Jontä Jesu uwä Anutu täŋo nanaki yäŋ niwoŋärekta manbiŋam ŋo kudän täŋkuk
Jesu u Anutu täŋo Manbiŋam
1 Manbiŋam U mebäri-ken-inik yäput peŋpäŋ it yäpmäŋ äbukotä itak. Uwä Anutu-kät itkumänopäŋ u ini-tägän Anutu. 2 U yäput peŋpäŋ Anutu-kät it yäpmäŋ äbukotä itak. 3 Manbiŋam U Anutu-kät ket kubägän täŋpäŋ imaka kuduptagän pewän ahäŋkuŋ. Ukät nämowä imaka kubä nämo ahäwän. 4 Uwä irit täŋo mähemi unitä ämawebeta peŋyäŋeŋ yämik täyak. 5 Täŋpäkaŋ peŋyäŋeki unitä bipmäŋ urani-ken peŋyäŋeŋirän bipmäŋ uranitä peŋyäŋek u däpän kumna yäŋkaŋ täŋpän wak täkaŋ.
Ämatä Jesu not nämo täŋ imiŋkuŋ
6-7 Äma kubä wäpi Jon. Unitä peŋyäŋek unitäŋo manbiŋam yäŋahäŋirän nadäŋpäŋ ämawebe kuduptagän nadäkinik täneŋta Anututä iniŋ kireŋkuk. 8 Jon ini uwä peŋyäŋek mähemi nämo. U peŋyäŋek mähemi täŋo manbiŋam yäŋahäkta äbuk. 9 Täŋpäkaŋ peŋyäŋek mähemi bureni uwä ämawebe komeni komeni peŋyäŋeŋ yämik täyak unitä kome terak ahäkta keräp taŋkuk. 10 Eruk peŋyäŋek uwä komen ämawebe bämopi-ken ahäŋpäŋ itkuk. Täŋpäkaŋ ämawebe u ini-tägän pewän ahäŋkuŋopäŋ ämawebe uwä mebärini nämo kaŋpäŋ nadäŋkuŋ. 11 Ini äbotken ahäŋkuko upäŋkaŋ äbot unitä not nämo täŋ imiŋkuŋ. 12 Täŋ, ämawebe ätu not täŋ imiŋpäŋ nadäkinik täŋ imiŋkuŋo unita Anutu täŋo äperiye nanak itneŋta kädet peŋ yämiŋkuk. 13 Täŋpäkaŋ äperiye nanak ahäŋkuŋo uwä ämatä ahäk täkamäŋ ude nämo ahäwani. Ba nädapitä nanak ahäkta epän täktäk kädet-ken nämo ahäwani. Uwä Anututä ini-tägän bäyaŋ yepmaŋpani. 14 Eruk, Manbiŋam u äma äworeŋpäŋ bämopnin-ken ahäŋpäŋ ninkät penta it täŋkumäŋonik. Ahäŋpäŋ irirän wäpi biŋam kehäromi nikek kaŋpäŋ nadäŋkumäŋ. Uwä Anutu täŋo nanaki-inik kubägän unita wäpi biŋam u yäpuk. Uwä orakorak mähemi ba man bureni täŋo mähemi ahäŋpäŋ irirän kaŋpäŋ nadäŋkumäŋ. 15 Täŋpäkaŋ äma unitäŋo mebärini Jontä gera terak ŋode yäŋahäŋkuk; Näk äma unita ŋode täwerat; Näkä jukun ahäŋkuro upäŋkaŋ äma u näk närepmitak. Imata, näk nämo ahäŋira äma u it yäpmäŋ äbukotä itak yäŋ yäŋkuk. 16 Bureni! Manbiŋam uwä orakorak mähemi. Unita nin kuduptagän imaka imaka gäripi nikek unitä käwut-ken nanik iron wari wari täŋ nimik täyak. 17 Täŋpäkaŋ bian Anututä Moses keri terak baga man peŋ nimiŋkuk. Täŋ, orakorak ba man bureni uwä Jesu Kristoken naniktä ahäŋ nimiŋkuŋ. 18 Ba ugän nämo. Äma kubätä Anutu nämoinik kaŋkuk. Upäŋkaŋ Anutu täŋo nanaki bureni kubä-tägän nani dubini-ken it täyak unitä äpäŋpäŋ Anutu täŋo mebäri kwawak pewän ahäŋ nimiŋkuk.
Jontä iniken mebäri yäwetkuk
19 Täŋpäkaŋ Jerusalem yotpärare-ken nanik Juda äma ekäni ekänitä bämop ämakät kudupi eŋi täŋo watä äma ätu yäniŋ kireŋpewä Jonken kuŋkuŋ. Päŋku Jon ŋode iwet yabäŋkuŋ; Gäk netä? 20 Yäwäwä Jontä mebärini käbop kubä nämo peŋpäŋ ŋode yäŋahäŋpäŋ yäwetkuk; Näk Kristo, Anututä bian iwoyäwani u nämo! 21 Yäwänä iwetkuŋ; Etäŋ, gäk netä? Gäk Elaija ba? Yäwäwä yäwetkuk; Näk u nämo! yäk. Yäwänä iwetkuŋ; A, Gäk profet, Anututä api taniŋ kirewet yäŋ yäŋkuko u? Yäwäwä yäwetkuk; Näk profet u nämo yäk. 22 Jontä ude yäwänä iwetkuŋ; Eruk bureni niwet! Gäk netä? Päŋku äma niwet-pewä äbämäŋo u jide yäwetnayäŋ? 23 Ude yäwäwä Jontä profet biani wäpi Aisaia u meni-ken yäpmäŋpäŋ ŋode yäwetkuk; Näk äma kubä, kome jopi-ken itkaŋ gera ŋode yäŋ irani;Ekäni täŋo kädet täwitpäŋ kaŋ yäpä-siwoŋtaŋ imut! yäk. 24-25 Täŋpäkaŋ äma Jonken äbuŋo uwä äma Parisi äma ätu bok itkuŋo unitä äneŋi iwet yabäkgän täŋpäŋ yäŋkuŋ; Näk Kristo nämo, Näk Elaija nämo ba Näk profet nämo yäŋ niwetan upäŋkaŋ imata äma ume ärut yämik täyan? 26 Yäwäwä Jontä ŋode yäwetkuk; Näkä äma umegän ärut yämik täyat. Upäŋkaŋ äma kubä bämopjin-ken itak ŋo, u inä nämo kaŋpäŋ nadäk täkaŋ yäk. 27 Äma uwä mäden näwatta yäwani. Upäŋkaŋ näk närepmitpäŋ intäjukun it namitak unita äpani näk ŋodewanitä u dubini-ken itnaŋi nämo. 28 Imaka ahäŋkuko u Betani yotpärare, Jodan ume udude käda täŋkuŋ. Jontä kome uken itkaŋ ämawebe ume ärut yämik täŋkuk.
Jontä Jesu täŋo mebäri yäwetkuk
29 Patkuŋo yäŋewänä Jesu Jonken kuŋirän bankentä kaŋkaŋ Jontä ämawebe ŋode yäwetkuk; Udu kawut! yäk. Anutu täŋo tom bätaki äbätak! Ämawebe komeni komeni täŋo momi u äma uterak äroŋirän kotatak. 30 Äma unita ŋode täwerat; Mäden äbätak unitä näk närepmitpäŋ intäjukun it namitak. Imata, äma u näk nämo ahäŋira it yäpmäŋ äbukotä itak yäŋ täwerat. 31 Täŋpäŋ näkŋa imaka, äma u nämo kaŋkut. Upäŋkaŋ Isrel ämawebe intä äma unitäŋo mebäri kämi nadäkta näk intäjukun äbä ume ärut tamik täŋkut. 32 Jontä ude yäŋpäŋ yäwetgän täŋkuk; Näk bian Munapiktä känaräm ude äpäŋkaŋ uterak maŋitpäŋ irirän kaŋkut yäk. 33 Täŋpäkaŋ näkŋa bian Kristo nämo käwa täreŋirä Anutu, ume ärut yämik-yämik epän yäŋ namiŋkuko ugän ŋode näwetkuk; Munapiktä äpä gwäki terak irirän api käwen yäk. Äma unitä ämawebe Munapikpäŋ api uwäktäŋ yämek yäŋ näwetkuk. 34 Näwetkuko udegän kaŋkuro unita ŋode yäŋahäŋpäŋ täwet täyat; Äma uwä Anutu täŋo nanaki bureni-inik.
Äma ätutä Jesu kaŋ-ahäŋkuŋ
35-36 Patkuŋo yäŋewänä Jon-kät iniken iwaräntäki yarä kome ini ugän irirä Jesutä äbämaŋ yärepmitpeŋ kuŋirän kaŋpäŋ iwaräntäki yarä u yäwetkuk; Eruk kawun! Anutu täŋo tom bätaki kuyak u yäk. 37 Yäwerirän yarä u man u nadäŋpäŋ Jon teŋpeŋ mädengän Jesu iwatkumän. 38 Iwarirän Jesutä äyäŋutpäŋ yabäŋpäŋ yäŋkuk; Ek imata äbäkamän? Yäwänä iwetkumän; Yäwoŋärewani äma! Gäk eŋi de it täyan? (Yäwoŋärewani äma u iniken man terak Rabai yäŋ iwetkumän). 39 Yäwänä Jesutä yäwetkuk; Äbäŋkaŋ kawun! yäk. Yäwänä yarä uwä iwatkumän. Eruk 4’kirok bipäda eŋiken ahäŋpäŋ kaŋpäŋä kepma ugän Jesutä it täŋkuk-ken ugän penta itkuŋ. 40 Äma yarä, Jon täŋo man nadäŋpäŋ Jesu iwatkumäno u kubä wäpi Andru, Saimon-Pita unitäŋo monäni u. 41 Eruk Andru u bäräŋeŋ päŋku tuäni Saimon ahäŋ imiŋpäŋ iwetkuk; Nek Mesaia käkamäk yäk. (Mesaia u mebäri Kristo, Anututä iwoyäwani.) 42 Ude yäŋpäŋ Andru u tuäni Saimon yäŋikŋat yäpmäŋ Jesuken kuŋkuk. Kuŋirän Jesutä Saimon kaŋpäŋ iwetkuk; Gäk Saimon, Jon täŋo nanaki. Upäŋkaŋ gäk wäpka Kefas yäŋ gäwetat yäk. (Kefas u ninin man terak mobä.) 43 Eruk, patkuŋo yäŋewänä Jesu Galili komeken kwa yäŋpäŋä äma kubä wäpi Filip kaŋ-ahäŋpäŋ iwetkuk; Gäk näwat! yäk. 44 Filip uwä Andru kenta Pita täŋo yotpärare wäpi Betsaida, u nanik. 45 Eruk, Filiptä noripak kubä wäpi Nataniel kaŋ-ahäŋpäŋ iwetkuk; Mosestä baga man terak kudän täwani, ba profet ätutä kudän täŋpäŋ Äma kubä api ahäwek yäŋ yäwani ukeŋo nadätan? Nin äma u kaŋ-ahäkamäŋ. Uwä Jesu, Josep täŋo nanaki, Nasaret yotpärare-ken nanik u yäk. 46 Iweränä Natanieltä man kowata ŋode iwetkuk; Kome täpuri Nasaret udewani-ken nanik imaka täga kubä täga ahäwek? Nämoinik! Ude yäwänä Filiptä iwetkuk; Päŋku ka! yäk. 47 Ude iweränä Natanieltä päŋku Jesuken ahäŋirän kaŋpäŋ Jesutä yäŋkuk; Äma ŋowä Isrel äma mebäri kubä yäk. Bänepi-ken jopman kubä nämo itak. 48 Ude yäŋirän Natanieltä Jesu iwetkuk; Gäk jide täŋpäŋ näka nadätan? Yäwänä Jesutä iwetkuk; Filiptä näka nämo gäwerirän wama äyuŋken iriri gabät yäk. 49 Yäwänä Natanieltä ŋode iwetkuk; Yäke! Yäwoŋärewani äma, gäk Anutu täŋo nanaki, Isrel äma nintäŋo intäjukun äma yäk. 50 Ude yäwänä Jesutä iwetkuk; Wama mebäri-ken iriri gabät yäŋ gäwerapäŋ nadäŋ namikinik täyan? Nadätan, kaŋpäŋ nadäk täyan ŋo täpuri yäk. Kämi, imaka bureni pähap ahäŋirä api kaŋ yäpmäŋ kwen yäk. 51 Ude yäŋpäŋ äma päke u ŋode yäwetkuk; Näk bureni ŋode täwera nadäwut; In kunum aŋeŋirän Anutu täŋo aŋeroniyetä Äma Bureni-inik terak äroŋkaŋ äpäk täŋirä api yabäneŋ yäk.
Jesu kudän kudupi yäput peŋkuk
1 Kepma yarä täreŋirän Galili kome, yotpärare kubä wäpi Kana uken yanäpi yarä keräntäk täŋirän äŋnak-äŋnak täŋkuŋ. Jesu täŋo miŋi imaka, penta itkaŋ äŋnaŋkuŋ. 2 Täŋpäŋ äŋnak-äŋnak täŋo mähemitä Jesu-kät iwaräntäkiyeta yäŋpewän äbäkaŋ bok itpäŋ naŋkuŋ. 3 Näŋtäko wain ume paoränkaŋ miŋitä Jesu iwetkuk; E, wain ume paotak yäk. 4 Ude yäwänä Jesutä iwetkuk; Imata peŋ näwetan? Näkŋo kadäni nämo ahätak yäk. 5 Ude yäwänä Jesu täŋo miŋitä eŋi unitäŋo epän watä äma yäwetkuk; Imaka kubäta täwerirän udegän kaŋ täŋput yäk. 6 Täŋpäkaŋ eŋi uken ume käbot mobäpäŋ täŋpani taŋi-inik 6 ude itkuŋ. Käbot kubä uken ume gwereno uwä 100 litas ude bumik täŋpek. Juda ämatä baga man iwatkaŋ ume ärutna yäŋpäŋ ume käbot udewani-ken gwerani. 7 Eruk Jesutä epän watä äma yäwetkuk; Käbot ŋo gänaŋ ume piwä tokŋewut yäk. Yäwänä udegän täŋkuŋ. 8 Ude täŋpäwä yäwetkuk; Eruk, käbot-ken nanik ume ätu gwet päŋku äŋnak-äŋnak mähemita imut yäk. Ude yäwänä udegän täŋkuŋ. 9 Täŋkaŋ äŋnak-äŋnak mähemi uwä ume u naŋ yabäwän wain ume täŋkuk. Wain ume u Jesutä täŋpewän ahäŋkuk yäŋ nämo nadäŋkuk. (Upäŋkaŋ eŋi epän watä äma u ini nadäŋkuŋ.) Mähemi uwä ume naŋpäŋ-nadäŋkaŋ yanäpi keräntäk täŋkumäno u äpita yäŋpewän äbuk. 10 Yäŋpewän äbänä iwetkuk; E! yäk. Äma ätutä äŋnak-äŋnakken wain ume gäripi nikek ŋodewaniwä intäjukun piŋ yämik täkaŋ yäk. Täŋpäŋ ämawebetä näŋtäŋgän täŋguŋ taŋpäŋ wain ume gäripi nämo upäŋ yämik täkaŋ yäk. Ude täk täkaŋ upäŋkaŋ gähä wain ume gäripi nikek ŋowä käbop pewi irakopäŋ paot-paotta pewi ahätak yäk. 11 Jesu kudän kudupi intäjukun uwä Galili kome Kana yotpärare-ken täŋkuk. Kadäni uken Jesu kehäromini ba wäpi biŋam kwawak pewän ahäŋirän iwaräntäkiyetä kaŋpäŋ nadäkinik täŋ imiŋkuŋ.
Kudupi eŋi u kudupi kaŋ irän
12 Täŋpäkaŋ Kana yotpärare peŋpeŋ Jesu ini ba miŋi noriye-kät, iwaräntäkiye penta Kapeneam yotpärareken kuŋkuŋ. Päŋku uken kepma yarägän itkuŋ. 13 Itkaŋ Juda täŋo orekirit kadäni kubä wäpi Pasova u keräp taŋkuko unita Jesu Jerusalem äroŋkuk. 14 Päro kudupi eŋi moräki-ken yabäŋkuk; Äma ätuwä Anututa gupe käbäŋi nikek ijiŋ imikta sipsip, bulimakau, barak namiŋ-gamiŋ täŋit moneŋ imaka, namiŋ-gamiŋ täŋ irirä. 15 Ude täŋ irirä Jesutä yabäŋpäŋ yen yäpmäŋkaŋ irin utpäŋ äma u ba tom bok däpmäŋpäŋ yäwat kireŋpewän äpämaŋ kuŋkuŋ. Äpämaŋ kuŋirä moneŋ käbot yäpmäŋ äreyäŋ täŋpän kuŋkuŋ. 16 Täŋpäŋ äma barak suwaŋ itkuŋo u ŋode yäwetkuk; Imaka ŋo yäpmäŋ kut! yäk. In mäyäkjin nämo! Nana täŋo kudupi eŋiken imaka jopi ŋo täŋirä tuŋum eŋi nämo täŋpek yäk. 17 Jesutä ude täŋirän iwaräntäkiyetä man kubä Anutu täŋo man ŋode kudän täwani u juku piŋkuŋ; Gäkŋo eŋi säkgämän irekta bänepna kädäp ijik täyak. 18 Jesutä ude täŋirän kaŋpäŋ Juda äma ekäni ekänitä kokwawak nadäŋkaŋ iwetkuŋ; Netä gäweränpäŋ ude täyan? Gäk ude täkta kehäromi pat gamitak yäŋ nadäkta kudän kudupi kubä niwoŋärewi käna! yäk. 19 Yäwäwä yäwetkuk; Intä kudupi eŋi ŋo kwiniräkaŋ näkä edap yaräkubä-tagän täŋpäŋ äneŋi api täŋ morewet yäk. 20 Ude yäwänä yäŋkuŋ; Wa! Oraniyetä kudupi eŋi ŋo obaŋ 46 ude täŋ yäpmäŋ äroŋtäŋgän täŋ moreŋkuŋ! Upäŋkaŋ gäkä edap yaräkubätagän täŋ morekta yäyan? yäŋ iwetkuŋ. 21 Jesutä iniken gupita juku piŋkaŋ kudupi eŋi terak yäŋkuk. 22 Täŋpäkaŋ mäden, Jesutä kumäŋpäŋ akuŋirän iwaräntäkiyetä man u nadäwä tumbuŋ. Nadäwä tumbäpäŋ man Jesutä yäŋkuko u ba Anutu täŋo man kudän täwani u nadäwä bureni täŋkuŋ. 23 Täŋpäkaŋ Jesu Pasova orekirit kadäni uken Jerusalem yotpärare-ken itkaŋ kudän kudupi mäyap täŋkuk. Täŋirän äma mäyaptä nadäkinik täŋ imiŋkuŋ. 24 Upäŋkaŋ äma kudup täŋo bänepi yabäŋpäŋ-nadäwani unita mebärini kudup nämo yäŋahäŋpäŋ yäwetkuk. 25 Imata, Jesu ini uwä äma bänepi yabäŋpäŋ-nadäk täŋpani unita äma bänepi-ken jide pätak u kudup yabäŋpäŋ-nadäŋkuk. Uwä bänep kakkak mähemi unita kubätä iwetnaŋi nämo.
Nikodemus täŋo manbiŋam
1 Kome uken Parisi äma kubä wäpi Nikodemus. Nikodemus uwä Juda äma ekäni kubä. 2 Eruk bipani kubä Nikodemus päŋku Jesu ahäŋ imiŋpäŋ iwetkuk; Yäwoŋärewani äma, gäk yäŋpäŋ-yäwoŋärek äma Anutu-ken naniktä äbun yäŋ nadäkamäŋ. Anutu-ken naniktä nämo äbun yäwänäku kudän kudupi täk täyan u täga nämo täk täyen yäk. 3 Ude yäwänä Jesutä iwetkuk; Näk bureni gäwera; Äma kubätä ahäk-ahäk kodaki nämo ahäwayäŋ täko uwä Anututä intäjukun itkaŋ yabäŋ yäwat epän kehäromi täk täyak unitäŋo mebärini täga nämo kaŋpäŋ nadäwän tärewek. 4 Jesutä ude yäwänä Nikodemus kikŋutpäŋ iwetkuk; Ude nämo! Äma tägawanitä jide täŋpäŋ nanak paki ude äneŋi äworewek? Äma kubätä nanak paki äworeŋpäŋ miŋi koki gänaŋ ahäwänkaŋ äneŋi miŋitä täga bäyanaŋi nämo! yäk. 5 Yäwänä Jesutä iwetkuk; Näk bureni gäwetat. Äma kubätä ume terak ba Munapik terak äneŋi kodaki nämo ahäwayäŋ täko uwä Anututä intäjukun itkaŋ nämo api kaŋiwarek. 6 Äma miŋi koki gänaŋ ahäwani uwä kome täŋo nadäk-nadäk uterakgän kuŋat täkaŋ. Täŋ, Kudupi Munapiktä äma kubä täŋo nadäk-nadäki täŋkodak täwayäŋ täko uwä Munapiktä iniken nadäk-nadäk terak api kuŋarek. 7 Näk kodaki ahäwen yäŋ gäwetat u nadäŋpäŋ nämo kikŋuren. 8 Ahäkahäk kodaki Munapiktä pewän ahäk täkaŋ uwä mänit ude bumik. Mänit uwä iniken gärip terak piäk täyak. Imaka imaka yepmäŋit täŋirän yabäk täkamäŋ, upäŋkaŋ de ahäŋkaŋä de päŋku paotak yäŋ nämo kak täkamäŋ. Täŋpäkaŋ Munapik udegän, ini uwä kwawak nämo kak täkamäŋ. Upäŋkaŋ äma Munapik täŋo irit kodaki nikek uterak Munapik täŋo piäni ahäŋirän kak täkamäŋ yäk. 9 Jesutä ude yäwänä Nikodemustä iwetkuk; Yäkai! Näk jide täŋpäŋ unitäŋo mebäri nadäwa täreneŋ? 10 Yäwänä Jesutä iwetkuk; Gäk Juda täŋo yäŋpäŋ-yäwoŋärek äma ŋonitä man ŋonita imata täŋguŋ täyan? 11 Näk bureni gäwera; Imaka nadäk täkamäŋ ba kaŋpäŋ nadäk täk täkamäŋ udegän Juda äma in täwetpäŋ täwoŋärek täk täkamäŋ. Upäŋkaŋ in nintäŋo manta bitnäk täkaŋ. 12 Imaka komen äma terak ahäk täkaŋ unita täwerira nadäwä bureni nämo täk täkaŋ unita imaka kunum gänaŋ ahäk täkaŋ unita täwerawä jide täŋpäŋ nadäwä bureni täŋpek? 13 Kome terak nanik äma kubätä kunum gänaŋ nämo äroŋkuko unita kunum gänaŋ ahäk täkaŋ uwä äma kubä-tägän yabäŋpäŋ-nadäk täyak. Uwä Äma Bureni-inik, kunum gänaŋ nanik äpuko u kubä unitägän kunum täŋo mebäri nadätak. 14 Mosestä bian-inik kome jopi-ken gämok jikontä yokut iwat yäpmäŋ äroŋpäŋ ämawebe iŋamiken kwawak peŋkuko udegän Äma Bureni-inik uwä yäpmäŋ äro punin kwawak pekta yäwani. 15 Ude täŋirä äma kubätä Äma Bureni-inik unitä täga täŋkentäŋ namek yäŋ nadäkinik ude täŋpayäŋ täko uwä irit kehäromi api kaŋ-ahäwek. 16 Anututä komen ämawebeta nadäŋ yämik-inikinik täŋkuko unita nanaki tepi kubägän u tewän äpuk. Ude täŋkuko unita ämatä u nadäŋ imiŋpäŋ kuŋatnayäŋ täkaŋ uwä paot-inik nämo api täneŋ. Nämo, u irit kehäromi api kaŋ-ahäneŋ. 17 Anutu uwä Nanakna komen ämawebe manken kaŋ yepmaŋpän yäŋpäŋ nämo tewän äpuk. Nämo, u komen ämawebe yäpän tägakta yäŋpäŋ nanaki kubägän-inik uwä iniŋ kireŋkuk. 18 Unita äma kubätä Anutu täŋo nanaki u nadäŋ imikinik täŋpayäŋ täko uwä manken itta biŋam nämo. Täŋ, äma kubätä nadäŋ imikinik nämo täŋpayäŋ täko uwä manken itta biŋam. Imata, nadäkiniki Anutu täŋo Nanaki kubägän unita nämo täk täyak unita. 19-20 Manken irit täŋo mebäri ŋode pätak; Peŋyäŋek pähap Anutu-ken naniktä kome terak ŋo äpätak. Upäŋkaŋ komen äma kuŋat-kuŋari waki unita peŋyäŋekta bitnäŋkaŋ bipmäŋ uranita gäripi nadäk täkaŋ. Kädet wakini täŋo mebäri kwawak pewä ahäkta umuntak täkaŋ unita peŋyäŋek gänaŋ nämo ärok täkaŋ. 21 Täŋ, äma kubätä kädet bureni iwarayäŋ täko uwä peŋyäŋek u gänaŋ itta nämo api bitnäwek. Nämo, äma udewanitä peŋyäŋek gänaŋ irirä ämawebe ätutä ŋode api yabäŋpäŋ-nadäneŋ; Bureni! Äma unitäŋo täktäki uwä Anutu täŋo mangän iwatpäŋ täk täkaŋ yäŋ api nadäneŋ.
Jontä Jesu täŋo mebäri yäŋkwawa taŋkuk
22 Jesutä man ude yäŋ paotpäŋä iwaräntäkiye yämagut yäpmäŋ Jerusalem yotpärare peŋpeŋ Judia gägäni käda kuŋkuŋ. Päŋku itkaŋ ämawebe ume ärut yämiŋ itkuk. 23 Ude täŋ irirän kadäni ugän Jon imaka, kome kubäken ämawebe ärut yämiŋ itkuk. Aenon kome, Salim yotpärare dubini-ken uken täŋkuk, ume taŋi kubä u itkuko unita. 24 (Kadäni uken Jon komi eŋiken nämo teŋirä epän u täŋkuk). 25 Täŋpäkaŋ Juda äma ekäni kubätä äbäŋpäŋ Jon täŋo iwaräntäkiye-kät Anutu iŋamiken kuräki itta ume ärutärut täŋo käderita man wärät-wärät täŋkuŋ. 26 Ude täŋkaŋ Jon täŋo iwaräntäkiyetä kuŋpäŋ Jon ŋode iwetkuŋ; Yäwoŋärewani äma, äma gäkkät Jodan udude käda itkaŋ unitäŋo mebärini niwetkuno äma ukeŋo nadätan? Ämawebe mäyaptä äma uken kuŋirä ume ärut yämiŋ itak yäk. 27 Ude yäwäwä Jontä yäwetkuk; Nadäkaŋ? Kunum mähemitä äma kubäkubäta epän nimik täyak. Nimiŋirän epän nininta biŋam nimani ugänpäŋ iwatpäŋ täk täkamäŋ yäk. 28 Näk ŋode täwetkuro upäŋ imata täŋguŋ täkaŋ? Näk näkŋata Kristo nämo yäŋ täwetkut. Näk Kristota kädet täwit imiktagän Anututä naniŋ kireŋkuk yäk. 29 Jontä ude yäŋpäŋ ŋode yäwetgän täŋkuk; In ŋode nämo nadäkaŋ? Äma kubäta webe yäŋ imineŋo uwä webe uwä äma ukengän kwek. Täŋpäkaŋ äma unitäŋo noripakitä biŋam nadäŋpäŋ täŋkentäŋ imiŋpäŋ bänep täga pähap nadäŋ imek. Eruk, näk äma unitäŋo noripaki ude. Ämawebetä notnapak Jesu ukengän kukaŋ unita bänep täga nadäŋ imitat. 30 Unita näk ŋode nadätat; Notnapak täŋo wäpitä äroŋirän näkŋo wäpnatä kaŋ äpän yäk.
Äma kubä kunum gänaŋ naniktä äpuk
31 Jontä ude yäŋpäŋ yäwetkuk; Äma kunum gänaŋ naniktä äpuko uwä äma kuduptagän yärepmitpäŋ intäjukun-inik itak. Täŋpäkaŋ nähä komen äma. Näk imaka imaka kome terak itkaŋ unitäŋo mebärigän nadäwa tärekaŋ. Täŋ, äma kunum gänaŋ naniktä äpuko unitä uyaku imaka kuduptagän nadäwän tärekaŋ. 32 Äma unitä imaka kaŋpäŋ nadäk täyak udegän yäŋahäk täyak. Upäŋkaŋ ämatä u nadäkta bitnäk täkaŋ. 33 Täŋ, äma kubätä man u nadäŋpäŋ buramiwayäŋ täko unitäŋo nadäk-nadäki-ken ŋode pätak; Anutu u imaka burenigän täk täyak ba yäk täyak. 34 Imata, äma Anututä ini tewän äpuko u Anutu täŋo man yäŋahäk täyak. Anututä ini unita Munapik täŋo kehäromi tokŋek-inik peŋ imiŋkuk. 35 Täŋpäkaŋ Nani uwä Nanakita gäripi-inik nadäŋpäŋ kome terak ba kunum gänaŋ imaka imaka kuduptagän täŋo mähemi pähap teŋkuk. 36 Unita äma kubätä Nanaki unita nadäŋ imikinik täŋpayäŋ täko uwä irit kehäromi nikek api irek. Upäŋkaŋ äma kubätä Nanaki täŋo man nämo buramiwayäŋ täko uwä irit kehäromi nämoinik api kaŋ-ahäwek. Nämo, Anutu täŋo kokwawaktä äma udewani terak pen api it yäpmäŋ ärowek yäk.
