1

Jesus ky n'aa Jowãw erih do hahỹỹh

1 P'op Hagä Do kyyh Jesus hã takesok do ky n'aa hahỹỹh 1 P'ooj ub, sahõnh hẽ tadu dahäng do pooj jé, tawäd né hẽ P'op Hagä Do Kyyh häd näng doo. P'op Hagä Do sii tabawät. P'op Hagä Do né hẽ tii. 2 Sahõnh hẽ tadu dahäng do pooj jé, P'op Hagä Do sii tabawät tii. 3 Sahõnh hẽ tamo haj'aa hanäng doo. Dooh tapanahuunh péh. 4 Ji edëb had'yyt up doo, P'op Hagä Do Kyyh häd näng do hã né hẽ tabana. Ji h'yyb tym bag hadoo né hẽ ta ti edëb had'yyt ub doo. 5 Badagyp doo gó, nesaa do badäk hahỹỹ hã hanäng doo gó ta ti bag kadaw'uuh. Dooh badagyp do haja bä ta hã. 6 Ti m' ti awät mä aj'yy P'op Hagä Do kyy gó hana doo. Ta häd mä Jowãw. 7 P'op Hagä Do mejũũ ta hã, ta wób tamaher'oot hyb n'aa ta ti ji h'yyb tym bag ky n'aa, ta tii hã rah'yy ka'eeh hyb n'aa. 8 Dooh Jowãw tado bä ta ti ji h'yyb tym bag. Ta bag ky n'aa rod ub ti Jowãw. 9 Ahyy kän badäk hahỹỹ bä, ta bag heh'äät ub doo, Jesus Kristo, sahõnh hẽ badäk hahỹỹ hã habong do sa h'yyb tym bag. 10 Badäk hahỹỹ bä paa tabawäd wät. Badäk hahỹỹ hã habong do tapehuuj né paawä, dooh ragado bä tii, dooh rah'yy genä bä ta hã. 11 Ta karapee, Isaraéw buuj wë tabahyng, ti hadoo né hẽ, dooh ragado bä. 12 Sahõnh hẽ gad'oo doo, ta hã h'yy ka'eeh do sa hã P'op Hagä Do banoo ta taah rabahadoo hyb n'aa. 13 P'op Hagä Do taah ti rawén hedo padëëk, aj'yy karẽn do jawén nado, aj'yy panaa ji bahadoo do hyb n'aa nado. P'op Hagä Do taah rawén hedo padëëk, P'op Hagä Do tii d' tabanoo do hyb n'aa sa hã. Sa yb hado däk P'op Hagä Doo. 14 Ti m' aj'yy gó P'op Hagä Do Kyyh häd näng do kesok. Ãã mahang paa tabawäd wät. Ãã hapäh né hẽ tak'ëp hadoo do ta hejój, sét ub P'op Hagä Do T'aah tak'ëp hadoo do hejój. Tak'ëp né hẽ taky enyym. Heh'äät ub had'yyt né hẽ ta tii. 15 Baad ub Jowãw nu gahem'uun do paa baher'oot paa ta ti ky n'aa. Hahỹỹ da m' ta kyyh: —Hahỹ ti ỹ ky n'aa her'oot doo, hahỹỹ da ỹ baher'oot bä: “Jawén ỹ hana doo, hyb n'aa jawyk ti bahä̃nh ỹỹ, tawäd däg né hẽ pój ỹỹ jé do hyb n'aa” —näng mä Jowãw kyyh. 16 Tak'ëp né hẽ P'op Hagä Do Kyyh häd näng do ky enyym. Ti hyb n'aa ër hã taky enyyw had'yyt hẽ. Baad hadoo do ër hã tametä had'yyt hẽ. 17 Mosees makũ anoo paa P'op Hagä Do ky n'aa jaw'yyk doo. Jesus Kristo kä metä kän P'op Hagä Do ji takamahä̃n doo, ky n'aa heh'äät ub do na-ããj hẽ. 18 Dooh noo gó hapäh pé P'op Hagä Doo. Tii d' né paawä, jããm né sét hadoo do ta T'aah, ta da hadoo doo, ta pa hawät doo, ër tamaher'oot ta ky n'aa. Ta hã hẽ takametëëh P'op Hagä Doo.

Jowãw nu gahem'uun do ky n'aa hahỹỹh

19 Ti m' Judah buuj sa wahë n'aa panang Jerusarẽnh bä habong do ramejũũ P'op Hagä Do tób n'aa yt hã moo heb'ooh do wób, t'ĩĩ hẽnh ramoo heb'ook do Rewi panaa wób na-ããj hẽ, Jowãw hã rabeaanh hyb n'aa Kristo, P'op Hagä Do Ky Däng Do tado bä. 20 Baad ub mä Jowãw baher'oot sa hã, dooh taky n'aa jejën bä. Hahỹỹ da m' Jowãw kyyh sa hã: —Dooh Kristo, P'op Hagä Do H'yyb Däng Do ỹ do bä —näng mä sa hã. 21 Ti m' rabeaanh: —Õm Eriij, p'ooj ub hawät do paah? —näk mäh. —Dooh —näng mä Jowãw. P'aa hẽnh mä rabeaaj wät ẽnh: —Õm nanäng P'op Hagä Do ky n'aa rod, P'op Hagä Do kyy kerih do ky däng doo? —näk mäh. —Dooh ỹ ti tado bä —näng mäh. 22 Ti m' tagadëëg ub rabeaanh: —Jaa ti õm? —näk mäh. —Ãã mamaher'ood, ãã panäk hyb n'aa ãã hã mejũũ doo. Jaa õm, a nooh? —näk mä sa kyyh. 23 Ti m' Jowãw ky hadoo, P'op Hagä Do ky n'aa rod, Isajas häd näng do her'oot doo da: —“Ỹ né hẽ hahỹỹ da tabanawäng bä her'oot doo: Baad ub da bë tyw n'aa daj'aah Tak'ëp Hyb N'aa Jawyk Doo.” 24 Ti m' sa wób, Pariséw ramaneëënh doo, 25 rabeaaj wät ta hã: —Hëd n'aa manu gemuun, Kristo, P'op Hagä Do H'yyb Däng Do nadoo do õm? Hëd n'aa manu gemuun Eriij p'ooj ub hawät do paa nadoo do õm, nanäng P'op Hagä Do ky n'aa rod nadoo do na-ããj hẽ õm? —näk mä sa kyyh. 26 Ti m' Jowãw ky hadoo: —Ỹ ti hỹỹh, bë ỹ nu gemuun naëng me —näng mäh. —Ti awät bë mahang bë nahapäh doo. 27 Ti né ti jawén ỹ hana doo, tak'ëp hyb n'aa jawyk do bahä̃nh ỹỹ. Hã ỹỹ, ỹ hyb n'aa sakog its ta hã. Ti hyb n'aa dooh ỹ haja bä ta tsyym suun kabo n'aa ỹ do bä —näng mäh. 28 Ta ti reaanh doo, panang Betanija häd näng doo bä tii, tamii Joradãn häd näng do ta myyj jé. Tii bä m' Jowãw nu gemuun bong mä ta wë han'aa doo.

Jowãw nu gahem'uun do her'oot do Jesus ky n'aa hahỹỹh

29 Ti m' jati péh, Jesus Jowãw nu gahem'uun do hapäh ta wë hana doo. Ti m' Jowãw ky hadoo: —Bë hegãã, —näng mäh —P'op Hagä Do mas'ãã b'éé t'aah hadoo, badäk hahỹỹ hã habong do nesaa do sa hã hanäng do hado hõm doo —näng mä Jowãw Jesus ky n'aa hã. 30 —Hahỹ né hẽ ta ti ỹ her'oot do paa kä, hahỹỹ da ỹ baher'oot noo gó: “Jawén ỹ hana doo, hyb n'aa jawyk ti bahä̃nh ỹỹ, tawäd däg né hẽ pój ỹỹ jé do hyb n'aa”, ỹ hanäng do paah. 31 —Dooh paa ỹ hapëë nä bä nanäng hyb n'aa jawyk do hahỹ tado bä. Ỹ wén nu gemuun bong tame, takametëëh hyb n'aa Isaraéw buuj sa hã —näng mä Jowãw. 32 Ti m' Jowãw ky hado kän: —P'op Hagä Do Sahee ỹ hapäh hỹ pong jé naa tabahyng ta wë gurii-i hadoo. Ta hã tabaym. 33 Pooj jé, dooh ỹ hapëë nä bä ti tado bä. Hahỹỹ da paa ỹ P'op Hagä Do maher'oot, ỹ paa tamejũũ tame ỹ nu gemuun hyb n'aa: “Aj'yy wë Sahé ỹ ahyy bä, ta wë tabaym mabahapäh bä”, näng P'op Hagä Doo, “ti né hẽ tii kä tabanoo sa hã Sahé ỹỹ kä sa h'yyb tym gó tabajëë suun hyb n'aa, Sahé ỹỹ h'yyb mahũũm hyb n'aa kä sa hã”, näng P'op Hagä Do hã ỹỹ. 34 Ỹ hapäh ta ti Jesus wë kä. Ti hyb n'aa baad ỹ baher'oot ta ky n'aa kä: P'op Hagä Do T'aah né hẽ ti hỹỹh —näng mä Jowãw nu gahem'uun doo.

Pooj jé Jesus sii habok do sa ky n'aa hahỹỹh

35 Ti m' jati péh, p'aa hẽnh mä Jowãw nu gahem'uun do tii bä tabawät. Pawóp hẽ m' ta ma matëg rahada. 36 Jesus tabës bä Jowãw bahapäh bä m', taky hadoo ta ma matëg sa hã: —Bë hegãã! P'op Hagä Do mas'ãã b'éé t'aah hadoo —näng mä Jowãw. 37 Ti m' ta ma matëg ramaa napäh bä m' Jowãw her'oot doo, Jesus sii m' rababoo kän. 38 Ta jawén p'aa hẽnh Jesus baheg'ããs bä m', ta jawén han'aa do tabahapäh bä m', tabeaanh sa hã: —H'ëëd bë karẽn? —näng mäh. Ti m' raky hadoo: —Rabi —näk mäh, —nyy bä mabagä? —näk mä sa kyyh. 39 Ti m' Jesus ky hadoo: —B'ëëp, bë hegãã —näng mäh. Ti m' rabahõm ta sii, ti m' rabaheg'ããs tabahe'ỹỹh doo. Ti m' rabaym ta pa, tũũh däg do hyb n'aa papỹỹj, 4 oor m'. 40 Aj'yy Ãn-Deréh häd näng doo, Simaw Peed häd näng do hỹỹj, Jowãw nu gahem'uun do her'oot do maa napäh do seeh, Jesus sii hawäd däk do seeh. 41 Ti m' nayyw hẽ Ãn-Deréh bahõm ta hỹỹj tesoos, Simaw. Ti m' tabaw'yyt bä kä, taky hadoo ta hã: —Ãã aw'yyt Mesijas rahanäng doo —näng mäh. (Kristo, P'op Hagä Do h'yyb däng doo, tahanäng pé ti Mesijas.) 42 Ti m' Ãn-Deréh mahũũm kän Simaw Jesus wë kä. Ti m' Jesus begãã däk Simaw wë, ti m' taky hadoo ta hã: —Õm né Simaw. Jowãw häd näng do t'aah õm —näng mäh. —Hỹ jawén Sepas a häd kä —näng mäh. (Peed rahanäng pé ti ta tii, sa kyy me ti Sepas. “Pä” rahanäng pé m' tii.)

