Dionima: wape pieke Pi Seliapoe

1

Deto hala: Pi

1 Amba: titina: do kenke ya yaapo a̱i̱ na wepia wina: leeke pita:ta: mo hande Pita: hao hayekeme. Ipikita: Koda: yaapo hao hayekepate Koda: hayeke tupa: kone ipiki make hayekeme. 2 Ipikita: mo kini pieke pa:ta: kone Koda: yaapo mandakena: hao hayekeme. 3 Koda:ma: leeke handaata: mo hande Pima:ta: ala:ta: ala:ta: paeyao wepia wina: leekepate aleta: ma:nda:siki kone Koda:ma: ipika: honumake hata: na wepia wina: leekeme. 4 Mo hande Pi pa:ta:ta: da:ta:la:eki pitiekeme. Kutupa mo da:ta:la: ekita: kenke wanda:halina: pa̱a̱ peaasa:eki pitiekeme. 5 Mo hande pa̱a̱ peaasa: ekima:ta: mo timba: la:pa pula: pa:ta: pa̱a̱ peaasa:pate kone mo hande timba: la:la: ekima:ta: pa̱a̱ pa:la:eki na honiao hala:me. 6 Koda:ma: ipika: pi mea epena: tapaeyeke halita: Dioni tapaeyekeme. 7 Kutupa Dionima:ta: mo hande pa̱a̱ pa:la: ekita: wanda:hali waluekema: epeekeme. Kutupa wanda:hali paeyaoma: ipikana:ma: mea epeeke pi opua pi mina:yeke handa loluekema: epeekeme. 8 Dionima:ta: mo hande pa̱a̱ na peaeyekepate ipikana:ma:ta: mo hande pa̱a̱ pa:la: ekita: wanda:hali pa:ta: waluekema: epeekeme. 9 Mo hande pa̱a̱ pa:la: ekita: ota:eki yaalo hata: kenke paeyao pa:ta: a:paata: wanda:hali paeyaona: pa̱a̱ peao hala:me. 10 Kutupa mo hande Pita: kenkena: a:pa hayekeme. Koda:ma: leeke handa ala:ta: ala:ta: paeyao ipikana:ma: wepia wina: leekepate kenke wanda:halima:ta: ipiki hone na wimikime. 11 Ipikita: ipika: kenke teke nane epeekepate kone ipika: wanda:halima: ipiki na handa: mimikime. 12 Kutu pimikipate mandane wanda:halima:ta: ipiki handa: meata: ipiki pa:ta: hone tulao hatiki pimikime. Kutu pimiki handaata: koto wanda:halita: Koda:na: weki wandiki haena: leekeme. 13 Koto ekina: Koda:ma: mo wanda:halita: ipika: weki wandiki haena: leekepate kenke halima: mendiaasa: tupa: na mendiaeyekeme. Koda: kone ika: apa: hayekeme. 14 Mo hande Pita: hali au la a:pa niki ame̱le̱ haya:me. Ipika: pa̱a̱ pu hala:eki pa a:ta:ma: homa:la:eki make ota: hau pita:la:eki make tumba pitia:eki nikana:ma: handoma:me. Koto hande pa̱a̱ pu hala: ekita: ipikita: Atekena: Eiyeke homeke kone hata: miekeme. 15 Dionima: Yesu hala:eki niki pa:ta: la kuluekema: wi la alota: I̱ma: amba: hande lo haowa: ekita: dupae. Ya hoki nane ipilie halita: I̱ na mendiki haena: kone ipiki amba:la hao hayeke ekima: I̱ ankulala:me. Kutupa hande lo haowa: ekita: ameta: do hali pa:ta: loa:me. 16 Ipika: pa a:ta:ma: homa:la:eki tumba hala:eki mea niki kia:tiki kia:tiki peaata: niki paeyao amba: epeaala:me. 17 Koda:ma:ta: mo hande Lo Pimanu niki pa:ta: la kina:yeke Mosesi pa:ta: la haleekeme. Kutu piekepate pa a:ta:ma: homa:la:eki make ota: hau pita:la:eki make Yesu Ketisoma: mea a:paeyekeme. 18 Hali homeke ma:nda:ma: Koda: ota: na handeekeme. Kutu piekepate Eiyeke homekema: homeke Koda: tupa: hata: Atekena: popeke nane kikina: pila: halima: kone ipikana:ma: niki la ka:la:me.

Bapitaisi peao hayeke hali Dionina: pi

19 Dionima: koto leeke ekina: mo Diutuseleme nane haemeke Diu haliwekima:ta: yeni peao haemeke haliwekima: make Lipae tapake haliwekima: make Dioni pa:ta: Neketa: epika:ta:pe laa lota: pulu pena: tapaemekeme. 20 Dionima:ta: Ika: pi I̱ma: na hombo peaalueke pi na leke ipikana:ma: ota: ka:la:pa: bao alota: I̱ta: Ketiso dia:me la leekeme. 21 Koto leeke mo haliwekima: ipiki lota: pitolo alota: Kota: neketa: epi ya:ka:ta:pe. Neketa: Elaidiape lemekeme. Dionima: ika: pi hombo peaaso alota: I̱ta: koto hali dia:me leekeme. Mo haliwekima: paa lota: pitolo alota: Neketa: mo hande Potopede halipe lemekeme. Dionima: ika: pi hombo peaaso alota: Dia:me. I̱ta: koto hali dia:me leekeme. 22 Mo haliwekima: alota: Neke haleeki niki pa:ta: la kie laata: Nikana:ma: opua niki tapaeme haliweki pa:ta: lolo pomonoyeke neke haleeki kone nakana:ma: eki pi lelipikipe lemekeme. 23 Dionima: ika: pi hombo peaaso alota: I̱ halo ekita: dupae. Hali homekema: mo hapu hala: alena: hata: wi ala: ekita: dupae. Tekehali epena:yeke pota: tikitikina: pilaapa:peke. Koto leeke pita: mo potopede hali Aisayama: wape pieke pi kone leekeme. 24 Mo lota: pulu pena: tapaemeke haliwekita: mo Pa:tisi haliwekima: tapaemekeme. 25 Mo haliwekima: Dioni lota: pitolo alota: Neketa: Ketiso make Elaidia make mo hande Potopede hali make na hata: kone ekipeke wanda:hali bapitaisi peao halepe lemekeme. 26 Dionima: ika: pi hombo peaaso alota: I̱ma:ta: wanda:hali ikalima: bapitaisi peaaso halopate iki tukiki pa:ta: hala: hali ma:nda: ikana:ma: na handelememe. 27 Koto halita: ya hoki nane ipula:pate ipika: anke dake limbiti pa:la: pu I̱ma: ka:la:papeke ana: na pa:la:me leekeme. 28 Koto hau pimiki ekita: mo Bedani da pa:ta: mo Diodani ikali mone tea:na: Dionima: bapitaisi peaeyeke alena: hata: pimikime.

Koda:na: Sipisipi Ma:na:na: Ikiki

29 Da kelepeeketa: Dionima: ipiki pa:ta: Yesu epeekeeki handolo hata: alota: Koda: ipika: Sipisipi Ma:na:siki koto ipula:ma: handa:pe laa ipikana:ma: kenke wanda:hali paeyaona: hoke hau peleme ekimanu mea pula:me. 30 Hande loa: ale hali ma:nda: yaka hoki nane ipiliepate I̱ na mendiki haena: kone ipikita: amba: hao hayeke ekima: I̱ ankulala:me loa:me laata: 31 Hande halita: epipe laa hone na ua:pate I̱ma: Isulai wanda:hali paeyao pa:ta: waluekema: ikalima: wanda:hali bapitaisi peaalo epoa:me leekeme. 32 Dionima:ta: pi la halolo hata: dupiki pi leekeme. Hande melipuma: handeke ba a̱i̱ya hola:pa:niaasa: tupa: mo Sipitidita: hepeni nane hao hola:pa:niao a:pa ipiki pa:ta: pitia:eki I̱ma: handoa:me laa 33 Koto pita: kone I̱ma: mo hali epipe hone na ua:pate hande ikalima: wanda:hali bapitaisi peaalo pono I̱ tapaeya: Koda:ma: I̱ pa:ta: alota: Mo hande Holi Sipitidita: hola:pa:niao a:pa hali ma:nda: pa:ta: pila:eki handilipikie laa koto halima:ta: Holi Sipitidima: wanda:hali bapitaisi peao hala:me lea:me laa leekeme. 34 Dionima: alota: Koto ekita: I̱ma: handoa:me. Koto ekina: ipikita: Koda:na: Eiyeke hala:eki iki pa:ta: la kitolome leekeme.

Amba: titina: Yesuna: hoki nane telimiki haliweki

35 Da kelepeeketa: Dioni make ipika: disaipolo hali yaapo make koto pa:ta: paa a:pa hata:ta: 36 Yesu yapeekeeki handaata: ipikana:ma: alota: Dota: Koda: ipika: Sipisipi Ma:na:sikie leekeme. 37 Mo hande disaipolo hali yaapoma: koto leeke pi opuaata: Yesu ame̱le̱ mandakena: pemekeme. 38 Yesuma: la:ka:la: mina ipiki telia: mea epepekeeki handaa ipiliki lota: pitolo alota: Aleke weitelepepe leekeme. Ipilikana:ma: ipika: pi hombo peaaso alota: La:baio. Neketa: hando pa:ta: hao halepe lepekeme. Do La:bai ala: ekita: Disa la kone ala:ekie. 39 Yesuma: ipilika: pi hombo peaaso alota: A:pa handa:pe la leeke handaa ipika: hayeke alena: handolo puaata: koto pita: ipilikita: ipiki ame̱le̱ hao haemekeme. Koto hau pimiki hauta: welealo nane 4 okoloko pimikime. 40 Mo hande hali yaapota: Dionima: leeke pi opua Yesu ame̱le̱ halo pepeke hali yaapo ma:nda:ta: A:ndutue. Saimono Pida ipika: hamekee. 41 Koto kone A:ndutuma: ipika: hameke Saimono handa: wia ipiki pa:ta: alota: Hande Mesayata: dikana:ma: handa: ulupa:me leekeme. Do Mesaya ala: ekita: Ketisoe laa ala:ekie. 42 Koto pi laata: ipikana:ma: Yesu pa:ta: Saimono hatuku peekeme. Yesuma: Saimono handolo alota: Neketa: Dionina: eiyeke Saimonoe. Wetepena:ta: naka: biki Sipasi lelimikie. Koto bikita: Pida kone homeke niki Toopi la kone leekeme.

Yesuma: Pilipi Nada:niele yaapo wi leekeeki

43 Da kelepeeketa: Yesuta: Ka:lili nane polueke hone wiekeme. Ipikana:ma: Pilipi handa: wia ipiki pa:ta: alota: Dika: pana: epoe leekeme. 44 Pilipita: Betesaida halie. Hande A:ndutu Pida yaapo haepeke da konee. 45 Koto ekina: Pilipima: Nada:niele handa: wia ipiki pa:ta: alota: Hande Mosesima: Lo Pimanu wape pitolo hata: wape pa:la: halita: mo Koda:na: potopede haliwekima: wape pa:la: hali kone handa: uluma:me. Ipikita: Na:sa:tete hali Diosepena: eiyeke Yesue laa leekeme. 46 Na:sa:tete nanema: epekeeki ma:nda: ipula:eki handa:peke ya:la:pe laa lota: pitolo haena:ta: Pilipima: ipiki pa:ta: alota: A:pa handa:taa leekeme. 47 Nada:niele Yesu pa:ta: ipulu haena: kone Yesuma: handa Nada:nielena: pita:la: ekita: dupae laa ma:nda: pa:ta: la halolo alota: Do halita: ota: Isulai halie laa ipiki pa:ta: yayapiki hau ma:nda: na ula:me leekeme. 48 Nada:nielema: Yesu pa:ta: opolo a:pa lota: pitolo alota: Nakana:ma: I̱ta: ekipa handa alepe leekeme. Yesuma: ipika: pi hombo peaaso alota: Pilipima: neke wi a̱i̱ na leeke dina: kone neketa: mo hande nose ti teke pa:ta: pitieki I̱ma: amba: handoa:me leekeme. 49 Nada:nielema: ipika: pi hombo peaaso alota: Disao. Neketa: Koda:na: Eiyekee. Neketa: Isulai wanda:halina: Kini halie leekeme. 50 Yesuma: alota: I̱ma: neketa: nose ti teke pa:ta: pitieki handoa:me loa: ekina: hone tulaaso alepe laa kutupiki hausunu ankulalo peleme hau tieke tiekemanu pulu pa:la:eki handilipikie leekeme. 51 Yesuma: iki pa:ta: alota: I̱ma: iki pa:ta: ota: pi alome. Ikita: hepeni nane lomba:pa ula: alena: Koda: ipika: enisolo haliweki mo Wanda:halina: Eiyeke pa:ta: a:pa hata: hola:pa:niatiki a:meiyatiki pilimieki handilimikie leekeme.

2

Keina da pa:ta: wanda: miekeeki

1 Nate yaapo paeyeketa: mo Ka:lili nane hayeke da Keina da pa:ta:ta: hali homekema: wanda: miekeme. Kutupa Yesuna: inkiki make koto pa:ta: hayekeme. 2 Yesu ipika: disaipolo haliweki ame̱le̱ tonka:na: mo wanda: hapieke alena: ipupe laa wi leekeme. 3 Mo hande waini ikali no paeyao ma:nda: na pitieketa: Yesuna: inkikima: ipika: weki Yesu pa:ta: alota: Hande waini ikali no paeyao ma:nda: na pila:me leekeme. 4 Kutupa Yesuma: ipika: ama: pa:ta: alota: Wanda:o. Ya pulu poloeki nakana:ma: dupi dupi laa I̱ pa:ta: na lelipikie laata: Ya nateta: a̱i̱ na ipula:me leekeme. 5 Pate ipika: ama:ma:ta: mo e pokaemeke haliweki pa:ta: alota: Ipikana:ma: la:lie pi opua pea:pa:peke leekeme. 6 Mo Diu wanda:halima: ika: hande ikalima: tandepa:la: hau pu haemeke ekina: toopima: wepia ikali kanake yunki mindiki hata: mo pa:ta: wiekeme. Kanake homeke pa:ta: ikalita: 80 lida o 90 lida tupa: pitaapeke yeekeme. 7 Yesuma: mo e pokaemeke haliweki pa:ta: alota: Mo toopi ikali kanake manuna: ikalima: tumba tumba pipe leekeme. Koto leeke mo haliwekima: mo ipi kanakemanu tumba tumba pimikime. 8 Kutu pu paeyeke Yesuma: alota: Mandane ekita: kanake mandane ekina: yupu tia mo ne handeteke hala: hali pa:ta: mea pua hala:pe leekeme. Koto leeke mo ikali mandaneeki yupa mea pua halemekeme. 9 Kutupa mo halima: mea naa handeekepate ota: waini ikalima: kone handeekeme. Mo halima:ta: koto waini ikali yupimikieki pa:ta: hone na wiekepate hande ikali yupimiki e pokaemeke haliwekima: hone wimikime. Koto ekina: ipikana:ma: mo wanda: tekehali wi la: mea 10 ipiki pa:ta: alota: Haliweki paeyaoma: waini ikali ota: epekeeki amba:la hale hale pea kutupa mo ne nolo epo laa epemeke wanda:halima: waini ikali wopu nemeke hoki naneta: mo hosiki metoko piki waini ikali hale hale pilieke. Pate nakana:ma: mo ota: epeke waini ikalita: hosiki sa:sa: pea wia hao ame kone hale hale pina: aleme leekeme. 11 Yesuma:ta: mo Ka:lili nane hayeke da Keina da pa:ta: hata: ipika: wele piekeeki koto pa:ta: amba:la piekeme. Koto pa:ta: hata: ipikana:ma: ipika: kapu tieke hala:eki peneme yao waleeke handaa ipika: disaipolo haliwekima: ipiki pa:ta: hone tulaemekeme. 12 Kutu pieke hoki naneta: Yesu make ipika: inkiki make ipika: hameketiti make ipika: disaipolo haliweki tonka:na: paeyao Kapeneami da pa:ta: pua hoto mandane ekimanu koto pa:ta: haemekeme.

Yesu mo tembolo da nane peekeeki

13 Mo Diu wanda:halima: ika: Lombei Pupa Yapeeke natena: ne pambuluekema: haemeke handaata: Yesuta: mo Diutuseleme da nane peekeme. 14 Yesuma: mo tembolo da tukiki pa:ta: pua handeekepate mandane haliwekima: kao make sipisipi ma:na:manu make melipuma: handeke bamanu make mandane haliwekima: hambena:yeke wia pitimikieki make mandane haliwekima: ika: teipolo pa:ta: pita: mani topo pimikieki make handeekeme. 15 Ipikana:ma: pu tunkulikimanu meaata: ponka: pilimepi pea depita wepiaata: paeyao hama pena: mo kao sipisipi ma:na:manu tonka:na: tolu liekeme. Mo mani topo pu pitimiki haliwekina: teipolomanu londolo ba ba pea ika: manimanu tonka:na: hoelo ba ba piekeme. 16 Kutupa mo melipuma: handeke bamanu wia pitimiki haliweki pa:ta: alota: Do alemanu mu tia hama pupe. Yaka Apa:na: data: makedi da au na lapa:peke leekeme. 17 Ipika: disaipolo haliwekima: mo Baibolo bukana: wape pa:la:eki hone wimikime dupae. Koda:o. Naka: da epeaalo polo hone witolo ekita: I̱ta: titipu wopu polome wape pa:la:me. 18 Mo Diu haliwekima: ipika: pi hombo peaaluekema: lota: pitolo alota: Do pitele hauta: naka: biki ula:eki niki pa:ta:ta: waluekema: eki wele piteleeki pilipiki lemekeme. 19 Yesuma: ika: pi hombo peaaso alota: Do hande Koda:na: da leisimika:na:ta: I̱ma: hoto tepona: pa mea a:meiyao haena: lolueke leekeme. 20 Mo haliwekima: alota: Do hande tembolo da a:etolo haena: 46 bapimanu amba: paeya:pate nakana:ma:ta: hoto tepona: kone paa mea a:meiyao haena: loluekema: alepe lemekeme. 21 Koto lemekepate Yesuma: mo hande tembolo da leeke ekita: ipika: loke pa:ta: kone leekeme. 22 Koto ekina: Yesu homeeke Koda:ma: pa mea tiaeyeke natena: ipika: disaipolo haliwekima: do leeke pi hone wimikime. Kutupa mo Baibolo bukana: wape pa:la:eki make Yesuma: leeke pimanu make hone tulaemekeme.

Yesuma: haliweki paeyaona: honeta: handeekeeki

23 Mo hande Lombei Pupa Yapeeke ne pambemeke dina:ta: Yesuma: mo Diutuseleme da pa:ta: hata: ipikana:ma: wele wotu pieke ekimanu wanda:hali wopuma: handaata: ipiki pa:ta: hone tulaemekepate 24 Yesuma:ta: wanda:hali paeyao ika: piteleme ekimanu wotu handa: wiaata: mo wanda:hali pa:ta: hone na tulaaso hata: na taleekeme. 25 Wanda:halina: puki pa:ta: ula: ekimanu Yesuma: wotu handeeke ekina: hali ma:nda:ma: ipiki pa:ta: la hala:peke na yeekeme.

3

Yesu Nikodimasi yaapo

1 Handa Pa:tisi tapake hali homeke Nikodimasita: ipikita: mo Diu wanda:halina: Ka̱le̱sete hali hata:ta: 2 nate ma:nda:na: timba Yesu pa:ta: pua alota: Disao. Neketa: Koda:ma: tapaaleke walele hali hale ekita: handoloma:me. Kutupa nakana:ma: wele pitele tupa: Koda: yaapo na hake halima: wele pea:peke na ya:la:me la leekeme. 3 Koto pi leeke handa Yesuma: ipika: pi hombo peaaso alota: I̱ma: neke pa:ta: ota: pi alome. Hali epima: pa panake weki leke na mendia:ka:na:ta: kota: Koda: ipika: Kilu Tombuao Hala:eki na handilieke leekeme. 4 Nikodimasima: alota: Keileke halima:ta: ekipa panake weki leke paa mendiliekepe laa Ipika: inkikima: hoto yaapo peao paa mendina: alepe leekeme. 5 Yesuma: ipika: pi hombo peaaso alota: I̱ma: neke pa:ta: ota: pi alome. Hali homeke a:nda: ikalima: make Sipitidima: make ipikita: panake weki leke paa na mendia:ka:na:ta: Koda: ipika: Kilu Tombuao Hala:eki pa:ta: na honda: pamba pelieke laa 6 weki mondu hala: ale manuma:ta: ipika: loke hala:eki kone mondu hala:pate mo Sipitidima:ta: ipikima: handekeeki kone pitaalieke laa leekeme. 7 I̱ma: iki paeyao pa panake weki wandiki leke mendia hamina: alo ekina:ta: hone ta:ta: na wia:peke. 8 Po ipula: ekita: ipika: honema: kone ipula:me. Ipika: u la ipula: ekita: nakana:ma: opitelepate hao ipula:eki make mandane pula:eki make nakana:ma: na handilipikie. Kutupa mo poma: pita:la: tupa: mo Sipitidima: wanda:hali make panake weki leke mendilieke leekeme. 9 Kotoeki opua Nikodimasima: lota: pitolo alota: Nakana:ma: koto ale ekita: ekipa peaaliepe leekeme. 10 Yesuma: ipika: pi hombo peaaso alota: Neketa: do Isulai wanda:halina: wala:la: hali tieke ma:nda: halepate do aloeki manuta: hone na wiaalepe. 11 I̱ma: neke pa:ta: ota: pi alome laa Nikana:ma: honema: handoloma: ekimanu make lekema: handoloma: ekimanu make la kitoloma:pate iki pa:ta: hala: hali homeke a:nda:ma: make do pi opuluekema: hone na wita:la:me. 12 Do kenkena:eki I̱ma: walolo ekimanu na opimika:na:ta: kota: oli hepeni nane pita:la: ekimanu waloa:ka:na: make ekipa opilimikipe. 13 Kutupa hali homeke a:nda: oli hepeni nane na pa:la:pate hande Wanda:halina: Eiyeke hepeni nane hao a:pa:la: hali homekee laa leekeme. 14 Hande Mosesima: mo hapu hayeke alena: hata: mo keto mea a:meiyaeyeke tupa:ta: kota: koto tupa: kone hande Wanda:halina: Eiyeketa: 15 ipiki pa:ta: hone tulao haleme wanda:halima: deto hala:eki mina:yeke haliwekima: ipiki mea a:meiyalieke. 16 Do ekina:yeke loa:me. Koda:ma: kenke wanda:hali pa:ta: pukima: wotu homolo hata: ipika: Weki homeke kone kiekeme. Kutupa hali epima: ipika: Weki pa:ta: hone tulao haya:ka:na:ta: kota: koto hali na homeke deto hala:eki mina:yeke kiekeme. 17 Koda:ma:ta: ipika: Weki kenke wanda:halina: pi yokaalu peaalo pa:la: hali haena:yeke na tapake ika: mea da:taalo pa:la: hali haena:yeke tapaeyekeme. 18 Kutupa hali epima: mo hande Weki pa:ta: hone tulao haya:ka:na:ta: pi yokaalu pilieeki pa:ta: na pelieke. Pate hali epima: hone na tulao haya:ka:na:ta: hande pi yokaalu pilie natena: Koda:na: Weki homeke pa:ta: hone na tulao hayeke ekina: ipikana:ma: wini pea:peke na ya:la:me. 19 Mo pi yokaalu pulu pa:la: ekita: dupae. Do kenkena: pa̱a̱ pa:la:eki amba: epa:la:pate haliwekima:ta: ika: hoke haumanu pu haleme ekina: hande pa̱a̱ pa:la: ekita: kiao mo timba:la: pamba:la:eki pa:ta: haluekema: hone witelememe. 20 Hoke hau pu haleme haliwekima:ta: mo pa̱a̱ pa:la: ekina: ika: hoke haumanu peneme yao walaapa:na: ota: kiaaso hata: mo pa̱a̱ pa:la:eki pa:ta: na ipilimikie. 21 Kutu pa:la:pate hali epima: ota: hau pu hala: halima: mo pa̱a̱ pa:la:eki pa:ta: ipilieke. Kutupa mo pa̱a̱ pa:la: ekima: ipika: piekeeki manuta: Koda: yaapo hata: pieke ekimanu peneme yao walena:yeke ipilieke.

Yesu Dioni yaapo

22 Koto hoki naneta: Yesu ipika: disaipolo haliweki ame̱le̱ mo Diudia nane pua koto pa:ta: hata: wanda:hali bapitaisi peatiki pimikime. 23 Dionima: make mo Seilimi da teke pa:ta: Inoni da hata:ta: ikali wotu pitieke handaa ipiki pa:ta: a:pa:tiki pimiki wanda:halita: ipikana:ma: bapitaisi peatiki piekeme. 24 Koto pita:ta: Hetodima: Dioni dipula a̱i̱ na pitaake haena: piekeme. 25 Kutupa Dionina: disaipolo mandane haliwekima: mo Diu hali homeke ame̱le̱ mo pi ula: ekina: ikalima: peiya:tiki pia:peke ekina: pi yokaalu pimikime. 26 Koto ekina: Dioni pa:ta: pua alota: Disao. Mo Diodani ikali mone tena: neke yaapo mandakena: haya: halita: hande nakana:ma: niki pa:ta: walea: halima:ta: kota: ameta: ipikana:ma: bapitaisi peaaseke handaa wanda:hali wopu ipiki pa:ta: pua:tiki pitelememe lemekeme. 27 Koto ekina: Dionima: ika: pi hombo peaaso alota: Koda:ma: niki pa:ta: aleta: ma:nda: na kia:ka:na:ta: kota: mea:peke na ya:la:me laa 28 I̱ta: Ketiso dia:me. Koda:ma: titina: I̱ amba:la tapaala:me laa iki pa:ta: la kua: ekita: amba: opimime leekeme. Hande wanda: mina:la: ekita: mo wanda:ta: halikina:eki halieke laa 29 mo wanda: teke halina: hameketa: mandakena: hata: kone wanda: teke halima: lelie pi opitolo hata:ta: ta:na:ma: homilieke. Koto ekina: yaka ta:na:ma: homa:la: ekita: tumba ula:me laa 30 Ipikita: tieke daeyatiki pitolo haena:ta: I̱ta: hosiki uniatiki pea:peke ya:la:me.

Oli manda hao a:pa:la: hali

31 Oli manda hao a:pa:la: halita: paeyao pa:ta: manda halieke. Kenkena: hao a:pa:la: halima:ta: kenkena: hali hata: kenke pimanu lelieke. Oli manda hepeni nane hao a:pa:la: halima:ta: paeyao manda hata:ta: 32 ipikana:ma: handa:la:eki make opita:la:eki make la kita:la:pate wanda:halima: ipika: pi opua na miniki halememe. 33 Hali epima: ipika: pi opua miniki haya:ka:na:ta: Koda:ma: ota:eki ala:me laa lelieke. 34 Koda:ma: tapaala: halima:ta: Koda:na: pimanu lalieke. Koda:ma: ipiki pa:ta: Holi Sipitidi hala:la: ekita: tombo wia na hala:la: ekina: loa:me. 35 Atekema: ipika: Eiyeke pa:ta: pukima: homolo hata: ala:ta: ala:ta: paeyao Eiyekena: kiki pa:ta: wina: la:la:me. 36 Hali epima: hande Eiyeke pa:ta: hone tulao haya:ka:na:ta: kota: koto halima: da:ta: hao halo pa:la:pate hali epima: hande Eiyekena: kakena: na homea:ka:na:ta: deto hala:eki na miki haena: Koda: ipika: mineke panka:la:eki koto hali pa:ta: ula:me.

