku ning banua. 20 Muna karin Damasco at karin Jerusalem at kaybat king mabilug a bansa da ring Judio, at penaral ku karing paganu king sukat lang sumisi karing karelang kasalanan at magbalik la lub king Dios at daptan da la detang bage pakilala king pamanisi ra. 21 Ita ing meging sangkan nung inya dekap da ku ding Judio kabang atyu ku king Templo, at buri da kung paten. 22 Oneng angga king aldo iti seupan na ku ning Dios, inya atyu ku ngeni keti babie patutu kekayung sabla, maging karing mababa at maging karing mayupaya. Ing sasabian ku ya itang sinabi rang mapalyari ding propeta ampon i Moises: 23 king ing Cristo sukat yang dumalan kasakitan at ya ing maging peka mumuna karing mipasublian mie ban ihayag na ing sala na ning kaligtasan karing Judio at karing paganu.” 24 Kabang makanyan nang pagdipensang Pablo ing sarili na, kinulait ya keya i Festo. Ngana, “Pablo, sira ka buntuk! Ing maragul mung kabiasnan sisiran na ka pamisip!” 25 Nganang mekibat Pablo, “E ku pu sira buntuk, Kagalang-galang a Gobernador! Ing sasabian ku pu katutuan at masala. 26 Aring Agripa! Malilyari ku pung magsalitang mitmung kapangangasan kekayu uling balu yu ngan iting sabla. Asisiguradu ku king isanu man kareti e makalingad kekayu. Uling ining sasalita ku e mepalyari king metung mung suluk a e pikabaluan. 27 Aring Agripa, e kayu wari pu maniwala karing propeta? Balu ku maniwala kayu!” 28 Ngana kang Pablo ning Aring Agripa, “King makuyad a panaun buri mu ku yatang maging Cristianu?” 29 “Kilub na mu ning makuyad a panaun o ning makaba man,” nganang mekibat Pablo, “ipanalangin ku king Dios ing ikayu at ikayung sablang makiramdam kanaku ngeni maging Cristianu kayung kalupa ku subali mu karing tanikalang deni!” 30 Kanita ing Ari, ing gobernador, i Berenice at ding sabla tinalakad la, 31 at kagulut da ngarang misabisabi, “Ing taung ini ala yang depatan nanuman a sukat nang ikamate o kaya ikasukul!” 32 At sinabi nang Aring Agripa kang Festo, “Mayan me sanang ibulus ing taung yan nung e ya mu minapelar king Emperador.”
1 Inyang mepikayari king sukat na keng maglayag papunta Italia, inintriga de i Pablo at ding aliwa pang makasukul kang Julio, ing opisyal king rehimiento da ring sundalus ning Roma a ausan dang “Rehimiento ning Emperador.” 2 Sinake kami king barkung menibatan Adramitio, ing makasadia nang manulakan papunta karing sadsaran barku na ning probinsia ning Asia at miglayag na kami. Kayabe mi ya i Aristarco, ing metung a tau Tesalonica, Macedonia. 3 Itang kabukasan sinadsad ke Sidon. Pepakitanan neng mayap a lub Julio i Pablo at pepaintulutan neng sinaka at makikit karing kakaluguran na ba reng asaupan king nanumang pamangailangan na. 4 Manibat karin menulakan keng pasibayu. Uli na ning makasalangsang ke king tiup ning angin, memalebe kami king dane nang aslagan ning pulu ning Cyprus. 5 Inyang milapit kami banda Cilicia at Pamfilia delakitan mi ya ing dagat at miras kami karin Mira, ing metung a siudad ning Licia. 6 Atagpuan ne karin ning kapitan ing metung a barkung ibat Alejandria a malapit nang manulakan para Italia, at kaniti na ke linipat ampon seke. 7 Mabagal ke pamaglayag; minabut dakal a aldo at tutu keng migkasakit bayu mi ikuang miras tulid Cnidus. E na peintulut ning tiup na ning angin ing sumulung ke pa king dagat, inya memalebe kami king dane nang aslagan ning pulu ning Creta a makakubli king angin. Lebasnan mi ya ing Salmone. 8 E ke dinayu king pasigan at kayabe na ning maragul a kasakitan, ikua ming miras king lugal a ausan dang Mayap a Sadsaran; e binang makarayu king balen na ning Lasea. 9 Melambat kaming menatili karin angga king meging mapanganib ing isulung ing pamaglayag uling milabas na kanita ing Aldo ning Pamisut. Inya nganang mekasabing Pablo karela, 10 “Makamal, anti ku na mong akakit nung isulung yu iting pamaglayag, dakal ing mapinsala king karga at king barku at mekad mipanganib pa ing bie tamu.” 11 Oneng menalig ya ing opisyal na ning rehimiento king sinabi na ning kapitan ampon ning makibandi king barku at e king sinabi nang Pablo. 12 E ne man masanting a lugal ing sadsaran na ning barku para ilabas karin ing panaun na ning dimla; inya makanayun la ding keraklan karing tau king pamaglayag at king pamagkapilit miras karin Fenice, nung malyari mu rin. Iti metung yang sadsaran karin Creta a makayarap amianan-aslagan at mauli-aslagan at karin da buring ilabas ing panaun na ning dimla. 13 Megumpisang tiniup bagya-bagya ing angin ibat banda mauli, at inisip da ing malyari na lang makapaglayag; inya simpa ra ne ing sinipete at memalebe la king kekaban na ning Creta. 14 Oneng e melambat, mignus manibat king mamala ing masikan a angin, ing ausan dang “Eurakulon.” 15 Tiran ne ing barku, at anti na ning imposibli ing salungatan ing angin pepaburen mi neng itange na ning angin ing barku. 16 Mekapagkubli kami inyang miras ke banda nang mauli ning malating pulu na ning Cauda. Karin, ikua mi yang asampa ing bangka na ning barku agyamang migkasakit keng tutu. 17 Ginuyud de ing barku at kaybat tinali mi yang mangaragul a lubid. King takut dang tumud ya king mabatu a malapit king pasigan na ning Libya, beba da la ring layag at migpatinganiud na kami mu. 18 Menatiling sisikan ing tiup ning bagyu, inya itang kabukasan pegumpisan dang penugse king dagat ing karga, 19 at inyang mikabukasan, pati kasangkapan na ning barku kusa ra nang inugse. 20 Melambat mu rin ing e ke menakit aldo o batuin at e pa mu rin tinuknang ing masikan a angin. inya inari mi na king lub mi ing e na ke miligtas. 21 Uling melambat na mu rin ing e la makapangan ding makasake king barku, tinalakad ya i Pablo at nganang migsalita, “Makamal, nung mekiramdam kayu kanaku at e yu pinilit meko karin Creta sana ikua tamung alisian iting heganaganang kasiran at perhuisyu. 22 Oneng ngeni pakisabi kung mayap kekayu, e yu sa painan ing lub yu! Metung man kekayu alang numanu balang; ing barku ya mung bukud malasak. 23 Uling nabengi detangan na ku ning metung a anghel na ning Dios a sasakup kanaku at sasamban ku, 24 at sinabi na, ‘E ka tatakut, Pablo! Kailangan kang miras king arap ning Emperador. Alang-alang keka malugud na la ngang iligtas a bie ning Dios ding sablang kayabe mung maglayag.’ 25 Uli na niti, e yu painan ing lub yu! Uling maragul ku pamagtiwala king Dios at asahan kung matupad ing sabla antimo ing sinabi na kanaku. 26 Mu pin, mipadpad tamu king metung a pulu.” 27 Inyang kalabi mi nang apat a bengi, pidpad na ke ning bagyu king Dagat ning Adriatico. Inyang bandang kapitangan bengi inisip da ring marino king milalapit na ke king mamala. 28 Inya mibaldug lang pising ating pabayat at ataruk da king dinalan at aduang pulung talampakan kalalam ing danum; milabas pa ing sinaguling penandit at terukan dang pasibayu at ikit da siam na mung pulung talampakan kalalam. 29 Pitatakutan da king makatud ya king mabatu ing barku mi inya bildug da la ring apat a sinipete king mulin ning barku, at menalangin lang sumala na sana. 30 Bisa lang tumakas ding marino king barku; beba re ing bangka king danuman at sangkan lang bisang mibiling sinipete king sumanga na ning barku. 31 Oneng nganang Pablo king opisyal militar at karing sundalus, “Istung likuan de reng marinong den ing barku, e kayu miligtas.” 32 Inya petad da la ring sundalus ding lubid na ning bangka at pepaburen deng menyud. 33 Malapit na mung sumala at pekisabi nang mayap Pablo ing mangan la sa agyang ditak mu. Ngana, “Labi na kayung apat a aldo ngening e mamangan at balisa kayung manaya. 34 Inya mangan na kayu! Kailangan yu ing mangan ba kayung miligtas. E ya numanu balang ing ninuman kekayu.” 35 Kaybat nang asabi iti, kinangwa yang mapilan a tinape. Pepasalamat ya king Dios king durungutan da; pirasu ne ing tinape at megumpisa yang mengan. 36 Miyatdanan lang tetagan a lub at ing balang metung karela mengan yang ditak. 37 Heganagana adua keng dalan pitung pulu’t anam a taung makasake king barku. 38 Kaybat nang kinabsi ning balang metung bewasnan da pa ing karga na ning barku. Inugse ra king dagat ing trigu. 39 Inyang mesala na, e ra pa mu rin akakit ding marino nung nu ke karin, oneng atiglapan de ing metung a lawa a ating pasigan at inisip da, nung malyari mu rin, sadsad ke karin at karin de pasayaran ing barku. 40 Inya pematlud da la tali ding sinipete at pepaburen da na lang limbug king danuman. Antimu rin kelag da la ring lubid a pipigil karing gaud. Kaybat tinas da la ring layag king sumanga na ning barku ban sapulan neng pasulung ning angin ing barku banda king pasigan. 41 Oneng tinud ya king mabatu ing barku at sinayad ya; mibara ya ing arap ning barku at e ne mikimut kabang mengalaglag ya ing mulin king masikan a tiup ning alun. 42 Buri da ring sundalus ing gisanan da lang pamaten ding sablang makasukul ban metung man karela alang makakawe king pasigan at makatakas. 43 Oneng ing opisyal da buri neng iligtas i Pablo, inya sebatan na ing balak dang iti. Inutus na king ding sablang biasang kawe luksu na lang mumuna at kawe lang papunta king pasigan; 44 ding aliwa naman tuki na la kanita; kalawat la karing tabla o king isanu mang pirasu nang mebaklas ning barku. At makanyan ke ngan miras a e ninanu balang king pasigan.
1 Inyang ikua mi na ngan mekasaka king pasigan, abalu mi king ita ing pulung ausan dang Malta. 2 Pepakitanan da keng ganaka ding manuknangan karin. Megumpisang minuran at tutung marimla, inya pepatau lang dapug at sikasuan da keng masalese. 3 Memulut yang kasaklulung dutung i Pablo. Inyang malapit na nang ibili iti king dapug, ating linual a kamamalu inyang mikapali ya king api at kinatikat ya king gamat na. 4 Inyang ding tau karin ikit deng makabito king gamat nang Pablo ing kamamalu, ngara king metung at metung, “Siguru ing taung ini makamate yang tau. Mekaligtas ne king kamatayan king dagat oneng e na paintulut ning banua ing mie ya pa.” 5 Oneng pigpag ne king api ing kamamalu at e ya ninanu balang i Pablo. 6 Panayan da ing lumbag ya o kabud na miragsa at mate bigla. Oneng kaybat dang menayang malambat e la menakit nanumang apaniglon dang malyari kang Pablo; minaliwa la isip at ngara, “Metung yang dios yan!” 7 Ing pamuntuk ketang pulung ita metung yang lalaking milagyuan Publio at malapit ketang lugal a ita ing pibandian nang gabun. Malugud na keng tinuring bisita na kilub ding atlung aldo. 8 Makarate ya ing tata nang Publio, malagnat ya at atin yang disinteria. Liban neng Pablo king kuartu na; menalangin ya at timpak na la ding gamat na king masakit at pepakayap ne. 9 Inyang milyari iti, dinatang la ding sablang aliwang masakit king pulung ita at kinayap la ngan. 10 Pindinan da keng dakal a regalu at inyang maglayag na kami sekenan de ing barku king sablang kailangan mi king kekaban na ning pamaglayag. 11 Kalabas da ring atlung bulan, menulakan kami king metung a barkung menibat Alejandria. Metung yang barkung ausan dang “Ding Dios a Kambal” at linabas mi ing panaun ning dimla karin. 12 Sinadsad ke king siudad ning Siracusa at menatili ke karin kilub ding atlung aldo. 13 Manibat karin sinulung keng miglayag at miras na ke man king siudad ning Regio. Itang kabukasan tiniup ing angin ibat banda mauli, at kilub ding aduang aldo miras ke king balen a ausan dang Puteoli. 14 Atagpuan mi la karin ding mapilan a talasalpantaya, at pekisabi ra ing tuknang keng manga paruminggu karin. Bandang tauli ikua ming miras Roma. 15 Abalitan da kami ding talasalpantaya karin Roma at miparas la angga king Palengki na ning Apio at king lugal a ausan dang Tres Tavernas ban salubung kekami. Kabud ikit na lang Pablo, pepasalamat ya king Dios at mirinan yang tetagan a lub; mesaya ya. 16 Inyang miras na ke Roma, mipaintulutan ya i Pablo a mibalebaleng kayabe na ning metung a sundalus a guguardia keya. 17 Kalabas da ring atlung aldo minaus yang kapulungan i Pablo karing pamuntuk da ring Judio karin. Inyang ikua ra nang mitipun, nganang migsalita karela, “Kapatad, agyamang ala kung depat nanuman laban karing kekatamung kalahi o lebag karing kaugalian a amana tamu karing kekatamung makatua, pepasukul da ku karin Jerusalem at inintriga da ku karing Romano. 18 Pengutnan da ku at buri da kung ibulus uling ala lang ikit kanaku a mangaintulid sentensiang kamatayan. 19 Oneng inyang titulan da ring Judio iti, mepilit kung minapelar king Emperador agyamang ala kung asabi nanuman laban karing sarili kung kabalen. 20 Yan ing sangkan nung inya inawad kung akit da kayu at akasabi; uling makagapus ku karing tanikalang deni alang-alang king Cristo a panenayan na ning balen Israel.” 21 Ngara kang Pablo, “Ala ke pang tinggap a kasulatan ibat Judea ni ala pang kabalen a dinatang keti ibat karin a magdalang nanumang balita o makapagsalita nanunamang e mayap tungkul keka. 22 Oneng bisa keng makaramdam karing kekang pamalak uling balu mi king nukarin mang lugal magsalita la ding tau laban kaniting sektang kayayaniban mu.” 23 Inya mitakda lang metung a aldo kang Pablo; lalu lang dakal karela ding memaniatang kanitang aldong ita ketang tuknangan nang Pablo. Manibat king abak angga itang bengi pepamalino na at pepayabut karela ing amanu tungkul king Kayarian ning Dios. Pigkapilitan na lang abaldug a lub tungkul kang Jesus king kapamilatan na ning pamagsitas na king Kautusan nang Moises at karing kasulatan da ring propeta. 24 Meyakua la ding mapilan karela king pamagsalita na, oneng e la bisang maniwala ding aliwa. 25 Memaglako lang e mikakametung kaybat nang asabing Pablo iting katayang amanu, “Tinud yang tinud migsalita ing Banal a Espiritu karing kekayung makatua king kapamilatan na ning propeta Isaias! 26 Uling nganang sinabi, ‘Sulung, munta ka at sabian mu kareting tau: Makiramdam kayu mang ulit-ulit, e yu mu rin aintindian; lumawe kayu mang lumawe, e kayu manakit. 27 Uling mepurul la isip ding taung deti; tikpan da la ring balugbug da at piniak da lang mata ra. Pota manakit la ding mata ra, makaramdam lang balugbug da, at makaintindi lang isip da, at magbalik la lub kaku, at aku pakayapan ku la.’ ” 28 Nganang Pablo, “Sukat yung abalu king ing amanu na ning Dios tungkul king kaligtasan mipayabut na karing paganu at pakiramdaman da!” [ 29 Kabud asabi nang Pablo iti, meko la ding Judio, maigpit lang mipapagmatulid.] 30 Kilub ding aduang banua, menuknangan ya i Pablo king metung a bale a upahan na; karin na la tinggap ding sablang bisang makikit keya. 31 Hayagan at alang takut yang menaral tungkul king Kayarian ning Dios at tinuru ya tungkul king Ginung Jesu-Cristo.
1 Ibat ya iting sulat kang Pablo, ing talasuyu nang Cristo Jesus at meyaus maging apostol at mepili ban manaral king Mayap a Balita ning Dios. 2 Ing Mayap a Balita ya ing malambat na nang pengaku ning Dios king kapamilatan da ring propeta, antimo ing masasabi karing Banal a Kasulatan. 3 Iting Mayap a Balita tungkul ya king Anak na, i Jesu-Cristo a Ginu tamu; agpang king pangatau na, mibait ya king lahi nang David; 4 agpang king Espiritu na ning katutubu nang kabanalan, mekilala yang mitmung kayupayan bilang Anak ning Dios inyang sinubli yang mie ibat karing mete. 5 King kapamilatan na, binie na kanaku ning Dios ing pribilehiung maging apostol ban king lagyu nang Cristo idala la ding sablang bansa king pamaniwala at pamamintu keya. 6 Karing mesabing bansa kayabe kayu naman, ikayung atyu Roma a inaus na ning Dios ban miyabe kayu kang Jesu-Cristo. 7 Kekayu ngan sablang atyu Roma, kekayung pakamalan na ning Dios at inaus nang maging sarili nang balen: Ibie na sa kekayu ning Dios a Ibpa tamu at ning Ginung Jesu-Cristo ing grasya at kapayapan. 8 Muna, king kapamilatan nang Jesu-Cristo, pasalamat ku king Dios para kekayung sabla, uling kabalitan ing kasalpantayanan yu king mabilug a yatu. 9 Balu na ning Dios a susuyuan ku king kabilugan na ning pusu ku king pamanaral king Mayap a Balita tungkul king Anak na, king parati da kayung ipanalangin. 10 Balang manalangin ku, aduan ku king Dios ing paintulut na kanaku ing makapagbisita ku kekayu ken. 11 Tutu kung maung makikit kekayu ba ra kayung dakayanan king grasyang espiritual a makaibie sikanan kekayu. 12 Ngaku wari, ba tamung makapisaup-saupan; ikayu asaupan yu ku king kasalpantayanan yu, at aku naman asaupan da kayu king kanaku. 13 Kapatad, buri kung abalu yu king mekatapilan na ku migsadiang magbisita kekayu, oneng parating ating babie sagabal kanaku [inya angga ngeni e ku pa mibalaus]. Bisa ku namang makapanagkat kekayu, antimo ing depat ku karing aliwang bansa. 14 Uling atin kung katungkulan manaral karing Griego at karing Barbaro, karing megaral at karing mangmang. 15 Uli na niti, tutu kung pagnasan ing apanaral ke ing Mayap a Balita kekayu munamang atyu Roma. 16 E ke pikakarine ing Mayap a Balita, uling iti ya ing upaya nang magligtas ning Dios karing sablang maniwala, muna karing Judio at antimu rin karing paganu. 17 Uling pakilala na ning Mayap a Balita nung makananu nang patawaran ning Dios ing kasalanan ding tau king kapamilatan na ning kasalpantayanan da at iti maging ganap king kapamilatan na naman ning kasalpantayanan da. Antimo ing sasabian na ning kasulatan, “Ing taung mipatawaran king kasalanan king kapamilatan na ning kasalpantayanan na king Dios mie ya king kapamilatan na ning kasalpantayanan.” 18 Mipakilalang manibat banua ing milalablab nang mua ning Dios karing sablang pamikasala ra at ing alang kabanalan ding tau a babie sagabal king pangakilala na ning katutuan. 19 Parusan na la ning Dios uling malino karela ing malyari dang abalu tungkul king Dios. Ing Dios mismu ya ing pepakilala kaniti karela. 20 Manibat na kanitang lelangan ne ning Dios ing yatu, ing miyayaliwa nang kayapan a e mayayakit, ing alang angga nang upaya at kadiosan malino mipakilala king kapamilatan da ring bage a gewa na. Inya ala lang bitasang asangkan! 21 Balu re ing Dios, oneng e ra babie itang kagalangan a mangaintulid king Dios at e re pasalamatan. Nune meging alang kabaldugan ing karelang pamagmatulid at meralumdum la ding kaisipan dang e makaintindi. 22 Sasabian da king biasa la, oneng mistula lang mangmang. 23 Lugal king samban de ing Dios a alang kamatayan, sasamba la karing larawan da ring taung ating kamatayan o ding larawan da ring ayup o ding animal o ding lelangan a gagapang. 24 Uli na niti, pepaburen na lang mibabad ning Dios king karinatan na ning pusu ra angga king milako la dangalan. 25 Pakilibe ra ing katutuan ning Dios king kalaraman; sasamba la at susuyu karing lelangan na ning Dios lugal king samba la at sumuyu king Miglalang a nuan king kapilan pa man. Amen. 26 Uli na ning dapat dang anti kaniti, pepaburen na la ning Dios king marawak dang nasa. Inalilan da ring babai ing natural a pamiyugnayan karing lalaki, at makiugnayan la karing kalupa rang babai. 27 Pepainggulut la naman ding lalaki king natural a relasyun da karing babai, at pepalablab da ing manong nang pamitan ning karelang katawan karing kalupa rang lalaki. Darapat lang kanawangan ding lalaki karing kalupa rang lalaki, inya ila mismu tanggapan da ing parusang mangaintulid king karelang e mayap a dapat. 28 At uling e la bisang kilala king Dios, pepaburen na la ning Dios king e mayap dang pamisip angga na ketang daraptan da ing e ra sukat daptan. 29 Mitmu la king sablang uri ning dewakan, king kasiran, king kasakiman at marawak a ugali; mitmu lang kapangaririan, pamakamate, pamipate, kapamiraitnan, at kapanyiran kalupang tau. Meging maburi la king indredus, 30 king pamanyirang puri; kesaman de ing Dios, meging ala lang galang karing aliwa, mapagmatas, mayabang; e la patugut mimisip dewakan; mapaglaban la karing karelang pengari; 31 ala lang konsiensia, taksil la, alang pusu, at alang lunus karing kalupa rang tau. 32 Balu ra ing sasabian na ning kautusan na ning Dios king ding taung makanyan kailangan lang mate. Makanyan man, e pa makagyu ing daraptan da la deting bage, nune pamayapan da la pa ding aliwang darapat kareti.
1 Inya, kakaluguran ku, ala yang bitasang matulid ing ninuman kekayu a matul karing aliwa. Uling king pamanatul mu karing aliwa atulan mu na pati na ing kekang sarili uling ing dapat mu alang pangayaliwa ketang dapat na. 2 Balu tamu king e ya magkamali ing Dios potang atulan na la ding taung darapat karing anti kareting bage. 3 Oneng, ika kakaluguran, daraptan mu la naman ding bage atulan mu karing aliwa! Isipan mu mo king miligtas na ka man king kayatulan na ning Dios? 4 Pota galang payalan mung ulaga ing maragul nang ganaka, pamanupaya, at kapibabatan? E mu wari balu king maganaka ya ing Dios uling pakikuanan na lang apabalik a lub? 5 Oneng uli na ning kesiasan mung buntuk at ning pusu mung e biasang sumisi, lalu mung bubuntun king kekang sarili ing maragul a kaparusan a tanggapan mu king Aldo a mibugnus ing milalablab nang mua ning Dios at mipakilala ing matulid nang kayatulan. 6 Uling ablasan ne ning Dios ing balang tau agpang king dapat na. 7 Ating taung e patugut darapat mayap, manintun ligaya, dangal at bie alang angga; ibie na kareti ning Dios ing bie alang angga. 8 Ding aliwang tau naman maimut la at tatanggian da ing matulid, at tutukian da ing baluktut; karela na ibugnus ning Dios ing milalablab nang mua at bigsikan. 9 Mika kasakitan at pagsalbat karing taung darapat marawak, muna karing Judio at antimu rin karing paganu. 10 Oneng ibie na ning Dios ing ligaya, dangal, at kapayapan karing sablang darapat king mayap, muna karing Judio at antimu rin karing paganu. 11 Uling e ya mangabiran ing Dios. 12 E la makasakup ding paganu king Kautusan nang Moises; nung mikasala la, miyatulan la e agpang king Kautusan a iti. Makasakup la ding Judio king Kautusan; nung mikasala la, miyatulan la agpang king Kautusan. 13 Uling aliwa ding makiramdam king Kautusan ding kilalanan nang matulid ning Dios nune ding tutupad kaniti. 14 E na la sasakupan ning Kautusan ding paganu, oneng agpang king katutubu rang kaugalian tutupad la king aduan na ning Kautusan, iti maging metung yang kautusan para karela agyamang alalu king lalam nang upaya ning Kautusan. 15 Pakilala na ning karelang panugali king makasulat ya ing Kautusan karing pusu ra. Ing karela munamang konsiensia ya ing patutu kaniti uling maralas na lang liligaligan ning karelang konsiensia, at neng misan pamayapan na ning karelang konsiensia ing dapat da. 16 Inya, agpang king Mayap a Balita a ipanaral ku, makanyan ing mapalyari king Aldo a atulan na ning Dios king kapamilatan nang Jesu-Cristo ing lihim dang isipan ding tau. 17 Oneng ngamung sumabi king ika Judio ka at magdipendi ka king Kautusan, at pagmaragul mu ing kaugnayan mu king Dios. 18 Balu mu ing kaburian na at akikilala mu ing mayap uling iti tuturu na keka ning Kautusan; 19 asisiguru mu king talataid na ka ning bulag, king metung kang sulu libutad ning karalumduman, 20 king metung kang talaturu karing mangmang, at talaturu da ring anak. Aintindian mu king atyu keka ing sablang beluan at katutuan uli na ning Kautusan. 21 Tuturu mu la ding aliwa, baket e mu turuanan ing kekang sarili? Ipanaral mu, “E ka manako,” oneng ika manako ka? 22 Ngamu, “E ka makipangalugud,” oneng ika makipangalugud ka? Kasusuklaman mu la ding idolo, oneng lulub kang manako karing templo? 23 Pagmaragul mu king atyu keka ing kautusan, oneng lalapastanganan mu ne man ing Dios king pamaglabag mu king Kautusan na? 24 Ing kasulatan sasabian na, “King uli yu, ikayung Judio, insultuan de ring paganu ing lagyu na ning Dios.” 25 Nung tutuparan me ing Kautusan, miririnan ulaga ing kekang pangasirkunsisyun; nung lalabagan mia mu rin ing Kautusan, mayap pang e na ka bitasang mesirkunsisyun. 26 Nung daraptan na ning metung a paganu a e mesirkunsisyun itang yuyutus na ning Kautusan, e ne wari kilalanan ning Dios bilang metung a mesirkunsisyun? 27 Inya ikayung Judio atulan da kayu ding paganu, uling lalabagan ye ing Kautusan agyamang misulat ya para kekayu at mesirkunsisyun kayu, kabang ila tutuparan da ing yuyutus na ning Kautusan agyamang e la mesirkunsisyun king laman. 28 Ninu ing tune Judio, ninu ing tune mesirkunsisyun? Aliwa mu kabud ing mibait karing pengaring Judio at mesirkunsisyun king katawan. 29 Ing tune Judio ya itang taung mibayu pusu at pilubluban. Ngana wari, itang mesirkunsisyun kilub, ing sirkunsisyun a pasari na ning Espiritu ning Dios, e ning Kautusan a makasulat king papil. Iti ya ing taung tatanggap kapurian king Dios at e karing tau.
1 Inya nanu ing igitan na ning Judio king paganu? Nanu ing ulaga ning pangasirkunsisyun? 2 Dakal a tutu! Mumunang dili, karing Judio na peniwala ning Dios ing amanu na. 3 O nu mong ding aliwa karela e la meging tapat king Dios? E na buring sabian niti king e ne maging tapat ing Dios king pengaku na! 4 Kapilan man e malyari iti! Manatili yang tapat ing Dios agyang maglaram la ding sablang tau, antimo ing masasabi king kasulatan, “Kailangan kang mayakit matulid king kekang sasabian; sukat kang magtagumpe potang mibili ka king kapagsubukan.” 5 Ngeni nung uli na ning kekatamung e ustung dapat mipakilala ing makatuliran nang dapat ning Dios, nanu ing asabi tamu? Asabi tamu kaya king ala yang hustisia ing Dios uling paparusan na katamo? (Makanyan lang mangatuliran deng tau.) 6 Kapilan man e tamu asabi ita! Nung e ya makatuliran ing Dios, makananu neng ayatulan ing yatu? 7 Oneng ngeni nung king kanakung pamaglaram lalu namang mipakilala ing katutuan na ning Dios king ikaligaya na, obat sukat ku pang miyatulan antimong makasalanan? 8 Nung makanyan, obat e tamu pa sabian, “Tara, dapat tamung e mayap ban dakal ing mayap”? Makanyan kanu ing tuturu mi ngarang manyira kekami ding aliwang tau! Miparusan la deti antimo ing karampatan karela. 9 Ngeni, itamu kayang Judio aigitan ta la ding paganu? Bitasang ali! Pepakilala ku na king ding Judio at ding paganu paraparehu la ngang atyu lalam nang upaya ning kasalanan. 10 Antimo ing sasabian ning Kasulatan: “Alang taung banal, ala metung man; 11 alang makakilala ni alang manintun king Dios. 12 Pepainggulut la ding sablang tau king Dios; magkamali la ngan; alang darapat mayap, ala metung man. 13 Mengari la ding asbuk da king pantiun a makabuklat; mamagus karing dila ra ing kalaraman, ding labi ra kamandagan lang anti ding karing ubingan; 14 puru panagkas at peitan ing karelang sasabian. 15 Ala lang kapikakunuan makapanasakit at makamate; 16 king balang delanan da, milalakuan lang kasiran at kasakitan. 17 Lubus na lang milisia king dalan ning kapayapan, 18 ni ing Dios e re bitasang balung pitakutan.” 19 Ngeni balu tamu king ing nanumang makalaman king Kautusan mangaintulid karing sasakupan na ning Kautusan ban ala lang dalan maniangkan ding sabla, at ban ing meto (metung a yatu) yatu mipailalam ya king kayatulan na ning Dios. 20 Uling alang taung mipatawaran a kasalanan king arapan na ning Dios king kapamilatan na ning pamanupad na king Kautusan; ing parasan na ning Kautusan ya ing mipakilala king mikasala ya ing tau. 21 Oneng ngeni mipakilala na ing paralan a gagamitan na ning Dios ba na lang ilapit keya ding tau at iting paralan makayaliwa ya king Kautusan agyang minie yang patutu ing Kautusan ampon ding propeta tungkul kaniti. 22 Lalapit na la ning Dios ding tau king sarili na king kapamilatan na ning kasalpantayanan da kang Jesu-Cristo. Daraptan na iti ning Dios karing sablang taung sasalpantaya kang Cristo. Paraparehu la ngan 23 ding sablang tau uling mikasala la ngan, at mirayu la king Dios a Talapagligtas da. 24 Oneng king grasya a matula nang binie ning Dios, i Cristo gewa na la ngan malaya ding tau at king kapamilatan nang Cristo Jesus, ding sabla ikua ra ngan milapit king Dios. 25 Telaga ne ning Dios bilang ain a kapamayaran ban king pamipatulu na king daya na mipatawaran la kasalanan ding tau king kapamilatan na ning pamanialpantaya ra keya. Depat na ning Dios iti ban ipakilala na ing kabanalan na. Kanitang minuna pibabata na la at e na la pinsinan ding kasalanan da ring tau; 26 oneng ngening kasalukuyan, papansinan na la ding kasalanan da ring tau ba nang pakilala ing kabanalan na. Makanyan nang papakit ning Dios king banal ya, at mipatawaran ya kasalanan ing balang tau king pamanialpantaya na kang Jesus. 27 Inya nanu mo ing malyari tamung ipagparangalan? Ala! At baket pin makanyan? Uli na ning mamintu tamu king Kautusan? Ali, nune ba tamung salpantaya. 28 Uling paniwalan tamu king pawalan neng kasalanan ning Dios ing tau king kapamilatan na ning kasalpantayanan, at e king pamanupad na king yuyutus na ning Kautusan. 29 Pota galang naman ing Dios para karing Judio ya mo? E ria naman kaya Dios ding paganu? Wa, Dios dia naman ding paganu, 30 uling metung ya mu ing Dios. At ilapit na la king sarili na ding Judio king kapamilatan na ning kasalpantayanan da, at makanyan munaman ing daptan na karing paganu. 31 Nung makanyan malyari ta ne kayang payalan ulaga ing Kautusan uli na ning kasalpantayanan a ite? Ali! E makanyan! Nune tutuparan ta ya ing Kautusan.
1 Nanung malyari tamung asabi tungkul kang Abraham a makatua na ning kekatamung lahi? 2 Nung mipawalan ya kasalanan i Abraham uli na ning depat na atin yang apagmaragul. Oneng ala yang apagmaragul arapan na ning Dios; 3 uling ing kasulatan sasabian na, “Meniwala ya i Abraham king Dios, at uli na ning pamaniwala na kilala neng banal ning Dios.” 4 Tatanggap yang upa ing taung magobra; e la regalu ding upa na nune sueldu lang mangaintulid keya. 5 Oneng ing taung manalig king kasalpantayanan at e king dapat na, at maniwala ya king Dios a makapamatawad karing makasalanan, kanita ing kasalpantayanan na ya ing kikilalanan na ning Dios bilang kapatawaran keya king arapan na. 6 Iti ya ing amanuan nang David kanitang migsalita ya tungkul king ligaya na ning taung tatanggapan na ning Dios bilang mipatawaran, e uli na ning nanumang depat nang mayap. Ngana, 7 “Mapalad ya ing taung pepatawaran na ning Dios king keyang kamalian, at detang leko na na kasalanan! 8 Mapalad ya ing taung e na na singilan ning Ginu karing kasalanan na!” 9 Bukud ya kayang kareng Judio iting sinabi nang David? Ali! Mangaintulid ya naman kareng paganu. Abanggit ta ne ing sasabian na ning kasulatan, “Meniwala ya i Abraham king Dios at uli na ning kasalpantayanan na tinggap neng banal ning Dios.” 10 Kapilan milyari iti? Bayu o kaybat nang mesirkunsisyun Abraham? Bayu; e kaybat. 11 Bandang tauli ya pa mu mesirkunsisyun at ing pangasirkunsisyun na metung yang palatandanan a patutu king ing kasalpantayanan na king Dios ya ing sangkan nung inya tinggap neng banal ning Dios kanitang e ya pa mesirkunsisyun. Makanyan yang malilyaring tata rang espiritual i Abraham ding sablang maniwala king Dios. At tatanggapan na lang banal ning Dios agyamang e la mesirkunsisyun. 12 E ku lalako king i Abraham tata ria naman ding mesirkunsisyun. Oneng e uli na ning pangasirkunsisyun da, nune uli na ning mabibie la agpang king kasalpantayanan a kalupa na ning kang Abraham kanita pang bayu ya mesirkunsisyun. 13 Pengaku na ning Dios kang Abraham at karing lahi na king ing yatu maging bandi ne. Miyabie ya iting pangaku e uli na ning pamamintu nang Abraham king Kautusan, nune uli na ning meniwala ya at tinggap neng banal ning Dios. 14 Uling nung ing pangaku na ning Dios miyabie mu karetang mamintu king Kautusan, mangabaldugan king alang ulaga ing pamanialpantaya na ning tau, at alang ulaga ing pangaku na ning Dios. 15 Gigisingan na mu ning Kautusan ing milalablab nang mua ning Dios; nung nukarin alang kautusan, ala munamang pamaglabag king kautusan. 16 Inya, makatalakad ing pangaku king kasalpantayanan ban makilala king ing pangaku metung yang grasya a babie nang alang bayad ning Dios, at makasadia ya para karing sablang lahi nang Abraham; e mu karelang mamintu king Kautusan nune pati na karetang ating kasalpantayanan a kalupa na ning kang Abraham. Tata ta ya ngan i Abraham; 17 antimo ing sasabian na ning kasulatan, “Pepalyaryan da kang tata ra ding dakal a bansa.” Wa, tata ta ya ngan i Abraham king arapan na ning Dios nung kenu na binili ing kasalpantayanan na, ing Dios a pasubling mie karing mete at mumutus king pangalto da ring bage a e sadiang makalto. 18 Agyamang balamu alang kapalyarian itang panenayan nang Abraham, menaya ya pa mu rin at meniwala, at king anti kanitang paralan milyari yang “tata da ring dakal a bansa” antimo ing mipangaku keya kanitang misan: “Ding lahi mu maging kasing dakal da la ring batuin.” 19 Halus dinalan neng banua tua kanita; oneng e bitasang kinupas ing kasalpantayanan na inyang aisip na king halus gugupu ne, at king i Sarah ala ne king idad a malyari ya pang mikayanak. 20 Ditak man e ya milako kasalpantayanan i Abraham ni e ya migduda tungkul king pengaku na ning Dios keya; mirinan yang tetagan a lub king kasalpantayanan na at pepaligayan ne ing Dios. 21 Lubus ya kapaniwalan king agyu nang tuparan ning Dios ing pengaku na. 22 Uli na niti, king kapamilatan na ning kasalpantayanan na “metanggap yang banal king Dios.” 23 Ding amanung “metanggap yang banal king Dios” e la misulat para keya mung bukud. 24 Misulat la naman para kekatamung matanggap bilang banal king Dios uli na ning pamaniwala tamu king ya ing pepasubling mebie kang Jesus a Ginu tamu, 25 i Jesus a pete ra uli da ring kekatamung kasalanan, at mipasublian mie ba tamung mipawalan kasalanan.
1 Inya ngening mipatawaran na ing kasalanan tamu king kapamilatan na ning kasalpantayanan, mika kapayapan tamu king Dios king kapamilatan na ning Ginu tamung Jesu-Cristo. 2 King kapamilatan na ning kasalpantayanan tamu peparas nang Jesus kekatamu iting grasyang tatanggapan tamu ngening kasalukuyan. Inya ikakatula tamu ing kapanayan a atyu kekatamu, kapanayan king pangarakayanan tamu king ligaya na ning Dios! 3 Oneng aliwa mu iti ing malyari tamung ikatula. Malyari tamung tumula karing kekatamung kasakitan; balu tamu king ding kasakitan mamunga lang kapibabatan, 4 at ing kapibabatan mamungang tetagan; ing tetagan magdalang kapanayan, 5 at iti namang kapanayan e makabigu kekatamu uling tigtug na ning Dios ing lugud na karing pusu tamu king kapamilatan na ning Banal a Espiritu a babie na ning Dios kekatamu. 6 Uling kanitang kasalukuyan tamung alang akarapat, king panaun a tildu na ning Dios, mete ya i Cristo para karing taung makasalanan. 7 E mayan king ninuman ing paimate ya alang-alang king metung a taung makatuliran. Mekad para king metung a taung mayap ating bisang paisubu agyang king kamatayan. 8 Oneng mete ya i Cristo para kekatamu kanitang makasalanan tamu pa! At iti patunayan na king kaluguran na katamu ning Dios. 9 Anti na ning ngeni milapit ta na king Dios king kapamilatan na ning kamatayan nang Cristo, e kasi lalu tamung asisiguru king iligtas na katamu king mikakalabkab nang mua ning Dios! 10 Kanitang milabas meging kalaban na katamu ning Dios, oneng milapit tamu keya king kapamilatan na ning kamatayan ning Anak na. Ngening metanggap ta na king Dios, lalu tamung ayasahan ing miligtas tamu king kapamilatan na ning bie nang Cristo! 11 Aliwa mu yan; magsaya tamu king Dios king kapamilatan na ning Ginu tamung Jesu-Cristo uling king kapamilatan na meging kakaluguran na katamu ning Dios. 12 Dinatang ing kasalanan keti king yatu king kapamilatan na ning metung a tau, at ing kasalanan na migdalang kamatayan. Bilang bunga na niti, linaganap ing kamatayan king mabilug a ketawan, uling mikasala la ding sablang tau. 13 Atin nang kasalanan keti king yatu bayu ya pa miyabie ing Kautusan; oneng nung nu alang kautusan alang masasabing pamikasala. 14 Makanyan man manibat king panaun nang Adan angga king panaun nang Moises mig-ari ing kamatayan karing sablang tau pati na karetang e mikasala king pamaglabag king kautusan na ning Dios antimo ing pamaglabag nang Adan. I Adan larawan ne nitang metung a taung mipangakung datang. 15 Oneng e la miwawangis deting adua. Uling ing regalung kusa nang binie ning Dios e ne kalupa nitang kasalanan nang Adan. Tutu pin king mig-ari karing dakal a tau ing kamatayan uli na ning kasalanan na ning metung a tau. Oneng lalung maragul ing grasya na ning Dios at antimu rin itang regalung kusa nang binie karing dakal a tau king kapamilatan na ning grasya na ning metung a tau, i Jesu-Cristo. 16 Makayaliwa ya ing regalu na ning Dios ketang kasalanan na ning metung a tau. Kaybat nang merapat nitang metung mung kasalanan a ita, sinalisi ing kayatulan a magdalang kaparusan; oneng kaybat na ning anti kanitang dakal a pamikasala dinatang ne man ing grasyang e tamu pangaintuliran, at iti magdalang kapatawaran. 17 Wa, king kapamilatan na ning kasalanan ning metung mung tau karin megumpisa ing pamag-ari na ning kamatayan; oneng lalu namang maragul ing binunga na ning depat na ning katau, i Jesu-Cristo! Ding sablang tatanggap king maglapo nang grasya ning Dios at detang kikilalanan nang matulid mie la at makipag-ari king kapamilatan nang Cristo. 18 Inya nung ing metung a kasalanan migdalang kaparusan karing sablang tau, makanyan namang migdalang kapatawaran at bie karing sablang tau ing depat na ning katau. 19 At nung makananu lang meging makasalanan ding sabla uli na mu ning kapanialangsangan na ning metung a tau makanyan la namang mipatawaran ding sabla uli na ning kapamintuan na naman ning metung a tau. 20 Miyabie ya ing Kautusan ban miragdag ing pamikasala; oneng nung kapilan merakal ing kasalanan kanita naman lalung merakal ing grasya na ning Dios. 21 Inya nung makananung mig-ari ing kasalanan king kapamilatan na ning kamatayan, makanyan munaman mig-ari ing grasya na ning Dios king kapamilatan na ning kapatawaran ban kamtan tamu ing bie alang angga king kapamilatan nang Jesu-Cristo a Ginu tamu.
1 Nanu ngeni ing sabian tamu? King itamu manatili tamung mabibie king pamikasala ban kanita lalung dakal ing grasya na ning Dios? 2 E makanyan! Mete ta na king kasalanan, inya makananu tamung manatili pang mabibie king kasalanan? 3 E wari mituru kekayu king inyang mebinyag tamu at miyabe kang Cristo Jesus mebinyag tamu at miyabe king kamatayan na? 4 King matulid a pangasabi, inyang mebinyag tamu mikutkut tamung abe na at mirakayanan king kamatayan na ban nung makananu yang sinubling mebie king kapamilatan na ning maligaya nang upaya ning Ibpa, makanyan tamu munamang mibiebie king panibayung bie. 5 Uling nung mekiabe tamu kang Cristo king kamatayan na, makanyan tamu namang miyabe king pangasubli nang mebie. 6 Balu tamu king ing matua tamung pangatau mipaku yang kayabe nang Cristo king krus ban siran na ing upaya na niting katawan a makasalanan, at ba tamung miligtas king panga-ipus king kasalanan. 7 Potang ing tau mate ya ala ne king upaya na ning kasalanan. 8 Nung miyabe tamu king kamatayan nang Cristo, paniwalan tamung subli tamu namang mie kalupa na. 9 I Cristo, antimo ing balu tamu, king pangasubli nang mie, e ne mate kapilan man; ala neng upaya keya ing kamatayan. 10 Inyang mete ya, mete ya para king kasalanan; misan mu at para king sablang panaun. At ngeni mabie ya para king Dios. 11 Inya ikayu man ibilang yu nang mete para king kasalanan ing kekayung sarili, oneng mabie para king Dios king pangayabe yu kang Cristo Jesus. 12 Inya e na sukat mag-ari ing kasalanan karing katawan yung malalaso, at e yu na sukat panusigan ing e mayap nang pamitan 13 ni e yu na pakasangkapan king kasalanan ing isanu mang dake na ning kekayung sarili para magamit king isanu mang e mayap a parasan. Nune sukat yung ibie ing kekayung sarili king Dios bilang taung mete na, oneng mipasublian mie at isuku yung kabilugan keya ing sarili yu ban magamit king pamaniapat king matulid. 14 E na kayu pailalam pasibayu king upaya na ning kasalanan, uling ala na kayu ngeni king lalam nang upaya ning Kautusan nune atyu kayu lalam nang upaya ning grasya ning Dios. 15 Nanu ngeni? Uli mong ala ta na king lalam nang upaya ning kautusan nune atyu tamu king lalam nang upaya ning grasya, dapat ta nang pamikasala? Ali, e makanyan! 16 Tune balu yu king neng yayampang yu king aliwa ing kekayung sarili, antimong ipus, pa-ipus kayu king taung kekayung pamintuan: pa-ipus kayu king kasalanan at iti papunta king kamatayan o pa-ipus kayu king Dios at iti papunta naman king pangapatawad da ring kasalanan. 17 Oneng salamat king Dios! Agyamang kanitang misan meging ipus na kayu ning kasalanan, memintu kayung maniaman a lub karing turu a tinggap yu. 18 Meging malaya kayu king panga-ipus yu king kasalanan ban pa-ipus kayu king kabanalan. 19 (Gagamit kung karaniwan a amanu uli na ning katutubu yung keinan.) Kanitang misan sinuku yung lubus ing kekayung sarili king karinatan at kanawangan para king nasa a marok. Ngeni naman sukat yung isukung ganap ing kekayung sarili anting ipus na ning kabanalan. 20 Kanitang ipus na kayu pa ning kasalanan, tutu kayung mirayu king kabanalan. 21 Oneng nanu naman ing maging pakinabang yu king pamaniapat karing bage-bage a ngeni pikakarine yu? Alang aliwa nune ing kamatayan! 22 Oneng ngeni meging malaya na kayu king kasalanan at ipus na kayu ning Dios. Ing pakinabang yu ya ing pamibiebie a lubus makatalaga keya, at ing bunga na niti ya ing bie alang angga! 23 Ing bayad na ning kasalanan, kamatayan; oneng ing regalung kusa nang babie ning Dios ya ing bie alang angga kayabe nang Cristo Jesus a Ginu tamu.
1 Kapatad, asisiguru kung aintindian yu ining buri kung sabian kekayu, uling makaintindi kayu ngan tungkul king kautusan. Atin yang upaya ing kautusan king tau kaba mung mabie ya. 2 Metung a alimbawa: katungkulan na ning babaing talasawa, agpang king kautusan, ing maging tapat ya king asawa na kabang mabie ya ing lalaki; nung mate ne ing lalaki, e ne masasakup ing babai ketang kautusan a sasabing e ne malyaring kawanian ing asawa na. 3 Inya nung makiabe ya king aliwang lalaki kabang mabie ya pa ing asawa na, ausan neng makipaglalaki ning kautusan; nung ing asawa na mete ne, metung neng babaing malaya, agpang king kautusan, at e ya mikakasalang makipangalugud, nung makiasawa ya king aliwang lalaki. 4 Tutu munaman ing anti kaniti para kekayu, kapatad ku. Mete na kayu naman para king Kautusan, uling dake na kayu ning katawan nang Cristo, at ngeni dake na na kayu nitang mipasublian mie ban mamunga kayung mayap a dapat para king Dios. 5 Uling kanitang mibiebie tamu, agpang king katutubu ning kekatamung pangatau, ding e mayap nang nasa a ginising na ning Kautusan ilang magobra karing kekatamung katawan at ing maging bunga na ya ing kamatayan. 6 Oneng ngeni malaya ta na king Kautusan, uling mete ta na ketang mekabihag kekatamu kanitang milabas. E ta ya susuyuan ing Dios lalam ning matuang tuntunan na ning kautusan a misulat, nune king bayung bie a babie na ning Espiritu. 7 Nanu ngeni ing malyari tamung sabian? King ing Kautusan makapalpikasala ya? Ali ya! Nung akilala ku nung nanu ing kasalanan, akilala ku uli na mu ning Kautusan. E ku sana ikuang abalu nung nanu ing manangkamin, nung ing Kautusan e na sinabi, “E ka manangkamin.” 8 Menakit dalan ing kasalanan para gisingan na kanaku king kapamilatan na ning kautusan ing miyayaliwang pamanangkamin. Nung alang kautusan, alang kasalanan. 9 Aku mismu kanitang misan mibiebie kung alang balu tungkul king kautusan; oneng inyang abalu ke ing kautusan, megumpisang tinubu kanaku ing pamikasala 10 at aku naman mete ku. At ing kautusan a kailangan magdalang bie kanaku kamatayan ing dela na. 11 Mirinan pamikatagun ing kasalanan at lininlang na ku king kapamilatan na ning kautusan; makanyan na kung pete. 12 Inya, ing Kautusan banal ya at ing kautusan banal ya, matulid ampon mayap. 13 E kasi ing mayap ya ing makirapat king kanakung pangamate? Ali! Ing kasalanan ya ing makirapat kaniti: kesangkapanan ne ning kasalanan ing mayap, at inatdanan na kung kamatayan ban makilala ing tune nang kabaldugan ning kasalanan. Inya, king kapamilatan na ning kautusan, lalu kung akikilala ing makatakut nang dewakan ning kasalanan. 14 Balu tamu king ing Kautusan tungkul ya karing bage espiritual; oneng aku tau kung ating kamatayan a mepisali antimong ipus ning kasalanan. 15 E ku aintindian ing mismung daraptan ku; uling e ku daraptan ing kailangan kung daptan, nune ing ararapat ku ya ing kabud ing kasaman ku. 16 Neng daraptan ku ing bage a e ku sukat daptan, mipakilala king tatanggapan kung ustu ya ing Kautusan. 17 Inya aliwa aku ing tune darapat kaniting bage; nune ing kasalanan a atyu kanaku. 18 Balu ku king alang kayapan a mayayakit kanaku, ngaku wari, king kanakung pangatau. Agyamang atyu kanaku ing bisang dapat king mayap, e ku ararapat. 19 E ku ararapat ing mayap a sukat kung daptan; nune ing ararapat ku ya ing e mayap a e ku buring daptan. 20 Nung ing e ku sukat daptan ya ing ararapat ku, mangabaldugan king aliwa na aku mismu ing darapat kaniti, nune ing kasalanan a atyu kanaku. 21 Iti ya ing prinsipyu a atuklasan ku: neng buri kung daptan ing mayap, ing e mayap ya ing malapit kanaku. 22 Ing mabilug kung pangatau tutula ya king kautusan na ning Dios. 23 Oneng akakit ku king ating aliwang prinsipyung magobra king kanakung pangatau a balamu metung yang prinsipyung pilit sasalangsang king didikta na ning lub ku. Gagawan na kung bihag niting prinsipyu na ning kasalanan a magobra king mabilug kung pangatau. 24 Inya tau kung tutung makalunus! Ninu ing magligtas kanaku king katawan a ini a atyu king upaya na ning kamatayan? 25 Salamat king Dios a darapat kaniti king kapamilatan nang Jesu-Cristo a Ginu tamu! Inya, iti ngeni ing kanakung kabilian: king sarili kung pamisip asuyuan ke ing kautusan na ning Dios, oneng ing maina kung pangatau susuyuan ne ing kautusan na ning kasalanan.
1 Inya e na la miyatulan kaparusan detang mabibie kang Cristo Jesus. 2 Ing kautusan ning Espiritu a babie king bie a makayabe kang Cristo Jesus, leko na ku king kautusan ning kasalanan at kamatayan. 3 Depat na ning Dios ing e na arapat ning Kautusan uli na ning keinan ning tau. Tinubud ne ning Dios ing Anak na a dinatang kalupa na ning taung makasalanan ban ilako na ing kasalanan. King kapamilatan na ning depat nang iti ning Dios perusan na ing kasalanan a magobra king keinan na ning tau 4 ban ing katuliran a aduan na ning Kautusan lubus matupad kekatamung mabibie agpang king Espiritu at e agpang king keinan na ning katutubung pangatau. 5 Uling detang mabibie ketang agkat na ning katutubu rang pangatau, mimisip la ketang aduan na ning katutubu rang pangatau. Detang mabibie naman king agkat na ning Espiritu, mimisip la agpang ketang kaburian na ning Espiritu. 6 Nung mimisip la ketang aduan na ning katutubung pangatau, ing pupulan da kamatayan at deta namang mimisip ketang aduan na ning Espiritu, bie at kapayapan ing karelang tanggapan. 7 Inya maging kalaban ne ning Dios ing taung mimisip ketang aduan na ning katutubu rang pangatau, uling iti e mamintu king kautusan na ning Dios, at king kamatutuanan e na agyung pamintuan. 8 Detang manusig king agkat na ning katutubung pangatau e re malyaring apaligayan ing Dios. 9 Oneng e kayu mabibie ketang aduan na ning katutubung pangatau, nune mabibie kayu ketang agkat na ning Espiritu, nung tune yang manuknangan kekayu ing Espiritu ning Dios. E ya kang Cristo ing e na panuknanganan ning Espiritu nang Cristo. 10 Nung manuknangan ya kekayu i Cristo, mate ya man ing katawan uli na ning kasalanan yu, mabie ya ing espiritu yu uling pepawalan na kayung kasalanan ning Dios! 11 Nung ing Espiritu na ning Dios a pepasubling mie kang Jesus, manuknangan ya kekayu, ing pepasubling mie kang Cristo pasublian na la namang mie ding katawan yung malalaso kapamilatan na ning Espiritu nang manuknangan kekayu. 12 Inya, kapatad, atin tamung katungkulan, oneng e para mibiebie ketang agkat na ning katutubung pangatau tamu. 13 Uling mate kayu nung mibiebie kayu ketang agkat na ning katutubung pangatau; nung king agkat na ning Espiritu papaten yu ing e mayap nang pamitan ning katawan, mie kayu. 14 Anak na la ning Dios detang tutuki king agkat na ning Espiritu ning Dios. 15 Uling ing Espiritu a binie na ning Dios kekayu e na kayu papalyarian ipus ba kayung pasibayung mangatmung takut; nune papalyarian na kayung maging anak na ning Dios. Potang ausan ta ya ing Dios: “Tatang, Tatang ko!” 16 patutuan na ning Espiritu ning Dios king kekatamung espiritu king itamu anak na katamu ning Dios. 17 At anti na ning anak na katamu, talapagmana na katamu ning Dios at kayabe na katamung talapagmanang Cristo; nung darake tamu king kasakitan nang Cristo, mirakayanan tamu naman king kaligayan na. 18 Isipan ku king ing daralanan tamung kasakitan ngening kasalukuyan a panaun e man sukat ipakilimpi king ligayang makapanaya a mihayag kekatamu king daratang a panaun. 19 Masipit na nang panenayan ning meto(metung a) lelangan ing pamipakilala na ning Dios karing anak na. 20 E na sariling kaburian ning meto (metung a)lelangan ing mabigu ya nune kaburian na ning Dios; oneng dininan neng kapanayan. 21 Uling ing meto (metung a) lelangan maging malaya ya king panga-ipus na king kasiran, at mirakayanan ya ing kalayaan at kaligayan da ring anak na ning Dios. 22 Masalang balu tamu king angga ngening kasalukuyan sasaingsing ya ing meto (metung a) lelangan king sakit a kalupa na ning metung a babaing manganak. 23 Oneng e mu bukud ing meto (metung a) lelangan, itamung mirinan king Espiritu, antimong mumunang dili karing regalu na ning Dios, sasaingsing tamu naman kabang panayan tamu king Dios ing ibilang na katamung anak na, ing pangayatbus da ring kekatamung katawan. 24 Uling miligtas tamu, oneng atin ta pang kapanayan. Nung akakit ta na itang kekatamung panenayan, e na tune kapanayan ita. Ninu wari ing manaya ketang akakit na na? 25 Nung manaya tamu ketang e ta pa akakit, panayan tamu king mitmung kapibabatan. 26 King anti kanyan munamang paralan daratang ya ing Espiritu ban saupan na katamu uling tau tamung maina. Uling e tamu man balu nung makananu tamung sukat manalangin; oneng ing Espiritu ya mismu ing magparalampu arapan na ning Dios para kekatamu, king dalung a e ra man asabi ding amanu na ning tau. 27 Ing Dios a manakit angga na king kabubusalan na ning pusu ning tau balu na ing atyu king pilubluban na ning Espiritu; uling ing Espiritu ya ing magparalampu king arapan na ning Dios alang-alang king balen na at agpang king kaburian na. 28 Balu tamu king karing sablang bage darapat ya ing Dios para king ikakayap da ring malugud keya, ding inaus na at pinili agpang king parasan na. 29 Ila detang pinili na manibat na kanitang minuna at telaga nang maging tune nang kalupa ning Anak na ban ing Anak yang maging pangane da ring dakal a mikakapatad. 30 Inaus na la ning Dios detang telaga na para kaniti, at pepatawaran na la at dekayanan king kaligayan na. 31 King heganaganang iti, nanu ing malyari tamung asabi? Nung ing Dios atyu king panig tamu, ninu ing laban kekatamu? 32 E ne pepasubalian pati na ing sariling Anak na, nune inain ne para king ikakayap tamu! Nung pati Anak na binie na kekatamu, ipagkaimut na pa kaya kekatamu ing nanumang malyaring aibie na? 33 Ninu ing misuplung laban karing pinili na ning Dios? Nung ing Dios mismu pepayalan na na katamung kasalanan, 34 ninu pa ing makayatul kekatamu? I Cristo Jesus kaya? Aliwa! E mu ing mete ya para kekatamu; sinubli ya namang mie at atyu king banda nang wanan ning Dios at makisabi yang mayap para kekatamu! 35 Ninu mo ing ating upayang ikawani na katamu king lugud nang Cristo? Ing kaligaligan kaya, ing kasakitan, ing pangalupig, ing danup, ing kalubasan, ing panganib o ing kamatayan? 36 Antimo ing sasabian na ning kasulatan: “Alang-alang kekayu makatibi kaming patitingapun king kamatayan; pekilupa da kami karing tupang malapit da nang katatan.” 37 Ali! Uling karing sablang bage atin tamung ganap a tagumpe king kapamilatan nang Cristo a linugud kekatamu. 38 Matibe ku kapaniwalan king agyang ing kamatayan o ing bie man, ding anghel o ding aliwa pang upaya o sikanan karin banua, antimu rin ing nanuman king kasalukuyan o king daratang a panaun, 39 ing atyu babo o ing atyu lalam o ing nanumang melalang, e na katamu kapilan man malyaring ikawani king lugud na ning Dios kang Cristo Jesus a Ginu tamu.
1 Sasabian ku ing katutuan; talatuki na kung Cristo at e ku maglaram. Ing sarili kung konsiensia a pamahalan na ning Banal a Espiritu, patutuan na king e ku maglaram. 2 Ing buri kung sabian ya ini: tutu kung pagkalungkutan at alang kalupa ing kaplas ning pusu ku 3 para karing kapatad ku a kanakung sariling laman at daya. Maniaman ku lub tanggapan ing miparusan at mikawani ku kang Cristo, nung iti ya ing makasaup karela. 4 Ila ding taung pinili na ning Dios; inampun na la bilang sariling anak na at pepabalu na karela ing kaligayan na; tinatag na la ding kasunduan kayabe ra at binie ne karela ing Kautusan; atyu karela ing tune kapanyamban; tinggap da ing dakal nang pengaku ning Dios; 5 ila ding meging lahi ding pikabaluan a Hebreong penibatan da, at ing Cristo, king pangatau na, ibat ya king karelang lahi. Mipuri yang alang kapupusan ing Dios a mag-ari king sabla-sabla! Amen. 6 E ku sasabian king mebigu ing pangaku na ning Dios; uling e ding sablang memalen na ning Israel tau lang pinili na ning Dios 7 ni e la ngan anak na ning Dios ding lahi nang Abraham. Ngana ning Dios kang Abraham, “Ding lahi nang Isaac ilang maging lahi mu.” 8 Ing buri nang sabian niti king ding anak a mibait ketang natural a paralan e na la anak ning Dios; nune ding anak a mibait bilang bunga na ning pangaku ning Dios ila ding makilalang tune lahi. 9 Uling ing pangaku na ning Dios anti kanini: “King karampatan a panaun magbalik ku at mikayanak neng lalaki i Sarah.” 10 Oneng e mu ita, uling parehu la tata ding adua nang anak a lalaking Rebeca, i Isaac a penibatan tamu. 11 Ban ing pangapili na ning metung kareting adua lubus neng maging bunga ning sarili nang parasan ning Dios, sinabi na ning Dios kang Rebeca, “Ing koya karing aduang den ya ing sumuyu king wali.” Sinabi na iti bayu la pa mibait; bayu la mekagawang nanumang mayap o e mayap. Inya makayagpang ya ing pamamili na ning Dios ketang pamaniaus na at e ketang nanumang depat da. 13 Ngana ning kasulatan, “Liguran ke i Jacob, oneng pikasaman ke i Esau.” 14 Nanu ing asabi tamu tungkul kaniti? King mangabiran ya ing Dios? Ali ya! 15 Uling sinabi na kang Moises, “Dinan keng lunus itang buri kung dinan, at lunusan ke itang buri kung lunusan.” 16 Inya e makatalakad ketang buri na o daraptan na ning tau, nune bukud mu king lunus na ning Dios. 17 Uling nganang migsalita ning kasulatan king ari ning Ehipto, “Gewa da kang ari ba da kang kasangkapanan king pamipakilala ku king kanakung upaya, at king pangahayag na ning kanakung lagyu king mabilug a yatu.” 18 Inya dinan neng lunus ning Dios itang buri nang dinan at pasiasan ne buntuk itang buri na. 19 Malyaring ikutang na ning metung kekayu, “Nung makanyan pala, obat pamarsalanan ne ning Dios ing tau? Ninu wari ing makatutul king kaburian na ning Dios?” 20 Ninu mo ika, kakaluguran, para magsalita kang makanyan king Dios? Ing metung a lulanan a megawa king pila e na kukutang king taung ginawa keya, “Obat makanyan mu kung gewa?” 21 E wari ing taung gagawang lulanan atin yang upayang gumamit king pila agpang ketang buri na at gawang aduang lulanan king metung mung tumpuk a pila; ing metung magamit ya king espesyal a okasyun at ing metung naman para king karaniwan a pamangamit? 22 Makanyan munaman ing malyari tamung asabi tungkul king dapat na ning Dios. Birian nang ipakilala ing milalablab nang mua at ipakilala ing upaya na. Makanyan man maragul ing kapibabatan na karetang mangaintulid king milalablab nang mua, detang makasadia nang magisan. 23 Buri na namang ipakilala ing maragul nang kaligayan a mitugtug kekatamu a buri nang mirarasnan king lunus na, kekatamung sidia nang tanggap king kaligayan na. 24 Uling itamu ding inaus na; e mu ding ibat karing Judio nune ding ibat karing paganu munaman. 25 At iti ya ing sasabian na king libru ning Hosea, “Ding taung sadiang e kaku, ausan ku lang ‘Balen Ku.’ Ing bansang sadiang e ku kaluguran, ausan keng ‘Ing kakung Pakamalan.’ 26 At king kabud lugal nung nu ra dimdam, ‘Aliwa ikayu ing kakung balen,’ karin la mayaus anak ning Dios a mabie.” 27 At migsalita ya i Isaias tungkul king Israel. Ngana, “Agyang pang kasing dakal na la ning balas king pasigan ding memalen ning Israel, ditak la mu karela ding miligtas; 28 uling mabilis at mabagsik ing atulan ne ning Ginu ing kabilugan a yatu.” 29 Kalupa na nitang sinabi na namang Isaias kanitang minuna, “Nung ing Ginung Mayupayang tutu e na katamu likuananan lahi, mekad meging anti tamu king Sodoma; mekad meging kalupa na katamu ning Gomorra.” 30 Nanu ing sabian tamu? Ding paganu a e naman magkapilit milapit king Dios ila kabud ding pepatawaran na king kapamilatan na ning kasalpantayanan, 31 samantalang e re atuklasan ding taung pinili na ning Dios a manintun kautusan a malyaring makapilapit karela king Dios. 32 Nanu ing meging sangkan? E la menalig king kasalpantayanan, nune ketang sariling dapat da. Mitisud la king “batung makatisud” 33 a amanuan na ning kasulatan, “Lawan yu, ibili ke king Zion ing metung a batu a makatisud karing tau; metung yang batung makaragsa karela, oneng ing ninumang maniwala keya e ya mabigu.”
1 Kapatad, king mabilug kung pusu tune kung pagnasan king miligtas la ding mismung sarili kung kalahi! Manalangin ku king Dios para karela! 2 Aku mismu apatutuan ku king tune lang tapat king Dios, oneng ing katapatan da e makatalakad king tune beluan. 3 E re ikuang akilala ing dalan nung nu na la payalan kasalanan ning Dios ding tau at pilit lang mitatag sarili dang dalan; inya e la pepasakup king paralan na ning Dios tungkul king pangapayalan dang kasalanan ding tau. 4 I Cristo ya ing kawakasan na ning Kautusan at king kapamilatan na matanggap ya king Dios ing ninumang sasalpantaya. 5 Iti ya ing sinulat nang Moises tungkul king pangapatawaran ning kasalanan agpang king Kautusan: “Mie ya king kapamilatan na ning Kautusan.” 6 Anti naman keni ing masasabi tungkul king pangapatawaran ding kasalanan arapan na ning Dios king kapamilatan na ning kasalpantayanan: “E mu kukutang king kekang sarili, ‘Ninu ing mukiat karin banua?’ ” (ngana wari, para ibaba me i Cristo.) 7 “Ni e mu kukutang, ‘Ninu ing dulung king kalalalaman na ning yatu?’ ” (ngana wari, para isaka me ibat king tuknangan da ring mete i Cristo). 8 Ing sasabian na anti kaniti: “Malapit kekayu ing amanu na ning Dios, atyu karing labi yu at karing kekayung pusu,” ngaku wari, ing kasalpantayanan a ipanaral mi kekayu. 9 Nung ipasiag mu karing kekang labi, “I Jesus Ginu ya” at paniwalan mu king kabubusalan na ning pusu mu king pepasublian neng mie ning Dios, miligtas ka. 10 Uling maniwala tamu king kabubusalan na ning pusu tamu at uli na nita payalan na katamung kasalanan ning Dios; king kapamilatan na ning pamipasiag tamu king kasalpantayanan mililigtas tamu. 11 Ngana ning kasulatan, “E ya mabigu ing ninumang maniwala keya.” 12 Ala lang pamiyayaliwa ding Judio at ding paganu; ing Dios ya naman ing Ginu da ring sabla at labis-labis na lang bendisyunan ding sablang mamaus keya. 13 Antimo ing sasabian na ning kasulatan, “Miligtas ya ing ninumang mamaus king lagyu na ning Ginu.” 14 Oneng makananu lang makayaus king Ginu, nung e la pa maniwala? At makananu lang maniwala, nung ala la pang dimdam tungkul king Ginu? At makananu lang makaramdam, nung ala namang menaral karela? 15 Makananu namang mika talapanaral, nung alang mituburan manaral? Agpang king sasabian na ning kasulatan, “Kasampat na ning paniatang da ring manaral king Mayap a Balita!” 16 Oneng e ila ngan tinggap de ing Mayap a Balita. Ing propeta Isaias mismu sinabi na, “Ginu, ninu ing meniwala king penaral mi?” 17 Inya daratang ing kasalpantayanan king kapamilatan na ning pamakiramdam king amanung mipanaral at ing amanung manibatan king pamanaral tungkul kang Cristo. 18 Oneng ngakung kukutang, “Pota galang e ra naman dimdam ing amanung mipanaral? Wa, dimdam da, antimo ing sasabian na ning kasulatan: “Ing karelang bosis minabut angga king mabilug a yatu; ing amanu ra miras angga na karing sikoti na ning yatu.” 19 Pasibayu, ngakung kukutang, e ra kaya balu iti ding tau Israel? Pekibatan na nang Moises iti kanita pang minuna. Ngana, “Papangalaluan da kayu karing taung e naman metung a bansa; pamuan da kayu laban king metung a bansang bibilugan ding taung alang balu.” 20 At lalu pang mataram ing pamagsalita nang Isaias inyang nganang sinabi, “Atuklasan da ku ding taung e naman manintun kaku; pepakit ku karing taung e naman mangutang tungkul kanaku.” 21 Oneng tungkul king Israel nganang sasabi, “Patingapun kung mamaus king metung a balen a mapaglaban at e mapamintu kanaku!”
1 Iti naman ngeni ing kukutang ku: Tinggian ne ning Dios ing sarili nang balen? Agyang ditak ali ne! Aku mismu metung kung Israelita, metung kung lahi nang Abraham at miembru na ning tribu nang Benjamin. 2 E ne tinggian ning Dios ing balen na, ing balen a pinili na ibat pa king kamumulan. Balu yu nung nanu ing sasabian na ning kasulatan tungkul king pamakisabi nang mayap ning propeta Elias king Dios laban king Israel. 3 Ngana, “Ginu, pete da na la ding kekang propeta at piglasak da la ring kekang altar; aku nang dili ing mitagan at buri da ku pang paten!” 4 Nanu ing pekibat na ning Dios keya? Ing pekibat na, “Mitagan kung pitung libung lalaking e pa sinamba kang Baal a idolo.” 5 Makanyan a makanyan ing malilyari ngening kasalukuyan: atin pa mu ring makatagan karing taung pinili na ning Dios uli na ning grasya na. 6 Ing pamamili na karela manalumpakan king grasya na at e ketang nanumang depat da. Uling nung ing pamamili na ning Dios manalumpakan mu king daraptan da ring tau, e mu na atunggen grasya iti. 7 Nanu ing milyari? E ra atuklasan ding memalen ning Israel itang karelang panintunan. Metung ya mung malating grupu a pinili na ning Dios ing mekatuklas; migmaklak-maklakan la ding aliwa king aus na ning Dios. 8 Antimo ing sasabian na ning kasulatan, “Pepasias na la pusu ning Dios at pepaburen na lang mepurul a kaisipan; angga man king aldong iti e la manakit ding mata ra, at e la makaramdam ding balugbug da.” 9 At sasabian nang David, “Marakap la sa at masilu karing karelang pamagpiesta; miragsa la sa at miparusan! 10 Mabulag la sa mata ba lang e manakit, at mangabukut-bukut la sa kapilan man karing karelang problema.” 11 Inya, ngaku pang kukutang, ngening misakab la ding Judio mangabaldugan kaya king melaus na lang miragsa? Ali! Uling ing karelang pamikasala migdalang kaligtasan karing paganu ban kanita dumiria la karela ding Judio. 12 Nung ing pamikasala da ring Judio migdalang maragul a bendisyun king mabilug a yatu, at ing pangabigu ra migdalang dakal a bendisyun karing paganu, e kasi lalung maragul ing bendisyun a ibunga na nung wari’t ding sablang Judio magbayu lang bie! 13 Ikayung paganu, oyni ing asabi ku kekayu. Kabang apostol ku kekayu, ipagmaragul ku ing kasuyuan kekayu. 14 Mekad king kapamilatan na niti ding kanakung sariling kalahi apapangalaluan ku la tungkul king lingap ku kekayu, at king paralan a yan malyari ku lang iligtas ding aliwa karela. 15 Nung kanitang ding kalahi ku e la metanggap, ing yatu naman milapit ya king Dios, pota kayang matanggap lang pasibayu keya, nanu ing maging bunga na niti? Alang aliwa nune ing pangasubli ra bie ding taung mete na! 16 Nung ing mumunang kapirasung tinape miyain ya king Dios, keya ya naman ing kabilugan a tinape at nung ding yamut ning metung a tanaman miyain la king Dios, keya la naman ding sanga. 17 Ding mapilan karing sanga na ning tanaman a olibong mesese mepakli la at ing sanga na ning tanaman a olibong kabud na tinubu misusug ya keya. Ikayung paganu mengari kayu ketang olibong kabud na tinubu at ngeni misusug kayu king sikanan at bie rang manawa ding Judio. 18 Inya, e yu la sukat payalan kabaldugan detang mengapakling anting sanga. Makananu kayung makapagmaragul? Metung kayu mung sanga, aliwa ikayu ing magsustentu king yamut, ing yamut ya ing magsustentu kekayu. 19 Mekad ngayu namang sumabi, “Wa, oneng mepakli la ding sanga ban ikaming kuma king lugal da.” 20 Wa, tutu ita. Mepakli la uling e la sinalpantaya, kabang ikayu menatili kayu uling sasalpantaya kayu. Oneng e kayu daragul a lub uli na niti; nune kailangan kayung mika ating takut. 21 E na la pepasayangnan ning Dios ding Judio a mengaring sangang katutubu ning tanaman; ikayu kaya isipan yung pasayangnan na kayu? 22 Keti tamu akakit nung nu anti ing ganaka na ning Dios at nung nu anti ing bigsikan na. Pagbagsikan na la detang sangang metanggal, oneng maganaka ya kekayu, nung manatili kayu king mayap nang lub; nung ali kayu, ikayu man mangapakli kayu. 23 At ding Judio naman, nung painggulut la king keyalan dang kasalpantayanan, misubli la king sadia rang lugal, uling agyu na lang isubli ning Dios. 24 Ikayung paganu mengari kayu king sanga na ning olibong kabud na tinubu king metung a lugal at mepakli kayu. Kaybat, agyang laban king naturalesa, mitaid kayu king metung a tanaman a olibong sese at saria rang gagambulan. Mengari la ding Judio kaniting olibong mesese. Inya lalung mayan para king Dios ing isusug na lang pasibayu king tanaman a sarili rang penibatan. 25 Kapatad, pota isipan yu king balu yu na ing sabla. Buri kung abalu ye ngan ing katutuan a makalihim. Anti ya keni: e manatili kabang panaun ing kesiasan na lub Israel. Manatili mu angga potang ing mabilug a yatung e Judio akua na nang matanggap king Dios. 26 King makanyan a paralan ya mikabus ing mabilug a Israel, agpang king sasabian na ning kasulatan, “Ing Talapagligtas manibatan ya king Zion, idayu na ing sablang e mayap karing lahi nang Jacob. 27 Itatag ke karela iting kasunduan, potang ilako ku la ding karelang kasalanan.” 28 Meging kalaban na la ning Dios ding Judio uling tatanggian de ing Mayap a Balita at maging kalaban na la alang-alang kekayung paganu; oneng bilang balen a pinili na, kaluguran na la pa mu rin ning Dios ding Judio alang-alang karing karelang makatua. 29 Uling e biasang manaliwa isip ing Dios tungkul karing pipilinan na at bibendisyunan. 30 Tungkul naman kekayung paganu, kanitang minuna e kayu memintu king Dios; oneng ngeni tinggap yu ing lunus na ning Dios uli na ning e ra pamamintu ding Judio. 31 Makanyan munaman, uli na ning lunus a kekayung tinggap, ding Judio ngeni e la mamintu king Dios ban ila man malyari dang tanggapan ing lunus na. 32 Uling pepaburen na lang mebihag ning Dios ding sablang tau king karelang e pamamintu ban malyari nang ipakit karela ing lunus na. 33 E mu asukdan ing pibandian na ning Dios! Antimu rin ing kabiasnan na ampon beluan! Ninu ing makasaliksik king kayatulan na? Ninu mo ing makaintindi king pamamaralan na? 34 Antimo ing sasabian na ning kasulatan, “Ninung makibalu king isipan na ning Ginu? Ninu ing makaibie payu keya? 35 Ninu na ing atin nang aibie nanuman keya ba nang pangaintuliran ing mibayaran?” 36 Uling ya ing linalang king sabla-sabla at ing sabla atyu ngan ngeni king uli na at para keya. King Dios ing kapurian angga na king kapilan pa man! Amen.