Pirip, Natanajéw daheeh Jesus naëënh do panyyg n'aa hahỹỹh

43 Ti m' jati pé Jesus h'yyb däng Garirej häj n'aa hẽnh tabahõm. Tabahõm pooj jé tahapäh mä aj'yy Pirip häd näng doo. —Hata ỹ õm hỹỹ kä —näng mä Jesus ta hã. 44 Betsaj-Da panang häd näng doo bä naa ti Pirip. Ti né hẽ na-ããj hẽ Ãn-Deréh Peed sa panang. Sét panang buuj né tii. 45 Ti m' aj'yy seeh, Natanajéw häd näng do hã Pirip kataa. Ti m' taky hadoo ta hã: —Ãã awyyd kän Mosees erii wät do paa gó kaher'oot doo kä, P'op Hagä Do ky n'aa rod rerii bong do paa gó kaher'oot do na-ããj hẽ —näng mäh. —Jesus né ti ta tii, Nasaréh häd näng do panang hẽnh naa, Joséh t'aah —näng mä Pirip Natanajéw hã. 46 —Nasaréh hẽnh naa? —näng mä Natanajéw. —Nasaréh bä naa dooh baad hadoo do ana bä —näng mä Natanajéw. Ti m' Pirip ky hadoo ta hã: —Hamäh, ër hegãã —näng mä Pirip. 47 Ti m' rabahõm. Ti m' Jesus bahapäh bä Natanajéw kaja nä bä, taky hadoo: —Wät ta ti Isaraéw buuj heh'äät ub doo. Dooh tawad'ii bä, dooh tajejën bä —näng mäh. 48 Ti m' Natanajéw ky hadoo: —Nyy d' ỹ mabahapäh? —näng mä Jesus hã. Ti m' Jesus ky hadoo ta hã: —Õm Pirip aw'yyt do pooj jé, õm ỹ bahapäh joom wiigo häd näng do yt hã —näng mä Jesus. 49 Ti m' Natanajéw hyb n'aa meuuj wät, ti m' taky hadoo: —Ma matëg! —näng mäh —Õm né P'op Hagä Do T'aah. Õm né hẽ Isaraéw buuj sa wahë n'aa —näng mäh. 50 Ti m' Jesus ky hadoo ta hã: —Hã ỹ mah'yy ka'eeh, joom wiigo yt hã õm ỹ bahapäh ỹ banäng do hyb n'aa? —näng mäh. —Ti bahä̃nh da mabahapäh da meuj n'aa näng doo —näng mäh. 51 Ti m' Jesus ky hado kän: —Né hup ỹ né hẽ hahỹ ỹ her'oot doo: Wë gasëëts hõm do bë bahapäh da. P'op Hagä Do ããs rabehyng rabesëëk Aj'yy Hadoo Do Hỹ Pong Jé Hana Do wë, bë hapäh da —näng mä Jesus sa hã.

2

Naëng kawapëën däk do panyyg n'aa hahỹỹh

1 Ti m', jati hawät hadoo hã, panang Kanah häd näng doo bä, Garirej häj n'aa bä, ramoo bong ket'ëë do jäm waa n'aa, ta tä n'aa. Jesus ỹỹn awät tii bä, raket'ëë do jäm noo gó. 2 Jesus, ta ma matëg sii hẽ, rabats'yyt jäm hẽnh. 3 Ti bahä̃nh, tabahëëj jëng uwa bëëh hejoonh doo. Ti m' Jesus ỹỹn ky hadoo Jesus hã: —Ahëëj jëng uwa bëëh hejoonh doo —näng mä Jesus ỹỹn. 4 Ti m' Jesus ky hadoo ta hã: —Hëd n'aa tii hã ỹ mamaher'oot? —näng mäh. —Dooh takaja nä bä hejój ỹỹ ỹ metëëh doo —näng mäh. 5 Tii bä m', ta ti tób yt moo bo n'aa hã m' Jesus ỹỹn ky hadoo: —Bë moo boo da sahõnh hẽ bë tamejũũ doo —näng mä ta ỹỹn kyyh sa hã. 6 Tób yt hã ti abëëh ji ma poo oow see pé naëng hood pä s'ëëb. Sa moo hetsyd, sa waa hood getsyd naëng n'aa. Judah buuj raky n'aa jaw'yyk do ky n'aa né tii. Tamawoob hẽ raat ken'yyh tahyb n'aa pé ta ti ta gabuuj. 7 Ti m', tii b' moo heb'ooh do sa hã Jesus ky hadoo: —Bë gedu bëh naëng ta hood gó —näng mä Jesus. Ti m' ragedu bëëh sahõnh hẽ. 8 Ti m' Jesus ky hadoo sa hã: —Bë agób ta uuh. Bë mahũũm jäm kaser n'aa wë —näng mä ta kyyh. Ti m' ramahũũm kän ta wë ta uuh. 9 Ti m' jäm kaser n'aa tameëëk naëng paah, uwa bëëh hejooj däk doo. Dooh tahapëë bä n'yy hẽnh naa tii. Tii bä moo heb'ooh doo, ti rahapäh ta tii. Ti m' dawë hã aj'yy katëë do tanaëënh, 10 ti taky hadoo ta hã: —Pooj jé ji heno uwa bëëh hejoonh do baad hadoo doo. Ta jawén, baad rabeëg bong bä kä, rahãd kanahapëë bong bä kä, ji heno baad nadoo doo. Õm tii, dooh tii d' madoo bä. Menyyw hõm baad had'op do tagadëëg ub —näng mä ta kaser n'aa kyyh aj'yy katëë do hã. 11 Pooj jé Jesus du doo do tapahuunh do ta tii. Ta tii hã kä tametä kän tak'ëp hadoo do ta hejój, ti hyb n'aa ta ma matëg ta hã rah'yy kae padäg kän. Panang Kanah häd näng doo bä, Garirej häj n'aa bä ti ta tii.

P'op Hagä Do tób n'aa wahoo gó hes'ëëm do Jesus hebëë bong do panyyg n'aa hahỹỹh

12 Ti jawén mäh, panang Kapar-Naũm häd näng doo hẽnh Jesus rabahõm ta ỹỹn, ta hỹỹj, ta ma matëg sa daheeh. T'ĩĩ hẽnh mä tabaym pawóp hẽ ta ä̃h. 13 Tabedaa däk bä Pas-kowa häd näng do Judah buuj rahyb n'aa esee doo, Jesus bahõm kän mä Jerusarẽnh hẽnh. 14 P'op Hagä Do tób n'aa w'oo hã, kahadë doo gó, wahoo gó, tabahapäh mä booj yb, b'éé, gurii-i hes'ëëm doo. Dajẽẽr meb'aanh doo, tii b' né rabat'oonh, Jesus hapäh. 15 Ti m' tabarig däk ta tyd tamehewyyh hyb n'aa. Ti m' tabahabëë bong booj yb, b'éé sii hẽ. Ti m' tabaũũj bëëh mä dajẽẽr rabaheb'aanh do tyng n'aa. Jé pad'yyt hẽ taparara bong mä moweed, Jesus mo haj'aa. 16 Ti m' taky hadoo gurii-i hes'ëëm do hã: —Bë manä ti j'eep! —näng mäh. —Ji es'ëëm do tób n'aa bë adoo manä Ee tób! —näng mä Jesus kyyh sa hã. 17 Ti m' ta ma matëg rahyb n'aa es'ee däg kän P'op Hagä Do kyy kerih do hã kerih doo: “Ỹ gawats'iik da tak'ëp ỹ kamahä̃n do hyb n'aa a tób n'aa.” 18 Ti m' Judah buuj sa wahë n'aa rabana Jesus wë, ti m' raky hadoo ta hã: —Jaa kyy gó hahỹỹ d' mabad'oo? —näk mä sa kyyh. —Mametä ãã hã meuj n'aa näng do heen n'aa, P'op Hagä Do ky gabuuj tado bä —näk mä sa kyyh. 19 —Ej —näng mä Jesus. —Bë karẽn bä, bë apyn hõm hahỹ P'op Hagä Do tób n'aa. Tamawoob hẽ tabado däk bä ta ä̃h, ỹ tamaa sooh p'aa hẽnh —näng mä Jesus. 20 —Nyy d' ti ta tii? —näk mä Judah buuj wahë n'aa sa kyyh. —46 ta baab ramoo bok rabahaja sooh hyb n'aa. Tamawoob mä ta ä̃h matamaa sooh p'aa hẽnh? —näk mä sa kyyh Jesus hã. 21 Dooh P'op Hagä Do tób n'aa Jerusarẽnh bä hasooh do paa tado bä, Jesus hanäng péh. Ta daaj hẽ, ta ky n'aa né hẽ ti taher'oot. 22 Ta jawén, Jesus ganä wät jawén paa bä kä m', ta ma matëg rahyb n'aa newë kän ta ti taher'oot doo. Tii bä kä m' raky dahé kän Jesus her'oot do paa kä. Raky daheeh na-ããj hẽ P'op Hagä Do kyy kerih doo kä. 23 Ti m', Pas-kowa rahyb n'aa esee noo gó, Jerusarẽnh bä Jesus baym bä, hajõk h'yy kae kän ta hã, hajõng tapehuunh do rahapäh do hyb n'aa. 24 Dooh Jesus h'yyb dahé bä sa hã, baad tabahapäh do hyb n'aa sa h'yyb. 25 Dooh hyb n'aa rabaher'oot pé Jesus hã badäk hahỹỹ hã habong do sa ky n'aa, baad Jesus bahapäh do hyb n'aa sa h'yyb.