4

Yesu mo hande Sametia wanda: yaapo

1 Koto natena:ta: mo hande Pa:tisi haliweki pa:ta: pi dupa la:niaeyekeme. Yesuma: disaipolo wanda:hali wopu meaata: bapitaisi peao pita:la: ekima: Dionima: pita:la: ekita: wetepe yaasa:me laa la:niaeyekeme. 2 Koto la:niaeyekepate Yesu ipikana:ma: bapitaisi na peaake ipika: disaipolo haliwekima: homeke bapitaisi peatiki pimikime. 3 Koto la:niaeyeke pita: Yesuma: make opuaata: mo hande Diudia nane mina:pa:lao mo Ka:lili nane peekeme. 4 Koto nane pulu hata: Sametia nanema: lopa:la: peekeme. 5 Kutupa Sametia lopa:la: puaata: daoni homeke pa:ta: opolo peekeme. Koto daoni bikita: Saika lemekeme. Mo da teketa: hande Dieikopema: ipika: eiyeke Diosepe pa:ta: haleeke kenke teke pa:ta: hayeke dae. 6 Koto kenke pa:ta: Dieikopema: aweeke naku pa:ta: ikali pitiekeme. Kutupa Yesuta: pota:na: ipu hao anke litu pieke mo naku ikali teke pa:ta: pitiekeme. Nate you tikekena: haena: pitiekeme. 7 Kutupa pitina: Sametia wanda: homekema: ikali nolo epeekeme. Yesuma: ipiki pa:ta: alota: Ikali ma:nda: nono kie leekeme. 8 Ipika: disaipolo haliwekima: mo daoni pa:ta: ne hambolo pena: pita: leekeme. 9 Mo Sametia wanda:ma: Yesuna: pi hombo peaaso alota: I̱ta: Sametia wanda: halopate neketa: Diu hali hata: kone ekipeke I̱ pa:ta: Ikali ma:nda: nono kie laa honke alepe leekeme. Koto Sametia wanda:halima: ika: ne ikali no haemeke kawaso manuta: mo Diu wanda:halima: yola: alu pea napeke na yeeke handa loa:me. 10 Yesuma: ipika: pi hombo peaaso alota: Nakana:ma:ta: Koda:ma: kita:la: ale make neke pa:ta: Ikali ma:nda: nono kie laa honke ala: halina: biki make hone wika:na: yoluta: kota: naka: honke aleeki ipikana:ma: opua da:ta:la: ikali kulu pia:me leekeme. 11 Mo wanda:ma: ipiki pa:ta: alota: Aneke halio. Do nakuta: ota: oni pa:ta: leke awa:niaala:me. Koto pa:la: ekina: neketa: ipi kanake na wia halepate da:ta:la: ikali ekipa naa kuluekema: alepe laata: 12 Nika: apa:mei Dieikopema:ta: do naku ikali niki pa:ta: ka:la:me. Do ikalita: ipikana:ma: make ipika: eiyeke titima: make ipika: ma:na: manuma: make na:tiki pu haemekeme. Neketa: Dieikope ankulaluekema: alepe leekeme. 13 Yesuma: mo wanda: pa:ta: alota: Hali epima: do naku ikali naa haota: wetepena: make ikali nena: pa pea:tiki pilieke. 14 Kutu piliepate hali epima: I̱ma: halolo ikali naa haya:ka:na:ta: koto halita: ikali nena: paa na pilieke. I̱ma: do alo ekita: do ekina: yeke loa:me. I̱ma: halolo ikalita: mo hali tukiki pa:ta: pita: opa:la: ikali kone pitilieke. Kutupa hande ikalima:ta: opolo hata: mo halita: da:tao haena: lelieke leekeme. 15 Mo wanda:ma: ipiki pa:ta: alota: Aneke halio. Nakana:ma: koto ale ikalita: I̱ ma:nda: kie leekeme. Kutupa wetepena: ikali nena: paa na pitolo hata: do naku ikali nolo paa na ipulueke leekeme. 16 Yesuma: ipiki pa:ta: alota: Naka: haliki amba:la wi lolo puaata: do pa:ta: paa a:pa:peke leekeme. 17 Mo wanda:ma: alota: I̱ta: hali dia:me leekeme. Koto leeke handaa Yesuma: ipiki pa:ta: alota: Nakana:ma: I̱ta: hali dia:me ale ekita: ota: pi aleme. 18 Neketa: yunki hata: haliwekina: da amba: pekepate ame do halepe hali make ota: naka: haliki dia:me laata: Nakana:ma: ale ekita: ota:ekie leekeme. 19 Mo wanda:ma: ipiki pa:ta: alota: Aneke halio. Ameta: neke handolome laa Koda:na: pi la: mea halo hale hali ya:ka:ta:me leekeme. 20 Nika: apa:mei amedama: niki Sametia wanda:hali pa:ta: Do pote pa:ta: pua mombela Koda: pa:ta: yeni pea:pa:peke laa lemekepate Diu haliweki ikana:ma: alota: Diutuseleme da pa:ta: pua mombela Koda: pa:ta: yeni pea:pa:peke alememe leekeme. 21 Yesuma: ipiki pa:ta: alota: Wanda:o. I̱ma: do aloeki opua:peke. Nate ma:nda: ipilieke laa koto nate epea:ka:na:ta: kota: do pote pa:ta: hata: make oli Diutuseleme da pa:ta: hata: make wanda:halima:ta: hande Apa: pa:ta: yeni na pilimikie laata: 22 Iki Sametia wanda:hali ikana:ma: yeni piteleme ekita: epi pa:ta: pitelemepe. Ikana:ma: wopu na handelememe. Kutu pitelemepate niki Diu wanda:hali nikana:ma: yeni pitoloma: ekita: epi pa:ta: pitoloma:pe kota: ota: handoloma:me. Pa ekipeke mo wanda:hali da:taasa: ekita: Diu wanda:hali pa:ta: kini pea ipula:eke handa loa:me leekeme. 23 Koto pa:la:pate wetepe hande epolo pa:la: nateta: ame amba: a:pa:la:me. Kutu pa:la: ekina: ota: yeni piteleme wanda:halima:ta: Apa: pa:ta: yeni pimika:na:ta: ika: temokoma: make ota: hau pitolo hata: make yeni pilimikie leekeme. Koto tupa: ipiki pa:ta: yeni piteleme wanda:halita: Apa:ma: hone pa:la:me. 24 Koda:ta: temoko tekee. Koto pa:la: ekina: ipiki pa:ta: yeni piteleme wanda:halima:ta: ika: temokoma: make ota: hau pitolo hata: make ipiki pa:ta: yeni pea:peke ya:la:me leekeme. 25 Mo wanda:ma: ipiki pa:ta: alota: Mo hande Mesaya ipika: biki ma:nda:ta: Ketiso epolo pa:la:eki hone witolome. Ipiki a:paata: hau paeyao pita:la:eki la kilieke leekeme. 26 Yesuma: ipiki pa:ta: alota: Nakana:ma: koto ale halita: I̱ konee laata: Neke yaapo do pi alopa: halie leekeme. 27 Koto pi alo haena:ta: ipika: disaipolo haliweki paa opolo epemekepate Yesu mo wanda: yaapo pi alo haepekeeki handaata: hone ta:ta: ta:ta: wimikipate hali homeke ma:nda:ma: Aleke muluekema: alepe o Ipiki yaapo ekipeke pi alepe laa pa na lota: piekeme. 28 Kutupa mo wanda:ma: ipi kanake mina:pa:lao mo daoni nane puaata: koto pa:ta: haemeke wanda:hali pa:ta: alota: 29 Hali ma:nda: handoemena: ipupe laata: I̱ma: amba: pua: ekimanu paeyaota: ipikana:ma: la kia:me laata: Ipikita: hande Ketisope leekeme. 30 Koto leeke ekina: mo wanda:halita: daoni mina:pa:lao Yesu handolo pemekeme. 31 Koto hau pitolo haena:ta: hande disaipolo haliwekima: Yesu honke alo alota: Disao. Ne ma:nda: nae lemekepate 32 Yesuma: ika: pi hombo peaaso alota: Ya neta: ma:nda: ula:pate ikana:ma: na handeleme leekeme. 33 Koto leekeeki opuaata: mo disaipolo haliwekima: ika: kone ane la: mone la: pitolo alota: Ma:nda:ma: ipika: ne mea a:pao halea:pe lemekeme. 34 Yesuma: iki pa:ta: alota: Yaka neta: dupae. I̱ tapaala: halina: hone pa:la:eki puluekema: make ipikana:ma: I̱ pa:ta: walea: e make pokao paeyawaaluekema: loa:me leekeme. 35 Kota: ika: aleme pita: dupae. Sumba: tonkopu yapea:ka:na:ta: ne napeke naa pilie natena: poka: mepi pilimikie lo halemepate I̱ma: iki pa:ta: alota: Emanu lekema: lekema: pea:pa:peke. Ame kone ne napeketa: naa pa:leke handaa poka: mepi pia:pa:peke ya:la:me leekeme. 36 Ne napeke poka: mepi pita:la: halima:ta: ipika: yenki minolo hata: mo hande ne napekemanu mea pua momba:la wia:ka:na:ta: da:ta hao hala:eki kone yelieke. Kutu pia:ka:na:ta: ne wae noka:pa:la: hali make napeke poka: mepi pita:la: hali make ipiliki telipina:ma: ta:na:ma: homilipipikie leekeme. 37 Kutu pita:la: ekima: mo hande lo haloma: pi ma:nda: dupa yaasa:me. Hali ma:nda:ma:ta: ne wae noka:pa:la:pate pa hali ma:nda:ma:ta: mo ne napeke poka: mepi pita:la:me aloma:me laata: 38 Ikana:ma: na pokeme e pa:ta: kone ne napekemanu poka: mepi puemena:yeke iki tapaalome. Kutupa mandane haliwekima: pokeme e pa:ta: kone ikana:ma: ne napeke poka: mepi pulu pelemepateta: mo amba: haliwekima: honkopu hao pu wilimi hauna: pitelememe leekeme. 39 Mo hande wanda:ma: I̱ma: pua: ekimanu paeyao ipikana:ma: la kia:me leeke ekina: mo daoni pa:ta: haemeke Sametia wanda:hali wopuma: Yesu pa:ta: hone tulaemekeme. 40 Koto ekina: mo hande Sametia wanda:halima:ta: Yesu pa:ta: puaata: Niki ame̱le̱ hosiki hao polena:e laa honke lemekeme. Koto lemeke handa hoto yaapo Yesu koto pa:ta: haemekeme. 41 Kutupa mandane wanda:hali wopuma: ipikana:ma: waleeke pi opitolo hata: ipiki pa:ta: hone tulaaso hata: mo wanda: pa:ta: alota: 42 Ameta: ipiki pa:ta: hone tulaasoma: ekita: nakana:ma: lele ekina: hone na tulaake nikana:ma: kone ipika: pi opuaata: ipikita: kenke wanda:hali hande mea Da:taasa: Hali ota: hala:me hone witoloma:me lemekeme.

Yesuma: mo kapomani halina: eiyeke mea tiaeyekeeki

43 Yesuta: hoto yaapo koto pa:ta: hao pa Ka:lili nane peekeme. 44 Yesuma: ipika: kone leekeme dupae. Potopede halita: ipika: ota: da teke pa:ta: haya:ka:na:ta: ipika: biki na wilieke leekeme. 45 Ipikana:ma: mo Ka:lili nane opolo peeke dina:ta: wanda:hali paeyaoma: ipiki handa: mimikime. Do ekina: yeke loa:me. Mo wanda:hali ika: kone Diutuseleme nane puaata: hande Lombei Pupa Yapeeke pita:ta: ne nalo hata: Yesuma: pieke haumanu paeyao amba: handemekeme. 46 Kutupa Yesuta: mo Ka:lili nane hayeke da Keina pa:ta: opolo peekeme. Amba:ta: koto da pa:ta: hata: Yesuma: ota: ikali kone waini ikali pitina: leekeme. Koto da pa:ta:ta: kapomani hali homeke hayekepate ipika: wekita: Kapeneami da pa:ta: yeni hayekeme. 47 Koto halima:ta: Yesuta: Diudia nane mina:pa:lao Ka:lili nane a:pa hala:me leekeeki opuaata: Yesu pa:ta: peekeme. Yesuma: mo Kapeneami nane pua ipika: homoluekema: taapo pitieke weki mea tiaena:yeke honke leekeme. 48 Yesuma: mo hali pa:ta: alota: Ikana:ma: hau tieke ipula:eki handolo homeke pa hone tulaasememe leekeme. 49 Mo hande kapomani halima: alota: Aneke halio. Yaka weki homaapa:na: dika: mandakena: pana:e laa leekeme. 50 Yesuma: ipiki pa:ta: alota: Naka: weki tiaaliekema: pue leekeme. Hande halima: Yesuma: leeke pi opua hone tulao hao peekeme. 51 Mo ipika: da nane paa poluekema: pulu haena: ipika: e pokaemeke haliwekima: pota:na: manda:hande pea alota: Naka: weki tiao pila:me lemekeme. 52 Ipikana:ma: mo haliweki pa:ta: lota: pitolo alota: Ya weki hosiki tiaeyeke hauta: nate hando pa:ta: haena: piekepe laa lota: pieke handaa mo haliwekima: ipika: pi hombo peaaso alota: Ambaneke nate lekelo yopulu haena:ta: ipika: hoputiti yenita: tandelea:me lemekeme. 53 Atekema: hone witolota: Ambaneke koto natena: kone Yesuma: I̱ pa:ta: alota: Naka: weki tiaalieke laa lea:me hone wiekeme. Koto ekina: mo halima: make ipika: weki wanda:ma: make hone tulaemekeme. 54 Yesuta: Diudia nane mina:pa:lao Ka:lili nane pua hayeke pita:ta: do wele wopu pieke ekita: hoto yaapo peaoeki piekeme.

5

Yesuma: Bedeseda ikali pa:ta: hali mea tiaeyekeeki

1 Koto hau piekeeki hoki naneta: mo Diu wanda:halima: yeni puluekema: ne mieke nate ma:nda: epeeke dina:ta: Yesu make Diutuseleme nane peekeme. 2 Mo Diutuseleme da pa:ta:ta: hande Sipisipi Pota: Kake nepoko pa:ta: tunkula:pa pila: ikali kendo ula:me. Hibulu pi laa mo ikali bikita: Bedeseda lo halememe. Koto ikali nepoko pa:ta:ta: tu peaasa: da yunki hata: hala:me. 3 Koto dasunu pa:ta:ta: yeni haemeke wanda:hali wopu haemekeme. Leke holupiki wanda:hali make anke hoke wanda:hali make kiki anke tindipa tindipa pea:peke na yeke wanda:hali make koto pa:ta: haemekeme. Koto wanda:hali paeyaoma:ta: mo hande ikalita: la:ma: la:ma: pina:yeke handeteke hatiki pimikime. 4 Do ekina:yeke pimikime. Hoto ma:nda:ta: Tekehalina: enisolo halima: hola:pa:niao a:pa mo hande ikali tapa:tiaeyekeme. Koto hoki naneta: mo ikali pa:ta: titina: amba:la honda: pambilia: halina: yenita: tandelelieke. 5 Koto pa:ta: hayeke hali ma:nda:ta: ipika: yeni hayeke bapita: 38 bapimanu amba: yapeekeme. 6 Yesuma: koto pa:ta: mo hali pelia hake wiekeeki handaata: ipika: yeni hapa wina: bapi wopu yapeekeeki make hone wiekeme. Koto ekina: ipikana:ma: mo hali pa:ta: alota: Naka: honema:ta: naka: yeni tandelena: hone witelepe leekeme. 7 Mo yeni hapa wieke halima: Yesuna: pi hombo peaaso alota: Aneke halio. Mo ikali tapa:tiatia pita:la: natena: I̱ mea miniliao ikali pa:ta: hatuku pua:peke hali dia:me. Koto ekina: ya kone pu pitua:ka:na:ta: ma:nda:ma: I̱ wetepeao yapilieke leekeme. 8 Yesuma: ipiki pa:ta: alota: Tiao naka: yapa:ta: mea mina anke lopao pue leekeme. 9 Kota: koto kone mo hande halita: epeke loke haota: ipika: yapa:ta: mea mina anke lopao peekeme. Koto hau pieke ekita: Hoto Pila: Natena: pieke handaa 10 mo Diu haliwekima: koto yeni tandelaeyeke hali pa:ta: alota: Do Hoto Pila: Natena: naka: yapa:ta: mea mina puli ekita: pi ula:eki yambololo piteleme lemekeme. 11 Kota: mo halima: ika: pi hombo peaaso alota: Ya yeni tandelaeya: halima: I̱ pa:ta: alota: Naka: yapa:ta: mea mina anke lopao pua:peke lea:me leekeme. 12 Mo haliwekima: ipiki pa:ta: lota: pitolo alota: Neke pa:ta: naka: yapa:ta: mea mina pua:peke lea: halita: epipe lemekepate 13 mo yeni tandelaeyeke halima: make Yesu na handeekeme. Pa ekipeke wanda:hali wopu koto pa:ta: mombelemeke handa Yesu amba: peekeme. 14 Wetepena: mo tembolo da tukiki pa:ta: Yesuma: hande hali handa: wia alota: Handa:e. Ame neketa: epeke loke haleme. Hoke hau paa na pea:peke. Neke pa:ta: ka:nda:ma: homa:la: hau tieke a:paama:na: loa:me leekeme. 15 Koto leekeeki opua hande hali mina:pa:lao pua mo Diu haliweki pa:ta: alota: Ya yeni tandelaeya: halita: Yesue leekeme. 16 Kota: Yesuma: Hoto Pila: Natena: mo halina: yeni tandelaeyeke ekina: mo Diu haliwekima: Yesu tanda haluekema: kini pu mimikime. 17 Koto ekina: Yesuma: ika: pi hombo peaaso alota: Yaka Apa:ma: hoto paeyao e poko hala:me. Kutupu hala: ekina: I̱ma: make e pokolome leekeme. 18 Koto leekeeki opuaata: mo Diu haliwekima: Yesu luekema: mineke pankemekeeki daeyaemekeme. Do ekina:yeke pimikime. Yesuma: hande Hoto Pila: Natena: pi ula:eki yamba:laata: ipikana:ma: Koda:ta: ota: ipika: Apa: hala:me leeke ekima: make Koda: ana:na: kone halome laa leekeme.

Koda:na: Eiyekena: biki ula:eki

19 Koto ekina: Yesuma: ika: pi hombo peaaso alota: Iki pa:ta: ota: pi alome. Hande Eiyekema: ipika: kone hone wia hau ma:nda: pea:peke na ya:la:me. Ipika: Apa:ma: pita:la:eki handa: pu hala:me. Hande Apa:ma: pu hala:eki kone hande Eiyekema: make pu hala:me. 20 Hande Apa:ma: ipika: Eiyeke pa:ta: pukima: homolo hata: ipikana:ma: pu hala: ekimanu paeyao hande Eiyeke pa:ta: walo hala:me. Iki penkilipa:tia pomuemena:yeke ipikana:ma: wetepena:ta: ota: hau tiekemanu dupikieki wetepeao ipikana:ma: Eiyeke pa:ta: walieke. 21 Hande Apa:ma: homemeke wanda:hali mea da:taasa: tupa: koto tupa: kone hande Eiyekema: ipika: hone wia wanda:hali mea da:taasa:me. 22 Kutupa make Apa:ma: ma:nda: pa:ta: pi yokaalu na piki ipika: Eiyekema: homeke pi yokaalu peaena: la:la:me. 23 Koto ekina:yeke wanda:hali paeyaoma: Apa:na: pi laaseme tupa: Eiyekena: pi make koto tupa: kone laena:yeke la:la:me. Hali epima: Eiyekena: pi na laeya:ka:na:ta: kota: ipiki tapaala: Apa:na: pi kone na laasa:me leekeme. 24 Iki pa:ta: ota: pi alome. Hali epima: I̱ma: alo pimanu opuaata: I̱ tapaala: hali pa:ta: make hone tulaeya:ka:na:ta: kota: koto halita: deto hala:eki miniki hala:me. Kutu pita:la: halita: homa:la:eki mina:pa:lao da:ta:la:eki amba: miniki hala:eki yolo hata: pi yokaalu pulu pa:la: pa:ta: na pelieke. 25 Iki pa:ta: ota: pi alome. Amba: homemeke wanda:halima:ta: Koda: ipika: Eiyekena: pi ho̱la̱:make mia:peke ya:la: nate epolo pa:la:pate amba: a:pa hala:me. Kutupa ipika: pi ho̱la̱:make opiteleme wanda:halita: da:tilimikie. 26 Hande Apa:ma: ipiki kone da:ta:la: teke hali hala: tupa: ipika: Eiyeke make ipiki kone da:ta:la: teke hali haena: la:la:me. 27 Kutupa ipikita: Wanda:halina: Eiyeke haleke handaata: Eiyekema: pi yokaalu peaalo pa:la: hali ipika: Atekema: haena: la:la:me. 28 Do ekina:ta: ikana:ma: hone eleke eleke na wia:pa:peke. Amba: homa lapa: peleme wanda:hali paeyaoma:ta: ipika: pi ho̱la̱:make opulu peleme nate epolo pa:la: ekina: loa:me. 29 Kutupa mo wanda:halima: opuaata: ika: lapa: mina:pa:lao hama: nane ipilimikie. Epeke hau pu hao homemeke wanda:halita: tiao da:ta halimikie. Kutupa hoke hau pu hao homemeke wanda:halita: tiao pi yokaalu pulu pa:la: nane pelimikie.

Yesu pa:ta: wekitisi haemekeeki

30 I̱ma: ya kone hone wia hau ma:nda: pea:peke na ya:la:me. Koda:ma: I̱ pa:ta: la kita:la:eki I̱ma: opuaata: pi yokaalu pitolome. Yaka hone pa:la:eki puluekema: hone na wiki I̱ tapaala: halina: hone pa:la:eki puluekema: hone witolo ekina: I̱ma: pi yokaalu pitolo ekita: tikitikina: pea:peke ya:la:me. 31 Ya pitolo ekina: I̱ma: kone wekitisi hao loa:ka:na:ta: kota: I̱ma: alo ekita: teke na wilieke. 32 Kutu pulu pa:la:pate I̱ma: pitolo ekina: hali ma:nda: wekitisi hao lapeke ya:la:me. Kutupa mo halima: I̱ pa:ta: lolo pa:la: pita: ota:eki ala:me hone witolome. 33 Ikana:ma: Dioni pa:ta: mandane haliweki tapaemekepate ipikana:ma: iki pa:ta: mo ota: hau piteleme ekina:ta: la haleekeme. 34 I̱ma: pitolo ekimanu wekitisi hali muluekema: hone na pa:la:pate ikana:ma: da:ta:la:eki muemena:yeke do pi alo loa:me. 35 Dionita: hande ola:pake tupa: ka:wa endialeke handaa pa̱a̱ wopu pu haya:me. Koto ekina: ipika: pa̱a̱ pa:la:eki pa:ta: hosiki haluekema: ikana:ma: hone pia:me. 36 Kutu pia:pate yaka wekitisi hali ma:nda:ta: Dionima: I̱ pa:ta: wekitisi hata: la kia: ekimanu wetepeaalo pa:la:eki kone hala:me. Yaka Apa:ma: I̱ma: pionoyeke walea: e manuta: pokolo hata: pitoloeki manuma: kone yaka Apa:ma: I̱ tapaala:eki wanda:hali pa:ta: peneme yao wala:la:me. 37 Kutupa I̱ tapaala: hali yaka Apa:ma: make yaka pi lawaasa:me. Ipika: pi ho̱la̱:maketa: hoto homeke a:nda: na opiki ipika: leke popeleke make hoto homeke a:nda: na handelememe. 38 Koto ekina: ipikana:ma: tapaala: hali pa:ta: ikana:ma: hone na tulaaseme ekina: ipika: pi manuta: iki tukiki pa:ta: na ula:me. 39 Deto hala:eki handa: uluekema: ikana:ma: mo hande Baibolo buka pimanu pa:ta: teke weitelemepateta: mo hande Baibolo buka pi manuma: kone yaka pi lawaasa:me. 40 Kutu pa:la:pate ikana:ma: deto hala:eki muluekema: I̱ pa:ta: a:pa:peke kiaasememe. 41 Wanda:halima: yaka pi laena:yeke na weitolopate 42 ikita: I̱ma: amba: handoa:me. Koda: pa:ta: pukima: homeleme ekita: ika: puki pa:ta: na ula:me. 43 I̱ta: yaka Apa:na: bikina: epolopate ikana:ma: I̱ na handa: minelememe. Hali ma:nda: ipika: kone epea:ka:na:ta: ikana:ma: kutupiki hali handa: milimikie. 44 Ikana:ma: ika: ika: kone ika: pi lao alualu piteleme ekita: hone pa:la:pate hande homeke hala: Koda:ma: ika: pi laasa: ekita: hone na witelememe. Kutu piteleme ekina: ika: honeta: I̱ pa:ta: ekipa tulaalimikipe. 45 I̱ma: iki yaka Apa: pa:ta: samani pulueke hone na wia:pa:peke. Hande ika: hone tulaaleme hali Mosesita: ipikana:ma: kone iki samani pilieke. 46 Mosesima: leeke pimanu ota:ekie laa hone tulaemekena: yoluta: kota: yaka pimanu make opulu pimime. Mosesima: wape pieke ekita: I̱ pa:ta: kone pieke ekina: loa:me. 47 Kutu pulu pimipate ipikana:ma: wape pieke ekimanu ikana:ma: hone na tulaaleme ekina: I̱ma: alo pi manuta: ekipa hone tulaalimikipe.

6

Yesuma: 5 daoseni wanda:hali ne haleekeeki

1 Koto pimanu laata: mo hande tunkula:pa pitieke Ka:lili ikali mone tea:na: pa la:ka:la peekeme. Koto ikali biki ma:nda:ta: Taibitiasi lo hala:me. 2 Wanda:hali paeyaoma:ta: Yesuma: mo yeni haemeke wanda:halina: yeni tandeleaaso hata: wele wopu pieke ekimanu handemeke ekina: Yesu telia: mea pemekeme. 3 Yesuta: eli ma:nda: a:meiya pua ipika: disaipolo haliweki ame̱le̱ pitimikime. 4 Hande Diu wanda:halina: Lombei Pupa Yapeeke nate ipuluekema: haena: peekeme. 5 Yesuma: lekema: lekema: pea handaata: mo wanda:hali paeyao epemekeeki handata: Pilipi pa:ta: alota: Do wanda:hali paeyaota: ne ana:na: halomana:yeke neta: hando pa:ta: hambomana:pe leekeme. 6 Pilipima: pulu pa:la:eki handuluekema: leekeme. Yesuma: ipika: pulu piekeeki amba: hone wiekeme. 7 Pilipima: ipika: pi hombo peaaso alota: Do wanda:hali paeyaoma: ne hosikisiki kone nena:yeke palaowa hambaasota: 200 kina kone ana: na pilieke. 8 Ipika: disaipolo hali ma:nda:ta: Saimono Pidana: hameke A:ndutuma: alota: 9 Do hala: weki ma:nda:ma: bali palaowa punka yunki hata: make ta:peli yaapo make wia hala:pate do wanda:hali paeyao yolo hata: ana:na: napeke na yelieke. 10 Yesuma: iki pa:ta: alota: Wanda:hali pitiniao pitinina: lape leekeme. Noma: wopu opa:la: alena: pitimikime. Koto ekina: wanda:hali paeyao pitimikipate haliweki paeyao diminiekepate 5 daoseni tupa: pitimikime. 11 Yesuma: hande palaowa meata: Koda: pa:ta: keiyae pi laata: mo pitimiki wanda:hali pa:ta: teli teli peaeyekeme. Mo hande ta:peli yaapo make koto tupa: teli teli peaeyekeme. Kutupa mo wanda:hali paeyao ika: hone pieke tupa: kone mea nemekeme. 12 Wanda:hali paeyao ne naa weleke hao pitina: Yesuma: ipika: disaipolo haliweki pa:ta: alota: Mo hande ne putupilikimanu minolota: popusunu kone na wina: lapa:peke leekeme. 13 Koto leeke handa mo haliwekima:ta: hande bali palaowa yunki hata: nemeke wanda:hali paeyaoma: naa wina: lemeke putupilikimanu paeyao mea basekede nuna: mendimikipate 12 basekede numanu tumbaemekeme. 14 Mo wanda:halima:ta: Yesuma: koto pa:ta: wele wopu piekeeki hando hao alota: Do halita: hande kenkena: epolo pa:la: ota: Potopede hali ya:ka:ta:me lemekeme. 15 Mo wanda:halima:ta: koto pa:ta: kone Yesu ta:nka:pa: mina ika: kini hali haena: loluekema: hone wimikieki Yesuma: handaata: ipika:siki paa la:ka:la mo yu eli pa:ta:manu peekeme.