Jesu Samaria webe kubäkät man yäŋkumän
1 Kadäni uken Parisi ämatä manbiŋam ŋode nadäŋkuŋ; Jesu uwä ämawebe mäyap ume ärut yämik täyak, Jontä täk täŋkuko u irepmitpäŋ täyak. 2 (Täŋ bureni uwä Jesu ini ämawebe ume nämo ärut yämiŋkuk. Iwaräntäkiye yäwerän unitä ärut yämik täŋkuŋ.) Täŋpäkaŋ Jesutä Parisi äma Jesu epän ude täyak yäŋ yäŋpäŋ-nadäk täŋkuŋo manbiŋam u nadäŋkuk. 3 Manbiŋam u nadäŋpäŋ Judia kome u peŋpeŋ Galili komeken äneŋi äyäŋutpeŋ kuŋkuk. 4 Galili kädet u iwat yäpmäŋ kuŋtäŋgän Samaria kome käda ahäŋkuk. 5 Kuŋtäŋgän Samaria kome täŋo yotpärare täpuri kubä wäpi Sika uken ahäŋkuk. (Yotpärare u kome Jekoptä bian-inik nanaki Josepta iniŋ kireŋkuko u dubini-ken itkuk.) 6 Jesutä kädet käroŋi kuŋtäŋgän kepma bämopi täŋirän gaŋa taŋpäŋ ume awaŋ Jekoptä bian-inik äneŋpani u kaŋ-ahäŋpäŋ dubini-ken maŋit itkuk. 7-8 Täŋpäŋ Jesu täŋo iwaräntäkiye ketem suwanayäŋ yotpärare bämopi-ken kuŋkuŋopäŋ Jesu inigän uken irirän Samaria nanik webe kubä ume gwerayäŋ äbuk. Äbäŋirän Jesutä kaŋpäŋ iwetkuk; Gäk ume ätu gwet nam yäk. 9 Ume gwet nam yäŋ iwerirän webe unitä kikŋutpäŋ yäŋkuk; Gäk Juda ämatä näk Samaria webeken imata umeta yäyan? (Juda naniktä Samaria nanikkät not nämo täŋpeŋ kuŋat täŋkuŋo unita webe unitä Jesu ude iwetkuk.) 10 Webe unitä ude iwerirän Jesutä iwetkuk; Gäk Anutu täŋo iron täŋo mebäri nämo nadätan, ba umeta gäweraro näkŋo mebäri u imaka, nämo nadätan. Nadäwi tärewän yäwänäku, irit kehäromi täŋo umeta näwet yabäŋiri gamitet yäk. 11 Yäwänä webe unitä iwetkuk; Wanotna, irit kehäromi täŋo umeta yäyan u depäŋ yäpen? Ume awaŋ ŋo käroŋi-inik unita ume gweranika nämo uwä jide täŋpäŋ gweren? 12 Nadätan? Oranin biani Jekoptä awaŋ käroŋi ŋo äneŋkuk. Täŋpäkaŋ ini ba äbekiye oraniye, yawakiye ume ŋogänpäŋ naŋ yäpmäŋ äbuŋ yäk. Gäkä Jekop irepmitpäŋ ume kodaki kubä kaŋ-ahäwayäŋ yäyan? 13 Yäwänä Jesutä iwetkuk; Äma ume ŋo nak täkaŋ uwä naŋirä umeta pen yek täkaŋ. 14 Upäŋkaŋ äma ätu ume näkä yäyat u yäma nänayäŋ täŋo uwä umeta wari nämo api yeneŋ. Ume uwä naŋirä bänepi-ken ume dapuri ude ahäŋirän äma uwä irit kehäromi nikek api itneŋ yäk. 15 Jesutä ude yäwänä webe unitä iwetkuk; Wära! Notnapak, ume yäyan u nami naŋpäŋ umeta wari neneŋtawä! Ba umeta ŋo äbäk täyat uwä kaŋ pewa! yäk. 16 Ude yäwänä Jesutä iwetkuk; Eruk, gäk päŋku äpka yäwi äbun yäk. 17 Yäwänä iwetkuk; Näk äpna nämo yäk. Yäwänä Jesutä iwetkuk; Näk äpna nämo yäŋ bureni näwetan. 18 Upäŋkaŋ gäk äpkaye 5 ude yäpmäŋkaŋ yepmaŋpi kuk täŋkuŋo u. Täŋkaŋ apiŋo äma bok it täkamän uwä äpka bureni nämo. Unita bureni näwetan yäk. 19 Jesutä ude yäwänä webe unitä yäŋkuk; Bureni! Gäk profet kubätä yäyan yäk. 20 E, pom itkamäk-ken ŋo oraniyetä Anutu iniŋoret yäpmäŋ äbuŋ yäk. Täŋ, Juda äma inä ŋode niwet täkaŋ; Jerusalem komeken Ekäni wäpi iniŋoret tänaŋi yäk. 21 Ude yäwänä Jesutä iwetkuk; Wanotna, gäwera nadä. Kadäni keräp taŋirän in pom ŋoken ba Jerusalem yotpärare-ken Anutu Nan wari nämo api iniŋ oretneŋ. 22 Nämo, Samaria ämawebe intä Anutu täŋo mebäri ket nämo nadäŋkaŋ iniŋoret täkaŋ. Täŋ, Juda ämawebe ninä mebäri nadäna täreŋirä iniŋoret täkamäŋ. Nadätan? Anututa biŋam täktäk kädet u Juda äbot bämopi-ken ahäŋkuk. 23 Kadäni keräp taŋirän Anutu iniŋoret-oret kädet kodaki api ahäwek. Kadäni ugän kome uken ba uken täne yäŋ nadäwätäk nämo api täneŋ. Nämoinik! Kadäni uken ämawebe Anutu bureni iniŋ oretnayäŋ täŋo unitä ŋode api täneŋ; Nan täŋo man bureni iwatpäŋ Kudupi Munapik täŋo kehäromi terak api iniŋ oretneŋ. Kädet u iwatta kadäni ahätak uba. Anutu Nantä ämawebetä kädet ude iwatpäŋ kaŋ naniŋ orerut yäŋ gäripi nadäk täyak. 24 Nadätan? Anutu uwä äma ude nämo. Anutu ini munapik unita äma kubätä iniŋ orerayäŋ täko uwä iniken nadäk terak täga nämo iniŋ orerek. Nämoinik, man bureni-inik bänepi-ken parirän Kudupi Munapik täŋo kehäromi terak Anutu iniŋ orerek yäk. 25 Ude yäwänä webe unitä Jesu ŋode iwetkuk; Ude käwep. Upäŋkaŋ näk ŋode nadätat; Mesaia, Kristo yäŋ yäwani unitä ahäŋpäŋ imaka kudup niwetpäŋ niwoŋärek api täŋpek yäk. 26 Ude yäwänä Jesutä iwetkuk; Etäŋ, uwäku näk ŋobayäŋ yäk. 27 Ude iwerän täreŋirän iwaräntäkiye äbuŋ. Äbäŋpäŋ Jesu webe ukät man yäŋpäŋ-nadäk täŋirän yabäŋpäŋ-nadäwätäk täŋkuŋ. Nadäwätäk täŋkuŋopäŋ imatäkenta iwetan, ba jideta iwetan yäŋ nämo iwet yabäŋkuŋ. 28 Täŋpäkaŋ webe u ume käbot kämän paräpeŋ yotpärare-ken bäräŋeŋ päŋku ämawebe ŋode yäwetkuk; 29 In äbäŋkaŋ äma kubäta kawut! yäk. Unitä kädet bian täŋ yäpmäŋ äburo u yäŋahäŋ moretak. U Kristo käwep! 30 Yäweränkaŋ ämawebe yotpärare uken nanik Jesutä itkuk-ken ugän äbuŋ. 31 Webe uwä kuŋkuko yotpärare-ken irirän iwaräntäkiyetä äbäŋpäŋ Jesu peŋ iwetkuŋ; Yäwoŋärewani äma, ketem ätu näŋä! yäk. 32 Ude yäwäwä Jesutä yäŋkuk; Ude nämo! Näkŋo ketem mebäri kubä intä nämoinik nadäkaŋ u it namitak. 33 Ude yäwän nadäŋpäŋ ini-tägän näwetgäwet ŋode täŋkuŋ; Ima ketemta yäyak? Äma kubätä ketem ätu käwep imän nakta yäyak yäk. 34 Ude yäŋirä Jesutä yäwetkuk; Näkŋo ketem bureni uwä ŋode; Äma nepmaŋpän äpuro unitäŋo nadäk iwatta, ba epän man näwetkuko u täŋpa tärekta gäripi nadätat yäk. 35 Täŋpäkaŋ intä ŋode nadäkaŋ; Ketem puget-puget kadäni nämo ahätak. Komepak 4 ude täreŋirän uyaku ketem bureni täga api yäpne yäŋ nadäkaŋ, ei yäŋ? Upäŋkaŋ epän pähap ŋo dapun ijiŋpäŋ ket yabäwut! Ketem bureni pugetta biŋam täkaŋ. 36 Äma ketem täŋ-tägaŋirä pugerani u epän täŋo gwäki yäpmäŋpäŋ ketem puget itak. Ketem uwä irit kehäromita biŋam puget peyak. Ude täŋirän äma ketem piwani ukät ketem bureni pugerani yarä u bok oretoret täga tädeŋ. 37 Unita man kubä ŋode yäk täkaŋ u bureni yäk täkaŋ; Äma kubätä ketem yeri piwekopäŋ kubätä pugerek. 38 Nadäkaŋ? In näkä ketem äma kubätä piwani u pugetta tepmaŋpa kuŋkuŋ. Ketem u intä nämo piŋkuŋ. Äma ätutä piŋkuŋopäŋ intä pugetpäŋ gwäki yäpmäk täkaŋ yäk.
Samaria ämawebe mäyaptä nadäkinik täŋkuŋ
39 Täŋpäkaŋ Samaria ämawebe yotpärare uken nanik mäyaptä Jesuta nadäŋ imikinik täŋkuŋ. Imata, webe ukeŋonitä biŋami ŋode yäweränpäŋ; Jesutä imaka bian täŋ yäpmäŋ äburo u kumän yäŋahäŋ moreŋkuk. 40 Biŋam u nadäŋkaŋ Jesuken kuŋpäŋ man kehäromi ŋode iwetkuŋ; Gäk kwentawä yäk. Ninkät ŋo kaŋ it täna. Iweräwä Jesutä mani buramiŋpäŋ kome uken kepma yarä itkuk. 41 U itkaŋ manbiŋam ätu yäwerirän nadäŋpäŋ äma mäyaptä nadäkinik täŋ imiŋkuŋ. 42 Ude täŋpäŋ webe ukeŋo iwetkuŋ; Pengän mani biŋam niwetkuno u nadäŋpäŋ nadäkinik jop täŋkumäŋ yäk. Upäŋkaŋ apiŋowä ini-tägän dubinin-ken äbä yäŋahäŋirän kaŋpäŋ nadäkinik täkamäŋ. Apiŋo bureni kaŋpäŋ nadäkamäŋ; Äma ŋowä ämawebe komeni komeni waki keri-ken nanikpäŋ yäpmäkta biŋam iwoyäwani bureni yäk.
Jesutä äma ekäni kubä täŋo nanaki yäpän tägaŋkuk
43 Eruk kepma yarä irän täreŋirän Jesu Samaria kome u peŋpeŋ Galili komeken kuŋkuk. 44 (Bian Jesutä ini kome unita yäŋpäŋ ŋode yäŋkuk; Profet uwä ini kome kujat-ken wäpi biŋam nämo itak). 45 Eruk, kumaŋ päŋku Galili komeken ähäŋirän ämawebe uken naniktä not täŋ imiŋpäŋ iniŋ oretkuŋ. Jerusalem yotpärare, Pasova kadäni-ken Jesutä imaka imaka burenigän täŋirän kaŋkuŋo unita Jesuta nadäŋirä ärowani täŋkuk. 46 Täŋpäkaŋ Galili kome yotpärare kubä wäpi Kana, bian Jesutä ume jopi täŋpewän wain ume äworeŋkuko uken kuŋkuk. Kome ukenä äma ekäni kubätä itkuk. Unitäŋo nanaki Kapeneam yotpärare-ken käyäm taŋi täŋ itkukonik. 47 Eruk, äma u Jesu Judia kome peŋpeŋ Galili komeken äbäŋirän biŋam nadäŋpäŋ Jesutä itkuk-ken kuŋkuk. Kuŋpäŋ butewaki man ŋode iwetkuk; Jesu, gäk äbä nanakna kumbayäŋ täŋ itak u täga yäpi täganayäŋ? 48 Ude yäwänä Jesutä iwetkuk; Wa! In imata kudän kudupi täŋirän kaŋpäŋ nadäŋpäŋ uyaku nadäkinik täne yäŋ nadäk täkaŋ? 49 Jesutä ude yäwänä äma ekäni unitä iwetkuk; Ekäni, nanakna kumbayäŋ. Bäräŋeŋ äbi! yäk. 50 Yäwänä Jesutä iwetkuk; Eŋiken kuyi. Nanakka nämo kumbayäŋ yäk. Yäwänä nadäwän bureni täŋpäpäŋ eŋini-ken kuŋkuk. 51 Kuŋtäŋgän kädet miŋin epän watä ämaniye ätukät äbä peroŋpäŋ iwetkuŋ; Nanakka nämo kumak. Tägaŋpäŋ itak yäk. 52 Ude yäwäwä yäwet yabäŋkuk; Kadäni jideken tägak? Yäwänä iwetkuŋ; Kwep, 1’kirok bipäda gupi bamtaŋ yäpmäŋ kuŋirä tägaŋkuk yäŋ iwetkuŋ. 53 Yäŋirä nanitä ŋode nadäŋkuk; Bureni! Kwep bipäda 1’kirokken ugän Jesutä Nanakka nämo kumbayäŋ yäŋ näwetkuk. Ude nadäŋkuko unita nädamiŋi-nani kumän-tagän Jesuta nadäkinik täŋ imiŋkuŋ. 54 Täŋpäkaŋ Jesu Judia komeken peŋpeŋ Galili kome äbuko u punin terak kudän kudupi mäyap täŋkuk. Upäŋkaŋ äm ekäni unitäŋo nanaki yäpän tägaŋkuŋo unitäwä kadäni yarä ude täŋkuk.
Jesutä Betsaida gwägu-ken äma kubä yäpän tägaŋkuk
1 Eruk Juda nanik täŋo orekirit kadäni keräp taŋirän Jesu Jerusalem yotpärare-ken äroŋkuk. 2 Täŋpäkaŋ Jerusalem yewa pähap gänaŋ gwägu kubä wäpi Betsaida, yäma kubä wäpi Yawak täŋo Yäma u dubini-ken itkuk. Gwägu u gägäni-ken äyuŋta täŋpani eŋi 5 udetä it äyäŋutkuŋ. 3 Gwägu u dubini-ken äma käyäm ikek ba dapuri tumbani, kwäyähäneŋ ba nägäri kawuk täwani mäyap it täŋkuŋonik. U imata, gwägutä wareŋ täŋpän käna yäŋkaŋ itsämäk täŋkuŋonik. 4 Kadäni ätu Ekäni täŋo aŋero kubätä äbä täŋpewän gwägu wareŋ täŋirän äma kubätä jukun tärop taŋpeŋ äpmok täŋkukonik. Ude täŋpäŋ äma intäjukun tärop taŋpeŋ äpmok täŋkuko uwä käyäm tägaŋpeŋ kuk täŋkukonik. 5 Ude täŋ yäpmäŋ kuŋirä äma kubäwä pen pat it täŋkukonik. Äma u käyäm täŋ yäpmäŋ äroŋirän obaŋ 38 ude täreŋkuk. 6 Eruk, Jesutä äma u kaŋpäŋ kadäni käroŋi pat yäpmäŋ äbätak yäŋ nadäŋkuk. Ude nadäŋpäŋ iwet yabäŋkuk; Gäk tägawayäŋ nadätan? 7 Yäwänä äma kwäyähäneŋ täŋpani unitä iwetkuk; Ekäni, äma netä it nameko unitä gwägu wareŋ täŋirän bäräŋeŋ nepmaŋpän äpmoŋpam? Näkŋa äpmoŋpayäŋ täŋira ämatä bäräŋeŋ närepmitpeŋ äpmok täkaŋ yäk. 8 Yäwänä Jesutä ŋode iwetkuk; Eruk, gäk aku! Iriŋ patka ba ämet patka yäpmäŋkaŋ ku! yäk. 9 Yäwänä uterakgän gupi tägawäpäŋ akuŋpäŋ teki peŋ bäyaŋ yäpmäŋ kuŋkuk. Täŋpäkaŋ kepma uwä Sabat kadäni. 10 Unita Juda äma ekäni ätutä äma yäpän tägaŋkuŋo u ŋode iwetkuŋ; Wa! Apiŋo Sabat kadäni-ken tekka peŋ bäyaŋ yäpmäŋ kuŋatan udeta yäjiwärani! yäk. 11 Ude iweräwä äma unitä yäwetkuk; Äma nepmaŋpän tägatat unitä iriŋ patka ba ämet patka yäpmäŋkaŋ ku yäŋ näwet-pewän täyat. 12 Yäwänä iwetkuŋ; Äma gäwerän äbätan u wäpi netä? 13 Ude iwet yabäwäwä guŋ taŋkuk, Jesu uwä äma päke itkuŋo u bämopi-ken paotpeŋ kuŋkuko unita. 14 Eruk kämi, Jesutä äma u kudupi eŋi gänaŋ kaŋ-ahäŋpäŋ jukuman ŋode iwetkuk; Gäk gupka tägaŋkuŋo u käyan? Eruk, imaka bäräpi udewani äneŋi nämo ahäŋ gamekta momi wari nämo täŋpen yäk. 15 Ude iweränkaŋ äma u Jesu kawän tärewäpäŋ päŋku Juda äma ekäni ekäni u ŋode yäwetkuk; Äma nepmaŋpän tägaŋkuro uwä wäpi Jesu yäŋ yäwetkuk. 16 Täŋpäkaŋ Jesu uwä Sabat kadäni-ken epän udewani täk täŋkuko unita Juda äma ekäni ekänitä iwan täŋ imiŋkuŋ. 17 Täŋirä Jesutä ŋode yäwetkuk; Nanatä epän täk täyak uwä itpäŋ-nadäki nämo. Näk imaka, udegän täk täyat. 18 Ude yäŋirän Juda ämatä nadäwä wawäpäŋ Jesu utta kädetta wäyäkŋeŋkuŋ. Imata, Jesu u Sabat täŋo baga man irepmit täŋkukonik. Ba ugän nämo, u Anututa Nana yäŋ yäŋkuko unita ini Anutu ude äworek täŋkukonik.
Jesutä irit bureni pewän ahäk täkaŋ
19 Täŋpäkaŋ Jesutä ŋode yäwetkuk; Näk bureni-inik täwera nadäwut; Nanaki uwä iniken gäripi terak imaka kubä täga nämo täk täyak. Nanitä täŋpän kaŋkaŋ uterakgän täk täyak yäk. Ba Nanitä täk täyak udegän Nanaki täk täyak. 20 Täŋpäŋ Nani uwä Nanakita gäripi pähap nadäŋ imik täyak. Gäripi pähap nadäŋ imiŋirän epän täk täyak udegän iwoŋärek täyak. Upäŋkaŋ epän ŋo täŋira kak täkaŋ ugän nämo. In nadäwätäk pähap täŋput yäŋpäŋ Nanatä imaka ärowani pähap näwoŋärewän täŋira api kaŋ-däkŋeneŋ. 21 Nanatä äma kumbani-ken nanik yäpmäŋ aku kuŋat-kuŋat kodaki kuŋarekta yepmak täyak. Udegän Nanakitä äma u ba u irit bureni yäma yäŋpäŋä api yämek. 22 Täŋpäkaŋ Nani uwä äma kowata manken nämo yepmak täyak. Nämoinik, epän uwä Nanaki keri terak peŋkuk. 23 Epän ude täkta wäpi biŋam imiŋkuko unita ämawebetä Nani oraŋ imik täkaŋ udegän Nanaki api oraŋ imineŋ. Täŋpäkaŋ äma kubätä Nanaki nämo oraŋ imayäŋ täyak uwä Nani, Nanaki iniŋ kireŋkuko u nämo oraŋ imik täyak ubayä. 24 Unita näk bureni-inik täwera nadäwut; Äma näkŋo man nadäŋpäŋ iyap taŋpäŋ, äma naniŋ kireŋkuko unita nadäŋ imikinik täk täkaŋ uwä irit kehäromita biŋam täkaŋ. Äma udewani uwä kowata mankenta biŋam nämo. Nämo, uwä kumäŋ-kumäŋ täŋo kädet mäde ut imiŋpäŋ irit kehäromita biŋam täkaŋ. 25 Näk bureni-inik täwera nadäwut; Kadäni kubä keräp täyak! Kadäni uken äma kumäŋ-kumäŋ täŋo kädet-ken kuŋarani kubätä Anutu Nanaki täŋo man nadäŋ imayäŋ täko uwä kodak taŋpäŋ kuŋat-kuŋat kodaki nikek api kuŋarek. Täŋpäkaŋ kadäni uwä ahätak ŋobayäŋ! 26 Nan uwä kuŋat-kuŋat kodaki täŋo mähemi. Täŋkaŋ Nanaki udegän kuŋat-kuŋat kodaki täŋo mähemi täŋpekta iniŋ kireŋkuk. 27 Täŋpäkaŋ nanaki uwä Äma Bureni-inik itak unita Nanitä äma kowata manken yepmakta yäŋ imani. 28 Täŋkaŋ man yäyat ŋo nadäŋpäŋ-nadäwätäk nämo täneŋ. Kadäni kubä pewani itak. Kadäni uken äma kumaŋirä awaŋ äneŋpanitä Nanaki täŋo man kotäk api nadäneŋ. 29 Unitäŋo man kotäk nadäŋpäŋ awaŋ gänaŋ nanik api ämneŋ. Täŋpäŋ irit kuŋat-kuŋat säkgämän kuŋaranitä irit kehäromita biŋam api akuneŋ. Täŋ, irit kuŋat-kuŋari wakitä kowata manken itta api akuneŋ. 30 Näk näkŋaken nadäk-nadäk terak epän täktäk täŋo kädet nämo pätak. Nan täŋo meni jinom ugänpäŋ iwatpäŋ äma kowata biŋam yäŋtäreŋ yämik täyat. Unita man epän täk täyat u siwoŋigän täk täyat yäk.
Anututä Nanaki täŋo mebäri kwawak pek täyak
31 Täŋpäkaŋ näkŋa mebärina yäŋahäwero uwä ämatä nadäwä bureni nämo täneŋ. 32 Mebärina uwä kubätä yäŋahäk täyak. Äma unitä mebärina yäŋahäŋirän bureni täk täyak yäŋ nadätat. 33 In Jon iwet yabäk täŋirä näkŋo mebärina bureni yäŋahäŋkuk. 34 Upäŋkaŋ komen ämatä mebärina yäŋahäkta nadäwa ärowani nämo täk täkaŋ. Nämo, in mebärina nadäŋpäŋ kuŋat-kuŋat kodaki täŋo kädet kaŋ iwarut yäŋpäŋ Jontä näka yäŋahäŋkuko udegän täwetat. 35 Jon uwä bämopjin-ken topän ude peŋyäŋeŋ tamiŋkuk. Täŋirän in kadäni keräpi-tagän kaŋpäŋ gäripi nadäŋkuŋ. 36 Täŋpäkaŋ Jon uwä näkŋo mebärina täga yäŋahäŋkuko upäŋkaŋ imaka kubätä mebärina kwawakinik pewän ahäk täyak. Nadäkaŋ? Nantä epän man näwetkuk. Epän täk täyat unitä mebärina kwawak ŋode pewän ahäk täkaŋ; Nanatä näwerän äput. 37 Ba Nan naniŋ kireŋkuko u imaka, mebärina yäŋahäŋkuk. Inä unitäŋo meni-ken man nämo nadäk täkaŋ ba mäjoni udegän nämo kak täkaŋ. 38 Inä äma Nantä iniŋ kireŋkuko unitäŋo man mäde ut imik täkaŋ unita mani biŋam bänepjin-ken täga nämo irek. 39 In irit kehäromi kaŋ-ahäna yäŋpäŋ Anutu täŋo man kudän täwani daniŋpäŋ nadäk bumta täk täkaŋ. Eruk, man kudän täwani unitä näkŋo mebärina yäŋahäk täyak! 40 Upäŋkaŋ in irit mähemi näkken irit kehäromi yäpmäkta bitnäk täkaŋ. 41 Näk komen äma in udewanitä wäpna yäpmäŋ akukta nämo nadätat. 42 Nämo, intäŋo mebäri nadäkinik täyat. Bänepjin Anutu-ken nämo pek täkaŋ. 43 Näk Nan täŋo wäpi terak äburo upäŋkaŋ in näka not nämo täŋ namik täkaŋ. Täŋ, äma kubätä iniken gäripi terak äbäŋirän u not täŋ imiŋpäŋ mani nadäŋ imik täkaŋ. U inide kubä! 44 Injin-tägän kowat yäniŋ oretta gäripi nadäŋkaŋ Anututä nintäŋo irit kuŋat-kuŋatta jide nadäk täyak yäŋ nadäwätäk kubä nämo täk täkaŋ. Unita jide täŋpäŋ näka not täŋpäŋ nadäkinik api täŋ namineŋ? Täga nämo! 45 Upäŋkaŋ in näka ŋode nämo nadäneŋ; Unitä Nanken täktäknin täŋo mebäri käwep api yäŋahäŋ nimek yäŋ nämo nadäneŋ. Ude nämo! Mosestä ini Anutu-ken täktäkjin täŋo mebäri api yäŋahäwek. In Moses wäpi terak kunum gänaŋ api ärone yäŋ nadäk täkaŋ upäŋkaŋ nämo! 46 Nadäkaŋ? Mosestä man kudän täŋkuko u näka kudän täŋkuk. Unita inä unitäŋo man nadäwä bureni täŋpän yäwänäku näka udegän nadäwä bureni täkäneŋ. 47 Täŋpäkaŋ Moses täŋo man kudänta bitnäk täkaŋ unita näkŋo man jide täŋpäŋ nadäkinik api täneŋ?
Jesutä ämawebe 5,000 ketem yepmäŋ towiŋkuk
1 Jesutä man ude yäŋ paotpäŋä Galili gwägu (wäpi kubä Taibirias), u udude käda kuŋkuk. 2 Kuŋirän ämawebe mäyaptä Jesu iwarän täŋkuŋ, Jesutä käyäm ikek yäpän tägaŋirä yabäŋkuŋo unita. 3 Eruk, kadäni uken Jesutä iwaräntäkiye yäŋ-yäkŋat yäpmäŋ pom kubä terak äro itkuŋ. 4 Kadäni uwä Juda täŋo orekirit kadäni wäpi Pasova keräp taŋirän. 5 Täŋpäkaŋ pom uterak äro ittäŋgän yabäŋkuk; Ämawebe äbot päke u äbäŋirä yabäŋpäŋ Jesutä Filip ŋode iwet yabäŋkuk; Filip, ämawebe päke ŋo yepmäŋ towikta ketem imapäŋ yepmäŋ towinayäŋ? 6 Ini ude api täŋpet yäŋ nadäŋkaŋ Filip nadäkiniki kehäromi jide patkuko u yäwän kaŋpäŋ nadäkta iwet yabäŋkuk. 7 Ude iweränä Filiptä ŋode iwetkuk; Äma ŋo yepmäŋ towikta moneŋ taŋipäŋ ketem suwaŋpäŋ yäminero upäŋkaŋ nämo naŋpä tägawek yäk. 8 Ude yäwänä iwaräntäki kubä wäpi Andru, Saimon täŋo monäni unitä yäŋkuk; 9 Iroŋi kubä gwägu tom täpuri yarä, käräga 5 ude yäpmäŋ kuŋarirän käyat yäk. Udewanipäŋ ämawebe päke u jide täŋpäŋ yepmäŋ towine? 10 Ude yäwänä Jesutä yäwetkuk; In ämawebe yäwerä maŋirän täwut yäk. Ude yäweränä ämawebe yäwerä wädan terak maŋirän täŋkuŋ. Äma ekänigän 5,000 ude bumik unitä maŋirän täŋkuŋ, webe iroŋi penta itkuŋo ukät nämo daniwani. 11 Eruk, Jesutä käräga u yäpmäŋpäŋ Nani bänep täga man iwetpäŋ ämawebe maŋirän täŋkuŋo unita yäpmäŋ daniŋpäŋ iniken gärip terak yäwäpäŋ yämiŋtäŋ kuŋkuk. Ude täŋpäŋ gwägu tom yäpmäŋpäŋ udegän yämiŋtäŋ kuŋkuk. 12 Yämiŋirän nabä tägawäpäŋ Jesutä iwaräntäkiye ŋode yäwetkuk; Näŋpani moräki moräki patpäŋ waneŋo unita butuwut yäk. 13 Ude yäweränä käräga 5 naŋkuŋo unitäŋo moräk-moräk butuŋpäŋ yäk 12 daiwä tokŋeŋkuŋ. 14 Täŋpäkaŋ Jesutä kudän kudupi ude täŋpän kaŋpäŋ ämawebetä yäŋkuŋ; Wära! Ŋo profet pähap kome terak ahäkta yäwani ukeŋowä ŋobayäŋ! yäk. 15 Ude yäŋpäŋ itgwäjiŋpäŋ Jesu iŋitpäŋ intäjukun äma it yämekta iŋitnayäŋ täŋirä yabäŋ umuntaŋ inigän pom terak äroŋkuk.