3

Aj'yy Nikodẽm häd näng do sii Jesus ber'oot do panyyg n'aa hahỹỹh

1 Ti m', ti awät mä aj'yy Nikodẽm häd näng doo, Pariséw sa seeh, Judah buuj sa wahë n'aa see m'. 2 Atsëm tabana Jesus wë, ti taky hadoo ta hã: —Ma matëg, —näng mäh —ãã hapäh, õm P'op Hagä Do mejũũ, ãã mama metëëk hyb n'aa. Ta ti ãã wén hapäh, dooh hajaa pé ta tii d' mapahuunh doo da P'op Hagä Do nawäd bä ta sii —näng mä Nikodẽm kyyh. 3 Ti m' Jesus ky hadoo ta hã: —Dooh hajaa pé P'op Hagä Do bag'ããs do karapee ji do bä, p'aa hẽnh ji nenyy bä. Né hup ỹ né hẽ ta ti ỹ her'oot doo —näng mä Jesus Nikodẽm hã. 4 Ti m' Nikodẽm ky hadoo: —Nyy d' tii? —näng mäh. —Nyy da p'aa hẽnh ji benäng, wah'ëë däk do ji? Ny daa p'aa hẽnh ji bajëë suun ji ỹỹn wog gó, p'aa hẽnh ji benäng hyb n'aa? —näng mä Nikodẽm kyyh. 5 Ti m' Jesus ky hadoo: —Dooh ji haja bä P'op Hagä Do bag'ããs do karapee ji do bä, ji h'yyb ji nenyyw bä nesaa do mahä̃nh, P'op Hagä Do Sahee ji h'yyb gó tanajëë suun bä na-ããj hẽ. Né hup ỹ né hẽ ta ti ỹ her'oot doo —näng mäh. 6 —Aj'yy hã hana doo, ta da hadoo né hẽ tii. P'op Hagä Do Sahee hã hana doo, P'op Hagä Do taah hedo padëëk tii. 7 Ti hyb n'aa mahyb n'aa meuuj manäh, “Taw'ããts hẽ p'aa hẽnh bë benäng do hadoo”, ỹ hanäng do hã —näng mä Jesus. 8 Ti m' taky hadoo: —Tabahëm do ky n'aa gó õm ỹ maher'oot p'aa hẽnh ji benäng do ky n'aa. Tabahëm do tabahëm takarẽn hẽnh. Ji maa napëë né paawä ta kyyh, dooh ji hapëë bä n'yy hẽnh tahana, dooh ji hapëë bä nyy bä tabaym. Ti hadoo P'op Hagä Do Sahee gó p'aa hẽnh henäk do sa hã —näng mä Jesus Nikodẽm hã. 9 Ti m' Nikodẽm ky hadoo: —Nyy d' tii? 10 Ti m' Jesus ky hadoo ta hã: —Isaraéw buuj sa ma matëg né paawä õm, dooh tagah'ood bä a hã? —näng mäh. 11 —Né hup ỹ né hẽ hahỹ õm ỹ maher'oot doo: Ãã her'oot ãã hapäh do ky n'aa, ãã hapäh do ãã matym me na-ããj hẽ. Ti hadoo né hẽ, dooh bë gado bä ãã her'oot doo —näng mäh. 12 —Õm ỹ maher'ood wät badäk hahỹỹ bä ky n'aa, dooh ỹ maky dahé bä. Nyy da da ỹ bë ky daheeh hỹ pong jé ky n'aa ỹ her'ood bä? —näng mäh. 13 —Dooh hewäd sëëk pé hỹ pong jé. Dooh ta ky n'aa her'oot péh. Jããm né hẽ hawät t'ĩĩ hẽnh Aj'yy Hadoo Do Hỹ Pong Jé Hana Doo. 14 P'ooj ub, tabanawäng bä, aw'yy heen n'aa Mosees gadahäng p'op, b'aa hã, ta wë rahegãã bä ranadejëp hyb n'aa. Ti hadoo né da b'aa hã, p'op, rabepëëm däk da Aj'yy Hadoo Do Hỹ Pong Jé Hana Doo, 15 sahõnh hẽ ta hã h'yy ka'eeh do redëb had'yyt hyb n'aa hỹ pong jé P'op Hagä Do pa. 16 Tak'ëp badäk hahỹỹ hã habong do P'op Hagä Do kamahä̃n. Ti hyb n'aa taban'oo däg kän sét hadoo do ta T'aah, sahõnh hẽ ta hã h'yy ka'eeh do tabanesaa hẽnh ranahõm hyb n'aa, rabedëb had'yyt hyb n'aa hỹ pong jé P'op Hagä Do pa kä. 17 Taky n'aa etyy hyb n'aa nado nesaa do sa hã P'op Hagä Do wén mejõ hyng ta T'aah badäk hahỹỹ bä. Tawén mejõ hyng, ta hã rabedëp hyb n'aa nesaa do mahä̃nh —näng mä Jesus kyyh. 18 Ti m' Jesus ky hadoo ẽnh: —Dooh P'op Hagä Do ky n'aa ety bä nesaa doo hẽnh, ta T'aah hã h'yy ka'eeh doo. P'op Hagä Do h'yyb gó tabanyy däk taky n'aa etyy do sa hã nesaa doo hẽnh, ta T'aah hã h'yy kana'eeh do sa hã. Ta wén ky n'aa etyy nesaa doo hẽnh sa hã, sét had'os do ta T'aah hã rah'yy kana'eeh do hyb n'aa —näng mäh. 19 —Hahỹ hyb n'aa P'op Hagä Do rejãã da sa hã: Ta t'aah, ji h'yyb tym bag, baad hadoo do P'op Hagä Do gen'aak do ji hã tametëëh doo, kajaa badäk hahỹỹ hã habong do sa mahang. Ti hado né paawä, dooh rakamahä̃n bä ta ti bag. Rakamahä̃n badagyp do hadoo doo, nesaa do ramoo bong do hyb n'aa. 20 Nesaa do moo heb'ook doo, dooh rakamahä̃n bä ta bag. Dooh rakarẽn bä ta bag hadoo doo gó rabooh, nesaa do ramoo bok do kamanetëëh hyb n'aa. 21 Baad hadoo do ky n'aa P'op Hagä Do metëëk doo da habok doo, tabawak bä hadoo doo gó rababok, P'op Hagä Do ky gabuuj né ta ti ramoo bong doo, takametä däk hyb n'aa —näng mä Jesus Nikodẽm hã.

Jesus ky n'aa Jowãw nu gahem'uun do her'oot do panyyg n'aa hahỹỹh

22 Ta jawén mäh, Jesus, ta ma matëg daheeh raberéd hõm mä Jerusarẽnh panang. Panang bahä̃nh, Judah häj n'aa bä tabaym dó ta ma matëg daheeh. Ta tii bä tanu gemuun bong ta wë han'aa doo. 23 Ti noo gó Jowãw nu gahem'uun do nu gemuun wät panang Anon häd näng doo bä, panang Sarĩm häd näng do nedaa bä, tamii maeh do hyb n'aa tii bä. Hajõk Jowãw wë han'aa ranu kemuun hyb n'aa. 24 (Jowãw nu gahem'uun do radawäts gëët do pooj jé tii.) 25 Ti m' Jowãw nu gahem'uun do ma matëg raky ked'aak Judah buuj see sii. Judah buuj raky n'aa jaw'yyk do mejũũ nyy da ji behop ji h'yyb enyyw däk hyb n'aa P'op Hagä Do matym gó. Ti p'ãã raky ked'aak. Ti m' Jowãw nu gahem'uun do ma matëg rabana ta wë, ti m' raky hadoo ta hã: 26 —Ãã ma matëg —näk mä Jowãw hã. —Aj'yy tamyyj däk hã makahataa doo, maky n'aa her'oot do paah, ta ti na-ããj hẽ nu gemuun hỹỹ kä. Sahõnh hẽ rabahõm kän ta wë. Dooh ãã wë rana boo bä —näk mä Jowãw nu gahem'uun do ma matëg ta hã. 27 Ti m' Jowãw ky hadoo: —P'op Hagä Do né hẽ ti hanoo ji hã ji moo wät do pan'aa. P'op Hagä Do ky gabuuj né hẽ ti tamoo wät doo. 28 Bë hapäh né hẽ, bë maa napäh né hẽ bë hã ỹ her'oot do paah. P'op Hagä Do H'yyb Däng Do nado ỹ hỹỹh, näng paa ỹỹh. P'op Hagä Do mejũũ ỹ ta pooj jé, näng paa ỹỹh. 29 —Raketëë do jäm n'aa rabajäm noo gó, ta patug pan'aa wë né ta ỹỹm pan'aa bahõm. Aj'yy najiis, jäm h'yyb mahũũm n'aa, tsebee kän katëë do pan'aa kyyh hã. Katëë do najiis tsebé do hadoo ỹ hỹỹh —näng mä Jowãw. —Baad ỹ tsebee kän sahõnh hẽ rabahõm do hyb n'aa ta wë. 30 Taw'ããts hẽ rahyb n'aa jawyyg magyys hẽ ta tii. Ti yd jé taw'ããts hẽ ỹ rahyb n'aa sakog magyys hẽ —näng mä Jowãw. 31 Ti m' Jowãw ky hadoo ẽnh: —Hỹ pong jé hana doo, sahõnh hẽ sa bahä̃nh ta tii. Badäk hahỹỹ bä naa ỹ ti hỹỹh. Badäk hahỹỹ bä naa ti ỹ hajaa ỹ her'ood bä. Hỹ pong jé hana doo, sahõnh hẽ bahä̃nh hadoo doo, 32 ti né hẽ sahõnh hẽ tabaher'oot t'ĩĩ hẽnh tahapäh doo, tamaa napäh do ky n'aa. Ti hado né paawä, dooh ragado bä taher'oot doo. 33 Ỹ gadoo ti hỹ pong jé hana do her'oot doo. Te hub né hẽ P'op Hagä Doo, baad ỹ ky däng. 34 Ỹ P'op Hagä Do mejũũ ta ky n'aa ỹ baher'oot hyb n'aa. Baad tabanoo hã ỹ ta Sahee. Ti hyb n'aa, te hub né hẽ bë hapäh Jesus ky n'aa ỹ her'oot doo. 35 —P'op Hagä Do kamahä̃n ta T'aah. Sahõnh hẽ bagã n'aa tabahadoo ta Yb an'oo bä. 36 P'op Hagä Do T'aah hã h'yy ka'eeh doo, edëb had'yyt da P'op Hagä Do pa hỹ pong jé. Nabuj keh'ũũm doo, ta hã h'yy kana'eeh doo, dooh da t'ĩĩ hẽnh raboo bä. Rahob had'yyt hẽ da nesaa doo, P'op Hagä Do an'oo bä —näng mä Jowãw kyyh.