1 Inya, kapatad ku, king uli na ning maragul nang lunus ning Dios kekatamu, ipakisabi kung mayap kekayu: samban ye king kapamilatan na ning pamiyain yu karing kekayung katawan bilang mabie at banal a ain, tune babie tula king Dios. Iti ya ing tune kapanyamban a kailangan yung iyain keya. 2 E kayu makiapus king lakad na ning yatung iti, nune ibayu yu ing kekayung panugali king kapamilatan na ning pamagbayu yu isip. Kaniti yu atuklasan ing kaburian na ning Dios at akilala yu nung isanu ing mayap at ing katanggap-tanggap keya at ing ganap. 3 King uli na ning grasyang binie na ning Dios kanaku, sasabian ku ngeni kekayu ngan: e yu lalawan maragul ing kekayung sarili maygit ketang karampatan kekayu. Nune maging banayad kayu king kekayung pamibalak, at ing balang metung kekayu kailangan ing surian na ing sarili na agpang king sukad na ning kasalpantayanan a binie na ning Dios keya. 4 Dakal tamu miyayaliwang dake king metung mung katawan, at deting dake atin lang miyayaliwang kasilbian. 5 Makanyan munaman, agyamang dakal tamu metung tamu mung katawan kayabe nang Cristo at makayabe tamu king metung at metung antimong miyayaliwa nang dake ning metung a katawan. 6 Atin tamung miyayaliwang kagiwan agpang king binie na ning Dios king balang metung. Nung ing kagiwan a tinggap mu ya ing maging talapagsalita na ning Dios, ipanaral mu ing amanu na ning Dios agpang king kasalpantayanan a atyu keka, 7 nung pamaniuyu, gamitan mu king pamaniuyu. Nung pamanuru ing kagiwan a kekang tinggap, gamitan mu king pamanuru, 8 nung pamamie payu, dinan mu lang payu ding mimina lub. Ding maglimus, maglimus lang mitmung ganaka. Ding tatalan upaya kailangan lang magkapilit e mu nanu; ing darapat mayap king aliwa, daptan nang mitmung tula. 9 Ala sanang pamagkunwari ing lugud yu; pikasaman yu ing e mayap at papanatilian yu ing mayap. 10 Mikakalugud kayu antimo ding mikakapatad, at mikamaragul kayu sanang kagalangan king metung at metung. 11 King alang sawang pamagkapilit, magobra kayu para king Ginu kayabe na ning kalausan a lub. 12 Tumula kayu uli na ning kekayung kapanayan. Mibabata kayu king oras ning kekayung kapagsubukan, at manatili kayu sa king pamanalangin. 13 Sumaup kayu karing kapatad yung Cristianung atyu king pamangailangan, at tanggapan yu lang matula ding dayuan karing pibalebale yu. 14 Bendisyunan yu la ding liligalig kekayu; e yu la panagkasanan kapilan man, nune aduan yu king Dios ing bendisyunan na la. 15 Makiabe kayu king tula da ring matula, makirame kayu king lungkut da ring malungkut. 16 Pakit kayung parehu paglalawe, at ating malasakit karing sabla. E kayu matas a lub, nune biasa kayu sanang makiabe karing kalulu. E yu isipan ing tutu na kayung biasa. 17 E yu ablasan marok ing depat dang marok kekayu. Daptan yu itang bibilang dang mayap ding sablang tau. 18 Daptan yu ing sablang agyu yu ban makapibiebie kayung payapa kayabe da ring sablang tau. 19 Kanakung kakaluguran, kapilan man e kayu mamablas, nune ipanibala yu king milalablab nang mua ning Dios, uling sasabian na ning kasulatan, “Aku ing mablas, aku ing singil, ngana ning Ginu.” 20 Antimo ing sasabian na ning kasulatan, “Nung maranup ya ing kekang kalaban, pakanan me; nung mau ya, dinan meng inuman; uling king pamaniapat mu king anti kanyan mipakarine ya king sarili na.” 21 E kayu paisaul king marawak, nune labanan yu ing marawak king mayap.
1 Sukat yang mamintu ing metung at metung karing manimuna king balen, uling alang kayupayan a makalto nung e na paintulut ning Dios, at binili na la karin ning Dios ding atyu king katungkulan. 2 Inya ninuman ing sasalangsang king kayupayan sasalangsangan na ing tildu na ning Dios, at miparusan ya ing ninumang sasalangsang king tildu na ning Dios. 3 Ala lang sukat pitakutan karing manungkulan ding darapat mayap, nune deta mung darapat e mayap. Bisa kang e mitakutan king atyu king katungkulan? Dapat ka ketang mayap at purian na ka. 4 Uling metung yang talasuyu na ning Dios a magobra para king kekang ikakayap. Nung darapat kang e mayap, kailangan meng pitakutan uling e pabiru-biru ing upaya nang mamarusa. Ya ing talasuyu na ning Dios at instrumento na ning milalablab nang mua ning Dios para karing darapat e mayap. 5 Inya kailangan kang mamintu karing atyu king kayupayan, e mu ban apangilagan mu ing milalablab nang mua ning Dios, nune uling iti ya ing aduan na ning konsiensia yu. 6 Ita munaman ing sangkan nung inya kailangan kayung mamayad buis, uling magobra la para king Dios ding atyu king katungkulan neng tutuparan da ing karelang katungkulan. 7 Inya bayaran yu itang pakibatan yu karela; bayaran yu ing buis yu para king kekayung sarili at para king pibandian yu, at ibie yu ing karapatdapat at kagalangan karing mangaintuliran. 8 E kayu mikakapakibatan kenu man; ing bukud mung pakibatan yu ya ing luguran ya ing metung at metung. Mekatupad ne king Kautusan ing ninumang lulugud king kalupa nang tau. 9 Ding kautusan, “E ka makipangalugud, e ka makamate, e ka manako, e ka manangkamin,” deti ngan at ding aliwa pa, mumuli la ngan king metung mung kautusan: “Luguran me ing kalupa mung tau antimo ing sarili mu.” 10 E ya kapilan man mamerhuisyu ing lugud king kalupa nang tau. Inya ing lugud ya ing katuparan na ning kabilugan a Kautusan. 11 Kailangan yung daptan iti uling balu yu king miras na ing oras: kailangan ing migising na kayu ngeni; ing kaligtasan tamu mas malapit ngeni kesa kanitang megumpisa tamung sinalpantaya. 12 Halus linipas ne ing bengi at malapit neng sunlag ing aldo. Painggulut ta na king pamaniapat karing sablang dapat na ning madalumdum at damputan ta na la ding sandata at lage ta na king masala ban marap king labanan. 13 Mibiebie ta na sanang karampatan, antimong taung mabibie king aldo masala, e na magpasasa king katakawan at pamaglasing; e na darapat king nanumang imoralidad, ala nang magaspang a ugali, e na mipatepate at mipapangariria. 14 Paburen yung i Jesu-Cristo a Ginu ya ing maging paniagka yu; e yu na panusigan ing e mayap nang pamitan ning kekayung keinan.
1 Tanggapan ye ing ninumang taung maina king kasalpantayanan. E kayu makiargu keya tungkul king sarili nang kaisipan. 2 Ing kasalpantayanan na ning metung a tau malyaring paintulut na ing ala yang pangilinan king pamangan, oneng ing taung maina king kasalpantayanan ala yang aliwang buring kakanan nune mu gule. 3 E ne sa insultuan ning taung e mangiling king isanu mang pamangan itang ating pangilinan, at e ne sa atulan ning taung mamangan mung bukud gule ing taung alang pangilinan a pamangan, uling tatanggapan ne ning Dios ing anti keya. 4 Ninu wari ika para atulan me ing ipus na ning ninuman? Bukud mung ing panginuan na ya ing matul, nung magtagumpe ya o mabibigu ya. At siguradu namang magtagumpe ya uling ing Ginu ya ing papagtagumpe keya. 5 Malyaring isipan na ning metung a tau king ing metung a aldo maygit ya ulaga kesa karing aliwang aldo, kabang ing aliwa namang tau isipan na king paraparehu la mu ding sablang aldo. Kailangan yang manatiling matatag king sarili nang tatalakaran ing metung at metung. 6 Ing ninumang paulaga king isanu mang aldo daraptan na iti bilang parangal king Ginu; ita namang alang pangilinan a pamangan daraptan na iti bilang parangal king Ginu uling balu nang pasalamatan king Dios ing kakanan na. Ninuman ing e bisang mangan karing mapilan a bage, daraptan na iti bilang parangal king Ginu at ya man biasa yang munie pasalamat king Dios. 7 Ala ninuman kekatamu ing mabibie para mu king sarili na at ala munamang mamamate para mu king sarili na. 8 Nung mabie ta man, mibiebie tamu para king Ginu. Nung mate tamu, mate tamu para king Ginu; inya mabie ta man o mete, king Ginu tamu pa mu rin. 9 Uling i Cristo mete ya at sinubling mebie ba yang maging Ginu da ring mabie at ding mete. 10 Oneng ika obat mo atulan me ing kapatad mu? Ba’t mo pikakasaman me ing kekang kapatad? Marap tamu ngan king piukuman na ning Dios 11 uling sasabian na ning kasulatan, “Anti na ning aku ing mabie Dios, ngana ning Ginu, siklaud ya ing balang tud king arapan ku, at sabian da ring sabla king aku ing Dios.” 12 Inya king Dios ya munie kwenta ing balang metung at metung tungkul king sarili na. 13 Inya, ituknang ta na ing pamanatul king metung at metung; iti ing arian yu king lub yu at daptan: e kayu gagawang nanumang ikatisud na o ikanabu king pamikasala na ning kalupa yung tau. 14 Ing pangayabe ku king Ginung Jesus pakilala nang lubus kanaku king alang nanumang marinat king sarili na; nung ing metung a tau paniwalan na king ing metung a bage marinat ya, maging marinat ya pin para keya. 15 Nung makapanasakit ka king kapatad mu uli na ning kekang kakanan, king anti kanitang paralan e makatalakad king lugud ing daraptan mu. E mu sa paintulut king ing pamangan a kakanan mu makatakid ya king taung meging sangkan na ning kamatayan nang Cristo! 16 E mu paburen king ing kikilalanan mu antimong mayap mika marawak yang lagyu. 17 Uling ing Kayarian ning Dios e ya mangabaldugan pamangan o inuman, nune metung yang bage a makatungkul king kabanalan, kapayapan at tula a babie na ning Banal a Espiritu. 18 At ninuman ing susuyu kang Cristo king anti kanyan a paralan katanggap-tanggap ya king Dios ampon king tau. 19 Inya ding sukat tamung pakiabutan ila detang bage mamungang kapayapan at makasaup king pamipatibe lub king balang metung. 20 E yu sa sisiran uli na mu ning pamangan ing nanumang dapat na ning Dios. Malyaring kanan ing nanumang pamangan, oneng e ustu ing mangan king nanumang munie pamikasala king kapatad mu. 21 Ing masanting daptan ya ing e ka mamangan karni, e ka miminum alak o e ka darapat nanumang malyaring makatisud king kapatad mu. 22 Makagyu namung para keka at king Dios ing nanumang paniwalan mu tungkul kaniting bage. Mapalad ya itang taung e miririnan alinlangan potang gagawan na ing isanu mang paniwalan nang ustu! 23 Nung atin yang alinlangan tungkul king kakanan na parusan ne ning Dios, nung kanan nang malaus iti, uling ing daraptan na e makatalakad king kasalpantayanan. Uling kasalanan ing nanumang bage a e manalumpakan king kasalpantayanan.
1 Itamung masikan a kasalpantayanan kailangan ta lang saupan mamusan ding maina king karelang pupusanan. Aliwa ing sarili tamu ing kekatamung paligayan. 2 Ing balang metung kekatamu kailangan neng paligayan ing kapatad na alang-alang king karelang ikakayap ban asaupan neng sumulung king kasalpantayanan. 3 Uling e na peligayan Cristo ing sarili na. Antimo ing sasabian na ning Kasulatan, “Digpa la kanaku ding insultu a sasabian da ring maninsultu.” 4 Ing sablang misulat karing Kasulatan misulat ban ituru da katamu, at ban mika kapanayan tamu king kapamilatan na ning kapibabatan at sikanan lub a babie da ring Kasulatan. 5 At mananu na sanang ing Dios a panibatan na ning sablang kapibabatan at sikanan lub, papalyarian na kayung mika metung mung kaisipan king pamanuki king alimbawa nang Cristo Jesus, 6 ban kanita ikayu ngan, king metung a bosis, makaibie kayung kapurian king Dios at Ibpa na ning Ginu tamung Jesu-Cristo. 7 Inya king ikaligaya na ning Dios, tanggapan ye ing metung at metung antimo ing pamananggap nang Cristo kekayu. 8 Sasabian ku kekayu, meging talasuyu ya i Cristo karing memalen Judio, e mu para apakilala na king ing Dios biasa yang tupad mitmung katapatan king pengaku na karing makatua da, 9 nune para arinan na la namang dalan ding paganu ban apaligayan de ing Dios alang-alang king lunus na. Antimo ing sasabian na ning kasulatan, “Uli na niti purian da ka libutad ding paganu, at pagkanta keng kapasalamatan ing kekang lagyu.” 10 At ngana pang sasabi, “Tumula kayu, ikayung paganu, kayabe da ring taung pinili ning Dios!” 11 At ngana pa, “Purian ye ing Ginu, ikayung sablang paganu; purian ye, ikayung sablang bansa!” 12 At pasibayu, nganang sasabing Isaias, “Ing metung a lahi nang Jese datang ya; keya lang pamahalan ding paganu, at ibili ra keya ing karelang kapanayan.” 13 Mananu na sanang ing Dios a panibatan na ning kapanayan katmuan na kayu king sablang tula at kapayapan king kapamilatan na ning kasalpantayanan yu keya ban manatiling susulung ing kekayung kapanayan uli na ning upaya ning Banal a Espiritu. 14 Kapatad, aku mismu asisiguradu ku king ikayu man atin kayung mayap a pilubluban, king kitmuan kayu king sablang beluan at malyari kayung mituturuanan king metung at metung. 15 Oneng king sulat kung ini tutu kung matapang palual amanu tungkul karing mapilan a bage a buri kung ipaganaka kekayu. Iti darala na mu ning kapaintulutan a binie na kanaku ning Dios 16 ngening meging metung kung talasuyu nang Cristo Jesus karing paganu. Susuyu ku bilang pari a manaral king Mayap a Balita a ibat king Dios ban ding paganu maging metung lang ain a karapatdapat matanggap king Dios, miyayain keya king kapamilatan na ning Banal a Espiritu. 17 Inya kayabe nang Cristo Jesus, malyari kung ipagmaragul ing kasuyuan a daraptan ku alang-alang king Dios. 18 Uling e ku mangangas magsalitang nanuman subali mu king depat nang Cristo king kapamilatan ku ba na lang ayagkat ding paganu king kapamintuan king Dios. Depat na iti kapamilatan ning amanu at dapat, 19 king kapamilatan da ring mayupayang waga at milagru at king upaya na ning Banal a Espiritu. Inya lubus keng penaral ing Mayap a Balita tungkul kang Cristo, manibat karin Jerusalem at karing sablang lugal a libutan ku angga na karin Ilirico. 20 Parati kung pagkapilitan ing apanaral ku kapilan man ing Mayap a Balita karing lugal a e pa makakilala kang Cristo, ban e ku manalakad king pundasyun a telakad na ning aliwang tau. 21 Nune ing pengatawanan ku ya ing makatupad ku king sasabian na ning kasulatan. Ngana, “Akit de retang e pa mekabalita tungkul keya, at aintindian de retang e pa mekaramdam keya.” 22 Inya maralas kung meyantala king pamandalo ku kekayu. 23 Oneng ngening ikua ku nang ayari ing obra ku kareting lugal a reti at anti na ning malambat da na kayung buring dalawan, 24 isipan ku abalaus ku na ngeni. Buri da kayung paindalanan king pamaglakbe kung papunta karin Espania ba yu ku namang asaupan king pamamunta ku karin kaybat kung matulang mekadalo kekayu kilub ding mapilan a aldo. 25 Makanyan man makasadia kung taglus pa mu Jerusalem para ibie ing saup karing pinili na ning Dios karin. 26 Uling ding iglesia karin Macedonia at Acaya kusa rang pikayari ing padalang limus a malyaring makasaup karing pakakalulu karing pinili na ning Dios karin Jerusalem. 27 Ila mismu pikayari dang daptan iti at king kamatutuanan, atin lang talagang katungkulan sumaup karing kalulung deta. Nung dinan da la ring Judio ding paganu karing bendisyun dang espiritual, makanyan da namang kailangan isuyu ding paganu karing Judio ing karelang bendisyun material. 28 Kabud ayari ku iting misyun at ikua ku na lang aintriga karela ding heganaganang alagang metipun para karela, munta na ku Espania at dalawan da kayu king pamaglakbe kung papunta karin. 29 King paniatang ku kekayu, balu ku king datang kung kayabe na ning ganap nang bendisyun Cristo. 30 Kapatad, ipakisabi kung mayap kekayu, king lagyu na ning Ginu tamung Jesu-Cristo at king lugud a babie na ning Espiritu: makisanmetung kayu sa kanaku king taimtim a pamanalangin king Dios para kanaku. 31 Ipanalangin yu king milisia ku sana king nanumang pamagligalig da ring e talasalpantaya karin Judea at king ing kanakung kasuyuan karin Jerusalem tanggapan da sanang matula ding pinili na ning Dios karin. 32 Makanyan ku sanang akuang miras kekayu king mitmung tula, nung iti ya ing kaburian na ning Dios at kamtan ku sana ing panibayung diwa king pamandalo ku kekayu. 33 Mananu na sanang ing Dios a panibatan na ning kekatamung kapayapan manatili ya kekayu ngan. Amen.
1 Panabilin keng mayap kekayu ing kapatad tamung i Febe, ing diakonisa king iglesia karin Cencrea. 2 Tanggapan ye sa king lagyu na ning Ginu antimo ing karampatan dang daraptan ding pinili na ning Dios, at ibie yu sana keya ing nanumang kasaupan a malyaring kailangan na kekayu; uling ya mismu meging mapaniaup ya karing dakal a tau at kanaku. 3 Kukomustan ku la di Priscila at Aquila a ketambayan ku king kasuyuan kang Cristo Jesus. 4 Mibili king panganib ing bie ra alang-alang kanaku. Maragul ku utang a lub karela at e mu aku, nune pati na ding sablang iglesia da ring paganu. 5 Ikomusta yu ku naman king iglesiang mipupulung king bale ra. Komusta ya naman ing pakamalan kung kakaluguran a Efeneto, ing minunang diling meniwala kang Cristo king probinsia na ning Asia. 6 Komusta ya naman i Maria a megobrang alang patugut para kekayu. 7 Komusta la naman ding kalupa kung Judio, di Andronico at Junias a keyabe ku king sukulan; pikabaluan la karing apostol at minuna la pang meging Cristianu kesa kanaku. 8 Komusta ya naman i Ampliato, ing pakamalan kung kakaluguran at kapatad king Ginu. 9 Komusta ya i Urbano, ing keyabe-abe ku king kasuyuan kang Cristo, antimu rin, i Estaquis a pakamalan kung kakaluguran. 10 Komusta ya naman i Apeles a mesubuk na katapatan kang Cristo. Komusta mu rin karing katubale na ning pamilya nang Aristobulo. 11 Kukomustan kia naman i Herodion, ing kalupa kung Judio at karing kapatad kang Cristo king pamilya nang Narciso. 12 Ipayabut ku naman ing komusta ku kari Trifena at Trifosa a megobrang alang patugut king kasuyuan king Ginu, at kang Persis a tutu kung pakamalan at tutung dakal a pegobrahan para king Ginu. 13 Ikomusta yu ku kang Rufo, ing alang kasimparang talapagobra king kasuyuan para king Ginu, at kang ima na a parating tinanggap kanaku antimong anak nang tune. 14 Ikomusta yu ku kang Asincrito, kari Flegonte, Hermes, Patrobas, Hermas at karing sablang aliwa pang kapatad kang Cristo a kayabe ra. 15 Komusta la di Filologo at Julia, i Nereo at ding kapatad nang babai, i Olimpas at ding sablang kayabe rang pinili na ning Dios. 16 Mipapanatu kayu king metung at metung king mitmung lugud. Pakomusta da kayu naman ding sablang iglesia nang Cristo. 17 Ausan da kayu ngan kapanamdaman, ikayung kapatad ku: mingat kayu karetang makapasaring pamisagsagan at makagutgut king kasalpantayanan da ring tau, at sasalangsang king turung tinggap yu; mangilag kayu karela. 18 Uling ding darapat king anti kareting bage e re susuyuan i Cristo a Ginu tamu, nune ding sarili dang atian ilang karelang susuyuan. King masanting at makawili dang pamagsalita lilinlangan da la ring taung alang balu. 19 Kabalitan karing sabla ing kekayung katapatan king Mayap a Balita, at iti ya ing sangkan nung inya panatag ku lub tungkul kekayu. Buri ku sa ing maging matalino kayu ketang mayap, oneng alang balu ketang e mayap. 20 Ing Dios a panibatan na ning kapayapan, malapit na neng palupig kekayu i Satanas. Ing grasya na ning Ginu tamung Jesu-Cristo manatili kekayu. 21 I Timoteo, ing kayabe kung talapagobra, ipayabut na kekayu ing komusta na; antimu rin ding kalupa kung Judiong di Lucio, Jason at i Sosipatro. 22 Aku, i Tercio a sinulat kaniti, ipayabut ku naman kekayu ing kanakung komusta bilang kapatad yu kang Cristo. 23 Kukomustan na kayu namang Gayo, ing makibandi king bale nung nu ku makipanuknangan at pipupulungan na naman ning iglesia; i Erasto a tesoreru na ning siudad at ing kapatad tamung i Quarto pakomusta da kayu naman. [ 24 Ing grasya na ning Ginu tamung Jesu-Cristo manatili kekayu ngan. Amen.] 25 Purian ta ya ing Dios a ating upayang munie king sikanan a kailangan yu ba kayung makapibiebie king kekayung kasalpantayanan, agpang king Mayap a Balita a ipanaral ku, ing Mayap a Balita tungkul kang Jesu-Cristo at agpang king pangapakilala na ning katutuan a milihim king malambat a panaun a milabas! 26 Ngeni, ing katutuan a ita mibulalag na king masala king kapamilatan da ring kasulatan ding propeta, at king kautusan na ning Dios a alang angga, mipabalu karing sablang bansa ban ding sabla maniwala la at mamintu. 27 King bukud mung Dios a makibalu king sabla, miyabie ing ligaya king kapamilatan nang Jesu-Cristo angga na king kapilan pa man! Amen.
1 Ibat ya iting sulat kang Pablo, ing meyaus apostol nang Cristo Jesus uli na ning kaburian ning Dios, at kang Sostenes a kekatamung kapatad. 2 Miparala ya king iglesia ning Dios karin Corinto, karing inaus nang maging banal ning Dios, ing balen a miyabe kang Cristo Jesus kayabe ding sablang tau a mamaus nu karin man king lagyu na ning Ginu tamung Jesu-Cristo, ing Ginu ra at Ginu tamu naman. 3 Mananu na sanang ibie na kekayu ning Dios a kekatamung Ibpa at ing Ginu tamung Jesu-Cristo ing grasya at kapayapan. 4 Maralas kung babie kapasalamatan king kanakung Dios para kekayu uli na ning grasyang binie na kekayu king kapamilatan nang Cristo Jesus. 5 Uling king pangayabe yu kang Cristo meging mabandi kayu king sablang bage, pati na king pamagsalita at beluan. 6 Ing aral tungkul kang Cristo malino mayayakit kekayu. 7 Tune atyu ngan kekayu ing sablang grasyang espiritual kabang panayan yu ing pangapakilala na ning Ginu tamung Jesu-Cristo. 8 Antabayanan na kayu angga king wakas ban mayakit kayung alang kapintasan king Aldo ning Ginu tamung Jesu-Cristo. 9 Tapat ya ing Dios a minaus kekayu ban mika pamakiabe kayu king Anak na, i Jesu-Cristo a Ginu tamu. 10 Ausan da kayu kapanamdaman, kapatad, king lagyu na ning Ginu tamung Jesu-Cristo: mikakasundu kayu, ikayung sabla, king kekayung pisasabian ban e mika ating pamisagsagan kekayu. Misasanmetung kayu king pamisip at parasan. 11 Kapatad, abalitan ku king kapamilatan da ring mapilan nang tauan Cloe king mipatepate kayu kanu. 12 Ing buri kung sabian ya iti: ing metung kekayu sasabian na, “Aku kang Pablo ku!”; ngana naman ning metung, “Aku kang Apolos ku!”; ngana ning aliwa, “Aku kang Pedro ku!”; ngana pa ning metung, “Aku kang Cristo ku!” 13 Mengapirake ne wari i Cristo? I Pablo ya wari ing mipaku king krus king uli yo? Mebinyag kayu wari king lagyu nang Pablo? 14 Salamat king Dios! Metung man ala kung bininyag kekayu subali mu kari Crispo at Gayo. 15 Inya e na asabi ning ninuman kekayu king mebinyag ya king lagyu ku. ( 16 Wa pin pala, bininyag kia naman i Estefanas at ding katubale na. Subali karela, ala na kung aliwa pang atatandanan a bininyag ku.) 17 E na ku tinubud Cristo ban maminyag nune ban ipanaral ke ing Mayap a Balita, at ipanaral ke e king pamagsalitang makabasi king kabiasnan tau ban ing kamatayan nang Cristo king krus e mipayalan kabaldugan. 18 Uling ing aral tungkul king kamatayan nang Cristo king krus kamangmangan para karing mipapahamak; oneng kekatamung mililigtas, upaya ne ning Dios. 19 Uling sasabian na ning kasulatan, “Siran ku ing kabiasnan da ring biasa, at ipalto kung alang ulaga ing beluan da ring matalino.” 20 Ngeni, nu ya magbili ing biasa o ing matalino o ing magaling king debate keti king yatu? Pepakit na ning Dios king ing kabiasnan king yatu kamangmangan mu! 21 Uling king kabiasnan na ning Dios, gewa nang masakit para karing tau ing abalu re king kapamilatan na ning karelang kabiasnan. Nune meyapan na ning Dios ing iligtas na la ding maniwala king kapamilatan na ning kamangmangan ning panaral mi. 22 Milagru ing aduan da ring Judio, at kabiasnan ing panintunan da ring Griego. 23 Oneng ikami ipanaral mi ya i Cristo a mipaku king krus; ing aral a makatakid karing Judio, at kamangmangan para karing paganu. 24 Oneng para karetang inaus na ning Dios, Judio la man o paganu, i Cristo ya ing upaya at kabiasnan na ning Dios. 25 Uling ing balamu kamangmangan na ning Dios maygit king kabiasnan da ring tau, at ing balamu keinan na ning Dios, sikanan yang maygit king sablang sikanan da ring tau. 26 Ngeni, kapatad ku, ganakan yu ing kekong kabilian inyang inaus na kayu ning Dios. King paglalawe na ning tau, mapilan la mu kekayu ding biasa, ding mayupaya o matas a kabilian king sosyedad. 27 Makanyan man, pinili na ning Dios ing bibilang dang kamangmangan ding tau ban pakarinayan na la ding biasa, at ing bibilang dang keinan ding tau ban ipakarine na la ding mayupaya. 28 Pinili na la ning Dios ding alang kabaldugan king yatu, ding pikakasaman da at ding alang ulaga ban siran na itang isipan dang maulaga ding tau. 29 Inya alang ninumang makapagmaragul arapan na ning Dios. 30 Oneng inabe na kayu ning Dios kang Cristo Jesus at binie ne kekatamu i Cristo ban maging kabiasnan ta ya; king uli na metanggap tamu king Dios, meging banal na katamung balen at linigtas na katamu. 31 Inya, antimo ing sasabian na ning kasulatan, “Ing ninumang bisang magmaragul, sukat nang ipagmaragul ing depat na ning Ginu.”
1 Kanitang dinatang ku kekayu, kapatad, ban ipanaral ku kekayu ing makalihim nang katutuan ning Dios, e ku migsalita king mangalalam a amanu o king matas a kabiasnan. 2 Uling sinabi ku king kanakung sarili ing kalinguan ku ing sablang bage kabang atyu ku libutad yu, subali kang Jesu-Cristo at lalung-lalu na ing kamatayan na king krus. 3 Maina ku inyang dinatang ku kekayu at gagalgal ya ing mabilug kung katawan king takut, 4 at ing kanakung pamagsalita at aral e la miyabie kekayu king makayama nang amanu ning kabiasnan-tau, nune king patutu na ning Espiritu at upaya na ning Dios. 5 Inya e makatalakad ing kekayung kasalpantayanan king kabiasnan-tau, nune king upaya na ning Dios. 6 Makanyan man, maniabi kung kabiasnan karetang atin nang sibukan king bie espiritual. Oneng e king kabiasnan na ning yatu ni e king upaya da ring pamuntuk na ning yatu a milalako na upaya. 7 Ing kabiasnan a sasabian ku ya ing lihim nang kabiasnan ning Dios; kabiasnan a milihim karing tau; oneng telaga na ning Dios bayu ya pa melalang ing yatu para king ikaligaya tamu. 8 Metung man karing pamuntuk king panaun a iti alang makakilala kaniting kabiasnan. Nung akikilala da mu iting kabiasnan, e re sa pinaku king krus ing Ginu na ning ligaya. 9 Antimo ing sasabian na ning kasulatan, “Ing e na pa ikit o dimdam ning tau, ing e na abut isipan mapalyari ning tau, ya mismu ing sidia ning Dios para karing lulugud keya.” 10 Pepabalu na ning Dios kekatamu ing lihim na king kapamilatan na ning Espiritu. Asasaliksik na ning Espiritu ing sablang bage at pati na ding mangalalam nang parasan ning Dios. 11 Ninu ing taung makibalu king isipan na ning tau subali mu king espiritu a atyu keya? Inya alang makibalu king Dios nung aliwa mu ing Espiritu na. 12 Aliwa ing espiritu na ning yatu ing tinggap tamu. Ing Espiritu a tinggap tamu ya ing Espiritung ibat king Dios ban abalu tamu ngan ing sablang grasyang binie na ning Dios kekatamu. 13 Inya e kami magsalita karing amanung tiru na ning kabiasnan-tau, nune karing amanung tiru na ning Espiritu ban apalino mi ing katutuan espiritual karing panuknanganan na ning Espiritu. 14 Oneng ing e na panuknanganan ning Espiritu e na la malyaring atanggap ding regalu na ning Espiritu ning Dios. E na la siguradung aintindian; ala lang kabaldugan para keya uling ing ulaga ra malyari mung mayakit dapat king espiritu. 15 Balu nang atulan ning taung panuknanganan na ning Espiritu ing ulaga na ning sablang bage, oneng alang ninumang makapanatul keya. 16 Antimo ing sasabian na ning kasulatan, “Ninu ing makibalu king pamisip ning Ginu? Ninu ing makaibie payu keya?” Oneng atyu kekatamu ing pamisip nang Cristo.
1 Kapatad, e ra kayu pa malyaring pakipagsalitan antimo ing pamakipagsalitang daraptan ku karing taung panuknanganan na na ning Espiritu. Kailangan ing pakipagsalitan da kayu antimong taung maka-yatu, antimong bingut pa king kasalpantayanan Cristianu. 2 Kailangan king gatas ing ipakan ku kekayu uling e kayu pa makasadia king masias a pamangan. Angga ngeni e kayu pa makasadia 3 uling mabibie kayu pa antimong taung maka-yatu. Ating mipapangalalu kekayu at mipatepate. Iti mangabaldugan king tau kayu ping maka-yatu at mabibie agpang king panugali na ning yatu. 4 Neng sasabian na ning metung kekayu, “Aku kang Pablo ku,” at ing aliwa naman sabian na, “Aku kang Apolos ku”, e kayu wari taung maka-yatu kanyan? 5 Ninu wari i Apolos? At ninu i Pablo? Ikami ngan talasuyu na kami ning Dios at gagamitan na ban tairan da kayu king pamaniwala. At depat na ning balang metung kekami ing obrang binie na keya ning Ginu. 6 Aku ing tinanam king bini, i Apolos ya ing menugtug, oneng ing Dios ya ing pepatubu king tanaman. 7 Aliwa ing tinanam o ing menugtug ing maulaga, nune ing Dios a pepatubu king tanaman. 8 Ala yang pamiyaliwa ing tinanam king menugtug; parehu na lang ablasan ning Dios ketang depat da. 9 Uling parehu kaming talapagobra king obra na ning Dios at ikayu ing marangle na. Gusali na kayu naman ning Dios. 10 King pamangamit ku king kagiwan a binie na kanaku ning Dios, depat ku ing obra na ning magaling manalakad bale. Binili ke ing pundasyun at ing aliwang tau ya ing misundu. Kailangan yang maingat ing balang manalakad bale. 11 Uling binili na ne ning Dios ing pundasyun, i Jesu-Cristo; ya mung bukud at ala nang aliwa pang pundasyun a malyaring ibili. 12 Deng aliwa gumamit lang gintu o pilak o mal a batu king pamanalakad da babo ning pundasyun; deng aliwa, gumamit lang dutung o talaib o kaya are. 13 At ing depat na ning balang magobra mayakit ya ulaga potang mipabalu ya king Aldo ning Pamanukum. Uling king Aldong ita mipakilala ing tune nang dapat ning balang tau; subukan na ning api at ipakit na ing tune nang ulaga ning balang tau. 14 Nung ing telakad na ning magobra babo ning pundasyun e na dulukan ning api, tanggap yang bayad ing megobra. 15 Nung ing pegobran na masilab, mangalugi ya agyamang miligtas ya; oneng antimong taung kesilaban. 16 E yu wari balu king templo na kayu ning Dios, at ing Espiritu na ning Dios manuknangan ya kekayu? 17 Inya nung siran ne ning ninuman ing templo na ning Dios, siran na ne man ning Dios ing minyira. Uling banal ya ing templo na ning Dios, at ikayu mismu ing templo na. 18 E na sukat pipiraitnan ning ninuman ing sarili na. Nung atin kekayung mimisip king biasa ya agpang king paglalawe na ning yatung iti, sukat yang magpakamangmang ba yang maging tune biasa. 19 Uling ing kabiasnan na ning yatung iti kamangmangan mu king arapan na ning Dios. Uling sasabian na ning kasulatan, “Darakpan na la ning Dios ding biasa king sarili rang kayalistuan.” 20 At ing aliwang kasulatan sasabian na, “Balu na ning Ginu king alang kabaldugan ing pamisip da ring biasa.” 21 Inya e na sukat ipagmaragul ning ninuman ing arapat na ning tau. Uling ing sablang bage kekayu ngan: 22 i Pablo, i Apolos, at i Pedro; iting yatu, ing bie at ing kamatayan, ing kasalukuyan, at ing daratang a panaun; iting sabla kekayu ngan. 23 At ikayu kang Cristo kayu, at i Cristo naman king Dios ya.
1 Sukat yu kaming kilalanan talasuyu nang Cristo at mipanibalan karing lihim nang katutuan ning Dios. 2 Metung ya ing bage mayayawad king taung mamahala: ing maging tapat ya sa. 3 Alang nanu naman kanaku nung atulan yu ku king husgadu. Uling aku man e ke atulan ing kanakung sarili. 4 Malinis ku konsiensia, oneng e na buring sabian niti king ala kung kakulangan. Ing Ginu ya ing matul kanaku. 5 Inya e kayu dapat mamatul kaninu man bayu miras ing oras. Manaya kayu angga king paniatang na ning Ginu a munie kamasalan karing mangalalam a lihim, at mibulalag king makasalikut dang parasan ding sablang tau. Kanita na tanggapan king Dios ning balang katau ing kapurian a mangaintulid keya. 6 King uli yu, kanakung kapatad, mekapagsalita ku tungkul kekaming Apolos. Ginamit kung alimbawa para kekayu tungkul kekaming adua ban abalu yu ing buri nang sabian ning kasebian, “E kayu lulual king pisasabian.” E ne sukat kampian ning ninuman ing metung a tau at pikasaman ne ing aliwa. 7 Ninu ing minie kapaintulutan ban magmaragul ka? Nanung atyu keka a e mu tinggap king Dios? Baket magmaragul ka; balamu mo ing atyu keka e ibat king Dios? 8 Mabandi na kayu! Ing sablang bage kailangan yu atyu na ngan kekayu. Ari na kayu pala, ikami ali ke pa! Wa, kaburi ko nung ari na kayu pin sana ban kanita maging ari keng kayabe yu. 9 Uling king pamalak ku, ikaming apostol, pinili na ke ning Dios ban maging mababang dili karing sablang tau; miyatulan mate arapan na ning publiku at antimong piyalben para karing sablang anghel at ding tau. 10 Meging mangmang kami alang-alang kang Cristo; oneng mangabiasa kayu tungkul kang Cristo! Maina kami, oneng mangasikan kayu! Me-insultu kami, oneng miparangalan kayu! 11 Angga kaniting kaorasan danupan kami at mau; halus ala keng isulud; metampalasan kami; alang tuknangan. 12 Magobra keng alang patugut ban e ke mate danup. Bibendisyunan mi la deng tau neng paniumpa da kami; mibabata kami neng panasakitan da kami; 13 e ke makibat marawak a amanu neng insultuan da kami. Mengari kaming basura keti king yatu, at pekamababang uring tau angga kaniting kaorasan! 14 Susulat ku iti e ban pakarinayan da kayu, nune ban ituru da kayu bilang anak kung pakamalan. 15 Agyang mika apulu kayung libung maestro tungkul king pamibiebie Cristianu, atin kayung metung mung tata. Meging tata yu ku king pangayabe yu kang Cristo Jesus king kapamilatan na ning pamanaral ku kekayu king Mayap a Balita. 16 Inya ipakisabi kung mayap king apusan yu ing alimbawang pepakit ku kekayu. 17 Iti ing sangkan nung inya tutubud ke kekayu i Timoteo. Ya ing kanakung pakamalan at tapat a anak king Ginu. Ipaganaka na la kekayu ding prinsipyu a kanakung tikian king bayung bie makayabe kang Cristo Jesus, at ila naman ding tuturu ku karing iglesia nukarin pa man. 18 Meging mapagmaragul la ding mapilan kekayu uling inisip da king e da na kayu dalawan pasibayu. 19 Nung burian na ning Dios, datang ku ken king malaguang panaun; alben ku mo nung nanu ing arapat da reti agyang miyayaliwa ing pamaniabian da! 20 Uling ing kayarian ning Dios e ya bukud salita, nune dapat ya. 21 Isanu ing buri yu: datangan da kayung ating pamarug o ating pusung malugud at maganaka?
1 Mibalita kanaku king ating mangapalyaring imoralidad libutad yu, bage a tutung makarine a e ra daraptan agyang ding paganu. Mibalita kanaku king ing metung kekayu pakiabayan ne ing dara na, ing asawa nang tata na! 2 Makananu kayu ngening makapagmaragul king ugaling anti kanyan? Kailangan kayung dumine at lungkut at ilako ye king kekayung katipunan ing lalaking dinapat kanyan. 3 Aku naman, agyang makarayu ku kekayu, makanyan man kasanmetung yu ku king panamdam. 4 King lagyu na ning Ginu tamung Jesus, inatulan ku ne iting lalaki king depat nang makarine. Anti na ku mong atyu ken kaniting desisyun ku. Anti ning mititipun kayung miyabe-abe, makayabe ku kekayu king espiritu king kapamilatan na ning upaya na ning Ginu tamung Jesus a atyu kekatamu. 5 Kailangan yang ibie iting lalaki kang Satanas para king pangasintang na katawan ban ing espiritu na miligtas ya king oras na ning Aldo ning Ginu. 6 E mayap ing magmaragul kayu! E ye wari balu ing kasebian, “Ing ditak a lebadura papagalsan ne ing masa?” 7 Kailangan yeng ilako iting matuang lebadura na ning kasalanan ban maging ganap kayung malinis. Kanita maging bayu kayung masa a alang nanumang lebadura a antimo ing tune kung sadiang balu tungkul kekayu. Makasadia ne ing kekatamung Pamaglagpus, ngening i Cristo, ing biserung tupa na ning Pamaglagpus, misakripisyu ne. 8 Inya, pagselebran ta ya ing kekatamung Pamaglagpus e king tinape a atin matuang lebadura, ing lebadura na ning pamikasala at imoralidad, nune king tinape a alang lebadura, ing tinape na ning kalinisan at katapatan. 9 King sulat a peparala ku kekayu, sinabi ku king e kayu makiabe karing taung imoral. 10 Aliwa ding imoral a paganu ding amanuan ku o ding sakim o mapanako o ding sasambang idolo. Para alisian yu la deti, kailangan ing mako kayu king yatung iti. 11 Ing amanuan ku ya ing e kayu makiabe king magbansag kapatad, oneng imoral ne man, sakim, sasambang idolo, mapanagkas, lasenggu o mapanako. E kayu naman bitasang makiabe mamangan king taung anti kaniti. 12 Ala kung matulid atulan ku la ding atyu king lual na ning iglesia. Ing Dios ya ing matul karela. E yu wari katungkulan ing atulan yu la ding miembru na ning kekayung sariling katipunan? Antimo ing sasabian na ning Kasulatan, “Ilako ye ing marawak a tau king katipunan yu.”
1 Nung atin yang reklamu ing metung kekayu king kapatad na king iglesia, munta ya wari karing hues (ukum) a paganu lugal king munta ya karing pinili na ning Dios? 2 E yu wari balu king ding pinili na ning Dios ilang matul king yatu? Nung atulan ye ing yatu, e yu la wari agyung atulan ding mangalating bage? 3 E yu wari balu king itamu ding matul karing anghel? E kasi lalu ta lang ayatulan ding bage keti king yatu! 4 Nung deting bage lalto la, idala yu la waring pasalese karing taung e na kikilalanan ning iglesia? 5 Dumine na kayu man! Ala na waring metung mu mang biasa kekayu a makasalese king kaguluan da ring mikakapatad king iglesia? 6 Kailangan pa wari ing midaluman la ding mikakapatad king iglesia king ukuman da ring alang kasalpantayanan? 7 Ing mismung pamidaluman laban king metung at metung, mangabaldugan king mabibigu ing kekayung pamikakapatad kang Cristo. Baket e yu atanggap ing meargabiadu kayu? Baket e yu atanggap ing mepirait kayu? 8 King kamatutuanan, ikayu mismu maniugat kayung kapanamdaman at manako, at ding maging biktima yu ila mismu ding kapatad king iglesia! 9 Balu yung masalese king e re malyaring kamtan ding marawak ing Kayarian ning Dios. E yu pipiraitnan ing kekayung sarili! Uling ding taung imoral, ding sasambang idolo, ding makipangalugud, ding makipangatawan king kalupa rang babai o lalaki, 10 ding mapanako, sakim, lasenggu, mapanagkas, at ding tulisan e re kamtan ing Kayarian ning Dios. 11 Anti la kareting mebanggit ding mapilan kekayu. Oneng mewas na ing kasalanan yu; mitalaga na kayu king Dios at meging banal uli na ning lagyu ning Ginung Jesu-Cristo, at uli na ning Espiritu ning kekatamung Dios. 12 Malyaring ing metung kekayu sabian na, “Atin kung matulid gawa king sablang bage buri ku.” Wa, tutu ita; oneng e ing sablang bage makakayap keka. Asabi ku munaman ing “Atin kung matulid gawa king sablang bage buri ku.” Oneng e ku paintulutan ing ipusan na ku ning nanuman. 13 Mapalyaring ing metung munaman kekayu sabian na, “Ing pamangan para king atian ya at ing atian para king pamangan ya.” Wa, tutu ita; oneng deti parehu na lang dinan angganan ning Dios. E ya para king imoralidad ing katawan na ning tau, nune para king Ginu ya, at ing Ginu para king katawan ya. 14 Pepasublian neng mie ning Dios ing Ginu ibat king kamatayan, at pasublian na katamu namang mie king kapamilatan na ning upaya na. 15 E yu wari balu king ding kekayung katawan dake na la ning katawan nang Cristo? Paintulutan ku kaya ing kuanan ke ing metung nang dake ning katawan nang Cristo at gawan keng dake na ning katawan ning babaing magtinda king katawan na? Ali, e malyari! 16 E yu wari balu king ing lalaking makiabe king babaing magtinda king katawan na makisanmetung ya keya king laman? Ing kasulatan malino nang sasabian, “Ilang adua maging metung na la mung katawan.” 17 Oneng itang makisanmetung king Ginu makisanmetung ya keya king Espiritu. 18 E kayu makipangalugud. Ing kasalanan a daraptan na ning tau makalual king katawan na; oneng ing darapat king pamakipangalugud mikakasala ya king mismung sarili nang katawan. 19 E yu wari balu king ding katawan yu templo na la ning Banal a Espiritu a atyu kekayu at tinggap yung ibat king Dios? E yu bandi ing sarili yu, nune bandi ne ning Dios. 20 Seli na kayu ning Dios at mal ing binayad na para kekayu. Inya gamitan yu la ding kekayung katawan para king ikaligaya na ning Dios.
1 Ngeni pakibatan ku la ding bage a sinulat yu kanaku. Mayap king lalaki ing e ya makiasawa. 2 Ban aiwasan na ning tau ing pamakipangatawan, ing balang lalaki kailangan yang mika sarili nang asawa, at ing balang babai kailangan yang mika sarili nang asawa. 3 Kailangan nang tuparan ning lalaki ing katungkulan na bilang asawa king asawa na, at makanyan munaman ing babai. 4 Ala yang upaya ing babai king sarili nang katawan; nune ing asawa na ya ing maki upaya. Makanyan munaman, ala yang upaya ing lalaki king sarili nang katawan; nune ing asawa na ya ing maki upaya. 5 E yu pagkait ing sarili yu king metung at metung, subali mu nung atin kayung pikasunduan king e yu pa mu daptan ban mirinan kayung panaun king pamanalangin. Oneng kaybat, isundu yu ing kekayung relasyun anting miyasawa ban e na kayu atuksung Satanas uli na mu ning e yu akawat ing kekayung sarili! 6 Sasabian ku iti kekayu e anting utus, nune anting pamangilala king kekayung kabilian. 7 King kamatutuanan, buri ku sana king ding sablang tau anti la kanaku; oneng ing balang metung atin yang makabukud a kagiwan a ibat king Dios, at deting kagiwan e la paraparehu. 8 Oyni ing asabi ku karing e talasawa at karing babaing mebalu: mas mayap nung manatili lang e makiasawa antimo aku. 9 Nung e yu apibata, makiasawa kayu. Mas mayap pa ing makiasawa kayu kesa king mikasala kayu. 10 Karing talasawa yuyutus ku, e ku sariling utus iti nune utus ning Ginu king e ne kailangan kakawanian ning talasawang babai ing asawa na; 11 nung sakaling kawanian ne, kailangan ing e ya makiasawang pasibayu o kaya makikasundu yang pasibayu king asawa na, at ing talasawang lalaki e ne kailangan kawanian ing asawa na. 12 Karing aliwa sasabian ku naman (aku mismu at aliwa ing Ginu): nung ing lalaking Cristianu atin yang asawa a e talasalpantaya at bisa ne mang miyabe lang miyasawa, e ne kailangan kawanian ning lalaki. 13 Makanyan munaman, nung ing babaing Cristianu atin yang asawa a e talasalpantaya at bisa ya mu ring makiabe keya, e ne kailangan kawanian. 14 Uling ing lalaking e Cristianu matanggap ya king Dios king kapamilatan na ning asawa nang Cristianu. Makanyan munaman, ing babaing e Cristianu matanggap ya king Dios king kapamilatan na ning asawa nang Cristianu. Nung e mu makanyan, ding anak da maging paganu la; oneng king kamatutuanan matatanggap la king Dios. 15 Nung ing metung a e Cristianu buri neng kawanian ing asawa nang Cristianu, paburen ye. King anti kaniting kasu ing talasawang Cristianu, lalaki o babai, malaya ne; uling inaus na kayu ning Dios ban mie king kapayapan. 16 Nanung male mu, talasawang babaing Cristianu, pota ika ing maging dalan na ning kaligtasan na ning kekang asawa? Nanung male mu, talasawang lalaking Cristianu, magkang (mekad) aligtas me ing kekang asawa? 17 Ing balang metung kailangan yang mibiebie king bie a binie na ning Dios, king kabilian na inyang inaus ne ning Dios. Iti ya ing tuntunan a tuturu ku karing sablang iglesia. 18 Nung ing taung mesirkunsisyun tinggap na ing aus ning Dios, e na kailangan ing ilako ne ing tanda na ning pangasirkunsisyun na. Nung ing taung e mesirkunsisyun tinggap na ing aus na ning Dios, e na kailangan ing pasirkunsisyun ya. 19 Uling ing pangasirkunsisyun o ing e pangasirkunsisyun alang ulaga. Ing maulaga ya ing pamamintu karing utus na ning Dios. 20 Ing balang tau kailangan yang manatili king kabilian na inyang tinggap na ing aus ning Dios. 21 Inyang inaus na ka ning Dios, metung kang ipus? Nung makanyan ing kabilian mu, e mu sa kalilingasngas iti; nung ating upayang maging malaya ka, gawan mu. 22 Uling ing ipus a inaus na ning Ginu metung yang taung malaya na king Ginu; makanyan munaman king malayang lalaki a inaus nang Cristo, metung yang ipus na. 23 Seli na kayu ning Dios king maragul a alaga; inya e na kayu pasibayung pa-ipus karing tau. 24 Kapatad, ing balang metung kekayu kailangan yang manatili king pamakiabe na king Dios king sadia nang kabilian inyang inaus na kayu. 25 Tungkul naman karing e talasawa: ala kung tinggap a kautusan ibat king Ginu, oneng ibie ku ing kaisipan ku antimong karapatdapat a apagkatiwalan yu uli na ning lunus na ning Ginu. 26 Uli na ning kasalukuyan a kagutgutan, isipan ku king masanting ing manatili ya ing tau king sadia nang kabilian. 27 Atin kang asawa? Nung atin, e mu sisisian ing pamakiasawa mu. Ala kang asawa? Nung ala, e na ka lalawe pang maging asawa mu. 28 Nung mekiasawa ka, e ka dinapat pamikasala, at nung ing dalaga mekiasawa ya, e ya naman dinapat pamikasala. Oneng lalu kung buri, nung aligtas da kayu karing aldo-aldo problema na ning bie talasawa. 29 Kapatad, iti ya ing buri kung sabian: ditak na ing oras a makatagan at manibat ngeni kailangan lang mibiebie antimong e talasawa ding talasawang lalaki; 30 detang manangis antimong e manangis; detang matula antimong e matula; detang maniali antimong e ra bandi ing seli ra; 31 detang negosianti antimong alang pansin king negosyu ra. Uling iting yatu, king kabilian na ngeni, e ne magluat. 32 Buri ku king ala na kayu sanang problema. Ing e talasawa maging malingap ya king obra na ning Ginu, uling buri na ing paligayan ne ing Ginu; 33 oneng ing talasawang lalaki maging malingap ya karing bage keti king yatu, uling buri neng paligayan ing asawa na; 34 inya e na balu ing arapan na. Ing babaing e talasawa o birhen bukud nang papansinan ing obra na ning Ginu, uling buri na ing mitalaga ya king Dios ing katawan na at espiritu; oneng papansinan na la ning talasawang babai ding bage keti king yatu, uling buri neng paligayan ing asawa na. 35 Sasabian ku iti king ikakayap yu. E ku pagnasan ing sabatan ku ing matulid yu. Nune, pagnasan ku ing daptan yu sana ing ustu at karampatan at ibie yung lubus ing kekayung sarili king kasuyuan king Ginu a alang pasubali. 36 Tungkul karing birhen a dalaga at baintau a atin nang pamitanguanan: nung isipan na ning lalaki king e ya maging karapatdapat king kapalsinta na, nung ing buri na ning laman na milalu at panamdaman na king kailangan lang mikasal, kailangan lang pakasal, ketang buri na. E ya mikasala. 37 Nung ing lalaki, kusa nang inari king lub na king e ya makiasawa, nung balu nang pigilan ing nasa na, desisyunan na nung nanu ing daptan na, mayap ing e ne pakasalan ing babai. 38 Inya mayap ing depat na ning lalaking makiasawa king ketanguanan nang dalaga, oneng lalung mayap ing depat na ning lalaking e makiasawa king kapalsinta na. 39 E ya libring makiasawang aliwa ing babaing talasawa kabang mabie ya ing asawa na; nung mate ya ing asawa na, libri neng makiasawa king lalaking buri na; oneng kailangan king iti metung yang Cristianu. 40 Lalu yang tumula, nung manatili ya king sadia nang kabilian. Iti ya ing kaisipan ku at isipan ku king atyu munaman kanaku ing Espiritu ning Dios.
1 Ngeni, tungkul naman king pamangan a miyain karing idolo. Wa, katutuan king “itamung sabla atin tamung kabiasnan,” agpang king kekayung kasebian. Ing kabiasnan ya ing babie ketasan lub king tau; oneng ing lugud ya ing babie tibe. 2 Ing taung mimisip king atin yang balu e na pa balu ing dapat nang abalu. 3 Oneng balu ne ning Dios ing taung lulugud keya. 4 Ngeni ing tungkul king pamangan a miyain karing idolo. Balu tamu king ing idolo makabasi ya king bage a e katutuan; balu tamu king atin mung metung a Dios. 5 Nung sakali mang karin banua o keti king yatu atin karing ausan dang “dios” at agyang pang dakal la deting “dios” at “ginu,” 6 makanyan man para kekatamu atin mung metung a Dios, ing Ibpa a linalang king sablang bage. Mabibie tamu para keya at atin tamung metung a Ginu, i Jesu-Cristo. King kapamilatan na, ding sablang bage melalang la at king uli na mabibie tamu. 7 Oneng e re balu ding sabla iting katutuan. Ating mapilan a angga ngeni makasane la pa karing idolo, at ngening mangan la king pamangan a miyain karing idolo isipan da king iti pamangan na ning idolo. Maina la konsiensia at panamdaman da king merinat la uli na ning pamamangan da. 8 E na katamu alapit ning pamangan agyang ditak king Dios; alang mawala kekatamu nung e tamu mangan at ala tamu namang pakinabangnan nung mangan tamu. 9 Makanyan man, mingat kayu, magkang (mekad) ing kekayung kalayaan maging dalan ne ning pamikasala da ring maina king kasalpantayanan. 10 Uling nung ing taung maina konsiensia tungkul kaniti akit na kang mamangan king templo na ning idolo, ikang ating “kabiasnan,” e ya naman wari mipasiknangan a lub mangan king pamangan a miyain karing idolo? 11 Inya iting taung maina konsiensia, ing kapatad yu a meging sangkan na ning pangamate nang Cristo, mikasala ya uli na ning kekang “kabiasnan”! 12 King anti kaniting paralan mikasala ka kang Cristo king kapamilatan na ning pamikasala mu karing kapatad mung Cristianu at pamaniugat mu king maina rang konsiensia. 13 Nung ing pamangan ya ing maging sangkan na ning pamikasala na ning kanakung kapatad, e na ku pasibayung mangan karni ban e ya mikasala ing kapatad ku.
1 E ku wari metung a taung malaya? E ku wari apostol? E ke wari ikit i Jesus a Ginu tamu? Aliwa wari ikayu ing bunga na ning kanakung kasuyuan king Ginu? 2 Nung sakali mang ding aliwa e ra ku atanggap apostol, ikayu atanggap yu ku! Ikayu mismu, uli na ning bie yung makayabe king Ginu, ikayu ing katunayan king aku apostol ku. 3 Iti ya ing pakibat ku karing taung mangutang kanaku. 4 Ala ke waring katuliran sustentuan na ning iglesia king kekaming pamangailangan? 5 Ala ke waring katuliran mituking asawang Cristianu king kekaming pamaglakbe antimo ing daraptan da ring aliwang apostol at ding kapatad na ning Ginu at i Pedro? 6 Bukud mu waring ikaming aduang Bernabe ding kailangan magobra para king kabiayan me? 7 Ninu ing balu yung sundalus a beyaran na ing sarili nang gastus king pangasundalus na? Ninu ing ortelanung e mengan karing ubas a bunga da ring tenam na? Ninung pastul tupa ing e magkabie king gatas da ring papastulan na? 8 E ku kailangan magmatulid king kapamilatan da reting pamanalimbawa, uling makanyan munaman ing sasabian na ning Batas (Kautusan). 9 Mababasa king Batas (Kautusan) nang Moises ing anti kaniti: “E me tatali asbuk ing baka neng dadara ya.” Ngeni, ding baka mu wari ding pagmalasakitan na ning Dios? 10 Aliwa wari itamu ing amanuan na inyang sinabi ne iti? Wa, tune misulat iti para kekatamu. Ing sasarul at ing papalut magobra lang ating kapanayan a manikua lang dake king pupul. 11 Tinanam kaming bining espiritual kekayu. Kalabisan wari nung sakaling mupul kaming pakinabang a material kekayu? 12 Nung ding aliwa atin lang matulid dumake kekayu, e ke wari maygit ating katuliran? Makanyan man, e mi ginamit iting katuliran, nune ing sablang bage pibata mi ban e mirinan pangabala ing dalan na ning Mayap a Balita tungkul kang Cristo. 13 E yu wari balu king ding taung susuyu king Templo kakuanan da ing pamangan da king Templo, at detang miyayain karing ain-sakripisyu king altar, atin lang dake kareting yayain da? 14 Makanyan munaman, inutus na ning Ginu king ding manaral king Mayap a Balita kailangan lang mangabiayan king kapamilatan na ning Mayap a Balita. 15 Oneng e ku la ginamit deting katuliran ni e ku susulat iti ban aduan ku la kekayu deting katuliran para king kanakung sarili. Mayap pa ing mate na ku kesa king pawalan nang kabaldugan ning ninuman ing kanakung katuliran a pagmaragul! 16 Ala kung matulid magmaragul agyang panaral ke ing Mayap a Balita. Utus kanaku ing manaral. Makalunus ku, nung e ke ipanaral ing Mayap a Balita! 17 Nung depat ku ing obra ku king sarili kung kaburian, atin kung asahan a mibayaran ku; oneng daraptan ku antimong katungkulan, uling peniwala na kanaku ning Dios iting obra. 18 Inya nanung ablas ing panayan ku? Alang aliwa nune ing makapanaral ku king Mayap a Balita a alang bayad, at e manenaya king katuliran ku king obra ku para king Mayap a Balita. 19 Tau kung malaya, e na ku ipus ning ninuman; oneng gagawan keng ipus da ring sabla ing sarili ku ban makapanagkat kung dakal a tau para kang Cristo. 20 Inyang megobra ku karing Judio, meging anti kung Judio ban ayagkat ku la; agyamang e ku makasakup king Batas nang Moises, mibiebie ku antimo ila ban ayagkat ku la. 21 Makanyan munaman, inyang megobra ku karing paganu a e na sakup ning Kautusan nang Moises, mibiebie kung anting paganu, ban ayagkat ku la ding paganu. Iti e mangabaldugan king e ku la pamintuan ding kautusan na ning Dios, uling tune kung atyu lalam ning kautusan nang Cristo. 22 Karing maina king kasalpantayanan, meging maina kung kalupa ra, ban ayagkat ku la. Inya karing sablang bage meging anti ku karing sablang tau, ban ayagkat ku la ding mapilan king makananu pa mang paralan. 23 Daraptan ku iti uli na ning Mayap a Balita, ban mirakayanan ku king obra na. 24 Tune balu yu king ding makilaban king karera kayabe la ngan pupulayi, oneng metung ya mu karela ing maniambut king premyu. Uli na niti, mulayi kayu king anggang agyu yu ban akua ye ing premyu. 25 Ing balang magsane makilaban king pialung, maigpit nang didisiplinahan ing sarili na king sablang bage. Daraptan na iti ban miputungan yang koronang e manatili; oneng daraptan tamu iti ban miputungan tamu king koronang manatili kapilan man. 26 Inya pupulayi kung matulid papunta king angganan a pakirasan; iti ya ing sangkan nung inya e ku tutumbuk king angin. 27 Pasakitan ke ing katawan ku king tumbuk at pailalam ke king ganap a pamangawat, magkang (mekad) kaybat kung menaral karing aliwa, aku mismu e ku matanggap.
1 Kapatad, buri ku king e yu sa kakalinguan ing milyari karing makatua tamu a tinuki kang Moises. Atyu la king lilung ning biga, at mekadalakit la ngan libutad ning Dagat a Malutu. 2 King biga at king dagat la ngan mebinyag antimong talatuki nang Moises. 3 Mengan la ngan king pamangan a espiritual, 4 at minum la king batung espiritual a minantabe karela, at ing batung ita ya i Cristo. 5 Oneng e ya rin metula ing Dios karing keraklan karela, inya mikalat-kalat la ding bangke ra king disyerto. 6 Ngeni, deting bage lisyun la para kekatamu ban e tamu magnasa karing marawak a bage, antimo ing depat da. 7 E kayu sasambang idolo a antimo ing depat da ring mapilan karela. Antimo ing sasabian na ning kasulatan, “Linukluk la ding tau ban mangan la at minum, at tinalakad la ban dapat makasumaming bage.” 8 E tamu kailangan makipangatawan antimo ing depat da ring mapilan karela, at king metung mung aldo adua lang pulu’t atlung libu katau ding mete karela. 9 E ta ya kailangan paniubukan ing Ginu antimo ing depat da ring mapilan karela, at mete la uling meket lang ubingan. 10 E kayu kailangan magreklamu antimo ing depat da ring mapilan karela, at pete na la ning Kamatayan. 11 Mepalyari la deting sablang bage ban maging lisyun la para karing aliwa, at misulat la bilang babala para kekatamu. Uling mabibie tamu king panaun a malapit nang miwakasan. 12 Ing taung mimisip king matatag ya talakad kailangan yang mingat pota miragsa ya. 13 Ing balang kapagsubukan a daratang kekayu, ya naman ing karaniwan a daratang karing tau. Oneng tapat ya ing Ginu king pangaku na at e na kayu paburen masubuk king e yu agyung pibatan. King oras a masubuk kayu, dinan na kayung sikanan ban apibata yu, at gawa yang paralan ban adaig yu ing kapagsubukan. 14 Inya, kanakung kakaluguran, painggulutan yu ing pamanyambang idolo. 15 Magsalita ku kekayu a anting taung makaintindi; ikayung matul king sasabian ku. 16 Ing kopa na ning kanuanan a pasalamatan tamu king Ginu, e wari mangabaldugan king miyabe-abe tamu king daya nang Cristo ngening miminum tamu kaniting kopa? At ing tinape a pirarakayan tamu, e wari mangabaldugan king miyabe-abe tamu king katawan nang Cristo ngening kakanan ta ya? 17 Uling ating metung a tinape, ita ngan agyang dakal tamu, metung tamu mung katawan uling miyabe-abe ta ngan king metung mung tinape. 18 Lawan yu la ding memalen ning Israel: detang mamangan ketang miyain a sakripisyu darake la king altar ning kasuyuan king Dios. 19 Nanu ing buri kung sabian? King ding idolo o ing pamangan a miyain kareti tune atin kabaldugan? 20 Ali! Ing buri kung sabian ya iti: ing miyain a sakripisyu karing altar da ring paganu minain ya karing demonyu at e king Dios. At e ku buri ing maging kayabe da kayu ding demonyu. 21 E kayu malyaring minum king kopa na ning Ginu at king kopa da ring demonyu; e kayu malyaring makiabe king lamesa na ning Ginu at king lamesa da ring demonyu. 22 Buri ta ya waring mangalalu ing Ginu? Mas masikan tamu pa wari kesa king Gino? 23 Masasabi king “Malaya tamung gawan ing sablang bage.” Tutu iti, oneng e mayap ing sablang bage. “Malaya tamung gawa king sablang bage,” oneng e makasaup ing sablang bage. 24 E na kailangan panintunan ning ninuman ing sarili namung kapakanan, nune itang makakayap karing aliwa. 25 Malyari kayung mangan king nanumang makatinda king palengki, antimo ing karni, ala nang kutang-kutang pa ban e ne magugulu ing konsiensia yu. 26 Uling ing kasulatan sasabian na, “Ing yatu at ing sablang atyu kaniti bandi na ning Ginu.” 27 Nung ing e Cristianu kimbiran na kayung mangan at tinggap yu ing aniaya, kanan yu ing miyampang kekayu a ala nang kutang-kutang pa uli na ning kekayung konsiensia. 28 Nung ating sumabi, “Iti pamangan yang miyain karing idolo,” e yu kakanan itang pamangan a ita, alang-alang ketang sinabi kekayu at para king ikatahimik na ning konsiensia na, 29 aliwa ing sarili yung konsiensia, nune itang konsiensia na ning aliwa. Ngayung sumabi, “Ba’t ing kalayaan ku kailangan maputut uli na ning konsiensia na ning aliwang tau? 30 Nung pasalamatan ke ing Dios king kanakung pamangan, obat ininsultuan na ku ning ninuman tungkul king pamangan a kanakung pasalamatan?” 31 Inya nanuman ing daraptan yu, mamangan kayu man o miminum, daptan yu ngan king ikaligaya na ning Dios. 32 E kayu babie kasangkanan king pamikasala na ning ninuman, Judio o paganu o ding miembru king iglesia na ning Dios. 33 Antimo ing daraptan ku: pagkapilitan keng paligayan ing metung at metung king sabla kung daraptan, e para king ikakayap ku, nune para king ikakayap da ring sabla ba lang miligtas.
1 Makitulad kayu kanaku, antimo ing pamakitulad ku kang Cristo. 2 Tune ra kayung papurian uling parati yu kung agaganaka at uling tutukian yu ing tiru ku kekayu. 3 Oneng buri kung abalu yu king i Cristo ya ing ating upaya king balang lalaki. Ing lalaki ing ating upaya king asawa na, at ing Dios ya ing ating upaya kang Cristo. 4 Inya nung ing lalaking manalangin o manaral king amanu na ning Dios, makatakap ya ing buntuk na, lalako ne dangalan i Cristo. 5 At ing ninumang babaing manalangin o manaral king amanu na ning Dios a alang talikbung king buntuk na, lalako ne dangalan ing asawa na; ala lang pamiyaliwa ila ning babaing kalbu. 6 Nung e ne talikbungan ning babai ing buntuk na, mayap pa ing pututan ne ing buak na. At anti na ning makarine para king metung a babai ing satsatan ne ing buntuk na o paurud na ing buak na, kailangan ing takpan ne ing buntuk na. 7 E ne kailangan takpan ning lalaki ing buntuk na, uling ya ing larawan na at ligaya ning Dios. Oneng ing babai ya ing ligaya na ning lalaki; 8 uling e ibat ing lalaki king babai, nune ing babai ya ing ibat king lalaki. 9 King kamatutuanan, e ya melalang ing lalaki king uli na ning babai, nune ing babai ya ing melalang para king lalaki. 10 King uli da ring anghel, kailangan neng dinan talikbung ning babai ing buntuk na ban ipakit na king atyu lalam nang upaya ning asawa na. 11 King bie tamu king Ginu, maulaga ya ing babai para king lalaki, at maulaga ya ing lalaki para king babai. 12 Nung makananu yang melalang ing babai a ibat king lalaki, makanyan munaman ing lalaki—mibait ya king babai, at ing sablang bage ibat ngan king Dios. 13 Atulan yu king kekayung sarili: makatud kaya para king babaing manalangin king Dios king publiku ing e ya makatalikbung a buntuk? 14 Tuturu na ning naturalesa mismu king manong para king lalaki ing makaba ya buak, 15 oneng iti dangalan para king babai. Ing makabang buak miyabie keya bang maging talikbung na. 16 Nung ating ninumang bisang makiargu tungkul kaniti, ing asabi ku ya iti: ikami o ding iglesia na ning Dios ala kaming aliwang kaugalian king pamanyamba. 17 E ra kayu apurian kareting makatuking panabilin, uling ing kekayung pamitipun king iglesia dakal ing pasari nang e mayap kesa king mayap. 18 Mumuna, mibalita kanaku king ating milaban-laban a grupu king kekayung kapulungan, at isipan ku king iti ating katutuan. ( 19 King pamalak ku, ing pamisagsagan kailangan ban ding atyu king katutuan makilala la.) 20 Neng mitipun-tipun kayu, aliwa ing Apunan ning Ginu ing kakanan yu, 21 uling ing metung at metung kakanan na ing sariling darala na. Inya deng mapilan daranup la at ding mapilan lalasing la. 22 Ala kayu waring sariling bale a malyari yung pipanganan at piinuman? Buri ye galang insultuan ing iglesia na ning Dios at ibili yu la king kamarinayan ding pakakalulo? Nanung panayan yung sabian ku kekayu? Purian da kayu? Agyang ditak e ra kayu purian! 23 Uling ing turu a binie ku kekayu tinggap ku naman king Ginu: king ing Ginung Jesus, kanitang benging mipagtaksilan ya, kinua ne ing tinape, 24 pepasalamat ya king Dios, pemirasu ne ing tinape at ngana, “Iti ya ing katawan ku a miyain para kekayu. Daptan yu iti bilang kapigaganakan kanaku.” 25 Antimu rin, kaybat dang mengan, kinua ne ing kopa at ngana, “Iting kopa ya ing bayung kasunduan ning Dios a patibayan na ning kanakung daya. Balang minum kayu kaniti, daptan yu bilang kapigaganakan kanaku.” 26 Uling balang mangan kayu kaniting tinape at minum kaniting kopa, babalita yu ing kamatayan na ning Ginu angga king datang ya. 27 Inya, nung mamangan ya ing metung a taung e karapatdapat king tinape na ning Ginu o miminum king kopa na, mikakasala ya laban king katawan na at daya ning Ginu. 28 Kailangan nang surian ning balang metung ing sarili na bayu ya mangan king tinape at minum king kopa. 29 Uling nung e na aintindian ing kabaldugan na ning katawan na ning Ginu neng mamangan ya king tinape at neng miminum ya king kopa, atulan ne ing sarili na neng mamangan ya at miminum. 30 Iti ya ing sangkan nung inya dakal la kekayu ding masakit at maina at ding mapilan mete la. 31 Nung surian tamu pa ing kekatamung sarili, e na katamu atulan ning Ginu. 32 Oneng neng atulan na katamu at paparusan ning Ginu, daraptan na iti ba tamung e miparusan kayabe na ning yatu. 33 Inya, kanakung kapatad, neng mititipun kayu ban mangan king Apunan ning Ginu, mipapanaya kayu sana. 34 Nung atin mang danupan, kailangan yang muli at mangan king bale na ban kanita e kayu mirasnan king kayatulan na ning Dios ngening mitipun-tipun kayu. Saka ku na salesen ing makatagan pang pisasabian potang datang ku ken.
