The New Testament of our Lord and Saviour Jesus Christ

Mataio 1

1 O le tala lenei i le gafa o Iesu Keriso le atali‘i o Tavita, le atali‘i o Aperaamo. 2 O Aperaamo na fānaua Isaako. O Isaako na fānaua Iakopo. O Iakopo na fānaua Iuta ma ona uso. 3 Na fānaua e Iuta o Faresa ma Sera mai ‘iā Tamara, o Faresa lea na fānaua Esaroma. O Esaroma na fānaua Arama. 4 O Arama na fānaua Aminatapu. O Aminatapu na fānaua Naasona. O Naasona na fānaua Salemona. 5 Na fānaua e Salemona Poasa mai ‘iā Raava. Na fānaua e Poasa Opeta mai ‘iā Ruta. O Opeta lea na fānaua Iese. 6 O Iese na fānaua Tavita le tupu. Na fānaua e Tavita Solomona mai le avā a Uria. 7 O Solomona na fānaua Reopoamo. O Reopoamo na fānaua Avia. O Avia na fānaua Asa. 8 O Asa na fānaua Iosefatu. O Iosefatu na fānaua Iorama. O Iorama na fānaua Usia. 9 O Usia na fānaua Iotama. O Iotama na fānaua Aasa. O Aasa na fānaua Esekia. 10 O Esekia na fānaua Manase. O Manase na fānaua Amone. O Amone na fānaua Iosia. 11 O Iosia na fānaua Iekonia ma ona uso. O le taimi lenei na ‘avea fa‘amalosi ai Isaraelu i Papelonia. 12 O le fa‘asologa lenei mai le taimi na ‘avea fa‘amalosi ai i latou i Papelonia: O Iekonia na fānaua Salatielu. O Salatielu na fānaua Serupapelu. 13 O Serupapelu na fānaua Apiuta. O Apiuta na fānaua Eliakimo. O Eliakimo na fānaua Asora. 14 O Asora na fānaua Satoka. O Satoka na fānaua Akeimo. O Akeimo na fānaua Eliuta. 15 O Eliuta na fānaua Eleasaro. O Eleasaro na fānaua Matano. O Matano na fānaua Iakopo. 16 O Iakopo na fānaua Iosefa, le tane a Maria lē na fānau mai ai Iesu. O Iesu lenei ‘ua ta‘ua o le Keriso. 17 O le aofa‘iga o tupulaga mai ‘iā Aperaamo se‘ia o‘o mai ‘iā Tavita, e sefulu ma le fa. O le aofa‘iga o tupulaga mai ‘iā Tavita se‘ia o‘o i le taimi na ‘avea fa‘amalosi ai i latou i Papelonia, e sefulu ma le fa. O le aofa‘iga o tupulaga mai le taimi na ‘avea fa‘amalosi ai i Papelonia se‘ia o‘o i le taimi na fānau ai le Keriso, e sefulu ma le fa. 18 O le tala i le fānau mai o Iesu Keriso: A o sauni fa‘aipoipo lona tinā o Maria ‘iā Iosefa, na iloa ‘ua tō o ia i le Agaga Pa‘ia, a o le‘i nonofo i lā‘ua. 19 O lana tane fo‘i o Iosefa o le tagata amiotonu; e lē mana‘o e fa‘amāsiasi. O lea na manatu ai o ia e fa‘ate‘a lemū ‘iā te ia. 20 A o fa‘asolo pea mafaufauga o Iosefa, na fa‘aali mai ‘iā te ia le agelu a le Ali‘i i le miti. Fai mai le agelu, “Iosefa e, le atali‘i o Tavita, ‘aua ‘e te fefe. Fa‘ataunu‘u pea la ‘oulua fa‘aipoipoga ma Maria lau avā, auā o lana to e mai le Agaga Pa‘ia lea. 21 O le a fānaua e ia le tama tane; ‘ia e fa‘aigoa ‘iā te ia, o Iesu, auā e fa‘aolaina e ia lona nu‘u mai ‘iā latou agasala.” 22 ‘Ua faia nei mea uma ‘ina ‘ia fa‘ataunu‘uina ai le afioga a le Ali‘i na folafolaina mai i perofeta e fa‘apea: 23 “O le a to le taupou ma fānau mai le tama tane, e fa‘aigoa ‘iā te ia o Emamuelu.” (O lona fa‘amatalaina, “ ‘Ua fa‘atasi le Atua ma i tatou.”) 24 ‘Ua ala Iosefa ‘ona faia lea e ia e tusa ma le fa‘atonuga a le agelu a le Ali‘i. ‘Ua nonofo loa o ia ma lana avā. 25 ‘Ae le‘i iloa e Iosefa lana avā se‘ia o‘o i le taimi na fānau ai lana tama tane ulumatua, ma ‘ua fa‘aigoaina e Iosefa o Iesu.

Mataio 2

1 Na fānau Iesu i Peteleema i Iutaia, a o ‘avea Herota ma tupu i le mālō. O aso lava ia na ō ane ai i Ierusalema tagata popoto mai sasa‘e. 2 Sa fesili ane i latou, o fea o i ai lē ‘ua fānau mai e ‘avea ma tupu o tagata Iutaia? Na matou va‘aia lona fetū i sasa‘e, o lea ‘ua matou ō mai ai e ifo atu ‘iā te ia. 3 Na fa‘alogo Herota le tupu i nei tala, ‘ona popole ai lea o ia fa‘atasi ma tagata uma o Ierusalema. 4 ‘Ona fa‘apotopotoina uma lea e Herota o ositaulaga sili ma a‘oa‘o tulafono o le nu‘u. ‘Ua fesiligia i latou e ia po o fea o fānau ai le Keriso. 5 ‘Ua tali atu i latou ‘iā te ia, “O Peteleema i Iutaia, auā ‘ua fa‘apea ‘ona tusia e le perofeta: 6 ‘O oe Peteleema i le nu‘u o Iuta, e lē o oe e aupito fa‘atauva‘a i ali‘i o Iuta auā e tupu mai ‘iā te oe le ta‘ita‘i. O lē e pule i lo‘u nu‘u o Isaraelu.’ ” 7 ‘Ona ‘a‘ami fa‘alilolilo lea e Herota tagata popoto mai sasa‘e, ma fesilisili i ai po o le ā tonu le taimi na va‘aia ai e i latou le fetū. 8 ‘Ona ‘auina atu lea o i latou e ia i Peteleema, ma fai atu, “Ō atu ia inā matuā sā‘ili le tamaitiiti; ‘āfai tou te maua o ia ‘ona ta‘u mai lea ‘iā te a‘u, se‘i ‘ou alu atu fo‘i a‘u ‘ou te ifo ‘iā te ia.” 9 ‘Ona ō ai lea o nei tagata popoto, ma ‘ua toe va‘aia e i latou le fetū na mua‘i va‘aia i sasa‘e. ‘Ona mulimuli atu lea o i latou i le fetū, se‘ia o‘o ‘ina tu mai i luga tonu o le mea sa i ai le pepe. 10 O le taimi na iloa ai e i latou le fetū, na matuā fiafia tele ai i latou. 11 ‘Ona ulufale atu lea o i latou i le fale sa i ai le pepe ma Maria lona tinā. ‘Ua to‘otutuli fo‘i i latou ma ifo ‘iā te ia. ‘Ua talai a latou ‘oloa, ‘ona foa‘i atu ai lea o a latou meaalofa ‘iā te ia: o le auro, o le pulu lipano, ma le pulu muro. 12 ‘Ua maua e i latou le fa‘aaliga i le miti, e ‘aua ne‘i toe fo‘i atu ‘iā Herota, ‘ona fo‘i atu ai lea o i latou i lo latou nu‘u i le isi auala. 13 ‘Ua toe fo‘i le malaga a tagata mai sasa‘e, ‘ona fa‘aali mai lea e le agelu a le Ali‘i ia Iosefa i le miti, ‘ua fai mai, “Tula‘i ia ma sosola ma le tamaitiiti ma lona tinā i Aikupito, ma nonofo ai se‘ia ‘ou toe ta‘uina atu ‘iā te oe; auā o lo‘o sā‘ili Herota i le tamaitiiti ‘ina ‘ia fasiotia.” 14 ‘Ona ala lea o Iosefa ma sosola loa ma le tamaitiiti ma lona tinā i Aikupito i lenā lava po. 15 ‘Ona nonofo ai lea o i latou i Aikupito se‘ia o‘o ‘ina oti Herota, ‘ina ‘ia taunu‘u ai le afioga a le Ali‘i na ala mai i le perofeta, fai mai, “Na ‘ou vala‘auina lo‘u Atali‘i mai Aikupito.” 16 ‘Ua iloa e Herota ‘ua ‘olegia o ia e tagata popoto mai sasa‘e, ‘ona matuā ita tele ai lea o ia, ‘ua poloa‘i atu ‘ina ‘ia fasiotia uma tama tane i Peteleema ma nu‘u e tuā‘oi ai, o ē ‘ua ta‘ilua tausaga po o lalo ifo o le lua, e fa‘atatau tonu i aso na va‘aia ai le fetū e tagata popoto mai Sasa‘e. 17 O le poloa‘iga lenei a Herota na taunu‘u ai le valo‘aga a Ieremia, fai mai: 18 “ ‘Ua fa‘alogoina le leo i Rama, o le auega ma le tagiauē. ‘Ua tagiauē Rasela ‘ona o lana fānau, ‘ua lē mafai fo‘i ‘ona fa‘anāina, ‘ona ‘ua maliliu uma i latou.” 19 ‘Ua oti Herota, ‘ona fa‘aali mai lea o le agelu a le Ali‘i ia Iosefa i le miti i Aikupito. 20 ‘Ua fai atu fo‘i ‘iā te ia, “Tula‘i ia e ‘ave le pepe ma lona tinā, ma toe fo‘i atu i le nu‘u o Isaraelu, auā ‘ua oti ē sa fia fasiotia le pepe.” 21 ‘Ona tula‘i lea o Iosefa, ‘ua ‘ave le tamaitiiti ma lona tinā, ma ō atu i le nu‘u o Isaraelu. 22 ‘Ua fa‘alogo Iosefa ‘ua sui Arekilao i lona tamā o Herota, e ‘avea ma tupu i Iutaia, ‘ona fefe ai lea o ia e alu i ai. Peita‘i, ‘ua fa‘aali mai e le Atua ‘iā te ia i le miti, ‘ona alu ai lea o ia i le itūmālō o Kalilaia. 23 ‘Ona alu ai lea o ia ‘ua nofo i le nu‘u e igoa o Nasareta. ‘Ua taunu‘u ai le valo‘aga a perofeta: “ ‘Ua ta‘ua o ia o le Nasareta.”

Mataio 3

1 O aso ia na amata ai le tala‘iga a Ioane le Papatiso i le vao o Iutaia, 2 na tāla‘i atu ai e ia: “Inā salamō ia, auā ‘ua latalata mai le Mālō o le lagi.” 3 O Ioane lenei na fa‘asino i ai le valo‘aga a le perofeta o Isaia: “O le leo o lē o lo‘o ‘alaga i le vao tu‘ufua, ‘ ‘Inā teuteu ia e ‘outou le ala o le Ali‘i, ma fa‘alaulelei ona ala.’ ” 4 Sa ‘ofu Ioane i ‘ofu fulufulu kamela, ma le fusipa‘u i lona sulugātiti. Sa ‘ai fo‘i o ia i sē akerise ma le meli vao. 5 ‘Ona ō atu ai lea ‘iā te ia tagata mai Ierusalema, ma Iutaia ‘atoa, fa‘apea fo‘i ma nu‘u o lo‘o si‘omia ai le vaitafe o Ioritana. 6 ‘Ua fa‘aali atu e i latou a latou agasala, ma ‘ua papatisoina i latou i le Ioritana. 7 ‘Ina ‘ua va‘ai atu Ioane i faresaio ma satukaio e to‘atele, o lo‘o ō mai ‘ina ‘ia papatisoina i latou e ia, ‘ona fai atu lea o ia, “O ‘outou o fānau a gata fe‘ai! O ai na fai atu ‘iā te ‘outou e sosola ‘ese mai le to‘asā o le a o‘o mai? 8 ‘Ia fa‘aali mai ia ‘outou amio ‘ua ‘outou salamō. 9 ‘Aua ne‘i ‘outou fai ifo i o ‘outou loto, ‘O matou o fānau a Aperaamo,’ ‘ou te fai atu ‘iā te ‘outou, e mafai lava e le Atua ‘ona fa‘atupuina mai i ma‘a nei ni fānau ma Aperaamo. 10 O lo‘o tu nei le matau i tafu‘e o la‘au; o le mea lea, o la‘au uma lava e lē fua mai i fua lelei e tātu‘uina i lalo ma lafo i le afi. 11 ‘Ou te papatisoina ‘outou i le vai e fai ma fa‘ailoga o lo ‘outou salamō, ‘ae i ai le isi tagata o lo‘o mulimuli mai, e sili atu o ia ‘iā te a‘u, e o‘o lava i ona se‘evae e lē tatau ‘ona ‘ou tago i ai e ‘ave. O ia lenā na te papatisoina ‘outou i le Agaga Pa‘ia ma le afi. 12 O lo‘o i lona ‘a‘ao lana asu fa‘amamā na te fa‘amamāina ai lana fa‘aputugā saito; e fa‘apotopotoina e ia ana saito i le fale saito, ‘ae susunuina le otaota i le afi e lē pe.” 13 ‘Ona maliu atu ai lea o Iesu mai Kalilaia i le Ioritana, ‘ina ‘ia papatisoina o ia e Ioane. 14 A ‘ua vavao o ia e Ioane ma fai atu, “E tatau ‘ona e papatisoina a‘u; a fa‘apefea la ‘ona e maliu mai ‘iā te a‘u?” 15 A ‘ua tali atu Iesu ‘iā te ia, “Papatiso mai ia o a‘u; auā e tatau lava ‘iā i tatou ‘ona fa‘ataunu‘u mea tonu uma.” ‘Ona papatisoina ai lea o ia e Ioane. 16 Na uma loa ‘ona papatisoina Iesu, ‘ona maliu a‘e lea o ia nai le vai; ‘ona avanoa ai lea o le lagi ‘iā te ia, ma ‘ua va‘aia e ia le Agaga o le Atua ‘ua afio ifo e pei se lupe, ma fa‘apepepepe i ona luga. 17 Na fa‘alogoina fo‘i le si‘ufofoga mai le lagi ‘ua fa‘apea mai, “O lo‘u Atali‘i pele lenei, ‘ua ‘ou fiafia lava ‘iā te ia.”

Mataio 4

1 ‘Ona ta‘ita‘iina lea o Iesu e le Agaga i le vao tu‘ufua, ‘ina ‘ia fa‘aosoosoina e le tiapolo. 2 E fasefulu ao e fasefulu fo‘i po sa anapogi ai o ia, ‘ona fia taumafa ai lea. 3 ‘Ona alu ane lea ‘iā te ia o lē e fa‘aosooso ma fai atu, “ ‘Āfai o oe o le Alo o le Atua, fetalai atu i ma‘a nei ia liu areto.” 4 A ‘ua tali atu o ia, “ ‘Ua tusia, ‘E lē na o mea‘ai e ola ai le tagata, ‘ae ola fo‘i i afioga uma e tulei mai i le fofoga o le Atua.’ ” 5 ‘Ona ‘ave lea o ia e le tiapolo i le ‘a‘ai pa‘ia, ma fa‘atū i le tumutumu o le malumalu. 6 ‘Ua fai atu le tiapolo ‘iā te ia, “ ‘Āfai o oe o le Alo o le Atua, ‘ia e oso nei i lalō, auā ‘ua tusia, ‘ ‘Ua tofia e le Atua ana agelu e tausia oe, ma tau‘ave oe i o latou lima, ‘ina ne‘i tu‘ia lou vae i se ma‘a.’ ” 7 ‘Ua tali atu Iesu ‘iā te ia, “ ‘Ua tusia fo‘i, ‘ ‘Aua ‘e te tofotofo i le Ali‘i lou Atua.’ ” 8 ‘Ona toe ‘ave lea o ia e le tiapolo i luga o le mauga e matuā maualuga lava, ma fa‘aali atu ‘iā Iesu mālō uma o le lalolagi ma o latou matagofie. 9 ‘Ua fai atu le tiapolo, “ ‘Ou te foa‘iina atu ‘iā te oe nei mea uma, pe ‘āfai ‘e te fa‘apa‘ū ma ifo mai ‘iā te a‘u.” 10 A ‘ua tali atu Iesu ‘iā te ia, “Alu ‘ese ia oe Satani; auā ‘ua tusia, ‘ ‘E te ifo atu i le Ali‘i lou Atua, ‘ua na o ia lava ‘e te ‘au‘auna i ai.’ ” 11 ‘Ona alu ‘ese lea o le tiapolo, a ‘ua ō mai agelu ma ‘au‘auna mai ‘iā Iesu. 12 ‘Ua fa‘afofoga Iesu ‘ua tu‘uina Ioane i le falepuipui, ‘ona maliu atu lea o ia i Kalilaia. 13 ‘Ua tu‘ua e ia Nasareta, ‘ae maliu atu ma nofo mau i Kapanaumi. O le tasi lenei o nu‘u e tu i tafatafa o le vaituloto, i le tuā‘oi o Sepulona ma Nafatali; 14 ‘ina ‘ia taunu‘u ai le valo‘aga a le perofeta o Isaia, ‘ua fa‘apea mai: 15 “Le nu‘u e o Sepulona ma le nu‘u o Nafatali, o nu‘u ia o lo‘o i le ala e aga‘i atu i le vai, i tala atu o le Ioritana, o Kalilaia o Nu‘u ‘ese! 16 O tagata sa nonofo i le nu‘u o le pogisā tele, ‘ua va‘aia e i latou le malamalama tele, o i latou fo‘i sa nonofo i le nu‘u o le ata o le oti, ‘ua susulu mai i ai le malamalama.” 17 Talu mai i lea aso ‘ua amata loa ‘ona lauga atu Iesu, ma fai atu, “Inā salamō ia, auā ‘ua latalata mai le Mālō o le lagi.” 18 O le isi aso na maliu ane ai Iesu i tafatafa o le Vaituloto o Kalilaia, ‘ona silafia ai lea e ia le uso e to‘alua, o Simona (o Peteru le isi ona igoa) ma lona uso o Anetere‘a. Sa fagogota i lā‘ua i le vai, auā o i lā‘ua o tagata fai faiva. 19 ‘Ua vala‘au atu Iesu ‘iā te i lā‘ua, “O mai tatou ō. O le a ‘ou ‘avea ‘oulua ma fai faiva i tagata.” 20 ‘Ona tu‘ua loa lea e i lā‘ua o la ‘upega, ‘ae mulimuli atu ‘iā te ia. 21 E le‘i leva ‘ona savavali atu i latou, ‘ae toe silafia atu fo‘i e Iesu le isi uso e to‘alua, o Iakopo ma Ioane, o atali‘i o Sepetaio. Sa fa‘atasi i latou ma Sepetaio lo la tamā i le va‘a, o lo‘o tau fōnofōno o latou ‘upega. ‘Ua vala‘auina i lā‘ua e Iesu, 22 ‘ona tu‘ua loa lea e i lā‘ua lo latou va‘a ma lo la tamā, ‘ae o ma Iesu. 23 Sa ta‘amilo Iesu i Kalilaia ‘atoa ma a‘oa‘o atu i o latou sunako, ma tāla‘i atu ai le Tala lelei o le Mālō. Na fa‘amālōlōina fo‘i e ia ma‘i ‘ese‘ese i nu‘u uma. 24 ‘Ua salalau atu le tala ‘iā te ia i Suria uma. ‘Ona aumai lea ‘iā te ia o tagata sa maua i ma‘i ‘ese‘ese: o tagata uluitinoina e temoni ma ē e ma‘i māliu, o ē e pipili ma ē e tino gagase. ‘Ona fa‘amālōlōina lea e ia o i latou uma. 25 ‘Ona mulimuli atu lea ‘iā te ia o tagata e to‘atele mai Kalilaia, ma Tekapoli ma Ierusalema, ma Iutaia, ‘atoa ma tala atu o le Ioritana.

Mataio 5

1 ‘Ua silasila atu Iesu i tagata e to‘atele, ‘ona maliu a‘e lea o ia i le mauga. ‘Ua nofo o ia i lalo, ‘ona ō mai lea o ona so‘o ‘iā te ia. 2 ‘Ona fetalai atu lea o ia i ana a‘oa‘oga ‘iā te i latou, ‘ua fa‘apea atu: 3 ‘Amu‘ia ē ‘ua latou iloa lo latou matitiva fa‘aleagaga, auā e fai mo latou le Mālō o le lagi. 4 ‘Amu‘ia ē e fa‘anoanoa, auā e fa‘amafanafanaina i latou. 5 ‘Amu‘ia ē e agamalū auā e fai mo latou le nu‘u. 6 ‘Amu‘ia ē e fia ‘a‘ai ma fia inu i le amiotonu auā e fa‘amalilieina i latou. 7 ‘Amu‘ia ē e alolofa atu, auā e alofaina mai i latou. 8 ‘Amu‘ia ē e loto mamā, auā e iloa atu e i latou le Atua. 9 ‘Amu‘ia ē e fa‘atupuina le filemū, auā e ta‘ua i latou o atali‘i o le Atua. 10 ‘Amu‘ia i latou e sauāina ‘ona o le amiotonu, auā e fai mo latou le Mālō o le lagi. 11 “ ‘Amu‘ia ‘outou pe a ‘upuleagaina ma fa‘asauāina, pe tu‘ua‘iina pepelo ‘outou i mea leaga uma ‘ona o a‘u. 12 ‘Ia ‘outou ‘oli‘oli ma fiafia, auā e tele lo ‘outou taui i le lagi; auā na fa‘apea fo‘i ‘ona fa‘asauāina e i latou perofeta na muamua ‘iā te ‘outou. 13 “O ‘outou o le masima o le lalolagi. ‘Ae ‘āfai e māgalo le masima, o le ā ‘ea se mea e mafai ‘ona toe fa‘a‘o‘ona ai? ‘Ua lē toe i ai sona aogā, na o le tia‘i i fafo ma soli ai e tagata. 14 “O ‘outou o le malamalama o le lalolagi. E lē mafai ‘ona fa‘aliloina le ‘a‘ai e tu i le mauga. 15 E leai se isi na te tutuina se molī ma fa‘apulou i le tanoa, ‘ae tu‘u lava i luga o lona tulaga; ‘ina ‘ia fa‘amalamalamaina ai tagata uma i totonu o le fale. 16 ‘Ia fa‘apenā fo‘i ‘ona susulu atu lo ‘outou malamalama i luma o tagata; ‘ina ‘ia va‘aia e i latou a ‘outou galuega lelei, ma vivi‘i atu ai i lo ‘outou Tamā o i le lagi. 17 “ ‘Aua ne‘i ‘outou manatu na ‘ou sau e tatalaina le Tulafono a Mose, ma le a‘oa‘oga a perofeta. ‘Ou te le‘i sau e tatalaina, a ‘ia fa‘ataunu‘uina. 18 Auā o le ‘upu moni ‘ou te ta‘u atu ‘iā te ‘outou, e mavae atu le lagi ma le lalolagi, ‘ae leai se mata‘itusi aupito itiiti po‘o se fasi mata‘itusi o le tulafono e mavae atu, se‘ia fa‘ataunu‘uina mea uma. 19 ‘Āfai e i ai se tagata e sōloia sina mea itiiti o nei tulafono, pe fai atu fo‘i i nisi ‘ina ‘ia sōloia e i latou, e ‘avea o ia ma tagata aupito fa‘atauva‘a i le Mālō o le lagi. A o le tagata e usita‘i i le tulafono, ma a‘oa‘oina fo‘i isi tagata ‘ina ‘ia usiusita‘i, e ‘avea o ia ma tagata sili i le Mālō o le lagi. 20 O lea ‘ou te fai atu ai ‘iā te ‘outou, ‘āfai e lē sili atu la ‘outou amiotonu i lo o a‘oa‘o tulafono ma faresaio, tou te lē sao atu lava i le Mālō o le lagi. 21 “ ‘Ua ‘outou fa‘alogo na fai mai tagata i aso ‘ua mavae, ‘ ‘Aua ‘e te fasioti tagata; o lē e fasioti tagata e molia i le fa‘amasinoga.’ 22 ‘Ae ‘ou te fai atu ‘iā te ‘outou, so o se isi e ita i lona uso, e molia i le fa‘amasinoga; o se tagata fo‘i e fai atu i lona uso, ‘Isa!’ e molia o ia i le fono, ‘O oe o le vale!’ e fa‘asalaina i le afi i Kena. 23 O lea, ‘āfai ‘e te avatu sau taulaga i le fatafaitaulaga, a ‘ua e toe manatua o lo‘o i ai se mea e lē o malie ai lou uso ‘iā te oe, 24 tu‘u ai lau meaalofa i luma o le fatafaitaulaga, ‘ae alu muamua e fa‘alelei ma lou uso, ‘ona e fa‘ato‘ā sau ai lea e fai lau taulaga. 25 “ ‘Ia vave ‘ona ‘oulua lelei ma lē o lo‘o tagi atu i ana mea ‘ua ‘iā te oe manū o ‘oulua i le ala, ‘ina ne‘i tu‘u atu oe e lenā tagata i le fa‘amasino, e tu‘u atu fo‘i oe e le fa‘amasino i le pule o le falepuipui, ‘ona tu‘uina atu lea o oe e ia i le falepuipui. 26 O le ‘upu moni ‘ou te ta‘u atu ‘iā te oe, e lē mafai ‘ona e toe ulufafo mai ai vaganā ‘ua uma ‘ona e totogi atu le ‘aitalafu ‘atoa. 27 “ ‘Ua ‘outou fa‘alogo o le poloa‘iga i tagata i aso ‘ua mavae, ‘ ‘Aua ‘e te mulilua.’ 28 A ‘ou te fai atu a‘u ‘iā te ‘outou, so o se isi lava e va‘ai atu i se fafine a tu‘inanau i ai, ‘ua uma ‘ona mulilua ma ia i lona loto. 29 ‘Āfai e tosina oe i le agasala i lou mata taumatau, e sili la ‘ona sali ‘ese ma lafoa‘i. Auā e lelei pe a lafoa‘i se vaega o lou tino, ‘ae leaga pe a lafoa‘iina lou tino ‘atoa i Kena. 30 ‘Āfai fo‘i e tosina oe i le agasala i lou lima taumatau, e sili ‘ona tipi ‘ese ma lafoa‘i; auā e lelei pe a lafoa‘i se vaega o lou tino, ‘ae leaga pe a lafoa‘iina lou tino ‘atoa i Kena. 31 “Na fai mai fo‘i, ‘O le tagata na te fa‘ate‘aina lana avā, ‘ia avatu e ia i lana avā se tusi fa‘amaoni o la la tete‘aga.’ 32 A ‘ou te fai atu a‘u ‘iā te ‘outou, o se tagata na te fa‘ate‘aina lana avā ‘ae le‘i mulilua o ia, ‘ua fa‘aosoosoina e ia lana avā ia mulilua; o se tagata fo‘i e faiavā i le fafine ‘ua fa‘ate‘aina, ‘ua mulilua fo‘i o ia. 33 “ ‘Ua ‘outou fa‘alogo fo‘i o le poloa‘iga i tagata i aso ‘ua mavae, ‘ ‘Aua ne‘i e tautō pepelo, a ‘ia e avatu i le Ali‘i mea na e tautō ai.’ 34 A ‘ou te fai atu a‘u ‘iā te ‘outou, ‘aua le tautō; ‘aua ‘e te tautō i le lagi, auā o le nofoāli‘i lea o le Atua. 35 ‘Aua fo‘i ‘e te tautō i le lalolagi; auā o le mea lea e tu ai ona ‘a‘ao. ‘Aua ‘e te tautō i Ierusalema; auā o le ‘a‘ai lea a le Tupu Silisili. 36 ‘Aua fo‘i ‘e te tautō i lou ulu, auā ‘e te lē mafaia ‘ona fa‘asinasina pe fa‘auliuli se lauulu e tasi. 37 Peita‘i, ‘āfai o lau tali o le ioe, fai atu, ‘Ioe.’ ‘Āfai fo‘i o lau tali o le leai, fai atu, ‘Leai.’ O nisi ‘upu e toe fa‘aopoopo atu i ai, o ‘upu ia e tupu mai i manatu leaga. 38 “ ‘Ua ‘outou fa‘alogo fo‘i na fai mai, ‘E taui le mata i le mata, ma le nifo i le nifo.’ 39 A ‘ou te fai atu ‘iā te ‘outou, ‘aua tou te tete‘e atu i le leaga. ‘Āfai ‘ua po e se isi lou alāfau taumatau, ia liliu atu fo‘i i ai ma le isi alāfau. 40 ‘Āfai e tagi se isi i le tulafono ‘ina ‘ia maua e ia lou ‘ofu tino, ‘ia avatu fo‘i i ai ma lou peleue. 41 ‘Āfai e poloa‘iina fa‘amalosi oe e se isi ‘ina ‘ia ‘oulua savavali i se maila e tasi, ia ‘oulua savavali ma ia i ni maila se lua. 42 Foa‘i atu mea ‘ua tagi mai ai se tagata ‘iā te oe, ma ‘aua ‘e te mata‘ū i le tagata ‘ua fia ‘aitalafu mai ‘iā te oe. 43 “ ‘Ua ‘outou fa‘alogo na fai mai, ‘ ‘Ia e alofa atu i lē lua te tuā‘oi, ‘ae ‘ino‘ino i lou fili.’ 44 A ‘ou te fai atu a‘u ‘iā te ‘outou, ‘ia ‘outou alolofa i o ‘outou fili, ma tatalo mo ē o lo‘o fa‘asauā ‘iā te ‘outou, 45 ‘ina ‘ia ‘avea ‘outou ma fānau moni a lo ‘outou Tamā o i le lagi, auā na te fa‘aosoina lona la i tagata leaga ‘atoa ma tagata lelei; na te fa‘atotō ifo fo‘i le timu i luga o tagata leaga ‘atoa ma tagata lelei. 46 ‘Āfai tou te alolofa atu tau o ē o lo‘o alolofa mai ‘iā te ‘outou, o le ā la se taui tou te maua? E lē faia ‘ea fo‘i fa‘apenā e tagata aolafoga? 47 ‘Āfai fo‘i na o ‘outou uso lava tou te tali leleia, o le ā ‘ea se mea ‘ua sili ai ‘outou i lo isi tagata? E lē o le faiga ‘ea lenā e faia e tagata aolafoga? 48 O lenei, ia ‘ato‘atoa lo ‘outou lelei, ia pei o lo ‘outou Tamā o i le lagi e ‘ato‘atoa ‘ona lelei o ia.

Mataio 6

1 “ ‘Ia ‘outou fa‘aeteete, ‘ina ne‘i fai lelei a ‘outou amio ‘ona o le va‘aiga a tagata; auā tou te lē maua ai se taui mai lo ‘outou Tamā o i le lagi. 2 “A ‘outou fai meaalofa, ‘aua ne‘i ilia se pū e fa‘ailoa atu ai i tagata, e pei o le faiga a tagata fa‘afia amiotonu i sunako ma ala tetele. ‘Ua fa‘apea la latou faiga ‘ina ‘ia vi‘ia ai i latou e tagata. O le ‘upu moni ‘ou te ta‘u atu ‘iā te ‘outou, o lo latou taui lava lenā. 3 A ‘outou fai meaalofa, ‘aua lava ne‘i iloa e lou lima tauagavale le mea e faia e lou lima taumatau, 4 a ‘ia fai fa‘alilolilo; auā o lo ‘outou Tamā o i le lagi na te silafia mea lilo, ma na avatua fa‘aaliali le taui ‘iā te oe. 5 “A ‘outou tatalo, ‘aua ne‘i ‘outou fa‘apei o tagata fa‘afia amiotonu, auā ‘ua fai ma a latou masani le tatalo fa‘aaliali i totonu o sunako ma magāala, ‘ina ‘ia va‘aia ai i latou e tagata. O le ‘upu moni ‘ou te ta‘u atu ‘iā te ‘outou, o lo latou taui lava lenā. 6 A o oe, pe a e tatalo, ‘ia e ulu atu i totonu o lou potu, ma tapuni le faitoto‘a, ma e tatalo ai i lou Tamā o lo‘o i ai i le mea lilo; o lou Tamā fo‘i o lē e silasila i le mea lilo, na te avatua fa‘aaliali le taui ‘iā te oe. 7 “A ‘outou tatalo, ‘aua le tautū i ‘upu e masani ai e pei ‘ona faia e tagata o Nu‘u ‘ese; auā fa‘apea lava a latou o le tele o ‘upu e talia ai a latou tatalo. 8 ‘Aua ne‘i fa‘apei o i latou na. Auā ‘ua silafia e lo ‘outou Tamā mea uma tou te mana‘omia a‘o le‘i ōle atu ‘outou ‘iā te ia. 9 ‘Ia fa‘apenei la ‘ona ‘outou tatalo: ‘Lo matou Tamā e o i le lagi, ia pa‘ia lou suafa, 10 ia o‘o mai lou Mālō. ‘Ia faia lou finagalo, i le lalolagi e pei ‘ona faia i le lagi. 11 ‘Ia e foa‘i mai ia te i matou i le aso nei a matou mea‘ai e tatau ma le aso. 12 ‘Ia e fa‘amāgalo ‘iā te i matou ‘iā matou agasala, e pei o i matou fo‘i ‘ona matou fa‘amāgaloina atu i ē ‘ua agaleaga mai ‘iā te i matou. 13 ‘Aua fo‘i ‘e te ta‘ita‘iina i matou i le fa‘aosoosoga, a ‘ia e lavea‘i i matou ai le leaga.’ 14 “Auā ‘āfai tou te fa‘amāgalo atu i tagata ‘ua fa‘aleaga mai ‘iā te ‘outou, e fa‘amāgaloina fo‘i ‘outou e lo ‘outou Tamā o i le lagi; 15 ‘ae ‘āfai tou te lē fa‘amāgalo atu isi tagata, o le a fa‘apea lava ‘ona lē fa‘amāgaloina o ‘outou leaga e lo ‘outou Tamā. 16 “ ‘Āfai tou te anapopogi, ‘aua ne‘i ‘outou mata fa‘anoanoa e pei o le faiga a tagata fa‘afia amiotonu, o ē ‘ua fa‘aleagaina o latou mata ‘ina ‘ia iloa e tagata o lo‘o anapopogi i latou. O le ‘upu moni ‘ou te ta‘u atu ‘iā te ‘outou, o lo latou taui lava lenā. 17 A o oe, pe a e anapogi, ia u‘u lelei lou ulu ma fufulu ou mata; 18 ‘ina ‘ia lē iloa e tagata o lo‘o e anapogi, ‘ae tau lava o lou Tamā o lo‘o soifua i le mea lilo; o lou Tamā fo‘i o lo‘o silasila i le mea lilo na te avatua fa‘aaliali le taui ‘iā te oe. 19 “ ‘Aua ne‘i ‘outou fa‘aputuina mo ‘outou ‘oloa i le lalolagi; auā e ‘atia e mogamoga ma pala i le ‘ele, ma o lo‘o i ai fo‘i tagata gaoi latou te ‘eliina a‘e ma gaoi; 20 a ‘ia ‘outou fa‘aputuina mo ‘outou lava ‘oloa fa‘alelagi, e lē o i ai se mogamoga po o se ‘ele e fa‘aumatia ai; e leai fo‘i ni tagata gaoi e ‘eliina ma gaoi ai. 21 Auā, o le mea o lo‘o i ai a ‘outou ‘oloa, o lo‘o i ai fa‘atasi fo‘i ma o ‘outou loto. 22 “O mata o sulu ia o le tino. ‘Āfai e lelei ou mata, e malamalama ai lou tino ‘atoa, 23 ‘Ae a leaga ou mata, e fa‘apea fo‘i ‘ona pogisā ai lou tino ‘atoa. O lea, ‘āfai e pouliuli le malamalama o i totonu ‘iā te oe, ‘ona matuā tele ai lea o le pogisā. 24 “E lē mafai e se tagata ‘ona ‘au‘auna i ni ali‘i se to‘alua, auā o le a ‘ino‘ino i le tasi ‘ae alofa i le isi; a lē o lea, e fa‘apipi‘i atu o ia i le tasi ‘ae lafoa‘i le isi. E lē mafai ‘ona ‘outou ‘au‘auna i le Atua ‘atoa ma ‘oloa o le lalolagi. 25 “O lea, ‘aua ne‘i ‘outou popole vale i mea e tausi ai o ‘outou ola; i mea‘ai ma mea inu; po o lavalava fo‘i. E lē sili ‘ea le ola i lo mea‘ai ma mea inu? E lē sili ‘ea fo‘i le tino i lo lavalava? 26 Va‘ai fo‘i i manu felelei: e lē totōina e i latou ni fa‘ato‘aga ia maua ai mea‘ai; e lē selesele fo‘i pe fa‘aputu saito i le fale e teu ai; peita‘i, e fafagaina i latou uma lava e lo ‘outou Tamā o i le lagi. E lē sili ‘ea ‘outou i manu felelei? 27 O ai ‘ea se isi o ‘outou na te mafaia i lona popole ‘ona fa‘aopoopo le umi o lona ola i se futu e tasi? 28 “O le ā le mea tou te popole ai i o ‘outou lavalava? Va‘ai fo‘i i lautalotalo o le vao, pe fa‘apefea ‘ona tutupu; e lē galulue pe milo i latou. 29 Peita‘i ‘ou te fai atu ‘iā te ‘outou, e o‘o lava ia Solomona ma lona matagofie tele, e le‘i ‘ofu o ia e pei o se tasi o ia mea. 30 ‘Āfai e fa‘apea ‘ona fa‘a‘ofuina e le Atua le vao o le fanua, o lo‘o ola mai nei i le asō, ‘ae lafoina taeao i le ogāumu, e lē sili ‘ea ‘ona fa‘a‘ofuina ‘outou e ia, o ‘outou o ē e fa‘atuatua itiiti? 31 “O le mea lea, ‘aua tou te popole vale i mea‘ai po o mea inu, po o lavalava fo‘i. 32 Auā o mea uma ia ‘ua sā‘ilia e tagata o Nu‘u ‘ese. A ‘ua silafia lava e lo ‘outou Tamā o i le lagi e aogā ia mea uma ‘iā te ‘outou. 33 A ‘ia ‘outou mua‘i sā‘ili lona Mālō ma lana amiotonu, ‘ona fa‘aopoopoina atu lea o ia mea uma ‘iā te ‘outou. 34 O le mea lea, ‘aua tou te popole mo le aso a taeao, auā o lo‘o i ai lava i le aso a taeao mea e tele e popole ai. E tofu le aso ma ona lava fa‘alavelave.

Mataio 7

1 “ ‘Aua tou te fa‘amasino atu, ‘ina ne‘i fa‘amasinoina ‘outou. 2 Auā o le fa‘amasinoga tou te fa‘amasino atu ai, o le fa‘amasinoga lava lea e fa‘amasinoina ai ‘outou. O le fua fo‘i tou te fua atu ai, o le fua lava lea e toe fuaina ai ‘outou. 3 Aiseā ‘ua faigofie ai ‘ona e va‘aia le otaota i le mata o lou uso, ‘ae te lē o amana‘ia le ogāla‘au o lo‘o i lou lava mata? 4 E fa‘apefea fo‘i ‘ona e fai atu i lou uso, ‘Tu‘u mai ia se‘i ‘ou ‘ave‘esea le otaota mai lou mata,’ peita‘i o lo‘o i lou lava mata le ogāla‘au? 5 Talofa ‘iā te oe le tagata fa‘afia amiotonu! ‘Ave ‘ese muamua le ogāla‘au lenā e i lou mata; ‘ona manino ai lea o lau va‘ai, ma faigofie ai ‘ona ‘ave ‘ese le otaota mai le mata o lou uso. 6 “ ‘Aua le avatua mea pa‘ia i ta‘ifau; ‘aua fo‘i le lafoa‘iina a ‘outou penina i pua‘a; ‘ina ne‘i soli e i latou i o latou vae, ma liliu mai ma saeia ‘outou. 7 “ ‘Ia ‘outou ōle atu, ‘ona foa‘iina mai lea ‘iā te ‘outou; ‘ia ‘outou sā‘ili, ‘ona ‘outou maua ai lea; ‘ia ‘outou tu‘itu‘i atu, ‘ona tatalaina mai ai lea ‘iā te ‘outou. 8 So o se isi e ōle atu e maua e ia le mea na ōle atu ai; o le tagata fo‘i e sā‘ili e maua e ia le mea na sā‘ilia; e tatalaina fo‘i le faitoto‘a i le tagata e tu‘itu‘i atu. 9 O ai o ‘outou na te avatua i lona atali‘i se ma‘a pe a tagi mai i se areto? 10 A tagi mai fo‘i i se i‘a, na te avatua ‘ea i ai se gata? 11 ‘Āfai o ‘outou o tagata leaga ‘ae tou te iloa ‘ona avatu mea lelei ‘iā ‘outou fānau, e lē sili ‘ea la ‘ona foa‘i mai e lo ‘outou Tamā o i le lagi mea lelei ‘iā i latou e ōle atu ‘iā te ia? 12 “ ‘Ia ‘outou faia i isi tagata mea uma ‘ua ‘outou manana‘o ia fai mai e isi tagata ‘iā te ‘outou, auā o le mea tonu lea o lo o fai mai ai le tulafono ma perofeta. 13 “ ‘Ia ‘outou ulu atu i le faitoto‘a vāitiiti, auā e vatele le faitoto‘a, e lautele fo‘i le ala e tau i le malaia, e to‘atele fo‘i ‘ua ui atu ai. 14 Auā e vāitiiti le faitoto‘a, e lauitiiti fo‘i le ala e tau atu i le ola; e to‘aitiiti fo‘i i latou o ē ‘ua mauaina. 15 “ ‘Ia ‘outou fa‘aeteete i perofeta pepelo, o ē e ō atu ‘iā te ‘outou e pei o ni mamoe, a o i latou moni lava o luko fe‘ai. 16 O fua o a latou galuega tou te iloa ai i latou. E aumai ‘ea e tagata se fuifui vine mai le la‘au tuitui, po o mati mai le la‘au talatala? 17 O la‘au lelei e fua mai i fua lelei; o la‘au leaga fo‘i e fua mai i fua leaga. 18 E lē mafai e se la‘au lelei ‘ona fua mai i ni fua leaga; e lē mafai fo‘i e se la‘au leaga ‘ona fua mai i ni fua lelei. 19 O la‘au uma e lē fua mai i fua lelei, e tātu‘uina ma susunuina i le afi. 20 E fa‘apea fo‘i ‘ona ‘outou iloa i latou i fua o a latou galuega. 21 “E lē ulu atu i le Mālō o le lagi i latou uma e fai mai, ‘Le Ali‘i e, le Ali‘i e,’ ‘ae na o i latou e faia le finagalo o lo‘u Tamā i le lagi. 22 E to‘atele o le a fai mai ‘iā te a‘u i lea aso, ‘Le Ali‘i e, le Ali‘i e, matou te le‘i tāla‘i ‘ea i lou suafa? O lou suafa fo‘i na matou tulia ai temoni. O lou suafa fo‘i lea na matou faia ai galuega ofoofogia e tele.’ 23 ‘Ona ‘ou ta‘utino atu ai lea ‘iā te i latou, ‘ ‘Ou te le‘i iloa lava ‘outou. Inā ō ‘ese ia ‘iā te a‘u, o ‘outou o ē e fai amio leaga.’ 24 “O lenei la, o le tagata e fa‘alogo mai i a‘u ‘upu nei ma usita‘i i ai, ‘ou te fa‘atusaina o ia i le tagata atamai na fa‘atūina lona fale i luga o le papa. 25 Na to mai i ai timuga; na tatafe i ai vaitafe; na afātia fo‘i i matagi; ‘ae le‘i pa‘ū lava, auā na fa‘avaeina i luga o le papa. 26 “A o le tagata e fa‘alogo mai i a‘u ‘upu nei ‘ae lē usita‘i i ai, e fa‘atusaina o ia i le tagata valea na fa‘atūina lona fale i le oneone. 27 Na to mai i ai timuga; na tatafe mai i ai vaitafe; na afātia fo‘i i matagi; ‘ona pa‘ū ai lea; ma ‘ua matuā malepe lava.” 28 ‘Ina ‘ua fa‘ai‘u e Iesu ana a‘oa‘oga, sa matuā ofo tele tagata e to‘atele sa fa‘alogologo i ana matā‘upu; 29 auā ‘ua a‘oa‘o atu o ia e pei o lē ‘ua i ai le pule, ‘ae lē pei o a‘oa‘o tulafono.

Mataio 8

1 ‘Ua maliu ifo Iesu nai le mauga, ‘ona mulimuli atu lea o tagata e to‘atele ‘iā te ia. 2 ‘Ona sau ai lea o le tagata lepela ma fa‘apa‘ū faō mai i ona luma. ‘Ua fai mai fo‘i ‘iā te ia, “Le Ali‘i e, a e finagalo i ai, ‘e te mafaia lava ‘ona fa‘amālōlōina a‘u.” 3 ‘Ona ‘a‘apa atu lea o Iesu ma pa‘i atu ‘iā te ia, ma fetalai atu, “ ‘Ou te loto i ai; inā mālōlō ia oe.” ‘Ona te‘a loa lea o lona lepela. 4 ‘Ona fetalai atu lea o Iesu ‘iā te ia, “ ‘Aua lava ne‘i e ta‘uina atu lenei mea i se tagata. A e alu ma fa‘aali oe i ositaulaga. ‘Ia e avatua fo‘i le meaalofa na fa‘atonuina e Mose, ‘ina ‘ia fa‘amaonia ai e i latou ‘ua fa‘amālōlōina oe.” 5 ‘Ina ‘ua maliu atu Iesu i Kapanaumi, na alu ane ‘iā te ia le ta‘ita‘i‘au ma lana talosaga. 6 Fai mai o ia, “Le Ali‘i e, o lo‘o ma‘i tigāina la‘u ‘au‘auna i le fale, ‘ua matuā mafatia lava.” 7 ‘Ua tali atu Iesu ‘iā te ia, “O le a ‘ou alu atu e fa‘amālōlō lau ‘au‘auna.” 8 A ‘ua fai mai le ta‘ita‘i‘au, “Le Ali‘i e, o a‘u o le tagata fa‘atauva‘a, e lē tatau ‘ona e maliu mai i lo‘u fale; tau lava o sau fetalaiga e pa‘ū mai, ‘ona mālōlō ai lea o la‘u ‘au‘auna. 9 Auā o a‘u e pule mai i ai le isi tagata, ‘ou te pule fo‘i i le ‘autau: a ‘ou fai atu lava i lea fitafita e alu, ‘ona alu lea; a ‘ou fai atu fo‘i i la‘u ‘au‘auna e fai le mea lea, ‘ona faia lava lea.” 10 ‘Ua fa‘afofoga Iesu i nei ‘upu, ‘ona ofo ai lea ma fetalai atu ia i latou sa mulimuli mai ‘iā te ia, “O le ‘upu moni ‘ou te ta‘u atu ‘iā te ‘outou, ‘ou te le‘i iloa ‘iā Isaraelu se fa‘atuatua fa‘apenā. 11 ‘Ou te fai atu fo‘i ‘iā te ‘outou, e to‘atele tagata o le a ō mai i sasa‘e ma sisifo, e ‘a‘ai fa‘atasi ma Aperaamo ma Isaako ma Iakopo i le Mālō o le lagi; 12 a‘o tagata o le Mālō, o le a lafoina i latou i fafo i le pouliuli, e i ai le taufaitagiauē ma le lilivau o nifo.” 13 ‘Ua fetalai atu fo‘i Iesu i le ta‘ita‘i‘au, “Alu atu ia oe; e pei o lou fa‘atuatua, ia fa‘apea lava ‘ona faia mo oe.” ‘Ona mālōlō ai lea o lana ‘au‘auna i lenā lava itūlā. 14 ‘Ua maliu atu Iesu i le fale o Peteru; ‘ua silafia fo‘i e ia o lo‘o ma‘i fiva le tinā o le avā a Peteru. 15 ‘Ua pa‘i atu o ia i le lima o le tama‘ita‘i, ‘ona malosi ai lea; ‘ua ‘au‘auna mai fo‘i lea lava tama‘ita‘i ‘iā te i latou. 16 ‘Ua o‘o i le afiafi, ‘ona ‘aumaia lea e i latou ‘iā Iesu tagata e to‘atele ‘ua uluitinoina e temoni; ‘ua tuli‘esea fo‘i e ia agaga uma i lana fetalaiga. O isi fo‘i itū‘āiga ma‘i ‘ese‘ese na ‘aumaia ‘iā te ia, na fa‘amālōlōina uma lava e ia. 17 ‘Ua fa‘ataunu‘uina ai le afioga a le Atua na ala mai i le perofeta o Isaia, fai mai, “ ‘Ua ‘aveina e ia o tatou vaivai, mana tau‘ave o tatou ma‘i.” 18 ‘Ua silasila atu Iesu i le to‘atele o tagata o lo‘o ō mai ‘iā te ia, ‘ona fa‘atonuina lea e ia se va‘a e maliu atu ai i le isi itūvai. 19 A o le isi a‘oa‘o tulafono ‘ua sau ma fai mai ‘iā te ia, “Le A‘oa‘o e, ‘ou te mulimuli atu ‘iā te oe i so o se mea ‘e te maliu atu i ai.” 20 ‘Ua fetalai atu Iesu ‘iā te ia, “E i ai lua o alope, e fai fo‘i ofaga o manu felelei, a‘o le Atali‘i o le Tagata, e leai se mea e moe ai o ia.” 21 ‘Ua fai ane fo‘i le isi o ona so‘o ‘iā te ia, “Le Ali‘i e, tu‘u mai ia se‘i ‘ou alu muamua e tanu lo‘u tamā.” 22 A ‘ua tali atu o ia, “Mulimuli mai ‘iā te a‘u, ‘ae tu‘u pea ia i ē ‘ua oti e tanu o latou tagata oti.” 23 ‘Ua maliu atu Iesu i le va‘a, ‘ona mulimuli atu ai lea o ona so‘o ‘iā te ia. 24 Na agi mai le afā tele ma ‘ua fafati mai fo‘i galu, toeitiiti lava a goto ai le va‘a; a o lo‘o tofā pea lava Iesu. 25 ‘Ona ō mai lea o i latou ‘ua fafagu ‘iā te ia ma fai atu, “Le Ali‘i e, lavea‘i mai i matou o le a matou feoti.” 26 A ‘ua tali atu o ia, “ ‘Ua ‘outou matata‘u aiseā, ‘outou o ē e fa‘atuatua itiiti?” ‘Ona tula‘i lea o ia ma tāofi le matagi ma le vai; ‘ona matuā malū ai lea. 27 Na ofo tele so‘o ma fai ane, “O le ā le itū‘āiga tagata e i ai le tagata lenei? E o‘o lava i le matagi ma le vai ‘ua usiusita‘i ‘iā te ia.” 28 O le taimi na taunu‘u atu ai Iesu i le isi itū, i le itūmālō o Kerasene, na ō ane ai mai tu‘ugamau tagata e to‘alua ‘ua uluitinoina e temoni, ‘ua fetaia‘i ma ia. O nei tagata e matuā mata‘utia lo la sauā. 29 Peita‘i, ‘ua fetaui i lā‘ua ma Iesu, ‘ona ‘alalaga mai lea o i lā‘ua ‘iā te ia, “Le Alo e o le Atua, o le ā ‘ea lau fe‘au ia i mā‘ua? ‘Ua e maliu mai ‘ea e fa‘apuapuagātia i mā‘ua a‘o le‘i o‘o i aso na tu‘upoina?” 30 Sa i ai fo‘i le lafu pua‘a sa tata‘a i tala atu o le mea sa tutū mai ai i lā‘ua. 31 ‘Ona ‘ai‘oi mai lea o temoni ‘iā te ia, ma fai mai, “ ‘Āfai ‘e te tuli‘eseina i matou, ‘ia e tutūlia i matou i le lafu pua‘a.” 32 ‘Ona tali atu lea o Iesu ‘iā te i latou, “ ‘Ua lelei, inā o ia.” ‘Ona ulufafo lea o i latou ma ulu atu i pua‘a. O le mea na tupu, na taufetuli uma pua‘a ma feosofi ifo i le tofē, ma malelemo ai. 33 O i latou fo‘i sa tausia pua‘a, ‘ua sosola ma ta‘u atu i tagata o le nu‘u, mea na faia e Iesu i tagata na uluitinoina e temoni. 34 ‘Ua ō mai fo‘i le nu‘u ‘atoa ‘iā Iesu, ma talosaga atu ‘iā te ia ‘ina ‘ia maliu ‘ese mai lo latou itūmālō.

Mataio 9

1 ‘Ua maliu atu Iesu i le va‘a, ma malaga atu i lona lava ‘a‘ai i le isi itūvai. 2 ‘Ona si‘i ane lea e i latou ‘iā te ia o le tagata ‘ua pe lona tino. ‘Ua silafia e Iesu lo latou fa‘atuatua, ‘ona fetalai atu lea i le tagata ma‘i, “Lo‘u atali‘i e, ‘ia e loto tele, ‘ua fa‘amāgaloina au agasala.” 3 A o isi a‘oa‘o tulafono ‘ua femusua‘i, ma fai ane, “ ‘Ua ‘upuvale lenei tagata i le Atua.” 4 ‘Ua silafia e Iesu o latou mafaufauga, ‘ona fesili atu lea ‘iā te i latou, “Aiseā ‘ua ‘outou mafaufau leaga ai i o ‘outou loto? 5 O lē fea ‘ea e faigofie: o le fai atu, ‘ ‘Ua fa‘amāgaloina au agasala,’ po o le fai atu, ‘Tula‘i ia, ma savali?’ 6 O le mea lenei o le a ‘outou iloa ai, e mafai e le Atali‘i o le Tagata ‘ona fa‘amāgaloina agasala i le lalolagi.” ‘Ua liliu atu loa Iesu i le tagata ma‘i ma fetalai atu i ai, “Tula‘i ia, ‘ave lou moega ma alu i lou ‘āiga.” 7 ‘Ona tula‘i ai lea o ia ma alu i lona ‘āiga. 8 ‘Ina ‘ua va‘aia e tagata le mea ‘ua tupu, sa matuā ofo lava i latou. ‘Ua vivi‘i atu fo‘i i latou i le Atua ‘ina ‘ua tu‘uina mai se pule fa‘apea i tagata. 9 A o maliu atu Iesu nai lea mea, sa silafia e ia le tagata e igoa ia Mataio, o lo‘o nofo mai i le fale e ao ai lafoga. ‘Ua fetalai atu Iesu ‘iā te ia, “Mulimuli mai ia ‘iā te a‘u.” ‘Ona tula‘i lea o ia ma mulimuli atu ‘iā Iesu. 10 A o taumafa Iesu i le fale i le isi aso, na ō ane tagata aolafoga e to‘atele ‘atoa ma ē e agasala, ma ‘ua ‘a‘ai fa‘atasi ma Iesu ma ona so‘o. 11 ‘Ua va‘ai atu faresaio i lea mea, ‘ona fai ane lea o i latou i ona so‘o, “ ‘Ua ‘a‘ai fa‘atasi aiseā lo ‘outou A‘oa‘o ma tagata aolafoga ma ē e agasala?” 12 ‘Ua fa‘afofoga atu Iesu i na ‘upu, ‘ona fetalai atu lea o ia ‘iā te‘i latou, “E lē o tagata soifua mālōlōina, a o tagata mama‘i e mana‘omia le foma‘i. 13 Inā o ia e sā‘ili le uiga o ‘upu nei, ‘ ‘Ou te loto i le alofa, ‘ae lē o le taulaga.’ ‘Ou te le‘i sau e vala‘au i tagata amiotonu, a o tagata agasala.” 14 ‘Ona ō ane lea o so‘o o Ioane ‘iā Iesu ma fai ane, “Aiseā ‘ua matou saga anapopogi ai lava i matou ma faresaio, a o ou so‘o e lē anapopogi i latou?” 15 ‘Ua tali atu Iesu ‘iā te i latou, “E mafai ‘ea e uō a le fa‘ato‘āfaiavā ‘ona fa‘anoanoa a o fa‘atasi i latou ma le fa‘ato‘āfaiavā? Peita‘i e o‘o mai aso e ‘ave‘esea ai le fa‘ato‘āfaiavā mai ‘iā te i latou, o le taimi tonu lenā e anapopogi ai i latou. 16 “E leai se tagata na te fonoina se māsae o se ‘ofu tuai i se fasi ‘ie fou; auā e māsae ai le ‘ofu ‘ona o le fono, ‘ona sili atu lea ‘ona tele o le māsae. 17 E lē utuina fo‘i se uaina fou i ni fagupa‘u tuai, auā e pāpā ai fagupa‘u, ‘ona maumau lea o le uaina, ma ‘ua lē aogā ai fo‘i fagupa‘u. ‘Ae utuina lava le uaina fou i fagupa‘u fou, ‘ona taufai saogalemū ai lea o fagupa‘u ma le uaina.” 18 A o fetalai atu Iesu ‘iā te i latou i ia mea, na alu ane le isi ali‘i tāua lava, ma ifo to‘ele ane ‘iā te ia. ‘Ua fai ane fo‘i o ia, “O si o‘u afafine fa‘ato‘ā oti nei lava; peita‘i a e maliu mai e fa‘ae‘e i ai lou ‘a‘ao, o le a toe ola lava.” 19 ‘Ona tula‘i lea o Iesu ma ona so‘o, ‘ua mulimuli atu ‘iā te ia. 20 Sa i ai le isi fafine sa ma‘i i le puna toto i tausaga e sefulu ma le lua. ‘Ua ui ane o ia i tua o Iesu ma pa‘i atu i le pito o lona ‘ofu. 21 Auā sa fa‘apea lona manatu, tau lava ‘ina ‘ou pa‘i atu i le pito o lona ‘ofu, ‘ona fa‘amālōlōina ai lea o a‘u. 22 A ‘ua liliu ane Iesu ma ‘ua silafia e ia le fafine. ‘Ona fetalai ane lea i ai, “Lo‘u afafine e, ‘ia e loto tele. ‘Ua fa‘amālōlōina oe i lou fa‘atuatua.” ‘Ua amata mai i lenā itūlā ‘ona malosi lava le fafine. 23 E taunu‘u atu Iesu i le fale o lea ali‘i, o i ai le ‘au ilifagufagu ma tagata e to‘atele o lo‘o matuā fa‘anoanoa. 24 ‘Ona fetalai atu lea o Iesu ‘iā te i latou, “Ō ‘ese ia! E le‘i oti le teine o lo‘o moe.” ‘Ona tauemu mai lea o i latou ‘iā te ia. 25 ‘Ona tulia lea o i latou i fafo ma le fale, na maliu atu loa Iesu ma tago atu i le lima o le teine, ‘ona toe ola ai lea o ia. 26 ‘Ona salalau atu lea o le tala i le nu‘u uma e uiga i lenei mea. 27 A o maliu ‘ese atu Iesu mai lea nu‘u, sa mulimuli atu ‘iā te ia tagata tauaso e to‘alua. Na la ‘alalaga atu fo‘i, “Le Alo e o Tavita, alofa mai ‘iā te i mā‘ua.” 28 ‘Ua ulu atu Iesu i le fale, ‘ona ō ane lea ‘iā te ia o tagata tauaso. ‘Ua fesili atu Iesu ‘iā te i lā‘ua, “Lua te fa‘atuatua ‘ea e mafai ‘ona ‘ou fa‘apupulaina o ‘oulua mata?” ‘Ua tali mai i lā‘ua, “O lea lava, le Ali‘i e.” 29 ‘Ona pa‘i atu lea o Iesu i o la mata, ma fetalai atu, “ ‘Ia fa‘ataunu‘uina ‘iā te ‘oulua le mea ‘ua ‘oulua fa‘atuatua i ai.” 30 ‘Ona toe pupula loa lea o la mata. ‘Ua vavao fo‘i i lā‘ua e Iesu ma fetalai atu ‘aua ne‘i ‘oulua ta‘u atu lenei mea i se isi. 31 A ‘ua ō i lā‘ua ma tāla‘i atu le tala ‘iā te ia i le nu‘u ‘atoa. 32 ‘Ina ‘ua ō ‘ese tagata tauaso, sa avane loa e nisi ‘iā te ia le tagata gūgū ‘ua uluitinoina e le temoni. 33 ‘Ua tulia e Iesu le temoni, ‘ona tautala ai lea o le tagata gūgū. ‘Ua ofo tagata uma ma fai ane, “Fa‘ato‘ā tupu lea o se mea fa‘apea ‘iā Isaraelu.” 34 A ‘ua fai ane faresaio, “O le pule o temoni ‘ua mafai ai e ia ‘ona tulia temoni.” 35 Sa femaliua‘i solo Iesu i ‘a‘ai ma faoa ‘a‘ai, ma a‘oa‘o atu i o latou sunako; sa folafola atu fo‘i e ia ‘iā te i latou le Tala Lelei o le Mālō, ma fa‘amālōlō ma‘i ‘ese‘ese uma lava. 36 ‘Ua silasila atu o ia i tagata e to‘atele na ō ane, ‘ona ‘o‘otia ai lea o lona finagalo ‘ina ‘ua fememea‘i ma mafatia i latou, e pei o ni mamoe ‘ua leai so latou leoleo. 37 ‘Ona fetalai ane lea o ia i ona so‘o, “ ‘Ua tele le fuata e fia seleseleina, a ‘ua to‘aitiiti le ‘au faigaluega. 38 O lea ‘ia ‘outou tatalo atu ai i le Ali‘i e ana le fa‘ato‘aga, ‘ina ‘ia ‘auina mai ni tagata faigaluega mo le tauina o fua o lana fa‘ato‘aga.”

Mataio 10

1 ‘Ua fa‘apotopoto mai e Iesu ona so‘o e to‘asefulu ma le lua, ‘ona tu‘uina atu lea e ia ‘iā te i latou le pule e tutuli ai agaga leaga, ma fa‘amālōlō tagata mama‘i i ma‘i ‘ese‘ese. 2 O igoa nei o le ‘au ‘aposetolo e to‘asefulu ma le lua: e muamua Simona lē ‘ua ta‘ua o Peteru, ma Anetere‘a lona uso; o Iakopo le atali‘i o Sepetaio ma Ioane lona uso; 3 o Filipo ma Patolomaio; o Toma ma Mataio le aolafoga; o Iakopo le atali‘i o Alefaio, ma Tataio; 4 o Simona le Kanana, ma Iuta le Sekara, o lē na fa‘alataina Iesu. 5 O le to‘asefulu ma le lua lenei na ‘auina atu e Iesu, ma ‘ua fa‘atonu atu e ia, “ ‘Aua ne‘i ‘outou ō atu i Nu‘u ‘ese ma ‘a‘ai o Samaria, 6 ‘ae lelei ‘ona ‘outou ō atu i mamoe ‘ua lē iloa o le ‘āiga o Isaraelu. 7 A ‘outou ō, ‘ia ‘outou tāla‘i atu, ‘ ‘Ua lata mai le Mālō o le lagi.’ 8 Fa‘amālōlō tagata mama‘i ma tagata lepela, ma fa‘aola tagata ‘ua oti, ma tuli ‘ese temoni ‘ua uluitino i tagata. O mea na ‘ua ‘outou maua fua, ‘ia ‘outou foa‘ifuaina atu. 9 ‘Aua ne‘i teuina i o ‘outou fusipa‘u ni auro, po o ni siliva, po o ni ‘apamemea. 10 ‘Aua fo‘i tou te ‘avea se taga i la ‘outou malaga, po o ni ‘ofutino se lua, po o ni se‘evae, po o se to‘oto‘o. Auā e tatau ‘ona avatu le mea‘ai i le tagata faigaluega. 11 “So o se ‘a‘ai po o se nu‘u tou te ō atu i ai, ‘ia ‘outou sā‘ili se tagata ‘ua tatau ‘ona ‘outou nonofo ai. O inā tou te nonofo ai se‘ia o‘o i le taimi tou te toe ō ‘ese ai. 12 A ‘outou ulufale atu i lea fale, ‘ia ‘outou fa‘atalofa atu i ai. 13 ‘Āfai e talileleia ‘outou i lea ‘āiga, ia o‘o atu i ai la ‘outou fa‘amanuiaga; ‘ae ‘āfai e lē talia lelei ‘outou, ia toe fo‘i ane la ‘outou fa‘amanuiaga ‘iā te ‘outou. 14 ‘Āfai e lē talileleia ‘outou e se isi, pe lē fa‘alogo ane fo‘i ‘iā ‘outou ‘upu, ‘ia ‘outou tula‘i ‘ese mai lea ‘āiga, ma tūtū atu i ai le pefu mai o ‘outou vae. 15 O le ‘upu moni ‘ou te ta‘u atu ‘iā te ‘outou, e feoloolo le sala a Sotoma ma Komoro i le sala a ‘ia tagata pe a o‘o i le aso o le fa‘amasinoga. 16 “ ‘Ou te ‘auina atu nei ‘outou e pei o mamoe e lotolotoi i le vā o luko. O lea, ‘ia ‘outou atamamai e pei o gata, ma fifilemū e pei o lupe. 17 ‘Ia ‘outou fa‘aeteete i tagata, auā e molia ‘outou e i latou ‘ina ‘ia fa‘amasinoina i fono, ma sasaina ‘outou i sunako. 18 O le a molia ‘outou i luma o ē e pule ma tupu ‘ona o a‘u, ‘ina ‘ia fai ma molimau ‘iā te i latou ma nu‘u uma. 19 A molia ‘outou, ‘aua ne‘i ‘outou popole vale i ni a ‘outou fa‘amatalaga, auā o le taimi e fa‘amasinoina ai ‘outou, e foa‘iina atu ai ‘iā te ‘outou mafaufauga tou te tautala atu ai. 20 E lē o ‘outou e tautala atu, a o le Agaga o lo ‘outou Tamā na te fa‘aaogāina ‘outou e fetalai atu ai. 21 “E molia e le uso lona lava uso ‘ina ‘ia fasiotia, e fa‘apea fo‘i ‘ona molia e le tamā lona atali‘i; a o fānau o le a fa‘asaga tau i latou ma fasiotia o latou mātua. 22 O le a ‘inosia ‘outou ‘ona o a‘u; a o le tagata e tumau se‘ia o‘o i le i‘uga, e fa‘aolaina. 23 A fa‘asauāina ‘outou i se nu‘u, sosola i se isi nu‘u, auā o le ‘upu moni ‘ou te ta‘u atu ‘iā te ‘outou, e sau lava le Atali‘i o le Tagata e le‘i so‘o nu‘u o Isaraelu ‘iā te ‘outou. 24 “E lē sili le tagata a‘oga i lona faia‘oga, e lē sili fo‘i le ‘au‘auna i lona matai. 25 O le mea e fai e le tagata a‘oga, o le fa‘ata‘ita‘i lea i lona faia‘oga; e fa‘apea fo‘i le ‘au‘auna ‘ona fa‘ata‘ita‘i i lona matai. ‘Āfai ‘ua fa‘aigoaina e i latou le matai o le ‘āiga ia Pelesepulo, e lē sili ‘ea ‘ona fa‘aigoaina fa‘apenā e i latou tagata o lona ‘āiga? 26 “O lea, ‘aua tou te fefefe ‘iā te i latou. E leai se mea lilo e lē fa‘aalia; e leai fo‘i se mea ‘ua natia e lē o‘o ‘ina iloa. 27 O mea ‘ua ‘ou ta‘uina atu ‘iā te ‘outou i le pogisā, ‘ia ‘outou ta‘u atu i le malamalama. O mea fo‘i ‘ua fa‘alogo ai o ‘outou taliga, ‘ia ‘outou folafolaina atu i luga o fale. 28 ‘Aua ne‘i ‘outou matata‘u i ē e fasiotia le tino ‘ae lē mafaia e i latou ‘ona fasioti le agaga; a ‘ia ‘outou matata‘u i lē na te mafaia ‘ona fa‘aumatia le agaga ‘atoa ma le tino i Kena. 29 E lē fa‘atauina ‘ea ni manu iti se lua i le sene? ‘Ae leai fo‘i se isi o lā‘ua e pa‘ū i le ‘ele‘ele e aunoa ma le silafia e lo ‘outou Tamā. 30 A o ‘outou, e o‘o lava i o ‘outou lauulu ‘ua uma ‘ona faitauina. 31 ‘Aua la tou te matata‘u; auā e sili atu le tāua o le tagata e to‘atasi i lo manu iti e tele. 32 “O lea, so‘o se tagata na te ta‘utinoina atu a‘u i luma o tagata, ‘ou te ta‘utinoina fo‘i o ia i luma o lo‘u Tamā i le lagi. 33 A o le tagata na te fa‘afitia a‘u i luma o tagata, ‘ou te fa‘afitia fo‘i o ia i luma o lo‘u Tamā i le lagi. 34 “ ‘Aua ne‘i ‘outou manatu ‘ua ‘ou sau e aumai le filemū i le lalolagi; ‘ou te le‘i sau e aumai le filemū, a o le pelu. 35 ‘Ua ‘ou sau e fa‘atupu le feitaga‘i i le vā o le tama ma lona tamā, i le vā fo‘i o le teine ma lona tinā; ma le vā o le fafine ma le tinā o lana tane. 36 E lē gata i lea, a o tagata lava o le ‘āiga o le a lamatia ai le matai. 37 “O le tagata e sili lona alofa i lona tamā po o lona tinā i lo lona alofa mai ‘iā te a‘u, e lē aogā mo a‘u. O mātua fo‘i ‘ua fa‘asili le alofa i fānau tama po o fānau teine i lo le alofa mai ‘iā te a‘u, e lē aogā i latou mo a‘u. 38 O le tagata e lē amoina lona lava satauro ma fa‘aa‘oa‘o mai ‘iā te a‘u, e lē aogā lava o ia mo a‘u. 39 O le tagata e sā‘ilia mea mo lona lava ola, e maumau lona ola, a o le tagata na te fa‘amaumauina lona ola ‘ona o a‘u, e maua e ia. 40 “So o se isi na te talia ‘outou, o a‘u lava lea ‘ua na talia; o le tagata fo‘i na te talia a‘u, ‘ua talia e ia lē na ‘auina mai a‘u. 41 O se tagata na te talia se perofeta ‘ona o ia o le perofeta, e maua e ia le taui o le perofeta; o se tagata fo‘i na te talia se tagata amiotonu ‘ona o ia o le tagata amiotonu, e maua e ia le taui o le tagata amiotonu. 42 So o se tagata lava na te avatua se ipu vai malūlū i se isi o i latou nei e aupito fa‘atauva‘a, ‘ona o ia o se tasi o o‘u-so‘o, o le ‘upu moni ‘ou te ta‘u atu ‘iā te ‘outou, e lē mafai ‘ona lē maua e ia lona taui.”

Mataio 11

1 ‘Ua uma ‘ona fa‘atonuina e Iesu so‘o e to‘asefulu ma le lua, ‘ona femaliua‘i solo lea o ia i lea ‘a‘ai ma lea ‘a‘ai, e a‘oa‘o ma tala‘i atu ai. 2 Na fa‘alogo ane Ioane mai le falepuipui i mea na faia e Keriso, ‘ona tutuli ane ai lea o ona so‘o e fesili ‘iā Iesu, 3 po o ia lea na ta‘ua o le ā maliu mai, pe i ai se isi e toe fa‘atali i ai. 4 A ‘ua tali atu Iesu i ia so‘o, “Ō atu ia e ta‘u ‘iā Ioane mea uma na ‘outou fa‘alogo ma va‘ai i ai: 5 ‘ua toe pupula tagata sa tauaso, o ē sa pipili ‘ua toe savavali, ‘ua fa‘amālōlōina lepela, o ē sa tutuli ‘ua toe lelei a latou fa‘alogo, ‘ua toe fa‘aolaina fo‘i ē na oti, ma ‘ua tala‘iina le Tala Lelei i tagata matitiva. 6 E matuā fiafia tele le tagata e lē fa‘atigā mai ‘iā te a‘u.” 7 ‘Ua toe fo‘i so‘o o Ioane, ‘ona faia lea e Iesu lana fa‘amatalaga i tagata e uiga ‘iā Ioane. ‘Ua fesili atu fo‘i ‘iā te i latou, “O le ā le mea na ‘outou o ai i le vao tu‘ufua? Na ‘outou o ‘ea e matamata i ni lau la‘au e feluea‘iina i le matagi? 8 ‘Āfai la e leai, o le ā le mea na ‘outou o ai? Na ‘outou o ‘ea e matamata i le tagata ‘ua ‘ofu i ‘ofu silika? E lē o fale ‘ea o tupu e nonofo ai tagata ‘ua ‘o‘ofu i ‘ofu silika? 9 A o le ā la le mea na ‘outou o ai i le vao tu‘ufua? Na ‘outou o ‘ea i se perofeta? Ioe, o lenā. A ‘ou te fai atu, e sili atu o ia i perofeta. 10 O ia lava lenei e fa‘asino i ai ‘upu ‘ua tusia, ‘O lenei, ‘ou te ‘auina atu la‘u sāvali e muamua i ou luma, o ia na te teuteua lo‘u ala.’ 11 O le ‘upu moni ‘ou te ta‘u atu ‘iā te ‘outou, e leai lava se isi o i latou uma ‘ua fānanau mai i fafine e sili atu ‘iā Ioane le Papatiso, a o lē e aupito itiiti i le Mālō o le lagi e sili lea ‘iā te ia. 12 Talu mai i aso o Ioane le Papatiso se‘ia o‘o mai i aso nei, ‘ua fa‘aalia mai i le malosi le Mālō o le lagi ma ‘ua ‘avea fa‘amalosi e tagata filigā. 13 Auā o perofeta uma ma le tulafono sa ala mai ai afioga a le Atua a o le‘i o‘o mai Ioane; 14 ‘āfai fo‘i tou te talitonu mai, o ia lava lea o Elia na valo‘ia o le a maliu mai. 15 O lē ‘ua i ai taliga e fa‘alogo ai, fa‘alogo lelei mai ia. 16 “O le ā ‘ea se mea ‘ou te fa‘atusaina i ai tagata o lenei tupulaga? E tusa i latou ma tamaiti o lo‘o nonofo i le malae ma tauvala‘au atu i isi tamaiti, 17 ma fai atu, ‘Na ili atu a matou fa‘aili ‘ae tou te le‘i sisiva mai; na matou taufaitagiauē ‘ae tou te le‘i fētāgisi mai.’ 18 Na sau Ioane, sa le ‘ai o ia pe inu fo‘i; ‘ona fai ane lea o i latou, ‘ ‘Ua ‘iā te ia le temoni.’ 19 ‘Ua sau fo‘i le Atali‘i o le Tagata, ‘ua ‘ai ma inu; ‘ona fai ane lea o i latou, ‘Se tagata inā taumafa ma le inu uaina. O le uō o ia a tagata aolafoga ma ē e agasala.’ ‘Ae ta‘uamiotonuina le poto i galuega e fa‘atinoina ai.” 20 ‘Ona fa‘aalia lea e Iesu lona lē fiafia i nu‘u na faia ai le tele o ana galuega ofoofogia, ‘ona ‘ua lē salamō i latou. ‘Ua fetalai ane o ia, 21 “Talofa ‘iā te oe Koasini! Talofa ‘iā te oe Petesaita! ‘Ana faia i Turo ma Saitonu galuega ofoofogia na ‘ou faia ‘iā te ‘oulua, semanū ‘ua leva ‘ona salamō i latou ma lavalava i le ‘ie talatala ma nonofo i le lefulefu. 22 A ‘ou te fai atu ‘iā te ‘outou, e feoloolo Turo ma Saitonu ‘iā te ‘outou i le aso fa‘amasino. 23 O oe fo‘i Kapanaumi! E fa‘aeaina ‘ea oe i le lagi? E lafotūina oe i lalo i Seoli; auā ana faia i Sotoma galuega ofoofogia na ‘ou faia ‘iā te oe, se manū e fa‘apenei o ola pea ou tagata. 24 A ‘ou te fai atu e feoloolo Sotoma ‘iā te ‘outou i le aso fa‘amasino.” 25 ‘Ona fetalai ane lea o Iesu, “Le Tamā e, ‘ou te fa‘afetai atu ‘iā te oe, le Ali‘i o le lagi ma le lalolagi, ‘ona ‘ua e natia nei mea i tagata popoto ma le atamamai, a ‘ua e fa‘aalia i tamaiti. 26 Le Tamā e, o lou finagalo lava lea. 27 “E leai se isi na te iloa le Atali‘i vaganā le Tamā; e leai fo‘i se isi na te iloa le Tamā vaganā le Atali‘i, ma lē ‘ua loto le Atali‘i e fa‘aali atu i ai. 28 “ ‘Ia ‘outou ō mai ‘iā te a‘u ‘outou uma o ē ‘ua tigāina ma mafatia i avega, ‘ou te avatua ‘iā te ‘outou le mālōlōga. 29 ‘Ia ‘outou amoina la‘u amo ma fa‘aa‘oa‘o mai ‘iā te a‘u; auā e agamalū ma loto maulalo, ‘ona maua lea e ‘outou le mālōlōga mo ‘outou agaga; 30 auā e ‘ave gofie la‘u amo e māmā fo‘i la‘u avega.”

Mataio 12

1 Na ui ane Iesu i totonu o le fa‘ato‘aga saito i le Sapati; ‘ua fia ‘a‘ai fo‘i ona so‘o, ‘ona ‘o‘oto ai lea e i latou fua o saito ma ‘a‘ai ai. 2 Sa iloa atu i latou e faresaio, ‘ona fai ane lea ‘iā Iesu, “ ‘Ua faia e ou so‘o le mea e sa ‘ona faia i le Sapati.” 3 A ‘ua tali atu Iesu, “Tou te le‘i faitau ‘ea i le mea na faia e Tavita, ‘ina ‘ua fia ‘a‘ai i latou ma ana uō? 4 E le‘i ulu atu ‘ea o ia i le fale o le Atua ma ‘ai i areto na laulauina, o le mea e sa ‘ona ‘ai ai o ia ‘atoa ma ana uō, vaganā ai ositaulaga? 5 Tou te le‘i faitauina ‘ea fo‘i le tulafono, na o ositaulaga i totonu o le malumalu latou te solia le tulafono o le Sapati, ‘ae lē ta‘usalaina i latou? 6 ‘Ou te fai atu fo‘i o lo‘o ‘i‘inei lē e sili atu i le malumalu. 7 Maumau pe ana ‘outou iloa le uiga o ‘upu nei: ‘ ‘Ou te loto i le alofa ‘ae lē o taulaga,’ se manū tou te lē ta‘usalaina se tagata ‘ua leai sona leaga. 8 Auā o le Atali‘i o le Tagata o le Ali‘i o ia o le Sapati.” 9 ‘Ua maliu ‘ese Iesu, ‘ona ulufale atu lea o ia i lo latou sunako. 10 Sa i ai fo‘i i le sunako le tagata ‘ua pe lona lima. ‘Ona fesili tofotofo ane lea o i latou ‘iā Iesu ‘ina ‘ia maua ai se mea e molia ai o ia, “E taga ‘ea i le tulafono ‘ona fa‘amālōlō se ma‘i i le Sapati?” 11 A ‘ua tali atu Iesu ‘iā te i latou, “ ‘Āfai e i ai se isi o ‘outou e pa‘ū sana mamoe i le lua i le Sapati, e lē toe ‘aveinaa‘e ‘ea e ia i le Sapati? 12 E lē sili ‘ea le tāua o le tagata i lo le mamoe? O lea la, ‘ua fa‘atagaina i le tulafono le faia o galuega lelei i le Sapati!” 13 ‘Ona fetalai atu lea o ia i le tagata ‘ua pe lona lima, “Fa‘asa‘o lou lima.” ‘Ua fa‘apea ‘ona faia e ia, ma ‘ua toe lelei ai lona lima. 14 A ‘ua ulufafo faresaio ma taupulepule i se ala e mafai ai ‘ona fasiotia Iesu e i latou. 15 ‘Ua silafia e Iesu a latou taupulepulega, ‘ona maliu ‘ese ai lea o ia mai lea nu‘u. Sa mulimuli atu fo‘i ‘iā te ia tagata e to‘atele; na fa‘amālōlōina fo‘i i latou uma e ia. 16 Na vavao fo‘i e ia i latou, ‘aua ne‘i o latou ta‘uina atu o ia i nisi. 17 ‘Ua taunu‘u ai le valo‘aga a le perofeta o Isaia, fai mai: 18 “O la‘u ‘Au‘auna lenei ‘ua ‘ou filifilia, o la‘u pele ‘ua ‘ou matuā fiafia i ai, o le a ‘ou foa‘i atu ‘iā te ia lo‘u Agaga, ‘ona folafola atu lea e ia le fa‘amasinoga tonu i Nu‘u ‘ese. 19 E lē fa‘afinau o ia, e lē ‘alaga fo‘i, e lē fa‘alogoina e se isi lona leo i le auala. 20 E lē gagauina e ia le ū vaivai, e lē tineia fo‘i e ia le vavae mū itiiti, se‘ia o‘o ‘ina tu‘uina atu e ia le manumālō i le fa‘amasinoga. 21 E fa‘amoemoe fo‘i Nu‘u ‘ese i lona suafa.” 22 Na avane fo‘i ‘iā Iesu le tagata ‘ua uluitinoina e le temoni; e tauaso fo‘i o ia ma gūgū. Na fa‘amālōlōina e Iesu lea tagata, ‘ona toe lelei ai lea o lana va‘ai ma lana tautala. 23 Sa ofo uma tagata ma fai ane, “Pe lē o le Alo ‘ea lenei o Tavita?” 24 ‘Ina ‘ua fa‘alogo faresaio i nei ‘upu, ‘ona fai ane lea o i latou, “ ‘Ana leai le malosi o Pelesepulo, le pule o temoni, e lē mafai e lenei tagata ‘ona tuli‘esea temoni.” 25 ‘Ua silafia e Iesu o latou mafaufauga, ‘ona fetalai atu lea, “So‘o se mālō e fevaevaea‘i e fa‘aumatia, e leai fo‘i se nu‘u po‘o se ‘āiga fevaevaea‘i e tumau. 26 O lea, ‘āfai e tuli‘esea Satani e Satani lava ia, o lona uiga, ‘ua fevaevaea‘i ia lava; a fa‘apefea la ‘ona tu lona mālō? 27 ‘Āfai fo‘i e moni ‘ou te tuli‘esea temoni ‘ona o le malosi o Pelesepulo, o le malosi la o ai ‘ua tuli‘esea ai temoni e ā ‘outou fānau? O le mea lea e ‘avea ai i latou ma ō ‘outou fa‘amasino. 28 ‘Ae ‘āfai o le malosi o le Agaga o le Atua ‘ou te tuli‘esea ai temoni, o lona uiga ‘ua o‘o mai lava le Mālō o le Atua ‘iā te ‘outou. 29 “E fa‘apefea ‘ona alu atu se tagata ma so‘ona fa‘aleaga mea a se tagata malosi i lona lava fale? Se‘iloga e sāisāi muamua le tagata malosi, ‘ona fa‘ato‘ā mafai lea e se isi ‘ona fa‘aleagaina ana mea. 30 “O le tagata e lē ‘au fa‘atasi ma a‘u, ‘ua fa‘asagatau mai o ia ‘iā te a‘u; o le tagata fo‘i e lē fa‘aputuputu mea fa‘atasi ma a‘u, ‘ua fa‘ata‘ape‘apeina e ia ana mea. 31 O lea ‘ou te fai atu ai, o agasala uma lava ma ‘upuvale a tagata, e mafai ‘ona toe fa‘amāgaloina; a o le ‘upuvale i le Agaga Pa‘ia, e lē fa‘amāgaloina lava. 32 ‘Āfai e tautala se tagata i se ‘upu e tete‘e atu ai i le Atali‘i o le Tagata, e fa‘amāgaloina o ia; a o le tagata e tautala i se ‘upu e tete‘e atu ai i le Agaga Pa‘ia, e lē fa‘amāgaloina lava o ia. 33 “A lelei le la‘au e lelei fo‘i ona fua, ‘ae a leaga le la‘au e fa‘apea fo‘i ‘ona leaga ona fua. Auā e iloa le la‘au i ona fua. 34 Fānau e a gata fe‘ai, e fa‘apefea ‘ona ‘outou tautala i ni mea lelei a o tumu ‘outou i le leaga? O mea e puna a‘e i le loto, o mea ia e tautala ai le gutu. 35 O le tagata lelei, na te laulauina atu mea lelei mai mea lelei o ‘iā te ia; a o le tagata leaga, na te laulauina atu mea leaga mai mea leaga o lo‘o ‘iā te ia. 36 “ ‘Ou te fai atu, o le aso o le fa‘amasinoga e fa‘amasinoina ai tagata i ‘upu na latou so‘ona tautala ai; 37 auā o au ‘upu e ta‘uamiotonuina ai oe, o au ‘upu fo‘i e fa‘asalaina ai oe.” 38 ‘Ua fai ane nisi o a‘oa‘o tulafono ma faresaio ‘iā te ia, “Le A‘oa‘o e, matou te fia va‘ai i se fa‘ailoga mai ‘iā te oe.” 39 A ‘ua tali atu Iesu, “O se tupulaga leaga ma le mulilulua lenei, e fia va‘ai i se fa‘ailoga, ‘ae lē avatua i ai se fa‘ailoga vaganā le fa‘ailoga o Iona le perofeta. 40 Auā e pei ‘ona sa i ai Iona i totonu o le manava o le i‘a i ao e tolu ma po e tolu, e fa‘apea fo‘i ‘ona i ai o le Atali‘i o le Tagata i le manava o le ‘ele‘ele i ao e tolu ma po e tolu. 41 O le a tutū mai i le fa‘amasinoga tagata Nineva, e fai ma molimau i le fa‘asalaina o le tupulaga lenei, auā na salamō tagata Nineva i le tala‘iga a Iona, a o lea ‘ua ‘i‘inei lē e sili ia Iona. 42 E tutū mai fo‘i i le fa‘amasinoga le tupu tama‘ita‘i mai Saute, fa‘atasi ma le tupulaga lenei e fa‘asalaina ai, auā na sau le tupu tama‘ita‘i mai tulu‘iga o le lalolagi e fa‘alogologo i le poto o Solomona; a o lea ‘ua i ai ‘i‘inei lē e sili ‘iā Solomona. 43 “A alu ‘ese le agaga leaga mai le tagata, ‘ona alu lea o ia ma fealua‘i solo i nofoaga matūtū e sā‘ili se mālōlōga, ‘ae lē maua. 44 ‘Ona fai ifo lea o ia, ‘O le a ‘ou toe fo‘i i lo‘u fale na ‘ou i ai muamua.’ ‘Ona toe fo‘i lea o ia i le fale, ma iloa ai ‘ua mamā ma ‘ua saunia lelei. 45 ‘Ona alu ai lea o ia ma avane isi agaga leaga e to‘afitu, e sili atu ‘ona leaga i lo ia, ‘ua ō mai ma nonofo fa‘atasi ma ia; ‘ona sili atu ai lea ‘ona leaga o lea tagata nai lo le amataga. O le a fa‘apenā fo‘i lenei tupulaga leaga.” 46 A o fetalai atu Iesu i tagata, sa ō ane lona tinā ma ona uso ma fa‘atali atu i fafo mo se avanoa e talanoa ai i latou ma ia. 47 ‘Ona fai ane lea o le isi tagata ‘iā te ia, “O lou tinā ma ou uso o lo‘o fa‘atali mai i fafō, e fia talanoa ‘iā te oe.” 48 A ‘ua tali atu Iesu ‘iā te ia, “O ai ‘ea lo‘u tinā ma o‘u uso?” 49 ‘Ona fa‘asino lea o lona ‘a‘ao i ona so‘o, ma fetalai atu, “O lo‘u tinā ma o‘u uso nei! 50 Auā o le tagata e faia le finagalo o lo‘u Tamā i le lagi, o lo‘u uso lea, ma lo‘u tuafafine, ma lo‘u tinā.”

Mataio 13

1 O lea lava aso na maliu atu ai Iesu i tafatafa o le vai, 2 ‘ona potopoto ane ai lea ‘iā te ia o tagata e to‘atele, ‘ona o le to‘atele na‘uā o tagata, o lea na maliu a‘e ai o ia i le va‘a ma nofo ai, a o lo‘o laulaututū mai tagata i le matāfaga. 3 ‘Ona a‘oa‘o atu lea o ia ‘iā te i latou i tala fa‘atusa e tele. ‘Ua fetalai atu o ia, “Sa i ai le tagata faifa‘ato‘aga na lūlū solo ana fatu la‘au ‘ina ‘ia ola i lona fanua. 4 O nisi o nei fatu na pa‘u‘ū i tafatafa o le auala, ‘ona ō ane ai lea o manu felelei ma ‘a‘ai ai. 5 O isi fatu na pa‘u‘ū i le gaoā, ‘ua fa‘alē tele ai se ‘ele‘ele. Sa vave ‘ona tutupu ia fatu ‘ona o le itiiti o le ‘ele‘ele. 6 ‘Ua oso a‘e le la, ‘ona velasia ai lea o la‘au ma ‘ua mamate, auā ‘ua lē mau aa. 7 O isi fo‘i fatu na pa‘u‘ū i totonu o vao tuitui; ‘ua fētina‘iina ai i vao tuitui ma ‘ua mamate. 8 A o isi fatu na pa‘u‘ū i le ‘ele‘ele lelei. O fatu la ia na ola lelei, ma fua mai e ta‘iselau, ta‘ionosefulu ma ta‘itolusefulu. 9 “O lē ‘ua i ai taliga e fa‘alogo ai, fa‘alogo lelei mai ia.” 10 ‘Ua ō ane fo‘i so‘o ‘iā Iesu ma fesili i ai, “ ‘Ua e fa‘aaogāina aiseā tala fa‘atusa?” 11 ‘Ua tali atu Iesu, “ ‘Ua foa‘iina atu ‘iā te ‘outou le malamalama i mea lilo o le Mālō o le lagi. A o isi, e le‘i foa‘iina atu i ai lea malamalama. 12 Auā fo‘i o le tagata ‘ua i ai mea, e toe fa‘aopoopo atili i ai mea, ‘ona atili tele ai lava lea o ana mea; a‘o le tagata e leai ni ana mea, e o‘o lava i sina mea o ‘iā te ia, e ‘ave‘esea. 13 O le mea lea ‘ua ‘ou tautala atu ai ‘iā te i latou i tala fa‘atusa: auā ‘ua va‘ai i latou ‘ae lē iloa, ‘ua fa‘alogo fo‘i i latou ‘ae lē lagona ma malamalama. 14 O i latou nei ‘ua taunu‘u ai ‘upu a le perofeta o Isaia, fai mai: ‘Tou te fa‘alogo lava, ‘ae tou te lē malamalama; tou te vā‘ai fo‘i ‘ae tou te lē iloa. 15 Auā ‘ua ma‘a‘a loto o nei tagata, ma tutuli o latou taliga, ‘ua moei‘ini fo‘i o latou mata, ‘ina ne‘i va‘ai o latou mata, ma fa‘alogo o latou taliga, ma talia i o latou loto, ma liliu mai, ‘ona ‘ou fa‘amālōlōina lea o i latou.’ 16 “ ‘Amu‘ia o ‘outou mata ‘ua va‘ai ma o ‘outou taliga ‘ua fa‘alogo. 17 Auā o le ‘upu moni ‘ou te ta‘u atu ‘iā te ‘outou, e to‘atele perofeta ma tagata amiotonu ‘ua mavae atu sa fia va‘ai i mea ‘ua ‘outou va‘ai i ai, ‘ae le‘i va‘aia e i latou, sa fia fa‘alogo fo‘i i mea ‘ua ‘outou fa‘alogo ai, ‘ae le‘i fa‘alogo ai lava i latou. 18 “Fa‘alogo mai la ‘outou i le fa‘atatau o le tala i le tagata faifa‘ato‘aga. 19 A fa‘alogo se isi i le ‘upu o le Mālō, ‘ae lē malamalama, ‘ona sau ai lea o le fili ma lia‘i ‘ese le ‘upu na totōina i lona loto. O le fatu lea na pa‘ū i tafatafa o le auala. 20 O le fatu na pa‘ū i le gaoā, o le tagata lea ‘ua fa‘alogo i le ‘upu, ‘ua na talia fo‘i ma le fiafia; 21 a ‘ua lē mautū lona loto, ma ‘ua na talia le ‘upu mo sina taimi pu‘upu‘u. A o‘o loa ‘ina tutupu mai ni fa‘alavelave po o ni sauāga ‘ona o le ‘upu, ‘ona lafoa‘i lea e ia. 22 O le fatu na pa‘ū i totonu o la‘au tuitui, o ia lea ‘ua fa‘alogo i le ‘upu, a o le popole vale i mea o lenei lalolagi, ma le fiafia i ‘oloa o lenei olaga, ‘ua fētina‘iina ai le ‘upu, ‘ona lē fua mai ai lea. 23 O le fatu na pa‘ū i le ‘ele‘ele lelei, o ia lea ‘ua fa‘alogo ma malamalama i le ‘upu. O ia lea e tupu ma fua mai e ta‘iselau, ma ta‘ionosefulu, ma ta‘itolusefulu.” 24 ‘Ua toe fetalai atu Iesu ‘iā te i latou i le isi tala fa‘atusa, “ ‘Ua fa‘atusaina le Mālō o le lagi i le tagata na totōina ni fatu la‘au lelei i lona fanua. 25 ‘Ua momoe tagata, ‘ona alu ane lea o lona fili ma totō ai vao leaga. 26 ‘Ina ‘ua tutupu a‘e fatu ma fua mai, ‘ona fa‘ato‘ā aliali ai lea o vao leaga. 27 ‘Ua ō ane fo‘i tagata faigaluega ma fesili ane i le tagata e ona le fanua, ‘E lē ni fatu la‘au lelei ‘ea na e totōina i lou fanua? ‘Āfai o lea, o fea e ō mai ai nei vao leaga?’ 28 ‘Ua tali atu o ia ‘iā te i latou, ‘O le mea lea na faia e lē ‘ua ita mai.’ ‘Ua toe fesili atu fo‘i le ‘au faigaluega, po o le ā o e vele ‘ese le vao leaga; 29 a ‘ua tali atu le pule, ‘E leai, tu‘u pea ia ‘ina ne‘i ‘outou vele‘esea le vao leaga fa‘atasi ma la‘au lelei. 30 Tu‘u pea e tutupu fa‘atasi se‘ia o‘o i le aso ‘ua matua ai le fuata. A o‘o i lea aso, ‘ona ‘ou fa‘atonuina lea o le ‘au faigaluega latou te fa‘aputuina muamua le vao leaga, sāisāi ma lafo i le afi, ‘ae fa‘aputu mai la‘au lelei i lo‘u fale.’ ” 31 ‘Ua toe fetalai atu Iesu i le isi tala fa‘atusa, ‘ua fa‘apea atu, “ ‘Ua fa‘atusaina le Mālō o le lagi i le fatu o le sinapi, na totōina e le isi tagata i lona fanua. 32 E ui lava ‘ina aupito itiiti ia i fatu la‘au uma, a ‘ua tupu a‘e ma ‘avea ma la‘au tele, ‘ua fai ai ofaga o manu felelei i ona lālā.” 33 ‘Ua toe fetalai atu fo‘i Iesu i le isi tala fa‘atusa, ‘ua fa‘apea atu, “ ‘Ua fa‘atusaina le Mālō o le lagi i le mea fa‘afefete ‘ua tu‘uina e se fafine i totonu o le paluga falaoa, pe tusa ma le onosefulu pauna, ‘ua o‘o ‘ina fa‘afefeteina uma ai.” 34 O a‘oa‘oga uma nei a Iesu na tu‘uina atu i tala fa‘atusa. E leai fo‘i se mea na fetalai atu ai o ia na te le‘i fa‘aaogāina ai se tala fa‘atusa. 35 ‘Ua faia lea mea ‘ina ‘ia taunu‘u ai le valo‘aga a le perofeta o Isaia, fai mai, “O le ā ‘ou tautala atu i tala fa‘atusa. O le a ‘ou fa‘aalia fo‘i mea sa lilo talu mai le amataga o le lalolagi.” 36 ‘Ua ‘auina atu e ia tagata e o, ‘ona maliu a‘e lea o ia i le fale. ‘Ua ō mai fo‘i ona so‘o ‘iā te ia ma fai mai, “Fa‘amatala mai ‘iā te i matou le tala fa‘atusa e uiga i vao o le fanua.” 37 ‘Ua tali atu Iesu, “O le tagata na totōina la‘au lelei, o le Atali‘i lea o le Tagata; 38 o le fanua, o le lalolagi lea; o la‘au lelei, o fānau ia o le Mālō; o vao leaga, o fānau ia a le fili; 39 o le fili, o le tiapolo lea; o le fuata, o aso mulimuli ia o le lalolagi; o le ‘au faigaluega, o agelu ia. 40 E pei la ‘ona fa‘aputuina le vao leaga ma susunuina, e fa‘apea fo‘i le mea o le a tupu i aso mulimuli o le lalolagi. 41 O le ā ‘auina atu e le Atali‘i o le Tagata ana agelu, e vavae‘eseina e i latou mai lona Mālō mea fa‘atupu leaga, fa‘apea ma i latou sa solitulafono. 42 ‘Ona lafoina lea o ia tagata i le afi e taufaitagiauē ma lilivau ai o latou nifo. 43 ‘Ona pupula ai lea o tagata amiotonu e pei o le la i le Mālō o lo latou Tamā. O lē ‘ua i ai taliga e fa‘alogo ai, fa‘alogo lelei mai ia. 44 “ ‘Ua fa‘atusaina le Mālō o le lagi i le ‘oloa tāua sa natia i le fanua. ‘Ua maua lea ‘oloa tāua e le isi tagata ‘ona toe nanā ai lea, a ‘ua alu atu ma le fiafia, ‘ua fa‘atau atu ana mea uma, ma fa‘atau mai ai lea fanua. 45 “ ‘Ua fa‘atusaina fo‘i le Mālō o le lagi i le tagata fa‘atau mea, sa na sā‘ilia ni ma‘a tāua. 46 Na o‘o ‘ina maua e ia se mea tāua taugatā, ‘ona alu ai lea ‘ua fa‘atau atu ana mea uma, ‘ae fa‘atau mai lea ma‘a tāua. 47 “ ‘Ua fa‘atusaina fo‘i le Mālō o le lagi i le ‘upega fagota ‘ua maua mai ai ni itū‘āiga i‘a ‘ese‘ese. 48 A tumu loa le ‘upega i i‘a, ‘ona toso a‘e lea i uta. E ō atu fo‘i tagata ma ilo ‘ese i‘a lelei ‘iā latou ola, ‘ae tia‘i ‘ese i‘a leaga. 49 O le a fa‘apea fo‘i le faiga i aso mulimuli o le lalolagi. E ō mai agelu ma vavae‘ese tagata leaga mai tagata amiotonu. 50 E lafoina fo‘i e i latou tagata leaga i le afi, e taufaitagiauē ai ma lilivau o latou nifo. 51 “Tou te malamalama ‘ea i mea uma ‘ua ‘ou fai atu ai nei?” ‘Ua tali ane i latou ‘iā te ia, “O lea lava.” 52 ‘Ua fetalai atu Iesu ‘iā te i latou, “ ‘Ia ‘outou iloa fo‘i la, o a‘oa‘o tulafono uma ‘ua a‘oa‘oina i mea tau i le Mālō o le lagi, ‘ua pei o le tagata ‘ua na ‘aumaia mo lona ‘āiga mai lona fale‘oloa mea tuai ma mea fou.” 53 ‘Ua uma atu ia a‘oa‘oga a Iesu, ‘ona maliu ‘ese lea o ia. 54 ‘Ua maliu atu fo‘i o ia i lona lava nu‘u, ma a‘oa‘o atu i o latou sunako. Sa matuā ofo tagata uma i ana a‘oa‘oga ma fai ane, “O fea na maua mai ai e lenei tagata lea atamai, ‘ua faia ai e ia nei mea ofoofogia? 55 E lē o le atali‘i ‘ea o ia o le tufuga? E lē o lona tinā ‘ea Maria? E lē o ona uso ‘ea Iakopo ma Iose, ma Simona ma Iuta? 56 E lē o ona tuafafine ‘ea o lo‘o fa‘atasi nei ma i tatou? O fea la na maua ai e lenei tagata ia mea?” 57 ‘Ua lē fia fa‘alogo fo‘i i latou ‘iā te ia. A ‘ua fetalai atu Iesu ‘iā te i latou, “E leai se perofeta e lē fa‘aaloaloina, vaganā ai totonu o lona lava nu‘u ma lona lava ‘āiga.” 58 E le‘i tele fo‘i ni vāvega na faia e ia ‘i‘inā ‘ona o lo latou lē fa‘atuatua.

Mataio 14

1 O le taimi tonu lea na logo tala ai le tupu o Herota ‘iā Iesu, 2 ma ‘ua fai atu i ana ‘au‘auna, “O Ioane le Papatiso lenei ‘ua toe ola mai. O lea ‘ua maua ai e ia le malosi e faia ai vāvega.” 3 O Herota lea na pu‘eina Ioane ma tu‘u i le falepuipui, ‘ona o Herotia le avā a Filipo, le uso o Herota. 4 Na fai atu Ioane ‘iā Herota, “ ‘Ua sa i le tulafono ‘ona ‘oulua nonofo.” 5 Sa fia fasioti e Herota Ioane, ‘ae sa fefe i tagata, auā ‘ua fa‘apea uma i latou o Ioane o le perofeta. 6 A o le aso fānau o Herota na fa‘afiafiaina ai o ia i le siva a le tama teine a Herotia; 7 ‘ona tautō atu ai lea o Herota, na te foa‘iina atu ‘iā te ia so o se mea e mana‘o i ai. 8 ‘Ona fai atu ai lea o le teine e tusa ma le fa‘atonuga a lona tinā, “Aumai ‘i‘inei le ulu o Ioane le Papatiso i totonu o se tanoa.” 9 ‘Ua fa‘anoanoa le tupu, a ‘ona o lona manatu i lana tautoga na faia i luma o le ‘au vala‘aulia, o lea na fa‘atonuina ai e ia ‘ia avane le ulu o Ioane le Papatiso, e pei ‘ona mana‘o i ai le teine. 10 ‘Ua ‘auina atu fo‘i e ia nisi i le falepuipui e vavae ‘ese mai le ulu o Ioane. 11 ‘Ua ‘aumaia le ulu o Ioane i totonu o le tanoa ma tu‘uina atu i le teine, ma ‘ua avatu fo‘i e le teine i lona tinā. 12 Na ō ane fo‘i so‘o o Ioane ma tanu lona tino; ‘ona ō atu lea o i latou ma ta‘u atu ‘iā Iesu. 13 ‘Ua maua lea tala e Iesu, ‘ona maliu ‘ese lea o ia mai lea nu‘u, ma malaga to‘atasi atu i se va‘a i le isi nu‘u lē ainā. Na iloa e tagata le mea ‘ua maliu atu i ai o ia, ‘ona sopo ane lea o i latou mai ‘a‘ai aga‘i atu i lea mea. 14 E taunu‘u atu Iesu ‘ua potopoto mai tagata e to‘atele. ‘Ua mutimutivale fo‘i lona alofa ‘iā te i latou, ma ‘ua na fa‘amālōlōina o latou ma‘i. 15 ‘Ua o‘o i le afiafi, ‘ona ō ane lea o ona so‘o ‘iā te ia, ma ‘ua fai atu i ai, “O le fanua tu‘ufua lenei, ma ‘ua lata mai fo‘i le po, e sili pe a ‘auina atu tagata e o i nu‘u e lata mai, e fa‘atau ai ni mea‘ai mo i latou.” 16 A ‘ua fetalai atu Iesu ‘iā te i latou, “E lē o se mea lelei le ‘auina atu o tagata e ō. Sā‘ili ane e ‘outou se mea‘ai mo latou.” 17 ‘Ua tali mai i latou, “Na o le lima lava areto nei, ma i‘a e lua.” 18 ‘Ua fetalai atu Iesu, “Aumai ‘iā te a‘u.” 19 ‘Ona fa‘atonuina lea e ia tagata e nonofo i le mutia. ‘Ua tago fo‘i i areto e lima ma i‘a e lua, ‘ua tepa a‘e i le lagi ma fa‘afetai, ‘ona tofitofi ai lea e ia areto, ma avatu i ona so‘o e tufatufa i tagata. 20 ‘Ua ‘a‘ai uma i latou ma ‘ua mā‘o‘ona; ‘ona fu‘eina lea o toe‘aiga ma ‘ua tūtūmu ai ‘ato e sefulu ma le lua. 21 O le faitau aofa‘i o tagata na ‘a‘ai, e tusa ma le lima afe tane, ‘ae lē faitaulia ai fafine ma tamaiti. 22 ‘Ona fa‘atonuina lea e Iesu ona so‘o, ia muamua atu i latou i le va‘a i le isi itū vai, ‘ae se‘i nofo o ia e fa‘atū‘ua tagata. 23 ‘Ua ta‘ape tagata, ‘ona maliu a‘e lea na o Iesu i le mauga e tatalo ai. E o‘o lava i le afiafi o i ai to‘atasi lava ia i le mauga. 24 O le taimi lea ‘ua mamao ‘ese ai le va‘a mai le lau‘ele‘ele, ma ‘ua felafoa‘iina i le matagi ‘ua agi mai luma. 25 ‘Ua o‘o i le vaveao, ‘ona maliu atu lea o Iesu, ma savali i luga o le vai aga‘i i ona so‘o. 26 ‘Ua iloa mai e ona so‘o, o savali atu o ia i luga o le vai, ‘ona fefefe ai lea o i latou ma fai ane, “O le aitu!” ‘Ua ‘alalaga fo‘i i latou ‘ona o le fefefe. 27 A ‘ua fetalai atu Iesu ‘iā te i latou, “Loto tetele. ‘Aua tou te fefefe. E lē o se isi, o a‘u lava lenei.” 28 ‘Ua tali mai Peteru, “Le Ali‘i e, ‘āfai o oe moni lenā, ‘ia e fetalai mai nei ‘ou te savali atu ‘iā te oe i luga o le vai.” ‘Ua tali atu Iesu, “Sau loa.” 29 ‘Ona oso ifo lea o Peteru mai le va‘a, ma savali atu ‘iā Iesu i luga o le vai. 30 A ‘ua va‘ai atu Peteru i le agi o le matagi, ‘ona fefe ai lea, ma ‘ua amata ‘ona goto; ‘ona vala‘au atu lea o ia, “Le Ali‘i e, ‘ia e lavea‘i mai a‘u.” 31 ‘Ona ‘a‘apa atu loa lea o Iesu, ma tago atu ‘iā te ia, ‘ua fetalai atu fo‘i, “Le tagata fa‘atuatua itiiti e, ‘ua e māsalosalovale aiseā?” 32 ‘Ua o a‘e i lā‘ua i le va‘a, ‘ona malū ai lea o le matagi. 33 ‘Ua fa‘apa‘u‘ū faō ane fo‘i ‘iā te ia i latou sa i totonu o le va‘a, ma fai ane, “E moni lava o oe o le Alo o le Atua.” 34 ‘Ua o‘o atu lo latou va‘a i le isi itū ma ‘ua tuta i le lau‘ele‘ele o Kenesareta. 35 ‘Ua iloa ane o ia e tagata o lea nu‘u, ‘ona logo atu lea e i latou i tagata uma o lea itū lona o‘o ane. ‘Ona gasolo ane lea o tagata e to‘atele ma avane ‘iā te ia tagata mama‘i uma. 36 ‘Ua ōle mai fo‘i i latou ‘iā te ia ‘ina ‘ia mafai ‘ona latou pa‘i atu tau lava o le pito o lona ‘ofu. O i latou uma lava na pa‘i i lona ‘ofu, na fa‘amālōlōina.

Mataio 15

1 ‘Ona ō ane ai lea ‘iā Iesu o nisi faresaio, ma a‘oa‘o tulafono mai Ierusalema, ma fesili ane ‘iā te ia, 2 “ ‘Ua lē usita‘i aiseā ou so‘o i a‘oa‘oga na tu‘ufa‘asolo mai e o tatou tamā ‘ua mavae atu? Auā ‘ua ‘a‘ai ‘ae le‘i fafanoina o latou lima.” 3 ‘Ua tali atu Iesu, “Aiseā fo‘i la ‘ua ‘outou lē usita‘i ai i poloa‘iga a le Atua, a ‘ua fai a ‘outou lava a‘oa‘oga? 4 Auā na fetalai mai le Atua, ‘ ‘Ia e āva i lou tamā ma lou tinā.’ ‘Ua fetalai mai fo‘i, ‘So o se tagata e fai ‘upu leaga i lona tamā po o lona tinā, ia fasiotia.’ 5 A ‘ua fai mai la ‘outou a‘oa‘oga, ‘O le tagata e i ai sana mea e mafai ‘ona tausi ai lona tamā po o lona tinā, a ‘ua fai atu i ai, o le mea lenei ‘ua foa‘iina i le Atua, 6 ‘ona māgalo ai lea o ia i le tausiga o lona tamā.’ O a ‘outou faiga fa‘apenā ‘ua ‘outou lē fa‘aaogāina ai afioga a le Atua ‘ona o a ‘outou a‘oa‘oga. 7 O ‘outou o tagata pepelo! ‘Ua moni lava ‘upu a Isaia e uiga ‘iā te ‘outou! 8 ‘ ‘Ua āva mai nei tagata ‘iā te a‘u ‘iā latou ‘upu. A o latou loto ‘ua matuā mamao lava ma a‘u. 9 E leai se aogā o a latou tapua‘iga ‘ua fai mai ‘iā te a‘u. Auā ‘ua a‘oa‘oina e i latou poloa‘iga a tagata e pei o ni tulafono a le Atua.’ ” 10 ‘Ona fa‘apotopoto lea e Iesu tagata ma fetalai atu ‘iā te i latou, “Fa‘alogo lelei mai ma ‘ia ‘outou malamalama. 11 E lē o le mea e ‘ai e le tagata e leaga ai o ia, a o le mea e sau mai i lona gutu.” 12 ‘Ona ō ane lea ‘iā te ia o ona so‘o ma fesili ane, “ ‘E te silafia ‘ea o lo‘o tigā faresaio i au fetalaiga?” 13 A ‘ua fetalai atu Iesu, “O la‘au uma e le‘i totōina e lo‘u Tamā o i le lagi, o le a lia‘iina. 14 ‘Aua tou te popole i ai! O ta‘ita‘i tauaso i latou; a ta‘ita‘i la le tauaso e le isi tauaso, e i‘u ‘ina pa‘u‘ū fa‘atasi i le lua.” 15 ‘Ona fai ane lea o Peteru ‘iā te ia, “Se‘i fa‘amatala mai la ‘iā te i matou le uiga o lea tala fa‘atusa.” 16 ‘Ona fetalai atu lea o ia, “Tou te lē au lagona ‘ea fo‘i e ‘outou? 17 Tou te lē iloa ‘ea, so o se mea e ‘ai e le tagata, e alu atu i lona manava ma alu ‘ese atu ma lona tino? 18 A o mea e sau mai lona gutu, e sau lea mai totonu o lona loto; o mea ia e leaga ai o ia. 19 Auā o lona loto e tupu mai ai manatu leaga ‘ua mafua ai le fasioti tagata, o le mulilua, o le faita‘aga, o le gaoi, o le molimau pepelo, ma le faitala taufa‘aleaga i isi. 20 O mea ia e leaga ai le tagata, a o le ‘ai ma lima e lē fafanoina e lē leaga ai le tagata.” 21 ‘Ua maliu ‘ese Iesu mai lea mea, ‘ona maliu atu lea i nu‘u o Turo ma Saitonu. 22 ‘Ona alu ane lea o le fafine Kanana sa nofo ai i lea mea ma ōle ane ‘iā te ia, “Le Ali‘i e, le Alo o Tavita, ‘ia e alofa mai ‘iā te a‘u! O si a‘u tama teine, ‘ua uluitinoina e le temoni ma ‘ua matuā tigāina lava.” 23 ‘Ae le‘i tali atu i ai Iesu. ‘Ua ō ane fo‘i ona so‘o ma fai ane ‘iā te ia, “Tuli ‘ese ia le fafine, auā o lo‘o mulimuli mai o ia ma ‘alaga mai ‘iā te i latou.” 24 ‘Ona fetalai ane lea o Iesu, “ ‘Ua ‘auina mai a‘u tau lava o mamoe o le ‘āiga o Isaraelu ‘ua lē iloa.” 25 ‘Ona fa‘apa‘ū ane lea o le fafine i vae o Iesu, ma fai atu, “Le Ali‘i e, ‘ia e fesoasoani mai i lo‘u puapuagā.” 26 ‘Ua fetalai atu Iesu, “E lē o se mea lelei le lafo o mea‘ai a le fānau i ta‘ifau.” 27 A ‘ua tali atu le fafine, “E moni lava, le Ali‘i e, peita‘i o ta‘ifau i lalo o le laulau, e ‘a‘ai i latou i fasi mea‘ai e pa‘u‘ū mai i le laulau a lo latou matai.” 28 ‘Ona fetalai atu lea o Iesu ‘iā te ia, “O oe o le fafine fa‘atuatua tele! O le a faia le mea ‘e te mana‘o ai.” O le taimi lava lea na fa‘amālōlōina ai le tama teine a le fafine. 29 ‘Ona tu‘ua lea e Iesu lea nu‘u, ma maliu atu i tafatafa o le Vaituloto o Kalilaia. ‘Ua maliu a‘e fo‘i i le mea maupu‘epu‘e ma nofo ai. 30 ‘Ona potopoto ane lea ‘iā te ia tagata e to‘atele. ‘Ua avane fo‘i e i latou ‘iā te ia tagata pipili, ma tagata mumutu, ma tagata tauaso, ma tagata gūgū, ma tagata na mama‘i i isi itū‘āiga ma‘i ‘ese‘ese, ma ‘ua tu‘uina atu i luma o Iesu. ‘Ona fa‘amālōlōina lea o i latou uma e ia. 31 Sa matuā ofo tagata ‘ina ‘ua va‘ai atu i latou i tagata sa gūgū ‘ua tautala, o tagata sa mumutu ‘ua ‘ato‘atoa, o tagata sa pipili ‘ua savavali, o tagata sa tauaso ‘ua toe pupula i latou; ‘ona vivi‘i atu lea o i latou i le Atua o Isaraelu. 32 ‘Ua vala‘au atu Iesu i ona so‘o, ma fetalai atu i ai, “Talofa i nei tagata. ‘Ua tolu nei aso o tatou fa‘atasi, ma ‘ua uma a latou mea‘ai. ‘Ou te lē fia fa‘atū‘uaina i latou a o le‘i faia sa latou mea‘ai, ‘ina ne‘i matapogia i latou i le ala.” 33 ‘Ua fesili atu ona so‘o, “O fea nei o le a matou maua mai ai i lenei vao tu‘ufua, ni mea‘ai e fafaga ai nei tagata e to‘atele?” 34 ‘Ua fesili atu Iesu, “E fia ni a ‘outou areto o i ai?” ‘Ua tali mai i latou, “E fitu areto ma nai i‘a laiti.” 35 ‘Ona fa‘atonuina lea e Iesu tagata uma ‘ina ‘ia nonofo i lalo. 36 ‘Ona tago lea o ia i areto e fitu ma i‘a, ‘ua fa‘afetai atu i le Atua, ‘ua tofitofi fo‘i ma avatu i ona so‘o e tufatufa i tagata. 37 Na ‘a‘ai uma tagata ma ‘ua mā‘o‘ona. ‘Ua fa‘amaopoopo fo‘i e ona so‘o toe ‘aiga, ma ‘ua tūtūmu ai ‘ato e fitu. 38 O le faitau aofa‘i o i latou na ‘a‘ai, e to‘afaafe, ‘ae lē faitaulia ai fafine ma tamaiti. 39 ‘Ona fa‘atū‘ua lea e Iesu tagata, ‘ae maliu atu i le va‘a, ma malaga atu i le itū o Makatala.

Mataio 16

1 Sa ō ane nisi faresaio ma satukaio ‘iā Iesu e tau lamalama ‘iā te ia. ‘Ua fai atu i latou ‘iā te ia e fa‘aali mai se fa‘ailoga mai le lagi. 2 A ‘ua fetalai atu Iesu, “A mūmū le lagi i le taimi e goto ai le la, ‘ona ‘outou fai ane lea, o le a laofie. 3 A e ā mūmū le lagi i le taimi e oso a‘e ai le la, ‘ona ‘outou fai ane lea, o le a timu. ‘Ua ‘outou popoto tele e faitautulaga o le tau i lo ‘outou va‘ava‘ai i le lagi, ‘ae ‘ua ‘outou lē iloa fa‘auiga fa‘ailoga o nei aso. 4 O le tupulaga leaga ma le mulilua e fia va‘ai i se fa‘ailoga; ‘ae lē foa‘iina atu i ai se fa‘ailoga vaganā le fa‘ailoga o Iona.” ‘Ona tu‘ua lea e ia o i latou, ‘ae maliu ‘ese. 5 Na galo i so‘o ‘ona ‘ave ni areto ‘ina ‘ua latou o‘o atu i le isi itū o le vaituloto. 6 ‘Ua fetalai atu fo‘i Iesu ‘iā te i latou, “ ‘Ia ‘outou fa‘aeteete lava i le mea fa‘afefete a faresaio ma satukaio.” 7 ‘Ona femusua‘i ai lea o i latou, ma fai atu, “Ai ‘ona ‘ua galo ‘ona aumai o ni areto ‘ua fetalai ai fa‘apea o ia.” 8 ‘Ua silafia e Iesu a latou ‘upu, ‘ona fetalai atu lea o ia, “ ‘Ua ‘outou femusua‘i aiseā le leai o ni areto? Matuā itiiti tele lo ‘outou fa‘atuatua! 9 Tou te le‘i ‘au malamalama lava? Tou te lē manatua ‘ea le lima afe tagata na ‘ou fafagaina i areto e lima? E fia ‘ato na tūtūmu i mea na totoe? 10 ‘Ae fa‘apefea le fa afe na fafagaina i areto e fitu? E fia ‘ato na tūtūmu i mea na totoe? 11 E fa‘apefea ‘ona ‘outou lē malamalama ‘ou te le‘i fai atu i ni areto? ‘Ia ‘outou fa‘aeteete i le mea fa‘afefete a faresaio ma satukaio.” 12 ‘Ona malamalama lea o so‘o, e le‘i fetalai atu o ia ‘ina ‘ia latou fa‘aeteete i le mea fa‘afefete ‘ua fa‘aaogāina i areto, a ‘ia fa‘aeteete i a‘oa‘oga a faresaio ma satukaio. 13 A o maliu atu Iesu i nu‘u latalata i le ‘a‘ai o Kaisareia Filipo, sa fesili atu o ia i ona so‘o, “Fai mai o le ā tagata, o ai le Atali‘i o le Tagata?” 14 ‘Ua tali mai i latou, “Fai mai isi o Ioane le Papatiso; o isi fo‘i fai mai o Elia; a o isi fai mai o Ieremia, po o se isi lava o perofeta.” 15 ‘Ua fesili atu Iesu, “ ‘Ae fa‘apefea la ‘outou, o le ā sa ‘outou ‘upu, o ai a‘u?” 16 ‘Ua tali atu Simona Peteru, “O oe o le Keriso, le Alo o le Atua soifua.” 17 ‘Ona fetalai atu lea o Iesu, “ ‘Amu‘ia oe Simona, le atali‘i o Iona, auā ‘e te le‘i iloa mai se tagata lenā mea ‘ua e tali mai ai, a ‘ua ta‘uina atu ‘iā te oe e lo‘u Tamā o i le lagi. 18 O lea fo‘i ‘ou te fai atu ai ‘iā te oe: O oe o Peteru, ma o luga o lenei papa ‘ou te atia‘e ai la‘u ekalesia. E o‘o lava i faitoto‘a o Seoli e lē mafai ‘ona manumālō i ai. 19 ‘Ou te tu‘uina atu ‘iā te oe ki o le Mālō o le lagi: o mea ‘e te fa‘asāina i le lalolagi, o le a fa‘asāina fo‘i i le lagi; o mea fo‘i ‘e te fa‘atagaina i le lalolagi, o le a fa‘atagaina i le lagi.” 20 ‘Ona lapata‘iina lea e Iesu ona so‘o e ‘aua ne‘i ta‘uina atu e i latou i se isi o ia o le Keriso. 21 Na amata mai i lea taimi, e le‘i toe fa‘a‘alo‘alo fetalaiga a Iesu i ona so‘o. ‘Ua ta‘utino atu lava e ia ā te i latou, “E tatau lava ‘ona ‘ou alu i Ierusalema ‘ina ‘ia matuā fa‘asauāina a‘u e toeaina, ma ositaulaga sili, ma a‘oa‘o tulafono. O le a fasiotia a‘u, ma toe fa‘atūina mai i lona tolu o aso.” 22 A ‘ua ta‘ita‘iina o ia i tua e Peteru ‘ua vavao atu ‘iā te ia, ma fai atu, “Le Ali‘i e, ‘aua lava ne‘i o‘o lenā mea ‘iā te oe.” 23 ‘Ona liliu atu lea o Iesu ‘iā Peteru, ma fetalai atu, “Alu ‘ese ia oe i o‘u tua, Satani; ‘ua fai oe ma fa‘alavelave, auā e fa‘alē tagata ou manatu, ‘ae lē o le finagalo lea o le Atua.” 24 ‘Ona fetalai atu lea o Iesu i ona so‘o, “A i ai se isi e fia mulimuli mai ‘iā te a‘u, ‘aua le manatu ifo o ia ‘iā te ia lava, a ‘ia amo e ia lona satauro ma mulimuli mai ‘iā te a‘u. 25 Auā o le tagata e fia fa‘asao i lona ola e maumau; a o lē e fa‘amaumau lona lava ola ‘ona o a‘u, e maua e ia. 26 E i ai ‘ea se aogā mo le tagata pe ‘āfai na te maua le lalolagi uma, ‘ae maumau ai lona ola? O le ā fo‘i se mea e mafai e ia ‘ona toe fa‘atau mai ai lona ola? 27 Auā e sau le Atali‘i o le Tagata fa‘atasi ma ana agelu i le mamalu o lona Tamā, ‘ona tauia lea e ia tagata ta‘ito‘atasi e tusa ma a latou galuega. 28 O le ‘upu moni ‘ou te ta‘u atu ‘iā te ‘outou, e i ai nisi o lo‘o ola mai nei e lē oti se‘ia va‘aia e i latou le Atali‘i o le Tagata ‘ua sau i lona Mālō.”

Mataio 17

1 ‘Ua mavae aso e ono, ‘ona ‘ave lea e Iesu o Peteru, ma Iakopo ma Ioane lona uso, ma ‘ua o na o i latou lava i luga o le mauga maualuga. 2 A o fa‘atasi i latou, sa liua foliga o Iesu; ‘ua susulu atu ona fofoga e pei o le la, a o ona ‘ofu ‘ua pa‘epa‘e e pei o le malamalama. 3 ‘Ua va‘aia fo‘i Mose ma Elia o lo‘o talanoa ma ia. 4 ‘Ona fai atu lea o Peteru ‘iā Iesu, “Le Ali‘i e, e lelei pe a tatou nonofo ‘i‘inei; ‘āfai ‘e te finagalo i ai, o le a ‘ou faia ni fale ‘ie se tolu mo ‘outou ma Mose ma Elia.” 5 A o tautala atu Peteru, sa o‘o mai loa le ao pupula ma ‘ua ufitia ai i latou, ma ‘ua fa‘alogoina fo‘i se leo mai i le ao, “O lo‘u Atali‘i pele lenā, o lē ‘ua ‘ou fiafia i ai; ‘ia ‘outou fa‘alogo ‘iā te ia.” 6 ‘Ua fa‘alogo atu so‘o i le leo, ‘ona matuā matata‘u ai lea o i latou ma faō i le ‘ele‘ele. 7 ‘Ua maliu ane Iesu, ‘ua pa‘i atu ‘iā te i latou, ma fetalai atu, “Tutū ia i luga, ‘aua tou te matata‘u.” 8 ‘Ona ‘ea a‘e lea o i latou i luga ma va‘ai atu, ‘ua leai lava se isi a ‘ua na o i latou lava ma Iesu. 9 ‘Ua ō ifo i latou mai le mauga, ‘ona vavaoina lea o i latou e Iesu e ‘aua ne‘i ta‘uina atu i se isi le mea na va‘aia e i latou, se‘ia toe fa‘atūina le Atali‘i o le Tagata mai ē ‘ua oti. 10 ‘Ona fesili atu lea o so‘o ‘iā Iesu, “Aiseā ‘ua fai mai ai a‘oa‘o tulafono e tatau ‘ona sau muamua Elia?” 11 ‘Ua tali atu Iesu, “E moni, e sau muamua Elia e sauni mea uma. 12 A ‘ou te fai atu, ‘ua leva ‘ona sau Elia, ‘ae le‘i iloa o ia e tagata. Na faia fo‘i e i latou ‘iā te ia mea uma lava na loto i ai latou. O la latou faiga fo‘i lea o le a fai i le Atali‘i o le Tagata.” 13 ‘Ona iloa lea e so‘o, o Ioane le Papatiso e fa‘atatau i ai ana fetalaiga. 14 ‘Ua fo‘i atu i latou i le mea sa tumu ai tagata, ‘ona alu ane lea o le isi tagata ma to‘otuli ane i luma o Iesu, ma fai atu, 15 “Le Ali‘i e, alofa mai i si o‘u atali‘i i lona ma‘i māliu. E masani ‘ona pa‘ū so‘o o ia i le afi ma le vai. 16 Na ‘ou ‘aumaia fo‘i i ou so‘o, a ‘ua lē mafai ‘ona fa‘amālōlō e i latou lona ma‘i.” 17 ‘Ua tali atu Iesu, “Le tupulaga lē fa‘atuatua e, ma le amioleaga! O a fea e mafai ai ‘ona ‘ou tu‘ua ‘outou? O afea e uma ai lo‘u fa‘apalepale atu ‘iā te ‘outou. Aumai le tama ‘iā te a‘u.” 18 ‘Ua fa‘atonuina e Iesu le temoni e alu i fafo, ‘ona toe malosi ai lea o le tama i lea lava taimi. 19 ‘Ona ō ane lea o so‘o ‘iā Iesu ‘ina ‘ua na o i latou, ma fesili i ai pe aiseā na lē mafaia ai e i latou ‘ona tuli i fafo le temoni. 20 ‘Ua tali atu Iesu, “O le lē lava o lo ‘outou fa‘atuatua. O le ‘upu moni ‘ou te ta‘u atu ‘iā te ‘outou, e tusa lava pe pei o le itiiti o le fua o le sinapi lo ‘outou fa‘atuatua, e mafai lava ‘ona ‘outou fai atu i le mauga lenei, e alu atu ma tu i se isi mea, ‘ona alu lava lea. Tou te mafaia fo‘i mea uma!” 22 ‘Ua potopoto uma mai so‘o i Kalilaia, ‘ona fetalai atu lea o Iesu ‘iā te i latou, “O le a tu‘uina atu le Atali‘i o le Tagata i lima o tagata, 23 e fasiotia fo‘i o ia e i latou, ‘ae toe fa‘atūina mai lava o ia i lona tolu o aso.” ‘Ona matuā fa‘anoanoa ai lea o i latou. 24 ‘Ina ‘ua o‘o atu Iesu ma ona so‘o i Kapanaumi, sa ō ane tagata e aoina le lafoga o le malumalu ma fesili atu ‘iā Peteru, “E lē faia ‘ea le lafoga o le malumalu e lo ‘outou a‘oa‘o?” 25 A ‘ua fai mai o ia, “E fai.” ‘Ua muamua atu fo‘i Iesu ‘iā te ia i totonu o le fale. ‘Ua fetalai atu o ia, “O le ā sou manatu Simona, o ai tagata e faia lafoga ma taulaga i tupu o le lalolagi? O tagata moni o le atunu‘u, po o tagata ‘ese?” 26 ‘Ua tali atu Peteru, “O tagata ‘ese.” ‘Ona toe fetalai atu lea o Iesu, “O lona uiga la, e sa‘oloto tagata moni o le atunu‘u e lē fai lafoga. 27 ‘Ae lē aogā fo‘i ‘ona tatou fa‘atigā i nei tagata. Alu e lafo lau matau i le vaituloto. O lau i‘a muamua lava e maua, tago e vavane le gutu, o le a e maua ai le tupe, ‘ona ‘ave loa lea e fai ma a ta lafoga.”

Mataio 18

1 Na ō ane so‘o ‘iā Iesu i le isi aso, ma fesili atu i ai, “O ai ‘ea e aupito sili i le Mālō o le lagi?” 2 ‘Ona vala‘au lea o Iesu i le tamaitiiti e alu ane, ma ‘ua fa‘atū e ia i o latou luma, 3 ma ‘ua fetalai atu, “O le ‘upu moni ‘ou te ta‘u atu ‘iā te ‘outou, a lē liua ‘outou e pei o tamaiti, e lē mafai ‘ona ‘outou ulu atu i le Mālō o le lagi. 4 So o se tagata e fa‘amaulalo o ia e ia lava e pei o lenei tamaitiiti, e sili lenā i le Mālō o le lagi. 5 O le tagata fo‘i na te talileleia se tamaitiiti fa‘apenei i lo‘u igoa, o a‘u lava lea ‘ua na talia. 6 “O se tagata na te fa‘asesēina se isi o i latou nei e fa‘atauva‘a ‘ua talitonu mai ‘iā te a‘u, e sili pe ana nonoa se ma‘atele i le ‘ua o lea tagata ma lafoina i le moana loloto. 7 Talofa i le lalolagi ‘ona o mea taufa‘asesē ‘ua liliu ‘ese ai tagata mai le Atua! E moni lava e tutupu pea ni mea fa‘apea, ‘ae talofa i le tagata na te fa‘atupuina ia mea. 8 “ ‘Āfai e fa‘asesēina oe i lou lima po o lou vae, e sili pe a tipi‘esea ma lafoa‘i; auā e lelei lou lima mutu po o lou vae mutu a‘o lo‘o e sao atu i le ola, ‘ae leaga le ‘ato‘atoa o ou lima ma ou vae, ‘ae lafoina oe i le afi e lē pe. 9 ‘Āfai fo‘i e fa‘asesēina oe i lou mata, e sili pe a sali ‘ese ma lafoa‘i; auā e lelei lou sao atu i le ola ma le mata e tasi, ‘ae leaga pe a lafoina oe ma ou mata e lua i le afi i Kena. 10 “ ‘Ia ‘outou fa‘aeteete ‘ina ne‘i o ‘outou manatu fa‘atauva‘a i se isi o i latou nei o ē e laiti, auā ‘ou te fai atu ‘iā te ‘outou, ō latou agelu i le lagi latou te va‘aia pea lava pea fofoga o lo‘u Tamā i le lagi. 12 “O Le ā so ‘outou manatu? ‘Āfai e selau ni mamoe a se tagata, ‘ae mulimuli ane ‘ua lē iloa le mamoe e tasi, o le ā lana mea e fai? E lē tu‘ua ‘ea e ia le ivasefulu ma le iva i mauga, ‘ae alu e sā‘ili le mamoe ‘ua se? 13 ‘Āfai fo‘i e maua e ia lea mamoe, o le ‘upu moni ‘ou te ta‘u atu ‘iā te ‘outou, o le a sili atu lona ‘oli‘oli ‘ona o le mamoe lea, nai lo le ivasefulu ma le iva e le‘i sē. 14 E fa‘apea fo‘i ‘ona lē finagalo lo ‘outou Tamā i le lagi, ‘ina ‘ia fano se isi o i latou nei o ē e fa‘atauva‘a. 15 “ ‘Āfai e sesē mai lou uso ‘iā te oe, alu ‘iā te ia e ta‘u i ai lona sesē tau lava o ‘outou. ‘Āfai e gaua‘i mai o ia, ‘ua e maua lou uso; 16 ‘ae ‘āfai e lē fia fa‘alogo mai o ia ‘iā te oe, ‘ona e ‘avea lea o se isi tagata, po o ni tagata se to‘alua tou te o; ‘ina ‘ia fa‘amaonia fa‘amatalaga uma i le molimau a ni tagata se to‘alua po‘o se to‘atolu; 17 ‘āfai e lē fia fa‘alogo mai lava, ‘ona fa‘amatala atu lea o mea uma i le ekalesia. ‘Āfai la e lē fia fa‘alogo fo‘i i le ekalesia, ‘ona ‘avea lea o ia e pei o se tagata o Nu‘u ‘ese po o se tagata aolafoga. 18 “O le ‘upu moni ‘ou te ta‘u atu ‘iā te ‘outou, so o se mea tou te fa‘asāina i le lalolagi, e fa‘asāina fo‘i i le lagi; so o se mea tou te fa‘atagaina i le lalolagi, e fa‘atagaina fo‘i i le lagi. 19 “E lē gata i lea, a o le ‘upu moni ‘ou te ta‘u atu ‘iā te ‘outou, so o se mea e loto fa‘atasi i ai se to‘alua o ‘outou ma ōle atu ai, e faia lava e lo‘u Tamā o i le lagi. 20 Auā so o se mea e fa‘atasi ai se to‘alua po o se to‘atolu i lo‘u igoa, ‘ou te i ai fa‘atasi ma i latou.” 21 ‘Ona alu ane lea o Peteru ma fesili atu ‘iā Iesu, “Le Ali‘i e, e fa‘afia ‘ona sesē lo‘u uso i lo ma vā, ma ‘ou fa‘amāgalo atu i ai? ‘Ua lava ‘ea le fa‘afitu?” 22 ‘Ua tali atu Iesu, “ ‘Ou te fai atu ‘iā te oe ia lē na o le fa‘afitu, a ‘ia fa‘afitusefulu ni fitu. 23 O lea, ‘ua fa‘atusaina le Mālō o le lagi i se tupu ‘ua na faia se su‘esu‘ega o ana ‘oloa o lo‘o ‘aitalafu e ana ‘au‘auna. 24 ‘Ua fai le su‘esu‘ega, ‘ona avane ai lea o le isi ‘au‘auna ‘ua nofo ‘aitalafu i le miliona talā. 25 ‘Ua lē mafai fo‘i e ia ‘ona totogi atu lea ‘aitalafu. ‘Ona fai atu lea o le tupu, ia fa‘atauina fa‘apologa lea ‘au‘auna, ma lana avā, ma lana fānau ma ana mea uma, ‘ina ‘ia totogi ai le ‘aitalafu. 26 A ‘ua to‘otuli ane lea ‘au‘auna i le tupu ma fa‘ato‘ese atu ‘ina ‘ia alofagia o ia, a o le a na taumafai lava e totogi ‘atoa le ‘aitalafu. 27 ‘Ua alofagia e le tupu le talosaga a le ‘au‘auna, ma ‘ua fa‘amāgalo uma lana ‘aitalafu. 28 “ ‘Ua alu atu lea ‘au‘auna, ‘ona la fetaui lea ma le isi ona uso ‘au‘auna sa nofo ‘aitalafu ‘iā te ia i tenari e selau. ‘Ua tago atu loa o ia pu‘e ma titina ma fai atu, ‘Totogi mai nei lau ‘aitalafu.’ 29 Sa to‘otuli ane fo‘i lea uso ‘au‘auna, ma fa‘ato‘ese ane ‘ina ‘ia alofagia o ia, a o le a taumafai lava o ia e totogi atu ‘atoa le ‘aitalafu. 30 A ‘ua lē mafai lea tagata. ‘Ua ‘ave lona uso ‘au‘auna ma fa‘afalepuipui, se‘ia uma ‘ona totogi ane le ‘aitalafu. 31 ‘Ua va‘aia e isi ‘au‘auna le mea ‘ua tupu, ‘ona lē malilie tele ai lea o i latou, a ‘ua ō atu loa ma fa‘amatala atu mea uma i lo latou matai. 32 ‘Ona toe vala‘auina lea e le tupu le ‘au‘auna na fa‘amāgaloina muamua, ma fai atu i ai, ‘O oe o le ‘au‘auna matuā leaga. Na ‘ou fa‘amāgaloina atu lau ‘aitalafu ‘ona ‘ua e talosaga mai. 33 Sa tatau fo‘i la ‘ona e alofa i lou uso ‘au‘auna, e pei ‘ona ‘ou alofa atu ‘iā te oe.’ 34 Sa matuā ita tele le tupu, ma ‘ua poloa‘iina loa ‘ina ‘ia fa‘atigāina o ia, se‘ia o‘o lava ‘ina uma ‘ona totogi ane le ‘aitalafu ‘atoa. 35 “O le a fa‘apea fo‘i ‘ona faia e lo‘u Tamā o i lagi ‘iā te ‘outou, pe ‘āfai tou te lē ta‘itasi ma fa‘amāgalo atu i o ‘outou uso ma le loto ‘atoa.”

Mataio 19

1 ‘Ua uma ‘ona fetalai atu Iesu i ia mea, ‘ona tu‘ua lea e ia o Kalilaia, ‘ae maliu atu i le isi itūmālō o Iutaia, i le isi itū o le Ioritana. 2 Sa mulimuli atu fo‘i ‘iā te ia tagata e to‘atele, ma ‘ua fa‘amālōlōina e ia i latou uma i lea mea. 3 ‘Ua ō ane nisi faresaio ma taumafai e fai se mea e ta‘uleagaina ai o ia. ‘Ua fesili ane i latou ‘iā te ia, “E taga ‘ea i la tatou tulafono ‘ona fa‘ate‘aina e se tagata lana avā i so o se mafua‘aga?” 4 ‘Ua fetalai atu Iesu, “Tou te le‘i faitauina ‘ea, o lē na faia mea uma i le amataga, na faia e ia le tane ma le fafine, 5 ma fetalai ane, ‘O le mea lea e tu‘ua ai e le tane lona tamā ma lona tinā ‘ae fa‘atasi ma lana avā, ma ‘avea ai i lā‘ua ma tino e tasi.’ 6 O lona uiga ‘ua lē o toe to‘alua i lā‘ua, a ‘ua tasi lava. O le mea lea, o ē ‘ua tu‘ufa‘atasia e le Atua, ‘aua ne‘i fa‘atete‘aina e se isi.” 7 A ‘ua fai mai i latou ‘iā te ia, “Aiseā la na fa‘atonuina ai e Mose le tane, e avatu muamua i lana avā se tusi fa‘amaonia o le tatalaina o le fa‘aipoipoga, ‘ona fa‘ate‘a ai lea e ia o le fafine?” 8 ‘Ua fetalai atu Iesu, “Na fa‘atagaina e Mose ‘outou e fa‘atete‘a a ‘outou avā, ‘ona o le ma‘a‘a o ‘outou loto, ‘ae sa le‘i fa‘apenā mai le amataga. 9 O lenei la, ‘ou te fai atu ‘iā te ‘outou, a fa‘ate‘a e se tagata i lana avā o lo‘o fa‘amaoni ‘ae toe faiavā i se isi fafine, ‘ua mulilua o ia.” 10 ‘Ua fai ane ona so‘o ‘iā te ia, “ ‘Āfai o le faiga tonu lenā i le vā o le tane ma lana avā, e sili ai ‘ona lē fa‘aipoipo.” 11 ‘Ua tali atu Iesu, “E lē mafai ‘ona talia e tagata uma lenei a‘oa‘oga, vaganā i latou ‘ua foa‘iina i ai e le Atua. 12 Auā e i ai i latou ‘ua nofo fua e aunoa ma ni ta‘ito‘alua; o nisi na fānanau mai lava ma ola fa‘apenā, a o isi ‘ua faia fa‘apea ‘ona o le mana‘o o tagata, a o isi fo‘i ‘ua faia fa‘apea e i latou lava e ‘au‘auna atu ai i le Mālō o le lagi. ‘Āfai e i ai se isi na te mafaia lea faiga, ‘ona faia lea e ia.” 13 Na avane fo‘i e tagata tamaiti ‘iā Iesu, ‘ina ‘ia fa‘ae‘e i ai ona ‘a‘ao ma tatalo mo i latou, a ‘ua tutuli i latou e ona so‘o. 14 ‘Ua fetalai atu Iesu, “Tu‘u pea tamaiti e ō mai ‘iā te a‘u, ‘aua le vavaoina i latou, auā e fa‘apei o i latou nei ē o i le Mālō o le lagi.” 15 ‘Ua fa‘ae‘e ona ‘a‘ao i luga o tamaiti, ‘ona maliu ‘ese ai lea o ia mai lea mea. 16 Na alu ane le isi tagata ‘iā Iesu, ma fesili i ai, “Le a‘oa‘o e, o le ā se mea lelei e tatau ‘ona ‘ou faia, ‘ina ‘ia ‘ou maua ai le ola e fa‘avavau?” 17 ‘Ua tali atu Iesu, “O le ā le mea ‘e te fesili mai ai ‘iā te a‘u e uiga i se mea lelei? E to‘atasi lē ‘ua lelei; peita‘i, a e fia maua le ola, usita‘i i poloa‘iga.” 18 ‘Ua fesili atu le tagata, “O lē fea poloa‘iga?” ‘Ua tali atu Iesu, “ ‘Aua ‘e te fasioti tagata; ‘aua ‘e te mulilua; ‘aua ‘e te gaoi; ‘aua ‘e te molimau pepelo; 19 ia e āva i lou tamā ma lou tinā; ma ‘ia e alofa atu i lē lua te tuā‘oi e pei o oe lava ‘iā te oe.” 20 ‘Ua tali atu le taule‘ale‘a, “ ‘Ua ‘ou usita‘i i ia poloa‘iga uma; o le ā se isi mea e tatau ‘ona ‘ou faia?” 21 ‘Ua tali atu Iesu ‘iā te ia, “ ‘Āfai ‘e te mana‘o ia ‘ato‘atoa lou lelei, alu e fa‘atau atu uma au mea ma foa‘i atu tupe ma tagata matitiva, ‘e te maua ai ‘oloa i le lagi; ‘ona e sau lea ma mulimuli mai ‘iā te a‘u.” 22 ‘Ua fa‘alogo atu le taule‘ale‘a i nei fetalaiga a Iesu, ‘ona alu ‘ese ai lea ma le fa‘anoanoa, auā o le tagata mau‘oloa o ia. 23 ‘Ona fetalai atu lea o Iesu i ona so‘o, “O le ‘upu moni ‘ou te ta‘u atu ‘iā te ‘outou, e matuā faigatā tele mo se tagata mau‘oloa ‘ona ulu atu i le Mālō o le lagi. 24 ‘Ou te toe fai atu fo‘i e sili ‘ona faigatā le ulu atu o se tagata mau‘oloa i le Mālō o le Atua, i lo le ulu atu o le kamela i le pū o le nila.” 25 ‘Ua ofo tele so‘o ‘ina ‘ua fa‘alogo i nei fetalaiga a Iesu, ma ‘ua fai ane i latou, “O ai la e mafai ‘ona fa‘aolaina?” 26 ‘Ua silasila atu Iesu ‘iā te i latou, ma fetalai atu, “O le mea lenei e lē mafai e tagata, ‘ae mafaia mea uma e le Atua.” 27 ‘Ona fai atu lea o Peteru, “ ‘Ua matou tu‘ua mea uma ‘ae mulimuli atu ‘iā te oe. O le ā la sa matou mea a maua?” 28 ‘Ua fetalai atu Iesu ‘iā te i latou, “O le ‘upu moni ‘ou te ta‘u atu ‘iā te ‘outou, a o‘o ‘ina nofo le Atali‘i o le Tagata i le mamalu o lona nofoāli‘i, e nonofo fo‘i ‘outou o ē o lo‘o mulimuli ma ‘iā te a‘u i nofoāli‘i e sefulu ma le lua, e fa‘amasino ai itū‘āiga e sefulu ma le lua o Isaraelu. 29 O i latou fo‘i e tu‘ua fale po o uso, po o tuafafine, po o tamā po o tinā po o fānau, ‘ona o a‘u, e maua e i latou ta‘i sautuaselau ia mea; fa‘atasi ma le ola e fa‘avavau. 30 ‘Ae to‘atele i latou o lo‘o muamua nei o le a ‘avea ma mulimuli; e to‘atele fo‘i i latou o lo‘o mulimuli nei o le a ‘avea ma muamua.

Mataio 20

1 “ ‘Ua fa‘atusaina le Mālō o le lagi i le tagata na ala usu i le taeao, e sā‘ili mai ni tagata faigaluega e galulue i lana fa‘a-to‘aga vine. 2 ‘Ua faia e ia le feagaiga ma tagata faigaluega e totogi i ai le tupe e masani ai, o le tenari e tasi i le aso; ‘ona ‘auina atu lea e ia nei tagata e galulue i lana fa‘ato‘aga vine. 3 E tusa o le itūlā e iva i le taeao na toe alu atu ai o ia i le malae, ma maua ai nisi tagata o nofonofo vale ai; 4 ‘ua fai atu fo‘i o ia i nei tagata, ‘Ō atu ia i la‘u fa‘ato‘aga vine e galulue ai, ‘ae ‘ou te avatua ‘iā te ‘outou se totogi e tatau ai.’ ‘Ona ō ai lea o i latou. 5 Na fa‘apea fo‘i ‘ona faia e ia i le itūlā e sefulu ma le lua, ma le itūlā e tolu i le aoauli. 6 E tusa o le itūlā e lima i le afiafi na toe alu atu ai lea tagata i le malae, ma maua ai fo‘i isi o nofonofo ai. ‘Ua fesili atu o ia ‘iā te i latou, ‘O le ā le mea ‘ua ‘outou nofonofo ai ma fa‘amaumau le aso ‘i‘inei?’ 7 ‘Ua tali atu i latou, ‘E leai se isi na fai mai ‘iā te i matou ‘ia matou ō e galulue.’ ‘Ona fai atu lea o ia ‘iā te i latou, ‘Ō atu ia fo‘i ma ‘outou e galulue i la‘u fa‘ato‘aga vine.’ 8 “ ‘Ua o‘o i le afiafi, ‘ona fai atu lea o le tagata e ona le fa‘ato‘aga vine i lana ‘au‘auna pule, ‘Fa‘apotopoto mai le ‘aufaigaluega ma ‘ave i ai o latou totogi. Amata i tagata na ō mai mulimuli, ‘ae fa‘ai‘u i ē na galulue muamua.’ 9 O tagata na amata ‘ona galulue i le lima i le afiafi, na totogi i ai tenari ta‘itasi. 10 ‘Ua o‘o atu i tagata na galulue muamua, na fa‘apea lava a latou o le a sili atu so latou totogi, ‘ae peita‘i ‘ua avatu fo‘i i ai tenari e ta‘itasi. 11 ‘Ona muimui ai lea o i latou i lē e ana le fa‘ato‘aga vine, ma fai ane, 12 ‘O tagata ia na ō mai mulimuli na o le tasi le itūlā na galulue ai, a ‘ua e fa‘atutusaina lo latou totogi ma i matou nei na galulue i le aso ‘atoa i le vevela o le la.’ 13 “A ‘ua tali atu o ia i le isi o i latou, ‘La‘u uō e, e leai se mea leaga ‘ua ‘ou faia ‘iā te oe. Ta te le‘i fai feagaiga ‘ea e totogi atu le tenari e tasi ‘iā te oe? 14 Tago lā‘ia i lou totogi ma alu loa; o lo‘u lava malie ‘ua ‘ou avatu ai i lenei tagata na sau mulimuli le totogi e tutusa ma lou totogi. 15 E lē pule ‘ea a‘u i a‘u lava mea? ‘Ua e loto leaga ‘ea ‘ina ‘ua ‘ou agalelei atu?’ 16 “O le mea lea e ‘avea ai ma muamua ē na mulimuli, e ‘avea fo‘i ē na mulimuli ma muamua.” 17 A o malaga a‘e Iesu i Ierusalema, sa fetalai atu o ia i ona so‘o ‘ina ‘ua na o i latou i le ala, 18 “O le a tatou o a‘e nei i Ierusalema, ‘ona tu‘uina atu lea o le Atali‘i o le Tagata i ositaulaga sili ma a‘oa‘o tulafono; e fa‘asalaina fo‘i o ia i le oti e i latou. 19 E tu‘uina atu o ia e i latou i Nu‘u ‘ese, ‘ina ‘ia tauemuina ma sasaina ma fa‘asatauroina; a o lona tolu o aso e toe fa‘atūina ai o ia.” 20 ‘Ua alu ane fo‘i le tinā o atali‘i o Sepetaio ma avane ana tama ‘iā Iesu, ma ifo ane ‘iā te ia, ‘ua ōle atu fo‘i ‘iā Iesu ‘ina ‘ia talia le mea o lo‘o mana‘o ai. 21 ‘Ua fesili atu Iesu ‘iā te ia, “O le ā le mea ‘e te mana‘o i ai?” ‘Ua tali atu le fafine, “ ‘Ia e folafola mai nei, o le ā nonofo ta‘itupito a‘u tama nei e to‘alua, i lou itū taumatau ma lou itū tauagavale i lou mālō. 22 ‘Ua fetalai atu Iesu ‘iā te i lā‘ua, “Lua te lē o malamalama i le uiga moni o le mea o lo‘o ‘oulua manana‘o i ai. Lua te mafaia ‘ea ‘ona inu i le ipu o le a ‘ou inu ai?” ‘Ua tali mai i lā‘ua, “Ma te mafaia.” 23 ‘Ua fetalai atu Iesu, “Ioe, lua te inu lava i la‘u ipu. Peita‘i, o ē e nonofo i lo‘u itū taumatau ma lo‘u itū tauagavale e lē o a‘u ‘ou te avatua, ‘ae tau lava o ē ‘ua saunia mo i latou lea mea e lo‘u Tamā.” 24 ‘Ua fa‘alogo isi so‘o e to‘asefulu i le mea na faia e lea au uso, ‘ona ita tele ai lea o i latou ‘iā te i lā‘ua. 25 ‘Ona fa‘apotopoto ai lea e Iesu o i latou ma fetalai atu i ai, “ ‘Ua ‘outou iloa o tagata e pule i mālō o le lalolagi, e pule sauā i latou i tagata; o ali‘i maualuluga fo‘i e pule i tagata. 26 ‘Ae lē fa‘apea ‘outou; so o se isi o ‘outou e manatu o ia e sili, ia ‘avea lea tagata ma a ‘outou ‘au‘auna; 27 so o se isi fo‘i o ‘outou e fia muamua, ia ‘avea o ia ma a ‘outou tautua. 28 ‘Ia ‘outou fa‘aa‘oa‘o i le Atali‘i o le Tagata; e le‘i sau o ia ‘ina ‘ia ‘au‘auna mai tagata ‘iā te ia, a ‘ia ‘au‘auna atu o ia, ma tu‘uina atu lona ola e ‘avea ma ala e fa‘aolaina ai tagata e to‘atele.” 29 A o malaga ‘ese atu i latou mai Ieriko, na mulimuli atu ‘iā Iesu tagata e to‘atele. 30 Sa nonofo tagata tauaso e to‘alua i tafatafa o le auala. ‘Ua fa‘alogo i lā‘ua ‘ua maliu ane Iesu, ‘ona tauvala‘au atu lea, “Le Ali‘i e, le Alo o Tavita, alofa mai ‘iā te i mā‘ua. 31 A ‘ua vaoia i lā‘ua e tagata e ‘aua le pisa; peita‘i ‘ua atili ai ‘ona ‘alalaga atu i lā‘ua, “Le Ali‘i e, le Alo o Tavita, alofa mai ‘iā te i mā‘ua!” 32 ‘Ona tu lea o Iesu ma vala‘au atu ‘iā te i lā‘ua, “O le ā le mea lua te manana‘o i ai?” 33 ‘Ua tali atu i lā‘ua, “Le Ali‘i e, ia pupula o ma mata!” 34 Na alofagia e Iesu i lā‘ua, ma ‘ua pa‘i atu i o la mata; o lea lava taimi na mafai ai loa ‘ona va‘ai lelei i lā‘ua, ma ‘ua mulimuli atu ‘iā te ia.

Mataio 21

1 ‘Ua latalata atu la latou malaga i Ierusalema, ‘ua taunu‘u i le mea e igoa o Petefake, i le Mauga o Olive, ‘ona ‘auina atu lea e Iesu ona so‘o e to‘alua. 2 ‘Ua fetalai atu o ia ‘iā te i lā‘ua, “Ō atu ia i le nu‘u lenā e i luma atu, o le a ‘oulua maua ai le asini fafine o lo‘o nonoa, o lo‘o i ai fa‘atasi ma lana tama. Tatala le asini ma aumai ‘iā te a‘u. 3 A fa‘alavelave ane se isi ‘iā te ‘oulua, fai i ai, ‘E mana‘o i ai le Ali‘i,’ ‘ona tu‘u mai loa lea e ia.” 4 ‘Ua tutupu nei mea ‘ina ‘ia taunu‘u ai ‘upu a le perofeta, fai mai: 5 “Fai atu ia i le ‘a‘ai o Siona, ‘Ua afio mai lou tupu ‘iā te oe, e agamalū o ia, o lo‘o ti‘eti‘e i le asini, o le tama‘i asini fo‘i.” 6 ‘Ona muamua atu lea o ia so‘o, ma fai mea uma na fa‘atonuina e Iesu la te faia. 7 ‘Ua la ‘aumaia le asini ma lana tama, ‘ona lafo lea i ai o latou ‘ofu ma ‘ua ti‘eti‘e ai Iesu. 8 Sa fola fo‘i e tagata e to‘atele o latou ‘ofu i le auala, a o isi ‘ua sala e i latou lālā la‘au ma fola i le auala. 9 Sa ‘alalaga fiafia tagata na muamua i ona luma ma ē na mulimuli atu, ma fai ane, “Osana i le Alo o Tavita! ‘Ia fa‘amanuiaina lē ‘ua maliu mai i le suafa o le Ali‘i! Osana i mea aupitoaluga.” 10 ‘Ua maliu atu Iesu i Ierusalema, ‘ona vevesi ai lea o le nu‘u ‘atoa ma fai ane, “O ai ‘ea lenei tagata?” 11 ‘Ua tali atu tagata, “O Iesu lenei le perofeta mai Nasareta i Kalilaia.” 12 ‘Ona maliu atu lea o Iesu i le malumalu, ma tutuli i fafo tagata sa fefa‘ataua‘i a latou ‘oloa i totonu; ‘ua tafuli e ia laulau a tagata teu tupe, ma nofoa o tagata fa‘atau lupe. 13 ‘Ua fetalai atu fo‘i o ia ‘iā te i latou, “ ‘Ua tusia, ‘E ta‘ua lo‘u fale o le fale tatalo,’ a o lenei ‘ua ‘outou fa‘aaogāina e fai ma mea e nonofo ai tagata faomea.” 14 Na ō ane ‘iā te ia i le malumalu tagata tauaso ma tagata, ma ‘ua fa‘amālōlōina i latou e ia. 15 ‘Ua va‘aia e ositaulaga sili ma a‘oa‘o tulafono mea ofoofogia na faia e ia, ma ‘ua fa‘alogo fo‘i i tamaiti o ‘alalaga i le malumalu, “Osana i le Alo o Tavita!” ‘Ona matuā loto tigā ai lea o i latou. 16 ‘Ua fai ane i latou ‘iā Iesu, “ ‘E te lē o fa‘alogo atu ‘ea ‘iā latou ‘upu o lo‘o fai?” ‘Ua fetalai atu Iesu, “O lea lava ‘ou te fa‘alogo atu i ai. Tou te le‘i faitau ‘ea i ‘upu tusia, ‘ ‘Ua saunia le vi‘iga mai gutu o tamaiti ma pepe fesusui’?” 17 ‘Ona tu‘ua lea o i latou e Iesu, ‘ua maliu atu i Petania e mālōlō ai. 18 O le taeao o le aso na soso‘o ai, ‘ina ‘ua toe maliu atu Iesu i le ‘a‘ai, sa fia taumafa o ia. 19 Sa silafia e ia le la‘au o le mati i tafatafa o le auala, ‘ona maliu atu lea i ai; ‘ae le‘i maua ai e ia se fua, ‘ua na o lau lava. ‘Ona fetalai atu lea o ia i lea la‘au, “ ‘E te lē toe fua lava!” O le taimi lava lea na mate ai le la‘au. 20 Na va‘aia e so‘o le mea na tupu, ma sa matuā ofo lava i latou ma fesili ane, “ ‘Ua fa‘apefea ‘ona vave mate le mati?” 21 ‘Ua fetalai atu Iesu, “O le ‘upu moni ‘ou te ta‘u atu ‘iā te ‘outou, ‘āfai tou te fa‘atuatua e aunoa ma le māsalosalo, e lē gata ‘ina mafai e ‘outou le mea na ‘ou faia nei i le mati, ‘ae o‘o lava i le mauga lenei e mafai ‘ona ‘outou fai atu i ai, ‘ ‘Ia si‘itia oe ma lafoina i le sami,’ ‘ona usita‘i mai lava lea ‘iā te ‘outou. 22 ‘Āfai tou te fa‘atuatua, e maua lava e ‘outou mea uma tou te tatalo atu ai.” 23 ‘Ona toe maliu atu lea o Iesu i le malumalu. A o a‘oa‘o atu o ia, na ō ane ositaulaga sili ma toeaina o Iutaia ma fesili ane ‘iā te ia, “O le ā le pule ‘ua e faia ai nei mea? O ai sa na tu‘uina atu lea pule ‘iā te oe?” 24 ‘Ua fetalai atu Iesu ‘iā te i latou, “ ‘Āfai tou te tali mai i la‘u fesili lenei e tasi, o le a ‘ou ta‘uina atu fo‘i ‘iā te ‘outou le pule ‘ua ‘ou faia ai nei mea: 25 E mai le Atua le papatisoga a Ioane pe mai tagata?” ‘Ona felafolafoa‘i ai lea o i latou ma fai ifo ‘iā te i latou lava, “ ‘Āfai tatou te fai atu e mai le Atua, ‘ona fai mai lea o ia pe aiseā na tatou lē talitonu ai ‘iā Ioane. 26 ‘Ae tatou te fefefe fo‘i e fai atu e mai tagata; ‘ina ne‘i osofa‘ia i tatou e tagata, auā ‘ua talitonu latou uma o Ioane o le perofeta.” 27 ‘Ona fai atu lea o i latou ‘iā Iesu, “Matou te lē iloa.” ‘Ua fetalai atu Iesu ‘iā te i latou, “ ‘Ou te lē ta‘uina atu fo‘i la ‘iā te ‘outou le pule ‘ua ‘ou faia ai nei mea. 28 “A o le ā so ‘outou manatu i le mea lenei? O le isi tagata e to‘alua ona atali‘i, ‘ua alu atu o ia i le tama matua ma fai atu i ai, ‘Sole, alu ia se‘i e galue i le fa‘ato‘aga i le asō.’ 29 ‘Ua tali atu le tama, ‘E leai, ‘ou te lē alu,’ ‘ae mulimuli ane, ‘ua toe mau manatu o ia ma ‘ua alu loa i le fa‘ato‘aga. 30 ‘Ua alu atu fo‘i le tamā i le isi ona atali‘i, ma fai atu i ai e pei ‘ona fai atu i lona atali‘i matua. ‘Ua tali atu le tama lona lua, ‘ ‘Ua lelei o le a ‘ou alu,’ ‘ae le‘i o‘o ‘ona alu. 31 O lē fea o tama e to‘alua ‘ua na fa‘ataunu‘uina le mea na mana‘o ai lo la tamā?” ‘Ua tali atu i latou, “O le tama matua.” ‘Ua fetalai atu Iesu, “O le ‘upu moni ‘ou te ta‘u atu ‘iā te ‘outou, e muamua atu ‘iā te ‘outou tagata aolafoga ma fafine talitane i le Mālō o le Atua. 32 Auā na sau Ioane ‘iā te ‘outou i le ala o le amiotonu, ‘ae tou te le‘i talitonu ‘iā te ia; na o tagata aolafoga ma fafine talitane na talitonu ‘iā te ia. E ui lava ‘ina va‘aia e ‘outou ia mea, ‘ae tou te le‘i salamō ai lava ma talitonu ‘iā te ia.” 33 ‘Ua fetalai atu fo‘i Iesu, “Fa‘alogo mai ia i le isi tala fa‘atusa lenei. Na totōina e le isi tagata se fa‘ato‘aga, ma ati fa‘ata‘amilo ai le pa; na ‘eli ai fo‘i i totonu le mea e soli ai vine, ma fai ai le fale leoleo. ‘Ua uma ‘ona faia mea uma, ‘ona alu malaga ai lea. 34 ‘Ua o‘o i le taimi o le fuata, ‘ona ‘auina atu lea e lea tagata ana ‘au‘auna i tagata na tu‘u i ai le tausiga o le fa‘ato‘aga, ‘ina ‘ia ‘aumaia ni fua o le fa‘ato‘aga. 35 A ‘ua tapu‘e e tagata na tausia le fa‘ato‘aga ‘au‘auna ma fai i ai ni amio lē taupulea: ‘ua sasaina e i latou le isi, ‘ae fasiotia isi; a o isi fo‘i ‘ua fetogia e i latou i ma‘a. 36 ‘Ona toe ‘auina atu lea e le tagata pule isi ‘au‘auna e sili atu le to‘atele, a ‘ua toe fai fo‘i i ai le amio leaga e tagata na tausia le fa‘ato‘aga, e pei ‘ona faia e i latou i ‘au‘auna na ō atu muamua. 37 ‘Ua o‘o i le isi aso, ‘ona ‘auina atu lea e le tagata pule lona lava atali‘i, ma lona manatu o le a amana‘ia ia e tagata tausi fa‘ato‘aga. 38 ‘Ae na va‘aia loa e tagata tausi fa‘ato‘aga le atali‘i o lo latou pule, ‘ona fai ane loa lea o i latou, ‘O le suli lenei pea oti lona tamā. O mai ia, tatou fasiotia o ia, ‘ona tatou pule ai loa lea i le fa‘ato‘aga.’ 39 ‘Ona pu‘ea lea o le tama e i latou, ma ‘ua tosoina o ia i tua o le fa‘ato‘aga ma fasioti ai. 40 “O le ā la so ‘outou manatu, o le ā le mea e tatau ‘ona fai e le tagata pule i ia tagata tausi fa‘ato‘aga pe a toe fo‘i mai o ia? 41 “ ‘Ua tali atu i latou, ‘E matuā fa‘aumatia e ia na tagata leaga, ma tu‘u atu le fa‘ato‘aga i le tausiga a nisi tagata, ‘ina ‘ia maua mai ai ni fua i taimi e tatau ai.’ ” 42 ‘Ua fetalai atu Iesu ‘iā te i latou, “Tou te le‘i faitau ‘ea i le Tusi i ‘upu nei: ‘O le ma‘a na lafoa‘iina e tufuga fai fale, ‘ua ‘avea ma ma‘a tulimanu aupitoaluga. O le mea lenei ‘ua faia e le Ali‘i, a ‘ua ofoofogia tele i la tatou va‘ai!’ 43 “O le mea lea ‘ou te fai atu ai ‘iā te ‘outou, e ‘ave‘esea le Mālō o le Atua mai ‘iā te ‘outou ma tu‘uina atu i ni tagata e mafai ‘ona maua mai ai ni fua.” 45 ‘Ua fa‘alogo ositaulaga sili ma faresaio i lana tala fa‘atusa, ‘ona iloa ai lea e i latou o latou e fa‘atatau tonu i ai. 46 O lea na taumafai ai i latou e pu‘e fa‘apagotā ‘iā te ia, a ‘ua fefefe i latou i tagata, auā na talitonu tagata uma o Iesu o le perofeta o ia.

Mataio 22

1 ‘Ua toe fetalai atu fo‘i Iesu i tagata i tala fa‘atusa; 2 “ ‘Ua fa‘atusaina le Mālō o le lagi i le isi tupu na saunia le taumafataga mo le fa‘aipoipoga a lona atali‘i. 3 ‘Ua ‘auina atu e ia ana ‘au‘auna e tāla‘i i ē na vala‘aulia e ō ane i le taumafataga; ‘ae le‘i fia ō ane i latou. 4 ‘Ona toe ‘auina atu lea e le tupu isi ana ‘au‘auna e fai atu i tagata vala‘aulia, ‘ ‘Ua uma ‘ona ‘ou saunia le taumafataga; ‘ua fasi a‘u povi tetele ma a‘u tama‘i povi pepeti, ma ‘ua saunia mea uma. O mai ia i le taumafataga.’ 5 A ‘ua lē amana‘ia e le au vala‘aulia. O le isi ‘ua alu i lana fa‘ato‘aga, o le isi ‘ua alu e fa‘atau, 6 a o isi ‘ua pu‘eina e i latou ‘au‘auna, ‘ua fa‘amaasiasi ma fasiotia i latou. 7 ‘Ona ita tele ai lea o le tupu; ‘ua ‘auina atu e ia ana fitafita e fa‘aumatia ia tagata fasioti tagata, ma susunu la latou ‘a‘ai. 8 ‘Ona vala‘auina lea e ia ana ‘au‘auna ma fai atu i ai, ‘ ‘Ua uma ‘ona ‘ou saunia le taumafataga mo le fa‘aipoipoga, a o ē na vala‘aulia ‘ua lē talafeagai ai. 9 O lea, ‘ia ‘outou ō i magāala uma ma vala‘auina tagata uma tou te maua, ‘ia ō mai i le taumafataga.’ 10 ‘Ona ō ai lea o ‘au‘auna ma fa‘apotopoto mai tagata uma na maua e i latou: o tagata lelei ‘atoa ma tagata leaga, ma ‘ua matuā tumu ai le fale o le taumafataga. 11 “ ‘Ona alu atu lea o le tupu e va‘ava‘ai i tagata vala‘aulia, ma ‘ua iloa atu ai e ia le isi tagata e lē ‘ofu o le fa‘aipoipoga. 12 ‘Ona fesili atu lea o le tupu ‘iā te ia, ‘La‘u uō e, na fa‘apefea ‘ona e ulufale mai ‘ae leai ni ‘ou ‘ofu o le fa‘aipoipoga?’ A ‘ua leai se tali a lea tagata. 13 ‘Ona fai atu lea o le tupu i ana ‘au‘auna, ‘Sāisāi lima ma vae o le tagata lea ma lafo i fafo i le pogisā, i le mea e i ai le tagiauē ma le lilivau o nifo.’ 14 “Auā e to‘atele ‘ua vala‘auina ‘ae to‘aitiiti ē ‘ua filifilia.” 15 ‘Ona ō lea o faresaio, ‘ua taupulepule e tau mailei ‘iā Iesu ‘iā latou fesili. 16 ‘Ua ‘auina atu e i latou nisi o latou so‘o ma nisi o tagata a Herota ‘iā Iesu. ‘Ua ō atu i latou ma fai atu ‘iā te ia, “Le A‘oa‘o e, ‘ua matou iloa o oe o le tagata fai mea tonu; ‘e te a‘oa‘o atu i tagata le finagalo o le Atua ma le fa‘amaoni, ‘e te lē popole fo‘i i so o se isi; auā e lē fa‘ailogaina e oe se tagata. 17 O lea, se‘i fa‘aali mai lava sou manatu: e fetaui ‘ea ma la tatou tulafono le fai lafoga ‘iā Kaisara pe leai?” 18 A ‘ua silafia lava e Iesu a latou taupulepulega leaga, ma o lea na fetalai atu ai o ia, “O ‘outou o tagata pepelo! Aiseā ‘ua ‘outou tau lamalama mai ai ‘iā te a‘u? 19 Se‘i aumai lava ‘iā te a‘u se tupe o lo‘o fa‘aaogā mo le lafoga!” ‘Ona avane ai lea e i latou le tupe ‘iā te ia. 20 ‘Ua fesili atu Iesu ‘iā te i latou, “O ai e ona le ata lenei ma ‘upu o lo‘o lomia i le tupe?” 21 ‘Ua tali atu i latou, “O le ata lenā o Kaisara, ma ana ‘upu o lo‘o lomia ai.” ‘Ona fetalai atu lea o Iesu ‘iā te i latou, “ ‘Ua lelei. ‘Ave la ‘iā Kaisara ana lava mea, ‘ae ‘ave mea a le Atua i le Atua.” 22 ‘Ua fa‘alogo i latou i lana tali, ‘ona matuā ofo ai lea; ‘ua tu‘ua fo‘i o ia e i latou ‘ae ō ‘ese. 23 O le aso lava lea na ō ane ai isi satukaio ‘iā Iesu. (O i latou ia ‘ua fai mai e lē toe tutū mai tagata nai le oti.) 24 ‘Ua fai atu i latou ‘iā Iesu, “Le A‘oa‘o e, na fai mai Mose, ‘āfai e oti se tagata faiavā ‘ae le‘i maua sana fānau, e tatau ‘ona toe nonofo sona uso ma lea fafine, ‘ina ‘ia maua ai se suli o le uso ‘ua oti. 25 O lenei la, e i ai le isi au uso e to‘afitu sa mau ‘i‘inei. Na fa‘aipoipo le tama matua, ‘ae na oti e le‘i i ai sana fānau. ‘Ona toe nonofo lea o le fafine ma le uso lona lua. 26 Na oti fo‘i le tama lona lua e pei o le ulumatua, ‘ona fa‘asolo atu ai lea i le tama lona tolu se‘ia o‘o lava i lona to‘afitu, ao le mea lava e tasi. 27 O le fafine lava na mulimuli oti. 28 O le fesili la, a o‘o i le aso e toe tutū mai ai tagata nai le oti, o ai a fai ma ana avā le fafine, auā na faiavā uma i ai le au uso e to‘afitu?” 29 ‘Ua fetalai atu Iesu, “ ‘Ua sesē lava ‘outou ‘ona o lo ‘outou lē malamalama i le Tusi ma le mana o le Atua. 30 Auā a toe tutū mai tagata nai le oti, o le a ‘avea i latou e pei o ni agelu i le lagi. E lē toe faiavā pe nofo tane. 31 A o le matā‘upu e uiga i le toe tutū mai o tagata nai le oti, tou te le‘i faitau ‘ea i le mea na fa‘aalia mai e le Atua ‘iā te ‘outou? ‘Ua fetalai mai o ia, 32 ‘O a‘u o le Atua o Aperaamo, ma Isaako, ma Iakopo.’ O lona uiga, o le Atua ia o tagata ola, ‘ae lē o tagata oti.” 33 ‘Ua fa‘alogo atu tagata i nei fetalaiga a Iesu, ‘ona matuā ofo ai lea o i latou i ana a‘oa‘oga. 34 ‘Ua fa‘alogo faresaio ‘ua lē mau tali satukaio ‘iā Iesu, ‘ona potopoto ane lea o i latou, 35 ‘ua fesili atu fo‘i le isi a‘oa‘o tulafono e tau fa‘asesē ‘iā Iesu: 36 “Le A‘oa‘o e, o le ā le poloa‘iga e sili ‘ona tāua i le tulafono?” 37 ‘Ua fetalai atu Iesu, “ ‘ ‘Ia e alofa atu i le Ali‘i lou Atua ma lou loto ‘atoa, ma lou agaga ‘atoa, ma lou manatu ‘atoa.’ 38 O le poloa‘iga muamua lea ‘ua sili ‘ona tāua. 39 E fa‘apenā fo‘i lona lua, ‘ ‘Ia e alofa atu i lē lua te tuā‘oi e pei o oe lava ‘iā te oe.’ 40 O poloa‘iga ia e lua ‘ua autū i ai le tulafono ‘atoa ma a‘oa‘oga a perofeta.” 41 ‘Ua potopoto ane faresaio, ‘ona fesili atu lea o Iesu ‘iā te i latou, 42 “O le ā so ‘outou manatu e uiga i le Keriso? O ai e tupuga mai ai?” ‘Ua tali atu i latou, “E tupuga mai ‘iā Tavita.” 43 A ‘ua toe fesili atu Iesu, “Aiseā la na fa‘agae‘etia ai Tavita e le Agaga na te ta‘ua ia ‘O le Ali‘i’? Auā na fai mai Tavita, 44 ‘ ‘Ua fetalai ane le Ali‘i i lo‘u Ali‘i: Ia e nofo i lo‘u itū taumatau, se‘ia o‘u ‘aumaia ‘ou fili e fai ma mea e tu ai ou vae.’ 45 O lea, e fa‘apefea ‘ona tupuga mai Keriso ‘iā Tavita pe ‘āfai ‘ua ta‘ua o ia e Tavita, ‘O le Ali‘i’?” 46 A ‘ua leai se isi na mafai ‘ona tali atu se ‘upu e tasi. Na amata atu fo‘i i lea aso e le‘i toe i ai lava se isi na toe fesili tofotofo ‘iā te ia.

Mataio 23

1 ‘Ona fetalai atu lea o Iesu i tagata ‘atoa ma ona so‘o, 2 “O a‘oa‘o tulafono ma faresaio ‘ua tofia e fa‘amatalaina le tulafono a Mose. 3 O lea, ‘ia ‘outou usiusita‘i i ai ma fai mea uma latou te fa‘atonuina ai ‘outou; ‘ae ‘aua tou te fa‘ata‘ita‘i ‘iā latou amioga; auā e ‘ese a latou a‘oa‘oga, ‘ese a latou amioga. 4 ‘Ua saunia e i latou ni avega mamafa e fa‘ae‘e i ‘ua o tagata, a ‘ua leai lava ma se isi o i latou e fa‘agaoioi sona tamatama‘ilima, e fesoasoani atu ai i le tau‘aveina o ia avega. 5 ‘Ua faia e i latou mea uma ‘ina ‘ia va‘aia e tagata, ‘ua fa‘atetele mea e tusi ai ‘upu mai le tusi e tusi i o latou muaulu ma lima, ma ‘ua fa‘alautetele pito i lalo o latou ‘ofu. 6 E sā‘ili lava e i latou nofoaga pito mamalu i faiga‘ai, ma nofoaga sili fa‘apitoa i sunako. 7 E manana‘o fo‘i ia fa‘aaloaloina i latou i mea e potopoto ai tagata, ma ‘ia ta‘ua i latou o a‘oa‘o. 8 ‘Ae peita‘i ‘aua ne‘i ta‘ua se isi o ‘outou o le a‘oa‘o, auā o uso uma ‘outou; e tasi fo‘i lo ‘outou a‘oa‘o. 9 ‘Aua fo‘i ne‘i fa‘aigoaina e ‘outou se isi i le lalolagi lenei o le Tamā, auā e to‘atasi lo ‘outou Tamā i le lagi. 10 ‘Aua fo‘i ne‘i ta‘ua se isi o ‘outou o le faia‘oga; auā na o le Keriso e to‘atasi lo ‘outou faia‘oga. 11 O le tagata o ‘outou ‘ua sili lona mamalu, ia ‘avea o ia ma a ‘outou ‘au‘auna. 12 O lē e fia sili e fa‘amaualaloina, a o lē e fa‘amaualalo e fa‘aeaina. 13 “Talofa ‘iā te ‘outou, a‘oa‘o tulafono ma faresaio! O ‘outou o tagata pepelo! ‘Ua ‘outou tāofia tagata mai le Mālō o le lagi. ‘Ua lē gata ‘ina lē ulu atu ‘outou i lea mālō, a ‘ua tāofia fo‘i e ‘outou i latou o lo‘o fia ulu atu i ai! 15 “Talofa ‘iā te ‘outou a‘oa‘o tulafono ma faresaio! O ‘outou o tagata pepelo! ‘Ua ‘outou la‘asia le vasa, ma femalagaa‘i i le lau‘ele‘ele, ‘ina ‘ia liliu mai se tagata ‘iā te ‘outou. ‘Ae a liliu mai o ia, ‘ona ‘outou faia lea o ia ma tagata o Kena e sili atu ‘ona leaga i lo ‘outou. 16 “Talofa ‘iā te ‘outou ta‘ita‘i tauaso! ‘Ua tou a‘oa‘o atu, a tautō se isi i le malumalu, e lē sāisāitia o ia i lana tautoga; ‘ae a tautō o ia i le auro i totonu o le malumalu, ‘ua sāisāitia o ia. 17 Tagata valea e, ma le tauaso! O le ā le mea e sili lona tāua, o le auro po o le malumalu ‘ua fa‘apa‘iaina ai le auro? 18 ‘Ua ‘outou a‘oa‘o atu fo‘i, ‘A tautō se isi i le fatafaitaulaga e lē sāisāitia o ia i lana tautoga; ‘ae a tautō o ia i meaalofa i luga o le fatafaitaulaga, ‘ua sāisāitia.’ 19 Tagata tauaso e, o lē fea e sili ‘ona tāua, o le meaalofa po o le fatafaitaulaga ‘ua fa‘apa‘iaina ai le meaalofa? 20 A tautō se tagata i le fatafaitaulaga, e lē gata ‘ina tautō o ia i le fatafaitaulaga, a ‘ua tautō fo‘i o ia i meaalofa uma o i luga o le fatafaitaulaga. 21 A tautō fo‘i se tagata i le malumalu, e lē gata ‘ina tautō o ia i le malumalu, a ‘ua tautō lava ia i le Atua o lo‘o afio i le malumalu. 22 A tautō se tagata i le lagi, ‘ua tautō o ia i le nofoāli‘i o le Atua ma lē o lo‘o afio ai. 23 “Talofa ‘iā te ‘outou, a‘oa‘o tulafono ma faresaio! O ‘outou o tagata pepelo! ‘Ua ‘outou foa‘i atu i le Atua le tasi o vaesefulu o a ‘outou mea, e o‘o lava i laula‘au ‘aina e pei o le mili, ma le aneto, ma le kumina, a ‘ua lē tausia e ‘outou a‘oa‘ogapito tāua o le tulafono, e pei o le fai mea tonu, ma le alofa, ma le fa‘amaoni. O mea ia ‘ona faia e ‘outou fa‘atasi ma mea ‘ua ‘outou faia nei. 24 O ‘outou ta‘ita‘i tauaso! ‘Ua ‘outou fa‘amamā ‘ese mai a ‘outou mea inu le namu, a ‘ua ‘outou folo ‘atoa le kamela. 25 “Talofa ‘iā te ‘outou, a‘oa‘o tulafono ma faresaio! O ‘outou o tagata pepelo! ‘Ua fa‘amamāina e ‘outou tua o le ipu inu ma le ipu mafolafola, a o totonu ‘ua tumu i mea na ‘outou fāoa fa‘amalosi i lo ‘outou manatu fa‘apito ‘iā te ‘outou lava. 26 Faresaio tauaso e, fa‘amamā muamua mea o lo‘o i totonu o le ipu, ‘ona mamā ai fo‘i lea ma tua o le ipu. 27 “Talofa ‘iā te ‘outou, a‘oa‘o tulafono ma faresaio! O ‘outou o tagata pepelo! ‘Ua fa‘apei ‘outou o ni tu‘ugamau. ‘Ua manaia ‘ona vali pa‘epa‘e fafo, a o totonu ‘ua tumu i ivi o tagata oti ma mea pala. 28 ‘Ua fa‘apea lava ‘outou; a va‘ai atu i fafo tou te foliga lelei mai, a o totonu ‘ua tumu ‘outou i le pepelo ma le agasala. 29 “Talofa ‘iā te ‘outou, a‘oa‘o tulafono ma faresaio! O ‘outou o tagata pepelo! ‘Ua faia e ‘outou ni tu‘ugamau mananaia mo perofeta, ma teuteu ma‘a fa‘amanatu o tagata amiotonu. 30 ‘Ua ‘outou fai ane fo‘i, ‘ ‘Ana matou ola i aso o matou tamā, semanū matou te lē faia mea na faia e i latou; o le fasiotia lea o perofeta.’ 31 O lenā ‘ua ‘outou ta‘utino mai lava, o ‘outou o fānau a i latou na fasiotia perofeta! 32 Fa‘auma la e ‘outou le galuega na amata e o ‘outou tamā! 33 O ‘outou o gata, o fānau a gata fe‘ai! E fa‘apefea ‘ona ‘outou sosola ‘ese mai le fa‘asalaga o Kena? 34 ‘Ou te fai atu, ‘ou te ‘auina atu ‘iā te ‘outou perofeta, ma tagata popoto, ma a‘oa‘o; ‘ae tou te fasiotia nisi ma fa‘asatauro isi ‘ae sasaina isi i o ‘outou sunako, ma tuli solo i latou mai lea nu‘u i lea nu‘u. 35 O lona i‘uga, e pa‘ū i luga o ‘outou le fa‘asalaga o le fasiotiga o tagata amiotonu uma na fasiotia fua, e amata mai le fasiotiga o Apelu le tagata amiotonu se‘ia o‘o mai i le fasiotiga o Sakaria le atali‘i o Parakaio, na ‘outou fasiotia i le vā o le malumalu ma le fatafaitaulaga. 36 O le ‘upu moni ‘ou te ta‘u atu ‘iā te ‘outou, e pa‘ū uma le fa‘asalaga o ia fasioti tagata i luga o tagata o le tupulaga lenei! 37 “Ierusalema e, Ierusalema e, o lē e fasiotia perofeta, ma fetogi i ma‘a ē na ‘auina atu ‘iā te oe! Po ‘ua fa‘afia ‘ona ‘ou taumafai e fa‘apotopoto lau fānau, e pei o le moa ‘ona ofaofata‘i lana toloa‘i i lalo o ona ‘apa‘au, ‘ae lē mafafai ‘outou! 38 O lenei la, o le a lafoa‘iina lou fale. 39 Auā, ‘ou te ta‘u atu ‘iā te ‘outou, tou te lē toe va‘ai mai lava ‘iā te a‘u se‘ia o‘o ‘ina ‘outou fai ane, ‘ ‘Ia manuia lē ‘ua maliu mai i le suafa o le Ali‘i.’ ”

Mataio 24

1 ‘Ua maliu ‘ese atu Iesu mai le malumalu, ‘ona ō ane lea ‘iā te ia o ona so‘o ma fa‘asino atu ‘iā te ia fale o le malumalu. 2 A ‘ua fetalai atu Iesu ‘iā te i latou, “ ‘Ua ‘outou va‘ai atu i fale nei? O le ‘upu moni ‘ou te ta‘u ‘iā te ‘outou, e leai se ma‘a e toe i ai i luga o le isi ma‘a, a o le a soloia uma i lalo.” 3 Sa nofo Iesu i luga o le Mauga o Olive, ‘ona ō ane lea na o ona so‘o ma fesili atu ‘iā te ia, “Ta‘u mai ‘iā te i matou po o afea e taunu‘u ai ia mea, ma o ā fo‘i ni mea e tutupu e iloa ai lou afio mai, ma le aso gata‘aga?” 4 ‘Ona fetalai atu lea o Iesu, “ ‘Ia ‘outou fa‘aeteete ‘ina ne‘i fa‘asesēina ‘outou e se isi. 5 Auā e to‘atele tagata e ō mai i lo‘u igoa ma fai atu, ‘O a‘u o le Keriso.’ E fa‘asesēina fo‘i e i latou tagata e to‘atele. 6 E fa‘alogo ‘outou i le vevesi o tau‘a i mea lata mai, ma tala o tau‘a i nu‘u e mamao atu, ‘ae ‘aua ne‘i fa‘apopoleina ai ‘outou. E tatau ‘ona tutupu ia mea, ‘ae lē o le aso gata‘aga lea ‘ua o‘o mai. 7 E tau le isi nu‘u ma le isi nu‘u, e osofa‘ia fo‘i e le isi mālō le isi mālō. E i ai oge ma mafui‘e i nu‘u uma. 8 O nei mea uma o le amataga lea o puapuagā. 9 “ ‘Ona pu‘e fa‘a-pagotā ai lea o ‘outou e tagata, ma tu‘uina atu ‘outou e fa‘asalaina ma fasiotia. E itagia e tagata uma ‘outou ‘ona o a‘u. 10 O aso ia e lafoa‘iina ai e tagata e to‘atele lo latou fa‘atuatua; e fa‘alata e le isi le isi; e feitaga‘i fo‘i. 11 ‘Ona ō mai ai lea o perofeta pepelo ma fa‘asesē tagata e to‘atele. 12 O le tele o leaga o ia aso e fa‘avaivai ai le alofa o tagata e to‘atele. 13 A o le tagata e tumau se‘ia o‘o i le i‘uga e fa‘aolaina. 14 E folafolaina fo‘i lenei Tala Lelei o le Mālō le lalolagi ‘atoa e fai ma molimau i tagata uma, ‘ona fa‘ato‘ā o‘o mai ai lea o le aso gata‘aga.” 15 “E va‘aia e ‘outou le mea ‘Mata‘utia ma le ‘Inosia’ na ta‘ua e le perofeta o Tanielu o lo‘o tu i le mea pa‘ia.” (O oe o lo‘o faitau, ‘ia e malamalama i le uiga o lenei mea!) 16 “O aso ia, ia sosola ai i mauga i latou uma o i Iutaia. 17 O le tagata o i luga o lona fale, ‘aua ne‘i fa‘amaumauina le taimi e alu ifo ai e ‘ave sana mea mai lona fale. 18 O le tagata o i lona fanua, ‘aua ne‘i toe fo‘i atu i lona fale e aumai lona ‘ofu tele. 19 Talofa i fafine totō ma fafine failele i ia aso! 20 A ‘ia ‘outou tatalo ‘ina ne‘i pa‘ū ia aso i aso malūlū po o se aso Sapati! 21 O le puapuagā o ia aso e sili atu le mata‘utia i lo se isi lava puapuagā, talu mai le amataga o le lalolagi se‘ia o‘o mai i aso nei. E lē toe i ai fo‘i se isi puapuagā e tau fa‘atusatusa i ai. 22 A lē fa‘apu‘upu‘uina ia aso, e leai se isi e fa‘aolaina. A o le a fa‘apu‘upu‘uina ia aso ‘ona o le au filifilia. 23 “ ‘Āfai e fai atu se isi i ia aso, ‘O le Keriso lenei!’ pe fai ane, ‘O ia lenā!’ ‘aua ne‘i ‘outou talitonu i ai. 24 E ō mai Keriso pepelo ma perofeta pepelo, ma fai fa‘ailoga ofoofogia, ma vāvega, e taumafai e fa‘asesē ai tagata filifilia o le Atua. 25 ‘Ua ‘ou ta‘u atu nei mea a o le‘i taunu‘u. 26 “ ‘Āfai fo‘i e fai atu tagata ‘iā te ‘outou, ‘O lo‘o i le vao tu‘ufua le Keriso!’ ‘aua tou te o i ai; pe fai atu, ‘O lo‘o i totonu o le fale o ia!’ ‘aua tou te talitonu i ai. 27 A maliu mai le Atali‘i o le Tagata, e tusa lea ma le uila e ‘emo atu i sasa‘e e o‘o i sisifo. 28 “O le mea e i ai se tino oti, e tumutumu ai fo‘i aeto.” 29 “A uma loa puapuagā o ia aso, ‘ona fa‘apouliuligia lea o le la, ma e lē susulu fo‘i le masina, e pa‘u‘ū ifo fetū mai le lagi, ma e lūlūina fo‘i ‘au a le lagi. 30 ‘Ona fa‘aalia mai lea o le fa‘ailoga o le Atali‘i o le Tagata i le vā nimonimo, ma e tagiauē fo‘i atunu‘u uma o le lalolagi; ‘ona iloa atu lea e i latou le Atali‘i o le Tagata o sau i ao o le lagi, ma le malosi ma le mamalu tele. 31 E fa‘alogoina le leo uiga ‘ese o le pū, ma e ‘auina atu fo‘i e le Atali‘i o le Tagata ana agelu i tulimanu e fa o le lalolagi, e fa‘apotopoto mai ona tagata filifilia mai le lalolagi ‘atoa. 32 “ ‘Ia ‘outou mafaufau i se a‘oa‘oga mai le tala fa‘atusa i le mati. A o‘o ‘ina fa‘ato‘ā tutupu ona tātupu ma matala mai ona lau, ‘ona ‘outou iloa lea ‘ua lata mai le tau mafanafana. 33 E fa‘apea fo‘i pe a va‘aia e ‘outou ia mea, ‘ia ‘outou iloa ‘ua latalata mai ia aso, ‘ua i le faitoto‘a lava. 34 O le ‘upu moni ‘ou te ta‘u atu ‘iā te ‘outou, e tutupu nei mea uma a o ola pea nisi o nei augā tupulaga. 35 E mavae atu le lagi ma le lalolagi, a o a‘u ‘upu e lē mavae lava. 36 “ ‘Ae leai se isi na te iloaina po o afea e o‘o mai ai lea aso ma lea itūlā, e lē iloa e agelu o le lagi, e lē iloa fo‘i e le Atali‘i; na o le Tamā lava ‘ua na silafia. 37 O le o‘o mai o le Atali‘i o le Tagata, e pei o le mea na tupu i aso o Noa. 38 A o le‘i o‘o mai le lolo, sa ‘a‘ai ma feinu tagata; sa faiavā ma nofo tane i latou, se‘ia o‘o lava i le taimi na ulu atu ai Noa i le va‘a. 39 E le‘i iloa e i latou le mea o le a tupu, se‘ia o‘o lava ‘ina sau le tafega o le lolo ma fa‘aumatia ai i latou uma. E fa‘apea fo‘i le mea e tupu pe a o‘o mai le Atali‘i o le Tagata. 40 E i ai i le fanua i lea aso tagata e to‘alua, e ‘ave‘esea le to‘atasi ‘ae totoe le isi; 41 e galulue fa‘atasi fo‘i fafine e to‘alua i le saunia o le mea taumafa, e ‘ave‘esea le to‘atasi ‘ae totoe le isi. 42 “O lea ‘ia ‘outou mataala ai, auā tou te lē iloa le aso e sau ai lo ‘outou Ali‘i. 43 Manatua, ana iloa e le tagata le taimi e sau ai le gaoi, semanū e mataala ma leoleo ana mea ‘ina ne‘i gaoia. 44 O le mea fo‘i lea ‘ia ‘outou nonofo sauni ai i taimi uma; auā e sau le Atali‘i o le Tagata i le taimi tou te lē manatu ai o le a sau o ia. 45 “O ai ‘ea le ‘au‘auna fa‘amaoni ma le poto, o lē na tofia e lona matai e pule i isi ‘au‘auna, ma fa‘asoasoa a latou mea‘ai i taimi ‘ua tatau ai? 46 ‘Amu‘ia lea ‘au‘auna pe ‘āfai e fo‘i mai lona matai, ma maua mai o ia o faia fa‘apea. 47 O le ‘upu moni ‘ou te ta‘u atu ‘iā te ‘outou, e tofia e le matai lea ‘au‘auna e pule i ana mea uma. 48 ‘Ae ‘āfai o ia o se ‘au‘auna leaga, e mafaufau fa‘apea, ‘E tuai ‘ona toe fo‘i mai lo‘u matai.’ 49 ‘Ona sauā lea o ia i ona uso ‘au‘auna, e ‘ai fo‘i ma inu fa‘atasi ma tagata ‘onanā. 50 E toe fo‘i mai lava le matai o lea ‘au‘auna i le aso e le‘i manatu le ‘au‘auna e sau ai, i le taimi fo‘i na te le‘i iloa; 51 ‘ona matuā fa‘asalaina ai lea e le matai lea ‘au‘auna i le sala a tagata pepelo, i le mea e i ai le taufai tagiauē ma le lilivau o nifo.

Mataio 25

1 “O aso ia e fa‘atusaina ai le Mālō o le lagi i teine e to‘asefulu, na o ma a latou molī e fa‘atali le fa‘ato‘āfaiavā. 2 E to‘alima ē e vālea, ‘ae popoto le isi to‘alima. 3 Na ‘ave e teine vālea a latou molī, ‘ae le‘i ‘avea ni suāu‘u fa‘aleoleo. 4 A o teine popoto na ‘ave a latou molī ma fagu suāu‘u fa‘aleoleo. 5 ‘Ua tuai mai le fa‘ato‘āfaiavā, ‘ona tulemomoe ai lea o teine, ma ‘ua o‘o lava ‘ina momoe. 6 “O le tulua o po ma ao na fa‘alogoina ai le ‘alaga, ‘ ‘Ua sau le fa‘ato‘afaiavā inā o ia e feiloa‘i ma ia!’ 7 ‘Ona ala lea o teine ma teuteu a latou molī. 8 ‘Ona fai atu lea o teine valea i teine popoto, ‘Se‘i aumai sina a ‘outou suāu‘u ma matou; auā ‘ua toeitiiti pepē a matou molī.’ 9 A ‘ua tali atu teine popoto, ‘ ‘Ina ne‘i lē lava le suāu‘u mo ‘outou ma matou, ‘ae sili ‘ona ‘outou o i le fale‘oloa e fa‘atau mai ai ni a ‘outou suāu‘u.’ 10 ‘Ona ō ai lea o teine valea i le fale‘oloa e fa‘atau mai ni a latou suāu‘u. E ō atu i latou ‘ae taunu‘u le fa‘ato‘āfaiavā. ‘Ona ō ai lea o teine popoto sa nonofo sauni fa‘atasi ma le fa‘ato‘āfaiavā i le ‘aiga o le fa‘aipoipoga, ma ‘ua tapunia fo‘i le faitoto‘a. 11 “ ‘Ua taunu‘u mai teine valea, ‘ona vala‘au atu lea o i latou, ‘Ali‘i e, Ali‘i e, tatala mai le faitoto‘a ‘iā te i matou.’ 12 A ‘ua tali atu le fa‘ato‘āfaiavā, ‘O le ‘upu moni ‘ou te ta‘u atu ‘iā te ‘outou, ‘ou te lē iloa ‘outou.’ 13 “O lea, ‘ia ‘outou mataala ai, auā tou te lē iloa le aso ma le itūlā. 14 “E pei fo‘i o le tagata na sauni e malaga ‘ese mai lona ‘āiga, ‘ona vala‘auina lea e ia ana ‘au‘auna ma tu‘u atu i ai le tausiga o ana mea. 15 Na tu‘u atu e ia i ‘au‘auna ta‘ito‘atasi e fa‘atatau i le mea ‘ua na mafaia. O le isi na tu‘u i ai tupe ‘aulo e lima afe; o le isi, o tupe ‘aulo e lua afe; o le isi o tupe ‘aulo e tasi le afe. ‘Ona alu ai lea o le malaga a lea tagata. 16 ‘Ua alu loa le ‘au‘auna na tu‘u i ai tupe ‘aulo e lima afe, ma fa‘aaogā ia tupe i ana fefa‘ataua‘iga, ma ‘ua maua ai le isi lima afe. 17 Na fa‘apea fo‘i le ‘au‘auna na i ai tupe ‘aulo e lua afe, ‘ua maua mai ai le isi lua afe. 18 A o le ‘au‘auna na tu‘u i ai le tupe ‘aulo e tasi le afe, ‘ua alu ‘ua ‘eli le pū, ma tanu ai le tupe a lona matai. 19 “ ‘Ua mavae aso e tele, ‘ona toe fo‘i mai lea o le matai o ia ‘au‘auna, ma fai le su‘ega o ana ‘oloa. 20 ‘Ua sau le ‘au‘auna na tu‘u i ai tupe ‘aulo e lima afe, ‘ua tu‘u atu ma isi tupe e lima afe i le matai. ‘Ua fai atu o ia, ‘Ali‘i e, na e tu‘u mai ‘iā te a‘u tupe ‘aulo e lima afe. O isi ia tupe ‘aulo e lima afe na ‘ou maua i le fefa‘ataua‘iga.’ 21 ‘Ua fai atu le matai, ‘Mālō lava! O oe o le ‘au‘auna lelei ma le fa‘amaoni. ‘Ua e fa‘amaoni i le tausiga o nai mea itiiti, o lea ‘ou te tofia ai oe e pule i mea e tele. Ulufale mai ia e fiafia fa‘atasi ma lou matai.’ 22 “ ‘Ona sau ai lea o le ‘au‘auna na tu‘u i ai tupe ‘aulo e lua afe ma fai atu, ‘Ali‘i e, na e tu‘u mai ‘iā te a‘u tupe ‘aulo e lua afe. O isi ia tupe ‘aulo e lua afe, na ‘ou maua i le fefa‘ataua‘iga.’ 23 ‘Ua fai atu le matai, ‘Mālō lava! O oe o le ‘au‘auna lelei ma le fa‘amaoni. ‘Ua e fa‘amaoni i le tausiga o nei mea itiiti, o lea ‘ou te tofia ai oe e pule i mea e tele. Ulufale mai ia e fiafia fa‘atasi ma lou matai.’ 24 “ ‘Ona sau ai lea o le ‘au‘auna na tu‘u i ai tupe ‘aulo e tasi le afe ma fai atu, ‘Ali‘i e, ‘ua ‘ou iloa o oe o se tagata faigatā, ‘e te seleseleina mea ‘e te le‘i totōina. 25 O lea na ‘ou fefe ai ma nanā lau tupe i le ‘ele‘ele. O lau tupe lenei ‘ua toe fa‘afo‘i atu.’ 26 “ ‘Ua fai atu le matai, ‘O oe o le ‘au‘auna leaga ma le paiē! ‘Ua e iloa lava ‘ou te seleseleina mea ‘ou te le‘i totōina, ma fa‘apotopotoina i le mea ‘ou te le‘i fa‘ata‘ape‘apeina ai mea, 27 aiseā na e lē avatua ai la‘u tupe i ē e fefa‘ataua‘i, ‘ina ‘ia ‘ou toe maua mai la‘u tupe fa‘atasi ma lona tului pe a ‘ou fo‘i mai? 28 O lea la, ia ‘ave ‘ese le tupe mai ‘iā te ia, ma avatu i lē ‘ua i ai tupe ‘aulo e sefulu afe. 29 Auā o lē ‘ua na maua ni mea, e toe fa‘aopoopoina i ai isi mea ‘ina ‘ia atili tele ai ana mea; a o lē e leai sana mea, e o‘o lava i sina mea itiiti ‘ua ‘iā te ia e ‘ave‘esea. 30 A o lenei ‘au‘auna lē aogā, ‘ia ‘outou tuli i fafo i le pouliuli, i le mea e i ai le tagiauē ma le lilivau o nifo.’ 31 “A sau le Atali‘i o le Tagata i lona mamalu fa‘atasi ma agelu, ‘ona nofo lea o ia i lona nofoāli‘i mamalu. 32 E fa‘apotopotoina fo‘i tagata uma o le lalolagi i ona luma, ‘ona tu‘u ‘ese‘ese lea e ia o i latou i vaega e lua e pei ‘ona tu‘u‘ese‘eseina mamoe ma ‘oti e le leoleo mamoe. 33 E fa‘apotopotoina e ia mamoe i le itū taumatau, ma ‘oti i le itū tauagavale. 34 ‘Ona fai atu lea o le tupu ia i latou i lona itū taumatau, ‘O mai ia, ‘outou o ē ‘ua fa‘amanuiaina e lo‘u Tamā, e fai mo ‘outou le mālō ‘ua saunia mo ‘outou talu mai le amataga o le lalolagi. 35 Auā sa ‘ou fia ‘ai ‘ona ‘outou fafagaina lea o a‘u; na ‘ou fia inu fo‘i ‘ona ‘outou fa‘ainuina lea o a‘u; sa ‘ou tagata ‘ese ‘ona ‘outou talileleia lea o a‘u i o ‘outou ‘āiga; 36 sa ‘ou lē lavalavā ‘ona ‘outou fa‘a‘ofuina lea o a‘u; sa ‘ou ma‘i ‘ona ‘outou tausia lea o a‘u; sa ‘ou i le falepuipui ‘ona ‘outou asiasi mai lea ‘iā te a‘u.’ 37 “ ‘Ona tali atu lea o tagata amiotonu ‘iā te ia, ‘Le Ali‘i e, o anafea na matou va‘aia ai oe o e fia taumafa, ‘ona matou fafaga ai lea ‘iā te oe; po o e fia inu, ‘ona matou fa‘ainu ai lea ‘iā te oe? 38 O anafea na matou va‘aia ai oe o e tagata ‘ese, ‘ona matou talileleia ai lea o oe i o matou ‘āiga, po o e lē lavalavā ‘ona matou fa‘a‘ofuina ai lea o oe? 39 O anafea na matou va‘aia ai oe o e ma‘i, po o i le falepuipui, ‘ona matou asiasi atu ai lea ‘iā te oe?’ 40 ‘Ona tali atu ai lea o le tupu, ‘O le ‘upu moni ‘ou te ta‘u atu ‘iā te ‘outou, e fa‘apei ‘ona ‘outou faia i se tasi o o‘u uso nei e aupito itiiti, o a‘u lava lea ‘ua ‘outou faia i ai.’ 41 “ ‘Ona fai atu lea o le Tupu ia i latou o i lona itū tauagavale, ‘Ō ‘ese atu ia ‘outou na o ē ‘ua fa‘amalaiaina i le afi e fa‘avavau, ‘ua saunia mo le tiapolo ma ana agelu. 42 Auā na ‘ou fia ‘ai, ‘ae tou te le‘i fafagaina a‘u; 43 sa ‘ou tagata ‘ese, ‘ae tou te le‘i talileleia a‘u i o ‘outou ‘āiga; sa ‘ou lē lavalavā ‘ae tou te le‘i fa‘a‘ofuina a‘u; sa ‘ou ma‘i, sa ‘ou i le falepuipui fo‘i, tou te le‘i asiasi mai ‘iā te a‘u.’ 44 “ ‘Ona tali atu lea o i latou, ‘Le Ali‘i e, o anafea na matou va‘aia ai oe o e fia ‘ai po o e fia inu, po o e tagata ‘ese, po o e lē lavalavā, po o e ma‘i, po o e i le falepuipui, ‘ae matou te le‘i asiasi atu ‘iā te oe?’ 45 ‘Ua tali atu fo‘i le Tupu ‘iā te i latou, ‘O le ‘upu moni ‘ou te ta‘u atu ‘iā te ‘outou, fa‘apei ‘ona ‘outou lē faia i se isi e aupito itiiti o i latou nei, o a‘u lava lea ‘ua ‘outou lē faia i ai.’ 46 ‘Ona ō atu ai lea o i latou na i le fa‘asalaga e fa‘avavau; ‘ae ō atu tagata amiotonu i le ola e fa‘avavau.”

Mataio 26

1 ‘Ua uma ‘ona a‘oa‘o atu e Iesu nei mea uma, ‘ona fetalai atu lea o ia i ona so‘o, 2 “ ‘Ua ‘outou iloa toe lua aso fai le Tausamiga o le Paseka, ‘ona tu‘uina atu ai lea o le Atali‘i o le Tagata ‘ina ‘ia fa‘asatauroina.” 3 ‘Ona potopoto lea o ositaulaga sili ma toeaina o Iutaia, i le maota o Kaiafa le ositaulaga sili. 4 ‘Ua faia e i latou le tonu e pu‘e fa‘alilolilo Iesu ma fasioti. 5 ‘Ua fai ane i latou, “ ‘Aua ne‘i o tatou pu‘eina o ia i aso o le tausamiga, ‘ina ne‘i fa‘atupu e tagata se fouvalega.” 6 Sa i Petania Iesu i le fale o Simona le lepela, 7 ‘ona alu ane lea ‘iā te ia o le fafine ma le fagu ‘ua faia i le ma‘a alapasa, ‘ua tumu i le suāu‘u manogi taugatā. ‘Ua liligi e le fafine le suāu‘u i le ao o Iesu a o taumafa o ia. 8 ‘Ua va‘aia e so‘o o Iesu le mea ‘ua faia e le fafine, ‘ona lē malilie ai lea o i latou ma fai ane, “ ‘Ua so‘ona fa‘amaumau aiseā lenei suāu‘u? 9 ‘Ana fa‘atau atu lenei suāu‘u manogi, se manū e tele se tau ma foa‘i atu i ē e matitiva.” 10 ‘Ua silafia e Iesu a latou fa‘amatalaga, ‘ona fetalai atu lea, “O le ā le mea ‘ua ‘outou fa‘atigā ai i lenei fafine? ‘Ua faia e ia le mea lelei ma le matagofie mo a‘u. 11 E fa‘atasi pea ‘outou ma tagata matitiva, ‘ae tatou te lē fa‘atasi pea. 12 O le mea ‘ua faia e le fafine lenei, o le fa‘au‘uina lea o lo‘u tino e sauni atu ai mo lo‘u tanuga. 13 O le ‘upu moni ‘ou te ta‘u atu ‘iā te ‘outou, so o se mea o le lalolagi e tala‘iina i ai lenei Tala Lelei, e ta‘ua ai lava ma le mea na faia e lenei fafine, e manatua ai o ia.” 14 ‘Ona alu ai lea i ositaulaga sili le tasi o so‘o e to‘asefulu ma le lua, o Iuta le Sekara lea. 15 ‘Ua fesili atu o ia ‘iā te i latou, “O le ā se mea tou te foa‘iina mai ‘iā te a‘u, pe ‘āfai ‘ou te tu‘uina atu Iesu ‘iā te ‘outou?” ‘Ona faitau ane lea e i latou o tupe siliva e tolusefulu, ma avatu ‘iā te ia. 16 Na amata mai i lea itūlā ‘ona sā‘ili‘ili e Iuta se avanoa lelei e fa‘alata ai Iesu. 17 O le aso muamua o Areto e lē Fa‘afefeteina na ō ane ai so‘o o Iesu ma fesili ‘iā te ia, “O fea ‘e te finagalo matou te saunia ai mo oe le Paseka?” 18 ‘Ua fetalai atu o ia, “Ō atu ia i le ‘a‘ai, o le a fa‘aalia ‘iā te ‘oulua le tagata lua te ō atu i ai, ma fai atu, ‘ ‘Ua fai mai le A‘oa‘o ‘ua o‘o i lona taimi; o le a faia ai e ia le Paseka i lou fale ma ona so‘o.’ ” 19 ‘Ua faia e so‘o e tusa ma le fa‘atonuga a Iesu, ma ‘ua saunia le Paseka. 20 ‘Ua o‘o i le afiafi ‘ona taumamafa ai lea o Iesu ma ona so‘o. 21 A o faia le taumafataga, na fetalai atu Iesu, “O le ‘upu moni ‘ou te fai atu ‘iā te ‘outou, e fa‘alataina a‘u e se isi o ‘outou.” 22 ‘Ona matuā fa‘anoanoa ai lea o so‘o, ma ‘ua ta‘ito‘atasi ma fesili ane ‘iā te ia, “Le Ali‘i e, o a‘u ‘ea e fa‘asino i ai lau fetalaiga?” 23 ‘Ua fetalai atu Iesu, “O lē e fufui fa‘atasi lona lima ma lo‘u lima i le tanoa, o ia lea e fa‘alataina a‘u. 24 E alu lava le Atali‘i o le Tagata e pei ‘ona tusia ‘iā te ia, ‘ae talofa i le tagata na te fa‘alataina le Atali‘i o le Tagata. E sili pe ana lē fānau mai lea tagata!” 25 ‘Ona fesili ane lea o Iuta le fa‘alata, “Le A‘oa‘o e, o a‘u ‘ea e fa‘asino i ai lau fetalaiga?” ‘Ua tali atu o ia, “O lea lava ‘ua e fai mai ai.” 26 A o taumamafa i latou, na tago Iesu i le areto, ‘ua fai le tatalo fa‘afetai, ‘ona tofitofi lea o le areto ma avatu i ona so‘o, ma fetalai atu, “Tago ia ‘ina ‘a‘ai; o lo‘u tino lenei.” 27 ‘Ona tago lea o ia i le ipu, ‘ua fa‘afetai, ‘ona avatu lea ‘iā te i latou ma fetalai atu, “Feinu ia ‘outou uma i ai; 28 auā o lo‘u toto lenei, o le toto o le feagaiga ‘ua fa‘amaligiina mo le fa‘amāgaloina o agasala. 29 ‘Ou te fai atu, ‘ou te lē toe inu lava i lenei uaina, se‘ia o‘o i le aso ‘ou te inu ai i le uaina fou fa‘atasi ma ‘outou i le Mālō o lo‘u Tamā.” 30 ‘Ua uma ‘ona usu la latou pese, ‘ona ō atu lea o i latou i le Mauga o Olive. 31 ‘Ona fetalai atu lea o Iesu ‘iā te i latou, “O le po nei lava tou te sosola uma ai ‘ae tu‘ua na o a‘u, auā ‘ua tusia, ‘ ‘Ou te taia le leoleo mamoe, ‘ona ta‘ape‘ape ai lea o mamoe.’ 32 ‘Ae a toe fa‘atūina a‘u, ‘ona ‘ou muamua atu lea ‘iā te ‘outou i Kalilaia.” 33 ‘Ona fai ane lea o Peteru ‘iā Iesu, “ ‘Ou te lē tu‘ulafoa‘iina lava oe; e tusa lava pe tu‘ulafoa‘iina oe e tagata uma!” 34 ‘Ua fetalai atu Iesu ‘iā Peteru, “O le ‘upu moni ‘ou te ta‘u atu ‘iā te oe, a o le‘i vivini moa i le po nei, e fa‘atolu ‘ona e fa‘afitia a‘u.” 35 ‘Ua tali atu Peteru, “ ‘Ou te lē fa‘afiti lava, e tusa lava pe ‘ou te oti ai fa‘atasi ma oe!” ‘Ua fa‘apenā fo‘i ‘ona fai mai isi so‘o uma. 36 ‘Ua maliu atu Iesu fa‘atasi ma ona so‘o i le mea e ta‘ua o Ketesemane, ‘ona fetalai atu lea o ia ‘iā te i latou, “Fa‘atali atu ‘i‘inei, se‘ia ‘ou alu atu i ‘ina, ‘ou te tatalo ai.” 37 ‘Ua ‘ave e ‘iā Peteru ma atali‘i e to‘alua o Sepetaio. ‘Ua ‘o‘otia fo‘i lona finagalo i le fa‘anoanoa ma le mafatia, 38 ‘ona fetalai atu lea o ia ‘iā te i latou, “ ‘Ua matuā tigā tele lo‘u loto e o‘o i le oti. Nonofo mai se‘i tatou mataala fa‘atasi.” 39 ‘Ona sōsō la‘itiiti atu lea o ia, e lē mamao tele, ma fa‘apa‘ū faō i le ‘ele‘ele ma tatalo atu i lona Tamā, “Lo‘u Tamā e, ‘ave‘ese lenei ipu mai ‘iā te a‘u, pe ‘āfai e mafai. ‘Ae ‘aua ne‘i faia lo‘u loto, a ‘ia faia lou finagalo.” 40 ‘Ua toe maliu ane o ia i ona so‘o ma ‘ua maua atu ‘ua momoe i latou. ‘Ona fetalai atu lea o ia ‘iā Peteru, “ ‘Ua lē mafai ‘ea ‘ona ‘outou mataala fa‘atasi ma a‘u i se itūlā e tasi? 41 ‘Ia ‘outou mataala ma tatalo, ‘ina ne‘i o‘o mai le fa‘aosoosoga ‘iā te ‘outou. E mana‘o i ai le loto, a o le tino ‘ua vāivāi.” 42 ‘Ona toe maliu ‘ese lea o Iesu, o lona fa‘alua lea, ma tatalo atu, “Lo‘u Tamā e, ‘āfai e mafai ‘ona ‘ave‘esea lenei ipu se‘i ‘ou inu ai, ‘ia faia lou finagalo.” 43 ‘Ua toe maliu ane fo‘i o ia i ona so‘o, a ‘ua momoe i latou; auā ‘ua malō o latou laumata. 44 ‘Ona toe tu‘ua lea o i latou e ia, o lona fa‘atolu lea, ma tatalo atu i ‘upu lava e tasi. 45 ‘Ua toe maliu ane o ia i ona so‘o, ma fetalai atu, “Inā momoe pea ia ma mālōlō. ‘Ua o‘o mai le itūlā e tu‘uina atu ai le Atali‘i o le Tagata i lima o tagata agasala. 46 Tula‘i ia, tatou o. ‘Ua lata mai le tagata na te fa‘alataina a‘u.” 47 A o fetalai Iesu, na taunu‘u ane Iuta, le tasi o so‘o e to‘asefulu ma le lua. Na ō ane fa‘atasi ma ia tagata e to‘atele ma a latou pelu ma uatogi. O i latou ia na ‘auina atu e ositaulaga sili ma toeaina o Iutaia. 48 Na ta‘uina muamua e lē na fa‘alataina Iesu se fa‘ailoga i tagata, “O le tagata ‘ou te sogi atu i ai o ia lava lenā, ‘ia ‘outou pu‘eina loa o ia.” 49 ‘Ua taunu‘u ane Iuta, ‘ona alu atu loa lea ‘iā Iesu ma fai atu, “Le A‘oa‘o e, ‘ia e manuia,” ma sogi ‘iā te ia. 50 ‘Ua fetalai atu Iesu, “La‘u uō e, fai loa le mea na e sau ai.” ‘Ona ō atu lea o tagata, ‘ua pu‘e Iesu ma tāofi mau ‘iā te ia. 51 A o le isi o uō a Iesu, ‘ua se‘i lana pelu ma ta ia le ‘au‘auna a le ositaulaga sili, ma tipi‘esea lona taliga. 52 A ‘ua fetalai atu Iesu ‘iā te ia, “Toe sulu lau pelu i lona fa‘amoega; auā o i latou uma e tau i le pelu, e oti i le pelu. 53 ‘E te lē iloa ‘ea, e mafai ‘ona ‘ou talosaga i lo‘u Tamā, ‘ona ‘auina mai lea o agelu e sili atu i lo vaega‘au e sefulu ma le lua. 54 ‘Ae ‘āfai e fa‘apenā, e taunu‘u fa‘apefea ‘upu o le Tusi ‘ua ta‘ua ai nei mea?” 55 ‘Ona fetalai atu lea o Iesu i tagata, “ ‘Ua ‘outou ō mai aiseā ma pelu ma uatogi e pu‘e a‘u, e peiseaī o se tagata leaga? Sa ‘ou a‘oa‘o atu ‘iā te ‘outou i le malumalu i aso ta‘itasi, ‘ae tou te le‘i pu‘eina a‘u. 56 A ‘ua tutupu nei mea uma ‘ina ‘ia taunu‘u ai mea ‘ua tusia i tusi a perofeta.” ‘Ona tu‘ua lea o ia e ona so‘o, a ‘ua sosola. 57 ‘Ua ava Iesu e i latou o ē na pu‘eina o ia i le fale o Kaiafa le ositaulaga sili, i le mea ‘ua potopoto ai a‘oa‘o tulafono ma toeaina. 58 Sa mulimuli mamao atu Peteru se‘ia o‘o i le lotoā o le maota o le ositaulaga sili. ‘Ua ulu atu o ia i le lotoā ma nonofo fa‘atasi ma leoleo o le maota, e fa‘atalitali ai po o le ā le i‘uga. 59 Sa taumafai ositaulaga sili, ma le fono ‘atoa, e sā‘ili ni molimau pepelo e mafai ai ‘ona fasiotia Iesu. 60 E ui lava ‘ina to‘atele tagata sa faia tala pepelo e uiga ‘iā te ia, ‘ua leai lava se mea e tasi na maua e i latou. ‘Ua o‘o ‘ina tutū mai tagata e to‘alua, 61 ‘ua fai atu, “Na fai mai lenei tagata, ‘E mafai ‘ona ‘ou lepetia le malumalu o le Atua, ma toe fa‘atū i lona tolu o aso.’ ” 62 ‘Ona tula‘i lea o le ositaulaga sili ma fai atu ‘iā Iesu, “E leai ‘ea sau tali i nei mea ‘ua molia ai oe?” 63 A ‘ua lē fetalai Iesu i se ‘upu e tasi. ‘Ona toe fai atu lea o le ositaulaga sili ‘iā te ia, “Inā ta‘u mai ia i le suafa o le Atua soifua, po o oe o le Keriso le Alo o le Atua.” 64 ‘Ua fetalai atu Iesu, “O lenā lava ‘ua e ta‘uina mai. A ‘ou te fai atu, e amata nei ‘ona ‘outou va‘aia le Atali‘i o le Tagata e nofo i le itū taumatau o le Atua silisili, ma e sau fo‘i o ia i ao o le lagi.” 65 ‘Ua fetalai atu fa‘apea Iesu, ‘ona saeia lea e le ositaulaga sili ona ‘ofu, ma fai atu, “ ‘Ua ‘upuvale lenei tagata i le Atua! E lē toe aogā ni molimau! O lea ‘ua ‘outou fa‘alogo atu i ana ‘upu leaga. 66 O le ā so ‘outou manatu?” ‘Ua tali atu i latou ma fai atu, “ ‘Ua tatau ‘ona fa‘asalaina o ia i le oti.” 67 ‘Ona tu‘ufeanu lea o i latou i ona fofoga, ‘ua so‘ona fasi ma tapō ‘iā te ia. 68 ‘Ua fai atu i latou ‘iā te ia, “Keriso e, inā mate mai ia po o ai na fasia oe.” 69 A o nofo Peteru i le lotoā, na alu ane ‘iā te ia le isi ‘au‘auna teine a le ositaulaga sili, ma fai atu i ai, “O oe fo‘i lenā sa fa‘atasi ma Iesu le Kalilaia.” 70 A ‘ua fa‘afiti Peteru i luma o i latou uma, “ ‘Ou te lē iloa le mea ‘e te fai mai ai.” 71 ‘Ua alu atu o ia i le faitoto‘a o le lotoā, ‘ona iloa atu lea o ia e le isi ‘au‘auna teine, o lē na fai atu i tagata sa i ai, “O le tagata lenei sa fa‘atasi ma Iesu le Nasareta.” 72 A ‘ua toe fa‘afiti atu fo‘i Peteru, “ ‘Ou te tautō atu, ‘ou te lē iloa lenā tagata.” 73 E le‘i leva, ‘ae ō ane tagata sa i lea mea ma fai atu ‘iā Peteru, “O le ‘upu moni, o oe le isi o i latou. E iloa oe i lau tautala.” 74 ‘Ona matuā tautō ai lea o Peteru, “ ‘Āfai ‘ou te lē o tautala sa‘o, ia fa‘asalaina lava a‘u e le Atua. ‘Ae ‘ou te lē iloa lenā tagata.” O le taimi lava lea na vivini ai moa. 75 ‘Ona manatua lea e Peteru le fetalaiga a Iesu ‘iā te ia, “A o le‘i vivini moa, ‘ua fa‘atolu ‘ona e fa‘afitia a‘u.” ‘Ona ulufafo ai lea o ia ma tagi lotulotu.

Mataio 27

1 O le taeao po lava na faia ai e ositaulaga sili uma ma toeaina o Iutaia le tonu e fasioti Iesu. 2 ‘Ona sāisāi lea o Iesu e i latou, ma ta‘ita‘i atu ‘iā Pilato le Kovana. 3 ‘Ua va‘ai Iuta le fa‘alata ‘ua fa‘asalaina Iesu, ‘ona salamō ai lea, ma ‘ua toe fa‘afo‘i e ia tupe siliva e tolusefulu i ositaulaga sili ma toeaina. 4 ‘Ua fai atu o ia, “ ‘Ua ‘ou agasala ‘ina ‘ua ‘ou fa‘alataina le tagata lē nofosala ‘ina ‘ia fasiotia.” A ‘ua tali atu i latou, “O le ā la matou fe‘au i lenā mea? Faitalia oe.” 5 ‘Ona lafo lea e ia le tupe i le malumalu ‘ae alu ‘ese; ‘ua sisi o ia e ia lava. 6 ‘Ona fetāgofi lea o ositaulaga sili i le tupe ma fai ane, “O le tupe lenei, o le tau o le toto, e sa i le tulafono ‘ona tu‘u i totonu o le teuga tupe o le malumalu.” 7 ‘Ua manatu fo‘i i latou e fa‘aaogā le tupe e fa‘atau ai le fanua o le tagata fai ipu ‘omea, e fai ma fanua maliu o tagata ‘ese. 8 O le mea lea ‘ua fa‘aigoa ai lea fanua, o le Fanua o le Toto, se‘ia o‘o mai lava i aso nei. 9 ‘Ua taunu‘u ai ‘upu a le perofeta o Ieremia, “ ‘Ua fetāgofi i latou i tupe siliva e tolusefulu, o le tau o lē na fa‘atauina, le tau lea na fa‘atauina ai e Isaraelu; 10 ‘ona fa‘atau ai lea o le fanua o le tagata fai ipu ‘omea, e pei ‘ona fa‘atonuina ai a‘u e le Ali‘i.” 11 ‘Ua tu Iesu i luma o le kovana, ‘ona fesiligia lea o ia e le kovana, “O oe ‘ea o le tupu o tagata Iutaia?” ‘Ua tali atu Iesu, “O lenā lava ‘ua e fai mai ai.” 12 A ‘ua lē tali atu o ia i se mea e tasi e uiga i mea ‘ua molia ai o ia e ositaulaga sili ma toeaina. 13 ‘Ona fai atu lea o Pilato, “ ‘E te lē o fa‘alogo atu ‘ea i nei mea e tele ‘ua molia ai oe?” 14 A ‘ua lē fia tali atu Iesu i se ‘upu e tasi, ma ‘ua ofo ai le kovana. 15 O le fa‘amamaluga o le Paseka, e masani ‘ona fa‘asa‘olotoina ai e le kovana se pagotā e loto i ai tagata. 16 O aso na pu‘e fa‘apagotā ai Iesu, sa nofo pagotā ai le tagata lauiloa e igoa ia Parapa. 17 O lea na fesili ai Pilato i tagata na potopoto ane, po o ai e loto i latou e fa‘asa‘olotoina; po o Parapa, po o Iesu lē ‘ua ta‘ua o le Keriso. 18 Sa iloa lelei e Pilato, o le matau‘a na ala ai ‘ona avane Iesu e i latou. 19 A o nofo Pilato i le nofoa fa‘amasino, na ‘auina ane e lona to‘alua ‘iā te ia le fe‘au lenei, “ ‘Aua lava ne‘i e faia se mea i lenā tagata amiotonu, auā na ‘ou matuā mafatia anapō i le miti ‘iā te ia.” 20 ‘Ua fa‘aoso e ositaulaga sili ma toeaina tagata e fai atu ‘iā Pilato, e fa‘asa‘oloto Parapa ‘ae fasioti Iesu. 21 O lea, ‘ina ‘ua fesili atu le kovana i tagata, “O ai o i lā‘ua nei tou te manana‘o e fa‘asa‘olotoina atu?” ‘Ua tali atu i latou, “O Parapa.” 22 ‘Ua fesili atu Pilato, “A o le ā le mea ‘ou te faia ‘iā Iesu, lē ‘ua ta‘ua o le Keriso?” ‘Ua tali atu i latou, “ ‘Ave e fa‘asatauro.” 23 ‘Ua fesili atu Pilato, “O le ā le tulafono ‘ua na solia?” ‘Ona taufai ‘alalaga atu lea o i latou ma le leo tetele, “ ‘Ave e fa‘asatauro!” 24 ‘Ua va‘ai atu Pilato e leai se aogā e saga fesili ai; auā e na o le vevesi le mea e tupu mai ai. ‘Ona tago lea o ia i vai ma fafano ai i luma o tagata, ma fai atu, “ ‘Ou te mamā lava a‘u mai le oti o lenei tagata. O ‘outou lava e pa‘ū i ai.” 25 ‘Ua tali atu tagata uma ‘iā te ia, “E i luga lava ‘iā te i matou ma a matou fānau lona toto.” 26 ‘Ona fa‘asa‘olotoina lea o Parapa e Pilato mo i latou, a ‘ua fa‘atonuina e ia ‘ina ‘ia sasaina Iesu ma ‘ave loa e fa‘asatauro. 27 ‘Ua ‘ave Iesu e fitafita a Pilato i le maota o le kovana, ‘ona potopoto ane lea o le vaega‘au ‘atoa, ma ‘ua si‘omia Iesu e i latou. 28 ‘Ua talai ‘ese e i latou ona ‘ofu ma fa‘a‘ofu i se ‘ofu talaloa lanu violē. 29 ‘Ua faia fo‘i e i latou le pale i la‘au talatala ma fa‘apale ai o ia; ma ‘ua tu‘u atu fo‘i le ū i lona lima taumatau, ‘ona to‘otutuli lea o i latou i ona luma, ma tauemu atu ‘iā te ia, “ ‘Ia soifua le Tupu o tagata Iutaia!” 30 ‘Ua tu‘ufeanu i latou ‘iā te ia; ‘ua fetāgofi fo‘i i latou i le ū sa i lona lima ma ta a‘i lona ao. 31 ‘Ua uma a latou tauemuga, ‘ona ‘ave ‘ese lea e i latou o le ‘ofu talaloa, ma toe fa‘a‘ofu o ia i ona lava ‘ofu, ma ta‘ita‘i atu o ia e fa‘asatauroina. 32 ‘Ua ō atu i latou, ‘ona fetaia‘i lea ma i latou le tagata Kurene e igoa ia Simona. ‘Ona fa‘amalosia lea o ia e i latou na te amoina le satauro o Iesu. 33 ‘Ua o‘o atu i latou i le mea e ta‘ua o Kolokota, o lona uiga o le “Fanua o le Ulupo‘o,” 34 ‘ona avatu lea e i latou ‘iā Iesu le uaina ‘ua fefiloi ma le mea ‘o‘ona e inu ai. ‘Ua tofotofo e Iesu, a e le‘i inu ai. 35 ‘Ua fa‘asatauroina o ia, ‘ona faia lea e i latou le vili e fa‘asoa ai ona ‘ofu. 36 ‘Ua uma ‘ona fa‘asoa e i latou ‘ofu o Iesu, ‘ona nonofo lea o i latou ma matamata atu ‘iā te ia. 37 ‘Ua tusia fo‘i e i latou le fa‘aaliga i ona luga i le mea na molia ai o ai: “O Iesu lenei le Tupu o tagata Iutaia.” 38 ‘Ona fa‘asatauroina lea o Iesu e i latou, fa‘atasi ma pagotā e to‘alua e ta‘itupito ‘iā te ia, o le isi i le itū taumatau, ma le isi i le itū tauagavale. 39 O tagata fo‘i sa ui ane i lea mea, ‘ua lūlū o latou ulu ma fai ‘upu fa‘atigā ‘iā Iesu, 40 “O oe lenā e lepetia le malumalu ma toe fa‘atūina i aso e tolu! Lavea‘i ia oe ‘iā te oe lava, pe ‘āfai o oe o le Alo o le Atua, ma ‘ia e alu ifo nei i lalo mai le satauro!” 41 Sa fa‘apea fo‘i ‘ona tauemu atu ‘iā te ia ositaulaga sili, ma a‘oa‘o tulafono, ma toeaina, 42 “Na lavea‘iina e ia isi tagata, a ‘ua lē mafai ‘ona lavea‘i e ia o ia lava. E lē o ia ‘ea lenei o le Tupu o Isaraelu? ‘Āfai e alu ifo i lalo mai le Satauro, ‘ona matou talitonu lea ‘iā te ia. 43 ‘Ua fa‘atuatua o ia i le Atua, ma fai mai o ia o le Alo o le Atua. Se‘i tatou va‘ai nei la pe fia lavea‘iina o ia e le Atua.” 44 E o‘o lava i pagotā sa fa‘asatauroina fa‘atasi ma ia, sa fa‘apea fo‘i ‘ona fai ‘upu fa‘atigā ‘iā te ia. 45 O le aoauli na fa‘apogisāina ai le nu‘u ‘atoa mo itūlā e tolu. 46 E tusa o le itūlā e tolu i le afiafi na ‘alaga leotele ai Iesu, “Eli, Eli, lama sapatani?” O lona uiga, “Lo‘u Atua e, lo‘u Atua e, aiseā ‘ua e tu‘ulafoa‘iina ai a‘u?” 47 ‘Ua fa‘alogo atu i ai isi tagata sa tutū i lea mea, ‘ona fai ane lea o i latou, “O lo‘o vala‘au o ia ‘iā Elia.” 48 ‘Ua momo‘e fo‘i le isi o i latou ma fufui le omomi i le uaina ‘o‘ona, ma fa‘amau i le pito o le la‘au, ma tu‘u a‘e ‘iā te ia e inu ai. 49 A ‘ua fai atu isi, “ ‘Aua, se‘i o tatou va‘ava‘ai muamua pe sau Elia e lavea‘i o ia.” 50 ‘Ua toe ‘alaga leotele Iesu, ‘ona tō ai lea o lana mānava. 51 ‘Ona saeluaina lea o le ‘ie pupuni o le malumalu. ‘Ua lūlūina fo‘i le ‘ele‘ele; ‘ua māvaevae papa; 52 ‘ua avanoa tu‘ugamau, ‘ona toe tutū mai lea o le to‘atele o tagata o le Atua na maliliu. 53 ‘Ua ō ‘ese i latou mai tu‘ugamau, ma ‘ua va‘aia fo‘i i latou e nisi e to‘atele i le nu‘u pa‘ia, ‘ina ‘ua mavae le toetū mai o Iesu. 54 ‘Ua va‘aia e le ta‘ita‘i‘au ma fitafita sa latou fa‘atasi e leoleo Iesu, le mafui‘e ma mea uma ‘ua tutupu; ‘ona matuā fefefe ai lea o i latou, ma fai ane, “E moni lava o le Alo o le Atua le tagata lenei.” 55 E to‘atele fafine sa tutū ma va‘ava‘ai mamao atu. O i latou ia na femulimulia‘i ‘iā Iesu mai Kalilaia e fesoasoani ‘iā te ia. 56 O nisi o i latou, o Maria le Makatala, ma Maria le tinā o Iakopo ma Iosefa, ma le tinā o atali‘i o Sepetaio. 57 ‘Ua o‘o i le afiafi, ‘ona alu ane ai lea o le isi tagata mau‘oloa mai Arimataia, o Iosefa le igoa; o ia fo‘i o le so‘o o Iesu. 58 ‘Ua alu atu o ia ‘iā Pilato ma fa‘anoi atu i ai mo le tino o Iesu. ‘Ona fa‘atonu lea e Pilato ia tu‘u atu le tino ia Iosefa. 59 ‘Ua ‘ave e Iosefa le tino, ‘ua ta‘ata‘ai i le ‘ie pa‘epa‘e fou, 60 ma tu‘uina i le tu‘ugamau fou na foaina e ia i le papa mo ia lava. ‘Ua fuli ane fo‘i e ia le ma‘a tele i le gutu o le tu‘ugamau, ‘ona alu ai lea. 61 A o Maria le Makatala, ma le isi Maria, sa nonofo e feagai tonu ma le tu‘ugamau. 62 O le aso na soso‘o ai, o le aso lea e tuā‘oi ma le aso o Sauniuniga, na ō ane ai ositaulaga sili ma faresaio ‘iā Pilato. 63 ‘Ua fai atu i latou, “Ali‘i e, ‘ua matou manatua na fai mai lea tagata pepelo a o ola, ‘E toe fa‘atūina a‘u i lona tolu o aso.’ 64 O lea, ‘ia e poloa‘i e leoleoina lelei le tu‘ugamau se‘ia o‘o i lona tolu o aso, ‘ina ne‘i ō ane ona so‘o ma gaoi lona tino, ma fai atu i tagata, ‘ ‘Ua toe fa‘atūina o ia nai ē ‘ua oti.’ E sili atu le leaga o le pepelo lea i lo le pepelo muamua.” 65 ‘Ua fai atu Pilato, “ ‘Ave ni leoleo ma o e matuā leoleo lelei le tu‘ugamau.” 66 ‘Ona ō ai lea o i latou, ‘ua matuā tapuni lelei le tu‘ugamau, ma fa‘apipi‘i ai le fa‘amaufa‘ailoga, ma tu‘u ai leoleo e leoleoina.