4

Samarija häj n'aa buuj ỹỹnh panyyg n'aa hahỹỹh

1 Ti m', hajõõ däk Jesus ma matëg, Jowãw nu gahem'uun do ma matëg bahä̃nh däg, Jowãw bahä̃nh däg na-ããj hẽ Jesus ranu gemuun doo, Pariséw raky n'aa napëë kän. 2 (Dooh m' Jesus nu gemuun bä. Ta ma matëg ti nu gemuun Jesus wë han'aa doo.) 3 Jesus heen n'aa nyy däk bä m', Pariséw raky n'aa napäh bä kä, teréd hõm Judah häj n'aa. Garirej häj n'aa hẽnh tabahõm kän p'aa hẽnh. 4 Ta tyw n'aa Samarija häj n'aa tabës doo me m' tabahõm. 5 Ramahõm me m', rakajaa panang Sikar häd näng doo bä, Samarija häj n'aa bä. Hëëj Jakóh ta t'aah Joséh hã tanoo do paa nedaa hẽnh ti panang. 6 Tii bä ti majat mä naëng Jakóh gagots däk do paah. Jesus akaaj däk mäh, dawëë rababok do hyb n'aa. Ti m' Jesus baso däk naëng majat do pa. Wasyg këë mäh. 7 -8 Ti nuuj jé ta ma matëg rabahõm panang hẽnh, sa waa rabetsẽẽ hyb n'aa. Ti m' naëng majat bä ỹỹnh, Samarija buuj, kajaa mä naëng tabagóp hyb n'aa. Ti m' Jesus ky hadoo ta hã: —Na ỹ eëg naëng uuh —näng mäh. 9 Ti m' ỹỹnh hyb n'aa newëë teaanh do hyb n'aa. Dooh Judah buuj raherod bä Samarija buuj sa sii. Ti hyb n'aa m' taky hadoo: —H'ëëd hyb n'aa mabetsẽẽ hã ỹ naëng? —näng mäh. —Õm Judah buuj, ỹ ti Samarija buuj —näng mäh. 10 Ti m' Jesus ky hadoo ta hã: —Mahapëë bä paawä ji matym n'aa P'op Hagä Do anoo do ji hã, mahapëë bä paawä hahỹ naëng hetsẽẽ do a hã, metsẽẽ paawä ta hã naëng. Ji h'yyb ed'ëëp do naëng n'aa paawä tanoo a hã —näng mä Jesus. 11 Ti m' ỹỹnh ky hadoo: —Ny ta hood? T'õp hahỹ naëng majat. N'yy hẽnh naa mabagóp ti naëng menooh doo? —näng mäh. 12 —Ër wahë makũ Jakóh gagots jat hahỹ naëng. Ti mo haj'aa paah, ti ti hanoo paa ãã hã. Ti ti heëëk paah, ta taah reëëk paah, ta masããh reëëk paa hahỹ naëng. Ër wahë makũ bahä̃nh g'eeh õm? —näng mä ỹỹnh kyyh. 13 Ti m' Jesus ky hadoo ta hã: —Majat hahỹ naëng heëëk doo, p'aa hẽnh da tahoo kaaj däk —näng mäh. 14 —Naëng ỹ anoo do heëëk doo, dooh da tahoo kaaj wäd bä. Naëng ỹ anoo do tawäd had'yyt hẽ da sa h'yyb tym gó. Tanoo sa hã hỹ pong jé, P'op Hagä Do pa sa h'yyb tym edëb had'yyt hẽ —näng mä Jesus. 15 Ti m' ỹỹnh ky hadoo: —Na ta ti naëng ỹ karẽn, ỹ hoo nakaaj wät hyb n'aa, ỹ nana wät hyb n'aa, ỹ nagób wät hyb n'aa hahỹ naëng —näng mä ỹỹnh kyyh. 16 Ti m' Jesus ky hadoo ta hã: —Abaaj hõm! Mahahëën nä a patug —näng mä Jesus. 17 —Dooh ỹ patug nyy bä —näng mä ỹỹnh kyyh. Ti m' Jesus ky hadoo: —Ehub né hẽ õm, “Dooh ỹ patug nyy bä”, hanäng do õm —näng mäh. 18 —Ji ma poo oow pé paa a pat'uuk. Hỹỹ kä mapa gä doo, dooh né hẽ a patug tado bä. Ehub né hẽ õm ti hedoo doo —näng mä Jesus. 19 Ti m' ỹỹnh ky hadoo ẽnh ta hã: —P'op Hagä Do ky n'aa rod ti õm —näng mäh. 20 —Sooh nanäng waëë jó ãã wahë makũ rahyb n'aa jew'yyk P'op Hagä Doo. Bëëh, Judah buuj, Jerusarẽnh bä m' ji hyb n'aa jaw'yyk, bë nooh. Nyy da a hã? —näng mäh. 21 Ti m' Jesus ky hadoo ta hã: —Baad ỹ baher'oot a hã, ỹ maky dahé. Ti awät da ti noo gó, dooh da P'op Hagä Do ji Yb ji hyb n'aa jewyyg wäd bä nanäng waëë jó, Jerusarẽnh bä na-ããj né da —näng mäh. 22 —Bëëh, Samarija buuj, dooh bë hapëë bä ta ti bë hyb n'aa jew'yyk doo. Ãã hahỹ Judah buuj, ãã hapäh ta ti ãã hyb n'aa jew'yyk doo. Ããh, Judah buuj, ãã mahang né hẽ ti taganyyh sahõnh hẽ sa h'yyb tym dëëb —näng mäh. 23 —Ti awät da ti noo gó kä, da hẽ né hẽ ta du däk, baad P'op Hagä Do ji Yb hyb n'aa jaw'yyk doo, P'op Hagä Do Sahee hejój gó, tak'ëp baad hadoo doo gó na-ããj hẽ rahyb n'aa jew'yyk da. Ta ti hedoo do P'op Hagä Do ji Yb karẽn. 24 Sahee né hẽ ti P'op Hagä Doo. Ti hyb n'aa taw'ããts hẽ ta hã hyb n'aa jew'yyk doo, ta Sahee hejój gó, tak'ëp baad hadoo doo gó na-ããj hẽ P'op Hagä Do rahyb n'aa jew'yyk —näng mä Jesus ỹỹnh hã. 25 Ti m' ỹỹnh ky hadoo: —Ỹ ky n'aa napäh ti awät da Mesijas (Kristo, P'op Hagä Do H'yyb Däng Do ramaneëënh doo) —näng mäh. —Takajaa bä, sahõnh hẽ da ër tamaher'oot —näng mä ỹỹnh kyyh. 26 Ti m' Jesus ky hadoo ta hã: —Ỹ né ti hỹ Mesijas, a sii her'oot do né hẽ —näng mä Jesus. 27 Tii bä kä m', Jesus ma matëg rakajaa. Rahyb n'aa meuunh mä ỹỹnh sii Jesus ber'oot do hyb n'aa. Rahyb n'aa meuuj né paawä, dooh m' reaaj bä ta hã ỹỹnh hã taher'oot doo. 28 Ti m' ỹỹnh beréd häng ta naëng hood, myyj hẽnh tabajëng. Takajaa bä m' tabaher'ood kän myyj bä haj'eenh do sa hã. Ti m' taky hadoo: 29 —Hamäh, ër hegãã aj'yy sahõnh hẽ ỹ moo wät do paa ỹ tamaher'oot doo —näng mäh. —Kristo, P'op Hagä Do H'yyb Däng Do hyb n'aa hadoo ti ta tii —näng mäh. 30 Ti m' rabahõm kän rabaheg'ããs hyb n'aa kä. 31 Ti nuuj jé Jesus ma matëg ramejõ bong tabawa wät hyb n'aa ta waa: —Mawa wäd a waa, ma matëg! —näk mä sa kyyh. 32 Ti Jesus ky hadoo sa hã: —Ti anäng wa ỹ bë nahapäh doo —näng mä ta kyyh. 33 Ti m' sa da hadoo do hã ta ma matëg rabeaanh: —Ramana wät g'eeh ta waa? —näk mä sa kyyh. 34 Ti m' Jesus baher'oot sa hã: —Ta ti hã ỹ mejõ hyng do karẽn do ỹ moo wät. Ỹ karẽn ỹ bahajaa hã ỹ tamejũũ doo. Ti né hẽ wa ỹ hadoo doo, ỹ hanäng doo. Ti né hẽ hëp ỹ hejój —näng mäh. 35 —Hahỹỹ da bë ky hetëg: “4 nä ta kamarab n'aa takata däk hyb n'aa joom tym”, bë nooh. —Bë hegãã, bok ta ti hajõk wë ỹ han'aa doo. Joom ag hahõõ däk do hadoo tii. Kaja kän ji ataa P'op Hagä Do wë, joom ag ji ataa do hadoo. 36 Ta ti wë ỹ hataa do gadoo da tamoo wät do säm. Hỹ pong jé, P'op Hagä Do pa ragadoo da edëb had'yyt doo, wë ỹ hata däk doo. Jé P'op Hagä Do kyyh sa h'yyb tym gó hejoom do hadoo doo, hã ỹ h'yy ka'eeh do taa n'aa na-ããj né hẽ, séd hã da rah'yy gadejah. 37 Te hub né hẽ hahỹ sa ky hetëg: “Ta see tejóm n'aa, ta see tataa n'aa.” 38 Tii da da bë hã kä. Bë ỹ mejũũ bë bataa hyb n'aa bë nejoom doo. Ta wób ti moo bong tii. Ta wób ramoo bok do säm bë gado kän —näng mä Jesus ta ma matëg hã.

Hajõk Samarija buuj Jesus hã h'yy kae padëëk do ky n'aa hahỹỹh

39 Ti m', hajõk Samarija buuj, ta ti panang buuj, rah'yy kae padäg kän mä Jesus hã, ỹỹnh maher'oot do hyb n'aa sa hã. Hahỹỹ d' mä ỹỹnh kyyh sa hã: “Sahõnh hẽ ỹ tamaher'oot ỹ moo wät do paah”, näng paa m' ỹỹnh sa hã. 40 Ti m', Jesus wë panang buuj rakajaa bä, rabetsẽẽ ta hã sa panang bä tabaym hyb n'aa. Tii bä kä, pawóp hẽ ta ä̃h tabayyw wät. 41 Ti bahä̃nh kä, hajõk panang buuj rah'yy kae kän, sa hã Jesus her'oot do hyb n'aa. 42 Ti m' ỹỹnh hã raky hadoo: —Maher'oot do hyb n'aa nado wäd ãã wén ky daheeh. Ãã wén ky daheeh hỹỹ kä, ta kyyh ãã maa napäh do hyb n'aa. Sahõnh hẽ badäk hahỹỹ hã habong do sa h'yyb tym dëëb né hẽ ti hahỹỹ kä, ãã hapäh hỹỹ kä —näk mä sa kyyh ỹỹnh hã.