1 Ngeni, ing tungkul naman karing regalu ning Banal a Espiritu. Buri kung abalu yu ing katutuan da reti. 2 Balu yu king inyang paganu kayu, mitake kayu king e tune dalan da ring dios-diosan a pipi. 3 Inya, kailangan yung pakaintindian king ala ninuman a panimunan na ning Espiritu ning Dios ing makasabing, “Isumpa ya i Jesus!” At alang makasabi, “I Jesus Ginu ya,” subali mu nung patnubayan ne ning Banal a Espiritu. 4 Ating miyayaliwang uring regalung espiritual, oneng ibat la ngan deti king metung mung Espiritu. 5 Ating miyayaliwang paralan ning pamaniuyu, oneng metung ya mu ing Ginung susuyuan. 6 Ating miyayaliwang kagiwan oneng ing Dios ya naman ing babie kareti. 7 Ing balang metung mirinan yang katunayan king atyu ya keya ing Espiritu para king ikakayap da ring sabla. 8 Binie na ning Espiritu king metung ing amanu na ning kabiasnan, kabang king aliwa binie na ing upayang magsalita king beluan. 9 Ing metung at bukud mung Espiritu ya ing minie kasalpantayanan king metung at king aliwang tau ing upayang manulu. 10 Binie na king metung a tau ing upayang dapat milagru; king aliwa, ing magsalita king amanu na ning Dios at king aliwa pa, ing kagiwan makakilala ing pamiyayaliwa da ring regalung ibat king Espiritu at detang e ibat king Espiritu. King aliwa, binie na ning Espiritu ing upayang magsalitang miyayaliwang amanu; king aliwa, ing kagiwan palino king kabaldugan da reting amanu. 11 Oneng metung ya mu ing Espiritu a darapat kareti; babie yang miyayaliwang kagiwan karing tau, ketang kaburian na. 12 Uling mengari ya i Cristo king metung a katawan a ating dakal a dake; makanyan man metung ya mung katawan agyamang dakal lang miyayaliwang dake. 13 Makanyan munaman, itamu ngan, Judio o Griego, ipus o malaya, mebinyag tamu king metung mung katawan king kapamilatan na ning metung mung Espiritu. At itamu ngan minum tamu king metung mung Espiritu. 14 Uling dakal lang dake ding bibilug king katawan at e mu metung a dake. 15 Nung ing bitis sabian na, “Uling e ku gamat, e ku kayabe king katawan,” ita e mangabaldugan king e na ne dake ning katawan. 16 At nung ing balugbug sabian na, “Uling e ku mata, e ku kayabe king katawan,” ita e mangabaldugan king e na ne dake ning katawan. 17 Nung ing mabilug a katawan mata ya ngan, makananu yang makaramdam? At nung puru ne mang balugbug, makananu yang makabau? 18 Oneng e makanyan; seria na lang binili ning Dios ding miyayaliwang dake king katawan. 19 Alang katawan nung bukud yang metung a dake! 20 King kamatutuanan, dakal la ding dake, oneng metung ya mu ing katawan. 21 Inya e na asabi ning mata king gamat, “E ra ka kailangan!” Ni ing buntuk e na asabi karing bitis, “E ra kayu kailangan!” 22 E mu ita, e tamu malyaring mie, nung alalu ding balamu maina nang dake ning katawan. 23 At deting isipan tamung alang kabaldugan a dake na ning katawan ila mismu ding kailangan tamung pakaingatan kabang detang dake a e masanting lalawan ila ding lalu tamung pakadinan pansin 24 a e ra naman kailangan ding mangalagung dake na ning katawan tamu. Oneng pibage-bage na la ning Dios ding dake na ning katawan ban dinan na lang mas maragul a dangalan detang dake ning katawan a alang makaying dangal. 25 Inya alang pamipatepate king katawan, oneng ding miyayaliwang dake atin lang malasakit king metung at metung. 26 Nung manamdaman ya ing metung nang dake ning katawan, manamdaman la ngang abe na ding aliwang dake; nung ing metung a dake miparangalan ya, ding sablang dake miparangalan lang abe na. 27 Ngeni, ikayu ngan katawan na kayung Cristo at dake ne ning balang metung kekayu. 28 Binili na la ning Dios king iglesia ding sabla king kailangan dang pagkabilian: mumuna, ding apostol; kadua, ding propeta; katlu, ding talaturu; at kaybat ding darapat milagru at detang ating upayang manulu o makasaup karing aliwa o mamahala karela o magsalitang miyayaliwang amanu. 29 E la ngan apostol o propeta o talaturu. E ila ngan atin lang upayang dapat milagru 30 o manulung sakit o magsalitang aliwang amanu o magpalino nung nanu ing kabaldugan da reting amanu. 31 Pagnasan yu la sanang lalung akua ding maulagang regalu. At ngeni, ituru ke ing paralan a maygit king sabla.
1 Nung makapagsalita ku karing amanu da ring tau at ding anghel, oneng ala na ku mang lugud, mangari mu ing amanu ku king kampanang bibiung o king pompiang a kakalaksing. 2 At nung atyu kanaku ing kagiwan na ning masanting a pamanaral at aintindian ku ngan ing sablang makalihim at ing sablang kabiasnan at ing maragul a kasalpantayanan a makayalis karing bunduk, oneng ala na ku mang lugud, ala kung kabaldugan. 3 Ipamie ku man ing atyu kanaku at pasilab ing katawan ku king ain-sakripisyu, oneng ala na ku mang lugud, ala kung apala. 4 Mapibabata ya at maganaka ing lugud; e ya mapangalalu o makasarili o mapagmatas; 5 e ya magaspang a ugali, e maimut, e masungit; e ya tatanam mua; 6 e ya tutula king e mayap a dapat, nune tutula ya king katutuan. 7 E ya talakasawa ing lugud; ing sabla paniwalan na; e milalako kapanayan, at pibabatan na ing sabla. 8 Ala yang kayangganan ing lugud. Ating mangalagung aral, oneng e la manatili; ating makikagiwan king pamagsalita, oneng iti miwakasan munaman; ating kabiasnan, oneng iti ating kapupusan. 9 E pa ganap ing kabiasnan tamu at ing kagiwan tamu king pamanaral king amanu na ning Dios; 10 oneng potang datang na itang ganap, kanita itang e ganap mawala na. 11 Inyang anak ku, migsalita ku, minisip ku, at mengatuliran kung anting anak. Oneng ngening metua na ku, likuan ku na ing panugaling anak. 12 Ngeni ing akakit tamu balamu larawan yang malabug king salamin; oneng datang ing aldo a akit ta yang lupa at lupa. Ditak mu ing balu ku ngeni; oneng king daratang a panaun maging ganap na, antimo nung makananu na kung balu ning Dios. 13 Ngeni, deting atlu manatili la: ing kasalpantayanan, ing kapanayan, at ing lugud; oneng ing pekamaragul kareti ya ing lugud.
1 Inya, ing lugud ya ing pakikuanan yu. Pakikuanan yu la ding regalung espiritual lalung-lalu na ing pamagsalita karing amanu na ning Dios. 2 Ing taung magsalitang aliwang amanu e ya magsalita king tau nune king Dios, uling ninuman alang makaintindi keya. Magsalita ya karing lihim a katutuan king kapamilatan na ning upaya ning Espiritu. 3 Oneng ing manaral king amanu na ning Dios, magsalita ya karing tau at babie yang kasaupan, turu, at kapasnon. 4 Ing taung magsalitang miyayaliwang amanu sasaupan nang bukud ing sarili nang bie espiritual; oneng itang manaral karing amanu na ning Dios sasaupan ne ing mabilug a iglesia. 5 Buri ku ing makapagsalita kayu ngang miyayaliwang amanu; oneng lalu kung buri ing makapanaral kayu king amanu na ning Dios. Ing taung makapanaral karing amanu na ning Dios lalu yang maulaga kesa kanitang makapagsalitang miyayaliwang amanu, subali mu nung ating makapalino king sasabian na ban ing mabilug a iglesia misaupan ya. 6 Ngeni, kapatad, nung aku datangan da kayu at magsalita kung miyayaliwang amanu, nanung ulaga na nita? Ala, subali mu nung king pamagsalita ku apasiag ku la kekayu ding mapilan a pawaga na ning Dios o mapilan a beluan o ing amanu o ing turu na ning Dios. 7 Agyang ding instrumentong musika a e naman mabie antimo ing plauta o alpa, nung e la mangalino nota, makananu mung aintindian ing musikang titigtig da? 8 At nung ing papasiag na ning trumpeta e masalese, ninung makapagsadia king pamakilaban? 9 Makanyan munaman, makananu rang aintindian ding tau ing sasabian yu, nung e malino ing pamagsalita yu? Idala na la mu ning angin ding amanu yu! 10 Dakal lang miyayaliwang amanu keti king yatu, makanyan man atin yang kabaldugan ing balang metung. 11 Nung e ke balu ing amanung gagamitan na ning taung magsalita, maging dayuan ya kanaku at maging dayuan ku keya. 12 Anti na ning tutu yu lang pagnasan ding regalu na ning Espiritu, maygit king sabla pagkapilitan yu lang lalung gamitan detang makasulung king pangaragul na ning iglesia. 13 Inya ing magsalitang aliwang amanu, kailangan yang manalangin para king regalu a makapalino king kabaldugan na ning sasabian na. 14 Uling nung manalangin ku king aliwang amanu, ing espiritu ku ya ing manalangin, oneng ing pamisip ku ala yang pakinabangan. 15 Ngeni, nanu ing kailangan kung daptan? Manalangin kung kayabe na ning espiritu ku, oneng manalangin ku naman kayabe na ning pamisip ku; magkanta kung kayabe na ning espiritu ku, at magkanta ku naman kayabe na ning pamisip ku. 16 Neng babie kang kapasalamatan king Dios king kapamilatan na ning aliwang amanu, makananu yang makapakibat “Amen” ing karaniwan a taung kayabe mu neng e na aintindian ing sasabian mu? 17 Agyang pang mayap ing panalangin mung kapasalamatan king Dios e ya misaupan king makananu mang paralan ing aliwang tau. 18 Pasalamat ku king Dios uling makapagsalita ku king miyayaliwang amanu a maygit kaninu man kekayu. 19 Oneng king pamanyamba na ning iglesia king Dios, buri ku pa ing magsalita kung limang amanu a aintindian da at pakinabangan da ring aliwa kesa king libung amanu a e ra naman aintindian. 20 Kapatad, e kayu sa mangaring anak king kekayung pamisip; maging inosenti kayung anak pangaras king marawak; oneng maging ganap kayu sanang matua king kekayung pamisip. 21 Makasulat karing Kasulatan, “Pakipagsalitan ku la deting tau, ngana ning Ginu, king kapamilatan da ring taung aliwa amanu. Magsalita ku king kapamilatan da ring labi da ring dayuan, makanyan man, e ra ku pakiramdaman.” 22 Inya, ing kagiwan na ning pamagsalita king miyayaliwang amanu tanda ya para karing e talasalpantaya, e para karing talasalpantaya, samantalang ing kagiwan na ning pamagsalita king amanu ning Dios tanda ya para karing talasalpantaya at e para karing e talasalpantaya. 23 Nung ing kabilugan a iglesia mititipun yang makapamisan at ing balang metung magsalita ya king miyayaliwang amanu, at lungub ya ing karaniwan a tau o ing e talasalpantaya, e na wari sabian king sira kayu ngan a buntuk? 24 Oneng nung ipanaral da ring sabla ing amanu na ning Dios, at lungub ya ing e talasalpantaya o ing karaniwan a tau, matagkil ya kapanamdaman at sumisi ya king kasalanan na king kapamilatan na ning daramdaman na; 25 mabalu la ding lihim nang isipan. Inya duku ya at samba king Dios at malaus ipasiag na, “Tune ing Dios atyu libutad yu!” 26 Kapatad, nanu ing buri kung sabian? Neng mititipun kayu ban samba, ing metung magkanta ya, ing aliwa turu ya, ing aliwa sabian na ing bage ibat king Dios, ing aliwa magsalita ya king aliwang amanu, at ing aliwa naman ipalino na ing kabaldugan na ning amanung iti. Ing sablang bage kailangan mararapat king ikatibe na ning iglesia. 27 Nung atin mang magsalita king miyayaliwang amanu, managyu na la ding adua o atlu katau at liwas-liwas lang magsalita at ing aliwa naman ipalino na la ding kabaldugan da ring amanu. 28 Nung alang makapalino, e ne kailangan magsalita king aliwang amanu ing ninuman, nune magsalita niang dili na king Dios. 29 Ding adua o atlu kataung magsalita king amanu na ning Dios manaral la samantalang ding aliwa naman surian da ing panaral da. 30 Nung ing metung karing makalukluk tanggap yang amanung ibat king Dios, kailangan yang tuknang itang manaral. 31 Ikayung sabla malyari kayu ngang manaral king amanu na ning Dios, kailangan liwas-liwas kayu ban ding sabla mabiasa la at mipasiknangan a lub. 32 Ing kagiwan king pamagsalita king amanu na ning Dios mangailangan disiplina; 33 uling ing Dios e ne Dios ning kaguluan nune Dios ne ning kapayapan. Antimo ing kaugalian da ring sablang taung bibilug karing iglesia na ning Dios, 34 kailangan lang manahimik ding babai kilub ning iglesia; e makapaintulut karela ing magsalita, antimo ing sasabian na ning Batas (Kautusan). 35 Nung atin lang buring abalu, ikutang da namu karing sarili dang asawa karas da bale. Uling metung a bage makarine para king babai ing magsalita king kapulungan na ning iglesia. 36 Pota galang isipan yu king ibat kekayu ing amanu na ning Dios o ikayu mung bukud ing tinanggap kanite? 37 Nung ing ninuman isipan nang tubud ne ning Dios o tinanggap yang regalung espiritual, kailangan nang paki-intindian king ing susulat ku kekayu utus a ibat king Ginu. 38 Ing ninumang e munie pansin kaniti, e yu nia naman papansinan. 39 Inya, kapatad, pakikuanan yung makapanaral king amanu na ning Dios, oneng e yu la babawalan ding magsalita king miyayaliwang amanu. 40 Ing sablang bage kailangan marapat ustu at king kaayusan.
1 Kapatad, ngeni buri kung ipaganaka kekayu ing Mayap a Balita a penaral ku kekayu a kekayu namang tinggap, at ngeni katatalakaran nang matibe ning kasalpantayanan yu. 2 Ita ya ing Mayap a Balita, ing aral a penaral ku kekayu. Iligtas na kayu ning Mayap a Balita, nung manatili kayung sasalpantaya, nung ali, muling alang kabaldugan ing pamanialpantaya yu. 3 Linipat ku kekayu ing kanakung tinggap a binang maulaga: i Cristo mete ya para king kasalanan tamu, antimo ing mababasa karing Kasulatan; 4 king mikutkut ya at sinubling mebie king katlung aldo; antimo ing mababasa king Kasulatan; 5 king pepakit ya kang Pedro at kaybat karing labing aduang apostol. 6 Pepakit ya namang makapamisan karing maygit limang dalan a alagad; angga ngeni mabie la pa ding dakal, at mete na la ding mapilan. 7 Pepakit ya kang Santiago at kaybat karing sablang apostol. 8 King katataulian, pepakit ya naman kanaku agyamang aku makayaliwa ku pangabait, nung wari sa, mibait kung e oras. 9 Uling aku ing malating dili karing sablang apostol. E ku man karapatdapat mayaus apostol uling gilu ke ing iglesia ning Dios. 10 Oneng king kapamilatan na ning grasya ning Dios apostol ku ngeni, at ing grasya a binie na kanaku e mayalang kabaldugan. Uling megobra kung maygit kesa karing aliwang apostol; ita e ku sariling dapat nune ing grasya na ning Dios ya ing megobrang kayabe ku. 11 Inya, ibat man kanaku o karing aliwa, iti ya ing panaral mi ngan, at iti ya naman ing paniwalan yu. 12 Ngeni, anti na ning ing kekaming panaral ya ing Cristo a sinubling mebie, makananu rang asabi ding mapilan kekayu king ding mete e la subling mie? 13 Nung iti katutuan, mangabaldugan king i Cristo e ya sinubling mebie, 14 at nung i Cristo e ya sinubling mebie alang kwenta ing kekaming ipanaral at alang kwenta ing paniwalan yu. 15 Maygit kaniti, mayakit king maglaram kami tungkul king Dios, uling sinabi mi king pepasublian neng mebie i Cristo, oneng e ne pala pepasublian mebie, nung katutuan king ding mete e la mipasublian mie. 16 Uling nung ding mete e la subling mie, i Cristo man e ya sinubling mebie. 17 At nung i Cristo e ya sinubling mebie, ing kasalpantayanan yu alang kabaldugan, at atyu kayu pa king pamikasala. 18 Mangabaldugan munaman king ding meniwala kang Cristo at mete na e la miligtas. 19 Nung ing kekatamung kapanayan kang Cristo para king bie iti, itamu ding taung dapat kalunusan dili keti king yatu. 20 Oneng ing katutuan sinubli yang mebie i Cristo, at ya ing katunayan king ding mete subli la namang mie. 21 Uling nung makananung king kapamilatan na ning metung a tau dinatang ing kamatayan, king makanyan munamang paralan ing pamaniubling mie datang king kapamilatan na ning metung a tau. 22 Uling king pangayabe da ring tau kang Adan mete la, king makanyan munamang paralan subli lang mie ding tau uli na ning pangayabe da kang Cristo. 23 Oneng ing balang metung king sarili nang kabilian: i Cristo, ing mumuna karing sabla; kaybat detang makayabe kang Cristo, king oras ning paniatang na. 24 Kaybat na nita, datang na ing kawakasan at sakupan na lang Cristo ding sablang mag-ari, manungkulan, at maki-kayupayan, at ibie ne ing Kayarian king Dios a Ibpa. 25 Uling kailangan yang sumakup i Cristo anggang e na la asambut ning Dios ding sablang kalaban na at ibili lalam nang upaya. 26 Ing katataulian a kalaban a sambutan na ya ing kamatayan. 27 Uling ing kasulatan sasabian na, “Binili na la ning Dios ding sablang bage lalam na ning upaya na.” Wa, king amanung “sablang bage” malino king e ya kayabe ing Dios a mibili karing sablang bage lalam nang upayang Cristo. 28 At potang ding sablang bage mibili na la lalam nang pamaniakup Cristo, ing Anak mismu kanita ibili ne ing sarili na lalam nang upaya ning Dios a mibili king sabla lalam nang upaya, at ing Dios ya ing lubus mag-ari karing sabla. 29 Ngeni, nanu ing maging kabilian da retang pabinyag para karing mete? Nanu ing karelang panayan? Nung tutu pin king ding mete e la subling mie, obat pepabinyag la pa alang-alang karing mete? 30 At ikami, obat makapanganib ke bie balang oras? 31 Kapatad, pakiarapan ku aldo-aldo ing kamatayan! Ing dangalan ku a atyu kekayu king uli na ning pangayabe tamu king bie nang Cristo Jesus, ya ing mipapasiag kaniti. 32 Nung alang-alang mu king tau inya pekilabanan ku la ding mabagsik a animal keni king Efeso, nanu ing maging pakinabang ku? Nung ding mete e la mipasublian mie, tukian ta nia itang kasebian, “Mangan tamu at minum, uling bukas mate tamu.” 33 E kayu pailinlang: “Ding e mayap a kayabe ila ding sisira karing mayap a panugali.” 34 Mibalak na kayung masalese at tuknang kayung darapat kasalanan. Sasabian ku iti ba kayung dumine uling ding mapilan kekayu e re balu ing Dios. 35 Mekad ikutang na ning metung, “Makananu lang subling mie ding mete? Nanu ya uri ing karelang katawan?” 36 Mangmang! Neng tatanam kang bini king gabun e ya tumubu anggang e ya pa mate. 37 At itang tenam mu king gabun aliwa ya ing tanaman a maragul na, nune ing bini, antimo ing binutil trigu o aliwang binutil. 38 Ing Dios ya ing patubu king katawan na ning bining mitanam at iti king paralan na, ing balang bini king sariling katawan na. 39 At e paraparehu ing laman da ring sablang mabibie; aliwa ing laman da ring tau, aliwa ing karing animal, aliwa ing karing ayup at ding karing asan. 40 At ating katawan a atyu banua, at katawan a atyu keti king yatu; atin lang sariling leguan ding katawan a atyu keti king yatu. 41 Atin yang sariling leguan ing aldo; makayaliwa ing king bulan at ing karing batuin; agyang ding batuin e la paraparehu leguan. 42 Makanyan ing mapalyari potang subli lang mie ding mete. Potang mikutkut ya ing katawan, iti malaso ya; potang subli yang mie ala neng kamatayan. 43 Tutu yang matsura at maina neng kukutkut ta ya; potang subli yang mie maging malagu ya at masikan. 44 Neng kukutkut ta ya, katawan yang pisikal; potang subli yang mie maging katawan yang espiritual. Wa, nung ating katawan pisikal, atin munamang katawan espiritual. 45 Uling ing kasulatan sasabian na, “I Adan, ing minunang tau, milyari yang mabie lelangan”, oneng ing tauling Adan, Espiritu yang babie bie. 46 Aliwa ing espiritual ing mumuna, nune ing pisikal, at kaybat ing espiritual. 47 Melalang ya ing minunang Adan king alikabuk na ning yatu; ing kaduang Adan ibat ne man king banua. 48 Detang king yatu kalupa na la ning melalang king kapamilatan na ning gabun; detang king banua kalupa na la nitang ibat king banua. 49 Antimo nung makananu na ka tamung kalupa ning taung megawa king gabun makanyan tamu munamang maging kalupa na ning menibatan king banua. 50 Kapatad, iti ya ing buri kung sabian: e ya malyaring mirakayanan ing laman at daya king Kayarian ning Dios, at itang katawan a ibat king gabun e na malyaring tanggapan ing bie alang angga. 51 Makiramdam kayu, oyni ing lihim: e tamu ngan mate oneng manaliwa tamu 52 king saguli mung penandit, at king tiup ning katataulian a trumpeta. Kabud tumiup ya ing trumpeta, subli lang mie ding mete at e na la mate kapilan man at itamu ngan manaliwa tamu. 53 Uling ing katawan a malalaso kailangan yang miblas king e malalaso, at ing katawan a ating kamatayan kailangan yang miblas king alang kamatayan. 54 At potang miblas ya ing katawan a malalaso ketang e malalaso, at miyalilan ya ing ating kamatayan ketang ala nang kamatayan, matupad ne kanita ing kasulatan: “Mesintang ne ing kamatayan; ing tagumpe ganap na!” 55 “O Kamatayan, nukarin ing kekang tagumpe? O Kamatayan, nukarin ing kekang upayang manyira?” 56 Ing kasalanan ya ing upaya nang manyira ning kamatayan, at king Batas (Kautusan) na kakuanan ning kasalanan ing upaya na. 57 Inya pasalamatan ta ya ing Dios king tagumpe a babie na kekatamu king kapamilatan na ning Ginu tamung Jesu-Cristo! 58 Inya, pakamalan kung kapatad, magpakatatag kayu at e kayu paisira lub. Magobra kayung alang patugut para king Ginu, uling balu yu king ing kasuyuan yu king Ginu e mayalang kabaldugan.
1 Ngeni, ing tungkul naman king ambagan para saupan la ding kapatad tamu king iglesia karin Judea. Kailangan yung daptan itang minungkahi kung daptan da ring iglesia karin Galacia. 2 King mumunang aldo na ning paruminggu, ing balang metung kekayu mikawani yang alaga ketang penakitan na, at tipunan na la ban nung datang ku e na kayu mika ambagan pa. 3 Kabud dinatang na ku ken, itubud ku la ding kapatad kayabe na ning sulat ku a pakilala king ila ding pinili yung manatad king saup yu karing kapatad karin Jerusalem. 4 Nung kailangan ing aku ing munta, ila ding maging kayabe kung lumakad. 5 Taglus ku ken kaybat ku king Macedonia uling karin ku dumalan. 6 Malyari kung manatiling malambat ken o mapalyaring ken ku ilabas ing panaun na ning dimla ban asaupan yu ku king isanu mang lugal a tutuki kung puntalan. 7 Uling king pamandalan ku ken, e ku buri ing saguli da kayu mung akit. Buri ku ing akayabe da kayu king makabang panaun, nung ipaintulut na ning Ginu. 8 Oneng babalakan kung manatili keni king Efeso angga king aldo ning Pentecoste. 9 Ating dakal a oportunidad keni ban makapagobra kung masalese agyamang dakal la ding kalaban. 10 Nung datang ya ken i Timoteo, siguraduan yung iyapus neng anting bale na ing lugal yu, uling ya man magobra yang anti aku para king Ginu. 11 E ye lalawan mababa, nune saupan ye ban makapagbalik yang mitmung kapayapan keni; uling aku ampon ding kapatad keni panenayan mi yang datang. 12 Ngeni, ing tungkul naman king kapatad a Apolos. Pakisabian keng mayap ban dalawan na kayung kayabe da ring aliwang kapatad. Oneng isipan na king e pa oras ing dumalo ya ken. Dalawan na kayu mu rin potang mirinan yang oportunidad. 13 Alistu kayu, tatagan yu ing kekayung kasalpantayanan; e kayu tatakut at e yu painan ing lub yu. 14 Daptan yu ing sablang obra yu king mitmung lugud. 15 Balu ye i Estefanas at ing pamilya na; ila ding minunang mekonberti king kasalpantayanan Cristianu karin Acaya, at binie ra ing karelang sarili king pamanuyu karing pinili na ning Dios. Kapatad, ipakisabi kung mayap 16 king pasakup kayu sana karing anti kareting tau at king ninumang magobra at susuyung kayabe ra. 17 Matula ku king paniatang da ri Estefanas, Fortunato, at Acaico, uling ilang mengatmu king kailangan yung gawan. 18 At peligayan da ku at pepasaya antimo ing depat da kekayu. Kailangan lang pakundanganan ding taung anti kareti. 19 Pakomusta da kayu ding iglesia king probinsia na ning Asia; payabut da ri Aquila at Priscila at ding kapatad a mipupulung king pibalebale ra ing masayang komusta kekayung sabla. 20 Ding sablang kapatad keni pakomusta da kayu naman. Mipapagmananu kayu antimong mikakapatad kang Cristo. 21 Aku i Pablo, ing mismung susulat kaniti: Komusta kayu ngan ken. 22 Misumpa ya ing ninumang e lulugud king Ginu! Marana tha, Datang na ka, O Ginu mi! 23 Ing grasya na ning Ginung Jesus manatili kekayu. 24 Ipayabut ku ngan kekayu ing lugud ku king lagyu nang Cristo Jesus.
1 Ibat ya iting sulat kang Pablo a apostol nang Cristo Jesus king kapamilatan na ning kaburian ning Dios, at ibat ya naman kang Timoteo a kapatad tamu. King iglesia na ning Dios karin Corinto at karing sablang pinili na ning Dios king kabilugan a Grecia: 2 Mananu na sanang ing Dios a Ibpa tamu at ing Ginu tamung Jesu-Cristo ibie na kekayu ing grasya at kapayapan. 3 Munie tamung kapasalamatan king Dios at Ibpa na ning Ginu tamung Jesu-Cristo, ing malunusan a Ibpa at ing Dios a panibatan na ning sablang tula! 4 Pamatulan na katamu king sabla tamung kalungkutan ban king kapamilatan na ning tulang tinggap tamu keya, itamu naman asaupan ta la ding atyu king nanu pa mang kalungkutan. 5 Nung makananung dakal ing pibabata ming kasakitan king pangayabe mi kang Cristo, makanyan munaman ing tinggap ming tula ibat keya. 6 Nung magkakasakit ke man, iti para king ikakayap yu at ikaligtas; neng mipatulan kami, iti para king ikatula yu at ikasikan yu lub ban makapibata kayung kalupa mi king kasakitan a daralanan yu. 7 Inya matibe ing kapanayan mi kekayu uling balu mi king kayabe da kayu king kekaming tula, nung makananu da kayung kayabe king kasakitan. 8 Kapatad, buri ming ipaganaka kekayu ing kasakitan a milyari kekami king Asia. Tutung mabayat ing kekaming delanan a kasakitan; e mi asahan ing mie ke pa. 9 Bala mi ita na ing oras na ning kamatayan mi. Oneng milyari ita ban e ke manalig king kekaming sarili nune king Dios a pasubling mie karing mete. 10 Linigtas na kami king panganib na ning kamatayan, at buri ming isundu na ing pamagligtas na kekami, 11 king uli na ning saup ning kekayung pamanalangin. King makanyan a paralan, dakal la ding pasalamat king Dios uli na ning grasyang babie na kekami bilang pakibat na karing dakal a manalangin. 12 Iti ya ing pagmaragul mi: patutuan na ning pilubluban mi king ing pamakiabe mi karing sabla, lalung-lalu na kekayu, tapat at alang pamagkunwari. Iti uli na ning saup ning Dios at e uli na ning kabiasnan-tau. 13 Inya e yu dirinan aliwang kabaldugan ing pamaniulat mi kekayu, subali mu king ababasa yu at aintindian. Asahan ku king lubus yu sanang aintindian, 14 ing e yu pa lubus aintindian ngeni ban king paniatang na ning Aldo ning Ginung Jesus, apagmaragul yu kami nung makananu da kayu namang apagmaragul. 15 Uli na ning kapaniwalan kung iti, binalak kung paindalan pa mu ken ban midobli ing kekayung tula. 16 Binalak kung dumalan ken king pamamunta ku karin Macedonia, at dumalan pasibayu kaybat ku karin ban asaupan yu ku king pamaglakbe ku papunta karin Judea. 17 Uli waring e mibalaus ing pamamunta ku ken, sabian yu nang menaliwa na ku pamisip? Bala yu galang pabayu-bayu ku pamisip antimo ding taung makayatu a ngeni sasabian da “Wa,” at kaybat “Ali”? 18 Nung makananung ing Dios tapat ya, makanyan munaman ing kanakung katapatan kekayu: ing “Wa” manatili yang “Wa.” 19 Uling ing Anak ning Dios, i Jesu-Cristo a penaral mi kekayu di Silvano at Timoteo, e ya “Wa” at “Ali”; nune manatili yang “Wa.” 20 Uling ya ing katuparan na ning sablang pengaku na ning Dios. Uli na, makapakibat tamung “Amen” king ikaligaya na ning Dios. 21 Uling ing Dios mismu ya ing patibe kekami at kekayu king pangayabe kang Cristo, at ya munaman ing memili kekami. 22 Tetakan na kami bilang bandi na, at dininan king Espiritu na, antimong katibayan king tuparan na ing pengaku na. 23 Saksi ke ing Dios, balu na ing makalaman king pusu ku! E ku pepaindalan ken uling ikayu munaman ding intindian ku. 24 E mi buring sakupan ing kekayung pamanialpantaya, uling matatag na kayu kasalpantayanan. Oneng miyabe-abe tamung magobra para king sariling ikatula yu.
1 Inari ku king lub ku king e ra na kayu pa dalawan ban e ra kayu atdanan pasibayung kalungkutan. 2 Uling nung atdanan da kayung kalungkutan, ninu pa ing mamatula kanaku? Ding mismung pepalungkut ko? 3 Iti ya ing sangkan nung inya sinulat ke itang sulat a ita kekayu ban king pamunta ku ken e kalungkutan ing isagana yu kanaku, ikayu a kailangan munie tula kanaku. Uling paniwalan ku king ing tula ku tula yu munaman. 4 Tutu kung malungkut at magugulu isip, inya silatanan da kayu. E ditak ing lua a tinulu karing mata ku kabang gagawan ke itang sulat a ita. Silatanan da kayu e ban atdananan da kayung kalungkutan, nune ban abalu yu nung nu anti karagul ing lugud ku kekayu. 5 Nung pepasari yang kalungkutan ing ninuman king aliwa, aliwa aku ing pepalungkut na, nune ikong sabla. Sasabian ku iti e king mabagsik a amanu uling e ku bisang maging mabagsik keya. 6 Oneng makagyu na king mikasala ing parusa a depat da keya ding keraklan kekayu. 7 Patawaran yu ne ngeni at pamatulan pota lubus yang masira lub. 8 Ipakisabi kung mayap kekayu king ipakit yu keya king kaluguran ye pa mu rin. 9 Iti ya ing sangkan nung inya gewa ke iting sulat: ban abalu ku nung tutuparan yu ing sablang tuturu ku kekayu. 10 Ing ninumang pepatawaran yu, pepatawaran ku nia naman. Ing ninumang pepatawaran ku, nung atin man, pepatawaran ku ne alang-alang kekayu, king arapan nang Cristo 11 ban e na katamu alinlang Satanas, uling e makalingad kekatamu ing buri nang malyari. 12 Inyang miras ku Troas ban ipanaral ing Mayap a Balita tungkul kang Cristo, ikit ku king ing Ginu ya ing miklat king dalan ban arapat ku ita. 13 Oneng e ku mipanatag a lub uling e ke disnan karin i Tito a kekatamung kapatad. Inya memun ku karing tau at tinaglus ku Macedonia. 14 Salamat king Dios uling parati na katamung yayabe king tagumpe nang Cristo uli na ning pangayabe tamu keya. At king kapamilatan tamu pepalaganap na ning Dios ing mabanglung bau, ing pangapakilala nang Cristo. 15 Mengari tamung mabanglung bau na ning insenso a durulukan nang Cristo para king Dios. At lalaganap iti karing mililigtas at karing papunta king kasiran. 16 Karing papunta king kasiran bau yang makamate; oneng karing mililigtas mabanglu yang bau a babie bie. Ninu ing malyaring ganap king anti kaniting dapat? 17 E ra ke kalupa ding aliwa; pangomersyu re ing amanu na ning Dios. Bilang tubud na ning Dios at talasuyu nang Cristo, mitmung katapatan ming panaral ing amanu na.
1 Isipan yu galang king pupurian mi na naman ing kekaming sarile? Kalupa ra ke wari ding aliwa a mangailangan pang rekomendasyun para kekayu o ibat kekayu? 2 Ikayu mismu ing kekaming rekomendasyun a makasulat karing pusu mi ban akilala ra at abasa ding sablang tau. 3 Ikayu ing malino nang sulat Cristo, ing sulat a peparala na king kapamilatan mi. Iti makasulat e king tinta nune king Espiritu ning Dios a mabie, at e karing metabas a batu nune karing pusu da ring tau. 4 Asasabi mi iti uli na ning pamagtiwala mi king Dios king kapamilatan nang Cristo. 5 Uling king kekeng sarili ala kaming sapat a kagiwan ban daptan iting obra; ing kekaming kagiwan ibat king Dios. 6 Ya ing maki kaburian ban maging talasuyu na kami ning bayung kasunduan, ing kasunduan a e mayayakit king misulat a kautusan, nune king Espiritu. Uling makamate ya ing misulat a kautusan, oneng ing Espiritu babie yang bie. 7 Nung king kapamilatan na ning Kautusan a makasulat karing tinabas a batu a magdalang kamatayan meyakit ya ing ligaya na ning Dios angga na king e re alawe ding Israelita ing lupa nang Moises, agyang lilipas ing aslag na niting ligaya, 8 e kasi lalung maygit ing ligayang darala na ning Espiritu? 9 Nung ing Kautusan a migdalang kaparusan makaligaya ya, lalu yang makaligaya ing kasuyuan a magdalang kaligtasan! 10 Uli na niti, asabi tamu king ing sadiang ligaya ala ne uling miyalilan ne king lalung maygit a ligaya. 11 Nung atin yang ligaya ing linipas na, lalu yang ating ligaya itang manatili king kapilan pa man. 12 Uli na ning kapanayan tamung iti, masikan tamu lub. 13 E na katamu kalupang Moises a migtalukbung lupa ban e ra akit ding Israelita ing paglako na nitang ligayang ita. 14 Tune lang meging masias a buntuk. Angga ngening kapanaunan manatili lang mitatakpan a isip balang babasan de ing matuang kasunduan. I Cristo ya ing milalako king talukbung a iti. 15 Angga man ngeni, atin yang takap ing pamisip da balang babasan de ing Kautusan nang Moises. 16 Oneng milalako ya ing takap potang marap ya ing tau king Ginu. 17 Ing “Ginung” mababanggit ya ing Espiritu, at nung nu ya atyu ing Espiritu ning Ginu, karin ating kalayaan. 18 At ngening milako ne ing takap karing lupa tamu, itamung sabla maging aslag na katamu ning ligaya na ning Ginu. At lalu tamung miwawangis king ligaya na king kapamilatan na ning Ginu, ing Ginu ya ing Espiritu.
1 Uli na ning lunus ning Dios, pinili na kami para king obrang iti, inya naman e ke mimina lub. 2 Pangilagan mi ing dapat a makarine a mararapat king makasalikut. E kami maglinlang at e mi babaluktut ing amanu na ning Dios. King mitmung katapatan, hayagan ming ipanaral ing katutuan at uli na niti, aduan mi arap ning Dios ing paniwalan da kami ding sablang tau. 3 At nung atin ya pang kalabugan ing Mayap a Balita a pisiag mi, iti maging malabug mu para karing makasalanan. 4 E la maniwala uling ding pamisip da binulag na la ning dios na niting yatu. Binulag na la ban e ra akit ing aslag na ning Mayap a Balita tungkul king ligaya nang Cristo a larawan na ning Dios. 5 Aliwa ing sarili mi, nune i Cristo Jesus ya ing panaral mi bilang kekatamung Ginu, at ikami bilang talasuyu yu king uli nang Jesus. 6 Uling ing Dios a sinabing “Busal ning karalumduman, sunlag ya ing sulu,” ya mu rin ing Dios a babie aslag king kekatamung pusu ban makilala ing ligaya na ning Dios a mihayag king lupa nang Cristo. 7 Oneng matbud kami, ikaming lulanan na niting pibandian a espiritual, anti ke waring kapsa ban mipakilala king ing matas a kayupayan e kekami nune king Dios. 8 Gigipitan da kami misusumangid, oneng e na ke man masasaul; e mi balu ing daptan mi, oneng e na ke man milalako kapanayan. 9 Guguluan da kami, oneng e ke milalako kakaluguran; miraragsa kami oneng e ra na ke man apapate. 10 Parati ming darala king katawan mi ing kamatayan nang Jesus ban king kekeng katawan mayakit munaman ing bie na. 11 Parati kaming mibibili king panganib na ning kamatayan alang-alang kang Jesus ban king katawan ming ating kamatayan mipakilala ya ing bie na. 12 Inya ing kamatayan ya ing magobra kekami, oneng ing bie ya ing magobra kekayu. 13 Sasabian na ning Kasulatan, “Uling maniwala ku, inya magsalita ku.” King makanyan munamang espiritu ning kasalpantayanan magsalita tamu munaman uling maniwala tamu. 14 Balu tamu king ing Dios a pepasubling mie king Ginung Jesus, ya naman ing pasubling mie kekatamung kayabe na at midala kekatamung sabla king arapan na. 15 Para king ikakayap yu iting sablang bage ban ngening dakal la ding tatanggap king grasya na ning Dios, lalu na la mang dakal ding pasalamat at paligaya keya. 16 King uli na niti, e kami mimina lub. Agyamang mimina ya ing katawan mi, parati ne mang mibabayu sikanan ing pilubluban mi. 17 Uling iting ditak at sagasaguling kasakitan a daralanan mi mamungang kaligayan a alang kapupusan at alang kalupa. 18 Inya makalawe kami karing bage a e mayayakit at e karing bage mayayakit. Uling e la manatili ding bage mayayakit, oneng ding bage a e mayayakit manatili la kapilan man.
1 Uling balu tamu king nung masira ne ing toldang tuknangan tamu keti king yatu, ing kekatamung katawan keti king yatu, atin tamung alang anggang tuknangan karin banua; metung yang tuknangan a e na gewa ning tau nune gewa ne ning Dios. 2 Sasaingsing tamu keti king yatu, at tutu ta yang pagnasan ing tuknangan karin banua 3 ban nung asulud ta na iti, e tamu mayakit lubas. 4 Kabang manuknangan tamu king toldang iti, magkakasakit tamu at sasaingsing; e tamu bisang maging lubas, nune babo na ning bie tamung ating kapupusan buri ta yang isulud ing bie alang angga. 5 Sasadia na katamu ning Dios para king bage iti at binie ne kekatamu ing Espiritu bilang katibayan king ibayu na katamu pin. 6 Inya manatili tamung masikan a lub. Balu tamu king kabang manuknangan tamu kaniting katawan, makarayu tamu king tuknangan na ning Ginu, 7 uling mabibie tamu king pamanalig king Dios, at e karing bage mayayakit. 8 Masikan tamu lub; buri ta neng lakuan ing katawan ban manuknangan kayabe na ning Ginu. 9 Maygit king sabla, ing kekatamung parasan ya ing maging kalugud-lugud tamu king Dios, maging king tuknangan keti o karin man. 10 Uling marap tamu ngan king piukuman nang Cristo ban tanggap king mayap o marawak a pangaintuliran na ning depat tamu inyang mabibie tamu keti king yatu. 11 Uli na ning balu mi ing kailangan yang pitakutan ing Ginu, pagkapilitan ming agkatan la ding tau ban mibalik keya. Balu na ning Dios ing mabilug ming pangatau at asahan ku king lubus yu kami namang kakilala. 12 E mi sasabian iti ban pagmaragul mi ing kekaming sarili, nune ban dinan da kayung katuliran pagmaragul yu kami, kanita apakibatan yu la ding taung alang pagmaragul nune mu ding akakit da ring mata ra at aliwa ing tune pangatau. 13 Nung isipan yung sira kami pamisip, iti milyari alang-alang king Dios, at nung matinu na kami man, iti para king ikakayap yu. 14 Uling ing lugud nang Cristo ya ing balamu mitutulak kekami, ngening abalu ming mete ya para karing sabla at uli na niti miyayabe la ding sabla king kamatayan na. 15 Mete ya para karing sabla ban ding mabibie ngeni e na la mabibie para king sarili ra, nune para mu kang Cristo a mete at mipasublian mie para karela. 16 Uli na niti, ing paglalawe mi ngeni kaninuman e makatalakad king paniukad na ning tau. King milabas a panaun, makanyan ing panlalawe mi kang Cristo. Oneng ngeni e na makanyan. 17 Inya ing ninumang makisanmetung kang Cristo metung yang bayung lelangan. Ala na ing sadia nang pangatau; mibayu neng lubus. 18 Ing Dios ya ing makirapat kaniting sabla. Gewa na kaming kakaluguran na king kapamilatan nang Cristo, at tilduan na kami ban gawan lang kakaluguran na ding tau. 19 Ing panaral mi ya iti: ing Dios atyu kang Cristo at tinuring neng kakaluguran na ing tau at kelinguan na na ing kasalanan na. At pigkatiwala na kekami ing ikalat mi ya ing balitang iti. 20 Uli na niti, atyu kami keti bilang pekakatawan nang Cristo; ing Dios ya na mismu ing mamaus kekayu king kapamilatan mi: alang-alang kang Cristo, makikasundu kayu king Dios. 21 E ya mikasala i Cristo, oneng alang-alang king kekatamung ikakayap, tinuring neng makasalanan ning Dios ban kayabe na maging banal tamu arap ning Dios king kapamilatan na.
1 Anti na ning kayabe kami king obra na ning Dios, ipakisabi ming mayap kekayu king e yu sa payalan kabaldugan ing grasya a tinggap yu keya. 2 Uling ing Dios sasabian na, “Pekiramdaman da ka king oras a karapatdapat kaku, sinaupan da ka king aldo ning kaligtasan.” Makiramdam kayu! Ngeni na ing oras a karapatdapat. Ngeni na ing aldo ning kaligtasan! 3 Pangilagan mi ing makarapat nanumang bage makatakid kenu man ban ala lang asabi king kekaming kasuyuan. 4 Nune king heganaganang bage pepakilala mi king talasuyu na kami ning Dios king kapamilatan na ning pamibabata mi king dakal a kasakitan, kalungkutan, at kalipitan. 5 Perusan da kami, sinukul, at pemugbug; megobra kami aldo at bengi, at sinala king pamanudtud at pamangan. 6 Pepakilala mi king talasuyu na kami ning Dios king kapamilatan na ning malinis a pamibiebie, kabiasnan, kapibabatan at ganaka; antimu rin king kapamilatan na ning Banal a Espiritu at ning tapat ming lugud, 7 king tapat a pamagsalita king katutuan, at king upaya na ning Dios. Ing katuliran ya ing kekaming armas a paglaban at paniagka. 8 Ngara na kaming parangalan at ngara na kaming panyiran; ngara na kaming insultuan, ngara na kaming pamurian. Inaus da kaming malaram agyamang maniabi kaming katutuan. 9 Tinuring da kaming e ra kakilala agyamang kakilala da kami; halus mangamate na, oneng masikan ke pang masikan. Agyamang perusan da kami, e kami mete; 10 agyamang maragul ing kalungkutan, parati keng masaya; lupa keng pakakalulu, oneng seupan mi lang misalapi ding dakal; balamu mo ala kaming nanumang pibandian, oneng atyu ngan kekami ing sabla. 11 Kakaluguran a tau Corinto, tapatan ing pamagsalita mi kekayu. Nung nanu ing atyu king lub mi ya ing sasabian mi. 12 E mi ya sasara ing pusu mi kekayu; ikayu ding misara karing pusu yu kekami. 13 Magsalita ku kekayu ngeni antimong tata yu; ibuklat yu la ding pusu yu kanaku, nung makananu keng biklat kekayu ing pusu ku. 14 E kayu makiabe karing e talasalpantaya. Malyari waring miyabe ing katuliran at ing dewakan? O kaya ing sala at ing dalumdum? 15 Malyari la waring mikasundu i Cristo at ing diablo? Makananu yang maki-ugnayan ing sasalpantaya king e sasalpantaya? 16 Makananu lang malyaring makapisanmetung ing Templo na ning Dios at ding idolo da ring paganu? Itamu ing templo na ning Dios a mabie! Ing Dios mismu ya ing sinabi, “Manuknangan ku at antabayanan ku la; aku ing maging Dios da, at ila ding maging memalen ku.” 17 Inya ing Ginu sinabi na, “Dumayu kayu karela, kawani kayu karela. E kayu tatagkil king nanumang marinat, at aku tanggapan da kayu. 18 Maging Ibpa yu ku, at maging anak da kayu, ngana ning Ginung Mayupayang tutu.”
1 Pakamalan a kakaluguran, anti na ning makanyan ing mipangaku kekatamu, kailangan tamung linisan ing kekatamung sarili king sablang babie dinat king kekatamung katawan at espiritu. Magkapilit tamung mika ganap a kabanalan at mibiebie a ating takut king Dios. 2 Dinan yu keng lugal karing pusu yu. Metung man kekayu ala kaming diptananan marok, pinyira o pirait. 3 Sasabian ku iti e ban atulan da kayu, uling sinabi ku na kekayu king kaluguran da kayu at kayabe da kayu king bie at kamatayan. 4 Lubus kung magtiwala kekayu; ipagmaragul da kayung parati! Maligaya ku agyamang dakal ing kasakitan at maglapo ya king tula ing pusu ku. 5 E kami mu rin mipaynawa inyang miras ke Macedonia. Pane kasakitan ing delanan mi; misusumangid ing kaguluan at dakal ing takut a atyu karing pusu mi 6 Oneng e na la paburen ning Dios ding malungkut; peligayan na ku king paniatang nang Tito. 7 Aliwa mu ing paniatang na ing minie tula kanaku nune ing mayap a depat yu keya. Belita na ing kasabikan yung manakit kanaku, ing kekayung kalungkutan at malasakit. Inya lalu kung matula ngeni. 8 Agyamang pepalungkut da kayu king kanakung sulat, e ku sisisian ing pamaniulat kung ita. Malyaring melungkut ku uling balu ku king migdala yang lungkut ing kanakung sulat, oneng pansamantala mu. 9 Ngeni masaya ku, e uling pepalungkut da kayu, nune uling ing kekayung kalungkutan meging kasangkapan king kekayung pamagbayung bie. Ing anti kaniting kalungkutan ibat king Dios, inya e kayu mipakarok uli mi. 10 Uling managkat kekayu ing kalungkutan a ibat king Dios ban sumisi kayu at magbayung bie, at alang kalungkutan kaniti. Oneng ing kalungkutan a babie na ning yatu mamungang kamatayan. 11 Lawan yu nung nanu ing bubunga na ning kalungkutan yung ibat king Dios: meging masikap kayu at magkapilit ban patutuan yu king ala kayung kasalanan karing bage deta. Kemuan yu ing sarili yu, midinan kayung takut, sabik kayu king paniatang ku, mika malasakit kayung parusan ya ing mikasala. King sablang paralan pepakit yu king ala kayung kasalanan karing bage deta. 12 E ku sinulat kekayu king uli na ning mikasala o uli na ning keraptanan king marawak, nune ban mibulalag arap ning Dios ing kekayung tune malasakit para kekami. 13 Inya tutu kung mesaya king depat yu. At lubus keng mesaya uli na ning tulang tinggap nang Tito; mipanatag ya lub manibat na inyang ikit na kayu ngan! 14 Pigmaragul da kayu keya at e na ku man mipakarine. Parati ming sasabian kekayu ing katutuan at makanyan nang ikit Tito king tutu pin ing pagmaragul mi tungkul kekayu. 15 At kabang agaganaka na ing kekayung kapamintuan, lalu na na kayu mang luluguran. E na akakalinguan ing pamananggap yu at pamangalang keya. 16 Matutula ku uling lubus da kayung apagkatiwalan!
1 Kapatad, buri kung ibalita kekayu ing arapat na ning grasya ning Dios karing iglesia na ning Macedonia. 2 Mesubuk la king kapamilatan da ring dakal a kasakitan a delanan da. At agyamang maragul ing kakaluluan da, masaya la pa mu rin at makabuklat la pusung sumaup. 3 Kusa lang lub minambag e mu king agyu ra nune maygit pa king agyu ra. Balu ku iti uling 4 pekisabi dang mayap kanaku king dinan lang oras sumaup karing kapatad king Judea. 5 Minigit pa king asahan mi! Binie ra ing karelang sarili mumuna king Ginu at kaybat kekami, agpang king kaburian na ning Dios. 6 Uli na niti, pekisabian mi ya i Tito, anti na ning ya ing menimuna kaniti, king saupan na kayu angga king agampanan yu iting pamaniapat yung mayap. 7 Pikabaluan kayu king pamanialpantaya, king pamagsalita, king kabiasnan, king kasipagan, at ing lugud yu para kekami. Sikapan yung manimuna kayu naman king pamaniapat mayap. 8 E ra kayu didikta; babalita ku mu kekayu ing daraptan dang kasaupan ding aliwa ban akilala ku ing katapatan na ning lugud yu. 9 Balu yu nung nu anti karagul ing lugud na kekatamu ning Ginu tamung Jesu-Cristo. Agyamang mabandi ya, meging pakakalulu ya alang-alang kekayu ban mibandi kayu king kapamilatan na ning kakaluluan na. 10 At iti ya ing payu ku kekayu tungkul kaniting bage: isundu yu sa ing pegumpisan yung obra king milabas a banua. Ikayu ing menimuna e mu king pamaniapat nune king pamagkusa. 11 Inya isundu yu iti! Papanatilian yu ing kekayung pamagkusa kanitang minuna angga king ayari yu; munie kayu ketang agyu yu. 12 Uling nung laus king lub yu ing pamamie, tanggapan na ning Dios ing kekayung kagiwan; e na panenayan ing munie kayu king e yu agyu. 13 Sasabian ku iti e uling buri ku lang e kabayatnan ding aliwa at kabayatnan na kayu man. 14 E na kayu man gipit ngening kasalukuyan, inya kailangan yu lang saupan ding atyu king pamangailangan. Nung ikayu naman ing miras king pamangailangan at ila e la gipit, ila naman ding sumaup kekayu. King anti kaniting paralan, makapisaup-saupan kayu. 15 Antimo ing sasabian na ning kasulatan, “Ing tinipun dakal e ya linabis, at ing tinipun ditak e ne man migkulangan.” 16 Pasalamat ku king Dios uling pagmalasakitan na kayung Tito, antimo ing pamagmalasakit ku kekayu! 17 Uling tinggap nang matulang Tito ing kekaming pamakisabing mayap. King kapagnasan nang makasaup ya kekayu, migprisinta ya king ya na ing munta ken. 18 Tutubud mi yang kayabe na ing kapatad a kakilala da ring sablang iglesia uli na ning pamanaral na king Mayap a Balita. 19 At aliwa mu yan! Pinili de ring iglesia ban maglakbe kayabe mi at saupan na kaming manibala king obrang iti. Ing anti kaniting kasuyuan babie parangal king Ginu at papakit na ing maragul ming kapagnasan sumaup. 20 Mimingat kami ban ala yang asabi ing ninuman king pamanibala kaniting maragul a ambagan. 21 Pagkapilitan ming arapat maayus iti, e mu king arap ning Ginu nune pati na king arap ding tau. 22 Inya tutubud mi yang kayabe ra ing metung pang kapatad a asubukan mi nang maralas at ikit mi na sipagan. Lalu yang masipag sumaup ngeni uli na ning maragul nang tiwala kekayu. 23 Tungkul naman kang Tito, ya ing kayabe ku at kasaup kung susuyu kekayu. At tungkul naman karing kapatad a kayabe na ila ding pekakatawan da ring iglesia at babie lang ligaya kang Cristo. 24 Inya ipakit yu, kapatad, ing tapat yung lugud karela ban abalu da ring iglesia king tutu pin ing pagmaragul mi tungkul kekayu.
1 E na kailangan ing sumulat ku pa kekayu tungkul king saup yu karing kapatad kang Cristo king iglesia karin Judea. 2 Balu ku king makasadia kayung sumaup at pagmaragul ku iti karing tau Macedonia. Sinabi ku karela king makasadia lang sumaup ding kapatad king Acaya keta pang milabas a banua. Dakal lang metagkil a kapanamdaman uli na ning kekayung malasakit. 3 Inya pepaunan ku na la ken deting kapatad ban mayakit king tutu ing pagmaragul ku tungkul kekayu at ban asadia yu na ing saup yu, antimo ing sinabi ku na. 4 Pota mipakarine kami at pati na ikayu, nung ating tau Macedonia a tuki kanaku at akit dang e kayu pala makasadia! 5 Inya pekisabian ku la ding kapatad king muna na la ken ban asadia ra ing saup a pengaku yu. King makanyan a paralan lunto king kusang lub ing pamamie yu at e king sapilitan. 6 Tandanan yu iti: ing tatanam ditak, mupul yang ditak, at ing tatanam namang dakal, mupul yang dakal. 7 Ing balang katau kailangan yang munie ketang inari na king lub na, laus a lub at e mapipilit, uling kaluguran ne ning Dios ing taung matulang babie. 8 Arapat na ning Dios ing dinan na kayung labis-labis, maygit king kekayung pamangailangan ban atin kayung sapat a agamit para king sarili yu, at itang labis naman agamit yu king pamaniapat mayap. 9 Antimo ing sasabian na ning kasulatan, “Meging maganaka ya karing pakakalulu; ing ganaka na manatili kapilan man.” 10 Ing Dios a babie karing bining itanam ning tatanam at king tinape a apangan na, ya naman ing munie bini kekayu at paragulan ne iti ban mamungang dakal ing kekayung mayap a pilubluban. 11 Parakalan na kayu pibandian ban lalu kayung makasaup karing dakal. Makanyan lang dakal ding pasalamat king Dios uli na ning kasaupan a idala mi karela. 12 Ing kasaupan yung iti karing kapatad e na mu pakibat king karelang pamangailangan nune maging sangkan king alang kapupusan a pamipasalamat da king Dios. 13 Ing mesubuk yung pamaniaup patutuan na karela king tapat yeng pamintuan ing Mayap a Balita nang Cristo. Uli na niti, purian de ing Dios at pasalamatan de uli na ning pamamie yung ambag king mitmung ganaka. 14 Inya king mitmung lugud ipanalangin da kayu deting tau, uli na ning maragul a grasyang binie na kekayu ning Dios. 15 Salamat king Dios king uli na ning binie nang alang kapara!
1 Aku, i Pablo ing sasabian dang mapagpakumbaba ding mapilan pota mung kayarap da kayu, oneng matapang neng ala na ku king arap yu, ipakisabi kung mayap kekayu alang-alang king kapakumbaban at ganaka nang Cristo; 2 e yu ku sana pipilitan magsalitang mataram potang datangan da kayu, antimo ing daptan ku karing sasabing mabibie kami agpang king lakad na ning yatu. 3 Wa, tutu ing mabibie kami keti king yatu, oneng e ke makilaban ketang paralan na ning yatu. 4 Darala da ring kekaming sandata ing upaya na ning Dios a makapanyira karing kuta at e na la sandata ning yatu. Sisiran mi ing maling pamagmatulid, 5 at ing sablang pamagmaragul laban king Dios; bibihagan mi ing sablang kaisipan ban mamintu kang Cristo. 6 At potang ganap na ing kekayung pamamintu, kanita parusan mi ing sablang keyalan kapamintuan. 7 Ding bage makalual ila mu ding lalawan yu. Nung tiwala ya ing ninuman king ya para kang Cristo ya, ganakan na king ikami man para kang Cristo kami. 8 Nung ipagmaragul ku man ing kekaming kayupayan, ing kayupayan a binie na ning Dios para king ikatibe na at e para king ikasira na ning kasalpantayanan; iti e ku pikarine. 9 E yu sa isipan king pamatakutan da kayu mu king sulat kung iti. 10 Ngara ding mapilan, “King sulat ya matapang at king piarapan duag ya at ala lang ulaga ding sasabian na!” 11 Kailangan dang abalu ding taung magsalitang makanyan king ing sasabian mi king sulat neng atyu ke king marayung lugal, ya naman ing daraptan mi neng kayarap da kayu. 12 E mi pakipate o pakilupa man ing kekaming sarili karing mitatas karing sarili dang bangku. Mangmang la! Ila mismu mipapanyukad la at mipaparehu king karelang sarili. 13 Oneng e ke lalagpus king sukad a binie na kekami ning Dios; manatili kami mung angga king obrang telaga na ning Dios para kekami at kaniti makayabe ing obra mi libutad yu. 14 E ke linagpus king sukad mi uling sakup na kayu niting angganan inyang mumuna keng minta ken a magdala king Mayap a Balita tungkul kang Cristo. 15 E milalu ing pamamuri mi king kekaming sarili uling e mi pagmaragul ing pipagalan da ring aliwa. Asahan mi king tumibe ing kekayung kasalpantayanan at uli na niti sumulung ing kekaming obra kekayu, oneng e lagpus king angganan na ning sukad a telaga na ning Dios. 16 Kaybat, malyari mi neng ipanaral ing Mayap a Balita karing aliwang bansa a makalaut kekayu, at e mi ipagmaragul ing obrang arapat da na ding aliwa. 17 Antimo ing sasabian na ning kasulatan, “Nung bisa yang magmaragul ing ninuman, ing depat na ning Dios ya ing kailangan nang ipagmaragul.” 18 Uling ing parangalan na ning Dios ya itang karapatdapat keya at aliwa itang pupuri king sarili na.
1 Apibata yu ku sana king ditak kung kamangmangan. Pibatan yu ku sana! 2 Daramdaman ku king kanakung sarili ing pangalalu a kalupa na ning pangalalu na ning Dios kekayu, uling mengari kayung dalagang birhen a pekitanguanan ku king metung a lalaki, i Cristo. 3 Oneng mikakunu ku; pota malasun ing kekayung pamisip at mirayu kayu king tapat at malinis a pamanalig kang Cristo, antimo nung makananu neng alinlang ning ubingan i Eva. 4 Uling matula yeng paburen ing ninumang daratang at manaral king metung a Jesus a makayaliwa ketang penaral mi kekayu, at tatanggapan ye ing espiritu at ing aral a makayaliwa ketang tinggap yu kekami! 5 Isipan ku king e ku mitauli king makananu pa mang bage kareting kekayung mangagaling a “apostol.” 6 Mapalyaring e ku magaling magsalita, oneng e na ku man kulang king kabiasnan. King miyayaliwang oportunidad at paralan, pepakilala mi iti kekayu. 7 E ra kayu inaduananan bayad king Mayap a Balita ning Dios a penaral ku kekayu. Migpakumbaba ku ba kayung mitas. Asabi yu wari king kasalanan iting depat ko? 8 Ding aliwang iglesia ila ding minie saup king kanakung pamangailangan, inyang sinuyu ku kekayu. Anti ku la waring penakawanan ba ra kayu mung asaupan. 9 At inyang kekulangan kung gastusan, e ku meging pabayat kenu man kekayu uling pigdala da kung saup ding kapatad a menibat karin Macedonia. Antimo king milabas at angga na king daratang a panaun e ku daptan ing maging pabayat ku kekayu! 10 King uli ning katutuan nang Cristo a atyu kanaku, e ku tuknang munie kapurian kaniti nukarin mang lugal ning Acaya. 11 Obat daraptan ku iti? Uli waring e ra kayu kaluguran? Balu na ning Dios king tune da kayung kaluguran! 12 Oneng isundu kung daptan ing daraptan ku ngeni ban e la mirinan matulid ding magkunwaring apostol king ing karelang daraptan kalupa na ning kekaming daraptan. 13 E la tune apostol, nune maglinlang la mu at magkunwaring apostol nang Cristo. 14 E yu kailangan pagmulalan iti! Uling i Satanas man magkunwari yang anghel na ning sala! 15 Inya e kailangan pagmulalan, nung ding talasuyu nang Satanas magkunwari lang talasuyu na ning katuliran. Ing maging kararasan da ya pin ing katumbas na ning depat da. 16 Iyulit ku: e na sa isipan ning ninuman king mangmang ku. Nung makanyan ing isipan yu, tanggapan ku na ba na ku mang makapagmaragul antimong metung a mangmang. 17 Ing sasabian kung pamagmaragul a iti e ibat king Ginu nune pamagmaragul na ning metung a mangmang. 18 Anti na ning dakal la ding pupuri tungkul king bage makayatu, aku man purian ke ing sarili ku. 19 Pibata yu la ding mangmang, uli na ning biasa kayu! 20 Pibata yung ma-ipus, masakmal a pamisip, masamantala, pagmayabangnan, at matampaling. 21 Agyamang makarine, tatanggapan ku king e ku malyaring daptan yan! Nung atin mang makapagmaragul, aku man makapagmaragul ku. Magsalita kung anting metung a mangmang. 22 Hebreo la? Aku man. Israelita la? Aku man. Lahi na lang Abraham? Aku man. 23 Talasuyu na lang Cristo? Anti ku waring mangmang king pamagsalita ku, oneng mas mayap kung talasuyu nang Cristo kesa karela! Maygit ing kanakung kapagalan; maralas mesukul; miparusan e mu nanu at maralas mibili king bingit ning kamatayan. 24 Mekatalimang besis kung tinanggap tia titlung pulu’t siam a barug-latiku karing Judio, 25 mekatatlung besis kung mepalupalu, at misan mebasibas batu. Mekatatlung besis ya mitiab ing barkung sasaken ku; misan, kabukas at patingapun kung gato-gato king dagat. 26 King maralas kung pamaglakbe, mibili ku king miyayaliwang panganib: karing albug, karing tulisan, karing kalupang Judio, at karing paganu; king panganib karing siudad, king disyerto, king dagat, at karing magkunwaring kapatad. 27 Delanan ku ing dakal a kapagalan at kasakitan, ing maralas a kapuyatan, danup at kau. Tikman ku munaman ing alang apangan, ing dimla, at alang salilungan. 28 Subali kareting kasakitan, maragul ing pamigaganaka ku aldo-aldo karing iglesia. 29 Nung ating mimina, karame na ku, at nung ating mananabu king pamikasala, iti labis kung panamdaman. 30 Nung magmaragul ku man, ing pagmaragul ku ya ing kanakung keinan. 31 E ku maglaram. Iti balu na ning Dios at Ibpa na ning Ginung Jesus. Purian ya ing lagyu na angga king kapilan pa man! 32 Inyang atyu ku Damasco, pepabante ne ning gobernador a sakup nang Aring Aretas, ing pasbul ning siudad ba na kung parakap; 33 oneng binili da ku king tiklis a pepatagusgus da king pader at mekatakas ku.
1 Kailangan kung magmaragul agyamang ala kung akua kaniti. Ing sabian ku naman ngeni ila ding vision at ding kapahayagan na kanaku ning Ginu. 2 Atin kung balung Cristianu a midala king katlung banua, labi nang apat a banua ing milabas. (E ku siguradu nung ita vision mu o tune mepalyari; ing Dios ya ing bukud makibalu.) 3 Iyulit ku: ing Dios ya ing bukud makibalu at e ku siguradu nung iti vision o tune mepalyari. Ing balu ku, midala ya king Paraiso. 4 Karin, dimdam na la ding bage a e na abut ilarawan ning amanu at e na kailangan sambitlan man ning ninuman. 5 Ipagmaragul ke ing taung ita, oneng e ku ipagmaragul ing kanakung sarili. Ding ipagmaragul ku ila ding kanakung keinan. 6 At nung magparangalan ku man, e ku lumual mangmang, uling tutu iting sasabian ku. Oneng pipigilan ku ing sarili ku uling e ku buri ing maygit ya isipan ing ninuman tungkul kanaku kesa king akakit na, at daramdaman kanaku. 7 Ban e ku la pagmaragul ding makapagmulalang kapahayagan na ning Dios kanaku, mirinan kung masakit a kapansanan king katawan; migsilbi ya iting tubud nang Satanas kanaku ban e ku maging palalu. 8 Mekatatlung besis ku penalangin king Ginu king ilako ne sana iti, 9 oneng iti ya ing pakibat na, “Managyu ing grasya ku para keka; lalung mayakit ing upaya ku neng maina ka.” Inya tutu kung pagmaragul ing kanakung keinan, ba na kung pasiknangan ning upaya nang Cristo. 10 Inya king uli nang Cristo, e baling maina ku, maiinsultu, mipasakitan, malulupig, at magugulu. Uling nung kapilan ku maina, kanita na ku man masikan. 11 Balamu mu mangmang kung maniabi; oneng mepilit ku king uli yu. Ikayu sana ing kailangan muri kanaku. Agyamang ala kung kabaldugan, e na ku man mitauli karing mangagaling a “apostol” a ren. 12 King mitmung kapibabatan pepatutuan ku kekayu king aku tune kung apostol king kapamilatan da ring milagru, at ding miyayaliwang makapagmulalang bage a depat na ning Dios. 13 Nanu wari ing ala kekayu a atyu karing aliwang iglesia? Ala, subali mu king bage a e ku meniawad nanumang bage kekayu. Ipanupaya yu sa nung iti metung a pamagkulang! 14 Iti ya ngeni ing katlu kung pamunta ken, oneng e ra kayu pabayatnan. Ikayu ing kailangan ku at aliwa ing pibandian yu. Ding pengari ilang kailangan tumipun para karing anak, at aliwa ding anak ding tumipun para karing pengari. 15 Ikatula kung gastusan ing sablang kayatinan ku, at ibie pati na bie ku para king ikakayap yu. Ditak mung lugud wari ing isukli yu king maragul kung lugud kekayu? 16 Ipalage tamung e ku meging pabayat kaninuman kekayu, oneng ating sasabi king biasa ku mung magparalan at pipiraitnan da kayu mu. 17 Semantalanan ku wari ing ganaka yu king kapamilatan da ring tinubud ku ken? 18 Pekisabian ke i Tito ban munta ken, at pepatuki ke ing metung a kapatad. Semantalanan na kayu waring Tito? E wari mibiebie kami king metung mung espiritu, at king metung mung parasan? 19 Isipan yu galang king pagdipensa mi ing kekaming sarile? Ali! Magsalita kami arapan na ning Dios ketang kaburian nang Cristo. Kaluguran kung kapatad, ing sabla daraptan mi para king ikatibe na ning kasalpantayanan yu. 20 Mikakunu ku pota king pamamunta ku ken, atin kung akit a e ku buri kekayu, at ikayu naman atin kayung akit a e yu aburi kanaku. Pota ing akit ku ken ya ing pamipatepate, pamangalalu, pamipagkamua, kaimutan, pamanyirang puri, indredus, pamagmaragul, at kaguluan. 21 Mikakunu ku, pota king pasibayu kung pamamunta ken, pakarine na ku ning Dios king arapan yu. Uling siguradu kung kiakan ing depat dang pamikasala ding dakal king milabas a panaun; oneng e na la man sinisi at ginulut king dapat ning pamikasala—pamakipangalugud at ing marawak nang pamitan ning laman.
1 Iti ya ing katlung pamagbisita ku ken. Antimo ing sasabian na ning kasulatan, “Ing nanumang sumbung kailangan king patutuan da ring adua o atlung testigu.” 2 Ngening makawale ku at marayu kekayu, iyulit ku karing mikasala at karing aliwa pa ing sinabi ku king kaduang pamagbisita ku ken: e na ku mamatawad. 3 Daptan ku iti ban patutuan kekayu king i Cristo ya ing magsalita king kapamilatan ku para kekayu. E ya maina king pamakiutus na kekayu nune mayupaya ya. 4 Agyamang maina ya inyang pinaku re king krus, mabibie yang pasibayu ngeni king uli na ning upaya na ning Dios. Kayabe na maina kami munaman, oneng mabibie ku ngeni uli na ning upaya na ning Dios ban sumuyu kekayu. 5 Surian yung masalese ing sarili yu nung mabibie kayu agpang king kasalpantayanan; subukan yu ing kekayung sarili. E yu wari daramdaman king sarili yu king i Cristo Jesus atyu kekayu? Subali mu nung e kayu migtagumpe. 6 Paniwalan ku king e kami mebigu. 7 Ipanalangin ku king Dios king e kayu sana darapat marawak, e ban mayakit mu ing migtagumpe kami nune ban makarapat kayung mayap agyang lunto kaming e migtagumpe. 8 Uling ala kaming arapat laban king katutuan. Para king katutuan ing bukud mung daraptan mi. 9 Matula kami agyamang maina kami nung masikan na kayu man. Inya, ipanalangin mi naman ing maging ganap kayu ngan sa. 10 Susulat ku la deting bage kabang ala ku pa ken ban king pamamunta ku ken e na kailangan ing pakit kung bigsikan king pamangamit ku king upayang binie na ning Ginu kanaku. Miyabie iting upaya kanaku para king ikakayap yu, e king ikakarok yu. 11 Angga na keni, kapatad ku, ing pamaniulat ku at mamun na ku. Pagkapilitan yu sanang maging ganap; tukian yu ing payu ku; misasanmetung kayu at mangabiayan payapa. Ing Dios na ning lugud at kapayapan mantabe ya kekayu. 12 Mipapanatu kayu anting mikakapatad kang Cristo. Kukomustan da kayu ding kapatad tamu king iglesia. 13 Mananu na sanang ing grasya na ning Ginung Jesu-Cristo, ing lugud na ning Dios, at ing pamakiabe na ning Banal a Espiritu manatili kekayung sabla.
1 Ibat ya iting sulat kang Pablo a e na inaus maging apostol ning ninumang tau o king kapamilatan na ning ninuman, nune inaus ne at tilduan Jesu-Cristo at ning Dios Ibpa a pepasubling mebie kang Jesus. 2 Antimu rin, manibatan ya karing sablang kapatad a kayabe ku keni. Aku at ila iparala mi ya karing iglesia ken king Galacia kayabe na ning kekaming komusta. 3 Manatili sana kekayu ing grasya at kapayapan na ning Dios a Ibpa tamu at ning Ginu tamung Jesu-Cristo. 4 Ban iligtas na katamu king e mayap a mag-ari king kasalukuyan a panaun, inain nang Cristo ing sarili na alang-alang karing kekatamung kasalanan bilang kapamintuan king kaburian na ning kekatamung Dios at Ibpa. 5 King Dios ing kapurian angga king kapilan pa man! Amen. 6 Tutu kung pagtakan ing mabilis yung pamainggulut king minaus kekayu king kapamilatan na ning grasya nang Cristo, at birian yung tinuki king aral a makayaliwa sasabian. 7 King kamatutuanan, alang aliwang Mayap a Balita, oneng ginamit ke ing amanung “makayaliwa” uli na ning ating mapilan a taung gugulu kekayu at buri deng alilan ing Mayap a Balita a pisiag nang Cristo. 8 Ipaintulut yung sabian kung tapatan kekayu king nung ipanaral ne ning ninuman ing Mayap a Balita a makayaliwa sasabian kesa king Mayap a Balita a penaral mi kekayu, agyang ikami pa yan o kaya metung yang anghel a ibat banua, kailangan yang miparusan king impierno! 9 Sinabi mi nang minuna kekayu iti at sasabian kung pasibayu ngeni: nung ipanaral ne ning ninuman kekayu ing metung a aral a makayaliwa king Mayap a Balita a dimdam yu na, miparusan ya sa king impierno! 10 King pamagsalita kung makanyan, ing kapurian da kaya ding tau ya ing kanakung pagnasan? Ali! Ala kung aliwang pagnasan nune mu ing kapurian na ning Dios! Ing aku mibantug ku karing tau, ya kaya ing pakikuanan ko? Nung yan ya pa ing pakikuanan ku, e na ku kailangan maging talasuyu nang Cristo! 11 Buri kung abalu yu, kapatad ku, king e ya ibat king tau ing Mayap a Balita a penaral ku. 12 E ke tinggap king kaninu mang tau o tiru ning ninuman kanaku, nune i Jesu-Cristo mismu ya ing mipasiag kaniti kanaku. 13 Abalitan yu na nung makananu ku pamibiebie kanitang miembru ku king relihiun da ring Judio, at nung makananu keng giluan alang lunus ing iglesia na ning Dios, at nung makananu kung depat ing sablang agyu ku ba keng asira. 14 Makauna kung e palak karing Judio a kasing idad ku king pamanupad king Judaismo. Maygit e palak ing katapatan ku karing kaugalian da ring kekaming makatua. 15 Oneng ing Dios, king mal nang grasya, pinili na na ku kanita pang atyu ku king atian nang ima ku, at inaus na kung sumuyu keya. At inyang birian na neng 16 pakilala kanaku ing Anak na ban ipanaral ku karing paganu ing Mayap a Balita tungkul keya, e ku linapit meniawad payu kaninu man 17 ni e ku minta Jerusalem para makikit karetang minunang meging apostol kanaku. Nune, minta kung agad-agad karin Arabia, at kaybat migbalik ku karin Damasco. 18 Kaybat da ring atlung banua kanita ku pa mu minta karin Jerusalem ban makikit kang Pedro. Agyang menatili kung kayabe na kilub ding labing limang aldo, 19 ala kung ikit karing aliwang apostol nune mu i Santiago, ing kapatad na ning Ginu. 20 Katutuan iting susulat ku. E ku maglaram, ing Dios balu na! 21 Kaybat minta ku karing miyayaliwang lugal karin Siria at Cilicia. 22 King panaun a ita e ra ku pa balu lupa ding miembru da ring iglesia nang Cristo karin Judea. 23 Ing bukud mung balu da kanaku ya ing dimdam da karing aliwa, king aku, ing mengulu karela kanitang misan, ngeni ipanaral ke ing kasalpantayanan a pigkapilitan kung siran king milabas a panaun. 24 Inya maragul ing pasalamat da king Dios alang-alang kanaku.