Mataio 28

1 ‘Ua mavae le Sapati, ‘ona usupo ai lea o Maria le Makatala ma le isi Maria, i le taeao o le Aso Sa e va‘ai le tu‘ugamau. 2 ‘Ona fa‘afuase‘i lea ‘ona lūlū o le mafui‘e; ‘ua alu ifo fo‘i le agelu a le Ali‘i mai le lagi, ma fuli ‘ese le ma‘a mai le tu‘ugamau, ma ‘ua ti‘eti‘e ai. 3 O ona foliga ‘ua pei o le uila, a o ona ‘ofu ‘ua papa‘e e pei o le kiona. 4 ‘Ua matuā fefefe tagata sa leoleo i le tu‘ugamau, ‘ua tetemū ma ‘ua pei o ni tagata oti. 5 ‘Ua fai atu le agelu i fafine, “ ‘Aua tou te matata‘u. ‘Ou te iloa o lo‘o ‘outou sā‘ilia Iesu na fa‘asatauroina. 6 Tou te lē maua o ia ‘i‘inei. ‘Ua toetū mai o ia, e pei ‘ona fetalai atu ai. O mai inā va‘ava‘ai i le mea sa tu‘uina ai o ia. 7 Vave ō atu nei e ta‘u atu i ona so‘o: ‘ ‘Ua toe fa‘atūina o ia nai ē ‘ua oti, ma ‘ua maliu muamua atu o ia i Kalilaia; o inā tou te va‘ai ai ‘iā te ia.’ ‘Aua ne‘i galo le mea na ‘ou fai atu ai.” 8 ‘Ona ō ‘ese vave lea o i latou mai le tu‘ugamau. ‘Ua fefefe lava i latou, a ‘ua fa‘atūmuina fo‘i o latou loto i le ‘oli‘oli. ‘Ua taufetuli atu i latou e ta‘u atu i ona so‘o. 9 ‘Ua fa‘afetaia‘i i latou e Iesu, ma fetalai atu, “ ‘Ia ‘iā te ‘outou le manuia.” ‘Ua ō ane i latou ma fa‘apa‘u‘ū i ona luma, ‘ua fetāgofi fo‘i i ona vae, ma ifo atu ‘iā te ia. 10 ‘Ua fetalai atu Iesu, “ ‘Aua tou te matata‘u. Inā o ia e fai i o‘u uso e ō atu i Kalilaia, matou te feiloa‘i ai.” 11 ‘Ua o fafine, ‘ona ō atu lea i le ‘a‘ai nisi o fitafita sa leoleoina le tu‘ugamau, ma ta‘u atu i ositaulaga sili mea uma na tutupu. 12 ‘Ua potopoto ositaulaga sili, ma toeaina, ma fai la latou tonu; ‘ua avatu e i latou i fitafita le tupe tele, 13 ma fai atu i ai, “Fai atu i tagata, ‘Na ō mai so‘o o Iesu ma gaoi lona tino a o matou momoe.’ 14 ‘Āfai fo‘i e fa‘alogo ai le kovana i lenei mea, o le a matou fa‘amalieina o ia, ‘ona lē afaina ai lea o ‘outou.” 15 ‘Ona ‘ave lea e tagata leoleo le tupe, ma faia le mea na fa‘atonuina ai i latou. O le tala lava lea ‘ua fa‘asalalau e tagata Iutaia, se‘i o‘o mai i aso nei. 16 ‘Ona ō lea o so‘o e to‘asefulu ma le to‘atasi i le mauga i Kalilaia na fetalai atu ai Iesu e ō atu i ai. 17 ‘Ua va‘ai atu i latou ‘iā te ia, ‘ona ifo atu lea o i latou ‘iā te ia; a ‘ua māsalosalo isi. 18 ‘Ua fa‘alatalata atu Iesu ‘iā te i latou ma fetalai atu, “ ‘Ua tu‘uina mai ‘iā te a‘u le pule aoao i le lagi ma le lalolagi. 19 O lea, ‘ia ‘outou ō atu e fai nu‘u uma lava ma so‘o, ma papatiso i latou i le suafa o le Tamā ma le Atali‘i ma le Agaga Pa‘ia; 20 ‘ia ‘outou a‘oa‘o atu fo‘i ‘iā te i latou i mea uma na ‘ou poloa‘i atu ai, ma ‘ia ‘outou manatua, ‘ou te ‘iā te ‘outou i aso uma, e o‘o lava i le gata‘aga o le lalolagi.”

Mareko 1

1 O le Tala Lelei lenei ‘iā Iesu Keriso, o le Alo o le Atua. 2 Na amata e pei ona tusia e le perofeta o Isaia: “ ‘Ua fetalai mai le Atua, O lenei, o le a ‘ou ‘auina atu la‘u savali i ou luma na te teuteuina lou ala.’ 3 O le leo o lē o lo‘o ‘alaga i le vao tu‘ufua; ‘Sauni le ala mo le Ali‘i, Teuteu ia lelei lona ala.’ ” 4 O lea na tula‘i ai Ioane i le vao tu‘ufua ma papatiso tagata ma tāla‘i atu e fa‘apea: “Inā salamō ia ma ‘ia papatisoina nei ‘outou, ‘ona fa‘amāgaloina lea e le Atua a ‘outou agasala.” 5 Na ō atu fo‘i le itūmālō ‘atoa o Iutaia ma tagata o Ierusalema e fa‘alogologo ‘iā Ioane. Sa fa‘aali atu fo‘i ma le loto salamō ‘iā te ia a latou agasala, ‘ona papatisoina ai lea o i latou i le vaitafe o le Ioritana. 6 O lavalava o Ioane sa faia i fulufulu kamela ma le fusipa‘u i lona sulugātiti; sa ‘ai fo‘i o ia i se akerise ma le meli vao. 7 ‘Ua ta‘u atu fo‘i e ia i tagata e fa‘apea: “E i ai le tagata o lo‘o mulimuli mai e sili lona tāua, e o‘o lava i ona se‘evae e le tatau ‘iā te a‘u ‘ona ‘ou tatalaina. 8 O a‘u ‘ou te papatisoina ‘outou i le vai, a o ia o le a na papatisoina ‘outou i le Agaga Pa‘ia.” 9 ‘Ua mavae nai aso ‘ona maliu atu ai lea o Iesu mai Nasareta o i Kalilaia, ‘ua papatisoina fo‘i o ia e Ioane i le Ioritana. 10 ‘Ina ‘ua maliu a‘e Iesu nai le vai, sa silafia e ia o le lagi ‘ua avanoa, ma le Agaga e foliga i se lupe ‘ua afio ifo i ona luga. 11 ‘Ua fa‘alogoina fo‘i le si‘ufofoga mai le lagi: “O lo‘u atali‘i oe, ‘ou te alofa ‘iā te oe.” 12 ‘Ona u‘una‘iina lea o ia e le Agaga ‘ina ‘ia maliu atu i le vao tu‘ufua. 13 E fasefulu aso sa i ai o ia i inā ma sa fa‘aosoosoina ai e Satani. Sa i ai fo‘i manu fe‘ai fa‘atasi ma ia, ‘ae sa ō mai agelu ma ‘au‘auna atu ‘iā te ia. 14 A o saisaitia Ioane i le falepuipui, sa maliu atu Iesu i Kalilaia, ma tāla‘i atu le Tala Lelei mai le Atua. 15 ‘Ua fa‘apea atu, “O le taimi tonu lenei, ‘ua latalata mai le Mālō o le Atua. Inā salamō ia ma talia le Tala Lelei.” 16 A o maliu ane Iesu i autafa o le vaituloto o Kalilaia, sa silafia e ia tagata faifaiva e to‘alua, o Simona ma lona uso o Anetere‘a, o lo‘o fagogota i lo la ‘upega. 17 ‘Ona fetalai atu lea o Iesu ‘iā te i lā‘ua, “O mai ia o le a ‘ou ‘avea ‘oulua ma faifaiva i tagata.” 18 Na tu‘ua loa lo la ‘upega ‘ae mulimuli atu ‘iā te ia. 19 E le‘i mamao tele atu i luma, ‘ae toe va‘aia fo‘i le isi uso e to‘alua, o Iakopo ma Ioane, o atali‘i o Sepetaio; sa i le va‘a i lā‘ua o lo‘o fōnofōno o latou ‘upega. 20 Na vala‘auina i lā‘ua e Iesu, ‘ona la tu‘ua loa lea o lo la tamā o Sepetaio i le va‘a fa‘atasi ma ‘au‘auna ‘ae mulimuli atu ‘iā Iesu. 21 ‘Ua o‘o atu i latou i le ‘a‘ai o Kapanaumi, ‘ona maliu atu ai lea o Iesu i le sunako i le aso Sapati, ma a‘oa‘o atu ai. 22 O ē na fa‘alogo ‘iā te ia sa matuā ofo i le ala na a‘oa‘o atu ai o ia; auā ‘ua a‘oa‘o atu o ia ‘iā te i latou fa‘apei o se ‘ua i ai le pule ‘ae le pei o a‘oa‘o tulafono. 23 O totonu lava o le sunako na ‘alaga mai ai le tagata ‘ua i ai le agaga leaga, 24 fai mai, “Iesu e, le Nasareta! O le ā lau fe‘au ‘iā te i matou? ‘Ua e sau ‘ea e fa‘aumatia i matou? ‘Ou te iloa oe, o oe o le Tagata Pa‘ia mai le Atua.” 25 ‘Ona vavao lea e Iesu le agaga ma fai atu, “Filemū ia ma alu i fafo.” 26 ‘Ona lūlūina lea o le tagata e le agaga leaga, ‘ua fa‘ataiō ma le leo tele, ‘ona alu lea o ia i fafo. 27 ‘Ua ofo i latou uma, ‘ona fesili lea o le isi i le isi. “O le ā lenei mea? O se a‘oa‘oga fou lava o lo‘o i ai fa‘atasi ma le pule! E o‘o lava i agaga leaga ‘ua usiusita‘i i latou i ana fa‘atonuga.” 28 Sa vave ‘ona fa‘asalalauina e tagata le tala i lenei mea i itū uma o Kalilaia. 29 ‘Ua tu‘ua e i latou le sunako ‘ae ō atu i le fale o Simona ma Anetere‘a, ‘ua o fa‘atasi fo‘i ma i latou Iakopo ma Ioane. 30 ‘Ina ‘ua taunu‘u atu Iesu i le fale, sa ta‘u ane loa ‘iā te ia o lo‘o ma‘i le tinā o le avā a Simona i le ma‘i fiva. 31 ‘Ona maliu atu lea o Iesu ‘iā te ia, ‘ua tago i lona lima ma fa‘atū ‘iā te ia. ‘Ona malosi loa lea o ia, ma ‘ua ‘au‘auna ‘iā te i latou. 32 ‘Ina ‘ua goto le la i lea lava afiafi, sa aumai e tagata ‘iā Iesu i latou uma o ē mama‘i ‘atoa ma ē na i ai temoni. 33 ‘Ua fa‘apotopoto ane le nu‘u uma i lumāfale. 34 ‘Ona fa‘amālōlōina ai lea e Iesu o le to‘atele o ē na mama‘i i ma‘i ‘ese‘ese ma tuli ‘ese temoni. ‘Ua le fa‘atagaina fo‘i e ia temoni e tautala ‘ona ‘ua latou iloa o ia. 35 O le vaveao lava o le aso na soso‘o ai na maliu ‘ese ai Iesu mai le fale. ‘Ona maliu atu lea o ia i tua o le ‘a‘ai i le mea tu‘ufua, ma tatalo ai. 36 A ‘ua ō atu Simona ma i latou uma sa fa‘atasi ma ia e sā‘ili ‘iā te ia. 37 Na maua o ia e i latou ‘ona latou fai atu lea, “O lo‘o sā‘ili tagata uma ‘iā te oe.” 38 A ‘ua tali atu Iesu, “E tatau ‘ona tatou o i nisi nu‘u ‘ina ‘ia ‘ou tāla‘i atu le Tala Lelei ‘iā te i latou, auā o le mea lea na ‘ou sau ai.” 39 O lea na malaga atu ai o ia i itū uma o Kalilaia ma tāla‘i atu i o latou sunako ma tuli ‘ese temoni. 40 ‘Ua alu ane le lepela ‘iā Iesu, ‘ua to‘otuli, ma ‘ai‘oi mai ‘iā te ia mo se fesoasoani. ‘Ua fai mai o ia, “ ‘Āfai e tusa ai ma lou finagalo se‘i e fa‘amālōlō mai ‘iā te a‘u.” 41 ‘Ona alofa mutimutivale lea o Iesu ‘iā te ia, ‘ua ‘a‘apa atu lona lima ma pa‘i atu ‘iā te ia. ‘Ua fa‘apea atu, “ ‘Ou te loto i ai, inā mālōlō ia oe.” 42 ‘Ona te‘a loa lea o lona ma‘i ma ‘ua mālōlō. 43 A o le‘i tu‘uina atu o ia e alu, sa lapata‘iina o ia e Iesu, 44 ma fai atu, “ ‘Aua ne‘i e ta‘u atu lenei mea i se isi; a ‘ia e alu nei i le ositaulaga se‘i va‘ai ‘iā te oe, ma faia fo‘i le taulaga na poloa‘iina e Mose e fai ma fa‘amaoniga i tagata ‘ua fa‘amālōlōina oe.” 45 A ‘ua alu o ia ‘ua matuā fa‘asalalau atu le tala. O lea na le mafai ai e Iesu ‘ona toe maliu atu fa‘aaliali i le ‘a‘ai, a ‘ua nofo i mea tu‘ufua, ‘ae sa ō atu lava tagata ‘iā te ia mai nu‘u uma.

Mareko 2

1 ‘Ua mavae nai aso, ‘ona toe maliu atu lea o Iesu i Kapanaumi; ‘ua salalau fo‘i le tala ‘ua i ai o ia i le fale. 2 ‘Ona lolofi mai lea o tagata e to‘atele, ‘ua le mafai ‘ona ofi uma i le fale. ‘Ona tāla‘i atu lea e Iesu le fe‘au a le Atua ‘iā te i latou. 3 ‘Ua ō mai nisi tagata ma aumai ‘iā te ia le tagata ‘ua pe lona tino, o lo‘o si‘i mai e le to‘afa. 4 ‘Ua lē mafai ‘ona ‘aumaia o ia e i latou ‘iā Iesu ‘ona o le tumu o tagata, ‘ona ō a‘e lea o i latou i le falealuga ma tatala le ufiufi o le fale i luga a‘e tonu o le mea o lo‘o i ai Iesu. ‘Ua uma lea, ‘ona tu‘utu‘u ifo ai lea e i latou le fala o lo‘o ta‘oto ai o ia. 5 ‘Ua silafia e Iesu le malosi o lo latou fa‘atuatua ‘ona fetalai atu lea o ia i le tagata ma‘i, “Lo‘u atali‘i e, ‘ua fa‘amāgaloina au agasala.” 6 Sa i ai fo‘i i lea mea nisi a‘oa‘o tulafono; ‘ua manatunatu ifo i latou e fa‘apea: 7 “ ‘Ua tautala fa‘apea o le ā lenei tagata? ‘Ua ‘upuvale i le Atua! E leai se isi na te mafaia ‘ona fa‘amāgaloina agasala; ‘ua na o le Atua lava!” 8 ‘Ua silafia e Iesu o latou manatu lilo, ‘ona fetalai atu lea o ia ‘iā te i latou, “Aiseā ‘ua ‘outou mafaufau ai fa‘apea? 9 O lē fea o mea nei e sili ‘ona faigofie, o le fai atu i le tagata ma‘i, ‘ ‘Ua fa‘amāgaloina au agasala,’ po o le fai atu, ‘Tu ia i luga, ‘ave lou moega ma alu loa?’ 10 A o le fa‘amaoniga lenei ‘ia ‘outou iloa ai o lo‘o i le Atali‘i o le Tagata i le lalolagi le pule e fa‘amāgaloina ai agasala.” Na fa‘apea atu loa o ia i le tagata ma‘i, 11 “ ‘Ou te fai atu ‘iā te oe, tu ia i luga, ‘ave lou moega ma alu i lou ‘āiga.” 12 ‘Ona tula‘i ai lea o le tagata ma‘i i o latou luma, ‘ua ‘ave lona moega ma alu ‘ese loa. Sa matuā ofo i latou ma vivi‘i atu i le Atua, ‘ua fai ane, “Fa‘ato‘ā tatou va‘ai lava lea i se mea uiga ‘ese fa‘apenei!” 13 ‘Ua toe maliu atu Iesu i ‘auvai o le vaituloto o Kalilaia; ‘ona lolofi ane lea o tagata e to‘atele ‘iā te ia, ‘ua a‘oa‘o atu fo‘i o ia ‘iā te i latou. 14 A o maliu ane o ia, sa silafia e ia le tagata aolafoga, o Levi le atali‘i o Alefaio, o lo‘o nofo i le ofisa o lafoga. ‘Ona fetalai atu lea o Iesu ‘iā te ia, “Mulimuli mai ‘iā te a‘u.” ‘Ona tula‘i lea o Levi ‘ua mulimuli atu ‘iā te ia. 15 Mulimuli ane, na taumamafa fa‘atasi Iesu ma ona so‘o ma tagata aolafoga ma ē e agasala i le fale o Levi. 16 O nisi fo‘i o a‘oa‘o tulafono, o faresaio i latou, ‘ua va‘ai atu ‘iā Iesu o ‘a‘ai fa‘atasi ma tagata agasala ma ē e aolafoga; ‘ona fesili atu lea o i latou i ona so‘o, “Aiseā ‘ua ‘a‘ai ai o ia fa‘atasi ma ē e aolafoga ma tagata agasala?” 17 ‘Ua lagona e Iesu a latou ‘upu, ‘ona fetalai atu lea o ia, “E lē o tagata soifua mālōlōina a o tagata mama‘i e mana‘omia le foma‘i. ‘Ou te le‘i sau e vala‘au i ē e amiotonu a o ē e agasala.” 18 Sa anapopogi so‘o o Ioane ma faresaio. ‘Ona ō ane lea o nisi tagata ‘iā Iesu ma fesili ‘iā te ia, “ ‘Ua anapopogi so‘o o Ioane le papatiso ma so‘o o faresaio, ‘ae aiseā ‘ua le anapopogi ai ou so‘o?” 19 ‘Ona tali atu lea o Iesu, “O se mea tatau ‘ea i ni uō ‘ua vala‘auina i se fa‘aipoipoga ‘ona anapopogi a o fa‘atasi i latou ma le fa‘ato‘āfaiavā? E leai; e le tatau ‘ona anapopogi a o fa‘atasi i latou ma le fa‘ato‘āfaiavā. 20 Peita‘i, o le ā o‘o mai le taimi e ‘ave‘eseina ai le fa‘ato‘āfaiavā mai ‘iā te i latou; a o‘o mai lea aso ‘ona anapopogi ai lea o i latou. 21 “E leai se isi na te fonoina le ‘ofu tuai i se fasi ‘ie fou; auā a fa‘apea, ‘ona māsae tele ai lea o le ‘ofu tuai, e sili atu i lo le mea na i ai. 22 E leai fo‘i se isi na te utuina le uaina fou i le fagupa‘u tuai; auā a fa‘apea, ‘ona māsae ai lea o le fagupa‘u, ‘ona tau fai maumau ai lea o le uaina ma le fagupa‘u. E tatau ‘ona utu le uaina fou i le fagupa‘u fou.” 23 A o maliu ane Iesu i totonu o togāsaito i le Sapati, sa savavali ane fa‘atasi o ia ma ona so‘o; ‘ona ‘o‘oto lea e ona so‘o tumutumu o saito. 24 ‘Ona fesili mai ai lea o faresaio ‘iā Iesu, “O le ā le mea ‘ua fai ai e ou so‘o i le Sapati le mea e sa i le tulafono?” 25 ‘Ona tali atu lea o Iesu, “Tou te le‘i faitauina ‘ea le mea na faia e Tavita? ‘Ina ‘ua fia ‘ai o ia ‘atoa ma ona tagata, 26 sa ulufale o ia i le fale o le Atua ma ‘ai le areto na tu‘uina atu mo le Atua. Na tupu lenei mea a o ‘avea Aviata ma ositaulaga sili. O le tulafono e na o ositaulaga e tatau ‘ona ‘a‘ai i lenei areto; peita‘i ‘ua le gata ‘ina ‘ai e Tavita a ‘ua tu‘uina atu fo‘i e ia i ona tagata.” 27 ‘Ona toe fetalai atu lea o ia, “ ‘Ua faia le Sapati mo le lelei o tagata, ‘ae lē o le tagata mo le Sapati. 28 O lenei, o le Atali‘i o le Tagata o le Ali‘i o ia o le Sapati.”

Mareko 3

1 Na toe maliu atu Iesu i le sunako, a o i ai le tamaloa ‘ua pe lona lima. 2 Sa i ai nisi tagata na manana‘o ‘ina ‘ia molia Iesu i le tulafono, o lea sa lamalama ai i latou ‘iā te ia pe na te fa‘amālōlōina se isi i le Sapati. 3 ‘Ua fetalai atu Iesu i lē ‘ua pe lona lima, “Se‘i e sau lava i luma nei.” 4 ‘Ona fesili atu lea o ia, “O le ā le mea ‘ua fai mai ai le tulafono e ao ‘ona fai i le Sapati? ‘Ia agalelei po o le agaleaga? O le fa‘aola po o le fasioti?” ‘Ae peita‘i ‘ua le mautali i latou. 5 Sa mafatia lona finagalo a o silasila solo o ia ‘iā te i latou, peita‘i sa tigā alofa fo‘i o ia mo i latou ‘ona o lo latou lē malamalama. ‘Ona fetalai atu lea o ia i le tamaloa, “Fa‘asa‘o lou lima.” ‘Ua fa‘apea ‘ona faia e ia ‘ona toe lelei ai lea. 6 Na tu‘ua loa e faresaio le sunako ‘ae taupule fa‘atasi ma le vaega a Herota e fasioti Iesu. 7 ‘Ua maliu atu Iesu ma ona so‘o i le vaituloto o Kalilaia, ‘ae na mulimuli atu fo‘i ‘iā te ia tagata e to‘atele mai Kalilaia, Iutaia, 8 Ierusalema, Itumaia, Sasa‘e o le Ioritana ‘atoa ma le itū uma o Turo ma Saitonu. Na ō mai i latou ‘iā Iesu ‘ona ‘ua ‘a‘ave atu tala i mea na faia e ia. 9 ‘Ona o le to‘atele naunau o tagata, o lea na fetalai atu ai o ia i ona so‘o e sili pe a avane se va‘a mo ia ne‘i soli o ia e tagata. 10 Na faia e Iesu lenā fa‘atonuga ‘ona o le to‘atele o tagata mama‘i na fia pa‘i ane ‘iā te ia, auā na fa‘alogo i latou i le to‘atele o ē na fa‘amālōlōina e ia. 11 Na va‘aia loa Iesu e tagata o lo‘o i ai agaga leaga, ‘ona fa‘apa‘u‘ū lea o i latou i ona luma ma ‘alalaga, “O oe o le Alo o le Atua!” 12 Na matuā vavao e Iesu agaga leaga e ‘aua ne‘i ta‘u atu e i latou o ia o le Alo o le Atua. 13 ‘Ua maliu a‘e Iesu i le mea maupu‘epu‘e, ‘ona vala‘auina lea e ia ē na ia mana‘omia. 14 ‘Ona filifilia lea e ia tagata e to‘asefulu ma le lua, ma fa‘aigoa i latou o ‘aposetolo. ‘Ua fetalai atu o ia ‘iā te i latou, “ ‘Ua ‘ou filifilia ‘outou ‘ia tatou fa‘atasi ‘ona o lo‘u mana‘o e ‘auina atu ‘outou e tala‘i. 15 ‘Ou te tu‘uina atu fo‘i ‘iā te ‘outou le pule e tutuli ai temoni.” 16 O i latou nei na filifilia e ia: o Simona (o lē na fa‘aigoa e Iesu i le isi igoa, o Peteru), 17 o Iakopo ma lona uso o Ioane, o le fānau a Sepetaio (O ē na fa‘aigoa e Iesu i le igoa, o Poaneki, o lona uiga, “o tagata malolosi e pei ni faititili”), 18 o Anetere‘a, o Filipo, o Patolomaio, o Mataio, o Toma, o Iakopo le atali‘i o Alefaio, o Tataio, o Simona le Kanana, 19 ma Iuta le Sekara o lē na fa‘alataina o ia. 20 Na maliu atu Iesu ma ona so‘o i le fale. ‘Ona toe potopoto mai ai lea o tagata e to‘atele, ‘ua le mafai ai e i latou ‘ona ‘a‘ai. 21 ‘Ua fa‘alogo ai lona ‘āiga, ‘ona ō atu lea o i latou e aumai o ia auā ‘ua fa‘apea le tala, “ ‘Ua valea o ia.” 22 ‘Ua fai mai nisi a‘oa‘o tulafono mai Ierusalema, “ ‘Ua ‘iā te ia Pelesepulo” A o isi ‘ua fai mai, “O le ta‘ita‘i o temoni na na tu‘uina atu ‘iā te ia le mana e tuli‘esea ai temoni.” 23 ‘Ona vala‘auina lea o i latou e Iesu ma fetalai atu ia i latou i ‘upu fa‘atusa: “E mafai ‘ea e Satani ‘ona tuli ‘iā te ia lava? 24 ‘Āfai e le galulue fa‘atasi se mālō e lē mafai ‘ona tumau. 25 ‘Āfai e lē loto gatasi se ‘āiga e vave ‘ona malepelepe. 26 ‘Āfai fo‘i e vaevaeina le malosi o Satani, e vave ‘ona fa‘ato‘ilaloina ma fa‘aumatia lana pule. 27 “E leai se isi e mafai ‘ona ulufale i le fale O le tagata malosi ma fa‘aleagaina ana mea, vaganā ‘ua muamua sāisāi ‘iā te ia ‘ona fa‘ato‘ā mafai lea. 28 “Manatua, o agasala uma lava ma ‘upuvale a tagata e mafai ‘ona fa‘amāgaloina; 29 a o ‘upuvale e faia e se tagata i le Agaga Pa‘ia e le mafai ‘ona fa‘amāgaloina; auā o le agasala tupito lenā.” 30 Na fai atu e Iesu lenā ‘upu auā na fai mai i latou, “ ‘Ua ‘iā te ia le agaga leaga.” 31 ‘Ona ō mai lea o le tinā ma uso o Iesu ‘ua tutū i fafo ‘ae fe‘au o ia ‘ina ‘ia maliu ane. 32 O tagata e to‘atele na fa‘atasi ma ia na ta‘uina atu e i latou ‘iā te ia, “O lo‘o fia maua oe e lou tinā ma ou uso o lo‘o i fafō.” 33 ‘Ona tali atu lea o ia, “O ai lo‘u tinā? O ai fo‘i o‘u uso?” 34 ‘Ua silasila solo o ia i ē o lo‘o nonofo mai, ‘ona fetalai atu lea, “Va‘ai ‘outou, o tagata tonu lava e ta‘ua o lo‘u tinā ma o‘u uso, 35 o i latou ia o ē e faia le finagalo o le Atua. O i latou na e ta‘ua o lo‘u uso, o lo‘u tuafafine, ma lo‘u tinā.”

Mareko 4

1 ‘Ona maliu atu lea o Iesu i tafatafa o le vaituloto o Kalilaia, ma toe a‘oa‘o atu i tagata e to‘atele o ē na potopoto ane ‘iā te ia. O lea na maliu a‘e ai o ia i le va‘a, a o tagata sa tutū mai i le ‘auvai. 2 Sa a‘oa‘o atu o ia ‘iā te i latou i mea e tele e ala i tala fa‘atusa. ‘Ua fetalai atu o ia, 3 “Fa‘alogo mai ia: Na alu atu le tagata faifa‘ato‘aga e lūlū ana fatu la‘au. 4 A o faia lana galuega, na pa‘u‘ū nisi fatu i le auala ma sa ‘aina e manu felelei. 5 O nisi na pa‘u‘ū i le mea gaoā, e fa‘alētele ai se ‘ele‘ele, na vave ‘ona tutupu; 6 peita‘i ‘ona o le leai o ni o latou aa, na velasia ai ma mamate uma ‘ina ‘ua oso a‘e le la. 7 O nisi fatu na pa‘u‘ū i totonu o le vaotuitui, na tutupu a‘e, a ‘ona ‘ua filia e le vaotuitui ‘ona lē fua ai lea. 8 A o nisi fatu na pa‘u‘ū i le ‘ele‘ele lelei, ‘ua tutupu olaola ma fua mai e ta‘itolusefulu o nisi e ta‘ionosefulu, a o nisi e ta‘iselau.” 9 ‘Ua fetalai atu o ia, “O lē ‘ua i ai taliga e fa‘alogo ai, fa‘alogo lelei mai ia.” 10 A o nofonofo to‘atasi o ia, na ō ane nisi tagata o ē sa fa‘alogologo ‘iā te ia fa‘atasi ma ona so‘o e to‘asefulu ma le lua ma fai atu ‘iā te ia e fa‘amalamalama ane tala fa‘atusa. 11 ‘Ua tali atu Iesu, “O mea lilo o le Mālō o le Atua ‘ua uma ‘ona ta‘u atu ‘iā te ‘outou. A o ē e ‘ese ai ‘ua fa‘aali i ai e ala i tala fa‘atusa. 12 ‘Ua fa‘apea ‘ona fai, ‘ ‘Ina ia fiu i latou e va‘ai ‘ae le iloa, ia fiu fo‘i e fa‘alogo ‘ae le lagona, ne‘i toe liliu atu i latou i le Atua ‘ona fa‘amāgaloina lea o a latou agasala.’ ” 13 ‘Ona fesili atu lea o Iesu ‘iā te i latou, “Tou te le‘i malamalama lava i lenei tala fa‘atusa? ‘Āfai e leai, o lona uiga la e leai lava se tala fa‘atusa tou te malamalama ai. 14 ‘Ua lūlūina e le faita‘ato‘aga le afioga a le Atua. 15 O nisi taimi o le ā pa‘ū atu ai lenei afioga i le alatele; e fa‘apenā tagata ‘ua fa‘alogo i le ‘upu, a ‘ua alu ane Satani ma ‘ave‘ese lenei ‘upu mai ‘iā te i latou. 16 O isi tagata ‘ua pei o fatu ‘ua pa‘u‘ū i le ‘ele‘ele gaoā. Na fa‘alogo loa lava i le ‘upu talia loa ma le fiafia. 17 Peita‘i e le‘i loloto lo latou taliaina o le ‘upu, o le mea lea e vave ai ‘ona pa‘u‘ū. E o‘o mai loa lava fa‘alavelave ma puapuagā ‘ona o le ‘upu, ‘ona ō ‘ese loa lea o i latou. 18 O nisi fo‘i tagata ‘ua pei o fatu na pa‘u‘ū i totonu o le vaotuitui. ‘Ua fa‘alogo i latou i le ‘upu, 19 a o le popole i mea o le olaga nei, e pei o le mana‘o i le ‘oloa ‘atoa ma le tu‘inanau i nisi mea ‘ua fa‘atūmulia ai o latou loto, ‘ua filia ai le ‘upu ma ‘ua le fua mai. 20 A o isi la tagata ‘ua pei o fatu na pa‘u‘ū i le ‘ele‘ele lelei. ‘Ua fa‘alogo i le ‘upu ma tāofi mau i ai, ‘ona fua mai ai lea, e ta‘itolusefulu i nisi, e ta‘ionosefulu i nisi, ‘ae ta‘iselau i nisi.” 21 ‘Ua fa‘aauau pea e Iesu ana a‘oa‘oga, ‘ua fetalai atu, “O fea ‘ea e tatau ‘ona tutu le molī ma tu‘u ai? E fa‘apulou ‘ea i le tanoa po o lalo o le moega, pe tu‘u i luga o le laulau? 22 So o se mea e faia fa‘alilo o le ā fa‘aalia, so o se mea fo‘i e natia o le ā iloa lava. 23 O lē ‘ua i ai taliga e fa‘alogo ai fa‘alogo lelei mai ia.” 24 ‘Ua fetalai atu fo‘i o ia ‘iā te i latou, “Se‘i o ‘outou matuā fa‘alogo mai lava i le mea lenei ‘ou te fai atu ai: O le fua o lo‘o ‘outou fuaina ai isi e toe fuaina ai ‘outou, ma e o‘o ‘ina fa‘amamafaina atili. 25 Auā fo‘i o lē o lo‘o i ai mea, o le ā saga fa‘ateleina ana mea; a o lē e itiiti sina mea o i ai e o‘o lava ‘ina ‘ave‘eseina.” 26 ‘Ua toe fetalai atu fo‘i Iesu: “O le Mālō o le Atua ‘ua fa‘apei o le tagata o lo‘o lūlū fatu la‘au i lona fanua; 27 e moe o ia i le po ma ala a‘e i le taeao ‘ae na te le iloa pe na fa‘apefea ‘ona tutupu ma ola ia fatu. 28 E tutupu a‘e lava i latou i le ‘ele‘ele ma fua mai; e muamua o latou lau, ‘ona fuga mai ai lea ma o‘o ai lava ‘ina fua tele ma taufuifui. 29 A o‘o ‘ina matua le fuata, ‘ua o‘o mai fo‘i le seleselega, ‘ona fa‘aaogāina lea e le faifa‘ato‘aga lana mea faigaluega e tau ai fua.” 30 ‘Ua fetalai atu Iesu, “O le ā se mea tatou te fa‘atusaina i ai le Mālō o le Atua? O le ā fo‘i se tala fa‘atusa tatou te fa‘aaogāina e fa‘amatala ai? 31 E fa‘atusaina i le fua o le Sinapi, o se fatu e sili ‘ona la‘itiiti i lo o fatu totō uma i le taimi e totō ai i le ‘ele‘ele. 32 Peita‘i a o‘o ‘ina tupu a‘e ‘ona ‘avea lea ma la‘au aupito sili ‘ona tele i la‘au iti uma; e fai fo‘i le paolo o ona lālā lauolaola ma moega o manu felelei.” 33 O le tele la o tala fa‘atusa fa‘apenei sa fa‘aaogā e Iesu ‘ina ‘ia fetaui ma lo latou malamalama. 34 O taimi uma lava e a‘oa‘o atu ai o ia ‘iā te i latou, sa fa‘aaogāina ai e ia tala fa‘atusa; peita‘i a na o ia loa ma ona so‘o ‘ona fa‘amalamalama atu lea e ia mea uma ‘iā te i latou. 35 ‘Ua o‘o i le afiafi o lea lava aso, ‘ona fetalai atu lea o Iesu i ona so‘o, “Tatou o ia i le isi itū o le vaituloto.” 36 Na tu‘ua loa e i latou tagata e to‘atele, a ‘ua ‘ave o ia e i latou i le va‘a. Sa i ai fo‘i i inā isi va‘a. 37 Na agi mai fo‘i le matagi malosi, ma ‘ua fati mai galu i le va‘a, toeitiiti a tumu ai. 38 A o Iesu sa i ai lava i le va‘a, na tofā o ia i le taumuli i le aluga. Na fafagu o ia e so‘o ma fai atu, “Le A‘oa‘o e, a tu‘u ‘ea i matou ia feoti?” 39 ‘Ona tula‘i lea e Iesu ma vavao atu i le matagi; ‘ua fai atu fo‘i i le sami, “Filemū ia; inā malū ia.” ‘Ona pe ai lea o le matagi, ‘ua matuā malū. 40 ‘Ona fetalai atu lea o Iesu ‘iā te i latou, “ ‘Ua ‘outou fefefe aiseā? ‘Ua leai ‘ea so ‘outou fa‘atuatua?” 41 ‘Ua tūtūmu i latou i le fefe, ‘ua femusua‘i ma fai ane, “O ai ‘ea lenei tagata? E o‘o lava i le matagi ma le sami ‘ua usiusita‘i ‘iā te ia!”

Mareko 5

1 ‘Ua o‘o atu i latou i le isi itū o le vaituloto o Kalilaia i le itūmālō o Katara. 2 ‘Ua maliu ‘ese Iesu mai le va‘a ‘ona la fetaia‘i lea ma le tagata na sau sa mau i fanua oti. 3 Sa i lea tagata le agaga leaga; e le‘i mafai fo‘i e se isi ‘ona sāisāi o ia i maea u‘amea. 4 E tele taimi na sāisāi ai ona vae ma ona lima i maea u‘amea, ‘ae sa motusiina e ia. E leai fo‘i se isi na mafai ‘ona tāofia o ia. 5 Sa feosofa‘i solo i tu‘ugamau ma mea maupu‘epu‘e i po ma ao. Na fa‘ataiō ma fa‘amanu‘a e ia ‘iā te ia lava i ma‘a. 6 ‘Ua va‘ai mamao atu o ia ‘iā Iesu ‘ona momo‘e atu lea ma fa‘apa‘ū i ona luma 7 ma ‘alaga ma le leo tele, ma fai atu, “Iesu e, le Alo o le Atua silisili ‘ese! Se ā sa‘u mea leaga ‘ua fai atu ‘iā te oe? ‘Ou te ‘ai‘oi atu i le suafa o le Atua, ‘aua ‘e te fa‘atigāina a‘u.” 8 ‘Ua ala ‘ona ‘ai‘oi mai o ia fa‘apea ‘ona sa fai atu Iesu i le agaga e alu i fafo mai le tagata. 9 ‘Ona fesili atu lea o Iesu ‘iā te ia, “O ai lou igoa?” ‘Ua tali mai o ia, “O le ‘Au, auā e to‘atele i matou.” 10 ‘Ua fa‘atauānauina Iesu e ia e ‘aua ne‘i tuli‘esea i latou mai i lea itūmālō. 11 Sa i ai le lafu pua‘a tele lava sa tata‘a i tafatafa o le mea maupu‘epu‘e. 12 ‘Ua fai mai agaga leaga ‘iā Iesu, “Tutuli ia i matou e uluitino i pua‘a.” 13 ‘Ua talia e Iesu lo latou mana‘o; ‘ona ō ‘ese lea o i latou mai le tagata ma uluitino i pua‘a, pe tusa o le luaafe. ‘Ona feosofi ifo ai lea o pua‘a i le tofē i le vaituloto ma malelemo ai. 14 ‘Ona sosola lea o ē na tausia pua‘a ma fa‘asalalau le tala i tagata i le ‘a‘ai ma faoa ‘a‘ai. Na ō atu fo‘i tagata e va‘ava‘ai i le mea na tupu. 15 ‘Ina ‘ua o‘o mai i latou ‘iā Iesu na va‘aia e i latou lē sa i ai temoni e tele o lo‘o nofo mai. ‘Ua fai lelei ona lavalava ma ‘ua atamai; ‘ona fefefe ai lea o i latou. 16 O ē na va‘aitino i le mea na faia e Iesu ‘ua fa‘amatalaina atu e i latou i tagata le mea na tupu i lē na i ai temoni ‘atoa ma le mea na o‘o i pua‘a. 17 ‘Ona ‘ai‘oi atu lea o i latou ‘iā Iesu ‘ina ‘ia maliu ‘ese mai lo latou nu‘u. 18 A o maliu atu Iesu i le va‘a, na ‘ai‘oi mai ‘iā te ia lē sa uluitinoina e temoni pe mafai ‘ona la o. 19 A ‘ua fetalai atu Iesu, “E leai, e sili ‘ona e alu i lou ‘āiga ma au uō ma ta‘u ‘iā te i latou mea telele ‘ua faia e le Ali‘i ‘iā te oe ma lona alofa ‘iā te oe.” 20 Na alu loa o ia ma tāla‘i atu i Tekapoli mea tetele na faia e Iesu mo ia. ‘Ona matuā ofo ai lea o i latou uma sa fa‘alogo ai. 21 ‘Ua toe fo‘i atu Iesu i le isi itū o le vaituloto, ‘ona potopoto ane lea ‘iā te ia tagata e to‘atele. 22 ‘Ona sau ai lea o Iairo, o lē e pule i le sunako o lea nu‘u; ‘ua va‘ai atu ‘iā Iesu ‘ona fa‘apa‘ū ai lea o ia i ona luma, 23 ma matuā ‘ai‘oi atu ‘iā te ia, “ ‘Ua vaivai le ma‘i o si o‘u afafine. Malie lou finagalo se‘i e maliu mai lava ma fa‘ae‘e ou ‘a‘ao i luga ‘iā te ia ‘ina ‘ia mālōlō ai.” 24 ‘Ona la o lea ma ia. E to‘atele fo‘i tagata na latou o, ‘ua fetaomi mai i ona itū uma. 25 Sa i ai le fafine na maua i le ma‘i puna toto i tausaga e sefulu ma le lua, 26 sa matuā tigāina o ia i togafitiga a foma‘i e to‘atele; ‘ua uma ai fo‘i ana tupe, ‘ae le‘i manuia ai lava; ‘ua na ‘ona fa‘ateleina ai lona ma‘i. 27 Na fa‘alogo o ia i tala e uiga ‘iā Iesu; ‘ona ui mai lea o ia i tua o Iesu fa‘atasi ma tagata e to‘atele, ‘ua pa‘i ane i lona ‘ofu. 28 Auā ‘ua manatu o ia, e mafai ‘ona mālōlō pe ā tau lava o le pa‘i atu i ona ‘ofu. 29 Na uma i lea lava taimi lona puna toto, ‘ua lagona fo‘i le malosi o lona tino. 30 Sa silafia e Iesu ‘ua alu ‘ese atu le mana na ‘iā te ia, ‘ona liliu atu loa lea o ia i tagata ma fetalai atu, “O ai na pa‘i mai i lo‘u ‘ofu?” 31 ‘Ona tali atu lea o ona so‘o, “A e fesili mai ‘ea i lē na pa‘i atu ‘iā te oe, ‘e te lē silasila atu ‘ea i le to‘atele o tagata o lo‘o fetaomi mai?” 32 A ‘ua silasila solo Iesu i lona fia iloa po o ai na pa‘i ane. 33 Na iloa e le fafine le mea ‘ua faia e Iesu mo ia, ‘ona sau ai lea ma le gatete ma le fefe ma fa‘apa‘ū i ona luma ma fa‘aali atu ‘iā te ia le mea moni. 34 ‘Ua fetalai atu Iesu ‘iā te ia, “Lo‘u afafine e, ‘ua e ola i lou fa‘atuatua. Alu ia ma le manuia ma ‘ia e mālōlō i lou ma‘i tigā.” 35 A o fetalai atu Iesu i lenā ‘upu, na ō mai nisi ‘au‘auna ma fai mai i lo latou matai o Iairo, “ ‘Ua oti lou afafine. Soia ‘e te fa‘alavelave i le a‘oa‘o.” 36 E le‘i amana‘ia e Iesu a latou ‘upu. ‘Ua fetalai atu o ia, “ ‘Aua ‘e te māsalosalo, tau lava ‘ina e fa‘atuatua.” 37 ‘Ona vavao lea e Iesu e ‘aua ne‘i mulimuli atu nisi ‘iā te ia tau lava o Peteru ma le au uso o Iakopo ma Ioane. 38 ‘Ua o‘o atu i latou i le fale o lē e pule i le sunako; na silafia e Iesu tagata ‘ua fememea‘i ma fētāgisi leo tetele. 39 Na ulufale atu loa o ia ma fai atu ‘iā te i latou, “ ‘Ua ‘outou fememea‘i aiseā? Aiseā fo‘i ‘ua ‘outou fētāgisi ai? E le‘i oti le teine, o lo‘o moe.” 40 Sa tōē i latou ma fa‘aamuamu ‘iā te ia; o lea na tutūli‘eseina ai e ia i latou i fafo ‘ae ‘ave e ia na o le tamā ma le tinā ‘atoa ma ona so‘o e to‘atolu i le potu sa ta‘oto ai le teine. 41 ‘Ona tago lea o Iesu i lona lima ma fetalai atu, “Talita kumi;” o lona uiga, “Lo‘u afafine e, tu ia i luga.” 42 Na tula‘i loa o ia ma fealua‘i solo auā ‘ua sefulu ma le lua ona tausaga; ‘ona matuā ofo ai lea o i latou uma. 43 ‘Ona matuā vavao lea o i latou e Iesu, e ‘aua ne‘i o latou ta‘u atu i se isi lenei mea; ‘ua fetalai atu fo‘i o ia, “Avane i ai sana mea‘ai.”

Mareko 6

1 Na tu‘ua e Iesu lea mea ‘ae toe maliu atu i lona lava nu‘u; sa mulimuli atu fo‘i ona so‘o ‘iā te ia. 2 ‘Ua o‘o i le Sapati, ‘ona a‘oa‘o atu lea o Iesu i le sunako. Na ofo le to‘atele o tagata na fa‘alogo ‘iā te ia. ‘Ua fai ane i latou, “O fea na maua ai e ia nei a‘oa‘oga? A o fea fo‘i na a‘oa‘oina ai o ia? Se‘i va‘ai i nei mea tetele ‘ua na faia! 3 E lē o ia ‘ea o le kamuta, o le tama a Maria, o le uso o Iakopo, ma Iose ma Iuta ma Simona? Tatou te le o fa‘atasi ‘ea ma ona tuafafine?” 4 ‘Ua fetalai atu Iesu ‘iā te i latou, “E aloa‘ia le perofeta i so o se mea e i ai o ia, vaganā ai lona nu‘u moni ma ona tagata ma lona ‘āiga.” 5 ‘Ua le faia e ia se vāvega i lea mea, vaganā ai nai tagata mama‘i to‘aitiiti na fa‘ae‘e atu i ai ona ‘a‘ao ma fa‘amālōlōina. 6 Sa matuā ofo o ia i lo latou le talitonu. ‘Ona fa‘ata‘amilo lea o ia i nu‘u uma ma a‘oa‘o atu i tagata. 7 ‘Ua vala‘au atu e ia so‘o e to‘asefulu ma le lua; ‘ua tu‘uina atu ‘iā te i latou le pule e tutuli ai agaga leaga; ‘ona ‘auina atu lea o i latou e ta‘ito‘alua. 8 ‘Ua fa‘atonu fo‘i i latou e ia: “ ‘Ave tau o le to‘oto‘o i le malaga, tu‘u mea‘ai, ‘ato, ma tu‘u‘ese fo‘i tupe mai a ‘outou taga. 9 Fa‘aaogā se‘evae, ma ‘ua lava le ‘ofu e tasi.” 10 ‘Ua fetalai atu fo‘i o ia, “A ‘outou ō atu i se ‘a‘ai, o le fale tou te ulu atu i ai ia ‘outou nonofo ai se‘ia o‘o ‘ina ‘outou tu‘ua lea ‘a‘ai. 11 ‘Ae ‘āfai tou te ō atu i se ‘a‘ai ‘ae le talia ‘outou e tagata ‘ona ‘outou tūtū atu lea o le ‘ele‘ele nai o ‘outou vae e fai ma lapata‘iga ‘iā te i latou; ‘ona ‘outou ō ‘ese lea.” 12 ‘Ona ō lea o i latou ma tāla‘i atu i tagata ia salamō. 13 E tele temoni na tulia e i latou e tele fo‘i tagata mama‘i sa u‘uina i le suāu‘u ma fa‘amālōlōina e i latou. 14 Sa fa‘alogo le tupu o Herota i tala ‘ua salalau e uiga ‘iā Iesu. Fai mai isi tagata, “O Ioane le Papatiso lenei ‘ua toetū mai nai e ‘ua oti, ‘ua mafai ai e ia ‘ona faia o ia galuega ofoofogia.” 15 A o isi ‘ua fai mai, “O Elia.” A o isi fo‘i ‘ua fai mai, “O le perofeta o ia e pei lava o se tasi o perofeta anamua.” 16 A ‘ua fa‘alogo ai Herota ‘ona fai ane lea o ia, “O Ioane lea na ‘ou vavae‘eseina le ulu ‘ua toetū mai.” 17 Auā o Herota e ona le fa‘atonuga e pu‘e Ioane ma saisai ma tu‘u i le falepuipui. Na faia lea mea e Herota ‘ona o Herotia le avā a lona uso o Filipo, ‘ua toe fai ma ana avā. 18 Auā sa ta‘u atu e Ioane ‘iā Herota, “E sa ‘ona e faiavā i le avā a lou uso.” 19 O lea na ita ai Herotia ‘iā Ioane ma ‘ua fia fasioti ‘iā te ia, peita‘i sa le mafai; 20 auā na iloa lelei e Herota o Ioane o le tagata amiotonu ma le pa‘ia, o lea na mata‘u ai o ia ma puipui ‘iā te ia. Sa fa‘alogo so‘o o ia ‘iā Ioane, ma e ui lava sa lē mautonu o ia i le tele o taimi, ‘ae sa fa‘alogo lava ma le fiafia. 21 Peita‘i na maua le avanoa o Herotia i le aso fānau o Herota. O le aso lea na saunia ai e Herota le ‘aiga tele mo ofisa maualuluga o lona mālō ma ta‘ita‘i‘au ma ali‘i sili o Kalilaia. 22 Sa siva ai i lea aso le tama teine a Herotia, ma sa matuā fiafia Herota ma i latou uma na vala‘aulia. ‘Ona fai atu lea o le tupu i le teine, “Ta‘u mai so o se mea lava ‘e te mana‘o i ai ‘ou te avatua ‘iā te oe.” 23 ‘Ua tautō atu Herota ‘iā te ia, “So o se mea lava ‘e te mana‘o i ai, e o‘o lava i le vaeluagalemū o lo‘u mālō ‘ou te avatua lava.” 24 ‘Ona ulufafo lea o le teine ma fesili atu i lona tinā, “O le ā se mea ‘e te loto i ai?” ‘Ona fai mai ai lea o ia, “O le ulu o Ioane le Papatiso.” 25 ‘Ona toe ulufale fa‘avave mai lea o le teine ma fai atu i le tupu, “ ‘Ou te mana‘o ‘ia e aumai nei ‘iā te a‘u le ulu o Ioane le Papatiso i se tanoa.” 26 Sa matuā mafatia tele le finagalo o le tupu, peita‘i sa manatu o ia e fa‘ataunu‘u pea lana folafolaga i le teine ‘ona o lana tautoga na faia i luma o e na vala‘aulia. 27 O lea na ‘auina atu ai loa e le tupu se tasi o fitafita sa leoleo, ia ‘aumaia le ulu o Ioane; ‘ona alu ai lea o ia ‘ua vavae‘eseina le ulu o Ioane i totonu o le falepuipui, 28 ma ‘aumaia i le tanoa ma avatu i le teine; ‘ua avatu fo‘i e le teine i lona tinā. 29 ‘Ua fa‘alogo so‘o o Ioane i le nei mea, ‘ona ō ane lea o i latou ma ‘ave lona tino ma tu‘u i le tu‘ugamau. 30 ‘Ua toe fo‘i mai le ‘au ‘aposetolo ‘iā Iesu, ‘ua fa‘aali atu e i latou ‘iā te ia mea uma sa faia e i latou ma a‘oa‘o atu. 31 E to‘atele fo‘i tagata sa fegasoloa‘i; o lea sa lē mafai ai e Iesu ma ona so‘o ‘ona ‘a‘ai. ‘Ona fetalai atu lea o Iesu ‘iā te i latou, “Tatou o ia tau lava o i tatou i se mea tu‘ufua se‘i fai sina mālōlōga.” 32 ‘Ona ō atu ai lea o i latou i le va‘a na o i latou lava i le mea tu‘ufua. 33 E to‘atele tagata na iloa atu i latou ‘ua o, ‘ona taufetuli atu ai lea mai ‘a‘ai uma ‘ua ui a uta, ma muamua atu ‘iā te i latou. 34 ‘Ina ‘ua taunu‘u atu Iesu, sa silafia e ia tagata e to‘atele, ‘ona alofa mutimutivale ai lea o ia ‘iā te i latou auā ‘ua pei i latou o mamoe ‘ua leai so latou ta‘ita‘i; ‘ona amata ai lea e ia ona a‘oa‘o atu ‘iā te i latou i mea e tele. 35 ‘Ua o‘o i le afiafi, ‘ona ō ane lea o ona so‘o ma fai ane ‘iā te ia, “O le mea tu‘ufua lenei, ‘ua leva fo‘i le aso; 36 e lelei ‘ona e ‘auina atu i latou i nu‘u e latalata mai e fa‘atau ai ni a latou mea‘ai.” 37 A ‘ua tali atu Iesu ‘iā te i latou, “ ‘Ave i ai e ‘outou ni mea‘ai.” ‘Ona fai mai lea o i latou ‘iā te ia, “ ‘E te mana‘o ‘ea ‘ia matou ō e fa‘atau mai ni mea‘ai e tusa ma le luaselau tenari e fafaga ai i latou?” 38 ‘Ona fetalai atu ai lea o Iesu ‘iā te i latou, “O a ni a ‘outou mea‘ai o i ai? O ia se‘i va‘ai.” ‘Ua iloa e i latou, ‘ona fai mai lea ‘iā te ia, “E lima areto ma i‘a e lua.” 39 ‘Ona fetalai atu ai lea o Iesu ‘iā te i latou, “Fai atu i tagata uma ia nonofo i vaega i le mutia.” 40 Sa nonofo loa i latou i vaega, o isi vaega e ta‘ito‘aselau a o isi e ta‘ito‘alimasefulu. 41 ‘Ona tago ai lea O Iesu i areto e lima ma i‘a e lua, ‘ua tepa a‘e i le lagi ma fa‘afetai i le Atua. ‘Ona tofitofi lea e ia areto ma tu‘u atu i ona so‘o e tufatufaina atu ‘iā te i latou. ‘Ua fa‘apea fo‘i ‘ona faia i i‘a. 42 ‘Ua ‘a‘ai i latou ma ‘ua mā‘o‘ona. 43 O mea na totoe i le ‘aiga na fu‘e e so‘o i ‘ato ma ‘ua tūtūmu ai ‘ato e sefulu ma le lua. 44 O le aofa‘i o i latou na ‘a‘ai e tusa ma le to‘alimaafe tane. 45 ‘Ona u‘una‘iina lea e Iesu ona so‘o e o i le va‘a ma muamua atu i Petesaita i le isi itū o le vai; ‘ae se‘i ona fa‘atū‘uaina tagata. 46 ‘Ua uma ‘ona fa‘atofā atu o ia i ona so‘o, ‘ona maliu a‘e lea i le mauga e tatalo. 47 E po ane ‘ua i le ogātotonu o le vai le va‘a, a o i uta pea Iesu. 48 ‘Ua silafia e ia ‘ua tigāina ‘ona so‘o e taualo le va‘a ‘ona o le matagi o lo‘o agi mai luma, ‘ona maliu atu ai lea o ia ‘iā te i latou i luga o le vai i se taimi i le vā o le tolu ma le ono i le taeao. Sa foliga mai o le ā maliu loa, 49 a ‘ua iloa atu o ia e i latou o lo‘o savali i luga o le vai, ‘ona manatu ai lea o i latou se aitu, ‘ona ‘alalaga ai lea o i latou. 50 ‘Ua matuā fefefe lava i latou ‘ina ‘ua latou va‘aia o ia. A ‘ua fetalai atu Iesu ‘iā te i latou, “ ‘Ia ‘outou loto tetele! ‘aua tou te fefefe.” 51 ‘Ua maliu atu o ia i totonu o le va‘a ‘ona malū ai lea o le matagi. ‘Ona matuā ofo lea o i latou. 52 Sa le malamalama i latou e uiga i areto; ‘ona o le faigatā o latou loto. 53 ‘Ua o‘o atu i latou i le isi itūvai ‘ona tuta atu lea i le nu‘u o Kenesareta. 54 O le taimi lava na ō ‘ese atu ai i latou mai le va‘a na iloa lelei atu ai e tagata Iesu. 55 ‘Ona taufetuli atu lea o i latou mai i itū uma ma ta si‘i ane tagata mama‘i ‘iā te ia i mea sa maliu atu i ai. 56 O nu‘u uma ma ‘a‘ai ma faoa ‘a‘ai na maliu atu i ai Iesu na ta si‘i ane e tagata o latou tagata mama‘i i malae, ma ‘ai‘oi atu ‘iā te ia se‘i tau lava ‘ina pa‘i atu i latou i ona ‘ofu; ma o i latou uma lava o ē na pa‘i atu ‘iā te ia na fa‘amālōlōina.

Mareko 7

1 ‘Ona potopoto mai ai lea ‘iā Iesu o faresaio ma nisi a‘oa‘o tulafono mai Ierusalema. 2 Sa iloa e i latou nisi o ona so‘o ‘ua ‘a‘ai ma o latou lima ‘ele‘elea, o lona uiga, e le‘i fafano. 3 Auā o faresaio ma tagata Iutaia sa tāofi i a‘oa‘oga a o latou tamā ‘ua mavae; e lē mafai ‘ona ‘a‘ai i latou vaganā ‘ua fafano o latou lima, 4 e lē mafai fo‘i ‘ona ‘a‘ai i latou i ni mea‘ai mai le maketi vaganā ‘ua fa‘amamāina muamua o latou tino. Sa tausia fo‘i e i latou nisi a‘oa‘oga e pei o le fufuluina o ipu ma ‘ulo ma ipu ‘apamemea ma moega. 5 ‘Ona fesili ane lea o faresaio ma a‘oa‘o tulafono ‘iā Iesu, “ ‘Ua le tausia aiseā e ou so‘o a‘oa‘oga na tu‘uina mai e tamā ‘ua mavae, a ‘ua ‘a‘ai i latou ma lima e le‘i fafanoina?” 6 ‘Ona tali atu lea o Iesu ‘iā te i latou, “ ‘Ua fetaui lelei le valo‘aga a Isaia ‘iā te ‘outou tagata pepelo, e pei ‘ona tusia: ‘ ‘Ua vivi‘i mai lenei nu‘u ‘iā te a‘u i o latou laugutu, a o latou loto ‘ua mamao ma a‘u. 7 E leai se aogā e tapua‘i mai ai i latou ‘iā te a‘u, auā ‘ua ‘avea e i latou a‘oa‘oga a tagata, e pei o ni a‘oa‘oga a le Atua.’ 8 “ ‘Ua ‘outou lafoa‘i le poloa‘iga a le Atua ‘ae tāofi mau a‘oa‘oga a tagata.” 9 ‘Ua fetalai atu fo‘i o ia ‘iā te i latou, “O se faiga poto tele lea ‘ua ‘outou faia, o le tete‘e atu lea i le poloa‘iga a le Atua ‘ae tausia a ‘outou lava a‘oa‘oga. 10 Auā ‘ua poloa‘i mai Mose, ‘ ‘Ia e āva i lou tamā ma lou tinā, i le ma lea, ia fasiotia so o se isi e tautala lē mafaufau i le tamā po o le tinā.’ 11 A ‘ua ‘outou fai mai, a fai atu se tagata i lona tamā po o lona tinā, o mea na tu‘u e tausi ai ‘oulua ‘ua kopano (o lona uiga ‘ua fa‘asāina mo le Atua), 12 ‘ona lē afaina ai lea o ia i lona lē tausia o ona matua. 13 O lona uiga, ‘ua ‘outou fa‘asili a ‘outou lava a‘oa‘oga i lo le ‘upu a le Atua. E le gata i lenā, a ‘ua tele fo‘i nisi mea fa‘apenā ‘ua ‘outou faia.” 14 ‘Ona toe vala‘au lea o Iesu i tagata e to‘atele ma fetalai atu ‘iā te i latou, “Fa‘alogo mai ia ‘iā te a‘u ‘outou uma ma ‘ia ‘outou iloa le mea lenei: 15 E lē o mea e alu atu mai fafo i totonu o le tagata, a o mea e sau mai totonu ‘iā te ia e leaga ai o ia. 16 O lē ‘ua i ai taliga e fa‘alogo ai, fa‘alogo lelei mai ia.” 17 ‘Ina ‘ua tu‘ua e ia tagata e to‘atele ‘ae alu atu i le fale, sa fesili mai ona so‘o ‘iā te ia i le uiga o le tala fa‘atusa. 18 ‘Ona fetalai atu lea o Iesu ‘iā te i latou, “E o‘o fo‘i ‘iā te ‘outou, tou te le malamalama ‘ea? Tou te le iloa ‘ea e leai se mea e alu atu mai i fafo i totonu o le tagata e leaga ai o ia? 19 O mea e alu atu i totonu e alu i le manava ma toe sau i fafo; ‘ae le o‘o i le loto.” 20 ‘Ua toe fetalai atu o ia, “O mea e sau mai totonu o le tagata e leaga ai o ia. 21 Auā e sau mai totonu o le loto o le tagata manatu leaga e pei o le faita‘aga ma le gaoi ma le fasioti tagata, 22 o le mulilua, o le manumanu, o le amioleaga, o le taufa‘a‘ole‘ole, o le matāitu, o le ‘upuleaga, o le fa‘amaualuga ma le lē mafaufau; 23 o mea leaga uma nei e sau mai totonu o le tagata, ma o mea na e leaga ai o ia.” 24 ‘Ona tu‘ua lea e Iesu o lea mea ‘ae maliu atu i le itūmālō o Turo ma Saitonu. ‘Ua ulu atu o ia i le fale; sa le finagalo o ia ‘ina ‘ia iloa o ia e nisi, peita‘i sa le mafai ‘ona lilo. 25 E i ai le tinā na fa‘alogo ‘ua i ai Iesu i le ‘āiga lea, ‘ona alu ane lea ma fa‘apa‘ū i ona luma ‘ona o si ana tama teine sa i ai le agaga leaga. 26 O le fafine lenei o le fafine Eleni, na fānau i Foinie i Suria. ‘Ua ‘ai‘oi mai o ia ‘iā Iesu ‘ina ‘ia tuli‘esea le temoni mai lana tama teine. 27 A ‘ua tali atu Iesu, “E tatau ‘ona fafaga muamua le fānau ia mā‘o‘ona; auā e le se mea tatau le fafaga o ta‘ifau i mea‘ai a le fānau.” 28 ‘Ua tali atu o ia ‘iā te ia, “E moni lava a oe, peita‘i o ta‘ifau i lalo o le laulau e ‘a‘ai i latou i fasi mea‘ai a le fānau e pa‘u‘ū i lalo.” 29 ‘Ona fetalai atu lea o Iesu ‘iā te ia, “ ‘Ona o lau tali lenā, fo‘i ia oe, ‘ua alu ‘ese le temoni sa i lau tama teine.” 30 ‘Ona toe fo‘i lea o ia i lona ‘āiga, ‘ua maua atu lana tama teine o ta‘oto‘oto i le moega, ‘ua alu ‘ese le temoni nai ‘iā te ia. 31 ‘Ona tu‘ua lea o Turo e Iesu ‘ae ui atu i Saitonu aga‘i i le vaituloto o Kalilaia sa ui atu fo‘i o ia i Tekapoli. 32 ‘Ona avane lea e nisi tagata ‘iā te ia le tagata tutuli ma gūgū, ‘ua ōle ane i latou ‘iā te ia ‘ina ‘ia fa‘ae‘e ona ‘a‘ao i luga ‘iā te ia. 33 ‘Ua ta‘ita‘i ‘ese o ia e Iesu mai tagata e to‘atele ma tu‘u ona tamatama‘ilima i ona taliga; ‘ua feanu fo‘i ma pa‘i atu i lona laulaufaiva. 34 ‘Ona tepa a‘e lea o Iesu i le lagi, ‘ua tatalo; ‘ona fetalai atu lea i le tagata, “Efata,” o lona uiga, “ ‘Ia avanoa ou taliga.” 35 Na avanoa loa lava ona taliga, ma ‘ua matala fo‘i lona laulaufaiva; ‘ona tautala manino loa lea o ia. 36 ‘Ona vavao atu lea e Iesu tagata uma, e ‘aua ne‘i ta‘u atu e i latou i se isi; a ‘ua atili ai ‘ona tāla‘i e i latou. 37 O i latou uma na fa‘alogo ai sa matuā ofo ma fa‘apea ane, “ ‘Ua matuā lelei lava mea uma ‘ua na faia. ‘Ua faia e ia ‘ia fa‘alogo lē sa tutuli ma tautala lē sa gūgū.”

Mareko 8

1 ‘Ina ‘ua toe potopoto ane tagata e to‘atele i ia aso, ma ‘ua leai sa latou mea e ‘ai, ‘ona vala‘au atu ai lea o Iesu i ona so‘o ma fai atu, 2 “ ‘Ua ‘ou alofa tele i nei tagata auā ‘ua tolu nei aso o matou fa‘atasi ma e leai ni a latou mea e ‘ai. 3 Ma ‘āfai fo‘i ‘ou te ‘auina atu i latou i o latou ‘āiga ‘ae le‘i ‘a‘ai, e matapogia i latou i le ala auā o nisi o i latou e mamao le mea e ō mai ai.” 4 ‘Ona tali mai lea o ona so‘o ‘iā te ia, “O fea o lenei vao tu‘ufua e maua ai e se isi ni mea‘ai e lava e fafagaina ai nei tagata?” 5 ‘Ona fesili atu lea o Iesu, “E fia ni areto o ‘iā te ‘outou?” ‘Ua tali mai i latou, “E fitu.” 6 Na fa‘atonuina loa e ia tagata ia nonofo i lalo. ‘Ona tago lea o ia i areto e fitu, ‘ua fa‘afetai atu i le Atua ma tofitofi e ia ma avatu i ona so‘o ‘ina ‘ia tufatufa atu i tagata; i le ‘ua fa‘apea ‘ona faia e i latou. 7 Sa i ai fo‘i nai a latou i‘a laiti. ‘Ua saunia fo‘i e ia le fa‘afetai, ‘ona fetalai atu ai lea o ia i ona so‘o ia tufatufaina atu i tagata. 8 ‘Ua ‘a‘ai i latou ma ‘ua mā‘o‘ona. ‘Ona fu‘eina lea e i latou mea na totoe ma ‘ua tūtūmu ai ‘ato e fitu. 9 O tagata na ‘a‘ai pe tusa o le faafe. ‘Ona tu‘ua lea o i latou e Iesu. 10 ‘Ua maliu a‘e loa o ia ma ona so‘o i le va‘a ma ō atu i le itūmālō o Tamanuta. 11 Na ō ane faresaio finau ma Iesu. Sa taumafai i latou e sā‘ili se fa‘ailoga mai le lagi e faia e ia, ‘ina ‘ia fa‘aosoosoina ai o ia. 12 ‘Ona tigā lea o le finagalo o Iesu ma fetalai atu, “ ‘Ua manana‘o aiseā lenei tupulaga i se fa‘ailoga ofoofogia? O le ‘upu moni ‘ou te ta‘u atu ‘iā te ‘outou, e leai se fa‘ailoga fa‘apenā e avatua i lenei tupulaga.” 13 ‘Ona tu‘ua lea o i latou e ia ‘ae fo‘i atu i le va‘a ma maliu atu i le isi itūvai. 14 ‘Ua galo i so‘o ona ‘ave ni areto ma e na o le tasi fo‘i le areto sa i le va‘a. 15 ‘Ua lapata‘iina i latou e Iesu, “ ‘Ia ‘outou fa‘aeteete ma ‘alo ‘ese i mea fa‘afefete a faresaio ma Herota.” 16 ‘Ona femusua‘i lea o i latou, “Ai ‘ona o le lē lava o ni a tatou areto ‘ua fetalai ai fa‘apea o ia.” 17 Sa silafia e Iesu la latou talanoaga, ‘ona fesili atu lea o ia ‘iā te i latou, “Se ā le mea tou te femusua‘i ai e uiga i le lē lava o areto? Tou te le āu iloa ‘ea, tou te lē malamalama fo‘i? ‘Ua faigatā pea ‘ea o ‘outou loto? 18 E i ai o ‘outou mata ‘ae tou te le‘i va‘ai ai ‘ea? E i ai fo‘i o ‘outou taliga ‘ae tou te le‘i fa‘alogo ai ‘ea? Tou te le o manatua fo‘i? 19 Na ‘ou tofitofiina areto e lima i le limaafe o tagata, e fia ‘ato sa tūtūmu i toe ‘aiga na ‘outou fu‘ea?” ‘Ona tali mai lea o i latou ‘iā te ia, “E sefulu ma le lua.” 20 “ ‘Ae fia la ‘ato na tūtūmu i toe ‘aiga mai areto e fitu na ‘ou tofitofiina mo le faafe o tagata?” ‘Ona fai mai lea o i latou, “E fitu.” 21 ‘Ona fetalai atu lea o ia ‘iā te i latou, “A ‘ua fa‘apefea la ‘ona ‘outou le malamalama?” 22 ‘Ua o‘o atu i latou i Petesaita, ‘ona ta‘ita‘i mai lea e nisi tagata le tauaso ‘iā Iesu ‘ua ‘ai‘oi mai fo‘i i latou ‘ina ‘ia pa‘i atu o ia ‘iā te ia. 23 ‘Ona ta‘ita‘i lea e Iesu le tauaso i tua o le ‘a‘ai. ‘Ua feanu fo‘i o ia i ona mata ma fa‘ae‘e atu ona ‘a‘ao i ona luga, ma fesili atu ‘iā te ia po ‘ua na iloa se mea. 24 ‘Ua tepa a‘e o ia ma fai atu, “ ‘Ua ‘ou iloa atu tagata e pei o ni la‘au o lo‘o savavali.” 25 ‘Ona toe fa‘ae‘e lea e Iesu ona ‘a‘ao i ona mata, ma fetalai atu ‘iā te ia e tepa a‘e i luga; ‘ona toe lelei ai lea o lana va‘ai ma ‘ua na iloa lelei atu tagata uma. 26 ‘Ona ‘auina atu lea o ia e Iesu i lona ‘āiga ma fetalai atu, “ ‘Aua ‘e te ui atu i le ‘a‘ai, ‘aua fo‘i ‘e te ta‘ua lenei mea i se isi o le ‘a‘ai.” 27 ‘Ona maliu atu lea o Iesu ma ona so‘o i nu‘u o Kaisareia Filipo. A o i le ala i latou sa fesili atu Iesu, “Fai mai e a tagata e uiga ‘iā te a‘u, o ai a‘u?” 28 ‘Ona tali mai lea o i latou, “Fai mai isi o oe o Ioane le Papatiso; o isi fo‘i fai mai o oe o Elia; a o isi fai mai o oe o se tasi o perofeta.” 29 ‘Ona fesili atu lea o ia ‘iā te i latou, “A o ‘outou, o le ā so ‘outou manatu o ai a‘u?” ‘Ona tali mai lea o Peteru, “O oe o le Keriso.” 30 ‘Ona vavao lea o i latou e Iesu e ‘aua ne‘i o latou ta‘u atu o ia i se isi. 31 ‘Ona toe amata lea ‘ona a‘oa‘o atu Iesu i ona so‘o, e tatau ‘ona matuā tigā le Atali‘i o le Tagata; o le ā te‘ena fo‘i o ia e toeaina ma ositaulaga sili ma a‘oa‘o tulafono; e fasiotia fo‘i o ia ‘ae toe fa‘atūina mai o ia pe a mavae aso e tolu. 32 Sa manino lava lana fa‘aaliga o lenei matā‘upu ‘iā te i latou; a ‘ua ‘ave o ia e Peteru ma vavao ‘iā te ia. 33 A o Iesu ‘ua silasila atu i ona so‘o, ma vavao ‘iā Peteru, ma fetalai atu, “Alu ‘ese ia i o‘u tua Satani; auā o mea a tagata ‘e te loto i ai ‘ae lē o mea a le Atua.” 34 ‘Ona vala‘au lea e Iesu tagata e to‘atele ‘atoa ma ona so‘o, ma ‘ua fetalai atu ‘iā te i latou, “A i ai se isi o ‘outou e fia mafuta mai ‘iā te a‘u, ia tu‘ua e ia mea o lo‘o pele ‘iā te ia, ‘ae amo lona satauro ma mulimuli mai ‘iā te a‘u. 35 Auā o lē e fia fa‘asaoina lona lava ola e maumau; a o le e fa‘amaumau lona ola ‘ona o a‘u ma le Tala Lelei e fa‘asaoina. 36 Auā o le ā le aogā pe ‘āfai e maua e le tagata le lalolagi uma ‘ae maumau ai lona ola? 37 O le ā fo‘i se mea e avatu e le tagata e totogi a‘i lona ola? 38 Auā so o se isi lava e ma ‘iā te a‘u ma a‘u a‘oa‘oga i lenei tupulaga mulilua ma le agasala, e ma fo‘i le Atali‘i o le Tagata ‘iā te ia pe a sau i le mamalu o lona Tamā fa‘atasi ma ana agelu pa‘ia.”

Mareko 9

1 ‘Ua toe fetalai atu o ia ‘iā te i latou, “O le ‘upu moni ‘ou te ta‘u atu ‘iā te ‘outou, e i ai nisi o ‘outou na o le ā va‘aitino lava i le o‘o mai ma le mana o le Mālō o le Atua.” 2 ‘Ua mavae aso e ono, ‘ona ‘ave lea e Iesu na o Peteru ma Iakopo ma Ioane i le mauga maualuga, ‘ona liua lea o ona foliga a o va‘ava‘ai atu i latou ‘iā te ia, 3 ‘ua pupula ona ‘ofu, ‘ua matua pa‘epa‘e lava, e leai se tagata ta ‘ofu i le lalolagi na te mafaia ‘ona fa‘apa‘epa‘eina fa‘apea. 4 ‘Ona iloa atu lea e so‘o e to‘atolu Elia ma Mose o talanoa ma Iesu. 5 ‘Ona fai mai lea o Peteru ‘iā Iesu, “Le A‘oa‘o e, e lelei pe a tatou nonofo pea ‘i‘inei. O le a matou faia ni fale ‘ie se tolu, e tofu ‘outou ma Mose ma Elia ma le fale ‘ie.” 6 ‘Ua fai atu fa‘apea Peteru ‘ona ‘ua matuā tumu i latou i le fefe; ‘ua le iloa fo‘i se isi tala e toe fai atu. 7 Na fa‘alogoina fo‘i e i latou se leo mai le ao sa ufitia ai i latou ‘ua fa‘apea mai, “O lo‘u Atali‘i pele lenā, ‘ia ‘outou usita‘i ‘iā te ia.” 8 ‘Ona feva‘aia‘i lea o i latou, a ‘ua le iloa atu e i latou se isi vaganā Iesu. 9 ‘Ina ‘ua fo‘i ifo i latou mai le mauga, ‘ona fa‘atonu atu lea e Iesu: “ ‘Aua ne‘i o ‘outou ta‘u atu i se isi mea sa ‘outou va‘aia, se‘ia toetū mai le Atali‘i o le Tagata nai e ‘ua oti.” 10 Na usita‘i i latou i lana fa‘atonuga, ma sa talatalanoa po o le ā le uiga o le matā‘upu i le toetū nai ē ‘ua oti. 11 ‘Ona fesili lea o i latou ‘iā Iesu, “ ‘Ua manatu aiseā a‘oa‘o tulafono e tatau ‘ona sau muamua Elia?” 12 ‘Ona tali atu lea o ia, “E muamua lava ‘ona sau Elia na te saunia mea uma; a ‘ua fa‘apefea ‘ona tusia fa‘apea e tatau ‘ona matuā puapuagātia ma ‘inosia le Atali‘i o le Tagata? 13 ‘Ou te fai atu ‘iā te ‘outou ‘ua uma ‘ona sau Elia, ‘ua faia fo‘i e i latou ‘iā te ia mea uma na loto i ai i latou e pei ‘ona tusia.” 14 ‘Ina ‘ua toe fo‘i ane i latou i le mea sa i ai isi so‘o, sa va‘aia e i latou tagata e to‘atele o lo‘o potopoto ai, ‘atoa ma a‘oa‘o tulafono o lo‘o fefinaua‘i ma i latou. 15 ‘Ua va‘aia e tagata Iesu, ‘ona matuā ofo ai lea ma taufetuli atu ma fa‘afeiloa‘i ‘iā te ia. 16 ‘Ona fesili atu lea o Iesu i ona so‘o, “O le a le matā‘upu o lo‘o ‘outou finau ai?” 17 ‘Ona tali mai lea o le isi tagata ‘iā te ia, “Le A‘oa‘o e, ‘ua ‘ou ‘aumaia ‘iā te oe lo‘u atali‘i ‘ua i ai le agaga gūgū. 18 O taimi uma lava e osofia ai o ia e le agaga e palasi ai i lalo, ma ‘ua fāuā lona gutu ma u ona nifo, e malō fo‘i lona tino ‘atoa. Sa ‘ou fai atu fo‘i i ou so‘o ‘ina ‘ia latou tuli‘esea ‘ae le‘i mafaia e i latou.” 19 ‘Ona fetalai atu lea o Iesu ‘iā te i latou, “O ‘outou o le tupulaga lē fa‘atuatua! O le ā le umi e tatau ai ‘ona tatou fa‘atasi ma ‘ou fa‘apalepale atu ‘iā te ‘outou? Aumai le tama ‘iā te a‘u.” 20 ‘Ona ‘aumaia lea o ia e i latou ‘iā Iesu. ‘Ua va‘ai atu le agaga leaga ‘iā Iesu ‘ona fa‘ata‘afiti lea e ia le tama ‘ua palasi i lalo ma ta‘avalevale i le ‘ele‘ele ‘ua fāuā fo‘i le gutu. 21 ‘Ona fesili atu lea o Iesu i lona tamā “ ‘Ua leva ‘ona ma‘i fa‘apea le tama?” ‘Ua tali mai o ia, “Talu mai lava i lona la‘itiiti. 22 ‘Ua lafo so‘o o ia e le agaga i le afi ma le vai ‘ina ‘ia oti ai. ‘Āfai ‘e te mafaia, se‘i e alofa ma fesoasoani mai.” 23 ‘Ua tali atu Iesu ‘iā te ia, “ ‘Āfai ‘e te mafaia ‘ona fa‘atuatua e mafai mea uma lava i le fa‘atuatua.” 24 ‘Ona ‘alaga loa lea o le tamā o le tama ma fai atu, “ ‘Ua ‘ou fa‘atuatua; ia e fesoasoani mai i lo‘u le fa‘atuatua.” 25 ‘Ua silasila atu Iesu i tagata e to‘atele o lo‘o taufetuli mai, ‘ona fa‘atonuina lea e ia le agaga leaga, “O oe na le agaga gūgū ma le tutuli ‘ou te fai atu ‘iā te oe ia e alu nei i fafo mai ‘iā te ia ma ‘aua lava ne‘i e toe ulu ‘iā te ia.” 26 ‘Ona ‘alaga lea o le agaga ma fa‘ata‘afiti le tama ‘ona alu loa lea i fafo. A o le tama ‘ua foliga mai o se tagata ‘ua oti; o le mea lea na fa‘apea ane ai le to‘atele, “ ‘Ua oti o ia.” 27 A ‘ua tago Iesu i lona lima ma fa‘atū ‘iā te ia, ‘ona tu lea o ia i luga. 28 ‘Ina ‘ua ulu atu Iesu i le fale, sa fesili ane ona so‘o ‘iā te ia ‘ina ‘ua na o i latou, “O le ā le mea na matou le mafaia ai ‘ona tulia i fafo le agaga leaga?” 29 ‘Ua tali atu Iesu “O mea fa‘apenei na o le tatalo lava e mafaia ai.” 30 ‘Ua tu‘ua lea mea e i latou ‘ae aga‘i atu i Kalilaia. E le‘i finagalo Iesu e iloa e se isi le mea o lo‘o i ai o ia; 31 auā o lo‘o a‘oa‘o atu o ia i ona so‘o e fa‘apea: “O le ā tu‘uina atu le Atali‘i o le Tagata i lima o tagata ma o le a fasiotia o ia e i latou, peita‘i a mavae aso e tolu ‘ona toetū mai lea o ia.” 32 Sa le malamalama i latou po o le ā le uiga o lana fetalaiga, ‘ae sa fefefe fo‘i i latou e fesili atu ‘iā te ia. 33 ‘Ua o‘o atu i latou i Kapanaumi, ‘ona fesili atu lea o Iesu i ona so‘o, “O le ā ‘ea le mea sa ‘outou felafolafoa‘i ai i le ala?” 34 A ‘ua leai sa latou tali, auā sa fefinaua‘i i latou i le ala po o ai o latou e sili. 35 ‘Ua nofo Iesu i lalo ‘ona vala‘au lea i so‘o e to‘asefulu ma le lua ma fetalai atu ‘iā te i latou, “A i ai se isi e fia muamua ia ‘avea o ia ma tagata e aupito mulimuli i tagata uma ma ‘au‘auna a tagata uma.” 36 ‘Ona tago lea o ia i le tamaitiiti ma fa‘atū i o latou luma. ‘Ua si‘itia fo‘i e ia ma fetalai atu ‘iā te i latou, 37 “So o se isi na te talia se tamaitiiti fa‘apenei i lo‘u igoa, ‘ua talia e ia o a‘u; so o se isi na te talia a‘u, ‘ua talia fo‘i e ia lē na ‘auina mai a‘u.” 38 ‘Ona fai atu lea o Ioane ‘iā te ia, “Le A‘oa‘o e, na matou vavaoina le tagata na na tulia temoni i lou igoa ‘ona e le o se tasi o i tatou.” 39 A ‘ua tali atu Iesu, “ ‘Aua tou te vavaoina fua o ia, auā e leai se isi na te faia se mea ofoofogia i lo‘u igoa e mafai ‘ona vave tautala atu i se ‘upu leaga ‘iā te a‘u. 40 Auā so o se isi e lē o tete‘e mai ‘iā te i tatou, o ia lea o lo‘o galulue fa‘atasi ma i tatou. 41 So o se isi na te avane ‘iā te ‘outou sina vai inu ‘ona o le igoa o Keriso, o le ‘upu moni ‘ou te ta‘u atu ‘iā te ‘outou, e maua e ia lona taui. 42 “A i ai se isi na te fa‘asesēina se tasi o tamaiti nei o e ‘ua talitonu ‘iā te a‘u, e sili pe a nonoa se ma‘a tele i le ‘ua o lea tagata ma lafoina i le sami. 43 ‘Āfai e fa‘asesēina oe i lou lima, inā tipi ‘ese ia. E lelei pe ā e sao atu i le ola ma le lima mutu ‘ae leaga pe ā e alu ma lima e lua i Kena, o lo‘o i ai le afi e le matineia. 45 ‘Āfai e fa‘asesēina oe i lou vae, inā tipi ‘ese ia. E lelei pe ā e sao atu i le ola ma le vae e tasi ‘ae leaga pe a lafoina oe ma ou vae e lua i Kena. 47 ‘Āfai fo‘i e fa‘asesēina oe i lou mata, inā sali ‘ese ia. E lelei pe ā e sao atu i le Mālō o le Atua ma le mata e tasi, ‘ae leaga pe ā lafoina oe ma ou mata e lua i Kena, 48 o inā o lo‘o i ai ilo e lē mamate ma le afi e ola pea. 49 “Auā o le a fa‘amamāina tagata uma i le afi. 50 “O le mea lelei le masima ‘ae ‘āfai e māgalo, o le ā se mea e mafai ‘ona toe fa‘a‘o‘ona ai? “ ‘Ia i ai pea le masima ‘iā te ‘outou ma ‘ia ‘outou fealofani.”

Mareko 10

1 ‘Ona tu‘ua lea e Iesu o lea mea ‘ae maliu atu i le itūmālō o Iutaia ma tala atu o Ioritana. ‘Ona toe potopoto ane lea o tagata e to‘atele ‘iā te ia, ‘ona a‘oa‘o atu lea o ia ‘iā te i latou e pei lava o lana masani. 2 Na ō ane nisi faresaio e tofotofo ‘iā te ia ma fesili ane pe taga i le tulafono ‘ona fa‘ate‘a e le tane lana avā. 3 A ‘ua tali atu Iesu ‘iā te i latou, “Fai mai o le ā Mose e uiga i lenā matā‘upu?” 4 ‘Ona fai atu lea o i latou, “Na fa‘atagaina e Mose le tete‘a o ulugali‘i pe ‘āfai e tusia e le tane se tusi e fa‘amaonia ai le tatalaina o le fa‘aipoipoga.” 5 ‘Ona fetalai atu lea o Iesu ‘iā te i latou, “ ‘Ona o le faigatā o ‘outou loto na tusi ai e Mose lenei poloa‘iga. 6 ‘Ae talu mai le amataga, na faia e le Atua i lā‘ua, o le tane ma le fafine. 7 O le pogai lea o le tu‘ua e le tane o lona tamā ma lona tinā ‘ae fa‘atasi ma lana avā, 8 ‘ona ‘avea ai lea o i lā‘ua ma tino e tasi. O lea e le toe to‘alua i lā‘ua a ‘ua tino e tasi. 9 O le mea lea, o ē ‘ua fa‘atasia e le Atua, ‘aua ne‘i fa‘atete‘aina e se tagata.” 10 ‘Ua fo‘i i latou i le fale ‘ona toe fesili ane fo‘i lea o ona so‘o ‘iā te ia e uiga i lea matā‘upu. 11 ‘Ua fetalai atu o ia ‘iā te i latou, “O le tagata na te fa‘ate‘aina lana avā ‘ona ‘ua fia faiavā i se isi fafine, ‘ua mulilua o ia; 12 e fa‘apea fo‘i i se fafine ‘ua na fa‘ate‘aina lana tane ‘ona ‘ua fia fai tane i se isi tamaloa, ‘ua mulilua fo‘i o ia.” 13 Na ‘aumaia e nisi tagata tamaiti ‘iā Iesu ‘ina ‘ia pa‘i atu o ia ‘iā te i latou; a ‘ua vavao e so‘o. 14 Peita‘i ‘ua silafia e Iesu, ‘ona tigā ai lea o lona finagalo ma ‘ua fetalai atu i ona so‘o, “Tu‘u pea ia o tamaiti e ō mai ‘iā te a‘u, ‘aua le vavaoina i latou; auā e fa‘apei o i latou nei ē o i le Mālō o le Atua. 15 O le ‘upu moni ‘ou te ta‘u atu ‘iā te ‘outou, so o se isi lava na te lē talia le Mālō o le Atua e pei ‘ona talia e se tamaitiiti; e le sao lava o ia i ai.” 16 ‘Ona si‘i lea e ia tamaiti, ‘ua fa‘ae‘e fo‘i ‘ona ‘a‘ao i o latou luga ma fa‘amanuia atu ‘iā te i latou. 17 A o maliu atu Iesu i le ala, sa momo‘e ane le isi tagata ma to‘otuli i ona luma ma fesili mai ‘iā te ia, “Le A‘oa‘o lelei e, o le ā se mea ‘ou te faia ‘ina ‘ia ‘ou maua ai le ola fa‘avavau?” 18 ‘Ua fetalai atu Iesu ‘iā te ia, “O le ā le mea ‘e te ta‘ulelei mai ai a‘u? E leai se isi e lelei vaganā le to‘atasi, o le Atua lea. 19 ‘Ua e iloa poloa‘iga: ‘Aua ‘e te fasioti tagata, ‘aua ‘e te mulilua, ‘aua ‘e te gaoi, ‘aua ‘e te molimau pepelo, ‘aua ‘e te agaleaga, ia e āva i lou tamā ma lou tinā.” 20 ‘Ona tali atu lea o ia, “Le A‘oa‘o e, na ‘ou tausia mai lava nei mea uma a o ou tamaitiiti se‘ia o‘o mai i le asō.” 21 ‘Ua silasila atu Iesu ma le alofa ‘iā te ia ma fetalai atu, “Toe tasi le mea e le o ‘iā te oe: Inā alu ia ma fa‘atau atu au mea uma ma foa‘i atu le tupe i tagata matitiva, ‘ona e maua lea o le ‘oloa i le lagi, ‘ona e sau ai lea ma mulimuli mai ‘iā te a‘u.” 22 ‘Ua fa‘alogo atu o ia i lenā ‘upu ‘ona alu ‘ese ai lea ma le fa‘anoanoa; auā e tele ana ‘oloa. 23 ‘Ua silasila solo Iesu i ona so‘o ‘ona fetalai atu lea ‘iā te i latou, “E matuā faigatā ‘ona sao atu le tagata mau‘oloa i le Mālō o le Atua.” 24 ‘Ona ofo ai lea o so‘o i ana ‘upu. A ‘ua toe fetalai atu Iesu ‘iā te i latou, “La‘u fānau e, e matuā faigatā ‘ona sao atu i le Mālō o le Atua. 25 E faigofie i le kamela ‘ona ui atu i le pū o le nila, ‘ae faigatā i le tagata ‘ua mau‘oloa ‘ona sao atu i le Mālō o le Atua.” 26 ‘Ona matuā taufaiofo ai lea o ona so‘o ma fai ane, “O ai la e mafai ‘ona fa‘aolaina?” 27 ‘Ua silasila atu Iesu ‘iā te i latou, ‘ona fetalai atu lea, “E le mafaia e tagata vaganā le Atua, auā e mafaia e le Atua mea uma.” 28 ‘Ona fai mai lea o Peteru ‘iā te ia, “ ‘Ua matou tu‘ua mea uma ‘ae mulimuli atu ‘iā te oe.” 29 ‘Ona tali atu lea o Iesu, “O le ‘upu moni ‘ou te ta‘u atu ‘iā te ‘outou, o se tagata ‘ua na tu‘ua lona fale po o uso, po o tuafafine, po o le tamā, o le tinā, po o le fānau, po o fanua, ‘ona o a‘u ma le Tala Lelei. 30 E maua lava e ia ta‘isautuaselau i le olaga nei o fale ma uso ma tuafafine ma tinā ma fānau ma fanua fa‘atasi ma sauāga, ‘atoa ma le ola fa‘avavau i le olaga a sau. 31 Peita‘i e to‘atele ē o lo‘o muamua nei o le ā ‘avea ma ē e mulimuli; e to‘atele fo‘i ē o lo‘o mulimuli o le a ‘avea ma ē e muamua.” 32 A o aga‘i a‘e i latou i Ierusalema, sa muamua atu Iesu i luma o ona so‘o; o le mea lea na matuā ofo ai i latou, o i latou fo‘i o ē na mulimuli atu ‘ua matuā fefefe lava. ‘Ona ta‘ita‘iina lea e Iesu ona so‘o e to‘asefulu ma le lua, ma ta‘u atu ‘iā te i latou mea o le a tutupu ‘iā te ia. 33 ‘Ua fetalai atu Iesu ‘iā te i latou, “A tatou ō atu i Ierusalema o le a tu‘uina atu le Atali‘i o le Tagata i ositaulaga sili ma a‘oa‘o tulafono. O le ā fa‘asalaina o ia e i latou i le oti ma tu‘uina atu o ia i tagata o nu‘u ‘ese. 34 O le ā tauemu i latou ‘iā te ia, ma tu‘ufeanu ma sasa ma fasioti ‘iā te ia; ‘ae a mavae aso e tolu ‘ona toetū mai lea o ia.” 35 ‘Ona ō ane lea o le fānau a Sepetaio o Iakopo ma Ioane ‘iā Iesu ma fai ane ‘iā te ia, “Le A‘oa‘o e, ‘ua ma manana‘o ia e faia mo i mā‘ua le mea o le ā ma ōle atu ai.” 36 ‘Ona fesili atu lea o Iesu ‘iā te i lā‘ua, “O le ā se mea ‘ou te faia mo ‘oulua?” 37 ‘Ua tali mai i lā‘ua, “ ‘Ia e fa‘anonofoina i mā‘ua, o le isi i lou itū taumatau ma le isi i lou itū tauagavale i lou mamalu.” 38 ‘Ua fetalai atu Iesu ‘iā te i lā‘ua, “Lua te le o malamalama i le mea o lo‘o ‘oulua ōle mai ai. Lua te mafaia ‘ea ‘ona inu i le ipu ‘ou te inu ai, ma papatisoina i le papatisoga e papatisoina ai a‘u?” 39 ‘Ona tali mai lea o i lā‘ua, “Ma te mafaia lava.” ‘Ua fetalai atu Iesu ‘iā te i lā‘ua, “Lua te feinu lava i le ipu ‘ou te inu ai, ma papatisoina fo‘i i le papatisoga e papatisoina ai a‘u. 40 Peita‘i, o e nonofo i lo‘u itū taumatau ma lo‘u itū tauagavale e le o a‘u ‘ou te filifilia; a o lo‘u Tamā na te saunia i latou.” 41 ‘Ua fa‘alogo ai isi so‘o e to‘asefulu, ‘ona ita ai lea o i latou ia Iakopo ma Ioane. 42 ‘Ona vala‘au atu lea o Iesu ‘iā te i latou e ō ane ‘iā te ia, ma ‘ua fetalai atu, “ ‘Ua ‘outou iloa o tagata ‘ua ta‘ua o ē e pule i tagata o nu‘u ‘ese ‘ua faia e i latou amio a tagata pule; o i latou fo‘i o ē ‘ua ta‘ua o ta‘ita‘i ‘ua fiafia i latou e ‘avea ma pule i tagata. 43 ‘Ae le fa‘apenā ‘outou; a o lē e mana‘o i le tulaga pule ‘iā te ‘outou, ia ‘avea o ia ma ā ‘outou ‘au‘auna; 44 o lē e fia muamua ‘iā te ‘outou ia ‘avea o ia ma tautua a tagata uma. 45 Auā e le‘i sau le Atali‘i o le Tagata ‘ina ‘ia ‘au‘auna mai tagata ‘iā te ia a ‘ia ‘au‘auna atu o ia ma foa‘i atu lona ola e ‘avea ma togiola mo tagata e to‘atele.” 46 ‘Ua o‘o i latou i Ieriko, o le ā tuana‘i atu fo‘i Ieriko e ia ‘atoa ma ona so‘o ma tagata e to‘atele, a ‘ua nofo mai i le auala le tauaso o Patimaio, le atali‘i o Timaio, o lo‘o ‘aisi i ni mea mo ia. 47 ‘Ua fa‘alogo o ia o lo‘o alu ane Iesu le Nasareta, ‘ona ‘alaga ai lea, “Iesu e, le Alo o Tavita e, ia e alofa mai ‘iā te a‘u.” 48 A ‘ua vavao o ia e tagata ma fa‘atonu atu ia filemū; a ‘ua atili ai ‘ona ‘alaga leo tele o ia, “Le Alo o Tavita, ia e alofa mai ‘iā te a‘u.” 49 ‘Ua tu Iesu ma fetalai atu, “Vala‘au e sau.” ‘Ona vala‘au lea o i latou i le tauaso ma fai atu i ai, “Loto tele ia. Tu i luga, ‘ua vala‘au Iesu ‘iā te oe.” 50 ‘Ona tu‘u ‘ese lea e ia lona ‘ofu tele, ‘ua tu i luga ma sau ‘iā Iesu. 51 ‘Ua fesili atu Iesu ‘iā te ia, “O le ā se mea ‘e te mana‘o i ai ‘ou te faia mo oe?” ‘Ona tali mai lea o le tagata tauaso, “Le A‘oa‘o e, ia toe va‘ai o‘u mata.” 52 ‘Ua fetalai atu Iesu ‘iā te ia, “Inā alu ia, ‘ua fa‘amālōlōina oe i lou fa‘atuatua.” ‘Ona va‘ai loa lea o ona mata ma ‘ua mulimuli atu ‘iā Iesu i le ala.

Mareko 11

1 ‘Ua latalata atu i latou i Ierusalema, i ‘a‘ai o Petefake ma Petania, ‘ua o‘o i le Mauga o Olive. ‘Ona ‘auina atu lea e Iesu ona so‘o e to‘alua; 2 ‘ua fa‘atonu atu fo‘i e ia, “A ‘oulua o‘o atu i le nu‘u o lo‘o lumana‘i lua te va‘aia se tama‘i asini e le‘i ti‘eti‘e ai lava se isi, o lo‘o nonoa; ia ‘oulua tatalaina ma aumai. 3 ‘Āfai e fesili ane se isi, ‘ ‘Ua ‘oulua faia aiseā lenei mea?’ Fai i ai, ‘E mana‘o i ai le Ali‘i; ma o le ā toe fa‘afo‘i vave mai.’ ” 4 ‘Ona ō lea o i lā‘ua ma ‘ua tau atu i le tama‘i asini i le ala, o lo‘o nonoa i le faitoto‘a ‘ona la tatalaina loa lea. 5 ‘Ona fesili ane lea ‘iā te i lā‘ua o nisi sa tutū ai, “A tatala i fea le asini?” 6 ‘Ua tali atu i lā‘ua e pei lava ‘ona fetalai atu ai Iesu ‘iā te i lā‘ua, ‘ona tu‘uina atu loa lea o i lā‘ua e i latou e o. 7 ‘Ua la ‘aumaia le tama‘i asini ‘iā Iesu, ma ‘ua lafo e i latou o latou ‘ofu i luga o le asini, ma fa‘ati‘eti‘e ai Iesu. 8 E to‘atele fo‘i tagata ‘ua fola o latou ‘ofu i le ala, a o isi ‘ua sala lālā ma lau o la‘au ma ‘ua fola ai le ala. 9 ‘Ua ‘alalaga fo‘i e na muamua ma e na mulimuli, “Osana ia manuia lē o lo‘o maliu mai i le suafa o le Ali‘i. 10 ‘Ia manuia le Mālō o lo tatou tamā o Tavita, o le a o‘o mai. Osana i mea aupitoaluga.” 11 ‘Ua o‘o atu Iesu i Ierusalema, ‘ona ulufale lea i le malumalu ma silasila solo i mea uma. ‘Ua o‘o i le afiafi, ‘ona maliu atu lea o ia i Petania fa‘atasi ma le to‘asefulu ma le lua. 12 O le aso na soso‘o ai, na toe fo‘i mai ai i latou mai Petania, sa fia taumafa Iesu. 13 Na silafia mamao atu e ia le mati ‘ua lauolaola mai, o lea sa maliu atu i ai o ia pe maua ai sina mea‘ai; peita‘i e leai se fua na o lau auā e le‘i o‘o i le taimi e fua ai mati. 14 ‘Ua fetalai atu Iesu i le mati, “E leai lava se tagata na te toe ‘aina sou fua.” Sa fa‘alogo ai ona so‘o uma. 15 ‘Ua o‘o i latou i Ierusalema, ‘ona ulufale lea o Iesu i le malumalu ma amata loa ‘ona tutuli i fafo i latou uma o ē sa fefa‘ataua‘i ai i le malumalu. ‘Ua tafuli i lalo e ia laulau a i latou o ē na fa‘afesuia‘i tupe ma nofoa o ē na fa‘atau lupe, 16 ma sa le fa‘atagaina fo‘i e ia nisi e ui atu i le malumalu ma ni a latou avega. 17 ‘Ona a‘oa‘o atu lea e ia i tagata: “E le o tusia ‘ea, ‘E ta‘ua lo‘u fale o le fale tatalo mo tagata uma.’ A o lenei ‘ua faia e ‘outou ma nofoaga o ē e faomea.” 18 ‘Ua fa‘alogo ai ositaulaga sili ma a‘oa‘o tulafono ‘ona amata lea ‘ona sā‘ili e i latou se ala e fasiotia ai Iesu. ‘Ua matata‘u i latou ‘iā te ia auā sa matuā ofo tagata e to‘atele i lana a‘oa‘oga. 19 ‘Ua o‘o i le afiafi ‘ona ō atu lea o Iesu ma ona so‘o i tua o le ‘a‘ai. 20 A o savavali ane i latou i le taeao o le aso na soso‘o ai, sa va‘aia e i latou le mati ‘ua matuā pe lava. 21 ‘Ona manatua lea e Peteru le mea na tupu ma ‘ua fai atu ‘iā Iesu, “Le A‘oa‘o e, va‘ai i le mati na e fetu‘u ‘ua pe!” 22 ‘Ua tali atu Iesu ‘iā te i latou, “ ‘Ia ‘outou fa‘atuatua i le Atua. 23 O le ‘upu moni ‘ou te ta‘u atu ‘iā te ‘outou, so o se isi e fai atu i lenei mauga: ‘ ‘Ia lia‘iina oe ma lafoina i le sami,’ e aunoa ma le māsalosalo o lona loto ‘ae talitonu o ia e taunu‘u lava, ‘ona faia lava lea fa‘apea ‘iā te ia. 24 O le mea lea ‘ou te fai atu ai ‘iā te ‘outou, so o se mea tou te tatalo atu ai ma le fa‘atuatua e faia lea mo ‘outou. 25 So o se taimi tou te tutū ai i luga e tatalo, ia muamua ‘ona ‘outou fa‘amāgaloina nisi o lo‘o ‘outou tigā i ai ‘ina ‘ia fa‘amāgaloina fo‘i e lo ‘outou Tamā o i le lagi a ‘outou agasala.” 27 ‘Ua toe fo‘i i latou i Ierusalema. A o maliu atu Iesu i le malumalu, ‘ona ō mai lea ‘iā te ia o ositaulaga sili, o a‘oa‘o tulafono ma toeaina, 28 ‘ua fai atu ‘iā te ia, “O le ā le pule a o ai fo‘i nā na avatua ‘iā te oe lea pule e fai ai nei mea?” 29 ‘Ona tali atu lea o Iesu ‘iā te i latou, “ ‘Ia ‘outou tali mai i la‘u fesili nei e tasi ‘ona ‘ou fa‘amatalaina atu ai lea o le pule o lo‘o ‘ou faia ai nei mea. 30 O le papatisoga ‘ea a Ioane e mai le Atua pe mai tagata?” 31 ‘Ona fefinaua‘i lea o i latou lava: “O le ā sa tatou tali? ‘Āfai tatou te tali atu, ‘Mai le Atua,’ o le ā fesili mai loa o ia ‘iā te i tatou, ‘Na ‘outou le talitonu la o le ā ‘iā te ia?’ 32 ‘Āfai fo‘i tatou te fai atu, ‘Mai tagata;’ ‘ua fefefe i latou i tagata; auā ‘ua talitonu i latou uma o Ioane o le perofeta moni o ia.” 33 ‘Ona tali atu lea o i latou ‘iā Iesu, “Matou te le iloa.” ‘Ua fetalai atu Iesu ‘iā te i latou, “O le ā ‘ou le ta‘uina atu fo‘i la ‘iā te ‘outou le pule ‘ua ‘ou faia ai nei mea.”

Mareko 12

1 ‘Ona fetalai atu lea o Iesu ‘iā te i latou i tala fa‘atusa: “Sa i ai le tagata na totō lona togāvine, ma ‘ua fai le pa e si‘osi‘o ai, ma ‘eli le lua e tu‘u ai le suāvine, ma fausia fo‘i le fale e nonofo ai ē leoleoina. ‘Ona tu‘uina atu lea e ia i tagata faigaluega e galulue ai ‘ae alu malaga. 2 ‘Ua o‘o i le taimi e matua ai vine, ‘ona ‘auina lea e ia le ‘au‘auna i ē e galulue i vine ‘ina ‘ia aumai lona vaega. 3 A ‘ua pu‘eina o ia e i latou ma sasa ma tuli e aunoa ma se mea. 4 ‘Ona toe ‘auina atu lea e lē e ona le togāvine le isi ‘au‘auna, a ‘ua fetogia o ia e tagata galulue i vine ma ‘ua foa ai lona ulu, ‘ona ‘auina fua lea o ia ‘ua agaleagaina. 5 ‘Ua toe ‘auina atu fo‘i e lē ona le togāvine le isi ‘au‘auna, a ‘ua fasiotia o ia e i latou; sa fa‘apenā fo‘i ‘ona faia i isi e to‘atele, na sasaina nisi ‘ae fasiotia isi. 6 ‘Ona toe ai lea na o lona atali‘i e to‘atasi o lē ‘ua pele ‘iā te ia. ‘Ua i‘u ‘ina ‘auina atu o ia ‘iā te i latou, auā sa manatu le matai, ‘O le ā āva mai i latou ‘iā te ia.’ 7 Peita‘i ‘ua fetautalatala‘i tagata galulue i vine ma fa‘apea ane, ‘O le suli lenei! O mai tatou fasiotia o ia, ‘ona ‘avea ai lea o le togāvine ma tatou.’ 8 ‘Ona pu‘ea lea o ia e i latou, ma fasiotia ma lafo i tua o le togāvine. 9 “O le ā so ‘outou manatu i le mea o le ā faia e le matai? E sau o ia ma fasioti ē galulue i vine, ‘ae avatu le togāvine i nisi. 10 Tou te le‘i faitau ‘ea i ‘upu nei i le Tusi: ‘O le ma‘a na lafoa‘iina e tufuga fai fale, ‘ua ‘avea lea ma ma‘a tulimanu aupitoaluga. 11 O le mea lea ‘ua faia e le Ali‘i; tatou te ofo pe a va‘ava‘ai atu i ai?’ ” 12 ‘Ona taumafai lea o ta‘ita‘i o Iutaia e pu‘eina Iesu ‘ina ‘ua iloa e i latou e fa‘atatau tonu ‘iā te i latou le tala fa‘atusa lenei. Peita‘i ‘ua fefefe i latou i tagata, o le mea lea na tu‘ua ai o ia e i latou ‘ae ō ‘ese. 13 ‘Ua ‘auina atu e i latou nisi o faresaio ma nisi o le vaega a Herota e fesili tofotofo ‘iā te ia. 14 ‘Ua ō mai i latou ‘iā te ia ma fai mai, “Le A‘oa‘o e, ‘ua matou iloa o oe o le tagata fa‘amaoni, auā ‘e te lē fa‘a‘au‘au fo‘i i se tagata; ‘ua e a‘oa‘o ma le fa‘amaoni le finagalo moni o le Atua, e sa ‘ea ‘ona avatu lafoga ‘iā Kaisara pe leai?” 15 ‘Ua silafia e Iesu la latou togafiti, ‘ona tali atu lea o ia, “Aiseā ‘ua ‘outou taumafai ai e maileia a‘u? Aumai se tupe se‘i ‘ou va‘ai i ai.” 16 ‘Ona ‘aumaia lea e i latou ‘iā te ia le tupe; ‘ona fesili atu lea o ia, “O ai e ona le fa‘atusa ma le igoa lea o lo‘o i le tupe?” ‘Ona tali mai lea o i latou, “O Kaisara.” 17 ‘Ona fetalai atu lea o Iesu, “ ‘Ia avatu ‘iā Kaisara mea a Kaisara, ‘ia ‘outou avatu fo‘i i le Atua mea a le Atua.” ‘Ona ofo ai lea o i latou ‘iā te ia. 18 ‘Ua ō mai ‘iā Iesu nisi Satukaio, o ē e tāofi e leai se toetū nai ē ‘ua oti, ma fesili mai ‘iā te ia, 19 “Le A‘oa‘o e, ‘ua fa‘atonuina i matou e Mose: ‘ ‘Āfai e oti se tane ma tu‘ua lana avā ‘ae leai se fānau, e tatau la ‘ona toe nonofo lona uso ma le fafine lea ‘ina ‘ia maua ai se fānau ma lē ‘ua oti.’ 20 Sa i ai le uso tama e to‘afitu, na faiavā le ulumatua, ‘ae na oti ‘ae leai se fānau. 21 ‘Ona faiavā lea o le uso lona lua i le fafine lava lea, ‘ae na oti fo‘i ‘ae leai se fānau. Na fa‘apea fo‘i i lona tolu, 22 e o‘o lava i le ui‘i, na oti uma i latou ‘ae leai se fānau. Mulimuli ane, ‘ona oti ai lea o le fafine. 23 O lenei la, a o‘o ‘ina toe tutū mai e ‘ua oti, o ai o i latou nei o le ā nonofo ma le fafine? Auā o i latou uma lava na faiavā ‘iā te ia.” 24 ‘Ona tali atu lea o Iesu ‘iā te i latou, “E lē tioa tele lo ‘outou sesē, ‘ona e lē gata ‘ina ‘outou lē malamalama i le Tusi Pa‘ia ‘ae tou te lē manino fo‘i i le mana o le Atua. 25 Tou te lē iloa ‘ea a toe tutū mai e ‘ua oti o le ā pei i latou o agelu i le lagi, e lē faiavā pe nofo tane. 26 A o le matā‘upu e uiga i le toe tutū mai o ē ‘ua oti, tou te le‘i faitau ‘ea i le Tusi a Mose e uiga i le la‘au na mū? O lo‘o tusia ai na fetalai atu le Atua ia Mose, ‘O a‘u o le Atua o Aperaamo, o le Atua o Isaako o le Atua fo‘i o Iakopo.’ 27 O lona uiga, o ia o le Atua o ē ola ‘ae lē o ē oti. ‘Ua ‘outou matua sesē lava!” 28 Sa i ai le isi a‘oa‘o tulafono sa fa‘alogologo i le talatalanoaga a Iesu ma Satukaio. Na iloa e ia le sa‘o o tali a Iesu, ‘ona fesili ane lea o ia ‘iā Iesu, “O lē fea poloa‘iga e sili i poloa‘iga uma?” 29 ‘Ua tali atu Iesu, “O le poloa‘iga e aupito sili lenei: ‘Fa‘alogo mai ia Isaraelu e, o le Ali‘i lo tatou Atua o le Ali‘i e to‘atasi o ia. 30 ‘Ia e alofa atu i le Ali‘i lou Atua ma lou loto ‘atoa, ma lou agaga ‘atoa, ma lou mafaufau ‘atoa ma lou malosi ‘atoa.’ 31 O lona lua o poloa‘iga sili: ‘ ‘Ia e alofa atu i lē lua te tuā‘oi e pei o oe lava ‘iā te oe.’ O poloa‘iga na e aupito sili.” 32 ‘Ona fai mai lea o le a‘oa‘o tulafono ‘iā Iesu, “Le A‘oa‘o e, e moni lava le mea ‘ua e fetalai mai ai; auā e to‘atasi lava le Atua, e leai ma se isi. 33 O le mea lea e tatau ai i le tagata ‘ona alofa i le Atua ma le loto ‘atoa, ma le mafaufau ‘atoa, ma le malosi ‘atoa; ma ‘ia alofa i lē la te tuā‘oi e pei o ia lava ‘iā te ia. E sili atu lenā i lo taulaga mū ‘atoa ma isi taulaga uma.” 34 ‘Ua silafia e Iesu le atamai o lana tali, ‘ona fetalai atu lea o ia ‘iā te ia, “E le o vāvāmamao oe ma le Mālō o le Atua.” Talu ai i lea taimi e le‘i toe taumafai se isi e fesili atu ‘iā te ia. 35 A o a‘oa‘o atu Iesu i le malumalu, sa fesili atu o ia, “E fa‘apefea ‘ona fai mai a‘oa‘o tulafono o le Keriso o le atali‘i o Tavita? 36 A o Tavita lava ia na fa‘agae‘etia e le Agaga Pa‘ia ma fai ane ai: ‘ ‘Ua fetalai mai le Ali‘i i lo‘u Ali‘i: Ia e nofo i lo‘u itū taumatau, se‘ia ‘ou tu‘uina ou fili i lalo o ou vae.’ 37 ‘Ua ta‘ua o ia e Tavita o lona Ali‘i; e fa‘apefea la ‘ona ‘avea o ia ma ona atali‘i?” Sa fa‘alogo ma le fiafia tele tagata ‘iā Iesu. 38 Na a‘oa‘o atu Iesu i tagata ma fetalai atu, “ ‘Ia ‘outou fa‘aeteete mo a‘oa‘o tulafono, o ē e manana‘o e feoa‘i ma o latou ‘ofu talaloa ma ‘ia fa‘aaloaloina i latou i nofoaga faitele. 39 ‘Ua filifili fo‘i e i latou nofoa sili i sunako ma nofoaga sili i taumafataga. 40 ‘Ua fao e i latou fale o fafine ‘ua oti a latou tane; ‘ua faia fo‘i a latou tatalo u‘umi fa‘alialiavale; ‘ua atili ai ‘ona tele lo latou fa‘asalaga.” 41 Sa nofo Iesu e feagai tonu ma le mea e teu ai tupe, ma silasila atu i tagata e to‘atele o lo‘o foa‘i atu a latou meaalofa. E to‘atele ē mau‘oloa sa foa‘i atu mea e tele; 42 ‘ona sau ai lea o le isi fafine mativa ‘ua oti lana tane ma foa‘i atu tupe iti ‘apamemea e lua, pe tusa lona aogā ma le sene e tasi. 43 ‘Ona vala‘au atu lea o ia i ona so‘o, ‘ua fa‘apea atu, “O le ‘upu moni ‘ou te ta‘u atu ‘iā te ‘outou, o le foa‘i a le fafine mativa ‘ua oti lana tane na tu‘u i totonu o le mea e teu ai tupe e sili atu lea i lo tagata uma na tu‘uina atu a latou foa‘i. 44 Auā o i latou uma nā ‘ua foa‘i atu sina vaega o a latou ‘oloa e tele; a o le fafine mativa lenei ‘ua na foa‘i atu mea uma sa ola ai o ia.”

Mareko 13

1 ‘Ua tu‘ua e Iesu le malumalu, ‘ona fai mai lea o le tasi o ona so‘o, “Le A‘oa‘o e, se‘i va‘ai i nei ma‘a tetele ma nei fale tetele!” 2 ‘Ua tali atu Iesu ‘iā te ia, “ ‘Ua e va‘ai atu ‘ea i na fale tetele? E i ai le aso e le toe ti‘eti‘e ai le isi ma‘a i luga o le isi ma‘a, ‘ae uma ‘ona soloia i lalo.” 3 A o i ai Iesu i luga o le Mauga o Olive e fa‘afeagai ma le malumalu, sa ō ane na o Peteru ma Iakopo ma Ioane ma Anetere‘a ‘iā te ia, 4 “Se‘i e ta‘u mai ‘iā te i matou pe o‘o mai afea ia mea, o le ā fo‘i se fa‘ailoga e iloa ai o le ā taunu‘u ia mea?” 5 ‘Ona amata loa lea ‘ona a‘oa‘o e Iesu ‘iā te i latou e fa‘apea: “ ‘Ia ‘outou fa‘aeteete ‘ina ne‘i fa‘asesēina ‘outou e se isi. 6 E to‘atele tagata o le ā ō mai ma fa‘asesē ‘outou i lo‘u igoa i lo latou fai mai, ‘O a‘u lava lenei.’ 7 A o‘o mai tau‘a pe fa‘alogo fo‘i ‘outou i tala o tau‘a, ‘aua tou te popole vale; auā e tutupu lava ia mea a o le‘i o‘o i le gata‘aga. 8 Auā o le ā si‘i tau‘a le isi nu‘u i le isi nu‘u, o le isi mālō fo‘i i le isi mālō. E i ai fo‘i mafui‘e ma oge i mea uma lava. O nei mea uma o le amataga lea o puapuagā. 9 “ ‘Ia ‘outou fa‘aeteete; auā e tu‘uina atu ‘outou e i latou i luma o fono, ma sasaina ‘outou i sunako, tou te tutū fo‘i i luma o ē e pule ma tupu ‘ona o a‘u, e fai ma molimau ‘iā te i latou. 10 E tatau ‘ona tala‘iina muamua le Tala Lelei i nu‘u uma. 11 ‘Āfai e pu‘eina fa‘apagotā ‘outou e i latou ma tu‘uina atu i le fa‘amasinoga, ‘aua tou te popole po o ā ni a ‘outou fa‘amatalaga e fai atu; o le ‘upu lava e tu‘uina atu ‘iā te ‘outou i lenā lava taimi o le ‘upu lea tou te tautala atu ai; auā e lē o ‘outou e tautala atu a o le Agaga Pa‘ia. 12 E tu‘uina atu le uso e le uso ia oti, e tu‘uina atu fo‘i e le tamā lona atali‘i, e tutū atu fo‘i le fānau i luma o mātua ‘ina ‘ia fasiotia i latou. 13 O le ā ‘inosia ‘outou e tagata uma ‘ona o lo‘u igoa; a o lē e tumau se‘ia o‘o i le i‘uga e fa‘aolaina. 14 “Pe a ‘outou va‘aia le mea ‘inosia e fa‘atafunaina a‘i ‘ua tu i le mea e le tatau ‘ona tu ai (‘ia malamalama lē o lo‘o faitau), o ē o i Iutaia i ia aso ia sosola i latou i mauga; 15 o le tagata o lo‘o i luga o le fale ‘aua ne‘i toe alu ifo i lalo pe toe ulufale e ‘ave se mea mai lona fale. 16 O le tagata fo‘i o lo‘o galue i lona fanua ‘aua ne‘i toe fo‘i e ‘ave lona ‘ofu tele. 17 O i talofa i fafine totō ma i latou o fa‘asusu a latou pepe i ia aso! 18 A ‘ia ‘outou tatalo ‘ina ‘ia le tutupu nei mea i aso o le tau malūlū; 19 auā o aso ia o le puapuagā mata‘utia e leai sona tusa talu mai le amataga o le foafoaina e le Atua o le lalolagi, ‘ua o‘o mai i ona po nei, e le toe tupu fo‘i i le lumana‘i. 20 ‘Āfai fo‘i e lē fa‘apu‘upu‘uina e le Ali‘i ia aso, e leai se tagata e fa‘aolaina; a ‘ua fa‘apu‘upu‘uina ia aso ‘ona o ē na filifilia e ia. 21 “ ‘Āfai e fai ane se isi ‘iā te ‘outou, ‘O le Keriso lenei,’ po o le la, ‘aua tou te talitonu i se isi. 22 Auā e tutū mai Keriso pepelo ma perofeta pepelo; e faia fo‘i e i latou fa‘ailoga ma mea ofoofogia ‘ina ‘ia fa‘asesēina ai tagata e o‘o lava i le ‘au filifilia, pe ‘āfai e mafai. 23 ‘Ia ‘outou nofo sauni mo mea o le ā tutupu; ‘ua ‘ou ta‘uina atu muamua ‘iā te ‘outou. 24 “A mavae puapuagā ‘ona le toe susulu lea o le la ma le masina. 25 E pa‘u‘ū fetū ma lūlūina fo‘i ‘au a le lagi. 26 ‘Ona va‘aia ai lea o le Atali‘i o le Tagata, ‘ua sau i ao ma le malosi ma le mamalu tele. 27 E ‘auina atu fo‘i e ia agelu e fa‘apotopoto ē ‘ua filifilia e ia mai matāmatagi e fa; e amata i le tulu‘iga o le lalolagi e o‘o atu i le tulu‘iga o le lagi. 28 “E tatau ‘ona maua e ‘outou se a‘oa‘oga mai le mati. A lanu meamata ma muamua mai ona lālā ma tutupu ona lau, ‘ona ‘outou iloa ai lea ‘ua latalata aso vevela. 29 E fa‘apenā fo‘i pe a ‘outou va‘aia nei mea uma ‘ua tutupu, ‘ona ‘outou iloa ai lea ‘ua latalata mai lava. 30 O le ‘upu moni ‘ou te ta‘u atu ‘iā te ‘outou, e tutupu nei mea uma a o le‘i mavae atu le tupulaga lenei. 31 E mavae atu le lagi ma le lalolagi, a o a‘u ‘upu e lē mavae atu lava. 32 “E leai se isi na te iloa po o afea e o‘o mai ai lenā aso po o le taimi; e o‘o i agelu i le lagi ma le Atali‘i e le iloa e i latou, ‘ua na o le Tamā lava na te silafia. 33 ‘Ia ‘outou mataala auā tou te le iloa le taimi e o‘o mai ai. 34 E fa‘atusaina lea i le tagata na alu malaga ‘ae tu‘u i ana ‘au‘auna le va‘aiga o ana mea totino; sa tofitofi e ia ‘au‘auna ‘iā latou galuega ‘ese‘ese; na fa‘atonu atu fo‘i i lē na va‘aia le faitoto‘a ‘ina ‘ia mataala. 35 O lea, ‘ia ‘outou mataala ai, auā tou te le iloa po o afea e sau ai le matai o le ‘āiga; po o le afiafi po o le tulua o po ma ao, po o le vivini o moa, po o le oso o le la. 36 ‘Āfai e sau fa‘afuase‘i o ia, ‘aua ne‘i maua mai ‘outou o momoe. 37 O le mea ‘ua ‘ou fai atu ai nei ‘iā te ‘outou, ‘ou te fai atu ai fo‘i i tagata uma: ‘Ia mataala.”

Mareko 14

1 ‘Ua toe lua aso o‘o i le tausamiga o le Paseka ma Areto e le Fa‘afefeteina. ‘Ona sā‘ili lea e ositaulaga sili ma a‘oa‘o tulafono se mailei e pu‘e ai Iesu ia fasiotia. 2 ‘Ua fai ane i latou, “E lē tatau ‘ona tatou faia lenei mea i le tausamiga ‘ina ne‘i fa‘asaga tau mai tagata ‘iā te i tatou.” 3 A o taumafa Iesu i le fale o le lepela o Simona i Petania, na alu ane le isi fafine ma le fagu ‘ua gaosia i le ma‘a o le alapasa, ‘ua i ai le suāu‘u manogi taugatā. ‘Ua tata‘e e ia le fagu ma liligi le suāu‘u i le ao o Iesu. 4 Na lē malilie nisi tagata ma fai ane, “ ‘Ua fa‘amaumau aiseā lea suāu‘u manogi? 5 ‘Ana toe fa‘atau atu e silia i le toluselau tenari lona tau, e foa‘iina atu i ē e matitiva.” ‘Ona muimui ai lea o i latou ‘iā te ia. 6 A ‘ua fetalai atu Iesu, “Tu‘u pea ia ‘iā te ia; ‘ua ‘outou fa‘alavelave aiseā ‘iā te ia? ‘Ua faia e ia le mea lelei ‘iā te a‘u. 7 Tou te fa‘atasi pea ma ē matitiva, e mafai lava la ‘ona ‘outou fesoasoani ‘iā te i latou i so o se taimi tou te manana‘o ai, peita‘i tatou te le fa‘atasi pea ma ‘outou. 8 ‘Ua faia e ia le mea na te mafaia; ‘ua u‘uina e ia lo‘u tino e sauni ai mo lo‘u tanuga. 9 O le ‘upu moni ‘ou te ta‘u atu ‘iā te ‘outou, o nu‘u uma lava e tala‘iina i ai le Tala Lelei, o le a ta‘ua ai le mea ‘ua faia e le nei fafine e fa‘amanatuina ai o ia.” 10 ‘Ona alu lea o Iuta le Sekara, o le tasi o le to‘asefulu ma le lua, i ositaulaga sili ‘ina ‘ia fa‘alataina e ‘iā Iesu ‘iā te i latou. 11 ‘Ua fa‘alogo ai i latou ‘ona fiafia ai lea ma folafola atu o le ā latou foa‘iina atu ni tupe ‘iā te ia. ‘Ona amata loa lea ‘ona sā‘ili e Iuta se avanoa lelei e fa‘alataina ai o ia. 12 O le ulua‘i aso o le tausamiga o Areto e le Fa‘afefeteina, o le aso lea e fasi ai mamoe mo le Paseka, na fesili atu ai so‘o o Iesu ‘iā te ia, “O fea ‘e te finagalo matou te o e sauni ‘e te taumafa ai i le Paseka?” 13 ‘Ona ‘auina atu lea e ia so‘o e to‘alua, ma fetalai atu ‘iā te i lā‘ua, “Ō atu ia i le ‘a‘ai, ma o le a ‘oulua fetaia‘i ai ma le tamaloa o lo‘o ‘ave le vai ‘omea. ‘Ia ‘oulua mulimuli ‘iā te ia, 14 ma o le mea e ulufale atu i ai o ia ‘ia ‘oulua fesili atu i le matai o le ‘āiga, ‘ ‘Ua fai mai le A‘oa‘o, O fea lo‘u potu, se‘i o matou ‘a‘ai ai le Paseka ma o‘u so‘o?’ 15 O le ā fa‘aali atu e ia ‘iā te ‘oulua le potu i le falealuga ‘ua uma ‘ona saunia; o inā ‘e te lua saunia mo i tatou.” 16 ‘Ona ō lea o ia so‘o i le ‘a‘ai ma iloa ai mea uma e pei ‘ona fetalai atu ai Iesu ‘iā te i lā‘ua, ‘ona la saunia loa lea o le Paseka. 17 ‘Ua o‘o i le afiafi, ‘ona maliu ane lea o Iesu ma ona so‘o e to‘asefulu ma le lua. 18 A o taumamafa i latou, ‘ua fetalai atu Iesu, “O le ‘upu moni ‘ou te ta‘u atu ‘iā te ‘outou, o se isi o ‘outou o lo‘o ‘a‘ai fa‘atasi nei ma a‘u na te fa‘alataina a‘u.” 19 ‘Ona tigā ai lea o i latou, ‘ua ta‘ito‘atasi ma fesili atu ‘iā te ia, “O a‘u ‘ea?” 20 ‘Ona tali atu lea o Iesu, “O sē tasi o le to‘asefulu ma le lua e fufui fa‘atasi e i mā‘ua ni fasi mea‘ai i le ipu, o ia lea. 21 Auā e alu lava le Atali‘i o lē Tagata e pei ‘ona tusia ‘iā te ia, ‘ae talofa i lē na te fa‘alataina le Atali‘i o le Tagata; e sili pe ana lē fānau mai lea tagata.” 22 A o ‘a‘ai i latou, ‘ua tago Iesu i le areto, ‘ua fa‘afetai; ‘ona tofitofi ai lea ma avatu ‘iā te i latou, ma fetalai atu, “Inā fetāgofi ia i ai, o lo‘u tino lenei.” 23 ‘Ua tago fo‘i o ia i le ipu, ‘ua fa‘afetai, ‘ona avatu ai lea e ia ‘iā te i latou, ma ‘ua feinu ai i latou uma. 24 ‘Ua fetalai atu Iesu, “O lo‘u toto lenei, o le toto o le feagaiga, ‘ua fa‘amaligiina mo tagata e to‘atele. 25 O le ‘upu moni ‘ou te ta‘u atu ‘iā te ‘outou, ‘ou te lē toe inu lava i lenei uaina se‘ia o‘o i le aso ‘ou te inu ai i le uaina fou i le Mālō o le Atua.” 26 ‘Ua uma ‘ona usuina la latou pese, ‘ona ō atu ai lea o i latou i le Mauga o Olive. 27 ‘Ua fetalai atu Iesu ‘iā te i latou, “O le ā sosola ‘ese ‘outou uma ‘ae tu‘ua a‘u i le po nei; auā ‘ua tusia, ‘ ‘Ou te taina le leoleo mamoe ‘ona ta‘ape‘ape ai lea o mamoe.’ 28 ‘Ae a toe fa‘atūina mai a‘u, ‘ona ‘ou muamua atu ai lea ‘iā te ‘outou i Kalilaia.” 29 ‘Ua tali atu Peteru, “E ui lava ‘ina sosola ‘ese isi tagata uma, e lē fa‘apenā a‘u.” 30 ‘Ua fetalai atu Iesu ‘iā Peteru, “O le ‘upu moni ‘ou te ta‘u atu ‘iā te oe, o le aso nei lava i le po nei, a o le‘i vivini fa‘alua moa, o le ā e fa‘afitia fa‘atolu a‘u.” 31 A ‘ua tali fa‘amalosi atu Peteru, “E i‘u lava ‘ina ta oti fa‘atasi ma oe e lē mafai ‘ona ‘ou fa‘afitia oe.” Sa fa‘apenā fo‘i ‘ona fai atu isi so‘o uma. 32 ‘Ua o‘o atu i latou i le fanua o Ketesemane, ‘ona fetalai atu lea o Iesu i ona so‘o, “Nonofo ia ‘outou ‘i‘inei ‘ae se‘i ‘ou tatalo.” 33 ‘Ona ‘ave lea e ia o Peteru ma Iakopo ma Ioane, ma ‘ua amata loa ‘ona ōi ma ātu lona finagalo. 34 ‘Ona fetalai atu lea o ia ‘iā te i latou, “ ‘Ua matuā tigā lo‘u loto e o‘o i le oti. Nonofo ia ‘i‘inei ma ‘ia ‘outou mataala.” 35 ‘Ua maliu fa‘aitiiti atu o ia i luma, ‘ona fa‘apa‘ū lea o ia i le ‘ele‘ele ma tatalo ‘ina ‘ia mavae atu lea itūlā pe ‘āfai e mafai. 36 ‘Ona tatalo lea o ia, “Lo‘u Tamā e, ‘e te mafaia mea uma lava; ‘ave ‘ese ia lenei ipu ‘iā te a‘u; peita‘i ia le faia lo‘u loto a o lou finagalo.” 37 ‘Ua fo‘i ane o ia i ona so‘o e to‘atolu o momoe; ‘ona fesili atu lea o ia ‘iā Peteru, “Simona e, ‘ua e moe ‘ea? ‘E te lē mafaia ‘ea ‘ona mataala i se itūlā e tasi? 38 Inā mataala ia ma tatalo ‘ina ne‘i o‘o mai le fa‘aosoosoga ‘iā te ‘outou; ‘ua mana‘o i ai le loto a o le tino ‘ua vaivai.” 39 ‘Ua toe maliu ‘ese o ia ma tatalo i ‘upu lava e tasi. 40 ‘Ua toe fo‘i atu i ona so‘o ‘ua toe momoe fo‘i, auā ‘ua faigatā ‘ona pupula o latou mata. ‘Ua le iloa fo‘i e i latou se ‘upu e tali atu ai ‘iā te ia. 41 ‘Ua toe fo‘i atu o ia o lona fa‘atolu lea, ‘ua fetalai atu ‘iā te i latou, “Inā momoe pea ia ma mālōlō. ‘Ua lava lea! ‘Ua o‘o mai le taimi e fa‘alataina ai le Atali‘i o le Tagata i lima o tagata agasala. 42 Tutū ia i luga tatou o; ‘ua latalata mai lē na te fa‘alataina oe.” 43 A o fetalai atu o ia, ‘ae taunu‘u ane loa Iuta, o le tasi o le to‘asefulu ma le lua. ‘Ua fa‘atasi fo‘i ma ia le ‘au o lo‘o ō mai ma pelu ma uatogi ma ositaulaga sili ma a‘oa‘o tulafono ma toeaina. 44 Na tu‘uina atu fo‘i e Iuta le fa‘ailoga i le ‘au, e fa‘apea: “O le tagata ‘ou te sogi atu i ai o ia lenā o lo‘o ‘outou sā‘ilia. ‘Ia ‘outou pu‘eina loa o ia, ma ta‘ita‘iina atu ma tāofimauina.” 45 ‘Ona alu ane lea o Iuta ma fai atu, “Le a‘oa‘o e!” ‘ua sogi atu fo‘i o ia ‘iā te ia. 46 ‘Ona pu‘eina lea o ia e i latou. 47 O le tasi o i latou o ē na tutū ai ‘ua se‘i lana pelu ma tipi‘esea ai le taliga o le ‘au‘auna a le ositaulaga. 48 ‘Ona fetalai atu lea o Iesu ‘iā te i latou, “Po ‘ua ‘outou ō mai ‘ea ma pelu ma uatogi e pu‘e ‘iā te a‘u e peiseaī se faomea? 49 Sa tatou fa‘atasi so‘o i le malumalu, sa ‘ou a‘oa‘o atu ai ‘ae tou te le‘i pu‘eina lava a‘u. ‘Ae peita‘i ‘ina ‘ia taunu‘u ai le Tusi.” 50 ‘Ona tu‘ua lea o ia e i latou ‘ae sosola. 51 Na mulimuli atu fo‘i ‘iā te ia le isi taule‘ale‘a sa pulupulu i le ‘ie lino, ‘ona pu‘eina lea o ia e i latou; 52 peita‘i na tu‘ua e ia le ‘ie lino ‘ae sola ‘ua le lavalava. 53 ‘Ua ta‘ita‘iina Iesu e i latou i le fale o e ositaulaga sili, ‘ona fa‘apotopoto atu lea ‘iā te ia o ositaulaga sili ma toeaina ma a‘oa‘o tulafono. 54 Na mulimuli mamao mai Peteru ma ‘ua alu atu i le lotoā o le fale o le ositaulaga sili. Sa nofo ai i inā fa‘atasi ma leoleo o le malumalu ma fa‘amafanafana ai i le afi. 55 ‘Ona taumafai lea o ositaulaga ma le Fono ‘atoa e sā‘ili ni molimau ‘ina ‘ia fasiotia ai o ia, ‘ae le‘i maua. 56 E tele tagata na faia ni moliga pepelo e uiga ‘iā Iesu, ‘ae le tutusa a latou mau. 57 A o nisi tagata na tutū a‘e ma fai le molimau pepelo e uiga ‘iā te ia, fai mai, 58 “Na matou fa‘alogo o tautala o ia fa‘apea, ‘O le a ‘ou lepetia le malumalu lenei sa faia e lima, ma ‘ou faia le isi malumalu e le‘i faia e lima i aso e tolu.’ ” 59 ‘Ae o‘o lava ia i latou nei, e le‘i tutusa a latou mau. 60 ‘Ona tula‘i lea o le ositaulaga sili i luma o i latou ma fesili ‘iā Iesu, “E leai ‘ea sau tali i nei mea ‘ua molia ai oe e i latou?” 61 ‘Ae le‘i tali atu o ia i se ‘upu. ‘Ona toe fesili atu lea o le ositaulaga sili ‘iā te ia, “O oe ‘ea o le Keriso, o le Alo o lē e vi‘ia?” 62 ‘Ona tali atu lea o Iesu, “O lea lava; o le ā ‘outou iloa fo‘i le Atali‘i o le Tagata o lo‘o nofo i le itū taumatau o lē ona le malosi uma lava, e sau fo‘i o ia i ao o le lagi.” 63 ‘Ona saeia lea e le ositaulaga sili ‘ona ‘ofu ma fai atu, “O ā nisi molimau tatou te mana‘omia? 64 ‘Ua ‘outou fa‘alogo i ‘upuleaga. O le ā so ‘outou tāofi?” ‘Ona manatu ai lea o i latou uma e fa‘asalaina o ia i le oti. 65 ‘Ona feanu lea o nisi ‘iā te ia, ‘ua fusi fo‘i e i latou ‘ona mata ma fetu‘i ‘iā te ia, ma fai mai, “Inā vavalo mai ia!” ‘Ona ulagia lea o ia e leoleo ma tau fai po atu ‘iā te ia. 66 A o i ai pea Peteru i le lotoā o le maota o le ositaulaga sili, sa alu ane le isi ‘au‘auna fafine a le ositaulaga sili, 67 ‘ua va‘ai atu ‘iā Peteru o lo‘o fa‘amafanafana i le afi ‘ona pulato‘a lea o ia ‘iā te ia ma fai atu, “O oe fo‘i sa ‘oulua fa‘atasi ma Iesu le Nasareta.” 68 A ‘ua fa‘afiti o ia ma fai atu “ ‘Ou te le iloa, ‘ou te lē malamalama fo‘i i le mea o lo‘o e fai mai ai.” ‘Ona aga‘i atu lea o ia i fafo i le faitoto‘a ‘ae vivini loa moa. 69 ‘Ua toe iloa o ia e le ‘au‘auna fafine ma ‘ua fai atu o ia i ē na tutū ai, “O le isi lenā o i latou.” 70 A ‘ua toe fa‘afiti fo‘i Peteru. ‘Ua toe itiiti ane, ‘ona toe fai atu lea ‘iā Peteru o ē na tutū ai, “O oe moni lava o le isi o i latou; auā o oe o le Kalilaia.” 71 ‘Ona tautō ai lea o Peteru: “ ‘Ou te le iloa lava lea tagata ‘ua ‘outou fai mai ai.” 72 O le taimi tonu lea na vivini fa‘alua ai moa; ‘ona manatua lea e Peteru le ‘upu na fai atu ai Iesu ‘iā te ia, “A o le‘i vivini fa‘alua moa ‘e te fa‘afitia fa‘atolu a‘u.” ‘Ona tagi ai lea o ia.

Mareko 15

1 O le taeao po lava na feiloa‘i ai ositaulaga sili, ma toeaina, ma a‘oa‘o tulafono, ma le fono uma, ma faia la latou taupulega. ‘Ua sāisāi e i latou Iesu ma tu‘uina atu ‘iā Pilato. 2 ‘Ona fesili atu lea o Pilato ‘iā te ia, “O oe ‘ea o le tupu o tagata Iutaia?” ‘Ona tali atu lea o Iesu, “O lea lava ‘ua e fai mai ai.” 3 ‘Ua molia fo‘i Iesu e ositaulaga sili i mea e tele, 4 ‘ona toe fesili atu lea o Pilato ‘iā te ia, “E leai ‘ea sau tali i nei mea e tele ‘ua molia ai oe e i latou?” 5 A ‘ua lē tali atu Iesu, ‘ona matua ofo ai lea o Pilato. 6 O tausamiga uma o le Paseka, e masani ‘ona fa‘asa‘olotoina ai e Pilato se pagotā e talosaga mai ai tagata ‘iā te ia. 7 O aso ia sa i ai i le falepuipui le tagata e igoa ia Parapa fa‘atasi ma isi tagata fouvale o ē na fasiotia ni tagata i le fouvalega sa faia. 8 ‘Ua potopoto mai tagata e to‘atele, ma ‘ua fai atu ‘iā Pilato, e fa‘asa‘oloto se pagotā e pei ‘ona masani i tausamiga fa‘apenei. 9 A ‘ua tali atu Pilato ‘iā te i latou, “Tou te manana‘o ‘ea ia ‘ou fa‘asa‘olotoina atu ‘iā te ‘outou le tupu o tagata Iutaia?” 10 Auā ‘ua iloa e ia o le lotoleaga o ositaulaga sili na tu‘uina atu ai Iesu ‘iā te ia. 11 A o ositaulaga sili, ‘ua fa‘aoso e i latou tagata e fai atu ‘iā Pilato ia fa‘asa‘olotoina Parapa. 12 A ‘ua toe fesili atu Pilato ‘iā te i latou, “O le ā la le mea e tatau ‘ona ‘ou faia i lē ‘ua ta‘ua o le tupu o tagata Iutaia?” 13 ‘Ona ‘alalaga mai lea o i latou, “Fa‘asatauro ‘iā te ia.” 14 ‘Ona fesili atu lea o Pilato, “O le ā ‘ea se mea leaga na faia e ia?” A ‘ua atili ai ‘ona ‘alalaga leo tetele i latou, “Fa‘asatauro ‘iā te ia.” 15 ‘Ua manatu Pilato e fa‘aloto malie i tagata, o lea na fa‘asa‘olotoina ai e ia Parapa. ‘Ua uma ‘ona sasaina e ‘iā Iesu, ‘ona tu‘uina atu ai lea o ia ‘ia fa‘asatauroina. 16 ‘Ua ‘aveina Iesu e fitafita i totonu o le lotoā, o le maota lea o le kovana, ‘ona fa‘apotopotoina lea o le ‘au uma. 17 ‘Ua fa‘a‘ofu e i latou Iesu i ‘ofu mūmū pāuli, ma faia fo‘i le pale i la‘au tuitui ma tu‘uina i lona ao. 18 ‘Ona tula‘i fa‘aaloalo lea o i latou ma fai atu, “Talofa le tupu o tagata Iutaia!” 19 ‘Ua tā fo‘i e i latou lona ao i le u ma feanu ‘iā te ia; ‘ua to‘otuli fo‘i i latou ma ifo ‘iā te ia. 20 ‘Ua uma a latou tauemuga ‘iā te ia, ‘ona to‘esea lea o le ‘ofu mūmū pāuli ‘ae fa‘a‘ofuina o ia i ona lava ‘ofu. ‘Ona ta‘ita‘iina atu lea o ia e i latou ia fa‘asatauroina. 21 ‘Ua alu ane fo‘i le tagata Kurene e igoa ia Simona, o le tamā o Alesana ma Rufo, o lo‘o sau o ia mai le vao e aga‘i mai i le ‘a‘ai, ‘ona tu‘uina atu fa‘amalosi lea e i latou le satauro ‘iā te ia na te amoina. 22 ‘Ona ta‘ita‘i atu lea o Iesu e i latou i le fanua e igoa o Kolokota, o lona uiga, “O le nofoaga o le ulupo‘o.” 23 ‘Ua avane fo‘i e i latou ‘iā te ia le uaina ‘ua fefiloi ma le muro, ‘ae le‘i talia e ia. 24 ‘Ona fa‘asatauroina lea o ia e i latou ma ‘ua faia fo‘i e i latou le vili e tufatufaina ai ona ‘ofu ‘iā te i latou. 25 O le itūlā e iva i le taeao na fa‘asatauroina ai o ia e i latou. 26 Na tusia fo‘i le fa‘aaliga i le mea na molia ai o ia, “O le Tupu o tagata Iutaia.” 27 ‘Ua fa‘asatauroina fo‘i o ia e i latou fa‘atasi ma tagata faomea e to‘alua, o le isi i le itū taumatau ma le isi i le itū tauagavale. 29 ‘Ua ‘upuvale fo‘i i latou o ē na ui ane, ‘ua lūlū o latou ulu ma fai atu, “Oi! o oe o lē e lepetia le malumalu ma toe fausia i aso e tolu, 30 inā fa‘aola ia oe ‘iā te oe lava ma alu ifo i lalo mai le satauro!” 31 ‘Ua fa‘apea fo‘i ‘ona tauemuina o ia e ositaulaga sili ma aolafoga, ‘ua fai ane i latou, “Na fa‘aolaina e ia isi tagata, ‘ae le mafai e ia ‘ona fa‘aolaina ia lava. 32 Inā alu ifo ia i lalo mai le satauro le Keriso le tupu o Isaraelu, se‘i o tatou va‘ai atu i ai ‘ona tatou talitonu ai lea ‘iā te ia.” ‘Ua tauemu fo‘i ‘iā te ia e na fa‘asatauroina fa‘atasi ma ia. 33 O le itūlā e sefulu ma le lua i le aoauli na pogisā ai le nu‘u uma se‘ia o‘o i le itūlā e tolu. 34 O le itūlā fo‘i e tolu na ‘alaga leo tele ai Iesu, “Eloi, Eloi, lama sapatani?” O lona uiga, “Lo‘u Atua e, lo‘u Atua e, aiseā ‘ua e tu‘ulafoa‘iina ai a‘u?” 35 ‘Ua fa‘alogo atu nisi o e na tutū ai, ‘ona fai ane lea, “O lo‘o vala‘au o ia ‘iā Elia.” 36 ‘Ua momo‘e ane le isi o i latou ma fufui le omomi i le uaina ‘o‘ona ma fa‘amau i le pito la‘au. ‘Ona tu‘uina atu ai lea e ia i le fofoga o Iesu; ‘ua fai atu fo‘i o ia i tagata, “Se‘i o tatou va‘ava‘ai pe sau Elia e ‘ave ifo o ia mai le satauro.” 37 ‘Ua ‘alaga leo tele Iesu, ‘ona maliu ai lea o ia. 38 ‘Ona saeluaina lea o le ‘ie pupuni o le malumalu e amata ifo i luga e o‘o lava i lalo. 39 O le ta‘ita‘i‘au sa tu e fa‘afeagai tonu ma le satauro, na va‘ai atu o ia ‘ua maliu Iesu, ‘ona fai ane lea, “E moni lava o le Alo o le Atua le tagata lenei.” 40 Sa i ai isi fafine sa matamata mamao mai, e pei o Maria le Makatala, ma Maria le tinā o Iakopo le itiiti ma Iose, ma Salome; 41 o ē na mulimuli ‘iā Iesu ma ‘au‘auna ‘iā te ia a o i Kalilaia o ia, ‘atoa ma isi e to‘atele o ē na ō mai fa‘atasi ma ia mai Ierusalema. 42 ‘Ua o‘o i le afiafi o le aso o le Sauniuniga, o le aso lea e soso‘o ma le Sapati, 43 ‘ona alu ane ai lea o Iosefa le Arimataia, o se sui fa‘aaloalogia o le Fono, o lē sa fa‘atalitali i le o‘o mai o le Mālō o le Atua, ‘ua alu atu o ia ma le loto tele ‘iā Pilato ma fa‘anoi i ai mo le tino o Iesu. 44 ‘Ona ofo ai lea o Pilato ‘ina ‘ua fa‘alogo ‘ua maliu Iesu; ma ‘ua vala‘au atu i le ta‘ita‘i‘au ma fesili atu ‘iā te ia po ‘ua leva ‘ona maliu o ia. 45 ‘Ua iloa e Pilato i le fa‘amatalaga a le ta‘ita‘i‘au ‘ua maliu Iesu, ‘ona fa‘atagaina lea e ia Iosefa e ‘ave le tino maliu. 46 Na fa‘atauina fo‘i e ia le ‘ie lino, ‘ona tu‘uina ifo lea e ia le tino o Iesu ma ‘ua afīafī ai i le ‘ie lino, ‘ona tu‘uina lea o ia i le tu‘ugamau na foa i le papa. ‘Ona fuli ane lea e ia le ma‘a tele ma pupuni ai le gutu o le tu‘ugamau. 47 Sa va‘ava‘ai fo‘i Maria le Makatala ma Maria le tinā o Iose i le mea na tu‘uina ai Iesu.

Mareko 16

1 ‘Ua mavae le Sapati, ‘ona fa‘atau ai lea e Maria le Makatala ma Maria le tinā o Iakopo, ma Salome mea manogi ‘ina ‘ia ō atu ma i latou e u‘u ai le tino o Iesu. 2 O le taeao lava o le aso Sa, i le oso a‘e o le la, na ō atu ai i latou i le tu‘ugamau. 3 Sa fetautalatala‘i i latou ma fai ane, “O ai o le ā na fuli‘esea le ma‘a i le gutu o le tu‘ugamau mo i tatou?” 4 A o va‘ava‘ai atu i latou, na iloa e i latou ‘ua uma ‘ona fuli‘esea le ma‘a; auā o le ma‘a tele lava. 5 ‘Ua ulu atu i latou i totonu o le tu‘ugamau ‘ona va‘aia ai lea e i latou le taule‘ale‘a o nofo i le itū taumatau, ‘ua ‘ofu fo‘i o ia i ‘ofu talaloapa‘epa‘e; ‘ona matuā matata‘u ai lea o i latou. 6 A ‘ua fai mai o ia ‘iā te i latou, “ ‘Aua tou te matata‘u. O lo‘o ‘outou sā‘ilia Iesu le Nasareta, o lē na fa‘asatauroina; e lē o ‘i‘inei o ia, a ‘ua toetū mai; inā matamata ia i le mea na tu‘uina ai o ia e i latou. 7 ‘Ia ‘outou ō atu ma ta‘u atu i ona so‘o ‘atoa ma Peteru, ‘E muamua atu o ia ‘iā te ‘outou i Kalilaia; o le ā ‘outou iloa ai o ia i lea mea e pei lava ‘ona fetalai atu ai o ia ‘iā te ‘outou.’ ” 8 ‘Ona ō ‘ese lea o i latou mai le tu‘ugamau; ‘ua maua fo‘i i latou i le gatete ma le ofo tele; e le‘i ta‘uina atu fo‘i e i latou se mea e tasi i se isi; auā ‘ua matata‘u. 9 ‘Ua mavae le toetū mai o Iesu i le taeao o le aso Sa ‘ona fa‘aali muamua lea o ia ‘iā Maria le Makatala o le na tuli‘esea ai e ia temoni e to‘afitu. 10 Na alu fo‘i Maria ma ta‘u atu i ana uō a o fa‘anoanoa ma fētāgisi pea i latou. 11 ‘Ina ‘ua fa‘alogo i latou i le tala fa‘apea na va‘aia e ‘iā Iesu ‘ua toetū mai, sa le‘i talitonu i latou. 12 Sa toe fa‘aali mai Iesu i le isi to‘alua o i latou, ‘ua ‘ese lona tino mai, a o savavali atu i lā‘ua i le fāoa ‘a‘ai. 13 ‘Ona toe fo‘i mai lea o i lā‘ua ma ta‘u atu i isi, ‘ae sa lē talitonu fo‘i i latou. 14 Sa toe fa‘aali mulimuli ane o ia i le to‘asefulu ma le tasi o i latou a o ‘a‘ai. ‘Ona a‘oa‘i lea o i latou e ia ‘ona o lo latou le fa‘atuatua ma le faigatā o latou loto, e ui lava ‘ina va‘aia o ia e i latou ‘ua toetū mai ‘ae sa le‘i talitonu lava. 15 ‘Ua fetalai atu fo‘i o ia ‘iā te i latou, “Ō atu ia ‘outou i le lalolagi uma ma folafola atu le Tala Lelei i tagata uma. 16 O lē e fa‘atuatua ma papatisoina e fa‘aolaina o ia; a o lē e lē fa‘atuatua, e fa‘asalaina ia. 17 O le ā tu‘uina atu fo‘i fa‘ailoga nei e iloa ai; e tuli‘esea e i latou temoni i lo‘u igoa; e tautala fo‘i i latou i gagana fou; 18 e fetāgofi fo‘i i latou i gata, ma ‘āfai e inu e i latou se mea ‘o‘ona o le ā le afaina i latou; e fa‘ae‘e atu fo‘i o latou lima i ē e mama‘i, ‘ona fa‘amālōlōina ai lea o i latou.” 19 ‘Ua uma ‘ona fetalai atu le Ali‘i o Iesu ‘iā te i latou, ‘ona ‘aveina a‘e lea o ia i le lagi ma ‘ua nofo ai i le itū taumatau o le Atua. 20 A ‘ua ō atu so‘o ma folafola le Tala Lelei i nu‘u uma lava; ‘ua galue fo‘i le Ali‘i fa‘atasi ma i latou, ma ‘ua fa‘amaonia le ‘upu na folafolaina i fa‘ailoga na faia e i latou.

Luka 1

1 E to‘atele lava na matuā taumafai e tusia se tala i mea na tutupu, ‘ua mautinoa e i tatou. 2 ‘Ua tusia fo‘i e i latou ia mea e pei lava o le molimau mai a ē na va‘aitino, ma folafolaina atu le Tala Lelei. 3 ‘Ina ‘ua uma ‘ona ‘ou matuā su‘esu‘e ma le fa‘aeteete i nei mea uma mai le amataga, ‘ona ‘ou manatu lea e lelei ‘ona ‘ou tusia fa‘asolosolo atu ia mea ‘iā te oe, Teofilo, 4 ‘ina ‘ia e silafia ai le fa‘amaoni ‘ato‘atoa o ia tala ‘ua uma ‘ona fa‘amatalaina atu ‘iā te oe. 5 O ona po a o ‘avea Herota ma tupu o Iutaia, sa i ai le ositaulaga e igoa ‘iā Sakaria, e i le vasega o Avia. O lana avā o Elisapeta, e tupuga mai i le ‘āiga o Arona. 6 Sa amiotonu i lā‘ua uma i luma o le Atua, ma sa la tausia ma le usiusita‘i poloa‘iga ma tulafono uma a le Ali‘i. 7 ‘Ae peita‘i sa leai sa la tama, auā e lē fānau Elisapeta, ma ‘ua matutua fo‘i i lā‘ua. 8 ‘Ua faia e Sakaria le galuega fa‘aositaulaga i luma o le Atua i taimi o lana ‘au‘aunaga i aso ta‘itasi, 9 e tusa ma le faiga sa masani ai le galuega fa‘aositaulaga; ‘ona tofia lea o ia ‘ina ‘ua fa‘asaga i ai le vili, ‘ina ‘ia ulufale atu i le malumalu o le Ali‘i e fa‘amu mea manogi. 10 A o le fa‘apotopotoga ‘atoa o tagata e to‘atele, sa tatalo pea lava i latou i fafo i le itūlā o lo‘o fa‘amuina ai mea manogi. 11 ‘Ona fa‘aali lea ‘iā te ia o le agelu a le Ali‘i, o lo‘o tu i le itū taumatau o le fatafaitaulaga sa fa‘amu ai mea manogi. 12 ‘Ua iloa atu o ia e Sakaria, ‘ona fefe ai lea. 13 A ‘ua fai atu le agelu ‘iā te ia, “Sakaria e, ‘aua ‘e te fefe! ‘Ua fa‘afofoga le Atua i lau tatalo. O le a fānaua e lau avā o Elisapeta sou atali‘i, ia e fa‘aigoa ‘iā te ia o Ioane. 14 A fānau mai o ia, o le a matuā tele ai lou fiafia, ‘atoa fo‘i ma isi e to‘atele. 15 Auā fo‘i, o le a ‘avea o ia ma tagata e sili ‘ona tāua i le silafaga a le Ali‘i. E lē inu o ia i se uaina po o se isi mea inu malosi; e amata mai lava i lona fānau mai ‘ona fa‘atūmuina o ia i le Agaga Pa‘ia. 16 E toe fa‘afo‘i mai e ia tagata Isaraelu e to‘atele i le Ali‘i lo latou Atua. 17 E muamua atu o ia i ona luma ma le fa‘amalosi, ma le lototele, e pei o le perofeta o Elia. Na te fa‘aliliuina loto o tamā i fānau; e fa‘aliliuina fo‘i e ia loto o ē e fa‘alogogatā i mafaufauga o ē e amiotonu, ma saunia le nu‘u mo le Ali‘i.” 18 ‘Ona fesili atu lea o Sakaria i le agelu, “E fa‘apefea ‘ona ‘ou iloa e taunu‘u lenei mea? O a‘u nei ‘ua toeaina, o la‘u avā fo‘i ‘ua lo‘omatua.” 19 ‘Ona tali mai lea o le agelu ‘iā te ia, “O a‘u o Kaperielu, o lē e tu i luma o le Atua. O ‘Ia na ‘auina mai a‘u e ta‘u atu ‘iā te oe lenei tala lelei. 20 Peita‘i ‘ona ‘ua e lē talitonu i a‘u ‘upu, o le mea lea o le a e gūgū ai se‘ia o‘o i le taimi e fa‘ataunu‘uina ai.” 21 Sa fa‘atali pea le nu‘u ia Sakaria, ma ‘ua fia iloa e i latou pe aiseā ‘ua tuai mai ai o ia mai le malumalu. 22 ‘Ina ‘ua ulufafo mai o ia, ‘ua lē mafai ‘ona tautala atu ‘iā te i latou; ‘ae na ‘ona genogeno ma fa‘asinosino atu mea i ona lima, ‘ona iloa ai lea e tagata sa na va‘aia se fa‘aaliga i totonu o le malumalu. 23 ‘Ina ‘ua uma le taimi o Sakaria e ‘au‘auna ai i le malumalu, ‘ona alu ai lea i lona ‘āiga. 24 Mulimuli ane, ‘ua to lana avā o Elisapeta, ma e lima fo‘i masina sa nofo fa‘alilolilo ai o ia mai tagata; ‘ua fai ane fo‘i o ia, 25 “ ‘Ua fa‘apea ‘ona faia e le Ali‘i ‘iā te a‘u i aso na silasila mai ai o ia ‘iā te a‘u, ma ‘ua ‘ave‘esea lo‘u luma i tagata.” 26 O lona ono o masina o le to a Elisapeta, na ‘auina mai ai e le Atua le agelu o Kaperielu, i le ‘a‘ai o Nasareta i Kalilaia. 27 Na sau o ia ma le fe‘au i le teine e igoa ‘iā Maria, o lē na fa‘amau ma Iosefa o le ‘āiga o Tavita. 28 ‘Ua ulufale mai le agelu ma ‘ua fa‘apea mai ‘iā te ia, “ ‘Ia manuia oe, lē ‘ua matuā alofaina! ‘Ua ‘iā te oe le Ali‘i.” 29 Sa matuā fa‘alētonu Maria i le ‘upu a le agelu, o lea na mafaufau ai o ia po o le ā le uiga o ia ‘upu. 30 A ‘ua fai mai le agelu ‘iā te ia, “Maria e, ‘aua ‘e te fefe, auā ‘ua matuā alofaina oe e le Atua. 31 O le a to oe, ma e fānaua se tama tane, ‘e te fa‘aigoa ‘iā te ia o Iesu. 32 E ‘avea o ia ma tagata e sili ‘ona tāua, e ta‘ua fo‘i o ia o le Alo o le Silisili‘ese, e fai o ia e le Ali‘i le Atua ma tupu, e pei o lona tamā o Tavita. 33 E fai fo‘i o ia ma tupu i le ‘āiga o Iakopo e fa‘avavau; o lona mālō fo‘i e leai sona gata‘aga.” 34 ‘Ona fai atu lea o Maria i le agelu, “E fa‘apefea ‘ona taunu‘u o lenei mea, ‘ae leai so‘u to‘alua?” 35 ‘Ua tali mai le agelu, “O le a afio ifo le Agaga Pa‘ia ‘iā te oe, ma o le a fa‘atasi fo‘i ma oe le mana o le Silisili‘ese; o le mea lea, o le tama fo‘i o le a fānau mai ‘iā te oe e pa‘ia o ia, o le Alo o le Atua. 36 O Elisapeta fo‘i le tama‘ita‘i o lou ‘āiga sa lē fānau, ‘ua ono nei masina o lana to, e ui lava ‘ina ‘ua lo‘omatua o ia. 37 Auā e leai lava se mea e tasi e lē mafaia e le Atua.” 38 ‘Ona fai atu lea o Maria, “O a‘u nei o le ‘au‘auna a le Ali‘i; ia fa‘ataunu‘uina ‘iā te a‘u mea uma ‘ua e fetalai mai ai.” ‘Ona alu ‘ese lea o le agelu na ‘iā te ia. 39 ‘Ua mavae nai aso, ‘ona malaga fa‘avave atu lea o Maria i se tasi ‘a‘ai o Iuta e i le mea maualuga. 40 ‘Ua ulu atu fo‘i o ia i le fale o Sakaria, ma fa‘atalofa ia Elisapeta. 41 ‘Ua fa‘alogo mai Elisapeta i le fa‘atalofa atu a Maria, ‘ona osooso ai lea o le pepe i totonu o lona manava; ‘ua fa‘atūmuina Elisapeta i le Agaga Pa‘ia. 42 ‘Ua ‘alaga fo‘i o ia ma le leotele, “ ‘Amu‘ia oe i fafine uma, ‘atoa ma lē o le a fānau mai ‘iā te oe! 43 O ai lava a‘u ‘ua asiasi mai ai oe le tinā o lo‘u Ali‘i? 44 Va‘ai oe, o le taimi lava na ‘ou fa‘alogo atu ai i lou leo, na osooso ai le pepe i lo‘u manava ‘ona o le fiafia. 45 ‘Ua fa‘amanuiaina oe ‘ona ‘ua e talitonu, o le ‘upu a le Ali‘i ‘iā te oe e fa‘ataunu‘uina lava.” 46 ‘Ona fai ane lea o Maria: “ ‘Ua vivi‘i a‘e lo‘u loto i le Ali‘i, 47 ‘ua fiafia lava lo‘u agaga i le Atua lo‘u Fa‘aola, 48 auā ‘ua manatu mai o ia ‘iā te a‘u lana ‘au‘auna fa‘atauva‘a. E amata mai nei ‘ona fa‘a‘amu‘ia mai tagata uma ‘iā te a‘u, 49 ‘ona ‘ua faia e le Atua malosi mea silisili mo a‘u, e pa‘ia fo‘i lona suafa. 50 ‘Ua fa‘aalia lona alofa i ē e matata‘u ‘iā te ia, mai le isi tupulaga i le isi tupulaga. 51 Na fa‘aloaloa atu lona ‘a‘ao malosi; ‘ona fa‘ata‘ape‘apeina ai lea o ē e fa‘amaualuluga ma a latou fuafuaga uma lava. 52 Na fa‘amaulaloina e ia ali‘i sili, ‘ae fa‘aeaina ē e fa‘atauva‘a. 53 Na fafagaina e ia ‘ia mā‘o‘ona i mea lelei ē sa fia ‘a‘ai, ‘ae fa‘amativaina ē e māumea. 54 Na fesoasoani o ia i lana ‘au‘auna o Isaraelu, ‘ina ‘ua manatua lona alofa, 55 e pei ‘ona fetalai mai o ia i o tatou tamā, ma fa‘aali mai lona alofa ‘iā Aperaamo ma lana fānau e fa‘avavau.” 56 E tolu masina sa nofo ai Maria i le ‘āiga o Elisapeta, ‘ona fo‘i ai lea o ia i lona ‘āiga. 57 ‘Ua o‘o i le masina o Elisapeta, ‘ona fānau mai ai lea o lana tama tane. 58 ‘Ua fa‘alogo ona tuā‘oi ma ona ‘āiga ‘ua fa‘aalia e le Ali‘i lona agalelei tele ‘iā te ia, ‘ona ‘oli‘oli uma ai lea o i latou fa‘atasi ma ia. 59 O lona valu o aso talu ‘ona fānau mai le tama, na ō mai ai i latou ‘ina ‘ia peritomeina le tama, ma fa‘aigoa o ia i le igoa o lona tamā o Sakaria. 60 A ‘ua fai atu lona tinā, “ ‘Aua! Fa‘aigoa ‘iā Ioane.” 61 ‘Ona fai mai lea o i latou ‘iā te ia, “E leai se isi o lou ‘āiga e igoa i le igoa lenā.” 62 ‘Ona faia lea e i latou o ni fa‘ailoga, e fesili atu ai ia Sakaria i sona manatu. 63 ‘Ona mana‘omia lea e Sakaria ia avane se ma‘a tusi; ‘ona tusia ai lea e ia, “O le igoa o le tama o Ioane.” ‘Ona ofo uma ai lea o i latou. 64 O le taimi lava lea na toe mafai ai ‘ona tautala Sakaria, ma ‘ua fa‘afetai ma vivi‘i atu i le Atua. 65 ‘Ona matuā fefefe ai lea o latou tuā‘oi ‘atoa ma ē sa nonofo i atu mauga o Iutaia. 66 O i latou uma na fa‘alogo ai, na tau manatunatu pe i‘u i ni ā lenei tama; auā ‘ua ‘iā te ia le ‘a‘ao o le Ali‘i. 67 ‘Ua fa‘atūmuina lona tamā o Sakaria i le Agaga Pa‘ia, ‘ona vavalo ai lea o ia: 68 “ ‘Ia fa‘afetaia le Ali‘i le Atua o Isaraelu! Auā ‘ua asiasi mai o ia, ma fa‘asa‘oloto ona tagata. 69 Na fa‘atūina e ia le Fa‘aola malosi mo i tatou, mai le ‘āiga o lana ‘au‘auna o Tavita, 70 fa‘apei ‘ona fetalai mai ai o ia i fofoga o ana perofeta pa‘ia. 71 Na te lavea‘iina i tatou mai i o tatou fili, ma lima o ē e ita mai. 72 Na fetalai mai o ia na te fa‘ailoa lona alofa na folafolaina i o tatou tamā, ma manatua lana feagaiga pa‘ia; 73 na te fa‘ataunu‘uina lana tautoga ‘iā Aperaamo lo tatou tamā. 74 ‘Ina ‘ia fa‘atagaina e ia i tatou o ē ‘ua lavea‘iina mai lima o tatou fili, e ‘au‘auna atu ‘iā te ia ma le lē fefe, 75 ma le pa‘ia ma le amiotonu i ona luma i aso uma o lo tatou ola. 76 O oe le atali‘i, e ta‘ua oe o le perofeta a le Atua Silisili‘ese. Auā ‘e te muamua atu i luma o le Ali‘i, e sauni ona ala. 77 E fa‘ailoa atu le fa‘aolataga i ona tagata, o le fa‘amāgaloina lea o a latou agasala. 78 Auā ‘ona o le alofa mutimutivale o lo tatou Atua. O le ā fa‘asusulu mai ai e ia i o tatou luga le malamalama o lana fa‘aolataga, 79 ‘ina ‘ia fa‘amalamalama ai ē o nonofo i le pouliuli ma le ata o le oti, ma ta‘ita‘i i tatou i le ala o le manuia.” 80 ‘Ua tupu le tama, ma ‘ua mafaufau fa‘atagatamatua; sa mau o ia i le vao tu‘ufua, se‘ia o‘o i le aso na fa‘aalia ai o ia i tagata o Isaraelu.

Luka 2

1 O aso lava ia na o‘o mai ai le poloa‘iga a Kaisara Aokuso, ‘ina ‘ia tusia tagata uma o le lalolagi. 2 Na faia lenei ulua‘i tusigāigoa a o ‘avea Kurenio ma kovana i Suria. 3 ‘Ua ō atu tagata uma ‘iā latou lava ‘a‘ai, ‘ina ‘ia tusia ai o latou igoa. 4 ‘Ua alu a‘e fo‘i Iosefa mai Kalilaia, mai le ‘a‘ai o Nasareta, i Iutaia i le ‘a‘ai a Tavita e igoa o Peteleema; auā o Iosefa e tupuga mai i le ‘āiga ma le gafa o Tavita, 5 ‘ina ‘ia tusia fa‘atasi o la igoa ma Maria, lē ‘ua uma ‘ona la fa‘amau, ma ‘ua tō fo‘i o ia. 6 E o‘o lava i le taimi na fānau ai Maria o i ai pea i lā‘ua i Peteleema. 7 ‘Ua fānaua e ia lana tama ulumatua; ‘ua ia ‘aui ‘iā te ia i le ‘ie, ma fa‘ata‘oto i le mea e fafaga ai manu, auā sa leai se avanoa mo i latou i le fale talimālō. 8 Sa i le vao o lea nu‘u leoleo mamoe; sa nonofo ai i lea po ma leoleo po la latou lafu mamoe. 9 ‘Ona fa‘aali lea i ai o le agelu a le Ali‘i, ma ‘ua fa‘aalia fo‘i ‘iā te i latou le mamalu o le Ali‘i, ‘ona matuā matata‘u ai lea o i latou. 10 A ‘ua fai mai le agelu ‘iā te i latou, “ ‘Aua tou te matata‘u; auā ‘ou te avatu ‘iā te ‘outou le tala lelei e ‘oli‘oli tele ai tagata uma! 11 O le aso nei lava ‘ua fānau ai i le ‘a‘ai a Tavita lo ‘outou Fa‘aola, o le Ali‘i lea o Keriso. 12 O le fa‘ailoga lenei tou te iloa ai: o le a maua e ‘outou le pepe o ‘aui i le ‘ie, ma o lo‘o ta‘oto i le mea e fafaga ai manu.” 13 ‘Ona fa‘afuase‘i lea ‘ona fa‘atasi ma le agelu le ‘au agelu mai le lagi e to‘atele, ‘ua vivi‘i i le Atua ma fai ane, 14 “ ‘Ia vi‘ia le Atua i mea aupitoaluga, ma ‘ia manuia tagata uma o le lalolagi ‘ua fiafia i ai o ia.” 15 ‘Ina ‘ua fo‘i agelu i le lagi, sa fetautalatala‘i loa leoleo mamoe, “Tatou ō ia i Peteleema se‘i o tatou va‘ava‘ai i lenei mea ‘ua tupu, e pei ‘ona fa‘ailoa mai ‘iā te i tatou e le Ali‘i.” 16 ‘Ona fa‘avave atu lea o i latou, ma ‘ua latou maua Maria ma Iosefa, ma le pepe o ta‘oto i le mea e fafaga ai manu. 17 ‘Ua va‘aia o ia e leoleo mamoe, ‘ona fa‘ailoa atu lea e i latou mea uma na ta‘uina mai e le agelu ‘iā te i latou e uiga i lea tama. 18 ‘Ona ofo ai lea o i latou uma na fa‘alogo i mea ‘ua ta‘uina atu ‘iā te i latou e leoleo mamoe. 19 A ‘ua tāofi e Maria nei ‘upu uma, ma mafaufau loloto i ai. 20 ‘Ona toe fo‘i ai lea o leoleo mamoe, ma vivi‘i ma fa‘afetai atu i le Atua, ‘ona o mea uma ‘ua latou fa‘alogo ma va‘ava‘ai i ai, e pei lava ‘ona ta‘uina mai ‘iā te i latou. 21 O lona valu o aso talu ‘ona fānau mai le tama, ‘ua o‘o fo‘i i le taimi e peritomeina ai o ia, ‘ona tu‘uina atu lea ‘iā te ia le igoa Iesu, e pei ‘ona fa‘aigoaina ai o ia e le agelu, a o le‘i i ai o ia i le manava o lona tinā. 22 ‘Ua o‘o i le aso o lona fa‘amamāina e tusa ma le tulafono a Mose, ‘ona ‘ave ai lea o le tama e Iosefa ma Maria i Ierusalema, e tu‘uina atu ai o ia i luma o le Ali‘i. 23 O le mea lenei ‘ua tusia i le tulafono a le Ali‘i: “ ‘Ia fa‘apa‘iaina mo le Ali‘i tama tane ulumatua uma.” 24 ‘Ia avatu fo‘i e i lā‘ua le taulaga, e pei ‘ona tusia i le tulafono a le Ali‘i, “O manutagi e lua po o tama‘i lupe e lua.” 25 Sa i ai i Ierusalema le tagata e igoa ia Simeona, o le tagata amiolelei ma le mata‘u i le Atua, sa fa‘atalitali o ia mo le lavea‘iina o Isaraelu. Sa ‘iā te ia fo‘i le Agaga Pa‘ia. 26 Sa fa‘ailoa atu ‘iā te ia e le Agaga Pa‘ia, e lē o‘o ‘iā te ia le oti, se‘ia muamua ‘ona ia va‘ai i le Keriso na folafolaina e le Ali‘i. 27 ‘Ua ta‘ita‘iina e le Agaga Simeona i totonu o le malumalu, ma ‘ina ‘ua ‘aumaia le tama o Iesu e ona mātua i le malumalu, ‘ina ‘ia faia ‘iā te ia le mea e tusa ai ma le tulafono, 28 sa sapaia loa o ia e Simeona, ma ‘ua fa‘afetai atu i le Atua ma fai atu: 29 “Le Ali‘i e, ‘ua e fa‘ataunu‘uina lava lau folafolaga, o le mea lea ia e tu‘uina atu nei lau ‘au‘auna e alu ma le manuia. 30 Auā ‘ua va‘aitino o‘u mata i lau fa‘aolataga, 31 na e saunia i luma o nu‘u uma lava. 32 O le malamalama e fa‘amalamalama ai Nu‘u ‘ese, ma le mamalu o lou nu‘u o Isaraelu.” 33 Na ofo lava ona mātua i mea na ta‘ua e uiga i la la tama. 34 ‘Ua fa‘amanuia atu Simeona ‘iā te i lā‘ua, ‘ua fai atu fo‘i ‘iā Maria le tinā: “ ‘Ua tu‘u le tama nei e fa‘aumatia ai ma toe fa‘aolaina ai tagata e to‘atele o Isaraelu, e fai fo‘i o ia ma fa‘ailoga ‘e te‘ena e tagata e to‘atele, 35 (e tuia fo‘i lou lava loto ia ati i le pelu), ‘ina ‘ia fa‘aalia mai ai manatu o tagata e to‘atele.” 36 Sa i ai le perofeta fafine e igoa ia ‘Ana, o le afafine o Fanuelu, o le itū‘āiga o Asera, o se tama‘ita‘i ‘ua matua. Sa nonofo o ia ma lana tane i tausaga e fitu, 37 ‘ona nofo fua ai lea o ia ‘ina ‘ua oti lana tane, se‘ia o‘o i le valu sefulu ma le fa o ona tausaga. Sa ‘au‘auna tumau o ia i le Atua i le malumalu i ao ma po, e ala i le anapogi ma le tatalo. 38 O lea lava itūlā na sau ai o ia, ‘ua fa‘afetai atu i le Atua, ma fa‘amatala atu i tagata, le uiga o le tama, i ē sa fa‘atalitali i le fa‘asa‘olotoina o Ierusalema. 39 ‘Ina ‘ua uma ‘ona fa‘ataunu‘uina e i lā‘ua mea uma e tusa ma le tulafono a le Ali‘i, ‘ona fo‘i atu loa lea o i latou i la latou ‘a‘ai o Nasareta i Kalilaia. 40 ‘Ua tupu le tama, ma ‘ua mafaufau fa‘atagatamatua; ‘ua fa‘atūmulia fo‘i o ia i le atamai, ma ‘ua alofagia e le Atua. 41 E masani i tausaga uma ‘ona ō atu o mātua o Iesu i Ierusalema, i le tausamiga o le Paseka. 42 ‘Ina ‘ua sefulu ma le lua tausaga o Iesu, ‘ona latou o ai lea i le tausamiga e pei ‘ona masani ai. 43 ‘Ua uma aso o le tausamiga, ‘ona fo‘i mai lea o i lā‘ua, a ‘ua nofo Iesu i Ierusalema. Sa le‘i iloa e ona mātua lenei mea; 44 sa manatu lava i lā‘ua o lo‘o i ai pea o ia fa‘atasi ma le ‘au malaga. ‘Ua ‘atoa le aso o le malaga, ‘ona la sā‘ili ai lea ‘iā te ia i o la ‘āiga, ma ē latou te masani. 45 ‘Ua lē maua o ia, ‘ona la toe fo‘i atu lea i Ierusalema e sā‘ili ‘iā te ia. 46 O lona tolu o aso na la fa‘ato‘ā maua ai o ia i totonu o le malumalu; o lo‘o fa‘alogologo ma tu‘ufesilisili i a‘oa‘o o Iutaia. 47 ‘Ua matuā ofo fo‘i i latou uma o ē na fa‘alogologo ‘iā te ia i le poto o ana tali. 48 ‘Ua ofo lava ona mātua ‘ina ‘ua la va‘ai atu ‘iā te ia; ‘ona fai atu lea o lona tinā ‘iā te ia, “La‘u tama e, ‘ua e faia aiseā lenei mea ‘iā te i mā‘ua? Sa ma sā‘ili lava ‘iā te oe ma le loto popole.” 49 ‘Ona tali atu lea o ia ‘iā te i lā‘ua, “Se ā le mea ‘e te lua sā‘ili ai fua ‘iā te a‘u? Lua te lē iloa ‘ea, e tatau lava ‘ona ‘ou i ai i le fale o lo‘u Tamā?” 50 ‘Ae sa lē malamalama i lā‘ua i le uiga o le ‘upu na fai atu ai o ia. 51 ‘Ona toe fo‘i fa‘atasi ai lea o i latou i Nasareta; sa usiusita‘i fo‘i Iesu ‘iā te i lā‘ua. A ‘ua tāofi e lona tinā nei mea uma i lona loto, 52 ‘Ua tupu Iesu i le tino ma le atamai, na fiafia fo‘i ‘iā te ia le Atua ‘atoa ma tagata.

Luka 3

1 O lona sefulu ma le lima o tausaga o le nofoa‘iga a Tiperio Kaisara, a o ‘avea Ponotio Pilato ma kovana i Iutaia, o Herota fo‘i o le pule i Kalilaia, ma Filipo lona uso o le pule i Ituraia ma le nu‘u o Terekoniti. O aso lava fo‘i ia sa pule ai Lusanio i Apilene; 2 a o ‘avea Ana ma Kaiafa ma ositaulaga sili, na o‘o mai ai le afioga a le Atua ‘iā Ioane le atali‘i o Sakaria, i le vao tu‘ufua. 3 ‘Ona alu atu ai lea o Ioane i nu‘u uma i tafatafa o Ioritana, ma tāla‘i atu i ai le papatisoga o le salamō, ‘ina ‘ia fa‘amāgaloina agasala. 4 E pei ‘ona tusia i le tusi a le perofeta o Isaia e fa‘apea: “O le leo o lē o lo‘o ‘alaga i le vao tu‘ufua: ‘Sauni le ala mo le Ali‘i, teuteu ia lelei lona ala. 5 ‘Ia fa‘atūtūmu vanu uma, ia fa‘alaugatasia fo‘i mauga ma mea maupu‘epu‘e uma, ia fa‘asa‘osa‘oina ogāala pi‘opi‘o, ma mea gaoā ia fa‘alauleleia. 6 E va‘aia fo‘i e tagata uma le fa‘aolataga mai le Atua.’ ” 7 E to‘atele tagata na ō ane ‘iā Ioane ‘ina ‘ia papatisoina. A ‘ua fai atu o ia ‘iā te i latou, “O ‘outou o fānau a gata fe‘ai! O ai na fai atu ‘iā te ‘outou e mafai ‘ona ‘outou sosola ‘ese i le to‘asā o le Atua o le ā o‘o mai? 8 ‘Ia fa‘aalia mai ia ‘outou amio ‘ua ‘outou salamō; a e ‘aua tou te fa‘apea ifo i o ‘outou loto, ‘O Aperaamo o lo matou tamā,’ auā ‘ou te ta‘u atu ‘iā te ‘outou, e mafai lava e le Atua ‘ona fa‘atupuina mai ma‘a nei ni fānau ma Aperaamo. 9 ‘Ua uma nei ‘ona saunia le mātau e tātu‘u ai la‘au mai o latou tafu‘e; o la‘au uma e lē fua mai i fua lelei, e tātu‘uina ma lafo i le afi.” 10 ‘Ua fesili mai tagata ‘iā te ia, “O le ā la le mea e ao ‘ona matou faia?” 11 ‘Ua tali atu o ia, “O le tagata e lua ‘ona ‘ofutino, avatu le isi i le tagata e leai sona ‘ofu; o lē ‘ua ‘iā te ia mea‘ai, fa‘asoasoa atu i nisi o lo‘o fia ‘a‘ai.” 12 ‘Ua ō mai fo‘i ‘iā te ia nisi o ē e aolafoga ‘ina ‘ia papatisoina. ‘Ua fesili mai i latou ‘iā te ia, “Le A‘oa‘o e, o le ā se mea a matou faia?” 13 ‘Ona tali atu lea o ia ‘iā te i latou, “ ‘Aua tou te aoina se mea e sili atu i le mea ‘ua fa‘atonuina.” 14 ‘Ua fesili ane fo‘i fitafita ‘iā te ia, “A o matou, o le ā sa matou mea a fai?” ‘Ona tali atu lea o ia ‘iā te i latou, “ ‘Aua tou te fao fua mea a se isi, ‘aua fo‘i tou te tu‘ua‘i fua se isi, a ‘ia malilie ‘outou i o ‘outou totogi.” 15 O ia a‘oa‘oga a Ioane, na tau manatunatu ai i latou, pe lē o ia lea o le Keriso. 16 A ‘ua fai atu Ioane ‘iā te i latou, “O a‘u nei ‘ou te papatiso atu ‘iā te ‘outou i le vai, a o lo‘o mulimuli mai le isi e sili lona tāua ‘iā te a‘u, e o‘o lava i nonoa o ona se‘evae e lē tatau ‘ona ‘ou tatalaina. O ia lea o le ā na papatisoina ‘outou i le Agaga Pa‘ia ma le afi. 17 ‘Ua ‘iā te ia lana asu fa‘amamā e sasaina ai lana fa‘aputugā saito; na te fa‘apotopotoina fo‘i le saito i lona fale saito, ‘ae susunuina le otaota i le afi e lē ma matineia.” 18 E tele fo‘i nisi a‘oa‘oga sa fa‘amalosi atu ai Ioane i le nu‘u, ma folafola atu ai le Tala Lelei ‘iā te i latou. 19 Na a‘oa‘oina e ia le kovana o Herota, ‘ina ‘ua faiavā o ia ‘iā Herotia le avā a lona uso, ‘atoa fo‘i ma isi mea leaga e tele na faia e ia. 20 A ‘ua toe faia fo‘i e Herota ma se isi mea e sili atu ‘ona leaga, o le tu‘uina atu lea o Ioane i le falepuipui. 21 ‘Ua mae‘a ‘ona papatisoina o le nu‘u uma, ‘ona papatisoina ai loa lea o Iesu. A o tatalo o ia, na fa‘aavanoaina le lagi, 22 ‘ona afio ifo lea o le Agaga Pa‘ia i ona luga, ‘ua tino mai e pei se lupe. ‘Ua o‘o mai fo‘i le si‘ufofoga mai le lagi, ‘ua fa‘apea mai, “O lo‘u Atali‘i pele oe, ‘ua ‘ou fiafia lava ‘iā te oe.” 23 Na amata e Iesu lana galuega ‘ina ‘ua tusa ma le tolusefulu ona tausaga, sa manatu fo‘i tagata, o ia o le atali‘i o Iosefa, o Iosefa o le atali‘i o Heli, 24 o Heli o le atali‘i o Matata, o Matata o le atali‘i o Levi, o Levi o le atali‘i o Melekei, o Melekei o le atali‘i o Ianai, o Ianai o le atali‘i o Iosefa, 25 o Iosefa o le atali‘i o Matatia, o Matatia o le atali‘i o Amosa, o Amosa o le atali‘i o Nauma, o Nauma o le atali‘i o Eseli, o Eseli o le atali‘i o Nagae, 26 o Nagae o le atali‘i o Maato, o Maato o le atali‘i o Matatia, o Matatia o le atali‘i o Semeina, o Semeina o le atali‘i o Ioseka, o Ioseka o le atali‘i o Iota, 27 o Iota o le atali‘i o Ioanana, o Ioanana o le atali‘i o Resa, o Resa o le atali‘i o Serupapelu, o Serupapelu o le atali‘i o Salatielu, o Salatielu o le atali‘i o Nerei, 28 o Nerei o le atali‘i o Melekei, o Melekei o le atali‘i o Atei, o Atei o le atali‘i o Kosamo, o Kosamo o le atali‘i o Elematamo, o Elematamo o le atali‘i o Eru, 29 o Eru o le atali‘i o Iosua, o Iosua o le atali‘i o Elisara, o Elisara o le atali‘i o Iorimo, o Iorimo o le atali‘i o Matata, o Matata o le atali‘i o Levi, 30 o Levi o le atali‘i o Simeona, o Simeona o le atali‘i o Iuta, o Iuta o le atali‘i o Iosefa, o Iosefa o le atali‘i o Ionamo, o Ionamo o le atali‘i o Eliakimo, 31 o Eliakimo o le atali‘i o Melea, o Melea o le atali‘i o Mena, o Mena o le atali‘i o Matata, o Matata o le atali‘i o Natano, o Natano o le atali‘i o Tavita, 32 o Tavita o le atali‘i o Iese, o Iese o le atali‘i o Opeta, o Opeta o le atali‘i o Poasa, o Poasa o le atali‘i o Sala, o Sala o le atali‘i o Naasona, 33 o Naasona o le atali‘i o Aminatapu, o Aminatapu o le atali‘i o Atamina, o Atamina o le atali‘i o Areni, o Areni o le atali‘i o Eserona, o Eserona o le atali‘i o Faresa, o Faresa o le atali‘i o Iuta, 34 o Iuta o le atali‘i o Iakopo, o Iakopo o le atali‘i o Isaako, o Isaako o le atali‘i o Aperaamo, o Aperaamo o le atali‘i o Tara, o Tara o le atali‘i o Nakori, 35 o Nakori o le atali‘i o Seruka, o Seruka o le atali‘i o Reu, o Reu o le atali‘i o Peleko, o Peleko o le atali‘i o Eperu, o Eperu o le atali‘i o Selaa, 36 o Selaa o le atali‘i o Kainano, o Kainano o le atali‘i o Afasata, o Afasata o le atali‘i o Semu, o Semu o le atali‘i o Noa, o Noa o le atali‘i o Lameko, 37 o Lameko o le atali‘i o Metusela, o Metusela o le atali‘i o Enoka, o Enoka o le atali‘i o Iareto, o Iareto o le atali‘i o Maalaelu, o Maalaelu o le atali‘i o Kainano, 38 o Kainano o le atali‘i o Enosa, o Enosa o le atali‘i o Setu, o Setu o le atali‘i o Atamu, o Atamu o le atali‘i o le Atua.

Luka 4

1 ‘Ua maliu a‘e Iesu mai le Ioritana, ma ‘ua tumu i le Agaga Pa‘ia, ‘ona ‘aveina lea o ia e le Agaga i le vao tu‘ufua, 2 ma ‘ua fa‘aosoosoina ai e le tiapolo i aso e fasefulu. O aso fo‘i lava ia sa le‘i taumafa ai o ia i sina mea‘ai e tasi; ‘ua mavae ia aso, ‘ona fia taumafa ai lea. 3 ‘Ona fai atu lea o le tiapolo ‘iā te ia, “ ‘Āfai o oe o le Alo o le Atua, fetalai ane i lenei ma‘a ‘ia liu areto.” 4 ‘Ona tali atu lea o Iesu ‘iā te ia, “ ‘Ua tusia, ‘E lē na o mea‘ai e ola ai le tagata.’ ” 5 ‘Ona ‘aveina a‘e lea o ia e le tiapolo i le mea maualuga, ma fa‘aali ‘iā te ia i se taimi pu‘upu‘u lava mālō uma o le lalolagi. 6 ‘Ona fai atu lea o le tiapolo ‘iā te ia, “ ‘Ou te avatua ‘iā te oe lenei pule uma, ma lo latou mamalu; auā ‘ua tu‘uina mai ‘iā te a‘u, ma ‘ou te avatua fo‘i i so o se isi ‘ou te loto i ai. 7 O nei mea uma lava e fai ma oe, pe ‘āfai ‘e te ifo mai nei ‘iā te a‘u.” 8 ‘Ona tali atu lea o Iesu ‘iā te ia, “ ‘Ua tusia, ‘ ‘E te ifo atu i le Ali‘i lou Atua, na o ia lava ‘e te ‘au‘auna i ai.’ ” 9 ‘Ona ‘ave ai lea o ia e le tiapolo i Ierusalema, ‘ua fa‘atū ‘iā te ia i le tumutumu o le malumalu, ma fai atu ‘iā te ia, “ ‘Āfai la o oe o le Alo o le Atua, oso i lalō; 10 auā ‘ua tusia, ‘E fa‘atonuina e le Atua ana agelu latou te tausia oe;’ 11 i le ma lea, ‘E sapaia oe e i latou i o latou lima, ‘ina ne‘i tu‘ia lou vae i se ma‘a.’ ” 12 ‘Ona tali atu lea o Iesu ‘iā te ia, “ ‘Ua tusia fo‘i, ‘ ‘Aua ‘e te tofotofo i le Ali‘i lou Atua.’ ” 13 ‘Ua uma ‘ona fa‘aosoosoina o ia e le tiapolo, ‘ona alu ‘ese lea o ia se‘ia maua se isi avanoa. 14 ‘Ona toe fo‘i atu lea o Iesu i Kalilaia e tusa ma le mana o le Agaga; ‘ua salalau atu fo‘i le tala ‘iā te ia i nu‘u uma e tuā‘oi ai. 15 Sa a‘oa‘o atu fo‘i o ia ‘iā te i latou i o latou sunako, ma sa vi‘ia o ia e tagata uma. 16 ‘Ua maliu atu Iesu i Nasareta lona lava nu‘u na tupu ai, ‘ona ulufale atu lea i le sunako i le aso Sapati, e pei o lana masani. ‘Ua tu fo‘i o ia i luga e faitau le Tusi. 17 ‘Ona tu‘uina atu lea ‘iā te ia le Tusi a le perofeta o Isaia. ‘Ua tatala e ia le Tusi, ‘ona maua lea o le mea ‘ua tusia ai ‘upu nei: 18 “ ‘Ua i o‘u luga le Agaga o le Ali‘i. ‘Ua na fa‘au‘uina a‘u e folafola le Tala Lelei i ē e matitiva. ‘Ua na ‘auina mai fo‘i au e folafola le sa‘olotoga i ē ‘ua noanoatia, e fa‘apupula i mata o ē e tauaso. E tu‘usa‘oloto i ē ‘ua mafatia, 19 ma folafola atu le tausaga e lavea‘iina ai e le Ali‘i lona nu‘u.” 20 ‘Ua toe tā‘ai e Iesu le Tusi ma tu‘u atu i le ‘au‘auna, ‘ua nofo i lalo; ‘ona pulato‘a mai lea ‘iā te ia o tagata uma i le sunako. 21 ‘Ona fetalai atu lea o ia ‘iā te i latou, “O le asō ‘ua taunu‘u ai le Tusi na ‘outou fa‘alogologo mai nei i ai.” 22 Na vi‘ia o ia e i latou uma. ‘Ua matuā ofo fo‘i i latou i afioga matagofie na fetalai atu ai o ia. ‘Ona fai ane lea o i latou, “E lē o le atali‘i ‘ea lenei o Iosefa?” 23 ‘Ona fetalai atu lea o ia ‘iā te i latou, “ ‘Ou te iloa lava o le ā ‘outou si‘i maia ‘iā te a‘u lenei ‘upu fa‘atusa, ‘Le Foma‘i e, inā fa‘amālōlō ia oe ‘iā te oe lava; ‘ina faia ia ‘i‘inei i lou lava nu‘u mea uma na matou fa‘alogo ai sa e faia i Kapanaumi.’ ” 24 ‘Ua fetalai atu fo‘i o ia, “O le ‘upu moni ‘ou te ta‘u atu ‘iā te ‘outou, e lē mamalu se perofeta i lona nu‘u moni. 25 “ ‘Ae fa‘alogo mai ‘outou, sa i Isaraelu i ona po o Elia fafine e to‘atele ‘ua oti a latou tane, ‘ina o leai se timu i tausaga e tolu ma masina e ono, sa oge tele ai le nu‘u uma. 26 ‘Ae le‘i ‘auina atu Elia i se tasi o i latou ia, se‘i vaganā le fafine Sarefata ‘ua oti lana tane, i le itūmālō o Saitonu. 27 E to‘atele tagata lepela sa i Isaraelu i ona po o le perofeta o Elisaia; ‘ae le‘i fa‘amamāina lava se tasi o i latou, vaganā ai Naamanu le tagata Suria.” 28 ‘Ua fa‘alogo atu i latou uma sa i le fale i nei ‘upu, ‘ona matuā ita tele ai lea o i latou. 29 ‘Ua feosofi atu i latou ma toso ‘iā Iesu i tua o le ‘a‘ai, ‘ua taumafai fo‘i i latou e ta‘ita‘i o ia, ‘ina ‘ia tulei ifo i le tofē mai le mauga ‘ua tu ai le ‘a‘ai. 30 A ‘ua savali ane o ia i ō latou luma ma maliu ‘ese. 31 ‘Ona maliu ifo lea o Iesu i Kapanaumi, le ‘a‘ai o Kalilaia, ma a‘oa‘o atu ‘iā te i latou i le aso Sapati. 32 ‘Ua matuā ofo i latou i le ala na a‘oa‘o atu ai o ia, ‘ona o ana afioga ‘ua i ai le pule. 33 Sa i le sunako le tagata ‘ua i ai le temoni; ‘ua ‘alaga mai o ia ma le leotele, 34 “Auē! Iesu e, le Nasareta, o le ā lau fe‘au ia i matou? ‘Ua e maliu mai ‘ea e fa‘aumatia i matou? ‘Ua ‘ou iloa, o oe o le Tagata Pa‘ia mai le Atua!” 35 A ‘ua vavao atu e Iesu le agaga, “Filemū ia, ma alu i fafo mai le tagata!” ‘Ona lafoina lea i lalo e le temoni le tagata i o latou luma, ma alu ‘ese loa e aunoa ma se leaga na faia e ia i le tagata. 36 ‘Ona ofo lea o i latou uma ma fetautalatala‘i, “Pe se ā le uiga o lenei mea, ‘ina ‘ua fai atu lenei tagata ma le pule ma le mana i agaga leaga, ‘ona ō ‘ese ai lea o i latou?” 37 ‘Ona salalau loa lea o le tala e uiga ‘iā Iesu i nu‘u uma o lenā itū. 38 Na tu‘ua e Iesu le sunako ‘ae maliu atu i le fale o Simona. Sa ma‘i fo‘i le tinā o le avā a Simona i le fiva, ‘ona latou fa‘amatala atu lea ‘iā Iesu lona ma‘i. 39 ‘Ona maliu atu lea o Iesu, ‘ua tu i tafatafa o lona moega, ma ‘ua tāofia e ia le fiva na ‘iā te ia. ‘Ona malosi ai lea o ia, ‘ua tula‘i ma ‘au‘auna ‘iā te i latou. 40 ‘Ua goto le la, ‘ona aumai ai lea e i latou uma o ā latou uō, o ē sa mama‘i i ma‘i ‘ese‘ese, ‘ua pa‘i atu i ai ‘a‘ao o Iesu ‘iā te i latou, ‘ona mālōlō ai lea. 41 O temoni fo‘i na o i fafo mai tagata e to‘atele, ‘ua ‘alalaga atu i latou, “O oe lava o le Alo o le Atua!” ‘Ona vavao atu lea o i latou e ia, e ‘aua latou te ta‘u atu, auā ‘ua iloa e i latou o ia lava o le Keriso. 42 O le vaveao na tu‘ua ai e Iesu le ‘a‘ai, ‘ae maliu atu i le mea tu‘ufua; a ‘ua sā‘ili ‘iā te ia tagata e to‘atele. ‘Ua maua o ia e i latou, ‘ona taumafai ai lea o i latou e tāofi ‘iā te ia, ne‘i toe maliu ‘ese ‘iā te i latou. 43 A ‘ua fetalai atu o ia ‘iā te i latou, “E tatau ‘ona ‘ou folafola le Tala Lelei o le Mālō o le Atua i isi fo‘i ‘a‘ai, auā o le mea lenā na ‘auina mai ai a‘u e le Atua e fai.” 44 ‘Ona tāla‘i ai lea o ia i sunako uma o Iutaia.

Luka 5

1 A o tu Iesu i le ‘auvai o le vaituloto o Kenesareta, sa lolofi mai tagata e to‘atele ‘iā te ia e fa‘alogologo i le afioga a le Atua, 2 Sa silafia e ia va‘a e lua o toso i le ‘auvai, a ‘ua ō ‘ese tagata fai faiva e ta o latou ‘upega. 3 ‘Ona maliu a‘e lea o Iesu i totonu o le va‘a o Simona ma fai atu ‘iā te ia, se‘i tu‘utu‘u atu le va‘a mai le ‘auvai. ‘Ona nofo lea o Iesu i le va‘a ma a‘oa‘o atu i tagata. 4 ‘Ua uma ana a‘oa‘oga, ‘ona fetalai atu lea o ia ‘iā Simona, “Se‘i tu‘utu‘u atu le va‘a i le loloto ma tu‘u ifo ai o ‘outou ‘upega, ‘ina ‘ia maua ai ni i‘a.” 5 A ‘ua tali mai Simona ‘iā te ia, “Le Ali‘i e, ‘ua alu le po ‘atoa ‘ua matou fiu e fagogota, ‘ae ‘asa le faiva. Peita‘i, ‘ona o lau fetalaiga o le a ‘ou tu‘u ifo ai le ‘upega.” 6 ‘Ona lafo loa lea e i latou le ‘upega, ma ‘ua maua ai i‘a e matuā tele, ‘ua toeitiiti lava māsae ai lo latou ‘upega. 7 ‘Ona latou tālotālo atu lea i le ‘au faiva i le isi va‘a e ō mai e fesoasoani ‘iā te i latou. ‘Ua ō mai i latou ma fa‘atūtūmu va‘a uma e lua i i‘a, ‘ua toeitiiti lava a gogoto ai. 8 ‘Ua iloa e Simona Peteru le mea ‘ua faia, ‘ona fa‘apa‘ū faō ai lea o ia i tulivae o Iesu, ma fai atu ‘iā te ia, “Le Ali‘i e, maliu ‘ese ia oe ‘iā te a‘u, auā o a‘u le tagata agasala.” 9 ‘Ua ofo fo‘i o ia, ‘atoa ma e na fa‘atasi ma ia, ‘ona o le tele o i‘a na maua. 10 ‘Ua fa‘apea fo‘i ‘ona ofo Iakopo ma Ioane, o atali‘i o Sepetaio, sa fai faiva fa‘atasi ma Simona. ‘Ona fetalai atu lea o Iesu ia Simona, “ ‘Aua ‘e te fefe, e amata atu i le taimi nei ‘ona e maua tagata.” 11 ‘Ua toso a‘e o latou va‘a i uta, ‘ona tu‘ua ai lea e i latou o mea uma, ‘ae mulimuli atu ‘iā Iesu. 12 Sa i ai Iesu i le isi ‘a‘ai na nofo ai le tagata ‘ua lilo lona tino i le lepela. ‘Ua iloa atu e ‘iā Iesu, ‘ona fa‘apa‘ū faō ai lea o ia i ona luma ma ‘ai‘oi atu, “Le Ali‘i e, ‘āfai ‘e te finagalo i ai, e mafai lava ‘ona e fa‘amālōlō ‘iā te a‘u.” 13 ‘Ona ‘a‘apa atu lea o Iesu, ‘ua pa‘i atu ‘iā te ia, ma fai atu, “ ‘Ou te loto i ai, inā mālōlō ia oe.” ‘Ona te‘a loa lea o lona lepela. 14 ‘Ona fetalai atu lea o Iesu ‘iā te ia, “ ‘Aua ‘e te ta‘u atu lenei mea i se isi; ‘ae alu loa i le ositaulaga ma fa‘aali oe ‘iā te ia, ma avatu le taulaga e pei ‘ona poloa‘i mai ai Mose, e fa‘amaonia ai e tagata uma, ‘ua fa‘amālōlōina oe.” 15 ‘Ae peita‘i, ‘ua atili ai ‘ona salalau o le tala ‘iā Iesu. ‘Ua potopoto mai fo‘i tagata e to‘atele e fia fa‘alogo ‘iā te ia ma fa‘amālōlōina o latou ma‘i. 16 A ‘ua maliu ‘ese o ia i le mea tu‘ufua e tatalo ai. 17 O le isi aso sa a‘oa‘o atu ai Iesu, sa fa‘atasi ane ai nisi o faresaio ma a‘oa‘o tulafono o ē na ō ane mai ‘a‘ai uma o Kalilaia ma Iutaia, ‘atoa ma Ierusalema. Na ‘iā Iesu fo‘i le mana o le Ali‘i e fa‘amālōlō ai ē e mama‘i. 18 Sa fata ane fo‘i e nisi i le moega se tagata ‘ua pe lona tino. Na taumafai i latou e ‘ave o ia i totonu o le fale, ma tu‘u atu i luma o Iesu. 19 A ‘ua le iloa e i latou se ala e ‘ave ai i totonu ‘ona o le tumu o tagata. ‘Ona ō a‘e lea o i latou i luga o le fale, ma faia se avanoa i ma‘a ‘omea sa ato ai le fale, ma tu‘utu‘u ifo ai o ia ma lona moega i luma tonu o Iesu. 20 ‘Ua silafia e Iesu lo latou fa‘atuatua, ‘ona fetalai atu ai lea o ia i le tagata ma‘i, “La‘u uō e, ‘ua fa‘amāgaloina au agasala.” 21 ‘Ona fetautalatala‘i lea o a‘oa‘o tulafono ma faresaio ma fai ane, “O ai ‘ea lenei tagata ‘ua ‘upuvale fa‘apea i le Atua? E leai se tagata na te mafaia ‘ona fa‘amāgalo agasala vaganā le Atua.” 22 ‘Ua silafia e Iesu o latou manatu, ‘ona fesili atu lea o ia ‘iā te i latou, “Aiseā ‘ua ‘outou manatunatu ai fa‘apenā i o ‘outou loto? 23 O lē fea o mea nei e faigofie, o le fai atu, ‘ ‘Ua fa‘amāgaloina au agasala,’ po o le fai atu, ‘Tu i luga ma savali’? 24 ‘Ae peita‘i, o le fa‘amaoniga lenei ‘ia ‘outou iloa ai, o lo‘o i le Atali‘i o le Tagata i le lalolagi le pule e fa‘amāgalo ai agasala.” ‘Ona fetalai atu lea o ia i le tagata ma‘i, “ ‘Ou te fai atu ‘iā te oe, tu ia i luga, ‘ave lou moega, ma alu i lou ‘āiga.” 25 ‘Ona tula‘i loa lea o ia i o latou luma, ‘ua ‘ave mea na ta‘oto ai o ia, ‘ua alu i lona ‘āiga, ma vivi‘i atu i le Atua. 26 ‘Ona matuā ofo ai lea o i latou uma, ‘ua matuā matata‘u fo‘i; ‘ua vivi‘i atu i latou i le Atua ma fai ane, “ ‘Ua matuā ofoofogia mea ‘ua tatou va‘aia i le aso nei!” 27 ‘Ua mavae ia mea, ‘ona maliu atu lea o ia, ma na silafia le tagata aolafoga e igoa ia Levi, o nofo i le ofisa e ao i ai lafoga. ‘Ona fetalai atu lea o ia ‘iā te ia, “Mulimuli mai ‘iā te a‘u.” 28 ‘Ona tu‘ua lea e ia o mea uma, a ‘ua tula‘i ma mulimuli atu ‘iā te ia. 29 ‘Ona saunia lea e Levi le taumafataga tele mo Iesu i lona fale; e to‘atele fo‘i aolafoga ma isi tagata sa fa‘atasi ai ma i latou. 30 A ‘ua muimui a‘oa‘o tulafono ma faresaio, ma fai atu i ona so‘o, “O le ā le mea ‘ua ‘outou ‘a‘ai ai ma feinu fa‘atasi ma aolafoga ma tagata agasala?” 31 ‘Ona tali atu lea o Iesu ‘iā te i latou, “E lē o tagata soifua mālōlōina, a o tagata mama‘i e mana‘omia le foma‘i. 32 ‘Ou te le‘i sau e vala‘au i ē e amiotonu, a o ē e agasala ia salamō.” 33 ‘Ua fai ane nisi ‘iā Iesu, “O so‘o o Ioane e anapopogi ma tatalo so‘o i latou; ‘ua fa‘apea fo‘i ‘ona faia e so‘o o faresaio, peita‘i o ou so‘o, e ‘a‘ai ma feinu i latou.” 34 A ‘ua fesili atu Iesu, “O le ā lo ‘outou tāofi, e mafai ‘ea ‘ona anapopogi uō a le fa‘ato‘āfaiavā a o fa‘atasi o ia ma i latou? E leai. 35 A e a o‘o mai le taimi e ‘ave‘eseina ai le fa‘ato‘āfaiavā mai ‘iā te i latou, ‘ona anapopogi ai lea o i latou.” 36 ‘Ua ta‘u atu fo‘i e Iesu lenei tala fa‘atusa ‘iā te i latou: “E leai se tagata na te fonoina se ‘ofu tuai i se fasi ‘ie o se ‘ofu fou. ‘Āfai e fa‘apea, o le a lē gata ‘ina māsae ai le ‘ofu fou, ‘ae o le a lē mafai fo‘i ‘ona fetaui le fasi ‘ie o le ‘ofu fou ma le ‘ofu tuai. 37 E leai fo‘i se tagata na te utuina le uaina fou i ni fagupa‘u tuai; ‘āfai e fa‘apea, ‘ona pāpā ai lea o fagupa‘u i le uaina fou ma masa‘a ai le uaina, e maumau ai fo‘i fagupa‘u. 38 Peita‘i, e ao ‘ona utuina le uaina fou i fagupa‘u fou. 39 E leai fo‘i se tagata e toe mana‘o i se uaina fou pe a uma ‘ona inu i le uaina tuai. Auā ‘ua fa‘apea o ia, ‘ ‘Ua sili lava le uaina tuai.’ ”

Luka 6

1 Na maliu ane Iesu i totonu o le fa‘ato‘aga saito i le isi Sapati, ‘ona ‘o‘oto ai lea e ona so‘o fua o saito, ‘ua mili i o latou lima ma ‘a‘ai ai. 2 ‘Ona fai ane lea o nisi o faresaio, “ ‘Ua faia aiseā e ‘outou le mea e sa ‘ona faia i le Sapati?” 3 ‘Ua tali atu Iesu ‘iā te i latou, “Tou te le‘i faitau ‘ea i le mea na faia e Tavita ‘ina ‘ua fia ‘a‘ai i latou ma lana ‘au malaga? 4 Na ulu atu o ia i le fale o le Atua, ‘ua ‘ai i areto na laulauina i luma o le Atua, ma ‘ua avatu fo‘i e ia i lana ‘au malaga e ‘a‘ai ai. A o mea ia e sa i so o se isi ‘ona ‘ai ai, vaganā ositaulaga.” 5 ‘Ua fetalai atu Iesu ‘iā te i latou, “O le Atali‘i o le Tagata, o le Ali‘i o ia o le Sapati.” 6 O le isi Sapati na ulu atu ai Iesu i le sunako ma a‘oa‘o atu ai. Sa i ai le tamaloa e pe lona lima taumatau. 7 O nisi o a‘oa‘o tulafono ma faresaio sa fia maua e i latou se mea e molia ai Iesu i le tulafono; o lea na lamalama ai i latou ‘iā te ia pe na te fa‘amālōlōina se isi i le Sapati. 8 A ‘ua silafia e Iesu o latou manatu, ‘ona fetalai atu lea o ia i lē ‘ua pe lona lima, “Tu ia i luga ma sau i luma nei!” ‘Ona tula‘i lea o ia ma alu atu i luma. 9 ‘Ona fesili atu lea o Iesu ‘iā te i latou, “O le ā le mea ‘ua fai mai ai le tulafono e ao ‘ona fai i le Sapati? ‘Ia agalelei po o le agaleaga? ‘Ia fa‘aola po o le fasioti?” 10 ‘Ua silasila solo o ia ‘iā i latou uma, ‘ona fetalai atu lea o ia i lē na ma‘i, “Fa‘asa‘o lou lima.” ‘Ua fa‘apea ‘ona faia e ia, ma ‘ua toe lelei ai lona lima. 11 A ‘ua tūtūmu i latou i le ita, ma taupulepule loa i se mea e faia ‘iā Iesu. 12 O le isi aso na maliu a‘e ai Iesu i le mauga e tatalo; na ‘atoa le po o tatalo i le Atua. 13 ‘Ua ao, ‘ona vala‘au atu lea o ia i ona so‘o, ma ‘ua filifili mai ‘iā te i latou le to‘asefulu ma le lua, ma fa‘aigoa o ‘aposetolo. 14 O Simona (na fa‘aigoa fo‘i e ia o Peteru) ma Anetere‘a lona uso, o Iakopo ma Ioane, o Filipo ma Patolomaio. 15 O Mataio ma Toma, o Iakopo le atali‘i o Alefaio ma Simona le Selote. 16 O Iuta fo‘i le atali‘i o Iakopo, ma Iuta le Sekara, o lē na fa‘alataina o ia. 17 ‘Ua maliu ifo o ia fa‘atasi ma i latou, ‘ona tu ai lea o Iesu i le mea laugatasi fa‘atasi ma ona so‘o e to‘atele. Sa i ai fo‘i tagata e to‘atele mai Iutaia ma Ierusalema, ‘atoa ma ‘a‘ai tu matāfaga o Turo ma Saitonu. 18 Na ō mai i latou e fa‘alogologo ‘iā te ia, ma ‘ia fa‘amālōlōina o latou ma‘i; o tagata fo‘i sa mafatia i agaga leaga, ‘ua ō mai ma ‘ua fa‘amālōlōina i latou. 19 O tagata uma lava na taumafai e pa‘i atu ‘iā te ia, auā sa alu atu le mana nai ‘iā te ia ma fa‘amālōlōina ai i latou uma. 20 ‘Ua silasila atu Iesu i ona so‘o ma fetalai atu i ai: “ ‘Amu‘ia ‘outou o lo‘o matitiva, auā e fai mo ‘outou le Mālō o le Atua. 21 ‘Amu‘ia ‘outou o lo‘o fia ‘a‘ai nei, auā o le a mā‘o‘ona ‘outou. ‘Amu‘ia ‘outou o lo‘o fētāgisi nei, auā e ‘oli‘oli ‘outou. 22 “ ‘Amu‘ia ‘outou pe a ita mai tagata ‘iā te ‘outou, ma fa‘ate‘a‘eseina, ma fāifāi mai ‘iā te ‘outou, ma ta‘uleagaina ‘outou ‘ona o le Atali‘i o le Tagata. 23 ‘Ia ‘outou ‘oli‘oli pe a tupu se mea fa‘apenā ‘iā te ‘outou, ‘ia ‘outou matuā fiafia fo‘i auā ‘ua i ai i le lagi lo ‘outou taui e matuā tele; auā o mea fo‘i na faia e o latou tamā ma perofeta. 24 “ ‘Ae talofa ‘iā te ‘outou o lo‘o tamao‘āiga nei, ‘ua maua nei lava e ‘outou lo ‘outou taui. 25 Talofa ‘iā te ‘outou o lo‘o mā‘o‘ona nei, o le a matuā fia ‘a‘ai ‘outou. Talofa ‘iā te ‘outou o lo‘o ‘oli‘oli nei, o le ā fa‘anoanoa ma fētāgisi ‘outou. 26 “Talofa ‘iā te ‘outou pe ā ta‘uleleia ‘outou e tagata, auā sa fa‘apenā fo‘i ‘ona ta‘uleleia e o latou tamā perofeta pepelo. 27 “A ‘ou te ta‘u atu ‘iā te ‘outou nā o lo‘o fa‘alogologo mai: ‘Ia ‘outou alolofa atu i ē e ita mai, ma agalelei atu i ē e ‘ino‘ino mai ‘iā te ‘outou. 28 ‘Ia ‘outou fa‘amanuia atu i ē e fetu‘u ‘iā te ‘outou, ma tatalo mo i latou o ē e fa‘aleaga mai ‘iā te ‘outou. 29 ‘Āfai e po atu e se tagata le isi ou ‘alafau, ia liliu atu i ai ma le isi; ‘āfai ‘ua ‘ave e se isi lou peleue, ‘ia avatu fo‘i i ai ma lou ‘ofutino. 30 So o se mea e ōle mai ai se tagata ‘iā te oe, ‘ave i ai; ‘āfai fo‘i ‘ua ‘ave e se isi sau mea, ‘aua ‘e te toe fai i ai e aumai. 31 ‘Ia ‘outou faia i isi tagata mea ‘ua ‘outou manana‘o latou te faia mai ‘iā te ‘outou. 32 “ ‘Āfai tou te alolofa atu tau lava o i latou o ē e alolofa mai ‘iā te ‘outou, o le ā se isi manuia tou te toe fa‘amoemoe i ai? E o‘o lava i tagata agasala e fa‘apenā fo‘i ‘ona faia e i latou. 33 ‘Āfai fo‘i tou te fai atu mea lelei tau lava o i latou o e fai mai mea lelei ‘iā te ‘outou, o le ā se isi manuia tou te fa‘amoemoe i ai? E o‘o lava i tagata agasala e fa‘apenā fo‘i ‘ona faia e i latou. 34 ‘Āfai tou te fa‘atagaina atu ni ‘aitalafu tau lava o i latou o ē e mafai ‘ona toe totogiina mai, o le ā la se manuia tou te toe fa‘amoemoe i ai? E fa‘ataga fo‘i e tagata agasala ‘aitalafu i isi tagata agasala, o ē e mafai ‘ona toe totogiina mai. 35 A o ‘outou, ‘ia ‘outou alolofa atu i ē e ita mai, ma faia mea lelei mo i latou; avatu i ē e fia ‘aitalafu ‘iā te ‘outou, ‘ae ‘aua le fa‘amoemoe e toe totogi mai. A fa‘apenā ‘ona ‘outou faia, o le a maua e ‘outou le taui e tele, e fai fo‘i ‘outou ma atali‘i o le Atua Silisili‘ese; auā e agalelei pea o ia i ē e lē loto fa‘afetai, ma ē e manatu fa‘apito. 36 ‘Ia mutimutivale lo ‘outou alofa, e pei ‘ona alofa mutimutivale lo ‘outou Tamā. 37 “ ‘Aua tou te fa‘amasino atu i isi tagata, ‘ina ne‘i fa‘amasinoina ‘outou, ‘aua fo‘i tou te fa‘asala i nisi, ‘ina ne‘i fa‘asalaina ‘outou, ‘ia ‘outou fa‘amāgalo i isi tagata, ‘ona fa‘amāgaloina fo‘i lea o ‘outou. 38 ‘Ia ‘outou foa‘i atu i isi tagata mea o lo‘o latou fia maua, ‘ona foa‘iina atu fo‘i lea ‘iā te ‘outou mea ‘ua ‘outou fia maua. O le a matuā fa‘atūtūmuina ‘outou i le tamao‘āiga, e foa‘iina mai ‘iā te ‘outou. Auā fo‘i, o le mea tou te fai atu i isi tagata, e toe fai mai fo‘i e isi tagata ‘iā te ‘outou.” 39 ‘Ua fa‘amatala atu fo‘i e Iesu le isi tala fa‘atusa ‘iā te i latou: “E mafai ‘ea e le tauaso ‘ona ta‘ita‘i le isi tauaso? E lē pa‘u‘ū ai ‘ea i lā‘ua uma i le ‘autū? 40 E leai se tagata a‘oga e sili a‘e sona poto i lo lona faia‘oga, ‘ae a uma ‘ona a‘oa‘oina lelei o ia, ‘ona pei lava lea o ia o lona faia‘oga. 41 “E mafai fa‘apefea ‘ona e iloa atu si otaota itiiti i le mata o lou uso, a o lo‘o i lou lava mata se ogāla‘au tele? 42 E mafai fo‘i fa‘apefea ‘ona e fai atu i lou uso, sole, ‘Tu‘u mai lou mata se‘i ‘ou ‘eu‘eseina si otaota itiiti lenā e i ai,’ ‘ae ‘e te lē o iloa le ogāla‘au telē o lo‘o i lou lava mata? O oe o le tagata pepelo! ia muamua ‘ona ‘ave‘ese le ogāla‘au telē o lo‘o i lou mata, ‘ona fa‘ato‘ā mafai ai lea ‘ona e iloa lelei, ma ‘eu‘ese le otaota itiiti mai le mata o lou uso. 43 “E leai se la‘au lelei e mafai ‘ona fua mai i ni fua leaga; e lē mafai fo‘i e se la‘au leaga ‘ona fua mai i ni fua lelei. 44 E iloa le la‘au i ona fua; tou te lē tauina mai ni mati mai la‘au tuitui, po o ni fuifui vine mai la‘au talatala. 45 O le tagata lelei na te fa‘atinoina mea lelei mai le fa‘aputugā o mea lelei o lo‘o i lona loto; o le tagata leaga fo‘i na te fa‘atinoina mea leaga mai le tele o mea leaga o lo‘o i lona loto. Auā e fa‘aalia i ‘upu a le tagata mea o lo‘o tumu i lona loto. 46 “Aiseā tou te vala‘au mai ai ‘iā te a‘u, ‘Le Ali‘i e, le Ali‘i e,’ ‘ae tou te lē faia mea ‘ou te fai atu ai ‘iā te ‘outou? 47 O lē e sau ‘iā te a‘u ma fa‘alogo i a‘u ‘upu, ma usita‘i loa, ‘ou te fa‘atusaina fa‘apenei. 48 E tusa ia ma le tagata na fausia lona fale; na ‘eli maulalo ma fa‘ata‘oto le fa‘avae i luga o le papa, ‘ina ‘ua tatafe mai vai i lea fale, sa lē gāoioi, auā sa lelei ‘ona fausia. 49 A o lē ‘ua fa‘alogo i a‘u ‘upu ‘ae lē faia, e tusa ia ma le tagata na fausia fa‘ati‘eti‘e lona fale i luga o le ‘ele‘ele, e aunoa ma se fa‘avae; ‘ua tafe mai i ai vai, ‘ona pa‘ū loa lea i lalo, ‘ua matuā nutipalaina lava.”

Luka 7

1 ‘Ua uma ‘ona fetalai atu o Iesu i nei mea uma i le nu‘u, ‘ona maliu atu ai lea o ia i Kapanaumi. 2 Sa i inā le ta‘ita‘i‘au Roma na ma‘i lana ‘au‘auna sa pele ‘iā te ia, toeitiiti lava oti. 3 ‘Ina ‘ua fa‘alogo o ia i tala e uiga ‘iā Iesu, ‘ona ‘auina lea e ia nisi toeaina o Iutaia e ‘ai‘oi atu ‘iā te ia, ‘ina ‘ia maliu ane ma fa‘amālōlō i lana ‘au‘auna. 4 ‘Ua ō atu i latou ‘iā Iesu, ‘ona matuā ‘ai‘oi atu lea ‘iā te ia, “O le tagata lenei e matuā tatau lava ‘ona maua e ia lau fesoasoani; 5 auā o se tagata alofa tele i lo tatou nu‘u; sa na faia fo‘i le sunako mo i tatou.” 6 ‘Ona ō lea o i latou ma Iesu; ‘ua latalata atu i latou i le fale, ‘ona tutuli mai lea e le ta‘ita‘i‘au ana uō e fai atu ‘iā te ia, “Le Ali‘i e, o ai a‘u nei o le a e maliu mai ai i lo‘u fale! 7 O le ala fo‘i lea o lo‘u lē o‘o atu i ou luma. Tau lava o sau ‘upu e o‘o mai, ‘ona mālōlō ai lea o la‘u ‘au‘auna. 8 Auā o a‘u fo‘i e i ai le isi e pule ‘iā te a‘u; a o lo‘o i ai fo‘i fitafita i lalo o la‘u pule. A ‘ou fa‘atonu atu i se isi e alu, ‘ona alu ai lea; pe fa‘atonu atu i le isi e sau, ‘ona sau ai lea; a ‘ou fa‘atonu atu fo‘i i la‘u ‘au‘auna, fai le mea lea, ‘ona fa‘apea lea ‘ona fai.” 9 ‘Ua ofo Iesu ‘ina ‘ua fa‘afofoga i nei ‘upu, ‘ua fāliu o ia ma fetalai atu i tagata e to‘atele sa mulimuli mai ‘iā te ia, “ ‘Ou te ta‘u atu ‘iā te ‘outou, ‘ou te le‘i maua lava ‘iā Isaraelu se fa‘atuatua e fa‘apenei ‘ona tele!” 10 ‘Ua fo‘i atu i le fale i latou na ‘auina mai, ‘ona iloa lea e i latou ‘ua mālōlō le ‘au‘auna sa ma‘i. 11 O le taeao ‘ua maliu atu Iesu i le ‘a‘ai e igoa o Naina; na o fa‘atasi fo‘i ma ia ona so‘o ma tagata e to‘atele. 12 ‘Ua latalata o ia i le faitoto‘a o le ‘a‘ai, ‘ae ulufafo mai loa le solo o le maliu. O lē ‘ua oti o le tama e to‘atasi a le fafine ‘ua oti lana tane; sa to‘atele fo‘i ni tagata mai le ‘a‘ai na ō mai ai. 13 ‘Ua silasila atu le Ali‘i i le tinā, ‘ona mutimutivale lea o lona alofa ‘iā te ia, ‘ua fai atu fo‘i, “ ‘Aua ‘e te tagi!” 14 ‘Ona maliu ane lea o ia ma pa‘i atu i le fata; ‘ona tutū ai lea o ē na amoina le fata. ‘Ona fetalai atu lea o Iesu, “Le taule‘ale‘a e, nofo ia i luga.” 15 ‘Ua nofo loa i luga lē na oti ma ‘ua tautala, ‘ona tu‘u atu ai lea o ia e Iesu i lona tinā. 16 ‘Ua matuā matata‘u i latou uma lava, ‘ua vivi‘i atu i le Atua, ‘ua fai ane, “ ‘Ua tula‘i mai se perofeta sili ia i tatou; i le ma lea, ‘ua asiasi mai le Atua e fa‘aola i lona nu‘u.” 17 ‘Ua salalau atu lenei tala e uiga ‘iā Iesu i Iutaia ma nu‘u uma lava o lo‘o tuā‘oi ai. 18 ‘Ua ta‘u atu ‘iā Ioane nei mea uma lava e ona so‘o. 19 ‘Ona vala‘au atu lea o Ioane i ona so‘o e to‘alua, ma ‘auina atu i le Ali‘i e fesili i ai, “O oe ‘ea lenā o lē o le a maliu mai, pe matou te fa‘atali mo se isi?” 20 ‘Ua ō atu i lā‘ua ‘ua fai atu ‘iā Iesu, “ ‘Ua ‘auina mai i mā‘ua e Ioane le Papatiso e fesili atu, po o oe lenā o le a maliu mai pe matou te fa‘atali mo se isi?” 21 O le taimi lava lenā sa fa‘amālōlō ai e Iesu tagata e to‘atele sa mama‘i i fa‘ama‘i ‘ese‘ese ma agaga leaga, ma fa‘apupula fo‘i i ē e tauaso. 22 ‘Ona tali atu lea o Iesu i ē na ‘auina mai e Ioane. “Inā o ia, ta‘u atu ‘iā Ioane mea ‘ua ‘oulua va‘ai ma fa‘alogo i ai, ‘ua pupula ē sa tauaso, ‘ua savavali ē sa pipili, o ē sa lepela ‘ua fa‘amālōlōina, ‘ua fa‘alogo ē sa tutuli, o ē na oti ‘ua toe fa‘atūina mai, ‘ua folafola fo‘i le Tala Lelei i ē e matitiva. 23 O se tagata fo‘i e lē te‘ena a‘u, e manuia o ia.” 24 ‘Ua fo‘i i lā‘ua na ‘auina mai e Ioane, ‘ona fetalai atu loa lea o Iesu i tagata e uiga ‘iā Ioane, “ ‘Ina ‘ua ‘outou ō atu ‘iā Ioane i le vao tu‘ufua, o le ā se mea na ‘outou manatu o le ā ‘outou va‘aia? O se lau la‘au ‘ea ‘ua feluea‘iina i le matagi? 25 Pe na ‘outou o ‘ea e matamata i ni ā? O le tagata ‘ea ‘ua ‘ofu i ‘ofu matagofie? Va‘ai ‘outou, o ē e ‘o‘ofu i ‘ofu fa‘apenā ma ola i le olaga solo lelei, tou te maua i maota o tupu. 26 Pe na ‘outou o ‘ea e matamata i ni ā? O se perofeta ‘ea? O le ‘upu moni ‘ou te ta‘u atu, e sili atu ia lenā i lo le perofeta. 27 Auā fo‘i o Ioane lea o lo‘o fai mai ai le Tusi, ‘O lenei, ‘ou te ‘auina atu la‘u sāvali i ou luma, na te teuteua le ala mo oe.’ 28 ‘Ou te fai atu fo‘i ‘iā te ‘outou, e leai se isi o ē ‘ua fānanau mai i fafine e sili ‘iā Ioane; ‘ae peita‘i lē e aupito itiiti i le Mālō o le Atua, e sili lea ‘iā te ia.” 29 (Na fa‘alogo ‘iā te ia le nu‘u uma lava ‘atoa ma ē e aolafoga, o i latou ia na fa‘amaonia le fai mea tonu o le Atua, ma sa papatisoina i latou e Ioane. 30 A o faresaio ma a‘oa‘o tulafono, na te‘ena e i latou le fuafuaga a le Atua mo i latou, o lea na lē papatisoina ai i latou e Ioane.) 31 “O le ā ‘ea se mea ‘ou te fa‘atusaina i ai tagata o lenei tupulaga? E tusa ‘ea i latou ma ni ā? 32 ‘Ua tusa i latou ma tamaiti ‘ua nofonofo i le malae ma fevala‘aua‘i, ‘Na ili atu a matou fa‘aili ‘ae tou te le‘i sisiva mai. Na matou taufaitagiauē, ‘ae tou te le‘i fētāgisi mai.’ 33 Na sau Ioane le Papatiso, na anapogi ma sa le inu i se uaina, ‘ona ‘outou fai ane lea, ‘ ‘Ua ‘iā te ia le temoni.’ 34 A ‘ua sau le Atali‘i o le Tagata, ‘ua ‘ai o ia ma inu, ‘ona ‘outou fai ane fo‘i lea, ‘ ‘Ia se‘i silasila! Se tagata ‘ina a taumafa ma le inu uaina, o le uō a ē e aolafoga ma tagata agasala!’ 35 ‘Ae ui lava i lea, ‘ua fa‘amaonia le poto o le Atua e i latou uma o ē e usita‘i ‘iā te ia.” 36 ‘Ua vala‘auina Iesu e le isi faresaio ‘ina ‘ia taumafa ma ia; ‘ua maliu atu Iesu i lona fale, ‘ona nofo ai lea o ia i lalo e taumafa. 37 Sa i ai fo‘i le fafine agasala i le ‘a‘ai. ‘Ua fa‘alogo o ia o lo‘o taumafa Iesu i le fale o le faresaio, ‘ona aumai lea e ia o le fagu ‘ua gaosia i le ma‘a o le alapasa ‘ua tumu i le suāu‘u manogi; 38 ‘ua tu fo‘i o ia i tafatafa o vae o Iesu, ‘ua tagi ma fa‘asisina ifo ona loimata i vae o le Ali‘i, ma solo i ona lava lauulu; ‘ua sogi fo‘i i ona vae, ma fa‘au‘u i le suāu‘u manogi. 39 ‘Ua iloa lenei mea e le faresaio o lē na vala‘auina Iesu, ‘ona fa‘apea ifo lea o ia i lona loto, “ ‘Ana se perofeta lenei tagata se manū ‘ua na iloa o lenei fafine, o le fafine agasala.” 40 ‘Ona fetalai atu lea o Iesu ‘iā te ia, “Simona e, e i ai le mea ‘ou te fia fai atu ai ‘iā te oe.” ‘Ua fai mai o ia, “ ‘Ua lelei, le a‘oa‘o e, fetalai mai ia.” 41 ‘Ona fetalai atu loa lea o Iesu, “Sa i ai le tagata fa‘a‘une tupe na ‘aitalafu ai isi tagata e to‘alua. Na ‘aitalafu e le isi le lima selau tālā, a o le isi e lima sefulu tālā. 42 E leai se isi o lā‘ua na mafai ‘ona toe totogi atu o nei tupe; ‘ona fa‘amāgaloina lea o i lā‘ua uma e ia. Se‘i ta‘u mai lava po o ai o i lā‘ua ia o le a sili ‘ona alofa i le ali‘i fa‘a‘une tupe?” 43 ‘Ona tali atu lea o Simona, “O lo‘u manatu o lē na tele lana ‘aitalafu na fa‘amāgaloina.” ‘Ona fetalai atu lea o Iesu, “ ‘Ua sa‘o lau tali.” 44 ‘Ua fāliu atu Iesu i le fafine, ma ‘ua fetalai atu ia Simona, “Va‘ai la oe i le fafine lenei! Na ‘ou ulu mai i lou fale, ‘ae ‘e te le‘i aumai ni vai mo o‘u vae; a o ia nei, ‘ua na fufulu o‘u vae i ona loimata, ma solo i lona lava lauulu. 45 ‘E te le‘i fa‘afeiloa‘i a‘u i le sogi, a o ia nei, e le‘i mapu ‘ona sogi i o‘u vae talu lava lona ulufale mai. 46 ‘E te le‘i fa‘au‘u mai fo‘i lo‘u ulu i le suāu‘u, a o ia nei, ‘ua na fa‘au‘uina o‘u vae i le suāu‘u taugatā. 47 O lea fo‘i ‘ou te fai atu ai, o le tele o lona alofa ‘ua fa‘amāgaloina ai ana agasala e tele, e pei ‘ona fa‘aalia nei; auā o lē ‘ua fa‘amāgaloina i se mea itiiti, e itiiti fo‘i lona alofa.” 48 ‘Ona fetalai atu lea o Iesu i le fafine, “ ‘Ua fa‘amāgaloina au agasala.” 49 O isi fo‘i sa fa‘atasi ma ia i le laulau, ‘ua fa‘apea ifo i o latou loto, “O ai lenei tagata ‘ua na fa‘amāgalo agasala?” 50 A ‘ua fetalai atu Iesu i le fafine, “ ‘Ua fa‘aolaina oe i lou fa‘atuatua. Alu ia oe ma le manuia.”