Yesuma: ikali manda peekeeki

16 Welealo naneta: Yesu ipika: disaipolo haliwekita: oni tunkula:pa pitieke ikali kendo pa:ta: hola:pa:niaota: 17 kawaso pa:ta: pua pita Kapeneami nane poluekema: mo ikali tunkula pemekeme. Kutupa timba: leekepate Yesuta: mo haliweki pa:ta: a̱i̱ na opolo peekeme. 18 Kutupa pulu haena:ta: po tilipu tieke ipulu hata: ikali ho a:meiyekeme. 19 Mo disaipolo haliwekima: deli awa tia 5 kilomida o 6 kilomida tupa: pemekepate Yesuta: kawaso pa:ta: ipuluekema: ikali manda anke hao epeekeeki handaata: paala:ma: wopu homemekeme. 20 Yesuma: iki pa:ta: alota: Paala:ma: na homa:pa:peke dota: I̱e leekeme. 21 Mo haliwekima: Yesuta: mo kawaso tukiki pa:ta: pitulu epena:e hone wimikime. Kutupa mo hande kawasota: ika: opolo polo pimiki alena: kuta kone opolo pemekeme.

Wanda:halima: Yesu weimikieki

22 Kutupa da kelepeeketa: hande tunkula:pa pitieke ikali mone tea:na: mina:pa:lao pemeke wanda:halima:ta: mo kawaso homeke wiekeeki amba: hone wimikime. Mo disaipolo haliwekita: Yesu iki ame̱le̱ mandakena: na pitiki pa ika: kone pemekeeki make hone wimikime. 23 Mandane kawaso manuta: Taibitiasi nane hao a:paata: hande Tekehalima: keiyae pi laa mo wanda:hali paeyao pa:ta: palaowa teli teli peaeyeke ikali tea:na: kone opolo epemekeme. 24 Wanda:hali paeyaoma: Yesu na hayekeeki make ipika: disaipolo haliweki na haemekeeki make handaata: kawaso manuna: pita Kapeneami da nane Yesu weilu pemekeme.

Yesuta: da:ta:la: palaowa konee

25 Mo wanda:halima:ta: Yesuta: mo hande tunkula:pa pitieke ikali mone tea:na: hayekeeki handaata: ipiki pa:ta: alota: Disao. Do pa:ta: handima: a:pa pipe lemekeme. 26 Yesuma: ika: pi hombo peaaso alota: Iki pa:ta: ota: pi alome. Hande wele pita:la:eki pua:eki handeme ekina: I̱ weiya mea na epeke hande palaowa naa weleke haemeke ekina: hone witolo hata: I̱ weiya mea ipulimime. 27 Paeya:peke ne muluekema: hone anepu na wiki pa u hapekeeki muluekema: hone wotu wia:peke. Koto ekita: da:ta:la:eki kone hoto paeyao pa u halieke. Apa: Koda:ma: Wanda:halina: Eiyeke mea haena: la:la: ekina: Eiyekema: koto neta: iki pa:ta: mea kilieke. 28 Koto leeke handa mo wanda:halima: Yesu pa:ta: lota: pitolo alota: Koda:na: pita:la: ekimanu puluekema:ta: nikana:ma: eki puluma:pe. 29 Yesuma: ika: pi hombo peaaso alota: Koda:ma:ta: ikana:ma: dupa puemena:yeke hone pa:la:me la Koda: ipikana:ma: tapaala: hali pa:ta: hone tulaamina: hone pa:la:me leekeme. 30 Mo wanda:halima: ipika: pi hombo peaaso alota: Nikana:ma: neke pa:ta: hone tulamonoyeke eki wele pita:la:eki ma:nda: nikana:ma: handomono pilipikipe lemekeme. 31 Nika: apa:mei amedama: mo hande hapu hayeke alena: hata:ta: hande ma:na netiki pu haemekeme. Hande Baibolo bukana: wape pa:la: tupa: Palaowa nena:yeke hepeni nane hata: hala:niaeyekeme. 32 Yesuma: mo wanda:hali pa:ta: alota: Iki pa:ta: ota: pi alome. Mosesima:ta: hepeni nane palaowa iki na kitolo pia:me. Yaka Apa:ma: hepeni nane ota: palaowata: iki kia:peke ya:la:me. 33 Do hande Koda:ma: kita:la: palaowata: ipikana:ma: hepeni mina:pa:lao hola:pa:niao a:paata: kenke wanda:hali pa:ta: da:ta:la:eki hala:la:me leekeme. 34 Mo wanda:halima: ipiki pa:ta: alota: Aneke halio kutupiki palaowata: niki pa:ta: hoto paeyao ku hapeke. 35 Yesuma: mo wanda:hali pa:ta: alota: Da:ta:la: palaowata: I̱ konee laata: Hali epima: I̱ pa:ta: epea:ka:na:ta: tea:ma: paa na homilieke. Kutupa hali epima: I̱ pa:ta: hone tulaeya:ka:na:ta: ikali na:na: paa na pilieke leekeme. 36 I̱ma: iki pa:ta: loa:pate ikana:ma: I̱ta: handaa kone hone na tulaasememe. 37 Yaka Apa:ma: I̱ pa:ta: kita:la: wanda:hali paeyao I̱ pa:ta: ipilieke. Koto ekina: hali epima: I̱ pa:ta: epea:ka:na:ta: I̱ma: ota: na tolu lueke. 38 I̱ma:ta: oli hepeni nane hao hola:pa:niao a:pa yaka hone pa:la:eki puluekema: na epeke I̱ tapaala: halina: hone pa:la:eki puluekema: epolo ekina: loa:me. 39 I̱ tapaala: halina: hone pa:la: ekita: do hau pionoyeke tapaala:me dupae. Ipikana:ma: I̱ pa:ta: ka:la: wanda:halita: homeke a:nda: I̱ma: na alupaake hande paelie dina:ta: paeyao I̱ma: pa mea tiawaanoyeke tapaala:me. 40 Yaka Apa:na: hone pa:la:eki dupae. Eiyeke handaa ipiki pa:ta: hone tulaaseme wanda:hali paeyaota: deto hala:eki mina:yeke hone pa:la:me. Kutupa mo hande paelie dina: make I̱ma: mo wanda:hali pa mea tiawaalueke leekeme. 41 Yesuma: mo hepeni nane hao hola:pa:niao epoa: da:ta:la: palaowata: I̱ konee leeke ekina: mo wanda:halima: ipiki pa:ta: tulu tulu leekeme. 42 Koto ekina: mo wanda:halima: alota: Do halita: Yesue la Diosepena: eiyeke na hala:pe laata: inkiki ateke yaapo amba: handoloma:me. Ekipeke I̱ta: oli hepeni nane hao hola:pa:niao epoa:me ala:pe lemekeme. 43 Yesuma: ika: pi hombo peaaso alota: Ikana:ma: I̱ pa:ta: tulu tulu aleme pi paapa:peke leekeme. 44 Hali ma:nda:ta: I̱ pa:ta: ipuluekema:ta: pa hameke a:pa:peke na ya:la:me. I̱ tapaala: hali yaka Apa:ma: hali ma:nda: I̱ pa:ta: epena: yola: mea epea:ka:na:ta: I̱ pa:ta: ipilieke. Kutupa koto halita: mo hande paelie dina: I̱ma: pa mea tiawaalueke. 45 Mo hande potopede haliwekima: wape pa:la:eki dupae. Koda:ma: wanda:hali paeyao wala: tiaalieke wape pa:la:me. Hali epima: hande Apa:na: pi opua pia:ka:na:ta: I̱ pa:ta: ipilieke leekeme. 46 I̱ma: do alo ekina: aloma: hali homeke ma:nda:ma: hande Apa: ota: na handa:la:me. Koda: yaapo hao do a:pa hala: halima: homeke handa:la:me. 47 Iki pa:ta: ota: pi alome laata: I̱ pa:ta: hone tulaasa: halita: da:ta hao hala:me. 48 Da:ta:la: palaowata: I̱e laata: 49 Ika: apa:mei amedama:ta: mo hande hapu hayeke alena: hata: ma:na palaowa nemekepate homemekeme. 50 Kutu pimikipate oli hepeni nane hao hola:pa:niao epeeke palaowata: hali epima: koto palaowa nea:ka:na:ta: na homilieke. 51 Oli hepeni nane hao hola:pa:niao a:pa:la: da:ta:la: palaowata: I̱e leekeme. Hali epima: do palaowa nea:ka:na:ta: da:ta hao halieke. Kutupa mo hali pa:ta: I̱ma: halo polo palaowata: yaka loke mindiki kone halueke. Kenke wanda:hali paeyaoma: da:ta:la:eki mina:yeke yaka loke mindiki halueke leekeme. 52 Koto leekeeki opuata: mo Diu haliwekima: ika: ika: kone ape la alu alu pitolo alota: Do halima:ta: ipika: loke mindiki nikana:ma: nomonoyeke ekipa kiliepe laa lota: pimikime. 53 Yesuma: iki pa:ta: alota: Iki pa:ta: ota: pi alome. Wanda:halina: Eiyeke ipika: loke mindiki make ipika: we make na nemeka:na:ta: ika: kone da:ta:la:eki na milimikie. 54 Hali epima: yaka loke mindiki make yaka we make nea:ka:na:ta: da:ta hao hala:me. Kutupa mo hande paelie dina: koto halita: I̱ma: pa mea tiawaalueke. 55 I̱ma: do alo ekita: do ekina:yeke loa:me. Yaka loke mindikita: ota: nee kutupa yaka we make ota: ikalie leekeme. 56 Hali epima: yaka loke mindiki make yaka we make nea:ka:na:ta: ipikita: I̱ pa:ta: halieke. Kutu pia:ka:na:ta: I̱ make ipiki pa:ta: halueke. 57 Da:ta hala: Apa:ma: I̱ tapaeya:me. Kutupa ipiki hala: ekima: I̱ make halome. Koto pa:la: ekina: hali epima: I̱ nea:ka:na:ta: kota: koto halita: I̱ haloa: ekima: da:ta halieke. 58 Koto ekina: do ekita: hande hepeni nane hao hola:pa:niao a:pa:la: palaowae laata: hande ika: apa:mei amedama: naa homemeke palaowa tupa: dia:me. Hali epima: do palaowa nea:ka:na:ta: da:ta hao halieke leekeme. 59 Do la:la: pi manuta: Yesuma: mo Kapeneami nane hayeke pi hotu haemeke da pa:ta: hata: waleeke pimanue.

Mo da:tao hala: pi

60 Ipika: disaipolo haliweki wopuma: koto leekeeki opua alota: Do pita: ka:nda: wopu piki pie. Epi amedama: opua:peke ya:la:pe lemekeme. 61 Koto haliwekima: ipika: leeke ekina: tulu tulu lemekeeki Yesuma: hone wia kone mo haliweki pa:ta: alota: Do alo pina: ki hone witelemepe. 62 Wanda:halina: Eiyeketa: amba: hao epea: nane paa la:ka:la polo pa:la:eki handemeka:na:ta: eki piliepe. 63 Loke mindikima:ta: niki tamba: mea:peke na yelieke. Mo hande Sipitidima: kone da:taapeke ya:la:me. I̱ma: iki pa:ta: loa: pi manuta: Sipitidina:eki make da:taapekeeki make loa:me. 64 Koto pa:la:pate iki ame̱le̱ haleme mandane haliwekima: I̱ pa:ta: hone na tulaasememe leekeme. Ipiki pa:ta: hone na tulaalo peleme haliwekita: Yesuma: amba: kone hone wiekeme. Ipiki lina: a:nda: lombolo polo pieke hali make amba: kone hone wiekeme. 65 Ipikana:ma: alota: Hande iki pa:ta: amba: loa: ekita: do ekina:yeke loa:me. Hali ma:nda:ta: hande Apa:ma: na peaeya:ka:na:ta: koto hali I̱ pa:ta: a:pa:peke na ya:la:me leekeme. 66 Koto leeke handaa Yesu ipika: hoki nane telimiki haliweki wopuma: Yesu kiao mina:pa:lao ipiki ame̱le̱ paa na pomu haemekeme. 67 Koto ekina: Yesuma: hande 12 disaipolo haliweki pa:ta: alota: Ikana:ma: make I̱ kiao pelimikipe. 68 Saimono Pidama: ipika: pi hombo peaaso alota: Tekehalio. Epi pa:ta: pomonope. Naka: pi manuta: da:tao hala: pimanue. 69 Neketa: Koda: ipika: Yakopiki Hali hale ekita: nikana:ma: hone tulao hao amba: handoloma:me leekeme. 70 Yesuma: ika: pi hombo peaaso alota: Iki 12 haliwekita: I̱ma: na talopu mea hamina: loeke yekea. Kutu pua:pate iki ame̱le̱ hala: hali homeketa: hoke temoko hala:me leekeme. 71 Koto leeke ekita: ipikana:ma: mo Isekatioti hali Saimonona: eiyeke Diudasi pa:ta: leekeme. Ipikita: hande 12 haliweki ame̱le̱ haemeke hali kone wetepeta: Yesu lina:yeke a:nda: lombeekeme.

7

Yesu make ipika: hameke titi ame̱le̱ haemekeeki

1 Kutu pieke hoki naneta: Diu haliwekima: ipiki lu pimiki hone wimiki handaa Yesuta: Diudia nane pomuluekema: hone na wiki mo Ka:lili nane pomiekeme. 2 Hande Sale damanu pa:ta: haemeke ekina: ne pambolo pimiki di tekepa:ta: yeekeme. 3 Koto ekina: Yesuna: hameke titima: ipiki pa:ta: alota: Naka: disaipolo haliwekima: naka: pitele ekimanu handena:yeke do pa:ta: mina:pa:lao Diudia nane pua:peke. 4 Hali ma:nda:ma: ipika: honema: wanda:hali paeyaoma: yaka pitoloeki handena:e hone wia:ka:na:ta: kota: a:mbao hata: pea:peke na ya:la:me. Do haumanu pitele ekita: wanda:hali paeyaona: leke popelekena: hata: pea:peke lemekeme. 5 Kota: ipika: hameke titima: kone Yesu pa:ta: hone na tulaemekeme. 6 Yesuma: mo haliweki pa:ta: alota: Yaka nate a̱i̱ na a:pa:la:me laata: ika: ekita: amba: a:pa:la:me. 7 Kenke wanda:hali paeyaoma: iki pa:ta: ota: ki hone wia:peke na ya:la:pate I̱ma: ika: piteleme haumanu hoke ekie laa lo halo ekina: I̱ pa:ta: ki hone witelememe. 8 Ikita: hande ne pambolo pa:la: ekina: pua:pa:peke. I̱ta: yaka nate a̱i̱ na a:pa:la: ekina: na polueke leekeme. 9 Koto pi laata: Yesuta: Ka:lili nane pa hayekeme.

Yesuta: hande Sale da manuna: ne pambaemeke pa:ta: hayekeeki

10 Ipika: hameke titi hande ne pambolo pimikieki pa:ta: pemeke hoki naneta: Yesu make peneme yao na peke a:mbao peekeme. 11 Mo Diu haliwekima:ta: hande ne pambeeke alena: hata: Yesu weitolo hata: lota: pitolo alota: Yesuta: hando pa:ta: hala:pe lemekeme. 12 Mo wanda:hali paeyaoma: Yesu pa:ta: pi alo hata: hambiliki hambilikima: pimikime. Mandane wanda:halima:ta: Ipikita: epeke halie lemekepate mandane wanda:halima:ta: Dia:me laa Wanda:hali pa:ta: ya pi lo hala: halie lemekeme. 13 Koto lemekepate wanda:hali paeyaoma: Diu haliweki pa:ta: paala:ma: homolo hata: pa hali homeke ma:nda:ma: Yesu pa:ta: pi loluekema: peneme yao na leekeme. 14 Hande ne pambemekeeki tukiki pa:ta: Yesuma: mo tembolo da pa:ta: pua hata: pi waleekeme. 15 Mo Diu haliwekima: penkilipitolo hata: alota: Do halita: sukulu na piki halima: kone wopu handa ula: ekita: ekipa pa:la:pe lemekeme. 16 Yesuma: ika: pi hombo peaaso alota: Do walolo ekita: I̱ma: hone wia yakaeki na walolome. I̱ tapaala: hali Koda: ipika:eki kone walolome. 17 Hali epima: Koda:na: hone pa:la: hau puluekema: hone pia:ka:na:ta: kutu pita:la: halima:ta: I̱ma: do waloloeki Koda:na:eki kone walaasoeki make o yaka hone wia waloloeki make handa: wilieke. 18 Hali epima: ipika: hone wia pi lea:ka:na:ta: kota: ipika: biki kone a:meiyaasa:me. Koto pa:la:pate hali epima: ipika: biki kone na a:meiyaake ipiki tapaala: halina: biki a:meiyaluekema: pia:ka:na:ta: kota: koto halita: yayapiki hau pita:la: hali dia:me. Ota: hau pita:la: halie. 19 Hande Lo Pi manuta: Mosesima: iki pa:ta: na ka:la:pe. Koto pa:la:pate iki pa:ta: hali homeke a:nda:ma: hande Lo Pimanu na opitolo pita:la:me. I̱ lia homaaluekema: ekipeke pitelemepe. 20 Mo wanda:hali paeyaoma: ipika: pi hombo peaaso alota: Neke tukiki pa:ta: hoke temoko pila:me. Neketa: epima: luekema: taapa:la:pe lemekeme. 21 Yesuma: ika: pi hombo peaaso alota: I̱ma:ta: wele pita:la: hau homeke pua: ekina: iki paeyaoma: penkilipimime. 22 Mosesima: ika: wekisunu pa:ta: sekemesaisi hau pea:pa:peke laa leeke ekina: mo Hoto Pila: Natena: make weki ma:nda: pa:ta: sekemesaisi hau pilimikie. Mosesima: leeke ekina: loa:pate pa Mosesima: do hau na kini pu miekeme. Ika: amba: atekemeima: kini pu mimikime. 23 Mosesima: waleeke Lo Pimanu yamba:laama:na: Hoto Pila: Natena: kone weki ma:nda: pa:ta: sekemesaisi hau pimika:na:ta: kota: I̱ma: make Hoto Pila: Natena: hali homeke epeaowa: ekina: ekipeke I̱ pa:ta: mineke pankelemepe. 24 Pa lekema: handolo hata: hone na wiki tiki tiki hau pa:la: ekina: hone wia:pa:peke aleo.

Ipikita: ota: hande Ketisope

25 Mandane Diutuseleme wanda:halima: alota: Hande luekema: taapeleme halita: do hali ya:ka:ta:pe. 26 Handa:pe. Ipikana:ma: wanda:halina: leke popelekena: hata: pi ala:pate ipiki pa:ta: hali ma:nda:ma: pi na ala:me. Nika: you haliwekima:ta: do halita: ota: Ketiso hone witelemepe. 27 Pate do hali hao epa:la: alena: nikana:ma: handoloma:pate hande Ketiso epea:ka:na:ta: ipika: hao epa:la: alena: hali ma:nda:ma: handa:peke na yelieke laa lemekeme. 28 Yesuma: mo tembolo da tukiki pa:ta: hata: pi walolo wi la alota: I̱ta: ota: handelemepe. I̱ hao epolo alena: make handelemepe. Yaka kone hone wia na epoa:me. Koto pa:la:pate I̱ tapaeya: halima:ta: ota: pi lo hala:me. 29 Koto halita: ikana:ma: na handelemepate ipiki yaapo hao epoa: ekina: make ipikana:ma: I̱ tapaeya: ekina: make I̱ma: ota: handolome leekeme. 30 Koto leeketa: ipiki da:ka:pa: minuluekema: pimikipate ipika: nate a̱i̱ dia:yeke handaa hali ma:nda:ma: ipiki na miniekeme. Wanda:hali wopuma: ipiki pa:ta: hone tulaaso hata: alota: 31 Hande Ketiso epea:ka:na:ta: do halina: wele pita:la: ekimanu ankulaliepe lemekeme.

Haliwekima: Yesu da:ka:pa: minulu pa:na: tapaeyekeeki

32 Mo wanda:halima: Yesu pa:ta: koto pi lemeke ekimanu mo Pa:tisi haliwekima: opuata: mo yeni peao haemeke you haliweki ame̱le̱ apa:tao Yesu da:ka:pa: minulu pena: mo tembolo da handeteke haemeke haliweki tapaemekeme. 33 Yesuma: alota: Iki ame̱le̱ hosiki haota: wetepena:ta: I̱ tapaeya: hali pa:ta: polueke. 34 I̱ weilu pelemepate I̱ halo polo alena: iki epa:peke na ya:la: ekina: I̱ na handa: wilimiki leekeme. 35 Mo Diu haliwekima: ika: ika: kone pi la: alu alu pitolo hata: alota: Ipikita: mo nikana:ma: na handolo poloma: tupa: hane poluekema: ala:pe. Ipikita: mo nika: wanda:hali haleme Kitiki daoni pa:ta:manu mo Kitiki wanda:hali walo peliekepe. 36 Ipikana:ma: alota: I̱ handa: uluekema: weilu pelemepate I̱ na handa: wilimikie laa kutupa I̱ halo polo alena: ikita: a:pa:peke na ya:la:me la lea:me lemekeme. Eki epina: lea:pe lemekeme.

Deto hala: ikalina: pi

37 Mo hande ne pambemekeeki paeyeke natena: nate tieke yeekeme. Koto natena: Yesuma: tia liao hata: pi anekema: alota: Hali epima: ikali nena: pia:ka:na:ta: I̱ pa:ta: a:pa nea:ka:na:ta: epelieke. 38 Mo Baibolo bukama: la:la: ekita: dupae. Hali epima: I̱ pa:ta: hone tulaeya:ka:na:ta: ipika: puki pa:ta: da:ta:la: ikali opa wotu yapilieke la:la:me leekeme. 39 Yesuma: koto leeke ekita: Holi Sipitidi pa:ta: kone leekeme. Ipiki pa:ta: hone tulao haemeke wanda:halima: mo Holi Sipitidi muluekema: haena: leekeme. Koto natena:ta: Yesuma: ipika: halo pieke kapu tieke a̱i̱ dia:yeke handaa mo Holi Sipitidi a̱i̱ na epena: leekeme.

Wanda:hali putupa alu alu pea ta:ta: haemekeeki

40 Mo momba:la haemeke wanda:hali pa:ta: mandane wanda:halima: koto leekeeki opua alota: Do halita: hande Koda:na: Potopede hali ota: ya:ka:ta:me lemekeme. 41 Mandane wanda:halima: alota: Ipikita: hande Ketisoe lemekepate mandane wanda:halima: alota: Ketiso epea:ka:na:ta: mo Ka:lili nane hao na ipilieke lemekeme. 42 Pa ekipeke mo Baibolo bukana: la:la: ekita: Ketisota: Deipidi tapake hali hata:ta: hande Deipiti hao hayeke daoni pa:ta: Beteleha:ma: daoni pa:ta: mendilieke la la:la:me lemekeme. 43 Koto leeke ekina: wanda:halima: Yesu pa:ta: hone ta:ta: ta:ta: witolo hata: putupa alualu pea ta:ta: haemekeme. 44 Mandane haliwekima:ta: Yesu da:ka:pa: minuluekema: hone wimikipate hali ma:nda:ma: ipiki na miniekeme.

You haliwekima: Yesu pa:ta: hone na tulaemekeeki

45 Kutu pieketa: mo tembolo da handeteke haemeke haliwekita: mo yeni peao haemeke you haliweki make mo Pa:tisi haliweki ame̱le̱ haemeke alena: paa la:ka:la pemekepate mo haliwekima: hande tembolo da handeteke haemeke haliweki pa:ta: alota: Mo hande halita: ekipeke da:ka:pa: mina na hatuku ipulimipe lemekeme. 46 Mo tembolo da handeteke haemeke haliwekima: ika: pi hombo peaaso alota: Amba: hata: make do halima: ala: tupa: ma:nda:ma: dupiki pi na leekeme. 47 Mo Pa:tisi haliwekima: ika: pi hombo peaaso alota: Iki pa:ta: make makeao pia. 48 Nika: you hali ma:nda:ma: make Pa:tisi hali ma:nda:ma: make ipiki pa:ta: hone tulao pia. Dia:me. 49 Do da wanda:halita: Koda:na: Lo Pimanu na handeleme ekina: Koda:ma: hoeyaaluekema: hone amba: wiekeme. 50 Hande amba: kone Yesu handolo peeke hali Nikodimasima:ta: mo haliweki ame̱le̱ hata:ta: iki pa:ta: alota: 51 Nika: Lo Pi manuma:ta: hali ma:nda: pa hameke pi yokaalu pea:peke na ya:la:me. Ipika: pi opuata: ipika: pieke hau handa: wia pitolota: ana: pa:la:me leekeme. 52 Mo haliwekima: ipiki lu pambaaso alota: Neke make mo hande Ka:lili hali yekea. Mo Baibolo buka yata:pata: mo Koda:na: potopede hali ma:nda:ta: oli Ka:lili nane hao epolo pa:la:eki na handilipikie lemekeme. 53 Kutupa wanda:hali paeyao da pemekeme.