Jesu gwägu terak yeŋtäŋ kuŋkuk
16 Eruk, bipäda ugän Jesu iniken iwaräntäkiyetä Jesu teŋpeŋ Galili gwägu pomi-ken äpmoŋkuŋ. 17 Äpmo Jesuta irä wawäpäŋ Kapeneam yotpärare-ken äyäŋutpeŋ kuna yäŋkaŋ gäpe terak äroŋpeŋ kuŋkuŋ. U bipani kuŋkuŋ. 18 Kuŋirä mänit kehäromi piäŋirän gwägu taŋi tokätkuk. 19 Ude täŋirän ehutpäŋ gwägu bämopi-ken kuŋirä Jesu gwägu terak yeŋtäŋ äbuk. Yeŋtäŋ äbämaŋ iwaräntäkiyetä itkuŋ-ken äbäŋirän kaŋpäŋ umun pähap täŋkuŋ. 20 Ude täŋirä gera täŋpäŋ yäwetkuk; Ŋo näkŋa äretat. Umuntäneŋo! 21 Ude yäwän nadäŋpäŋä bänep pidäm terak Jesu täŋkentäŋpäŋ gäpe terak teŋirä kome kukta nadäŋkuŋ-ken uken pengän ahäŋkuŋ.
Ämatä Jesu yäŋärok man iwetkuŋ
22 Täŋpäkaŋ ämawebe päke u gwägu udude parä yäŋeŋkuk. Parä yäŋewänä ŋode yäŋkuŋ; Gäpe kubä-tägän irirän kaŋkumäŋopäŋ Jesu u iwaräntäkiye-kät nämo kuŋirän kaŋkumäŋ yäk. Iwaräntäkiye inigän kuŋkuŋ yäŋ nadäŋkuŋ. Ude nadäŋpäŋ Taibirias komeken nanik täŋo gäpe ätu Ekänitä yepmäŋ towiŋkuk-ken irirä yabäŋkuŋ. 23-24 Täŋpäkaŋ kome uken Jesu inita ba iwaräntäkiyeta wäyäkŋewä wawäpäŋ gäpe uterak äroŋpäŋ Kapeneam komeken wäyäkŋeŋtäŋ kuŋkuŋ.
Jesu ini uwä ketem bureni
25 Wäyäkŋeŋtäŋ kuŋtäŋgän kaŋ-ahäŋpäŋä iwet yabäŋkuŋ; Yäwoŋärewani äma, gäk jidegän äbän? 26 Yäwäwä ŋode yäwetkuk; Näk bureni-inik täwera nadäwut; Näk kudän kudupi täŋpewa ahäŋirän kak täkaŋ unita nämo! Ketem tepmäŋ towiŋira naŋ tokŋek täŋkuŋo unita näka wäyäkŋekaŋ. 27 Inä epän bureni täk täkot. Kome täŋo ketem, paot-paori nikek unita nämo yäyat. Nämo, irit kehäromi täŋo ketem paot-paori nikek nämo, unita piäni täk täkot. Ketem uwä Äma Bureni-iniktä täga tamek, Anutu Nantä wäpi biŋam imiŋkuko unita yäk. 28 Ude yäweränä kowata ŋode iwetkuŋ; Nin jide täŋpäŋ imaka Anututä gäripi nadäk täyak u täne? 29 Ude iweräwä Jesutä ŋode yäwetkuk; Anututä epän intä täkta nadäk täyak u ŋode; Iwerän äpuko unita nadäkinik täŋ imineŋ. Anutu täŋo gärip ude yäk. 30 Ude yäwänä kowata ŋode iwetkuŋ; Kudän kudupi jidewani kubä täŋiri gabäŋpäŋ nadäkinik täŋ gamine? Imatäken kubä täŋiri gabäŋpäŋ-nadänayäŋ? 31 Nadätan? Äbekniye oraniyetä kome jopi-ken kuŋarirä Anututä ini ketem kubä wäpi mana yepmäŋ towiŋkuk yäk. Unita Anutu täŋo man ŋode kudän täwani; Anututä ketem kunum gänaŋ nanik yepmäŋ towiŋkuk. Eruk, kudän kudupi kubä udewani täŋiri kaŋpäŋ nadänayäŋ? 32 Ude yäwäwä Jesutä kowata ŋode yäwetkuk; Näk man bureni täwera nadäwut; Kunum gänaŋ nanik ketem uwä Mosestä nämo pewän ahäŋ tamiŋkuŋ. Nämoinik, Nantä kunum gänaŋ nanik ketem bureni tamik täyak. 33 Ketem bureni uwä äma kubä yäk. Kunum gänaŋ naniktä äpäŋpäŋ komen ämawebeta irit kodaki pewän ahäŋ yämik täyak unitä Anutu-ken nanik ketem bureni täyak yäk. 34 Yäwänä iwetkuŋ; Ekäni, gäk ketem yäyan u kadäni kadäni nimik täyi! yäŋ iwetkuŋ. 35 Ude yäwäwä yäwetkuk; Irit kehäromi täŋo ketem näkŋa ŋo. Äma näkken äbäk täkaŋ uwä nakta wari nämo api yeneŋ. Ba äma nadäŋ namikinik täk täkaŋ uwä umeta äneŋi nämo api yeneŋ. 36 Näk man täweraro ukeŋo; Nähä nabäk täkaŋ upäŋkaŋ nadäŋ namikinik nämo täk täkaŋ. 37 Täŋ, Nantä ämawebe näka biŋam yäpmäŋ daniŋpäŋ namik täyak u kuduptagän näkken api ämneŋ. Äbäŋirä nämoinik api yäwat kirewet. 38 Kunum gänaŋ naniktä äpuro u näkŋaken gärip iwatta nämo äput. Nämoinik, Nan täŋo gäripgän iwatta äput. 39 Täŋkaŋ unitäŋo gärip uwä ŋode; Ämawebe Nantä namik täyak u kubätä paorek yäŋpäŋ-yabäŋ yäwat epän täŋtäŋgän kadäni pähapken kumbani-ken nanikpäŋ yäpmäŋ päŋaku api yepmaŋpet. 40 Unita äma Anutu täŋo Nanaki u tumbeŋ kuŋkaŋ nadäŋ imikinik täkaŋ uwä irit kehäromita biŋam api täneŋ. Äma udewani uwä kadäni pähapken täŋpewa api kodak täneŋ. Nana täŋo nadäk u ude yäŋ yäwetkuk.
Jesu u irit kehäromi täŋo ketem
41 Yäŋirän nadäŋpäŋ Jesu u kunum gänaŋ nanik ketem u näk yäŋ yäŋkuko unita Juda äma ekäni ätutä man yäŋburu-buru yäŋkuŋ. 42 Man yäŋburu-buru yäŋpäŋ yäŋkuŋ; Jesu u äma jopi kubä yäk. U Maria Josep täŋo nanaki. U ninä yabäŋpäŋ-nadäk täkamäŋ. Upäŋ imata näk kunum gänaŋ naniktä äput yäŋ yäk täyak? 43 Ude yäŋirä nadäŋpäŋ Jesutä yäwetkuk; In unita nadäwäwak täneŋo. 44 Äma kubä ini-tägän näkken ämnaŋi nämo. Nan naniŋ kireŋpewän äpuro unitägän wädäŋpewän näkken äbäkäbäk kädet u itak. Äma udewani u kadäni pähapken täŋpewa api kodak täneŋ. 45 Täŋpäkaŋ profet bianitä ŋode kudän täwani pätak; Anututä ini ämawebe kudup yäwetpäŋ yäwoŋärek api täŋpek. Unita Nantä iwetpäŋ iwoŋäreŋirän nadäweko unitä näkken äbek. 46 Täŋkaŋ äma kubätä Nan u nämo kaŋkuk. Anutu-ken naniktä äpani u kubä-tägän kaŋkuk. 47 Unita näk bureni-inik täwera nadäwut; Äma näka nadäkinik täŋ namik täkaŋ unitä irit kehäromita biŋam api täneŋ. 48 Täŋpäŋ irit täŋo ketem u näkŋa ŋo. 49 Bureni, bian äbekjiye orajiye u kome jopi-ken mana naŋkuŋo upäŋkaŋ kumäŋ täŋpä kuŋkuŋ. 50 Täŋ, kunum gänaŋ ketem äpuko u iŋamjin-ken itak ŋo. Äma kubätä ketem u naŋpäŋä nämo api kumbek. 51 Irit kehäromi täŋo ketem kunum gänaŋ naniktä äpani u näkŋa! Unita äma kubätä ketem ŋo naŋpäŋä nämo kumäŋkaŋ pen api it yäpmäŋ ärowek. Täŋpäkaŋ ketem uwä tohatna. Komen ämawebetä irit kehäromi yäpneŋta u api taniŋ kirewet yäk. 52 Ude yäŋirän nadäŋpäŋ Juda äma ekäni ekäni ini-tägän man wärät-wärät täŋpäŋ yäŋkuŋ; U jide täŋpäŋ tohari nimän näne? 53 Ude yäwäwä Jesutä ŋode yäwetkuk; Näk bureni täwera nadäwut; In Äma Bureni-inik täŋo tohari nägäri nämo nänayäŋ täŋo uwä irit kehäromita biŋam nämo api täneŋ. 54 Täŋ, äma tohatna nägätna nak täkaŋ uwä irit kehäromita biŋam täŋpäŋ paot-paori nämo api it yäpmäŋ äroneŋ. Täŋpäkaŋ kadäni pähapken äma udewaniwä näkä täŋpewa api kodak täneŋ. 55 U imata, tohatnatä ketem bureni-inik täyak unita. Ba nägätna udegän ume bureni-inik täyak. 56 Äma näkŋo tohatna nägätna nak täkaŋ uwä näkkät kowat kwasikorän täk täkamäŋ. 57 Täŋpäkaŋ Irit täŋo mähemi Nantä naniŋ kireŋpewän äpuro unita Nanta biŋam it täyat yäk. Näk imaka, irit mähemi unita äma näk nak täkaŋ uwä irit kehäromita biŋam api täneŋ. 58 Ketem bureni kunum gänaŋ nanik äpuko uwä ubayäŋ. Ketem wäpi mana äbekniye oraniyetä naŋkuŋo udewani nämo. Äbekniye oraniye uwä ketem u naŋkuŋo upäŋkaŋ kumäŋ täŋpä kuŋkuŋ. Täŋ, äma ketem ŋo nak täkaŋ uwä tärek-täreki nämo api it yäpmäŋ äroneŋ. 59 Jesutä man ŋo Kapeneam yotpärare-ken käbeyä eŋi gänaŋ yäwetpäŋ yäwoŋärek täŋkuk.
Äma mäyaptä Jesu kaŋumuntaŋ kuŋkuŋ
60 Man ude yäŋirän äma Jesu iwaräntäk täŋkuŋo ukät nanik mäyaptä nadäŋpäŋ yäŋkuŋ; Wära, man ŋo nadäna siwoŋi nämo täyak. Man udewani netätä nadäwän bureni täŋpek? 61 Yäŋgaŋa gaŋa yäŋkuŋo u Jesutä yabäŋpäŋ-nadäŋpäŋ ŋode yäwetkuk; Man ŋo nadäŋirä waki täyak? 62 E täŋ, Äma Bureni-inik u bian irani-ken äneŋi äroŋirän kaŋpäŋä jide api nadäneŋ? 63 In ŋode nämo käwep nadäkaŋ; Kome guptä irit kodaki täga pewä ahänaŋi nämo. Nämo, irit kodaki pewä ahäk-ahäk uwä Kudupi Munapik täŋo epän. Näkä man täwetat ŋowä Kudupi Munapik täŋo irit kodaki nikek unita äma kubätä man u nadäkinik täŋpayäŋ täko uwä irit kodaki u nikek api kuŋarek yäk. 64 Upäŋkaŋ inken nanik ätutäwä man täwetat ŋo nadäŋirä bureni nämo täyak. (Jesu u äma netä unitä näka api bitnäneŋ yäŋ uku intäjukun yabäŋpäŋ-nadäŋkuk. Udegän, äma netätä iwan keri-ken api nepmaŋpek yäŋ uku kaŋpäŋ nadäŋkuk.) 65 Ude yäŋpäŋ yäŋkuk; Mebäri unita yäŋpäŋ ŋode täwetkut; Äma kubä Nantä bänepi nämo täŋpidäm taŋ imiŋirän äma u näkken täga ämnaŋi nämo. 66 Man yäwa ude täreŋirän kadäni ugän ämawebe iwarän täŋkuŋo u ätutä gaŋa taŋpäŋ teŋpeŋ kuŋkuŋ. 67 Teŋpeŋ kuŋirä Jesutä iwaräntäkiye 12 u ŋode yäwetkuk; In imaka, nepmaŋpeŋ kunayäŋ käwep nadäkaŋ? 68 Ude yäwänä Saimon-Pita unitä kowata ŋode iwetkuk; Ekäni! Gäk gepmaŋpeŋ netäken kune? Gäk kubä-tägän irit kehäromi täŋo man yäpmäŋ kuŋat täyan yäk. 69 Täŋiri nin nadäŋ gamikinik täŋpäŋ ŋode nadäkamäŋ; Anutu täŋo Kudupi Äma uwä gäk ubayäŋ. 70 Ude yäwänä Jesutä yäwetkuk; Näk in 12 näkŋata biŋam yäpmäŋ daniŋkut. Upäŋkaŋ inken nanik kubätä satan äworetak yäk. 71 Man uwä Saimon Kariot komeken nanik unitäŋo nanaki wäpi Judas unita yäŋpäŋ yäŋkuk. Judas uwä iwaräntäkiye 12 ukät nanik kubä upäŋkaŋ mädenä, Jesuta mäde ut imiŋkuk.
Orekirit kadäni kubäken Jesu Jerusalem kuŋkuk
1 Ätu itpäŋ Jesu Galili kome käda kuŋatkuko upäŋkaŋ Judia kome käda kuŋatta bitnäŋkuk. U imata, Juda äma ekänitä utpewä kumäkta itsämbuŋ. 2 Täŋpäkaŋ orekirit kubä wäpi Yottaba täŋo Ärawa Täktäk kadäni keräp taŋkuk. 3 Täŋirän noriyetä Jesu man ŋode iwetkuŋ; Gäk kome ŋo peŋpeŋ Judia komeken kuŋkaŋ kudän kudupi täŋiri gäwaräntäkayetä kaŋ gabäŋpäŋ-nadäwut. 4 Nadätan, äma kubätä mebärina kwawak ahäwän yäŋpäŋ epän käbop täga nämo täŋpek. Kudän kudupi bureni täk täyan u täŋpäwä ämawebe äbot pähap iŋamiken kwawak täŋiri kaŋ gabäŋpäŋ-nadäwut yäŋ iwetkuŋ. 5 (Butewaki, nägät moräkiyetä Jesuta nadäkinik nämo täŋ imiŋkuŋo unita man ŋo iwetkuŋ.) 6 Noriyetä ude iweräwä Jesutä kowata ŋode yäwetkuk; Ude nämo! In täŋo kudän uwä mebäri nikek nämo unita kadäni kadäni tägagän täk täkaŋ. Upäŋkaŋ näkŋo kadäni nämo ahätak. 7 Komen ämawebetä inta iwan täga nämo täŋ tamineŋ. Upäŋkaŋ nähä komen äma täŋo irit kuŋat-kuŋari waki u yäŋahäŋpäŋ kwawak pek täyat unita iwan täŋ namik täkaŋ. 8 Unita in ärawa unita kut. Kadänina nämo keräp täyak unita apiŋo nämo kwayäŋ yäk. 9-10 Ude yäŋpäŋ Galili kome ini ugän irirän noriyetä kuŋkuŋ. Eruk ätu itpäŋ Jesu mäden ämawebe yabaŋ paotpäŋ inigän uruŋ kadagän kuŋkuk. 11 Täŋpäkaŋ ärawa bägup-ken Juda äma ekäni ekänitä Jesuta Äma u de yäŋ yäŋkaŋ yäŋ-wäyäkŋeŋtäŋ kuŋatkuŋ. 12 Ude täŋirä ämawebe jopi päke unitä näwetgäwet täŋirä ätutäwä ŋode yäŋkuŋ; Äma uwä täga yäk. Yäŋirä ätutäwä yäŋkuŋ; Nämo, ämawebe jop manman yäŋ-yäkŋat täyak yäk. 13 Man ude yäŋkuŋo upäŋkaŋ Juda äma ekäni ekänita umuntaŋpäŋ kwawak nämo yäŋahäŋkuŋ.
Jesutä ämawebe yäwetpäŋ yäwoŋärek täŋkuk
14 Täŋpäkaŋ orekirit u kadäni bämopi-ken Jesutä kudupi eŋi gänaŋ äroŋpäŋ yäwetpäŋ yäwoŋärek täŋkuk. 15 Ude täŋirän Juda äma ekäni ekänitä nadäŋpäŋ jäkjäk yämäŋpäŋ yäŋkuŋ; Äma ŋowä nintäŋo nadäk-nadäk eŋiken nämo ärowani upäŋkaŋ nadäk-nadäk ärowani ŋo de yäpuk? 16 Ude yäŋirä Jesutä ŋode yäwetkuk; Näk man mebäri täwetpäŋ täwoŋärek täyat uwä näkŋaken nämo. Anutu, naniŋ kireŋkuko uken nanik. 17 Äma kubätä Anutu täŋo gärip iwatta bänep peweko uwä man yäk täyat u Anutu ba näkŋaken manpäŋ yäk täyat yäŋ yäpmäŋ daniŋpäŋ nadäwek. 18 In nadäkaŋ? Äma kubätä inita nadäŋpäŋ man yäweko uwä gup yäpmäŋ ärokärok kädet iwarek. Täŋ, äma kubätä epän mähemi täŋo wäpi yäpmäŋ akukta nadäŋpäŋ man yäweko uwä man bureni yäwek. U jopman kubä nämo yäwek. 19 Mosestä baga man bian tamiŋkuko upäŋkaŋ inkät nanik kubätä man u nämo buramik täkaŋ. In imata näk nutta yäk täkaŋ? 20 Ude yäŋirän ämawebe päke unitä yäŋkuŋ; Netä gurayäŋ yäk täyak? Gäk mäjo wäratä bänepka peŋ awähutak yäk. 21 Ude yäwäwä Jesutä yäwetkuk; Näk kudän kudupi kubägän Sabat kadäni-ken täŋkuro unita nadäwätäk pähap täkaŋ. 22 Unita ŋode täwera nadäwut; Moses ba Moses täŋo oraniyetä nanakjiye gupi moräk madäneŋta yäŋtäreŋ tamiŋkuk. Eruk nanak paki kubä täŋo gupi moräki madäk-madäk kadäni Sabat ahäŋirän baga irepmitne yäŋpäŋ nämo madäk täkaŋ ba? 23 Nämo! In Sabat kadänita nadäwätäk nämo täŋpäŋ gupi madäk täk täkaŋ uwä! Bureni, in Moses täŋo man buramiŋpäŋ Sabat kadäni-ken nanak paki täŋo gupi moräk täga madäŋ yämik täkaŋ. Täŋpäkaŋ näk äma kubä täŋo gupi kuduptagän yäpa tägaŋirä imata nebek täkaŋ? 24 Jop dapun-tägän kak täkaŋ unita jop manman kubä nämo näwetneŋ. Nadäwä tärewäpäŋ man burenigän näwetneŋ.
Jesu u Anutu-ken naniktä äpuk
25 Täŋpäkaŋ Jerusalem ämawebe ätutä yäŋkuŋ; Jide? Äma ekäni ekänitä äma utpewä kumäkta yäk täkaŋ uwä ŋo ba? 26 Ŋo kawut! U man kwawakgän yäŋahäŋtäŋ kuŋatak ŋo yäk. Yäŋahäŋtäŋ kuŋarirän imata nämo iniŋ bitnäkaŋ? Nintäŋo äma ekäni ekänitä U Kristo yäŋ bureni käwep nadäkaŋ. 27 Upäŋkaŋ ninä ŋode nadäkamäŋ, äma ŋo Kristo nämo yäk. Yotpärare u nanik yäŋ nadäkamäŋ. Täŋ, Kristo burenitä äbäŋirän yotpärare uken naniktä äbätak yäŋ nämo api nadäne yäk. 28-29 Täŋpäkaŋ Jesu kudupi eŋi gänaŋ itkaŋ ämawebe päke u manbiŋam yäwetpäŋ yäwoŋärek täŋpäŋ man kubä gera terak ŋode yäŋkuk; Bureni, in näka nadäkaŋ. Ba uken naniktä äbuk yäŋ nadäkaŋ. Upäŋkaŋ ŋode täwera nadäwut; Näk näkŋaken gärip terak nämo äbät. Anutu Nan, imaka burenigän täŋpani, unitä naniŋ kireŋpewän äput. In Nan uwä nämo nadäkaŋ. Täŋ, nähä ukät ittäŋgän naniŋ kireŋpewän äpuro unita näk u nadätat yäk. 30 Jesutä man ude yäŋirän ämawebe ätutä iŋitpäŋ manken tenayäŋ täŋkuŋ. Täŋpäkaŋ kadänini nämo keräp taŋkuko unita täŋpä wawäpäŋ peŋkuŋ. 31 Täŋ, ämawebe jopi mäyaptä Jesuta nadäŋ imikinik täŋpäŋ ŋode yäŋkuŋ; Kristo äbäkta iwoyäwani unitä äbäŋpäŋä kudän kudupi äma ŋonitä täk täyak u irepmitpäŋ täga api täŋpek ba? Nämo!
Juda ämatä Jesu iŋitnayäŋ täŋkuŋ
32 Ämawebetä man ude yäŋirä Parisi äma ätutä nadäŋkuŋ. Nadäŋpäŋ bämop äma intäjukun täŋpani ätukät yäŋpäŋ-nadäk täŋpäŋ Jesu iŋitta komi äma peŋ yäwet-pewä kuŋkuŋ. 33 Täŋpäkaŋ Jesutä ämawebe päke u yäwetkuk; Kadäni keräpigän inkät itkaŋ äneŋi äyäŋutpeŋ äma naniŋ kireŋpewän äbutken api kwet. 34 Täŋira in näka bumta wäyäkŋenayäŋ täŋo upäŋkaŋ nämo api nabäŋ ahäneŋ. Ba kome näkä päŋku irayäŋ tätken u in täga nämo api kuneŋ. 35 Ude yäweränä, Juda äma ekäni ekäni ini-tägän näwetgäwet täŋpäŋ yäŋkuŋ; Äma ŋo de kuŋirän unita api wäyäkŋena waneŋ? Juda äma notniye ätu Grik kome itkaŋ-ken u käwep api kweko unita yäyak. Uken kuŋpäŋ ämawebe u nanik käwep yäwetpäŋ yäwoŋärek api täŋpek yäk. 36 Wära! Mebäri jideta man ŋodewä yäk täyak; In näka wäyäkŋenayäŋ täŋo upäŋkaŋ nämo api nabäŋ ahäneŋ. In kome näkä päŋku irayäŋ tätken u täga nämo api kuneŋ yäk.
Kudupi Munapik u ume dapuri udewani
37 Täŋpäkaŋ Juda täŋo orekirit kadäni u irä tärenayäŋ käbeyä pähap täŋirä Jesutä ämawebe bämopi-ken akuŋpäŋ man kubä gera terak ŋode yäwetkuk; Äma kubätä umeta iwäwä näkken äbäŋkaŋ kaŋ naŋpän! 38 Anutu täŋo mantä yäyak ude; Äma näk nadäŋ namikinik täk täkaŋ uwä irit kodaki täŋo ume bänepi-ken nanik ume dapuri abäkabäk täk täkaŋ ude api äbäŋ irek. 39 Jesutä man ude yäŋkuko uwä Kudupi Munapikta yäŋkuk. Kudupi Munapik u ämawebe Jesuta nadäŋ imikinik täŋpani unitä yäpmäkta yäwani upäŋkaŋ kadäni uken Jesu kunum gänaŋ nämo äroŋkuko unita Kudupi Munapik nämo äpuk. 40 Jesutä man yäk täŋkuko u ämawebe ätutä nadäŋpäŋ yäŋkuŋ; Bureni-inik, äma ŋo Profet ahäkta yäwani ubayäŋ yäk. 41 Yäŋirä ätutäwä yäŋkuŋ; Nämo, uwä Kristo bureni yäk. Täŋpäkaŋ ätutäwä yäŋkuŋ; Ŋo Kristo nämo. Kristo u Galili komeken nämo api ahäwek. 42 Anutu täŋo man kudäntä ŋode yäyak; Kristo u Betlehem yotpärare-ken Devittä äbotken ahäkta yäwani yäk. 43 Äma päke unitä man wärät-wärät ude täŋpäŋ duŋ-weŋkuŋ. 44 Täŋ, ätutäwä Jesu iŋitpäŋ komi eŋiken tenayäŋ nadäŋkuŋo upäŋkaŋ äma kubätä Jesu nämo iŋitkuk.
Juda äma ekänitä Jesuta nadäkinik nämo täŋkuŋ
45 Täŋpäkaŋ komi äma Jesu iŋitnayäŋ Jesuken kuŋkuŋo uwä äneŋi äyäŋutpeŋ bämop äma intäjukun täŋpani ätukät Parisi ämaken penta kuŋkuŋ. Kuŋirä yäwetkuŋ; In imata Jesu nämo iŋitpäŋ yäpmäŋ äbäkaŋ? 46 Ude yäwäwä komi ämatä kowata ŋode yäwetkuŋ; Jesutä man yäk täyak u inipärik kubä. Bian äma kubätä man ude nämo yäk täŋpani yäk. 47 Ude yäwäwä Parisi ämatä yäwetkuŋ; Wa! In imaka, Jesutä bänepjin yäŋ-täkŋat täyak? 48 Unita in jide nadäkaŋ? Parisi äma ba intäjukun äma ninkät nanik netä kubätä äma unita gäripi nadätak? Nämoinik! 49 Upäŋkaŋ ämawebe äbot päke ŋonitä baga man nämo nadäŋpäŋ Anutu iŋamiken waŋ moreŋkaŋ geŋita biŋam täkaŋ yäk. 50 Ude yäŋirä Parisi äma noripaki kubä wäpi Nikodemus, bian Jesu-kät yäŋpäŋ-nadäk täŋkumäno unitä yäwetkuk; 51 E, nintäŋo baga man terak jide pätak? Äma kubä waki ude täyak yäŋ nämo nadäŋkaŋ manken jop täga tene? Nämoinik! Imaka täŋpeko unitäŋo mebärini yäŋahäwän kaŋpäŋ nadäŋpäŋ uyaku manken täga tene yäk. 52 Ude yäwän nadäŋpäŋ noriyetä sära ŋode iwetkuŋ; Gäk imaka, Galili komeken nanik ba? Anutu täŋo man ket daniŋpäŋ nadäŋkaŋ ŋode nadäwen; Galili komeken profet kubä ahänaŋi nämo yäk. 53 Ude yäŋpäŋ-nadäŋkaŋ eŋini-ken kuŋtäŋpä kuŋkuŋ.
Webe waki täŋpani kubä Jesuken yäpmäŋ kuŋkuŋ
1 Eruk Jesutä Olip pomken äroŋpäŋ u patkuk. 2 Patkuko yäŋeŋirän tamimaŋ-inik u naniktä äpämaŋ kudupi yotken äroŋirän ämawebe bumta it gwäjiŋkuŋ. Itgwäjiŋirä Jesutä maŋitpäŋ manbiŋam yäwetpäŋ yäwoŋärek täŋkuk. 3 Täŋirän Baga man yäwoŋärewani ämakät Parisi ämatä webe äpi nikek kubä kubokäret täŋirän kaŋ-ahäŋkuŋo u yäpmäŋ Jesuken kuŋpäŋ ämawebe bämopi-ken pimiŋ iwatkuŋ. 4 Täŋpäŋ Jesu iwetkuŋ; Yäwoŋärewani äma, webe ŋonitä äma kubäkät kubokäret täŋirän kaŋ-ahäŋkumäŋ. 5 Moses täŋo baga mantä webe ŋodewanita mobätä kumäŋ-kumäŋ däpmäkta yäwani yäk. Unita gäkä jide yäwayäŋ? 6 Jop Jesu iwet yabäŋirä Jesutä man goret ba jide kubä yäwän kaŋpäŋ buŋep-ken kaŋ pena yäŋpäŋ Jesu iwet yabäk täŋkuŋ.Yäwäwä Jesu gwäjiŋ äpmoŋpäŋ kome terak keritä kudän täŋkuk. 7 Ude täŋirän iwet yabäk pen täŋ irirä Jesu doraŋpäŋ yabäŋpäŋ ŋode yäwetkuk; Inken nanik kubätä momini nämo täŋpäwä unitä jukun mobätä uränkaŋ urut yäk. 8 Ude yäŋpäŋ äneŋi gwäjiŋ äpmoŋpäŋ kudän täŋkuk. 9 Man ude yäŋirän nadäŋpäŋ äma intäjukun ämaniyetä kwä yabäŋkaŋ yabäŋit yabäŋit kubäkubä kudup kuŋ moreŋkuŋ. Kuŋ moreŋirä webe uwä Jesu dubini-ken inigän itkuk. 10 Irirän Jesutä doraŋpäŋ kaŋpäŋ iwet yabäŋkuk; Wanotna, äma manken gepmanayäŋ täŋo u de? Äma kubätä yäŋtärek man nämo gäwerak? 11 Yäwänä webe unitä Nämo yäŋ yäwänä Jesutä iwetkuk; Näk udegän, yäŋtärek man nämo gäwerayäŋ. Gäk jop päŋku itkaŋä waki äneŋi nämo täŋpen yäk.