Aj'yy hyb n'aa jawyk do t'aah nahëë näng do panyyg n'aa hahỹỹh

43 Pawóp däg kä m' ta ä̃ kä sa panang bä tatab'ëës doo, Jesus bahõm kän Garirej häj n'aa hẽnh. 44 Hahỹỹ d' mä Jesus her'oot do paah: “Ta häj n'aa bä dooh ragado bä P'op Hagä Do ky n'aa rod.” 45 Ti m', Garirej häj n'aa bä takajaa bä, ragadoo Jesus. Rawén gadoo, sahõnh hẽ Jesus pahuunh doo, Pas-kowa Jerusarẽnh bä ratab'ëës noo gó, rabahapäh do hyb n'aa paah. 46 P'aa hẽnh mä Jesus bahõm ẽnh panang Kanah häd näng doo hẽnh, naëng, uwa bëëh matsing do tawareem paa bä. Ti awät aj'yy hyb n'aa jawyk doo, sa häj n'aa wahë n'aa kaser n'aa. Nahëë näng ta t'aah. Kapar-Naũm panang bä m' tabagä ti ta t'aah. 47 Ti m' aj'yy ky n'aa napäh bä Jesus kajaa do Garirej häj n'aa bä, Judah häj n'aa bä naa, panang Kanah hẽnh tabahõm Jesus wë. Ti m' Jesus hã tabetsẽẽ ta sii tabahõm, ta t'aah nahëë tabahahëën hõm hyb n'aa. P'eets mä ta t'aah dajëb paawä. 48 Ti m' Jesus ky hadoo sa hã: —Bë nahapëë bä tak'ëp hadoo do ji pehuunh doo, dooh né da bë ky dahé bä ẽnh —näng mä Jesus kyyh. 49 —Hyb n'aa jawyk doo, —näng mä aj'yy —hamä si ỹỹ, tah ỹ nadajëp hyb n'aa —näng aj'yy kyyh. 50 Ti m' Jesus ky hadoo ta hã: —Abaaj hõm. Has'oo däk da a t'aah. Nadajëb da a t'aah —näng mä Jesus. Aj'yy ky dahé kän Jesus her'oot doo, ti hyb n'aa tababaaj hõm kän. 51 Ti m' ta tyw n'aa me, ta hõõ bä, takata däk mä ta karom sa hã, ta tób hẽnh han'aa doo. —Has'oo däk a t'aah —näk mä ta hã. 52 Ti m' tabeaanh sa hã: —Nyy b' akëë papỹỹj, ta nahëë badoo wät? —näng mäh. —Tsém né hẽ, atëh këë —näk mä sa kyyh. 53 Ti m' aj'yy hyb n'aa newëë, tii b' akä däk né hẽ m' Jesus baher'oot ta hã: “Has'oo däk da a t'aah”, tabanäng. Ti m' aj'yy, ta tób yt hã haj'eenh do na-ããj mä rah'yy kae padäg kän Jesus hã. 54 Pawóp däg kä m' Jesus pahuunh do Garirej häj n'aa bä takajaa bä, Judah häj n'aa hẽnh naa.

5

Aj'yy nawät do Jesus haso däk do panyyg n'aa hahỹỹh

1 Ti m', ta jawén Jesus bahõm kän Jerusarẽnh hẽnh, Judah buuj rahyb n'aa esee do ratab'ëës hyb n'aa. 2 Kahadë panang Jerusarẽnh häd näng doo. Panang noo seeh, B'éé Sa Tyw N'aa häd näng do pa ti majat karaj'aa bä mahan'yyts its. Betés-Da mä karaj'aa häd. Eberew kyy me tii. Ta w'oo hã 4 tób hatoonh kawõõt doo, sét hẽ ta hoo gad'oo bä hasooh. 3 Ta ti yt hã hajõk nahëë enäh. Sa mahang ty temah doo, nabong doo, k'yy gedóm doo. Ta tii bä ragada mä naëng ketaam doo. 4 Ta see pé noo gó m' P'op Hagä Do ããs bahyng mäh, tabetaam hyb n'aa naëng. Tabetaam jawén paa bä, pooj jé tame hahop do has'oo däk mä nahëë näng do paah. 5 Nahëë enäh do sa mahang ti asooh mä aj'yy, 38 däg ta baab ta nahëëh. Nawäd tii. 6 Ti m' Jesus bahapäh bä aj'yy hasooh doo, taky n'aa napäh bä p'ooj däg ta nahëëh taky hadoo ta hã: —Makarẽn mabahas'oo däk? —näng mäh. 7 Ti m' aj'yy ky hadoo: —Dooh ỹ haja bä —näng mäh. —Dooh ỹ masa pé naëng ketaam jawén paa bä, ỹ bahop hyb n'aa. Ỹ kakoon nuuj jé, ta see bahop pój ỹỹ jé. Ti hedo had'yyt hẽ —näng mä aj'yy kyyh. 8 Ti m' Jesus ky hadoo ta hã: —As'ëëg g'ëëd! —näng mäh. —Mado däg a tyng. Awäd däg —näng mä Jesus kyyh aj'yy hã. 9 Nayyw hẽ m' tabas'ëëg g'ëëd kän, tado däk ta tyng kä, awäd däg kän mäh. Saab noo gó m' ta tii, Judah buuj rakamehehãk do hã. 10 Ti hyb n'aa Judah buuj sa wahë n'aa raky hadoo aj'yy hã: —Saab naga hẽ. Dooh ër ky n'aa jaw'yyk do an'oo bä ji tyng ji atón bä Saab hã —näk mä sa kyyh. 11 Ti m' aj'yy ky hadoo sa hã: —Aj'yy ỹ haso däk do ky hadoo hã ỹỹ: “Mado däg a tyng. Awäd däg”, näng hã ỹỹ —näng mä aj'yy. 12 Ti m' raky hadoo ta hã: —Jaa ti ta ti a hã hedoo doo? —näk mäh. 13 Dooh m' aj'yy hapëë bä. Dooh wäd mä tii bä Jesus. Hajõk do mahang tabawäd däk. 14 Ti noo gó né hẽ m', badawëd däk, Jesus hapëë kän aj'yy P'op Hagä Do tób n'aa bä. Ti m' Jesus ky hadoo ta hã: —Mahegãã. Õm has'oo däk —näng mäh. —Mamoo wäd wäd manä nesaa doo, ti bahä̃nh tanahadoo hyb n'aa nesaa do a hã —näng mä Jesus kyyh aj'yy hã. 15 Ti m' aj'yy bahõm kän. Tamaher'oot mä Judah buuj sa wahë n'aa sa hã, Jesus ta ti haso däk doo. 16 Tii bä kä m' Jesus raky n'aa hajẽẽw kän, ranu mer'ood kän, Saab hã tahaso däk do hyb n'aa aj'yy. 17 Ti m' Jesus ky hadoo sa hã: —Ee moo wäd had'yyt hẽ. Ỹ na-ããj né hẽ ỹ moo wäd had'yyt hẽ —näng mäh. 18 Ta tii d' tabedoo do hyb n'aa, tak'ëp kä Judah buuj sa wahë n'aa rakarẽn radajëëb kän. Pooj jé, dooh Saab tatay bä sa hã, ta jawén kä P'op Hagä Do m' ta yb mäh, tanooh. Sa hã, P'op Hagä Do hadoo mäh, tanooh.

P'op Hagä Do T'aah hyb n'aa jawyk do ky n'aa hahỹỹh

19 Ti m' Jesus ky hadoo Judah buuj sa wahë n'aa hã: —Né hup ỹ né hẽ hahỹ ỹ her'oot doo: Ỹỹh, P'op Hagä Do T'aah, dooh daj ỹỹ hẽ ỹ hajaa péh. Jããm né hẽ ỹ moo wät Ee, P'op Hagä Do moo wät do ỹ hapäh doo. Ee moo wät do né hẽ ti ỹ moo wät. 20 Ee, P'op Hagä Doo, ỹ takamahä̃n. Sahõnh hẽ tamoo wät doo, hã ỹ tametëëh. Hahỹ aj'yy ỹ haso däk do bahä̃nh da, hã ỹ P'op Hagä Do banoo ỹ moo wät hyb n'aa. Bë hyb n'aa meuunh da ta tii. 21 Dejëp do genä bong, Ee an'oo bä. Rabedëb had'yyt doo kä, tanoo. Ti hadoo né ỹỹh, P'op Hagä Do T'aah, ỹ anoo rabedëp, ỹ h'yyb däng do sa hã. 22 Ee nado ta wób ky n'aa etyy. Hã ỹỹ, T'aah hã, Ee banoo sahõnh hẽ ỹ ky n'aa etyy hyb n'aa. 23 Ta tii d' tawén d'oo ỹ raweh'ëëh, ỹ rahyb n'aa jew'yyk hyb n'aa ta hã raweh'ëëh doo da, ta hã rahyb n'aa jew'yyk doo da. P'op Hagä Do T'aah waneh'ëëh doo, dooh né hẽ tawehëë bä ẽnh Ee P'op Hagä Doo, hã ỹ mejõ hyng doo —näng mä Jesus sa hã. 24 Ti m' taky hadoo ẽnh: —Né hup ỹ né hẽ hahỹ ỹ her'oot doo: Ỹ her'oot do gad'oo doo, hã ỹ mejũũ do hã h'yy ka'eeh doo, edëb had'yyt do ta hã däg, tawäd had'yyt hẽ da hỹ pong jé P'op Hagä Do pa. Dooh nesaa do hã taky n'aa kety däk da. Dooh banesaa doo hẽnh tahõm wäd bä. Edëb had'yyt hẽ kä ta h'yyb tym. P'op Hagä Do pa da tabawäd had'yyt hẽ kä —näng mä ta kyyh. 25 Ti m' Jesus ky hadoo ẽnh: —Né hup ỹ né hẽ hahỹ ỹ her'oot doo: Ti awät da ti noo gó, da hẽ né hẽ tadu däk, P'op Hagä Do hã h'yy gatemah doo, dejëp do hadoo doo, ramaa napäh da këh ỹỹ, P'op Hagä Do T'aah kyyh. Këh ỹ ky dah'eeh doo, edëb had'yyt hẽ da sa h'yyb tym. 26 Ee, P'op Hagä Do hanaa né hẽ ji edëp doo. Ti hadoo né hẽ ta T'aah hã hana doo, P'op Hagä Do an'oo bä. 27 Hã ỹỹ, T'aah hã P'op Hagä Do banoo ỹ hyb n'aa jawyk hyb n'aa, sahõnh hẽ sa hã ỹ ky n'aa etyy hyb n'aa, Aj'yy Hadoo Do Hỹ Pong Jé Hana Do ỹ bahadoo do hyb n'aa. 28 Bë hyb n'aa meuuj manä ta ti ỹ her'oot do hã. Ti awät da ti noo gó, P'op Hagä Do T'aah kyyh sahõnh hẽ dejëp do paa ramaa napäh da. 29 Tii bä da ragenä bong. Baad hadoo do moo heb'ooh do paah, hỹ pong jé da, P'op Hagä Do pa raboo had'yyt hẽ da. Nesaa do moo heb'ooh do paah, tabanesaa hẽnh da raky n'aa kety däk. 30 Ti m' Jesus ky hadoo ẽnh: —Dooh ỹ hajaa pé ti daj ỹỹ hẽ. P'op Hagä Do ỹ tamaher'oot doo da né hẽ ỹ bad'oo sa hã. Ti hyb n'aa baad ub had'yyt hẽ ta ti sa hã ỹ ky n'aa etyy doo. Hã ỹ mejũũ do karẽn doo da ỹ bad'oo. Ỹ karẽn do jawén nado —näng mä Jesus. 31 Ti m' Jesus ky hadoo ẽnh Judah buuj wahë n'aa sa hã: —Daj ỹỹ hẽ këh ỹ n'aa ỹ her'ood bä paawä, dooh paawä baad tado bä tii. 32 Ti awät nä ta seeh baad ub këh ỹ n'aa her'oot doo. P'op Hagä Do né tii. Te hub né hẽ këh ỹ n'aa taher'oot doo, ỹ hapäh. 33 Bë mejũũ paa raky n'aa eaanh Jowãw wë. Baad Jowãw nu gahem'uun do baher'oot sa hã këh ỹ n'aa. 34 Dooh hyb n'aa ỹ karẽn pé badäk hahỹỹ bä naa këh ỹ n'aa rod, tii d' ỹ wén her'oot. Ỹ wén ky däng Jowãw nu gahem'uun do her'oot do paa hã këh ỹ n'aa, taher'ood wät do bë ky daheeh hyb n'aa, bë h'yyb tym bedëp hyb n'aa nesaa do mahä̃nh. 35 Ji bag bawag däk do hadoo Jowãw nu gahem'uun do ma metëëk doo. Pooj jé dó, bë tsebee bong tama metëëk do hã —näng mä Jesus kyyh sa hã. 36 Ti m' taky hadoo: —Baad ub né paawä Jowãw nu gahem'uun do baher'ood wät këh ỹ n'aa, ti anäng ta bahä̃nh hadoo do këh ỹ n'aa metëëh doo. Hã ỹ Ee P'op Hagä Do anoo do ỹ pehuunh do pan'aa né tii. Ỹ pehuunh do hã ji bahapäh ỹ P'op Hagä Do mejõ hyng do ỹ ti hỹỹh. 37 Ee, P'op Hagä Doo, hã ỹ mejõ hyng doo, baad ub na-ããj hẽ taher'oot këh ỹ n'aa. Dooh noo gó bë maa napäh pé ta kyyh. Dooh noo gó ta mamets bë ty gahapäh péh. 38 Dooh bë h'yyb tym gó tayyw bä ta kyyh, tamejũũ do hã bë ky nadaheeh do hyb n'aa. 39 Baad né paawä bë ma kametëëk P'op Hagä Do kyy kerih do hã. Tii d' bë wén ma kametëëk, tii hã bë aw'yyt bë ed'oo bë edëb had'yyt do P'op Hagä Do wë. Hajõõ nuu me né hẽ bë ner'ood paawä, dooh bë h'yy ganyy bä këh ỹ n'aa hã ta hã taher'oot do hã! 40 Këh ỹ n'aa ti taher'ood né paawä, dooh bë ana bä wë ỹỹ, edëb had'yyt do ỹ banoo hyb n'aa bë hã. 41 Ti m' taky hadoo: —Ỹ raj'aa etsë do jawén nado ỹ bawät. 42 Ỹ h'yyb hapäh bëëh! Dooh bë kamahä̃n bä P'op Hagä Do bë h'yyb gó. 43 Ee kyy gó né paawä ỹ bahyng, dooh ỹ bë gado bä. Ta seeh, ta daaj hẽ ta ky gabuuj gó hana doo, ti paawä bë gadoo. 44 Bë gen'aak bë da hadoo do bë hã raj'aa etsëë bä. Dooh bë hyb n'aa p'eed bä bë ky n'aa, P'op Hagä Doo, sét had'op do her'oot do hã. Ti hyb n'aa bë nahajaa hã ỹ bë h'yy ka'eeh doo. 45 —Bë ỹ ky n'aa tapaa bë edoo manä Ee, P'op Hagä Do wë. Ỹ nado tii, bë hã ky n'aa tapaa doo. Mosees hã ti bë h'yy kejäg ub. Ti né hẽ da bë taky n'aa tapaa. 46 Mosees bë ky dahé bä paawä, ỹ né paawä bë ky daheeh. Mosees né hẽ këh ỹ n'aa herih do paah. 47 Dooh bë ky dahé bä ti terih do paah. Ti hyb n'aa bë wén ky nadaheeh ỹ her'oot doo —näng mä Jesus kyyh Judah buuj sa wahë n'aa sa hã.