8

Tooli ka:taalu pitolo pitina: handeeke wanda: hatuku epeekeeki

1 Wanda:hali paeyaota: da pemekepate Yesuta: mo Olipi pote pa:ta: peekeme. 2 Da ka:la:paaso siki ipikita: paa la:ka:la mo tembolo da pa:ta: peekeme. Kutupa wanda:hali wopu ipiki pa:ta: mombelemeke handaa ipikana:ma: pitiniao pita: mo wanda:hali pa:ta: pi waleekeme. 3 Mo hande Lo Pimanu walo haemeke haliwekima: mandane Pa:tisi haliweki ame̱le̱ apa:tao wanda: homeke hatuku mea a:pa haliweki anka:lopuna: haena: lemekeme. Mo wanda:ma: tooli ka:taalu pitolo haena: handeeke ekina: hatuku epemekeme. 4 Mo haliwekima: Yesu pa:ta: alota: Disao. Do wanda:ma: tooli ka:taalu pita:la: hau pitolo haena: kone handemekeme. 5 Mosesima: mo hande Lo Pimanu walolo alota: Dupiki wanda:ta: toopima: lia homaapa:peke la:la:pate nakana:ma: eki pi lelipikipe lemekeme. 6 Yesu pa:ta: pi loluekema: weitolo hata: ipikana:ma: ala:eki opuluekema: yokaemekeme. Koto lemekepate Yesuma: panda:puniao pita: kiki ma̱lekema: kenkena: wape wape piekeme. 7 Mo haliwekima: lota: lota: pitolo haena:ta: Yesuma: tialiao hata: mo haliweki pa:ta: alota: Iki pa:ta: hala: hali ma:nda: hoke hau na pa:la: hali haya:ka:na:ta: ipikana:ma: amba:la toopima: do wanda: lina:e leekeme. 8 Koto laa paa panda:puniao pita: kenkena: wape piekeme. 9 Mo haliwekima: koto pi opuata: homeke la la pu taka:laake haliweki amba:la homeke la la pu paeyao pemekeme. Yesu homeke pa pitina: mo wanda:ta: pa tiao hayekeme. 10 Ipikana:ma: tialiao hata: mo wanda: pa:ta: alota: Wanda:o. Mo hande haliwekita: handopa:ta: halemepe. Hali homekema: neke pa:ta: pi yokaalu na pita:la:pe leekeme. 11 Mo wanda:ma: Yesuna: pi hombo peaaso alota: Tekehalio. Hali ma:nda: dia:me leekeme. Yesuma: alota: Kota: I̱ma: make neke yaapo pi yokaalu na pulueke. Puaata: wetepena: hoke hau ma:nda: na pea:peke leekeme.

Yesuta: do kenkena: pa̱a̱

12 Yesuma: iki pa:ta: paa alota: I̱ta: do kenkena: pa̱a̱e. Hali epima: ya hoki nane telia: mea epea:ka:na:ta: timba: lo pamba:la:eki pa:ta: na pomiki pa̱a̱ pa:la:eki pa:ta: hata: da:ta halieke. Mo da:ta:la: ekina: pa̱a̱ pa:la:eki pa:ta: halieke. 13 Mo Pa:tisi haliwekima: ipiki pa:ta: alota: Naka: piteleeki naka: kone la kitele ekita: ota: pi na aleme lemekeme. 14 Yesuma: ika: pi hombo peaaso alota: Dia:me. I̱ma: pitoloeki I̱ma: kone la kua:ka:na:ta: ota: pi alome. Do ekina:yeke loa:me. I̱ hao epoa:eki make wetepena: polo polo alena: make I̱ma:ta: handolopate I̱ hao epoa:eki make wetepena: polo polo alena: make iki na handelememe. 15 Ikana:ma: pi yokaalu piteleme ekita: kenke haliwekima: yaalo alememe. I̱ma:ta: hali ma:nda: pa:ta: pi yokaalu na pitolopate 16 pi yokaalu pulueke laa pua:ka:na:ta: ota:eki pitolo hata: pulueke. Ekipeke na loa:me. Ya siki na hake I̱ tapaeya: hali yaka Apa: yaapo halopa: ekima: loa:me. 17 Ika: Lo Pimanu pa:ta: wape peleme ekita: dupae. La hala:la: hali yaapoma: homeke pi lepeka:na:ta: ipilika: pita: ota:eki alepeme. 18 I̱ma: pitoloeki ya kone la kitolome. Kutupa I̱ tapaeya: hali yaka Apa:ma: make yaka pi lawaasa:me. 19 Mo haliwekima: Yesu lota: pitolo alota: Naka: apa:ta: hando pa:ta: hala:pe lemekeme. Yesuma: ika: pi hombo peaaso alota: I̱ make yaka Apa: make iki na handelememe. Ikana:ma: I̱ handemeka:na: yoluta: yaka Apa: make handolo pimime leekeme. 20 Koto leeke pi manuta: Yesuma:ta: pi walolo mo mani wimiki tembolo da panda: pa:ta: hata: leekeme. Kutupa ipika: nate a̱i̱ dia:yeke handaa hali ma:nda:ma: ipiki na da:ka:pa: miniekeme.

I̱ pulu alena:ta: ikita: a:pa:peke na ya:la:me leekeeki

21 Yesuma: iki pa:ta: pa alota: I̱ta: polueke. Kutupa ikana:ma: I̱ weilu pelemepate ika: hoke hau taapuna: hao homilimikie. I̱ pulu alena: ikita: a:pa:peke na ya:la:me leekeme. 22 Koto leeke handaa mo Diu haliwekima: alota: Ipikana:ma: alota: I̱ pulu alena: ikita: a:pa:peke na ya:la:me lea: ekita: ipikana:ma: ipiki kone luekema: lea:pe lemekeme. 23 Yesuma: ika: pi hombo peaaso alota: Ikita: do oto pa:ta: haleme haliweki halemepate I̱ta: manda hao epoa:me. Ikita: do kenkena: hao haleme haliweki halemepate I̱ta: koto tupa: dia:me. 24 Koto peleme ekina: iki pa:ta: ika: hoke hau taapuna: hao homilimikie laa loa:me. I̱ do halima: alo pi na opimika:na:ta: ikita: hoke hau taapuna: hao homilimikie leekeme. 25 Mo haliwekima: Yesu pa:ta: lota: pitolo alota: Neketa: epipe lemekeme. Yesuma: ika: pi hombo peaaso alota: Hande titi panake pa:ta: hata: loa:eki kone alo loa:me. 26 Ika: pu haleme hauna: I̱ma: pi wopu lapeke ya:la:me. Kutupa iki pa:ta: pi yokaalu pea:peke ya:la:me. Kutu pa:la:pate I̱ tapaeya: halina: hauta: ota:ekie. Kutupa ipika: kake pa:ta: opua:eki kone kenke wanda:hali pa:ta: la halolome leekeme. 27 Mo haliwekima:ta: Yesuma: mo Ateke leeke ekita: hone na wimikime. 28 Koto ekina: Yesuma: iki pa:ta: alota: Ikana:ma: wetepena: Wanda:halina: Eiyeke mea a:meiyaemeka:na:ta: I̱ do halima: la:tiki pua: ekita: ota: ya:ka:ta:me laa koto natena: hone wilimikie. Kutupa make I̱ma: ya kone hau ma:nda: na piki hande Apa:ma: walea:eki homeke pu haowa: ekita: hone wilimikie. 29 Kutupa I̱ tapaeya: halita: dika: mandakena: halopa:me. I̱ma: ipiki ta:na:ma: homaaso hau hoto paeyao pu halo ekina: I̱ honumake hano I̱ na mina:pa:lala:me leekeme. 30 Ipikana:ma: do leeke pi opuaata: wanda:hali wopuma: ipiki pa:ta: hone tulaemekeme.

Mo hande ota: pimanu opiteleme ekima: iki ka:la:pa: hamina: leliekeeki

31 Koto ekina: mo Diu haliwekima: ipiki pa:ta: hone tulaemeke haliweki pa:ta: Yesuma: alota: Ikana:ma: I̱ma: waloloeki opua pea:tiki pimika:na:ta: kota: ota: ya disaipolo haliweki hata:ta: 32 ota: hau pita:la:eki handilimikie. Kutupa mo ota: hau pita:la: ekima: iki ka:la:pa: tapao hamina: lelieke. 33 Mo haliwekima: ipika: pi hombo peaaso alota: Nikita: Eipoloha:ma:na: tapake haliweki haloma:pate hoto homeke a:nda: nikana:ma: hali ma:nda: pa:ta: tala:liao hata: ipika: e pa hameke na pokao haoma:me laa Nakana:ma: alota: Ikita: ka:la:pa: tapao halimikie ale ekita: eki epina: alepe lemekeme. 34 Yesuma: iki pa:ta: alota: Iki pa:ta: ota: pi alome. Hali epima: hoke hau pu haya:ka:na:ta: koto halima:ta: hoke hau pu hala: ekina: e pa hameke pokaasa: hali leke hala:me leekeme. 35 Kutu piki halita: ipika: teke halina: tapake ame̱le̱ hoto paeyao na hao hatiki piliepate teke halina: eiyeketa: hoto paeyao hao halieke. 36 Hande Eiyekema: iki ka:la:pa: tapaeya:ka:na:ta: kota: ota: ka:la:pa: tapao halimikie. 37 Ikita: Eipoloha:ma: tapake haleme ekita: I̱ma: handolopate I̱ma: walolo pimanu na mendieleme ekina: I̱ luekema: pitelememe. 38 Yaka Apa:ma: I̱ pa:ta: walea:eki kone I̱ma: walolopate ikana:ma: ika: apa:ma: walea:eki pitelememe leekeme. 39 Mo haliwekima: ipika: pi hombo peaaso alota: Nika: apa:ta: Eipoloha:ma:e lemekeme. Yesuma: ika: pi hombo peaaso alota: Ikita: Eipoloha:ma:na: wekitonu haemekena: yoluta: Eipoloha:ma:na: pieke ekimanu kone pulu pimime. 40 I̱ma:ta: Koda: pa:ta: opua:eki homeke ota: hau pita:la:eki iki pa:ta: waloa:pate ikana:ma: I̱ luekema: pitelememe. Eipoloha:ma:ma: kutupiki hau na piekeme. 41 Ika: apa:ma: piekeeki kone pitelememe. Mo haliwekima: hombo peaaso alota: Nikita: pake wekitonu dia:me. Nika: Apa: homeke Koda: hala:me lemekeme. 42 Yesuma: iki pa:ta: alota: Koda:ta: ika: Apa: haya:ka:na: yoluta: I̱ pa:ta: pukima: homolo pimime. I̱ta: Koda: pa:ta: hao a:pa ame do halo ekina: loa:me. Ya hone wia na epeke ipikana:ma: I̱ tapaeyeke a:pa halo ekina: loa:me. 43 Ikana:ma: I̱ma: alo pita: ekipeke hone na witelemepe. I̱ma: aloeki na opulumeke hone witeleme ekina: loa:me. 44 Ikita: ika: apa: Sadanina: eiyeke titi halememe. Koto peleme ekina: ika: apa:na: hone pa:la: ekimanu puluekema: pitelememe. Titi panake pa:ta: kone ipikita: hali lita:la: hali hayekeme. Ipiki pa:ta: ota: hau pita:la:eki ma:nda: na ula: ekina: ipikana:ma: ota: hau pea:peke na ya:la:me. Yayapiki pi lea:ka:na:ta: ipika: pita:la:eki kone ala:me. Ipikana:ma: yayapiki pi lo hala: ekina: make ipikita: yayapiki pi ala: teke hali hala: ekina: make loa:me. 45 I̱ma: ota: pi alo ekita: ikana:ma: na opitelememe. 46 Iki pa:ta: hala: hali epima: I̱ma: hoke hau pua:eki ma:nda: peneme yaaliepe. I̱ma: ota: pi loa:ka:na:ta: pa ekipeke na opitelemepe. 47 Koda:na: wekiwandiki tonuma: Koda:na: pimanu opu halemepate ikita: Koda:na:eki na haleme ekina:ta: na opitelememe.

Yesu Eipoloha:ma: yaapo

48 Mo Diu haliwekima: Yesuna: pi hombo peaaso alota: Nikana:ma: neketa: Sametia hali neke pa:ta: hoke temoko pita: pa:la:me loma: ekita: paeki loma:ekea. 49 Yesuma: ika: pi hombo peaaso alota: I̱ pa:ta:ta: hoke temoko dia:me. Yaka Apa:na: pi laasopate ikana:ma: yaka pi tombaaluekema: pitelememe. 50 I̱ma:ta: yaka pi kone na laasopate hali ma:nda:ma: yaka pi laluekema: pita:la:pate ipikita: pi yokaalu pulu pa:la: halie. 51 Iki pa:ta: ota: pi alome. Hali epima: yaka waloloeki opua pia:ka:na:ta: koto halita: hoto ma:nda: a:nda: homa:la:eki na handilieke. 52 Mo Diu haliwekima: Yesu pa:ta: alota: Ameta: ota: hone witoloma:me. Neke pa:ta: hoke temoko pila:me. Eipoloha:ma: make mo potopede haliweki make amba: homemekepate nakana:ma: alota: Hali epima: yaka waloloeki opua pita:la: halita: hoto ma:nda: a:nda:ta: homa:la:eki na handilieke lepate 53 nika: apa: Eipoloha:ma:ta: amba: homeekeme laa nakana:ma: ipiki ankulaluekema: alepe. Kutupa mo hande potopede haliweki make amba: homemekeme laa neketa: ekipiki hali haluekema: hone witolo alepe lemekeme. 54 Yesuma: ika: pi hombo peaaso alota: I̱ma: kone yaka pi laa laowa:ka:na: yoluta: I̱ta: pa hali kone halo pua:me. Yaka pi laasa: halita: yaka Apa:ma: kone laasa:me. Ipikita: ikana:ma: nika: Koda: hala:me leme halie. 55 Ipikita: ikana:ma: na handelemepate I̱ma:ta: ipiki hala:eki handolome. Ipikita: I̱ma: na handolome loa:ka:na: yoluta: kota: iki tupa: yayapiki hali halo pua:me. Kutu pulu pua:pate I̱ma: ipiki handaata: ipika: pi make opu halome. 56 Ika: apa: Eipoloha:ma:ma: yaka di handuluekema: ta:na:ma: homa hata: handaata: ta:na:ma: homeekeme. 57 Mo Diu haliwekima: ipiki pa:ta: alota: Naka: bapi manuta: pa 50manu a̱i̱ na paela:pate Eipoloha:ma: nakana:ma: amba: handekea. 58 Yesuma: ika: pi hombo peaaso alota: Iki pa:ta: ota: pi alome. Eipoloha:ma: a̱i̱ na mendieke natena: kone I̱ta: pa halome leekeme. 59 Mo haliwekima: Yesu luekema: toopimanu mimikipate Yesuta: mo tembolo da mina:pa:lao a:mbao hama: nane peekeme.

9

Inkikima: mendieke pa:ta: kone handa:peke na yeke halina: leke ki laeyekeeki

1 Yesuma: pota:na: pulu hata: handeekepate inkikima: mendieke pa:ta: kone leke holupiki hali handeekeme. 2 Kutupa ipika: disaipolo haliwekima: Yesu lota: pitolo alota: Disao. Do mendieke pa:ta: kone do halina: leke holupiki hauta: epima: pa:la: hoke hauna: pa:la:pe laa ateke inkikina: ekina: pa:la:pe o ipika: ekima: kone pa:la:pe laa lota: pimikime. 3 Kutupa Yesuma: ika: pi hombo peaaso alota: Do halima: make ateke inkikima: make ika: hoke hau peleme ekina: na pa:la:me. Pa Koda:na: wele pita:la: ekima: do hali epeaasa:eki handena:yeke leke holupiki hali mendia pa:la:me leekeme. 4 Hande I̱ tapaala: halina: eta: nate a:pa talo haena: pokatiki pumana:e. Timba: lolo yapea:ka:na:ta: ipika: e pokaapeke na yelieke. 5 I̱ kenkena: a:pa halo dina:ta: kenkena: pa̱a̱ peaasoeki halome leekeme. 6 Kotoeki laata: Yesuma: dopi kenkena: taata: kenke taapu dakole peao handeeki meaata: mo halina: leke pa:ta: kitaaso hata: 7 ipiki pa:ta: alota: Mo hande tunkula: pa ula: Sailoa:me ikali pa:ta: pua naka: leke popeleke tanda:pa:peke laa leekeme. Koto ikali bikita: Tapaala:me laa lo haemekeme. Koto ekina: mo hali puata: ipika: leke popeleke tanda:pa ala:ta: handolo hata: la:ka:la paa epeekeme. 8 Kutupa ipika: da wanda:halima: make mo pitu hata: honke lea:tiki piekeeki opimiki wanda:halima: make alota: Do halita: hande pitu hata: honke lo pita:tiki pia: hali dia:ya:ka:ta:pe laa lemekeme. 9 Mandane wanda:halima: alota: Aowe. Koto hali lataa lemekepate mandane wanda:halima: alota: Dia:me. Do halima: handeke hali kone ma:nda: hata: pa:la:me lemekeme. Koto lemekepate mo halima: ipika: kone alota: I̱ lataa leekeme. 10 Wanda:halima: ipiki pa:ta: lota: pitolo alota: Ekipa naka: leke epeao pa:la:pe la lemekepate 11 ika: pi hombo peaaso ipikana:ma: alota: Mo hande Yesu biki leleme halima: kenke dakole peao yaka lekena: kitao I̱ pa:ta: alota: Mo Sailoa:me ikali pa:ta: pua naka: leke popeleke tanda:pa:peke lea:me laa koto leeke handaa I̱ pua tandepoa:pate ala:ta: ala:ta: koto kone handoa:me leekeme. 12 Koto leeke handaa mo wanda:halima: lota: pitolo alota: Koto halita: hando pa:ta: hala:pe la lemekepate ipikana:ma: alota: I̱ na handolome leekeme.

Mo Pa:tisi haliwekima: hande epeaeyekeeki handemekeeki

13 Kutupa mo haliwekima: hande amba: leke holupiki hali hatuku mo Pa:tisi haliweki pa:ta: waluekema: mea pemekeme. 14 Yesuma: kenke dakole peao mo halina: leke kilaake hauta: Hoto Pila: Natena: piekeme. 15 Kutupa mo Pa:tisi haliwekima: mo hali paa lota: pitolo alota: Naka: leketa: ekipa epeao pa:la:pe la lota: pimiki handaa mo halima: alota: Ipikana:ma: kenke dakole piki ekima: yaka lekena: kitaeyeketa: ikali pa:ta: pua tandepoa: ekita: ameta: handolome leekeme. 16 Mandane Pa:tisi haliwekima: alota: Do hau pa:la: halita: mo Hoto Pila: Natena: pi ula:eki yamba:la:la: ekina: ipikita: Koda:ma: na tapaala:me lemekepate mandane haliwekima: alota: Dupiki wele pita:la: ekita: hoke hau pa:la: halima: ekipa piliepe la lemekeme. Koto ekina: ika: kone putupaalu pea pi ta:ta: ta:ta: lemekeme. 17 Kutupa mo Pa:tisi haliwekima: hande hali pa:ta: hoto ma:nda: paa lota: pitolo alota: Nakana:ma: alota: Yaka leke kilaeya:me alepateta: ipiki pa:ta: eki hone witelepe lemekeme. Mo halima: hombo peaaso alota: Ipikita: Koda:na: potopede halie la leekepate 18 mo Diu haliwekima: ipika: leke holu pea hayekeeki make mo leke epeaeyekeeki make koto pi opua:peke kiaaso hata: mo halina: ateke inkiki yaapo wi la: mea 19 ipiliki pa:ta: lota: pitolo alota: Do halita: ipilika: wekipe. Kutupa ipikita: panake mendi pa:ta: kone leke holupiki weki mendipe laata: Kutu pia:ka:na: yoluta: kota: ameta: ekipa handolo pia:pe laa lota: pimikime. 20 Mo halina: ateke inkiki yaapoma: ika: pi hombo peaaso alota: Koto halita: dika: weki ya:la:pate mendia: pa:ta: kone leke holupiki weki mendia: ekita: hone ulupa:pateta: 21 ame ipika: leke kila handa:la:eki make ipika: leke kilaake hauta: epima: pa:la:pe. Kota: dikita: mata:la:me laa lepekeme. Ipiki pa:ta: pua opua:pa:peke. Ipika: bapi manuta: ana:na: hala: ekima: ipika: kone la kilieke laa lepekeme. 22 Ateke inkiki yaapoma: mo Diu haliweki pa:ta: paala:ma: homolo hata: dupa lepekeme. Mo Diu haliwekima:ta: hali epima: Yesuta: hande Ketiso hala:me lelimi wanda:halita: mo pi hotu haemeke da pa:ta: na epena:yeke pa yokomana: la pi la: wieke ekina: paala:ma: homepekeme. 23 Koto ekina: mo toolima: alota: Ipika: bapimanu ana:na: hala: ekima: ipiki pa:ta: pua opua:pe laa lepekeme. 24 Kutupa hoto yaapo peao hande mendieke pa:ta: kone leke holupiki halita: mo haliwekima: wi la ipiki pa:ta: alota: Koda: pa:ta: pi la: witolo hata: ota:eki lapeke laa nikana:ma: hone uluma:me. Koto hande halita: hoke hau pita:la: halie la lemekeme. 25 Kutupa mo halima: ika: pi hombo peaaso alota: Ipikita: hoke hau pa:la: halipe. I̱ mata:la:me. Pa hau homeketa: handolome. Amba:ta: yaka leke holu pea haowa:pate ameta: yaka leke kila handolome leekeme. 26 Mo haliwekima: ipiki pa:ta: lota: pitolo alota: Neke pa:ta: eki hau pia:pe. Naka: leketa: ekipa kilaeya:pe laa lota: pimiki handaa 27 mo halima: alota: Amba: la kua:pate na opuelememe. Ekipeke pa opuluekema: alemepe laa iki make mo hande halina: disaipolo haliweki haluekema: hone witelemepe la leekeme. 28 Koto leeke handaa mo haliwekima: ipiki kitaaso hata: alota: Neketa: mo hande halina: disaipolo hali halepate nikita: Mosesina: disaipolo haliweki haloma:me. 29 Koda:ma: Mosesi pa:ta: la:la: ekita: nikana:ma: hone uluma:pate koto hande halita: hando pa:ta: hao a:pa pa:la:pe. Niki na handoloma:me laa lemekeme. 30 Koto ekina: mo halima: ika: pi hombo peaaso alota: Ikana:ma: koto halita: hando pa:ta: hao a:pa pa:la:pe alemepateta: yaka leke ipikana:ma: kilaeya:me. 31 Nikana:ma: Koda:ma: hoke wanda:halina: pi na opita:la: ekita: handoloma:pate pa Koda:ma:ta: ipiki pa:ta: homu pea hata: ipika: hone pa:la: hau peaaseme wanda:halina: pita: opu hala:me. 32 Kota: panake pa:ta: ala:ta: ala:ta: wepieke pa:ta: kone mo mendieke dina: kone leke holupiki halina: leke kilaasa: ekita: ma:nda:ma: dupaeya:me pita: na opoloma:me. 33 Koto hande halima:ta: Koda: ame̱le̱ hao na epea:ka:na: yoluta: hau homeke a:nda: pea:peke na yolo pia:me leekeme. 34 Koto ekina: mo haliwekima: ipika: pi hombo peaaso alota: Naka: ama:ma: hokeeki tukiki pa:ta: hata: ma:nda:leke daele halima: kone niki waluekema: alepe lemekeme. Koto laa mo halita: mo pi hotu haemeke da pa:ta: na epena:yeke pao yoka ta:ta: haena: lemekeme.

Hoke ekima: leke holu peaasa:eki

35 Yesuma: mo hali yoka ta:ta: haena: lelememe lemekeeki opuaata: mo hali weiya handa: wia ipiki pa:ta: alota: Wanda:halina: Eiyeke pa:ta: hone tulao halepe laa leeke handaa 36 mo halima: Yesuna: pi hombo peaaso alota: Tekehalio. Wanda:halina: Eiyeke pa:ta: hone tulao haluekema: loa:me. Ipika: biki la kie leekepate 37 Yesuma: ipiki pa:ta: alota: Ipikita: amba: handeme. Neke yaapo do pi pi alepe halie laa leekeme. 38 Mo halima: Yesu pa:ta: alota: Tekehalio. Hone tulaasome laata: Yesu pa:ta: tumiki yotuao pitiekeme. 39 Kutupa Yesuma: alota: Do kenkena: wanda:halina: pi yokaalu puluekema: epoa:me la leke holupiki wanda:halima: handena: make handeleme wanda:hali make leke holu pea haena:yeke epoa:me la leekeme. 40 Mandane Pa:tisi haliwekima: koto leekeeki opua Yesu pa:ta: lota: pitolo alota: Nikita: leke holupiki haliweki halemema: alepe lemekepate 41 Yesuma: iki pa:ta: alota: Leke holupiki haliweki haemekena: yoluta: iki pa:ta: hokeeki ma:nda: na ulu pia:me laa kutupulu pia:pate ikana:ma: alota: Nikita: handoloma:me aleme ekina: iki pa:ta: hokeeki pa ula:me leekeme.

10

Mo Sipisipi ma:na:na: ho̱linda:na: onkoluma: pi

1 Yesuma: alota: I̱ma: iki pa:ta: ota: pi alome. Hali epima: mo sipisipi ma:na:manu ho̱linda: pa:la: pota: kake pa:ta: na peke pa pa:ta: ponda:pa pea:ka:na:ta: koto halita: ta:ta:na: alemanu muluekema: pake nala: halie. 2 Pate mo pota: kake pa:ta: pula: halita: mo hande sipisipi ma:na:manu handeteke hala: halie leekeme. 3 Mo pota: kake handeteke hala: halima:ta: koto hali pena:ta: pota: lombalieke. Kutupa mo halima: ipika: ma:na: manuna: biki laa wi la: mepi peaata: mo ma:na: manuma: ipika: pi ho̱la̱:make opimika:na:ta: hama: nane hatuku pelieke. 4 Hama: nane hatuku puaata: ipiki amba:la titina: pelieke. Kutupa mo sipisipi ma:na: manuma: ipika: pi ho̱la̱:make opitolo hata: ipiki telia: mea pelimikie. 5 Pa hali ma:nda: telia: meata: na pelimikie. Dia:me. Ipika: pi ho̱la̱:make na opitolo hata: mo ma:na:manu pindipa pelimikie. 6 Yesuma: onkoluma: laa do pi leekepate mo haliwekima: do pi teketa: hone na wimikime.

Yesuta: epeke tupa: ma:na: handeteke hala: hali

7 Koto ekina: Yesuma: paa dupa leekeme. I̱ma: iki pa:ta: ota: pi alome. I̱ta: sipisipi ma:na: manuna: pota: kake halome. 8 I̱ na epeke hano titina: epemeke haliweki paeyaota: pake nolo pimiki haliweki epemeke handaa hande sipisipi ma:na: manuma:ta: ika: pi na opimikime. 9 I̱ta: pota: kake halome. Hali epima: I̱ pa:ta: honda: pamba epea:ka:na:ta: koto halima: da:ta:la:eki milieke. Kutupa mo halita: tukiki nane pua:tiki hama: nane a:pa:tiki pitolo hata: epeke nemanu netiki pilieke. 10 Pake nala: halima:ta: mo sipisipi ma:na:manu pake meata: lia hoeyaaluekema: ipilimipateta: I̱ epolo ekita: ikana:ma: da:ta:la:eki muemena:yeke epolome. Tumba ula: da:ta:la:eki kone muemena:yeke epolome. 11 I̱ta: handa: ma:na: epeke tupa: handeteke halo halie. Mo sipisipi ma:na:manu tamba: muluekema: yaka da:ta:la:eki hone na ulueke. 12 Mo yenki e poka:la: somema: pa ma:nda:na: sipisipi ma:na:manu handeteke hawaaso hata: mo tikene kika epea:ka:na:ta: ipikita: teke some dia:yalo hata: mo ma:na:manu mina:pa:lao pindipa pelieke. Koto ekina: mo tikene kikama: hande ma:na:manu lu nea:ka:na:ta: ta:ta: ta:ta: pea pindipa pelimikie. 13 Hande yenki muluekema: e pokeeke halima:ta: mo ma:na:manu pa:ta: hone wopu na witolo hata: ipikita: pa e pokaasa: hali yaalo hata:ta: pindipa pelieke. 14-15 I̱ta: hande ma:na: epeke tupa: handeteke halo halie. Yaka Apa:ma: I̱ handa:la:eki make I̱ma: make yaka Apa: handolo tupa: I̱ma: make yaka sipisipi ma:na:manu handolome. Kutupa yaka sipisipi ma:na: manuma: make I̱ handilimikie. Kutupa hande sipisipi ma:na:manu pa:ta: hone witolo hata:ta: yaka da:ta:la:eki alupaowa:ka:na:ta: ana: pilieke. 16 Yaka mandane ma:na:manu make halememe. Do haleme ekimanu homeke na loa:me. Iki make yaka pi ho̱la̱:make opitolo haena: I̱ma: mina:neaalueke. Kutupa mo ma:na:manu tapake homeke halo pelemepateta: handeteke hala: hali make homeke kone halieke. 17 Yaka da:ta:la:eki kone pa muluekema: alupaalo poloeki yaka Apa:ma: kotoeki handolo hata: I̱ pa:ta: pukima: wotu homa:la:me. 18 Hali ma:nda:ma: yaka da:ta:la:eki hoeyaapeke na ya:la:pate yaka hone wia kone yaka hone pa:la: ekina: loa:me. I̱ma: homeke ana:na: kia pa I̱ma: homeke ana:na: paa mea:peke ya:la:me. Do ekita: yaka Apa:ma: pea:pekee la:la: ekina: loa:me. 19 Kutupa Yesuma: do pimanu leeke ekina: mo Diu haliwekima: putupa ta:ta: ta:ta: haemekeme. 20 Mandane haliweki wopuma: alota: Ipiki pa:ta: hoke temoko pita: pa:la:me laa ipikita: keaaso pita:la:me. Ipika: pita: ekipeke opitelemepe laa lea:tiki pimikipate 21 mandane haliwekima: alota: Hoke temoko pila: halima: dupiki pi lapeke na ya:la:me laa hoke temokoma:ta: leke holupiki haliwekina: leke ekipa kilaaliepe laa lea:tiki pimikime.