1 Kalabas da pa mu ding labing apat a banua kanita ku migbalik pasibayu Jerusalem. Kayabe ke i Bernabe; tiki kia naman i Tito. 2 Minta ku karin uling pepabalu na ning Ginu kanaku ing kailangan kung munta. King pribadung kapulungan da ring pamuntuk, pepalino ku karela nung makananu kung ipanaral karing paganu ing Mayap a Balita. Depat ku iti uling pigaganakan ku king ing kasalukuyan kung daraptan o ing depat ku na e ra kilalanan. 3 E re pinilit masirkunsisyun ing kayabe kung i Tito, agyamang metung yang Griego. E re pinilit 4 agyamang ding mapilan a magkukunwaring kapatad at mekiabe king grupu ra buri deng masirkunsisyun. Ila deti ring taung migkunwaring kayabe king kasalpantayanan ba rang pakibaluan nung nanu ing kalayaan a tinggap tamu king pangayabe tamu kang Cristo Jesus. Buri da keng gawang ipus, 5 oneng agyang ditak mu e mi dininan dalan ing buri da ba ming papanatilian malinis ing katutuan na ning Mayap a Balita para kekayu. 6 Oneng detang kikilalanan dang pamuntuk, para kanaku, nung ninuman ila, e maulaga kanaku, uling e ya mamatul ing Dios king itsura na ning tau; ala na lang digdag pang bayu king sinabi ku. 7 Nune, kilala da pa king ing Dios ya ing tinuldu kanaku king pangapanaral na ning Mayap a Balita karing paganu antimo nung makananu neng tilduan manaral karing Judio i Pedro. 8 Uling ing upaya na ning Dios pepalyarian na kung maging apostol para karing paganu antimo nung makananu yang megawang apostol i Pedro para karing Judio. 9 Inya i Santiago, i Pedro, at i Juan a kikilalanan dang peka pamuntuk, kilala da king ing Dios ya ing minie kanaku kaniting makapasubaling misyun; uli na niti, gelamanuan da kami ikeng aduang Bernabe, antimong tanda na ning kaparehu da keng talapagobra. Pikasunduan mi ngan king magobra ke karing paganu, at ila naman karing Judio. 10 Ing bukud mung inawad da ya pin ing e mi la kakalinguan ding pakakalulu, at iti ya naman ing pigkapilitan kung daptan. 11 Inyang dinatang ya i Pedro Antiokia, selangsangan ke king durungutan da ring tau, uling tutung masala king magkamali ya. 12 Bayu la miras karin ding mapilan a taung tinubud nang Santiago, ugali nang Pedro ing makiabe mamangan karing kapatad a paganu. Oneng pangaratang da reting tau, mengilag ya at e na bisang mangan kayabe ding paganu uling pitatakutan na la detang makapanig king pangasirkunsisyun da ring paganu. 13 Mekiapus la ding aliwang kapatad a Judio kang Pedro; mekituki ya (la) pati na i Bernabe king karelang pamagkunwari. 14 Inyang ikit ku king ing dalan a tutuntunan da makalisia ya king katutuan a tuturu na ning Mayap a Balita sinabi ku kang Pedro king arap da, “Ika metung kang Judio, oneng ing panugali mu e panugaling Judio, nune panugaling paganu. Inya nanu ing matulid mu para pilitan mu lang manugaling anting Judio ding paganu?” 15 Wa, tutu pin ing mibait kaming Judio at e anting paganung makasalanan. 16 Makanyan man balu mi king ing metung a tau kikilalanan neng matulid ning Dios king kapamilatan na mu ning kasalpantayanan kang Jesu-Cristo, at e king kapamilatan na ning pamanupad king aduan na ning Kautusan. Ikami man meniwala kami kang Cristo Jesus ban kilalanan na kaming taung matulid king Dios king kapamilatan na ning kasalpantayanan mi kang Cristo, at e king kapamilatan na ning pamanupad mi king aduan na ning Kautusan. Uling alang taung malyaring matanggap king Dios king kapamilatan na ning pamanupad king aduan na ning Kautusan. 17 Nung king pamagkapilit ming kilalanan na keng matulid ning Dios king kapamilatan na ning pangayabe mi kang Cristo, mayakit kaming makasalanan kalupa da ring paganu. Iti kaya mangabaldugan king i Cristo ya ing tinaid kekami king pamikasala? Imposibling malyari ita! 18 Nung pagumpisan kung italakad pasibayu itang lesak ku na, mayakit king lalabagan ke ing Kautusan. 19 Nung ing Kautusan ya mu rin ing pisasabian, aku mete na ku king Kautusan, ing Kautusan mismu ya ing mekamate kanaku ban ngeni malyari kung mie para king Dios. Mipaku ku king krus kayabe nang Cristo, 20 at nung mabibie ku ngeni aliwa na aku ing mabibie nune i Cristo ya ing mabibie kanaku. At kabang atyu ku keting yatu mabibie ku king kapamilatan na ning kasalpantayanan ku king Anak ning Dios a linugud kanaku, at miyain king sarili na alang-alang kanaku. 21 E ku malyaring payalan kabaldugan ing grasyang binie na ning Dios kanaku. Uling nung makagyu ne ing Kautusan ban kilalanan na katamung matulid ning Dios, mangabaldugan king alang ulaga ing kamatayan nang Cristo!
1 Mengasira na kayu wari buntuk, ikayung tau Galacia? Ninu ing mekagayuma kekayu? Mipamalino masala king daramdaman yu ing pangamate nang Jesu-Cristo king krus! 2 Metung mung bage ing ikutang ku kekayu ngeni: tinggap ye ing Espiritu ning Dios uli na ning pamanupad yu king Kautusan o uli na ning pamaniwala yu king mipanaral kekayu? 3 Tutu na kayu waring mengasira buntuk? Megumpisa kayu king kapamilatan na ning Banal a Espiritu, ngeni buri yung pupusan king kapamilatan na ning sarili yung kayupayan? 4 Tutu na la waring alang ulaga kekayu ing sibukan yo? Ali naman siguru! 5 Obat babie ne kekayu ning Dios ing Espiritu? Obat darapat yang makapagmulalang bage libutad yu? Uli waring daraptan yu ing aduan na ning Kautusan o uling maniwala kayu king Mayap a Balita a mipanaral kekayu? 6 Kalupa na mu nitang sasabian na ning kasulatan tungkul kang Abraham: “Meniwala ya king Dios at uli na ning kasalpantayanan na kilala neng taung matulid ning Dios.” 7 Uli na niti, kailangan yung kilalanan king ding taung ating kasalpantayanan ila ding tune nang lahing Abraham. 8 Kanita pa pepakit na na ning kasulatan king ding paganu kilalanan na lang taung matulid ning Dios king kapamilatan na ning kasalpantayanan. Inya ing kasulatan penaral na nang makapauna ing Mayap a Balita kang Abraham inyang nganang sinabi, “King kapamilatan mu bendisyunan na la ning Dios ding sablang tau keti king yatu.” 9 Meniwala ya i Abraham at mibendisyunan ya; inya mibendisyunan la namang kalupa na ding sablang maniwala. 10 Ding sablang magtiwala king pamamintu king Kautusan mabibie la lalam na ning metung a sumpa. Uling sasabian na ning kasulatan, “Makasumpa ya ninumang e mamintu king sablang makasulat king libru na ning Kautusan!” 11 Ngeni, tutung masala king alang taung mipatawaran a kasalanan king Dios king kapamilatan na ning Kautusan; uling ing kasulatan sasabian na: “Mibiebie ya king kasalpantayanan ing taung mipatawaran a kasalanan king Dios.” 12 Oneng e ya makatalakad ing Kautusan king kasalpantayanan. Nune, agpang king sasabian na ning kasulatan, “Ing taung darapat king sablang aduan na ning Kautusan mibiebie ya agpang king Kautusan.” 13 Oneng linigtas na katamung Cristo king sumpang darala na ning Kautusan inyang anti yang misumpa alang-alang kekatamu; uling sasabian na ning kasulatan: “Makasumpa ya ing ninumang ibitin da king dutung.” 14 Depatan nang Cristo iti ban ing bendisyun a pengaku na ning Dios kang Abraham miyabie karing paganu king kapamilatan nang Cristo Jesus. Kanita itamu, king kapamilatan na ning kasalpantayanan, malyari ta yang tanggapan ing Espiritung pengaku na ning Dios. 15 Kapatad, gumamit kung metung a karaniwan a alimbawa: potang pikasunduan da ring adua katau ing metung a bage, kabud mepirma ne ing kasunduan da, e ne malyaring e kilalanan ning ninuman; e nia naman malyaring dagdagan iti o bawasan. 16 Ngeni, mengaku ya ing Dios kang Abraham at king lahi na. E na sasabian ning kasulatan, “at karing kekang lahi,” ngana wari, karing dakal a tau. Ing sasabian na, “at king kekang lahi,” ngana wari, king katau mu a i Cristo. 17 Anti keni ing buri kung sabian. Ginawa yang metung a kasunduan ing Dios at pengaku na ing tuparan ne. Ing Kautusan a miyabie kalabas da ring apat a ralan at atlung pulung banua kaybat nang milyari nita, e ne malyaring siran ing kasunduan at payalan ulaga ing pangaku na ning Dios. 18 Nung makatalakad king Kautusan ing babie na ning Dios, e na makatalakad king pangaku na. Oneng itang binie na ning Dios kang Abraham miyabie keya uli na ning pangaku na ning Dios keya. 19 Nung makanyan, nanu ya parasan ing Kautusan? Miragdag ya bandang tauli ban mipakilala mu nung nanu ing pamaglabag, at miyabie ya samantalang e ya pa lalto itang lahi nang Abraham a nung kenu ya mangaintulid ing pangaku. Miyabie ya ing Kautusan ibat king gamat da ring anghel kayabe na ning saup ning metung a taung memilatan. 20 E ya mangailangan talapamilatan ing bukud mung metung, at metung ya mu ing Dios. 21 Ing buri na waring sabian niti king ing Kautusan laban ya king pengaku na ning Dios? Ali; buri namung sabian king nung makaibie yang bie ing Kautusan, malyari na lang pawalan kasalanan ning Dios king pamanupad da king Kautusan. 22 Oneng ala yang pasubalian ing kasulatan ngening sasabian na king ing kasalanan ya ing magobra king mabilug a yatu. Inya king kapamilatan na ning pamanialpantaya kang Jesu-Cristo malyari lang tanggap ding sasalpantaya king pengaku na ning Dios. 23 Bayu dinatang ing panaun na ning pamanialpantaya, ing Kautusan ya ing magobra; bihag na katamu ning upaya na ning Kautusan anggang e mihayag ing kasalpantayanan. 24 Ing Kautusan ya ing peka talaingat tamu anggang e dinatang i Cristo, at anggang e na katamu pepawalang kasalanan ning Dios king kapamilatan na ning kasalpantayanan. 25 Ngening mirasnan ta na king panaun na ning pamanialpantaya, aliwa na ing Kautusan ing talaingat tamu. 26 King kapamilatan na ning kasalpantayanan karin kayu meging anak na ning Dios king pangayabe yu kang Cristo Jesus. 27 King pangabinyag yu miyabe kayu kang Cristo. Mipiblasan kayu king bie na mismung Cristo. 28 Inya ala nang pamiyaliwa karing Judio at karing paganu, karing ipus at karing malaya, karing lalaki at karing babai. Uling ikayu ngan sabla metung kayu mu king pangayabe yu kang Cristo Jesus. 29 Nung makayabe kayu kang Cristo, ikayu ding lahi nang Abraham, ikayu ding tanggap king pengaku na ning Dios.
1 Isundu ku ing buri kung sabian: kabang anak ya pa ing talapagmana ala yang pangayaliwa king metung a ipus agyamang ya ing makibandi king sabla. 2 Kabang anak ya pa, ating taung mimingat keya at manibala king pibandian na angga king panaun a tilduan nang tata na. 3 Makanyan munaman, inyang anak ta pa mung malati, anti tamung ipus a atyu king lalam dang upaya ding tuntunan keti king yatu. 4 Oneng inyang miras na ing mituldung panaun, tinubud ne ning Dios ing Anak na. Mibait ya king metung a babai, at mibiebie ya lalam nang upaya ning Kautusan da ring Judio, 5 ba na lang atbusan detang atyu king sakup na ning Kautusan ban malyari tamung maging anak na ning Dios. 6 Anting katunayan king ikayu pin anak na kayu, tinubud ne ning Dios ing Espiritu na ning Anak na karing pusu tamu, ing Espiritung mamaus masikan, “Tatang, kanakung Tatang.” 7 Uli na niti, anak na kayu ning Dios; e na kayu ipus! At nung gewa na kayung anak na ning Dios, ibie na kekayu ing sablang mangaintulid kekong anak na. 8 Kanitang e ye balu ing Dios me-ipus kayu karing bage a e naman dios. 9 Oneng ngening akikilala yu ne ing Dios o ngening akikilala na kayu ning Dios, makananu kayu ngening bisang magbalik karing tuntunan a alang ulaga at alang sikanan? Obat bisa kayung pa-ipus karela? 10 Atin kayu pang pangilinan a aldo, bulan, panaun at banua! 11 Pigaganakan ku ing magkang masayang ing sablang pipagalan ku para kekayu. 12 Pakisabi kung mayap kekayu, kapatad, ing tularan yu ku uling aku man mekitulad ku kekayu. Ala kayung depat a marawak kanaku. 13 Atatandanan yu pa nung inya ikua kung mekapanaral kekayu kanitang minuna? Uli na mu ning mirasnan kung sakit ken king Galacia. 14 Agyamang ing kapanamdaman ku minie maragul a kapagsubukan kekayu, e yu ku ininsultu o likuan, nune tinggap yu kung antimong metung a anghel na ning Dios; tinggap yu kung antimong i Cristo Jesus mismu ya na ing tinggap yu. 15 Kasaya yu kanita! Nanu ing milyari? Aku mismu apatutuan ku king nung malyari la mung dukitan ding mata yu, dinukit yu na la sana at binie kanaku. 16 At ngeni, bibilang yu kung kalaban yu uli na mu ning sinabi ku kekayu ing katutuan? 17 Wa, deng aliwang taung den papakit da ing magmalasakit la para kekayu, oneng e mayap ing karelang kapagnasan. Buri da kayu mung mirayu kanaku, kanita magmalasakit kayu naman karelang kalupa na ning pamagmalasakit da kekayu. 18 Masanting ing ating malasakit nung mayap ing parasan, iti katutuan kapilan man at e mu neng kayarap yu ku! 19 Pakamalan kung anak, misan pa, kalupa na ning babaing manganak, pasibayu kung daralan kasakitan king uli yu anggang e ya miyubug kekayu i Cristo. 20 Sana kayabe yu ku ngeni ban asabi ku kekayu ing atyu king pilubluban ku. E ku mipaindatun a lub king uli yu! 21 Oyni ing ikutang ku kekayu, ikayung sablang malisuas bisang pailalam king Kautusan: E yu daramdaman ing sasabian na ning Kautusan? 22 Sasabian na king mika adua yang anak a lalaki i Abraham; ayanak ne ing metung king babaing ipus, at ayanak ne ing kadua king asawa nang malaya. 23 Mibait ya ing anak na ning babaing ipus king paralan a karaniwan; mibait ya ing anak na ning babaing malaya agpang king pangaku na ning Dios. 24 Iti malyaring lawan antimong metung a talimhaga. Deting aduang babai lalarawan da la kekatamu ding aduang kasunduan. Manibatan ya ing metung karela king Bunduk ning Sinai at mibait la ding anak na king panga-ipus at ing babaing iti ya i Agar. 25 I Agar larawan ne ning Bunduk ning Sinai karin Arabia at simbulu ne ning salukuyan a siudad na ning Jerusalem; ipus yang kayabe da ring sablang memalen na. 26 Oneng ing maligayang Jerusalem malaya ya at ya ing kekatamung ima. 27 Uling sasabian na ning kasulatan, “Magsaya ka, ikang baug a e pa mikayanak! Kulisak ka at maniambitan king mitmung tula, ikang e pa menganak! Uling ing babaing mipaimburisan mikayanak yang lalung dakal kesa king babaing kautus ning asawa na.” 28 Ngeni, kapatad, ikayu ding anak na ning Dios uli na ning pengaku na, antimo i Isaac. 29 King panaun a ita ing anak na ning ipus, ing anak a mibait king paralan a karaniwan, linupig ne itang anak a mibait uli na ning Espiritu ning Dios; at makanyan munaman ing malyari ngeni. 30 Oneng nanu ing sasabian na ning kasulatan? Sasabian na, “Itabi ya ing babaing ipus at ing anak na; uling ing anak na ning babaing ipus e ya kailangan mirakayanan kayabe na ning anak ning babaing malaya king pibandian nang tata ra.” 31 Uli na niti, kapatad ku, e na katamu anak ning babaing ipus, nune anak na katamu ning babaing malaya.
1 Gewa na katamung malaya’ng Cristo at buri na ing manatili tamung malaya. Uli na niti, manatili kayu sanang malaya at e yu na paintulut ing ma-ipus kayu pang pasibayu. 2 Aku mismu i Pablo, ing sasabi kaniti kekayu: nung paintulut yung masirkunsisyun kayu pa, ing buri nang sabian niti king ala yang kasilbian kekayu i Cristo. 3 Misan pa sasabian kung matimid king ninumang mabisang pasirkunsisyun sapilitan yang tupad king kabilugan a Kautusan kabud depatan na iti. 4 Nung magtiwala kayu king pamamintu king Kautusan para matanggap kayu king Dios, tandanan yu king anti yu nang kewani ing sarili yu kang Cristo. Makalual na kayu king grasya na ning Dios. 5 Panayan tamung ing Dios mismu tanggapan na katamu. Yan ing panayan tamu king upaya na ning Espiritu ning Dios a magobra at king kapamilatan na ning kasalpantayanan tamu. 6 Uling potang makayabe tamu kang Cristo Jesus, mesirkunsisyun ka man o ali, parehu mu; ing maulaga ya ing kasalpantayanan a darapat king kapamilatan na ning lugud. 7 Kasalese na na ning daraptan yo! Ninu ta ing sinabat king pamanuntun yu king katutuan? 8 Ing Dios a minaus kekayu e na daptan ing anti kanyan. 9 Ngana ning kasebian, “Ing ditak a lebadura agyu nang papagalsan ing kabilugan a masa.” 10 Makanyan man magtiwala ku pa mu rin kekayu. Ing pangayabe tamu king Ginu atdanan na kung kapanaligan king e kayu manaliwa pamalak tungkul king bage iti. Panaligan ku naman king ing taung manggulu kekayu, ninu ya pa man, parusan ne ning Dios. 11 At nung aku, kapatad, ipanaral ku king kailangan pa ing pangasirkunsisyun, obat malulupig ku pa angga ngeni? Nung tutu mu ita, ing pamanaral ku tungkul king krus nang Cristo e ra ne sana ikakatisud. 12 Sana malaus na lang pakapun deng manggulung den kekayu! 13 Kapatad ku, antimo ing balu yu na, king kalayaan karin kayu meyaus. Oneng e yu gagawan sangkan iting kalayaan ban pasakup kayu karing agkat na ning laman. Nune, pakikuanan yung ing lugud ya ing mutus kekayu king pamisusuyuanan yu. 14 Uling ing kabilugan a Kautusan mumuli ya king metung mung kautusan: “Luguran ye ing kalupa yung tau antimo ing sarili yu.” 15 Nung mengari kayu karing animal a mipapanasakit at mipapanyira, mingat kayu, pota magisan kayu. 16 Paintulut yung linawan ku ing buri kung sabian! Nung ing tukian yu ya ing Banal a Espiritu, mirayu kayu king nanumang panganib a agkat na ning kekayung laman. 17 Uling ing buri na ning laman makakontra king Espiritu at ing buri na ning Espiritu makakontra king buri na ning laman. Uli na ning maigpit dang pamilaban deting adua, maralas ing e yu atutuparan ing mayap yung kapagnasan. 18 Nung ing Espiritu ya ing kekayung tutukian, ala na kayu king lalam nang upaya ning Kautusan. 19 Malino ing dapat na ning laman. Mayayakit iti king bie imoral, marinat at bastus nang dapat; 20 king pamanyamba karing idolo at karing mangkukulam. Milaban-laban la ding tau, mipatepate la, mipapangalalu la, mipapagkamua la at mapagimbut. Mipatepate la karing miyayaliwang partido at lupung; 21 mipapangangaria la, maglasing la, magpasasa la king manong at darapat miyayaliwang bage a kawangis da reti. Inya ausan da kayu pansin ngeni antimo kanitang minuna: ding sablang darapat king anti kareti e re tanggapan ing Kayarian ning Dios. 22 Oneng ing bunga na ning Espiritu ya ing lugud, tula, kapayapan, kapibabatan, ganaka, kayapan, katapatan, 23 kapakumbaban, at ing pamangawat king sarili. Alang kautusan laban kareting bage. 24 At ding sablang atyu kang Cristo Jesus anti da nang pinaku king krus ing sablang pamitan na at marawak a buri na ning karelang pangatau. 25 Ing Espiritu ya ing pasari king bie tamu, inya kailangan tamung tuki munaman king agkat na ning Espiritu. 26 Kailangan tamung lisian ing katasan lub at e ta la pasakitan lub ding aliwa at e tamu sukat mipapangalalu.
1 Kapatad, nung ing ninuman manabu ya king pamikasala, ikayung antabayanan na ning Espiritu ing kailangan sumaup keya ban makapagbalik ya lub; oneng daptan yu iti king mitmung kabanayaran. Ingatan yu naman ing sarili yu, pota ikayu man matuksu kayu. 2 Mipapaniaup kayung mamusan king pupusanan na ning metung at metung. King anti kaniting paralan yu atuparan ing kautusan nang Cristo. 3 Nung isipan na ning ninuman king importanti ya kabang ali ne man, pipiraitnan na mu ing sarili na. 4 Surian na ning balang metung ing sarili nang dapat. Nung akit na king iti mayap, malyari nang ipagmaragul ing sariling dapat na at e na na kailangan pakilupa king dapat na ning aliwang tau. 5 Uling ing balang tau kailangan nang pusanan ing sarili nang karga. 6 Ing taung mituturuanan king amanu na ning Dios kailangan nang idake ing nanumang mayap a atyu keya para karing tuturu keya. 7 E yu pipiraitnan ing kekayung sarili; e yu isipan king alinlang ye ing Dios. Nung nanu ing tenam ning tau, ya naman ing pupulan na. 8 Ing tatanam karing bage tungkul king laman, kamatayan ing pupulan na. Ing tatanam karing bage tungkul king Espiritu, mupul yang bie alang angga. 9 Inya e tamu sa sasawan ing pamaniapat mayap; nung biasa tamung mibabata angga king wakas, mupul tamu paniatang na ning panaun a makatuldu. 10 Samantalanan tamu ing sablang oportunidad a makagawa tamung mayap king kalupang tau lalung-lalu na karing kapatad tamu king kasalpantayanan. 11 Apagmasdan yu siguru ing maragul ya letra ing sulat a iti uling aku mismu ing susulat ngeni! 12 Ding maburi king pamagpakitang tau ila kabud ding mamilit kekayu ban pasirkunsisyun kayu. Daraptan da yan ba ra mung aligtasan ing pangalupig uli na ning krus nang Cristo. 13 Agyang ding mismung tatanggap pangasirkunsiyun e la tutupad king Kautusan. Buri da mung apagmaragul king ikayu man apatukian da kayu king anti kaniting seremonia, inya makanyan da kayung pipilitan. 14 Para kanaku, ing bukud mung apagmaragul ku ya ing krus na ning Ginu tamung Jesu-Cristo; uling king kapamilatan na ning krus na, ing yatu mete ne para kanaku at aku mete na ku king yatu. 15 Alang ulaga nung ing metung a tau mesirkunsisyun ya man o ali ya. Ing bukud mung maulaga ya ing metung yang lelangan a lubus nang mibayu. 16 Ing kapayapan at lunus na ning Dios manatili sa karing sablang tutuki kaniting tuntunan at karing sablang bibilug king Israel a balen na! 17 Katataulian, e na na sa daragdagan ning ninuman ing kanakung kasakitan, uling ding biuk a atyu king kanakung katawan pakilala da king aku ipus na kung Jesus. 18 Ing grasya na ning Ginu tamung Jesu-Cristo manatili sa kekayu ngan, ikayung kapatad. Amen.
1 Ibat ya iting sulat kang Pablo, ing apostol nang Cristo Jesus, agpang king kaburian na ning Dios. Susulat ke iti para karing kapatad a atyu Efeso, ding tapat a mabibie makayabe kang Cristo Jesus. 2 Miyabie sana kekayu ing grasya at kapayapan a ibat king Dios a kekatamung Ibpa at king Ginung Jesu-Cristo. 3 Pasalamat tamu king Dios at Ibpa na ning Ginu tamung Jesu-Cristo! Uling dininan na katamung bendisyun a ibat king banua uli na ning kekatamung pangayabe kang Cristo. 4 At uli niting pangayabe tamu kang Cristo, pinili na na katamu bayu ya pa melalang ing meto (metung) ketawan ban maging banal tamu at alang kapintasan arap na. Uli na ning lugud ning Dios, 5 telaga na na ing maging anak na katamu king kapamilatan nang Jesu-Cristo. Iti ya ing parasan na at kaburian. 6 Purian ta ya uli na ning maragul nang grasyang regalu na kekatamu king kapamilatan na ning pakamalan nang Anak! 7 Inatbus na katamung Cristo king kapamilatan na ning kamatayan na. Uli na niti, mipatawaran ing kekatamung kasalanan! Kasagid na ning lugud a binie ning Dios kekatamu! 8 Dininan na katamung labis-labis a kabiasnan at pamanalastas 9 ban lubus tamung aintindian ing makalihim nang parasan. Iti ya ing parasan a daptan na king kapamilatan nang Cristo. 10 Potang miras na ing mituldung panaun, tipunan na la ding sablang bage king banua at keti king yatu, at pisanmetungan na la ngan kang Cristo bilang pamuntuk da. 11 At uli nang Cristo, meging balen na kami ning Dios a darapat karing sablang bage agpang king parasan na inyang pinili na kami keta pang minunang panaun. 12 Inya, ikaming minunang mika ating kapanayan kang Cristo, kekeng purian ing ligaya na ning Dios. 13 At ikayu man, inyang dimdam yu ing balita na ning katutuan, ing Mayap a Balita a minie kaligtasan kekayu, meniwala kayu kang Cristo. Uli na niti, mibie ya kekayu ing tatak ning Banal a Espiritu antimong pinili na ning Dios! 14 Ing Espiritu ya ing katunayan da ring pangaku na ning Dios kekatamu angga king tanggapan tamung ganap ing kaligtasan. Kailangan tamung purian ing ligaya na ning Dios! 15 Uli na niti, manibat na kanitang abalitan ku ing tungkul king kekayung kasalpantayanan king Ginung Jesus at ing kekayung lugud karing sablang banal, 16 ala nang patugut ing kanakung pamipasalamat king Dios para kekayu. Iyayabe da kayu king kanakung pamanalangin 17 at aduan ku king Dios ning Ginu tamung Jesu-Cristo, ing marangal a Ibpa, king ibie ne sa kekayu ing Espiritung babie kabiasnan kekayu at pakilala king Dios ban lubus yeng abalu. 18 Ipanalangin ku king aslagan na la sa ning Dios ding kekayung kaisipan ban abalu yu ing kapanayan a kekayung keyaus, nung nu anti karakal at karagul ing pengaku nang ibie karing banal, 19 at ing alang angga nang kayupayan kekatamung maniwala keya. Ing kayupayan a iti 20 ya naman ing pepasubling mebie kang Cristo at milukluk keya king banua, king banda nang wanan ning Dios. 21 Inya atyu lalam nang kayupayan Cristo ing sablang pamaniakup, kapanibalan, kayupayan, at pamamuntukan. Maygit ya upaya ing lagyu na karing sablang lagyu, e mu king panaun a iti nune karing aldo datang. 22 Pepailalam na ning Dios king kayupayan nang Cristo ing sablang bage, at ya ing binili nang pekabuntuk ning iglesia. 23 At ing iglesia ya ing katawan nang Cristo. Ya ing kasasakdalan na nitang misasakdal king sablang bage nukarin pa man.
1 King milabas a panaun mete kayu uli na ning kekayung kapanialangsangan at kasalanan. 2 Tikian yu kanita ing marawak nang ugali niting yatu, at pepailalam kayu king prinsipi na ning dewakan, ing espiritung mag-ari karing taung e mamintu king Dios. 3 Makakayabe tamu kareti king panaun a milabas; mibiebie tamu agpang king marawak nang kapagnasan ning laman at penusignan tamu ing e mayap nang hilig ning kekatamung katawan at kaisipan. Inya king katutubu tamung kabilian makakayabe tamu karing taung kamuan na ning Dios, kalupa da ring aliwa. 4 Oneng tutu ping dakal ing lunus ning Dios at maragul ing lugud na kekatamu, 5 biniayan na katamu kang Cristo kanitang mete tamu uli na ning kapanialangsangan tamu. Miligtas kayu uli na ning grasya na ning Dios. 6 Uli na ning kekatamung pangayabe kang Cristo Jesus, mebie tamung pasibayu kayabe na ban magluklukan kayabe na karin banua. 7 Depat na iti ban karing daratang a panaun apakit na ing alang sukad nang degulan ning grasya na king lugud a pepakit na kekatamu king kapamilatan nang Cristo Jesus. 8 Uling king grasya na ning Dios miligtas kayu king kapamilatan na ning pamanialpantaya yu kang Cristo. At ing kaligtasan a iti binie na ning Dios at e ibat kekayu. 9 Iti e uli na ning kekayung dapat, inya e ya kailangan magparangalan ing ninuman. 10 Uling ing Dios ya ing linalang kekatamu; lelangan na katamu king kapamilatan nang Cristo Jesus ban idikil ing bie tamu king pamaniapat mayap a sidia na na ning Dios keta pang minuna para kekatamu. 11 Inya, e yu kakalinguan ing milabas yung kabilian: king mipanganak kayung paganu at inaus dang “e mesirkunsisyun” ding Judio. Meyaus lang “mesirkunsisyun” deting Judio agpang king daraptan da ring lalaki king karelang katawan. 12 E yu kakalinguan king kanitang panaun a milabas makawale kayu kang Cristo; e kayu kabilang king balen Israel at e ra kayu sakup ding kasunduan nung nu la makalaman ding pangaku na ning Dios. Mibiebie kayu kanita king yatu anting alang kapanayan at alang Dios. 13 Oneng ngeni, uli na ning pangayabe yu kang Cristo Jesus, ikayung makarayu kanitang milabas a panaun, milapit kayu king Dios uli na ning kamatayan nang Cristo. 14 I Cristo mismu pikakasundu na katamu. Ikaming Judio at ikayung paganu pisanmetung na katamu. King kapamilatan na ning katawan na, leko na ing pamipagkamua a balamu pader a mamilatan kekatamu. 15 Leko ne upaya ing Kautusan da ring Judio at ding dakal nang kautusan at tuntunan ban pisanmetungan na la king metung a bayung bansang makayabe keya ding aduang lahi ban mag-ari ing kapayapan. 16 King kapamilatan na ning kamatayan na king krus leko na ing pamipagkamua da ring aduang lahi at binalik na lang parehu king Dios at gewa na lang metung mung katawan. 17 Inya dinatang ya i Cristo at penaral na karing sablang tau ing Mayap a Balita ning kapayapan, kekayung paganu a marayu king Dios at karing Judio a malapit keya. 18 Uli nang Cristo, parehu tamung mekalapit king Ibpa king kapamilatan na ning metung a Espiritu. 19 King uli na niti, e na kayu dayuan a taung ibat king aliwang balen, nune kabalen da kayu ding pinili na ning Dios at kabilang kayu king pamilya na. 20 Mitalakad kayu naman babo rang pundasyun ding apostol at ding propeta, ing batung paniuluk ya i Cristo Jesus mismu. 21 At king kapamilatan na, miyugne-ugne ya ing balang dake ning gusali at maging templo yang banal para king Ginu. 22 Uli na mu rin ning kekayung pangayabe kang Cristo, ikayu man at ding aliwa, maging metung kayung tuknangan ning Dios king kapamilatan na ning Espiritu.
1 Uli na niti, aku, i Pablo a preso nang Cristo Jesus, king uli yu, ikayung paganu, manalangin ku king Dios. 2 Abalitan yu na siguru king ing Dios, agpang king grasya na, peniwala na kanaku iting katungkulan para king ikakayap yu. 3 Pisiag na kanaku ning Dios ing lihim nang parasan, (antimo ing abanggit ku nang minuna. 4 At kabang babasan ye iting sulat ku, abalu yu nung nanu ing aintindian ku king misteryo tungkul kang Cristo.) 5 E mipasiag iting misteryo karing tau king milabas a panaun, oneng ngeni pepabalu na ning Dios king kapamilatan na ning Espiritu karing banal nang apostol at propeta. 6 Ing lihim ya iti: king kapamilatan na ning Mayap a Balita, atin lang dake ding paganu, nung makananung atin lang dake ding Judio, king bendisyun na ning Dios; dake na la naman ning metung mung katawan at karake la king pangaku na ning Dios king uli nang Cristo Jesus. 7 King uli na ning regalu na ning grasya ning Dios, gewa na kung talasuyu ning Mayap a Balita king kapamilatan na ning kayupayan na. 8 Aku ing mababang dili uri karing pinili na ning Dios. Makanyan man, binie na ning Dios kanaku ing obrang iti: ing ipanaral ku karing paganu ing Mayap a Balita tungkul king alang angga nang bendisyun a malyaring atagpuan kang Cristo, 9 at ipalino ing sablang bage nung makananu nang daptan ning Dios ing lihim nang kapagnasan. Maluat na na mu ring lilihim iti ning Dios a miglalang king sablang bage 10 ban king kapamilatan na ning iglesia mipakilala ngeni karing pamuntuk at karing kayupayan karin banua ing alang anggang kabiasnan na ning Dios a mipabalu king miyayaliwa nang aske. 11 Makayagpang iti king alang angga nang parasan a keya namang tiparan kang Cristo Jesus a kekatamung Ginu. 12 Uli na ning pangayabe tamu at pamagtiwala keya, malaya tamu at panatag a lub makalapit king Dios. 13 Ipakisabi kung mayap kekayu king e yu sa painan ing lub yu uling misasakitan ku alang-alang kekayu; iti ngan para king ikakayap yu. 14 Uli na niting sangkan, sisiklaud ku arap ning Ibpa 15 a panibatan ning lagyung “Ibpa” king balang pamilya king banua at yatu. 16 Ipanalangin ku king Dios, agpang king mabandi nang ligaya, king pasiknangan na ing bie yung espiritual king kapamilatan na ning Espiritu na. 17 Manuknangan ya sa i Cristo karing kekayung pusu king kapamilatan na ning kekayung pamanialpantaya keya ban king pamagyamut yu, at pamanalumpakan king matibe lugud 18 malyari yung aintindian, kayabe da ring pinili na ning Dios, nung nu anti karagul ing lugud nang Cristo. 19 At akilala yu sana ing lugud a e na abut ipamasala ning kaisipan, ban mikatmuan kayung lubus king sablang ganap a atyu king Dios. 20 King Dios a makarapat maygit king sablang malyaring aduan tamu o isipan, king kapamilatan na ning kayupayan nang magobra kekatamu: 21 keya miyabie sa ing kapurian king kapamilatan na ning iglesia at king kapamilatan nang Cristo Jesus, king sablang panaun at king kapilan pa man! Amen.
1 Inya aku a makasukul king uli na ning Ginu, makisabi kung mayap kekayu king mibiebie kayu sana agpang king kailangan dang daptan ding inaus ning Dios. 2 Magpakumbaba kayu sa, maganaka, mapibabata, at misaupsaup kitmuan lugud king metung at metung. 3 Pagkapilitan yung papanatilian ing pangametung a ibat king Espiritu king kapamilatan na ning kapayapan a bubuklud kekayu. 4 Metung ya mu ing katawan at metung ya munaman ing Espiritu; antimo nung makananung metung ya mu ing kapanayan a kekayung keyaus. 5 Atin mung metung a Ginu, metung a kasalpantayanan at metung a binyag; 6 metung ya ing Dios at Ibpa ta ya ngan; ya ing makiupaya, darapat king kapamilatan da ring sabla at manatili karing sabla. 7 Midinan yang makabukud a kagiwan ing balang metung kekatamu, agpang king sukad a babie nang Cristo. 8 Inya masasabi king kasulatan ing anti kaniti: “Inyang pepaitas ya king matas a matas, migdala yang dakal a bihag a kayabe na; minie yang regalu karing tau.” 9 Nanu ngeni ing buri nang sabian ning “pepaitas ya”? Ing buri nang sabian niti tinipa ya pa mu keti king yatu. 10 Itang tinipa ya naman kabud ing pepaitas king kakataskatasan, king babo banua at lagpus pa babo banua ban katmuan na ing sabla-sablang bage king panga-atyu na. 11 Ya ing “minie regalu karing tau”; binie na karing aliwa ing maging apostol la, karing aliwa naman ing maging propeta la, ding aliwa naman ing maging talapanaral la, pastor at talaturu. 12 Depat na iti ban isadia na la ding sablang mepili king kasuyuan at king ikasulung ning iglesia na. 13 Ban kanita itamung sabla misasanmetung tamu king pamanialpantaya, at pamangilala king Anak ning Dios, at maging ganap ing kekatamung pangatau agpang king pamakilupa tamu king genapan nang Cristo. 14 E ta na kanita anak a mangalati a balamu bangkang sapul-sapulan na ning angin, at pitange-tange ning alun ampon ning maling turu da ring taung mapaglinlang. E ta na mapirait karing taung ating kapagnasan a inabu da katamu king e ustu. 15 Nune king kapamilatan na ning pamagsalita tamu king katutuan at ning diwa ning lugud, dagul tamung ganap king pangayabe tamu kang Cristo, ing buntuk. 16 King kapamilatan na migaganap ya ing katawan manibat karing miyayaliwang dake na at nung ing balang dake gagampanan na ing katungkulan na, dagul ya at sikan ing mabilug a katawan king kapamilatan na ning lugud. 17 King lagyu na ning Ginu, sasabian kung matimid iti: e yu na la apusan a pamibiebie ding paganu. Alang ulaga ing karelang isipan 18 at e la makaintindi. Uli na ning karelang kamangmangan at kesiasan buntuk, ala lang dake king bie a babie na ning Dios. 19 E la biasang dirine at mabisyu la; pawang makasumami ing balu rang gawan. 20 E makanyan ing abalu yu tungkul kang Cristo, 21 nung tune yung pekiramdaman ing tiru da tungkul keya at nung mituruanan kayu king katutuan a atyu kang Jesus. 22 Lakuan yu na ing milabas yung marawak a pamibiebie. Lakuan yu na ing sadia yung pangatau a mipapahamak uli na ning marawak nang pamitan. 23 Ibayu yu na la ding pusu yu at kaisipan, 24 at isulud ye ing bayung pangatau a melalang agpang king wangis ning Dios a mipatutuan agpang king katuliran na at kabanalan. 25 Uli na niti, e na kayu maglaram! Kailangan yang magsalitang katutuan ing balang metung king kalupa nang talasalpantaya, uling itamu ngan dake na katamu ning metung mung katawan, ing Cristo. 26 Nung sakaling mimua kayu, pangilagan yu ing e kayu mikasala at e yu paintulutan manatiling patingapun ing mua yu. 27 E ye dirinan dalan ing diablo king bie yu. 28 E ne kailangan manako ing mapanako, nune magobra ya at gamitan na la ding gamat na king marangal a kapanintunan ban asaupan na la ding mangailangan. 29 E kayu magsalitang marawak a amanu; pagkapilitan yung parati ing magsalita ketang makakayap at makapasikan lub a malyari dang pakinabangan ding makaramdam. 30 At e ye sa palungkutan ing Banal a Espiritu uling ya ing tatak na ning Dios kekayu, ya ing katibayan na ning kekayung pangayatbus potang datang ne ing Aldo mituldu. 31 Ilako yu na ing nanumang mapait king lub yu, mua, at kasbu; tuknang na kayung mamulyo, maninsultu at magsalitang e mayap. 32 Nune, maging maganaka kayu sana at mapaglunus king metung at metung, at mipapamatawad kayu antimo ing pamamatawad na kekayu ning Dios king kapamilatan nang Cristo.
1 Anti na ning anak na kayung pakamalan ning Dios, tularan ye. 2 Mibiebie kayung mitmung lugud antimo i Cristo; uli na ning kaluguran na katamu, inain na ing bie na bilang mabanglung ain at sakripisyung makaligaya king Dios. 3 Pinili na kayu ning Dios, inya e kailangan mabanggit man kekayu ing nanumang bage tungkul king pamakipangalugud, karinatan o kasakiman. 4 Antimu rin ing nanumang bage manong o salitang alang kabaldugan at pamamiru a ala king lugal. Nune, pasalamat kayu king Dios. 5 Balu yu king ala lang dake king Kayarian nang Cristo at ning Dios ding taung makipangalugud, ding marinat a pamibiebie o sakim, uling ing kasakiman anti ya namang pamanyambang idolo. 6 E kayu paipirait kenuman king kapamilatan na ning mangasanting dang amanu, uling king dapat a anti kaniti karin ya mimimua ing Dios karing taung e mamintu keya. 7 Inya e kayu makiabe karela. 8 King panaun a milabas atyu kayu king karalumduman, oneng ngeni atyu kayu king sala uling atyu kayu king Ginu. Mibiebie kayu antimo ing karapatdapat dang daptan ding taung atyu king sala. 9 Uling ing mabibie king sala mamungang kayapan, katuliran, at katutuan. 10 Pagaralan yu nung nanu ing bage makaligaya king Ginu. 11 E kayu makikiabe karing dapat da ring tau a e mamungang mayap, ding bage a bunga na ning dalumdum. Nune ibulalag yu la king masala. ( 12 Nung king bage makarine la mang banggitan ding dapat a daraptan dang makalihim.) 13 Miririnan kamalinawan ing sablang milalantad king masala, 14 at ing sablang mipamalino maging masala. Inya masasabi, “Migising ka, ikang matudtud, talakad kang ibat karing mete! At aslagan na kang Cristo.” 15 Inya ingatan yung masalese ing kekayung pamibiebie. Mibiebie kayung anting biasa at e anting mangmang. 16 Samantalanan yung makarapat mayap king balang oportunidad, uling marawak ing mag-ari king kasalukuyan. 17 E kayu sa mangmang; pakibaluan yu nung nanu ing kaburian na ning Ginu. 18 E kayu maglasing uling makasira mu iti kekayu, nune pakikuanan yung mikatmuan kayu king Banal a Espiritu. 19 Ipasiag yu ing kekayung panamdaman king kapamilatan da ring salmo, himno at kantang banal. King mabilug yung pusu, magkanta kayu at munie kapurian king Ginu. 20 At parati ye sanang pasalamatan ing Dios Ibpa, uli da ring sablang bage, king lagyu na ning Ginu tamung Jesu-Cristo. 21 Uli na ning kekayung pamangalang kang Cristo, pasakup yu ing sarili yu king metung at metung. 22 Ikayung babai, pasakup kayu karing sarili yung asawa antimo ing pamipasakup yu king Ginu. 23 Uling ing lalaki ya ing buntuk na ning asawa na, antimo i Cristo ya ing buntuk ning iglesia a katawan na. At ya naman ing Talapagligtas na. 24 Nung makananu neng sasakupan Cristo ing iglesia, makanyan munaman ing babai, kailangan yang pasakup lubus king sarili nang asawa. 25 Ikayung lalaki, luguran ye ing sarili yung asawa, antimo ing lugud nang Cristo king iglesia. Inain na ing bie na para king iglesia 26 ban mitalaga ya ing iglesia king Dios king upaya na ning amanu kaybat neng lininis at inos. 27 Depat na iti ban miyarap ya king sarili na ing iglesia a mitmung leguan, alang dungis o kulumpis nanuman, banal at alang kapintasan. 28 Kailangan neng luguran ning lalaki ing sarili nang asawa antimong sarili nang katawan. Ing lalaking malugud king asawa na, malugud ya king sarili na. ( 29 Alang taung masama king sarili nang katawan, nune pakanan ne at sisesen, antimo ing daraptan nang Cristo king iglesia. 30 Dake na katamu ning katawan na.) 31 Antimo ing sasabian na ning kasulatan, “Uli na niti, lakuan ne ning lalaki ing tata na at ima at makiabe ya king asawa na, at ilang adua maging metung la.” 32 Ating maragul a katutuan a pakilala na niti, ing kaugnayan nang Cristo king iglesia ing amanuan ku. 33 Oneng mangaintulid munaman iti kekayu: ikayung lalaki, luguran ye ing sarili yung asawa antimo ing lugud yu king kekayung sarili; babae, igalang ye ing sarili yung asawa.
1 Ikayung anak, pamintuan yu la ding kekayung pengari. Katungkulan yu iti bilang Cristianu. 2 “Igalang me i tata mu at ima mu,” ngana ning mumunang utus a maki katuglung a pangakung anti kanini: 3 “ban mipakayap ka at kumaba bie keti king yatu.” 4 Ikayung pengari, e yu la dirinan dalan lumaban kekayu ding anak yu; nune sesen yu la king disiplina at aral ning Ginu. 5 Ikayung ipus, pamintuan yu la ding panginuan yu keti king yatu king mitmung kagalangan, takut at katapatan anti na waring i Cristo ing kekayung susuyuan. 6 Atin mang manakit o ala, makanyan ing daptan yu, e ban magpakita mu karing tau, nune uli na ning talasuyu na kayung Cristo, at kusang lub yung pamintuan ing kaburian na ning Dios. 7 Magobra kayung matula a anti waring ing Ginu ya ing kekayung susuyuan at aliwa ding tau. 8 Uling balu yu king ablasan na ning Ginu ing balang mayap a dapat ning ninuman, ipus ya man o malaya. 9 At ikayung panginuan, tratusan yu lang mayap ding kekayung ipus at e yu la sa pamatakutan, uling balu yu king parehu kayung ipus na ning metung a Ginung atyu banua at e ya biasang mangabiran. 10 Katataulian, magpakatatag kayu king kapamilatan na ning pamakisanmetung yu king Ginu at king saup ning maragul nang kayupayan. 11 Isulud ye ing baluti a binie na ning Dios ban alabanan yu la ding sablang dewakan a pasari na ning diablo. 12 Uling e la tau ding kalaban tamu nune espiritu lang pamuntuk; ila ding atyu king kayupayan at ding talapanibala na ning karalumduman a mag-ari king yatung iti; ding espiritung kawal ning dewakan king mabilug a yatu. 13 Inya, isulud ye ing baluting ibat king Dios ban nung datang na itang aldo ning dewakan, asupil ye at kaybat na ning kekayung pamakilaban, manatili kayu pa mu ring matatag. 14 Inya magsadia kayu: babatan ye ing kekayung awakan king sinturun na ning katutuan, itakap ye king salu yu ing baluti na ning katuliran. 15 At isulud anting sapatus karing bitis yu ing sipagan manaral king Mayap a Balita a babie kapayapan. 16 Idala yeng parati ing kasalpantayanan anting kekayung kalasag; gamitan yeng anting paniagka at pamatda karing sablang milalablab nang paslu ning Marawak. 17 Isulud ye ing helmet a makaligtas, at gamitan yu ing amanu na ning Dios anting espadang binie ning Espiritu. 18 Daptan yu ing sablang iti king kapamilatan na ning panalangin at pamagamuamu king Dios. Manalangin kayu king sablang oras king patnube ning Espiritu. Inya parati kayung makasadia at manatiling manalangin para karing sablang pinili na ning Dios. 19 Ipanalangin yu ku naman ban ibie na kanaku ning Dios ing ustung pamagsalita, kanita apasiag ku king mitmung tetagan ing lihim a darala na ning Mayap a Balita. 20 King uli na niting Mayap a Balita, aku mituburan ku, agyamang ngeni makasukul ku. Inya ipanalangin yu king apasiag ke iti king mitmung tetagan, antimo ing kailangan marapat. 21 I Tiquico a pakamalan tamung kapatad at tapat nang talasuyu ning Ginu, ya nang balang mamalita king sablang bage ban abalu yu ing kanakung kabilian at daraptan. 22 Inya tutubud ke kekayu ban abalu yu ing kekeng kabilian at ban sikan kayu lub. 23 Ing kapayapan at ing lugud ampon ing kasalpantayanan ibie na sa ning Dios Ibpa at ning Ginung Jesu-Cristo karing sablang kapatad. 24 Ing grasya na ning Dios manatili sa kekayung sablang lulugud alang kupas king Ginu tamung Jesu-Cristo.
1 Ibat ya iting sulat kari Pablo at Timoteo a talasuyu nang Cristo Jesus. Karing sablang pinili na ning Dios at makayabe kang Cristo Jesus, at karing sablang pamuntuk, at talasaup na ning iglesia ken king Filipos. 2 Ing grasya at kapayapan ibie na sa kekayu ning Dios a Ibpa tamu at ning Ginu tamung Jesu-Cristo. 3 Pasalamatan ke ing kanakung Dios neng agaganaka da kayu. 4 Neng manalangin ku para kekayu, manalangin kung mitmung tula 5 uli na ning pamanantabe yu kanaku king pamikalat na ning Mayap a Balita ibat na king kapupurmeruan angga na ngeni. 6 At siguradu ku king ing Dios a megumpisa kaniting mayap a dapat kekayu ya naman ing miganap kaniti angga king Aldo datang ya i Cristo Jesus. 7 Atyu kayung parati king pusu ku! Inya matulid mung tutu ing makanyan ing panamdaman ku tungkul kekayu. Uling karake da kayu ngan kaniting pribilehiong binie na ning Dios kanaku, maging king kasalukuyan a aku makasukul ku, maging kanitang malaya ku pang magdipensa, at babie katibayan king Mayap a Balita. 8 Balu na ning Dios king maniabi kung katutuan neng sasabian kung ing maragul kung panalala kekayu manibatan king lugud nang Cristo Jesus mismu. 9 At iti ing panalangin ku para kekayu: sumulung na sanang sumulung ing kekayung lugud at tune kabiasnan, at ganap a pamanalastas 10 ban abalu yang pilinan itang mayap dili. Kanita mayakit kayung tune malinis at alang pangapintas king Aldo datang ya i Cristo at 11 mitmu kayu king tune kabanalan a bukud mung kang Jesu-Cristo manibatan para king ikaligaya na at ikapuri ning Dios. 12 Kapatad, buri kung abalu yu king mekasaup maragul king pangakalat na ning Mayap a Balita ing sablang mepalyari kanaku. 13 Abalu da ring sablang guardia king palasyu at ding aliwa pang taung atyu keni king aku makasukul ku uling alagad na kung Cristo. 14 At ing pangasukul ku lalu na lang pepatibe lub ding keraklan karing kapatad king pamanalig da king Ginu. E mu iti, nune lakuas lang mesikan a lub king pamanaral da king amanu na ning Dios. 15 Tutu pin king ding mapilan panaral de i Cristo uli na ning diria at pamagpalalu, oneng ding aliwa naman panaral de uli na ning malinis a kapagnasan. 16 Daraptan da iti uli na ning lugud, uling balu ra king ing Dios ya ing mitubud kanaku ban ipagdipensa ku ing Mayap a Balita. 17 Panaral dia naman ding aliwa i Cristo, oneng e laus king lub da, nune ba ra mung panusigan ing sarili dang kapritsu. Isipan da king lalu ra kung apamasakitan a lub kabang atyu ku keni king sukulan. 18 Para kanaku ita alang kwenta! Nune lalu kung matutula uling i Cristo mipapanaral ya king sablang paralan, mayap la man o e la mayap a kapagnasan. At manatili kung miyayatdanan tula 19 ngening balu ku king malaya kung pasibayu, king kapamilatan na ning kekayung panalangin at ning kasaupan a babie na ning Espiritu nang Jesu-Cristo. 20 Ing maragul kung pagnasan at panenayan ya pin ing e ku sa magkulangan king kanakung katungkulan, nune king sablang penandit, lalung-lalu na king kasalukuyan, mikatmuan ku sanang tetagan a lub ban mirangal ya i Cristo king mabilug kung pangatau, maging king bie ku o king kamatayan ku. 21 Uling nanu mo pin ing bie? Para kanaku ya i Cristo! Uli na niti, ing kamatayan metung yang lalung maragul a pakinabang. 22 Nung king pangakaba ku bie makarapat kung lalung maulagang dapat, e ku apipihu nung isanu ing kanakung pilinan. 23 Makasipit ku karing aduang bage: tune kung buring lakuan ing bie’ng iti ban makapakiabe na ku kang Cristo at iti alang kasimpara kayapan; 24 oneng lalu naman tutung kailangan ing kumaba ku bie alang-alang kekayu. 25 Makapihu ku kaniti, inya balu ku ing makapanatili ku pa. Manatili ku pang kayabe yu ngan ban aragdagan ku ing kekayung paniulung at tula king kasalpantayanan. 26 Inya nung wari’t akayabe da kayung pasibayu kanita lalu yu na kung apamagmaragul king pamibiebie yung makayabe kang Cristo Jesus. 27 Mibiebie kayu king paralan a makayagpang king Mayap a Balita nang Cristo. Nung daptan yu ing anti kanyan, datang ku man at dumalo mismu kekayu o king makarayu abalitan ku ing kekayung pamibiebie, masalang tutu king matatag kayu talakad king pamisasanmetung king diwa at dirikil yu ing kekayung sarili anting metung para king kasalpantayanan a darala na ning Mayap a Balita. 28 E kayu mitatakutan karing kekayung kalaban king isanu mang pakiarapan. Lalarawan na na ning karelang kapanialangsangan itang kabiguan a karelang kararasnan, oneng para kekayu kaligtasan naman. Iting sabla makayagpang king kapagnasan na ning Dios. 29 Uling metung yung pribilehiong e karaniwan ing sumuyu kang Cristo e mu king pamanialpantaya yu keya, nune pati na king kasakitan a dalanan yu alang-alang keya. 30 Kalupa na ning kanaku ing pamakilaban yu, antimo nung makananu yu kung ikit mekilaban kanitang minuna at antimo ing ababalitan yu; angga man ngeni makilaban ku pa.
1 Nung ating nanumang ulaga kekayu ing kekatamung bie a makayabe kang Cristo, nung tune ping makapanagkat ing lugud o ing Espiritung atyu kekatamu ngan o ing nanumang panirug o panalala, 2 aduan ku kekayu ing paligayan yu kung lubus king kapamilatan na ning pamikakametung yu pamalak, pamikakametung yu king lugud, king metung mung pilubluban, at metung mung panamdam. 3 E kayu sana mipapatlalu; ala sanang mipapagmayabang; nune maging mapagpakumbaba ya sa ing metung at metung; e yu isipan kapilan man king mas mayap kayu kesa karing aliwa. 4 Mipapanatindi kayu sana at e mu ing sarili nang kapakanan yang isipan nang mumunang dili ning balang metung. 5 Makilupa kayu panamdam kang Cristo Jesus: 6 Agyamang atyu keya ing panga-Dios, makanyan man e na pinilit ing makipante ya king Dios. 7 Nune linubas na ing sarili na king sablang kamalan; mekilupa ya karing tau, at kinua na ing aske ning metung a ipus. 8 At king pamakiwangis na karing tau, migpakumbaba yang maygit karing sabla at meging mapamintu ya angga king kamatayan, wa, angga king kamatayan king krus. 9 Uli na niti, pepaygit ne ning Dios at dininan neng lagyu a mimigit karing sablang lagyu. 10 Inya king lagyu nang Jesus, kailangan lang siklaud ding sabla, ding king banua, ding keti king yatu at ding king lalam ning yatu. 11 At ding sabla karelang ipasiag king i Jesu-Cristo Ginu ya, king ikaligaya na ning Dios Ibpa. 12 Uli na niti, mal kung kakaluguran, nung makananu yung parating tikian ing sasabian ku kanitang kayabe yu ku pa, lalung maulaga ing pamintuan yu ku ngeni, ngening e yu na ku kayabe. Isundu yu ing pamagobra para king kaligtasan yu a abe ing takut at galgal, 13 uling e tutuknang darapat ing Dios kekayu ba yung burian at atuparan ing malugud nang parasan. 14 Daptan yung alang tutul ing sabla o alang pamitua 15 ban maging malinis kayu at alang dungis, antimong ganap nang anak ning Dios, mabibie libutad da ring marawak at palpikasalang tau keti king yatu. Kailangan kayung sunlag libutad da antimo ding batuin a babie sala king banua 16 kabang ampanganan yu la king amanung babie bie. Nung makanyan ing kekayung daptan, mirinan kung maragul a katuliran magmaragul tungkul kekayu king Aldo datang ya i Cristo. Uling mayakit king ing kanakung pamagkapilit at obra e bitasang mesayang. 17 Nung ing daya ku kailangan yang miyabe tumulu king sakripisyung yayain na ning kekayung kasalpantayanan, masaya ku pa mu rin at matula a kayabe yu. 18 At ikayu naman sana akayabe da kayu king kanakung saya at tula. 19 Atin kung kapanaligan king Ginung Jesus king apapuntan ke ken i Timoteo king malaguang panaun ban mipanatag ku lub kabud abalitan ku keya ing kekayung kabilian. 20 Ya mu kabud ing balu kung biasang makisanmetung a panamdam kanaku at ating tune malasakit para kekayu. 21 Ala lang sisikasuan ding aliwa nune mu ing sarili dang kapakanan; ala lang malasakit para king kapakanan nang Jesu-Cristo. 22 Ikayu mismu balu yu ing katapatan nang Timoteo. Balamu tune keng mi-tata king pamitambayan mi king obra para king Mayap a Balita. 23 Inya babalakan keng papuntan kekayu kabud mu ring asiguradu ku ing maging kabilian ku keni. 24 Muna ing saup ning Ginu, aku man pagnasan kung makapunta ken king lalung malaguang panaun. 25 Inisip kung masanting ing paulian ku ne ken ing kapatad tamung i Epafrodito a megobra at minarap king labanan a kayabe ku at meging tubud-tuburan yu king pamipadala yung saup kanaku. 26 Tutu neng bisang magbalik ken. E ya mipaindatun manibat na kanitang abalu na king abalitan yung mesakit ya. 27 Wa, mesakit ya pin at ditak nia mete, oneng salamat na mu melunus ya ing Dios keya ampon kanaku. Pakiabe ku ing kanakung sarili, uling nung melaus yang mete, panamdaman ku sanang e mu nanu. 28 Inya buri ku naman ing makauli ne ken. Balu ku ing ikatula yu ing akit yeng pasibayu. Aku man mipanatag na ku lub kanita. 29 Uli na niti, tanggapan ye sanang mitmung tula bilang metung a tune kapatad king Ginu. Igalang yu la ding taung anti kang Epafrodito, 30 uling e na pikakunuan sinugud king panganib ing bie na, at ditak nia mu mete alang-alang king pamagobra na para kang Cristo ban aibie na mu kanaku itang kasaupan a kekayu dapat manibatan.
1 Katataulian, kapatad ku, dinan na kayu sanang maragul a tula ning Ginu. E ku sasawan ing ulitan ku ing sinulat ku nang minuna kekayu at iti naman para king ikakayap yu. 2 Mangilag kayu karing taung e mayap a panugali; balamu asu lang mapad king pamaniapat marawak at tutung mahilig king pamamungus king maselan nang dake ning katawan. 3 Ganakan yu king aliwa ila, nune itamu ding tune mesirkunsisyun uling sasamban ta ya ing Dios agpang king Espiritu na, at miyayatdanan tamung tula king bie tamung makayabe kang Cristo Jesus. E tamu kailangan ing magtiwala king seremonia na ning pamaniugat king katawan. 4 Nung ing katunayan a mayayakit king katawan ya mu ing pisasabian, aku na ing mumunang kailangan magtiwala king anti kaniting seremonia. Nung isipan na ning ninuman ing malyari yang magtiwala king seremoniang anti kaniti, lalu kung ating matulid misip makanyan. 5 Mesirkunsisyun ku inyang paruminggu ku pa mung makabait. Penganak da kung Israelita king tribu nang Benjamin, metung kung tune Hebreo. Nung ing pamanupad king Kautusan ya naman ing pisasabian, metung kung sadiang Pariseo. 6 Tutu keng pigmasakit ing Kautusan angga king gilu ke ing iglesia. Inya nung tungkul mu king pamanupad karing kautusan, ala lang apintas kanaku. 7 Oneng deting sablang bage a kailangan kung lawan anting pakinabang, ngeni lalawan ku lang anting pangalugi alang-alang kang Cristo. 8 At e mu ding bage deta, nune ing sabla lalawan kung alang kapakinabangnan alang-alang king metung a bage a tutung maulaga; iti ya’t e aliwa ing aku akilala ke i Cristo Jesus a Ginu ku. Alang-alang kang Cristo Jesus, pibatan ku ing pangabating na ning sabla; lalawan kung anting alang kwenta ing sabla akamtan kia sana i Cristo 9 at lubus kung miyabe keya. Mipabanalan ku e king kapamilatan na ning nanumang kapamintuan king Kautusan, nune king kapamilatan na ning pamanialpantaya kang Cristo. Iti ya ing kabanalan a manibatan king Dios at makatalakad king kasalpantayanan. 10 Ing bukud mung buri ku ya pin ing akilala ke i Cristo at panamdaman ku itang upaya na ning pangasubli nang mebie, at ing miyabe ku king kasakitan na ban milupa ku keya king kamatayan na, 11 at ayasahan kung aku mismu miyabe ku king pamaniubli rang mie ding mete. 12 E ku sasabian king ikua ku nang tinggap iti o king aku banal na ku. E ku patugut magkapilit ban akua ku iti uling i Cristo Jesus ikua na na ku. 13 Wa, kapatad, e ku isipan king ikua ku nang apakirasan; oneng ing bukud mung daraptan ku ya ing kakalinguan ku ing delanan ku na at daraptan ku ing sablang agyu ku ban pakirasan ing atyu king arapan ku. 14 Inya pupulayi kung matulid king pakirasan ku ban akua ke ing premyu a alang aliwa nune ing bie alang angga karin banua a yayaus na ning Dios king kapamilatan nang Cristo Jesus. 15 Itamung sablang matua na king kasalpantayanan anti kanyan ing kailangan tamu ngang isipan. Nung ding aliwa kekayu e la pa makanyan a isipan, ipabalu na iti kekayu ning Dios. 16 King makananu pa man, kailangan tamung manatili karing tuntunan a apagaralan ta na angga ngeni. 17 Kapatad, e kayu sana sasawang makiapus kanaku. Binie mi na ing mayap a alimbawa kekayu. Pagumasdan yu la ding makiapus na kaniti. 18 Sinabi ku nang maralas kekayu at ngeni mipapatangis kung ulitan: dakal la ding mabibie antimong kalaban na ning krus nang Cristo. 19 Deti pawa la ngang papunta king impierno, uling ing karelang atian ya ing gagawan dang dios da. Pagmaragul da pa itang sukat da sanang pikarine. Ing bukud mung maulaga karela ila ding miyayaliwang bage keti king yatu. 20 Oneng para kekatamu, ing tune tamung balen ya ing banua. Manibat ya king banua ing panenayan tamung Talapagligtas, ing Ginu tamung Jesu-Cristo. 21 Alilan na la ding katawan tamung matbud at malalaso. Gawan na lang kalupa na ning katawan na a maslag king ligaya. At iti gawan na king kapamilatan na mu rin nitang upaya a gagamitan na ba na lang sakupan ding sablang bage.
1 Uli na niti, kapatad ku at kakaluguran a tutu kung pakamalan at buri ku nang buring akit, makanyan kayung kailangan manatiling matatag king pamibiebie yung makayabe king Ginu. Ikayu ding tula ku at pagmaragul! 2 Aduan ku kekayu, Euodia at Sintique: mikasundu na kayu sa antimong mikapatad king Ginu. 3 At ika man, tapat kung kayabe, ipakisabi kung mayap ing saupan mu la sana deting aduang babai, uling migpakasakit la namang kayabe ku deting adua king pamikalat king Mayap a Balita at di Clemente, at ding aliwa pang kayabe kung megobra a ngeni makasulat a lagyu king libru ning bie. 4 Tumula kayu sanang parati king pamibiebie yung makayabe king Ginu. At iyulit kung sabian, tumula kayu! 5 Pakitanan yu lang mayap a lub ding sabla. Malapit neng datang ing Ginu. 6 E kayu paibalisa lub, nune king sabla yung pamanalangin aduan yu king Dios ing kekayung kailangan, at king pamaniawad yu e yu kakalinguan pasalamat keya. 7 At ing kapayapan a lalagpus king abut nang isipan ning tau ibie na sa kekayu ning Dios; ing kapayapan a yan ya ing papanatili king pangayabe yu pusu at kaisipan kang Cristo Jesus. 8 Katataulian, kapatad ku, katmuan yu lang parati ding isip yu karetang bage mayap at marangal: ding bage tutu, matas, ustu, malinis, kalugud-lugud, at mitmung dangal. 9 Tuparan yu king bie yu itang apagaralan yu at tinggap, ing dimdam yu at ikit kanaku. At ing Dios a babie kapayapan kekatamu manatili ya kekayu. 10 Karagul na ning tulang tatanggapan ku king Ginu, uling kaybat nang milabas ning makabang panaun, misan pa mika panaun kayung ipakit yu ing malasakit yu para kanaku. E ku buring sabian king tinuknang na kayung magmalasakit kanaku, e kayu mu pin mirinan panaun. 11 At e ku sasabian iti uli na ning panamdaman kung mipaburen ku; uling mebiasa na kung magdamut king atyu kanaku. 12 Balu ku nung nanu ing maging kalulu at balu ku naman nung nanu ing mika ating labis-labis. Sane na ku kaniti, inya nu man karin at kapilan man kontentu ku, mabsi ku man o danupan, king kalipitan man o king kanawan. 13 Atin kung sikanan marap king nanuman uli na ning sikanan a babie nang Cristo kanaku. 14 Makanyan man, pasalamatan kung maragul ing sinaup yu kanaku king oras ning kanakung problema. 15 Ikayung mismung tau Filipos balu yung masalese king inyang meko ku Macedonia kanitang panaun a bayu-bayu ya pa mung mipanaral ing Mayap a Balita, ikayu mung bukud ing iglesiang sinaup kanaku; ikayu mung bukud ding kerame ku king tula at kasakitan. 16 Maralas, inyang mengailangan kung saup karin Tesalonica, peparala yu ing kanakung kailangan. 17 Aliwa ing regalu a peparala yu ing maulaga para kanaku; ing maulaga ya itang pakinabang a mibubuntun kekayu. 18 Uli na niti, ing sulat a iti ya ing peka resibo na ning sablang peparala yu kanaku at ing binie yu maygit pa king kailangan ku! Atyu na kanaku ing sablang kailangan ku ngening i Epafrodito detang na kanaku ing sabla yung binie. Deti mengari lang mabanglung ain king Dios; mengari lang sakripisyung tatanggapan na at ikakatula ning Dios. 19 Bilang ablas yu, ibie na sa ning kanakung Dios ing sablang kailangan yu, ibat king grasya nang alang sukad a atyu kang Cristo Jesus. 20 King kekatamung Dios at Ibpa miyabie ing ligaya angga king alang angga! Amen. 21 Ipayabut ku karing sablang pinili na ning Dios at magtiwala kang Cristo Jesus ing komusta mi, ikami dening kapatad a kayabe ku keni. 22 Ipayabut da naman ding sablang kapatad keni, lalung-lalu na ding magsilbi keni king palasyu na ning Emperador, ing masaya rang komusta. 23 Ing grasya na ning Ginung Jesu-Cristo manatili kekayu ngan.
1 Ibat ya iting sulat kang Pablo a king kaburian na ning Dios meging apostol neng Cristo Jesus, at ibat ya naman king kapatad tamung i Timoteo. 2 Miparala ya karing pinili na ning Dios karin Colosas, ding tapat ming kapatad kang Cristo. Dinan na kayu sanang grasya at kapayapan ning Dios a Ibpa tamu. 3 Neng manalangin kami para kekayu, parati kaming pasalamat king Dios a Ibpa na ning Ginu tamung Jesu-Cristo, 4 uling abalitan mi ing kekayung kasalpantayanan kang Cristo Jesus, at ing lugud yu para karing sablang pinili na ning Dios. 5 Kanitang ing tune amanu, ing Mayap a Balita, kapupurmeruan yang miras kekayu, dimdam yu ing kapanayan a yayampang na. Inya ing kasalpantayanan yu at lugud makatalakad king kekayung panenayan a makasadiang siguradu kekayu karin banua. 6 Magdala yang bendisyun ing Mayap a Balita at mikakalat ya king mabilug a yatu, antimo nung makananu ing mepalyari kekayu manibat na kanitang aldo a kapupurmeruan yung abalitan ing grasya na ning Dios at milyari yung akilala ing katutuan tungkul king grasya ning Dios. 7 Abalu yu iti kang Epafras, ing pakamalan ming kalupang talasuyu at tapat a talapagobra para kang Cristo, at pekakatawan mi kekayu. 8 Belita na kekami ing lugud a binie na ning Espiritu kekayu. 9 Uli na niti, parati da kayung ipanalangin manibat na kanitang abalitan mi ing tungkul kekayu. Aduan mi king Dios ing katmuan na kayu sanang kabiasnan tungkul king kaburian na at king sablang beluan at pamanalastas a babie ning Espiritu. 10 Kanita makapibiebie kayu antimo nung makananu na kayung buring mibiebie ning Ginu, at parating makatupad ketang babie tula keya. Ing pamibiebie yu mamungang miyayaliwang dapat a mayap at dagul ing beluan yu tungkul king Dios. 11 Mipasiknangan kayu sana king maragul a sikanan a manibatan king maligaya nang kayupayan ban malyari yung akarga ing sabla king mitmung kapibabatan. 12 Pasalamat kayung mitmung tula king Ibpa uling gewa na kayung karapatdapat mirakayanan king sasadia na ning Dios king kayarian ning sala para king balen a pinili na. 13 Uling linigtas na katamu king upaya na ning karalumduman at linipat na katamu king kayarian na ning Anak nang pakamalan 14 a migpalaya kekatamu. Ngana wari, mipatawaran la ding kasalanan tamu. 15 I Cristo ya ing larawan na ning Dios a e mayayakit at ya ing pangane na ning meto lelangan. 16 King kapamilatan na lelangan na ning Dios ing sablang bage a atyu banua at ing keti king yatu; ing sablang mayayakit at e mayayakit, pati na ding kayupayan a espiritual, ding ginu, ding pamuntuk, at ding upaya; ing sabla-sabla melalang ngan king kapamilatan na at para keya. 17 Atyu ne bayu melalang ing nanu pa man at miyabe ing sablang bage king kapamilatan na. 18 Ya ing buntuk ning iglesia a katawan na. Anti na ning ya ing panibatan na ning bie ning katawan, ya naman ing pangane karing sablang mipasublian mie ban ya ing maging mumunang dili karing sabla. 19 Ing Dios mismu birian na king ing mabilug nang kadiosan manuknangan king Anak. 20 King kapamilatan na ning Anak, tinggap ne ning Dios king sarili na ing meto sikluban. Tinatag na ning Dios ing kapayapan king kapamilatan na ning Anak nang mipaku king krus. Uli na niti, ikua nang abalik ning Dios king sarili na ing sablang bage, maging ing keti king yatu at maging ing karin king banua. 21 Kanitang misan mirayu kayu king Dios at meging kalaban na kayu uli da ring e mayap a depat yu at inisip. 22 Oneng ngeni king kapamilatan na ning kamatayan na king krus ning Anak na, tinggap na kayu ning Dios king sarili na ban alapit na kayung banal at malinis, at alang pangapintas king arapan na. 23 Oneng kailangan kayu ping manatiling matatag king kasalpantayanan; e matitigatig king kapanayan yu king mipangaku king Mayap a Balita a kekayung dimdam. Iti ya itang Mayap a Balitang mipanaral karing sablang tau keti king yatu at aku, i Pablo, talasuyu na na ku man ning Mayap a Balitang yan. 24 Ngeni, alang-alang kekayu, matula ku king kasakitan a daralanan ku. Uling king kasakitan na ning katawan ku, makasaup kung miganap king kasakitan na pang makatagan Cristo para king katawan na a alang aliwa nune ing iglesia. 25 Pepalyarian na ku ning Dios a maging talasuyu na ning iglesia ban gampanan ku iting banal a dapat alang-alang king ikakayap yu. Iting banal a dapat a amanuan ku ya ing ipanaral kung lubus ing amanu na. 26 At iti ya ing misteryong milihim king malambat a panaun karing sablang tau, oneng ngeni bilalag na ning Dios king balen a pinili na. 27 Uling ing tangka na ning Dios ya iti: ipakilala na ing lihim na karing pinili na, at ipakit na karing sablang tau ing maragul a ligayang darala na niting lihim. At ing lihim a iti alang aliwa nune ini: atyu kekayu i Cristo at iti mangabaldugan king mirakayanan kayu king ligaya na ning Dios. 28 Iti ya ing Cristo a panaral mi karing sablang tau. Iti ya ing kabiasnan nung nu mi la sasane at tuturu ding sabla ban kanita ing balang metung akua mi yang alapit king arap ning Dios, at mayakit yang ganap a pangayabe kang Cristo. 29 Ban matupad iti, magsakripisyu ku at magkapilit kayabe na ning sikanan a babie nang Cristo, ing sikanan a magobra king mabilug kung pangatau.