Luka 8

1 ‘Ua malaga ta‘amilo Iesu i ‘a‘ai ma nu‘u, ma tāla‘i atu le Tala Lelei o le Mālō o le Atua. ‘Ua fa‘atasi fo‘i ma ia so‘o e to‘asefulu ma le lua, 2 ‘atoa ma isi fafine o ē sa i ai temoni, ma isi ma‘i na fa‘amālōlōina e ia, o Maria, lē ‘ua ta‘ua o le Makatala. O ia fo‘i lea na tuli‘esea ai e Iesu agaga leaga e to‘afitu, 3 ma Ioana le avā a Kusa, le ‘au‘auna pule a Herota, ma Susana, ‘atoa ma isi fafine e to‘atele, o ē na fesoasoani ‘iā Iesu ma ona so‘o ‘iā latou mea totino. 4 ‘Ina ‘ua potopoto ane tagata e to‘atele ‘iā Iesu mai lea ‘a‘ai ma lea ‘a‘ai, sa fetalai atu loa o ia i le tala fa‘atusa: 5 “Na alu atu le isi tagata e lūlū ana fatu la‘au totō. ‘Ua lūlū e ia fatu i le fanua, ‘ona pa‘ū ai lea o isi i le auala, ‘ua solia e tagata ma ‘aina e manu felelei. 6 ‘Ua pa‘u‘ū isi i le mea gaoā, ‘ona totogo a‘e lea a ‘ua magumagu ‘ona o le lē susū o le ‘ele‘ele. 7 O nisi fo‘i fatu ‘ua pa‘u‘ū i le vao tuitui, ‘ua tutupu fa‘atasi ai, ‘ona filia ai lea e le vao tuitui. 8 A o isi ‘ua pa‘u‘ū i le ‘ele‘ele lelei; ‘ua tutupu olaola ma fua ma e tofu ma le ta‘iselau o fua.” ‘Ua fetalai atu o ia i nei mea ‘ona ‘alaga atu lea, “O lē ‘ua i ai taliga e fa‘alogo ai, fa‘alogo lelei mai ia.” 9 ‘Ua fesili ane ona so‘o ‘iā Iesu, po o le ā le uiga o lenei tala fa‘atusa. 10 ‘Ona tali atu lea o Iesu, “ ‘Ua tu‘uina atu ‘iā te ‘outou ‘ia iloa mea lilo o le Mālō o le Atua; a o isi ‘ua ‘ou tautala atu i ai i tala fa‘atusa, ‘ina ‘ia na ‘ona va‘ai i latou ‘ae lē iloa se mea; ia fa‘alogo fo‘i, ‘ae lē malamalama. 11 “O le uiga lenei o le tala fa‘atusa: O le fatu, o le afioga lea a le Atua. 12 O fatu na pa‘u‘ū i le auala, o i latou ia ‘ua fa‘alogo i le ‘upu, a ‘ua alu ane le tiapolo ma ‘ave‘eseina le a‘oa‘oga mai o latou loto, ‘ina ne‘i talitonu i latou ma fa‘aolaina ai. 13 O fatu fo‘i na pa‘u‘ū i le mea gaoā, o i latou ia ‘ua fa‘alogo i le ‘upu, ‘ona talia loa lea ma le ‘oli‘oli, a ‘ua le‘i mautū i totonu i o latou loto. ‘Ua na o sina taimi pu‘upu‘u e talia ai, ‘ona toe ō ‘ese lea pe a o‘o mai fa‘aosoosoga. 14 O fatu na pa‘u‘ū i le vao tuitui, o i latou ia ‘ua fa‘alogo i le ‘upu, a o le popole i ‘oloa ‘atoa ma fiafiaga o le olaga nei ‘ua fētina‘iina ai, ‘ua lē mafai ai ‘ona matua o latou fua. 15 A o fatu na pa‘u‘ū i le ‘ele‘ele lelei, o i latou ia ‘ua fa‘alogo i le ‘upu, ma ‘ua tausi loa i ai ma le fa‘amaoni ma le loto lelei, ma tauivi pea ma le ‘onosa‘i se‘ia o‘o ‘ina fua mai. 16 “E leai se tagata na te tutuina le molī ma ufiufi i le tanoa, pe tu‘u fo‘i i lalo o le moega. E leai! E tu‘u i luga o le tulaga, ‘ina ‘ia iloa ai lona malamalama e i latou uma o ē e ulufale mai. 17 “Auā e leai se mea o natia o le a lē fa‘aalia, e leai fo‘i se mea lilo o le a lē ‘aumaia i le malamalama. 18 “O le mea lea, ‘ia ‘outou fa‘aeteete i mea ‘ua ‘outou fa‘alogo ai; auā o lē ‘ua i ai ni mea, o le a saga fa‘ateleina ana mea; a o lē ‘ua leai ni ana mea, e o‘o lava i sina mea itiiti e manatu o ia o lo‘o i ai ‘iā te ia, e ‘ave‘eseina.” 19 ‘Ua ō mai ‘iā Iesu lona tinā ma ona uso, a ‘ua lē mafai ‘ona sao atu ‘iā te ia ‘ona o le tumu tele o tagata. 20 ‘Ona geno ane lea o le isi ‘iā Iesu, “O lo‘o i fafo lou tinā ma o uso, e fia feiloa‘i ma oe.” 21 ‘Ona fetalai atu lea o Iesu ‘iā te i latou “O lo‘u tinā ma o‘u uso, o i latou ia o ē e fa‘alogo i le afioga a le Atua ma usiusita‘i i ai.” 22 ‘Ua maliu a‘e Iesu ma ona so‘o i le va‘a i le isi aso, ‘ona fetalai atu lea o ia ‘iā te i latou, “Tatou ō atu ia i le la itū o le vai!” ‘Ona malaga atu ai lea o i latou. 23 Sa tofā Iesu a o alu atu lo latou va‘a. ‘Ona agi mai lea o le matagi malosi, ma ‘ua osofia ai lo latou va‘a, toeitiiti lava goto; ‘ona matata‘u ai lea o i latou. 24 ‘Ona fafagu lea o Iesu e ona so‘o, “Le Ali‘i e, le Ali‘i e, o le a oti i matou!” ‘Ona ala lea o Iesu ma vavao le matagi ma peau, ‘ona filemū ai lea, ‘ua matuā malū lava. 25 ‘Ua fetalai atu o ia i ona so‘o, “O fea o i ai lo ‘outou fa‘atuatua?” A ‘ua matata‘u i latou ma fai ane, “O ai ‘ea lenei tagata? ‘Ua vavao e ia le matagi ma peau, ‘ona usiusita‘i lava lea ‘iā te ia.” 26 ‘Ua o‘o atu i latou i le itūmālō o Kerasene, o le itūvai lea e fa‘afeagai ma Kalilaia. 27 O le taimi na tu lau‘ele‘ele ai Iesu na fa‘afetaia‘i ai e le tagata mai le ‘a‘ai, o lē na i ai temoni; ‘ua leva ‘ona lē toe ‘ofu o ia, ‘ua lē nofo fo‘i i se fale, ‘ae na o le nofonofo i tu‘ugamau. 28 ‘Ua va‘ai mai o ia ‘iā Iesu, ‘ona ‘alaga ai lea o ia ma ‘ua fa‘apa‘ū faō i ona luma, ma fai mai ‘iā te ia ma le leotele, “Iesu e, le Alo o le Atua silisili ‘ese! O le ā lau fe‘au ‘iā te a‘u? ‘Ou te ‘ai‘oi atu ‘iā te oe, ‘aua ‘e te fa‘apuapuagātiaina a‘u!” 29 ‘Ua ala ‘ona fai atu fa‘apenā le agaga leaga, auā na fa‘atonuina o ia e Iesu e alu i fafo na ‘iā te ia. E osofia so‘o o ia e le agaga leaga; e ui lava ‘ina leoleoina o ia ma sāisāi ona lima ma ona vae i filifili, ‘ae uma lava ‘ona motusi e ia; e ‘ave so‘o fo‘i o ia e le temoni i le vao. 30 ‘Ua fesili atu Iesu ‘iā te ia, “O ai ‘ea lou igoa?” ‘Ona tali mai lea o ia, “O lo‘u igoa o le ‘Au,” auā e to‘atele temoni na uluitino ‘iā te ia. 31 ‘Ua ‘ai‘oi mai temoni ‘iā Iesu ia ‘aua ne‘i ‘auina i latou i le tofē. 32 E i ai le lafu pua‘a tele sa tata‘a ai i ‘ina e lata ane i ‘auvae mauga. ‘Ona fa‘anoi atu lea o temoni ‘iā Iesu ‘ina ‘ia tu‘u atu latou e o i ai. ‘Ona tu‘u atu lea o i latou e Iesu e o i pua‘a. 33 ‘Ua ō ‘ese temoni mai le tagata ma uluitino i pua‘a. ‘Ona feosofi ifo ai lea o le lafu pua‘a i le tofē i le vai, ‘ua malelemo ai. 34 ‘Ua iloa e tagata tausi pua‘a le mea ‘ua tupu, ‘ona sosola ai lea ma fa‘asalalau atu le tala i le ‘a‘ai, ma le atunu‘u ‘atoa. 35 ‘Ua ō atu fo‘i tagata e matamata i le mea na tupu; ‘ua ō mai i latou ‘iā Iesu, ‘ona iloa ai lea e i latou le tagata na tulia ai i fafo temoni, o lo‘o nofo i vae o Iesu, ‘ua ‘ofu o ia, ma ‘ua atamai; ‘ona matata‘u ai lea o i latou. 36 O ē na va‘aitino i ai, ‘ua tāla‘i atu e i latou i tagata le mea na faia i lē sa i ai temoni, a ‘ua fa‘amālōlōina. 37 ‘Ona ‘ai‘oi mai ai lea ‘iā Iesu o nu‘u uma e tuā‘oi ma Kerasene, ‘ina ‘ia maliu ‘ese o ia ‘iā te i latou, auā ‘ua matata‘u i latou. ‘Ona maliu a‘e ai lea o Iesu i le va‘a, ‘ua toe fo‘i. 38 ‘Ua ōle mai fo‘i ‘iā Iesu le tagata sa i ai temoni ‘ina ‘ia la fa‘atasi ma ia. A ‘ua ‘auina atu o ia e Iesu ma fai atu, 39 “Fo‘i ia i lou ‘āiga, ma tāla‘i atu i ai mea ‘ua faia e le Atua ‘iā te oe.” ‘Ona alu ai lea o ia ma tāla‘i atu i le ‘a‘ai uma, mea e tele na faia e Iesu mo ia. 40 ‘Ua toe fo‘i atu Iesu i le isi itū o le vai, ‘ona talia lea o ia e tagata e to‘atele, auā sa fa‘atali mai uma i latou ‘iā te ia. 41 ‘Ua alu ane fo‘i le tagata e igoa ia Iairo le pule o le sunako. ‘Ua fa‘apa‘ū faō o ia i ‘a‘ao o Iesu ma ōle mai ‘iā te ia, ‘ina ‘ia maliu atu i lona fale, 42 ‘ona o lona afafine e to‘atasi, pe tusa o le sefulu ma le lua ona tausaga, o le a oti. A o maliu atu Iesu, ‘ua fetaomi mai i itū uma lava tagata e to‘atele. 43 Sa i ai fo‘i le fafine sa ma‘i i le puna toto i tausaga e sefulu ma le lua, ‘ua uma atu ana mea i foma‘i, ‘ae leai se isi na mafai ‘ona fa‘amālōlōina o ia. 44 ‘Ua sau o ia, ‘ua ui mai i tua, ma pa‘i atu i le pito o le ‘ofu o Iesu, ‘ona uma loa lea o lona puna toto. 45 ‘Ona fesili atu lea o Iesu, “O ai ‘ea na pa‘i mai ‘iā te a‘u?” ‘Ua fa‘afiti mai tagata uma; ‘ona fai atu lea o Peteru ma ē na fa‘atasi ma ia, “Le Ali‘i e, ‘ua fetaomi ma lolofi mai tagata e to‘atele ‘iā te oe!” 46 A ‘ua fetalai atu Iesu, “E i ai lava le tagata na pa‘i mai ‘iā te a‘u; ‘ua ‘ou iloa lea mea, auā ‘ua alu ‘ese atu le mana na ‘iā te a‘u.” 47 ‘Ua iloa e le fafine e lē o lilo o ia ‘iā Iesu, ‘ona alu atu ai lea o ia ma le gatete, ‘ua fa‘apa‘ū i luma o Iesu. ‘Ua fa‘amatala atu fo‘i e ia i luma o tagata uma le mafua‘aga na pa‘i atu ai o ia i lona pito ‘ofu, ‘atoa ma lona fa‘amālōlōina loa lava. 48 ‘Ona fetalai atu lea o Iesu ‘iā te ia, “Lo‘u afafine e, ‘ua fa‘amālōlōina oe i lou fa‘atuatua; inā alu ia ma le manuia.” 49 A o fetalai atu o ia, ‘ae sau loa le tagata mai le fale o le pule o le sunako, ma fai mai, “ ‘Ua oti lou afafine; soia ‘e te toe fa‘alavelave i le A‘oa‘o.” 50 Peita‘i ‘ua lagona e Iesu, ‘ona fetalai atu lea o ia ‘iā te ia, “ ‘Aua ‘e te fefe; tau lava ‘ina e fa‘atuatua, ‘ona ola lea o lou afafine.” 51 ‘Ua o‘o atu o ia i le fale, ‘ua lē fa‘atagaina fo‘i e ia se isi e ulufale atu fa‘atasi ma ia, vaganā ai Peteru ma Ioane ma Iakopo, ‘atoa ma le tamā ma le tinā o le teine. 52 O lo‘o fētāgisi i latou uma ma tagiauē ‘ona o ia; a ‘ua fetalai atu Iesu, “ ‘Aua tou te fētāgisi; e le‘i oti o ia, a o lo‘o moe.” 53 ‘Ona tauemu lea o i latou ‘iā te ia, ‘ina ‘ua iloa e i latou ‘ua oti le teine. 54 Peita‘i ‘ua tago o ia i lona lima, ma ‘ua vala‘au, “Tama‘ita‘i e, tu ia i luga.” 55 ‘Ona toe fo‘i mai lea o lona agaga, ma ‘ua tu loa lava o ia i luga; ‘ona fa‘atonu atu lea e Iesu ‘ina ‘ia avatu ‘iā te ia sina mea‘ai. 56 ‘Ona ofo tele ai lea o ona matua; ‘ua vavao atu e ia ‘iā te i lā‘ua, e ‘aua ne‘i ta‘u atu i se isi le mea na tupu.

Luka 9

1 ‘Ua vala‘auina e Iesu ona so‘o e to‘asefulu ma le lua, ma foa‘i atu ‘iā te i latou le mana ma le pule e tutuli ai temoni, ma fa‘amālōlō ma‘i ‘ese‘ese. 2 ‘Ua ‘auina atu fo‘i e ia i latou e tāla‘i le Mālō o le Atua, ma fa‘amālōlō i ē e mama‘i. 3 ‘Ua fetalai atu fo‘i o ia ‘iā te i latou, “A ‘outou ō, ‘aua tou te ‘avea se mea e tasi e pei o le to‘oto‘o, po o se taga, po o mea‘ai, po o ni tupe. ‘Aua fo‘i ne‘i lua ni ‘ofu tino o se tasi. 4 So o se fale tou te ulu atu i ai, ‘ia ‘outou nonofo ai pea se‘ia o‘o ‘ina tu‘ua e ‘outou lenā ‘a‘ai. 5 So o se ‘a‘ai fo‘i ‘e te‘ena ai ‘outou, ‘ia ‘outou tu‘ua loa lenā ‘a‘ai ma tūtū atu i ai le pefu nai o ‘outou vae, e fai ma lapata‘iga ‘iā te i latou.” 6 ‘Ua ō atu i latou ma ta‘amilo i lea ‘a‘ai, ma folafola le Tala Lelei, ma fa‘amālōlō tagata mama‘i. 7 ‘Ua fa‘alogo Herota lē pulea Kalilaia i mea uma ‘ua faia, ‘ona matuā lē mautonu ai lea o ia, auā ‘ua fai ane nisi, “ ‘Ua toetū mai Ioane nai ē ‘ua oti.” 8 A o isi ‘ua fa‘apea, “O Elia lea ‘ua fa‘aali mai.” A o isi fo‘i ‘ua fai mai, “O se tasi o perofeta anamua lea ‘ua toetū mai.” 9 ‘Ua fai ane Herota, “Na ‘ou vavae‘eseina le ulu o Ioane, a o ai lenei tagata ‘ua ‘ou toe fa‘alogo atu ai i na mea ‘ua tutupu?” O lea sa fia va‘ai ai o ia ‘iā Iesu. 10 ‘Ua toe fo‘i mai le ‘au ‘aposetolo, ma ta‘u mai ‘iā Iesu mea uma na faia e i latou. ‘Ona ō ai lea na o ia ma ona so‘o i le ‘a‘ai o Petesaita. 11 ‘Ua fa‘alogo i ai tagata e to‘atele, ‘ona mulimuli atu ai lea o i latou ‘iā te ia. ‘Ua talia i latou e ia ma fetalai atu i ai e uiga i le Mālō o le Atua; ‘ua fa‘amālōlō fo‘i e ia i latou sa fia mālōlō. 12 ‘Ua lata ‘ina goto le la, ‘ona ō ane ai lea ‘iā te ia o so‘o e to‘asefulu ma le lua, ma fai atu, “ ‘Auina atu ia tagata e ō atu i ‘a‘ai, ma faoa ‘a‘ai o lo‘o latalata mai e mālōlō ai, ma maua ai mea‘ai; auā o le mea tu‘ufua lenei.” 13 A ‘ua fetalai atu Iesu ‘iā te i latou, “Avane i ai e ‘outou ni mea‘ai.” ‘Ona tali mai ai lea o i latou, “ ‘Ua na o le lima areto ma i‘a e lua ‘ua mafai ‘ona matou maua. ‘E te finagalo ‘ea ‘ia matou ō e fa‘atau mai ni mea‘ai mo nei tagata uma?” 14 E tusa o le to‘alimaafe tane sa i ai. ‘Ua fetalai atu Iesu i ona so‘o, “Fai atu i tagata ia nonofo ta‘ito‘alimasefulu i le vaega.” 15 Sa faia fa‘apenā e so‘o. 16 ‘Ona tago ai lea o Iesu i areto e lima ma i‘a e lua, ‘ua tepa a‘e i le lagi, ‘ua fa‘afetai i le Atua, ‘ona tofitofi ai lea ma avatu i so‘o e tufatufa atu i tagata. 17 ‘Ua ‘a‘ai i latou uma ma ‘ua mā‘o‘ona, ‘ona fu‘e lea e so‘o o mea na totoe i ‘ato e sefulu ma le lua. 18 O le isi aso a o tatalo to‘atasi Iesu, na ō ane ai ona so‘o ‘iā te ia. ‘Ona fesili atu lea o ia ‘iā te i latou, “Fai mai e ā tagata e uiga ‘iā te a‘u? O ai a‘u?” 19 ‘Ona tali atu lea o i latou, “ ‘Ua fai mai nisi o oe o Ioane le Papatiso; o isi, ‘O oe o Elia,’ a o isi fo‘i, ‘O oe o se tasi o perofeta anamua ‘ua toetū mai.’ ” 20 ‘Ona fetalai atu lea o ia ‘iā te i latou, “A o ‘outou, o le ā la ‘outou ‘upu ‘iā te a‘u? O ai a‘u?” ‘Ona tali atu lea o Peteru, “O oe o le Keriso mai le Atua.” 21 ‘Ona vavao lea o i latou e Iesu, e ‘aua ne‘i ta‘uina atu lea mea i se tasi. 22 ‘Ua fetalai atu fo‘i, “E tatau lava ‘ona matuā mafatia le Atali‘i o le Tagata i mea e tele; ‘e te‘ena fo‘i o ia e toeaina ma ositaulaga sili ‘atoa ma a‘oa‘o tulafono. E fasiotia fo‘i o ia, ‘ae toe fa‘atūina mai i lona tolu o aso.” 23 ‘Ua fetalai atu o ia i tagata uma, “ ‘Āfai e i ai se isi e fia mulimuli mai ‘iā te a‘u ‘aua ne‘i manatu ifo o ia ‘iā te ia lava, a ‘ia ‘ave lona satauro i aso ta‘itasi ma fa‘a‘oa‘o mai ‘iā te a‘u. 24 Auā o lē e fia fa‘asaoina lona lava ola, e maumau; a o lē e fa‘amāumāu lona ola ‘ona o a‘u, e fa‘asaoina. 25 Auā o le ā ‘ea se mea aogā e maua e le tagata pe ‘āfai na te maua le lalolagi ‘atoa, a e fa‘aumatia o ia ma maumau ai lona ola? 26 ‘Āfai e ma se isi ‘iā te a‘u ma a‘u a‘oa‘oga, e ma fo‘i ‘iā te ia le Atali‘i o le Tagata pe a sau i lona mamalu, ma le mamalu o le Tamā ‘atoa ma agelu pa‘ia. 27 ‘Ae ‘ou te ta‘utino atu ‘iā te ‘outou le mea lenei: E i ai nisi o i latou o lo‘o tutū mai nei e lē o‘o i ai le oti, se‘ia latou va‘aia le Mālō o le Atua.” 28 ‘Ua ‘atoa le vaiaso talu ‘ona fetalai atu o Iesu i nei mea, ‘ona ‘ave lea e ‘iā Peteru ma Ioane ma Iakopo; ‘ua maliu a‘e i le mauga e tatalo. 29 A o tatalo o ia, sa liua ona fofoga; ona ‘ofu fo‘i ‘ua matuā pupula pa‘epa‘e. 30 ‘Ua fa‘afuase‘i fo‘i ‘ona fa‘atasi mai i ai o tagata e to‘alua, o Mose ma Elia, ma ‘ua talanoa ma ia; 31 o i lā‘ua ia na fa‘aalia mai i le mamalu fa‘alelagi. ‘Ua latou talatalanoa ma Iesu e uiga i lona maliu o le a fa‘ataunu‘uina i Ierusalema. 32 A ‘ua momoe gase Peteru ma isi so‘o. ‘Ua ala i latou, ‘ona iloa lea e i latou le mamalu o Iesu, ma tagata e to‘alua o ē sa tutū fa‘atasi ma ia. 33 ‘Ina o le a tu‘ua Iesu e ia lā‘ua, sa fai atu loa Peteru ‘iā te ia, “Le Ali‘i e, ‘ua lelei ‘ona ‘ua matou ‘i‘inei. O le a matou faia ni fale ‘ie se tolu; o le tasi mo oe, o le isi mo Mose, ma le isi mo Elia.” (O le ‘upu moni na te le‘i iloa ana tala sa fai.) 34 A o fetalai pea o ia, sa lafoia mai le ata o le ao, ma ‘ua ufitia ai i latou uma; ‘ona matata‘u ai lea o so‘o. 35 ‘Ona fa‘alogoina ai lea o le si‘ufofoga mai le ao, fai mai “O lo‘u Atali‘i lenā ‘ua ‘ou filifilia, ‘ia ‘outou usiusita‘i ‘iā te ia.” 36 ‘Ua mavae atu le si‘ufofoga, ‘ona tu mai lea o Iesu, ‘ua na o ia. E le‘i tautala lava se isi o i latou i nei mea uma, pe ta‘u atu fo‘i se tasi i na aso se mea o ia mea na latou va‘ai i ai. 37 O le aso na soso‘o ai na ō ifo ai i latou mai le mauga, ‘ona fetaia‘i lea ma Iesu o tagata e to‘atele. 38 ‘Ua ‘alaga mai fo‘i se tasi mai tagata ma fai mai, “Le a‘oa‘o e, ‘ou te ‘ai‘oi atu ‘iā te oe, se‘i e alofa mai i lo‘u atali‘i, o si o‘u atali‘i e to‘atasi. 39 A osofia o ia e le agaga leaga, ‘ona fa‘afuase‘i lea ‘ona ‘e‘ē, ma fa‘apa‘ū i lalo ma lili, ‘ua fāuā lona gutu, ma ‘ua tu‘i pala ‘iā te ia lava; ‘ua tau lē mafai ‘ona alu ‘ese le agaga leaga mai ‘iā te ia. 40 Na ‘ou ‘ai‘oi fo‘i i ou so‘o ‘ina ‘ia latou tuli‘esea le agaga leaga, ‘ae le‘i mafaia e i latou.” 41 ‘Ona tali atu lea o Iesu, “O ‘outou o tupulaga faigatā ma le lē talitonu! O le ā le umi e tatau ai ‘ona tatou fa‘atasi ma ‘ou fa‘apalepale atu ‘iā te ‘outou?” ‘Ona fetalai atu loa lea o ia i le tagata, “Aumai ia lou atali‘i ‘i‘inei.” 42 ‘Ua alu ane le tama, ‘ona lafotūina lea o ia i lalo e le temoni, ‘ua ta‘avalevale ma ‘ua lili. ‘Ona vavao atu lea e Iesu le temoni, ma ‘ua fa‘amālōlō i le tama, ‘ona tu‘uina atu ai lea o ia i lona tamā. 43 ‘Ua matuā ofo tagata uma i le mana silisili ‘ese o le Atua. A o ofo pea i latou i mea uma na faia e Iesu, sa fetalai atu o ia i ona so‘o, 44 “ ‘Ia ‘outou matuā mafaufau i mea nei o le a ‘ou ta‘uina atu ‘iā te ‘outou; auā o le a tu‘uina atu le Atali‘i o le Tagata i lima o tagata.” 45 ‘Ae sa lē iloa e i latou le uiga o lea ‘upu, auā sa lilo ‘iā te i latou, ma ‘ua lē mafai ‘ona latou malamalama i ai. ‘Ae sa fefefe i latou e fesili atu ‘iā te ia e uiga i lea mea. 46 Sa tupu se fefinaua‘iga i so‘o, po o ai o i latou e sili. 47 ‘Ua silafia e Iesu o latou manatu, ‘ona tago ai lea o ia i le tamaitiiti, ‘ua fa‘atū i ona tafatafa. 48 ‘Ona fetalai atu lea o ia ‘iā te i latou, “O le tagata na te talia le tamaitiiti lenei i lo‘u igoa, ‘ua na talia a‘u; o le tagata fo‘i na te talia a‘u, ‘ua talia e ia lē na ‘auina mai a‘u; auā o lē e aupito itiiti ‘iā te ‘outou uma, e sili lava o ia.” 49 ‘Ona fai mai lea o Ioane, “Le Ali‘i e, sa matou iloa le isi tagata o lo‘o tutuli e ia temoni i lou suafa; ‘ona matou vavaoina ai lea o ia, auā e lē o fa‘atasi mai o ia ‘iā i matou.” 50 ‘Ona fetalai atu lea o Iesu ‘iā te ia ‘atoa fo‘i ma isi so‘o, “ ‘Aua tou te vavaoina o ia, auā o sē e lē tete‘e mai ‘iā te ‘outou, e ‘au o ia ma ‘outou.” 51 ‘Ua latalata i ona po e si‘itia ai Iesu, ‘ona tonu ai lea i lona finagalo o le a malaga loa i Ierusalema. 52 ‘Ua ‘auina atu fo‘i e ia nisi e muamua atu i ona luma, ‘ona o lea o i latou ma afe i le isi nu‘u o Samaria, e sauni ai mea uma mo ia. 53 A o tagata o lea nu‘u ‘ua latou le talia o ia, auā ‘ua latou iloa lelei o lana malaga e aga‘i atu i Ierusalema. 54 ‘Ua iloa lenei mea e ona so‘o o Iakopo ma Ioane, ‘ona fai ane lea o i lā‘ua, “Le Ali‘i e, ‘e te finagalo ‘ea ma te fai atu ia alu ifo le afi mai le lagi e fa‘aumatia ai i latou?” 55 A ‘ua fāliu Iesu ma a‘oa‘i atu ‘iā te i lā‘ua. 56 ‘Ona ō atu ai lea o i latou i le isi nu‘u. 57 ‘Ua ō atu i latou i le ala, ‘ona fai ane ai lea o le isi tagata ‘iā Iesu, “O le a ‘ou mulimuli atu ‘iā te oe i so o se mea ‘e te maliu atu i ai.” 58 A ‘ua fetalai atu Iesu ‘iā te ia, “E i ai lua o alope, e i ai fo‘i moega o manu felelei, a o le Atali‘i o le Tagata e leai se mea e moe ai o ia.” 59 ‘Ua fetalai atu o ia i le isi tagata, “Mulimuli mai ia ‘iā te a‘u.” A ‘ua fai mai o ia, “Le Ali‘i e, tu‘u mai ia se‘i ‘ou alu muamua e tanu lo‘u tamā.” 60 ‘Ua tali atu Iesu ‘iā te ia, “Tu‘u pea ia ē ‘ua oti e tanu e o latou tagata oti. ‘Ae alu oe e tāla‘i le Mālō o le Atua.” 61 ‘Ua fai mai fo‘i le isi tagata, “Le Ali‘i e, ‘ou te mulimuli atu ‘iā te oe, ‘ae tu‘u mai ia se‘i ‘ou fa‘amavae muamua i lo‘u ‘āiga.” 62 ‘Ua fetalai atu Iesu ‘iā te ia, “So o se isi lava ‘ua amata ‘ona galue i le suōtosina ‘ae tepa pea i tua, e lē aogā o ia i le Mālō o le Atua.”

Luka 10

1 Mulimuli ane ‘ua tofia e le Ali‘i nisi tagata e to‘afitusefulu, ma ‘auina atu ta‘ito‘alua e muamua atu i ‘a‘ai uma, ma mea uma o le a maliu atu i ai o ia. 2 ‘Ua fetalai atu fo‘i o ia ‘iā te i latou, “ ‘Ua tele le fuata saito e fia seleseleina, ‘ae to‘aitiiti le ‘aufaigaluega. ‘Ia ‘outou tatalo i le Ali‘i e ana le fa‘ato‘aga, e ‘auina mai nisi e galulue ai. 3 Ō atu ia, ‘ou te ‘auina atu ‘outou e pei o tama‘i mamoe i le vā o luko. 4 ‘Aua tou te ‘avea se ‘ato tupe po o se taga, po o ni se‘evae; ‘aua fo‘i tou te tutū ma fa‘afeiloa‘i atu i se isi i le ala. 5 A ‘outou ulu atu i se fale, ‘ia ‘outou fai atu, ‘ ‘Ia manuia le ‘āiga nei.’ 6 ‘Āfai o lo‘o i lea fale se tagata e tatau i ai le manuia, ‘ia tumau ‘iā te ia la ‘outou fa‘amanuiaga; ‘ae ‘āfai e leai, e toe fo‘i mai lava ‘iā te ‘outou la ‘outou fa‘amanuiaga. 7 ‘Ia ‘outou nonofo ai i lea fale ma ‘a‘ai ma feinu i mea e avane e i latou; auā e tatau ‘ona avatu le taui i le tagata faigaluega. ‘Aua tou te ulufale solo. 8 So o se ‘a‘ai e talia lelei ai ‘outou pe a ‘outou ō atu i ai, ‘ia ‘outou ‘a‘ai i mea e laulauina mai i o ‘outou luma; 9 ‘ia ‘outou fa‘amālōlō fo‘i i ē e mama‘i o i ai, ma ‘ia fai atu i tagata o lenā ‘a‘ai, ‘ ‘Ua latalata ‘iā te ‘outou le Mālō o le Atua!’ 10 Peita‘i o se ‘a‘ai fo‘i tou te o‘o atu i ai, ‘ae latou te lē talia ‘outou, ‘ia ‘outou ō loa i auala ma fai atu. 11 ‘E o‘o lava i le ‘ele‘ele mai la ‘outou ‘a‘ai ‘ua pipi‘i i o matou vae, matou te tūtū atu ‘iā te ‘outou, a ‘ia ‘outou manatua lenei mea, ‘ua latalata ‘iā te ‘outou le Mālō o le Atua!’ 12 ‘Ou te fai atu fo‘i ‘iā te ‘outou, e feoloolo Sotoma i lea lava ‘a‘ai pe a o‘o i le aso fa‘amasino. 13 “Talofa ‘iā te oe Koasini! Talofa ‘iā te oe Petesaita! Auā ana faia i Turo ma Saitonu vāvega na faia ‘iā te ‘outou, se manū ‘ua leva ‘ona salamō i latou ma nonofo i le ‘ie talatala ma le lefulefu. 14 ‘Ae feololo Turo ma Saitonu ‘iā te ‘outou i le aso fa‘amasino. 15 O oe fo‘i Kapanaumi, ‘e te mana‘o e fa‘aeaina oe e o‘o i le lagi, ‘ae lafotūina lava oe i lalo i Seoli! 16 “O lē e fa‘alogo, ‘ua fa‘alogo o ia ‘iā te a‘u; o lē fo‘i e tete‘e ‘iā te ‘outou, ‘ua te‘ena e ia o a‘u; o lē e tete‘e fo‘i ‘iā te a‘u, ‘ua te‘ena e ia lē na ‘auina mai a‘u.” 17 ‘Ua toe fo‘i mai le to‘afitusefulu ma le ‘oli‘oli, ma fai mai ‘iā te ia, “Le Ali‘i e, e o‘o lava i temoni ‘ua usiusita‘i mai ia i matou ‘ona o lou suafa.” 18 ‘Ua tali atu Iesu ‘iā te i latou, “Na ‘ou va‘aia le pa‘ū ifo o Satani mai le lagi e pei o le ‘emo o le uila. 19 O lenei, ‘ua ‘ou foa‘iina atu ‘iā te ‘outou le pule tou te solia ai gata ma akarava, ma le malosi uma o le fili; ma e leai lava se mea e tasi e afaina ai ‘outou. 20 Peita‘i, ‘aua tou te ‘oli‘oli ‘ona ‘ua usiusita‘i agaga ‘iā te ‘outou, a ‘ia ‘outou ‘oli‘oli ‘ona ‘ua tusia o ‘outou igoa i le lagi.” 21 O lea lava itūlā na fa‘atūmulia ai Iesu i le ‘oli‘oli mai le Agaga Pa‘ia, ‘ona fetalai atu lea o ia, “Lo‘u Tamā e, le Ali‘i o le lagi ma le lalolagi, ‘ou te fa‘afetai ‘iā te oe, auā ‘ua e natia ia mea i ē e popoto ma ē ‘ua a‘oa‘oina, a ‘ua e fa‘aalia i ē e le‘i a‘oa‘oina. Ioe, lo‘u Tamā e, o lou finagalo lava lea. 22 “ ‘Ua tu‘uina mai e lo‘u Tamā ‘iā te a‘u mea uma lava. E leai se isi na te iloa po o ai le Atali‘i, ‘ua na o le Tamā; e leai fo‘i se isi na te iloa po o ai le Tamā, ‘ua na o le Atali‘i, ma sē ‘ua loto le Atali‘i e fa‘ailoa atu i ai.” 23 ‘Ona fāliu lea o Iesu i ona so‘o ma fetalai lemū atu ‘iā te i latou, “ ‘Amu‘ia mata ‘ua va‘ai i mea ‘ua ‘outou va‘ai i ai. 24 Auā o le ‘upu moni ‘ou te ta‘u atu, e to‘atele perofeta ma tupu sa fia va‘ai i mea ‘ua ‘outou va‘ai nei i ai, ‘ae le‘i iloa lava e i latou; sa fia fa‘alogo fo‘i latou i mea ‘ua ‘outou fa‘alogo ai nei, ‘ae le‘i fa‘alogo ai lava i latou.” 25 ‘Ona tula‘i lea o le isi a‘oa‘o tulafono, ma taumafai e lamalama ‘iā Iesu, ma fai mai ‘iā te ia, “Le a‘oa‘o e, o le ā se mea e tatau ‘ona ‘ou faia, ‘ina ‘ia ‘ou maua ai le ola e fa‘avavau?” 26 ‘Ua tali atu Iesu ‘iā te ia, “O le ā le mea ‘ua tusia i le tulafono? O le ā lau faitau i ai?” 27 ‘Ona tali mai lea o ia, “ ‘Ia e alofa atu i le Ali‘i lou Atua ma lou loto ‘atoa, ma lou agaga ‘atoa, ma lou malosi ‘atoa, ma lou mafaufau ‘atoa; ia e alofa atu fo‘i i lē lua te tuā‘oi e pei o oe lava ‘iā te oe.” 28 ‘Ona tali atu lea o Iesu ‘iā te ia, “ ‘Ua sa‘o lau tali. ‘Ia fai lā‘ia fa‘apenā ‘e te ola ai.” 29 A ‘ua fa‘afiatonu le a‘oa‘o tulafono, ‘ua fai mai ‘iā Iesu, “O ai la le tagata ma te tuā‘oi?” 30 ‘Ua tali atu Iesu, “Na alu ifo le isi tagata mai Ierusalema i Ieriko, ‘ona maua lea o ia e tagata faomea, ‘ua talai e i latou ona ‘ofu, ma fasi ‘iā te ia; ‘ona o lea o i latou ‘ae ta‘atia ai, ‘ua toeitiiti lava oti. 31 Na ui ane le isi ositaulaga i lea ala. ‘Ua iloa atu e ia le tagata, ‘ona ui fa‘atafatafa ane lea o ia i le isi itūala ma alu loa. 32 E fa‘apenā fo‘i le sa Levi, na ui ane ai i lea mea ma va‘aia o ia, ‘ona ui ane fo‘i lea o ia i le isi itū ala. 33 A o le tagata Samaria na faimalaga ane fo‘i i lea lava auala, ‘ua o‘o ane i lea mea, ‘ua na iloa atu fo‘i le tagata, ‘ona alofa mutimutivale ai lea o ia ‘iā te ia. 34 ‘Ua alu atu ‘iā te ia, ma liligi i ai le suāu‘u ma le uaina i ona manu‘a, ma fusifusi e ia; ‘ua na fa‘ati‘eti‘e fo‘i o ia i lana manu, ma ‘ave i le fale talimālō e tausi ai. 35 O le aso e soso‘o ai, na tago ai o ia i tenari e lua, ma avatu i le e ona le fale ma fai atu i ai, ‘ ‘Ia e tausia lenei tagata; a i ai se isi mea ‘e te toe fa‘aaogāina mo ia, ‘ou te toe totogiina atu pe a ‘ou fo‘i mai.’ 36 O le ā lou tāofi? O ai o lenei to‘atolu e tuā‘oi ma lē na maua e tagata faomea?” 37 ‘Ua tali mai le a‘oa‘o tulafono, “O lē na alofa atu ‘iā te ia.” ‘Ona fetalai atu lea o Iesu ‘iā te ia, “Alu lā‘ia e fai fa‘apenā.” 38 ‘Ua o‘o atu Iesu ma ona so‘o i le ‘a‘ai sa i ai le fafine e igoa ia Mareta, ‘ona talia lea o ia i lona fale. 39 O lona uso e igoa ‘iā Maria, o ia sa nofo i tafatafa o vae o le Ali‘i, ma fa‘alogologo i ana a‘oa‘oga. 40 ‘Ua lē malie Mareta ‘ona o le tele o galuega e fia faia; o lea na alu ane ai o ia ma fai atu, “Le Ali‘i e, e lē afaina ‘ea ‘iā te oe le tu‘u uma mai e lo‘u uso o galuega ‘ou te faia to‘atasi? Fai ane i ai e sau e fesoasoani mai.” 41 ‘Ua tali atu le Ali‘i ma fai atu, “Mareta, Mareta e, ‘ua e popole ma vevesi vale lou loto i mea e tele; 42 ‘ae tasi lava le mea e mana‘omia. O le mea tonu lenā ‘ua filifilia e Maria, e lē ‘ave‘esea fo‘i lea mea mai ‘iā te ia.”

Luka 11

1 Sa tatalo Iesu i le isi mea. ‘Ua uma lana tatalo, ‘ona fai ane lea ‘iā te ia o le tasi o ona so‘o, “Le Ali‘i e, ia e a‘oa‘o mai ‘iā te i matou le faiga o tatalo, e pei ‘ona a‘oa‘o atu fo‘i e Ioane i ona so‘o.” 2 ‘Ona fetalai atu lea o Iesu ‘iā te i latou, “A ‘outou tatalo, ia fai atu: ‘Le Tamā e, o i le lagi, ia pa‘ia lou suafa, ia o‘o mai lou Mālō. 3 ‘Ia e foa‘i mai mea‘ai mo i matou i aso ta‘itasi. 4 ‘Ia e fa‘amāgalo i matou ‘iā matou agasala, auā ‘ua matou fa‘amāgalo atu ia i latou uma, o ē e agaleaga mai ia i matou. ‘Aua fo‘i ‘e te ta‘ita‘iina i matou i le fa‘aosoosoga.’ ” 5 ‘Ona fetalai atu lea o Iesu i ona so‘o, “ ‘Āfai ana o se isi o ‘outou ‘ua alu atu i le fale o lana uō i le tulua o po, ma fai atu, ‘La‘u uō e, se‘i aumai lava ni nai areto se tolu. 6 ‘Ua sau la‘u uō i lana malaga ma afe mai i lo‘u fale, a ‘ua leai se mea‘ai e tali ai.’ 7 ‘Āfai la e fa‘apea mai lana uō mai totonu, ‘Soia le fa‘alavelave mai. ‘Ua uma ‘ona fa‘amau le faitoto‘a; ‘ua matou ta‘o‘oto i le moega ma la‘u fānau; ‘ua ‘ou lē lavā toe tu i luga e avatu se mea ‘iā te oe.’ 8 ‘Ou te fai atu, tusa pe lē tula‘i o ia ‘ona o oe o lana uō, ‘ae tula‘i lava ma avatu ‘iā te oe mea uma ‘e te mana‘o ai, ‘ona o lou saga fa‘atauānau pea. 9 “O lea ‘ou te fai atu ai ‘iā te ‘outou: ‘Ia ‘outou ōle atu, ‘ona foa‘iina mai lea ‘iā te ‘outou; ‘ia ‘outou sā‘ili, ‘ona ‘outou maua ai lea; ‘ia ‘outou tu‘itu‘i atu, ‘ona tatalaina mai lea ‘iā te ‘outou. 10 Auā o lē e ōle atu, e foa‘iina i ai; o lē e sā‘ili, e maua lava e ia, e tatalaina fo‘i le faitoto‘a i lē e tu‘itu‘i atu. 11 O ai se isi o ‘outou tamā na te avatu i lona atali‘i se gata pe a tagi mai i se i‘a? 12 Pe avatu ‘iā te ia se akarava pe a ōle mai i se fuāmoa? 13 O le ā lava lo ‘outou leaga, ‘ae tou te iloa lava ‘ona avatu mea lelei ia ‘outou fānau. E lē sili ‘ea la ‘ona foa‘i mai e le Tamā i le lagi le Agaga Pa‘ia i e ōle atu ‘iā te ia?” 14 Sa tulia e Iesu le temoni gūgū. ‘Ua alu i fafo le temoni, ‘ona fa‘ato‘ā tautala ai lea o le tagata. ‘Ona ofo tele ai lea o tagata; 15 a o isi ‘ua fai ane, “O Pelesepulo le ali‘i o temoni ‘ua na avatua ‘iā te ia le mana e tutuli ai i latou.” 16 ‘Ua lamalama fo‘i isi ‘iā te ia, ma fesili atu mo se fa‘ailoga e iloa ai ‘ua ‘iā te ia le Atua. 17 A ‘ua silafia e Iesu o latou manatu, ‘ona fetalai atu lea ‘iā te i latou, “O mālō uma e fevaevaea‘i e lē tumau; o se ‘āiga fo‘i e fevaevaea‘i e fa‘aumatia. 18 ‘Āfai la e fevaevaea‘i le mālō o Satani, e fa‘apefea ‘ona fa‘atumauina? A ‘ua ‘outou fai mai o Pelesepulo na ‘ou tulia ai temoni. 19 ‘Āfai o Pelesepulo na ‘ou tulia ai temoni, o ai la ‘ua tulia ai temoni e o ‘outou tagata? O lea ‘ua fa‘amaonia mai lo ‘outou sesē e ‘outou lava tagata. 20 ‘Āfai o le mana o le Atua ‘ua ‘ou tulia ai temoni, o lona uiga, ‘ua o‘o mai lava ‘iā te ‘outou le Mālō o le Atua. 21 “A leoleoina e le tagata malosi ma ana ‘au‘upega uma lona fale, e saogalemū ana mea uma. 22 ‘Ae ‘āfai e osofa‘ia o ia e se isi e sili ‘ona malosi ‘iā te ia, ma fa‘ato‘ilalo ‘iā te ia, ‘ona fāoa ai lea o ana ‘au‘upega uma na ia fa‘alagolago i ai, ma tufatufa atu i isi. 23 “O sē e lē au fa‘atasi ma a‘u, e tete‘e mai o ia ‘iā te a‘u; o sē e lē fa‘aputuputu fa‘atasi ma a‘u, o ia lea na te fa‘ata‘ape‘apeina. 24 “A alu i fafo le agaga leaga nai le tagata, ‘ona fealualua‘i lea o ia i nofoaga matūtū e sā‘ili se mea e mālōlō ai; ‘āfai e lē maua, ‘ona fai ifo lea o ia, ‘Se‘i ‘ou toe fo‘i i lo‘u fale na ‘ou sau ai.’ 25 ‘Ua toe fo‘i o ia i le fale, ma iloa ai ‘ua mamā ma ‘ua saunia lelei. 26 ‘Ona alu ai lea o ia ma ‘aumaia isi agaga e to‘afitu, e sili lo latou leaga i lo ia; ‘ua latou ō mai ma mau ai i inā. ‘Ona sili ai lea o le leaga o le i‘uga o lea tagata nai lo le amataga.” 27 A o fetalai Iesu i nei mea, sa vala‘au atu se fafine mai totonu o tagata e to‘atele, “ ‘Amu‘ia le manava na fānaua oe, ma susu na e susu ai.” 28 A ‘ua tali atu Iesu, “E moni, ‘ae sili ai ‘ona ‘amu‘ia i latou o ē e fa‘alogo i le afioga a le Atua ma usita‘i i ai.” 29 ‘Ua lolofi ane pea tagata ‘iā Iesu, ‘ona fetalai atu lea o ia, “ ‘Ua matuā leaga tele tagata o lenei tupulaga! ‘Ua sā‘ili mai i latou i se fa‘ailoga e fai ma fa‘ailoga va‘aia o le mana o le Atua; peita‘i e leai se fa‘ailoga e tu‘uina atu ‘iā te i latou, vaganā le fa‘ailoga na faia ia Iona. 30 Auā e pei ‘ona ‘avea le perofeta o Iona ma fa‘ailoga i tagata o Nineva, e fa‘apea fo‘i ‘ona ‘avea o le Atali‘i o le Tagata e fai ma fa‘ailoga mo tagata i aso nei. 31 O le aso fa‘amasino fo‘i e tula‘i mai ai le tupu tama‘ita‘i mai le itū i saute, ma fa‘asala i tagata o le tupulaga lenei; auā na faimalaga mai o ia mai se nu‘u mamao lava e fa‘alogo i le poto o Solomona; ‘ae ‘ou te fai atu ‘iā te ‘outou, o lo‘o ‘i‘inei lava lē e sili ia Solomona. 32 O le aso fa‘amasino fo‘i e tutū mai ai tagata o Nineva ma fa‘asala ‘iā te ‘outou, auā na salamō i latou ‘iā latou agasala, ‘ina ‘ua fa‘alogo i le tala‘iga a Iona; ‘ou te fai atu fo‘i ‘iā te ‘outou, o lo‘o ‘i‘inei lē e sili ia Iona. 33 “E leai se tutuina se molī ‘ona ufiufi lea, pe fa‘apulou i se tanoa; ‘ae tu‘u lava i luga o se tulaga maualuga, ‘ina ‘ia iloa mai ai le malamalama e i latou o ē e ulufale mai. 34 O mata, o sulu ia o lou tino; ‘āfai e lelei ou mata, e malamalama uma ai lou tino, ‘ae ‘āfai e leaga ou mata, ‘ona pouliuli ai lea o lou tino ‘atoa. 35 O lea ia e fa‘aeteete ai, ‘ina ne‘i pouliuli le malamalama o lo‘o i totonu ‘iā te oe. 36 O lea ‘āfai ‘ua malamalama lou tino ‘atoa, e aunoa ma se itū tino i le pouliuli, ‘ona malamalama uma ai lea, e pei ‘ona fa‘amalamalamaina o oe i le susulu mai o le malamalama o se molī.” 37 ‘Ua fa‘ai‘u e Iesu ana fetalaiga, ‘ona fai ane lea o le isi faresaio ‘iā te ia ‘ia la te taumamafa fa‘atasi; ‘ona ulufale lea o ia ma nofo i lalo e taumafa. 38 ‘Ona ofo ai lea o le faresaio ‘ina ‘ua taumafa Iesu ‘ae le‘i fafano. 39 ‘Ona fetalai atu lea o le Ali‘i ‘iā te ia. “O ‘outou faresaio, ‘ua fa‘amamā e ‘outou tua o ipu ti ma le ipu mafolafola, a o totonu o ‘outou ‘ua tūtūmu i le sauā ma le amioleaga. 40 Tagata vālea e! ‘Āfai o le Atua na faia tua, e le‘i faia ‘ea e ia ma totonu? 41 ‘Āfai tou te foa‘i atu ma le loto ‘atoa meaalofa i ē e matitiva, ‘ona mamā ‘ato‘atoa ai lea o ‘outou. 42 “Talofa ‘iā te ‘outou faresaio! ‘Ua ‘outou avatu i le Atua le tasi o vaesefulu o le mili, ma la‘au feū, ma la‘au afu ta‘itasi uma; a ‘ua ‘outou lē manatu i le amiotonu ma le alofa o le Atua. O mea ia e tatau ‘ona ‘outou faia, a ‘ia lē ‘avea fo‘i lea ma mea e tu‘ua ai mea o lo‘o ‘outou faia pea. 43 “Talofa ‘iā te ‘outou faresaio! ‘Ua ‘outou manana‘o e nonofo i nofoa sili i sunako, ma ‘ia fa‘aaloaloina ‘outou i nofoaga faitele. 44 Talofa ‘iā te ‘outou! ‘Ua tutusa lelei ‘outou ma tu‘ugamau ‘ua tanumia, ‘ua savavali ai tagata i o latou luga ma le lē iloa.” 45 ‘Ona fai ane lea ‘iā te ia le isi a‘oa‘o tulafono, “Le a‘oa‘o e, ‘ua ‘a‘afia ai fo‘i i matou i au ‘upu nā!” 46 A ‘ua tali atu Iesu, “Talofa fo‘i ‘iā te ‘outou a‘oa‘o tulafono! ‘Ua ‘outou fa‘ae‘e i ‘ua o isi avega mamafa e faigatā ‘ona tau‘ave, a o ‘outou e matuā leai lava se tumutumu lima o se isi o fesoasoani atu i le tau‘aveina o na avega. 47 Talofa ‘iā te ‘outou! ‘Ua ‘outou faia tu‘ugamau matagofie mo perofeta, a o perofeta lava ia na fasiotia e o ‘outou tamā. 48 ‘Ua fa‘apea ‘ona ‘outou molimau ma ta‘uleleia mea na faia e o ‘outou tamā; auā na fasioti e i latou perofeta, ‘ae fai e ‘outou o latou tu‘ugamau. 49 O lea ‘ua fa‘apea mai ai le Poto o le Atua: ‘ ‘Ou te ‘auina atu ‘iā te i latou perofeta ma ‘aposetolo; e fasiotia nisi o i latou, ‘ae sauāina isi.’ 50 O lea o le a su‘esu‘eina ai lenei tupulaga, ‘ona o le toto o perofeta uma talu le foafoaga o le lalolagi; 51 e amata mai i le toto o Apelu, e o‘o i le toto o Sakaria, o lē na fasiotia i le vā o le fatafaitaulaga ma le mea pa‘ia. O le ‘upu moni ‘ou te ta‘u atu ‘iā te ‘outou, o na mea uma lava o le a su‘esu‘eina ai le tupulaga lenei. 52 “Talofa ‘iā te ‘outou a‘oa‘o tulafono! ‘Ua ‘outou ‘ave‘esea le ki o le poto. ‘Ua ‘outou tāofi i latou o lo‘o fia ulu atu i ai, a o ‘outou tou te lē ulu lava i ai.” 53 ‘Ua maliu ‘ese Iesu nai lea mea, ‘ona matuā ita ai lea o faresaio ma a‘oa‘o tulafono, ‘ua tu‘ufesili fo‘i i latou e tau fa‘aosooso ‘iā te ia i mea e tele; 54 ma taumafai e lamalama ma sā‘ili i sana ‘upu e ono molia ai o ia.

Luka 12

1 ‘Ua lolofi mai tagata e to‘atele ma ‘ua o‘o ai ‘ina fesolia‘i. ‘Ona fetalai muamua lea o Iesu i ona so‘o, “ ‘Ia ‘outou mataala ‘ina ne‘i ‘a‘afia ‘outou i le mea fa‘afefete a faresaio, o lona uiga, o lo latou fa‘afiaamiotonu. 2 O mea uma lava o lo‘o natia o le a fa‘aalia; o mea lilo uma fo‘i o le a fa‘ailoaina. 3 O le mea lea, so o se ‘upu tou te tautala ai i le pouliuli o le a fa‘alogoina lava i le malamalama; so o se mea tou te musumusu atu ai i taliga o tagata i se potu tapunipuni, o le a ‘alagaina lea i luga o fale. 4 “A‘u uō e, ‘ou te fai atu ‘iā te ‘outou, ‘aua tou te matata‘u ia i latou o ē e fasioti le tino, auā e leai se isi mea e toe mafaia e i latou. 5 ‘Ae ‘ou te fa‘ailoa atu ‘iā te ‘outou lē e ao ‘ina ‘outou matata‘u i ai: ‘Ia ‘outou matata‘u i le Atua o lē e i ai le pule e lafo ai i Kena, pe a uma ‘ona fasiotia. Ioe, o ia lenā e ao ‘ina ‘outou matata‘u i ai! 6 “E lē ‘ua fa‘atauina ‘ea manu iti e lima i sene e lua? Peita‘i, e leai se isi o i latou e galo i le Atua. 7 E o‘o i o ‘outou lauulu ‘ua faitauina uma. O lea ia ‘aua ai tou te matata‘u, auā e sili ‘ona tāua ‘outou i manu iti e tele! 8 “ ‘Ou te fai atu fo‘i ‘iā te ‘outou, o lē e fa‘ailoa atu lona talitonu ‘iā te a‘u i luma o tagata, e fa‘apenā fo‘i ‘ona fa‘ailoa atu o ia e le Atali‘i o le Tagata i luma o agelu a le Atua; 9 a o lē e fa‘afitia a‘u i luma o tagata, e fa‘afitia fo‘i o ia i luma o agelu a le Atua. 10 “O lē e fai ‘upu i le Atali‘i o le Tagata, e fa‘amāgaloina ia; a o lē e fāifāi i le Agaga Pa‘ia, e lē fa‘amāgaloina lea. 11 “A ‘ave ‘outou e i latou e su‘esu‘eina i sunako, po o luma o ali‘i ma faipule, ‘aua tou te popole pe fa‘apefea ‘ona ‘outou tali atu, po o ā fo‘i ni ‘upu tou te tautala atu ai. 12 Auā e a‘oa‘o atu e le Agaga Pa‘ia ‘iā te ‘outou i lea lava itūlā, ‘upu e tatau ‘ona ‘outou fai atu ai.” 13 ‘Ua fai ane ‘iā te ia le isi tagata o ē na i ai, “Le a‘oa‘o e, se‘i e fetalai ane i lo‘u uso, e vaevae lelei ia i mā‘ua ‘oloa na tu‘uina mai e lo ma tamā.” 14 A ‘ua tali atu Iesu ‘iā te ia, “Ali‘i e, o ai na tofia a‘u e fa‘amasino, ma vaevae a ‘oulua mea?” 15 ‘Ona fetalai atu lea o ia ‘iā te i latou uma, “ ‘Ia ‘outou mataala ma fa‘autauta ‘ina ne‘i maua ‘outou i le tu‘inanau; auā e lē o le tele o ‘oloa a le tagata e ola ai o ia.” 16 ‘Ona ta‘u atu loa lea e Iesu ‘iā te i latou lenei tala fa‘atusa: “E i ai le tagata mau‘oloa sa fua tele mai lona fanua. 17 ‘Ona fa‘apea lea o lona manatu, ‘E leai se mea e fa‘aputu i ai fua o lo‘u fanua; o le ā nei la‘u mea a fai?’ 18 ‘Ona toe manatu lea o ia, O le mea lenei o le a ‘ou faia; o le a ‘ou lepetia o‘u fale saito, ‘ae toe fausia fa‘atetele, e fa‘aputu i ai fua o lo‘u fanua ‘atoa ma a‘u ‘oloa uma. 19 ‘Ona ‘ou fai ifo lea ‘iā te a‘u lava, ‘O a‘u le tagata manuia! ‘Ua ‘iā te a‘u mea lelei uma ‘ou te mana‘o ai mo tausaga e tele. O le a ‘ou nofonofo tau ‘ina ‘ai ma inu ma ‘oli‘oli.’ ” 20 A ‘ua fetalai atu le Atua ‘iā te ia, “ ‘O oe o le vale! O le po nei lava e ‘ave‘esea ai lou ola; ‘ona fai lea ma ai nei mea uma na e saunia?’ 21 “ ‘Ua fa‘apenā lē o lo‘o fa‘aputu ‘oloa mo ia lava, ‘ae lē mau‘oloa i la le Atua.” 22 ‘Ona fetalai atu lea o Iesu i ona so‘o, “O le mea lea ‘ou te fai atu ai ‘iā te ‘outou, ‘aua tou te popole i le tausiga o lo ‘outou ola i mea tou te ‘a‘ai ai; po o ‘outou tino fo‘i i mea tou te ‘o‘ofu ai. 23 Auā e sili ‘ona tāua le ola i lo le mea‘ai, e sili fo‘i ‘ona tāua le tino i lo le ‘ofu. 24 Va‘ai fo‘i i manu felelei: E lē totōina ni o latou togāla‘au; e lē fa‘aputuina fo‘i ni a latou mea‘ai; e leai fo‘i ni o latou fale e teu ai a latou mea; ‘ae fafagaina lava i latou e le Atua! E lē sili ‘ea ‘ona tāua o ‘outou i lo manu felelei? 25 O ai so ‘outou e mafaia i lona popole ‘ona toe fa‘aopoopoina nisi tausaga o lona olaga? 26 ‘Āfai la ‘ua lē mafaia e ‘outou se mea la‘itiiti fa‘apenā, aiseā tou te popole ai fua i nisi mea? 27 Va‘ai fo‘i i lautalotalo o le vao ma lo latou tutupu a‘e; e lē galulue i latou, e lē faia fo‘i e i latou ni ‘ofu mo i latou lava. ‘Ae ‘ou te fai atu ‘iā te ‘outou, e o‘o lava ia Solomona ma le tele o ana ‘oloa, e le‘i ‘ofu o ia i ni ‘ofu matagofie e pei o se tasi o ia fugāla‘au. 28 ‘Āfai ‘ua fa‘apea ‘ona fa‘a‘ofuina e le Atua vao o le fanua, o lo‘o ola mai i le asō, a o taeao ‘ua leai, ‘ua susunuina i le afi, e lē sili ‘ea ‘ona fa‘a‘ofuina e ia ‘outou o ē e fa‘atuatua itiiti. 29 “O le mea lea, ‘aua ne‘i fa‘avevesivaleina o ‘outou loto i le manatu i ni mea tou te ‘a‘ai ai, ma mea tou te feinu ai. 30 Auā o mea ia o lo‘o sā‘ilia e tagata uma o le lalolagi. ‘Ua silafia e lo ‘outou Tamā, e aogā ia mea ‘iā te ‘outou. 31 A ‘ia ‘outou sā‘ili i lona Mālō, ‘ona fa‘aopoopoina atu ai lea o ia mea uma ‘iā te ‘outou. 32 “O oe le lafu mamoe itiiti, ‘aua ‘e te fefe! Auā ‘ua finagalo lo ‘outou Tamā e tu‘uina atu ‘iā te ‘outou le Mālō. 33 ‘Ia fa‘atau atu a ‘outou mea, ma avatu le tupe e fesoasoani i ē e matitiva. ‘Ia faia mo ‘outou taga anagatā, e teu ai mo ‘outou le ‘oloa i le lagi e lē mafai lava ‘ona fa‘aitiitia, auā e leai se tagata gaoi na te gaoia, e leai fo‘i se mogamoga e ‘atia. 34 Auā o le mea e i ai a ‘outou ‘oloa, o lo‘o fa‘atasi ai fo‘i ma ō ‘outou loto. 35 “ ‘Ia nofo sauni ‘outou mo so o se mea e o‘o mai; fusi ia mau o ‘outou la‘ei, ma ‘ia fa‘amumū a ‘outou molī; 36 ‘ia ‘outou fa‘apei o tagata o lo‘o fa‘atali atu i lo latou ali‘i, se‘ia fo‘i mai o ia na i le ‘aiga o le fa‘aipoipoga. A sau o ia ma tu‘itu‘i mai, ‘ona latou tatala atu loa lea o le faitoto‘a ‘iā te ia. 37 ‘Amu‘ia nā ‘au‘auna pe a maua mai i latou e lo latou ali‘i o mataala ma nofo sauni! ‘Ou te fai atu ‘iā te ‘outou, e fusi e ia ona ‘ofu, ma fai atu ‘iā te i latou uma e nonofo i lalo, ‘ona laulauina lea e ia la latou taumafataga. 38 ‘Amu‘ia fo‘i nā ‘au‘auna pe ‘āfai e sau lo latou ali‘i po o le tulua o po, po o le vaveao fo‘i, ma maua mai i latou o nofo sauni pea! 39 ‘Ae tatau ‘ona ‘outou manatua, ana iloa e le ali‘i le itūpō e sau ai le gaoi, po ‘ua na lē tu‘ua lona fale ia gaoia. 40 O le mea lea ‘ia ‘outou nofo sauniuni ai, auā o le a sau lava le Atali‘i o le Tagata, i le taimi tou te lē o manatunatu ai ‘iā te ia.” 41 ‘Ona fai ane lea o Peteru ‘iā te ia, “Le Ali‘i e, na o i matou ‘ea na fa‘atatau tonu i ai lenā tala fa‘atusa, pe na faia fa‘atatau mo tagata uma lava?” 42 ‘Ona fetalai atu lea o le Ali‘i, “O ai le ‘au‘auna fa‘amaoni ma le poto, o lē ‘ua tofia e lona matai e pule i lona ‘āiga, ma avatu i ana ‘au‘auna a latou mea‘ai i taimi e tatau ai? 43 ‘Amu‘ia lea ‘au‘auna, pe ‘āfai e maua mai e lona ali‘i o faia fa‘apenā. 44 O le ‘upu moni ‘ou te ta‘u atu ‘iā te ‘outou, e tofia e le ali‘i lenā ‘au‘auna e pule i ana mea uma. 45 ‘Ae ‘āfai e fai ifo lenā ‘au‘auna i lona loto, ‘E tuai mai lo‘u ali‘i.’ ‘Ona fasi ai lea e ia o ‘au‘auna tane ma ‘au‘auna fafine; ‘ua ‘ai fo‘i ma inu ma ‘onā, 46 e sau tonu lava le ali‘i e ona lea ‘au‘auna i le aso e le‘i fa‘amoemoeina e ia, ma le taimi na te le‘i iloa; ‘ona matuā fa‘asala lea ‘iā te ia, ma fa‘ao‘o ‘iā te ia le i‘uga o ē e fa‘alogogatā. 47 “O le ‘au‘auna ‘ua na iloa le mea e mana‘o ai lona ali‘i na te faia, ‘ae lē amana‘ia ma lē faia e ia, e matuā tele lava lona fa‘asalaga. 48 A o le ‘au‘auna na te lē o iloa le mana‘o o lona ali‘i, ma ‘ua faia e ia se mea e tatau ‘ona fa‘asalaina ai, e māmā lana sala. O lē ‘ua tu‘uina i ai mea e tele, e tatau ‘ona maua mai ‘iā te ia mea e tele; o lē fo‘i ‘ua tu‘uina i ai mea e sili ‘ona tele, e tatau fo‘i ‘ona maua mai ‘iā te ia o mea e sili ‘ona tele. 49 “ ‘Ua ‘ou sau e aumai le afi i le lalolagi, ma o lo‘u mana‘o inā mū ia! 50 E i ai le papatisoga o le a papatisoina ai a‘u; ma o lo‘o mafatia ai pea a‘u se‘ia o‘o ‘ina fa‘ataunu‘uina. 51 O lo ‘outou manatu ‘ea ‘ua ‘ou sau e aumai le filemū i le lalolagi? E leai! ‘Ou te fai atu ‘iā te ‘outou, e lē o le filemū a o le fevaevaea‘iga. 52 Auā e amata i le taimi nei, o le ‘āiga o i ai tagata e to‘alima, o le a fevaevaea‘i; e fa‘amasesei le to‘atolu i le to‘alua, o le to‘alua fo‘i e fa‘amasesei i le to‘atolu. 53 E māsesei le tamā ma le atali‘i, o le atali‘i fo‘i ma le tamā; e māsesei le tinā ma lana tama teine, o le tama teine fo‘i ma lona tinā; o le tinā o le tane ma le avā a lana tama, o le avā fo‘i ma le tinā o lana tane.” 54 ‘Ua fetalai atu fo‘i Iesu ‘iā te i latou, “A iloa e ‘outou se ao ‘ua alu a‘e i sisifo, ‘ona ‘outou fai ane lea, ‘O le a timu,’ ‘ona taunu‘u lea. 55 A ‘outou fa‘alogo fo‘i ‘ua agi le matagi mai saute, ‘ona ‘outou fai ane lea, ‘O le ā la,’ ‘ona taunu‘u fo‘i lea. 56 O ‘outou o tagata pepelo! ‘Ua mafai ‘ona ‘outou matauina mea i le lalolagi ma le vā nimonimo, ma ta‘u atu o latou uiga, ‘ae aiseā tou te lē matauina ai uiga o aso nei? 57 “Aiseā tou te lē filifili lelei ai i le mea e tatau ‘ona fai? 58 ‘Āfai e molia oe e se tagata i luma o le fa‘amasinoga, ia e matuā taumafai e fa‘alelei ma ia manū o i le ala ‘oulua; ‘ina ne‘i ‘ave fa‘amalosi oe e ia i luma o le fa‘amasino, ‘ona tu‘uina atu lea o oe e le fa‘amasino i le leoleo, ma tu‘u atu ai loa oe e le leoleo i le falepuipui. 59 ‘Ou te fai atu ‘iā te oe, ‘e te lē toe ulufafo ai lava, se‘ia mae‘a ‘ona totogi uma lau sala.”

Luka 13

1 O aso tonu ia na ō mai ai nisi o i latou, ma ta‘u ‘iā Iesu le tala e uiga i tagata Kalilaia, o ē na fasiotia e Pilato a o osi a latou taulaga i le Atua. 2 ‘Ua tali atu Iesu ‘iā te i latou, “Tou te manatu ‘ea ‘ua mafua ‘ona fasiotia fa‘apenā o nei tagata Kalilaia, ‘ona ‘ua sili ‘ona agasala i latou i lo isi tagata Kalilaia uma? 3 ‘Ou te fai atu ‘iā te ‘outou, e leai; peita‘i ‘āfai tou te lē salamō ia ‘outou agasala, e fa‘apenā lava ‘ona fano ‘outou uma. 4 E fa‘apefea le to‘asefulu ma le valu na pa‘ū i o latou luga le ‘olo i Seloa, ma oti ai? Tou te manatu ‘ua sili ‘ona agasala i latou i lo tagata uma o ē na nonofo i Ierusalema? 5 ‘Ou te fai atu ia ‘outou, e leai; peita‘i ‘āfai tou te lē salamō, e fa‘apenā lava ‘ona fano ‘outou uma.” 6 ‘Ona fetalai atu lea o Iesu ‘iā te i latou i lenei tala fa‘atusa: “E i ai le tagata sa totō le mati i lana fa‘ato‘aga; ‘ona alu atu lea o ia e sā‘ili mai ai ni fua, ‘ae leai se mea na maua mai ai. 7 ‘Ona fai atu lea o ia i lana tagata faigaluega, ‘Va‘ai oe, ‘ua tolu nei tausaga o o‘u sau pea ‘i‘inei, e fia maua ni fua mai lenei mati, ‘ae leai lava se mea ‘ua ‘ou maua. Aiseā e maumau ai fua le ‘ele‘ele? Tu‘u ia i lalo!’ 8 A ‘ua tali mai le tagata faigaluega, ‘Ali‘i e, se‘i toe tu‘u ia pea i lenei tausaga; se‘i ‘ou tago e tapu‘e, ma la‘u i ai ni mea fa‘alelei ‘ele‘ele. 9 ‘Āfai o le a fua mai ai i lea tausaga, ‘ona lelei lea; ‘ae ‘āfai e leai, ‘ona tu‘u lea i lalo.’ ” 10 A o a‘oa‘o atu Iesu i le isi sunako i le aso Sapati, 11 sa i ai i inā le fafine ‘ua i ai le agaga leaga, ma sa mafatia ai i tausaga e sefulu ma le valu; e fa‘ano‘uno‘u pea lona tua, ma e lē mafai ‘ona tu sa‘o. 12 ‘Ua silafia o ia e Iesu, ‘ona vala‘au lea o ia ‘iā te ia, “Tama‘ita‘i e, ‘ua fa‘amālōlōina nei lou ma‘i!” 13 ‘Ua fa‘ae‘e e ia ona ‘a‘ao i ona luga, ‘ona tu sa‘o loa lea o ia, ma ‘ua vivi‘i atu i le Atua. 14 ‘Ona ita ai lea o le ali‘i e pule i le sunako, ‘ona ‘ua fa‘amālōlō e Iesu le fafine i le Sapati; ‘ona fai ane lea o ia, “E ono aso e tatau ‘ona fai ai galuega; o aso na tou te ō mai ai ia fa‘amālōlōina ‘outou, ‘ae lē o le ō mai i le Sapati.” 15 A ‘ua tali atu le Ali‘i ‘iā te ia, “ ‘Ua e fa‘afiaamiotonu tele! E ta‘ito‘atasi lava ‘outou ma tatala i lana povi, po o lana asini, mai le fale manu, ma ‘ave e fa‘ainu i le Sapati. 16 A o lenei fafine, o le afafine o Aperaamo, ‘ua leva ‘ona noatia e Satani i tausaga e sefulu ma le valu; pe lē tatau ‘ea ‘ona fa‘asa‘oloto ‘iā te ia mai ‘ona noataga i le aso Sapati?” 17 O lana tali lea na taufai māasiasi ai i latou na ita ‘iā te ia, a ‘ua ‘oli‘oli tagata uma ‘ona o nei mea ofoofogia ‘ua faia e ia. 18 ‘Ua fetalai atu Iesu, “E fa‘atusa i le ā le Mālō o le Atua? O le ā se mea a ‘ou fa‘atusaina i ai? 19 E tusa ia ma le fatu o le sinapi na ‘ave e le isi tagata ma totō i lona fanua; ‘ona tupu a‘e ai lea ma ‘ua ‘avea ma la‘au tele, ‘ua fai ai e manu felelei o latou moega i ona lālā.” 20 ‘Ua toe fetalai atu fo‘i Iesu, “O le ā se mea ‘ou te fa‘atusaina i ai le Mālō o le Atua? 21 E tusa lea ma le mea fa‘afefete ‘ua ‘ave e le fafine, ma seu fa‘atasi i totonu o le paluga falaoa, ‘ua o‘o ‘ina fa‘afefeteina uma ai.” 22 ‘Ua ui atu Iesu i ‘a‘ai ma nu‘u, ma a‘oa‘o atu i tagata, a o maliu a‘e o ia i Ierusalema. 23 ‘Ua fesili ane le isi tagata ‘iā te ia, “Le Ali‘i e, e to‘aitiiti ‘ea e fa‘aolaina?” ‘Ona tali atu lea o Iesu ‘iā te i latou, 24 “Finafinau ‘ina ‘ia ‘outou ulu atu i le faitoto‘a vā itiiti, auā ‘ou te fai atu ia ‘outou, e to‘atele o le a taumafai e fia ulu i totonu, ‘ae lē mafai. 25 “Auā o le taimi e tula‘i ai le matai o le fale, ma tapuni le faitoto‘a, e tutū ai ‘outou i fafo, ma tu‘itu‘i le faitoto‘a ma fai atu, ‘Ali‘i e, tatala mai le faitoto‘a.’ O le a tali mai o ia, ‘ ‘Ou te lē iloa le mea tou te ō mai ai!’ 26 O le a ‘outou fai atu, ‘Sa matou ‘a‘ai ma feinu fa‘atasi ma oe; sa e a‘oa‘o fo‘i i o matou auala.’ 27 ‘Ona toe tali mai fo‘i lea o ia, ‘ ‘Ou te fai atu ‘iā te ‘outou, ‘ou te lē iloa le mea tou te ō mai ai. Ō ‘ese atu ia mai ‘iā te a‘u, o ‘outou uma le ‘au fai amioleaga!’ 28 ‘Ona taufaitagiauē ai lea o ‘outou, ma lilivau o ‘outou nifo, ‘ina ‘ua ‘outou iloa atu Aperaamo, ma Isaako, ma Iakopo, ‘atoa ma perofeta uma ‘ua i le Mālō o le Atua, a o ‘outou ‘ua tulia i fafo! 29 E ō mai tagata i sasa‘e ma sisifo, mai le itū i matū ma saute, ma nonofo i le la‘o‘ai i le Mālō o le Atua. 30 ‘Ona ‘avea ai lea o nisi o i latou o lo‘o mulimuli nei ma muamua, a o nisi o i latou o lo‘o muamua nei, o le a ‘avea ma ē e mulimuli.” 31 O le taimi fo‘i lenā na ō ane ai isi faresaio ‘iā Iesu, ma fai atu ‘iā te ia, “E sili lava pe a e maliu ‘ese atu i se isi mea, auā ‘ua mana‘o Herota e fasioti ‘iā te oe.” 32 A ‘ua fetalai atu Iesu ‘iā te i latou, “Inā o ia ma fai atu i lenā alope: ‘O lo‘o ‘ou tulia i fafo temoni, ma fa‘amālōlō i ē e mama‘i i le asō ma taeao; a o lona tolu o aso, ‘ou te fa‘amae‘a ai la‘u galuega.’ 33 ‘Ae peita‘i, e tatau ‘ona ‘ou fealualua‘i i le asō ma taeao, ‘atoa ma le aso i tala atu; auā e lē tatau ‘ona fasiotia se perofeta i se isi lava mea, vaganā Ierusalema. 34 “Ierusalema e, Ierusalema e, o lē e fasiotia perofeta, ma fetogi i ma‘a ē na ‘auina atu ‘iā te oe! Po ‘ua fa‘afia ‘ona ‘ou taumafai e fa‘apotopoto lau fānau, e pei o le moa ‘ona ofaofata‘i lana toloa‘i i lalo o ‘ona ‘apa‘au, ‘ae lē mafafai ‘outou! 35 O lea fo‘i ‘ua ‘ou matuā lafoa‘iina ai le mea tou te nonofo ai. ‘Ou te fai atu fo‘i ‘iā te ‘outou, tou te lē toe va‘ai mai lava ‘iā te a‘u, se‘ia o‘o i le aso tou te fai ane ai, ‘ ‘Ia manuia lē o lo‘o maliu mai i le suafa o le Ali‘i.’ ”

Luka 14

1 Na maliu atu Iesu i le fale o le isi ta‘ita‘i o faresaio i le Sapati e taumafa ai; ‘ona lamalama lea o ia e i latou. 2 ‘Ua alu ane fo‘i i ona luma le tagata ‘ua maua i le ma‘i fulafula. 3 ‘Ona fetalai atu lea o Iesu i a‘oa‘o tulafono ma faresaio, “ ‘Ua tusa ‘ea ma le tulafono le fa‘amālōlō o ma‘i i le Sapati pe leai?” 4 A ‘ua leai sa latou ‘upu e fai mai. ‘Ona pa‘i atu lea o Iesu i le tagata ma‘i, ‘ua fa‘amālōlō ‘iā te ia, ma tu‘u atu loa o ia e alu. 5 ‘Ona fetalai atu lea o ia ‘iā te i latou, “ ‘Āfai e pa‘ū i le vai‘eli se asini po o se povi a se isi o ‘outou i le Sapati, e lē sisi a‘e loa ‘ea i luga i le Sapati?” 6 A ‘ua lē mafai ‘ona tali mai i latou ‘iā te ia i lea mea. 7 Na silafia e Iesu nisi o le ‘au vala‘aulia o lo‘o filifili i nofoaga sili e nonofo ai, ‘ona fetalai atu lea o ia i le tala fa‘atusa ‘iā te i latou, 8 “A vala‘auina oe e se isi i se taumafataga o se fa‘aipoipoga, ‘aua ‘e te fia nofo i le nofoaga sili, ‘ina ne‘i i ai se isi o le ‘au vala‘aulia e sili ‘iā te oe. 9 ‘Ona alu atu lea o lē na vala‘auina ‘oulua ma fai atu ‘iā te oe, ‘Se‘i nofo atu i inā le ali‘i nei!’ ‘Ona e alu ai lea ma le māasiasi i le nofoaga fa‘atauva‘a. 10 A o le mea tatau pe ‘āfai e vala‘auina oe, ia e alu ma nofo i le nofoaga aupito maulalo, ‘ina ‘ia sau lē na vala‘auina oe, ma fai atu ‘iā te oe, ‘La‘u uō e, sau ia i luga nei, i le nofoaga sili lenei mo oe!’ ‘Ona mamalu ai lea o oe i luma o le ‘au vala‘aulia uma lava. 11 Auā o lē e fa‘amaualugaina o ia e ia lava, e fa‘amaualaloina lea; a o lē e fa‘amaualaloina o ia e ia lava, e fa‘amaualugaina lea.” 12 ‘Ua fetalai atu fo‘i Iesu i lē na vala‘auina o ia, “ ‘Āfai ‘e te saunia se taumafataga māmā, po o se taumafataga tele, ‘aua ‘e te tala‘iina i au uō, po o ou uso, po o tagata tou te ‘āiga, po o tagata mau‘oloa tou te tuā‘oi; auā e toe vala‘auina mai fo‘i oe e i latou e pei ‘ona e faia, ‘ona toe tauia mai ai lea o oe. 13 Peita‘i, a e saunia se ‘aiga, ia vala‘auina ē e matitiva, ma ē e mama‘i, ‘atoa ma ē e pipili ma ē e tauaso; 14 ‘ona manuia ai lea o oe, auā e lē mafai ‘ona toe tauia mai e i latou ‘iā te oe, ‘ae tauia oe e le Atua, pe a toe tutū mai le ‘au amiotonu nai e ‘ua oti.” 15 ‘Ua fa‘alogo le tasi o ē na nonofo i le laulau i nei mea, ‘ona fai atu lea o ia ‘iā Iesu, “ ‘Amu‘ia le tagata e ‘ai i le la‘o‘ai i le Mālō o le Atua!” 16 ‘Ona fetalai atu lea o Iesu ‘iā te ia, “Na saunia e le isi tagata le taumafataga tele, ma ‘ua vala‘auina ai e ia tagata e to‘atele. 17 ‘Ua o‘o i le taimi e fai ai le taumafataga, ‘ona ‘auina atu lea e ia o lana ‘au‘auna e fai atu i ē na vala‘auina, ‘O mai ia ‘ua mae‘a ‘ona saunia mea uma!’ 18 A ‘ua taufai fa‘afiti mai i latou uma ma fesi‘osi‘oa‘i. ‘Ua fai ane lē na muamua i le ‘au‘auna, ‘Malie fa‘aavanoa mai a‘u, se‘i ‘ou alu ‘ou te matamata i lo‘u fanua na fa‘atau.’ 19 ‘Ua fai ane fo‘i le isi, ‘ ‘Ua ‘ou fa‘atauina povi e sefulu. Malie fa‘aavanoa mai a‘u, se‘i ‘ou alu nei e fa‘ata‘ita‘i.’ 20 A o le isi fo‘i ‘ua fai ane, ‘ ‘Ua fa‘ato‘ā uma nei ‘ona ‘ou fa‘aipoipo; o le mea lea ‘ua lē mafai ai ‘ona ‘ou alu atu.’ 21 “ ‘Ua fo‘i atu le ‘au‘auna ma fa‘amatala atu nei mea uma i lona ali‘i. ‘Ona ita ai lea o le ali‘i, ‘ua fai atu fo‘i i lana ‘au‘auna, ‘Fa‘avave atu ia i ala tetele, ma alatua o le ‘a‘ai, ma aumai ē e matitiva ma ē e mama‘i, ‘atoa ma ē e pipili ma ē e tauaso.’ 22 ‘Ona fai ane lea o le ‘au‘auna, ‘Ali‘i e, ‘ua uma ‘ona fa‘ataunu‘uina o lau fa‘atonuga, a o lo‘o gaogao pea le fale.’ 23 O lea na fai atu ai loa le ali‘i i le ‘au‘auna, ‘Alu atu ia i ala‘alo ma alagālue, ma tauānau tagata e ō mai, ‘ina ‘ia tumu ai lo‘u fale. 24 Auā ‘ou te fai atu ‘iā te ‘outou, e leai lava se isi o i latou nā na vala‘auina, e tofo i sina mea‘ai o la‘u la‘o‘ai.’ ” 25 Sa o fa‘atasi Iesu ma tagata e to‘atele, ‘ona fāliu lea o ia ma fetalai atu ‘iā te i latou, 26 “ ‘Āfai e sau se isi ‘iā te a‘u, ‘ae lē tu‘u‘esea e ia mai lona loto le manatu i lona tamā ma le tinā, ma le avā ma le fānau, ‘atoa ma ona uso ma ona tuafāfine, e o‘o fo‘i ‘iā te ia lava, e lē mafai ‘ona ‘avea o ia ma o‘u so‘o. 27 O sē e lē ‘ave lona satauro ma mulimuli mai ‘iā te a‘u, e lē mafai ‘ona fai o ia ma o‘u so‘o. 28 “ ‘Āfai fo‘i e manatu se isi o ‘outou e ati a‘e se ‘olo, e muamua lava ‘ona nofo o ia i lalo ma faitau tupe, ‘ina ‘ia iloa ai po ‘ua lava. 29 Auā ‘āfai na te tu‘u le fa‘avae ‘ae lē mafai e ia ‘ona fa‘auma, o le a tauemu loa ‘iā te ia i latou uma o ē e va‘ai i ai ma fai ane, 30 ‘O le ali‘i lenei na ‘ona amata e ia se mea, ‘ae na te lē mafaia ‘ona fa‘auma.’ 31 “ ‘Āfai fo‘i e alu atu se tupu ma ‘ona tagata e sefulu afe e tau ma se isi tupu, o lē o lo‘o sau ‘iā te ia ma ona tagata e luasefuluafe, e lē muamua ‘ea ‘ona nofo o ia i lalo, ma fuafua pe mata ‘ua lava lona malosi e tau ai ma le isi tupu? 32 ‘Āfai na te lē mafaia, e ‘auina atu loa e ia se sāvali i le isi tupu manū o lo‘o mamao, e talosaga atu ai mo se filemū. 33 E fa‘apenā fo‘i se tasi o ‘outou na te lē tu‘u‘esea mea uma o lo‘o ‘iā te ia, e lē mafai lava ‘ona ‘avea o ia ma o‘u so‘o. 34 “O le mea lelei le masima, ‘ae ‘āfai e māgalo, o le ā se mea e mafai ai ‘ona toe fa‘a‘o‘ona? 35 E lē toe aogā mo le lau‘ele‘ele, e lē aogā fo‘i mo le fa‘aleleia o le ‘ele‘ele, ‘ae lafoa‘i‘eseina lava. O lē ‘ua i ai taliga e fa‘alogo ai, fa‘alogo lelei mai ia.”

Luka 15

1 ‘Ua ō ane ‘iā Iesu tagata aolafoga e to‘atele, ‘atoa ma ē e agasala e fa‘alogologo ‘iā te ia. 2 ‘Ona muimui ai lea o faresaio ma a‘oa‘o tulafono, ‘ua fai ane, “ ‘Ua talia e lenei tagata ē e agasala, ma ‘ua ‘a‘ai fa‘atasi i latou!” 3 ‘Ona ta‘u atu lea e Iesu ‘iā te i latou le tala fa‘atusa lenei: 4 “ ‘Āfai e i ai se isi o ‘outou e selau ana mamoe, ma ‘ua lē iloa le tasi, o le ā le mea na te faia? Na te tu‘ua loa lava le ivasefulu ma le iva i le fanua, ‘ae alu e sā‘ili le mamoe ‘ua sē se‘ia maua. 5 A maua, ‘ona fa‘afuata lea ma le ‘oli‘oli; 6 ma fo‘i atu i lona ‘āiga e fa‘apotopoto ana uō, ma ē e tuā‘oi ma ia, ma fai atu ‘iā te i latou, ‘ ‘Ia tatou fiafia, auā ‘ua maua la‘u mamoe na lē iloa.’ 7 ‘Ou te fai atu ‘iā te ‘outou, e fa‘apenā fo‘i ‘ona sili atu le ‘oli‘oli i le lagi, ‘ona o le tagata agasala e to‘atasi ‘ua salamō, i lo le to‘aivasefulu ma le iva o tagata amiotonu, latou te lē lagona le salamō. 8 “ ‘Āfai fo‘i o se fafine e ana tupe siliva e sefulu, a ‘ua lē iloa le tupe e tasi, o le ā le mea na te faia? E tutu e ia le molī, ma tafitafi lona fale, ma matuā sā‘ili se‘ia maua. 9 A maua, ‘ona fa‘apotopoto ai lea e ia o ana uō ma ē e tuā‘oi ma ia, ‘ua fai atu i ai, ‘ ‘Ia tatou fiafia, auā ‘ua maua la‘u tupe na lē iloa.’ 10 ‘Ou te fai atu ‘iā te ‘outou, e fa‘apenā lava ‘ona ‘oli‘oli agelu a le Atua, ‘ona o le tagata agasala e to‘atasi ‘ua salamō.” 11 ‘Ua fetalai atu fo‘i Iesu, “Sa i ai le isi tamaloa ma ona atali‘i e to‘alua. 12 ‘Ua fai ane fo‘i le ui‘i i lona tamā, ‘Lo‘u tamā e, aumai ia lo‘u vaega o le ‘oloa.’ ‘Ona vaevae ai lea e le tamā ana mea ‘iā te i lā‘ua. 13 ‘Ua mavae nai aso, ‘ona fa‘apotopoto ai lea e ia ana mea uma, ‘ae alu malaga i se nu‘u mamao, ma fa‘amāumāu solo ai ana mea i se olaga so‘ona fai. 14 ‘Ua uma atu ana mea, ‘ona oge tele ai lea o lea nu‘u; ‘ua matuā mativa ai o ia. 15 ‘Ua alu o ia e faigaluega i le isi tagata o lea nu‘u; ‘ua ‘auina fo‘i o ia e lea tagata i ona fanua e fafaga ana pua‘a. 16 ‘Ua tele lona mana‘o i atigi mea sa ‘aina e pua‘a e ‘ai ai o ia, ‘ae leai lava se isi na avane sina mea ‘iā te ia. 17 ‘Ona fai ifo ai lea o ia, ‘O ‘au‘auna uma a lo‘u tamā, o lo‘o lava ma totoe a latou mea‘ai, a o a‘u lenei o le a oti i le fia ‘ai! 18 O le a ‘ou tula‘i ma alu atu i lo‘u tamā, ma fai atu i ai, lo‘u tamā e, ‘ua ‘ou agasala i le Atua; ‘ua ‘ou agasala fo‘i ‘iā te oe. 19 ‘Ua lē tatau ‘ona toe ta‘ua a‘u o sou atali‘i; a ‘ia ‘avea a‘u e pei o sē tasi o au ‘au‘auna.’ 20 ‘Ona tula‘i lea o ia, ‘ua fo‘i atu i lona tamā. “ ‘Ua iloa mamao atu fo‘i o ia e lona tamā, ‘ona mutimutivale lea o lona alofa; ‘ua momo‘e atu, ‘ua fusi ‘iā te ia, ma sogi atu ‘iā te ia. 21 A ‘ua fai mai le atali‘i ‘iā te ia, ‘Lo‘u tamā e, ‘ua ‘ou agasala i luma o le Atua ‘atoa ma ou luma, ‘ua lē tatau ‘ona toe ta‘ua a‘u o sou atali‘i.’ 22 A ‘ua vala‘au le tamā i ana ‘au‘auna, ma fai atu i ai, ‘Fa‘avave! Aumai le ‘ofu talaloa aupito lelei, ma fa‘a‘ofu ai o ia; fa‘amaulu se mama i lona tamatama‘ilima, ma tu‘u ni se‘evae i ona vae. 23 ‘Ave se tama‘i povi peti e fasi, se‘i o tatou ‘a‘ai ai ma fiafia; 24 auā o lo‘u atali‘i lenei na oti, a o lenei ‘ua toe ola mai; na lē iloa fo‘i, a o lenei ‘ua toe maua.’ ‘Ona latou ‘a‘ai ai lea ma le ‘oli‘oli. 25 “O le taimi lea a o i le vao le atali‘i ulumatua. ‘Ua fo‘i mai o ia, ‘ua lata mai i le fale, ‘ona fa‘alogoina ai lea e ia lā‘aupese ma siva. 26 ‘Ua vala‘au o ia i le isi ‘au‘auna, ma fesili atu i ai po o le ā le uiga o ia mea. 27 ‘Ona fai mai lea o le ‘au‘auna ‘iā te ia, ‘ ‘Ua toe fo‘i mai lou uso; ma ‘ua fasi ai e lou tamā le tama‘i povi peti, ‘ina ‘ua toe fo‘i mai o ia ma le manuia.’ 28 “ ‘Ona ita ai lea o le uso matua, ma ‘ua lē fia ulufale; o lea na alu atu ai lona tamā i fafo, ma fa‘aoleole ‘iā te ia. 29 ‘Ona fai atu ai lea o ia i lona tamā, ‘Va‘ai oe, na ‘ou ‘au‘auna ‘iā te oe i nei tausaga e tele, e leai sau poloa‘iga ‘ua ‘ou solia; peita‘i ‘e te le‘i ‘aumaia lava se tama‘i ‘oti ma a‘u matou te fiafia ai ma a‘u uō. 30 A o lou atali‘i lenā, sa fa‘amāumāu e ia au mea fa‘atasi ma fafine talitane; ‘ua sau o ia, ‘ona e fasi lea o le tama‘i povi peti mo ia!’ 31 A ‘ua tali atu le tamā ‘iā te ia, ‘Lo‘u atali‘i e, o lo‘o ta nonofo pea lava, o mea uma fo‘i o ‘iā te a‘u, o au mea uma lava na. 32 ‘Ae tatau ‘ona tatou fiafia ma ‘oli‘oli, auā o si ou uso lenā na oti, a o lea ‘ua toe ola mai; na lē iloa fo‘i o ia, a o lenei ‘ua toe maua.’ ”

Luka 16

1 ‘Ua fetalai atu Iesu i ona so‘o, “E i ai le ali‘i mau‘oloa, na logoina atu i ai ‘ua so‘ona fa‘amāumāu e lana ‘au‘auna pule ana tupe. 2 ‘Ona ‘a‘ami lea e ia le ‘au‘auna pule, ma fai atu i ai, ‘O le ā lenei mea ‘ua ‘ou fa‘alogo ai e uiga ‘iā te oe? Ta‘u mai ia le tala ‘atoa o lau galuega i mea na e pule ai, auā e lē mafai ‘ona toe ‘avea oe ma ‘au‘auna pule.’ 3 ‘Ona fai ifo ai lea o le ‘au‘auna i lona loto, ‘O le ā nei sa‘u mea a fai, auā o le a fa‘ate‘aina a‘u e lo‘u matai mai le tofi o le ‘au‘auna pule. ‘Ou te lē lavā ‘eli le fanua; ‘ou te matamuli fo‘i e ‘aisi. 4 ‘Ua ‘ou iloa nei la‘u mea e fai, ‘ina ‘ia maua ai ni a‘u uō e talileleia a‘u i o latou ‘āiga, pe a tuli‘esea a‘u ma le tofi o le ‘au‘auna pule.’ 5 “ ‘Ona ‘ami‘ami ta‘ito‘atasi lea e ia o tagata uma o ē na ‘aitalafu i mea a lona matai. ‘Ua fai atu fo‘i i lē na muamua, ‘E fia lau ‘aitalafu i lo‘u matai?’ 6 ‘Ona fai mai lea o ia, ‘E afe kalone suāu‘u.’ ‘Ona fai atu lea o le ‘au‘auna pule ‘iā te ia, ‘Tago i le pepa lea o lau ‘aitalafu. Nofo lā‘ia i lalo ma tusi e lima selau.’ 7 ‘Ua fai atu fo‘i o ia i le isi, ‘O oe fo‘i, e fia lau ‘aitalafu?’ ‘Ua tali mai o ia, ‘E selau taga saito.’ ‘Ona fai atu ai lea o le ‘au‘auna pule ‘iā te ia, ‘Le pepa lea o lau ‘aitalafu, tusi tau o le valu sefulu.’ 8 “ ‘Ua vi‘ia e le matai lenei ‘au‘auna pule amiolētonu, ‘ona o lona fai togafiti poto; auā ‘ua sili ‘ona atamamai tagata o lenei lalolagi ‘iā latou matā‘upu, i la latou lava tupulaga, i lo tagata o le malamalama.” 9 ‘Ua fetalai atu fo‘i Iesu, “ ‘Ou te fai atu ‘iā te ‘outou, ‘ia ‘outou fa‘aaogāina le ‘oloa a le lalolagi e sā‘ili a‘i ni a ‘outou uō. Auā a uma le aogā o ia mea, ‘ona talileleia mai ai lea o ‘outou i le ‘āiga e fa‘avavau. 10 O lē ‘ua fa‘amaoni i nai mea iti, o le a fa‘amaoni fo‘i o ia i mea e tele; o lē amiolētonu i nai mea iti, o le a amiolētonu fo‘i o ia i mea e tele. 11 O lea fo‘i, ‘āfai tou te lē fa‘amaoni i le fa‘asoasoaina o le ‘oloa fa‘alelalolagi, e mafai fa‘apefea ‘ona fa‘atuatuaina ‘outou e tausia ‘oloa moni? 12 ‘Āfai ‘ua ‘outou lē fa‘amaoni i le tausiga o mea a se isi e lē o ni a ‘outou mea, o ai na te fia avatua ‘iā te ‘outou ni mea totino mo ‘outou lava? 13 “E leai se tautua e mafai ‘ona ‘au‘auna i ni matai se to‘alua; auā e ‘ino‘ino o ia i le isi, ‘ae alofa atu i le isi; po o le fa‘apipi‘i atu fo‘i i le isi, ‘ae lē amana‘ia le isi. E lē mafai e ‘outou ‘ona ‘au‘auna atu i le Atua ‘atoa ma le ‘oloa.” 14 O faresaio fo‘i o ē e mana‘o tupe, ‘ua fa‘alogo i latou i nei mea uma, ‘ona latou fa‘atauemu ai lea ‘iā Iesu. 15 A ‘ua fetalai atu Iesu ‘iā te i latou, “O ‘outou ‘ua fa‘atagā amiotonu i luma o tagata, a ‘ua silafia lava e le Atua o ‘outou loto. Auā o le mea sili ‘ona tāua i tagata, o le mea ‘inosia lenā i le silafaga a le Atua. 16 “Sa fa‘aaogāina le tulafono a Mose, ‘atoa ma tusitusiga a perofeta, se‘ia o‘o mai i le taimi o Ioane le Papatiso; ‘ae talu mai i lea taimi, ‘ua folafolaina le Tala Lelei o le Mālō o le Atua, ma ‘ua finafinau i ai tagata uma. 17 Peita‘i e faigofie ‘ona mavae ‘ese atu le lagi ma le lalolagi, i lo le ‘ave‘eseina o sina mata‘itusi e tasi o le tulafono. 18 “O sē e fa‘ate‘a lana avā, ‘ae faiavā i se isi fafine, ‘ua mulilua o ia; o se tagata fo‘i e faiavā i le fafine na fa‘ate‘aina e lana tane, ‘ua mulilua fo‘i o ia. 19 “E i ai le ali‘i mau‘oloa sa ‘ofu i ‘ofu matagofie e sili ‘ona taugatā; ma sa taumafa fo‘i o ia ma le fiafia i mea lelei i aso uma. 20 Sa i ai fo‘i le isi tagata mativa e igoa ia Lasalo, ‘ua lilo lona tino i le papala, sa masani ‘ona ta‘oto‘oto i le faitoto‘a o le fale o le ali‘i mau‘oloa. 21 Na fa‘amoemoe o ia e ‘ai momoi mea e pa‘u‘ū ifo i le laulau a le mau‘oloa. ‘Ua ō ane fo‘i ta‘ifau ma etoeto ona papala. 22 “ ‘Ua oti le tagata mativa, ‘ona ‘aveina lea o ia e agelu i tafatafa o Aperaamo. Oti fo‘i le tagata mau‘oloa ma ‘ua tanu; 23 ‘ua mafatia i Seoli; ‘ua tepa a‘e o ia ma iloa mamao atu Aperaamo, ma Lasalo i ona tafatafa. 24 ‘Ona ‘alaga atu ai lea o ia, ‘Lo‘u tamā e, Aperaamo! Alofa mai ‘iā te a‘u; ‘auina mai Lasalo e fufui le tumutumu o lona tamatama‘ilima i se vai, se‘i fa‘amālū a‘i lo‘u laulaufaiva, auā ‘ua ‘ou matuā puapuagātia i le mumū o lenei afi.’ 25 “A ‘ua tali atu Aperaamo, ‘Lo‘u atali‘i e, ia e manatua sa e maua mea lelei e tele i lou olaga, a o Lasalo sa puapuagātia; o lenei la ‘ua fa‘afiafiaina o ia, a ‘ua mafatia oe. 26 E lē gata i lea, a ‘ua i ai fo‘i le vanu loloto ‘ua vā a‘i i tatou; ‘ua lē mafai ai ‘ona sao atu nisi i ‘ina, ‘ua lē mafai ai fo‘i i inā ‘ona sao mai nisi ‘i‘inei.’ 27 ‘Ona fai atu ai lea o le ali‘i mau‘oloa, ‘ ‘Āfai o lea, lo‘u tamā e, ‘ou te ‘ai‘oi atu ‘iā te oe, se‘i e ‘auina Lasalo i le ‘āiga o lo‘u tamā; 28 e lapata‘i atu i o‘u uso e to‘alima o i ai, ‘ina ne‘i ō mai fo‘i i latou i lenei nofoaga pagātia.’ 29 “A ‘ua fai ane Aperaamo ‘iā te ia, ‘O lo‘o i ai Mose ma perofeta e lapata‘iina i latou; e tatau ‘ona usiusita‘i i latou i ai.’ 30 ‘Ua tali atu le ali‘i mau‘oloa, ‘E lē lava lenā lo‘u tamā e, Aperaamo! Peita‘i, ‘āfai e alu atu ia i latou se isi ‘ua toetū mai nai le oti, o le taimi lava lenā e salamō ai i latou.’ 31 A ‘ua fai atu Aperaamo, ‘ ‘Āfai e lē fa‘alogo i latou ia Mose ma perofeta, tusa lava pe toetū mai se isi nai e ‘ua oti, e lē toe talitonu lava i latou i ai.’ ”

Luka 17

1 ‘Ua fetalai atu Iesu i ona so‘o, “E tutupu mai pea lava mea e fa‘asesēina ai tagata; ‘ae talofa lava i lē e mafua ai ia mea! 2 E sili pe ana nonoa se ma‘a tele i le ‘ua o lea tagata, ma lafoina i le sami, nai lo le faia e ia o se mea e fa‘asesēina ai se tasi o i latou nei e vaivai. 3 ‘Ia ‘outou fa‘aeteete: ‘āfai ‘ua sesē mai lou uso ‘iā te oe, a‘oa‘o ‘iā te ia; ‘āfai e salamō o ia, ia e fa‘amāgalo ‘iā te ia. 4 ‘Āfai e fa‘afitu i le aso ‘ona sesē mai o ia ‘iā te oe, ma fa‘afitu fo‘i i le aso ‘ona liliu mai o ia ‘iā te oe ma fai mai, ‘ ‘Ua ‘ou salamō,’ e ao ‘ina e fa‘amāgaloina pea lava o ia.” 5 ‘Ona fai ane lea o le ‘aposetolo i le Ali‘i, “ ‘Ia e fa‘atuputeleina lo matou fa‘atuatua.” 6 ‘Ua fetalai atu le Ali‘i: “ ‘Āfai e maua e ‘outou le fa‘atuatua e pei o le fatu la‘au itiiti o le sinapi, e mafai ‘ona ‘outou fai atu i lenei la‘au, ‘ ‘Ia lia‘iina oe ma totōina i le sami,’ ‘ona faia lava lea fa‘apenā. 7 “O ai o ‘outou e mafai ‘ona fai atu i lana ‘au‘auna ‘ua fo‘i mai i le vao, sa suatia ai e ia le ‘ele‘ele, pe sa leoleo ai fo‘i mamoe, ‘Sau loa ‘ina fai lau mea‘ai’? 8 E lē fai atu ‘ea ‘iā te ia, ‘Sauni mai loa la‘u mea‘ai; sui ou lavalava ma laulau mai loa la‘u mea‘ai se‘i ‘ou ‘ai, ma inu; a mae‘a ‘ona e ‘ai ai lea’? 9 E fa‘afetai atu ‘ea le matai i lea ‘au‘auna, e tusa i lona faia o mea uma na fa‘atonuina ai o ia e fai? Ailoga e fa‘apea. 10 E fa‘apenā fo‘i ‘outou; a uma ‘ona ‘outou faia o mea uma na poloa‘iina ai ‘outou, ‘ona ‘outou fai ane ai lea, ‘O ‘au‘auna lē aogā i matou nei; o mea uma ‘ua matou faia, o la matou galuega lava lenā.’ ” 11 ‘Ina ‘ua maliu atu Iesu i Ierusalema, sa ui atu o ia i Samaria ma Kalilaia. 12 ‘Ua o‘o atu o ia i le isi ‘a‘ai, ‘ona fetaia‘i lea o ia ma lepela e to‘asefulu o lo‘o tutū mamao mai. 13 ‘Ua ‘alalaga mai i latou, “Le Ali‘i e Iesu, ia e alofa mai ‘iā te i matou!” 14 ‘Ua silafia i latou e Iesu, ‘ona fetalai atu lea o ia, “ō ia ma fa‘aali ‘outou i ositaulaga.” ‘Ona ō ai lea o i latou, ma sa fa‘amālōlōina loa. 15 ‘Ua iloa e le tasi o i latou ‘ua fa‘amālōlōina, ‘ona toe fo‘i mai ai lea, ‘ua vivi‘i atu i le Atua ma le leotele. 16 ‘Ua fa‘apa‘ū faō o ia i vae o Iesu, ma fa‘afetai atu ‘iā te ia; o le Samaria fo‘i o ia. 17 ‘Ona fetalai atu lea o Iesu, “E lē to‘asefulu ‘ea i latou na fa‘amālōlōina? A o fea le to‘aiva? 18 Aiseā ‘ua fo‘i mai ai na o lenei tagata ‘ese e fa‘afetai atu i le Atua?” 19 ‘Ona fetalai atu lea o Iesu ‘iā te ia, “Tu ia i luga ma alu, ‘ua fa‘amālōlōina oe i lou fa‘atuatua.” 20 ‘Ua fesiligia Iesu e faresaio pe o‘o mai afea le Mālō o le Atua. ‘Ona tali atu lea o ia ‘iā te i latou, “E lē o‘o mai le Mālō o le Atua ma ni fa‘ailoga va‘aia. 21 E lē fai ane fo‘i tagata, ‘O lea ‘ua ‘i‘inei!’ pe fai ane, ‘O la ‘ua i ilā!’ auā ‘ua i totonu lava ‘iā te ‘outou le Mālō o le Atua.” 22 ‘Ona fetalai atu lea o Iesu i ona so‘o: “E o‘o mai aso tou te manana‘o tele ai ‘ia iloa se aso e tasi o le Atali‘i o le Tagata, ‘ae tou te lē iloa. 23 O le a fai ane fo‘i nisi ‘iā te ‘outou, ‘O lea ‘ua ‘i‘inei!’ pe fai ane, ‘O la ‘ua i ilā!’ ‘Aua tou te ō atu i ai, pe mulimuli ‘iā te i latou. 24 Auā e pei ‘ona ‘emo mai o le uila mai le isi itūlagi, ma malamalama atu i le isi itūlagi, o le a fa‘apea lava le fa‘aalia mai o le Atali‘i o le Tagata i lona aso. 25 ‘Ae tatau ‘ona mua‘i tigāina o ia i mea e tele, ma lafoa‘iina e tagata o lenei tupulaga. 26 ‘Ae pei lava ‘ona faia i aso o Noa, e fa‘apea fo‘i ‘ona faia i aso o le Atali‘i o le Tagata. 27 ‘Ua ‘a‘ai i latou ma feinu, ‘ua faiavā fo‘i i latou ma nofotane, e o‘o lava i le aso na ulu atu ai Noa i le va‘a; sa o‘o mai loa le lolo ma fano ai i latou uma. 28 E pei fo‘i ‘ona faia i aso o Lota; ‘ua ‘a‘ai i latou ma feinu, ‘ua fa‘atau mai ma fa‘atau atu, ‘ua totō mea ma fausia fale; 29 a o le aso lava na tu‘ua ai e Lota Sotoma, na to fa‘aua mai ai le afi ma le teiō mai le lagi, ma fano ai i latou uma. 30 O le a fa‘apenā lava ‘ona faia i le aso e fa‘aalia mai ai le Atali‘i o le Tagata. 31 “O le tagata o lo‘o i luga o lona fale i lenā aso, ‘aua ne‘i toe alu ifo e ‘ave ni ana mea o i totonu o le fale; e fa‘apea fo‘i le tagata o lo‘o i le fanua, ‘aua le toe fo‘i mai o ia. 32 ‘Ia ‘outou manatua le avā a Lota! 33 O lē e fia fa‘asao i lona lava ola, e maumau ai ‘iā te ia; a o lē e fa‘amāumāu i lona ola, e fa‘asaoina ai e ia. 34 ‘Ou te fai atu ‘iā te ‘outou, o lenā po, e i ai ali‘i e to‘alua i le moega e tasi; e ‘ave‘esea le to‘atasi ‘ae tu‘ua le isi. 35 E galulue fa‘atasi fo‘i fafine e to‘alua; e ‘ave‘esea le to‘atasi, ‘ae tu‘ua le isi. ” 37 ‘Ona fesili ane lea o ona so‘o ‘iā te ia, “Le Ali‘i e, o fea e taunu‘u ai na mea?” ‘Ua fetalai atu Iesu ‘iā te i latou, “O le mea e i ai le tino mate, e fa‘apotopoto i ai aeto.”

Luka 18

1 ‘Ua ta‘u atu e Iesu lenei tala fa‘atusa e a‘oa‘o atu ai ‘iā te i latou, ‘ina ‘ia tatalo pea lava pea, ‘ae ‘aua le fa‘avaivai. 2 “Sa i le isi ‘a‘ai le fa‘amasino e lē mata‘u i le Atua, e lē āva fo‘i i tagata. 3 Sa i ai fo‘i i lea lava ‘a‘ai le fafine ‘ua oti lana tane. Sa alu ane so‘o o ia ma ‘ai‘oi ane ‘iā te ia, ‘Se‘i e fesoasoani mai, ma fa‘amasino i lē ‘ua i ai a‘u mea.’ 4 E tele aso sa lē mafai ai le fa‘amasino, ‘ae mulimuli ane ‘ua fa‘apea ifo o ia i lona loto, ‘E ui lava ‘ina ‘ou lē mata‘u i le Atua, ma ‘ou te lē āva fo‘i i tagata, 5 ‘ae ‘ona o le fa‘asoesā mai pea o lenei fafine ‘ua oti lana tane, o le a ‘ou fa‘amasinoina ai lē ‘ua i ai ana mea, ‘ina ne‘i fai pea ma fa‘alavelave ‘iā te a‘u lona sau so‘o.’ ” 6 ‘Ona fetalai atu lea o le Ali‘i, “ ‘Ua ‘outou fa‘alogo la i ‘upu a le fa‘amasino amiolētonu! 7 Pe lē fa‘amasino ‘ea e le Atua mea a ona tagata filifilia o lo‘o ‘alalaga ‘iā te ia i le ao ma le po? Pe fa‘atuai ‘ea ‘ona fesoasoani mai o ia ‘iā te i latou? 8 ‘Ou te fai atu ‘iā te ‘outou, e vave lava ‘ona fa‘amasino e ia a latou mea. Peita‘i, a sau le Atali‘i o le Tagata, e maua ‘ea e ia le fa‘atuatua i le lalolagi?” 9 ‘Ua fetalai atu fo‘i Iesu i le tala fa‘atusa e uiga i isi tagata o ē ‘ua fa‘alagolago i la latou lava amiotonu, ‘ae manatu fa‘atauva‘a i isi tagata: 10 “E i ai tagata e to‘alua na o a‘e i le malumalu e tatalo ai; o le faresaio le isi, a o le aolafoga le isi. 11 “ ‘Ua tula‘i le faresaio, na o ia lava, ma tatalo, ‘Le Atua e, ‘ou te fa‘afetai atu ‘iā te oe ‘ina ‘ua ‘ou lē pei o isi tagata, o ē e faomea, ma ē e amioleaga, ‘atoa ma ē e mulilulua, ‘ua ‘ou lē pei fo‘i o lenā tagata aolafoga. 12 E fa‘alua ‘ona ‘ou anapogi i vaiaso ta‘itasi; ‘ou te avatu fo‘i ‘iā te oe le tasi o vaesefulu o mea uma ‘ou te maua.’ 13 “A o le aolafoga, ‘ua tu mamao atu ia, ‘ua lē mafai fo‘i ‘ona fa‘asaga a‘e ona mata i le lagi, a ‘ua pōpō e ia lona fatafata ma fai ane, ‘Le Atua e, ia e alofa mai ‘iā te a‘u le tagata agasala.’ 14 ‘Ou te fai atu ‘iā te ‘outou, na alu ifo lenā tagata i lona fale ‘ua ta‘uamiotonuina; ‘ae le‘i fa‘apenā le isi. Auā o lē e fa‘amaualuga e ia ‘iā te ia, e fa‘amaualaloina lea, a o lē e fa‘amaualalo e ia ‘iā te ia, e fa‘amaualugaina lea.” 15 Na ‘aumaia e i latou tamaiti ‘iā Iesu ‘ina ‘ia fa‘ae‘e ona ‘a‘ao i luga ‘iā te i latou. ‘Ua iloa e ona so‘o, ‘ona vavao atu lea e i latou. 16 A ‘ua vala‘au Iesu ‘iā te i latou, “Tu‘u pea ia o tamaiti e ō mai ‘iā te a‘u! ‘Aua le vavaoina i latou, auā o tagata fa‘apenā e fai mo i latou le Mālō o le Atua. 17 Manatua le mea lenei: o lē na te lē talia le Mālō o le Atua e pei o se tamaitiiti, e lē sao atu lava o ia i ai.” 18 ‘Ua fesili ane fo‘i ‘iā te ia le isi ta‘ita‘i Iutaia, “Le A‘oa‘o lelei e, o le ā se mea e tatau ‘ona ‘ou faia, ‘ou te maua ai le ola e fa‘avavau?” 19 ‘Ua fetalai atu Iesu ‘iā te ia: “O le ā le mea ‘e te ta‘ulelei mai ai a‘u? E leai lava se isi e lelei, vaganā le to‘atasi, o le Atua lea. 20 ‘Ua e iloa poloa‘iga: ‘Aua ‘e te mulilua; ‘aua te fasioti tagata; ‘aua ‘e te gaoi; ‘aua ‘e te molimau pepelo; ia e āva i lou tamā ma lou tinā.” 21 ‘Ua tali mai o ia, “ ‘Ua ‘ou tausia na tulafono uma talu mai lava ‘ona ‘ou itiiti.” 22 ‘Ua fa‘afofoga Iesu i nei ‘upu, ‘ona fetalai atu lea o ia ‘iā te ia, “ ‘Ua toe tasi le mea e tatau ‘ona e faia. ‘Ia e fa‘atau atu au mea uma, ma tufatufa atu le tupe i ē e matitiva, ‘ona e maua lea o le ‘oloa i le lagi; ‘ona e sau ai lea ma mulimuli mai ‘iā te a‘u.” 23 ‘Ua fa‘alogo o ia i na ‘upu, ‘ona fa‘anoanoa ai lea o ia, auā o le tagata mau‘oloa tele lava ia. 24 ‘Ua silasila atu Iesu ‘iā te ia, ‘ona fetalai atu lea, “ ‘Ua matuā faigatā tele i ē e mau‘oloa ‘ona sao atu i le Mālō o le Atua. 25 E faigofie i le kamela ‘ona ulu atu i le pū o le nila, ‘ae matuā faigatā i le mau‘oloa ‘ona sao atu i le Mālō o le Atua.” 26 ‘Ua fai ane i latou na fa‘alogo ai, “ ‘Āfai o lea, o ai ‘ea la se tasi e mafai ‘ona fa‘aolaina?” 27 ‘Ua tali atu Iesu, “O mea e lē mafaia e tagata, e mafaia e le Atua.” 28 ‘Ona fai ane lea o Peteru, “ ‘Ua tu‘ua o matou ‘āiga, ‘ae mulimuli atu ‘iā te oe.” 29 ‘Ona fetalai atu lea o Iesu ‘iā te i latou, “O le ‘upu moni ‘ou te ta‘u atu ‘iā te ‘outou, so o se isi na te tu‘ua le ‘āiga, po o le avā, po o uso, po o mātua, po o le fānau ‘ona o le Mālō o le Atua, 30 e maua e ia o mea e sautualasi i le taimi nei, ‘atoa ma le ola e fa‘avavau i le olaga a sau.” 31 ‘Ua ‘ave e Iesu le to‘asefulu ma le lua, ma ‘ua fetalai atu ‘iā te i latou, “Fa‘alogo mai ia! A tatou ō atu i Ierusalema, o le a fa‘ataunu‘u mea uma ‘ua tusia e le au perofeta, e uiga i le Atali‘i o le Tagata. 32 O le a tu‘uina atu ai o ia i Nu‘u ‘ese, e tauemuina ma fa‘aleagaina, e feanu fo‘i i latou ‘iā te ia. 33 Latou te sasa fo‘i ma fasioti ‘iā te ia; a o lona tolu o aso e toetū mai ai o ia.” 34 E le‘i malamalama lava so‘o i ia mea; sa lilo fo‘i ‘iā te i latou le uiga o nei afioga; e le‘i iloa fo‘i e i latou mea na fetalai atu ai Iesu. 35 ‘Ua latalata Iesu i Ieriko, sa tau atu o ia i le tagata tauaso o lo‘o nofo i tafatafa o le auala, ma ‘aisi i tagata. 36 ‘Ua fa‘alogo o ia i tagata e to‘atele o savavali ane, ‘ona fesili lea o ia, po o le ā le mea o lo‘o tupu. 37 ‘Ua ta‘u atu e i latou ‘iā te ia, “O Iesu le Nasareta lea e maliu ane.” 38 ‘Ona ‘alaga ai lea o ia, “Iesu e, le Alo o Tavita, ia e alofa mai ‘iā te a‘u!” 39 ‘Ona vavao lea o ia e tagata na muamua i luma, ma fai atu ‘iā te ia e fa‘alologo ia. A ‘ua atili ai ‘ona ‘alaga leotele o ia, “Le Alo e o Tavita, ia e alofa mai ‘iā te a‘u.” 40 ‘Ua tu Iesu ma fa‘atonu atu ia ta‘ita‘i mai le tauaso ‘iā te ia. ‘Ua latalata mai o ia, ‘ona fesili atu lea o Iesu ‘iā te ia, 41 “O le ā le mea ‘e te mana‘o ai ‘ou te faia mo oe?” ‘Ona tali mai lea o ia, “Le Ali‘i e, ia pupula o‘u mata!” 42 ‘Ona fetalai atu lea o Iesu ‘iā te ia, “Inā pupula ia! ‘Ua fa‘amālōlōina oe i lou fa‘atuatua.” 43 ‘Ua pupula loa ona mata, ma mulimuli atu ‘iā Iesu, ma fa‘afetai a‘e i le Atua. ‘Ua iloa e le nu‘u uma, ‘ona vivi‘i atu ai lea o i latou i le Atua.

Luka 19

1 ‘Ua ui atu Iesu i totonu o le ‘a‘ai o Ieriko. 2 Sa i ai i ‘ina le tagata aolafoga sili e igoa ia Sakaio; o le tagata mau‘oloa o ia. 3 Sa naunau o ia e fia va‘ai ‘iā Iesu, ‘ae sa lē mafai ‘ona o le tumu o tagata, auā o le tagata pu‘upu‘u o ia. 4 O le mea lea na momo‘e ai loa o ia ‘ia fa‘asili i luma, ma a‘e i le la‘au o le sukamoru, e va‘ava‘ai ifo ai ‘iā Iesu; auā o le a ui ane ai o ia. 5 ‘Ua o‘o atu Iesu i ai, ‘ona tepa a‘e lea i luga ‘ua silafia ai e ia Sakaio. ‘Ona fetalai atu lea o Iesu ‘iā te ia, “Sakaio e, alu ifo ia i lalo, auā e tatau ‘ona ‘ou i ai i lou fale i le aso nei.” 6 ‘Ona fa‘avave ifo ai lea o Sakaio i lalo, ma ‘ua tali mai ‘iā te ia ma le fiafia tele. 7 ‘Ua iloa e i latou uma, ‘ona muimui ai lea ma fai ane, “ ‘Ua alu atu o ia e api i le fale o le tagata agasala.” 8 A ‘ua tu Sakaio i luga, ma fai mai i le Ali‘i, “Le Ali‘i e, o le a ‘ou avatu le ‘afa o a‘u mea uma i ē e matitiva. ‘Āfai fo‘i ‘ua ‘ou ‘avea ni mea a se isi i se auala lē sa‘o, ‘ou te taui atu i ai e ta‘ifā.” 9 ‘Ua fetalai atu Iesu ‘iā te ia, “ ‘Ua o‘o mai le fa‘aolataga i le ‘āiga nei i le asō; ‘ona ‘ua fai o ia ma atali‘i o Aperaamo. 10 Auā ‘ua sau le Atali‘i o le Tagata e sā‘ili, ma fa‘aola, i lē na lē iloa.” 11 A o fa‘alogo mai i latou i nei mea, sa toe fetalai atu loa o ia ‘iā te i latou i le tala fa‘atusa, auā ‘ua latalata o ia i Ierusalema, ma o lo‘o manatu fo‘i i latou o le a fa‘aalia mai loa le Mālō o le Atua. 12 O lea na fetalai atu ai o ia: “Na alu atu le isi ali‘i i le nu‘u mamao ‘ina ‘ia tofia o ia e fai ma tupu, ‘ona toe fo‘i mai ai lea. 13 A o le‘i malaga ‘ese, sa vala‘auina e ia ana ‘au‘auna e to‘asefulu ma ‘ua tu‘uina atu i ai tupe e sefulu, ma fai atu ia i latou, ‘ ‘Ia ‘outou galulue e fa‘atupu lenei tupe se‘ia ‘ou toe fo‘i mai.’ 14 A ‘ua ‘inosia o ia e ona tagata, ma ‘ua ‘auina atu e i latou le sāvali e mulimuli atu ‘iā te ia, ma fai atu, ‘Matou te lē manana‘o i lenā tagata e fai ma o matou tupu.’ 15 “ ‘Ua toe fo‘i mai le ali‘i ‘ina ‘ua uma ‘ona tofia o ia e fai ma tupu. ‘Ona ‘a‘ami loa lea e ia ana ‘au‘auna, o ē na tu‘uina i ai tupe, ‘ina ‘ia ō mai i ‘ona luma se‘i iloa pe fia se tupe ‘ua latou maua ‘iā latou fefa‘ataua‘iga. 16 ‘Ona sau ai lea o lē na muamua ma fa‘apea mai, ‘Le Ali‘i e, o le tupe na e tu‘u mai ‘ua ‘ou maua ai isi tupe e sefulu.’ 17 ‘Ona fai atu lea o ia, ‘Mālō lava! O oe o le ‘au‘auna lelei tele. ‘Ua e fa‘amaoni i le mea itiiti, o le a ‘ou tu‘u atu oe e pule i ‘a‘ai e sefulu.’ 18 ‘Ua sau fo‘i lona lua ma fa‘apea mai, ‘Le Ali‘i e, o le tupe na e tu‘u mai ‘ua ‘ou maua ai isi tupe e lima.’ 19 ‘Ona fai atu fo‘i lea o le tupu i lea ‘au‘auna, ‘O le a fai oe ma pule i ‘a‘ai e lima.’ 20 “ ‘Ua sau fo‘i le isi ‘au‘auna ma fa‘apea mai, ‘Ali‘i e, o lau tupe lenei sa ‘ou nonoaina i le solosolo, ma nanā lilo. 21 ‘Ua ‘ou fefe auā o oe o le tagata faigatā. ‘Ua e ‘ave fua mea e lē o ni au mea, ma fa‘aaogā fua e oe mea ‘e te le‘i totōina.’ 22 ‘Ona fai atu ai lea o le tupu ‘iā te ia, ‘Le ‘au‘auna leaga e, o au ‘upu lava ‘ou te fa‘amasinoina ai nei oe. O lenā lava ‘ua e iloa o a‘u o le tagata faigatā, ‘ou te ‘ave fua mea e lē ni a‘u mea, ma fa‘aaogā fua mea ‘ou te le‘i totōina, 23 aiseā la na e lē tu‘uina ai la‘u tupe i le fale tupe, semanū ‘ou te fo‘i mai ‘ua i ai la‘u tupe fa‘atasi ma le tului?’ 24 “ ‘Ona fai atu lea o ia i ē na tutū mai, ‘ ‘Ia ‘outou fao le tupe o ‘iā te ia, ma avatu i le ‘au‘auna o lo‘o i ai tupe e sefulu.’ 25 A ‘ua fai mai i latou ‘iā te ia, ‘Ali‘i e, o lo‘o i ai ‘iā te ia tupe e sefulu!’ 26 A ‘ua tali atu o ia, ‘ ‘Ou te fai atu ‘iā te ‘outou, o lē ‘ua i ai mea, e foa‘iina atu atili ‘iā te ia; a o lē e leai sana mea, e ‘ave‘esea e o‘o lava i sina mea itiiti sa i ai. 27 A o i latou o ē ‘ua fai a‘u ma o latou fili, ma ‘ua lē manana‘o e ‘avea a‘u ma o latou tupu, ia aumai i latou na, ma fasiotia i o‘u luma.’ ” 28 ‘Ua fetalai atu Iesu i nei ‘upu, ‘ona muamua atu ai lea o ia ‘iā i latou i Ierusalema. 29 ‘Ua latalata o ia i Petefake ma Petania, i le Mauga o Olive, ‘ona ‘auina atu lea e ia ona so‘o e to‘alua, 30 ma fetalai atu i ai, “Ō atu ia ‘oulua i le ‘a‘ai o i luma atu, a ‘oulua o‘o i ai, ‘ona va‘aia lea e ‘oulua le tama‘i asini e le‘i ti‘eti‘e ai lava se tagata, o lo‘o nonoa; ia ‘oulua tatalaina ma ta‘ita‘i mai loa ‘i‘inei. 31 A fesili ane se isi ‘iā te ‘oulua, ‘ ‘Ua ‘oulua tatalaina aiseā le asini?’ ‘Ona fai lea i ai, ‘ ‘Ua mana‘o i ai le ali‘i.’ ” 32 ‘Ua o i lā‘ua, ma ‘ua taunu‘u mea uma lava e pei ‘ona fetalai atu ai Iesu ‘iā te i lā‘ua. 33 A o tatala e i lā‘ua le tama‘i asini, na fai ane tagata e ana le manu, “ ‘Ua ‘oulua tatalaina aiseā le tama‘i asini?” 34 ‘Ona fai atu lea o i lā‘ua, “ ‘Ua mana‘o i ai le ali‘i.” 35 ‘Ona la ta‘ita‘i mai ai lea o le tama‘i asini ‘iā Iesu; ‘ua lafo e i latou o latou ‘ofu i luga o le manu, ma fa‘ati‘eti‘e ai Iesu. 36 A o maliu ane o ia, ‘ua fofola e i latou o latou ‘ofu i luga o le auala. 37 ‘Ua latalata o ia i Ierusalema, ‘ua i le mea e aga‘i ifo ai le ala i le Mauga o Olive, ‘ona amata ai lea ‘ona ‘alalaga ma le ‘oli‘oli ona so‘o e to‘atele, ‘ua vivi‘i ma fa‘afetai atu i le Atua ma le leotele, ‘ona o mea tetele uma ma le ofoofogia ‘ua va‘aia e i latou; 38 ‘ua fai ane i latou, “ ‘Ia manuia le Tupu o lo‘o maliu mai i le suafa o le Ali‘i! O le manuia i le lagi, ma le vi‘iga i mea aupitoaluga.” 39 ‘Ona fai ane lea o isi faresaio ‘iā Iesu, “Le A‘oa‘o e, ia e fa‘atonu atu i ou so‘o ia fa‘alologo.” 40 A ‘ua tali atu Iesu ‘iā te i latou, “ ‘Āfai e fa‘alologo i latou nei, ‘ou te fai atu, e ‘alalaga mai lava ma‘a.” 41 ‘Ua latalata o ia i le ‘a‘ai, ma ‘ua silasila atu i ai, ‘ona tagi ai lea, 42 ma fetalai atu, “Maumau pe ana e iloa i le asō mea ‘e te manuia ai! A o lenei, ‘ua lilo lava ‘iā te oe. 43 Auā e o‘o mai aso e si‘osi‘oina ai oe e ou fili ma latou si‘omia oe i ‘olo, ma puipui ‘iā te oe i itū uma. 44 E matuā fa‘aumatia e i latou oe ‘atoa ma tagata uma e i totonu o ou pa; e lē tu‘ua fo‘i e i latou se ma‘a i le mea sa i ai, auā ‘ua e lē iloa le aso na asiasi mai ai le Atua ‘iā te oe!” 45 ‘Ua ulufale atu Iesu i le malumalu, ma amata loa ‘ona tulia i fafo i latou sa fefa‘ataua‘i ai; 46 ‘ua fetalai atu ‘iā te i latou, “ ‘Ua tusia, ‘O lo‘u fale o le fale tatalo lea,’ a ‘ua faia e ‘outou ma lafitaga o ē e faomea.” 47 Sa a‘oa‘o atu Iesu i le malumalu i lea aso ma lea aso. A o ositaulaga sili ma a‘oa‘o tulafono, ‘atoa ma ali‘i o le nu‘u, ‘ua fia fasioti ‘iā te ia; 48 a ‘ua lē iloa e i latou se ala e mafai ai; auā ‘ua naunau tagata uma e fia fa‘alogo atu ‘iā te ia.

Luka 20

1 Sa a‘oa‘o atu Iesu i le isi aso i totonu o le malumalu, ma ‘ua folafola atu ai e ia le Tala Lelei, ‘ona ō ane ai lea o ositaulaga sili ma a‘oa‘o tulafono ma toeaina, 2 ma fai ane ‘iā te ia, “Ta‘u mai ia ‘iā te i matou po o le ā le pule ‘ua e faia ai nei mea, a o ai fo‘i na avatua ‘iā te oe lea pule.” 3 ‘Ua tali atu Iesu ‘iā te i latou, “Se‘i ‘ou fesili atu fo‘i a‘u ‘iā te ‘outou; ‘ia ‘outou tali mai i ai: 4 O le papatisoga ‘ea a Ioane e mai le Atua, pe mai tagata?” 5 ‘Ona fetautalatala‘i lea o i latou, ma fai ane, “O le ā sa tatou ‘upu e fai? ‘Āfai tatou te fai atu, ‘E mai le Atua,’ ‘ona fai mai lea o ia. ‘ ‘Ua ‘outou lē talitonu la o le ā ‘iā Ioane?’ 6 ‘Ae ‘āfai fo‘i tatou te fai atu, ‘E mai tagata,’ o le a fetogiina loa i tatou e tagata uma i ma‘a, auā ‘ua talitonu i latou o Ioane o le perofeta.” 7 O lea na tali mai ai i latou, “Matou te lē iloa pe mai fea.” 8 ‘Ona fetalai atu lea o Iesu ‘iā te i latou, “ ‘Ou te lē ta‘uina atu fo‘i la ‘iā te ‘outou le pule ‘ou te faia ai nei mea.” 9 ‘Ona fetalai atu lea o Iesu i le tala fa‘atusa lenei i tagata: “Na totō e le isi tagata le togāvine, ma tu‘u atu i le ‘aufaigaluega e galulue ai; ‘ona alu malaga ai lea o ia i le nu‘u ‘ese, ma ‘ua nofo ai i se taimi umi. 10 ‘Ua o‘o i aso e matua ai le fuata, ‘ona ‘auina atu lea e ia o le ‘au‘auna i ē e galulue i vine, ‘ina ‘ia aumai ‘iā te ia ni fua o le togāvine. A ‘ua sasaina lea ‘au‘auna e le ‘au galulue i vine, ma toe fa‘afo‘i atu ‘iā te ia e aunoa ma se mea. 11 ‘Ona toe ‘auina atu lea e ia o le isi ‘au‘auna, a ‘ua toe sasaina fo‘i o ia ma fa‘aleagaina e i latou; ma ‘ua toe fa‘afo‘i fua atu o ia. 12 ‘Ua toe ‘auina atu fo‘i e ia lona to‘atolu o ‘au‘auna, a ‘ua fasia o ia e i latou, ma fa‘amanu‘aina, ma tuli‘esea. 13 ‘Ona fai ane ai lea o le ali‘i e ona le togāvine, ‘O le ā nei le mea o le a ‘ou faia? O le a ‘auina atu ia lo‘u atali‘i pele; atonu e āva mai i latou ‘iā te ia pe a va‘aia o ia e i latou.’ 14 ‘Ae peita‘i, ‘ina ‘ua iloa atu o ia e tagata galulue i vine, ‘ona fai ane lea o i latou, ‘O le atali‘i lenā o le ali‘i e ona le togāvine; ō mai ia tatou fasiotia o ia, ‘ona fai ai lea o le togāvine mo i tatou.’ 15 ‘Ona lafoina lea o ia e i latou i tua o le togāvine, ma fasiotia ai. “O le ā se mea o le ā faia nei e le ali‘i e ona le togāvine i ia tagata galulue i vine? 16 E alu atu lava o ia ma fa‘auma le ola o ia tagata, ‘ae tu‘u atu le togāvine i nisi.” ‘Ua fa‘alogo atu i latou, ‘ona fai ane lea, “ ‘Aua lava ne‘i fa‘apea!” 17 ‘Ua silasila atu Iesu ‘iā te i latou ma ‘ua fetalai atu, “O le ā la le uiga o lenei ‘upu o lo‘o tusia i le Tusi? ‘O le ma‘a na lafoa‘iina e tufuga fai fale, ‘Ua ‘avea lea ma ma‘a tulimanu aupitoaluga.’ 18 O lē e pa‘ū i luga o lea ma‘a, e gaugau ai o ia; a o lē e pa‘ū ifo i ai le ma‘a, e nutipalaina o ia.” 19 ‘Ua taumafai a‘oa‘o tulafono ma ositaulaga sili e pu‘eina Iesu i lea lava itūlā, auā ‘ua fefefe i latou i tagata; ‘ina ‘ua iloa e i latou na faia e Iesu lenei tala fa‘atusa e fa‘asino tonu ‘iā te i latou. 20 O lea na lamalama ai o ia e i latou. ‘Ua ‘auina atu fo‘i e i latou nisi ‘ua fa‘atagā amiotonu, ‘ina ‘ia lamalama ai e i latou se ‘upu mai ‘iā te ia, e ono molia ai o ia i le pule a le ali‘i kovana. 21 ‘Ua fesili mai i latou ‘iā Iesu, “Le A‘oa‘o e, ‘ua matou iloa ‘ua e tautala ma a‘oa‘o mai ma le tonu, ‘e te lē fa‘ailogaina fo‘i tagata; a ‘ua e a‘oa‘o mai ma le fa‘amaoni le finagalo o le Atua. 22 E tusa ai ‘ea ma le tulafono le totogiina atu o lafoga ‘iā Kaisara pe leai?” 23 A ‘ua silafia lelei e Iesu la latou togafiti, ‘ona fetalai atu lea o ia ‘iā te i latou, 24 “Fa‘aali mai ‘iā te a‘u se tupe. O ai e ona lea fa‘atagata ma le igoa o lo‘o i ai?” ‘Ona tali mai lea o i latou, “O Kaisara.” 25 ‘Ona fetalai atu lea o Iesu ‘iā te i latou, “O lea la, ‘ia ‘outou avatua ‘iā Kaisara mea a Kaisara, ‘ae avatu i le Atua mea a le Atua.” 26 ‘Ua lē mafaia e i latou ‘ona molia o ia i ana ‘upu i luma o le nu‘u; ‘ua ofo i latou i lana tali, ‘ona fa‘alologo ai lea. 27 ‘Ua ō ane ‘iā Iesu isi satukaio, o ē e tāofi e leai se toe tutū mai o ē ‘ua oti. ‘Ua fesili mai i latou, 28 “Le A‘oa‘o e, ‘ua tusia e Mose lenei tulafono mo i matou: ‘ ‘Āfai e oti se isi ma tu‘ua lana avā ‘ae leai sana fānau, ia faiavā i ai le uso o lea tagata, ‘ina ‘ia maua ai se fānau mo lona uso ‘ua oti.’ 29 Sa i ai la le ‘au uso e to‘afitu, na faiavā le ulumatua ma ‘ua oti ‘ae leai sana fānau. 30 Na faiavā fo‘i le uso e pito ane i ai i le fafine lava lea, ma ‘ua oti fo‘i o ia ‘ae leai sana fānau. 31 Sa faiavā fo‘i i ai le uso lona tolu, ma ‘ua fa‘apea lava se‘ia o‘o i lona to‘afitu; ‘ua oti uma lava i latou ‘ae leai ni a latou fānaua. 32 ‘Ae na mulimuli lava ‘ona oti le fafine. 33 O lenei la, a o‘o i le aso o le toetū, o ai o le ā fai ma ia le avā, auā na faiavā uma i latou e to‘afitu ‘iā te ia?” 34 ‘Ona tali atu lea o Iesu ‘iā te i latou, “O tagata o le olaga nei e faiavā ma nofotane i latou, 35 A o i latou ‘ua ta‘ua o tagata e tatau i ai lea olaga ma le toetū mai nai ē ‘ua oti, e le faiavā pe nofotane i latou, 36 E lē mafai fo‘i ‘ona toe oti i latou, auā ‘ua tutusa i latou ma agelu; o fānau fo‘i i latou a le Atua, o tagata o le toetū. 37 A o le toe fa‘atūina mai o ē ‘ua oti, e o‘o lava ia Mose sa fa‘ailoa mai e ia lea mea i le la‘au talatala, ‘ina ‘ua ta‘ua e ia le Ali‘i o le Atua o Aperaamo, ma o le Atua o Isaako, ma o le Atua fo‘i o Iakopo. 38 E lē o le Atua o ia o ē ‘ua oti, a o ē e ola; auā ‘ua ola uma i latou ‘iā te ia.” 39 ‘Ona tali mai ai lea o isi a‘oa‘o tulafono, “Le A‘oa‘o e, ‘ua lelei lau tali!” 40 E le‘i toe taumafai i latou e fesili ‘iā te ia i se mea e tasi. 41 ‘Ua fetalai atu fo‘i Iesu ‘iā te i latou, “E fa‘apefea ‘ona fai mai tagata o Keriso o le Atali‘i ia o Tavita? 42 A ‘ua fai mai Tavita lava ia i le Tusi o Salāmo: ‘Na fetalai atu le Ali‘i i lo‘u Ali‘i, nofo ia oe i lo‘u itū taumatau, 43 se‘ia ‘ou tu‘uina ou fili e fai ma mea e tu ai ou vae.’ 44 O lea la ‘ua ta‘ua e Tavita le Keriso o lona Ali‘i, ‘ae fa‘apefea ‘ona toe fai ma ona atali‘i?” 45 ‘Ona fetalai atu lea o Iesu i ona so‘o, a o fa‘alogo mai tagata uma ‘iā te ia, 46 “ ‘Ia ‘outou matala i le feagai ai ma a‘oa‘o tulafono, o ē o lo‘o feoa‘i ma ‘ofu talaloa; e fiafia fo‘i i latou i le talileleia, ma le fa‘aaloaloina i nofoaga e fai ai sauniga tetele; e filifili fo‘i e i latou nofoa sili i sunako ma mea sili e nonofo ai i taumafataga. 47 ‘Ua fao e i latou fale o fafine ‘ua oti a latou tane; ‘ua faia fo‘i a latou tatalo u‘umi fa‘alialiavale; ‘ua atili ai ‘ona tele lo latou fa‘asalaga.”

Luka 21

1 ‘Ua silasila solo Iesu, ‘ona silafia lea e ia o ē e mau‘oloa o lo‘o lafo a latou meaalofa i le mea e teu ai tupe. 2 ‘Ua silafia fo‘i e ia le fafine mativa ‘ua oti lana tane o lafo i ai nai tupe iti e lua. 3 ‘Ona fetalai atu lea o ia, “O le ‘upu moni ‘ou te ta‘u atu ‘iā te ‘outou, o mea na lafoina e lenei fafine mativa ‘ua oti lana tane, ‘ua sili lea i lo i latou uma. 4 Auā o i latou uma, ‘ua avatu a latou meaalofa mai mea e tele o lo‘o ia i latou. A o ia nei, e ui lava ‘ina mativa, a ‘ua avatu e ia ana mea uma sa ola ai.” 5 Sa talatalanoa nisi o i latou e uiga i le malumalu, i le matagofie o le va‘aiga i ma‘a mananaia ‘atoa ma meaalofa o lo‘o teuteuina ai. ‘Ona fetalai atu lea o Iesu, 6 “E o‘o mai aso e lē toe ti‘eti‘e ai le isi ma‘a i luga o le isi ma‘a, ‘ae uma ‘ona soloia i lalo.” 7 ‘Ona fesili mai lea o i latou ‘iā te ia, “Le A‘oa‘o e, o afea e taunu‘u ai na mea? O le ā fo‘i se fa‘ailoga e iloa ai o le a taunu‘u?” 8 ‘Ona fetalai atu lea o Iesu, “ ‘Ia ‘outou mataala ‘ina ne‘i fa‘asesēina ‘outou. Auā e to‘atele o le a ō mai i lo‘u igoa, ma fai atu, ‘O a‘u o ia!’ ma toe fai atu, ‘ ‘Ua o‘o mai le aso!’ ‘Aua tou te mulimuli atu ‘iā te i latou. 9 ‘Āfai fo‘i tou te fa‘alogo i tau‘a ma fouvalega, ‘aua tou te atuatuvale; auā o mea uma na e o‘o mai muamua a o le‘i o‘o mai le gata‘aga.” 10 ‘Ua fetalai atu fo‘i o ia, “E si‘i tau‘a le isi nu‘u i le isi nu‘u, ma le isi mālō i le isi mālō. 11 E i ai mafui‘e tetele, ‘atoa ma oge ma fa‘ama‘i i lea mea ma lea mea; e i ai fo‘i mea mata‘utia ‘atoa ma fa‘ailoga tetele mai le lagi. 12 A o le‘i o‘o mai nei mea uma, e pu‘eina ‘outou e i latou ma fa‘asauā ‘iā te ‘outou; ma tu‘uina atu fo‘i ‘outou ia fa‘amasinoina i sunako ma falepuipui, ma ta‘ita‘iina atu ‘outou i luma o tupu, ma ali‘i, ‘ona o lo‘u igoa. 13 O le avanoa tonu lenā tou te molimau atu ai i le Tala Lelei. 14 O lea ‘ia ‘outou manatua lelei, ‘aua tou te mua‘i mafaufau i se ‘upu tou te tali atu ai; 15 auā ‘ou te avatua ‘iā te ‘outou le ‘upu ma le poto; e leai fo‘i se isi e finau mai ‘iā te ‘outou na te mafaia ‘ona fa‘afiti mai, pe tete‘e mai ‘iā te ‘outou. 16 E fa‘alataina fo‘i ‘outou e matua ma uso, ma ‘āiga ma uō; e fasiotia fo‘i e i latou nisi o ‘outou. 17 E ‘inosia fo‘i ‘outou e tagata uma ‘ona o lo‘u igoa. 18 ‘Ae leai lava se lauulu e tasi o ‘outou ulu e pa‘ū. 19 A o lo ‘outou ‘onosa‘i e maua ai lo ‘outou ola. 20 “A ‘outou va‘aia Ierusalema ‘ua si‘omia e ‘au o tau‘a, ‘ona ‘outou iloa lea ‘ua latalata lona fa‘aumatiaga. 21 O i latou uma o i Iutaia i lea lava aso ‘ia sosola vave i mauga; o i latou fo‘i o i totonu o le ‘a‘ai ‘ia ō ‘ese loa; a o i latou o lo‘o i le vao, ‘aua ne‘i tou ō atu i le ‘a‘ai. 22 Auā o aso tonu ia o fa‘asalaga, ‘ina ‘ia fa‘ataunu‘uina ai mea uma ‘ua tusia. 23 O i talofa i fafine totō ma e failele i ia aso; auā o le a o‘o mai le puapuagā mata‘utia, ma le to‘asā o le Atua i le nu‘u nei. 24 E oti i latou i le mata o le pelu, ma ‘aveina fa‘apagotā i nu‘u uma, e solia fo‘i Ierusalema e Nu‘u ‘ese se‘ia fa‘ai‘uina le taimi o Nu‘u ‘ese. 25 “O le a i ai fo‘i fa‘ailoga i le la ma le masina ma fetū; o le a i ai fo‘i i le lalolagi le atuatuvale o nu‘u ma le fememea‘i, e ta‘alili fo‘i le sami ma ona peau; 26 e oti fo‘i tagata i le matata‘u, ma le fa‘ataliga o mea o le a o‘o mai i le lalolagi, auā e lūlūina ‘au a le lagi. 27 ‘Ona fa‘aali mai ai lea o le Atali‘i o le Tagata, o lo‘o afio mai i le ao ma le mana ma le mamalu tele. 28 A amata ‘ona tutupu mai o ia mea, ‘ia ‘outou va‘ai a‘e i luga ma fa‘aeaina i luga o ‘outou ulu; auā ‘ua lata mai lo ‘outou fa‘aolataga.” 29 ‘Ona fetalai atu lea o Iesu i le tala fa‘atusa ‘iā te i latou: “Va‘ai i le mati ‘atoa ma isi la‘au uma. 30 A ‘outou va‘ai ‘ua amata ‘ona matala mai lau, ‘ona iloa lea ‘ua latalata le tau mafanafana. 31 E fa‘apenā fo‘i la pe a ‘outou va‘aia mea uma nei ‘ua tutupu, ‘ia ‘outou iloa ‘ua latalata mai le Mālō o le Atua. 32 “O le ‘upu moni ‘ou te ta‘u atu ‘iā te ‘outou, e tutupu nei mea uma a o le‘i mavae atu le tupulaga lenei. 33 E mavae atu le lagi ma le lalolagi, a o a‘u ‘upu e lē mavae atu lava ia. 34 “ ‘Ia ‘outou mataala, ‘ina ne‘i mafatia o ‘outou loto i le so‘ona ulavale ma le ‘onā, ‘atoa ma le popole vale i mea o le olaga nei, ne‘i fa‘afuase‘i mai lea aso ‘iā te ‘outou. 35 Auā e pei o le mailei lona o‘o mai i tagata uma o lo‘o nonofo i le fogā‘ele‘ele. 36 O lea ‘ia ‘outou mataala ai ma tatalo e lē aunoa, ‘ina ‘ia ta‘ua ‘outou o tagata e tatau ‘ona sao mai nei mea uma o le a o‘o mai, ma ‘ia ‘outou tutū atu ai i luma o le Atali‘i o le Tagata.” 37 Sa masani ‘ona a‘oa‘o atu o ia i le malumalu i le ao; a o le po e maliu atu ai i tua, ma nofo i le Mauga o Olive. 38 A o‘o i le taeao, ‘ona ō ane lea o le nu‘u uma i le malumalu e fa‘alogologo ‘iā te ia.

Luka 22

1 ‘Ua latalata i le taimi o le Tausamiga o Areto e lē Fa‘afefeteina, e ta‘ua o le Paseka. 2 ‘Ona sā‘ili lea e ositaulaga sili, ma a‘oa‘o tulafono, se ala e mafai ai ‘ona fasiotia Iesu e i latou; auā na matata‘u i latou o le nu‘u. 3 ‘Ona uluitino lea o Satani ‘iā Iuta, e ta‘ua o le Sekara, o le isi lea o le to‘asefulu ma le lua. 4 ‘Ua alu loa Iuta talanoa ma ositaulaga sili, ma ta‘ita‘i o leoleo o le malumalu, i se auala e tu‘uina atu ai e ‘iā Iesu ‘iā te i latou. 5 ‘Ua fiafia lava i latou, ma ‘ua ofoina atu loa le tupe e totogi atu ‘iā te ia. 6 ‘Ua lelei lea tonu ‘iā Iuta, ma ‘ua amata loa ‘ona lamalama e ia se itūlā e faigofie ai ‘ona tu‘uina atu Iesu ‘iā te i latou, e aunoa ma le iloa e tagata o le nu‘u. 7 ‘Ua o‘o i le aso o Areto e lē Fa‘afefeteina, o le aso fo‘i lea e tatau ‘ona fasia ai o mamoe mo le Paseka. 8 ‘Ona ‘auina atu lea e Iesu Peteru ma Ioane, ma fai atu, “Inā o ia ‘oulua e sauni le Paseka mo i tatou, tatou te ‘a‘ai ai.” 9 ‘Ona fai mai lea o i lā‘ua ‘iā te ia, “O fea ‘e te finagalo ma te o e sauniuni ai?” 10 ‘Ona fetalai atu lea o ia ‘iā te i lā‘ua. “Fa‘alogo lelei mai: A ‘oulua o‘o atu i totonu o le ‘a‘ai, tou te fetaia‘i ma le tagata o lo‘o ‘ave le fagu vai ‘omea. ‘Ia ‘oulua mulimuli ‘iā te ia se‘ia o‘o i le fale e ulu atu i ai o ia. 11 ‘Ia ‘oulua fai atu i le matai: ‘Fai mai le A‘oa‘o, po o fea le potu talimālō se‘i ‘a‘ai ai o ia ma ona so‘o i le Paseka?’ 12 O le a fa‘asino atu loa e ia ‘iā te ‘oulua le potu tele i le falealuga ‘ua uma ona teu; o ‘ina ‘ia ‘oulua sauni ai le ‘aiga o le Paseka.” 13 ‘Ua o i lā‘ua, ‘ona la maua ai lea o mea uma lava e pei ‘ona ta‘uina atu e Iesu ‘iā te i lā‘ua. ‘Ona sauni ai lea e i lā‘ua o le ‘aiga o le Paseka. 14 ‘Ua o‘o i le taimi o le talisuaga, ‘ona nofo lea o Iesu i le laulau fa‘atasi ma ‘aposetolo. 15 ‘Ona fetalai atu lea o Iesu ‘iā te i latou, “ ‘Ua ‘ou matuā naunau tele lava e ‘ai i lenei Paseka fa‘atasi ma ‘outou, a o le‘i o‘o i lo‘u puapuagā. 16 Auā ‘ou te fai atu ‘iā te ‘outou, ‘ou te lē toe ‘ai ai lava se‘ia o‘o ‘ina fa‘ataunu‘uina i le Mālō o le Atua.” 17 ‘Ona tago ai lea o Iesu i le ipu, ‘ua fa‘afetai i le Atua, ma fetalai atu, “Tago ia i lenei ipu, ma tufatufa ane ‘iā te ‘outou; 18 auā ‘ou te fai atu ‘iā te ‘outou, ‘ou te lē toe inu lava i le fua o le vine, e āfua atu i le taimi nei se‘ia o‘o ‘ina o‘o mai le Mālō o le Atua.” 19 ‘Ua tago fo‘i o ia i le areto, ‘ua fa‘afetai i le Atua, ‘ona tofitofi ai lea, ma avatu ‘iā te i latou, ‘ua fetalai atu, “O lo‘u tino lenei ‘ua foa‘iina atu mo ‘outou. ‘Ia ‘outou faia lenei mea ma fa‘amanatuga ‘iā te a‘u.” 20 Sa fa‘apea fo‘i i le ipu ‘ina ‘ua uma ‘ona ‘a‘ai; ‘ua fetalai atu, “O le ipu lenei, o le feagaiga fou lea i lo‘u toto, ‘ua fa‘amaligiina mo ‘outou. 21 “ ‘Ae va‘ai fo‘i: O lo‘o ‘i‘inei i le laulau fa‘atasi ma a‘u lē na te fa‘alataina a‘u. 22 E alu atu lava le Atali‘i o le Tagata e pei ‘ona tofia; a e talofa i lea tagata na te fa‘alataina o ia!” 23 ‘Ona tu‘ufesilisili lea o i latou, o le tasi i le isi, po o ai o i latou o le a na faia lea mea. 24 Sa fefinaua‘i ona so‘o po o ai o latou e sili. 25 ‘Ona fetalai atu lea o Iesu ‘iā te i latou, “O tupu o Nu‘u ‘ese ‘ua pule i o latou tagata; o ē e pule fo‘i ‘ua ta‘ua e i latou o ali‘i. 26 ‘Ae lē fa‘apenā ‘outou; auā o lē e sili ‘iā te ‘outou, ia ‘avea o ia ma lē e aupito itiiti; o lē e pule fo‘i, ia fa‘apei o le ‘au‘auna. 27 Auā, o ai ‘ea e sili; o lē ‘ua nofo ‘ea i le laulau e taumafa, po o lē o lo‘o ‘au‘auna ane ‘iā te ia? E lē o ia ‘ea lea o lo‘o nofo e taumafa? A o a‘u nei, ‘ua ‘ou i ai ‘iā te ‘outou e pei lava o le ‘au‘auna. 28 “O ‘outou fo‘i, ‘ua ‘outou tumau ‘iā te a‘u i o‘u tofotofoga uma lava; 29 ma e fa‘apei ‘ona tu‘uina mai e lo‘u Tamā le Mālō ‘iā te a‘u, fa‘apea fo‘i ‘ona ‘ou tu‘uina atu ai ‘iā te ‘outou, 30 ‘ina ‘ia ‘outou ‘a‘ai ma feinu i la‘u la‘o‘ai i lo‘u Mālō, ma ‘ia ‘outou nonofo i nofoāli‘i e fa‘amasino ai itū‘āiga e sefulu ma le lua o Isaraelu. 31 “Simona e, Simona e, ‘ua mana‘o tele Satani e lūlū ‘iā te ‘outou e pei o le saito. 32 A ‘ua ‘ou tatalo mo oe, ‘ina ‘ia lē mavae lou fa‘atuatua. A o‘o fo‘i ‘ina e toe liliu mai ‘iā te a‘u, ‘ona e fa‘amalosi lea i ou uso.” 33 ‘Ua tali atu Peteru ‘iā te ia, “Le Ali‘i e, ‘ua ‘ou sauni e o fa‘atasi ma oe i le falepuipui ‘atoa ma le oti.” 34 ‘Ona fetalai atu lea o Iesu, “Peteru e, ‘ou te fai atu ‘iā te oe, e lē vivini moa i le po nei, se‘ia e fa‘afiti fa‘atolu mai ‘e te lē iloaina lava a‘u.” 35 ‘Ona fetalai atu lea o Iesu ‘iā te i latou, “O le taimi lea na ‘ou ‘auina atu ai ‘outou e aunoa ma se ‘atotupe, po o se taga po o ni se‘evae, sa ‘outou matitiva ‘ea i se mea e tasi?” ‘Ua fai mai i latou, “E leai lava.” 36 ‘Ona fetalai atu lea o Iesu ‘iā te i latou, “O lenei la, o le tagata o i ai se ‘atotupe po o se taga, inā tago ia i ai; o se isi fo‘i e lē o i ai se pelu, ia fa‘atau atu lona peleue e fa‘atau mai ai se pelu. 37 Auā ‘ou te fai atu ‘iā te ‘outou, e ao ‘ina taunu‘u ‘iā te a‘u mea ‘ua tusia, e pei ‘ona fai mai, ‘Na faitauina fo‘i o ia fa‘atasi ma ē e pagotatā.’ Auā e ao lava ‘ona fa‘ataunu‘uina o mea ‘ua tusia e uiga ‘iā te a‘u.” 38 ‘Ua fai ane ona so‘o, “Le Ali‘i e, ‘ua ‘i‘inei pelu e lua!” ‘Ona fetalai atu lea o ia ‘iā te i latou, “ ‘Ua lava lea!” 39 ‘Ua maliu atu Iesu i fafo, ma aga‘i atu i le Mauga o Olive, e pei o lana masani; ‘ua mulimuli atu fo‘i ona so‘o ‘iā te ia. 40 ‘Ua o‘o atu o ia i lea mea, ‘ona fetalai atu lea o ia ‘iā te i latou, “ ‘Ia ‘outou tatalo ‘ina ‘ia lē o‘o mai le fa‘aosoosoga ‘iā te ‘outou.” 41 ‘Ona maliu ‘ese lea o ia mai ‘iā te i latou i le mamao e pei o le togi o le ma‘a; ‘ona to‘otuli ai lea o ia ma tatalo, 42 “Lo‘u Tamā e, ‘āfai ‘e te finagalo i ai, ia ‘ave‘ese lenei ipu ‘iā te a‘u. ‘Ae ‘aua ne‘i faia lo‘u loto, a o lou finagalo, ‘ia faia lea.” 43 ‘Ona fa‘aali mai lea ‘iā te ia o le agelu mai le lagi, ‘ua fa‘amalosi ‘iā te ia. 44 ‘Ua tigāina tele lava o ia; ‘ua atili ai ‘ona tatalo naunauta‘i o ia; o lona afu fo‘i ‘ua pei o ‘alu‘alu toto ‘ua pa‘u‘ū ifo i le ‘ele‘ele. 45 ‘Ua tula‘i o ia mai lana tatalo, ‘ona maliu atu lea i ona so‘o ma maua atu i latou o momoe; auā ‘ua mafatia i latou i le fa‘anoanoa. 46 ‘Ona fetalai atu lea o ia ‘iā te i latou, “ ‘Ua ‘outou momoe aiseā? Tutū ia i luga ma tatalo, ‘ina ne‘i o‘o mai le fa‘aosoosoga ‘iā te ‘outou.” 47 A o fetalai atu o ia, ‘ae taunu‘u loa le ‘au o lo‘o ta‘ita‘iina mai e Iuta, o le tasi o le to‘asefulu ma le lua; ‘ua fa‘alatalata o ia ‘iā Iesu e sogi atu ‘iā te ia. 48 A ‘ua fetalai atu Iesu ‘iā te ia, “Iuta e, ‘e te fa‘alataina ‘ea le Atali‘i o le Tagata i le sogi?” 49 ‘Ua iloa e so‘o o ē sa fa‘atasi ma Iesu le mea ‘ua tupu, ‘ona fai ane lea o i latou ‘iā te ia, “Le Ali‘i e, a matou taia ‘ea i le pelu?” 50 ‘Ua taia loa e le tasi o i latou le ‘au‘auna a le ositaulaga sili, ‘ua tipi‘esea ai lona taliga taumatau. 51 ‘Ona fetalai atu lea o Iesu, “ ‘Aua ne‘i toe faia se mea fa‘apea.” ‘Ona tago ai lea o ia i lona taliga ma fa‘amālōlō ‘iā te ia. 52 ‘Ona fetalai atu lea o Iesu i ositaulaga sili, ma ta‘ita‘i o leoleo o le malumalu, ‘atoa ma toeaina o ē na ō ane e pu‘e ‘iā te ia, “ ‘Ua ‘outou ō mai ‘ea ma pelu ma uatogi e peiseaī o a‘u o se faomea. 53 Sa ‘ou i ai fa‘atasi ma ‘outou i le malumalu i aso faiso‘o, ‘ae tou te le‘i pu‘eina lava a‘u; ‘ae ‘ona o le itūlā lenei e fa‘atino ai lo tou mana‘o, ‘ia faia loa auā ‘ua pulea ‘outou e le pouliuli.” 54 ‘Ona pu‘eina lea o Iesu e i latou, ma ta‘ita‘i atu ‘iā te ia i le fale o le ositaulaga sili. A ‘ua mulimuli mamao atu Peteru. 55 ‘Ua tafu e i latou le afi i totonu o le lotoā o le maota. ‘Ona nonofo ai lea o i latou i lalo, ‘ua nofo fo‘i Peteru fa‘atasi ma i latou. 56 ‘Ua iloa atu o ia e le ‘au‘auna teine o lo‘o nofo mai i tafatafa o le afi, ‘ona pulato‘a lea ‘iā te ia, ma fai ane, “O le isi fo‘i lenei tagata sa fa‘atasi ma ia!” 57 A ‘ua fa‘afiti Peteru ma fai ane, “Tama‘ita‘i e, ‘ou te lē iloa o ia!” 58 ‘Ua toeitiiti ane, ‘ona va‘ai mai lea o le isi fo‘i tagata ‘iā te ia, ma fai mai, “O oe fo‘i le isi o i latou!” A ‘ua tali atu Peteru, “Ali‘i e, e lē o a‘u!” 59 Pe tusa ‘ua ‘atoa le itūlā talu ai, ‘ona toe fai mai lea o le isi tagata ‘iā te ia, “E moni lava o le tagata lenei sa fa‘atasi ma ia auā o ia fo‘i o le Kalilaia.” 60 A ‘ua tali atu Peteru, “Ali‘i e, ‘ou te lē iloa lea mea ‘e te fai mai ai.” ‘Ona vivini loa lea o moa a o tautala pea o ia. 61 ‘Ua fāliu le Ali‘i ma silasila lelei atu ‘iā Peteru. ‘Ona manatua ai lea e Peteru o le fetalaiga a le Ali‘i na fai ane ‘iā te ia, “E lē vivini moa se‘ia e fa‘afiti fa‘atolu mai ‘iā te a‘u.” 62 ‘Ona alu ai lea i fafo o Peteru, ‘ua tagi lotulotu. 63 O tagata na leoleoina Iesu, ‘ua tauemu i latou ma sasa ‘iā te ia. 64 ‘Ua ufitia ona fofoga e i latou, ‘ona po mai ai lea ma ‘ua fesili mai ‘iā te ia, “Vavalo mai ia, po o ai na po atu ‘iā te oe?” 65 E tele fo‘i isi ‘upuleaga na latou fāifāi ai ‘iā te ia. 66 ‘Ua ao, ‘ona fa‘apotopoto ai lea o toeaina o le nu‘u, ma ositaulaga sili, ‘atoa ma a‘oa‘o tulafono, ‘ua ta‘ita‘iina atu fo‘i o ia e i latou i luma o la latou fono, ma ‘ua fai atu, 67 “Ta‘u mai ia ‘iā i matou po o oe lava o le Keriso?” ‘Ona fetalai atu lea o ia ‘iā te i latou, “ ‘Āfai ‘ou te ta‘uina atu ‘iā te ‘outou, tou te lē talitonu mai lava; 68 ‘āfai fo‘i ‘ou te fesili atu ‘iā te ‘outou, tou te lē tali mai fo‘i ‘iā te a‘u. 69 ‘Ae amata atu nei lava ‘ona nofo o le Atali‘i o le Tagata i le itū taumatau o le Atua e ona le malosi uma lava.” 70 ‘Ona fai ane lea o i latou uma, “O oe ‘ea la o le Alo o le Atua?” ‘Ua fetalai atu o ia ‘iā te i latou, “O lea lava ‘ua ‘outou fai mai ai.” 71 ‘Ona fai ane lea o i latou, “O le ā se isi molimau tatou te mana‘omia, a o lea ‘ua tatou fa‘alogo atu ‘ua ta‘utino mai e ia lenā lava ‘upu?”

Luka 23

1 ‘Ona tutū lea i luga o i latou uma lava, ma ‘ave Iesu i luma o Pilato, 2 ‘ona amata lea ‘ona molia o ia e i latou ma fai atu, “Na matou maua lenei tagata o fa‘asesē lo tatou nu‘u, ma na ta‘u fo‘i i tagata e ‘aua le avatua lafoga ‘iā Kaisara; ‘ua fai mai fo‘i o ia lava o le tupu, o Keriso.” 3 ‘Ona fesili mai lea o Pilato ‘iā te ia, “O oe ‘ea o le tupu o tagata Iutaia?” ‘Ua tali atu Iesu, “O lea lava ‘ua e fai mai ai.” 4 ‘Ona fai ane lea o Pilato i ositaulaga sili ma tagata e to‘atele, “ ‘Ou te lē iloa se mea e sala ai lenei tagata.” 5 A ‘ua atili ai ‘ona finau i latou ma fai mai, “ ‘Ua fa‘atupu e ia le vevesi i le nu‘u i ana matā‘upu, e amata mai i Kalilaia, ma Iutaia uma, ‘ua o‘o mai lava ‘i‘inei.” 6 ‘Ua fa‘alogo Pilato i le igoa Kalilaia, ‘ona fesili lea po o ia o se tagata Kalilaia. 7 ‘Ina ‘ua iloa e ia o Iesu e mai le vaega o lo‘o pulea e Herota, ‘ona ‘auina lea o ia ‘iā Herota, o le taimi lea o lo‘o i ai Herota i Ierusalema. 8 ‘Ua va‘ai atu Herota ‘iā Iesu, ‘ona fiafia tele ai lea o ia, auā ‘ua leva ‘ona fia matamata o ia ‘iā te ia ‘ona o mea e tele na fa‘alogo ai ‘iā te ia; ‘ua fa‘amoemoe fo‘i o ia e fia va‘ava‘ai i se vāvega e faia e ia. 9 O lea na fesili mai ai Herota ‘iā Iesu i fesili e tele, ‘ae le‘i tali atu Iesu i se ‘upu ‘iā te ia. 10 ‘Ua tutū atu ositaulaga sili ma a‘oa‘o tulafono ma le naunauta‘i e molia Iesu. 11 ‘Ua fa‘alēaogāina Iesu e Herota ma lana ‘au ma fa‘atauemu ‘iā te ia. ‘Ua fa‘a‘ofu fo‘i o ia e i latou i le ‘ofu pupula, ‘ona toe fa‘afo‘i atu ai lea o ia ‘iā Pilato. 12 O le aso lava lenā na toe lelei ai Herota ma Pilato; auā sa mua‘i feitaga‘i i lā‘ua. 13 ‘Ona fa‘apotopoto lea e Pilato o ositaulaga sili, ma faipule, ‘atoa ma le nu‘u, 14 ma ‘ua fai atu ‘iā te i latou, “ ‘Ua ‘outou aumai lenei tagata ‘iā te a‘u ma fai mai, o ia ‘ua fa‘asesē i le nu‘u. O lenei fo‘i, ‘ua uma ‘ona ‘ou su‘esu‘e ‘iā te ia i o ‘outou luma, ma ‘ou te le‘i maua se mea e sala ai lenei tagata i mea leaga uma na ‘outou molia ai o ia. 15 Na lē maua fo‘i e Herota se mea e sala ai lenei tagata, o lea ‘ua toe ‘auina mai ai o ia ‘iā te i tatou. E leai lava se mea ‘ua faia e lenei tagata e tatau ai ‘ona oti o ia. 16 O le mea lea, o le a ‘ou sasa ‘iā te ia, ma tu‘u atu e alu.” 18 A ‘ua ‘alalaga mai i latou uma lava, “ ‘Ave‘ese ia lenā tagata, ‘ae tatala mai Parapa ‘iā te i matou.” 19 (O Parapa na tu‘uina i le falepuipui ‘ona o le fouvale sa faia i le ‘a‘ai, ‘atoa ma le fasioti tagata.) 20 ‘Ua toe tautala atu Pilato ‘iā te i latou, ‘ona ‘ua mana‘o o ia e fa‘asa‘olotoina Iesu. 21 A ‘ua ‘alalaga mai i latou ma le leotele, “Fa‘asatauro! Fa‘asatauro ia ‘iā te ia!” 22 ‘Ua toe fai atu Pilato ‘iā te i latou, o lona fa‘atolu lea, “A o le ā se mea leaga ‘ua faia e ia? ‘Ou te lē iloa se mea ‘ua na faia e tatau ai ‘ona oti o ia. O lea o le a ‘ou sasaina ai o ia, ma tu‘u atu ‘iā te ia e alu.” 23 A ‘ua atili ai ‘ona fa‘atauānau mai o i latou ma le leotele, ‘ina ‘ia fa‘asatauroina lava Iesu ma ‘ua i‘u ‘ina mālō lava o latou leo. 24 O lea na fai atu ai Pilato ‘ia faia lo latou mana‘o. 25 ‘Ua tatalaina atu e ia le tagata na latou manana‘o ai, o lē na tu‘uina i le falepuipui ‘ona o le fouvale ma le fasioti tagata; a ‘ua tu‘uina atu e ia o Iesu i lo latou mana‘o. 26 ‘Ua ta‘ita‘i atu Iesu e i latou, ‘ona latou pu‘eina lea o Simona le Kurene, na sau mai le vao, ma fa‘ae‘e le satauro i ona luga na te amoina, ma mulimuli atu ‘iā Iesu. 27 ‘Ua mulimuli atu ai fo‘i tagata e to‘atele, ma fafine o lo‘o fētāgisi ma taufaitagiauē ‘ona o ia. 28 A ‘ua fāliu Iesu ‘iā te i latou, ma fetalai atu, “Tama fafine a Ierusalema e, soia le fētāgisi ‘ona o a‘u; a ‘ia ‘outou fētāgisi ‘ona o ‘outou ‘atoa ma a ‘outou fānau. 29 Auā e o‘o mai le aso o le a fai ane ai i latou, ‘ ‘Amu‘ia fafine ‘ua pa, ma i latou e le‘i fānanau ma susu e le‘i susuia.’ 30 ‘Ona fai atu ai lea o tagata i mauga, ‘Mafuli mai ia i o matou luga.’ E fai atu fo‘i i mea maupu‘epu‘e, ‘Solo ifo ia ma tanumia ai i matou.’ 31 Auā ‘āfai ‘ua faia e i latou lenei mea i le la‘au mata, se ā se mea e fai i le la‘au mago?” 32 ‘Ua ta‘ita‘iina atu fa‘atasi ma Iesu isi pagotā e to‘alua ‘ina ‘ia fasiotia. 33 ‘Ua o‘o atu i latou i le mea e ta‘ua “O le Ulupo‘o,” ‘ona latou fa‘asatauro lea ‘iā Iesu i lea mea, ma pagotā e to‘alua, o le tasi i le itū taumatau, ma le isi i le itū tauagavale. 34 ‘Ona fetalai atu lea o Iesu, “Lo‘u Tamā e, ia e fa‘amāgalo atu ‘iā te i latou; auā ‘ua lē iloa e i latou le mea ‘ua latou faia.” ‘Ona fai lea e i latou o le vili e tufatufa a‘i ona ‘ofu. 35 ‘Ua tutū mai tagata ma maimoa mai. O ta‘ita‘i o le nu‘u ‘ua tauemu fa‘atasi i latou ‘iā te ia, ma fai mai, “Na fa‘aolaina e ia isi tagata, se‘i fa‘aola la o ia ‘iā te ia lava, pe ‘āfai o le Keriso o ia ‘ua filifilia e le Atua!” 36 O fitafita fo‘i ‘ua tauemu mai ‘iā te ia. ‘Ua ō ane i latou ma tu‘u atu ‘iā te ia le vineka, 37 ma fai atu, “ ‘Āfai o oe o le tupu o tagata Iutaia, inā fa‘aola ia oe ‘iā te oe!” 38 ‘Ua tusia fo‘i i ona luga e fa‘apea: “O le Tupu lenei o tagata Iutaia.” 39 O le isi fo‘i pagotā ‘ua fa‘atautauina, ‘ua ‘upuvale o ia ‘iā te ia, ma fai mai, “E lē o le Keriso ‘ea oe? Inā fa‘aola ia oe ‘iā te oe, ‘atoa ma i mā‘ua nei!” 40 ‘Ua tali atu le isi, ma a‘oa‘i ‘iā te ia, ‘ua fa‘apea atu, “ ‘E te lē mata‘u ‘ea i le Atua o lē ‘ua tatou sala fa‘atasi? 41 ‘Ua tonu la ta sala. ‘Ua maua e i tā‘ua le taui tatau e tusa ma amio na ta faia; a o ia nei e leai se mea sesē ‘ua faia e ia.” 42 ‘Ona fai mai lea o ia ‘iā Iesu, “Iesu e, ia e manatua mai a‘u pe a e afio mai i lou Mālō.” 43 ‘Ona fetalai atu lea o Iesu ‘iā te ia, “O le ‘upu moni ‘ou te ta‘u atu ‘iā te oe, o le asō ta te fa‘atasi ai ma oe i Parataiso.” 44 ‘Ua o‘o i le itūlā pe tusa o le sefulu ma le lua, ‘ona pogisā uma ai lea o le nu‘u, e o‘o lava i le itūlā e tolu i le aoauli. 45 ‘Ua fa‘apouliuligia fo‘i le la; ‘ua saeluaina fo‘i le totonugalemū o le ‘ie puipui o le malumalu. 46 ‘Ona ‘alaga leotele ai lea o Iesu, “Lo‘u Tamā e, ‘ou te tu‘uina atu nei lo‘u agaga i ou ‘a‘ao.” ‘Ua fetalai atu e ia nei ‘upu, ‘ona to ai lea o lana manava. 47 ‘Ua iloa e le ta‘ita‘i ‘au o le to‘aselau le mea ‘ua tupu, ‘ona vivi‘i atu lea o ia i le Atua, ‘ua fa‘apea ane, “E moni, o le tagata amiotonu o ia.” 48 O tagata uma o ē na fa‘apotopoto e maimoa i lea mea, ‘ua va‘ava‘ai i latou i mea ‘ua faia, ‘ona pōpō lea e i latou i o latou lava fatafata, ma toe fo‘i atu. 49 ‘Ua tutū mamao fo‘i tagata uma o ē sa masani ma Iesu, ‘atoa ma fafine o ē na mulimuli mai ‘iā te ia mai Kalilaia, ma va‘ava‘ai atu i mea uma na faia. 50 E i ai le tagata e igoa ia Iosefa, mai le ‘a‘ai o Iutaia, o Arimataia lea. O ia o se tasi o le fono, ma o le tagata lelei ma le amiotonu; 51 e le‘i loto o ia i le i‘uga ‘atoa ma le mea na faia e le fono, ma sa fa‘atalitali atu o ia i le Mālō o le Atua. 52 Na alu o ia ma fa‘anoi ‘iā Pilato mo le tino o Iesu. 53 ‘Ona ‘ave ifo lea e ia o le tino, ma ‘aui i le ‘ie lino; ‘ona tu‘u ai lea i le tu‘ugamau na foa i le papa, e le‘i tu‘uina ai lava se isi. 54 O le aso lea o le Sauniuniga, ‘ua lata mai le Sapati. 55 ‘Ua mulimuli atu fo‘i fafine o ē na ō mai ma ia mai Kalilaia, ma ‘ua va‘ava‘ai atu i le tu‘ugamau ma le tu‘uina i ai o le tino o Iesu. 56 ‘Ona toe fo‘i atu lea o i latou, ‘ua sauni mea manogi ma suāu‘u manogi mo lona tino. ‘Ona mālōlō lea o i latou i le Sapati e tusa ma le poloa‘iga.

Luka 24

1 O le taeao po o le aso sa na ō atu ai fafine i le tu‘ugamau i le tafa o ata, ‘ua ‘ave mea manogi na latou saunia. 2 ‘Ua iloa e i latou le ma‘a ‘ua fuli‘esea mai le gutu o le tu‘ugamau, 3 ‘ona ulu atu lea o i latou i totonu; a ‘ua le‘i maua e i latou le tino o le Ali‘i o Iesu. 4 A o tutū i latou i ‘ina ma le lē mautonu i lenei mea, sa fa‘afuase‘i ‘ona tutū ane fa‘atasi ma i latou tagata e to‘alua, ‘ua ‘o‘ofu i ‘ofu sisina. 5 ‘Ua matata‘u tele ai i latou ma punonou o latou mata i le ‘ele‘ele, ‘ona fai mai lea o ia tagata ‘iā te i latou, “ ‘Ua ‘outou sā‘ili aiseā i ē oti lē ‘ua uma ‘ona toe soifua mai? 6 E lē o ‘i‘inei o ia, a ‘ua toetū mai. ‘Ia ‘outou manatua le mea na fetalai atu ai o ia ‘iā te ‘outou ‘ina o i Kalilaia o ia, 7 fai mai, ‘E tatau ‘ona tu‘uina atu le Atali‘i o le Tagata i lima o tagata agasala ma ‘ia fa‘asatauroina; ‘ae toetū mai i le aso tolu.’ ” 8 ‘Ona manatua ai lea e i latou o ana fetalaiga. 9 ‘Ua toe fo‘i mai i latou mai le tu‘ugamau, ‘ona fa‘amatala atu lea e i latou o mea uma i le to‘asefulu ma le tasi ‘atoa ma i latou uma. 10 O Maria le Makatala, ma Ioana, ma Maria le tinā o Iakopo, o i latou ‘atoa ma isi fafine na fa‘atasi ma latou; o i latou ia na fa‘amatalaina mai ia mea i le ‘au ‘aposetolo. 11 ‘Ua manatu fo‘i le ‘au ‘aposetolo i le tala a fafine e pei na o ni ‘upu le aogā latou te le‘i talitonu i ai. 12 A ‘ua tu i luga Peteru ma momo‘e i le tu‘ugamau; ‘ua punou fo‘i o ia ma va‘ava‘ai i totonu, ‘ona iloa atu lea na o ‘ie ‘ua tu‘u fa‘atasi. ‘Ona toe fo‘i atu lea o ia, ‘ua ofo i le mea ‘ua tupu. 13 O le aso lava lea na ō atu ai le isi to‘alua o i latou i le ‘a‘ai o Emau le igoa, e fitu maila lo la vā ma Ierusalema; 14 o lo‘o fetautalatala‘i i lā‘ua e uiga i nei mea uma ‘ua tutupu. 15 A o talatalanoa pea i lā‘ua ma fesu‘ea‘i, ‘ua fa‘alatalata atu Iesu ma o fa‘atasi ma i lā‘ua. 16 A ‘ua punitia o la mata, ma ‘ua lē iloa o ia e i lā‘ua. 17 ‘Ona fetalai atu lea o Iesu ‘iā te i lā‘ua, “O ā ‘ea mea o lo‘o lua felafolafoa‘i ai, a o ‘oulua savavali i le ala?” A ‘ua na ‘ona tutū i lā‘ua, ma mata fa‘anoanoa. 18 ‘Ona tali mai lea ‘iā te ia o le isi o i lā‘ua e igoa ia Kaleopa, ma fai mai, “Na o oe ‘ea le tagata o lo‘o nofo i Ierusalema ma le lē iloa o mea o lo‘o tutupu ai i aso nei?” 19 ‘Ona fetalai atu lea o ia ‘iā te i lā‘ua, “O ā mea?” ‘Ua tali mai i lā‘ua, “O mea e uiga ‘iā Iesu le Nasareta, o le perofeta lea sa malosi i mea na faia e ia, ‘atoa ma ana ‘upu i luma o le Atua ma le nu‘u uma. 20 Na tu‘uina atu fo‘i o ia e ositaulaga sili ma o tatou faipule ia fa‘asalaina i le oti, ‘ua tu‘itu‘i fo‘i o ia e i latou i le satauro. 21 Sa matou fa‘amoemoe fo‘i o ia lava lea o le a na togiolaina Isaraelu; e lē gata i ia mea uma, a o lona tolu lenei o aso talu ‘ona tutupu ia mea. 22 A ‘ua matou ofo lava i nisi fafine o matou sa i le tu‘ugamau i le tafa o ata; 23 e le‘i maua e i latou lona tino; a ‘ua fo‘i mai i latou ma le tala, na fa‘aali agelu ‘iā te i latou ma fai mai ‘ua soifua o ia. 24 O isi fo‘i o matou na o i le tu‘ugamau, ‘ua fa‘apea fo‘i ‘ona maua e i latou e pei lava ‘ona fai mai ai o fafine; ‘ae le‘i va‘aia o ia e i latou.” 25 ‘Ona fetalai atu lea o Iesu ‘iā te i lā‘ua, “O tagata valea ‘oulua ma le faigatā ‘ona talitonu i mea uma ‘ua fai mai ai perofeta! 26 E lē tatau ‘ea ‘ona puapuagātia le Keriso i mea fa‘apenā ma o‘o ai i lona mamalu?” 27 ‘Ona fa‘amatala ai lea e ia ‘iā te i lā‘ua mea ‘ua tusia i Tusi uma e uiga ‘iā te ia, e amata mai ia Mose ‘atoa ma perofeta uma. 28 ‘Ua latalata i latou i le ‘a‘ai na latou o i ai, a o Iesu ‘ua aga‘i atu pea e peiseaī o le a maliu loa. 29 ‘Ona pulunaunauina lea o ia e i lā‘ua ma fai atu, “Tatou nonofo ia ma i mā‘ua auā ‘ua afiafi, ma ‘ua lata fo‘i le po.” ‘Ona ulufale lea o ia, ma ‘ua nonofo ma i lā‘ua. 30 ‘Ua nofo o ia i le laulau fa‘atasi ma i lā‘ua, ‘ona tago ai lea i le areto, ‘ua fa‘afetai, ‘ona tofitofi ai lea ma avatu ‘iā te i lā‘ua. 31 ‘Ona pupula ai lea o la mata ‘ua la iloa o ia; a ‘ua mou ‘ese atu o ia nai ‘iā te i lā‘ua; 32 ‘ona fetautalatala‘i lea o i lā‘ua, “E le‘i mū ‘ea o ta loto i totonu ‘iā te i tā‘ua, ‘ina o fetalai o ia ‘iā i tā‘ua i le ala, ma fa‘amatala mai e ia o Tusi ‘iā te i tā‘ua?” 33 ‘Ua tutū loa i lā‘ua i luga i lea lava itūlā ma toe fo‘i atu i Ierusalema; ‘ua maua atu fo‘i e i lā‘ua so‘o e to‘asefulu ma le tasi o lo‘o potopoto fa‘atasi ma isi o i latou; 34 ‘ua fai mai i latou, “E moni lava ‘ua toetū le Ali‘i, ma ‘ua fa‘aali fo‘i o ia ‘iā Simona.” 35 Na fa‘amatala atu loa e i lā‘ua mea na faia i le ala, ‘atoa ma le iloa atu e i lā‘ua o le Ali‘i ‘ina ‘ua tofitofi e ia le areto. 36 A o tautala atu i lā‘ua i ia mea, a ‘ua tu fa‘afuase‘i atu Iesu i o latou luma, ma fetalai atu ‘iā te i latou, “ ‘Ia ‘outou manuia.” 37 Na fefefe i latou ma matuā matata‘u lava ‘ona ‘ua manatu i latou, o le agaga lea na latou va‘aia. 38 A ‘ua fetalai atu o ia ‘iā te i latou, “ ‘Ua ‘outou atuatuvale aiseā? Aiseā fo‘i ‘ua māsalosalo vale ai o ‘outou loto? 39 Va‘ai mai i o‘u lima ma o‘u vae, auā o a‘u lava lenei. Tagotago mai o ‘outou lima ‘iā te a‘u, ‘ona ‘outou iloa lelei ai lea; auā o le agaga e leai ni ‘ona ‘a‘ano ma ni ‘ona ivi e pei o a‘u nei ‘ua ‘outou va‘ava‘ai mai i ai.” 40 ‘Ua uma ‘ona fetalai atu o ia i nei mea, ‘ona fa‘aali atu loa lea e ia ‘ona lima ma ona vae ‘iā te i latou. 41 A o lē talitonu pea i latou ‘ona ‘ua ‘oli‘oli ma ofo, sa fetalai atu loa o ia ‘iā te i latou, “E i ai ‘ea ni a ‘outou mea‘ai?” 42 ‘Ona avane ai lea e i latou ‘iā te ia o se fasi i‘a tunu. 43 ‘Ua tago i ai o ia, ma taumafa ai i o latou luma. 44 ‘Ona fetalai atu lea o ia ‘iā te i latou, “O a‘u ‘upu uma lava nei na ‘ou mua‘i fai atu ai ‘iā te ‘outou, a o tatou fa‘atasi; e tatau ‘ona taunu‘u o mea uma ‘ua tusia e uiga ‘iā te a‘u i le tulafono a Mose, ma perofeta, ‘atoa ma Salāmo.” 45 ‘Ona tatalaina lea e ia o latou loto ‘ina ‘ia malamalama ai i latou i ‘upu o Tusi. 46 ‘Ua fetalai atu fo‘i o ia ‘iā te i latou, “O le mea lenei ‘ua tusia: E tatau ‘ona puapuagātia le Keriso, ma toetū mai nai e ‘ua oti i le aso tolu, 47 a tala‘iina fo‘i le salamō ma le fa‘amāgaloina o agasala i lona suafa i nu‘u uma lava e amata atu i Ierusalema. 48 O molimau fo‘i ‘outou i nei mea. 49 ‘Ou te ‘auina mai fo‘i ‘iā te ‘outou lē na folafolaina e lo‘u Tamā. A ‘ia ‘outou nonofo i le ‘a‘ai o Ierusalema, se‘ia maua e ‘outou le mana mai lugā.” 50 ‘Ona ‘ave lea e ia ‘iā te i latou i tua o le ‘a‘ai, ‘ua o‘o lava i Petania; ‘ona sisi‘i a‘e lea o ona ‘a‘ao, ma fa‘amanuia atu ia ‘iā te i latou. 51 ‘Ina o fa‘amanuia atu o ia ‘iā te i latou, sa te‘a ‘ese loa o ia mai ‘iā te i latou, ma ‘ua si‘itia i le lagi. 52 ‘Ua ifo atu i latou ‘iā te ia, ‘ona toe fo‘i atu lea o i latou i Ierusalema ma le ‘oli‘oli tele. 53 Sa i ai pea i latou i le malumalu e lē aunoa o lo‘o vivi‘i atu i le Atua.

Ioane 1

1 Sa i le amataga le ‘Upu, sa i le Atua le ‘Upu, o le Atua fo‘i le ‘Upu. 2 O ia lava sa fa‘atasi ma le Atua i le amataga. 3 Na faia e le Atua mea uma lava e ala ‘iā te ia; e leai fo‘i se mea e tasi na faia e aunoa ma ia. 4 Sa i le ‘Upu le ola, o le ola lea ‘ua na ‘aumaia le malamalama i tagata. 5 ‘Ua pupula mai le malamalama i le pouliuli, ‘ae le‘i mafaia e le pouliuli ‘ona manumālō i ai. 6 Na ‘auina mai e le Atua le tagata, o Ioane lona igoa. 7 Na sau o ia o le molimau, e molimau i le malamalama, ‘ina ‘ia mafai ‘ona talitonu i ai tagata ‘ona o lana tala‘iga. 8 E lē o le malamalama o ia, peita‘i na sau o ia e molimau i le malamalama. 9 O le malamalama moni lea na te fa‘amalamalamaina tagata uma, lea ‘ua afio mai i le lalolagi. 10 Sa i le lalolagi le ‘Upu. Na faia e le Atua le lalolagi e ala ‘iā te ia, ‘ae le‘i iloa o ia e le lalolagi. 11 ‘Ua maliu mai o ia i lona lava nu‘u, ‘ae le‘i talia o ia e ona lava tagata. 12 A o i latou na talia ma fa‘atuatua i lona suafa, na avatu i ai e ia le ‘aiā tatau e ‘avea ai i latou ma fānau a le Atua. 13 E le‘i fānanau mai i latou fa‘aletagata, po ‘ona o le mana‘o o le tino, po o le loto fo‘i o le tagata; a o le finagalo lava o le Atua. 14 Na liutino tagata le ‘Upu, sa mau fa‘atasi ma i tatou, sa matou va‘ava‘ai i lona mamalu, o le mamalu lava lea o le Alo e to‘atasi o le Tamā; e tumu i le alofa tunoa ma le fa‘amaoni. 15 ‘Ua molimau Ioane e uiga ‘iā te ia, ma ‘alaga atu, “O ia lenei sa ‘ou fai atu ai: ‘O lē o lo‘o mulimuli mai e sili o ia ‘iā te a‘u; auā na i ai o ia a o le‘i fānau mai a‘u.’ ” 16 ‘Ona o le tumu o lona alofa tunoa ‘ua tatou maua ai pea lava pea le alofa tunoa. 17 Na tu‘uina mai e le Atua le tulafono e ala ia Mose, a o le alofa tunoa ma le ‘upu moni e mai ‘iā Iesu Keriso lea. 18 E le‘i va‘aia lava le Atua e se isi, vaganā le Alo e to‘atasi o lo‘o i le fatafata o le Tamā, ‘ua na fa‘aalia mai o ia. 19 O le mea lea na fai atu ai Ioane, ‘ina ‘ua ‘auina mai ositaulaga ma sa Levī e tagata Iutaia i Ierusalema, e fesili ‘iā te ia, “O ai ‘ea oe?” 20 E le‘i fa‘afiti Ioane, a ‘ua ta‘utino atu loa, “E lē o a‘u o le Keriso.” 21 ‘Ona fesili mai lea o i latou, “A o ai la oe? O oe ‘ea o Elia?” ‘Ua tali atu Ioane, “E leai, e lē o a‘u o Elia.” ‘Ona fesili mai lea o i latou, “O oe ‘ea o le perofeta?” ‘Ua tali atu o ia, “E leai.” 22 ‘Ona toe fesili mai lea o i latou, “A o ai ‘ea la oe? E tatau ‘ona matou fo‘i atu ma se tali i ē na ‘auina mai i matou. O le ā sau ‘upu e uiga ‘iā te oe?” 23 ‘Ona tali atu lea o ia i ‘upu a le perofeta o Isaia: “O a‘u o le leo o lē o lo‘o ‘alaga i le vao tu‘ufua, ‘ ‘Ia fa‘asa‘o le ala e malaga ai le Ali‘i.’ ” 24 Na ‘auina mai i latou e faresaio, 25 ‘ua fesili atu i latou ‘iā Ioane, “ ‘Āfai e lē o oe o le Keriso, po o Elia, po o le perofeta, a ‘ua e papatiso atu la aiseā?” 26 ‘Ona tali atu lea o Ioane, “ ‘Ou te papatiso atu i le vai; a o lo‘o tu mai i totonu ‘iā te ‘outou le isi tou te lē o iloa. 27 O lē o lo‘o mulimuli mai ‘iā te a‘u, e o‘o lava i le nonoa o ona se‘evae e lē aogā ‘ona ‘ou tatalaina.” 28 Na tutupu nei mea uma i Petania, i le isi itū o le vaitafe o le Ioritana, i le mea sa papatiso atu ai Ioane. 29 O le aso na soso‘o ai, na va‘aia ai e Ioane Iesu o lo‘o maliu mai ‘iā te ia, ‘ona fai atu lea o Ioane, “Silasila i le tama‘i mamoe a le Atua na te ‘ave‘esea le agasala a le lalolagi! 30 O ia lenei na ‘ou fai atu ai, ‘O le tagata o lo‘o mulimuli mai ‘iā te a‘u, e sili o ia ‘iā te a‘u, auā na i ai o ia a o le‘i fānau mai a‘u.’ 31 ‘Ou te le‘i iloa o ia, ‘ae peita‘i na ‘ou sau e papatiso i le vai, ‘ina ‘ia fa‘aalia ai o ia ‘iā Isaraelu.” 32 O le molimau lenei a Ioane: “Na ‘ou va‘ai i le Agaga o afio ifo mai le lagi e pei se lupe, ma nofo i ona luga. 33 ‘Ou te le‘i iloa lava o ia, peita‘i o le Atua na ‘auina mai a‘u e papatiso i le vai, na fetalai mai o ia, ‘O lē ‘e te iloa le Agaga ‘ua afio ifo ma nofo i ona luga, o ia lenā na te papatiso i le Agaga Pa‘ia.’ 34 Na ‘ou va‘ai i ai, ‘ou te fa‘aali atu fo‘i ‘iā te ‘outou, o ia lava o le Alo o le Atua.” 35 O le aso na soso‘o ai sa tutū ai Ioane ma isi ona so‘o e to‘alua, 36 ma ‘ua va‘ai atu ‘iā Iesu a o maliu ane. ‘Ona fai atu lea o ia, “Silasila i le Tama‘i mamoe a le Atua!” 37 Na fa‘alogo so‘o e to‘alua i lana ‘upu, ‘ona la mulimuli atu ai lea ‘iā Iesu. 38 Sa fāliu Iesu ma silafia i lā‘ua o lo‘o mulimuli mai ‘iā te ia, ‘ona fesili atu lea o ia ‘iā te ia lā‘ua, “O le ā le mea o lo‘o ‘oulua fia iloa?” ‘Ona tali mai lea o i lā‘ua, “Le A‘oa‘o e, o fea ‘e te mau ai?” (‘Ua fa‘aliliu le ‘upu “Rapi” i le “A‘oa‘o.”) 39 ‘Ona tali mai lea o ia, “O mai e matamata.” ‘Ona ō lea o i lā‘ua fa‘atasi ma ia, ma va‘ai i le mea sa mau ai o ia; sa nonofo fo‘i i latou fa‘atasi ma ia i lea vaega o le aso, e tusa o le fa i le afiafi. 40 O Anetere‘a, o le uso o Simona Peteru, o le tasi o le to‘alua o ē na fa‘alogo ‘iā Ioane, na mulimuli atu ‘iā Iesu. 41 Na ulua‘i maua e ia lona uso o Simona, ma fai atu i ai, “ ‘Ua ma maua le Mesia.” (O lona uiga o le ‘upu Eperu Mesia, o le Keriso.) 42 ‘Ona ‘aumaia lea e ia o Simona ‘iā Iesu. ‘Ua silasila atu Iesu ‘iā te ia, ‘ona fetalai atu lea, “O Simona oe, o le atali‘i o Ioane, o le a igoa oe ia Kefa,” (o lona uiga o Peteru po o le papa.) 43 O le isi aso, na finagalo ai Iesu e maliu atu i Kalilaia. Na maua e ia Filipo, ma fetalai atu ‘iā te ia, “Mulimuli mai ‘iā te a‘u.” 44 O Filipo o le tagata Petesaita, o le ‘a‘ai lea a Anetere‘a ma Peteru. 45 Na maua e Filipo Natanielu, ma fai atu i ai, “ ‘Ua matou maua lē o lo‘o tusia e Mose i le tusi o le tulafono ma tusi fo‘i a perofeta. O Iesu, o le atali‘i o Iosefa mai Nasareta.” 46 ‘Ua fesili atu Natanielu, “E mafai ‘ea ‘ona tupu mai o se mea lelei mai Nasareta?” ‘Ua tali mai Filipo, “Sau ia inā va‘ai.” 47 ‘Ua silasila atu Iesu ia Natanielu o lo‘o sau ‘iā te ia, ‘ona fai ane lea o ia, “O le Isaraelu moni o ia, e leai sona pepelo.” 48 ‘Ua fesili atu Natanielu ‘iā te ia, “Pe na fa‘apefea ‘ona e iloa o a‘u?” ‘Ua tali atu Iesu, “Na ‘ou va‘ai ‘iā te oe i lalo o le mati, a o le‘i vala‘au atu Filipo ‘iā te oe.” 49 ‘Ua tali mai Natanielu, “Le A‘oa‘o e, o oe o le Alo o le Atua; o le Tupu o Isaraelu!” 50 ‘Ua fetalai atu Iesu, “ ‘Ua e talitonu ‘ea auā na ‘ou fai atu ‘iā te oe, sa ‘ou va‘ai ‘iā te oe i lalo o le mati? O le a e va‘ai i mea tetele e sili atu i nei mea!” 51 ‘Ona fetalai atu lea o ia ‘iā te i latou, “ ‘Ou te fa‘aali atu ‘iā te ‘outou le ‘upu moni: o le a ‘outou va‘ai i le lagi ‘ua avanoa, ma agelu a le Atua o lo‘o o a‘e ma ō ifo i luga o le Atali‘i o le Tagata.”

Ioane 2

1 ‘Ua mavae aso e lua, ‘ona fai ai lea o le fa‘aipoipoga i Kana i Kalilaia. Sa i ai le tinā o Iesu. 2 Sa vala‘auina Iesu ma ona so‘o i le fa‘aipoipoga. 3 ‘Ua uma le uaina, ‘ona fai atu lea o le tinā o Iesu ‘iā te ia, “ ‘Ua leai sa latou uaina.” 4 ‘Ua tali atu Iesu ‘iā te ia, “Tama‘ita‘i e, o le ā ‘ea le mea ‘ua e fai mai ai ‘iā te a‘u? E le‘i o‘o i lo‘u itūlā.” 5 ‘Ona fai atu lea o le tinā o Iesu i ‘au‘auna, “ ‘Ia ‘outou faia so o se mea e fai ane ai o ia ‘iā te ‘outou.” 6 Sa i ai fagu vai ‘ele tetele e ono, sa tutū ai i lea mea mo le fa‘amamāina o tagata Iutaia; o le fagu e tasi pe tusa o le luasefulu i le tolusefulu kalone lona tele. 7 ‘Ua fetalai atu Iesu i ‘au‘auna, “Fa‘atūtūmu fagu i vai.” ‘Ona fa‘atūtūmuina lea e i latou ‘ua matuā tūtūmu lava. 8 ‘Ona fetalai atu lea o ia i ‘au‘auna, “Asu loa le vai ma avatu i lē e pule i le taumafataga.” ‘Ona avatu ai lea e i latou ‘iā te ia. 9 ‘Ua tofo e ia le vai ‘ua liu uaina, ‘ae le‘i iloa e ia po‘o fea na maua ai le uaina (a o ‘au‘auna na asuina le vai ‘ua iloa e i latou); sa vala‘au o ia i le fa‘ato‘āfaiavā, ma fai atu ‘iā te ia. 10 “E muamua ‘ona avane e tagata le uaina lelei, a inu tele i ai tagata vala‘aulia, ‘ona aumai ai lea o le uaina e masani ai; a ‘ua tu‘u e ‘outou le uaina lelei e o‘o mai i lenei taimi!” 11 Na faia e Iesu lenei ulua‘i fa‘ailoga i Kana i Kalilaia; na fa‘aalia ai lona mamalu, ma sa talitonu ai ona so‘o ‘iā te ia. 12 Mulimuli ane, ‘ua maliu atu Iesu ma lona tinā, ma ona uso, ma ona so‘o i Kapanaumi, ma nonofo ai mo ni nai aso. 13 ‘Ua latalata i le Paseka a tagata Iutaia, ‘ona maliu atu lea o Iesu i Ierusalema. 14 Na maua e ia i totonu o le malumalu tagata o ē na fa‘atau atu povi, ma mamoe, ma lupe ‘atoa fo‘i ma ē e sui tupe, o lo‘o nonofo ‘iā latou laulau. 15 Na faia e ia le sasa i manoa, ma tuli‘esea i latou fa‘atasi ma mamoe ma povi mai le malumalu; na ia fuli fo‘i i lalo laulau a ē e sui tupe, ma fa‘asalalau a latou tupe. 16 Sa fa‘atonuina fo‘i e ia ē na fa‘atau lupe, “ ‘Ave‘ese ia nei mea ma ‘i‘inei! ‘Aua le faia le fale o lo‘u Tamā ma nofoaga o fefa‘ataua‘iga!” 17 Na manatua e ona so‘o le mea ‘ua tusia, “O lo‘u naunau tele i lou fale, ‘ua pei o se afi mumū i totonu ‘iā te a‘u.” 18 Na toe fo‘i ane ‘iā Iesu nisi tagata Iutaia ma la latou fesili, “O le ā se fa‘ailoga e mafai ‘ona e faia, ‘ina ‘ia matou talitonu ai o lo‘o ‘iā te oe le pule e faia ai nei mea?” 19 ‘Ua tali atu Iesu, “Lepeti lenei malumalu; ‘ona ‘ou toe faia lea i aso e tolu.” 20 ‘Ona fesili mai lea o tagata Iutaia, “E fasefulu ma le ono tausaga na faia ai lenei malumalu; ‘ae fa‘apefea ‘ona e fai mai ‘e te toe faia i aso e tolu?” 21 Peita‘i, o le malumalu na fetalai atu ai Iesu, o lona tino lea. 22 ‘Ina ‘ua toe soifua mai Iesu nai ē ‘ua oti, sa manatua loa e ona so‘o le mea na fetalai atu ai Iesu, ‘ona talitonu ai lea o i latou i le Tusi, ma ‘upu na fetalai atu ai o ia. 23 A o i ai Iesu i Ierusalema i le Paseka, e to‘atele na talitonu ‘iā te ia, ‘ina ‘ua va‘ai i latou i fa‘ailoga na faia e ia. 24 A o Iesu e le‘i talitonu o ia ‘iā te i latou, auā ‘ua na silafia tagata uma lava. 25 E lē mana‘omia fo‘i se tasi e molimau atu ‘iā te ia e uiga i tagata, auā ‘ua na silafia mea o i loto o tagata.

Ioane 3

1 Sa i ai le tagata o le au faresaio, o Nikotemo lona igoa, o ia o se ta‘ita‘i o Iutaia. 2 Na alu ane o ia ‘iā Iesu i le po, ma fai atu ‘iā te ia, “Le A‘oa‘o e, ‘ua matou iloa o oe o le a‘oa‘o na ‘auina mai e le Atua. E leai se isi na te mafaia ‘ona fai o galuega mamana ‘ua e faia, vaganā ‘ua ‘iā te ia le Atua.” 3 ‘Ua tali atu Iesu, “O le ‘upu moni lava ‘ou te ta‘u atu ‘iā te oe, e lē mafai e se isi ‘ona va‘ai i le Mālō o le Atua vaganā ‘ua toe fānau.” 4 ‘Ua fesili atu Nikotemo, “E mafai fa‘apefea ‘ona toe fānau o le tagata ‘ua matua? E matuā lē toe mafai lava ‘ona ofi i le manava o lona tinā ma toe fānau mai ai!” 5 ‘Ua tali atu Iesu, “O le ‘upu moni lava ‘ou te ta‘u atu ‘iā te oe, e lē mafai e se tagata ‘ona ulu atu i le Mālō o le Atua, vaganā ‘ua fānau i le vai ma le Agaga. 6 O lē ‘ua fānau mai i le tino, o le tino ia; o lē ‘ua fānau mai fo‘i i le Agaga, o le agaga ia. 7 ‘Aua ‘e te ofo ‘ina ‘ua ‘ou fai atu ‘iā te oe, ‘E ao ‘ona toe fānau ‘outou.’ 8 E agi le matagi i le mea e loto i ai o ia, ‘e te fa‘alogoina fo‘i lona ta‘alili, a ‘e te lē iloa le mea e sau ai, ma le mea e alu atu i ai o ia. E fa‘apenā lava i latou o ē e fānau mai i le Agaga.” 9 ‘Ua fesili atu Nikotemo, “E mafai fa‘apefea ‘ona tupu ia mea?” 10 ‘Ua tali atu Iesu, “O oe o le a‘oa‘o iloga o Isaraelu, a ‘e te lē iloa ‘ea lenei mea? 11 O le ‘upu moni lava ‘ou te ta‘u atu ‘iā te oe, matou te tautala i mea ‘ua matou iloa, matou te molimau fo‘i i mea na matou va‘ai i ai, ‘ae leai se isi o ‘outou e talia la matou molimau. 12 ‘Āfai ‘e te lē talitonu mai ‘iā te a‘u, ‘ina ‘ua ‘ou fa‘ailoa atu ‘iā te oe mea e masani ai le lalolagi, pe fa‘apefea la ‘ona e talitonu mai ‘iā te a‘u, pe a ‘ou fa‘ailoa atu ‘iā te oe mea i le lagi? 13 E leai se isi na alu a‘e i le lagi, vaganā le Atali‘i o le Tagata, o lē na alu ifo mai le lagi.” 14 E pei ‘ona si‘itia i luga e Mose o le gata ‘apamemea i le vao tu‘ufua, e fa‘apea fo‘i ‘ona tatau ‘ona si‘itia i luga o le Atali‘i o le Tagata, 15 ‘ina ‘ia lē fano so o se isi o ē e talitonu, a ‘ia maua le ola e fa‘avavau. 16 Auā ‘ua alofa mai le Atua i le lalolagi, ‘ua ‘auina mai ai e ia lona Alo e to‘atasi, ‘ina ‘ia lē fano se tagata e fa‘atuatua ‘iā te ia, a ‘ia maua e ia le ola e fa‘avavau. 17 Auā e le‘i ‘auina mai e le Atua lona Alo i le lalolagi e fai ma fa‘asala, a ‘ia ‘avea ma Fa‘aola. 18 E lē fa‘asalaina so o se isi e talitonu i le Alo; a o lē e lē talitonu, ‘ua uma ‘ona fa‘asalaina o ia; auā e le‘i talitonu o ia i le suafa o le Alo e to‘atasi o le Atua. 19 O le mea moni e fa‘amasinoina ai tagata: ‘ona ‘ua o‘o mai le malamalama i le lalolagi, ‘ae sili ‘ona manana‘o tagata i le pouliuli i lo le malamalama, auā e leaga a latou amio. 20 So o se isi e faia mea leaga, e ‘ino‘ino i le malamalama, ma e lē sau fo‘i o ia i le malamalama; auā e lē mana‘o o ia ‘ina ‘ia fa‘aalia ana galuega leaga. 21 A o lē e faia mea tonu, e sau o ia i le malamalama, ‘ina ‘ia fa‘aalia i le malamalama na faia e ia ana galuega i le usiusita‘i i le Atua. 22 ‘Ua mavae ia mea, ‘ona ō atu ai lea o Iesu ma ona so‘o i le itūmālō o Iutaia. Na nonofo ai i latou ma papatiso atu. 23 Sa papatiso atu fo‘i Ioane i Ainona, e lata atu i Salima, auā e tele ai vai i inā. Na ō atu fo‘i tagata ‘iā te ia, ma sa papatisoina i latou e ia. 24 Auā e le‘i tu‘uina lava Ioane i le falepuipui. 25 Sa fefinaua‘i nisi so‘o o Ioane ma Iutaia e uiga i le fa‘amamāina fa‘alelotu. 26 Sa ō atu i latou ‘iā Ioane, ma fa‘aali atu ‘iā te ia, “Le a‘oa‘o e, po ‘ua e manatua ‘ea le tagata sa ‘oulua fa‘atasi i le isi itū o le Ioritana, lē na e molimau i ai? O lo‘o papatiso nei o ia, ma ‘ua ō atu fo‘i tagata ‘iā te ia!” 27 ‘Ua tali atu Ioane, “E lē mafai ‘ona maua e se isi se mea, vaganā ‘ua tu‘uina atu ‘iā te ia e le Atua. 28 O ‘outou lava o a‘u molimau e pei ‘ona ‘ou fai atu, ‘E lē o le Mesia a‘u nei; ‘ae na ‘auina mai a‘u e muamua ‘iā te ia.’ 29 O le fa‘ato‘āfaiavā e ona le fa‘ato‘anofotane; ‘ua tu mai fo‘i le uō a le fa‘ato‘āfaiavā, ma fa‘alogo, ma ‘ua fiafia fo‘i o ia ‘ina ‘ua fa‘alogo i le leo o le fa‘ato‘āfaiavā. O lea ‘ua matuā fa‘atūmuina ai lava a‘u i le fiafia. 30 E ao ‘ona tupu a‘e pea o ia, a o a‘u e tauau ‘ina alu ifo.” 31 O lē e maliu mai lugā e sili o ia i mea uma lava. O lē e mai le lalolagi e o le lalolagi ia, ma e tautala fo‘i o ia i mea o le lalolagi. O lē e maliu mai le lagi, e sili o ia i mea uma. 32 ‘Ua fa‘aali atu e ia mea na va‘ai i ai ma fa‘alogo ai, ‘ae leai se isi na talia lana molimau. 33 So o se isi e talia lana molimau, ‘ua fa‘amaonia e ia le moni o le Atua. 34 O lē na ‘auina mai e le Atua, e tautala o ia i afioga a le Atua, auā ‘ua tu‘uina atu ‘iā te ia e le Atua le tumu o lona Agaga. 35 E alofa le Tamā i le Alo, ‘ua tu‘uina atu fo‘i mea uma i lana pule. 36 O lē e fa‘atuatua i le Alo, ‘ua ‘iā te ia le ola e fa‘avavau; a o lē e lē fa‘atuatua i le Alo, e lē mafai ‘ona maua e ia le ola; ‘ae peita‘i o lo‘o tumau i ona luga le to‘asā o le Atua.

Ioane 4

1 ‘Ua fa‘alogo faresaio ‘ua to‘atele so‘o ‘ua maua e Iesu ma papatisoina i lo Ioane. 2 Peita‘i e leai se isi na papatisoina e Iesu; ‘ae na o ona so‘o sa papatiso atu. 3 ‘Ina ‘ua fa‘afofoga Iesu i lenā mea, sa tu‘ua loa Iutaia e ia ‘ae toe fo‘i atu i Kalilaia. 4 E tatau ‘ona ui atu o ia i Samaria. 5 ‘Ua o‘o atu o ia i le ‘a‘ai o Samaria, o Sukara le igoa, e lē mamao ma le fanua na avatu e Iakopo i lona atali‘i o Iosefa. 6 Sa i ai le vai‘eli o Iakopo i ‘ina, ‘ua vāivāi Iesu i lana malaga, ‘ona nofo lea o ia i tafatafa o le vai‘eli. E tusa o le itūlā e sefulu ma le lua i le aoauli. 7 Na alu ane se fafine Samaria e utu vai, ‘ona fetalai atu lea o Iesu ‘iā te ia, “Aumai sina vai mo a‘u.” 8 Auā na ō atu ona so‘o i le ‘a‘ai e fa‘atau mea‘ai. 9 ‘Ua tali mai le fafine Samaria, “O oe o le Iutaia, a o a‘u o le Samaria a e fa‘apefea ‘ona e ōle mai ‘iā te a‘u mo se vai inu?” Auā e leai ni mea e fe‘avea‘i a Iutaia ma Samaria. 10 ‘Ua tali atu Iesu, “ ‘Ana e iloa le meaalofa a le Atua, ma lē ‘ua fai atu ‘iā te oe, ‘Aumai ia se‘i ‘ou inu,’ se manū ‘ua e ōle mai ‘iā te ia, ‘ona foa‘i atu lea ‘iā te oe o le vaiola.” 11 ‘Ua fai mai le fafine, “Le Ali‘i e, e leai sau pakete, ‘ae maulalo fo‘i le vai‘eli. O fea la ‘e te maua ai lenā vaiola? 12 Na aumai ‘iā te i matou e Iakopo lo matou tamā le vai‘eli lenei, ma sa feinu ai fo‘i o ia ma ona atali‘i ma ana manu. E sili ‘ea oe ‘iā te ia?” 13 ‘Ua tali atu Iesu, “So o se isi e inu i lenei vai e toe fia inu; 14 ‘ae peita‘i o lē e inu i le vai ‘ou te avatu ‘iā te ia, e lē toe fia inu o ia. Auā o le vai ‘ou te avatu ‘iā te ia, o le a ‘avea ma vaipuna e ola i totonu ‘iā te ia, e puna pea e o‘o i le fa‘avavau.” 15 ‘Ua tali mai le fafine, “Le Ali‘i e, aumai ia ‘iā te a‘u lenā vai! ‘Ona ‘ou lē toe fia inu ai lea, ma ‘ou lē toe sau ‘i‘inei e asu vai.” 16 ‘Ua fetalai atu Iesu ‘iā te ia, “Alu e vala‘au lau tane ma ō mai ‘i‘inei.” 17 ‘Ua tali mai le fafine, “E leai sa‘u tane.” ‘Ua tali atu Iesu, “ ‘Ua sa‘o lava a oe ‘ina ‘ua e fai mai e leai sau tane. 18 Sa ‘iā te oe tane e to‘alima, ma o lē fo‘i o lo‘o ‘iā te oe nei, e lē sau tane o ia.” 19 ‘Ua fai mai le fafine ‘iā te ia, “Le Ali‘i e, ‘ua ‘ou iloa o oe o le perofeta. 20 O matou tamā sa tapua‘i i le Atua i lenei mauga, peita‘i o ‘outou tagata Iutaia, ‘ua ‘outou fai mai o Ierusalema, o le mea e ao ‘ona tatou tapua‘i ai i le Atua.” 21 ‘Ua tali atu Iesu ‘iā te ia, “Funa e, talitonu mai ia ‘iā te a‘u, o le a o‘o mai le taimi e lē toe tapua‘i ai tagata i le Tamā i lenei mauga po o Ierusalema fo‘i. 22 O ‘outou tagata Samaria, ‘ua ‘outou matuā le iloa lē o lo‘o ‘outou tapua‘i i ai; a o matou tagata Iutaia, ‘ua matou iloa lē ‘ua matou tapua‘i i ai; auā e tupu mai i Iutaia le fa‘aolataga. 23 Peita‘i, o le a o‘o mai le taimi, ‘ua o‘o nei lava i ai, o ē e tapua‘i moni, e tapua‘i i latou i le Tamā i le agaga ma le fa‘amaoni, auā o lo‘o sā‘ili le Tamā i ē e tapua‘i fa‘apenā ‘iā te ia. 24 O le Atua o le Agaga o ia, o ē e tapua‘i ‘iā te ia; e ao ‘ona tapua‘i atu i le Agaga ma le fa‘amaoni.” 25 ‘Ua fai mai le fafine ‘iā te ia, “ ‘Ua ‘ou iloa o le a maliu mai le Mesia, lē ‘ua ta‘ua o le Keriso. ‘Āfai o le a maliu mai, o le a fa‘ailoa mai e ia ‘iā te i tatou mea uma.” 26 ‘Ua tali atu Iesu, “O a‘u lava lea o lo‘o tautala atu nei ‘iā te oe.” 27 Na toe fo‘i ane so‘o o Iesu i lenā lava taimi, na matuā ofo i latou ‘ina ‘ua latou maua o talanoa o ia ma le fafine. ‘Ae peita‘i e le‘i fai atu se isi i le fafine, “O le ā le mea o lo‘o e sā‘ilia?” Po o le fesili atu fo‘i ‘iā Iesu, “ ‘Ua ‘oulua talanoa aiseā ma le fafine?” 28 ‘Ona tu‘ua lea e le fafine lana fagu vai, ‘ua toe fo‘i atu i le ‘a‘ai, ma fai atu i tagata o lo‘o ai, 29 “O mai e va‘ai i le tagata ‘ua na ta‘u mai ‘iā te a‘u mea uma lava na ‘ou faia. Pe lē o le Keriso ‘ea lenei?” 30 ‘Ona tu‘ua loa lea e i latou le ‘a‘ai ‘ae ō atu ‘iā Iesu. 31 Sa ōle atu ona so‘o ‘iā te ia i lea lava taimi, “Le A‘oa‘o e, taumafa ia sina mea‘ai!” 32 A ‘ua tali atu Iesu, “O lo‘o ‘iā te a‘u mea‘ai tou te lē iloa.” 33 Sa amata loa ‘ona fetautalatala‘i o so‘o, “Pe na avatu ‘ea e se isi se mea‘ai ‘iā te ia?” 34 ‘Ua fetalai atu Iesu ‘iā te i latou, “O la‘u mea‘ai, o le faia lea o le finagalo o lē na ‘auina mai a‘u, ma fa‘aumaina le galuega na ‘auina mai a‘u ‘ou te faia. 35 Tou te le‘i fai ane ‘ea, ‘Toe fa masina ‘ona o‘o lea i le seleselega’? ‘Ou te fai atu ‘iā te ‘outou, se‘i ‘outou va‘ai lelei i le fanua: ‘ua matua le fuata ma ‘ua sauni mo le seleselega. 36 O lē e selesele e maua e ia le totogi, e fa‘aputuina fo‘i e ia le fua mo le ola e fa‘avavau; ‘ina ‘ia tau fai fiafia lē na totōina ma lē e selesele. 37 O le tulaga moni lenei ‘ua fa‘amaonia ai le ‘upu: ‘E totō e le tasi tagata, ‘ae selesele e le isi tagata.’ 38 ‘Ua ‘ou ‘auina atu ‘outou e selesele le fuata i le fanua tou te le‘i galulue ai; o lo‘o galulue ai nisi, ma o lo‘o manuia ai ‘outou mai a latou galuega.” 39 E to‘atele tagata Samaria sa i lea ‘a‘ai na talitonu ‘iā Iesu, ‘ona o le molimau a le fafine Samaria; “ ‘Ua fa‘aali mai e ia ‘iā te a‘u mea uma na ‘ou faia.” 40 O lea, ‘ina ‘ua ō mai tagata Samaria ‘iā te ia, sa ōle atu i latou ‘ina ‘ia latou nonofo; ‘ona nofo ai lea o Iesu i inā i aso e lua. 41 E to‘atele fo‘i nisi na talitonu ‘ona o lana tala‘iga, 42 na fai atu fo‘i i latou i le fafine, “ ‘Ua matou talitonu nei, e lē ‘ona o mea ‘ua e fai mai ai, ‘ae na matou fa‘alogo lava ‘iā te ia, ma ‘ua matou iloa ai o ia lava o le Fa‘aola moni o le lalolagi.” 43 ‘Ua mavae aso e lua, ‘ona tu‘ua lea e Iesu lea mea ‘ae maliu atu i Kalilaia. 44 Auā ‘ua fetalai lava Iesu ia, “E lē mamalu se perofeta i lona lava nu‘u.” 45 ‘Ina ‘ua taunu‘u atu i Kalilaia, sa talia o ia e tagata; auā o i latou fo‘i na ō atu i le Tausamiga o le Paseka i Ierusalema, sa va‘ai ai i latou i mea uma na faia e ia i lea Tausamiga. 46 ‘Ona toe maliu atu lea o Iesu i Kana i Kalilaia, i le mea na liliuina ai e ia le suāvai e fai ma uaina. Sa i ai i ‘ina se ali‘i mautofi o le mālō, o lo‘o ma‘i lona atali‘i i Kapanaumi. 47 ‘Ina ‘ua fa‘alogo o ia ‘ua tu‘ua e Iesu Iutaia ‘ae maliu atu i Kalilaia, na alu atu loa o ia ma ōle atu ‘iā te ia ‘ia maliu atu i Kapanaumi, ma fa‘amālōlō lona atali‘i ‘ua toeitiiti oti. 48 ‘Ua fetalai atu Iesu ‘iā te ia, “E leai se isi o ‘outou e talitonu, vaganā ‘ua ‘outou va‘ai i galuega tetele ma le matagofie a le Atua.” 49 ‘Ua tali mai le ali‘i mautofi o le mālō, “Le Ali‘i e, maliu mai ia ta o manū e le‘i oti lo‘u atali‘i.” 50 ‘Ua fetalai atu Iesu ‘iā te ia, “Alu ia, ‘ua ola lou atali‘i!” Na alu loa o ia, ‘ua talitonu i le ‘upu a Iesu. 51 A o alu atu o ia i lona ‘āiga, na feiloa‘i o ia ma nisi o ana ‘au‘auna ‘ua ō mai ma se tala, “ ‘Ua ola lou atali‘i!” 52 Na fesili atu o ia i ‘au‘auna, po o le ā tonu le taimi na toe manuia ai lona atali‘i; na tali atu i latou, “O le itūlā e tasi i le aoauli ananafi, na te‘a ai lona ma‘i vevela.” 53 ‘Ona manatua loa lea e le tamā, o le itūlā tonu lava lea na fetalai atu ai Iesu ‘iā te ia, “ ‘Ua ola lou atali‘i.” Na talitonu loa o ia ma lona ‘āiga ‘atoa. 54 O lona lua lea o fa‘ailoga tetele na faia e Iesu, talu ai lona tu‘ua o Iutaia ‘ae maliu atu i Kalilaia.

Ioane 5

1 Mulimuli ane, ‘ona maliu atu ai lea o Iesu i Ierusalema i le taumafataga fa‘alelotu Iutaia. 2 O lo‘o i Ierusalema le vai, o Petesa lona igoa i le gagana Eperu, e latalata i le faitoto‘a o mamoe, e lima ona fa‘apaologa. 3 E to‘atele tagata mama‘i sa ta‘o‘oto ai i fa‘apaologa: o ē e tauaso, o ē e pipili ma ē e pe o latou tino. 5 Sa i ai i inā le tagata na ma‘i i tausaga e tolusefulu ma le valu. 6 Sa silasila atu Iesu ‘iā te ia o ta‘oto, ‘ua silafia fo‘i e ia ‘ua leva ‘ona ma‘i o ia; ‘ona fetalai atu lea o Iesu ‘iā te ia, “ ‘E te fia mālōlō ‘ea?” 7 ‘Ua tali mai le tagata ma‘i, “Le Ali‘i e, ‘ou te lē maua se isi ‘i‘inei na te ‘aveina ifo a‘u i le vai pe a gāepu; a ‘ou taumafai e alu ifo i le vai, e muamua ifo le isi tagata ‘iā te a‘u.” 8 ‘Ua tali atu Iesu ‘iā te ia, “Tu ia i luga, ‘ave lou moega ma alu.” 9 ‘Ona mālōlō loa lea o le tagata; ‘ua ‘ave fo‘i lona moega ma savali. O le aso Sapati na tupu ai lea mea; 10 o le mea lea na fai mai ai Iutaia i le tagata na fa‘amālōlōina, “O le aso Sapati lenei, e sa i le tulafono ‘ona e ‘ave ai lou moega.” 11 ‘Ua tali atu o ia, “Na fai mai ‘iā te a‘u lē na fa‘amālōlōina a‘u, ‘ ‘Ave lou moega ma savali.’ ” 12 ‘Ona fesili atu lea o i latou ‘iā te ia, “O ai ‘ea lenā tagata na fai atu ‘iā te oe, e ‘ave lou moega ma savali?” 13 ‘Ae le‘i iloa e lē na fa‘amālōlōina po o ai, auā na alu ‘ese Iesu ‘ona o le to‘atele o tagata i lenā mea. 14 Mulimuli ane, ‘ua maua o ia e Iesu i le malumalu, ‘ua fai atu i ai, “Va‘ai oe, ‘ua fa‘amālōlōina oe; ‘aua ne‘i e toe agasala, ‘ina ne‘i o‘o atu ‘iā te oe se isi mea e sili ‘ona leaga.” 15 ‘Ona alu lea o le tagata ma ta‘u atu ‘iā Iutaia, o Iesu na fa‘amālōlōina o ia. 16 O le mea lea na amata ai loa e tagata Iutaia ‘ona fa‘asauā ‘iā Iesu, ‘ina ‘ua fa‘amālōlō e ia lenei tagata i le Sapati. 17 ‘Ona tali atu lea o Iesu ‘iā te i latou, “O lo‘o galue lo‘u Tamā e o‘o mai i le taimi nei, o lo‘o galue fo‘i a‘u.” 18 ‘Ona o lea fetalaiga, na atili ai ‘ona sā‘ili Iutaia e fasioti ‘iā te ia; auā ‘ua le gata ‘ina solia e ia le tulafono o le Sapati, a ‘ua fai mai fo‘i o ia, o le Atua o lona Tamā; ‘ua fa‘atutusa o ia ma le Atua. 19 ‘Ua tali atu Iesu ‘iā te i latou, “O le ‘upu moni lava ‘ou te ta‘u atu ‘iā te ‘outou, e lē faia e le Atali‘i se mea i lana lava faitalia; na o mea na te va‘ai atu o lo‘o faia e le Tamā na te faia. O mea e faia e le Tamā, e faia fo‘i e le Atali‘i. 20 Auā e alofa le Tamā i le Atali‘i, e fa‘aali atu fo‘i ‘iā te ia mea uma na te faia. Na te fa‘aali atu fo‘i ‘iā te ia mea e sili i nei mea ‘ua faia e ia, ma ‘ua ‘outou ofo ai. 21 Auā fa‘apei ‘ona toe fa‘atutū ma fa‘aola e le Tamā ē na oti, e fa‘apea fo‘i ‘ona tu‘uina atu le ola ia i latou o ē e finagalo i ai le Atali‘i. 22 Auā e le‘i fa‘amasinoina se isi e le Tamā, a ‘ua tu‘uina atu e ia i lona Atali‘i le ‘aiā tatau e fa‘amasino ai, 23 ‘ina ‘ia āva tagata uma i le Atali‘i fa‘apei ‘ona latou āva i le Tamā. So o se isi e lē āva i le Atali‘i, e lē āva fo‘i o ia i le Tamā na ‘auina mai o ia. 24 “O le ‘upu moni lava ‘ou te ta‘u atu ‘iā te ‘outou, so o se isi e fa‘alogo i a‘u ‘upu ma talitonu i lē na ‘auina mai a‘u, ‘ua ‘iā te ia le ola e fa‘avavau. E lē fa‘asalaina fo‘i o ia, a ‘ua o‘o atu i le ola na i le oti. 25 O le ‘upu moni lava ‘ou te ta‘u atu ‘iā te ‘outou: o le a o‘o mai le taimi, ‘ua o‘o nei fo‘i i ai, o le a fa‘alogo ai ē ‘ua oti i le leo o le Atali‘i o le Atua, ma o i latou uma e fa‘alogo i ai, o le a fa‘aolaina. 26 Auā e pei o le Tamā o lo‘o ‘iā te ia lava le ola, e fa‘apea fo‘i ‘ona foa‘i atu e ia i le Atali‘i, ia ‘iā te ia fo‘i le ola. 27 Na tu‘uina atu i le Atali‘i le ‘aiā tatau e fa‘amasino ai, auā o ia o le Atali‘i o le Tagata. 28 ‘Aua tou te ofo i lenei mea; auā o le a o‘o mai le itūlā e fa‘alogoina ai e i latou o lo‘o i tu‘ugamau lona si‘ufofoga, 29 ma ō ‘ese mai ai i latou; o ē na amiolelei o le a toe fa‘atutūina i le ola, a o ē na amioleaga o le a toe fa‘atutūina i le fa‘asala. 30 “ ‘Ou te lē mafaia se mea na o a‘u; ‘ou te fa‘amasino atu e tusa ma mea ‘ua ‘ou fa‘alogo ai; o le mea lea e tonu ai la‘u fa‘amasinoga; auā ‘ou te lē o taumafai e fai mea ‘ou te loto ai, a o mea e finagalo i ai lē na ‘auina mai a‘u. 31 “ ‘Āfai ‘ou te molimau a‘u ‘iā te a‘u, e lē fa‘amaoni mea ‘ou te fai atu ai. 32 O lo‘o i ai le isi o lo‘o molimau ‘iā te a‘u, ‘ou te mautinoa o mea e fai mai ai o ia e uiga ‘iā te a‘u, e moni ia. 33 Na ‘outou ‘auina ni a ‘outou sāvali ‘iā Ioane, na molimau fo‘i o ia i le ‘upu moni. 34 ‘Ou te lē mana‘o i se molimau a tagata e lagolagoina ai la‘u sāvali; a ‘ua ‘ou fai atu lenei mea ‘ina ‘ia fa‘aolaina ‘outou. 35 O Ioane ‘ua fa‘apei o se molī sa mumū ma susulu mai, na ‘outou fiafia fo‘i i ni nai aso i lona malamalama. 36 Peita‘i, ‘ua ‘iā te a‘u le molimau e sili i lo le molimau a Ioane: o le galuega o lo‘o ‘ou faia, o le galuega lava lea na tu‘uina mai e lo‘u Tamā ‘ou te faia, o ia galuega o lo‘o molimau na ‘auina mai a‘u e le Tamā. 37 O le Tamā fo‘i na ‘auina mai a‘u, o lo‘o molimau ‘iā te a‘u. Tou te le‘i fa‘alogo i lona si‘ufofoga pe va‘ai fo‘i i ona fofoga; 38 o le mea lea, ‘ua lē ‘iā te ‘outou lana afioga, auā na ‘outou lē talitonu i lē na ‘auina mai e ia. 39 ‘Ua ‘outou su‘esu‘e i Tusi Pa‘ia, auā ‘ua ‘outou manatu tou te maua ai le ola e fa‘avavau. O lo‘o molimau ia lava Tusi ‘iā te a‘u. 40 ‘Ae tou te lē manana‘o e ō mai ‘iā te a‘u, ‘ina ‘ia ‘outou maua ai le ola. 41 “ ‘Ou te lē fia maua le vi‘iga mai tagata. 42 ‘Ae peita‘i ‘ua ‘ou iloa ‘outou; ‘ua ‘ou iloa fo‘i tou te lē alolofa i le Atua i o ‘outou loto. 43 ‘Ua ‘ou sau i le suafa o lo‘u Tamā, peita‘i ‘ua ‘outou lē talia a‘u; ‘āfai e sau se isi i lona lava igoa, tou te talia o ia. 44 E mafai fa‘apefea ‘ona ‘outou talitonu a o lo‘o ‘outou manana‘o ia vi‘ia ‘outou e tagata, a ‘ua ‘outou lē sā‘ilia le vi‘iga mai le Atua e to‘atasi? 45 ‘Aua ne‘i ‘outou manatu ‘ou te molia ‘outou i lo‘u Tamā. O Mose o lē na te molia ‘outou. O Mose lea o lē sa ‘outou fa‘amoemoe i ai. 46 ‘Āfai ‘ua ‘outou matuā talitonu ia Mose, po ‘ua ‘outou talitonu mai ‘iā te a‘u, auā na tusia a‘u e ia. 47 ‘Ae talu ai ‘ona ‘ua ‘outou lē talitonu i mea na ia tusia, pe mafai la fa‘apefea ‘ona ‘outou talitonu i a‘u ‘upu?”