Wanda:halima: Yesu kiaemekeeki

22 Koto pita: Diutuseleme nane haena: ta:ta: piki nate epeekeme. Koto nateta: di wia hao amba: kone mo hande tembolo da pota: pa lombemekeeki hone witolo hata: pimikime. Kosa: kina: hata: pimikime. 23 Koto dina:ta: Yesuta: mo tembolo da pa:ta: hata: mo Solomonona: da mineke pa:ta: pomiekeme. 24 Kutu pitolo haena: mo Diu haliwekima: ipiki dupao hata: ipiki pa:ta: lota: pitolo alota: Nikita: hoto ekipuna: hone eleke eleke wia hamono lelipiki laata: Neketa: hande Ketisope. Niki pa:ta: ota: pi la kia:peke lemekeme. 25 Yesuma: iki pi hombo peaaso alota: I̱ma: iki pa:ta: amba: la kua:pateta: ikana:ma: I̱ pa:ta: hone na tulaalememe. Yaka Apa:na: bikina: pitolo haumanu paeyaoma:ta: yaka biki mea a:meiyaasemepateta: 26 ikita: yaka sipisipi ma:na:manu na haleme ekina: I̱ pa:ta: hone na tulaasememe. 27 Yaka sipisipi ma:na: manuma: yaka pi ho̱la̱:make minelememe. I̱ma: make iki handolome. Kutupa yaka hoki nane telia: mea ipulimime. 28 Iki pa:ta: da:ta hao hala:eki halono ikita: ota: na homilimikie. Kutupa ikita: ya kiki pa:ta: haena: hali ma:nda:ma: pa:ta:la: mea:peke na ya:la:me. 29 Yaka Apa:ma: iki I̱ pa:ta: kia:me. Kutupa yaka Apa: make manda hata: paeyao ankulala:me. Yaka Apa:ma: miniki hala: ekimanu hali ma:nda:ma: pa:ta:la: mea:peke na ya:la:me. 30 Yaka Apa: dikita: homeke kone halopa:me leekeme. 31 Koto leeke ekina: Mo Diu haliwekima: Yesu luekema: toopimanu paa mimikime. 32 Yesuma: mo haliweki pa:ta: alota: Yaka Apa:ma: peaala: epeke pita:la: ekimanu wotu I̱ma: iki pa:ta: waloa:pate eki pua: ekina: toopima: I̱ luekema: pitelemepe. 33 Mo Diu haliwekima: ipika: pi hombo peaaso alota: Nakana:ma: epeke peleeki ma:nda:na: hone witolo hata: toopima: neke luekema: na pitoloma:pate pa Koda: laasa: ekina: pitoloma:me. Neketa: pa hali ya:la:pate nakana:ma: Koda: tupa: hata: kone alome le ekina: pitoloma:me. 34 Yesuma: ika: pi hombo peaaso alota: Ika: Lo Pimanu pa:ta: dupa wape pea ula:me. I̱ma: alota: Ikita: koda:sunue loa:me laa wape pa:la:me. 35 Kota: Koda:ma: ipika: pi la:niaemeke haliweki pa:ta: ika: bikita: koda:manue laa leekeme. Kutupa Baibolo bukana: pita: ota:eki kone pa u halieke. 36 Kutu pa:la:pate I̱ta: hande yaka Apa:ma: I̱ meata: do kenke pa:ta: epono I̱ tapaeya:me. Koto ekina: I̱ma:ta: Koda:na: Eiyeke halome loa: ekita: Koda: laasopatema: ekipeke alemepe. 37 Yaka Apa:na: pita:la: ekimanu na pua:ka:na:ta: kota: I̱ pa:ta: hone na tulaapa:pe. 38 Kutu pua:peke ya:la:pate yaka Apa:na: pita:la: ekimanu pua:ka:na:ta: I̱ pa:ta: hone na tulaake hata: kone yaka pitolo ekimanu pa:ta: kone hone tulaapeke aleo. Kutu pimika:na:ta: hande Apa:ta: I̱ tukiki pa:ta: hala:eki make I̱ta: ipiki tukiki pa:ta: haloeki make handa: hone wilimikie leekeme. 39 Yesu pa da:ka:pa: minuluekema: pimikipate ipikita: opa: pa lopa peekeme. 40 Yesuta: pa la:ka:la pua mo Diodani ikali tunkula mone tea:na: Dionima: amba: bapitaisi peaatiki pu hayeke alena: opolo puata: koto pa:ta: hayekeme. 41 Wanda:hali wopuma: ipiki pa:ta: pua mombolo hata: alota: Dionima: wele wotu pita:la:eki wopu na piekepate ipikana:ma: do hali pa:ta: leeke pi paeyao amba: yaala:me lemekeme. 42 Kutupa wanda:hali wopu koto pa:ta: hata: Yesu pa:ta: hone tulaemekeme.

11

La:satesi homeekeeki

1 Bedani da pa:ta: hayeke hali La:satesi yeni hayekeme. Mo Bedani data: Mada hakepiki Meti yaapona: dae. 2 Mo Metima:ta: hande Tekehalina: ankena: totopo wotupiki senisi holaota: ipika: itikima: kone honiaeyekeme. Koto wanda:na: beliki La:satesi yeni hayekeme. 3 Koto ekina: mo hakila:ma: Yesu pa:ta: pi tapaaso alota: Tekehalio. Naka: yankeketa: yeni hao ula:me laa tapaepekeme. 4 Yesuma: koto pi opua alota: Koto yenima:ta: hali na homaalieke laa koto yeni a:pa hake hauta: Koda:na: biki make Koda:na: Eiyekena: biki make mea a:meiyaena:yeke a:pa hao pa:la:me leekeme. 5 Yesuma: mo beliala: tepo pa:ta:ta: hone wotu wiekeme. 6 Kutupa hande La:satesi yeni hao ula:me leekeeki opuata: pa hoto yaapo koto pa:ta: hao 7 ipika: disaipolo haliweki pa:ta: alota: Diudia nane paa la:ka:la pomana:e leekepate 8 ipika: disaipolo haliwekima: ipiki pa:ta: alota: Disao. Amba: numaneke a:nda: mo Diu haliwekima: toopima: neke luekema: taapemepate koto pa:ta: paa pomana: alepe lemekeme. 9 Yesuma: alota: Nate homekena: pa yata:pea:peke nate leke manuta: 12 awamanu dia:ya:ka:ta:pe. Hali ma:nda:ta: oli nate talo haena: pomia:ka:na:ta: do kenkena: pa̱a̱ pa:la:eki handa:la: ekima: ipikita: lopuluekema: taapa:tia na pelieke laa 10 Kutu pulu pa:la:pateta: timba: alo haena: pomia:ka:na:ta: ipiki pa:ta: pa̱a̱ na peaasa: ekima: ipikita: lopuluekema: taapa:tia pelieke leekeme. 11 Yesuma: kotoeki laa pi ma:nda: alo alota: Nika: yankeke La:satesita: amba: u peila:pateta: ipiki mea tiaalo pulume leekeme. 12 Koto leeke handaa mo disaipolo haliwekima: alota: Tekehalio. U pelia:ka:na:ta: kota: tiaalieke lemekeme. 13 Yesuma:ta: mo La:satesi ota: homeeke ekina: leekepate mo haliwekima:ta: pa u peileke ala:me hone wimikime. 14 Koto ekina: Yesuma: iki pa:ta: peneme yao alota: La:satesi ota: homeekeme. 15 Koto pa:la:pate ikana:ma: hone tulao hamina:yeke iki pa:ta: hone witolo hata: ipiki yaapo na haowa: ekima: ta:na:ma: homolome laa ipiki pa:ta: pomana:e leekeme. 16 Koto ekina: Tomasita: hande Manda:e halima: ipika: disaipolo yankeketiti pa:ta: alota: Nika: Disa ame̱le̱ paeyao mandakena: bape laa ipiki ame̱le̱ homomana:e leekeme.

Yesuta: paa mea tiaasa:eki make da:taasa:eki make hala:me

17 Yesu opolo puaata: La:satesi lapa: pea haena:ta: hoto tonkopu wiekeeki opiekeme. 18 Mo Bedani data: Diutuseleme da teke pa:ta: kone hayekeme. 19 Kutupa Diu wanda:hali wopuma: Mada Meti yaapo ipilika: ana: homeeke ekina: tamba: minolo hata: pi pi loluekema: pemekeme. 20 Madama: Yesu ipula:me lemekeeki opuaata: manda:hande peekepate Metita: da pa:ta: pitina: peekeme. 21 Madama: Yesu manda:hande pea ipiki pa:ta: alota: Tekehalio. Neketa: do pa:ta: haeka:na: yoluta: ya ana: na homolo pia:me. 22 Kutu pulu pia:pate pa ame do kone nakana:ma: Koda: pa:ta: ala:ta: ma:nda: honke lelipi ale Koda:ma: ota: kilieke hone witolome leekeme. 23 Yesuma: ipiki pa:ta: alota: Naka: ana:ta: paa tiaalieke leekeme. 24 Madama: hombo peaaso alota: Mo hande paelia: natena: Koda:ma: ipiki paa mea tiaalo pa:la: ekita: hone witolome leekeme. 25 Koto leekepate Yesuma: ipiki pa:ta: alota: I̱ta: pa mea tiaasa:eki make da:taasa:eki make halome. Hali epima: I̱ pa:ta: hone tulao haya:ka:na:ta: kota: koto hali homea:ka:na: kone da:ta halieke. 26 Kutupa hali epima: da:ta: hata: I̱ pa:ta: hone tulao haya:ka:na:ta: koto halita: ota: na homilieke. I̱ma: do alo pina: homelepe laa leekeme. 27 Madama: ipika: pi hombo peaaso alota: Tekehalio. Aowe. Naka: kakema: homolo hata: neketa: hande Ketiso make Koda:na: Eiyeke do kenkena: ipilieke leeke halita: hone witolome leekeme.

Yesuma: e̱ leekeeki

28 Madama: kotoeki laa pa pua hakepiki Meti pa:ta: yopu pua alota: Tekehalima: do a:pa hata: neke wi ala:me. 29 Meti koto pi opua tiao Yesu manda:hande puluekema: a̱i̱ya peekeme. 30 Yesuta: mo hande da pa:ta: a̱i̱ na opolo peke Madata: ipiki manda:hande pieke alena: pa hayekeme. 31 Mo mandane Diu wanda:halima:ta: Meti pa:ta: a:ta:ma: homolo hata: ipiki ame̱le̱ pita:ta: Meti a̱i̱ tiao hama peekeeki handaata: ipiki telia: mea pemekeme. Ika: honema:ta: Metima: mo lapa: pieke ale pa:ta: e̱ lolo pula:me hone wimikime. 32 Metima: Yesu hayeke alena: opolo pua Yesu handolo ipika: anke pa:ta: lopa:niao alota: Tekehalio. Neke do pa:ta: haeka:na: yoluta: ya ana: na homolo pia:me leekeme. 33 Metima: e̱ leekeeki make mo ipiki ame̱le̱ pemeke Diu wanda:halina: e̱ lemekeeki make handaata: ipikana:ma: ka:nda:ma: homolo hata: ipika: puki tetoma: homeekeme. 34 Yesuma: alota: Ipikita: hando pa:ta: wilimipe leeke handaa ikana:ma: alota: Tekehalio. Handolo epoe lemekeme. 35 Kutupa Yesuma: e̱ leekeme. 36 Koto ekina: mo Diu wanda:halima: pi hotiolo alota: Handa:pe. Do halima: La:satesi pa:ta: pukima: wotu homolo pita:la:me lemekepate 37 mandane wanda:halima: alota: Do halima:ta: hande leke holupiki halina: leketa: kilaeya: tupa: mo halina: homa:la:eki make sa:sa: pia:peke yolo pia:me hone witoloma:me lemekeme.

La:satesi paa mea tiaeyekeeki

38 Yesuma: pa puki tetoma: homolo hata: mo lapa: pimiki alena: peekeme. Mo lapa: pimiki ekita: tikene da pa:ta: toopima: a:mba wimikime. 39 Yesuma: alota: Mo toopi pa nane mea wipe leekepate hande hoieke halina: beliki Madama: alota: Tekehalio. Punku wotu pilieke. Mo lapa: pea hamonota: hoto tonkopu paeya:me leekeme. 40 Yesuma: ipiki pa:ta: alota: Nakana:ma: hone tulao haeka:na:ta: Koda:na: pa̱a̱ pa:la:eki handilipikie pita: na loa:pe leekeme. 41 Kutupa hande toopi pa nane mea wimikime. Yesuma: handa:liao hata: alota: Apa:o. Nakana:ma: yaka pi opu hale ekina: neke pa:ta: keiyae pi alome. 42 Nakana:ma: I̱ma: aloeki opu hale ekita: handolopate pa do haleme wanda:halima: nakana:ma: I̱ tapaaleeki handa: hone tulaena:yeke neke pa:ta: do pi alome leekeme. 43 Yesuma: koto laa anekema: wi alo hata: alota: La:satesio. Hama epoe leekeme. 44 Hande homeeke halita: kiki anke leke popeleke ipika: dauma: ambula wimiki tupa: tiao hama epeekeme. Kutupa Yesuma: iki pa:ta: alota: Dau leisi mea bao epena: tapaape leekeme.

Yesu lulu pimiki ekina: pota: weimikieki

45 Meti handolo pemeke Diu wanda:hali wopuma:ta: Yesuma: piekeeki handaata: ipiki pa:ta: hone tulaemekeme. 46 Kutu pimikipate mandane haliwekima:ta: Yesuma: pieke ekita: mo Pa:tisi haliweki lolo pemekeme. 47 Koto ekina: mo Pa:tisi haliweki make mo yeni peao haemeke you haliweki make mo Ka̱le̱sete tapake ame̱le̱ momba:lalo hata: alota: Nikana:ma:ta: eki pumana:pe. Do hande halima: wele wotu pa:la: ekimanu pita:la:me. 48 Pa pina: paoma:ka:na:ta: wanda:hali paeyaoma: ipiki pa:ta: hone tulaalimikie. Kutupa make mo Loma: haliwekima: a:paata: nika: tembolo da make nika: tapake make telipina: hoeyaalimikie lemekeme. 49 Iki pa:ta: hayeke hali Kaiya:pasita: koto bapina: yeni peao haemeke you haliwekina: you hali hata: kone ipikana:ma: alota: Ikita: ala:ta: ma:nda: na handelememe. 50 Wanda:hali paeyao pa:ta: hali homeke homea:ka:na:ta: iki pa:ta: epekeeki ipilieke. Kutupa nika: tapake paeyao hoeyaapeke na yelieke. Kutu pulu pa:la: ekita: hone na witelemepe leekeme. 51 Do leeke ekita: Kaiya:pasima: kone pa na leke koto bapina: yeni peao haemeke you haliwekina: you hali hata: Yesuta: mo Diu wanda:hali pa:ta: homolo piekeeki la halolo hata: leekeme. 52 Kutupa make mo Diu wanda:hali pa:ta: homeke na homeke mo Koda:na: weki wandikita: pa hata: pepi pea haena: kone paeyao handa: mea homeke tapake kone apa:tao haena:yeke Yesu homolo pa:la:eki la halolo hata: leekeme. 53 Koto leeke ekina: mo Diu wanda:halina: you haliwekima: koto natena: kini pea Yesu lulu peleme pota: weimikime. 54 Koto ekina: Yesuta: koto pa:ta: pominolo hata: peneme yao na pomiekepate Diudia nane mina:pa:lao mo hapu hayeke alena: teke pa:ta: hayeke da Ipoteimi da pa:ta: puaata: ipika: disaipolo haliweki ame̱le̱ koto pa:ta: haemekeme. 55 Mo Diu wanda:halina: Lombei Pupa Yapeeke nate tunkulieke handaa papate da ta:ta: ta:ta: wanda:halima: ne a̱i̱ na pambeke haena: ika: loke wamo puluekema: oli Diutuseleme da nane pemekeme. 56 Mo wanda:halima: Yesu weitolo hata: mo tembolo da pa:ta: momba:la ika: ika: kone lota: lota: pu alualu pitolo alota: Eki hone witelemepe. Do hande ne pamba:la: ekita: na ipilieke hone witoloma:pate eki hone witelemepe la leekeme. 57 Kota: mo yeni peao haemeke you haliweki make mo Pa:tisi haliweki tonka:na: ikana:ma: pi alo alota: Hali epima: Yesu hala:eki handea:ka:na:ta: Yesu da:ka:pa: minomonoyeke niki a:pa la kia:pa:peke lemekeme.

12

Bedani da pa:ta: Yesuna: mo nada senisi holaeyekeeki

1 Mo hande Lombei Pupa Yapeeke natena: ne pambuluekema: haena: nate yunki mindiki hata: pa wina: kone Yesuta: mo Bedani da pa:ta: peekeme. Hande Yesuma: paa mea tiaeyeke hali La:satesi ipika: dae. 2 Koto pa:ta: Yesuna: ne pambaemekeme. La:satesita: teipolona: Yesu yaapo mandake pa:ta: pitina: Madama: hande ne pane pea hale hale piekeme. 3 Kutupa Metima: mo nada senisi seliapota: yenki tieke ale kone mo ka:nda: makata: kilo pa hapo siki tupa: meata: Yesuna: anke pa:ta: holaota: ipika: itikima: honiaeyekeme. Kutu pieke ekima: mo senisi totopoma:ta: mo da paeyao pa:ta: totopo yuyu wia wiekeme. 4 Mo disaipolo hali homeke Isekatioti hali Diudasita: hande Yesu a:nda: lombolo pieke hali ipikana:ma: alota: 5 Do senisita: ma:nda:ma: hambena: laata: 60 kina meaata: nate hali wanda:hali pa:ta: na teli teli peaemeke ekita: ekipeke pimipe leekeme. 6 Do leeke pita: nate hali wanda:hali pa:ta: a:ta:ma: homolo na leke pake hali hata: leekeme. Mani pausata: ipikana:ma: miniki hata: mea pomiekepate ipika: hone wia yoka: mea:tiki piekeme. 7 Koto leekepate Yesuma: alota: Koto wanda: pa:ta: pi na lapeke. Ipika: wia hala:eki pa miniki haena: I̱ toko hoiyulu peleme natena: loa:me. 8 Natehali wanda:halita: iki ame̱le̱ hao halo pelemepate I̱ta: iki ame̱le̱ na hao halumeke leekeme.

La:satesi lulu pimiki pota: weimikieki

9 Diu wanda:hali wopuma: Yesuta: Bedani da pa:ta: a:pa hala:me lemekeeki opuaata: koto pa:ta: pemekeme. Yesu homeke handuluekema: na pekepate hande Yesuma: lapa: pa:ta: pa mea tiaeyeke hali La:satesi make handuluekema: pemekeme. 10 Koto ekina: mo yeni peao haemeke you haliwekima:ta: La:satesi make lulu pimiki pota: weimikime. 11 Diu haliweki wopuma: La:satesi pa:ta: hone witolo hata: ika: you haliweki mina:pa:lao Yesu pa:ta: hone tulaemeke ekina: pimikime.

Ta:na:ma: homolo hata: Diutuseleme nane pemekeeki

12 Da ka:la:peeketa: hande Lombei Pupa Yapeeke dina: ne pambuluekema: momba:la haemeke wanda:hali paeyaoma:ta: Yesuta: Diutuseleme da nane ipula:me lemekeeki opimikime. 13 Koto ekina: dopema: handeke ti palekemanu tonda:pa: mepi pea mina Yesu manda:hande puluekema: wi la:tiki pulu hata: alota: Koda:na: pi laapa:pe. Tekehalina: bikina: ipula: halita: Koda:ma: epeaeya:ka:na:ta: epelieke. Ipikita: Isulai wanda:halina: Kini halie la lemekeme. 14 Yesuma: donki ma:na: handa: wiata: mo ma:na: hoki manda pitiekeme. Kutu pieke ekita: mo Baibolo buka pa:ta: wape pa:la: ekita: dupa 15 Saioni data: paala:ma: na homa:peke. Handa:e. Naka: kini hali koto ipula: handa:e. Donki ma:na: siki ipika: hoki manda pita: koto ipula: handa:e laa wape pa:la:me. 16 Yesuma: koto hau pieke pita:ta: ipika: disaipolo haliwekima: hone na wimikipate pa wetepena:ta: Yesu paa tiao oli ipika: pa̱a̱ piki kapu tieke mulu pieke haena: ikana:ma: mo Baibolo bukana: dupiki pi wape pa:la: ekita: ota: Yesu pa:ta: kone yaeyekeeki hone wimikime. 17 La:satesi lapa: pa:ta: wina: Yesuma: wi la paa mea tiaeyeke pita:ma: Yesu ame̱le̱ haemeke wanda:halima: koto pieke ekita: hande wanda:hali pa:ta: amba: la halemekeme. 18 Koto wele wopu pieke ekina: wanda:hali paeyaoma: opuata: Yesu manda:hande pulu pemekeme. 19 Koto ekina: mo Pa:tisi haliwekima: ika: kone ane la: mone la: pu alualu pitolo alota: Handelemepe. Nikana:ma: hau ma:nda: pea:peke na ya:la:me. Handa:pe. Wanda:hali paeya: tapao ipiki telia: mea pulimime lemekeme.

Mandane Kitiki wanda:halima: Yesu weimikieki

20 Mo hande ne pambemeke pita: Diutuseleme da pa:ta: yeni pulu pemeke wanda:hali ame̱le̱ta: mandane Kitiki wanda:hali make pemekeme. 21 Mo wanda:halima: hande Ka:lili nane hayeke da Betesaida da hao epeeke hali Pilipi pa:ta: pua alota: Aneke halio. Nika: honema:ta: Yesu handulumeke hone witoloma:me lemekeme. 22 Pilipima: A:ndutu pa:ta: pua laata: Ipilikana:ma: Yesu lolo pepekeme. 23 Yesuma: ipilika: pi hombo peaaso alota: Wanda:halina: Eiyekema: mo pa̱a̱ piki kapu tieke mulu pa:la: di ame ipula:me. 24 Ipiliki pa:ta: ota: pi alome. Kuni wae alesiki homeketa: kenkena: na opa: pa lopa na homea:ka:na:ta: ipika: pa u pelia halieke. Kutu pulu pa:la:pate homea:ka:na:ta: opa kiliki wotu a:elieke. 25 Hali epima: ipika: da:ta:la:eki kone hone wotu wia:ka:na:ta: ipika: da:ta:la: ekita: alupilieke. Hali epima: do kenkena: hata: ipika: da:ta:la:eki kone hone wopu na wia:ka:na:ta: ipika: da:ta:la:eki mea miniki hata: da:ta hao halo pa:la:eki kone yelieke. 26 Hali epima: yaka e pokaaluekema: hone pia:ka:na:ta: ipikana:ma: ya hoki nane telia: mea epena:e. Yaka e pokaasa: halita: I̱ halo alena: kone diki mandakena: halupekema: loa:me. Yaka e pokaasa: halita: yaka Apa:ma: koto halina: biki tieke wina: lelieke leekeme.

Yesuma: ipika: homolo pieke ekina: pi leekeeki

27 Ameta: ya puki tandama: homolome hata: eki pi lonope. Doeki lapeke ya:la:pe. Apa:o. Hande I̱ pa:ta: epolo pa:la: di na epena: lapeke lonope. Dia:me. Koto tanda tandama: homolo polo di muluekema: epoa:me. 28 Apa:o. Naka: biki tieke wina: lapeke leekeme. Koto la haena: oli ya nanema: la:niaeyeke pi ho̱la̱:makema: alota: Yaka bikita: amba: titina: tieke wina: lolopate paa ma:nda: alo peao tieke wina: lolueke leekeme. 29 Koto pa:ta: pambulu bao haemeke wanda:halima: hande pi ho̱la̱:make opua alota: Tutu lia:me lemekeme. Mandane wanda:halima: alota: Enisolo halima: ipiki pa:ta: pi alopate lea:me lemekepate 30 Yesuma: iki pa:ta: alota: Oli la:niaeya: pita: I̱ pa:ta: dia:me. Iki pa:ta: hone witolo hata: la:niaaso lea:me. 31 Ameta: do kenke wanda:halina: pi yokaalu pulu pa:la: di ipula:me. Ameta: do kenkena: tumiki hala: halita: yoka mea lopaalieke. 32 Kutupa I̱ta: kenkena: hano I̱ mea a:meiyaemeka:na:ta: wanda:hali paeyao I̱ pa:ta: epena: yola: mulueke leekeme. 33 Koto leeke ekita: ipika: homolo piekeeki la halolo leekeme. 34 Koto leeketa: mo wanda:hali paeyaoma: ipika: pi hombo peaaso alota: Mo Lo Pi manuma: ala: ekita: doeki opuma:me. Ketisota: hao halieke ala:me. Nakana:ma: alota: Wanda:halina: Eiyeke mea a:meiyalieke ale ekita: ekipape. Mo hande Wanda:halina: Eiyeketa: epiya:ka:ta:pe lemekeme. 35 Yesuma: iki pa:ta: alota: Mo hande pa̱a̱ pa:la: ekita: iki ame̱le̱ hosiki halimikie. Timba: la:la: ekima: iki mea tombuaama:na: pa̱a̱ pa:la: pita: kone pua:pa:peke. Timba: la:pa pa:la: pa:ta: pula: halima:ta: Dota: hando pa:ta: pulupe lelieke. 36 Kutu pa:la: ekina: ikita: pa̱a̱ pa:la: dina: hata: pa̱a̱ pa:la: ekina: wekiwandiki leke hamina:yeke pa̱a̱ pa:la:eki pa:ta: kone hone tulaapa:peke leekeme.