1 Ipaintulut yung sabian ku kekayu nung nu anti ing pamagsakripisyu ku para kekayu at para karing tau Laodicea, at pati na karetang taung e makakilalang personal kanaku. 2 Daraptan ku ing anti kaniti ban mikatmuan lang tetagan ding pusu ra at ban ngening misasanmetung la king lugud mirinan lang ganap a pamanalastas a bunga na ning pamangilala ra king lihim ning Dios, ing lihim ya pin i Cristo mismu. 3 Kang Cristo makasimpan ing sablang pibandian na ning kabiasnan at beluan tungkul king Dios. 4 Inya ngakung sasabi kekayu, e yu paintulut ing linlangan na kayu ning ninuman king pamagmatulid nang makawili, oneng e na man tutu. 5 Agyamang makarayu kayu kanaku, e na kayu man makakalinguan king kanakung panalala. Matutula ku pin makabalita king masalese yung pamibiebie at king matatag yung pamanyalpantaya kang Cristo. 6 Anti na ning tinggap yeng bilang Ginu i Cristo Jesus, mibiebie kayung kayabe na. 7 Magyamut kayung malalam kang Cristo Jesus at tatagan yu ing talakad yu, at lalu yu sanang pasiknangan ing kasalpantayanan yu, antimo ing kekayung apagaralan. Mangatmu kayu sanang kapasalamatan. 8 Sikasuan yu king e na kayu sa alinlang ning ninuman king kapamilatan na ning nanumang kabiasnan a alang tune kalamnan, kabiasnan a makalinlang uling manibatan mu king turu da ring tau. Makatalakad e kang Cristo nune karing patakaran na ning yatu. 9 Uling ing kabilugan a kadiosan atyu king katawan nang Cristo, 10 at ikayu, king pangayabe yu kang Cristo, miganap ing kekayung bie. Makapaygit yang e palak karing pamuntuk at upaya karin banua. 11 Mesirkunsisyun kayu king pangayabe yu kang Cristo, e king sirkunsisyun a karaniwan dang daraptan ding tau, nune king pamagsirkunsisyun nang Cristo, ing sirkunsisyun a lubus midadayu kekayu king upaya na ning palpikasalang laman. 12 Uling inyang mebinyag kayu, mikutkut kayung kayabe nang Cristo, at king pangabinyag yu mipasublian kayu namang mebie kayabe nang Cristo king kapamilatan na ning kasalpantayanan yu king upaya ning Dios a pepasubling mebie. 13 Kanitang misan mete kayu king kamatayan a espiritual a pepasari na ning kekayung kasalanan at uli na ning paganu kayung e makasakup king Kautusan. Oneng ngeni biniayan na kayu ning Dios kang Cristo! Pepatawaran na katamu king sabla tamung kasalanan. 14 Kelisan ne ing listahan da ring kekatamung utang a kailangan tamung bayaran agpang king kautusan. Leko na lang lubus at pinaku na la king krus. 15 At king krus a ita linupig na lang Cristo ding pamuntuk at upayang espiritual. Gewa na lang piyalben ning balen inyang linimbun na la kagulutan na kaybat ning pamagtagumpe na. 16 Inya e yu ne paniwalan ing ninumang gagawang tuntunan tungkul king kanan o inuman o tungkul karing aldo dapat pangilinan o tungkul king Piesta ning Bayung Bulan o tungkul king Sabbath. 17 Ding sablang den metung la mung anino da ring bage mangapalyari king aldo daratang; ing katutuan ya pin i Cristo. 18 E yu paintulut ing atake na kayu ning ninumang sasabing atin yang matas a upaya kekayu uli da ring e karaniwan a vision a ikit na, at pipilit na ing maling kapakumbaban ampon ing pamanyamba karing anghel. Ing taung anti kaniti, kabud nia pairagul a buntuk king sarili nang pamagbibiasa. 19 E na ne kikilalanan bilang pekabuntuk na i Cristo. Lalam nang upayang Cristo masesese ya ing kabilugan a katawan at manatiling kabilugan uli da ring pikalukaluan at uyat, at daragul ya antimo nung makananu neng buring dagul ning Dios. 20 Mete na kayung kayabe nang Cristo at malaya karing espiritung sasakup king sikluban. Baket ngeni, mabibie kayu antimo waring lubus nang sakup ning yatu? Baket mamintu kayu pa karing tuntunan a sasabing: 21 “E me tatalnan ini,” “E mu tatakman ita,” “E me tatagkilan ita pang metung a ita”? 22 Deting sablang bage ala na lang kasilbian misan a megamit na la. Deti purus lang tuntunan at turu a gewa da ring tau. 23 Nung king bage balamu pin atin lang daralang kabiasnan neng pilit da lang pasamba ding anghel at pipilit da ing maling kapakumbaban, at pasakitan deng mabayat ing karelang katawan; oneng ala na la mang bitasang upayang makapamigil karing buri ning katawan.
1 Mipasublian na kayung mebie kayabe nang Cristo. Inya kailangan yu lang panintunan detang bage a atyu karin banua nung nu ya karin i Cristo at makalukluk king banda nang wanan ning Dios. 2 Isipan yu lang parati ding bage a atyu karin banua, aliwa ding bage a atyu keti king yatu. 3 Uling mete na kayu at ing bie a ngeni atyu kekayu makapampan ya king Dios kang Cristo. 4 Oneng king oras a mipakilala ya i Cristo, at ya ing bie yung tune, ikayu man mipakilala kayung kayabe na, at karake na king ligaya na! 5 Uli na niti, kailangan yung paten ing sablang agkat na ning yatu a atyu kekayu: ing pamakipangalugud, ing kanongan, ing kalibian, ding e mayap nang pamitan ning laman, at ing kasakiman (uling ing kasakiman metung yang anyu ning pamanyamba karing idolo). 6 King uli da ring anti kareting bage ing mua ning Dios datang karetang e mamintu keya. 7 At ikayung mismu kanitang misan meging metung kayu karing anti kareting tau, kanitang ing pamibiebie yu pagarian da ring anti kareting pamitan ning laman. 8 Oneng ngeni kailangan yu ngan painggulutan iting sabla-sabla: ing kamua, ing pelian buntuk, ing e mayap a lub. E man kailangan lumual karing labi yu ing nanumang kapanyiran at panagkas. 9 E kayu maglaram king metung at metung uling likas yu na ing matuang pangatau at ing sabla nang e mayap a ugali 10 at miblas kayu king bayung pangatau. Iti ya ing bayung pangatau a mibabayung alang patugut at miwawangis king larawan na ning Dios a linalang kekayu; kanita miganap ing beluan yu tungkul king sarili na. 11 Uli na niti, ala na lang pamiyaliwa ding Griego karing Judio, ding mesirkunsisyun o ding ali, ding dayuan o ding Esquita, ding ipus o ding malaya. Oneng i Cristo ya ing sabla at atyu karing sabla. 12 Ikayu ing balen a pepasubali na ning Dios; kaluguran na kayu at pinili na kayu. Uli na niti, kailangan kayung miblas king laus-pusung kapaglunusan, king ganaka at kababan lub, king kamu at kapibabatan. 13 Mipapanupaya kayu at mipapamatawad kapilan mang atin yang paginakit ing ninuman king aliwa. Pepatawaran na kayu ning Ginu, inya ikayu man sana mipapamatawad kayu. 14 Idagdag yu kaniti ngan ing lugud uling iti ya ing bubuklud king ganap a pamisasanmetung. 15 Mag-ari sa karing pusu yu ing kapayapan nang Cristo uling para kaniti kayu meyaus misasanmetung anting galame na ning metung mung katawan. Maging mapasalamat kayu sana. 16 Labis-labis sanang manatili karing pusu yu ing amanu nang Cristo. Mituturuanan kayu at mipapamie payu king mitmung kabiasnan. Kayabe na ning kapasalamatan a makasale karing pusu yu, pagkanta ye ing Dios karing salmo at himno ampon banal a kanta. 17 Nanumang sabian yu o daptan, gawan yu ngan king lagyu na ning Ginung Jesus. King kapamilatan na pasalamatan ye ing Dios a Ibpa. 18 Ikayung babaing talasawa, pailalam kayu karing asawa yu uling ita ya ing kailangan yung daptan bilang Cristianu. 19 Lalaking talasawa, luguran yu la at pakiutusan mitmung yumu ding asawa yu. 20 Ikayung anak, maging mapamintu kayu karing pengari yu kapilan man, uling iti ya ing babie tula king Ginu. 21 Ikayung pengari, e yu la parating kakamuan ding anak yu, pota masira la lub. 22 Ikayu namang ipus, pamintuan yu la sanang parati ding kekayung panginuan king sablang bage, at mamintu kayu e mu neng babanten da kayu ba yu lang akua pilubluban, nune king pusung tapat at uli na ning lugud yu king Ginu. 23 Nanuman ing daraptan yu, daptan yung laus king pusu yu, antimo waring ing Ginu ya ing sisilbian yu at aliwa ding tau. 24 Ganakan yu king ablasan na kayu ning Ginu; tanggapan yu king Ginu ing sidia na para karing pinili na. Uling i Cristo ya ing tune Panginuan a kekayung susuyuan. 25 Ing taung e darapat ustu, ninu ya man, siguradu nang bayaran ing depat nang e ustu; uling e ya biasang mangabiran kenu man ing Dios.
1 Ikayung panginuan, tratusan yu lang mayap at mitmung katuliran ding ipus yu. Ganakan yu king atin kayu namang metung a Panginuan karin banua. 2 Manatili kayung manalangin taimtim at e kayu mamatukba neng manalangin kayu at pasalamat kayu king Dios. 3 E yu kami naman sa kakalinguan ipanalangin ban dinan na ke pang mayap a oportunidad ning Dios a makapanaral king amanu na at makapagsalita king lihim nang Cristo. Uling iti ya kabud ing meging sangkan na ning pangasukul ku ngeni. 4 Inya ipanalangin yu king makapagsalita ku sanang masalese ba kung asabing mitmung kamasalan antimo ing kailangan marapat. 5 Maging matalino kayu sa king pamakiabe yu karing e talasalpantaya; gamitan yung masalese ing sablang oportunidad a miyabie kekayu. 6 Pane sanang makawili ing pamagsalita yu at pibuburian at kailangan kayung biasang munie ustung pakibat karing sablang mangutang kekayu. 7 Ing pakamalan tamung kapatad a i Tiquico, ing tapat a talapagobra at kalupang talasuyu king obra na ning Ginu, ya nang balang mamalita king sabla tungkul kanaku. 8 Inya tutubud ke kekayu ba na kayung pasiknangan a lub king pamamalita na tungkul king malilyari kekami ngan keni. 9 Kayabe nia naman i Onesimo, ing kaluguran at tapat tamung kapatad. Balu ye; metung ya karing kayabe yu. Ilang adua ibalita ra ngan kekayu ing sablang mapapalyari keni. 10 I Aristarco a kayabe ku keni king sukulan, pakomusta na kayu at antimu rin i Marcos a pisan nang Bernabe. (Penabilin ku neng minuna kekayu king tanggapan yeng matula, nung mipaindalan ya ken.) 11 Pakomusta na kayu namang Jesus a ausan dang Justo. Deting atlung taung binggitan ku ila mu kabud ding Judio a meging Cristianung kayabe kung magobra para king Kayarian ning Dios at tutu lang maragul a sasaup kanaku. 12 Pakomusta na kayung Epafras, ing metung pa munamang menibatan king grupu yu at talasuyu nang Cristo Jesus. Taimtim na kayung ipanalangin parati; aduan na king Dios ing gawan na kayu sanang matatag at lubus mapamintu king kaburian na. 13 Aku mismu asabi kung mitmung katutuan kekayu king magobra yang e makanyan-kanyan para kekayu at para karing tau Laodicea at Hierapolis. 14 Ipayabut nang Lucas, ing pakamalan tamung doktor, at i Demas, ing karelang komusta. 15 Sabian yu naman karing kapatad karin Laodicea king kukomustan mi la, antimu rin kang Nimfa at king iglesiang mipupulung king bale na. 16 Kaybat yeng abasa iting sulat, e ye kakalinguan pabasa munaman king iglesia karin Laodicea. Antimu rin, basan ye ing sulat a iparala da kekayu ding tau Laodicea. 17 Pakisabi yu naman kang Arkipo king samasnan nang gampanan ing obrang miyabie keya a ibat king Ginu. 18 King sarili kung gamat ngakung susulat: Kukomustan na kayung Pablo. E yu sa kakalinguan ing pangasukul ku! Ing grasya na ning Dios manatili sa kekayu
1 Ibat ya iting sulat kari Pablo, Silvano, at Timoteo. Miparala ya karing miembru na ning iglesia karin Tesalonica, ding pinili na ning Dios Ibpa at ning Ginung Jesu-Cristo. Mananu na sanang ing grasya at kapayapan miyabie kekayu. 2 Parati kaming pasalamat king Dios king uli yu at yayabe da kayu king kekaming panalangin. 3 Gaganakan ming alang patugut king arapan na ning kekatamung Dios at Ibpa ing kekayung mayap a dapat a bunga na ning kekayung pamanialpantaya, ing kekayung kapagalan king agkat na ning lugud, at ing manatili yung kapanayan king Ginung Jesu-Cristo. 4 Kapatad, balu mi king kaluguran na kayu ning Dios at pinili na kayu ban maging bandi na. 5 Ing Mayap a Balita a lubus ming paniwalan pisiag mi ya e mu king salita, nune king upaya at kayabe ning pamipatutu ning Banal a Espiritu. Ikit yu nung makananu keng mibiebie libutad yu. Ala keng aliwang sikasuan nune mu ing kekayung ikakayap. 6 Mekiapus kayu kekami at king Ginu. Tinggap ye ing Mayap a Balita at uli na niti dinalan kayung dakal a kasakitan. Makanyan man, menatili pa mu rin kekayu ing tula a babie na ning Banal a Espiritu. 7 Inya naman meging pialimbawanan da kayu ding kapatad karin Macedonia at Acaya. 8 Uling e mu ing miras karin king Macedonia at Acaya ing amanu na ning Ginu king kapamilatan yu, nune mikalat karing miyayaliwang lugal ing balita tungkul king kekayung kasalpantayanan. Inya e na kailangan kekami ing magsalita pa tungkul kaniti. 9 Ila na mismu ding mamalita nung makananu yu keng tinggap. Ila naman ding sinabi nung makananu yung likuan ing pamanyamba karing idolo ban sumuyu king tune at mabie Dios, 10 at manaya king pamagbalik na ibat banua ning Anak na, i Jesus, ing pepasublian nang mebie. I Jesus ya naman ing magligtas kekatamu king daratang nang milalablab nang mua ning Dios.
1 Ikayu mismu, kapatad, ing makibalu king ing pamagbisita mi kekayu e meyalang kabaldugan. 2 Balu yu nung makananu da keng pepasakitan at ininsultu karin Filipos bayu ke pa miras kekayu ken king Tesalonica. Agyang dakal ing sagabal, pepasiknangan na ke lub ning Dios ban ipanaral mi kekayu ing Mayap a Balita. 3 Ing kekaming pamanaral e makatalakad king kamalian o king e mayap a kapagnasan o pamagnasang maglinlang. 4 Nune, birian na ning Dios ing pigtiwala ne kekami ing Mayap a Balita, inya menaral kami e ban paligayan mi ya ing tau nune ing Dios a susubuk karing kekaming pusu. 5 Balu na ning Dios at balu yu munaman king e kami magkunwari king pamamuri o ginamit amanung tatakap king sakim a kapagnasan. 6 E mi pagnasan ing purian yu kami o ning ninuman, 7 agyang atin keng matulid purian yu bilang apostol nang Cristo. Meging mamu kami at malugud libutad yu kalupa na ning ima a malingap karing anak na. 8 Uli na ning maragul ming lugud kekayu, telaga mi ing kekaming sarili king pamanaral kekayu king Mayap a Balita. Aliwa mu iti, nune pati bie mi binie mi para kekayu uling tune kayung meging mal kekami! 9 Siguradung atatandanan yu pa, kapatad, nung makananu kaming megobra at migpakapagal aldo’t bengi ban e kami maging pabayat kenuman samantalang panaral mi ya kekayu ing Mayap a Balita. 10 Testigu kayu at ing Dios king meging tapat kami, matulid at masalese mekiabe kekayung talasalpantaya. 11 Antimo ing balu yu, meging anti keng tata king balang metung at metung kekayu. 12 Pesiknangan da kayu lub, peligayan, at inamun mibiebie karapatdapat king Dios a minaus kekayu ban dakayanan na king Kayarian na at ligaya. 13 Iti munaman ing sangkan nung inya parati keng pasalamat king Dios. Uling inyang penaral mi ya ing amanu na ning Dios pekiramdaman ye at tinggap e anting amanu na ning tau nune bilang amanu na ning Dios; at tune namang king Dios ya. At iting penaral mi mayayakit king bie yu, ikayung talasalpantaya. 14 Ing malilyari kekayu, kapatad, ya naman ing malilyari karing iglesia na ning Dios karin Judea, karing taung atyu karin a manalig kang Cristo Jesus. Guguluan da kayu ding mismung kabalen yu antimo ing pangagulu da karing kalupa rang Judio 15 a mekamate king Ginung Jesus at karing propeta, at menggulu munaman kekami. Makasumami la arap ning Dios at kalaban da la ring sablang tau! 16 Babawalan da ke mang manaral karing paganu. Pilit dang sasabatan ing pangaligtas da ring paganu. Mamabut na angga banua ing karelang dewakan, inya mibagsak karela ing milalablab nang mua ning Dios. 17 At ngeni, kapatad, inyang miwale kami kekayu king ditak a panaun, e king panalala nune king panimanman, lubus keng mengulila at sabik kaming akit da kayung pasibayu. 18 Aku mismu, i Pablo, e mu misan ing mignasa kung dalawan da kayu. Oneng parati na kaming dirinan sagabal Satanas. 19 Ala kaming aliwang kapanayan nune mu ikayu. Ikayu ing kekaming tula at korona na ning tagumpe a apagmaragul mi arap ning Ginung Jesus potang datang yang pasibayu. 20 Wa, ikayu ing kekaming dangalan at kaligayan!
1 Inyang e na ke makapibata, meyapan ming pailakuan na kami karin Atenas, 2 at itubud ya kekayu i Timoteo a kapatad tamu at talasuyu na ning Dios king pamanaral king Mayap a Balita tungkul kang Cristo. Tinubud mi ya ban pasiknangan na ing kekayung pamanalig king Ginu at pasiknangan na kayu lub 3 ban kanita e ya painggulut ing ninuman kekayu uli na ning pamagligalig da kekayu. Ikayu mismu balu yu king ding kaligaligan dake na la ning kaburian na ning Dios para kekatamu. 4 Uling kanitang kayabe yu ke pa, makapauna mi nang sinabi kekayu king guluan da katamu, at iti naman ya ing milyari. 5 Inyang e na ku makapibata, tinubud ke i Timoteo ban manikua kung balita tungkul king kabilian yu ngeni king pamanialpantaya king Ginu. Migaganaka ku pota alinlang na na kayu ning diablo at mayalang kabaldugan ing kekaming kapagalan kekayu. 6 Mekapagbalik ne ngeni keni i Timoteo. Atin yang daralang masanting a balita tungkul king kekayung kasalpantayanan at lugud. Belita na naman kekami king parati yu keng agaganaka at maragul kanu ing kapagnasan yung akit yu keng pasibayu antimo nung makananung maragul ing kapagnasan ming akit da kayu. 7 Uli na niti, kapatad, ing kekayung kasalpantayanan kang Cristo minie tula kekami libutad ning kasakitan at kabalisan. 8 Ing pamanatili yung matatag king kasalpantayanan ya ing babie sikanan lub kekami. 9 Makananu mi ya kayang pasalamatan ganap ing Dios king sablang tulang binie yu kekami? 10 Taimtim ming ipanalangin aldo’t bengi ing akit da kayu sanang pasibayu at asaupan da kayu king nanumang maging kakulangan ning kekayung kasalpantayanan. 11 Mananu na sanang ing Dios at Ibpa, at ing Ginu tamung Jesus dinan nang dalan ing pamagbisita mi kekayu. 12 Mananu na sanang paragulan na at palablaban na ning Ginu ing kekayung lugud king metung at metung at karing sablang tau, antimo ing lugud mi kekayu. 13 King anti kaniting paralan, pasiknangan na kayu lub ban manatiling ganap at alang kapintasan king arap ning kekatamung Dios at Ibpa angga king paniatang nang pasibayu ning kekatamung Ginung Jesus at ding sablang pinili na.
1 Katataulian, kapatad, king uli na ning Ginung Jesus ausan mi ing kekayung kapanamdaman king lalu yu sanang pagkapilitan ngeni ing mibiebie kayung kalugud-lugud, ing pamibiebie a kailangan yung tuntunan agpang king abalu yu kekami ban maging kawiliwili kayu king Dios. 2 Uling balu yu la ding turu a ibat king Ginung Jesus a kekaming tiru kekayu. 3 Buri na ning Dios ing magpakabanal kayu, at lubus mangilag king pamakipangalugud. 4 Kailangan banal at marangal ing nasa ning ninuman king pamakiasawa na 5 at e king pamanusig na mu ning pamitan na ning laman, antimo ing panugalian ding taung e makakilala king Dios. 6 Kanita e na dakurakan o samantalanan ning ninuman ing matulid ning kalupa nang tau. Antimo ing sinabi mi na kekayu king milabas a panaun at maigpit ming penabilin: parusan ne ning Ginu ing dapat kareting dewakan. 7 Inaus na katamu ning Dios ban mibiebie king kalinisan at e king kanawangan. 8 Inya, ing ninumang e tanggap king turung iti, aliwa ing tau ing e na tatanggapan nune ing Dios a minie kekayu king Banal nang Espiritu. 9 E na kailangan ing sulatanan na kayu pa ning ninuman tungkul king pamaglugud karing kapatad king kasalpantayanan, uling tiru na na ning Dios kekayu nung makananu kayung mikakalugud. 10 At iti naman ya ing daraptan yu karing kapatad king mabilug a Macedonia. Makanyan man, ipakisabi mi pang mayap kekayu, king lalu yu sanang dagdagan ing kekayung lugud. 11 Pagkapilitan yu sanang mibiebie kayung tahimik. Arapan yu ing sarasarili yung dapat, at manintunan kayung malinis antimo ing tiru mi kekayu. 12 King anti kaniting paralan, igalang da kayu ding e pa makakilala king kekatamung Ginu. Bukud pa kaniti, e yu ipanalig karing aliwa ing kekayung kabiayan. 13 Kapatad, buri ming abalu yu ing katutuan tungkul karing mete na ban e kayu lungkut, antimo ding taung alang kapanayan. 14 Maniwala tamu king mete ya i Jesus at sinubling mebie. Inya maniwala tamu king pasublian na la namang mie ning Dios ding sablang mete a manalig kang Jesus ban iyabe na la keya. 15 Iti ya ing turu na ning Ginu a sasabian mi kekayu: datang yang pasibayu ing Ginu at itamung mabie pa king aldo a datang ya e ta la igitan ding mete na. 16 Kuldas yang ibat banua ing Ginu kayagnan na ning kulait a mumutus; ing bosis ning arkanghel at tiup na ning trumpeta ning Dios. Muna na lang pasublian mie ding mete a ating kasalpantayanan kang Cristo. 17 Kaybat na nita, itamung mabie pa iyukiat na katamu king biga at iyabe karing pepasublian nang mebie ban salubungan ta ya ing Ginu king angin. At kanita akayabe ta ya ing Ginu king kapilan pa man. 18 Inya mipapamatula kayu king metung at metung kapamilatan da reting amanu.
1 E na kailangan ing isulat ku pa ing panaun at oras a mapalyari la deting bage. 2 Uling ikayu mismu balu yu king ing Aldo ning Ginu kalupa ne ning paniatang na ning mapanako. 3 Potang sasabian da ring tau, “Payapa at panatag ing sabla-sabla,” biglang datang ing kasiran. E la makaligtas uling ing paniatang na niti kalupa na ning pamiramdam ning babaing manganak. 4 Oneng ikayu, kapatad, ala kayu king karalumduman, inya e na kayu abigla ning Aldo ita a datang anting mapanako. 5 Ikayung sabla anak na kayu ning sala at anak na ning aldo. E tamu para king dalumdum o para king bengi. 6 Inya, kailangan tamung manatiling makagising, parating makasadia, at malino pamisip, e anti ding aliwa. 7 Uling neng bengi karin la matudtud ding tau at neng bengi la naman maglasing. 8 Anti na ning atyu tamu king panig na ning aldo, kailangan tamung ating mabie kaisipan. Gawan ta yang baluti na ning salu ing kasalpantayanan at ing lugud, at gawan helmet ing kapanayan king pamagligtas a daptan na ning Dios para kekatamu. 9 E na katamu telaga ning Dios ban magdusa king mua na, nune ban iligtas king kapamilatan na ning Ginu tamung Jesu-Cristo. 10 Mete ya para kekatamu ban mie tamung kayabe na, mete tamu o mabie ta man king pamagbalik na. 11 Uli na niti, mipapamatula kayu at misaup-saup antimo ing daraptan yu na ngeni. 12 Ipakisabi ming mayap kekayu, kapatad, king igalang yu la sa ding paipagal para kekayu, ding pinili na ning Dios ban manimuna at turu kekayu. 13 Ibie yu karela ing ganap a kagalangan at lugud uli na ning karelang obra. Miyabe-abe kayu sanang payapa. 14 Ipakisabi ming (mi) kekayu, kapatad, king sabianan yu la sana ding matamad, pasiknangan yu la lub ding maina, saupan yu la ding mangailangan at mibabata kayu king metung at metung. 15 E yu la ablasan marok ding dinapat marok kekayu, nune isundu yu ing pamaniapat mayap king metung at metung at karing sabla. 16 Magsaya kayung parati; 17 manalangin kayung alang patugut. 18 Pasalamatan yu ing sablang mangapalyari uling iti ya ing buri ning Dios king pangayabe yu kang Cristo Jesus. 19 E ye pipigilan ing Espiritu. 20 E yu insultuan ing amanung papasiag na ning Dios. 21 Surian yu ing sablang bage at ing mayap ya ing pulutan yu. 22 Dumayu kayu king sablang anyu na ning marawak. 23 Pabanalan na kayu sanang lubus ning Dios a babie kapayapan kekayu. At papanatilian na sanang alang kapintasan ing mabilug yung pangatau, espiritu, kaladua, at katawan angga king paniatang ning kekatamung Ginung Jesu-Cristo. 24 Tune yang tapat ing minaus kekayu at daptan na la deting bage. 25 Kapatad, ipanalangin yu kami munaman. 26 Atuan yu la ding kapatad king mitmung lugud. 27 Aduan ku king lagyu na ning Ginu king basan ye sa iting sulat karing sablang kapatad. 28 Manatili sa kekayu ing grasya na ning Ginu tamung Jesu-Cristo.
1 Ibat ya iting sulat kari Pablo, Silvano, at Timoteo. Miparala ya karing miembru na ning iglesia karin Tesalonica, ding pinili na ning Dios Ibpa at ning Ginung Jesu-Cristo. 2 Mananu na sanang ing grasya at kapayapan na ning Dios Ibpa at ning Ginung Jesu-Cristo miyabie kekayu. 3 Kapatad, kailangan ing parati keng pasalamat king Dios king uli yu. Matulid ing daptan mi iti uling manatiling susulung ing kekayung kasalpantayanan king Dios at susulung antimu rin ing lugud yu king metung at metung. 4 Pagmaragul da kayu karing sablang miembru na ning iglesia ning Dios, uli na ning kekayung pamanialpantaya at pamanatili libutad ding sablang kaguluan at kasakitan a kekayung daralanan. 5 Iti ya ing katunayan na ning matulid nang pamanatul ning Dios: karapatdapat kayung maging miembru na ning Kayarian na uli na ning kekayung kapibabatan libutad ning kaguluan. 6 Daptan na ning Dios ing sukat marapat; pasakitan na la ding babie kaguluan kekayu. 7 At ikayu namang mibata dinan na kayung kasnawan at antimu rin ikami. Daptan na iti potang datang yang manibat banua ing Ginung Jesus a kayabe ding mayupaya nang anghel. 8 Datang ya libutad ning milalablab a api at parusan na la ding sablang e kikilala king Dios at e tinupad king Mayap a Balita tungkul king Ginu tamung Jesus. 9 Ing maging parusa da ya ing alang anggang kapahamakan at pangawale king Ginu at king maligaya nang kayupayan. 10 Mapalyari iti potang miras na ing Aldo ning paniatang na keti ban tanggapan ing dangalan a ibie da ring pinili na at parangalan na la ding sablang menalig keya. Makakayabe kayu kareti uling tinggap yu ing Mayap a Balita a penaral mi kekayu. 11 Inya parati da kayung ipanalangin king Dios ban maging karapatdapat kayu king kekayung pangayaus. Mananu na sanang ibie na kekayu king kapamilatan na ning upaya na ing sablang mayap yung kapagnasan at iganap ing dapat a bubunga na ning kekayung kasalpantayanan. 12 King anti kaniting paralan, arinan yeng dangalan ing lagyu na ning kekatamung Ginung Jesus, at ikayu naman dinan na kayung dangalan agpang king grasya na ning kekatamung Dios at ning Ginung Jesu-Cristo.
1 Ngeni ing tungkul naman king paniatang na ning Ginu tamung Jesu-Cristo, at ing pamanipun na kekatamu arap na: ipakisabi ming mayap kekayu, kapatad, 2 king e kayu sa mabibigla o agad pailingasngas a isip king mibalitang dinatang na ing Aldo ning Ginu agyamang sabian da king iti ula o kapabaluan o kaya sulat a ibat kekami. 3 E kayu pailinlang kenu man king makananu mang paralan. Uling ing Aldo ning Ginu e datang anggang e mapalyari ing tauling Pamag-rebeldi laban king Dios at ing pangalto na ning Marawak, ing makatalaga king alang kawakasan a parusa. 4 Labanan na ing sablang sasamban da ring tau at ing isipan dang banal. Itas na ing sarili na, lungub ya king Templo na ning Dios; karin ya lukluk at ipasiag na king ya ing Dios mismu. 5 E yu wari atatandanan? Sinabi ku na kekayu iting sabla kanitang kayabe yu ku pa. 6 E pa mu pin milyari iti uling atin pang pipigil at balu yu nung nanu ita. Lunto ya ing Marawak potang datang na ing karampatan a panaun. 7 Magobra na ngeni king lihim ing upaya na ning Marawak at ing sukat mapalyari e mibalaus anggang e ya milalako ing pipigil kaniti. Nung milako ne 8 lunto ne kanita ing Marawak. Paten ne ning Ginung Jesus potang datang ne king kapamilatan na ning pangisnawa na at lasakan ne ning makasilo nang aslag. 9 Lunto ya ing Marawak a kayabe ing upaya nang Satanas at dapat yang miyayaliwang maling tanda at bage pagmumulalan. 10 At gamitan na ing miyayaliwang paralan na ning pamaglinlang karing mipapahamak; miligtas la sana deti, nung tinggap da mu at liguran ing katutuan. 11 Uling e ra tinggap ing katutuan, pepaburen na na la ning Dios ban alinlang na la ning maragul a kamalian ban paniwalan da ing e tutu. 12 Ing maging bunga na niti ya ing miparusan la ngan detang sablang memili king e tutu lugal king ing katutuan ya ing karelang tanggapan. 13 Sukat kaming parating babie pasalamat king Dios king uli yung kapatad a pakamalan na ning Ginu. Pasalamat kami uling pinili na kayu bilang mumunang dinan nang kaligtasan king kapamilatan na ning Espiritung papagbanal kekayu, at ning pamaniwala yu king katutuan. 14 Inaus na kayu ning Dios king kapamilatan na ning Mayap a Balita a penaral mi kekayu ban akayabe da kayu king ligaya na ning Ginu tamung Jesu-Cristo. 15 Inya, kapatad, manatili kayung matatag karing katutuan a tiru mi kekayu, king amanu o king sulat mi. 16 Mananu na sanang paligayan na katamu ning Ginu tamung Jesu-Cristo at ning kekatamung Dios a Ibpa a malugud kekatamu, at king kapamilatan na ning grasya na dinan na katamung alang anggang sikanan lub at mayap a kapanayan. 17 Katmuan na la sana ding pusu yu king sikanan lub, at dinan na kayung sikanan makarapat at makapagsalita king sablang mayap.
1 Katataulian, kapatad, ipanalangin yu kami ban ing amanu na ning Ginu mikalat mabilis karing sablang lugal, at parangalan da ring sabla antimo ing milyari kekayu. 2 Ipanalangin yu naman king miligtas kami karing alang katuliran at e mayap a tau; uling e ding sablang tau maniwala la king amanu na ning Dios. 3 Tapat ya ing Ginu. Dinan na kayung sikanan at iligtas na kayu king Marawak. 4 King uli na ning Ginu, maragul ing tiwala mi king daraptan yu la at isundung daptan ding bage a yuyutus mi kekayu. 5 Mananu na sanang tairan na kayu ning Ginu king lugud king Dios at king pamanatili kang Cristo. 6 Kapatad, king lagyu na ning Ginung Jesu-Cristo, yuyutus mi king dumayu kayu karing matamad, at e bisang mibiebie ketang panabilin mi karela. 7 Masalang balu yu king kailangan yung pakiapusan ing depat mi. E kami mikakunung megobra inyang atyu ke ken. 8 E kami tinanggap nanuman kekayu a e mi beyaran. Aldo’t bengi kaming megobra ban e ke maging pabayat kenu man kekayu. 9 Depatan mi iti e uling ala kaming matulid manayang kasaupan kekayu, nune ban dinan da kayung mayap a alimbawa. 10 Inyang kayabe yu ke pa ken, iti ya ing maigpit ming penabilin, “E ye pakanan ing ninumang e bisang magobra.” 11 Abanggit mi iti uling abalitan mi king ating mapilan kekayu a magtamad at alang daraptan nune mu ing mamakialam king pamibiebie da ring aliwa. 12 King lagyu na ning Ginung Jesu-Cristo, yuyutus mi at ipakisabing mayap kareting tau king manintunan la sana at mibiebie masalese. 13 Kapatad, e kayu sana sasawa king pamaniapat mayap. 14 Tandanan ye at pangilagan ing ninumang e bisang tupad karing panabilin mi king sulat a iti ban mipakarine ya. 15 Oneng e yu ne man kikilalanan kalaban; nune panaralan yeng anting kapatad. 16 Mananu na sanang ing Ginu mismu a panibatan na ning sablang kapayapan, dinan na kayung kapayapan king sablang panaun at king sablang paralan. Ing Ginu manatili ya kekayu ngan. 17 Aku i Pablo, ing mismung sinulat kaniti: Pagmananuan da kayu ngan. Iti ya ing pipirma ku karing sablang sulat ku. Makanyan kung susulat. 18 Mananu na sanang manatili kekayu ngan ing grasya na ning Ginu tamung Jesu-Cristo.
1 Ibat ya iting sulat kang Pablo, ing apostol nang Cristo Jesus, agpang king kaburian na ning Dios a kekatamung Talapagligtas at Cristo Jesus a kekatamung kapanayan. 2 Miparala ya kang Timoteo, ing tune kung anak king kasalpantayanan. Mananu na sanang miyabie keka ing grasya, lunus at kapayapan a ibat king Dios Ibpa at Cristo Jesus a kekatamung Ginu. 3 Antimo ing pekisabi ku nang mayap keka kanitang papunta ku Macedonia, buri kung manatili ka Efeso uling karin ating mapilan a taung tuturung maling doktrina. Iyutus mu karela king tuknang na lang darapat kaniti. 4 Sabian mu munaman karela king e ra sisiran ing karelang panaun karing kwentung a (e) tutu at karing mangakabang listahan da ring makatua. Uling ita ya ing panibatan na ning e pamikaintindi, at iti e makasaup king parasan na ning Dios a mipabalu karing tau king kapamilatan na ning kasalpantayanan. 5 Ing parasan na niting panabilin ya ing palablaban ing lugud a manibat king pusung malinis, mayap a pilubluban at tapat a pamanialpantaya. 6 Ating mapilan a ginulut kareting bage at mewili la king alang kabaldugan a pamiargu. 7 Buri da ing maging talaturu na la ning Kautusan kabang e ra naman aintindian ing karelang paniabian ni ding bage a tuturu da king mitmung tiwala. 8 Balu tamu king ing Kautusan mayap ya, nung gagamitan ya king ustung paralan. 9 E tamu sa kakalinguan king e la megawa ding kautusan para karing mayap a tau, nune megawa la para karing taung talapanialangsang at kriminal, karing makasalanan at karing e bisang kikilala king Dios, karing alang kabanalan at karing alang takut king Dios, karing taung makamate tata at ima, at karing makamate tau. 10 Megawa la munaman ding kautusan para karing taung makipangalugud, karing makipangatawan karing kalupa dang lalaki o babai, karing manguang tau, karing malaram, at mapamikudta o darapat aliwa pang salungat king mayap a doktrina. 11 Makayagpang ya iting mayap a doktrina king Mayap a Balita a mipaniwala kanaku ba kung ipanaral. Iti ya ing Mayap a Balita a ibat king maligaya at nuan a Dios. 12 Pasalamat ku kang Cristo Jesus a kekatamung Ginu uling dininan na kung sikanan para king obrang iti, at uling kilala na king karapatdapat ku inyang pinili na kung maging talasuyu na. 13 Pinili na ku ban sumuyu keya agyamang migsalita kung laban keya. Ligalig ke at lepastangan kanitang minuna. Makanyan man melunus ya kanaku ing Dios uling e ku balu ing daraptan ku kanita uling e ku pa maniwala keya. 14 At binie na kanaku ning Ginu ing maglapo nang lunus; binie na kanaku ing kasalpantayanan, at ing lugud a atyu kekatamu uli na ning pangayabe tamu kang Cristo Jesus. 15 Oyni ing metung a katutuan a kailangan dang tanggapan at paniwalan ding sabla: dinatang ya i Cristo Jesus keti king yatu ban iligtas na la ding makasalanan at aku ing marok dili karela. 16 Oneng iti ya kabud ing sangkan nung inya melunus ya ing Dios kanaku ban king milyari kanaku ipakit nang Cristo Jesus ing maragul nang kapibabatan, at maging pialimbawanan iti para karing salpantaya keya at tanggap lang bie alang angga. 17 King metung mung Dios, Aring alang angga, alang kamatayan at e mayayakit miyabie ing kapurian at ligaya king kapilan pa man! Amen. 18 Timoteo, anak ko, ipaniwala ku la keka deting panabilin. Iti makayagpang karing ula a mebanggit na king milabas a panaun tungkul keka. Deti sanang amanu ila ding maging sandata mu king kekang pamakiarap king mayap a labanan, 19 at ingatan mu sana ing kekang kasalpantayanan at malinis a konsiensia. Ating mapilan a taung e mekiramdam king karelang konsiensia, at uli na niti sinira da ing karelang kasalpantayanan. 20 Kabilang la kareti di Himeneo at Alexander; pepaburen ku na la kang Satanas ban mabiasa lang tuknang magsalita laban king Dios.
1 Maygit king sabla, ipakisabi kung mayap king ing kekayung kayaduanan, panalangin, pamanigapu, at pamipasalamat iyampang yu king Dios para karing sablang tau. 2 Makanyan munaman ing daptan yu para karing ari at karing ating upayang manibala ban mibiebie tamung tahimik at payapa, mataimtim at ating kabanalan. 3 Iti mayap at makaligaya king Dios a kekatamung Talapagligtas. 4 Buri na king miligtas la ding sablang tau at mabiasa la king katutuan. 5 Uling ating metung a Dios at ating metung a talapamilatan king Dios at karing tau; ya ing taung i Cristo Jesus. 6 Inain na ing bie na ban iligtas na la ding sablang tau. Ya ing katunayan a mibulalag king mituldung panaun na ning banal nang parasan ning Dios ban miligtas la ding sabla. 7 Makanyan kung mituburan maging apostol at talaturu da ring paganu ban ipanaral ku karela ing kasalpantayanan at ing katutuan. Tutu ing kanakung sasabian; e ku maglaram. 8 Uli na niti, buri ku king ding lalaki karing sablang lugal itas da lang (la ding) gamat da king pamanalangin a ating malinis a konsiensia, alang mua o pamipatepate. 9 Ding babai naman sukat lang maging mahinhin at maingat king karelang pamimalan. E sukat masagwa ing kaayusan ning buak da; e la sana gagamit palamuting gintu o perlas, at mangamal a imalan. 10 Kailangan mayakit karela ing mayap a dapat at manayun a ugali antimo ing makabage karing talasalpantaya king Dios. 11 Kailangan lang tahimik makiramdam ding babai king oras na ning pamagaral at lubus lang pasakup. 12 E ke paintulutan ing babai ban turu o sumakup karing lalaki; kailangan ing manahimik ya. 13 E yu sa kakalinguan king i Adan ya ing minunang melalang bayu i Eva. 14 Aliwa i Adan nune i Eva ing melinlang at linabag king utus ning Dios. 15 Makanyan man, miligtas ya ing babai king uli na ning pamanganak na, nung manatili ya king kasalpantayanan, king lugud at kabanalan ampon kahinhinan.
1 Tutu ya iting kasebian: Ing ninumang bisang maging talapanibala king iglesia magnasa yang mayap a dapat. 2 Inya kailangan king talapanibala ing ala yang kapintasan, metung ya asawa, biasa yang mangawat king sarili na, maisip, kagalang-galang, makabuklat a pibalebale karing tau, at mayap yang talaturu. 3 E ya mahilig king alak at e ya mabagsik nune maganaka ya, malugud ya king kapayapan, at e malugud king salapi. 4 Kailangan ing balu neng panibalan ing sarili nang pamilya, igagalang de at pamintuan ding anak na. 5 Makananu neng pamahalan masalese ning ninuman ing iglesia na ning Dios nung ding mismung katubale na e na la balung pamahalan? 6 Kailangan king e ya bayu pa king kasalpantayanan, magkang magmaragul ya at miyatulan ya antimo ing milyari king diablo. 7 Kailangan munaman ing igagalang de ring taung e miembru king iglesia ban e de atatsa at ban e ya manabu king silu na ning diablo. 8 Kailangan munaman king ding talasuyu king iglesia ing marangal la, tapat magsalita, e mapaninum alak at e sakim. 9 Kailangan ing tapat lang manatili king kasalpantayanan at ating malinis a konsiensia. 10 Kailangan ing masubuk la pa mu, at nung mayakit lang karapatdapat kanita la paintulutan sumuyu. 11 Kailangan king ing babaing asawa ning balang metung karela marangal ya naman: e ya maindredus, nune maisip ya, at tapat king sabla-sablang bage. 12 Kailangan king ing talasuyu metung ya asawa, masalese yang manibala karing anak na, at king mabilug nang pibalebale. 13 Igalang de ring sabla ing talasuyung tapat king katungkulan na, at atin yang ganap a tetagan mipasiag king kasalpantayanan a miyabie kekatamu king uli na ning pangayabe tamu kang Cristo Jesus. 14 Maragul ing kanakung kapanayan a mikit kata king lalung malaguang panaun. Makanyan man susulat ku la deting panabilin 15 ban nung sakali mang e ku agad miratang, agad mung abalu nung nanu ing maging panugali mu king pibalebale na ning Dios a mabie, ing iglesia a asias at pundasyun na ning katutuan. 16 Tune ping malalam ing misteryo na ning kekatamung relihiun: Pepakit ya king porma ning tau, pepa tutuan ne ning Espiritu, at ikit de ring anghel. Mipanaral ya king mabilug a yatu, peni walan de ring sablang tau, at minukiat ya banua.
1 Malino nang sasabian ning Espiritu king paniatang na ning tauling panaun lakuan da ring mapilan ing kasalpantayanan. Tukian da la ring mapaglinlang a espiritu at ing tuturu da ring demonyu. 2 Magobra la ding demonyu king kapamilatan da ring turu da ring taung malaram, at atin nang tatak ning diablo karing mepata dang konsiensia. 3 Ibawal da ing pamakiasawa at mangiling la king pamangan; pamangan a sukat tanggapan mitmung kapasalamatan uling lelangan na ning Dios ban kanan da ring talasalpantaya, at ding taung lubus makaintindi king katutuan. 4 Mayap ing sablang lelangan na ning Dios at e dapat isipan e mayap, nung iti tatanggapan mitmung kapasalamatan, 5 uling lininis na na ning amanu na ning Dios at ning panalangin. 6 Maging mayap kang talasuyu nang Cristo Jesus, nung ituru mu la deting bage karing kapatad. At kabang tuturu mu la deti, sesen mu munaman ing kekang sarili king pamangan espiritual at king tune aral a kekang tutukian. 7 E mu sisiran ing kekang panaun king kwentung e tutu, nune magsane ka king kabanalan. 8 Ating ditak a pakinabang ing pamagsane king katawan. Oneng mas maragul ing pakinabang king pamagsane king kabanalan, uling atin yang daralang pangaku e mu king kasalukuyan a bie nune pati na king bie king aldo bukas. 9 Tutu ya iting kasebian at sukat yang lubus tanggapan at paniwalan. 10 Iti ya ing sangkan nung inya magkapilit tamu at magobrang masalese uling asahan ta ya ing mabie Dios, ing Talapagligtas da ring sabla, lalung-lalu na ding talasalpantaya. 11 Ituru mu la at ipatupad deti. 12 E mu paburen ing insultuan na ka ning ninuman uli ning kayanakan mu; nune maging alimbawa da ka sa ding talasalpantaya king pamagsalita, king panugali, king lugud, king kasalpantayanan, at king malinis a pamibiebie. 13 Kabang panenayan mu kung datang, pagmalasakitan mu at dinan panaun ing pamamasang Kasulatan arapan da ring malda, ing pamanaral at pamanuru. 14 E mu paburen ing regalung espiritual a atyu keka a miyabie keka inyang mangamanu la ding propeta, at inyang ding makatua na ning iglesia timpak da la ring gamat da keka. 15 Daptan mu la deting bage at italaga mung lubus ing kekang sarili kareti ban akit da ring sabla ing kekang paniulung. 16 Ingatan mu ing kekang pangimut at ing kekang pamanuru. Isundu mu ing pamaniapat kareting bage ban miligtas ka at pati na ding makiramdam keka.
1 E me pangamanuan ing lalaking matua kesa keka, nune pakisabian me antimong tatang mu. Ituring mu lang kapatad ding lalaking kayanakan. 2 At ituring mu lang anting ima mu ding makatuang babai at anting kapatad mu ding kayanakan a babai king mitmung kalinisan. 3 Saupan mu la ding babaing tune mebalu. 4 Nung ing metung a babaing mebalu atin yang anak o apu, ila deti ring kailangan lumingap king karelang makatua bilang ablas karela uling iti kalugud-lugud king Dios. 5 Ing tune babaing mebalu ya itang magdili-dili king bie na. Ing Dios ya ing bukud nang kapanayan, inya parati yang manalangin aldo’t bengi at maniawad saup king Dios. 6 Oneng ing babaing mebalu a mayatu anti ne mong mete na agyamang mabie ya pa. 7 Ipatupad mu iti ban e la mapintas. 8 Ing ninumang e bisang sumaup karing kamaganak na, lalung-lalu na karing mismung katubale na, tinggian na na ing kasalpantayanan at marawak yang e palak kesa karing alang kasalpantayanan. 9 Ding kailangan miyabe king listahan da ring babaing mebalu ila deti: e la kukulang king idad a anam apulu, misan la mekiasawa 10 at pikabaluan la king pamaniapat mayap: peparagul da la ring anak da king mayap a pamibiebie, malugud lang tatanggap karing taung makipanuknangan karing pibalebale ra, sinuyu la karing pinili na ning Dios, sinaup la karing mengailangan, at king miyayaliwang paralan dinikil da ing karelang sarili king pamaniapat mayap karing aliwa. 11 E mu la iyayabe king listahan ding babaing mebalung anak pa mu uling kabud pignasan dang makiasawang pasibayu painggulutan da na ing pamaniuyu kang Cristo. 12 Uli na niti, mikasala la uling lebagan da ing minuna dang pengaku keya; 13 pagaralan dang magtamad at lipat-lipat karing bale. Aliwa pa ita, maging mapakialam la pa at maindredus. 14 Inya nung akung kutnan mu, mayap pa ing makiasawa lang pasibayu, mikayanak la, at pamahalan de ing sarili dang pibalebale ban e la mirinan dalan ding kekatamung kalaban para magsalitang kapanyiran laban kekatamu. 15 Sasabian ku iti uling ating mapilan a mebalu a ayagkat na nang Satanas. 16 Ing ninumang talasalpantaya, babai o lalaki, a ating mebalung babai king pamilya na, kailangan ing lingapan na la ban e ya kabayatnan ing iglesia. King anti kaniting paralan, alingap na la ning iglesia ding mebalung alang tune ayasahan. 17 Sikapan mung tanggap lang dobling kasaupan ding mayap a makatuang manibala king iglesia, lalung lalu na detang manaral at tuturu king amanu na ning Dios. 18 Uling sasabian na ning Kasulatan, “E me sasara asbuk ing baka kabang dadara ya.” Makasulat munaman, “Ing magobra mangaintuliran yang kabayaran.” 19 E mu pakiramdaman ing sumbung laban king metung a makatua, nung e ra patutuan ding adua o atlung testigu. 20 Pangamanuan mu la king arapan ding sabla ding e bisang tuknang darapat kasalanan ban mirinan lang takut ding aliwa. 21 King arapan na ning Dios at i Cristo Jesus at ding banal nang anghel, yuyutus ku king tuparan mu la deting panabilin king alang pamanulak o pamangabiran. 22 E mu la marapal ipapatung ding kekang gamat king ninuman ban dinan upayang manibala. Ingatan mung e ka mikakadake king kasalanan da ring aliwa. Manatili ka sanang alang kapintasan. 23 E mu bukud danum ing kekang inuman. Anti na ning maralas kang sasakit, minum ka namang ditak a alak ban malaso ka pengan. 24 Ing kasalanan da ring mapilan a tau mayayakit na bayu pa miras king husgadu, oneng ing kasalanan da ring aliwa mayakit king katataulian. 25 Makanyan munaman, ating mayap a dapat a agad mayakit at agyamang ali la, e la malyaring manatiling makalihim.
1 Ding ipus sukat da lang igalang ding karelang panginuan ban ala lang asabi laban king Dios at karing kekatamung turu. 2 Nung sakaling ding panginuan da talasalpantaya la, lalu da la sanang igalang uling kapatad da la king kasalpantayanan. Kailangan ing lalu dang samasnan ing karelang pamakiutus uling ding makinabang king obra da kasanmetung da la king kasalpantayanan at lugud. Ituru mu la at ipatupad deting bage. 3 Nung ating tuturung aliwang doktrina at laban king tune nang amanu ning Ginung Jesu-Cristo at king aral tungkul king kabanalan, 4 deti sira la buntuk king kayabangan at ala lang balu! Sakit da na ing makipagdebate at makiaskal tungkul karing amanu, bage a panibatan ning diria, ning pamipagkamua, ning pisasabian a alang ketuntunan ampon pamagduda, 5 at alang kawakasan a pamakitaltalan karing bukut a matulid, at e na makakilala king katutuan. Isipan da king ing relihiun paralan ya ban misalapi la. 6 Wa, maragul ing pakinabang king relihiun king taung managyu na king atyu keya. 7 Uling ala tamung bitasang dela keti king yatu at ala tamu namang idala king paglako tamu keti king yatu. 8 Inya, kailangan ta na sanang matula nung atin tamung pamangan at imalan. 9 Oneng ding bisang mibandi mananabu la king tuksu at mangarakap la king dakal a kamulangan at e ustung kapagnasan a pasari king karelang pangabagsak at kasiran. 10 Uling ing lugud king salapi ya ing yamut ning sablang dewakan. Uli na ning kapagnasan mibandi, ating mikawani king kasalpantayanan at dinalan dakal a kaplas lub. 11 Oneng ika, tau na ning Dios, pangilagan mu la ngan deting bage. Magkapilit kang mibiebie king katuliran, king kabanalan, king kasalpantayanan, king lugud, king kapibabatan, at mababa lub. 12 Daptan mu ing anggang agyu mu king ligligan alang-alang king kasalpantayanan at tanggapan mu ing bie alang angga; uling para kaniti na ka inaus ning Dios inyang pisiag mu ing kekang kasalpantayanan king arap da ring dakal a testigu. 13 King arapan na ning Dios a babie bie karing sablang bage at king lagyu nang Cristo Jesus a pepatutu king arapan nang Poncio Pilato, yuyutus ku keka: 14 tuparan mu ing utus at papanatilian mung malinis at alang kamalian angga king Aldo nang paniatang ning Ginu tamung Jesu-Cristo. 15 King mituldung aldo, ipakilala ne ning banal at bukud Mayupaya, ing Ari da ring sablang ari at Ginu da ring sablang ginu. 16 Ya mung bukud ing alang kamatayan at manuknangan king aslag a e alapitan. Ala pang menakit king Dios o malyaring manakit king Dios. King Dios ing dangalan at ing kayupayan a alang angga! Amen. 17 Iyutus mu karing mabandi king e la sa mapagmaragul ni manalig king pibandian a alang kapilmian; nune manalig la king Dios a babie labis-labis king bage a makaligaya kekatamu. 18 Ituru mu lang dapat mayap, magpakabandi king mangayap a dapat, makabuklat a palad at mapaniaup karing aliwa. 19 King anti kaniting paralan makatipun lang pibandian para king aldo bukas, at tanggapan da ing tune bie. 20 Timoteo, pakaingatan mu ing mipaniwala keka. Pangilagan mu ing pisasabian a e kalugud-lugud king Dios, at ing bukut a pamagmatulid a ausan dang “Kabiasnan” ding tau. 21 Uling ating mapilan a mimisip king atin lang kabiasnan at milisia la king kasalpantayanan. Mananu na sanang ing grasya na ning Dios manatili keko ngan.
1 Ibat ya iting sulat kang Pablo a meging apostol nang Cristo Jesus uli na ning kaburian ning Dios ban manaral king mipangakung bie a atyu na kekatamu king pangayabe tamu kang Cristo Jesus. 2 Timoteo, pakamalan kung anak: Mananu na sanang manatili keka ing grasya, lunus, at kapayapan a manibat king Dios Ibpa at kang Cristo Jesus a kekatamung Ginu. 3 Pasalamat ku king Dios a susuyuan ku king malinis a konsiensia, antimo ing depat da ring kanakung makatua, ngening parati da kang agaganaka king kanakung pamanalangin aldo’t bengi. 4 Tune da kang buring akit ban miganap ing kanakung tula, lalung-lalu na neng agaganaka ku ing kekang lua. 5 E ku malyaring kalinguan ing katapatan na ning kekang kasalpantayanan a kalupa na ning kasalpantayanan nang apu mung i Lois at i Eunice a ima mu. Balu ku king angga ngeni atyu keka iting kasalpantayanan. 6 Uli na niti, ipaganaka ku keka king pagkapilitan mu sanang tuparan ing katungkulan a tinggap mu king Dios inyang timpak ku la ding gamat ku king buntuk mu. 7 Uling ing Espiritung binie na ning Dios kekatamu e na katamu papainan a lub nune ing Espiritu na kakatmuan na katamung upaya, lugud at pamangawat king sarili. 8 Inya e mu pikarine ing pamipatutu mu king kekatamung Ginu ni ing kakung pangasukul king uli na. Nune, magtiwala ka king upaya ning Dios at kuanan mu ing kekang dake king kasakitan alang-alang king Mayap a Balita. 9 Linigtas na katamu at inaus ban maging balen na, e uli na ning depat tamu; nune uli na ning sarili nang parasan at grasya. Binie na iti kekatamu king kapamilatan nang Cristo Jesus bayu pa melalang ing panaun. 10 At ngeni mipakilala iti inyang dinatang ya i Cristo Jesus a kekatamung Talapagligtas. Leko na ing upaya na ning kamatayan at pepakilala na ing bie alang angga king kapamilatan na ning Mayap a Balita. 11 King uli na niti, mitulduan kung apostol at talaturu ban ipanaral ke ing Mayap a Balita, 12 at iti ya ing sangkan nung inya magdusa ku. Makanyan man, e ku pikakarine iti uling lubus keng akikilala ing kanakung panaligan at balu ku king agyu nang ingatan ing penibala na kanaku angga king paniatang na ning Aldo. 13 Gawan mu lang pialimbawanan ding mayap a amanung tiru ku keka. Manatili ka king kasalpantayanan at lugud a atyu kekatamu king uli na ning pangayabe tamu kang Cristo Jesus. 14 Ingatan mu ing sablang katutuan a mipanibala keka king saup na ning Banal a Espiritu a manuknangan kekatamu. 15 E makalingad keka king likuan da ku ding sabla king probinsia na ning Asia, at pati na i Figelo ampon i Hermogenes. 16 Mananu na sanang bendisyunan ne ning Dios ing pamilya nang Onesiforo uling pematulan na ku king maralas nang pamagbisita kanaku. E na ku pikarine agyang makasukul ku. 17 Pilit na kung penintun inyang dinatang ya Roma angga king atagpuan na ku. 18 Mananu na sanang ibie na ning Dios kang Onesiforo ing lunus na king Aldo ita. Balu mung masalese nung makananu na kung siyuan karin Efeso.
1 Timoteo, anak ku, magpakatatag ka king kapamilatan na ning grasyang atyu kekatamu uli na ning pangayabe tamu kang Cristo Jesus. 2 Ding bage a dimdam mu kanaku king arapan ding dakal a saksi keka lang ituru karing taung apagkatiwalan mung turu munaman karing aliwa. 3 Kuanan mu ing dake mu king kasakitan bilang mayap a sundalus nang Cristo Jesus. 4 Alang sundalus a atyu king katungkulan a mangasankut king bage alang kaugnayan king pangasundalus na. Ing daraptan na ya ing magkapilit yang maging kalugud-lugud king pamuntuk na. 5 E ya magtagumpe ing makiligligan, nung e na la tukian ding tuntunan na ning pialung. 6 Ing ortelanung magobrang mitmung sipag ya ing ating katuliran king mumunang dake na ning pupul. 7 Isipan mung masalese iting sasabian ku keka. Ing Ginu saupan na ka ban aintindian mu ing sablang bage. 8 Ganakan me i Jesu-Cristo a sinubling mebie at menibat king lahi nang David; ya ing panaral kung Mayap a Balita. 9 Magkakasakit ku at makatanikala anting kriminal uling penaral ke ing Mayap a Balita. Oneng e malyaring itanikala ing amanu na ning Dios. 10 Inya pibabatan ku ing sablang bage alang-alang karing pinili na ning Dios ban ila man tanggapan da ing kaligtasan a manibat kang Cristo Jesus a babie ligayang alang kapupusan. 11 Tutu ya iting kasebian: “Nung mete tamung kayabe na, mie tamu munamang kayabe na. 12 Nung manatili tamung mibabata, makipag-ari tamu munamang kayabe na. Nung tanggian ta ya, tanggian na katamu munaman. 13 Nung e tamu tune tapat, ya manatili yang tapat, uling e na atanggian ing sarili na.” 14 Ipaganaka mu la karela deting bage at panabilinan mu la king arapan na ning Ginu king e la sa mipatepate karing amanung alang kapupuntan, at makasira mu karing taung makaramdam. 15 Gawan mu ing anggang agyu mu ban maging karapatdapat ka king arapan na ning Dios, bilang talapagobrang alang sukat pikarine king obra na, at tapat tuturu king amanu na ning Dios. 16 Pangilagan mu ing alang kabaldugan a salita, uling ya ing maging sangkan nung inya lalu lang mirarayu ding tau king Dios. 17 Ing aral da mangaring sugat a e kakayap a sisira king katawan. Kabilang la kareting tau di Himeneo at Fileto. 18 Linisia la king dalan na ning katutuan at sisiran da ing kasalpantayanan da ring aliwa. Tuturu da king metupad na ing kekatamung pamaniubling mie. 19 Oneng ing matibe pundasyun a telakad na ning Dios e ya malyaring magalo at mitatakan yang anti kanini: “Balu na la ning Dios ding bandi na” at “Ing balang mamaus king lagyu na ning Ginu kailangan yang gumulut king pamaniapat e mayap.” 20 King mala-palasyung bale, e ding sablang kasangkapan gintu la at pilak; atin munamang megawa king dutung at pila; magagamit la ding aliwa king makabukud a okasyun at ding aliwa king aldo-aldo pamangailangan. 21 Ing ninumang meko king dewakan mibilang ya karing kasangkapan a mangamal; magamit ya king makabukud a parasan uling mitalaga ya at atin yang kasilbian king Ginu na. King uli na niti, makasadia yang magamit king balang dapat a mayap. 22 Pangilagan mu ing marawak nang pita ning kayanakan. Pagpilitan mung maging matulid, tapat, malugud, payapa at abe da ring taung ating malinis a pusu at mamaus king Ginu. 23 Pangilagan mu ing alang kabaldugan a pamakipagsalita a mamungang pamakipate. 24 E ya sukat talapakipate ing talasuyu ning Ginu, nune sukat yang maganaka karing sabla, mayap ya at mapibabatang talaturu. 25 King kapakumbaban na la tutulid ding kalaban na; mapalyaring dinan na lang panaun makasisi ning Dios at gumulut la king karelang kasalanan at miras la king katutuan. 26 Kanita lumino la pamisip at miligtas la king silu na ning diablo a mekabihag karela ban tupad king kaburian na.
1 Tandanan mu iti: magdala lang kasakitan ding tauling aldo. 2 Maging malugud la ding tau king sarili ra at king salapi. Maging palalu la, mayabang, mapaninsultu, mapaglaban karing pengari, ala lang pasalamat, at lapastangan la king Dios. 3 Maging maimut la naman, alang lunus, mapanyirang puri, bugasuk, mabagsik, at pikakasaman da ing mayap. 4 Aliwa mu yan, maging taksil la pa, barumbadu, matas a lub, at luguran da ing pamitutula na ning yatu kesa king luguran de ing Dios. 5 Papakit da king relihiosu la, oneng e mu naman akit king bie ra ing upaya na ning kabanalan. Pangilagan mu la ding taung anti kareti. 6 Ila ding lulub karing bale at magsamantala karing babaing ating keinan at kababayatnan karing karelang kasalanan, at mayayagkat king pita ning laman. 7 Deti babai lang makiramdam kaninu man, oneng kapilan man e la miraras king katutuan. 8 At nung makananu lang sinalangsang di Janes at Jambres kang Moises, makanyan la namang sasalangsang deting tau king katutuan, marok la pamisip at mapagkunwaring talasalpantaya. 9 Oneng e ra malyaring asundung malambat ing karelang dewakan uling ing karelang kamulangan akit dang malino ding sabla antimo ing milyari na kari Janes at Jambres. 10 Oneng ika tikian mu la ding turu ku, ing panugali ku, at parasan ku king bie; pakiapusan mu ing kanakung pamanialpantaya, ing kapibabatan, ing lugud, at ing katapatan. 11 Balu mu nung nu anti kabayat ing pamagligalig da kanaku at ing kasakitan a delanan ku king Antiokia, king Iconio, at king Listra. Oneng linigtas na ku ning Ginu king sablang iti. 12 At ding sablang magnasang mie banal bilang talatuki nang Cristo Jesus dumalan lang pangalupig. 13 Ding taung marawak at ding magbalatkayu lalu lang maging marawak, maglinlang la, at ila mismu malinlang la. 14 Oneng ika, manatili ka king katutuan a abalu mu at king matibe mung kapaniwalan. Balu mu naman nung ninu ding meging maestru mu. 15 At manibat inyang malati ka balu mu na la ding Banal a Kasulatan a minie kabiasnan keka, at meging dalan king kaligtasan king kapamilatan na ning pamagtiwala mu kang Cristo Jesus. 16 Pengisnawanan na la ning Dios ding sablang Kasulatan at maragul la kasilbian king pamanuru king katutuan, king pamaglaban king kamalian, king pamitulid king maling dapat, at pamagsane king malinis a pamibiebie. 17 King uli na niti, maging ganap ya ing talasuyu na ning Dios at mirinan yang kagiwan dapat king sablang mayap.
1 Maigpit kung yuyutus keka king lagyu na ning Dios at Cristo Jesus a matul karing mabie at mete, at alang-alang king pamagbalik na keti at Pamag-ari: 2 ipanaral mu ing amanu na ning Dios, makapanaun man o ali; managkat ka, mangamanu ka, at munie sikanan lub karing tau, at ituru mu lang mitmung kapibabatan. 3 Uling datang ing panaun a e ra pakiramdaman ding tau ing mayap a turu; nune, tukian da ing e mayap dang kaburian at mangalap lang talaturu da a magsalita mu karing bage a buri dang daramdaman. 4 Gulutan da ing pamakiramdam king katutuan at makiramdam la karing kwentung e tutu. 5 Oneng ika kawatan mu ing kekang sarili king sablang bage. Pibatan mu ing kasakitan. Daptan mu ing katungkulan na ning talapanaral king Mayap a Balita. Tuparan mu ing katungkulan mu bilang talasuyu na ning Dios. 6 E lumuat misakripisyu na ku uling dinatang na ing oras na ning paglako ku keti king yatu. 7 Mekilaban kung mayap king pamakiligligan. Atuparan ku na ing kanakung parasan. Menatili kung tapat king kasalpantayanan. 8 Ngeni tanggapan ku ne ing korona na ning tagumpe a misadia para kanaku. At ing Ginu, ing banal a Ukum, ya ing miputung king korona king Aldo ita. E mu kanaku, nune pati na karing sablang malugud manenaya king paniatang nang pasibayu. 9 Pagkapilitan mu sanang makapagbalik agad keni kanaku. 10 Likuan na kung Demas uling apalsintan ne iting yatu; atyu ngeni karin Tesalonica. Minta ya Galacia i Cresente, i Tito naman king Dalmacia. 11 I Lucas ya mung kayabe ku ngeni. Panintunan me i Marcos at ituki me keni uling maragul ing malyari nang asaup kanaku. 12 Pepapuntan ke Efeso i Tiquico. 13 Potang munta ka keni pakidala me ing balabal a likuan ku kang Carpo karin Troas. Pakidala mu la naman ding libru ku, lalung-lalu na detang megawa king balat. 14 Maragul ing kasiran a depat na kanakung Alejandro (Alexander), ing platerong tangsu. Ing Dios ya nang balang singil ketang depat na. 15 Mingat ka kang Alexander uling titulan nang ustu ing kekatamung pamanaral. 16 Alang sinaup kanaku king minuna kung pamakiarap king husgadu. Likuan da ku ding sabla. Patawaran na la sana ning Dios! 17 Oneng inantabayanan na ku at dininan sikanan ning Ginu ban apanaral kung ganap ing amanu na ning Dios karing paganu; miligtas ku king asbuk na ning leon. 18 Iligtas na ku ning Ginu king sablang e mayap at ya mu rin ing miyatad kanaku king Kayarian na. King Ginu ing ligaya king kapilan pa man! Amen. 19 Ikomusta mu ku karing miyasawang Priscila at Aquila at king mabilug nang pamilyang Onesiforo. 20 Melakuan ya i Erasto karin Corinto, i Trofimo naman likuan ke karin Mileto uling masakit ya. 21 Pagkapilitan mung miratang agad keni bayu datang ing panaun na ning dimla. Ipayabut da munaman di Eubulo, Pudente, Lino, Claudia, at ding sablang kapatad ing karelang komusta. 22 Ing Ginu mantabe ya king kekang espiritu. Ing grasya na ning Dios mantabe kekayung sabla.
1 Ibat ya iting sulat kang Pablo, ing metung karing talasuyu na ning Dios at apostol nang Jesu-Cristo. Mepili ku at mituburan sumaup king kasalpantayanan da ring taung pinili na ning Dios, at tairan la king katutuan a tuturu na ning kekatamung relihiun 2 a makatalakad king pamanaya king bie alang angga. E ya malyaring maglaram ing Dios; pengaku na kekatamu iting bie kanita pang bayu ya megumpisa ing meto (metung) ketawan. 3 King panaun a karapatdapat pepakilala na iti king amanung pepayabut na. Iti mipaniwala kanaku at ya ing ipanaral ku agpang king kautusan na ning Dios a kekatamung Talapagligtas. 4 Susulat ku iti kang Tito, ing anak kung tune king kasalpantayanan a kekaming pisanmetungan. Ing grasya at kapayapan ibie na sa keka ning Dios a Ibpa tamu at ning kekatamung Talapagligtas, i Cristo Jesus. 5 Likuan da ka Creta ban samasnan mu la ding bage kailangan pang ibayu at ban tuldung makatuang talapangasiwa king iglesia na ning balang balen antimo ing penabilin ku keka. 6 Ing balang makatuang talapangasiwa sukat ing ala yang kapintasan: metung ya asawa at kailangan king talasalpantaya la ding anak na, at e la kabalitan king nanumang kesiasan buntuk at pamaglaban. 7 Uling ing makatuang talapangasiwa ya ing manibala king iglesia bilang pekakatawan na ning Dios. Kailangan ing ala yang kapintasan; kailangan munaman ing e ya manabusu o agad mikakapali buntuk; e ya lasenggu o tampalasan o kaya sakim king pibandian. 8 Biasa ya sanang maki parang tau at malugud king mayap. Biasa yang mamigil king sarili, marangal ya pamibiebie, banal at disiplinadu ya. 9 Sukat yang manatiling matatag king e mamaliwang kalamnan na ning mipanaral a amanu ban apaniwalan ya maging king pamanuru karing aliwa king tune doktrina, maging king pamakidebate karing kalaban a mituturung maling doktrina. 10 Uling dakal la ding alang disiplina a linto karing mekonberting Judio. Lilinlangan da la ring aliwa at kamulangan ing pamaniaptan da. 11 Kailangan lang sugpuan uling guguluan da la ring kabilugan a pamilya king pamanuru da king bage a e ra sukat ituru. Ing bukud mung buri da ya ing manakitan lang salapi at iti tutung makarine. 12 Metung yang tau Creta mismu, ing metung karing sarili dang propeta, ing sinabi: “Parati lang maglaram ding tau Creta; kaugali lang animal, matamad la, at matako.” 13 At katutuan ing sinabi na. Uli na niti, sabianan mu lang mataram ban mika matibe lang kasalpantayanan 14 at tuknang na lang maniwala karing pikatsa da ring Judio, at karing kautusan a menibatan karing taung e bisang tanggap king katutuan. 15 Malinis ing sabla para karetang ating malinis a pilubluban; oneng para karing marinat a isip at alang kasalpantayanan ing sabla marinat, uling marinat la ding karelang kaisipan at konsiensia. 16 Sasabian da king balu re ing Dios, oneng palaraman na la ning dapat da. Tau lang pikakasaman at mapaglaban, inya e mu la ayasahan.
1 Oneng ika sukat mung ituru ing panugaling aduan na ning mayap a doktrina. 2 Panabilinan mu la ding makatuang lalaki king e la maglasing, maging marangal la, at biasang mamigil king sarili, matatag king karelang pamanialpantaya, malugud, at mapibabata. 3 Antimu rin, panabilinan mu la ding makatuang babai ing manugali lang antimong babaing mabibie king kabanalan antimo ing sukat karela. E la mapanyirang puri at e magbisyu king alak. Sukat dang ituru ing mayap 4 ban ayaralan da la ring kayanakan a babai at luguran da la ring karelang sarasariling asawa at anak; 5 biasang mamigil king sarili ra at malinis a pamibiebie, at maging mayap a mibalebale ampon biasang manusig karing karelang asawa. Ninuman kanita alang makapagsalita laban king amanung manibatan king Dios. 6 Makanyan mu la namang aralan ding kayanakan a lalaki king pamamigil king karelang sarili. 7 Ika mismu, king sablang bage, sukat kang pakit alimbawa king pamaniapat mayap. Maging tapat ka sa at laus a lub king kekang tuturu. 8 Mamili kang amanu king kekang pamagsalita ban e na ka apintas ning ninuman; kanita mangapakarine la ding kekang kalaban uling ala lang asabing e mayap tungkul kekatamu. 9 Sukat lang mamintu ding ipus karing karelang panginuan at panusigan da la king sablang bage. E la mapamakibat karela 10 ni e da la panakawanan. Nune, ipakit dang parati king apagkatiwalan la, at tapat ban king sablang dapat da arinan dang dangal ing aral tungkul king Dios a Talapagligtas tamu. 11 Uling pepakilala na ning Dios ing grasya na para king ikaligtas da ring sablang tau. 12 Ing grasya na ya ing turu kekatamu ban lakuan tamu ing e mayap a pamibiebie at ing agkat na ning yatu. Uli na niti, mabibie tamung biasang mamigil king sarili, mitmung dangalan at kabanalan king yatu 13 kabang panenayan ta ya itang maligayang Aldo. Ita ing Aldo a pakit yang mitmung kaligayan ing Dios at Talapagligtas tamung i Jesu-Cristo. 14 Binie na ing sarili na para kekatamu ba na katamung sagipan king sablang e mayap at gawan na katamung bansang bandi nang sarili, malinis at makatalaga king pamaniapat mayap. 15 Ituru mu iting sabla at gamitan mu ing ganap mung kayupayan kabang agkatan mu la at sasabianan ding makiramdam keka. E mu paburen ing lawan na kang mababa ning ninuman.
1 Ipaganaka mu karing taung panibalan mu ing pasakup la karing manungkulan at tatalan upaya. Mamintu la karela at makasadiang dapat king sablang mayap. 2 Sabian mu karela ing e la magsalitang e mayap laban king ninumang tau, nune makikasundu la at makikaluguran, at parating papakit ganaka at mayap a pilubluban karing sablang tau. 3 Uling kanitang misan itamu man meging mangmang tamu, mapaglaban, melili, at me-ipus king miyayaliwang pita at kalayawan na ning katawan. Mibiebie tamu kanita a ating e mayap a nasa. Kesaman da katamu ding tau at kesaman ta la munaman. 4 Oneng inyang ing lunus na at lugud ning Dios a Talapagligtas tamu mipakilala, 5 linigtas na katamu, e uli na ning nanumang dapat a mayap a gewa tamu mismu, nune uli na ning sarili nang lunus. Linigtas na katamu king kapamilatan na ning danum a paglinis nung nu na katamu dirinan bayung pangabait at bayung bie a ibat king Banal a Espiritu. 6 Uling tigtugan na katamung labis-labis ning Dios king Banal a Espiritu, king kapamilatan nang Jesu-Cristo a kekatamung Talapagligtas 7 ban king kapamilatan na ning grasya na matanggap tamung karampatan king Dios, at maging talapagmana king bie alang angga a kekatamung panenayan. 8 Deting amanu katutuan la. Buri kung lawan mung masalese iting sablang bage ban ding sablang sasalpantaya king Dios magmalasakit lang gumamit king panaun da king pamaniapat mayap. Uling iti ngan mayap at pakinabangnan da ring tau. 9 Oneng pangilagan mu ing debate a alang kapupuntan, ing pamagsalitang tunggal-tunggal karing lagyu da ring makatua, ing pamisalangsangan, at pamakipate tungkul king Kautusan. Iti ngan alang kabaldugan at alang kwenta. 10 Ausan me pansin makataduang besis ing ninumang panibatan na ning pamipatepate at kaybat dumayu na ka keya. 11 Balu mu king ing taung anti kanita kasiran mu ing malyari nang gawan, at ing mismung pamikasala na pakilala na king magkamali ya. 12 Potang apapuntan ku ne keka i Artemas o i Tiquico, daptan mu ing sablang agyu mu ban apuntalan mu ku karin Nicopolis, uling inari ku na king lub ku king karin ku ilabas ing panaun na ning dimla. 13 Pakikuanan mung asaupan me king lakad na i Zenas, ing abogado, at i Apolos at sikapan mu sa king alang kulang nanuman ing kailangan dang bakalan. 14 Ituru mu la ding kekatamung kapatad ban mabiasa lang gumamit king panaun da king pamaniapat mayap, at sikasuan da itang tune kailangan; e na la kabud mabibie makatungangu aldo-aldo. 15 Pakomusta da ka ding sablang kayabe ku keni. Ikomusta mu kami naman karing sablang kakaluguran tamu king kasalpantayanan. Ing grasya na ning Dios manatili kekayu ngan.