Ioane 6

1 Mulimuli ane, ‘ona toe fo‘i atu ai lea o Iesu i le Vaituloto o Kalilaia, o le Vaituloto lava lea o Tiperia. 2 Sa mulimuli atu ‘iā te ia tagata e to‘atele, auā na va‘ai i latou i ana galuega mamana i le fa‘amālōlōina o ma‘i. 3 ‘Ona maliu a‘e ai lea o Iesu i le mea maupu‘epu‘e, ma nonofo ai ma ona so‘o. 4 ‘Ua latalata i le Tausamiga o le Paseka a Iutaia. 5 Sa silasila solo Iesu, ma na va‘aia ai le to‘atele o tagata o lo‘o ō mai ‘iā te ia; o lea na fetalai atu ai o ia ‘iā Filipo, “O fea e mafai ‘ona tatou fa‘atauina mai ai ni mea‘ai e fafaga ai nei tagata?” 6 Na fai atu e ia lea ‘upu e tofotofo ai ia Filipo; sa mautinoa lelei lava e ia le mea o le a na faia. 7 ‘Ua tali atu Filipo, “E lē lava le lua selau tenari e fa‘atau ai ni areto, ‘ina ‘ia tofu ai nei tagata ma sina mea itiiti.” 8 ‘Ona fai ane lea o le isi o ona so‘o, o Anetere‘a lea, o le uso o Simona Peteru, 9 “O lo‘o ‘i‘inei le tamaitiiti e i ai ana areto e lima ma i‘a e lua. A o le ā le aogā mo nei tagata e to‘atele?” 10 ‘Ua fetalai atu Iesu ‘iā te i latou, “Fa‘anonofo i lalo tagata.” E tele fo‘i le mutia i lea mea. O lea sa nonofo i latou i lalo; pe tusa o le lima afe tane. 11 ‘Ona tago ai lea o Iesu i le areto, ‘ua fa‘afetai i le Atua, ‘ona tufatufaina atu lea mo tagata uma na nonofo i lalo. ‘Ua fa‘apea fo‘i ‘ona faia e ia i i‘a; na ‘a‘ai i latou ma ‘ua mā‘o‘ona. 12 ‘Ina ‘ua mā‘o‘ona i latou uma, sa fetalai atu loa Iesu i ona so‘o, “Fa‘apotopoto lelei mea‘ai ‘ua totoe; ‘aua ne‘i o tatou fa‘amāumāuina se mea.” 13 ‘Ona fa‘apotopoto ai lea e i latou mea uma na totoe a ē na ‘a‘ai, ma fa‘atūtūmu ai ‘ato e sefulu ma le lua. 14 ‘Ua va‘aia e i latou sa i ai lenei galuega ofoofogia a Iesu, ‘ona fai ane lea, “E moni lava, o le perofeta lenei ‘ua afio mai i le lalolagi!” 15 ‘Ua silafia e Iesu o le a ō mai i latou e pu‘e ma ‘avea fa‘amalosi o ia ma tupu; ‘ona toe maliu ‘ese loa lea na o ia i le mea maupu‘epu‘e. 16 ‘Ua o‘o i le afiafi, ‘ona ō ane ai lea o ona so‘o i le vaituloto, 17 ‘ua ō atu i le va‘a ma toe fo‘i atu i Kapanaumi. ‘Ua po, ‘ae le‘i maliu mai lava Iesu ‘iā te i latou. 18 Na agi mai le matagi malosi, ma ‘ua sousou ai le vai. 19 Sa taualo e so‘o le va‘a pe tusa o le tolu po o le fa maila, ‘ae va‘aia loa e i latou Iesu o savali i luga o le vai, ma o lo‘o aga‘i mai i le va‘a; ‘ona matata‘u ai lea o i latou. 20 ‘Ua fetalai atu Iesu ‘iā te i latou, “ ‘Aua tou te matata‘u, o a‘u lava!” 21 Na manana‘o i latou e ‘ave o ia i le va‘a, ‘ona fa‘afuase‘i ai lea ‘ona o‘o atu o le va‘a i le lau‘ele‘ele o le nu‘u na aga‘i atu i ai i latou. 22 O le aso na soso‘o ai, na va‘aia ai e tagata o ē na nonofo i le isi itū o le vaituloto le va‘a e tasi o lo‘o i ai i inā. Na iloa fo‘i e i latou e le‘i maliu atu Iesu fa‘atasi ma ona so‘o, na o i latou lava na malaga atu. 23 E tele fo‘i nisi va‘a mai Tiperia, na ō mai i le matāfaga e latalata i le mea na ‘a‘ai ai tagata e to‘atele i areto, ‘ina ‘ua uma ‘ona faia e le Ali‘i le fa‘afetai. 24 ‘Ina ‘ua va‘aia e tagata ‘ua lē o i ai Iesu ma ona so‘o i lea mea, ‘ona ō a‘e ai lea o i latou i va‘a, ma ō atu i Kapanaumi e sā‘ili ‘iā te ia. 25 ‘Ua maua Iesu e tagata i le isi itū o le vaituloto, ‘ona fai atu lea o i latou ‘iā te ia, “Le A‘oa‘o e, o anafea na e maliu mai ai ‘i‘inei?” 26 ‘Ua tali atu Iesu, “O le ‘upu moni lava ‘ou te ta‘u atu ‘iā te ‘outou, ‘ua ‘outou sā‘ili ‘iā te a‘u, auā na ‘outou ‘a‘ai i le areto ma ‘outou mā‘o‘ona ai, ‘ae lē ‘ona ‘ua ‘outou va‘ai i a‘u galuega mamana. 27 ‘Aua tou te galulue mo mea‘ai e pala; a ‘ia ‘outou galulue mo mea‘ai e tumau mo le ola e fa‘avavau. O le a foa‘iina atu e le Atali‘i o le Tagata lenā mea‘ai ‘iā te ‘outou, auā ‘ua tu‘uina e le Atua le Tamā lana fa‘ailoga e fa‘amaonia ai o ia.” 28 ‘Ona fesili mai lea o i latou ‘iā te ia, “Se ā se mea matou te faia, ‘ina ‘ia matou faia ai le galuega a le Atua?” 29 ‘Ua tali atu Iesu, “O le galuega lenei ‘ua finagalo ai le Atua ‘ia ‘outou faia: ‘ia fa‘atuatua i lē na ‘auina mai e ia.” 30 ‘Ona tali mai lea o i latou, “Se ā se fa‘ailoga mamana ‘e te faia, ‘ina ‘ia matou va‘ai i ai ma fa‘atuatua ai ‘iā te oe? Se ā se mea ‘e te faia? 31 Na ‘a‘ai e o matou tamā le manai i le vao e pei ‘ona tusia: ‘Na avatu e ia ‘iā te i latou le areto mai le lagi latou te ‘a‘ai ai.’ ” 32 ‘Ua fetalai atu Iesu, “O le ‘upu moni lava ‘ou te ta‘u atu ‘iā te ‘outou, e le‘i avatua e Mose ‘iā te ‘outou le areto mai le lagi, peita‘i o lo‘u Tamā ‘ua foa‘iina atu ‘iā te ‘outou le areto moni mai le lagi. 33 Auā o le areto na avatu e le Atua, o ia lava lenā na afio ifo mai le lagi, ma avatu le ola i le lalolagi.” 34 ‘Ona fai mai lea o i latou ‘iā te ia, “Le Ali‘i e, aumai ia ‘iā te i matou lenā areto e lē aunoa,” 35 ‘Ua fetalai atu Iesu ‘iā te i latou, “O a‘u o le areto o le ola. O lē e mulimuli mai ‘iā te a‘u e lē toe fia ‘ai; o lē fo‘i e fa‘atuatua ‘iā te a‘u, e lē toe fia inu. 36 “O lenei, sa ‘ou fai atu ‘iā te ‘outou, na ‘outou va‘ai ‘iā te a‘u ‘ae tou te le‘i fa‘atuatua mai. 37 O i latou uma lava na tu‘uina mai ‘iā te a‘u e lo‘u Tamā, o le a ō mai i latou ‘iā te a‘u. ‘Ou te lē te‘ena se isi e sau ‘iā te a‘u, 38 auā na ‘ou alu ifo mai le lagi e fai le finagalo o lē na ‘auina mai a‘u, ‘ae lē o lo‘u lava loto. 39 O le mea lenei na finagalo i ai lē na ‘auina mai a‘u ‘ou te faia; ‘ina ‘ia lē maumau se tasi o ē na tu‘uina mai e ia ‘iā te a‘u; a ‘ia ‘ou toe fa‘atutūina, i latou i le ola i le aso gata‘aga. 40 Auā o le mea lenei ‘ua finagalo i ai lo‘u Tamā, ia maua le ola e fa‘avavau e i latou uma o ē e va‘ai, ma fa‘atuatua i le Atali‘i; ‘ou te toe fa‘atutūina fo‘i i latou i le aso gata‘aga.” 41 Sa muimui ‘iā te ia tagata Iutaia, auā na fetalai atu o ia, “O a‘u o le areto na alu ifo mai le lagi.” 42 O lea sa fai ane i latou, “E lē o Iesu ‘ea lenei, o le atali‘i o Iosefa? ‘Ua tatou iloa lona tamā ma lona tinā. O lenei fo‘i, pe fa‘apefea ‘ona fai mai o ia, na afio mai le lagi?” 43 ‘Ua tali atu Iesu, “Soia le taumuimui. 44 E lē mafai ‘ona sau se isi ‘iā te a‘u, vaganā ‘ua tosina mai o ia e le Tamā o lē na ‘auina mai a‘u; ‘ou te toe fa‘atūina o ia i le aso gata‘aga. 45 Na tusia e perofeta, ‘O le a a‘oa‘oina tagata uma lava e le Atua.’ So o se isi e fa‘alogo i le Tamā ma ana a‘oa‘oga, e sau o ia ‘iā te a‘u. 46 E lē fa‘apea e so o se isi lava e va‘ai i le Tamā; a o lē e mai le Atua, o ia lea ‘ua va‘ai i le Tamā. 47 “O le ‘upu moni lava ‘ou te ta‘u atu ‘iā te ‘outou, o lē e fa‘atuatua, ‘ua ‘iā te ia le ola e fa‘avavau. 48 O a‘u o le areto o le ola. 49 Na ‘a‘ai e o ‘outou tamā le manai i le vao, a ‘ua oti i latou. 50 A o le areto na alu ifo mai le lagi, so o se isi e ‘ai ai, e lē oti o ia. 51 O a‘u o le areto ola na alu ifo mai le lagi. So o se isi e ‘ai i lenei areto, e ola e fa‘avavau. O le areto ‘ou te tu‘uina atu ‘iā te ia o lo‘u tino lea, ‘ou te tu‘uina atu ‘ina ‘ia ola ai le lalolagi.” 52 ‘Ona amata lea ‘ona fefinaua‘i o Iutaia lava latou ma fai ane, “E mafai fa‘apefea e lenei tagata ‘ona tu‘uina mai o lona tino tatou te ‘a‘ai ai?” 53 ‘Ua fetalai atu Iesu ‘iā te i latou, “O le ‘upu moni lava ‘ou te ta‘u atu ‘iā te ‘outou: ‘Āfai tou te lē ‘a‘ai i le tino o le Atali‘i o le Tagata, ma feinu i lona toto, ‘ua lē i totonu ‘iā te ‘outou le ola. 54 O lē e ‘ai i lo‘u tino, ma inu i lo‘u toto, ‘ua ‘iā te ia le ola e fa‘avavau, ‘ou te toe fa‘atūina fo‘i o ia i le aso gata‘aga. 55 Auā o lo‘u tino o le mea‘ai moni lea, o lo‘u toto fo‘i o le mea inu moni lea. 56 O lē e ‘ai i lo‘u tino, ma inu i lo‘u toto, e ola o ia ‘iā te a‘u, o a‘u fo‘i ‘ou te ola ‘iā te ia. 57 Na ‘auina mai a‘u e le Tamā o lē o lo‘o soifua, o le mea lea, ‘ou te ola ai fo‘i a‘u. E fa‘apea fo‘i lē e ‘ai ‘iā te a‘u, e ola o ia ‘ona o a‘u. 58 O le areto lenei na alu ifo mai le lagi: e lē pei o le manai na ‘a‘ai e o ‘outou tamā, ma feoti i latou. O lē e ‘ai i lenei areto, e ola o ia e fa‘avavau.” 59 Na fetalai atu e Iesu lenei ‘upu a o a‘oa‘o o ia i le sunako i Kapanaumi. 60 E to‘atele nisi o ona so‘o na fa‘alogo i lenei ‘upu, ma fai ane, “E matuā faigatā lenei a‘oa‘oga. O ai e mafai ‘ona fa‘alogo i ai?” 61 Sa silafia lelei e Iesu ‘ua lē mālilie ona so‘o i lenei mea, ‘ona fetalai atu lea o ia, “Po ‘ua ‘avea ‘ea lenei mea ma mea tou te fa‘avaivai ai? 62 Pe fa‘apefea nei la pe a ‘outou va‘ai i le Atali‘i o le Tagata, ‘ua toe afio a‘e i le mea na i ai muamua o ia? 63 O le Agaga e tupu ai le ola; o le tino e leai sona aogā. O ‘upu ‘ou te tautala atu ai ‘iā te ‘outou o le Agaga ia, ma le ola. 64 ‘Ae lē o fa‘atuatua nisi o ‘outou.” Auā na silafia lelei e Iesu mai le amataga i latou o ē e lē fa‘atuatua, ma lē o le a fa‘alata ‘iā te ia. 65 ‘Ona toe fetalai atu lea o ia, “O le pogai tonu lea na ‘ou fai atu ai ‘iā te ‘outou, e lē mafai e se isi ‘ona sau ‘iā te a‘u, vaganā ‘ua ta‘ita‘iina mai o ia e le Tamā.” 66 Talu ai lenei mea, na ō ‘ese nisi o ona so‘o ma ‘ua lē toe fa‘atasi ma ia. 67 ‘Ona fetalai atu lea o Iesu i ona so‘o e to‘asefulu ma le lua, “Pe fa‘apefea ‘outou, po ‘ua ‘outou fia ō ‘ese fo‘i?” 68 ‘Ona tali mai lea o Simona Peteru, “Le Ali‘i e, a matou o ‘iā te ai? O lo‘o ‘iā te oe ‘upu o le ola e fa‘avavau. 69 ‘Ua matou talitonu ma iloa nei o oe o lē e Pa‘ia mai le Atua.” 70 ‘Ua tali atu Iesu ‘iā te i latou, “Pe na ‘ou lē filifilia ‘ea le to‘asefulu ma le lua o ‘outou? ‘Ae peita‘i o le tasi o ‘outou o le tiapolo ia!” 71 Sa fetalai o ia e uiga ‘iā Iuta le atali‘i o Simona le Sekara, o ia lea o le tasi o le to‘asefulu ma le lua na fa‘alataina o ia.

Ioane 7

1 Mulimuli ane, ‘ona maliu atu ai lea o Iesu i Kalilaia; e le‘i finagalo o ia e maliu atu i Iutaia, auā sa manana‘o tagata Iutaia e fasioti ‘iā te ia. 2 ‘Ua latalata le Tausamiga o Fale Apitaga a Iutaia. 3 ‘Ona fai atu lea o uso o Iesu ‘iā te ia, “Tu‘u ia le mea nei ‘ae maliu atu i Iutaia, ‘ina ‘ia va‘ai ou so‘o i galuega o lo‘o e faia. 4 E leai se isi na te faia fa‘alilolilo se mea pe ‘āfai e mana‘o o ia ‘ina ‘ia lauiloa. Talu ai ‘ona ‘ua e faia nei mea, e ao ‘ona fa‘aalia oe e oe lava i le lalolagi ‘atoa.” 5 E o‘o fo‘i i ona uso e le‘i talitonu ‘iā te ia. 6 ‘Ua fetalai atu Iesu ‘iā te i latou, “E le‘i o‘o i lo‘u taimi, ‘ae peita‘i o taimi uma lava ‘ua saunia lea mo ‘outou. 7 E lē ‘ino‘ino le lalolagi ‘iā te ‘outou, ‘ae ‘ino‘ino ‘iā te a‘u; auā ‘ou te molimau atu i le leaga o a latou amio. 8 ‘Ia ‘outou o i le tausamiga. ‘Ou te lē alu i le tausamiga, auā e le‘i o‘o mai lo‘u taimi.” 9 ‘Ua fetalai atu e ia lenā ‘upu, ‘ona nofo ai pea lea o ia i Kalilaia. 10 ‘Ua ō atu uso o Iesu i le tausamiga, ‘ona maliu fa‘alilolilo atu ai lea o ia a ‘ua lē fa‘ailoa i tagata. 11 Na sā‘ili tagata Iutaia ‘iā te ia i le tausamiga. Sa fesili ane i latou, “O fea o i ai o ia?” 12 Sa tele le femusua‘i o tagata e uiga ‘iā te ia. ‘Ua fai mai nisi, “O le tagata lelei o ia,” a o isi ‘ua fai mai, “E leai, ‘ua fa‘avalea e ia tagata.” 13 Peita‘i e leai se isi na tautala fa‘aaliali e uiga ‘iā te ia, auā na fefefe i latou i tagata Iutaia. 14 ‘Ona maliu atu lea o Iesu i le malumalu, ma a‘oa‘o ai i le taulotoa‘iga o le tausamiga. 15 Sa matuā ofo tagata Iutaia ma fai ane, “Na fa‘apefea ‘ona iloa e ia nei mea e tele ‘ae le‘i a‘oga o ia?” 16 ‘Ua tali atu Iesu, “O le mea ‘ua ‘ou a‘oa‘o atu e lē o sa‘u a‘oa‘oga, a o le a‘oa‘oga mai le Atua, lē na ‘auina mai a‘u. 17 So o se isi ‘ua loto e fai lona finagalo, o le a iloa e ia pe mai le Atua la‘u a‘oa‘oga, po ‘ua ‘ou a‘oa‘o atu i la‘u lava pule. 18 O lē e tautala e tusa ma lana lava pule, ‘ua sā‘ilia e ia lona lava vi‘iga. O lē e mana‘o ia vi‘ia lē na ‘auina mai o ia, o le tagata fa‘amaoni o ia, e leai fo‘i se pepelo ‘iā te ia. 19 E le‘i avatua ‘ea e Mose le tulafono ‘iā te ‘outou? ‘Ae peita‘i e leai se isi o ‘outou na usita‘i i le tulafono. ‘Ua ‘outou taumafai aiseā e fasioti ‘iā te a‘u?” 20 ‘Ua tali mai i latou, “ ‘Ua ‘iā te oe le temoni. O ai o taumafai e fasioti oe?” 21 ‘Ua tali atu Iesu, “E i ai le galuega e tasi na ‘ou faia, na ‘outou ofo uma ai. 22 Auā na fa‘atonuina ‘outou e Mose ia peritomeina ‘outou, peita‘i e lē o Mose a o ‘outou tamā na amataina, ma ‘ua ‘outou peritomeina le tagata i le Sapati. 23 ‘Āfai e peritomeina le tagata i le Sapati ‘ina ‘ia lē solia ai le tulafono a Mose, aiseā ‘ua ‘outou lē malilie ai ‘iā te a‘u ‘ina ‘ua ‘ou fa‘amālōlōina le tagata i le Sapati? 24 ‘Aua le fa‘amasino atu e tusa ma foliga va‘aia, a ‘ia fa‘amasino i le fa‘amasinoga tonu.” 25 ‘Ua fai mai nisi tagata Ierusalema, “E lē o ia ‘ea lenei o lo‘o sā‘ili i latou e fasioti? 26 O lo‘o tautala o ia i tagata uma, ‘ae leai se isi e tete‘e atu ‘iā te ia. Po ‘ua iloa moni ‘ea e ta‘ita‘i o ia o le Keriso? 27 ‘Ae peita‘i, o le tagata lenei ‘ua tatou iloa le mea e sau ai; ‘ae a maliu mai le Keriso, e leai se isi na te iloa le mea e maliu mai ai o ia.” 28 A o a‘oa‘o atu Iesu i le malumalu, sa fetalai atu o ia ma le leo tele, “Po ‘ua ‘outou iloa le mea ‘ou te sau ai? Peita‘i ‘ou te le‘i sau i la‘u lava pule; a o lē na ‘auina mai a‘u e fa‘amaoni o ia, tou te lē iloa o ia. 29 ‘Ua ‘ou iloa o ia, auā na ‘ou sau mai ‘iā te ia, na ‘auina mai fo‘i a‘u e ia.” 30 ‘Ona taumafai lea o i latou e pu‘e ‘iā te ia, ‘ae le‘i o‘o atu se lima o se isi ‘iā te ia, auā e le‘i o‘o i lona taimi. 31 ‘Ae peita‘i e to‘atele isi tagata na fai ane, “ ‘Āfai e afio mai le Keriso, e lē faia ‘ea e ia galuega mamana e sili atu nai lo mea na faia e lenei tagata?” 32 Sa fa‘alogo faresaio i le femusua‘i a tagata e to‘atele i nei mea e uiga ‘iā te ia, ‘ona ‘auina lea e i latou nisi o leoleo fa‘atasi ma ositaulaga sili e pu‘e ‘iā te ia. 33 ‘Ua fetalai atu Iesu, “E lē umi se taimi o le a tatou fa‘atasi ai, ‘ona ‘ou alu atu ai lea i lē na ‘auina mai a‘u. 34 O le a ‘outou sā‘ili ‘iā te a‘u, ‘ae tou te lē maua a‘u; auā tou te lē mafai ‘ona ō atu i le mea ‘ou te i ai.” 35 ‘Ona fetautalatala‘i lea o tagata Iutaia ma fai ane, “Po o fea e alu i ai o ia e lē mafai ai ‘ona tatou maua o ia? Pe lē alu atu ‘ea o ia i tagata Iutaia o lo‘o i ‘a‘ai o Eleni ma a‘oa‘o ai? 36 O le ā le uiga o lenā ‘upu, ‘O le a ‘outou sā‘ili ‘iā te a‘u ‘ae tou te lē maua a‘u,’ i le ma lea, ‘E lē mafai ‘ona ‘outou o i le mea ‘ou te alu i ai’? ” 37 O le aso mulimuli o le tausamiga, o le aso lea e sili ‘ona tau‘a. Na tu Iesu ma fetalai leotele atu i lenā aso, “So o se isi e fia inu, sau ‘iā te a‘u e inu ai. 38 E pei ‘ona fai mai o le Tusi, ‘O lē e fa‘atuatua mai ‘iā te a‘u, e tafe mai le vai ola mai totonu ‘iā te ia.’ ” 39 Sa fai atu e Iesu lenā ‘upu e uiga i le Agaga o le a maua e i latou o ē e fa‘atuatua ‘iā te ia. E le‘i foa‘iina mai le Agaga i lenā taimi, auā e le‘i toe fa‘atūina Iesu i le mamalu. 40 ‘Ua fa‘alogo tagata e uiga i nisi o nei fetalaiga, ‘ona fa‘apea ane lea o i latou, “O le perofeta moni le tagata lenei.” 41 ‘Ua fai ane nisi, “O ia o le Keriso.” A ‘ua fai ane isi, “E afio mai ‘ea le Keriso mai Kalilaia? 42 ‘Ua fai mai le Tusi, o le Keriso e tupu mai ‘iā Tavita, o lē e fānau mai i Peteleema, le ‘a‘ai sa mau ai Tavita.” 43 Sa fevaevaea‘i loa tagata ‘ona o ia. 44 Sa manana‘o nisi e pu‘e ‘iā te ia, ‘ae leai se isi na tago atu ‘iā te ia. 45 ‘Ua toe fo‘i atu leoleo i faresaio ma ositaulaga sili, ‘ona fesili mai lea o i latou i leoleo, “O le ā le mea ‘ua ‘outou le aumai ai o ia?” 46 ‘Ona tali atu lea o i latou, “E leai se tagata e tautala e pei o lenei tagata.” 47 ‘Ua fesili atu faresaio ‘iā te i latou, “Po ‘ua fa‘avalea fo‘i ‘outou e ia? 48 Po ‘ua ‘outou iloa ‘ea se isi o tatou ta‘ita‘i, po o se isi o faresaio ‘ua talitonu ‘iā te ia? 49 Sa le‘i iloa e tagata le tulafono a Mose, o le mea lea ‘ua fa‘amalaiaina ai i latou.” 50 ‘Ua fai atu ‘iā te i latou Nikotemo, lē na alu ‘iā Iesu, o ia fo‘i o se tasi o i latou, 51 “O la tatou tulafono e lē fa‘asalaina se tagata a o le‘i mua‘i fa‘alogo atu ‘iā te ia, ma su‘esu‘e lava le mea na faia e ia.” 52 ‘Ona latou fai mai ai lea, “O se Kalilaia fo‘i oe? ‘Ia su‘esu‘e i le Tusi ‘ona e iloa ai lea, e leai se perofeta e tu mai i Kalilaia.” 53 ‘Ona ta‘itasi lea o i latou ma alu i lona ‘āiga.

Ioane 8

1 A ‘ua maliu atu Iesu i le Mauga o Olive. 2 O le taeao o le aso na soso‘o ai, na toe maliu atu ai o ia i le malumalu. Sa fa‘apotopoto ane tagata e to‘atele ‘iā te ia, ‘ona nofo lea o ia i lalo, ma amata ‘ona a‘oa‘o ‘iā te i latou. 3 Na avane e a‘oa‘o tulafono ma faresaio le fafine ‘ua maua o mulilua, ma ‘ua fa‘atū i o latou luma. 4 ‘Ua fai atu i latou ‘iā Iesu, “Le A‘oa‘o e, ‘ua maua lenei fafine o mulilua. 5 ‘Ua fa‘atonuina e Mose i matou i le tulafono, e tatau ‘ona fa‘asala i fafine fa‘apenei, i le fetogi i ma‘a ‘ia oti. O le ā sau ‘upu?” 6 ‘Ua fesili atu i latou ‘iā te ia, ‘ina ‘ia maileia ai ma molia o ia e i latou. ‘Ae peita‘i, sa punou Iesu ma tusitusi i lona tamatama‘ilima i le ‘ele‘ele. 7 A o fesilisili ane pea i latou ‘iā te ia, sa tu loa Iesu ma fetalai atu ‘iā te i latou, “A i ai se isi o ‘outou e leai sana agasala, ‘ia muamua togi sana ma‘a ‘iā te ia.” 8 ‘Ona toe punou lea o ia ma tusitusi i le ‘ele‘ele. 9 ‘Ua fa‘alogo atu i latou i lenā ‘upu, ‘ona ō atu ai lea o i latou ta‘ito‘atasi i fafo, na muamua ē e matutua. ‘Ua tu‘ua na o Iesu lava, ma le fafine o lo‘o tu i totonu. 10 Na toetū o ia ma fetalai atu ‘iā te ia, “Funa e, o fea o i ai i latou? ‘Ua leai ‘ea se isi o totoe e fa‘asala ‘iā te oe?” 11 ‘Ua tali mai o ia, “Le Ali‘i e, ‘ua leai se isi.” ‘Ua fetalai atu Iesu, “ ‘Ou te lē fa‘asalaina fo‘i oe. Alu ia oe, ‘aua ‘e te toe agasala.” 12 ‘Ua toe fetalai atu Iesu ‘iā te i latou, “O a‘u o le malamalama o le lalolagi. O lē e mulimuli mai ‘iā te a‘u, e lē savali o ia i le pouliuli; ‘ae ‘iā te ia le malamalama o le ola.” 13 ‘Ua fai mai faresaio ‘iā te ia, “ ‘Ua e molimau oe ‘iā te oe lava, e lē fa‘amaoni lau molimau.” 14 ‘Ua tali atu Iesu, “E leai, e ui lava ‘ina ‘ou molimau a‘u ‘iā te a‘u; e fa‘amaoni lava la‘u molimau, auā ‘ua ‘ou iloa le mea na ‘ou sau ai, ma le mea ‘ou te alu atu i ai. 15 ‘Ua ‘outou fa‘amasino fa‘aletagata; ‘ou te lē fa‘amasinoina se isi. 16 ‘Ae peita‘i, ‘āfai ‘ou te fa‘amasino atu, e fa‘amaoni la‘u fa‘amasinoga; auā ‘ou te lē to‘atasi a‘u, a o lo‘o fa‘atasi pea a‘u ma le Tamā na ‘auina mai a‘u. 17 O lo‘o tusia i la ‘outou tulafono, e fa‘amaoni le molimau a tagata e to‘alua. 18 ‘Ou te molimau a‘u ‘iā te a‘u, o le Tamā fo‘i na ‘auina mai a‘u, o lo‘o molimau ‘iā te a‘u.” 19 ‘Ona fesili ane lea o i latou, “O fea o i ai lou tamā?” ‘Ua tali atu Iesu, “Tou te lē iloa a‘u po o lo‘u Tamā. ‘Ana ‘outou iloa a‘u, po ‘ua ‘outou iloa fo‘i lo‘u Tamā.” 20 Na fetalai atu o ia i nei ‘upu, a o a‘oa‘o ia i le malumalu i le mea e tali ai taulaga. E le‘i pu‘eina fo‘i o ia e se isi, auā e le‘i o‘o i lona taimi. 21 ‘Ua toe fetalai atu Iesu ‘iā te i latou, “O le a ‘ou alu ‘ese, ‘ona ‘outou sā‘ilia lea o a‘u; ‘ae oti ‘outou ia ‘outou lava agasala. E lē mafai e ‘outou ‘ona ō i le mea ‘ou te alu i ai.” 22 ‘Ona fai ane lea o tagata Iutaia, “Fai mai o ia, ‘Tou te lē mafaia ‘ona ō i le mea ‘ou te alu atu i ai.’ O lona uiga ‘ea o le a fasioti o ia e ia lava?” 23 ‘Ua tali atu Iesu, “E mai le lalolagi nei ‘outou, ‘ae ‘ou te sau mai lugā; e mai le lalolagi ‘outou, ‘ae lē mai le lalolagi a‘u. 24 O le pogai lea na ‘ou fai atu ai e oti ‘outou ia ‘outou agasala; auā ‘āfai tou te lē talitonu mai o a‘u o ia, e oti ‘outou ia ‘outou agasala.” 25 ‘Ona fesili mai lea o i latou ‘iā te ia, “O ai ‘ea oe?” ‘Ua tali atu Iesu, “O a‘u lē na ‘ou fai atu ai ‘iā te ‘outou mai le amataga. 26 E tele mea ‘ou te fia tautala atu ai e uiga ‘iā te ‘outou. O lē na ‘auina mai a‘u e fa‘amaoni, ‘ou te fa‘aali atu fo‘i i le lalolagi mea na ‘ou fa‘alogo ai ‘iā te ia.” 27 Sa lē malamalama i latou ‘ina ‘ua fetalai atu o ia e uiga i le Tamā. 28 O lea na fetalai atu ai Iesu ‘iā te i latou, “Pe a ‘outou si‘itia i luga le Atali‘i o le Tagata, ‘ona ‘outou iloa ai lea o a‘u lava o ia; ‘ona ‘outou iloa ai fo‘i lea ‘ou te lē o faia se mea e a‘u lava, ‘ae ‘ou te faia na o mea e a‘oa‘o mai e le Tamā ‘iā te a‘u. 29 O lo‘o ma fa‘atasi fo‘i ma lē na ‘auina mai a‘u; na te lē tu‘ua to‘atasi a‘u, auā ‘ou te faia pea mea e fiafia ai o ia.” 30 E to‘atele nisi na fa‘alogo i nei mea ‘iā Iesu, ‘ona fa‘atuatua ai lea o i latou ‘iā te ia. 31 ‘Ua fetalai atu Iesu i tagata Iutaia, o ē na fa‘atuatua ‘iā te ia, “ ‘Āfai tou te usiusita‘i i a‘u a‘oa‘oga, o o‘u so‘o moni ‘outou; 32 o le a ‘outou iloa le ‘upu moni, o le a fa‘asa‘olotoina fo‘i ‘outou e le ‘upu moni.” 33 ‘Ua tali mai i latou, “O fānau a Aperaamo i matou, ma e lē mafai ‘ona ‘avea i matou ma pologa a so o se isi. O le ā le uiga o le ‘upu ‘ua e fai mai ai, ‘O le a fa‘asa‘olotoina ‘outou’?” 34 ‘Ua fetalai atu Iesu ‘iā te i latou, “ ‘Ou te fa‘aali atu ‘iā te ‘outou le ‘upu moni, so o se isi e agasala, o le pologa ia a le agasala. 35 O le pologa e lē tumau pea o ia i le ‘āiga; a o le atali‘i e i ai pea o ia i le ‘āiga e fa‘avavau. 36 ‘Āfai e fa‘asa‘olotoina ‘outou e le Atali‘i, ‘ona ‘outou sa‘oloto moni ai lea. 37 ‘Ua ‘ou iloa o ‘outou o fānau a Aperaamo. ‘Ae peita‘i ‘ua ‘outou taumafai e fasioti ‘iā te a‘u, auā ‘ua ‘outou lē talia la‘u a‘oa‘oga. 38 ‘Ou te tautala i mea ‘ua fa‘aali mai e lo‘u Tamā ‘iā te a‘u, a ‘ua ‘outou faia mea na fai atu ai lo ‘outou tamā ‘iā te ‘outou.” 39 ‘Ua tali mai i latou ‘iā te ia, “O Aperaamo lo matou tamā.” ‘Ua tali atu Iesu, “ ‘Ana ni fānau moni ‘outou a Aperaamo, tou te faia galuega na faia e ia. 40 ‘Ae peita‘i o mea ‘ou te faia, o le fa‘aali atu lea ‘iā te ‘outou o le ‘upu moni na ‘ou fa‘alogo ai mai le Atua. Peita‘i ‘ua ‘outou taumafai lava e fasioti ‘iā te a‘u. E le‘i faia e Aperaamo se mea fa‘apenā. 41 ‘Ua ‘outou faia le mea na faia e lo ‘outou tamā.” ‘Ona fai mai lea o i latou, “E lē o ni fānau fa‘apouliuli i matou. E to‘atasi lo matou Tamā, o le Atua lea.” 42 ‘Ua fetalai atu Iesu ‘iā te i latou, “ ‘Āfai o lo ‘outou Tamā moni le Atua, tou te alolofa mai ‘iā te a‘u; auā na ‘ou sau mai le Atua; ‘ou te le‘i sau i la‘u lava pule, a o ia na ‘auina mai a‘u. 43 Aiseā na ‘outou lē lagona ai la‘u a‘oa‘oga? Auā na ‘outou lē fa‘alogo i a‘u a‘oa‘oga. 44 O ‘outou o le fānau a le tiapolo, ‘ua ‘outou manana‘o e mulimuli i mea ‘ua mana‘o ai lo ‘outou tamā. O ia o le fasioti tagata talu mai le amataga. E le‘i i ai lava o ia i le itū o le ‘upu moni, auā e lē o ‘iā te ia le ‘upu moni. ‘Āfai e tautala o ia i le pepelo, ‘ua faia lava e ia le mea ‘ua masani ai o ia, auā o ia o le pepelo, o le tamā fo‘i o pepelo uma lava. 45 ‘Ua ‘ou fa‘aali atu le ‘upu moni, o le mea lea ‘ua ‘outou lē fa‘atuatua mai ai ‘iā te a‘u. 46 O ai se isi o ‘outou e mafai ‘ona fa‘amaonia ‘ua ‘ou agasala? ‘Āfai ‘ua ‘ou fa‘aali atu ‘iā te ‘outou le ‘upu moni, aiseā ‘ua ‘outou lē talitonu mai ai ‘iā te a‘u? 47 O lē e maliu mai i le Atua, e fa‘alogo o ia i le afioga a le Atua. O ‘outou, e lē mai le Atua ‘outou, o le mea lea tou te lē fa‘alogo ai.” 48 ‘Ua tali atu tagata Iutaia ‘iā Iesu, “ ‘Ua lē sa‘o ‘ea i matou i lo matou fai atu o oe o le Samaria, ma o lo‘o ‘iā te oe fo‘i le temoni?” 49 ‘Ua tali atu Iesu, “E lē o ‘iā te a‘u se temoni. ‘Ou te āva lava i lo‘u Tamā, a ‘ua ‘outou lē āva ‘iā te a‘u. 50 ‘Ou te lē sā‘ilia se mamalu mo a‘u lava. E to‘atasi lē o lo‘o ‘ona sā‘ilia, o ia lea o lē e fa‘amasino. 51 O le ‘upu moni lava ‘ou te ta‘u atu ‘iā te ‘outou, o le tagata na te tausia lau ‘upu e lē oti o ia.” 52 ‘Ua fai mai tagata Iutaia ‘iā te ia, “ ‘Ua matou iloa lelei lava ‘ua ‘iā te oe le temoni. Na oti Aperaamo, na oti fo‘i perofeta, a ‘ua e fai mai, ‘So o se isi e usita‘i i lau ‘upu e lē oti o ia.’ 53 E sili ‘ea oe i lo matou tamā o Aperaamo lē ‘ua oti? O perofeta fo‘i ‘ua oti i latou! O le ā ‘ea lou manatu, o ai oe?” 54 ‘Ua tali atu Iesu, “ ‘Āfai ‘ou te sā‘ilia lo‘u lava mamalu, e leai se aogā o lo‘u mamalu. O lē e fa‘amamaluina a‘u o lo‘u Tamā lea, o lē ‘ua ‘outou fai mai ai, o lo ‘outou Atua. 55 ‘Ua ‘outou lē iloa o ia, a ‘ua ‘ou iloa o ia. ‘Āfai na ‘ou fai atu ‘ou te lē iloa o ia, ‘ua ‘avea a‘u ma pepelo e pei o ‘outou. ‘Ae peita‘i ‘ua ‘ou iloa o ia, ma usita‘i i lana afioga. 56 Na ‘oli‘oli lo ‘outou tamā o Aperaamo, auā na va‘ai o ia i lo‘u aso; na va‘ai fo‘i i ai ma fiafia ai.” 57 ‘Ua fai ane tagata Iutaia ‘iā te ia, “E le‘i ‘atoa le limasefulu o ou tausaga, na e va‘ai ‘ea ‘iā Aperaamo?” 58 ‘Ua tali atu Iesu, “O le ‘upu moni lava ‘ou te ta‘u atu ‘iā te ‘outou, na ‘ou i ai a o le‘i i ai Aperaamo.” 59 ‘Ona fetāgofi lea o i latou i ma‘a o le a fetogi ‘iā te ia; a ‘ua lafi Iesu ma maliu ‘ese loa ma le malumalu.

Ioane 9

1 A o maliu atu Iesu, na silafia e ia le tagata na fānau mai o tauaso. 2 Sa fesili atu ona so‘o ‘iā te ia, “Le A‘oa‘o e, o ai ‘ea na agasala, ‘ua pogai ai ‘ona fānau mai o ia o tauaso? O ona mātua ‘ea po o ia?” 3 ‘Ua tali atu Iesu, “E le‘i agasala o ia, po o ona mātua; a ‘ua faia lea mea ‘ina ‘ia fa‘aalia ai galuega a le Atua ‘iā te ia. 4 E tatau ‘ona tatou faia galuega a lē na ‘auina mai a‘u a o ao; a o‘o mai le po, e lē mafai e se isi ‘ona galue ai. 5 O aso uma lava ‘ou te i ai i le lalolagi, o a‘u o le malamalama o le lalolagi.” 6 ‘Ua uma ‘ona fetalai atu Iesu i lenā ‘upu, ‘ona feanu lea o ia i le ‘ele‘ele, ma faia le palapala i feanuga, ma ‘ua nini ai mata o le tagata, 7 ma fetalai atu ‘iā te ia, “Alu e fufulu ou mata i le Ta‘elega o Seloa.” (O le uiga o lea igoa, o le “ ‘Auina.”) Na alu o ia ma fufulu ona mata, ‘ua fo‘i mai ‘ua va‘ai. 8 ‘Ona fesili ane lea o ē na latou tuā‘oi, ‘atoa ma tagata o ē na va‘ai muamua ‘iā te ia o ‘aisi, “E lē o ia ‘ea lenei sa masani ‘ona nofo ma ‘aisi atu i tagata?” 9 ‘Ua fai ane nisi, “O ia lenā,” a ‘ua fai mai isi, “Leai, e lē o ia, ‘ae foliga ‘iā te ia.” A ‘ua fai mai o ia, “O a‘u lava lenei.” 10 ‘Ona fesili atu lea o i latou ‘iā te ia, “Na fa‘apefea ‘ona pupula ou mata?” 11 ‘Ua tali mai o ia, “O le tagata e igoa ‘iā Iesu na faia e ia le palapala, ma nini ai o‘u mata, ma fai mai ‘iā te a‘u, ‘Alu i Seloa ma fufulu ai ou mata.’ Sa ‘ou alu ma fufulu, ma ‘ua mafai ‘ona ‘ou va‘ai.” 12 ‘Ua fesili atu i latou, “O fea o i ai o ia?” ‘Ua tali mai o ia, “ ‘Ou te lē iloa.” 13 ‘Ona ‘ave lea e i latou o le tagata na tauaso i faresaio. 14 O le aso Sapati na fai ai e Iesu le palapala, ma fa‘apupula ai ona mata. 15 ‘Ona toe fai atu lea o faresaio i le tagata pe na fa‘apefea ‘ona toe va‘ai. ‘Ua fai atu o ia ‘iā te i latou, “Na tu‘u e ia palapala i o‘u mata, ‘ona ‘ou fufuluina lea ma ‘ua mafai ai nei ‘ona ‘ou va‘ai.” 16 ‘Ua fai mai nisi o faresaio, “E lē mai le Atua le tagata na faia lenei mea, auā ‘ua lē usita‘i o ia i le tulafono o le Sapati.” A ‘ua fai ane isi, “E mafai fa‘apefea e se tagata agasala ‘ona fai o ni fa‘ailoga fa‘apenei?” ‘Ona fevaevaea‘i lea o i latou. 17 ‘Ona toe fesili atu lea o faresaio i le tagata, “O le ā sau ‘upu e uiga ‘iā te ia, auā ‘ua fa‘apupulaina e ia ou mata?” ‘Ua tali mai o ia, “O le perofeta o ia.” 18 E le‘i talitonu tagata Iutaia na tauaso o ia, ma ‘ua mafai nei ‘ona va‘ai; o lea ‘ua vala‘auina ai e i latou mātua o le tagata, 19 ma fesili atu ‘iā te i lā‘ua, “O la ‘oulua tama ‘ea lenei? O le ā la ‘oulua ‘upu, na fānau mai ‘ea o ia o tauaso? Na fa‘apefea ‘ona toe va‘ai nei o ia?” 20 ‘Ua tali atu ona mātua, “ ‘Ua ma iloa o la ma tama lava lenei, ‘ua ma iloa fo‘i na fānau mai o ia o tauaso. 21 ‘Ae ma te lē iloa pe na fa‘apefea ‘ona mafai ‘ona va‘ai, ma te lē iloa fo‘i po o ai na fa‘apupulaina ona mata. Fesili atu ‘iā te ia; ‘ua matua lava o ia, e mafai lava e ia ‘ona tali mai.” 22 Na fai e ona mātua lenā ‘upu ‘ona ‘ua fefefe i lā‘ua i tagata Iutaia; auā ‘ua uma ‘ona lotogatasi tagata Iutaia, ‘āfai e ta‘utino e se isi o Iesu o le Keriso, o le a tuli‘esea mai le sunako. 23 O le pogai lea na fai ane ai ona mātua, “ ‘Ua matua o ia; fesili ‘iā te ia!” 24 ‘Ua toe vala‘auina fa‘alua e i latou le tagata na fānau mai o tauaso, ma fai atu ‘iā te ia, “Folafola mai nei i luma o le Atua o le a e fa‘aali mai le ‘upu moni. ‘Ua matou iloa o le tagata agasala lenā tagata.” 25 ‘Ua tali mai le tagata, “ ‘Ou te lē iloa po o ia o se tagata agasala pe leai. E tasi le mea ‘ua ‘ou mautinoa: sa ‘ou tauaso, a o lenei ‘ua ‘ou va‘ai.” 26 ‘Ua fesili atu i latou, “O le ā le mea na faia e ia ‘iā te oe? Na fa‘apefea ‘ona fa‘apupulaina e ia ou mata?” 27 ‘Ua tali mai o ia, “ ‘Ua uma ‘ona ‘ou ta‘u atu ‘iā te ‘outou, ‘ae tou te le‘i fa‘alogo mai lava. O le ā la le mea ‘ua ‘outou toe fia fa‘alogo mai ai? ‘Ua ‘outou manana‘o ‘ea ia ‘avea fo‘i ‘outou ma ona so‘o?” 28 ‘Ona fetu‘uina lea o ia e i latou: “O oe o lona so‘o; a o i matou nei o so‘o o Mose. 29 ‘Ua matou iloa na fetalai le Atua ia Mose; a o lenei tagata, matou te lē iloa le mea na sau ai o ia.” 30 ‘Ua tali mai le tagata, “O se mea matuā uiga ‘ese lenei mea! Tou te lē iloa le mea na sau ai o ia, ‘ae na fa‘apupulaina e ia o‘u mata! 31 ‘Ua matou iloa fo‘i e lē fa‘afofoga le Atua i tagata agasala; a o lē e tapua‘i i le Atua ma faia lona finagalo, e fa‘afofoga mai le Atua ‘iā te ia. 32 Talu mai le amataga o le lalolagi, e le‘i fa‘alogoina lava se isi ‘ua na fa‘apupulaina mata o se tagata na fānau mai o tauaso; 33 ana lē mai le Atua lenei tagata, e lē mafaia e ia ‘ona fai se mea.” 34 ‘Ua toe tali atu i latou ‘iā te ia, “Na fānaua oe i le agasala tele, a o le a e a‘oa‘o mai ‘ea i matou?” ‘Ona tuli lea o ia e i latou i fafo mai le sunako. 35 ‘Ua fa‘alogo Iesu ‘ua tulia o ia e i latou, ma ‘ua maua fo‘i o ia e Iesu, ‘ona fetalai atu lea o ia, “Po ‘ua e fa‘atuatua ‘ea i le Atali‘i o le Tagata?” 36 ‘Ua tali mai o ia, “Le Ali‘i e, se‘i e fa‘aali mai ‘iā te a‘u po o ai o ia, ‘ina ‘ia ‘ou talitonu ai ‘iā te ia.” 37 ‘Ua fetalai atu Iesu ‘iā te ia, “ ‘Ua uma ‘ona e iloa o ia, ma o ia fo‘i lea o lo‘o tautala atu nei ‘iā te oe.” 38 ‘Ua fai mai le tagata, “Le Ali‘i e, ‘ua ‘ou fa‘atuatua.” ‘Ona ifo lea o ia ‘iā Iesu. 39 ‘Ua fetalai atu Iesu, “ ‘Ua ‘ou sau e fa‘amasino le lalolagi lenei, ‘ina ‘ia va‘ai ē e tauaso, ma ‘ia fa‘atauasoina i latou o lo‘o va‘ai.” 40 ‘Ua fa‘alogo ai nisi faresaio sa fa‘atasi ma ia, ‘ona fai ane lea o i latou ‘iā te ia, “Po ‘ua tauaso ‘ea fo‘i i matou?” 41 ‘Ua tali atu Iesu, “ ‘Ana ‘outou tauaso, po ‘ua leai sa ‘outou agasala; ‘ae peita‘i ‘ona ‘ua ‘outou fai mai, ‘ ‘Ua matou va‘ai,’ o le mea lea ‘ua tumau ai pea la ‘outou agasala.”

Ioane 10

1 ‘Ua fetalai atu Iesu, “O le ‘upu moni lava ‘ou te ta‘u atu ‘iā te ‘outou, o lē e lē ulu atu i le faitoto‘a o le lotoā mamoe, ‘ae ui mai i se isi auala, o le gaoi o ia ma le faomea. 2 O le tagata e ulu atu i le faitoto‘a, o le leoleo mamoe o ia. 3 E tatala atu ‘iā te ia e le leoleo le faitoto‘a; e fa‘alogo mamoe i lona leo; e vala‘au fo‘i e ia mamoe i o latou igoa, ma ta‘ita‘i atu i latou i fafo. 4 A aumai e ia mamoe i fafo, e muamua atu o ia ‘iā te i latou; e mulimuli atu fo‘i mamoe ‘iā te ia, auā ‘ua iloa e i latou lona leo. 5 E lē mulimuli atu i latou i se tagata ‘ese, ‘ae sosola ‘ese mai ‘iā te ia; auā e lē iloa e i latou lona leo.” 6 Na fa‘aali atu e Iesu ‘iā te i latou lenei tala fa‘atusa, ‘ae sa lē malamalama i latou i le mea na fa‘aali atu e ia ‘iā te i latou. 7 O lea sa toe fetalai atu Iesu, “O le ‘upu moni lava ‘ou te ta‘u atu ‘iā te ‘outou, o a‘u o le faitoto‘a o le lotoā mamoe. 8 O i latou uma lava o ē na muamua ‘iā te a‘u, o gaoi ma faomea i latou; e lē fa‘alogo fo‘i mamoe ‘iā te i latou. 9 O a‘u nei o le faitoto‘a. O lē e ui mai ‘iā te a‘u e fa‘aolaina; e ulufale mai o ia ma toe ulufafo, ma maua e ia le mea‘ai. 10 O le gaoi, na ‘ona sau o ia e gaoi, ma fasi, ma fa‘aumatia. ‘Ua ‘ou sau ‘ina ‘ia maua e i latou le ola, ia maua atili ai lava. 11 “O a‘u o le leoleo mamoe lelei. O le leoleo mamoe lelei ‘ua nofo sauni o ia e oti fa‘atasi ma mamoe. 12 O le ‘au‘auna, e lē o le leoleo mamoe o ia, e lē o ia fo‘i e ona mamoe; a o‘o ‘ina va‘aia e ia le luko ‘ua sau ‘ona sola lea; ‘ona pu‘ea ai lea e le luko o mamoe, ma fa‘ata‘ape‘apeina. 13 E sola le ‘au‘auna auā ‘ua na o ia o se ‘au‘auna, e lē popole fo‘i i mamoe. 14 O a‘u o le leoleo mamoe lelei, ‘ua ‘ou iloa a‘u mamoe, ‘ua iloa fo‘i a‘u e i latou, 15 fa‘apei ‘ona silafia a‘u e le Tamā ma ‘ou iloa le Tamā; ‘ou te tu‘uina atu fo‘i lo‘u ola e sui ai mamoe. 16 O lo‘o i ai fo‘i isi a‘u mamoe e lē o i lenei lotoā. E tatau ‘ona ‘ou ‘aumaia fo‘i i latou; latou te fa‘alogo i lou leo, ‘ona ‘avea lea o latou ma lafu mamoe e tasi, i lalo o le leoleo mamoe e to‘atasi.” 17 O le mea lea e alofa mai ai le Tamā ‘iā te a‘u, auā ‘ou te tu‘uina atu lo‘u ola, ‘ina ‘ia ‘ou toe aumai ai. 18 E leai se isi na te ‘ave‘eseina mai ‘iā te a‘u, ‘ae peita‘i, ‘ou te tu‘uina atu e a‘u lava. O ‘iā te a‘u le pule e tu‘uina atu, o ‘iā te a‘u fo‘i le pule e toe aumai ai. ‘Ua ‘ou maua lenā poloa‘iga mai lo‘u Tamā. 19 ‘Ona toe vaeluaina lea o tagata Iutaia ‘ona o nei ‘upu. 20 E to‘atele nisi ‘ua fai ane, “ ‘Ua ‘iā te ia le temoni, o le vale fo‘i o ia, a ‘ua ‘outou fa‘alogo aiseā ‘iā te ia.” 21 A o isi ‘ua fai ane, “E lē mafai ‘ona tautala fa‘apea se tagata ‘ua i ai le temoni! E mafai fa‘apefea e se temoni ‘ona fa‘apupula mata o ni tagata tauaso?” 22 O le taimi tonu o le tau malūlū, na faia ai i Ierusalema le Tausamiga o le Fa‘apa‘iaga. 23 ‘Ua maliu atu Iesu i le malumalu, ma femaliua‘i i le fa‘apaologa o Solomona. 24 ‘Ona lolofi atu lea o tagata Iutaia ‘iā te ia ma fai ane, “O afea ‘ea e uma ai le fa‘alētonu o matou mafaufau ‘iā te oe? ‘Āfai o oe o le Keriso, inā ta‘utino mai ia.” 25 ‘Ua tali atu Iesu, “ ‘Ua uma ‘ona ‘ou fai atu ‘iā te ‘outou, ‘ae tou te le‘i talitonu ‘iā te a‘u. O galuega ‘ou te faia i le suafa o lo‘u Tamā, e molimau mai ia ‘iā te a‘u; 26 ‘ae tou te lē talitonu, auā e lē ni a‘u mamoe ‘outou. 27 E fa‘alogo a‘u mamoe i lo‘u leo; ‘ua ‘ou iloa i latou, ‘ua mulimuli mai fo‘i i latou ‘iā te a‘u. 28 ‘Ou te avatu ‘iā te i latou le ola e fa‘avavau, e lē oti fo‘i i latou; e leai fo‘i se isi na te ‘ave‘eseina i latou mai ‘iā te a‘u. 29 O lo‘u Tamā o lē na tu‘uina mai i latou ‘iā te a‘u, e sili o ia i lo so o se isi, e lē mafai fo‘i e se isi ‘ona ‘ave‘esea i latou mai le Tamā. 30 O a‘u ma le Tamā e tasi lava i mā‘ua.” 31 ‘Ona toe fetāgofi lea o tagata Iutaia i ma‘a e fetogi ‘iā te ia. 32 ‘Ua fetalai atu Iesu ‘iā te i latou, “ ‘Ua ‘ou faia i o ‘outou luma galuega lelei e tele mai lo‘u Tamā, o lē fea o ia galuega ‘ua ‘outou fetogiina ai a‘u?” 33 ‘Ua toe tali mai tagata Iutaia, “E lē ‘ona o galuega lelei ‘ua matou fetogiina ai oe, a ‘ona ‘ua e ‘upuvale i le Atua. O oe ‘ua na o se tagata, a ‘ua e taumafai e ‘avea oe ma Atua.” 34 ‘Ua tali atu Iesu, “E lē ‘ua tusia ‘ea i la ‘outou tulafono, na ‘ou fai atu, ‘O atua ‘outou’? 35 ‘Ua matou iloa so o se mea e fai mai ai le Tusi e fa‘amaoni ia; na ta‘ua e le Atua ē na tu‘uina atu i ai e ia lana afioga o atua. 36 A o a‘u, na filifilia a‘u e le Tamā ma ‘auina mai i le lalolagi. E fa‘apefea la ‘ona ‘outou talitonu i a‘u galuega, ‘ina ‘ia ‘outou iloa ai o lo‘o i totonu ‘iā te a‘u le Tamā, o a‘u fo‘i o lo‘o i totonu o le Tamā.” 37 ‘Āfai ‘ou te lē o faia galuega a lo‘u Tamā, ‘aua tou te talitonu mai ‘iā te a‘u. 38 ‘Ae ‘āfai ‘ou te faia, e ui lava ‘ina ‘outou lē talitonu mai ‘iā te a‘u, ‘ia ‘outou talitonu i galuega, ‘ina ‘ia iloa e ‘outou, ma talitonu, o lo‘o i totonu ‘iā te a‘u le Tamā, o a‘u fo‘i o lo‘o i totonu ‘iā te ia. 39 Sa toe taumafai i latou e pu‘e ‘iā te ia, a ‘ua maliu ‘ese o ia mai o latou lima. 40 ‘Ona toe maliu atu lea o Iesu i Ioritana, i le mea sa papatiso ai Ioane, ma ‘ua nofo ai. 41 E to‘atele nisi tagata na ō ane ‘iā te ia ma fai ane, “E le‘i faia e Ioane se fa‘ailoga, a o mea uma lava na fai mai ai o ia e uiga i lenei tagata e moni uma lava.” 42 E to‘atele tagata sa talitonu ‘iā te ia i lea mea.

Ioane 11

1 Sa ma‘i le tagata e igoa ia Lasalo o lē sa nofo i Petania. O Petania, o le ‘a‘ai sa nonofo ai Maria ma lona uso o Mareta. 2 O Maria lenei na liligiina le suāu‘u i ‘a‘ao o le Ali‘i, ma sōloi ai i lona lauulu; o lona tuagane o Lasalo sa ma‘i. 3 Na ‘auina atu e ona tuafāfine le fe‘au ‘iā Iesu, “Le Ali‘i e, o lo‘o ma‘i lau uō pele.” 4 ‘Ina ‘ua fa‘alogo ai Iesu, sa fetalai atu loa o ia, “E lē i‘u ‘ina oti le ma‘i lenei; na faia lenei mea ‘ina ‘ia vi‘ia ai le Atua, ma ‘ia ‘avea fo‘i ma ala e vi‘ia ai le Alo o le Atua.” 5 Sa alofa lava Iesu ia Mareta ma lona uso ma Lasalo. 6 ‘Ina ‘ua maua e ia le tala o lo‘o ma‘i Lasalo, sa nofo pea o ia i le mea sa i ai mo isi aso e lua. 7 ‘Ona fetalai atu lea o ia i so‘o, “Tatou toe fo‘i ia i Iutaia.” 8 ‘Ua tali mai i latou, “Le A‘oa‘o e, e le‘i leva ‘ona sā‘ili tagata Iutaia e fetogi ‘iā te oe; a ‘ua e mana‘o ‘ea e toe alu atu i ai?” 9 ‘Ua fetalai atu Iesu, “E lē sefulu ma le lua ‘ea itūlā o le aso? O lea ‘āfai e savali se isi i le malamalama o le aso, e lē afaina i se mea, auā ‘ua va‘ai o ia i le malamalama o lenei lalolagi. 10 ‘Ae ‘āfai e savali o ia i le pouliuli o le po, e afaina o ia, auā e leai se malamalama o ‘iā te ia.” 11 ‘Ua uma atu lea ‘upu, ‘ona toe fetalai lea o Iesu ‘iā te i latou, “O lo‘o moe la tatou uō o Lasalo, ‘ou te alu atu e fafagu ‘iā te ia.” 12 ‘Ua tali mai so‘o, “Le Ali‘i e, ‘āfai o moe o ia, e toe ola.” 13 Sa fetalai Iesu e uiga i le oti o Lasalo; peita‘i sa manatu i latou o le uiga o lana ‘upu o lo‘o moe lava e pei ‘ona masani ai. 14 Na toe fetalai manino atu Iesu ‘iā te i latou, “ ‘Ua oti Lasalo, 15 ‘ou te ‘oli‘oli fo‘i ‘ona o ‘outou ‘ina ‘ua ‘ou lē i ai, ‘ina ‘ia ‘outou talitonu ai. Tatou ō atu ia ‘iā te ia.” 16 ‘Ua fai ane Toma (‘ua ta‘ua o le Masaga) i isi so‘o, “Tatou o ia ‘ina ‘ia tatou oti fa‘atasi ai ma ia.” 17 ‘Ina ‘ua taunu‘u atu Iesu, sa silafia e ia Lasalo ‘ua fa aso talu ‘ona i ai i le tu‘ugamau. 18 E latalata Petania i Ierusalema, pe tusa o le lua maila; 19 e to‘atele tagata Iutaia na ō atu ia Mareta ma Maria, e fa‘amafanafana ‘iā te i lā‘ua e tusa ma le oti o lo la tuagane. 20 ‘Ina ‘ua fa‘alogo Mareta ‘ua afio mai Iesu, sa momo‘e atu ma fa‘afeiloa‘i ‘iā te ia; ‘ae sa nofo pea Maria i le fale. 21 ‘Ua fai atu Mareta ‘iā Iesu, “Le Ali‘i e, ana e i ai ‘i‘inei po ‘ua lē oti lo‘u tuagane. 22 ‘Ae ui i lea, ‘ou te iloa e foa‘iina atu e le Atua ‘iā te oe so o se mea ‘e te ōle atu ai.” 23 ‘Ua fetalai atu Iesu ‘iā te ia, “E toetū mai lou tuagane.” 24 ‘Ona fai atu lea o Mareta ‘iā te ia, “ ‘Ua ‘ou iloa e toetū mai lava o ia i le aso gata‘aga.” 25 ‘Ua fetalai atu Iesu ‘iā te ia, “O a‘u o le toetū ma le ola. O lē fa‘atuatua mai ‘iā te a‘u, e ui lava ‘ina oti, e ola lava ia; 26 o tagata ola uma o ē e fa‘atuatua ‘iā te a‘u e lē oti i latou. Po ‘ua e talitonu ‘ea i lenei mea?” 27 ‘Ua tali mai o ia, “O lea lava, le Ali‘i e, ‘ua ‘ou talitonu o oe o le Keriso, o le Alo o le Atua, o lē e maliu mai i le lalolagi.” 28 ‘Ua uma ‘ona fai atu lenā ‘upu e Mareta, ‘ona toe fo‘i lea o ia ma vala‘au i lona uso o Maria. ‘Ua fai atu ‘iā te ia, “O lo‘o ‘i‘inei le A‘oa‘o, ‘ua mana‘o o ia ‘iā te oe.” 29 ‘Ina ‘ua fa‘alogo Maria i lea mea, sa tula‘i loa ma fa‘avave atu e feiloa‘i ma ia. 30 E le‘i o‘o ane Iesu i le ‘a‘ai, sa i ai pea i le mea sa la feiloa‘i ai ma Mareta. 31 O tagata Iutaia o ē sa fa‘atasi ma Maria ma fa‘amafanafana ‘iā te ia i le fale, ‘ua va‘ai atu i latou ‘iā Maria ‘ua tula‘i ma alu ‘ese, ‘ona mulimuli atu lea o i latou ‘iā te ia. Sa manatu i latou e alu o ia i le tu‘ugamau e tagi ai. 32 ‘Ina ‘ua taunu‘u ane Maria i le mea sa i ai Iesu, ‘ua va‘ai atu ‘iā te ia, sa fa‘apa‘ū loa o ia i ona ‘a‘ao. ‘Ua fai atu, “Le Ali‘i e, ana e ‘i‘inei e lē oti lo‘u tuagane,” 33 ‘Ua silafia e Iesu ‘ua tagi o ia, ‘atoa ma tagata Iutaia o ē na mulimuli atu ‘iā te ia, ‘ona fetalai atu lea o Iesu ma le tigā, ‘ua ātu fo‘i lona finagalo. 34 Sa fesili atu o ia ‘iā te i latou, “O fea na ‘outou tanuina ai o ia?” ‘Ua tali mai i latou, “Le Ali‘i e, maliu mai ia ‘e te silasila i ai.” 35 ‘Ua tagi Iesu. 36 ‘Ona fai ane lea o tagata Iutaia, “Silasila i le tele o lona alofa ‘iā te ia!” 37 A ‘ua fai ane nisi o i latou, “Na fa‘apupulaina e ia mata o le tagata tauaso. E lē mafai ‘ea e ia ‘ona fa‘atūina Lasalo mai lē oti?” 38 Na toe tigā tele le finagalo o Iesu, ‘ona maliu atu lea o ia i le tu‘ugamau, i le ana o lo‘o i ai le ma‘a i le gutu. 39 ‘Ua fa‘atonu atu e Iesu, “ ‘Ave‘ese le ma‘a!” ‘Ua tali mai Mareta, o le tuafafine o lē na oti, “Le Ali‘i e, ‘ua manogi. ‘Ua fa aso talu ‘ona i ai o ia i le tu‘ugamau.” 40 ‘Ua fetalai atu Iesu ‘iā te ia, “ ‘Ou te le‘i ta‘u atu ‘ea ‘iā te oe, o le a e va‘ai i le mamalu o le Atua pe ‘āfai ‘e te talitonu?” 41 ‘Ona ‘ave‘ese lea e i latou o le ma‘a. ‘Ua silasila a‘e Iesu ma fetalai atu, “Le Tamā e, ‘ou te fa‘afetai atu, ‘ina ‘ua e fa‘afofoga mai ‘iā te a‘u. 42 ‘Ua ‘ou iloa e lē aunoa ‘ona e fa‘afofoga mai ‘iā te a‘u, a ‘ua ‘ou fai atu lenei ‘upu ‘ona o tagata nei, ‘ina ‘ia talitonu i latou na e ‘auina mai a‘u.” 43 ‘Ua uma ‘ona fetalai atu e ia lenā ‘upu, ‘ona vala‘au atu lea o ia ma le leotele, “Lasalo e, inā sau ia i fafo!” 44 Na sau loa i fafo lē na oti, ‘ua fusifusi ona lima ma ona vae i le ‘ie, ‘ua fusi fo‘i ona mata i le ‘ie. ‘Ua fetalai atu Iesu ‘iā te i latou, “Talatala ‘iā te ia, ma tu‘u atu e alu.” 45 E to‘atele tagata Iutaia na ō mai e asiasi ‘iā Maria, na va‘ai i latou i mea na faia e Iesu, ma talitonu ai ‘iā te ia. 46 ‘Ae peita‘i, o nisi o i latou na liliu atu i faresaio, ma ta‘u ‘iā te i latou mea na faia e Iesu. 47 O lea na potopoto ai loa faresaio, ma ositaulaga sili, ma le au fono ma fai ane, “O le ā se mea tatou te faia? Auā ‘ua faia e lenei tagata fa‘ailoga tetele! 48 ‘Āfai tatou te tu‘u ai pea o ia fa‘apea, o le a talitonu tagata uma, ma o le a fa‘aumatia ai loa e Roma le malumalu ma lo tatou mālō ‘atoa.” 49 ‘Ua fai ane le isi o i latou, o Kaiafa lea, o ia o le ositaulaga sili i lea tausaga: “Tou te lē iloa se mea e tasi! 50 ‘Ua ‘outou lē iloa e lelei ‘ona oti le tagata e to‘atasi mo tagata uma, ‘ina ‘ia lē fa‘aumatia ai le nu‘u.” 51 E le‘i fai atu e ia lenā ‘upu mo ia lava, ‘ae ‘ona o ia o le ositaulaga sili i lea tausaga, na valo‘ia ai e ia le maliu o Iesu mo tagata Iutaia, 52 ‘ae lē na o i latou fo‘i, ‘ae mo le toe tu‘u fa‘atasia o le fānau a le Atua na fa‘ata‘ape‘apeina. 53 O lea, talu mai lea aso na amata e tagata Iutaia ‘ona faia a latou fuafuaga e fasioti ‘iā Iesu. 54 O le mea lea na lē femalagaa‘i ai fa‘aaliali Iesu i Iutaia, ‘ae na tu‘ua e ia Iutaia ma maliu atu i se itūmālō i tafatafa o le vao tu‘ufua, i le ‘a‘ai e igoa o Efaraima, sa nonofo ai o ia ma ona so‘o. 55 ‘Ua latalata le Tausamiga o le Paseka a Iutaia, e to‘atele tagata na o a‘e i Ierusalema; e faia le sauniga o le fa‘amamāina a o le‘i o‘o i le tausamiga. 56 Na sā‘ili i latou ‘iā Iesu, a o potopoto i latou i le malumalu, sa fesilisili i latou, o le tasi i le isi, “O le ā so ‘outou manatu? E lē sau ‘ea o ia i le tausamiga?” 57 Na tu‘uina atu e ositaulaga sili ma faresaio le fa‘atonuga, ‘āfai e iloa e se isi le mea o i ai Iesu, e tatau ‘ona ta‘u ane ‘ina ‘ia mafai ‘ona latou pu‘e ‘iā te ia.

Ioane 12

1 ‘Ua toe ono aso o‘o i le Paseka, ‘ona maliu atu ai lea o Iesu i Petania, i le mea sa i ai Lasalo lē na fa‘atūina e ia mai le oti. 2 Na sauni e i latou se ‘aiga mo ia i lea mea, na ‘au‘auna ai Mareta; a o Lasalo sa nofo o ia i le laulau fa‘atasi ma Iesu. 3 ‘Ona tago lea o Maria i le paina o suāu‘u taugatā na gaosia i le nato, ‘ua liligi i vae o Iesu, ma sōloi ai i ona lauulu. Na tumu fo‘i le fale i le manogi o le suāu‘u. 4 ‘Ua fai ane Iuta le Sekara, o le tasi o so‘o o Iesu, lē na fa‘alataina o ia, 5 “Na lē fa‘atauina atu aiseā lenei suāu‘u manogi i tenari e tolu selau, ma tu‘uina atu le tupe mo ē e matitiva?” 6 ‘Ua fai atu fa‘apea o ia, e lē ‘ona o le manatu i ē e matitiva, ‘ae ‘ona o ia o le gaoi; sa tau‘aveina e ia le taga tupe, ma sa masani ‘ona gaoi o ia mai le taga tupe. 7 ‘Ona fetalai atu lea o Iesu, “Tu‘u pea ia o ia! ‘Ua teuina e ia lenā mea mo le aso o lo‘u tanuga. 8 Tou te fa‘atasi pea ma tagata matitiva, ‘ae tou te lē fa‘atasi pea ma a‘u.” 9 ‘Ua fa‘alogo le to‘atele o tagata Iutaia ‘ua i ai Iesu i Petania, ‘ona ō atu loa lea o i latou i ai; na ō atu i latou e lē na o Iesu a o le fia va‘ai fo‘i ia Lasalo, lē na fa‘atūina e Iesu mai le oti. 10 O lea sa taupulepule ai ositaulaga sili e fasioti fo‘i ia Lasalo; 11 auā e to‘atele tagata Iutaia na tu‘ua o latou ta‘ita‘i, ‘ae fa‘atuatua ‘iā Iesu. 12 O le aso na soso‘o ai, na fa‘alogo ai le to‘atele o tagata na ō atu i le Tausamiga o le Paseka, ‘ua maliu atu Iesu i Ierusalema. 13 O lea sa ‘ave e i latou lālā o le la‘au ma ō atu e fa‘afeiloa‘i ‘iā te ia, ‘ua ‘alalaga fo‘i i latou: “Osana, ia manuia lē o afio mai i le suafa o le Ali‘i, o le Tupu o Isaraelu!” 14 Na maua e Iesu le asini ma ti‘eti‘e ai, e pei ‘ona tusia: 15 “ ‘Aua ‘e te fefe, oe le ‘a‘ai o Siona, Silasila! ‘Ua afio atu lou Tupu, o lo‘o ti‘eti‘e i le tama‘i asini.” 16 Sa le‘i malamalama ona so‘o i le amataga o lenei mea, peita‘i, ‘ina ‘ua o‘o Iesu i lona mamalu, ‘ona manatua loa lea e i latou ‘ua tusia ia mea e fa‘atatau ‘iā te ia, ma ‘ua faia e i latou ia mea ‘iā te ia. 17 O tagata fo‘i o ē na fa‘atasi ma Iesu ‘ina o vala‘auina e ia Lasalo mai le tu‘ugamau, ma toe fa‘atūina o ia mai le oti, ‘ua molimau i latou i ia mea. 18 O le pogai lea na feiloa‘i ai o ia ma tagata e to‘atele, auā na fa‘alogo i latou na faia e ia lenei galuega ofoofogia. 19 ‘Ona fetautalatala‘i ai lea o faresaio, “Tou te lē iloa ‘ea ‘ua lē aogā sa ‘outou mea e fai. Silasila fo‘i ‘ua mulimuli atu le lalolagi ‘iā te ia.” 20 Sa i ai nisi tagata Eleni sa fa‘atasi ma ē na ō atu i Ierusalema e tapua‘i, i le taimi o le tausamiga. 21 Na ō atu i latou ia Filipo, o le Petesaita i Kalilaia o ia, ma ōle atu, “Le ali‘i e, matou te manana‘o e fia va‘ai ‘iā Iesu.” 22 ‘Ua alu atu Filipo ma ta‘u ia Anetere‘a, ‘ona ō lea o i lā‘ua ma ta‘u atu ‘iā Iesu. 23 ‘Ua tali atu Iesu ‘iā te i lā‘ua, “ ‘Ua o‘o mai le itūlā e o‘o atu ai le Atali‘i o le Tagata i lona mamalu. 24 O le ‘upu moni lava ‘ou te ta‘u atu ‘iā te ‘outou, ‘āfai e lē pa‘ū le fua o le saito i le ‘ele‘ele ma pala ai, e tumau pea o le mea e tasi. ‘Āfai e pala, ‘ona fua mai ai lea o fua e tele. 25 O lē e fa‘apelepele i lona lava ola e maumau, a o lē e ‘ino‘ino i lona ola i lenei lalolagi, e fa‘asaoina o ia e o‘o i le ola e fa‘avavau. 26 So o se isi e mana‘o e ‘au‘auna mai ‘iā te a‘u, e ao ‘ina mulimuli mai ‘iā te a‘u, ‘ina ‘ia i ai la‘u ‘au‘auna i le mea ‘ou te i ai. A ‘au‘auna mai fo‘i se isi ‘iā te a‘u, e vi‘ia o ia e lo‘u Tamā. 27 “ ‘Ua ātu lava lo‘u loto. Se ā ‘ea sa‘u ‘upu a fai atu? ‘Ou te fai atu ‘ea, ‘Le Tamā e, ia e lavea‘i ‘iā te a‘u i lenei itūlā’? ‘Ae peita‘i o le pogai tonu lava lenā na ‘ou o‘o mai ai i lenei itūlā. 28 Le Tamā e, ia mamalu lou suafa!” ‘Ona o‘o mai ai lea o le si‘ufofoga mai le lagi, “ ‘Ua ‘ou tu‘uina atu le mamalu, ‘ou te toe tu‘uina atu fo‘i le mamalu.” 29 ‘Ua fa‘alogo ai le to‘atele o tagata na tutū ai i le si‘ufofoga, ‘ona fai ane lea, “O le ta‘alili o le faititili!” A ‘ua fai ane nisi, “ ‘Ua tautala le agelu ‘iā te ia.” 30 ‘Ua fetalai atu Iesu ‘iā te i latou, “E le‘i o‘o mai lenei si‘ufofoga ‘ona o a‘u, a ‘ona o ‘outou. 31 ‘Ua fa‘amasinoina nei le lalolagi; e tuli‘esea fo‘i le ali‘i o lenei lalolagi. 32 ‘Āfai e si‘itia i luga a‘u mai le ‘ele‘ele, ‘ou te tosina mai tagata uma ‘iā te a‘u.” 33 ‘Ua fai atu e ia lenā ‘upu e fa‘ailoa atu ai le uiga o le maliu o le a maliu ai o ia. 34 ‘Ua tali mai tagata ‘iā te ia, “ ‘Ua ta‘u mai ‘iā te i matou e la matou tulafono, e soifua pea le Keriso e fa‘avavau. E fa‘apefea la ‘ona e fai mai, e tatau ‘ona si‘itia i luga le Atali‘i o le Tagata? O ai ‘ea la lenei Atali‘i o le Tagata?” 35 ‘Ua tali atu Iesu ‘iā te i latou, “E itiiti le taimi o le a i ai ‘iā te ‘outou le malamalama. Sāvavali ia manū o ‘iā te ‘outou le malamalama, ‘ina ne‘i o‘o mai le pouliuli ‘iā te ‘outou; auā o lē e savali i le pouliuli, na te lē iloa le mea e alu i ai. 36 Talitonu ia i le malamalama manū o ‘iā te ‘outou le malamalama, ‘ina ‘ia ‘avea ‘outou ma fānau a le malamalama.” ‘Ua uma ‘ona fetalai atu Iesu i ia mea, ‘ona maliu atu lea o ia ma lafi ‘iā te i latou. 37 E ui lava ‘ina tele fa‘ailoga ofoofogia na faia e ia i o latou luma, ‘ae le‘i talitonu i latou ‘iā te ia, 38 ‘ina ‘ia taunu‘u ai le ‘upu na fai mai ai le perofeta o Isaia: “Le Ali‘i e, o ai ‘ea ‘ua talitonu i la matou ‘upu? ‘Ua fa‘aalia ‘iā te ai le ‘a‘ao o le Ali‘i?” 39 O le mea lea ‘ua lē mafai ai ‘ona talitonu i latou. E pei ‘ona fai mai o le perofeta o Isaia: 40 “ ‘Ua fa‘atauasoina e le Atua o latou mata, ‘ua fa‘ama‘a‘aina fo‘i o latou loto, ‘ina ne‘i va‘ai o latou mata, ma malamalama o latou loto, ‘ina ne‘i liliu mai fo‘i i latou ‘iā te a‘u, ma ‘ou fa‘amālōlōina i latou.” 41 ‘Ua fai atu Isaia i lea mea auā na va‘ai o ia i le mamalu o le Atua, ma tautala atu e uiga ‘iā te ia. 42 ‘Ae peita‘i e to‘atele ta‘ita‘i o Iutaia na talitonu ‘iā Iesu; ‘ae le‘i ta‘utino atu e i latou ia mea ‘ona o le fefefe i faresaio, ‘ina ne‘i tuli‘esea i latou mai le sunako. 43 Auā na manana‘o i latou i le vi‘iga mai tagata, ‘ae lē o le vi‘iga mai le Atua. 44 ‘Ua fetalai leo tele atu Iesu, “O lē e talitonu mai ‘iā te a‘u, e lē o a‘u ‘ua talitonu i ai o ia, a o lē na ‘auina mai a‘u. 45 O lē ‘ua va‘ai mai ‘iā te a‘u, ‘ua va‘ai fo‘i o ia i lē na ‘auina mai a‘u, 46 O a‘u o le malamalama, ‘ua ‘ou sau i le lalolagi, ‘ina ‘ia lē nonofo pea i le pouliuli i latou o ē e talitonu ‘iā te a‘u. 47 O lē e fa‘alogo i la‘u ‘upu ‘ae lē talia e ia, ‘ou te lē fa‘amasinoina o ia; auā ‘ou te le‘i sau e fa‘amasino le lalolagi, a ‘ia fa‘aolaina le lalolagi. 48 O lē na te te‘ena a‘u ma lē talia a‘u ‘upu, e i ai lē na te fa‘amasinoina o ia. O le ‘upu ‘ua ‘ou tautala atu ai, e fa‘amasinoina ai o ia i le aso gata‘aga. 49 Auā ‘ou te lē o tautala atu i la‘u lava pule, a o le Tamā o lē na ‘auina mai a‘u, o ia lea na tu‘uina mai ‘iā te a‘u le poloa‘iga i mea e tatau ‘ona ‘ou tautala atu ai, ma mea e lē tatau ‘ona ‘ou tautala atu ai. 50 ‘Ua ‘ou iloa fo‘i o lana poloa‘iga e maua ai le ola e fa‘avavau. O le mea lea, o mea ‘ou te tautala atu ai, o mea lava ia na fetalai mai ai le Tamā ‘iā te a‘u ‘ou te fai atu ai.”

Ioane 13

1 A o le‘i o‘o i le Tausamiga o le Paseka, ‘ua silafia e Iesu ‘ua o‘o i le itūlā e tu‘ua ai e ia lenei lalolagi, ‘ae maliu atu i le Tamā. ‘Ua alofa o ia i ona tagata o i le lalolagi, ‘ua alofa lava o ia ‘iā te i latou e o‘o i le gata‘aga. 2 O lo‘o taumafa Iesu ma ona so‘o, a ‘ua uma ‘ona tu‘u e le tiapolo i le loto o Iuta le Sekara, le atali‘i o Simona, ia fa‘alataina Iesu. 3 ‘Ua silafia e Iesu ‘ua tu‘uina mai e le Tamā mea uma lava i ona ‘a‘ao, ‘ua maliu mai fo‘i o ia mai le Atua, o le a toe maliu atu fo‘i i le Atua. 4 ‘Ona tula‘i ai lea o ia a o fai le tausamiga, ‘ua tu‘u ‘ese ona ‘ofu, ‘ua tago i le solo, ma fusi i lona sulugātiti. 5 ‘Ona liligi ai lea e ia o vai i le ‘apa fafano, ma amata ‘ona mulumulu vae o so‘o, ma solo fa‘amago ai i le solo na sulu i lona sulugātiti. 6 ‘Ua sau o ia ‘iā Simona Peteru, ‘ona fai atu lea o Peteru ‘iā te ia, “Le Ali‘i e, ‘e te mulumuluina ‘ea o‘u vae?” 7 ‘Ua tali atu Iesu ‘iā te ia, “O le mea o lo‘o ‘ou faia, ‘e te lē iloa nei; ‘ae mulimuli ane ‘ona e iloa lea.” 8 ‘Ua fai atu Peteru ‘iā te ia, “E lē mafai ‘ona e mulumuluina o‘u vae.” ‘Ua tali atu Iesu, “ ‘Āfai ‘ou te lē mulumuluina ou vae, e leai sou tofi fa‘atasi ma a‘u.” 9 ‘Ua tali atu Simona Peteru, “Le Ali‘i e, ‘aua la ne‘i mulumuluina na o o‘u vae, a ‘ia mulumulu fo‘i ma o‘u lima ma lo‘u ulu.” 10 ‘Ua fetalai atu Iesu, “O lē e tā‘ele tau o ona vae, e mamā uma ai lava, ‘ae lē aogā ‘ona mulumulu uma. ‘Ua mamā fo‘i ‘outou, ‘ae lē o ‘outou uma lava.” 11 ‘Ua uma ‘ona silafia e Iesu lē o le a fa‘alataina o ia; o le pogai lea na fetalai atu ai o ia, “ ‘Ua lē mamā ‘outou uma lava.” 12 ‘Ua uma ‘ona mulumuluina e ia o latou vae, ‘ona toe tago lea o ia i ona ‘ofu, ma toe fo‘i atu i le laulau. ‘Ua fesili atu o ia, “Po ‘ua ‘outou malamalama ‘ea i le mea na ‘ou faia ‘iā te ‘outou? 13 ‘Ua ‘outou ta‘ua mai a‘u o le A‘oa‘o ma le Ali‘i, e moni lava, auā o a‘u lava lea. 14 ‘Āfai la o a‘u o le A‘oa‘o ma le Ali‘i, ‘ua ‘ou mulumuluina o ‘outou vae, e tatau fo‘i la ‘ona ‘outou femulumulua‘i i o ‘outou vae. 15 Auā ‘ua ‘ou tu‘uina atu ‘iā te ‘outou le fa‘aa‘oa‘oga; ‘ina ‘ia ‘outou faia e pei ‘ona ‘ou faia ‘iā te ‘outou. 16 O le ‘upu moni lava ‘ou te ta‘u atu ‘iā te ‘outou, e lē sili le ‘au‘auna i lona matai; e lē sili fo‘i lē ‘ua ‘auina i lē e ana le fe‘au. 17 ‘Āfai ‘ua ‘outou iloa ia mea, ‘amu‘ia ‘outou pe a ‘outou faia. 18 “ ‘Ou te lē fai atu ‘iā te ‘outou uma, ‘ua ‘ou iloa i latou na ‘ou filifilia; a ‘ia taunu‘u ai le tusi, ‘O lē ‘ua ‘ai fa‘atasi ma a‘u, ‘ua a‘a mai o ia ‘iā te a‘u i lona mulivae.’ 19 ‘Ua ‘ou ta‘u atu nei ‘iā te ‘outou a o le‘i o‘o mai, ‘ina ‘ia ‘outou talitonu pe a o‘o mai: o a‘u lava lea. 20 O le ‘upu moni lava ‘ou te ta‘u atu ‘iā te ‘outou, o lē na te talia lē ‘ua ‘ou ‘auina atu, ‘ua talia e ia o a‘u; o lē fo‘i na te talia a‘u, ‘ua talia e ia lē ‘ua ‘auina mai a‘u.” 21 ‘Ua uma ‘ona fetalai atu Iesu i ia mea, ‘ona ātu ai lea o lona finagalo ma ‘ua fetalai atu, “O le ‘upu moni lava ‘ou te ta‘u atu ‘iā te ‘outou, o le a fa‘alataina a‘u e se tasi o ‘outou.” 22 ‘Ua feva‘aia‘i so‘o, ‘ua matuā fa‘alētonu po o ai ‘ua fetalai i ai o ia. 23 O le tasi o ona so‘o, o lē na alofa i ai o ia, sa nofo e latalata ane ‘iā Iesu. 24 ‘Ona geno atu lea o Simona Peteru ‘iā te ia ma fai atu, “Fesili ia ‘iā te ia po o ai e fa‘asino i ai ana ‘upu.” 25 A o ta‘oto o ia e latalata i le fatafata o Iesu, sa fesili atu o ia ‘iā Iesu, “Le Ali‘i e, o ai ‘ea?” 26 ‘Ona tali atu lea o Iesu, “O lē ‘ou te fufuiina le fasi mea‘ai i le ipu ma tu‘uina atu i ai, o ia lea.” O lea na fufui ai e ia le fasi mea‘ai i le ipu ma tu‘uina atu ‘iā Iuta le Sekara, le atali‘i o Simona. 27 ‘Ina ‘ua uma ‘ona talia e ia le mea‘ai, ‘ona ulu lea o Satani ‘iā te ia. ‘Ua fetalai atu Iesu ‘iā te ia, “ ‘Ia vave ia ‘ona fai le mea ‘e te loto i ai.” 28 E le‘i iloa e i latou na ‘a‘ai pe aiseā ‘ua fetalai ai Iesu ‘iā te ia. 29 ‘Ona o Iuta sa pule o ia i le taga tupe, o lea sa manatu ai nisi o so‘o ‘ua fetalai atu Iesu ‘iā te ia e alu e fa‘atau mai ni mea‘ai mo le tausamiga, po o le fetalai atu fo‘i ‘iā te ia e avatu i ē e matitiva ni a latou mea‘ai. 30 Na talia e Iuta le mea‘ai, ‘ona alu ‘ese vave loa lea o ia i fafo; ‘ua po. 31 ‘Ina ‘ua alu o ia i fafo, sa fetalai atu Iesu, “ ‘Ua vi‘ia nei le Atali‘i o le Tagata; ‘ua vi‘ia nei fo‘i le Atua ‘iā te ia. 32 ‘Āfai ‘ua fa‘aalia le mamalu o le Atua ‘iā te ia, ‘ona fa‘aalia lea e le Atua lava ia le mamalu o le Atali‘i o le Tagata, ma o le a fa‘apea lava ‘ona faia loa. 33 La‘u fānau e, e lē o toe umi se taimi ‘ou te i ai ‘iā te ‘outou. Tou te sā‘ili ‘iā te a‘u; ‘ae ‘ou te ta‘u atu nei ‘iā te ‘outou le mea na ‘ou ta‘u atu i tagata Iutaia, ‘Tou te lē mafai ‘ona ō mai i le mea ‘ou te alu i ai.’ 34 ‘Ou te tu‘uina atu ‘iā te ‘outou le poloa‘iga fou: ‘ia ‘outou fealofani. Fa‘apei ‘ona ‘ou alofa atu ‘iā te ‘outou, ia fa‘apea fo‘i ‘ona ‘outou fealofani. 35 ‘Āfai tou te fealofani ‘ona iloa ai lea e tagata uma o o‘u so‘o ‘outou.” 36 ‘Ua fai mai Simona Peteru ‘iā te ia, “Le Ali‘i e, o fea ‘e te maliu atu i ai?” ‘Ua tali atu Iesu, “E lē mafai ‘ona e mulimuli mai ‘iā te a‘u i le mea ‘ou te alu atu i ai; peita‘i ‘e te mulimuli mai ‘iā te a‘u i se taimi mulimuli ane.” 37 ‘Ua fai mai Peteru ‘iā te ia, “Le Ali‘i e, e lē mafai aiseā ‘ona ‘ou mulimuli atu nei ‘iā te oe? ‘Ua ‘ou sauni e tu‘uina atu lo‘u ola mo oe.” 38 ‘Ua tali atu Iesu, “ ‘E te tu‘uina atu ‘ea lou ola mo a‘u? O le ‘upu moni lava ‘ou te ta‘u atu ‘iā te oe, e lē vivini moa se‘ia e fa‘afiti fa‘atolu mai ‘iā te a‘u.”

Ioane 14

1 ‘Ua fetalai atu Iesu ‘iā te i latou, “ ‘Aua le atuatuvale o ‘outou loto. Fa‘atuatua i le Atua, ma ‘ia fa‘atuatua mai fo‘i ‘iā te a‘u. 2 E tele nofoaga i le maota o lo‘u Tamā; ana leai, po ‘ua ‘ou fai atu ‘iā te ‘outou, ‘ou te alu e sauni se nofoaga mo ‘outou. 3 ‘Āfai fo‘i ‘ou te alu e sauni se nofoaga mo ‘outou, ‘ou te toe sau ma talia ‘outou, ‘ina ‘ia i ai ‘outou i le mea ‘ou te i ai a‘u. 4 ‘Ua ‘outou iloa le ala i le mea ‘ou te alu i ai.” 5 ‘Ua fai mai Toma ‘iā te ia, “Le Ali‘i e, matou te lē iloa le mea ‘e te maliu atu i ai; e fa‘apefea la ‘ona matou iloa le ala?” 6 ‘Ua tali atu Iesu ‘iā te ia, “O a‘u nei le ala, ma le ‘upu moni, ma le ola; e lē alu atu se isi i le Tamā, pe a lē ui mai ‘iā te a‘u. 7 ‘Ana ‘ua ‘outou iloa a‘u, po ‘ua ‘outou iloa fo‘i lo‘u Tamā. E amata nei lava ‘ona ‘outou iloa o ia, ma va‘ai ‘iā te ia.” 8 ‘Ua fai mai Filipo ‘iā te ia, “Le Ali‘i e, fa‘aali mai ia le Tamā ‘iā te i matou, ‘ona matou malilie ai lea.” 9 ‘Ua tali atu Iesu, “Filipo e, ‘ua leva lava ‘ona ‘ou i ai ‘iā te ‘outou, ‘ae ‘e te le‘i iloa ‘ea a‘u? O lē ‘ua va‘ai mai ‘iā te a‘u, ‘ua va‘ai o ia i le Tamā. Aiseā la ‘ua e fai mai ai, ‘Fa‘aali mai le Tamā ‘iā te i matou’? 10 E te le‘i talitonu ‘ea, o a‘u o i totonu o le Tamā, o le Tamā fo‘i o i totonu ‘iā te a‘u? O ‘upu ‘ua ‘ou tautala atu ai ‘iā te ‘outou, ‘ou te lē tautala atu i la‘u lava pule; a o le Tamā o lo‘o i totonu ‘iā te a‘u, o lo‘o faia e ia ana galuega. 11 ‘Ia ‘outou talitonu mai ‘iā te a‘u, o a‘u o i totonu o le Tamā, o le Tamā fo‘i o i totonu ‘iā te a‘u. A lē o lea, ‘ia ‘outou talitonu mai ‘ona o ia galuega. 12 O le ‘upu moni lava ‘ou te ta‘u atu ‘iā te ‘outou, o lē e talitonu mai ‘iā te a‘u, na te faia galuega ‘ou te faia; e faia fo‘i e ia galuega e sili i lo nei galuega, auā ‘ou te alu atu i le Tamā. 13 ‘Ou te faia fo‘i so o se mea tou te ōle mai ai i lo‘u igoa, ‘ina ‘ia fa‘aalia ai le mamalu o le Tamā i le Atali‘i. 14 ‘Āfai tou te ōle atu i se mea i lo‘u igoa, ‘ou te faia lava. 15 “ ‘Āfai tou te alolofa mai ‘iā te a‘u, ‘ia ‘outou tausi i a‘u poloa‘iga. 16 ‘Ou te ōle atu fo‘i i le Tamā, ‘ona tu‘uina atu lea e ia ‘iā te ‘outou le isi Fesoasoani, ‘ina ‘ia fa‘atasi o ia ma ‘outou e fa‘avavau, 17 o le Agaga lea e tupu mai ai le ‘upu moni; e lē mafai e le lalolagi ‘ona talia o ia, auā e le‘i va‘aia pe iloa o ia e le lalolagi; a ‘ua ‘outou iloa o ia, auā e mau o ia fa‘atasi ma ‘outou, ma e i ai pea lava o ia ‘iā te ‘outou. 18 “ ‘Ou te lē tu‘ua ‘outou na o ‘outou; ‘ou te toe sau ‘iā te ‘outou. 19 E toeitiiti ‘ona lē toe va‘ai mai lea o le lalolagi ‘iā te a‘u, ‘ae va‘ai mai pea ‘outou ‘iā te a‘u; ‘ou te ola a‘u, o le mea fo‘i lea e ola ai ‘outou. 20 A o‘o mai lea aso, ‘ona ‘outou iloa ai lea o a‘u o i totonu o le Tamā, o ‘outou fo‘i o i totonu ‘iā te a‘u, o a‘u fo‘i o i totonu ‘iā te ‘outou. 21 “O lē e talia ma tausia a‘u poloa‘iga, o ia lenā e alofa mai ‘iā te a‘u; o lē e alofa mai ‘iā te a‘u, e alofa lo‘u Tamā ‘iā te ia, ‘ou te alofa fo‘i ‘iā te ia ma ‘ou fa‘aali ‘iā te ia.” 22 ‘Ua fai ane ‘iā te ia Iuta (e lē o le Sekara lea), “Le Ali‘i e, e fa‘apefea ‘ea ‘ona e fa‘aali mai oe ‘iā te i matou ‘ae lē o le lalolagi?” 23 ‘Ua tali atu Iesu ‘iā te ia, “O lē e alofa mai ‘iā te a‘u e tausia e ia la‘u ‘upu. E alofa fo‘i lo‘u Tamā ‘iā te ia; ma te ō mai fo‘i ma le Tamā ma nonofo fa‘atasi ma ia. 24 O lē e lē alofa ‘iā te a‘u, e le tausia e ia la‘u ‘upu. O le ‘upu na ‘ou avatua ‘iā te ‘outou e lē o sa‘u ‘upu; a o le ‘upu a le Tamā o lē na ‘auina mai a‘u. 25 “ ‘Ua ‘ou fai atu nei mea ‘iā te ‘outou manū o tatou fa‘atasi. 26 A o le Fesoasoani, o le Agaga Pa‘ia lea, o lē e ‘auina mai e le Tamā i lo‘u igoa e a‘oa‘o ‘iā te ‘outou i mea uma, ma fa‘amanatu ‘iā te ‘outou mea uma lava na ‘ou fai atu ai ‘iā te ‘outou. 27 “ ‘Ou te tu‘uina atu ‘iā te ‘outou le manuia, o lo‘u lava manuia ‘ou te foa‘i atu ‘iā te ‘outou, ‘ou te lē foa‘iina atu e pei ‘ona foa‘i ane e le lalolagi. ‘Aua le atuatuvale o ‘outou loto; ‘aua fo‘i tou te matata‘u. 28 ‘Ua ‘outou fa‘alogo mai ‘ua ‘ou fai atu ‘iā te ‘outou, ‘O le a ‘ou alu ‘ese, ‘ae ‘ou te toe sau ‘iā te ‘outou.’ ‘Āfai tou te alolofa mai ‘iā te a‘u, o le a ‘outou ‘oli‘oli auā ‘ou te alu i le Tamā; auā e sili le Tamā ‘iā te a‘u. 29 ‘Ua ‘ou ta‘uina atu nei ‘iā te ‘outou lenei mea a o le‘i o‘o mai, ‘ina ‘ia ‘outou talitonu pe a o‘o mai. 30 ‘Ou te lē toe tautala atu ‘iā te ‘outou i ni ‘upu e tele, auā ‘ua sau le ali‘i o lenei lalolagi. ‘Ae leai se mea e maua e ia ‘iā te a‘u. 31 Peita‘i e tatau ‘ona iloa ai e le lalolagi ‘ou te alofa i le Tamā; fa‘apei ‘ona poloa‘i mai o le Tamā ‘iā te a‘u, e fa‘apea lava ‘ona ‘ou faia. “Tutū ia i luga, inā tatou ō ‘ese ia.

Ioane 15

1 “O a‘u nei o le vine moni, a o lo‘u Tamā o le galue vine o ia. 2 O lālā uma o ‘iā te a‘u e lē fua e sala‘eseina; a o lālā e fua, e teuteuina ‘ina ‘ia saga fua mai pea. 3 ‘Ua uma ‘ona fa‘amamāina ‘outou i le ‘upu na ‘ou tautala atu ai ‘iā te ‘outou. 4 ‘Ia ‘outou tumau ‘iā te a‘u, fa‘apei ‘ona ‘ou tumau ‘iā te ‘outou. E pei ‘ona lē fua o le lālā pe a na o ia, pe ‘āfai e lē pipi‘i i le vine, e fa‘apea fo‘i ‘outou, pe ‘āfai tou te lē tumau ‘iā te a‘u. 5 “O a‘u o le vine, o lālā ‘outou. O lē e tumau ‘iā te a‘u, ma ‘ou tumau fo‘i ‘iā te ia, o ia lava e fua tele mai; auā e lē mafai ‘ona ‘outou faia se mea e tasi pe a ‘ou lē i ai. 6 O lē e lē tumau ‘iā te a‘u, e lafoa‘iina o ia e pei o le lālā la‘au ma fa‘amagoina; ‘ona fa‘aputuina ai lea o ia lālā, ma lafo i le afi, ‘ua susunu ai. 7 ‘Āfai tou te tumau ‘iā te a‘u, a tumau fo‘i a‘u ‘upu ‘iā te ‘outou, o mea uma lava tou te ōle atu ai, e foa‘iina atu ‘iā te ‘outou. 8 E vi‘ia lo‘u Tamā i lenei mea, pe a ‘outou fua tele mai; ‘ona ‘avea ai lea o ‘outou ma o‘u so‘o. 9 E pei ‘ona alofa mai o le Tamā ‘iā te a‘u, e fa‘apea lava ‘ona ‘ou alofa atu ‘iā te ‘outou; ‘ia ‘outou tumau i lo‘u alofa. 10 ‘Āfai tou te tausia a‘u poloa‘iga, ‘ona ‘outou tumau ai lea i lo‘u alofa; fa‘apei ‘ona ‘ou tausia poloa‘iga a lo‘u Tamā, ma ‘ou tumau i lona alofa. 11 “ ‘Ua ‘ou fai atu nei mea ‘iā te ‘outou ‘ina ‘ia i ai ‘iā te ‘outou lo‘u ‘oli‘oli, ia ‘ato‘atoa fo‘i lo ‘outou ‘oli‘oli. 12 O la‘u poloa‘iga lenei, ‘ia ‘outou fealofani, fa‘apei ‘ona ‘ou alofa atu ‘iā te ‘outou. 13 E lē sili lava le alofa o se tagata i lenei alofa, ‘ia tu‘uina atu e le tagata lona ola e sui ai ana uō. 14 O a‘u uō ‘outou, pe ‘āfai tou te faia mea uma na ‘ou fa‘atonuina ai ‘outou. 15 ‘Ou te lē toe ta‘ua ‘outou o ‘au‘auna; auā e lē iloa e le ‘au‘auna le mea e faia e lona ali‘i. ‘Ua ‘ou ta‘ua ‘outou o uō, auā ‘ua ‘ou fa‘ailoa atu ‘iā te ‘outou mea uma na ‘ou fa‘alogo ai i lo‘u Tamā. 16 Tou te le‘i filifilia a‘u; a ‘ua ‘ou filifilia ma tofia ‘outou, ‘ia ‘outou ō ma fua mai ni fua, ma ‘ia tumau ai pea o ‘outou fua; ‘ina ‘ia foa‘iina atu fo‘i ‘iā te ‘outou e le Tamā mea uma lava tou te ōle atu ai ‘iā te ia i lo‘u igoa. 17 ‘Ua ‘ou fai atu ‘iā te ‘outou nei mea, ‘ina ‘ia ‘outou fealofani. 18 “ ‘Āfai e ‘ino‘ino le lalolagi ‘iā te ‘outou, ‘ia ‘outou iloa ‘ua muamua ‘ona ‘ino‘ino mai ‘iā te a‘u, a o le‘i ‘ino‘ino ‘iā te ‘outou. 19 ‘Āfai o ni tagata o le lalolagi ‘outou, po ‘ua alofa mai le lalolagi i ona tagata. ‘Ae lē ni tagata o le lalolagi ‘outou, a ‘ua ‘ou filifilia ‘outou mai le lalolagi; o le mea lea e ‘ino‘ino ai le lalolagi ‘iā te ‘outou. 20 ‘Ia ‘outou manatua le ‘upu na ‘ou fai atu ai ‘iā te ‘outou, ‘E lē sili le ‘au‘auna i lona ali‘i.’ ‘Āfai na fa‘asauā i latou ‘iā te a‘u, e fa‘asauā fo‘i ‘iā te ‘outou; ‘āfai na tausia e i latou la‘u ‘upu, e tausia fo‘i e i latou la ‘outou ‘upu. 21 ‘Ae faia e i latou ia mea uma ‘iā te ‘outou ‘ona o lo‘u igoa, auā e le‘i iloa e i latou lē na ‘auina mai a‘u. 22 ‘Ana ‘ou lē sau ma tautala atu ‘iā te i latou, po ‘ua lē agasala i latou; o lenei, e leai se mea e ‘alo i ai i latou ‘iā latou agasala. 23 O lē e ‘ino‘ino mai ‘iā te a‘u, e ‘ino‘ino fo‘i i lo‘u Tamā. 24 E lē ta‘usalaina fo‘i i latou pe ana ‘ou lē faia ‘iā te i latou galuega e lē mafaia e se isi; a o lenei, ‘ua va‘ai i latou i mea na ‘ou faia, a ‘ua ‘ino‘ino mai ‘iā te a‘u ‘atoa ma lo‘u Tamā. 25 Na tutupu nei mea uma ‘ina ‘ia taunu‘u ai le ‘upu ‘ua tusia i la latou tulafono, ‘ ‘Ua ‘ino‘ino mai fua i latou ‘iā te a‘u.’ 26 “A maliu mai le Fesoasoani, o lē ‘ou te ‘auina mai ‘iā te ‘outou mai le Tamā, o le Agaga lea e tupu mai ai le ‘upu moni, e maliu mai o ia mai le Tamā e molimau ‘iā te a‘u; 27 o molimau fo‘i ‘outou ‘iā te a‘u, auā na tatou fa‘atasi ma a‘u talu mai le amataga.

Ioane 16

1 “ ‘Ua ‘ou fai atu ‘iā te ‘outou nei mea uma, ‘ina ‘ia lē lūlūina lo ‘outou fa‘atuatua. 2 E tulia ‘outou i fafo e i latou i o latou sunako. O le a o‘o mai le itūlā e manatu ai se isi, o le fasiotia o ‘outou, o lona faia lea o le taulaga i le Atua. 3 E faia e i latou ia mea ‘iā te ‘outou, auā e le‘i iloa e i latou le Tamā ‘atoa ma a‘u. 4 ‘Ae peita‘i ‘ua ‘ou ta‘u atu nei mea ‘iā te ‘outou, ‘ina ‘ia ‘outou manatua ‘ua uma ‘ona ‘ou ta‘uina atu ‘iā te ‘outou, pe a o‘o i le itūlā e tutupu ai. “ ‘Ou te le‘i ta‘uina atu nei mea ‘iā te ‘outou mai le amataga, auā na ‘ou i ai ‘iā te ‘outou. 5 ‘Ae ‘ou te alu atu nei i lē na ‘auina mai a‘u; ‘ae le‘i fesili mai lava se isi o ‘outou ‘iā te a‘u, ‘Po o fea ‘e te alu i ai?’ 6 A ‘ua tūtūmu o ‘outou loto i le fa‘anoanoa, ‘ina ‘ua ‘ou ta‘uina atu nei mea ‘iā te ‘outou. 7 ‘Ae ui lava i lea, ‘ou te ta‘utino atu ‘iā te ‘outou le ‘upu moni: e aogā ‘iā te ‘outou lo‘u alu ‘ese; auā ‘āfai ‘ou te lē alu ‘ese, e lē maliu mai le Fesoasoani ‘iā te ‘outou; ‘ae ‘āfai ‘ou te alu, ‘ou te ‘auina mai o ia ‘iā te ‘outou. 8 ‘Āfai e maliu mai o ia, na te fa‘ailoa atu i tagata o le lalolagi le agasala, ma le amiotonu, ma le fa‘amasinoga. 9 O le agasala, auā e le‘i talitonu i latou ‘iā te a‘u; 10 o le amiotonu, auā ‘ou te alu atu i le Tamā, ‘ona ‘outou lē toe va‘ai mai ai lea ‘iā te a‘u; 11 o le fa‘amasinoga, auā ‘ua uma ‘ona fa‘amasinoina le ali‘i o lenei lalolagi. 12 “E tele mea ‘ou te fia ta‘uina atu ‘iā te ‘outou, ‘ae tou te lē mafaia ‘ona talia i aso nei. 13 ‘Ae a maliu mai o ia, o le Agaga lea o le ‘upu moni; na te ta‘ita‘iina ‘outou i ‘upu moni uma lava; auā e lē tautala o ia i lana lava pule, a o mea uma e fa‘alogo i ai, e tautala a‘i o ia; ma e fa‘aali atu fo‘i e ia ‘iā te ‘outou mea o le a o‘o mai. 14 O ia lava e vivi‘i mai ‘iā te a‘u, auā e maua e ia mai ‘iā te a‘u, ma fa‘ailoa atu ai ‘iā te ‘outou. 15 O mea uma lava o i le Tamā, o a‘u mea ia; o le mea lea na ‘ou fai atu ai e maua e ia mai ‘iā te a‘u, ma fa‘ailoa atu ai ‘iā te ‘outou. 16 “Toeitiiti ‘ona ‘outou lē toe va‘ai mai lea ‘iā te a‘u; toeitiiti fo‘i ‘ona ‘outou toe va‘ai mai lea ‘iā te a‘u.” 17 ‘Ona fetautalatala‘i lea o isi o ona so‘o, “O le ā ‘ea le uiga o lenei mea ‘ua fetalai mai ai o ia ‘iā te i tatou, ‘e toeitiiti ‘ona ‘outou lē toe va‘ai mai lea ‘iā te a‘u; e toeitiiti fo‘i ‘ona ‘outou toe va‘ai mai lea ‘iā te a‘u i le ma lea, ‘auā ‘ou te alu atu i le Tamā’?” 18 ‘Ona fai ane lea o i latou, “O le ā ‘ea le uiga o le mea ‘ua fetalai mai ai o ia, ‘E toeitiiti’? Tatou te lē iloa le mea ‘ua fetalai mai ai o ia.” 19 ‘Ua silafia e Iesu ‘ua manana‘o i latou e fesili ane ‘iā te ia, o lea na fetalai atu ai o ia ‘iā te i latou, “Pe tou te felafolafoa‘i ‘ea i le mea na ‘ou fai atu ai, ‘E toeitiiti ‘ona ‘outou lē toe va‘ai mai lea ‘iā te a‘u, e toeitiiti fo‘i ‘ona ‘outou toe va‘ai mai lea ‘iā te a‘u’? 20 O le ‘upu moni lava ‘ou te ta‘u atu ‘iā te ‘outou, e fētāgisi ‘outou ma taufai tagiauē, ‘ae ‘oli‘oli le lalolagi; e fa‘anoanoa ‘outou, ‘ae liua lo ‘outou fa‘anoanoa ma ‘oli‘oli. 21 ‘Āfai e fānau se fafine e tigā ai o ia, auā ‘ua o‘o i lona taimi; a uma ‘ona fānau mai e ia le tamaitiiti, ‘ona lē toe manatua lea e ia o le tigā ‘ona o le ‘oli‘oli, ‘ona ‘ua fānau mai le tagata i le lalolagi. 22 E fa‘anoanoa nei fo‘i ‘outou; ‘ae ‘ou te toe sau ‘iā te ‘outou, ‘ona ‘oli‘oli ai lea o ‘outou loto, e lē ‘ave‘esea fo‘i e se isi lo ‘outou ‘oli‘oli. 23 “O lea aso tou te lē toe fesili mai ai ‘iā te a‘u i se mea e tasi. O le ‘upu moni lava ‘ou te ta‘u atu ‘iā te ‘outou, so o se mea tou te ōle atu ai i le Tamā, e foa‘iina atu e ia ‘iā te ‘outou i lo‘u igoa. 24 E o‘o mai nei lava tou te le‘i ōle mai i se mea i lo‘u igoa; ‘ia ‘outou ōle atu ‘ona ‘outou maua ai lea, ‘ina ‘ia ‘ato‘atoa ai lo ‘outou ‘oli‘oli. 25 “ ‘Ua ‘ou fai atu nei mea ‘iā te ‘outou i ‘upu fa‘atusa. O le a o‘o mai le taimi ‘ou te lē toe tautala atu ai ‘iā te ‘outou i ‘upu fa‘atusa, ‘ae ‘ou te fa‘aali manino atu ‘iā te ‘outou le Tamā. 26 A o‘o mai lea aso, ‘ona ‘outou ōle atu lea ‘iā te ia i lo‘u igoa; ‘ou te lē fai atu ‘iā te ‘outou, ‘ou te ōle atu i le Tamā mo ‘outou, 27 auā e alofa lava le Tamā ‘iā te ‘outou, ‘ona ‘ua ‘outou alolofa mai ‘iā te a‘u, ma talitonu fo‘i na ‘ou sau mai le Atua. 28 ‘Ua ‘ou sau mai le Tamā, ma ‘ou sau i le lalolagi; o le a ‘ou toe tu‘ua le lalolagi, ma alu atu i le Tamā.” 29 ‘Ona fai ane lea o ona so‘o ‘iā te ia, “O lenei, ‘ua e fetalai manino mai lava e aunoa ma le fa‘aaogāina o ‘upu fa‘atusa. 30 ‘Ua matou iloa nei ‘ua e silafia mea uma lava, ‘e te lē mana‘o fo‘i e fesili atu se isi ‘iā te oe; o le mea lea ‘ua matou talitonu ai ‘ua e maliu mai le Atua.” 31 ‘Ua tali atu Iesu ‘iā te i latou, “ ‘Ua ‘outou talitonu mai nei ‘ea? 32 ‘Ua o‘o mai le itūlā, ‘ua o‘o nei lava i ai, e fa‘apea ai ‘outou, e ta‘itasi ma alu i lona ‘āiga, ‘ae tu‘ua na o a‘u; peita‘i, ‘ou te lē to‘atasi lava a‘u, auā o lo‘o ‘iā te a‘u le Tamā. 33 ‘Ua ‘ou fai atu nei mea ‘iā te ‘outou, ‘ina ‘ia ‘outou maua le manuia ‘iā te a‘u. O le a maua ‘outou i puapuagā i le lalolagi; a ‘ia ‘outou lototetele! ‘Ua ‘ou fa‘ato‘ilaloina le lalolagi.”

Ioane 17

1 ‘Ua uma ‘ona fetalai atu Iesu i ia mea, ‘ona tepa a‘e lea o ona fofoga i le lagi, ma fetalai atu, “Lo‘u Tamā e, ‘ua o‘o mai le itūlā. Tu‘u mai ia le vi‘iga i lou Atali‘i, ‘ina ‘ia tu‘uina atu fo‘i e lou Atali‘i le vi‘iga ‘iā te oe, 2 auā ‘ua e tu‘uina ‘iā te ia le pule i tagata uma lava, ‘ina ‘ia tu‘uina atu fo‘i e ia le ola e fa‘avavau ia i latou uma na e tu‘uina mai ‘iā te ia. 3 O le ola e fa‘avavau fo‘i lenei, ‘ia iloa e tagata oe le Atua moni e to‘atasi, ma lē na e ‘auina mai, o Iesu Keriso lea. 4 ‘Ua ‘ou fa‘aali atu lou vi‘iga i le lalolagi; ‘ua ‘ou fa‘aumaina le galuega na e tu‘uina mai ‘iā te a‘u ‘ou te faia. 5 O lenei, lo‘u Tamā e, ia e tu‘u mai le vi‘iga ‘iā te a‘u i ou lava luma, o le vi‘iga lava lea sa ia i tā‘ua a o le‘i faia le lalolagi. 6 “ ‘Ua ‘ou fa‘aali atu lou suafa i tagata na e tu‘uina mai ‘iā te a‘u ai le lalolagi. O i latou lava o ou tagata, a ‘ua e tu‘uina mai i latou ‘iā te a‘u, ‘ua tausia fo‘i e i latou lau afioga. 7 O lenei, ‘ua iloa e i latou nei mea uma lava na e tu‘uina mai ‘iā te a‘u, e mai ‘iā te oe. 8 ‘Ua ‘ou tu‘uina atu ‘iā te i latou ‘upu na e tu‘uina mai ‘iā te a‘u; ‘ua talia fo‘i e i latou ma ‘ua latou iloa e moni na ‘ou sau mai ‘iā te oe; ‘ua talitonu fo‘i i latou na e ‘auina mai a‘u. 9 “ ‘Ou te tatalo mo i latou. ‘Ou te lē tatalo mo le lalolagi, a o i latou na e foa‘iina mai ‘iā te a‘u, auā o ou tagata i latou. 10 O mea uma lava o ‘iā te a‘u, o au mea ia; o au mea fo‘i, o a‘u mea ia; ‘ua vi‘ia fo‘i a‘u ‘iā te i latou. 11 ‘Ou te lē i ai pea i le lalolagi, ‘ae i ai pea i latou i le lalolagi, ma ‘ou te alu atu nei ‘iā te oe. Le Tamā Pa‘ia e, ia e tausi i latou i lou suafa o ē na e tu‘uina mai ‘iā te a‘u, ‘ina ‘ia tasi i latou fa‘apei ‘ona tasi i tā‘ua. 12 Sa ‘ou tausia i latou na e tu‘uina mai ‘iā te a‘u i lou suafa, a o ou i ai i le lalolagi; na ‘ou leoleo fo‘i i latou, e leai fo‘i se isi o latou na fano, vaganā le tagata o le malaia, ‘ina ‘ia taunu‘u ai le Tusi. 13 O lenei ‘ou te alu atu ‘iā te oe, ‘ou te fai atu fo‘i nei mea a o ‘ou i ai i le lalolagi, ‘ina ‘ia maua e i latou lo‘u ‘oli‘oli, ia ‘ato‘atoa ai ‘iā te i latou. 14 ‘Ua ‘ou tu‘uina atu ‘iā te i latou lau afioga, e ‘ino‘ino fo‘i le lalolagi ‘iā te i latou, auā e lē ni tagata o le lalolagi i latou, fa‘apei o a‘u e lē se tagata o le lalolagi a‘u. 15 ‘Ou te lē tatalo atu ‘ina ‘ia e ‘ave‘esea i latou mai le lalolagi, a ‘ia e tausia i latou mai lē o lo‘o leaga. 16 E lē ni tagata o le lalolagi i latou, pei fo‘i o a‘u e lē se tagata o le lalolagi. 17 ‘Ia e fa‘apa‘iaina i latou i lau ‘upu moni. O lau afioga o le ‘upu moni lea. 18 ‘Ua ‘ou ‘auina atu i latou i le lalolagi, fa‘apei ‘ona e ‘auina mai a‘u i le lalolagi; 19 ma ‘ona o lo latou lelei, ‘ou te fa‘apa‘iaina ai a‘u, ‘ina ‘ia fa‘apa‘iaina ai fo‘i i latou i le ‘upu moni. 20 “ ‘Ou te lē tatalo na o i latou nei, ‘ae ‘atoa fo‘i ma i latou o ē e talitonu ‘iā te a‘u ‘ona o la latou ‘upu. 21 ‘Ou te tatalo ‘ina ‘ia tasi i latou le Tamā e, ia tasi i latou ‘iā te i tā‘ua, e pei ‘ona e i ai ‘iā te a‘u, o a‘u fo‘i ‘iā te oe. ‘Ia tasi i latou, ‘ina ‘ia talitonu le lalolagi na e ‘auina mai a‘u. 22 ‘Ua ‘ou tu‘uina atu ‘iā te i latou le vi‘iga na tu‘uina mai ‘iā te a‘u, ‘ina ‘ia tasi i latou pei ‘ona tasi i tā‘ua. 23 O a‘u o i totonu ‘iā te i latou, o oe fo‘i o i totonu ‘iā te a‘u, ‘ina ‘ia fa‘a‘ato‘atoaina lo latou tasi, ‘ina ‘ia iloa e le lalolagi na e ‘auina mai a‘u, ma ‘ua e alofa ‘iā te i latou e pei ‘ona e alofa mai ‘iā te a‘u. 24 “Le Tamā e, na e tu‘uina mai i latou ‘iā te a‘u, ‘ou te mana‘o ‘iā te i latou ia fa‘atasi ma a‘u i le mea ‘ou te i ai; ‘ina ‘ia va‘ai i latou i lo‘u mamalu, o le mamalu lava na e tu‘uina mai ‘iā te a‘u; auā na e alofa ‘iā te a‘u a o le‘i faia le lalolagi. 25 Le Tamā amiotonu e, e le‘i iloa oe e le lalolagi, a ‘ua ‘ou iloa oe, ‘ua iloa fo‘i e i latou na e ‘auina mai a‘u. 26 ‘Ua ‘ou fa‘ailoa atu lou suafa ‘iā te i latou, o le a fa‘apea lava ‘ona ‘ou faia, ‘ina ‘ia i ai ‘iā te i latou le alofa ‘ua e alofa mai ai ‘iā te a‘u, ‘ina ‘ia ‘ou i ai pea ‘iā te i latou.”

Ioane 18

1 ‘Ua uma ‘ona fetalai atu e Iesu ia ‘upu, ‘ona maliu atu lea o ia ma ona so‘o i le alia o Ketarono. Na i ai le fa‘ato‘aga i lea mea, na ō atu fo‘i i ai Iesu ma ona so‘o. 2 ‘Ua iloa fo‘i e Iuta le fa‘alata lea mea, auā sa masani ‘ona feiloa‘i ai Iesu ma ona so‘o. 3 Na ‘ave fo‘i e Iuta le ‘autau ma leoleo na ‘auina mai e ositaulaga sili ma faresaio, ma ō atu i lea mea ma sulu ma molī ma ‘au‘upega. 4 ‘Ua silafia e Iesu mea uma o le a o‘o ‘iā te ia; o lea na maliu atu ai o ia i luma, ma fetalai atu ‘iā te i latou, “O ai ‘ea tou te sā‘ilia?” 5 ‘Ona tali mai ai lea o i latou ‘iā te ia, “O Iesu le Nasareta.” ‘Ua fetalai atu Iesu ‘iā te i latou, “O a‘u lenei.” Na tutū fa‘atasi fo‘i i latou ma Iuta le fa‘alata. 6 ‘Ina ‘ua fetalai atu o ia ‘iā te i latou, “O a‘u lenei,” sa tu‘umuli i latou ma pa‘u‘ū i le ‘ele‘ele. 7 ‘Ua toe fesili atu Iesu ‘iā te i latou, “O ai ‘ea tou te sā‘ilia?” ‘Ona tali mai lea o i latou, “O Iesu le Nasareta.” 8 ‘Ua fetalai atu Iesu, “ ‘Ua uma ‘ona ‘ou ta‘u atu ‘iā te ‘outou o a‘u lenei. ‘Āfai la o lo‘o ‘outou sā‘ilia a‘u, tu‘u ia i latou nei e o.” 9 ‘Ua fai atu e ia lenā ‘upu ‘ina ‘ia taunu‘u ai le ‘upu na fetalai atu ai o ia, “E le‘i fano se isi o i latou na e foa‘iina mai ‘iā te a‘u.” 10 Sa i ai le pelu a Simona Peteru; na se‘i e ia le pelu ma tipi‘esea ai le taliga taumatau o le ‘au‘auna a le ositaulaga sili. O Maliko le igoa o le ‘au‘auna. 11 ‘Ua fetalai atu Iesu ‘iā Peteru, “Inā sulu ia lau pelu i lona fa‘amoega. O lou manatu ‘ea ia ‘aua ne‘i ‘ou inu i le ipu na tu‘uina mai ‘iā te a‘u e lo‘u Tamā?” 12 ‘Ona pu‘e lea o Iesu e fitafita ma lo latou ta‘ita‘i ‘atoa ma leoleo o Iutaia, ‘ua sāisāi ‘iā te ia, 13 ma tu‘uina atu muamua o ia ‘iā Ana. O ia o le tamā o le avā a Kaiafa, o le ositaulaga sili i lea tausaga. 14 O Kaiafa lea na fautuaina tagata Iutaia, e lelei ‘ona oti o le tagata e to‘atasi mo tagata uma. 15 ‘Ua mulimuli atu ‘iā Iesu Simona Peteru ma le isi so‘o. ‘Ua iloa fo‘i lea so‘o e le ositaulaga sili, ‘ua ulufale o ia fa‘atasi ma Iesu i le maota o le ositaulaga sili. 16 A o Peteru sa tu i fafo i le faitoto‘a. Na toe alu ane i fafo lea so‘o na iloa e le ositaulaga sili, ‘ua tautala atu i le leoleo faitoto‘a ma aumai Peteru i totonu. 17 ‘Ua fai ane ‘iā Peteru le teine leoleo faitoto‘a, “E lē o oe ‘ea o le isi o ona so‘o?” ‘Ua fai mai o ia, “E lē o a‘u.” 18 ‘Ua malūlū, ‘ona tafu lea e ‘au‘auna ma leoleo o le afi malala ma fa‘amafanafana ai i latou; sa tu ai fo‘i Peteru fa‘atasi ma isi, ‘ua fa‘amafanafana ai o ia. 19 ‘Ua fesiligia Iesu e le ositaulaga sili e uiga i ona so‘o ma ana a‘oa‘oga. 20 ‘Ua tali atu Iesu ‘iā te ia, “ ‘Ua ‘ou tautala fa‘aaliali i le lalolagi uma; sa ‘ou a‘oa‘o fo‘i i le sunako ma le malumalu i le mea e fa‘apotopoto ai tagata Iutaia. ‘Ou te le‘i tautala i se mea fa‘alilolilo. 21 Aiseā ‘ua ‘outou fesili mai ai ‘iā te a‘u? Fesili atu i ē na fa‘alogo ai i mea na ‘ou fai atu ai ‘iā te i latou. ‘Ua iloa e i latou le mea na ‘ou fai atu ai.” 22 ‘Ua fetalai atu Iesu i ia mea, ona po atu lea o ia e le tasi leoleo sa i ai ma fa‘apea atu, “ ‘E te tali atu ‘ea fa‘apea i le ositaulaga sili?” 23 ‘Ua tali atu Iesu ‘iā te ia, “ ‘Āfai ‘ua ‘ou fai atu se ‘upu sesē, aumai se fa‘amaoniga o lona sesē; ‘ae ‘āfai ‘ua sa‘o le mea ‘ua ‘ou fai atu ai, aiseā ‘ua e po mai ai ‘iā te a‘u?” 24 ‘Ona ‘auina atu lea o ia e Ana ia Kaiafa le ositaulaga sili. 25 Sa tu ai pea Simona Peteru ma fa‘amafanafana o ia. Sa fai ane nisi ‘iā te ia, “E lē o oe ‘ea o le isi o so‘o o lenā tagata?” ‘Ua fa‘afiti Peteru, ‘ua fai atu o ia, “E lē o a‘u.” 26 ‘Ua fai ane le isi ‘au‘auna a le ositaulaga sili, o le ‘āiga o lē na tipi‘esea e Peteru lona taliga, “ ‘Ou te le‘i va‘ai ‘ea ‘iā te oe fa‘atasi ma ia i le fa‘ato‘aga?” 27 ‘Ua toe fa‘afiti fo‘i Peteru, ‘ona vivini loa lea o moa. 28 ‘Ona ta‘ita‘i lea o Iesu e i latou mai le fale o Kaiafa i le maota o le Kovana, i le taeao po lava. E le‘i ulufale i totonu o le maota tagata Iutaia, auā na manana‘o ia fa‘amamāina i latou, ‘ina ‘ia mafai ‘ona ‘a‘ai i latou i le Paseka. 29 ‘Ona alu lea i fafo o Pilato ‘iā te i latou ma fai atu, “O le a le mea ‘ua ‘outou molia ai lenei tagata?” 30 ‘Ua tali mai i latou ‘iā te ia, “ ‘Ana fa‘apea e le‘i faia e lenei tagata se mea sesē, matou te lē tu‘uina atu o ia ‘iā te oe.” 31 ‘Ua tali atu Pilato ‘iā te i latou, “ ‘Ia ‘outou ‘ave ‘iā te ia, ma fa‘amasino e tusa ma la ‘outou tulafono.” ‘Ua fai mai tagata Iutaia ‘iā te ia, “E lē fa‘atagaina i matou e fasioti se isi.” 32 ‘Ua fai atu lea ‘upu ‘ina ‘ia taunu‘u ai le mea na fetalai atu ai Iesu, ‘ina ‘ia fa‘ailoa atu e ia le uiga o le maliu o le a maliu ai o ia. 33 ‘Ua toe fo‘i Pilato i le maota ma vala‘au ‘iā Iesu ma fai atu, “O oe ‘ea o le tupu o tagata Iutaia?” 34 ‘Ua tali atu Iesu ‘iā te ia, “Pe se ‘upu mai ‘iā te oe lava ‘ua e fai mai ai, pe na fai atu nisi ‘iā te oe e uiga ‘iā te a‘u?” 35 ‘Ua tali mai Pilato, “O a‘u ‘ea se Iutaia? O lou nu‘u lava ma ositaulaga sili ‘ua tu‘uina mai ai oe e i latou ‘iā te a‘u. Pe se ā le mea na e faia?” 36 ‘Ua fetalai atu Iesu, “E lē mai le lalolagi nei lo‘u mālō. ‘Ana se mālō fa‘alelalolagi lo‘u mālō po ‘ua tau a‘u ‘au‘auna, ‘ina ‘ia lē tu‘uina atu a‘u i tagata Iutaia; a o lenei, e lē mai ‘i‘inei lo‘u mālō.” 37 ‘Ua fai atu Pilato ‘iā te ia, “O oe ‘ea la o le tupu?” ‘Ua tali atu Iesu, “O lea lava ‘ua e fai mai ai, o a‘u o le tupu. O le mea lenei na ‘ou fānau mai ai, o le mea fo‘i lea na ‘ou sau ai i le lalolagi, ‘ina ‘ia ‘ou molimau i le ‘upu moni. O i latou uma o lo‘o i le ‘upu moni, e fa‘alogo mai i latou i lo‘u leo.” 38 ‘Ua fai atu Pilato ‘iā te ia, “Po o le ā le ‘upu moni?” ‘Ua fai atu e ia lenā ‘upu, ‘ona alu atu lea o ia i tagata Iutaia ma fai atu ‘iā te i latou, “ ‘Ou te le‘i iloa se mea e molia ai o ia; 39 ‘ae peita‘i e i ai la ‘outou masani e tatau ‘ona ‘ou fa‘asa‘olotoina atu se tagata e to‘atasi ‘iā te ‘outou i le Paseka. Pe tou te manana‘o ‘ea ia ‘ou fa‘asa‘olotoina atu mo ‘outou le tupu o tagata Iutaia?” 40 ‘Ua toe ‘alalaga mai i latou, “E leai, e lē o ia. Matou te manana‘o ia Parapa.” O Parapa o le faomea.

Ioane 19

1 ‘Ona ‘ave lea e Pilato Iesu ma sasa ‘iā te ia. 2 ‘Ua faia e fitafita le pale i la‘au tuitui, ma tu‘u i lona ao; ‘ua fa‘a‘ofu fo‘i ‘iā te ia i le ‘ofu pāuli. 3 ‘Ua ō mai i latou ‘iā te ia ma fai atu, “Talofa, le Tupu o tagata Iutaia!” ‘Ua po e i latou ona fofoga. 4 ‘Ua toe alu atu fo‘i i fafo Pilato ma fai atu ‘iā te i latou, “ ‘Ua ‘ou ‘aumaia o ia i fafo ‘iā te ‘outou, ‘ina ‘ia ‘outou iloa ai ‘ua ‘ou lē maua se mea e fa‘asalaina ai o ia.” 5 ‘Ona alu lea o Iesu i fafo, ‘ua pale i le pale tuitui ma ‘ofu i le ‘ofu pāuli. ‘Ua fai atu Pilato ‘iā te i latou, “Silasila i le tagata!” 6 ‘Ua iloa o ia e ositaulaga sili ma leoleo, ‘ona ‘alalaga lea o i latou, “Fa‘asatauro o ia! Fa‘asatauro o ia!” ‘Ua fai atu Pilato ‘iā te i latou, “Inā ‘ave ia e ‘outou ‘iā te ia ma fa‘asatauroina o ia; auā ‘ou te le‘i maua se mea e fa‘asalaina ai o ia.” 7 ‘Ua toe tali mai Iutaia, “E i ai la matou tulafono, e tatau ‘ona oti o ia, auā ‘ua fai e ia o ia lava ma Alo o le Atua.” 8 ‘Ua fa‘alogo atu Pilato i lenā ‘upu, ‘ona matuā fefe ai lea o ia. 9 ‘Ua toe ulu atu o ia i le maota o le Kovana, ma fai atu ‘iā Iesu, “O fea ‘e te sau ai?” E le‘i tali atu Iesu ‘iā te ia. 10 ‘Ona fai atu lea o Pilato ‘iā te ia, “ ‘E te lē tautala mai ‘ea ‘iā te a‘u? ‘E te lē iloa ‘ea o lo‘o ‘iā te a‘u le pule e fa‘asatauroina ai oe, o lo‘o ‘iā te a‘u fo‘i le pule e fa‘asa‘olotoina ai oe?” 11 ‘Ua tali atu Iesu, “E leai sau pule ‘iā te a‘u, pe ana lē tu‘uina atu ‘iā te oe mai lugā. O le mea lea, o lē na tu‘uina atu a‘u ‘iā te oe, e tele lana agasala.” 12 Talu mai i lea taimi, na taumafai loa Pilato e fa‘asa‘olotoina o ia. ‘Ua ‘alalaga mai pea tagata Iutaia, “ ‘Āfai e fa‘asa‘olotoina lenei tagata, e lē o oe o se uō a Kaisara. So o se isi e fai o ia ma tupu, ‘ua tete‘e o ia ‘iā Kaisara.” 13 ‘Ua fa‘alogo atu Pilato i nei ‘upu, ‘ona ‘ave lea o Iesu e ia i fafo, ‘ua nofo i le nofoa fa‘amasino i le mea e ta‘ua, “O le Paepae,” ‘ae ta‘ua i le gagana Eperu, o “Kapata.” 14 O le aso o le Sauniuniga o le Paseka, pe tusa o le tu tonu o le la. ‘Ua fai atu o ia i tagata Iutaia, “Silasila i lo ‘outou Tupu!” 15 ‘Ua ‘alalaga mai i latou, “ ‘Ave‘ese ia o ia, ‘ave‘ese ia o ia, fa‘asatauro ‘iā te ia.” ‘Ua fai atu Pilato ‘iā te i latou, “ ‘Ou te fa‘asatauroina ‘ea lo ‘outou Tupu?” ‘Ua tali mai ositaulaga sili, “E leai so matou tupu vaganā Kaisara.” 16 ‘Ona tu‘uina atu lea o Iesu e Pilato ‘iā te i latou ‘ina ‘ia fa‘asatauroina. 17 Sa ‘ave Iesu e i latou, ma ta‘ita‘iina ‘ese o ia; ‘ua ‘ave e ia lona satauro i le mea ‘ua ta‘ua, “o le mea e i ai le ulupo‘o;” ‘ae ta‘ua i le gagana Eperu, o “Kolokota.” 18 ‘Ua fa‘asatauro e i latou ‘iā te ia i lea mea fa‘atasi ma isi e to‘alua, o le tasi i le tasi itū ma le isi i le isi itū, ‘ae tu totonu Iesu. 19 ‘Ua tusia fo‘i e Pilato le fa‘aaliga ma tu‘u i luga o le satauro. O ‘upu nei ‘ua tusia, “O Iesu le Nasareta, o le Tupu o tagata Iutaia.”? 20 ‘Ua faitau e tagata Iutaia e to‘atele lea fa‘aaliga, auā o le mea na fa‘asatauroina ai Iesu e latalata i le ‘a‘ai, ‘ua tusia fo‘i i le gagana Eperu, ma le gagana Roma, ma le gagana Eleni. 21 ‘Ua fai atu ositaulaga sili o Iutaia ‘iā Pilato, “ ‘Aua ‘e te tusi, ‘O le Tupu o tagata Iutaia,’ a ‘ia fa‘apea, ‘ua fai mai o ia, ‘O a‘u o le Tupu o tagata Iutaia.’ ” 22 ‘Ua tali atu Pilato, “O le mea ‘ua ‘ou tusia, ‘ua ‘ou tusia lava.” 23 ‘Ua fa‘asatauroina Iesu e fitafita, ‘ona ‘ave lea e i latou ona ‘ofu ma tufatufa ‘iā te i latou i vaega e fa, e tofu le fitafita ma lana mea; ‘ua fa‘apea fo‘i ma le ‘ofutino. E leai se su‘iga i le ‘ofutino, e lalaga ‘atoa e amata mai i le pito i luga. 24 ‘Ua fetautalatala‘i i latou, “ ‘Aua tatou te saeia, ‘ae fai ai le vili, po o ai e fai ma ia,” ‘ina ‘ia taunu‘u ai le Tusi, “ ‘Ua tufatufa e i latou o‘u ‘ofu, ma fai fo‘i le vili i lo‘u ‘ofutino.” 25 O mea ia na faia e fitafita. Sa tutū latalata ane i le satauro o Iesu lona tinā, o Maria le avā a Kalopa, ma Maria le Makatala. 26 ‘Ua silasila atu Iesu i lona tinā, ma le so‘o na alofaina e ia, o lo‘o tutū mai; ‘ona fetalai atu lea o ia i lona tinā, “Tinā e, o lau tama lea!” 27 ‘Ua fetalai atu fo‘i i lea so‘o, “O lou tinā lea!” Talu mai lea taimi na ‘ave e lea so‘o ‘iā te ia i lona ‘āiga. 28 ‘Ua silafia e Iesu ‘ua taunu‘u mea uma, ‘ua fetalai atu o ia, ‘ina ‘ia taunu‘u ai le Tusi: “ ‘Ou te fia inu.” 29 Sa tu ai i lea mea le fagu ‘ua tumu i le vineka. ‘Ua fufui e i latou le omomi i le vineka, ma tu‘u i le isopo, ma tu‘uina atu ai i lona fofoga. 30 ‘Ua talia e Iesu le vineka, ‘ona fetalai atu lea o ia, “ ‘Ua taunu‘u”; ‘ua fa‘agaugau lona ao, ma ‘ua tu‘uina atu lona agaga. 31 ‘Ona o le aso tonu lea o le Sauniuniga, e lē tatau ai ‘ona tu‘u pea tino i satauro i le Sapati, auā o le aso sili fo‘i le Sapati, o lea na ōle atu ai Iutaia ‘iā Pilato e ao ‘ona gauia o latou vae, ma ‘ave‘eseina fo‘i o latou tino. 32 O lea na ō ane ai fitafita, ma gauia vae o le tagata muamua, ma ‘ua fa‘apea fo‘i i le isi o ē na fa‘asatauroina fa‘atasi ma ia. 33 ‘Ua ō ane i latou ‘iā Iesu, ‘ua iloa ai ‘ua maliu lava o ia, ‘ona lē gauia ai lea o ona vae e i latou. 34 A ‘ua tutu‘i e le isi fitafita lona itū i le tao, ‘ona tafe mai ai loa lea o le toto ma le vai. 35 O lē na va‘ai i ai na molimau i ai, ma e moni fo‘i lana molimau, na iloa fo‘i e ia ‘ua fa‘aalia e ia le mea moni, ‘ina ‘ia talitonu ai fo‘i ‘outou. 36 Na tutupu ia mea ‘ina ‘ia taunu‘u ai le Tusi: “E lē gauia sona ivi.” 37 ‘Ua toe fai mai fo‘i le isi Tusi: “ ‘Ua va‘ai atu i latou ‘iā te ia lē na tu‘ia e i latou.” 38 ‘Ua mavae ia mea, ‘ona fai atu lea o Iosefa le Arimataia ‘iā Pilato pe mafai ‘ona ‘aveina e ia le tino o Iesu. O Iosefa o le so‘o o Iesu, ‘ae na fa‘alilolilo ‘ona o le fefe i tagata Iutaia. Na fa‘atagaina loa o ia e Pilato; ‘ona alu ane lea o ia ma ‘ave‘eseina le tino o Iesu. 39 Na alu ane fo‘i Nikotemo, lē na muamua alu ‘iā Iesu i le po, ‘ua avane e ia le muro ‘ua fefiloi ma le aloe; e tusa ma le selau pauna le mamafa. 40 ‘Ona ‘ave lea e i lā‘ua o le tino o Iesu, ma ‘aui i le ‘ie lino fa‘atasi ma mea manogi, e pei ‘ona faia i le aganu‘u a Iutaia i le tanuga. 41 Sa i le mea na fa‘asatauroina ai o ia le fa‘ato‘aga, sa i lea fa‘ato‘aga le tu‘ugamau fou e le‘i tu‘uina ai lava se isi. 42 ‘Ona o le aso tonu lea o le Sauniuniga a Iutaia, ma e latalata ane fo‘i le tu‘ugamau, o lea na tu‘uina ai Iesu e i latou i lea mea.

Ioane 20

1 I le taeao po o le Aso Sa, a o pouliuli lava, na alu ane ai Maria le Makatala i le tu‘ugamau, ma ‘ua iloa ai e ia ‘ua ‘ave‘eseina le ma‘a mai le tu‘ugamau. 2 ‘Ona momo‘e lea o ia, ‘ua alu ia Simona Peteru, ma le isi so‘o o lē na alofaina e Iesu, ma fai atu ‘iā te i lā‘ua, “ ‘Ua ‘ave‘eseina e i latou le Ali‘i i le tu‘ugamau, ma ‘ua lē iloa fo‘i e i matou le mea ‘ua tu‘uina ai e i latou o ia.” 3 ‘Ona ō lea o Peteru ma le isi so‘o i le tu‘ugamau. 4 ‘Ua taufetuli uma i lā‘ua, peita‘i na momo‘e televave le isi so‘o ma ‘ua muamua atu ‘iā Peteru i le tu‘ugamau. 5 ‘Ua punou o ia ma va‘ai atu i le ‘ie lino o lo‘o ta‘atia mai, ‘ae le‘i ulu o ia i totonu. 6 Na sau fo‘i Simona Peteru ‘ua mulimuli atu ‘iā te ia, ma ulu atu i le tu‘ugamau; sa iloa fo‘i e ia le ‘ie lino o lo‘o ta‘atia ai, 7 ‘atoa ma le ‘ie sa fusi ai lona ao, e le‘i ta‘atitia fa‘atasi ma ‘ie lino, ‘ae sa ta‘ata‘ai ma ta‘atia ‘ese. 8 ‘Ona ulu atu fo‘i lea o le isi so‘o i totonu, o ia lea na muamua atu i le tu‘ugamau; ‘ua va‘ai atu ‘ona talitonu ai lea. 9 E o‘o mai i le taimi lea, e le‘i talitonu i latou i le Tusi, e ao ‘ona toetū mai o ia nai e ‘ua oti. 10 ‘Ona toe o lea o ia so‘o i o la ‘āiga. 11 Sa tu Maria ma tagi i fafo o le tu‘ugamau. A o tagi o ia, sa punou o ia e va‘ai i totonu o le tu‘ugamau, 12 ma sa va‘aia e ia agelu e to‘alua ‘ua ‘o‘ofu i ‘ofu pupula, o lo‘o nonofo i le mea na tu‘u ai le tino o Iesu. 13 ‘Ua fai ane i lā‘ua ‘iā te ia, “Tama‘ita‘i e, o le ā le mea ‘e te tagi ai?” ‘Ua tali atu o ia ‘iā te i lā‘ua, “Auā ‘ua ‘ave‘ese e i latou lo‘u Ali‘i, ‘ua ‘ou lē iloa fo‘i le mea ‘ua tu‘uina ai o ia e i latou.” 14 ‘Ua fai atu e ia na ‘upu, ‘ona toe tepa lea i tua; ‘ona iloa atu lea e ia o Iesu o lo‘o tu mai, ‘ae le‘i iloa e ia o Iesu lea. 15 ‘Ua fetalai atu Iesu ‘iā te ia, “Tama‘ita‘i e, o le ā le mea ‘e te tagi ai? O ai ‘ea o lo‘o e sā‘ilia?” A o le tama‘ita‘i ‘ua fa‘apea lava ia o le galue fanua o ia, o lea na fai atu ai ‘iā te ia, “Ali‘i e, ‘āfai ‘ua e ‘ave‘eseina o ia, ta‘u mai ia ‘iā te a‘u le mea ‘ua e tu‘uina ai o ia, ‘ona ‘ou ‘ave‘eseina lea o ia.” 16 ‘Ua fetalai atu Iesu ‘iā te ia, “Maria e!” ‘Ua fāliu o ia ma fai atu i le gagana Eperu, “Raponi e!” (o lona uiga, Le A‘oa‘o e.) 17 ‘Ua fetalai atu Iesu ‘iā te ia, “ ‘Aua ‘e te pa‘i mai ‘iā te a‘u, auā ‘ou te le‘i alu a‘e i lo‘u Tamā; a ‘ia e alu i o‘u uso ma ta‘u atu ‘iā te i latou, ‘ ‘Ou te alu a‘e i lo‘u Tamā ma lo ‘outou Tamā, i lo‘u Atua ma lo ‘outou Atua.’ ” 18 ‘Ua alu atu Maria le Makatala ma ta‘u atu i so‘o, “ ‘Ua ‘ou iloa le Ali‘i,” ‘ua teu fo‘i e ia ‘iā te i latou nei mea. 19 ‘Ua o‘o i le afiafi o lea lava aso, o le ulua‘i aso o le vaiaso, a o pupuni faitoto‘a o le mea na potopoto ai so‘o ‘ona o le fefe i tagata Iutaia, a ‘ua maliu ane Iesu ma tu i totonu o i latou, ma fetalai atu, “ ‘Ia ‘outou manuia.” 20 ‘Ua fetalai atu o ia i ia ‘upu, ‘ona fa‘aali lea e ia ‘iā te i latou ona lima ma lona itū. ‘Ona ‘oli‘oli ai lea o so‘o ‘ina ‘ua va‘ai i le Ali‘i. 21 ‘Ua toe fetalai atu Iesu ‘iā te i latou, “ ‘Ia ‘outou manuia. Fa‘apei ‘ona ‘auina mai a‘u e le Tamā, e fa‘apea fo‘i ‘ona ‘ou ‘auina atu ‘outou.” 22 ‘Ua uma ‘ona fetalai atu o ia i ia ‘upu, ‘ona mānava atu lea ‘iā te i latou ma fa‘apea atu, “ ‘Ia ‘outou talia le Agaga Pa‘ia. 23 O tagata uma tou te fa‘amāgaloina a latou agasala, e fa‘amāgaloina ia; o tagata uma fo‘i tou te lē fa‘amāgaloina atu i ai a latou agasala, e lē fa‘amāgaloina lava.” 24 O Toma o le isi o le to‘asefulu ma le lua, ‘ua ta‘ua o le Masaga, e le‘i fa‘atasi o ia ma i latou ‘ina ‘ua maliu atu Iesu. 25 ‘Ua fai atu isi so‘o ‘iā te ia, “ ‘Ua matou iloa le Ali‘i!” ‘Ua fai atu Toma ‘iā te i latou, “ ‘Āfai ‘ou te lē va‘ai i ona lima i mea na tutu‘i i fao, ma tu‘u o‘u tamatama‘ilima i le mea na i ai fao, ma tu‘u fo‘i lo‘u lima i lona itū, ‘ou te lē talitonu lava.” 26 ‘Ua mavae aso e valu, ‘ona toe potopoto ane lea o ona so‘o i le fale, na fa‘atasi ai i latou ma Toma. ‘Ua maliu ane Iesu ma tu i totonu o i latou, ma ‘ua fetalai atu, “ ‘Ia ‘outou manuia.” 27 ‘Ona fetalai atu lea o ia ‘iā Toma, “Tu‘u mai ia lou tamatama‘ilima ‘i‘inei, ma va‘ai mai i o‘u lima, aumai fo‘i lou lima ma tu‘u mai i lo‘u itū; ‘aua ‘e te māsalosalo a ‘ia e talitonu.” 28 ‘Ua tali atu Toma ‘iā te ia, “Lo‘u Ali‘i e, ma lo‘u Atua e!” 29 ‘Ua fetalai atu Iesu ‘iā te ia, “ ‘Ua e talitonu ‘ea ‘ina ‘ua e va‘ai mai ‘iā te a‘u? ‘Amu‘ia i latou o ē e lē va‘ai mai ‘ae talitonu mai pea.” 30 Na faia e Iesu isi fa‘ailoga e tele i luma o ona so‘o, e le‘i tusia i lenei tusi; 31 a ‘ua tusia nei mea ia ‘outou talitonu ai o Iesu o le Keriso, o le Alo o le Atua, ‘ina ‘ia maua ai fo‘i e ‘outou le ola i le fa‘atuatua.

Ioane 21

1 ‘Ua mavae ia mea, ‘ona toe fa‘aali lea o Iesu lava ia i so‘o i le Vaituloto o Tiperia; ‘ua fa‘apea ‘ona fa‘aali o ia. 2 Sa i ai fa‘atasi Simona Peteru ma Toma ‘ua ta‘ua o le Masaga, ma Natanielu o le Kana i Kalilaia, ma atali‘i o Sepetaio, ma isi ona so‘o e to‘alua. 3 ‘Ua fai atu Simona Peteru ‘iā te i latou, “O le a ‘ou alu ‘ou te fagota.” ‘Ua fai ane i latou ‘iā te ia, “Matou te ō atu fo‘i fa‘atasi ma oe.” ‘Ona ō atu loa lea o i latou i lo latou va‘a, ‘ua ‘atoa le po ‘ae le‘i maua se i‘a e tasi. 4 ‘Ua o‘o i le taeao, ‘ua tu Iesu i le matāfaga, ‘ae le‘i iloa e so‘o o Iesu. 5 ‘Ona fetalai atu lea o Iesu ‘iā te i latou, “Le fānau e, ‘ua maua ‘ea ni a ‘outou i‘a?” ‘Ua tali mai i latou ‘iā te ia, “E leai.” 6 ‘Ona fetalai atu lea o ia ‘iā te i latou, “Lafo le ‘upega i le itū taumatau o le va‘a, ‘ona ‘outou maua ai lea.” ‘Ona lafo lea e i latou o le ‘upega, ma ‘ua lē toe mafai e i latou ‘ona toso a‘e, auā ‘ua tele naunau i‘a. 7 ‘Ua fai ane le so‘o ‘ua alofaina e Iesu ‘iā Peteru, “O le Ali‘i lenei.” ‘Ua fa‘alogo Simona o le Ali‘i ia, ‘ona ‘ofu lea e ia lona ‘ofu (auā sa tu‘u ‘ese ona ‘ofu) ‘ua oso i le vai. 8 ‘Ua ō ane isi so‘o i o latou va‘a, auā e le‘i mamao i latou ma le lau‘ele‘ele, pe tusa o le selau iata mai le lau‘ele‘ele, ‘ua toso le ‘upega ‘ua tumu i i‘a. 9 ‘Ua tu lau‘ele‘ele i latou, sa va‘aia loa e i latou le afi malala, ‘ua i ai i ona luga le i‘a ma le areto. 10 ‘Ona fetalai atu lea o Iesu ‘iā te i latou, “Aumai ni nai i‘a ‘ua ‘outou maua.” 11 ‘Ona alu ane lea o Simona Peteru ma toso mai le ‘upega i le matāfaga, ‘ua tumu i i‘a tetele, e selau limasefulu ma le tolu le aofa‘i; e ui lava ‘ina tele i‘a, e le‘i māsae ai lava le ‘upega. 12 ‘Ua fetalai atu Iesu ‘iā te i latou, “O mai ia inā ‘a‘ai.” E le‘i fesili atu lava se isi o so‘o ‘iā te ia, “O ai ‘ea oe?” auā ‘ua iloa e i latou o le Ali‘i o ia. 13 ‘Ua maliu atu Iesu, ‘ua tago i le areto, ma ‘ua tu‘uina atu ‘iā te i latou, ‘ua fa‘apea fo‘i ‘ona faia e ia i i‘a. 14 O lona fa‘atolu lea ‘ona fa‘aali Iesu i ona so‘o, talu ‘ona toetū mai o ia nai ē ‘ua oti. 15 ‘Ua uma ‘ona ‘a‘ai i latou, ‘ona fetalai atu lea o Iesu ia Simona Peteru, “Simona e, le atali‘i o Ioane, pe sili lou alofa mai ‘iā te a‘u i lo latou nei?” ‘Ua fai atu o ia ‘iā te ia, “Ioe, Le Ali‘i e, ‘ua e silafia lava ‘ou te alofa ‘iā te oe.” ‘Ua fetalai atu o ia ‘iā te ia, “ ‘Ia e fafaga i a‘u mamoe.” 16 ‘Ua toe fetalai fa‘alua atu o ia ‘iā te ia, “Simona e, le atali‘i o Ioane pe ‘e te alofa mai ‘iā te a‘u?” ‘Ua tali atu o ia ‘iā te ia, “Ioe, Le Ali‘i e, ‘ua e silafia ‘ou te alofa lava ‘iā te oe.” ‘Ua fetalai atu Iesu ‘iā te ia, “ ‘Ia e tausi i a‘u mamoe.” 17 ‘Ua toe fetalai fa‘atolu atu o ia ‘iā te ia, “Simona e, le atali‘i o Ioane, pe ‘e te alofa mai ‘iā te a‘u?” ‘Ua fa‘anoanoa Peteru auā ‘ua fa‘atolu ‘ona fetalai atu o ia ‘iā te ia, “Pe ‘e te alofa mai ‘iā te a‘u?” ‘Ua fai atu Peteru ‘iā te ia, “Le Ali‘i e, ‘ua e silafia mea uma lava; ‘ua e silafia ‘ou te alofa lava ‘iā te oe.” ‘Ua fetalai atu Iesu ‘iā te ia, “ ‘Ia e fafaga i a‘u mamoe. 18 O le ‘upu moni lava ‘ou te ta‘u atu ‘iā te oe, sa e fusi lou fusipa‘u a o e taule‘ale‘a, ma alu i so o se mea ‘e te loto i ai; peita‘i, a o‘o ‘ina e toeaina, ‘e te fa‘aloloa ou lima, e fusi fo‘i ‘iā te oe e se isi, e ‘ave fo‘i oe i le mea ‘e te lē loto i ai.” 19 ‘Ua fetalai atu o ia i lea ‘upu e fa‘ailoa atu ai le uiga o le maliu o Peteru, ‘ina ‘ia vi‘ia ai le Atua. ‘Ua uma lea, ‘ona fetalai atu lea o ia, “Mulimuli mai ‘iā te a‘u.” 20 ‘Ua fāliu Peteru ma ‘ua iloa atu le so‘o na alofaina e Iesu o lo‘o mulimuli mai. O ia lea na fa‘alagolago i lona fatafata a o fai le talisuaga, ‘ua fai atu fo‘i, “Le Ali‘i e, o ai ‘ea lē na te fa‘alataina oe?” 21 ‘Ua iloa atu o ia e Peteru, ‘ona fai mai lea o ia ‘iā Iesu, “Le Ali‘i e, a fa‘apefea le tagata lenei?” 22 ‘Ua tali atu Iesu, “ ‘Āfai ‘ou te mana‘o ‘ia tumau pea o ia se‘ia ‘ou sau, po o le ā le uiga o lea mea ‘iā te oe? ‘Ia e mulimuli mai pea oe ‘iā te a‘u.” 23 ‘Ona salalau atu lea o le tala lenei i le au uso; e lē oti lava lea so‘o; ‘ae le‘i fetalai atu Iesu ‘iā te ia, e lē oti o ia, ‘ae sa fetalai atu, “ ‘Āfai ‘ou te mana‘o ‘ia tumau pea o ia se‘ia ‘ou sau, po o le ā le uiga o lea mea ‘iā te oe?” 24 O le so‘o lenei o lo‘o molimau i nei mea uma, ma tusia fo‘i ia mea; ‘ua matou iloa e moni lana molimau. 25 E tele fo‘i nisi mea na faia e Iesu; ‘āfai e tusia ta‘itasi ia mea, o lo‘u manatu e lē mafai ‘ona ofi i le lalolagi ia tusi pe a tusia.

Galuega 1

1 Teofilo e, na ‘ou tusi atu muamua le tala e uiga i mea na faia e Iesu ma a‘oa‘o atu i le amataga, 2 se‘ia o‘o i le aso na ‘aveina a‘e ai o ia i le lagi, ‘ina ‘ua uma ‘ona tu‘uina atu poloa‘iga e ala i le Agaga Pa‘ia i ‘aposetolo, o ē na filifilia e ia. 3 ‘Ua mavae ona puapuagā, ‘ona maliu atu lea o ia ma fa‘aali atu ‘iā te i latou, o ia lava lea ‘ua toe soifua mai. Sa tele fo‘i ni fa‘ailoga e fa‘amaonia ai lenei mea. Na fa‘aali fo‘i o ia ‘iā te i latou i aso e fasefulu, ma a‘oa‘o atu fo‘i o ia e uiga i le Mālō o le Atua. 4 A o fa‘atasi o ia ma i latou, sa fa‘atonuina i latou e ia. “ ‘Ia ‘outou nonofo i Ierusalema, e fa‘atali ai le meaalofa na folafolaina mai e lo‘u Tamā, fa‘apei ‘ona ‘ou ta‘uina atu ‘iā te ‘outou. 5 Auā na papatisoina tagata e Ioane i le vai, a o ‘outou, e lē o toe tele ni aso ‘ona papatisoina lea o ‘outou i le Agaga Pa‘ia.” 6 ‘Ua potopoto ane le ‘au ‘aposetolo ‘iā Iesu, ‘ona fesili atu lea o i latou ‘iā te ia, “Le Ali‘i e, o aso nei ‘ea ‘e te toe fuata‘iina ai le Mālō o Isaraelu?” 7 A ‘ua tali atu o ia, “O aso ma tausaga ma mea e tutupu ai, e lē iloa e ‘outou, ‘ua na o le Tamā i lana lava pule; 8 peita‘i e maua e ‘outou le mana pe a afio ifo le Agaga Pa‘ia ‘iā te ‘outou, ‘ona ‘avea lea o ‘outou ma molimau ‘iā te a‘u i Ierusalema, ma Iutaia uma lava, ma Samaria, ma le lalolagi ‘atoa.” 9 ‘Ua uma ‘ona fetalai atu o ia i ia mea, ‘ona ‘aveina a‘e lea o ia i le lagi i ao, a o va‘ava‘ai atu i latou se‘ia o‘o ‘ina lilo atu o ia. 10 A o va‘ava‘ai a‘e pea i latou i le lagi, i le mea na afio atu ai o ia, sa fa‘afuase‘i ‘ona fa‘atasi ma i latou tagata ‘ofu papa‘e e to‘alua. 11 ‘Ua fai ane i lā‘ua, “Tagata Kalilaia e, ‘ua ‘outou saga tutū ‘ea o le ā ma va‘ava‘ai a‘e i le lagi? O Iesu lenā ‘ua ‘aveina a‘e mai ‘iā te ‘outou, o le a fa‘apea fo‘i ‘ona toe afio mai o ia, e pei ‘ona ‘outou va‘ai atu nei i lona afio a‘e.” 12 ‘Ua toe fo‘i i latou i Ierusalema mai le mauga e igoa o Olive, e tusa ma le afe iata le mamao mai le ‘a‘ai. 13 ‘Ua o‘o i le ‘a‘ai, ‘ona ō a‘e lea o i latou i le potu o le fale sa nonofo ai Peteru ma Ioane, o Iakopo ma Anetere‘a, o Filipo ma Toma, o Patolomaio ma Mataio, o Iakopo le atali‘i o Alefaio, ma Simona le Selote, ma Iuta le atali‘i o Iakopo. 14 O i latou uma nei fa‘atasi ma Maria le tinā o Iesu, ma ona uso, ma isi fafine, sa lē mapu ‘iā latou talosaga ma le loto gatasi. 15 O aso lava ia na tula‘i ai Peteru i luma o le au uso, pe tusa o le selau luasefulu le aofa‘i, ma fai atu, 16 “Uso e, e tatau lava ‘ona fa‘ataunu‘uina le Tusi, e pei ‘ona fetalai mai ai le Agaga Pa‘ia i aso ‘ua mavae e ala mai ‘iā Tavita, e uiga ‘iā Iuta, o lē na ‘avea ma ta‘ita‘i o ē na pu‘eina fa‘apagotā Iesu. 17 Auā sa tatou mafuta ma galulue fa‘atasi ma ia i lenei galuega.” 18 (Na fa‘atauina fo‘i e lea tagata le fanua i le tupe na maua e ia mai lana galuega leaga, ‘ona palasi lea o ia, ‘ua pa lona manava, ma ‘ua masa‘a mai i fafo lona ga‘au. 19 ‘Ua iloa e tagata uma o Ierusalema le mea ‘ua tupu, ‘ona fa‘aigoaina ai lea e i latou lea fanua o Akeletama i la latou gagana, o lona uiga, o le “Fanua o le Toto.”) 20 “ ‘Ua tusia fo‘i i le Tusi o Salāmo e fa‘apea: ‘ ‘Ia ‘avea lona fale ma mea tu‘ufua, ‘aua fo‘i ne‘i nofo ai se isi, ma ‘ia tofia se tagata e sui tulaga ‘iā te ia.’ 21 “O le mea lea, ‘ua tatau ‘ona i ai se isi e fa‘aopoopo mai ia i tatou, e molimau i le toetū mai o le Ali‘i o Iesu, ia filifilia mai o ia i ē sa fa‘atasi ma i tatou, a o tatou feoa‘i ma le Ali‘i o Iesu, 22 e amata mai le aso na papatisoina ai o ia e Ioane, se‘ia o‘o i le aso na ‘aveina a‘e ai o ia i le lagi mai ‘iā te i tatou.” 23 ‘Ona fa‘atutūina lea e i latou tagata e to‘alua, o Iosefa na fa‘aigoa o Pasapa, o le isi fo‘i ona igoa o Iuso, ma Matatia. 24 Sa tatalo i latou, ma fai atu, “Le Ali‘i e, ‘ua e silafia loto o tagata uma; fa‘aali mai ia po o ai o tagata nei e to‘alua ‘ua e filifilia, 25 na te tau‘aveina lenei galuega fa‘a‘aposetolo, le galuega ‘ua tia‘i e Iuta ‘ae alu i le nofoaga ‘ua fetaui tonu ma ia.” 26 ‘Ona faia lea e i latou o le vili, ma ‘ua fa‘asaga ia Matatia. ‘Ona filifilia lea o ia ‘ina ‘ia fa‘aopoopo atu i so‘o e to‘asefulu ma le tasi.

Galuega 2

1 Sa potopoto fa‘atasi i latou uma lava i le aso Penetekoso. 2 ‘Ona fa‘afuase‘i lea ‘ona o‘o mai le ta‘alili mai le lagi, e peiseaī se matagi o lo‘o agi malosi mai, ma ‘ua fa‘atūmulia ai le fale ‘atoa sa nonofo ai i latou. 3 ‘Ua iloa fo‘i e i latou laulaufaiva e pei o le afi ‘ua vaevaeina, ma ‘ua i ai i luga o i latou ta‘ito‘atasi. 4 ‘Ua fa‘atūtūmuina fo‘i i latou uma i le Agaga Pa‘ia, ma ‘ua amata loa ‘ona tautalatala i gagana ‘ese‘ese, e pei lava ‘ona faia e le Agaga ‘ua mafai ai e i latou ‘ona tautala atu. 5 Sa nonofo i Ierusalema tagata Iutaia o ē e matata‘u i le Atua, mai nu‘u uma lava o le lalolagi. 6 Na fa‘alogoina e i latou lenei ta‘alili, ‘ona potopoto mai ai lea o tagata e to‘atele, ‘ua lē mautonu ‘ina ‘ua ta‘itasi ma fa‘alogo atu ‘iā te i latou, o tautala mai i lana lava gagana. 7 ‘Ua matuā fa‘ate‘ia lava ma ofo i latou uma, ma ‘ua fai ane, “E lē o tagata Kalilaia ‘ea i latou uma nei e tautala mai? 8 A ‘ua fa‘apefea ‘ona mafai e i tatou uma ta‘ito‘atasi, ‘ona fa‘alogo atu i le gagana a le tagata lava ia na tupu mai ma ia? 9 O i latou uma mai Patia, ma Metai ma Elama, ma i latou e nonofo i Mesopotamia, ma Iutaia ma Kapatokia, o Pono fo‘i ma Asia, 10 fa‘apea fo‘i Ferukia ma Pafulia, ‘atoa ma Aikupito ma nu‘u o Lipua e tuā‘oi ma Kurene; a fa‘apea fo‘i i latou mai Roma, o tagata Iutaia ma tagata o Nu‘u ‘ese ‘ua lotu Iutaia, 11 ‘atoa fo‘i ma tagata mai Kereta ma Arapi; a ‘ua tatou fa‘alogo atu nei o lo‘o tautala mai i latou ia tatou lava gagana, i galuega ofoofogia a le Atua.” 12 ‘Ua matuā ofo lava i latou uma ma ‘ua lē mautonu, ‘ua fetautalatala‘i fo‘i ma fai ane, “O le ā ‘ea le uiga o lenei mea?” 13 A o isi ‘ua tauemu ma fai mai, “ ‘Ua ‘onanā uma tagata nei i le uaina suamalie.” 14 ‘Ona tula‘i lea o Peteru ‘atoa ma le to‘asefulu ma le tasi, ma ‘ua ta‘utino atu ma le leotele, “Tagata Iutaia e, ‘atoa fo‘i ma ‘outou uma nā o lo‘o nonofo i Ierusalema, ‘ia ‘outou iloa lelei le mea lenei, ma fa‘alogo mai i a‘u ‘upu. 15 E lē ‘onanā tagata nei i le uaina e pei ‘ona ‘outou māsalomia; auā o lea fa‘ato‘ā ta nei le iva i le taeao; 16 a o le mea tonu lava lenei na fai mai ai le perofeta o Ioelu: 17 ‘ ‘Ua fetalai mai le Atua, O aso mulimuli, ‘ou te liligi ifo ai lo‘u Agaga i luga o tagata uma. ‘Ona vavalo mai ai lea o ‘outou atali‘i ma o ‘outou afafine, e iloa fa‘aaliga e o ‘outou taulele‘a, e fai miti fo‘i o ‘outou toeaina. 18 O aso lava fo‘i ia ‘ou te liligi ifo ai lo‘u Agaga i luga o a‘u ‘au‘auna tane, ma a‘u ‘au‘auna fafine, ‘ona vavalo ai lea o i latou. 19 ‘Ou te fa‘aalia fo‘i mea ofoofogia i le lagi i lugā, ma fa‘ailoga i le lalolagi i lalo, e i ai le toto, ma le afi, ma le asu ‘ua liuausa. 20 E liua le la i le pouliuli ma le masina i le toto, ‘ona soso‘o ai lea ma le o‘o mai o le aso tele ma le tāua o le Ali‘i. 21 O i latou uma lava o ē e vala‘au atu i le suafa o le Ali‘i e fa‘aolaina.’ 22 “Tagata Isaraelu e, ‘ia ‘outou fa‘alogo lelei mai i ‘upu nei; O Iesu le Nasareta, o le tagata ‘ua finagalo malie i ai le Atua, e pei ‘ona fa‘aalia ‘iā te ‘outou i mea mamana, ma mea ofoofogia, ‘atoa ma fa‘ailoga na faia e le Atua e ala mai ‘iā te ia i o ‘outou luma, e pei lava ‘ona ‘outou iloa. 23 ‘Ona o le pule tonu ma le silafaga ati a le Atua na tu‘uina mai ai Iesu, a ‘ua ‘outou tutu‘iina o ia i fao i le satauro, ma fasiotia ai o ia i lima o tagata amio lē taupulea. 24 A ‘ua tatalaina e le Atua noataga o le oti, ma toe fa‘atūina mai o ia; ‘ua lē mafai fo‘i e le oti ‘ona sāisāitia o ia. 25 Fai mai ‘upu a Tavita e fa‘asino ‘iā te ia: ‘Na ‘ou va‘aia le Ali‘i i o‘u luma e lē aunoa, auā e i ai pea lava o ia i lo‘u itū taumatau, ‘ina ne‘i fa‘agae‘etia a‘u. 26 O le mea lea ‘ua fiafia ai lava lo‘u loto, ma tautala lo‘u laulaufaiva i ‘upu o le ‘oli‘oli; e mālōlō fo‘i lo‘u nei tino ma le fa‘amoemoe. 27 Auā ‘e te lē tu‘ulafoa‘iina a‘u i Seoli, ‘e te lē tu‘uina atu fo‘i lou tagata pa‘ia ia o‘o i ai le pala. 28 Na e fa‘ailoa mai ‘iā te a‘u ala o le ola; o le a e fa‘atūmulia fo‘i a‘u i le fiafia i ou luma.’ 29 “Uso e, e leai se mea e tāofia ai lo‘u tautala manino atu ‘iā te ‘outou e uiga i le tamā lea o Tavita. Na maliu o ia ma tanumia, ma o lo‘o i ai nei lava ia i tatou lona tu‘ugamau e o‘o mai i le asō. 30 O lea la, ‘ona o ia o le perofeta, ma sa iloa fo‘i e ia le folafolaga a le Atua, o se tasi o ē e tupuga mai ‘iā te ia o le a nofo i lona nofoāli‘i, 31 sa va‘ai mamao atu fo‘i o ia i le mea o le a faia e le Atua, o lea na tautala ai o ia e uiga i le toetū o le Keriso: ‘E lē tu‘ulafoa‘iina o ia i Seoli, e lē o‘o fo‘i le pala i lona tino.’ 32 O Iesu lava lenā ‘ua toe fa‘atūina mai e le Atua; o molimau fo‘i i matou uma i lea mea. 33 O le mea lea, ‘ona ‘ua si‘itia o ia i luga i le ‘a‘ao taumatau o le Atua, ‘ua maua fo‘i e ia mai le Tamā le Agaga Pa‘ia e pei ‘ona folafolaina mai, o lea ‘ua liligi ifo ai e ia, e pei lava ‘ona ‘outou va‘ai ma fa‘alogo nei i ai. 34 Auā e le‘i alu a‘e Tavita i le lagi, peita‘i ‘ua fai mai o ia, ‘ ‘Ua fetalai mai le Ali‘i i lo‘u Ali‘i: ‘Ia e nofo i lo‘u itū taumatau, 35 se‘ia o‘o ‘ina ‘ou ‘avea ou fili e fai ma mea e tu ai ou vae.’ 36 “O lea la, ia mautinoa lelei e tagata uma o Isaraelu, o Iesu lava lenā na fa‘asatauroina e ‘outou, ‘ua ‘avea nei e le Atua ma Ali‘i ma Keriso.” 37 ‘Ua fa‘alogo mai tagata i nei ‘upu, ‘ona tuia ai lea o latou loto, ma ‘ua fesili mai loa ‘iā Peteru ma isi ‘aposetolo uma, “Uso e, o le ā la le mea e tatau ‘ona matou faia?” 38 ‘Ua tali atu Peteru, “Inā salamō ia, ma ‘ia papatisoina ‘outou uma ta‘ito‘atasi i le suafa o Iesu Keriso, ‘ina ‘ia fa‘amāgaloina a ‘outou agasala; ‘ona maua ai lea e ‘outou le meaalofa o le Agaga Pa‘ia. 39 Auā ‘ua tu‘uina atu ‘iā te ‘outou ma a ‘outou fānau, ‘atoa ma nu‘u mamao le folafolaga, mo tagata uma lava o ē e vala‘auina e le Ali‘i lo tatou Atua.” 40 E tele lava fo‘i ‘upu sa matuā molimau atu ai Peteru, ma apoapoa‘i atu ‘iā te i latou, e pei o lenei: “ ‘Ia fa‘aolaina ‘outou mai lenei tupulaga amiolētonu.” 41 ‘Ona papatisoina lea o i latou uma o ē na talia lelei le lauga a Peteru; ma ‘ua maua ai nei se fa‘aopoopoga pe tusa o le toluafe tagata. 42 Sa potopoto ma mafuta fa‘atasi i latou nei i lea aso ma lea aso, ma mafaufau atili i le a‘oa‘oga a ‘aposetolo; sa tofitofi fo‘i le areto e i latou ma fai a latou tatalo. 43 Na lagona e tagata uma ta‘ito‘atasi le fefe; e tele fo‘i mea ofoofogia ma fa‘ailoga na faia e ‘aposetolo. 44 ‘Ua potopoto fa‘atasi tagata fa‘atuatua uma, ma ‘ua tu‘u fa‘atasi ma faitele a latou mea totino uma lava. 45 ‘Ua fa‘atau atu fo‘i o latou fanua ma ‘oloa, o le tau fo‘i na maua mai ai ‘ua tufatufa i tagata uma, e fa‘atatau i le mea ‘ua fetaui ma le tagata lava ia. 46 Sa mafuta pea lava i latou ma le loto gatasi, i totonu o le malumalu i aso ta‘itasi; sa tofitofi fo‘i e i latou le areto i o latou fale, ma fai fa‘atasi a latou mea‘ai ma le fiafia ma le loto mamā, 47 ‘ua vivi‘i atu fo‘i i le Atua, ma ‘ua alofagia i latou e tagata uma lava. I le ‘ua fa‘aopoopoina e le Ali‘i i lea aso ma lea aso tagata ‘ua fa‘aolaina.

Galuega 3

1 O le itūlā e tolu i le aoauli o le isi aso, na o ai Peteru ma Ioane i le malumalu e tatalo, o le taimi lea e masani ‘ona fai ai talosaga. 2 E i ai le tagata pipili, na fānau mai lava o pipili, e masani ‘ona ‘ave e tagata i aso ta‘itasi, ma tu‘u i le faitoto‘a o le malumalu e igoa o le Faitoto‘a o Matagofie; ‘ina ‘ia nofo ai i inā ma ‘aisi i tagata e ulufale mai i le malumalu, pe maua ai se meaalofa mo ia. 3 ‘Ua iloa atu e ‘iā Peteru ma Ioane o lo‘o ulufale mai i le malumalu, ‘ona ‘aisi lea o ia i ai mo se meaalofa. 4 Na pulato‘a Peteru ma Ioane ‘iā te ia ma fai atu, “Va‘ai lelei mai ‘iā te i mā‘ua.” 5 ‘Ona pupula naunau mai lea o ia ‘iā te i lā‘ua, ma le fa‘amoemoe o le a maua ai sina mea mai ia i lā‘ua. 6 A ‘ua fai atu Peteru, “E leai se siliva po o se auro o ‘iā te a‘u; a o le mea lea o lo‘o ‘iā te a‘u o le a ‘ou foa‘iina atu nei ‘iā te oe: O le suafa o Iesu Keriso le Nasareta, ia e tu ai i luga ma savali.” 7 ‘Ua tago atu fo‘i o ia i lona lima taumatau, ma fa‘atū a‘e o ia i luga; o le taimi lava lea na maua ai loa le malosi e ona vae ma ponāivi o ona tapuvae. 8 ‘Ua oso o ia i luga, ma ‘ua tu ma savali; ‘ua ulufale atu fo‘i o ia fa‘atasi ma i lā‘ua i totonu o le malumalu, ‘ua lē na ‘ona savali, a ‘ua osooso fiafia ma vivi‘i a‘e i le Atua. 9 ‘Ua iloa mai o ia e tagata uma o le nu‘u, o lo‘o savali atu ma vivi‘i i le Atua; 10 ‘ua iloa lelei fo‘i e i latou o ia lava lenei sa nofo i le malumalu, i le Faitoto‘a o Matagofie, ma ‘aisi atu i tagata mo ni meaalofa; ‘ona fa‘ate‘ia ai lea o i latou uma, ma ‘ua matuā ofo lava i le mea ‘ua o‘o ‘iā te ia. 11 A o pipi‘i atu pea lē sa pipili ‘iā Peteru ma Ioane, sa taufetuli mai tagata uma lava ma le ofo ‘iā te i latou, i le fa‘apaologa e ta‘ua o le fa‘apaologa o Solomona. 12 ‘Ua va‘ai atu i ai Peteru, ‘ona lauga atu loa lea o ia i le nu‘u: “O ‘outou tagata Isaraelu e, ‘ua ‘outou ofo aiseā i lenei mea? ‘Ua ‘outou pulato‘a mai ‘ea ‘iā te i mā‘ua e peiseaī o so mā‘ua lava mana, po o sa ma amio pa‘ia ‘ua mafai ai ‘ona savali lenei tagata. 13 O le Atua o Aperaamo, ma Isaako ma Iakopo, o le Atua o tatou tamā, ‘ua na tu‘uina mai le mamalu i lana ‘Au‘auna o Iesu, o ia lava lea na ‘outou tu‘uina atu i lima o ta‘ita‘i, ma fa‘afitia o ia i luma o Pilato o lē na loto e fa‘asa‘olotoina o ia. 14 Peita‘i, na ‘outou fa‘afitia lē e pa‘ia ma amiotonu, a ‘ua ‘outou fai atu e tatala mai le tagata fasioti tagata; 15 ‘ua ‘outou fasiotia fo‘i le Ali‘i o le ola, o lē na toe fa‘atūina e le Atua mai ē ‘ua oti, ma o i matou nei o molimau i lea mea. 16 O le mana o lona suafa ‘ua fa‘amalosia ai lenei tagata i le fa‘atuatua i lona suafa, e pei ‘ona ‘outou va‘ava‘ai nei i ai, ma ‘ua ‘outou iloa; o le fa‘atuatua o lenei tagata ‘iā Iesu, ‘ua foa‘iina atu ai ‘iā te ia lenei malosi ‘ato‘atoa mo lona tino, e lelei lava ‘ona ‘outou va‘ava‘ai uma nei i ai. 17 “O lenei, o‘u uso e, ‘ua ‘ou iloa na faia e ‘outou lea mea ma le lē iloa, e fa‘apea fo‘i o ‘outou ta‘ita‘i. 18 Peita‘i na mua‘i fa‘aalia mai e le Atua ia lava mea i fofoga o ana perofeta uma lava, e puapuagātia le Keriso, ma e fa‘apea lava ‘ona fa‘ataunu‘uina. 19 O le mea lea, ‘ia ‘outou salamō ma liliu mai, ‘ona soloi‘esea lea o ā ‘outou agasala, ‘ina ‘ia o‘o mai ai taimi e filemū ai mai luma o le Ali‘i, 20 ‘ina ‘ia ‘auina mai fo‘i e ia lē na mua‘i tala‘iina atu ‘iā te ‘outou, o Iesu Keriso lea. 21 E tatau ‘ona i ai mea uma, ‘ua fetalai mai ai le Atua i fofoga o ana perofeta pa‘ia uma lava talu mai anamuā. 22 Auā na fai mai Mose i o tatou tamā, ‘E fa‘atūina e le Ali‘i lo ‘outou Atua le perofeta mo ‘outou mai o ‘outou uso, e pei o a‘u nei, ‘ia ‘outou usiusita‘i ‘iā te ia i mea uma lava e fai atu ai ‘iā te ‘outou. 23 E i‘u fo‘i ‘ina fa‘aumatia tagata uma lava o le nu‘u, o ē e lē usiusita‘i i lana perofeta.’ 24 O perofeta uma fo‘i na amata mai ia Samuelu, ma ē na mulimuli ane ai, o i latou ia o ē na mua‘i fa‘ailoa mai aso nei. 25 O ‘outou o atali‘i o perofeta, o ē ‘ua ‘a‘afia i le feagaiga na osia e le Atua ma o tatou tamā, na fetalai mai ai o ia ‘iā Aperaamo, ‘O se tasi o i latou o ē e tupuga mai ‘iā te oe e manuia ai ‘āiga uma o le lalolagi.’ 26 O le Atua fo‘i ‘ua na fa‘atūina mai lana ‘Au‘auna o Iesu, ma ‘ua na ‘auina mai o ia e muamua mai ‘iā te ‘outou, e fa‘amanuia mai ‘iā te ‘outou, ma fa‘aliliu ‘ese mai ‘outou uma mai ‘iā ‘outou agasala.”

Galuega 4

1 A o tautala atu Peteru ma Ioane i tagata, ‘ae taunu‘u mai loa ositaulaga, ma le ta‘ita‘i o le au e leoleoina le malumalu, ‘atoa ma satukaio; 2 ‘ua tigā tele i latou uma, ‘ona ‘ua a‘oa‘o atu ma tāla‘i atu e i lā‘ua i tagata le toe tutū mai o ē ‘ua oti ‘ona o Iesu. 3 ‘Ona pu‘eina lea o i lā‘ua, ma tu‘uina i le fale tāofia se‘ia o‘o i le taeao; auā ‘ua lata mai le po. 4 E to‘atele ē na fa‘alogologo i le ‘upu, ma ‘ua talitonu i ai; o le aofa‘i o tagata pe tusa ma le limaafe. 5 ‘Ua o‘o i le taeao, ‘ona fa‘apotopoto ai lea o latou ali‘i, ma toeaina, ma a‘oa‘o tulafono i Ierusalema, 6 ma le ositaulaga sili o Ana, ma Kaiafa, ma Ioane ma Alesana, ‘atoa ma le ‘āiga uma o ositaulaga sili. 7 ‘Ua fa‘atutū i lā‘ua i totonugalemū, ‘ona fesili atu lea o i latou, “O le ā ‘ea le mana, a o le igoa fo‘i o ai na ‘oulua faia ai lenei mea?” 8 ‘Ua tumu Peteru i le Agaga Pa‘ia, ma ‘ua tali mai ‘iā te i latou: “O ‘outou ali‘i o le nu‘u ma toeaina, 9 ‘āfai ‘ua su‘esu‘eina i mā‘ua i le aso nei i le galuega lelei ‘ua faia i le tagata ma‘i, po o le ā le mea ‘ua fa‘amālōlōina ai o ia. 10 ‘Ia iloa lelei e ‘outou ma tagata uma o Isaraelu, o le suafa lava o Iesu Keriso le Nasareta, o lē na fa‘asatauroina e ‘outou, a ‘ua toe fa‘atūina mai e le Atua nai ē ‘ua oti, o le suafa lea ‘ua fa‘amālōlōina ai le tagata lenei o lo‘o tu nei i o ‘outou luma. 11 O le ma‘a lenei, ‘Na fa‘alēaogāina e ‘outou tufuga faifale, ‘ua ‘avea nei ma ma‘a tulimanu aupitoaluga.’ 12 E leai lava se isi o i ai le fa‘aolataga; auā e leai se isi igoa i lalo o le lagi ‘ua foa‘iina mai i tagata e mafai ‘ona fa‘aolaina ai i tatou.” 13 ‘Ua va‘ai i latou i le lototetele o Peteru ma Ioane, ma ‘ua iloa fo‘i o tagata e le‘i a‘oa‘oina ma le valelea i lā‘ua, ‘ona ofo ai lea o i latou; ‘ua iloa fo‘i e i latou o i lā‘ua sa fa‘atasi ma Iesu. 14 ‘Ua va‘ai atu fo‘i i latou i le tagata na fa‘amālōlōina ‘ua tutū fa‘atasi ma i lā‘ua, ‘ona lē mautali ai lea o i latou. 15 ‘Ua fa‘atonuina i lā‘ua e ō ‘ese loa ma le fono, ‘ona talatalanoa ai lea o i latou, 16 ma fai ane, “O le ā se mea a tatou faia i nei tagata? ‘Ua iloa lelei e i latou uma o lo‘o nonofo i Ierusalema, ‘ua faia e i lā‘ua se fa‘ailoga mata‘utia; e lē mafai fo‘i ‘ona tatou tete‘e atu i ai. 17 Peita‘i, ‘ina ne‘i saga fa‘asalalauina atili pea i tagata, o lea ‘ia tatou fa‘amata‘uina ai i lā‘ua, ‘ina ‘ia lē toe tautala atu i se tagata i lenā igoa.” 18 Na ‘a‘amiina i lā‘ua, ma ‘ua vavao atu i ai, e ‘aua ne‘i toe tautala atu pe a‘oa‘o i le igoa o Iesu. 19 A ‘ua tali atu Peteru ma Ioane ‘iā te i latou, “Filifili ‘outou pe se mea sa‘o i luma o le Atua lo ma fa‘alogo atu ‘iā te ‘outou ‘ae lē o le Atua; 20 auā e lē mafai ‘ona ma lē tautala atu i mea na ma va‘ai ma fa‘alogo i ai.” 21 ‘Ua toe fa‘amata‘uina i lā‘ua e i latou, ‘ona fa‘asa‘olotoina ai lea; ‘ua lē maua e i latou se mea e fa‘asalaina ai i lā‘ua ‘ona o tagata; auā ‘ua vivi‘i atu tagata uma i le Atua ‘ona o le mea na faia. 22 Auā ‘ua silia i le fasefulu tausaga o le tagata lea na faia i ai lenā fa‘ailoga ma ‘ua fa‘amālōlōina. 23 ‘Ua fa‘asa‘olotoina i lā‘ua, ‘ona ō ai lea o i lā‘ua ia la uō, ma ta‘u atu ‘iā te i latou mea uma lava na fai mai ai ositaulaga sili ma toeaina ‘iā te i lā‘ua. 24 ‘Ua fa‘alogo ai i latou, ‘ona vala‘au atu lea i le Atua ma le loto gatasi ma fai atu, “Le Atua e, o oe lava na faia le lagi ma le lalolagi, ma le sami ma mea uma lava o i ai. 25 O lē na fetalai mai i le Agaga Pa‘ia e ala mai i le fofoga o lo matou tamā o Tavita lau ‘au‘auna, ‘ua fa‘apea mai: ‘O le ā le mea ‘ua to‘atama‘i ai tagata o Nu‘u ‘ese, ma ‘ua mafaufau tagata i mea lē aogā? 26 ‘Ua ō mai tupu o le lalolagi, o ali‘i fo‘i ‘ua fa‘apotopoto fa‘atasi e tete‘e atu i le Ali‘i ma lona Keriso.’ 27 Auā e moni lava na potopoto i le ‘a‘ai Herota ma Ponotio Pilato ma Nu‘u ‘ese, ‘atoa ma tagata Isaraelu, e tete‘e atu i lau ‘Au‘auna pa‘ia o Iesu, o lē na e fa‘au‘uina. 28 Na faia fo‘i e i latou mea uma lava na e fuafuaina anamua i lou ‘a‘ao ma lau pule. 29 O lenei la, le Ali‘i e, ia e silasila mai i lo latou taufa‘amata‘u mai; ma ‘ia e fesoasoani mai i au ‘au‘auna, ‘ina ‘ia latou matuā tautala atu i lau afioga ma le lototele, 30 ia maua fo‘i le fa‘amālōlōina, ma ‘ia faia fa‘ailoga ma mea ofoofogia i le suafa o lau ‘Au‘auna pa‘ia o Iesu, ‘ona o le fa‘aloaloa mai o lou ‘a‘ao.” 31 ‘Ua uma atu la latou tatalo, ‘ona lūlūina lea o le mea sa potopoto ai i latou, ma ‘ua tūtūmu fo‘i i latou uma i le Agaga Pa‘ia, ‘ua tautala atu ai i le afioga a le Atua ma le lototele. 32 ‘Ua loto gatasi tagata fa‘atuatua uma lava; e leai lava se isi na fai ane e uiga i ana mea totino fa‘apea o lana mea lea; a ‘ua faitele a latou mea uma lava. 33 ‘Ua molimau atu fo‘i le ‘au ‘aposetolo ma le mana tele i le toetū mai o le Ali‘i o Iesu; ma ‘ua i luga o i latou uma le alofa tunoa tele. 34 ‘Ua leai se isi o i latou e mativa; auā o i latou e i ai fanua po o fale, ‘ua fa‘atauina atu ma ‘ua maua mai le tupe o mea na fa‘atauina, 35 ma ‘ua tu‘u i le ‘au ‘aposetolo; ‘ina ‘ia tufatufaina i tagata ta‘ito‘atasi e fa‘atatau i le mea e fetaui ma le tagata. 36 O Iosefa fo‘i, o lē sa fa‘aigoaina e le ‘au ‘aposetolo o Panapa, o lona uiga o le tagata fa‘amafanafana, o le sa Levī o ia, na fānau i Kuperu, 37 e i ai lona fanua na fa‘atauina atu, ma ‘ua aumai e ia le tupe o le tau, ma tu‘uina atu i le ‘au ‘aposetolo.

Galuega 5

1 A o le tagata e igoa ia Anania, ma lana avā o Safaira, na fa‘atauina atu le fanua, 2 ma ‘ua tāofi e ia se vaega o le tau, ma sa iloa e lana avā lea mea; ‘ona ‘ave lea o le isi vaega i le ‘au ‘aposetolo. 3 A ‘ua fesili atu Peteru, “Anania e, ‘ua fa‘atumu aiseā e Satani lou loto, ‘ina ‘ia e ‘olegia le Agaga Pa‘ia, ma ‘ua e tāofi ai ma oe nisi mea o le tau o le fanua? 4 A o le‘i fa‘atauina atu, e lē o oe ‘ea e ona; ma ‘ina ‘ua fa‘atauina atu, e lē o lau pule ‘ea na fai ai? ‘Ae aiseā ‘ua tu‘u ai lenei mea i lou loto? ‘Ua e lē pepelo i tagata, a o le Atua.” 5 ‘Ua fa‘alogo atu Anania i na ‘upu, ‘ona pa‘ū lea o ia i lalo, ma ‘ua maliu; ‘ona matuā matata‘u ai lea o i latou uma o ē na fa‘alogo i nei mea. 6 ‘Ua tutū i luga taulele‘a, ‘ua teuteu ‘iā te ia, ma ‘ave i fafo e tanu ai. 7 Pe tusa o le tolu itūlā ‘ua mavae atu, ‘ae ulufale mai loa lana avā, e le‘i iloa e ia le mea ‘ua faia. 8 ‘Ona fai atu lea o Peteru ‘iā te ia, “Ta‘u mai ‘iā te a‘u, po o le tau ‘atoa lea na ‘oulua fa‘atauina atu ai le fanua.” ‘Ua tali mai o ia, “O lea lava, o le tau lenā.” 9 ‘Ona fai atu lea o Peteru ‘iā te ia, “ ‘Ua ‘oulua loto gatasi aiseā e tofotofo le Agaga o le Ali‘i? O lo‘o tutū mai i le faitoto‘a ē na tanuina lau tane, e ‘ave fo‘i oe e i latou i fafo.” 10 ‘Ona pa‘ū loa lea o ia i vae o Peteru, ma ‘ua maliu. ‘Ua ulufale mai taulele‘a, ma ‘ua iloa ‘ua maliu o ia, ‘ona ‘ave lea o ia e i latou i fafo, ma ‘ua tanu ai i tafatafa o lana tane. 11 ‘Ona matata‘u tele ai lea o le ekalesia uma lava, ma i latou uma o ē na fa‘alogo i nei mea. 12 E tele fa‘ailoga ma mea ofoofogia na faia e lima o le ‘au ‘aposetolo i luma o tagata. Sa potopoto fo‘i latou uma i le fa‘apaologa o Solomona. 13 A o isi tagata, e leai se isi o latou na fa‘amalosi e fa‘atasi ma i latou; a ‘ua vi‘ia i latou e tagata; 14 ‘ua atili ai ‘ona fa‘aopoopoina i le Ali‘i ē ‘ua fa‘atuatua, o tane ma fafine e to‘atele. 15 ‘Ua ‘aumaia fo‘i e i latou ē e mama‘i i auala, ma fa‘ata‘atitia ai i luga o moega ma fala, ‘ina ‘ia lafoia ane i ai tau lava o le ata o Peteru pe a ui ane ai o ia. 16 ‘Ua ō mai fo‘i tagata e to‘atele mai ‘a‘ai e tuā‘oi ma Ierusalema, ma ‘ua ‘aumaia e i latou ē ‘ua mama‘i ma ē ‘ua puapuagātia i agaga leaga, ma sa fa‘amālōlōina i latou uma lava. 17 ‘Ua tutū i luga le ositaulaga sili ma i latou sa ‘iā te ia, o le vasega lea o satukaio; ‘ua matuā matau‘a i latou uma. 18 ‘Ua pu‘eina fo‘i le ‘au ‘aposetolo e i latou, ma tu‘uina i le falepuipui o le nu‘u. 19 A ‘ua tatalaina e le agelu a le Ali‘i faitoto‘a o le falepuipui i le po; ‘ua ta‘ita‘iina fo‘i i latou e ia i fafo, ma fai atu, 20 “ ‘Ia ‘outou o e tutū i le malumalu, ma tautala atu i tagata i ‘upu uma lava e uiga i le ola nei.” 21 ‘Ua fa‘alogo ai i latou, ‘ona ulufale lea i le malumalu i le tafa o ata ma a‘oa‘o atu ai. ‘Ona ō mai lea o le ositaulaga sili ma i latou sa ‘iā te ia, ‘ua fa‘apotopoto e i latou le Fono, ‘atoa ma le au fono uma o le fānauga a Isaraelu; ‘ona ‘auina atu lea o le sāvali i le falepuipui, ‘ina ‘ia ta‘ita‘iina mai i latou. 22 Peita‘i ‘ua o‘o atu ‘au‘auna, ma ‘ua lē maua i latou i le falepuipui; ‘ona toe fo‘i mai lea ma ta‘u mai, 23 “Matou te ō atu o lo‘o fa‘amau pea faitoto‘a o le falepuipui, ma o lo‘o tutū pea fo‘i leoleo i fafo i luma o faitoto‘a; na matou tatalaina, ‘ae leai se isi na matou maua i totonu.” 24 ‘Ua fa‘alogo atu i nei ‘upu le ta‘ita‘i o le au e leoleoina le malumalu, ‘atoa ma ositaulaga sili, ma ‘ua lē mautinoa e i latou po o le ā le mea ‘ua tupu i le ‘au ‘aposetolo. 25 ‘Ona sau lea o le isi tagata ma tala mai ‘iā te i latou, “O tagata na ‘outou tu‘uina i le falepuipui, o lo‘o i le malumalu i latou, o lo‘o tutū ai ma a‘oa‘o atu i tagata.” 26 ‘Ona alu lea o le ta‘ita‘i o le au fa‘atasi ma ‘au‘auna, ‘ua ta‘ita‘i mai ‘iā te i latou, ‘ae le‘i faia fa‘amalosi; auā ‘ua fefefe i latou i tagata, ‘ina ne‘i fetogia i latou i ma‘a. 27 ‘Ua ta‘ita‘iina mai i latou, ‘ona tu‘u atu ai lea i luma o le Fono. ‘Ona fesili mai lea o le ositaulaga sili ‘iā te i latou, 28 “Matou te le‘i fa‘atonuina atu ‘ea ‘iā te ‘outou e soia le toe a‘oa‘o atu i lenā igoa? ‘Ua ‘outou fa‘atūmulia Ierusalema i la ‘outou a‘oa‘oga, ma ‘ua ‘outou fia fa‘ao‘o mai i o matou luga le toto o lenā tagata.” 29 ‘Ona tali atu lea o Peteru ma le ‘au ‘aposetolo, “O le mea tatau lo matou usiusita‘i i le Atua e sili atu i lo matou usiusita‘i i tagata. 30 O le Atua o tatou tamā ‘ua na toe fa‘atūina mai Iesu, lē na fasiotia e ‘outou i lo ‘outou fa‘atautauina i le la‘au. 31 ‘Ua ‘aveina a‘e o ia e le Atua i lona ‘a‘ao taumatau, o le Ta‘ita‘i ma le Fa‘aola, na te avatua ‘iā Isaraelu le salamō ma le fa‘amāgaloina o agasala. 32 O ana molimau fo‘i i ia mea o i matou ma le Agaga Pa‘ia, lē ‘ua foa‘iina atu e le Atua i ē e usiusita‘i ‘iā te ia.” 33 ‘Ua fa‘alogo ai i latou, ‘ona matuā ita tele ai lea, ma ‘ua taupulepule loa e fasioti i le ‘au ‘aposetolo. 34 ‘Ona tula‘i lea o le isi faresaio e igoa ia Kamalielu i le Fono, o ia o le a‘oa‘o tulafono e vi‘ia e tagata uma lava; ‘ua fai atu o ia e tu‘u le ‘au ‘aposetolo i fafo se‘ia toeitiiti ane. 35 ‘Ona fai atu lea o ia ‘iā te i latou, “O ‘outou tagata Isaraelu e, ‘ia ‘outou fa‘aeteete i mea o le a ‘outou faia i nei tagata. 36 Auā o aso ‘ua mavae na tu mai ai Tiuta, ma fai mai e sili lava o ia; na pipi‘i atu fo‘i ‘iā te ia tagata e tusa ma le to‘afaselau; na fasiotia o ia, ma sa fa‘ata‘ape‘apeina, ma i‘uvale i latou uma lava na usiusita‘i ‘iā te ia. 37 ‘Ua mavae atu lea tagata, ‘ae tu mai Iuta, le tagata Kalilaia, i le taimi o le tusiga igoa; na ta‘ita‘i ‘ese e ia tagata e to‘atele na mulimuli ‘iā te ia; na oti fo‘i o ia, ma ‘ua fa‘asalalauina i latou uma lava na usiusita‘i ‘iā te ia. 38 O lenei la, ‘ou te fai atu ‘iā te ‘outou, ‘ia ‘outou ‘alo ‘ese ma nei tagata, ma ‘ia tu‘u ai pea i latou; auā ‘āfai na tupu mai tagata lenā sauniga ma lenā galuega, e fa‘aumatia; 39 ‘ae ‘āfai ‘ua tupu mai le Atua, tou te lē mafaia ‘ona fa‘aumatia; ‘ina ne‘i iloa ane ‘ua ‘outou si‘i tau‘a i le Atua lava.” 40 Na usiusita‘i i latou ‘iā te ia; ‘ua ‘a‘ami fo‘i le ‘au ‘aposetolo ma ‘ua sasaina i latou, ma fa‘atonuina e soia le toe tautala i le igoa o Iesu; ‘ona tu‘uina atu ai lea o i latou e o. 41 ‘Ua ō ‘ese atu i latou mai luma o le Fono, ‘ua ‘oli‘oli ‘ina ‘ua ta‘uaogāina i latou ‘ua fa‘aleagaina ‘ona o lona suafa. 42 ‘Ua lē mapu fo‘i i latou i aso uma i le a‘oa‘o atu, ma tāla‘i atu Iesu Keriso i le malumalu ma fale uma lava.

Galuega 6

1 O aso ia ‘ua fa‘ato‘ateleina ai pea so‘o, ‘ua muimui ai tagata Iutaia e tautala i le gagana Eleni i tagata Iutaia e tautala i le gagana Arama ‘ona o latou fafine ‘ua oti a latou tane, ‘ua galo i le tufatufaina o mea i aso ta‘itasi. 2 ‘Ona tala‘iina lea e le to‘asefulu ma le lua o so‘o e to‘atele, ma fai atu, “E lē mafai ‘ona matou tu‘ua le afioga a le Atua ‘ae fa‘asaga e tufatufa ‘oloa. 3 O lenei la, uso e, inā filifili ia nisi o ‘outou se to‘afitu e ta‘uleleia, e tūtūmu i le Agaga Pa‘ia ma le poto; ia tofia fo‘i i latou e fai lenei galuega. 4 A o i matou, o le a matou feagai ma talosaga, ma le folafolaina atu o le Tala Lelei.” 5 ‘Ua talia lelei le ‘upu e i latou uma e to‘atele; ‘ona filifilia lea e i latou Setefano, le tagata e tumu i le fa‘atuatua ma le Agaga Pa‘ia, ma Filipo, ma Pokoro, ma Nikanora, ma Timona, ma Pamena, ma Nikolao le tagata Anetioka sa lotu i le lotu a Iutaia; 6 ‘ua tu‘uina atu i latou i luma o le ‘au ‘aposetolo; ‘ona tatalo lea ma fa‘ae‘e atu o latou lima i o latou luga. 7 ‘Ua tuputupu pea le afioga a le Atua; ‘ua matuā fa‘ato‘ateleina so‘o i Ierusalema; ‘ua usiusita‘i fo‘i ositaulaga e to‘atele i le fa‘atuatuaga. 8 O Setefano, lē ‘ua tumu i le alofa tunoa ma le mana, ‘ua faia e ia mea ofoofogia ma fa‘ailoga tetele i luma o tagata. 9 ‘Ona tula‘i mai lea o nisi mai le sunako e ta‘ua o tagata sa‘oloto, mai Kurene ma Alesania, ma i latou mai Kilikia ma Asia, ‘ua finau ma Setefano; 10 ma ‘ua lē mafai e i latou ‘ona tete‘e atu i le poto ma le Agaga ‘ua tautala ai Setefano. 11 ‘Ona fai ane fa‘alilolilo lea o i latou i tagata ia molia o ia e fa‘apea: “ ‘Ua matou fa‘alogo atu o lafo e ia ‘upuvale ia Mose ‘atoa ma le Atua.” 12 ‘Ua fa‘aoso fo‘i e i latou tagata, e aofia ai ma toeaina ma a‘oa‘o tulafono; ‘ona tutū mai lea o i latou, ‘ua pu‘eina Setefano ma ta‘ita‘i atu i luma o le Fono. 13 ‘Ua tu‘uina atu fo‘i e i latou molimau pepelo e fai atu, “E lē o mapu le tagata lea i le lafo o ‘upuvale i le nofoaga pa‘ia lenei ‘atoa ma le tulafono. 14 Auā ‘ua matou fa‘alogoina so‘o o ia o fai mai, e fa‘aumatia le nofoaga lenei e Iesu le Nasareta, e suia fo‘i e ia aganu‘u na tu‘uina mai e Mose ‘iā te i tatou.” 15 Sa pulato‘a ia Setefano tagata uma na i ai i le Fono, ma ‘ua va‘aia ai e i latou foliga mai o ona mata e pei o ni fofoga o se agelu.

Galuega 7

1 ‘Ua fesili mai le ositaulaga sili ia Setefano, “E moni ‘ea nei mea?” 2 ‘Ona tali atu lea o Setefano, “Uso e ma tamā, fa‘afofoga mai ia: Na fa‘aali mai le Atua e ona le mamalu i lo tatou tamā o Aperaamo, a o i Mesopotamia o ia, a o le‘i o‘o mai ma nofo i Karana. 3 Na fetalai mai fo‘i ‘iā te ia, ‘ ‘Ia e alu ‘ese atu nei mai lou nu‘u, ma tagata tou te ‘āiga, ma e alu i le nu‘u ‘ou te fa‘asinoina atu ‘iā te oe.’ 4 ‘Ona alu atu lea o ia mai Kaletaia ma nofo i Karana; ‘ua oti lona tamā, ‘ona ‘aumaia lea o ia e le Atua i le nu‘u nei o lo‘o ‘outou nonofo ai. 5 Na te le‘i avatua fo‘i ‘iā te ia se tofi, e o‘o lava i se mea e tusa ma se tulagāvae; a ‘ua folafola mai na te avatua ‘iā te ia e fai ma ona fanua, ‘atoa ma lana fānau pe a mavae atu o ia, a o leai sana fānau. 6 Na fetalai mai fo‘i le Atua, ‘E aumau lana fānau i le nu‘u ‘ese; e fa‘apologaina ma sauāina i latou i tausaga e faselau.’ 7 Na fetalai mai fo‘i le Atua, ‘ ‘Ou te fa‘asalaina le nu‘u e nofo pologa ai i latou; a uma atu fo‘i ia mea, ‘ona ō mai lea o i latou ma ‘au‘auna mai ‘iā te a‘u i le nu‘u nei.’ 8 Na tu‘uina atu fo‘i e le Atua ‘iā Aperaamo le feagaiga o le peritome; ‘ona fānau ai lea o lona atali‘i o Isaako, ma ‘ua peritomeina o ia e ia i le aso valu; o le atali‘i fo‘i o Isaako o Iakopo; o atali‘i o Iakopo e to‘asefulu ma le lua, o tamā i latou ia. 9 “O tamā fo‘i, ‘ina ‘ua matau‘a ia Iosefa, na fa‘atauina o ia e i latou i Aikupito; peita‘i sa fa‘atasi pea le Atua ma ia, 10 ma ‘ua na lavea‘iina o ia i ‘ona puapuagā uma lava, ‘ua agalelei atu fo‘i ‘iā te ia, ma foa‘i atu ‘iā te ia le poto i luma o Farao le tupu o Aikupito; ‘ua tofia fo‘i o ia e Farao e pule i Aikupito, ‘atoa ma lona ‘āiga uma. 11 ‘Ua o‘o le oge ma le puapuagā tele i Aikupito uma lava ‘atoa ma Kanana; ‘ua lē maua fo‘i ni mea e ‘ai e o tatou tamā. 12 Na fa‘alogo Iakopo o lo‘o i ai saito i Aikupito, ‘ona ‘auina atu lea e ia o tatou tamā, o le ulua‘i ō atu lea. 13 ‘Ina ‘ua toe ō atu fa‘alua, sa fa‘ailoa ane loa Iosefa i ona uso, ma ‘ua fa‘aalia ai fo‘i ia Farao le atunu‘u o Iosefa. 14 ‘Ua ‘a‘amiina fo‘i e Iosefa lona tamā o Iakopo, ‘atoa ma lona ‘āiga uma e to‘afitusefulu ma le lima tagata. 15 Na alu ifo Iakopo i Aikupito, ‘ua oti ai o ia ‘atoa ma o tatou tamā; 16 ‘ona molia lea o i latou i Sekema, ma ‘ua tanumia i le tu‘ugamau na fa‘atau e Aperaamo i tupe siliva mai le fānau a Emoro i Sekema. 17 “ ‘Ua lata fo‘i le taimi na folafolaina, na ta‘utino mai e le Atua ‘iā Aperaamo, ‘ona fa‘ato‘ateleina ai lea o le nu‘u i Aikupito, 18 se‘ia o‘o ‘ina tula‘i mai i Aikupito le isi tupu na te le‘i iloa Iosefa. 19 O le tagata lea sa faitogafiti leaga i o tatou ‘āiga, ma fa‘asauā i o tatou tamā, ma lafoa‘iina a latou tama meamea, ‘ina ne‘i ola i latou. 20 O aso ia na fānau mai ai Mose le tagata lālelei i luma o le Atua, sa tausia o ia i masina e tolu i le ‘āiga o lona tamā; 21 na tu‘ulafoa‘iina o ia, na ava‘e e le afafine o Farao, na tausia fo‘i o ia e fai ma ana tama. 22 Na a‘oa‘oina Mose i le poto uma o Aikupito; ‘ua malolosi fo‘i ana ‘upu ma mea na faia e ia. 23 “ ‘Ua o‘o ‘ina ‘ua fasefulu ona tausaga, ‘ona manatu ai lea o ia e asiasi i ona uso, o le fānauga a Isaraelu. 24 ‘Ua va‘aia e ia le isi o i latou ‘ua sauāina, ‘ona fesoasoani lea ‘iā te ia ma taui atu e tusa ma lona sauāina, ma ‘ua fasi e ia le Aikupito. 25 Sa manatu o ia e iloa e ona uso e fa‘aolaina i latou e le Atua i lona lima; ‘ae le‘i iloa e i latou. 26 O le taeao na soso‘o ai, e tau atu o ia o misa mai le to‘alua o i latou, ‘ona vavao lea e ia ma fa‘alelei, ma fai atu, ‘Ali‘i e, o ‘oulua o le uso; a ‘ua ‘oulua toe taua‘imisa lava ‘oulua aiseā?’ 27 A o lē na sauā atu i le isi, ‘ua tete‘e mai ‘iā te ia ma fai mai, ‘O ai ‘ea na na tofia oe e fai ma ali‘i ma fa‘amasino ‘iā te i matou? 28 ‘Ua e fia fasiotia ‘ea a‘u e pei ‘ona e fasiotia le Aikupito ananafi?’ 29 ‘Ona sola ai lea o Mose ‘ona o lea ‘upu, ‘ua alu ma nofo i le nu‘u o Mitiana, ma ‘ua fānanau ai ona atali‘i e to‘alua. 30 “ ‘Ua mavae tausaga e fasefulu, ‘ona fa‘aali lea ‘iā te ia o le agelu i le afi mumū, i le la‘au talatala i le vao i le Mauga o Sinai. 31 Na va‘aia e Mose, ma ‘ua ofo lava o ia i le mea na va‘ai i ai; ‘ua fa‘alatalata atu o ia e matamata ai, ‘ae o‘o mai loa le si‘ufofoga o le Ali‘i ‘iā te ia, 32 ‘O a‘u o le Atua o ou tamā, o le Atua o Aperaamo, o le Atua o Isaako, o le Atua fo‘i o Iakopo.’ ‘Ona gatete ai lea o Mose, ma ‘ua lē mafai ‘ona fa‘amalosi e matamata. 33 ‘Ona fetalai mai lea o le Ali‘i ‘iā te ia, ‘Talatala ia ou se‘evae; auā o le mea o lo‘o e tu ai nei, o le ‘ele‘ele pa‘ia lea. 34 ‘Ua ‘ou va‘aitino atu lava i le sauāina o lo‘u nu‘u i Aikupito, ‘ua ‘ou fa‘alogoina fo‘i lo latou ōi, ma ‘ua ‘ou alu ifo ai e lavea‘i i latou. O lenei, sau ia o le a ‘ou ‘auina atu oe i Aikupito.’ 35 “O Mose lenā na te‘ena e i latou, ma fai atu i ai, ‘O ai na ‘avea oe e fai ma ali‘i ma fa‘amasino?’ ‘ua ‘auina o ia e le Atua e fai ma ali‘i ma fa‘aola, i le lima o le agelu ma fa‘aali ‘iā te ia i le la‘au talatala. 36 O ia lava na ta‘ita‘iina atu i latou, ‘ina ‘ua uma ‘ona fai mea ofoofogia ma fa‘ailoga i le nu‘u o Aikupito, ma le Sami ‘Ula‘ula, ‘atoa ma le vao i tausaga e fasefulu. 37 O Mose lea na fai atu i le fānauga a Isaraelu, ‘E fa‘atūina e le Atua le perofeta mo ‘outou, o se isi lava o ‘outou uso, e pei o a‘u nei.’ 38 O ia lenei sa i le fa‘apotopotoga i le vao fa‘atasi ma le agelu na fetalai mai ‘iā te ia i le Mauga o Sinai, sa fa‘atasi fo‘i ma o tatou tamā; na talia fo‘i e ia ‘upu o le ola e aumai ai ‘iā te i tatou. 39 “E le‘i manana‘o o tatou tamā e usiusita‘i ‘iā te ia, a ‘ua tete‘e atu i ai ma toe fo‘i o latou loto i Aikupito; 40 ‘ua fai atu fo‘i ia Arona, ‘ ‘Inā faia ia ni atua mo i tatou, e muamua atu ‘iā te i tatou; auā o lenā Mose sa ta‘ita‘iina i tatou mai le nu‘u o Aikupito, ‘ua tatou lē iloa le mea ‘ua o‘o ‘iā te ia.’ 41 Na faia fo‘i e i latou i ia aso le tama‘i povi, ‘ua faia fo‘i e i latou le taulaga i le tupua, ma ‘ua ‘oli‘oli i latou i galuega a o latou lava lima. 42 ‘Ona liliu ‘ese lea o le Atua, ma tu‘uina atu i latou e ‘au‘auna i au o le lagi; pei ‘ona tusia i le tusi a perofeta: ‘Tagata Isaraelu e, na ‘outou ‘aumaia ‘ea ‘iā te a‘u, le taulaga o manu ‘ua fasia, i tausaga e fasefulu i le vao? 43 Na tau‘aveina e ‘outou le fale ‘ie o Moloka, ma le fetū o lo ‘outou atua o Refana, o fa‘atusa na ‘outou faia tou te ifo i ai. O le mea lea ‘ou te ‘avea ia ‘outou e nonofo i tala atu o Papelonia.’ 44 “Sa i o tatou tamā i le vao le fale fetāfa‘i o le molimau, e pei ‘ona fa‘atonuina mai e lē na fetalai ia Mose, ‘ia faia e ia e pei lava o le fa‘atusa na va‘aia e ia. 45 Na talia e o tatou tamā ma Iosua, ma ‘ua ‘aumaia e i latou i le lau‘ele‘ele o Nu‘u ‘ese na tulia e le Atua i luma o tatou tamā, e o‘o mai i aso o Tavita. 46 O ia na alofagia e le Atua. Na ōle atu fo‘i ‘ina ‘ia maua e ia se mea e afio ai le Atua o Iakopo. 47 Peita‘i na faia e Solomona le fale mo le Atua. 48 “ ‘Ae peita‘i, e lē afio le Atua silisili ‘ese i malumalu e faia e lima, e pei ‘ona fai mai le perofeta: 49 ‘O le lagi o lo‘u nofoāli‘i lea, o le lalolagi o le mea lea e tu ai o‘u vae, o lo‘o fetalai mai ai le Ali‘i. O le ā se fale tou te faia mo a‘u? O fea se mea ‘ou te nofo ai? 50 E lē faia ‘ea e o‘u lima nei mea uma?’ 51 “O ‘outou o ē ‘ua ma‘a‘a ‘ua, ma ‘ua lē peritomeina loto ma taliga, ‘ua lē aunoa ‘ona ‘outou tete‘eina le Agaga Pa‘ia; pei ‘ona faia e o ‘outou tamā, ‘ua fa‘apenā fo‘i ‘outou. 52 O ai se isi o perofeta e le‘i sauā i ai o ‘outou tamā? ‘Ua fasiotia fo‘i e i latou ē na mua‘i tala‘iina le afio mai o lē e amiotonu; o ia lea na ‘outou fa‘alataina ma fasiotia. 53 ‘Ua maua e ‘outou le tulafono i sauniga a agelu, a ‘ua ‘outou lē tausia.” 54 ‘Ua fa‘alogo atu i latou i ia ‘upu, ‘ona matuā ita tele ai lea o i latou; ‘ua lilivau fo‘i o latou nifo ‘iā te ia. 55 A ‘ua tumu o ia i le Agaga Pa‘ia, ‘ua pulato‘a i le lagi, ma ‘ua iloa atu e ia le mamalu o le Atua, ma Iesu o lo‘o tu i le itū taumatau o le Atua; ‘ona fai ane lea o ia. 56 “ ‘Ua ‘ou iloa le lagi ‘ua avanoa, ma le Atali‘i o le Tagata o lo‘o tu i le itū taumatau o le Atua.” 57 ‘Ona ‘alalaga leotetele lea o i latou, ‘ua pupuni fo‘i o latou taliga, ma feosofi mai ‘iā te ia. 58 ‘Ua tulei atu o ia i tua o le ‘a‘ai, ‘ona fetogiina lea o ia e i latou i ma‘a; ‘ua tu‘u atu fo‘i e molimau o latou ‘ofu i le taule‘ale‘a e igoa ia Saulo, e leoleo ai. 59 ‘Ua fetogiina fo‘i e i latou Setefano a o tatalo atu o ia i le Ali‘i, “Le Ali‘i e Iesu, ia e talia mai lo‘u nei agaga.” 60 ‘Ua to‘otuli fo‘i o ia ma ‘alaga leotele atu, “Le Ali‘i e, ‘aua ‘e te tu‘uina atu lenei agasala ‘iā te i latou.” ‘Ua uma atu lea ‘upu, ‘ona maliu ai lea o ia.

Galuega 8

1 Sa loto fo‘i i ai Saulo i le fasiotiga o Setefano. O le aso lava lea na tupu ai le sauāga tele i le ekalesia i Ierusalema; ‘ua fa‘ata‘ape‘apeina fo‘i i latou uma i nu‘u o Iutaia ma Samaria, a ‘ua toe na o le ‘au ‘aposetolo. 2 ‘Ua ‘ave fo‘i Setefano ma tanu e tagata ‘ua matata‘u i le Atua, ma ‘ua matuā taufaitagiauē i latou uma ‘ona o ia. 3 A ‘ua sauā tele Saulo i le ekalesia. ‘Ua ulufale solo o ia i lea fale ma lea fale, ma tatoso mai tane ma fafine ma tu‘uina i le falepuipui. 4 ‘Ua feoa‘i solo ē na fa‘ata‘ape‘apeina, ma ‘ua folafola atu e i latou le Tala Lelei o le ‘upu. 5 Na alu fo‘i Filipo i le ‘a‘ai o Samaria, ma tala‘i atu Keriso ‘iā te i latou. 6 ‘Ua manana‘o tele tagata ma le loto gatasi i ‘upu na fai atu ai Filipo, ma ‘ua fa‘alogologo ma va‘ava‘ai i latou i fa‘ailoga na faia e ia. 7 Auā ‘ua o i fafo agaga leaga mai tagata e to‘atele sa i ai, ma ‘ua ‘alalaga leotetele; ‘ua fa‘amālōlōina fo‘i ē sa pe o latou tino, ‘atoa ma pipili e to‘atele. 8 ‘Ua tele ai lava le ‘oli‘oli i lea ‘a‘ai. 9 A o le tagata e igoa ia Simona, sa mua‘i fai togafiti fa‘ataulāitu i lea ‘a‘ai, ma ‘ua ofo tele ai le nu‘u o Samaria; ‘ua fai ane fo‘i o ia fa‘apea o ia lava lē e silisili, 10 ma ‘ua manana‘o tele i latou uma ‘iā te ia. O tagata lautele fo‘i ‘atoa ma ali‘i ‘ua fai ane, “O le mana tele o le Atua le tagata lenei.” 11 ‘Ua manana‘o tele i latou ‘iā te ia, auā ‘ua leva ‘ona fa‘aofo i latou e ia i ana togafiti fa‘ataulāitu. 12 ‘Ua talitonu i latou i le Tala Lelei o le Mālō o le Atua, ma le suafa o Iesu Keriso, o lo‘o folafola atu e Filipo; ‘ona papatisoina lea o i latou, o tane ma fafine. 13 O Simona fo‘i ‘ua talitonu o ia, ma ‘ua papatisoina; ‘ona fa‘atasi atu lea o ia ‘iā Filipo, ‘ua ofo tele Simona a o va‘ava‘ai atu i fa‘ailoga ma mea mamana tetele ‘ua faia. 14 ‘Ua fa‘alogo fo‘i le ‘au ‘aposetolo i Ierusalema ‘ua talia e Samaria le afioga a le Atua, ‘ona ‘auina atu lea e ‘aposetolo Peteru ma Ioane ‘iā te i latou. 15 ‘Ua ō mai fo‘i i lā‘ua, ‘ona tatalo lea mo i latou, ‘ina ‘ia maua e i latou le Agaga Pa‘ia; 16 auā o aso ia e le‘i afio ifo ai o ia i se isi o i latou; ‘ua na ‘ona papatisoina o i latou i le suafa o le Ali‘i o Iesu. 17 ‘Ua fa‘ae‘e atu e Peteru ma Ioane o la lima ‘iā te i latou, ‘ona maua lea e i latou le Agaga Pa‘ia. 18 ‘Ua va‘aia e Simona, o le fa‘ae‘e o lima o ‘Aposetolo ‘ua foa‘iina atu ai le Agaga Pa‘ia, ‘ona aumai lea e ia tupe ‘iā Peteru ma Ioane, 19 ma fai mai, “Aumai ‘iā te a‘u lenā mana, ‘ina ‘ia maua le Agaga Pa‘ia e so o se isi e fa‘ae‘e atu i ai o‘u lima.” 20 A ‘ua fai atu Peteru ‘iā te ia, “ ‘Ia fa‘aumatia lau tupe siliva fa‘atasi ma oe, auā ‘ua e manatu e fa‘atau i tupe le meaalofa a le Atua. 21 E leai sou vaega po o sou tofi i lenei mea; auā e lē o tonu lou loto i luma o le Atua. 22 O lenei, ia e salamō i lau amioleaga, ma ōle atu i le Atua pe mafai ‘ona fa‘amāgaloina le manatu leaga o lou loto. 23 Auā ‘ua ‘ou iloa ‘ua tumu oe i le matau‘a ma noataga o le amiolētonu.” 24 ‘Ona tali atu lea o Simona ‘iā Peteru ma Ioane, “ ‘Ia ‘oulua tatalo atu i le Ali‘i mo a‘u, ‘ina ‘ia lē o‘o mai ‘iā te a‘u se mea e tasi o mea ia ‘ua ‘oulua fai mai ai.” 25 ‘Ua uma ‘ona molimau ma tautala atu Peteru ma Ioane i le afioga a le Ali‘i, ‘ona toe fo‘i lea i Ierusalema, ma tāla‘i atu le Tala Lelei i nu‘u e tele o Samaria. 26 ‘Ona fai mai lea o le agelu a le Ali‘i ia Filipo, “Tu ia i luga e alu i le itū i saute, i le ala e alu ifo mai Ierusalema i Kasa.” O le ala i le mea tu‘ufua lea. 27 ‘Ua tu o ia i luga ma alu loa. Na va‘aia e ia le tagata Aitiope, o le eunuka, o le ‘au‘auna sili lea a Kanake le tupu tama‘ita‘i o Aitiope, na te tausia ana ‘oloa uma; na alu o ia i Ierusalema e tapua‘i ai. 28 ‘Ua fo‘i mai o ia o lo‘o ti‘eti‘e mai i lana ta‘avale fa‘ata‘avalevale, ma faitau le tusi a le perofeta o Isaia. 29 ‘Ona fai mai lea o le Agaga ia Filipo, “ ‘Ia e fa‘alatalata atu ma fa‘atasi atu i le ta‘avale lea.” 30 ‘Ona momo‘e atu lea o Filipo, ‘ua fa‘alogo o faitau o ia i le perofeta o Isaia, ‘ona fai atu lea o Filipo, “ ‘Ua e malamalama ‘ea i mea o lo‘o e faitauina?” 31 ‘Ua fai mai o ia, “ ‘Ou te mafaia fa‘apefea pe ‘āfai e lē fa‘amatalaina mai e se isi ‘iā te a‘u?” ‘Ona vala‘auina lea e ia Filipo e alu a‘e la te ti‘eti‘e fa‘atasi. 32 O ‘upu fo‘i o le tusi o lo‘o faitauina e ia e fa‘apea: “Pei o le mamoe ‘ua ta‘ita‘iina ‘ia fasia; pei o le tama‘i mamoe fo‘i i luma o lē e sele fulufulu e lē tagi, e fa‘apea lava o ia, e lē tautala mai. 33 O aso na fa‘amaulaloina ai o ia na te‘ena ai fo‘i le fa‘amasinoga tonu mo ia. O ai fo‘i se isi na te fa‘amatalaina lana tupulaga? Auā ‘ua ‘ave‘esea lona ola i le lalolagi.” 34 ‘Ua fai mai le ‘au‘auna tane ‘ua fa‘amamāina ‘iā Filipo, “Se‘i ‘ou fesili atu lava ‘iā te oe: O ai ‘ea na fai i ai ‘upu nei a le perofeta? Na fai ‘iā te ia lava, po o se isi tagata?” 35 ‘Ona fa‘amatalaina loa lea e Filipo, ma ‘ua amata i le tusi lava lea ‘ona tāla‘i atu i ai Iesu. 36 A o ō atu i lā‘ua i le ala, sa tau atu i le vai. ‘Ona fai mai lea o le tamaloa nofo fua e leai se to‘alua “O le vai lenā! O le ā le mea na te tāofia a‘u ia lē papatisoina?” 38 ‘Ona fa‘atonuina lea e ia ‘ina ‘ia tāofi le ta‘avale, ‘ae ō ifo loa i lā‘ua i lalo i le vai, o Filipo ma le tamaloa nofo fua e leai se to‘alua ma ‘ua papatisoina loa o ia. 39 ‘Ua o a‘e i lā‘ua nai le vai, ‘ona ‘avea lea o Filipo e le Agaga o le Ali‘i; ‘ua lē toe va‘aia o ia e le tamaloa nofo fua e leai se to‘alua; ‘ona alu ai lea o lana malaga ma le ‘oli‘oli. 40 A ‘ua i ai nei Filipo i Asota; ‘ua alu o ia ma tāla‘i le Tala Lelei i ‘a‘ai uma se‘ia o‘o lava i Kaisareia.

Galuega 9

1 ‘Ua tupu a‘e pea i le loto o Saulo le fia fa‘amata‘u atu, ma fasioti so‘o o le Ali‘i; ‘ua alu fo‘i o ia i le ositaulaga sili, 2 ma fai atu i ai e aumai ni tusi e ‘ave i sunako i Tamaseko, e tu‘uina atu ai ‘iā te ia le pule, ‘ina ‘ia mafai ‘ona sāisāia e ia ma ta‘ita‘i mai i Ierusalema, nisi o le lotu lea na te maua ai, o tane ‘atoa ma fafine. 3 A o alu o ia, ‘ua latalata i Tamaseko, ‘ae fa‘afuase‘i mai loa ‘ona susulu fa‘ata‘ali‘oli‘o mai ‘iā te ia le malamalama mai le lagi; 4 ‘ona pa‘ū lea o ia i le ‘ele‘ele, ma ‘ua fa‘alogo atu i le si‘ufofoga o lo‘o fa‘apea mai ‘iā te ia, “Saulo, Saulo e, o le ā le mea ‘ua e sauā mai ai ‘iā te a‘u?” 5 ‘Ona fai atu lea o ia, “Le Ali‘i e, o ai ‘ea oe?” ‘Ona fetalai mai lea o le Ali‘i, “O a‘u o Iesu ‘ua e sauā mai i ai; 6 a ‘ia e tu i luga ma alu i le ‘a‘ai, o le a ta‘uina atu ‘iā te oe le mea ‘e te faia.” 7 ‘Ua tutū i luga lana ‘au malaga, ‘ua leai se isi e tautala; ‘ua fa‘alogoina e i latou le si‘ufofoga, ‘ae lē iloa atu se isi. 8 ‘Ua tu i luga Saulo nai le ‘ele‘ele; ‘ua pupula ona mata, a ‘ua lē iloa e ia se isi; ‘ona fetāgofi lea o i latou i ona lima, ma ta‘ita‘i ‘iā te ia i Tamaseko. 9 E tolu aso e lē o iloa e ia se mea, ma ‘ua lē ‘ai pe inu. 10 Sa i Tamaseko le so‘o e igoa ‘iā Anania. ‘Ua fetalai mai fo‘i le Ali‘i ‘iā te ia i le fa‘aaliga, “Anania e!” ‘Ua tali atu o ia, “Le Ali‘i e, o a‘u lenei.” 11 ‘Ona fetalai mai lea o le Ali‘i ‘iā te ia, “Tu ia i luga, ma alu i le ala e igoa o Sa‘o, ma sā‘ili le tagata i le fale o Iuta, o Saulo le igoa, e sau mai Taso; o lo‘o tatalo o ia, 12 ma sa va‘aia e ia i le fa‘aaliga le tagata e igoa ia Anania, o lo‘o ulufale atu, ma fa‘ae‘e lona lima i ona luga, ‘ina ‘ia toe pupula o ia.” 13 ‘Ona tali atu lea o Anania, “Le Ali‘i e, ‘ua ‘ou fa‘alogo i tagata e to‘atele i tala i lenā tagata, i mea leaga e tele na faia e ia i ou tagata pa‘ia i Ierusalema. 14 O lo‘o ‘iā te ia fo‘i le pule mai ositaulaga sili, e sāisāia ai i latou uma o ē e vala‘au i lou suafa ‘i‘inei.” 15 A ‘ua fetalai mai le Ali‘i ‘iā te ia, “Inā alu ia, auā o le ipu lava o ia ‘ua ‘ou filifilia, e momoli ai lo‘u igoa i luma o tagata o Nu‘u ‘ese, ma tupu, ma le fānauga a Isaraelu. 16 Auā o le a ‘ou fa‘aalia ‘iā te ia mea e tele e tatau ‘ona puapuagātia ai o ia ‘ona o lo‘u igoa.” 17 ‘Ona alu lea o Anania ma ulu atu i le fale; ‘ua fa‘ae‘e atu fo‘i ona lima i luga ‘iā te ia, ma fai atu, “Lo‘u uso e Saulo, ‘ua ‘auina mai a‘u e le Ali‘i o Iesu sa fa‘aali ‘iā te oe i le ala na e sau ai, ‘ina ‘ia e toe pupula ma ‘ia fa‘atūmuina oe i le Agaga Pa‘ia.” 18 ‘Ona pa‘u‘ū ‘ese lea o mea pei ni una sa i ona mata; ‘ona toe pupula loa lea o ia, ‘ua tu fo‘i i luga ma ‘ua papatisoina. 19 ‘Ua ‘ai o ia ma ‘ua malosi. ‘Ua fa‘atasi fo‘i Saulo ma isi so‘o, o ē na i Tamaseko, i nai aso. 20 ‘Ona tāla‘i loa lea e ia i sunako o le Keriso o le Alo lava o le Atua. 21 ‘Ua matuā ofo i latou uma o ē na fa‘alogo ai, ma fai ane, “E lē o le tagata ‘ea lenei sa sauā i Ierusalema i ē e vala‘au i lea lava igoa, ma o lea ‘ua sau ‘i‘inei e sāisāi ma ta‘ita‘i atu i latou i ositaulaga sili?” 22 A ‘ua atili ai ‘ona fa‘amalosi Saulo; ma ‘ua lē mautonu ai tagata Iutaia sa nonofo i Tamaseko, ‘ina ‘ua fa‘aalitino atu e ia o le Keriso lava lenei. 23 ‘Ua mavae aso e tele, ‘ona taupulepule lea o Iutaia e fasioti ‘iā te ia; 24 peita‘i na iloa e Saulo la latou taupulepulega. ‘Ua lamalama o ia e i latou i le faitoto‘a o le ‘a‘ai i le ao ma le po, ‘ina ‘ia fasiotia o ia. 25 A ‘ua ‘ave o ia e ona so‘o i le po i le pa o le ‘a‘ai, ma tu‘utu‘u ifo ai i le ‘ato. 26 ‘Ua o‘o Saulo i Ierusalema, ‘ona taumafai lea e fa‘atasi atu i so‘o; a ‘ua fefefe i latou uma ‘iā te ia, fa‘apea a latou e lē se so‘o o ia. 27 Peita‘i ‘ua ‘ave o ia e Panapa, ma ta‘ita‘iina atu i le ‘au ‘aposetolo, ma fa‘amatala atu ‘iā te i latou le va‘aia e Saulo o le Ali‘i i le ala, ma lona fetalai mai ‘iā te ia, ma lona tautala atu ma le lototele i le suafa o Iesu i Tamaseko. 28 Sa feoa‘i fo‘i o ia ma i latou i Ierusalema, 29 ma tautala atu ma le lototele i le suafa o le Ali‘i o Iesu; ‘ua tautala atu fo‘i o ia ma finau ma tagata Iutaia e tautala i le gagana Eleni; a ‘ua taumafai i latou e fasioti o ia. 30 ‘Ua iloa fo‘i e le au uso, ‘ona ‘ave ifo lea o ia e i latou i Kaisareia, ma ‘auina atu ai loa o ia i Taso. 31 ‘Ona fifilemū lea o ekalesia i Iutaia uma lava, ma Kalilaia, ma Samaria, ma fa‘amafanafanaina i latou; ‘ua matata‘u fo‘i i latou i le Ali‘i, ma ‘ua fa‘ato‘ateleina i le fesoasoani o le Agaga Pa‘ia. 32 ‘Ua fealua‘i solo Peteru i mea uma lava, ‘ua alu ifo fo‘i o ia i le au pa‘ia o lo‘o nonofo i Lita. 33 ‘Ua iloa ai e ia le isi tagata e igoa ia Ainea, e valu tausaga o ta‘oto i le moega i le ma‘i, o le pe o tino. 34 ‘Ua fai atu Peteru ‘iā te ia, “Ainea e, ‘ua fa‘amālōlōina oe e Iesu Keriso; inā tu ia i luga, ma teu lou moega.” ‘Ona tula‘i loa lea o ia. 35 ‘Ua iloa atu fo‘i o ia e i latou uma e nonofo i Lita ma Sarona, ‘ona liliu ai lea o i latou i le Ali‘i. 36 Sa i Iopa le so‘o fafine e igoa ia Tapita, o lona uiga o Toreka; e tele ana galuega lelei ‘atoa ma meaalofa na faia e ia. 37 O aso ia na ma‘i ai o ia, ma ‘ua oti; ‘ua uma ‘ona mulumulu o ia e i latou, ‘ona tu‘u lea o ia i le falealuga. 38 E felāta‘i Lita ma Iopa. ‘Ua fa‘alogo so‘o o lo‘o i ai Peteru, ‘ona ‘auina atu lea e i latou tagata e to‘alua ‘iā te ia, ma ōle atu, “Fa‘amolemole sau nei ‘aua le toe fa‘atali.” 39 ‘Ona tula‘i lea o Peteru, ‘ua o ma i lā‘ua. ‘Ua o‘o atu o ia ‘ona ‘ave lea e i latou i le falealuga; ‘ua tutū mai fo‘i fafine uma lava ‘ua oti a latou tane, o lo‘o fētāgisi mai, ma fa‘aali mai ‘ofutino ma ‘ofu tetele sa faia e Toreka, ‘ina o i ai o ia ‘iā te i latou. 40 A ‘ua tutuli i latou uma e Peteru i fafo, ‘ona to‘otuli lea o ia ma tatalo; ‘ona fa‘asaga atu lea o ia i le oti ma fai atu, “Tapita e, tu ia i luga.” ‘Ona pupula lea o ona mata ma ‘ua iloa atu e ‘iā Peteru, ‘ona nofo lea i luga. 41 ‘Ua tago atu Peteru i lona lima ma fa‘atū o ia i luga. ‘Ua vala‘au atu fo‘i o ia i le au pa‘ia ma fafine ‘ua oti a latou tane, ma tu‘u atu o ia ‘iā te i latou ‘ua ola. 42 ‘Ua o‘o ‘ina iloa lea mea e Iopa uma lava, ma ‘ua fa‘atuatua fo‘i tagata e to‘atele i le Ali‘i. 43 ‘Ona nofo ai lea o ia i Iopa i aso e tele, i le isi tagata e igoa ia Simona, o le fai pa‘u o manu.