Mo Diu wanda:halima: Yesu pa:ta: hone na tulaemekeeki

Yesuma: koto pi laata: mo wanda:hali mina:pa:lao puata: panka halo peekeme. 37 Ipikana:ma:ta: wanda:halina: leke popelekena: hata: kone wele wotu pieke ekimanu mo wanda:halima: handaa kone ipiki pa:ta: hone na tulaemekeme. 38 Mo hande potopede hali Aisayama: leeke ekimanu yaena:yeke piekeme. Dupa Tekehalio. Nikana:ma: la haloma: ekita: epima: opimipe. Kutupa Tekehalima: ipika: wele pieke ekita: epi pa:ta: walea:pe laa leekeme. 39 Koto ekina: mo wanda:halima: hone tulaapeke na yeeke ekina: Aisayama: leekeeki ma:nda: dupa 40 Koda:ma: ika: leke holu peaota: ika: pukita: taka:la:pa pua hata:ta: toopi leke wina: leekeme. Wanda:halima: ika: lekema: handaama:na: make ika: puki tooluma: hone wiaama:na: pua:me. I̱ma: iki wamo peaanoyeke I̱ pa:ta: na la:ka:la haena:yeke pua:me laa leekeme. 41 Koto leeke pita: Aisayama:ta: Yesuma: ipika: pa̱a̱ tieke mea hayekeeki handeeke ekina: Yesu pa:ta: mulu pa:la:eki hone witolo hata: leekeme. 42 Kutu pimikipate mo Diu you haliweki wopuma: Yesu pa:ta: hone tulaemekepate mo Pa:tisi haliweki pa:ta: pieke handaata: ika: pi hotu haemeke da pa:ta: ika: ula:eki yokaama:na: ika: hone tulaemekeeki peneme yao na lemekeme. 43 Koda:ma: ika: pi laena: hone na wiki kenke haliwekima: laena: hone wopu wimikime.

Yesuna: leeke pi manuma: pi yokaalu pea:peke ya:la:eki

44 Yesuma: pi anekema: alo alota: Hali epima: I̱ pa:ta: hone tulaeya:ka:na:ta: I̱ pa:ta: homeke hone na tulaake I̱ tapaeya: hali pa:ta: make pita:la:me. 45 Hali epima: I̱ handea:ka:na:ta: kota: I̱ tapaeya: hali make handa:la:me. 46 I̱ta: do kenkena: pa̱a̱ pa:la:eki tupa: a:pa halome. I̱ pa:ta: hone tulaaseme wanda:halita: timba: la: pamba:la: pa:ta: na haena:yeke epoa:me. 47 Hali epima: I̱ma: alo pi opua na pia:ka:na:ta: koto hali yaapo I̱ma: pi yokaalu na pulueke. Kenke wanda:halita: iki pa:ta: pi yokaalu puluekema: na epeke iki mea da:taaluekema: epoa:me. 48 Hali epima: I̱ kiaaso hata: I̱ma: alo pi na opia:ka:na:ta: kota: ma:nda:ma: ipiki yaapo pi yokaalu pilieke. Do I̱ma: aloeki manuma: kone paelie natena: ipiki yaapo pi yokaalu pilieke. 49 I̱ma: ya hone wia na loa:me. I̱ tapaeya: hali yaka Apa:ma: I̱ma: lolo pua: ekimanu paeyao ipikana:ma: lapeke leeke handaa pua:me. 50 Kutupa yaka Apa:ma: du pea:peke la ala: pi manuta: da:ta hao hala:eki kone peaasa:ekie hone witolome. Koto ekina: I̱ma: alo pita: yaka Apa:ma: I̱ pa:ta: lapeke lea: pi kone alome leekeme.

13

Yesuma: ipika: disaipolo haliwekina: anke tanda:paeyekeeki

1 Mo hande Lombei Pupa Yapeeke natena: ne pambuluekema: hata:ta: Yesuma: do kenke mina:pa:lao Ateke pa:ta: polo pieke di amba: tunkula:la:me hone wiekeme. Ipikana:ma: do kenkena: haemeke ipika: wanda:hali pa:ta: pukima: homo hao paeyaalo pulu hata: make iki pa:ta: pukima: homeekeme. 2 Welealo nane Yesu ipika: disaipolo haliweki ame̱le̱ ne no pitimikime. Isekatioti hali Saimonona: eiyeke Diudasima:ta: Yesu mina:yeke a:nda: lombolo pieke honeta: ipiki pa:ta: Sadanima: amba: mea wiaeyekeme. 3 Yesuma:ta: hande ipika: Atekema: ala:ta: ala:ta: paeyao ipiki pa:ta: haleekeeki make ipikita: Koda: yaapo hao a:pa Koda: pa:ta: polo piekeeki make hone wiekeme. 4 Koto ekina: Yesuma: mo teipolo mina:pa:lao tiaota: manda pambaeyeke dau hola: mea wiaata: dawelo mea tonkaeyekeme. 5 Kutupata: ma:tiki pa:ta: ikali hola: pambaata: mo disaipolo haliweki ika: ankemanu homeke pa:ta: pua:tiki pea tanda:pa:tiki pea hande tonkaeyeke daweloma: honia:tiki piekeme. 6 Kutupata: Saimono Pida pitieke pa:ta: peekepate ipikana:ma: Yesu pa:ta: alota: Tekehali nakana:ma: ya anke tanda:puluekema: pi leekeme. 7 Yesuma: ipika: pi hombo peaaso alota: Ame do pitolo ekita: nakana:ma: hone na witelepate wetepena:ta: hone wilipikie leekeme. 8 Pidama: ipiki pa:ta: alota: Yaka anke nakana:ma: hoto homeke a:nda: tanda:pa:peke na ya:la:me leekeme. Yesuma: ipika: pi hombo peaaso alota: I̱ma: naka: anke na tanda:poa:ka:na:ta: kota: neketa: yaka disaipolo hali hapeke na yelieke leekeme. 9 Saimono Pidama: ipika: pi hombo peaaso alota: Tekehalio. Kota: yaka anke homeke dia:me laata: Yaka kiki you tonka:na: tanda:pae leekeme. 10 Yesuma: ipiki pa:ta: alota: Hali epima: ipika: loke paeyao tenke lao ikali peiya hata:ta: ipika: loke paeyao wamo pea haluekema: ikali pa na peiyiki ipika: anke homeke pa tanda:pa:peke ya:la:me. Iki paeyao amba: wamo pea halemepate hali homeketa: dia:me leekeme. 11 Yesuma: ipiki a:nda: lombolo pieke hali amba: hone witolo hata: koto pi leekeme. Koto ekina: Iki paeyao amba: wamo pea halemepate hali homeke dia:me leekeme. 12 Yesuma: ika: anke tanda:pa paeyeketa: ipika: dau paa mea pambao ipika: amba: pitieke teipolo pa:ta: paa pua tepiao pitiekeme. Mo haliweki paeyao pa:ta: ipikana:ma: lota: pitolo 13 Ikana:ma: I̱ biki yaapo alo hata: Disa make Tekehali make aleme ekita: ana:piki pi alememe. I̱ta: koto polome. 14 Koto ekina: I̱ma:ta: ika: Tekehali make Disa make hata: ika: anke tandepoa: ekina: ikana:ma: make ika: ika: kone ika: ankemanu tanda:pa: alualu pea:pa:peke aleo. 15 I̱ma: iki pa:ta: peaowa: ekita: ikana:ma: make puemena:yeke wala: tiaaso pua:me. 16 Iki pa:ta: ota: pi alome. Pa hameke e pokaasa: halima:ta: ipika: e teke hali ankulapeke na ya:la:me. Kutupa pi lolo pena: tapaasa: halima: make ipiki tapaasa: hali kone ankulaapeke na ya:la:me. 17 Do walo ekita: hone wimika:na:ta: kota: pitolo hata: kone ta:na:ma: homilimikie. 18 I̱ma: iki paeyao pa:ta: na alome. Ya talopu molo haliweki amba: handoa:me. Kutu pa:la:pate mo Baibolo bukana: wape pa:la: ekita: yaapeke ya:la:me dupae. Dika: mandakena: pita: ne nopa: halima: kone I̱ yaapo a:nda: tunkula hala:me. 19 Dupiki hau a̱i̱ na piki haena: kone iki pa:ta: ame do kone la kitolome. Koto ekina: wetepena: koto hau pia:ka:na:ta: yaka halo ekita: ota: halome. I̱ pa:ta: hone wilimikie. 20 Iki pa:ta: ota: pi alome. Hali epima: I̱ma: tapaaso hali handa: mia:ka:na:ta: I̱ make handa: minolo pita:la:me. Kutupata: I̱ handa: mina:la: halima: I̱ tapaeya: hali kone handa: mina:la:me leekeme.

Yesuma: ipiki pa:ta: a:nda: lombolo pulu piekeeki la: wiekeeki

21 Kotoeki laa Yesuma: ka:nda:ma: wopu homolo hata: mo haliweki pa:ta: la halolo alota: Iki pa:ta: ota: pi alome. Iki ame̱le̱ hala: hali homekema: I̱ mina:yeke a:nda: lombelieke leekeme. 22 Mo disaipolo haliweki pa penkili pitolo hata: ika: kone ane handa: mone handa: pitolo epi pa:ta: ala:pe hone wimikime. 23 Disaipolo hali homeketa: Yesuma: puki pieke halita: Yesu yaapo lopu la: alu pea pitiekeme. 24 Saimono Pidama: mo hali pa:ta: so la: mea alota: Epi pa:ta: alepe. Lota: pie leekeme. 25 Koto leeke handaa mo disaipolo halima: teke pa:ta: panda:pea pita: Yesu pa:ta: lota: pitolo alota: Tekehalio. Epi pa:ta: alepe leekeme. 26 Yesuma: ipika: pi hombo peaaso alota: Do palaowata: kawaso pa:ta: tenke lao halue halita: koto halie leekeme. Kotoeki la ipikana:ma: palaowa meata: tenke lao mo Isekatioti hali Saimono ipika: eiyeke Diudasi pa:ta: haleekeme. 27 Diudasima: hande palaowa mieke pita: kone Sadanita: ipiki tukiki pa:ta: pitulu epeekeme. Yesuma: ipiki pa:ta: alota: Naka: pulu peleeki a̱i̱ pua pea:peke leekeme. 28 Yesuma: Diudasi pa:ta: leeke ekita: mo teipolo pa:ta: pitimiki haliweki homeke a:nda:ma: hone na wimikime. 29 Mandane disaipolo haliwekima: ika: honema:ta: Diudasima: mo mani pausa handeteke hayeke ekina: ika: ne pambuluekema: ala:ta: ma:nda: hambolo pena: tapaeya:pe o natehali wanda:hali pa:ta: ala:ta: ma:nda: halo pu la tapaeya:pe hone wimikime. 30 Diudasima: mo palaowa meata: kuta kone hama opolu bao peekeme. Koto dina:ta: timba: la: pambeekeme.

Mo panake pi ula:eki

31 Diudasi peeke hoki nane Yesuma: alota: Ameta: Wanda:halina: Eiyekema:ta: ipika: pa̱a̱ pa:la:eki milieke. Kutupa Koda:na: pa̱a̱ pa:la: ekita: Wanda:halina: Eiyeke pa:ta: handulumeke. 32 Kutupa Koda:na: pa̱a̱ pa:la:eki Wanda:halina: Eiyeke pa:ta: peaeya:ka:na:ta: kota: Koda:ma: ipikana:ma: kone Wanda:halina: Eiyekena: pa̱a̱ pa:la:eki peaalieke. Kutupa kuta kone peaalieke. 33 Yaka weki wandikio. Iki ame̱le̱ halo poloma:pateta: hosiki halueke. Kutupa ikana:ma: I̱ weilimikipate pa amba: mo Diu wanda:hali pa:ta: loa: ekita: ameta: iki pa:ta: make alome. I̱ polue da naneta: iki a:pa:peke na ya:la:me la leekeme. 34 Ameta: I̱ma: iki pa:ta: panake pi ula:eki la: wiaasome dupa. Ika: kone pukima: homaalu alu pea hapa:peke. I̱ma: iki pa:ta: pukima: homao tupa: ikana:ma: make pukima: homaalu alu pea:pa:peke laa 35 ikana:ma: pukima: homaalu alu pimika:na:ta: ikita: yaka disaipolo haliweki haleme ekita: paeyaoma: handilimikie la leekeme.

Pidama: Yesuna: biki hoeyaaso pulu pieke ekita: Yesuma: pi la: wiekeeki

36 Saimono Pidama: Yesu pa:ta: lota: pitolo alota: Tekehalio. Neketa: hane poluekema: alepe leeke handaa Yesuma: alota: I̱ polue naneta: ame I̱ telia: mea a:pa:peke na yolo pa:la:pate wetepena:ta: telia: mea ipilipikie leekeme. 37 Koto ekina: Pidama: paa lota: pitolo alota: Tekehalio. Ekipeke neke na telia: mea ipilipiki la alepe laata: I̱ma: neke tamba: muluekema: yaka da:ta:la:eki homaoa:ka:na: make ana: pilieke laa leekepate 38 Yesuma: ipika: pi hombo peaaso alota: Nakana:ma: I̱ pa:ta: homoluekema: ota: pi alepe laa neke pa:ta: ota: pi do alome. Mo hali koka:la:ma: e̱ a̱i̱ na leke haena:ta: nakana:ma: hoto tepona: I̱ Yesu na handolome laa lelipikie leekeme.

14

Yesuta: Apa: pa:ta: pula: pota:e

1 Yesuma: iki pa:ta: alota: Ikana:ma: pomoma: na homeke hone eleke eleke na wiki hata: Koda: pa:ta: hone tulao hata: make I̱ pa:ta: tonka:na: hone tulao hapa:peke. 2 Yaka Apa:na: da pa:ta:ta: da panda: eleke eleke wotu ula:me. Kutupa I̱ puata: ika: a:pa halo peleme alena: wamo peaalo pula:me. Do aloeki na wia:ka:na: yoluta: I̱ma: iki pa:ta: amba: la kulu pua:me laa leekeme. 3 Kutupa I̱ pua ika: halo peleme alena: wamo peaota: I̱ halo alena: mandake pa:ta: a:pa hamina:yeke I̱ paa a:pa iki a:pa handa: mulueke. 4 Kutupa I̱ pulueeki make pota: make ikana:ma: handelememe laa leekeme. 5 Tomasima: ipiki pa:ta: alota: Tekehalio. Neke polo pele ekita: nikana:ma: na handoloma:me. Koto ekina: pota:ta: ekipa handomonope laa leeke handaa 6 Yesuma: ipika: pi hombo peaaso alota: I̱ta: hande pota:e. I̱ ota:ekie laa I̱ta: da:ta:la:ekie. Hali epima: yaka Apa: pa:ta: polueke hone wia:ka:na:ta: pota: ma:nda: dia:me. I̱ pa:ta: homeke epena:e leekeme. 7 Ikana:ma: I̱ handemeka:na:ta: yaka Apa: make handilimikie. Ameta: ipiki handolo pelemeeki ameta: kini pitelememe laa ipikita: amba: handelememe la leekeme. 8 Pilipima: ipiki pa:ta: alota: Tekehalio. Naka: Apa:ta: niki pa:ta: wala:e. Kutu pika:na:ta: ana: pilieke leekeme. 9 Yesuma: ipika: pi hombo peaaso alota: Pilipio. Iki paeyao ame̱le̱ nate wopu haowa:pate nakana:ma: I̱ta: hone na wia alepe. I̱ handilia: halima:ta: yaka Apa: make handilieke laa ekipeke handa naka: Apa: wala:e alepe. 10 Yaka Apa:ma: I̱ yaapo hala:eki make I̱ma: make yaka Apa: yaapo haloeki make hone na witelepe leekeme. Koto laa Yesuma: mo disaipolo haliweki pa:ta: alota: Iki pa:ta: loa: pi manuta: ya hone wia na loa:me laa hande I̱ yaapo hala: Apa:ma: ipikana:ma: kone ipika:eki pita:la:me. 11 Yaka Apa:ma: I̱ yaapo hala: ekina: make I̱ma:ta: yaka Apa: yaapo halo ekina: make I̱ma: do alo pita: ikana:ma: ota: opua:pa:peke ya:la:pate pa do aloeki na opimika:na:ta: kota: I̱ma: hande pua: ekimanu hone witolo hata: I̱ pa:ta: hone tulao hapa:peke laa leekeme. 12 I̱ma:ta: iki pa:ta: ota: pi alome laa I̱ pa:ta: hone tulao hala: halima:ta: I̱ma: pitoloeki manuta: ipikana:ma: make pilieke. Kutupa yaka Apa: pa:ta: I̱ polue ekina:ta: I̱ma: pitolo ekimanu kone mo halima: ankulao hau tiekemanu pilieke leekeme. 13 Kutupa ala:ta: ma:nda: yaka bikima: honke alo hata: lemeka:na:ta: hande Atekema: hande Eiyeke pa:ta: yama: pa̱a̱ peaena:yeke I̱ma: peaalueke leekeme. 14 Ala:ta: ma:nda: yaka biki alo hata: I̱ pa:ta: honke lemeka:na:ta: I̱ma: peaalueke leekeme.

Mo hande la: wieke Holi Sipitidi

15 I̱ pa:ta: pukima: homekena:ta: yaka pi ula: ekimanu opua pilimikie. 16-17 Kutupa I̱ma: yaka Apa: pa:ta: honke loa:ka:na:ta: ipikana:ma: mo iki ame̱le̱ hao haena: lelia: mo Tamba: Mu Halo Pa:la: Hali kilieke. Ipikita: mo ota:eki pu hala: Epeke Temoko konee. Kenke wanda:halima:ta: ipiki na handolo hata: make hone na witolo hata: make ipiki handa: mea:peke na yolo pa:la:pate iki ame̱le̱ mandake hata: iki tukiki pa:ta: hala: ekina:ta: ipiki handelememe. 18 I̱ma: ikita: pa honumake hamina: na lolueke. Iki pa:ta: paa la:ka:la ipulueke laa 19 hosiki hao kenke wanda:halima: I̱ pa na handolo pelemepate ikana:ma: wetepe I̱ handilimikie. Koto ekina: I̱ da:ta: halo ekima:ta: iki make da:ta: halimikie. 20 Kutupa koto dina:ta: I̱ta: yaka Apa: tukiki pa:ta: haloeki make ikita: I̱ tukiki pa:ta: halemeeki make iki tukiki pa:ta: I̱ haloeki make handilimikie laa leekeme. 21 Hali epima: yaka pi ulu ekimanu opua pia:ka:na:ta: kota: koto halima: I̱ pa:ta: pukima: homa:la:me. Kutupa I̱ pa:ta: pukima: homilie halita: yaka Apa:ma: ipiki pa:ta: pukima: homilieke. Kutupa make I̱ma: ipiki pa:ta: pukima: homolo hata: I̱ halo ekita: peneme yaalueke laa leekeme. 22 Yesuma: koto leeke handaata: Diudasi hande Isekatioti hali Diudasi pa:ta: na loa:ma: ipikana:ma: Yesu pa:ta: alota: Tekehalio. Ekipa kenke wanda:halima: na handena: leke niki pa:ta: homeke peneme yao walipikipe leekeme. 23 Kutupa Yesuma: ipika: pi hombo peaaso alota: Hali epima: I̱ pa:ta: pukima: homea:ka:na:ta: I̱ma: alo pi opua pilieke. Kutupa yaka Apa:ma: koto hali pa:ta: pukima: homilieke. Kutupa yaka Apa: dikita: mo hali pa:ta: a:pa ipiki ame̱le̱ hao halumeke. 24 Pate hali epima: I̱ pa:ta: pukima: na homea:ka:na:ta: I̱ma: alo pi manuta: na opilieke. Ikana:ma: do opueleme pita: yakaeki dia:me pa I̱ tapaala: hali yaka Apa: pa:ta: ipula:me leekeme. 25 Iki ame̱le̱ halo dina:ta: do pimanu la kitolome. 26 Kutu pitolopate hande iki Tamba: Mulu pa:la: Hali yaka Apa:ma: yaka bikina: tapaalo pa:la: halita: Holi Sipitidi kone ala:ta: paeyao ipikana:ma: walieke. Kutupa make I̱ma: hande iki pa:ta: walo ekimanu paeyaota: ikana:ma: hone uemena:yeke ipikana:ma: ika: hone u tiaalieke. 27 I̱ma: iki mina:pa:lao pulupate puki lopa:niaasa: ekita: iki pa:ta: pa wina: laa pulume. Yaka puki lopa:niaasa:eki kone iki pa:ta: kitolome. Kutupa mo kenke wanda:halima: iki pa:ta: kita:la: tupa: pa na kitolome. Koto ekina: hone eleke eleke na wiki paala:ma: na homa:pa:peke laa leekeme. 28 I̱ma: iki mina:pa:lao polueke laa loa:pateta: paa la:ka:la ipulueke laa loa: pita: amba: opimime. Ikana:ma: I̱ pa:ta: pukima: homemeka:na: yoluta: mo yaka Apa: pa:ta: I̱ pulume loa: ekina: ta:na:ma: homolo pimime. Pa ekipeke yaka Apa:ta: I̱ ankulao hala: ekina: loa:me leekeme. 29 Do alo ekimanu a̱i̱ na epeke haena: kone iki pa:ta: la kitolome. Pa ekipeke ota: yaeya:ka:na:ta: ikana:ma: hone tulaalimikie leekeme. 30 Do kenkena: you hali epolo pa:la: ekina: I̱ma:ta: iki pa:ta: pi wotu na lolueke. Ipikana:ma:ta: I̱ pa:ta: hau ma:nda: pea:peke na ya:la:pate 31 Pa I̱ma: yaka Apa: pa:ta: pukima: homolo ekita: do kenke wanda:halima: handena: loluekema:yeke ipikana:ma: I̱ pa:ta: doeki pea:peke lea: haumanu paeyao pu halome laata: Tiao do pa:ta: mina:pa:lao pomana:e laa leekeme.

15

Yesuta: ota: waini pu tekee

1 Yesuma: alota: I̱ta: ota: waini pu tekee. Kutupa yaka Apa:ta: mo waini pu ena: teke halie. 2 Yaka paleke mandane ekima: kiliki na a:eya:ka:na:ta: kota: koto paleketa: yaka Apa:ma: poka mea baalieke. Kutupa mo mandane kiliki a:eta:la: paleke manuta: wamo peaaso hata: kiliki wopu a:ena:yeke yaka Apa:ma: poka: mepi pilieke. 3 I̱ma: iki pa:ta: amba: loa: ekima:ta: ikita: amba: wamo pa:la:me. 4 Ikita: I̱ pa:ta: hapa:peke. Kutupa I̱ma:ta: iki pa:ta: halueke. Mo hande paleke ma:nda: teke pa:ta: na tunaeya:ka:na:ta: kota: ipika: kone kiliki a:eya:peke na ya:la:me. Iki make I̱ pa:ta: na haemeka:na:ta: ika: kone kiliki na a:elieke. 5 I̱ta: waini pu tekee. Ikita: palekemanue. Hali epima: I̱ pa:ta: haya:ka:na:ta: I̱ta: ipiki yaapo hata: kiliki wotu a:elieke. Pate ikana:ma: I̱ ame̱le̱ na hake hata:ta: ikana:ma: epeke hau homeke a:nda: na pilimikie. 6 Hali epima: I̱ pa:ta: na haya:ka:na:ta: ipikita: mo hande hapua:la: palekema: handilieke. Kutupa mo hapua:la: paleke manuta: amu pea ti uleke pa:ta: lopaeya:ka:na:ta: tima: telieke. 7 Ikita: I̱ pa:ta: hata:ta: yaka pi lolo ekimanu miniki hata:ta: ika: hone pa:la: tupa: honke lemeka:na:ta: ota: milimikie. 8 Ikana:ma: kiliki wotu a:eteleme ekima:ta: yaka Apa:na: biki tieke wiaasememe. Kutu piteleme ekima:ta: ikita: yaka disaipolo haliweki halimikie leekeme. 9 Yaka Apa:ma: I̱ pa:ta: pukima: homa:la: tupa:ta: I̱ma: make iki pa:ta: pukima: homolome. Koto ekina: yaka pukima: homoloeki pa:ta: hao hapa:peke. 10 I̱ma:ta: yaka Apa:na: pi ula: ekimanu opua peata: ipika: pukima: homa:la:eki pa:ta: halo tupa: ikana:ma: make yaka pi ula: ekimanu opua pimika:na:ta: yaka pukima: homoloeki pa:ta: halimikie laa leekeme. 11 Do aloma: pi manuta: yaka ta:na:ma: homoloeki iki pa:ta: witolo hata: ika: ta:na:ma: homelemeeki tumba pitina:yeke iki pa:ta: alome. 12 Yaka pi witolo ekita: dupae. I̱ma: iki pa:ta: pukima: homolo tupa: ikana:ma: make pukima: homaalualu pea:pa:peke. 13 Hali ma:nda:ma: ipika: yankeke tamba: minolo hata: ipika: da:ta:la:eki kone alu paeya:ka:na:ta: kota: kutupiki pukima: homa:la: hauta: ma:nda:ma: ankulapeke na ya:la:me. 14 Kutupa I̱ma: dupa:pa: aloeki opua pimika:na:ta: ikita: yaka yankeke titi halimikie. 15 Pa e pokaasa: halima:ta: ipika: teke halima: hone wita:la: ekita: handa:peke na ya:la: ekina: ameta: iki pa:ta: pa e pokaaseme haliwekio pi na lolueke. Pa ekipeke yaka Apa:ma: I̱ pa:ta: la kita:la: pi paeyao iki pa:ta: la kitolo ekina: iki pa:ta: yaka yankeke titio alome laa leekeme. 16 I̱ta: ikana:ma: na mea haena: lelemepate pa ikita: I̱ma: talopu meaata: ikita: pua hande u halo pa:la: napeke a:eyamina:yeke mea haena: lolome. Koto ekina: ikana:ma: yaka Apa: pa:ta: ala:ta: ma:nda: yaka biki alo hata: honke lemeka:na:ta: ipikana:ma: iki pa:ta: ota: kilieke. 17 Koto ekina: iki pa:ta: I̱ma: pi witoloeki dupae. Ika: kone pukima: homaalu alu pea hapa:peke laa leekeme.

Kenke wanda:halina: a:nda: lila:eki

18 Kenke wanda:halima: iki pa:ta: a:nda: lia:ka:na:ta: I̱ pa:ta: amba: a:nda: lilimieki hone wia:pa:peke. 19 Ikita: do kenke hau pu haleme wanda:hali ame̱le̱ ta:ma:ni pea haemeka:na: yoluta: mo wanda:halima: Nika: tapakee laa iki pa:ta: ta:na:ma: homolo pimime. Kutu pulu pimipate I̱ma: iki talopu mea hamina: lolo ekima:ta: ikita: mo kenkena: hau pu haleme wanda:hali ame̱le̱ na halememe. Koto peleme ekina: iki pa:ta: a:nda: litelememe. 20 I̱ma: alo pina: hone wia:pa:peke. E pokaasa: halima:ta: ipika: teke hali na ankulalieke laa loa:me. I̱ pa:ta: a:nda: lilimi ekima:ta: iki pa:ta: make a:nda: lilimikie. I̱ma: walolo pi opueleme ekima:ta: ikana:ma: walo pelemeeki make opilimikie. 21 Ikita: yakaeki halemeke handaa do haumanu paeyao iki pa:ta: pilimikie. Kutupa make I̱ tapaala: hali na handolo hata: pilimikie. 22 I̱ma: mo wanda:hali pa:ta: na a:pa loa:ka:na: yoluta: ika: hoke hau peneme na yaalo pimime. Kutu pulu pia:pateta: ameta: ika: hoke hau peleme ekina: hombo pealuekema: pi ma:nda: lapeke na ya:la:me. 23 Hali epima: I̱ pa:ta: a:nda: lia:ka:na:ta: kota: yaka Apa: pa:ta: make a:nda: lita:la:me. 24 Amba: titina: ma:nda:ma: na pieke ekimanu I̱ma: iki ame̱le̱ na pua:ka:na: yoluta: ika: hoke hauta: peneme na yaalo pia:me. Koto pa:la:pate I̱ma: pua:eki handaa kone yaka Apa: diki pa:ta: honditi pu halememe. 25 Kutu pitelemepate ika: Lo Pi manuna: wape pa:la:eki ota: yaaluekema: pita:la:me. Dupae. Pa hameke kone I̱ pa:ta: honditi pimime. 26 Kutu pitelemepate mo Tamba: Mu Hala: Hali ipilieke. Ipikita: Ateke yaapo hala: hali kone I̱ma: tapaalueke. Ipikita: ota: hau pu hala: Temokoe. Ipikita: Ateke pa:ta: hao ipilieke. Kutupa yaka pi la: mea halawaasa: wekitisi hali halieke. 27 Kutupa iki make amba: kone I̱ ame̱le̱ haleme ekina: yaka pi lawaaseme wekitisi haliweki halimikie.