Jesutä iniken mebärini yäŋahäŋpäŋ yäwetkuk
12 Eruk ittäŋgän kadäni kubä Jesutä ämawebe man ŋode yäwetkuk; Näk komen ämawebe intäŋo topän. Unita äma kubätä näk näwarayäŋ täko uwä bipmäŋ urani gänaŋ nämoinik api kuŋarek. Uwä irit kehäromi täŋo peŋyäŋek terak api kuŋarek yäk. 13 Man ude yäŋirän Parisi ämatä nadäŋpäŋ ŋode iwetkuŋ; Jop manman yäyan yäk. Eruk ŋo gäkŋa-tägän mebärika yäŋahätan unita nadäŋitna bureni nämo täyak yäk. 14 Yäwäwä Jesutä ŋode yäwetkuk; Ude nämo. Näkŋata siwoŋi yäyat. U imata, näk de naniktä äbut ba de api kwet yäŋ unitäŋo mebäri nadäŋkaŋ yäk täyat. Unita näkŋa mebärina yäŋahäŋira jopi nämo täk täyak. In ŋowä näka de naniktä äbuko äneŋi de api kwek yäŋ nämo nadäk täkaŋ unita täŋguŋtak täkaŋ. 15 Inä äma gupigän yäpmäŋ danik täkaŋ. Täŋ, nähä äma nämo yäpmäŋ danik täyat. 16 Upäŋkaŋ näkä äma yäpmäŋ daniŋpäŋ yäwänäku bureni yäpmäŋ danik täyet. Imata, äma yäpmäŋ danik-danik epän u näkŋagän nämo täŋpet. Nan naniŋ kireŋpewän äpuro unitä täŋkentäŋ namiŋirän bok täde. 17 In nadäkaŋ? Baga manjin terak ŋode pätak; Äma yarätä kubä täŋo mebäri yäŋahäŋirän bureni yäŋ nadäwen. 18 Täŋpäŋ näk mebärina yäŋahäŋira Nan, naniŋ kireŋkuko unitä udegän yäŋkentäŋ namik täyak. U kawut, nek äma yarätä mebärina yäŋahäk täkamäk! 19 Man ude yäweränkaŋ ŋode iwet yabäŋkuŋ; Nanka de? Ude yäwäwä yäwetkuk; In näka nämo nadäwä tärewäpäŋ nanta udegän nämo nadäwä tärekaŋ. In näka nadäwä tärewäpäŋ uyaku Nanta udegän nadäwä tärekäneŋ yäk. 20 Jesu kudupi eŋi gänaŋ ämawebe yäwetpäŋ yäwoŋärek täŋkuko ugän Parisi äma man u yäwetkuk. Moneŋ ironta pek täŋpani käwuri u dubini-ken itkaŋ man u yäwetkuk. Täŋpäkaŋ kadänini nämo keräp taŋkuko unita jide täŋpäŋ manken tewäm.
Jesutä Juda äma jukuman yäwetkuk
21 Täŋpäkaŋ Jesutä ämawebe man kubä pen ŋode yäwetgän täŋkuk; Näk api tepmaŋpeŋ kwet yäk. Tepmaŋpeŋ kuŋira näka api wäyäkŋeneŋ. Täŋpäŋ wakiwakijin nikek kuŋattäŋgän api kumneŋ. Täŋkaŋ näkä päŋku irayäŋ tätken uken in täga nämo api kuneŋ yäk. 22 Ude yäwänä Juda äma ekäni ekänitä yäŋkuŋ; Näkä päŋku irayäŋ täyat-ken uken täga nämo api kuneŋ yäŋ yäyak u imata yäyak? Ini gupi utpäŋ kumäkta yäyak ba jideta yäyak? 23 Ude yäwäwä Jesutä ŋode yäwetkuk; In komen äma nämo nadäkaŋ. Inä komen umude käda nanik. Nähä punin unude käda nanik. Inä kome terak nanik. Nähä kome terak nanik nämo. 24 In wakijin nikek kuŋatkä kumneŋ yäŋ täwerat. Bureni, mebärina näkŋa itat yäŋ täwet täyat u nadäkinik nämo täneŋo uwä wakijin pat tamiŋirän mät kumneŋ. 25 Yäwänä iwet yabäŋkuŋ; E täŋ, gäk netä? Yäwäwä Jesutä kowata ŋode yäwetkuk; Mebärina uku, umunitä täwet yäpmäŋ äbäro ugän. 26 Näkä in manken tepmaŋpäŋ mebärijin yäŋahäkta kehäromina nikek. Upäŋkaŋ mebärijin nämo yäŋahäwayäŋ. Naniŋ kireŋkuko u meni-ken nadäŋkuro ugänpäŋ kome terak ŋo yäŋahäŋpäŋ täwet täyat. Naniŋ kireŋkuko unitä man bureni yäk täyak yäk. 27 Täŋpäkaŋ Nanita ude yäweränkaŋ nämo nadäwä täreŋkuŋ. 28 Nämo nadäwä täreŋkuŋo unita Jesutä ŋode yäwetkuk; In Äma Bureni-inik yäpmäŋ aku punin peŋkaŋ mebärina näkŋa itat yäŋ api nadäwä täreneŋ. Täŋpäkaŋ näkŋaken nadäk-nadäkpäŋ imaka kubä nämo täk täyak. Nämo, Nantä näwoŋäreŋkuko man ugänpäŋ yäk täyat. U imaka, api nadäwä täreneŋ. 29 Naniŋ kireŋkuko uwä näkkät itkamäk. Näk kadäni kadäni imaka yäk täyat ba täk täyat unita gäripi nadäŋpäŋ näk nämo nepmak täyak yäk. 30 Täŋpäkaŋ Jesutä man ude yäŋirän Juda ämawebe mäyaptä nadäŋ imikinik täŋ imiŋkuŋ.
Abraham täŋo nanakiye
31 Täŋpäŋ Juda ämawebe Jesuta nadäkinik täŋ imiŋkuŋo u ŋode yäwetkuk; In näkŋo man terakgän kuŋatnayäŋ täŋo uwä näkŋo näwaräntäknaye bureni-inik api itneŋ. 32 Ude täŋpäŋ näkŋo man bureni nadäwä täreŋirä man bureni unitä topmäk-topmäkken nanik pit tamiŋpäŋ tepmaŋpän säkgämän api kuŋatneŋ yäk. 33 Jesutä ude yäweränä Juda äma ekäni ekäni unitä iwetkuŋ; Wära! Nin Abraham täŋo oraniye unita säkgämän itkamäŋ yäk. Äma kubä täŋo topmäk-topmäkken nämoinik it yäpmäŋ äbäkamäŋ. Ba äbot kubäta watä epän nämo täŋ imiŋ yäpmäŋ äbäkamäŋ. Upäŋ imata topmäk-topmäkken nanik pit tamiŋpäŋ tepmaŋpän säkgämän api itneŋ yäŋ niwetan? 34 Ude yäwäwä Jesutä yäwetkuk; Näk bureni-inik täwera nadäwut; In kudup waki täŋo watä kuŋat-kuŋat äma ude itkaŋ yäk. Äma momi täk täkaŋ uwä waki täŋo watä kuŋat-kuŋat äma ude täk täkaŋ. 35 Täŋ äma kubä täŋo watä kuŋaranitä ekänini täŋo äboriye-kät täga nämo kuŋarek yäk. Nanaki uyaku nägät moräki unita nani täŋo äboriyekät pen it yäpmäŋ ärowek yäk. 36 Unita Nanaki unitäwä topmäk-topmäkken nanik pit tamiŋpäŋ tepmaŋpayäŋ täko uwä säkgämän-inik api kuŋatneŋ. 37 E, nin Abraham täŋo äboriye itkamäŋ yäŋ näwetkaŋ u nadätat. Täŋpäkaŋ in mannata bitnäk täkaŋ unita kumäŋ-kumäŋ nutnayäŋ nadäk täkaŋ. 38 Näk Nantä näwoŋärek täŋkuko ugänpäŋ täwet täyat. Upäŋkaŋ inä injinken nanjintä täwoŋärek täŋkuko upäŋ täk täkaŋ yäk. 39 Ude yäwänä iwetkuŋ; Nin täŋo nanin u Abraham! yäk. Yäwäwä Jesutä yäwetkuk; In Abraham täŋo oraniye yäwänäku ini bumik äworekäneŋ. 40 Näk Anutu-ken nanik man bureni nadäŋkuropäŋ täwerakaŋ inä nutnayäŋ yäk täkaŋ. Abrahamtä imaka udewani kubä nämo täŋkuk. 41 Unita bureni ŋode täwera nadäwut; Inä kädet injinken nanjintä iwatkuko udegän iwat täkaŋ yäk. Jesutä ude yäwänä Juda äma unitä iwetkuŋ; Wa! Ninä kubokäret täŋpäŋ bäyawani nämo! Nanin Anutu kubägän yäk.
Satan täŋo nanakiye
42 Yäwäwä Jesutä ŋode yäwetkuk; Nanjin Anutu yäwänäku näka not täŋ namikäneŋ. Näk Anutu-ken naniktä äput, näkŋaken nadäk-nadäkna terak nämo äput. Anututä naniŋ kireŋpewän äput. 43 Mebäri imata näkŋo mantä bänepjin-ken nämo yäput täyak? U ŋodeta; Näk man yäŋira in jukujin peŋpäŋ täga nämo nadäk täkaŋ unita. 44 In-täŋo nanjin Satan. Unitäŋo kädet iwatta gäripi nadäk täkaŋ. U bian äma däpmäk-däpmäk täk täŋkuko unitä pen täŋ yäpmäŋ äbäk täyak. Uwä man bureni mäde ut imiŋkuko unita bänepi-ken man bureni kubä nämoinik pat täyak. Uwä jop manman täŋo mähemi-inik unita äma jop yäkŋatta gäripi pähap nadäk täyak. 45 Upäŋkaŋ nähä man bureni-inik täwet täyat unita manna bitnäk täkaŋ. 46 Jide? Inken nanik kubätä näkŋo momi täga kaŋ-ahäwek? Nämoinik. Täŋpäkaŋ näk man bureni täwerira imata näkŋo man nadäwä bureni nämo täk täkaŋ? 47 In nadäkaŋ? Äma ba webe Anututa biŋam kuŋat täkaŋ uwä Anutu täŋo man nadäŋpäŋ buramik täkaŋ. Täŋpäkaŋ inä Anututa biŋam nämo täkaŋ unita mani bitnäk täkaŋ.
Jesu ini ba Abrahamta yäŋkuk
48 Ude yäwän nadäŋpäŋ Juda ämatä koki bumta wawäpäŋ Jesu iwetkuŋ; Gäk Samaria äma! Mäjo wakitä kotawänkaŋ ba yäyan! yäk. 49 Ude yäwäwä Jesutä ŋode yäwetkuk; Näk mäjotä nämo kotatak. Näk Nan oraŋ imik täyat upäŋkaŋ inä näk nabäŋ äwaräkuk täk täkaŋ. 50 Näk wäpna biŋamta nadäwätäk täŋpäŋ nämo täwet täyat. Wäpna biŋam yäŋahäk-ahäk u Äma kubä täŋo epän. Äma unitä äma mäde ut namik täkaŋ uwä api yäpmäŋ daniwek. 51 Näk bureni-inik täwera nadäwut; Äma näkŋo man buramiŋpäŋ yäpmäŋ kuŋat täkaŋ uwä paot-inik nämo api täneŋ. Nämoinik! 52 Ude yäwänä Juda ämatä ŋode iwetkuŋ; Man ude yäŋiri bureni ŋode nadäkamäŋ; Gäk mäjotä magätak! yäk. Abraham uwä kumbuk, ba profet biani udegän kumäŋ moreŋkuŋ. Upäŋkaŋ gäk ŋode yäyan; Äma näkŋo man yäpmäŋ kuŋat täkaŋ unitä paot-inik nämo api täŋpek yäŋ yäyan! 53 Jide? Gäk oranin pähap Abraham u irepmitpäŋ yäyan? U kumbuk, ba profet biani u imaka udegän kumbuŋ. Upäŋkaŋ gäk jidewani unitä äma u yärepmitpäŋ wäpka yäpmäŋ äroŋpäŋ yäyan? 54 Ude yäwäwä Jesutä yäwetkuk; Näkŋa-tägän wäpna yäpmäŋ äroŋira nämo tägawek. Nämo, Nan, nintäŋo Anutunin yäŋ iwet täkaŋ unitä oraŋ namik täyak. 55 Anutunin yäŋ iwet täkaŋ upäŋ mebärini nämoinik nadäkaŋ. Täŋ, näkŋawä nadäwa tärekaŋ. Nämo nadäwa tärekaŋ yäŋä, imata yäwet? Jop man ude yäŋpäŋ ingän äworewet. Ude nämo! Näk Nanta nadäwa tärewäpäŋ mani biŋam yäpmäŋ kuŋat täyat. 56 Orajin Abraham uwä näkŋo äbäkäbäk kadäni u api käwet yäŋkaŋ oretoret terak kuŋattäŋgän kaŋpäŋ wisikinikna! yäŋ yäŋkuk. 57 Ude yäwänä Juda äma ekäni ekänitä yäŋkuŋ; Wära! Gäk obaŋ 50 ude nämo täreŋkukopäŋ Abraham kaŋkun? 58 Yäwäwä Jesutä yäwetkuk; Näk bureni-inik täwera nadäwut; Abraham nämo ahäwani-ken itkuro unitä itat yäk. 59 Ude yäwänä mobä yäpmäŋpäŋ utnayäŋ täŋirä Jesu uwä äma itkuŋo u gänaŋ paotpeŋ kuŋkuk.
Jesutä dapuri tumbani kubä yäpän tägaŋkuŋ
1 Kädet miŋin kuŋtäŋgän Jesutä äma kubä miŋi koki gänaŋ dapuri tumbanitä ahäwani u kaŋ-ahäŋkuk. 2 Kaŋ-ahäŋpäŋ Jesu iwaräntäkiyetä iwet yabäŋkuŋ; Yäwoŋärewani äma, netä täŋo momita äma u dapuri tumbani ahäŋkuk? Iniken ba miŋi nani täŋo? 3 Yäwäwä Jesutä yäwetkuk; Ude nämo. Iniken ba miŋi nani täŋo momita nämo. Anututä epän kehäromi äma ŋo terak kwawak ahäwekta Anututä inide teŋkuk. 4-5 Nadäkaŋ? Näk kome terak irayäŋ täyat udegän komen ämawebe täŋo topän ude api iret. Täŋpäkaŋ Nan, naniŋ kireŋkuko unitäŋo epän kepma irayäŋ täyat-ken ugän täk täkäna. Bipmäŋ urani kadäni keräp täyak. Kadäni uken epän täga nämo api täne yäk. 6 Jesutä ude yäŋpäŋ kome terak iwit utpäŋ awähutpewän okä täŋkuk. Okä täŋpänkaŋ yäpmäŋpäŋ äma dapuri tumbani u dapuri-ken gatäŋkuk. 7 Gatäŋpäŋ ŋode iwetpäŋ peŋ iwetkuk; Gäk kuŋkaŋ Siloam gwägu-ken garok ŋo ärut yäk. (Siloam uwä ninin man terak peŋ iwet-pewän kwani.) Jesutä ude peŋ iweränä äma u päŋku gupi ärutpäŋ dapun ijiwän kwäpäŋ eŋiken kuŋkuk. 8 Eŋiken kuŋirän noriye ba äma ätu ketem ba moneŋta yäŋapik täŋkuko-ken unitä kaŋpäŋ yäŋkuŋ; U kawut! Äma imaka imakata ninken yäŋapik täŋkuko unitä ba äbätak? 9 Ude yäŋirä ätutä yäŋkuŋ; Ini u! yäk. Ba ätutä yäŋkuŋ; Nämo yäk. Udewani bumik yäk. Ude yäŋirä ini yäwetkuk; Näkŋa äbätat! yäk. 10 Ude yäwänä iwet yabäŋkuŋ; Jide täŋpäŋ dapun ijitan? 11 Yäwäwä äma unitä yäwetkuk; Äma kubä wäpi Jesu unitä okä dapuna-ken gatäŋkaŋ ŋode näwerak; Gäk Siloam gwägu-ken kuŋkaŋ gupka ärut yäŋ näwerak. Näweränkaŋ näk u päŋku ume ärutkaŋ eruk dapun ijit yäk. 12 Ude yäwänä iwet yabäŋkuŋ; Äma u de itak? Yäwäwä yäwetkuk; Näk nämo nadätat yäk.
Parisi ämatä man wärät-wärät täŋkuŋ
13 Ude yäwänkaŋ ämawebetä dapuri tumbani u yäŋikŋat yäpmäŋ Parisi äma ätuken kuŋkuŋ. 14-15 Kepma Jesutä okä awähutpäŋ dapuri-ken gatäŋkuko u Sabat kadäni-ken täŋkuko unita Parisitä äma u iwet yabäŋkuŋ; Dapun jide täŋpäŋ ijin? Yäwäwä yäwetkuk; Äma u dapuna-ken okäpäŋ gatäŋirän päŋku ume ärutpäŋ ukengän dapun ijit yäk. 16 Ude yäŋirän Parisi äma ätutä yäŋkuŋ; Äma uwä Anutu-ken nanik nämo. Uwä orekiritnin irepmitak yäk. Ude yäŋirä ätutä yäŋkuŋ; Uwä momi äma yäwänäku imaka kudupi udewani täga nämo täyek yäk. Ude yäŋpäŋ ini-tägän man wärät-wärät täŋkuŋ. 17 Täŋpäŋ äma uwä äneŋi ŋode iwet yabäŋkuŋ; Äma dapunka täŋpewän ijino u gäkä unita netä yäŋ yäyan? Ude yäwäwä yäŋkuk; U profet kubä yäk. 18 Ude yäwänkaŋ Juda äma ekäni ekäni unitä äma u bureni dapun tumäk itkukopäŋ dapun äneŋi ijik yäŋ nämo nadäŋkuŋ. Täŋpäŋ miŋi nani yämagut yäpmäŋ äbuŋ 19 Yämagut yäpmäŋ äbäŋpäŋ yäwet yabäŋkuŋ; Äma ŋo nanakjek bureni? Dapuri tumbani yäŋ iwet täkamän u ŋo? U jide täŋpäŋ dapun ijik? 20 Yäwäwä miŋi nanitä ŋode yäwetkumän; Uwä nanaknek yäk. Nek nadäkamäk, u bian dapuri tumbani inide ahäŋkuk yäk. 21 Upäŋkaŋ jide täŋpäŋ dapun ijik, ba netätä dapuri täwirak yäŋ nämo nadäkamäk yäk. U bian tägaŋkuko unita ini iwet yabäwäkaŋ täwerän yäk. 22-23 Uwä Juda ämata umuntaŋpäŋ ude yäŋkumän. Juda äma ekäni ekänitä man ŋode yäŋpäŋ uku yäŋkehärom taŋkuŋ; Äma kubätä Jesu u Kristo yäŋ yäwänä äma u kudupi eŋi gänaŋ ärokta api yäjiwätne yäŋ yäŋkuŋ. 24 Täŋpäkaŋ äma dapuri tumbani u äneŋi ŋode iwetkuŋ; Gäk Anutu iniŋ oretpäŋ man bureni yä! Ninä äma unitäŋo mebäri nadäkamäŋ. U momi äma yäk. 25 Yäwäwä ŋode yäwetkuk; Uwä momi äma ba momi äma nämo yäŋ nämo nadätat. Upäŋkaŋ näk ŋode nadätat; Näkä dapun tumäk itkuropäŋ dapun ijitat ŋo yäk. 26 Yäwänä Juda äma unitä iwetkuŋ; Jide täŋpäŋ dapunka täŋpewän injin? 27 Yäwäwä yäwetkuk; Näk täweraro u nämo nadäŋ? Imata äneŋi niwerän yäŋkaŋ yäkaŋ? Inä iwaräntäkiye täna yäŋpäŋ ba yäkaŋ? 28 Ude yäwänä yäŋärok man ŋode iwetkuŋ; Gäkŋa uyaku iwaräntäki täyan. Ninäwä Moses täŋo iwaräntäkiye yäk. 29 Moses uwä Anututä man iwetkuko u nadäkamäŋ. Upäŋkaŋ äma uwä äma jopi kubä yäk. Uken naniktä äbäk yäŋ nämo nadäkamäŋ! 30 Yäŋirä äma unitä man kowata ŋode yäwetkuk; Intä ude yäŋirä inide kubä nadätat yäk. Dapunna täŋpewän ijiro upäŋkaŋ imata äma u deken naniktä äbäk yäŋ nämo nadäkaŋ? 31 Ninä ŋode nadäk täkamäŋ; Anutu uwä äma momi nikek nämo täŋkentäŋ yämik täyak. Täŋpäŋ kubätä iniŋ oretpäŋ mani buramiwänä täŋkentäŋ imek yäk. 32 Äma kubätä dapun tumäk ahäwani kubä dapuri täŋpewän ijiŋkuk yäŋ biŋam udewani bian umu-kentä kubä nämo nadäŋ yäpmäŋ äbumäŋ. 33 Unita äma uwä Anutu-ken naniktä nämo äpuk yäwänäku epän udewani jide täŋpäŋ täŋpän? 34 Yäwänä koki wawäpäŋ ŋode iwetkuŋ; Wa! Wakiinik-ken naniktä ahäwani gäk! Gäk ŋonitä manbiŋam yäŋpäŋ täga niwoŋärewen? Ude yäŋpäŋ iwat kireŋkuŋ.
Bänep bipmäŋ urani täŋo manbiŋam
35 Iwat kireŋirä Jesutä biŋam u nadäŋkaŋ kaŋ-ahäŋpäŋ ŋode iwet yabäŋkuk; Gäk Äma Bureni-inik nadäŋ imitan? 36 Yäwänä äma unitä iwetkuk; Ekäni, gäkä äma yäyan u netä? Näwoŋäreŋiri kaŋpäŋ nadäŋ imikinik täŋpa! yäk. 37 Yäwänä Jesutä iwetkuk; Gäk nabäŋiri man gäwetat ŋo näkŋa yäk. 38 Yäwänä yäŋkuk; Ekäni, bureni! Näk nadäŋ gamikinik täyat yäk. Ude yäŋpäŋ gämori-ken gukut imäpmok täŋpäŋ iniŋ oretkuk. 39 Täŋirän Jesutä yäŋkuk; Näkä komen äma mebärijin kwawak yäpmäŋ danikta äpuro unita dapuri tumbanitä dapun ijik-ijik täneŋ. Täŋ, dapuri ijiwanitä dapun tumäk täneŋ yäk. 40 Ude yäwänä Parisi äma bok itkuŋo unitä nadäŋpäŋ yäŋkuŋ; Ai! Ninta dapun tumäk yäŋ yäyan? 41 Yäwäwä Jesutä yäwetkuk; In dapun tumäk yäwänäku momijin nikek nämo itkäneŋ. Upäŋkaŋ nin dapun ijiwani yäŋ yäk täkaŋ unita momijin mät pat tamek yäk.
Jesu uwä yawak täŋo mähemi tägagämän
1 Jesutä man ude yäŋpäŋ äneŋi kubä ŋode yäwetkuk; Näk bureni täwera nadäwut; Äma kubätä yawak täŋo yewa gänaŋ ärowa yäŋpäŋ yäma siwoŋi-ken nämo äroŋpäŋ jopi-ken tädotpeŋ äpmoŋpeko uwä kubo äma. 2 Täŋ äma yäma pewani-ken siwoŋi äroweko uwä yawak täŋo mähemi. 3 Mähemitä äbänä yewa watä äma irani unitä yäma dät imek. Yäma dät imän äroŋpäŋä iniken yawakiye wäpi terakgän gera yäŋirän nadäneŋ. Täŋpäŋ dubini-ken äbäŋirä yäŋ-yäkŋat yäpmäŋ yäman äpämaŋ kwek. 4 Äpämaŋ yäman kumaŋ intäjukun kuŋirän yawakiyetä mähemi kotäki nadäŋit iwatneŋ. 5 Yawak u äma kudupi kubä täga nämo iwatneŋ. Nämoinik, kudupi kotäk nadäŋpäŋ metäŋpeŋ kuneŋ yäk. 6 Jesutä man wärani ude yäwerirän mebäri nämo nadäwä täreŋkuŋ. 7 Man wärani täŋo mebäri nämo nadäwä täreŋkuŋo unita Jesutä man yäpurärätpäŋ ŋode yäwetkuk; Näk bureni täwera nadäwut. Nähä yawak täŋo yäma bureni-inik. 8 Äma intäjukun äbäŋpäŋ yawakta watä epän täk täŋkuŋo uwä kubo äma unita yawak u mani nämo buramik täŋkuŋ. 9 Täŋpäkaŋ nähä yäma bureni-inik. Äma kubätä yäma näkä itat-ken ugän yewa gänaŋ ärokta äbayäŋ täko uwä äroŋpäŋ säkgämän api irek. Kuŋ äbäk täŋkaŋ ketem tägagämän api nak täŋpek. 10 Täŋpäkaŋ kubo äma uwä imaka kubäta nämo äbek. U yawak kubo täŋit kumäŋ-kumäŋ däpmäŋit täŋpek. Upäŋkaŋ nähä yawak irit kuŋat-kuŋat gäripi nikek yämikta äbut. 11 Näk yawak täŋo mähemi tägagämän. Näk yawaknaye säkgämän kaŋ irut yäŋ nadäŋpäŋ gupnata nämo iyap taŋpäŋ api iniŋ kirewet. 12 Täŋpäkaŋ äma yawak watäni itkaŋ gwäki yäpmäk täkaŋ uwä mähemi bureni nämo. Aŋ komi kubä yawak yewayäŋ äbäŋirän äma uwä kaŋpäŋ umuntaŋpeŋ yawak yabä kätäŋpäŋ metäŋpeŋ kwek. Metäŋpeŋ kuŋirän aŋ komi u yawak däpmäŋpäŋ yäwat kireneŋ. 13 Imata, äma uwä yawakta gäripi-inik nämo nadäk täkaŋ. U gwäki yäpmäk-tagän yawak watäni it täkaŋ unita umuri kubä ahäŋ yämiŋirän metäŋpeŋ kuk täkaŋ. 14-15 Upäŋkaŋ näk yawak täŋo mähemi bureni-inik. Nantä näka nadäŋ namikinik täk täyak udegän näk yawaknayeta nadäŋ yämikinik täk täyat. Täŋpäŋ näk Nanta nadäŋ imikinik täk täyat udegän yawaknayetä nadäŋ namikinik täk täkaŋ. Yawaknayeta yäŋpäŋ gupna iniŋ kirekta nämo bitnätat. 16 In nadäkaŋ? Yawaknaye ini ŋo nanik-gänpäŋ nämo yabäŋ yäwat täyat. Nämo, yawaknaye ätu kome ätuken itkaŋ. U yämagurira näkŋo man kotäk nadäŋpäŋ näwat yäpmäŋ äbäŋirä äbot kubägän api yepmaŋpet. Yepmaŋpa kubä-kengän irirä mähemi kubä-tägän api yabäŋ yäwarek. 17 Täŋpäkaŋ näk gupna api iniŋ kirewero upäŋkaŋ äneŋi pengän itkuro ude api äworewero unita Nantä näka gäripi nadätak. 18 Äma kubätä näkŋo irit jop nadäŋ täga nämo nomägarek, näkŋa yäwakaŋ uyaku. Näkŋa-tägän gupna täga iniŋ kirewet. Gupna iniŋ kirekta ba äneŋi yäpmäkta u kehäromina pätak. Ude täkta Nantä kehäromi peŋ namiŋkuk yäk. 19 Jesutä man ude yäŋirän Juda äma ekäni ekänitä nadäŋpäŋ äneŋi nadäk yarä nikek iŋitkuŋ. 20 Täŋpäŋ äma ätutäwä yäŋkuŋ; Mäjotä magärirän nadäk-nadäki paoränkaŋ man ŋodewä yäyak! Man yäyak u nadäneŋo! yäk. 21 Ude yäŋirä äma ätutäwä yäŋkuŋ; Ude nämo! Mäjotä magärirän jide täŋpäŋ man säkgämän udewani yäwek? Äma mäjotä magäranitä äma dapuri tumbani täga nämo yäpän täganeŋ yäk.