1 Ibat ya iting sulat kang Pablo a ngeni makasukul uli nang Cristo Jesus, at ibat ya naman king kapatad tamung i Timoteo. Miparala ya kang Filemon a pakamalan ming kakaluguran at kalupang talapagobra, 2 at king iglesiang mipupulung king bale na ampon kang Apia a kaluguran ming kapatad a babai, at kang Arkipo a sundalung kalupa mi. 3 Dinan na kayu sanang grasya at kapayapan ning Dios a Ibpa tamu at ning Ginung Jesu-Cristo. 4 Kapatad a Filemon, balang manalangin ku, babanggitan da ka at pasalamat ku king kanakung Dios 5 uling ababalitan ku ing lugud a papakit mu karing taung pinili na ning Dios, at ing kasalpantayanan mu king Ginung Jesus. 6 Ipanalangin ku king kabang darake mu karing aliwa ing kasalpantayanan mu akilala ra sa ing sablang mayap a atyu kekatamu a bunga na ning pangayabe tamu kang Cristo. 7 Kaluguran kung kapatad, dirinan na kung maragul a tula at sikanan lub ning lugud mu kanaku! Peligayan mu la ding sablang pinili na ning Dios. 8 Uli na niti, agyamang katuliran ku bilang kapatad mu kang Cristo, ing utusan da kang dapat king sukat mung daptan, 9 makanyan man, aku, i Pablo a ngeni matua na, at king kasalukuyan makasukul uli nang Cristo Jesus, pakisabian da kang mayap king lagyu na ning pamikalugud. 10 Makisabi kung mayap keka para kang Onesimo a ayagkat ku king kasalpantayanan kang Cristo kabang atyu ku keni king sukulan. 11 Kanitang milabas ala yang meging kasilbian keka, oneng ngeni mika kasilbian ya keka antimo nung makananu keng pekinabangnan keni. 12 Babalik ke keka at kayabe na ya ing mismung pusu ku. 13 Buri ke sanang manatiling kayabe ku keni, kabang makasukul ku uli na ning Mayap a Balita, bilang kayalili mu a sumaup kanaku. 14 Makanyan man, e ku buri ing anti da kang pamilitan sumaup kanaku. Nung saupan mu ku, buri ku ing kusang lub a manibatan keka. Inya e ku daptan ing nanuman nung e mu kaburian. 15 Balu ku king mewala ya keka i Onesimo king mapilan a panaun. E bala ita nung mewala ya man sinaguli, uling ngeni magbalik ya keka at e na mawala kapilan man. 16 Magbalik ya keka e mu anting ipus, nune maygit pa king ipus uling metung ya ngening kapatad a pakamalan. Mal ya kanaku; oneng sukat yang lalung maging mal keka bilang kalupa mung tau at kapatad king Ginu! 17 Inya, nung tuturing mu kung kapatad, tanggapan me sa antimo nung makananu mu kung tatanggapan. 18 Nung atin ya mang pinerhuisyu keka o atin yang utang keka, aku na ing mamayad. 19 Oyni, susulat ku king sarili kung gamat: Aku, i Pablo, bayaran da ka. (E ku na kailangan pang ipaganaka keka king ing kabud bie mu pikakautangan mung lub kanaku.) 20 Uli na nita, kapatad ku, daptanan mu ku sanang mayap kaniti alang-alang king Ginu. E mu ku sa bibiguan bilang kapatad mu kang Cristo! 21 Paniwalan ku, kabang susulat ku iti, ing e mu pagkaimut daptan ing aduan ku keka; mapalyaring maygit pa king aduan ku ing daptan mu. 22 Isadia mu ku naman sanang apituknanganan ku uling panaligan ku king dinan na kung panaun ning Dios makapagbalik ken antimo ing ipanalangin yu. 23 Pakomusta na kayung Epafras a kayabe kung makasukul king uli nang Cristo Jesus; 24 antimu rin, di Marcos, Aristarco, Demas, at i Lucas a kayabe kung talapagobra. 25 Ing grasya na ning Ginung Jesu-Cristo manatili kekayu ngan.
1 Kanitang minuna, king dakal at miyayaliwang paralan, migsalita ya ing Dios karing kekatamung makatua king kapamilatan da ring propeta. 2 Oneng kareting tauling aldo, migsalita ya kekatamu king kapamilatan na ning Anak na. King kapamilatan na lelangan ne ning Dios ing meto (metung) sikluban at ing Anak ya ing tilduan nang talapagmana king sabla king kapupusan na ning panaun. 3 Ya ing maslag nang sala ning ligaya na ning Dios uling ganap neng kawangis king kadiosan na; ya ing magmantini king meto (metung) sikluban king kapamilatan na ning mayupaya nang amanu. Ngening alinis na na la ding tau king dinat na ning karelang kasalanan, linukluk ya king banda nang wanan ning Dios a Mayupayang tutu karin banua. 4 Nung makananung ing lagyung binie na ning Dios king Anak lalagpus yang e palak king lagyu da ring anghel, makanyan yang makapaygit e palak karela. 5 E na bitasang sinabi ning Dios king kaninu man karing anghel, “Ika ing Anak ku; king aldo iti meging Ibpa mu ku.” E na naman sinabi king ninumang anghel, “Aku ing maging Ibpa na, at maging Anak ke.” 6 At inyang malapit na niang itubud ning Dios keti king yatu ing Anak nang pangane, sinabi na, “Sukat deng samban ding sablang anghel ning Dios.” 7 Tungkul naman karing anghel, nganang sinabi ning Dios, “Papalyarian na lang angin ding anghel na, at aping milalablab ding talasuyu na.” 8 Oneng tungkul king Anak, nganang sinabi ning Dios, “Ing kekang tronu, O Dios, manatili ya kapilan pa man! Sumakup ka bilang Aring makatuliran. 9 Kaluguran mu ing matulid, at pikakasaman mu ing dewakan; inya ing Dios a kekang Dios pinili na ka at dininan king tula ning dangalan a mimigit e palak kesa king binie na karing kekang kayabe.” 10 Sinabi na naman, “Ika, Ginu, kanitang kapupurmeruan lelangan me ing yatu, at karing mismung gamat mu inubug mu la ding banua. 11 “Lumipas la ngan, oneng manatili ka kapilan man; maging laun la ngan anting imalan. 12 Ituklip mu lang kalupa ning balabal at kalupa ning imalan, panalilan mu la ngan. Oneng ika manatili kang alang pangabayu, uling ala kang kawakasan.” 13 Kapilan man e na sinabi ning Dios kaninu man karing anghel na, “Lukluk ka king banda kung wanan, anggang e ku la lubus apasukuan keka ding kekang kalaban.” 14 Nung makanyan, nanu la pin mo ding anghel? Pawa lang espiritung susuyu king Dios, at tutuburan nang sumaup karing sablang tanggap kaligtasan.
1 Iti ing sangkan nung inya lalu ta lang sukat pakaingatan ding katutuan a kekatamung dimdam ban e tamu milisia king tune dalan. 2 Uling meyakit king tutu la ding amanung sinabi da ring anghel, inya ing ninumang sinalangsang o linabag king sinabi ra tinanggap yang lapat a kaparusan. 3 Makanyan tamu namang e malyaring lisian ing parusa, nung e tamu balung ingatan iting kaligtasan a e mu nanu degulan. Ing Ginu mismu ya ing minunang pepabalu kaniting kaligtasan at patunayan da kekami ding sablang mekaramdam king iti katutuan. 4 Pepatutuan na naman ning Dios iti king kapamilatan da ring mangayupayang tanda, milagru at miyayaliwang pagmumulalan, at king kapamilatan da ring regalu na ning Banal a Espiritu a binie na karing dakal a tau agpang king kaburian na. 5 E ne pepailalam ning Dios karing anghel ing mamuntukan la king bayung yatung malapit nang datang, ing yatung kekatamu ngening pisasabian. 6 Nune, antimo ing masasabi king metung nang dake ning Kasulatan, “Nanu ya ing tau, O Dios, ba meng ganakan o ing anak ning tau, ba meng ingatan? 7 King ditak a panaun gewa meng mababang bagya karing anghel; oneng dininan meng ligaya at dangalan a karapatdapat king metung a ari, 8 at gewa meng talapanibala king sablang bage.” Inyang ing Dios gewa neng “talapanibala king sabla” ing tau, ing sabla pepasakup na keya. King kasalukuyan e ta ya pa akakit sasakup king sablang bage ing tau. 9 Oneng ing akakit tamu ya i Jesus a king sinaguling panaun megawang mababang ditak kesa karing anghel. Ngeni akakit ta yang makakorona king ligaya at dangalan uli na ning kamatayan a delanan na. Kaburian na ning Dios king takman yang kamatayan i Jesus para kekatamu ngan. 10 Matulid king ing Dios a linalang at papanatili king sabla ing gawan neng ganap i Jesus king kapamilatan na ning kasakitan ban adala na la ding dakal nang anak king pamakirake king ligaya na. I Jesus ya ing panibatan na ning karelang kaligtasan. 11 Ing mamatawad karing kasalanan da ring tau at itang mamatawad at ding taung mipatawaran metung la mu Ibpa. Inya e na la pikarine ausan kapatad na ding tau. 12 Ngana, “Isalita ke ing lagyu mu karing kakung kapatad, magkanta kung kapurian keka king libutad da ring sablang taung makatipun.” 13 Sinabi na naman, “Manalig ku king Dios.” At ngana pa, “Atyu ku keni kayabe da ring anak a binie na ning Dios kanaku.” 14 Anti na ning ding sablang anak, antimo ing aus na karela, tau lang ating laman at daya, i Jesus mismu mekilupa ya karela at mekisanmetung ya king karelang pangatau. Depat na iti ban king kapamilatan na ning kamatayan na akua neng paten ing diablo a makikayupayan king kamatayan. 15 King makanyan a paralan ikua na lang meging malaya detang meging ipus king kekaban na ning bie ra uli na ning takut da king kamatayan. 16 Masalang tutu king aliwa ding anghel ding sasaupan na, nune, ketang sasabian na ning Kasulatan, “Ding lahi nang Abraham ilang sasaupan na.” 17 Iti mangabaldugan king kailangan yang makilupa king sablang bage karing kapatad na ban akua nang maging tapat, at mapaglunus a Pekapun ding Paring susuyu arapan na ning Dios. Kanita akua rang mipatawaran ding kasalanan da ring tau. 18 Uling ya mismu dinalan yang kapagsubukan at kasakitan. Inya ngeni malyari na lang asaupan ding aliwang daralan king kapagsubukan.
1 Inya, kapatad kung banal at kalupa ku namang inaus na ning Dios, ganakan ye i Jesus a tinubud na ning Dios ban maging Pekapun ding Pari na ning kasalpantayanan tamu. 2 Tapat ya king Dios a memili keya antimo nung makananu yang meging tapat i Moises king pamilya na ning Dios. 3 Maygit yang marangal ing taung menalakad bale kesa king bale a telakad na. Inya mas marangal ya i Jesus kesa kang Moises. 4 Tutu king ating taung menalakad king balang bale, oneng ing Dios ya ing mitalakad king sablang bage. 5 Meging tapat ya i Moises king kabilugan nang pamilya ning Dios. Bilang metung a talasuyu, minie yang patutu tungkul karing bage a sabian na ning Dios king daratang a panaun. 6 Oneng tapat ya i Cristo bilang Anak a mamuntukan king mabilug nang pamilya ning Dios. Itamu ing pamilya na, nung manatili tamung matibe lub at maragul a tiwala king kekatamung kapanayan. 7 Inya, antimo ing sasabian na ning Banal a Espiritu, “Nung damdaman yu ngeni ing siwala ning Dios, 8 e kayu masias a buntuk antimo ing depat ding mig-rebeldi laban king Dios, at piniubukan de karin king disyerto. 9 Karin tiksuan da ku’t piniubukan ding kekayung makatua, nganang magsalita ning Dios, agyamang ikit da ing kakung depat kilub ding apat apulung banua. 10 Inya kemuan ku la ding taung deta at ngakung sinabi, ‘Kapilan man e la meging tapat, e na la mebiasang tinupad karing kakung kautusan.’ 11 Uli ning mua ku, ngakung miniumpa karela, ‘Kapilan man e la milub king lugal ning kapaynawan a sidia ku para karela!’ ” 12 Kapatad, mingat kayu sana ban kanita alang mipapakarok kekayu, at e milako kasalpantayanan ban e ye lakuan ing Dios a mabie. 13 Sukat kayung mituturuanan aldo-aldo kabang atin pang panaun, antimo ing sasabian na ning Kasulatan, ban ing ninuman kekayu e ya malinlang king kasalanan, at e maging masias a pusu. 14 Uling kayabe na katamu ngang Cristo, nung manatili tamung matibe kalawat angga king kawakasan king kapanaligan a miyabie kekatamu ibat pa king kapupurmeruan. 15 Iti ya ing sasabian na ning Kasulatan, “Nung damdaman yu ngeni ing siwala ning Dios, e kayu masias a buntuk, antimo ing depat ding makatua yu kanitang mig-rebeldi la laban king Dios.” 16 Ninu ding mig-rebeldi laban king Dios agyamang dimdam da ing siwala na? Aliwa wari ding sablang taung leko nang Moises king Ehipto? 17 At ninu ding kemuan na ning Dios kilub ding apat apulung banua? Aliwa wari ding ginawang pamikasala at mete king disyerto? 18 Inyang nganang miniumpa ning Dios, “E la miras kapilan man king lugal ning kapaynawan a sidia ku para karela,” ninu ding taung amanuan na? Aliwa wari detang mig-rebeldi laban keya? 19 Inya balu tamung e la milub king gabun a pengaku na karela uling e la meniwala king Dios.
1 Manatili pa angga ngeni itang pangaku na ning Dios tungkul king pamaglub at pangaras king lugal ning kapaynawan a sasadia na. Inya mingat tamu pota atin kekayu a mipagkaitan king pangakung ita. 2 Uling kalupa da ring makatua tamu, dimdam ta ya munaman ing Mayap a Balita. Oneng ila e ra pekinabangnan ing amanung dimdam da uling e ra peniwalan. 3 Oneng itamung ating kapaniwalan, itamu ding milub king lugal na ning kapaynawan, agpang king sinabi na mu rin ning Dios, “King kamua ku, piniumpa ku la; ‘e la bitasang milub king lugal ning kapaynawan a sidia ku para karela!’ ” Sinabi na iti agyamang ding dapat na meyari na la kanita pang lelangan ne ing yatu. 4 Uling anti kaniti ing masasabi king metung nang dake ning Kasulatan tungkul king kapitung aldo, “King kapitung aldo, pepaynawa ya ing Dios king sablang dapat na.” 5 Iti mu rin ing mababanggit pasibayu: “E la bitasang milub king lugal ning kapaynawan a sidia ku para karela.” 6 E la milub at menakit kapaynawan detang minunang mekaramdam king Mayap a Balita uling e la meniwala. Oneng ating aliwang milub at manakit kapaynawan. 7 Iti mayayakit uling pasibayu yang mitakdang aliwang aldo a mayayaus “Ngeni.” Kalabas na ning makabang panaun, binggitan ne iti king kapamilatan nang David king Kasulatan a mebanggit na, “Nung damdaman yu ngeni ing siwala ning Dios, e kayu masias a buntuk.” 8 Nung ikua na lang alub Josue ding tau king lugal na ning kapaynawan, e ne sana migsalita pa ing Dios tungkul king aliwang aldo. 9 Uli na niti, atin pang kapaynawan a makasadia para karing pinili na ning Dios, kapaynawan a kalupa na ning pamagpaynawa na ning Dios king kapitung aldo. 10 Uling ninuman ing milub at manakit kapaynawan king siping ning Dios, paynawa ya munaman karing dapat na a kalupa ning pamagpaynawa na ning Dios king dapat na. 11 Inya gisanan tamu ing sablang agyu tamu ba tamung milub at manakit kapaynawan. Ninuman sa kekatamu e ya makiapus king pamanialangsang da ban e ya mipahamak kalupa ra. 12 Uling ing amanu na ning Dios mabie ya at darapat ya. Maygit yang mataram kesa king nanumang espadang dobli taram. Managlus ya angga na king nung nu la mikakit ing kaladua at ing espiritu, angga na karing pisuglungan butul at utak da ring butul. Balu nang panuyatan pati na ing lihim nang buri at isipan ning tau. 13 Ala kang asalikut nanuman king Dios. Ing sablang melalang makabuklat at makalantad king panimanman na at king Dios tamu munie kwenta tungkul king kekatamung sarili. 14 Anti na ning kang Jesus, ing Anak ning Dios, atin tamung metung a marangal at Pekapun ding Pari a miras angga king arapan na ning Dios, magpakatatag tamu king kekatamung kasalpantayanan. 15 Ing kekatamung Pekapun ding Pari biasa yang makisanmetung a panamdam king kekatamung keinan. Uling dinalan ya naman king sablang kapagsubukan a kalupa na ning daralanan tamu agyamang e ya mikasala. 16 Inya kayabe na ning matibe kapanaligan, lumapit tamu king tronu na ning Dios ba tamung tanggapan ing lunus at saup king oras ning pamangailangan tamu.
1 Ing balang pekapun ding pari mapipili ya ibat karing kalupa nang tau at mitutulduan yang sumuyu king Dios para karela. Miyayain yang ain at sakripisyu para karing kasalanan. 2 Anti na ning ya mismu ating yang miyayaliwang keinan, malyari yang makirame karing alang balu at karing mililisia king dalan. 3 Uli na ning ya mismu maina ya, kailangan ya naman miyain ain-sakripisyu e mu para karing kasalanan da ring tau nune para munaman karing sarili nang kasalanan. 4 Ing dangalan a maging pekapun ding pari e na malyaring kuanan ning ninuman king sarili nang kaburian. Ing Dios ya ing mamaus keya, antimo ing pangayaus nang Aaron. 5 Makanyan munaman, e na binie Cristo king sarili na ing dangalan a maging pekapun ding pari, nune tinggap na iti king Dios a sinabi, “Ika ing kakung Anak; king aldong iti meging Ibpa mu ku.” 6 Sasabian na naman ning aliwang dake ning Kasulatan, “Maging pari ka kapilan man ketang panga-pari nang Melkisedek.” 7 King kekaban na ning bie na king yatu, miyain yang panalangin i Jesus at menigapu yang masikan at menangis arap ning Dios a makapagligtas king kamatayan na. Uli na ning migpakumbaba ya at memintu, pekiramdaman ne ning Dios. 8 Agyamang ya ing Anak ning Dios, mebiasa yang memintu king kapamilatan na ning kasakitan na. 9 At inyang meging ganap ne, ya ing meging panibatan ning alang anggang kaligtasan para karetang sablang mamintu keya. 10 At peintulut na ning Dios ing gawan neng pekapun ding pari, agpang king panga-pari nang Melkisedek. 11 Dakal ing malyari ming asabi tungkul king bage iti, oneng masakit ipalino kekayu uling e kayu bisang makiramdam. 12 Kailangan sana king panaun a iti ing talaturu na kayu, oneng angga man ngeni kailangan kayu pang ituru karing pasimula nang lisyun ning amanu na ning Dios. Kailangan king kasalukuyan agyu yu nang mangan masias, oneng angga ngeni gatas pa mu ing agyu yung inuman. 13 Metung ya pang bingut ing mangabiayan king gatas, ala ya pang male tungkul king mayap at king e mayap. 14 Oneng ing “masias a pamangan” para kareta yang atyu na king idad a sane na king pamangilala king mayap at king e mayap.
1 Inya lakuan ta na la ding pasimulang lisyun tungkul kang Cristo. Munta tamu karing lisyun a malyaring munie ganap a beluan kekatamu. E ta na gagamit pang panaun para mu pasibayu lang ibili ding peka pundasyun na ning aral nang Cristo; ing pamangalinguan karing dapat a alang ulaga arap ning Dios at ing pamanialpantaya keya; 2 ing turu tungkul king binyag at ing pamitumpak karing gamat; ing pamaniubli rang mie ding mete, at ing kayatulan a alang kapupusan. 3 Saka ta na la balikan den, nung dinan na katamung panaun ning Dios. Kailangan sumulung tamu! 4 Uling makananu la pang makasisi at makapibalik lub ding mengalinguan? Kanitang misan miyaslagan na la king sala ning Dios. Tikman da na la ding regalu na ning banua at kayabe la karing tinanggap king Banal a Espiritu. 5 King karelang sibukan balu ra king ing amanu na ning Dios pawang kayapan at tinalab karela ing upaya na ning Dios a lubus mipabalu king daratang a panaun. 6 Nung kaybat da ngang atakman iting sabla at saka la mangalinguan, e na la malyaring makasisi at makapagbalik a lub, uling pasibayu reng papaku king krus at lalantad king kamarinayan ing Anak ning Dios. 7 Bibendisyunan na ning Dios ing gabun a maralas tatanggap uran, at tutubu la ding tanaman a malyari rang pakinabangnan ding mananaman. 8 Nung dikut at tanaman a masuksuk ing tumubu karin, alang kwenta ing gabun a ita; mika piligru pang isumpa na ning Dios at bandang tauli silaban da mu. 9 Agyamang magsalita kaming anti kaniti, kaluguran kung kapatad, asisiguradu ming atyu kayu king lalung mayap a kabilian, at susulung kayu king dalan a papunta king kaligtasan. 10 Uling ing Dios tapat ya; e na kalinguan ing kekayung depat at ing lugud a pepakit yu, at angga man ngeni papakit yu king pamaniuyu yu karing kalupa yung Cristianu. 11 Pagnasan ming lubus king papanatilian na sa ning balang metung kekayu at isundu ing pamagkapilit na angga king kawakasan ban tanggapan yu ing pangatupad da ring sabla yung pagnasan. 12 Inya e kayu magtamad. Tularan yu la ding mapibabata at ding ating kapanaligan king Dios, at tanggapan yu ing pangaku na. 13 Inyang mengaku ya ing Dios kang Abraham, sinumpa yang tuparan na ing pengaku na. Anti na ning ala nang aliwa pang maygit king sarili na, ginamit ne ing sarili nang lagyu inyang sinumpa ya. 14 Nganang sinabi, “Pangaku ku keka king bendisyunan da kang lubus at dinan da kang dakal a lahi.” 15 Mapibabata yang menaya i Abraham, inya naman tinggap na ing pengaku na ning Dios. 16 Neng susumpa ya ing metung a tau gagamitan ne ing lagyu na ning metung a maygit king sarili na, at king kapamilatan na niti mayayari ing pisasabian. 17 Makanyan munaman, digdag ne ning Dios ing metung a sumpa king pangaku na ba nang pakilala karing pengakuanan na king e na alilan kapilan man ing king lub na. 18 Inya e ya magbayu at maglaram ing Dios tungkul kareting aduang bage: ing pangaku na at sumpa. Itamung menakit kaligtasan king Dios, sukat tamung mirinan tetagan a lub king pamanaya karing pengaku na. 19 Ing kapanayan a iti ya ing peka sinipete na ning bie tamu. Matatag at matibe at mamabut angga king sumangid na ning tabing ning Templo, at tataglus angga king kakilubkiluban na ning tuknangan na ning Dios. 20 Linub neng mumuna kekatamu i Jesus karin at para kekatamu. Karin ya meging Pekapun ding Pari kapilan man ketang panga-pari nang Melkisedek.
1 Iting Melkisedek ya ing ari na ning Salem at pari ne ning Kakataskatasan a Dios. Kanitang i Abraham pa-uli yang ibat king labanan nung nu na la apate ding ari, selubungan neng Melkisedek at saka ne binendisyunan. 2 Binie nang Abraham kang Melkisedek ing kapulung dake na ning sablang ikua na king labanan. (Ing mumuna nang kabaldugan ning lagyung Melkisedek ya ini: “Ari ning Katuliran.” At uling ya ing ari na ning Salem ing lagyu na mangabaldugan ya munamang: “Ari ning Kapayapan.”) 3 Alang makibalu nung ninu i tata na o ima na o nung ninu ding makatua nang Melkisedek; alang piakitan tungkul king aldo nang beitan o ing aldo ning kematayan na. Kalupa na ning Anak ning Dios, manatili yang pari kapilan man. 4 Lawan yu nung nu ya anti karangal! Binie nang Abraham ing kapulung dake na ning ikua na king labanan. At metung yang patriarka i Abraham! 5 Ding mitulduan maging pari karing lahi nang Levi yuyutus na la ning Kautusan king mangolekta lang kapulung dake karing memalen na ning Israel, ngana wari, karing sarili dang kabalen, agyamang lahi na la namang Abraham. 6 E ya kabilang i Melkisedek karing lahi nang Levi, oneng tinanggap yang kapulung dake kang Abraham. At binendisyunan ne pa iting taung tinanggap king pangaku na ning Dios. 7 Alang pamagduda king ing mamendisyun maygit ya degulan kesa king bibendisyunan na. 8 Tau lang ating kamatayan ding Levita a kakuang kapulung dake, oneng mabie ya pa i Melkisedek angga ngeni antimo ing patutuan na ning Kasulatan. 9 Inya malyari munamang sabian king inyang minie yang kapulung dake i Abraham, i Levi a maki lahi karing mangolektang kapulung dake, minie ya namang kapulung dake king kapamilatan nang Abraham. 10 Uling e ya pa makabait kanita i Levi, inya malyari tamung asabi king atyu ya pa king katawan nang Abraham a makatua na, inyang iti selubungan neng Melkisedek. 11 Ing pangaibie na ning Kautusan karing memalen na ning Israel menalakaran king panga-pari da ring lahi nang Levi. Ngeni, nung ing dapat da ring pari a ibat king lahi nang Levi tune makaibie genapan, e ne sana kailangan linto ing aliwa pang pari a e ketang panga-pari nang Aaron, nune ketang panga-pari nang Melkisedek. 12 Uling kabud mipalitan ing panga-pari, kailangan ya namang alilan ing kautusan. 13 At ing Ginu tamu a amanuan na ning sablang mesabi, menibatan ya king aliwang lahi, at metung man king lahing ita alang migsilbi antimong pari. 14 Pikabaluan king mibait ya king lahi nang Juda at e ne bitasang binggitan Moises iting lahi inyang migsalita ya tungkul karing pari. 15 Iti lalung maging malino inyang linto ya ing aliwang pari a kalupa nang Melkisedek. 16 Meging pari ya e king kapamilatan na ning lahi na antimo ing yuyutus na ning kautusan, nune king kapamilatan na ning upaya na ning bie alang kapupusan. 17 Uling ing Kasulatan sasabian na: “Pari ka kapilan man ketang pangapari nang Melkisedek.” 18 Inya linele re ing matuang tuntunan uling maina ya at alang ulaga. 19 Uling e na agawang ganap ning Kautusan nang Moises ing isanu mang bage. Ngeni mirinan tamung lalung mayap a kapanayan at king kapamilatan na ning kapanayan a yan milalapit tamu king Dios. 20 Maygit pa kaniti, sinumpa ya at mengaku ing Dios. E ya sinumpa ing Dios inyang gewa na lang pari ding lahi nang Levi. 21 Oneng inyang gewa neng pari i Jesus sinumpa ya at mengaku. Nganang sinabi, “Ing Ginu sinumpa ya at e ya magbayung isip. ‘Pari ka kapilan man.’ ” 22 Inya i Jesus ya naman ing garantia king makasiguru tamu king metung a lalung mayap a kasunduan. 23 Bukud pa kanyan, ding pari a menibat king lahi nang Levi dakal lang misalasalisi uling mete la at e ra asundu ing karelang tungkulan. 24 Oneng mabie ya i Jesus kapilan man at e ya miyalilan king pangapari na. 25 Inya agyu na lang iligtas ngeni at kapilan man ding sablang lalapit king Dios king kapamilatan na, uling mabie ya kapilan man ban mamilatan king arap ning Dios para karela. 26 Uli na niti, matulid ing mika Pekapun tamung Pari a munie king kekatamung kailangan. Uling banal ya i Jesus; ala yang kamalian o kasalanan; mikawani ya karing taung makasalanan at mitas yang matas pa king banua. 27 E re kalupa ding aliwang pekapun ding pari; e na kailangan Jesus ing miyain yang ain-sakripisyu king balang aldo para king sarili nang kasalanan at kaybat para karing kasalanan da ring tau. Miyain yang metung mung ain-sakripisyu, misan mu at para king kapilan pa man, kanitang binie na ing sarili na. 28 Tutuldu yang taung maina ing Kautusan nang Moises ban maging pekapun lang pari; oneng ing pekapun ding paring pengaku na ning Dios a kayabe ning metung a sumpa a dinatang makatauli king Kautusan, ya kabud ing Anak a sakdal ganap angga man king kapilan pa man.
1 Ing kapupuntan na ning sablang sasabian mi ya ini: atin tamung metung a Pekapun ding Pari a makalukluk king banda nang wanan ning tronu ning Kakataskatasan a Dios. 2 Ya ing pekapun ding pari a susuyu king Kabanal-banalan a Lugal, ngana wari, king tune tolda a telakad na mismu ning Dios, e ning tau. 3 Ing balang pekapun ding pari mitutulduan yang munie ain at animal bilang ain-sakripisyu king Dios; inya sukat munaman ing atin yang ayain ing kekatamung Pekapun ding Pari. 4 Nung atyu ya mu keti king yatu, e ya malyaring kilalanan bilang pari king makananu mang paralan, uling atin nang pari keti a munie ain, agpang king Kautusan da ring Judio. 5 Oneng king katunayan ing obrang gagampanan da metung mung wangis at peka anino na ning karin banua. Kalupa na ning anti kanitang king panaun nang Moises. Inyang tatalakad neng Moises ing Tolda, sinabi na ning Dios keya, “Pakasiguraduan mu king gawan mu ing sabla antimo ing pepakit ku keka karin king bunduk.” 6 Oneng, antimo ing milyari, mirinan yang kayupayan i Jesus bilang pari a mimigit e palak ketang miyabie karela, antimo nung makananu yang lalung mayap itang kasunduan a tinatag na pilatan na ning Dios at ding tau. Uling makatalakad ya iting kasunduan karing lalung mangaulagang bage a mipangaku. 7 Nung itang minunang kasunduan ala yang kakulangan, e ne sana meging kailangan ing kadua. 8 Oneng menakit yang kakulangan ing Dios king balen na, inya nganang sinabi, “Datang la ding aldo, ngana ning Ginu, nung nu ke itatag ing metung a bayung kasunduan karing memalen ning Israel, at king tribu nang Juda. 9 E ne maging kalupa na nitang kasunduan a tinatag ku karing karelang makatua, kanitang tinaid ku lang leko ibat Ehipto. E la menatiling tapat king kasunduan a tinatag kung kayabe ra, inya pepaburen ku la, ngana ning Ginu. 10 Iti, ngeni, ya ing kasunduan a itatag ku karing memalen ning Israel king daratang a panaun, ngana ning Ginu: Ibili ku la ding kakung kautusan king kaisipan da, at idukit ku la karing pusu ra. Aku ing maging Dios da, at ila naman maging balen ku la. 11 E na kailangan pa king ituru ne ning ninuman karela ing kalupa nang memalen o sabian na king ninuman karing kapatad na, ‘Kilalanan me ing Ginu.’ Uling ila ngan akilala da ku, manibat king pekamalati angga na king maragul dili. 12 Patawaran ku la karing karelang kasalanan, at kalinguan ku na ing e mayap dang dapat.” 13 King pamagsalita na ning Dios tungkul king metung a bayung kasunduan, mangabaldugan king bibilang na neng alang ulaga itang minuna; e na lambat lumipas ya ing isanu mang bage milalako ulaga at maluluma.
1 Atin yang tuntunan ing minunang kasunduan para king pamanyamba at atin ya namang pisasamban a telakad da ring tau keti king yatu. 2 Telakad de ing metung a tolda a ating aduang dake. Ing mumunang darasnan ya itang ausan dang ‘Banal a Lugal.’ Kilub na niti atyu ing lampara, ing lamesa, at ding tinape a yayain da king Dios. 3 Ing kaduang dake a atyu king kagulutan na ning kaduang tabing ya itang ausan dang ‘Kabanal-banalan a Lugal.’ 4 Atyu karin ing altar a pidurulukan dang insenso at ing Kaban ning Kasunduan a parehung binalut king gintu. Kilub na ning Kaban atyu ing metung a gintung kuran a ating laman a manna, at ing tukud nang Aaron, ing tukud a mika bulung, at ding aduang tinabas a batu nung nu la makasulat ding kautusan. 5 Bandang babo na ning Kaban atyu la ding kerubin a pakilala king atyu karin ing Dios. Makaladlad la ding pakpak da babo na ning luklukan nung nu la mipatawaran ding kasalanan. Oneng e mi na ilarawan tunggal-tunggal ngeni ing heganagana. 6 Ngening makanyan la panga-ayus deting bage, parati lang lulub ding pari king mumunang dake na ning tolda ba rang gampanan ing karelang katungkulan. 7 Oneng bukud mung ing Pekapun ding Pari ya ing lulub king kaduang dake at daraptan na iti misan mu king pabanua. Magdala yang daya a iyain na king Dios para king sarili nang kasalanan at para karing kasalanan a arapat da ring tau king e ra balu. 8 King sablang ayus a iti, ing Banal a Espiritu tuturu na king ing dalan papunta king Kabanal-banalan a Lugal e ya pa makabuklat kabang atyu ya pa karin ing mumunang dake. 9 Iti metung ya mung anino at ing pakilala na ya pin ing panaun a kasalukuyan. Buri nang sabian niti king detang ain at animal a sasakripisyu ra karin e re agawang ganap ing pusu na ning talasamba. 10 Deti makatungkul la mu king pamangan, inuman, at miyayaliwang seremonia king pamaglinis. Puru lang tuntunan at mipatupad la reti anggang e na babayu ning Dios ing sabla. 11 Oneng ngeni dinatang ne i Cristo, ing Pekapun ding Pari na ning bayung kasunduan. Ing toldang pisusuyuan na lalu yang maragul at ala yang kalupa; e re gewa ding tau, ngana wari, e ya kabilang karing lelangan keti king yatu. 12 Misan ya mu linub king Kabanal-banalan a Lugal i Cristo at ita sapat na para kapilan man. E ra daya ding kambing at biserung baka ing darala nang ain anting sakripisyu, nune ing sariling daya na at apakiabutan na ing alang anggang kaligtasan para kekatamu. 13 Nung ing daya da ring kambing at ding toro at ing abu na ning dumalagang bakang dilukan a pipisik da at bububud karing taung lalawan nang marinat ning Kautusan malilinis la king sablang dinat da, 14 lalung maygit e palak kaniti ing arapat na ning daya nang Cristo a king kapamilatan na ning Espiritung alang angga inain na ing sarili na bilang ganap a sakripisyu king Dios. Ing daya na ya ing makalinis karing pusu tamu at kaisipan ban manibat king sablang dapat a alang kabaldugan asuyuan ta ya ing Dios a mabie. 15 Uli na niti, i Cristo ya ing talapamilatan na ning bayung kasunduan ban ding sablang inaus na ning Dios tanggapan da ing alang anggang regalung pengaku na. Milyari iti uli na ning kamatayan na a mekapagligtas karing tau king miyayaliwang kasalanan da kanitang makasakup la pa king minunang kasunduan. 16 Neng ating metung a testamento, kailangan mipatunayan pa mu king ing ginawa king testamento mete ne. 17 Uling ing testamento makagyung metung yang mistulang papil kabang ing ginawa kaniti mabie ya pa; oneng mika epektu ya iti kabud mete ne ing ginawa kaniti. 18 Agyang itang minunang kasunduan e ya mirinan katibayan nune mu king kapamilatan na ning daya. 19 Muna, sinabi ne pa mung Moises ing balang metung karing tuntunan a mababanggit king Kautusan. Kaybat, kinua na ing daya da ring biserung baka at kambing a semutanan danum. Sinoso ne kaniti ing malutung lana at ing sanga na ning hisopo at pisikan ne king daya ing libru ning Kautusan ampon ding sablang tau. 20 Kayagnan na niti sinabi na, “Iti ya ing dayang babie katibayan king kasunduan a binie na ning Dios at ipatupad na kekayu.” 21 Makanyan nia namang pisikan Moises ing Tolda at ing sablang gagamitan king pamanyamba. 22 Agpang king Kautusan, halus ing sablang bage malilinis king kapamilatan na ning daya at mipatawaran la ding kasalanan bukud mung king kapamilatan na ning pamitulu ning daya. 23 Deting bage magagamit king tolda a mistula da mung anino ding atyu karin banua, kailangan lang gawan malinis king kapamilatan da ring anti kareting ain. Oneng ding mismung bage a atyu karin banua mangailangan lang lalung mayap a ain. 24 Uling e ya linub i Cristo king metung a Banal a Lugal a gewa da ring tau at anino nang mistula ning tune, nune linub ya karin banua mismu at ngeni atyu arap ning Dios at mamilatan ya para kekatamu. 25 Ing Pekapun ding Pari da ring Judio lulub ya king Kabanal-banalan a Lugal balang banua, at magdala yang daya da ring animal. Oneng i Cristo linub ya misan mu ba nang iyain ing sarili na at ita makagyu na. 26 Nung e makanyan ing gewa na, e kasi kailangan ing ulit-ulit yang mamamate manibat na kanitang melalang ya ing yatu. Oneng pepakit ya misan mu at para king kapilan pa man ngening malapit nang mapupus ing panaun, ba nang ilako ing kasalanan king kapamilatan na ning pamisakripisyu na king sarili na. 27 Mitakda yang mate ing balang tau misan mu at kaybat na nita ukuman ne ning Dios. 28 Makanyan munaman, i Cristo misan ya mu miyain ain-sakripisyu ba nang ilako ing kasalanan da ring tau. Datang yang pasibayu, e para miyain yang pasibayu para king kasalanan, nune para iligtas na la ding sabik manenaya king pamagbalik na.
1 Metung ya mung malabug a anino ing Kautusan at e ya ganap at e ya tapat a larawan da ring mayap a bage datang king aldo bukas. E na la agawang ganap ning Kautusan ding taung lalapit king Dios king kapamilatan da ring ain a babie dang alang patugut banua-banua. 2 Nung mipatawaran na la ding lalapit king Dios king kapamilatan da ring anti kareting ain, ala na la sanang gaganakan pa tungkul karing kasalanan da, at e na la sa kailangan miyain pang ain-sakripisyu. 3 Oneng ding ain a deti ila pang paganaka banua-banua karing tau tungkul karing karelang kasalanan, 4 uling ing daya da ring toro at ding kambing e ra alako kapilan man ing kasalanan. 5 Uli na niti, inyang malapit neng datang i Cristo keti king yatu, sinabi na king Dios, “E ka maburi king ain-sakripisyu at karing ain a animal, oneng sidia mu kung metung a katawan. 6 E ka tutula karing ain-a-durulukan king altar o karing sakripisyung kapamayaran karing kasalanan. 7 Kanita ngakung sinabi, ‘O Dios, atyu ku keni, ban tupad king kaburian mu, antimo ing misulat tungkul kanaku king libru ning Kautusan.’ ” 8 Muna sinabi na, “E ka maburi ni e ka tutula karing ain-sakripisyu at karing ain a animal o karing ain-a-durulukan babo ning altar, at karing sakripisyung kapamayaran karing kasalanan.” Sinabi na iti agyamang deting sabla miyayain la ketang aduan ning Kautusan. 9 Kaybat nganang sinabi, “Atyu ku keni, O Dios, ban tupad king kaburian mu.” Inya lalako na la ning Dios ding sablang matuang sakripisyu at alilan na la king sakripisyu nang Cristo. 10 Uling tiparan nang Jesu-Cristo ing kaburian na ning Dios, inya itamu ngan malilinis tamu king kasalanan king kapamilatan na ning pamiyain na king sarili nang katawan, misan mu at para king kapilan pa man. 11 Ing balang paring Judio tutupad ya aldo-aldo king kasuyuan a katungkulan nang gampanan, at ulit-ulit na lang yayain ding sadia mu ring sakripisyu a e bitasang malyaring makalako karing kasalanan. 12 Oneng i Cristo miyain yang metung mung sakripisyu para karing kasalanan, metung a sakripisyung sapat angga king kapilan pa man. Kaybat, linukluk ya king banda nang wanan ning Dios. 13 Karin ya ngeni manenaya angga king lubus na lang apasuku ning Dios ding kalaban na. 14 Uli na niti, king kapamilatan na ning metung mung ain-sakripisyu apakiabutan na ing genapan a alang angga para karing sablang melinis king kasalanan. 15 Patutuan na naman iti ning Banal a Espiritu. Muna nganang sasabi, 16 “Iti ya ing kasunduan a itatag kung kayabe ra pangaras da ring aldo deta, ngana ning Ginu. Ibili ku la ding kakung kautusan king kaisipan da at idukit ku la karing karelang pusu.” 17 At kaybat nganang sinabi, “Kalinguan ku na lang lubus ding karelang kasalanan at ing sabla rang marok a dapat.” 18 Inya kabud mipatawaran la deti, e ne kailangan pa ing ain makalako king kasalanan. 19 Inya, kapatad, atin tamung ganap a kalayaan lungub king Kabanal-banalan a Lugal king kapamilatan na ning kamatayan nang Jesus. 20 Biklat ne para kekatamu ing metung a bayung dalan, ing metung a dalan a mabie a lalagpus king tabing, ngana wari, tinaglus king katawan na. 21 Kang Jesus atin tamung pekapun ding paring manibala king bale ning Dios. 22 Inya kailangan tamung lumapit king Dios a kayabe ning matibe kasalpantayanan, at ning matatag a kapanaligan. Lumapit tamu king Dios a ating malinis a konsiensia ngening milako na la dinat ding kekatamung pusu at mewas la ding katawan tamu king danum a dalise. 23 Manatili ta sa king matibe kapanayan a kekatamung sasabian uling ing Dios a mengaku tapat ya. 24 Magkapilit tamung ayagkat ya ing metung at metung ban lugud at dapat mayap. 25 E tamu tutuknangan ing pamanagun karing pamitipun tamu antimo ing daraptan da na ring mapilan. Nune, agkatan ta yang tumagun ing metung at metung, lalung-lalu na ngening akakit yung milalapit na ing Aldo nang paniatang ning Ginu. 26 Nung kaybat tamung akilala at tinggap ing katutuan sarian ta pang gagawang pamikasala, ala nang ain a malyari pang iyain bilang kapamayaran king kasalanan. 27 Ing bukud na mung makatagan ya ing mitakutan king mapalyari king aldo bukas: ing Pamanukum at ing mitataung api a mamuksa karing lalaban king Dios! 28 Papaten deng alang lunus ing ninumang lalabag king Kautusan nang Moises kaybat nang miyatulan uli na ning patutu da ring adua o atlung testigu, 29 e kasi lalu yang mabayat ing parusang dugpa king taung maninsultu king Anak ning Dios at lalapastangan king dayang meging katibayan na ning kasunduan ning Dios at pepabanal keya at king taung maninsultu king Espiritung magdalang lunus? 30 Uling balu tamu nung ninu itang sinabing, “Aku ing ganti, aku ing mamarusa”, at sinabi na naman, “Atulan ne ning Ginu ing balen na.” 31 Tutung makapangilabut ing maging kayatulan na ning Dios a mabie karing taung makanyan a dapat! 32 Ganakan yu ing kekayung milabas. Karing aldo deta, kaybat yung miyaslagan king sala na ning Dios, dakal kayu kasakitan a delanan, makanyan man menatili kayung tapat. 33 Maralas mepalmura kayu at metampalasan king publiku at karing aliwa namang aldo mekirame kayu karing kayabe yung dinalan king anti kanyan. 34 Demayan yu la ding mesukul king kasakitan da, at inyang ing sablang pibandian yu mesamsam, tinggap yung matula, uling balu yu king atin pang pibandian a lalung mayap at alang kayangganan. 35 Inya e yu painan ing lub yu uling ing tetagan a lub magdalang maragul a ablas. 36 Kailangan ing mibata kayu ban atuparan yu ing kaburian na ning Dios at tanggapan itang pengaku na. 37 Uling ing Kasulatan sasabian na, “King saguli mung penandit, miras ne itang mipangakung datang; e na malambat datang ne. 38 Ing taung pinili ku mie ya agpang king kasalpantayanan na; oneng nung mangalinguan ya, e ku tumula keya.” 39 E tamu kabilang karing mangalinguan at mangapahamak; nune kabilang tamu karing sasalpantaya king Dios a miligtas (magligtas).
1 Ing kasalpantayanan ya ing batayan karing bage a kekatamung panenayan, at ing katibayan para karing bage a e tamu akakit. 2 Uli na ning kasalpantayanan da ring kekatamung makatua, metula ya ing Dios karela. 3 King kapamilatan na ning kasalpantayanan karin tamu aintindian king ing meto sikluban melalang ya king amanu na ning Dios, at king ing kekatamung akakit megumpisa ngan king e tamu akakit. 4 Ing kasalpantayanan nang Abel ya ing mekagawa ketang pamanain na king Dios king metung a ain a maygit ketang kang Cain. Inya kilala neng taung katanggap-tanggap ning Dios inyang tinggap na ing ain na. King kapamilatan na ning kasalpantayanan na, magsalita ya pa i Abel agyamang mete ne. 5 Uli na ning kasalpantayanan nang Enoc, king lugal mate ya, mitas ya at miras king Dios. Ala nang bitasang menakit keya uling dela ne ning Dios babo. Sasabian na ning Kasulatan king kanitang bayu ya midala banua i Enoc, peligayan ne ing Dios. 6 E ne apaligayan ning ninuman ing Dios, nung ala yang kasalpantayanan. Uling ing ninuman lalapit king Dios kailangan nang salpantayanan king ating Dios, at ing Dios ya ing mamablas karing sablang manintun keya. 7 Ing kasalpantayanan munaman ing mekayagkat kang Noe ban makiramdam ya king babala na ning Dios tungkul karing bage a mapalyari king aldo bukas a e na pa ikit Noe. Pemintuan ne ing Dios at ginawa yang metung a barku a mekapagligtas keya at king pamilya na. King kapamilatan na ning kasalpantayanan nang Noe pepalto nang makasalanan ya ing yatu, at ya naman mebilang ya karing taung katanggap-tanggap bilang ablas na ning kasalpantayanan na. 8 Uli na ning kasalpantayanan nang Abraham, pemintuan na itang aus na ning Dios keya. Minta ya king balen a pengaku nang ibie ning Dios keya. Likuan ne ing sarili nang balen agyamang e na balu itang pupuntalan na. 9 King kapamilatan na ning kasalpantayanan mibiebie yang antimong metung a dayuan king gabun a pengaku na ning Dios keya. Menuknangan ya karing tolda, at antimu rin i Isaac, at i Jacob a tinanggap munaman king pangaku na mu ring ita ning Dios. 10 Uling penenaya neng Abraham itang siudad a ginulis na at telakad ning Dios, ing siudad a ating matibe pundasyun. 11 Ing kasalpantayanan ya namang mekapalyaring tata kang Abraham agyamang matua neng tutu at mismung i Sarah a asawa na e ne malyaring mikayanak. Penaligan nang tuparan na ning Dios ing pangaku na. 12 Uli na niti, king metung mung tau, agyamang iti halus mete nia mu, karin la linto ding dakal a lahi a kasing dakal da ring batuin king banua at e mabilang-bilang antimo ing balas king pasigan. 13 Mete la ngan deting taung ating kasalpantayanan. Wa, ila mismu e ra tinggap itang pengaku na ning Dios, oneng kanita pang marayung panaun a ita ikit da at ketula ampon masala rang kilala king ila dayuan la at maglakbe mu keti king yatu. 14 Ding taung makanyan a paglalawe king sarili ra papakit dang masala king atin lang panintunan pang tune rang bansa. 15 Aliwa ing gabun a likuan da ing karelang isipan, uling nung ita ya ing karelang panintunan, libri la sanang mekapagbalik karin. 16 Oneng ali, ing panintunan da metung yang bansa a lakuas mayap at iti ya ing bansa dang maligaya karin banua. Inya e na pikarine ning Dios ing ausan deng Dios da, uling atin yang sasadiang metung a siudad para karela. 17 Ing kasalpantayanan nang Abraham ya naman ing mekayagkat keya ba neng iyain bilang ain-a-durulukan i Isaac a anak na kanitang sibukan ne ning Dios. I Abraham ya itang pengakuanan na ning Dios, makanyan man makasadia ya pa mu ring iyain ne ing bugtung nang anak bilang ain-sakripisyu. 18 Ing Dios ya ing sinabi, “King kapamilatan nang Isaac tanggapan mu la ding maging lahi mu.” 19 Oneng atin yang kapaniwalan i Abraham king ing Dios agyu neng pasublian mie i Isaac, inya naman tinggap neng pasibayu, nung wari sa, anti ya mong mipasublian mie i Isaac. 20 Ing kasalpantayanan ya namang minutus kang Isaac ba nang ipangaku kang Jacob at kang Esau ing bendisyun king aldo bukas. 21 Ing kasalpantayanan ya ing mekayagkat kang Jacob ban bayu ya mate bendisyunan ne ing balang metung karing anak nang Jose. Tinalan ya king tangke na ning tukud na at simban ne ing Dios. 22 Ing kasalpantayanan ya namang minutus kang Jose inyang migsalita ya bayu ya mete tungkul king paglual da Ehipto ding Israelita, at milakuan yang bilin tungkul karing butul na. 23 Ing kasalpantayanan ya namang menagkat karing pengari nang Moises ban isalikut de kilub ding atlung bulan manibat kanitang mibait ya. Ikit da king metung yang anak a masanting at e la mitakutan sinalungat king utus na ning Ari ning Ehipto. 24 Ing kasalpantayanan ya ing menagkat kang Moises inyang meragul ne ban tanggian nang mayaus yang anak na ning prinsesang anak ning ari. 25 Birian nang diname king kasakitan da ring taung pinili na ning Dios kesa king magpasasa ya king pamikasalang babie pansamantalang tula. 26 Kilala na king ing dumalan kamarinayan alang-alang king Cristo a maygit e palak a ulaga kesa king sablang pibandian na ning Ehipto; akilala na iti uling e na pitda ing lawe na king ablas ning aldo bukas. 27 Ing kasalpantayanan ya naman ing menagkat kang Moises, inya birian neng likuan ing Ehipto, alang takut king mua na ning ari; e ya mebisang magbalik Ehipto, anti neng akakit ing Dios a e mayayakit. 28 Ing kasalpantayanan ya namang minutus kang Moises ba neng itatag ing Pamaglagpus at iyutus karing tau king ipisik da ing daya karing pasbul ban ing Anghel ning Kamatayan e na la paten ding pangane lalaki da ring Israelita. 29 Ing kasalpantayanan ya ing sinaup karing Israelita inyang ikua rang midalakit king Dagat a Malutu a antimo king gabun a malangi; inakmul na la ning danum inyang mengangas lang dinalakit ding tau Ehipto. 30 Ing kasalpantayanan ya ing mekalasak karing pader na ning siudad ning Jerico, kaybat dang migmartsang makapadurut kaniti ding Israelita kilub ding pitung aldo. 31 Ing kasalpantayanan ya namang mekaligtas kang Rahab, ing babaing magtinda king katawan na, inyang mete la ding kayabe na a linaban king Dios. Milyari iti kang Rahab uli ning matula na lang tinggap ding ispiang Israelita. 32 Kailangan ku pang manggit aliwa? Ala na kung panaun para istoria ku pa ing tungkul kang Gideon, Barak, Samson, Jefta, David, Samuel, at ding propeta. 33 Deti tau la ngan pawang linaban karing kayarian king kapamilatan na ning kasalpantayanan, at migwagi la. Depat da ing matulid at tinggap da ing pengaku na ning Dios. Asara da la asbuk ding leon, 34 apatda ra ing mangaragul a silab, at miligtas la king espada king oras ning pamakilaban. Tau lang maina, oneng tinanggap lang sikanan; meging masikan la king arap ning labanan, at simbut da la at apaurungan ding sundalus da ring dayuan. 35 King kapamilatan na ning kasalpantayanan da king Dios, tinggap da lang pasibayu ding babai ding karelang mete kaybat dang mipasublian mie. Tinggian da ring aliwa ing ibulus da la, inya mete la king katampalasanan a tinggap da ban kanita mipasublian lang mie king lalung mayap a pamibiebie. 36 Meyalipusta la at melatiku ding mapilan; ginapus da la at sinukul naman ding aliwa. 37 Mebasibas lang batu, atin lang legaring mangapitna, atin lang pete king espada. Libut-libut lang pakasulud balat tupa at balat kambing, kalulu la, piglupig da la at ininsultu. 38 E ya karapatdapat para karela ing yatu! Libut-libut la karing disyerto at kabundukan, menuknangan la karing kueba at kulkul king gabun. 39 Agyamang masalang meyakit ing karelang pamanialpantaya king Dios, makanyan man e ra tinggap itang pengaku na ning Dios, 40 anti na ning ing Dios atin yang lalung mayap a kapagnasan para kekatamu. Ing kapagnasan na ya ing e la malyaring miras king ganap a tula, nung e ra katamu kayabe.
1 Ngening mipadurutan tamu kareting dakal a testigu, sukat tamung ilako ing nanumang maging sagabal, lalung-lalu na ing kasalanan a pipigil kekatamu. Kayabe na ning maragul a kapibabatan manatili tamung mabilis a pulayi king ligligan a arapan tamu. 2 E ta la lalako ding mata tamu kang Jesus uling keya megumpisa at migaganap ing kekatamung kasalpantayanan. E ya pepaisira lub i Jesus uli na ning krus! Nune, uli na ning tulang makapanaya keya pibata na ing kamarinayan a mate ya king krus. At ngeni atyu makalukluk king banda nang wanan ning tronu na ning Dios. 3 Isipan yu na mu itang delanan na nung makananu nang pibata ing pamaglaban da ring taung makasalanan! Inya e yu painan ing lub yu at e kayu tutuknang. 4 Uling king pamakilaban yu king kasalanan angga ngeni e yu pa keilanganan ing patulu kayung daya. 5 Akalinguan yu ne wari itang amanung babie sikanan lub a sabian na ning Dios kekayu bilang anak na? “Anak ko, e mu gagawan alang ulaga nung wari’t ing Ginu itutulid na ing kamalian mu; e ka paisira lub nung sasabianan na ka. 6 Uling didisiplinahan na la ning Ginu ding sablang kaluguran na, at babarugan na la ding sablang kikilalanan nang anak na.” 7 Nanuman ing kasakitan a daralanan yu, ibilang yung anting pamamarusa na ning metung a tata, uling ding kasakitan yu pakilala ra king tuturing na kayung tune nang anak ning Dios. Atin waring anak e na bitasang dinisiplina ning tata na? 8 Nung e na kayu didisiplinan antimo ing daraptan na karing sabla nang anak, mangabaldugan king e na kayu tune anak, nune anak kayu king lual. 9 Bukud pa kanyan, ding tata tamu king laman didisiplinan da katamu, at uli na nian igagalang ta la. E wari lalung matulid ing pasakup tamu king Dios a Ibpa tamu king espiritu ba tamung mie? 10 Didisiplinan da katamu ding kekatamung pengari, ketang isipan dang ustu at iti king saguli mung penandit karin da daraptan. Oneng didisiplinan na katamu ning Dios para king ikakayap tamu ban maging banal tamung kalupa na. 11 Neng daralan tamung kasakitan, ketang oras a ita, wa, tutung maplas at e pibuburian; oneng kalabas na, ding mirasnan king anti kanitang disiplina miririnan lang kapayapan at mikakalisyun la. 12 Inya itas yu la ding gamat yung mangalambut at pasiknangan yu la ding tud yung mangaina! 13 Isulung yu ing kekayung paglakad karing gasgas a matulid ban e ya mabalda ing bitis yung mepile, nune lakuas yang kumayap. 14 Magparati kayung makiutus mayap karing sablang tau at magkapilit kayung mibiebie banal, uling nung alang kabanalan e ya (ye) akit ing Ginu. 15 Ingatan yu king ing ninuman e ya mangalinguan king lugud na ning Dios. Ingatan yung ing ninuman kekayu e ya maging kalupa na ning “tanaman a makalasun” a tutubu, at makasakit karing sablang darasnan na. 16 Ingatan yu naman king ing ninuman kekayu e ya makipangalugud o payalan na lang ulaga ding bage espiritual, antimo i Esau, king metung a pinggan a pamangan, pekilibe na ing karapatan na bilang pangane. 17 Balu yu king kaybat, inawad na kang tata na king ibie na ing bendisyun na bilang tata. Oneng mipagkait keya iti uling e na na abalikan pa ing depat na agyang numanu ya pang tumangis. 18 E na kayu man miras, antimo ing pangaras da ring Israelita, king Bunduk ning Sinai nung nukarin ating aping mitatau, maragul a karalumduman at angin a masikan, 19 matning tiup ning trumpeta at siwalang magsalita. Kanitang dimdam de ring Israelita ing siwalang ita, mekisabi lang mayap king e na la sa damdam metung pang amanu na, 20 uling e ra agyung kargahan ing kautusan a ngana, “Ninuman ing tuklu king bunduk, agyang metung yang animal, basibasan ya angga king mate ya.” 21 Tune makapangilabut itang karelang ikit, inya pati na i Moises asabi na, “Gagalgal ku king takut!” 22 Oneng ikayu ikua yung miras king Bunduk ning Zion, at king siudad ning Dios a mabie, ing maligayang Jerusalem, kayabe da ring e mabilang-bilang a anghel na. 23 Miras kayu king masaya rang pamitipun ding bibilang nang pangane ning Dios a makasulat a lagyu karin banua. Miras kayu king Dios a ukum da ring sablang tau, at miras kayu karing espiritu da ring taung banal a ganap nang mipabanalan. 24 Miras kayu kang Jesus a mitatag king bayung kasunduan, at miras kayu king dayang mipisik a mangakung mas mayap a bage maygit ketang daya nang Abel. 25 Inya mingat kayu at e kayu tatangging makiramdam king migsalita. Nung detang e mebisang makiramdam king migsalita karela e la miligtas king parusa, e kasi lalu ta nang e miligtas, nung e tamu makiramdam king magsalitang ibat karin banua! 26 Ing siwala na pepagalgalan ne ing yatu king panaun a ita, oneng ngeni ipangaku na, “Pagalgalan keng pasibayu e mu ing yatu nune pati na ing banua.” 27 Ing amanung ‘pasibayu’ malino nang pakilala king maugun la ding bage lelangan at midayu ban detang e maugun mitagan la. 28 Inya pasalamat tamu king Dios uling tinanggap tamung metung a kayarian a e maugun. Pasalamatan ta ya at samban ing Dios a kayabe ing kagalangan at takut; king paralan a tutung makaibie tula keya 29 uling ing kekatamung Dios anti ya king aping manyilab.
1 Pasulungan yu ing pamikakalugud yu bilang mikakapatad kang Cristo. 2 E yu la kakalinguan tatanggapan ding dayuan karing pibalebale yu. Ating tinanggap karing anti kareti, at e ra balu king anghel la pala ding karelang tinggap. 3 Ganakan yu la ding atyu karing sukulan; iyapus yung antimong atyu kayu king sukulan a kayabe ra. Makanyan munaman, damayan yu la ding daralan kasakitan. 4 Igalang da ring sabla ing bie talasawa at manatili la sanang tapat ding talasawa king metung at metung. Uling siguradu na lang parusan ning Dios ding e tapat at ding makipangatawan king e ra asawa. 5 Ingatan yung e mididinatan ing bie yu king lugud king salapi at maging kontentu kayu king nanumang atyu kekayu. Uling ing Dios mismu sinabi na, “E ra kayu lakuan kapilan man; e ra kayu paburen kapilan man.” 6 Inya malyari tamung asabing mitmung kapanaligan, “Ing Ginu ya ing sasaup kaku, ala kung pitatakutan! Nanu mo ing arapat ning tau kaku?” 7 Ganakan yu la ding meging pamuntuk yu, ding sablang menaral king amanu na ning Dios kekayu. Ganakan yu nung makananu lang mibiebie at mete, at pakiapusan yu la king karelang kasalpantayanan king Dios. 8 I Jesu-Cristo ya naman ing napun, ing kasalukuyan, at king kapilan pa man. 9 E kayu pailili king dalan a matulid uli na ning makayaliwang turu. Lalung masanting para kekatamu ing mipasiknangan king lugud na ning Dios kesa king kapamilatan na ning pamanuntun karing kautusan tungkul king pamangan. Ding tutuntun kareti ala na la mang kakamtan a pakinabang. 10 Ding pari a susuyu king tolda da ring Judio e la malyaring makisulu king sakripisyu karing kekatamung altar. 11 Ing Pekapun ding Pari da ring Judio darala nang lulub ing daya da ring animal king Kabanal-banalan a Lugal para iyain da antimong ain-sakripisyung kapamayaran karing kasalanan; oneng ding bangke da ring animal durulukan da la lual na ning balen. 12 King uli na mu rin niting sangkan, mete ya i Jesus lual ning pasbul balen ban alinis ne ing tau king kasalanan na king kapamilatan na ning sarili nang daya. 13 Inya munta tamu kang Jesus king lual ning balen at damayan ta ya king kamarinayan a pibata na. 14 Uling ala yu keti king yatu ing balen a manatili, at ing panintunan tamu ya itang siudad a datang king aldo bukas. 15 Inya king kapamilatan nang Jesus, miyain tamung alang anggang ain-sakripisyu ning kapurian king Dios. Ngana wari, pasalamat tamung alang patad king lagyu na king kapamilatan da ring amanung sasabian tamu. 16 Isulung yu ing pamaniapat mayap at ing pamisaupan king metung at metung, uling deti sakripisyu lang babie tula king Dios. 17 Pamintuan yu la ding kekayung pamuntuk at tukian yu ing karelang yuyutus. Ila ding alang patugut mimingat kekayu at ila ding munie kwenta king Dios tungkul kaniti. Nung mamintu kayu karela, atuparan dang matula ing karelang obra; nung ali mibayatnan la lub tupad kaniti at ikayu naman ding maperhuisyu. 18 Panalangin yu ke sanang parati. Asisiguradu ming atin keng malinis a konsiensia at buri mi ing mibiebie mitmung dangal king sablang penandit. 19 Maygit king sabla, ipakisabi kung mayap ing ipanalangin yung makapagbalik kung agad kekayu. 20 Ing Dios a panibatan na ning sablang kapayapan ya ing pepasubling mebie kang Jesus a Ginu tamu, ing Marangal a Pastul da ring tupa; uli na ning daya na a meging katibayan na ning alang anggang kasunduan. 21 Mananu na sanang ing Dios a panibatan na ning kapayapan ibie na kekayu ing sablang bage mayap a kekayung kailangan ba yung atuparan ing kaburian na, at king kapamilatan nang Jesu-Cristo, daptan na sa kekatamu ing sablang makaligaya keya. Purian ya i Jesu-Cristo king kapilan pa man! Amen. 22 Kapatad, aduan ku kekayu ing pakiramdaman yung mitmung kapibabatan iting amanung tuturu ku kekayu, uling iting sinulat ku kekayu e naman tutung makaba. 23 Buri kung abalu yu king ing kapatad tamung i Timoteo milual ne king sukulan. Nung agad yang datang, ituki ke pamamunta ku ken. 24 Ikomusta yu kami karing sablang pamuntuk yu at karing sablang pinili na ning Dios. Kukomustan da kayu ding kapatad tamung taga Italia. 25 Ing grasya na ning Dios manatili sa kekayu ngan.
1 Ibat ya iting sulat kang Santiago, ing talasuyu ning Dios at ning Ginung Jesu-Cristo. Pupugayan ku la ngan ding sablang pinili na ning Dios, ding makakalat king mabilug a yatu. 2 Kekayu ngan sablang kapatad ku, nung miraras kekayu ing miyayaliwang kapagsubukan, sukat yu iting ibilang antimong tula 3 uling balu yu king arapan na ning anti kaniting kapagsubukan, ing maging bunga na ya ing lalu kayung mabiasang mibata. 4 At siguraduan yu king ing pamibabata yu asadsad yu angga king wakas; alang kupas ban maging sakdal kayu at ganap, alang kakulangan nanuman. 5 Nung kekayu ating mangailangan kabiasnan, sukat nang aduan iti king Dios at ibie na kekayu ning Dios uling maganaka ya ing Dios at e ya mamarsala. 6 Oneng sukat kayung maniawad a ating matibe kasalpantayanan at alang duda nanuman. Ing taung magduda mengari yang alun na ning dagat a pitange-tange na ning masikan nang tiup ning angin. 7 E na sa isipan ning taung anti kaniti ing tanggap yang nanuman king Ginu 8 uli na ning e ya laus at e ya pilmi lub king nanumang daraptan na. 9 Sukat nang ikatula ning kapatad a pakakalulu nung tatas ne kabilian ning Dios, 10 at sukat nang pasalamatan ning kapatad a mabandi, nung bababa na ne man ning Dios. Uling lilipas kalupa na ning sampaga ning dikut ing nanumang pibandian. 11 Kaslag na ning mapaling aldo malalanat ing dikut; matanggal la ding sampaga na at ala na ing sadia rang leguan. Makanyan munaman ing mapalyari king taung atinan: kasalukuyan nang pasulungan ing negosyu na at kabud nia mu lumbug. 12 Mapalad ya ing taung manatiling tapat king oras na ning kapagsubukan. Uling nung magtagumpe ya king kapagsubukan, tanggapan ne ing korona. Iti ya ing bie a pengaku na ning Dios karing malugud keya. 13 Nung matutuksu ya ing ninuman king anti kaniting kapagsubukan, e na sa sasabian, “Ing tuksung yan manibatan king Dios.” Uling e ya malyaring matuksu ing Dios king e mayap at e na ne man tuksuan ing ninuman. 14 Oneng daralan yang kapagsubukan ing tau neng agkatan ne ning sarili nang e mayap a kapagnasan; 15 kaybat, ing e mayap nang kapagnasan ibait na ing kasalanan. Ing kasalanan naman magdalang kamatayan. 16 Inya e kayu pailinlang, kaluguran kung kapatad! 17 Ing sablang mayap at ing sablang ganap a grasya manibat banua; daratang ibat king Ibpa, ing Linalang karing sala king banua, ing e mibabayu ni gugulut pasaring kadalumduman. 18 King sarili nang kaburian beit na katamu king kapamilatan na ning amanu ning katutuan ban itamu ding maging mumunang diling bunga na ning sablang lelangan na. 19 Tandanan yu ini, kaluguran kung kapatad! Maging matni kayu sana king pamakiramdam, oneng banayad king pamagsalita at mabagal king pamimua. 20 Uling e makasaup ing mua na ning tau ban maging matulid ya. 21 Inya, ilako yu ing sablang e mayap a panugali at ing e mayap a dapat, at tanggapan king mitmung kababan lub ing amanung tatanam na ning Dios karing pusu yu a makapagligtas kekayu. 22 E yu lilinlangan ing sarili yu, nune maging talatupad kayu king amanu na ning Dios at e na mu kabud talapakiramdam. 23 Ing makiramdam king amanu at kaybat e na tutuparan, mengari ya king taung lalawe king sarili nang itsura king salamin. 24 Kaybat nang ikit king saguling penandit, kakalinguan na nang agad-agad kagulut na, nung nanu ya itsura. 25 Oneng ninuman ing susuring masalese at manatiling tutupad king ganap a kautusan a babie kalayaan karing tau, at e nia kabud makiramdam at kaybat mangalinguan, ing taung anti kaniti ya ing bendisyunan na ning Dios king sablang dapat na. 26 Nung isipan na ning ninuman king relihiosu ya, oneng e na ne man balung pigilan ing dila na, lilinlangan na mu ing sarili na at alang kabaldugan ing pangarelihiosu na. 27 King arapan na ning Dios a Ibpa tamu, ing tune at dalise relihiun ya ini: saupan la ding ulila at ding babaing mebalu king karelang kasakitan, at ingatan ing sarili ban e midinatan king e mayap na ning yatung iti.
1 Kapatad, antimong talasalpantaya king Ginu tamung Jesu-Cristo, ing Ginu na ning ligaya, sukat kayung parehu lawe karing tau. 2 Alimbawa, ing metung a taung makapiblas masanting at makasingsing a gintu linub ya king kekayung kapulungan, kayagnan neng dinatang ing metung a pakakalulung gisi-gisi a imalan. 3 Nung lalu yeng atensyunan ing taung masanting a piblas at sabian yu, “Keni kayu pu lukluk, masanting ya ing luklukan a ini,” oneng king taung pakakalulu at gisi-gisi a imalan ngayung sumabi, “Keta na ka mu talakad,” o kaya, “Lukluk na ka mu king lapag,” 4 e kayu maging parehu lawe at maging talapanatul kayung ating e mayap a isip. 5 Lawan yu, kaluguran kung kapatad! Ding lalawan nang pakakalulu ning yatu ila ding pinili na ning Dios para mipabandian la king kasalpantayanan, at magkamit king Kayarian a pengaku na karing malugud keya. 6 Oneng linawe yu lang mababa uri ding kalulu! Ninu wari ding manalipit kekayu at midadala kekayu arapan da ring husgadu? E ding mabandi? 7 E wari ila naman ding manyira king lagyung mitmung dangal a binie na ning Dios kekayu? 8 Masanting kayu daraptan, nung tutuparan ye ing kautusan a binie na ning Dios a sasabian ning Kasulatan, “Luguran me ing kalupa mung tau antimo ing sarili mu.” 9 Oneng kabud e kayu paraparehu lawe karing tau, mikakasala kayu at agpang king Kautusan sukat kayung miyatulan. 10 Ninuman ing tutupad king kabilugan a Kautusan, oneng e ne tiparan ing metung a malating kautusan, lebagan na na la ngan ding sablang kautusan. 11 Uling ing sinabing “E ka makipangalugud,” ya naman ing sinabing “E ka makamate.” Agyang e ka makipangalugud, lalabag ka mu rin king kautusan, nung makamate na ka man. 12 Inya mingat kayu king pamagsalita yu at dapat uling miyatulan kayu ketang kautusan a minie kalayaan kekayu. 13 Atulan neng alang lunus ning Dios ing ninumang e biasang lumunus; oneng e ya sukat mitakutan ing mapaglunus arapan na ning ukum. 14 Kapatad, nanung kwenta na nung sabian na ning metung a tau, “Atin kung kasalpantayanan,” oneng ing dapat na e na naman patutuan iti? Aligtas ne kaya ning anti kaniting kasalpantayanan? 15 Alimbawa, ating kapatad a mangailangan imalan at alang apangan. 16 Nanung kwenta na ning sabian mu: “Saupan na ka sana ning Dios! E ka paidimla at mangan ka sanang masalese!”, nung e mu ne man dirinan imalan a isulud na at kanan a apanulu nang danup? 17 Makanyan ya naman ing kasalpantayanan: nung kabud ya mu pamaniwala, oneng ala ne mang dapat a mayayakit kayabe na, kasalpantayanan yang mete. 18 Oneng atin naman sasabing, “Ika, atin kang kasalpantayanan, aku naman atin kung dapat.” Ing ipakibat ku naman anti kanini, “Ipakit mu kanaku ing kasalpantayanan mung ala namang dapat, at ipakit ku naman keka king kapamilatan da ring dapat ing kanakung kasalpantayanan.” 19 Maniwala ka king ating metung mung Dios? Masanting! Ding demonyu man maniwala la at gagalgal la pa king takut. 20 Mangmang! E mu wari aintindian king alang kwenta ing kasalpantayanan, nung ala yang dapat a mayap? 21 E mu wari balu king liguran ne ning Dios i Abraham uli na ning depat na inyang inain ne king altar ing anak nang i Isaac? 22 Ken mu akit king miyabe megobra ing kasalpantayanan na at dapat; meging ganap ing pamanialpantaya na king kapamilatan na ning dapat na. 23 Metupad ing sasabian na ning Kasulatan, “Sinalpantaya ya i Abraham king Dios at uli na ning kasalpantayanan na tinggap ne ning Dios.” Inya ing Dios inaus neng kakaluguran i Abraham. 24 Ken yu akit king mabibilang yang metanggap king Dios ing tau uli da ring dapat na at e mu kabud king kapamilatan na ning pamanialpantaya na. 25 Makanyan munaman ing milyari kang Rahab, ing babaing magtinda king katawan na. Tinggap ne ning Dios uli na ning depat nang mayap inyang matula na lang tinggap detang ispia a tiburan da ring Israelita, at sinopan na lang mekatakas kapamilatan na ning pamanuru na king aliwang dalan. 26 Inya, nung makananung ing katawan a makakawani king espiritu, katawan yang mete, makanyan munaman, ing kasalpantayanan a makakawani king dapat a mayap, kasalpantayanan yang mete.
1 Kapatad, e la sa magnasang maging talaturu ding dakal kekayu ngening balu yu king itamung talaturu tanggap tamung lalung mabayat a kayatulan. 2 Maralas tamu ngan magkamali. Ninuman ing e bitasang magkamali king sasabian na, tau yang ganap at biasang mamigil king sarili na. 3 Dirinan ta yang paket king asbuk ing kabayu ban apatukian ta ya king buri tamu, at ban apapuntan ta ya king direksyun a buri tamu. 4 Makanyan munaman, ding barku, maragul la man at tutulak na la ning masikan a angin, oneng ayayalis ne direksyun ning malating timun, at pupunta ya nukarin ne man buring marap ning piloto. 5 Makanyan ya naman ing dila na ning tau, agyamang malati ya mung dake na ning katawan, oneng pagmayabang na ing maragul a apapalyari na. Isipan yu na mu! Ing metung a maragul a gubat malyari neng silaban ning metung a malating siklab! 6 Mengari ya king api ing dila. Makayaliwa yang dili karing sablang dake na ning kekatamung katawan; ayayawa ne king e mayap ing mabilug tamung pangatau. Ing api na manibatan mismu king impierno at asisilab na ing sabla king mabilug tamung pamibiebie. 7 Malyari na lang patunuran ning tau at tune na lang apapatunud ding miyayaliwang uring lelangan, ding mabangis a animal at ayup, ding lelangan a gagapang at ding asan. 8 Oneng alang taung makapatunud king dila. Tutu yang e mayap at e me apigil; mitmu yang kamandag. 9 Gagamitan ta ya king kapurian king kekatamung Ginu at Ibpa, at ya namang gagamitan tamu king pamalmura king kalupa tamung tau a melalang king wangis na ning Dios. 10 Ing kapurian at palmura parehung manibatan king metung mung asbuk. Kapatad, iti e sukat malyari. 11 Lulual wari king metung mung sibul ing danum a matabang at ing danum a malat? 12 Ing tanaman a higera, kapatad ku, kapilan man e ya makapamungang olibo ni ing ubas e ya malyaring mamungang biabas. E mu naman apikuanan danum a matabang ing danum a malat. 13 Ninu kekayu ing biasa at makaintindi? Ipakilala yu iti king kapamilatan na ning mayap a pamibiebie, at ipakit yu ing mayap yung dapat a bunga na ning kababan lub at kabiasnan. 14 E kayu sukat magmayap-mayap nung king lub yu mag-ari ing kapangaririan, ing kaplas lub at kaimutan, at e yu tatakpan ing katutuan king pamamigawang amanu. 15 Ing anti kaniting kabiasnan e manibatan king Dios nune king yatu, alang nanumang dake ing espiritu at maka-demonyu. 16 Nukarin man mag-ari ing pangariria at pansariling nasa, karin munaman ing kaguluan at ing miyayaliwang uring e mayap. 17 Oneng ing kabiasnan a manibatan king Dios, mumunang dili, ating yang malinis a pamibiebie, malugud ya king kapayapan, maganaka ya, at mapanatindi; kitmuan ya king pamaglunus at mayap a dapat, e biasang mangabiran at e ya mapagkunwari. 18 Ing kayapan ya ing bunga na ning kapayapan a sasalbag da ring taung malugud king kapayapan.