Galuega 10

1 Sa i Kaisareia le tagata e igoa ia Konelio, o le ta‘ita‘i o le vaega‘au e ta‘ua o le au a Italia; 2 o le tagata lotu ma le mata‘u i le Atua, ‘atoa ma lona ‘āiga uma; e avatu e ia meaalofa e tele i tagata Iutaia, ma tatalo i le Atua e lē aunoa. 3 Sa va‘aia manino e ia i le fa‘aaliga, i le itūlā pe tusa o le tolu i le aoauli, o le agelu a le Atua ‘ua ulufale mai ‘iā te ia, ma fai mai, “Konelio e!” 4 ‘Ua pulato‘a o ia ‘iā te ia ‘ona o le fefe, ma fai atu, “Le ali‘i e, o le ā ‘ea?” ‘Ua fai mai o ia ‘iā te ia, “ ‘Ua o a‘e au tatalo ma au meaalofa, e manatua ai pea oe i luma o le Atua. 5 O lenei, ‘ia ‘auina atu ni tagata i Iopa e ‘a‘ami Simona, o lē ‘ua ta‘ua fo‘i o Peteru; 6 o lo‘o nonofo i lā‘ua ma le isi Simona, o le fai pa‘u o manu, e latalata i le sami lona fale.” 7 ‘Ua alu le agelu sa la talanoa, ‘ona vala‘au lea o ia i ana ‘au‘auna e to‘alua, ma le fitafita lotu, o le tasi o i latou e mafuta pea ma ia; 8 ‘ua fa‘amatalaina fo‘i e ia ‘iā te i latou mea uma, ‘ona ‘auina atu lea o i latou e ia i Iopa. 9 O le aso na soso‘o ai, a o i le ala i latou ma ‘ua latalata atu i le ‘a‘ai, ‘ua alu a‘e Peteru i luga o le fale, i le itūlā pe tusa o le sefulu ma le lua i le aoauli e tatalo ai. 10 ‘Ua fia ‘ai o ia ma ‘ua mana‘o i sina mea‘ai; a o sauni mai le mea‘ai, ma iloa e ia le fa‘aaliga, 11 ma ‘ua va‘aia e ia le lagi ‘ua avanoa, ma le mea o lo‘o alu ifo e pei o se ‘ie lautele, ‘ua nonoa ona pito e fa, ma tu‘utu‘u ifo i le lalolagi; 12 ‘ua i ai manu vaefā uma e tata‘a, ma manu fe‘ai, ma mea fetolofi, ma manu felelei. 13 ‘Ona o‘o mai lea o le si‘ufofoga ‘iā te ia, “Peteru e, tu ia i luga e fasi ma ‘ai.” 14 A ‘ua fai atu Peteru, “Le Ali‘i e, e leai lava; auā ‘ou te le‘i ‘ai i se mea e tasi ‘ua fa‘asāina, po o se mea e lē mamā.” 15 ‘Ua fo‘i fa‘alua mai le si‘ufofoga ‘iā te ia, “O mea ‘ua fa‘amamāina e le Atua, ‘aua ‘e te ta‘ua e lē mamā.” 16 E fa‘atolu ‘ona fa‘aali mai o lea mea, ‘ona toe ‘aveina a‘e ai lea i le lagi. 17 ‘Ua mafaufau Peteru i lona lava loto po o le ā lenei fa‘aaliga na va‘aia e ia; a ‘ua tutū mai loa i le faitoto‘a tagata na ‘auina mai e Konelio e sā‘ili le fale o Simona; 18 ‘ua fesili mai i latou po o nofo ai Simona o lē ‘ua ta‘ua fo‘i o Peteru. 19 A o tau mafaufau Peteru e uiga i le fa‘aaliga, ‘ae fetalai mai loa le Agaga ‘iā te ia, “O lo‘o sā‘ili mai tagata e to‘atolu ‘iā te oe. 20 Tu ia i luga e o ma i latou, ‘aua ‘e te māsalosalo vale; auā na ‘ou ‘auina atu i latou.” 21 ‘Ona alu ifo lea o Peteru i tagata na ‘auina ane e Konelio ‘iā te ia, ma ‘ua fai atu i ai, “O a‘u lenei o lo‘o ‘outou sā‘ilia; o le ā le mea ‘ua ‘outou ō mai ai?” 22 ‘Ona fai mai lea o i latou, “O Konelio le ta‘ita‘i o le vaega‘au, o le tagata amiotonu ma le mata‘u i le Atua, ‘ua ta‘uleleia fo‘i o ia e tagata Iutaia uma. Na fa‘atonuina o ia e le Atua e ala i le agelu pa‘ia, ‘ina ‘ia ‘a‘amiina oe ‘e te alu i lona fale, ia fa‘alogo o ia i ‘upu mai ‘iā te oe.” 23 ‘Ona fai atu lea o ia ‘iā te i latou e ō mai i le fale; ‘ua talia fo‘i i latou e ia. O le taeao na o ai i latou ma Peteru. Na o fa‘atasi fo‘i ma ia nisi o le au uso mai Iopa. 24 O le isi taeao ‘ua o‘o atu ai i latou i Kaisareia. ‘Ua fa‘atali fo‘i Konelio ‘iā te i latou, ‘ua fa‘apotopoto e ia lona ‘āiga uma ma ana uō. 25 ‘Ua ulufale atu Peteru, ‘ona fa‘afetaia‘i lea o ia e Konelio, ‘ua fa‘apa‘ū i ona vae, ma ifo ‘iā te ia. 26 A ‘ua fa‘atū o ia e Peteru ma fai atu, “Tu ia i luga; o a‘u o le tagata.” 27 ‘Ona ulufale lea o ia, ma ‘ua talatalanoa i lā‘ua, ma ‘ua iloa e ia e to‘atele ‘ua potopoto mai. 28 ‘Ona fai atu lea o ia ‘iā te i latou, “ ‘Ua ‘outou iloa lelei lava e sa i le tagata Iutaia ‘ona fa‘atasi, pe fa‘alatalata i le tagata ‘ese; a ‘ua fa‘aali mai e le Atua ‘iā te a‘u e ‘aua ne‘i ‘ou ta‘ua e sa pe lē mamā se isi tagata. 29 O le mea lea ‘ua ‘ou sau ai ma le lē fa‘alētonu ‘ina ‘ua ‘a‘amiina atu a‘u. O lea ‘ou te fesili atu ai: O le ā le mea na ‘outou ‘a‘amiina atu ai a‘u?” 30 ‘Ua tali atu Konelio, “ ‘Ua fa nei aso talu mai le aso na ‘ou anapogi ai, i le taimi lava fa‘apenei; o le itūlā e tolu i le aoauli sa ‘ou tatalo ai i lo‘u fale, ma sa tu mai le tagata i o‘u luma o lo‘o ‘ofu i le ‘ofu pupula, 31 ‘ua fai mai o ia, ‘Konelio e, ‘ua fa‘afofogaina lau tatalo, ‘ua manatua fo‘i au meaalofa i luma o le Atua. 32 O lenei, ia e ‘auina atu nisi i Iopa e ‘a‘ami Simona, o lē ‘ua ta‘ua fo‘i o Peteru; o lo‘o nofo o ia i le fale o Simona le fai pa‘u o manu, e latalata i le sami.’ 33 O lea na ‘ou ‘auina atu ai loa nisi. ‘Ua lelei tele ‘ua e maliu mai. O lo‘o ‘i‘inei i matou uma i luma o le Atua, e fa‘alogologo atu i mea uma lava ‘ua poloa‘i mai ai le Ali‘i ‘iā te oe e ta‘u mai.” 34 ‘Ona fai atu lea o Peteru, “O le ‘upu moni ‘ua ‘ou iloa nei, e lē fa‘ailoga tagata le Atua; 35 peita‘i, o lē e mata‘u i le Atua i nu‘u uma lava, ma fai le amiotonu, e talia i latou e ia. 36 ‘Ua ‘outou iloa le ‘upu na tu‘uina atu e ia i le fānauga a Isaraelu, ‘ua tala‘iina ai le Tala Lelei o le manuia e ala ‘iā Iesu Keriso, o ia o le Ali‘i o tagata uma lava. 37 O le ‘upu lea sa folafolaina atu i Iutaia uma, e amata mai Kalilaia ‘ina ‘ua mavae le papatisoga sa tala‘iina e Ioane, 38 o Iesu o le Nasareta, o lē na fa‘au‘uina e le Atua i le Agaga Pa‘ia ma le mana, o ia sa femaliua‘i, ma agalelei ma fa‘amālōlō atu i ē na fa‘atigāina e le tiapolo; auā sa ‘iā te ia le Atua. 39 O molimau fo‘i i matou i mea uma lava na faia e ia i le nu‘u o Iutaia ‘atoa ma Ierusalema; o lē na fasiotia fo‘i e i latou i lo latou fa‘atautauina i le la‘au. 40 O ia na toe fa‘atūina e le Atua i lona tolu o aso, ma fa‘aalitinoina o ia, 41 i ē na mua‘i tofia e le Atua e ‘avea ma molimau, ‘ae lē o tagata uma; o i matou nei fo‘i o ē na ‘a‘ai ma feinu ma ia, ‘ina ‘ua toetū mai o ia nai ē ‘ua oti. 42 ‘Ua poloa‘i mai fo‘i o ia ‘iā te i matou e tāla‘i atu i tagata, ma matuā molimau atu, o ia lava o lē ‘ua tofia e le Atua, e fai ma fa‘amasino i ē o ola ma ē ‘ua oti. 43 ‘Ua molimau fo‘i perofeta uma ‘iā te ia, o le tagata e fa‘atuatua ‘iā te ia e maua e ia le fa‘amāgaloga o agasala i lona suafa.” 44 ‘Ua tautala atu Peteru i nei ‘upu, ‘ae afio ifo le Agaga Pa‘ia ‘iā te i latou uma lava o ē ‘ua fa‘alogo i le ‘upu. 45 Sa matuā ofo tagata fa‘atuatua ‘ua peritomeina, o ē na ō mai ma Peteru, ‘ina ‘ua liligi ifo i Nu‘u ‘ese le meaalofa o le Agaga Pa‘ia. 46 Auā ‘ua fa‘alogo atu ‘iā te i latou o tautala mai i gagana ‘ese‘ese, ma vivi‘i atu i le Atua. ‘Ona fai atu lea o Peteru, 47 “E mafai ‘ea e se isi ‘ona tāofi le vai ‘ina ‘ia lē papatisoina ai i latou nei, o ē ‘ua maua le Agaga Pa‘ia e pei o i tatou nei?” 48 ‘Ua fa‘atonuina fo‘i i latou e ia ‘ina ‘ia papatisoina i le suafa o Iesu Keriso. ‘Ona ‘ai‘oi mai lea o i latou ‘iā te ia, ‘ina ‘ia latou nonofo ma ia i ni nai aso.

Galuega 11

1 ‘Ua fa‘alogo le ‘au ‘aposetolo ma le au uso i Iutaia ‘ua talia e tagata o Nu‘u ‘ese le afioga a le Atua. 2 ‘Ua alu a‘e fo‘i Peteru i Ierusalema, ‘ona finau lea o ia ma tagata peritomeina. 3 Fai mai i latou, “Na e alu i tagata e lē peritomeina, ma sa ‘outou ‘a‘ai fo‘i fa‘atasi ma i latou.” 4 ‘Ona amata loa lea ‘ona folafola atu fa‘asolo e Peteru ‘iā te i latou: 5 “O a‘u nei sa ‘ou tatalo i le ‘a‘ai o Iopa. Na ‘ou iloa ai le fa‘aaliga ‘ina ‘ua fa‘aalia mai, o le mea pei se ‘ie lautele ‘ua tu‘utu‘u ifo mai le lagi i ona pito e fa; ‘ua o‘o mai lava ‘iā te a‘u; 6 ‘ua ‘ou va‘ai lelei i ai ma tau manatunatu, ‘ona ‘ou iloa atu lea o manu vaefā e tata‘a, ma manu fe‘ai, ma mea fetolofi, ma manu felelei. 7 Na ‘ou fa‘alogo atu fo‘i i le si‘ufofoga ‘ua fa‘apea mai ‘iā te a‘u, ‘Peteru e, tu ia i luga e fasi ma ‘ai.’ 8 A ‘ua ‘ou fai atu, ‘Le Ali‘i e, ‘aua lava; auā e le‘i o‘o i lo‘u gutu sina mea‘ai e sa po o se mea e lē mamā.’ 9 A ‘ua toe tali mai ‘iā te a‘u le si‘ufofoga mai le lagi, ‘O mea ‘ua fa‘amamāina e le Atua, ‘aua ‘e te ta‘ua e sa.’ 10 Na faia fa‘atolu lenei mea, ‘ona toe sisi a‘e lea o mea uma lava i le lagi. 11 I le sa tutū loa mai tagata e to‘atolu i le fale sa ‘ou i ai, na ‘auina mai ‘iā te a‘u mai Kaisareia. 12 Na fai mai le Agaga ‘iā te a‘u matou te o ma i latou, ‘aua lava ne‘i toe fa‘atali. Na matou o fo‘i ma le au uso nei e to‘aono, na matou ulu atu fo‘i i le fale o Konelio. 13 ‘Ua tala mai fo‘i o ia ‘iā te i matou i lona va‘ai atu i le agelu na tu mai i lona fale, ma fai mai ‘iā te ia, ‘ ‘Inā ‘auina atu ia ni tagata i Iopa, e ‘a‘ami Simona o lē ‘ua ta‘ua fo‘i o Peteru; 14 e ta‘u atu e ia ‘iā te oe ‘upu e fa‘aolaina ai oe, ‘atoa ma lou ‘āiga uma lava.’ 15 Na amata ‘ona ‘ou tautala atu, ‘ona afio ifo lea o le Agaga Pa‘ia ‘iā te i latou, fa‘apei ‘ona afio mai ‘iā te i tatou i le amataga. 16 ‘Ona ‘ou manatua ai lea o le afioga a le Ali‘i na fai mai, ‘Na papatiso atu lava Ioane i le vai, ‘ae papatisoina ‘outou i le Agaga Pa‘ia.’ 17 O lea la, ‘āfai e tutusa le alofa ‘ua foa‘iina mai e le Atua ‘iā te i tatou ‘atoa fo‘i ma i latou, ‘ina ‘ua fa‘atuatua i le Ali‘i o Iesu Keriso, o ai ‘ea a‘u nei ‘ou te mafaia ai ‘ona vavao le Atua?” 18 ‘Ua fa‘alogo mai i latou i ia ‘upu, ‘ona fa‘alologo lea o i latou. ‘Ua vivi‘i atu fo‘i i latou i le Atua ma fai ane, “E moni lava ‘ua foa‘iina e le Atua i tagata o Nu‘u ‘ese le salamō e ola ai.” 19 Na ō atu fo‘i ē na fa‘ata‘ape‘apeina i le sauāga na tupu ‘ina ‘ua oti Setefano, ‘ua o‘o lava i Foinie, ma Kuperu, ma Anetioka, ‘ua lē tautala atu i le ‘upu i se isi, ‘ae na o tagata Iutaia lava. 20 O tagata Kuperu ma Kurene fo‘i nisi o i latou, ‘ua ō atu i Anetioka; ‘ua tautala atu i tagata Iutaia e tautala i le gagana Eleni, ma tāla‘i atu le Tala Lelei i le Ali‘i o Iesu. 21 Sa ‘iā te i latou fo‘i le ‘a‘ao o le Ali‘i; ‘ua fa‘atuatua fo‘i tagata e to‘atele, ma ‘ua liliu mai i le Ali‘i. 22 ‘Ua fa‘alogo le ekalesia i Ierusalema i lea tala; ‘ona ‘auina atu lea e i latou Panapa, ia alu atu o ia ‘ia o‘o lava i Anetioka. 23 ‘Ua taunu‘u o ia ma ‘ua na va‘aia le alofa tunoa o le Atua, ‘ona ‘oli‘oli lea o ia, ma apoapoa‘i atu ‘iā te i latou uma ‘ia tumau o latou loto, ma pipi‘i atu i le Ali‘i. 24 Auā o le tagata amiolelei o ia, ‘ua tumu i le Agaga Pa‘ia ma le fa‘atuatua; ‘ua fa‘aopoopoina ai fo‘i tagata e to‘atele lava i le Ali‘i. 25 ‘Ona alu lea o Panapa i Taso e sā‘ili mai Saulo. 26 ‘Ua maua o ia, ‘ona ‘aumaia lea e ia i Anetioka. ‘Ua fa‘atasi fo‘i i lā‘ua ma le ekalesia, ‘ua ‘atoa le tausaga, ma ‘ua a‘oa‘o atu i tagata e to‘atele; o Anetioka fo‘i na ulua‘i ta‘ua ai lava so‘o, o Kerisiano. 27 O aso ia na ō ifo ai perofeta mai Ierusalema i Anetioka. 28 Na tula‘i fo‘i le isi o i latou, o Akapo le igoa, ‘ua fa‘aali e le Agaga ‘iā te ia o le a o‘o le oge tele i le lalolagi uma; na taunu‘u lava lea mea i le nofoa‘iga a Kaisara Kalaotio. 29 ‘Ona filifili ta‘ito‘atasi lea o so‘o e fa‘atatau i le mea e mafai e le tagata, ‘ina ‘ia ‘auina atu se meaalofa i le au uso o lo‘o nonofo i Iutaia; 30 na faia lava lea mea e i latou, ma ‘auina atu e o ma Panapa ma Saulo e ‘ave i toeaina.

Galuega 12

1 O aso ia na pu‘eina ai e le tupu o Herota nisi o le ekalesia ‘ina ‘ia fa‘asauā i ai. 2 ‘Ua fasiotia fo‘i e ia Iakopo le uso o Ioane i le pelu. 3 ‘Ua iloa fo‘i e ia ‘ua fiafia i ai Iutaia, ‘ona fa‘aauauina ai lea o sauāga se‘ia o‘o ai lava ‘ina pu‘eina Peteru. (O aso ia o le Tausamiga o Areto e lē Fa‘afefeteina.) 4 ‘Ua pu‘eina Peteru ‘ona tu‘uina lea i le falepuipui, ma ‘ua tu‘u atu i fitafita e ta‘ito‘afa i vasega e fa e leoleoina o ia; ‘ua manatu o ia e ta‘ita‘i ane Peteru i luma o tagata pe a uma le Paseka. 5 O le mea lea na leoleoina ai Peteru i le falepuipui, a ‘ua tatalo fa‘atauānau le ekalesia i le Atua mo ia. 6 ‘Ua o‘o ‘ina ta‘ita‘iina o ia e Herota i fafo, o lea lava po sa moe ai Peteru i le vā o fitafita e to‘alua, ‘ua noanoatia o ia i maea u‘amea e lua; ‘ua leoleoina fo‘i le falepuipui e leoleo sa i luma o le faitoto‘a o le falepuipui. 7 ‘Ua tufa‘afuase‘i mai le agelu a le Ali‘i, ‘ua susulu mai fo‘i le malamalama i le fale; ‘ua ta e ‘iā Peteru i lona itū, ‘ua fafagu ‘iā te ia, ma fai atu, “Tu ia i luga ia vave.” ‘Ona pa‘u‘ū ifo lea o maea u‘amea mai ona lima. 8 ‘Ua fai atu le agelu ‘iā te ia, “Fusi ia ou ‘ofu, ma fa‘amau ou se‘evae.” ‘Ua fa‘apea lava ‘ona faia e ia. ‘Ua fai atu fo‘i ‘iā te ia, “Inā pulupulu ia lou ‘ofu, ma mulimuli mai ‘iā te a‘u.” 9 ‘Ona alu lea o Peteru i fafo, ‘ua mulimuli atu ‘iā te ia; e le‘i iloa e ia ‘ua moni le mea ‘ua faia e le agelu; fa‘apea lava a ‘ia o se fa‘aaliga ‘ua va‘ai atu i ai. 10 ‘Ua tuana‘i atu ia i lā‘ua le leoleoga muamua ma lona lua, ‘ona o‘o lea o i lā‘ua i le faitoto‘a u‘amea e ō atu ai i le ‘a‘ai. ‘Ua matala fua ia mea ‘iā te i lā‘ua, ‘ona la ō atu lea i fafo ma savavali atu i le ala e tasi, ‘ona tu‘ua loa lea o ia e le agelu. 11 ‘Ua fa‘ato‘ā mau manatu ai Peteru, ‘ona fai ane lea o ia, “ ‘Ua ‘ou iloa nei e moni ‘ua ‘auina mai e le Ali‘i lana agelu, ma ‘ua lavea‘iina a‘u e ia nai le malosi o Herota, ma le fa‘atuatuaga uma lava o tagata Iutaia.” 12 ‘Ua mafaufau o ia, ‘ona alu ai lea i le fale o Maria, le tinā o Ioane ‘ua igoa fo‘i ia Mareko; e to‘atele sa potopoto ai ma o lo‘o tatalo. 13 ‘Ua tu‘itu‘i atu fo‘i le faitoto‘a e Peteru, ‘ona sau lea o le isi teine e igoa ia Rosa e asi mai. 14 ‘Ua iloa e ia le leo o Peteru, ‘ua lē tatalaina i ai le faitoto‘a ‘ona o le ‘oli‘oli, a ‘ua momo‘e i le fale, ma ta‘u atu o lo‘o tu Peteru i le faitoto‘a. 15 ‘Ua fai mai i latou ‘iā te ia, “O oe ‘ua valea!” A ‘ua finau atu pea o ia e moni lava. ‘Ona fai mai lea o i latou, “O lana agelu o ia.” 16 A ‘ua saga tu‘itu‘i atu pea Peteru, ‘ona tatala lea e i latou, ma ‘ua iloa atu ai o ia, ‘ona matuā ofo ai lea o i latou. 17 ‘Ua tālo atu lona lima ‘iā te i latou e ‘aua le pisa. ‘Ona folafola lea e ia ‘iā te i latou lona ta‘ita‘iina mai e le Ali‘i mai le falepuipui. ‘Ua fai atu fo‘i o ia, “ ‘Ia ‘outou ta‘u atu ia mea ia Iakopo ma le au uso.” ‘Ona alu lea o ia i fafo ma ‘ua alu i le isi mea. 18 ‘Ua ao, ‘ona popole tele ai lea o fitafita, po ‘ua fa‘apefea Peteru. 19 ‘Ua sā‘ili fo‘i o ia e Herota, a ‘ua lē maua, ‘ona fa‘amasinoina lea e ia leoleo, ma fai atu e ta‘ita‘i i latou ia fasiotia. ‘Ona alu lea o ia nai Iutaia i Kaisareia, ‘ua nofo ai. 20 ‘Ua ita tele Herota i Turo ma Saitonu; a ‘ua ō mai fa‘atasi i latou ‘iā te ia, ma ‘ua fa‘aoleole e i latou Pāso le leoleo tofaga o le tupu, ‘ona ōle atu lea o i latou mo se filemū; auā na fafagaina lo latou nu‘u e le nu‘u o le tupu. 21 O le aso fo‘i na fuafuaina, ‘ua ‘ofu ai Herota i ona ‘ofu mamalu, ma nofo i le nofoāli‘i, ‘ua lauga atu ‘iā te i latou. 22 ‘Ona ‘alalaga lea o tagata, “O le si‘ufofoga o se atua ‘ae lē se leo o se tagata!” 23 ‘Ona fa‘afuase‘i lea ‘ona fasia o ia e le agelu a le Ali‘i, auā ‘ua lē avatua e ia le vi‘iga i le Atua, ‘ona ‘atiolaina lea o ia e anufe, ma ‘ua oti ai. 24 A ‘ua tupu le afioga a le Atua ma ‘ua saga fa‘asalalauina. 25 ‘Ua toe fo‘i Panapa ma Saulo i Ierusalema ‘ina ‘ua uma le la tala‘iga; ma ‘ave atu Ioane lē ‘ua igoa fo‘i ia Mareko.

Galuega 13

1 Sa i ai perofeta ma a‘oa‘o i le ekalesia i Anetioka: o Panapa, ma Simeona lē ‘ua ta‘ua fo‘i o le Uliuli, ma Lukio le Kurene, ma Manaena lē sa mau fa‘atasi ma Herota le tupu, ma Saulo. 2 A o ‘au‘auna atu i latou i le Ali‘i ma anapopogi, sa fetalai mai le Agaga Pa‘ia, “ ‘Ia tofia mo a‘u Panapa ma Saulo i le galuega ‘ua ‘ou vala‘auina ai i lā‘ua.” 3 ‘Ona anapopogi lea o i latou ma tatalo, ma fa‘ae‘e o latou lima ‘iā te i lā‘ua ‘ona tu‘uina atu lea o i lā‘ua e ō. 4 O lea, ‘ua ‘auina atu nei i lā‘ua e le Agaga Pa‘ia, ‘ona o ai lea o i lā‘ua i Selukeia, ma ‘ua folau atu nai lea mea i Kuperu. 5 A o i ai i lā‘ua i Salamina, sa la folafola atu le afioga a le Atua i sunako o tagata Iutaia, ‘ua ‘au‘auna fo‘i Ioane Mareko ‘iā te i lā‘ua. 6 Na fa‘asopolia le motu e i latou se‘ia o‘o atu i le isi itū, ma o‘o atu ai i Pafo; o ‘ina na fetaia‘i ai i latou ma le isi tagata fai togafiti fa‘ataulāitu, o le perofeta pepelo, o le tagata Iutaia e igoa ia Paiesu; 7 o ia o le uō a le kovana o le motu, o Sekio Paulo, o le tagata fa‘atuatua. ‘Ua ‘a‘ami e le tagata lenei Panapa ma Saulo, e fia fa‘alogo o ia i le afioga a le Atua. 8 A o le tagata fai togafiti fa‘ataulāitu o Elima (auā o le uiga lea o lona igoa,) ‘ua tete‘e mai o ia ‘iā te i lā‘ua, ‘ua taumafai o ia e fa‘aliliu ‘ese le kovana mai le fa‘atuatuaga. 9 A o Saulo (o Paulo fo‘i lea,) ‘ua tumu o ia i le Agaga Pa‘ia, ‘ua pulato‘a ‘iā te ia, 10 ‘ona fai atu lea o ia, “O oe lē ‘ua tumu i le taufa‘a‘ole‘ole ma le taufa‘avalea uma lava, o le atali‘i o le tiapolo ma o le fili o le amiotonu, e lē uma ‘ea lou saga fa‘api‘opi‘o i ala tonu o le Ali‘i? 11 O lenei, o le a o‘o atu ‘iā te oe le ‘a‘ao o le Ali‘i; e fa‘atauasoina oe, ma ‘e te lē toe va‘aia le la se‘ia o‘o i se isi aso.” ‘Ona o‘o loa lea ‘iā te ia o le nenefu ma le pouliuli o ona mata, ma ‘ua fealua‘i solo e su‘e nisi e ta‘ita‘iina o ia. 12 ‘Ua iloa fo‘i e le kovana le mea ‘ua faia, ‘ona talitonu lea o ia, ma ‘ua matuā ofo lava i le a‘oa‘oga a le Ali‘i. 13 ‘Ua folau atu Paulo ma lana au malaga mai Pafo, ma ‘ua o‘o i Pereka i Pafulia; a ‘ua tu‘ua i lā‘ua e Ioane, ‘ua toe fo‘i o ia i Ierusalema. 14 ‘Ua tu‘ua Pereka e i lā‘ua, ‘ona la o‘o atu lea i Anetioka i Pisitia; ‘ua ulufale fo‘i i lā‘ua i le sunako i le aso Sapati ma ‘ua nonofo i lalo. 15 ‘Ua uma ‘ona faitau i le tulafono a Mose ma perofeta, ‘ona ‘auina lea e pule o le sunako nisi ‘iā te i lā‘ua ma fai atu, “Uso e, ‘āfai o i ai ‘iā te ‘oulua se ‘upu fa‘amafanafana i tagata, inā fai mai ia.” 16 ‘Ona tula‘i lea o Paulo, ‘ua tālo atu lona lima, ma fai atu: “Tagata Isaraelu e, ma ‘outou o ē e matata‘u i le Atua, fa‘alogo mai ia. 17 O le Atua o tagata nei o Isaraelu na filifilia o tatou tamā; ma ‘ua fa‘aeaina le nu‘u ‘ina o aumau i latou i Aikupito, ‘ua ta‘ita‘i ‘ese atu ai fo‘i i latou e ia i le ‘a‘ao malosi. 18 ‘Ua ‘onosa‘i fo‘i o ia ‘iā latou amio i le vao i tausaga pe tusa ma le fasefulu. 19 ‘Ua uma fo‘i ‘ona fa‘aumatia e ia nu‘u e fitu i le lau‘ele‘ele o Kanana. ‘Ona foa‘iina atu lea o le lau‘ele‘ele i ona tagata e fai ma o latou tofi, 20 i tausaga e tusa ma le faselau limasefulu. “ ‘Ua mavae ia mea ‘ona tu‘uina atu lea e ia fa‘amasino, se‘ia o‘o mai ia Samuelu le perofeta. 21 Mulimuli ane, ‘ua manana‘o i latou i se tupu; ‘ona tu‘u atu lea e le Atua Saulo le atali‘i o Kiso, o le tagata o le itū‘āiga o Peniamina, i tausaga e fasefulu. 22 ‘Ua o‘o ‘ina ‘ave‘eseina o ia, ‘ona fa‘atūina lea o Tavita e le Atua e fai ma o latou tupu, ma ‘ua molimau fo‘i o ia ‘iā te ia, fai mai, ‘ ‘Ua ‘ou maua Tavita le atali‘i o Iese, o le tagata e tusa ma lo‘u loto; na te faia mea uma lava ‘ou te mana‘o ai.’ 23 O le ‘āiga o le tagata lenei ‘ua fa‘atūina ai e le Atua ‘iā Isaraelu le Fa‘aola o Iesu, e pei ‘ona folafolaina e ia; 24 a o le‘i maliu mai o ia, sa tāla‘i muamua mai e Ioane le papatisoga o le salamō i tagata Isaraelu uma lava. 25 A o fa‘ai‘uina e Ioane lana galuega, fai mai o ia, ‘O ai ‘ea a‘u nei i o ‘outou manatu? E lē o a‘u o ia, peita‘i o lo‘o mulimuli mai le isi, e lē aogā ‘ona ‘ou tatalaina ona se‘evae.’ 26 “Uso e, o ē e tutupu mai ‘iā Aperaamo, ‘atoa ma ē e matata‘u i le Atua o lo‘o ‘iā te ‘outou, ‘ua tu‘uina mai ‘iā te i tatou le ‘upu o lenei fa‘aolataga. 27 O i latou o ē e nonofo i Ierusalema, ma o latou ali‘i ‘ina ‘ua lē iloa e i latou o ia, ma e lē malamalama fo‘i i le uiga o ‘upu a perofeta o lo‘o faitauina e i latou i lea Sapati ma lea Sapati, o lea ‘ua fa‘ataunu‘uina ai e i latou ia ‘upu i le fa‘asalaina o ia. 28 E ui lava ‘ina ‘ua lē maua e i latou se mea e tatau ‘ona oti ai o ia, a ‘ua fai atu i latou ‘iā Pilato ia fasiotia o ia. 29 ‘Ua fa‘ai‘uina fo‘i e i latou mea uma lava na tusia ‘iā te ia, ‘ona ‘ave ifo lea o ia e i latou nai le la‘au ma tu‘u i le tu‘ugamau. 30 A ‘ua toe fa‘atūina o ia e le Atua nai ē ‘ua oti; 31 e tele aso na iloa ai o ia e tagata na o a‘e ma ia mai Kalilaia i Ierusalema; o ana molimau i latou i tagata. 32 ‘Ua ma folafola atu fo‘i le Tala Lelei ‘iā te ‘outou i le mea na folafolaina i o tatou tamā; 33 ‘ua fa‘ataunu‘uina lea e le Atua ‘iā te i tatou, o a latou fānau, i lona toe fa‘atūina o Iesu; e pei fo‘i ‘ona tusia i le Salāmo e lua: ‘O lo‘u Atali‘i oe, ‘ua ‘ou fānaua oe i le aso nei.’ 34 ‘Ona ‘ua toe f a‘atūina mai o ia e le Atua nai ē ‘ua oti, e lē toe fo‘i atu lava o ia i le mea e pala ai, o lea ‘ua fetalai mai ai o ia: ‘ ‘Ou te foa‘i atu ‘iā te ‘outou mea pa‘ia fa‘amaoni na folafolaina ‘iā Tavita. 35 O le mea fo‘i lea o lo‘o fetalai mai ai o ia i le isi Salāmo: ‘E te lē tu‘uina atu lou tagata pa‘ia ‘ia o‘o i ai le pala.’ 36 O Tavita fo‘i ‘ina ‘ua uma ‘ona ‘au‘auna i le finagalo o le Atua i lana lava tupulaga, ‘ua moe o ia ma ‘ua fa‘atasi atu i ‘ona tamā, ‘ua o‘o fo‘i ‘iā te ia le pala. 37 A o lē na toe fa‘atūina mai e le Atua, ‘ua lē o‘o ‘iā te ia le pala. 38 O le mea lea, uso e, ‘ia ‘outou iloa ‘ua folafolaina ‘iā te ‘outou le fa‘amāgaloina o agasala ‘ona o le tagata lenei; 39 o tagata uma fo‘i o ē e fa‘atuatua, e ta‘uamiotonuina i latou ‘iā te ia i mea uma na lē mafai ‘ona ta‘uamiotonuina ai ‘outou i le tulafono a Mose. 40 O le mea lea, ‘ia ‘outou fa‘aeteete ‘ina ne‘i o‘o ‘iā te ‘outou le mea ‘ua fai mai ai perofeta: 41 O ‘outou o ē e ‘ino‘ino, inā va‘ai mai ia, ma ofo, ma mou ‘ese; auā ‘ou te faia lava e a‘u se galuega i aso o ‘outou, o le galuega e ui ‘ina fa‘amatalaina ‘iā te ‘outou e se isi, tou te lē talitonu i ai.” 42 ‘Ua o Paulo ma Panapa i fafo o le sunako, ‘ona ‘ai‘oi ane lea o tagata, ‘ina ‘ia toe folafolaina ia ‘upu ‘iā te i latou i le Sapati e soso‘o ai. 43 ‘Ua tu‘ua le fa‘apotopotoga, ‘ona mulimuli atu lea ‘iā Paulo ma Panapa tagata e to‘atele, o Iutaia ma ē e tapua‘i i le lotu Iutaia; ‘ua tautala atu i lā‘ua ma apoapoa‘i ‘iā te i latou, ‘ina ‘ia tumau i le alofa tunoa o le Atua. 44 O le Sapati na soso‘o ai, toetoe lava o le ‘a‘ai ‘atoa na potopoto mai e fa‘alogologo i le afioga a le Atua. 45 ‘Ua iloa e Iutaia tagata e to‘atele ‘ona matuā lotovale ai lea o i latou, ma ‘ua tete‘e malosi mai i mea na fai atu ai Paulo, ma ‘ua ‘upuvale i latou. 46 ‘Ona tautala atu lea o Paulo ma Panapa ma le lototetele, ma fai atu, “ ‘Ua matuā tatau lava ‘ona folafolaina muamua ‘iā te ‘outou le afioga a le Atua, ‘ua ‘outou tete‘e mai i ai, ma ‘ua ta‘ulēaogāina ‘outou e ‘outou lava i le ola e fa‘avavau, o le mea lea ma te liliu atu ai i tagata o Nu‘u ‘ese. 47 Auā ‘ua poloa‘i mai le Ali‘i ‘iā te i matou: ‘ ‘Ua ‘ou tofia oe e ‘avea ma malamalama mo tagata o Nu‘u ‘ese, ‘ina ‘ia ‘avea oe ma fa‘aolataga mo le lalolagi ‘atoa.’ ” 48 ‘Ua fa‘alogo ai tagata o Nu‘u ‘ese, ‘ona ‘oli‘oli lea ma vivi‘i atu i le afioga a le Ali‘i; ‘ua fa‘atuatua fo‘i i latou uma lava o ē ‘ua saunia i le ola e fa‘avavau. 49 ‘Ua tala‘iina fo‘i le afioga a le Ali‘i i le atunu‘u ‘atoa. 50 A ‘ua u‘una‘iina e tagata Iutaia fafine e matata‘u i le Atua, ‘atoa ma tama‘ita‘i ma ali‘i fa‘aaloaloina o le ‘a‘ai, ma ‘ua fa‘atupuina ai e i latou le sauāga ‘iā Paulo ma Panapa, ma tutuli ‘ese i lā‘ua i tua atu o lo latou tuā‘oi. 51 ‘Ua tūtū atu e i lā‘ua le ‘ele‘ele nai o la vae ‘iā te i latou, ‘ona o ai lea o i lā‘ua i Ikonio. 52 A ‘ua tūtūmu le au so‘o i le ‘oli‘oli ma le Agaga Pa‘ia.

Galuega 14

1 Sa i ai i lā‘ua i Ikonio, ma sa ulufale fa‘atasi i le sunako o tagata Iutaia; na ‘avea ‘upu na tautala atu ai i lā‘ua ma ala e fa‘atuatua ai tagata e to‘atele o Iutaia ma Eleni. 2 Peita‘i o tagata Iutaia lē fa‘atuatua, ‘ua fa‘aoso ma fa‘aita e i latou loto o tagata o Nu‘u ‘ese i le au uso. 3 O le mea lea ‘ua nonofo ai pea i lā‘ua i se taimi umi, ma tautala atu i le afioga a le Ali‘i ma le lototele, ‘ua molimau mai o ia i le ‘upu o lona alofa tunoa, ma ‘ua tu‘uina mai fa‘ailoga ma mea ofoofogia e faia i o la lima. 4 ‘Ua vaeluaina fo‘i tagata o le ‘a‘ai; o isi ‘ua au ma tagata Iutaia, a o isi ‘ua au ma le ‘au ‘aposetolo. 5 ‘Ua taupulepule fo‘i tagata o Nu‘u ‘ese ‘atoa ma Iutaia, ma o latou ali‘i, e fa‘asauā ma fetogi ‘iā te i lā‘ua i ma‘a. 6 Na iloa lea mea e i lā‘ua, ‘ona la sosola ai lea i Lusa ma Teipe, o ‘a‘ai ia o Lukaonia ma nu‘u e tuā‘oi ai; 7 ma ‘ua folafola atu fo‘i e i lā‘ua le Tala Lelei. 8 Sa nofo i Lusa le tagata pipili, na fānau mai lava o ia o pipili, e le‘i savali lava. 9 ‘Ua fa‘alogo mai lenei tagata ‘iā Paulo a o tautala atu; ‘ua pulato‘a atu fo‘i Paulo ‘iā te ia, ma iloa ai ‘ua ‘iā te ia le fa‘atuatua e fa‘amālōlōina ai. 10 ‘Ona tautala leotele atu lea o Paulo ‘iā te ia, “Tu sa‘o ia i luga ou vae.” ‘Ona tula‘i lea o ia ma savali. 11 ‘Ua iloa fo‘i e tagata e to‘atele le mea ‘ua faia e Paulo, ‘ona ‘alalaga ai lea o i latou i le gagana a Lukaonia, ma fai ane, “ ‘Ua afio mai atua ‘iā te i tatou e pei ni tagata.” 12 ‘Ua fa‘aigoa e i latou Panapa ia Seu; a o Paulo ia Hereme, auā o ia o le failauga sili. 13 A o le ositaulaga a Seu, e i ai lona malumalu i luma tonu o le ‘a‘ai, ‘ua ‘aumaia e ia povi po‘a ma pale i faitoto‘a, o le a osi le taulaga e ia fa‘atasi ma tagata e to‘atele. 14 ‘Ua fa‘alogo i ai ‘aposetolo o Panapa ma Paulo, ‘ona saeia lea e i lā‘ua o la ‘ofu, ma feosofi atu i tagata, ma ‘alalaga, 15 ‘ua fai atu, “Ali‘i e, ‘ua ‘outou faia aiseā nei mea? O i mā‘ua o tagata e pei lava o ‘outou, o lo‘o ma tala‘iina atu le Tala Lelei ‘iā te ‘outou. ‘Ia ‘outou lafoa‘iina nei mea lē aogā, ‘ae liliu atu i le Atua soifua o lē na faia le lagi ma le lalolagi, ma le sami ma mea uma o i ai. 16 Sa fa‘atagaina e ia tagata e savavali i o latou lava ala i tupulaga ‘ua mavae. 17 E ui lava i lea, sa le‘i tāofia e ia ana molimau; auā sa faia pea e ia mea lelei, ma foa‘i mai le timu mai le lagi ‘iā te i tatou, ‘atoa ma taimi o fuata, ma ‘ua fa‘amalilieina ai o tatou loto i mea‘ai ma le fiafia.” 18 A o fai atu nei ‘upu, ‘ua tau lē mafai ‘ona vavao tagata e ‘aua le osia mai le taulaga ‘iā te i lā‘ua. 19 A ‘ua ō mai tagata Iutaia mai Anetioka ma Ikonio, ma ‘ua fa‘aoso atu i tagata, ma fetogi Paulo i ma‘a; ‘ona toso ai lea o ia e i latou i tua o le ‘a‘ai, ma le manatu ai ‘ua oti o ia. 20 ‘Ua potopoto mai so‘o, ‘ua si‘omia o ia, ‘ona tula‘i lea o ia ma alu i le ‘a‘ai; o le taeao fo‘i na ō atu ai i lā‘ua ma Panapa i Teipe. 21 ‘Ua uma ‘ona tāla‘i atu e Paulo ma Panapa le Tala Lelei i Teipe, e to‘atele fo‘i ‘ua ‘avea ma so‘o, ‘ona toe fo‘i lea o i lā‘ua i Lusa ma Ikonio ma Anetioka, 22 ‘ua fa‘alototeleina e i lā‘ua so‘o, ma apoapoa‘i atu ‘ina ‘ia tumau i latou i le fa‘atuatua, ‘ua fai atu fo‘i, “O puapuagā e tele e tatau ‘ona tatou ulufale atu ai i le Mālō o le Atua.” 23 ‘Ua uma ‘ona tofia e i lā‘ua toeaina mo i latou i lea ekalesia ma lea ekalesia, ‘ua tatalo fo‘i ma anapopogi, ‘ona tu‘uina atu ai lea o i latou i le Ali‘i o lo‘o fa‘atuatua i ai. 24 ‘Ua uma ‘ona ui ane i lā‘ua i Pisitia, ‘ona o‘o lea i Pafulia. 25 ‘Ua tautala atu fo‘i i lā‘ua i le ‘upu i Pereka, ‘ona la ō ifo ai lea i Ataleia; 26 ‘ona folau atu lea o i lā‘ua nai lea mea i Anetioka, ma ‘ua tu‘uina atu ai i lā‘ua i le alofa tunoa o le Atua, mo le galuega na la fa‘ataunu‘uina. 27 ‘Ua taunu‘u atu i lā‘ua, ‘ona la fa‘apotopotoina lea o le ekalesia, ma fa‘amatalaina atu i ai mea uma na faia e le Atua e ala ia i lā‘ua, ma lona tatalaina o le faitoto‘a o le fa‘atuatua mo tagata o Nu‘u ‘ese. 28 ‘Ua nonofo ai fo‘i i lā‘ua i aso e tele fa‘atasi ma so‘o.

Galuega 15

1 Na ō ifo isi tagata mai Iutaia ma a‘oa‘o atu i le au uso, ma fai atu, “ ‘Āfai e lē peritomeina ‘outou e tusa ma le tulafono a Mose, e lē mafai ‘ona fa‘aolaina ‘outou.” 2 Sa tele le fefinaua‘i ma le fete‘ena‘i o manatu o i latou ia, ma Paulo ma Panapa; ‘ona tofia ai lea o Paulo ma Panapa, ‘atoa ma isi o i latou, e o a‘e i le ‘au ‘aposetolo ma toeaina i Ierusalema i se tonu o lenei finauga. 3 ‘Ua ‘auina atu i latou e le ekalesia, ‘ona ui atu lea i Foinie ma Samaria, ma ‘ua fa‘amatalaina atu i ai le liliu mai o tagata o Nu‘u ‘ese; ‘ua fa‘atupuina e i latou le ‘oli‘oli tele i le au uso uma lava. 4 ‘Ua taunu‘u i latou i Ierusalema, ‘ona talia lea o i latou e le ekalesia ma le ‘au ‘aposetolo, ma toeaina, ma ‘ua fa‘amatalaina atu e i lā‘ua mea e tele ‘ua faia e le Atua e ala ia i lā‘ua. 5 A ‘ua tula‘i mai nisi o le vaega a faresaio o ē ‘ua fa‘atuatua, ma fai mai, “E tatau ‘ona peritomeina i latou, ma fa‘atonuina ia tausi le tulafono a Mose.” 6 ‘Ona fa‘apotopoto lea o le ‘au ‘aposetolo ma toeaina e filifili i lenei mea. 7 ‘Ua tele pea le fefinaua‘i, ‘ona tula‘i lea o Peteru ma fai atu ‘iā te i latou, “Uso e, ‘ua ‘outou iloa ‘ua leva ‘ona filifilia e le Atua a‘u mai ‘iā te ‘outou, ‘ina ‘ia fa‘alogo tagata o Nu‘u ‘ese i le ‘upu o le Tala Lelei mai lo‘u gutu ma talitonu i ai. 8 O le Atua fo‘i o lē na te silafia loto, ‘ua molimau o ia ‘iā te i latou i lona foa‘iina atu o le Agaga Pa‘ia ‘iā te i latou, e pei fo‘i o i tatou nei. 9 ‘Ua lē fa‘a‘ese‘eseina fo‘i e ia i tatou ma i latou, a ‘ua fa‘amamāina i latou e ia i le fa‘atuatua. 10 O lenei, ‘ua ‘outou tofotofo aiseā i le Atua, i lo ‘outou fa‘ae‘eina atu i ‘ua o so‘o le amo na lē mafaia e o tatou tamā, ma ‘ua lē mafai fo‘i e i tatou ‘ona tau‘ave? 11 Peita‘i, ‘ua tatou talitonu o le alofa tunoa o le Ali‘i o Iesu Keriso e fa‘aolaina ai i tatou, ma e fa‘apenā fo‘i i latou.” 12 ‘Ona fa‘alologo lea o tagata uma, ma ‘ua fa‘alogologo mai ia Panapa ma Paulo, a o fa‘amatalaina atu e i lā‘ua fa‘ailoga ma mea ofoofogia, na faia e le Atua e ala ‘iā te i lā‘ua i luma o tagata o Nu‘u ‘ese. 13 ‘Ua uma atu a la ‘upu, ‘ona fai mai lea o Iakopo, “Uso e, fa‘alogo mai ia ‘iā te a‘u; 14 ‘ua fa‘amatala mai e Simona le asiasiga muamua a le Atua i tagata o Nu‘u ‘ese, ‘ina ‘ia maua ai ni tagata mo lona suafa. 15 ‘Ua fetaui lelei le mea lenei ma ‘upu a perofeta, e pei ‘ona tusia: 16 ‘A mavae mea nei ‘ou te toe fo‘i atu, ‘ua fetalai mai ai le Ali‘i, ma ‘ou te toe faia le mālō o Tavita ‘ua pa‘ū. ‘Ou te toe atiina a‘e fo‘i ma fa‘atūina mea ‘ua lepetia. 17 ‘Ina ‘ia sā‘ili atu i le Ali‘i tagata ‘ua totoe, ma tagata uma lava o Nu‘u ‘ese o ē ‘ua fa‘aigoaina i lo‘u igoa. 18 ‘Ua fetalai mai ai le Ali‘i, o lē na fa‘aalia mai nei mea uma talu mai anamua.’ 19 “O lenei, o lo‘u manatu ia ‘aua ne‘i toe fa‘alavelave i tagata o Nu‘u ‘ese ‘ua liliu mai i le Atua; 20 a ‘ia tusi atu i ai e ‘alo ‘ese mai mea leaga ‘ua ofoina atu i tupua, ma le faita‘aga, ‘atoa ma manu ‘ua titina mate. 21 Auā talu mai le tupulaga anamua, sa i ai tagata sa tala‘iina Mose i lea ‘a‘ai ma lea ‘a‘ai, sa faitauina ai lana tulafono i le sunako i lea Sapati ma lea Sapati.” 22 ‘Ona malilie fa‘atasi ai lea o le ‘au ‘aposetolo, ma toeaina, ‘atoa ma le ekalesia uma, e filifilia ma ‘auina atu nisi o i latou fa‘atasi ma Paulo ma Panapa i Anetioka; na filifilia Iuta lē ‘ua ta‘ua fo‘i o Pasapa, ma Sila, o ta‘ita‘i iloga ia i le au uso. 23 ‘Ua tu‘uina atu ‘iā te i lā‘ua le tusi lenei: “O lo‘o alolofa atu le ‘au ‘aposetolo, ma toeaina, ‘atoa ma le au uso, i le au uso uma o tagata o Nu‘u ‘ese o i Anetioka, ma Suria, ma Kilikia. 24 ‘Ua matou fa‘alogo atu ‘ua fa‘atupu le vevesi ‘iā te ‘outou e tagata na ō atu sa ‘iā te i matou, ‘iā latou ‘upu, ma ‘ua fa‘aliliu‘eseina o ‘outou loto e i latou; ‘ae matou te le‘i fai atu ai lava. 25 O le mea lea ‘ua malilie fa‘atasi ai i matou uma o lo‘o potopoto nei, e filifilia ma ‘auina atu nisi ‘iā te ‘outou, fa‘atasi ma o matou uso pele o Panapa ma Paulo, 26 o tagata ia ‘ua lafoa‘i o la ola ‘ona o le suafa o lo tatou Ali‘i o Iesu Keriso. 27 O le mea ‘ua matou ‘auina atu ai Iuta ma Sila, ma ta‘u atu ai ‘iā te i lā‘ua le tonu o le matā‘upu. 28 Auā ‘ua tonu i le Agaga Pa‘ia ma i matou nei, ia lē toe fa‘ae‘eina atu se isi avega ‘iā te ‘outou, ‘ae tau o mea ia e tatau: 29 ‘Ia ‘outou ‘alo ‘ese i mea ‘ua osi ai taulaga i tupua, ma le toto, ma meaola ‘ua titina, ma le faita‘aga; ‘āfai tou te ‘alo ‘ese i mea nei, ‘ona lelei ai lea o ‘outou. ‘Ia ‘outou manuia.” 30 ‘Ua ‘auina atu i latou e o, ma ‘ua taunu‘u i Anetioka; ‘ona fa‘apotopoto lea e i latou tagata e to‘atele, ma tu‘u atu i ai le tusi. 31 ‘Ua faitauina e i latou, ‘ona ‘oli‘oli ai lea ‘ona o le fa‘amafanafanaga. 32 ‘Ua fa‘amafanafana atu fo‘i ma fa‘alototele atu Iuta ma Sila i le au uso i ‘upu e tele, auā o perofeta i lā‘ua. 33 Sa nonofo ai i lā‘ua i nai aso, ‘ona ‘auina atu lea o i lā‘ua e le au uso e o ma le manuia i le ‘au ‘aposetolo. 35 ‘Ua nonofo Paulo ma Panapa ma isi e to‘atele i Anetioka, ‘ua a‘oa‘o atu ma tala‘i atu le afioga a le Ali‘i. 36 ‘Ua mavae nai aso, ‘ona fai atu lea o Paulo ia Panapa, “Inā ta fo‘i atu ia e asiasi i o ta uso, i ‘a‘ai uma sa ta tala‘iina i ai le afioga a le Ali‘i, po o fa‘apefea mai i latou.” 37 ‘Ua loto Panapa ‘ina ‘ia o i latou ma Ioane, lē ‘ua ta‘ua fo‘i o Mareko. 38 A ‘ua manatu Paulo e lē tatau ‘ona o i latou ma lē na sola ‘ese ma i lā‘ua i Pafulia, ma ‘ua lē o ma i lā‘ua i le galuega. 39 ‘Ona tupu ai lea o se fe‘ese‘esea‘iga tele o tāofi, ma ‘ua tete‘a loa i lā‘ua; ‘ua ‘ave Mareko e Panapa ma ‘ua la folau atu i Kuperu; 40 a ‘ua filifili Sila e Paulo ma ‘ua malaga loa fo‘i i lā‘ua, ‘ina ‘ua tu‘uina atu o ia e le au uso i le alofa tunoa o le Ali‘i. 41 ‘Ua ui atu o ia i Suria ma Kilikia, ma ‘ua fa‘alototele atu i ekalesia.

Galuega 16

1 ‘Ua o‘o ifo Paulo i Teipe ma Lusa; sa i ai i inā le so‘o e igoa ia Timoteo, o le tama a le fafine Iutaia fa‘atuatua, a o lona tamā o le tagata Eleni. 2 Sa ta‘uleleia Timoteo e le au uso i Lusa ma Ikonio. 3 ‘Ua mana‘o Paulo e o ma ia, ‘ona peritomeina lea o Timoteo e ia, ‘ona o tagata Iutaia o lo‘o nonofo ai i ia nu‘u, auā ‘ua iloa e i latou uma o le tagata Eleni lona tamā. 4 ‘Ua ui ane i latou i ‘a‘ai, ma tu‘uina atu ‘iā te i latou i‘ugafono sa faia e le ‘au ‘aposetolo ma toeaina o i Ierusalema, ‘ina ‘ia usiusita‘i i ai. 5 ‘Ua fa‘amalosia fo‘i ekalesia i le fa‘atuatua, ma ‘ua fa‘aopoopoina pea le faitau aofa‘i i lea aso ma lea aso. 6 ‘Ua uma ‘ona ui atu i latou i Ferukia ma le itūmālō o Kalatia, a ‘ua vaoia i latou e le Agaga Pa‘ia e ‘aua ne‘i tautala atu i le ‘upu i Asia. 7 ‘Ua taunu‘u i latou i Musia, ‘ona taumafai lea e o i Pitunia; a ‘ua lē mafai ‘ona tu‘uina atu i latou e le Agaga e o. 8 ‘Ona ui fa‘atafatafa ane lea o i latou i Musia, ma ō ifo ai loa i Teroa. 9 ‘Ua iloa e Paulo le fa‘aaliga i le po; o le tagata Maketonia o lo‘o tu ma ‘ai‘oi mai, “Sau ia i Maketonia nei ma fesoasoani mai ‘iā te i matou.” 10 ‘Ua va‘aia e ia le fa‘aaliga, ‘ona matou sauni loa lea e ō atu i Maketonia, ‘ua matou manatu ‘ua vala‘auina i matou e le Ali‘i e tala‘i atu le Tala Lelei ‘iā te i latou. 11 ‘Ona matou folau atu lea mai Teroa, ma malaga tonu atu i Samotake, o le taeao na matou taunu‘u ai i Neapoli; 12 ‘ona matou o ai lea i Filipi, o le ‘a‘ai aupito tāua lea i le itūmālō o Maketonia, o le kolone o Roma; ‘ua matou nonofo ai i lea ‘a‘ai i nai aso. 13 Na matou o i tua o le ‘a‘ai i le ‘auvai o le vaitafe i le aso Sapati, o le mea lea e masani ‘ona fai ai tatalo; ‘ua nonofo i matou i lalo ma tautala atu i fafine na potopoto ai. 14 ‘Ua fa‘alogo mai fo‘i ‘iā te i matou le isi fafine e mata‘u i le Atua, o Litia le igoa, o le fa‘atau ‘ie pa‘auli, o Tuatira lona nu‘u; ‘ua tatalaina e le Ali‘i lona loto, ‘ina ‘ia fa‘alogo lelei i ‘upu na tautala atu ai Paulo. 15 ‘Ua papatisoina o ia ‘atoa ma lona ‘āiga, ‘ona ‘ai‘oi mai lea o ia ma fai mai, “ ‘Āfai ‘ua ‘outou manatu o a‘u o le tagata e fa‘atuatua i le Ali‘i, ‘ia ‘outou ō mai e nonofo i lo‘u fale.” ‘Ua naunau mai lava o ia ‘iā te i matou. 16 A o matou ō atu i le mea e masani ‘ona fai ai tatalo, na matou fetaia‘i ma le isi ‘au‘auna teine o lo‘o i ai le agaga vavalo, ‘ua maua ai fo‘i e ia ma ona matai ‘oloa e tele i ana valo‘aga. 17 ‘Ua mulimuli mai o ia ‘iā Paulo ma i matou, ma ‘alaga mai, “O tagata nei o ‘au‘auna a le Atua silisili ‘ese, ‘ua tāla‘i mai e i latou le ala o le ola ‘iā te i tatou.” 18 ‘Ua faia fa‘apenā e ia i aso e tele. A ‘ua tigā tele ai Paulo, ‘ua liliu atu ma fai atu i le agaga, “ ‘Ou te fai atu ‘iā te oe i le suafa o Iesu Keriso, alu ia i fafo nai ‘iā te ia.” ‘Ona alu ai lea o ia i fafo i lea lava itūlā. 19 ‘Ua iloa e ona matai ‘ua alu ‘ese le mea sa fa‘amoemoe e maua ai a latou ‘oloa, ‘ona pu‘eina lea o Paulo ma Sila e i latou, ma toso ‘iā te i lā‘ua i le malae i luma o ali‘i. 20 ‘Ua ta‘ita‘iina fo‘i i lā‘ua i fa‘amasino, ma fai atu, “ ‘Ua matuā fa‘atupu fa‘alavelave tele tagata nei i lo tatou nu‘u, o tagata Iutaia fo‘i i lā‘ua, 21 ‘ua folafola mai fo‘i e i lā‘ua aganu‘u e sa ‘ona talia pe faia e i tatou, tagata Roma.” 22 ‘Ua feosofi mai tagata e to‘atele ‘iā te i lā‘ua, ‘ua saei ‘ese e fa‘amasino o la ‘ofu, ma fa‘atonu atu ia sasaina i lā‘ua. 23 ‘Ua sasaina i lā‘ua e i latou, e tele o la ta; ‘ona tu‘u atu ai lea i le falepuipui, ma fa‘atonu leoleo o le fale e leoleo lelei i lā‘ua. 24 ‘Ua o‘o atu lea poloa‘iga, ‘ona tu‘uina loa lea o i lā‘ua i le potu tutotonu o le falepuipui, ma ‘ua fa‘amau o la vae i la‘au. 25 O le tulua o po ma ao na tatalo ai ma pepese Paulo ma Sila i le Atua, ma sa fa‘alogologo atu fo‘i pagotā ‘iā te i lā‘ua. 26 ‘Ona o‘o fa‘afuase‘i mai lea o le mafui‘e tele, ma ‘ua lūlūina ai fa‘avae o le falepuipui; na mātalatala loa lava faitoto‘a o le falepuipui, ma ‘ua maamulumulu fo‘i noanoaga uma o ē na sāisāia. 27 ‘Ua ala a‘e le leoleo o le falepuipui sa moe, ‘ua iloa e ia faitoto‘a o le fale ‘ua mātalatala, ‘ona se‘i lea e ia o le pelu o le a fasi o ia e ia lava; fa‘apea lava a ‘ia ‘ua sosola ē na sāisāia. 28 A ‘ua ‘alaga leotele atu Paulo, “ ‘Aua ‘e te faia se mea e leaga ai oe; auā o lo‘o ‘i‘inei i matou uma.” 29 ‘Ona fai atu lea o le leoleo e aumai ni molī, ma ‘ua oso atu loa ‘ua fa‘apa‘ū i luma o Paulo ma Sila ma le gatete. 30 ‘Ua ‘aumaia fo‘i i lā‘ua e ia i fafo, ma fai atu i ai, “Ali‘i e, o le ā se mea e tatau ‘ona ‘ou faia ou te ola ai?” 31 ‘Ua fai atu i lā‘ua, “ ‘Ia e fa‘atuatua i le Ali‘i o Iesu Keriso, e ola ai oe ‘atoa ma lou ‘āiga.” 32 ‘Ona tautala atu lea o i lā‘ua i le afioga a le Ali‘i ‘iā te ia, ‘atoa ma i latou uma sa i ai i lona fale. 33 ‘Ua ‘aumaia fo‘i e ‘iā Paulo ma Sila i lea lava itūlā, ma ‘ua fufulu o la manu‘a; ‘ona papatisoina loa lea o ia ‘atoa ma lona ‘āiga uma. 34 ‘Ona ‘ave lea o i lā‘ua e ia i lona fale, ‘ua laulau atu i ai mea‘ai, a ‘ua ‘oli‘oli o ia ma lona ‘āiga uma, ‘ua fa‘atuatua i le Atua. 35 ‘Ua ao, ‘ona ‘auina mai lea o ‘au‘auna e fa‘amasino, ma fai mai, “Tu‘u atu ia na tagata e o.” 36 ‘Ona fai ane lea o le leoleo o le falepuipui ‘iā Paulo, “ ‘Ua ‘auina mai le sāvali e fa‘amasino ia tu‘uina atu ‘oulua e o; o lea, inā ō atu ia ma le manuia.” 37 A ‘ua fai atu Paulo ‘iā te i latou, “Na sasaina i mā‘ua nei e i latou i luma o tagata a o le‘i fa‘asalaina, o i mā‘ua o tagatanu‘u Roma, ‘ona tu‘u mai lea o i mā‘ua i le falepuipui; a o le a tu‘u fa‘alilolilo atu nei ‘ea la mā‘ua e o? E leai! Se‘i ō mai pea lava i latou na e avatu mā‘ua i fafo.” 38 ‘Ona ō ai lea o leoleo ma ta‘u atu ‘upu nei i fa‘amasino; ‘ona fefefe lea o i latou ‘ina ‘ua iloa o tagatanu‘u Roma i lā‘ua. 39 I le ‘ua ō mai loa i latou ma ōle mai ‘iā te i lā‘ua, ma tatala i lā‘ua i fafo; ‘ona ‘ai‘oi mai lea ‘ina ‘ia ō ‘ese atu i lā‘ua mai le ‘a‘ai. 40 ‘Ona ō lea o i lā‘ua i fafo mai le falepuipui, ma ‘ua ulufale i le ‘āiga o Litia. Na feiloa‘i fo‘i ma le au uso, ma fa‘amafanafana atu ‘iā te i latou, ‘ona o ai lea o i lā‘ua.

Galuega 17

1 ‘Ua tuana‘i atu Amefipoli ma Apolonia, ‘ona o‘o lea o i lā‘ua i Tesalonia, e i ai i ‘ina le sunako o tagata Iutaia. 2 Na ulufale i ai Paulo, e pei lava o lana masani; e tolu Sapati o finau atu pea o ia ‘iā te i latou i Tusi, 3 ‘ua fa‘amatalaina e ia Tusi, ma fa‘amaonia atu e tatau ‘ona puapuagātia le Keriso, ma toetū mai i ē ‘ua oti; ‘ua fai atu fo‘i o ia, “O Iesu o lenei o lo‘o ‘ou folafolaina atu ‘iā te ‘outou, o le Keriso o ia.” 4 ‘Ua talitonu mai fo‘i nisi o i latou, ma ‘ua fa‘aopoopoina atu i latou ‘iā Paulo ma Sila; e to‘atele tagata Eleni o ē e matata‘u i le Atua, ‘atoa ma tama‘ita‘i iloga e to‘atele fo‘i. 5 A o tagata Iutaia ‘ua lotovale i latou, ‘ua fa‘atasi mai ‘iā te i latou nisi tagata leaga o ē e tafafao vale, ‘ua fa‘atupu le vevesi ma le pisa tele i le ‘a‘ai; ‘ua feosofi fo‘i i le fale o Iasona, ma sā‘ili ‘iā te i lā‘ua ‘ina ‘ia ta‘ita‘iina i fafo mai le nu‘u. 6 ‘Ae le‘i maua i lā‘ua; ‘ona toso mai lea o Iasona ma nisi o le au uso e i latou i faipule o le nu‘u, ma ‘ua ‘alalaga atu, “ ‘Ua fa‘atupu le fouvale e tagata nei i le lalolagi uma, ma ‘ua o‘o mai lava ‘i‘inei; 7 ‘ua talia fo‘i i latou e Iasona i lona fale. ‘Ua te‘ena fo‘i e i latou tulafono uma lava a Kaisara, ma fai mai e i ai le isi tupu o Iesu.” 8 ‘Ua fa‘atupu e i latou le vevesi i tagata, ‘atoa ma faipule o le nu‘u o ē ‘ua fa‘alogo atu i nei mea. 9 ‘Ua talia e i latou le totogi mai ia Iasona ma isi mo lo latou fa‘asa‘olotoina, ‘ona tu‘uina atu lea o i latou e o. 10 ‘Ona momoli lea o Paulo ma Sila e le au uso i le po i Perea; ‘ua taunu‘u atu i lā‘ua, ‘ona ulufale loa lea i le sunako o tagata Iutaia. 11 ‘Ua sili ‘ona amiolelei i latou nei i lo tagata Tesalonia; auā ‘ua talia e i latou le ‘upu ma le fiafia tele, ma ‘ua su‘esu‘e i Tusi i lea aso ma lea aso pe moni nei mea. 12 O le mea lea ‘ua talitonu ai i latou e to‘atele, ma tama‘ita‘i fa‘aaloalogia o Eleni, ‘atoa fo‘i ma tane e to‘atele. 13 A ‘ua iloa e tagata Iutaia o lo‘o i Tesalonia, ‘ua tala‘iina le afioga a le Atua e Paulo i Perea, ‘ona ō atu ai lea o i latou ma fa‘avevesi tagata i lea mea. 14 ‘Ona ‘auina atu loa lea o Paulo e le au uso e alu ifo i tai; a ‘ua nonofo ai pea Sila ma Timoteo. 15 ‘Ona ō lea o Paulo ma ē na momoliina o ia i Atenai; ‘ua poloa‘i mai fo‘i ‘iā te i latou, e fai atu ia Sila ma Timoteo ia vave mai i lā‘ua ‘iā te ia; ‘ona fo‘i ai lea o i latou na momoliina o ia. 16 A o fa‘atali Paulo ia Sila ma Timoteo i Atenai, sa tigā tele le loto o Paulo a o va‘ava‘ai atu i tupua e tele na‘uā i totonu o le ‘a‘ai. 17 ‘Ua lauga atu fo‘i o ia i le sunako i tagata Iutaia ma ē e matata‘u i le Atua; ‘ua talanoa fo‘i o ia ma ē sa feiloa‘i ma ia i le malae i lea aso ma lea aso. 18 ‘Ua finau mai ‘iā te ia tagata e ta‘ua o Epikuro, ‘atoa ma le itū‘āiga o Setoiko; ‘ua fai mai nisi, “O le ā ‘ea se mea o tau fai mai ai lenei tagata lē a‘oa‘oina?” A o isi ‘ua fai mai, “E foliga mai o ia o se failauga o atua ‘ese,” auā ‘ua tala‘iina atu e ia ‘iā te i latou le Tala Lelei ‘iā Iesu, ma le toetū mai. 19 ‘Ona ‘ave lea o ia e i latou, ‘ua ta‘ita‘i atu i luma o le fono i Areopako, ma ‘ua fai atu, “Matou te fia iloaina, po o le ā lenei a‘oa‘oga fou ‘ua e ‘aumaia. 20 Auā ‘ua e ‘aumaia i o matou taliga nisi mea ‘ese; o lea ‘ua matou fia iloa ai po o le ā le uiga o nei mea.” 21 O tagata Atenai uma ‘atoa ma tagata ‘ese na i ai, ‘ua leai se isi mea e fai, ‘ua na o le naunau e ta‘u atu, po o le fa‘alogo fo‘i i se mea fou. 22 ‘Ona tula‘i lea o Paulo i Areopako ma fai atu: “Tagata Atenai e, ‘ua ‘ou iloa i mea uma lava o ‘outou o tagata e lolotu tele. 23 Auā na ‘ou ui ane, ma ‘ou va‘ava‘ai ia ‘outou mea pa‘ia, ma sa ‘ou iloa ai le isi fatafaitaulaga o lo‘o tusia ai ‘upu ia: ‘Mo le Atua e le Iloa.’ O lea la, o lē o lo‘o ‘outou tapua‘i i ai ma le lē iloa, o le a ‘ou fa‘ailoa atu ‘iā te ‘outou. 24 O le Atua na faia le lalolagi ma mea uma lava o i ai; o le Ali‘i o ia o le lagi ma le lalolagi; e lē afio o ia i malumalu e faia e lima; 25 e lē o lima o tagata e ‘au‘auna ai ‘iā te ia, peiseaī ‘ua mativa o ia i se mea e tasi; a o ia lava na te foa‘iina mai i tagata uma le ola, ma le mānava, ma mea uma lava. 26 ‘Ua faia fo‘i e ia nu‘u uma mai le tagata e to‘atasi, ia nonofo i le fogā‘ele‘ele uma lava, ma ‘ua tu‘u fo‘i e ia taimi e pei ‘ona tofia mai anamua, ‘atoa ma tuā‘oi o mea e nonofo ai i latou. 27 ‘Ina ‘ia sā‘ili i latou i le Ali‘i, pe mafai ‘ona tautagotago atu i latou ma iloa o ia. Peita‘i, e lē mamao o ia ma i tatou ta‘ito‘atasi, 28 auā ‘O ia o lo‘o ola ai i tatou ma gaoioi ai ma o lo‘o i ai nei i tatou ‘ona o ia.’ E pei lava ‘ona fai mai ai nisi o ‘outou fatupese, ‘Auā o lana fānau i tatou.’ 29 O lea, ‘ona o i tatou o le fānau a le Atua, e lē tatau ai ‘ona tatou manatu e tutusa le Atua ma se auro, po o se siliva, po o se ma‘a, po o se mea o lo‘o fa‘aalia mai ai le poto ma le mafaufau o le tagata. 30 Sa ‘onosa‘i le Atua i aso o le valea, a o lo‘o fetalai mai nei i tagata uma i nu‘u uma lava ia salamō; 31 auā ‘ua fuafuaina e ia le aso e fa‘amasinoina ai le lalolagi i le amiotonu e le tagata ‘ua filifilia; ‘ua fa‘amaonia mai fo‘i e ia lenei mea i tagata uma lava, i lona toe fa‘atūina mai o ia nai ē ‘ua oti.” 32 ‘Ua fa‘alogo atu i latou i le toetū mai o ē ‘ua oti, ‘ona tauemu lea o isi; a ‘ua fai mai si, “Matou te toe fia fa‘alogo ‘iā te oe i lenei lava matā‘upu.” 33 ‘Ona alu atu lea o Paulo nai o latou luma. 34 A ‘ua pipi‘i nisi tagata ‘iā te ia, ma ‘ua fa‘atuatua; e i ai le tagata Areopako o Taionusio, ma le fafine e igoa ia Tamari, ‘atoa ma isi na fa‘atasi ma i lā‘ua.

Galuega 18

1 ‘Ua uma atu ia mea, ‘ona alu atu ai lea o Paulo mai Atenai, ‘ua o‘o i Korinito. 2 ‘Ua iloa fo‘i e ia le isi tagata Iutaia e igoa ia Akula, na fānau i Pono, ‘ae fa‘ato‘ā sau mai Italia ma lana avā o Pisila, auā na fa‘atonuina e Kalaotio ‘ia ō ‘ese mai Roma tagata Iutaia uma; ‘ona alu atu lea o ia ‘iā te i lā‘ua. 3 Talu ai ‘ona e tasi la latou galuega, o lea ‘ua nofo ai loa o ia ‘iā te i lā‘ua ma galue ai; auā o la latou galuega le fai fale ‘ie. 4 ‘Ua lauga atu fo‘i o ia i le sunako i lea Sapati ma lea Sapati, ma tauānau tagata Iutaia ma Eleni. 5 ‘Ua ō mai Sila ma Timoteo mai Maketonia, ‘ona lauga atu lea o Paulo ma fa‘amaonia i tagata Iutaia o Iesu o le Keriso lava lea. 6 ‘Ina ‘ua tete‘e mai i latou ma ‘upu leaga ‘iā te ia, sa lūlū atu e ia ona ‘ofu ma fai atu ‘iā te i latou, “O le a i luga o ‘outou lava ulu lo ‘outou toto; e mamā lava a‘u; e amata i le asō ‘ona ‘ou alu i tagata o Nu‘u ‘ese.” 7 ‘Ona alu lea o ia, ‘ua ulu atu i le fale o le isi tagata e mata‘u i le Atua, e igoa ia Titiusi Iuso, e soso‘o lona fale ma le sunako. 8 O Kiripo fo‘i le pule o le sunako, ‘ua fa‘atuatua o ia ‘atoa ma lona ‘āiga uma i le Ali‘i, e to‘atele fo‘i tagata Korinito o ē na fa‘alogo, ‘ua fa‘atuatua i latou ma ‘ua papatisoina. 9 ‘Ona fetalai mai lea o le Ali‘i ‘iā Paulo i le fa‘aaliga i le po, “ ‘Aua ‘e te fefe, a ‘ia e tautala atu, ‘aua ‘e te fa‘alologo; 10 auā ‘ou te ‘iā te oe, e leai fo‘i se isi e oso mai ‘iā te oe e fa‘asauā ‘iā te oe; auā e to‘atele o‘u tagata o i lenei ‘a‘ai.” 11 ‘Ua nofo ai pea o ia i le tausaga ma masina e ono, ma a‘oa‘o atu ‘iā te i latou le afioga a le Atua. 12 ‘Ua ‘avea Kaliona ma kovana i Akaia, ‘ona feosofi mai lea o tagata Iutaia ‘iā Paulo ma le loto gatasi, ma ‘ua ta‘ita‘iina o ia e i latou i le nofoa fa‘amasino, 13 ‘ua fai ane fo‘i, “ ‘Ua ōle mai le tamaloa lenei i tagata ‘ina ‘ia tapua‘i i le Atua, a e lē tusa ai ma le tulafono.” 14 O le a tau amata atu le lauga a Paulo, ‘ae fai mai loa Kaliona i tagata Iutaia, “Tagata Iutaia e, ana fa‘apea o le sauā po o se isi solitulafono mamafa, e tatau ‘ona ‘ou usiusita‘i ‘iā te ‘outou; 15 peita‘i ‘ona o ni su‘esu‘ega lava e uiga i ‘upu ma igoa, ‘atoa ma la ‘outou tulafono, faitalia ia ‘outou ma lea mea; auā e lē mafai ‘ona fai a‘u ma fa‘amasino i na mea.” 16 ‘Ona tutuli ‘ese lea o i latou e ia mai le nofoa fa‘amasino. 17 ‘Ona pu‘e lea e i latou uma lava o Sosene lē e pule i le sunako, ma fasi ‘iā te ia i luma o le nofoa fa‘amasino. A ‘ua lē amana‘ia e Kaliona lea mea. 18 Sa nofo pea Paulo i ‘ina i aso e tele, ‘ona fa‘amavae atu lea o ia i le au uso ‘ae folau loa i Suria, na o fo‘i i latou fa‘atasi ma Pisila ma Akula. ‘Ua sele mamā e ia lona lauulu i Kenikerea ‘ona o lana tautoga na fai. 19 ‘Ua taunu‘u i gātai o Efeso, ‘ona tu‘ua lea o i lā‘ua e ia i lea mea; a ‘ua ulufale o ia i le sunako ma lauga atu i tagata Iutaia. 20 ‘Ua ‘ai‘oi mai fo‘i i latou ‘iā te ia e toe nofo i ni nai aso fa‘atasi ma i latou; a ‘ua lē mafai o ia. 21 ‘Ua fa‘amavae o ia ‘iā te i latou ma fai atu, “ ‘Ou te toe fo‘i mai ‘iā te ‘outou pe a finagalo ai le Atua.” ‘Ona folau atu lea o ia i Efeso. 22 ‘Ua taunu‘u o ia i Kaisareia, ‘ona alu a‘e lea ma ofo alofa atu i le ekalesia, ‘ona alu ifo lea o ia i Anetioka. 23 ‘Ua uma atu le taimi na nofo ai o ia i ‘ina, ‘ona alu ai lea ‘ua asiasi solo i le itūmālō o Kalatia ma Ferukia, ma ‘ua fa‘alototeleina e ia so‘o uma. 24 ‘Ua sau fo‘i i Efeso le tagata Iutaia e igoa ia Apolo, na fānau i Alesania; o le tagata mau ‘upu ma le poto i Tusi. 25 ‘Ua a‘oa‘oina fo‘i lenei tagata i le ala o le Ali‘i; ma sa fa‘amalosi o ia e tautala atu, ma a‘oa‘o atu ma le tonu mea e uiga ‘iā Iesu, ‘ae na o le papatisoga a Ioane ‘ua iloa e ia. 26 ‘Ua amata ‘ona tautala atu o ia ma le lototele i le sunako; ‘ua fa‘alogo atu Akula ma Pisila ‘iā te ia, ‘ona ‘ave lea o ia e i lā‘ua, ma fa‘amatala atili ‘iā te ia le ala o le Atua. 27 ‘Ua mana‘o o ia e alu i Akaia, ‘ona tusi atu lea o le au uso ma ‘ai‘oi atu i so‘o ‘ina ‘ia talia mai o ia. ‘Ua taunu‘u atu o ia, ‘ona fesoasoani tele lea i ē na fa‘atuatua ‘ona o le alofa tunoa o le Atua; 28 auā sa matuā finau maua‘i o ia i tagata Iutaia ma le lototele i luma o tagata, ma ‘ua fa‘asino atu e ia o lo‘o fa‘aali mai e Tusi, o Iesu o le Keriso lea.

Galuega 19

1 O aso ia sa i ai Apolo i Korinito, a ‘ua te‘a ‘ese atu Paulo i le nu‘u maualuga, ma taunu‘u atu ai i Efeso; ‘ua iloa ai e ia i ‘ina isi so‘o. 2 ‘Ona fai atu lea o ia ‘iā te i latou, “Na ‘outou maua ‘ea le Agaga Pa‘ia ‘ina ‘ua ‘outou fa‘atuatua?” ‘Ua tali mai i latou ‘iā te ia, “Matou te le‘i fa‘alogo lava e i ai se Agaga Pa‘ia.” 3 ‘Ona fai atu lea o ia ‘iā te i latou, “O le ā le mea na papatisoina ai ‘outou?” ‘Ua tali mai i latou, “O le papatisoga a Ioane.” 4 ‘Ona fai atu lea o Paulo, “Na papatiso atu Ioane i le papatisoga o le salamō, ma fai atu i tagata ‘ia fa‘atuatua i lē o lo‘o mulimuli mai, o Iesu lea.” 5 ‘Ua fa‘alogo atu i latou, ‘ona papatisoina lea i le suafa o le Ali‘i o Iesu. 6 ‘Ua fa‘ae‘e atu fo‘i e Paulo ona lima ‘iā te i latou, ‘ona o‘o mai lea o le Agaga Pa‘ia ‘iā te i latou; ‘ona tautala ai lea o i latou i gagana ‘ese‘ese ma vavalo atu. 7 O ia tagata uma pe tusa ma le to‘asefulu ma le lua i latou. 8 ‘Ua ulufale Paulo i le sunako ma lauga atu ma le lototele, o lo‘o finau atu ma a‘oa‘o atu ‘iā te i latou i mea a le Mālō o le Atua, i masina e tolu. 9 A ‘ua loto ma‘a‘a pea nisi, ma ‘ua lē talitonu, ma ‘ua ‘upuleaga mai i lenei lotu i luma o tagata e to‘atele; ‘ona alu ‘ese lea o Paulo mai ‘iā te i latou, ma ‘ua ‘ave e ia so‘o fa‘atasi ma ia; ‘ua tautala atu fo‘i o ia i lea aso ma lea aso i le falea‘oga o le tagata e igoa ia Turano. 10 E lua tausaga o faia e ia lenei mea, o lea na fa‘alogo ai i le afioga a le Ali‘i o Iesu i latou uma lava sa nonofo i Asia, o tagata Iutaia ‘atoa ma tagata Eleni. 11 ‘Ua faia fo‘i e le Atua vāvega uiga ‘ese i lima o Paulo; 12 o lea ‘ua avatu ai solosolo ma ‘ie tali ‘ele‘ele sa i lona tino i ē sa mama‘i; ‘ona mavae loa lea o latou ma‘i, ‘ua ō ‘ese fo‘i agaga leaga sa ‘iā te i latou. 13 ‘Ona taumafai malosi lea o tagata fai togafiti fa‘ataulāitu o Iutaia, e ta‘u atu le suafa o le Ali‘i o Iesu i ē na i ai agaga leaga, ma fai atu, “Matou te matuā fai atu ‘iā te ‘outou i le suafa o Iesu, o lē ‘ua tala‘iina e Paulo.” 14 Sa fai lenei mea e nisi tagata, o atali‘i ia e to‘afitu o Seva, o le tagata Iutaia, o le ositaulaga sili. 15 A ‘ua tali mai le agaga leaga ma fai mai, “ ‘Ua ‘ou iloa Iesu, ‘ua ‘ou iloa fo‘i Paulo, a o ai ‘ea ‘outou nā?” 16 ‘Ona oso mai lea o le tagata ‘ua i ai le agaga leaga, ‘ua manumālō ‘iā te i latou, a ‘ua faia‘ina i latou ‘iā te ia; ‘ona sosola ai lea o i latou i fafo mai le fale, ‘ua lē lavalavā ma ‘ua manunu‘a. 17 ‘Ua iloa lenei mea e i latou uma lava sa nonofo i Efeso, o tagata Iutaia ‘atoa ma Eleni, ‘ona matata‘u tele ai lea o i latou uma, ‘ua vi‘ia fo‘i le suafa o le Ali‘i o Iesu. 18 ‘Ua ō mai fo‘i i latou e to‘atele o ē ‘ua fa‘atuatua, ‘ua ta‘utino mai ma fa‘aali mai a latou amio. 19 E to‘atele ē na fai togafiti fa‘ataulāitu; na fa‘apotopotoina e i latou a latou tusi ma susunuina i luma o i latou uma, ma ‘ua iloa ai e limasefulu afe tupe siliva le tau o ia tusi uma. 20 O lea ‘ua matuā tupu tele ai ma ‘ua manumālō le afioga a le Ali‘i. 21 ‘Ua mavae ia mea, ‘ona manatu lea o Paulo a uma ‘ona ui atu i Maketonia ma Akaia, ‘ona alu lea o ia i Ierusalema. ‘Ua fai ane fo‘i o ia, “A uma ‘ona ‘ou i ai i inā, e tatau ‘ona ‘ou asiasi i Roma.” 22 ‘Ona ‘auina atu lea e ia i Maketonia tagata e to‘alua o ē na ‘au‘auna ‘iā te ia, o Timoteo ma Erato, a o ia ‘ua nofo ai pea i se taimi umi i Asia. 23 O aso ia ‘ua tupu ai le vevesi tele ‘ona o le Ala o le Ali‘i. 24 Auā o le isi tagata e igoa ia Temetiu, o le tagata gaosi fa‘atagata siliva o ia, o lē sa faia fa‘atusa siliva o le malumalu o Tiana, ma sa maua ai ‘oloa e tele mo tufuga. 25 ‘Ua fa‘apotopoto i latou e ia ‘atoa ma le ‘au faigaluega i mea fa‘apenā, ma ‘ua fai atu, “Ali‘i e, ‘ua ‘outou iloa o le galuega lenei ‘ua tatou mau‘oloa ai. 26 ‘Ua ‘outou iloa fo‘i ma ‘outou fa‘alogo, e lē gata i Efeso, a ‘ua toetoe ‘ina so‘o Asia ‘atoa o fa‘aliliu‘eseina ai e lenā Paulo tagata e to‘atele, i lona fai atu i ai, o atua uma ‘ua faia e lima e le ni atua. 27 E lē gata ‘ina maumau a latou galuega o le a tu‘ulafoa‘iina, peita‘i e ta‘ulēaogāina fo‘i le malumalu o le atua fafine silisili o Tiana, o le a fa‘aumatia lona mamalu, o lo‘o tapua‘i i ai Asia uma lava ‘atoa ma le lalolagi uma.” 28 ‘Ua fa‘alogo i latou i lenei mea, ‘ona tūtūmu ai lea o i latou i le ita tele, ‘ua ‘alalaga atu, “E silisili Tiana o Efeso.” 29 ‘Ua lolofi mai le ‘a‘ai ‘atoa, ‘ua pu‘eina fo‘i Kaio ma Aritako, o tagata Maketonia o le au malaga a Paulo, ma ‘ua ō atu fa‘anatinati fa‘atasi i latou i le fale mata‘aga; 30 ‘ua mana‘o Paulo e o fa‘atasi ma tagata ‘ae lē mafafai so‘o. 31 O isi ali‘i o Asia o ē na alolofa ‘iā te ia, na ‘auina atu e i latou nisi ‘iā te ia, ma ōle atu i ai e ‘aua le alu fa‘amalosi i le fale mata‘aga. 32 ‘Ua ‘alalaga solo tagata i lea mea ma lea mea; auā ‘ua so‘ona vevesi le fa‘apotopotoga, ‘ua lē iloa fo‘i e le to‘atele le mea na potopoto ai i latou. 33 ‘Ua fa‘atūina atu Alesana e nisi o le fa‘apotopotoga ‘ina ‘ua tu‘uina atu o ia e Iutaia. ‘Ona tālo atu lea e Alesana lona lima, ‘ua fia fa‘atonu atu e ia le nu‘u. 34 ‘Ua iloa e i latou o le tagata Iutaia o ia, ‘ona tasi ai lea o latou leo uma lava, pe tusa ma le lua itūlā o ‘alalaga i latou, “ ‘Ua silisili Tiana o Efeso.” 35 ‘Ua fa‘afilemūina tagata e le a‘oa‘o tulafono o le ‘a‘ai, ‘ona fai atu lea o ia, “O ‘outou tagata Efeso, o ai ‘ea le tagata lea, na te lē iloa o lo‘o ‘au‘auna le ‘a‘ai lenei o Efeso i le malumalu o le atua fafine silisili o Tiana, ma le tupua na pa‘ū ifo mai le lagi? 36 O lea, ‘ona e lē mafai ‘ona ta‘usesēina e se isi nei mea, e tatau la ‘ona ‘outou nonofo filemū, ma ‘aua ne‘i so‘ona faia se mea. 37 Auā ‘ua ‘outou ta‘ita‘iina mai tagata ‘i‘inei, ‘ae lē o ni tagata e fao mea pa‘ia, po ‘ua ‘upuvale fo‘i i latou i lo ‘outou atua fafine. 38 O lea, ‘āfai o ia Temetiu ma lana au tufuga se mau i se isi, e i ai aso e fai ai fono, o lo‘o i ai fo‘i kovana e molia i ai e le tasi le isi. 39 Peita‘i, ‘āfai tou te sā‘ili atu i nisi mea, e fa‘atonuina lea mea i le fono e tala‘iina. 40 Auā e ono molia i tatou ‘ona o le vevesi vale i le fono i lenei aso, ‘ona ‘ua leai lava sa tatou ‘upu e mafai ‘ona fa‘atonuina atu ai lenei pisapisaō.” 41 ‘Ua uma atu ia ‘upu, ‘ona fa‘atū‘ua lea o le fa‘apotopotoga e ia.

Galuega 20

1 ‘Ua uma atu le pisapisaō, ‘ona ‘a‘ami lea o so‘o e Paulo, ma fa‘alototele atu ‘iā te i latou, ‘ona alu ai lea o ia aga‘i i Maketonia. 2 ‘Ua tuana‘i atu ia nu‘u, ‘ua uma fo‘i ‘ona apoapoa‘i ‘iā te i latou i ‘upu e tele, ‘ona o‘o lea o ia i Eleni. 3 E tolu ona masina i ‘ina; ‘ua taupulepule fo‘i tagata Iutaia ‘iā te ia, ‘ina o le a folau atu o ia i Suria; ‘ona manatu lea o ia e toe fo‘i ma ui ane i Maketonia. 4 O lana au malaga e o ma ia i Asia, o Sopata le Perea, o le atali‘i o Purou; o Aritako ma Sekuno o tagata Tesalonia; ma Kaio le Teipe, ma Timoteo; i le ma Tuiko ma Tofimo, o tagata Asia. 5 Na muamua atu i latou nei ma fa‘atali mai ‘iā te i matou i Teroa. 6 ‘Ua mavae aso o Areto e lē Fa‘afefeteina, ‘ona matou folau atu lea nai Filipi. O lona lima o aso na matou taunu‘u ai ‘iā te i latou i Teroa; e fitu aso na matou nonofo ai i ‘ina. 7 O le ulua‘i aso o le vaiaso, ‘ua potopoto ai so‘o e tofitofi le areto, ‘ua lauga atu fo‘i Paulo ‘iā te i latou, o le a alu o ia i le taeao; ‘ua umi lava lana lauga, ‘ua o‘o i le tulua o po. 8 E tele fo‘i molī i le fogāfale i luga sa potopoto ai i latou. 9 Sa nofo le isi taule‘ale‘a e igoa ‘iā Eutiko i le fa‘amalama, ma ‘ua i‘u ‘ina moe gase o ia; ‘ua umi fo‘i le lauga a Paulo, a ‘ua matuā moe lava o ia, ‘ona pa‘ū ifo ai lea mai lona tolu o fogāfale o le fale, ma ‘ua si‘i a‘e o ia ‘ua oti. 10 ‘Ona alu ifo lea o Paulo, ma ‘ua faō i luga ‘iā te ia, ‘ua fusi fo‘i ‘iā te ia, ma fai atu, “Soia le fētāgisi, auā o lo‘o ola pea o ia.” 11 ‘Ua toe alu a‘e Paulo i luga, ‘ua tofitofi le areto, ma ‘ua ‘ai, ma ‘ua talatalanoa ma i latou i se taimi umi, se‘ia o‘o lava ‘ina ao, ‘ona alu lea o ia. 12 ‘Ua aumai fo‘i e i latou le tama ‘ua ola, ma ‘ua matuā ‘oli‘oli tele ai i latou. 13 ‘Ua matou muamua fo‘i i le va‘a, ma folau atu i Aso e fa‘atali mai ai Paulo, auā sa ui a uta o ia e tusa ma lana fuafuaga. 14 Na matou feiloa‘i ma ia i Aso, ma ‘ua alu a‘e o ia i lo matou va‘a, ma ō atu loa lea i Metulene. 15 Na matou tu‘ua lea mea ‘ae toe folau atu, ‘ona matou taunu‘u lea i le taeao i gātai o Kioi; ‘ona matou folau atu ai lea i le aso e soso‘o ai i Samo; ‘ona matou toe o ai lea i le isi aso i Meleto. 16 Auā ‘ua manatu Paulo e folau loa e lē afe i Efeso, ‘ina ne‘i umi tele ai lona nofo i Asia; auā o lo‘o fa‘avave atu o ia ‘ia o‘o i Ierusalema i le aso Penetekoso, pe ‘āfai e mafai. 17 ‘Ua ‘auina atu e ia nisi mai Meleto e o i Efeso, e ‘a‘ami toeaina o le ekalesia. 18 ‘Ua taunu‘u mai i latou ‘iā te ia, ‘ona fai atu lea o ia ‘iā te i latou, “ ‘Ua ‘outou iloa, talu mai lava le aso na ‘ou fa‘ato‘ā sau ai i Asia, o la‘u masani i tausaga uma o le sau lea ‘iā te ‘outou. 19 Na ‘ou ‘au‘auna i le Ali‘i, ma le loto maualalo ma le maligi o loimata, ‘atoa ma fa‘aosoosoga na o‘o ‘iā te a‘u ‘ona o taupulepulega a tagata Iutaia. 20 Ma lo‘u le‘i natia o se mea aogā ‘ina ‘ia lē fa‘ailoaina atu, ma a‘oa‘o atu ‘iā te ‘outou i luma o tagata, i malae ‘atoa fo‘i ma lea fale ma lea fale. 21 ‘Ua ‘ou folafolaina fo‘i i tagata Iutaia ma Eleni le salamō i le Atua, ‘atoa ma le fa‘atuatua i lo tatou Ali‘i o Iesu Keriso. 22 O le a ‘ou alu nei i Ierusalema, ‘ona o lo‘u usita‘i i le Agaga, ‘ou te lē iloa se mea e o‘o mai ‘iā te a‘u i lea mea; 23 na o le mea lenei ‘ua fa‘aalitino mai e le Agaga Pa‘ia i lea ‘a‘ai ma lea ‘a‘ai, fai mai o lo‘o fa‘atali mai noanoaga ma puapuagā ‘iā te a‘u. 24 ‘Ae ‘ou te lē manatu i se mea e tasi, e o‘o lava i lo‘u ola ‘ou te lē naunau i ai, se‘ia ‘ou fa‘ai‘uina lo‘u momo‘e ma le ‘oli‘oli, ‘atoa ma le galuega na ‘ou maua mai le Ali‘i o Iesu, ‘ou te folafolaina atu le Tala Lelei o le alofa tunoa o le Atua. 25 “O lenei la, ‘ua ‘ou iloa e lē toe va‘aia lava o‘u mata e ‘outou uma sa ‘ou fealua‘i ai, ma tāla‘i le Mālō o le Atua. 26 O lea ‘ou te ta‘utino atu ai ‘iā te ‘outou i le aso lava lenei, ‘ou te māmā lava a‘u i le toto o tagata uma. 27 Auā na ‘ou le‘i natia se mea e tasi, ‘ina ‘ia lē fa‘ailoaina atu ‘iā te ‘outou le finagalo o le Atua. 28 O lea, ‘ia ‘outou fa‘aeteete mo ‘outou lava, ‘atoa ma le lafu mamoe uma lava ‘ua tofia ai ‘outou e le Agaga Pa‘ia e fai ma leoleo, ‘ia leoleo atu i le ekalesia a le Atua, ‘ua fa‘atauina e ia mo ia i lona lava toto. 29 Auā o a‘u nei, ‘ua ‘ou iloa le mea lenei, a o‘o ‘ina ‘ou te‘a ‘ese atu, e ō mai ‘iā te ‘outou luko sauā, ma o le a lē fa‘asaoina ai le lafu mamoe. 30 E tupu mai fo‘i ‘iā te ‘outou lava tagata e tautala mai i mea fa‘api‘opi‘o, ‘ina ‘ia tosina ‘ese ai so‘o ia mulimuli ‘iā te i latou. 31 O le mea lea ‘ia ‘outou mataala ai, ma ‘ia manatua e tolu tausaga ‘ou te le‘i mapu ai i le po ma le ao, i lo‘u apoapoa‘i atu ma loimata i tagata ta‘ito‘atasi. 32 “O lenei, uso e, ‘ou te tu‘uina atu ‘outou i le Atua, ma le ‘upu o lona alofa tunoa; o ia na te mafaia ‘ona ati a‘e ‘outou, ma foa‘iina atu ‘iā te ‘outou le tofi fa‘atasi ma ē ‘ua fa‘apa‘iaina. 33 Sa ‘ou le‘i mana‘o i se tupe siliva mai tagata po o se auro, po o se ‘ofu o se isi. 34 ‘Ua ‘outou iloa fo‘i sa ‘au‘auna mai nei lima i mea e tatau i lo‘u tino, ‘atoa ma ē sa ‘iā te a‘u. 35 ‘Ua ‘ou fa‘aali atu ‘iā te ‘outou mea uma lava, ia fa‘apea ‘ona ‘outou galulue, ia fesoasoani i ē ‘ua vāivāi e pei ‘ona tatau ai, ma ‘ia ‘outou manatua le afioga a le Ali‘i o Iesu, na fetalai mai, ‘E sili le manuia o lē e foa‘iina atu i lo le manuia o le na te talia mai.’ ” 36 ‘Ua uma atu ia ‘upu, ‘ona to‘otuli lea o ia ma tatalo fa‘atasi ma i latou uma. 37 ‘Ua fētāgisi tele i latou uma lava, ma fusi ‘iā Paulo, ma fa‘afeasogi ‘iā te ia. 38 ‘Ua ‘o‘otia tele i latou i le ‘upu lea ‘ua fai atu ai o ia, e lē toe va‘aia ona mata e i latou. ‘Ona momoli lea o ia e i latou i le va‘a.

Galuega 21

1 ‘Ua o‘o mai le taimi matou te tu‘ua ai i latou, ‘ona matou folau atu lea ma malaga sa‘o i Ko; na matou taunu‘u i Roto i le aso na soso‘o ai, ma toe o ai i Patara. 2 Na maua i ‘ina le va‘a o le a folau atu i Foinie, ‘ona matou o lea i ai, ma folau loa. 3 Na matou va‘aia Kuperu se‘ia o‘o ‘ina tuana‘i atu i le itū tauagavale, ‘ona matou folau atu lea i Suria, ma o a‘e i uta i Turo; auā o ‘ina e la‘u ‘ese ai le uta a le va‘a. 4 ‘Ua maua fo‘i e i matou nisi so‘o i ‘ina, ma ‘ua matou nonofo i aso e fitu; ‘ua ta‘u atu e i latou ‘iā Paulo e pei ‘ona fa‘aali mai e le Agaga, e ‘aua ne‘i alu a‘e i Ierusalema. 5 ‘Ua uma aso o lo matou i ai i ‘ina ‘ona toe fa‘aauau lea o la matou malaga; ‘ua momoli i matou e i latou ‘atoa ma a latou avā ma fānau, se‘ia o‘o lava i tua o le ‘a‘ai; ‘ona matou to‘otuli uma ai lea i le matāfaga ma tatalo. 6 ‘Ua uma ‘ona matou fa‘amavae, ‘ona matou o loa lea i le va‘a; a ‘ua toe fo‘i atu i latou i o latou ‘āiga. 7 ‘Ua uma le malaga mai Turo, ma ‘ua taunu‘u nei i Tolumai, ‘ona gata ai lea i ‘ina la matou folauga, ma ‘ua matou fa‘afeiloa‘i atu i le au uso; e tasi le aso na matou nonofo ai ma i latou. 8 O le aso na soso‘o ai, na matou tu‘ua ai ‘ina ‘ae malaga atu i Kaisareia, na matou ulu atu i le fale o Filipo lē e folafolaina atu le Tala Lelei, o ia o se tasi o le to‘afitu; ‘ua matou nonofo ai ‘iā te ia. 9 E i ai afafine e to‘afa o le tagata lenei e le‘i fa‘aipoipo, e fai valo‘aga uma i latou. 10 E tele aso na matou nonofo ai, ‘ona sau ai lea o le isi perofeta mai Iutaia e igoa ia Akapo. 11 ‘Ua sau o ia ‘iā te i matou, ‘ua tago se‘i a‘e le fusi o Paulo ma ‘ua sāisāi ai e ia ona lava lima ma ona vae, ma fai atu, “ ‘Ua fetalai mai le Agaga Pa‘ia, ‘E fa‘apea ‘ona sāisāia e tagata Iutaia i Ierusalema lē e ona le fusi lenei, e tu‘uina atu fo‘i o ia e i latou i lima o tagata o Nu‘u ‘ese.’ ” 12 ‘Ua matou fa‘alogo atu i ia ‘upu, ‘ona matou ‘ai‘oi atu lea fa‘atasi ma tagata o le nu‘u lea ‘iā Paulo, e ‘aua le alu i Ierusalema. 13 A ‘ua tali mai Paulo, “O le ā ‘ea le mea o lo‘o ‘outou faia nei, i le fētāgisi ma fa‘avaivai mai lo‘u loto? ‘Ua ‘ou nofo sauni lava a‘u e lē gata ‘ina ‘ia sāisāia, a ‘ia ‘ou oti lava i Ierusalema ‘ona o le suafa o le Ali‘i o Iesu.” 14 ‘Ua lē mavaoia o ia, ‘ona matou fai atu lea, “ ‘Ia faia ia le finagalo o le Ali‘i,” ‘ona matou fa‘alologo ai lea. 15 ‘Ua mavae atu ia aso, ‘ona matou sauni ai lea ma o loa i Ierusalema. 16 Na matou o fa‘atasi ma isi so‘o mai Kaisareia; na ō mai i latou ma le tagata Kuperu o Nasona, o le so‘o ‘ua leva, ‘ina ‘ia matou nonofo fa‘atasi. 17 ‘Ua matou taunu‘u atu i Ierusalema, ‘ona talia lelei lea o i matou e le au uso ma le fiafia. 18 O le aso e soso‘o ai, na matou o ai ma Paulo ia Iakopo; sa fa‘atasi ai fo‘i toeaina uma. 19 ‘Ua feiloa‘i atu Paulo ‘iā te i latou, ‘ona fa‘amatala ta‘itasi atu lea e ia mea uma na faia e le Atua i tagata o Nu‘u ‘ese e ala i lana galuega. 20 ‘Ua fa‘alogo i latou i ai, ‘ona vivi‘i ai lea i le Atua ma fai atu ‘iā te ia, “Lo matou uso e, ‘ua e va‘ai atu nei i le to‘atele na‘uā o tagata Iutaia ‘ua fa‘atuatua; o lo‘o fa‘amaoni fo‘i i latou uma i le tulafono. 21 ‘Ua uma ‘ona logotala i latou e uiga ‘iā te oe, ‘ua e a‘oa‘o atu i tagata Iutaia uma i Nu‘u ‘ese ‘ina ‘ia lafoa‘iina Mose e i latou, ma ‘ua e vavaoina fo‘i le peritomeina o a latou fānau, ma ‘ia lē usiusita‘i fo‘i i aganu‘u a Iutaia. 22 O le ā nei la le mea a fai? E potopoto mai lava le to‘atele; auā o le a fa‘alogo i latou ‘ua e sau. 23 O lea, ia e faia le mea lenei matou te fai atu ai ‘iā te oe; o lo‘o ‘iā te i matou tagata e to‘afa ‘ua fai la latou tautoga. 24 Ia e fa‘atasi mai ‘iā te i latou, ma ‘ia e fa‘amamāina oe lava fa‘atasi ma i latou, ma ‘ia e avane ‘iā te i latou ni ‘oloa, ‘ina ‘ia seleina i le tafi o latou ulu, ‘ina ‘ia iloa ai e tagata uma e lē moni se mea o mea ia ‘ua ta‘ua ai oe e i latou; a ‘ua tusa ai lau amio ma le tulafono. 25 Peita‘i, o tagata o Nu‘u ‘ese ‘ua fa‘atuatua, ‘ua matou tusi atu i ai, o la matou fa‘ai‘uga, ia ‘alo ‘ese i latou mai mea ‘ua ofoina atu i tupua, ma le toto, ma mea ‘ua titina, ma le faita‘aga.” 26 ‘Ona ‘ave lea o ia tagata e Paulo, ‘ua fa‘amamāina e ia o ia lava fa‘atasi ma i latou i le aso na soso‘o ai, ‘ona ulufale atu lea o i latou i le malumalu, ma fa‘ailoa atu aso e fa‘ai‘uina ai le fa‘amamāina ma faia taulaga, o le tagata ma lana taulaga. 27 ‘Ua toeitiiti uma aso e fitu, ‘ua va‘ai tagata Iutaia mai Asia ‘iā te ia i le malumalu, ‘ona fa‘aoso lea e i latou tagata ma ‘ua pu‘eina o ia e i latou. 28 ‘Ua ‘alalaga atu fo‘i i latou, “Tagata Isaraelu e, fesoasoani mai. O le tamaloa lenei o lo‘o a‘oa‘o i tagata uma i mea uma lava ia tete‘e atu i lenei nu‘u, ma le tulafono, ma lenei malumalu; ‘ua aumai fo‘i e ia tagata Eleni o le malumalu, ma ‘ua solia e ia le mea pa‘ia lenei.” 29 Auā ‘ua va‘aia muamua e i latou le tagata Efeso o Tofimo sa fa‘atasi ma ia i le ‘a‘ai, ‘ua fa‘apea lava a latou na ‘aumaia o ia e Paulo i le malumalu. 30 ‘Ua vevesi le ‘a‘ai ‘atoa, ma ‘ua tāmomoe fa‘atasi mai tagata; ‘ua pu‘eina e i latou Paulo ma ‘ua tosoina atu i fafo mai le malumalu; ‘ona tapuni loa lea o faitoto‘a. 31 A o taumafai i latou e fasioti Paulo, ‘ae o‘o mai loa le sāvali i le ta‘ita‘i‘au sili e ta‘u mai i ai ‘ua matuā lē mautonu Ierusalema ‘atoa. 32 ‘Ona aumai loa lea e ia o fitafita ma ta‘ita‘i‘au, ma ‘ua taufetuli ifo i tagata. ‘Ua va‘ai atu tagata i le ta‘ita‘i‘au sili ma fitafita, ‘ona tu‘u loa lea o le fasiga o Paulo. 33 ‘Ona fa‘alatalata ane lea o le ta‘ita‘i‘au sili ma ‘ua pu‘eina Paulo, ma fa‘atonu atu ‘ina ‘ia sāisāi o ia i ni maea u‘amea se lua; ‘ua fesili mai fo‘i po o ai ia, a o le ā le mea ‘ua na faia. 34 ‘Ua ‘alalaga solo mai tagata i lea mea ma lea mea; a ‘ua lē mafai ‘ona iloa e le ta‘ita‘i‘au sili le tonu ‘ona o le pisapisaō; o lea na fa‘atonuina ai e ia ‘ina ‘ia tu‘uina Paulo i le ‘olo. 35 ‘Ua o‘o o ia i le ala apefa‘i, ‘ona ‘aveina lea o ia e fitafita, auā ‘ua sauā tele tagata. 36 Auā o lo‘o mulimuli mai tagata ma ‘alalaga mai, “ ‘Ia fasiotia o ia.” 37 ‘Ina o le a ta‘ita‘iina atu Paulo i le ‘olo, ‘ae fai atu loa o ia i le ta‘ita‘i‘au sili, “E mafai ‘ea ‘ona ‘ou tautala atu i se ‘upu ‘iā te oe?” ‘Ua fai mai o ia, “ ‘E te iloa le gagana Eleni? 38 E lē o oe ‘ea o le tagata Aikupito lea na fa‘atupuina le fouvale i aso ‘ua mavae, ma na ta‘ita‘iina tagata sauā e to‘afaafe i le vao?” 39 A ‘ua tali atu Paulo, “O a‘u o le tagata Iutaia mai Taso i Kilikia, e lē se nu‘u fa‘atauva‘a lo‘u nu‘u. ‘Ou te ‘ai‘oi atu ia e fa‘atagaina mai a‘u se‘i ‘ou tautala atu i tagata.” 40 ‘Ua fa‘atagaina o ia e le ta‘ita‘i‘au sili, ‘ona tula‘i atu ai lea o Paulo i le ala apefa‘i, ‘ua tālo atu lona lima i tagata. ‘Ona matuā fa‘alologo ai lea o tagata uma. ‘Ua tautala atu loa Paulo ‘iā te i latou i le gagana Eperu:

Galuega 22

1 “Uso e, ma tamā, fa‘afofoga mai ia i la‘u tali atu i o ‘outou luma.” 2 ‘Ua fa‘alogo mai i latou ‘iā te ia a o tautala atu ‘iā te i latou i le gagana Eperu, ‘ona atili ai lea ‘ona fa‘alologo i latou. ‘Ona fai atu lea o ia: 3 “O a‘u lava o le tagata Iutaia, na fānau i Taso i Kilikia, a o le ‘a‘ai lenei o Ierusalema na ‘ou tupu a‘e ai. Sa a‘oa‘oina a‘u i le a‘oga a Kamalielu, i le fa‘amatalaga sa‘o o le tulafono a o tatou tamā, ma sa ‘ou matuā fa‘amaoni i le Atua e pei lava o ‘outou uma nā i le aso nei. 4 Sa ‘ou fa‘asauā i le Ala lenei ‘ina ‘ia oti i latou, sa ‘ou sāisāia ma tu‘uina atu i falepuipui tane ‘atoa ma fafine. 5 E molimau le ositaulaga sili ma toeaina uma i nei mea. Sa ‘ou maua mai ai fo‘i tusi i le au uso, ma ‘ou alu atu i Tamaseko e sāisāi ē o i ai, ma ta‘ita‘i mai i latou i Ierusalema ‘ina ‘ia fa‘asalaina. 6 “A o ‘ou malaga atu, ma ‘ua latalata i Tamaseko i le tutonu o le la, sa fa‘afuase‘i ‘ona susulu malosi fa‘ata‘ali‘oli‘o mai ‘iā te a‘u le malamalama tele mai le lagi. 7 ‘Ona ‘ou pa‘ū lea i le ‘ele‘ele, ma ‘ua ‘ou fa‘alogo atu i le si‘ufofoga o lo‘o fa‘apea mai, ‘Saulo, Saulo e, ‘ua e sauā mai aiseā ‘iā te a‘u?’ 8 ‘Ona ‘ou tali atu lea, ‘Le Ali‘i e, o ai ‘ea oe?’ ‘Ua fetalai mai o ia ‘iā te a‘u, ‘O a‘u o Iesu le Nasareta, ‘ua e sauā mai i ai.’ 9 Na va‘aia e i latou o ē sa fa‘atasi ma a‘u le malamalama; ‘ae le‘i lagona e i latou le si‘ufofoga o lē na fetalai mai ‘iā te a‘u. 10 ‘Ona ‘ou fai atu lea, ‘Le Ali‘i e, o le ā se mea ‘ou te faia?’ ‘Ona fetalai mai lea o le Ali‘i ‘iā te a‘u, ‘Tula‘i ia, inā alu i Tamaseko, o le a ta‘uina atu ‘iā te oe i ‘ina mea uma lava na fuafuaina ‘e te faia.’ 11 ‘Ua lē mafai ‘ona ‘ou pupula ‘ona o le susulu malosi o le malamalama; ‘ona ta‘ita‘iina lea o a‘u e i latou o ē sa fa‘atasi ma a‘u, ma ‘ua ‘ou o‘o atu ai i Tamaseko. 12 “O le isi tagata e igoa ia Anania, o le tagata fa‘amaoni e tusa ma le tulafono, ‘ua ta‘uleleia fo‘i o ia e tagata Iutaia uma o lo‘o mau ai i Tamaseko; 13 na sau o ia ‘iā te a‘u, ‘ua tu mai i o‘u tafatafa ma fai mai, ‘Lo‘u uso e, Saulo, inā toe pupula ia.’ ‘Ona ‘ou toe pupula ai lea i lea lava itūlā ma iloa atu o ia. 14 ‘Ua fai mai o ia, ‘ ‘Ua tofia oe e le Atua o tatou tamā ia e iloa lona finagalo, ma e va‘aia lē e Amiotonu, ma ‘ia e fa‘alogo atu i lona si‘ufofoga. 15 Auā e ‘avea oe ma ana molimau i tagata uma lava, i mea na e va‘aia ma e fa‘alogo i ai. 16 O lenei, ‘e te fa‘atali o le ā? Tula‘i ia, ma ‘ia papatisoina oe, ma ia fufulu‘eseina au agasala, i lou vala‘au atu i le suafa o le Ali‘i.’ 17 “Na ‘ou fo‘i atu i Ierusalema, sa ‘ou tatalo i le malumalu, ‘ona o‘o mai lea o le fa‘aaliga ‘iā te a‘u. 18 Sa ‘ou iloa atu o ia o lo‘o fetalai mai ‘iā te a‘u, ‘Fa‘avave atu ia, ma alu ‘ese fa‘anatinati mai Ierusalema, auā e lē talia e i latou lau molimau ‘iā te a‘u.’ 19 ‘Ona ‘ou tali atu lea, ‘Le Ali‘i e, ‘ua iloa lava e i latou sa masani ‘ona ‘ou tu‘uina i le falepuipui, ma sasaina i lea sunako ma lea sunako ē e fa‘atuatua ‘iā te oe. 20 A o fa‘amaligiina le toto o lau molimau o Setefano, sa ‘ou tu ai fo‘i ma loto atu i lona fasiga; sa ‘ou leoleoina ‘ofu o ē na fasiotia o ia.’ 21 ‘Ona fetalai mai lea o ia ‘iā te a‘u, ‘Alu atu ia, auā ‘ou te ‘auina atu oe i Nu‘u ‘ese e mamao.’ ” 22 ‘Ua fa‘alogo mai i latou ‘iā te ia ‘ina ‘ua ta‘u e ia lea ‘upu, ‘ona taufai ‘alalaga mai lea o i latou, “ ‘Ave ‘ese ia lenā tagata mai le lalolagi; auā e lē tatau ‘ona ola o ia.” 23 A o pisapisaō i latou ma lafo i lalo o latou ‘ofu, ma lafo a‘e le efuefu i luga, 24 sa fa‘atonu atu e le ta‘ita‘i‘au sili e ‘ave Paulo i le ‘olo; sa fa‘atonu atu fo‘i e ia ‘ina ‘ia su‘esu‘eina ma sasaina Paulo, se‘i iloa pe aiseā ‘ua ‘alalaga mai ai fa‘apea tagata Iutaia ‘iā te ia. 25 A o sāisāia o ia i fusi o le a sasaina, ‘ae fai atu loa Paulo i le ta‘ita‘i‘au o lo‘o tu mai, “ ‘Ua tusa ai ‘ea ma le tulafono le sasaina o se tagatanu‘u Roma e lē fa‘asalaina?” 26 ‘Ua fa‘alogo atu le ta‘ita‘i‘au i lea mea, ‘ona alu ai lea o ia ma ta‘u atu i le ta‘ita‘i‘au sili, ‘ua fai atu i ai, “O le ā ‘ea le mea o le a e faia? O le tagatanu‘u Roma le tagata lenei?” 27 ‘Ona sau lea o le ta‘ita‘i‘au sili, ma fai mai ‘iā te ia, “Ta‘u mai ‘iā te a‘u, o oe ‘ea o se tagatanu‘u Roma?” ‘Ua tali atu o ia, “O lea lava.” 28 ‘Ua fai atu fo‘i le ta‘ita‘i‘au sili, “Na ‘ou totogiina tupe e tele ‘ina ‘ia ‘avea a‘u ma tagatanu‘u o lea nu‘u.” A ‘ua fai atu Paulo, “A o a‘u na ‘ou fānau ai i le nu‘u lea.” 29 ‘Ona ō ‘ese lea nai ‘iā te ia i latou o ē na sauni e su‘esu‘eina Paulo; ‘ua fefe fo‘i le ta‘ita‘i‘au sili ‘ina ‘ua iloa lelei e ia o le tagatanu‘u Roma lea na sāisāia e ia. 30 O le aso na soso‘o ai, ‘ua fia iloa ai e le ta‘ita‘i‘au sili le mafua‘aga tonu na molia ai Paulo e tagata Iutaia; ‘ona tatalaina lea o ia e ia, ma fa‘atonu atu i ositaulaga sili ma le Fono ‘atoa ia potopoto mai. ‘Ona ‘aumaia lea o Paulo e ia ma tu‘uina atu i o latou luma.

Galuega 23

1 ‘Ua va‘ai toto‘a atu Paulo i le fono ma fai atu, “Uso e, na ‘ou ola mai e tusa ma le loto fuatia ifo e lelei i luma o le Atua, se‘ia o‘o mai lava i le asō.” 2 ‘Ona fai mai lea o le ositaulaga sili o Anania i ē na tutū ai, ia po atu i lona gutu. 3 A ‘ua fai atu Paulo ‘iā te ia, “O oe o le pa ‘ua fa‘apa‘epa‘eina; o le a po oe e le Atua; ‘e te nofo ‘ea e fa‘amasino mai a‘u e tusa ma le tulafono, a ‘ua e solitulafono i lou fai ane ia po mai a‘u?” 4 ‘Ua fai mai ē na tutū ai, “ ‘Ua e fāifāi ‘ea i le ositaulaga sili a le Atua?” 5 ‘Ona fai atu lea o Paulo, “Uso e, ‘ou te le‘i iloa o ia o le ositaulaga sili; auā ‘ua tusia, ‘ ‘Aua ‘e te ‘upuleaga i le ali‘i o lou nu‘u.’ ” 6 ‘Ua iloa e Paulo o satukaio nisi o i latou, a o faresaio isi, ‘ona ‘alaga lea o ia i le fono, “Uso e, o a‘u nei o le faresaio, o le atali‘i o le faresaio; o le fa‘amoemoe i le toetū mai o ē ‘ua oti ‘ua fa‘amasinoina ai a‘u.” 7 ‘Ua fai atu e ia lea ‘upu, ‘ona fefinaua‘i ai lea o faresaio ma satukaio; ma ‘ua vaeluaina ai le fono. 8 Auā fai mai satukaio e leai se toetū, po o se agelu, po o se agaga; ‘ae manatu faresaio e i ai uma mea ia. 9 ‘Ua tupu fo‘i le pisapisaō tele; ‘ona tula‘i lea o a‘oa‘o tulafono o le vaega a faresaio, ‘ua matuā finau malosi ma fai atu, “Matou te lē iloa se mea leaga i lenei tagata; a o le ā se manatu pe ‘āfai ‘ua tautala mai se agaga po o se agelu ‘iā te ia?” 10 ‘Ua tupu tele pea le finauga, ma ‘ua fefe le ta‘ita‘i‘au sili ‘ina ne‘i saeia Paulo e i latou. O lea na fai atu ai o ia i le ‘autau e ō ifo e toso ‘ese mai Paulo ‘iā te i latou, ma ta‘ita‘i atu i le ‘olo. 11 ‘Ua o‘o i le po na soso‘o ai, ‘ona tu mai lea o le Ali‘i i ona tafatafa, ma fetalai mai, “Paulo e, ia e lototele; auā e fa‘apei ‘ona e molimau ‘iā te a‘u i Ierusalema, e fa‘apea fo‘i ‘ona e molimau atu i Roma.” 12 ‘Ua ao, ‘ona au fa‘atasi lea o tagata Iutaia e fai la latou tautoga, e lē ‘a‘ai pe feinu vaganā ‘ua fasiotia Paulo e i latou. 13 E sili atu i le fasefulu i latou na ‘auai i lenei taupulepulega. 14 ‘Ua ō atu i latou i ositaulaga sili ma toeaina, ma fai atu, “ ‘Ua matou tautō matou te lē ‘a‘ai i sina mea e ‘ai se‘iloga ‘ua matou fasiotia Paulo. 15 O lenei, ia fa‘ailoa atu e ‘outou ‘atoa ma le Fono i le ta‘ita‘i‘au sili, ‘ina ‘ia ta‘ita‘i ifo Paulo e ia ‘iā te ‘outou a taeao, e peiseaī o le a ‘outou matuā su‘esu‘eina mea e uiga ‘iā te ia; a o i matou ‘ua matou nofo sauniuni e fasioti ‘iā te ia, a o le‘i latalata mai o ia.” 16 ‘Ua fa‘alogo ai le tama a le tuafafine o Paulo i lenei lamalamaina o ia, ‘ona alu atu lea o ia, ‘ua ulufale i le ‘olo ma ta‘u atu ‘iā Paulo. 17 ‘Ona vala‘au lea e Paulo le isi ta‘ita‘i‘au ma fai atu i ai, “Ta‘ita‘i atu le taule‘ale‘a lenei i le ta‘ita‘i‘au sili; auā e i ai se mea o lo‘o fia ta‘uina atu i ai e ia.” 18 ‘Ona ‘ave lea o ia e le ta‘ita‘i‘au i le ta‘ita‘i‘au sili ma fai atu i ai, “Na vala‘au mai ‘iā te a‘u Paulo, lē ‘ua fusifusia, ma ‘ai‘oi mai ‘ina ‘ia ‘ou ta‘ita‘iina mai le taule‘ale‘a lenei ‘iā te oe. O lo‘o ‘iā te ia se mea e fia ta‘u atu ‘iā te oe.” 19 ‘Ona tago lea o le ta‘ita‘i‘au sili i le lima o le taule‘ale‘a, ma ‘ua ō ane na o i lā‘ua, ma fesili atu, “O le ā le mea o lo‘o e fia ta‘uina mai ‘iā te a‘u?” 20 ‘Ua fai mai o ia, “ ‘Ua au fa‘atasi tagata Iutaia e ‘ai‘oi atu ‘iā te oe, ‘ina ‘ia e ta‘ita‘iina ifo Paulo taeao i le Fono, peiseaī o le a latou matuā su‘esu‘eina o ia. 21 ‘Ae ‘aua ‘e te usiusita‘i ‘iā te i latou, auā o lo‘o lamalama mai o latou tagata e silia i le fasefulu ‘iā te ia; ‘ua tautō fo‘i i latou e lē toe ‘a‘ai pe feinu, se‘ia uma ‘ona fasioti o ia e i latou. ‘Ua sauniuni nei fo‘i i latou, ma o lo‘o fa‘atalitali mai i sau ‘upu.” 22 ‘Ona tu‘uina atu lea e le ta‘ita‘i‘au sili le taule‘ale‘a e alu, ma ‘ua fai atu i ai, “ ‘Aua ‘e te ta‘uina i se isi ‘ua e fa‘ailoa mai nei mea ‘iā te a‘u.” 23 ‘Ua vala‘au atu o ia i ta‘ita‘i‘au e to‘alua, ma fai atu, “Sauni le ‘autau e to‘aluaselau e o i Kaisareia, ma ē e ti‘eti‘e i solofanua e to‘afitusefulu, ma ē e tau i tao e to‘aluaselau, ‘ia o‘o atu i le itūlā e iva i le po. 24 ‘Ia sauni fo‘i manu e fa‘ati‘eti‘e ai Paulo, ma avatu saogalemū o ia i le ali‘i kovana o Filiki.” 25 ‘Ua tusia fo‘i e le ta‘ita‘i‘au sili le tusi e fa‘apea: 26 “O a‘u o Kalaotio Lusia, o lo‘o ‘ou alofa atu i le ali‘i kovana silisili o Filiki. 27 Na pu‘ea o le tagata lenā e Iutaia, se manū a fasiotia o ia e i latou; ‘ona ‘ou tula‘i lea ma le ‘autau, ma lavea‘i ‘iā te ia; na ‘ou iloa fo‘i o le tagatanu‘u Roma o ia. 28 Sa ‘ou fia iloa le mea na molia ai o ia e i latou, ‘ona ‘ou ta‘ita‘iina ifo lea o ia i la latou Fono. 29 I le ‘ua ‘ou iloa o su‘esu‘ega lava i la latou tulafono na molia ai o ia; a ‘ua leai lava se mea na molia ai e tatau ‘ona oti ai pe sāisāia ai o ia. 30 ‘Ua fa‘ailoa mai fo‘i ‘iā te a‘u o le a fa‘ao‘o le pule a Iutaia i le tagata, ‘ona ‘ou ‘auina atu loa lea o ia ‘iā te oe. ‘Ua ‘ou poloa‘i atu fo‘i ia i latou o ē na molia mai o ia, ‘ina ‘ia molia atu o ia i ou luma.” 31 ‘Ona ‘ave lea o Paulo e le ‘autau, e pei ‘ona poloa‘iina ai i latou; ‘ua momoli atu o ia i le po i Anipateri. 32 O le taeao na toe fo‘i mai ai i le ‘olo fitafita na savavali, a ‘ua o pea ma ia i latou o lo‘o ti‘eti‘e i solofanua. 33 ‘Ua taunu‘u i latou i Kaisareia, ‘ona avatu lea o le tusi i le ali‘i kovana ma ‘ua tu‘uina atu fo‘i Paulo ‘iā te ia. 34 ‘Ua faitau e le ali‘i kovana, ‘ona fesili mai lea po o fea lona nu‘u. ‘Ua iloa ai fo‘i e sau o ia mai Kilikia. 35 ‘Ona fai mai lea o ia, “O le a ‘ou fa‘alogo atu ‘iā te oe pe a o‘o mai ē na molia oe.” ‘Ona fa‘atonu atu lea e ia ‘ina ‘ia leoleoina Paulo i le maota o Herota.

Galuega 24

1 ‘Ua mavae aso e lima, ‘ona alu ifo lea o le ositaulaga sili o Anania ‘atoa ma toeaina, ma le failauga e igoa ia Titulo, ‘ua fa‘aali atu e i latou ia Filiki le ali‘i kovana mea e uiga ‘iā Paulo. 2 ‘Ua vala‘auina Titulo, ‘ona molia lea o Paulo e ia, fai mai: “Ali‘i e, Filiki, o lo‘o ‘iā te i matou le filemū tele ‘ona o oe, o lo‘o faia fo‘i mea lelei mo le atunu‘u ‘ona o lau fuafuaga poto. 3 ‘Ua matou tali lelei atu i mea uma, ma nu‘u uma, ma fa‘afetai tele atu. 4 Peita‘i, ‘ina ne‘i ‘ou fa‘alavelave pea ‘iā te oe, ‘ua ‘ou ‘ai‘oi atu ai ia e fa‘afofoga mai i lou agalelei ‘iā te i matou, i nai ‘upu itiiti. 5 Auā ‘ua matou maua lenei tagata o fa‘atupu vevesi, ma fa‘atupu fouvale i tagata Iutaia uma i le lalolagi ‘atoa; ma o le ta‘ita‘i o ia o le itū‘āiga o le au Nasareta. 6 ‘Ua taumafai o ia e soli le malumalu. Na matou pu‘eina o ia; ‘Āfai ‘e te fa‘amasinoina o ia, o le ā e silafia lelei lava mea uma ‘ua matou molia ai o ia.” 9 Sa ‘auai fa‘atasi tagata Iutaia uma i lenei moliga, ma ‘ua fai atu i latou e moni lava nei mea uma. 10 ‘Ua geno mai le kovana ‘iā Paulo, ‘ona tali atu loa lea o ia: “ ‘Ua ‘ou iloa ‘ua tele tausaga o ē fa‘amasino i lenei nu‘u. O lea ‘ua ‘ou fiafia lava e fai atu la‘u tali i mea ia; 11 auā ‘ua e silafia na o le sefulu ma le lua aso talu ‘ona ‘ou alu a‘e i Ierusalema e tapua‘i ai. 12 Sa le‘i maua fo‘i a‘u e i latou i le malumalu, po o sunako, po o le ‘a‘ai, o finau ma se isi, po o fa‘avevesi atu tagata. 13 E le‘i mafaia fo‘i e i latou ‘ona fa‘amaonia mea ia ‘ua molia ai a‘u e i latou. 14 ‘Ae ‘ou te ta‘utino atu le mea lenei ‘iā te oe, ‘ou te ‘au‘auna i le Atua o matou tamā, e tusa ma le lotu ‘ua ta‘ua e i latou o le lotu ‘ua vavae ‘ese; ‘ou te talitonu pea fo‘i i mea uma lava ‘ua tu‘uina mai i le tulafono, ma tusia mai e perofeta. 15 O lo‘o ‘iā te a‘u le fa‘amoemoe i le Atua, o lo‘o talia fo‘i e i latou nei, o le a toe tutū mai ē ‘ua oti, o ē ‘ua amiotonu ‘atoa ma ē ‘ua amiolētonu. 16 O le mea lea ‘ou te taumafai ai ‘ina ‘ia ‘ou maua le loto fuatia ifo e lelei i le Atua, ‘atoa ma tagata e lē aunoa. 17 “ ‘Ua mavae nai tausaga, ‘ona ‘ou alu lea e avatu meaalofa i lo‘u nu‘u ‘atoa ma taulaga. 18 A o faia ia mea, sa iloa a‘u e nisi tagata Iutaia mai Asia. ‘Ua fa‘amamāina a‘u i le malumalu; ‘ua lē lolofi mai tagata, ma ‘ua leai fo‘i se pisapisaō. 19 Tusa lava pe ana ‘i‘inei i ou luma, ‘ina ‘ia molia a‘u, pe ‘āfai e i ai sa latou mau ‘iā te a‘u. 20 A leai, se‘i fai mai lava i latou nei, pe na iloa e i latou sa‘u amiolētonu, ‘ina o ‘ou tu atu i luma o le Fono. 21 Pe na o le ‘upu lava lea e tasi na ‘ou ‘alaga atu ai ‘ina o ‘ou tu i o latou luma, ‘O le toetū mai o ē ‘ua oti ‘ua fa‘amasinoina ai a‘u e ‘outou i le aso nei.’ ” 22 ‘Ua fa‘alogo Filiki i nei ‘upu, ‘ona fa‘ai‘uina lea e ia le fa‘amasinoga ‘ina ‘ua malamalama o ia i le uiga o le lotu. Fai mai o ia, “A o‘o mai le ali‘i ta‘ita‘i‘au sili o Lusia, o le a ‘ou matuā su‘esu‘eina la ‘outou matā‘upu.” 23 ‘Ua poloa‘i atu fo‘i o ia i le ta‘ita‘i‘au o lo‘o ona leoleoina Paulo ‘ina ‘ia fa‘atagaina o ia e fealualua‘i, ma ‘aua ne‘i tāofia so o se isi o lona ‘āiga e ‘au‘auna atu, pe alu atu ‘iā te ia. 24 ‘Ua mavae isi aso ‘ona ō mai lea o Filiki ma Tusila lana avā, o le fafine Iutaia, ma ‘ua ‘a‘ami ‘iā Paulo, ia fa‘alogo mai ‘iā te ia i le matā‘upu o le fa‘atuatua ‘iā Keriso. 25 ‘Ua lauga atu o ia i le amiotonu, ma le agamalū, ma le fa‘amasinoga o lumana‘i; ‘ona gatete ai lea o Filiki ma fai mai, “Se‘i e alu atu i le asō ‘ae se‘ia ‘ou maua se aso avanoa, ‘ona ‘ou toe ‘a‘amiina atu lea o oe.” 26 ‘Ua fa‘amoemoe fo‘i o ia i ni tupe e foa‘iina atu e Paulo ‘iā te ia, ‘ina ‘ia tu‘uina atu ai o ia e alu. O le mea lea ‘ua atili ai ‘ona ‘a‘amiina so‘o o ia, ma talanoa ma ia. 27 ‘Ua mavae tausaga e lua ‘ona suia lea o Filiki e Pokio Feso. ‘Ua mana‘o Filiki e fa‘afiafia ‘iā Iutaia, ‘ona tu‘ua lea e ‘iā Paulo o lo‘o sāisāia pea.

Galuega 25

1 ‘Ua mavae aso e tolu talu ‘ona taunu‘u Feso i lona itūmālō, ‘ona alu atu lea o ia nai Kaisareia i Ierusalema. 2 ‘Ona ta‘u atu lea ‘iā te ia e le ositaulaga sili ma ali‘i o Iutaia e uiga ‘iā Paulo. ‘Ua ōle atu fo‘i i latou ia Feso, 3 ma ‘ai‘oi atu ‘ina ‘ia alofagia i latou, ma ‘ia ‘auina atu Paulo i Ierusalema, a o le a lamalama e i latou e fasiotia o ia i le ala. 4 A ‘ua tali mai Feso, “O lo‘o tāofia Paulo i Kaisareia, ma o a‘u fo‘i ‘ou te alu i ai i se taimi lata mai. 5 ‘Ia o ni ali‘i o ‘outou latou te molia lenei tagata pe ‘āfai e i ai se mea e tatau ai ‘ona molia o ia.” 6 ‘Ua nofo fo‘i Feso fa‘atasi ma i latou e le‘i silia i le valu po o le sefulu aso, ‘ona alu ifo ai lea o ia i Kaisareia. O le aso e soso‘o ai na nofo ai o ia i le nofoa fa‘amasino, ma fa‘atonu atu ‘ia ta‘ita‘iina mai Paulo. 7 ‘Ua o‘o mai o ia, ‘ona si‘omia lea o ia e tagata Iutaia o ē na ō ifo mai Ierusalema, ‘ua molia fo‘i Paulo i mea e tele ma le mamafa, ‘ua lē mafaia e i latou ‘ona fa‘amaonia. 8 ‘Ua fai atu Paulo i lana fa‘amatalaga, “ ‘Ou te lē agasala i le tulafono a Iutaia, po o le malumalu, po o Kaisara.” 9 A o Feso, ‘ua loto o ia e fa‘afiafia tagata Iutaia, ‘ua fai mai o ia ‘iā Paulo, “ ‘E te mana‘o ‘e te alu a‘e i Ierusalema, ia fa‘amasinoina ai oe i nei mea ‘ua molia ai oe i o‘u luma?” 10 ‘Ona tali atu lea o Paulo, “O lea ‘ua ‘ou tu nei i luma o le nofoa fa‘amasino o Kaisara, e tatau ‘ona fa‘amasinoina ai a‘u. ‘Ou te le‘i faia lava se mea lē tonu ‘iā Iutaia, ‘ua e silafia lelei lava lea mea. 11 Auā ‘āfai ‘ua ‘ou amioleaga po ‘ua ‘ou faia se mea e tatau ‘ona oti ai, ‘ou te lē musu lava e oti, ‘ae ‘āfai e lē moni se mea o mea ia ‘ua molia ai a‘u e i latou, e lē mafai ‘ona tu‘uina atu a‘u e se isi ‘iā te i latou. ‘Ou te talosaga ‘iā Kaisara.” 12 ‘Ua talatalanoa Feso ma ē e pule, ‘ona tali mai lea o ia, “ ‘Ua e talosaga ‘iā Kaisara; o lea, o le a e alu lava ‘iā Kaisara.” 13 ‘Ua mavae nai aso, ‘ona ō mai lea o le tupu o Akeripa ma Perenike i Kaisareia e fa‘afeiloa‘i Feso. 14 E tele aso o nonofo ai i lā‘ua, ‘ona fa‘ailoa atu lea e Feso i le tupu le tala ‘iā Paulo, ‘ua fai atu o ia, “ ‘Ua tu‘ua e Filiki le isi tagata o lo‘o sāisāia; 15 sa ‘ou i Ierusalema fo‘i, sa fa‘ailoa mai ai e ositaulaga sili ma toeaina o Iutaia, sa ‘ai‘oi mai fo‘i ia fa‘asalaina o ia. 16 ‘Ona ‘ou tali atu ai lea ‘iā te i latou, e lē o le faiga lea e masani ai Roma, o le tu‘uina atu o se tagata ia oti, vaganā ‘ua fesaga‘i lē ‘ua molia ma ē na molia o ia, ma ‘ia faitalia o ia ‘ona fai mai lana fa‘amatalaga i le mea ‘ua molia ai o ia. 17 ‘Ua o‘o mai fo‘i i latou ‘i‘inei, ‘ou te le‘i fa‘atali lava, na ‘ou nofo i le taeao i le nofoa fa‘amasino, ma fai atu ia ta‘ita‘iina mai lea tagata. 18 Na tula‘i mai lē na molia o ia, a ‘ua le molimauina mai e i latou se tasi o mea sa ‘ou manatu ai; 19 a ‘ua molia o ia e i latou i nisi matā‘upu tau la latou tapua‘iga, ma le isi tagata e igoa ‘iā Iesu, ‘ua oti, ‘ae fai mai Paulo ‘ua ola o ia. 20 Na ‘ou fa‘alētonu pe fa‘apefea le fa‘amasinoga o ia mea, ‘ona ‘ou fesili atu lea po ‘ua loto o ia e alu i Ierusalema, ia fa‘amasinoina ai o ia i ia mea. 21 ‘Ona vala‘au atu lea o Paulo ia tāofia o ia ‘ina ‘ia fa‘amasinoina e Aokuso; ‘ona ‘ou fai atu lea ia leoleoina o ia se‘ia ‘ou ‘auina atu o ia ‘iā Kaisara.” 22 ‘Ona fai mai lea o Akeripa ia Feso, “ ‘Ou te fia fa‘alogo atu fo‘i a‘u i lenā tagata.” ‘Ua fai atu o ia, “O a taeao o le a e fa‘afofoga ai ‘iā te ia.” 23 O le taeao na soso‘o ai, na ō mai ai Akeripa ma Perenike ma o la uiga mamalu fa‘alialiavale, ‘ua ulufale i le mea e fa‘alogo ai fa‘atasi ma ta‘ita‘i‘au sili ma ali‘i o le ‘a‘ai. ‘Ua fa‘atonu atu e Feso, ‘ona ta‘ita‘iina mai ai lea o Paulo. 24 ‘Ona fai atu lea o Feso, “Le tupu e Akeripa, ‘atoa ma ‘outou ali‘i uma o lo‘o tatou fa‘atasi nei, ‘ua ‘outou silasila i lenei tagata, ‘ua ‘ai‘oi mai ai ‘iā te a‘u tagata uma o Iutaia i Ierusalema, ‘atoa fo‘i ma ‘i‘inei, ‘ua ‘alalaga mai e lē tatau ‘ona toe ola o ia. 25 A o a‘u ‘ou te lē iloa se mea ‘ua na faia e tatau ai le oti. ‘Ua talosaga fo‘i o ia nei ‘iā Aokuso, ‘ua ‘ou manatu ai e momoli atu ‘iā te ia. 26 ‘Ua leai fo‘i se mea ‘ua ‘ou mautinoa ‘iā te ia e tusi atu ai i le tupu, o le mea lea ‘ua ‘ou ta‘ita‘iina mai ai o ia i o ‘outou luma, ‘ae maise oe le tupu e, Akeripa, ‘ina ‘ia ‘ou maua se mea e tusi atu ai pe a uma ‘ona fa‘amasinoina. 27 Auā o lo‘u manatu e lē tatau ‘ona momoli atu o se tagata o lo‘o sāisāia, ‘ae lē fa‘ailoa atu mea ‘ua molia ai o ia.”

Galuega 26

1 ‘Ona fai mai lea o Akeripa ‘iā Paulo, “ ‘Ua tu‘uina atu ‘iā te oe le avanoa e fai ai lau lava tala.” ‘Ona fa‘aloaloa atu lea e Paulo lona lima ma fai atu: 2 “Le tupu e, Akeripa, ‘ou te manatu ‘ua ‘ou manuia ‘ina ‘ua fai atu la‘u fa‘amatalaga i ou luma i le aso nei, i mea uma ‘ua molia ai a‘u e tagata Iutaia; 3 ‘ae maise fo‘i ‘ua e silafia lelei uiga masani ma aganu‘u uma a tagata Iutaia. O le mea lea ‘ou te ‘ai‘oi atu ai ‘iā te oe, ia e fa‘afofoga mai ma le ‘onosa‘i ‘iā te a‘u. 4 “ ‘Ua iloa e tagata Iutaia uma la‘u amio sa faia talu ‘ina o ou itiiti, i lo‘u lava nu‘u ‘atoa ma Ierusalema talu mai le amataga; 5 ‘ua iloa fo‘i a‘u e i latou talu mai anamuā. ‘Āfai ana fia molimau mai i latou, o le itū‘āiga e aupito faigatā o la tatou tapua‘iga sa ‘ou i ai, o le faresaio. 6 ‘Ua fa‘amasinoina nei fo‘i a‘u ‘ona o le fa‘atuatuaga na folafolaina e le Atua i o tatou tamā; 7 o lo‘o fa‘amoemoe uma i ai o tatou itū‘āiga e sefulu ma le lua, ma o lo‘o tapua‘i fo‘i i latou ma le naunau i le po ma le ao, ‘ina ‘ia maua e i latou. Le tupu e, ‘ona o lea lava fa‘amoemoe ‘ua molia ai a‘u e tagata Iutaia. 8 ‘Āfai ‘ua toe fa‘atūina mai e le Atua ē ‘ua oti, ‘ua ‘outou manatu aiseā e lē mafai ‘ona talia lea mea? 9 “O a‘u fo‘i lava sa ‘ou manatu e tatau ‘ona ‘ou faia mea uma lava ‘ou te mafaia, e tete‘e atu ai i le suafa o Iesu le Nasareta. 10 I le sa fa‘apenā ‘ona ‘ou faia i Ierusalema. Na ‘ou maua le pule mai ositaulaga sili, ‘ona ‘ou tāofia lea o le au pa‘ia e to‘atele i falepuipui; na fasiotia i latou ma sa ‘ou loto i ai. 11 Na ‘ou fa‘asalaina so‘o fo‘i i latou i sunako uma lava, ma ‘ou tauānau atu ai ‘iā te i latou ia ‘upuvale ‘iā Iesu; na ‘ou matuā fa‘atigāinaina i latou ma fa‘asauā i ai e o‘o atu lava i ‘a‘ai ‘ese. 12 “O lea na ‘ou alu atu ai i Tamaseko ma le pule, ma le ‘upu mai ositaulaga sili. 13 O le tutonu o le la, le tupu e, na ‘ou va‘aia ai i le ala le malamalama mai le lagi, e sili atu lona susulu i lo le la, ‘ua susulu fa‘ata‘ali‘oli‘o mai ‘iā te a‘u ma la matou au malaga. 14 Na pa‘u‘ū i matou uma i le ‘ele‘ele; ‘ona ‘ou fa‘alogo atu lea i le si‘ufofoga ‘ua fetalai mai ‘iā te a‘u i le gagana Eperu, ‘Saulo, Saulo e, ‘ua e sauā mai aiseā ‘iā te a‘u? O le mea faigatā ‘iā te oe ‘ona e a‘a i tui.’ 15 ‘Ona ‘ou fai atu lea, ‘Le Ali‘i e, o ai ‘ea oe?’ ‘Ona fetalai mai lea o ia, ‘O a‘u o Iesu ‘ua e sauā mai i ai. 16 ‘Ae tu ia i luga; auā o le mea lea ‘ua ‘ou fa‘aali atu ai nei lava ‘iā te oe, ‘ua ‘ou tofia oe e fai ma ‘au‘auna ma molimau i mea ‘ua e va‘aia ai a‘u, ‘atoa ma mea o le a toe fa‘aalia ai a‘u ‘iā te oe. 17 ‘Ou te lavea‘iina oe mai tagata o le nu‘u nei, ‘atoa ma tagata o Nu‘u ‘ese o ē o le a ‘ou ‘auina atu i ai oe, 18 e fa‘apupula o latou mata, ‘ina ‘ia liliu mai i latou mai le pouliuli i le malamalama, mai le pule fo‘i a Satani i le Atua, e maua ai e i latou le fa‘amāgaloina o agasala, ma le tofi fa‘atasi ma i latou ‘ua fa‘apa‘iaina i le fa‘atuatua ‘iā te a‘u.’ 19 “O lenei, le tupu e Akeripa, ‘ou te le‘i musu e usita‘i i le fa‘aaliga mai le lagi; 20 peita‘i, sa ‘ou folafolaina muamua ‘iā te i latou i Tamaseko ‘atoa ma Ierusalema, ‘ona o‘o atu ai lea i le atunu‘u ‘atoa o Iutaia, ‘atoa fo‘i ma Nu‘u ‘ese, ‘ina ‘ia salamō i latou ma liliu mai i le Atua, ma ‘ia fa‘aalia ‘iā latou amio ‘ua salamō i latou. 21 O mea la nei na mafua ai ‘ona pu‘eina a‘u e tagata Iutaia i le malumalu, ma ‘ua taumafai i latou e fasiotia a‘u. 22 O lea fo‘i na ‘ou maua ai le fesoasoani mai le Atua, ma o lo‘o ‘ou tumau ai e o‘o mai i le aso nei, ‘ou te molimau atu i tagata lautele ‘atoa ma ali‘i. ‘Ou te lē fai atu fo‘i i se isi mea, vaganā lava mea ‘ua fai mai ai perofeta ma Mose o le a fa‘ataunu‘uina; 23 e tatau ‘ona puapuagātia le Keriso, ma ‘avea ma ulua‘i tagata e toetū mai nai ē ‘ua oti, na te folafola atu le malamalama i le nu‘u nei ‘atoa ma Nu‘u ‘ese.” 24 ‘Ua uma atu lana fa‘amatalaga, ‘ona fai mai lea o Feso ma le leotele, “Paulo e, ‘ua e valea! o le tele o lou su‘esu‘e i tusi, ‘ua ‘avea ai oe ma vale.” 25 A ‘ua tali atu Paulo, “Ali‘i e, Feso, ‘ou te lē valea, a o lo‘o ‘ou tautala atu i le ‘upu moni ma le fa‘autauta. 26 Auā ‘ua silafia lava e le tupu mea nei ‘ou te tautala atu ai nei ma le lototele. ‘Ua ‘ou iloa lelei e lē o lilo se mea o ia mea ‘iā te ia; auā e le‘i faia fa‘alilolilo lenei mea. 27 Le tupu e, Akeripa, ‘ua e talitonu ‘ea i perofeta? ‘Ua ‘ou iloa ‘e te talitonu i ai.” 28 ‘Ona fai mai lea o Akeripa ‘iā Paulo, “ ‘Ua e manatu e fa‘aliliuina a‘u i sina taimi pu‘upu‘u e fai ma Kerisiano.” 29 ‘Ona fai atu lea o Paulo, “Po o se taimi pu‘upu‘u pe umi, a o lo‘o ‘ou ōle atu lava i le Atua, e lē na o oe ‘ae ‘atoa fo‘i ma i latou uma o lo‘o fa‘alogologo mai ‘iā te a‘u i le aso nei, ‘ina ‘ia ‘avea e pei lava o a‘u, ‘ae tu‘u ai pea ia nei filifili.” 30 ‘Ona tula‘i lea o le tupu fa‘atasi ma le ali‘i kovana, ma Perenike, ma ē na nonofo ma i latou. 31 ‘Ua ō ane i latou, ‘ona talatalanoa lea ma fai ane, “E le‘i faia e lenei tagata se mea e tatau ai ‘ona oti o ia, pe sāisāia.” 32 ‘Ona fai atu lea o Akeripa ia Feso, “ ‘Ana lē talosaga lenei tagata ‘iā Kaisara, se manū ‘ua mafai ‘ona tatala nei loa e alu.”

Galuega 27

1 ‘Ua tonu o le a folau atu i matou i Italia, ‘ona tu‘uina atu lea e i latou Paulo ma isi o lo‘o sāisāia i le ta‘ita‘i‘au o le au a Aokuso, lē ‘ua igoa fo‘i ia Iulio. 2 ‘Ona matou o a‘e lea i le va‘a Atamutiu, o lo‘o sauni e folau i Asia, ‘ona matou malaga ai loa lea. Na matou malaga fa‘atasi ma Aritako, o le tagata Maketonia mai Tesalonia. 3 O le aso na soso‘o ai na matou o a‘e ai i uta i Saitonu. Sa agalelei mai Iulio ‘iā Paulo ma fa‘atagaina o ia e alu i ana uō, o ē na alolofa ane ma tausi ‘iā te ia. 4 Na matou toe folau atu ma ui fa‘atafatafa ane i Kuperu, ‘ina ‘ua agi mai luma le matagi. 5 ‘Ua te‘a atu le vaega o le vasa e lata ane i Kilikia ma Pafulia, ‘ona o‘o lea i Mura i Lukia. 6 ‘Ua maua ai fo‘i e le ta‘ita‘i‘au le va‘a Alesania o le a folau atu i Italia; ‘ona tu‘uina lea i ai o i matou. 7 ‘Ua telegese la matou folauga, ‘ua tele aso i le vasa. Na tau lē o‘o i matou i gātai o Nitoi, ma ‘ona o le faigatā tele i le matagi, o lea na matou folau ai loa i Kereta, i gātai o Salamone. 8 Na matou folau atu pea i gātai ane ma le tigāina tele, se‘ia o‘o i le mea e igoa o Ava Matagofie; e latalata i ai le ‘a‘ai o Lasea. 9 ‘Ua mavae atu aso e tele, ma ‘ua o‘o mai aso e masani ‘ona afātia ai malaga; ‘ua mavae atu fo‘i aso o le anapogi. ‘Ona apoapoa‘i atu lea o Paulo ‘iā te i latou, 10 ‘ua fai atu o ia, “Ali‘i e, o lo‘u manatu o le a tele le leaga ma maumau mea i lenei malaga, e lē gata i le uta ma le va‘a, ‘ae ‘atoa fo‘i ma o tatou ola.” 11 A ‘ua usiusita‘i le ta‘ita‘i‘au i le kapeteni ma le ali‘i e ona le va‘a, ‘ae le‘i amana‘ia e ia ‘upu a Paulo. 12 ‘Ua le lelei fo‘i le taulaga e nonofo ai va‘a i aso afā. ‘Ua manatu le to‘atele e lelei pe a folau atu ma taumafai pe o‘o i Foinie, e nofo ai le va‘a i aso e afā ai, o le taulaga lea i Kereta, e feagai ma sisifo i le itū i saute, e feagai fo‘i ma sisifo i le itū i matū. 13 ‘Ua agi mālie mai le matagi mai saute, ‘ona manatu ai lea o i latou ‘ua fetaui la latou tonu; ‘ona malaga loa lea, ‘ua folau ane e latalata i Kereta. 14 E le‘i umi lava ‘ae agi mai loa le afā tetele, e ta‘u o le Afā o Matū feagai ma sasa‘e. 15 ‘Ua taia le va‘a ma ‘ua lē mafai ‘ona alu pea i luma. ‘Ona tu‘u loa lea e lelea. 16 ‘Ua lelea fa‘atafatafa ane i le isi motu la‘itiiti e igoa o Kalauta; toetoe ‘ina a lē mafai e i matou ‘ona tāofi le tulula; 17 ‘ua sisi e i latou i luga; ‘ona faia lea e i latou ni togafiti, ma sāisāi ifo le va‘a; ‘ua fefefe fo‘i ‘ina ne‘i lafoia i le oneone, ‘ona tu‘u ifo lea e i latou maea i le fanā, ‘ona lelea ai lea. 18 ‘Ua matuā felafoa‘iina i matou i le afā; o le aso na soso‘o ai na lafoa‘i ai e i latou le uta. 19 O lona tolu o aso, na matou lafoa‘iina ai i o matou lava lima le tele o mea sa i le va‘a. 20 E tele lava aso ‘ua matou lē va‘aia ai le la po o fetū, a ‘ua totō ifo le afā tele ia i matou, ma ‘ua i‘u ai ‘ina ‘ave‘esea lo matou fa‘amoemoe i le ola. 21 ‘Ua leva ‘ona lē toe manatu se isi i se mea‘ai; ‘ona tula‘i lea o Paulo ma fai atu, “Ali‘i e, sa sili lava pe ana ‘outou usiusita‘i mai ‘iā te a‘u, ma ‘aua tatou te ō ‘ese mai Kereta; semanū e lē matitiva ‘outou i lenei leaga ma nei mea ‘ua maumau. 22 O lea la, ‘ou te apoapoa‘i atu ‘iā te ‘outou ‘ia ‘outou lototetele; auā e leai so ‘outou ola e maumau, na o le va‘a. 23 Auā na tu mai ana po le agelu a le Atua lē e ona a‘u, lē fo‘i o lo‘o ‘ou ‘au‘auna i ai; 24 fai mai o ia, ‘Paulo e, ‘aua ‘e te fefe; e tatau ‘ona e tu i luma o Kaisara; ‘ua foa‘iina atu e le Atua ‘iā te oe i latou uma o lo‘o ‘outou malaga fa‘atasi.’ 25 O lenei, ali‘i e, ‘ia ‘outou fa‘amalosi; auā ‘ou te talitonu i le Atua, o le a fa‘apea lava ‘ona faia e pei ‘ona fetalai mai ai ‘iā te a‘u, 26 O le a o‘o ‘ina lafoia lo tatou va‘a i se matāfaga o se motu.” 27 ‘Ua o‘o i lona sefulu ma le fa o po, o lo‘o felafoa‘iina pea i matou i le vasa Ateria, o le tulua o po ‘ua manatu ai le ‘auva‘a ‘ua latalata mai se nu‘u; 28 ‘ona fua lea o le loloto, ma ‘ua iloa ai e luasefulu gafa; ‘ua alu atu la‘itiiti i luma ‘ona toe fua lea, ma iloa ai ‘ua sefulu ma le lima gafa. 29 ‘Ona fefefe lea ne‘i lafoia i se gaoā, ‘ona lafo ifo lea e i latou taula e fa i le taumuli, ma ‘ua tatalo fo‘i i latou ‘ina ‘ia ao. 30 ‘Ua manatu le ‘auva‘a e sosola ‘ese mai le va‘a, ‘ona tu‘uina ifo lea o le tulula i le sami, peiseaī o le a ‘ave ifo ni taula i le taumua. 31 A ‘ua fai atu Paulo i le ta‘ita‘i‘au ma fitafita, “ ‘Āfai e lē tumau i latou na i le va‘a, e lē mafai ‘ona fa‘aolaina o ‘outou.” 32 ‘Ona tipi ‘ese lea e fitafita maea o le tulula, ma tu‘u e tafea. 33 A o le‘i ao ‘ua ‘ai‘oi atu Paulo ‘iā te i latou uma e ‘a‘ai, ‘ua fai atu o ia, “O le sefulu ma le fa lenei o aso o ‘outou fa‘atalitali pea e aunoa ma le manatu i mea‘ai, ma ‘ua lē ‘aina fo‘i se mea e tasi e ‘outou. 34 O le mea lea ‘ou te ‘ai‘oi atu ai ‘ina ai ‘outou ‘a‘ai, tou te malolosi ai, auā e leai se lauulu o ‘outou ulu e pa‘ū.” 35 ‘Ua uma atu lana ‘upu lea, ‘ona tago lea o ia i le areto, ma fa‘afetai atu i le Atua i luma o i latou uma, ‘ona tofitofi lea e ia ma amata loa ‘ona ‘ai. 36 ‘Ona fa‘amalosi lea o i latou uma, ma ‘ua ‘a‘ai. 37 E to‘aluaselau fitusefulu ma le ono le aofa‘i o i matou uma na i le va‘a. 38 ‘Ua mā‘o‘ona uma i le mea‘ai, ‘ona fa‘amāmā lea o le va‘a e i latou; ‘ua lafoa‘i le saito i le sami. 39 ‘Ua ao, ‘ua lē iloa fo‘i e i latou le igoa o le nu‘u, ‘ua iloa atu le isi faga oneone, ‘ona manatu lea o i latou e fa‘aoso i ai le va‘a pe a mafai. 40 ‘Ona tipi ‘ese lea o taula e i latou ma tu‘u atu i le sami, ma tatala fusi o foeuli, ma ‘ua sisi le la taumua i le matagi, ma fa‘asaga aga‘i i le matāfaga. 41 ‘Ua oso le va‘a i le faga oneone ma ‘ua to‘a ai. ‘Ua to‘a le taumua ma ‘ua matuā mau lava, a ‘ua malepe le taumuli i le malosi o le galu. 42 ‘Ua manatu fitafita e fasioti ē o lo‘o sāisāia, ‘ina ne‘i sau se isi i uta ma sola ai. 43 Peita‘i, ‘ua mana‘o le ta‘ita‘i‘au e fa‘aola Paulo, ‘ona vavao lea e ia le tonu a fitafita. ‘Ua fai atu fo‘i i ē e iloa feausi e mua‘i feosofi i lalo ma o i uta; 44 a o ē o lo‘o totoe, o isi i luga o laupapa, ma isi i luga o mea sa i le va‘a. Na i‘u ‘ina sao uma i latou i uta.

Galuega 28

1 ‘Ua sao atu i latou i uta, ma ‘ua iloa ai e i latou o Melita le igoa o le motu. 2 Sa matuā agalelei mai tagata o le nu‘u ‘iā te i matou; a o to ifo timuga ma ‘ua malūlū, na tafu e i latou le afi, ma talia lelei mai i matou uma lava. 3 ‘Ua fa‘aputu e Paulo fafie ma tu‘u i luga o le afi, ‘ona sau ai lea o le gata uogo ‘ona o le vevela, ma pipi‘i i lona lima. 4 ‘Ua va‘ai mai tagata o le nu‘u i le meaola fe‘ai o tautau ifo i lona lima, ‘ona fai ane lea o i latou, “O le tagata fasioti tagata lava lenā, e ui lava ‘ina ‘ua sao mai o ia i le sami, ‘ae lē sao o ia mai le fa‘amasinoga tonu.” 5 A ‘ua lūlū atu e ia le meaola fe‘ai i le afi, ma ‘ua lē afāina o ia. 6 Sa fa‘atalitali i latou fa‘apea a nei e fufula pe pa‘ū fa‘afuase‘i o ia ma maliu ai. ‘Ua leva ‘ona fa‘atali i latou, ma ‘ua iloa ‘ua lē o‘o se mea leaga ‘iā te ia, ‘ona sui lea o lo latou manatu, ‘ua fa‘apea o se atua lava o ia. 7 E latalata ane i lenei mea fanua o le ali‘i sili o le motu e igoa ia Popilio. Sa talia lelei i matou e ia, ma ‘ua matou api i lona fale; ‘ua agalelei mai o ia ‘iā te i matou i aso e tolu. 8 Sa ta‘oto fo‘i le tamā o Popilio e ma‘i fiva ma ‘ua leai sona toto; na asiasi Paulo ‘iā te ia, ma ‘ua tatalo, ‘ona fa‘ae‘e lea e ia ona lima i luga ‘iā te ia, ma fa‘amālōlō ‘iā te ia. 9 ‘Ua uma atu lea mea, ‘ona ō mai ai lea o tagata uma sa mama‘i i le motu, ma ‘ua fa‘amālōlōina i latou. 10 ‘Ua alolofa mai i latou ‘iā te i matou i mea lelei e tele; ‘ua o‘o ‘ina o le a matou folau ‘ese atu, ‘ona fa‘ae‘e lea e i latou mea e aogā i luga o le va‘a. 11 ‘Ua mavae masina e tolu ‘ona matou malaga atu lea i le va‘a Alesania ‘ua igoa o “Atua Masaga”, sa nofo ai i le motu i aso e afā ai. 12 Na matou o a‘e i uta i Surakusa, ma nonofo ai i aso e tolu. 13 ‘Ona matou folau fa‘atafatafa ane ai lea se‘ia o‘o i gātai o Rekiu. O le aso e soso‘o ai na agi mai ai le matagi mai saute, ‘ona matou folau atu ai lea i Puteoli i aso e lua. 14 Na matou feiloa‘i ai ma nisi uso, ‘ua naunau mai ‘ia matou nonofo i aso e fitu; ‘ona matou ō atu ai lea i Roma. 15 ‘Ua logo atu le tala ia i matou i le au uso o i ai, ‘ona ō mai lea o i latou e fa‘afetaia‘i mai i matou; o nisi o i latou e ō mai mai le Maketi o Apio ma Fale Talimālō e Tolu. ‘Ua va‘ai atu Paulo ‘iā te i latou ‘ona fa‘afetai lea o ia i le Atua, ma ‘ua lototele lava. 16 ‘Ua matou taunu‘u i Roma, ‘ona tu‘uina atu lea o Paulo e nofo i lona lava fale, ma le fitafita na te leoleoina o ia. 17 ‘Ua mavae aso e tolu, ‘ona fa‘apotopoto lea e Paulo ali‘i o Iutaia; ‘ua potopoto mai, ‘ona fai atu lea o ia ‘iā te i latou, “Uso e, e ui lava ‘ina ‘ou te le‘i faia se mea lē tatau i tagata ‘atoa ma aganu‘u a o tatou tamā, a ‘ua tu‘uina atu nei a‘u o lo‘o sāisāia mai Ierusalema i lima o tagata Roma. 18 ‘Ua fa‘amasinoina a‘u e i latou, ‘ona manatu lea e tu‘uina mai a‘u e alu, auā e leai sa‘u amio e tatau ai ‘ona ‘ou oti. 19 A ‘ua tete‘e mai Iutaia; o lea ‘ua ‘ou talosaga ai loa ‘iā Kaisara; ‘ae leai se mea o ou molia ai lo‘u nu‘u. 20 O le mea lea ‘ua ‘ou ‘a‘amiina atu ai ‘outou, se‘i o tatou feiloa‘i ma talatalanoa; auā o le fa‘amoemoe lava o Isaraelu lea ‘ua sāisāi ai nei a‘u i lenei filifili.” 21 ‘Ona fai mai lea o i latou ‘iā te ia, “Matou te le‘i maua ni tusi mai Iutaia e uiga ‘iā te oe; e le‘i sau fo‘i se isi o tatou uso e ta‘u mai, pe fai mai se mea leaga e uiga ‘iā te oe. 22 A ‘ua matou manana‘o nei e fa‘alogo atu ‘iā te oe i lou talitonuga; auā ‘ua matou iloa ‘ua ta‘uleagaina lenā lotu i nu‘u uma lava.” 23 ‘Ua o‘o i le aso na fuafuaina, ‘ona ō mai ai lea o tagata e to‘atele i le mea sa api ai Paulo. ‘Ua fa‘amatala atu fo‘i e ia ma ta‘utino atu ‘iā te i latou le Mālō o le Atua, ‘ua ta‘u atu fo‘i ma le loto naunau mea e uiga ‘iā Iesu, mai le tulafono a Mose ‘atoa ma perofeta; e amata atu i le taeao se‘ia o‘o i le afiafi. 24 Na talia e nisi ana ‘upu, ‘ae le‘i talia e nisi. 25 O nisi na tete‘e mai ‘ua ō ‘ese loa; a ‘ua uma ‘ona fai atu e Paulo le ‘upu e tasi: “ ‘Ua lelei lava le ‘upu na fetalai mai ai le Agaga Pa‘ia, e ala mai i le perofeta o Isaia, i o tatou tamā. 26 Fai mai o ia: ‘ ‘Inā alu ia i na tagata, ma fai atu, O la ‘outou fa‘alogo e fa‘alogo ai, ‘ae tou te le lagona; O lo ‘outou va‘ai fo‘i e va‘ai ai, ‘ae tou te lē iloa. 27 Auā ‘ua ma‘a‘a loto o nei tagata; ma ‘ua faigatā ‘ona fa‘alogo o latou taliga, ‘ua moei‘ini fo‘i o latou mata. ‘Ina ne‘i va‘ai o latou mata, ma fa‘alogo o latou taliga, ma lagona e o latou loto, ma liliuina i latou, ma ‘ou fa‘amālōlōina ai i latou.’ 28 “O lenei, ‘ia ‘outou iloa ‘ua tu‘uina atu le fa‘aolataga mai le Atua i Nu‘u ‘ese, ma e fa‘alogo lava i ai i latou.” 30 ‘Ua nofo fo‘i Paulo i tausaga e lua i lona fale e totogi; sa talia lava e ia i latou uma sa ulufale atu ‘iā te ia. 31 ‘Ua tāla‘i e ia le Mālō o le Atua, ma a‘oa‘o atu i mea e uiga i le Ali‘i o Iesu Keriso ma le lototetele lava e le‘i vaoia.

Roma 1

1 O a‘u o Paulo le ‘au‘auna a Iesu Keriso, na vala‘auina e ‘avea ma ‘aposetolo, ma ‘ua tofia e tāla‘i le Tala Lelei a le Atua. 2 O lenei Tala Lelei sa folafolaina mai e ia anamua, e ala i ana perofeta i Tusi Pa‘ia. 3 O le Tala Lelei lea e uiga i lona Alo, o lē na tupu mai i le ‘āiga o Tavita, e tusa ma lona itū i le tino, 4 ma o le Alo o le Atua e tusa ma lona itū pa‘ia i le Agaga, ‘ua fa‘aalia ma le mana tele ‘ina ‘ua toetū mai o ia nai ē ‘ua oti; o Iesu Keriso lava lea lo tatou Ali‘i. 5 O ia ‘ua tatou maua ai le alofa tunoa ma le galuega fa‘a‘aposetolo, ‘ina ‘ia ta‘ita‘iina mai nu‘u uma i le fa‘atuatua ma le usiusita‘i ‘ona o lona suafa, 6 e aofia ai ma ‘outou o ē ‘ua vala‘auina ‘ina ‘ia ‘avea mo Iesu Keriso. 7 O ‘outou uma lava o lo‘o i Roma o ē ‘ua alofa i ai le Atua, ma ‘ua vala‘auina e ‘avea ma ona tagata: ‘Ia ‘iā te ‘outou le alofa tunoa ma le manuia mai le Atua lo tatou Tamā, ma le Ali‘i o Iesu Keriso. 8 E muamua ‘ona ‘ou fa‘afetai i lo‘u Atua e ala ‘iā Iesu Keriso ‘ona o ‘outou uma, auā ‘ua iloa lo ‘outou fa‘atuatua i le lalolagi ‘atoa. 9 E molimau le Atua, o lē o lo‘o ‘ou ‘au‘auna i ai ma lo‘u agaga ‘atoa i le Tala Lelei a lona Alo, e lē aunoa ‘ona ‘ou ta‘uta‘uina atu ‘outou i a‘u tatalo. 10 ‘Ua ‘ou ōle atu fo‘i i le Atua, ‘āfai e tusa ai i lona finagalo, ia mafai lava ‘ona ‘ou alu atu ‘iā te ‘outou. 11 Auā ‘ua ‘ou naunau tele e feiloa‘i ma ‘outou, ‘ina ‘ia ‘ou avatu ‘iā te ‘outou se meaalofa fa‘aleagaga ia fa‘amalosia ai ‘outou. 12 O lona uiga, ‘ia mafai e i tatou, o ‘outou ma a‘u, ‘ona fa‘amalolosiina i le fetufaa‘i o lo tatou fa‘atuatua. 13 O‘u uso e, ‘ou te mana‘o ‘ina ‘ia ‘outou iloa e tele taimi sa ‘ou fa‘amoemoe ai ‘ou te alu atu ‘iā te ‘outou, ‘ae peita‘i e le‘i fa‘ataunu‘uina lava. ‘Ua ‘ou mana‘o lava ia maua ni fua mai ‘iā te ‘outou, ‘atoa ma tagata o Nu‘u ‘ese. 14 O lo‘o ‘ou nofo ‘aitalafu i tagata uma, o tagata Eleni ma tagata e lē o ni Eleni; o tagata a‘oa‘oina ‘atoa ma ē e le‘i a‘oa‘oina. 15 O le mea lea ‘ua ‘ou naunau tele ai e folafola atu le Tala Lelei ‘iā te ‘outou uma o lo‘o i Roma. 16 ‘Ou te lē ma e folafola le Tala Lelei: auā o le mana lea o le Atua e fa‘aolaina ai tagata ta‘ito‘atasi uma o ē ‘ua fa‘atuatua, e muamua i le tagata Iutaia, ‘ona soso‘o ai lea ma tagata o Nu‘u ‘ese. 17 Auā ‘ua fa‘aalia mai ai le amiotonu a le Atua i le fa‘atuatua mo ē e fa‘atuatua; e pei ‘ona tusia, “O le tagata e amiotonu i la le fa‘atuatua e fa‘aolaina.” 18 Auā ‘ua fa‘aalia mai le lagi le to‘asā o le Atua, ‘ona o amio lē mafaufau ma amioleaga uma a tagata, o ē ‘ua punitia le ‘upu moni ‘iā latou amioleaga. 19 O mea uma e tatau ‘ona iloa e i latou e uiga i le Atua ‘ua uma ‘ona iloa, auā ‘ua uma ‘ona fa‘aali mai e le Atua ‘iā te i latou. 20 Talu mai le amataga o le lalolagi, ‘ua fa‘aalia manino mai e ia i ana mea na fai lona uiga e lē ma va‘aia, e pei o lona mana e fa‘avavau ma lona itū Atua. O le mea lea, e lē sao i latou pe a su‘esu‘eina. 21 Auā e ui lava ‘ina iloa e i latou le Atua, ‘ae sa le‘i vivi‘i atu i latou ‘iā te ia e pei ‘ona tatau ai, ma tu‘uina atu ‘iā te ia le fa‘afetai. Peita‘i, ‘ua mafaufau i latou o mea lē aogā, ma ‘ua fa‘apogisāina o latou mafaufau vālea. 22 O vale i latou, a ‘ua fai mai o i latou o tagata atamamai; 23 ‘ua fa‘afesuia‘i e i latou le mamalu o le Atua e fa‘avavau ma fa‘atusa o foliga o le tagata, po o manu felelei, po o manu vaefā, po o meaola fetolofi. 24 O le pogai lea ‘ua tu‘uina atu ai i latou e le Atua e faia tu‘inanau leaga o latou loto, ma ‘ua so‘ona femuliluaa‘i i o latou tino; 25 auā ‘ua fa‘afesuia‘i e i latou le ‘upu moni e uiga i le Atua ma mea pepelo, ma ‘ua tapua‘i i latou ma ‘au‘auna i mea na faia, a ‘ua lē tapua‘i ma ‘au‘auna i lē na faia mea uma, o ia lenā e ao ‘ona vi‘ia e fa‘avavau. Amene. 26 O le mea lea ‘ua tu‘uina atu ai i latou e le Atua e fai o latou tu‘inanau matagā. O o latou fafine ‘ua fa‘afesuia‘i e i latou le uiga fa‘atane ma fafine ma isi uiga lē tatau. 27 E fa‘apenā fo‘i tane, ‘ua tu‘u e i latou uiga fa‘atane i le fa‘afeagai ai ma fafine, a ‘ua fa‘atūmulia i le tu‘inanau o le isi tane i le isi fo‘i tane. ‘Ua fai e tane uiga matagā fa‘atasi ma isi fo‘i tane, e aunoa ma le lagona o le māasiasi, ma ‘ua ia i latou lava lo latou fa‘asalaga. 28 ‘Ona ‘ua lē mafai e i latou ‘ona manatua pea le Atua i o latou mafaufau, o lea ‘ua tu‘uina atu ai i latou e le Atua e fai o latou manatu sesē ma amioga leaga. 29 ‘Ua fa‘atūmulia i latou i amioga leaga ‘ese‘ese e i ai le mana‘o tele i mea a isi ma uiga taufa‘aleaga. ‘Ua tumu i latou i le matau‘a, ma le fasioti tagata, ma le femisaa‘i ma le taufa‘avalea, ‘atoa ma le fia fa‘aleaga atu fua i isi. ‘Ua fela‘ula‘ua‘i i latou, 30 o tagata taufa‘aleaga ma le ‘ino‘ino i le Atua, e fa‘atupu māseiga ma fa‘amaualuluga, e fa‘alialiavale ma fa‘atuputupu leaga, e lē usiusita‘i fo‘i i o latou matua, 31 e valelea ma lē fa‘amaoni; e lē alolofa ‘ae amio sauā. 32 E ui lava ‘ina ‘ua iloa le poloa‘iga a le Atua, e fa‘asalaina i le oti tagata e faia mea fa‘apenā, peita‘i ‘ua lē gata ‘ina faia ia mea e i latou, a ‘ua lagolagoina fo‘i e i latou tagata e faia mea fa‘apea.

Roma 2

1 O le mea lea, e leai se avanoa ‘e te ‘alo ‘ese ai, o oe lē e fa‘amasino atu; auā o lou fa‘amasino atu o le isi tagata, o lou fa‘amasinoina lea o oe lava. Auā o oe o lē e fa‘amasino, o lo‘o e faia fo‘i ia lava mea. 2 A ‘ua tatou iloa lelei, o le fa‘amasinoga tonu a le Atua, e pa‘ū tonu lava i ē e faia ia mea. 3 Uso e, ‘ua e manatu ‘ea e fa‘amasino atu i ē e faia ia mea, a o lenā o lo‘o e faia fo‘i e oe? ‘Ua e manatu ‘ea e mafai ‘ona e sola ‘ese mai le fa‘amasinoga a le Atua? 4 Po ‘ua e manatu māmā ‘ea i le tele na‘uā o lona agalelei, ma lona fa‘apalepale, ‘atoa ma lona ‘onosa‘i? ‘E te lē iloa ‘ea o lo‘o fa‘amoemoe le agalelei o le Atua i ta‘ita‘iina oe i le salamō? 5 A o lou loto ma‘a‘a ma lou lē salamō ‘ua e fa‘aputuina ai lou lava fa‘asalaga, se‘ia o‘o ‘ina fa‘aalia mai le fa‘amasinoga tonu a le Atua i le aso o lona to‘asā. 6 Auā o le a tauia e le Atua i tagata ta‘ito‘atasi e tusa ma ana lava galuega. 7 E i ai tagata o lo‘o fa‘amaoni i le faiga o galuega lelei, ma sā‘ili atu i le mamalu ma le fa‘aeaina, ‘atoa ma le ola e lē uma. O i latou ia o le a foa‘iina atu i ai e le Atua le ola e fa‘avavau. 8 A o isi ‘ua manatu fa‘apito ma tete‘e atu i le ‘upu moni, a ‘ua mulimuli atu i le amioleaga. O i latou ia o le a pa‘ū i ai le to‘asā, ma le to‘atama‘i o le Atua. 9 E o‘o mai le puapuagā, ma le pagātia, i tagata uma ta‘ito‘atasi o ē e faia le amioleaga; e amata i tagata Iutaia, ma fa‘asolo atu ai i tagata o Nu‘u ‘ese. 10 Pei ta‘i, e foa‘iina atu e le Atua le mamalu ma le fa‘aeaina, ‘atoa ma le manuia, i tagata uma ta‘ito‘atasi o ē e faia le amiolelei, e amata i tagata Iutaia, ma fa‘asolo atu ai i tagata o Nu‘u ‘ese. 11 Auā e lē fa‘ailoga tagata le Atua. 12 O tagata uma ‘ua agasala e aunoa ma le tulafono, e fano i latou e aunoa ma le tulafono; a o tagata uma ‘ua agasala a o nonofo i le tulafono, e fa‘amasinoina i latou i le tulafono. 13 Auā e lē o tagata e fa‘alogo i le tulafono, o tagata amiotonu ia i luma o le Atua; a o ē e faia mea uma e tusa ma le tulafono, o i latou ia e ta‘uamiotonuina. 14 ‘Āfai e faia e tagata o Nu‘u ‘ese, o ē e lē o i totonu o le tulafono, mea o lo‘o fa‘atonuina e le tulafono, ‘ona ‘avea ai lea o i latou ma tulafono mo i latou lava, e ui ‘ina e lē o ‘iā te i latou le tulafono. 15 ‘Ua fa‘aalia i la latou amio, o lo‘o tusia i o latou loto mea ‘ua fa‘atonuina e le tulafono. ‘Ua fa‘amaonia fo‘i lea mea i o latou loto fuatiaifo, ma ‘ua fefinaua‘i o latou mafaufauga; o nisi taimi ‘ua ta‘usalaina i latou, a o nisi taimi ‘ua ta‘uleleia i latou. 16 O le mea lea e tupu i le aso e fa‘amasinoina ai e le Atua mea lilo o lo‘o i loto o tagata, e ala ‘iā Keriso Iesu, e tusa ma le Tala Lelei ‘ua ‘ou folafolaina atu. 17 Peita‘i ‘āfai ‘e te ta‘ua oe lava o le tagata Iutaia, ‘ua e fa‘alagolago i le tulafono, ma ‘ua mitamita i lo ‘outou so‘otaga ma le Atua, 18 ma ‘ua e iloa lona finagalo, ma e lagolagoina mea ‘ua ‘ato‘atoa ‘ona lelei, auā ‘ua fa‘atonuina ia mea i le tulafono. 19 ‘Āfai ‘ua e mautinoa ‘ua ‘avea oe ma ta‘ita‘i i ē e tauaso, ma malamalama i ē o lo‘o i le pogisā. 20 O le fa‘atonutonu i ē e vālea, ma o le faia‘oga mo tamaiti, ma ‘ua e ‘avea le tulafono ma fa‘atinoga o le poto ma le ‘upu moni. 21 O lona uiga ‘ua e a‘oa‘oina isi tagata, ‘e te lē a‘oa‘oina ‘ea oe lava? E te lauga atu ‘ea e tu‘u le gaoi a o lenā ‘e te gaoi? 22 O oe o lē o lo‘o fai atu i isi e ‘aua le mulilua, ‘e te mulilua pea ‘ea oe? O oe o lē e ‘ino‘ino i tupua, ‘e te faoa ‘ea malumalu? 23 O oe o lē e mitamita i le tulafono, a ‘e te lē āva ‘ea i le Atua, e pei ‘ona fa‘aalia i lou solia o le tulafono? 24 Auā ‘ua tusia, “E ‘upuvale tagata o Nu‘u ‘ese i le suafa o le Atua ‘ona o ‘outou.” 25 E i ai le aogā o lo ‘outou peritomeina pe ‘āfai tou te usiusita‘i i le tulafono; ‘ae ‘āfai tou te solia le tulafono, ‘ona leai lea o se aogā o lo ‘outou peritomeina. 26 O le mea lea, ‘āfai o se tagata e le‘i peritomeina, a o lo‘o tausia e ia mea ‘ua fa‘atonuina i le tulafono, e lē ‘avea ‘ea lona lē peritomeina e fai ma peritomeina? 27 O lona uiga, o tagata e le‘i peritomeina i le tino, a o lo‘o tausia e i latou le tulafono, o le a fa‘amasinoina e i latou ‘outou uma o lo‘o i ai le tusi o le tulafono, a o lo‘o ‘outou solia le tulafono. 28 Auā o le tagata Iutaia moni, e lē iloa lea i le va‘aiga i fafo; e fa‘apea fo‘i le peritomeina moni, e lē fa‘asino i mea va‘aia po o le itū fa‘aletino. 29 O le tagata Iutaia moni, e iloa lea i ona uiga lē va‘aia; e fa‘apea fo‘i le peritomeina moni, o le mea tau le loto ma o le mea fa‘aleagaga ‘ae lē se mea fa‘aletino. O le vi‘iga mo ia e lē maua mai tagata ‘ae maua mai le Atua.

Roma 3

1 O le ā ‘ea se mea ‘ua sili ai le tagata Iutaia? O le ā fo‘i se aogā o le peritomeina? 2 E i ai mea e tele! O le mea muamua, o tagata Iutaia na tu‘uina mai i ai afioga a le Atua. 3 ‘Ae fa‘apefea la pe ‘āfai e lē fa‘amaoni nisi? E ‘avea ‘ea le lē fa‘amaoni o i latou ma mea e fa‘alēaogāina ai le fa‘amaoni o le Atua? 4 E leai lava. Tusa lava pe lē fa‘amaoni tagata uma, e fa‘amaoni pea lava le Atua; e pei ‘ona tusia: “E tatau ‘ona ta‘uamiotonuina oe i au ‘upu, e tatau fo‘i ‘ona e mālō pe a fa‘amasinoina oe.” 5 ‘Āfai ‘ua ‘avea la tatou amioleaga ma ala e fa‘aalia manino mai ai le amiotonu a le Atua, o le ā sa tatou ‘upu e fai i lea mea? ‘Ua lē amiotonu ‘ea le Atua ‘ina ‘ua fa‘ao‘o mai lona to‘asā ‘iā te i tatou? (‘Ua ‘ou tautala atu i le gagana fa‘aletagata i lenei mea.) 6 E leai lava. Auā, e fa‘apefea la ‘ona fa‘amasinoina le lalolagi e le Atua? 7 Peita‘i, ‘āfai e ‘avea lo‘u pepelo ma mea e fa‘ateleina atili ai le fa‘amaoni o le Atua e o‘o ai i lona vi‘iga, aiseā la ‘ua fa‘amasinoina ai pea a‘u e pei o se tagata agasala? 8 Aiseā fo‘i la e lē faia ai le amioleaga, ‘ina ‘ia tupu mai ai le lelei? e pei ‘ona pepelo ane ai nisi fa‘apea na matou fai atu fa‘apenā. ‘Ua sa‘o lelei le fa‘asalaga o i latou na. 9 O le ā ‘ea le uiga o lenei mea? E sili ‘ea i tatou tagata Iutaia i lo tagata o Nu‘u ‘ese? E leai lava! Auā ‘ua uma ‘ona ‘ou fa‘aali atu o tagata uma, o Iutaia ‘atoa ma Eleni, ‘ua nofo sala. 10 E pei ‘ona tusia: “E leai sē e amiotonu, e leai lava se isi, 11 e leai se isi e malamalama, e leai fo‘i se isi o sā‘ili i le Atua. 12 ‘Ua liliu ‘ese tagata uma, ‘ua o fa‘atasi i latou i le leaga; e leai lava se isi o i latou e amio lelei, e o‘o lava i se tagata e to‘atasi. 13 ‘Ua pei o se tu‘ugamau fa‘amaga o latou fa‘a‘ī, ‘ua fa‘a‘ole‘ole o latou laulaufaiva. O lo‘o i o latou laugutu le mea ‘o‘ona a le gata. 14 ‘Ua tumu o latou gutu i le fetu‘u ma ‘upu fa‘atigā. 15 ‘Ua televavave o latou vae i le fa‘amaligiina o le toto. 16 O lo‘o i o latou ala le fa‘atafunaiina ma le puapuagā; 17 ‘ua lē iloa e i latou le ala o le manuia. 18 E matuā leai lava so latou mata‘u i le Atua.” 19 O lenei, ‘ua tatou iloa, so o se mea lava ‘ua fai mai ai le tulafono, e fa‘asino tonu lava lea i ē o lo‘o nonofo i le tulafono, ‘ina ‘ia punitia gutu uma lava, ma ‘ia nofo sala le lalolagi uma i luma o le Atua. 20 Auā e leai se tagata e to‘atasi e ta‘uamiotonuina i luma o le Atua i galuega o le tulafono; auā o le tulafono e iloa lelei ai le agasala. 21 A ‘ua fa‘aalia mai nei le amiotonu a le Atua, e aunoa ma le tulafono, e ui lava ‘ina molimau i ai le tulafono ma perofeta; 22 o le amiotonu lea a le Atua e auala mai i le fa‘atuatua ‘iā Iesu Keriso, mo tagata uma ‘ua talitonu; auā e leai se ‘ese‘esega o i latou. 23 Auā ‘ua agasala tagata uma lava, ma ‘ua lē o‘o i le mamalu o le Atua. 24 ‘Ua ta‘uamiotonuina fua i latou i lona alofa tunoa, e ala i le togiola ‘ua ‘iā Keriso Iesu. 25 O lē ‘ua tu‘uina mai i luma e le Atua, e ‘avea ma taulaga mo agasala i lona toto, e maua i le fa‘atuatua; ‘ina ‘ia fa‘aalia manino mai lana amiotonu, ‘ina ‘ua lē tauia e ia agasala ‘ua mavae ‘ona o le ‘onosa‘i o le Atua. 26 ‘Ina ‘ia fa‘aalia manino mai ai fo‘i lana amiotonu i aso nei, ‘ina ‘ia iloa ai e amiotonu o ia, ma ‘ua ta‘uamiotonuina e ia lē ‘ua fa‘atuatua ‘iā Iesu. 27 O lenei, o le ā la se mea e mitamita ai? E leai se mea! E mitamita ‘ea ‘ona o le tulafono? ‘Ona o le tulafono ‘ea o galuega? E leai lava! Peita‘i ‘ona o le tulafono o le fa‘atuatua. 28 Auā ‘ua tatou tāofi, e ta‘uamiotonuina le tagata i le fa‘atuatua e aunoa ma galuega o le tulafono. 29 E fa‘apitoa ‘ea na o tagata Iutaia le Atua? E lē aofia ai ‘ea fo‘i ma Nu‘u ‘ese? Ioe, e aofia ai ma Nu‘u ‘ese. 30 Auā fo‘i e to‘atasi lava le Atua; o ia lea na te ta‘uamiotonuina i le fa‘atuatua lē ‘ua peritomeina, ‘atoa ma lē e le‘i peritomeina, pe ‘āfai e fa‘atuatua i lā‘ua uma. 31 A tatou fa‘alēaogāina ‘ea la le tulafono ‘ona o le fa‘atuatua? E leai lava! Peita‘i ‘ua tatou fa‘atumauina ai le tulafono.

Roma 4

1 O le ā nei sa tatou ‘upu e fai e uiga ‘iā Aperaamo lo tatou tamā fa‘aletino? 2 Auā ana ta‘uamiotonuina Aperaamo i galuega, po ‘ua i ai se mea e mitamita ai o ia; peita‘i e leai se mea e mitamita ai o ia i luma o le Atua. 3 Auā, o le ā ‘ea le mea o lo‘o fai mai ai le Tusi? “Na fa‘atuatua Aperaamo i le Atua, ‘ona ta‘ua ai lea o ia o le tagata amiotonu.” 4 O le totogi o le tagata faigaluega e lē mafai ‘ona ta‘ua o le meaalofa, a o le taui lava o lana galuega. 5 A o le tagata e lē galue, ‘ae fa‘atuatua i lē na te ta‘uamiotonuina le tagata e lē mata‘u, e ta‘ua lona fa‘atuatua o le amiotonu. 6 Sa fa‘apea fo‘i ‘ona folafola atu e Tavita le fa‘a‘amu‘ia i le tagata ‘ua ta‘uamiotonuina e le Atua e aunoa ma galuega: 7 “ ‘Amu‘ia ē ‘ua fa‘amāgaloina o latou solitulafono, ma ‘ua ufitia a latou agasala. 8 ‘Amu‘ia le tagata e lē ta‘usalaina o ia e le Ali‘i.” 9 Po ‘ua gata ‘ea i lē ‘ua peritomeina lenei fa‘a‘amu‘ia? E lē aofia ai ‘ea ma lē e le‘i peritomeina? Auā ‘ua tatou fai ane, “ ‘Ua ta‘ua le fa‘atuatua o Aperaamo o le amiotonu.” 10 O fea le taimi na ta‘ua ai o ia fa‘apea? ‘Ina ‘ua uma ‘ea ‘ona peritomeina, pe a o le‘i peritomeina? E le‘i ta‘ua ‘ina ‘ua uma ‘ona peritomeina, ‘ae na ta‘ua a o le‘i peritomeina. 11 ‘Ua maua fo‘i e ia le fa‘ailoga o le peritome, e fa‘amaonia ai lana amiotonu i le fa‘atuatua sa i ai lava a o le‘i peritomeina o ia. ‘Ua tupu lea mea ‘ina ‘ia ‘avea ai Aperaamo ma tamā o i latou uma o ē e fa‘atuatua ‘ae le‘i peritomeina, ma ‘ua ta‘uamiotonuina ai i latou. 12 E fa‘apenā fo‘i ‘ona ‘avea o ia ma tamā o ē ‘ua peritomeina; o i latou ia e lē gata ‘ina ‘ua peritomeina, a ‘ua mulimuli atu fo‘i i le fa‘aa‘oa‘oga o le fa‘atuatua sa i lo tatou tamā o Aperaamo, a o le‘i peritomeina o ia. 13 E le‘i folafolaina atu ‘iā Aperaamo, po o lana fānau, o le a ‘avea le lalolagi ma o latou tofi ‘ona o le tulafono, peita‘i ‘ona o le amiotonu i le fa‘atuatua. 14 Auā ‘āfai e tofia na o ē ‘ua i le tulafono, ‘ua leai la se aogā o le fa‘atuatua, ma ‘ua leai fo‘i se taunu‘uga o le folafolaga. 15 O le tulafono ‘ua tupu mai ai le to‘asā; peita‘i a leai se tulafono, ‘ona leai fo‘i lea o se solitulafono. 16 O le mea ‘ua ala mai ai i le fa‘atuatua le mea na folafolaina, ‘ina ‘ia maua i le alofa tunoa. ‘Ina ‘ia tumau ai ia i latou uma e tupuga mai uma lava ‘iā Aperaamo, e lē na o ē ‘ua i le tulafono, a o i latou uma ‘ua au fa‘atasi i lona fa‘atuatuaga, o ia o le tamā o i tatou uma. 17 E pei ‘ona tusia, “ ‘Ua ‘ou tofia oe e ‘avea ma tamā o nu‘u e tele,” i luma o le Atua lē ‘ua fa‘atuatua i ai o ia, lē e foa‘iina atu le ola i ē ‘ua oti, ma vala‘auina ia i ai mea sa lē i ai. 18 Na fa‘atuatua ma fa‘amoemoe o ia a o le‘i i ai se mea e fa‘amoemoe i ai, ‘ina ‘ia ‘avea o ia ma tamā o nu‘u e tele; e pei lava ‘ona ta‘uina mai ‘iā te ia, “O le a fa‘apea lava fo‘i lau fānau.” 19 E le‘i fa‘avaivaia lona fa‘atuatua i le manatu ifo i lona tino, ‘ua vaivai e peiseaī ‘ua oti, auā po ‘ua tusa ma le selau ona tausaga, pe manatu fo‘i i le manava o Sara e lē fānau. 20 E le‘i fa‘alētonu lona fa‘atuatua i le mea na folafolaina e le Atua, peita‘i ‘ua fa‘amalosia atili lona fa‘atuatua a o tu‘uina atu e ia le vi‘iga i le Atua. 21 ‘Ua mautinoa fo‘i e ia e mafai e le Atua ‘ona fa‘ataunu‘u le mea na folafolaina mai e ia. 22 O le mea lea ‘ua ta‘ua ai lona fa‘atuatua o le amiotonu. 23 Peita‘i, o ‘upu nei, “ ‘Ua ta‘ua ‘iā te ia,” e le‘i tusia fa‘apitoa tau o ia lava; 24 ‘ae aofia ai fo‘i ma tatou. ‘Ua ta‘ua ‘iā te i tatou o ē ‘ua fa‘atuatua i le Atua, na fa‘atūina mai Iesu lo tatou Ali‘i nai ē ‘ua oti. 25 Na tu‘uina atu o ia ‘ina ‘ia oti ‘ona o a tatou agasala, ma toe fa‘atūina mai ‘ina ‘ia ta‘uamiotonuina ai i tatou i luma o le Atua.

Roma 5

1 O lenei, ‘ona ‘ua ta‘uamiotonuina i tatou i le fa‘atuatua, o lea fo‘i ‘ua tatou lelei ai ma le Atua, ‘ona o lo tatou Ali‘i o Iesu Keriso; 2 o ia fo‘i ‘ua tatou maua mai ai le ta‘ita‘iga i lenei alofa tunoa ‘ua tatou i ai nei. ‘Ua tatou ‘oli‘oli ai fo‘i i le fa‘amoemoe ‘ua tatou ‘auai fa‘atasi ai i le manuia o le Atua. 3 E lē gata i lea, a ‘ua tatou ‘oli‘oli fo‘i i o tatou puapuagā, ‘ona ‘ua tatou iloa o le puapuagā e tupu ai le ‘onosa‘i, 4 o le ‘onosa‘i e tupu ai le mautinoa, o le mautinoa e tupu ai le fa‘amoemoe, 5 o le fa‘amoemoe fo‘i e lē i‘u ‘ina māasiasi ai i tatou, auā ‘ua liligi mai e le Atua lona alofa i o tatou loto, e ala i le Agaga Pa‘ia ‘ua foa‘iina mai ‘iā te i tatou. 6 Auā na maliu Keriso i le taimi tonu e tatau ai, ‘ina o aunoa i tatou ma se fesoasoani, na maliu o ia e ‘avea ma sui o tagata lē matata‘u. 7 Auā e toetoe ‘ina lē mafai ‘ona oti se tagata e sui a‘i lē ‘ua amiotonu; peita‘i atonu lava e fa‘amalosi se isi e oti, e sui a‘i le tagata amiolelei. 8 A ‘ua fa‘aali manino mai e le Atua lona alofa ia i tatou, ‘ina ‘ua maliu Keriso e sui ai i tatou, a o tatou agasala pea lava. 9 O lenei, ‘ona ‘ua ta‘uamiotonuina nei i tatou i lona toto, e lē sili ‘ea la ‘ona lavea‘iina i tatou e ia mai le to‘asā? 10 Auā ‘āfai ‘ua lelei i tatou ma le Atua i le maliu o lona Alo, a o fai i tatou ma ona fili, e sili atu ai ‘ona fa‘aolaina i tatou i lona soifua, ‘ina ‘ua tatou lelei ai ma ia. 11 E lē gata fo‘i i lea, a ‘ua tatou ‘oli‘oli i le Atua ‘ona o Iesu Keriso, lē ‘ua tatou maua mai ai nei le leleiga. 12 O lenei, e fa‘apei ‘ona o‘o mai le agasala i le lalolagi i le tagata e to‘atasi, ma ‘ua o‘o mai ai le oti ‘ona o le agasala, ‘ona o‘o mai ai lea o le oti i tagata uma, auā ‘ua agasala tagata uma lava; 13 auā sa i ai lava le agasala i le lalolagi a o le‘i tu‘uina mai le tulafono, peita‘i e leai se agasala i le mea e lē o i ai le tulafono. 14 Na pule le oti talu mai ona po o Atamu se‘ia o‘o mai ia Mose, e o‘o lava fo‘i ia i latou o ē e lē tutusa a latou agasala ma le solitulafono a Atamu; ‘ua ‘avea fo‘i Atamu ma fa‘atusa o lē o le a maliu mai. 15 Peita‘i o le meaalofa ‘ua foa‘ifuaina mai, e lē pei o le solitulafono. Auā ‘āfai e oti tagata e to‘atele ‘ona o le agasala a le tagata e to‘atasi, e sili atu ai ‘ona tele le alofa tunoa o le Atua, ma le meaalofa foa‘ifua mai o le alofa tunoa ‘ona o le tagata e to‘atasi, o Iesu Keriso lea. 16 O le meaalofa foa‘ifua, e lē pei o le taunu‘uga o le agasala a le tagata e to‘atasi. Auā o le fa‘amasinoga o le tagata e to‘atasi e o‘o mai ai le fa‘asalaga, a o le meaalofa foa‘ifua e mulimuli mai i agasala e tele; na te ‘aumaia le ta‘uamiotonuina. 17 I le ‘āfai e pule le oti ‘ona o le agasala a le tagata e to‘atasi, e sili atu ai ‘ona pule i latou o ē ‘ua maua le tamao‘āiga o le alofa tunoa ma le meaalofa foa‘ifua o le amiotonu, ‘ona o le tagata e to‘atasi, o Iesu Keriso lea. 18 O le mea lea, e fa‘apei ‘ona fa‘asalaina tagata uma lava i le agasala a le tagata e to‘atasi, e fa‘apea fo‘i le galuega o le amiotonu a le tagata e to‘atasi, e maua ai le ta‘uamiotonuina ma le ola mo tagata uma lava. 19 Auā e fa‘apei ‘ona ‘avea ma agasala a le to‘atele le lē usiusita‘i o le tagata e to‘atasi, e fa‘apea fo‘i ‘ona ta‘uamiotonuina le to‘atele ‘ona o le usiusita‘i o le tagata e to‘atasi. 20 ‘Ua o‘o mai le tulafono e fa‘atele ai le agasala; peita‘i ‘ua o‘o ‘ina fa‘ateleina le agasala, a ‘ua sili ai ‘ona fa‘ateleina le alofa tunoa, 21 O lenei, e fa‘apei ‘ona pule le agasala e o‘o i le oti, e fa‘apea fo‘i ‘ona pule le alofa tunoa ‘ona o le amiotonu e o‘o i le ola e fa‘avavau, talu lo tatou Ali‘i o Iesu Keriso.

Roma 6

1 O lenei, o le ā ‘ea sa tatou ‘upu e fai? A tatou saga ola pea ‘ea i le agasala ‘ina ‘ia fa‘ateleina ai le alofa tunoa? 2 E leai lava! O i tatou o ē ‘ua oti i le agasala, pe fa‘apefea ‘ona tatou saga ola ai pea fa‘apenā? 3 Tou te lē iloa ‘ea, o i tatou uma nei na papatisoina ‘iā Keriso Iesu, ‘ua papatisoina i lona maliu? 4 O le mea lea, ‘ua tatanu fa‘atasi ai i tatou ma ia i le papatisoga i lona maliu, ‘ina ‘ia tatou savavali i le ola fou, e pei ‘ona toe fa‘atūina o Keriso nai ē ‘ua oti i le mamalu o le Tamā. 5 Auā ‘āfai e fa‘atasia i tatou ma ia i le oti e pei o lona maliu, e fa‘apea fo‘i ‘ona fa‘atasia i tatou ma ia i le toetū e pei o lona toetū mai. 6 ‘Ua tatou iloa ‘ua fa‘asatauroina lo tatou tagata tuai fa‘atasi ma ia, ‘ina ‘ia fa‘aumatia lo tatou tino agasala, ma ‘ia lē toe ‘avea i tatou ma pologa i le agasala. 7 Auā o lē ‘ua oti, ‘ua fa‘asa‘olotoina o ia nai le agasala. 8 ‘Āfai fo‘i ‘ua tatou oti fa‘atasi ma Keriso, ‘ua tatou talitonu, tatou te ola fo‘i fa‘atasi ma ia. 9 Auā ‘ua tatou iloa ‘ua toetū mai Keriso nai ē ‘ua oti, e lē toe maliu lava o ia, e lē toe pule fo‘i le oti ‘iā te ia. 10 O le maliu na maliu ai o ia mo tagata uma i le agasala, e na o le tasi lava; peita‘i o le soifua ‘ua soifua ai o ia, e soifua ai pea lava i le Atua. 11 O lea fo‘i ‘ua tatau ai ‘ona ‘outou manatu ifo ‘ua oti ‘outou i le agasala, a ‘ua ‘outou ola i le Atua ‘ona o Keriso Iesu. 12 O le mea lea ia ‘aua ne‘i pule le agasala i o ‘outou tino, ‘ina ‘ua ‘outou gaua‘i i ai i ona tu‘inanau. 13 ‘Aua fo‘i ne‘i tu‘uina atu o ‘outou tino i le agasala e fai ma ‘au‘upega a le amioleaga; a ‘ia ‘outou tu‘uina atu ‘outou lava i le Atua, fa‘apei o tagata ‘ua ‘aumaia nai le oti i le ola; ma ‘ia tu‘uina atu o ‘outou tino i le Atua e fai ma ‘au‘upega a le amiotonu. 14 Auā e lē pule le agasala ‘iā te ‘outou, ‘ona ‘ua ‘outou lē o nonofo i le tulafono a o le alofa tunoa. 15 O le ā nei le mea a fai? A tatou faia ‘ea le agasala, ‘ona ‘ua tatou lē nonofo i le tulafono, a o le alofa tunoa? E leai lava! 16 Tou te lē iloa ‘ea, ‘āfai tou te tu‘uina atu ‘outou lava e ‘avea ma ‘au‘auna a se isi, ‘ona ‘avea lea o ‘outou ma ‘au‘auna a lē ‘ua ‘outou usiusita‘i i ai; po o le agasala e o‘o ai i le oti, po o le usiusita‘i e o‘o ai i le amiotonu? 17 ‘Ae fa‘afetai lava i le Atua, ‘ona o ‘outou o ē sa ‘avea ma ‘au‘auna a le agasala, a ‘ua ‘outou usiusita‘i nei ma le loto ‘atoa i le fa‘aa‘oa‘oga o le matā‘upu na tu‘uina atu ‘iā te ‘outou. 18 ‘Ona ‘ua fa‘asa‘olotoina ‘outou nai le agasala, o lea ‘ua ‘avea ai ‘outou ma ‘au‘auna a le amiotonu. 19 ‘Ua ‘ou tautala atu nei fa‘aletagata, ‘ona o le vaivai o ‘outou tino; auā e pei ‘ona ‘outou tu‘uina atu o ‘outou tino e fai ma ‘au‘auna a le amioleaga, ‘atoa ma isi agasala e sili atu, o lea fo‘i ia tu‘uina atu ai o ‘outou tino e fai ma ‘au‘auna a le amiotonu, e i‘u ai i le fa‘apa‘iaina. 20 Auā sa aunoa ‘outou ma le amiotonu ‘ina o ‘outou ‘au‘auna i le agasala. 21 O ā fo‘i ni fua aogā na ‘outou maua anamua mai mea ‘ua ‘outou māasiasi ai i aso nei? O le i‘uga lava o ia mea o le oti. 22 A o lenei, ‘ua fa‘asa‘olotoina ‘outou nai le agasala, ma ‘ua ‘avea ma ‘au‘auna a le Atua; ‘ua ‘iā te ‘outou fo‘i fua aogā, o le fa‘apa‘iaina lea, ‘atoa ma lona taunu‘uga, o le ola lea e fa‘avavau. 23 Auā o le oti o le totogi lea o le agasala; a o le ola e fa‘avavau, o le meaalofa foa‘ifua mai lea a le Atua e ala i lo tatou Ali‘i o Iesu Keriso.

Roma 7

1 Uso e, o lo‘o ‘ou tautala atu i ē ‘ua iloa le tulafono, tou te lē iloa ‘ea na o aso e ola ai le tagata e pule ai le tulafono ‘iā te ia? 2 Auā o le fafine nofotane, ‘ua noatia o ia e le tulafono i lana tane a o ola o ia; ‘ae a oti loa lana tane, ‘ona tatalaina lea o ia e le tulafono mai lana tane. 3 O lea la, ‘āfai e nofo o ia i se isi tane, a o ola pea lana tane, ‘ona ta‘ua lea o ia o le mulilua. Peita‘i, a oti loa lana tane, ‘ona sa‘oloto lea o ia mai lea tulafono; ma ‘āfai fo‘i e toe nofo o ia i se isi tane, e lē mulilua ai o ia. 4 O‘u uso e, e fa‘apenā fo‘i ‘outou o ē ‘ua oti i le tulafono i le tino o Keriso; ‘ina ‘ia ‘outou nonofo i le isi tane, o lē na toetū mai nai ē ‘ua oti, ‘ina ‘ia tatou fua mai ni fua mo le Atua. 5 Auā ‘ua galulue mana‘o leaga i o tatou tino talu ai le tulafono, ‘ina o tatou ola i le tino, e fua mai ai fua e oti ai. 6 Peita‘i ‘ua tatalaina i tatou nai le tulafono sa tāofia ai i tatou ‘ina ‘ua tatou oti, o lea fo‘i ‘ua tatou ‘au‘auna atu ai i le ola fou mai le Agaga, ‘ae lē o le tusi tulafono tuai. 7 O le ā ‘ea sa tatou ‘upu e fai? O le agasala ‘ea le tulafono? E leai lava! Peita‘i ana leai le tulafono se manū ‘ou te lē iloa le agasala; auā ana lē fai mai le tulafono, “ ‘Aua ‘e te tu‘inanau,” po ‘ua ‘ou lē iloa le tu‘inanau. 8 A ‘ua maua e le agasala le avanoa i totonu o le poloa‘iga, ‘ona fa‘atupuina ai lea ‘iā te a‘u tu‘inanau ‘ese‘ese uma lava. Auā e mate le agasala pe a leai se tulafono. 9 Sa ‘ou ola i aso anamua e aunoa ma le tulafono; a ‘ua o‘o mai le poloa‘iga, ‘ona toe ola ai lea o le agasala, a ‘ua ‘ou oti. 10 O le poloa‘iga na folafolaina mai ai le ola, a ‘ua ‘avea lea ma oti ‘iā te a‘u. 11 Auā na maua e le agasala le avanoa i le poloa‘iga, ‘ona fa‘asesēina lea o a‘u e ia, ma ‘ua fasiotia lava a‘u. 12 O lenei, e pa‘ia lava le tulafono, e pa‘ia fo‘i ma tonu ma lelei le poloa‘iga. 13 O lona uiga ‘ea la, ‘ua ‘avea le mea lelei ma mea ‘ou te oti ai? E leai lava! A o le agasala ‘ua mafua ai. ‘Ua fa‘aaogāina e le agasala le mea lelei e fa‘ao‘o mai ai le oti ‘iā te a‘u, ‘ina ‘ia iloa ai o le galuega moni a le agasala; ma ‘ia ‘avea fo‘i le poloa‘iga ma ala e fa‘aalia manino ai, o le agasala e silisili ‘ona leaga. 14 ‘Ua tatou iloa o le tulafono e fa‘aleagaga, a o a‘u o le tagata fa‘aletino, ‘ua fa‘atauina e fai ma tagata o le agasala. 15 ‘Ou te lē malamalama i a‘u mea e fai. Auā ‘ou te lē faia le mea ‘ou te mana‘o ai, a o le mea tonu lava ‘ou te ‘ino‘ino ai, o le mea lea ‘ou te faia. 16 ‘Āfai fo‘i ‘ou te faia le mea ‘ou te lē mana‘o ai, ‘ona iloa ai lea ‘ou te ioe e sa‘o le tulafono. 17 O lona uiga la e lē o a‘u na faia lea mea, a o le agasala o lo‘o nofo i totonu ‘iā te a‘u. 18 Auā ‘ua ‘ou iloa e leai se mea lelei o i totonu ‘iā te a‘u, o lo‘u tino lea. E mafai ‘ona ‘ou loto atu e fai le mea lelei, peita‘i e lē mafai ‘ona ‘ou faia lea lava mea lelei. 19 Auā ‘ou te lē faia le mea lelei ‘ou te mana‘o ai, a o le mea leaga ‘ou te lē mana‘o ai, o le mea lea ‘ou te faia. 20 O lea, ‘āfai ‘ou te faia le mea ‘ou te lē mana‘o ai, e lē o a‘u ‘ua faia lea mea, a o le agasala o lo‘o i totonu ‘iā te a‘u. 21 ‘Ua ‘ou iloa nei peiseaī o se tulafono o lo‘o ‘iā te a‘u; a ‘ou mana‘o e fai le mea lelei, ‘ua i ai ‘iā te a‘u le leaga. 22 Auā ‘ou te fiafia i le tulafono a le Atua i lo‘u nei tagata i totonu. 23 A ‘ua ‘ou iloa le isi tulafono ‘ese i lo‘u tino, o lo‘o fete‘ena‘i ma le tulafono a lo‘u mafaufau, ma ‘ua fa‘apologaina ai a‘u i le tulafono o le agasala o lo‘o i lo‘u tino. 24 O a‘u o le tagata ‘ua malaia! O ai se isi na te lavea‘iina a‘u nai lenei tino o lo‘o ‘ona ‘aveina atu a‘u i le oti? 25 Fa‘afetai lava i le Atua e ala ‘iā Iesu Keriso lo tatou Ali‘i! O lenei, ‘ou te ‘au‘auna atu lava i le tulafono a le Atua i lo‘u mafaufau, peita‘i ‘ou te ‘au‘auna i le tulafono a le agasala i lo‘u tino.

Roma 8

1 O lenei, ‘ua leai se fa‘asalaga mo ē o lo‘o ‘iā Keriso Iesu. 2 Auā o le tulafono a le Agaga, o le ola lea ‘ua ‘iā Keriso Iesu, ‘ua fa‘asa‘olotoina ai a‘u nai le tulafono a le agasala ma le oti. 3 Auā o le mea na lē mafaia e le tulafono, ‘ina ‘ua vaivai o ia ‘ona o le tino, ‘ua faia lea e le Atua i lona ‘auina mai o lona lava Alo, ‘ua foliga mai e pei o tagata agasala, ma ‘ua fa‘asalaina ai e ia le agasala i le tino; 4 ‘ina ‘ia fa‘a‘ato‘atoaina ai ia i tatou le amiotonu e tusa ma le tulafono; o i tatou o ē e lē savavali fa‘aletino, ‘ae fa‘aleagaga. 5 Auā o ē e fa‘aletino e loto atu i latou i mea a le tino; a o ē e fa‘aleagaga e loto atu i latou i mea a le Agaga. 6 O le loto atu i le tino o le oti lea; a o le loto i le Agaga o le ola lea ma le manuia. 7 Auā o le loto i le tino o le ita lea i le Atua; e lē usiusita‘i fo‘i i le tulafono a le Atua, ma e matuā lē mafai lava ‘ona usiusita‘i i ai. 8 O i latou fo‘i o ē e fa‘aletino, e lē mafai ‘ona fiafia i ai le Atua. 9 A o ‘outou, tou te lē fa‘aletino ‘ae fa‘aleagaga, pe ‘āfai e nofo mau le Agaga o le Atua i totonu ‘iā te ‘outou. So o se isi e lē o ‘iā te ia le Agaga o Keriso, e lē se tagata o Keriso o ia. 10 ‘Ae ‘āfai ‘ua i totonu ‘iā te ‘outou Keriso, e ui lava ‘ina oti o ‘outou tino ‘ona o le agasala, e ola lava o ‘outou agaga ‘ona o le amiotonu. 11 ‘Ae ‘āfai e nofo i totonu ‘iā te ‘outou le Agaga o le Atua, o lē na toe fa‘atūina mai Iesu nai ē ‘ua oti, o ia lava o lē na te fa‘atūina mai Keriso Iesu nai ē ‘ua oti, o le a na foa‘iina atu le ola i o ‘outou tino fa‘aletagata, e ala i lona Agaga o lo‘o nofo i totonu ‘iā te ‘outou. 12 O lenei, uso e, o i tatou o tagata o lo‘o nofo ‘aitalafu, ‘ae lē o le itū i le tino, ‘ina ‘ia tatou amio ai fa‘aletino; 13 auā ‘āfai tou te amio fa‘aletino, e oti ai ‘outou; ‘ae ‘āfai tou te fasiotia amioga a le tino i le mana o le Agaga, ‘ona ola ai lea o ‘outou. 14 Auā o i latou uma ‘ua ta‘ita‘iina e le Agaga o le Atua, o atali‘i i latou o le Atua. 15 Auā ‘ua ‘outou lē maua le agaga o le pologa e toe fefefe ai; a ‘ua ‘outou maua le Agaga e ‘avea ai ‘outou ma tamafai, tou te vala‘au atu ai, “Tamā! Le Tamā e!” 16 O le Agaga lava lea o lo‘o molimau mai i o tatou agaga, o le fānau i tatou a le Atua. 17 ‘Āfai fo‘i o le fānau i tatou, o lona uiga o i tatou o suli, o suli lava o le Atua o suli fa‘atasi ma Keriso, pe ‘āfai tatou te tigā fa‘atasi ma ia, ‘ina ‘ia fa‘amanuiaina fo‘i i tatou fa‘atasi ma ia. 18 O lo‘u manatu e lē tatau ‘ona fa‘atusa le tigā i aso nei, ma le manuia o le a o‘o mai, e fa‘aalia mai ‘iā te i tatou. 19 Auā o lo‘o fa‘atalitali mea uma na faia ma le naunauta‘i i le fa‘aalia mai o atali‘i o le Atua. 20 Auā o mea uma na faia e i‘uvale le taunu‘uga, e lē ‘ona o le loto o mea na faia, peita‘i ‘ona o lē na fuafuaina fa‘apea e tusa ma lona fa‘amoemoe; 21 auā o le a fa‘asa‘olotoina mea uma na faia, ia lē fa‘apologaina ma ‘ia lē i‘uvale, a ‘ia maua le manuia o le sa‘olotoga o le fānau a le Atua e manuia ai. 22 Auā ‘ua tatou iloa ‘ua ōi fa‘atasi, ma ‘o‘ono fa‘atasi mea uma lava na faia, ‘ua o‘o mai lava i aso nei. 23 E lē gata i lea, a o i tatou lava o ē ‘ua i ai ulua‘i fua o le Agaga, tatou te ōi i totonu ‘iā te i tatou lava, a o tatou fa‘atalitali atu i le ‘avea o i tatou ma tamafai, o le fa‘aolaina lea o tatou tino. 24 Auā o le fa‘amoemoe lea ‘ua fa‘aolaina ai i tatou. A o le fa‘amoemoe ‘ua va‘aia, e lē o le fa‘amoemoe lea; auā, e fa‘apefea ‘ona toe fa‘amoemoe se isi i le mea ‘ua va‘aia? 25 ‘Ae peita‘i a tatou fa‘amoemoe i le mea ‘ua lē va‘aia, tatou te fa‘atalitali i ai ma le ‘onosa‘i. 26 E fa‘apea fo‘i ‘ona fesoasoani mai le Agaga i lo tatou vaivai; auā tatou te lē iloa pe fa‘apefea ‘ona tatalo atu e pei ‘ona tatau ai; peita‘i o le Agaga lava e fautua mo i tatou i le ōi e lē mafai ‘ona fa‘amatalaina. 27 O lē o lo‘o su‘esu‘e i loto o tagata, ‘ua silafia e ia le finagalo o le Agaga; auā o lo‘o fautua le Agaga mo le au pa‘ia e tusa ma le finagalo o le Atua. 28 ‘Ua tatou iloa fo‘i o lo‘o galue le Atua i mea uma lava mo le lelei, fa‘atasi ma i latou o ē ‘ua alolofa atu ‘iā te ia, o i latou ia ‘ua vala‘auina i lona finagalo. 29 Auā o ē na silafia e ia anamua, na tofia fo‘i e ia anamua, ia foliga i latou i lona Alo, ‘ina ‘ia ‘avea o ia ma ulumatua o le au uso e to‘atele. 30 O i latou fo‘i na tofia anamua e ia, ‘ua vala‘auina fo‘i i latou e ia; o ē ‘ua vala‘auina e ia, ‘ua ta‘uamiotonuina fo‘i i latou e ia; o ē ‘ua ta‘uamiotonuina e ia, ‘ua fa‘amanuiaina fo‘i i latou e ia. 31 O le ā ‘ea sa tatou ‘upu e fai i lenei mea? ‘Āfai ‘ua ‘au ma i tatou le Atua, o ai la e fa‘asagatau mai ia i tatou? 32 E le‘i fa‘asaoina e le Atua lona lava Alo, a ‘ua foa‘iina mai o ia e ia mo i tatou uma; e lē foa‘iina mai ‘ea e ia ‘iā te i tatou mea uma lava fa‘atasi ma ia? 33 O ai na te molia le au filifilia a le Atua? O le Atua na te ta‘uamiotonuina mai, 34 o ai la na te fa‘asalaina mai? O Keriso o lē na maliu, a ‘ua toetū mai lava o ia; o lo‘o i ai nei i le itū taumatau o le Atua, o lo‘o fautua fo‘i o ia mo i tatou. 35 O ai se isi na te fa‘ate‘a‘eseina mai i tatou i le alofa o Keriso? O le puapuagā ‘ea, po o le atuatuvale, po o le sauā, po o le oge, po o le lē lavalavā, po o le pagātia, po o le pelu? 36 Fa‘apei ‘ona tusia: “ ‘Ona o oe ‘ua fasiotia ai i matou i aso uma; ‘ua ‘avea i matou e peiseaī o mamoe o le a fasia.” 37 A ‘ua tatou matuā manumālō i nei mea uma lava ‘ona o ia ‘ua alofa mai ‘iā te i tatou. 38 Auā ‘ua ‘ou mautinoa, e lē mafaia e le oti, po o le ola, po o agelu, po o ali‘i, po o mea i aso nei, po o mea i aso o lumana‘i, po o le malosi, 39 po o le maualuga, po o le loloto, po o se isi mea na faia, e lē mafaia e ia mea ‘ona fa‘ate‘aina mai i tatou i le alofa o le Atua, o lo‘o ‘iā Keriso Iesu lo tatou Ali‘i.

Roma 9

1 ‘Ou te tautala atu i le ‘upu moni i luma o Keriso, ‘ou te lē pepelo, e molimau mai ‘iā te a‘u lo‘u loto fuatiaifo i le Agaga Pa‘ia, 2 e tele lo‘u fa‘anoanoa, e puapuagātia fo‘i lo‘u loto e lē aunoa, 3 Auā e mafai lava ‘ona ‘ou loto atu ‘ina ‘ia fa‘afanoina a‘u, ma ‘ia vavae ‘ese mai ‘iā Keriso, e fai ma sui o o‘u uso, o lo‘u ‘āiga i le tino. 4 O i latou o tagata Isaraelu o ē ‘ua ‘avea ma tamafai, ma ‘ua i ai fo‘i le mamalu, ma feagaiga, ma sauniga o le tulafono, ma le tapua‘iga, ‘atoa ma mea ‘ua folafolaina mai. 5 O i latou e ona le augā tamā; o i latou fo‘i na tupu mai ai le Keriso i lona itū i le tino, o le Atua o ia o lē e vi‘ia e fa‘avavau. Amene. 6 Peita‘i, e lē fa‘apea ‘ua lē taunu‘u le afioga a le Atua. Auā o tagata na tupuga mai ‘iā Isaraelu e lē ni Isaraelu uma i latou. 7 E lē se fānau uma a Aperaamo i latou e ui lava ‘ina sa tupuga mai i latou ‘iā Aperaamo; ‘ae fa‘apea le folafolaga: “E vala‘auina lau fānau ‘iā Isaako.” 8 O lona uiga, o le fānau i le tino e lē o le fānau a le Atua i latou; peita‘i o le fānau e tusa ma le folafolaga, e ta‘ua i latou o le fānau. 9 Auā o le ‘upu lenei na folafolaina mai: “O le taimi lenei i le tausaga a sau ‘ou te toe sau ai, ‘ona fānaua lea e Sara lana tama tane.” 10 E lē gata i lea, a ‘ua to fo‘i Repeka ma fānau mai ana tama i le isi tagata, o lo matou tamā lea o Isaako. 11 A o le‘i fānau mai ana tama, a o le‘i faia fo‘i e i lā‘ua se mea lelei po o se mea leaga, ‘ina ‘ia tumau le finagalo o le Atua e tusa ma lana filifiliga, e lē ‘ona o galuega a ‘ona o lē na vala‘au mai. 12 Sa fetalai mai le Atua ‘iā te ia, “E ‘au‘auna le ulumatua i le ui‘i.” 13 Pei ‘ona tusia, “ ‘Ua ‘ou alofa ia Iakopo, a ‘ua ‘ou ‘ino‘ino ia Esau.” 14 O le ā ‘ea sa tatou ‘upu e fai? E lē amiotonu ‘ea le Atua? E leai lava! 15 Auā na fetalai atu o ia ‘iā Mose, “ ‘Ou te alofa atu i lē ‘ou te fia alofa atu i ai, ‘ou te alofa mutimutivale fo‘i i lē ‘ou te fia alofa mutimutivale i ai.” 16 O lenei, e lē mai lē ‘ua mana‘o, e lē mai lē ‘ua tausiniō, ‘ae mai le Atua o lē e alofa mai. 17 Auā ‘ua fai mai le Tusi ia Farao, “O le mea lava lenei ‘ua ‘ou fa‘atūina ai oe, ‘ina ‘ia ‘ou fa‘aalia lo‘u mana ‘iā te oe, ma ‘ia ta‘ua fo‘i lo‘u igoa i le lalolagi ‘atoa.” 18 O lenei, e alofa o ia i lē ‘ua finagalo i ai; e fa‘ama‘a‘a fo‘i e ia o lē ‘ua finagalo i ai. 19 A nei ‘e te fai mai ‘iā te a‘u, “O le ā ‘ea le mea ‘ua saga a‘oa‘i mai ai pea o ia? Auā o ai e tete‘e atu i lona finagalo?” 20 Peita‘i, o oe le tagata, o ai ‘ea oe ‘e te fa‘afinau ai i le Atua? E fai atu ‘ea le mea na faia i lē na faia o ia, “O le ā le mea ‘ua e faia ai a‘u fa‘apea?” 21 E lē pule ‘ea le faiipu ‘omea i le ‘omea, e fai ai e ia i le paluga e tasi le ipu e lelei, a o le isi ipu e fa‘atauva‘a? 22 ‘Āfai ‘ua ‘onosa‘i le Atua, ma ‘ua matuā fa‘apalepale i ‘upu o le to‘asā ‘ua fa‘atatauina mo le malaia, ‘ina ‘ua finagalo o ia e fa‘aali mai ai lona to‘asā, ma fa‘ailoa mai ai lona mana; 23 e fa‘ailoa mai ai fo‘i le tele naunau o lona vi‘iga i ‘upu o le alofa, na mua‘i saunia e ia mo le manuia. 24 O i tatou fo‘i ‘ua vala‘auina e ia, e lē gata i tagata Iutaia, ‘ae ‘atoa fo‘i ma tagata o Nu‘u ‘ese. 25 E pei lava ‘ona fetalai mai o ia i le Hosea: “ ‘Ou te ta‘ua o lo‘u nu‘u i latou sa lē ‘avea ma ‘O‘u Nu‘u.’ ‘Ou te ta‘ua fo‘i o ia ‘ua lē alofaina o lē ‘o‘u te alofa i ai.’ ” 26 “O i le mea tonu lava sa ta‘ua ai i latou, ‘E lē so‘u nu‘u,’ o le a ta‘ua ai i latou, o atali‘i o le Atua soifua.” 27 ‘Ua ‘alaga atu fo‘i Isaia ‘iā Isaraelu: “E ui lava ‘ina fa‘apei o le oneone i le sami le to‘atele o tagata Isaraelu, e na o ē ‘ua totoe e fa‘aolaina; 28 auā e fa‘ataunu‘uina fa‘avave e le Ali‘i lana fa‘asalaga mata‘utia i le lalolagi.” 29 E pei ‘ona fai mai ai Isaia anamua, “ ‘Ana lē fa‘atotoeina e le Ali‘i e ona le malosi uma lava ni fānau mo i tatou, po ‘ua ‘avea i tatou e pei o Sotoma, ma faia e pei o Komoro.” 30 O le ā nei sa tatou ‘upu e fai? ‘Ua maua le amiotonu e tagata o Nu‘u ‘ese o ē e le‘i sā‘ili i le amiotonu, o le amiotonu lava lea e maua i le fa‘atuatua. 31 A o Isaraelu na sā‘ili i le tulafono o le amiotonu, e le‘i o‘o i latou i le tulafono o le amiotonu. 32 ‘Ua fa‘apea aiseā? ‘Ona ‘ua lē sā‘ilia i le fa‘atuatua, ‘ae peiseaī ‘ua fa‘avae i galuega o le tulafono; auā na ta‘ita‘isesēina i latou i le mea e fa‘asesēina ai. 33 E pei ‘ona tusia: “Fa‘auta, ‘ou te tu‘uina i Siona le ma‘a e ta‘ita‘isesēina ai, ma le papa e tautevateva ai; e lē ma fo‘i se isi e fa‘atuatua ‘iā te ia.”

Roma 10

1 Uso e, o le mana‘o lava lenei o lo‘u loto, ma la‘u tatalo i le Atua mo Isaraelu: ia fa‘aolaina i latou. 2 Auā ‘ou te molimau ‘iā te i latou, e fa‘amaoni le tu‘uina atu o i latou i le Atua, peita‘i e lē lava lo latou malamalama. 3 Auā e lē iloa e i latou le amiotonu mai le Atua, ma ‘ua taumafai e fa‘atū la latou lava amiotonu, a ‘ua lē usiusita‘i i latou i le amiotonu mai le Atua. 4 Auā o Keriso le taunu‘uga o le tulafono, e o‘o mai ai le amiotonu i ē e fa‘atuatua uma lava. 5 Auā ‘ua tusia e Mose e uiga i le amiotonu e maua i le tulafono, fai mai “O le tagata na te faia ia mea, e ola ai lava o ia.” 6 A o le amiotonu e maua i le fa‘atuatua, fai mai ‘upu e fa‘asino i ai: ‘Aua ‘e te fai ifo i lou loto, “O ai e alu a‘e i le lagi?” (o lona uiga, ‘ina ‘ia ‘a‘ami Keriso e maliu ifo). 7 Pe fai ifo fo‘i, “O ai e alu ifo i le mea loloto?” 8 ‘Ae fai mai o le ā? ‘Ua latalata ‘iā te oe le ‘upu, o lo‘o i ai lava i lou gutu ma lou loto (o le ‘upu lea o le fa‘atuatua o lo‘o matou folafolaina atu). 9 ‘Āfai ‘e te ta‘utino atu i lou gutu o Iesu o le Ali‘i, ma fa‘atuatua i lou loto ‘ua toe fa‘atūina mai o ia e le Atua nai ē ‘ua oti, e fa‘aolaina ai oe. 10 Auā o le loto e fa‘atuatua ai, e o‘o mai ai le amiotonu; a o le gutu e ta‘utino ai, e o‘o mai ai le ola. 11 Auā ‘ua fai mai le Tusi, “E lē ma se isi e fa‘atuatua ‘iā te ia.” 12 Auā e leai se ‘ese‘esega o le tagata Iutaia ma le tagata Eleni. E to‘atasi le Ali‘i o tagata uma, o lē o lo‘o liligi mai lona tamao‘āiga i luga o tagata uma o ē e vala‘au atu ‘iā te ia. 13 Auā, “O tagata uma e vala‘au atu i le suafa o le Ali‘i, e fa‘aolaina.” 14 Peita‘i, e fa‘apefea ‘ona vala‘au atu tagata i lē latou te lē fa‘atuatua i ai? E fa‘apefea fo‘i ‘ona fa‘atuatua i latou i lē latou te le‘i fa‘alogo lava i ai? E fa‘apefea fo‘i ‘ona fa‘alogo i latou e aunoa ma se tagata e tāla‘i atu? 15 E fa‘apefea ‘ona tāla‘i atu e tagata pe ‘āfai e le‘i ‘auina atu i latou? E pei ‘ona tusia, “E matagofie tele vae o ē e tāla‘i mai le Tala Lelei!” 16 Peita‘i e le‘i usiusita‘i i latou uma lava i le Tala Lelei, auā fai mai Isaia, “Le Ali‘i e, o ai ‘ea ‘ua talitonu i le ‘upu na fa‘alogo ai mai ia i matou?” 17 O le mea lea, e tupu mai le fa‘atuatua i le mea ‘ua fa‘alogo ai, o le mea fo‘i ‘ua fa‘alogo ai e tupu mai lea i le tala‘iina atu e Keriso. 18 ‘Ae peita‘i, se‘i ‘ou fesili atu, po ‘ua fa‘alogo mai ‘ea i latou? O le ‘upu moni e leai; auā “ ‘Ua o‘o atu lo latou leo i le lalolagi uma, ma a latou ‘upu i tulu‘iga o le lalolagi.” 19 Se‘i ‘ou toe fesili atu, pe le‘i malamalama ‘ea Isaraelu? Na fai mai muamua Mose, “ ‘Ou te fa‘atupuina ‘iā te ‘outou le fuā i ē e lē o se nu‘u; ‘ou te fa‘atupu ‘iā te ‘outou le ita i le nu‘u vālea.” 20 ‘Ua tautala mai Isaia ma le lototele, “ ‘Ua maua a‘u e i latou o ē e le‘i sā‘ili mai ‘iā te a‘u; ‘ua ‘ou fa‘aali atu fo‘i a‘u lava ia i latou o ē e le‘i fesili mai ‘iā te a‘u.” 21 ‘Ae peita‘i ‘ua fai mai o ia ‘iā Isaraelu, “ ‘Ua ‘ou fa‘aloloa o‘u lima i aso uma i tagata lē usiusita‘i ma o lo‘o tete‘e mai.”