Juda ämatä Jesu iwan täŋ imiŋkuŋ
22 Täŋpäkaŋ Juda täŋo orekirit kubä keräp taŋkuk. Orekirit uwä kudupi eŋi kodaki täŋpäŋ yäma bian dätkuŋo u nadäkta pewani. Mänit kadäni-ken täk täŋkuŋonik. 23 Eruk orekirit u keräp taŋirän Jesu kudupi eŋi gänaŋ äroŋpäŋ kumaŋ kukŋi käda wäpi Solomon täŋo Itpäŋ-nadäk Bägup ukäda päŋku itkuk. 24 Uken irirän Juda äma ekäni ekänitä äbä itgwäjiŋpäŋ iwet yabäk ŋode täŋkuŋ; Gäk jidegän mebärika siwoŋi api niweren? U nadäna yäŋpäŋ nadäwätäk terak kuŋatkamäŋ yäk. Eruk siwoŋi niwet; Gäk Kristo ba Kristo nämo? 25 Ude iwet yabäwäwä Jesutä kowata ŋode yäwetkuk; Näk uku täwetkuro upäŋkaŋ in nadäwä bureni nämo täŋkuŋ. Kudän kudupi Nana täŋo wäpi terak täk täyat unitä mebärina kwawak pewän ahäk täkaŋ. 26 Upäŋkaŋ inä näkŋo yawak nämo unita nadäŋ namikinik nämo täk täkaŋ. 27 Näkŋo yawaknaye uwä manna nadäŋpäŋ näwat täkaŋ. Näwarirä yabäŋpäŋ-nadäk täk täyat. 28 Täŋpäŋ irit kehäromi yämik täyat unita nämoinik api kumneŋ. Ba äma kubätä ketna-ken nanik täga nämo api nomägarek. 29 Yawaknaye uwä Nanatä näka naniŋ kireŋkuk. Nana täŋo kehäromitä imaka kuduptagän täŋo kehäromi yärepmitak unita äma kubätä yawaknaye Nana täŋo keri-ken nanik täga nämo api kubo täwek. 30 In nadäkaŋ? Nana-kät nek kubägän yäk. 31 Ude yäŋirän nadäŋpäŋ Juda äma ekäni ekäni unitä Jesu utnayäŋ mobä poriŋkuŋ. 32 Täŋirä Jesutä yäwetkuk; Näk Nana täŋo kudän tägatäga mäyap täŋ yäpmäŋ äbätat. Kudän jide u täŋira kaŋpäŋ nutnayäŋ täkaŋ? 33 Yäwänä iwetkuŋ; Ude nämo. Imaka kubä terak nämo gutnayäŋ täkamäŋ. Gäk Anutu yäŋärok man iwet täyan unita täkamäŋ yäk. Gäk äma jopi kubä upäŋkaŋ Näk Anutu yäŋ niwet täyan! 34 Ude yäwäwä Jesutä yäwetkuk; In-täŋo baga man kudän täwani terak man Anututä yäŋkuko u nämo daniŋpäŋ nadäk täkaŋ? Uterak Anututä ŋode yäŋkuk; Näk täwetat, in anutu. 35 Eruk, nin nadäkamäŋ, man kudän Anutu täŋo man terak kudän täwani kudup uwä burenigän. Täŋ, ämawebe Anutu täŋo man buramiŋkuŋo unita ‘In anutu’ yäŋ yäwetkuko u imaka, burenigän. 36 Unita näk Anutu täŋo nanaki yäŋ täwerira in imata gäk Anutu yäŋärok man iwetan yäŋ näwet täkaŋ? Anututä ini näk iwoyäŋpäŋ kome terak naniŋ kireŋpewän äput. 37 Unita näk Nana täŋo kudän bureni nämo täk täyat täŋpäwä näka nadäwä bureni nämo täŋpek. 38 Upäŋkaŋ näk Nana täŋo epän bureni-inik täk täyat. Unita man yäk täyat unita nadäwä bureni nämo täŋpäwä imaka imaka täŋira nabäk täkaŋ unita nadäwä bureni-inik täŋput. Ude täŋkaŋ uyaku näk Nana-kät kowat kwasikorän täk täkamäk yäŋ u täga api nadäwä tumneŋ yäk. 39 Jesutä ude yäwänä äneŋi iŋitnayäŋ täŋkuŋ. Täŋkuŋopäŋ keri yokut täŋpän kwäpeŋ kuŋkuk. 40 Keri yokut täŋpän kwäpäŋ äneŋi äyäŋutpeŋ kome Jontä bian ume ärut yämiŋkuk-ken Jodan ume kukŋi udude päŋku itkuk. 41 Päŋku u irirän ämawebe mäyap äbä ahäŋ imiŋkuŋ. Ahäŋ imiŋpäŋ yäŋkuŋ; Bureni-inik, Jontä ini kudän kudupi kubä nämo täŋirän kaŋkumäŋ. Upäŋkaŋ imaka äma uterak bureni api ahäneŋ yäŋ niwetkuko u bureni ahäkaŋ! 42 Täŋpäkaŋ kome uken ämawebe mäyaptä Jesu nadäŋ imikinik täŋkuŋ.
Lasarus kumbuko unitäŋo manbiŋam
1 Täŋpäkaŋ äma kubä wäpi Lasarus käyäm täŋ itkuk. U Betani komeken, wanoriyat Maria kenta Matakät it täŋkuŋonik. 2-3 Maria uwä Jesu kuroŋi-ken ume käbäŋi täga nikek ärut imiŋpäŋ gwäki pujiŋipäŋ kuroŋi täŋ-kohoyäŋkuko u. Täŋpäkaŋ noripaki Lasarus käyäm taŋi täŋirän Maria kenta Matatä Jesuken manbiŋam ŋode pewän kuŋkuŋ; Ekäni, äma gäkä unita gäripi-inik nadäk täyan uwä käyäm taŋi täyak yäk. 4 Eruk, Jesutä manbiŋam u nadäŋpäŋ yäŋkuk; Käyäm täyak u nämo api kumbek. Käyäm uterak Anutu täŋo wäpi biŋam api ärowek. Ba käyäm uterak Anutu Nanakitä wäpi biŋam api yäpek yäk. 5-6 Täŋkaŋ Jesutä Mata Maria-kät noripaki Lasarus unita gäripi-inik nadäk täŋkuko unita Lasarus u käyäm täyak yäŋ nadäŋpäŋ bäräŋeŋ päŋku nämo yabäŋkuk. Itkukken u kepma yaräkät itkuk. 7 Kepma yarä itpäŋä Jesutä iwaräntäkiye yäwetkuk; Eruk, Judia komeken äneŋi kuna yäk. 8 Ude yäwänä iwaräntäkiyetä kikŋutpäŋ iwetkuŋ; Yäwoŋärewani äma, ude nämo! Kome uken Juda äma ekäni ekänitä mobätä gutnayäŋ täŋkuŋo ukeŋo nämo nadätan? U bian nämo upäŋ imata äneŋi kwayäŋ yäyan? 9 Ude yäwäwä Jesutä kowata ŋode yäwetkuk; Jide? Kepma kubä edaptä kadäni käroŋi, 12 auas udeta nämo ijik täyak? Unita äma kubätä kepma täŋo peŋyäŋek-ken kuŋareko uwä nämo maŋurek. Peŋyäŋek gänaŋ kwawakgän kuŋareko unita. 10 Upäŋkaŋ bipani kuŋareko uwä bipmäŋ urani unita ŋoba-ŋoba täŋtäŋ kuŋarek. 11 Ude yäŋpäŋ yäwetkuk; Notninpak Lasarus uwä däpmon pätak. Däpmon parirän päŋku yäwa kikŋurayäŋ yäk. 12 Ude yäwänä iwaräntäkiyetä iwetkuŋ; Ima yäyan? Däpmongän patpäŋä äneŋi tägaŋpäŋ ini täga akwek! yäk. 13 Jesutä Lasarus däpmon pätak yäŋ yäŋirän iwaräntäkiyetä Lasarus däpmon bureni pätak yäŋ nadäŋkuŋ. Upäŋkaŋ Jesutä ini uwä Lasarus kumak yäŋ nadäŋpäŋ däpmon pat itak yäŋ yäŋkuk. 14 Täŋpäŋ iwaräntäkiye täŋguŋtaŋ irirä Jesutä siwoŋi ŋode yäwetkuk; U kumak yäk. 15 Nin dubini-ken nämo iritna kumako unita bänep täga nadätat. Imata, näk imaka kubä täŋira in kaŋpäŋ nadäŋpäŋ nadäŋ namikinik api täneŋ. Eruk päŋku käna! 16 Ude yäŋirän Tomas wäpi kubä Didimus unitä Juda ämatä Jesu api utneŋ yäŋpäŋ noriye yäwetkuk; Penta kunakaŋ kaŋ nidäput! yäk.
Kumbani-ken nanik akukakuk täŋo mebäri u Jesu
17-19 Eruk Jesu iwaräntäkiye-kät Jerusalem peŋpeŋ päŋku kädet keräpi 3 kilomitas ude kuŋpäŋ Betani yotpärare-ken ahäŋkuŋ. Ahäŋpäŋ yabäŋkuŋ; Kome uken nanik ämawebe mäyaptä äbäŋpäŋ Mata kenta Maria bänepi täŋ-kawatakta penta irirä yabäŋkuŋ. 20 Ude täŋirä Mata Jesu äbätak yäŋ nadäŋpäŋ Maria eŋiken ugän irirän ini uwä Jesu imagurayäŋ kädet miŋin päŋku kaŋ-ahäŋkuk. 21 Kaŋ-ahäŋpäŋä iwetkuk; Ekäni, gäk ŋo itkun yäwänäku wanotna nämo kumbän. 22 Upäŋkaŋ näk nadätat, gäk imaka kubäta Anutu-ken iwet yabäŋiri täga nadäŋ gamayäŋ yäk. 23 Ude yäwänä Jesutä iwetkuk; Nadäwätäk täŋpeno. Wanotka kodak taŋpäŋ äneŋi akwayäŋ yäk. 24 Ude iweränä Matatä yäŋkuk; Bureni, kadäni pähapken kodak taŋpäŋ api akwek yäŋ nadätat. Kadäni uken ämawebe kuduptagän api akuneŋ yäk. 25 Ude yäwänä Jesutä iwetkuk; Nadätan? Kumbani-ken akukakuk unitäŋo mebäri ba irit kehäromi täŋo mebäri u näk. Äma kubätä näk nadäŋ namikinik täŋpeŋ kuŋarayäŋ täko uwä kumbayäŋ täko upäŋkaŋ äneŋi api kodak taŋpeŋ akwek. 26 Bureni, äma kubätä nadäŋ namikinik täŋpäŋ kuŋarayäŋ täko uwä nämoinik api kumbek! Mata, man yäyat ŋo nadäŋiri bureni täyak ba nämo? 27 Ude yäwänä Matatä iwetkuk; Ekäni, näk bureni nadätat; Gäk Kristo, Anutu täŋo Nanaki. Anututä kome terak äbäkta bian iwoyäŋkuko u gäk yäk. 28 Matatä ude yäŋpäŋ päŋku noripaki Maria u inigän yäŋikŋat päŋku teŋpäŋ jiap man terak ŋode iwetkuk; Yäŋpäŋ-yäwoŋärek äma äbäko itkaŋ gäka yäyak yäk. 29 Mariatä ude nadäŋpäŋä bäräŋek terakgän akumaŋ Jesuken kuŋkuk. 30 Jesuwä yotpärareken nämo ahäŋkuk, bägup Matatä pengän kaŋ-ahäŋkuk-ken ugän irirän. 31 Täŋpäkaŋ Juda ämawebe penta Maria-kät eŋi gänaŋ ugän itkaŋ konäm butewaki täŋ itkuŋonik. Täŋ ittäŋgän kaŋkuŋ; Maria bäräŋek terak akumaŋ yäman umu kuŋirän kaŋkuŋ. Kaŋpäŋ ŋode nadäŋkaŋ iwat yäpmäŋ kuŋkuŋ; U wanori äneŋkuŋ-ken u korayäŋ kuyak yäŋ nadäŋkuŋ. 32 Eruk, Maria Jesutä itkuk-ken u ahäŋpäŋä Jesu dubini-ken päŋku gukuri imän äpmoŋpäpäŋ konäm butewaki terak ŋode iwetkuk; Ekäni, gäk ŋo itkun yäwänäku näkŋo wanotna ŋo nämo kumbän yäk. 33 Ude iwerirän Jesutä Maria u ba Juda ämawebe Maria-kät äbuŋo u konäm korirä yabäŋpäŋ bänepi ägekoräpäŋ butewaki pähap nadäŋkuk. 34 Ude täŋpäŋ yäwetkuk; Eruk, in komegup de äneŋkuŋ? Ude yäwänä iwetkuŋ; Ekäni, äbäŋkaŋ ka yäk. 35-36 Ude iweräwä Jesu konäm kotkuk. Täŋirän ämawebe päke unitä kaŋpäŋ yäŋkuŋ; Ŋo kawut! Äma kumbuko unita gäripi-inik nadäk täyak unita butewaki nadäŋpäŋ kotak yäk. 37 Ätutä ude yäwäkaŋ ätutäwä yäŋkuŋ; Äma ŋowä äma dapuri tumbani yäpän tägaŋ yämik täyak. Upäŋkaŋ äma ŋo käyäm täŋ itkuk-ken ugän täŋkentäŋ iminaŋi täŋirän kumbuk yäk.
Jesutä Lasarus äneŋi yäpmäŋ aku teŋkuk
38 Täŋpäkaŋ Jesutä bänepi-ken butewaki pähap nadäŋpäŋ Lasarus äneŋkuŋ-ken u kuŋkuk. Awaŋ u mobä taŋi kubäpäŋ äneŋpani. Täŋkaŋ mobä kubäpäŋ awaŋ meni täŋpipiwani. 39 Kuŋpäŋä yäwetkuk; Mobä awaŋ meni täŋpipiwani ŋo yäpmäŋ kewewut. Ude yäwänä Lasarus wanori wäpi Mata unitä iwetkuk; Ekäni, ŋo kumbänpäŋ äneŋkaŋ kepma yaräbok-yaräbok itkamäŋ unita käbäŋi wakiinik ŋo piätak yäk. 40 Matatä ude yäwänä, Jesutä ŋode iwetkuk; Näk pengän ŋode gäweraro u nämo nadätan? Gäk nadäŋ namikinik täŋpäŋä Anutu täŋo kudän kehäromi nikek ahäŋirän täga käwen yäŋ gäwerat. 41 Eruk, mobä taŋi awaŋ meni peŋpipiwani u yäpmäŋ kewewäkaŋ Jesutä kunum gänaŋ dapun ijiŋpewän ärowäpäŋ ŋode yäŋkuk; Nan, gäk näkŋo yäŋapik manna uku nadäŋ namino unita gäka bänep täga nadäŋ gamitat. 42 Täŋpäkaŋ Nan, gäk näkŋo yäŋapik manna nadäŋ namik täyan u nadätat upäŋkaŋ ämawebe itkaŋ ŋonita yäŋpäŋ man ŋowä gäwetat. Gäkä näk nepmaŋpi äput yäŋ kaŋ nadäwut yäŋpäŋ man ŋo yäyat. 43 Ude yäŋpäŋ gera terak ŋode yäŋkuk; Lasarus, gäk akumaŋ äbi! 44 Jesutä gera ude yäwänä, eruk äma kumbani tek keri kuroŋi ba iŋami dapun uwäk täwani nikek unitä akumaŋ äbuk. Äbänä Jesutä yäwetkuk; Tek u wärämut imiŋpäŋ tewä kwän yäk.
Jesu utpewä kumäkta man topuŋ
45 Jesutä ude täŋpänkaŋ Juda äma Mariaken äbuŋo unitä Jesutä imaka kudän kudupi täŋkuko u kaŋpäŋä nadäkinik täŋ imiŋkuŋ. 46 Nadäkinik täŋ imiŋkuŋo upäŋkaŋ ätutäwä päŋku Parisi äma Jesutä kudän täŋkuko u yäwetkuŋ. 47 Täŋpäkaŋ bämop ämakät Parisi ämatä päŋku Juda äma ekäni ekäni u yäwetkuŋ; Äma kudän kudupi mebäri mebäri täk täyak ŋonita jide api täŋ imine? 48 Kaŋäwaräkuk täŋitna udegän täŋ yäpmäŋ kuŋtäyon ämawebe kuduptagän unita biŋam täneŋ yäk. Täŋpäkaŋ Rom täŋo komi ämatä äbäŋpäŋ iwan täŋ nimiŋpäŋ kudupi yotkät ämawebe äbotniye api täŋpä waneŋ yäk. 49 Ude yäwäkaŋ uken nanik bämop äma intäjukun täŋpani kubä wäpi Kaifas unitä yäwetkuk; Ude nämo! 50 In ŋode nämo nadäkaŋ? Ämawebe kumän-tagän paotneŋo udeta äma kubä-tägän kaŋ kumbän yäk. 51-52 Kaifastä man ude yäŋkuko u iniken nadäk-nadäkpäŋ nämo yäŋkuk. Nämo, kadäni uken bämop äma ude itkuko unita manitä imaka ŋode api ahäwekta yäwani u uwäk täŋkuk; Jesutä kumäŋpäŋ Juda ämawebe api täŋkentäwek. Täŋpäkaŋ Juda ämawebe täŋkentäŋ yämik-tagän nämo. Uwä kumäŋpäŋ Anutu täŋo nanakiye uken-uken ittäŋ kukaŋ u äbot kubägän api yepmaŋpän itneŋ. Man Kaifastä yäŋkuko uwä uwäk täŋkuk. 53 Eruk kepma uken yäput peŋpäŋ yäŋkaŋ Jesu utpewä kumäkta man epän täŋtäŋ kuŋkuŋ. 54 Ude täŋirä Juda ämawebe bämopi-ken Jesu kwawak nämo kuŋatkuk. Kome u peŋpeŋ gägäni käda kome jopi dubini-ken yotpärare kubä wäpi Efraim uken päŋku iwaräntäkiye-kät itkuŋ. 55 Eruk, Juda nanik täŋo orekirit kadäni pähap kubä wäpi Pasova u keräp taŋkuko unita ämawebe kome uken-uken nanik kuduptagän Jerusalem yotpärare-kengän kuŋ moreŋkuŋ. 56 Kuŋpäŋä Jesu kaŋ-ahäna yäŋpäŋ kudupi eŋi gänaŋ äroŋpäŋ ini-tägän man ŋode yäŋkuŋ; In jide nadäkaŋ? U nintäŋo orekirit kadäni ŋo nämo käwep päbä käwek yäk. 57 Täŋpäkaŋ Juda äma ekäni ekäni-kät Parisi ämatäwä ŋode yäŋahäŋpäŋ yäwetkuŋ; Äma kubätä Jesu u uken itak yäŋ nadäŋpäŋä yäŋahäwänkaŋ päŋku iŋitpäŋ komi eŋi gänaŋ kaŋ tena yäŋ yäŋkuŋ.
Mariatä Jesu kuroŋi ärutkuk
1 Täŋpäkaŋ Pasova Orekirit kadäni kepma 6 ude keräp taŋirän Jesu Betani yotpärare-ken kuŋkuk. Betani uwä Lasarus, äma Jesutä kumbani-ken nanik wädäŋ tädotkuko unitäŋo kome. 2 Täŋpäkaŋ kome uken Jesu iniŋ oretta äŋnak-äŋnak pähap täŋkuŋ. Eruk ketem nänayäŋ Matatä ketem gwet yämän Lasarus ba noriye ätukät Jesukät ketem penta naŋkuŋ. 3 Naŋ irirä Mariatä päbä ume gwäki ärowani, käbäŋi säkgämän ikekpäŋ Jesu kuroŋi-ken piŋ ibatkuk. Piŋ ibatpäŋ gwäki pujiŋpäŋ kuroŋi täŋ-kohoyäŋkuk. Täŋirän ume unitäŋo käbäŋi äma päke itkuŋo u nadäŋkuŋ. 4 Täŋpäkaŋ, iwaräntäki kubä wäpi Judas Kariot, Jesu iwan keri terak pekta yäwani unitä käbäŋi u nadäŋpäŋ yäŋkuk; 5 E! Ume u gwäki ärowani, äma moneŋ epän obaŋ kubäta täŋpäŋ yäpmäk täkaŋ ude. Ume u yäpmäŋpäŋ ämata yämiŋkaŋ moneŋ yäpmäŋpäŋ äma jäwärita yäminaŋi yäk. 6 Judas uwä äma jäwärita butewaki nämo nadäŋ yämani. Uwä kubo äma unita man ude yäŋkuk. U Jesu-kät iwaräntäkiye täŋo moneŋ watä itkaŋ kubota täk täŋkukonik. 7 Eruk, Judastä man ude yäŋirän Jesutä nadäŋpäŋ iwetkuk; Ibeweno! Ume käbäŋi nikek iŋirako u iŋit yäpmäŋ kuŋirän näkŋo kumäk-kumäk kadäni ahäŋirän piŋ nabatta yäwani. 8 Täŋkaŋ äma jäwäri uwä inkät kadäni käroŋi api it yäpmäŋ äroneŋ. Upäŋkaŋ nähä inkät kadäni käroŋi nämo api it yäpmäŋ ärone yäŋ yäŋkuk. 9 Täŋpäkaŋ Jesu Betani komeken itak yäŋ biŋam nadäŋpäŋ äma mäyap käna yäŋkaŋ päŋku ahäŋ imiŋkuŋ. Täŋkaŋ Jesugän kakta nämo kuŋkuŋ. U Lasarus, äma Jesutä kumbani-ken nanik wädäŋ tädotkuko u imaka, bok yabänayäŋ kuŋkuŋ. 10-11 Jesutä Lasarus täŋkentäŋ imiŋkuko u nadäŋpäŋ Juda nanik mäyaptä bämop äma yabä kätäŋpeŋ Jesuta nadäkinik täŋkuŋ. Ude täŋirä bämop äma unitä kokwawak nadäŋpäŋ Lasarus kumäŋ-kumäŋ utta man topuŋ.
Jesutä intäjukun äma ude Jerusalem äroŋkuk
12 Eruk, patkuŋo yäŋewänä ämawebe bumta Pasova Orekiritta Jerusalem kuŋkuŋo u Jesu ŋo äbätak yäŋ manbiŋam nadäŋkuŋ. 13 Nadäŋpäŋ imuk yeŋ yäpmäŋpäŋ Jesutä kädet äbayäŋ täŋkuk-ken päŋku itpäŋ gera ŋode yäŋkuŋ; Wisikinik! Ekäni wäpi terak äbätak ŋonita iniŋ oretna! Isrel täŋo intäjukun äma iniŋ oretna! Man ude yäŋkuŋ. 14 Täŋpäkaŋ Jesu ini uwä doŋki gubaŋi kubä kaŋ-ahäŋpäŋ uterak päro maŋitkaŋ äbuk. Ude täŋirän manbiŋam ŋode bian kudän täwani u bureni ahäŋkuk; 15 Jerusalem ämawebe, umuntäneŋo! Intäjukun ämajin äbäŋ tamitak ŋo. U doŋki gubaŋi terak maŋitkaŋ äbätak ŋo! yäk. 16 Man ude kudän täwani päkaŋ Jesu täŋo iwaräntäkiyetä man uwä pengän nadäwä nämo täreŋkuŋ. Täŋkuŋopäŋ Jesu kunum gänaŋ äroŋpäŋ wäpi biŋam ikek iränkaŋ mäden man u nadäŋpäŋ imaka ŋokeŋo ämawebetä täŋ imiŋkuŋo unitäŋo mebäri nadäwä täreŋkuŋ. 17 Täŋpäkaŋ Jesutä Lasarus awaŋ gänaŋ nanik yäŋpewän akuŋkuko kadäni ugän ämawebe mäyaptä kaŋpäŋ nadäŋkuŋ. Kaŋpäŋ nadäŋkaŋ manbiŋam u yäŋahäŋtäŋ kuŋkuŋ. 18 Yäŋahäŋtäŋ kuŋirä ämawebe mäyaptä kudän kudupi unitäŋo manbiŋam nadäŋkaŋ Jesu doŋki terak äbätak yäŋ nadäŋpäŋ känayäŋ kuŋkuŋ. 19 Ude täŋirä Parisi ämatä yabäŋpäŋ ini-tägän yäŋpäŋ-nadäk ŋode täŋkuŋ; Wära, u kawut! Ämawebe kuduptagän iwatkaŋ yäk. Iŋitnayäŋ nadämäŋo ukeŋo täna wakaŋ ubayäŋ. Man ude yäŋkuŋ.
Jesu ini kumäkta yäŋkuk
20 Ämawebe Pasova Orekiritta äbuŋo ukät nanik ätu Grik äma, guŋ äbotken nanik. 21 Grik äma unitä päŋku Filip, Galili kome, Betsaida yotpärareken nanik u kaŋ-ahäŋpäŋ iwetkuŋ; Notninpak, nin Jesu känayäŋ äbäkamäŋ yäk. 22 Eruk, ude iweräwä Filiptä päŋku Andru iweränkaŋ bok päŋku Jesu iwetkumän. 23 Täŋpäŋ Jesutä yäwetkuk; Äma Bureni-iniktä wäpi biŋam yäpmäkta kadäni ahätak ŋo. 24 Unita näk bureni täwera nadäwut; Saguom mujipi kome gänaŋ peŋirä nämo waweko jide täŋpäŋ käruk tädorek? Nämo. Täŋ, mujipi u kome gänaŋ peŋirä waweko uyaku käruk tädotpäŋ äbäŋirän bureni mäyap ahäŋ-bumbum täneŋ yäk. 25 Ude yäŋpäŋ yäŋkuk; U udegän äma iniken irit kuŋat-kuŋarita iyaptak täkaŋ uwä api paotneŋ. Täŋ, äma irit kuŋat-kuŋari kome terak ŋo mäde ut imik täkaŋ uwä irit kehäromi, paot-paori nämo u api kaŋ-ahäneŋ. 26 Täŋpäkaŋ in kubätä watä epän ämana ude irayäŋ nadäŋpäŋä näk kaŋ näwarän. Ude täŋpäŋä näkä it täyat-ken bok api itde. Nadäkaŋ? Äma täŋkentäŋ namik täkaŋ u Nanatä api oraŋ yämek. 27 Ude yäŋpäŋ äneŋi ŋode yäŋkuk; Bänepna-ken bäräpi pähap nadätat. Unita jide yäwet? Nan, gäk nadäŋ namiŋiri bäräpi ahäŋ namayäŋ täyak u äbä närepmirän yäŋ yäwet? Ude nämo, bäräpi ude ahäŋ namikta yäwani. Mebäri udetagän äput. 28 Unita Nan, täŋpewi wäpka biŋam taŋi kaŋ ahäŋ parän! Ude yäŋirän man kotäk kubä kunum gänaŋ naniktä ŋode äpuk; Wäpna biŋam täŋpewa taŋi ahäŋkuko udegän api täŋpet yäk. 29 Man kotäk ude yäŋirän äma päke itkuŋo unitäwä iromäŋtä yäyak yäŋ yäŋkuŋ. Täŋ ätutäwä Nämo yäk. Aŋerotä yäyak yäŋ yäŋkuŋ. 30 Ude yäŋirä Jesutä yäwetkuk; Man kotäk ahäŋirän nadäkaŋ u näka nämo. U intä nadäwut yäŋpäŋ yäyak. 31 Apiŋo Anututä komen ämawebe täŋo irit kuŋat-kuŋari yäpmäŋ daniwayäŋ. Täŋpäŋ kome ŋonitäŋo intäjukun äma u pimiŋ maŋpän kwayäŋ. 32 Kadäni keräp taŋirän ämatä näk yäpmäŋ päŋaku punin api nepmaneŋ. Kadäni uken ämawebe komeni komeni kudup yäŋporiŋ päbä dubina-kengän api yepmaŋpet yäk. 33 Jesutä jide täŋ imiŋirä api kumbeko unitäŋo man wärani ude yäŋkuk. 34 Eruk, Jesutä man ude yäŋirän ämawebe päke itkuŋo unitä yäŋkuŋ; Ude nämo. Nin Baga man terak ŋode daniŋpäŋ nadäk täkamäŋ; Kristo ahäwayäŋ täyak uwä nämo api kumbek. U pen api it yäpmäŋ ärowek yäk. Unita imata Äma Bureni-inik kämi yäpmäŋ päŋaku punin api teneŋ yäŋ yäyan? E, Äma Bureni-inik yäyan uwä netäta yäyan? 35 Ude yäwäwä Jesutä äneŋi ŋode yäwetkuk; Peŋyäŋek inkät kadäni keräpigän irayäŋ täyak unita inä peŋyäŋek uterakgän kaŋ kuŋarut. Bipmäŋ uranitä in uwäk täwekta. Äma kubä bipmäŋ urani-ken kuŋareko uwä kädet ude kuyat yäŋ nämo nadäŋkaŋ kwek. 36 Unita apiŋo inken peŋyäŋek itak unita peŋyäŋekta nadäkinik täkot. Ude tänayäŋ täŋo uyaku peŋyäŋek täŋo nanakiye bureni api itneŋ yäk. Jesutä ude yäŋpäŋ yepmaŋpeŋ päŋku käbop itkuk.