16

1 Ika: hone tulao halemeeki wetepena: na mina:pa:lalo peleme tupa: do pimanu paeyao iki pa:ta: la kitolome. 2 Mo hande pi hotu haleme da pa:ta:manu iki poemena:yeke iki yokilimikie. Kutupa wetepena: mandane haliwekima:ta: iki litolo hata:ta: Koda:na: e pokaasoma:me laa hone wilimikie. 3 Yaka Apa: diki na handeleme ekina: koto haumanu pilimikie. 4 Kutu pulu pelemepate koto haumanu pulu peleme nate epea:ka:na:ta: hande I̱ma: loa: ekimanu ikana:ma: hone uemena:yeke do pimanu iki pa:ta: la kitolome.

Mo Holi Sipitidina: e poka:la:eki

I̱ta: panake pa:ta: kone iki ame̱le̱ haowa: ekima:ta: do pimanu iki pa:ta: na la kua:pate 5 Pa ameta: I̱ tapaala: hali pa:ta: paa pulume laa alo ekita: hali homekema: Neketa: hane pulipe la make na lota: pita:la:me. 6 Kutupa ameta: do hande pimanu la kua: ekina: ikita: puki tetoma: homelememe. 7 Koto pa:la:pate I̱ma: iki pa:ta: do ota: pi alome. I̱ma: iki mina:pa:lao polue ekita: ota: epekeekie laa do ekina:yeke loa:me. I̱ na poa:ka:na:ta: hande Tamba: Mulu Pa:la: Halita: na ipilieke. Kutupa I̱ poa:ka:na:ta: hande hali iki pa:ta: I̱ma: mea tapaalueke. 8 Kutupa a:paata: ipikana:ma:ta: kenke wanda:halima: mo hoke hau pita:la:eki pa:ta: make tikitiki hau pita:la:eki pa:ta: make pi yokaalu pulu pa:la:eki pa:ta: make ika: hone u hoeyaasekeeki peneme yao walieke. 9 Mo hoke hau pita:la:eki pa:ta: hone u hoeyaasa: ekita: I̱ pa:ta: hone na tulaaseme ekina: pitelememe. 10 Mo tiki tiki hau pita:la:eki pa:ta: hone u hoeyaasa: ekita: I̱ta: yaka Apa: pa:ta: polo polopate I̱ paa na handolo peleme ekina: loa:me. 11 Mo pi yokaalu pita:la:eki pa:ta: hone u hoeyaasa: ekita: do kenkena: hala: you halita: pi yokaalu peata: oto pa:ta: yaala: ekina: loa:me. 12 Mandane pi eleke eleke iki pa:ta: lolo polopate pomoma: weleke taapa:na: ame do na la kulueke. 13 Kutu polopate wetepe hande ota: pi la wala:la: Temoko epea:ka:na:ta: ota: pimanu paeyao opuemena: iki tikitiki yao hatuku pelieke. Ipika: hone wia na leke eki pi opia:ka:na:ta: ipikana:ma: koto pi kone la kilieke. Kutupa wetepena: pulu peleme ekimanu make la kilieke. 14 Yaka pi kone opua iki pa:ta: la kia:ka:na:ta: ipikana:ma: yaka biki mea a:meiyalieke. 15 Ala:ta: ala:ta: paeyao yaka Apa:ma: wia hala: ekita: ya ekie. Koto polo ekina: I̱ma: mo Temoko pa:ta: halolo ekita: ipikana:ma: meaata: iki pa:ta: la kilieke loa:me.

Ka:nda:ma: homa:la: ekita: paa ta:na:ma: homa:la:eki yelieke

16 Hosiki hao ikana:ma: I̱ paa na handaata: pa hosiki hao hao pea I̱ paa handilimikie. 17 Mandane disaipolo haliwekima: ika: kone pi la alualu pitolo alota: Do ala: pita: eki epina: ala:pe. Ipikana:ma: niki pa:ta: alota: Hosiki hao ikana:ma: I̱ paa na handaata: kutupa pa hosiki hao hao pea I̱ paa handilimikie lea:me. Kutupa make yaka Apa:na: da pa:ta: polo polo ekina: loa:me lea:me lemekeme. 18 Kutupa ika: kone lota: lota: pu alu alu pitolo alota: Hande hosiki hao lea: ekita: eki epina: lea:pe laata: ipikana:ma: lea: pi teketa: niki hone na witoloma:me lemekeme. 19 Yesuma: mo haliwekima: ipiki pa:ta: lota: pulu pimikieki hone wia iki pa:ta: alota: Hosiki hao ikana:ma: I̱ paa na handaata: pa hosiki hao hao pea I̱ paa handilimikie loa: ekina:ta: Ika: kone ane la: mone la: pitelemepe. 20 Iki pa:ta: ota: pi alome. Ikana:ma: puki tandama: homolo hata: e̱ lolo pelemepate kenke wanda:halima:ta: ta:na:ma: homilimikie. Ikita: puki tandama: homolo pelemepate kutupulu pelemeeki mina:pa:lao ta:na:ma: homa halimikie. 21 Wanda:wekima:ta: weki loke lomba hao hoki nea:ka:na:ta: kota: ipika: weki mulu pa:la: di ipula: ekina: tandama: homiliepate pa mo hande weki mia:ka:na:ta: mo wekita: do kenkena: mendia: ekina: ta:na:ma: homolo hata: ipika: tanda mia: ekita: hone yonka:laalieke. 22 Iki make koto tupa:e. Ikita: ame ka:nda:ma: homelemepate I̱ma: iki paa handulueke. Kutu pua:ka:na:ta: ika: pukima: ta:na:ma: homilimikie. Kutupa koto ika: ta:na:ma: homolo peleme ekita: hali ma:nda:ma: yokuluekema: na bepolalieke. 23 Koto di epea:ka:na:ta: ikana:ma: I̱ pa:ta: ala:ta: ma:nda: a:nda: honke na lelimikie. I̱ma:ta: iki pa:ta: ota: pi alome. Hande yaka Apa:ma:ta: yaka bikina: honke lolo peleme ekita: iki pa:ta: kilieke. 24 Amba: make ame do make yaka bikina: ala:ta: ma:nda: a:nda: honke na lememe. Honke lemeka:na:ta: milimikie. Kutupa make ika: ta:na:ma: homolo peleme ekita: tumbulu bao halieke.

Yesuma:ta: kenkena: pita:la: haumanu amba: bepolala:eki

25 Do pita: onkoluma: laa iki pa:ta: loa:pate wetepena:ta: onkoluma: pi ma:nda: na leke pa yaka Apa: pa:ta: pi alo hata: peneme yao iki pa:ta: lolueke. 26 Koto di epea:ka:na:ta: yaka biki laa ipiki pa:ta: honke lelimikie. I̱ma: iki pa:ta: dupa na lolueke. I̱ma: ipiki pa:ta: ika:eki honke lalueke pi na lolueke. 27 Pa ekipeke yaka Apa:ma: kone iki pa:ta: pukima: homa:la: ekina: loa:me. Ikana:ma: I̱ pa:ta: pukima: homa I̱ta: Koda: yaapo hao epoloeki opimiki handaa pita:la:me. 28 I̱ta: hande yaka Apa: yaapo hao do kenkena: a:pa hao ameta: do kenke mina:pa:lao yaka Apa: pa:ta: polueke leekeme. 29 Koto leekeeki opuaata: ipika: disaipolo haliwekima: ipiki pa:ta: alota: Ameta: onkoluma: laa na leke peneme yao aleme ekina: 30 ameta: nikana:ma: handoloma:me laa hali ma:nda:ma: neke pa:ta: amba:la lota: pina:yeke na handeteke haleme. Nakana:ma: hau paeyao handeleme. Koto pa:la: ekina: neketa: Koda: yaapo hao epele ekita: opoloma:me. 31 Yesuma: ika: pi hombo peaaso alota: Ameta: hone tulaasemepe. 32 Opua:pe. Nate ma:nda:ta: epolo pa:la:pate amba: a:pa:la:me. Koto pa:la: ekina: iki paeyao tankulu paalu pea ta:ta: ta:ta: lo ika: da nina: kone polo pelemepate I̱ ya honumake siki pa halueke. Kutu pulu pelemepate I̱ta: honumake na hake yaka Apa: yaapo mandakena: halupeke. 33 Do la kitolo pita: ikana:ma: I̱ yaapo ta:ma:ni pea hata: puki lopa:niao hamina:yeke la loa:me. Kenke wanda:halima: iki pa:ta: tanda kulu pelemepate honkopu hao hapa:peke. Do kenkena: pita:la: hau manuta: I̱ma: amba: bepolao ulume leekeme.

17

Yesuma: ipika: disaipolo haliweki pa:ta: yeni peaeyekeeki

1 Yesuma: koto pimanu laata: oli ya nane handa:liao hata: alota: Apa:o. Hande di amba: epa:la:me. Naka: wekima: naka: bikita: mea a:meiyaena:yeke naka: wekina: biki nakana:ma: mea a:meiyapeke. 2 Nakana:ma: ipikita: wanda:hali paeyaona: you haena: laata: Nakana:ma: ipiki pa:ta: halo pele wanda:hali paeyaota: ipikana:ma: da:tao hao haena:yeke lele ekina: loa:me. 3 Deto hala: ekita: dupae. Neke homeke ota: Koda: haleeki make nakana:ma: tapaale hali Yesu Ketiso hala:eki make telipina: handa:la:ekie. 4 Neke tieke haleeki do kenkena: hata: walaata: kutupa nakana:ma: wale e make poko paeyaowa:me. 5 Apa:o. Amba: do kenke a̱i̱ na wepiki hata: neke yaapo hata: mua: pa̱a̱ piki kapu tieketa: kotoeki kone ameta: naka: leke popelekena: hano kie. 6 Nakana:ma: do kenke pa:ta: mea ki haliweki pa:ta: neke haleeki peneme yaowa:me. Koto haliwekita: naka: eki haena: I̱ pa:ta: mea kime. Kutupa naka: pi make opimime. 7 Nakana:ma: I̱ pa:ta: ki alemanu paeyaota: neke pa:ta: kone mua: ekita: ame handelememe. 8 Nakana:ma: I̱ pa:ta: la ki pimanu paeya: tapao iki pa:ta: waloa:me. Kutu pua:peke handaa ikana:ma: opua mimime. I̱ta: neke yaapo epoloeki make ota:ekie laa nakana:ma: I̱ tapaeeki make opitelememe. 9 Do haliweki pa:ta: hone witolo hata: yeni pitolome. Kenke wanda:hali pa:ta: hone witolo hata: yeni na piki nakana:ma: I̱ pa:ta: ki haliwekita: naka:eki kone koto haliweki pa:ta: hone witolo hata: yeni pitolome. 10 Yaka wia halo alemanu paeyaota: naka: ekie. Kutupa naka: wia hale alemanu paeyao make yaka ekie. Koto pa:la: ekina: koto haliwekima: yaka biki mea a:meiyalememe. 11 Ameta: I̱ta: do kenkena: pa na hake neke pa:ta: epolo polopate do haliwekita: do kenkena: pa ha pelia halimikie. Yako piki Apa:o. Nakana:ma: I̱ pa:ta: ki bikita: koto bikina: welema: iki handeteke haena: lapeke. Dikita: homeke kone halopa: tupa: iki make homeke tupa: haena:yeke loa:me. 12 I̱ta: do haliweki ame̱le̱ hata:ta: nakana:ma: I̱ pa:ta: ki bikita: koto bikina: welema: kone iki wotu handeteke haowa:me. I̱ma: iki handeteke haowa: pita:ta: hali ma:nda: na alu pia:pate pa mo Baibolo buka pa:ta: wape pa:la:eki yaena:yeke hande alu pulu pa:la: hali homekee. 13 Ameta: neke pa:ta: epolo polopate do kenkena: hata:ta: I̱ma: do haliwekima: yaka ta:na: pa:la:eki mea tumbao haena:yeke do pimanu alome. 14 Naka: pita: I̱ma: iki pa:ta: amba: la haloa:me. Koto polo ekina: do kenke wanda:halima:ta: iki pa:ta: honditi pu halememe. I̱ta: do kenkena:eki na halo tupa: koto haliweki make do kenkena:eki na haleme ekina: pitelememe. 15 I̱ma: do honke alo ekita: do haliweki kenke pa:ta: na haena: yoka: muelena: laa na loa:pateta: hande Hoke Halima: iki hoeyaama:na: nakana:ma: handeteke halena:yeke honke alome. 16 I̱ta: do kenkena:eki na halo tupa: iki make do kenkena:eki na halememe. 17 Nakana:ma: naka: ota: pi lele ekima: do haliwekita: yakopiki haliweki haena: lapeke. Naka: pita: ota: ekie. 18 Nakana:ma: I̱ do kenkena: tapae tupa:ta: I̱ma: do haliweki kenke ta:ta: ta:ta: pa:ta: tapaowa:me. 19 I̱ma: do haliweki pa:ta: hone witolo hata: I̱ ya kone neke pa:ta: kitolome. Kutupa do haliweki make ota: naka:eki haena:yeke pitolome. 20 I̱ma: do haliweki homeke pa:ta: hone witolo hata: yeni na piki ika: pua walo pelemeeki opua I̱ pa:ta: hone tulao halo peleme wanda:hali pa:ta: make hone witolo hata: yeni pitolome. 21 Paeyaota: homekeeki haena:yeke yeni pitolome. Apa:o. Neketa: I̱ yaapo haleeki make I̱ neke yaapo haloeki make iki make koto tupa: diki ame̱le̱ haemeka:na:ta: epelieke. Kenke wanda:halima: nakana:ma: I̱ tapaaleeki hone wina:yeke ikita: homekeeki haemeka:na:ta: epelieke. 22 Nakana:ma: I̱ pa:ta: hande ki biki tieketa: I̱ma: iki pa:ta: haloa:me. Diki homeke kone halopa: tupa: iki make homekeeki haena:yeke pua:me. 23 I̱ta: iki pa:ta: haloeki make neketa: I̱ pa:ta: haleeki make ikita: ota: homekeeki haena:yeke loa:me. Kenke wanda:halima:ta: nakana:ma: I̱ tapaaleeki make I̱ pa:ta: pukima: homele tupa: do haliweki pa:ta: koto homeke pukima: homeleeki make hone wina:yeke loa:me. 24 Apa:o. Do haliwekita: nakana:ma: I̱ pa:ta: keleme. Koto pele ekina: I̱ halo alena: iki make koto pa:ta: haena: yaka pa̱a̱ piki biki tieke moloeki handena:yeke I̱ma: hone pa:la:me. Koto biki tieketa: nakana:ma: keleekie. Do kenke a̱i̱ na wepieke dina: kone I̱ pa:ta: pukima: homele ekina: keleme. 25 Tiki tiki piki Apa:o. Kenke wanda:halima: neke na handelemepate I̱ma:ta: neke handolome. Kutupa do haliwekima:ta: nakana:ma: I̱ tapaale ekita: handelememe. 26 Naka: hale ekita: I̱ma: iki pa:ta: waloa:pate pa wala:tiki pulueke. Nakana:ma: I̱ pa:ta: pukima: homele ekita: iki pa:ta: make pitina:yeke kutupa I̱ make iki pa:ta: hanoyeke pulueke.

18

Yesu da:ka:pa: minimikieki

1 Yesuma: koto pi lo paeyaota: ipika: disaipolo haliweki ame̱le̱ pua mo Kidotoni mukiki lombei pupa pemekeme. Koto pa:ta:ta: Yesu ipika: disaipolo haliweki ame̱le̱ e ma:nda: pa:ta: honda: pambolo pemekeme. 2 Amba:ta: Yesuma: koto pa:ta: ipika: disaipolo haliweki manda:hande pu hayeke handaata: kutu pu hayeke ekita: hande Yesu a:nda: lombeeke hali Diudasima: koto alena: handeekeme. 3 Koto ekina: Diudasima:ta: mandane ami haliweki make mo yeni peao haemeke you haliweki mo Pa:tisi haliweki yaapoma: tapaemeke tembolo da handeteke haemeke haliweki make hande e pa:ta: hatuku peekeme. Mo haliwekima: ola:pake make a:ndelimanu make mutia pemekeme. 4 Yesuma:ta: ipiki pa:ta: epolo pieke hau paeyao hone wia mo haliweki pa:ta: pua lota: pitolo alota: Epi weitelemepe leekeme. 5 Koto leeke handa mo haliwekima: ipika: pi hombo peaaso alota: Mo hande Na:sa:tete hali Yesu wei mea epoma:me lemekeme. Ipikana:ma: alota: Koto halita: I̱ dota: leekeme. Hande Yesu a:nda: lombeeke hali Diudasita: mo haliweki ame̱le̱ apa:tao hayekeme. 6 Yesuma:ta: Koto halita: I̱ dota: leeke pita:ta: mo haliwekita: yola: pamba kenkena: lopemekeme. 7 Yesuma: paa lota: pitolo alota: Epi weitelemepe leekeme. Mo haliwekima: alota: Mo hande Na:sa:tete hali Yesu weitoloma:me lemekeme. 8 Yesuma: alota: I̱e laa iki pa:ta: amba: la kua:me. I̱ weitolo lemeka:na:ta: kota: do haliweki pao pena: lape leekeme. 9 Ipikana:ma: dupiki pi leeke ekita: amba: la: ula:eki yaena:yeke leekeme. Dupae. Apa:o. Nakana:ma: I̱ pa:ta: ki haliweki paeyao pa:ta: hali homeke kone na alupia:me leekeme. 10 Saimono Pidama:ta: kepete hokulu panka:niao hayekeeki yolo tia mo yeni peao haemeke you haliwekina: you halina: e pokaeyeke hali pokeekepate ipika: popeke nane katake tunkula: pokeekeme. Mo pokaeyeke halina: bikita: Ma:likusie. 11 Kutu pieketa: Yesuma: Pida pa:ta: alota: Naka: kepete hokulu pao mea dake pa:ta: panka:niae. Yaka Apa:ma: I̱ ka:la: kapo ikalita: na noluepe leekeme.

Yesuma: A:nasina: leke popelekena: hayekeeki

12 Mo ami haliweki ika: you hali tonka:na: mo Diu wanda:halina: tembolo da handeteke haemeke haliweki make ikana:ma: Yesu da:ka:pa: minaata: puma: tonkao 13 A:nasi pa:ta: amba:la: hatuku pemekeme. Ipikita: koto bapina: yeni peao haemeke you haliwekina: you hali Kaiya:pasi ipika: meiyeke hayekeme. 14 Kaiya:pasita: ipikana:ma: hande Diu wanda:hali pa:ta: dupa leeke halie. Wanda:hali paeyao homaama:na: hali homeke kone homea:ka:na: epelieke laa leekeme.

Pidama: Yesuna: biki hoeyaeyekeeki

15 Saimono Pida make disaipolo hali ma:nda: make Yesu telia: mea pepekeme. Mo hande disaipolo hali ma:nda:ta: mo yeni peao haemeke you haliwekina: you halima: hando hatiki pieke handaa ipikita: mo yeni peao haemeke you haliwekina: you halina: da hama pa:ta: Yesu ame̱le̱ peekeme. 16 Pidata: mo pota: kake hama: nane pa hayekeme. Mo disaipolo hali ma:nda:ta: hande yeni peao haemeke you haliwekina: you halima: hando hatiki pieke halima: paa la:ka:la puaata: mo pota: kake pa:ta: hayeke wandiki pa:ta: pi laata: Pida tukiki pa:ta: hatuku epeekeme. 17 Mo pota: kake pa:ta: hayeke wandikima: Pida pa:ta: alota: Neketa: do hande halina: disaipolo hali ma:nda: pate ya:la:me laa leekepate Pidama: alota: I̱ta: dia:me leekeme. 18 Kosa: pieke handa mo e pokaemeke haliweki make mo tembolo da handeteke haemeke haliweki make paeyaoma: punu lankake momba:lao ta:na: laata: titipuna: pambo haemekeme. Pida make ipika: loke titipu pina: alo mo haliweki haemeke alena: pua hayekeme.

Mo yeni peao hayeke you halima: Yesu lota: piekeeki

19 Mo yeni peao haemeke you haliwekina: you halima:ta: Yesu ipika: disaipolo haliweki haemekeeki make ipika: wala:tiki piekeeki make Yesu pa:ta: lota: piekeme. 20 Yesuma: ipika: pi hombo peaaso alota: Wanda:halina: leke popelekena: hata: wanda:hali paeyao pa:ta: walo haowa:me. Kutupa Diu wanda:hali mombolo haleme alena: make mo pi hotu haleme da pa:ta:manu make mo tembolo da pa:ta: make I̱ma: koto pa:ta: hata: pi wala:tiki pua:me. Pi ma:nda: na a:mbao loa:me. 21 Kutu pua: ekina: I̱ ekipeke lota: pitolo alepe laa I̱ma: waloeki opimi wanda:hali pa:ta: lota: pie. I̱ma: iki pa:ta: loa:eki manuta: hone wia halememe. Koto ekina: I̱ma: waloeki opuelena: iki pa:ta: lota: pie leekeme. 22 Yesuma: koto pi leeke handaa mo tembolo da handeteke hayeke hali homekema: ipika: kadapoma: lia alota: Do yeni peao haleme you haliwekina: you halina: pi hombo peaaso hata: ekipeke kutupiki pi alepe leekeme. 23 Yesuma: ipika: pi hombo peaaso alota: I̱ma: pi lo hoeyaowa:eki opika:na:ta: kota: do haliweki paeyao opina: la hala:e laata: kutupulu pelepate ota: pi loa: ekina: kone pika:na: kota: I̱ta: ekipeke lipe leekeme. 24 Koto ekina: A:nasima:ta: Yesuta: tonkao pelia haena: kone mo yeni peao haemeke you haliwekina: you hali Kaiya:pasi pa:ta: tapaeyekeme.

Pidama: Yesuna: biki paa hoeyaeyekeeki

25 Pidama: ipika: loke titipu pina: alo koto pa:ta: pa ha pelia hayekeme. Kutupu haena: mo mandane haliwekima: ipiki pa:ta: alota: Neketa: mo hande halina: disaipolo hali ma:nda: na halepe lemekepate Pidama: a:mbaaso alota: I̱ta: dia:me leekeme. 26 Mo yeni peao haemeke you haliwekina: you halina: e pokao hayeke hali ma:nda:ta: Pidama: katake tunkula: pokeeke halina: tapake hayeke halima: pi alota: Neketa: mo hande hali ame̱le̱ mo e pa:ta: haemekeeki I̱ma: na handoa:pe laa lota: piekeme. 27 Pidama: Dia:me pi paa alo haena: kone mo hali koka:la:ma: e̱ leekeme.

Yesuta: Pailedina: leke popelekena: hayekeeki

28 Kaiya:pasi hayeke alena: mina:pa:lao mo Kapomani You halina: da pa:ta: Yesu hatuku mea pemekeme. Da panake ka:la:polo haena: mea pemekeme. Diu haliwekima:ta: mo Lombei Pupa Yapeeke ekina: ne pambemekeeki noluekema: iki hoeyaama:na: ika: nindi pelemeeki hone witolo hata: mo da tukiki pa:ta: na peke hama: nane pa haemekeme. 29 Koto ekina: Pailedima: hama: nane pua iki pa:ta: alota: Do halima: eki hau pa:la: ekina: samani pulu epemepe leekeme. 30 Mo haliwekima: ipika: pi hombo peaaso alota: Do halima: ketete na pia:ka:na: yoluta: neke pa:ta: na hatuku epolo puma:me lemekeme. 31 Pailedima: iki pa:ta: alota: Ikana:ma: ika: kone hatuku pua ika: pi wilimi alena: hata: pi yokaalu pea:pa:peke leekeme. Mo Diu haliwekima: ipika: pi hombo peaaso alota: Nikana:ma: kone nika: hone wia hali ma:nda: lia homaapeke na ya:la:me lemekeme. 32 Koto lemeke ekima:ta: Yesu ipikana:ma: amba: pi la: witolo hata: ipika: homolo pa:la: tupa: kone yaaluekema: lemekeme. 33 Pailedima: da tukiki pa:ta: la:ka:la pua hata: Yesu epena: wi laa ipiki pa:ta: lota: pitolo alota: Neketa: Diu wanda:halina: kini hali halepe leekeme. 34 Yesuma: ipika: pi hombo peaaso alota: Nakana:ma: naka: hone wia I̱ lota: pitolo alepe o mandane haliwekima: I̱ma: poloeki neke pa:ta: la kia:pe leekeme. 35 Pailedima: ipika: pi hombo peaaso alota: Naka: honema:ta: I̱ta: Diu hali patema: alepe. Naka: wanda:halima: make ika: yeni peao haleme you haliwekima: make I̱ pa:ta: neke hatuku mea epememe. Nakana:ma: eki hau pelepe leekeme. 36 Yesuma: ipika: pi hombo peaaso alota: Yaka Kilu Tombuao Halo ekita: do kenkena:eki dia:me. Yaka Kilu Tombuao Halo ekita: do kenkena:eki yoluta: I̱ telia: mea pomineleme haliwekima:ta: mo Diu haliwekima: I̱ minaama:na: yaka a:nda: liaalo pimime. Dia:me. Yaka Kilu Tombuao Halo ekita: do pa:ta:eki dia:me leekeme. 37 Koto leeke ekina: Pailedima: ipiki lota: pitolo alota: Kota: neketa: kini hali ya:ka:ta:pe leekeme. Yesuma: ipika: pi hombo peaaso alota: I̱ pa:ta: kini halie ale ekita: naka: alee. I̱ta: hau homeke puluekema: epoa:me. Mo ota: pi waluekema: loa:me. Kutu pionoyeke yaka ama:ma: I̱ mendieke do kenkena: epoa:me. Kutupa mo ota: pi opuluekema: katake na a:mba haleme wanda:halima: I̱ma: pi alo ekita: opu halememe. 38 Pailedima: alota: Ota: pi ala: ekita: handoekipe leekeme.

Yesuta: homena:yeke pi leekeeki

Koto pi laa Pailedima: hama: nane pua mo Diu haliweki pa:ta: alota: Do halima: ketete ma:nda: pa:la: ekita: I̱ma: na handa: ua:me laa 39 kutu pua:pate hande Lombei Pupa Yapeeke pita: pa:ta: pu haleme tupa: I̱ma: dipula hali homeke pa tapao halome. Koto ekina: do Diu wanda:halina: kini hali pa tapawanope leekeme. 40 Mo haliwekima: ipika: pi hombo peaaso wi la alualu pea alota: Dia:me. Ipikita: dia:me. Nika: hone pa:la: ekita: Batabasie lemekeme. Mokoto Batabasita: hali lu ta:ta:na: ala:ta: ala:ta: pa yola:tiki pomu hayeke halie.