1 Nanu ing panibatan na ning sablang pamipate at pamikontrang lalto kekayu? Aliwa wari deti ding bunga na ning pamitan ning katawan yu a alang patugut mag-rebeldi laban king pangatau yu? 2 Atin kayung buri, oneng e la malyaring miyabie kekayu, inya makamate kayu; atin kayung buri, oneng e yo akua, inya mikontra-kontra kayu at mipatepate. Ala kekayu ing bage buri yu uling e yu aduan iti king Dios. 3 At nung aduan yu at e yu tatanggapan, ing sangkan uling ing parasan yu e mayap; maniawad kayu karing miyayaliwang bage para gamitan yu mu king sarili yung tula. 4 Taksil a tao! E yu wari balu king ding maki-kaluguran king yatu maging kalaban na la ning Dios? Inya, ninuman ing bisang maging kakaluguran na ning yatu gagawan neng kalaban na ning Dios ing sarili na. 5 Isipan yu kaya king meyala yang kwenta ing Kasulatan a sasabing, “Ing espiritung binili na ning Dios kekatamu kitmuan ya karing mabagsik a nasa.” 6 Oneng ing grasyang babie na ning Dios kekatamu lalu namang masikan. Uling sasabian na ning Kasulatan, “Lalabanan na la ning Dios ding palalu, oneng dirinan na lang grasya ding mapagpakumbaba.” 7 Inya, pailalam kayu king upaya na ning Dios. Labanan ye ing diablo, at dumayu ya kekayu. 8 Lumapit kayu king Dios, at lumapit ya kekayu ing Dios. Wasan yu la ding gamat yu, ikayung palpikasala! Linisan yu la ding pusu yu, ikayung pabayu-bayu pamisip! 9 Pagkalungkutan yu, kumiak kayu, at tangisan yu; alilan yung pamanangis ing kekayung sagaksak, at alilan yung lungkut ing kekayung tula! 10 Magpakumbaba kayu arapan na ning Ginu, at ibangun na kayu. 11 Kapatad, e kayu mipapanyira. Ing manyira king kapatad na o mamatul, sisiran ne at atulan ing mismung Kautusan. At nung atulan me ing Kautusan, mangabaldugan king e me tutuparan, nune atulan me. 12 Ing Dios ya mung bukud ing gagawang Kautusan, at ya mung bukud ing mamatul. Ya mung bukud ing makapagligtas at makalipul. Ninu mo ika ban atulan me ing kalupa mung tau? 13 Ngeni, pakiramdaman yu ku, ikayung sasabing, “Ngeni o kaya bukas maglakbe kami king siudad a anti keta at karin kami magdatun kilub ning pabanua. Manintunan kami at tumipun dakal a salapi.” 14 Balu yu wari nung nanu ing darala na ning aldo bukas? Mengari mu ing bie yu king ulap a lalto king saguling penandit at kaybat mawala. 15 Inya ini ing sukat yung sabian, “Nung burian na ning Ginu at atin pang bie, daptan mi ing anti keni o ing anti keta.” 16 Oneng tutu kayung matas a lub at mapagparangalan; ing pamagparangalan a anti kaniti e ustu. 17 Inya, mikakasala ya ing taung makibalu king mayap a sukat nang daptan, oneng e na daraptan.
1 At ngeni, ikayung mabandi, pakiramdaman yu ing sasabian ku! Tumangis kayu at kiakan ing makalunus a bage a malapit nang dugpa kekayu! 2 Merunut na ing pibandian yu at ngitngat da nang pulilia ing imalan yu. 3 Kalawangnan na ing kekayung gintu at pilak at iting kalawang ya ing munie patutu laban kekayu. Yan ing silab anting api king kekayung laman. Yan ing pibandian a tinipun yu para karing tauling aldo. 4 Magsalitang laban kekayu ing upang e yu binie karing taung megobra king kekayung gabun. Susukdul king banua ing saingsing da ring talapagobrang linipit yu; miraras king panamdam na ning Ginung Mayupayang tutu. 5 Migpasasa kayu king tula at kalayawan keti king yatu. Anti yung pepataban at sidia ing sarili yu kalupa da ring animal a sesesen da para katatan. 6 Inatulan ye at pepapate ye ing taung alang kasalanan at ya e na kayu lebanan. 7 Inya, mibabata kayu, kapatad, mibabata kayu angga king paniatang na ning Ginu. Lawan yu nung makananu yang manenayang mitmung kapibabatan ing metung a ortelanu bayu mikabungang maulaga ing gabun na. Mapibabata yang manenaya king mumuna at tauling uran. 8 Sukat kayu namang mapibabata; e kayu paisira lub uling malapit na ing aldo nang paniatang ning Ginu. 9 Kapatad, e kayu mipapamarsala ban e na kayu atulan ning Dios. Ing Ukum malapit ne, atyu ne king pasbul. 10 Kapatad, ganakan yu la ding propeta a meging talapagsalita na ning Ginu. Gawan yu lang uliran yu king kapibabatan king oras ning kasakitan. 11 Ausan ta lang mapalad uling mebiasa lang mibata angga king kawakasan. Dimdam yu na ing tungkul king kapibabatan nang Job. Balu yu nung makananu neng inablasan ning Ginu bandang tauli. Ipakilala na niti king malugud ya ing Ginu at mapaglunus. 12 Kapatad, maygit king sabla e kayu susumpa neng mangaku kayu; e kayu pasaksi king banua o king yatu o king nanuman. Sabian yu, “Wa,” nung wa ing buri yung sabian, at “Ali,” nung ali, ban e na kayu atulan ning Dios. 13 Ating ninuman kekayu a daralan kasakitan? Sukat yang manalangin. Atin namang manamdaman tula? Sukat nang ikanta ing kapurian king Dios. 14 Atin naman masakit kekayu? Sukat na lang payaus ding mamuntukan king iglesia ban ipanalangin de, at kuskusan laru king lagyu na ning Ginu. 15 Iligtas ne ing masakit ning panalangin a bunga na ning kasalpantayanan. Ibangun ne ning Ginu at nung atin yang kasalanan mipatawaran la naman. 16 Inya, ipagtapat yu king metung at metung ing kekayung kasalanan at mipapanalangin kayu ban kumayap kayu. Maragul ing malyari nang ibunga ning panalangin na ning taung mayap. 17 Tau ya namang kalupa tamu i Elias. Taimtim nang penalangin ing e sana muran at e minuran kilub ding atlung banua at anam a bulan. 18 Menalangin yang pasibayu at menabu ing uran at memunga la ding tanaman. 19 Kapatad, nung mililisia ya king katutuan ing metung kekayu at ing metung naman apapabalik ne lub, 20 dapat nang abalu king ing makapabalik king metung a makasalanan ibat king e mayap nang pamibiebie, aligtas ne iting kaladua king kamatayan at apalyari na ing pangapatawaran da ring dakal a kasalanan.
1 Ibat ya iting sulat kang Pedro, ing apostol nang Jesu-Cristo. Miparala ya para kekayung taung pinili na ning Dios a ngening kasalukuyan makakalat bilang dayuan karing probinsia na ning Ponto, Galacia, Capadocia, Asia, at Bitinia. 2 Ikayu ding pinili na ning Dios Ibpa ketang parasan na at pepabanalan na kapamilatan na ning Espiritu na ban mamintu kang Jesu-Cristo, layun luminis king upaya na ning kamatayan na. Ing grasya at kapayapan manatili sanang labis-labis kekayu. 3 Purian ta ya ing Dios at Ibpa na ning Ginu tamung Jesu-Cristo! Uli na ning maragul nang lunus, dininan na katamung bayung bie king kapamilatan na ning pamaniubli nang mebie Jesu-Cristo. Iti ya ing mangatmung mabie kapanayan kekatamu, 4 inya manaya tamung tanggap king e mu nanung bendisyun a sasadia na ning Dios para karing pinili na. Sasadia na iti para kekayu karin banua nung nu e malyaring malaso o masira o kumupas. 5 Makapanaya iti para kekayu, ikayung liligtas na ning upaya ning Dios king kapamilatan na ning kasalpantayanan kabang panenayan yu itang kaligtasan a makasadiang mipakilala king kawakasan na ning panaun. 6 Sukat kayung tumula tungkul kaniti agyamang king kasalukuyan e yu alisian ing miyatdanan lungkut king ditak a panaun uli na ning miyayaliwang kapagsubukan a kekayung daralanan. 7 Miraras la deti kekayu ban masubuk ing kadalisayan na ning kekayung kasalpantayanan. Agyang ing gintu a malyaring malaso, masusubuk pa naman king api; makanyan munaman, ing kekayung kasalpantayanan a maygit mal kesa king gintu, kailangan masubuk ing katapatan na. Kaybat nang mesubuk at saka menatili ing kasalpantayanan yu, kanita yu ayasahan ing tanggap kapurian, ligaya at dangalan king Aldo a mipakilala ya i Jesu-Cristo. 8 Kaluguran ye agyamang e ye pa ikit. Paniwalan ye agyamang king kasalukuyan e ye akakit. Inya mipaligayan kayu king maragul a tula a e na alarawan ning amanu na ning tau. 9 Tatanggapan yu na ing bunga na ning kekayung kasalpantayanan. Iti ya at alang aliwa nune ing pangaligtas yu. 10 Iti ya ing kaligtasan a penintun dang mitmung kaingatan ding propeta a menula tungkul kaniting regalung ibie na ning Dios kekayu. 11 Sinuri da ing panaun at paralan na ning paniatang na niti. Ing Espiritu nang Cristo a atyu karela ya ing tutuldu kaniting panaun, uling iting Espiritu ya ing pepabalung makapauna karela tungkul king kasakitan a sukat nang dalanan Cristo at king kaligayan a salisi. 12 Pepabalu na ning Dios kareting propeta king ing karelang obra e para king sarili dang kapakanan nune para kekayu. Pepakilala na iti inyang migsalita la tungkul karing katutuan a ngeni kekayu nang dimdam karing talapanaral na ning Mayap a Balita. Menaral la kekayu kapamilatan na ning Banal a Espiritung miyabie karela ibat banua. Ila naman ding sinabi kekayu karing mesabing katutuan, ding katutuan a mismung ding anghel buri dang apaki-intindian. 13 Inya manatili kayung makasadia ampon disiplinadu, at ipamisan yung lubus ing kapanayan yu king regalung miyabie kekayu nung wari’t mipakilala ne i Jesu-Cristo. 14 Tukian yu ing kaburian na ning Dios. E yu la paburen magbabo king bie yu detang buri na ning laman kanitang ala kayu pang balu. 15 Magpakabanal kayu king sablang dapat yu, antimo nung makananu yang banal ing Dios a minaus kekayu. 16 Ing Kasulatan mismu sasabian na, “Magpakabanal kayu uling aku banal ku.” 17 Ing ausan yung Ibpa neng manalangin kayu ya ing Dios a mamatul alang pamangabiran karing tau, ketang depat na ning balang metung. Inya gamitan yu ing mabilug yung bie keti king yatu, ing pansamantala yung tuknangan, king kagalangan king Dios bilang Ibpa yu. 18 Uling balu yu nung nanu ing meging bayad na ning kalayaan yu ketang bie alang kabaldugan a amana yu karing kekayung makatua. Ing meging bayad na e metung a bage a malyaring milako ulaga a kalupa da ring pilak o ding gintu. 19 Meging malaya kayu king alang kalupang ulaga na ning sakripisyu nang Cristo a mengaring metung a biserung tupang alang dipektu o nanumang kapintasan. 20 Pinili na ne ning Dios bayu ya pa melalang ing yatu at mipakilala ya kareting tauling aldo alang-alang kekayu. 21 King kapamilatan na maniwala kayu king Dios a pepasubling mebie at pepaligaya keya; inya ing kasalpantayanan yu at kapanaligan makapamisan ngan king Dios. 22 Ngening ikua yung melinis king kapamilatan na ning pamanupad yu king katutuan, at ikua yung mika tapat a lugud karing kapatad yu king kasalpantayanan, manatili kayu sanang mikakalugud kayabe na ning mabilug yung pusu. 23 Uling king kapamilatan na ning mabie at alang anggang amanu ning Dios mibait kayung pasibayu bilang anak na ning pengaring alang kamatayan, at e ning pengaring ating kamatayan. 24 Antimo ing sasabian na ning Kasulatan, “Mengari la king dikut king parang ding sablang tau, at ing sablang kamalan da mengari mu king sampaga na. Lalangi ing dikut at ding sampaga mangatanggal la, 25 oneng ing amanu na ning Ginu manatili kapilan man.” Iting amanu ya ing Mayap a Balita a mipanaral kekayu.
1 Lakuan yu, uli na niti, ing sablang e mayap, ing pamamirait, ing pamagkunwari, ing pamangalalu, at pamaninsultu. 2 Mangari kayu sa karing bingut a parating magnasa king purung gatas a espiritual ban king pamaninum yu king anti kaniting gatas dagul kayu at miligtas. 3 Uling sasabian na ning kasulatan, “Atakman yu na nung nu ya anti kaganaka ing Ginu.” 4 Lumapit kayu king Ginu, ing batung mabie a tinggian dang alang kabaldugan ding tau, oneng pinili na ning Dios at mal ya king arapan na. 5 Lumapit kayu king Ginu ban ikayu man, bilang mabie batu, bilugan ye ing metung a pibalebale espiritual anting banal a pari a miyain ain-sakripisyung espiritual a katanggap-tanggap king Dios king kapamilatan nang Jesu-Cristo. 6 Uling sasabian na ning Kasulatan, “Memili kung metung a batung mal a ngeni bibili ku anting batung pamuntuk king Zion; at ninuman ing maniwala king batu e ya mipakarine kapilan man.” 7 Iting batu tutu yang maulaga para kekayung maniwala, oneng karetang e maniwala: “Ya ing mismung batung tinggian da ring manalakad bale, oneng kaybat ya ing meging batung maulagang dili.” 8 At sasabian na ning metung pang Kasulatan, “Iti ya ing batung makatisud karing tau, iti ya ing batung mabie a makaragsa karela.” Metisud la uling e la meniwala king amanu at iti ya ing telaga na ning Dios para karela. 9 Oneng ikayu metung kayung lahing mepili, pari kayung susuyu king Ari, banal kayung bansa, at memalen a pepasubali na ning Dios, at pinili nang magsalita karing makapagmulala nang dapat. Inaus na kayu ibat king karalumduman at linipat na kayu king makapagmulala nang sala. 10 Kanitang misan e kayu man metung a balen, oneng ngeni balen kayung pinili na ning Dios; kanitang misan e yu man balu ing lunus na ning Dios, oneng ngeni tinggap yu ing lunus na. 11 Kakaluguran, ausan da kayu kapanamdaman, bilang dayuan a makayugse king aliwang balen. E kayu manusig karing buri na ning katawan yu, uling parati la deting lalaban king kekayung kaladua. 12 Ing kekayung panugali libutad ding paganu sukat sanang maging kapuripuri. Kanita bisa la mang magsalitang kasiran laban kekayu, ala lang aliwang akit nune mu ding dapat yung mayap. Uli na ning mayap yung dapat purian de ing Dios king Aldo ning paniatang na. 13 Alang-alang king Ginu, pasakup kayu king isanu mang kayupayan a telakad da ring tau: king Emperador a tatalan king kakataskatasan a upaya 14 o karing gobernador a tinubud nang mamarusa karing darapat e mayap at babie ablas karing darapat mayap. 15 Uling kaburian na ning Dios, king kapamilatan da ring mayap a daraptan yu, ing papanahimikan yu la king keyalan dang balu ding taung mangmang. 16 Mibiebie kayu bilang taung malaya; makanyan man e yu gagamitan ing kekayung kalayaan ban takpan ing nanumang e mayap a dapat, nune mibiebie kayu bilang talasuyu na ning Dios. 17 Igalang yu la ding sablang tau; luguran yu la ding kapatad yu king kasalpantayanan; mika takut kayu sana king Dios at igalang ye ing Emperador. 18 Ikayung ipus, pailalam kayu king upaya da ring panginuan yu at pakit kayung ganap a kagalangan, e mu detang maganaka at mayap, nune agyang ding mabagsik. 19 Ablasan na kayu ning Dios, nung balu yung pibatan ing kaplas a bunga na ning kasakitan a e yu pangaintuliran, uling aintindian yu ing kaburian na. 20 Nanung ulaga na ning pamibabata yu karing parusang mangaintulid kekayu uli na ning depat yung marok? Nung biasa kayung mibata king kasakitan a miraras kekayu agyang potang darapat kayung mayap, bendisyunan na kayu ning Dios para kaniti. 21 Iti ya ing sangkan nung inya inaus na kayu ning Dios uling i Cristo mismu dinalan yang kasakitan para kekayu, at likuananan na kayung alimbawa ban kanita tuki kayu king bakas nang delanan. 22 E ya dinapat nanumang pamikasala; alang metung mang kalaraman a meramdam karing labi na. 23 E ya minablas insultu inyang ininsultu de; e na inisip ing ganti ya inyang pepasakitan de, nune peniwala na ing sarili na king Dios, ing Ukum a makatuliran. 24 Dela na la king katawan nang Cristo ding kasalanan tamu kanitang pinaku de king krus ban kanita itamu mate ta na king kasalanan at mie tamu king katuliran. King kapamilatan da ring sugat a tinggap na, kinayap kayu. 25 Mengari kayung tupang melili; oneng ngeni migbalik na kayu king Pastul at Talaingat da ring kekayung kaladua.
1 Makanyan munaman, ikayung babaing talasawa, pasakup kayu karing sarasarili yung asawa ban kanita nung ding aliwang lalaking talasawa e la pa maniwala king amanu na ning Dios, mayagkat la agyang e kayu magsalita king kapamilatan na ning ugali yu, 2 uling ila mismu akit da kekayu ing wagas at mayap a panugali. 3 Aliwa sana ing pamangamit yung palamuti ing panaligan ban gawan yung malagu ing sarili yu, antimo ing pami-ayus king buak, pamisulud alahas o masanting a imalan. 4 Nune ing kekayung leguan sukat atyu king kilub, king pusu yu, leguan a e malyaring kumupas: ing palamuti ning malagu at mababa lub a tutung maulaga king arapan na ning Dios. 5 Makanyan ing leguan a sinese da ring banal a babai king minunang panaun. Atin lang kapanaligan king Dios at pepasakup la karing karelang sarasariling asawa. 6 Makanyan ya i Sarah; meging mapamintu ya kang Abraham at ing aus na king asawa na, “Ing ginu ku.” Ikayu ngeni ding anak na, nung manatili kayung tutuntun king mayap a pamibiebie, at ala kayung pitatakutan nanuman. 7 Ikayu man, lalaking talasawa, king pamakiutus yu karing sarasarili yung asawa, sukat yung pakaintindian king e yu la kalupa sikanan. Inya igalang yu lang masalese, uling ila, kayabe yu, tanggap la naman king regalu na ning bie alang angga a ibie na ning Dios. Iti ing sukat yung daptan ban kanita e mirinan sagabal ing pamanalangin yu. 8 Katataulian, sukat kayung mikakasundu at midadamayan. Mikakalugud kayu antimo ding mikakapatad at maging maganaka ampon magpakumbaba king metung at metung. 9 E yu sana ablasan marok ing marok, e yu ablasan panagkas ing panagkas; nune ipanalangin yu la king bendisyunan na la ning Dios uling para kanyan na kayu inaus ning Dios ban tanggap kayung bendisyun. 10 Uling sasabian na ning Kasulatan, “Ninuman ing bisang magtamasa king bie at bisang manakit payapang panaun, sukat nang pangilagan ing pamagsalitang marok, at tuknang yang maglaram. 11 Sukat yang gumulut king e mayap at sukat yang dapat mayap; sukat nang panintunan at ingatan ing kapayapan. 12 Uling makalawe ya ing Ginu karing banal at parati yang makiramdam king karelang panalangin; oneng e ya tutula, karing darapat marok!” 13 Ninu mo ing ligalig kekayu, nung ing kapagnasan yu ya ing dapat mayap? 14 Nung maging kailangan ing dumalan kayung kasakitan uli na ning matulid, mapalad kayu pa mu rin! E kayu paitakut karing tau at e kayu migaganaka. 15 Makagyung samban ya i Cristo king mabilug yung pusu at kilalanan ye bilang Ginu. Manatili kayu sanang makasadiang makibat karing taung mangutang tungkul king kapanayan na ning kapayapan a atyu kekayu ngan. Ibie yu sana king mitmung ganaka at kagalangan. 16 Ingatan yeng malinis ing konsiensia yu ban kanita potang insultuan da kayu, detang maninsultu king mayap yung panugali, bilang talasuyu nang Cristo, ilang dili ra dumine la king sablang paniabian da laban kekayu. 17 At nung burian na ning Dios ing dumalan kayung kasakitan, masanting a e palak ing dumalan kasakitan uli na ning pamaniapat yung mayap kesa king pamaniapat yung e mayap. 18 Uling i Cristo mismu mete ya para karing kekayung kasalanan, misan mu at para king kapilan pa man, ing taung banal para karing taung makasalanan, ban kanita akua na katamung ilapit king Dios. Pete re ing katawan na, oneng sinubli yang mebie bilang espiritual, 19 at minta ya ing espiritu na at menaral karing espiritung makasukul. 20 Ila deti ring espiritu da retang e memintu king Dios, inyang mapibabata yang menaya king pamagbalik da lub kanitang panaun a kasalukuyan ne pang gagawan Noe ing barku na. Ding mapilan a tau, walu la heganagana, miligtas la king danum. 21 Ing binyag a lalarawan na ning danum ya ngeni ing makaligtas kekayu. Iti e ya mistulang pamanos king dinat na ning katawan, nune metung yang pangakung sasabian na ning tau king Dios ibat king malinis a konsiensia. Makakabus kekayu ing binyag king kapamilatan na ning pangasubli nang mebie Jesu-Cristo 22 a minukiat na banua, at makalukluk king banda nang wanan ning Dios, mag-ari karing sablang anghel at karing kayupayan at upayang atyu karin banua.
1 Ganakan yu nung nu anti ing kasakitan a delanan nang Cristo keti king yatu. Makanyan munaman, ikayu arian yung mitmung tetagan king lub yu ing mibata. Uling ninuman ing misasakitan a katawan ginulut ne king pamikasala. 2 At ngeni, king kekaban na ning bie na aliwa na ing buri ning katawan ing mag-ari keya nune ing kaburian na ning Dios. 3 Dakal na ing panaun a ginamit yu king pamirapat-dapat a kalupa na ning karing paganu. Migbabad kayu king manong a dapat. Menusig kayu king buri na ning laman at alang patugut miglasing. Migpasasa kayu king alak angga king e yu na balu ing pamaniaptan yu neng miyabe-abe kayung magkonsuelo. E yu na pikarine ing makasumaming pamanyamba karing idolo. 4 Paniglon dang tutu ding paganu nung wari’t ngeni e na kayu makiabe king karelang pamibiebie a mitmung kagaspangan a panugali, inya nanu la pamaniabian tungkul kekayu. 5 Oneng pakibatan da iti arapan na ning Dios a makasadiang mukum karing mabie at karing mete. 6 Uling ya kabud ing mukum karing mete, inya meging kailangan munaman ing miyaralan la king Mayap a Balita. Mipanaral karela iti ban mie lang kayabe na ning Dios agyamang ikua ra nang mirasnan king kamatayan a mangaintulid karing sablang tau. 7 Malapit nang mirinan kawakasan ing sablang bage. Inya kailangan panatag kayu lub at masala kaisipan ba kayung makapanalangin masalese. 8 Maygit king sabla, mikakalugud kayung mitmung katapatan uling patawaran na ning lugud ing dakal a kasalanan. 9 Makabuklat ya sanang parati king metung at metung kekayu ing kekayung pibalebale at e yu sana sasawan iti. 10 Ing balang metung, bilang mayap a talapangasiwa na ning miyayaliwa nang regalu ning Dios, sukat nang gamitan para king ikakayap ning metung at metung ing isanu mang regalu a makapasubali nang tinggap king Dios. 11 Ninuman ing talapanaral, sukat nang ipanaral ing amanu na ning Dios, ninuman ing susuyu, sukat yang sumuyung kayabe ning mabilug a sikanan a babie ning Dios. Kanita king sabla-sabla, miyabie ing kapurian king Dios king kapamilatan nang Jesu-Cristo nung kenu mangaintulid king ligaya, at ing upaya angga king kapilan pa man! Amen. 12 Pakamalan kung kakaluguran, e yu pagtakan ing mabayat a kapagsubukan a daralanan yu a balamu mo e karaniwan. 13 Nune sukat yung ikatula ing mirarakayanan kayu king kasakitan nang Cristo ban potang mipakilala na ing kaligayan na, mikatmuan kayung tula. 14 Kapalad yu nung palmuran da kayu uli na ning alagad na kayung Cristo, uling iti mangabaldugan king ing Espiritung babie ligaya, ing Espiritu na ning Dios, manatili ya kekayu. 15 Ninuman sana kekayu e ya miparusan uli na ning metung yang makamate tau o mapanako o kriminal o mapanggulu ya. 16 Nung mipasakitan kayu uli na ning Cristianu kayu, e yu pikakarine iti, nune pasalamatan ye ing Dios alang-alang king lagyu yung Cristianu. 17 Miras na ing aldo para magumpisa na ing pamanukum at ding taung pinili na ning Dios ila ding mumunang diling maukum. Nung kekatamu megumpisa nanu kaya ing maging kararasan da retang taung e maniwala king Mayap a Balitang ibat king Dios? 18 Antimo ing sasabian na ning Kasulatan, “Nung tutung masakit para karing mayap ing miligtas, nanu kaya ing kararasan da ring taung alang Dios at palpikasala?” 19 Inya detang daralan kasakitan uli na ning iti ya ing kaburian ning Dios para karela, kailangan dang ipaniwalang lubus ing karelang sarili king katapatan a lub ning karela Miglalang, at isundu ra ing pamaniapat dang mayap.
1 Antimong metung a makatuang talapangasiwa, aku mismu ausan ku la kapanamdaman ding makatuang talapangasiwa na ning iglesia libutad yu. Metung ku karing menakit king pamailasa nang Cristo at metung na karing mirakayanan king ligayang mipakilala king paintungul. Ausan da kayu kapanamdaman: 2 pastulan ye ing kawan a binie na ning Dios kekayu, lingapan yeng kusang lub, antimo ing buri na ning Dios at e anting mapipilit mu. Daptan yu ing obra yu e uli na ning salapi, nune uli na ning kapagnasan yung makasuyu. 3 E kayu paginu karing mibili king lalam yung kalingapan, nune sukat kayung maging pialimbawanan na ning kawan. 4 At potang palto ne ing Pamuntuk a Pastul, tanggapan ye itang maligayang korona a kapilan man e kumupas. 5 At ikayung kayanakan a lalaki, pailalam kayu upaya karing makatua. Ikayu ngan sabla isulud yu ing kababan lub ba kayung misusuyuanan, uling sasabian na ning Kasulatan, “Kasaman na la ning Dios ding palalu, oneng papakit yang ganaka karing mababa lub.” 6 Inya iduku yu ing sarili yu king gamat nang mayupaya ning Dios ban king panaun a karampatan ipuk na kayung matas a matas. 7 Ibili yu ngan keya ing sablang kapigaganakan yu, uling atin yang malasakit kekayu. 8 Parati kayung makasadia at magbante! Uling ing kekayung kalaban, ing diablo, lilibut yang anting leon a mamius, manintun yang alaklak na. 9 Labanan ye, kayabe ning tetagan ning kekayung kasalpantayanan, ngening balu yu king ding kalupa yung talasalpantaya king mabilug a yatu daralanan da naman ing kasakitan a kalupa na ning kekayu. 10 Oneng kaybat yung dinalan kasakitan king saguling panaun, ing Dios a panibatan na ning sablang grasya a minaus kekayu ban mirakayanan king ligaya nang alang angga kayabe nang Cristo, ya mismu ing pakayap kekayu at munie tetagan, sikanan at matibe a katatalakaran. 11 Keya ing upaya kapilan man! Amen. 12 Iting makuyad kung sulat kekayu, misulat ya king kasaupan nang Silvano a kikilalanan kung tapat a kapatad. Buri da kayung dinan sikanan lub at ibie kekayu ing kanakung patutu king iti ya ing tune nang grasya ning Dios. Inya tatagan yu ing pamanalakaran yu kaniti. 13 Ing iglesiang atyu Babilonia a mepiling abe yu, pakomusta na kayu at makanyan munaman ing ipayabut na ning anak kung i Marcos. 14 Pugayan ye ing metung at metung king mitmung kagalangan at lugud. Kapayapan keko ngang atyu kang Cristo.
1 Ibat ya iting sulat kang Simon Pedro, ing metung karing talasuyu at apostol nang Jesu-Cristo. Miparala ya kekayung dininan na ning kekatamung Dios at Talapagligtas a i Jesu-Cristo, king maulagang kasalpantayanan a kalupa na ning kekami, ketang katuliran na. 2 Maglapo kayu sana king grasya at kapayapan uli na ning kekayung kabiasnan tungkul king Dios at kang Jesus a Ginu tamu. 3 Dininan na katamu ning banal a upaya na ning Dios king sablang kailangan tamu ban makapibiebie tamung mitmung kabanalan. Binie na iti king kapamilatan na ning pamangilala tamu king minaus kekatamu ban idake na kekatamu ing sarili nang kaligayan at kayapan. 4 King anti kaniting paralan dininan na katamu karing maragul at maulagang regalu a pengaku na. Kanita, king kapamilatan da reting regalu agyu yung lisian ing mapanyirang buri ning laman a atyu king yatu at akua yung mirakayanan king kadiosan na. 5 Iti mismu ing sangkan nung inya kailangan yung idagdag ing kayapan king kekayung kasalpantayanan, at ing kekayung kayapan dagdagan yung kaibasnan, 6 at ing kekayung kabiasnan abayanan yung pamangawat king sarili, at king pamangawat king sarili iyabe ing pamanatili, at ing pamanatili yu lapatanan yung kabanalan, 7 at ing kabanalan abayanan yung pamakilupang tau, at iting pamakilupang tau abayanan yung lugud. 8 Ila deti ring miyayaliwang kayapan a kailangan atyu kekayu at palabungan ban ing pamangilala yu king Ginung Jesu-Cristo e mayalang kabaldugan at maging mapakinabang. 9 Ninuman ing ala kareti mistula yang bulag a mengalinguan king mipatawaran ne karing kasalanan na. 10 Inya, kapatad, lalu kayung magkapilit manatiling matatag king kabilian nung nu na kayu inaus at pinili ning Dios. Kanita kapilan man e kayu malili. 11 King anti kaniting paralan, malalagua da kayung paluban king alang anggang Kayarian nang Jesu-Cristo a Ginu at Talapagligtas tamu. 12 Inya buri kung parating paganaka kekayu deting bage agyamang balu yu na la at atin na kayung tetagan king katutuan a tinggap yu. 13 Minamayap ku ing pasagiwan karing kekayung kaisipan deting bage kabang atin kung bie. 14 Balu ku king e na maglambat ing bie ku, antimo ing asabi na na kanaku ning Ginung Jesu-Cristo. 15 Inya daptan ku ing sablang agyu ku ban nung mayangu na ing bie ku, parati yu na la mung agaganaka deting bage. 16 King pamihayag mi kekayu tungkul king paniatang nang mitmung kayupayan ning Ginu tamung Jesu-Cristo, e kami menalig karing salitang pigawa. Ikit mi karing sarili ming mata ing ligaya na. 17 Atyu kami karin inyang dininan neng dangal at kaligayan ning Dios Ibpa, inyang ing siwala miras ibat king Kakataskatasan a Ligaya ning Banua at nganang sinabi, “Iti ya ing sarili kung Anak a pakamalan, keya tutu kung mipamatulan!” 18 Ikami mismu dimdam mi ya itang siwalang menibatan banua uling kayabe na kami keta king banal a bunduk. 19 Inya lalu keng makasiguru keng sasabian da ring propeta. E yu sisian nung makiramdam kayung masalese kaniti uling mengaring metung a sulung saslag kekayu king karalumduman, angga king maspak ya king alaya ing Aldo ning Ginu, at sunlag ya karing pusu yu ing batuin na ning abak. 20 Maygit king sabla, dapat yung abalu ini: ala yang sariling upayang munie kamalinawan ing ninuman king isanu mang karing ula na ning Kasulatan, 21 uling e menibatan ing ula da ring propeta king kaburian na ning tau, nune menibat mismu king Dios at sinabi da ring taung pepakimutan na ning Banal a Espiritu.
1 Nung makananu kanitang minunang panaun ating linto propetang e tutu karing tau Israel, makanyan munaman ating lunto e tutung talaturu libutad yu. King karelang kabiasnan, ituru da kayu king e tutu a makasira king kekayung kasalpantayanan. Tanggian de ing Ginung migligtas karela angga king miras karela ing kapahamakan a e ra isip-isipan. 2 At dakal la ding tuki king karelang kanawangan at lapastanganan de pati na ing Dalan ning katutuan. 3 King karelang kasakiman, paglinlangan da kayu karing makawiling pamagsalita ba rang akua ing kekayung kayatinan. Malambat neng makasadia ing Manukum karela at e ya matudtud ing Mamuksa karela. 4 E na la penupaya ning Dios ding anghel a mikasala; kilung na la king impierno at panenayan da karin king karalumduman ing Aldo ning Pamanukum. 5 E na la penupaya ning Dios ding tau kanitang minunang panaun, nune gisan na lang pete ning Dios ding e mayap a tau king kapamilatan na ning maragul a albug; ala yang peintulutan miligtas nune mu i Noe a menaral tungkul king matulid a pamibiebie ampon ding pitung taung kayabe na. 6 Piniumpa na la naman ning Dios at silaban ding siudad ning Sodoma at Gomorra ban ipakit na karing e mayap a tau ing karelang kararasan. 7 Oneng linigtas ne ing mayap a taung i Lot a tutung meligalig a lub uli na ning dapat dang imoral ding taung e mayap. 8 Mekipamalen ya karela ing mayap a taung ita at aldo-aldo ikit na at dimdam ing miyayaliwang e mayap a bage, at lubus nang penamdaman ing e ustung depat da. 9 Inya balu na lang iligtas ning Ginu ding tapat keya king kapagsubukan a daralanan da, at balu na lang parusan ding e mayap angga king Aldo ning Pamanukum 10 lalung-lalu na detang manusig king marinat nang buri ning laman at tatanggi king kayupayan na ning Dios. Mapangangas la at palalu deting e tutung talaturung sasabian ku. Ala lang pakundangan at kagalangan karing atyu banua, nune insultuan da la pa. 11 Agyang ding anghel a maygit e palak sikanan at upaya kesa kareting e tutung talaturu, king pamiyarap dang sumbung karela king arapan na ning Dios, e la pa naman gagamit nanumang insultu laban karela. 12 Oneng ding taung deti mengari lang animal a mabagsik a alang pamisip a mibait ban pandakpan da at katatan; insultuan da ing nanumang bage e ra aintindian. Mapuksa la antimo ding animal a malyap. 13 Mipasakitan la naman uli na ning kasakitan a depat da karing aliwa. E la patugut magpasasa agyang king aldo masala ba ra mung apanusigan ing tula’ng buri ning karelang katawan. Tutung makarine at makasirang puri ing mayakit lang kasulu yu king pamangan, angga na king gagawan dang pagkonsuelo ing linlangan da kayu. 14 Ala lang aliwang panintunan nune ding babaing daraptanan dang kanawangan; e la sasawang gagawang kasalanan. Tutuki da la king pamikasala ding mangaina lub. Tutu na lang misane king kasakiman. Tau lang piniumpa! 15 Kinawani la at melili king dalan a matulid; tutukian da ing bakas nang Balaam a anak nang Beor a maburi king pakinabang a ibat king e mayap a dapat 16 angga king pemakarinayan ne ning metung a asno. Migsalita ya ing asno anting metung a tau ba nang sabatan ing kamulangan a pamaniaptan na ning mesabing propeta. 17 Mengari lang sibul a kinati ding taung anti kareti at ulap a papawi na ning angin a masikan; para karela sidia na ne ning Dios ing kalalalaman a lugal a madalumdum. 18 Milalu la king pamagsalita, oneng ala namang kabaldugan ing karelang sasabian. Kakasangkapanan da ing buri na ning laman ba da lang asilu detang bayu pa mu mikawani karing taung e mayap a ugali. 19 Pangakuanan da lang kalayaan, samantalang ila mismu ipus na la ning panugaling makasira; uling ing tau ipus ne ning nanumang makasupil keya. 20 Ding taung mekakilala na kang Jesu-Cristo, ing Ginu tamu at Talapagligtas, mekaligtas na la king e mayap a bubunga na ning yatu. Nung pasibayu lang marakap at madaig kaniti, ing kaulian da maygit e palak a karokan kesa king minuna rang meging kabilian. 21 Mayap pang e palak ing e ra na bitasang balu ing dalan na ning katuliran kesa king kaybat deng abalu gumulut la king sagradung kautusan a mibie karela. 22 Ing mepalyari karela patutuan ne itang kasebian, “Katutubu na ning asu ing balikan na ing suka na. Ing babi, agyang diluan me, magbalik ya mu rin king burak.”
1 Pakamalan kung kakaluguran, kadua neng pamaniulat ku kekayu iti. King minunang sulat a peparala ku kekayu at antimu rin kaniting kadua kung sulat, ala kung aliwang kapagnasan nune ing paganaka ku la kekayu ding mapilan a bage ba kung gisingan kekayu ing malinis a pamisip. 2 Buri ku king e yu kakalinguan ing sinabi da ring banal a propeta kanitang minuna, at ing kautusan a binie na ning Ginu at Talapagligtas king kapamilatan da ring apostol a tinubud na kekayu. 3 Mumunang dili, sukat yung abalu king karing tauling aldo lunto la ding taung mibiebie ketang sarili dang e mayap a kapagnasan. Insultuan da kayu at gawan pikaylian 4 at ngarang sumabi kekayu, “Pengaku nang Cristo ing magbalik ya? Antayu ngeni? Ikua ra nang mete ding makatua tamu, oneng alang mibayu keti manibat ketang melalang ya ing yatu!” 5 Para karela alang kabaldugan king ing banua at yatu lelangan na la ning Dios king upaya na ning amanu na. Pepalto na ing gabun ibat king danum at libutad ning danum. 6 King kapamilatan na naman ning danum, ing Albug, lesak nia naman ing yatung minuna nang lelangan. 7 King upaya na mu rin ning amanu na, papanatilian ne ning Dios ing banua at yatu ban siran na king api paniatang ning Aldo ning pamanukum na, at pamakamate karing e mayap a tau. 8 Pakamalan kung kakaluguran, e yu kakalinguan ini: king Ginu, ing metung a aldo mengari yang libung banua, at ing libung banua mengari ya mung metung a aldo. 9 E na piliban-liban ning Ginu ing pamanupad na king pengaku na, antimo ing isipan da ring aliwa. Dirinan na la mung panaun ding sabla ba lang sumisi, uling e na buri ning Dios ing mipahamak ya ing ninuman. 10 Oneng ing Aldo ning Ginu datang yang antimo ing metung a mapanako. King Aldo ita mamaksing ya ing banua at matda ya. Malaso la king api ding batuin at planeta at masilab ing sablang atyu king yatu. 11 Anti na ning makanyan mirinan kawakasan ing sabla, nanung uring pangatau ing sukat mayakit kekayu? Sukat kayung mibiebie mitmung kabanalan at king ganap a kasuyuan king Dios. 12 Kabang panenayan ye at pamalaguanan ing paniatang ning Aldo na, daptan yu ing sablang agyu yu. Ita ing Aldo a milablab ya ing mabilug a banua at malaso ya at malaso la king pali ding batuin at planeta. 13 Oneng ing tune tamung panenayan ya itang pengaku na ning Dios: ing bayung banua at bayung yatu nung nu mag-ari ing ganap a katuliran ning Dios. 14 Inya, pakamalan kung kakaluguran, kabang manenaya kayu king Aldo ita, daptan yu ing sablang agyu yu ba kayung maging payapa pamibiebie, malinis at alang kapintasan arapan na ning Dios. 15 At ing kapibabatan na ning Ginu kekayu, lawan yung antimong oportunidad a babie na kekayu ba kayung miligtas. Yan munaman ing babanggitan na ning pakamalan tamung kapatad a Pablo kanitang sinulat ya kekayu, king kabiasnan a binie na ning Dios kang Pablo. 16 Makanyan mu rin ing parati nang paganaka karing sablang sulat na tungkul kaniting bage. Ating mapilan a dake karing sulat na a masakit paki-intindian, at dirinan dang e ustung kabaldugan ding alang balu at maina. At yan munaman ing gagawan da tungkul karing aliwang Kasulatan. Inya ipapahamak da ing karelang sarili. 17 Oneng ikayu, pakamalan kung kakaluguran, iti sadia yu nang balu. Inya sukat kayung mingat ban e ra kayu atake king kamalian da ring taung e kikilalang kautusan. Pota ikayu mismu abating yu ing masalese yu nang kabilian. 18 Inya e kayu patugut susulung king grasya at beluan kang Jesu-Cristo a Ginu tamu at Talapagligtas. Keya ing kapurian ngeni at king kapilan pa man! Amen.
1 Susulat kami kekayu tungkul king Amanu na ning bie a atyu na manibat na king kapupurmeruan. Ikit mi ya at dimdam. Wa, ikit mi ya karing mata mi at atagkilan karing gamat mi. 2 Mihayag ya iting bie; ikit mi ya at patutuan mi ya kekayu. Magsalita kami tungkul king bie alang angga a kayabe na na ning Ibpa. Iti ya ing mipakilala kekami. 3 Babalita mi kekayu ing ikit mi at dimdam ban akayabe da kayu king pamakiabe king Ibpa at kang Jesu-Cristo a Anak na. 4 Susulat mi iti ban maging ganap ing tula mi. 5 Iti ya ing balita a dimdam mi king Anak na at babalita mi ngeni kekayu: ing Dios sala ya at alang nanumang dalumdum keya. 6 Nung sasabian tamung atin tamung pamakiabe keya, oneng mabibie ta naman king karalumduman, maglaram tamu at e tamu mabibie king katutuan. 7 Nung mabibie tamu king sala, antimo nung makananung yang atyu king sala, atin tamung pamisasanmetung at ing daya nang Jesus a Anak na lilinisan na katamu king sabla tamung kasalanan. 8 Nung sasabian tamung ala tamung kasalanan, pipiraitnan tamu ing kekatamung sarili at ala yu kekatamu ing katutuan. 9 Nung ikumpisal tamu ing kekatamung kasalanan, ayasahan tamu king ipatawad na la kekatamu ning Dios, at linisan na katamu king sabla tamung kasalanan uling tapat ya. 10 Nung sasabian tamung e tamu mikasala, gagawan ta yang malaram ing Dios at ala yu kekatamu ing amanu na.
1 Pakamalan kung anak, susulat ku iti kekayu ban e kayu mikasala. Nung ing ninuman mikasala ya, atin tamung talapamilatan king Ibpa. Ing talapamilatan ya i Jesu-Cristo, ing alang bakas kasalanan. 2 Uling i Jesu-Cristo mismu ya ing menatbus karing kasalanan tamu at aliwa mu karing kasalanan tamu, nune pati na karing kasalanan da ring sablang tau. 3 Balu tamu king akikilala ta ya ing Dios, nung tutuparan ta la ding kautusan na. 4 Ing sasabing “Balu ke,” oneng e na la pamintuan ding utus na, iti malaram ya at ala yu keya ing katutuan. 5 Oneng ing tutupad karing amanu na ning Dios, ganap na ing lugud na king Dios. Makanyan tamung abalu king ya atyu kekatamu: 6 Ing sasabing manatili ya king Dios sukat yang mibiebie kalupa na ning bie nang Jesu-Cristo. 7 Pakamalan kung kakaluguran, e ya bayung kautusan ing susulat ku kekayu, nune ing sadiang kautusan a atyu kekayu manibat na king minuna. Iti ya ing dimdam yu nang mipanaral. 8 Makanyan man ituring yeng bayung kautusan iting susulat ku kekayu. Bayu ya, uling lilipas na ing karalumduman at saslag ne ing tune sala. Ing katutuan na niti meyakit king bie nang Cristo at mayayakit munaman iti kekayu. 9 Ing sasabing atyu king sala, oneng kasaman ne ing kapatad na, iti atyu king karalumduman. 10 Ing lulugud king kapatad na manatili ya king sala, at e ya maging sangkan king pamikasala na ning kalupa nang tau. 11 Oneng ing ninumang masama king kapatad na atyu ya king karalumduman; lalakad ya king dalumdum, at e na balu ing pupuntalan na uling binulag ne ning dalumdum. 12 Susulat ku kekayu, pakamalan kung anak, uling king uli nang Cristo mipatawaran na ing kasalanan yu. 13 Susulat ku kekayu, pengaring lalaki, uling akikilala ye itang atyu na kanita pang kapupurmeruan. Susulat ku kekayu, kekayung kayanakan a lalaki, uling simbut yu ne ing Marawak. 14 Kanakung anak, silatanan da kayu uling balu yu ne ing Ibpa. Silatanan da kayu, pengaring lalaki, uling akikilala ye ing atyu na manibat na kanitang kapupurmeruan. Silatanan da kayu, ikayung kayanakan a lalaki, uling masikan kayu at manatili ya kekayu ing amanu na ning Dios at simbut yu ne ing Marawak. 15 E ye luluguran ing yatu o ding bage atyu king yatu. Ing lulugud king yatu e ya lulugud king Ibpa. 16 Uling ing sablang atyu king yatu, ing managkat king e mayap nang buri ning laman, ing makatuksu king panimanman at nanumang pagparangalan na ning tau, deti ngan e la manibat king Ibpa nune manibat la king yatu. 17 Ing yatu at deting bage lilipas la; oneng ing tutupad king kaburian ning Dios mie ya kapilan man. 18 Anak ko, malapit na ing kawakasan! Antimo ing dimdam yu, daratang ya ing Kalaban nang Cristo; ngeni mu dakal na la deng linto kalaban nang Cristo. Inya balu tamu king malapit na ing kawakasan. 19 E ta la tune kayabe deting tau, inya likuan da katamu. Uling nung tune lang kayabe tamu, menatili la sanang kayabe tamu. Oneng meko la, inya malino king ila ngan e la tune kekatamu. 20 Oneng kekayu ne binie Cristo ing Banal a Espiritu, at uli na niti ikayu ngan balu yu ing katutuan. 21 Sinulat ku kekayu e uli na ning e yu balu ing katutuan. Balu yu iti at balu yu munaman king alang kalaraman a manibatan king katutuan. 22 Ninu ing malaram? Aliwa wari itang sasabi king i Jesus aliwa ya ing Cristo? Iti ya ing Kalaban nang Cristo, ing e bisang kilala king Ibpa at king Anak. 23 Ing tatanggi king Anak tatanggian nia naman ing Ibpa. Ing ninumang tatanggap king Anak, tatanggapan nia naman ing Ibpa. 24 Ingatan yu king pusu yu ing kekayung dimdam manibat na king minuna. Nung manatili king pusu yu ing kekayung dimdam manibat king minuna, manatili kayung mabibie kayabe na ning Anak at ning Ibpa. 25 At iti ya ing pengaku na kekatamung Cristo: bie alang angga. 26 Sinulat ku iti tungkul karetang bisang milili kekayu. 27 Binie ne kekayung Cristo ing Espiritu at kabang manatili ya kekayu, e na kailangan ing ituru na kayu ning ninuman. Ing Espiritu ya ing mituru kekayu karing sablang bage, at e kalaraman ing tuturu na, nune katutuan. Pamintuan yu ing tuturu na ning Espiritu at manatili kayu kang Cristo. 28 Inya, anak ko, manatili kayu kang Cristo ban maging panatag ing lub tamu king paniatang nang pasibayu at ban e tamu dumine king Aldo ita. 29 Nung balu yu king i Cristo banal ya, sukat yu namang abalu king ing balang darapat kabanalan anak ne ning Dios.
1 Lawan yu nung nu anti ing lugud na ning Ibpa kekatamu! Tune na katamung kaluguran, inya mayayaus tamung anak na ning Dios, at king kamatutuanan anak na katamu pin. Ing sangkan nung inya ing yatu e na katamu akikilala ya ini: e ne akilala ing Dios. 2 Pakamalan kung kakaluguran, ngening kasalukuyan anak na katamu ning Dios, oneng e pa malino nung nanu ing maging kararasan tamu. Makanyan man, balu tamu king pamagbalik nang Cristo maging kalupa ta ya uling akit tamu ing tune nang kabilian. 3 Inya ing ninumang ating kapanayan kang Cristo sukat yang manatiling malinis, antimo i Cristo malinis ya. 4 Ing ninumang darapat kasalanan lalabag ya king kautusan na ning Dios, uling ing kasalanan pamaglabag ya king kautusan. 5 Balu yu king dinatang ya i Cristo ban ilako na ing kekatamung kasalanan at king ya ala yang kasalanan. 6 E ya mikakasala ing ninumang manatili kang Cristo, oneng ing ninumang mikakasala e ne ikit o e ne balu i Cristo. 7 Anak ko, e yu paintulut ing piraitnan na kayu ning ninuman! Ing ninumang darapat matulid, makatuliran ya, kalupa neng Cristo. 8 Kakampi ne ning diablo ing ninumang darapat kasalanan. Uling manibat na king minuna darapat neng kasalanan ing diablo. Uli na niti, dinatang ya ing Anak ning Dios ban siran na ing dapat na ning diablo. 9 Ing ninumang anak ning Dios, e na susundu ing pamaniapat kasalanan, uling atin neng bayung bie ibat king Dios. At anti na ning ing Dios ya ing Ibpa na, e na na malyaring isundu ing pamaniapat kasalanan. 10 Kaniti makilala nung ninu ding tune anak na ning Dios at nung ninu ding tune nang anak ning diablo: ing ninumang e darapat matulid at e lulugud king kapatad na e ne anak ning Dios. 11 Iti ya ing aral a dimdam yu manibat na kanitang minuna: sukat tamung mikakalugud. 12 E ta ya sukat pakiapusan i Cain uling tinuki ya king Marawak at pete ne ing kapatad nang i Abel. Obat pete ne? Uling e ya mayap a dapat i Cain; oneng mayap ing dapat ning kapatad na. 13 Kapatad, e yu sana pagtakan nung pikakasaman na kayu ning yatu. 14 Balu tamu king ibat king kamatayan linipat ta na king bie uling luluguran ta la ding kekatamung kapatad. Ing e lulugud manatili ya pa king kamatayan. 15 Ing masama king kapatad na, makamate yang tau at balu yu king ing bie alang angga ala yu king makamate tau. 16 Kaniti ta ya akikilala ing tune lugud: inain nang Cristo ing bie na king uli tamu. Kailangan tamu namang iyain ing bie tamu king uli da ring kapatad. 17 Nung akit ne ning ninumang maki pibandian ing kapatad na a atyu king pamangailangan, oneng e ne seupan, makananu nang asabing ing lugud na ning Dios atyu keya? 18 Anak ku, e tamu sana lulugud king kapamilatan na mu ning amanu o salita. Ipakit tamu ing lugud king kapamilatan na ning dapat. 19 Kaniti tamu abalu king atyu tamu king panig na ning katutuan, at mitahimik ya ing konsiensia tamu king arap ning Dios, 20 nung sakali mang ligaligan na katamu niti. Uling maygit ya ing Dios king kekatamung konsiensia at balu na ing sabla. 21 Pakamalan kung kakaluguran, nung e na katamu liligaligan ning kekatamung konsiensia, panatag tamu pilubluban makalapit king Dios. 22 Tatanggapan tamu ing nanumang aduan tamu king Dios, uling pamintuan ta la ding utus na, at daraptan tamu itang babie tula keya. 23 Iti ya ing kautusan na: maniwala tamu king lagyu na ning Anak nang i Jesu-Cristo at mikakalugud tamu antimo ing inutus nang Cristo. 24 Ing mamintu karing kautusan na ning Dios manatili ya king Dios at ing Dios naman manatili ya keya. At king kapamilatan na ning Espiritung babie na kekatamu, abalu tamu king manatili ya ing Dios kekatamu.
1 Pakamalan kung kakaluguran, e yu la ngan paniwalan ding sasabing atyu karela ing Espiritu. Nune subukan yu la pa mu ban abalu yu nung ibat ya king Dios ing espiritung atyu karela. Uling dakal la ding lunto propetang e tutu king yatu. 2 Iti ya ing batayan yu nung ninu ing panuknanganan na ning Espiritu ning Dios: ing mibubulalag king i Jesu-Cristo mikatawan yang tau, ya ing panuknanganan na ning Espiritung ibat king Dios. 3 Oneng ing sasabi king i Jesus e ya mikatawan tau e ne panuknanganan ning Espiritung ibat king Dios. Ing espiritu na ning Kalaban nang Cristo ya ing atyu keya. Mebanggit na kekayu king iti datang ya, at ngeni atyu ne keti king yatu. 4 Anak, king Dios kayu at asaul yu na la ding propetang e tutu, uling ing Espiritung atyu kekayu mayupaya ya kesa king espiritung atyu karing mayatu. 5 Ila king yatu la, inya maniabi la tungkul king yatu at pakiramdaman na la ning yatu. 6 Oneng itamu king Dios tamu. Ing ninumang kikilala king Dios makiramdam ya kekatamu; oneng ing ninumang e king Dios, e ya makiramdam kekatamu. Makanyan tamung akilala ing pamiyaliwa na ning Espiritu ning katutuan ila ning espiritu na ning kamalian. 7 Pakamalan kung kakaluguran, mikakalugud tamu uling manibat king Dios ing lugud. Ing ninumang lulugud anak ne ning Dios at kikilala ya king Dios. 8 Ing e lulugud e ne kakilala ing Dios uling ing Dios lugud ya. 9 Pepakit na ning Dios ing lugud na kekatamu inyang tinubud ne ing bugtung nang Anak ban mika bie tamu king kapamilatan na. 10 Iti ya ing lugud: e uling kaluguran ta ya ing Dios, nune itamu ding liguran na at tinubud ne ing Anak na ban atbusan na ing kasalanan tamu. 11 Pakamalan kung kakaluguran, anti na ning maragul ing lugud ning Dios kekatamu, sukat tamu munamang mikakalugud. 12 Ala pang bitasang menakit king Dios; nung mikakalugud tamu, atyu kekatamu ing Dios at ing lugud na maging ganap kekatamu. 13 Balu tamu king manatili tamu king Dios at manatili ya kekatamu, uling dininan na katamu king Espiritu na. 14 Ikit mi at patutuan king tinubud ne ning Ibpa ing Anak na bilang Talapagligtas na ning yatu. 15 Ing ninumang sasabi king i Jesus ya ing Anak ning Dios, manatili ya king Dios at ing Dios naman manatili ya keya. 16 Balu tamu at paniwalan ing lugud na ning Dios kekatamu. Ing Dios lugud ya. Ing manatili king lugud, manatili ya king Dios at manatili ne man keya ing Dios. 17 Maging ganap ing lugud kekatamu ban malyari tamung marap alang takut king Aldo ning Pamanukum, uling keti pa king yatu ing bie tamu kalupa na na ning kang Cristo. 18 Ala yang kayabe takut ing lugud, uling tatabi na ning ganap a lugud ing takut. E pa ganap ing lugud na ning ninumang ating takut, uling ing takut kakambal ne ning kaparusan. 19 Lulugud tamu uling minuna na katamung liguran ning Dios. 20 Ing sasabing “Kaluguran ke ing Dios”, oneng kasaman na ne man ing kapatad na, iti malaram ya. Makananu neng aluguran ing Dios a e na akakit, nung ing kapatad na a akakit na e ne aluguran? 21 Iti ya ing kautusan a binie na kekatamung Cristo: ing taung lulugud king Dios sukat nia namang luguran ing kapatad na.
1 Anak ne ning Dios ing ninumang maniwala king i Jesus ya ing Cristo, at ing ninumang lulugud king tata lulugud ya naman king anak na. 2 Abalu tamu king kaluguran ta la ding anak na ning Dios, nung kaluguran ta ya ing Dios at pamintuan ta la ding kautusan na. 3 Uling ing pamaglugud king Dios mangabaldugan pamanupad karing kautusan na. At e na la man masakit tuparan ding kautusan na, 4 uling ing balang anak na ning Dios magtagumpe ya laban king yatu, at ing kekatamung kasalpantayanan ya ing makapanagumpe laban king yatu. 5 Ninu ing malyaring magtagumpe laban king yatu? Itamung maniwala king i Jesus ya ing Anak ning Dios. 6 I Jesu-Cristo ya ing dinatang keti king yatu; dinatang yang kayabe na ning danum ning pangabinyag na at ning daya a bilus na king kamatayan na. At e mu kayabe ning danum nune kayabe ning danum at ning daya. Patutuan na iti ning Espiritu uling ing Espiritu katutuan ya. 7 Atlu la ding patutu: 8 ing Espiritu, ing danum at ing daya, at ing patutu da reting atlu mikakametung mu. 9 Tatanggapan tamu ing patutu da ring tau, oneng lalung matibe ing patutu na ning Dios at iti ya ing patutu na ning Dios tungkul king Anak na. 10 Ing ninumang maniwala king Anak ning Dios maniwala ya king patutung iti. Oneng ing e bisang maniwala king Dios, gagawan neng malaram ing Dios, uling e ya maniwala king patutu na tungkul king Anak na. 11 At iti ya ing patutu: binie na kekatamu ning Dios ing bie alang angga at iti atyu king Anak na. 12 Ing taung panuknanganan na ning Anak ning Dios atin yang bie alang angga; ing e na panuknanganan ning Anak ning Dios ala yang bie alang angga. 13 Susulat ku iti ban ikayung maniwala king lagyu na ning Anak ning Dios abalu yu king atin kayung bie alang angga. 14 Masikan tamu lub lumapit king Dios uling balu tamu king ibie na ing nanumang aduan tamu agpang king kaburian na. 15 Anti na ning balu tamung pakiramdaman na katamu, balu tamu munaman king ibie na ing nanumang aduan tamu. 16 Nung ing ninuman akit neng darapat kasalanan ing kapatad na, kasalanan a e miyangganan king kamatayan espiritual, ipanalangin ne at ing kapatad nang iti midinan yang bayung bie. Iti makatungkul karing kapatad a darapat kasalanan a e miyangganan king kamatayan espiritual. Oneng ating kasalanan a miyangganan king kamatayan espiritual, at e ku sasabian king ipanalangin ye ing ninumang taung darapat kaniti. 17 Kasalanan ing sablang dapat a e matulid, oneng ating kasalanan a e miyangganan king kamatayan espiritual. 18 Balu tamu king ing metung a anak na ning Dios e ya mikakasala, uling ingatan ne ning Anak ning Dios at e ne ananu balang ning Marawak. 19 Balu tamu king anak na katamu ning Dios, at ing mabilug a yatu atyu king upaya na ning Marawak. 20 At balu tamu king dinatang ya keti king yatu ing Anak ning Dios at dininan na katamung pamanalastas ban akilala ta ya ing Dios a tutu, at king itamu atyu tamu king Dios a tutu—kayabe nang Jesu-Cristo a Anak na. Ya ing Dios a tutu at ya ing bie alang angga. 21 Anak, mangilag kayu karing idolo!
1 Ibat ya iting sulat king Matua. Miparala ya king kalugud-lugud a Ima at karing anak na a tune kung pakamalan. Aliwa mu aku ing malugud kekayu, nune pati na ding sablang makakilala king katutuan, 2 uli na ning katutuan a atyu kekatamu at manatili kekatamu kapilan man. 3 Ibie na sa kekatamu ning Dios Ibpa at i Jesu-Cristo a Anak na, ing grasya, lunus at kapayapan king kapamilatan na ning katutuan at lugud. 4 Tutu kung matula uling ikit ku la ding mapilan karing kekang anak a mabibie king katutuan, antimo ing inutus na kekatamu ning Ibpa. 5 At ngeni, kalugud-lugud a Ima, atin kung aduan keka: mikakalugud tamu itamung sabla. E ya bayung kautusan ing susulat ku keka, nune ya naman ing sadiang kautusan a ibat pa king kapupurmeruan atyu na kekatamu. 6 At iti ya ing kabaldugan na ning lugud a sasabian ku: mibiebie tamu karing kautusan na ning Dios. Ing kautusan a miyabie keta pang minuna ya pin iti: mibiebie tamu king lugud. 7 Dakal na la ding mapamirait a dinatang keti king yatu, ding taung e bisang magpatutu king i Jesu-Cristo mikatawan yang tau. Ing taung anti kareta mapaglinlang ya at Kalaban neng Cristo. 8 Inya mingat kayu ban e mayalang kabaldugan ing pipagalan yu, nune tanggapan yung lubus ing kekayung ablas. 9 Ing ninumang lalabag at e manatili king turu nang Cristo, e ne panuknanganan ning Dios. Panuknanganan ne ning Ibpa at ning Anak ing ninumang manatili king turu nang Cristo. 10 Ing ninumang daratang kekayu a e magdala king turung iti, e ye tatanggapan king kekayung pibale-bale ni atuan man! 11 Uling misangkut ya ing manatu keya king e mayap nang dapat. 12 Dakal ku pa buring sabian kekayu, oneng e king kapamilatan na niting sulat. Pagnasan da kayung dalawan at akapagsalitang miyarapan ban lalung maging ganap ing tula tamu. 13 Kukomustan da ka ring anak na ning Kapatad mung Babai a kalupa mung mepili.
1 Ibat ya iting sulat king Matua. Miparala ya kang Gayo, ing pakamalan kung kakaluguran. 2 Pakamalan kung Gayo, ipanalangin ku king dasan na ka sana niting sulat ku king mayap a kabilian at king masanting a pamikakatawan antimo ing mayap nang kabilian ning bie mung espiritual. 3 Tutu kung matula inyang dinatang la ding mapilan a kapatad at belita ra king manatili kang tapat king katutuan at tune mabibie king katutuan. 4 Ala nang maygit pang makaibie tula kanaku kesa king damdaman ku ing balita a mabibie la king katutuan ding kanakung anak. 5 Pakamalan kung kakaluguran, ing kasuyuan mu karing kapatad, pati na karing e mu kakilala, patutu king tune kang tapat. 6 Patutuan da reti ing kekang lugud king iglesia keni. Lalung mayap nung asaupan mu la king karelang pamaglakbe antimo ing karapatdapat karing talasuyu na ning Dios. 7 Uling miglakbe la king lagyu nang Cristo at e la tinanggap nanumang saup karing e kikilala king Dios. 8 Sukat ta lang saupan deting tau ban mikadake tamu king pangalaganap na ning katutuan. 9 Sinulat kung makuyad king iglesia; oneng i Diotrefes a maburing maging manimuna da e na ku pekiramdaman. 10 Sabian ku ngan pangaras ku ken ing sablang kalaraman a sinabi na laban kekami. At e pa makagyu iti kang Diotrefes. E na na la buring tanggapan ding kapatad a daratang karin, sasabatan na la pa, at tatabi na lang palualan king iglesia ding bisang tanggap karela! 11 Pakamalan kung kakaluguran, e mu pakiapusan ing e mayap a alimbawa; ing mayap ya ing pakiapusan mu. King Dios ya ing ninumang darapat mayap; ing ninumang darapat e mayap e ne pa ikit ing Dios. 12 Mayap ing sasabian da ring sabla tungkul kang Demetrio, at makanyan ing pakilala na ning katutuan. Makanyan munaman ing kekaming patutuan kang Demetrio, at balu mu king e ke malaram. 13 Dakal ku pa buring sabian keka, oneng e na kaniting sulat. 14 Asahan kung mikit kata king lalung malaguang panaun at kanita ta na mipagsalita. 15 Datang sa keka ing kapayapan. Kukomustan da ka ring kakaluguran mu keni. Pakikomusta mu na ku man karing sablang kakaluguran tamu ken; king balang metung at metung karela.
1 Ibat ya iting sulat kang Judas, ing talasuyu nang Jesu-Cristo at kapatad nang Santiago. Miparala ya karing sablang inaus na ning Dios, ding mabibie king lugud na ning Dios Ibpa at king saup nang Jesu-Cristo. 2 Mananu na sanang ing maglapo lunus, kapayapan, at lugud miyabie kekayu. 3 Pakamalan kung kakaluguran, Magkapilit kung daptan ing anggang agyu ku ban makasulat kekayu tungkul king kaligtasan a atyu kekatamu. Kaniting penandit panamdaman ku king tune ping kailangan ing sulatanan da kayu ban pasiknangan ku ing kekayung pamakilaban para king kasalpantayanan a misan mu miyabie karing pinili na ning Dios. 4 Uling ating mapilan a e mayap a tau, ding lihim milub king katipunan tamu a babaligtad da ing turu tungkul king grasya na ning kekatamung Dios ban matuliranan da ing e mayap dang dapat at tatanggian de i Jesu-Cristo, ing bukud mung Maestro at Ginu tamu. Misulat keta pang minunang panaun ing parusa a dugpa kareting e mayap a tau. 5 Agyamang lubus yu nang balu iti, buri kung ipaganaka kekayu nung makananu na lang linigtas ning Ginu ding Israelita king bansang Ehipto at kaybat gisan na lang pete ding e meniwala. 6 E yu la naman kakalinguan ding anghel a e meningat king karelang sariling katungkulan; likuan da ing mayap dang kabilian. Sinukul na la ning Dios deti king kalalaman na ning karalumduman angga king datang ing maragul nang Aldo ning Pamanukum. 7 Makanyan munaman ing depat na ning Sodoma at ning Gomorra at ding siudad a makalapit karela. Dinapat lang pamakipangalugud at miyayaliwa pang pamikasala king laman. Ing depat da kalupa na ning depat da ring e mayap a anghel. Miparusan la king alang anggang api ban maging lisyun la karing sabla. 8 Makanyan la naman deting tau. Dirinatan da ing karelang katawan king kapamilatan ning karelang vision; payalan dang kabaldugan ing upaya na ning Dios at insultuan da la ring atyu karin banua. 9 Agyang i Miguel a pamuntuk da ring anghel e na depat ing anti kaniti. King pamakipagdebate na king diablo tungkul king nung ninu ing atin karapatan kuma king bangke nang Moises, e ne ininsultu ing diablo, nune sinabi na, “Ing Ginu ya ing matul keka.” 10 Oneng deting tau insultuan da itang e ra aintindian. Mengari lang animal a alang isip. Ila mismu sisiran da ing karelang pangatau king kapamilatan na nitang balu ra. 11 Makalunus na la uling tikian da ing e mayap nang ugaling Cain; mekiapus la king kamalian nang Balaam uli na ning salapi; at mig-rebeldi lang anti i Core at mete lang antimo ya. 12 Mengari lang dinat a babie dungis karing pamisulusulu yu anting mikakapatad nung nu la mamangan at miminum king alang kagalangan. Makipangan la mu at ing bukud dang balu ya ing karelang sarili. Mengari lang lulam a pitange-tange na ning angin at alang daralan a uran. Mengari lang tanaman a e mamunga king karelang kapanaunan; tanaman a mebagut a yamut at melanging lubus. 13 Mengari lang bibiung a alun king dagat kayabe ning keyalan dang kamarinayan a maging bula. Mengari lang batuin a lito-lito a misadia king karalumduman king kapilan pa man. 14 I Enoc, ing pangane king kapitung lahi manibat kang Adan, ya ing minie ula tungkul karela. Ngana, “Lawan yu! Ing Ginu datang yang kayabe na ding libu-libung anghel a banal 15 ban ukuman na la ding sabla at parusan ding makasalanan uli na ning e mayap a depat da, at ing sablang kalapastanganan da king Ginu!” 16 Bubulung lang bubulung at mamarsala karing aliwa; depat da ing e mayap dang kapagnasan; mayabang la pa at masanting magsalita karing tau ba rang akua ing buri da. 17 Oneng ikayu, kakaluguran ku, tandanan yu ing amanung sinabi ra kekayu ding apostol na ning Ginu tamung Jesu-Cristo king milabas a panaun. 18 Uling sinabi da kekayu, “King katataulian a panaun, lunto la ding maninsultu kekayu a mabibie ketang e mayap dang kapagnasan.” 19 Ila deti ring taung panibatan na ning pamikawakawani; ing e mayap a kapagnasan ya ing mumutus karela at aliwa ing Espiritu. 20 Oneng ikayu, patibayan yu ing kekayung sarili king banal yung kasalpantayanan. Manalangin kayu king upaya na ning Banal a Espiritu; 21 manatili kayu king lugud na ning Dios kabang panayan ye ing Ginu tamung Jesu-Cristo ban king lunus na dinan na kayung bie alang angga. 22 Pakit kayung lunus karing ating duda; 23 iligtas yu la ding aliwa at ilako king api. At karing aliwa, pakit kayung lunus a ating kaingatan; pikasaman yu pati na ing imalan dang midinatan king e mayap nang nasa ning laman. 24 Ngeni itang maki upayang makasaup kekayu ban e kayu mitakid at ayarap na kayung alang kapintasan, at ating tula king ligaya na, 25 king bukud mung Dios a Talapagligtas tamu kapamilatan nang Jesu-Cristo a kekatamung Ginu, keya ing ligaya, dangalan, upaya, at pamaniakup manibat king minunang panaun at ngeni, at king kapilan pa man! Amen.
1 Iti ya ing kapahayagan na ning Dios kang Jesu-Cristo, at pepahayag na king talasuyu nang i Juan king kapamilatan na ning anghel na. Miyabie ya iting kapahayagan ban ipabalu la karing talasuyu na ning Dios ding bage a malapit nang mapalyari. 2 Iti ya ing patutuan nang Juan tungkul king sablang ikit na, ing sinabi na ning Dios, at ing katutuan a pepahayag nang Jesu-Cristo. 3 Mapalad la ding babasa king librung iti at ding makiramdam king ula a sinabi na at ding mamintu king makasulat! Uling malapit na lang mapalyari deting bage. 4 Iti ibat kang Juan at parala ne karing pitung iglesia king probinsia na ning Asia: Miyabie sana kekayu ing grasya at kapayapan ning Dios, ing Dios ning kasalukuyan a panaun, ning milabas, at ning panaun a daratang, at ibat karing pitung espiritu a atyu arap ning tronu na, 5 at ibat kang Jesu-Cristo, ing tapat a testigu, ing mumunang diling sinubling mebie at mag-ari karing sablang ari keti king yatu. Kaluguran na katamu at king uli ning kamatayan na gewa na katamung malaya karing kekatamung kasalanan, 6 at gewa na katamung kayarian ding pari ban sumuyu king Dios na at Ibpa. Kang Jesu-Cristo ing ligaya at upaya angga king kapilan pa man! Amen. 7 Pakatandanan yu iti: datang ya libutad da ring biga. Akit de ring sabla at pati na detang tinandus keya. Tumangis la ding sablang bansa na ning yatu uli na ning depat da kang Jesu-Cristo. Iti ya ing katutuan! Amen. 8 “Aku ing Alpha at ing Omega,” ngana ning Ginung Dios a Mayupaya, ing Dios ning kasalukuyan, ning milabas, at ning panaun a daratang. 9 Aku i Juan, ing kapatad yung kayabe king kekayung kasakitan at king kayarian nang Jesus at king pamibabata uli na ning pangayabe kang Jesus. Inugse ra ku king pulu ning Patmos uling penaral ku ing amanu na ning Dios at minie kung patutu tungkul kang Jesus. 10 Aldo ning Ginu kanita inyang liban na ku ning Espiritu at kagulutan ku dimdam ke ing masikan a siwalang balamu trumpeta. 11 Ngana, “Isulat mu king libru ing akakit mu at iparala me karing pitung iglesia: king Efeso, Esmirna, Pergamo, Tiatira, Sardis, Filadelfia, at king Laodicea.” 12 Melikid ku ban lawan ing magsalita at ikit ku la ding pitung gintung tumpakan-sulu. 13 Makatalakad ya libutad da reti ing metung a balamu lalaking makaimalan makaba angga karing sakung at ating gintung panaling makababat king salu na. 14 Kasing puti na ning bulbul tupa o ning bulak ing buak na at milalablab lang anting api ding mata na. 15 Kikinang la ding bitis na anting makintab a tangsung medalise king pugun, at bibiung anting danum a darabulbul ing siwala na. 16 Atin yang tatalnan a pitung batuin king wanan nang gamat, at lulual ya king asbuk na ing espadang matalas at mingatba taram. At makasilo ya ing lupa na, anti ya king aslag ning aldo neng kaugtuan. 17 Inyang ikit ke, miragsa kung anting mete king arap na. Pinatung ne kanaku ing wanan nang gamat at ngana, “E ka tatakut. Aku ing Mumuna at ing Katataulian! 18 Aku ing Mabie! Mete ku oneng ngeni mabie ku king kapilan pa man. Tatalnan ku ing kayupayan king kamatayan at king tuknangan da ring mete. 19 Inya isulat mu ing akakit mu, ing mapapalyari ngeni, at ing mapalyari king daratang a panaun. 20 Iti ya ing lihim dang kabaldugan ding pitung batuin a tatalnan ku king gamat kung wanan at ding pitung tumpakan-sulu: ding pitung batuin ila ding anghel da ring pitung iglesia, at ding pitung tumpakan-sulu ila kabud ding pitung iglesia.