Ämawebe mäyaptä Jesuta nadäkinik nämo täŋkuŋ
37 Täŋpäkaŋ Jesutä kudän kudupi mebäri mebäri ämawebe iŋamiken täŋkuko upäŋkaŋ nadäkinik nämo täŋ imiŋkuŋ. 38 Ude täŋirä man profet Aisaiatä ŋode kudän täŋkuko u bureni ahäwekta täŋkuŋ; Ekäni, nin manbiŋam yäŋahäŋitna netätä nadäwän bureni täŋkuk? Ba netätä gäkŋo kehäromika kawän täreŋkuk? 39 Täŋkaŋ Jesu täŋo man nämo nadäŋ imiŋkuŋo uwä Aisaia täŋo man kudän kubä ŋode pätak; 40 Anututä dapuri ba bänepi täŋpipiŋkuk. Mebäri unita, dapuritä näkŋo mebärina nämo nabäwä tärek täkaŋ. Ba mebäri unita bänepitä imaka kak täkaŋ uwä bäräŋeŋ nämo nadäwä tärewäpäŋ bänepi nämo sukurek täkaŋ. Ude nämo täk täkaŋ unita momini nämo peŋ yämik täyat yäk. 41 Aisaiatä man yäŋkuko uwä, imaka u nämo ahäŋirän Jesutä wäpi biŋam ikek api ireko u nadäŋpäŋ uterak yäŋkuk. 42 Täŋpäkaŋ Juda äma ekäni ekäni mäyaptä Jesuta nadäkinik täŋ imiŋkuŋ. Upäŋkaŋ Parisita umuntaŋkuŋo unita nadäkiniki käbop peŋkuŋ. Parisitä kudupi eŋi gänaŋ äneŋi ärokta niniŋ bitnäneŋ yäŋpäŋ umuntaŋkuŋ. 43 Ude täŋkuŋo uwä ämatä wäpi biŋam yäniŋ oretta gäripi nadäŋpäŋ Anututä wäpi biŋam yäpmäŋ akukta bitnäŋkuŋ. 44 Eruk, Jesutä gera terak ŋode yäŋkuk; Äma kubätä näk nadäŋ namiŋpäŋä uwä näkagän nämo. U naniŋ kireŋpewän äburo u bok nadäŋ imik täyak. 45 Täŋkaŋ äma u näk nabäŋpäŋä naniŋ kireŋpewän äpuro käyak ubayäŋ. 46 Imata, ämawebe näk nadäŋ namikinik täŋpäŋ bipmäŋ urani gänaŋ wari nämo itneŋta kome terak ŋo peŋyäŋek ikek ude äput. 47-48 Täŋ, äma kubätä man yäk täyat u peŋpäŋ kowata api yäpek. Upäŋkaŋ näkä äma u manken nämo api tewet. Nämo, näk komen ämawebe yämagutta äput. Täŋpäkaŋ äma näka bitnäŋpäŋ näkŋo man nämo buramik täkaŋ u yäpmäŋ danikta äma kubä itak. Tärektärek kadäni-ken näk kome terak itkaŋ man yäwetpäŋ yäwoŋärek täŋkuro unitä äma u manken api yepmaŋpek. 49 Nadäkaŋ? Man yäk yäyat uwä näkŋa bänepna-ken nanikpäŋ nämo yäk täyat. Nämo, Nana naniŋ kireŋkuko unitä man yäŋahäwetta näwetpäŋ näwoŋärek täŋkuk. 50 Täŋpäkaŋ näk ŋode nadäk täyat; Mani biŋamtä ämawebeta irit kehäromi yämik täyak. Unita man yäk täyat uwä Nanatä yäŋtäreŋ namiŋkuko udegän yäk täyat yäk.
Jesutä iwaräntäkiye kuroŋi ärut yämiŋkuk
1 Täŋpäŋ Juda täŋo orekirit pähap wäpi Pasova keräp taŋirän Jesutä kome ŋo peŋpeŋ Nanaken kukta kadäni ahätak yäŋ nadäŋkuk. Täŋpäŋ iniken iwaräntäkiyeta ban umunitä pen nadäŋ yämikinik täŋ yäpmäŋ äbäŋirän kumäk-kumäki kadäni ahäŋkuk. 2 Eruk bipäda uken Jesu ini ba iwaräntäkiye penta ketem naŋ itkuŋ. Täŋpäkaŋ ketem kämi nänayäŋ täŋirä Satantä jukun Saimon-Kariot täŋo nanaki wäpi Judas, Jesu mäde ut imikta nadäk-nadäk imiŋkuk. 3 Nadäk nadäk u imiŋirän Jesutä kaŋpäŋ nadäŋpäŋ-nadäwätäk nämo täŋkuk. Nämo, u ŋode nadäŋkuk; Nanatä kehäromi, nadäk-nadäk ba imaka kudup ketna terak peŋ moreŋkuk. Ba näk Anutu-ken naniktä äburo unita äneŋi iniken api kwet yäŋ nadäŋkuk. 4 Ude nadäŋpäŋ Jesutä ketem peŋpäŋ tek punin nanik yäŋopmäŋpäŋ tek, gupi täŋ-kohoyäwani kubä yäpmäŋpäŋ yabuk. 5 Ude täŋpäŋ ume gäpe gänaŋ piŋkaŋ gwetpäŋ iwaräntäkiye kuroŋi ärut yämiŋpäŋ tek gupi täŋ kohoyäwani yabuko ugänpäŋ pitpäŋ täŋkohoyäŋ yämiŋkuk. 6 Ärut yämiŋtäŋ äbätäŋgän Pita kuroŋi ärurayäŋ täŋirän Pitatä iwetkuk; Wa! Ekäni, gäk kuroŋna ärurayäŋ ba täyan? 7 Yäŋirän Jesutä kowata ŋode iwetkuk; Gäk näkä kädet täyat ŋo nämo nadäwi tumäŋkaŋ. Kämi uyaku api nadäwi tumneŋ yäk. 8 Ude yäwänkaŋ Pitatä iwetkuk; Nämoinik! Gäk kuroŋna ärureno. Kämi imaka, nämoinik api ärut namen yäk. Yäwänä Jesutä iwetkuk; Gäk nämo nadätan. Näk kuroŋka nämo ärut gamawä gäk äbotna gänaŋ täga nämo api iren yäk. 9 Jesutä ude iweränä Pitatä kowata iwetkuk; Wära! Ekäni, gäk kuroŋnagän ärureno. Gwäkna ketna, gupna kumän ärut nami! yäk. 10 Ude yäwänä Jesutä ŋode yäŋkuk; Äma kubä gupi kudup ume ärurani uwä pakigän itak. U kuroŋigän äneŋi ärurek. In päke ŋo pakigän itkaŋ. Upäŋkaŋ kubägän nämo yäk. 11 Man ude yäŋkuko uwä äma iwan keri terak api peweko unita nadäŋpäŋ yäŋkuk. Mebäri unita äbotnaye inken nanik kubä-tägän pakigän nämo itak yäŋ yäŋkuk. 12 Eruk, iwaräntäkiye kuroŋi ärut moreŋpäŋ teki äneŋi täŋkaŋ maŋitkuk. Maŋitpäŋ ŋode yäwet yabäŋkuk; In näkä täŋ tamitat ŋonitäŋo mebäri nadäkaŋ ba nämo? 13 In näka yäŋpäŋ-yäwoŋärek äma ba ekäni yäŋ näwet täkaŋ u bureni näwet täkaŋ. 14 Unita ŋo nabäwut; Ekänijin, yäŋpäŋ-yäwoŋärek ämajin näkä kuroŋjin ärut tamitat. Unita in udegän kowata kowata kuroŋjin äruttäŋ kaŋ kuŋarut. 15 Näk jop nämo ärut tamitat. Nämo, näk kädet täga täŋpäŋ-täwoŋärekta täyat. Unita näkä täŋ tamitat ŋodegän kaŋ täk täŋput. 16 Unita näk bureni-inik täwetat; Epän äma kubätä Ekänini nämo irepmitpäŋ kuŋarek. Ba manbiŋam yäŋahäwani äma kubätä äma peŋ iwet-pewän äbeko u nämo irepmitpäŋ kuŋarek. 17 Eruk, apiŋo in kädet bureni u nadäkaŋ unita kädet u iwatnayäŋ täŋo uwä Anutu täŋo oretoret terak api kuŋatneŋ yäk.
Jesu ini kumäkta yäwetkuk
18 Täŋpäkaŋ in kudupta nämo yäyat. Äma näkŋata biŋam iwoyäŋkuro unitäŋo mebärini nadäŋ moretat. Upäŋkaŋ man kubä Anutu täŋo manbiŋam kudän täwani ŋode uwä bureni kaŋ ahäwän; Äma näkkät ketem bok näŋpanitä iwan täŋ namitak. 19 Täŋkaŋ imaka uwä bureni nämo ahäŋirän täwet kiretat. Unitäŋo bureni uwä kami ahäŋirän näkŋa äma u ubayäŋ yäŋ nabäŋpäŋ-nadäneŋta. 20 Näk bureni täwera nadäwut; Äma kubätä näkŋo epän ämana kubäta not täŋ imayäŋ täko uwä näka udegän not api täŋ namek. Täŋpäŋ näka not täŋ namayäŋ täko uwä näk naniŋ kireŋkuko unita udegän not api täŋ imek yäk. 21 Eruk, ude yäwän täreŋirän, Jesu bänepi-ken bäräpi pähap nadäŋpäŋ kwawak ŋode yäŋahäŋpäŋ yäwetkuk; Bämopjin-ken nanik kubätä näk iwan keri terak nepmaŋpayäŋ yäk. 22 Yäŋirän nadäŋpäŋ iwaräntäkiyetä kowat kawän täŋpäŋ netäta yäyak yäŋpäŋ nadäwätäk täŋkuŋ. 23 Täŋpäkaŋ iwaräntäki kubä, Jesutä unita gäripi pähap nadäŋ imik täŋpani uwä Jesu dubini-ken itkuk. 24 Irirän Saimon-Pitatä iŋam wära täŋpäŋ jiap terak iwetkuk; Iwetpäŋ ka; Netäta yäyan? 25 Ude täŋirän äma Jesu dubini-ken itkuko unitä Jesu tubeŋ kuŋpäŋ iwetkuk; Ekäni, netäta yäyan? yäŋ iwetkuk. 26 Ude iwet yabäwänä Jesutä iwetkuk; Näkä ketem moräki tokätpäŋ tokän gäpe gänaŋ yäputpäŋ imayäŋ täyat äma unitä iwan täŋ namayäŋ yäk. Jesutä ude yäŋpäŋ ketem moräki tokätpäŋ gäpe gänaŋ yäputpäŋ Judas, Saimon-Kariot nanaki unita imiŋkuk. 27 Imiŋirän uterakgän Satantä Judas kotaŋkuk. Täŋirän Jesutä Judas iwetkuk; Imaka täŋpayäŋ täyan u bäräŋeŋ täyi yäk. 28 Ude yäŋirän äma Jesu-kät ketem penta naŋ itkuŋo uwä Jesutä man yäŋkuko u täga nämo nadäwä täreŋkuŋ. 29 Judas uwä iwaräntäkiye täŋo moneŋ watä äma ude itkuko unita iwaräntäkiye ätutä ŋode nadäŋkuŋ; Päŋku äŋnak-äŋnak pähap ahäwayäŋ täyak unita ketem yäpmäkta käwep iwet-pewän kuyak yäŋ nadäŋkuŋ. Täŋpäŋ ätutäwä ŋode nadäŋkuŋ; Ba äma jäwärita moneŋ yämän yäŋpäŋ käwep iwet-pewän kuyak yäŋ nadäŋkuŋ. 30 Täŋpäkaŋ ketem moräki Jesutä Judasta imiŋkuko u yäpmäŋpäŋ uterakgän äpämaŋ kuŋkuk. U kome bipmäŋ urirän täŋkuk.
Pitatä Jesu wäpi käbop api pewek
31 Täŋpäkaŋ Judas äpämaŋ kuŋirän Jesutä ŋode yäŋkuk; Eruk, apiŋo Äma Bureni-iniktä wäpi biŋam yäpayäŋ. Täŋirän uterak Anututä wäpi biŋam udegän yäpayäŋ. 32 Bureni! Anututä ini Äma Bureni-inikta wäpi biŋam imayäŋ. Täŋkaŋ bäräŋeŋ imayäŋ. 33 Jesutä ude yäŋpäŋ yäwetkuk; Nanaknaye, näk inkät kadäni käroŋi nämo api itne. In näka api wäyäkŋeneŋ. Upäŋkaŋ man Juda äma ekäni ekäni yäwetkuro udegän täwetat; In kome näkä kwayäŋ täyat-ken u täga nämo api kuneŋ. 34 Unita apiŋo baga man kodaki kubä ŋode täwetat; In kubäkubätä notjiye ŋonita gäripi kowata kowata nadäŋ yämik täneŋ, näkä inta nadäŋ tamiŋ yäpmäŋ äburo udegän. 35 Täŋpäkaŋ in kubäkubätä notjiye ätu näkŋo äbotken nanik unita gäripi nadäŋ yäminayäŋ täŋo uwä ämawebetä ŋode api tabäŋpäŋ nadäneŋ; Bureni-inik, ŋowä Jesu täŋo iwaräntäkiye äbot bureni yäŋ api nadäneŋ. 36 Täŋpäkaŋ Saimon-Pita unitä Jesu ŋode iwet yabäŋkuk; Ekäni, gäk de api kwen? Yäwänä Jesutä iwetkuk; Kome näkä kwayäŋ täyat-ken u gäk täga nämo api näwat yäpmäŋ kwen. Upäŋkaŋ kämi uyaku api näwat yäpmäŋ kwen. 37 Ude yäwänä Pitatä äneŋi iwet yabäŋkuk; Ekäni, imata näk apiŋo täga nämo gäwaret? Näk gäk täŋkentäŋpäŋ kumäkta nadätat! 38 Yäwänä Jesutä iwetkuk; Gäk näk täŋkentäŋpäŋ kumäkta bureni nämo yäyan. Unita bureni ŋode gäwera nadä; Kadäni puruptä gera yäwayäŋ keräp taŋirän gäk näka nämo nadätat yäŋ yaräkubä api yäwen.
Anutu-ken kukkuk kädet uwä Jesu
1 Jesutä iwaräntäkiye man äneŋi ŋode yäwetgän täŋkuk; In butewaki nadäwätäk pähap nämo täneŋ. Nämo, nadäk-nadäkjin Anutu-kengän pekot. Täŋkaŋ näka imaka, nadäkinik täŋ namikot. 2 Imata, Nanatä eŋiken ämawebetä itneŋta bägup mäyap itkaŋ. Ude bureni nämo itneŋo uwä in man ŋode täga nämo täweret. Täŋpäkaŋ näk inta bägup täŋket urayäŋ kuyat. 3 Näkä päŋku bägup ket utkaŋ äneŋi päbä näkkät itta tämagut yäpmäŋ irayäŋ täyat-ken api kwet. 4 Täŋpäŋ kome näkä kwayäŋ täyat-ken unitäŋo kädet uwä nadäkaŋ. 5 Ude yäwänä, Tomastä iwetkuk; Ekäni, kome kwayäŋ täyan u nämo nadäkamäŋ unita jide täŋpäŋ kädet u nadäne? 6 Yäwänä Jesutä ŋode yäwetkuk; Näkŋa-tägän kädet. Ba man bureni täŋo mähemi u näk. Ba irit kodaki täŋo mähemi u näk. Unita äma kubätä Nanken kwayäŋ yäŋpäŋä kädet kubä nämo iwarek. Nämo, Nanken kukkuk kädet uwä näk kubägän. 7 In näk siwoŋi nabäŋpäŋ-nadäwä tärewäwä Nanta udegän api nadäneŋ yäk. Täŋpäkaŋ apiŋo yäput peŋpäŋ in Nan täŋo mebäri kaŋpäŋ nadäkaŋ. Ba Nan käkaŋ yäk. 8 Ude yäwänä Filiptä ŋode iwetkuk; Ekäni, gäk Nan niwoŋäreŋiri kaŋpäŋ nadäna tärewut! 9 Yäwänä Jesutä yäŋkuk; Filip, kadäni käroŋi näk inkät it yäpmäŋ äbäkamäŋ upäŋkaŋ gäk imata näkŋo mebärina nämo nadätan? Äma kubätä näk nabäk täyak uwä Nan kak täyak ubayäŋ. Gäk jide unita Nan niwoŋäre yäŋ yäyan? 10 Gäk ŋodeta nadäwi bureni nämo täk täkaŋ? Näk Nan bänepi-ken itat, udegän Nan uwä näk bänepna-ken itak. Nankät nek kubägän itkamäk. Täŋkaŋ man täwet täyat uwä näkŋaken nadäkpäŋ nämo täwet täyat. Nämo, Nan näkken itkaŋ iniken epän täk täyak. 11 Unita näk man ŋode yäŋira in nadäwä bureni täyon; Näk Nankät nek kubägän itkamäk. Ba näkä kudän täk täyat u kaŋpäŋ bureni yäŋ nadäŋpäŋ näka nadäkinik täŋ namikot. 12 Näk bureni ŋode täwera nadäwut; Äma näka nadäwä bureni täŋpäpäŋ nadäkinik täk täkaŋ uwä näkä epän täk täyat udegän api täk täneŋ. Ba näk Nanken kuyat unita epän näkä täŋkuro u irepmitpäŋ api täk täneŋ. 13 Täŋkaŋ Nan täŋo wäpi biŋam ärowani kwawak ahäŋpäŋ tokŋeŋ pärekta Nanaki näkä ŋode api täŋpet; Imaka kubäta näk wäpna biŋam terak yäŋapinayäŋ täŋo uwä api nadäŋ tamik täŋpet. 14 Bureni-inik täwetgän täŋpa; Imaka kubäta näk wäpna biŋam terak yäŋapinayäŋ täŋo uwä api nadäŋ tamet yäk.
Jesutä Kudupi Munapik äpäkta yäwetkuk
15 Eruk man kubä pen ŋode täwera nadäkgän täkot; In näka gäripi-inik nadäŋpäŋä näkŋo man buramiŋpäŋ api kuŋat täneŋ. 16 Ude täŋirä näk Nanken yäŋapiŋira täŋkentäk äneŋi kubä api taniŋ kirewek. Täŋkentäk taniŋ kirewayäŋ täyak uwä inkät tärek-täreki nämo itneŋta. 17 Täŋkentäk u Munapik, Anutu täŋo mebäri kwawak pewän ahäwani u. Täŋpäkaŋ komen ämawebetä Munapik u nämo kaŋpäŋ nadäk täkaŋ unita bänepitä not täga nämo täŋ imineŋ. Täŋ, inä unita nadäk täkaŋ. Bureni, Munapik uwä inkät it täyak unitä kämi bänepjin-ken api irek. 18 Näkä tepmaŋpeŋ kuŋirawä in kodäŋani ude nämo api itneŋ. Nämo, inken äneŋi api äbet. 19 Kadäni keräpi itkaŋ komen ämawebetä näka api ijiwä waneŋ. Upäŋkaŋ intäwä api nabäneŋ. Näk irit kodaki täŋo mähemi unita in udegän irit kodaki nikek api kuŋatneŋ. 20 Täŋpäŋ kadäni näk kumäŋpäŋ äneŋi kodak taŋpäŋ akumaŋ kuŋarayäŋ täyat-ken uken ŋode api nadäwä täreneŋ; Näk Nana bänepiken itat. Ba näk in bänepjin-ken irira inä näk bänepna-ken itkamäŋ yäŋ api nadäneŋ. 21 Täŋpäkaŋ äma näkŋo man iŋitpäŋ säkgämän buramik täkaŋ uwä näka gäripi nadäk täkaŋ. Täŋkaŋ äma näka gäripi nadäk täkaŋ uwä Nanatä udegän äma unita gäripi api nadäwek. Ba näkä udegän, bänep iron täŋ yämiŋpäŋ näkŋaken mebäri kwawak api peŋ yämet yäk. 22 Jesutä ude yäwänä Judas kubä (Judas Kariot u nämo), unitä Jesu ŋode iwetkuk; Ekäni, gäk imata komen ämawebeta ahäŋ yämikta bitnäŋpäŋ nin-kengän ahäŋ nimikta yäyan? 23 Ude yäŋirän Jesutä kowata ŋode yäwetkuk; Äma näka gäripi-inik nadäk täkaŋ uwä näkŋo man säkgämän iwat täkaŋ. Täŋirä Nantä äma udewanita gäripi udegän nadäŋirän Nankät nek äma ukät kentäŋpäŋ bok itpäŋ api kuŋatne. 24 Täŋ, äma näka gäripi nämo nadäk täkaŋ uwä näkŋo man nämo iwat täkaŋ. Täŋpäkaŋ man yäŋira nadäkaŋ ŋo näkŋa-kenpäŋ nämo yäyat. Nämo, uwä Nan, naniŋ kireŋpewän äburo unitäŋo. 25 Näkŋa inkät itpäŋ unita man ŋo täwet yäpmäŋ äbätat. 26 Upäŋkaŋ Täŋkentäk unitä imaka kuduptagän api täwetpäŋ täwoŋärewek. Ude täŋirän man täwet yäpmäŋ äburo unita api juku pineŋ. Täŋkentäk uwä Kudupi Munapik, Nantä wäpna biŋam terak taniŋ kirewayäŋ täyak u. 27 Näk tepmaŋpa yäŋpäŋ bänep kwini tamitat. Bänep kwini komen ämawebetä nadäk täkaŋ udewanipäŋ nämo tamitat. Nämo, bänep kwini näkŋa nadäŋpäŋ kuŋat täyat upäŋ tamitat unita butewaki nadäwätäk täŋpäŋ umun terak nämo kuŋatneŋ. 28 Täŋkaŋ näk tepmaŋpeŋ kuŋkaŋ inken äneŋi api äbet yäŋ uku täwerira nadäŋ. Upäŋkaŋ in imata näk Nanaken kukta naniŋ bitnäkaŋ? In bänepjin näkken bureni pekaŋ yäwänäku Nanaken api kwet yäŋ täwerira nadäwä tägawäm. Nan u näk närepmitak unita täga, kuyi yäŋ näwetnaŋi. 29 Imaka täwetat u kwawak nämo ahäŋirän intäjukun täwet kiretat ŋo. Unita kämi, bureni ahäŋirän kaŋpäŋä bureni yäŋ api nadäneŋ. 30 Täŋpäkaŋ näk inkät man yäŋpäŋ-nadäk kadäni käroŋi nämo tänayäŋ. Nämo, kome ŋonitäŋo mähemi äbayäŋ. Unitä näkŋo kehäromina kubä täga nämo yäpmäŋ äpek. 31 Upäŋkaŋ komen ämawebetä näk Nanta gäripi pähap nadätak yäŋ ude nadäwä täreneŋta epän man Nanatä näwetkuko udegän täyat.Eruk, kome ŋo peŋpeŋ kuna!
Jesu u wain päya, ninä känani
1 Täŋpäkaŋ Jesutä man pen ŋode yäwetgän täŋkuk; Näk wain päya bureni-inik. 2 Täŋkaŋ Nana uwä wain epän täŋo mähemi. Näkä terak känani yäput peŋpäŋ bureni nämo pat täkaŋ uwä Nantä taniŋpäŋ yäpmäŋ täŋpän kuk täkaŋ. Täŋpäŋ känani bureni wädäk täkaŋ uwä bureni taŋigän kaŋ wädäwut yäŋkaŋ täŋket taŋpäŋ ket utpäŋ pek täyak. 3 Täŋpäkaŋ inä, manna biŋam täwerira nadäŋpäŋ bänepjin pak taŋkuŋ. 4 Nadäkaŋ? Päya känanitä kujari terak nämo gatäŋpäŋ ireko uwä bureni täga nämo wädäwek unita in näkkät kwasikotpäŋ irirä näk inkät udegän kwasikotpäŋ kaŋ ira. Näkkät nämo kwasikotpäŋ kuŋatpäŋä injingän imaka täga kubä täga nämo api täneŋ. 5 Näk wain päya irira inä wain päya unitäŋo känani ude itkaŋ. Unita äma näkkät kowat kwasikorän täŋpäŋ kuŋat täkaŋ uwä känani tägatä ude irit kuŋat-kuŋariken bureni pähap api pewän ahäŋ yämek. Upäŋkaŋ näkkät nämowä, in imaka kubä täga nämo täneŋ. 6 Täŋpäŋ äma näkkät nämo itpäŋ kuŋat täkaŋ uwä känani waki taniŋpäŋ maŋpä kuk täkaŋ ude api täneŋ. Känani u kubit tawänkaŋ ämatä känani kubiri ätukät kubä-kengän peŋpäŋ pewä ijineŋ. 7 Unita in näkkät kowat kwasikorän täŋpäŋ manna kaŋ buramik täŋput. Ude tänayäŋ täŋo uyaku imaka u ba u yäpmäkta nadäŋpäŋä iwet yabäŋirä Anututä api tamek. 8 Täŋpäŋ irit kuŋat-kuŋatjinken bureni pähap ahäŋirän in näkŋo nanaknaye äbot täŋirä Nana täŋo wäpi biŋam kwawak ahäŋirän käneŋ. 9 Täŋpäkaŋ Nantä bänep iron pähap täŋ namik täyak udegän näkä inta bänep iron täŋ tamik täyat. Ude täŋ tamik täyat unita näkŋo bänep iron terakgän kaŋ kuŋat täŋput. 10 Näk bureni täwera nadäwut; In manna biŋam buraminayäŋ täŋo uwä näkŋo bänep iron terakgän api kuŋatneŋ, näkä Nana täŋo mani buramiŋpäŋ unitäŋo bänep iron terak kuŋat täyat udegän. 11 Täŋpäŋ nähä bänep oretoret nadäk täyat in udegän nadäk täkot yäŋpäŋ man ŋo täwetat. Bänep oretoret pähap u inken tokŋeŋpäŋ pat täyon yäŋ yäŋpäŋ täwetat. 12 Eruk, näk jukuman ŋode täwera nadäwut; Näkä nadäŋ tamik täyat udegän in notjiyeta gäripi kowat nadäŋ imän täŋpeŋ kaŋ kuŋarut. 13 In nadäkaŋ? Bänep iron kädet intäjukun-inik ŋode pätak; Äma kubätä noriye täŋkentäwa yäŋpäŋ iniken gupi peweko u. Bänep iron kädet kubätä kädet u nämo irepmitak. 14 Unita ŋode täwetat; Inä näkŋo man buramiŋpäŋ kuŋarirä tabäŋira notnaye bureni täneŋ. 15 Täŋpäŋ näk kadäni ŋoken watä ämanaye yäŋ wari nämo täwet täyat. Nämoinik! Näkä inta nadäwa notnaye ude täkaŋ. Imata, watä ämatä intäjukun ämani täŋo bänepi-ken nadäk-nadäk pat täyak u iwerän nämo nadäwek. Upäŋkaŋ nähäwä Nanaken nanik man nadäŋkuro u kudup yäŋahäŋpäŋ täwet moreŋkuro unita notnaye yäŋ täwetat yäk. 16 Täŋpäkaŋ, intä näk inta biŋam nämo yäpmäŋ daniŋkuŋ. Nämoinik, näkä inä näkŋata biŋam yäpmäŋ daniŋkut. Täŋpäŋ in yäpmäŋ daniŋkuro uwä irit kuŋat-kuŋatjinken bureni ahäŋ tamikta in yäpmäŋ daniŋpäŋ tepmaŋkut. Täŋpäŋ bureni bäräŋeŋ wak täkaŋ udewanita nämo yäyat. Nämo, bureni kehäromi nikek, paot-paori nämo udewani irit kuŋat-kuŋatjinken ahäŋ tamikta yäyat. Ude täŋkaŋ näk wäpna terak Nanaken yäŋapiŋirä uterakgän api tamek. 17 Unita näk jukuman äneŋi ŋode täwera nadäwut; In notjiyetakät gäripi kowat nadäŋ imän täŋpeŋ kaŋ kuŋarut.
Jesu iwarän täwanita iwan api täneŋ
18 Jesutä man ude yäŋpäŋ ŋode yäwetkuk; Komen ämawebetä iwan täŋ tamäwä ŋode kaŋ nadäwut; Jesuta jukun täŋ imiŋkuŋo udegän täŋ nimikaŋ yäŋ kaŋ nadäwut. 19 In komen ämawebe udewanigän itneŋo uyaku inkät not täŋpäŋ kuŋatneŋ, iniken noriye-kät not täŋpeŋ kuŋat täkaŋ udegän. Upäŋkaŋ inä komen äma nämo. Nämo, näkä in komen ämawebe äbotken nanikpäŋ yäpmäŋ daniŋpäŋ tepmaŋpa kome täŋo täktäki mäde ut imiŋkuŋo unita iwan täŋ tamik täkaŋ. 20 Näk man ŋode bian täwetkut; Epän watä ämatä ekänini nämo yärepmitneŋ. Näka iwan täŋ namiŋkuŋo unita inta udegän api täŋ tamineŋ. Täŋpäkaŋ äma ätutä näkŋo man nadäŋpäŋ iyap täŋkuŋo uyaku intäŋo man udegän api nadäŋpäŋ buramineŋ. 21 Upäŋkaŋ komen äma uwä näk naniŋ kireŋpewän äpuro unita nämoinik nadäkaŋ. Täŋpäŋ in näkŋo näwaräntäknaye itkaŋ unita iwan api täŋ tamineŋ. 22 Täŋpäkaŋ näkä äpäŋpäŋ man nämo yäwetkuro yäwänäku, momini kwawak nämo pewä ahäkkäneŋ. Upäŋkaŋ apiŋo momini käbop pekta kädet nämo pätak. 23 In nadäkaŋ? Äma näka iwan täŋ namik täkaŋ uwä Nanata udegän täŋ imik täkaŋ. 24 Näk äma äbot ŋo bämopi-ken kudän kudupi pähap, ämatä nämo tänaŋi u nämo täŋkut yäwänäku momini kwawak nämo pewä ahäkkäneŋ. Upäŋkaŋ nämo. Kudän kudupi bämopi-ken täŋira nabäŋpäŋ-nadäk täk täŋkuŋo upäŋkaŋ näka iwan täŋ namiŋpäŋ Nanta udegän täŋ imik täkaŋ. 25 Ude täŋirä man kubä unitäŋo baga man kudän täwani terak pätak u täŋkehärom täyak. Man uwä ŋode; Mebäri nämo, iwan jop nadäŋ täŋ namiŋkuŋ. 26 Upäŋkaŋ näk täŋ-kehäromtaŋ tamikta Täŋkentäk, Nanken nanikpäŋ api taniŋ kirewet. Täŋpäŋ Täŋkentäk uwä Munapik, Anutu täŋo mebäri kwawak pewä ahäwani u. Munapik unitä äbäŋkaŋ näkŋo manbiŋam api täwerek. 27 Täŋpäkaŋ in bian näkä epän yäput peŋira näkkät it yäpmäŋ äbäkaŋ unita kadäni uken näkŋo manbiŋam kaŋ yäŋahäŋpäŋ yäwerut.