6

Jesus pahuunh do 5 miw sa waa panyyg n'aa hahỹỹh

1 Ta jawén kä m', karaj'aa Garirej häd näng do Jesus batsëg hõm. Tiberijas karaj'aa häd seeh. 2 Hajõk Jesus jawén habok, hajõng tapehuunh doo, nahëë enäh do taheso padëëk do na-ããj hẽ rabahapäh do paa hyb n'aa. 3 Ti m', Jesus ta ma matëg daheeh rabasëëk waëë hã. Tii b' rabaym, ti m' rabehyy b'ëëh. 4 Edaa däk mä Judah buuj Pas-kowa rataheb'ëës doo. 5 Ti m' Jesus baheg'ããs, hajõk ti han'aa doo. Ti m' Pirip hã taky hadoo: —N'yy hẽnh da ër betsẽẽ hajõk do sa waa? 6 —näng mä Jesus, Pirip tametyy hyb n'aa. Jesus hapäh ta h'yyb gó nyy d' tabad'oo. 7 Ti m' Pirip ky hadoo: —8 kamarab ji moo wät do säm dooh tahaja nä bä sa waa säm —näng mä Pirip. 8 Ti m' ta ma matëg seeh, Ãn-Deréh, Simaw Peed hỹỹj, ky hadoo mäh: 9 —Gëët hỹ karapee. Ti anäng ta wë its ji ma poo oow pé pãw ned'ëëd is doo, sewada häd näng do s'ëëb. Tah'ỹỹb pawóp hẽ. Tahaj'as mä ti hajõk do hã? —näng mä ta kyyh. 10 Ti m' Jesus ky hadoo: —Bë mejõ rabehyy b'ëëh jawii jó —näng mäh. Baeh jawii tii bä. Ti m' rabehyy b'ëëh. 5 miw ajyy tahyb n'aa pé tii bä hab'ëëh doo. 11 Ti m' Jesus basog däk pãw, P'op Hagä Do hã taky hadoo: —Õm taw'ããts hẽ Ee. Man'oo däk ãã waa —näng mäh. Ti m' taban'oo kän hab'ëëh do sa hã. Ti hadoo né tah'ỹỹb ẽnh. Wog enä hõm mä sahõnh hẽ. 12 Rabahajaa bä kä rawëh doo, Jesus ky hadoo: —Bë ata däg mad'aak doo, takanerejãã hyb n'aa —näng mä Jesus. 13 Ti m' mad'aak do ta ma matëg rata hõm kän kawaju gó. 12 m' kawaju gedẽ hõm doo. Ji ma poo oow hadoo do paa madaag kän hajõng pãw bód. 14 Ti m' hajõk do rabahapäh bä Jesus pahuunh doo, raky hadoo: —Hahỹ né hẽ P'op Hagä Do ky n'aa rod badäk hahỹỹ hẽnh hana doo, kerih do hã taher'oot doo —näk mä sa kyyh. 15 Jesus h'yyb gó tabahapäh bä, tak'ëp rah'yyb tatug paawä sa häj n'aa wahë n'aa tabahadoo hyb n'aa, ta mab hẽ kä p'op tabasëëk waëë jó sa mahä̃nh.

Tamii pong jé Jesus bawät do panyyg n'aa hahỹỹh

16 Tũũh däg kä m', Jesus ma matëg rabawëëj kän karaj'aa hẽnh. 17 H'oo gó m' ragatsëg t'oonh, Kapar-Naũm häd näng do panang nemuun rabatsëg paawä. Badajuu däk mäh. Dooh m' Jesus awëëj nä bä sa wë. 18 Ti m', tak'ëp bah'ood ty gahëm. Tewëëp maadaka. 19 Dawëë péj rababoo däk bä kä, Jesus rahapäh. Tamii pong jó tabana sa wë. Ti m' tak'ëp rabeỹỹm bong. 20 Ti m' Jesus ky hadoo sa hã: —Bë eỹỹm manäh! Ỹ ti hỹỹh —näng mäh. 21 Ti m' rah'yyb tsebee kän tagatsëg sooh bä sa sii. Ti m', nayyw hẽ rakaja kän jajé raty gapad'ëëk hẽnh.