Roma 11

1 O lenei, se‘i ‘ou fesili atu: ‘Ua lafoa‘iina ‘ea e le Atua lona lava nu‘u? E leai lava! O a‘u fo‘i o le Isaraelu, e tupuga mai ‘iā Aperaamo, o le itū‘āiga o Peniamina. 2 E le‘i lafoa‘iina e le Atua lona nu‘u na silafia e ia anamua. Tou te lē iloa ‘ea le mea ‘ua fai mai ai le Tusi i le tala ia Elia? Na molia Isaraelu e ia i luma o le Atua: 3 “Le Ali‘i e, ‘ua fasiotia e i latou au perofeta, ma ‘ua soloia ou fatafaitaulaga; ‘ua na o a‘u lava o lo‘o totoe, a ‘ua sā‘ili mai fo‘i i latou e fasioti a‘u.” 4 A o le ā la le tali a le Atua ‘iā te ia? “ ‘Ua ‘ou fa‘atotoeina mo a‘u le to‘afituafe o tagata, o ē e le‘i to‘otuli lava ia Paala.” 5 E fa‘apenā fo‘i aso nei, o lo‘o i ai ē o totoe e tusa ma le filifiliga o le alofa tunoa. 6 ‘Āfai la o le alofa tunoa, o lona uiga e lē o galuega; ana fa‘apenā po ‘ua lē toe ta‘ua le alofa tunoa o le alofa tunoa. 7 O lenei, a fa‘apefea ‘ea? E le‘i maua e Isaraelu le mea na sā‘ilia e ia. O le mea lenā ‘ua maua e ē ‘ua filifilia, a ‘ua fa‘ama‘a‘aina loto o ē ‘ua lē filifilia. 8 E pei ‘ona tusia: “ ‘Ua tu‘uina atu e le Atua ‘iā te i latou le loto moe gase, ma mata e lē va‘ai ai, ‘atoa ma taliga e lē lagona ai, ‘ua o‘o mai lava i le aso nei.” 9 ‘Ua fai mai fo‘i Tavita, “ ‘Ia liua la latou tausamiga e fai ma mailei, ia ‘avea ma matāsele ma mea e fa‘asesēina ai, ia fai fo‘i ma taui ‘iā te i latou; 10 ia fa‘apouliuligia o latou mata ‘ina ‘ia lē vā‘ai, ia fa‘ano‘uno‘u fo‘i o latou tua e lē aunoa.” 11 O lenei, se‘i ‘ou fesili atu: ‘Ua fa‘asesēina ‘ea i latou ‘ina ‘ia pa‘u‘ū ai? E leai lava! A ‘ona o la latou agasala ‘ua o‘o ai le ola i Nu‘u ‘ese, ‘ina ‘ia tupu ai lo latou losilosi. 12 O lea, ‘āfai ‘ua ‘avea le agasala a Isaraelu ma tamao‘āiga mo le lalolagi, ma ‘āfai e ‘avea lo latou to‘ilalo ma tamao‘āiga o Nu‘u ‘ese, e lē sili ai ‘ea ‘ona fa‘apea o lo latou manuia? 13 ‘Ou te fai atu ‘iā te ‘outou tagata o Nu‘u ‘ese, ‘ona o a‘u o le ‘aposetolo o Nu‘u ‘ese, o le mea lea ‘ou te mitamita ai i la‘u galuega. 14 Atonu e mafai ‘ona ‘ou fa‘atupuina le losilosi i tagata o lo‘u lava nu‘u, ‘ina ‘ia fa‘aolaina ai i latou. 15 ‘Āfai ‘ua maua le leleiga e le lalolagi ‘ina ‘ua lafoa‘iina Isaraelu, e fa‘apefea pe a o‘o ‘ina toe ‘amia i latou? E lē o le ola ‘ea lea nai ē ‘ua oti? 16 ‘Āfai e pa‘ia se vaega o le paluga ‘ua ofoina atu e ‘avea ma ulua‘i fua, e fa‘apea fo‘i ‘ona pa‘ia ai le paluga ‘atoa; ‘āfai e pa‘ia le pogai, e fa‘apea fo‘i ‘ona pa‘ia lālā. 17 ‘Āfai fo‘i na gaui ‘ese nisi ‘ona lālā, a o oe o le olive vao, ‘ua fa‘apipi‘ina oe i ai e fai ma sui o i latou, ‘ina ‘ia tofusia fa‘atasi ‘outou ma i latou i le pogai ma le sua o le olive. 18 O lea, ‘aua ‘e te mitamita i ona lālā. ‘Āfai ‘e te mitamita, ia e manatua, ‘ua lē o ola le pogai ‘iā te oe, a ‘ua e ola i le pogai. 19 Atonu o le a e fai mai, “ ‘Ua gaui‘eseina ona lālā, ‘ina ‘ia fa‘apipi‘iina ai a‘u.” 20 E moni lava. ‘Ua gaui‘eseina i latou ‘ona o lo latou lē fa‘atuatua, a o lo‘o tumau oe ‘ona o le fa‘atuatua; o lea, ‘aua ‘e te fa‘amaualuga, a ‘ia e mata‘u. 21 Auā ‘āfai ‘ua lē fa‘asaoina e le Atua lālā na tutupu mai ai, o le a lē fa‘asaoina fo‘i oe. 22 Se‘i silasila i le agalelei ma le to‘asā o le Atua: e o‘o atu lona to‘asā i e na pa‘u‘ū, a o lona agalelei e o‘o atu ‘iā te oe, pe ‘āfai ‘e te tumau ai i lona agalelei; ‘ae ‘āfai e lē fa‘apenā, ‘ona gaui‘eseina lea o oe. 23 O i latou fo‘i, ‘āfai e lē tumau pea i le lē fa‘atuatua, e toe fa‘apipi‘iina i latou; auā e mafaia e le Atua ‘ona toe fa‘apipi‘iina i latou. 24 Auā ‘āfai ‘ua sala‘eseina oe nai le olive vao na e tupu mai ai, ma ‘ua fa‘apipi‘iina oe i le olive lelei, ‘e te le‘i tupu mai ai, o le a sili atu ai ‘ona fa‘apipi‘iina gofie lālā moni o le olive na tutupu mai ai. 25 Uso e, ‘ou te loto ‘ina ‘ia ‘outou iloa le mea lilo lenei, ‘ina ne‘i ‘outou fa‘afiapopoto; ‘ua fa‘ama‘a‘aina loto o nisi o Isaraelu, se‘ia o‘o ‘ina ulufale mai tagata uma o Nu‘u ‘ese; 26 ‘ona fa‘aolaina lea o Isaraelu ‘atoa uma, e pei ‘ona tusia: “E maliu mai le Fa‘aola mai Siona, na te fa‘ate‘a‘eseina le amio fa‘alēmata‘u ia Iakopo. 27 O la‘u feagaiga fo‘i lenei ma i latou pe a ‘ou ‘ave‘eseina a latou agasala.” 28 O fili i latou o le Atua, e tusa ma le Tala Lelei, ‘ona o ‘outou; a ‘ua alofaina i latou, e tusa ma le filifiliga, ‘ona o latou tamā na tupuga mai ai. 29 Auā e lē salamō le Atua i ana mea e foa‘ifuaina mai, ‘atoa ma lana vala‘au. 30 Auā e fa‘apei o ‘outou fo‘i, sa ‘outou lē fa‘alogo anamua i le Atua, a o lenei ‘ua alofaina ‘outou ‘ona ‘ua lē fa‘alogo i latou; 31 e fa‘apea fo‘i i latou ‘ua lē fa‘alogo i aso nei, ‘ina ‘ia alofaina i latou fo‘i ‘ona o le alofaina o ‘outou. 32 Auā ‘ua ufitia e le Atua tagata uma lava i le lē fa‘alogo, ‘ina ‘ia alofaina e ia tagata uma lava. 33 E! le loloto o le tamao‘āiga o le poto ma le silafaga a le Atua! E lē masu‘esu‘eina ana fa‘amasinoga; e lē mafai fo‘i ‘ona iloa ona ala. 34 Auā o ai ‘ea ‘ua na iloa le finagalo o le Ali‘i? O ai fo‘i lē e mafai ‘ona ‘avea ma ona faufautua? 35 O ai sē ‘ua na mua‘i avatua ni mea ‘iā te ia, ‘ina ‘ia tauia mai? 36 Auā na pogai mai ‘iā te ia mea uma lava, na faia fo‘i e ia, ma o le a i‘u atu fo‘i ‘iā te ia mea uma; ia ‘iā te ia le vi‘iga e fa‘avavau lava. Amene.

Roma 12

1 O lenei, uso e, ‘ou te ‘ai‘oi atu ‘iā te ‘outou, ‘ona o le alofa mutimutivale o le Atua, ia ‘outou tu‘uina atu o ‘outou tino i le Atua, o le taulaga ola ma le pa‘ia ma le logoleleia, o la ‘outou tapua‘iga fa‘aleagaga lenā. 2 ‘Aua tou te loto atu i lenei lalolagi, a ‘ia liliuina ‘outou i le toe fuata‘iina o ‘outou loto, ‘ina ‘ia ‘outou su‘esu‘e po o le ā le finagalo o le Atua, a o le ā fo‘i le mea e lelei, ma logoleleia, ma ‘ato‘atoa. 3 Auā o le alofa tunoa ‘ua tu‘uina mai ‘iā te a‘u, ‘ou te fai atu ai ‘iā te ‘outou uma, ‘aua ne‘i fa‘asili le manatu o se tasi ‘iā te ia lava, a ‘ia manatu ifo ma le loto maulalo ‘iā te ia lava, e tusa ma le fua o le fa‘atuatua o tagata ta‘ito‘atasi, e pei ‘ona tofusia ai mai le Atua. 4 Auā fa‘apei o itūtino e tele i le tino e tasi, ‘ae lē tasi sa latou galuega e fai; 5 a fa‘apenā i tatou nei e to‘atele, ‘ua tino e tasi ‘iā Keriso, ma ‘ua nonofo fa‘afeagai itūtino ta‘itasi. 6 E ‘ese‘ese fo‘i a tatou meaalofa ‘ua foa‘iina mai i le alofa tunoa ‘iā te i tatou, ma ‘ua tatau ‘ona tatou fa‘aaogāina: po o le perofeta, ia tusa ai ma le tulaga o lo tatou fa‘atuatua. 7 Po o le tiakono, ‘ia faia e ia le galuega a le tiakono; po o le a‘oa‘o, ‘ia a‘oa‘o atu o ia. 8 Po o le apoapoa‘i, ia apoapoa‘i atu o ia; o lē e foa‘i mea, ‘ia faia ma le matamau; o lē e pule, ‘ia faia ma le filigā; o lē e fai meaalofa, ‘ia faia ma le loto fiafia. 9 ‘Aua le fa‘atagā alofa; ia ‘ino‘ino i le leaga, ‘ae pipi‘i i le lelei. 10 ‘Ia ‘outou fealofani i le alofa moni fa‘auso; ia tausolomua i le tasi ‘ona āva i le isi. 11 ‘Aua le fa‘avaivai i le tauiviga, a ‘ia malosi le loto ma ia ‘au‘auna i le Ali‘i. 12 ‘Ia ‘oli‘oli i le fa‘amoemoe, ia ‘onosa‘i i le puapuagā, ia finafinau i le tatalo. 13 ‘Ia tufatufa atu ni a ‘outou mea mo le mativa o le au pa‘ia, ma ‘ia tausisi i le alofa i tagata ‘ese. 14 ‘Ia fa‘amanuia atu i ē ‘ua fa‘asauā mai ‘iā te ‘outou; ia fa‘amanuia i ai, ‘ae ‘aua le fetu‘uina. 15 ‘Ia ‘outou ‘oli‘oli fa‘atasi ma ē ‘ua ‘oli‘oli, ia ‘outou fētāgisi fo‘i fa‘atasi ma ē ‘ua fētāgisi. 16 ‘Ia ‘outou loto gatasi; ‘aua le manatu fa‘amaualuga; ia feoa‘i ma ē e fa‘amaulalo; ‘aua tou te manatu fa‘afiapopoto. 17 ‘Aua le taui atu le leaga i le leaga i se isi; a ‘ia sauni lelei mea e tusa ai i luma o tagata uma lava. 18 ‘Ia ‘outou nonofo lelei ma tagata uma lava, pe ‘āfai e mafai. 19 Le au pele e, ‘aua le taui atu ma sui, a ‘ia ‘outou tu‘u atu i le to‘asā, auā ‘ua tusia, ‘ua fa‘apea mai le Ali‘i: “O ‘iā te a‘u le taui ma sui, ‘ou te taui atu.” 20 O lenei, a matelaina le ‘ua ita mai ‘iā te oe, fafaga ‘iā te ia; a fia inu fo‘i, ia e fa‘ainu ‘iā te ia; auā o le amio fa‘apea e fa‘afaupu‘e ai malala ola i luga o lona ulu. 21 ‘Aua ne‘i fa‘ato‘ilaloina oe i le leaga, a ‘ia ē fa‘ato‘ilaloina le leaga i le lelei.

Roma 13

1 ‘Ia usiusita‘i tagata uma ta‘ito‘atasi i ē ‘ua i ai le pule; auā e leai se pule pe ana lē mai le Atua; o pule uma fo‘i o lo‘o i ai nei na fa‘atūina e le Atua. 2 O le mea lea, o lē e tete‘e i le pule, ‘ua tete‘e e ia le tofiga a le Atua; o i latou fo‘i o ē e tete‘e e fa‘amasinoina. 3 Auā o ali‘i e lē o se fa‘amata‘u i latou i tagata amiolelei, a o tagata amioleaga. ‘E te lē fefe ‘ea i le pule? ‘Ia e amiolelei ‘ona ta‘uleleia lea o oe e ia; 4 auā o ia o le ‘au‘auna a le Atua ‘ina ‘ia lelei ai oe. ‘Ae ‘āfai ‘e te amioleaga, ia e fefe ai, auā e lē fo‘i fua lana pelu; auā o le ‘au‘auna o ia a le Atua, na te fa‘ao‘oina atu le to‘asā o le Atua i ē e amioleaga. 5 O le mea lea e tatau ai ‘ona ‘outou usiusita‘i, e lē gata ‘ona o le to‘asā, a ‘ona o le loto fuatiaifo fo‘i. 6 O le mea fo‘i lea tou te totogiina atu ai lafoga, auā o ē e pule, o ‘au‘auna i latou a le Atua o lo‘o galulue mo lenei lava mea. 7 O lea la, ‘ia avatu i tagata mea uma e pei ‘ona tatau ai: o le lafoga i ē ‘ua tatau i ai le lafoga; o le tiute i ē ‘ua tatau i ai le tiute; o le fa‘aaloalo i ē ‘ua tatau i ai le fa‘aaloalo; o le āva i ē ‘ua tatau i ai le āva. 8 ‘Aua lava ne‘i ‘iā te ‘outou se mea e tasi a se isi tagata; a ‘ia tau lava o le fealofani; auā o lē e alofa atu i le isi tagata, ‘ua fa‘ataunu‘uina e ia le tulafono. 9 Auā o ‘upu nei: “ ‘Aua le mulilua, ‘Aua le fasioti tagata, ‘Aua le gaoi, ‘Aua le tu‘inanau;” ma ‘āfai fo‘i o toe se isi poloa‘iga, ‘ua aofia lava i le ‘upu lenei: “ ‘Ia e alofa atu i lē lua te tuā‘oi e pei o oe lava ‘iā te oe.” 10 E lē agaleaga atu le alofa i lē la te tuā‘oi; o lenei, o le alofa o le fa‘a‘ato‘atoaina lea o le tulafono. 11 I le ma lea, ‘ua ‘outou iloa lava le taimi ‘ua i ai nei, ‘ua o‘o i aso e ala ai ē na momoe. Auā ‘ua sili ‘ona lata mai nei lo tatou fa‘aolataga i lo aso muamua, ‘ina ‘ua tatou fa‘ato‘ā fa‘atuatua. 12 ‘Ua leva le po, ‘ua lata mai le ao; o lea ‘ia tatou fa‘ate‘a‘ese ai galuega o le pouliuli, a ‘ia tatou ‘o‘ofu i ‘ofutau o le malamalama. 13 ‘Ia tatou savavali e pei ‘ona tatau ai i le ao; ‘ua le poula ma ‘onā, ‘aua le faita‘aga ma matāitu, ‘aua le femisaa‘i ma matau‘a. 14 A ‘ia ‘outou ‘o‘ofu i le Ali‘i o Iesu Keriso; ‘aua fo‘i le sauniuni mo le tino mea e tupu ai le tu‘inanau.

Roma 14

1 ‘Ia ‘outou talia lelei le tagata vaivai i le fa‘atuatua, ‘ae ‘aua le fefinaua‘i ma ia ‘ona o nisi mafaufauga. 2 O le tāofi o le tasi, e ‘aina mea uma lava; a o lē e vaivai e ‘ai e ia na o mea lava e tutupu i le lau‘ele‘ele. 3 ‘Aua ne‘i ta‘ufa‘atauva‘aina e lē ‘ua ‘ai le tagata ‘ua lē ‘ai; ‘aua fo‘i ne‘i fa‘amasinoina atu e le tagata ‘ua lē ‘ai le tagata ‘ua ‘ai; auā ‘ua talia o ia e le Atua. 4 O ai ‘ea oe ‘e te fa‘amasinoina ai fua le ‘au‘auna a le isi? O le matai lava o lea ‘au‘auna na te fa‘amasinoina o ia, i lona tumau po o le pa‘ū fo‘i i luma o le matai; ‘ae fa‘atumauina lava lea ‘au‘auna, auā e mafai e le Atua ‘ona fa‘atumau o ia. 5 E manatu le tasi e sili le isi aso i lo le isi aso; ‘ae manatu fo‘i le isi e tutusa lava aso uma. ‘Ia mautinoa e le tagata lava ia lona manatu. 6 O lē na te tausia le aso, ‘ua tausi e ia ‘ona o le Ali‘i; o lē e ‘ai, e ‘ai o ia ‘ona o le Ali‘i, auā ‘ua fa‘afetai o ia i le Atua; o lē e lē ‘ai, e lē ‘ai o ia ‘ona o le Ali‘i, e fa‘afetai fo‘i o ia i le Atua. 7 Auā e leai se isi o tatou e ola mo ia lava, e lē oti fo‘i se isi mo ia lava. 8 ‘Āfai tatou te ola, tatou te ola mo le Ali‘i; ‘āfai fo‘i tatou te oti, tatou te oti mo le Ali‘i; o lenei, pe tatou te ola pe tatou te oti, o tagata lava o le Ali‘i i tatou. 9 Auā o le mea lava lea na maliu ai Keriso ma ‘ua toetū mai; ‘ina ‘ia ‘avea o ia ma Ali‘i o ē ‘ua oti ‘atoa ma ē o ola. 10 O le ā ‘ea le mea ‘e te fa‘amasino atu ai i lou uso? O le ā fo‘i le mea ‘e te ta‘ufa‘atauva‘aina ai lou uso? Tatou te laulaututū uma lava i luma o le nofoa fa‘amasino o le Atua. 11 Auā ‘ua tusia: “ ‘Ua fetalai mai le Ali‘i, ‘ou te ola a‘u, e to‘otuli mai ‘iā te a‘u tulivae uma lava, e ta‘uta‘u fo‘i e laulaufaiva uma lava le Atua.” 12 O lea, e ta‘ito‘atasi i tatou uma ma fa‘amatala atu lana amio i le Atua. 13 O lenei, ‘aua tatou te fefa‘amasinoa‘i, a ‘ia manatua le mea lenei: ‘aua ne‘i faia e se isi se mea e ta‘ita‘isesēina ai pe tautevateva ai lona uso. 14 ‘Ua ‘ou iloa ma ‘ou mautinoa i le Ali‘i o Iesu e leai se mea e leaga fua; peita‘i, ‘āfai e manatu se isi ‘ua leaga se mea, ‘ona leaga ai lea o lea mea ‘iā te ia. 15 ‘Ae ‘āfai e fa‘atigāina lou uso i au mea e ‘ai, o lona uiga, ‘e te lē o savali e tusa ma le alofa. ‘Aua ne‘i ‘avea au mea‘ai ma ala e fano ai le tagata na maliu ai Keriso. 16 O lenei, ‘aua ne‘i ta‘uleagaina lo ‘outou lelei. 17 Auā o le Mālō o le Atua e lē o mea e ‘ai po o mea e inu; a o le amiotonu, ma le filemū, ma le ‘oli‘oli i le Agaga Pa‘ia. 18 Auā o lē ‘ua ‘au‘auna atu ‘iā Keriso i ia mea, ‘ua fiafia i ai le Atua, ma ‘ua ta‘uleleia fo‘i o ia e tagata. 19 O lea la, ‘ia tatou tausisi i mea e tupu ai le filemū, ma mea e fefa‘amafanafanaa‘i ai. 20 ‘Aua ne‘i fa‘aleagaina le galuega a le Atua ‘ona o mea‘ai. E mamā mea uma, ‘ae leaga ‘ona o le tagata ‘ua ‘ai ma uiga e ta‘ita‘isesēina ai isi. 21 E lelei pe a ‘aua le ‘ai i ‘a‘ano o manu, pe inu i le uaina, po o se isi lava mea e ta‘ita‘isesēina ai lou uso. 22 O le fa‘atuatua ‘ua ‘iā te oe, ia e tumau i ai i lo ‘oulua vā ma le Atua. ‘Amu‘ia le tagata e lē fa‘amasinoina o ia e ia lava e tusa ma lona manatu i le mea e tatau. 23 A o lē e māsalosalo e fa‘asalaina o ia pe ‘āfai e ‘ai, auā e lē o faia e ia lea mea i le fa‘atuatua; o se mea fo‘i ‘ua faia e aunoa ma le fa‘atuatua, o le agasala lea.

Roma 15

1 O i tatou o ē e malolosi, ‘ia tatou fesoasoani atu i le vaivai o ē e vaivai, ‘ae ‘aua le fa‘afiafia i o tatou lava loto. 2 ‘Ia ta‘itasi i tatou ma fa‘afiafia lē la te tuā‘oi, ‘ina ‘ia lelei ai o ia, ma a‘oa‘oina ai fo‘i. 3 Auā o Keriso e le‘i fa‘afiafia o ia ‘iā te ia lava; peita‘i, e pei ‘ona tusia: “ ‘Ua o‘o mai ‘iā te a‘u ‘upu fa‘atigā a i latou o ē na fa‘atigā ‘iā te oe.” 4 O mea uma fo‘i na tusia anamua, na tusia ‘ina ‘ia a‘oa‘o mai ai ‘iā te i tatou; ‘ina ‘ia tatou maua le fa‘amoemoe e tupu mai i le ‘onosa‘i, ma le fa‘amalosi mai o Tusi. 5 ‘Ia fesoasoani atu fo‘i ‘iā te ‘outou le Atua o lē e tupu mai ai le ‘onosa‘i ma le fa‘amalosi, ‘ina ‘ia ‘outou maua le loto gatasi, e tusa ma le finagalo o Keriso Iesu, 6 ‘ina ‘ia ‘outou vivi‘i atu i le Atua, le Tamā o lo tatou Ali‘i o Iesu Keriso, ma le loto e tasi ma le leo e tasi. 7 O lea ‘ia ‘outou talia ai e le tasi le isi, fa‘apei ‘ona talia ‘outou e Keriso, mo le vi‘iga o le Atua. 8 ‘Ou te fai atu fo‘i, ‘ua ‘avea Keriso ma ‘au‘auna i ē ‘ua peritomeina, e fa‘aalia ai le fa‘amaoni o le Atua, ‘ina ‘ia fa‘amaonia ai mea na folafolaina i tamā ‘ua mavae, 9 ma ‘ia vivi‘i atu ai fo‘i tagata o Nu‘u ‘ese i le Atua ‘ona o le alofa, pei ‘ona tusia: “O le mea lea ‘ou te ta‘utino ai oe i Nu‘u ‘ese, ma ‘ou pese atu i lou suafa.” 10 ‘Ua toe fa‘apea mai fo‘i: “ ‘Ia ‘oli‘oli ‘outou Nu‘u ‘ese fa‘atasi ma lona nu‘u.” 11 I le ma lea: “ ‘Ia vivi‘i atu i le Ali‘i ‘outou Nu‘u ‘ese uma lava, ma ‘ia fa‘ane‘ene‘e atu ‘iā te ia ‘outou tagata uma lava.” 12 ‘Ua toe fa‘apea mai fo‘i Isaia: “E i ai le aa o Iese, o ia lea o le a tula‘i mai e pule i Nu‘u ‘ese, o ia fo‘i le fa‘amoemoe o Nu‘u ‘ese.” 13 O le Atua o le fa‘amoemoe, ia na fa‘atūtūmuina ‘outou i le ‘oli‘oli uma lava ma le filemū, ‘ina ‘ua ‘outou fa‘atuatua; ‘ina ‘ia saga tele ai pea lo ‘outou fa‘amoemoe ‘ona o le mana o le Agaga Pa‘ia. 14 O‘u uso e, ‘ua ‘ou mautinoa lava e a‘u ‘ua matuā tele lo ‘outou agalelei, ‘ua fa‘atūmulia fo‘i ‘outou i le poto uma lava, ‘ua mafai fo‘i e ‘outou ‘ona apoapoa‘i atu le tasi i le isi. 15 Peita‘i e i ai nisi mea ‘ua ‘ou tusi atu ai ma le lototele ‘iā te ‘outou, e fa‘amanatu atu, ‘ona o le alofa tunoa ‘ua foa‘iina mai ‘iā te a‘u e le Atua, 16 ‘ina ‘ia ‘avea a‘u ma ‘au‘auna a Keriso Iesu i Nu‘u ‘ese, ‘ou te faia le galuega fa‘aositaulaga i le Tala Lelei a le Atua; ‘ina ‘ia talia lelei le taulaga a Nu‘u ‘ese, ‘ina ‘ua fa‘apa‘iaina e le Agaga Pa‘ia. 17 O lea, o lo‘o ‘iā te a‘u mea e mitamita ai ‘ona o Keriso Iesu i mea tau le Atua. 18 Auā ‘ou te lē tautala atu fa‘amalosi e ta‘u atu ni mea e le‘i galue ai Keriso ‘iā te a‘u, ‘ina ‘ia usiusita‘i mai ai tagata o Nu‘u ‘ese, i ‘upu ‘atoa ma mea e fai, 19 i le mana o fa‘ailoga ma vāvega, i le mana o le Agaga Pa‘ia; o le mea lea ‘ua ‘ou matuā folafola atu ai le Tala Lelei a Keriso, e amata mai Ierusalema, ma fa‘ata‘amilomilo e o‘o atu i Iluriko. 20 O lea fo‘i ‘ua ‘ou lototele ai lava e tāla‘i i mea sa le‘i ta‘ua muamua ai le suafa o Keriso; ‘ina ne‘i ‘ou ati a‘e i luga o le fa‘avae a se isi tagata. 21 ‘Ae peita‘i, e fa‘apei ‘ona tusia: “E vā‘ai i latou o ē na lē tala‘iina i ai le tala ‘iā te ia; e lagona fo‘i e i latou o ē na le‘i fa‘alogo ai.” 22 O lea fo‘i, e tele mea sa lē mafai ai ‘ona ‘ou alu atu ‘iā te ‘outou. 23 A o lenei, ‘ua leai se mea o toe ‘ou te faia i nu‘u nei, ma ‘ua tele fo‘i tausaga sa ‘ou matuā fia alu atu ai ‘iā te ‘outou; 24 a ‘ou alu atu nei la i la‘u malaga i Sepania, ‘ua ‘ou fa‘amoemoe ‘ou te asiasi atu ‘iā te ‘outou, ma ‘ia ‘outou momoliina a‘u i lea mea pe a uma sa tatou feiloa‘iga fiafia ma ‘outou. 25 A o le a ‘ou malaga nei i Ierusalema, ‘ou te ‘au‘auna atu ai i le au pa‘ia; 26 auā ‘ua loto Maketonia ma Akaia e saunia se meaalofa faitele i ē e matitiva o le au pa‘ia o i Ierusalema. 27 ‘Ua loto fo‘i i ai i latou; ma o lo‘o nofo ‘aitalafu ai fo‘i i latou; auā ‘āfai ‘ua molia e tagata Iutaia i Nu‘u ‘ese a latou mea fa‘aleagaga, e tatau fo‘i la i tagata o Nu‘u ‘ese ‘ona fesoasoani i tagata Iutaia i mea fa‘aletino. 28 O lenei, a o‘o ‘ina ‘ou fa‘aumaina lenei mea, ma fa‘ao‘o atu ‘iā te i latou lea meaalofa, ‘ona ‘ou ui atu ai lea ‘iā te ‘outou aga‘i i Sepania. 29 ‘Ua ‘ou iloa fo‘i, a ‘ou alu atu ‘iā te ‘outou, ‘ou te alu atu ma le ‘ato‘atoa o le manuia o le Tala Lelei a Keriso. 30 Uso e, ‘ou te ‘ai‘oi atu ‘iā te ‘outou, ‘ona o lo tatou Ali‘i o Iesu Keriso, ma le alofa o le Agaga, ‘ia ‘outou matuā fa‘amalosi fa‘atasi ma a‘u e tatalo i le Atua mo a‘u. 31 ‘Ina ‘ia lavea‘iina a‘u nai ē ‘ua lē fa‘atuatua o i Iutaia, ia talia lelei fo‘i e le au pa‘ia la‘u sāvali i Ierusalema. 32 ‘Ina ‘ia ‘ou alu atu ‘iā te ‘outou ma le ‘oli‘oli, i le finagalo o le Atua, ‘ina ‘ia tatou fefa‘amafanafanaa‘i ma ‘outou. 33 ‘Ia ‘iā te ‘outou uma lava le Atua e ona le manuia. Amene.

Roma 16

1 ‘Ou te fa‘ailoa atu ‘iā te ‘outou lo tatou tuafafine o Fipe; o le tiakono o le ekalesia i Kenikerea; 2 ‘ina ‘ia talia o ia e ‘outou i le Ali‘i, fa‘apei ‘ona tatau i le au pa‘ia; ‘ia ‘outou fesoasoani fo‘i ‘iā te ia i se mea o ‘iā te ‘outou e aogā ‘iā te ia; auā e to‘atele ē na fesoasoani i ai o ia, e aofia ai fo‘i ma a‘u nei. 3 ‘Ou te alofa atu ia Pisila ma Akula, o ē sa galulue fa‘atasi ma a‘u i le galuega a Keriso Iesu. 4 O i lā‘ua ia na tu‘uina atu o la ola e sui ai a‘u; e lē na o a‘u e fa‘afetai atu ‘iā te i lā‘ua, ‘ae aofia ai ma ekalesia uma i Nu‘u ‘ese. 5 ‘Ou te alofa atu fo‘i i le ekalesia o lo‘o i lo la fale. ‘Ou te alofa atu ia Epaineto, o ia o le pele ‘iā te a‘u, ma o ia o le ulua‘i fua mo Keriso i Asia. 6 ‘Ou te alofa atu ‘iā Maria, o lē na galue tele mo ‘outou. 7 ‘Ou te alofa atu ia Aneroniko ma Iunia, o o‘u ‘āiga i lā‘ua, ma o i lā‘ua fo‘i sa matou fa‘atasi i le falepuipui; ‘ua ta‘uleleia i lā‘ua e ‘aposetolo, ma o i lā‘ua fo‘i o tagata na muamua ‘ona ‘iā Keriso i lo a‘u. 8 ‘Ou te alofa atu ia Amepelia, lē ‘ua pele ‘iā te a‘u i le Ali‘i. 9 ‘Ou te alofa atu ia Upano, lē na galue fa‘atasi ma i matou i le galuega a Keriso; o Sataku fo‘i o le pele ‘iā te a‘u. 10 ‘Ou te alofa atu ia Apele, lē ‘ua ta‘uleleia ‘iā Keriso. ‘Ou te alofa atu fo‘i i le ‘āiga uma o Arisopulo. 11 ‘Ou te alofa atu ia Herotiona, lē ma te ‘āiga. ‘Ou te alofa atu i tagata o le ‘āiga o Nakiso o ē ‘ua i le Ali‘i. 12 ‘Ou te alofa atu ia Tufaina ma Tufosa, o tama‘ita‘i sa galulue mo le Ali‘i. ‘Ou te alofa atu ia Peseti, lē ‘ua pele ma o lē sa matuā galue mo le Ali‘i. 13 ‘Ou te alofa atu ia Rufo, na filifilia e le Ali‘i, i le ma lona tinā, o lo‘u tinā fo‘i lea. 14 ‘Ou te alofa atu ia Asugerito, ma Fegona, ma Herema, ma Pateropa, ma Heremea, ma le au uso o ‘iā te i latou. 15 ‘Ou te alofa atu ia Filoloko ma Iulia, fa‘apea fo‘i Nereu ma lona tuafafine, ma Olumepa, ma le au pa‘ia ‘atoa uma o ‘iā te i latou. 16 ‘Ia ‘outou fealofani i le feasogi pa‘ia. O lo‘o alolofa atu ‘iā te ‘outou ekalesia a Keriso. 17 ‘Ou te ‘ai‘oi atu fo‘i ‘iā te ‘outou, uso e, ‘ia ‘outou va‘ava‘ai i ē e fa‘atupuina fevaevaea‘iga, ma mea e ta‘ita‘isesēina ai tagata; o mea ia e lē tusa ma le matā‘upu ‘ua a‘oa‘oina ai ‘outou; ‘ia ‘outou liliu ‘ese fo‘i ‘iā te i latou. 18 Auā o ē e faia mea fa‘apea e lē ‘au‘auna i latou i lo latou Ali‘i o Iesu Keriso, a o o latou lava manava. ‘Ua fa‘asesēina fo‘i e i latou loto o tagata e lē manatu leaga, i lo latou fai atu i ai o ‘upu fa‘ane‘ene‘e ma ‘upu taufa‘ase‘e. 19 Auā ‘ua logo atu i tagata uma lava lo ‘outou usiusita‘i, o lea ‘ou te ‘oli‘oli ai ‘ona o ‘outou. ‘Ou te mana‘o fo‘i ‘ina ‘ia ‘outou popoto i mea lelei, a ‘ia valelea i mea leaga. 20 E o‘o ‘ina olopalaina Satani e le Atua e ona le manuia i lalo o ‘outou vae. ‘Ia ‘iā te ‘outou le alofa tunoa o lo tatou Ali‘i o Iesu Keriso. Amene. 21 O lo‘o alofa atu ‘iā te ‘outou Timoteo, lē o lo‘o galue fa‘atasi ma a‘u; o lo‘o alolofa atu fo‘i Lukio, ma Iasona, ma Sosepatero, o o‘u ‘āiga i latou. 22 O a‘u o Tesio, lē o lo‘o tusiina atu le tusi lenei, ‘ou te alofa atu ‘iā te ‘outou o i le Ali‘i. 23 O lo‘o alofa atu Kaio, lē o lo‘o ona talia a‘u ‘atoa ma le ekalesia uma. O lo‘o alolofa atu ‘iā te ‘outou Erato, le teutupe sili o le ‘a‘ai, ‘atoa ma lo tatou uso o Kuato. 25 ‘Ia vi‘ia lē na te mafaia ‘ona fa‘atumau ‘outou, e tusa ma la‘u Tala Lelei, ma le tala‘iina o le tala ‘iā Iesu Keriso, e tusa ma le fa‘aaliga o le mea lilo sa natia i tausaga o le vavau; 26 a ‘ua fa‘aalia mai nei i tusi a perofeta, e tusa ma le poloa‘iga a le Atua e fa‘avavau, ‘ua fa‘ailoa mai i nu‘u uma, ‘ina ‘ia usiusita‘i i le fa‘atuatua. 27 O le Atua poto o ia e to‘atasi, ia ‘iā te ia le vi‘iga e fa‘avavau lava, ‘ona o Iesu Keriso. Amene.

1 Korinito 1

1 O a‘u o Paulo, lē na vala‘auina i le finagalo o le Atua e fai ma ‘aposetolo a Iesu Keriso, fa‘atasi ma Sosene lo tatou uso, 2 i le ekalesia a le Atua i Korinito, o ē ‘ua vala‘auina ma fa‘apa‘iaina ‘iā Iesu Keriso, ‘atoa ma tagata uma o ē e vala‘au i le suafa o lo tatou Ali‘i o Iesu Keriso i so o se mea. O lo latou Ali‘i o ia, o le tatou Ali‘i fo‘i. 3 ‘Ia ‘iā te ‘outou le alofa tunoa ma le manuia mai le Atua lo tatou Tamā, ma le Ali‘i o Iesu Keriso. 4 ‘Ou te fa‘afetai atu i le Atua e lē aunoa, ‘ona o le alofa tunoa o le Atua ‘ua ‘outou maua ‘iā Keriso Iesu; 5 auā ‘ua fa‘atamao‘āigaina ‘outou i mea uma lava ‘iā te ia; i gagana ma le poto. 6 O le molimau ‘iā Keriso ‘ua fa‘amaonia ‘iā te ‘outou, 7 o lea ‘ua lē matitiva ai ‘outou i meaalofa fa‘aleagaga, a o ‘outou nonofo fa‘atali mo le fa‘aalia mai o lo tatou Ali‘i o Iesu Keriso. 8 O le a fa‘atumauina fo‘i ‘outou e ia se‘ia o‘o i le i‘uga; e aunoa ma se mea e molia ai ‘outou i le Aso o lo tatou Ali‘i o Iesu Keriso. 9 E fa‘amaoni le Atua, o lē ‘ua vala‘auina ‘outou i le mafutaga fa‘atasi ma lona Alo o Iesu Keriso lo tatou Ali‘i. 10 Le au uso e, ‘ou te ‘ai‘oi atu ‘iā te ‘outou i le suafa o lo tatou Ali‘i o Iesu Keriso, ia tasi ‘outou i ‘upu tou te fai atu ai, ‘ina ‘ia leai ni fevaevaea‘iga ‘iā te ‘outou; a ‘ia matuā fa‘atasia i le loto e tasi ma le manatu e tasi. 11 Auā ‘ua ‘ou maua fa‘amatalaga e uiga ‘iā te ‘outou, mai tagata o le ‘āiga o sa Keloē, o‘u uso e, o lo‘o i ai misa ‘iā te ‘outou. 12 O lona uiga la, ‘ua ta‘ito‘atasi ‘outou ma fai ane, “O a‘u o lo sa Paulō,” a o isi, “O a‘u o lo sa Apolō,” o isi, “O a‘u o lo sa Kefā,” o isi fo‘i, “O a‘u o lo sa Kerisō.” 13 Po ‘ua vaevaeina ‘ea Keriso? Pe na fa‘asatauroina ‘ea Paulo mo ‘outou? Pe na papatisoina fo‘i ‘outou i le igoa o Paulo? 14 ‘Ou te fa‘afetai auā ‘ou te le‘i papatisoina se isi o ‘outou, vaganā Kiripo ma Kaio, 15 ‘ina ‘ia lē fai ane se isi, o lo‘u nei igoa na papatisoina ai ‘outou. 16 Na ‘ou papatisoina fo‘i le ‘āiga o Setefana; ‘ae ‘ou te lē iloa pe na ‘ou papatisoina se isi lava tagata. 17 E le‘i ‘auina mai a‘u e Keriso e papatiso, a ‘ia folafolaina le Tala Lelei, e lē o le poto i ‘upu, ‘ina ne‘i fa‘alēaogāina le satauro o Keriso. 18 O le folafolaina o le satauro, o le valea lea ia i latou o ē e malaia, peita‘i o le mana lea o le Atua mo i tatou ‘ua fa‘aolaina. 19 Auā ‘ua tusia: “ ‘Ou te fa‘aumatia le poto o ē e popoto, ma ‘ou fa‘alēaogāina fo‘i le atamai o ē e atamamai.” 20 Po o fea ‘ea o i ai le tagata poto? O i fea o i ai le a‘oa‘o tulafono? O i fea o i ai le tagata finauvale o lenei tupulaga? E le‘i ‘avea ‘ea e le Atua le poto o lenei lalolagi ma valea? 21 Auā o le poto o le Atua ‘ua lē mafai ai ‘ona iloa o ia e le lalolagi i lo latou poto, a ‘ua finagalo le Atua ia fa‘aolaina ē ‘ua fa‘atuatua i le valea o la matou tala‘iga. 22 ‘Ua mana‘omia e Iutaia ni fa‘ailoga, o Eleni fo‘i ‘ua sā‘ili i latou i le poto, 23 a o i matou ‘ua matou tāla‘i atu ‘iā Keriso na fa‘asatauroina, o le mea lea ‘ua fa‘asesēina ai tagata Iutaia, a o le valea lea i tagata Eleni; 24 peita‘i o i latou o ē ‘ua vala‘auina, o tagata Iutaia ‘atoa ma tagata Eleni; ‘ua fai Keriso ma mana ma poto o le Atua. 25 Auā o le valea o le Atua e sili i lo le poto o tagata; o le vāivāi fo‘i o le Atua e sili atu i lo le malosi o tagata. 26 Le au uso e, ‘ia ‘outou mafaufau i lo ‘outou lava vala‘auina. E lē to‘atele i latou o ē ‘ua popoto i mea fa‘aletino, e lē to‘atele ē e malolosi, e lē to‘atele fo‘i faipule; 27 ‘ae peita‘i ‘ua filifilia e le Atua mea vālea o lenei lalolagi e fa‘amāina ai tagata popoto; ‘ua filifilia fo‘i e le Atua mea vāivāi o le lalolagi e fa‘amāina ai tagata malolosi. 28 ‘Ua filifilia e le Atua mea fa‘atauva‘a o lenei lalolagi, ma mea ‘inosia, ma mea e le‘i i ai ni ola, e lafoa‘iina ai mea tāua o le lalolagi, 29 ‘ina ‘ia lē mitamita se tagata i luma o le Atua. 30 ‘Ae peita‘i ‘ona o ia ‘ua ‘outou ulufale atu ai i le mafutaga ma Iesu Keriso. ‘Ua faia o ia e le Atua ma o tatou poto, ma a tatou amiotonu, o lo tatou ala i le fa‘apa‘iaina, o lo tatou togiola fo‘i. 31 O le mea lea, e pei ‘ona tusia: “O lē e mitamita, ia mitamita o ia i le Ali‘i.”

1 Korinito 2

1 O‘u uso e, ‘ina ‘ua ‘ou alu atu ‘iā te ‘outou, ‘ou te le‘i alu atu ma se manatu maualuga i ‘upu po o le poto, e pei ‘ona ‘ou folafola atu ‘iā te ‘outou le mau i le Atua. 2 Auā na ‘ou filifili ia ‘ou lē iloa se isi lava mea a o tatou fa‘atasi, vaganā Iesu Keriso, o ia na fa‘asatauroina. 3 Sa ‘ou i ai ‘iā te ‘outou ma le vāivāi, ma le fefe, ma le gatete tele. 4 O la‘u ‘upu ma la‘u tala‘iga, e le‘i faia i ‘upu mālie o le poto o tagata; a o le fa‘aaliga o le Agaga ma le mana, 5 ‘ina ‘ia lē fa‘alagolago lo ‘outou fa‘atuatua i le poto o tagata, a o le mana o le Atua. 6 ‘Ua matou tautala atu i le poto i ē ‘ua matutua, ‘ae lē o le poto o lenei lalolagi, po o le poto o ali‘i o lenei lalolagi ‘ua tauau ‘ina mavae. 7 ‘Ae peita‘i matou te tautala atu i le poto lilo o le Atua, o le poto sa natia, na fuafuaina e le Atua mai le amataga mo lo tatou manuia. 8 E le‘i iloa e se ali‘i o lenei lalolagi; auā ana latou iloa, latou te lē fa‘asatauroina le Ali‘i o le manuia. 9 ‘Ae pei ‘ona tusia: “O mea e le‘i va‘aia e mata, e le‘i lagona fo‘i e taliga, e le‘i o‘o fo‘i i le loto o le tagata, o mea ia ‘ua saunia e le Atua mo ē e alolofa ‘iā te ia.” 10 A ‘ua fa‘aalia e le Atua ia mea ia i tatou i lona Agaga. Auā e su‘esu‘e le Agaga i mea uma, e o‘o lava i mea loloto a le Atua. 11 Po o ai fo‘i le tagata ‘ua iloa le uiga o le tagata, vaganā lona lava agaga o lo‘o i totonu ‘iā te ia? E fa‘apea fo‘i ‘ona lē iloa e se isi le finagalo o le Atua, vaganā le Agaga o le Atua. 12 ‘Ua lē maua e i matou le agaga o le lalolagi, a o le Agaga mai le Atua, ‘ina ‘ia mafai ai ‘ona matou iloa mea ‘ua foa‘ifuaina mai e le Atua ‘iā te i matou. 13 O mea ia ‘ua matou tautala atu ai, e lē o ‘upu ‘ua a‘oa‘oina i le poto fa‘aletagata, a o ‘upu ‘ua a‘oa‘oina mai e le Agaga, e pei ‘ona matou fa‘amalamalamaina atu ‘upu moni fa‘aleagaga ia i latou ‘ua maua le Agaga. 14 A o le tagata fa‘aletino na te lē maua meaalofa mai le Agaga o le Atua, o le valea lea ‘iā te ia; e lē malamalama i ai o ia i ia mea, auā e ao ‘ona su‘esu‘eina fa‘aleagaga i latou. 15 O le tagata fa‘aleagaga na te su‘esu‘eina mea uma, peita‘i e lē mafai ‘ona su‘esu‘eina o ia e se isi. 16 Auā po o ai ‘ua na iloa le mafaufau o le Ali‘i? O ai e mafai ‘ona a‘oa‘oina o ia? A ‘ua tatou maua le mafaufau o Keriso.

1 Korinito 3

1 O le mea lea, uso e, e lē mafai ‘ona ‘ou tautala atu ‘iā te ‘outou fa‘apei o tagata fa‘aleagaga, ‘ae pei o tagata fa‘aletino, e pei o tama meamea ‘iā Keriso. 2 Na ‘ou fafaga ‘iā te ‘outou i le susu, ‘ae lē o mea‘ai ‘a‘ano; auā sa ‘outou le‘i mafaia, ma tou te lē o mafaia nei lava; 3 auā o lo‘o fa‘aletino pea ‘outou. A o i ai ‘iā te ‘outou le felosia‘i ma misa, e lē o fa‘aletino ‘ea ‘outou ma savavali fa‘aletino? 4 Auā ‘āfai e fai ane se isi, “O a‘u o lo sa Paulō,” a o le isi, “O a‘u o lo sa Apolō,” po ‘ua lē fa‘aletino ‘ea ‘outou? 5 O ai fo‘i Paulo? O ai fo‘i Apolo? ‘Ua na o ni ‘au‘auna ‘ua ‘outou talitonu ai. ‘Ua tofusia i mā‘ua ma le galuega na tu‘uina mai e le Ali‘i. 6 Na ‘ou totōina, ‘ae fa‘asūsūina e Apolo; ‘ae peita‘i o le Atua na fa‘atupuina. 7 O le mea lea, e lē o lē na totōina, po o lē na fa‘asūsūina, a o le Atua o lē na te fa‘atupuina. 8 O lē e totō ma lē e fa‘asūsū e tutusa i lā‘ua, ‘ae ta‘ito‘atasi i lā‘ua ma maua lona taui e tusa i lana galuega. 9 O le ‘aufaigaluega a le Atua i matou; o ‘outou o le fa‘ato‘aga a le Atua, o ‘outou o le fale o le Atua. 10 E tusa ma le alofa tunoa o le Atua na tu‘uina mai ‘iā te a‘u, ‘ou te tu‘uina ai le fa‘avae, fa‘apei o se matai tufuga poto; o lo‘o ati a‘e ai e se isi i ona luga. ‘Ia ta‘ito‘atasi tagata uma ma fa‘aeteete pe fa‘apefea ‘ona ati a‘e. 11 E lē mafai e se tagata ‘ona tu‘u se isi fa‘avae e ‘ese nai lē ‘ua uma ‘ona tu‘uina, o Iesu Keriso lea. 12 O lenei ‘āfai e ati a‘e e se tagata i lenei fa‘avae o auro ma ario, ma ma‘a tāua, ma la‘au, ma vao mago, ma tagutugutu o saito, 13 o le a fa‘aalia galuega a tagata ta‘ito‘atasi; o le a fa‘ailoa e le Aso, auā o le a fa‘aalia i le afi; o le a tofotofoina fo‘i le uiga o galuega a tagata ta‘ito‘atasi i le afi pe fa‘apefea. 14 A tumau galuega na ati a‘e e le tagata, o le a maua e ia lona taui. 15 ‘Āfai o le a fa‘amuina galuega a se tagata, e maumau ana mea, ‘ae peita‘i o le a fa‘aolaina o ia lava, fa‘apei o sē na ui mai i le afi. 16 Tou te le‘i iloa ‘ea o le malumalu ‘outou o le Atua, o lo‘o mau fo‘i le Agaga o le Atua i totonu ‘iā te ‘outou? 17 ‘Āfai e fa‘aleaga e se isi le malumalu o le Atua, e fa‘aleagaina lea tagata e le Atua; auā e pa‘ia le malumalu o le Atua, o ‘outou lava ia. 18 ‘Aua ne‘i fa‘asesēina se tagata e ia lava. ‘Āfai o i ai se isi o ‘outou ‘ua manatu e poto o ia i lenei lalolagi, ia ‘avea o ia ma vale, ‘ina ‘ia poto ai o ia; 19 auā o le poto o lenei lalolagi o le valea lea i luma o le Atua. Auā ‘ua tusia, “ ‘Ua maua e ia o ē e popoto ‘iā latou lava togafitiga,” 20 i le ma lea, “ ‘Ua silafia e le Ali‘i mafaufauga o ē e popoto; e fa‘atauva‘a lea.” 21 O le mea lea, ‘aua ne‘i mitamita se tasi ‘ona o tagata; auā o mea uma o a ‘outou ia, 22 po o Paulo, po o Apolo, po o Kefa, po o le lalolagi, po o le ola, po o le oti, po o le taimi nei, po o le lumana‘i, o mea uma lava o a ‘outou ia; 23 e o Keriso fo‘i ‘outou; e o le Atua fo‘i Keriso.

1 Korinito 4

1 ‘Ia fa‘apea ‘ona ‘outou manatu ‘iā te i matou, o ‘au‘auna a Keriso o ē e tausia mea lilo a le Atua. 2 O lenei, e tatau i ‘au‘auna tausi mea ‘ona fa‘aalia lo latou fa‘amaoni. 3 A o se mea fa‘atauva‘a ‘iā te a‘u le fa‘amasinoina o a‘u e ‘outou, po o le fa‘amasinoga fa‘aletagata fo‘i; ‘ou te lē fa‘amasinoina fo‘i a‘u lava. 4 Auā ‘ou te lē iloa so‘u sesē, peita‘i e lē o ta‘uamiotonuina ai a‘u i lenā mea. A o lē na te fa‘amasinoina a‘u o le Ali‘i lea. 5 O le mea lea ‘aua le fa‘amasino i se mea a o le‘i o‘o i lona taimi, se‘ia afio mai le Ali‘i, o lē o le a na fa‘amalamalamaina mea lilo o le pouliuli, ma fa‘aalia filifiliga o loto. ‘Ona ta‘ito‘atasi ai lea o tagata ma maua lona lava ta‘uleleia mai le Atua. 6 Uso e, o mea nei ‘ua ‘ou fai atu ai e fa‘atatau ia i mā‘ua ma Apolo ‘ona o ‘outou, ‘ina ‘ia a‘oa‘oina ai ‘outou ‘ona o i mā‘ua i le uiga o le ‘upu, “ ‘Aua tou te manatunatu e sili atu i le mea ‘ua tusia,” ‘ina ‘ia leai so ‘outou e loto fefete, e fiafia i le isi, ‘ae tete‘e atu i le isi. 7 O ai ‘ea ‘ua na iloa se mea e sili ai oe i lo isi? Se ā fo‘i se mea ‘ua ‘iā te oe e le‘i foa‘iina atu? ‘Āfai ‘ua e maua, aiseā la ‘ua e mitamita ai peiseaī e le‘i foa‘ifuaina atu? 8 ‘Ua mā‘o‘ona nei ‘outou, ‘ua tamao‘āiga nei ‘outou, ‘ua ‘avea ‘outou e ‘outou lava ma tupu e aunoa ma i matou. O lo‘u mana‘o ia ‘avea lava ‘outou ma tupu, ‘ina ‘ia ‘avea fo‘i i matou ma tupu fa‘atasi ma ‘outou. 9 Auā ‘ua ‘ou manatu o i matou o ‘aposetolo, ‘ua tu‘u fa‘amulimuli e le Atua e pei o tagata ‘ua fa‘asalaina i le oti, auā ‘ua ‘avea i matou ma mata‘aga i le lalolagi, i agelu ma tagata. 10 ‘Ua vālea i matou ‘ona o Keriso, a ‘ua atamamai ‘outou ‘iā Keriso; ‘ua vāivāi i matou, a ‘ua malolosi ‘outou; ‘ua mamalu ‘outou, a ‘ua ‘inosia i matou. 11 ‘Ua o‘o mai i lenei lava itūaso, ‘ua fia ‘a‘ai ma fia inu i matou, ma ‘ua lē lavalavā, ma fa‘aleagaina ma maumausolo; 12 o lo‘o matou galulue i o matou lava lima. ‘Ina o ‘upuleagaina i matou, sa matou fa‘amanuia atu; sa matou ‘onosa‘i fo‘i ‘ina o fa‘asauāina. 13 ‘Ua matou agalelei atu a o ‘upuleagaina i matou. Na ‘avea i matou e pei o otaota o le lalolagi, o le punefu fo‘i o mea uma e o‘o mai i le aso nei. 14 ‘Ou te lē tusi atu nei mea e fa‘amāina ai ‘outou, peita‘i ‘ou te apoapoa‘i atu ai ‘iā te ‘outou fa‘apei o la‘u fānau pele. 15 E ui lava ‘ina i ai ‘iā te ‘outou le afe o ē e leoleo ‘iā te ‘outou ‘iā Keriso, ‘ae lē to‘atele o ‘outou tamā; auā na ‘ou fānaua ‘outou ‘iā Keriso Iesu e ala i le Tala Lelei. 16 O lenei, ‘ou te ‘ai‘oi atu ‘iā te ‘outou, ‘ia ‘outou fa‘aa‘oa‘o mai ‘iā te a‘u. 17 O le mea lea ‘ua ‘ou ‘auina atu ai Timoteo ‘iā te ‘outou, o lo‘u atali‘i pele ma le fa‘amaoni i le Ali‘i, o lē na te fa‘amanatu ‘iā te ‘outou o‘u ala ‘iā Keriso, e pei ‘ona ‘ou a‘oa‘o i latou i mea uma i ekalesia. 18 O nisi o ‘outou ‘ua amio fa‘asausili, ‘ua manatu ‘ou te lē alu atu ‘iā te ‘outou. 19 ‘Ae lē o mamao ‘ona ‘ou alu atu lea ‘iā te ‘outou, pe ‘āfai e finagalo i ai le Ali‘i; ma ‘ou iloa ai e le o le ‘upu a ē e amio fa‘asausili, a o le malosi. 20 Auā o le Mālō o le Atua e lē o ‘upu a o le malosi. 21 O le ā ‘ea le mea tou te manana‘o ai? ‘Ou te alu atu ‘ea ‘iā te ‘outou ma le sasa po o le alofa ma le loto agamalū?

1 Korinito 5

1 ‘Ua fa‘amatalaina mai o lo‘o i ai ‘iā te ‘outou le faita‘aga, o le faita‘aga lea e lē o ta‘ua i nu‘u ‘ese, ‘ina ‘ua faiavā le isi i le avā a lona tamā. 2 ‘Ua tumau pea fo‘i ‘outou i le loto fa‘asausili. ‘Ae tou te lē fa‘anoanoa lava, ‘ina ‘ia fa‘ate‘a‘ese nai ‘iā te ‘outou lē ‘ua faia mea fa‘apenā. 3 O a‘u fo‘i, e ui lava ‘ina ‘ou mamao ma ‘outou i le tino, ‘ou te ‘iā te ‘outou pea i le agaga, ‘ua uma fo‘i ‘ona ‘ou fa‘amasino lē ‘ua faia lenā mea e peiseaī sa ‘ou i ai lava. 4 A ‘outou potopoto fa‘atasi i le suafa o lo tatou Ali‘i o Iesu Keriso, ma ‘ua i ai fo‘i ma lo‘u agaga fa‘atasi ma le mana o lo tatou Ali‘i o Iesu Keriso, 5 e tu‘uina atu ai ia Satani tagata fa‘apea ‘ina ‘ia fa‘aumatia lona tino, a ‘ia fa‘aolaina lona agaga i le Aso o lo tatou Ali‘i. 6 E lē lelei lo ‘outou mitamita. Tou te lē iloa ‘ea o le mea fa‘afefete itiiti e fa‘afefeteina ai le paluga falaoa uma lava? 7 ‘Ia fa‘amamā le mea fa‘afefete tuai, ‘ina ‘ia ‘avea ‘outou ma paluga fou, ‘ina ‘ua leai se mea fa‘afefete ‘iā te ‘outou. Auā o Keriso o la tatou Paseka ‘ua fasia mo i tatou. 8 O le mea lea ‘ia tatou tausia ai le tausamiga, e lē o le mea fa‘afefete tuai, e lē o le mea fa‘afefete fo‘i o le amioleaga ma le lotoleaga, a o le areto e lē fa‘afefeteina, o le amiolelei ma le fa‘amaoni. 9 Na ‘ou tusi atu i la‘u tusi ‘iā te ‘outou, ‘aua tou te feoa‘i ma ē e faita‘aga. 10 E lē fa‘asino la‘u ‘upu i ē e faita‘aga o lenei lalolagi, po o ē e manumanu, po o ē e faomea, po o ē e ifo i tupua; a fa‘apea, e ao ‘ina ‘outou ō ‘ese i le lalolagi. 11 A o lenei, na ‘ou tusi atu ‘iā te ‘outou e ‘aua ne‘i ‘outou fa‘atasi ma se isi o lē ‘ua fa‘aigoaina o le “uso”, pe ‘āfai e faita‘aga, po o le manumanu, po o le ifo i tupua, po o le fa‘aleaga, po o le ‘onā, po o le faomea; ‘aua tou te ‘a‘ai fa‘atasi ma lē ‘ua fa‘apea. 12 Po o sa‘u fe‘au ‘ea le fa‘amasino i ē ‘ua i tua? E lē o i latou ‘ea o lo‘o i totonu o le ekalesia e fa‘amasinoina e ‘outou? 13 A o le a fa‘amasino le Atua ia i latou o i tua. O le mea lea, ia fa‘ate‘a‘eseina e ‘outou le tagata amioleaga ‘iā te ‘outou.

1 Korinito 6

1 ‘Āfai e i ai se isi o ‘outou ‘ua faia se finauga ma se isi tagata, e fa‘apefea ‘ea ‘ona ō atu i le tulafono i luma o le fa‘amasino amiolētonu, ‘ae lē o luma o le ‘au pa‘ia? 2 Tou te lē iloa ‘ea e fa‘amasinoina le lalolagi e le ‘au pa‘ia? ‘Āfai fo‘i e fa‘amasinoina le lalolagi e ‘outou, po ‘ua lē tatau ‘ea ‘iā te ‘outou ‘ona fa‘amasino i mea aupito iti? 3 Tou te lē iloa ‘ea tatou te fa‘amasinoina agelu? E lē fa‘amasino ‘ea fo‘i e i tatou le lalolagi? 4 ‘Āfai ‘ua fa‘amasino e ‘outou mea o lenei lalolagi, aiseā la ‘ua tu‘uina atu ai e ‘outou mea fa‘apea i luma o ē e lē aloa‘ia i le ekalesia? 5 ‘Ou te tautala atu e fa‘amaasiasi ai ‘outou. Po ‘ua leai ‘ea se tagata poto ‘iā te ‘outou, na te mafai ‘ona fa‘amasino i le vā o le tagata ma lona uso? 6 Peita‘i e ō atu le uso i le tulafono i ni finauga, ma ‘ua fa‘amasinoina i lā‘ua i luma o ē e lē talitonu. 7 O lenei ‘ua matuā sesē lava ‘outou, auā ‘ua ō atu ‘outou i le tulafono, o le isi i le isi. E lē lelei ‘ea ‘ona ‘outou ‘onosa‘i i se sesē? E lē lelei ‘ea ‘iā te ‘outou pe ‘āfai e gaoia a ‘outou mea? 8 ‘Ae peita‘i ‘ua sesē ‘outou ma ‘ua fegaoia‘i, ‘ua faia fo‘i e ‘outou i uso. 9 Tou te lē iloa ‘ea e lē ‘avea le Mālō o le Atua ma tofi o ē e amioleaga? ‘Aua ne‘i fa‘asesēina ‘outou; o ē e faita‘aga, o ē e ifo i tupua, o ē e mulilulua, ma ulugali‘i tane, 10 o ē e gaoi, o ē e mana‘o mea, o ē e ‘onā, o ē e fāifāi, o ē e faomea, e lē ‘avea le Mālō o le Atua ma o latou tofi. 11 Sa fa‘apea nisi o ‘outou; a ‘ua fa‘atā‘eleina ‘outou ma ‘ua fa‘apa‘iaina, ‘ua ta‘uamiotonuina fo‘i i le suafa o le Ali‘i o Iesu Keriso ma le Agaga o lo tatou Atua. 12 ‘Ua taga mea uma ‘iā te a‘u, ‘ae lē o mea uma e aogā. ‘Ua taga mea uma ‘iā te a‘u, ‘ae lē fa‘ato‘ilaloina a‘u i se malosi o se mea. 13 O le mea‘ai mo le manava, o le manava fo‘i mo le mea‘ai, ‘ae taufai fa‘aumatia e le Atua ia mea uma. O lenei, e lē o le tino mo le faita‘aga a o le tino mo le Ali‘i; o le Ali‘i fo‘i mo le tino. 14 A o le Atua na toe fa‘atūina mai le Ali‘i, o le a toe fa‘atutū mai fo‘i e ia i tatou i lona lava mana. 15 Tou te lē iloa ‘ea o o ‘outou tino o itū tino o Keriso? ‘Ou te ‘ave ‘ea itū tino o Keriso ma ‘avea ma itū tino o le fafine talitane? ‘Aua ne‘i fa‘apea. 16 Tou te lē iloa ‘ea o lē ‘ua fa‘atasi ma le fafine talitane ‘ua tino e tasi i lā‘ua? Auā ‘ua fa‘apea mai le tusi: “O le to‘alua e ‘avea ma tino e tasi.” 17 Peita‘i o lē ‘ua fa‘atasia ma le Ali‘i, ‘ua agaga e tasi o ia ma ia. 18 Inā ‘alo ‘ese ia i le faita‘aga. O isi agasala e faia e le tagata e lē afaina ai lona tino, a o le faita‘aga ‘ua fa‘aleagaina ai e ia lona lava tino. 19 ‘E te lē iloa ‘ea o lou tino o le malumalu o le Agaga Pa‘ia o lo‘o i totonu ‘iā te oe mai le Atua, ‘ua lē toe i ai sau pule ‘iā te oe lava? 20 Auā ‘ua fa‘atauina ‘outou i le tau; O le mea lea ia vivi‘i atu ai i le Atua i o ‘outou tino ma o ‘outou agaga, o mea a le Atua ia.

1 Korinito 7

1 O lenei, o mea na ‘outou tusi mai ai: e lelei ‘ona lē tago se tamaloa i se fafine, 2 a ‘ona o le faita‘aga, e tatau ai i tane ta‘ito‘atasi ‘ona nonofo ma lana lava avā, ia ta‘ito‘atasi fo‘i fafine ‘ona nonofo ma lana lava tane. 3 E ao i le tane ‘ona tu‘uina atu i lana avā le mea e tatau ‘iā te ia, ma ‘ia fa‘apea fo‘i i le avā ‘ona tu‘uina atu i lana tane le mea e tatau ‘iā te ia. 4 E lē pule le avā i lona lava tino, a o le tane; e fa‘apea fo‘i i le tane ‘ona lē pule o ia i lona lava tino, a o le avā. 5 ‘Aua ne‘i fa‘afiti le isi i le isi, vaganā ‘ua malilie fa‘atasi ‘oulua i sina taimi, ‘ina ‘ia ‘oulua fa‘asaga atu i le anapogi ma le tatalo; ‘ona toe fa‘atasi ai lea, ‘ina ne‘i fa‘aosooso ane Satani ‘iā te ‘oulua ‘ona o lo ‘oulua lē mafaia ‘ona pulea ‘oulua lava. 6 O le mea e tu‘ufaitalia ‘ou te fai atu ai, ‘ae lē se poloa‘iga. 7 O lo‘u mana‘o ia pei tagata uma o a‘u; ‘ae tofu lava tagata ta‘ito‘atasi ma lana meaalofa mai le Atua, o le isi i lenei ma le isi i lenā. 8 ‘Ou te fai atu i tagata lē faiavā, ma lē nofotane, ‘atoa ma fafine ‘ua oti a latou tane, e lelei ‘ona nonofofua pea i latou e pei o a‘u. 9 Peita‘i a lē mafai e i latou, e ao ‘ona fa‘aipoipo; e lelei ‘ona fa‘aipoipo i lo le tu‘inanau i le loto. 10 ‘Ou te fa‘atonu atu i ē ‘ua faiavā ma nofotane, e lē o a‘u a o le Ali‘i, e tatau i le avā ‘ona lē te‘a ‘ese ma lana tane; 11 ‘āfai e tu‘ua e ia, ia nofofua pea o ia, po o le toe fa‘alelei ma lana tane; ‘aua fo‘i ne‘i fa‘ate‘a‘eseina e le tane lana avā. 12 O la‘u ‘upu lenei ‘iā te i latou o lo‘o totoe, e lē se afioga a le Ali‘i, ‘āfai e i ai se uso e i ai se avā lē talitonu ma ‘ua malie lea avā e nonofo ma ia, ‘aua ne‘i fa‘ate‘a‘eseina o ia; 13 o se fafine fo‘i ‘ua i ai se tane lē talitonu, ‘ua malie lana tane e nonofo pea ma ia, ‘aua ne‘i fa‘ate‘a‘eseina e ia lana tane. 14 Auā e fa‘apa‘iaina le tane lē talitonu i lana avā; e fa‘apa‘iaina fo‘i le avā lē talitonu i lana tane; ana lē fa‘apea, po ‘ua lē mamā a ‘outou fānau; a o lenei, e pa‘ia lava i latou. 15 ‘Ae ui i lea, ‘āfai e fia te‘a ‘ese lē ‘ua lē talitonu, ia fa‘apea ‘ona fai. E lē fa‘apologaina le tuagane po o le tuafafine i mea fa‘apenā, a ‘ua vala‘auina i tatou e le Atua i le filemū. 16 E lē iloa e oe le avā, pe fa‘aolaina lau tane ‘iā te oe; e lē iloa fo‘i e oe le tane, pe fa‘aolaina lau avā ‘iā te oe. 17 ‘Ae pei ‘ona tufatufaina atu e le Atua i tagata ta‘ito‘atasi, fa‘apei fo‘i ‘ona vala‘auina e le Ali‘i tagata ta‘ito‘atasi, o le mea lea ia fa‘apea ‘ona savali ai o ia. O le faiga lea ‘ua ‘ou faia mo ekalesia uma. 18 ‘Ua vala‘auina ‘ea se tagata ‘ua peritomeina? ‘Aua ne‘i ‘ave‘eseina e ia fa‘ailoga o le peritomega. ‘Ua vala‘auina ‘ea se tagata lē peritomeina? ‘Aua ne‘i peritomeina o ia. 19 E lē aogā le peritome, e lē aogā fo‘i le lē peritome, a o le usiusita‘i i poloa‘iga a le Atua. 20 ‘Ia ta‘ito‘atasi le tagata ma tumau i le vala‘au ‘ua vala‘auina ai o ia. 21 Na vala‘auina ‘ea oe a o fai ma pologa? ‘Aua ‘e te manatu fua i ai; ‘ae ‘āfai e mafai ‘ona e maua le sa‘olotoga, ia fa‘aaogāina lea. 22 O lē ‘ua vala‘auina e le Ali‘i a o fai ma pologa, o le tagata sa‘oloto o ia a le Ali‘i; e fa‘apea fo‘i lē ‘ua vala‘auina a o sa‘oloto, o le pologa o ia a Keriso. 23 ‘Ua fa‘atauina ‘outou i le tau; ‘aua ne‘i ‘avea ‘outou ma pologa a tagata. 24 Uso e, ia ta‘ito‘atasi ma tumau i le Atua i le mea na vala‘auina ai o ia. 25 A o ē e lē fa‘aipoipo, ‘ou te le‘i maua se poloa‘iga a le Ali‘i ia i latou, ‘ae ‘ou te ta‘u atu lo‘u tāofi fa‘apei o lē ‘ua maua le alofa o le Ali‘i, e ao ‘ona fa‘alagolago i ai. 26 O lo‘u manatu e tusa ma le puapuagā i aso nei, e lelei i le tagata pe a faia pea e pei ‘ona i ai o ia. 27 ‘Ua noanoatia ‘ea oe i le avā? ‘Aua ‘e te sā‘ili atu ia sa‘oloto. ‘Ua sa‘oloto ‘ea oe mai le avā? ‘Aua le sā‘ili i se avā. 28 ‘Āfai ‘ua e fa‘aipoipo, ‘e te lē agasala; ‘āfai e fa‘aipoipo se teine, e lē agasala o ia. Peita‘i o i latou o ē e fa‘aipoipo, o le a o‘o ‘iā te i latou puapuagā i le lalolagi, ma ‘ou te mana‘o ia fa‘asaoina ‘outou mai ia mea. 29 Uso e, ‘ou te fa‘aali atu le mea lenei ‘iā te ‘outou, a ‘ua pu‘upu‘u tele le taimi; ia amata atu nei, o ē ‘ua i ai avā, ia pei e leai se avā; 30 o ē ‘ua tagiauē, ia pei o ē e lē ‘oli‘oli, o ē e fa‘atau, ia pei o ē e leai ni mea; 31 o ē fo‘i e fai mea fa‘atasi ma lenei lalolagi, ia lē fa‘aleaga i ai; auā e mavae atu lenei lalolagi e lē tumau. 32 ‘Ou te mana‘o ia ‘aua ne‘i popole vale ‘outou. ‘Ua popole lē e nofofua i mea a le Ali‘i, pe fa‘apefea ‘ona fa‘amalie e ia le Ali‘i. 33 ‘Ua popole fo‘i le tagata faiavā i mea a le lalolagi, auā pe fa‘apefea ‘ona fa‘amalie e ia lana avā; 34 o lē ‘ua vaeluaina lona mafaufau? ‘Ua popole le tama‘ita‘i po o le teine e le‘i fa‘aipoipo i mea a le Ali‘i, ‘ina ‘ia pa‘ia o ia i le tino ma le agaga; a o le fafine fa‘aipoipo e popole o ia i mea o le lalolagi, pe fa‘apefea ‘ona fa‘amalie e ia lana tane. 35 ‘Ua ‘ou fai atu nei mea mo lo ‘outou lava lelei, e lē ‘ina ‘ia ‘ou faia se mailei mo ‘outou, a ‘ia matagofie ai; ‘ina ‘ia tapua‘i i le Ali‘i ma le lē fetosinaa‘i. 36 ‘Āfai fo‘i e manatu se tane ‘ua lē talafeagai lana amio i lana uō taupou, ma ‘ua malosi tele lona tu‘inanau ‘iā te ia, ‘ua lē ma‘alofia fo‘i lea mea, ‘ona fa‘ataunu‘u loa lea e ia le mea ‘ua loto i ai; ia fa‘aipoipo loa i lā‘ua, e lē agasala ai. 37 ‘Ae peita‘i ‘āfai ‘ua tumau pea lona manatu, e aunoa ma se u‘una‘iina o ia, a ‘ua pulea lava e ia lona lava loto, ma ‘ua filifili fo‘i i lona mafaufau ‘ina ‘ia tumau pea le taupou o lana uō, e lelei lava lea mea. 38 O le mea lea, o lē ‘ua fa‘aipoipo i lana uō taupou, ‘ua lelei le mea ‘ua faia e ia; a o lē ‘ua lē fa‘aipoipo i lana uō taupou, ‘ua sili ‘ona lelei le mea ‘ua faia e ia. 39 E noatia le avā i lana tane i aso uma e ola ai o ia; ‘ae a oti lana tane, ‘ua sa‘oloto o ia e fa‘aipoipo i sē ‘ua mana‘o i ai o ia, a ‘ia faia le fa‘atasiga i le Ali‘i. 40 ‘Ae peita‘i e sili atu lona fiafia pe a nofo fua pea o ia. O lo‘u tāofi lea, ‘ou te manatu fo‘i ‘ua ‘iā te a‘u le Agaga o le Atua.

1 Korinito 8

1 O lenei o mea‘ai ‘ua tu‘uina atu i tupua, ‘ua tatou iloa, auā “ ‘ua ‘iā te i tatou le poto.” O le poto e fa‘afefeteina ai tagata; a o le alofa e fa‘amafanafanaina ai. 2 ‘Āfai e manatu se isi tagata ‘ua iloa e ia se mea, e le‘i iloa e ia se mea e tasi e pei ‘ona tatau ‘ona iloa e ia; 3 ‘ae ‘āfai e alofa atu se tagata i le Atua, ‘ua silafia fo‘i o ia e le Atua. 4 O le mea lea, o le ‘ai i mea ‘ua tu‘uina atu mo tupua, ‘ua tatou iloa, “o le tupua o le mea noa lea,” e lē gata i lea, “e leai fo‘i se isi Atua, ‘ua na o le to‘atasi lava.” 5 E ui lava ‘ina ‘ua i ai ē ‘ua ta‘ua o atua i le lagi ma le lalolagi, (e pei lava ‘ona i ai atua ma ali‘i e to‘atele,) 6 ‘ae peita‘i, ‘ua ‘iā te i tatou le Atua e to‘atasi, o le Tamā o ia o lē e tupu mai ai mea uma, o lē ‘ua ola ai fo‘i i tatou; e tasi fo‘i le Ali‘i, o Iesu Keriso ia, o lē e tupu mai ai mea uma, o lē ‘ua ola ai fo‘i i tatou. 7 E lē o tagata uma ‘ua i ai lenei poto. Peita‘i o nisi tagata ‘ua masani ma tupua, ma ‘ua manatu i latou o mea‘ai o lo‘o ‘a‘ai ai ‘ua tu‘uina atu i se tupua, ma ‘ua fa‘aleagaina o latou loto fuatiaifo ‘ona o le vāivāi. 8 E lē ta‘ua ‘ua lelei i tatou i le Atua i mea‘ai; e lē ‘ave‘eseina ‘iā te i tatou se mea pe a tatou lē ‘a‘ai, e lē fa‘aopoopoina fo‘i se mea ‘iā te i tatou pe a tatou ‘a‘ai. 9 A ‘ia fa‘aeteete ‘ina ne‘i ‘avea lo ‘outou sa‘olotoga ma mea e tautevateva ai i latou o ē e vāivāi. 10 Auā ‘āfai e va‘ai se tagata ‘iā te oe, o le tagata malamalama, a o lo‘o e nofo ma ‘ai i le malumalu o se tupua, pe lē fa‘amalosi ‘ea o ia e ‘ai i mea ‘ua tu‘uina atu i tupua ‘ona o le vāivāi o lona loto fuatiaifo? 11 ‘Ona o oe ‘ua fano ai le uso vāivāi, o lē na maliu ai Keriso. 12 ‘Āfai ‘ua ‘outou agasala fa‘apea i o ‘outou uso, ma fa‘amanu‘aina o latou loto fuatiaifo vāivāi, ‘ua ‘outou agasala fo‘i ‘iā Keriso. 13 O le mea lea, ‘āfai o mea‘ai e tautevateva ai lo‘u uso, ‘ou te lē toe ‘ai lava i le ‘a‘ano o manu, ‘ina ne‘i ‘avea a‘u ma mea e tautevateva ai lo‘u uso.

1 Korinito 9

1 ‘Ou te lē o sa‘oloto ‘ea? E lē o a‘u ‘ea o le ‘aposetolo? ‘Ou te le‘i va‘aia ‘ea Iesu Keriso lo tatou Ali‘i? E lē o ‘outou ‘ea na maua i a‘u galuega mo le Ali‘i? 2 ‘Āfai e lē o a‘u o se ‘aposetolo i le manatu o isi, e mautinoa lava o a‘u o le ‘aposetolo ‘iā te ‘outou; o ‘outou o le fa‘amaufa‘ailoga o le ‘avea o a‘u ma ‘aposetolo i le Ali‘i. 3 O la‘u tali lenei ia i latou o ē na su‘esu‘e ‘iā te a‘u: 4 ‘Ua lē pule ‘ea i tatou i le ‘a‘ai ma feinu? 5 ‘Ua lē ia i tatou ‘ea le faitalia e fa‘atasia ai le tagata ma lana avā kerisiano, e pei ‘ona faia e isi ‘aposetolo, ma uso o le Ali‘i ‘atoa ma Kefa? 6 E lē na o Panapa ‘ea ma a‘u ‘ua tatau ‘ona galulue pea, ‘ina ‘ia maua mai ai mea e tausi ai le tino? 7 O ai ‘ea e mafai ‘ona alu i le ‘aufitafita e aunoa ma se totogi? O ai na te totō le fa‘ato‘aga vine ‘ae lē ‘ai o ia i ona fua? O ai fo‘i e leoleoina le lafu ‘ae lē ‘ai o ia i le suāsusu? 8 ‘Ua ‘ou fai atu ‘ea lenei mea i le faitalia fa‘aletagata? E le‘i fai mai ai ‘ea fo‘i le tulafono? 9 ‘Ua tusia i le tulafono a Mose, “ ‘Aua ne‘i saisaia le gutu o le povi a o solisolia e ia saito.” O povi ‘ea e manatu i ai le Atua? 10 Po ‘ua lē fetalai mai ‘ea o ia ‘ona o i tatou? ‘Ona o i tatou lava ‘ua tusia mai ai: auā e tatau i lē na te suatia le ‘ele‘ele ma lē e lūlū, ‘ona fa‘amoemoe ia maua le taui. 11 ‘Āfai ‘ua matou lūlū atu mea fa‘aleagaga mo ‘outou, e lē sili ‘ea pe ‘āfai matou te selesele mai mea fa‘aletino mai ‘iā te ‘outou? 12 ‘Āfai ‘ua pule atu isi ‘iā te ‘outou, e lē sili ‘ea ‘ona matou pule ‘iā te ‘outou? E ui lava i lea matou te lē o fa‘aaogāina lea pule; peita‘i e sili ia i matou le ‘onosa‘i i puapuagā, nai lo le fa‘alavelavea o le Tala Lelei a Keriso. 13 Tou te le‘i iloa ‘ea o i latou e galulue i mea pa‘ia i le malumalu e maua e i latou mea‘ai mai le malumalu? O i latou fo‘i e ‘au‘auna i le fatafaitaulaga, e maua lo latou vaega i le fatafaitaulaga? 14 ‘Ua fa‘apea fo‘i ‘ona fa‘atonuina e le Ali‘i i latou o ē e tāla‘i le Tala Lelei, ‘ina ‘ia maua e i latou mea e tausi ai lo latou ola i le Tala Lelei. 15 ‘Ua lē aogā ‘iā te a‘u na mea uma. ‘Ou te le‘i tusi atu fo‘i nei mea ‘ina ‘ia fa‘apea ‘ona fai mai ‘iā te a‘u; auā e lelei ‘iā te a‘u ‘ona oti, i lo le fa‘alēaogāina e se tagata lo‘u mitamita. 16 ‘Āfai ‘ou te tāla‘i pea le Tala Lelei, e lē o se mea lea e tatau ‘ona ‘ou mitamita ai. E leai sa‘u pule i lea mea. Oi talofa ‘iā te a‘u pe ‘āfai ‘ou te lē folafolaina atu le Tala Lelei! 17 ‘Āfai ‘ou te faia lenei mea i lo‘u lava loto, e maua lo‘u totogi; a ‘ou lē faia i lo‘u lava loto, ‘ou te faia e pei o se galuega ‘ua tu‘uina mai ‘iā te a‘u, 18 O le ā ‘ea la lo‘u totogi? ‘Ia ‘ou folafola le Tala Lelei, ‘ia faia e aunoa ma se totogi, ‘ina ‘ia lē fa‘aaogāina la‘u lava pule i le Tala Lelei. 19 E ui lava ‘ina ‘ou sa‘oloto i tagata, a ‘ua ‘ou fa‘apologaina a‘u lava mo tagata uma, ‘ina ‘ia ‘ou maua ai le to‘atele o i latou. 20 Na ‘avea a‘u ma Iutaia i tagata Iutaia, ‘ina ‘ia ‘ou maua ai tagata Iutaia. Na ‘avea fo‘i a‘u ma tagata o lo‘o nofo i le tulafono, ‘ona o i latou o lo‘o nonofo i le tulafono, e ui ‘ina ‘ou lē nofo i le tulafono, ‘ina ‘ia ‘ou maua ai i latou o lo‘o nonofo i le tulafono. 21 Na ‘avea fo‘i a‘u ma tagata e lē nofo i le tulafono, ‘ona o i latou e lē o nonofo i le tulafono, e lē ‘ona ‘ua ‘ou lē nofo i le tulafono a le Atua (e ui ‘ou te lē o sa‘oloto mai le tulafono a le Atua), a ‘ua ‘ou nofo i le tulafono a Keriso; ‘ina ‘ia ‘ou maua ai i latou o ē e lē nonofo i le tulafono. 22 Na ‘avea a‘u ma tagata vāivāi ‘ona o i latou o ē e vāivāi. Na ‘avea au ma mea uma i tagata uma ‘ina ‘ia ‘ou fa‘aolaina nisi. 23 ‘Ou te faia fo‘i le mea lenei ‘ona o le Tala Lelei, ‘ina ‘ia ‘ou ‘auai i ona fa‘amanuiaga. 24 Tou te lē iloa ‘ea o i latou o ē e taufetuli i le tausiniōga, e taufetuli uma i latou ‘ae to‘atasi na te maua le fa‘ailoga? O lea ‘ia ‘outou taufetuli ‘ina ‘ia ‘outou maua. 25 O tagata tausiniō ta‘ito‘atasi e ao ‘ona matuā pulea o ia e ia lava i so‘o se mea. ‘Ua fa‘apea ‘ona faia e i latou, ‘ina ‘ia maua e i latou le pale matagofie, a o i tatou ia maua le pale e lē pala. 26 O le mea lea ‘ou te lē momo‘e fa‘alētonu ai, ‘ou te lē fusu fo‘i fa‘apei o le tagata e tu‘i le savili. 27 A ‘ou te fa‘ato‘ilaloina lo‘u nei tino ma ‘avea ma pologa ‘ina ne‘i i‘u ‘ina ‘ou lē fa‘amaoni, a o a‘u sa ‘ou tāla‘i atu i isi.

1 Korinito 10

1 Uso e, ‘ou te loto ‘ia ‘outou malamalama i le mea na tupu i o ‘outou tamā, o ē na ta‘ita‘iina e le ao, ma sa ui atu i totonu o le sami, 2 na papatisoina uma i latou ia Mose i le ao ma le sami. 3 Na ‘a‘ai uma i latou i le mea‘ai e tasi fa‘aleagaga, 4 na feinu uma fo‘i i le vai e tasi fa‘aleagaga; auā sa masani ‘ona feinu i latou mai le papa faleagaga sa mulimuli atu ‘iā te i latou. O lenā papa fo‘i o Keriso lea. 5 ‘Ae peita‘i o le to‘atele o i latou sa lē fiafia i ai le Atua; auā na fa‘asalalauina solo o latou tino oti i le vao. 6 Na faia na mea ma fa‘aa‘oa‘o ‘iā te i tatou, ‘ina ‘ia tatou lē tu‘inanau i mea leaga e pei ‘ona tu‘inanau fo‘i i latou. 7 ‘Aua tou te ifo i tupua e pei o nisi o i latou; e pei ‘ona tusia, “Sa nonofo i lalo le nu‘u e ‘a‘ai ma feinu, ‘ona tutū lea o i latou i luga e sisiva.” 8 ‘Aua tatou te faita‘aga e pei ‘ona faia e isi o i latou, ma ‘ua fasiotia ai i le aso e tasi le luasefulu ma le tolu o afe o i latou. 9 ‘Aua tatou te fa‘a‘ono‘ono i le Ali‘i e pei ‘ona faia e isi o i latou, ma ‘ua fa‘aumatia ai i gata. 10 ‘Aua fo‘i tatou te muimui e pei o isi o i latou, ma ‘ua fa‘aumatia ai i lē na te fa‘aumatiaina. 11 Na tutupu nei mea uma ‘iā te i latou e fai ma fa‘aa‘oa‘oga, ma ‘ua tusia fo‘i e fai ma lapata‘iga ‘iā te i tatou, o ē ‘ua aulia mai le fa‘ataunu‘uina o le i‘uga o tausaga. 12 O le mea lea, o lē e manatu o lo‘o tu o ia, ia fa‘aeteete ‘ina ne‘i pa‘ū. 13 E lē afaina ‘outou i tofotofoga e pei ‘ona masani ai tagata. E fa‘amaoni le Atua, e lē tu‘uina atu e ia ‘outou ‘ina ‘ia tofotofoina e sili atu i lo le mea tou te mafaia, ‘ae saunia fo‘i fa‘atasi ma le tofotofoga se ala e sao ai, ‘ina ‘ia mafai e ‘outou ‘ona tau‘ave. 14 O le mea lea, a‘u uō e, ‘alo ‘ese i le ifo i tupua. 15 ‘Ou te tautala ‘iā te ‘outou e pei o ē e fa‘autauta; ia fa‘amasino ‘outou e ‘outou lava i mea ‘ua ‘ou fai atu ai. 16 O le ipu o le fa‘afetai ‘ua tatou fa‘afetai ai, e lē o le mafuta fa‘atasi ‘ea lea i le toto o Keriso? O le areto ‘ua tatou tofitofiina, e lē o le mafuta fa‘atasi ‘ea lea i le tino o Keriso? 17 Auā e pei ‘ona tasi le areto, e fa‘apea fo‘i i tatou e to‘atele ‘ua ‘avea ma tino e tasi; ‘ina ‘ua tatou ‘a‘ai i le areto e tasi. 18 Se‘i mafaufau i le faiga e masani ai Isaraelu, e lē o i latou ‘ea na ‘a‘ai le taulaga o i latou ia ‘ua mafuta ma lē na faia i ai le taulaga? 19 Se ā fo‘i le mea ‘ou te fai atu ai? O se mea aogā ‘ea le tupua, po o se mea aogā fo‘i lea mea ‘ua tu‘uina atu mo le tupua? 20 E leai, o le mea ‘ua ‘ou fai atu ai, o taulaga fa‘apaupau ‘ua tu‘uina atu ia i temoni ‘ae lē o le Atua. ‘Ou te lē mana‘o ‘ina ‘ia ‘outou mafuta fa‘atasi ma temoni. 21 E lē mafai ‘ona ‘outou feinu i le ipu a le Ali‘i ma le ipu a temoni, tou te lē mafai fo‘i ‘ona ‘a‘ai i le la‘o‘ai a le Ali‘i ma le la‘o‘ai a temoni. 22 Tatou te fa‘a‘ono‘ono ‘ea ia fuā ai le Ali‘i? Po ‘ua sili ‘ea lo tatou malosi i lo ia? 23 “ ‘Ua taga mea uma lava ‘iā te a‘u,” ‘ae lē o mea uma lava e aogā, o mea uma lava e aogā mo le atiina a‘e. “ ‘Ua taga mea uma lava ‘iā te a‘u,” ‘ae lē fa‘amafanafana mea uma. 24 ‘Aua ne‘i sā‘ili e se isi lona lava lelei, a ‘ia ta‘itasi ma sā‘ili le lelei o lē la te tuā‘oi. 25 ‘Ia ‘outou ‘a‘ai i so o se mea ‘ua fa‘atauina i le maketi, ‘aua le fesili ‘ona o le loto fuatiaifo. 26 “Auā o le lalolagi ma mea uma o i ai, e a le Ali‘i ia.” 27 ‘Āfai e vala‘auina ‘outou e se isi e lē talitonu, ma ‘ua ‘outou loto e o i ai, ‘ia ‘outou ‘a‘ai i so‘o se mea e laulauina ane ‘iā te ‘outou, ‘aua lava le fesili ‘ona o le loto fuatiaifo. 28 ‘Ae ‘āfai e fai ane se isi ‘iā te ‘outou, “O le taulaga lenei mo le tupua,” ‘aua ne‘i ‘outou ‘a‘ai ai ‘ona o lē na fai ane ‘iā te ‘outou, ‘atoa ma le loto fuatiaifo. 29 E lē o ‘outou loto fuatiaifo ‘ou te fai atu ai, a o le loto fuatiaifo o lē na fai ane ‘iā te ‘outou. Aiseā e fa‘amasinoina ai fua lo‘u sa‘olotoga e le loto fuatiaifo o le isi tagata? 30 ‘Āfai ‘ou te ‘ai le mea‘ai ma le fa‘afetai, aiseā e tu‘ua‘ifuaina ai a‘u ‘ona o le mea na ‘ou fa‘afetai atu ai? 31 O le mea lea, so o se mea tou te ‘a‘ai ai pe feinu ai, so o se mea fo‘i tou te faia, ‘ia faia mea uma lava ia vi‘ia ai le Atua. 32 ‘Aua ne‘i ‘avea ‘outou ma mea e fa‘atupu ai se fa‘alavelave i tagata Iutaia, po o tagata Eleni, po o le ekalesia a le Atua, 33 fa‘apei o a‘u fo‘i, ‘ou te fa‘afiafia atu i tagata uma i mea uma lava, e le‘i sā‘ilia so‘u lava lelei, a o le lelei o tagata e to‘atele, ‘ina ‘ia fa‘aolaina i latou.

1 Korinito 11

1 ‘Ia fa‘aa‘oa‘o mai ‘outou ‘iā te a‘u, e pei ‘ona ‘ou fa‘aa‘oa‘o ‘iā Keriso. 2 ‘Ou te vivi‘i atu ‘iā te ‘outou, auā ‘ua ‘outou manatua mai pea a‘u; ‘atoa ma lo ‘outou tāofi mau fo‘i i ‘uputu‘u pei ‘ona ‘ou tu‘uina atu ‘iā te ‘outou. 3 ‘Ae ‘ou te mana‘o ‘ia iloa e ‘outou o Keriso o le ulu o tane ta‘ito‘atasi, o le tane fo‘i o le ulu lea o le avā, o le Atua o le ulu ia o Keriso. 4 So o se tane e tatalo pe vavalo ma lona ulu e ufiufi, ‘ua lē fa‘aaloalo o ia i lona ulu. 5 So o se fafine e tatalo pe vavalo ma lona ulu e lē ufiufiina, ‘ua lē fa‘aaloalo i lona ulu; e tutusa lava lea ma le tafi o lona lauulu. 6 Auā ‘āfai e lē ufiufiina e le fafine lona ulu, e tatau la ‘ona sele mamā lona lauulu; peita‘i ‘āfai o se mea e māasiasi ai le fafine, pe ‘āfai e sele mamā pe tafi lona lauulu, ‘ona ufiufi lea. 7 E lē tatau i le tane ‘ona ufiufi lona ulu auā o le fa‘atusa ma le vi‘iga o le Atua o ia; a o le fafine o le vi‘iga o ia o le tane. 8 Auā e lē mai le fafine le tane, a o le fafine e mai le tane o ia. 9 E le‘i faia le tane mo le fafine, a o le fafine mo le tane. 10 O le mea lea, e tatau ai i le fafine ‘ona ufiufi lona ulu, ‘ona o agelu. 11 ‘Ae ui i lea, o le tatou mafutaga i le Ali‘i, e lē ‘ato‘atoa le fafine pe a aunoa ma le tane, e lē ‘ato‘atoa fo‘i le tane pe a aunoa ma le fafine; 12 auā e pei ‘ona tupu mai o le fafine i le tane, e fa‘apea fo‘i ‘ona fānau mai le tane i le fafine; a o mea uma lava, e mai le Atua ia. 13 ‘Ia ‘outou su‘esu‘e ifo ‘outou, pe tatau ‘ea ‘ona tatalo i le Atua le fafine e lē ufiufia lona ulu? 14 E lē ‘ua a‘oa‘oina ‘ea ‘outou e le mafaufau i lenei mea, ‘āfai e u‘umi lauulu o le tane, e lē o se mea ‘ea lea e māasiasi ai? 15 ‘Ae ‘āfai e u‘umi lauulu o le fafine, e lē o le mea ‘ea lea e vi‘ia ai o ia, auā o ona lauulu u‘umi ‘ua foa‘iina atu e fai ma ufiufi ‘iā te ia. 16 ‘Āfai e manatu se isi e tatau ‘ona finau i lenei mea, ‘ou te ta‘u atu ‘iā te ‘outou, e leai se faiga fa‘apea ia i matou, e leai fo‘i i ekalesia a le Atua. 17 O le tu‘uina atu o nei fa‘atonuga ‘iā te ‘outou, ‘ou te lē vivi‘i atu ai ‘iā te ‘outou pe a ‘outou potopoto, auā e lē o se mea e lelei, ‘ae i‘u i le leaga. 18 Auā ‘ua logo muamua mai ‘iā te a‘u, o lo‘o i ai fevaevaea‘iga ‘iā te ‘outou pe a potopoto le ekalesia, ‘ua ‘ou talitonu fo‘i i ai; 19 auā e tatau ‘ona ‘ese‘ese o ‘outou tāofi, ‘ina ‘ia iloa ai ē ‘ua fa‘amaoni ‘iā te ‘outou. 20 ‘Ina ‘ua ‘outou potopoto, e lē ‘ina ‘ia ‘a‘ai i le talisuaga a le Ali‘i; 21 auā o lo‘o ‘a‘ai lava ‘outou ia ‘outou mea‘ai, ma o le isi ‘ua alu ma le fia ‘ai a o isi ‘ua ‘onanā. 22 E lē mafai ‘ea ‘ona ‘outou ‘a‘ai ma feinu i o ‘outou ‘āiga? Tou te fa‘amaasiasi ‘ea le ekalesia a le Atua ma fa‘amāina ē ‘ua matitiva? Se ā fo‘i se ‘upu ‘ou te fai atu ai? ‘Ou te vivi‘i atu ‘ea ‘iā te ‘outou ‘ona o lenei mea? E leai lava. 23 Auā na ‘ou maua mai le Ali‘i le mea ‘ua ‘ou tu‘uina atu nei ‘iā te ‘outou: I le po lava na fa‘alataina ai le Ali‘i o Iesu, na tago ai o ia i le areto, 24 ‘ua fa‘afetai, ‘ona tofitofi ai lea ma fai atu, “O lo‘u tino lenei, ‘ua tu‘uina atu mo ‘outou; ‘ia ‘outou faia lenei mea ma fa‘amanatuga ‘iā te a‘u.” 25 ‘Ua fa‘apea fo‘i ‘ona tago o ia i le ipu ‘ina ‘ua uma ‘ona ‘a‘ai, ‘ua fai atu, “O le ipu lenei o le feagaiga fou i lo‘u toto; ‘ia ‘outou faia lenei mea ma fa‘amanatuga ‘iā te a‘u i aso uma tou te feinu ai.” 26 Auā o taimi uma tou te ‘a‘ai ai i lenei areto ma feinu i lenei ipu, tou te folafola atu ai le maliu o le Ali‘i se‘ia toe afio mai o ia. 27 O le mea lea, so o se isi e ‘ai i le areto ma inu i le ipu a le Ali‘i ma le fa‘alētatau, e nofosala o ia i le tino ma le toto o le Ali‘i. 28 E ao ‘ona su‘esu‘e ifo le tagata ‘iā te ia lava, ‘ona ‘ai ai lea i le areto ma inu i le ipu. 29 Auā o lē e ‘ai ma inu, ‘ua ‘ai o ia ma inu i lona lava fa‘asalaga, pe ‘āfai e lē iloa e ia le uiga o le ai ma inu i le tino o le Ali‘i. 30 O le mea lea ‘ua vāivāi ai ma mama‘i nisi o ‘outou e to‘atele, a o nisi ‘ua oti i latou. 31 ‘Āfai tatou te su‘esu‘e ia i tatou lava, e lē fa‘asalaina i tatou; 32 peita‘i a o‘o ‘ina fa‘amasinoina i tatou e le Ali‘i, e a‘oa‘iina i tatou e ia, ‘ina ‘ia lē fa‘asalaina i tatou fa‘atasi ma le lalolagi. 33 O le mea lea, o‘u uso e, ‘āfai tou te potopoto e ‘a‘ai, ia fa‘atali le isi i le isi. 34 ‘Āfai ‘ua fia ‘ai se isi, e tatau ‘ona ‘ai i lona ‘āiga, ‘ina ‘ia lē ‘avea lo ‘outou potopoto ma mea e fa‘asalaina ai ‘outou. O le a ‘ou tu‘uina atu nisi fa‘atonuga e uiga i nisi mea pe a ‘ou alu atu.

1 Korinito 12

1 O lenei, le au uso e, ‘ou te mana‘o ‘ia iloa e ‘outou meaalofa mai le Agaga Pa‘ia. 2 ‘Ua ‘outou iloa a o fa‘apaupau ‘outou, sa ta‘ita‘i‘eseina ‘outou i tupua lē tautala, e pei ‘ona ta‘ita‘iina ai pea ‘outou. 3 O le mea lea ‘ou te fa‘ailoa atu ai ‘iā te ‘outou, e leai se tagata e tautala i le Agaga o le Atua e fai ane, “ ‘Ia fano Iesu,” e leai fo‘i se isi e mafai ‘ona fai ane, “O Iesu o le Ali‘i,” vaganā ‘ua u‘una‘iina e le Agaga Pa‘ia. 4 E ‘ese‘ese meaalofa ‘ae tasi le Agaga; 5 e ‘ese‘ese galuega, ‘ae to‘atasi le Ali‘i; 6 e ‘ese‘ese fo‘i malosi e galulue ai ‘ae tasi lava le Atua, o lē na foa‘iina atu le malosi i tagata uma e galulue ai. 7 ‘Ua tu‘uina atu i tagata ta‘ito‘atasi fa‘aaliga o le Agaga mo fa‘amoemoega lelei. 8 ‘Ua tu‘uina atu e le Agaga e tasi ‘upu o le poto i le isi, a o le isi o ‘upu o le atamai. 9 ‘Ua tu‘uina e lea lava Agaga le fa‘atuatua i isi, o isi o meaalofa fa‘aleagaga, o le fa‘amālōlōina lea o ma‘i. 10 ‘Ua tu‘uina atu e le Agaga i le isi le galuea‘iina o vāvega, a o le isi o valo‘aga; o le isi o le sā‘iliga o agaga; o le isi ‘ua tu‘uina i ai gagana ‘ese‘ese, a o le isi o le fa‘amatalaina o gagana. 11 O nei mea uma lava o galuega a le Agaga e tasi; ‘ua tu‘uina atu e ia meaalofa ‘ese‘ese i tagata ta‘ito‘atasi e pei ‘ona finagalo i ai o ia. 12 Auā e pei ‘ona tasi le tino ‘ae tele ‘ona itūtino, a o ia itūtino uma, e ui ‘ina tele i latou, a o le tino e tasi ia. E fa‘apea fo‘i Keriso, 13 auā o le Agaga e tasi na papatisoina ai i tatou i le tino e tasi, po o Iutaia, po o Eleni, po o le pologa po o le sa‘oloto, ‘ua liligi mai fo‘i ia i tatou uma lea lava Agaga e tasi. 14 Auā o le tino e lē se itūtino e tasi ia, a o itūtino e tele. 15 ‘Āfai e fai mai le vae, “ ‘Ona ‘ua lē o le lima a‘u, ‘ou te lē so le tino ai,” o lea, e lē i le tino ‘ea o ia? 16 ‘Āfai e fai mai le taliga, “ ‘Ona ‘ua lē o le mata a‘u, ‘ou te lē so le tino ai,” o lea, e lē i le tino ‘ea o ia? 17 ‘Āfai o mata uma le tino, o fea ‘ea e fa‘alogo ai? ‘Āfai na o le fa‘alogo le tino ‘atoa, o fea ‘ea e sogisogi ai? 18 A o lenei, ‘ua tu‘uina e le Atua itūtino ‘ese‘ese i le tino e pei ‘ona finagalo i ai o ia. 19 ‘Āfai o vaega uma o le tino e tasi ia, e fa‘apefea ‘ea la le tino? 20 A o lenei, e tele itūtino ‘ae tasi lava le tino ia. 21 E lē mafai e le mata ‘ona fai atu i le lima, “ ‘Ou te lē mana‘o ‘iā te oe;” e fa‘apea fo‘i ‘ona lē mafai e le ulu ‘ona fai atu i le vae, “ ‘Ou te lē mana‘o ‘iā te oe.” 22 E leai lava, e sili ‘ona aogā i le tino itūtino e peiseaī e vāivāi; 23 a ‘ua tatou fa‘a‘ofuina i ‘ofu e sili ‘ona matagofie vaega o le tino tatou te manatu fa‘atauva‘a i ai, o tatou itūtino matagā fo‘i ‘ua sili ‘ona matagofie ia; 24 auā e lē mana‘omia e itūtino matagofie se mea. Peita‘i ‘ua tu‘ufa‘atasia e le Atua le tino, ‘ua tu‘uina atu fo‘i le mamalu i itūtino e leai se mamalu; 25 ‘ina ‘ia leai ni fevaevaea‘iga i le tino, a ‘ia fetausia‘i itūtino, o le isi i le isi. 26 ‘Āfai e mafatia le itūtino e tasi, e mafatia ai itūtino uma, ‘āfai fo‘i e vi‘ia le itūtino e tasi, ‘ona fiafia fa‘atasi ai lea o itūtino uma. 27 O lenei, o ‘outou o le tino o Keriso, ma ‘ona itūtino ta‘ito‘atasi. 28 ‘Ua tu‘uina e le Atua i le ekalesia nisi, e muamua o ‘aposetolo, o lona lua o perofeta, o lona tolu o a‘oa‘o, e pito ane i ai o ē fai vāvega, ‘ona soso‘o ane ai lea o ē ‘ua i ai meaalofa fa‘aleagaga e fa‘amālōlō ai ma‘i, po o le fesoasoani i isi, po o ē e ta‘ita‘i i latou, po o ē e tautala i gagana ‘ese. 29 E ‘aposetolo uma ‘ea? E perofeta uma ‘ea? E a‘oa‘o uma ‘ea? E fai vāvega uma ‘ea? 30 E tofu uma ‘ea ma meaalofa fa‘aleagaga e fa‘amālōlō ai ma‘i? E tautala uma ‘ea i gagana? E fa‘amatala‘upu uma ‘ea? 31 ‘Ae peita‘i, ia finafinau i meaalofa silisili fa‘aleagaga. O lenei, ‘ou te fa‘ailoa atu ‘iā te ‘outou le ala silisili ‘ona lelei.

1 Korinito 13

1 ‘Āfai ‘ou te tautala i gagana a tagata ‘atoa ma agelu, ‘ae leai so‘u alofa, ‘ua ‘avea a‘u e pei o se ‘apamemea ta‘alili, po o se sumepalo e tagitagi. 2 ‘Āfai fo‘i ‘ou te mafaia ‘ona vavalo, ma ‘ou iloa mea lilo uma, ma le poto uma lava; ‘āfai fo‘i o ‘iā te a‘u le fa‘atuatua uma e ‘ave‘esea ai mauga, ‘ae leai so‘u alofa, e leai so‘u aogā. 3 ‘Āfai fo‘i ‘ou te tufatufaina atu a‘u mea uma e fafaga ai isi tagata, ‘āfai fo‘i ‘ou te tu‘uina atu lo‘u tino ‘ina ‘ia susunuina, ‘ae leai so‘u alofa, e leai sona aogā ‘iā te a‘u. 4 E ‘onosa‘i ma agalelei le alofa, e lē losilosi pe mitamitavale le alofa, e lē fa‘amaualuga, 5 pe amio matagā, e lē sā‘ilia e ia ‘ona lava lelei, e lē fa‘aitaitagofie, e lē amana‘ia e ia fa‘amatalaga leaga mai isi, 6 e lē fiafia i le amioleaga, ‘ae fiafia i le fa‘amaoni. 7 E lē fiu i so o se mea, e fa‘atuatua i mea uma, e fa‘amoemoe i mea uma, e ‘onosa‘i i mea uma. 8 E lē uma le alofa; a o valo‘aga e lē tumau i latou, o gagana fo‘i o le a mou atu i latou; e pei fo‘i o le poto, e i‘u ‘ina mavae atu. 9 Auā e lē ‘ato‘atoa lo tatou poto, e lē ‘ato‘atoa fo‘i a tatou valo‘aga; 10 ‘ae a o‘o mai le fa‘a‘ato‘atoaina, ‘ona lē aogā lea o mea lē ‘ato‘atoa. 11 A o ‘ou tamaitiiti, sa ‘ou tautala fa‘atamaitiiti, ma manatunatu fa‘atamaitiiti, ma filifili fa‘atamaitiiti, a ‘ina ‘ua ‘ou tagata matua, ‘ona ‘ou tia‘i lea o o‘u ala fa‘atamaitiiti. 12 O lenei, ‘ua tatou va‘ava‘ai fa‘anenefu i le fa‘aata, peita‘i o le a tatou fesaga‘i; o lenei ‘ua ‘ou iloa fa‘alē‘atoa, a o le a o‘o ‘ina ‘ou iloa ‘ato‘atoa, e pei ‘ona silafia ‘ato‘atoa a‘u e le Atua. 13 O lea, o mea nei e tolu e tumau; o le fa‘atuatua ma le fa‘amoemoe ma le alofa; a o le mea e aupito sili o ia mea o le alofa lea.

1 Korinito 14

1 ‘Ia ‘outou tausisi i le alofa, ia naunau fo‘i i meaalofa faleagaga, ‘ae maise lava le galuega fa‘aperofeta. 2 O lē e tautala i se gagana, ‘ua lē tautala o ia i tagata a o le Atua; auā e leai se isi e malamalama ‘iā te ia, peita‘i ‘ua tautala o ia i le Agaga i mea lilo. 3 I le ma lea, o lē ‘ua vavalo, ‘ua tautala atu o ia i tagata ‘ina ‘ia atiina a‘e, ma fa‘alototeleina, ma apoapoa‘iina ai i latou. 4 O lē ‘ua tautala i se gagana ‘ua a‘oa‘iina o ia e ia lava; a o lē e vavalo ‘ua a‘oa‘iina e ia le ekalesia. 5 ‘Ou te mana‘o ‘ina ‘ia ‘outou tautala uma i gagana, ‘ae maise ai le vavalo atu: O lē e vavalo atu e sili o ia i lē e tautala i gagana, vaganā ‘ua fa‘amatalaina e se isi ‘ina ‘ia a‘oa‘iina ai le ekalesia. 6 O le mea lea, le au uso e, ‘āfai ‘ou te alu atu ma tautala ‘iā te ‘outou i gagana, se ā so‘u aogā ‘iā te ‘outou, vaganā ‘ua ‘ou tautala atu ‘iā te ‘outou i ‘upu o fa‘aaliga, po o le poto, po o valo‘aga, po o a‘oa‘oga? 7 E tutusa lava ma mea e lē ola e pei o le fagufagu po o le kitara. ‘Āfai e lē fefatifatia‘i leo, e iloa ‘ea fa‘apefea le leo o le fagufagu ma le leo o le kitara e taina mai? 8 ‘Āfai e fa‘alētonu le leo o le pū, o ai ‘ea e sauni e tau? 9 E tutusa lava ma ‘outou, ‘āfai e lē tautala o ‘outou laulaufaiva i ‘upu e faigofie ‘ona malamalama i ai, e iloa ‘ea fa‘apefea le ‘upu ia tautala ai? O le a ‘outou tautala atu i le ‘ea. 10 E tele lava leo i le lalolagi, ‘ae tofu i latou ma lona uiga. 11 O le mea lea, ‘āfai ‘ou te lē iloa le uiga o le leo, o le a ‘avea fo‘i a‘u ma tagata ‘ese i lē ‘ua tautala mai, o le a ‘avea fo‘i lē e tautala mai ma tagata ‘ese ‘iā te a‘u. 12 E fa‘apea fo‘i ‘outou, talu ai lo ‘outou naunau i meaalofa fa‘aleagaga, ia naunau i ai ma ‘ia alualu ‘outou i le atiina a‘e o le ekalesia. 13 O le mea lea, o lē o lo‘o tautala i se gagana, e tatau ‘ona tatalo atu mo le malosi e fa‘amatalaina ai. 14 Auā ‘āfai ‘ou te tatalo i se gagana, o lo‘u agaga e tatalo, ‘ae leai ni fua e fua mai e lo‘u mafaufau. 15 O le ā nei la le mea ‘ou te faia? E tatau ‘ona ‘ou tatalo ma lo‘u agaga, e tatau fo‘i ‘ona ‘ou tatalo ma lo‘u mafaufau; o le a ‘ou pese i vi‘iga ma lo‘u agaga, ‘ou te pese fo‘i i vi‘iga ma lo‘u mafaufau. 16 Auā ‘āfai tou te fa‘afetai atu i o ‘outou agaga, e fa‘apefea ‘ona Amene mai le tagata a lautele i le ekalesia ia ‘outou fa‘afetai, pe a lē malamalama i le mea ‘ua ‘outou fai mai ai? 17 Atonu e aupito lelei a ‘outou tatalo fa‘afetai, ‘ae lē fa‘amafanafanaina ai le isi tagata. 18 ‘Ou te fa‘afetai i le Atua ‘ona ‘ua ‘ou tautala atu i gagana e tele i lo o ‘outou; 19 ‘ae peita‘i ‘ou te loto e tautala atu ma lo‘u mafaufau i le ekalesia i ‘upu e lima ‘ina ‘ia fa‘atonuina ai nisi i lo le sefulu afe o ‘upu o se gagana. 20 Le au uso e, ‘aua tou te fa‘atamaiti i le mafaufau. ‘Ia fa‘atamameamea i le leaga, a ‘ia ‘outou tagata matua i le mafaufau. 21 ‘Ua tusia i le tulafono: “ ‘Ua fetalai mai le Ali‘i, ‘ou te tautala atu i lenei nu‘u i gagana ‘ese, ma laugutu o tagata ‘ese; ‘ae peita‘i, e ui lava i lea, e lē fa‘alogo mai i latou ‘iā te a‘u.” 22 O le mea lea, o gagana e lē o se fa‘ailoga i ē e fa‘atuatua a o ē e lē fa‘atuatua; o valo‘aga e lē mo ē e lē fa‘atuatua a o ē e fa‘atuatua. 23 ‘Āfai e fa‘atasia le ekalesia ‘atoa ma ta‘ito‘atasi ‘ona tautala i gagana, a ulufale atu i ai ni tagata a lautele e lē fa‘atuatua, e lē fai mai ‘ea i latou, “O ‘outou o vale”? 24 ‘Ae peita‘i ‘āfai e tautala tagata ta‘ito‘atasi uma i le fe‘au a le Atua, i le taimi e ulufale mai ai le tagata a lautele lē fa‘atuatua, po o se tagata lē a‘oa‘oina, o le a fa‘atalitonuina o ia e tagata uma; o le a fa‘amasinoina fo‘i o ia e tagata uma, 25 o le a ‘aumaia fo‘i i le malamalama mea lilo o lona loto. ‘Ona fa‘apa‘ū faō ai lea o ia ma tapua‘i i le Atua, ma fa‘aali atu, “E moni ‘ua ‘iā te ‘outou le Atua.” 26 Le au uso e, a fa‘apefea ‘ea la? A potopoto ‘outou, ‘ua tofu ‘outou ma le pese, ma a‘oa‘oga, ma fa‘aaliga, ma gagana po o fa‘amatalaga. O nei mea uma e ao ‘ona faia mo le a‘oa‘iina o le ekalesia. 27 ‘Āfai e tautala se tagata i le gagana ‘ese, e ao ‘ona tautala atu o le to‘alua po o le to‘atolu, ia lē sili atu, ia tautala feauaua‘i, ‘ae fa‘amatalaina e se isi. 28 ‘Ae ‘āfai e leai sē na te fa‘amatalaina, ‘aua le tautala o ia i le ekalesia; a ‘ia tautala o ia ‘iā te ia lava ma le Atua. 29 ‘Ia tautala perofeta e to‘alua po o le to‘atolu ‘ae fa‘amasinoina e nisi. 30 ‘Āfai ‘ua fa‘aalia se mea i se isi o lo‘o nofo mai, e ao ‘ona fa‘alologo lē na muamua. 31 Auā e mafaia e ‘outou uma ‘ona vavalo ta‘ito‘atasi, ‘ina ‘ia a‘oa‘oina uma ma ‘ia fa‘amalosia uma. 32 E usiusita‘i agaga o perofeta i perofeta; 33 auā o le Atua, e lē o le Atua ia o le fa‘avevesi a o le filemū. E fa‘apea le faiga o lo‘o faia i ekalesia uma a le au pa‘ia, 34 ‘aua nei tautala fafine i totonu o ekalesia. Auā e lē fa‘atagaina i latou e tautala, a ‘ia usiusita‘i i latou e pei ‘ona fai mai ai fo‘i o le Tulafono. 35 ‘Āfai e fia iloa e i latou se mea, ‘ia fesili atu ‘iā latou tane i o latou fale, auā o le mea matagā ‘ona tautala o le fafine i le ekalesia. 36 Na alu atu ‘ea le afioga a le Atua mai ‘iā te ‘outou? Pe na o ‘outou ‘ea na taunu‘u atu i ai? 37 ‘Āfai e manatu se isi o ia o le perofeta po o le tagata ‘ua i ai meaalofa fa‘aleagaga, e ao ‘ona iloa lelei e ia, o mea ‘ua ‘ou tusi atu ai ‘iā te ‘outou, o le poloa‘iga mai le Ali‘i. 38 ‘Āfai e lē amana‘ia e se isi lenei mea, e lē amana‘ia fo‘i o ia. 39 O le mea lea, uso e, ia naunau ‘outou e folafola atu, ‘aua fo‘i nei fa‘asāina le tautala i gagana; 40 a ‘ia faia mea uma lava ma le matagofie ma le saunia lelei.

1 Korinito 15

1 O lenei, le au uso e, ‘ou te fa‘amanatu atu, ma fa‘aali atu ‘iā te ‘outou le uiga o le Tala Lelei na ‘ou folafola atu ‘iā te ‘outou, na ‘outou talia fo‘i, ma ‘ua ‘outou tumau ai, 2 e fa‘aolaina ai fo‘i ‘outou, pe a ‘outou tāofi mau i ai, vaganā ‘ua ‘outou lē talitonu i ai. 3 Auā na ‘ou mua‘i tu‘uina atu ‘iā te ‘outou mea na ‘ou maua fo‘i e a‘u: na maliu Keriso mo a tatou agasala e pei ‘ona tusia i le Tusi. 4 Na tanu fo‘i o ia, na toetū mai o ia i lona tolu o aso, e pei ‘ona tusia i le Tusi. 5 Na fa‘aali o ia ‘iā Kefa, ‘ona fa‘aali ai lea i le to‘asefulu ma le lua. 6 ‘Ona toe fa‘aali lea o ia i le ‘au uso e sili atu i le limaselau i le taimi lava e tasi, o le to‘atele o i latou ia o lo‘o ola mai nei, a o isi ‘ua feoti. 7 ‘Ona toe fa‘aali lea o ia ‘iā Iakopo, ‘ona fa‘aali ai lea o ia i ‘aposetolo uma. 8 ‘Ae mulimuli lava ‘ona fa‘aali mai o ia ‘iā te a‘u, e peiseaī o a‘u o se tama fānau lē au. 9 Auā o a‘u o lē e aupito itiiti o le ‘au ‘aposetolo. E lē aogā ‘ona ta‘ua o a‘u o le ‘aposetolo, auā na ‘ou fa‘asauāina le ekalesia a le Atua. 10 ‘Ae peita‘i, o le alofa tunoa o le Atua ‘ua ‘ou fa‘apenei ai. O le alofa tunoa fo‘i na tu‘uina mai e ia ‘iā te a‘u, e lē fa‘alēaogāina lea. O le ‘upu moni, na ‘ou matuā galue malosi i lo i latou uma, ‘ae lē o a‘u a o le alofa tunoa o le Atua ‘ua ‘iā te a‘u. 11 O le mea lea, po o a‘u po o i latou na tāla‘i atu, o la matou fe‘au lea na folafola atu, o le mea fo‘i lenei ‘ua ‘outou fa‘atuatua i ai. 12 ‘Āfai ‘ua tala‘iina atu Keriso ‘ua toetū mai nai ē ‘ua oti, pe fa‘apefea ‘ea la ‘ona fai mai nisi o ‘outou e leai se toetū o ē ‘ua oti? 13 ‘Āfai e leai se toetū mai o ē ‘ua oti, po ‘ua lē toe fa‘atūina mai Keriso; 14 ma ‘āfai fo‘i ‘ua lē toe fa‘atūina mai Keriso, po ‘ua lē aogā la matou tala‘i atu, po ‘ua leai fo‘i se aogā o lo ‘outou fa‘atuatua. 15 ‘Ae lē gata i lea, ‘ua ‘avea fo‘i i matou ma molimau pepelo i le Atua, auā ‘ua molimau i matou o le Atua na te fa‘atūina mai Keriso; ‘ae peita‘i na te lē toe fa‘atūina mai o ia pe ‘āfai e moni e lē toe fa‘atutūina mai ē ‘ua oti. 16 Auā ‘āfai e lē toe fa‘atutūina mai ē ‘ua oti, po ‘ua lē toe fa‘atūina mai Keriso; 17 ma ‘āfai fo‘i ‘ua lē toe fa‘atūina mai Keriso, po ‘ua lē aogā lo ‘outou fa‘atuatua, ma o lo‘o tumau pea ‘outou ia ‘outou agasala. 18 O lona uiga fo‘i la, ‘ua fano e fa‘avavau i latou uma o ē na oti ‘iā Keriso. 19 ‘Āfai na o le ola nei tatou te fa‘amoemoe ai ‘iā Keriso, ‘ua sili lo tatou malaia i tagata uma lava. 20 A o lenei ‘ua toe fa‘atūina mai Keriso nai ē ‘ua oti, ‘ua ‘avea ma ulua‘i fua o i latou o ē ‘ua oti. 21 Auā ‘ua o‘o mai le oti i le lalolagi talu le tagata; o lea, o le tagata fo‘i ‘ua toe tutū ai ē ‘ua oti. 22 E fa‘apei ‘ona oti uma ia Atamu, e fa‘apea fo‘i ‘ona toe fa‘aolaina uma ‘iā Keriso. 23 ‘Ae peita‘i, e ta‘ito‘atasi ma lona lava tofi: o Keriso o le ulua‘i fua o ia; mulimuli ane o le a fa‘apea fo‘i i latou o ē ‘ua ‘avea mo Keriso i lona toe afio mai. 24 ‘Ona o‘o mai ai lea o le gata‘aga, ‘ona tu‘uina atu ai lea e ia le Mālō i le Atua le Tamā, pe a uma ‘ona fa‘aumatia e ia o tulafono uma, ma pule uma, ma malosi uma. 25 Auā e tatau ‘ona pule Keriso se‘ia o‘o ‘ina tu‘uina e le Atua fili uma i lalo o ona vae; 26 ma o le toe fili e fa‘aumatia, o le oti lea. 27 Auā ‘ua tu‘uina e ia mea uma i lalo o ona vae. O lenei ‘ina ‘ua fai mai le Tusi e tu‘uina i lalo mea uma ‘iā te ia, e mautinoa e lē ‘a‘afia ai le Atua, auā o le Atua na tu‘uina e ia mea uma ‘iā Keriso. 28 ‘Ae peita‘i ‘ina ‘ua tu‘uina mea uma i le Alo, ‘ona tu‘uina atu ai lea o ia e ia lava i le Atua, o lē na tu‘uina atu mea uma ‘iā te ia, ‘ina ‘ia pule aoao le Atua i mea uma. 29 ‘Āfai e leai se toe tutū, a fa‘apefea ‘ea la i latou o ē na papatisoina mo ē ‘ua oti? ‘Āfai e lē toe tutū mai ē ‘ua oti, aiseā la e papatisoina ai tagata ola mo ē ‘ua oti? 30 Aiseā ‘ua matou fa‘afeagai ai pea ma mea faigatā i itūlā uma lava? 31 ‘Ou te ta‘utino atu ‘iā te ‘outou, le au uso e, ‘ona o le mitamita sa ‘iā te a‘u, ‘ona o ‘outou o uso ‘iā Keriso Iesu lo tatou Ali‘i, ‘ou te oti ai i aso ta‘itasi. 32 ‘Āfai o a‘u e pei o le tagata na tau ma manu fe‘ai i Efeso, se ā ‘ea se aogā ‘iā te a‘u pe ‘āfai e lē toe tutū mai ē ‘ua oti? “Inā tatou ‘a‘ai ia ma feinu, auā o taeao tatou te oti ai.” 33 ‘Aua nei fa‘asesēina ‘outou, “O ē e amioleaga e fa‘aleagaina ai ē e amiolelei.” 34 Toe fo‘i mai ia i le amiotonu, ‘ae ‘aua nei agasala pea. O nisi o ‘outou e le‘i iloa le Atua. ‘Ou te fai atu lenei ‘upu e fa‘amā ai ‘outou. 35 Atonu e fai ane se isi, “E fa‘apefea ‘ona toe tutū mai o ē ‘ua oti? O ā ‘ea tino e maua e i latou?” 36 O oe o le tagata valea, o le mea ‘e te lūlūina, e lē ola vaganā ‘ua pala. 37 O le mea ‘e te lūlū e le‘i tino mai, ‘ae na o se fatu, atonu o se saito po o se tasi lava fatu; 38 ‘ae tu‘uina i ai e le Atua le tino e pei ‘ona finagalo i ai o ia, o fua fo‘i e ta‘itasi ma lona lava tino. 39 E lē se tino e tasi tino uma lava. E i ai le tino o tagata, e i ai le tino o manu, e i ai le tino o manu felelei, e i ai fo‘i le tino o i‘a. 40 E i ai tino fa‘alelagi, e i ai fo‘i tino fa‘alelalolagi. E ‘ese le matagofie o tino fa‘alelagi, ‘ese fo‘i le matagofie o tino fa‘alelalolagi. 41 E ‘ese le pupula o le la, e ‘ese le pupula o le masina, e ‘ese fo‘i le pupula o fetū; e ‘ese lava le pupula o le isi fetū mai le isi fetū. 42 E fa‘apenā fo‘i le toe tutū mai o ē ‘ua oti. E lūlūina ma le pala, ‘ae toe fa‘atūina mai ma le lē pala. 43 E lūlūina ma le matagā, ‘ae toe fa‘atūina mai ma le matagofie. E lūlūina ma le vāivāi, ‘ae toe fa‘atūina mai ma le malosi. 44 E lūlūina le tino fa‘aletino, ‘ae toe fa‘atūina mai i le tino fa‘aleagaga. ‘Āfai e i ai le tino fa‘aletino, e i ai fo‘i le tino fa‘aleagaga. 45 E pei ‘ona tusia, “Na faia Atamu le ulua‘i tagata ma tagata ola,” a o le Atamu mulimuli o le agaga fa‘aola o ia. 46 ‘Ae peita‘i e lē muamua le fa‘aleagaga a o le fa‘aletino, ‘ona o‘o mai ai lea o le fa‘aleagaga. 47 O le ulua‘i tagata e mai le ‘ele‘ele, na faia i le efuefu; a o le tagata lona lua e sau mai le lagi. 48 O tagata o le efuefu e pei o le tagata o le efuefu, o tagata o le lagi e pei o le tagata fa‘alelagi. 49 Fa‘apei ‘ona tatou tau‘aveina foliga o le tagata o le efuefu, e fa‘apea fo‘i ‘ona tatou tau‘aveina foliga o le tagata fa‘alelagi. 50 Le au uso e, o le uiga lenei o le mea ‘ua ‘ou fai atu ai: E lē mafai ‘ona ‘avea le Mālō o le Atua ma tofi o ē e fai ‘a‘ano ma toto, e lē fai fo‘i le oti ma tofi o ē e lē oti. 51 Fa‘alogo mai ia! Se‘i ‘ou fa‘ailoa atu ‘iā te ‘outou o le mea lilo: E lē oti i tatou uma, a o le a liua i tatou uma, 52 i le taimi e pei o le ‘emo o le mata, pe a ilia le pū mulimuli; auā e ilia le pū, ‘ona toe fa‘atutū mai ai lea o ē na oti ‘ina ‘ia ola pea, e liua fo‘i i tatou. 53 Auā o le tino i‘uvale e tatau ‘ona fa‘a‘ofuina i le tino ola pea, ia fa‘apea fo‘i le tino oti ia fa‘a‘ofuina i le tino e lē oti lava. 54 O le mea lea, pe a ‘ofu fo‘i lenei tino i‘uvale i le tino ola pea, ia fa‘apea fo‘i ‘ona ‘ofu o le tino oti i le tino ē oti lava, ‘ona taunu‘u ai lea o le ‘upu ‘ua tusia: “ ‘Ua fa‘aumatia le oti i le manumālō.” 55 “Le oti e, o fea lou manumālō? Le oti e, o fea lou tui?” 56 O le tui o le oti o le agasala lea; o le malosi fo‘i o le agasala o le tulafono lea. 57 ‘Ae fa‘afetaia le Atua, o lē na tu‘uina mai ‘iā te i tatou le manumālō ‘ona o lo tatou Ali‘i o Iesu Keriso. 58 O le mea lea, o‘u uso pele e, ‘ia tumau ‘outou ma le lē fa‘agae‘etia, ‘ia ‘outou mautinoa e lē fa‘alēaogāina la ‘outou galuega i le Ali‘i.

1 Korinito 16

1 O lenei, o le matā‘upu i le taulaga mo tagata o le Atua, ‘ia faia fo‘i e ‘outou e pei ‘ona ‘ou fa‘atonuina ai le ekalesia i Kalatia. 2 O le aso muamua o vaiaso ta‘itasi, ia ta‘ito‘atasi ai ‘outou ‘ona tu‘u‘ese sina mea, e pei ‘ona fa‘amanuiaina o ia e le Atua, ‘ina ‘ia leai se taulaga e faia pe a ‘ou alu atu. 3 ‘Ia filifili nisi o ‘outou, a ‘ou alu atu, ‘ou te ‘auina atu i latou ma tusi e ‘ave ai la ‘outou meaalofa i Ierusalema. 4 ‘Āfai e tatau ‘ona ‘ou alu fo‘i ma a‘u, matou te o fa‘atasi. 5 O lenei, ‘ou te alu atu ‘iā te ‘outou pe a ‘ou ui ane i Maketonia; auā ‘ou te manatu e ui atu i Maketonia. 6 Atonu tatou te mau fa‘atasi ma ‘outou, se‘ia o‘o ‘ina uma le tau malūlū, ‘ina ‘ia ‘outou fesoasoani mai ‘iā te a‘u i so o se mea ‘ou te alu i ai. 7 Auā ‘ou te lē loto e va‘ai ‘iā te ‘outou i sina taimi pu‘upu‘u, ‘ou te fa‘amoemoe e nonofo ma ‘outou i se taimi umi pe a finagalo i ai le Ali‘i. 8 ‘Ou te nofo pea i Efeso se‘ia o‘o i le aso Penetekoso; 9 auā ‘ua matuā fa‘aavanoaina mo a‘u le faitoto‘a mo galuega aogā, e to‘atele fo‘i tagata e fa‘ataute‘e mai i ai. 10 ‘Āfai e alu atu Timoteo, ‘ia ‘outou va‘ai ‘ina ‘ia leai se mea e fefe ai o ia a o ‘outou fa‘atasi; o lo‘o faia lava e ia le galuega a le Ali‘i fa‘apei o a‘u. 11 O le mea lea, ‘aua nei ‘ino‘ino se isi ‘iā te ia. ‘Ia ‘outou fesoasoani ‘iā te ia ‘ina ‘ia malaga mai o ia ma le filemū ‘iā te a‘u; ‘ou te fa‘atali ‘iā te ia fa‘atasi ma le au uso. 12 O lenei, e tusa ma lo tatou uso o Apolo, ‘ua ‘ou u‘una‘iina fa‘amalosi o ia ‘ia alu atu ‘iā te ‘outou fa‘atasi ma le au uso; ‘ae lē loto o ia e alu atu nei, ‘ae alu atu pe a i ai se avanoa. 13 ‘Ia ‘outou mataala, ‘ia tumau i le fa‘atuatua, ia fa‘atamatane, ia fa‘amalosi. 14 ‘Ia faia mea uma e ‘outou i le alofa. 15 Uso e, ‘ua iloa e ‘outou le ‘āiga o Setefana, o i latou o ulua‘i tagata na liliuina i Akaia ma ‘ua tu‘uina atu i latou e i latou lava e ‘au‘auna ai i le au pa‘ia. 16 ‘Ou te u‘una‘iina ‘outou ‘ia ‘outou talia le pule a ‘ia tagata, ‘atoa ma nisi o lo‘o tau‘aveina le galuega ma o lo‘o galulue malosi ai. 17 ‘Ua ‘ou fiafia i le o‘o mai o Setafana ma Fotunato ma Akaiko, auā ‘ua fa‘a‘ato‘atoaina e i latou mea sa lē mae‘a ‘iā te ‘outou; 18 auā ‘ua fa‘afouina e i latou lo‘u mafaufau ‘atoa ma o ‘outou mafaufau. O lea, ‘ia ‘outou talia lelei ai ia tagata. 19 O lo‘o alolofa atu ‘iā te ‘outou le ekalesia i Asia. O lo‘o alolofa atu Akula ma Pisila ‘iā te ‘outou i le Ali‘i, fa‘atasi ma le ekalesia i lo la fale. 20 O lo‘o alolofa atu ‘iā te ‘outou le ‘au uso uma. ‘Ia ‘outou fealofani i le feasogi pa‘ia. 21 O a‘u o Paulo, e momoli atu o‘u alofa‘aga ‘iā te ‘outou i la‘u lava tusilima. 22 ‘Āfai e lē alofa se tasi i le Ali‘i, ia fa‘afanoina o ia. Le Ali‘i e, afio mai! 23 ‘Ia ‘iā te ‘outou le alofa tunoa o le Ali‘i o Iesu. 24 ‘Ia ‘iā te ‘outou uma lava lo‘u alofa ‘iā Keriso Iesu. Amene.

2 Korinito 1

1 O a‘u o Paulo, o le ‘aposetolo a Iesu Keriso i le finagalo o le Atua, ma Timoteo lo tatou uso, i le ekalesia a le Atua i Korinito ‘atoa ma le au pa‘ia uma i Akaia. 2 ‘Ia ‘iā te ‘outou le alofa tunoa ma le manuia mai le Atua lo tatou Tamā, ma le Ali‘i o Iesu Keriso. 3 ‘Ia tu‘uina atu le vi‘iga i le Atua, o le Tamā o lo tatou Ali‘i o Iesu Keriso, o le Tamā alofa mutimutivale, ma o le Atua fo‘i e ana fa‘amafanafanaga uma lava. 4 Na fa‘amafanafana mai o ia ‘iā i matou i o matou puapuagā uma lava, ‘ina ‘ia mafai ai ‘ona matou fa‘amafanafana atu ‘iā te i latou o maua i so o se puapuagā, i le fa‘amafanafanaga na fa‘amafanafanaina ai i matou e le Atua. 5 Auā e pei ‘ona tofusia fo‘i i matou i puapuagā o Keriso, o lea ‘ua fa‘amafanafanaina fo‘i i matou e Keriso. 6 ‘Āfai ‘ua matou puapuagātia, ‘ua fa‘apea ‘ina ‘ia fa‘amafanafanaina ma fa‘aolaina ai ‘outou. ‘Āfai ‘ua fa‘amafanafanaina i matou, ‘ua fa‘apea ‘ina ‘ia fa‘amafanafanaina ‘outou e le Atua, pe ‘āfai tou te tumau i puapuagā na matou puapuagātia ai fo‘i. 7 O le mea lea, e lē fa‘agae‘etia lo matou fa‘amoemoe ‘iā te ‘outou; auā ‘ua matou iloa, fa‘apei ‘ona ‘outou tau‘aveina fa‘atasi o matou puapuagā, e fa‘apea fo‘i ‘ona fa‘amafanafanaina ‘outou ia i matou. 8 Uso e, matou te manana‘o ‘ia ‘outou iloa le puapuagā na tupu ia i matou i Asia. O le avega ‘ua fa‘ae‘e mai ‘iā te i matou ‘ua matuā tele ma mamafa, ‘ua sili atu i lo matou malosi. O lea ‘ua fa‘avaivaiina ai lo matou fa‘amoemoe mo le ola. 9 E peiseaī ‘ua aliali mai ‘iā te i matou, ‘ua fa‘asalaina i matou i le oti; ‘ina ‘ia matou lē fa‘atuatua ai ia i matou lava, a o le Atua o lē na toe fa‘atutūina ē ‘ua oti. 10 Na lavea‘iina i matou e ia mai le oti mata‘utia, ma o le a lavea‘i mai pea i matou. ‘Ua matou fa‘amoemoe fo‘i ‘iā te ia o le a toe lavea‘i mai ‘iā te i matou, 11 pe ‘āfai fo‘i tou te fesoasoani mai ‘iā te i matou i lo ‘outou tatalo mo i matou, ‘ina ‘ia fa‘afetai atu le to‘atele ‘iā te ia ‘ona o i matou e ala i lona alofa tunoa. 12 O le mea lenei matou te mitamita ai: o le molimau a o matou loto fuatiaifo, o le pa‘ia ma le fa‘amaoni o le Atua, sa matou amio ai i le lalolagi, ‘ae maise lava i le fa‘afeagai ma ‘outou, e lē o le poto fa‘alelalolagi a o le alofa tunoa o le Atua. 13 Matou te lē tusi atu ‘iā te ‘outou se mea ‘ese mai lo mea ‘ua ‘outou faitau i ai po o mea fo‘i ‘ua ‘outou iloa; ‘ou te fa‘amoemoe o le a ‘outou matuā iloa fo‘i, 14 i le aso o le Ali‘i o Iesu, e mafai ‘ona ‘outou mitamita ‘iā te i matou fa‘apei ‘ona matou mitamita ‘iā te ‘outou. 15 Na ‘ou mautinoa, sa ‘ou mana‘o ‘ou te alu atu muamua ‘iā te ‘outou ‘ina ‘ia maua fa‘alua le alofa e ‘outou. 16 Auā na ‘ou mana‘o e asiasi atu ‘iā te ‘outou i lo‘u alu atu i Maketonia ‘atoa ma lo‘u toe fo‘i mai, ‘ina ‘ia maua se fesoasoani mai ‘iā te ‘outou i la‘u malaga i Iutaia. 17 O lenei, pe a ‘ou fa‘alētonu ‘ea ‘ina ‘ua fa‘apea ‘ona ‘ou filifili? Pe na faia fa‘aletino ‘ea a‘u filifiliga, i lo‘u fai atu, “Ioe, ioe”, ma toe fai atu, “Leai, leai”, i le taimi lava e tasi? 18 Peita‘i e pei o le moni o le Atua, e fa‘apea fo‘i la matou ‘upu ‘iā te ‘outou, e lē o le ioe ma le leai. 19 Auā o Iesu Keriso le Alo o le Atua, o lē na matou tala‘iina atu ‘iā te ‘outou, o a‘u ma Siluano ma Timoteo, e lē o le “Ioe” ma le “Leai”; peita‘i o ia lava o le “Ioe” a le Atua. 20 ‘Ona o ia o le Ioe i folafolaga uma a le Atua. O le mea fo‘i lea ‘ua matou fai atu ai Amene, e ala ‘iā te ia mo le vi‘iga o le Atua. 21 A o le Atua lava na te fa‘amalosia i matou fa‘atasi ma ‘outou, ma fa‘au‘uina i tatou ‘iā Keriso. 22 Na fa‘amaufa‘ailogaina fo‘i matou e ia, ma ‘ua tu‘uina mai i o latou loto le Agaga Pa‘ia e fai ma fa‘amaoniga o mea o le a o‘o mai. 23 ‘Ou te vala‘au atu i le Atua e fai ma a‘u molimau, o lo‘u manatu ia lē afaina ‘outou na ala ai ‘ona ‘ou lē alu atu i Korinito. 24 Matou te lē fia pule atu ‘iā te ‘outou i lo ‘outou fa‘atuatua, ‘ae matou te galulue fa‘atasi ma ‘outou mo lo ‘outou ‘oli‘oli, auā ‘ua ‘outou tumau i le fa‘atuatua.

2 Korinito 2

1 O lea mea lea na ‘ou manatu ai, ‘ou te lē toe alu atu ‘iā te ‘outou ma le tigā. 2 Auā ‘āfai ‘ou te fa‘atigā ‘iā te ‘outou, o ai la e fa‘afiafia mai ‘iā te a‘u, pe ‘āfai e lē o ia lea ‘ua ‘ou fa‘atigā i ai? 3 Sa ‘ou tusi atu lenei mea ‘iā te ‘outou, ‘ina ‘ia ‘ou alu atu, ‘ona lē fa‘atigāina lea o a‘u e i latou o ē e tatau ‘ona ‘ou ‘oli‘oli ai. Auā ‘ua ‘ou iloa lelei ‘outou, ‘āfai ‘ou te fiafia ‘ona fiafia ai fo‘i lea o ‘outou. 4 Na ‘ou tusi atu ‘iā te ‘outou i le puapuagā ma le atuatuvale o lo‘u loto, ma loimata e tele, e lē ‘ina ‘ia fa‘atigā ‘iā te ‘outou, a ‘ia ‘outou iloa ai le tele o lo‘u alofa ‘iā te ‘outou. 5 O lenei, ‘āfai ‘ua fa‘atupuina e se isi le tigā, ‘ua lē fa‘atigā mai o ia ‘iā te a‘u, ‘ae peita‘i (‘ina ne‘i ‘ou fa‘amamafa atu), ‘atoa ma ‘outou uma. 6 O le fa‘asalaga ‘ua faia i lea tagata e le to‘atele, ‘ua lava lenā. 7 A o lo ‘outou taimi lenei e fa‘amāgalo ai ‘iā te ia ma fa‘amalosi ‘iā te ia, ‘ina ‘ia lē fa‘atūmulia o ia i le tigā e matuā tele. 8 O lea ‘ou te ‘ai‘oi atu ai ‘iā te ‘outou, ia fa‘amaoni lo ‘outou alofa ‘iā te ia. 9 O le mea lea na ‘ou tusi atu ai, ‘ina ‘ia ‘ou su‘esu‘e ‘iā te ‘outou ma ‘ia iloa ai ‘ua matuā usiusita‘i ‘outou i mea uma lava. 10 ‘Āfai tou te fa‘amāgalo atu se mea ‘ua faia e se isi, ‘ou te fa‘amāgaloina fo‘i o ia. Auā ‘āfai ‘ua ‘ou fa‘amāgalo atu se mea i lē ‘ua ‘ou fa‘amāgaloina, ‘ua ‘ou faia lenā mea mo lo ‘outou lelei i luma o Keriso, 11 ‘ina ‘ia lē ‘avea e Satani lo tatou manuia, auā ‘ua tatou malamalama i ana togafiti. 12 Na ‘ou alu atu i Teroa e tāla‘i atu le Tala Lelei ‘iā Keriso, ‘ua tatalaina fo‘i le faitoto‘a ‘iā te a‘u e ‘au‘auna ai i le Ali‘i; 13 ‘ae e le‘i i ai se to‘afilemū o lo‘u mafaufau, auā ‘ou te le‘i maua lo‘u uso o Tito; o lea sa ‘ou fa‘amavae atu loa ‘iā te i latou ma alu atu i Maketonia. 14 ‘Ia tatou fa‘afetai atu i le Atua, o lē o lo‘o ta‘ita‘iina pea i matou i le manumālō ‘iā Keriso, ma fa‘asalalau atu ai le manogi o le malamalama o Keriso i so o se mea, e pei o se u‘u manogi. 15 Auā o i matou o le manogi lelei o Keriso mo le Atua, ia i latou o ē ‘ua fa‘aolaina ‘atoa ma ē ‘ua fano, 16 o le manogi o le oti i ē ‘ua oti, a o le manogi o le ola i ē ‘ua fa‘aolaina. O ai na te lavātia mea uma? 17 Auā e lē pei i matou o le to‘atele o ē ‘ua lē fa‘amaoni i le afioga a le Atua; a ‘ua matou tautala e pei o tagata o ē e tautala ma le fa‘amaoni, o ē ‘ua ‘iā Keriso, na tofia mai e le Atua i luma fo‘i o le silafaga a le Atua.

2 Korinito 3

1 A matou amata ‘ea ‘ona toe ta‘uleleia i matou e i matou lava? Pe matou te manana‘o ‘ea i ni tusi faufautua e avatu ‘iā te ‘outou, pe aumai fo‘i ‘iā te ‘outou e pei ‘ona faia e nisi? 2 O ‘outou lava o la matou tusi, ‘ua tusia i o ‘outou loto, ‘ua iloa ma ‘ua faitauina e tagata uma. 3 ‘Ua mautinoa fo‘i o ‘outou o le tusi a Keriso, na maua ‘iā matou galuega ‘iā te ‘outou, e le‘i tusia i le vaitusi a o le Agaga o le Atua soifua; e le‘i tusia i papa ma‘a, a o loto o tagata. 4 ‘Ua matou fai atu lenei mea ‘ona o le talitonuga ‘ua maua e i matou i le Atua e ala ‘iā Keriso. 5 Auā e leai se mea ‘iā te i matou e mafai ‘ona matou fai atu ai e agava‘a mo le faia o lenei galuega. O le malosi ‘ua maua e i matou e mai le Atua lea, 6 o lē na tu‘uina mai ‘iā te i matou mea uma matou te manana‘o ai, ‘ina ‘ua faia i matou e ia ma ‘au‘auna o le feagaiga fou, e lē o mea ‘ua tusia a o le Agaga, auā e a le tusi e fasioti, ‘ae a le Agaga e fa‘aola. 7 O le tulafono na tusia i mata‘itusi i papa ma‘a, sa fa‘aalia ai le mamalu o le Atua i lona tu‘uina mai. E ui lava ‘ina ‘ese, a o lona pupula i fofoga o Mose sa matuā malosi, o lea na lē mafai ai e Isaraelu ‘ona va‘ai atu ‘iā te ia. ‘Āfai o le tulafono na o‘o mai ai le oti, na o‘o mai ai fo‘i fa‘atasi ma le mamalu, 8 e lē sili ‘ea ‘ona tele le mamalu o le sauniga o le Agaga? 9 Auā ‘āfai sa mamalu sauniga na o‘o mai ai le fa‘asala, e matuā sili atu le mamalu o le sauniga ‘ua o‘o mai ai le amiotonu. 10 E moni o le mea sa mamalu ‘ua leai sona mamalu, ‘ona o le silisili ‘ese o le mamalu ‘ua i ai nei. 11 Auā fai sa mamalu le mea ‘ua fa‘aumatia, e silisili lava le mamalu o le mea e tumau. 12 ‘Ona ‘ua ‘iā te i matou lenei fa‘amoemoe, matou te tautala atu ai fo‘i ma le lototele. 13 E lē pei i matou o Mose, o lē sa masani ‘ona tu‘u le ufiufi i ona fofoga, ‘ina ‘ia lē mafai ‘ona va‘ai atu le fānau a Isaraelu i le i‘uga o le mamalu ‘ua fa‘aumatia. 14 ‘Ua fa‘apouliuligia o latou loto; auā e o‘o mai i aso nei o lo‘o tumau le ufiufi i o latou loto, e pei ‘ona faitauina e i latou le feagaiga tuai. ‘Ua na o Keriso e ‘ave‘esea ai le ufiufi. 15 A ‘ua o‘o mai i lenei aso, a faitauina Tusi a Mose, e peiseaī o lo‘o i ai pea le ufiufi i o latou loto; 16 ‘ae peita‘i a liliu i le Ali‘i, ‘ona ‘ave‘esea ai lea o le ufiufi. 17 O le Ali‘i o le Agaga ia, o le mea e i ai le Agaga o le Ali‘i, e i ai fo‘i le sa‘olotoga. 18 A o i tatou uma, ‘ua va‘ava‘ai i le pupula o le Ali‘i ma o tatou mata e lē ufiufiina, ‘ua liua e ia i tatou i ona lava foliga, i le pupula e matuā silisili ‘ese lava, fa‘apei ‘ona maua ai mai le Ali‘i, o ia o le Agaga.

2 Korinito 4

1 O le mea lea, matou te lē fa‘avaivai i lenei fe‘au, fa‘apei ‘ona tu‘uina mai ‘iā te i matou i le alofa tunoa o le Atua, 2 ‘Ua matou lafoa‘iina mea lilo uma e māasiasi ai; ‘ua matou lē savavali fo‘i i le amio pepelo. ‘Ua matou ola i le afioga a le Atua i le malamalama o le ‘upu moni, ma ‘ua matou taumafai ia ta‘uleleia i matou i loto fuatiaifo o tagata uma lava. 3 Auā ‘āfai ‘ua ufitia la matou Tala Lelei, ‘ua ufitia ia i ē ‘ua fano. 4 ‘Ua fa‘atauasoina e le atua o lenei lalolagi mafaufau o ē e lē talitonu, ‘ina ‘ia lē mafai ‘ona va‘ai atu i latou i le malamalama o le Tala Lelei o le mamalu o Keriso, o ia o le fa‘atusa o le Atua. 5 ‘Ua matou lē tala‘iina atu i matou lava; ‘ua matou tāla‘i atu Keriso Iesu le Ali‘i, ma o i matou fo‘i o a ‘outou ‘au‘auna ‘ona o Iesu. 6 Auā o le Atua lava o lē na fetalai atu, “ ‘Ia pupula mai le malamalama mai le pouliuli,” na pupula mai i o matou loto ‘ina ‘ia malamalama, e iloa ai le mamalu o le Atua i fofoga o Keriso. 7 A o lenei ‘ua pei i matou o ipu ‘ele ‘ua teu ai le ‘oloa tāua, ‘ua fa‘aalia ai le mana silisili ‘ese o le Atua, ‘ae lē o i matou. 8 ‘Ua puapuagātia so‘o i matou i mea uma, ‘ae lē olopalaina; ‘ua fememea‘i ‘ae lē fa‘avaivai ai, 9 ‘ua tuliloaina ‘ae lē tu‘ulafoa‘iina, ‘ua lafotūina i lalo ‘ae lē fa‘aumatia. 10 ‘Ua tau‘aveina pea i o matou tino le fasiotia o Iesu, ‘ina ‘ia fa‘aalia fo‘i le soifua o Iesu i o matou tino. 11 Auā o i matou, e ui lava ‘ina ola, ‘ae tu‘uina atu i taimi uma lava i le oti ‘ona o Iesu, ‘ina ‘ia fa‘aalia ai le soifua o Iesu i o matou tino i‘uvale. 12 O le mea lea, o lo‘o galue le oti ‘iā te i matou, a o le ola i totonu ‘iā te ‘outou. 13 ‘Ae peita‘i o lo‘o ‘iā te i matou lea lava agaga fa‘atuatua e pei ‘ona tusia, “ ‘Ua ‘iā te a‘u le fa‘atuatua, o le mea lea ‘ua ‘ou tautala ai.” ‘Ua matou fa‘atuatua fo‘i, o le mea lea ‘ua matou tautala ai. 14 Auā ‘ua matou iloa, o lē na toe fa‘atūina le Ali‘i o Iesu, na te fa‘atutūina fo‘i i matou fa‘atasi ma Iesu, ma ‘aumaia i matou fa‘atasi ma ‘outou i ona luma. 15 O mea uma lava ‘ua faia mo lo ‘outou lelei. O le a fa‘ateleina le alofa tunoa i tagata e to‘atele, pe a ‘avea a ‘outou fa‘afetai ma ala o le vi‘iga o le Atua. 16 O le mea lea matou te lē fa‘avaivai ai. E tusa lava pe fa‘aumatia lo matou tagata i fafo, ‘ae peita‘i e fa‘afouina pea i aso ta‘itasi o matou tagata i totonu. 17 Auā o matou puapuagā māmāsagia ma le vave mavae, ‘ua saunia ai i matou mo le matalasi fa‘avavau o le mamalu e lē mafa‘atusalia, 18 auā matou te lē va‘ava‘ai i mea ‘ua va‘aia a o mea e lē o va‘aia. Auā o mea ‘ua va‘aia e lē tumau; a o mea e lē o va‘aia e fa‘avavau.

2 Korinito 5

1 Auā ‘ua matou iloa ‘āfai e lepetia le fale ‘ua matou nonofo ai i le lalolagi, o lo‘o i ai le fale ‘ua faia e le Atua mo i matou, o le fale e le‘i faia e lima o tagata, e fa‘avavau i le lagi. 2 Auā ‘ua feoi i matou i lenei fale, o lo‘o naunau tele i le fia fa‘a‘ofuina i lo matou fale mai le lagi, 3 ‘āfai fo‘i e fa‘a‘ofuina i matou, e lē maua i matou o lē lavalavā. 4 Auā ‘ua feoi i matou i lenei fale o lo‘o mafatia ai, matou te lē manana‘o fo‘i ‘ina ‘ia to‘eseina ‘ofu a ‘ia fa‘a‘ofuina, ‘ina ‘ia fa‘aumatia le i‘uvale i le ola. 5 O lenei, o le Atua o lē ‘ua saunia i matou mo lea lava fa‘amoemoe, ‘ua tu‘uina mai fo‘i e ia ‘iā te i matou le Agaga, e fai ma fa‘amaoni o mea o le a o‘o mai. 6 O le mea lea matou te loto tetele ai e lē aunoa, auā ‘ua matou mautinoa, o le ola i le tino o le ‘ave‘esea lea o i matou mai le Ali‘i, 7 auā ‘ua ola i matou i le fa‘atuatua, ‘ae lē o mea e va‘aia. 8 ‘Ua matou lototetele, ma ‘ua matou manana‘o e ō ‘ese mai le tino, a ‘ia mau fa‘atasi ma le Ali‘i. 9 O le mea lea matou te galulue ai, pe nonofo ai pe ō ‘ese fo‘i, ‘ua matou naunau ‘ia fa‘afiafia ‘iā te ia. 10 Auā tatou te tutū uma lava i luma o le nofoa fa‘amasino o Keriso, ‘ina ‘ia ta‘ito‘atasi ma maua le mea na faia e le tagata lava ia i lona ola fa‘alelalolagi, po o le lelei po o le leaga. 11 O le mea lea matou te taumafai ai e u‘una‘iina tagata, auā ‘ua matou iloa le mata‘u i le Ali‘i, a ‘ua silafia e le Atua i matou, ma ‘ua ‘ou fa‘amoemoe ‘ua ‘outou iloa fo‘i i matou i o ‘outou loto fuatiaifo. 12 Matou te lē toe tauleleia i matou e i matou lava ‘iā te ‘outou; ‘ua matou tu‘uina atu ‘iā te ‘outou le avanoa e fa‘aalia atu ai le mitamitaga o lo‘o ‘iā te i matou, ‘ina ‘ia ‘outou maua se tali mo i latou o ē o lo‘o mitamita i mea e va‘aia ‘ae lē o le loto. 13 Auā ‘āfai ‘ua matou vālea, ‘ona o le Atua lea; ‘āfai ‘ua matou atamamai, ‘ona o ‘outou lea. 14 Auā ‘ua pulea i matou e le alofa o Keriso; ‘ua matou iloa lelei na maliu le to‘atasi mo tagata uma lava, o lea ‘ua oti ai tagata uma. 15 Na maliu o ia mo tagata uma lava, ‘ina ‘ia lē ola ē o lo‘o ola mo i latou lava, ‘ae mo lē na maliu (‘ae na maliu o ia) ma ‘ua toe fa‘atūina mai mo i latou. 16 O le mea lea e amata atu nei ‘ona matou lē iloa se isi i le tino; e ui lava ‘ina matou iloa Keriso i le tino, a o lenei matou te lē toe iloa. 17 ‘Āfai o ‘iā Keriso se tagata, o le tagata fou ia; ‘ua mavae atu mea tuai, a ‘ua fou mea uma. 18 O mea uma lava e mai le Atua ia, o lē na fa‘aleleia i tatou ‘iā te ia e ala ‘iā Keriso, ma ‘ua tu‘uina mai fo‘i ‘iā te i tatou le galuega o le fa‘aleleiga. 19 Sa ‘iā Keriso le Atua, ‘ua fa‘aleleia e ia le lalolagi ‘iā te ia. ‘Ua lē ta‘ua e ia a latou agasala ‘iā te i latou, ‘ua tu‘uina mai fo‘i ‘iā te i tatou le ‘upu o le fa‘aleleiga. 20 O le mea lea, o i matou o sāvali a Keriso. ‘Ua ‘ai‘oi mai le Atua ‘iā te ‘outou e ala ia i matou; matou te ‘ai‘oi atu ai ‘iā te ‘outou ‘ona o Keriso, ‘ia ‘outou fa‘alelei ma le Atua. 21 Auā ‘ua faia o ia e ia ma agasala ‘ona o i tatou; na lē iloa e ia le agasala; ‘ina ‘ia ‘avea i tatou ma amiotonu a le Atua ‘iā te ia.

2 Korinito 6

1 O le ‘aufaigaluega i matou fa‘atasi ma ia, matou te ‘ai‘oi atu fo‘i ‘iā te ‘outou, ‘aua ne‘i talia fua e ‘outou le alofa tunoa o le Atua. 2 Auā ‘ua fetalai mai o ia, “O le taimi na talia ai na ‘ou fa‘alogo ai ‘iā te oe; o le aso o le fa‘aolataga na ‘ou fesoasoani ai ‘iā te oe.” ‘Ua o‘o mai le taimi e talileleia ai, o le aso fo‘i lenei o le fa‘aolataga. 3 Matou te lē tu‘uina atu se mea e fa‘asesēina ai se isi, ‘ina ne‘i ta‘uleagaina la matou galuega. 4 Peita‘i ‘ua fa‘amaonia i mea uma lava, o matou o ‘au‘auna a le Atua, i le ‘onosa‘i tele, i puapuagā, i mea faigatā ma mea e atuatuvale ai. 5 I le sasaina, i le tu‘uina i falepuipui, i misa, i galuega, i le mataala, i le matelaina. 6 I le amio mamā, i le poto, i le fa‘apalepale, i le agalelei, i le Agaga Pa‘ia, i le alofa moni, 7 i le folafolaina o le ‘upu moni. I le mana o le Atua, fa‘atasi ma ‘au‘upega o le amiotonu i le itū taumatau ma le itū tauagavale, 8 i le mamalu ma le lē mamalu, i le ta‘uleagaina ma le ta‘uleleia. ‘Ua ‘avea i matou e pei o ē e fa‘asesē. ‘Ae ui i lea, e fa‘amaoni lava i matou. 9 ‘Ua lē iloa i matou, peita‘i, ‘ua lauiloa. E peiseaī a feoti i matou, peita‘i o lo‘o ola i matou. ‘Ua fa‘asauāina i matou, peita‘i e le‘i oti i matou. 10 ‘Ua matou puapuagātia, ‘ae matou te ‘oli‘oli e lē aunoa. ‘Ua matou matitiva, a ‘ua matou fa‘atamao‘āigaina nisi e to‘atele. ‘Ua leai ni a matou mea, a ‘ua ‘iā te i matou mea uma. 11 O ‘outou tagata Korinito e, matou te tautala atu ‘iā te ‘outou, ‘ua tatala o matou loto; 12 matou te lē o tāofia ‘outou, a o ‘outou lava loto ‘ua tāofia ai ‘outou. 13 O ‘outou fo‘i, ‘ou te tautala atu ‘iā te ‘outou e pei o la‘u lava fānau, ‘ia ‘outou totogi mai e pei ‘ona matou totogi atu ‘iā te ‘outou. ‘Ia ‘outou loto matala. 14 ‘Aua tou te fa‘atasi ma ē e lē talitonu. Auā e fa‘apefea ‘ona mafuta fa‘atasi o le amiotonu ma le amioleaga? E fa‘apefea fo‘i ‘ona mafuta fa‘atasi o le malamalama ma le pouliuli? 15 E fa‘apefea ‘ea ‘ona loto gatasi o Keriso ma Pelialo. E fa‘apefea fo‘i ‘ona tutusa o lē ‘ua fa‘atuatua ma lē e lē fa‘atuatua? 16 E fa‘apefea fo‘i ‘ona tutusa o le malumalu o le Atua ma tupua? Auā o le malumalu o le Atua soifua i tatou, e pei ‘ona fetalai mai o le Atua, “ ‘Ou te nofo i totonu ‘iā te i latou, ma ‘ou savali i totonu ‘iā te i latou; e fai a‘u mo latou Atua, e fai fo‘i i latou ma o‘u tagata. 17 O le mea lea ia ō mai ai ‘outou mai totonu ‘iā te i latou, ma ‘ia vavae‘ese mai ‘outou, ‘ua fetalai mai ia le Ali‘i, ‘aua fo‘i tou te pa‘i atu i se mea ‘ele‘elea; ‘ona ‘ou talia lelei ai lea o ‘outou; 18 e fai a‘u ma o ‘outou Tamā, e fai fo‘i ‘outou ma o‘u atali‘i ma o‘u afafine, ‘ua fetalai mai ai le Ali‘i e ona le malosi uma lava.”

2 Korinito 7

1 O le mea lea, le au pele, o nei folafolaga ‘ua faia mo i tatou; o lea e ao ai ‘ona tatou fa‘amamā ‘iā te i tatou lava, i mea uma e leaga ai le tino ma le agaga, ma ‘ia taumafai ‘ona ola i le ola pa‘ia, i le mata‘u i le Atua. 2 ‘Ia ‘outou talia i matou i o ‘outou loto, matou te le‘i agaleaga atu i se isi, matou te le‘i fa‘aleagaina se isi, matou te le‘i pule fua i mea a se isi tagata. 3 ‘Ou te lē fai atu i lenei mea e fa‘asala ai ‘iā te ‘outou; ‘ua uma ‘ona ‘ou fai atu, ‘ua i ai ‘outou i o matou loto, ‘ua oti ma ola fa‘atasi ma ‘outou. 4 ‘Ou te tautala atu ‘iā te ‘outou ma le mautinoa; ‘ua tele lo‘u mitamita ‘ona o ‘outou. ‘Ua fa‘atūmuina a‘u i le loto tele; ‘ua fa‘atūmuina a‘u i le ‘oli‘oli i o matou puapuagā uma lava. 5 Auā e moni lava ‘ina ‘ua matou ō mai i Maketonia, sa leai se mapu i o matou tino; ‘ae sa puapuagātia i matou i mea uma; o tau‘a i fafo a o le fefe i totonu. 6 Peita‘i o le Atua, o lē e fa‘amafanafanaina ē ‘ua fa‘amaulaloina, na fa‘amafanafana o ia ‘iā te i matou i le o‘o mai o Tito; 7 e lē na o lona o‘o mai, a o le fa‘amafanafanaga fo‘i na fa‘amafanafanaina ai o ia e ‘outou. Na ta‘u mai e ia ‘iā te i matou lo ‘outou naunau e fia va‘ai ‘iā te a‘u, o lo ‘outou fa‘anoanoa, ma lo ‘outou mā‘elegā ‘iā te a‘u, o lea ‘ua fa‘ateleina ai lo‘u ‘oli‘oli. 8 Auā ‘āfai na ‘ou fa‘atigā atu ‘iā te ‘outou i le tusi, ‘ou te lē salamō ai (e ui lava ‘ina sa ‘ou salamō ai) auā ‘ua ‘ou iloa o le tusi lenā na fa‘atigā ‘iā te ‘outou, e ui lava ‘ina o sina taimi pu‘upu‘u. 9 O lenei ‘ou te ‘oli‘oli, e lē ‘ona ‘ua tigā ‘outou, ‘ae peita‘i ‘ona o lo ‘outou tigā ‘ua i‘u i lo ‘outou salamō; na fa‘atigāina ‘outou e tusa ma le finagalo o le Atua, ‘ina ne‘i puapuagātia ‘outou i se mea ia i matou. 10 Auā o le tigā e tusa ma le finagalo o le Atua, e tupu ai le salamō e o‘o atu ai i le fa‘aolataga e lē toe i ai se salamō; a o tigā fa‘alelalolagi e tupu ai le oti. 11 Auā ‘ua ‘outou va‘ai i le fa‘amaoni o lenei mea, o le tau‘aveina lea e ‘outou o le tigā e tusa ma le finagalo o le Atua, ‘ua fa‘atuputeleina ai ‘iā te ‘outou le mata‘u, o le naunau tele mai, o le mā‘elegā, ma le mana‘o e taui atu. O nei mea uma ‘ua fa‘amaonia e ‘outou ‘iā te ‘outou lava, tou te mamā i na mea. 12 O le mea lea, e ui lava ‘ina ‘ou tusi atu ‘iā te ‘outou, ‘ou te le‘i tusi atu ‘ona o lē na faia le mea leaga, po o lē fo‘i ‘ua agaleagaina; ‘ae peita‘i ‘ina ‘ia fa‘aalia ai lo ‘outou mā‘elegā mo i matou i luma o le Atua. 13 O le mea lea ‘ua fa‘amafanafanaina ai i matou. E lē gata i lea, a ‘ua fa‘aopoopo i lo matou fa‘amafanafanaina lo matou ‘oli‘oli tele i le fiafia o Tito, auā ‘ua to‘afilemū lona loto ‘ona o ‘outou. 14 Auā ‘āfai na ‘ou mitamita ‘iā te ia i se mea ‘ona o ‘outou, e lē fa‘amāina ai a‘u, ‘ae peita‘i fa‘apei ‘ona fa‘amaoni mea na matou tautala atu ai ‘iā te ‘outou, e fa‘apea fo‘i ‘ona fa‘amaonia lo matou mitamita ia Tito. 15 ‘Ua fa‘ateleina lona alofa mo ‘outou ‘ina ‘ua manatua e ia o ‘outou usiusita‘i uma, i lo ‘outou taliaina o ia i le fefe ma le gatete. 16 O le mea lea ‘ou te ‘oli‘oli ai ‘ina ‘ua ‘ou fa‘atuatua ‘iā te ‘outou i mea uma.

2 Korinito 8

1 Le ‘au uso e, matou te fa‘ailoa atu ‘iā te ‘outou le alofa tunoa o le Atua, ‘ua foa‘iina atu i ekalesia i Maketonia, 2 na matuā tofotofoina i latou i puapuagā; sa fa‘ateleina fo‘i lo latou ‘oli‘oli i la latou foa‘i atu e matuā tele, e ui lava ‘ina peiseaī ‘ua matitiva ai i latou. 3 Auā ‘ou te ta‘u atu ‘iā te ‘outou, na matuā foa‘i atu e i latou e sili i lo mea na latou maua, i lo latou lava loto malie, 4 na matuā ‘ai‘oi mai ‘iā te i matou ‘ia matou talia lenei galuega i le ‘au pa‘ia. 5 Na faia e i latou e sili atu nai lo le mea na matou fa‘amoemoeina, auā na mua‘i tu‘uina i latou e i latou lava i le Ali‘i, ma i matou fo‘i i le finagalo o le Atua. 6 O le mea lea na matou ‘ai‘oi atu ai ia Tito ia fa‘amae‘aina le sauniuniga o meaalofa ‘iā te ‘outou, e pei lava ‘ona amataina e ia. 7 ‘Ua tamao‘āiga ‘outou i mea uma lava i le fa‘atuatua, i le ‘upu, i le poto, ma le filigā uma, ‘atoa ma lo ‘outou alofa ‘iā te i matou; ‘ua fa‘aalia ai lo ‘outou alofa i le tu‘uina mai fo‘i o lenei meaalofa. 8 ‘Ou te lē fai atu lenei mea e pei o se fa‘atonuga, ‘ae na ‘ona ‘ou ta‘u atu ‘iā te ‘outou le filigā o isi; o lo‘o ‘ou taumafai ai e fa‘amaonia le moni fo‘i o lo ‘outou alofa. 9 Auā ‘ua iloa e ‘outou le alofa tunoa o lo tatou Ali‘i o Iesu Keriso; e ui lava ‘ina sa tamao‘āiga o ia, a ‘ua fa‘amativaina ‘ona o ‘outou, ‘ina ‘ia fa‘atamao‘āigaina ai ‘outou i lona mativa. 10 O le mea lea na o se manatu ‘ou te tu‘uina atu ‘iā te ‘outou i lenei mea; o le mea lenei e ao ‘ona fai e ‘outou o ē na mua‘i amataina, e lē gata i mea e fai a o le loto atu i ai i le tausaga ‘ua mavae. 11 O lenei, e ao ‘iā te ‘outou ‘ona fa‘auma le galuega na ‘outou amataina, o le mea lea ia ‘avea lo ‘outou loto atu e fai le galuega ma mea tou te mafaia ai ‘ona fa‘auma i mea lava o ‘iā te ‘outou. 12 Auā ‘āfai e i ai le loto fiafia, o le a talia lelei lava e tusa ma mea ‘ua ‘iā te ia, ‘ae lē o mea e lē o ‘iā te ia. 13 E lē ‘ina ‘ia mapu ai nisi, ‘ae puapuagātia ai ‘outou. 14 ‘Ae peita‘i ia fai fa‘atatau, ‘ina ‘ia fesoasoani lo ‘outou tamao‘āiga i lo latou mativa i le taimi nei, ‘ina ‘ia fesoasoani fo‘i lo latou tamao‘āiga i lo ‘outou mativa, ‘ina ‘ia taufai tutusa. 15 E pei ‘ona tusia, “O lē na fa‘aputu mea e tele, ‘ua leai sana mea o totoe, o lē na fa‘aputu mea itiiti, e leai se mea e mativa ai o ia.” 16 ‘Ia fa‘afetaia le Atua, o lē na tu‘uina atu ia Tito le filigā ‘ona o ‘outou. 17 Na matou ‘ai‘oi atu ‘iā te ia e alu atu ‘iā te ‘outou, ma sa loto malie o ia i la matou olega, peita‘i sa mana‘o o ia e alu atu ‘iā te ‘outou i lona lava loto malie. 18 ‘Ua matou ‘auina atu o ia fa‘atasi ma le uso, o lē ‘ua vi‘ia i ekalesia uma ‘ona o lana galuega, o le fa‘asalalauina lea o le Tala Lelei. 19 E lē na o lea, a ‘ua tofia fo‘i o ia e ekalesia matou te malaga fa‘atasi, e avatu lenei meaalofa ‘ua faia mo le vi‘iga o le Ali‘i lava ia, ma ‘ia fai fo‘i ma fa‘ailoga o lo matou loto fiafia. 20 O lo‘o matou taumafai e tāofia le faitioina e nisi o le matou faia o lenei meaalofa; 21 o le sini o lo‘o matou taumafai i ai, o le faia lea o mea lelei, e lē na o le silafaga a le Ali‘i ‘ae fa‘apea fo‘i ma tagata. 22 ‘Ua matou ‘auina fa‘atasi atu fo‘i ma le isi o tatou uso, o lē ‘ua matou su‘esu‘eina so‘o lona mā‘elegā i mea uma, ma o ia lea ‘ua sili atu lona filigā ‘ona o le tele o lona fa‘atuatua ‘iā te ‘outou. 23 A o Tito, o lo‘o fa‘atasi o ia ma a‘u, ma ‘ua ma galulue fa‘atasi fo‘i ma ‘outou; a o matou uso, o sāvali i latou a ekalesia, e vi‘ia ai Keriso. 24 O lenei, ia fa‘aalia fo‘i i ekalesia le fa‘ailoga o lo ‘outou alofa, ma lo matou mitamita ‘ona o ‘outou.

2 Korinito 9

1 E lē tatau ‘iā te a‘u ‘ona tusi atu ‘iā te ‘outou e uiga i le meaalofa mo le ‘au pa‘ia. 2 ‘Ua ‘ou iloa lo ‘outou loto fesoasoani; na ‘ou mitamita ai ‘iā te ‘outou i tagata Maketonia, ma ‘ua fa‘aali atu ‘iā te i latou ‘ua saunia Akaia talu mai le tausaga ‘ua mavae. O lo ‘outou mā‘elegā na fa‘agae‘etia ai le to‘atele o i latou. 3 A ‘ua ‘ou ‘auina atu le au uso ‘ina ne‘i fa‘alēaogāina lo matou mitamita ‘iā te ‘outou i lenei mea, a ‘ia saunia ai ‘outou e pei lava ‘ona ‘ou fai atu ai, 4 ‘ina ‘ia lē fa‘amāina i matou (‘ae tu‘u pea ia o ‘outou) i lenei fa‘amalosi i le mitamita, pe ‘āfai matou te ō atu ma ni tagata Maketonia, ‘ona iloa ai lea e le‘i saunia ‘outou. 5 O le mea lea ‘ua ‘ou manatu ai e tatau ‘ona ‘ai‘oi atu i le ‘au uso, latou te muamua atu ‘iā te ‘outou ma fa‘atatau la ‘outou meaalofa na folafolaina; ‘ou te loto ia saunia e pei o se meaalofa lava, ‘ae lē o se meaalofa na tupu i le matape‘ape‘a. 6 ‘Ia manatua le mea lenei: o lē e itiiti ana e lūlū, e itiiti fo‘i e selesele; a o lē e tele ana e lūlū, e tele fo‘i e selesele. 7 ‘Ia ta‘ito‘atasi ma foa‘i e pei ‘ona filifilia i lona loto, ‘ae ‘aua le foa‘i ma le musu, ‘aua fo‘i le faia fa‘amalosi; auā e alofa le Atua i lē e foa‘i ma le loto fiafia. 8 E mafai e le Atua ‘ona foa‘i fa‘asili atu ‘iā te ‘outou mea tou te manana‘o ai, ‘ina ‘ia ‘outou fesoasoani atu i galuega lelei uma lava, ‘ina ‘ia lava pea mea ‘ua ‘iā te ‘outou mai mea uma ta‘itasi. 9 E pei ‘ona tusia: “ ‘Ua tufatufaina fua e ia ana mea uma, ‘ua avatu e ia i ē e matitiva, e tumau lana amiotonu e fa‘avavau.” 10 O lē ‘ua saunia fatu mo lē e lūlū, ma areto mo lē e ‘ai, ‘ua saunia fo‘i e ia fatu mo ‘outou e fa‘atupuina ai ‘outou; o le a fa‘ateleina fo‘i e ia le fua o la ‘outou amiotonu. 11 O le a fa‘atamao‘āigaina ‘outou i mea uma lava, e fa‘atupuina ai ‘iā te i matou le fa‘afetai i le Atua. 12 Auā o le faia o lenei galuega e lē na ‘ona maua mai ai e le au pa‘ia mea na latou manana‘o ai, a ‘ua faula‘i fo‘i e fa‘ateleina ai le vi‘iga i le Atua i le tele o fa‘afetai. 13 O lenei galuega o le fa‘amaonia lea o lo ‘outou fa‘atuatua, ma ‘ua vi‘ia ai e i latou le Atua; e lē na ‘ona fa‘aali atu ai le Tala Lelei ‘iā Keriso, a ‘ua ‘outou usiusita‘i fo‘i i ai i le tufatufaina atu o mea uma ‘ua ‘iā te ‘outou ‘iā te i latou, ‘atoa ma tagata uma lava. 14 O lo‘o tatalo i latou mo ‘outou, ma naunau tele mo ‘outou ‘ona o le alofa tunoa o le Atua mo ‘outou. 15 ‘Ia tatou fa‘afetai i le Atua i lana meaalofa e lē mafai ‘ona fa‘amatalaina.

2 Korinito 10

1 O a‘u o Paulo, ‘ou te ‘ai‘oi atu ‘iā te ‘outou i le agamalū ma le filemū o Keriso. O a‘u o lē e fa‘amaulalo pe a tatou fa‘afesaga‘i, peita‘i ‘ou te lototele pe a ‘ou alu ‘ese mai ‘iā te ‘outou. 2 ‘Ou te ‘ai‘oi atu ‘iā te ‘outou, ‘ina ‘ia lē fa‘amalosia lo‘u tautala atu ma le lototele pe a ‘ou i ai ‘iā te ‘outou, i le fa‘aali atu o le fa‘amalosi ‘ou te iloa e tatau ‘ona fa‘amalosi atu ai i nisi, o ē o lo‘o manatu o lo‘o matou ola fa‘aletino. 3 Auā e ui lava ‘ina matou ola fa‘aletino, ‘ae matou te lē tau fa‘aletino, 4 auā o ‘au‘upega o la matou nei tau‘a e lē fa‘aletino ‘ae fa‘aleagaga, e lepetia ai ‘olo. ‘Ua fa‘aumatia e i matou finauga, 5 ma mea maualuluga uma e tete‘e atu i le poto o le Atua; ‘ua fa‘ato‘ilaloina fo‘i mafaufauga uma, ‘ina ‘ia usiusita‘i ai ‘iā Keriso; 6 ma ‘ua matou sauni e fa‘asala atu i ē e lē usiusita‘i, pe a ‘ato‘atoa lo ‘outou usiusita‘i. 7 ‘Ia va‘ava‘ai i mea ‘ua fa‘afesaga‘i ma ‘outou. ‘Āfai ‘ua mautinoa e se isi o ia o le tagata o Keriso, e fa‘apea fo‘i i matou. 8 Auā e ui lava ‘ina fa‘ateleina teisi lo‘u mitamita e uiga i le pule ‘ua ‘iā te i matou, ‘ua foa‘iina mai e le Ali‘i e ati a‘e ai ‘outou, ‘ae lē ‘ina ‘ia lepetia ai ‘outou, ‘ou te lē ma ai lava. 9 ‘Aua ne‘i ‘outou manatu ‘ua ‘ou taumafai e fa‘afefe atu ‘iā te ‘outou i a‘u tusi. 10 Auā ‘ua fa‘apea a nisi, “O ana tusi e mamafa ma malolosi, a o lona tino e vaivai pe a nofo mai, ma lana lauga o se mea fa‘atauva‘a.” 11 ‘Ia mafaufau lenā tagata i lenei mea, o mea matou te fai atu ai i tusi a o matou lē o i ai, matou te faia pe a matou i ai. 12 Matou te lē fefefe e fa‘avasega pe fa‘atusatusa i matou ma nisi o i latou o ē e vivi‘i ‘iā te i latou lava. Peita‘i a fua i latou e i latou lava, ma fefa‘atusatusaa‘i i latou lava, e lē popoto i latou. 13 ‘Ae matou te lē mitamita e sili atu i lo le mea e tatau ‘ona gata mai ai, ‘ae peita‘i o le a tausi pea i le mea ‘ua tufa mai e le Atua ‘iā te i matou, e o‘o atu lava ‘iā te ‘outou. 14 Auā matou te lē fua fa‘asili, peiseaī matou te lē o‘o atu ‘iā te ‘outou; o i matou lava na muamua o‘o atu ‘iā te ‘outou ma le Tala Lelei ‘iā Keriso. 15 Matou te lē mitamita e sili atu i lo le mea e tatau ‘ona gata mai ai, i galuega a isi tagata. A o lo matou fa‘amoemoe ia pei ‘ona fa‘ateleina lo ‘outou fa‘atuatua, ia fa‘apea fo‘i ‘ona fa‘ateleina ‘iā te ‘outou la matou matagaluega. 16 ‘Ina ‘ia folafolaina atu e i matou le Tala Lelei i nu‘u i tala atu o ‘outou, ma ‘ia ‘aua ne‘i mitamita i mea ‘ua faia i le matagaluega a le isi tagata. 17 “O lē e mitamita, ia mitamita o ia i le Ali‘i.” 18 Auā e lē o le tagata e vivi‘i ‘iā te ia lava e talia, a o le tagata o lē e vi‘ia e le Ali‘i.

2 Korinito 11

1 ‘Ou te mana‘o ‘ia ‘outou ‘onosa‘i teisi ‘iā te a‘u i lo‘u valea; ‘ia ‘outou ‘onosa‘i fa‘atasi ma a‘u. 2 Auā ‘ua ‘ou fuā ‘iā te ‘outou i le fuā tau le Atua, auā na ‘ou faufautane ‘iā te ‘outou ‘iā Keriso, e tu‘uina atu ai ‘outou e pei o le fa‘ato‘anofotane i lana tane e to‘atasi. 3 A ‘ou te fefe ‘ina ne‘i ta‘ita‘i‘eseina o ‘outou manatu ia lē fa‘amaoni ‘iā Keriso, fa‘apei ‘ona fa‘asesēina Eva e le gata i lana togafiti. 4 Auā ‘āfai e alu atu se isi ma tala‘i atu se Iesu e ‘ese i lo lē na matou tala‘iina atu, pe tou te talia fo‘i se agaga ‘ese nai lē ‘ua ‘outou talia, po o se tala lelei ‘ese i lē ‘ua ‘outou talia, e vave loa ‘ona ‘outou usiusita‘i i ai. 5 ‘Ou te manatu e leai se mea e itiiti ai a‘u i lo nei ‘aposetolo silisili. 6 ‘Āfai fo‘i ‘ou te valea i le ‘upu, ‘ou te lē valea i le iloa; a ‘ua matou fa‘aali manino atu ‘iā te ‘outou mea uma lava. 7 Na ‘ou tāla‘i atu le Tala Lelei a le Atua ‘iā te ‘outou e aunoa ma se totogi. Sa ‘ou fa‘amaulalo ‘iā te a‘u, ‘ina ‘ia fa‘amaualugaina ai ‘outou. Pe se agasala ‘ea lenā mea? 8 Na ‘ou faoa mea a isi ekalesia, ma fa‘aaogāina le tupe e ‘au‘auna ai ‘iā te ‘outou; 9 ma ‘ina o tatou fa‘atasi ma ‘ou lagona le mativa, ‘ou te le‘i fa‘amalosi atu i se tasi mo se fesoasoani, auā sa maua mai i le ‘au uso mai Maketonia mea na ‘ou mana‘o ai. Na ‘ou ‘alo ‘ese ‘ina ne‘i ‘avea a‘u ma avega i se isi i so o se mea, ma o le a fa‘apea lava ‘ona ‘ou faia. 10 Fa‘apei ‘ona ‘iā te a‘u le ‘upu moni a Keriso, e lē mafai ai la ‘ona tāofia lo‘u mitamita i le itūmālō o Akaia. 11 Aiseā? ‘Ina ‘ua ‘ou lē alofa ‘ea ‘iā te ‘outou? ‘Ua silafia e le Atua ‘ou te alofa. 12 O le mea o lo‘o ‘ou faia, ‘ou te faia pea lava i ni ala e fa‘alēaogāina ai le manatu o ē ‘ua mitamita ma fa‘apea ane, o lo‘o latou galulue i le galuega e pei lava ‘ona matou faia. 13 O ia tagata o ‘aposetolo pepelo i latou, o le ‘au faigaluega fa‘a‘ole‘ole, ‘ua fa‘afoliga i latou o ‘aposetolo a Keriso. 14 E lē o se mea e ofo ai, auā e o‘o lava ia Satani na fa‘afoliga o ia e ia lava ma agelu o le malamalama. 15 O le mea lea, e lē o se mea e ofo ai pe ‘āfai fo‘i e fa‘afoliga ana ‘au‘auna ma ‘au‘auna a le amiotonu. O le a fa‘atatau lava lo latou i‘uga ‘iā latou mea na fai. 16 ‘Ou te toe fai atu fo‘i, ‘aua ne‘i manatu mai se isi o a‘u o le vale. ‘Āfai tou te manatu fa‘apea, ia talia a‘u e pei o se vale; ‘ina ‘ia ‘ou mitamita ane teisi. 17 O le mea ‘ou te fai atu ai, ‘ou te lē fai atu ‘ona o le Ali‘i, ‘ae peiseaī o se vale lenei fa‘amalosi i le mitamita. 18 ‘Ona o le to‘atele o lo‘o mitamita fa‘aletino, o lea ‘ua ‘ou mitamita ai fo‘i. 19 ‘Ona o lo ‘outou ‘onosa‘i ma le fiafia i tagata valea, ‘ua ‘avea ai ‘outou ma tagata popoto. 20 Auā ‘ua ‘outou ‘onosa‘i pe a fa‘apologaina ‘outou e se isi, ma ‘aina ‘outou, ma ‘ave a ‘outou mea, pe fa‘amaualuga mai fo‘i se isi, pe po atu i o ‘outou mata. 21 ‘Ou te fai atu i le māasiasi, ‘ona sa matuā vāivāi tele i matou. Peita‘i a i ai se mea e fa‘amalosi ai se isi (‘ou te fai atu i le valea) ‘ou te fa‘amalosi ai fo‘i. 22 O tagata Eperu ‘ea i latou? E fa‘apenā fo‘i a‘u. O tagata Isaraelu ‘ea i latou? E fa‘apenā fo‘i a‘u. O fānau ‘ea a Aperaamo i latou? E fa‘apenā fo‘i a‘u. 23 O ‘au‘auna ‘ea i latou a Keriso? (‘Ou te tautala pei se vale i lenei mea). ‘Ua fa‘atele ‘ona ‘ou galue, ‘ua fa‘atele ‘ona ‘ou i ai i falepuipui, ‘ua fa‘atele ‘ona sasaina o a‘u, ‘ua fa‘ateleina ‘ona ‘ou latalata i le oti. 24 ‘Ua fa‘alima ‘ona sasaina o a‘u e Iutaia, e tolusefulu ma le iva ta. 25 ‘Ua fa‘atolu ‘ona sasaina o a‘u i la‘au; e fa‘atasi ‘ona fetogia o a‘u i ma‘a. E fa‘atolu ‘ona puapuagātia a‘u folauga, na ‘ou i ai i le vasa i le ao ma le po ‘atoa. 26 ‘Ua tele a‘u malaga, se manū a ‘ou malaia i vaitafe, se manū a ‘ou malaia i tagata gaoi, se manū a ‘ou malaia i o‘u lava tagatanu‘u, se manū a ‘ou malaia i tagata o nu‘u ‘ese, se manū a ‘ou malaia i le ‘a‘ai, se manū a ‘ou malaia i le vao tu‘ufua, se manū a ‘ou malaia i le sami, se manū a ‘ou malaia i uso pepelo. 27 Na ‘ou galue ma puapuagātia i mea faigatā. ‘Ua fa‘atele ‘ona ‘ou lē moe, i le fia ‘ai ma le fia inu, o le anapogi so‘o, o le malūlū ma le leai o ni lavalava. 28 Tu‘u ia isi mea, a o le mea sa mafatia ai a‘u i aso uma, o le popole lea ‘ona o ekalesia uma. 29 Po o ai ‘ua vāivāi, ‘ou te vāivāi ai ‘ea? Po o ai ‘ua pa‘ū ‘ese, ‘ou te tigā ai ‘ea? 30 ‘Āfai e tatau ‘ona ‘ou mitamita, ‘ou te mitamita i mea ‘ou te vāivāi ai. 31 O le Atua o le Tamā o le Ali‘i o Iesu, o lē e vi‘ia e fa‘avavau lava, ‘ua silafia e ia ‘ou te lē pepelo lava. 32 A o ‘ou i ai i Tamaseko, o le kovana mai ia Areta le tupu sa leoleoina le ‘a‘ai o Tamaseko ‘ina ‘ia pu‘eina ai a‘u; 33 ‘ae sa tu‘utu‘uina ifo a‘u i le ‘ato i le fa‘amalama i le pa, ma ‘ou sola ‘ese ai mai ona lima.

2 Korinito 12

1 E ao ‘ona ‘ou mitamita, e ui lava ‘ina lē tatau i se isi, ‘ae peita‘i ‘ou te alu atu e fa‘aalia atu mea na va‘aia ma fa‘aaliga mai le Ali‘i. 2 Na ‘ou iloa le tagata o Keriso, o lē na ‘aveina a‘e i lagi tua tolu i le sefulu ma le fa tausaga talu ai (‘ou te le‘i iloa pe na i le tino pe leai fo‘i, na o le Atua ‘ua na silafia). 3 ‘Ua ‘ou iloa lenā tagata na segia i Parataiso (‘ou te lē iloa pe na i le tino pe le‘i i le tino fo‘i, a ‘ua silafia e le Atua), 4 ma ‘ua fa‘alogo fo‘i o ia i ‘upu e lē mafai ‘ona tautalagia, e lē tatau fo‘i ‘ona tautala i ai se tagata. 5 ‘Ou te mitamita i lenā tagata, se ‘ou te lē mitamita ‘iā te a‘u lava, vaganā mea ‘ou te vāivāi ai. 6 E ui lava ‘ina ‘ou mana‘o e mitamita, e lē ‘avea ai a‘u ma vale; e tatau ‘ona ‘ou tautala i le ‘upu moni; ‘ae ‘ou te lē faia lenei mea, ‘ina ne‘i manatu maualuga se isi ‘iā te a‘u, a o le a lē lagolagoina lenā manatu i mea o le a va‘aia ma fa‘alogoina e ia mai ‘iā te a‘u. 7 O le mea lea, ‘ina ‘ia ‘ou lē manatu maualuga lava a‘u ‘ona o le silisili ‘ese o mea na fa‘aalia mai, sa tu‘uina mai ‘iā te a‘u le mea matuitui i le tino, o le ‘avefe‘au a Satani na ta‘u mai ‘iā te a‘u, ‘ina ‘ia ‘ou lē fa‘amaualuga, 8 Na ‘ou ‘ai‘oi fa‘atolu i le Ali‘i i lenei mea, ‘ina ‘iā te‘a ma a‘u. 9 A ‘ua fai mai o ia ‘iā te a‘u, “O lo‘u alofa tunoa e lava mo oe, auā e fa‘a‘ato‘atoaina e lo‘u mana le vāivāi.” O le mea lea, e tele ai lo‘u fiafia i le mitamita i mea ‘ou te vāivāi ai, ‘ina ‘ia fai a‘u ma nofoaga o le mana o Keriso. 10 O le mea lea ‘ou te talia ai ma le fiafia mea ‘ou te vāivāi ai, o le fa‘aleaga mai, o malaia, o sauāga ma mala ‘ona o Keriso; auā a ‘ou vāivāi, ‘ona ‘ou malosi ai lea. 11 Sa ‘avea a‘u ma vale. Na ‘outou fa‘amalosi mai ‘iā te a‘u. Sa tatau ‘ona fautuaina a‘u e ‘outou, auā e ui ‘ina ‘ou fa‘atauva‘a, e leai se mea ‘ou te itiiti ai i ‘aposetolo silisili. 12 Na ‘ou faia ‘iā te ‘outou fa‘ailoga e fai ma fa‘amaoniga o lo‘u ‘aposetolo, o le ‘onosa‘i, fa‘atasi ma fa‘ailoga o mea ofoofogia ma galuega mamana. 13 Se ā se mea ‘ua itiiti ai ‘outou i isi ekalesia, vaganā ‘ina ‘ua lē fa‘atigāina ‘outou e a‘u lava? Fa‘amāgalo mai ia ‘iā te a‘u i lenei sesē. 14 O lona fa‘atolu lenei ‘ona ‘ou sauni ‘ou te alu atu e asiasi ‘iā te ‘outou; ‘ou te lē fa‘atigāina ‘outou auā ‘ou te lē mana‘o ia ‘outou mea totino a o ‘outou lava. E lē tatau i le fānau ‘ona fa‘aputu ‘oa mo matua, a o matua mo le fānau. 15 A o a‘u, ‘ou te matuā fiafia lava e fa‘amaumau a‘u mea, ia fa‘aumatia fo‘i a‘u ‘ona o ‘outou. ‘Āfai e tele lo‘u alofa mo ‘outou, e fa‘aitiitia ai ‘ea ‘ona alofaina o a‘u? 16 Tou te manatua lelei e le‘i mafatia ‘outou ‘iā te a‘u. Peita‘i ‘ua ‘outou fai ane, o le fa‘a‘ole‘ole na ‘ou maua ai ‘outou i le togafiti. 17 Pe na ‘ou ‘avea ni a ‘outou mea ‘ona o ē na ‘ou ‘auina atu ‘iā te ‘outou? 18 Na ‘ou ‘ai‘oi ia Tito ia alu atu; na ‘ou ‘auina atu fo‘i le uso fa‘atasi ma ia. Na ‘aveina ‘ea e Tito ni a ‘outou mea? Na matou lē savavali ‘ea ma le loto gatasi ma tulagāvae e tasi? 19 ‘Ua ‘outou manatu ‘ea ‘ua matou puipui ia i matou lava i o ‘outou luma? Le ‘au pele e, matou te tautala atu ‘iā Keriso i luma o le Atua, ‘ua faia ia mea uma mo le fa‘amafanafanaina o ‘outou. 20 Auā ‘ou te fefe, ‘ina ne‘i ‘ou alu atu ‘ua ‘outou faia mea e lē tatau ai, ‘ina ‘ia ‘outou lē maua fo‘i ‘iā te a‘u se mea tou te lē mana‘omia. ‘Ou te fefe ‘ina ne‘i i ai ‘iā te ‘outou o misa, o le losilosivale, o le lotoa, o le finau vale, o le fai ‘upu leaga, o le fa‘atuaupua, o le loto fa‘afefeteina, o le fa‘alētaupulea. 21 ‘Ina ne‘i ‘ou alu atu ‘ona fa‘amaulaloina lea o a‘u e lo‘u Atua ‘ona o ‘outou, ma fa‘anoanoa ‘ona o le to‘atele o i latou o ē na agasala anamua, ma ‘ua lē salamō ‘ona o le amioleaga ma le faita‘aga ma le matāitu na faia e i latou.

2 Korinito 13

1 O lona fa‘atolu lenei ‘ona ‘ou alu atu ‘iā te ‘outou. E pei ‘ona fai mai le Tusi, “O le molimau a tagata e to‘alua po o le to‘atolu e fa‘aleleia ai mea uma.” 2 Na ‘ou lapata‘iina i latou o ē na agasala muamua ‘atoa ma isi, ma ‘ou te toe lapata‘iina nei i latou a o ‘ou le‘i i ai, e pei ‘ona sa ‘ou faia a o ‘ou i ai i la‘u malaga e lua, ‘āfai fo‘i ‘ou te toe alu atu, ‘ou te lē fa‘asaoina i latou, 3 talu ai ‘ona o lo‘o sā‘ilia e ‘outou se fa‘ailoga po ‘ua tautala Keriso i totonu ‘iā te a‘u. E lē vāivāi o ia i le feagai ai ma ‘outou, ‘ae malosi i totonu ‘iā te ‘outou. 4 Auā e ui lava ‘ina fa‘asatauroina o ia i le vāivāi, ‘ae soifua pea o ia i le mana o le Atua. ‘Ua vāivāi fo‘i i matou ‘iā te ia, ‘ae peita‘i ‘ua matou ola fa‘atasi ma ia i le mana o le Atua ‘ua fa‘aalia ‘iā te ‘outou. 5 Inā tofotofo ia ‘outou ‘iā te ‘outou, ‘ina ‘ia iloa ai po ‘ua ‘outou i ai i le fa‘atuatua; inā su‘esu‘e ifo ia ‘iā te ‘outou. Tou te le‘i iloa ‘ea ‘ua i totonu ‘iā te ‘outou Iesu Keriso? Vaganā ‘ua ‘outou to‘ilalo i tofotofoga. 6 ‘Ou te fa‘amoemoe o le a ‘outou iloa e le‘i to‘ilalo i matou. 7 O lenei, matou te tatalo i le Atua ‘ina ‘ia ‘outou lē faia se mea leaga, e lē ‘ina ‘ia iloa ai ‘ua fa‘amaoni i matou, ‘ae peita‘i ‘ia faia ai e ‘outou mea lelei, e ui lava ‘ina e peiseaī e vāivāi i matou. 8 Auā matou te lē mafaia ‘ona fai se mea e tete‘e atu ai i le ‘upu moni, a o mea e tatau ma le ‘upu moni. 9 Auā matou te fiafia pe a matou vāivāi ‘ae malolosi ‘outou. O le mea o lo‘o matou tatalo atu ai, ia fa‘a‘ato‘atoaina ‘outou. 10 O le mea lea ‘ou te tusi atu ai nei mea a o ‘ou lē i ai ‘iā te ‘outou, ‘ina ne‘i ‘ou alu atu ma fa‘amalosi ‘iā te ‘outou, e tusa ma le pule na tu‘uina mai e le Ali‘i ‘iā te a‘u e ati a‘e ai ‘outou, ‘ae lē o le lepetia ai i lalo o ‘outou. 11 Uso e, o le toe ‘upu lenei, ‘ia ‘outou manuia, ‘ia fa‘a‘ato‘atoaina ‘outou, ‘ia ‘outou lototetele, ‘ia ‘outou loto gatasi ‘ia ‘outou fifilemū, ma ‘ia ‘iā te ‘outou le Atua e ona le alofa ma le manuia. 12 ‘Ia ‘outou fealofani i le feasogi pa‘ia. O lo‘o alolofa atu ‘iā te ‘outou le au pa‘ia. 13 ‘Ia ‘iā te ‘outou uma lava le alofa tunoa o le Ali‘i o Iesu Keriso, ma le alofa o le Atua, ma le mafuta fa‘atasi ma le Agaga Pa‘ia.

Kalatia 1

1 O a‘u o Paulo o le ‘aposetolo, (e lē mai tagata, e le‘i tofia fo‘i e se tagata, peita‘i o Iesu Keriso lava ma le Atua le Tamā, o lē na fa‘atūina mai o ia nai ē ‘ua oti) 2 ‘atoa ma le au uso uma lava o ē o lo‘o fa‘atasi ma a‘u; o matou alofa‘aga nei i ekalesia i Kalatia: 3 ‘Ia ‘iā te ‘outou le alofa tunoa ma le manuia mai le Atua le Tamā, ma le Ali‘i o Iesu Keriso. 4 O lē na foa‘iina mai o ia e ia lava ‘ona o a tatou agasala, ‘ina ‘ia lavea‘iina i tatou e ia mai le leaga o lenei lalolagi, e tusa ma le finagalo o le Atua lo tatou Tamā. 5 ‘Ia ‘iā te ia pea le vi‘iga e fa‘avavau fa‘avavau lava. Amene. 6 ‘Ua ‘ou ofo lava ‘ina ‘ua vave ‘ona ‘outou lafoa‘iina lē na vala‘auina ‘outou i le alofa tunoa o Keriso, ‘ae fa‘asaga atu i le tala lelei e ‘ese. 7 E leai se isi itū‘āiga tala lelei, peita‘i e i ai nisi o lo‘o fa‘alavelave ‘iā te ‘outou ma fa‘aliliu‘eseina le tala lelei a Keriso. 8 ‘Ae peita‘i e ui lava ‘ina tala‘iina atu e i matou, po o se agelu mai le lagi, se isi tala lelei e ‘ese nai lea na matou tala‘iina atu ‘iā te ‘outou, ‘ia fa‘afanoina o ia. 9 E pei ‘ona matou fai atu muamua ma ‘ou te toe fai atu ai fo‘i, ‘āfai e i ai se tagata na te tala‘iina ‘iā te ‘outou se isi tala lelei e ‘ese nai lea ‘ua ‘outou talia, ‘ia fa‘afanoina o ia. 10 Auā pe ‘ou te tauānau ‘ea i tagata po o le Atua? Pe ‘ou te sā‘ili ‘ea e fa‘afiafia i tagata? Auā ‘āfai ‘ou te fa‘afiafia pea i tagata, e lē tatau ‘ona ‘avea o a‘u ma ‘au‘auna a Keriso. 11 Uso e, ‘ou te fa‘aali atu ‘iā te ‘outou, o le Tala Lelei na ‘ou tala‘iina atu ‘iā te ‘outou e lē mai tagata. 12 ‘Ou te le‘i maua mai fo‘i i se tagata, e leai fo‘i se isi na a‘oa‘oina mai ‘iā te a‘u. O Iesu Keriso lava na fa‘aali mai o ia ‘iā te a‘u. 13 Auā na ‘outou fa‘alogo i la‘u amio muamua a o ‘ou i ai i le Lotu Iutaia, na ‘ou fa‘asauā ma taumafai e fa‘aumatia le ekalesia a le Atua e aunoa ma le tāofia, 14 e sili fo‘i lo‘u to‘aga i le Lotu Iutaia, ma lo‘u mā‘elegā i ‘upu tu‘u a o‘u tamā, i lo tagata e to‘atele o la‘u tupulaga i lo‘u lava nu‘u. 15 Peita‘i, ‘ina ‘ua tofia a‘u e le Atua a o o‘u le‘i fānau mai, ma ‘ua vala‘auina fo‘i a‘u i lona alofa tunoa. 16 Ma ‘ua finagalo malie o ia e fa‘aalia mai ‘iā te a‘u lona Alo, ‘ina ‘ia ‘ou tala‘iina ai le Tala Lelei ‘iā te ia i tagata o Nu‘u ‘ese, ‘ou te le‘i fesili atu i se tagata i se mea e ao ‘ona ‘ou faia. 17 ‘Ou te le‘i alu atu fo‘i i Ierusalema, ‘iā i latou o ē na muamua ‘avea ma ‘aposetolo ‘iā te a‘u; ‘ae na ‘ou alu atu i Arapi ma ‘ou toe fo‘i atu i Tamaseko. 18 ‘Ua mavae tausaga e tolu, ‘ona ‘ou alu a‘e ai lea i Ierusalema e asiasi ‘iā Kefa, na ma nonofo ai ma ia i aso e sefulu ma le lima. 19 ‘Ae ‘ou te le‘i va‘aia se isi o le ‘au ‘aposetolo, vaganā Iakopo le uso o le Ali‘i. 20 O mea uma fo‘i ‘ua ‘ou tusi atu ai ‘iā te ‘outou i luma o le Atua e fa‘amaoni lava. 21 ‘Ona ‘ou alu atu ai lea i le itūmālō o Suria ma Kilikia. 22 ‘Ae na lē iloa a‘u e le ekalesia a Keriso i Iutaia. 23 Sa na ‘ona fa‘alogo atu o i latou e fa‘apea, “O le tagata o lē sa masani ‘ona fa‘asauā ‘iā te i tatou, ‘ua tāla‘i atu nei e ia le fa‘atuatuaga sa taumafai o ia e fa‘aumatia.” 24 ‘Ona vivi‘i ai lea o i latou i le Atua ‘ona o a‘u.

Kalatia 2

1 Mulimuli ane, ‘ua mavae tausaga e sefulu ma le fa, ‘ona ‘ou toe alu a‘e lea i Ierusalema fa‘atasi ma Panapa, na matou o fo‘i ma Tito. 2 Na ‘ou alu a‘e e tusa ma le fa‘aaliga, ma feso‘ota‘i ma ta‘ita‘i, ma sa tu‘uina atu ai fo‘i i o latou luma le Tala Lelei na ‘ou tala‘iina atu i tagata o Nu‘u ‘ese; ‘ou te le‘i mana‘o fo‘i ‘ina ‘ia maumau a‘u galuega ‘ua mavae ma a‘u galuega i nei ona po. 3 ‘Ae o‘o lava ‘iā Tito o lē na ma fa‘atasi, e le‘i fa‘amalosia o ia ‘ina ‘ia peritomeina, e ui lava ‘ina o ia o le tagata Eleni. 4 ‘Ae peita‘i ‘ona o uso pepelo na ō ane fa‘alilolilo, o ē na ō ane e va‘ava‘ai i lo tatou sa‘olotoga ‘ua tatou maua ‘iā Keriso Iesu, ‘ina ‘ia fa‘apologaina i tatou e i latou, 5 ‘ae matou te le‘i gaua‘i atu ma usiusita‘i ‘iā te i latou i sina taimi; ‘ina ‘ia tumau pea ‘iā te ‘outou le fa‘amaoni o le Tala Lelei. 6 O tagata iloga fo‘i, e lē afaina ‘iā te a‘u o latou tulaga aloa‘ia; auā e lē fa‘ailoga tagata le Atua, o tagata iloga fo‘i nei e leai se mea na fa‘aopoopoina mai e i latou ‘iā te a‘u. 7 ‘Ae lē na o lea, na iloa fo‘i e i latou le tu‘uina mai ‘iā te a‘u o le Tala Lelei mo ē e le‘i peritomeina, e pei lava ‘ona tu‘uina atu ‘iā Peteru mo ē ‘ua peritomeina. 8 Auā o le Atua o lē na galue ‘iā Peteru e fai ma ‘aposetolo mo ē ‘ua peritomeina, o ia lava lea na galue i totonu ‘iā te a‘u i le galuega fa‘a‘aposetolo mo Nu‘u ‘ese. 9 ‘Ina ‘ua iloa e Iakopo ma Peteru ma Ioane, o ē na ‘avea ma poutū malolosi o le ekalesia, le alofa tunoa na tu‘uina mai ‘iā te a‘u e le Atua, ‘ona matou lūlū lima lea, o i latou ma i mā‘ua ma Panapa, e fa‘amaonia ai lo latou mafuta mai ‘iā te i mā‘ua. ‘Ona ma ō ai lea i Nu‘u ‘ese, ‘ae ō atu i latou i ē ‘ua peritomeina. 10 Na o le tasi lava le mea sa mana‘omia, ‘ia matou manatua ē e matitiva, o le mea lea sa ‘ou matuā naunau i ai e fai. 11 ‘Ina ‘ua alu atu Peteru i Anetioka, na ‘ou te‘ena o ia i luma o tagata uma, auā ‘ua matuā mautinoa lona sesē. 12 A o le‘i taunu‘u atu nisi tagata o ē na ‘auina atu e Iakopo, sa masani ‘ona ‘ai o ia fa‘atasi ma tagata o Nu‘u ‘ese; a ‘ua taunu‘u atu i latou, ‘ona toe ‘alo ‘ese lea o ia ma ‘ua lē ‘a‘ai ma i latou, auā ‘ua fefe o ia ‘iā te i latou o ē na manana‘o ‘ia peritomeina tagata o Nu‘u ‘ese. 13 Sa fa‘atasi fo‘i ma ia nisi tagata Iutaia lē fa‘amaoni, na o‘o lava ‘ina tosina atu i ai Panapa i lo latou lē fa‘amaoni. 14 Peita‘i ‘ina ‘ua ‘ou iloa ‘ua lē savavali tonu i latou i le ‘upu moni o le Tala Lelei, sa ‘ou fai atu loa ‘iā Peteru i luma o i latou, “O oe o le tagata Iutaia, ui i lea, na e amio e pei se tagata o Nu‘u ‘ese, ‘ae lē pei o se tagata Iutaia. Pe fa‘apefea la ‘ona e taumafai e fa‘amalosia tagata o Nu‘u ‘ese ‘ia amio e pei o tagata Iutaia?” 15 O i tatou lava o tagata Iutaia ‘ae lē o ni tagata agasala o Nu‘u ‘ese. 16 Ui i lea, ‘ua tatou iloa e lē ta‘uamiotonuina se tagata i galuega o le tulafono, a o le fa‘atuatua ‘iā Iesu Keriso; o i tatou fo‘i ‘ua tatou fa‘atuatua ‘iā Keriso Iesu, ‘ina ‘ia ta‘uamiotonuina ai i tatou e le Atua i le fa‘atuatua ‘iā Keriso, ‘ae lē o le tulafono. E lē ta‘uamiotonuina se isi i galuega o le tulafono. 17 ‘Ae ‘āfai tatou te taumafai e ta‘uamiotonuina ‘iā Keriso, ‘ua ‘avea i tatou ma tagata agasala e pei lava o tagata o Nu‘u ‘ese, po ‘ua fai ai ‘ea la Keriso ma ‘au‘auna a le agasala? E leai lava! 18 Auā ‘āfai ‘ou te toe ati a‘e mea na ‘ou lepetia, ‘ua ‘avea a‘u e a‘u lava ma tagata solitulafono. 19 Auā o a‘u na ‘ou oti i la le tulafono ‘ona o le tulafono, ‘ina ‘ia ‘ou ola ai i le Atua. 20 ‘Ua fa‘asatauroina fa‘atasi i mā‘ua ma Keriso; ‘ou te lē ola a‘u, a o Keriso o lo‘o ola i totonu ‘iā te a‘u; ma o le ola o lo‘o ‘ou ola ai nei i le tino, ‘ou te ola ai lava i le fa‘atuatua i le Alo o le Atua, o lē na alofa mai ‘iā te a‘u, ‘ua foa‘iina mai o ia e ia lava mo a‘u. 21 ‘Ou te lē fa‘alēaogāina le alofa tunoa o le Atua, auā ‘āfai o le ta‘uamiotonuina e ala mai i le tulafono, po ‘ua lē aogā le maliu o Keriso.

Kalatia 3

1 O ‘outou tagata Kalatia valea e, o ai ‘ea na pelogia ‘outou? A ‘ua fa‘amaonia i luma o o ‘outou lava mata, o Iesu Keriso ‘ua fa‘asatauroina. 2 ‘Ia fa‘aali mai e ‘outou ‘iā te a‘u le mea lenei e tasi: Na ‘outou maua ‘ea le Agaga ‘ona o lo ‘outou tausia o le tulafono, po o lo ‘outou talitonu i le Tala Lelei ‘ina ‘ua ‘outou fa‘alogo ai? 3 Po ‘ua ‘outou matuā vālea ‘ea? Na amataina lo ‘outou ola fou i le Agaga o le Atua. Tou te manatu ‘ea e mafai ‘ona ‘outou fa‘a‘ato‘atoaina i le tino? 4 Po ‘ua fa‘alēaogāina ‘ea mea e tele na o‘o mai ‘iā te ‘outou, pe ‘āfai ‘ua fa‘alēaogāina ‘ea mea e tele na o‘o mai ‘iā te ‘outou, pe ‘āfai ‘ua fa‘alēaogāina? 5 I le ‘ua foa‘iina atu e ia ‘iā te ‘outou lona Agaga, ‘ua mafaia ai e ‘outou ‘ona fai o mea mamana. Na faia ‘ea e ia ia mea ‘iā te ‘outou i lo ‘outou tausia o le tulafono, po o lo ‘outou fa‘atuatua i le Tala Lelei ‘ina ‘ua ‘outou fa‘alogo ai? 6 E o‘o lava ‘iā Aperaamo, na fa‘atuatua i le Atua, ‘ona ta‘ua ai lea o ia e le Atua e fai ma amiotonu. 7 E fa‘apea fo‘i ‘outou. E tatau ‘ona ‘outou matuā iloa o atali‘i moni o Aperaamo, o i latou ia o ē e fa‘atuatua. 8 Na iloa fo‘i anamua i le Tusi, na ta‘uamiotonuina e le Atua Nu‘u ‘ese ‘ona o le fa‘atuatua, na tala‘iina muamua le Tala Lelei ‘iā Aperaamo, fai mai, “E manuia mālō uma lava ‘iā te oe.” 9 O le mea lea, o tagata o ē e fa‘atuatua, e manuia i latou fa‘atasi ma Aperaamo lē na fa‘atuatua. 10 Auā o i latou uma lava o ē e fa‘alagolago i galuega o le tulafono, e fa‘afanoina i latou; auā ‘ua tusia, “ ‘Ia fa‘afanoina i latou uma o ē e lē tumau i mea uma lava ‘ua tusia i le tusi o le tulafono e ao ‘ona fai.” 11 O lenei, ‘ua iloa lelei lava, e lē ta‘uamiotonuina se isi i luma o le Atua i le tulafono; auā ‘ua fai mai le Tusi, “E ola le tagata amiotonu i le fa‘atuatua.” 12 ‘Ae lē fa‘alagolago le tulafono i le fa‘atuatua, auā “O le tagata na te faia ia mea e ola ai lava o ia.” 13 Na togiolaina i tatou e Keriso i le fa‘afanoga o le tulafono, ma fa‘afanoina o ia mo i tatou, auā ‘ua tusia, “ ‘Ia fa‘afanoina i latou uma o ē ‘ua fa‘atautauina i le la‘au.” 14 O le mea tonu lea na faia e ia, ‘ina ‘ia o‘o atu i Nu‘u ‘ese le fa‘amanuiaga a le Atua ‘iā Aperaamo ‘ona o Keriso Iesu, ‘ina ‘ia maua ai fo‘i e i tatou le meaalofa na folafolaina o le Agaga lea, ‘ona o le fa‘atuatua. 15 Uso e, o le a ‘ou tu‘uina atu ‘iā te ‘outou se fa‘aa‘oa‘oga o le olaga i aso ta‘itasi. Se‘i ‘outou mafaufau i se feagaiga i le vā o ni tagata se to‘alua. ‘Āfai ‘ua tonu le filifiliga, e leai se isi e toe tu‘u ‘ese pe fa‘aopoopo se mea, e tusa lava pe na o se feagaiga i le vā o ni tagata se to‘alua. 16 O lenei, na faia le folafolaga ‘iā Aperaamo ma lana fānau. E le‘i fai mai, “i ana fānau,” o lona uiga e to‘atele. ‘Ua fai mai, “o se tasi o lau fānau,” o lona uiga, o Keriso lava lea. 17 O le uiga moni lenei o le mea na ‘ou fai atu ai: le feagaiga na fa‘amauina muamua e le Atua, e lē mafai ‘ona tatalaina lea e le tulafono na mulimuli ai i tausaga e faselau tolusefulu, ‘ina ‘ia fa‘alēaogāina ai le mea na folafolaina. 18 Auā ‘āfai ‘ua ala mai le tofi i le tulafono, ‘ua lē ala mai i le folafolaga; ‘ae peita‘i ‘ua foa‘ifuaina atu e le Atua ‘iā Aperaamo e ala i le folafolaga. 19 Aiseā ‘ea la na tu‘uina mai ai le tulafono? Na fa‘aopoopo mai ‘ina ‘ia fa‘aalia ai le solitulafono se‘ia o‘o mai le fānau na faia i ai le folafolaga; na tu‘uina mai e agelu i lima o le puluvaga. 20 E leai se puluvaga pe a na o le to‘atasi; ‘ae peita‘i o le Atua e to‘atasi o ia. 21 E ‘ese‘ese ‘ea le tulafono ma folafolaga a le Atua? E leai lava. ‘Āfai ana tu‘uina mai le tulafono ‘ina ‘ia mafai ai ‘ona ola tagata, po ‘ua amiotonu tagata i luma o le Atua i le tulafono. 22 A ‘ua fai mai le Tusi ‘ua tāofia mea uma i le agasala, ‘ina ‘ia foa‘iina atu i ē e fa‘atuatua ‘iā Iesu Keriso le mea na folafolaina. 23 A o le‘i o‘o mai le fa‘atuatua, na tāofia i tatou i lalo o le tulafono, se‘ia o‘o ‘ina fa‘aalia mai le fa‘atuatua o le a o‘o mai. 24 O le mea lea, o le tulafono o lo tatou ta‘ita‘i lea na te ta‘ita‘iina atu i tatou ‘iā Keriso, ‘ina ‘ia ta‘uamiotonuina ai i tatou i le Atua i le fa‘atuatua. 25 A o lenei ‘ua o‘o mai le fa‘atuatua, ‘ua tatou lē toe i ai i lalo o le pule a le ta‘ita‘i. 26 Auā o atali‘i o le Atua ‘outou uma lava i le fa‘atuatua ‘iā Keriso Iesu. 27 Auā na papatisoina ‘outou uma lava ‘iā Keriso, ‘ua ‘outou ‘o‘ofu fo‘i ‘iā Keriso. 28 E lē toe i ai se Iutaia po o se Eleni, e leai se pologa po o se sa‘oloto, e leai se tane po o se fafine; auā ‘ua tasi ‘outou uma lava ‘iā Keriso Iesu. 29 ‘Āfai o ‘outou o tagata o Keriso, o ‘outou fo‘i o le fānau a Aperaamo, o suli e tusa ma le mea na folafolaina.

Kalatia 4

1 O le uiga lenei o le mea na ‘ou fai atu ai: E leai se mea e ‘ese ai le suli ma le pologa i aso uma e itiiti ai o ia, e ui lava o ia e ana mea uma. 2 E i ai o ia i lalo o le pule fa‘atamā ma ‘au‘auna pule, se‘ia o‘o i le taimi na tu‘upoina e lona tamā. 3 O le mea lea, e fa‘apea fo‘i i tatou: ‘Ina o tamaiti i tatou, sa fa‘apologaina i tatou i agaga o mea o le lalolagi. 4 A ‘ua o‘o mai le taimi tonu, ‘ona ‘auina mai lea e le Atua lona Alo na fānau i le fafine, na fānau ‘ua nofo i le tulafono; 5 ‘ina ‘ia togiolaina i latou o lo‘o nonofo i le tulafono, ‘ina ‘ia ‘avea i tatou ma tamafai. 6 ‘Ina ‘ia fa‘aalia o ‘outou o atali‘i, o le Atua, na ‘auina mai le Atua le Agaga o lona Alo i o tatou loto, o lo‘o vala‘au, “Tamā! Lou Tamā e!” 7 O le mea lea, ‘ua lē toe ‘avea oe ma pologa, a o le atali‘i, ma ‘āfai o le atali‘i, o le suli fo‘i, ‘ona o le Atua lava. 8 O aso anamua, a o le‘i iloa e ‘outou le Atua, sa fa‘apologaina ‘outou i mea e lē ni atua; 9 a o aso nei ‘ua ‘outou iloa le Atua, po o le fa‘apea fo‘i, ‘ua iloa ‘outou e le Atua, pe fa‘apefea ‘ea la ‘ona ‘outou toe liliu atu i matā‘upu vāivāi ma le fa‘atauva‘a, ‘ua ‘outou manana‘o ‘ea ‘ina ‘ia toe nofo pologa i ai? 10 ‘Ua ‘outou tausia aso, ma masina, ma tau, ma tausaga. 11 ‘Ua ‘ou fefe ‘ona o ‘outou, ‘ina ne‘i i‘u ‘ina fa‘alēaogāina la‘u galuega na faia ‘iā te ‘outou. 12 Uso e, ‘ou te ‘ai‘oi atu ‘iā te ‘outou, ‘ia ‘outou fa‘apei o a‘u, auā o a‘u ‘ua pei o ‘outou. E leai se mea sesē na ‘outou faia ‘iā te a‘u. 13 ‘Ua ‘outou iloa o lo‘u ma‘i na ‘ou maua ai le avanoa e tāla‘i atu ai muamua ‘iā te ‘outou le Tala Lelei. 14 E ui lava o le tulaga sa i ai lo‘u tino o se tofotofoga ‘iā te ‘outou, tou te le‘i ta‘ufa‘atauva‘aina a‘u pe ‘ino‘ino fo‘i ‘iā te a‘u, ‘ae na ‘outou talia a‘u e pei o se agelu a le Atua, e pei o Keriso Iesu. 15 O fea ‘ea le manuia na ‘outou tautala ai? Auā ‘ou te molimau atu ‘iā te ‘outou, ‘āfai ana mafai, se manū ‘ua ‘outou sali‘esea o ‘outou mata ma aumai ‘iā te a‘u. 16 Po ‘ua ‘avea ‘ea a‘u ma o ‘outou fili i le ta‘uina atu ‘iā te ‘outou o le ‘upu moni? 17 ‘Ua naunau i latou ‘iā te ‘outou, peita‘i e lē o se mafua‘aga lelei; e tasi lava le mea e manana‘o ai i latou ‘ina ‘ia tu‘u‘eseina ‘outou ma a‘u, ‘ina ‘ia ‘outou naunau ai ‘iā te i latou. 18 Auā e tatau lava ‘ona naunau i mea lelei e lē aunoa, ‘ona o se mafua‘aga lelei, a ‘ia lē gata i le taimi tatou te fa‘atasi ai ma a‘u. 19 La‘u fānau e, o ē ‘ou te toe ‘o‘ono ai i o‘u fa‘atigā, se‘ia o‘o ‘ina tino Keriso i totonu ‘iā te ‘outou. 20 ‘Ou te loto ‘ina ‘ia ‘ou i ai nei ‘iā te ‘outou, ma ‘ia toe sui la‘u tautala ‘iā te ‘outou; auā o lo‘o fa‘alētonu lo‘u manatu ‘iā te ‘outou. 21 Inā ta‘u mai ia ‘iā te a‘u, o ‘outou o lo‘o manana‘o ‘ia nofo i le tulafono, tou te lē fa‘alogo ‘ea i le tulafono? 22 Auā ‘ua tusia, sa i ai atali‘i e to‘alua o Aperaamo, o le isi na fānau mai i le fafine pologa, a o le isi o le fafine sa‘oloto. 23 ‘Ae peita‘i o lē na fānau mai i le fafine pologa, na fānau fa‘aletino ai, a o lē na fānau i le fafine sa‘oloto, na fānau o ia ‘ona o le fa‘ataunu‘uina o le folafolaga a le Atua. 24 O nei mea uma e i ai lona uiga loloto: O nei fafine ‘ua fa‘aalia ai feagaiga e lua. O le tasi mai le Mauga o Sinai; na fānau mai ai tamaiti e fai ma pologa; o Akara lea. 25 O Akara ‘ua fa‘aalia ai le Mauga o Sinai i Arapi. ‘Ua tutusa o ia ma Ierusalema i ona po nei, auā o lo‘o fa‘apologaina o ia fa‘atasi ma lana fānau. 26 A o le Ierusalema i lugā, e sa‘oloto o ia; o lo tatou tinā o ia. 27 Auā ‘ua tusia, “ ‘Ia ‘oli‘oli oe le fafine sa lē fānau; ia e ‘alaga leo tele oe sa lē fa‘atigā; auā e to‘atele le fānau a le fafine e leai se tane i lo le fafine e i ai lana tane.” 28 A o i tatou, uso e, e pei o Isaako, o le fānau o le folafolaga a le Atua. 29 Peita‘i e fa‘apei ‘ona fa‘asauāina e lē na fānau mai fa‘aletino le fānau fa‘aleagaga i ia aso, e fa‘apea i aso nei. 30 ‘Ae peita‘i o le ā ‘ea le mea o lo‘o fai mai ai le Tusi? “ ‘Ia tuli‘esea le fafine pologa ma lana tama; auā e lē fai ma suli fa‘atasi le tama a le fafine pologa ma le tama a le fafine sa‘oloto.” 31 O le mea lea uso e, e lē o i tatou o ni fānau a le fafine nofo pologa, a o le fafine sa‘oloto.

Kalatia 5

1 O lenei, inā tumau ia i le sa‘olotoga ‘ua fa‘asa‘olotoina ai i tatou e Keriso, ‘ae ‘aua ne‘i toe tāofia i le amo o le pologa. 2 O a‘u o Paulo, o lē o lo‘o tautala atu ‘iā te ‘outou, ‘āfai e peritomeina ‘outou, e lē aogā lava Keriso ‘iā te ‘outou. 3 ‘Ou te toe ta‘utino atu i tagata uma lava ‘ua peritomeina, e tatau ‘ona usiusita‘i i latou i le tulafono ‘atoa. 4 O ‘outou ‘ua fia ta‘uamiotonuina i le tulafono, ‘ua tete‘a lava ‘outou ma Keriso, ‘ua pa‘u‘ū ‘outou nai le alofa tunoa. 5 Auā o le Agaga matou te fa‘atalitali ai mo le fa‘amoemoe i le amiotonu ‘ona o le fa‘atuatua. 6 Auā e lē aogā le peritomeina i ē o ‘iā Keriso Iesu, tau lava o le fa‘atuatua o lo‘o galue i le alofa. 7 Sa ‘outou taufetuli lelei, a o ai na fa‘asalavei ‘iā te ‘outou, ‘ina ‘ia ‘outou lē usiusita‘i ai i le ‘upu moni? 8 E lē mai lē na vala‘auina ‘outou lenei fa‘a‘ole‘ole. 9 E fa‘afefeteina le paluga falaoa i sina mea fa‘afefete itiiti. 10 ‘Ou te matuā fa‘atuatua ‘iā te ‘outou i le Ali‘i, talu ai ‘ona o i tatou uma lava e o le Ali‘i, o lea o le a ‘outou manatu ai e pei lava o a‘u; ‘ae peita‘i so o se isi na te fa‘aatuatuvaleina ‘outou, e tusa lava po o ai, e fa‘afanoina o ia. 11 A o a‘u, uso e, ‘āfai ‘ou te tala‘iina atu pea le peritome, aiseā e fa‘asauāina ai pea a‘u? ‘Āfai o lea, ‘ua fa‘aumatia le mea e ta‘ita‘i sesē ai i le satauro. 12 ‘Ou te loto ‘ina ‘ia vavae‘eseina i latou e i latou o ē e fa‘agae‘etia ‘outou. 13 Auā, uso e, ‘ua vala‘auina ‘outou i le sa‘olotoga, na o lenei, ‘aua lava ne‘i ‘avea le sa‘olotoga ma avanoa mo le tino, a ‘ia ‘au‘auna le isi i le isi i le alofa. 14 Auā ‘ua fa‘ataunu‘uina le tulafono ‘atoa i le tausia o le matā‘upu e tasi, “ ‘Ia alofa atu i lē lua te tuā‘oi e pei o oe lava ‘iā te oe.” 15 ‘Āfai tou te feūta‘i ma fe‘aina‘i, ‘ia ‘outou fa‘aeteete ‘ina ne‘i fa‘aumatia ‘outou e ‘outou lava. 16 O lenei, ‘ou te fai atu, savavali ia i la le Agaga, ‘ona lē faia lea e ‘outou mana‘o o le tino. 17 Auā ‘ua mana‘o le tino e tete‘e atu i le Agaga, ‘ua tete‘e atu fo‘i le Agaga i le tino; ‘ua fete‘ena‘i i lā‘ua, ‘ua lē mafai ai e ‘outou ‘ona faia o mea tou te manana‘o e fai. 18 ‘Āfai e ta‘ita‘iina ‘outou e le Agaga, ‘ua lē nonofo ‘outou i le tulafono. 19 O lenei, ‘ua malamalama lava galuega a le tino e pei ‘ona fa‘aalia i mea nei: o le faita‘aga, o le amioleaga, o le matāitu. 20 O le ifo i tupua, o le fai togafiti fa‘ataulāitu, o le feitaga‘i, o le femisaa‘i, o le losilosivale, o le lotoa, o le manatu fa‘apito, o le misa, o le māseiga. 21 O le matau‘a, o le ‘onā, o le poula ma mea fa‘apenā; ‘ou te ta‘uina atu nei ‘iā te ‘outou, e pei ‘ona sa ‘ou fai atu ai anamua, o i latou e faia na mea, e lē ‘avea ma o latou tofi le Mālō o le Atua. 22 A o fua o le Agaga: o le alofa, o le ‘oli‘oli, o le filemū, o le ‘onosa‘i, o le agalelei, o le mataalofa, o le fa‘amaoni, 23 o le agamalū o le amio pulea, e lē fa‘atulafonoina mea fa‘apenā. 24 O i latou o ē o ‘iā Keriso Iesu, ‘ua fa‘asatauroina e i latou le tino, fa‘atasi ma ona tu‘inanau ma ona mana‘o. 25 ‘Āfai ‘ua tatou ola i le Agaga, ‘ia tatou savavali fo‘i i le Agaga. 26 ‘Ia tatou ‘alo ‘ese i le mitamita vale; ‘aua ne‘i fa‘a‘ono‘ono pe loto leaga le isi i le isi.

Kalatia 6

1 Uso e, ‘āfai e maua se tagata i se isi agasala, e tatau ‘iā te ‘outou o ē i la le agaga ‘ona taumafai e fa‘afouina o ia i le loto agamalū, ‘ia e fa‘aeteete ‘iā te oe lava, ‘ina ne‘i fa‘aosoosoina fo‘i oe. 2 ‘Ia fesuia‘i a ‘outou avega, ‘ona ‘outou fa‘ataunu‘uina ai lea o le tulafono a Keriso. 3 Auā ‘āfai e manatu se isi o ia o le tagata aogā, ‘ua fa‘alataina o ia e ia lava. 4 A ‘ia ta‘ito‘atasi ma fa‘amasino i lana lava galuega, ‘ona ‘iā te ia lea o se mea e mitamita ai ‘iā te ia lava ‘ae lē o se isi. 5 Auā e tau‘ave e le tagata lana lava avega. 6 ‘Ia tufatufaina atu e lē ‘ua a‘oa‘oina i le ‘upu mea lelei uma lava i lē na a‘oa‘o mai. 7 ‘Aua ne‘i fa‘asesēina ‘outou; e lē ulagia le Atua. Auā o le mea e lūlū e le tagata, o le mea fo‘i lea e selesele e ia. 8 Auā o lē e lūlū fa‘aletino, e selesele mai ai e ia i le tino le mea e pala; a o lē e lūlū fa‘aleagaga, e selesele mai ai e ia i le Agaga le ola e fa‘avavau. 9 ‘Aua ne‘i o tatou fa‘avaivai i le faia o galuega lelei, auā o ona po e tatau ai tatou te selesele mai ai, pe ‘āfai e le‘i fa‘avaivai lo tatou taumafai. 10 O le mea lea, ‘ia tatou faia mea lelei i tagata uma lava, ‘ae maise i latou o le ‘āiga o le fa‘atuatua. 11 ‘Ua ‘outou va‘ai i le tetele o mata‘itusi na ‘ou tusi atu ai ‘iā te ‘outou i lo‘u lava lima. 12 O i latou uma lava o ē e manana‘o e fia ta‘uleleia i le tino, latou te taumafai malosi i latou ‘ina ‘ia peritomeina ‘outou, ‘ina ‘ia lē fa‘asauāina ai i latou ‘ona o le satauro o Keriso. 13 E o‘o lava ‘iā i latou o ē na tausisi i le peritome, e le‘i tausia fo‘i e i latou le tulafono; ‘ae peita‘i na manana‘o i latou ‘ia peritomeina ‘outou, ‘ina ‘ia mitamita ai i latou i o ‘outou tino. 14 A o a‘u, ‘ou te lē mitamita i se isi lava mea, vaganā le satauro o lo tatou Ali‘i o Iesu Keriso; o ia ‘ua fa‘asatauroina ai le lalolagi ‘iā te a‘u, o a‘u fo‘i i le lalolagi. 15 E lē aogā le peritomeina po o le lē peritomeina, tau lava ‘ina ‘ia toe fa‘afouina. 16 ‘Ia i ai ‘iā te i latou uma lava o ē e mulimuli i lenei tulafono le manuia, ma le alofa, o le Atua. 17 E amata atu i aso nei, ‘aua ne‘i toe fa‘alavelave mai se isi ‘iā te a‘u; auā ‘ou te tau‘aveina i lo‘u tino fa‘ailoga o le Ali‘i o Iesu. 18 Uso e, ‘ia i ai ‘iā te ‘outou uma lava le alofa tunoa o lo tatou Ali‘i o Iesu Keriso. Amene.