1 Jesutä man ude yäŋpäŋ äneŋi pen ŋode yäŋkuk; In nadäkinikjin pewä putäreneŋo udeta man ŋo täwetat. 2 In nadäkaŋ? Ämatä käbeyä yot gänaŋ nanik täwat kireŋpäŋ äneŋi ärokta api yäjiwätneŋ. Bureni täwetat, kadäni keräp taŋirän ämatä nin Anututa watä epän bureni täŋ imikamäŋ yäŋ nadäŋkaŋ kumäŋ-kumäŋ api tadäpneŋ. 3 Ude tänayäŋ täkaŋ uwä Nankät nekta nämo nadäwä tärewäpäŋ api täŋ tamineŋ. 4 Täŋpäkaŋ imaka u nämo ahäŋirän man ŋowäku intäjukun täwet kiretat. Täŋpäŋ imaka u bureni ahäŋ tamiŋirän jukuman täwetat ŋo api juku pineŋ.
Kudupi Munapiktä epän jide api täŋpek?
Jesutä ude yäŋpäŋ yäwetkuk; Näk inkät penta itpäŋ unita imaka umuri ŋo bian nämo täwetkut. 5 Eruk, näk apiŋo tepmaŋpeŋ naniŋ kireŋpewän äputken kwayäŋ. Upäŋkaŋ in kubätä gäk de kwayäŋ yäŋ nämo näwet yabäkaŋ. 6 Nämo, näk man täweraro unita nadäwätäk täŋpäŋ bänepjintä bäräpi pähap nadäkaŋ. 7 Upäŋkaŋ bureni täwera nadäwut; Tepmaŋpeŋ kwayäŋ täyat uwä in täŋkentäkta kwayäŋ. Bureni, näk päŋku Täŋkentäk u iniŋ kireŋpewa inken api äpek. Täŋ, näkä nämo kwawä Täŋkentäk u inken täga nämo api äpek. 8 Täŋpäkaŋ Täŋkentäk unitä äbäŋpäŋä komen ämawebe siwoŋi nadäwut yäŋpäŋ imaka ŋodeta goret nadäk täkaŋ u yäwetpäŋ yäwoŋärek api täŋpek; Momini täŋo mebäri, Anutu iŋamiken siwoŋi irit täŋo mebäri, ba yäpmäŋ danik-danik epän Anututä täŋpayäŋ täyak unitäŋo mebäri. 9 Täŋkaŋ momini täŋo mebäri uwä näka nadäkinik nämo täk täkaŋ yäŋ api yäwoŋärewek. 10 Ba näk Anutu iŋamiken siwoŋi itat yäŋ kaŋ nadäwut yäŋpäŋ ŋode api yäwetpäŋ yäwoŋärewek; Näk kumäŋpäŋ Nanken api kwet. Kuŋira wari nämo api nabäneŋ. 11 Täŋkaŋ Anututä yäpmäŋ danik-danik epän täk täyak unitäŋo mebäri ŋode api yäwetpäŋ yäwoŋärewek; Kome ŋonitäŋo intäjukun äma waki Anututä manken uku teŋkuk yäŋ api nadäneŋ. 12 Man mäyap täga täwerero upäŋkaŋ in täga nämo nadäwä täreneŋ. 13 Upäŋkaŋ Munapik, Anutu täŋo mebäri kwawak pewän ahäwani unitä äbäŋpäŋä Anutu täŋo mebäri kwawakinik nadäkta kädet api täwit tamek. Täŋpäkaŋ iniken nadäk-nadäkpäŋ nämo api täwerek. Nämo, imaka Anutu-ken nadäŋkaŋ ugänpäŋ api täwerek. Ba imaka ahäkta yäwani u imaka, api täwerek. 14 Täŋpäŋ Munapik, Anutu täŋo mebäri kwawak pewän ahäwani unitä wäpna biŋam imaka, kwawak api pewän ahäneŋ. Ude täkta näkŋo mena jinom yäpmäŋpäŋ api täwerek. 15 Nadäkaŋ? Nanatä iniken nadäk-nadäk kumän-tagän namiŋkuk. Mebäri unita Munapiktä näkŋo mena jinom yäpmäŋpäŋ api täwerek.
Nadäŋbäräp ba oretoret täŋo man
16 Jesutä man ude yäŋpäŋ iwaräntäkiye man ŋode yäwetgän täŋkuk; Ätu nanak itpäŋ kuŋira nämo api nabäneŋ. Täŋkaŋ ätukät it yäpmäŋ äroŋpäŋä äneŋi api nabäneŋ. 17-18 Ude yäwänä iwaräntäkiye ätutä ini-tägän näwetgäwet täŋpäŋ yäŋkuŋ; Man yäyak ŋo jide ude? Kadäni keräpi-tagän nämo api käne. Täŋpäkaŋ ätu itpäŋ äneŋi api käne yäŋ niwetak u mebäri jideta? Kadäni keräpi yäŋ niwetak u jideta yäyak? Ba Näk Nanaken kwayäŋ yäŋ niwerako u jideta niwerak? Man yäyak u guŋ täkamäŋ. Nämo nadäna tärekaŋ yäk. 19 Ude täŋirä Jesutä nadäwätäki u yabäŋpäŋ-nadäŋkaŋ ŋode yäwetkuk; In man ŋode täweraro unita yäŋpäŋ-nadäk täkaŋ?; Ätu itpäŋ kuŋira nämo api nabäneŋ. Täŋkaŋ ätukät it yäpmäŋ äroŋpäŋ äneŋi api nabäneŋ. Man unita guŋ täkaŋ? 20 Eruk, näk bureni täwera nadäwut; Inä näka yäŋpäŋ konäm butewaki api täneŋ. Täŋ, komen ämawebetä wisikinik, kumäŋtak yäŋpäŋ oretoret pähap api täneŋ. Bureni, in butewaki api nadäneŋo upäŋkaŋ äyäŋutpäŋ mädenä oretoret terak api kuŋatneŋ. 21 In nadäkaŋ? Webe nanak bäyanayäŋ komi nadäk täkaŋ. Upäŋkaŋ nanaktä ahäŋirän kaŋpäŋ Wisikna, nanakna ahätak ŋo yäŋpäŋ oretoret pähap nadäk täkaŋ. 22 Täŋpäkaŋ in udegän. Apiŋo in butewaki terak itkaŋ upäŋkaŋ näk äneŋi ahäŋ tamiŋira nabäŋpäŋ bänepjintä oretoret inide kubä api täneŋ. Täŋirä äma kubätä oretoret u täga nämo api utpewän mäŋpek. 23 Täŋpäŋ kadäni näkä kumäŋpeŋ kunum gänaŋ ärowayäŋ täyat-ken uken in näk-kenä imaka kubäta nämo api yäŋapineŋ. Nämo, imaka kubäta näk wäpna terak yäŋapiŋirä Nanatä ini api tamek. 24 Umunitä päbä apiŋo in imaka kubäta näk wäpna terak nämo yäŋapik täkaŋ. Täŋpäkaŋ apiŋotä päŋku kämi, in imaka kubäta yäŋapiŋpäŋä api yäpmäk täneŋ. Ude täŋpäŋ bänep täga pähap api nadäneŋ yäk.
Jesutä kome täŋo mähemi api urek
25 Jesutä ude yäŋpäŋ pen ŋode yäwetgän täŋkuk; Man täwet yäpmäŋ äbätat ŋo man wärani terak täwetat. Upäŋkaŋ kämiwä man wärani terak nämo api täweret. Nämo, kadäni uken Nana täŋo manbiŋam kwawakinik api täweret. 26 Bureni, kadäni ukentä päŋku kämi injin-tägän näk wäpna terak Nanken api yäŋapineŋ. Näk inta Nanken nämo api yäŋapiwet yäŋ täwetat. 27 Nämo, Nantä ini inta nadäŋ tamikinik täk täyak. Imata, in näka gäripi nadäŋ yäpmäŋ äbäkaŋ unita. Ba in näka Anutu-ken naniktä äpuk yäŋ nadäwä bureni täk täkaŋ unita. 28 Täŋkaŋ näk Anutu-ken naniktä kome ŋoken äpuropäŋ kome ŋo peŋpeŋ äneŋi Nanken kwayäŋ. 29 Ude yäwänä iwaräntäkiyetä iwetkuŋ; Eruk, apiŋo gäk man wärani terak nämo niwetan. Kwawakinik niwet ahätan yäk. 30 Nin nadäkamäŋ, gäk imaka kuduptagän nadäwi tärekaŋ. Äma kubätä yäŋyabäk kubä täŋpayäŋ nadäŋirän gäkä jukun kaŋpäŋ nadäŋkaŋ kowata täga iwet ahäwen yäk. Unita gäk Anutu-ken naniktä äpän yäŋ gabäŋpäŋ-nadäkamäŋ. 31-32 Ude yäŋirä Jesutä kowata ŋode yäwetkuk; Apiŋo nadäŋ namikinik täkaŋ upäŋkaŋ ŋode täwera nadäwut; Kadäni keräptaŋ tamitak. Kadäni uken in kubäkubä täwat kireŋpewä komejin-ken kuŋtäŋpä kuŋirä näkŋagän api iret. Eruk, kadäni u ahätak! In nepmaŋirä näkŋa kubägän irayäŋ. Upäŋkaŋ näkŋagän-inik nämo irayäŋ. Nämo, Nan näkkät it täyak udegän api itde. 33 Eruk, man täweraro uwä mebäri ŋodeta täwerat; In näkkät kowat kwasikorän täŋpäŋ näkŋo bänep pidäm terak kaŋ kuŋarut. Bureni, kome ŋoken bäräpi mebäri mebäri api kaŋ-ahäneŋo upäŋkaŋ ŋode nadäkot; Näk kome ŋonitäŋo mähemi unitäŋo kehäromi yäpmäŋ äpäro unita nadäwätäk nämo täneŋ!
Jesutä inita Nani-ken yäŋapiŋkuk
1 Eruk, man ude yäŋ paotpäŋä Jesutä kunum doraŋpäŋ ŋode yäŋkuk;Nan, kadäni ahätak unita gäk ämanaye iŋamiken wäp biŋam kaŋ nam. Ude täŋiri näk manka buramiŋpäŋ epän namiŋkuno u täŋira wäpka biŋam udegän kaŋ ahäŋ parän. 2 Unita näk ŋode yäyat; Gäk ämawebe kuduptagän intäjukun it yämikta kehäromi uku namiŋkun. Kehäromi namiŋkuno uwä mebäri ŋodeta namiŋkun; Ämawebe gäkä näka biŋam namiŋkuno unita irit kehäromi yämikta kehäromi u namiŋkun. 3 Irit kehäromi unitäŋo mebäri ŋode; Ämawebetä gäk kubätagän Anutu bureni-inik nadäkinik täŋpäŋ näk Jesu Kristo gäkä nepmaŋpi äpuro unita imaka, bok nadäŋ namikinik täŋpäŋ irit kehäromi api kaŋ-ahäneŋ. 4 Täŋpäkaŋ näk epän namiŋkuno u kumän täŋpa täreŋirä wäpka biŋam ba kehäromika kome ŋo terak kwawak kaŋpäŋ nadäŋkuŋ. 5 Täŋpäkaŋ Nan, näk nadäŋ namiŋiri gäkkät bok itpäŋ wäpnek biŋam ikek kaŋ itda. Kome ŋo nämo yäwi ahäŋirän näk gäkkät bok itkaŋ wäpna biŋam ikek itkuro udegän äneŋi kaŋ nam.
Jesutä iwaräntäkiyeta Nani-ken yäŋapiŋkuk
6 Täŋpäŋ ämakaye komen ämawebe bämopi-ken nanik yäpmäŋ daniŋpäŋ näka biŋam namiŋkuno ŋo gäkŋo mebärika yäwoŋäreŋkut. Mebärika yäwoŋäreŋira manka buramiŋ yäpmäŋ äbäkaŋ. 7-8 Täŋpäkaŋ man näwetkuno u kudup yäwerira bänepi-ken daiŋpäŋ yäpmäŋ kuŋat täkaŋ. Daiŋpäŋ yäpmäŋ kuŋatpäŋ apiŋo ŋode nadäwä tärekaŋ; Imaka namiŋkuno u kudup gäkken nanikgän. Ba ŋode imaka nadäkaŋ; Näk gäkkät iranipäŋ gäkŋa-tägän näwetpewi äput. 9 Eruk, ämanaye unita yäŋpäŋ gäkken yäŋapitat. Komen ämawebe päke unita nämo gäwetat. Nämo, äma gäkŋata biŋam iwoyäŋpäŋ namiŋkuno unita gäwetat. 10 Näk nadätat, gäkŋo ämawebekaye uwä näkŋo bok. Ba näkŋo ämawebenaye uwä gäkŋo bok. Ämawebeniye unita yäŋpäŋ iŋamka-ken wäp biŋam taŋi yäpuro itat. 11 Upäŋkaŋ näk kome ŋoken wari nämo api it yäpmäŋ ärowet. Apiŋo gäkken äretat. Täŋ, äbotnaye ŋowä ŋogän itnayäŋ unita Kudupi Nana, gäk watäni it yämiŋiri säkgämän kaŋ irut. Kehäromika terak watäni kaŋ it yämi. Kehäromi namiŋkuno uterak watäni it yämiŋiri bänep kubägän kaŋ irut, nektä bänep kubägän itkamäk udegän. 12 Täŋpäkaŋ näk ukät itpäŋ gäkŋo kehäromika terak watäni it yämik täyat. Bureni, kehäromi namiŋkuno uterak watä ude it yämiŋira ukät nanik kubä-tägän paotkuk, äma geŋita biŋam yäwani u. Täŋkaŋ unitä paorirän man kudän täwani u bureni ahätak. 13 Eruk nan, näk ärewayäŋ. Upäŋkaŋ näk kome terak ŋo pen itkaŋ yäŋapik man ŋo gäwetat. Täŋpäŋ äbotnaye ŋonitä bänep oretoret pähap, oretoret pähap näkä nadäk täyat udegän kaŋ nadäwut yäŋpäŋ gäkken yäŋapitat. 14 Nan, näk man näwetkuno u kumän yäwet moreŋkut. Täŋira komen ämawebetä mäde ut yämik täkaŋ. Täŋpäkaŋ näk komen ämawebe täŋo kädet nämo iwat täyat udegän äbotnaye ŋowä komen ämawebe täŋo kädet waki u nämo iwat täkaŋ. Mebäri unita komen ämawebetä iwan täŋ yämik täkaŋ. 15 Äbotnaye ŋo kome terak ŋo nanikpäŋ kunum gänaŋ yämagut yäpmäŋ kukta nämo gäwetat. Nämo, gäk watä säkgämän it yämiŋiri Äma Wakitä nämo api täŋpän waneŋ yäŋpäŋ gäwetat ŋo. 16 Täŋpäkaŋ näk komen ämawebe täŋo kädet waki nämo iwat täyat udegän äbotnaye ŋowä kädet waki u nämo iwat täkaŋ. 17 Unita gäkŋo manbiŋam bureni yäweriri kome ŋonitäŋo gäripita mäde ut imiŋpäŋ gäkŋata biŋam kaŋ täŋ morewut. 18 Täŋpäkaŋ gäk pengän-inik komen ämawebe bämopi-ken itta kome ŋo terak näwetpewi äput. Udegän, näk ämanaye ŋonitä komen ämawebe bämopi-ken epän täkta yäwetpewa kuŋtäŋpä kunayäŋ. 19 Täŋpäkaŋ täŋkentäŋ yämikta näk gupna nadäk-nadäkna u kuduptagän gäkŋata biŋam ganiŋ kiretat. Ude täŋira äbotnaye ŋowä udegän man burenita biŋamgän kaŋ täŋput.
Jesutä nadäkinik täŋpani kudupta yäŋapiŋkuk
20 Nan, äbotnaye ŋonita gäkken yäŋapitat. Upäŋkaŋ unitagän nämo gäwetat. Ämanaye ŋonitä näkŋo biŋam yäwetpäŋ yäwoŋärek täŋirä ämawebe näka nadäŋ namikinik tänayäŋ täkaŋ unita bok yäŋapitat. 21 Täŋpäkaŋ nan, gäk täŋkentäŋ yämiŋiri ämawebe näka nadäkinik tänayäŋ täkaŋ u bänep kubägän, nektä bänep kubägän itkamäk udegän itpäŋ kaŋ kuŋarut yäŋpäŋ yäŋapitat. Täŋpäŋ nekkät bänep kubägän bok kaŋ it yäpmäŋ ärona. Ude kuŋarirä komen ämawebetä näka Anutu-ken naniktä äpuk yäŋ bureni api nadäneŋ. 22 Täŋpäŋ kehäromi ba nadäk-nadäk tägagämän gäkä namiŋkuno udegän äbotnaye ŋonita yämiŋkut. Bänep kubägän it täkamäk, udegän kaŋ irut yäŋpäŋ yämiŋkut. 23 Näk ukät kubägän iritna gäk näkkät kubägän kaŋ itda. Täŋkaŋ ugän nämo. Bänep kubägän itpäŋ kuŋarirä komen ämawebetä yabäŋpäŋ-nadäŋkaŋ näka ŋode api nadäneŋ; Anututä tewän äpuk yäŋ api nadäneŋ. Ba Anututä gäripi nadäŋ imiŋkuko udegän äbot ŋonita gäripi nadäŋ yämik täyak yäŋ api nadäneŋ. 24 O nan, ämawebe ŋo näka biŋam iwoyäŋkuno u kome näkä irayäŋ täyat-ken u bok itta nadätat. Täŋpäŋ näkkät bok itkaŋ kehäromina ba wäpna biŋam nikek kaŋ nabäŋpäŋ-nadäwut. Kunum kenta kome nämo ahäŋirän näka gäripi nadäŋpäŋ kehäromi ba wäpna biŋam u namiŋkun. 25 Siwoŋi nana, komen ämawebetä mebärika u nämo nadäwä tumäŋkaŋ. Täŋ, nähä gäkŋo mebärika nadätat. Ba ima mebärita nepmaŋpi äput yäŋ, äbotnaye ŋowä nadäkaŋ. 26 Täŋpäkaŋ näk kome terak ŋo äpäŋpäŋ mebärika yäwetpäŋ yäwoŋärek täŋ yäpmäŋ äbätat. Täŋkaŋ kämiwä, mebärika kumän-tagän api yäwoŋäreŋ morewet. Yäwoŋäreŋ moreŋira gäkä näka gäripi nadäŋ namik täyan udegän äbotnaye ŋonitä gäripi kowat nadäŋ imän api täneŋ. Täŋirä u kentäŋpäŋ api iret yäk.
Judastä Jesu iwan keri-ken peŋkuk
1 Jesutä yäŋapik man ude yäwän täreŋirän eruk iwaräntäkiye-kät kome awaŋ pähap wäpi Kidron udude käda Olip päya epän gänaŋ kuŋkuŋ. 2 Jesu iwaräntäkiye-kät epän uken kadäni mäyap itpäŋ-nadäkta kuk täŋkuŋo unita Judas, Jesu iwan keri-ken pewani unitä ŋode nadäŋkuk; Jesu uken käwep itak yäŋ nadäŋkuk. 3 Ude nadäŋpäŋ komi äma ätukät bämop äma ba Parisi täŋo watä äma ätu yämaguränkaŋ epän uken kuŋkuŋ. Topän ijiŋ-yäŋeŋpäŋ yäpmäŋkaŋ kadä boham ikek kuŋkuŋ. 4 Täŋpäkaŋ iwan tuän äbäŋirä Jesu jide ahäŋ imayäŋ täŋkuko uku nadäwän tärewäpäŋ äma äbot äbuŋo u dubini-ken kuŋpäŋ yäwet yabäŋkuk; Netä känayäŋ äbäkaŋ? 5 Yäwänä yäŋkuŋ; Jesu, Nasaret nanik känayäŋ äbäkamäŋ yäk. Yäwäwä yäŋkuk; Etäŋ uwäku näkŋa itat ŋobayäŋ yäk. (Komi äma u bämopi-ken Judas, Jesu iwan keri-ken pewayäŋ täŋkuko u penta itkuŋ). 6 Jesutä uwäku näk ŋo yäŋ yäwänä komi äma u mäde käda päŋku kome terak bumta maŋdäpuŋ. 7 Täŋirä Jesu äneŋi yäwetgän täŋkuk; Netäta äbäkaŋ? Yäwänä äneŋi yäŋkuŋ; Jesu, Nasaret nanik känayäŋ äbäkamäŋ yäŋ yäŋkuŋ. 8 Yäwäwä Jesutä äneŋi yäwetgän täŋkuk; Etäŋ, u näkŋa ŋobayäŋ. Unita näk nepmäŋitnayäŋ yäŋpäŋ ätu ŋo yabä kätäwä ini kut yäk. 9 Jesu man ude yäŋkuko uwä man bian ŋode yäŋkuko udegän bureni ahäŋkuk; Yabäŋ äwaräkuk täŋira äma namiŋkuno u kubätä nämoinik api paorek. 10 Ude yäwerirän uterakgän Saimon-Pitatä päipi pioŋ gänaŋ nanik wädäwän kwäpäŋä bämop äma intäjukun täŋpani unitäŋo watä ämani kubä ura yäkŋat jukuni bure käda paiŋkuk. (Epän watä ämani u wäpi Malkus). 11 Täŋirän Jesutä Pita iwetkuk; Mujuk äneŋi dai! Ume komi nikek Nanatä namayäŋ täyak ini kaŋ näŋpa!
Jesu Anasken yäpmäŋ päŋku teŋkuŋ
12 Ude yäwänä komi äma täŋo intäjukun ämakät komi ämaniye ba kudupi eŋi täŋo watä ämatä Jesu iŋitpäŋ keri pädät täŋkuŋ. 13 Keri pädät täŋpäŋ Anasken jukun yäŋikŋat yäpmäŋ kuŋkuŋ. Anas uwä Kaifas täŋo yepmani. Täŋkaŋ Kaifas uwä kadäni uken bämop äma intäjukun itkuko u. 14 Ba unitägän Juda äma ekäni ekäni bian ŋode yäwetkuk; Ämawebe kumän-tagän paotneŋo udeta yäŋpäŋ äma kubä-tägän kaŋ kumbän yäŋ yäŋkuko u.
Pitatä Jesu wäpi käbop peŋkuk
15 Täŋpäkaŋ Jesu yäŋikŋat yäpmäŋ kuŋirä Saimon-Pitakät noripak kubä Jesu iwat yäpmäŋ kuŋkumän. Noripaki uwä bämop äma intäjukun täŋpani ukeŋonita nadäŋkuko unita nadäŋ imiŋirä bämop äma täŋo yewa gänaŋ Jesu-kät bok äroŋkuŋ. 16 Äroŋirän Pita yäma-kengän itkukonik. Ude irirän noripaki ukeŋonitä yäman äneŋi äpäŋpäŋ webe yäma watä itkuko u iwerän Pita yäŋikŋat yäpmäŋ äroŋkuk. 17 Täŋpäŋ webe unitä Pita kaŋpäŋ iwetkuk; Äma unitäŋo iwaräntäki kubä gäk ba? Ude iweränä Näk nämo! yäŋ iwetkuk. 18 Mänit kadäni unita eŋi unitäŋo watä ämakät komi äma ätutä kädäp ijiŋpäŋ äŋäriŋ itkuŋ. Äŋäriŋirä Pita imaka, penta äŋäriŋ itkuŋ.
Anastä Jesu manken teŋkuk
19 Täŋirä bämop äma intäjukun täŋpani unitä Jesu ŋode iwet yabäŋkuk; Gäwaräntäkaye u netä-netä? Ba man jidepäŋ yäŋpäŋ-yäwoŋärek täk täŋkun? 20 Ude yäwänä Jesutä iwetkuk; Näk komeni komeni kuŋatpäŋ ämawebe man kwawakgän yäŋahäŋpäŋ yäwet täŋkut. Näk kadäni kadäni kudupi yot gänaŋ ba käbeyä eŋi, Juda ämawebetä äbä kubä-kengän it täkaŋ-ken äroŋpäŋ yäwetpäŋ yäwoŋärek täŋkut. Ba man kubä käbop nämo yäŋahäk täŋkut. 21 Unita gäk imata näwet yabätan? Nadäwa yäŋpäŋä ämawebe näkä man yäŋpäŋ-yäwoŋärek täk täŋkuro u yäwet yabä. Unitä uyaku näkä man yäwet täŋkuro u nadäkaŋ yäk. 22 Jesutä ude yäwänä komi äma kubä u itkukonitä utkuk. Täŋpäŋ yäŋkuk; Gäk bämop äma ŋonitäŋo man imata utan? Gäk goret täyan yäk. 23 Yäwänä Jesutä ŋode iwetkuk; Jide? Näkä man waki kubä yäwawä yäŋahä. Täŋ, man yäro u bureni yäŋ nadäŋpäŋ imata nutan? 24 Ude täŋpäŋ yen topuŋo u nämo pit imiŋkaŋ Anastä Jesu iniŋ kireŋpewän bämop äma intäjukun täŋpani wäpi Kaifas uken kuŋkuk.
Pita Jesu wäpi äneŋi käbop peŋkuk
25 Täŋpäkaŋ Saimon-Pita kädäp äŋäriŋ itkuk-ken pen irirän ŋode iwet yabäŋkuŋ; Iwaräntäki kubä gäk, bure? Yäwäwä yäŋkuk; Nämoinik! Näk unitäŋo iwaräntäki nämo yäk. 26 Ude yäwänä bämop äma intäjukun täŋpani täŋo watä äma kubä, Pitatä jukuni madäŋ täkŋeŋkuko unitä äbotken naniktä yäŋkuk; Piäken bok irirän tabäro u gäkkät irirän tabät yäk. Bure? 27 Yäwänä Pitatä yäŋkuk; Nämoinik! Ude yäwänä uterakgän purup gera yäŋkuk.
Jesu imagut yäpmäŋ Pailat-ken kuŋkuŋ
28 Täŋpäkaŋ tamimaŋ-inik Juda äma ekäni ekänitä Jesu imaguräkaŋ Kaifas täŋo eŋi yäma peŋpeŋ Rom Gapman täŋo yäma-ken kuŋkuŋ. Täŋkaŋ ŋode nadäŋkuŋ; Uken äroŋpäŋä Anutu iŋamiken bänepnin täna wawäpäŋ Pasova äŋnak-äŋnak täŋo ketem täga nämo näne unita äronero yäk. Ude yäŋpäŋ Rom gapmantä eŋi gänaŋ nämo äroŋkuŋ. 29 Yäman umu itsämäŋ irirä Pailattä äbäŋpäŋ ŋode yäwet yabäŋkuk; Äma ŋo mebäri imata manken tenayäŋ äbäkaŋ? 30 Yäwänä iwetkuŋ; Äma ŋonitä imaka waki kubä nämo täŋpeko uwä gäkken ŋode täga nämo yäŋikŋat yäpmäŋ ämne yäk. 31 Yäwäwä Pailattä yäwetkuk; Yäŋikŋat yäpmäŋ kuŋkaŋ injinken baga man uterak manken tewut yäk. Yäwänä iwetkuŋ; Ude nämo! Nintä äma kumäŋ-kumäŋ däpmäkta yäjiwärani yäk. 32 (Ude yäŋirä bian Jesutä ude api kumbet yäŋ yäŋkuko unitä bureni täŋkuk). 33 Ude yäwäwä Pailat äneŋi eŋi gänaŋ unu kuŋkaŋ Jesuta yäŋpewän ärowänpäŋ ŋode iwet yabäŋkuk; Bureni? Gäk Juda äma täŋo intäjukun äma? 34 Yäwänä Jesutä kowata ŋode yäŋkuk; Gäkŋa nadäŋpäŋ man ŋo yäyan, ba äma ätutä näka man yäŋirä nadäŋkun? 35 Yäwänä Pailattä iwetkuk; Jide? Näk Juda äma kubä nabätan? Nämoinik! Upäŋkaŋ gäk jide täŋkunta gäkŋaken äbotkät bämop äma intäjukun täŋpanitä gäk yäŋgäkŋat yäpmäŋ äbäkaŋ? 36 Yäwänä Jesutä iwetkuk; Näk intäjukun äma kome terak ŋo ämawebe yabäŋ yäwat täkaŋ udewani nämo. Näk ude ira yäwänäku epän ämanaye ämik täŋpäŋ äma kubätä näk Juda äma ekäni ekäni keri terak täga nämo nepmaŋpän. Upäŋkaŋ näk kome ŋonitäŋo intäjukun äma nämo itat. Nämo, näk kome kubä täŋo yäk. 37 Ude yäwänä Pailattä iwetkuk; Aha, gäk intäjukun äma kubä? Yäwänä Jesutä iwetkuk; Intäjukun äma yäyan u bureni yäyan. Näk mebäri kubätagän kome ŋoken ahäŋkut; Ämawebe manbiŋam bureni yäŋahäŋpäŋ yäwetta äbut. Mebäri unita ämawebe man burenita gäripi nadäwanitä näka nadäŋ namik täkaŋ yäk. 38 Ude yäwänä Pailattä yäŋkuk; Wa! Manbiŋam bureni u imatäken?
Pailattä Jesu kumäŋ-kumäŋ utta yäŋtäreŋkuk
Pailattä ude yäŋpäŋä yäman äpämaŋ kuŋpäŋ äma ekäni ekäni yäwetkuk; Näk äma ŋoken kudän waki kubä nämo täŋkuko käyat. 39 Upäŋkaŋ näkä kädet ŋode iwat täyat u in nadäkaŋ; Pasova orekirit kadäni kubäkubäken äma komi eŋiken irani kubä taniŋ kirek täyat yäk. Unita jide nadäkaŋ? Näkä Juda täŋo intäjukun äma ŋo tewa äpämaŋ kwek? 40 Ude yäwänkaŋ gera terak yäŋkuŋ; U nämo! yäk. Gäk Barabas tewi äpämaŋ kuŋ nimän! yäk. (Barabas uwä ämik kubota täŋpani kubä).