Ji h'yyb tym dëëb panyyg n'aa Jesus hanäng do hahỹỹh

22 Ti m' jati péh, hajõk do tamyyj däk hã ha'yym do Jesus mä resoos. Tsém hadoo, sét né h'oo tii bä hajat. Ti gó né hẽ Jesus ma matëg rabatsëg hõm. Dooh m' Jesus gatsëg so bä sa sii, sa hã. Ti hyb n'aa m' tii bä aym, red'oo. 23 Ti noo gó né hẽ panang Tiberijas häd näng doo bä naa marakate wób ranu kajäk, pãw rabawa p'aa hẽnh tabanäng hẽnh. Tsém hadoo pãw rabawa do paah, Jesus P'op Hagä Do hã taky n'aa etsẽẽ do jawén paa bä. 24 Ti m' rah'yy kadaw'uuh, dooh né hẽ m' Jesus tii bä, dooh ta ma matëg tii bä. Ti m' ragatsëg tooj kän marakate gó. Panang Kapar-Naũm tabanäng hẽnh rabatsëg hõm kän mäh, t'ĩĩ hẽnh Jesus rabesoos hyb n'aa. 25 Karaj'aa ta myyj jé Jesus rabaw'yyt bä kä m' raky hadoo ta hã: —Ma matëg, —näk mäh —nyy b' akä makajaa? —näk mäh. 26 Ti m' Jesus ky hadoo sa hã: —Né hup ỹ né hẽ hahỹ ỹ her'oot doo: Ỹ pehuunh do hã bë h'yy genä däk do hyb n'aa nado ỹ bë wén esoos. Ỹ bë wén esoos, pãw hã bë wog enä padëëk do hyb n'aa. 27 Taw'ããts hẽ dooh bë waa hã had'yyt hẽ bë h'yyb padäg. Nayyw hẽ takarejãã tii. Taw'ããts hẽ bë h'yyb padäg had'yyt hẽ ji h'yyb tym edëb had'yyt do hanoo do hã. Kanarejã tii. Ỹỹh, Aj'yy Hadoo Do Hỹ Pong Jé Hana Doo, ỹ né hẽ bë hã hanoo tii. Ee, P'op Hagä Do ky gabuuj gó ỹ moo wät —näng mä Jesus sa hã. 28 Ti m' rabeaanh Jesus hã: —H'ëëd ti P'op Hagä Do karẽn ãã moo bok? —näk mä sa kyyh. 29 Ti m' Jesus ky hadoo: —Hahỹỹ da P'op Hagä Do karẽn bë hã: Takarẽn bë h'yy ka'eeh tamejõ hyng do hã —näng mä Jesus. 30 Ti m' raky hadoo: —Ãã karẽn mametä ta heen n'aa. Mapahuunh do ãã bahapäh bä kä, õm ãã ky daheeh. H'ëëd mametëëh ãã hã? 31 Ër wahë makũ na-ããj hẽ rawa paa pãw hadoo do Manah häd näng doo, tabanawäng hẽnh rahabok noo gó. Hahỹỹ da P'op Hagä Do kyy kerih do ta ky n'aa hã: “Tanoo sa hã hỹ pong jé hana do pãw.” Ti bahä̃nh ti ãã karẽn mametëëh —näk mä sa kyyh Jesus hã. 32 Ti m' Jesus ky hadoo sa hã: —Né hup ỹ né hẽ hahỹ ỹ her'oot doo: Mosees nado ti hanoo ta ti pãw hỹ pong jé hana doo. Ee mo haj'aa ti ta ti pãw. Ee né hẽ ti hỹỹh, bë hã han'oo kän pãw heh'äät do hỹ pong jé hana doo. 33 Badäk hahỹỹ bä hahyng doo, badäk hahỹỹ hã habong do sa h'yyb hed'ëëp doo, ti né kä ta ti Pãw heh'äät kä P'op Hagä Do anoo doo. 34 Ti m' raky hadoo Jesus hã: —Man'oo had'yyt hẽ ta ti ãã hã, maky däng doo —näk mä sa kyyh. 35 Ti m' Jesus ky hadoo sa hã: —Ỹ né ti pãw hadoo do edëb had'yyt hẽ hanoo doo. Wë ỹ hana doo, dooh tasa wäd bä. Hã ỹ h'yy ka'eeh doo, dooh tahoo kaaj wäd bä —näng mäh. 36 —Ỹ her'ood wät né paa bë hã, dooh hã ỹ bë h'yy kae bä, ỹ bë hapëë né paawä. 37 Ti hadoo né hẽ, wë ỹ rabana da sahõnh hẽ Ee anoo do hã ỹỹ. Dooh da ỹ mak'yyts bä wë ỹ han'aa doo. 38 Baad ỹ wén gadoo sa hã, P'op Hagä Doo, hã ỹ mejõ hyng do karẽn do ỹ moo wät hyb n'aa. Dooh daj ỹỹ hẽ ỹ karẽn do jawén nado. 39 Hahỹỹ da P'op Hagä Do karẽn hã ỹỹ: Dooh takarẽn bä hã ỹ tanoo do see tabanesaa hẽnh tahõm bä, ỹ an'oo bä. Takarẽn ỹ genyy bong sahõnh hẽ hã ỹ tanoo doo, hỹ pong jé, P'op Hagä Do pa rababoo had'yyt hyb n'aa, sahõnh hã ta säm tabanoo noo gó. 40 Ee P'op Hagä Do karẽn sahõnh hẽ ta T'aah hã h'yyb padëëk doo, ta T'aah hã ky dah'eeh doo, redëb had'yyt hẽ kä hỹ pong jé ta pa. Sahõnh hẽ ta säm ragadoo bä kä, ỹ genyy boo kän P'op Hagä Do wë, hã ỹ h'yy ka'eeh doo —näng mä Jesus. 41 Ti m' hajõk do raky n'aa hajẽm, “Ỹ pãw hadoo doo, hỹ pong jé naa hahyng doo”, tahanäng do hyb n'aa. 42 Hahỹỹ d' mä sa kyyh rabaher'oot bä: —Hahỹ ta see nado ti hỹỹh. Joséh t'aah né hẽ ti hỹỹh —näk mäh. —Ãã hep'ëëh ti ta yb, ãã hep'ëëh ti ta ỹỹn. H'ëëd hyb n'aa, “Hỹ pong jé naa ỹỹh”, tabanäng? —näk mä sa kyyh. 43 Ti m' Jesus ky hadoo sa hã: —Jããm ti bë kyyh, bë ky kak'ëë doo —näng mäh. 44 —Dooh hajaa pé wë ỹ hana péh, hã ỹ h'yy ka'eeh péh, Ee, mejõ hyng do ỹỹh, wë ỹ tanatsyyd bä sa h'yyb tym. Jããm hẽ hajaa wë ỹ rana bä, Ee h'yyb tatug bä wë ỹỹ. Hã ỹ h'yy ka'eeh do ỹ genyy bong da, P'op Hagä Do wë ranu kajäk hyb n'aa, sahõnh hã ta säm ỹ banoo noo gó. 45 Hahỹỹ da P'op Hagä Do ky n'aa rod rerii bong paa ji ta h'yyb tatuk do ky n'aa: “Sahõnh hẽ sa hã P'op Hagä Do ma metëëk da.” Ti hyb n'aa, sahõnh hẽ Ee ma metëëk do maa new'ëë doo, sa h'yyb gó renäm doo, wë ỹỹ da rabana, hã ỹỹ da rah'yy ka'eeh. 46 Dooh hapäh pé Ee, P'op Hagä Doo. Jããm né hẽ ỹỹh, P'op Hagä Do wë naa hahyng do hapëë wät —näng mä Jesus hajõk do sa hã. 47 Ti m' Jesus ky hadoo ẽnh: —Né hup ỹ né hẽ hahỹ ỹ her'oot doo: Hã ỹ ky dah'eeh do redëb had'yyt da hỹ pong jé, P'op Hagä Do pa. 48 Ỹ né ti pãw hadoo do edëb had'yyt hẽ hanoo doo. 49 Tabanawäng hẽnh pãw hadoo Manah häd näng do bë wahë makũ rawa né paawä, dejëp né hẽ. 50 Hahỹ pãw hadoo do hỹ pong jé naa hahyng do hawa doo, dooh tadajëb bä ta h'yyb tym, dooh tabanesaa hẽnh tahõm bä. 51 Ỹ né hẽ ta ti pãw hadoo do ji hed'ëëp doo, hỹ pong jé naa hahyng doo. Sahõnh hẽ hahỹ pãw hawa doo, raboo had'yyt hẽ da hỹ pong jé P'op Hagä Do pa. Hup ỹ ta ti pãw ỹ anoo do ỹ dajëp bä, badäk hahỹỹ hã habong do hỹ pong jé rabedëb had'yyt hyb n'aa P'op Hagä Do pa —näng mä Jesus. 52 Ti m' tak'ëp Judah buuj raky kakä bong, tii da Jesus edoo do hyb n'aa. Hahỹỹ d' mä sa kyyh: —Nyy da hahỹ aj'yy banoo ër bawëh hyb n'aa ta dab? —näk mä sa kyyh. 53 Ti m' Jesus ky hadoo: —Né hup ỹ né hẽ hahỹ ỹ her'oot doo: Aj'yy Hadoo Do Hỹ Pong Jé Hana Do dab bë nawëë bä, ta majyyw bë neëg bä, dooh bë haja bä hỹ pong jé bë nu kajäg bä P'op Hagä Do pa. 54 Jé dap ỹ hawëh doo, majyw ỹ heëëk doo, hỹ pong jé edëb had'yyt da P'op Hagä Do pa. Ỹ ganyy wät da P'op Hagä Do wë, sahõnh hã ta säm ỹ banoo noo gó kä. 55 Tanawë heh'äät hadoo dap ỹỹ. Ji heëk do heh'äät hadoo majyw ỹỹ. 56 Jé dap ỹ hawëh doo, majyw ỹ heëëk doo, séd hã däg ta h'yy kata däk hã ỹỹ. Ỹ na-ããj da ta h'yyb gó ỹ bawäd kän. 57 Ee hã tabana hedëp doo. Ti né hẽ ỹ tamejũũ. Ta hyb n'aa ỹ bedëp. Ti hadoo né hẽ, hã ỹ h'yy kamasoo doo, edëp da hëp ỹ n'aa. 58 Gëët hahỹ pãw hadoo do hỹ pong jé hana doo. P'ooj ub bë wahë makũ rawa do paa nahado ti hỹỹh. Rawa né paawä ti dejëp. Hahỹ pãw hawa doo, tawäd had'yyt hẽ da P'op Hagä Do pa 59 —näng mä Jesus, tób P'op Hagä Do panyyg rayd naherot do yt hã tama metëëk noo gó, Kapar-Naũm panang bä.

Hajõk Jesus heréd hõm do panyyg n'aa hahỹỹh

60 Ta ti Jesus her'oot do ramaa newë däk bä, hajõk Jesus ma matëg wób raky hadoo mäh: —Ti bahä̃nh hëëh ta ti taher'oot doo. Dooh ky daheeh pé ta ti hedoo doo —näk mä sa kyyh. 61 Ta ma matëg wób kawaj'ããn gó rabaher'oot ta kyyh p'ãã Jesus bahapäh bä m' ta h'yyb gó m', taky hadoo sa hã: —Ỹ her'oot do hã bë h'yy kejä̃g bong? 62 Bë h'yy kejä̃g bong tan'oo bä, nyy da da bë baher'oot ỹỹh, Aj'yy Hadoo Do Hỹ Pong Jé Hana Do bë bahapäh bä, p'aa hẽnh hỹ pong jé tabasëëk bä? 63 P'op Hagä Do Sahee ti ji h'yyb tym hed'ëëp doo. Ji daaj hẽ ji hejój me dooh ji hajaa péh. P'op Hagä Do Sahee hã naa né hẽ ti ta ti këh ỹỹ, bë hã ỹ her'oot doo, hỹ pong jé, P'op Hagä Do pa ji edëb had'yyt hẽ hanoo doo. Te hub né hẽ këh ỹỹ. 64 Ti hadoo né hẽ, bë mahang dooh raky dahé bä —näng mä Jesus. Ta tii da Jesus wén her'oot, pooj jé Jesus hapëë däk do hyb n'aa ta h'yyb gó sa mahang ky nadah'eeh doo. Tahapëë däk né hẽ ẽnh ta majĩĩ moo gó haëënh do pan'aa. 65 Ti m' Jesus ky hado kän: —Ti hyb n'aa bë hã ỹ bedoo, dooh hajaa pé wë ỹ hana pé Ee natatug bä —näng mä Jesus. 66 Ti noo gó né kä m' hajõk heréd hõm Jesus. Dooh ta sii raboo boo bä. 67 Ti m' 12 hedoo do ta ma matëg hã Jesus beaaj wät: —Bë na-ããj bë karẽn bë bahõm mahä̃nh ỹỹ? —näng mäh. 68 Ti m' Simaw Peed häd näng do ky hadoo ta hã: —Hyb n'aa jawyk doo, —näng mäh —jaa sii ãã bahõm kän? Õm ti her'oot ji h'yyb tym hedëb had'yyt do ky n'aa hã. 69 Õm né hẽ baad had'op doo, P'op Hagä Do H'yyb Däng Doo, ãã ky daheeh. Ãã hapëë däk né hẽ tii —näng mä Peed kyyh. 70 Ti m' Jesus ky hadoo: —Ỹ né hẽ, bëëh, 12 hedoo doo, wë ỹỹ ỹ asëëw hõm doo. Sét hẽ bë mahang Dijab karom! 71 (Judas, Simaw Ikarijot häd näng do t'aah ky n'aa ti taher'oot. 12 hedoo do see né tii, ta jawén Jesus taky n'aa her'ood däk do pan'aa kä majĩĩ hã.)