Efeso 1

1 O a‘u o Paulo, o le ‘aposetolo a Keriso Iesu e tusa ma le finagalo o le Atua, ‘ua ‘ou tusi atu i le au pa‘ia, o ē ‘ua fa‘atuatua fo‘i ‘iā Keriso Iesu. 2 ‘Ia ‘iā te ‘outou le alofa tunoa ma le manuia mai le Atua lo tatou Tamā, ‘atoa ma le Ali‘i o Iesu Keriso. 3 ‘Ia tatou fa‘afetai atu i le Atua, le Tamā o lo tatou Ali‘i o Iesu Keriso, o lē na fa‘amanuia mai ia i tatou i fa‘amanuiaga fa‘aleagaga uma lava i mea o i le lagi ‘ona o Keriso. 4 A o le‘i foafoaina le lalolagi, na filifilia e ia i tatou ‘ona o Keriso, ‘ina ‘ia pa‘ia i tatou, ma ‘ia lē mata‘uleagaina i ona luma. 5 Na tofia e ia i tatou ‘ona o lona alofa, ‘ina ‘ia ‘avea i tatou ma ana tamafai ‘ona o Iesu Keriso, e tusa ma lona lava finagalo malie. 6 ‘Ia tatou vi‘ia o ia ‘ona o le mamalu o lona alofa tunoa na foa‘ifuaina mai e ia ‘iā i tatou ‘ona o lona Alo pele. 7 O ia ‘ua maua ai e i tatou le togiola i lona toto, o le fa‘amāgaloina o agasala e tusa ma le ‘oloa faula‘i o lona alofa tunoa. 8 ‘Ua foa‘i tele mai e ia ‘iā i tatou le poto ma le fa‘autauta. 9 ‘Ua fa‘ailoa mai e ia ‘iā i tatou le mea lilo o lona finagalo, e tusa ma lona finagalo malie na fa‘ataunu‘uina ai e ia ‘iā Keriso, 10 e pei o se fuafuaga mo le taimi e tatau ai; ma ‘ia feso‘ota‘i ‘iā Keriso mea uma lava, o mea i le lagi ma mea i le lalolagi. 11 O ia fo‘i ‘ua maua ai e i matou le tofi, na fuafuaina e ia anamuā e tusa ma le finagalo o lē na galue i mea uma, e tusa ma le fa‘atonuga a lona lava finagalo, 12 o i matou o ē na mua‘i fa‘amoemoe ‘iā Keriso, na filifili ma tofia i matou ia ola mo le vi‘iga o lona mamalu. 13 E fa‘apea fo‘i ‘outou, ‘ina ‘ia ‘outou fa‘alogo i le ‘upu moni o le Tala Lelei o lo ‘outou fa‘aolataga, ma fa‘atuatua ‘iā Keriso, ‘ua fa‘amaufa‘ailogaina i le Agaga Pa‘ia na folafolaina; 14 o le fa‘amaoni o ia o lo tatou tofi se‘ia o‘o ‘ina tatou maua o ia, ‘ina ‘ia vi‘ia ai lona mamalu. 15 ‘Ona o lenei lava mea, ‘ina ‘ua ‘ou fa‘alogo i lo ‘outou fa‘atuatua i le Ali‘i o Iesu, ‘atoa ma lo ‘outou alofa i le au pa‘ia uma lava. 16 ‘Ua lē mapu ai ‘ona ‘ou fa‘afetai atu i le Atua ‘ona o ‘outou, ma manatua ‘outou i a‘u tatalo. 17 ‘Ina ‘ia foa‘i atu ‘iā te ‘outou e le Atua o lo tatou Ali‘i o Iesu Keriso, o le Tamā e ona le mamalu, le agaga o le poto ma fa‘aaliga, ‘ina ‘ia ‘outou iloa lelei ai o ia. 18 ‘Ia fa‘apupulaina mata o ‘outou loto, ma ‘ia ‘outou iloa le uiga o le fa‘amoemoe ‘ua i lona vala‘au mai, ma le uiga o le tele na‘uā o mea lelei o i lana tofiga ‘ua silisili mo le au pa‘ia, 19 ‘atoa ma le silisili ‘ese o lona mana e lē mafuafuaina, o lo‘o i totonu ‘iā te i tatou o ē ‘ua fa‘atuatua, e tusa ma galuega a lona mana tele lava. 20 Na fa‘ataunu‘uina ‘iā Keriso ‘ina ‘ua toe fa‘atūina mai o ia e ia nai ē ‘ua oti, ma fa‘anofo ‘iā te ia i lona itū taumatau i le lagi, 21 E silisili lava o ia i ali‘i ma faipule, ma ē e malolosi, ma ali‘i sili, ma igoa uma lava e ta‘ua, e lē gata i le olaga nei ‘ae ‘atoa fo‘i ma le ola o le a o‘o mai. 22 ‘Ua tu‘uina fo‘i e ia mea uma lava i lalo o ona vae, ma ‘ua faia fo‘i o ia ma ulu o mea uma lava mo le ekalesia, 23 o lona tino lea, o le tumu o ia o lē na te fa‘atūmuina mea uma lava i mea uma.

Efeso 2

1 O ‘outou fo‘i tagata na oti ‘ona o a ‘outou amioleaga ma agasala; 2 na savavali ai ‘outou anamuā e tusa ma le tu a lenei lalolagi, e tusa fo‘i ma le ta‘ita‘i o le ‘au faipule o le vā nimonimo, o le agaga lea o lo‘o galue nei ia i latou o ē e lē usiusita‘i i le Atua. 3 O i tatou fo‘i tagata ‘ua fa‘apei o i latou na ola e tusa ma tu‘inanau o tatou lava tino, na fa‘ataunu‘uina fo‘i e i tatou mana‘o o le tino ma le mafaufau; na fānau mai fo‘i i tatou o le fānau a le to‘asā fa‘apei o isi fo‘i. 4 Peita‘i na alofa tele mai le Atua ia i tatou, ma ‘ua fa‘aalia ia i tatou le tele o lona alofa mutimutivale. 5 Na oti lava i tatou i agasala, ‘ua na fa‘aola mai ia i tatou fa‘atasi ma Keriso. (O le alofa tunoa o le Atua na toe fa‘aolaina ai ‘outou). 6 Na toe fa‘atutūina fo‘i i tatou fa‘atasi ma ia, ma fa‘anonofo fa‘atasi i tatou ma ia i mea o i le lagi ‘iā Keriso Iesu; 7 ‘ina ‘ia fa‘aalia i tausaga o le a sau le silisili ‘ese o lona alofa tunoa, i le agalelei mai ia i tatou ‘iā Keriso Iesu. 8 Auā o le alofa tunoa ‘ua fa‘aolaina ai ‘outou i le fa‘atuatua; e lē o se mea lea na ‘outou faia, a o le meaalofa a le Atua; 9 e lē ‘ona o galuega, ‘ina ne‘i mitamita se tagata. 10 Auā o lana galuega i tatou, na faia i tatou ‘iā Keriso Iesu mo galuega lelei, na mua‘i saunia e le Atua, ‘ina ‘ia tatou savavali ai. 11 O le mea lea ia manatua, na tagata o Nu‘u ‘ese ‘outou anamuā i le tino, na ta‘ua ‘outou o tagata lē peritomeina e i latou ‘ua ta‘ua o ē ‘ua peritomeina, o le peritomeina lea ‘ua faia e lima i le tino. 12 Ia manatua o le taimi lea na lē i ai ‘iā te ‘outou Keriso, na vavae‘ese ‘outou mai ‘iā Isaraelu ma tagata ‘ese i le feagaiga na folafolaina, na leai fo‘i se fa‘amoemoe, sa aunoa fo‘i ma le Atua i le lalolagi. 13 A o lenei, ‘ona o Keriso Iesu, o ‘outou sa vāvāmamao ‘ua fa‘alatalataina mai i le toto o Keriso. 14 Auā o Keriso lava ia na ‘aumaia le filemū ia i tatou, ‘ina ‘ua fa‘atasia e ia tagata Iutaia ma tagata o Nu‘u ‘ese e fai ma tagata e tasi. Na tu‘uina atu e ia lona lava tino e lepetia ai i lalo le pa o le feitaga‘i sa vaeluaina ai i latou. 15 ‘Ua fa‘aumatia i lona lava tino le tulafono fa‘atasi ma ana poloa‘iga ma fa‘atonuga. Na faia e ia lava le to‘alua ia fai ma tagata fou e tasi ia tupu ai le filemū; 16 ‘ina ‘ia fa‘aleleia e ia i le Atua ē sa to‘alua, i le tino e tasi, ‘ona o le satauro, ma ‘ua fa‘ai‘uina ai le feitaga‘i. 17 Na maliu mai o ia ma tala‘iina mai le leleiga i tagata Iutaia ma tagata o Nu‘u ‘ese, ma i latou o ē e mamao ‘atoa ma i latou o ē o latalata mai. 18 Auā ‘ua fa‘atau maua e i tatou uma ‘ona o ia le ala i le Tamā, ‘ona o le Agaga e tasi. 19 O le mea lea e lē toe tagata ‘ese po o ē e aumau ‘outou, a ‘ua nu‘u fa‘atasi ma le ‘au pa‘ia, o le ‘āiga fo‘i o le Atua; 20 o lo‘o ‘ua ati a‘e i luga o le fa‘avae o ‘aposetolo ma perofeta, o le ma‘a tulimanu o Keriso Iesu lava lea. 21 ‘Ua feso‘ota‘i ‘iā te ia le fale ‘atoa, ma ‘ua faia ai ma malumalu pa‘ia i le Ali‘i. 22 O ia fo‘i ‘ua ati a‘e ai ‘outou e fai ma afio‘aga o le Atua i le Agaga.

Efeso 3

1 O a‘u o Paulo, o le mea lava lea ‘ua noanoatia ai a‘u ‘ona o Keriso Iesu, e fai ma sui o ‘outou Nu‘u ‘ese. 2 E moni na ‘outou fa‘alogo na fai a‘u ma ‘au‘auna tausi mea i le alofa tunoa o le Atua, na tu‘uina mai ‘iā te a‘u mo ‘outou; 3 ‘ua fa‘ailoa mai ‘iā te a‘u i le fa‘aaliga le mea lilo, e pei ‘ona ‘ou ulua‘i tusia i ni ‘upu itiiti lava. 4 A ‘outou faitau ai, e mafai ‘ona ‘outou iloa ai lo‘u poto i mea lilo o Keriso. 5 E le‘i fa‘aalia lenei mea i tupulaga anamuā o le fānauga a tagata, e pei ‘ona fa‘aalia mai nei e le Agaga i ana ‘aposetolo pa‘ia ma perofeta; 6 o le ‘avea lea o tagata o Nu‘u ‘ese ma suli, o itūtino o le tino e tasi, ma ‘ua tofusia fa‘atasi i lana folafolaga ‘iā Keriso Iesu ‘ona o le Tala Lelei. 7 ‘Ua fai a‘u ma ‘au‘auna o le Tala Lelei e tusa ma le meaalofa o le alofa tunoa o le Atua, ‘ua tu‘uina mai ‘iā te a‘u i le galuega a lona mana. 8 A o a‘u, e ui lava o a‘u e aupito itiiti o le au pa‘ia uma lava, a ‘ua tu‘uina mai ‘iā te a‘u lenei alofa tunoa, e tāla‘i atu i tagata o Nu‘u ‘ese le tamao‘āiga o Keriso e lē masu‘esu‘eina. 9 E fa‘ailoa atu fo‘i i tagata le uiga o fuafuaga o le mea lilo sa natia i tausaga e tele e le Atua, o lē na faia mea uma lava. 10 ‘Ina ‘ia iloa nei e ta‘ita‘i ma faipule i mea o i le lagi le poto uiga ‘ese‘ese o le Atua, ‘ona o le ekalesia. 11 E tusa lea ma le fuafuaga e fa‘avavau na fuafuaina e ia ‘iā Keriso Iesu lo tatou Ali‘i. 12 O ia ‘ua maua ai e i tatou le fa‘amalosi, ma le ala e sao atu ai ‘ona o le fa‘atuatua ‘iā te ia. 13 O le mea lea ‘ou te ‘ai‘oi atu ai ‘iā te ‘outou, ‘aua tou te loto vaivai ‘ina ‘ua puapuagātia a‘u ‘ona o ‘outou, auā o le mea lenā e mitamita ai ‘outou. 14 ‘Ona o lenei mea, ‘ou te to‘otuli ai i le Tamā, 15 o lē ‘ua fa‘aigoaina ai ‘āiga uma i le lagi ma le lalolagi, 16 ‘ina ‘ia foa‘iina atu ‘iā te ‘outou e tusa ma le tele o lona mamalu, ia fa‘amalosia ai ‘outou i le malosi e lona Agaga i o ‘outou lava tagata i totonu. 17 ‘Ia mau fo‘i Keriso i o ‘outou loto e ala i le fa‘atuatua, ‘ina ‘ia mau a‘a ma fa‘avaeina ‘outou i le alofa, 18 ia mafai ai e ‘outou fa‘atasi ma le au pa‘ia ‘ona iloa le lautele, ma le umi, ma le maualuga, ma le loloto; 19 ma ‘ia iloa ai le alofa o Keriso e silisili ‘ese i le poto, ‘ina ‘ia fa‘atūmuina ai ‘outou i le tumu uma lava o le Atua. 20 O lenei, ia ‘iā te ia o lē na te mafaia ‘ona galue i mea uma ia i tatou, e silisili i mea uma lava tatou te ōle atu ai ma mafaufau i ai, e tusa ma le mana o lo‘o galue i totonu ‘iā te i tatou, 21 ia ‘iā te ia le vi‘iga i le ekalesia ma Keriso Iesu i tupulaga uma lava, e fa‘avavau fa‘avavau lava. Amene.

Efeso 4

1 O le mea lea, o a‘u o lē ‘ua noanoatia ‘ona o le Ali‘i, ‘ou te ‘ai‘oi atu ‘iā te ‘outou ia tusa la ‘outou amio ma le vala‘au ‘ua vala‘auina ai ‘outou. 2 ‘Ia loto maulalo ma agamalū, ma ‘onosa‘i e lē aunoa. ‘Ia fa‘apalepale le isi i le isi i le alofa. 3 ‘Ia taumafai ‘outou e tausi le loto gatasi i le Agaga, i le noataga o le filemū. 4 E tasi le tino, e tasi fo‘i le Agaga, e pei lava ‘ona vala‘auina ai ‘outou e le Atua i le fa‘amoemoe e tasi, e tusa ma lo ‘outou vala‘auina. 5 E tasi le Ali‘i, e tasi le fa‘atuatuaga, e tasi fo‘i le papatisoga. 6 E tasi le Atua o le Tamā o tagata uma lava, o lē o lo‘o galue i mea uma, o lo‘o i ai fo‘i i mea uma lava. 7 Peita‘i ‘ua foa‘iina mai le alofa tunoa ‘iā te i tatou ta‘ito‘atasi, e tusa ma le mea ‘ua foa‘iina mai e Keriso. 8 O le mea lea ‘ua fai mai ai le Tusi, “ ‘Ina ‘ua afio a‘e o ia i mea maualuluga, na ‘aveina fa‘atagataotau‘a e ia le to‘atele fa‘atasi ma ia; ‘ua foa‘iina atu fo‘i e ia meaalofa i tagata.” 9 O le a ‘ea lona uiga o le ‘upu, “Na afio a‘e o ia i mea maualuluga?” O lona uiga, o ia fo‘i lea na afio ifo i mea maualalo o le lalolagi. 10 O lē na afio ifo, o ia lava lea na afio a‘e i luga o lagi uma, ‘ina ‘ia fa‘atūmuina e ia mea uma lava na faia. 11 O ia lava lea na foa‘iina atu meaalofa i tagata; na tofia e ia nisi e fai ma ‘aposetolo, o isi e fai ma perofeta, o isi e tāla‘i i le Tala Lelei, o isi e fai ma leoleo ma a‘oa‘o. 12 ‘Ina ‘ia fa‘a‘au‘upegaina ai le au pa‘ia e fai ai e i latou le galuega, ia ati a‘e ai le tino o Keriso. 13 Se‘ia o‘o ‘ina maua e i tatou le loto gatasi i le fa‘atuatua ma le iloa lelei o le Alo o le Atua, ia fai ai ma tagata matua, e o‘o atu i le fua o le tagata matua e fa‘atatau i le tumu o Keriso. 14 ‘Ina ia lē toe tamaiti i tatou i le felafoa‘iina i peau ma fe‘avea‘iina i matagi o a‘oa‘oga a tagata pepelo, o e o lo‘o ta‘ita‘isesēina isi ‘iā latou lava togafiti. 15 ‘Ia tautala atu i le ‘upu moni i le alofa, ia tutupu ai i tatou ‘iā te ia i mea uma, o le ulu lava o ia, o ia fo‘i o Keriso; 16 e tupu mai ‘iā te ia le tino uma lava, o lo‘o fa‘atasia ma fa‘asoso‘oina ai i so‘oga e pei ‘ona saunia e ia. ‘Āfai e galulue vaega ‘ese‘ese o le tino e pei ‘ona tatau ai, o le a tupu le tino ‘atoa ma atiina a‘e ai i le alofa. 17 O le mea lea ‘ou te fai atu ma ta‘utino atu i le Ali‘i, ‘aua ne‘i savavali ‘outou fa‘apei o Nu‘u ‘ese, o lo‘o savavali i le valea o latou loto. 18 O lo‘o fa‘apogisāina o latou mafaufau, ‘ua liliu‘ese i latou nai le ola o lo‘o i le Atua, ‘ona o le valea ‘ua ‘iā te i latou, ‘atoa ma le ma‘a‘a o latou loto. 19 ‘Ua lē lagona e i latou se ma; ‘ua tu‘uina atu i latou e i latou lava i le matāitu, ‘ua tu‘inanau fo‘i e fai amioga leaga ‘ese‘ese. 20 ‘Ae lē o mea nā na a‘oa‘oina ai ‘outou ‘iā Keriso, 21 pe ‘āfai e moni na ‘outou fa‘alogologo ‘iā te ia, pe na a‘oa‘oina fo‘i ‘outou ‘iā te ia, e pei ‘ona i ai le ‘upu moni ‘iā Iesu. 22 ‘Ia fa‘aumatia o ‘outou olaga tuai na ‘outou ola ai, e tusa ma tu‘inanau leaga; 23 a ‘ia toe fa‘afouina mana‘o o ‘outou loto; 24 ma ‘ia fa‘a‘ofuina ‘outou i le tagata fou ‘ua faia i foliga o le Atua, i le amiotonu, ma le amio pa‘ia e fa‘amaoni. 25 O le mea lea, ia tu‘u le pepelo, ia tautala atu tagata ta‘ito‘atasi i ē latou te tuā‘oi i le fa‘amaoni, auā o itūtino lava i tatou o le tasi i le isi. 26 A ‘outou ita, ‘aua ne‘i agasala ai; ‘aua ne‘i goto le la o ‘outou o ita pea. 27 ‘Aua fo‘i ne‘i tu‘uina atu se avanoa i le tiapolo. 28 ‘Aua ne‘i toe gaoi le tagata gaoi; ia fa‘aaogāina e ia ‘ona lima i galuega aogā, ‘ina ‘ia maua ai e ia se mea e avatu i ē ‘ua matitiva. 29 ‘Aua ne‘i tautala atu se ‘upu leaga i o ‘outou gutu, ‘ae tau lava o le ‘upu lelei e fa‘amafanafanaina ai, ‘ina ‘ia maua ai fo‘i le alofa tunoa e i latou o ē e fa‘alogologo ai. 30 ‘Aua fo‘i le fa‘atigā i le Agaga Pa‘ia o le Atua, o lē ‘ua fa‘amaufa‘ailogaina ai ‘outou i le aso o le togiola. 31 ‘Ia tu‘u ‘ese e ‘outou ‘upu fa‘atigā ma le lotoa, ma le ita, ma le pisapisaō, ma ‘upu leaga, ‘atoa ma le lotoleaga uma lava; 32 ‘ia ‘outou feagaleleia‘i, ia matamau le tasi i le isi; ‘ia ‘outou fefa‘amāgaloa‘i fa‘apei ‘ona fa‘amāgaloina ‘outou e le Atua ‘iā Keriso.

Efeso 5

1 O le mea lea ‘ia ‘outou fa‘aa‘oa‘o i le Atua e fa‘apei o le fānau pele. 2 ‘Ia ‘outou savavali i le alofa fa‘apei o Keriso fo‘i na alofa mai o ia ‘iā te i tatou, ma ‘ua foa‘iina mai o ia lava mo i tatou, o le taulaga i le Atua o le mea manogi lea. 3 A o le faita‘aga ma amioleaga uma lava, po o le manumanu, ‘aua ne‘i ta‘ua ia mea ‘iā te ‘outou, e pei ‘ona tatau i le au pa‘ia. 4 E lē tatau fo‘i ‘iā te ‘outou ‘ona tautala mai i ‘upu masoā, ma ‘upu valea, ma ‘upu fa‘aulaula; a o le fa‘afetai e tatau lava lea. 5 Auā ‘ia ‘outou iloa lenei mea, e lē fai le Mālō o Keriso ma le Atua ma tofi o ē e faita‘aga, ma ē e amioleaga po o ē e matape‘ape‘a (o le ifo i tupua lava lea). 6 ‘Aua ne‘i fa‘asesēina ‘outou e se isi i ‘upu lē aogā, auā o mea ia e o‘o mai ai le to‘asā o le Atua i le fānau a ē e lē usiusita‘i. 7 O le mea lea, ‘aua ne‘i fa‘atasi ‘outou ma i latou; 8 auā sa pouliuli ‘outou, a o lenei ‘ua ‘outou malamalama i le Ali‘i; inā savavali ia fa‘apei o le fānau a le malamalama. 9 Auā o fua o le malamalama o le agalelei, ma le amiotonu, ma le fa‘amaoni; 10 ia taumafai ‘ona su‘esu‘e ‘outou po o le ā le mea e fiafia i ai le Ali‘i. 11 ‘Aua fo‘i tou te mafuta fa‘atasi ma galuega lē aogā a le pouliuli, ‘ae lelei ‘ona ‘outou ‘aumaia ia mea i le malamalama. 12 Auā o le tautala atu i mea na faia fa‘alilolilo e i latou, o se mea lea e māasiasi ai. 13 O mea uma lava e fa‘aalia e le malamalama, e fa‘aalia ai le mea moni; 14 auā o se mea ‘ua fa‘amaoni ‘ona fa‘aalia, o le malamalama lea. O le mea lea ‘ua fai mai ai: “Ala ia oe lē o lo‘o moe, tula‘i mai nai ē ‘ua oti, ‘ona susulu atu lea o Keriso ‘iā te oe.” 15 O le mea lea, ia savavali ma le fa‘autauta, ‘aua ne‘i fa‘apei o ē e vālea a ‘ia fa‘apei o ē e popoto; 16 ia fa‘aaogāina tatau o ‘outou taimi, auā o aso leaga nei. 17 O le mea lea, ‘aua ne‘i vālea ‘outou, a ‘ia taumafai ‘ona malamalama i le finagalo o le Atua. 18 ‘Aua ne‘i ‘onā ‘outou i le uaina, auā na ‘ona fa‘aleagaina ai ‘outou. ‘Ia fa‘atūmuina ‘outou i le Agaga. 19 ‘Ia fetautalatala‘i ‘outou i salāmo ma pese ma pese fa‘aleagaga, ia pepese ma fai pesega i le Ali‘i i o ‘outou loto. 20 ‘Ia fa‘afetai pea lava pea i le Atua le Tamā i mea uma lava, i le suafa o lo tatou Ali‘i o Iesu Keriso; 21 ‘ia ‘outou usiusita‘i, o le tasi i le isi, i le migao ‘iā Keriso. 22 O ‘outou avā, ia usiusita‘i ia ‘outou lava tane ia fa‘apei o le Ali‘i, 23 auā o le tane o le ulu lea o le avā, fa‘apei o Keriso fo‘i o le ulu, ma o le Fa‘aola fo‘i o le ekalesia, o lona tino lea. 24 O le mea lea, fa‘apei ‘ona usiusita‘i o le ekalesia ‘iā Keriso, ia fa‘apea fo‘i ‘ona usiusita‘i avā ‘iā latou lava tane i mea uma lava. 25 O ‘outou tane, ia alolofa ia ‘outou lava avā, fa‘apei o Keriso fo‘i ‘ona alofa i le ekalesia, ma ‘ua foa‘iina mai o ia e ia lava mo le ekalesia. 26 Na faia e ia lenei mea, ‘ina ‘ia mafai ‘ona fa‘amamāina o ia i le fa‘atā‘eleina i le vai ma le fa‘apa‘iaina i le ‘upu, 27 ‘ina ‘ia tu‘uina atu e ia le ekalesia ‘iā te ia lava, i le matagofie e aunoa ma se ila, po o se ma‘anuminumi, po o se isi lava mea fa‘apenā, ‘ina ‘ia pa‘ia ma ‘ia lē ponā o ia. 28 ‘Ia fa‘apea ‘ona alolofa o tane ‘iā latou lava avā, ia latou alolofa atu ‘iā te i latou fa‘apei ‘ona alolofa i latou i o latou lava tino, auā o lē e alofa i lana avā, ‘ua alofa o ia ‘iā te ia lava. 29 Auā e leai se isi e ‘ino‘ino i lona lava tino, peita‘i na te fafaga ma tausia o ia fa‘apei o Keriso fo‘i ‘ona tausia le ekalesia, 30 auā o itūtino lava i tatou o lona tino. 31 Fa‘apei ‘ona fai mai o le Tusi, “O le mea lea e tu‘ua ai e le tane lona tamā ma lona tinā, ‘ae fa‘atasi ma lana avā, ‘ona ‘avea ai lea o i lā‘ua ma tino e tasi.” 32 O le mea lilo tāua tele lenei; ‘ou te tautala atu e fa‘atatau ‘iā Keriso ma le ekalesia. 33 A o ‘outou, ia ta‘ito‘atasi ‘outou ma alofa i lana avā fa‘apei o ia lava, ma ‘ia fa‘aalia atu fo‘i e le avā le fa‘aaloalo i lana tane.

Efeso 6

1 O ‘outou le fānau, ia usiusita‘i i o ‘outou mātua i le Ali‘i, auā o le mea tonu lava lea e ao ‘ona fai. 2 ‘Ia e āva i lou tamā ma lou tinā (o le tulafono muamua lea ‘ua i ai le mea ‘ua folafolaina), 3 ‘ina ‘ia manuia ai oe ma ia e ola umi ai i le lau‘ele‘ele. 4 O ‘outou tamā fo‘i, ‘aua ne‘i fa‘atigā ia ‘outou fānau, a ‘ia tausia i latou e tusa ma a‘oa‘iga ma a‘oa‘oga a le Ali‘i. 5 O ‘outou pologa, ia usiusita‘i i o ‘outou matai i la le tino, ma le mata‘u ma le gatete, i le fa‘amaoni o ‘outou loto fa‘apei ‘ona ‘outou ‘au‘auna ‘iā Keriso. 6 ‘Aua ne‘i ‘au‘auna i le va‘aiga o mata, fa‘apei o i latou o lo‘o manana‘o e fa‘afiafia i tagata; a ‘ia fa‘apei o ‘au‘auna a Keriso, ‘ia faia le finagalo o le Atua ma le loto ‘atoa, 7 ma le fiafia, fa‘apei o lo‘o ‘au‘auna atu i le Ali‘i ‘ae lē o tagata. 8 ‘Ia ‘outou iloa o lē na te faia se mea lelei, e toe maua lea e ia mai le Ali‘i, po o se pologa po o se sa‘oloto. 9 O ‘outou matai fo‘i, ‘ia ‘outou faia ia lava mea ‘iā te i latou. ‘Ia tāofia le fa‘amata‘uina o i latou, ‘ia ‘outou iloa o lo‘o i le lagi le Matai o i latou ma ‘outou, e lē fa‘ailogaina fo‘i tagata e ia. 10 O le toe ‘upu, ‘ia ‘outou lototetele i le Ali‘i ma le malosi o lona mana. 11 ‘Ia ‘outou ‘o‘ofu i ‘ofutau mai le Atua, ‘ina ‘ia ‘outou mafaia ‘ona tete‘e atu i togafiti a le tiapolo. 12 Auā tatou te lē tau ma tagata, a o ali‘i sili ma faipule ma ali‘i o le pouliuli o lenei lalolagi, ‘atoa fo‘i ma agaga leaga o i le lagi. 13 O le mea lea, ‘ia ‘outou tago i ‘ofutau ‘ato‘atoa mai le Atua, ‘ina ‘ia ‘outou mafaia ‘ona tete‘e atu pe a o‘o i le aso leaga, pe a uma ‘ona ‘outou faia o na mea uma, ‘ona ‘outou tūtūmau ai lea. 14 O le mea lea ‘ia tumau ‘outou, ‘ia fusia o ‘outou sulugātiti i le fa‘amaoni, ma ‘ia ‘avea le amiotonu ma o ‘outou ufifatafata, 15 ma ‘ia fa‘ase‘evaeina o ‘outou vae i le nofo sauni e folafola le Tala Lelei o le filemū. 16 A ‘ia sili lava i mea uma ‘ona ‘avea le fa‘atuatua ma talitā, o le a mafai ai e ‘outou ‘ona tineia ū fanafana mumū uma lava a lē o lo‘o leaga. 17 ‘Ia ‘outou ‘avea le puloutau o le fa‘aolataga, ma le pelu o le Agaga, o le afioga lea a le Atua. 18 ‘Ia ‘outou tatalo e lē aunoa ma ōle atu i le fesoasoani mai le Atua, ma ‘ia tatalo fo‘i i le mana o le Agaga. ‘Ia mataala i mea uma, ma ‘ia tausisi i le tatalo mo tagata pa‘ia uma lava. 19 ‘Ia tatalo fo‘i mo a‘u, ‘ina ‘ia tu‘uina mai le ‘upu ‘iā te a‘u, ia ‘ou fa‘amalosi ai e fa‘ailoa atu le mea lilo o le Tala Lelei, 20 o le ‘upu lava lea ‘ua noanoatia ai a‘u le sāvali; ‘ina ‘ia ‘ou fa‘amalosi ai e tautala e pei ‘ona tatau ‘ona ‘ou tautala atu. 21 O Tuiko, o le uso pele o ia ma le ‘au‘auna fa‘amaoni i le Ali‘i, o le a fa‘ailoa atu e ia ‘iā te ‘outou mea uma, ‘ina ‘ia iloa ai e ‘outou mea uma lava o ‘iā te a‘u. 22 ‘Ou te ‘auina atu o ia ‘iā te ‘outou, ‘ona o le fa‘amoemoe ‘ia ‘outou iloa ai mea uma ‘iā te i matou, ma fa‘amafanafana i o ‘outou loto. 23 ‘Ia i le au uso le manuia ma le alofa, fa‘atasi ma le fa‘atuatua mai le Atua le Tamā, ma le Ali‘i o Iesu Keriso. 24 ‘Ia i ai le alofa tunoa ia i latou uma lava o ē e lē uma le alofa i lo tatou Ali‘i o Iesu Keriso.

Filipi 1

1 O Paulo ma Timoteo, o ‘au‘auna a Keriso Iesu. O le tusi i le au pa‘ia uma o ‘iā Keriso Iesu o lo‘o i Filipi, ‘atoa ma epikopo ma tiakono. 2 ‘Ia ‘iā te ‘outou le alofa tunoa, ma le manuia mai le Atua lo tatou Tamā, ‘atoa ma le Ali‘i o Iesu Keriso. 3 ‘Ou te fa‘afetai i lo‘u Atua i taimi uma ‘ou te manatu ai ‘iā te ‘outou, 4 e lē aunoa fo‘i ‘ona ‘ou ōle atu ma le fiafia i a‘u tatalo uma mo ‘outou uma lava, 5 ‘ona o lo ‘outou mafuta fa‘atasi i le Tala Lelei, e amata mai i le ulua‘i aso se‘ia o‘o mai i le taimi nei. 6 ‘Ua ‘ou mautinoa fo‘i o lē na amataina le galuega lelei ‘iā te ‘outou, o ia lava lea na te fa‘a‘ato‘atoaina i le aso o Iesu Keriso. 7 ‘Ua tatau ‘ona ‘ou manatu fa‘apenā ‘iā te ‘outou uma; auā ‘ua teuina ‘outou i lo‘u loto, ‘ona ‘ua tatou ‘auai fa‘atasi ma a‘u i le alofa tunoa, i le taimi na ‘ou i ai i le falepuipui ‘atoa ma lo‘u tu atu e fa‘amaonia le Tala Lelei. 8 Auā ‘ua silafia e le Atua lo‘u naunau ‘iā te ‘outou uma lava, i le alofa naunauta‘i o Iesu Keriso. 9 O la‘u tatalo fo‘i lenei, ia fa‘atuputeleina pea lava lo ‘outou alofa, ma le iloa lelei, ‘atoa ma le fa‘autauta uma, 10 ‘ina ‘ia ‘outou lagolagoina le mea e lelei ‘ato‘atoa. ‘Ona ‘avea ai lea o ‘outou ma tagata e mamā ma e sao ‘ona lelei i le aso o Keriso. 11 E fa‘atūmulia fo‘i ‘outou i fua o le amiotonu mai ‘iā Iesu Keriso, ‘ina ‘ia vi‘ia ma fa‘ane‘ene‘eina ai le Atua. 12 Uso e, ‘ou te mana‘o ‘ina ‘ia ‘outou iloa, o mea na o‘o ‘iā te a‘u, ‘ua fesoasoani ia e fa‘alauteleina atili ai le Tala Lelei. 13 O lea ‘ua fa‘aalia ai le noanoatia o a‘u ‘ona o Keriso, i le fale uma o le ‘au e leoleo ‘atoa ma isi mea uma. 14 O le to‘atele fo‘i o le au uso o i le Ali‘i, ‘ua matuā fa‘atuatua ‘ona o le noanoatia o a‘u; ‘ua atili ai ‘ona fa‘amalosi i latou e tautala atu i le afioga a le Atua e aunoa ma le fefe. 15 E i ai isi ‘ua tāla‘i atu Keriso ma le matau‘a ma le finau vale, a o isi fo‘i ‘ua tāla‘i atu ma le lotolelei. 16 O ē e tāla‘i ma le alofa, ‘ua iloa e i latou na tu‘uina a‘u ‘i‘inei ‘ina ‘ia ‘ou tu atu e finau mo le Tala Lelei. 17 A o ē e tala‘iina Keriso ma le finau vale, e lē faia ma le fa‘amaoni e i latou lea mea, a ‘ua faia ma le manatu ia fa‘aopoopo mai ai le puapuagā i o‘u noanoataga. 18 A fa‘apefea nei la? E ui lava i faiga uma, pe fa‘atagā fai, pe fai ma le fa‘amaoni, ‘ua tala‘iina atu ai Keriso, o le mea lenā ‘ou te ‘oli‘oli ai. 19 O le mea lea, o le a ‘ou ‘oli‘oli lava, auā ‘ua ‘ou iloa e i‘u atu le mea lenei i le lavea‘iina o a‘u, ‘ona o ā ‘outou tatalo ‘atoa ma le fesoasoani mai o le Agaga o Iesu Keriso. 20 O lo‘o ‘ou naunau tele ma fa‘amoemoe ‘ina ‘ia ‘ou lē ma i se mea e tasi, a ‘ia ‘ou matuā fa‘amalosi fa‘apei ‘ona ‘ou faia e lē aunoa, e fa‘apea fo‘i i aso nei, ‘ina ‘ia vi‘ia ai Keriso i lo‘u tino, i le ola po o le oti. 21 Auā o lo‘u ola ‘ua ‘iā Keriso lea; a o lo‘u oti o lo‘u manuia lea. 22 ‘Āfai ‘ou te ola i le tino, e fua mai le galuega mo a‘u. Peita‘i, ‘ou te lē iloa po o lē fea tonu le mea ‘ou te filifilia. 23 Auā ‘ua ‘ou fa‘alētonu i manatu e lua; ‘ou te naunau tele ‘ou te alu, ‘ina ‘ia fa‘atasia a‘u ma Keriso; o le mea lea e sili ‘ona lelei. 24 Peita‘i ia ‘ou tumau i le tino, o le mea lea e sili ‘ona aogā ‘iā te ‘outou. 25 ‘Ua ‘ou mautinoa le mea lenei, ‘ou te tumau; tatou te tūtūmau fa‘atasi fo‘i, ‘ina ‘ia alualu pea ‘outou ma ‘ia fiafia i le fa‘atuatua; 26 ‘ina ‘ia fa‘atuputeleina ai lo ‘outou ‘oli‘oli ‘iā Keriso Iesu ‘ona o a‘u, i lo‘u toe alu atu ‘iā te ‘outou. 27 Tau lava ‘ina ‘ia tusa ai la ‘outou amio ma le Tala Lelei ‘iā Keriso, pe ‘āfai ‘ou te alu atu ma feiloa‘i ma ‘outou, po o lo‘u nofo ‘ese fo‘i nai ‘iā te ‘outou, ia ‘ou iloa lava sina tala ‘iā te ‘outou, e tusa ma lo ‘outou tumau i le agaga e tasi, ma le manatu e tasi, o lo‘o finau fa‘atasi mo le fa‘atuatuaga ‘ua i le Tala Lelei. 28 A ‘ia lē fa‘amata‘uina ‘outou i se mea e tasi e i latou o ē e tete‘e mai. O le fa‘ailoga lea ‘iā te i latou o le malaia; a o le fa‘ailoga o le ola ‘iā te ‘outou; ma o lea lava fa‘ailoga e mai le Atua. 29 Auā ‘ua foa‘iina fua mai ‘iā te ‘outou ‘ona o Keriso, e lē tau ‘ina fa‘atuatua ‘iā te ia, a ‘ia fa‘atigāina fo‘i ‘outou ‘ona o ia. 30 ‘Ua aofia ai fo‘i ‘outou i lea lava tauiviga sa ‘outou va‘ai i ai, ma ‘ua ‘outou fa‘alogo nei i ai ‘iā te a‘u.

Filipi 2

1 O lenei, ‘āfai e i ai se fa‘alototele ‘iā Keriso, ‘āfai e i ai se fa‘amatalaloto i le alofa, ‘āfai e i ai se mafuta ma le Agaga, ‘āfai e i ai se alofa mutimutivale ma se loto alofa, 2 ‘ia ‘outou fa‘a‘ato‘atoaina lo‘u ‘oli‘oli, ‘ina ‘ua gatasitasi o ‘outou manatu ma tasi lo ‘outou alofa, ‘ua ‘outou loto gatasi fo‘i ma manatunatu i le mea e tasi. 3 ‘Aua ne‘i faia se mea e tasi ma le manatu fa‘apito ma le mitamitavale; a ‘ia ta‘ito‘atasi ‘outou ma manatu ifo ma le loto maulalo, e sili isi tagata i lo ia. 4 ‘Aua ne‘i ta‘ito‘atasi ‘outou ma va‘ava‘ai tau lava o mea e fiafia i ai o ia; a ‘ia va‘ava‘ai fo‘i i mea e fiafia i ai isi tagata. 5 ‘Ia ‘iā te ‘outou le manatu lenei o lo‘o ‘iā Keriso Iesu, 6 o lē sa matuā tutusa lelei ma le Atua; e le‘i manatu o ia e tāofi mau lona tulaga tutusa ma le Atua., 7 Peita‘i ‘ua matuā fa‘amaulaloina o ia e ia lava, ma ‘ua tino mai o ia o le pologa, ‘ina ‘ua fānau mai o ia e pei lava o tagata. 8 A o i ai pea o ia i lona foliga tagata, sa fa‘amaulalo o ia e ia lava, ma ‘ua usiusita‘i se‘ia o‘o ai lava ‘ina maliu, o le maliu lea i le satauro. 9 O le mea lea ‘ua matuā fa‘aeaina ai o ia e le Atua, ma foa‘iina atu ‘iā te ia le suafa e silisili i suafa uma lava. 10 ‘Ina ia to‘otuli tulivae uma lava i le suafa o Iesu, o ē o i le lagi, ma ē o i le lalolagi, ma ē o i lalo o le lalolagi. 11 Ma ‘ia ta‘utino atu e laulaufaiva uma lava o Iesu Keriso o le Ali‘i lava o ia, ia i‘u ai i le vi‘iga o le Atua le Tamā. 12 O lenei, a‘u uō pele e, fa‘apei ‘ona ‘outou usiusita‘i mai e lē aunoa, ‘ia ‘outou galulue pea mo lo ‘outou fa‘aolataga i le mata‘u ma le gatete, e lē gata ‘ina o tatou nonofo ma ‘outou, a ‘ia sili atu ai ‘ina ‘ua ‘ou lē i ai; 13 auā o lo‘o galue le Atua i totonu ‘iā te ‘outou, ‘ina ‘ia ‘outou loto i mea e finagalo malie ai o ia, ma ‘ia ‘outou galulue ai. 14 ‘Ia ‘outou faia mea uma lava e aunoa ma le muimui ma le fefinaua‘i; 15 ‘ina ‘ia ‘avea ‘outou ma tagata e lē ta‘uleagaina, ma ‘ua sao fo‘i la ‘outou amio, o le fānau a le Atua e lē ponā i totonu o le tupulaga amio pi‘opi‘o ma le finauvale. ‘Ua ‘outou susulu atu ‘iā te i latou e pei o mea e fa‘amalamalama a‘i le lalolagi, 16 o lo‘o ‘outou tāofi mau le ‘upu o le ola, e fai ma mea ‘ou te mitamita ai i le aso o Keriso ‘ina ‘ua ‘ou lē momo‘e fa‘alēaogā, pe galue fa‘alēaogā. 17 ‘Āfai fo‘i e fa‘amaligiina lo‘u toto i luga o le taulaga, o le ofoina atu lea o lo ‘outou fa‘atuatua; o le mea lea ‘ou te ‘oli‘oli ai, tatou te ‘oli‘oli fo‘i fa‘atasi ma ‘outou uma lava. 18 O le mea lea ‘ia ‘outou ‘oli‘oli ai, tatou te ‘oli‘oli fo‘i fa‘atasi ma a‘u. 19 ‘Ou te fa‘amoemoe i le Ali‘i o Iesu ‘ou te vave ‘auina atu Timoteo ‘iā te ‘outou, ‘ina ‘ia fa‘afiafiaina ai fo‘i a‘u, pe a ‘ou iloa se tala ‘iā te ‘outou; 20 auā e lē o ‘iā te a‘u se tagata e pei o ia, e naunau fa‘amaoni i mea e manuia ai ‘outou. 21 Auā e sā‘ili e i latou uma a latou lava mea, ‘ae lē o mea a Iesu Keriso. 22 A ‘ua ‘outou iloa lona fa‘amaoni; na ‘au‘auna o ia fa‘atasi ma a‘u i le Tala Lelei, e pei o se atali‘i ma lona tamā. 23 O lea, ‘ua ‘ou fa‘amoemoe e ‘auina atu vave o ia pe a ‘ou iloa le mea e o‘o ‘iā te a‘u. 24 Peita‘i, ‘ou te fa‘atuatua lava i le Ali‘i, ‘ou te vave alu atu fo‘i a‘u. 25 A ‘ua ‘ou manatu e tatau ‘ona ‘auina atu ‘iā te ‘outou Epaferoti, o lo‘u uso lea o lē na ma galulue fa‘atasi, ma o ia lava sa ma tau fa‘atasi; o ia o la ‘outou sāvali, ma o lo‘o fesoasoani mai fo‘i o ia i lo‘u mativa. 26 Auā sa naunau atu o ia ‘iā te ‘outou, ma sa popole fo‘i o ia, auā na ‘outou fa‘alogo mai o ma‘i o ia. 27 Sa ma‘i lava o ia, semanū a oti; a ‘ua alofa le Atua ‘iā te ia, e lē gata ‘iā te ia, a o a‘u fo‘i, ‘ina ne‘i fa‘aopoopoina atili ‘iā te a‘u le fa‘anoanoa tele. 28 O lea ‘ua atili ai ‘ona ‘ou ‘auina atu fa‘avave o ia, ‘ina ‘ia ‘outou ‘oli‘oli pe a ‘outou toe feiloa‘i ma ia, ma ‘ia feoloolo ai fo‘i lo‘u fa‘anoanoa. 29 O lea ‘ia ‘outou talia ai o ia i le Ali‘i ma le ‘oli‘oli uma lava, ma ‘ia ‘outou fa‘aaloalo i tagata fa‘apenā. 30 Auā na toetoe a oti o ia ‘ona o le galuega a Keriso, e le‘i fa‘apelepeleina fo‘i e ia lona ola, ‘ina ‘ia fa‘a‘ato‘atoaina e ia lo ‘outou ‘au‘auna mai ‘iā te a‘u.

Filipi 3

1 O‘u uso e, o le toe manatu lenei: ‘Ia ‘outou ‘oli‘oli i le Ali‘i. ‘Ou te lē fiu e tusi atu ‘iā te ‘outou mea ‘ua uma fo‘i pei ‘ona ‘ou tusi atu ai, a o le a saogalemū ai ‘outou. 2 ‘Ia ‘outou fa‘aeteete i ta‘ifau, ‘ia ‘outou fa‘aeteete i ē e fai galuega leaga, ‘ia ‘outou fa‘aeteete mo ē e fa‘amanu‘a fua le tino; 3 auā o le au peritomeina moni i tatou, o ē e ‘au‘auna i le Atua i le agaga, ma mitamita ‘iā Keriso Iesu, ‘ae lē fa‘alagolago i le tino. 4 ‘Ae lē fa‘apea ‘ua aunoa a‘u ma ni mafua‘aga e tatau ai ‘ona ‘ou fa‘alagolago i le tino; auā ‘āfai e manatu se isi o ‘iā te ia ni uiga fa‘apea, e sili atu ‘ona tele mea fa‘apenā ‘iā te a‘u. 5 Na peritomeina a‘u ‘ina ‘ua valu aso talu ‘ona ‘ou fānau. O Isaraelu lo‘u nu‘u, i le itū‘āiga o Peniamina, o a‘u o le Eperu o sa Eperū. O a‘u o le faresaio i le itū tau le tulafono. 6 O lo‘u mā‘elegā na ‘ou fa‘asauā ai i le ekalesia. E le‘i ta‘uleagaina fo‘i a‘u i le amiotonu e tusa ma le tulafono. 7 Peita‘i o mea uma sa aogā ‘iā te a‘u, ‘ua ‘ou manatu ‘ua le aogā ia mea ‘ona o Keriso. 8 O lenei, o lo‘u manatu moni lava ‘ua lē aogā mea uma ‘ona o le silisili ‘ese o le iloa o Keriso Iesu lo‘u Ali‘i. ‘Ua ‘ou fa‘alēaogāina mea uma lava ‘ona o ia, ma ‘ua ‘ou manatu o otaota ia mea, ‘ina ‘ia ‘ou maua Keriso, 9 ma ‘ia maua fo‘i a‘u ‘ua i totonu ‘iā te ia. E leai sa‘u lava amiotonu e tusa ma le tulafono, peita‘i na o le amiotonu o lo‘o i le fa‘atuatua ‘iā Keriso, o le amiotonu lea mai le Atua i le fa‘atuatua; 10 ‘ina ‘ia ‘ou iloa o ia, ma le mana o lona toetū mai, ma ‘ia fa‘atasi a‘u ma ia i ‘ona puapuagā, ‘ona ‘ua fa‘atusaina a‘u ‘iā te ia i lona maliu, 11 pe mafai lava ‘ona ‘ou o‘o atu i le toetū mai nai ē ‘ua oti. 12 E lē fa‘apea ‘ua ‘ou maua nei, po ‘ua ‘ou ‘ato‘atoa ‘ona lelei; a ‘ou te tausisi atu pea pe mafai ‘ona ‘ou maua le mea na maua ai a‘u e Keriso Iesu. 13 Uso e, ‘ou te lē manatu ‘ua ‘ou maua, a o le mea e tasi ‘ou te faia, ‘ou te fa‘agalogalo i mea ‘ua tuana‘i, ‘ou te momo‘e punoua‘i fo‘i i mea o lumana‘i, 14 ‘ou te tausisi atu i le fa‘ailoga, ia maua ai le taui na vala‘auina ai a‘u mai lugā e le Atua ‘iā Keriso Iesu. 15 O lenei, o i tatou uma o ē ‘ua fai ma tagata matua, ‘ia tatou mafaufau fa‘apenā; ‘āfai fo‘i e ‘ese so ‘outou manatu i se isi itū, o le a ‘outou maua se fa‘aaliga mai le Atua e fa‘atatau i ai. 16 A ‘ia fa‘amaoni la tatou amio e tusa ma le tulaga ‘ua tatou aulia. 17 Uso e, ‘ia ‘outou fa‘aa‘oa‘o fa‘atasi mai ‘iā te a‘u, ma ‘ia ‘outou va‘ava‘ai i ē o savavali fa‘apea, fa‘apei ‘ona ‘avea i matou ma fa‘aa‘oa‘o ‘iā te ‘outou. 18 Auā e to‘atele i latou o ē na ‘ou fai atu so‘o ai muamua, ma ‘ou te toe fai atu ai nei fo‘i ma loimata, o lo‘o fa‘aalia i o latou olaga o i latou o fili o le satauro o Keriso. 19 O lo latou taunu‘uga o le malaia lea; o lo latou atua o le manava lea; ‘ua ‘avea ma o latou fiafiaga le mea e māasiasi ai; e loto fo‘i i latou i mea a le lalolagi. 20 A o lo tatou nu‘u moni o lo‘o i le lagi, ma o ‘i‘inā tatou te feiloa‘i ai ma lo tatou Fa‘aola, o le Ali‘i lea o Iesu Keriso. 21 O ia na te liua o tatou tino fa‘atauva‘a, ia fa‘atatau i lona tino mamalu, e tusa ma le mana na te mafaia ai ‘ona fa‘ato‘ilaloina mea uma ‘iā te ia lava.

Filipi 4

1 O lenei, o‘u uso e, o ē ‘ou te alofa ma naunau i ai, o ‘outou o lo‘u ‘oli‘oli ma lo‘u pale, o ē e pele ‘iā te a‘u, ia fa‘apea ‘ona ‘outou tumau i le Ali‘i. 2 ‘Ou te ‘ai‘oi atu ia Evotia, ‘ou te ‘ai‘oi atu fo‘i ia Sunetui, ‘ina ‘ia loto gatasi i lā‘ua i le Ali‘i. 3 ‘Ou te fa‘atoga atu fo‘i ‘iā te oe, lo‘u fesoasoani fa‘amaoni, ia e fesoasoani ‘iā te i lā‘ua, o ē na finau fa‘atasi ma a‘u i le Tala Lelei, ‘atoa ma Kelemene ma isi tagata uma o ē na galulue fa‘atasi ma a‘u, ‘ua i le tusi o le ola o latou igoa. 4 ‘Ia ‘outou ‘oli‘oli i le Ali‘i e lē aunoa; ‘ou te toe fai atu, ‘ia ‘outou ‘oli‘oli. 5 ‘Ia iloa lo ‘outou agamalū e tagata uma lava; ‘ua lata mai le Ali‘i. 6 ‘Aua ne‘i ‘outou popole i se mea e tasi, a ‘ia fa‘ailoa atu o ‘outou mana‘o i mea uma lava i le Atua i le tatalo, ma le fa‘atoga, ‘atoa ma le fa‘afetai. 7 O le manuia fo‘i mai le Atua, o lo‘o silisili lava i mea uma e manatu i ai, e leoleoina ai o ‘outou loto ‘atoa ma o ‘outou mafaufau ‘iā Keriso Iesu. 8 Uso e, o le toe ‘upu lenei: o mea uma e moni, o mea uma e ta‘uleleia, o mea uma e tonu, o mea uma e mamā, o mea uma e matagofie, ma mea uma e logoleleia, ma ‘āfai fo‘i e i ai ma se isi mea e tatau ‘ona vi‘ia, ‘ia ‘outou manatunatu i ia lava mea. 9 O mea fo‘i ‘ua a‘oa‘oina ai ‘outou, ma ‘ua ‘outou talia, ma ‘ua ‘outou fa‘alogo i ai, ma ‘outou va‘ai mai ‘iā te a‘u, ‘ia ‘outou faia ia lava mea; ‘ona ‘iā te ‘outou lea o le Atua e ona le manuia. 10 A ‘ua ‘ou fiafia tele i le Ali‘i, auā ‘ua ‘outou toe manatu mai ‘iā te a‘u i aso nei; sa ‘outou manatunatu mai muamua fo‘i fa‘apea, ‘ae sa lē maua e ‘outou se ala. 11 ‘Ou te lē fai atu ‘ona o le mativa, auā ‘ua a‘oa‘oina a‘u ia ‘ou loto malie i so o se mea ‘ua ‘iā te a‘u. 12 ‘Ua ‘ou iloa le mativa, ‘ua ‘ou iloa fo‘i le mau‘oloa, o lo‘o i mea uma lava ‘ou te i ai, ma mea uma e o‘o ‘iā te a‘u ‘ua a‘oa‘oina ai a‘u ia ‘ou mā‘ona, ma ‘ou fia ‘ai, ia tele mai mea, ma ia oge mea. 13 ‘Ou te mafaia mea uma lava ‘ona o lē o lo‘o fa‘amalosi mai ‘iā te a‘u. 14 ‘Ae ui lava i lea, na ‘outou agalelei, ‘ina ‘ua ‘outou alolofa mai i lo‘u puapuagā. 15 Tagata Filipi e, ‘ua ‘outou iloa fo‘i o le amataga o le Tala Lelei, ‘ina ‘ua ‘ou alu atu nai Maketonia, e leai se ekalesia na alofa mai ai ‘iā te a‘u i le matā‘upu o le foa‘i mai, ma le talia o mea, na o ‘outou lava. 16 Auā fo‘i a o ‘ou i ai i Tesalonia, na ‘outou avatua mea na ‘ou mativa ai, e lē na o le fa‘atasi ‘ae na fa‘alua fo‘i. 17 E lē ‘ona ‘ua ‘ou sā‘ilia se meaalofa, ‘ae ‘ou te sā‘ilia le fua e atili ai ‘ona ta‘uleleia ‘outou. 18 A ‘ua ‘iā te a‘u mea uma, ‘ua tele lava; ‘ua ‘atoa ‘iā te a‘u mea ‘ina ‘ua ‘ou maua mai ia Epaferoti mea na aumai ‘iā te ‘outou, o mea e manogi lelei, o le taulaga e talia lelei i le Atua. 19 A o lo‘u Atua na te fa‘a‘ato‘atoaina ‘iā te ‘outou mea uma e matitiva ai ‘outou, e tusa ma le tele o lona vi‘iga ‘iā Keriso Iesu. 20 ‘Ia i le Atua lo tatou lava Tamā le vi‘iga e fa‘avavau fa‘avavau lava. Amene. 21 ‘Ou te alofa atu i le au pa‘ia uma o lo‘o ‘iā Keriso Iesu; o lo‘o alolofa atu fo‘i ‘iā te ‘outou le au uso uma o lo‘o ‘iā te a‘u. 22 E alolofa atu ‘iā te ‘outou le au pa‘ia uma, ‘ae sili ai lava i latou o i le ‘āiga o Kaisara. 23 ‘Ia ‘iā te ‘outou le alofa tunoa o lo tatou Ali‘i o Iesu Keriso.

Kolose 1

1 O a‘u o Paulo, le ‘aposetolo a Keriso Iesu e tusa ma le finagalo o le Atua, ma Timoteo lo tatou uso. 2 ‘Ua ‘ou tusi atu i le au pa‘ia i Kolose, o le au uso fa‘amaoni o lo‘o ‘iā Keriso: ‘Ia ‘iā te ‘outou le alofa tunoa ma le manuia mai le Atua lo tatou Tamā. 3 Ma te fa‘afetai e lē aunoa i le Atua, le Tamā o lo tatou Ali‘i o Iesu Keriso, ia ma talosaga mo ‘outou, 4 auā ‘ua ma fa‘alogo i le tala i lo ‘outou fa‘atuatua ‘iā Keriso Iesu, ma lo ‘outou alofa i le au pa‘ia uma; 5 ‘ona o le fa‘amoemoe ‘ua teuina mo ‘outou i le lagi. O le fa‘amoemoe lea na ‘outou fa‘alogo ai anamuā i le ‘upu moni o lo‘o i le Tala Lelei, 6 ‘ua i ai nei lea ‘iā te ‘outou e pei ‘ona i ai i le lalolagi uma. O lo‘o fua mai ai fo‘i e pei ‘ona faia ‘iā te ‘outou talu mai le aso na ‘outou fa‘alogo ai, ma iloa lelei ai ma le fa‘amaoni le alofa tunoa o le Atua, 7 e pei lava ‘ona a‘oa‘oina ai ‘outou e Epafara. O le fesoasoani pele o ia ‘iā te i mā‘ua. O le ‘au‘auna fa‘amaoni fo‘i o ia a Keriso mo i matou, 8 ma o ia fo‘i lea na fa‘ailoa mai ‘iā te i mā‘ua lo ‘outou alofa mai i le Agaga. 9 O le mea lea, ‘ua lē mapu ai la ma tatalo mo ‘outou talu mai le aso na ma fa‘alogo ai i lea tala. ‘Ua ma tatalo atu fo‘i ‘ina ‘ia ‘ato‘atoa ‘ona ‘outou iloa lelei lona finagalo, i le poto uma ‘atoa ma le mafaufau fa‘aleagaga; 10 ‘ina ‘ia ‘outou savavali ai e tusa ma le Ali‘i, ‘ina ‘ia fiafia mai o ia ‘iā te ‘outou i mea uma, ma ‘ia ‘outou fua mai i galuega lelei uma lava, ma ‘ia saga fa‘ateleina pea lo ‘outou iloa lelei o le Atua. 11 ‘Ia fa‘amalosia ‘outou i le malosi uma lava, e tusa ma lona malosi silisili, e i‘u ai i le tumau ma le ‘onosa‘i ‘atoa ma le ‘oli‘oli, 12 ma fa‘afetai atu i le Tamā, o lē na saunia i tatou ‘ina ‘ia mafai ‘ona tatou ‘auai i le tofi o le au pa‘ia o i le malamalama. 13 O ia ‘ua na lavea‘iina i tatou mai le pule a le pouliuli, ma ‘aumaia i tatou i le mālō o lona lava Alo pele; 14 o ia ‘ua tatou maua ai le togiola, o le fa‘amāgaloina lea o agasala. 15 O Keriso o le fa‘atusa o le Atua e lē va‘aia, ma o le ulumatua fo‘i o ia o mea uma lava na faia. 16 Auā na faia e ia mea uma lava, o mea i le lagi ma mea i le lalolagi, o mea e va‘aia ma mea e lē va‘aia, o nofoāli‘i, ma ali‘i, ma ali‘i sili, ma faipule. Na faia e ia mea uma lava, na faia fo‘i mo ia. 17 O ia fo‘i o lē na muamua i lo mea uma lava, ma o lo‘o fa‘atumauina mea uma lava ‘iā te ia. 18 O ia o le ulu o le tino, o le ekalesia lea. O ia fo‘i o le amataga, o le ulumatua o ē ‘ua oti, ‘ina ‘ia ‘avea o ia ma lē e silisili i mea uma lava. 19 Auā ‘ua finagalo le Atua ia mau i totonu ‘iā Keriso lona tumu ‘ato‘atoa; 20 ‘ina ‘ia fa‘aleleia e le Atua mea uma lava ‘iā te ia e ala ‘iā Keriso; ‘ina ‘ia fa‘aleleia i le toto o lona satauro, mea i le lalolagi ‘atoa ma mea o i le lagi. 21 O ‘outou fo‘i, o ē sa tagata ‘ese anamua, ma sa ‘avea o ia ma o ‘outou fili i o ‘outou loto, i lo ‘outou faia o mea leaga. 22 ‘Ua fa‘aleleia nei ‘outou ma ia i lona tino tagata, ‘ina ‘ua maliu, ‘ina ‘ia tu‘uina atu ‘outou e ia, o le au pa‘ia e lē ta‘uleagaina, e leai fo‘i se mea e fa‘asalaina ai i ona lava luma. 23 Pe ‘āfai tou te tumau pea i le fa‘atuatua, ‘ia tumau e lē maluelueina, ‘ia lē fa‘ate‘a‘eseina fo‘i ‘outou mai le fa‘amoemoe o i le Tala Lelei na ‘outou fa‘alogo ai, sa tala‘iina atu fo‘i i tagata uma lava i le lalolagi. O a‘u o Paulo, ‘ua ‘avea a‘u ma ‘au‘auna ‘ona o lea lava Tala Lelei. 24 ‘Ou te ‘oli‘oli nei i o‘u puapuagā ‘ona o ‘outou, ‘ou te fa‘a‘atoa fo‘i i lo‘u tino mea ‘ua totoe i puapuagā o Keriso ‘ona o lona tino, o le ekalesia lea. 25 ‘Ua fai fo‘i a‘u ma ‘au‘auna i ai e tusa ma le tofiga mai le Atua, ‘ua tu‘uina mai ai ‘iā te a‘u mo ‘outou, ‘ina ‘ia matuā folafolaina le afioga a le Atua. 26 O le mea lilo lea sa natia talu mai anamuā i augā tupulaga ‘ua mavae, a ‘ua fa‘aalia mai i aso nei i ona tagata pa‘ia. 27 Na finagalo fo‘i le Atua e fa‘ailoa atu ia i latou le silisili ‘ona lelei o lenei mea lilo o i Nu‘u ‘ese, o Keriso lava lea o lo‘o ‘iā te ‘outou, o le fa‘amoemoe i le manuia. 28 O ia lava o lo‘o matou tala‘iina atu, ma apoapoa‘i atu i tagata uma, ma a‘oa‘o atu ai i tagata uma i le poto uma lava, ‘ina ‘ia matou tu‘uina atu tagata uma ‘ua matutua ‘iā Keriso. 29 O le mea lea ‘ou te galue ai, ma tauivi pea lava e tusa ma le malosi uma o lo‘o fa‘agae‘etia e ia i totonu ‘iā te a‘u.

Kolose 2

1 Auā ‘ou te mana‘o ‘ina ‘ia ‘outou iloa lo‘u matuā finau mo ‘outou, ma i latou o i Laotikaia, ‘atoa ma i latou uma o ē ‘ua va‘ai mai ‘iā te a‘u,. 2 ‘ina ‘ia fa‘amafanafanaina o latou loto, a o fa‘afeso‘ota‘i e le alofa, ‘ina ‘ia maua ai le ‘oloa uma o le mautinoa i le loto matala ma le poto, e iloa lelei ai le mea lilo a le Atua, o Keriso lea, 3 o lo‘o i ai ‘iā te ia le ‘oloa uma o le atamai ma le poto ‘ua natia ai. 4 ‘Ua ‘ou fai atu lea ‘upu ‘ina ne‘i fa‘asesēina ‘outou e se isi i ‘upu fa‘a‘ole‘ole. 5 Auā e ui lava ‘ina ‘ou lē fa‘atasi ma ‘outou i le tino, a o lo‘o ‘ou i ai ‘iā te ‘outou i le agaga, o lo‘o ‘ou fiafia e va‘ai atu i lo ‘outou nofo lelei, ma le mautū o lo ‘outou fa‘atuatua ‘iā Keriso. 6 O lenei, fa‘apei ‘ona ‘outou talia le Ali‘i o Keriso Iesu, ia fa‘apea ‘ona ‘outou ola ai ‘iā te ia; 7 ia maua‘a ‘outou ma ‘ia atiina a‘e ‘iā te ia, ma ‘ia fa‘atumauina i le fa‘atuatua, e pei lava ‘ona a‘oa‘oina ai o ‘outou, ia saga fa‘ateleina fo‘i la ‘outou fa‘afetai. 8 ‘Ia ‘outou fa‘aeteete, ‘ina ne‘i fa‘apologaina ‘outou e se isi i le poto lē aogā e fa‘asesēina ai, e tusa ma le ‘uputu‘u a tagata, e tusa fo‘i ma agaga leaga o le lagi ma le lalolagi, ‘ae lē tusa ma le finagalo o Keriso. 9 Auā o lo‘o mau i totonu ‘iā te ia le tumu uma lava o le uiga Atua ‘ua i lona tino. 10 ‘Ua fa‘a‘ato‘atoaina fo‘i ‘outou ‘iā te ia; o le ulu o ia o ali‘i sili uma lava ‘atoa ma faipule. 11 ‘Ua fa‘aperitomeina fo‘i ‘outou ‘iā te ia i le peritomega e le‘i faia e lima, i le ‘ave‘esea o le tino fa‘aletino i le peritomega mai ‘iā Keriso. 12 ‘Ua tanumia ‘outou fa‘atasi ma ia i le papatisoga, o lea fo‘i ‘ua ‘outou toe tutū mai ai fa‘atasi ma ia i le fa‘atuatua i le mana o le Atua, o lē na fa‘atūina mai o ia nai ē ‘ua oti. 13 O ‘outou fo‘i sa oti i amioleaga ma le lē peritomeina o ‘outou tino, ‘ua fa‘aolaina mai ‘outou e le Atua fa‘atasi ma Keriso, ‘ina ‘ua fa‘amāgaloina e le Atua a tatou agasala uma. 14 ‘Ua sōloia fo‘i e ia le feagaiga sa tatou nofo ‘aitalafu ai e tusa ma le tulafono sa tete‘e mai ‘iā te i tatou, ‘ua ‘ave‘eseina ai fo‘i e ia, ma ‘ua tu‘itu‘i i fao i le satauro. 15 ‘Ua tu‘u‘eseina e ia o ali‘i sili ma faipule, ‘ona fa‘aalia mai lea o i latou ‘ia iloa uma, ‘ua manumālō fo‘i o ia ‘iā i latou i lea lava mea. 16 O lenei, ‘aua ne‘i fa‘amasinoina ‘outou e se isi i mea tou te ‘a‘ai ai, po o mea tou te feinu ai, po o tausamiga i aso fa‘apitoa, po o masina fa‘ato‘ā va‘aia, po o Sapati. 17 O nei mea uma ‘ua na o ni ata ia o mea o le a o‘o mai, peita‘i o Keriso e ona le tino. 18 ‘Aua lava ne‘i ta‘ulēaogāina ‘outou e se tagata, ‘ona ‘ua sili i lea tagata le fa‘amaulalo ma ifo atu i agelu, ma ‘ua fa‘alagolago fo‘i i mea e va‘aia, ma ‘ua fa‘afefeteina ai fua lona lava mafaufau fa‘aletino. 19 ‘Ua lē tāofi mau atu fo‘i o ia i le ulu, o lē ‘ua tausia ai ma fa‘amalosia ai le tino ‘atoa, i mea e fa‘afeso‘ota‘i ai, ma so‘oga uma, o lo‘o ola ai fo‘i, ‘ina ‘ua fa‘atupuina mai e le Atua. 20 O lenei, ‘āfai ‘ua ‘outou oti fa‘atasi ma Keriso i agaga leaga o le lagi ma le lalolagi, ‘ua ‘outou savavali aiseā peiseaī ‘ua ‘outou nonofo pea i le lalolagi? ‘Ua ‘outou usiusita‘i aiseā i fa‘atonuga: 21 “ ‘Aua ne‘i pa‘i atu i ai,” “ ‘Aua ne‘i tofo,” “ ‘Aua ne‘i tago” 22 (o mea uma ia e fano ai pe a tago i ai), e tusa ma poloa‘iga ma mea e a‘oa‘o atu e tagata? 23 O mea ia e foliga i le poto, ‘ona o le fa‘atagā amio atua, fa‘atagā loto maulalo, ma le fa‘asaunoa fua i le tino, ‘ae lē aogā ia mea mo le tāofia ai o tu‘inanau.

Kolose 3

1 O lenei, ‘āfai ‘ua toe fa‘atūina mai ‘outou fa‘atasi ma Keriso, ‘ia ‘outou sā‘ili i mea o i lugā, o lo‘o i ai Keriso, o lo‘o ti‘eti‘e o ia i le itū taumatau o le Atua. 2 ‘Ia ‘outou loto atu i mea i lugā, ‘ae lē o mea i le lalolagi. 3 Auā ‘ua oti ‘outou, ‘ua lilo fo‘i lo ‘outou ola fa‘atasi ma Keriso i le Atua. 4 A o‘o ‘ina fa‘aali mai Keriso lo tatou ola, ‘ona iloa ai lea o ‘outou fa‘atasi ma ia i le mamalu. 5 O lenei, ‘ia ‘outou fasiotia o ‘outou itūtino o i le lalolagi, o le faita‘aga, o le amioleaga, o le matāitu, o le tu‘inanau leaga ma le matape‘ape‘a, o le ifo i tupua lava lea. 6 O mea ia e o‘o mai ai le to‘asā o le Atua. 7 O ‘outou fo‘i na ‘outou savavali ai anamua, a o ‘outou nonofo ai. 8 Peita‘i, o aso nei, ‘ia ‘outou tu‘u‘eseina nei mea uma; o le ita, o le lotoa, o le lotoleaga, o le fai‘upu leaga, ‘atoa ma ‘upu matagā mai o ‘outou gutu. 9 ‘Aua le pepelo le isi tagata i le isi tagata, auā ‘ua ‘outou iloa ‘ua tu‘u‘esea le tagata tuai mai ‘iā te ‘outou ‘atoa ma ana galuega, 10 a ‘ua ‘o‘ofu i le tagata fou, o lē ‘ua fa‘afouina i le iloa, e fa‘atatau ia foliga i lē na faoa o ia. 11 E lē fa‘a‘ese‘eseina ai le tagata Eleni ma le tagata Iutaia, po o le tagata ‘ua peritomeina ma le tagata e le‘i peritomeina, po o le tagata o Nu‘u ‘ese ma le tagata Sekutia, po o le tagata pologa ma le tagata sa‘oloto; a ‘ua ‘iā Keriso mea uma, o lo‘o i ai fo‘i o ia i mea uma lava. 12 O lenei, ‘ia ‘outou ‘o‘ofu i le alofa mutimutivale, ma le agalelei, ma le loto maulalo, ma le agamalū, ma le ‘onosa‘i, fa‘apei o ē ‘ua filifilia e le Atua, o ē ‘ua pa‘ia ma ‘ua alofaina. 13 ‘Ua ‘outou fefa‘apalepalea‘i ma fefa‘amāgaloa‘i, pe ‘āfai ‘ua agaleaga atu se tagata i le isi tagata; fa‘apei ‘ona fa‘amāgaloina ‘outou e le Ali‘i, ia fa‘apea fo‘i ‘ona ‘outou faia. 14 A ‘ia fa‘asilisili le alofa i nei mea uma; o le fusi lenā e ‘ato‘atoa ai ona lelei. 15 ‘Ia pule fo‘i le filemū mai ‘iā Keriso i o ‘outou loto, o le mea lea ‘ua vala‘auina ai ‘outou e fai ma tino e tasi; ma ‘ia ‘outou saga fa‘afetai pea lava. 16 ‘Ia nofo mau ma olaola le afioga a Keriso i totonu ‘iā te ‘outou, a o ‘outou a‘oa‘o ma apoapoa‘i le isi i le isi i le poto uma lava, a o ‘outou pepese fo‘i i salāmo, ma pese, ma vi‘iga fa‘aleagaga, fa‘atasi ma le fa‘afetai i le Atua i o ‘outou loto. 17 O mea uma fo‘i tou te faia, po‘o le tautala atu po o le galuega e fa‘atinoina ai, ‘ia ‘outou faia ia mea uma lava i le suafa o le Ali‘i o Iesu, ma ‘ia fa‘afetai atu i le Atua le Tamā e ala ‘iā te ia. 18 O ‘outou fafine, ‘ia ‘outou usiusita‘i ia ‘outou lava tane, pei ‘ona tatau i le Ali‘i. 19 O ‘outou tane, ‘ia ‘outou alolofa atu ia ‘outou avā, ‘aua fo‘i nei ‘outou sauā atu ‘iā te i latou. 20 O ‘outou le fānau, ‘ia ‘outou usiusita‘i i o ‘outou matua i mea uma lava; auā o le mea lea e fiafia i ai le Ali‘i. 21 O ‘outou tamā, ‘aua le fa‘aitaina a ‘outou fānau, ‘ina ne‘i fa‘avaivai i latou. 22 O ‘outou tagata pologa, ‘ia ‘outou usiusita‘i i o ‘outou matai fa‘aletino i mea uma lava; ‘aua ne‘i ‘outou fa‘atagā ‘au‘auna e pei o ē e fa‘afiafia i tagata, a ‘ia faia mea uma ma le loto fa‘amaoni ma le mata‘u i le Ali‘i. 23 O mea uma lava tou te faia, ia fai ma le loto i ai, e pei lava o lo‘o faia mo le Ali‘i ‘ae lē o tagata; 24 auā ‘ua ‘outou iloa, e maua e ‘outou mai le Ali‘i le taui, o le tofi lea; auā ‘ua ‘outou ‘au‘auna i le Ali‘i o Keriso. 25 O lē e amiolētonu, e maua lava e ia le taui o lana amiolētonu; e lē fa‘ailogaina fo‘i e ia se tagata.

Kolose 4

1 O ‘outou ali‘i, ‘ia ‘outou avatu mea e tatau, ma mea e tusa ai ia ‘outou pologa, auā ‘ua ‘outou iloa o lo‘o ‘iā te ‘outou fo‘i le Ali‘i i le lagi. 2 ‘Ia ‘outou fa‘amalosi i le tatalo, ma ‘ia ‘outou mataala i lea mea fa‘atasi ma le fa‘afetai. 3 ‘Ia ‘outou tatalo fo‘i mo i matou, ‘ina ‘ia fa‘aavanoa mai e le Atua se faitoto‘a o le ‘upu mo i matou, e tautala atu ai i le mea lilo e uiga ‘iā Keriso, o le mea lilo lava lea ‘ua fa‘apagotāina ai a‘u, 4 ‘ina ‘ia ‘ou fa‘ailoa atu ai, e pei lava ‘ona tatau ‘ona ‘ou tautala atu ai. 5 ‘Ia ‘outou savavali ma le poto i ē o i tua, ma ‘ia ‘outou fa‘aaogāina aso o lenei olaga. 6 ‘Ia lē aunoa a ‘outou ‘upu ma le alofa ia fa‘a‘o‘onaina i le masima, ma ‘ia ‘outou iloa ‘ona fai fa‘atatau se tali i tagata ta‘ito‘atasi uma. 7 O mea uma lava o ‘iā te a‘u e fa‘ailoa atu ‘iā te ‘outou e Tuiko, o le uso pele o ia, ma o le ‘au‘auna fa‘amaoni, o lē na ma ‘au‘auna fa‘atasi i le Ali‘i. 8 ‘Ua ‘ou ‘auina atu o ia ‘iā te ‘outou ‘ona o lenei lava mea, ‘ina ‘ia ‘outou iloa mea o lo‘o i ai ‘iā te i matou, ma ‘ia fa‘amafanafanaina o ‘outou loto; 9 o lo‘o ō atu ma Onesemo, o le uso fa‘amaoni lea ma le pele, o ia fo‘i o se tasi lava o ‘outou. E fa‘ailoa atu e i lā‘ua ‘iā te ‘outou mea uma o lo‘o faia ‘i‘inei. 10 O lo‘o alofa atu ‘iā te ‘outou Aritako, lē o lo‘o fa‘atasi ma a‘u i le falepuipui, ‘atoa ma Mareko, o le ‘āiga o Panapa o ia (o ia lea na poloa‘iina ai ‘outou, ‘ina ‘ia ‘outou talia lelei pe a alu atu ‘iā te ‘outou); 11 o lo‘o alofa atu fo‘i Iesu, lē ‘ua igoa ia Iuso. Na o i latou ia o le au peritomeina, sa galulue fa‘atasi ma a‘u i le Mālō o le Atua, na ‘avea fo‘i i latou ma fa‘amafanafana mai ‘iā te a‘u. 12 O lo‘o alofa atu ‘iā te ‘outou Epafara, o ia o se tasi lava o ‘outou, ma o le ‘au‘auna a Keriso Iesu o lo‘o matuā tatalo o ia e lē aunoa mo ‘outou, ‘ina ‘ia ‘outou tumau ma ia tagata matutua ‘outou, o ē ‘ua mautinoa le finagalo uma lava o le Atua. 13 Auā o la‘u molimau atu e uiga ‘iā te ia, na matuā galue malosi o ia mo ‘outou ma ē o i Laotikaia, ‘atoa ma i latou o lo‘o i Iarapoli. 14 O lo‘o alofa atu ‘iā te ‘outou Luka le foma‘i pele, ‘atoa ma Tema. 15 ‘Ou te alofa atu i le au uso i Laotikaia, ‘atoa ma Numefa, ma le ekalesia uma o i lona fale. 16 A uma ‘ona ‘outou faitau i lenei tusi, ia faitauina fo‘i e le ekalesia i Laotikaia; ia fa‘apea fo‘i ‘ona ‘outou faitauina le tusi o le a avane e Laotikaia. 17 Fai atu ia Arekipa, “Tautuanā ma oe le galuega na tu‘uina atu ‘iā te oe e le Ali‘i, ‘ina ‘ia e fa‘ataunu‘uina.” 18 O a‘u o Paulo, ‘ua ‘ou tusia lenei alofa‘aga i lo‘u lava lima. ‘Ia ‘outou manatua mai o‘u noanoaga. ‘Ia ‘iā te ‘outou le alofa tunoa.

1 Tesalonia 1

1 O i matou o Paulo ma Siluano ma Timoteo, ‘ua matou tusi atu i le ekalesia i Tesalonia, o ē o lo‘o i le Atua le Tamā ma le Ali‘i o Iesu Keriso: ‘Ia ‘iā te ‘outou le alofa tunoa ma le manuia. 2 ‘Ua matou fa‘afetai pea lava i le Atua ‘ona o ‘outou uma, o lo‘o ta‘uta‘u atu pea ‘outou ‘iā matou tatalo. 3 Matou te manatua pea e lē aunoa i luma o le Atua lo tatou Tamā le fa‘aalia o lo ‘outou fa‘atuatua ia ‘outou galuega, ma a ‘outou galuega o le alofa, ma le tumau pea i le fa‘amoemoe i lo tatou Ali‘i o Iesu Keriso. 4 Uso e, o ē ‘ua alofagia e le Atua, ‘ua matou iloa ‘ua filifilia ‘outou e ia. 5 Auā na matou avatu le Tala Lelei ‘iā te ‘outou, e lē na o ‘upu a o le mana ma le Agaga Pa‘ia, ma ‘ua mautinoa fo‘i lona fa‘amaoni. ‘Ua ‘outou iloa o matou uiga uma a o tatou fa‘atasi, ‘ina ‘ia lelei ai ‘outou. 6 Sa ‘outou fa‘aa‘oa‘o mai ‘iā te i matou ‘atoa fo‘i ma le Ali‘i; e ui lava ‘ina ‘outou matuā tigāina, ‘ae na talia fiafia e ‘outou le ‘upu na tu‘uina atu e le Agaga Pa‘ia; 7 ma ‘ua ‘avea ai fo‘i ma fa‘aa‘oa‘o i ē ‘ua fa‘atuatua uma i Maketonia ma Akaia. 8 Auā na alu atu mai ‘iā te ‘outou le ‘upu a le Ali‘i, e lē na o Maketonia ma Akaia, a ‘ua salalau atu fo‘i i mea uma lava le tala i lo ‘outou fa‘atuatua i le Atua; o le mea lea e lē toe aogā ai sa matou ‘upu e fai atu. 9 Auā o i latou lava ‘ua iloa ai le tala ‘iā te i matou, i le uiga o lo matou o‘o atu ‘iā te ‘outou, ma lo ‘outou liliu atu i le Atua nai tupua, ‘ina ‘ia ‘au‘auna i le Atua moni o lo‘o soifua; 10 ma ‘ia fa‘atalitali atu i lona Alo mai le lagi, o lē na toe fa‘atūina mai o ia nai ē ‘ua oti, o Iesu lea, o lē e lavea‘i mai ‘iā te i tatou mai le to‘asā o le a o‘o mai.

1 Tesalonia 2

1 Uso e, ‘ua ‘outou iloa e le‘i i‘uvale lo matou ō atu ‘iā te ‘outou. 2 E pei ‘ona ‘outou iloa na tigāina ma fa‘aleagaina i matou i Filipi, ‘ae peita‘i na fa‘alototeteleina i matou e le Atua e ta‘utino atu le Tala Lelei a le Atua, a o fa‘afeagai ma le tele o tagata e tete‘e mai. 3 Auā o lo matou apoapoa‘i atu ‘iā te ‘outou e le‘i fa‘avaeina i mea sesē po o ala lē mamā, matou te le‘i taumafai fo‘i e maileia se isi. 4 ‘Ae peita‘i, fa‘apei ‘ona tatau i le finagalo o le Atua ‘ona tu‘uina mai ‘iā te i matou le Tala Lelei, o lea fo‘i matou te tautala atu ai, e lē ‘ina ‘ia fa‘afiafiaina tagata, a o le Atua o lē na te tofotofo i o tatou loto. 5 Auā ‘ua ‘outou iloa lelei matou te le‘i ō atu ‘iā te ‘outou ma ni ‘upu fa‘avi‘ivi‘i; ‘ua silafia fo‘i e le Atua matou te le‘i natia le mana‘o tele i mea. 6 Matou te le‘i sā‘ilia fo‘i le vi‘iga mai tagata, po o ‘outou po o isi tagata, e ui lava ‘ina mafai ‘ona matou matuā fa‘atauānauina ‘outou, auā o i matou o ‘aposetolo a Keriso. 7 ‘Ae peita‘i na matou agamalū a o tatou fa‘atasi, fa‘apei o se tinā ‘ona tausi lelei i lana lava fānau. 8 O le mea lea, ‘ona o lo matou alolofa ‘iā te ‘outou, ‘ua matou sauni ai e avatu ‘iā te ‘outou, e lē na o le Tala Lelei i le Atua a o o matou ola fo‘i, auā ‘ua pele ‘outou ‘iā te i matou. 9 Uso e, ‘ia ‘outou manatua la matou galuega mamafa ma le tigā, na matou galulue i le po ma le ao, ‘ina ‘ia lē fa‘alavelave i matou i se isi o ‘outou a o matou tala‘i atu le Tala Lelei a le Atua. 10 O ‘outou lava o a matou molimau, ‘atoa fo‘i ma le Atua, i le pa‘ia ma le amiotonu, ma le lē ta‘uleagaina o la matou amio ‘iā te ‘outou o ē e fa‘atuatua. 11 ‘Ua ‘outou iloa na matou apoapoa‘i ‘iā te ‘outou ta‘ito‘atasi, ma fa‘amalosi ‘iā te ‘outou, ma fa‘atonu ‘iā te ‘outou, fa‘apei o le tamā i lana fānau. 12 ‘Ina ‘ia ‘outou savavali ia tatau i le Atua, o lē na vala‘auina ‘outou i lona mālō ma lona mamalu. 13 Matou te fa‘afetai atu i le Atua e lē aunoa ‘ona o lenei mea, ‘ina ‘ia maua e ‘outou le afioga a le Atua na ‘outou fa‘alogo ai ‘iā te i matou, na ‘outou talia e lē pei o ni ‘upu a tagata a o le ‘upu moni, o le afioga a le Atua, o lo‘o matuā galue fo‘i ‘iā te ‘outou o ē e fa‘atuatua. 14 Auā na ‘avea ‘outou uso e, ma fa‘aa‘oa‘o o ekalesia a le Atua ‘iā Keriso Iesu o ē o lo‘o i Iutaia; ma ‘ua ‘avea ma totino o Keriso Iesu auā ‘ua ‘outou puapuagātia ‘ona o tagata o lo ‘outou lava nu‘u, pei fo‘i ‘ona puapuagātia i latou ‘ona o tagata Iutaia; 15 o ē na fasiotia le Ali‘i o Iesu ‘atoa ma perofeta, ma ‘ua tulia uma i matou i fafo. E le‘i fa‘afiafiaina fo‘i e i latou le Atua, a ‘ua te‘ena e i latou tagata uma lava, 16 i lo latou tāofia o i matou ia lē tautala atu i tagata o Nu‘u ‘ese ‘ina ‘ia fa‘aolaina i latou. ‘Ua fa‘a‘atoa ai e i latou e lē aunoa a latou agasala, a ‘ua o‘o ‘iā te i latou le to‘asā e fa‘aumatia ai. 17 Uso e, fa‘ato‘ā matou tete‘a ma ‘outou i sina taimi pu‘upu‘u, ma e ui lava ‘ina peiseaī ‘ua lē va‘aia ‘outou, ‘ae le‘i galo ‘outou i o matou loto, sa fa‘atūmuina fo‘i i matou i le fia fa‘afesaga‘i pea ma ‘outou. 18 O le pogai lenā o lo matou manana‘o e ō atu ‘iā te ‘outou. O a‘u o Paulo, ‘ua sili atu i lo le fa‘atasi ‘ona ‘ou taumafai e fia alu atu, a ‘ua tāofia i matou e Satani. 19 Auā o le ā ‘ea lo tatou fa‘amoemoe, po o le ‘oli‘oli, po o se pale e mitamita ai i luma o lo tatou Ali‘i o Iesu Keriso i lona afio mai? 20 Auā o ‘outou lava o lo matou vi‘iga ma lo matou ‘oli‘oli.

1 Tesalonia 3

1 O le mea lea ‘ina ‘ua lē mafai ‘ona matou ‘onosa‘i, ‘ona matou manatu ai lea ia nonofo pea i Atenai, 2 a ‘ua matou ‘auina atu Timoteo lo tatou uso, o le ‘au‘auna fo‘i o ia a le Atua i le Tala Lelei ‘iā Keriso, ‘ina ‘ia fa‘amalosia ma fa‘amafanafanaina ai ‘outou ‘ia tumau i le fa‘atuatua, 3 ‘ina ‘ia lē fa‘agae‘etia ‘outou ‘ona o nei puapuagā. ‘Ua ‘outou iloa lelei ‘ua tofia i tatou i lenā lava mea. 4 Auā a o tatou fa‘atasi, na matou lapata‘iina ‘outou o le a tatou mafatia i puapuagā, ma ‘ia iloa e ‘outou e taunu‘u lava. 5 O le pogai lea na ‘ou ‘auina atu ai Timoteo ‘iā te ‘outou. ‘Ou te lē mafai fo‘i ‘ona toe ‘onosa‘i ‘ona o lona fia iloa, pe mafai e lo ‘outou fa‘atuatua ‘ona tete‘e atu i lē e fa‘aosooso, ‘ona fa‘alēaogāina ai lea o a matou galuega. 6 ‘Ae peita‘i, ‘ua fa‘ato‘ā fo‘i mai Timoteo ma aumai le Tala Lelei o lo ‘outou fa‘atuatua ma le alofa. Na ta‘u mai fo‘i e ia ‘iā te i matou o lo‘o ‘outou manatuaina lelei matou e lē aunoa, ma o lo‘o ‘outou naunau fo‘i e fia va‘ai ‘iā te i matou, fa‘apei o lo matou fo‘i naunau e fia va‘ai ‘iā te ‘outou. 7 O le mea lea, uso e, ‘ua fa‘amafanafanaina i matou ‘ona o ‘outou, i o matou tigā uma lava ‘atoa ma puapuagā, a ‘ua fa‘amafanafanaina i matou i lo ‘outou fa‘atuatua; 8 auā o lenei ‘ua matou ola pe ‘āfai tou te tumau i le Ali‘i. 9 Auā se ā fo‘i se fa‘afetai e mafai e i matou ‘ona tu‘uina atu i le Atua ‘ona o ‘outou, ‘ona o le ‘oli‘oli uma lava ‘ua matou ‘oli‘oli ai i luma o lo tatou Atua ‘ona o ‘outou. 10 O lo‘o matou tatalo fo‘i i le po ma le ao ‘ina ‘ia tatou feva‘aia‘i, ma ‘ia fa‘aleleia ai mea sa lē ‘ato‘atoa o lo ‘outou fa‘atuatua. 11 A ‘ia ta‘ita‘iina i matou ‘iā te ‘outou e le Atua lo tatou Tamā, ma lo tatou Ali‘i o Iesu. 12 Ma ‘ia fa‘ateleina fo‘i e le Ali‘i lo ‘outou alofa, o le isi i le isi ‘atoa ma tagata uma lava, ia fa‘atuputeleina e pei o lo matou alofa ‘iā te ‘outou. 13 ‘Ina ‘ia fa‘atumauina o ‘outou loto, ia lē ta‘uleagaina, ia pa‘ia i luma o lo tatou Atua ma le Tamā, pe a afio mai lo tatou Ali‘i o Iesu fa‘atasi ma ona tagata pa‘ia uma lava.

1 Tesalonia 4

1 Uso e, o le toe ‘upu lenei, matou te ‘ai‘oi atu ai ma apoapoa‘i atu ‘iā te ‘outou i le Ali‘i o Iesu, fa‘apei ‘ona maua e ‘outou mai ‘iā te i matou le ala e tatau ‘ona ‘outou savavali ai, ma fa‘afiafia atu ai i le Atua; ia saga fa‘ateleina pea e ‘outou lenā mea. 2 Auā ‘ua ‘outou iloa le poloa‘iga na matou tu‘uina atu ‘iā te ‘outou mai le Ali‘i o Iesu. 3 O le mea lenei o lo‘o finagalo ai le Atua mo ‘outou, ia fa‘apa‘iaina, ia taumamao ‘outou ma le faita‘aga. 4 ‘Ia ta‘ito‘atasi ‘outou ‘ona iloa faiavā i le ala pa‘ia ma le mamalu. 5 ‘Aua le tu‘inanau fa‘apei o tagata fa‘apaupau ‘ua lē iloa le Atua. 6 ‘Aua ne‘i pule fua se tagata i mea a lona uso, auā o le Ali‘i na te taui atu ma sui i na mea uma, fa‘apei ‘ona matou fai atu ai muamua ma ta‘utino atu ‘iā te ‘outou. 7 Auā e le‘i vala‘auina i tatou e le Atua ia amioleaga, a ‘ia fa‘apa‘iaina. 8 O le mea lea o lē e ‘ino‘ino, ‘ua lē ‘ino‘ino o ia i tagata, a o le Atua o lē ‘ua foa‘iina mai fo‘i lona Agaga Pa‘ia ‘iā te ‘outou. 9 ‘Ae lē aogā ‘ona ‘ou tusi atu ‘iā te ‘outou e uiga i le alofa i le au uso Kerisiano, auā ‘ua a‘oa‘oina ‘outou e le Atua ia fealofani. 10 ‘Ia fa‘apea fo‘i ‘ona ‘outou faia i uso o lo‘o i Maketonia uma lava. ‘Ae matou te apoapoa‘i atu ‘iā te ‘outou uso e, ia saga fa‘ateleina pea. 11 ‘Ia taumafai ‘outou ia nofo filemū, ‘ia faia a ‘outou lava fe‘au, ma galulue i o ‘outou lava lima, fa‘apei ‘ona matou fa‘atonuina ai ‘outou; 12 ‘ina ‘ia ‘outou savavali ma le fa‘amaoni i luma o i latou o ē o i tua o le ekalesia, ma ‘ia lē fa‘alagolago i se isi mo mea tou te manana‘o ai. 13 Uso e, matou te lē manana‘o ‘ina ‘ia fa‘apogisāina ‘outou e uiga i ē o momoe, ‘ina ne‘i ‘outou fa‘anoanoa e pei o nisi ‘ua leai se fa‘amoemoe. 14 Auā ‘āfai tatou te talitonu ‘ua maliu Iesu ma toetū mai, e fa‘apea fo‘i ‘ona matou talitonu o le a toe ‘aumaia e le Atua Iesu fa‘atasi ma i latou, o ē o momoe ‘ona o ia. 15 Matou te fa‘aali atu nei ‘iā te ‘outou le afioga a le Ali‘i; o i tatou o ē o lo‘o ola ma totoe se‘ia o‘o i le afio mai o le Ali‘i, tatou te lē muamua atu ‘iā te i latou o ē ‘ua momoe. 16 Auā e afio ifo mai le lagi le Ali‘i lava ia ma le ‘alaga, ma le leo o le agelu sili, ma le pū a le Atua; o ē na oti ‘iā Keriso o le a muamua ‘ona toe tutū mai. 17 ‘Ona ‘aveina a‘e fa‘atasi lea o i tatou o ē o lo‘o ola ma ē o lo‘o totoe i ao o le lagi, ‘ina ‘ia feiloa‘i ai ma le Ali‘i i le vā nimonimo; ‘ona tatou fa‘atasi ai lea ma le Ali‘i. 18 O le mea lea, ‘ia ‘outou fefa‘amafanafanaa‘i i nei ‘upu.

1 Tesalonia 5

1 Uso e, ‘ou te lē mana‘o e toe tusi atu ‘iā te ‘outou e uiga i aso ma le taimi. 2 Auā ‘ua ‘outou iloa lelei lava o le Aso o le Ali‘i e o‘o mai e pei o le gaoi i le po. 3 Pe a latou fai ane, “O lo‘o filemū, ‘ua lē afāina,” ‘ona fa‘aumatia lea o i latou fa‘afuase‘i, fa‘apei o le fa‘atigā o le fafine to o le a fānau mai, e lē mafai fo‘i e i latou ‘ona sosola ai. 4 A o ‘outou uso e, tou te lē o i le pouliuli ia maua ai ‘outou i lenā aso e pei o se gaoi. 5 O le fānau a le malamalama ‘outou uma lava, o le fānau fo‘i a le ao; e lē o tatou o ni tagata o le po po‘o le pouliuli. 6 O le mea lea ‘aua ne‘i o tatou momoe fa‘apei o isi, a ‘ia tatou mataala ma fa‘autauta. 7 Auā o ē e momoe, e momoe i le po i latou; o ē fo‘i e ‘onā, e ‘onā i le po i latou. 8 A o i latou o i le ao, ia fa‘autauta, ia ‘o‘ofu i tatou i le ufifatafata o le fa‘atuatua ma le alofa, ma le puloutau o le fa‘amoemoe i le fa‘aolataga. 9 Auā e le‘i tofia i tatou e le Atua mo le to‘asā, a ‘ia maua le fa‘aolataga ‘ona o lo tatou Ali‘i o Iesu Keriso, 10 o lē na maliu mo i tatou, ‘ina ‘ia tatou ola fa‘atasi ma ia, pe tatou te ala pe momoe. 11 O le mea lea, ‘ia ‘outou fefa‘alototelea‘i ma fefa‘amafanafanaa‘i, e pei ‘ona ‘outou faia nei. 12 Uso e, matou te ‘ai‘oi atu ‘iā te ‘outou, ‘ia ‘outou iloa i latou o ē o lo‘o galulue malosi ‘iā te ‘outou, o i latou ia na filifilia e le Ali‘i e ta‘ita‘i ma fa‘atonu ‘iā te ‘outou. 13 ‘Ia fa‘aali atu lo ‘outou fa‘aaloalo maualuga, ma le alofa ‘iā te i latou ‘ona o la latou galuega. ‘Ia fifilemū ‘outou. 14 Uso e, matou te ‘ai‘oi atu ‘iā te ‘outou, ‘ia ‘outou apoapoa‘i atu i ē e paiē, ‘ia fa‘amafanafana i ē e loto vāivāi, ia fa‘amalosi i ē e vāivāi ma ‘ia ‘outou ‘onosa‘i i tagata uma lava. 15 ‘Ia ‘aua ne‘i taui atu le leaga i le leaga i nisi, a ‘ia ‘outou tausisi e lē aunoa e fai le mea lelei e le tasi i le isi, ‘atoa ma tagata uma lava. 16 ‘Ia ‘outou ‘oli‘oli e lē aunoa. 17 ‘Ia ‘outou tatalo e lē aunoa, 18 ‘ia ‘outou fa‘afetai i mea uma lava, auā o le finagalo lea o le Atua ‘iā te ‘outou ‘iā Keriso Iesu. 19 ‘Aua tou te tineia le Agaga, 20 ma ‘aua ne‘i ‘ino‘ino i ‘upu fa‘avalo‘aga, 21 ia tofotofo i mea uma lava, a ‘ia tāofi mau i le mea lelei. 22 ‘Ia ‘alo ‘ese ‘outou ma mea leaga ‘ese‘ese uma lava. 23 ‘Ia ‘ato‘atoa ‘ona fa‘apa‘iaina ‘outou e le Atua lava e ona le manuia, ia tausia o ‘outou agaga ma loto ‘atoa ma tino, ia lē ta‘uleagaina i le afio mai o lo tatou Ali‘i o Iesu Keriso. 24 E fa‘amaoni lava lē na vala‘auina ‘outou, o le a faia lava e ia. 25 Uso e, ‘ia ‘outou tatalo mo i matou. 26 ‘Ia feofoofoa‘i i le au uso uma lava i le feasogi pa‘ia. 27 ‘Ou te matuā fai atu ‘iā te ‘outou i le suafa o le Ali‘i, ia faitauina lenei tusi i le au uso uma lava. 28 ‘Ia ‘iā te ‘outou uma le alofa tunoa o lo tatou Ali‘i o Iesu Keriso.

2 Tesalonia 1

1 O i matou o Paulo ma Siluano ma Timoteo, ‘ua matou tusi atu i le ekalesia i Tesalonia, o ē o i le Atua lo tatou Tamā ma le Ali‘i o Iesu Keriso. 2 ‘Ia ‘iā te ‘outou le alofa tunoa ma le manuia mai le Atua le Tamā ma le Ali‘i o Iesu Keriso. 3 Uso e, e tatau ‘ona matou fa‘afetai atu pea lava pea i le Atua ‘ona o ‘outou, e pei ‘ona tatau ai, auā ‘ua tupu tele lava lo ‘outou fa‘atuatua, ma ‘ua fa‘ateleina fo‘i le fealofani o ‘outou uma ta‘ito‘atasi. 4 O le mea lea matou te mitamita ai ‘ona o ‘outou i ekalesia a le Atua, ‘ona o lo ‘outou ‘onosa‘i ma le fa‘atuatua i o ‘outou puapuagā po o sauāga, ‘atoa ma fa‘alavelave na ‘outou puapuagātia ai. 5 O ‘outou o le molimau o le fa‘amasinoga tonu a le Atua, ‘ina ‘ia ta‘uaogāina ‘outou i le Mālō o le Atua, o le mea na tigāina ai ‘outou. 6 O le amiotonu lava a le Atua o le a taui atu ai e ia i le puapuagā i latou o ē na fa‘apuapuagātiaina ‘outou. 7 O le a fa‘ato‘afilemūina fo‘i e ia ‘outou o ē o lo‘o puapuagātia, ‘atoa fo‘i ma i matou pe a fa‘aali mai le Ali‘i o Iesu mai le lagi, fa‘atasi ma ana agelu malolosi i le afi mumū. 8 Na e taui ma sui atu fo‘i i ē ‘ua lē iloa le Atua, ma ē ‘ua lē usiusita‘i i le Tala Lelei a lo tatou Ali‘i o Iesu. 9 O le a puapuagātia fo‘i i latou i le fa‘asalaga e fa‘avavau, e vavae‘eseina mai le Ali‘i ma le mamalu o lona malosi; 10 pe a afio mai o ia i lenā aso ‘ina ‘ia vi‘ia o ia e ona lava tagata pa‘ia, ma ‘ia vi‘ia fo‘i e i latou o ē e fa‘atuatua, auā na talitonu mai ‘outou i la matou molimau. 11 O le pogai lea matou te tatalo ai pea lava pea mo ‘outou, ‘ina ‘ia ta‘uaogāina ‘outou e lo tatou Atua e tusa ma lana vala‘au ‘iā te ‘outou, ma fa‘ataunu‘uina e ia i lona mana o ‘outou mana‘oga lelei, ma fa‘a‘ato‘atoaina la ‘outou galuega o le fa‘atuatua. 12 ‘Ina ‘ia vi‘ia le suafa o lo tatou Ali‘i o Iesu Keriso e ‘outou, ma ‘ia fo‘i ‘iā te ‘outou, e tusa ma le alofa tunoa o lo tatou Atua ma le Ali‘i o Iesu Keriso.

2 Tesalonia 2

1 Uso e, matou te ‘ai‘oi atu ‘iā te ‘outou e uiga i le afio mai o lo tatou Ali‘i o Iesu Keriso, ‘atoa ma lo tatou fa‘apotopoto atu ‘iā te ia. 2 ‘Aua ne‘i vave lūlūina o ‘outou loto, pe fa‘aatuatuvaleina i se agaga po o se ‘upu, po o se tusi e peiseaī e avatu mai ‘iā te i matou, e fa‘atupu ai se manatu ‘ua o‘o mai le aso o le Ali‘i. 3 ‘Aua ne‘i fa‘asesēina ‘outou e se isi i so‘o se mea; auā e lē o‘o mai lenā aso vaganā ‘ua muamua ‘ona o‘o mai le fouvalega tele. ‘Ona fa‘aalia ai lea o le tagata agasala, o le tagata o le malaia, 4 o lē e tete‘e atu, ma ‘ua fa‘aeaina o ia e ia lava e sili i lo i latou uma lava ‘ua ta‘ua o atua, po o mea ‘ua ifo i ai tagata. O lea ‘ua nofo ai o ia i le malumalu o le Atua, ‘ua fa‘aalia ai e ia o ia lava o le Atua. 5 Tou te lē manatua ‘ea sa masani ‘ona ‘ou ta‘uina atu ‘iā te ‘outou lenei mea a o tatou fa‘atasi? 6 O lenei fo‘i ‘ua ‘outou iloa le mea o lo‘o tāofi ai o ia i le taimi nei, se‘ia o‘o i le taimi ‘ua filifilia e fa‘aalia ai o ia. 7 Auā o lo‘o galulue nei fa‘alilolilo tagata amioleaga, ‘ae lē taunu‘u lea mea, se‘ia vaganā ‘ua ‘ave‘eseina lē o lo‘o tāofia lea mea. 8 ‘Ona fa‘aalia mai ai lea o le tagata amioleaga, e fano o ia i le mānava mai o le fofoga o le Ali‘i o Iesu, ma fa‘aumatia fo‘i i le malamalama o lona afio mai. 9 O le a sau le tagata amioleaga fa‘atasi ma le malosi o Satani, ma faia vāvega ‘ese‘ese ma fa‘ailoga sesē ma mea ofoofogia. 10 O i latou ‘ua fa‘amalaiaina o le a fa‘asesēina i mea leaga, auā e le‘i talia lelei e i latou le ‘upu moni ia mafai ‘ona fa‘asaoina ai i latou. 11 O le mea ‘ua fa‘apuapuagātia ai i latou e le Atua i le malosi o mea sesē, auā na latou talitonu o le mea sesē o le mea sa‘o lea. 12 O lea, o i latou uma lava e lē talitonu i le ‘upu moni ‘ae fiafia i le agasala, o le a fa‘asalaina. 13 Uso e, matou te fa‘afetai atu pea lava pea i le Atua ‘ona o ‘outou o ē ‘ua alofaina e le Ali‘i, auā na filifilia ‘outou e le Atua mai le amataga mo le fa‘aolataga, i le fa‘apa‘iaina i le Agaga, ma lo ‘outou fa‘atuatua i le ‘upu moni. 14 Na vala‘auina ‘outou e le Atua i lenei mea ‘ona o le Tala Lelei na matou avatu ‘iā te ‘outou, ‘ina ‘ia ‘outou maua le mamalu o lo tatou Ali‘i o Iesu Keriso. 15 O le mea lea uso e, ‘ia ‘outou tumau; ‘ia ‘outou tāofi mau i le mea na a‘oa‘oina ai ‘outou i la matou ‘upu po o la matou tusi. 16 O lo tatou Ali‘i o Iesu Keriso lava ia, ma le Atua lo tatou Tamā, o lē na alofa mai ‘iā te i tatou, na tu‘uina mai e ia ‘iā te i tatou le fa‘amafanafanaga ma le fa‘amoemoe lelei e fa‘avavau i le alofa tunoa. 17 ‘Ia fa‘amafanafanaina ma fa‘amalosia ai ‘outou i galuega lelei uma ma ‘upu lelei uma.

2 Tesalonia 3

1 Uso e, o le toe ‘upu lenei, ‘ia ‘outou tatalo mo i matou, ‘ina ‘ia vave ‘ona fa‘asalalauina le afioga a le Ali‘i ma fa‘amamaluina, fa‘apei ‘ona faia ‘iā te ‘outou. 2 ‘Ina ia lavea‘iina i matou mai tagata fa‘api‘opi‘o ma le agasala; auā e lē o tagata uma e fa‘atuatua. 3 ‘Ae fa‘amaoni le Ali‘i; o le a na fa‘amalosia ma leoleoina ‘outou mai mea leaga. 4 Matou te fa‘atuatua i le Ali‘i ‘iā te ‘outou; o lo‘o faia e ‘outou mea na matou fai atu ai ‘iā te ‘outou, o le a ‘outou faia pea lava. 5 ‘Ia ta‘ita‘iina e le Ali‘i o ‘outou loto i le alofa o le Atua ma le ‘onosa‘i o Keriso. 6 Uso e, matou te fa‘atonuina ‘outou i le suafa o lo tatou Ali‘i o Iesu Keriso, ia vavae‘eseina ‘outou mai ē e amio fa‘atalanoa ma lē tausia le ‘upu na matou tu‘uina atu ‘iā te i latou. 7 Auā ‘ua ‘outou iloa lava, e tatau ‘ona ‘outou fa‘aa‘oa‘o mai ‘iā te i matou; auā matou te le‘i amio fa‘atalanoa a o tatou fa‘atasi. 8 Na matou totogi i mea‘ai na matou ‘aina. Sa matou galulue malosi ma le tigā i le po ma le ao ‘ina ‘ia lē ‘avea i matou ma avega i se isi o ‘outou. 9 E lē fa‘apea ‘ua leai so matou malosi, ‘ae peita‘i ia ‘avea i matou ma fa‘aa‘oa‘o tou te mulimuli mai i ai. 10 Auā a o tatou fa‘atasi na matou avatu ‘iā te ‘outou lenei fa‘atonuga: “ ‘Āfai e lē galue le tagata, e lē ‘ai o ia.” 11 Auā ‘ua matou fa‘alogo o lo‘o amio fa‘atalanoa nisi o ‘outou, e lē o galulue ‘ae matamata fua i galuega a isi. 12 Matou te fa‘atonu atu nei, ma lapata‘i atu i tagata fa‘apenā i le suafa o le Ali‘i o Iesu Keriso; ia galulue filemū i latou ma sā‘ili lo latou lava ola. 13 A o ‘outou uso e, ‘aua ne‘i fa‘avaivai i le faia o mea lelei. 14 ‘Āfai e lē usita‘i mai se isi i le ‘upu o lo‘o matou fai atu ai i lenei tusi, ia mātau lelei le tagata lenā, ma ‘ia ‘aua ne‘i ‘outou feso‘ota‘i ma ia, ‘ina ‘ia māasiasi ai o ia. 15 ‘Ae peita‘i ‘aua ne‘i ‘outou manatu o ia o le fili, a ‘ia ‘outou apoapoa‘i ‘iā te ia e pei o le uso. 16 O lenei, ia foa‘iina atu ‘iā te ‘outou le manuia e lē aunoa e le Ali‘i e ona le manuia. ‘Ia ‘iā te ‘outou uma lava le Ali‘i. 17 O a‘u o Paulo, ‘ua ‘ou tusia lenei alofa‘aga i lo‘u lava lima. O le fa‘ailoga lea i a‘u tusi uma lava; ‘ou te tusia fa‘apenā. 18 ‘Ia ‘iā te ‘outou uma lava le alofa tunoa o lo tatou Ali‘i o Iesu Keriso.

1 Timoteo 1

1 O a‘u o Paulo, le ‘aposetolo a Keriso Iesu, e tusa ma le poloa‘iga a le Atua lo tatou Fa‘aola, ma Keriso Iesu lo tatou fa‘amoemoe; 2 ‘ua ‘ou tusi atu ia Timoteo lo‘u atali‘i fa‘amaoni i le fa‘atuatua: ‘Ia ‘iā te oe le alofa tunoa, ma le alofa mutimutivale, ma le manuia mai le Atua le Tamā ma Keriso Iesu lo tatou Ali‘i. 3 ‘Ou te loto ‘ina ‘ia e nofo i Efeso e pei ‘ona ‘ou fai atu ai ‘ina ‘ua ‘ou alu atu i Maketonia. ‘Ou te loto fo‘i ia e fa‘atonuina tagata ia tāofia le a‘oa‘o atu i matā‘upu sesē, 4 ‘aua ne‘i manatu i tala o le vavau ma gafa e leai ni gata‘aga, o mea ia e tupu ai finauga, a o le ‘au‘auna i le Atua i le fa‘atuatua. 5 O le aogā o lenei poloa‘iga, o le alofa lea e sau mai le loto mamā ma le loto fuatiaifo e lelei, ma le fa‘atuatua fa‘amaoni. 6 ‘Ua sesē nisi i ia mea ma ‘ua liliu ane i ‘upu lē aogā. 7 ‘Ua mana‘o i latou e fai ma a‘oa‘o o le tulafono, e ui lava ‘ina lē malamalama ‘iā latou lava ‘upu, po o matā‘upu o lo‘o fa‘amalosi ‘ona latou tautala atu ai. 8 ‘Ua tatou iloa o le mea lelei le tulafono pe ‘āfai e fa‘aaogāina tatau, 9 pe ‘āfai tatou te iloa e lē fa‘atatau i tagata amiotonu. A o ē e solitulafono ma ē e lē usiusita‘i, o ē e fa‘alēmata‘u ma ē e agasala, o ē e lē pa‘ia ma ē e amioleaga, o ē e fasioti tamā ma ē e fasioti tinā, o ē e fasioti tagata. 10 O ē e faita‘aga, o ē e fa‘asotoma, o ē e gaoi tagata, o ē e tala pepelo, o ē e tautō pepelo ma so o se isi lava mea e ‘ese‘ese ma le a‘oa‘oga moni. 11 O le a‘oa‘oga lea e tusa ma le Tala Lelei na tu‘uina mai ‘iā te a‘u e tāla‘i, o le Tala Lelei silisili lea mai le Atua o le manuia. 12 ‘Ou te fa‘afetai atu ‘iā Keriso Iesu lo tatou Ali‘i, o lē na tu‘uina mai ‘iā te a‘u le malosi mo lenei galuega, auā o ia lava na manatu o a‘u e fa‘amaoni ‘ina ‘ua na tofia a‘u mo lana galuega. 13 E ui lava ‘ina sa ‘ou ‘upuvale muamua, ma fa‘asauā ma fa‘aleaga, a ‘ua alofa mai o ia ‘iā te a‘u, auā na ‘ou faia fa‘apea ‘ona o le lē iloa ma le lē fa‘atuatua. 14 Ma ‘ua silisili ‘ona tele le alofa tunoa o lo tatou Ali‘i ‘ua tu‘uina mai ‘iā te a‘u, ma ‘ua tu‘uina mai fo‘i ‘iā te a‘u le fa‘atuatua ma le alofa, ‘ua tatou maua i le mafuta fa‘atasi ma Keriso Iesu. 15 O le ‘upu moni lenei, ma e tatau fo‘i ‘ona matuā talia. Na afio mai Keriso Iesu i le lalolagi e fa‘aola i tagata agasala; o a‘u e aupito sili ‘ona leaga ‘iā te i latou uma. 16 ‘Ona o lea lava mea na alofa mai ai Keriso Iesu ‘iā te a‘u, ‘ina ‘ia mafai ‘ona fa‘aalia e Keriso Iesu lona matuā ‘onosa‘i ‘iā te a‘u, ia ‘avea ai a‘u ma fa‘aa‘oa‘o ia i latou o ē e mulimuli ‘ona fa‘atuatua ‘iā te ia ma maua le ola e fa‘avavau. 17 O lenei, ia i ai i le Tupu o le fa‘avavau, lē e soifua pea lava pea, o lē e lē o va‘aia, o le Atua e to‘atasi, le mamalu ma le vi‘iga e fa‘avavau fa‘avavau lava. Amene. 18 Lo‘u atali‘i e, Timoteo, ‘ou te tu‘uina atu lenei poloa‘iga ‘iā te oe, e tusa ma valo‘aga e uiga ‘iā te oe, ‘ina ‘ia e tau ai le tau‘a lelei; 19 ia tāofi mau le fa‘atuatua ma le loto fuatiaifo e lelei; na lafoa‘iina e nisi o ē ‘ua fa‘ava‘atu‘ia i le fa‘atuatua. 20 O nisi o i latou o Umenio ma Alesana o ē na ‘ou tu‘uina atu ia Satani, ‘ina ‘ia a‘oa‘oina ai i lā‘ua e tu‘u le ‘upuvale.

1 Timoteo 2

1 O le mea lea ‘ou te apoapoa‘i atu ai, ia muamua i mea uma lava ‘ona faia o olega, ma talosaga, ma aioiga ma fa‘afetai mo tagata uma lava;; 2 mo tupu ma ē ‘ua i ai le pule; ‘ina ‘ia tatou ola i se olaga filemū, i le amioatua uma lava ma le fa‘amaoni. 3 O le mea lelei lea ma le mālie i le silafaga a le Atua lo tatou Fa‘aola; 4 o lē ‘ua finagalo ia fa‘aolaina tagata uma lava, ma iloa le ‘upu moni. 5 Auā e to‘atasi le Atua, e to‘atasi fo‘i le puluvaga i le vā o le Atua ma tagata, o le tagata o Keriso Iesu lea; 6 o lē na foa‘ifuaina atu lona ola mo tagata, o le molimau fo‘i o ia i ona taimi e tatau ai. 7 O le mea lea na tofia ai a‘u e ‘avea ma tagata tala‘i, e ‘avea fo‘i ma ‘aposetolo, (‘ou te ta‘utino atu le ‘upu moni, ‘ou te lē pepelo lava) o le a‘oa‘o o Nu‘u ‘ese i le fa‘atuatua ma le ‘upu moni. 8 O le mea lea, ‘ou te mana‘o ia tatalo tane i mea uma lava, ma sisi‘i i luga o latou lima lē agasala; ia ‘avea i latou ma tagata ‘ua tu‘uina atu i le Atua, ‘ua aunoa ma le ita ma fefinaua‘iga. 9 ‘Ia fa‘apea fo‘i i fafine, ia lē gaoiā ma ‘ia mafaufau i o latou ‘ofu, ia ‘o‘ofu lelei; ‘aua ne‘i teuteuina o latou lauulu i mea matagofie ‘ese‘ese, ‘aua ne‘i fa‘aaogāina ni auro po o penina po o ‘ofu taugatā. 10 ‘Ia fa‘amatagofie i latou lava i galuega lelei, auā o le mea tatau lea mo fafine ‘ua ta‘ua o ē e amioatua. 11 E tatau i fafine ‘ona a‘oa‘oina ia filemū ma usiusita‘i. 12 ‘Ou te lē fa‘atagaina fafine e a‘oa‘o atu pe pule fo‘i i tane; a ‘ia nonofo filemū lava. 13 Auā na muamua ‘ona faia o Atamu ‘ae mulimuli Eva, 14 e le‘i ‘olegia Atamu a o le fafine, ma ‘ua agasala ai o ia. 15 ‘Ae peita‘i o le a fa‘aolaina fafine ‘ona o i latou e fānanau mai ai tamaiti, pe ‘āfai e tumau pea i latou i le fa‘atuatua, ma le alofa, ma le pa‘ia ‘atoa ma le lē gaoiā.

1 Timoteo 3

1 O le ‘upu moni lenei: ‘Āfai e mana‘o se isi ia ‘avea o ia ma epikopo, ‘ua mana‘o o ia i se galuega lelei. 2 Auā o le epikopo moni e tatau ‘ona lē ta‘uleagaina. E tatau ‘ona na o le to‘atasi le avā, ‘ia fa‘autauta ma ‘ia pulea o ia e ia lava; ‘ia amio mamalu, ‘ia agalelei ma ‘ia tatau ‘ona ‘avea ma a‘oa‘o lelei. 3 E lē tatau ‘ona ‘onā i le uaina; ‘aua ne‘i ‘avea ma tagata fa‘asauā, a ‘ia filemū ma agamalū; ‘aua fo‘i ne‘i mana‘o tele i tupe; 4 ‘ia mafai e ia ‘ona pulea lelei lona lava ‘āiga, ‘ia fa‘atonuina lana fānau ‘ia usiusita‘i ma fa‘aaloalo ‘iā te ia. 5 ‘Āfai e lē iloa e le tagata ‘ona pulea lona lava ‘āiga, e fa‘apefea la ‘ona mafai e ia ‘ona tausia le ekalesia a le Atua? 6 ‘Aua ne‘i ‘avea ma tagata fa‘ato‘ā liliu mai i le lotu, ne‘i fa‘afefeteina lona loto, ‘ona pa‘ū lea i le fa‘asalaga e pei o le tiapolo. 7 ‘Ia ‘avea o ia ma tagata e fa‘aaloaloina e tagata e lē o i le ekalesia, ‘ina ‘ia lē fa‘alumaina o ia ma pa‘ū i mailei a le tiapolo. 8 O tiakono fo‘i e tatau ‘ona ‘avea ma tagata e fa‘aaloaloina, ‘aua ne‘i fa‘agutugutulua, ‘aua le inu tele i le uaina, ‘aua fo‘i le tu‘inanau mo ni tupe fa‘asili; 9 ia tāofi mau i le mea lilo o le fa‘atuatua i le loto fuatiaifo e lelei. 10 ‘Ia tofotofoina muamua i latou, ‘āfai e fa‘amaonia e lē mata‘uleagaina i latou, ia ‘avea i latou ma tiakono. 11 O fafine fo‘i e tatau ‘ona amiolelei, ‘aua ne‘i faitala a ‘ia fa‘autauta, ia fa‘amaoni i mea uma lava. 12 O le tiakono e tatau ‘ona na o le to‘atasi lana avā, ia pulea lelei le fānau ma le ‘āiga. 13 Auā o i latou e faia lelei le galuega a le tiakono e maua mo i latou lava le mamalu tele, ma o le a mafai fo‘i ‘ona latou tautala atu ma le malosi e uiga i lo tatou fa‘atuatua ‘iā Keriso Iesu. 14 ‘Ua ‘ou tusi atu nei mea ‘iā te oe, a o lo‘o ‘ou fa‘amoemoe ‘ou te asiasi atu ‘iā te oe i se taimi e lē o mamao, 15 ‘ae peita‘i, ‘ou te tusi atu ia e iloa ai ‘āfai ‘ou te tuai atu, ‘ona e iloa ai lea le amio e tatau ‘ona faia e tagata i le ‘āiga o le Atua; auā o le ekalesia lenā a le Atua soifua, o le poutū fo‘i lea ma le lagolago o le ‘upu moni. 16 Matou te ta‘utino atu, ‘ua matuā sili lava le mea lilo o i la tatou lotu. ‘Ua fa‘aalia mai o ia i le tino tagata, ‘ua fa‘aalia lana amiotonu e le Agaga. Na va‘aia o ia e agelu, ‘ua tala‘iina atu i Nu‘u ‘ese, ‘ua fa‘atuatua i ai ē o i le lalolagi; ‘ua ‘aveina a‘e o ia i le mamalu.

1 Timoteo 4

1 O lo‘o fetalai manino lelei mai le Agaga, o le a lafoa‘iina e nisi le fa‘atuatuaga i taimi mulimuli ane; e usiusita‘i i latou i agaga pepelo, ma mulimuli atu i a‘oa‘oga a temoni. 2 O nei a‘oa‘oga e sau mai le pepelo o tagata tala pepelo, o ē ‘ua fa‘ailogaina o latou loto fuatiaifo i le u‘amea ‘a‘asa; 3 e fa‘asā e i latou le fa‘aipoipo, ma isi mea‘ai, o mea na faia e le Atua ia talia ma le fa‘afetai e i latou o ē e fa‘atuatua ma iloa le ‘upu moni. 4 Auā o mea uma lava na faia e le Atua e lelei, e lē lafoa‘iina se tasi mea, pe ‘āfai e talia ma le fa‘afetai; 5 auā ‘ua fa‘apa‘iaina i le afioga a le Atua ma le tatalo. 6 ‘Āfai ‘e te tu‘uina atu nei fa‘atonuga i le au uso, o le a ‘avea oe ma ‘au‘auna lelei a Keriso Iesu, e fafagaina i ‘upu o le fa‘atuatua ma matā‘upu lelei ‘ua e tāofi i ai. 7 A o tala leaga a fafine valevalematua, ia e ‘alo ‘ese ai. ‘Ia e fa‘amasani i le amioatua; 8 auā e itiiti le aogā o le fa‘amasani i mea fa‘aletino, a o le fa‘amasani i le amioatua e aogā lea i mea uma lava, o lo‘o i ai le mea ‘ua folafolaina mai i le ola nei ‘atoa ma le ola o lo‘o lumana‘i. 9 O le ‘upu moni lea e tatau ‘ona matuā talia. 10 Auā o le mea lea o lo‘o tatou galulue ai ma taumafai malosi ai, auā tatou te fa‘amoemoe i le Atua soifua, o le Fa‘aola o ia o tagata uma lava, ‘ae maise lava ē e fa‘atuatua. 11 ‘Ia e fa‘atonu atu ma a‘oa‘o atu nei mea. 12 ‘Aua ne‘i ‘ino‘ino se isi i lou taule‘ale‘a; a ‘ia e tu‘uina atu i ē e fa‘atuatua se fa‘aa‘oa‘oga i lau tautala, ma le amio; i le alofa, i le fa‘amaoni ma le amio mamā. 13 ‘Ia e ‘auai atu i le faitauina o le Tusi Pa‘ia, ma tāla‘i atu, ma a‘oa‘o atu, se‘ia o‘o ‘ina ‘ou alu atu. 14 ‘Aua ne‘i e fa‘atamala i le meaalofa na tu‘uina atu ‘iā te oe i valo‘aga ma le fa‘ae‘e atu o lima o toeaina. 15 ‘Ia e mafaufau i nei mea; ma ‘ia fa‘amasani i ai, ‘ia iloa ai e tagata uma lou alualu i luma. 16 ‘Ia e mataala i ia mea ‘atoa ma au a‘oa‘oga, ia e filigā i ai, auā a e faia ia mea e fa‘aolaina ai oe e oe lava, ‘atoa ma ē e fa‘alogologo ‘iā te oe.

1 Timoteo 5

1 ‘Aua ‘e te a‘oa‘i atu i se toeaina, a ‘ia fa‘amafanafana ‘iā te ia e pei o lou lava tamā; ia tausi fo‘i i taulele‘a fa‘apei o o‘u uso, 2 o lo‘omatutua ia pei o tinā; o fafine laiti fo‘i ia pei o tuafafine, ‘ia amio mamā. 3 ‘Ia āva i fafine ‘ua oti a latou tane o ē ‘ua ausage. 4 ‘Ae ‘āfai e i ai i se fafine ‘ua oti lana tane se fānau po o fānau a ana tama, e tatau ‘ona a‘oa‘oina muamua i latou ‘ia faia a latou galuega fa‘alelotu i o latou lava ‘āiga, ma toe taui atu i o latou matua; auā o le mea lelei ma le mālie i luma o le Atua. 5 O lenei, o le fafine moni ‘ua oti lana tane, o ia lea ‘ua tu‘ua na o ia lava; ‘ua fa‘amoemoe o ia i le Atua, ma ‘ua tu‘uina atu ona taimi uma i le po ma le ao i le tatalo, ma ōle atu mo lona fesoasoani. 6 A o le fafine ‘ua oti lana tane e fiafia i la le tino, e ui lava ‘ina ola a ‘ua oti o ia. 7 ‘Ia fai atu nei fa‘atonuga ‘ina ‘ia lē mata‘uleagaina ai fafine ‘ua oti a latou tane. 8 ‘Ae ‘āfai e lē tausia e se isi ē latou te ‘āiga fa‘atasi, ‘ae maise ai lona lava ‘āiga, ‘ua fa‘afitia e ia le fa‘atuatua, ma ‘ua sili atu fo‘i lona leaga i lo le tagata e lē fa‘atuatua. 9 ‘Aua ne‘i faitauina se fafine e le‘i ‘atoa le onosefulu o ona tausaga i le lisi o fafine ‘ua oti a latou tane; po ‘ua fa‘aipoipo fa‘alua fo‘i. E tatau fo‘i ‘ona na o le to‘atasi lana tane; 10 ma ‘ia ta‘uleleia ‘ona o ana galuega lelei. ‘Ia tausia lelei e ia le fānau; ia agalelei, ia mulumuluina e ia vae o tagata pa‘ia, ia fesoasoani i ē e puapuagātia, ia tausisi atu i le faia o galuega lelei uma lava. 11 A o fafine laiti ‘ua oti a latou tane, ‘aua ne‘i faitauina i latou i le lisi o fafine ‘ua oti a latou tane, auā ‘āfai latou te tete‘e atu ‘iā Keriso ona o mana‘o o latou tino, ‘ona toe fia nofotane ai lea o i latou; 12 ‘ona fa‘asalaina ai lea o i latou ‘ona o le lē tausia o a latou tautoga muamua. 13 E lē na o lea, a ‘ua tele fo‘i le taimi ‘ua maumau i le feoa‘i solo i lea fale ma lea fale; ‘ae sili lava ‘ona leaga ‘ona ‘ua faitala i latou ma matamata fua i galuega a isi, ‘ua tautala fo‘i i mea e lē tatau ‘ona latou tautala i ai. 14 O le mea lea, ‘ou te loto ia nofotane fafine laiti ‘ua oti a latou tane, ia maua ai ni fānau, ia tausia e i latou o latou lava ‘āiga; ‘aua fo‘i ne‘i tu‘uina atu se avanoa i le fili e ta‘uleagaina ai i latou. 15 Auā ‘ua liliu ‘ese nisi fafine ‘ua oti a latou tane, ma ‘ua mulimuli atu ia Satani. 16 ‘Ae ‘āfai e i ai se fafine fa‘atuatua o lo‘o i ai i lona ‘āiga ni fafine ‘ua oti a latou tane, e tatau ‘ona tausia i latou e ia, a ‘ia ‘aua ne‘i tu‘uina atu le avega i le ekalesia, a ‘ia tausia fafine ‘ua ausage e i latou. 17 O toeaina o ē e pule lelei, e tatau ‘ona fa‘aluaina o latou taui, ‘ae maise lava i latou o ē o lo‘o galulue malosi i le tāla‘i atu ma le a‘oa‘o atu. 18 Auā o lo‘o fai mai le Tusi, “ ‘Aua ne‘i fusiina le gutu o le povi a o solisolia e ia saito,” ma “E tatau ‘ona maua e le tagata faigaluega lona lava taui.” 19 ‘Aua ne‘i talia se moliga o se toeaina vaganā ‘ua i ai molimau e to‘alua pe to‘atolu. 20 ‘Ia a‘oa‘i atu i latou o ē e agasala i luma o tagata uma lava, ‘ina ‘ia fefefe ai nisi. 21 ‘Ou te matuā fa‘atonu atu ‘iā te ‘outou i luma o le Atua, ma Keriso Iesu, ma agelu pa‘ia, ia tausia nei fa‘atonuga. ‘Aua le alofa fa‘apito, ia lē fa‘ailoga tagata. 22 ‘Aua ne‘i fa‘avave ‘ona fa‘ae‘e atu lima i se isi, ‘aua fo‘i ne‘i au fa‘atasi i agasala a isi tagata. ‘Ia tausia oe e oe lava i le amio mamā. 23 ‘Aua ne‘i inu na o le vai auli, a ‘ia inu sina uaina la‘itiiti ‘ona o lou manava ‘atoa fo‘i ma lou ma‘i so‘o. 24 ‘Ua manino lava i le va‘ai agasala a isi, e muamua atu fo‘i a latou agasala i le fa‘amasinoga; a o agasala a isi e va‘aia mulimuli ane. 25 E fa‘apea fo‘i galuega lelei a isi, e fa‘aalia muamua; e o‘o lava ia i latou ‘ua lē fa‘aalia, e lē mafai lava ‘ona fa‘aliloina.

1 Timoteo 6

1 O i latou uma o i lalo o le amo o le pologa, ia manatu e tatau lava ‘ona āva i o latou matai, ‘ina ‘ia lē ‘upuvaleina le suafa o le Atua ma ana a‘oa‘oga. 2 O pologa e i ai o latou matai fa‘atuatua, ‘aua ne‘i ‘ino‘ino i latou i o latou matai auā o uso i latou. ‘Ia ‘au‘auna lelei i latou i o latou matai, auā o ē o le a manuia mai a latou galuega ‘au‘auna atu, o ni tagata fa‘atuatua ma le alofagia. ‘Ia e a‘oa‘o atu ma tāla‘i atu nei mea. 3 So o se isi na te a‘oa‘o atu se a‘oa‘oga ‘ese e lē tutusa ma ‘upu moni a lo tatou Ali‘i o Iesu Keriso, ‘atoa ma a‘oa‘oga e lē tusa ma le amioatua; 4 ‘ua fa‘afefeteina e ia i le mitamitavale, ‘ua lē iloa se mea. ‘Ua mana‘o o ia i mea e fa‘atupu ai ma‘i, ‘ua finau ma su‘esu‘e i ‘upu e fa‘atupu ai le matau‘a ma le misa, ma ‘upuleaga ma māsalosaloga leaga, 5 o le finauvale o tagata lotoleaga, o ē ‘ua tete‘a ma le ‘upu moni. ‘Ua manatu i latou o le amioatua o le ala lea e maua ai le tamao‘āiga. 6 A o le amioatua ma le loto malie, o le ‘oloa tele lava lea. 7 Auā tatou te le‘i ‘aumaia lava se mea e tasi i le lalolagi, ‘ua mautinoa fo‘i tatou te lē mafai ‘ona ‘ave ‘ese o se mea. 8 O le mea lea, ‘āfai ‘ua maua e i tatou mea‘ai ma lavalava, ‘ua lava lea mo i tatou. 9 A o i latou o ē e manana‘o ia tamao‘āiga, ‘ua pa‘u‘ū i latou i le fa‘aosoosoga, ma o le a maua i latou i le tele o mailei e valea ai ma leaga ai, e tosoina ai i latou i lalo i le malaia ma le fa‘afanoga. 10 Auā o le mana‘o i tupe o le pogai lea o mea leaga uma lava; ‘ua naunau tele i ai nisi ia maua, ‘ua ō ‘ese ai i latou mai le fa‘atuatua, ma ‘ua tuia ai o latou loto i tigā e tele. 11 A o oe, le tagata o le Atua, ia e ‘alo ‘ese i nei mea. ‘Ia e tausisi i le amiotonu, ma le amioatua, ma le fa‘atuatua, ma le alofa, ma le ‘onosa‘i ma le agamalū. 12 ‘Ia e tau le tau‘a lelei o le fa‘atuatua, ia tāofi mau i le ola e fa‘avavau na vala‘auina ai oe, ‘ina ‘ua e ta‘utino atu i le ta‘utinoga lelei i luma o molimau e to‘atele. 13 ‘Ou te fa‘atonu atu ‘iā te oe i luma o le Atua, o lē ‘ua foa‘iina atu le ola i mea uma lava, ma luma o Keriso Iesu, o lē na ta‘utino atu lona fa‘atuatua i luma o Pilato, 14 ia e fa‘amaoni i lou vala‘auina, ia tausia poloa‘iga ma le lē ponā, ma ‘ia aunoa ma le ta‘uleagaina, se‘ia o‘o atu i le fa‘aalia mai o lo tatou Ali‘i o Iesu Keriso. 15 O le a fa‘aalia i lona lava taimi e tatau ai e le Ali‘i e to‘atasi e ona le manuia, o le Tupu o tupu ma le Ali‘i o ali‘i; 16 na o ia lē e soifua pea, e mau o ia i le malamalama e lē latalata i ai se isi. E le‘i va‘aia o ia e se tagata, e lē mafai fo‘i e se isi ‘ona va‘ai ‘iā te ia. ‘Ia ‘iā te ia le vi‘iga ma le mana e fa‘avavau. Amene. 17 ‘Ia fa‘atonuina i latou o ē e mau‘oloa i mea o lenei olaga ia ‘aua ne‘i mitamitavale, ‘aua fo‘i le fa‘amoemoe i le tamao‘āiga e lē mautinoa, a o le Atua, o lē o lo‘o foa‘i ‘iā te i tatou mea uma lava e fiafia ai. 18 ‘Ia fa‘aali atu ‘iā te i latou ia agalelei, ia tamao‘āiga i galuega lelei ma ‘ia tufatufa atu i isi. 19 ‘Ia teu ‘oloa mo i latou lava, o le fa‘avae lelei mo aso o lumana‘i, ma ‘ia fetāgofi atu i le ola moni. 20 Timoteo e, ia e tausi mea ‘ua tu‘uina atu ‘iā te oe. ‘Ia ‘alo ‘ese i ‘upuleaga ma finauga valea o le poto, pei ‘ona sesē ‘ona ta‘ua e nisi. 21 Auā o nisi ‘ua fai ane ‘ua maua e i latou, o le i‘uga ‘ua lē iloa e i latou le ala o le fa‘atuatua. ‘Ia ‘iā te oe le alofa tunoa.

2 Timoteo 1

1 O a‘u o Paulo, o le ‘aposetolo a Keriso Iesu i le finagalo o le Atua, e tusa ma le folafolaga o le ola ‘ua tatou maua ‘iā Keriso Iesu. 2 ‘Ua ‘ou tusi atu ‘iā te oe Timoteo lo‘u atali‘i pele: ‘Ia ‘iā te oe le alofa tunoa ma le alofa mutimutivale, ma le manuia mai le Atua le Tamā ma Keriso Iesu lo tatou Ali‘i. 3 ‘Ou te fa‘afetai atu i le Atua, o lē ‘ou te ‘au‘auna i ai ma le loto fuatiaifo e mamā, e pei ‘ona faia e o‘u tamā uma ‘ua mavae, ‘ua lē aunoa fo‘i ‘ona ‘ou manatua oe i a‘u tatalo i le po ma le ao. 4 ‘Ua ‘ou manatua ou loimata, ma ‘ua tele lava lo‘u mana‘o i aso uma e toe fia va‘ai ‘iā te oe, ‘ina ‘ia fa‘atūmuina ai a‘u i le ‘oli‘oli. 5 ‘Ua ‘ou manatua le fa‘amaoni o lou fa‘atuatua. Na ulua‘i maua e Loi, le tinā o lou tinā, na maua fo‘i e Eunike lou tinā; ‘ou te mautinoa o lo‘o ‘iā te oe fo‘i. 6 O le mea lea ‘ou te fa‘amanatu atu ai ‘iā te oe, ia toe fa‘aolaola le meaalofa na foa‘iina atu e le Atua ‘iā te oe, ‘ina o fa‘ae‘e atu o‘u lima i luga ‘iā te oe. 7 Auā e le‘i foa‘iina mai ‘iā te i tatou e le Atua le agaga e fefefe ai; a o le mana ma le alofa, ma le amio pulea. 8 O le mea lea ‘aua ne‘i ‘outou māasiasi i le molimau i lo tatou Ali‘i, po ‘ona o a‘u o lo‘o noanoatia ‘ona o ia, a ‘ia tatou tigā fa‘atasi ‘ona o le Tala Lelei i le mana o le Atua. 9 Na fa‘aolaina ma vala‘auina i tatou e le Atua e ‘avea ma ona lava tagata, e lē fa‘apea ‘ona o se mea ‘ua tatou faia, ‘ae peita‘i o lona lava finagalo ma lona alofa tunoa, na foa‘iina mai ‘iā te i tatou ‘iā Keriso Iesu i tausaga ‘ua mavae. 10 A ‘ua fa‘aalia mai nei e lo tatou Fa‘aola o Keriso Iesu o lē na fa‘aumatia le oti; ‘ua ‘aumaia fo‘i e ia i le malamalama le ola, ma le ola e lē uma, ‘ona o le Tala Lelei. 11 O le Tala Lelei lava lea na tofia ai a‘u e ‘avea ma tagata tāla‘i, ia ‘avea fo‘i ma ‘aposetolo ma a‘oa‘o. 12 O le mea lea ‘ua ‘ou tigāina ai i ia mea. ‘Ae peita‘i ‘ou te lē ma, auā ‘ua ‘ou iloa lē ‘ou te fa‘atuatua i ai, ‘ua ‘ou mautinoa fo‘i ‘ua mafaia lava e ia ‘ona leoleo mai ‘iā te a‘u se‘ia o‘o i lea lava aso. 13 ‘Ia e tausia le fa‘aa‘oa‘oga o ‘upu lelei na e fa‘alogo ai ‘iā te a‘u; ia e tāofi i le fa‘atuatua ma le alofa ‘ua tatou maua ‘ona o Keriso Iesu. 14 ‘Ia e leoleoina le ‘upu moni na tu‘uina atu ‘iā te oe e le Agaga Pa‘ia, o lē o lo‘o mau i totonu ‘iā te i tatou. 15 ‘Ua e iloa lelei ‘ua liliu ‘ese ‘iā te a‘u i latou uma o lo‘o nonofo i Asia, e i ai Fogelu ma Emokene. 16 ‘Ia alofa atu le Ali‘i i le ‘āiga o Oneseforo; auā na fa‘amafanafana so‘o mai o ia ‘iā te a‘u, e le‘i ma fo‘i o ia i o‘u filifili u‘amea, 17 ‘ae peita‘i, ‘ina ‘ua taunu‘u o ia i Roma, sa matuā sā‘ili e ia ‘iā te a‘u se‘ia o‘o ‘ina maua a‘u e ia. 18 ‘Ia foa‘iina atu e le Ali‘i ‘iā te ia le alofa o le Ali‘i i lea lava aso. ‘Ua e iloa lelei fo‘i mea e tele na ia faia mo a‘u i Efeso.

2 Timoteo 2

1 O oe lo‘u atali‘i e, ia fa‘amalosia oe i le alofa tunoa o lo‘o ‘iā Keriso Iesu. 2 ‘Ua e fa‘alogo i mea na ‘ou a‘oa‘o atu i luma o molimau e to‘atele. ‘Ia e tu‘uina atu na a‘oa‘oga i tagata fa‘amaoni, o ē ‘ua mafai fo‘i ‘ona a‘oa‘o atu i nisi. 3 O le mea lea, ia e ‘onosa‘i i puapuagā fa‘apei o se fitafita lelei a Keriso Iesu. 4 E leai se fitafita e tau i le tau‘a e fa‘alavelavea o ia e ia lava i mea o le ola nei; auā o lona fa‘amoemoe, ia fa‘afiafia lē na filifilia o ia e fai ma fitafita. 5 E lē fa‘apaleina se tagata ta‘alo pe ‘āfai e lē finau o ia e tusa ma tulafono. 6 O le faifa‘ato‘aga, o ia lea e tatau ‘ona maua muamua le fua. 7 ‘Ia e mafaufau i mea ‘ou te fai atu ai, ‘ona foa‘iina atu lea ‘iā te oe e le Ali‘i le malamalama i mea uma lava. 8 ‘Ia manatua Iesu Keriso o lē na toe fa‘atūina mai nai ē ‘ua oti, e tupuga mai o ia ‘iā Tavita, e pei ‘ona folafolaina atu i la‘u Tala Lelei; 9 o le Tala Lelei lea ‘ua ‘ou puapuagātia ai, ma ‘ua sāisāitia ai a‘u e pei o se pagotā; a o le afioga a le Atua e lē sāisāitia lava lea. 10 O le mea lea ‘ou te ‘onosa‘i ai i so o se mea, ‘ona o ē na filifilia e le Atua, ‘ina ‘ia maua fo‘i e i latou le fa‘aolataga o lo‘o ‘iā Keriso Iesu, ma le manuia e fa‘avavau. 11 O le ‘upu moni lenei: “ ‘Āfai ‘ua tatou oti fa‘atasi ma ia, tatou te ola fa‘atasi ai fo‘i ma ia. 12 ‘Āfai tatou te ‘onosa‘i, e fai fo‘i i tatou ma tupu fa‘atasi ma ia. ‘Āfai tatou te fa‘afitia o ia, e fa‘afitia fo‘i i tatou e ia. 13 ‘Āfai tatou te lē fa‘amaoni, e fa‘amaoni pea o ia, auā e lē mafai e ia ‘ona fa‘afiti ‘iā te ia lava.” 14 ‘Ia e fa‘amanatu ‘iā te i latou nei mea, ‘ua ta‘utino atu ‘iā te i latou i luma o le Ali‘i, ‘aua ne‘i fefinaua‘i i latou i ‘upu e leai se aogā, na ‘ona fa‘aleagaina ai ē e fa‘alogologo i ai. 15 ‘Ia e taumafai ‘ina ‘ia ‘avea oe ma tagata e fiafia i ai le Atua, fa‘apei o se tagata faigaluega e leai se mea e ma ai o ia i lana galuega, o lē na te a‘oa‘o tonu le ‘upu moni a le Atua. 16 ‘Ia e ‘alo‘alo ‘ese ma talanoaga lē aogā a tagata o lenei lalolagi; auā e fa‘atuputeleina ai le ta‘ita‘isesēina o tagata. 17 O a latou ‘upu e ‘a‘ati e pei se papala; o nisi o i latou o Umenio ma Fileto; 18 ‘ua sesē ‘ese i lā‘ua i le ala o le ‘upu moni, ma ‘ua fa‘aliliu‘eseina ai nisi i le fa‘atuatua, ‘ina ‘ua manatu i lā‘ua ‘ua uma ‘ona mavae atu le toetū. 19 ‘Ae peita‘i, o lo‘o tumau pea le fa‘avae mautū o le fa‘atuatua na tu‘uina e le Atua e lē mafai ‘ona lūlūina, o lo‘o tusia ai lenei fa‘aaliga: “ ‘Ua silafia e le Ali‘i ona lava tagata”; ma “O i latou uma lava o ē e tautala i le suafa o le Ali‘i, e tatau ‘ona liliu ‘ese mai le leaga.” 20 O totonu o le fale tele o lo‘o i ai ipu, e lē na o ipu auro ma ipu siliva, a o ipu la‘au ma ipu ‘omea. O isi ‘ua ta‘uleleia, a o isi ‘ua ta‘uleagaina. 21 O le mea lea ‘āfai e fa‘amamā e se isi o ia lava mai nei mea, o le a ‘avea o ia ma ipu e ta‘uleleia, ‘ua fa‘asāina o ia mo le Atua, e aogā fo‘i i lona matai, ma ‘ua saunia mo galuega lelei uma lava. 22 ‘Ia e ‘alo ‘ese i tu‘inanau o taulele‘a, ma ‘ia e tausisi atu i le amiotonu ma le fa‘atuatua, ma le alofa ma le filemū, fa‘atasi ma i latou o ē e vala‘au i le Ali‘i ma le loto mamā. 23 ‘Ia e ‘alo ‘ese fo‘i i fefinaua‘iga valea ma le lē aogā, ia e iloa o mea ia e tupu ai misa. 24 E lē tatau ‘ona fa‘amisa o le ‘au‘auna a le Ali‘i, ia agalelei i tagata uma lava; o le faia‘oga lelei ma le ‘onosa‘i, 25 o lē e a‘oa‘i atu ma le agamalū i ē e tete‘e mai. Atonu e tu‘uina atu ‘iā te i latou e le Atua le avanoa, ‘ina ‘ia salamō ai i latou ma iloa ai le ‘upu moni. 26 ‘Ona sosola ‘ese ai lea o i latou i le mailei a le tiapolo, o ē ‘ua maua e ia e fai lona lava finagalo.

2 Timoteo 3

1 ‘Ou te loto ‘ina ‘ia e iloa, o aso mulimuli o le a o‘o mai ai puapuagā ‘iā te i tatou. 2 Auā o tagata o le a alolofa ifo ‘iā te i latou lava, ma le mana‘o i tupe, o le a mitamitavale, ma manatu fa‘amaualuga ma fai ‘upuleaga; o le a lē usiusita‘i i latou i o latou matua, e lē loto fa‘afetai, ma le lē pa‘ia; 3 e lē agalelei i latou, ma lē alolofa, ma tu‘ua‘ifua, ma lē tāofi mana‘o o le tino, ma fa‘asauā, e ‘ino‘ino i latou i le lelei. 4 E fa‘alata i latou ma so‘ona fai ma manatu fa‘amaualuga; e mana‘o i fa‘afiafiaga a ‘ua leai se mana‘o i le Atua. 5 ‘Ua tausia e i latou itū i fafo o le lotu a ‘ua te‘ena e i latou le mana. ‘Ia e ‘alo ‘ese i tagata fa‘apenā. 6 E ō atu nisi o i latou i ‘āiga ma pule fa‘amalosi i fafine vāivāi, o ē ‘ua ta‘ita‘i‘eseina ‘iā latou agasala, ma ‘ua ta‘ita‘iina solo i mana‘o ‘ese‘ese. 7 ‘Ua lē aunoa ‘ona a‘oa‘oina i latou ‘ae lē iloa lelei le ‘upu moni. 8 E pei o Iani ma Iameri o ē na tete‘e atu ia Mose, e fa‘apea fo‘i ‘ona tete‘e atu o nei tagata i le ‘upu moni. ‘Ua lotoleaga ‘ina ‘ua lē fa‘amaoni i latou i la le ‘upu moni. 9 ‘Ae lē aga‘i i luma i latou, auā ‘ua iloa lelei e tagata uma lo latou vālea, fa‘apei o Iani ma Iameri. 10 A o oe, ‘ua e iloa lelei i la‘u a‘oa‘oga, ma la‘u amio, ma lo‘u fa‘amoemoe i le ola; ‘ua e iloa uma lava lo‘u fa‘atuatua, ma lo‘u ‘onosa‘i, ma lo‘u alofa, ‘atoa ma lo‘u tumau. 11 O sauāga ma puapuagā na o‘o ‘iā te a‘u i Anetioka, ma Ikonio ma Lusa, o sauāga ia na ‘ou tauivi i ai; peita‘i na lavea‘iina a‘u e le Ali‘i mai nei mea uma. 12 O i latou uma lava o ē e loto ia ola i le amioatua ‘iā Keriso Iesu, e fa‘asauāina i latou; 13 a o tagata amioleaga ma tala pepelo, e alualu pea lo latou leaga. O le a fa‘asesēina nisi e i latou ma o le a fa‘asesēina fo‘i latou e i latou lava. 14 ‘Ae tatau ‘ona e fa‘amaoni i le ‘upu moni na a‘oa‘oina ai oe, o le mea ‘ua e matuā talitonu i ai auā ‘ua e iloa ē na a‘oa‘o atu ‘iā te oe, 15 ma ‘ua e iloa fo‘i, talu lou tamaitiiti na e iloa Tusi Pa‘ia, na a‘oa‘oina fo‘i oe e o‘o atu i le fa‘aolataga, pe ‘āfai ‘e te fa‘atuatua ‘iā Keriso Iesu. 16 O le Tusi Pa‘ia ‘atoa e mai le Agaga o le Atua lea, e aogā fo‘i e a‘oa‘o ai, e fa‘atonu ai, e a‘oa‘oina ai fo‘i i le amiotonu, 17 ‘ina ‘ia ‘ato‘atoa ‘ona lelei ai o le tagata i le Atua, ma fa‘a‘aupegaina ai o ia ‘ina ‘ia faia galuega lelei uma lava.

2 Timoteo 4

1 ‘Ou te matuā fai atu ‘iā te oe i luma o le Atua ma Keriso Iesu, o lē na te fa‘amasinoina o ē e ola ‘atoa ma ē ‘ua oti, ‘ona o lona fa‘aali mai fo‘i ma lona mālō. 2 Ia tāla‘i atu le ‘upu, ia e fa‘amalosi i taimi uma lava, o taimi o le lelei ma taimi fo‘i o le lē lelei. Ia e fa‘atonu atu, ia e a‘oa‘i atu, ia e fa‘amafanafana atu ‘iā te i latou ma le ‘onosa‘i, ma ‘ia ‘aua ne‘i tāofia le a‘oa‘oina atu o i latou. 3 Auā o le a o‘o mai le taimi ‘e te‘ena ai e tagata le a‘oa‘oga moni e ola ai; ‘ae mulimuli atu i mana‘oga o latou lava loto, o le a fa‘apotopoto fo‘i e i latou a‘oa‘o mo i latou lava, o ē o le a latou fa‘aali atu ‘iā te i latou mea e lē fia fa‘alogo i ai o latou taliga. 4 E liliu ‘ese o latou taliga i le ‘upu moni, ‘ae liliu atu i tala o le vavau. 5 A o oe ia e fa‘autauta i mea uma lava, ia e ‘onosa‘i i mea e tigā ai, ia e faia le galuega o le tala‘iina atu o le Tala Lelei, ia e galue i mea uma lava ia fa‘ataunu‘uina ai lau galuega. 6 Auā ‘ua ‘ou fa‘amaligiina nei lo‘u toto, ‘ua lata le taimi ‘ou te alu ai. 7 ‘Ua ‘ou tau le tau‘a lelei, ‘ua ‘ou fa‘ai‘uina la‘u tausiniōga, ‘ua ‘ou tāofi mau i le fa‘atuatua. 8 O lenei, ‘ua teuina mo a‘u le pale o le amiotonu, o le a foa‘iina mai ‘iā te a‘u i lea aso e le Ali‘i le fa‘amasino amiotonu, e lē gata fo‘i ‘iā te a‘u ‘ae fa‘apea fo‘i ma i latou uma o ē e fiafia i lona fa‘aali mai. 9 ‘Ia e taumafai ia vave ‘ona e sau ‘iā te a‘u, 10 auā ‘ua tu‘ulafoa‘iina a‘u e Tema, ‘ina ‘ua fiafia o ia i lenei lalolagi ma ‘ua alu atu i Tesalonia. ‘Ua alu atu Kerese i Kalatia a o Tito ‘ua alu atu o ia i Talamatia. 11 Na o Luka o lo‘o fa‘atasi ma a‘u. ‘Ia ‘oulua ō mai ma Mareko; auā e aogā tele o ia e fesoasoani mai ‘iā te a‘u. 12 ‘ua ‘ou ‘auina atu Tuiko i Efeso. 13 ‘Āfai ‘e te sau, aumai le ‘ofu talaloa na ‘ou tu‘ua ia Kaapo i Teroa, ‘atoa fo‘i ma tusi ‘ae maise lava pa‘u o manu e tusitusi ai. 14 E tele mea leaga na faia ‘iā te a‘u e Alesana le galue i ‘apamemea. O le a taui atu e le Ali‘i ‘iā te ia e tusa ma ana galuega. 15 ‘Ia e matuā fa‘aeteete ‘iā te ia, auā o le a tete‘e malosi mai o ia ‘iā tatou ‘upu. 16 E le‘i lagolago mai se isi ‘iā te a‘u i le ulua‘i su‘esu‘eina o a‘u, ‘ae na lafoa‘iina a‘u e tagata uma lava. ‘Aua ne‘i taui atu ‘iā te i latou. 17 ‘Ae peita‘i na fa‘atasi le Ali‘i ma a‘u, na tu‘uina mai ai ‘iā te a‘u le malosi na mafai ai ‘ona ‘ou tāla‘i atu le fe‘au, ‘ina ‘ia mafai ‘ona fa‘alogo i ai nu‘u uma lava; na lavea‘iina fo‘i a‘u e ia mai le gutu o le leona. 18 E lavea‘iina a‘u e le Ali‘i i mea leaga uma ma ‘aveina filemū a‘u i lona mālō i le lagi. ‘Ia ‘iā te ia le vi‘iga e fa‘avavau fa‘avavau lava. Amene. 19 ‘Ou te alofa atu ia Piseka ma Akula ma le ‘āiga o Oneseforo. 20 O lo‘o nofo Erato i Korinito; na ‘ou tu‘ua Tofimo i Meleto ‘ona ‘ua ma‘i. 21 ‘Ia e taumafai ia sau a o le‘i o‘o i le tau malūlū. O lo‘o alolofa atu ‘iā te oe Eupolo ma Paute ma Lino, ma Kalaotia ‘atoa ma le au uso uma lava. 22 ‘Ia fa‘atasi le Ali‘i ma lou agaga. ‘Ia ‘iā te ‘outou uma lava le alofa tunoa.

Tito 1

1 O a‘u o Paulo, o le ‘au‘auna a le Atua ma le ‘aposetolo a Iesu Keriso, ‘ina ‘ia fa‘alauteleina le fa‘atuatuaga o ē ‘ua filifilia e le Atua, ma le iloa lelei o le ‘upu moni e i‘u ai i le amio Atua. 2 I le fa‘amoemoe i le ola e fa‘avavau, na folafolaina mai e le Atua a o le‘i faia le lalolagi, e lē mafai ‘ona pepelo. 3 Ma ‘ua fa‘aalia mai i le taimi tatau le tala‘iga na tu‘uina mai ‘iā te a‘u, i le poloa‘iga a le Atua lo tatou Fa‘aola. 4 ‘Ou te tusi atu ‘iā te oe Tito, o lo‘u atali‘i moni i le fa‘atuatua ‘ua masani ai le to‘atele. ‘Ia ‘iā te oe le alofa tunoa, ma le alofa mutimutivale, ma le manuia mai le Atua le Tamā ma lo tatou Fa‘aola o Keriso Iesu. 5 Na ‘ou tu‘ua oe i Kereta ‘ina ‘ia e fa‘atonuina mea o lo‘o totoe e tatau ‘ona faia; fa‘apei ‘ona ‘ou fai atu ai ‘iā te oe, ma ‘ia e tofia toeaina i lea ‘a‘ai ma lea ‘a‘ai. 6 O le toeaina, ia lē mata‘uleagaina; ia tau o le to‘atasi le avā, o lana fānau fo‘i ia ‘avea ma tagata fa‘atuatua, ia lē amio ulavale, po o le lē usiusita‘i. 7 Auā e tatau i le epikopo ‘ona lē mata‘uleagaina o ia, a ‘ia pei o le ‘au‘auna a le Atua; ia lē fa‘amaualuga, ia lē itagofie pe inu tele i le uaina, pe fa‘asauā pe mana‘o tele i mea; 8 a ‘ia alofa i tagata ‘ese ma ‘ia alofa i ē e amiolelei. ‘Ia fa‘autauta, ma amiotonu, ia pa‘ia, ma amio pulea. 9 ‘Ia tāofi mau i le ‘upu moni e pei ‘ona a‘oa‘oina ai o ia, ‘ina ‘ia mafaia e ia ‘ona a‘oa‘o atu i a‘oa‘oga e ola ai, o le fa‘amafanafana atu lea ma a‘oa‘i atu i ē e finau mai. 10 Auā e to‘atele ē e fouvale, ma ē e tautala i ‘upu lē aogā ma ē e tau fa‘asesē, ‘ae maise lava ē ‘ua peritomeina. 11 E tatau ‘ona punitia o latou gutu, auā ‘ua fa‘aliliu‘eseina e i latou le ‘āiga ‘atoa, ‘ua a‘oa‘oina atu fo‘i ma le lē mamā mea sesē ‘ona o tupe. 12 O le isi lava o i latou, o la latou lava perofeta, na fai mai, “O tagata Kereta e masani i latou i le tala pepelo, o manu fe‘ai leaga, e paiē ‘ae ‘aitetele.” 13 O le molimau fa‘amaoni lea. O le mea lea, ia e matuā a‘oa‘i malosi ia i latou, ‘ina ‘ia tumau i latou i le fa‘atuatua; 14 ‘aua ne‘i tāofi i tala o le vavau a Iutaia, ma fa‘atonuga a tagata, o ē ‘ua te‘ena e i latou le ‘upu moni. 15 ‘Ua mamā mea uma ia i latou o ē ‘ua mamā, auā e o‘o lava i o latou mafaufau ma o latou loto fuatiaifo e ‘ele‘elea. 16 ‘Ua fai mai i latou ‘ua latou iloa le Atua; a ‘ua fa‘afitia o ia ‘iā latou galuega, e ‘inosia ma lē usiusita‘i, e lē fa‘amaoni fo‘i i latou i se galuega lelei e tasi.

Tito 2

1 ‘Ia e tautala atu i le a‘oa‘oga e ola ai. 2 ‘Ia fai atu i toeaina ia fa‘autauta, ia mataala, ia pulea lelei le amio, ia fa‘amaoni i le fa‘atuatua ma le alofa ma le ‘onosa‘i. 3 ‘Ia fa‘apenā fo‘i i lo‘omatutua, ia ola i latou i se olaga pa‘ia. ‘Aua ne‘i fa‘atuaupua pe fa‘apologaina i uaina; a ‘ia fai ma a‘oa‘o i mea lelei; 4 ‘ina ‘ia latou a‘oa‘o atu i fafine laiti, ia alolofa ‘iā latou tane ma a latou fānau, 5 ia pulea lelei a latou amio, ma ‘ia mamā, ia ‘avea ma fafine e tausia lelei o latou ‘āiga, o ē e usiusita‘i ‘iā latou lava tane, ‘ina ‘ia lē ‘upuvaleina le afioga a le Atua. 6 ‘Ia fa‘apea fo‘i ‘ona apoapoa‘i atu i taulele‘a ‘ia fa‘autauta i latou. 7 ‘Ia ‘avea oe ma fa‘aa‘oa‘o o galuega lelei uma; ia fa‘amaoni ma fa‘atoeaina i au a‘oa‘oga. 8 ‘Ia fa‘aaogā ‘upu e lē mata‘uleagaina, ‘ina ‘ia fa‘amāina ai lou fili, ‘ina ‘ua lē maua e ia se mea leaga e fai mai ai ‘iā te i tatou. 9 ‘Ia apoapoa‘i atu i pologa ia usiusita‘i i o latou lava matai, ia taumafai i latou e fa‘afiafia ‘iā te ia i mea uma lava, ‘aua ne‘i tali atu i ai i se ‘upu, 10 pe gaoi ‘iā te i latou, a ‘ia fa‘aalia e i latou ‘ua matuā fa‘amaoni i latou, ‘ina ‘ia vi‘ia ai le a‘oa‘oga a le Atua lo tatou fa‘aola i mea uma lava. 11 Auā o le alofa tunoa o le Atua ‘ua aumai ai le fa‘aolataga, ‘ua fa‘aalia lea i tagata uma lava. 12 O lo‘o a‘oa‘o mai ‘iā te i tatou ia lafoa‘i le amio fa‘alēmata‘u, ma tu‘inanau fa‘alelalolagi. A ‘ia tatou nonofo fa‘autauta ma le amiotonu ‘atoa ma le amioatua i lenei lalolagi, 13 fa‘apei ‘ona tatou fa‘atalitali i le aso o le manuia ‘ua tatou fa‘amoemoe i ai, o le fa‘aalia lea o le mamalu o le Atua silisili, ma lo tatou fa‘aola o Iesu Keriso. 14 O lē na foa‘iina mai o ia e ia mo i tatou, ‘ina ‘ia togiolaina ai i tatou i solitulafono uma lava, ma fa‘amamā mai e ia e fai ma ona tagata, ia mā‘elegā i galuega lelei. 15 ‘Ia e tautala atu ma apoapoa‘i atu i nei mea, ma a‘oa‘i atu ma le pule uma lava. ‘Aua ne‘i ‘inosia oe e se isi.

Tito 3

1 ‘Ia e fa‘amanatu ia i latou ia latou usiusita‘i i ali‘i sili ma faipule, ia usiusita‘i, ia nofo sauni mo galuega lelei uma lava, 2 ‘aua ne‘i ‘upuleaga i so o se isi, ‘aua ne‘i fa‘amisa, a ‘ia agamalū, ma ‘ia fa‘aali atu le amio fa‘aaloalo i tagata uma lava. 3 Auā o i tatou fo‘i sa valea, lē usiusita‘i ma sesē. Sa fa‘apologaina i tatou i tu‘inanau ma mea fa‘afiafia ‘ese‘ese, sa nonofo ma le loto leaga ma le matau‘a, ma le ‘inosia, ma le feitaga‘i. 4 ‘Ae peita‘i, ‘ina ‘ua fa‘aalia mai i tagata le agalelei ma le alofa o le Atua lo tatou Fa‘aola, 5 ‘ona fa‘aolaina ai lea o i tatou e ia. E lē ‘ona o ni galuega lelei na faia e i tatou, a o lona lava alofa mutimutivale na fa‘aolaina ai i tatou e ia, i le fa‘amamāina i le toe fānaufouina ma le ola fou e le Agaga Pa‘ia, 6 ‘ua na fa‘amaligi tele mai i o tatou luga ‘ona o Iesu Keriso lo tatou Fa‘aola. 7 ‘Ina ‘ia ta‘uamiotonuina i lona alofa tunoa, ia fai ai i tatou ma suli e tusa ma le fa‘amoemoe i le ola e fa‘avavau. 8 O le ‘upu moni lenei. ‘Ou te loto ia e matuā tausisi i ia mea, ‘ina ‘ia faia galuega lelei e i latou o ē e fa‘atuatua i le Atua. O mea lelei ia ma le aogā mo tagata. 9 A ‘ia tāofia fesili valea, ma tala i gafa, ma femisaa‘iga ma fefinaua‘iga e uiga i le Tulafono, auā o ‘upu lē aogā ia ma le fa‘atauva‘a. 10 ‘Ia lapata‘iina fa‘alua le tagata o lē e fa‘atupu fevaevaea‘iga, a maea lea ‘aua ne‘i e toe amana‘ia o ia. 11 ‘Ia e iloa o le tagata fa‘apenā ‘ua liliu ‘ese o ia ma ‘ua agasala, ‘ua fa‘asalaina fo‘i o ia e ia lava. 12 A ‘ou ‘auina atu ‘iā te oe Aretima po o Tuiko, ia e taumafai ‘e te sau ‘iā te a‘u i Nikopoli; auā ‘ua tonu i lo‘u manatu ‘ou te nofo ai i le tau malūlū. 13 ‘Ia e taumafai e fesoasoani i le malaga a Sena le loia ma Apolo; va‘ai pe i ai se mea e matitiva ai i lā‘ua. 14 ‘Ia a‘oa‘oina fo‘i o tatou tagata ia tu‘uina atu o latou taimi i le faia o galuega lelei, e maua ai mea e manana‘o ai i latou; ‘ina ‘ia lē maumau o latou olaga. 15 O lo‘o alolofa atu ‘iā te oe i latou uma o lo‘o fa‘atasi ma a‘u. ‘Ou te alofa atu fo‘i ia i latou o ē o lo‘o alolofa mai ‘iā te i matou i le fa‘atuatua. ‘Ia ‘iā te ‘outou uma lava le alofa tunoa.

Filemoni 1

1 O a‘u o Paulo, o lē ‘ua ‘avea ma pagotā ‘ona o Iesu Keriso, ma Timoteo lo tatou uso. ‘Ou te tusi atu ia Filemoni la tatou uō o lē na tatou galulue fa‘atasi, 2 ma le ekalesia i lou fale, ma lo tatou tuafafine o Afia, ma Arekipa o le fitafita fa‘atasi ma i tatou. 3 ‘Ia ‘iā te ‘outou le alofa tunoa ma le manuia mai le Atua lo tatou Tamā, ‘atoa ma le Ali‘i o Iesu Keriso. 4 ‘Ou te fa‘afetai i lo‘u Atua, pe a ‘ou ta‘uta‘ua oe e lē aunoa i a‘u tatalo; 5 auā ‘ua ‘ou fa‘alogo i lou alofa ma lou fa‘atuatua i le Ali‘i o Iesu Keriso, ‘atoa ma le au pa‘ia uma lava; 6 o la‘u talosaga ia ‘avea le mafutaga ma oe i le fa‘atuatua, ma ala e fa‘amalamalamaina ai atili fa‘amanuiaga uma ‘ua tatou maua ‘iā Keriso. 7 Auā ‘ua ‘ou matuā ‘oli‘oli tele ma fa‘amafanafanaina i lou alofa, ‘ua fa‘afiafiaina fo‘i loto o le au pa‘ia uma ‘ona o oe le uso. 8 ‘Ua fa‘amalosia a‘u fa‘apei o se uso ‘iā Keriso ‘ona o lea mea, ‘ina ‘ia fa‘atonuina oe ‘ia faia mea e tatau ‘ona fai. 9 ‘Ou te ‘ai‘oi atu ‘ona o le alofa, o a‘u o Paulo o le toeaina, o lē ‘ua ‘avea nei fo‘i ma pagotā ‘ona o Keriso Iesu. 10 ‘Ou te ‘ai‘oi atu ‘iā te oe ‘ona o lo‘u atali‘i o Onesemo, o lē na ‘ou fānaua ao ‘avea a‘u ma pagotā. 11 Sa lē aogā o ia ‘iā te oe, a o lenei ‘ua aogā o ia mo oe ma a‘u. 12 ‘Ua ‘ou toe ‘auina atu nei o ia ‘iā te oe, ma ‘ua alu atu lava o ia ma lo‘u loto. 13 Sa ‘ou mana‘o ma te nonofo pea ma ia, a o ‘ou i ai i le falepuipui ‘ona o le Tala Lelei, ‘ina ‘ia ‘avea o ia ma ‘ou sui e ‘au‘auna mai ‘iā te a‘u. 14 Ui i lea, ‘ou te lē mana‘o e faia fa‘amalosi se mea e aunoa ma lou loto malie i ai; ‘ina ne‘i ‘avea ma mea ‘ua fa‘atauānauina lou agalelei mai, a ‘ia faia ma le loto. 15 Atonu o le mea lea na te‘a ‘ese ai o ia mo sina taimi, ‘ina ‘ia e toe maua ai o ia e fa‘avavau; 16 e lē toe pei o se pologa, ‘ae sili atu i lo le pologa, o le uso pele o ia ‘iā Keriso; e lē sili ‘ea ‘ona fa‘apea ‘iā te oe i la le tino ‘atoa ma la le Ali‘i? 17 O le mea lea ‘āfai ‘e te manatu ‘iā te a‘u o lau uō, ia e toe talia o ia e pei lava ‘ona e talia o a‘u. 18 ‘Ae ‘āfai na agaleaga o ia ‘iā te oe, po ‘ua ‘aitalafu ‘iā te oe, ia e tu‘u mai lea mea ‘iā te a‘u. 19 O a‘u o Paulo, ‘ua ‘ou tusi atu i lo‘u lava lima, ‘ou te totogi atu lava; ‘ae ‘ou te lē fai atu i lau ‘aitalafu ‘iā te a‘u, na e ‘aitalafu ‘iā te a‘u i lou lava ola. 20 O le mea lea lo‘u uso e, se‘i e fa‘afiafia mai ‘iā te a‘u i le Ali‘i, ia e fa‘amafanafana mai i lo‘u loto ‘iā Keriso. 21 ‘Ua ‘ou mautinoa e pei ‘ona ‘ou tusi atu, o le a sili mea ‘e te faia i mea ‘ua ‘ou fai atu ai. 22 I le ma lenei fo‘i, ia saunia se potu ‘ou te nofo ai; auā ‘ou te fa‘amoemoe o a ‘outou tatalo e tu‘uina atu ai a‘u ‘iā te ‘outou. 23 O lo‘o alolofa atu ‘iā te oe Epafara, o lē sa ma falepuipui fa‘atasi ‘ona o Keriso Iesu, 24 e fa‘apea fo‘i ‘ona alofa atu o Mareko, ma Aritako, ma Tema ma Luka; o ē sa galulue fa‘atasi ma a‘u. 25 ‘Ia i ai i o ‘outou agaga le alofa tunoa o lo tatou Ali‘i o Iesu Keriso.

Eperu 1

1 E tele auala ‘ese‘ese na fetalai mai ai le Atua i o tatou tamā anamua e ala i perofeta; 2 a ‘ua fetalai mai ‘iā te i tatou i nei aso e gata ai e ala mai i le Alo, o lē ‘ua tofia e ia e fai ma ona tofi mea uma lava, na faia fo‘i e le Atua mea uma lava e ala ‘iā te ia. 3 ‘Ua atagia mai ‘iā te ia le mamalu o le Atua, ma ‘ua tutusa lelei o ia ma le Atua; o lo‘o fa‘atumauina e ia mea uma lava i lana afioga mana, na fa‘amamāina e ia lava a tatou agasala; ‘ona nofo ai lea o ia i le itū taumatau o le Silisili‘ese o lo‘o i lugā. 4 ‘Ua fa‘apea ‘ona silisili o ia i agelu, e pei ‘ona sili o lona suafa ‘ua maua i lo o latou. 5 Auā, o anafea ‘ea na fetalai atu ai o ia i se isi o le ‘au agelu, “O lo‘u Atali‘i oe, ‘ua ‘ou fānaua oe i le aso nei”? Pe fai atu fo‘i, “E ‘avea a‘u ma ona Tamā, e ‘avea fo‘i o ia ma o‘u Atali‘i”? 6 ‘Ua toe fetalai mai fo‘i o ia ‘ina ‘ua toe ‘aumaia e ia lana ulumatua i le lalolagi, “ ‘Ia ifo agelu uma lava a le Atua ‘iā te ia.” 7 ‘Ua fetalai mai fo‘i o ia e uiga i agelu, “ ‘Ua ‘avea e ia ana agelu e fai ma matagi, ma ana ‘au‘auna e fai ma afi mumū.” 8 ‘Ua fetalai mai fo‘i e uiga i le Alo, “Le Atua e, o lou nofoāli‘i e fa‘avavau fa‘avavau lava lea; o le to‘oto‘o o lou mālō, o le to‘oto‘o o le amiotonu lea. 9 ‘Ua e fiafia i le amiotonu, a ‘ua e ‘ino‘ino i le amioleaga. O le mea lea ‘ua fa‘au‘uina ai oe e le Atua, o lou lava Atua i le suāu‘u o le ‘oli‘oli e sili i ē ‘ua ‘outou fa‘atasi.” 10 I le ma lea fo‘i, “Le Ali‘i e, na e fa‘avaeina le lalolagi i le amataga, o lagi fo‘i o galuega ia a ou ‘a‘ao. 11 E i‘u ‘ina fa‘aumatia ia mea, a o oe ‘e te tumau pea lava; e i‘u ‘ina pala ia mea uma lava e pei o se ‘ofu. 12 Pei o se ‘ie pulupulu ‘e te ta‘ata‘aia, e liua ia; a o oe ‘e te lē liliu lava, e leai fo‘i se i‘uga o ou tausaga.” 13 A o anafea na fetalai atu ai o ia i se isi o le au agelu, “Inā nofo ia oe i lo‘u itū taumatau, se‘ia ‘ou ‘avea ē e fai oe ma o latou fili ma mea e tu ai ou vae”? 14 E lē o agaga e ‘au‘auna ‘ea i latou uma, ‘ua ‘auina e ‘au‘auna ‘ona o i latou o ē o le a maua le fa‘aolataga?

Eperu 2

1 O le mea lea e tatau ai ‘ona tatou naunau atili i mea ‘ua tatou fa‘alogologo i ai, ‘ina ne‘i te‘a ‘ese i tatou ma ia mea. 2 Auā ‘āfai e moni le ‘upu na folafolaina mai e agelu, ma ‘āfai fo‘i e tauia solitulafono ma fa‘alogogatā ta‘itasi, 3 e fa‘apefea ‘ona tatou sao pe ‘āfai tatou te fa‘atamala i le fa‘aolataga e matuā tele? Sa mua‘i folafolaina mai e le Ali‘i, ‘ona fa‘amaonia mai ai lea ‘iā te i tatou e i latou o ē na fa‘alogo ‘iā te ia; 4 ‘ua molimau mai fo‘i le Atua fa‘atasi ma i latou i fa‘ailoga ma vāvega, ‘atoa ma mea mamana ‘ese‘ese, ma meaalofa mai le Agaga Pa‘ia, e tusa ma lona lava finagalo. 5 Auā ‘ua lē tu‘uina atu e le Atua i agelu e pule i le olaga o lumana‘i, o lo‘o matou tautala nei i ai; 6 a ‘ua fai mai le isi ‘upu, “Se ā ‘ea le tagata ‘ua e manatu mai ai ‘iā te ia, po o le atali‘i o le tagata ‘ua e asiasi mai ai ‘iā te ia? 7 ‘Ua e fa‘amaulalo ane teisi o ia i agelu; ‘ua e fa‘apaleina o ia i le mamalu ma le vi‘iga; 8 ‘ua e tu‘uina fo‘i mea uma lava i lalo o ona vae.” O lenei, ‘ina ‘ua tu‘uina mea uma i lalo ‘iā te ia, e leai se mea e tasi e le‘i tu‘uina i lalo o lana pule. A o le taimi nei, tatou te le‘i va‘aia ai le i ai o mea uma i lalo o lana pule. 9 Peita‘i, ‘ua tatou va‘aia Iesu, lē na fa‘amaulalo teisi i agelu, ‘ua fa‘apaleina e ia i le mamalu ma le vi‘iga ‘ona o le tigā o le oti, ‘ina ‘ia o‘o ‘iā te ia le oti ‘ona o tagata uma i le alofa tunoa o le Atua. 10 Auā o le mea tatau lava i le Atua, o lē na faia mea uma ma fa‘atumauina, ‘ona fa‘a‘ato‘atoaina e ia le ta‘imua o le fa‘aolataga i totonu o puapuagā, a o ta‘ita‘iina e ia atali‘i e to‘atele i le manuia. 11 Auā o lē o lo‘o fa‘apa‘ia mai ‘atoa ma i latou uma ‘ua fa‘apa‘iaina, e tasi lo latou tupuga. O le mea lea e lē ma ai o ia e ta‘u i latou o ona uso, 12 fai mai, “ ‘Ou te ta‘u atu lou suafa i o‘u uso; ‘ou te pese atu vi‘iga ‘iā te oe i totonu o le fa‘apotopotoga.” 13 ‘Ua toe fai mai fo‘i, “ ‘Ou te fa‘atuatua ‘iā te ia,” I le ma lea, “O a‘u nei ma le fānau ‘ua foa‘iina mai e le Atua ‘iā te a‘u.” 14 O lenei, ‘ina ‘ua i ai i le fānau le tino tagata ola, na fa‘apea fo‘i ‘ona i ai ‘iā te ia le uiga fa‘aletino, ‘ina ‘ia fa‘aumatia e ia i lona maliu lē ‘ua i ai le mālō e oti ai, o le tiapolo lea, 15 ma fa‘asa‘olotoina ai i latou uma, o ē na fa‘apologaina i o latou olaga uma ‘ona o le fefe i le oti. 16 Auā e moni lava e lē fesoasoani o ia i agelu, peita‘i o lo‘o fesoasoani o ia i le fānau a Aperaamo. 17 O le mea lea ‘ua tatau ai ‘ona ‘avea o ia e fa‘apei o ona uso i mea uma lava, ‘ina ‘ia faia o ia ma ositaulaga sili e alofa ma fa‘amaoni i galuega a le Atua, ‘ina ‘ia faia e ia se togiola mo agasala a le nu‘u. 18 Auā na puapuagātia o ia ‘ina o fa‘aosoosoina, o le mea lea ‘ua mafai ai e ia na fesoasoani i ē ‘ua fa‘aosoosoina.

Eperu 3

1 O lenei, le au uso pa‘ia e, o ē ‘ua aofia i le vala‘au mai le lagi, ‘ia ‘outou mafaufau i le ‘aposetolo ma le ositaulaga sili o lo‘o tatou folafolaina atu, o Iesu lea. 2 Na fa‘amaoni o ia i lē na tofia o ia, pei fo‘i o Mose sa fa‘amaoni i le ‘āiga o le Atua. 3 Auā e ta‘uaogāina Iesu i le mamalu e sili atu i lo Mose, e pei lava ‘ona sili le vi‘iga o lē e saunia le fale i lo le fale. 4 Auā e tofu fale ta‘itasi ma le tagata na faia; a o le Atua na faia mea uma lava. 5 Sa fa‘amaoni lava Mose i lona ‘au‘auna atu i le ‘āiga uma o le Atua, ‘ina ‘ia molimau o ia i mea o le a tala‘iina mai; 6 peita‘i o Keriso, o ia o le Alo e pule i lona lava ‘āiga o lona ‘āiga i tatou pe ‘āfai tatou te tāofi mau i le lototele, ma le mitamita i le fa‘amoemoe. 7 O le mea lea, e pei ‘ona fetalai mai le Agaga Pa‘ia, “O le aso nei ‘āfai tou te fa‘alogo ai i lona si‘ufofoga, 8 ‘aua tou te fa‘ama‘a‘a i o ‘outou loto, e pei o le fouvalega i le aso o le tofotofoga i le vao. 9 Sa tofotofo mai ai e o ‘outou tamā ‘iā te a‘u, ma sa va‘aia ai e i latou a‘u galuega i tausaga e fasefulu. 10 O le mea lea na ‘ou ‘ino‘ino ai i lenā tupulaga, ma ‘ou fai ane, ‘ ‘Ua sesē i latou i o latou loto e lē aunoa, ‘ua lē iloa e i latou o‘u ala.’ 11 ‘Ona ‘ou tautō ai lea i lo‘u ita, ‘E lē sao atu lava i latou i lo‘u mālōlōga.’ ” 12 Uso e, ‘ia ‘outou fa‘aeteete ‘ina ne‘i i ai i se isi o ‘outou e lotoleaga ma le lē fa‘atuatua, tou te ō ‘ese ai mai le Atua soifua. 13 A ‘ia ‘outou fefa‘amafanafanaa‘i i lea aso ma lea aso, manū o tatou i ai i le “aso nei”, ‘ina ne‘i loto ma‘a‘a se isi o ‘outou i le pepelo o le agasala. 14 Auā e mafuta fa‘atasi i tatou ma Keriso, pe ‘āfai tatou te tāofi mau i lo tatou ulua‘i fa‘atuatua e o‘o lava i le gata‘aga, 15 manū o lo‘o fai mai, “O le aso nei ‘āfai tou te fa‘alogo ai i lona si‘ufofoga, ‘aua tou te fa‘ama‘a‘a i o ‘outou loto, pei ‘ona faia i le finauga.” 16 Auā o ai ‘ea ē ‘ua fa‘alogo ‘ae tete‘e atu? E lē o i latou uma ‘ea ē na o a‘e nai Aikupito na ta‘ita‘iina e Mose? 17 O ai fo‘i i latou sa ‘ino‘ino i ai o ia i tausaga e fasefulu? E lē o i latou ‘ea na agasala, sa oti o latou tino i le vao? 18 O ai fo‘i i latou na tautō ai o ia, e lē sao atu i lona mālōlōga? E lē o i latou ‘ea na fa‘alogogatā? 19 O lenei, ‘ua tatou iloa na lē mafai ‘ona sao atu i ai i latou ‘ona o le lē fa‘atuatua.

Eperu 4

1 O lenei, manū o lo‘o i ai pea le folafolaga ia ulufale atu i lona mālōlōga, ‘ia tatou fefefe ai ‘ina ne‘i i ai se isi o ‘outou e lē o‘o i ai. 2 Auā ‘ua tala‘iina mai ‘iā te i tatou le Tala Lelei e pei fo‘i o i latou; a ‘ua lē aogā le ‘upu na fa‘alogo ai i latou, ‘ona ‘ua le fa‘ataunu‘uina ma le fa‘atuatua i ē na fa‘alogo i ai. 3 Auā tatou te sao atu i le mālōlōga, o i tatou o ē ‘ua fa‘atuatua, pei ‘ona fetalai mai o ia, “Pei ‘ona ‘ou tautō i lo‘u ita, ‘E lē sao atu lava i latou i lo‘u mālōlōga.’ ” O le mālōlōga lava lea i le galuega na faia ‘ina ‘ua uma ‘ona fa‘avaeina le lalolagi. 4 Auā ‘ua fai mai o ia i le ‘upu e uiga i le aso fitu, “Na mālōlō fo‘i le Atua i le aso fitu i ana galuega uma.” 5 ‘Ua toe fai mai fo‘i le ‘upu lenei, “E lē sao atu lava i latou i lo‘u mālōlōga.” 6 O lenei, ‘ua tu‘uina mai pea lava ‘ina ‘ia sao atu i ai isi, auā ‘ua lē sao i ai ē na mua‘i tala‘iina i ai le Tala Lelei, ‘ona o le fa‘alogogatā. 7 ‘Ona toe tu‘u mai ai lea o le isi aso, e pei ‘ona ta‘u mai ‘iā Tavita, “O le aso nei,” ‘ina ‘ua mavae tausaga e tele, pei ‘ona fetalai mai, “O le aso nei ‘āfai tou te fa‘alogo ai i lona si‘ufofoga, ‘aua tou te fa‘ama‘a‘a i o ‘outou loto.” 8 Auā ana fa‘ao‘o i latou e Iosua i le mālōlōga, po ‘ua lē toe ta‘uina mai e le Atua se isi aso. 9 O le mea lea ‘ua tu‘uina mai ai pea lava le mālōlōga o le Sapati mo tagata o le Atua. 10 Auā o lē ‘ua sao atu i lona mālōlōga, ‘ua mālōlō fo‘i o ia i ana lava galuega, fa‘apei o le Atua i ana lava galuega. 11 O lenei, ‘ia tatou tauivi ‘ina ‘ia tatou sao atu i lenā mālōlōga, ne‘i i ai se isi e pa‘ū ‘ona o lona fa‘aa‘oa‘o i le fa‘alogogatā o isi tagata. 12 Auā o lo‘o ola le afioga a le Atua, o lo‘o matuā galue fo‘i, o lo‘o sili fo‘i lona ma‘ai i pelu uma e fa‘atau ma‘ai itū; o lo‘o vaevae ai fo‘i e o‘o lava i le vavae‘eseina o le loto ma le agaga, ‘atoa fo‘i ma so‘oga o le tino ma ‘a‘ano o ivi, o lo‘o fa‘amasinoina fo‘i manatu ma filifiliga o le loto. 13 E leai fo‘i se mea e tasi na faia e lilo i ona luma peita‘i e ta‘atia fua ma manino mea uma lava i lana silifaga; tatou te ta‘uina atu fo‘i ‘iā te ia a tatou amio. 14 O lenei, ‘ua ia i tatou le ositaulaga silisili, ‘ua afio atu i le lagi, o Iesu le Alo o le Atua; o lea ‘ia tatou tāofi mau ai tatou ta‘utinoga. 15 Auā e lē o ‘iā i tatou se ositaulaga sili o lē na te lē mafaia ‘ona tigā alofa fa‘atasi ma i tatou, i mea tatou te vāivāi ai; peita‘i o ia lava o lē sa fa‘aosoosoina i mea uma e pei o i tatou fo‘i, a ‘ua leai lava se agasala ‘iā te ia. 16 O le mea lea ‘ia tatou fa‘alatalata atu ai ma le lototele i le nofoāli‘i o le alofa tunoa, ‘ina ‘ia alofagia ai i tatou, ma ‘ia maua ai fo‘i le alofa tunoa e fesoasoani mai i aso e tatau ai.

Eperu 5

1 Auā o ositaulaga sili uma lava ‘ua filifilia mai i tagata, ‘ua tofia i latou mo tagata i mea a le Atua, ‘ina ‘ia faitaulaga i latou i meaalofa ma taulaga mo agasala, 2 e mafaia e i latou ‘ona agamalū i ē ‘ua valelea ma ē ‘ua sesē, ‘ina ‘ua si‘omia fo‘i i latou i le vāivāi. 3 O le mea fo‘i lea ‘ua osi ai e i latou taulaga, e lē gata ‘ina totogi a‘i agasala a le nu‘u, ‘ae fa‘apenā fo‘i a latou lava agasala. 4 E lē so‘ona faia fua fo‘i e se isi lenei galuega mamalu, vaganā ai lē ‘ua filifilia e le Atua e pei o Arona. 5 E fa‘apenā fo‘i Keriso, sa lē fa‘amaualugaina o ia e ia lava ‘ina ‘ia ‘avea o ia ma ositaulaga sili, a o le Atua lava na tofia o ia, ma fetalai mai, “O lo‘u Atali‘i pele oe, ‘ua ‘ou fānaua oe i le aso nei.” 6 E pei fo‘i ‘ona fetalai mai o ia i le isi ‘upu, “O le ositaulaga oe e fa‘avavau, e uiga fa‘atasi ma Mekisateko.” 7 O ia lenei sa tatalo atu i ona po na tino tagata ai, ma ‘ai‘oi atu ma le tagi tele ma loimata i lē na mafaia ‘ona fa‘aola ‘iā te ia nai le oti, na fa‘afofogaina fo‘i o ia ‘ona o lona migao. 8 E ui lava ‘ina o ia o le Alo, a o mea sa puapuagātia ai o ia, na a‘oa‘oina ai o ia ‘ia usiusita‘i, 9 ‘ua fa‘a‘ato‘atoaina fo‘i o ia, ‘ona ‘avea ai lea o ia ma tupuga o le fa‘aolataga e fa‘avavau mo i latou uma o ē e usiusita‘i ‘iā te ia; 10 ‘ua ta‘ua fo‘i o ia e le Atua o le ositaulaga sili e uiga fa‘atasi ma Mekisateko. 11 E tele lava ‘upu matou te fia tautala atu ai e uiga i lenei matā‘upu, ‘ae faigatā ‘ona fa‘amatala atu, ‘ona ‘ua ‘avea ‘outou ma tagata a‘oa‘ogatā. 12 Auā fo‘i e ui lava ‘ina ‘ua leva ‘ona tatau ‘ona ‘avea ‘outou ma a‘oa‘o, ‘ae tatau lava ‘ona i ai se isi na te a‘oa‘oina ‘outou i matā‘upu muamua o le afioga a le Atua; ‘ua ‘avea fo‘i ‘outou ma tagata e tatau i ai le suāsusu ‘ae lē o mea ‘a‘ano. 13 Auā o i latou uma ‘ua fa‘asusuina i le suāsusu, e lē atamamai i latou i le ‘upu o le amiotonu; auā o tama meamea i latou; 14 a o mea ‘a‘ano, e fetaui tonu lea i tagata matutua, o ē e masani ‘ona lagona ‘ua a‘oa‘oina so‘o, ma iloa ai le lelei ma le leaga.

Eperu 6

1 O le mea lea ‘ia tatou tu‘ua ai a‘oa‘oga muamua a Keriso, a ‘ia tatou fa‘asolo atu i le fa‘a‘ato‘atoaga; ‘aua le toe tu‘uina i lalo le fa‘avae o le salamō i galuega e oti ai, ma le fa‘atuatua i le Atua, 2 o le matā‘upu i papatisoga, ma le fa‘ae‘e atu o lima, ma le toe tutū mai o ē ‘ua oti, ma le fa‘amasinoga e fa‘avavau. 3 Tatou te faia fo‘i lenā mea pe a finagalo i ai le Atua. 4 Auā e lē mafaia ‘iā te i latou o ē na mua‘i fa‘amalamalamaina, na tofo fo‘i i latou i le mea na foa‘iina fua mai le lagi, ma ‘ua tofusia uma ai i le Agaga Pa‘ia. 5 Ma ‘ua tofo fo‘i i le ‘upu lelei a le Atua ma le mana o le ola o le a o‘o mai. 6 Ma ‘ua pa‘u‘ū i latou, e lē mafai ‘ona toe fa‘afouina i latou ‘ina ‘ia salamō, ‘ina ‘ua toe fa‘asatauroina e i latou lava le Alo o le Atua, ma fa‘a‘inosia o ia i luma o tagata. 7 Auā e inu le ‘ele‘ele i le timu e pa‘ū so‘o i ai, ma tutupu ai fua e aogā ‘iā te i latou o ē e galulue ai, ma maua ai le manuia mai le Atua. 8 Peita‘i, o le mea e tutupu mai ai la‘au tuitui ma anoso, ‘ua lafoa‘iina lea, ‘ua latalata fo‘i ‘ina fetu‘uina, o lona i‘uga ia susunuina. 9 A o ‘outou, le au pele e, e ui lava ‘ina ‘ua fa‘apea ‘ona matou tautala atu ai, matou te mautinoa e i ai mea e sili ‘ona lelei mai ‘iā te ‘outou, o mea ia ‘ua i ai le fa‘aolataga. 10 Auā e lē amiolētonu le Atua, e lē fa‘agalogaloina e ia la ‘outou galuega, ma lo ‘outou alofa ‘ua fa‘aali mai ai e ala i lona suafa; auā na ‘outou ‘au‘auna i le au pa‘ia, e pei lava ‘ona ‘outou faia nei. 11 A ‘ua matou manana‘o tele ‘ina ‘ia ta‘ito‘atasi ‘outou ma fa‘aali mai lea lava filigā, ‘ina ‘ia mautinoa le fa‘amoemoe e o‘o i le gata‘aga; 12 ‘ina ‘ia ‘outou lē paiē, a ‘ia ‘outou fa‘aa‘oa‘o i e ‘ua maua mea na folafolaina mai ‘ona o lo latou fa‘atuatua ma le ‘onosa‘i. 13 Auā a o folafola mai e le Atua ‘iā Aperaamo, ‘ua lē mafai ‘ona tautō o ia i se isi e sili ‘iā te ia, o lea na tautō ai o ia ‘iā te ia lava, 14 fai mai, “E moni lava, ‘ou te matuā fa‘amanuia ‘iā te oe, ma ‘ou matuā fa‘ato‘ateleina lau fānau.” 15 Na ‘onosa‘i lava o ia, ‘ona maua lea e ia le mea na folafolaina. 16 Auā e tautō tagata i se isi e sili atu i lo latou lava, o le tautō fo‘i e fa‘amaonia ai, o le i‘uga lea o a latou fefinaua‘iga uma. 17 E fa‘apea fo‘i le Atua pe a finagalo o ia e fa‘ailoa manino atili i ē ‘ua tofia i mea na folafolaina, o lana lava pule e lē mafai ‘ona liua, e fa‘aopoopo i ai e ia le tautō. 18 ‘Ina ‘ia ‘iā te i tatou mea e lua e lē mafai ‘ona pepelo ai le Atua, e maua ai le fa‘amafanafanaga tele mo i tatou o ē ‘ua sosola, ‘ina ‘ia mafai ai ‘ona tatou tāofimauina le fa‘amoemoe ‘ua tu‘u i o tatou luma. 19 ‘Ua ia i tatou lenā fa‘amoemoe e pei o se taula o le agaga e mausalī, ma e o‘o lava i totonu i tala atu o le ‘ie puipui. 20 O le mea ‘ua maliu atu i ai Iesu, o lē ‘ua muamua atu mo i tatou; ‘ua ‘avea o ia ma ositaulaga sili e fa‘avavau, e uiga fa‘atasi ma Mekisateko.

Eperu 7

1 O Mekisateko lenei o le tupu o Salema, o le ositaulaga a le Atua silisili ‘ese, o lē na fetaia‘i ma Aperaamo ‘ina o fo‘i mai o ia mai le fasiga o tupu, ma ‘ua fa‘amanuia atu ‘iā te ia, 2 sa foa‘i atu fo‘i e Aperaamo ‘iā te ia le tasi o vaesefulu o ana mea uma. O le uiga muamua o lona igoa, o le tupu o le amiotonu; ma o le tupu fo‘i o Salema, o lona uiga o le tupu o le filemū. 3 E leai sona tamā po o sona tinā, e leai ni ona tupuga, e leai fo‘i se amataga o ona aso po o se gata‘aga o lona soifua, a ‘ua pei lava o ia o le Alo o le Atua, ma ‘ua tumau o ia o le ositaulaga e fa‘avavau. 4 Se‘i silasila i le sili o lenei ali‘i! Na foa‘i atu ‘iā te ia e le tamā o Aperaamo le tasi o vaesefulu o mea na fāoa. 5 O i latou fo‘i o le fānau a Levi o ē o lo‘o faia le galuega ositaulaga, ‘ua poloa‘iina i latou i le tulafono ‘ina ‘ia ‘ave ma a latou le tasi o vaesefulu o mea mai tagata o le nu‘u, o latou uso lava ia, a o i latou fo‘i na tutupu mai le tino o Aperaamo. 6 A o Mekisateko e le‘i tupu mai ia Levi, a ‘ua maua e ia le tasi o vaesefulu o mea mai ‘iā Aperaamo, ma ‘ua fa‘amanuia atu o ia i lē na i ai ‘upu o le folafolaga. 7 ‘Ua lauiloa fo‘i o lē e sili e fa‘amanuia atu o ia i lē e itiiti. 8 O le mea e uiga i ositaulaga, e talia le tasi o vaesefulu o mea a tagata o ē e oti; a o le mea e uiga ia Mekisateko, ‘ua talia le tasi o vaesefulu o mea e lē ‘ua ta‘ua mai o lo‘o ola. 9 Atonu pe fai ane se isi, o Levi lē na te talia le tasi o vaesefulu, ‘ua avatua e ia le tasi o vaesefulu e ala ‘iā Aperaamo; 10 auā sa i le tino o lona tamā o ia ‘ina o fa‘afetaia‘i Aperaamo e Mekisateko. 11 O lenei, ‘āfai na fa‘a‘ato‘atoaina le galuega fa‘aositaulaga i le ‘āiga o Levi (auā na maua e le nu‘u le tulafono mai ia i latou ia), a o le ā le mea ‘ua toe fa‘atūina ai le isi ositaulaga, e uiga fa‘atasi ma Mekisateko, a ‘ua lē ta‘ua fa‘apea e uiga fa‘atasi ma Arona? 12 Auā ‘āfai ‘ua suia le galuega fa‘aositaulaga, ‘ua tatau fo‘i la ‘ona suia le tulafono. 13 Auā o lē ‘ua ta‘ua ai ia mea e ‘ese le itū‘āiga e sau ai, ma e leai lava se isi o le itū‘āiga lea na ‘au‘auna i le fatafaitaulaga. 14 ‘Ua mautinoa lelei lava o Iuta na tupuga mai ai lo tatou Ali‘i; ‘ae leai lava se ‘upu a Mose na ta‘ua ai se feso‘ota‘iga o le itū‘āiga lea ma le galuega fa‘aositaulaga. 15 ‘Ua atili ai ‘ona iloa tino, ‘ina ‘ua tu mai le isi ositaulaga e pei o Mekisateko, 16 e lē o se tulafono o se poloa‘iga fa‘aletino na ‘avea ai o ia ma ositaulaga, a o le mana o le ola e le uma. 17 Auā ‘ua molimau mai o ia: “O oe o le ositaulaga e fa‘avavau, e uiga fa‘atasi ma Mekisateko.” 18 Auā ‘ua tatalaina le poloa‘iga na muamua ‘ona ‘ua vāivāi ma ‘ua lē aogā. 19 Auā e le‘i fa‘a‘ato‘atoaina se mea e tasi e le tulafono; a ‘ua sui mai le fa‘amoemoe e sili ‘ona lelei, ‘ua tatou fa‘alatalata atu ai i le Atua. 20 Sa le‘i faia fo‘i lea mea e aunoa ma le tautoga. 21 A o i latou na mua‘i ‘avea ma ositaulaga, na maua e i latou le tofi e aunoa ma le tautoga, peita‘i, o ia lea ‘ua tu‘uina atu nei i ai le tofi fa‘atasi ma le tautoga: “ ‘Ua tautō le Ali‘i, e lē toe suia lava lona mafaufau, o oe o le ositaulaga e fa‘avavau.” 22 E fa‘apea fo‘i ‘ona ‘avea Iesu ma fa‘amaoniga o le feagaiga e sili ‘ona lelei. 23 E to‘atele fo‘i ē na ‘avea muamua ma ositaulaga; auā sa lē mafai ‘ona tumau i latou ‘ona o le oti; 24 peita‘i o Iesu e tumau pea lona tofi ositaulaga, auā e tumau o ia e fa‘avavau. 25 O le mea fo‘i lea e mafai ai pea lava e ia ‘ona fa‘aolaina i latou o ē ‘ua fa‘alatalata atu i le Atua e ala ‘iā te ia; auā o lo‘o soifua pea lava o ia e fautua mo i latou. 26 Auā e tatau lava ‘ona ia i tatou se ositaulaga sili fa‘apenā, e pa‘ia, e sao ‘ona lelei, e leai sona leaga, e taumamao ma tagata agasala, e fa‘aeaina fo‘i o ia i luga o lagi. 27 E lē mana‘omia se taulaga mo ni ana agasala, e pei o isi ositaulaga i aso ta‘itasi, e muamua le taulaga mo ana lava agasala, ‘ona osi ai lea o le taulaga mo agasala a le nu‘u; e na o le tasi lava le taulaga na faia e ia ‘ina ‘ua ofoina atu o ia e ia lava. 28 Auā o le tulafono ‘ua tofia ai tagata i lo latou vāivāi e ‘avea ma ositaulaga sili; a o le ‘upu o le tautoga na mulimuli mai i le tulafono ‘ua tofia ai le Alo, o lē ‘ua fa‘a‘ato‘atoaina e fa‘avavau.

Eperu 8

1 O le ‘a‘ano moni o le matā‘upu o lo‘o tautalagia nei, ‘ua ia i tatou le ositaulaga sili, o lē o lo‘o nofo i le itū taumatau o le nofoāli‘i o lē e Silisili‘ese o i le lagi, 2 o le ‘au‘auna o ia i le mea pa‘ia, ma le fale fetāfa‘i moni, sa fa‘atūina e le Ali‘i, ‘ae lē o tagata. 3 Auā ‘ua tofia ositaulaga uma ‘ina ‘ia ositaulaga i meaalofa ma taulaga. O le mea lea ‘ua tatau ai fo‘i ‘ona i ai i lenei ositaulaga sili se mea e ositaulaga a‘i. 4 Auā ana i ai o ia i le lalolagi, po ‘ua lē ‘avea o ia ma ositaulaga, auā o lo‘o i ai ositaulaga o ē e osiina taulaga i meaalofa e tusa ma le tulafono. 5 O ē o lo‘o ‘au‘auna i le fa‘atusa ma le ata o le mea pa‘ia fa‘alelagi, pei ‘ona a‘oa‘oina Mose e le Atua ‘ina o le a fai le fale fetāfa‘i; auā na fetalai mai o ia, “ ‘Ia oe, ne‘i e lē faia mea uma lava e pei o le fa‘atusa sa fa‘aali atu ‘iā te oe i le mauga.” 6 A o lenei ‘ua maua e ia le galuega e sili, e pei ‘ona ‘avea o ia ma puluvaga o le feagaiga e sili ‘ona lelei, auā ‘ua fa‘amaufa‘ailogaina i mea e sili ‘ona lelei ‘ua folafolaina mai. 7 Auā ana sa‘o ‘ona lelei le feagaiga muamua, po ‘ua lē toe sā‘ilia lona lua. 8 Auā ‘ua ta‘ua e ia ‘ua lē sa‘o lē na muamua, ‘ona fetalai atu lea o ia ‘iā te i latou. “O lo‘o fetalai mai le Ali‘i, o le a o‘o mai aso ‘ou te osia ai le feagaiga fou ma le ‘āiga o Isaraelu ‘atoa ma le ‘āiga o Iuta. 9 E lē pei o le feagaiga na ‘ou osia ma o latou tamā, i le aso na ‘ou tago ai i o latou lima ma ta‘ita‘i atu i latou nai le nu‘u o Aikupito. Auā o lo‘o fetalai mai le Ali‘i, e le‘i tumau i latou i la‘u feagaiga, ‘ona ‘ou tu‘ulafoa‘iina ai lea o i latou. 10 A o le feagaiga lenei ‘ou te osia ma le ‘āiga o Isaraelu pe a mavae atu ia aso, o lo‘o fetalai mai ai le Ali‘i: ‘Ou te tu‘uina atu a‘u tulafono i o latou mafaufau, ma ‘ou tusia i o latou loto; e fai fo‘i a‘u ma o latou Atua, e fai fo‘i i latou ma o‘u nu‘u. 11 E lē toe a‘oa‘o atu e tagata ta‘ito‘atasi i ē e tuā‘oi, ‘atoa ma o latou uso, ma fai atu i ai, ‘ ‘Ia e iloa le Ali‘i.’ Auā e iloa a‘u e tagata uma lava, o tagatanu‘u ‘atoa ma ali‘i. 12 Auā ‘ou te fa‘amāgaloina a latou amioleaga, ‘ou te lē toe manatua fo‘i a latou agasala.” 13 O lana fetalaiga e uiga i le feagaiga fou, ‘ua ta‘ua ai e ia le feagaiga muamua o le feagaiga tuai; o le mea fo‘i ‘ua ta‘ua ‘ua tuai, ‘ua tauau ‘ina vāivāi ma ‘ua lata ‘ona mavae atu.

Eperu 9

1 O lenei, sa i le feagaiga na muamua sauniga e ‘au‘auna a‘i ma le mea pa‘ia fa‘alelalolagi. 2 Auā na saunia le potu i luma, e ta‘ua o le mea pa‘ia, sa i ai le tu‘ugāmolī ma le la‘o‘ai, ma le areto e laulauina i luma. 3 O tala atu fo‘i o le ‘ie puipui lona lua, sa i ai le potu e ta‘ua o le mea e sili ‘ona pa‘ia. 4 Sa i ai le ipu auro e fa‘amu ai mea manogi, ma le ‘atola‘au o le feagaiga ‘ua lilo ‘atoa i le auro, sa i ai le ipu auro fa‘a‘ofu‘ofu e tu‘u ai le manai, ma le to‘oto‘o o Arona o lo‘o ola, ma papama‘a o le feagaiga. 5 Sa i ona luga fo‘i kerupi pupula, sa fa‘amalumalu ifo i luga a‘e o le nofoa o le alofa; o mea ia e lē mafai ‘ona fa‘amatala ta‘itasi atu nei. 6 O lenei, ‘ua fa‘apea ‘ona saunia nei mea uma, ‘ona ulufale so‘o lea o le ositaulaga i le potu i luma, ma faia ai a latou galuega. 7 A o le potu i tua, na o le ositaulaga sili e tasi lana ulu i ai i le tausaga. E lē aunoa fo‘i lea ulu atu ma le toto, e osi ai le taulaga mo ia lava, ‘atoa ma sesē o le nu‘u. 8 O le a fa‘aali mai e le Agaga Pa‘ia, e le‘i tatalaina le ala i le mea e sili ‘ona pa‘ia, i le taimi lea o tu pea le fale fetāfa‘i muamua, 9 (o le fa‘atusa lea e o‘o mai i aso nei) o lo‘o avatu ai meaalofa ma taulaga, ‘ae lē mafaia ‘ona fa‘a‘ato‘atoaina ai le loto fuatiaifo o lē o lo‘o tapua‘i atu. 10 Peita‘i o lo‘o i ai mea‘ai ma mea inu, ‘atoa ma mea e fufulu ai mea i le vai, o lo‘o i ai fo‘i fa‘atonuga fa‘aletino, se‘ia o‘o mai i aso o le toe fuata‘iga. 11 A o Keriso ‘ua maliu mai, o le ositaulaga sili o ia i mea lelei ‘ua mafai ‘ona aulia, ‘ua ui ane i le fale fetāfa‘i e sili ‘ona lelei ma ‘ato‘atoa e le‘i faia e lima, o lona uiga e lē faia fa‘alelalolagi nei, 12 ‘ona ulu fa‘atasi lea o ia i totonu o le mea pa‘ia, e lē ulu atu ma le toto o ‘oti ma tama‘i povi, a o lona lava toto, ‘ua maua e ia le togiola e fa‘avavau mo i tatou. 13 Auā o le toto o povi po‘a ma ‘oti, ma le lefulefu o le povi fafine ta‘anoa, ‘ua sausauina ai ē ‘ua leaga, e fa‘apa‘iaina ai e o‘o i le fa‘amamāina o le tino. 14 E lē sili ‘ea ‘ona fa‘amamāina o ‘outou loto fuatiaifo ai galuega e oti ai, i le toto o Keriso, o lē na tu‘uina o ia e ia lava i le Agaga e fa‘avavau, e fai ma taulaga e lē ponā i le Atua, ‘ina ‘ia ‘outou ‘au‘auna i le Atua soifua. 15 O le mea lea ‘ua ‘avea ai o ia ma puluvaga o le feagaiga fou, ‘ona o lona maliu fo‘i e togiolaina a‘i agasala na faia o le feagaiga tuai, ia maua ai e i latou ‘ua vala‘auina le tofi e fa‘avavau na folafolaina mai. 16 Auā ‘āfai se mavaega, se‘iloga e oti lē e ana le mavaega, ‘ona fa‘ato‘ā o‘o lea. 17 Auā e fa‘amaonia le mavaega ‘ona o le oti, ‘ona e leai se aogā a o ola mai lē e ona le mavaega. 18 Auā e le‘i fa‘amauina le feagaiga muamua a o aunoa ma le toto. 19 Auā ‘ua uma ‘ona ta‘uina atu e Mose i le nu‘u uma lava poloa‘iga uma e tusa ma le tulafono, ‘ona tago ai lea o ia i le toto o tama‘i povi ma ‘oti, ‘atoa ma le vai, ma fulufulu mamoe e mūmū, ‘ua sausauina ai fo‘i e ia le Tusi ‘atoa ma tagata uma o le nu‘u. 20 Ma fai atu, “O le toto lenei o le feagaiga ‘ua poloa‘i atu ai le Atua ‘iā te ‘outou.” 21 O le fale fetāfa‘i fo‘i ‘atoa ma mea uma e ‘au‘auna a‘i, na fa‘apea fo‘i ‘ona sausauina e ia i le toto. 22 Na toetoe ‘ina uma ‘ona fa‘amamāina mea uma i le toto e tusa ma le tulafono; a leai se fa‘amaligiina o le toto, ‘ua leai fo‘i se fa‘amāgaloina. 23 O le mea lea sa tatau ai ‘ona fa‘amamāina fa‘atusa o mea o i le lagi i sauniga fa‘apea, peita‘i, o mea fa‘alelagi e fa‘amamāina i taulaga e sili atu ‘ona lelei i lo mea ia. 24 Auā ‘ua lē ulu atu Keriso i le mea pa‘ia ‘ua faia e lima, o le fa‘atusa lea o le mea moni, a o le lagi lava, ‘ina ‘ia iloa ai nei o ia i luma o le Atua mo i tatou. 25 ‘Ae lē ‘ina ‘ia ofoina atu so‘o o ia e ia ma taulaga, pei o le ositaulaga sili i lona ulu atu i le mea pa‘ia i lea tausaga ma lea tausaga ma le toto ‘ese. 26 Auā ana fa‘apea po ‘ua tatau ‘ona tigāina so‘o o ia talu ‘ona fa‘avaeina le lalolagi. A o lenei, ‘ua tasi lava le fa‘aalia mai o ia i le taimi e tatau ai, ‘ina ‘ia ‘ave‘esea le agasala, ‘ina ‘ua ‘avea o ia e ia lava ma taulaga. 27 Pei ‘ona tofia mo tagata ‘ina ‘ia tasi lo latou oti, ma le fa‘amasinoga mulimuli ane; 28 e fa‘apea fo‘i Keriso, e tasi lava le ofoina atu o ia e fai ma taulaga, ‘ina ‘ia ‘ave‘esea ai agasala a le to‘atele, e fa‘aali fo‘i e ia ‘iā te i latou o ē e fa‘atalitali ‘iā te ia i lona afio fa‘alua mai, e lē ‘ina ‘ia tau‘aveina agasala, a ‘ia fa‘aolaina i latou.

Eperu 10

1 Auā o le tulafono o lo‘o i ai le ata o mea lelei o le a o‘o mai, ‘ae lē matuā tutusa ia mea; e lē mafaia i taulaga o lo‘o avatu so‘o i lea tausaga ma lea tausaga ‘ona fa‘a‘ato‘atoaina ē o lo‘o fa‘alatalata i ai. 2 ‘Ana mafaia po ‘ua lē toe faia ia taulaga; auā ‘ua uma ‘ona fa‘amamāina ē na ‘au‘auna ai, po ‘ua lē toe iloa agasala e i latou i le loto fuatiaifo. 3 Peita‘i o ia taulaga na fa‘amanatu ai agasala i lea tausaga ma lea tausaga, 4 auā e lē mafai ‘ona ‘ave‘esea agasala i le toto o povi po‘a ma ‘oti. 5 O le mea lea ‘ua fetalai mai ai o ia i lona maliu mai i le lalolagi, “O manu fasia ‘atoa ma taulaga ‘ua e lē finagalo i ai, a ‘ua e saunia le tino mo a‘u. 6 O taulaga mū ma taulaga mo agasala ‘ua e lē fiafia i ai, 7 ‘ona ‘ou fai ane lea, Le Atua e, silasila mai ia, ‘ou te alu atu e fai lou finagalo, pei ‘ona tusia ‘iā te a‘u i le tusi ta‘ai.” 8 ‘Ua muamua ‘ona fetalai mai, “O manu fasia, o taulaga fo‘i, ma taulaga mū, ma taulaga mo agasala ‘ua e lē finagalo i ai, ma e lē fiafia i ai” (o mea ia ‘ua faia e tusa ma le tulafono), 9 ‘ona toe fetalai mai lea, “Le Atua e, silasila mai ia, ‘ou te alu atu e fai lou finagalo.” ‘Ua ‘ave‘esea ai e ia le mea na muamua, ‘ina ‘ia fa‘atumauina lona lua. 10 O le finagalo lea ‘ua fa‘apa‘iaina ai i tatou i le taulaga i le tino o Iesu Keriso, na o le tasi le ofoina atu. 11 ‘Ua tutū fo‘i ositaulaga uma, ‘ua ‘au‘auna i lea aso ma lea aso, ma avatu so‘o taulaga e lē mafai ‘ona ‘ave‘esea ai agasala. 12 Peita‘i o Keriso ‘ua na avatua le taulaga e na o le tasi, a ‘ua lava mo augā tupulaga uma, mo agasala, ‘ona nofo lea o ia i le itū taumatau o le Atua e fa‘avavau, 13 o lo‘o fa‘atalitali atu ai pea, se‘ia o‘o ‘ina ‘avea i latou o ē e fai o ia ma o latou fili ma mea e tu ai ona ‘a‘ao. 14 Auā o le taulaga e tasi ‘ua fa‘a‘ato‘atoaina ai e ia e fa‘avavau o ē ‘ua fa‘apa‘iaina. 15 O lo‘o molimau mai ai fo‘i le Agaga Pa‘ia ‘iā i tatou; auā ‘ua uma ‘ona mua‘i fetalai mai o ia, 16 “O le feagaiga lava lenei ‘ou te osia ma i latou pe a mavae atu ia aso, o lo‘o fetalai mai ai le Ali‘i, ‘ou te tu‘uina atu a‘u tulafono i o latou loto, ma ‘ou tusia i o latou mafaufau.” 17 ‘Ona toe fetalai mai ai lea, “O a latou agasala fo‘i ma o latou solitulafono ‘ou te lē toe manatua lava.” 18 O lenei, o le mea o i ai le fa‘amāgaloina o ia mea, ‘ua lē toe i ai se taulaga mo le agasala. 19 O lenei, uso e, ‘ua tatou sa‘oloto e ulu atu i le mea e sili ‘ona pa‘ia ‘ona o le toto o Iesu, 20 i le ala fou e ola ai, ‘ua fa‘aavanoaina e ia mo i tatou i le ‘ie puipui, o lona lava tino lea, 21 ma ‘ona ‘ua ia i tatou le ositaulaga sili e pule i le fale o le Atua. 22 Inā tatou fa‘alatalata atu ia ma le loto fa‘amaoni i le fa‘atuatua ‘ua mautinoa lava, ‘ua sausauina o tatou loto nai le manatu ifo ‘ua leaga, ma ‘ua fa‘atā‘e‘eleina fo‘i o tatou tino i le vai manino. 23 Inā tatou tāofi mau ia i le fa‘amoemoe ‘ua tatou ta‘utino atu e aunoa ma le fefo‘ifo‘ia‘i, auā e fa‘amaoni lē na folafolaina mai. 24 ‘Ia tatou manatunatu fo‘i o le isi i le isi, ‘ina ‘ia tau fa‘atupu ai le alofa ma galuega lelei. 25 ‘Aua le lafoa‘iina le fa‘apotopotoina o i tatou, pei o le masani a nisi, a ‘ia ‘outou fefa‘amafanafanaa‘i, ia atili ai fo‘i ‘ona ‘outou faia fa‘apea ‘ina ‘ua ‘outou iloa ‘ua lata mai le Aso. 26 Auā ‘āfai tatou te agasala ma le loto i ai, a ‘ua uma ‘ona tatou talia le malamalama o le ‘upu moni, ‘ua lē toe lava se taulaga mo agasala, 27 na ‘ona fa‘atali ma le mata‘u tele i le fa‘amasinoga ma le to‘asā e mumū, e susunu ai ē o tete‘e atu. 28 O lē na fa‘alēaogāina le tulafono a Mose, na oti o ia i le molimau a le to‘alua po o le to‘atolu, ‘ua lē alofagia. 29 O le ā se fa‘asalaga mamafa ‘ua ‘outou manatu ‘ua talafeagai ma le tagata ‘ua na soli le Alo o le Atua, ma ‘ua ta‘ulēaogāina fo‘i e ia le toto o le feagaiga na fa‘apa‘iaina ai o ia, ma ‘ua ‘upuleaga i le Agaga o le Alofa tunoa? 30 Auā ‘ua tatou iloa lē na fetalai mai, “O ‘iā te a‘u le taui ma sui, ‘ou te taui atu.” I le ma lea, “E fa‘amasino e le Ali‘i lona lava nu‘u.” 31 O le mea e mata‘u tele ai pe ‘āfai e pa‘ū se isi i ‘a‘ao o le Atua soifua. 32 A ‘ia ‘outou toe manatu i aso anamua, ‘ina o fa‘amalamalamaina ‘outou, na ‘outou ‘onosa‘i ai i le tauiviga tele ma puapuagā; 33 ‘ina ‘ua faia ‘outou ma mata‘aga i ‘upu fāifāi ma puapuagā, tasi lea mea; i le ma lenei, ‘ina ‘ua fa‘atasia ‘outou ma ē ‘ua fa‘apea. 34 Auā na ‘outou alolofa mai i ē ‘ua noanoatia, ma ‘outou ‘onosa‘i i le vetega o a ‘outou ‘oloa ma le ‘oli‘oli, ‘ina ‘ua ‘outou iloa ‘ua ‘iā te ‘outou le ‘oloa e sili ‘ona lelei ma le tumau. 35 O le mea lea, ia ‘aua ai ne‘i ‘outou lafoa‘iina le lototele, auā ‘ua i ai le taui tele. 36 Auā ‘ua aogā ‘iā te ‘outou le ‘onosa‘i, ‘ina ‘ia ‘outou maua le mea na folafolaina, pe a uma ‘ona ‘outou faia le finagalo o le Atua. 37 “Auā e toeitiiti lava, ‘ona o‘o mai ai lea o lē e maliu mai, e lē tuai mai o ia. 38 ‘Ae ola le tagata amiotonu i le fa‘atuatua; i le ma lea, a tu‘umuli, e le fiafia lava lo‘u loto ‘iā te ia.” 39 A o i tatou, e lē o ni tagata e tu‘umuli i le malaia, a o ē e fa‘atuatua e ola ai le agaga.

Eperu 11

1 A o le fa‘atuatua, o le fa‘alagolago lea i mea ‘ua fa‘amoemoe i ai, o le mautinoa lea o mea e lē o va‘aia. 2 Auā o le mea lea na ta‘uleleia ai tagata i aso ‘ua mavae. 3 O le fa‘atuatua ‘ua tatou iloa ai na faia mea uma i le afioga a le Atua; na faia fo‘i mea ‘ua va‘aia i mea e lē aliali mai. 4 O le fa‘atuatua na avatu ai e Apelu i le Atua le taulaga e sili ‘ona lelei i lo Kaino; o lea fo‘i ‘ua ta‘ua ai o ia ‘ua amiotonu, o lo‘o tauleleia ana taulaga e le Atua; ‘ua oti o ia, a o lona fa‘atuatua ‘ua tautala mai ai pea o ia. 5 O le fa‘atuatua na ‘ave‘esea ai Enoka ‘ina ‘ia lē o‘o ‘iā te ia le oti, na lē iloa fo‘i o ia, auā na ‘avea o ia e le Atua; auā a o le‘i ‘ave‘eseina, sa ta‘ua o ia o lē ‘ua fiafia i ai le Atua. 6 A leai fo‘i se fa‘atuatua, e lē mafai ‘ona fiafia mai o ia; auā e tatau i lē o lo‘o alu atu i le Atua ‘ona talitonu o lo‘o soifua o ia, o ia fo‘i na te tauia mai i ē e matuā sā‘ili ‘iā te ia. 7 O le fa‘atuatua na fausia ai e Noa le va‘a ‘ina ‘ua mata‘u, e ola ai lona ‘aiga, ‘ina ‘ua a‘oa‘oina e le Atua i mea e le‘i va‘aia i ai aso na fa‘asalaina ai e ia le lalolagi; ma ‘ua na maua ai le amiotonu, o le amiotonu lea e i le fa‘atuatua. 8 O le fa‘atuatua na usita‘i ai Aperaamo ‘ina ‘ua vala‘auina o ia e alu i le mea o le a maua e ‘avea ma ona fanua, na alu fo‘i o ia, ‘ae le‘i iloa po o fea a alu i ai. 9 O le fa‘atuatua sa aumau ai o ia i le nu‘u na folafolaina, ‘ina o fai mo tagata ‘ese, sa nofo i fale ‘ie, fa‘apea fo‘i Isaako ma Iakopo, o ē na tofia fa‘atasi ma ia i lea lava mea na folafolaina; 10 auā na fa‘atalitali atu o ia i se ‘a‘ai na fa‘avaeina, o lona matai tufuga ma lē na atiina a‘e o le Atua lava lea. 11 O le fa‘atuatua fo‘i na maua ai e Sara le malosi e fānau ai, na fānau fo‘i o ia ‘ina ‘ua mavae tausaga o lona malosi, auā na manatu o ia e fa‘amaoni lē na folafolaina mai. 12 O le mea lea sa tutupu mai ai i le to‘atasi, a ‘ua lata ‘ona oti, ni tagata e to‘atele e pei o fetū o le lagi, e pei fo‘i o le oneone i le matāfaga e lē mafaitaulia. 13 Na oti i latou nei uma lava a o fa‘atuatua, e le‘i maua mea na folafolaina, a ‘ua na ‘ona va‘aia mamao atu e i latou, ma talia ma le fiafia, ma ‘ua ta‘utino mai fo‘i o tagata ‘ese i latou ma le aumau i le lalolagi. 14 Auā o i latou o ē e fai ‘upu fa‘apenā, ‘ua matuā fa‘ailoa mai lava o lo‘o sā‘ili e i latou lo latou lava nu‘u. 15 Auā fo‘i ana manatua e i latou le nu‘u na ō mai ai, po ‘ua mafai e i latou ‘ona toe fo‘i atu i ai; 16 a o lenei, ‘ua naunau lava i latou i le nu‘u e sili ‘ona lelei, o le nu‘u fa‘alelagi lea; o le mea lea e lē ma ai le Atua ‘iā te i latou, ‘ina ‘ia ta‘ua o ia o lo latou Atua; auā ‘ua sauni e ia le ‘a‘ai mo i latou. 17 O le fa‘atuatua na faitaulaga ai Aperaamo ia Isaako, ‘ina ‘ua tofotofoina o ia; o lē na tu‘uina mai i ai le folafolaga, ‘ua matuā nofo sauni lava e avatu lona atali‘i e to‘atasi e fai ma taulaga. 18 Sa fetalai mai fo‘i le Atua ‘iā te ia, “E vala‘auina lau fānau ia Isaako.” 19 ‘Ua manatu o ia e mafaia e le Atua ‘ona toe fa‘atūina mai tagata nai ē ‘ua oti, o lea fo‘i la ‘ua toe maua mai ai o ia. O se fa‘atusa lea. 20 O le fa‘atuatua na fa‘amanuia atu ai Isaako ia Iakopo ma Esau i mea o le a o‘o mai. 21 O le fa‘atuatua na fa‘amanuia ta‘itasi ai e Iakopo atali‘i o Iosefa, ‘ina o le a oti o ia, na ifo fo‘i o ia ma toto‘o i le ulu o lona to‘oto‘o. 22 O le fa‘atuatua na fa‘amanatu mai ai e Iosefa, ‘ina o le a oti o ia, e ō ‘ese atu le fānauga a Isaraelu, ma ‘ua poloa‘i atu ai fo‘i o ia ‘iā i latou e uiga i ona ivi. 23 O le fa‘atuatua sa natia ai Mose i masina e tolu e ona mātua, ‘ina ‘ua fānau mai o ia, auā na iloa e i lā‘ua o ia o le tama tino lelei; sa lē fefefe fo‘i i lā‘ua i le poloa‘iga a le tupu. 24 O le fa‘atuatua na lē mafai ai Mose, ‘ina ‘ua matua o ia, ‘ona ia ta‘ua o ia o le tama a le afafine o Farao, 25 ‘ua filifili e ia ‘ia agaleagaina o ia fa‘atasi ma tagata o le Atua e lelei ai, ‘ae ‘aua ne‘i ‘iā te ia le fiafia i le agasala e vave mavae. 26 ‘Ua manatu o ia i le ‘upu fāifāi ‘ona o Keriso, o le ‘oa lea e sili i fa‘aputugā‘oa a Aikupito; auā sa fa‘amoemoe o ia i le taui. 27 O le fa‘atuatua na tu‘ua ai e ia Aikupito, ‘ua lē fefe i le ita o le tupu; auā na lototele e pei o se ‘ua na iloa atu lē e lē o va‘aia. 28 O le fa‘atuatua na fai ai e ia le paseka, ma le sausauina atu o le toto, ‘ina ‘ia le papa‘i ane ia i latou lē na fano ai ulumatua. 29 O le fa‘atuatua na ui ai i latou i le Sami ‘ula‘ula e pei o le ‘ele‘ele matūtū; na taumafai fo‘i tagata Aikupito e sopo‘ia, a ‘ua malelemo ai i latou. 30 O le fa‘atuatua na solo ai pa o Ieriko, ‘ina ‘ua fa‘ata‘amilo ai i latou i aso e fitu. 31 O le fa‘atuatua na lē oti ai Raava, le fafine talitane, fa‘atasi ma tagata fa‘alogogatā, auā sa talia lelei e Raava tagata na asiasi atu i lona nu‘u. 32 O le ā ‘ea se isi a‘u tala a fai atu? Auā ‘ua le lava le taimi ‘ou te fa‘amatalaina atu ai mea e uiga ia Kitiona, ma Parako, ma Samasoni, ma Iefata, ma Tavita, ma Samuelu, ma le ‘au perofeta. 33 O i latou ia na fa‘ato‘ilaloina mālō i le fa‘atuatua, ma fa‘amalosia le amiotonu, ma maua ai mea na folafolaina mai, ma ‘ua tapunia fo‘i gutu o leona, 34 ma tineia le malosi o le afi, na fa‘asaoina fo‘i mai le mata o le pelu, ma ‘ua fa‘amalosia ai i latou sa vāivāi, ma ‘ua ‘avea ai ma fitafita mo le tau‘a, na tulia ai ‘au a nu‘u ‘ese. 35 Na maua mai e fafine o latou tagata oti ‘ina ‘ua toe tutū mai. Na fa‘ataugāina nisi, ‘ua lē talia e i latou le olataga, ‘ina ‘ia maua ai e i latou le toetū mai e sili ‘ona lelei. 36 O isi na mafatia i tauemuga, ma sasaina, ma noanoatia ma tu‘uina i falepuipui. 37 Na fetogia i latou i ma‘a, ma ta‘ivaeluaina i ili, ma fasiotia i le pelu; na feoa‘i solo ma ‘o‘ofu i pa‘u mamoe ma pa‘u ‘oti; na matitiva i latou ma puapuagātia ma fa‘asauāina 38 (e lē aogā le lalolagi ia i latou) na feoa‘i solo i latou i vao, ma mauga, ma ana, ma lua i le ‘ele‘ele. 39 O i latou uma ia o ē na ta‘uleleia ‘ona o le fa‘atuatua, na lē maua e i latou le mea na folafolaina, 40 auā ‘ua saunia e le Atua le isi mea e sili ‘ona lelei mo i tatou, ‘ina ‘ia lē fa‘a‘ato‘atoaina i latou pe a lē i ai i tatou.