1 Ude täŋpäŋ Pailattä yäwet-pewän komi ämatä Jesu yäŋikŋat yäpmäŋ päŋku bumta päripuŋ. 2 Päripmäŋpäŋ täŋikŋarani ŋode täŋ imiŋkuŋ; Intäjukun äma täŋo gwäpä ude täŋ imina yäŋpäŋ gupmom yenpäŋ kedoŋ täŋpäŋ gwäki terak ähät imiŋkuŋ. Ähät imiŋpäŋ tek säkgämän, intäjukun ämatä täk täkaŋ udewani täŋ imiŋkuŋ. 3 Ude täŋpäŋ dubini-ken tawaŋ itpäŋ Jesu sära man ŋode iwetkuŋ; Juda täŋo intäjukun äma gäk ganiŋ oretkamäŋ! Ude täŋkaŋ iŋami-kengän ut täŋkuŋ. 4 Ude täŋpäkaŋ Pailattä äneŋi yäman äpäŋpäŋ Juda äma ekäni ekäni yäwetkuk; Kawut yäk. Näk inken Jesu yäŋikŋat yäpmäŋ äbätat unita ŋode nadäwut; Äma ŋo imaka waki kubä nämo täŋkuko käyat. 5 Yäŋirän Jesu gupmom yen ähät imiŋkuŋo ba tek säkgämän täŋ imiŋkuŋo u nikek yäman äpäŋirän Pailattä Juda äma yäwetkuk; Äma ŋo waki kawut! 6 Täŋpäkaŋ bämop äma intäjukun täŋpani ba Juda täŋo komi ämatä Jesu kaŋpäŋä gera yäŋkuŋ; Päya kwakäp terak ärowän! yäŋ yäŋirä Pailattä yäwetkuk; Näk mominita wäyäkŋewa wakaŋ unita injin iŋitpäŋ päya kwakäp terak urut yäk. 7 Yäwänä Juda ämatä yäŋkuŋ; U inita näk Anutu täŋo nanaki yäŋ yäk täyak. Ude yäk täyak unita kumäkta biŋam täyak yäk. Äma inita ude yäwani uwä kumäkta baga man kubä pätak yäk. 8 Ude yäŋirä nadäŋpäŋ Pailattä bumta umuntaŋkuk. 9 Umuntaŋpäŋ Jesu äneŋi yäŋikŋat yäpmäŋ päro iwet yabäŋkuk; Gäk de nanik? Yäwänä Jesutä man kowata nämo yäŋkuk. 10 Ude täŋirän Pailattä ŋode iwetkuk; Gäk man näwetta bitnätan? Ŋode nämo käwep nadätan; Näkä yäwakaŋ api iren ba näkä yäwakaŋä päya kwakäp terak api gutneŋo unita kehäromi namani yäk. 11 Ude yäwänä Jesutä iwetkuk; Jop yäk. Anutu punin ununitä kehäromi nämo gamiŋkuko yäwänäku näk nutta kehäromi nämo pat gamitek. Unita äma näk ketka terak nepmaŋkuko unitäŋo momitä gäkŋo momi irepmitpäŋ unitäŋo taŋi-inik yäk. 12 Ude yäwänkaŋ Pailattä iniŋ kireŋpewän kukta kädetta wäyäkŋeŋkuk. Upäŋkaŋä Juda naniktä gera pähap ŋode yäŋkuŋ; Gäkä äma u kakätäŋ-pewi kwänä gähä intäjukun ämaka Sisatä not nämo api täŋ gamek yäk. Gäk nadätan? Äma kubätä inita näk intäjukun äma itat yäŋ yäweko uwä Sisata iwan täŋ imek yäk. 13 Ude yäŋirä Pailattä nadäŋpäŋ Jesu yäŋikŋat yäpmäŋ yäman äpäŋpäŋ bägup kubä wäpi Mobä Iriŋ Wädäwani uken kuŋpäŋ äma man yäpmäŋ daniwanitä bägup-ken maŋitkuk. (Mobä Iriŋ Wädäwani uwä Juda täŋo man terak Gabata yäŋ yäk täŋpani). 14 Kepma uwä Pasova täŋtuŋum täktäk kadäni-ken. Täŋpäkaŋ kepma bämopi täŋirän Pailattä Juda äma yäwetkuk; Kawut! In-täŋo intäjukun ämajin ŋo yäk. 15 Yäwänä gera terak yäŋkuŋ; Yäpmäŋ kewe! Yäpmäŋ kewe! Päya kwakäp terak kumbän! Yäŋirä Pailattä ŋode yäwet yabäŋkuk; Intäjukun ämajin ŋo päya kwakäp terak utpewa kumäkta nadäkaŋ, bure? Yäwänä bämop äma intäjukun täŋpanitä iwetkuŋ; Nintäŋo intäjukun ämanin mäyap ikek nämo. U Sisa kubägän! yäk. 16 Ude yäwäkaŋ Pailattä Jesu päya kwakäp terak utta yäniŋ kireŋkuk.
Jesu päya kwakäp terak utpewä kumbuk
17 Täŋpäkaŋ komi ämatä Jesu iŋitpäŋ päya kwakäp imä buramiwänkaŋ kome kubä wäpi Gwäki Kokäp (u Juda man terak Golgota) uken kuŋkuŋ. 18 Päŋku kome uken ahäŋpäŋ päya kwakäp terak utkuŋ. Täŋpäkaŋ äma waki täŋpani yarä, bok däpmäŋpäŋ kubä kukŋi kubä kukŋi, Jesu ini uwä bämop teŋkuŋ. 19-20 Täŋpäkaŋ Pailattä yäwänkaŋ Jesu gwäki punin käda man kudän kubä ŋode täŋkuŋ; Ŋowä Jesu Nasaret Komeken Nanik, Juda Ämawebe Täŋo Intäjukun Äma. Man kudän uwä man kotäk yaräkubä, Juda, Rom ba Grik man terak kudän täŋkuŋ. Täŋpäŋ kome Jesu utkuŋo uwä yotpärare dubini-ken itkuko unita ämawebe mäyaptä uken kuŋ äbäŋ täŋkaŋ kudän u daniŋkuŋ. 21 Täŋpäkaŋ bämop äma intäjukun täŋpani ätutä u daniŋpäŋ nadäŋkaŋ päŋku Pailat iwetkuŋ; Juda täŋo intäjukun äma kudän täno uwä goret kudän tän yäk. Ŋode kudän tänaŋi; Äma ŋowä inita Näk Juda täŋo intäjukun äma yäŋ yäk täŋkukonik yäk. 22 Yäwäwä Pailattä yäwetkuk; Kudän täro unitägän ini irän yäk. 23-24 Eruk, Jesu päya kwakäp terak utpäŋä komi ämatä teki punin nanik yäŋopmäŋpäŋ yäpmäŋ daniŋpäŋ äbot 4 ude peŋkaŋ äbot kubäkubä komi äma ini-ini yäpuŋ. Täŋkaŋ teki gupi terak nanik uwä nämo yäpurärätpäŋ bupani unita komi ämatä madänero yäŋ yäŋkuŋ. Ude täŋpena waki täŋpek yäŋ yäŋkuŋ. Unita närepmirek gärepmirek täŋkaŋ kubätä intäjukun täŋpäŋ unitä kaŋ yäpän yäŋ yäŋkuŋ. Ude yäŋirä Anutu täŋo man bian ŋode kudän täwani bureni ahäŋkuk; Uwä tekna yäpmäŋ daniŋpäŋ ini-ini yäpuŋ. Ba närepmirek gärepmirek täŋpäŋ tekna yäpuŋ yäk. Man ude kudän täwani uterakgän komi ämatä udegän täŋkuŋ. 25 Täŋpäkaŋ Jesu miŋi uwä nanaki täŋo päya kwakäp dubini-ken itkuk. Täŋkaŋ miŋi täŋo noripaki kubä, Klopas webeni wäpi Maria ukät Maria Makdala komeken nanik u imaka, penta itkuŋ. 26 Ude irirä Jesutä miŋi ba iwaräntäki kubä, Jesutä ini gäripi-inik nadäŋ imik täŋkuko u irirä yabäŋkuk. Yabäŋpäŋ miŋi ŋode iwetkuk; Nanakka kubä ŋo yäk. Ude yäŋpäŋ iwaräntäki u ŋode iwetkuk; Webe ŋowä gäkŋo meŋka yäk. 27 Täŋpäkaŋ kadäni ukengän iwaräntäki uwä Jesu miŋi yäŋikŋat yäpmäŋ eŋini-ken päŋku watäni it täŋkukonik.
Jesu kumbuk
28 Ude yäwetpäŋä Jesutä Imaka kudup täŋpa täretak yäŋ nadäŋpäŋ, eruk yäŋkuk; Umeta nekaŋ yäk. Man keräpi ude yäŋirän Anutu täŋo man bian kudän täwani kubä bureni ahäŋkuk. 29 Umeta nekaŋ yäwänä wain ume jägämi, ume käbot kubä itkuko uken nanik imaka kubä yabut bumik uterak piŋ ibatkuŋ. Piŋ ibatpäŋ päya kubä wäpi hisop unitäŋo momi kubä terak pädät täŋpäŋ yäpmäŋ päŋaku Jesu meni-ken peŋkuŋ. 30 Täŋirä Jesutä ume u naŋpäŋä yäŋkuk; Piäna täretak uba yäk. Ude yäŋpäŋä gwäki gurot maŋpäŋ kumbuk. 31 Täŋpäkaŋ kepma Jesu kumbuko uwä Pasova täŋtuŋum täktäk kadäni. Täŋpäŋ kwep ude uwä Sabat yäŋkaŋ ŋode täŋkuŋ; Äma kumbanitä orekirit kadäni-ken päya kwakäp terak irirä orekirit täŋo baga irepmitne yäŋpäŋ Juda ämatä päŋku Pailat iwetkuŋ; Gäk yäwetpewi komi ämatä päŋku äma päya kwakäp terak itkaŋ unitäŋo kuroŋi däpmäŋ tokärä bäräŋeŋ kumbäkaŋ komegup yäpmäŋ kewewut yäŋ iwetkuŋ. 32 Ude iwerirä Pailattä yäwet-pewän komi ämatä päŋku äma Jesu kukŋi kukŋi itkumäno unitäŋo kuroŋi däpmäŋ tokätkuŋ. 33 Täŋpäŋ Jesu kuroŋi däpmäŋ tokätna kumbän yäŋkaŋ doraŋpäŋ kaŋkuŋ; Jesu uku kumäŋirän. Ude kaŋpäŋä kuroŋi nämo däpmäŋ tokätkuŋ. 34 Täŋpäkaŋ komi äma kubätä Jesu järapi-ken bohamtä yäputkuk. Täŋirän uterakgän ume nägät maŋkumän. 35 (Imaka ahäŋkuko u äma dapuritä kaŋkuko unitä ini ŋo kudän täŋirän bureni-inik täyak. Uwä nadätak; Man ŋo bureni yäk. Intä nadäkinik täŋput yäŋpäŋ yäŋahätak). 36 Täŋpäkaŋ Anutu täŋo man kudän täwani kubä ŋode pätak uwä kehärom tawän yäŋpäŋ ude u ahäŋkuk; Kujari kubä nämo api tokätneŋ yäk. 37 Ba Anutu täŋo man kudän täwani kubä pen ŋode pätak; Äma yäputkuŋo u api käneŋ.
Jesu äneŋkuŋ
38 Eruk ätu itkaŋ äma kubä Arimatea nanik wäpi Josep unitä päŋku Pailat Jesu täŋo komegup änekta iwet yabäŋkuk. (Josep uwä Jesuta nadäŋ imani äma kubä upäŋkaŋ Juda äma ekäni ekänita umuntaŋpäŋ nadäkiniki kwawak nämo yäŋahäk täŋkukonik). Unitä päŋku iweränkaŋ Pailattä yäŋtäreŋ imiŋkuk. Yäŋtäreŋ imänkaŋ päŋku Jesu täŋo komegup päya kwakäp terak nanik ketäreŋkuk. 39 Äma kubä bok täŋkumäno uwä Nikodimas, bian bipani kubäta Jesuken kuŋkuko u. Nikodimas unitä Jesu täŋo gupi käbäŋ täwek yäŋpäŋ gakŋi käbäŋi tägagämän nikek yäpmäŋ kuŋkuk. Gakŋi täpuripäŋ nämo yäpuk. Taŋi, bäräpini uwä 30 kilogram udepäŋ yäpuk. 40 Yäpmäŋ päŋku Josep täŋken täwänkaŋ Jesu täŋo komegup gakŋi käbäŋi tägagämän upäŋ ärut imiŋkaŋ tek pakipäŋ uwäk täŋkumän. Juda naniktä äma kumbani änek täkaŋ ude iwatpäŋ täŋkumän. 41 Täŋpäkaŋ Jesu utkuŋo kome u kukŋi käda epän tobät kubä itkuk. Uken mobä gänaŋ ikek, äma änekta biŋam yäwani kubä itkuk. U gänaŋ äma kubä nämo äneŋpani, jop ini ude irani. 42 Unita Sabat keräp täyak yäŋ nadäŋpäŋ äma yarä uwä Jesu gupi yäpmäŋ mobä awaŋ u gänaŋ päŋku peŋkumän. Mobä awaŋ u tuän itkuko unita u peŋkumän.
Jesu kumbani-ken nanik akuŋkuk
1 Eruk Sande tamimaŋ-inik, kome ket nämo yäŋeŋirän Maria, Makdala komeken nanik unitä Jesu äneŋkuŋ-ken kuŋpäŋ kaŋkuk; Mobä awaŋ meni täŋpipiwani u yäpmäŋ keweŋkuŋopäŋ yäma tumäŋirän. 2 Ude kaŋkaŋ bäräŋeŋ päŋku Saimon-Pitakät iwaräntäki kubä Jesutä gäripi pähap nadäk täŋkuko ukät yabäŋ ahäŋpäŋ ŋode yäwetkuk; Ai! Jesu awaŋ gänaŋ nanik yäpmäŋ päŋku dekaken peŋ? 3-4 Ude yäwerirän Pitakät noripaki u bäräŋeŋ Jesutä patkuk-ken kakta kuŋkumän. Kuŋkaŋ noripakitä Pita irepmitpäŋ awaŋken intäjukun ahäŋkuk. 5 Ahäŋpäŋä papayäŋpäŋ yabäŋkuk; Tek gupi terak täŋ imiŋkuŋo u yabäŋpäŋ gänaŋ unu nämo äroŋkuk. 6-7 Ude täŋirän Pitatä mäden äbämaŋ awaŋ gänaŋ unu kuŋ tädot kuŋkuk. Ude kuŋkaŋ tek Jesu gupi terak täŋ imiŋkuŋo u kaŋpäŋ tek gwäki-ken pädät täŋkuŋo u säkgämän pimiŋ tokätpäŋ peŋkuko inigän parirän kaŋkuk. 8 Ude kaŋpäŋ irirän iwaräntäki awaŋ meni-ken intäjukun ahäŋkuko u imaka, äro yabäŋpäŋ-nadäwän bureni täŋkuŋ. 9 Täŋpäkaŋ äma yarä u Anutu täŋo man terak man Jesu u kumbani-ken naniktä äneŋi kodak taŋpäŋ akwekta yäwani u nämo nadäwän täreŋkuŋ. Eruk kämi, nadäwän täreŋkuŋ.
Jesu Maria ahäŋ imiŋkuk
10 Eruk, iwaräntäki yarä u eŋiken kuŋkumän. 11 Kuŋirän Maria ini ugän itkaŋ konäm butewaki täŋkaŋ papayäŋpäŋ awaŋ gänaŋ dapun täŋpäŋ yabäŋkuk; 12 Aŋero yarä tek paki nikek irirän. Äma kubätä gwäkitä patkuk-ken, kubätä kuroŋi käda. 13 Täŋkaŋ äma u kubätä Maria ŋode iwetkuk; Wanotna, imata konäm kotan? Yäwänä iwetkuk; Ekänina yäpmäŋ päŋku deken peŋo u nämo nadätat yäk. 14 Ude yäŋpäŋ äyäŋutpäŋ Jesu pengän dubini-ken irirän kaŋkuk. Kaŋkuko upäŋkaŋ ŋo Jesutä ahäŋ namitak yäŋ nämo nadäwän täreŋkuŋ. 15 Täŋpäŋ Jesutä ŋode iwetkuk; Wanotna, imata konäm kotan? Ba netäta wäyäkŋetan? Ude yäwänä Mariatä epän ŋo mähemitä yäyak yäŋ nadäŋpäŋ iwetkuk; Gäkä kome kubäken yäpmäŋ päŋku peŋpäŋä näwerikaŋ päŋku yäpa yäk. 16 Ude yäwänä Jesutä iwetkuk; Maria! Yäwänä Mariatä äyäŋutpäŋ iwetkuk; Yäwoŋärewani ämana! (U iniken man terak Rabonai yäŋ iwetkuk.) 17 Yäwänä Jesutä iwetkuk; Nepmäŋireno, näk Nanaken nämo ärot. Gäk kuŋkaŋ notnaye ŋode yäwet; Jesu Nani ba Anutuni-ken kwayäŋ. Ba intäŋo Nanjin ba Anutujin-ken kwayäŋ yäŋ yäwet. 18 Ude iweränä Maria, Makdala komeken nanik u äyäŋutpeŋ kuŋpäŋ iwaräntäkiye yäwetkuk; Näk Ekäni kaŋkaŋ äbätat! Ude yäŋpäŋ man Jesutä iwetkuko u yäwetkuk.
Jesu iwaräntäkiye ahäŋ yämiŋkuk
19 Eruk kepma ugän kome bipmäŋirän iwaräntäkiye eŋi kubä-kengän itkuŋ. U Juda äma ekäni ekänita umuntaŋpäŋ yäma kehäromigän ukät-pipiŋpäŋ itkuŋ. Ude täŋpäŋ irirä Jesu pengän bämopi-ken ahäŋ yämiŋpäŋ yäwetkuk; Bänep kwini terak itkot! yäk. 20 Ude yäŋpäŋ jibi meni keri järapi-ken u yäwoŋäreŋirän kaŋpäŋ U Ekäninin bureni yäŋpäŋ oretoret bumta täŋkuŋ. 21 Täŋirä Jesutä äneŋi yäwetgän täŋkuk; Bänep kwini terak itkot! Nadäkaŋ? Nanatä epän täkta naniŋ kireŋpewän äpuro udegän näkä in taniŋ kireŋpewa komeni komeni api kuneŋ. 22 Ude yäŋpäŋä meni woŋ piäŋ-yäwatpäŋ yäwetkuk; Kudupi Munapik yäput! 23 In äma kubä täŋo momi peŋ iminayäŋ täŋo uwä momini api paorek. Täŋ, kubä täŋo momi nämo peŋ imäwä momini u pen api pat imek yäk.
Jesu Tomas ahäŋ imiŋkuk
24 Eruk Jesu iwaräntäkiye ahäŋ yämiŋkuk-ken ugän iwaräntäki kubä wäpi Tomas (wäpi kubä Didimus) u penta nämo itkuŋ. 25 Unita Tomas kuŋatkuko äbänä noriyetä nin Jesu käkamäŋ yäŋ iwetkuŋ. Iweräwä Tomastä yäŋkuk; Ude nämo! Näk keri-ken niri bäräm u ba järapi-ken bäräm u nämo iŋitpäŋ kaŋpäŋä nadäwa bureni nämo tänayäŋ yäk. 26 Täŋpäkaŋ kepma 7 ude täreŋirän iwaräntäkiye uwä eŋi bian itkuŋ-ken ugän Tomas penta itkuŋ. Täŋkaŋ yäma ukät ikek itkuŋo upäŋkaŋ Jesu äbä bämopi-ken ahäŋ yämiŋpäŋ yäwetkuk; Bänep kwini terak itkot! 27 Ude yäŋpäŋ Tomas iwetkuk; Nabä! Ketka ŋo peŋpäŋ iŋitkaŋ nadä. Ba järapna-ken jibi meni ŋo iŋitpäŋ-nadä. Ude täŋpäŋ bänep yarä nikek täyan uwä peŋpäŋ nadäkinik tä. 28 Ude iweränä Tomastä pengän yäŋkuk; Ekäni Anutuna! 29 Ekäni Anutuna yäŋ yäŋirän Jesutä iwetkuk; Gäk nabätan unita nadäkinik täyan. Täga täyan upäŋkaŋ äma nämo nabäŋkaŋ nadäŋ namikinik tänayäŋ täŋo uwä Anutu täŋo oretoret terak api kuŋatneŋ.
Buk ŋo ima mebärita täŋpani?
30 Täŋpäkaŋ Jesutä iwaräntäkiye iŋamiken kudän kudupi mäyap-inik täŋkuko upäŋkaŋ buk ŋo terak näk kudup nämo kudän täyat. 31 Täŋ, imaka buk ŋo gänaŋ kudän täyat ŋo mebäri ŋodeta kudän täyat; Intä Anutu täŋo iwoyäwani Kristo u Jesu, ba Jesu u Anutu täŋo nanaki bureni-inik yäŋ nadäkinik täneŋta. Täŋpäŋ in nadäkinik ikek kuŋatpäŋä unitäŋo wäpi terak irit kehäromi nikek itta buk ŋo kudän täyat.
Jesutä iwaräntäkiye 7 ahäŋ yämiŋkuk
1 Täŋpäŋ ätu itpäŋ kepma kubä iwaräntäkiye Taibirias gwägu dubini-ken irirä ahäŋ yämiŋkuko unitäŋo manbiŋam ŋode; 2-3 Iwaräntäkiye ŋodetä itkuŋ; Kubä Saimon-Pita. Kubäwä Tomas wäpi kubä Didimus. Kubäwä Nataniel, komeni taŋi Galili, komeni täpuri Kana, u nanik. Yaräwä Sebedi täŋo nanakiyat. Eruk äma ukät yaräkät pentagän irirä Saimontä yäwetkuk; Näk pis wädäwayäŋ kuyat yäk. Ude yäwänä noriyetä yäŋkuŋ; Nin imaka, penta kunawä yäk. Ude yäŋpäŋ gäpe terak äromaŋ gwägu terak kuŋkuŋ. Kuŋkuŋo bipani käroŋ päke u pis kubä nämoinik yäpuŋ. 4 Eruk kome yäŋewänä Jesu gwägu pomi-ken ahäŋpäŋ itkuk. Ahäŋpäŋ irirän iwaräntäkiyetä kaŋpäŋ u Jesutä ahätak yäŋ nämo kaŋpäŋ nadäwä täreŋkuŋ. 5 Täŋpäŋ yäwetkuk; Notnaye, in pis ätu yäpmäŋkaŋ ba nämo? Yäwänä nämo yäŋ iwetkuŋ. 6 Ude yäwäwä Jesutä yäwetkuk; In yäk taŋi ukeŋo yäpmäŋkaŋ gäpe bure käda pewi äpmoŋpäpäŋ pis ätu yäpnayäŋ yäk. Yäwerän udegän täŋpäŋ pis mäyap yäk gänaŋ äpmoŋpäpäŋ yäk u äneŋi gäpe terak wädäŋpäŋ pena yäkŋat täŋpä waŋkuŋ. 7 Täŋpäŋ iwaräntäki kubä, Jesutä gäripi pähap nadäk täŋkuko unitä Pita iwetkuk; U Ekäninin! yäk. Yäwänä Pita Jesu käwayäŋ yäŋkaŋ, moräŋ itkaŋ epän täŋ itkukopäŋ tek äneŋi täŋpäŋ gwägu gänaŋ tubäpeŋpäŋ gwägu weŋtäŋ gägäni-ken kuŋkuk. 8 Kuŋirän noriye gäpe terak pen itkuŋo unitä gäpe täŋpewä pis yäk u wädäŋ yäpmäŋ gägäni-ken mäden äroŋkuŋ. Gwägu terak itkuŋ-ken unitä gägäni udude Jesutä itkuk-ken u ban nämo, 100 mitas udegän. 9 Eruk kuŋtäŋgän gägäni udude ahäŋpäŋ kaŋkuŋ; Kädäp kubä ijiŋirän gwägu tomkät käräga ätukät kädäp gänaŋ buan ijiŋ irirä. 10 Täŋpäkaŋ Jesutä yäwetkuk; Gwägu tom yäpmaŋo u ätu yäpmäŋ äbut yäk. 11 Yäwänä Saimontä gäpe-ken päŋku yäk u gwägu gägäni-ken wädäŋpäŋ abä peŋkuk. U gänaŋ pis mäyap, 153 udetä itkuŋopäŋ yäk u nämo däkŋeŋkuk. 12 Täŋpäŋ Jesutä yäwetkuk; Äbä ketem penta näna yäk. Ude yäŋirän u Ekäninin yäŋpäŋ gäk netä yäŋ iwetta umuntaŋkuŋ. 13 Täŋirä Jesutä pis kenta käräga u yäpmäŋkaŋ yämän naŋkuŋ. 14 Jesu awaŋ gänaŋ naniktä akuŋpäŋ iwaräntäkiye kadäni yarä uku ahäŋ yämiŋkuk. Eruk ŋonitäwä kadäni yaräkubä ude täŋkuk.
Jesutä Pita äneŋi imagutkuk
15 Gwägu tomkät käräga u naŋ moreŋpäŋ Jesutä Saimon iwetkuk; Saimon, Jon täŋo nanaki, Notkaye ŋonitä näka nadäk täkaŋ u irepmitpäŋ gäk näka nadäkinik täk täyan? Yäwänä iwetkuk; Ekäni, näk gäka nadäkinik täŋ gamik täyat u nadätan yäk. Yäŋirän Jesutä iwetkuk; Eruk, yawaknaye watäni kaŋ it yämi! 16 Jesutä ude yäŋpäŋ äneŋi iwetgän täŋkuk; Saimon, Jon täŋo nanaki, gäk näka nadäŋ namikinik täk täyan ba nämo? Yäwänä iwetkuk; Ekäni, näk gäka gäripi nadäŋ gamik täyat u nadätan. Yäwänä Jesutä iwetkuk; Eruk, yawaknaye watäni kaŋ it yämi! 17 Täŋpäŋ äneŋi pen ŋode iwetgän täŋkuk; Saimon, Jon täŋo nanaki, gäk näka nadäŋ namikinik täk täyan ba nämo? Jesutä kadäni yaräkubä ude iwet yabäŋkuko unita Pitatä nadäŋ bäräp täŋpäŋ iwetkuk; Ekänina, gäk imaka imaka kudup nadäwi tärek täkaŋ unita näk gäka gäripi nadäŋ gamikinik täk täyat u kudup nadätan! Ude yäwänä iwetkuk; Eruk, yawaknaye watäni kaŋ it yämi! 18 Näk bureni gäwera nadä; Gäk gubaŋi-ken itkaŋ tek wädäwi ärowäpäŋ gäkŋaken gärip terak kuŋat täŋkunonik. Täŋ, gäk tägawani täŋpayäŋ täyan-ken gäk ketka yäpi-siwoŋtaŋiri äma kubätä ketka bok topmäŋpäŋ kome kukta bitnäk täyan-ken api wädäŋ yäpmäŋ kwek yäk. 19 (Man Jesutä iwetkuko uwä Pitatä Anutu wäpi biŋam yäpmäŋ akukta kädet jide terak api kumbeko unita yäŋahäŋkuk). Iwetpäŋ Pita iwetkuk; Näk kaŋ näwat! 20 Ude iweränä Pitatä äyäŋutpäŋ iwaräntäki kubä Jesutä gäripi pähap nadäk täŋkuko u mäden yäwarirän kaŋkuk. (Iwaräntäki uwä Pasova ketem penta naŋkuŋ-ken ugän Jesu tubeŋ kuŋpäŋ ŋode iwet yabäŋkuko u; Ekäni, netätä gäk iwan keri terak api gepmaŋpek yäk?) 21 Eruk Pitatä noripaki u mäden yäwarirän kaŋpäŋ Jesu iwetkuk; Ekäni, äma ŋo imaka, jide iwerayäŋ? 22 Yäwänä Jesutä iwetkuk; Gäk nadäwätäk nämo täŋpen. U kadäni käroŋi it yäpmäŋ äroŋirän näk äneŋi abäŋira kaŋ kumbän yäŋ nadäŋ imero u täŋpänä näkŋaken gäripna iwaret, gäkŋo gärip nämo. Täŋ, gähä näk kaŋ näwat! 23 Jesutä man ude yäŋkuko unita noriyetä ŋode nadäŋkuŋ; Notninpak uwä nämo api kumbek yäk. Upäŋkaŋ Jesutä äma u nämo api kumbek yäŋ ude nämo yäŋkuk. Nämo, u ŋode yäŋkuk; U kadäni käroŋi it yäpmäŋ äroŋirän näk äneŋi abäŋira kaŋ kumbän yäŋ nadäŋ imero u täŋpänä näkŋaken gäripna iwaret yäŋ yäŋkuk. 24 Täŋpäkaŋ iwaräntäki manbiŋam yäŋahätak ŋo ba kudän täyak ŋo u näkŋa. U jop nämo yäwani, manbiŋam burenigän yäk täyak yäŋ nadäkamäŋ. 25 Täŋpäkaŋ Jesutä imaka imaka täŋkuko unitäŋo manbiŋam kudän täyat ŋogän nämo täŋkuk. Nämo, imaka imaka kuduptagän ŋo kudän täyat yäwänäku man kudän unitä ahäŋpäŋ kome terak ŋo jiraŋ ude tokŋeŋ moretek.