19

1 Kutupa Pailedima: Yesu meata: yumbina: leekeme. 2 Mo ami haliwekima:ta: tekeke hake pumanu mea panka pea you aka: wepia ipika: youna: pambaemekeme. Kutupata: wepiki dau mea dopuao 3 ota: ipiki pa:ta: pua:tiki pea alota: Handa:e. Diu wanda:halina: kini halie laata: kadapoma: lia:tiki pimikime. 4 Kutu pieketa: Pailedima: hama: nane paa la:ka:la pua mo wanda:hali pa:ta: alota: Handa:pe. I̱ma: ipiki pa:ta: ketete ma:nda: pa:la: ekita: na handa: ua:eki ikana:ma: handoemena: do iki pa:ta: hatuku ipulueke leekeme. 5 Koto ekina: Yesuta: mo tekeke hake pu manuma: wepieke you aka: pambao mo wepiki dau dopua hama: nane peekeme. Pailedima: iki pa:ta: alota: Hande hali doma: handa:pe leekeme. 6 Mo yeni peao haemeke you haliwekima: make mo tembolo da handeteke haemeke haliwekima: make Yesu handaata: anekema: wi la alualu pitolo alota: A:ka:tei wape piki tina: tamendiao homena: lie. A:ka:tei wapepiki tina: tamendiao homena: lie lemekeme. Pailedima: iki pa:ta: alota: Kota: ika: kone ipiki mea pua a:ka:tei wapepiki tina: tamendiao lipe laa I̱ma:ta: ipika: ketete ma:nda: pa:la: ekita: na handa: ua:me leekeme. 7 Mo Diu haliwekima: ipika: pi hombo peaaso alota: Nika: pi uluma:eki ma:nda: ula:me. Koto poloma: ekina: dupiki hali homaapeke ya:la:me. Ipikana:ma: Koda:na: Eiyeke halome leeke handa loma:me lemekeme. 8 Pailedima: koto lemeke pi opuaata: paala:ma: wotu homaata: 9 mo da tieke pa:ta: paa honda: pamba pua Yesu pa:ta: alota: Neketa: hanema: a:pa pipe leekepate pa ipika: pi Yesuma: na yoka: mea haleekeme. 10 Koto ekina: Pailedima: ipiki pa:ta: alota: I̱ pa:ta: pi ma:nda: na lelipiki laa neke da paa tapaowa:ka:na: make a:ka:tei wapepiki tina: neke tamendiao lina: loa:ka:na: make I̱ma: ana:na: pea:peke ya:la:pate nakana:ma: koto ekita: hone na witele leekeme. 11 Yesuma: ipika: pi hombo peaaso alota: Nakana:ma: I̱ pa:ta: pea:peke ekita: oli manda hala: Koda:ma: neke pa:ta: na kia:ka:na: yoluta: I̱ pa:ta: hau ma:nda: pea:peke na yolo pime. Koto ekina: neke pa:ta: I̱ hatuku mea epea: hali ipikita: ketete tieke pa:la:me. 12 Pailedima: koto pi opuaata: Yesu paa tapaalo pieke pota: weiyu taapeekepate mo Diu wanda:halima: anekema: wi la alualu pea alota: Nakana:ma: do hali paa tapaeka:na:ta: neketa: Sisana: yankeke na halipikie laata: Hali epima: ipika: kone kini hali haluekema: taapea:ka:na:ta: kota: koto halita: Sisana: a:nda: tunkiliki hali halieke lemekeme. 13 Pailedima: koto lemekeeki opuaata: Yesu hatuku hama peekeme. Kutupa pi yokaalu puluekema: pitu hayeke seana: pitiekeme. Koto sea wieke alena: bikita: Toopi Yameekeekie. Koto bikita: mo Hibulu pima: Ka:ba:ta lemekeme. 14 Kutu pimiki ekita: hande Lombei Pupa Yapeeke ekina: ne pambuluekema: nate you tikekena: haena: pimikime. Pailedima: mo Diu wanda:hali pa:ta: alota: Ika: kini hali kotoma: handa:pe leekeme. 15 Mo wanda:halima: anekema: wi la alu alu pitolo alota: Li li laa a:ka:tei wapepiki tina: tamendiao lima lemekeme. Pailedima: iki pa:ta: alota: Ika: kini halita: a:ka:tei wapepiki tina: tamendiao I̱ma: lionope leekeme. Mo yeni peao haemeke you haliwekima: ipika: pi hombo peaaso alota: Nika: kini halita: ma:nda: dia:me. Sisa homekee lemekeme. 16 Koto lemeke handaa Pailedima: a:ka:tei wape piki tina: Yesu tamendiao lina:yeke mo haliweki pa:ta: Yesu haleekeme.

Yesuta: a:ka:tei wapepiki tina: ta mea endiao homeekeeki

Koto ekina: Yesu minimikime. 17 Kutupa Yesuma: ipika: a:ka:tei wapepiki ti mea tia pua mo daoni hama: nane hayeke alena: opolo peekeme. Mo kenke bikita: Hali you holikima: handeke alena: lo haemekeme. Hibulu pi laata: Kolokoda lemekeme. 18 Koto alena: mo a:ka:tei wapepiki tina: Yesu tamendiao lia a:meiyao nokepemekeme. Hali yaapo make nepoko nane yaapona: ma:nda: mandane endiao ma:nda: mandane endiao Yesu tukiki pa:ta: endiaota: limikime. 19 Pailedima: pi siki wape pea mo a:ka:tei wapepiki tina: talaena: leekeme. Koto wape pieke ekita: dupae. Na:sa:tete Hali Yesuta: Diu wanda:halina: Kini halie laa wape piekeme. 20 Mo a:ka:tei wapepiki tina: Yesu tamendiaemeke alena: daoni teke pa:ta: yolo hata: Diu wanda:hali wopuma: mo wape pieke ekita: handemekeme. Mo wape pieke pita: Hibulu pi make Loma: pi make Kitiki pi make wape piekeme. 21 Mo yeni peao haemeke Diu you haliwekima: Pailedi pa:ta: alota: Diu wanda:halina: Kini halie wape na piki Do halima: alota: I̱ta: Diu wanda:halina: Kini halie leekeme laa wape pea:peke aleo lemekeme. 22 Pailedima: ika: pi hombo peaaso alota: I̱ma: wape polo ekita: amba: wape pua:me leekeme. 23 Mo ami haliwekima: mo a:ka:tei wapepiki tina: Yesu lu endiaota: ipika: dau manuta: mea iki tonkopu hali hata: telipea mimikime. Ipika: dau hokulupeke lopaniaeyekeeki make mimikipate koto dauta: na tunaakeeki kone homeke kone tumbula lopaniaeyekeeki yeeke handaa 24 mo haliwekima: ika: ika: kone alota: Na sinkipiki pa mo mina:la: hali handomana: laki pumana:e lemekeme. Hande Baibolo bukana: wape pa:la:eki yaaluekema: pimikime. Wape pa:la: ekita: dupa Yaka dau manuta: ika: telipa meaata: yaka hokulupeke dau muluekema: laki pimikime laa wape pa:la:me. Kota: mo a:ndeli miniki haliwekima: kutu pimikime. 25 Mo Yesu ipika: a:ka:tei wapepiki ti teke pa:ta:ta: ipika: inkiki make inkikina: hakepiki make Keliopasina: wanda: Meti kutupa mo Ma:kadala wanda: Meti make paeyao koto pambo haemekeme. 26 Yesuma:ta: ipika: inkiki make ipika: hande pukima: homeeke disaipolo hali make ipiki teke pa:ta: haepekeeki handaata: ipika: inkiki pa:ta: alota: Wanda:o. Naka: weki koto handa:e laata: 27 mo disaipolo hali pa:ta: make alota: Naka: ama: koto handa:e laa leekeme. Koto dina:ta: mo disaipolo halima: Meti ipika: da pa:ta: hatuku pua handeteke hao hayekeme.

Yesu ota: homeekeeki

28 Yesuma:ta: I̱ma: pea:peke ekita: amba: pu paeyaalome hone wiaata: mo Baibolo bukana: wape pa:la:eki yaaluekema: ipikana:ma: alota: I̱ ikali na:na: pa:la:me leekeme. 29 Koto pa:ta:ta: mo pinika ikali tumba pitieke ikali kanake homeke wiekeme. Koto ekina: ikana:ma: wa:la:mbima: handeke ale ma:nda: mea mo pinika ikali pa:ta: tenke lao ti hotina: hapu lao mea a:meiyao Yesuna: hambiliki pa:ta: hapulaemekeme. 30 Yesuma: mo pinika ikali naa alota: Ameta: paela:me leekeme. Koto laa ipikita: you toka:la:niao homeekeme.

Yesuna: pa:ta:likina: awo liekeeki

31 Koto pimiki ekita: hande Lombei Pupa Yapeeke nate teke pa:ta: yeeke handaata: mo Diu haliwekima:ta: Beliata: hande Hoto Pila: Nate ota: tieke konee hone witolo hata: mo hali tokomanu a:ka:tei wapepiki tina: na endi pelia haena: hone wimikime. Koto ekina: ikana:ma: Pailedi pa:ta: pua mo hali tepona: ankemanu tonda:pa: lia ika: tokomanu honda: mina:yeke honke lemekeme. 32 Koto ekina: mo ami haliwekima: pua mo Yesu ame̱le̱ mandakena: limiki hali yaapona: ankemanu tonda:pa: limikime. 33 Kutupa Yesu pa:ta: pemekepate ipikita: amba: homa toko wiekeeki handaata: ipika: anke yaapo na tonda:pa: limikime. 34 Kutu pimikipate mo ami hali homekema: ipika: doloma: Yesuna: pa:ta:liki pa:ta: awa:liaeyekeme. Kutu pieke handaa kutaa kone we tonka:na: ikali tonka:na: a:pa lopeekeme. 35 Kutu pia:eki handea: halima:ta: ikana:ma: pi opua miniki hamina:yeke kone koto amba: lea:me. Kutupa ipikana:ma: lea: pita: ota:eki alome laa ipika: kone hone wita:la:me. 36 Koto hau pieke ekima: mo Baibolo bukana: wape pa:la:eki yaeyekeme. Mo wape pa:la: ekita: dupae. Ipika: hoka:ta:ma: homeke ma:nda: na tonda:pa: limikie wape pa:la:me. 37 Kutupa mo Baibolo bukana: wape pa:la:eki ma:nda: dupae. Wanda:halima: mo awemeke hali handilimikie wape pa:la:me.

Yesu toko toopi ka:ka:na: pa:ta: wiekeeki

38 Koto hau pimikieki hoki nane mo A:ta:matia da hao epeeke hali Diosepema:ta: Yesu toko mea poluekema: Pailedi pa:ta: pua honke leekeme. Diosepema:ta: Yesuna: pi opu hayekepate mo Diu haliweki pa:ta: paala: hata: puki tooluma: piekeme. Pailedima: a:pa:la:me leeke handaa Diosepema: pua mea peekeme. 39 Amba: titina: hande timba Yesu handolo peeke hali Nikodimasi make Diosepe yaapo puaata: totopo piki ale yaapo mua make a:lo make mea dakole dakole peaeyekeeki ma:nda: mendia pepekeme. Mo senisi alena: ka:nda: pieke ekita: 34 kiloe. 40 Mo hali yaapoma: Yesu toko honda: meaata: hande totopo piki senisi alemanu mea yankaota: dauma: ambula:niaepeke ekita: mo Diu wanda:halima: hali hoiluekema: toko wamo pu haemeke tupa: pipikime. 41 Mo Yesu a:ka:tei wapepiki tina: limiki alena: koto pa:ta: e pokemekeme. Koto e tukiki pa:ta:ta: hali hoiya:peke ale panake wepia wiekeeki wiekeme. Amba:ta: hali toko ma:nda: koto pa:ta: na wimikime. 42 Koto pa:ta: Yesu toko mea pua wipiki ekita: pa mo hali hoiya:peke lapa: teke pa:ta: yeke make mo Hoto Pila: Nate belia epolo pa:la: ekina: pea:peke ekimanu wamo puluekema: nate yeke make pipikime.

20

Yesu paa tiaeyekeeki

1 Da kelepuluekema: yu pa̱a̱ pitolo haena: Sande kone Ma:kadala wanda: Metita: hande hali hoimiki pa:ta: puaata: hande naku kake a:mbaniao wimiki toopita: paa londolo wiekeeki handeekeme. 2 Kutupa handa anke hao pua Saimono Pida pa:ta: make hande Yesuma: pukima: homeeke disaipolo hali ma:nda: pa:ta: make ipiliki yaapo pa:ta: ipikana:ma: pua alota: Mo hande naku pa:ta: Tekehali toko yoka wilimieki make na handoloma:ma: hando pa:ta: wia pelemepe leekeme. 3 Koto ekina: Pidata: hande disaipolo hali yaapota: mina:pa:lao mo hali hoimiki pa:ta: pepekeme. 4 Anke homeke halupa pepekepate hande disaipolo halita: Pida wetepeao ipiki amba:la mo hali hoimiki pa:ta: opolo peekeme. 5 Kutupa ipikita: pua panda:puniao hande hali tonkao hoimiki daumanu wiekeeki handeekepate na honda: pambolo peekeme. 6 Saimono Pidata: wetepena: opolo a:pa kutaa kone lombei pua mo naku pa:ta: honda: pamba peekeme. Ipikana:ma:ta: hande hali tonkao hoimiki daumanu make 7 Yesuna: you tonkaemeke dau make handeekeme. Koto dauta: hande hali tonkao hoimiki daumanu apa:tao na wiki pa tonkaake tonka:na: pa ipika: ta:ta: ma:nda: pa:ta: wiekeme. 8 Pidama: kutu pitolo haena:ta: hande hali hoimiki pa:ta: titina: amba:la peeke disaipolo hali make wetepena: honda: pamba pua mo piekeeki handaata: ota: hone tulaeyekeme. 9 Koto pita:ta: mo hali yaapoma:ta: mo Baibolo buka pa:ta: Yesuta: homaa paa tiaalo pa:la:eki wape pieke ekita: hone a̱i̱ na wipikime. 10 Kutupata: mo disaipolo hali yaapota: paa la:ka:la da nane pepekeme.

Yesuma: Meti Ma:kadala pa:ta: pua hayekeeki

11 Metima:ta: hande hali hoimiki pa:ta: hama: nane e̱ lo hayekeme. E̱ alo alo hata: ipikana:ma: panda:puniao mo hali hoimiki pa:ta: wako puniaeyekepate 12 koto pa:ta: enisolo yaapo handeekeme. Mo hali yaapota: hakepiki dau pamba alu pea Yesu toko amba: wimiki alena: ma:nda:ta: you nane pitu ma:nda:ta: anke nane pitu pea pitipikime. 13 Ipilikana:ma: Meti pa:ta: alota: Wanda:o. Ekipeke e̱ alepe lepekeme. Ipikana:ma: ipiliki pa:ta: alota: Ikana:ma: yaka Tekehali mea pua wilimi pa:ta: make I̱ na handolome leekeme. 14 Kotoeki laa la:ka:la koto pa:ta: Yesu hayekeeki handeekepate kone Yesue hone na wiekeme. 15 Yesuma: ipiki pa:ta: alota: Wanda:o. Ekipeke e̱ alepe. Epi weitolo alepe leekeme. Mo wanda:na: hone wieke ekita: mo e handeteke hayeke hali patema: ipiki pa:ta: alota: Aneke halio. Nakana:ma: ipiki mea pua wika:na:ta: kota: koto wili alena: I̱ pa:ta: la kie. Kutu pika:na:ta: I̱ma: mulu polueke leekeme. 16 Yesuma: ipiki pa:ta: alota: Metio leekeme. Mo wanda:ma: ipiki pa:ta: la:ka:la mina hata: Hibulu pi la alota: Labonaie leekeme. Koto leeke ekita: Wala:la: Halio laa leekeme. 17 Yesuma: ipiki pa:ta: alota: I̱ na mina:pe. Yaka Apa: pa:ta: a̱i̱ na la:ka:la a:meilo ekina: loa:me. Yaka kametiti pa:ta: yaka pi lawaalo pua:peke. Yaka Apa: ika: Apa: make yaka Koda: ika: Koda: make ipiki pa:ta: paa la:ka:la a:meinolome lapeke leekeme. 18 Koto ekina: Meti Ma:kadala wanda: mo disaipolo haliweki pa:ta: opolo pua Tekehali handeekeeki make Tekehalima: ipiki pa:ta: leeke pimanu make la haleekeme.

Yesuta: ipika: disaipolo haliweki pa:ta: pua hayekeeki

19 Koto Sande timbaata: mo hande disaipolo ame̱le̱ pomu haemeke haliwekima: mo Diu haliweki pa:ta: paala:ma: homolo hata: da pota:manu poka loka: hao da tukiki pa:ta: momba:la pitimikipate Yesuma: iki tukiki pa:ta: a:pa hata: alota: Ika: puki lopa:niaape leekeme. 20 Koto laata: ipika: kiki yaapo make ipika: pa:ta:liki iki pa:ta: waleekeme. Koto ekina: mo disaipolo haliwekima: Yesu handa:ta: ta:na: tieke homemekeme. 21 Kutupa Yesuma: iki pa:ta: paa alota: Ika: puki lopa:niao hape laa Hande Apa:ma: I̱ epono tapaala: tupa: iki make pomina: koto tupa: tapaasome leekeme. 22 Kotoeki laata: iki pa:ta: pomo puaaso alota: Mo hande Holi Sipitidi iki pa:ta: kitoloma: mipe leekeme. 23 Ikana:ma: mandane wanda:halina: hoke hau peleme ekimanu Koda:ma: pa paeyaala:me lemeka:na:ta: kota: ota: pa paeyaalieke. Kutupa make mandane wanda:halina: hoke hau peleme ekimanu Koda:ma: pa na paeyaala:me laa lemeka:na:ta: kota: na paeyaake paa wilieke la leekeme.

Yesu Tomasi yaapo

24 Mo Yesu epeeke natena: hande disaipolo hali homeke iki ame̱le̱ na pitiekeme. Ipikita: Tomasi kone ipika: biki ma:nda: Manda:e. 25 Koto ekina: mo hande disaipolo haliwekima: ipiki pa:ta: alota: Nikana:ma: mo Tekehali handoma:me lemekepate ipikana:ma: alota: I̱ma: make ipika: kikina: ikokoma: aweekeeki handaa yaka kiki ma̱leke puaota: kutupa ipika: pa:ta:likina: aweekeeki pa:ta: make yaka kiki puaota: ota:e lolo polopate I̱ma: na handeke hata:ta: ika: aleme pita: na opulueke leekeme. 26 Kutupa pula homeke paeyeketa: hande disaipolo haliweki Tomasi ame̱le̱ mo da tukiki pa:ta: pa momba:la haemekeme. Mo pota:manu loka: hao haemekepate Yesu a:paata: iki tukiki pa:ta: a:pa hata: alota: Ika: puki lopao pita:pe laata: 27 Mo Tomasi pa:ta: alota: Naka: kiki ma̱lekema: yaka kiki yaapo pa:ta: a:pa puae. Kutupa naka: kikima: ya pa:ta:liki pa:ta: make a:pa puae. Koto ekina: naka: pi na opitele hau paa na piki ota: opua:peke leekeme. 28 Tomasima: alota: Neketa: yaka Tekehali make yaka Koda: make haleme leekeme. 29 Yesuma: ipiki pa:ta: alota: I̱ handele ekima: pi opitele laa I̱ na handeke hata: kone pi mineleme wanda:halima: ta:na:ma: homa halimikie leekeme.

Do buka wape pa:la: ekina: pi teke

30 Yesuma: ipika: disaipolo haliweki ame̱le̱ hata: mandane wele pita:la: ekimanu wotu piekepate do bukana: wape na pa:la:me. 31 Kutu pa:la:pate ikana:ma: Yesuta: mo Ketiso make Koda: ipika: Eiyeke make hala:me laa ipiki pa:ta: hone tulao hata: ipika: bikina: da:ta:la:eki muemena:yeke do ekimanu do bukana: wape pea ula:me.

21

Yesuta: ipika: disaipolo hali watake hata: pa:ta: pua hayekeeki

1 Wetepena:ta: Yesuma: ipika: disaipolo haliweki pa:ta: ipiki peneme yao paa waleekeme. Mo tunkula: pa pitieke ikali Taibitiasi pa:ta: pua hata: dupa piekeme. 2 Saimono Pida make hande Manda:e lemeke hali Tomasi make hande Ka:lili nane Keina da hao epeeke hali Nada:niele make Sepedi ipika: eiyeke yaapo make Yesuna: disaipolo hali yaapo ma:nda: make paeyao mandake pa:ta: momba:la haemekeme. 3 Saimono Pidama: mo hande mandane haliweki pa:ta: alota: Ta:peli mulu pulume leeke handaa mo haliwekima: ipiki pa:ta: alota: Niki make neke ame̱le̱ mandakena: pomana:e lemekeme. Koto la pua kawasona: pita pemekepate koto timbaata: ta:peli homeke a:nda: na mimikime. 4 Nate panake opolo haena: Yesuta: mo ikali tea:na: a:pa hayekepate mo disaipolo haliwekima:ta: Yesue hone na wimikime. 5 Ipikana:ma: iki pa:ta: alota: Weki tonuo. Ta:peli ma:nda: mimipe leekeme. Ikana:ma: ipika: pi hombo peaaso alota: Dia:me lemekeme. 6 Ipikana:ma: iki pa:ta: alota: Kawasona: popeke nane tenkinu mea lopaemeka:na:ta: ta:pelimanu milimikie leekeme. Koto leeke handaa mo haliwekima: tenkinu mea lopaemekepate ta:pelimanu wotu mendieke handaa mo tenkinu paa yola: mia:peke na yeekeme. 7 Hande Yesuma: pukima: homeeke disaipolo hali homekema: Pida pa:ta: alota: Dota: Tekehalie leekeme. Saimono Pidama: Dota: Tekehalie leekeeki opuata: amba: ipika: dau hola wieke handaa ipika: manda tonkaeyekeeki paa mea tonkao ikali pa:ta: ponkaeyekeme. 8 Mo hande mandane disaipolo haliwekima:ta: kawasona: ipulu hata: mo tenkinu ta:peli manuma: tumba wina: yolo tia ikali tea: nane opolo epemekeme. Mo haliwekita: ikali tea: nane opolo ipuluekema: makata: 100 midamanu kone epemekeme. 9 Kenkena: opolo a:pata: ti to hayeke alena: ta:peli palaowa yaapo to hayekeeki handemekeme. 10 Yesuma: iki pa:ta: alota: Ika: ame do mimi ta:peli mandaneeki mea ipupe leekeme. 11 Saimono Pidama: kawasona: pua mo tenkinu kenkena: yola: mea epeekeme. Mo nu mendia tumbulu baeyeke ta:peli manuta: paeyao 153 mendiekeme. Ta:peli wopu mendiekepate kone mo tenkinuta: na titipila:niaeyekeme. 12 Yesuma: iki pa:ta: alota: Ne nolo ipupe leekepate mo disaipolo haliweki paeyaoma: ipikita: Tekehalie hone wimiki handaa hali ma:nda:ma: Neketa: epika:ta:pe laa lota: na piekeme. 13 Koto ekina: Yesuma: palaowa mulu pua iki pa:ta: hale hale pea ta:peli make koto tupa: kone haleekeme. 14 Do hau pieke ekita: Yesuma: homa paa tiao hata: ipika: disaipolo haliweki pa:ta: hoto tepo peao ipiki peneme yao waleekeekie.

Yesu Pida yaapo

15 Ne no paeyeketa: Yesuma: Saimono Pida pa:ta: alota: Dionina: eiyeke Saimonoo. I̱ pa:ta: pukima: homolo hata: do haliweki ankulalipikipe leekeme. Pidama: ipika: pi hombo peaaso alota: Aowe Tekehalio. I̱ma: neke hone pa:la: ekita: handeleme leekeme. Yesuma: ipiki pa:ta: alota: Kota: ya sipisipi ma:na: ikikisunu nakana:ma: punao hapeke leekeme. 16 Hoto yaapo peao Yesuma: ipiki pa:ta: alota: Dionina: eiyeke Saimonoo. I̱ pa:ta: pukima: homelepe leeke handaa Pidama: ipika: pi hombo peaaso alota: Aowe Tekehalio. I̱ma: neke pa:ta: hone pa:la: ekita: nakana:ma: handeleme leekeme. Yesuma: ipiki pa:ta: alota: Kota: ya sipisipi ma:na:manu nakana:ma: punao hapeke leekeme. 17 Hoto tepo peao Yesuma: ipiki pa:ta: alota: Dionina: eiyeke Saimonoo. Nakana:ma: I̱ pa:ta: hone pa:la:pe leekeme. Pidama:ta: Yesuma: Nakana:ma: I̱ pa:ta: hone pa:la:pe pi ipiki pa:ta: hoto tepo peao lota: pieke ekina:ta: ka:nda:ma: homolo hata: ipiki pa:ta: alota: Tekehalio. Ala:ta: ala:ta: paeyao nakana:ma: handeleme. I̱ma: neke pa:ta: hone pa:la: ekita: nakana:ma: handeleme leekeme. Yesuma: ipiki pa:ta: alota: Ya sipisipi ma:na: manuta: nakana:ma: punao hapeke. 18 I̱ma: neke pa:ta: ota: pi alome. Neke wekihali hae dina:ta: nakana:ma: ba:ta:ido hako yama naka: hone pia: nane pomu hayekeme. Kutupu hayekepate wetepena:ta: neke koke yolo pa:la: dina: naka: kiki yaapo tindipa moneaalo pelepate hali ma:nda:ma: naka: kiki mea tonkao naka: hone na pa:la: nane kone neke hatuku pelieke leekeme. 19 Yesuma: do leeke ekima: Pidama: Koda:na: biki mea a:meiyaluekema: ipika: homolo pieke ekina: la hololo leekeme. Yesuma: kotoeki laa Pida pa:ta: alota: I̱ telia: mea epoe leekeme.

Yesu make mo hande disaipolo hali ma:nda: make

20 Pidama: la:ka:la:moneao Yesuma: pukima: homeeke halita: ipika: hoki nane epeekeeki handeekeme. Mo halita: hande ne nalo pita: Yesu teke pa:ta: panda:puniao lota: pitolo alota: Tekehalio. Neke a:nda: lombolo pa:la: hali epipe leeke halie. 21 Pidama: koto hali handaa Yesu pa:ta: alota: Tekehalio. Do hali pa:ta:ta: eki hau ipiliepe leekeme. 22 Yesuma: ipika: pi hombo peaaso alota: Do halita: pa hatiki puoopu hao I̱ paa eponoyeke ya hone wia loa:ka:na:ta: kota: naka:eki dia:me. Neketa: I̱ telia: mea epoe leekeme. 23 Koto leeke ekina: Yesuna: hoki nane telimiki haliwekima: dupiki pi lo haemekeme. Mo hande disaipolo halita: na homilieke laa lo haemekepate Yesuma: mo hande hali na homilieke pi na leke ipikana:ma: alota: Do halita: pa hatiki puoopu hao I̱ paa eponoyeke ya hone wia loa:ka:na:ta: kota: naka:eki dia:me leekeme. 24 Mo hande disaipolo hali doe. Kutupa koto pieke ekimanu pa:ta: laa kutupa make wape pia:me. Ipikana:ma: lea: alemanu paeyaota: nikana:ma: ota: ekie hone witoloma:me.

Paeyaasoeki

25 Yesuma: hau mandane ekimanu wopu piekeme. Hali ma:nda:ma: hande Yesuma: pieke ekimanu paeyao homeke homeke lo wape pia:ka:na:ta: kota: yaka honema:ta: mo wape pia:peke buka manuma:ta: do kenke tumbulu baaso ana: na pilieke hone witolome.