Eperu 12

1 O lenei, o i tatou o ē o lo‘o si‘omia e le fa‘apotopotoga tele o tagata molimau, ‘ia tatou tu‘u‘eseina mea mamafa uma, ‘atoa ma le agasala o lo‘o pipi‘i mai, a ‘ia tatou taufetuli ma le ‘onosa‘i i le tausiniōga ‘ua feagai ma i tatou. 2 Ma ‘ia va‘ava‘ai atu ‘iā Iesu, lē na te ta‘ita‘iina, ma o ia fo‘i e fa‘a‘ato‘atoaina lo tatou fa‘atuatua. O lē na ‘onosa‘i i le satauro, na fa‘atauva‘a ‘iā te ia le ma ‘ona o le ‘oli‘oli sa i ona luma; ‘ua nofo fo‘i o ia i le itū taumatau o le nofoāli‘i o le Atua. 3 ‘Ia ‘outou manatu i lē na ‘onosa‘i i le fa‘atū‘i‘ese mai o tagata agasala ‘iā te ia, ‘ina ‘ia lē fa‘avaivai o ‘outou loto ma ‘outou lē lavātia. 4 E o‘o mai lava i aso nei, tou te le‘i fa‘amasa‘aina le toto a o ‘outou tete‘e atu i le agasala. 5 ‘Ua galo ‘ea ‘iā te ‘outou le apoapoa‘iga na tu‘uina atu ‘iā te ‘outou e pei ‘ona tu‘uina atu i le fānau? “Lo‘u atali‘i e, ‘aua le fa‘atauva‘a i lou manatu le a‘oa‘iga a le Ali‘i; ‘aua fo‘i le fa‘avaivai pe a a‘oa‘iina oe e ia. 6 Auā o lē ‘ua alofagia e le Ali‘i, ‘ua a‘oa‘i atu o ia ‘iā te ia; ‘ua sasaina fo‘i e ia atali‘i uma ‘ua talia e ia.” 7 E tatau lava ‘ona ‘outou ‘onosa‘i i le a‘oa‘iga. O lo‘o tausia ‘outou e le Atua e pei ‘ona tausia e ia atali‘i; auā o ai se atali‘i e alofa i ai lona tamā ‘ae lē a‘oa‘iina? 8 ‘Ae ‘āfai e aunoa ‘outou ma le a‘oa‘iga ‘ua tofusia ai le fānau uma lava, o lona uiga, o ‘outou o fānau fa‘apouliuli ‘ae lē o ni atali‘i. 9 Auā fo‘i sa i ai o tatou tamā fa‘aletino o ē na a‘oa‘iina i tatou, ma sa tatou usiusita‘i i ai; e lē sili ‘ea ‘ona tatou usita‘i i le Tamā o tatou agaga tatou te ola ai? 10 Auā o i latou na a‘oa‘i mai ia i tatou i nai aso itiiti i lo latou faitalia; peita‘i, o ia ‘ua a‘oa‘i mai ia i tatou ‘ina ‘ia lelei ai i tatou, ma ‘ia tatou ‘auai i lana amio lelei. 11 O a‘oa‘iga fo‘i pe a tu‘uina mai, e lē manatu i ai o se mea e ‘oli‘oli ai, a o le mea e fa‘anoanoa ai; ‘ae mulimuli ane e fua mai ai le fua o le amiotonu e manuia ai ē ‘ua a‘oa‘iina ai. 12 O le mea lea ‘ia ‘outou fa‘amalosi ai i lima ‘ua gagase ma tulivae ‘ua vāivāi; 13 i le ma lea, ‘ia ‘outou faia ala lelei mo ‘outou vae, ‘ina ne‘i mapeva le vae ‘ua pipili, ‘ae lelei ‘ona fa‘amālōlōina. 14 ‘Ia ‘outou tausisi i le filemū ma tagata uma lava, i le ma le amio lelei; a aunoa ma lea uiga, e leai se isi na te iloa atu le Ali‘i. 15 ‘Ia ‘outou fa‘aeteete; ‘ina ne‘i i ai se isi na te lē maua le alofa tunoa o le Atua; ‘ina ne‘i i ai se a‘a ‘o‘ona e tupu a‘e e fa‘atupu ai fa‘alavelave ‘iā te ‘outou, ma leaga ai nisi e to‘atele; 16 ne‘i i ai se faita‘aga, po‘o se fa‘atalalē i mea pa‘ia, e pei o Esau, lē na tu‘uina atu lona tofi ulumatua e fa‘atau a‘i le ‘ai e tasi. 17 Auā ‘ua ‘outou iloa, e mulimuli ane, ‘ina ‘ua mana‘o o ia ‘ia maua le fa‘amanuiaga, ‘ua te‘ena e ia; auā e ui lava ‘ina ‘ai‘oi o ia ma loimata, e le‘i maua e ia se mea e liliu ai le loto o lona tamā. 18 Auā ‘ua ‘outou lē o‘o mai i le mea e mafai ‘ona pa‘i i ai, ma le afi mumū, ma ao uliuli ma le pogisā, ma le afā, 19 ma le ta‘alili o le pū, ma le si‘ufofoga ‘ua fetalai mai, ‘ua ‘ai‘oi atu ai fo‘i ē na fa‘alogo ai, ‘ina ‘ia lē toe fa‘aopoopoina i ai se isi ‘upu. 20 Auā na lē lavātia e i latou le mea na poloa‘i mai ai: “ ‘Āfai fo‘i o se manu e papa‘i atu i le mauga e fetogiina i ma‘a.” 21 Na fa‘apea fo‘i ‘ona mata‘utia le mea na iloa, na fai mai ai Mose, “ ‘Ou te fefe lava ma ‘ou gatete.” 22 A ‘ua ‘outou o‘o i le mauga o Siona ma le ‘a‘ai o le Atua soifua, o Ierusalema fa‘alelagi, ma agelu e matuā to‘atele i le fa‘atasiga fiafia, 23 ma le fa‘apotopotoga o le ‘au ulumatua. O ē ‘ua tusia i le lagi, ma le Atua o le fa‘amasino aoao, ma agaga o ē ‘ua amiotonu ‘ua fa‘a‘ato‘atoaina, 24 ma Iesu le puluvaga o le feagaiga fou, ma le toto e sausau ai, o lo‘o tala mai i mea e sili ‘ona lelei i lo le toto o Apelu. 25 ‘Ia ‘outou fa‘aeteete ‘ina ne‘i ‘outou liliu ‘ese mai lē o lo‘o fetalai mai. Auā ‘āfai na lē sao i latou o ē na liliu ‘ese mai lē na fetalai i le lalolagi, e matuā lē sao lava i tatou pe a liliu ‘ese mai lē o lo‘o fetalai mai le lagi. 26 O lona si‘ufofoga na lūlūina ai le lalolagi i ia aso, a ‘ua folafola mai nei e ia, fai mai, “E toe tasi le lūlūga ‘ou te lūlūina ai e lē gata i le lalolagi, ‘ae fa‘apea fo‘i ma le lagi.” 27 O le ‘upu fo‘i lenei, “E toe tasi,” ‘ua fa‘ailoa mai ai le ‘ave‘esega o mea e mafai ‘ona lūlūina, e pei o mea ‘ua faia, ‘ina ‘ia tumau pea mea e lē mafai ‘ona lūlūina. 28 O lenei, ‘ua tatou maua le mālō e lē mafai ‘ona lūlūina, e ao ‘ona tatou fa‘afetai ai, tatou te ‘au‘auna ai ma le migao ma le mata‘u i le Atua. 29 Auā o lo tatou Atua o le afi mumū ‘a‘asa o ia.

Eperu 13

1 ‘Ia tumau le fealofani o le ‘au uso. 2 ‘Aua le galo le alofa i le tagata ‘ese; auā o le ala lea na talia ai e nisi o agelu ma le lē iloa. 3 ‘Ia ‘outou manatua ē ‘ua noanoatia, e peiseaī ‘ua noanoatia ‘outou fa‘atasi ma i latou; ia manatua fo‘i ē ‘ua agaleagaina, auā o lo‘o i le tino fo‘i ‘outou. 4 ‘Ia fa‘amamaluina le fa‘aipoipoga e tagata uma, ia leai se mea e leaga ai le moega o le ulugali‘i; auā e fa‘amasinoina e le Atua i latou o ē e faita‘aga, ma ē e mulilulua. 5 ‘Ia aunoa o ‘outou olaga ma le tu‘inanau i tupe, ma ‘ia ‘outou loto malilie i mea ‘ua ‘outou maua; auā ‘ua fetalai mai o ia, “ ‘Ou te lē tu‘ua lava oe, ‘ou te lē tu‘ulafoa‘iina oe.” 6 O le mea lea tatou te mafaia ai ‘ona fai atu ma le lototele, “O le Ali‘i o lo‘u fesoasoani o ia, ‘ou te lē fefe lava i se mea e faia e tagata ‘iā te a‘u.” 7 ‘Ia ‘outou manatua o ‘outou ta‘ita‘i, o ē ‘ua folafolaina atu le afioga a le Atua ‘iā te ‘outou; ‘ia ‘outou fa‘aa‘oa‘o i lo latou fa‘atuatua, ma ‘ia mafaufau i le taunu‘uga o a latou amio. 8 O Iesu Keriso e lē liu lava o ia, o ananafi, ma le asō, e o‘o lava i le fa‘avavau. 9 ‘Aua le fe‘avea‘iina ‘outou i a‘oa‘oga ‘ese ma uiga ‘ese‘ese; auā e lelei ‘ona fa‘atumauina o le loto i le alofa tunoa, e lē o mea e ‘ai, ‘ua leai se aogā i ē o lo‘o tāofi i ai. 10 ‘Ua ia i tatou le fatafaitaulaga, e lē tatau ‘ona ‘a‘ai i mea o i ai ē o lo‘o ‘au‘auna i le fale fetāfa‘i. 11 Auā o manu ia, ‘ua ‘ave o latou toto i le mea pa‘ia e le ositaulaga sili e fai ma taulaga mo agasala, ‘ua susunu o latou tino i tua o le to‘agalauapi. 12 O lea na puapuagātia ai Iesu i tua o le faitoto‘a o le ‘a‘ai, ‘ina ‘ia fa‘apa‘iaina ai e ia le nu‘u i lona lava toto. 13 O le mea lea, ‘ia tatou ō atu ai ‘iā te ia i tua o le to‘agalauapi, ma ‘ia tatou ‘onosa‘i i le ‘upu fāifāi ‘ua fāifāiina ai o ia; 14 auā e leai so tatou ‘a‘ai tumau ‘i‘inei, a ‘ua tatou sā‘ili i le ‘a‘ai o le a o‘o mai. 15 O lenei, o ia tatou te avatu so‘o ai le taulaga o le vi‘iga i le Atua, o le fua lea o tatou laugutu, o lo‘o fa‘afetai atu i lona suafa. 16 ‘Aua le galo ‘iā te ‘outou ‘ona agalelei ma alolofa atu; auā o taulaga fa‘apenā e fiafia ai le Atua. 17 ‘Ia ‘outou usiusita‘i i o ‘outou ta‘ita‘i ma ‘outou gaua‘i i ai; auā o lo‘o leoleo i latou mo o ‘outou agaga, e ta‘u atu i ai e i latou le tala, ‘ina ‘ia faia ma le ‘oli‘oli ‘ae ‘aua le faia ma le tigā, auā e lē aogā lea mea ‘iā te ‘outou. 18 ‘Ia ‘outou tatalo mo i matou; auā o lo‘o matou tāofi ‘ua ia i matou le loto fuatiaifo lelei, matou te loto fo‘i e amio lelei i mea uma lava. 19 ‘Ua atili ai ‘ona ‘ou ‘ai‘oi atu ‘iā te ‘outou e fai lenā mea, ‘ina ‘ia vave ‘ona toe tu‘uina atu ai o a‘u ‘iā te ‘outou. 20 A o le Atua e ona le manuia, o lē na toe fa‘atūina mai nai ē ‘ua oti le leoleo mamoe sili, o lo tatou Ali‘i o Iesu, ‘ona o le toto o le feagaiga e fa‘avavau. 21 Ia fa‘a‘ato‘atoaina ‘outou e ia i galuega lelei uma lava, ‘ina ‘ia ‘outou faia lona finagalo, ia galuea‘iina e ia i totonu ‘iā te ‘outou le mea e mālie i ona luma, ‘ona o Iesu Keriso; ia ‘iā te ia le vi‘iga e fa‘avavau fa‘avavau lava. Amene. 22 Uso e, ‘ou te ‘ai‘oi atu ‘iā te ‘outou, ‘ia ‘outou talia lenei ‘upu apoapoa‘i; auā fo‘i ‘ua ‘ou tusi fa‘apu‘upu‘u atu ‘iā te ‘outou. 23 ‘Ia ‘outou iloa ‘ua tu‘uina atu lo tatou uso o Timoteo, ‘āfai e vave sau o ia, ma te asiasi atu ‘iā te ‘outou fa‘atasi ma ia. 24 ‘Ou te alofa atu i o ‘outou ta‘ita‘i uma, ‘atoa ma le ‘au pa‘ia uma lava. O lo‘o alolofa atu i latou o i Italia ‘iā te ‘outou. 25 ‘Ia ‘iā te ‘outou uma le alofa tunoa o le Atua. Amene.

Iakopo 1

1 O a‘u o Iakopo, o le ‘au‘auna a le Atua ma le Ali‘i o Iesu Keriso: ‘Ou te tusi atu i itū‘āiga e sefulu ma le lua ‘ua fa‘ata‘ape‘apeina: O lo‘o ‘ou alofa atu! 2 O‘u uso e, ‘ia ‘outou manatu o se mea e fiafia ai pe ‘āfai tou te fetaia‘i ma tofotofoga ‘ese‘ese; 3 auā ‘ia ‘outou iloa, o le tofotofoina o lo ‘outou fa‘atuatua e tupu ai le ‘onosa‘i. 4 ‘Ae peita‘i ia ‘ato‘atoa galuega a le ‘onosa‘i, ‘ina ‘ia ‘ato‘atoa ai ‘outou, ia leai se mea e mana‘o ai. 5 ‘Āfai ‘ua leai se poto i se isi o ‘outou, inā tatalo atu ia i le Atua, o lē e foa‘i atu i tagata uma ma le lē toe ta‘uta‘ua; ‘ona foa‘iina lea ‘iā te ia. 6 ‘Ae peita‘i e tatau ‘ona e fa‘atuatua pe a e tatalo; auā so o se isi e māsalosalo, e pei o peau o le sami e felafoa‘iina i le matagi. 7 O se tagata fa‘apenā ‘aua ne‘i manatu o ia na te maua se mea mai le Ali‘i; 8 o le tagata fa‘alotolotolua e fa‘alētumau o ia i ona ala uma. 9 E tatau ‘ona ‘oli‘oli le uso mativa ‘ina ‘ua fa‘amaualugaina o ia, 10 a o le uso mau‘oloa ia ‘oli‘oli fo‘i ‘ina ‘ua fa‘amaulaloina o ia; auā e mou atu o ia e pei o le fuga o le vao; 11 a alu a‘e le la, ‘ona mamago ai lea o ona fua i lona vevela, ma to‘ulu fo‘i ona fua matagofie. E fa‘apea fo‘i ‘ona fa‘aumatia o le tagata mau‘oloa a o fa‘asaga atu o ia i ana mea e fai. 12 ‘Amu‘ia le tagata o lē e ‘onosa‘i i le tofotofoga; auā a uma ‘ona tofotofoina ‘ona maua lea e ia o le pale o le ola, ‘ua folafolaina e le Ali‘i ia i latou o ē e alolofa ‘iā te ia. 13 ‘Aua ne‘i fa‘apea se isi pe ‘āfai e fa‘aosoosoina o ia, “ ‘Ua fa‘aosoosoina a‘u e le Atua;” auā e lē fa‘aosooso le Atua i mea leaga, e lē fa‘aosooso fo‘i o ia i se isi; 14 ‘ae peita‘i e fa‘aosoosoina le tagata pe a tosina ma maileia o ia e ona lava tu‘inanau; 15 a to le tu‘inanau ‘ona fānau mai ai lea o le agasala, a matua le agasala ‘ona fānau mai ai lea o le oti. 16 O‘u uso pele e, ‘aua ne‘i fa‘asesēina ‘outou. 17 O mea lelei uma lava e foa‘iina mai, ‘atoa ma meaalofa e ‘ato‘atoa ‘ona lelei, e foa‘iina mai lugā e le Tamā o malamalama, e lē fesuisuia‘i pe feliuliua‘i o ia. 18 O lona lava finagalo na fānaua ai i tatou i le ‘upu moni, ‘ina ‘ia ‘avea i tatou ma ulua‘i fua o ana lava mea na fai. 19 O‘u uso pele e, ia manatua lenei mea. ‘Ia ta‘ito‘atasi le tagata ma fa‘avave le fa‘alogo a ‘ia fa‘agesegese ‘ona tautala, ia fa‘agesegese fo‘i ‘ona ita. 20 Auā e lē maua le amiotonu a le Atua i le ita o tagata. 21 O le mea lea ia lafoa‘i ai mea ‘ele‘elea uma ma le tuputupu a‘e o le amioleaga, a ‘ia talia ma le fa‘amaualalo le ‘upu ‘ua totōina, o le mea lea e fa‘aolaina ai o ‘outou agaga. 22 ‘Aua ne‘i fa‘avaleaina ‘outou i le nā ‘ona fa‘alogo i le ‘upu; auā e fa‘asesēina ai ‘outou e ‘outou lava. 23 Auā a i ai se isi e fa‘alogo i le ‘upu ‘ae lē taumafai e fa‘atinoina mai, e tusa o ia ma le tagata ‘ua va‘ava‘ai i le fa‘ata i ona lava foliga. 24 Auā ‘ua va‘ai o ia ‘iā te ia lava, ‘ona alu ‘ese lea, ma ‘ua fa‘afuase‘i ‘ona galo atu ona foliga. 25 A o le tagata e matuā va‘ai i le ‘ato‘atoa o le tulafono na fa‘asa‘olotoina ai i tatou, ma ‘ua tumau i ai o ia, e lē se fa‘alogologo ma le fa‘agalogalo a o le taumafai e fa‘atino, e fa‘amanuiaina lenā tagata e le Atua i le mea ‘ua faia e ia. 26 ‘Āfai e manatu se isi o ia o le tagata lotu ‘ae lē tāofi i lona laulaufaiva, ‘ae fa‘asesēina ai lona lava loto ‘ua lē aogā lona to‘aga i le lotu, 27 auā o le lotu lenei e mamā ma le lē mata‘uleagaina i luma o le Atua le Tamā: ia tausi ē e matua oti ma fafine ‘ua oti a latou tane, ia leoleo fo‘i o ia e ia ‘ina ne‘i pisia i le lalolagi.

Iakopo 2

1 O‘u uso e, o ‘outou o tagata ‘ua fa‘atuatua i lo tatou Ali‘i mamalu o Iesu Keriso, o lea e tatau ai ‘ona ‘aua tou te fa‘ailoga tagata. 2 ‘Āfai e ō atu ni tagata se to‘alua i sa ‘outou fono; o le isi tagata ‘ua fa‘aaogāina e ia le mama auro ma ‘ofu matagofie. O le isi, o le tagata mativa, o lo‘o ‘ofu o ia i ‘ofu māsaesae, 3 ‘ona ‘outou fa‘aaloalo atu lea i lē ‘ua ‘ofu i ‘ofu matagofie, ma fai atu ‘iā te ia, “Inā nofo ia oe i le nofoa lelei lea.” ‘Ae tou te fai atu fo‘i i le tagata mativa, “Inā tu ia oe i inā, po o le nofo i lalo i le fola o le fale i le mea e tu ai o‘u vae.” 4 Tou te le‘i iloa ‘ea ‘ua agasala ‘outou i lo ‘outou fa‘a‘ese‘eseina o tagata, ma ‘ua faia a ‘outou fa‘amasinoga e fa‘avaeina i manatu leaga? 5 Fa‘alogo mai ia o‘u uso pele e, e lē ‘ua filifilia ‘ea e le Atua ē e matitiva i lenei lalolagi ia fa‘atamao‘āigaina i le fa‘atuatua, ia tofia fo‘i i le mālō na folafolaina e ia i ē e alolofa ‘iā te ia. 6 A o ‘outou, ‘ua ‘ino‘ino ‘outou i le tagata mativa. E lē ‘ua fa‘asauā ‘ea ē e mau‘oloa ‘iā te ‘outou? E lē o latou ‘ea na fetoso ‘iā te ‘outou i le fa‘amasinoga? 7 E lē ‘ua ‘upuvale ‘ea i latou i lē na fa‘asuafaina ‘outou i lona lava suafa mamalu? 8 ‘Āfai fo‘i ‘ua ‘ato‘atoa ‘ona fa‘ataunu‘uina e ‘outou le tulafono e silisili, e tusa ma le Tusi, “ ‘Ia e alofa atu i lē lua te tuā‘oi e pei ‘ona e alofa ‘iā te oe lava;” ‘ua faia e ‘outou le mea tonu. 9 ‘Ae ‘āfai tou te fa‘ailogaina tagata, ‘ua agasala ai ‘outou, ma ‘ua fa‘asalaina ‘outou e le tulafono e pei o ē ‘ua solitulafono. 10 ‘Āfai e solia e isi na o se tulafono e tasi, ‘ua ta‘usalaina o ia i le solia o le tulafono ‘atoa. 11 Auā o ia lava lea o lē o lo‘o fetalai mai, “ ‘Aua ‘e te mulilua,” ‘ua toe fetalai mai fo‘i o ia, “ ‘Aua ‘e te fasioti tagata.” Atonu ‘e te lē mulilua, ‘ae ‘āfai ‘e te fasioti tagata, ‘ua ‘avea lava oe ma tagata solitulafono. 12 ‘Ia ‘outou tautala ma faia e pei o tagata o le a fa‘amasinoina i le tulafono o le fa‘asa‘olotoga. 13 Auā e lē fa‘aalia le alofa o le Atua pe a fa‘amasinoina le tagata lē alofa; ‘ae ui i lea, e manumālō le alofa i le fa‘amasinoga. 14 O‘u uso e, se ā le aogā i le tagata ‘ua fai mai, “ ‘Ua ‘iā te a‘u le fa‘atuatua” ‘ae lē fa‘amaonia i ni ana galuega? E mafai ‘ea e lona fa‘atuatua ‘ona fa‘aolaina o ia? 15 ‘Āfai ‘ua lē lavalavā se uso po o se tuafafine, ma ‘ua leai fo‘i sana mea‘ai i aso ta‘itasi, 16 o le ā le aogā o la ‘outou fai atu ‘iā te i latou, “Inā o ia ‘outou ma le manuia, ‘ia mafanafana ma ‘ia mā‘o‘ona,” o le ā ‘ea le aogā pe ‘āfai tou te lē avatua ‘iā te i latou mea e aogā mo le ola? 17 E fa‘apenā lava le fa‘atuatua. ‘Āfai e leai ni galuega e fa‘atino ai, ‘ae na o ‘upu, e mate lava. 18 ‘Ae a fai mai se isi, “ ‘Ua ‘iā te oe le fa‘atuatua a ‘ua ‘iā te a‘u galuega.” Inā fa‘aali mai ia ‘iā te a‘u lou fa‘atuatua e aunoa ma galuega, o le a ‘ou fa‘aali atu fo‘i ‘iā te oe lo‘u fa‘atuatua i a‘u galuega. 19 ‘Ua e talitonu e to‘atasi lava le Atua? ‘Ua lelei lava lea. E o‘o lava fo‘i i temoni e talitonu i lenā mea, ma ‘ua tetemū i latou i le fefefe. 20 Le tagata valea e! ‘E te mana‘o ‘ea ia fa‘aalia le mate o le fa‘atuatua pe a leai ni galuega? 21 E le‘i ta‘uamiotonuina ‘ea lo tatou tamā o Aperaamo i galuega ‘ina ‘ua avatu e ia lona atali‘i o Isaako i luga o le fatafaitaulaga? 22 ‘E te le‘i iloa ‘ea na galulue fa‘atasi lona fa‘atuatua ma ana galuega? Na fa‘a‘ato‘atoaina lona fa‘atuatua i le mea na faia e ia. 23 O le mea lea ‘ua fa‘ataunu‘uina ai le Tusi, ‘ua fai mai, “Na fa‘atuatua Aperaamo i le Atua, ‘ona ‘avea ai lea o ia e fai ma amiotonu;” na ta‘ua fo‘i o ia o le uō a le Atua. 24 ‘Ua ‘outou iloa e ta‘uamiotonuina le tagata i galuega ‘ae lē na o le fa‘atuatua. 25 E fa‘apenā fo‘i Raava le fafine talitane. Na ta‘uamiotonuina o ia i ana galuega, ‘ina ‘ua talia lelei e ia ē na ‘auina atu, ma ‘ua toe ‘auina ‘ese atu i lā‘ua e ia i le isi auala. 26 Auā fa‘apei ‘ona oti le tino pe a aunoa ma le agaga, e fa‘apea fo‘i ‘ona mate le fa‘atuatua pe a leai ni galuega.

Iakopo 3

1 O‘u uso e, ‘aua ne‘i to‘atele ‘outou e fai ma a‘oa‘o, auā e tatau ‘ona ‘outou iloa o tatou o a‘oa‘o o le a matuā fa‘amasinoina e sili atu i lo isi. 2 Auā e faia e i tatou uma lava mea sesē e tele; ‘āfai e lē faia e se isi se mea sesē i ana ‘upu, o le tagata lea ‘ua ‘ato‘atoa, ‘ua mafai fo‘i ‘ona pulea e ia lona lava tino ‘atoa. 3 ‘Ua tu‘u e i tatou fa‘agutu i gutu o solofanua, ‘ina ‘ia usiusita‘i mai ai i latou ‘iā te i tatou, ma ‘ua mafai ai fo‘i e i tatou ‘ona fa‘aalu i latou i le mea tatou te loto i ai. 4 E fa‘apea fo‘i i va‘a, e ui lava ‘ina tetele ma fa‘alelelea solo i matagi tetele, e mafai lava ‘ona liua i le foeuli itiiti i le mea e mana‘o i ai le tautai. 5 E fa‘apea fo‘i le laulaufaiva; o se vaega la‘ititi o le tino, ‘ae fai ‘upu fa‘amaualuga. E fa‘apea fo‘i le afi itiiti, e fa‘amuina ai le vao tele. 6 O le laulaufaiva o le afi lea, o le faupu‘ega o mea leaga, ‘ua fa‘asalalauina ai i o tatou tino mea leaga. ‘Ua fa‘amuina e ia mea uma tatou te ola ai i le afi mai Kena. 7 Auā so o se itū‘āiga o manu fe‘ai ma manu felelei, o mea fetolofi ma i‘a o le sami, e mafai ‘ona fa‘alataina ma ‘ua uma fo‘i ‘ona fa‘alataina e tagata. 8 ‘Ae peita‘i e lē mafai e se tagata ‘ona fa‘alata le laulaufaiva; o le mea leaga, e lē matāofia, ‘ua tumu i mea ‘o‘ona e oti ai. 9 ‘Ua tatou fa‘aaogāina o ia e vivi‘i ai i lo tatou Ali‘i le Tamā; ‘ua tatou fa‘aaogāina fo‘i e fetu‘u ai i tagata, o ē na faia i foliga o le Atua. 10 E luai mai le gutu e tasi le fa‘amanuia ma le fetu‘u. O‘u uso e, ‘aua ne‘i tupu se mea fa‘apea. 11 E mafai ‘ea e le puna ona puna mai ai i le gutu e tasi le vai māgalo ma le vai māi? 12 E mafai ‘ea e le mati ‘ona fua mai i le olive, po o le vine e fua mai i le mati? E lē mafai fo‘i e le vai māi ‘ona maua mai ai le vai māgalo. 13 E i ai ‘ea se tagata poto ma le malamalama o ‘iā te ‘outou? ‘Ia fa‘amaonia mai e ia i lana amiolelei ma ana galuega lelei ‘ua faia i le loto maualalo ma le poto. 14 ‘Ae ‘āfai e ‘iā te oe le loto leaga ma le losilosivale ma le manatu fa‘apito, ‘aua la ne‘i ‘outou mitamitavale ma tala pepelo, e fa‘aleagaina ai le ‘upu moni. 15 E lē o le poto lenā e alu ifo mai lugā; a o le poto fa‘alelalolagi ma fa‘aletino, ma fa‘atiapolo. 16 Auā o le mea e i ai le loto leaga ma le manatu fa‘apito, e i ai fo‘i le vevesi ma mea leaga uma. 17 A o le poto mai lugā e mamā ia, e muamua lea i mea uma; e filemū ma agamalū fo‘i, e tumu i le alofa mutimutivale, e fua mai i fua lelei; e lē fa‘a‘au‘au, e lē pepelo fo‘i i mea tau le Atua. 18 ‘Ua lūlūina fo‘i le fua o le amiotonu e i latou o ē e fa‘atupuina le filemū.

Iakopo 4

1 Maifea ‘ea tau‘a ma misa o ‘iā te ‘outou? E lē mai mana‘o leaga ‘ea o lo‘o tau i totonu o ‘outou tino? 2 ‘Ua ‘outou tu‘inanau i mea, ‘ae tou te le‘i maua; o lea ‘ua ‘outou fasioti ai. ‘Ua ‘outou losilosi, ‘ae lē mafai ‘ona ‘outou maua; o lea fo‘i ‘ua ‘outou femisaa‘i ai ma fai tau‘a. ‘Ua ‘outou lē maua, auā tou te le‘i ōle atu. 3 ‘Ua ‘outou ōle atu ‘ae tou te le‘i maua, auā ‘ua sesē ‘ona ‘outou ōle atu, ‘ua fa‘apito ‘ona ‘outou ōle atu i mea tou te tu‘inanau i ai. 4 O ‘outou tagata mulilua e, tou te lē iloa ‘ea o le fefa‘auōa‘i ma le lalolagi o le tete‘e atu lea i le Atua? O lenei, o sē e fia uō i le lalolagi, ‘ua ‘avea o ia ma tagata e tete‘e i le Atua. 5 Tou te manatu ‘ea ‘ua lē aogā le mea ‘ua fai mai ai le Tusi, “O le agaga na tu‘uina e le Atua i totonu ‘iā te i tatou, ‘ua fa‘atūmuina o ia i le lotoleaga.” 6 A o le alofa tunoa na foa‘iina mai e le Atua e sili atu lona malosi. O lea ‘ua fai mai ai le Tusi, “E tete‘e atu le Atua i ē e mitamitavale, ‘ae foa‘iina mai le alofa tunoa i ē e fa‘amaulalo.” 7 O le mea lea ‘ia ‘outou tu‘uina atu ‘outou lava i le Atua; ‘ia ‘outou tete‘e atu i le tiapolo, ‘ona sola ‘ese ai lea o ia ‘iā te ‘outou. 8 ‘Ia ‘outou fa‘alatalata atu i le Atua, ‘ona fa‘alatalata mai lea o ia ‘iā te ‘outou. Tagata agasala e, inā fafano ia o ‘outou lima. ‘Ia fa‘amamā o ‘outou loto ‘outou tagata fa‘alotolotolua. 9 ‘Ia fa‘asauāina ‘outou ma fa‘avauvau ma fētāgisi; ia liua lo ‘outou ‘ata‘ata ma fa‘avauvau, ma ‘ia ‘avea lo ‘outou ‘oli‘oli ma fa‘anoanoa. 10 ‘Ia ‘outou fa‘amaulalo i luma o le Ali‘i, ‘ona fa‘aeaina lea o ‘outou e ia. 11 Uso e, ‘aua ne‘i fai ‘upu leaga le isi i le isi. So o se isi e fai ‘upuleaga i le uso pe fa‘amasino ‘iā te ia, ‘ua fai ‘upu leaga o ia i le tulafono, ma ‘ua fa‘amasino fo‘i i le tulafono. ‘Ae peita‘i ‘āfai ‘e te fa‘amasinoina le tulafono, e lē o oe o se tagata e usiusita‘i i le tulafono, a o oe o le fa‘amasino. 12 E to‘atasi lava le fai tulafono e to‘atasi fo‘i le fa‘amasino, o lē na te mafai ‘ona fa‘aola ma fasioti; a o ai ‘ea oe o lē e fa‘amasino atu i lē lua te tuā‘oi? 13 O lenei, fa‘alogo mai ia ‘iā te a‘u ‘outou o ē fai ane, “O le asō po o a taeao tatou te ō atu ai i le ‘a‘ai, tatou te nonofo ai i le tausaga, ma fa‘atau ma maua ai tupe e tele.” 14 ‘Ae lē iloa e ‘outou pe se ā le mea e tupu a taeao. Auā se ā ‘ea lo ‘outou ola? O le puao lava ia, e aliali mai i sina taimi itiiti ‘ona mou ‘ese atu lea. 15 ‘Ae tatau ‘ona ‘outou fa‘apea, “ ‘Āfai e finagalo ai le Ali‘i, tatou te ola ai, ‘ona tatou faia lea o lea mea ma lea mea.” 16 A o lenei, ‘ua ‘outou mitamita ia ‘outou ‘upu fa‘amaualuga; e leaga le mitamita fa‘apenā uma lava. 17 O le mea lea, o lē ‘ua iloa le mea lelei e fai ‘ae lē faia, o le agasala lea ‘iā te ia.

Iakopo 5

1 Ō mai ia, ‘outou e mau‘oloa, ‘ia ‘outou fētāgisi ma uiō ‘ona o puapuagā o le a o‘o ‘iā te ‘outou. 2 ‘Ua pala la ‘outou ‘oloa, ma ‘ua ‘ati e mogamoga o ‘outou ‘ofu. 3 ‘Ua ufitia i le ‘ele la ‘outou auro ma siliva, e fai fo‘i ma molimau ‘iā te ‘outou lo latou ‘ele, auā o le a ‘aina ia o ‘outou tino e pei o se afi. ‘Ua fa‘aputu e ‘outou le ‘oloa, a ‘ua o‘o mai le i‘uga o le lalolagi. 4 A o le totogi o tagata faigaluega o ē na fa‘aputu le fuata mo ‘outou e le‘i totogia, o lo‘o tagi leotele mai, ma ‘ua o‘o atu i fofoga o le Ali‘i o ‘au le tagi a tagata faigaluega. 5 ‘Ua ‘outou nonofo i le lau‘ele‘ele ma le sololelei ma le fiafia. ‘Ua fafagaina ‘outou e ‘outou lava, fa‘apei o manu i le aso e fafasi ai. 6 ‘Ua ‘outou fa‘asala ma fasioti le tagata mamā, e le‘i tete‘e mai fo‘i o ia ‘iā te ‘outou. 7 O le mea lea, uso e, ia ‘onosa‘i se‘ia o‘o i le afio mai o le Ali‘i. E fa‘atalitali le faifa‘ato‘aga i fua aogā o le ‘ele‘ele, e fa‘atalitali ma le ‘onosa‘i o ia se‘ia o‘o ‘ina maua le timuga muamua ma le timuga mulimuli. 8 ‘Ia fa‘apea fo‘i ‘outou, ia ‘onosa‘i ma loto tetele, auā ‘ua latalata le afio mai o le Ali‘i. 9 Uso e, ‘aua ne‘i muimui le isi i le isi; ‘ona lē fa‘amasinoina lea o ‘outou. ‘Ua ‘i‘inei le fa‘amasino, o lo‘o tu i le faitoto‘a. 10 Uso e, ‘āfai tou te manana‘o i se fa‘aa‘oa‘oga o puapuagā ma le ‘onosa‘i, ia mafaufau i perofeta o ē na tautala i le suafa o le Ali‘i. 11 O i latou o ē ‘ua tatou manatu e fiafia, o i latou ia na tumau e o‘o i le i‘uga. ‘Ua ‘outou fa‘alogo i le ‘onosa‘i o Iopu, ma ‘ua ‘outou iloa fo‘i le mea na faia e le Ali‘i mo ia i le i‘uga. Auā o le Ali‘i e tumu o ia i le alofa mutimutivale ma le tigā alofa. 12 O‘u uso e, ia silisili lava i mea uma, ‘aua lava ne‘i ‘outou tautō. E lē tatau ‘ona ‘outou tautō i le lagi, po o le lalolagi, po o se isi lava mea. Peita‘i ‘āfai o la ‘outou tali o le ioe, ia fai atu “Ioe;” ‘ae ‘āfai o la ‘outou tali o le leai, ia fai atu “Leai;” ‘ona lē fa‘amasinoina lea o ‘outou e le Atua. 13 ‘Ua puapuagātia ‘ea se isi o ‘outou? Inā tatalo ia. ‘Ua fiafia ‘ea se isi? Inā pese ia. 14 ‘Ua ma‘i ‘ea se isi o ‘outou? Inā vala‘au atu ia i toeaina o le ekalesia ‘ina ‘ia tatalo i latou mo ia, ma fa‘au‘u ‘iā te ia i le suāu‘u i le suafa o le Ali‘i. 15 ‘Āfai e maua le fa‘atuatua e i latou o ē e tatalo ‘ona fa‘amālōlōina ai lea o le tagata ma‘i, o le a fa‘atūina fo‘i o ia e le Ali‘i mai lona moega; ‘āfai fo‘i na faia e ia se agasala, o le a fa‘amāgaloina lava o ia. 16 O le mea lea, ‘ia ‘outou fefa‘aalia‘i a ‘outou agasala ma ‘ia tatalo le isi mo le isi, ‘ona fa‘amālōlōina lea o ‘outou. O le tatalo fa‘atauānau a le tagata amiotonu e aogā tele. 17 O Elia o le tagata e pei lava o i tatou. Na tatalo fa‘atauānau o ia ‘ina ‘ia lē timu, ‘ona leai lea o se timu i le lau‘ele‘ele i tausaga e tolu ma masina e ono. 18 Na toe tatalo fo‘i o ia, ‘ona to ifo ai lea o le timu mai le lagi, ‘ona toe fua mai ai lea e le lau‘ele‘ele ona lava fua. 19 O‘u uso e, ‘āfai e sesē se isi o ‘outou i le ‘upu moni, a ‘ua toe fa‘afo‘i mai o ia e se isi; 20 ‘ia iloa e ia, o lē na toe fa‘afo‘i mai le tagata agasala mai le sesē o ona ala, o le a fa‘aolaina e ia le agaga o lenā tagata mai le oti, e ufiufi fo‘i i le tele o agasala.

1 Peteru 1

1 O a‘u o Peteru, o le ‘aposetolo a Iesu Keriso: ‘Iā i latou o ē na filifilia e le Atua o lo‘o aumau ma fa‘ata‘ape‘apeina i Pono, ma Kalatia, ma Kapatokia, ma Asia ma Pitunia. 2 ‘Ua filifilia e tusa ma le finagalo o le Atua le Tamā, ma ‘ua fa‘apa‘iaina e le Agaga, ia usiusita‘i ‘iā Iesu Keriso; ma ‘ua sausauina i lona lava toto. ‘Ia fa‘ateleina ‘iā te ‘outou le alofa tunoa ma le manuia. 3 ‘Ia fa‘afetaia le Atua, le Tamā o lo tatou Ali‘i o Iesu Keriso. O lona lava alofa tunoa, na tu‘uina mai ai e ia ‘iā te i tatou le ola fou, i lona toe fa‘atūina mai o Iesu Keriso nai le oti; ma ‘ua fa‘atūmuina ai i tatou i le fa‘amoemoe ola, 4 ia i‘u i le tofi e lē pala, e leai se leaga o i ai, e lē mavae lava, o lo‘o teuina mo ‘outou i le lagi. 5 ‘Ona o lo ‘outou fa‘atuatua i le Atua, ‘ua tausia ai ‘outou e lona mana se‘ia o‘o mai le fa‘aolataga, o le fa‘aolataga lea ‘ua saunia nei ma o le a fa‘aalia mai i le i‘uga. 6 ‘Ia ‘outou ‘oli‘oli i le mea lenei, e ui lava ‘ina tatau ‘ona fa‘anoanoa ‘outou mo sina taimi itiiti ‘ona o le tele o tofotofoga tou te mafatia ai. 7 O le tofotofoina o lo ‘outou fa‘atuatua e sili atu i lo le auro e fa‘aumatia, e ui lava ‘ina tofotofoina i le afi. ‘Āfai e fa‘amaoni lo ‘outou fa‘atuatua, e sili atu lona aogā i lo le auro; auā o le a aumai ‘iā te ‘outou le vi‘iga ma le mamalu ma le manuia, pe a fa‘aali mai Iesu Keriso. 8 ‘Ua ‘outou alolofa ‘iā te ia, e ui lava ‘ina lē va‘aia o ia e ‘outou; ‘ua ‘outou fa‘atuatua ‘iā te ia, e ui lava ‘ina ‘outou lē va‘ai nei ‘iā te ia; ‘ua fa‘atūmuina fo‘i ‘outou i le ‘oli‘oli tele e lē mafai ‘ona fa‘amatalaina i ni ‘upu, 9 auā ‘ua maua e ‘outou le taui o lo ‘outou fa‘atuatua, o le fa‘aolaina lea o o ‘outou lava agaga. 10 O perofeta fo‘i o ē na valo‘ia le alofa tunoa ‘ua fa‘aalia mai ‘iā te ‘outou, na sā‘ili ma su‘esu‘e fa‘amaoni e i latou lenei fa‘aolataga. 11 Na sā‘ili po o fea le taimi ma le uiga o le taimi e fa‘aalia mai ai le Agaga o Keriso o lo‘o galue ‘iā te i latou, ‘ina ‘ua fa‘ailoa muamua mai puapuagā o Keriso, ‘atoa ma le mamalu o lo‘o mulimuli ane i ai. 12 ‘Ua fa‘aalia ‘iā te i latou, e lē o i latou a o ‘outou o ē na ‘au‘auna i ai, ‘ua fa‘amatalaina atu nei ‘iā te ‘outou e i latou o ē na tala‘iina atu le Tala Lelei ‘iā te ‘outou fa‘atasi ma le Agaga Pa‘ia, na ‘auina mai le lagi; o mea ia na manana‘o agelu e fia va‘ava‘ai i ai. 13 O le mea lea, ia mataala ma fa‘autauta. ‘Ia tu‘uina atu ‘ato‘atoa lo ‘outou fa‘amoemoe i le alofa tunoa e ‘aumaia e Iesu Keriso ‘iā te ‘outou pe a fa‘aalia mai o ia. 14 ‘Ia ‘avea ‘outou ma fānau usiusita‘i, ma ‘aua ne‘i toe pulea a ‘outou amio e mana‘o na ‘iā te ‘outou a o vālea ‘outou. 15 ‘Ae pei ‘ona pa‘ia lē na vala‘auina ‘outou, e tatau fo‘i ‘ona pa‘ia ‘outou i so o se vaega o lo ‘outou olaga. 16 ‘Ia ‘outou manatua le mea ‘ua fai mai ai le Tusi, “ ‘Ia pa‘ia ‘outou auā e pa‘ia lava a‘u.” 17 ‘Āfai tou te vala‘au atu i le Tamā, o lē na te lē fa‘ailogaina tagata, o lē e fa‘amasino e tusa i galuega a tagata ta‘ito‘atasi, ‘ia ‘outou nonofo ma le mata‘u a o ‘outou aumau i lenei lalolagi. 18 Auā ‘ua ‘outou iloa e le‘i togiolaina ‘outou i mea e pala, e pei o siliva, ma auro, mai a ‘outou amio lē aogā na tu‘uina mai e o ‘outou tamā; 19 na fa‘asa‘olotoina ‘outou i le toto tāua o Keriso, o lē na ofoina atu e pei o le tama‘i mamoe e lē ponā lava, e leai fo‘i sona ila. 20 Na filifilia o ia mo lenei mea a o le‘i fa‘avaeina le lalolagi, ma ‘ua fa‘aalia i aso e gata ai ‘ona o ‘outou. 21 ‘Ua ‘outou talitonu i le Atua ‘ona o ia o lē na toe fa‘atūina mai o ia nai le oti, ma ‘ua tu‘uina atu fo‘i ‘iā te ia le mamalu; ‘ina ‘ia i ai i le Atua lo ‘outou fa‘atuatua ma lo ‘outou fa‘amoemoe. 22 O lenei ‘ua fa‘amamāina e ‘outou o ‘outou lava agaga i le usiusita‘i i le ‘upu moni, ‘atoa ma le alofa fa‘amaoni i le ‘au uso, o le mea lea ia fa‘amaoni ma le loto ‘atoa lo ‘outou alofa. 23 ‘Ua toe fānaufouina ‘outou, e lē o fua e pala a o fua e lē pala, o le afioga lea a le Atua o lo‘o ola ma tumau e fa‘avavau. 24 Auā, “O tagata uma e pei o le mutia, o le matagofie fo‘i o tagata e pei o le fuga o le vao. E magumagu le mutia, e to‘ulu fo‘i ona fuga; 25 a o le afioga a le Ali‘i e tumau lea e fa‘avavau. ” O le afioga lea na folafolaina atu ‘iā te ‘outou e le Tala Lelei.

1 Peteru 2

1 O le mea lea ia tu‘u ‘ese e ‘outou le loto leaga uma lava ma le pepelo, po o le lē fa‘amaoni, po o le losilosivale, po o le tu‘ua‘ifua. 2 E pei ‘ona naunau o le pepe fa‘ato‘ā fānau mai i le suāsusu moni o lona tinā, ia fa‘apea fo‘i ‘ona naunau ‘outou i le suāsusu fa‘aleagaga, ‘ina ‘ia ‘outou tutupu a‘e ai i le fa‘aolataga. 3 Auā ‘ua fai mai le Tusi, “ ‘Ua ‘outou tofo i le agalelei o le Ali‘i.” 4 O le mea lea ‘ia ‘outou ō mai i le Ali‘i, o le ma‘a ola na lafoa‘iina e tagata, a ‘ua filifilia e le Atua, e tāua lava. 5 ‘Ia ‘outou ō mai ‘iā te ia fa‘apei o ma‘a ola, ma ‘ia ati a‘e i le fale fa‘aleagaga, i le mea o le a ‘outou ‘au‘auna ai e pei o ositaulaga pa‘ia, e avatu taulaga fa‘aleagaga e talia e le Atua e ala ‘iā Iesu Keriso. 6 Auā ‘ua fai mai le Tusi, “ ‘Ou te tu‘u i Siona le ma‘a tulimanu tāua ‘ua filifilia. So o se isi e fa‘atuatua ‘iā te ia, e lē fa‘amāina.” 7 O le aogā o lenei ma‘a ‘ua ‘iā te ‘outou o ē e fa‘atuatua; a o i latou o ē e lē fa‘atuatua: “O le ma‘a na lafoa‘iina e le tufuga fai fale, ‘ua ‘avea lava lea ma ma‘a aupito sili ‘ona tāua.” 8 ‘Ua toe fai mai fo‘i le Tusi, “O le ma‘a lenei e tautevateva ai tagata, o le papa e pa‘u‘ū ai i latou.” E tautevateva i latou, auā e le‘i talitonu i latou i le ‘upu; na tofia fo‘i i latou mo lea mea. 9 A o ‘outou o le nu‘u ‘ua filifilia, o tupu ma ositaulaga, o le nu‘u pa‘ia, o tagata lava o le Atua, ‘ina ‘ia ‘outou fa‘aali atu galuega ofoofogia e lē na vala‘auina ‘outou mai le pouliuli i lona lava malamalama ofoofogia. 10 O ‘outou o ē sa lē ‘avea ma nu‘u anamua, ‘ua ‘avea nei ma nu‘u o le Atua; sa lē alofagia ‘outou anamua, a o lenei ‘ua alofagia. 11 A‘u uō e, ‘ou te ‘ai‘oi atu ‘iā te ‘outou o tagata ‘ese ma ē e aumau i lenei lalolagi. ‘Ia ‘outou taumamao ma tu‘inanau o le tino, o mea ia o lo‘o tau ma le agaga. 12 ‘Ia ‘outou amiolelei i luma o Nu‘u ‘ese, o le mea lea latou te fai ‘upu leaga ai ‘iā te ‘outou e peiseaī o ‘outou o tagata amioleaga, ‘ina ‘ia latou va‘ava‘ai ia ‘outou galuega lelei, ma vi‘ia ai le Atua i le aso e asiasi mai ai. 13 ‘Ia ‘outou usiusita‘i i tagata pule ‘ona o le Ali‘i, po o le tupu, o lē e sili, 14 po o kovana o ē ‘ua ‘auina mai e ia mo le fa‘asalaina o ē e amioleaga, a ‘ia vi‘ia ē e amiolelei. 15 Auā o le finagalo lea o le Atua ‘ina ‘ia ‘outou amiolelei, ia i‘u ai ‘ina fa‘alologo le valea o tagata pouliuli. 16 ‘Ua finagalo o ia ‘ia ‘avea ‘outou ma tagata sa‘oloto; ‘aua ne‘i fa‘aaogāina lo ‘outou sa‘olotoga e pei o se ufiufi o le amioleaga, a ‘ia ‘outou ola e pei o ‘au‘auna a le Atua. 17 ‘Ia ‘outou āva i tagata uma lava, ia alolofa i le ‘au uso, ia migao i le Atua, ia āva i le tupu. 18 O ‘outou ‘au‘auna, ‘ia ‘outou usiusita‘i i o ‘outou matai, ia fa‘aali atu ‘iā te i latou lo ‘outou fa‘aaloalo, ‘aua ne‘i na o i latou o ē e agalelei ma fa‘autauta, a o i latou fo‘i o ē e fa‘api‘opi‘o. 19 Auā o le mea lelei pe ‘āfai e ‘onosa‘i se tagata i le tigā o lona puapuagātia fua ‘ona ‘ua iloa e ia le Atua. 20 Auā pe se ā se vi‘iga e maua pe ‘āfai tou te ‘onosa‘i ‘ona o a ‘outou agasala. ‘Ae ‘āfai tou te ‘onosa‘i ‘ona o le faia o mea lelei, o le mea lea e talia e le Atua. 21 O le mea lea na vala‘auina ai ‘outou e fai; auā na tigāina lava Keriso ‘ona o ‘outou, ‘ua tu‘uina mai ai e ia le fa‘aa‘oa‘o mo ‘outou, ‘ina ‘ia ‘outou mulimuli i ona tulaga ‘a‘ao. 22 E le‘i faia e ia se agasala, e leai fo‘i se pepelo i lona fofoga; 23 o lē sa fāifaia ‘ae le‘i fāifāi atu; na puapuagātia o ia, ‘ae le‘i fa‘afefe atu; a ‘ua tu‘uina atu o ia e ia lava i lē na te fa‘amasino tonu. 24 O ia lava na tau‘aveina a tatou agasala i lona lava tino i le satauro, ‘ina ‘ia tatou oti i le agasala, a ‘ia ola i le amiotonu. O ona manu‘a ‘ua mālōlō ai ‘outou. 25 Auā sa pei ‘outou o mamoe ‘ua se, a o lenei ‘ua toe liliu mai i le Leoleo Mamoe ma Lē na te tausia o ‘outou agaga.

1 Peteru 3

1 ‘Ia fa‘apea fo‘i ‘outou avā, ia usiusita‘i ia ‘outou tane, auā ‘āfai o i ai ni tane e lē talitonu i le ‘upu, ‘ia ‘outou taumafai ia maua i latou i la ‘outou amiolelei e aunoa ma sa ‘outou ‘upu, 2 pe a va‘ai ane i latou i la ‘outou amio mamā ma le fa‘aaloalo. 3 ‘Aua le faia i mea va‘aia i fafo a ‘outou teuga e pei o le teuina o le lauulu, ma le teuteu i auro ma ‘ofu. 4 ‘Ae peita‘i, ia fa‘aalia lo ‘outou matagofie i totonu o ‘outou loto, o le mea e lē pala, o le agamalū ma le filemū, o le mea tau tele i luma o le silafaga a le Atua. 5 Auā sa fa‘apea fo‘i ‘ona teuteu o fafine pa‘ia anamua, o ē na fa‘amoemoe i le Atua, sa teuteu i latou lava ma sa usiusita‘i fo‘i ‘iā latou lava tane. 6 Sa fa‘apea lava Sara, na usiusita‘i ‘iā Aperaamo, na ia ta‘ua o ia, “O lo‘u matai.” ‘Ua ‘avea nei ‘outou ma ana tama pe ‘āfai tou te faia mea lelei ma le lē mata‘u i se mea. 7 ‘Ia fa‘apea fo‘i ‘outou tane, ‘ia ‘outou fa‘aaloalo ia ‘outou avā. ‘Ia ‘outou iloa o i latou e vāivāi, ‘ia ‘outou fa‘aaloalo ‘iā te i latou; auā o le a maua fo‘i e i latou fa‘atasi ma ‘outou le meaalofa a le Atua, o le ola lea. ‘Ia ‘outou faia lenei mea ‘ina ne‘i fa‘alavelaveina a ‘outou tatalo. 8 O le toe ‘upu, ia loto gatasi ‘outou uma, ia fa‘atūmuina i le alofa fa‘auso, ia agalelei ma loto maulalo, 9 ‘aua ne‘i taui atu le leaga i le leaga, po o le fāifāi i le fāifāi. ‘Ae peita‘i ia taui atu i le fa‘amanuia, auā na vala‘auina ‘outou e le Atua ia maua le manuia. 10 E pei ‘ona fai mai o le Tusi, “So o se isi e mana‘o i le ola, ma ‘ia iloa aso lelei, ia tāofia e ia lona laulaufaiva i ‘upu leaga, ma ona laugutu i le tautala fa‘a‘ole‘ole. 11 ‘Ia liliu ‘ese i mea leaga; a ‘ia fai mea lelei; ia sā‘ili i le filemū ma tausisi i ai. 12 Auā e silasila fofoga o le Ali‘i i ē e amiotonu, e liliu mai fo‘i ona taliga ‘iā latou tatalo, ‘ae liliu ‘ese o ia i ē e fai mea leaga.” 13 O ai ‘ea na te fa‘aleaga ‘iā te ‘outou pe ‘āfai tou te naunau e fai le mea lelei? 14 ‘Ae ‘āfai tou te tigāina ‘ona o le faia o le mea sa‘o, ‘amu‘ia ‘outou. ‘Aua tou te matata‘u i tagata, ‘aua fo‘i ne‘i fa‘aatuatuvaleina ‘outou e i latou. 15 ‘Ia pa‘ia le Ali‘i le Atua i o ‘outou loto. ‘Ia sauni pea lava pea e tali atu ma le agamalū ma le āva ia i latou uma o ē e fesili mai ‘iā te ‘outou, i le uiga o le fa‘amoemoe o lo‘o ‘iā te ‘outou. 16 ‘Ia tausia pea lo ‘outou loto fuatiaifo e lelei, ‘āfai e fāifāiina ‘outou i latou o ē e fa‘aleaga ‘iā te ‘outou, peiseaī ‘ua amioleaga ‘outou; ia māasiasi i latou o ē e tu‘ua‘ifua la ‘outou amiolelei o ‘iā Keriso. 17 Auā e sili ‘ona lelei o le puapuagātia i le faia o mea lelei, pe ‘āfai o le finagalo lea o le Atua, i lo le faia o mea leaga. 18 Auā o Keriso fo‘i na maliu fa‘atasi o ia mo agasala, o le amiotonu mo ē e amiolētonu, ‘ina ‘ia ta‘ita‘iina e ia i tatou i le Atua; na fasiotia i le tino a ‘ua toe fa‘aolaina e le Agaga; 19 na afio atu o ia i lona itū fa‘aleagaga, ma tāla‘i atu i agaga i le falepuipui. 20 O i latou ia o ē na lē fa‘alogo i le Atua anamua, a o fa‘atalitali mai o ia ma le ‘onosa‘i mo i latou i aso o Noa, ‘ina ‘ua uma ‘ona saunia o le va‘a. Na fa‘asaoina ai nai tagata to‘aitiiti, e to‘avalu na ‘aveina a‘e saogalemū i le vai. 21 O le vai o le fa‘atusa lea o le papatisoga. O le papatisoga, e lē o le ‘ave‘esea o le ‘ele‘ele mai le tino, a o le folafolaga na faia i le Atua i le loto fuatiaifo e mamā. ‘Ua fa‘aolaina ai nei ‘outou i le toetū mai o Iesu Keriso; 22 o lē ‘ua afio atu i le lagi ma ‘ua i le itū taumatau o le Atua, ‘ua pule o ia i agelu uma lava ma faipule ‘atoa ma ē e malolosi.

1 Peteru 4

1 O lenei, ‘ua tigāina Keriso i le tino, o le mea lea ia fai ma ‘au‘upega ‘iā te ‘outou fo‘i lea manatu; auā o lē ‘ua tigāina i le tino ‘ua tu‘u e ia le agasala; 2 ‘ina ‘ia lē toe ola o ia i ona aso o totoe i le lalolagi i mea e manana‘o i ai tagata, a o le mea e finagalo i ai le Atua. 3 ‘Ua lava ia aso ‘ua mavae atu, na faia ai e ‘outou le mana‘o o tagata fa‘apaupau. Na ‘outou ola i le fa‘amatāaitu, ma tu‘inanau, ma le ‘onā, ma poula, ma inugāava, ma le tapua‘i i tupua ‘ua fa‘asāina. 4 O lenei, ‘ua matuā ofo tagata fa‘apaupau ‘ina ‘ua ‘outou lē ‘au fa‘atasi ma i latou i le olaga leaga ma le so‘ona fai; o le mea lea ‘ua fāifaia ai ‘outou e i latou. 5 ‘Ae peita‘i, e tatau ‘ona tu‘uina atu e i latou se fa‘amatalaga o i latou i lē ‘ua sauni e fa‘amasino ē ‘ua ola ‘atoa ma ē ‘ua oti. 6 O le mea lea ‘ua tala‘iina atu ai fo‘i le Tala Lelei i ē ‘ua oti, ia i latou o ē na fa‘amasinoina a o ola i latou i le tino e pei ‘ona fa‘amasinoina tagata uma lava; na tala‘iina atu ‘iā te i latou ‘ina ‘ia ola ai le agaga i la le Atua. 7 ‘Ua latalata mai le i‘uga o mea uma lava, o le mea lea ‘ia ‘outou fa‘autauta, ma ‘ia mataala ma tatalo. 8 A ‘ia silisili lava i mea uma ‘ona alofa ma le loto ‘atoa le tasi i le isi, auā o le alofa e ufiufi ai agasala e tele. 9 ‘Ia feagaleleia‘i o le tasi i le isi, e aunoa ma le muimui. 10 ‘Ia ta‘ito‘atasi ma fai ma ‘au‘auna lelei o meaalofa ‘ese‘ese a le Atua, e matuā tatau ‘ona fa‘aaogāina mo le lelei o isi tagata meaalofa fa‘apitoa na maua mai i le Atua. 11 ‘Āfai e tautala se isi, ia tautala e tusa ma afioga a le Atua; ‘āfai e ‘au‘auna se isi, ia ‘au‘auna e tusa ma le malosi ‘ua tu‘uina mai e le Atua ‘iā te ia; ‘ina ‘ia vi‘ia le Atua i mea uma lava, ‘ona o Iesu Keriso; ia ‘iā te ia le vi‘iga ma le mana e fa‘avavau fa‘avavau lava. Amene. 12 A‘u uō pele e, ‘aua tou te ofo i le tofotofoga e pei o le afi, e peiseaī o se mea e le‘i fa‘amoemoeina ‘ua o‘o ‘iā te ‘outou. Na tupu ‘ina ‘ia tofotofoina ai ‘outou. 13 ‘Ae pei ‘ona tofusia ‘outou i puapuagā o Keriso, e tatau ‘ona ‘outou fiafia ai, ‘ina ‘ia fiafia ma ‘oli‘oli ai ‘outou pe a fa‘aalia mai lona mamalu. 14 ‘Amu‘ia ‘outou pe a ‘upuleagaina ‘ona o le suafa o Keriso, auā o le a afio ifo ‘iā te ‘outou le Agaga mamalu, o le Agaga o le Atua, 15 ‘ae peita‘i, ‘aua ne‘i puapuagātia se isi o ‘outou ‘ona ‘ua fasioti tagata, po ‘ua gaoi, po ‘ua amioleaga, po ‘ua ‘aiā fua i mea a isi tagata. 16 ‘Ae ‘āfai e puapuagātia se isi ‘ona o ia o le Kerisiano, ‘aua le māasiasi ai, a ‘ia fa‘afetai i le Atua i le suafa o Keriso. 17 Auā ‘ua o‘o mai le taimi e amata ai le fa‘amasinoga i le ‘āiga o le Atua; ‘āfai e amata ‘iā te i tatou, pe se ā ‘ea le i‘uga o i latou o ē na lē usiusita‘i i le Tala Lelei a le Atua? 18 E pei ‘ona fai mai le Tusi, “ ‘Āfai e faigatā ‘ona fa‘aolaina tagata lelei, o le ā la le mea e o‘o i tagata fa‘alēmata‘u ma le agasala? ” 19 O le mea lea, o i latou o lo‘o puapuagātia ‘ona o le finagalo o le Atua mo i latou, ia tu‘uina atu i latou lava i lē na faia i latou, i le faia o mea lelei, e lē tu‘ulafoa‘iina fo‘i i latou e ia.

1 Peteru 5

1 O lenei, ‘ou te ‘ai‘oi atu i toeaina o ‘iā te ‘outou, o a‘u fo‘i o le toeaina, ma lē e molimau i tigā o Keriso, ma lē fo‘i ‘ua tofusia i le manuia o le a fa‘aalia mai. 2 ‘Ia ‘outou leoleoina le lafu mamoe a le Atua o lo‘o ‘iā te ‘outou, ma ‘ia tausi i ai ma le loto, ‘ae lē o le fa‘atauānauina; ‘aua ne‘i faia a ‘outou galuega ‘ona o le fia fai ‘oloa, a o le loto fiafia. 3 ‘Aua ne‘i taumafai e pule fa‘asauā ia i latou o ē ‘ua tu‘uina atu i lau tausiga, a ‘ia fai ma fa‘aa‘oa‘o i le lafu mamoe. 4 Pe a fa‘aalia mai le Leoleo Mamoe Sili, e maua e ‘outou le pale mamalu e lē mamae lava. 5 ‘Ia fa‘apea fo‘i ‘outou le ‘au talavou, ia usiusita‘i i toeaina. ‘Ia ‘o‘ofu ‘outou uma i le loto maulalo, ia ‘au‘auna le isi i le isi, auā ‘ua fai mai le Tusi, “E tete‘e atu le Atua i ē e fa‘amaualuluga, ‘ae foa‘iina mai le alofa tunoa i ē e fa‘amaulalo.” 6 O le mea lea ‘ia ‘outou fa‘amaulalo ai i lalo o le ‘a‘ao malosi o le Atua, ‘ina ‘ia fa‘amaualugaina ‘outou e ia i ona aso e tatau ai. 7 ‘Ia tu‘uina atu ‘iā te ia mea uma tou te popole ai, auā e tausia ‘outou e ia. 8 ‘Ia ‘outou fa‘autauta, ‘ia ‘outou mataala, ‘ona o lo ‘outou fili, o le tiapolo lea, o lo‘o fealualua‘i o ia fa‘apei o se leona tagi, ‘ua sā‘ili se isi e ‘aina e ia. 9 ‘Ia tumau i lo ‘outou fa‘atuatua, ma ‘ia tete‘e atu ‘iā te ia, auā ‘ia iloa e ‘outou o lo‘o tau‘aveina na puapuagā e o ‘outou uso i le lalolagi ‘atoa. 10 A o le Atua e ona le alofa tunoa uma lava, o lē na vala‘auina i tatou ia tofusia i lona mamalu e fa‘avavau ‘iā Keriso, o le a fa‘a‘ato‘atoaina ‘outou e ia, ma fa‘atumauina ma fa‘amalosia ‘outou e ia i le fa‘avae mautū. 11 ‘Ia ‘iā te ia le mana e fa‘avavau. Amene. 12 Na ‘ou tusia lenei tusi pu‘upu‘u ‘iā te ‘outou fa‘atasi ma Siluano, o le uso, o lē ‘ua ‘ou iloa, ‘ou te fa‘atuatua i ai, e fa‘amafanafana ‘iā te ‘outou ma molimau i le alofa tunoa moni o le Atua. ‘Ia ‘outou tumau i ai. 13 O lo‘o alolofa atu ‘iā te ‘outou le ekalesia i Papelonia, na filifilia e le Atua e pei o ‘outou, e fa‘apea fo‘i lo‘u atali‘i o Mareko. 14 ‘Ia ‘outou fealofani i le feasogi pa‘ia. ‘Ia manuia ‘outou uma lava o lo‘o ‘iā Keriso.

2 Peteru 1

1 O le tusi lenei a Simona Peteru, o le ‘au‘auna ma le ‘aposetolo a Iesu Keriso, ia i latou o ē ‘ua maua le fa‘atuatua e tutusa lona lelei ma lo matou fa‘atuatua, ‘ona o le amiotonu a lo tatou Atua ma lo tatou Fa‘aola o Iesu Keriso: 2 ‘Ia fa‘ateleina ‘iā te ‘outou le alofa tunoa ma le manuia, ‘ona o lo ‘outou iloa lelei o le Atua ma Iesu lo tatou Ali‘i. 3 ‘Ua foa‘iina ‘iā te i tatou mea uma lava e o‘o ai i le ola ma le amio Atua, ‘ona o le iloa lelei o lē na vala‘auina i tatou i lona mamalu ma lona lelei silisili. 4 ‘Ona o lea mea na tu‘uina mai ai e ia ia i tatou le folafolaga tāua ma le silisili, ‘ina ‘ia tofusia ai ‘outou i uiga o le Atua, ‘ina ‘ua sosola ‘ese ‘outou i le amioleaga o i le lalolagi, ‘ona o le tu‘inanau. 5 O le mea lea ‘ia ‘outou matuā fa‘amalosi ai ‘ina ‘ia fa‘aopoopo le amiolelei i lo ‘outou fa‘atuatua, ma ‘ia fa‘aopoopo atu fo‘i le iloa i le amiolelei. 6 Ia fa‘aopoopo atu le amio pulea i lo ‘outou iloa, ia fa‘aopoopo atu le ‘onosa‘i i le amio pulea, ia fa‘aopoopo atu le amio Atua i le ‘onosa‘i. 7 Ia fa‘aopoopo atu le fealofani o le ‘au uso i le amio Atua, ia fa‘aopoopo atu fo‘i le alofa i le fealofani o le ‘au uso. 8 Auā a ‘outou maua ia mea ma ‘ua fa‘ateleina, ‘ona lē toe ‘avea ai lea o ‘outou ma tagata paiē, a o tagata e fua mai i le iloa lelei o lo tatou Ali‘i o Iesu Keriso. 9 O le tagata na te lē o maua ia mea ‘ua tauaso o ia, e lē mafai fo‘i ‘ona va‘ai. ‘Ua galo fo‘i ‘iā te ia ‘ua fa‘amāgaloina ana agasala tuai. 10 O le mea lea uso e, ia matuā taumafai e fa‘amaonia na vala‘auina ma filifilia ‘outou. ‘Āfai tou te faia ia mea, tou te lē i‘uvale lava. 11 O le mea lea e tu‘uina atu ai ‘iā te ‘outou le avanoa e ulufale atu ai i le Mālō e fa‘avavau o lo tatou Ali‘i ma le Fa‘aola o Iesu Keriso. 12 O le mea lea ‘ua ‘ou manatu ai e fa‘amanatu atu pea ‘iā te ‘outou nei mea, e ui lava ‘ina ‘ua ‘outou iloa ma ‘ua atiina a‘e ai i le ‘upu moni ‘ua ‘iā te ‘outou. 13 ‘Ou te manatu e tatau lava ‘iā te a‘u ‘ona ‘ou fa‘amalosi atu ‘iā te ‘outou i nei mea i aso uma ‘ou te ola ai, 14 auā ‘ua ‘ou iloa e mulimuli ane ‘ona uma lea o a‘u ma lenei tino. ‘Ua fa‘ailoa mai ‘iā te a‘u e lo tatou Ali‘i o Iesu Keriso lenā mea. 15 ‘Ou te matuā taumafai fo‘i ‘ina ‘ia ‘outou mafai ‘ona manatua pea nei mea pe a mavae lo‘u oti. 16 Auā matou te le‘i fa‘alagolago i tala fatu e fa‘ailoa atu ai ‘iā te ‘outou le afio mai ma le mana o lo tatou Ali‘i o Iesu Keriso. Na va‘aia e o matou mata lona silisili ‘ese. 17 Na fa‘amamaluina ma vi‘ia o ia e le Atua le Tamā, ‘ina ‘ua tulei mai le si‘ufofoga ‘iā te ia mai lē e ona le mamalu silisili ‘ese, ‘ua fa‘apea mai, “O lo‘u atali‘i pele lenā, ‘ou te fiafia lava ‘iā te ia.” 18 Na matou fa‘alogo lava i lenā si‘ufofoga mai le lagi, a o matou fa‘atasi ma ia i le mauga pa‘ia. 19 O le mea lea, ‘ua mausalī lo matou talitonu i ‘upu a perofeta. O le a lelei ai ‘outou pe ‘āfai tou te tausia lenā ‘upu. E pei lava o se molī o lo‘o susulu atu i le pogisā se‘ia o‘o i le tafa mai o ata, se‘ia ali a‘e fo‘i le fetū ao i o ‘outou loto. 20 ‘Ae peita‘i, ia muamua i mea uma ‘ona iloa e ‘outou e lē mafai e se isi ‘iā te ia lava ‘ona fa‘amatala valo‘aga o i le Tusi; 21 auā e le‘i faia se valo‘aga ‘ona ‘ua mana‘o i ai le tagata; ‘ae peita‘i na tautala tagata pa‘ia o le Atua ‘ina ‘ua osofia i latou e le Agaga Pa‘ia.

2 Peteru 2

1 Sa i ai perofeta pepelo i le nu‘u e pei fo‘i ‘ona i ai ‘iā te ‘outou a‘oa‘o pepelo. O le a ‘aumaia fa‘alilolilo e i latou a‘oa‘oga e fa‘aumatia ai, ma fa‘afitia le Matai na lavea‘iina i latou, ma ‘aumaia ‘iā te i latou lava le malaia e vave o‘o mai. 2 E to‘atele fo‘i o le a mulimuli atu i o latou ala leaga, ma ‘upuleagaina ai le ‘upu moni. 3 O lo latou matape‘ape‘a ‘iā te ‘outou, latou te ta‘u atu ai tala pepelo ‘iā te ‘outou ‘ina ‘ia maua ai e i latou tupe fa‘asili. E lē tuai mai ‘iā te i latou le sala na fetalai mai anamuā, e lē moe fo‘i lo latou malaia. 4 E le‘i fa‘asaoina e le Atua agelu na agasala, a ‘ua tu‘uina i latou e ia i le lua pogisā, o seoli, e fa‘atali ai mo le aso o le fa‘amasinoga. 5 E le‘i fa‘asaoina fo‘i e ia le lalolagi tuai, ‘ina ‘ua aumai e ia le lolo i le lalolagi o tagata fa‘alēmata‘u; na o Noa, o lona to‘avalu lea o tagata na fa‘aolaina, o lē na tāla‘i le amiotonu. 6 Na fa‘asalaina fo‘i e le Atua nu‘u o Sotoma ma Komoro, ‘ua liulefulefu i latou ma ‘ua fa‘aumatia; ‘ua ‘avea fo‘i i latou ma a‘oa‘oga mo ē e fa‘alēmata‘u i aso mulimuli. 7 ‘Ae peita‘i na fa‘asaoina e ia Lota, auā o ia o le tagata lelei, ma ‘ua matuā tigā i le amioleaga a tagata lē taupulea. 8 Na mau fo‘i lenei tagata lelei ma i latou i lea aso ma lea aso. Sa va‘ai ma fa‘alogo o ia i mea sa tutupu, o a latou amio lē taupulea sa fa‘atigā i lona loto. 9 ‘Ua silafia e le Ali‘i le mea e lavea‘iina mai ai ē e amio Atua nai le tofotofoga, ‘ae tāofi i ē e amiolētonu se‘ia o‘o i le aso fa‘amasino e fa‘asalaina ai; 10 ‘ae maise lava i latou o ē e mulimuli i mana‘o leaga o latou tino, ma le manatu fa‘atauva‘a i le pule. ‘Ua lototetele ma fa‘amaualuluga nei a‘oa‘o pepelo, ma ‘ua lē fa‘aaloalo i le mamalu o ē o i lugā. 11 ‘Ae peita‘i, e o‘o lava i agelu o ē e sili lo latou malosi ma le mana i lo nei a‘oa‘o pepelo, latou te le‘i molia i latou i ni ‘upuleaga i luma o le Ali‘i. 12 A o i latou nei, e pei o meaola, na faia ‘ina ‘ia pu‘ea ma fasimatea, latou te fāifāi i mea latou te lē iloa. E fa‘aumatia i latou e pei o manu fe‘ai; 13 e maua e i latou le taui o le amiolētonu. E fiafia i latou i le pisapisaō i le ao. E mamā ma ta‘uvalea i latou a o fa‘atasi atu i latou ia ‘outou faiga‘ai, e fiafia i latou i o latou lava ala leaga. 14 Latou te lē fia va‘ai i se isi lava mea na‘o fafine amioleaga, ‘ua lē mālōlō o latou mata mai le agasala. Latou te maileia tagata vāivāi. ‘Ua a‘oa‘oina o latou loto i le matape‘ape‘a. ‘Ua fa‘amalaiaina i latou e le Atua. 15 ‘Ua tu‘ua e i latou le ala sa‘o ‘ae ō atu i ala sesē, ‘ua mulimuli atu i ala o Palaamo, le atali‘i o Peoro, o lē na mana‘o i tupe na maua e ia i le faia o mea sesē, 16 ma ‘ua a‘oa‘iina o ia ‘ona o lana agasala, ‘ua tautala mai i le leo o le tagata le manu lē tautala, ma ‘ua vavao atu e ia le valea o le perofeta. 17 O nei tagata ‘ua pei i latou o punāvai e lē o i ai se vai, e pei fo‘i o ao ‘ua lelea i le afā, ‘ua tu‘u mo i latou le nofoaga i le pogisā o le pouliuli. 18 Auā o lo‘o tautala i latou i ‘upu fa‘asausili lē aogā, ‘ua fa‘aaogāina fo‘i e i latou mana‘o leaga o le tino e mailei ai tagata amiotonu, o ē ‘ua sosola ‘ese mai le lalolagi fa‘apaupau. 19 Na folafola atu e i latou le sa‘olotoga ‘iā te i latou, a o i latou lava ‘ua fai ma pologa a le leaga, auā a to‘ilalo le tasi i le isi, ‘ua nofo pologa o ia. 20 Auā ‘āfai e sosola ‘ese tagata i le leaga o le lalolagi ‘ona o le iloa o lo tatou Ali‘i ma le Fa‘aola o Iesu Keriso, ‘ae toe fa‘alavelaveina ma fa‘ato‘ilaloina i na mea, ‘ona tele ai lea o le leaga o lo latou i‘uga i lo latou amataga. 21 E lelei pe ana lē iloa e i latou le ala o le amiotonu, ‘ae leaga ‘ina ‘ua latou iloa, ma toe liliu ‘ese ma lafoa‘iina le poloa‘iga pa‘ia na tu‘uina atu ‘iā te i latou. 22 A ‘ua fa‘amaonia ‘iā te i latou le moni o le ‘upu fa‘atusa, “ ‘Ua toe fo‘i le ta‘ifau i ona pua‘iga,” o lo‘o i ai fo‘i le tasi ‘upu, “O le pua‘a na fa‘atā‘eleina ‘ua toe fo‘i o ia e ta‘afili i le palapala.”

2 Peteru 3

1 A‘u uō e, o la‘u tusi e lua lenei ‘iā te ‘outou. O ia tusi e lua na ‘ou taumafai ai e fa‘atupu mafaufauga mamā i o ‘outou mafaufau, i lo‘u fa‘amanatu atu ‘iā te ‘outou o nei mea. 2 ‘Ina ‘ia ‘outou manatu ai i ‘upu na fai atu e perofeta pa‘ia, ma le poloa‘iga mai le Ali‘i ma le Fa‘aola na tu‘uina atu ‘iā te ‘outou e o ‘outou ‘aposetolo. 3 ‘Ia muamua i mea uma lava ‘ona ‘outou iloa lenei mea, o aso mulimuli, e ō mai ai i latou o ē o lo‘o ola i o latou lava tu‘inanau ma fa‘atauemu ‘iā te ‘outou. 4 E fai ane i latou, “O fea ‘ea le folafolaga o lona afio mai? ‘Ua oti o tatou tamā, a o lo‘o tumau pea mea uma e pei ‘ona i ai i le amataga o le foafoaga.” 5 ‘Ua lē amana‘ia e i latou lenei mea. Na faia le lagi anamua i le afioga a le Atua, na faia fo‘i le lau‘ele‘ele mai le vai fa‘atasi ma le vai, 6 o le mea na faia ai le lalolagi, ‘ua lōfia ai fo‘i ma fa‘aumatia. 7 ‘Ae peita‘i o le lagi ma le lalolagi o ona po nei ‘ua tu‘u mo le afi i lea lava afioga, ‘ua tāofia mo le afi i le aso o le fa‘amasinoga ma le malaia o tagata fa‘alēmata‘u. 8 A‘u uō e, ‘aua ne‘i galo lenei mea: E tusa i le Ali‘i le aso e tasi ma le afe o tausaga, o le afe fo‘i o tausaga e tusa ma le aso e tasi. 9 E lē fa‘atuai ‘ona fa‘ataunu‘uina e le Ali‘i lana folafolaga pei o le manatu o isi tagata. O lo‘o ‘onosa‘i o ia ‘iā te ‘outou, e lē finagalo o ia ‘ina ‘ia fano se isi o ‘outou, a ‘ia o‘o uma lava i le salamō. 10 O le aso o le Ali‘i e o‘o mai e pei o le gaoi. O le a mou atu le lagi ma le gogolo tele, o le a fa‘amuina ma fa‘aumatia ‘au a le lagi, e susunuina fo‘i le lalolagi ma mea uma o i ai. 11 ‘Āfai o le auala lea e fa‘aumatia ai nei mea uma, o le ā la le itū‘āiga tagata o le a i ai ‘outou? E tatau ‘ona pa‘ia o ‘outou ola ma fa‘asāina mo le Atua, 12 a o ‘outou fa‘atalitali ma manana‘o tele i le o‘o mai o le aso o le Atua, o le a fa‘amuina ai ma fa‘aumatia le lagi i le mumū o le afi, e liu suāvai fo‘i mea na fai a‘i i lona vevela. 13 A ‘ua folafola mai ‘iā te i tatou le lagi fou ma le lalolagi fou e mau ai le amiotonu. ‘Ia tatou fa‘atalitali i ia mea. 14 O le mea lea a‘u uō e, a o ‘outou fa‘atalitali i le o‘o mai o nei mea, ‘ia taumafai e fa‘amamā ma ‘ia lē mata‘uleagaina ‘outou i luma o le silafaga a le Atua, ma ‘ia ‘outou manuia fa‘atasi ma ia. 15 ‘Ia ‘outou mafaufau i le ‘onosa‘i o lo tatou Ali‘i; o le avanoa na tu‘uina atu e ia ‘ina ‘ia fa‘aolaina ai ‘outou, e pei lava ‘ona tusi atu lo tatou uso pele o Paulo ‘iā te ‘outou, e tusa ma le poto ‘ua foa‘iina atu ‘iā te ia, 16 na tautala o ia i lenei mea e pei lava ‘ona faia e ia i ana tusi. O nisi mea e faigatā ‘ona malamalama i ai, ‘ua fa‘auiga‘eseina e tagata lē a‘oa‘oina e o‘o ai i lo latou malaia, a o ia a‘oa‘oga ‘ua lē fa‘atumauina e pei o isi Tusi. 17 O le mea lea a‘u uō e, ‘ia ‘outou fa‘aeteete ‘iā te ‘outou lava, ‘ina ne‘i ta‘ita‘isesēina ‘outou i le sesē o ē e fa‘alētaupulea ma pa‘u‘ū ‘ese ai ‘outou i le mea sa ‘outou tumau ai. 18 A ‘ia tutupu pea ‘outou i le alofa tunoa ma le poto o lo tatou Ali‘i ma le Fa‘aola o Iesu Keriso. ‘Ia ‘iā te ia le vi‘iga, nei ma ‘ia o‘o atu i le fa‘avavau. Amene.

1 Ioane 1

1 Matou te tusi atu ‘iā te ‘outou e uiga i le ‘Upu o le Ola, sa i ai talu le amataga, na matou fa‘alogologo i ai, na matou va‘ava‘ai fo‘i i ai i o matou lava mata; na matou matamata i ai, na fetāgofi fo‘i i ai o matou lima. 2 ‘Ua fa‘aalia mai le ola; na matou va‘ai i ai, ‘ua matou molimau fo‘i i ai, ma ‘ua matou fa‘aali atu ai ‘iā te ‘outou le ola fa‘avavau sa i le Tamā, ‘ua fa‘aalia mai ‘iā te i matou. 3 Matou te fa‘aali atu fo‘i ‘iā te ‘outou mea na matou va‘ai i ai ma fa‘alogo ai, ‘ina ‘ia ‘outou fa‘atasi ma i matou i le mafutaga. O lenei mafutaga a i tatou o lo‘o i le Tamā ma lona Alo o Iesu Keriso. 4 Matou te tusi atu nei mea ‘ina ‘ia ‘ato‘atoa ai lo matou ‘oli‘oli. 5 O le fe‘au lenei na matou fa‘alogo ai i lona Alo, ‘ua matou fa‘aali atu ‘iā te ‘outou: O le Atua o le malamalama; e leai lava se pouliuli ‘iā te ia. 6 ‘Āfai tatou te fai atu, ‘ua tatou mafuta fa‘atasi ma ia, ‘ae savavali i le pouliuli, ‘ua tatou pepelo lava, ‘ua tatou lē faia fo‘i le ‘upu moni. 7 ‘Āfai tatou te savavali i le malamalama fa‘apei ‘ona i ai o ia i le malamalama, ‘ona tatou mafuta fa‘atasi ai lea, o le isi i le isi; o le toto fo‘i o Iesu lona Alo, e fa‘amamāina ai i tatou i agasala uma lava. 8 ‘Āfai tatou te fai atu e leai sa tatou agasala, ‘ua tatou fa‘alata ‘iā te i tatou lava, e lē o ‘iā te i tatou fo‘i le ‘upu moni. 9 ‘Āfai tatou te fa‘aali atu a tatou agasala, o le a fa‘amāgaloina a tatou agasala e ia, ma fa‘amamā ia i tatou i amiolētonu uma lava. 10 ‘Āfai tatou te fai atu tatou te le‘i agasala, ‘ua tatou faia o ia ma pepelo, e lē o ‘iā te i tatou fo‘i lana afioga.

1 Ioane 2

1 La‘u fānau e, ‘ou te tusi atu lenei mea ‘iā te ‘outou ‘ina ne‘i ‘outou agasala; ‘ae ‘āfai e agasala se isi, ‘ua ‘iā te i tatou lē e amiotonu, o lo‘o fautua i le Tamā, o Iesu Keriso lava lea. 2 O le togiola o ia mo a tatou agasala, e lē na o i tatou, ‘ae ‘atoa fo‘i ma agasala a le lalolagi ‘atoa. 3 ‘Āfai tatou te tausia ana poloa‘iga, ‘ua tatou mautinoa ‘ua tatou iloa o ia. 4 ‘Āfai e fai mai se isi, “ ‘Ua ‘ou iloa o ia,” ‘ae lē tausia ana poloa‘iga, ‘ua pepelo lava lea tagata, e lē o ‘iā te ia fo‘i le ‘upu moni. 5 A o le tagata na te tausia lana afioga, o ia lea ‘ua ‘ato‘atoa lona alofa i le Atua. O le mea lea tatou te mautinoa ai ‘ua tatou ola i le Atua. 6 O lē e fai mai o lo‘o tumau o ia ‘iā te ia, e tatau ‘ona ola o lea tagata fa‘apei ‘ona ola o Keriso. 7 A‘u uō pele e, e lē o se poloa‘iga fou ‘ou te tusi atu ai ‘iā te ‘outou, a o le poloa‘iga tuai, na ‘iā te ‘outou mai le amataga. O le poloa‘iga tuai o le ‘upu lea ‘ua uma ‘ona ‘outou fa‘alogo ai. 8 ‘Ae ui i lea, o le poloa‘iga ‘ou te tusi atu ai ‘iā te ‘outou, ‘ua moni lea mea ‘iā te ia ‘atoa ma ‘outou, auā ‘ua mavae atu le pouliuli a ‘ua pupula mai nei le malamalama moni. 9 O lē e fai mai ‘ua ‘iā te ia le malamalama ‘ae ita i lona uso, o lo‘o i le pouliuli lava ia e o‘o mai i aso nei. 10 O lē e alofa i lona uso o lo‘o tumau o ia i le malamalama, e leai fo‘i se mea o ‘iā te ia e ta‘ita‘iina ai se isi i le agasala. 11 A o lē e ‘ino‘ino i lona uso, o lo‘o i le pouliuli lava ia, o lo‘o savali fo‘i i le pouliuli; e lē iloa fo‘i e ia le mea e alu i ai, auā ‘ua fa‘atauasoina ona mata e le pouliuli. 12 La‘u fānau e, ‘ou te tusi atu ‘iā te ‘outou, auā ‘ua fa‘amāgaloina a ‘outou agasala ‘ona o lona suafa. 13 Tamā e, ‘ou te tusi atu ‘iā te ‘outou, auā ‘ua ‘outou iloa o ia mai le amataga. Taulele‘a e, ‘ou te tusi atu ‘iā te ‘outou, auā ‘ua ‘outou manumālō i lē o lo‘o leaga. 14 Tamaiti e, ‘ou te tusi atu ‘iā te ‘outou, auā ‘ua ‘outou iloa le Tamā. Tamā e, ‘ou te tusi atu ‘iā te ‘outou, auā ‘ua ‘outou iloa o ia mai le amataga, Taulele‘a e, ‘ou te tusi atu ‘iā te ‘outou, auā ‘ua ‘outou malolosi; o lo‘o ‘iā te ‘outou fo‘i le afioga a le Atua, ‘ua ‘outou fa‘ato‘ilaloina fo‘i lē o lo‘o leaga. 15 ‘Aua tou te manana‘o i le lalolagi po o mea o le lalolagi. ‘Āfai e alofa se isi i le lalolagi, e lē o ‘iā te ia le alofa i le Tamā. 16 O mea uma o i le lalolagi, o tu‘inanau o le tino, ma tu‘inanau o mata ma le fa‘alialia o lenei olaga, e lē mai le Tamā ia ‘ae mai le lalolagi. 17 E mavae atu le lalolagi ma ona tu‘inanau, a o lē e faia le finagalo o le Atua e tumau e fa‘avavau. 18 Tamaiti e, o aso nei e gata ai. ‘Ua ‘outou fa‘alogo ‘ua sau le fili o Keriso, ma o le ‘upu moni o lo‘o i ai nei fo‘i le to‘atele o fili o Keriso. O le mea lea ‘ua tatou iloa ai ‘ua o‘o mai aso e gata ai. 19 ‘Ua ō ‘ese atu i latou mai ‘iā te i tatou, ‘ae lē ni tagata o tatou i latou; ‘āfai o ni tagata o tatou i latou, latou te tumau ‘iā te i tatou. A ‘ua ō ‘ese i latou ‘ina ‘ia fa‘aalia ai e lē ni tagata o tatou i latou. 20 A o ‘outou ‘ua ‘iā te ‘outou le Agaga Pa‘ia, na liligi ifo ‘iā te ‘outou e Keriso, o le mea lea ‘ua iloa ai e ‘outou uma le ‘upu moni. 21 Na ‘ou tusi atu ‘iā te ‘outou, e lē ‘ina ‘ua ‘outou lē iloa le ‘upu moni, ‘ae peita‘i ‘ona ‘ua ‘outou iloa, auā e leai se pepelo e sau mai le ‘upu moni. 22 O ai ‘ea le tagata pepelo? O ia lea ‘ua fai mai e lē o Iesu le Keriso. O lē fo‘i e fa‘afitia le Tamā ma le Alo, o le fili o ia o Keriso. 23 Auā o lē e fa‘afitia le Alo, ‘ua fa‘afitia fo‘i e ia le Tamā; o lē e fa‘aali le Alo, ‘ua ‘iā te ia fo‘i le Tamā. 24 A o ‘outou, ‘ia tumau ‘iā te ‘outou le mea na ‘outou fa‘alogologo ai mai le amataga. ‘Āfai e tumau ‘iā te ‘outou le mea na ‘outou fa‘alogologo ai mai le amataga, tou te tumau fo‘i i le Alo ma le Tamā. 25 O le mea fo‘i lenei na folafola mai e Keriso ‘iā te i tatou, o le ola fa‘avavau. 26 ‘Ua ‘ou tusi atu ia mea ‘iā te ‘outou ‘ona o ē o lo‘o taumafai e ta‘ita‘i sesē ‘iā te ‘outou. 27 A o ‘outou, ‘ua liligi ifo e Keriso lona Agaga i o ‘outou luga, tou te lē manana‘o fo‘i i se isi e a‘oa‘o ‘iā te ‘outou. Auā o le Agaga na te a‘oa‘o ‘iā te ‘outou i mea uma lava, o le mea fo‘i na te a‘oa‘o mai, e fa‘amaoni ia, e lē pepelo. O le mea lea ‘ia ‘outou usiusita‘i i a‘oa‘oga a le Agaga, ma ‘ia tumau ‘iā Keriso. 28 O lenei, la‘u fānau e, ‘ia tumau ‘iā te ia, ‘ina ‘ia maua ai e i tatou le lototele pe a fa‘aali mai o ia, ia lē fa‘amāina fo‘i i tatou i ona luma i lona afio mai. 29 ‘Āfai ‘ua ‘outou iloa o ia o lē e amiotonu, tou te iloa ai o i latou uma lava e fai le amiotonu o le fānau a le Atua.

1 Ioane 3

1 Fa‘auta i le silisili o le alofa ‘ua foa‘iina mai e le Tamā ‘iā te i tatou, ‘ina ‘ua ta‘ua i tatou o le fānau a le Atua; i le ‘ua fa‘apea lava. O le mea lea ‘ua lē iloa ai i tatou e le lalolagi, auā na lē iloa o ia. 2 A‘u uō pele e, o fānau i tatou a le Atua, ‘ae le‘i fa‘aalia mai nei le uiga o i tatou. A ‘ua tatou iloa, a fa‘aalia mai o ia, ona foliga ai lea o i tatou ‘iā te ia, auā tatou te iloa tino ai lava o ia. 3 O i latou uma lava ‘ua i ai lenei fa‘amoemoe ‘iā Keriso, ‘ua ta‘itasi ma fa‘amamāina o ia e ia, fa‘apei ‘ona mamā o Keriso. 4 O i latou uma lava e fai le agasala, ‘ua soli fo‘i e i latou le tulafono; o le agasala o le solitulafono lava lea. 5 ‘Ua ‘outou iloa na fa‘aalia mai o ia ‘ina ‘ia ‘ave‘eseina e ia a tatou agasala, e lē o ‘iā te ia fo‘i se agasala. 6 E lē agasala se isi o ē e tumau ‘iā te ia; so o se isi e agasala ‘ua lē va‘ai o ia ‘iā te ia, ‘ua lē iloa fo‘i o ia e ia. 7 Le fānau e, ‘aua ne‘i ta‘ita‘isesēina ‘outou e se isi. O lē e fai le amiotonu, o le amiotonu lea, fa‘apei o Keriso e amiotonu; 8 o lē e fai le agasala, e mai le tiapolo o ia, auā ‘ua agasala le tiapolo talu mai le amataga. O le mea lava lea ‘ua fa‘aalia mai ai le Alo o le Atua, ‘ina ‘ia fa‘aumatia e ia galuega a le tiapolo. 9 E lē faia e le fānau a le Atua se agasala, auā o lo‘o ‘iā te i latou uiga o le Atua; e lē faia fo‘i e i latou le agasala, auā ‘ua fānau mai i latou i le Atua. 10 O le mea lea e iloa ai le fānau a le Atua ma le fānau a le tiapolo: O i latou uma o ē e lē fai le amiotonu, e lē mai le Atua i latou, ‘atoa ma ē e lē alolofa i o latou uso. 11 Auā o le fe‘au lenei na ‘outou fa‘alogologo i ai mai le amataga, ‘ia tatou fealofani. 12 E lē pei o Kaino; na i lē o lo‘o leaga lava ia, na fasioti fo‘i i lona uso. Aiseā na fasioti ai o ia e Kaino? Auā o ana galuega ‘ua leaga ia, a o galuega a lona uso e tonu ia. 13 Uso e, ‘aua tou te ofo pe a ‘ino‘ino mai le lalolagi ‘iā te ‘outou. 14 Auā ‘ua tatou iloa ‘ua tatou ola nai le oti, auā ‘ua tatou alolofa i o tatou uso. O sē e lē alofa, o lo‘o tumau ia i le oti. 15 So o se isi e ‘ino‘ino i lona uso o le fasioti tagata o ia; ‘ua ‘outou iloa fo‘i e leai se fasioti tagata e tumau ‘iā te ia le ola e fa‘avavau. 16 O le mea lava lenei ‘ua tatou iloa ai le alofa, auā ‘ua tu‘uina atu e ia lona ola mo i tatou, ia fa‘apea fo‘i ‘ona tu‘uina atu o tatou ola mo o tatou uso. 17 ‘Āfai ‘ua i se tagata le ‘oloa o le lalolagi ma ‘ua va‘ai atu i ona uso mativa, ‘ae punitia ona mata ‘iā te ia, pe fa‘apefea ‘ona tumau o le alofa o le Atua ‘iā te ia? 18 La‘u fānau e, ‘aua ne‘i tatou alolofa tau o le ‘upu ma le gutu; a o galuega ma le ‘upu moni. 19 O le mea fo‘i lenei ‘ua tatou iloa ai ‘ua tatou i ai i le ‘upu moni, ‘ua mautinoa fo‘i lea mea e o tatou loto i ona luma, 20 pe ‘āfai e fa‘asala o tatou loto fuatiaifo ‘iā te i tatou lava; auā e silisili lava le Atua i o tatou loto fuatiaifo, ‘ua silafia fo‘i e ia mea uma. 21 O le mea lea, la‘u fānau e, ‘āfai e lē fa‘asalaina i tatou e o tatou loto fuatiaifo, e maua e i tatou le lototele i luma o le Atua. 22 ‘Ua tatou maua mai ‘iā te ia mea uma lava tatou te ōle atu ai, auā ‘ua tatou tausia ana poloa‘iga: ‘ia faia mea lelei uma ‘iā te ia. 23 O lenei fo‘i lana poloa‘iga: ‘ia tatou fa‘atuatua i le suafa o lona Alo o Iesu Keriso, ma ‘ia tatou fealofani e pei ‘ona fa‘atonuina ai i tatou e ia. 24 O lē e tausi i poloa‘iga a le Atua, ‘ua i le Atua o ia, ‘ua ‘iā te ia fo‘i le Atua. ‘Ua tatou iloa ‘ua i ai o ia ‘iā te i tatou, ‘ona o lona Agaga na foa‘iina mai e ia ‘iā te i tatou.

1 Ioane 4

1 Le ‘au pele e, ‘aua le talitonu i agaga uma lava; a ‘ia tofotofo i agaga ‘ia iloa ai pe mai le Atua i latou, auā e to‘atele perofeta pepelo ‘ua ō atu i le lalolagi. 2 O le mea lenei tou te iloa ai le Agaga o le Atua: O agaga uma lava e ta‘utino atu o Iesu o le Keriso o lē na maliu mai i le tino, e mai le Atua i latou. 3 A o agaga uma lava o ē e lē ta‘utino atu Iesu, e lē mai le Atua. O le agaga lenei o le anetikeriso, ‘ua ‘outou fa‘alogo ai o le a sau; o lo‘o i ai nei lava i le lalolagi. 4 Le fānau e, e mai le Atua ‘outou, ‘ua ‘outou fa‘ato‘ilaloina perofeta pepelo auā o le Atua o lē o lo‘o i totonu ‘iā te ‘outou e silisili i anetikeriso o lo‘o i ai i le lalolagi. 5 O perofeta pepelo e o le lalolagi i latou, e tautala i latou i la le lalolagi, e fa‘alogo fo‘i le lalolagi ‘iā te i latou. 6 E mai le Atua i matou. So o se isi e iloa le Atua e fa‘alogo mai o ia ‘iā te i matou; o lē e lē mai le Atua e lē fa‘alogo ‘iā te i matou. O le mea lea ‘ua matou iloa ai le agaga moni ma le agaga sesē. 7 Le ‘au pele e, ‘ia tatou fealofani, auā e mai le Atua le alofa, o i latou uma e alolofa ‘ua fānau mai i latou mai le Atua, ‘ua iloa fo‘i e i latou le Atua. 8 O lē e lē alofa ‘ua lē iloa e ia le Atua, auā o le Atua o le alofa lava ia. 9 O le mea lava lenei ‘ua fa‘aalia mai ai le alofa o le Atua ‘iā te i tatou, ‘ina ‘ua ‘auina mai e le Atua lona Alo e to‘atasi i le lalolagi ‘ina ‘ia tatou ola ‘iā te ia. 10 O le alofa lava lenei, e lē ‘ona ‘ua tatou alolofa i le Atua, a ‘ua alofa mai o ia ‘iā te i tatou, ‘ua ‘auina mai e ia lona Alo, o le togiola mo a tatou agasala. 11 Le ‘au pele e, ‘āfai ‘ua fa‘apea ‘ona alofa mai o le Atua ‘iā te i tatou, e tatau la ‘ona tatou fealofani. 12 E le‘i va‘ai lava se isi i le Atua; ‘āfai tatou te fealofani, ‘ua i totonu ‘iā te i tatou le Atua, ‘ua ‘ato‘atoa fo‘i lona alofa i totonu ‘iā te i tatou. 13 ‘Ua tatou iloa ‘ua tatou i totonu ‘iā te ia, o ia fo‘i i totonu o i tatou, auā ‘ua foa‘iina mai ‘iā te i tatou lona lava Agaga. 14 ‘Ua matou va‘ai ma molimau, na ‘auina mai e le Atua lona Alo e fai ma Fa‘aola o le lalolagi. 15 ‘Āfai e ta‘utino atu e se tagata o Iesu o le Alo o le Atua, o lo‘o i totonu ‘iā te ia le Atua, o ia fo‘i o i totonu o le Atua, 16 O le mea lea, ‘ua tatou iloa ma talitonu i le alofa o le Atua mo i tatou. O le Atua o le alofa lava ia, o lē e tumau i le alofa, ‘ua tumau o ia i le Atua, ‘ua tumau fo‘i le Atua ‘iā te ia. 17 O le mea lava lenei ‘ua ‘ato‘atoa ai le alofa i totonu ‘iā te i tatou, ‘ina ‘ia tatou maua ai le lototele i le aso o le fa‘amasinoga, auā e pei ‘ona i ai o ia, e fa‘apea fo‘i i tatou i lenei lalolagi. 18 E leai se fefe i le alofa, a o le alofa ‘ato‘atoa e fa‘ate‘a‘eseina ai le fefe. O le fefe o se vaega o le fa‘asalaga, o lē o lo‘o fefe, e lē o fa‘a‘ato‘atoaina o ia i le alofa. 19 ‘Ua tatou alolofa auā na mua‘i alofa mai o ia ‘iā te i tatou. 20 ‘Āfai o fai mai se isi, “ ‘Ou te alofa i le Atua,” ‘ae ‘ino‘ino i lona uso o le pepelo lava ia; auā o lē e lē alofa i ona uso ‘ua va‘ai atu i ai o ia e le mafai ‘ona alofa o ia i le Atua e lē mafai ‘ona va‘ai atu i ai o ia. 21 O le poloa‘iga lenei ‘ua tatou maua mai ‘iā te ia: o lē e alofa i le Atua ia alofa fo‘i i lona uso.

1 Ioane 5

1 O i latou uma lava o ē e talitonu o Iesu o le Keriso, ‘ua fānau mai i le Atua; o i latou uma fo‘i e alolofa i le tamā, e alolofa fo‘i i le fānau. 2 O le mea lava lenei tatou te iloa ai ‘ua tatou alolofa i fānau a le Atua, pe a tatou alolofa i le Atua ma tausi i ana poloa‘iga. 3 Auā o le alofa i le Atua o le tausia lea o ana poloa‘iga. E lē mamafa fo‘i ana poloa‘iga. 4 Auā o i latou uma e fānau mai i le Atua e manumālō i latou i le lalolagi, o lo tatou fa‘atuatua i le Atua o le mea lea tatou te manumālō ai i le lalolagi. 5 O ai ‘ea sē e manumālō i le lalolagi, pe ‘āfai e lē talitonu o Iesu o le Alo o le Atua? 6 O ia lava lenei o lē na maliu mai i le vai ma le toto, o Iesu Keriso lava lea; e lē na o le vai, a o le vai ‘atoa ma le toto. 7 O le Agaga fo‘i o lo‘o molimau mai, auā o le Agaga o le ‘upu moni lava ia. 8 E tolu mea o lo‘o molimau mai, o le Agaga, o le vai ma le toto, o lea tolu e tasi lava lo latou manatu. 9 ‘Ua tatou talia le molimau a tagata, a o le molimau a le Atua e sili lea. O lo‘o molimau le Atua e uiga i lona Alo. 10 O lē e talitonu i le Alo o le Atua ‘ua i totonu ‘iā te ia lava le molimau. O lē e lē talitonu i le Atua, ‘ua faia e ia le Atua ma pepelo, auā e le‘i talitonu o ia i le molimau a le Atua e uiga i lona Alo. 11 O le molimau lenei a le Atua: ‘Ua foa‘iina mai e ia ‘iā te i tatou le ola e fa‘avavau, o le ola lava lea o lo‘o i lona Alo. 12 O lē ‘ua ‘iā te ia le Alo, ‘ua ‘iā te ia le ola; o lē ‘ua lē ‘iā te ia le Alo o le Atua, ‘ua lē ‘iā te ia fo‘i le ola. 13 ‘Ua ‘ou tusi atu nei mea ‘iā te ‘outou o ē ‘ua talitonu i le suafa o le Alo o le Atua, ‘ina ‘ia ‘outou iloa ai ‘ua ‘iā te ‘outou le ola e fa‘avavau. 14 ‘Ua matou fa‘atuatua ‘iā te ia, ‘āfai tatou te ōle atu i se mea e tusa ma lona finagalo, e fa‘afofoga mai o ia ‘iā te i tatou. 15 ‘Āfai ‘ua tatou iloa e fa‘afofoga mai o ia ‘iā te i tatou e lē aunoa, ‘ua tatou iloa e maua e i tatou le mea ‘ua tatou ōle atu ai ‘iā te ia. 16 ‘Āfai ‘ua iloa e se isi lona uso ‘ua faia le agasala e lē i‘u i le oti, ia tatalo o ia mo ia, ‘ona foa‘iina mai lea e le Atua ‘iā te ia le ola mo i latou o ē e agasala e lē i‘u i le oti. E i ai le agasala e i‘u i le oti; ‘ou te lē fai atu ‘ia ‘outou tatalo atu mo lea agasala. 17 O amiolētonu uma lava, o agasala ia; ‘ae peita‘i e i ai le agasala e lē i‘u i le oti. 18 ‘Ua tatou iloa e lē agasala se isi o ē ‘ua fānau mai le Atua, peita‘i e tausia o ia e le Atua, e lē tago atu fo‘i lē o lo‘o leaga ‘iā te ia. 19 ‘Ua tatou iloa e mai le Atua i tatou, a o le lalolagi uma o lo‘o i lalo o le malosi o lē o lo‘o leaga. 20 ‘Ua tatou iloa ‘ua maliu mai le Alo o le Atua, ‘ua foa‘iina mai fo‘i e ia ‘iā te i tatou le malamalama ‘ina ‘ia tatou iloa ai o ia o le Atua moni. ‘Ua tatou i ai i lē o lo‘o moni, talu ai ‘ona ‘ua tatou i ai i lona Alo o Iesu Keriso. O le Atua moni lenei; o le ola fa‘avavau fo‘i lenei. 21 Le fānau e, ia leoleo ‘outou ‘iā te ‘outou lava ia taumamao i tupua.

2 Ioane 1

1 O le tusi lenei a le toeaina i le tama‘ita‘i ‘ua filifilia e le Atua, ma lana fānau ‘ou te alofa fa‘amaoni i ai. E lē na o a‘u, a o ē uma ‘ua iloa le ‘upu moni o lo‘o alolofa atu ‘iā te ia, 2 auā ‘ua tumau ‘iā te i matou le ‘upu moni, ma o le a i ai pea ‘iā te i matou e fa‘avavau. 3 ‘Ia ‘iā te ‘outou le alofa tunoa, ma le alofa mutimutivale, ma le manuia mai le Atua le Tamā ‘atoa ma le Ali‘i o Iesu Keriso, o le Alo o le Tamā i le fa‘amaoni ‘atoa ma le alofa. 4 ‘Ua ‘ou fiafia lava ‘ina ‘ua ‘ou maua nisi o a ‘outou fānau o lo‘o savavali i le ‘upu moni, e pei ‘ona poloa‘iina i matou e le Tamā. 5 O lenei le tama‘ita‘i e, ‘ou te ‘ai‘oi atu ‘iā te oe ‘ia tatou fealofani. E lē o se poloa‘iga fou ‘ou te tusi atu ai ‘iā te oe; o le poloa‘iga lava na tatou maua talu le amataga. 6 O lenei lava le alofa, ia savavali i tatou e tusa ma ana poloa‘iga. O le poloa‘iga lenei e pei ‘ona ‘outou fa‘alogo ai talu le amataga: ia ola i le alofa. 7 Auā e to‘atele o ē e fa‘asesē ‘ua ō atu i le lalolagi, o ē ‘ua lē taliaina le mea moni ‘ua maliu mai Iesu Keriso i le tino. O le fa‘asesē lava lenei ma anetikeriso. 8 ‘Ia ‘outou fa‘aeteete ‘iā te ‘outou lava, ne‘i maumau a ‘outou galuega na ‘outou galulue ai, a ‘ia maua e ‘outou lo ‘outou taui ‘ato‘atoa. 9 So o se isi e alu ‘ese i a‘oa‘oga a Keriso ‘ae lē tumau i ai, ‘ua lē ‘iā te ia le Atua. A o lē e tumau i le a‘oa‘oga ‘ua ‘iā te ia le Tamā ma le Alo. 10 ‘Āfai e alu atu se isi ‘iā te ‘outou ‘ae na te lē avatua lenei a‘oa‘oga, ‘aua ne‘i ‘outou taliaina o ia i o ‘outou ‘āiga; ‘aua fo‘i tou te fai atu i ai, “ ‘Ia manuia ‘outou.” 11 Auā o sē e ofo atu ‘iā te ia, ‘ua ‘auai fa‘atasi o ia i ana galuega leaga. 12 E tele mea ‘ou te fia fa‘aali atu ‘iā te ‘outou ‘ae ‘ou te lē mana‘o e fa‘aaogāina pepa ma le vaitusi; ‘ou te fa‘amoemoe ‘ou te alu atu ‘iā te ‘outou, ‘ia tatou fetautalatala‘i, ‘ina ‘ia ‘ato‘atoa ai lo ‘outou ‘oli‘oli. 13 O lo‘o alolofa atu ‘iā te oe le fānau a lou uso, o ē ‘ua filifilia fo‘i e le Atua.

3 Ioane 1

1 O le tusi lenei a le toeaina ‘iā Kaio, o le pele, o lē ‘ou te alofa fa‘amaoni i ai. 2 La‘u uō pele, ‘ou te tatalo ‘ina ‘ia manuia oe i mea uma lava, ia mālōlōina lou tino e pei ‘ona manuia o lou agaga. 3 ‘Ua ‘ou matuā fiafia ‘ina ‘ua ō mai nisi uso ma fa‘aali mai o lo‘o e fa‘amaoni lava i le ‘upu moni, fa‘apei ‘ona e ola ai i le ‘upu moni. 4 E leai so‘u fiafia e sili atu i lo lo‘u fa‘alogo atu o lo‘o ola la‘u fānau i le ‘upu moni. 5 La‘u uō pele e, ‘ua e fa‘amaoni lava i mea uma na e faia mo le ‘au uso, e ui lava o tagata ‘ese i latou; 6 na molimau mai i latou i lou alofa i luma o le ekalesia. Fa‘amolemole ia fesoasoani ‘iā te i latou i ala e fiafia ai le Atua. 7 Auā na ō atu i latou i le galuega a Keriso e aunoa ma le taliaina o se fesoasoani mai tagata o Nu‘u ‘ese. 8 E tatau ‘ona tatou lagolagoina na tagata, ‘ina ‘ia tatou fesoasoani atu ‘iā latou galuega mo le ‘upu moni. 9 Na ‘ou tusi atu i le ekalesia; a o Tioterifi o lē ‘ua fia sili ‘iā te i latou, na te le‘i taliaina i matou. 10 O le mea lea ‘āfai ‘ou te alu atu, ‘ou te fa‘amanatu atu ‘iā te ‘outou mea na faia e ia, o mea mata‘utia na fai atu e ia e uiga ia i matou, ‘atoa ma le pepelo na fa‘aali mai e ia ‘iā te i matou. E lē gata fo‘i i ia mea, ‘ae le‘i talia fo‘i e ia le ‘au uso, na vavao atu fo‘i i ē na loto i ai, ma fa‘ate‘a i latou i le ekalesia. 11 La‘u uō pele e, ‘aua ‘e te fa‘aa‘oa‘o i le leaga, a ‘ia fa‘aa‘oa‘o i le lelei. O lē e faia mea lelei e mai le Atua lava ia; o lē e fai mea leaga, e le‘i iloa atu lava e ia le Atua. 12 ‘Ua logoleleia Temetiu e tagata uma lava ‘atoa ma le ‘upu moni. E fa‘aopoopo atu fo‘i i ai la matou molimau, ‘ia iloa ai e ‘outou e moni la matou molimau. 13 E tele mea ‘ou te fia tusi atu ai ‘iā te oe, ‘ae ‘ou te lē mana‘o e fa‘aaogāina le peni ma le vaitusi. 14 ‘Ou te fa‘amoemoe e fia feiloa‘i ma oe i se taimi e lē o mamao, ‘ina ‘ia ta fetautalatala‘i. 15 ‘Ia ‘iā te oe le manuia. O lo‘o alolofa atu ‘iā te oe au uō uma. ‘Ou te alofa atu ‘iā tatou uō uma lava.

Iuta 1

1 O a‘u o Iuta, le ‘au‘auna a Iesu Keriso, ma o le uso o Iakopo. ‘Ua ‘ou tusi atu ia i latou o ē ‘ua vala‘auina, ma ‘ua alofaina e le Atua le Tamā, ma ‘ua leoleoina mo Iesu Keriso: 2 ‘Ia fa‘ateleina ‘iā te ‘outou le alofa mutimutivale, ma le manuia, ma le alofa. 3 Le ‘au pele e, ‘ona o lo‘u naunau tele e tusi atu ‘iā te ‘outou e uiga i le fa‘aolataga faitele, o lea ‘ua tatau ai lava ‘ona ‘ou tusi atu ‘iā te ‘outou, e apoapoa‘i atu ‘iā te ‘outou, ‘ina ‘ia ‘outou fa‘amalosi e finau mo le fa‘atuatua na tu‘uina mai fa‘atasi i le ‘au pa‘ia. 4 Auā ‘ua tu‘uina atu fa‘alilolilo le avanoa i nisi tagata, o ē ‘ua leva ‘ona fa‘atatauina mo lenei lava fa‘asalaga, o i latou o tagata lē mafaufau o ē ‘ua liua le alofa tunoa o lo tatou Atua i le matāitu, ma ‘ua fa‘afitia e i latou lo tatou Matai e to‘atasi ma lo tatou Ali‘i, o Iesu Keriso. 5 ‘Ou te fia fa‘amanatu atu ‘iā te ‘outou le mea na fa‘aalia manino ‘iā te ‘outou anamua, na lavea‘iina e le Ali‘i le nu‘u mai le nu‘u o Aikupito, ‘ae mulimuli ane ‘ua fa‘aumatia e ia i latou o ē na lē fa‘atuatua. 6 O agelu fo‘i o ē na lē tāofiina lo latou tulaga mamalu, a ‘ua tu‘ua e i latou le mea sa nonofo ai, ‘ua tāofia i latou e ia i noataga e fa‘avavau i lalo o le pogisā, se‘ia o‘o i le fa‘amasinoga o le Aso tele. 7 E pei o Sotoma ma Komoro, ma ‘a‘ai o lo‘o si‘omia ai, ‘ua faita‘aga e pei lava o i latou, ma ‘ua mulimuli atu i tu‘inanau ‘ese o le tino, o lea ‘ua tu‘uina mai ai i latou e fai ma fa‘ailoga, ‘ua fa‘asalaina i latou i le afi e fa‘avavau. 8 E fa‘apenā fo‘i nei tagata moemiti, e fa‘aleaga e i latou le tino, ma tete‘e atu i le pule, ma ‘ua fai ‘upu leaga i latou i ē e mamalu. 9 Peita‘i, ‘ina ‘ua finau Mikaele le agelu silisili, ma le tiapolo, e uiga i le tino o Mose, sa le‘i lafoina atu fa‘amalosi e ia se ‘upu leaga e fa‘asala ‘iā te ia, a ‘ua fai atu, “ ‘Ia a‘oa‘i oe e le Ali‘i.” 10 A o tagata nei, ‘ua fai ‘upu leaga i mea latou te lē malamalama i ai; o mea fo‘i e iloa e i latou e pei ‘ona iloa e meaola e leai se mafaufau, o mea lava ia e fa‘aleagaina i latou. 11 Talofa ‘iā te i latou! Auā ‘ua savavali i latou i le ala o Kaino, ma ‘ua tu‘uina atu i latou e i latou lava i le sesē o Palaamo ‘ona o le totogi, ‘ua fano fo‘i i latou i le fouvale o Koru. 12 ‘Ua fai i latou ma ila ia ‘outou faiga‘ai o le mafutaga, pe a ‘a‘ai i latou fa‘atasi ma ‘outou ma le lē mata‘u, ‘ua na ‘ona ‘a‘ai lava i latou. O i latou o ao e lē o i ai se vai, o lo‘o lelea i matagi; o i latou o la‘au ‘ua to‘ulu o latou lau, ‘ua lē fua, ‘ua mate fa‘alua, ‘ua lia‘iina lava. 13 O peau sousou o le sami, ‘ua puna a‘e ai mea e māasiasi ai i latou; o fetū fegasoloa‘i ‘ua tu‘u mo i latou le pogisā o le pouliuli e fa‘avavau. 14 Na valo‘ia fo‘i i latou nei e Enoka i lona fitu o tupulaga talu mai Atamu, fai mai, “O lenei, e afio mai le Ali‘i ma ana ‘au pa‘ia e to‘atele naunau, 15 ‘ina ‘ia fa‘amasinoina tagata uma, ma fa‘asalaina tagata lē mafaufau uma ‘ona o a latou amioga lē mafaufau uma lava na faia i auala lē mafaufau, ‘atoa fo‘i ma a latou ‘upu fa‘atigā na fai ‘iā te ia e tagata agasala lē mafaufau.” 16 O i latou nei o tagata muimui ma fa‘ameo, o lo‘o gaua‘i atu i o latou lava tu‘inanau, ma ‘ua tautala mai o latou gutu i ‘upu fa‘alialiavale, e fa‘avi‘ivi‘i atu fo‘i i latou i tagata ‘ina ‘ia maua ai ni mea. 17 A o ‘outou, le ‘au pele e, ‘ia ‘outou manatua ‘upu na fai mai ai le ‘au ‘aposetolo a lo tatou Ali‘i o Iesu Keriso; 18 sa fai atu i latou ‘iā te ‘outou, “O le a i ai tagata tauemu i aso o i luma o ē e savavali e tusa ma o latou lava tu‘inanau ma le lē mafaufau.” 19 O tagata lava nei e fa‘atupuina fevaevae‘iga; o tagata amio fa‘aletino, e lē o i ai le Agaga. 20 A o ‘outou, le ‘au pele e, ‘ia ‘outou ati a‘e ‘outou lava i le fa‘atuatua e silisili ‘ona pa‘ia; o le Agaga Pa‘ia tou te tatalo ai; 21 ‘ia ‘outou fa‘atumauina ‘outou lava i le alofa o le Atua, ma fa‘atalitali atu i le alofa mutimutivale o lo tatou Ali‘i o Iesu Keriso, e o‘o atu i le ola e fa‘avavau. 22 ‘Ia ‘outou alolofa atu i nisi o ē ‘ua fa‘alētonu; 23 a o isi ia ‘outou lavea‘iina ma ia se‘i ‘iā te i latou nai le afi; a o isi ‘ia ‘outou alolofa i ai fa‘atasi ma le mata‘u, ma ‘ia ‘outou ‘ino‘ino i le ‘ofu ‘ua pisia i le tino. 24 O lenei, ia ‘iā te ia o lē na te mafaia ‘ona leoleoina ‘outou ‘ina ne‘i pa‘u‘ū, ma tu‘uina atu ‘outou ‘ua lē ponā i luma o lona lava mamalu ma le fiafia tele, 25 ia i le Atua e to‘atasi, o lo tatou Fa‘aola e ala ‘iā Iesu Keriso lo tatou Ali‘i, le vi‘iga ma le mamalu, o le malosi ma le pule, i le amataga, ma aso nei, e o‘o lava i le fa‘avavau. Amene.

O Le Fa‘aaliga 1

1 O le fa‘aaliga a Iesu Keriso, na tu‘uina atu e le Atua ‘iā te ia, ‘ina ‘ia fa‘aali atu i ana ‘au‘auna mea o le a vave o‘o mai; ‘ua ‘auina mai fo‘i e ia lana agelu e fa‘ailoa mai i lana ‘au‘auna o Ioane, 2 o lē na molimau i le afioga a le Atua, ma le mau ‘iā Iesu Keriso, e o‘o lava i mea uma na va‘aia e ia. 3 ‘Amu‘ia lē na te faitauina ‘upu o le valo‘aga; ‘amu‘ia fo‘i i latou o ē e fa‘alogo ma usiusita‘i i mea ‘ua tusia ai; auā ‘ua latalata mai aso e tutupu ai ia mea. 4 O le tusi mai ‘iā Ioane i ekalesia e fitu o lo‘o i Asia. ‘Ia ‘iā te ‘outou le alofa tunoa ma le manuia mai lē o lo‘o soifua, na soifua fo‘i, o le a afio mai; ‘atoa fo‘i ma agaga e to‘afitu o lo‘o i luma o lona nofoāli‘i; 5 i le ma Iesu Keriso fo‘i le molimau fa‘amaoni, o le ulumatua o ē ‘ua oti, ma o le pule i tupu o le lalolagi. ‘Ia ‘iā te ia o lē o lo‘o alofa mai ‘iā te i tatou, ma ‘ua na fa‘asa‘olotoina i tatou mai a tatou agasala i lona lava toto, 6 na ‘avea fo‘i i tatou e ia ma mālō, o ositaulaga i lona Atua ma lona Tamā, ia ‘iā te ia le vi‘iga ma le pule e fa‘avavau fa‘avavau lava. Amene. 7 O lenei, o lo‘o afio mai o ia ma ao, e iloa atu fo‘i o ia e mata o tagata uma, ‘atoa ma ē na tu‘ia o ia; e taufaitagi fo‘i tagata uma o le lalolagi ‘ona o ia. E moni lava! Amene. 8 “O a‘u le Alefa ma le Omeka,” ‘ua fetalai mai ai le Ali‘i le Atua, lē o lo‘o soifua, na soifua fo‘i, o le a afio mai, o ia e ona le malosi uma lava. 9 O a‘u o Ioane, lo ‘outou uso, o lē ‘ua fa‘atasi ma ‘outou ‘iā Iesu i le puapuagā, ma le mālō, ‘atoa ma le ‘onosa‘i; na ‘ou i le motu e igoa ia Patamo ‘ona o le afioga a le Atua ma le mau ‘iā Iesu. 10 Na ‘ou i le Agaga i le aso o le Ali‘i; ‘ona ‘ou fa‘alogo ai lea i o‘u tua i le leo tele e pei o se pū, 11 fai mai, “ ‘Ia e tusia i se tusi mea ‘ua e va‘aia, ma avatu i ekalesia e fitu o Efeso, ma Semurana, ma Perekamo, ma Tuatira, ma Sarataisa, ma Filatelefaia, ma Laotikaia.” 12 Na ‘ou liliu atu e va‘ai po o ai o lo‘o tautala mai ‘iā te a‘u; na ‘ou liliu atu, ma ‘ua ‘ou va‘aia ai tu‘ugāmolī auro e fitu. 13 O lo‘o tu i le ogātotonu le tagata e foliga mai o le atali‘i o le tagata, e ‘ofu o ia i le ‘ofu talaloa umi, ma ‘ua fusi fo‘i lona fatafata i le fusi auro. 14 ‘Ua sinasina fo‘i lona ao ma ona lauao e pei o le sinasina o le fulufulu mamoe, e pei o le kiona lava; o ona fofoga fo‘i e pei o le mumū o le afi. 15 O ona vae e pei o le ‘apa ‘i‘ila, e peiseaī ‘ua fa‘amamāina i totonu o se ogāumu; o lona si‘ufofoga fo‘i e pei o le ta‘alili o vai e tele. 16 ‘Ua umia e ia i lona ‘a‘ao taumatau fetū e fitu; ‘ua alu atu fo‘i mai lona fofoga le pelu e taufai ma‘ai ona itū, ma e ma‘ama‘ai lava; o ona fofoga fo‘i e pei o le susulu o le la ‘ina o mū toto‘a. 17 ‘Ua ‘ou iloa atu o ia, ‘ona ‘ou pa‘ū ifo lea i ona vae e peiseaī ‘ua ‘ou oti; a ‘ua fa‘ae‘e mai e ia lona ‘a‘ao taumatau i o‘u luga, ma fetalai mai ‘iā te a‘u, “ ‘Aua ‘e te fefe; o a‘u lē e muamua ma lē e mulimuli; 18 o lē o lo‘o ola nei lava; sa ‘ou oti, a o lenei, ‘ou te ola e fa‘avavau fa‘avavau lava; o lo‘o ‘iā te a‘u ki o le oti ma seoli. 19 ‘Ia e tusia mea na e iloa, ma mea o i ai nei, ‘atoa ma mea e tutupu i aso o i luma. 20 O le uiga lilo lenei o fetū e fitu na e iloa i lo‘u lima taumatau, ma tu‘ugāmolī auro e fitu. O fetū e fitu o agelu ia a ekalesia e fitu; o tu‘ugāmolī fo‘i e fitu na e iloa, o ekalesia ia e fitu.

O Le Fa‘aaliga 2

1 “ ‘Ia e tusi i le agelu o le ekalesia o i Efeso: “O ‘upu nei a lē o lo‘o ona umia fetū e fitu i lona lima taumatau, o ia fo‘i lea o lo‘o savali i totonu o tu‘ugāmolī auro e fitu. 2 ‘Ua ‘ou iloa au galuega, ma lou tigā, ma lou ‘onosa‘i, ‘ina ‘ua e lē lavātia le feagai ai ma tagata leaga; ‘ua e tofotofoina fo‘i ē ‘ua fai mai o i latou o ‘aposetolo, ‘ae leai lava, ma ‘ua e iloa fo‘i o tagata pepelo i latou; 3 ‘ou te iloa ‘ua e lavātia, ma ‘ua e ‘onosa‘i fo‘i ‘ona o lo‘u igoa, ma ‘e te le‘i fa‘avaivai lava. 4 Peita‘i ‘ua ‘ou le fiafia ‘iā te oe, ‘ona ‘ua e tu‘ua lou ulua‘i alofa. 5 ‘Ia e manatua le mea na e pa‘ū ‘ese mai ai, ma ‘ia e salamō ma fai galuega sa e faia muamua. ‘Āfai e leai, o le a ‘ou alu atu loa ‘iā te oe, ma ‘ou ‘ave‘esea lau tu‘ugāmolī mai le mea e tu‘u ai, pe ‘āfai ‘e te lē salamō. 6 A ‘ua ‘iā te oe le mea lenei, ‘ua e ‘ino‘ino i galuega a le ‘au Nikalaitai, ma o a‘u fo‘i ‘ou te ‘ino‘ino i ai. 7 “O lē ‘ua i ai taliga, fa‘alogo lelei mai ia i le mea ‘ua fetalai mai ai le Agaga i ekalesia. “O lē e manumālō, ‘ou te fa‘atagaina o ia e ‘ai i le fua o le la‘au o le ola o lo‘o i totonu o le parataiso o le Atua. 8 “ ‘Ia e tusi fo‘i i le agelu o le ekalesia o i Semurana: “O ‘upu nei a lē e muamua ma lē e mulimuli, o lē na oti, a ‘ua ola mai. 9 ‘Ua ‘ou iloa lou puapuagā, ma lou mativa (a o lo‘o e tamao‘āiga), ma le fai ‘upu taufa‘aleaga o i latou o ē e fai ane o i latou o tagata Iutaia, ‘ae leai lava, a o le sunako o Satani i latou. 10 ‘Aua ‘e te fefe i mea o le a e puapuagātia ai. O le a tu‘uina atu nisi o ‘outou e le tiapolo i le falepuipui, ‘ina ‘ia tofotofoina ai ‘outou; e puapuagātia fo‘i ‘outou i po e sefulu. ‘Ia e fa‘amaoni se‘ia o‘o i le oti, ‘ona ‘ou avatua lea ‘iā te oe le paleāli‘i o le ola. 11 “O lē ‘ua i ai taliga, fa‘alogo lelei mai ia i le mea ‘ua fai mai ai le Agaga i ekalesia. “O lē e manumālō e lē afaina lava o ia i le oti fa‘alua. 12 “ ‘Ia e tusi fo‘i i le agelu o le ekalesia o i Perekamo: “O ‘upu nei a lē o lo‘o i ai le pelu e taufai ma‘ai ona itū e lua, ma e ma‘ama‘ai lava. 13 ‘Ua ‘ou iloa le mea ‘e te nofo ai, o lo‘o i ai le nofoāli‘i o Satani; ‘ua e tāofi mau i lo‘u igoa, ma ‘ua e lē fa‘afitia le fa‘atuatua ‘iā te a‘u i aso o Anetipa la‘u molimau fa‘amaoni, o lē na fasiotia a o i ai ‘iā te ‘outou i le mea o lo‘o nofo ai Satani. 14 A o lo‘o i ai ni nai mea ‘ua ‘ou lē fiafia ai ‘iā te oe; o lo‘o ‘iā te oe nisi o ē ‘ua tāofi i le a‘oa‘oga a Palaamo, o lē na a‘oa‘o ia Palako e tu‘u atu i luma o le fānauga a Isaraelu le mea e ta‘ita‘isesēina ai, ‘ina ‘ia ‘a‘ai i latou i mea ‘ua fasia mo tupua, ma ‘ia fai amioleaga. 15 E fa‘apenā fo‘i ‘ona i ai ‘iā te oe ē ‘ua tāofi i le a‘oa‘oga a le ‘au Nikalaitai. 16 O lea ia e salamō ai. ‘Āfai e leai, o le a ‘ou vave alu atu ‘iā te oe, ma o le a ‘ou tau ma i latou i le pelu i lo‘u gutu. 17 “O lē ‘ua i ai taliga, fa‘alogo lelei mai ia i le mea ‘ua fetalai mai ai le Agaga i ekalesia. “O lē e manumālō, ‘ou te avatua ‘iā te ia le manai lilo; ‘ou te avatua fo‘i ‘iā te ia le ma‘a sinasina, ‘ua tusia fo‘i i le ma‘a le igoa fou, e leai se isi na te iloa vaganā ai lē ‘ua na maua. 18 “ ‘Ia e tusi fo‘i i le agelu o le ekalesia o i Tuatira: “O ‘upu nei ‘ua fai mai ai le Atali‘i o le Atua, o lē e pei o le mumū o le afi ona mata, o ona vae fo‘i e pei o le ‘apamemea ‘i‘ila. 19 ‘Ua ‘ou iloa au galuega ma lou alofa, ma lou fa‘atuatua, ma lou ‘au‘auna mai, ma lou ‘onosa‘i; ‘ua sili fo‘i au galuega mulimuli i lo galuega muamua. 20 A o le mea lenei ‘ua ‘ou lē fiafia ai ‘iā te oe, ‘ona ‘ua e tu‘u fa‘asa‘oloto le fafine o Iesepela, ‘ua ta‘ua o ia e ia o le perofeta fafine, e a‘oa‘o ma fa‘asesē i a‘u ‘au‘auna, ‘ina ‘ia faita‘aga, ma ‘a‘ai i mea ‘ua fasia mo tupua. 21 ‘Ua ‘ou tu‘u atu fo‘i se taimi ‘iā te ia e salamō ai i lana amioleaga, a ‘ua lē salamō lava o ia. 22 O lenei, o le a ‘ou lafoina o ia i le moega o le tigā, ‘ou te fa‘ao‘o atu fo‘i le puapuagā tele ia i latou ‘ua mulilulua fa‘atasi ma ia, pe ‘āfai e lē salamō i latou i ana galuega. 23 ‘Ou te fasia fo‘i lana fānau ia oti; e iloa fo‘i e ekalesia uma, o a‘u lē e su‘esu‘eina manatu ma loto; ‘ou te foa‘iina atu fo‘i ‘iā te ‘outou ta‘ito‘atasi e tusa ma a ‘outou galuega. 24 “A o isi o ‘outou o lo‘o totoe i Tuatira, o ē ‘ua lē i ai lenei a‘oa‘oga, ma ‘ua ‘outou lē iloa mea ‘ua ta‘ua e i latou o mea loloto a Satani, ‘ou te fai atu ‘iā te ‘outou: ‘ou te lē tu‘uina atu se isi avega ‘iā te ‘outou; 25 ‘ae peita‘i, o le mea ‘ua ‘iā te ‘outou, ‘ia ‘outou tāofi mau i ai, se‘ia ‘ou alu atu. 26 O lē e manumālō fo‘i, ma tausi i a‘u galuega se‘ia o‘o i le gata‘aga, ‘ou te tu‘uina atu ‘iā te ia le pule i nu‘u uma; 27 e pule fo‘i o ia ‘iā te i latou i le to‘oto‘o u‘amea, e nutipalaina i latou e pei o ipu a lē e fai ipu ‘omea, e pei o a‘u fo‘i ‘ona ‘ou maua mai i lo‘u Tamā; 28 ‘ou te foa‘iina atu fo‘i ‘iā te ia le fetū ao. 29 “O lē ‘ua i ai taliga, fa‘alogo lelei mai ia i le mea ‘ua fetalai mai ai le Agaga i ekalesia.

O Le Fa‘aaliga 3

1 “ ‘Ia e tusi fo‘i i le agelu o le ekalesia o i Sarataisa: “O ‘upu nei a lē ‘ua i ai agaga e to‘afitu o le Atua, ma fetū e fitu. ‘Ua ‘ou iloa au galuega; ‘ua ‘iā te oe le igoa ‘ua e ola, a ‘ua e oti. 2 ‘Ia e mataala, ma ‘ia e fa‘atūmuina mea ‘ua totoe, o le a mate; auā ‘ou te le‘i iloa au galuega ‘ona ‘ato‘atoa i luma o le Atua. 3 O lea fo‘i ‘ia e manatu ai i mea ‘ua e maua ma ‘ua e fa‘alogo ai; ‘ia e tāofiina, ma ‘ia e salamō. ‘Āfai ‘e te lē mataala, ‘ou te alu atu ‘iā te oe e pei o se gaoi, ‘e te lē iloa fo‘i le itūlā ‘ou te alu atu ai ‘iā te oe. 4 O lo‘o ‘iā te oe ni nai tagata i Sarataisa lava, o ē ‘ua lē fa‘a‘ele‘eleaina o latou ‘ofu; e savavali i latou ma a‘u i ‘ofu papa‘e, auā ‘ua tatau ai mo i latou. 5 O lē e manumālō, e fa‘a‘ofuina o ia i ‘ofu papa‘e; ‘ou te lē soloi‘esea fo‘i lona igoa i le tusi o le ola; a ‘ou te ta‘u atu lona igoa i luma o lo‘u Tamā, ma luma o ana agelu. 6 “O lē ‘ua i ai taliga, fa‘alogo lelei mai ia i le mea ‘ua fetalai mai ai le Agaga i ekalesia. 7 “ ‘Ia e tusi fo‘i i le agelu o le ekalesia o i Filatelefaia: “O ‘upu nei a lē e pa‘ia, o lē e fa‘amaoni, o lē ‘ua i ai le ki a Tavita, o lē na te tatalaina ‘ae leai se na te tapunia, o lē na te tapunia fo‘i ‘ae leai sē na te tatalaina. 8 ‘Ua ‘ou iloa au galuega. O lenei, ‘ua ‘ou tu‘uina atu i ou luma le faitoto‘a ‘ua avanoa, e leai fo‘i se isi na te mafaia ‘ona punitia; ‘ua ‘ou iloa ‘ua itiiti lou malosi, a ‘ua e usiusita‘i i la‘u ‘upu, ma ‘ua e lē fa‘afitia lo‘u igoa. 9 O lenei, ‘ou te tu‘uina atu i latou o i le sunako o Satani, o ē o lo‘o fai mai o i latou o tagata Iutaia, ‘ae leai lava, a ‘ua pepelo i latou, o le a ‘ou ta‘ita‘iina mai i latou i ou luma, ma ifo atu ‘iā te oe; e iloa fo‘i e i latou ‘ua ‘ou alofa ‘iā te oe. 10 ‘Ua e usiusita‘i i la‘u ‘upu ia e ‘onosa‘i, o lea fo‘i ‘ou te tausi ai ‘iā te oe i le itūlā o le tofotofoga o le a o‘o mai i le lalolagi ‘atoa, ‘ina ‘ia tofotofoina i latou o lo‘o nonofo i le lalolagi. 11 O lenei, ‘ou te vave alu atu; ia e tāofi mau i le mea ‘ua ‘iā te oe, ‘ina ne‘i ‘avea e se isi lou pale. 12 O lē e manumālō, ‘ou te faia o ia ma poutū i le malumalu o lo‘u Atua; e lē toe ulufale lava o ia, ‘ou te tusi fo‘i i ai le suafa o lo‘u Atua, ma le igoa o le ‘a‘ai a lo‘u Atua, o Ierusalema fou lea e alu ifo nai le lagi mai lo‘u Atua, ‘atoa fo‘i ma lo‘u igoa fou. 13 “O lē ‘ua i ai taliga, fa‘alogo lelei mai ia i le mea ‘ua fetalai mai ai le Agaga i ekalesia. 14 “ ‘Ia e tusi fo‘i i le agelu o le ekalesia o i Laotikaia: “O ‘upu nei a le Amene, o le molimau moni ma le fa‘amaoni, o le amataga o mea na faia e le Atua. 15 ‘Ua ‘ou iloa au galuega, ‘e te lē ma‘alili, ‘e te lē vevela fo‘i. ‘Ou te loto ‘ina ‘ia e ma‘alili pe vevela! 16 A ‘ona ‘ua e fa‘alēogalua, ‘e te le ma‘alili, ‘e te lē vevela fo‘i, o le mea lea o le a ‘ou luaiina atu ai oe nai lo‘u gutu. 17 Auā ‘ua e fai mai, ‘ ‘Ua ‘ou mau‘oloa, ‘ua ‘ou tamao‘āiga, ‘ou te lē mativa fo‘i i se mea e tasi; a ‘ua e lē iloa o oe o le tagata malaia, ma le puapuagātia, ma le mativa, ma le tauaso, ma le lē lavalavā.’ 18 O le mea lea ‘ou te fai atu ai ‘iā te oe, ia e fa‘atau atu ‘iā te a‘u le auro ‘ua fa‘amamāina i le afi, ‘ina ‘ia e tamao‘āiga ai; ma ‘ofu papa‘e ‘ina ‘ia e ‘ofu ai, ‘ina ne‘i iloa le ma o lou lē lavalavā; ma le vaimata e nini a‘i ou mata, ‘ina ‘ia e pupula ai. 19 ‘Ou te a‘oa‘i atu ma sasa ia i latou uma ‘ou te alofa i ai; o lea ia e loto naunau, ma ‘ia e salamō. 20 O lenei, ‘ou te tu atu i le faitoto‘a ma tu‘itu‘i atu; a i ai se isi e fa‘alogo mai i lo‘u leo, ma tatala mai le faitoto‘a, ‘ou te ulufale atu ‘iā te ia, ma te talisua ma ia, o ia fo‘i ma a‘u. 21 O lē e manumālō, ‘ou te fa‘atagaina o ia e nonofo fa‘atasi ma a‘u i lo‘u nofoāli‘i, e pei o a‘u fo‘i ‘ona ‘ou manumālō, ma ‘ua ma nonofo fa‘atasi ai ma lo‘u Tamā i lona nofoāli‘i. 22 “O lē ‘ua i ai taliga, fa‘alogo lelei mai ia i le mea ‘ua fetalai mai ai le Agaga i ekalesia.”

O Le Fa‘aaliga 4

1 ‘Ua mavae atu ia mea, ‘ona ‘ou iloa atu lea, o le faitoto‘a ‘ua avanoa i le lagi, o le ulua‘i leo fo‘i na ‘ou fa‘alogo ai e pei o se pū o lo‘o tautala mai ‘iā te a‘u, fai mai, “Inā sau ia i luga nei, se‘i ‘ou fa‘aali atu ‘iā te oe mea o le a tutupu i aso o lumana‘i.” 2 O le taimi lava lea na ‘ou i ai loa i le Agaga. ‘Ua tu mai o le nofoāli‘i i le lagi, ma lē o lo‘o ti‘eti‘e ai i le nofoāli‘i, 3 O lē o lo‘o ti‘eti‘e mai e foliga i ma‘a tāua o le iasepi ma le salikea i le tino mai; ‘ua si‘osi‘oina fo‘i le nofoāli‘i e le nuanua e pei o le samaraki lona tino mai. 4 ‘Ua si‘osi‘oina fo‘i le nofoāli‘i e nofoāli‘i e luasefulu ma le fa; na ‘ou iloa fo‘i toeaina e to‘aluasefulu ma le fa e ti‘eti‘e i ia nofoāli‘i, ‘ua ‘o‘ofu i ‘ofu papa‘e; ‘ua i o latou ulu fo‘i pale auro. 5 ‘Ua o‘o mai fo‘i uila, ma faititili, ma leo mai le nofoāli‘i; o lo‘o mumū fo‘i sulu e fitu i luma o le nofoāli‘i e fa‘amalamalama ai, o agaga ia e to‘afitu o le Atua. 6 ‘Ua i luma fo‘i o le nofoāli‘i le sami tioata, e pei o ma‘a tioata. ‘Ua si‘omia fo‘i le nofoāli‘i, i ‘ona itū ta‘itasi, e meaola e fa, ‘ua tūtūmu i mata i luma ‘atoa ma tua. 7 O le meaola muamua e pei o se leona, o lona lua o meaola e pei o se povi ta‘anoa, o lona tolu o meaola e pei o se tagata ona mata, o lona fa o meaola e pei o se aeto ‘ua lele. 8 O meaola e fa e tofu ma ‘apa‘au ta‘iono, ma e tumu i latou i mata i fafo ‘atoa ma totonu; e lē mapu i latou i le ao ma le po i le fai atu, “E pa‘ia, e pa‘ia, e pa‘ia le Ali‘i le Atua e ona le malosi uma lava, o lē na soifua, o lo‘o soifua fo‘i, o le a afio mai!” 9 A vivi‘i fo‘i, ma fa‘ane‘ene‘e, ma fa‘afetai atu meaola i lē o lo‘o ti‘eti‘e i le nofoāli‘i, o lē e soifua e fa‘avavau fa‘avavau lava. 10 ‘Ona fa‘apa‘u‘ū ai lea o toeaina e to‘aluasefulu ma le fa i luma o lē o lo‘o ti‘eti‘e i le nofoāli‘i, ma ifo atu i lē e soifua e fa‘avavau fa‘avavau lava, ma lafo o latou pale i luma o le nofoāli‘i, ma fai atu, 11 “Lo matou Ali‘i e, ma lo matou Atua, e tatau lava ‘ona tu‘uina atu ‘iā te oe le vi‘iga, ma le fa‘ane‘etaga, ma le mana; auā na e faia mea uma lava, ‘ona o lou finagalo fo‘i e i ai i latou ma ‘ua faia.”

O Le Fa‘aaliga 5

1 Na ‘ou iloa fo‘i i le ‘a‘ao taumatau o lē o lo‘o ti‘eti‘e i le nofoāli‘i, o le tusi ta‘ai o i ai tusitusiga i totonu ‘atoa ma le tua, ma ‘ua fa‘amauina i fa‘amaufa‘ailoga e fitu. 2 Na ‘ou iloa fo‘i le agelu malosi na tāla‘i atu ma le leotele, “O ai ‘ea e tatau ‘ona fofolaina le tusi ta‘ai, ma tatala ona fa‘amaufa‘ailoga?” 3 ‘Ae leai se isi i le lagi, po o le lalolagi, po o lalo o le lalolagi, na te mafaia ‘ona fofolaina le tusi ta‘ai, pe va‘ai i ai. 4 ‘Ona ‘ou tagi tele ai lea, ‘ina ‘ua lē maua se isi e tatau ‘ona fofolaina pe va‘ai i totonu o le tusi ta‘ai. 5 ‘Ona fai mai ai lea ‘iā te a‘u o le tasi o toeaina, “ ‘Aua ‘e te tagi; ‘ua manumālō le leona o le itū‘āiga o Iuta, o le aa o Tavita, e mafai e ia ‘ona fofola le tusi ta‘ai, ma tatala ona fa‘amaufa‘ailoga e fitu.” 6 Na ‘ou va‘aia fo‘i le Tama‘i Mamoe e peiseaī na fasia, ‘ua tu mai i le vā o le nofoāli‘i ma meaola e fa ‘atoa ma toeaina, e fitu ona nifo ma ona mata e fitu, o Agaga ia e to‘afitu o le Atua ‘ua ‘auina atu i le lalolagi uma. 7 ‘Ua alu atu o ia, ma to mai le tusi ta‘ai nai le ‘a‘ao taumatau o lē na ti‘eti‘e i le nofoāli‘i. 8 ‘Ua to mai e ia le tusi ta‘ai, ‘ona fa‘apa‘u‘ū ai lea o meaola e fa ma toeaina e to‘aluasefulu ma le fa i luma o le Tama‘i Mamoe, e tofu i latou ma le kitara, ma le ipu auro ‘ua tumu i mea manogi e mū, o talosaga ia a le ‘au pa‘ia; 9 ‘ua pepese fo‘i i latou i le pese fou, ‘ua fai atu, “ ‘Ua tatau lava ‘iā te oe ‘ona e tago i le tusi ta‘ai, ma tatala ona fa‘amaufa‘ailoga. Auā na fasia oe, ‘ua e fa‘atauina fo‘i tagata i lou lava toto mo le Atua, mai i itū‘āiga uma, ma gagana ‘ese‘ese, ma nu‘u, ‘atoa ma atunu‘u. 10 ‘Ua e faia fo‘i i latou ma mālō, o ositaulaga fo‘i i lo matou Atua; e fai fo‘i i latou ma tupu i le lalolagi.” 11 Na ‘ou iloa atu fo‘i, ma ‘ou fa‘alogo i le leo o agelu e to‘atele, o ē o lo‘o si‘omia le nofoāli‘i, ‘atoa ma le leo o meaola e fa ma toeaina. O lo latou faitau aofa‘i e sefulu afe ni sefulu afe, ma afe ni afe, 12 o lo‘o ‘alalaga leotetele atu, “ ‘Ua tatau lava i le Tama‘i Mamoe na fasia, ‘ona tu‘uina atu ‘iā te ia le mana, ma le tamao‘āiga, ma le poto, ma le malosi, ma le fa‘ane‘etaga, ma le vi‘iga, ma le fa‘amanū!” 13 Na ‘ou fa‘alogo fo‘i i meaola uma na faia o i le lagi, ma le lalolagi, ma lalo ifo o le lalolagi, ‘atoa ma le sami ma mea uma o i ai, o lo‘o fai atu, “ ‘Ia i ai i lē o lo‘o ti‘eti‘e i le nofoāli‘i ‘atoa ma le Tama‘i Mamoe, le fa‘amanū, ma le fa‘ane‘etaga, ma le vi‘iga, ma le mana, e fa‘avavau fa‘avavau lava!” 14 ‘Ona fai atu lea o meaola e fa, “Amene!” ‘Ona fa‘apa‘u‘ū lea o toeaina ma ifo atu.

O Le Fa‘aaliga 6

1 Na ‘ou iloa atu fo‘i ‘ua tatalaina e le Tama‘i Mamoe le tasi o fa‘amaufa‘ailoga e fitu, ‘ona ‘ou fa‘alogoina ai lea o le tasi o meaola e fa, o lona leo e pei o se faititili, fai mai, “Sau ia!” 2 ‘Ona ‘ou iloa atu ai lea o le solofanua pa‘epa‘e, o lē o lo‘o ti‘eti‘e ai e i ai lana ‘aufana; ‘ua foa‘iina atu fo‘i ‘iā te ia le paleāli‘i; ‘ona alu atu ai lea o ia, o lo‘o manumālō, ma o le a manumālō pea lava o ia. 3 ‘Ua tatalaina fo‘i e ia lona lua o fa‘amaufa‘ailoga, ‘ona ‘ou fa‘alogo ai lea i lona lua o meaola, o lo‘o fai mai, “Sau ia!” 4 ‘Ona alu atu lea o le isi solofanua, e lanu mūmū; ‘ua tu‘uina atu fo‘i i lē o lo‘o ti‘eti‘e ai le pule na te ‘ave‘eseina ai le filemū i le lalolagi, a ‘ia fefasia‘i tagata; ‘ua foa‘iina atu fo‘i ‘iā te ia le pelu tele. 5 ‘Ua tatalaina fo‘i e ia lona tolu o fa‘amaufa‘ailoga, ‘ona ‘ou fa‘alogoina ai lea o lona tolu o meaola, o lo‘o fai mai, “Sau ia!” ‘Ona ‘ou va‘aia ai lea o le solofanua uliuli; ‘ua i le lima o lē o lo‘o ti‘eti‘e ai le fua fa‘atautau. 6 Na ‘ou fa‘alogo fo‘i i le leo e peiseaī o lo‘o sau mai meaola e fa, fai mai, “O le tau o le kuata o le saito o le tenari lea, o le tau o kuata e tolu o le karite o le tenari fo‘i lea; ‘ae ‘aua ‘e te fa‘aleagaina le suāu‘u ma le uaina!” 7 ‘Ua tatalaina fo‘i e ia lona fa o fa‘amaufa‘ailoga, ‘ona ‘ou fa‘alogoina ai lea o le leo o lona fa o meaola, fai mai, “Sau ia!” 8 ‘Ona ‘ou va‘ai atu ai lea i le solofanua samasama, ma lē o lo‘o ti‘eti‘e ai, o lona igoa o le Oti, ma o lo‘o mulimuli atu ai Seoli ‘iā te ia; ‘ua tu‘uina atu fo‘i ‘iā te i lā‘ua le pule e fasiotia ai le kuata o le lalolagi i le pelu, ma le oge, ma le fa‘ama‘i, ‘atoa ma manu fe‘ai o le vao. 9 ‘Ua tatalaina fo‘i e ia lona lima o fa‘amaufa‘ailoga, ‘ona ‘ou iloa ai lea o lo‘o i lalo ifo o le fatafaitaulaga o agaga o ē na fasiotia ‘ona o le afioga a le Atua, ma le molimau sa tāofi mau e i latou. 10 ‘Ua ‘alalaga leotetele fo‘i i latou ma fai atu, “Le Ali‘i e, o lē e pa‘ia ma fa‘amaoni, o afea ‘ea ‘e te fa‘amasino atu ai ma taui atu lo matou toto i ē o nonofo i le lalolagi?” 11 ‘Ua foa‘iina atu ‘iā te i latou ta‘ito‘atasi ‘ofu papa‘e; ‘ua fai atu fo‘i ‘iā te i latou ia fa‘atalitali lemū se‘ia toeitiiti, se‘i ‘atoa mai o latou uso a ‘au‘auna ma o latou uso, o ē o le a fasiotia fo‘i e pei o i latou lava. 12 Na ‘ou va‘ai atu fo‘i ‘ua tatalaina e ia lona ono o fa‘amaufa‘ailoga, o le mafui‘e tele. O le la fo‘i ‘ua liua ma ‘ua uliuli e pei o le ‘ie talatala, ma le masina ‘ua liua e pei o le toto, 13 o fetū fo‘i o le lagi ‘ua pa‘u‘ū i le lalolagi, e pei ‘ona to‘ulu o fua moto o le mati pe a lūlūina i se matagi tetele. 14 ‘Ua mavae atu fo‘i le lagi e pei o se tusi ‘ua ta‘ai, ‘ua ‘ave‘esea fo‘i mauga ma motu uma mai le mea sa i ai. 15 O tupu fo‘i o le lalolagi, ma ali‘i sili, ma ta‘ita‘i o ‘au, ma ē e mau‘oloa, ma ē e malolosi, ma tagata pologa, ma tagata sa‘oloto uma, o ē o lo‘o lalafi i ana ma papa o mauga. 16 ‘Ua fai atu fo‘i i latou i mauga ma papa, “Mafuli mai ia ‘iā te i matou, ‘ina ‘ia natia ai i matou mai le silafaga a lē o lo‘o ti‘eti‘e i le nofoāli‘i, ma le to‘asā o le Tama‘i Mamoe. 17 Auā ‘ua o‘o mai le aso tele o lo latou to‘asā, o ai fo‘i sē na te mafaia ‘ona tu atu?”

O Le Fa‘aaliga 7

1 ‘Ua mavae atu ia mea, ‘ona ‘ou iloa ai lea o agelu e to‘afa o tutū mai i itū e fa o le lalolagi, o tāofi i matagi e fa o le lalolagi, ‘ina ‘ia lē agi atu le matagi i le lau‘ele‘ele, po o le sami, po o se la‘au e tasi. 2 Na ‘ou iloa fo‘i le isi agelu ‘ua ui a‘e i le mea e alu a‘e ai le la, ‘ua ‘iā te ia le fa‘amaufa‘ailoga a le Atua soifua. ‘Ua ‘alaga leotele o ia i agelu e to‘afa, o ē na tu‘uina atu i ai le pule e fa‘aleagaina ai le lau‘ele‘ele ma le sami, 3 ‘ua fai atu, “ ‘Aua tou te fa‘aleagaina le lau‘ele‘ele, po o le sami, po o la‘au, se‘ia matou fa‘amaufa‘ailogaina ‘au‘auna o lo tatou Atua i o latou muaulu.” 4 Na ‘ou fa‘alogo fo‘i i le faitau aofa‘i o ē na fa‘amaufa‘ailogaina; e selau fasefulu ma le fa afe ē ‘ua fa‘amaufa‘ailogaina, mai itū‘āiga uma o le fānauga a Isaraelu; 5 e sefulu ma le lua afe ē ‘ua fa‘amaufa‘ailogaina mai le itū‘āiga o Iuta; e sefulu ma le lua afe mai le itū‘āiga o Reupena; e sefulu ma le lua afe mai le itū‘āiga o Kato; 6 e sefulu ma le lua afe mai le itū‘āiga o Asera; e sefulu ma le lua afe mai le itū‘āiga o Nafatali; e sefulu ma le lua afe mai le itū‘āiga o Manase; 7 e sefulu ma le lua afe mai le itū‘āiga o Simeona; e sefulu ma le lua afe mai le itū‘āiga o Levi; e sefulu ma le lua afe mai le itū‘āiga o Isakara; 8 e sefulu ma le lua afe mai le itū‘āiga o Sepulona; e sefulu ma le lua afe mai le itū‘āiga o Iosefa; e sefulu ma le lua afe fo‘i i latou ‘ua fa‘amaufa‘ailogaina mai le itū‘āiga o Peniamina. 9 ‘Ua mavae atu ia mea, ‘ona ‘ou iloa atu lea o tagata e matuā to‘atele e lē mafaia e se tagata ‘ona faitau, e ō mai i latou mai atunu‘u uma, ma itū‘āiga, ma gagana ‘ese‘ese, o lo‘o tutū i latou i luma o le nofoāli‘i, ma luma o le Tama‘i Mamoe, ‘ua ‘o‘ofu fo‘i i latou i ‘ofu papa‘e, ‘ua i ai fo‘i laupama i o latou lima. 10 ‘Ua ‘alalaga leotetele fo‘i i latou, “O lo‘o i ai le fa‘aolataga i lo tatou Atua, o lē e ti‘eti‘e i le nofoāli‘i, ‘atoa ma le Tama‘i Mamoe!” 11 ‘Ua tutū mai fo‘i agelu uma ma ‘ua si‘omia e i latou le nofoāli‘i, ma toeaina, ma meaola e fa, ‘ua fa‘apa‘u‘ū faō fo‘i i latou i luma o le nofoāli‘i, ma ifo atu i le Atua, 12 ma fai atu, “Amene! ‘Ia i lo tatou Atua le fa‘amanū, ma le vi‘iga, ma le poto, ma le fa‘afetai, ma le mamalu, ma le mana, ma le malosi e fa‘avavau fa‘avavau lava! Amene.” 13 ‘Ona fai mai ai lea o le tasi o toeaina, ‘ua fai mai ‘iā te a‘u, “O ai ‘ea i latou ia o lo‘o ‘o‘ofu i ‘ofu papa‘e, ma po o fea fo‘i e ō mai ai i latou?” 14 ‘Ona ‘ou fai atu ai lea ‘iā te ia, “Le Ali‘i e, ‘ua e silafia.” ‘Ona fai mai ai lea o ia ‘iā te a‘u, “O i latou ia o ē e ō mai nai le puapuagā tele, ‘ua ta o latou ‘ofu, ma ‘ua fa‘apa‘epa‘eina i le toto o le Tama‘i Mamoe. 15 O le mea lea ‘ua tutū ai i latou i luma o le nofoāli‘i o le Atua, ma ‘ua ‘au‘auna fo‘i i latou ‘iā te ia i lona malumalu i le ao ma le po; e malutia fo‘i i latou e lē e ti‘eti‘e i le nofoāli‘i. 16 E lē toe fia ‘a‘ai, e lē toe fia inu fo‘i i latou, e lē mafatia i latou i le la, po o se isi vevela; 17 auā o le Tama‘i Mamoe o lo‘o i totonugalemū o le nofoāli‘i na te fafagaina i latou, ma ta‘ita‘i i latou i puna o vai ola; e soloi‘eseina fo‘i e le Atua loimata uma nai o latou mata.”

O Le Fa‘aaliga 8

1 ‘Ua tatalaina fo‘i e le Tama‘i Mamoe lona fitu o fa‘amaufa‘ailoga, ‘ona fa‘alologo ai lea o i latou uma i le lagi pe ‘atoa le ‘afa itūlā. 2 Na ‘ou iloa fo‘i agelu e to‘afitu o ē e tutū i luma o le Atua, ‘ua avatu fo‘i ‘iā te i latou pū e fitu. 3 ‘Ua sau fo‘i le isi agelu, ma tu mai i le fatafaitaulaga, o lo‘o ‘iā te ia le ipu auro e fa‘amu ai mea manogi; ‘ua avatu fo‘i ‘iā te ia mea manogi e tele, ‘ina ‘ia avatu ai fa‘atasi ma talosaga a le ‘au pa‘ia uma i luga o le fata auro ‘ua i luma o le nofoāli‘i. 4 O le asu fo‘i o le mea manogi o lo‘o i le lima o le agelu ‘ua alu a‘e, ‘atoa ma talosaga a le ‘au pa‘ia, i luma o le Atua. 5 ‘Ua tago fo‘i le agelu i le ipu e fa‘amu ai mea manogi, ‘ua fa‘atūmuina e ia i le afi mai le fatafaitaulaga, ma ‘ua lafo ifo loa i le lalolagi; ‘ona i ai lea o leo, ma faititili, ma uila, ma le mafui‘e. 6 O agelu e to‘afitu ‘ua i ai pū e fitu, ma ‘ua nofo sauni i latou e ili. 7 ‘Ua ili fo‘i e le agelu muamua le pū, ‘ona i ai lea o le timu ‘aisa ma le afi ‘ua fefiloi ma le toto, ‘ua lafo ifo i le lalolagi; ‘ona susunuina ai lea o lona tolu o vaega o le lalolagi, ma ‘ua susunuina lona tolu o vaega o la‘au, ‘ua susunuina fo‘i vao iti lauolaola uma lava. 8 ‘Ua ili fo‘i e lona to‘alua o agelu le pū, ‘ona i ai lea o le mea e peiseaī se mauga tele ‘ua mū i le afi, ma ‘ua lafoina i le sami; 9 ‘ona liu toto lea o lona tolu o vaega o le sami, ma ‘ua mamate ai lona tolu o vaega o meaola o i le sami, ‘ua fa‘aumatia fo‘i lona tolu o vaega o va‘a. 10 ‘Ua ili fo‘i e lona to‘atolu o agelu le pū, ‘ona pa‘ū ifo ai lea o le fetū tele mai le lagi, ma ‘ua mumū e pei se sulu, ma ‘ua pa‘ū ifo i lona tolu o vaega o vaitafe, ‘atoa ma puna o vai. 11 O le igoa o le fetū o ‘O‘ona; ‘ona fa‘a‘o‘onaina ai lea o lona tolu o vaega o vai, ‘ua oti fo‘i tagata e to‘atele i le vai, ‘ina ‘ua fa‘a‘o‘onaina. 12 ‘Ua ili fo‘i e lona to‘afa o agelu le pū, ‘ona taia ai lea o lona tolu o vaega o le la, ma lona tolu o vaega o le masina, ‘atoa ma lona tolu o vaega o fetū, ‘ina ‘ia fa‘apouliuligia ai lona tolu o vaega o lo latou malamalama, e le‘i malamalama fo‘i lona tolu o vaega o le ao, ma ‘ua fa‘apenā fo‘i lona tolu o vaega o le po. 13 Na ‘ou va‘aia ma ‘ou fa‘alogoina le aeto ‘ua lele i le taulotoa‘iga o le lagi, ma ‘alaga leotele mai, “Oi talofa, oi talofa, oi talofa i ē o lo‘o nonofo i le lalolagi, pe a o‘o ‘ina ilia mai isi pū e isi agelu e to‘atolu!”

O Le Fa‘aaliga 9

1 ‘Ua ili fo‘i le pū e lona to‘alima o agelu, ‘ona ‘ou iloa atu ai lea o le fetū na pa‘ū mai le lagi i le lalolagi; ‘ua tu‘uina atu fo‘i ‘iā te ia le ki o le to e lē gata. 2 ‘Ua tatalaina e ia le to e lē gata; ‘ona alu a‘e ai lea o le asu nai le to e pei o le asu o se umu tele, ‘ua fa‘apouliuligia ai le la ma le lagi ‘ona o le asu mai le to. 3 ‘Ua ō atu fo‘i sē akerise nai le asu i luga o le lau‘ele‘ele; ‘ua tu‘uina atu ‘iā te i latou le malosi e pei o le malosi o akarava o le lalolagi; 4 ‘ua fai atu fo‘i ‘iā te i latou, e ‘aua ne‘i o latou fa‘aleagaina le mutia o le lalolagi, po o vao lauolaola, po o se la‘au; ‘ae tau lava o tagata ‘ua lē i ai i o latou muaulu le fa‘amaufa‘ailoga a le Atua. 5 ‘Ua tu‘uina atu i latou ‘ina ‘ia fasiotia, ‘ae tau lava ‘ina fa‘atigāina i masina e lima; o latou tigā fo‘i e pei o le tigā o le tagata pe a tuia e le akarava. 6 O aso ia e sā‘ilia ai e tagata le oti ‘ae lē maua e i latou; e naunau fo‘i i latou ‘ina ‘ia oti, ‘ae sola ‘ese le oti mai ‘iā te i latou. 7 O sē akerise fo‘i ‘ua tino mai e pei o solofanua ‘ua saunia mo le tau‘a; o latou ulu fo‘i ‘ua i ai mea e pei ni paleāli‘i auro, ma o latou mata e pei o mata o tagata. 8 ‘Ua ‘iā te i latou fo‘i lauulu e pei o lauulu o fafine, ma o latou nifo e pei o nifo o leona. 9 ‘Ua ‘iā te i latou fo‘i ufifatafata e pei o ufifatafata u‘amea; ‘ua pa‘ō fo‘i o latou ‘apa‘au e pei o le ta‘alili o kariota ma solofanua e tele pe a taufetuli i tau‘a. 10 E i ai o latou si‘usi‘u e pei o si‘usi‘u o akarava, e i ai fo‘i tui i o latou si‘usi‘u, ma ‘ua ‘iā te i latou le malosi e fa‘aleagaina ai tagata i masina e lima. 11 E i ai lo latou tupu, o le agelu lea o le to e lē gata; o lona igoa i le gagana Eperu o Avatonu, a o lona igoa i le gagana Eleni o Apoluonu. 12 ‘Ua mavae atu le auē e tasi; a o lo‘o totoe auē e lua o le a o‘o mai. 13 ‘Ua ili fo‘i e lona to‘aono o agelu le pū, ‘ona ‘ou fa‘alogo ai lea i le leo mai nifo e fa o le fata auro o lo‘o i luma o le Atua, 14 ‘ua fai atu i lona to‘aono o agelu o i ai le pū, “Tatala ia agelu e to‘afa o ē ‘ua fusifusia i le vaitafe tele o Eufirate.” 15 ‘Ona tatalaina ai lea o ia agelu e to‘afa o ē ‘ua saunia mo le itūlā, ma le aso, ma le masina, ma le tausaga, ‘ina ‘ia fasiotia e i latou lona tolu o vaega o tagata. 16 O le faitau aofa‘i o le ‘autau o ē e ti‘eti‘e i solofanua, e fa‘aluaina le sefulu afe ni sefulu afe; na ‘ou fa‘alogo fo‘i i lo latou faitau aofa‘i. 17 E fa‘apenei la ‘ona ‘ou iloa atu solofanua i le fa‘aaliga na ‘ou va‘aia; o ē na ti‘eti‘e ai ‘ua i ai ufifatafata afi, ma le lanumoana malosi, ma le lanu o le teiō; o ulu o solofanua e pei o ulu o leona, ‘ua alu atu le afi ma le asu, ma le teiō nai o latou gutu. 18 O mea ia e tolu na fasiotia ai lona tolu o vaega o tagata, o le afi, ma le asu, ma le teiō na alu atu nai o latou gutu. 19 Auā ‘ua i o latou gutu ma o latou si‘usi‘u lo latou malosi; auā o latou si‘usi‘u e pei o gata ia, ‘ua i ai ulu, o mea fo‘i ia e fa‘aleaga ai tagata e i latou. 20 O tagata na totoe, o ē e le‘i fasiotia i nei mala, e le‘i salamō i latou i galuega a o latou lima, o lo latou ifo i temoni, ma tupua auro ma siliva ma ‘apamemea ma ma‘a ma la‘au, o mea ia e lē mafai ‘ona va‘ai, pe fa‘alogo, pe savavali; 21 e le‘i salamō fo‘i i latou ‘iā latou fasioti tagata, ma a latou togafiti fa‘ataulāitu, ma o latou faita‘aga, ma a latou gaoi.

O Le Fa‘aaliga 10

1 Na ‘ou iloa atu fo‘i le isi agelu malosi ‘ua alu ifo mai le lagi, ‘ua ‘ofu i le ao, ma ‘ua i lona ulu le nuanua, o ona fofoga fo‘i e pei o le la, ma ona vae e pei o poutū afi. 2 ‘Ua i lona lima le tusi ta‘ai la‘itiiti ‘ua fofola; ‘ua tu lona vae taumatau i le sami, ma lona vae tauagavale i le lau‘ele‘ele, 3 ‘ua ‘alaga leotele fo‘i o ia, pei o le leona pe a tagi; ‘ua ‘alaga o ia, ‘ona pāpā mai ai lea o faititili e fitu. 4 ‘Ina ‘ua pāpā mai faititili e fitu, ‘ua ‘ou fa‘asaga atu o le a tusi, ‘ae ‘ou fa‘alogoina loa le leo mai le lagi, ‘ua fai mai ‘iā te a‘u, “ ‘Ia fa‘amaufa‘ailogaina mea na fai mai ai faititili e fitu, ‘aua ne‘i e tusia ia mea.” 5 O le agelu fo‘i na ‘ou va‘ai i ai a o tu i le sami ma le lau‘ele‘ele, ‘ua si‘i a‘e e ia lona lima i le lagi, 6 ma ‘ua tautō i lē o lo‘o soifua e fa‘avavau fa‘avavau lava, o lē na faia le lagi ma mea o i ai, ma le lau‘ele‘ele ma mea o i ai, ma le sami ma mea o i ai, e leai se toe fa‘atali. 7 ‘Ae peita‘i, ‘ina ‘ua o‘o i aso e ili ai e lona to‘afitu o agelu lana pū, ‘ona fa‘ataunu‘uina loa lea o le fuafuaga lilo a le Atua, e pei ‘ona folafolaina mai e ia e ala i ana ‘au‘auna perofeta. 8 O le leo fo‘i na ‘ou fa‘alogo ai mai le lagi, ‘ua toe tautala mai ‘iā te a‘u, fai mai, “Alu ia inā tago i le tusi ta‘ai la‘itiiti ‘ua fofola, o lo‘o i le lima o le agelu, lē o lo‘o tu i le sami ma le lau‘ele‘ele.” 9 ‘Ona ‘ou alu atu ai lea i le agelu, ma ‘ou fai atu ‘iā te ia, “Aumai ‘iā te a‘u le tusi ta‘ai la‘ititi.” ‘Ona fai mai lea o ia ‘iā te a‘u, “Inā tago ia i ai, ma ‘ia e ‘aina; e ‘o‘ona i lou manava, ‘ae suamalie i lou gutu e pei o le meli.” 10 ‘Ona ‘ou tago ai lea i le tusi ta‘ai la‘ititi nai le lima o le agelu, ma ‘ou ‘aina; ‘ona suamalie ai lea i lo‘u gutu e pei o le meli; ‘ua uma ‘ona ‘ou ‘ai ai, ‘ona ‘o‘ona lea i lo‘u manava. 11 ‘Ona fai mai ai lea o ia ‘iā te a‘u, “E tatau ‘ona e toe vavalo atu i tagata, ma atunu‘u, ma gagana ‘ese‘ese, ma tupu e to‘atele.”

O Le Fa‘aaliga 11

1 ‘Ona tu‘uina mai lea ‘iā te a‘u o le fasi la‘au pei se to‘oto‘o e fua ai; ‘ua tu mai fo‘i le agelu ma fai mai, “Tula‘i ia, ma tago e fua le malumalu o le Atua, ma le fatafaitaulaga, ma ē o tapua‘i ai. 2 ‘Ae ‘aua ‘e te fuaina le lotoā e pito i tua o le malumalu; ia tu‘u ai pea lea, auā ‘ua tu‘uina atu le vaega lenā i atunu‘u ‘ese, ma e solia fo‘i e i latou le ‘a‘ai pa‘ia i masina e fasefulu ma le lua. 3 ‘Ou te tu‘uina atu fo‘i i a‘u molimau e to‘alua, o lo‘o lavalava i ‘ie talatala, ‘ina ‘ia vavalo ai i lā‘ua i aso e afe lua selau onosefulu.” 4 O la‘au olive ia e lua, ma tu‘ugāmolī e lua o lo‘o tutū i luma o le Ali‘i o le lalolagi. 5 ‘Āfai fo‘i e fia fa‘aleagaina i lā‘ua e se isi, ‘ona alu atu ai lea o le afi nai o la gutu, e fa‘aumatia ai ē ‘ua ‘avea i lā‘ua ma o latou fili; ‘āfai fo‘i e fia fa‘aleaga atu se isi ‘iā te i lā‘ua, o le a fa‘apea lava ‘ona fasiotia lea tagata. 6 O lo‘o ‘iā te i lā‘ua, o le pule e tapunia ai le lagi, ‘ina ‘ia lē toe i ai se timu i aso ia a o vavalo atu i lā‘ua; ‘ua ‘iā te i lā‘ua fo‘i le pule i vai e liua ai ma toto, ma taia fo‘i le lalolagi i mala uma, e tusa ai ma lo la faitalia pe fa‘afia o faia lea mea. 7 A o‘o ‘ina uma atu le la molimau, ‘ona si‘i mai lea o le tau‘a ‘iā te i lā‘ua e le manu fe‘ai, lē ‘ua alu a‘e nai le to e lē gata, e manumālō fo‘i o ia ‘iā te i lā‘ua, ma fasiotia i lā‘ua e ia. 8 O la tino oti fo‘i e i ai i le ala o le ‘a‘ai tele, o lona igoa i le gagana fa‘atusa, o Sotoma po‘o Aikupito, o le mea na fa‘asatauro ai lo latou Ali‘i. 9 E tolu ma le ‘afa aso e va‘ava‘ai ai i o la tino i latou mai nu‘u, ma itū‘āiga, ma gagana ‘ese‘ese, ma atunu‘u, ‘ae lē mafai ‘ona tu‘uina atu e i latou o la tino i se tu‘ugamau. 10 E fiafia fo‘i ē o lo‘o nonofo i le nu‘u ‘ona o i lā‘ua, e ‘oli‘oli fo‘i i latou, ma fe‘avea‘i meaalofa; auā na fa‘atigāina e ia perofeta e to‘alua ē o lo‘o nonofo i le lalolagi. 11 A ‘ua mavae aso e tolu ma le ‘afa, ‘ona uluitinoina ai lea o i lā‘ua e le mānava ola mai le Atua, ‘ona tutū loa lea o i lā‘ua i luga; o tagata fo‘i na va‘ava‘ai atu ‘iā te i lā‘ua ‘ua matata‘u tele i latou. 12 ‘Ona fa‘alogo atu lea o i lā‘ua i le leo tele mai le lagi, ‘ua fai mai ‘iā te i lā‘ua, “Inā ō mai ia i luga nei.” ‘Ona ō a‘e ai lea o i lā‘ua i le lagi i le ao; a o va‘ava‘ai atu ‘iā te i lā‘ua ē na fai i lā‘ua ma o latou fili. 13 O le itūlā lava lea na tupu ai le mafui‘e tele, ma ‘ua pa‘ū ai lona sefulu o vaega o le ‘a‘ai; ‘ua oti fo‘i i le mafui‘e tagata e to‘afituafe, a o ē na totoe ‘ua matata‘u, ma ‘ua vivi‘i atu i latou i le Atua o le lagi. 14 ‘Ua mavae atu lona lua o auē; e vave fo‘i ‘ona o‘o mai lona tolu o auē. 15 ‘Ua ili fo‘i e lona to‘afitu o agelu le pū, ‘ona i ai lea o leotetele i le lagi, ‘ua fai mai, “O le mālō o le lalolagi ‘ua ‘avea mo lo tatou Ali‘i ma lona Keriso, e fai fo‘i o ia ma tupu e fa‘avavau fa‘avavau lava.” 16 O toeaina fo‘i e to‘aluasefulu ma le fa, o ē o lo‘o nonofo i o latou nofoāli‘i i luma o le Atua, ‘ua fa‘apa‘u‘ū faō i latou, ma ifo i le Atua, 17 ma fai atu, “Le Ali‘i e, le Atua e ona le malosi uma lava, lē o lo‘o soifua, lē na soifua. ‘Ua matou fa‘afetai atu ‘iā te oe, ‘ina ‘ua e tago i lou mana tele, ma ‘ua amata loa ‘ona fai oe ma tupu. 18 ‘Ua ita fo‘i atunu‘u ‘ese, a ‘ua o‘o mai lou to‘asā, ‘atoa ma le taimi e fa‘amasinoina ai ē ‘ua oti. Ma taui ai i au ‘au‘auna perofeta, ma le ‘au pa‘ia, ma ē ‘ua matata‘u i lou suafa, o tagatanu‘u ‘atoa ma ali‘i. E fano ai fo‘i i latou o ē na fano ai le lalolagi.” 19 ‘Ua fa‘aavanoaina fo‘i le malumalu o le Atua i le lagi, ‘ona iloa atu ai lea o le ‘atola‘au o lana feagaiga i lona malumalu; ‘ona fe‘emo ai lea o uila, ‘ua lagona fo‘i leo tetele ma faititili, ma le mafui‘e, ‘atoa ma timu ‘aisa tetele.

O Le Fa‘aaliga 12

1 ‘Ua va‘aia fo‘i le fa‘ailoga tele i le lagi, o le fafine ‘ua ‘ofu i le la, o i lalo o ona vae le masina, o i lona ulu fo‘i le paleāli‘i o fetū e sefulu ma le lua; 2 e to fo‘i o ia; ‘ua fa‘atigā ma ‘alaga i le tigā a fānau. 3 ‘Ua va‘aia fo‘i se tasi fa‘ailoga i le lagi, fa‘auta, o se tarako tele mūmū, e fitu ona ulu ma ona nifo e sefulu; o lo‘o i ona ulu o paleāli‘i e fitu. 4 ‘Ua toso ifo e lona si‘usi‘u lona tolu o vaega o fetū i le lagi, ma lafo ifo i latou i le lalolagi. ‘Ua tu fo‘i le tarako i luma o le fafine o le a fānau, ‘ina ‘ia ‘ai e ia lana tama pe a fānau. 5 ‘Ua fānau fo‘i e ia le tama tane, o lē na te pulea nu‘u uma i le to‘oto‘o u‘amea; ‘ona segia a‘e lea o lana tama i le Atua ma lona nofoāli‘i. 6 ‘Ona sola lea o le fafine i le vao, o i ai le mea ‘ua saunia e le Atua e nofo ai o ia, ‘ina ‘ia fafagaina ai o ia i aso e afe lua selau ma le onosefulu. 7 ‘Ua tau fo‘i le tau‘a i le lagi, o Mikaele ma ana agelu ‘ua tau i latou ma le tarako; ‘ua tau fo‘i le tarako ‘atoa ma ana agelu, 8 a ‘ua le manumālō i latou, e le toe maua fo‘i i le lagi se mea e nonofo ai i latou. 9 ‘Ua lafo ifo fo‘i le tarako tele. O le gata tuai lea, ‘ua igoa i le tiapolo, i le ma Satani, o le fa‘asesē i le lalolagi uma; ‘ua lafo ifo i le lalolagi, ‘ua lafo ifo fo‘i ana agelu fa‘atasi ma ia. 10 Na ‘ou fa‘alogo fo‘i i le leo tele i le lagi, ‘ua fa‘apea, “O ona po nei ‘ua o‘o mai ai le fa‘aolataga, ma le mana, ma le mālō o lo tatou Atua, ma le pule a lona Keriso; auā ‘ua lafoina i lalo le na molia o tatou uso, o lē na molia i latou i luma o lo tatou Atua i le ao ma le po. 11 A ‘ua manumālō i latou ‘iā te ia ‘ona o le toto o le Tama‘i Mamoe, ma le ‘upu a la latou mau, ‘ua latou le fa‘apelepeleina fo‘i o latou ola ‘ua o‘o i le oti. 12 O le mea lea ‘ia ‘outou ‘oli‘oli ai, le lagi e, ‘atoa ma e ‘ua nonofo ai! Oi talofa ‘iā te ‘oulua le fanua ma le sami, auā ‘ua alu ifo ‘iā te ‘oulua le tiapolo ‘ua ita tele, auā ‘ua na iloa ‘ua itiiti ona aso.” 13 ‘Ua iloa e le tarako ‘ua lafo ifo o ia i le lalolagi, ‘ona tuliloa lea e ia le fafine na fānaua le tama tane. 14 ‘Ona foa‘iina atu lea i le fafine ‘apa‘au e lua o le aeto tele, ‘ina ‘ia lele ai o ia mai luma o le gata aga‘i i le vao i le mea e nofo ai o ia, e fafagaina ai o ia i le taimi, ma taimi, ma le ‘afa o le taimi. 15 ‘Ona luai atu lea e le gata le vai, e pei o se vaitafe nai lona gutu i tua o le fafine, ‘ina ‘ia tafea o ia i le vai. 16 ‘Ona fesoasoani ai lea o le fanua i le fafine, ‘ua fa‘amaga a‘e fo‘i e le fanua lona gutu uma ‘ua inu i le vaitafe na luai atu e le tarako nai lona gutu. 17 ‘Ua ita fo‘i le tarako i le fafine, ‘ona alu atu ai lea o ia e tau le tau‘a ma i latou ‘ua totoe o lana fānau, o e ‘ua tausi i poloa‘iga a le Atua, ma ‘ua tāofi le mau ‘iā Iesu. 18 Ma ‘ua tu o ia i le oneone i le matāfaga.

O Le Fa‘aaliga 13

1 ‘Ona ‘ou va‘aia lea o se manu fe‘ai ‘ua alu a‘e nai le sami, e fitu ona ulu ma ona nifo e sefulu. ‘Ua i luga o ona nifo paleāli‘i e sefulu, ‘ua i luga fo‘i o ona ulu igoa fāifāi. 2 O le manu fe‘ai fo‘i na ‘ou iloa, e pei o se nameri, o ona vae e pei o vae o se urosa, ma lona gutu e pei o le gutu o se leona. ‘Ua tu‘uina atu fo‘i ‘iā te ia e le tarako lona malosi, ma lona nofoāli‘i, ma le pule tele. 3 O le tasi o ona ulu e peiseaī na fa‘amanu‘aina ia mate; a o lona manu‘a na fai a mate ai ‘ua pe. ‘Ona ofo ai lea o le lalolagi uma ma latou mulimuli atu i le manu fe‘ai. 4 ‘Ua latou ifo atu i le tarako o lē na tu‘uina atu le pule i le manu fe‘ai, ‘ua latou ifo fo‘i i le manu fe‘ai, ‘ua fa‘apea atu, “O ai sē tusa ma le manu fe‘ai? O ai sē na te mafaia ‘ona tau ma ia?” 5 ‘Ua avatu fo‘i ‘iā te ia le gutu e tautala i ‘upu fa‘asausili ma ‘upu fāifāi; ‘ua tu‘uina atu fo‘i ‘iā te ia le pule mo masina e fagafulu ma le lua. 6 ‘Ona tautala lea o ia ‘ua fāifāi i le Atua, ‘ua ia fāifāi i lona suafa, ma lona afio‘aga, o i latou ia o ē ‘ua nonofo i le lagi. 7 ‘Ua tu‘uina atu fo‘i ‘iā te ia ia tau le tau‘a ma le au pa‘ia, ma ‘ia manumālō ‘iā te i latou. ‘Ua tu‘uina atu fo‘i ‘iā te ia e pule i itū‘āiga uma, ma gagana ‘ese‘ese, ma atunu‘u. 8 E ifo fo‘i ‘iā te ia o i latou uma o ē nonofo i le lalolagi, ē ‘ua le tusia o latou igoa talu ‘ona fa‘avaeina le lalolagi i le tusi o le ola a le Tama‘i Mamoe na fasia. 9 “Ai se tasi ‘ua i ai taliga, inā fa‘alogo mai ia o ia; 10 Ai sē ‘ua ‘aveina fa‘atagataotau‘a, e alu lava o ia fa‘atagataotau‘a. Ai sē na te fasiotia i le pelu, e tatau fo‘i ‘ona fasiotia o ia i le pelu. O le mea lenā ‘ua fia maua ai le ‘onosa‘i ma le fa‘atuatua o le au pa‘ia.” 11 Na ‘ou va‘aia fo‘i se tasi manu fe‘ai ‘ua alu a‘e nai le fanua, e i ai ‘ona nifo e lua pei o nifo o se tama‘i mamoe, a ‘ua tautala o ia pei o se tarako. 12 ‘Ua fai fo‘i e ia le pule uma a le ulua‘i manu fe‘ai i ona luma; ma ‘ua faia e ia ‘ina ‘ia ifo le lalolagi ma e uma ‘ua nonofo ai i le ulua‘i manu fe‘ai, o lē ‘ua pe lona manu‘a na fai a mate ai. 13 ‘Ua faia fo‘i e ia fa‘ailoga tetele, o lea ‘ua fai ai e ia ‘ina ‘ia alu ifo le afi mai le lagi i le lalolagi i luma o tagata. 14 ‘Ua ia fa‘asesē fo‘i i ē ‘ua nonofo i le lalolagi, ‘ona o ia fa‘ailoga ‘ua tu‘uina atu ‘iā te ia na te faia i luma o le manu fe‘ai. O lo‘o fai atu ia i ē ‘ua nonofo i le lalolagi, latou te faia se fa‘atagata o le manu fe‘ai e ona le manu‘a i le pelu a ‘ua ola. 15 ‘Ua tu‘uina atu fo‘i ‘iā te ia na te avatua le mānava i le fa‘atagata o le manu fe‘ai, ‘ina ‘ia tautala le fa‘atagata o le manu fe‘ai, ma ‘ia faia ‘ina ‘ia fasiotia i latou uma o ē e lē ifo atu i le fa‘atagata o le manu fe‘ai. 16 ‘Ua faia fo‘i e ia ‘ina ‘ia fa‘ailogaina tagata uma, o tagatanu‘u ‘atoa ma ali‘i, o ē mau‘oa ma ē matitiva, o ē sa‘oloto ma ē pologa, ia fa‘ailogaina i latou i o latou lima taumatau, po o latou muaulu; 17 ‘ina ‘ia lē mafaia ‘ona fa‘atau mai pe fa‘atau atu e se tasi, tau lava o ē ‘ua i ai le fa‘ailoga, po o le igoa o le manu fe‘ai, po o le numera o lona igoa. 18 O le mea lenei e ao ‘ina i ai le poto. O lē ‘ua i ai le mafaufau, inā faitau ia o ia i le numera o le manu fe‘ai; auā o le numera fo‘i lea o se tagata. O lona numera fo‘i, e ono selau onosefulu ma le ono.

O Le Fa‘aaliga 14

1 Na ‘ou va‘aia fo‘i, fa‘auta, ‘ua tu mai le Tama‘i Mamoe i le mauga o Siona, ‘ua fa‘atasi fo‘i ma ia tagata e selau fasefulu ma le fa afe, ‘ua tusia le suafa o lona Tamā i o latou muaulu. 2 ‘Ua ‘ou fa‘alogo fo‘i i le leo mai le lagi e pei o le ta‘alili o vai e tele, e pei o le ta‘alili fo‘i o le faititili tetele; ‘ua ‘ou fa‘alogo fo‘i i le leo o ē e ta kitara o lo‘o ta a latou kitara. 3 ‘Ua latou pepese fo‘i e peiseaī o se pese fou i luma o le nofoāli‘i, ma luma o meaola e fa, ma le au toeaina. E le mafaia fo‘i e se tasi ona a‘oa‘o i lea pese, na o le selau fasefulu ma le fa afe o ē ‘ua fa‘atauina mai le lalolagi. 4 O tagata ia e le‘i leaga i fafine, auā o taupou i latou. O i latou ia o ē ‘ua mulimuli atu i le Tama‘i Mamoe i mea uma e alu i ai o ia. O i latou ia o ē ‘ua fa‘atauina mai tagata, o ē ‘ua ‘avea ma ulua‘i fua mo le Atua ma le Tama‘i Mamoe. 5 E le iloa fo‘i se pepelo i o latou gutu; auā e le ponā i latou. 6 Na ‘ou va‘aia fo‘i le tasi agelu ‘ua lele i le taulotoa‘iga o le lagi, ‘ua ‘iā te ia le tala lelei e fa‘avavau e folafola atu i ē e nonofo i le lalolagi, i atunu‘u uma, ma itū‘āiga, ma gagana ‘ese‘ese, ma nu‘u, 7 ‘ua fa‘apea atu ma le leo tele, “ ‘Ia ‘outou matata‘u i le Atua, ma avatu ‘iā te ia le vi‘iga, auā ‘ua o‘o mai le itū aso o lana fa‘amasinoga. Ma ‘ia ‘outou ifo i lē na faia le lagi, ma le lalolagi, ma le sami, ‘atoa ma puna o vai.” 8 ‘Ona mulimuli atu lea o le tasi agelu, o lona lua, ‘ua fa‘apea atu, “ ‘Ua pa‘ū, ‘ua pa‘ū Papelonia o le ‘a‘ai sili, o lē ‘ua fa‘ainu i nu‘u uma i le uaina o le to‘asā o lana faita‘aga.” 9 ‘Ona mulimuli atu ai lea ‘iā te i lā‘ua o lona to‘atolu o agelu, ‘ua fa‘apea atu ma le leo tele, “Ai se tasi e ifo i le manu fe‘ai ma lona fa‘atagata, ma talia lana fa‘ailoga i lona muaulu po o lona lima. 10 E inu lava ia i le uaina o le to‘asā o le Atua, ‘ua liligiina atu e lē suia i le ipu o lona to‘asā, e puapuagātia fo‘i ia i le afi ma le teiō i luma o le au agelu pa‘ia ma luma o le Tama‘i Mamoe. 11 O le asu fo‘i o lo latou puapuagā e alu a‘e e fa‘avavau fa‘avavau lava; latou te lē maua fo‘i se filemū i le ao ma le po o ē ‘ua ifo i le manu fe‘ai ma lona fa‘atagata, ma sē na te talia le fa‘ailoga o lona igoa.” 12 O le mea lenei ‘ua fia maua ai le ‘onosa‘i o le au pa‘ia, o ē ‘ua tausi i poloa‘iga a le Atua ma le fa‘atuatua ‘iā Iesu. 13 Na ‘ou fa‘alogo fo‘i i le leo mai le lagi ‘ua fa‘apea mai ‘iā te a‘u, “ ‘Ia e tusi: ‘Amu‘ia ē ‘ua oti, o ē ‘ua oti o i le Ali‘i e amata i nei ona po.” “O lea lava,” ‘ua fetalai mai ai le Agaga, “ ‘Ina ‘ia latou mālōlō ‘iā latou galuega tigā; auā fo‘i o a latou galuega e mulimuli ‘iā te i latou.” 14 Na ‘ou va‘aia fo‘i, fa‘auta, o se ao sinasina, ‘ua ti‘eti‘e fo‘i i le ao se tasi pei o le atali‘i o le tagata, ‘ua i lona ao le paleāli‘i auro, ‘ua i lona ‘a‘ao fo‘i le selesaito ma‘ai. 15 ‘Ua alu atu fo‘i se tasi agelu mai le malumalu, ‘ua ‘alaga atu ma le leo tele i lē ‘ua ti‘eti‘e i le ao, “Inā fa‘ao‘o atu ia lau selesaito, inā sele, auā ‘ua o‘o i ona po ‘e te selesele ai, auā ‘ua afu le saito o le lalolagi.” 16 ‘Ona fa‘ao‘o mai lea e lē ‘ua ti‘eti‘e i le ao lana selesaito i le lalolagi, ‘ua seleseleina ai le lalolagi. 17 ‘Ua alu atu fo‘i le isi agelu mai le malumalu o i le lagi, ‘ua ‘iā te ia fo‘i le selesaito ma‘ai. 18 O le isi agelu fo‘i ‘ua alu atu mai le fatafaitaulaga, ‘ua ‘iā te ia le pule i le afi, ‘ua ‘alaga fo‘i o ia ma le leo tele i lē ‘ua i ai le selesaito ma‘ai, ‘ua fa‘apea atu, “Inā fa‘ao‘o atu ia lau selesaito ma‘ai, inā sala ia i fuifui vine o le vine o le lalolagi, auā ‘ua otaotā ona fuifui vine.” 19 ‘Ona fa‘ao‘o mai ai lea e le agelu o lana selesaito i le lalolagi, ‘ua sala fo‘i e ia le vine o le lalolagi, ‘ua ia lafo atu fo‘i i totonu o le soligāvine tele o le to‘asā o le Atua. 20 ‘Ua solia fo‘i le soligāvine i tua o le ‘a‘ai, ‘ua alu ifo fo‘i le toto mai le soligāvine e tusa ma le lima futu le loloto, ‘ae lua selau maila le umi.

O Le Fa‘aaliga 15

1 Na ‘ou va‘aia fo‘i i le lagi le isi fa‘ailoga tele e ofo ai, o agelu e to‘afitu ‘ua i ai mala e fitu e gata ai; auā e fa‘ai‘uina ai le to‘asā o le Atua. 2 Na ‘ou va‘aia fo‘i ‘ua peiseaī o se sami tioata ‘ua fefiloi ma le afi; ma o i latou fo‘i na manumālō i le manu fe‘ai, ma lona fa‘atagata, ma le numera o lona igoa, ‘ua tutū i latou i le sami tioata, ‘ua ‘iā te i latou kitara a le Atua. 3 ‘Ua latou pepese i le pese a Mose le ‘au‘auna a le Atua, ma le pese a le Tama‘i Mamoe, ‘ua fa‘apea atu: “Le Ali‘i e, le Atua e ou le malosi uma lava, ‘ua tetele au galuega e ofo ai! E tonu ma fa‘amaoni ou ala, le Tupu o augātupulaga e! 4 Le Ali‘i e, o ai sē le mata‘u ma vivi‘i atu i lou suafa? Auā ‘ua na o oe e pa‘ia; auā e ō mai nu‘u uma lava ma latou ifo i ou luma; auā ‘ua fa‘aalia au fa‘amasinoga tonu.” 5 ‘Ua mavae ia mea, ‘ona ‘ou va‘ai lea, ‘ua fa‘aavanoaina i le lagi le malumalu o i le fale fetāfa‘i o le molimau. 6 ‘Ona ō atu lea mai le malumalu o agelu e to‘afitu ‘ua i ai mala e fitu, ‘ua ‘o‘ofu i latou i le lino e mamā ma le pupula, ‘ua fusia fo‘i o latou fatafata i fusi auro. 7 O le tasi fo‘i o mea ola e fa ‘ua ia avatu i agelu e to‘afitu o ipu auro e fitu, ‘ua tūtūmu i le to‘asā o le Atua o lē e soifua e fa‘avavau lava. 8 ‘Ua tumu fo‘i le malumalu i le asu mai le pupula o le Atua ‘atoa ma lona mana; e le mafaia fo‘i e se tasi ona ulu atu i le malumalu, se‘ia fa‘ai‘uina mala e fitu a agelu e to‘afitu.

O Le Fa‘aaliga 16

1 Na ‘ou lagona fo‘i le leo tele mai le malumalu, ‘ua fa‘apea atu i agelu e to‘afitu, “ō ia, inā liligi atu ipu e fitu o le to‘asā o le Atua i le lalolagi.” 2 ‘Ona alu atu ai lea o le ulua‘i agelu, ‘ua liligi ifo lana ipu i le fanua; ‘ona o‘o lea o le papala leaga e tigā ai i tagata ‘ua i ai le fa‘ailoga o le manu fe‘ai, ‘atoa ma ē ‘ua ifo i lona fa‘atagata. 3 ‘Ua liligi fo‘i e lona to‘alua o agelu lana ipu i le sami. ‘Ona liua ai lea pei o le toto o se tagata oti; ‘ona mamate ai lea o mea ola uma o i le sami. 4 ‘Ua liligi fo‘i e lona to‘atolu o agelu lana ipu i vaitafe ma puna o vai; ‘ona liu toto ai lea. 5 Na ‘ou lagona fo‘i le agelu e pule i vai ‘ua fa‘apea atu, “ ‘Ua amiotonu oe, lē o lo‘o soifua, lē na soifua lē e pa‘ia; ‘ina ‘ua fa‘apea ‘ona e fa‘asalaina. 6 Auā na latou fa‘amaligiina le toto o tagata pa‘ia ma perofeta; i le ‘ua e avatu ‘iā te i latou le toto e inu ai, auā ‘ua tatau lea mo i latou.” 7 Na ‘ou lagona fo‘i le fatafaitaulaga ‘ua fa‘apea atu, “E moni, le Ali‘i e, le Atua e ou le malosi uma lava; e fa‘amaoni ma tonu au fa‘amasinoga.” 8 ‘Ua liligi fo‘i e lona to‘afa o agelu lana ipu i le la. ‘Ua tu‘uina atu ‘iā te ia e fa‘amu ai tagata i le afi. 9 ‘Ua mū fo‘i tagata i le mū tele, ‘ona latou fāifāi lea i le suafa o le Atua e ana le pule i ia mala. A ‘ua le salamō i latou e avatu ai le vi‘iga ‘iā te ia. 10 ‘Ua liligi fo‘i e lona to‘alima o agelu lana ipu i le nofoāli‘i o le manu fe‘ai, ‘ona fa‘apouliuligia lea o lona mālō. ‘Ona latou fe‘ati ai lea o latou laulaufaiva ‘ona o le tigā. 11 ‘Ua latou fāifāi fo‘i i le Atua o le lagi ‘ona o lo latou tigā ma o latou papala. ‘Ua le salamō fo‘i i latou ‘iā latou amio. 12 ‘Ua liligi fo‘i e lona to‘aono o agelu lana ipu i le vaitafe tele o Eufirate. ‘Ona mate ai lea o lona vai, ‘ina ‘ia saunia ai le ala o tupu mai sasa‘e. 13 ‘Ona ‘ou va‘aia lea o agaga leaga e to‘atolu e pei o ni rane, ‘ua ō mai mai le gutu o le tarako, ma le gutu o le manu fe‘ai, ‘atoa ma le gutu o le perofeta pepelo. 14 Auā o agaga ia o temoni o ē faia fa‘ailoga; ‘ua latou ō atu i tupu o le lalolagi ma le atu laulau uma, e fa‘apotopoto ‘iā te i latou mo le tau‘a i le aso tele o le Atua e ona le malosi uma lava. 15 (Fa‘auta, ‘ou te alu atu pei o se gaoi! ‘Amu‘ia lē mataala, ma tausi i ona ‘ofu, ‘ina nei savali lē lavalavā o ia, ma latou iloa atu lona ma.) 16 Na latou fa‘apotopoto fo‘i ‘iā te i latou i le mea ‘ua igoa i le gagana Eperu o Amaketo. 17 ‘Ua liligi fo‘i e lona to‘afitu o agelu lana ipu i le ‘ea; ‘ona tulei mai ai lea o le si‘ufofoga tele mai le malumalu, mai le nofoāli‘i, ‘ua fa‘apea mai, “ ‘Ua uma ‘ona fai!” 18 ‘Ona tutupu ai lea o uila, ma leo, ma faititili; sa i ai fo‘i se mafui‘e tele, e le‘i fa‘apea ‘ona i ai se mafui‘e ‘ua tele na‘uā talu ‘ona i ai tagata i le lalolagi. 19 ‘Ua vaetoluina fo‘i le ‘a‘ai tele, ‘ua pa‘ū fo‘i ‘a‘ai o nu‘u. ‘Ua manatua Papelonia le ‘a‘ai tele i luma o le Atua, ‘ina ‘ia tu‘uina atu ‘iā te ia le ipu uaina o lona to‘asā mamafa. 20 ‘Ua sosola fo‘i motu uma; o mauga fo‘i ‘ua le iloa. 21 ‘Ua to mai fo‘i mai le lagi i luga o tagata uato‘a tetele, e tusa o le selau pauna le mamafa o le uato‘a e tasi. ‘Ona fāifāi ai lea o tagata i le Atua ‘ona o le mala o le uato‘a, auā ‘ua matuā tele lea mala.

O Le Fa‘aaliga 17

1 ‘Ua sau fo‘i le tasi o ia agelu e to‘afitu sa i ai ipu e fitu, ‘ua tautala mai ‘iā te a‘u, ‘ua fa‘apea mai, “Sau ia, ‘ou te fa‘ailoa ‘iā te oe le fa‘asalaina o le fafine talitane sili, o lē ti‘eti‘e i vai e tele; 2 o lē ‘ua faita‘aga i ai tupu o le lalolagi. ‘Ua ‘onanā fo‘i ē o nonofo i le lalolagi i le uaina o lana faita‘aga.” 3 ‘Ua ia ‘avea fo‘i a‘u i le vao i le agaga; ‘ona ‘ou va‘aia lea o le fafine ‘ua ti‘eti‘e i se manu fe‘ai mūmū, ‘ua lilo i igoa fāifāi, e fitu ona ulu ma ona nifo e sefulu. 4 ‘Ua ‘ofu le fafine i le ‘ie pāuli ma le mūmū, ‘ua teuteuina i auro, ma ma‘a tāua, ma penina. ‘Ua i lona lima fo‘i se ipu auro ‘ua tumu i mea ‘inosia ma le leaga o lona faita‘aga. 5 ‘Ua tusia fo‘i i lona muaulu le igoa, e lilo lona uiga: “Papelonia le ‘a‘ai tele, o le tinā o fafine talitane ma mea ‘inosia i le lalolagi.” 6 Na ‘ou va‘aia fo‘i le fafine ‘ua ‘onā i le toto o le au pa‘ia, ma le toto o ē na molimau ‘iā Iesu. ‘Ua ‘ou va‘ai atu ‘iā te ia, ‘ona ‘ou matuā ofo tele ai lea. 7 ‘Ona fai mai lea o le agelu ‘iā te a‘u, “Se ā le mea ‘ua e ofo ai? ‘Ou te ta‘u atu ‘iā te oe le uiga lilo o le fafine, ma le manu fe‘ai ‘ua ia ti‘eti‘e ai, e fitu ona ulu ma ona nifo e sefulu. 8 O le manu fe‘ai na e va‘aia, sa ola, a ‘ua lē o toe ola nei, o le a alu a‘e fo‘i mai le to e le gata, e alu atu fo‘i o ia i le malaia. O ē nonofo i le lalolagi, e le‘i tusia o latou igoa i le tusi o le ola talu ‘ona fa‘avaeina le lalolagi, latou te taufaiofo pe a va‘aia le manu fe‘ai. Auā sa ola, ‘ua le o toe ola, a o le ā toe aliali mai. 9 “O le mea lenei e tusa ai le mafaufau ‘ua i ai le poto. O ulu e fitu o mauga ia e fitu, ‘ua nofo ai le fafine. O tupu fo‘i ia e to‘afitu. 10 E to‘alima ‘ua pa‘u‘ū, o lo‘o i ai le tasi, e le‘i o‘o mai nei fo‘i le isi. A o‘o mai e pu‘upu‘u le taimi e tumau ai. 11 O le manu fe‘ai fo‘i sa ola, a ‘ua le o toe ola, o lona to‘avalu lea o tupu, e mai le to‘afitu fo‘i o ia, ma e alu atu fo‘i o ia i le malaia. 12 “O nifo fo‘i e sefulu na e va‘aia, o tupu ‘iā e to‘asefulu, e le‘i o‘o ‘ina maua ni o latou mālō, a ‘ua maua e i latou le pule pei o tupu i le itūlā e tasi, fa‘atasi ma le manu fe‘ai. 13 ‘Ua loto gatasi i latou nei, latou te avatu fo‘i o latou malosi ma a latou pule i le manu fe‘ai. 14 Latou te tau le tau‘a ma le Tama‘i Mamoe, ‘ae manumālō le Tama‘i Mamoe ‘iā te i latou, auā o le Ali‘i ia o ali‘i ma le Tupu o tupu; o ē ‘ua ‘iā te ia fo‘i ‘ua vala‘auina i latou, ma filifilia, ma fa‘amaoni.” 15 ‘Ona fai mai lea o ia ‘iā te a‘u! “O vai na e iloa, o lo‘o ti‘eti‘e ai le fafine talitane, o nu‘u ia, ma fa‘apotopotoga o tagata, ma atunu‘u, ma gagana ‘ese‘ese. 16 O nifo fo‘i e sefulu na e iloa, ma le manu fe‘ai, e ‘ino‘ino i le fafine talitane, ma fa‘asaunoa ‘iā te ia, ma tō ‘ese ona ‘ofu; latou te ‘a‘ai fo‘i i lona tino, ma susunu ‘iā te ia i le afi. 17 Auā ‘ua tu‘uina atu e le Atua i o latou loto ‘ia faia lona finagalo, e loto gatasi fo‘i i latou e avatu lo latou mālō mo le manu fe‘ai, se‘i taunu‘u afioga a le Atua. 18 “O le fafine fo‘i na e iloa, o le ‘a‘ai tele lea e i ai le pule i tupu o le lalolagi.”

O Le Fa‘aaliga 18

1 ‘Ua mavae ia mea, ‘ona ‘ou va‘aia lea o le agelu o lo‘o alu ifo mai le lagi, ‘ua ‘iā te ia le pule sili; ‘ua malamalama fo‘i le lalolagi i lona pupula. 2 ‘Ua matuā ‘alaga leo tele fo‘i o ia, ‘ua fa‘apea ane, “ ‘Ua pa‘ū, ‘ua pa‘ū Papelonia le ‘a‘ai tele! ‘Ua ‘avea fo‘i o ia ma mea e nonofo ai temoni, ma mea e puipui ai agaga leaga uma, o le mea fo‘i e puipui ai manu felelei uma e leaga ma le ‘inosia. 3 Auā ‘ua feinu nu‘u uma i le uaina o le to‘asā o lana faita‘aga, ‘ua faita‘aga fo‘i ma ia tupu o le lalolagi, o le faulaiga o ana mea fa‘afiafia ‘ua tamao‘āiga ai ē ‘ua fa‘atau ‘oa o i le lalolagi.” 4 ‘Ua ‘ou fa‘alogo fo‘i i le isi leo mai le lagi ‘ua fa‘apea mai, “Lo‘u nu‘u e, ‘ia ‘outou ō ‘ese ‘iā te ia, ‘ina nei fa‘atasia ‘outou i ana agasala, ‘ina nei tofusia fo‘i ‘outou i ona mala. 5 Auā ‘ua pa‘i atu ana agasala i le lagi, ‘ua manatua fo‘i e le Atua ana amioleaga. 6 ‘Ia ‘outou taui atu ‘iā te ia ia pei ‘ona taui mai e ia ‘iā te ‘outou. ‘Ia ‘outou taui fa‘alua ‘iā te ia e tusa ma ana galuega; o le ipu fo‘i na liligi mai ai e ia, ‘ia ‘outou liligi fa‘aluaina atu ai ‘iā te ia. 7 E pei ‘ona mitamita o ia ‘iā te ia, ma ‘ua fa‘afiafia o ia ‘iā te ia, ia fa‘apea ‘ona ‘outou tu‘uina atu ‘iā te ia o le puapuagā ma le fa‘anoanoa. Auā ‘ua fa‘apea ifo o ia i lona loto, ‘ou te nofo nei o le tupu fafine. ‘ou te lē se fafine ‘ua oti lana tane, ‘ou te lē iloa lava se fa‘anoanoa. 8 O le mea lea e o‘o mai ai i le aso e tasi ona mala, o le fa‘ama‘i, ma le fa‘anoanoa, ma le oge. E susunuina fo‘i o ia i le afi; auā e mamana lava le Ali‘i le Atua o lē e fa‘amasino ‘iā te ia.” 9 O tupu fo‘i o le lalolagi ē na faita‘aga ma fa‘afiafia i latou fa‘atasi ma ia, latou te taufaitagi ‘iā te ia ma taufaitagitu‘i ‘ona o ia, pe a latou iloa atu le asu o lona susunuina. 10 E tutū mamao i latou ‘ona o le fefe i lona puapuagā, e fa‘apea atu, “Auē! auē! Papelonia e, le ‘a‘ai tele ma le malosi! Auā o le itū aso e tasi ‘ua o‘o mai ai lau sala.” 11 O fa‘atau‘oa fo‘i i le lalolagi e taufaitagi i latou ma fa‘anoanoa ‘ona o ia; auā e lē toe fa‘atau e se tasi a latou ‘oloa. 12 O le ‘oloa o auro, ma ario, ma ma‘a tāua, ma penina, ma ‘ie vavae, ma ‘ie pāuli, ma le silika, ma le ‘ie mūmū, ma la‘au manogi uma, ma ipu nifo elefane uma, ma ipu la‘au matuā tāua uma; ma le ‘apamemea, ma le u‘amea, ma le ma‘amora, 13 ma kinamoni, ma mea manogi, ma le suāu‘u manogi, ma le pulu lipano, ma le uaina, ma le u‘u olive, ma le falaoa lelei, ma le saito, ma manu, ma mamoe, ma solofanua, ma nofoa fa‘ata‘avalevale, o pologa fo‘i, ‘atoa ma agaga o tagata. 14 “ ‘Ua te‘a fo‘i ma oe fua na e tu‘inanau i ai, ‘ua te‘a fo‘i ma oe mea lālelei uma ma mea pupula, ‘e te lē toe maua lava ia mea!” 15 O ē e fa‘atau ia mea, o ē e tamao‘āiga ‘ona o ia, latou te tūtū mamao ma le fefe i lona puapuagā, o lo‘o taufaitagi ma fa‘anoanoa, 16 o lo‘o fa‘apea atu, “Auē! auē! le ‘a‘ai tele, ‘ua ‘ofu i le ‘ie vavae ma le pāuli ma le mūmū, na teuteu fo‘i i auro, ma ma‘a tāua ma penina! 17 Auā o le itū aso e tasi ‘ua fa‘aumatia ai le ‘oloa ‘ua sili ‘ona tele.” O tautai uma, ‘atoa ma tagata uma o i va‘a, ma ‘auva‘a, ‘atoa uma ma ē e feoa‘i i le vasa, ‘ua tutū mamao i latou, 18 ma latou ‘alalaga ‘ina o iloa atu le asu o lona susunuina ‘ua fa‘apea, “O fea se ‘a‘ai e tusa ma lenei ‘a‘ai tele?” 19 ‘Ua latou lafo a‘e fo‘i le ‘ele‘ele i o latou ulu, ‘ua ‘alalaga, ma taufaitagi, ma fa‘anoanoa, ‘ua fa‘apea atu, “Auē! auē! le ‘a‘ai tele, na tamao‘āiga ai i latou uma o ē o i ai va‘a i le vasa, ‘ona o ana mea tāua; auā o le itūaso e tasi ‘ua fa‘atafunaina ai o ia. 20 “ ‘Ia e ‘oli‘oli ‘ona o ia, le lagi e, ‘atoa ma ‘outou tagata pa‘ia, ma ‘aposetolo ma perofeta. Auā na fa‘asalaina o ia e le Atua ‘ona o le fa‘asalaina o ‘outou e ia.” 21 ‘Ua si‘itia fo‘i e le isi agelu malosi o le mea e pei o se ma‘aolo tele, ma lafo i le sami, ‘ua fa‘apea atu, “E fa‘apea ‘ona lafotūina o Papelonia le ‘a‘ai tele, e lē toe iloa lava. 22 E lē toe lagona fo‘i ‘iā te oe le leo o ē e ta kitara, ma ē lagi siva, ma ē e ili fagufagu, ‘atoa ma ē e ili pū; e lē toe iloa fo‘i ‘iā te oe se tufuga e to‘atasi o se faiva e tasi, e lē toe lagona fo‘i ‘iā te oe le ta‘alili o le ma‘aolo. 23 E lē toe pupula mai fo‘i ‘iā te oe se malamalama o se molī, e lē toe lagona fo‘i ‘iā te oe le leo o le fa‘ato‘afaiavā ma le fa‘ato‘anofo tane. Auā o ou tagata fa‘atau‘oa o tagata sili ia o i le lalolagi, auā ‘ua fa‘asesēina nu‘u uma i au togafiti fa‘ataulāitu. 24 “ ‘Ua iloa fo‘i ‘iā te oe le toto o perofeta ma le au pa‘ia, ma i latou uma ‘ua fasiotia i le lalolagi.”

O Le Fa‘aaliga 19

1 ‘Ua mavae nei mea, ‘ona ‘ou fa‘alogo lea e peiseaī o le leo tele o se fa‘apotopotoga o tagata e to‘atele o i le lagi, ‘ua fa‘apea atu, “Aleluia! ‘Ua i le Ali‘i lo tatou Atua le fa‘aolataga, ma le vi‘iga ma le fa‘ane‘ene‘ega, ma le mana. 2 Auā e fa‘amaoni, e tonu fo‘i ana fa‘amasinoga; auā ‘ua fa‘asalaina e ia le fafine talitane e sili, o lē na fa‘aleagaina le lalolagi i lana faita‘aga, ‘ua ia taui atu ‘iā te ia lava le toto o ana ‘au‘auna,” 3 ‘Ua toe fai atu i latou, “Aleluia! ‘Ua alu a‘e lona asu e fa‘avavau fa‘avavau lava.” 4 ‘Ua fa‘apa‘u‘ū toeaina e to‘aluafulu ma le to‘afa, ma mea ola e fa, ma ‘ua ifo i le Atua o lē e ti‘eti‘e i le nofoāli‘i, ‘ua fa‘apea atu, “Amene. Aleluia!” 5 ‘Ua o‘o mai fo‘i le leo mai le nofoāli‘i, ‘ua fa‘apea mai, “ ‘Ia vivi‘i atu i lo tatou Atua, o ‘outou ana ‘au‘auna uma, ma ‘outou o ē e matata‘u ‘iā te ia, o tagatanu‘u ‘atoa ma ali‘i.” 6 ‘Ua ‘ou fa‘alogo fo‘i e peiseaī o se leo o se fa‘apotopotoga o tagata, e peiseaī o se ta‘alili o vai e tele, e peiseaī fo‘i o se ta‘alili o faititili tetele, ‘ua fa‘apea atu, “Aleluia! Auā ‘ua fai ma tupu le Ali‘i le Atua e ona le malosi uma lava. 7 ‘Ia tatou fiafia ma ‘oli‘oli, ma tu‘u atu le vi‘iga ‘iā te ia; auā ‘ua o‘o mai le tausama‘aga a le Tama‘i Mamoe. O lona faletua fo‘i ‘ua saunia o ia e ia. 8 ‘Ua tu‘uina atu fo‘i ‘iā te ia ‘ina ‘ia ‘ofu o ia i le ‘ie vavae e mamā ma le pupula.” Auā o le ‘ie vavae o le amiotonu lea a le au pa‘ia. 9 ‘Ua fai mai fo‘i o ia, “ ‘Ia e tusi: ‘Amu‘ia e ‘ua tala‘iina i le tausama‘aga a le Tama‘i Mamoe.” ‘Ua fai mai fo‘i o ia ‘iā te a‘u, “O afioga moni ia a le Atua.” 10 ‘Ona ‘ou fa‘apa‘ū atu lea i luma o ona vae e ifo ‘iā te ia. A ‘ua fai mai o ia ‘iā te a‘u, “ ‘Ia oe, ‘aua lava; o a‘u o lou uso a ‘au‘auna, o so lou au uso fo‘i ‘ua i ai le mau ‘iā Iesu; ia e ifo i le Atua.” Auā o le agaga o le valo‘aga o le mau lea ‘iā Iesu. 11 Na ‘ou va‘aia fo‘i le lagi ‘ua avanoa, fa‘auta fo‘i, o le solofanua sinasina, o lē e ti‘eti‘e ai fo‘i ‘ua igoa o ia o le Fa‘amaoni ma le Moni, o le amiotonu fo‘i na te fa‘amasino ai ma tau ai le tau‘a. 12 ‘Ua pei o le mumū o le afi ona fofoga, ‘ua i lona ao fo‘i paleāli‘i e tele. ‘Ua ‘iā te ia le suafa ‘ua tusia e lē iloa e se isi ‘ua na o ia lava. 13 ‘Ua ‘ofu fo‘i o ia i le ‘ofu ‘ua fufui i le toto. ‘Ua fa‘asuafaina o ia, “O le ‘Upu a le Atua.” 14 O ‘autau fo‘i o i le lagi ‘ua mulimuli atu ‘iā te ia i luga o solofanua sisina, ‘ua ‘o‘ofu i latou i le ‘ie vavae sinasina ma le mamā. 15 ‘Ua alu atu fo‘i le pelu ma‘ai mai lona fofoga ‘ina ‘ia taia a‘i e ia o nu‘u; e pule fo‘i o ia ‘iā te i latou i le to‘oto‘o u‘amea. E soli fo‘i e ia le soligāvine o le to‘asā mamafa o le Atua e ona le malosi uma lava. 16 ‘Ua ‘iā te ia fo‘i le suafa ‘ua tusia i lona ‘ofu ma lona vae, “O le Tupu o tupu, ma le Ali‘i o ali‘i.” 17 Na ‘ou va‘aia fo‘i se isi agelu ‘ua tu i le la. ‘Ua ‘alaga fo‘i o ia ma le leo tele, ‘ua fa‘apea atu i manu uma e felelei i le taulotoa‘iga o le lagi, “ō mai ia, inā ‘outou fa‘apotopoto ane i le faiga‘ai a le Atua silisili. 18 ‘Ina ‘ia ‘outou ‘a‘ai i tino o tupu, ma tino o ta‘ita‘i o ‘au ta‘ito‘aafe, ma tino o tagata malolosi, ma tino o solofanua ma ē ‘ua ti‘eti‘e ai, ma tino o tagata uma, o ē e sa‘oloto ‘atoa ma pologa, o tagatanu‘u ‘atoa ma ali‘i.” 19 ‘Ona ‘ou va‘aia lea o le manu fe‘ai, ma tupu o le lalolagi, ma a latou ‘au ‘ua fa‘apotopotoina e tau ai le tau‘a ma lē ‘ua ti‘eti‘e i le solofanua ma lana itū tau‘a. 20 ‘Ona pu‘ea lea o le manu fe‘ai ‘atoa ma le perofeta pepelo o lē na faia fa‘ailoga i ona luga, o mea ia na fa‘asesēina ai e ia o ē ‘ua i ai le fa‘ailoga o le manu fe‘ai, ma ē ‘ua ifo i lona fa‘atagata. ‘Ua lafoolaina i lā‘ua i le lepa afi ‘ua mū i le teiō. 21 A o ē na totoe, ‘ua fasiotia i latou i le pelu ‘ua alu atu mai le fofoga o lē ‘ua ti‘eti‘e i le solofanua; ‘ona mā‘o‘ona ai lea o manu felelei uma i o latou tino.

O Le Fa‘aaliga 20

1 Na ‘ou va‘aia fo‘i le agelu na alu ifo mai le lagi, ‘ua ‘iā te ia le ki o le to e lē gata, ‘ua i lona lima fo‘i le maea u‘amea tele. 2 ‘Ua pu‘e fo‘i e ia le tarako, o le gata tuai, o le tiapolo lea ma Satani, ‘ua ia fusifusi fo‘i ‘iā te ia mo tausaga e afe. 3 ‘Ua ia lafo fo‘i ‘iā te ia i le to e lē gata, ‘ua pupuni fo‘i ‘iā te ia, ma tu‘uina atu le fa‘amaufa‘ailoga i ona luga, ‘ina ‘ia lē toe fa‘asesēina e ia o nu‘u, se‘ia ‘atoa ia tausaga e afe. A mavae fo‘i lea, e tatau ‘ona tatalaina o ia mo ni nai aso. 4 Na ‘ou va‘aia fo‘i nofoāli‘i, ma i latou ‘ua ti‘eti‘e ai, ‘ua tu‘uina atu fo‘i le fa‘amasinoga ‘iā te i latou. ‘Ua ‘ou va‘aia fo‘i agaga o ē ‘ua vavae‘eseina o latou ulu ‘ona o le mau ‘iā Iesu ma le afioga a le Atua, o ē na le ifo i le manu fe‘ai po o lona fa‘atagata, na lē talia fo‘i le fa‘ailoga i o latou muaulu po o latou lima. ‘Ua ola fo‘i i latou, ma ‘ua fai ma tupu fa‘atasi ma Keriso i tausaga e afe. 5 A o ē ‘ua totoe o ē ‘ua oti, e le‘i toe ola i latou se‘ia ‘atoa ia tausaga e afe. O le ulua‘i toetū lenā. 6 E manuia ma fiafia lē ‘ua i ai se tofi i le ulua‘i toetū; e le o‘o fo‘i le pule a le oti fa‘alua ia i latou, ‘ae ‘avea i latou ma ositaulaga a le Atua ma Keriso, latou te fai ma tupu fo‘i fa‘atasi ma ia i tausaga e afe. 7 Pe a ‘atoa fo‘i tausaga ia e afe, ‘ona tatalaina lea o Satani nai le mea na puipuiina ai o ia. 8 E alu atu fo‘i o ia e fa‘asesē i nu‘u o i itū e fa o le lalolagi, o Koku ma Makoku, e fa‘apotopoto ‘iā te i latou i le tau‘a. ‘Ua pei o le oneone o le sami i latou ‘ona to‘atele. 9 ‘Ua o a‘e fo‘i i latou i le mafolafola o le lalolagi, ‘ua latou si‘omia fo‘i le togālauapi a le au pa‘ia ma le ‘a‘ai ‘ua fa‘apelepeleina. ‘Ona alu ifo lea o le afi mai le Atua i le lagi, ma ‘ua susunuina ai i latou. 10 O le tiapolo fo‘i o lē na fa‘asesēina i latou, ‘ua lafoina o ia i le lepa afi ma le teiō, o i ai le manu fe‘ai ma le perofeta pepelo. E puapuagātia ai i latou i le ao ma le po e fa‘avavau fa‘avavau lava. 11 Na ‘ou va‘aia fo‘i se nofoāli‘i tele e sinasina, ma lē o ti‘eti‘e ai, ‘ua sosola ‘ese le lalolagi ma le lagi mai ona luma, e lē iloa fo‘i se mea e tu ai i lā‘ua. 12 Na ‘ou va‘aia fo‘i o ē ‘ua oti, o tagatanu‘u ‘atoa ma ali‘i, o tutū i luma o le nofoāli‘i, ‘ona fofola lea o tusi. ‘Ua fofola fo‘i ma le tasi tusi, o le tusi lea o le ola. ‘Ona fa‘amasinoina ai lea o ē na oti i mea ‘ua tusia i tusi, e tusa ma a latou galuega. 13 ‘Ua ava‘e fo‘i e le sami ē na oti sa i ai, ‘ua ava‘e fo‘i e le oti ma seoli ē na oti sa i ai, e ta‘itasi fo‘i o i latou ma fa‘amasinoina e tusa ma a latou amio. 14 ‘Ua lafoina fo‘i le oti ma seoli i le lepa afi; o le oti fa‘alua lea, o le lepa afi lea. 15 So‘o se isi ‘ua le tusia i le tusi o le ola, ‘ua lafoina lea i le lepa afi.

O Le Fa‘aaliga 21

1 ‘Ona ‘ou va‘aia lea o le lagi fou ma se lalolagi fou, auā ‘ua mavae atu le ulua‘i lagi, ma le ulua‘i lalolagi, ‘ua leai fo‘i se toe sami. 2 Na ‘ou va‘aia fo‘i le ‘a‘ai pa‘ia, o Ierusalema fou, ‘ua alu ifo mai le Atua i le lagi, ‘ua saunia pei o se fa‘ato‘anofotane ‘ua teuteuina mo lana tane. 3 Na ‘ou fa‘alogo fo‘i i le leo tele mai le lagi, ‘ua fa‘apea mai, “Fa‘auta, ‘ua i ai le afio‘aga o le Atua fa‘atasi ma tagata, e mau fo‘i o ia ma i latou. E fai fo‘i i latou mona nu‘u, e ‘iā te i latou le Atua lava. 4 E soloi‘esea fo‘i e le Atua loimata uma i o latou mata. E leai fo‘i se toe oti, po o se fa‘anoanoa, po o se auē, e leai fo‘i se toe puapuagā. Auā ‘ua mavae atu muamua.” 5 ‘Ua fetalai mai fo‘i lē e ti‘eti‘e i le nofoāli‘i, “Fa‘auta, ‘ou te faia ia fou mea uma lava.” ‘Ua fetalai mai fo‘i o ia ‘iā te a‘u, “ ‘Ia e tusi; auā o ‘upu nei e moni ma le fa‘amaoni ia.” 6 ‘Ua fetalai mai fo‘i o ia ‘iā te a‘u, “ ‘Ua uma ‘ona fai. O a‘u le Alefa ma le Omeka, o le amataga ma le gata‘aga. O lē ‘ua fia inu ‘ou te foa‘ifuaina atu ‘iā te ia mai le puna o le vai ola. 7 O lē e manumālō e maua e ia mea uma; e fai a‘u mona Atua, e fai fo‘i o ia ma ou atali‘i. 8 A o ē e loto vāivāi, ma ē e lē fa‘atuatua, ma ē e fai mea e ‘inosia, ma ē e fasioti tagata, ma ē e faita‘aga, ma ē e fa‘ataulāitu, ma ē e ifo i tupua, ‘atoa ma ē e tala pepelo uma, e fai o latou tofi i le lepa e mū i le afi ma le teiō, o le oti fa‘alua lea.” 9 ‘Ua alu ane fo‘i ‘iā te a‘u le isi o ia agelu e to‘afitu, o ē sa i ai ipu e fitu na tūtūmu i mala e fitu e gata ai, ‘ua tautala mai fo‘i o ia ‘iā te a‘u, ‘ua fa‘apea mai, “Sau ia, ‘ou te fa‘aali atu ‘iā te oe le fa‘ato‘anofotane, o le faletua lea o le Tama‘i Mamoe.” 10 ‘Ua ia ‘avea fo‘i a‘u i le Agaga i le mauga tele, ma le maualuga, ‘ua ia fa‘aali fo‘i ‘iā te a‘u Ierusalema, o le ‘a‘ai tele ma le pa‘ia, o lo‘o alu ifo mai le lagi mai le Atua, 11 na i ai le mamalu o le Atua, o lona pupula fo‘i e pei o se ma‘a tāua lava, e pei o se ma‘a iasepi lona fa‘atioata mai. 12 ‘Ua i ai fo‘i le pa tele ma le maualuga, ‘ua i ai faitoto‘a e sefulu ma le lua, ‘ua i faitoto‘a fo‘i agelu e to‘asefulu ma le to‘alua, ‘ua tusia ai fo‘i igoa, o igoa ia o itū‘āiga e sefulu ma le lua o le fānauga a Isaraelu, 13 ‘ua i sasa‘e o faitoto‘a e tolu, ‘ua i le itū i matū o faitoto‘a e tolu, ‘ua i le itū i saute o faitoto‘a e tolu, ‘ua i sisifo fo‘i o faitoto‘a e tolu. 14 ‘Ua i le pa fo‘i o le ‘a‘ai fa‘avae e sefulu ma le lua, ‘ua i ai fo‘i igoa o le ‘au ‘aposetolo a le Tama‘i Mamoe e to‘asefulu ma le to‘alua. 15 O lē ‘ua tautala ma a‘u sa i ai le ū auro e fua a‘i e ia le ‘a‘ai, ma ona faitoto‘a ‘atoa ma ona pa. 16 ‘Ua fa‘atū fa‘atafafā fo‘i le ‘a‘ai, o lona umi ‘ua tusa ma lona lautele; ‘ua fuatia fo‘i e ia o le ‘a‘ai i le ū, e sefulu ma le lua afe setatio, o lona umi, ma le lautele, ma le maualuga, ‘ua tutusa lava ia. 17 ‘Ua fuatia fo‘i e ia lona pa, e selau fasefulu ma le fa kupita, o le fua a le tagata, o a le agelu lea. 18 ‘Ua ati fo‘i lona pa i ma‘a iasepi; o le ‘a‘ai o le auro lelei lea, ‘ua pei o le tioata manino. 19 ‘Ua teuteu fo‘i fa‘avae i ma‘a tāua uma. O le fa‘avae muamua o le iasepi lea, o lona lua o le safaira lea, o lona tolu o le kakito lea, o lona fa o le samaraki lea. 20 O lona lima o le saritonu lea, o lona ono o le salikea lea, o lona fitu o le tasesa lea, o lona valu o le soama lea, o lona iva o le topasi lea, o lona sefulu o le kuasopera lea, o lona sefulu ma le tasi o le uakini lea, o lona sefulu ma le lua o le asalama lea. 21 O faitoto‘a fo‘i e sefulu ma le lua o penina ia e sefulu ma le lua; e ta‘itasi le faitoto‘a ma le penina e tasi ‘ua fai a‘i. O le ala tele fo‘i o le ‘a‘ai o le auro lelei lea, e pei o le tioata manino. 22 ‘Ou te le‘i va‘aia ai fo‘i se malumalu, auā o lona malumalu o le Ali‘i le Atua lea, e ona le malosi uma lava, ‘atoa ma le Tama‘i Mamoe. 23 E lē aogā fo‘i i le ‘a‘ai ‘ona pupula i ai o le la, po o le masina, auā o le mamalu o le Atua ‘ua fa‘amalamalamaina ai ia, o le Tama‘i Mamoe fo‘i o lona molī lea. 24 O nu‘u fo‘i latou te savavali i lona malamalama, o tupu fo‘i o le lalolagi latou te aumai i ai o latou mamalu. 25 O ona faitoto‘a fo‘i e le punitia lava i le ao; auā e leai se po i lea mea. 26 Latou te aumai i ai le mamalu ma le vi‘iga o nu‘u. 27 E le sao atu lava i ai se mea leaga e tasi, po o sē na te faia se amio ‘inosia po o se pepelo; na o i latou lava o ē ‘ua tusia i le tusi o le ola a le Tama‘i Mamoe.

O Le Fa‘aaliga 22

1 ‘Ona fa‘aali mai lea e ia ‘iā te a‘u le vaitafe manino o le vai o le ola, e manino pei o se ma‘a tioata, ‘ua tafe ifo mai le nofoāli‘i o le Atua ma le Tama‘i Mamoe. 2 O i le moa o lona ala tele ma itū ta‘itasi o le vaitafe le la‘au o le ola, o lo‘o fua mai i fuata e sefulu ma le lua, e ta‘itasi le masina ma fua mai ai lona fuata; o lau fo‘i o le la‘au e fa‘amālōlō ai nu‘u. 3 E leai fo‘i se toe fa‘afano e tasi; e i ai fo‘i le nofoāli‘i o le Atua ma le Tama‘i Mamoe, o ana ‘au‘auna fo‘i latou te ‘au‘auna ‘iā te ia. 4 E va‘ava‘ai atu fo‘i i ona fofoga, e i ai fo‘i i ō latou muaulu lona suafa. 5 E leai lava se po i lea mea; e lē aogā fo‘i ‘iā te i latou se molī, po o le malamalama o le la; auā o le Ali‘i le Atua na te fa‘amalamalamaina i latou. E fai fo‘i i latou ma tupu e fa‘avavau fa‘avavau lava. 6 ‘Ona fai mai lea o le agelu ‘iā te a‘u, “O nei ‘upu e fa‘amaoni ia ma le moni. O le Ali‘i fo‘i le Atua o le ‘au perofeta pa‘ia, ‘ua ‘auina mai e ia lana agelu e fa‘ailoa mai i ana ‘au‘auna mea e ao ‘ona vave o‘o mai.” 7 Ona fa‘apea mai ai lea o Iesu, “Fa‘auta, ‘ou te vave alu atu. ‘Amu‘ia lē e tausi i ‘upu o le valo‘aga o lenei tusi.” 8 O a‘u fo‘i o Ioane, ‘ua ‘ou fa‘alogo ma ‘ou va‘ai i nei mea; ‘ua ‘ou fa‘alogo ma ‘ou va‘ai, ‘ona ‘ou fa‘apa‘ū lea e ifo atu i vae o le agelu na na fa‘aali mai ‘iā te a‘u ia mea. 9 A ‘ua fai mai o ia ‘iā te a‘u, “ ‘Ia oe, ‘aua lava! Auā o a‘u o lou uso a ‘au‘auna, o se tasi o le au perofeta o ou uso, o se tasi fo‘i o ē tausi i ‘upu o lenei tusi. ‘Ia e ifo i le Atua.” 10 ‘Ua fai mai fo‘i o ia ‘iā te a‘u, “ ‘Aua ‘e te fa‘amaufa‘ailogaina ‘upu o le valo‘aga o lenei tusi; auā ‘ua latalata ona aso. 11 O lē e amiolētonu ia amiolētonu pea o ia, o lē e pa‘ia ia pa‘ia pea o ia.” 12 “Fa‘auta, ‘ou te vave alu atu; ‘ua ‘iā te a‘u fo‘i le taui ‘ou te taui ta‘itasi atu e tusa ma lana amio ‘ua fai. 13 O a‘u le Alefa ma le Omeka, o le amataga ma le gata‘aga, o lē e muamua ma lē e mulimuli.” 14 ‘Amu‘ia i latou o ē e ta o latou ‘ofu, ‘ina ‘ia taga ia i latou le la‘au o le ola, ma ‘ia latou ulu atu i le ‘a‘ai i ona faitoto‘a. 15 A ‘ua i tuapā o ulī, ma ē e fa‘ataulāitu, ma ē e faita‘aga, ma ē e fasioti tagata, ma ē e ifo i tupua, ‘atoa uma lava ē ‘ua loto i le tala pepelo ma latou faia. 16 “O a‘u o Iesu na ‘ou ‘auina atu la‘u agelu e molimau ‘iā te ‘outou i ia mea i ekalesia. O a‘u o le a‘a ma le fānau a Tavita, o le fetūao pupula.” 17 ‘Ua fetalai mai le Agaga ma le fa‘ato‘anofotane, “Inā sau ia.” Inā fai atu fo‘i ia i lē e fa‘alogo, “Inā sau ia.” O lē e fia inu, inā sau ia, ‘atoa ma lē e mana‘o i ai, inā ‘ave fua ia lea vai o le ola. 18 Auā ‘ou te ta‘utino atu ia i latou uma o ē e fa‘alogo i ‘upu o le valo‘aga o lenei tusi. A i ai se isi e fa‘aopoopo mai se ‘upu i nei ‘upu, e fa‘aopoopoina atu e le Atua ‘iā te ia o mala ‘ua tusia i lenei tusi. 19 A i ai fo‘i se isi e ‘ave‘ese se ‘upu i ‘upu o le tusi o lenei valo‘aga, e ‘ave‘eseina e le Atua lona tofi i le la‘au o le ola, ma le ‘a‘ai pa‘ia, o mea ia ‘ua fa‘amatalaina i lenei tusi. 20 ‘Ua fai mai le molimau i nei mea, “E moni, ‘ou te vave alu atu.” Amene. O lea lava, le Ali‘i e Iesu, ia e afio mai! 21 ‘Ia ‘iā te ‘outou uma le alofa tunoa o le Ali‘i o Iesu. Amene.