1 “Isulat mu iti king anghel na ning iglesia karin Efeso: “Iti ya ing pasabi na nitang tatalan karing pitung batuin king wanan nang gamat at lalakad libutad da ring pitung gintung tumpakan-sulu. 2 Balu ku ing depat mu, ing kapagalan mu at kapibabatan king pamakiarap mung kasakitan. Balu ku king e mu peintulut ing e mayap. Balu ku king sibukan mu la ding sasabing apostol la at apatunayan mu king e la tune apostol. 3 Mapibabata ka at pekiarapan mu ing dakal a kasakitan king mitmung tetagan alang-alang kanaku at e ka sinawa. 4 Oneng ing paginakit ku keka ya iti: merimla ing lugud mu kanaku; e na na kalupa ning sadia. 5 E mu kakalinguan ing sadia mung kabilian. Sumisi ka at gumulut king e mayap mung dapat. Balikan mu ing sadia mung dapat a mayap. Nung e ka sumisi, datang ku at ilako ke ing tumpakan mung sulu. 6 Iti naman ing apupuri ku keka: pikakasaman mung kalupa ku ing gagawan da ring Nicolaita. 7 “Nung atin kang balugbug, pakiramdaman mu ing sasabian na ning Espiritu karing iglesia! “Ibie ku karing magtagumpe ing katuliran mangan king bunga na ning tanaman ning bie a atyu king Hardin ning Dios. 8 “Isulat mu iti king anghel na ning iglesia karin Esmirna: “Iti ya ing pasabi na nitang mumuna at katataulian, ing mete at mebie pasibayu. 9 Balu ku ing kapagsubukan a daralanan mu. Balu ku king pakakalulu ka, oneng mabandi ka king tune pibandian. Balu ku ing pamanyirang puri a daraptan da keka ding magpanggap Judio; oneng king kamatutuanan kampun na lang Satanas. 10 E ka mitatakutan karing kaligaligan a malapit nang mapalyari keka. Tandanan mu iti: ipasukul na la ning diablo ding mapilan kekayu. Kapagsubukan iti kekayu at magkasakit kayu kilub ding apulung aldo. Manatili kang tapat angga king kamatayan at ibie ke keka ing korona na ning bie. 11 “Nung atin kang balugbug, pakiramdaman mu ing sasabian na ning Espiritu karing iglesia! “E la dumalan king kaduang kamatayan ding magtagumpe. 12 “Isulat mu iti king anghel na ning iglesia karin Pergamo: “Iti ya ing pasabi na ning tatalan king matalas a espadang adua taram. 13 Balu ku king manuknangan ka king lugal nung nu ya makabili ing tronu nang Satanas. Makanyan man, manatili kang tapat kanaku. E mu tinggian ing kasalpantayanan mu kanaku inyang i Antipas a tapat kung talasuyu pete re ken king balen a panuknanganan nang Satanas. 14 Oneng atin kung paginakit keka uli da reting mapilan a bage: ating mapilan a tutupad king turu nang Balaam a tinuru kang Balak para manimuna king pamikasala da ring Israelita. Uli na niti, mengan la king pamangan a miyain karing idolo, at dinapat lang pamakipangalugud. 15 Atin munamang mapilan kekayu a tutupad king panaral da ring Nicolaita. 16 Inya sukat kayung sumisi king pamikasala yu. Nung e kayu sumisi, puntalan da kayu king malaguang panaun at gerahan ku la ding taung deta king kapamilatan na ning espadang lulual king asbuk ku. 17 “Nung atin kang balugbug, makiramdam ka king sasabian na ning Espiritu karing iglesia! “Karing magtagumpe, ibie ku ing makasalikut a manna a manibat banua. Ibie kia munaman king balang katau ing maputing batu nung nu ya makasulat ing metung a bayung lagyu a alang makibalu nune mu itang tanggap kaniti. 18 “Isulat mu iti king anghel na ning iglesia karin Tiatira: “Iti ya ing sasabian na ning Anak ning Dios a ating matang milalablab anting api at bitis a anting kikinang a tangsu. 19 Balu ku ing daraptan mu, ing lugud mu, katapatan, kasuyuan at kapibabatan. Balu kung maygit kesa king sadya ing daraptan mu ngeni. 20 Oneng oyni ing e ku buri keka: paintulutan me i Jezebel, ing babaing migpanggap tubud na ning Dios. Pipiraitnan na la ding talasuyu ku at tuturu na lang dapat pamakipangalugud, at agkatan na lang mangan king pamangan a miyain karing idolo. 21 Dininan keng sapat a panaun ban sumisi, oneng e ya bisang magbayung bie. 22 Tandanan mu iti: irate ke king sakit at pati na detang akayabe na king pamakipangalugud. Dumalan lang kasakitan subali mu nung sisian da at gulutan ing pamaniapat dang e mayap kayabe na. 23 Paten ku la naman ding anak na ban kanita abalu da ring sablang iglesia king aku ing susuri king pusu at isip da ring tau. Ablasan ke ing balang metung kekayu ketang depat yu. 24 “Oneng sasabian ku karing aliwang tau ken Tiatira a e makiramdam king e mayap nang turung Jezebel at e mebiasa king ausan dang ‘malalam nang lihim Satanas,’ ala kung papusan a mabayat. 25 Oneng ingatan yung masalese ing mayap a atyu kekayu angga king paniatang ku. 26 King magtagumpe at makatupad king kaburian ku angga king kawakasan, ibie ku ing upayang sumakup karing sablang bansa, anti ing binie na kanaku ning Ibpa. 27 Panibalan na la king kapamilatan na ning palupalung bakal at balbalan na la ding bansa antimo ing pamamalbal na karing kuran. 28 Ibie kia naman karela ing batuin na ning abak. 29 “Nung atin kang balugbug, pakiramdaman mu ing sasabian na ning Espiritu karing iglesia!
1 “Isulat mu iti king anghel na ning iglesia karin Sardis: “Iti ya ing sasabian na nitang ating pitung espiritu na ning Dios at ating pitung batuin. Balu ku ing daraptan mu. Balu ku king isipan da king mabie ka; oneng king kamatutuanan mete ka. 2 Inya migising ka at biayan mu la ding bage makatagan keka bayu la mibalausnan mate. Akakit ku king e la pa ganap ding bage depat mu king arap ning kanakung Dios. 3 Inya ganakan mu nung makananu mu lang tinggap ding aral a dimdam mu. Tuparan mu la deti at sisian mu ing kekang pamikasala. Nung e ka migising, datang kung anting mapanako—king oras a e mu balu. 4 Makanyan man ating mapilan ken king Sardis a miningat malinis king imalan da; inya maging kayabe ku la deti king pamag-imalan maputi uling karapatdapat la. 5 Mipaimalanan lang maputi ding magtagumpe at e ku la ilako ding lagyu ra king libru na ning bie. Kilalanan ku ing kanaku la king arap ning Ibpa ku at king arap ding anghel na. 6 “Nung atin kang balugbug, pakiramdaman mu ing sasabian na ning Espiritu karing iglesia! 7 “Isulat mu iti king anghel na ning iglesia karin Filadelfia: “Iti ya ing sasabian na nitang banal at apagkatiwalan, ing tatalan king susi nang David; alang makasara king nanumang ibuklat na at alang makabuklat king nanumang isara na. 8 Balu ku ing kekang dapat; balu ku king ditak mu ing agyu mu, oneng tiparan mu ing turu ku at meging tapat ka kanaku. Uli na niti, biklat ke ing metung a pasbul king arapan mu at ala metung mang makasara kaniti. 9 Pakiramdaman mu iti: palapitan ku la at pasikloran arap mu ding kampun nang Satanas, ding malaram at magpanggap Judio, ban abalu ra king kaluguran da ka. 10 Uling tiparan mung mitmung kapibabatan ing utus ku, ingatan da ka potang datang na ing oras ning kapagsubukan karing sablang tau keti king yatu. 11 Datang ku king malaguang panaun. Ingatan mu ing mayap a atyu keka ban e na asamsam ning ninuman ing kekang korona. 12 Gawan keng matibe asias king Templo na ning kanakung Dios ing magtagumpe at manatili ya karin kapilan man. Isulat ke keya ing lagyu na ning kanakung Dios at ing lagyu na ning siudad ning kanakung Dios, ing bayung Jerusalem a kuldas king banua ibat king kanakung Dios. Isulat kia naman keya ing bayu kung lagyu. 13 “Nung atin kang balugbug, pakiramdaman mu ing sasabian na ning Espiritu karing iglesia!” 14 “Isulat mu iti king anghel na ning iglesia karin Laodicea: “Iti ya ing sasabian na nitang maki lagyung Amen, ing tapat at tune testigu, ing penibatan na ning sablang lelang ning Dios. 15 Balu ku ing depat mu. E ka marimla ni mapali. Sana marimla ka o kaya mapali! 16 Uling maligamgam ka, isuka ra ka! 17 Sasabian mu, ‘Mabandi ku at labis-labis king sablang bage!’ Oneng e mu balu king tutu kang gipit at makalunus! Kalulu ka, lubas, at bulag. 18 Inya tuturu ku keka king sali kang purung gintu kanaku ban tune kang maging mabandi. Sali ka namang maputing imalan ban mitakpan ing makarine mung kalubasan at sali kang panulung mata ban manakit ka. 19 Sasabianan ku la at didisiplinan ding sablang kaluguran ku. Inya magkapilit ka at sisian ing kasalanan mu. 20 Lawan mu, makatalakad ku arap ning pasbul at tutuktuk; nung pakiramdaman na ning ninuman ing siwala ku at ibuklat ne ing pasbul, malaus ku king bale na at ya ampon aku miyabe kaming mangan. 21 Lukluk yang kayabe ku king tronu ku ing magtagumpe, nung makananung migtagumpe ku at ngeni makalukluk kayabe nang Ibpa ku king tronu na. 22 “Nung atin kang balugbug, pakiramdaman mu ing sasabian na ning Espiritu karing iglesia!”
1 Kaybat na nita, aliwa ne mang bage ing ikit ku. Ikit ke karin banua ing metung a makabuklat a pasbul. At pasibayu keng dimdam ing siwala a kalupa na ning trumpeta. Ngana, “Manik ka keni at ipakit ku la keka ding bage mapalyari king daratang a panaun.” 2 Kanita mu rin liban na ku ning Espiritu. At ikit ke king banua ing metung a tronu at ing makalukluk karin. 3 Maslag ya lupa a kawangis ne ning batung haspe at rubi. Ating metung a pinanaring kule esmeralda king paligid na ning tronu. 4 Makapadurut la king tronu ding aduang pulu’t apat pang tronu a luklukan da ring aduang pulu’t apat a makatua. Makaimalan lang maputi at maka koronang gintu. 5 Lulual king tronu ing kildap, ing alingongo, at ing duldul. Ating pitung milalablab a sulu arap ning tronu; ila deti ring pitu nang espiritu ning Dios. 6 Arap ning tronu, ating balamu dagat a kristal a kasing lino na ning salamin. Karing balang suluk na ning tronu makapadurut la ding apat a mabie lelangan a ating mata king arap at king gulut. 7 Lulupa yang leon ing mumunang mabie lelangan, kalupa yang baka ing kadua, kalupa yang tau ing katlu, at ing kapat kalupa yang susulapo agila. 8 Tianam la pakpak ding apat a mabie lelangan; mitmu yang mata kilub at lual ing balang metung karela. Aldo’t bengi ala lang tuknang magkanta. Ngara, “Banal, banal, banal ya ing Ginung Dios a Mayupaya king sabla, ing Dios napun, ngeni at king daratang a panaun.” 9 At kabang magkanta lang kapurian, parangal, at kapasalamatan king makalukluk king tronu, ing mabie kapilan pa man, 10 ding aduang pulu’t apat a makatua naman magsakab la king arap ning tronu at sasamban de itang makalukluk karin, ing mabie kapilan pa man. Yayain da la ring korona da arap ning tronu at sasabian da, 11 “Kekaming Ginu at Dios! Karapatdapat kang tanggap kapurian, dangal at upaya. Uling ika ing linalang karing sablang bage at lelangan mu la, at dininan bie ketang kekang kaburian.”
1 At ikit ke ing metung a libru king wanan nang gamat nitang makalukluk king tronu. Ating makasulat misusumangid kaniting libru, at atin yang pitung tatak. 2 At ikit ke ing metung a mayupayang anghel; magsalita ya king masikan a siwala. Ngana, “Ninu ing karapatdapat sumira karing pitung tatak at mibuklat kaniting libru?” 3 Oneng ala metung man king banua, king yatu o lalam ning yatu a makabuklat at makalawe kilub ning libru. 4 Menangis kung kapait-paitan uling alang karapatdapat muklat king libru at lumawe king laman na niti. 5 Kanita sinabi na kanaku ning metung karing makatua, “E ka kikiak. Lawan mu! Ing Leon a ibat king lahi nang Juda, ing Anak nang David, ya ing migtagumpe at karapatdapat sumira karing pitung tatak at muklat king libru.” 6 Kaybat na nita, ikit keng makatalakad ing metung a Kordero king pilatan ning tronu at ding apat a mabie lelangan ampon ding makatua. Anti yang mete ing Kordero. Atin yang pitung sagu at pitung mata iting Kordero. Ila deti ring pitung espiritu na ning Dios a tinubud na king mabilug a yatu. 7 Linapit ya ing Kordero at kinua ne ing librung tatalnan na king wanan nang gamat nitang makalukluk king tronu. 8 Inyang ikua na ne ing libru, migsakab la arap na ding apat a mabie lelangan at ding aduang pulu’t apat a makatua. Ing balang metung karela atin yang alpa at silyo gintu a mitmung insenso, ing panalangin da ring taung pinili na ning Dios. 9 Kinta de ing bayung kanta. Ngara, “Ika ing karapatdapat kuma king libru, at mibuklat karing tatak na. Uling pete ra ka at king kapamilatan na ning kekang kamatayan keka lang linigtas para king Dios ding taung manibat king balang lahi, salita, balen, at bansa. 10 Gewa mong metung a kayarian ding pari para sumuyu king kekatamung Dios, at ilang mag-ari king yatu.” 11 Pasibayu kung linawe at dimdam ku ing siwala da ring dakal at laksa-laksang anghel! Makapadurut la king tronu, karing apat a mabie lelangan at karing makatua. 12 Ngarang magkantang masikan, “Ing Korderong pete ra karapatdapat yang tanggap upaya, pibandian, kabiasnan, at sikanan, dangal, ligaya, at kapurian!” 13 At dimdam ku lang magkanta ding lelangan a atyu banua, king yatu, king lalam ning yatu, at ding atyu king dagat, ding sablang lelangan king mabilug a sikluban, “King makalukluk king tronu at king Kordero, miyabie ing dangal, ligaya, kapurian, at upaya angga king kapilan pa man!” 14 Ngarang mekibat ding apat a mabie lelangan, “Amen!” At migsakab la ding makatua at simban de.
1 Ikit keng biklat ne ning Kordero ing mumuna karing pitung tatak ning libru at dimdam keng migsalitang kasing sikan na ning duldul ing metung karing apat a mabie lelangan. Ngana, “Mekeni!” 2 Linawe ku at ating linto metung a maputing kabayu at atin yang tatalnan a pana ing makasake. Dininan deng korona at meko yang anting sundalus a makagayak para king pamakilaban. 3 Inyang biklat ne ning Kordero ing kaduang tatak, dimdam keng migsalita ing kaduang mabie lelangan. Ngana, “Mekeni!” 4 Metung ne namang malutung kabayu ing linto. Dininan deng kayupayan ing makasake king kabayu ban pagumpisan na ing gera king yatu at mipatayan la ding tau. Metung yang espadang maragul ing binie ra keya. 5 Inyang biklat ne ning Kordero ing katlung tatak, dimdam keng migsalita ing katlung mabie lelangan. Ngana, “Mekeni!” Metung yang kabayung matuling ing ikit ku at atin yang tatalnan a timbangan ing makasake. 6 Atin kung dimdam a siwala a kalupa na ning siwalang ibat king libutad ding apat a mabie lelangan. Ngana, “Katakal mung trigu ing asali na ning upa king patingapun a pamagobra, at atlung katakal a sebada ing asali na ning upa king patingapun a pamagobra. Oneng e mu sisiran ing larung olibo at ing alak!” 7 Inyang biklat ne ning Kordero ing kapat a tatak, dimdam keng migsalita ing kapat a mabie lelangan. Ngana, “Mekeni!” 8 Ing ikit ku kabayu ne mang maputla kule. Kamatayan ing lagyu na ning makasake at tuki-tukian ne ning Hades. Dininan da lang upaya king kapat nang dake ning yatu ban makamate king kapamilatan na ning espada, danup, sakit at karing mabagsik a animal. 9 Inyang biklat ne ning Kordero ing kalimang tatak, ikit ku la king lalam ning altar ding pete ra uli na ning amanu na ning Dios at uli na ning tapat dang pamipatutu kaniti. 10 Ngarang sinabing masikan, “O Ginung Mayupaya, banal at tapat! Kapilan mu la ukuman at parusan ding taung mekamate kekami?” 11 Mirinan yang maputing imalan ing balang metung karela. At sinabi ra karela ing magpaynawa la king ditak pang panaun anggang e miganap ing bilang da ring karelang kapatad at kayabe rang susuyu kang Cristo a paten da namang kalupa ra. 12 Inyang biklat ne ning Kordero ing kanam a tatak, minayun masikan, meging matuling yang anti ing imalan da ring magpaldas ing aldo, meging malutu yang anting daya ing bulan. 13 Mebaldug la ding batuin na ning banua a antimo ing pangabaldug da ring bungang bubut ning tanaman a higera neng mamangin masikan. 14 Mitda ya ing banua antimo ing librung biglang misara at miyalis la ding bunduk at pulu king lugal da. 15 Sinalikut la karing kueba at karing siwang da ring batu at bunduk ding sablang ari na ning yatu, ding lalaking marangal, ding heneral, ding mabandi, ding mayupaya, ding sablang tau, ding ipus o malaya. 16 At sinabi ra karing bunduk at karing batu, “Tambunan yu kami ban e mi ya akit a lupa itang makalukluk king tronu at ban e na ke dasnan ning mabagsik nang mua ning Kordero! 17 Uling dinatang ne ing marangal nang aldo ning karelang mua at ninu mo ing malyaring marap kaniti?”
1 Kaybat na nita, ikit ku la ding apat a anghel; makatalakad la karing apat nang suluk ning yatu. Pipigilan da la ring apat nang angin ning yatu ban e pa mu mangin king yatu o king dagat o king isanu mang tanaman. 2 At ikit keng mumukiat king aslagan ing metung pang anghel; darala ne ing panatak na ning Dios a mabie. Kinulait yang masikan karing apat a anghel a dininan na nang upaya ning Dios ban manyira king yatu at king dagat. 3 Ngana niting anghel, “E ye pa sisiran ing yatu o ing dagat o ding tanaman anggang e la mitatakan king kanuan ding talasuyu na ning kekatamung Dios.” 4 At sinabi na kanaku ing bilang da ring mitatakan; dinalan apat apulu’t apat a libu a ibat karing lahi nang Israel: 5 king lahi nang Juda, labing aduang libu la ding mitatakan; king lahi nang Ruben, labing aduang libu la ding mitatakan; king lahi nang Gad, labing aduang libu la ding mitatakan; 6 king lahi nang Aser, labing aduang libu la ding mitatakan; king lahi nang Neftali, labing aduang libu la ding mitatakan; king lahi nang Manase, labing aduang libu la ding mitatakan; 7 king lahi nang Simeon, labing aduang libu la ding mitatakan; king lahi nang Levi, labing aduang libu la ding mitatakan; king lahi nang Isacar, labing aduang libu la ding mitatakan; 8 king lahi nang Zebulun, labing aduang libu la ding mitatakan; king lahi nang Jose, labing aduang libu la ding mitatakan; at king lahi nang Benjamin, labing aduang libu la ding mitatakan. 9 Kaybat na nita, ikit ku la ding tutung dakal a tau; e na la abilang ning ninuman king karakal da! Ibat la deti king balang bansa at lahi, balen at salita. Makatalakad la arap ning tronu at ning Kordero. Makaimalan lang makaba at maputi at atin yang tatalnan a sangang palma ing balang metung. 10 Ngarang agnan-agnan migsalitang masikan, “Ing kekaming pangaligtas ibat king Dios a makalukluk king tronu at king Kordero!” 11 Tinalakad la ding sablang anghel a makapadurut king tronu, karing makatua at karing apat a mabie lelangan. At migsakab la ngan arap ning tronu at sinamba la king Dios. 12 Ngara, “Amen! Kapurian, ligaya, kabiasnan, kapasalamatan, dangalan, upaya, at sikanan ing karapatdapat king kekatamung Dios king kapilan pa man! Amen!” 13 Nganang mengutang kanaku ning metung karing makatua, “Ninu deting makaimalan maputi at nu la menibatan?” 14 Pekibat ku, “E ku pu balu, ginu. Ikayu pu ing makibalu.” Ngana kanaku, “Ila deti ring migtagumpe king maragul a pangalupig. Pinipi ra at pepalto puti ing imalan da king kapamilatan na ning daya ning Kordero. 15 Iti ya ing sangkan nung inya atyu la king arap ning tronu ning Dios, at susuyu la king Dios aldo’t bengi king templo na. At ing makalukluk king tronu ya ing matnube karela. 16 E na la dumanup ni kumau kapilan man; e na la mibilad pa king pali ning aldo o mapaltus king isanu mang pali. 17 Uling ing Kordero a atyu libutad ning tronu ya ing maging pastul da, at idala na la karing sibul ning danum a babie bie, at pulisan nang lubus ning Dios ing lua karing mata ra.”
1 Inyang sinira ne ning Kordero ing kapitung tatak, mika katahimikan king banua kilub ning halus kapitnang oras. 2 At ikit ku la ding pitung anghel a makatalakad arap ning Dios. Dininan da lang tungga-tunggalan a trumpeta. 3 Dinatang ya ing metung pang anghel. Magdala yang insensaryung gintu at tinalakad ya arap ning altar. Mirinan yang dakal a insenso ban iyain na iting kayabe da ring panalangin da ring sablang pinili na ning Dios babo ning gintung altar a atyu arap ning tronu. 4 Ibat king gamat na ning anghel, minukiat ing asuk ning insenso arap ning Dios a kayabe ning panalangin da ring pinili na ning Dios. 5 Kaybat na nita, kinua ne ning anghel ing insensaryu, at kitmuan neng aping ibat king altar, at inatsa ne king yatu. At sinalisi ing duldul, inge, kildap, at ayun. 6 Migsadia la ding pitung anghel ban tiupan da la ring trumpeta da. 7 Inyang tiniupan ne ning mumunang anghel ing trumpeta na, minuran yelu at api a ating samut daya. Menabu iti king yatu, at mesilab ya ing katlu nang dake ning yatu, ing katlung dake karing tanaman, at ing sablang sagiwang dikut. 8 Inyang tiniupan ne ning kaduang anghel ing trumpeta na, menabu ya king dagat ing metung a balamu maragul a bunduk a mitatau. Meging daya ing katlung dake ning dagat, 9 mete la ding katlung dake karing mabibie lelangan karin at mesira la ding katlung dake karing barku king dagat. 10 Inyang tiniupan ne ning katlung anghel ing trumpeta na, menabu yang ibat banua ing metung a maragul a batuin. Mitatau yang anting sulu at digpa ya karing katlung dake karing ilug at karing sibul. 11 (“Kapaitan” ing lagyu na niting batuin.) Mepait ing katlung dake na ning danum at dakal lang mete karing tau uli na ning pamaninum da kaniti. 12 Inyang tiniupan ne ning kapat a anghel ing trumpeta na, mepinsala ya ing katlu nang dake na ning aldo, ning bulan, at ding batuin. Inya milako ing katlung dake ning karelang aslag. Meralumdum ya ing katlung dake na ning patingapun, at lalu yang meralumdum ing katlung dake na ning bengi. 13 Kaybat na nita, ikit keng sinulapo ing agila king banua at dimdam kung kukulait na, “Makasindak ing miras karing sablang atyu king yatu kabud tiupan da la ring atlung anghel ding trumpeta da!”
1 Inyang tiniupan ne ning kalimang anghel ing trumpeta na, ikit keng menabu king gabun ing metung a batuin a ibat banua. Miyabie ya kaniting batuin ing susi na ning malalam a bangin. 2 Biklat ne ning batuin ing bangin; linual ing makapal a asuk a kalupa na ning asuk ning maragul a ornu. Uli na ning asuk, meralumdum ya ing aldo at ing makapaligid. 3 Memaglual la ding durun uli na ning asuk at leganapan de ing yatu. Mirinan lang upayang makapanasakit deting durun antimo ding alakdan. 4 Mipanabilin karela king e ra sisiran ing dikut o ding tanaman o ing isanu mang tanaman. Ding sukat dang panasakitan ila ding taung e mimarkan kanuan king tatak na ning Dios. 5 Ala lang kapaintulutan makamate kareting tau; nune pasakitan da la mu kilub ding limang bulan. Anting ket alakdan ing pamanasakit da. 6 Kilub da reting bulan panintunan da ing kamatayan, oneng e ra akit; buri da ing mate na la sana, oneng dumayu karela ing kamatayan. 7 Mengari lang kabayung makasadia king pamakilaban ding durun; atin lang balamu koronang gintu king buntuk at anti lang lupang tau ding lupa ra. 8 Anti ing buak da ring babai ing buak da at anti lang ipan leon ding ipan da. 9 Makatakap la salu king balamu baluting bakal at ing biung da ring karelang bagius anti ing biung da ring dakal a karwahe at kabayung makilaban king gera. 10 Atin lang iki at sipit a kalupa da ring karing alakdan; atyu karing iki ra ing upayang makapanasakit karing tau kilub ding limang bulan. 11 Ing ari da ya ing anghel a magbante king tutung malalam a bangin; Abadon ing lagyu na king salitang Hebreo, at Apolion king Griego at mangabaldugan “Ing Mapanyira.” 12 Milabas ing mumunang sindak. Adua la pa ring datang. 13 Inyang tiniupan ne ning kanam a anghel ing trumpeta na, dimdam ke ing siwala a manibat karing suluk na ning altar a gintu a atyu arap ning Dios. 14 Ngana king kanam a anghel, “Kalagan mu la ding apat a anghel a makagapus king maragul a Ilug ning Eufrates.” 15 At mekalag la ding apat a anghel ba ra lang paten ding katlung dake na ning meto (metung) ketawan. Misadia la para kaniting oras, aldo, at bulan na ning banuang iti. 16 Adua lang dalan a milyun ding sundalus dang pakakabayu. Iti ya ing bilang a dimdam ku. 17 At king vision, ikit ku la ding kabayu at ding pakasake a maki baluti king salu, malutu antimo ing api, asul antimo ing safiro at dilo antimo ing asupri. Anti lang buntuk leon ding buntuk da ring kabayu at lulual king asbuk da ing api, asuk ampon asupri. 18 Megisan ya ing katlung dake na ning meto (metung) ketawan uli ra deting atlung salut: api, asuk, at asupri a lulual karing asbuk da ring kabayu. 19 Atyu karing asbuk at iki da ring kabayu ing upaya da. Anti lang ubingan ding iki ra at atin lang buntuk a gagamitan da king pamanampalasan. 20 E la sinisi ding mitagan karing taung e mete karing salut. E la ginulut king mismung dapat da. Sindu ra mu rin ing pamanyamba ra karing demonyu at karing larawan a gintu, pilak, tangsu, batu, at tanaman a e naman manakit ni makaramdam o makalakad. 21 E ra sinisian ing karelang pamakamate, pamaglinlang, pamakipangalugud, at pamanako.
1 Kanita ikit ke ing aliwa pang mayupayang anghel. Kukuldas yang ibat banua. Makabalut yang biga at ating pinanari king kabuntukan na. Maslag yang anting aldo ing lupa na at anti lang asias a api ding bitis na. 2 Tatalnan ne ing metung a malating librung makabuklat. Tiklu ne ing bitis nang wanan king dagat at ing kayli king gabun. 3 Migsalita yang masikan at antimong galeung ning leon ing siwala na. At kaybat na nita, meramdam la ding pitung duldul. 4 Sumulat ku sana kabud dimdam ku la ding pitung duldul oneng dimdam ke ing siwalang ibat banua. Ngana, “Ilihim mu sana ing sinabi da ring pitung duldul; e mu susulat!” 5 At tinas ne ing wanan nang gamat ning anghel a ikit kung makatuklu babo ning dagat at gabun, 6 at sinumpa ya king lagyu ning Dios a mabibie kapilan man, ing linalang king banua, yatu, dagat, at karing sablang bage atyu kareti. Nganang sinabi, “E na lumuat! 7 Kabud tiniupan ne ning kapitung anghel ing trumpeta na, daptan na na ning Dios ing lihim nang kapagnasan antimo ing sinabi na karing propetang talasuyu na.” 8 Kanita, dimdam ku ne namang migsalita kanaku ing siwalang ibat banua. Ngana, “Lumapit ka king anghel a makatuklu babo ning dagat at babo ning gabun. Kuanan me ing makabuklat a librung tatalnan na.” 9 Lepitan ke iting anghel at inawad ke ing malating libru. Ngana kanaku, “Kuanan me at kanan. Sunlam ya king dungus mu, oneng mayumu yang anting pulut-panilan pangaras na king asbuk mu.” 10 At kinua ke at pengan ing malating libru. Mayumu yang anting pulut-panilan, oneng kabud ayakmul ke meslam ku dungus. 11 Sinabi na pa kanaku, “Kailangan king isalita mung pasibayu ing amanu na ning Dios tungkul karing miyayaliwang tau, bansa, salita, at karing ari.”
1 Kanita binie ne kanaku ning anghel ing metung a paniukad a balamu tukud at sinabi na, “Talakad ka at sukdan me ing Templo ning Dios at ing altar at bilangan mu la ding sasamba karin. 2 E mu na la susukdan ding patyu a atyu lual na ning Templo uling miyabie na la karing e kikilala king Dios. Dakurakan de reti ing Banal a Siudad kilub ding apat apulu’t aduang bulan. 3 Parala ku la ding adua kung testigu a makaimalan magaspang, at kilub ding libu aduang dalan at anam apulung aldo ipanaral da ing amanu na ning Dios.” 4 Deting aduang testigu ila ding aduang tanaman a olibo at aduang pitutumpakan-sulu at atyu arap ning Ginu ning yatu. 5 Nung sakaling buri da lang panasakitan, lumual karing asbuk da ing api a duluk karing masama karela. At king anti kaniting paralan karin la mate ding bisang makapanasakit karela. 6 Atin lang upayang isara de ing banua ban e muran king panaun ning pamanaral da king amanu na ning Dios. Atin la namang upayang gawan dang daya ing danum at padalang salut king yatu kapilan man buri dang mapalyari. 7 Kabud ayari da ing pamipatutu ra king katutuan, lunto ya ing animal a mabagsik a manibat king bangin at makilaban ya karela. Masambut la at apate na la niting animal, 8 at mangapase la ding bangke ra king dalan na ning maragul a siudad a makasalikut king lagyung Sodoma o Ehipto. Keti ria naman pinaku king krus ing karelang Ginu. 9 Kilub ding atlu at kapitnang aldo, ding bangke ra alben da la ring taung ibat karing miyayaliwang bansa, lahi, salita ampon balen, at e ra paintulut ing mikutkut la. 10 Magsaya la ding tau na ning yatu uli na ning pangamate ra deting aduang propeta. Magpiesta la at mipapamie regalu uling deting aduang propeta ilang migdalang kasakitan karela. 11 Kaybat da ring atlu at kapitnang aldo, binalik na ning Dios ing pangisnawa ra at tinikdo la. Mitakutan la ding sablang menakit karela. 12 At kaybat, ding aduang propeta mekaramdam lang metung a masikan a siwalang menibat banua. Ngana, “Manik kayu keni!” At kabang makalawe la ding kalaban da, minukiat la banua king kapamilatan na ning biga. 13 Minayun masikan king oras a ita at melasak ya ing kapulung dake na ning siudad, at pitu lang libu ding mete king ayun. Mitakutan la ding taung mitagan at pinuri da ing degulan na ning Dios ning banua. 14 Metupad na ing kaduang sindak at malapit niang matupad ing katlu. 15 Inyang tiniupan ne ning kapitung anghel ing trumpeta na, ating masikan a siwalang menibat banua. Ngana, “Ing pamag-ari king yatu milipat na king kekatamung Ginu at king Cristo na. Mag-ari yang alang kapupusan!” 16 At migsakab la at sinamba king Dios ding aduang pulu’t apat a makatuang makalukluk arap ning Dios. 17 Ngarang sinabi, “Pasalamatan da ka, O Ginung Dios a Mayupayang tutu, Dios king milabas a panaun, at ngening salukuyan (kasalukuyan), uling pepakit mu ing maragul mung upaya at megumpisa na kang mag-ari! 18 Mimua la ding taung e kikilala king Dios, oneng dinatang na ing oras ning mua mu at ing pamanukum karing mete at ing pamamie ablas karing talasuyu mung propeta, karing sablang ating takut keka, marangal o kalulu man. Panaun na ban gisanan lang paten ding babie kasiran king yatu!” 19 Kanita mibuklat ya ing Templo ning Dios karin banua at ikit ke ing Kaban ning Kasunduan na. Sinalisi ing kildap, duldul, ing masikan a alingongo, ing ayun, at minuran dakal a yelu.
1 Kanita linto ya king banua ing metung a makapagmulalang tanda: metung yang babaing makaimalan king aldo at makatuklu babo ning bulan. At atin yang labing aduang batuin ing koronang atyu king buntuk na. 2 Malapit niang manganak; inya sasaingsing ya at kukulisak king pamiramdam na. 3 Atin pang metung a tanda a linto king banua: metung yang maragul at malutung dragon. Atin yang pitung buntuk at apulung sagu; balang buntuk na atin yang korona. 4 Keladkad na la ning iki na ding katlung dake karing batuin na ning banua at bildug na la king yatu. Kaybat na nita, tinalakad ya arap ning babaing malapit nang manganak ba neng kanan ing anak kabud mibait ya. 5 At menganak yang metung a lalaki ing babai, oneng ating sinamsam king anak at dela ne king Dios at king tronu na. Ing anak a iti mitalaga yang mag-ari karing sablang bansa king kapamilatan na ning palupalung bakal. 6 At tinakas ya ing babai papunta king disyerto; king lugal a sidia na ning Dios ban karin maingat ya kilub ding libu aduang dalan at anam apulung aldo. 7 Kaybat na nita, mika gera karin banua! Mekilaban ya ing arkanghel Miguel at ding anghel na king dragon at karing kampun na. 8 Mesambut ya ing dragon ampon ding kampun na at milako la lugal karin banua. 9 Inugse re ing maragul a dragon, ing matuang ubingan a maki lagyung diablo o Satanas, ing maglinlang king mabilug a yatu. Inugse re king yatu at pati na ding kampun na. 10 At dimdam ke ing siwalang masikan a ibat banua. Nganang sinabi, “Dinatang na ing pamagligtas na ning Dios! Pepakit na ing upaya na bilang Ari at ing upaya na ning Cristo na! Uling tinabi ne ing misusuplung karing kapatad tamu arap ning Dios aldo’t bengi. 11 Migtagumpe la laban king diablo uli na ning daya ning Kordero at ning pamipatutu ra king katutuan; e ra pitakutan ing mate la. 12 Inya magsaya kayu, ikong banua at ikong sablang manuknangan karela! Oneng makalunus ing maging kararasan yu—yatu at dagat! Uling ing maragul nang mua ning diablo mibagsak kekayu. Uling balu na king ditak na mu ing panaun na.” 13 Inyang ikit na ning dragon king inugse re king yatu, tegal ne ing babaing menganak king anak a lalaki. 14 Oneng mirinan yang aduang pakpak na ning maragul a agila ing babai ban makasulapo ya papunta king disyerto. Karin maingat ya kilub ding atlung banua ampon kapitna, at mirayu ya king pamanataki na ning ubingan. 15 Uli na niti, ing asbuk ning ubingan pepalual yang danum a balamu ilug ba neng apaniud ing babai. 16 Oneng linigtas ne ning yatu ing babai inyang mibuklat ing gabun a minalduk king danum a pepalual na ning dragon. 17 King mua na ning dragon king babai, belikan na la ding mitagan a lahi na ning babai ban ilang pakilabanan na. Ila deti ring sablang mamintu king utus na ning Dios at manatiling tapat king katutuan a sinabi nang Jesus. 18 At tinalakad ya ing dragon king pampang na ning dagat.
1 At ikit keng sinaka king dagat ing metung a animal a mabagsik. Atin yang pitung buntuk at apulung sagu. Atin yang korona ing balang sagu na at makasulat ya king balang buntuk na ing lagyung lalapastangan king Dios. 2 Kalupa yang animal a leopardo iting animal a mabagsik; atin yang bitis a kalupa da ring bitis na ning metung a oso at mengari yang asbuk na ning leon ing asbuk na. Binie na ning dragon king animal a mabagsik ing sikanan na, ing tronu na, at ing maragul nang kayupayan. 3 Balamu atin yang sugat ing metung karing buntuk na a sukat nang ikamate; oneng kinayap ya iti. Mipamulala ya ing mabilug a yatu king mepalyari at tinuki la king animal a mabagsik. 4 Simban de ring tau ing dragon uling binie na ing upaya na king animal a mabagsik. Simban dia naman ing animal a mabagsik. Ngara, “Ninu ing kalupa na ning animal a mabagsik? Ninu ing makalaban king animal a mabagsik?” 5 Mipaintulutan ya ing animal a mabagsik a magsalitang e mayap at lapastangan king Dios, at sumakup kilub ding apat apulu’t aduang bulan. 6 Lepastangan ne ing Dios, ing lagyu na, ing tuknangan na, at ding sablang atyu banua. 7 Mipaintulutan ya namang lumaban at maniambut karing anak na ning Dios, at mirinan ya namang katuliran sumakup king balang lahi, bansa, salita, at balen. 8 Samban de ring sablang mabibie keti king yatu; detang e misulat a lagyu king libru na ning bie bayu ya melalang ing yatu. Ingatan ne ning Korderong pete ra iting libru. 9 “Makiramdam kayu, nung atin kayung balugbug! 10 Ing ninumang mitalagang mabihag, mabihag ya; ing makamate king espada, king espada ya naman mate. Iti maniawad kapibabatan at kasalpantayanan karing pinili na ning Dios.” 11 Kanita ikit ke ing metung pang animal a mabagsik a linto king yatu. Atin yang aduang sagu a kalupa da ring sagu na ning biserung tupa, at magsalita yang antimo ing dragon. 12 Gagamitan na ing sablang kayupayan na ning minunang animal a mabagsik kabang makalawe ya keya ing minunang animal a mabagsik. Pinilit na la ding sablang tau na ning yatu ban samba king minunang animal a mabagsik a ating maragul a sugat a kinayap na. 13 Makapagmulala ing milagrung depat na ning kaduang animal a mabagsik king akakit da ring tau uling pati api apapatipan nang ibat banua. 14 Alinlang na la ding tau king yatu uli na ning milagrung depat na arap ning minunang animal a mabagsik. Ayagkat na la ban gawang larawan na ning minunang animal a mabagsik a mesugat king espada at ngeni mayap na. 15 Mipaintulutan ya naman ing kaduang animal a mabagsik munie pangisnawa king larawan na ning minunang animal a mabagsik ban makapagsalita ya, at apapate ding sablang e bisang samba kaniti. 16 Sapilitan na lang tetakan ning animal a mabagsik ding sablang tau king wanan dang gamat at kanuan, marangal la man o alang dangalan, masalapi o pakakalulu, ipus o malaya. 17 Alang makasali o makapamisali subali mu nung makatatak ya keya ing lagyu na ning animal a mabagsik o ing katumbas nang numero niti. 18 Mamawad kabiasnan iti. Malyari nang abalu ning ninumang biasa ing kabaldugan na ning numero a katumbas na ning lagyu na ning animal a mabagsik, uling ing numero lagyu ne ning metung a lalaki. Ing numero na 666.
1 Kanita miglalawe ku at ikit ke ing Kordero; makatalakad ya king Bunduk ning Zion. Kayabe na la ding dinalan apat apulu’t apat a libung tau. Makatatak ya karing kanuan da reti ing lagyu na ning Kordero at ing lagyu na ning Ibpa na. 2 At dimdam ke ing metung a siwalang menibat banua a kalupa na ning biung ning danum a darabulbul at mananabu king libis na ning bangin at ning masikan a duldul. Kalupa ne ning musika da ring manigtigan king alpa ing siwalang dimdam ku. 3 Magkanta lang bayung kanta king arap ning tronu at king arap ding apat a mabie lelangan at ding aduang pulu’t apat a makatua. Alang aliwang makaintindi king kanta da, nune mu ding dinalan apat apulu’t apat a libung miligtas king yatu. 4 Ila deti ring lalaking e mika kaugnayan karing babai; birhen lang lalaki. Tutuki la king Kordero nukarin ya man munta. Meyatbus la karing tau ban maging mumuna lang ain king Dios at king Kordero. 5 E la bitasang miglaram; ala kang apintas karela nanuman. 6 Kanita ikit ke ing metung pang anghel; matas ya sulapo. Darala na ing e kukupas a Mayap a Balita ban sabian na karing tau keti king yatu, karing sablang bansa, lahi, salita, at balen. 7 Nganang sinabing masikan, “Pitakutan ye ing Dios at purian ye, uling dinatang na ing oras na ning pamanatul na. Samban ye ing Dios a linalang king banua, king yatu, king dagat, at karing sibul ning danum!” 8 Selisian ne ning kaduang anghel a migsalitang anti kanini, “Mibagsak ne ing mayupayang bansang Babilonia a minie alak karing sablang tau, ing alak ning manong nang pita ning laman a pilit nang pepainum karela!” 9 Selisian na la ning katlung anghel ding aduang mumunang anghel at sinabi nang masikan, “Ing ninumang samba king animal a mabagsik at king larawan na at tanggap tatak king kanuan na o gamat, 10 minum ya naman king alak na ning Dios, ing alak na ning mua na a bilus nang alang samut king kopa na. Pasakitan na la king api at asupri king arap ning Kordero at arap ding anghel a banal. 11 Ing asuk ning aping pasakit karela manatili kapilan man. Ala lang kapasnon aldo’t bengi ding sasamba king animal a mabagsik at king larawan na at ing ninumang tatanggap king tatak na.” 12 Inya kailangan lang magpakatatag ding pinili na ning Dios, ding tutupad karing utus na, at tapat kang Jesus. 13 At dimdam ke ing metung a siwalang ibat banua. Ngana, “Isulat mu iti: Ibat ngeni mapalad la ding mamate susuyu king Ginu.” “Wa,” ngana ning Espiritu, “mipaynawa la king karelang mabayat a obra, uling tuki karela ing bunga na ning dapat da.” 14 Kanita miglalawe ku at ikit ke ing maputing biga. Makalukluk ya babo na ning biga ing metung a lelangan a lulupang tau. Atin yang koronang gintu at atin yang tatalnan a lait a mataram. 15 At atin pang metung a anghel a ikit kung linual king templo. Nganang migsalitang masikan king makalukluk king biga, “Gamitan mu ne ing kekang lait; mupul na ka uling dinatang na ing oras na ning pamamamupul. Matua na ing palutan king yatu!” 16 Inya itang makalukluk babo ning biga ginamit ne ing lait na at mepalut ing pupul king yatu. 17 At atin pang anghel a ikit kung lulual king templo na ning banua; atin ya namang tatalnan a lait a mataram. 18 Ibat king altar, linual ya ing metung pang anghel. Ya ing manibala king api. Nganang migsalitang masikan king anghel a ating lait a mataram, “Gamitan mu ne ing kekang lait at pupulan mu na la ding ubas karing ubasan na ning yatu uling malulut na la!” 19 Inya ginamit ne ning anghel ing lait na; pinupul na la ding ubas at inatsa na la king pipamaslan ubas a ya pin ing mua na ning Dios. 20 Mepasla la ding ubas king pipamaslan lual ning balen at ibat king pipamaslan minagus ing daya, aduang dalan a milya king kaba at limang talampakan king lalam.
1 Kanita ikit ke ing metung pang maragul at makapagmulalang tanda king banua; pitu lang anghel a magdalang pitung salut. Ila deti ring katataulian karing salut, uling kareti miyangganan ing mua na ning Dios. 2 Atin kung ikit a balamu dagat a kristal a milalablab. Ikit ku la naman ding migtagumpe laban king animal a mabagsik at king larawan na at laban king maki lagyung katumbas na ning numero. Makatalakad la king dagat a balamu kristal; tatalnan da la ring alpang binie na ning Dios. 3 Kakanta de ing kanta nang Moises a talasuyu na ning Dios, at ing kanta na ning Kordero. Ngana, “O Ginung Dios a Mayupayang tutu, marangal la at makapagmulala ding kekang dapat! O Ari ding bansa, matulid la at katutuan ding kekang dalan! 4 Ninu ing e tumakut keka, O Ginu? Ninu ing e munie kapurian king kekang lagyu? Uling ika mung bukud ing banal! Lumapit la at samba keka ding sablang bansa, uling ikit da la ring matulid mung dapat.” 5 Kaybat na nita, ikit keng mibuklat ing Templo ning Tolda ning Kasunduan ning Dios at ning tau. 6 Linual la king Templo ding pitung anghel a magdalang pitung salut. Makaimalan lang malinis at maputing telang linen. Atin lang tali a gintu king salu. 7 Binie na la ning metung karing apat a lelangan a mabie ding pitung silyo gintu. Mitmu la deti king mua na ning Dios a mabie kapilan man. 8 Kinatmu ya ing Templo king asuk a manibat king ligaya at upaya na ning Dios, at alang makalub king Templo anggang e la metupad ding pitung salut a darala ra ding pitung anghel.
1 Kanita dimdam ke ing metung a masikan a siwala king Templo. Nganang sasabi karing pitung anghel, “Mako na kayu at itugtug yu king yatu ing mua na ning Dios a makaratuk karing pitung silyo!” 2 Meko ya ing mumunang anghel at tigtug na king yatu ing laman na ning silyo na. Mika kaplas la at makapandiring sugat ding taung ating tatak ning animal a mabagsik at ding sinamba king larawan na. 3 Kanita tigtug na ning kaduang anghel ing laman na ning silyo na king dagat. Meging daya ing danum, anting daya na ning taung mete at mete la ding sablang mabibie king dagat. 4 Kanita tigtug na ning katlung anghel ing laman na ning silyo na karing ilug at karing sibul, at meging daya munaman ing danum da. 5 Dimdam keng migsalita ing anghel a manibala king danuman. Ngana, “Ika ing Banal a mabibie ngeni at king panaun a milabas! Makatuliran ka king gewa mung pamanatul. 6 Dininan mu lang daya ban inuman da uling peparayan da la ring taung pinili mu at ding propeta. Ita ya ing mangaintulid karela!” 7 At dimdam ke ing metung a siwalang ibat king altar. Ngana, “Wa, Ginung Dios a Mayupaya, tune matulid la at makatud ding kekang pamanatul!” 8 Kanita tigtug na ning kapat a anghel ing laman na ning silyo na king aldo. At mirinan yang kapaintulutan ing aldo ban silaban na la ding tau king kapamilatan na ning pali na. 9 Mesilab la ding tau king mabagsik a pali at piniumpa re ing lagyu na ning Dios a maki upayang parala kareting salut. Oneng e la bisang sumisi at gumulut king karelang pamikasala at e bisang munie kapurian king Dios. 10 Kanita tigtug na ning kalimang anghel ing laman na ning silyo na king tronu na ning animal a mabagsik, at meralumdum ya ing kayarian na. Kinet da la ring tau ding labi ra king uli na ning sakit, 11 at piniumpa re ing Dios uli na ning daralanan dang kasakitan at uli da ring sugat da. Makanyan man e la sinisi at e la ginulut king e mayap dang dapat. 12 Kanita tigtug na ning kanam a anghel ing laman na ning silyo na king maragul nang Ilug ning Eufrates. Melangi ya ing ilug at mika dalan para karing aring manibat king aslagan. 13 At ikit ku lang lulual king asbuk na ning dragon, ning animal a mabagsik, at ning e tutung propeta, ding atlung marawak a espiritung balamu tugak. 14 Ila ding espiritu da ring demonyu a makarapat milagru. Libutan da la ring sablang ari na ning mabilug a yatu ban tipunan da la para king labanan king marangal nang Aldo ning Dios a Mayupayang tutu. 15 “Makiramdam kayu! Datang kung anting mapanako! Mapalad ya itang manatiling makagising at makapiblas; e ya lumakad lubas at e ya mipakarine karing manakit keya.” 16 Inya ding espiritu tinipun da la ring ari king lugal a ausan dang Armagedon king salitang Hebreo. 17 Kanita tigtug na ning kapitung anghel ing laman na ning silyo na king angin. Ating masikan a siwalang menibat king tronu na ning Templo. Ngana, “Metupad na!” 18 At mengildap, menuldul, at minayun masikan; ayun a alang kalupa king mabilug nang istoria na ning meto (metung) ketawan. Talagang masikan ya iting ayun! 19 Mepirasu yang atlung dake ing maragul a siudad, at melasak la ding sablang siudad king mabilug a yatu. E ya miligtas king parusa na ning Dios ing pikabaluan a Babilonia; pepainum ne iti king alak na ning mua na. 20 Limbug la ding sablang pulu at ding sablang bunduk. 21 Minuran yelung mangaragul a tipak a titimbang halus limang pulung kilu balang metung at mibagsakan la ding tau. Penagkasan de ring tau ing Dios uli na niting salut, uling tune yang makapangilabut iting salut!
1 Kanita ing metung karing pitung anghel a magdalang pitung silyo linapit ya kanaku at ngana, “Mekeni, ipakit ku keka nung makananu yang miparusan ing pamuntuk da ring babaing magtinda king katawan na a makalukluk lele da ring dakal a ilug. 2 Mekipangalugud la keting babai ding ari na ning yatu, at melasing la ring sablang tau keti king yatu king alak ning pamakipangalugud na.” 3 Kanita liban na ku ning Espiritu at dela na ku ning anghel king disyerto. Ikit ke karin ing metung a babaing makasake king malutung animal a mabagsik a ating pitung buntuk at apulung sagu. Makasulat la king mabilug nang katawan ding sablang amanung lalapastangan king Dios. 4 Makaimalan yang malutu at kule ubi ing babai; mipalamutian ya king gintu, karing mangamal a batu, at perlas. Tatalnan ne ing metung a gintung kopa a mitmu karing makasumaming bage at king karokan na ning pamakipangalugud na. 5 Makasulat ya king kanuan na ing lagyung ating lihim a kabaldugan: “Ing pikabaluan a Babilonia, ing ima ding babaing magtinda king katawan da at ning sablang manong keti king yatu.” 6 At ikit keng melasing iting babai king daya da ring pinili na ning Dios at king daya da ring martir; ding pete ra uli na ning katapatan da kang Jesus. Mengapamulala ku inyang ikit ke. 7 Nganang kinutang kanaku ning anghel, “Obat mengapamulala ka? Sabian ku keka ing lihim nang kabaldugan ning babai at ing sasaken nang animal a mabagsik a ating pitung buntuk at apulung sagu. 8 Ing animal a mabagsik a ikit mu mebie ya ketang minuna oneng mete ne ngeni; lunto yang pasibayu ibat king bangin at papunta ya king kasiran. Ding taung mabibie king yatu a e makasulat a lagyu king libru na ning bie ibat na inyang melalang ya ing yatu, mangapamulala la kabud akit de iting animal a mabagsik uling mete ne, oneng ngeni pasibayu yang lunto. 9 “Iti maniawad kabiasnan at pamanalastas. Ding pitung buntuk ila ding pitung bunduk-bundukan a luluklukan na ning babai. Lalarawan da la naman ding pitung ari: 10 mibagsak na la ding lima karela; mag-ari ya pa ing metung at e ya pa linto ing katataulian. Pangalto na, manatili ya mung saguli. 11 Ing animal a mabagsik a mebie king misan a panaun at ngeni mete na, ya ing kawalung ari at makakayabe ya karing pitu. Papunta ya king kasiran. 12 “Ding apulung sagu a ikit mu ila ding apulung ari a e pa mimiral, oneng atin lang upayang manibala kilub ning metung a oras kayabe ning animal a mabagsik. 13 Metung mu ing buri da reting apulu, at ibie da king animal a mabagsik ing karelang kayupayan at sikanan. 14 Pakilabanan de ing Kordero; oneng sambutan na la ning Kordero uling ya ing Ginu da ring sablang ginu at Ari da ring sablang ari. Akayabe na la king pamagtagumpe ding meyaus, mepili, at tapat nang talatuki.” 15 Ngana na naman ning anghel kanaku, “Ing ikit mung ilug a luluklukan na ning babai, tau la, bansa la, lahi la, at salita. 16 Ding apulung sagu at ing animal a mabagsik a ikit mu pikasaman de ing babaing magtinda king katawan na. Samsaman da ing sablang pibandian na at lakuan deng lubas; kanan da ing laman na at silaban da ing mitagan. 17 Uling binili na ning Dios karing pusu ra ing kaburian na ban misanmetung lang tupad at ibie da king animal a mabagsik ing kayupayan da angga king mipamintuan la ding amanu na ning Dios. 18 “Ing babaing ikit mu ya ing pikabaluan a siudad a sasakup karing ari na ning yatu.”
1 Kaybat na nita, ikit keng titipang ibat banua ing metung pang anghel a ating maragul a kayupayan. Mesala king mabilug a yatu uli na ning kaningningan na. 2 Nganang kinulisak masikan, “Mibagsak ne ing pikabaluan a Babilonia! Tuknangan da nia mu ngeni ding demonyu, lugal de ring e mayap a espiritu, at pugad ding marinat, at makasumaming ayup. 3 Uling pepainum na la ding sablang bansa king alak na ning pamakipangalugud na. Mekipangalugud la king Babilonia ding ari na ning yatu at misalapi la ding komersianti keti king yatu uli na ning hilig na king laman.” 4 At dimdam ku ne naman ing metung pang siwalang ibat banua. Ngana: “Kabalen ku, dumayu kayu king Babilonia. E kayu makiyabe king pamikasala na, ban e kayu miparusan kayabe na! 5 Uling susukdul king banua ing kasalanan na, at e na akalinguan ning Dios ing dewakan na. 6 Gawan yu king Babilonia itang kekayu gewa na; ablasan yung dobli ing depat na kekayu. Katmuan ye ing kopa na king inuman a maygit a pait king singkap na para kekayu. 7 Nung makananu yang migpasasa at migmatas, makanyan munaman ing ibie yung kasakitan at kalungkutan king Babilonia. Uling maralas nang sasabian, ‘Makalukluk kung anting reyna; e ku mebalu, e ku takman kapilan man ing kalungkutan!’ 8 Uli na niti, datang la king Babilonia king misan mung aldo ding salut: sakit, lungkut, at danup. At masilab ya king api, uling mayupaya ya ing Ginung Dios a mamatul king Babilonia.” 9 Kumiak la at tumangis ding ari na ning yatu, ding mekipangalugud at mekiabe king Babilonia king kanawangan, kabud akit da ing asuk na ning masisilab a siudad. 10 Pakarayu-rayu ra Babilonia uli na ning takut dang midame la king daralanan nang parusa. Sabian da, “Makatakut! Makapangilabut ing kasakitan a digpa king mayupayang siudad ning Babilonia kilub na mu ning metung a oras!” 11 At tumangis la at lungkut ding komersianti na ning yatu uling ala nang sali king titinda ra. 12 Ala nang sali king tinda rang gintu, pilak, mangamal a batu at perlas; imalan a linen, seda, telang kule ubi, at malutu; mabanglung tanaman, garing, dutung a primera klasi, tangsu, bakal, at marmol; 13 kanela, miyayaliwang paniangkap, insenso, mira, at olibano; alak at laru, arina at trigu, baka at tupa, kabayu at karwahe, ipus at pati na bie ning tau. 14 Sabian da ring komersianti, “Ala na la ngan ding bage-bage kapad mu; e mu na akit kapilan man ing pibandian mu at leguan uling mebating na ngan!” 15 Ding komersianting misalapi uli na ning pamangomersyu ra king siudad a iti dumayu la king Babilonia uli na ning takut dang miyawa king kasakitan na. Kumiak la at tumangis, 16 at sabian da, “Makapangilabut ing milyari king siudad a pikabaluan a mimalan linen at telang kule ubi at malutu, maka alahas gintu, mangamal a batu at perlas! 17 Uling kilub na mu ning metung a oras limbug anting bula ing sabla!” King makarayu, linawe la ding kapitan da ring barku, ding pasahero, ding marino, at ding sablang mangabiayan king dagat. 18 At tengisan de ing masisilab a siudad kabang akakit da ing asuk a manibat karin. Ngara, “Ala yang kalupa keti king yatu iting pikabaluan a siudad!” 19 Dininan da lang alikabuk ding buntuk da. Ngarang sinabi kabang kikiak la at manangis, “Makatakut! Makapangilabut ing milyari king pikabaluan a siudad! Misalapi la ding sablang sinadsad king pampang na! Oneng kilub na mu ning metung a oras mewala ing sablang pibandian na!” 20 Magsaya ka, O banua, uli na ning pangalasak na! Magsaya kayu ikayung mepili, apostol at propeta! Inatulan na ne ning Dios uli na ning depat na kekayu! 21 Kanita ing metung a mayupayang anghel dinamput yang batu a kalupa na ning maragul a gilingan a batu. Besibas ne iti king dagat at agnan nang sinabi, “Makanyan yang mibagsak ing pikabaluan a siudad na ning Babilonia at e yu ne akit pasibayu! 22 E yu na damdaman ing musika da ring manigtigan alpa, ding magkanta, ding musikong manigtigan plauta at trumpeta! E yu na la akit pasibayu ding mangagaling a pangamat king nanumang obra, at e yu na damdaman ing inge da ring gilingan. 23 E na ka pasibayung miyaslagan agyang king metung mung sulu; e na maramdam ing tula da ring kakasal, uling meging mayupaya la king mabilug a yatu ding kekang komersianti, at gewang kalulu ding sablang bansa king pamaglinlang mu!” 24 Miparusan ya ing Babilonia uling meyakit king Babilonia ing daya da ring propeta, ding pinili na ning Dios, at ding sablang pete ra keti king yatu.
1 Kaybat na nita, dimdam ke ing balamu metung a masikan a kulisak ding dakal a tau karin banua. Ngarang sasabi, “Purian ya ing Dios! Ing kaligtasan, ligaya at upaya bukud mung king kekatamung Dios! 2 Makatud la at matulid la ding pamanatul na! Inatulan ne ing kabalitan a babaing magtinda king katawan na a minyira king yatu king kapamilatan ning pamakipangalugud na. Perusan ne ning Dios uling pete na la ding talasuyu na ning Ginu!” 3 Pasibayu dang sinabing masikan, “Purian ya ing Dios! Mukiat angga king alang angga ing asuk ning masisilab a siudad a pikabaluan!” 4 Migsakab la ding aduang pulu’t apat a makatua at ding apat a mabie lelangan at sinamba la king Dios a makalukluk king tronu. Ngara, “Amen! Purian ya ing Dios!” 5 At ating migsalita king tronu. Ngana, “Purian ye ing kekatamung Dios, ikayung sablang talasuyu na at ikayung sablang tau, marangal o alang dangalan a maki takut king Dios!” 6 Kaybat, dimdam ku ing mikakametung dang kulisak ding dakal a tau; anti ya waring inge na ning danum a darabulbul a agus at kalugkug ning mangatning duldul. Ngara, “Purian ya ing Ginu! Uling mag-ari ya ing Dios a Mayupayang tutu! 7 Sukat tamung magsaya at tumula at ibie ing ligaya king Dios! Uling malapit na ing kasal na ning Kordero; makasadia ne ing babaing kakasal na. 8 Binie na na ning Dios king babaing kakasal na ing malinis at maputing imalan ban isulud na.” (Ing imalan ya ing mayap dang dapat ding pinili na ning Dios.) 9 At sinabi na kanaku ning anghel, “Isulat mu iti: Mapalad la ding mekumbirang makipangan king kasal na ning Kordero.” Tiglung na pa, “Deti ilang tune amanu na ning Dios.” 10 Migsakab ku king arap ban samban ke. Oneng sinabi na kanaku, “E mu daraptan yan! Kalupa mu ku namang talasuyu at kapatad ding minie patutu tungkul kang Jesus. Ing Dios ya ing samban mu!” Uling ing mihayag a katutuan tungkul kang Jesus ya ing kalamnan na ning sablang sinabi ra at sinulat ding propeta. 11 Kaybat na nita, ikit keng mibuklat ing banua at ikit ke ing kabayung maputi. Ausan deng Tapat at Tutu ing makasake uling makatuliran ing pamanatul na at pamakilaban. 12 Milalablab ya mata at dakal lang korona ding makaputung king buntuk na. Makasulat ya king katawan na ing lagyu na; oneng ya ing bukud makibalu king kabaldugan na niti. 13 Mitmu yang daya ing imalan na. Ing lagyung yayaus da: “Ing Amanu na ning Dios.” 14 Tutukian de ring sundalus na ning banua a makaimalan malinis at maputing tela, at makasake la naman karing kabayung maputi. 15 Ating espadang mataram a lulual king asbuk na. Gagamitan ne iti ban ibagsak na la ding bansa. At sakupan na la king kapamilatan na ning palupalung bakal at payagusan na ibat king pipamaslan ubas ing alak na ning mua na ning Dios a Mayupayang tutu. 16 Makasulat ya king imalan na at king puad na ing lagyung “Ari da ring sablang ari at Ginu da ring sablang ginu.” 17 Ikit kia naman ing metung a anghel a makatalakad king aldo. Kukulaitan na la ding ayup. Ngana, “Me ko keni at mitipun-tipun kayu para king maragul nang bangketi ning Dios! 18 Me ko keni at kanan yu ing laman da ring ari, heneral, ding sundalus, ding kabayu, at ding makasake karela; kanan yu ing laman ding sablang tau, ipus at malaya, marangal at alang dangalan!” 19 At ikit ke ing animal a mabagsik, ding ari na ning yatu, at ding karelang sundalus. Makatipun la ban labanan de ing makasake king kabayu at ding sundalus na. 20 Merakap ya ing animal a mabagsik at ing e tutung propetang dinapat milagru arap na. (Deting milagru ilang ginamit na king pamaglinlang karing taung ating tatak ning animal a mabagsik at karing sinamba king larawan na.) Inugse da lang mabie deting adua king dagat-dagatan ning api at ning milalablab a asupri. 21 Mete la ding sundalus dang mitagan king espadang lulual king asbuk na nitang makasake king kabayu. At kinabsi la ding sablang ayup a mengan karing bangke ra.
1 Kanita ikit ke ing anghel a titipang ibat banua. Tatalnan ne ing metung a maragul a kadena at ing susi na ning kalalalaman na ning yatu. 2 Dekap ne ing dragon, itang ubingan king minunang panaun, ing diablo o Satanas. Ginapus ne iti kilub da ring libung banua. 3 Inugse ne niting anghel king kalalalaman na ning yatu at saka ne sinusi at tetakan ing pasbul ban e ne makalual at makapaglinlang pa karing bansa anggang e mapupus ing libung banua. Kalabas da reting banua ibulus ya kilub na ning saguling panaun. 4 Menakit ku namang dakal a tronu. At mirinan lang kapaintulutan matul ding makalukluk karing tronu. Ikit ku la ding kaladua da ring pete ra uli na ning pamagpatutu ra kang Jesus at karing amanu na ning Dios. E la sinamba deti king animal a mabagsik o king larawan na ni tinanggap king tatak na karing karelang kanuan o gamat. Mebie lang pasibayu ban mag-aring kayabe nang Cristo kilub ding libung banua. 5 Iti ya ing mumunang pamipasubling mebie karing mete. (E la subling mie ding mitagan anggang e la mapupus ding libung banua.) 6 Mapalad la at banal ding miyabe king mumunang pangasubling mebie. Ala neng upaya karela ing kaduang kamatayan; maging pari na la ning Dios at ning Cristo at mag-ari lang kayabe na kilub ding libung banua. 7 Kaybat da ring libung banua mabulus ya i Satanas. 8 Lumual ya ban linlangan na la ding bansa king mabilug a yatu; ngana wari, ing Gog at ing Magog. Tipunan na la at ituki king pamakilaban. Kasing dakal na la ning balas king pampang ning dagat ding sundalus na. 9 Minta la king miyayaliwang suluk na ning yatu at kibkuban de ing kampu da ring pinili na ning Dios at ing pakamalan nang siudad. Oneng dinatang ing api a ibat banua at mesilab la ngan. 10 At miyugse ya ing diablong miglinlang karela king dagat-dagatan na ning api at asupri a piyugsiyanan munaman king animal a mabagsik at king e tutung propeta; miyabe-abe lang miparusan karin aldo’t bengi angga king kapilan pa man. 11 Kaybat na nita, ikit ke ing metung a maragul a tronu’ng maputi at ing makalukluk karin. Mebating la king arapan na ing banua at ing yatu at e na la bitasang meyakit. 12 At ikit ku lang makatalakad arap ning tronu ding mete, marangal at alang dangalan at mibuklat la ding libru. Mibuklat ya naman ing metung pang libru, ing libru ning bie. Miyatulan la ding mete agpang ketang depat da antimo ing makasulat karing libru. 13 Sinuka na la ning dagat ding mete a atyu king dagat. Pepalual na la naman ning Kamatayan at ning Hades ding mete a atyu karela. Miyatulan la ngan ketang depat da. 14 Miyugse ya ing Kamatayan at ing Hades king dagat-dagatan na ning api. (Iting dagat-dagatan na ning api ya ing kaduang kamatayan.) 15 Miyugse ya king dagat-dagatan na ning api ing ninumang e makasulat a lagyu king libru na ning bie.
1 Kanita ikit ke ing metung a bayung banua at ing metung a bayung yatu. Ala ne ing sadiang banua at yatu; ala nia naman ing dagat. 2 At ikit ke ing Banal a Siudad, ing bayung Jerusalem, titipa yang ibat banua, ibat ya king Dios. Anti ya king babaing kakasal; makagayak ya ban salubung king lalaking maging asawa na. 3 Kabud-abud dimdam ke ing masikan a siwalang ibat king tronu. Ngana, “Ngeni, ing tuknangan na ning Dios atyu libutad da ring tau! Manuknangan yang kayabe da ring tau at maging balen na la. Akayabe re ing Dios at ya ing maging Dios da. 4 Pulisan na ing lua karing mata ra. Mawala na ing kamatayan, ing kalungkutan, ing tangis, at ing kaplas, uling linipas na la ding bage matua.” 5 Nganang sinabi nitang makalukluk king tronu, “Ngeni, ibayu ku ing sablang bage!” At ngana kanaku, “Isulat mu: Tutu at malyaring asahan ing sinabi ku.” 6 Ngana pang sinabi, “Metupad na! Aku ing Alpha at ing Omega, ing mumuna at katataulian. Ibie kung alang bayad king ninumang kakau ing danum ning sibul ning bie. 7 Iti ya ing tanggapan na ning magtagumpe: Aku ing maging Dios na at ya ing maging anak ku. 8 Oneng makatakut ing miras karing duag, karing taksil, karing magpasasa king e mayap, karing makamate tau, karing makipangalugud, karing mangkukulam, karing sasambang idolo, at karing sablang malaram. Miyugse la king dagat-dagatan na ning api at asupri; ing kaduang kamatayan.” 9 Linapit ya kanaku ing metung karing pitung anghel a ating pitung silyo mitmu karing pitung tauling salut. Ngana, “Mekeni at ipakit ke keka ing Babaing maging asawa na ning Kordero.” 10 Liban na ku ning Espiritu at inatad na ku ning anghel king babo na ning metung a matas a bunduk . Pepakit ne kanaku ing Jerusalem, ing Banal a Siudad a titipa manibat banua at ibat king Dios. 11 Maslag ya iti uli na ning kaligayan na ning Dios; kikislap yang anting maulagang batu, anting haspe at malino yang anti ing kristal. 12 Makapal ya at matas a pader at atin yang labing aduang pasbul a ating bante anghel king balang metung. Makasulat la karing pasbul ding lagyu da ring labing aduang lahi na ning Israel. 13 Ating atlung pasbul king dane aslagan, atlu king bandang mauli, atlu king bandang norti, at atlu king bandang albugan. 14 Atin yang labing aduang batung pundasyun ing pader na ning siudad, at makasulat la kareti ding lagyu da ring labing aduang apostol na ning Kordero. 15 Atin yang tatalnan a gintung paniukad ing anghel a migsalita kanaku ban sukdan ne ing siudad, ding pasbul, at ing pader na. 16 Paraparehu ya sukad ing siudad; nung makananu ya kaba, makanyan ya naman kalapad. Sikdan ne ning anghel ing siudad: aduang libu at apat a ralan a kilometru ya ing kaba na at lapad at katas. 17 Sikdan nia naman ing pader; aduang dalan at labing anam yang talampakan king katas agpang king paniukad. 18 Batu yang haspe ing pader, at megawa ya ing siudad king purung gintu a maslag anting kristal. 19 Mipalamutian la karing miyayaliwang mangamal a batu ding pundasyun na ning pader. Haspe ya ing mumuna, safiro ya ing kadua, kalsedonia ya ing katlu, esmeralda ne man ing kapat, at 20 onyx ya ing kalima, sardio ya ing kanam, krisolito ya ing kapitu, berilu ya ing kawalu, topasyo ya ing kasiam, krisoprasyo ya ing kapulu, hasinto ya ing kalabing metung, ametista ya ing kalabing adua. 21 Perlas la ding labing aduang pasbul; megawa ya ing balang metung king metung mung perlas. Puru yang gintu ing dalan na ning siudad at malino yang anting kristal. 22 Ala kung ikit a templo king siudad uling ing Ginung Dios a Mayupayang tutu at ing Kordero ilang peka Templo ra karin. 23 E ne kailangan ing aldo o bulan ban aslagan ne ing siudad uling saslag karin ing ligaya na ning Dios at ing Kordero ya ing sulu. 24 Lalakad la ding sablang tau king aslag na at karin da idala ding ari na ning yatu ing karelang pibandian. 25 E la misara patingapun ding pasbul na uling ala nang bengi karin. 26 Idala ra king siudad ing pibandian da at ligaya da ring bansa. 27 Oneng e milub karin ing nanumang bage marinat, ing darapat makasumami o kalaraman. Deta mung makasulat a lagyu king libru na ning bie a ingatan na ning Kordero ila mung bukud milub king siudad.
1 Kanita pepakit nia naman kanaku ning anghel ing ilug a babie bie. Malino anting kristal ing danum na uling manibatan king tronu na ning Dios at ning Kordero. 2 Mamagus libutad ning dalan na ning siudad. Ding mingatbang pampang ning ilug atin lang tunggalan a tanaman a babie bie. Mamunga la balang bulan, at panulu la ding bulung da karing sakit da ring bansa. 3 Ala nang bage misumpa a mayakit pa karin. Atyu ya karin ing tronu na ning Dios at ning Kordero at samban de karin ding talasuyu na. 4 Akit de ing lupa na at misulat ya ing lagyu na karing kanuan da. 5 E na mika bengi karin. At e na la mangailangan sulu o aslag na ning aldo, uling dinan na lang sulu ning Ginung Dios at mag-ari lang alang kapupusan. 6 At sinabi na kanaku ning anghel, “Tutu la at malyaring asahan deting amanu. Ing Ginung Dios a babie king Espiritu na karing propeta ya ing mitubud king anghel na ban ipakit karing talasuyu na ding bage a mapalyari king lalung malaguang panaun.” 7 Nganang Jesus, “Makiramdam kayu! Daratang na ku! Mapalad la ding tutupad karing ula a makalaman kaniting libru!” 8 Aku, i Juan, ing mekaramdam at menakit kareting bage. Kaybat kung dimdam at ikit ing sabla, migsakab ku ba kung samba king arap ning anghel a pepakit kanaku kareting bage. 9 Oneng sinabi na, “E mu sukat gawan yan! Uling talasuyu kung kalupa mu at kalupa da ring kapatad mung propeta at ding sablang tutupad karing amanung atyu keting libru. Ing Dios ya ing samban mu!” 10 Ngana pa kanaku, “E mu la sa lilihim deting ula a atyu keting libru uling malapit na lang mapalyari. 11 Isundu na ning e mayap a tau ing dapat nang kasalanan, ing marinat king marinat nang pamibiebie; oneng ing mayap a tau isundu na ing pamagpakakayap na, at ing banal ing lalung pamagpakabanal na.” 12 Nganang Jesus, “Makiramdam kayu! Malapit na kung datang! Darala ku la ding ablas a ibie ku king balang tau agpang ketang depat na! 13 Aku ing Alpha at ing Omega, ing mumuna at ing katataulian, ing kapupurmeruan at ing kawakasan.” 14 Mapalad la detang pipipian da ing karelang imalan uling mirinan lang karapatan lungub king siudad at mangan karing bunga na ning tanaman a babie bie. 15 Oneng malakuan la king lual na ning siudad ding sakim, ding mangkukulam, ding makipangalugud, ding makamate tau, ding sasambang dios-diosan, at ding maburi at magsalita king kalaraman. 16 “Aku, i Jesus, ing mitubud king kanakung anghel ban sabian na la deting bage kekayung atyu karing iglesia. Ibat ku king pamilya nang David; aku ing masalang tala ning abak.” 17 Ngana ning Espiritu at ning Babaing kakasal, “Mekeni!” Ding sablang makaramdam kaniti kailangan ing sabian da naman, “Mekeni!” Ing ninumang kakau, lumapit ya; paburen yeng kuma ing bisa king danum a babie bie. Iti alang bayad. 18 Aku, i Juan, ing babie babala king ninumang makaramdam king ula a makasulat keting libru: ing ninumang mandagdag king laman na niting libru, dagdagan na naman ning Dios ing parusa na karing salut a makasulat keting libru. 19 At ing ninumang ating ilako karing ula a makasulat, ilako na naman ning Dios ing karapatan na king bunga na ning tanaman a babie bie at king Banal a Siudad a mababanggit keting libru. 20 Ing patutu kareting bage sasabian na, “Wa, tutu! Malapit na kung datang!” Amen. Datang na ka sa, O Ginung Jesus! 21 Ing grasya na ning Ginung Jesus manatili karing sabla.