7

Judah buuj rahyb n'aa esee do rataheb'ëës doo hẽnh Jesus bahõm do ky n'aa hahỹỹh

1 Ta jawén kä Jesus bawäd kän mä Garirej häj n'aa hẽnh. Dooh m' takarẽn tahõm bä Judah häj n'aa hẽnh, ta tii bä wahë n'aa rakarẽn radaj'ëëp do hyb n'aa. 2 Tabedaa däk bä m', bag'aad me tób Judah buuj rabahemak do rataheb'ëës doo, 3 Jesus hỹỹj raky hadoo mä ta hã: —Ayyw manä babä. Taw'ããts hẽ Judah häj n'aa hẽnh mabahõm, mapahuunh do a hataa rabahapäh hyb n'aa. 4 Ji karẽn bä ji raky n'aa ets'ëëh, dooh ji jejën bä ji moo wät doo. Taw'ããts hẽ sahõnh hẽ rabaheg'ããs ti mapahuunh doo —näk mä sa kyyh. 5 Ta hỹỹj na-ããj hẽ dooh m' rah'yy kae bä ta hã, tii d' rawén edoo. 6 Ti m' Jesus ky hadoo sa hã: —Dooh takaja nä bä ti noo gó ỹ bahõm doo. Bëëh, bë h'yyb karẽn do noo gó né hẽ bë bahõm. 7 Badäk hahỹỹ hã habong do P'op Hagä Do hã h'yy kana'eeh doo, dooh bë hã rakamajẽ bä. Wë ỹ rawén kamaj'ĩĩ, nesaa do ramoo heb'ooh do ky n'aa, nesaa do rahyb n'aa nahew'ëë do ky n'aa ỹ her'oot do hyb n'aa. 8 Bë ahõm ta ti rataheb'ëës hẽnh. Dooh ỹ ahõm nä bä ta t'ĩĩ hẽnh. Dooh takaja nä bä ti noo gó ỹ bahõm doo —näng mä Jesus kyyh ta hỹỹj sa hã. 9 Ta ti taher'oot do jawén paa bä m', Jesus baym dó Garirej häj n'aa bä. 10 Ti m', ta hỹỹj rabahõm jawén paa bä, Jesus bahõm kän. Kejën do hadoo tabahõm, ta wób ranahapäh bä. 11 Ti m' rahyb n'aa esee do rataheb'ëës hẽnh Judah buuj sa wahë n'aa resoos mä Jesus. Rabesoos bä m' rabeaanh n'yy hẽnh Jesus. 12 Jé pad'yyt hẽ hajõk do wób raher'oot mä Jesus ky n'aa hã. —Ky enyym —näk mä ta wób. —Dooh —näk mä ta wób. —Ji tawadii tii —näk mäh. 13 Kaja hẽ m' rabahesëënh ta ky n'aa, sa wahë n'aa rajeỹỹm do hyb n'aa. 14 Rataheb'ëës do hõõ bä, 4 ta ä̃ däg, Jesus bahõm kän mä P'op Hagä Do tób n'aa hẽnh. Tii bä tama met'ëëg kän. 15 Ti m' Judah buuj sa wahë n'aa rahyb n'aa meuunh, ti m' raky hadoo: —Nyy d' hajõng tabahajaa, ma kamanet'ëëg né paawä hahỹ aj'yy? —näk mä sa kyyh. 16 Ti m' Jesus ky hadoo sa hã: —Hã ỹ naa nado ti ỹ ma metëëk doo. Hã ỹ mejũũ do hanaa né tii. 17 P'op Hagä Do gen'aak do karẽn moo wät doo, ti tahapäh da ta h'yyb gó, P'op Hagä Do hanaa tado bä, hana ỹ tado bä ỹ ma metëëk doo. 18 Jé ta daaj hẽ, ta ky gabuuj her'oot doo, ta hã raweh'ëëh do hyb n'aa tii. Ti hadoo nado ta hã mejũũ do raweh'ëëh karẽn doo. Dooh ji tawad'ii bä ta tii hã. Dooh j'ooj madäk do tado bä ta h'yyb. Baad had'op do tii —näng mä Jesus. 19 Ti m' Jesus ky hadoo ẽnh: —Mosees né hẽ bë hã hanoo P'op Hagä Do ky n'aa jaw'yyk doo. Ti hado né paawä, dooh bë ky dahé bä. H'ëëd hyb n'aa ti bë karẽn ỹ bë daj'ëëp? Ta ky n'aa bë ky dahé bä paawä, dooh paawä bë karẽn bä ỹ bë dajëëb bä —näng mä Jesus kyyh Judah buuj sa wahë n'aa sa hã. 20 Ti m' ta wób raky hadoo: —Karap'aar h'yyb nesaa do a hã anäng! Dooh õm daj'ëëp péh —näk mä sa kyyh. 21 Ti m' Jesus ky hadoo: —Sét hẽ ỹ pahuunh do hyb n'aa Saab hã, bë h'yy kejä̃g bong. 22 Bë na-ããj né hẽ Saab hã né bë moo bok. Bë taah masuuj noo byyh kahõk do heen n'aa Saab noo gó tado bä, tii hã né hẽ bë moo bok, Mosees mejũũ do hyb n'aa. (Mosees nado du n'aa tii. Mosees pooj jé habong do paa ër wahë makũũh, ti ti du n'aa.) 23 Hỹỹ kä bë hã ỹ beaanh: Saab hã bë an'oo bä ji t'aah masuuj noo byyh ji gahõg bä, Mosees ky n'aa jaw'yyk do ji ky daheeh do hyb n'aa, h'ëëd hyb n'aa ti bë kawajããn wë ỹỹ, Saab hã aj'yy baad ỹ ahub däk do hyb n'aa? 24 Daap hẽ ỹ bë ky n'aa ety manäh. Taw'ããts hẽ P'op Hagä Do ky n'aa jaw'yyk do hã bë baheg'ããs ta ky n'aa —näng mä Jesus kyyh sa hã.

Rahyb n'aa newëë P'op Hagä Do H'yyb Däng do Jesus tado bä ky n'aa hahỹỹh

25 Ti m' Jerusarẽnh panang buuj wób raky hadoo: —Hahỹ nado aj'yy radaj'ëëp rahanäng doo? 26 Ti babä tabagëët ẽnh. Hajõõ mahang tabaher'ood né paawä, dooh sa kyy pé ta hã. Ër wahë n'aa rahyb n'aa newë däk apäh, P'op Hagä Do H'yyb Däng Doo, Kristo häd näng do tado bä tii? 27 Nyy d' ti hỹỹ éh? Ãã hapäh ti hahỹ aj'yy n'yy hẽnh naa. Kristo häd näng do kajaa bä, dooh ji hapëë bä n'yy hẽnh tahana —näk mä sa kyyh. 28 Ti hyb n'aa m', P'op Hagä Do tób n'aa bä Jesus ma metëëk bä taky hadoo, tak'ëp mä ta kyyh: —Bë hapäh mä ỹỹ, bë nooh. Bë hapäh mä n'yy hẽnh naa ỹỹ, bë nooh. Dooh këh ỹ gabuuj tado bä hỹ ỹ bahyng. Ti awät né hẽ ta ti hã ỹ mejõ hyng doo. Te hub né hẽ ta tii. Tahajaa ji h'yy kasadëë bä taky däng do hã. Ti dooh bë hapëë bä. 29 Ỹ ti hapäh. Ỹ wén hapäh, ta wë naa ỹ bahyng. Ỹ tamejõ hyng —näng mä Jesus sa hã. 30 Tii d' tabedoo do hyb n'aa m', sa wahë n'aa rakarẽn ramoo maso däg paawä. Dooh hajaa pé ta hã, dooh nä tadajëp do noo gó tado nä bä do hyb n'aa. 31 Sa wahë n'aa rakarẽn ramaso däg né paawä, hajõk mä ta hã h'yy kae padëëk. Hahỹỹ da m' sa kyyh: —Kristo, P'op Hagä Do Ky Däng Do kajaa bä, dooh tapehuuj da hahỹ pehuunh do bahä̃nh —näk mä sa kyyh. 32 Ti m' Pariséw ramaa napäh bä ta tii da Jesus ky n'aa rabaher'oot bä, P'op Hagä Do tób n'aa yt hã moo heb'ooh do sa wahë n'aa daheeh ramejũũ, P'op Hagä Do tób n'aa warahén n'aa Jesus ramasoo hyb n'aa. 33 Ti m' Jesus ky hadoo: —Ỹ aym nä bë pa, ta jawén ỹ babaaj hõm hã ỹ mejõ hyng do wë. 34 Ỹ da bë esoos tii bä. Dooh da ỹ bë awyyd bä, bë nahajaa do hyb n'aa bë ahõm bä ỹ hawät hẽnh —näng mä Jesus. 35 Ti m' Judah buuj sa wahë n'aa rabaher'oot ta tii d' tedoo do ky n'aa. Dooh tagah'ood nä bä sa hã taher'oot doo. Hahỹỹ da m' sa kyyh: —N'yy hẽnh g'eeh tabahõm ãã naw'yyt, tahanäng doo? Gereg sa panang hẽnh g'eeh ti tahahõm, ër wakããn wób rahabong hẽnh? Gereg buuj g'eeh tama met'ëëg kän? 36 Nyy d' tahanäng pé ti: “Ỹ da bë esoos tii bä. Dooh da ỹ bë awyyd bä, bë nahajaa do hyb n'aa bë ahõm bä ỹ hawät hẽnh”, tahanäng doo? —näk mä sa kyyh. 37 Tagadëëg ub rataheb'ëës do ä̃ n'aa, tak'ëp rahyb n'aa jew'yyk. Tii bä kä m', ti noo gó kä m' Jesus bas'ëëg gëët. Ti m' taky hadoo, tak'ëp mä ta kyyh: —Taw'ããts hẽ hoo kaanh do hadoo do ta hã, wë ỹ tabana tabeëëk do hadoo hyb n'aa. 38 Hahỹỹ da P'op Hagä Do kyy kerih doo: “Hã ỹ h'yy ka'eeh do h'yyb gó naa ganyyh da ji h'yyb bed'ëëp do naëng n'aa” —näng mä Jesus. 39 P'op Hagä Do Sahee tahanäng pé tii, Jesus hã h'yy ka'eeh do ta jawén ragadoo doo kä. Dooh Jesus an'oo nä bä ti noo gó P'op Hagä Do Sahee, dooh tadajëb nä bä, dooh taganä wäd nä bä, dooh P'op Hagä Do wë takawehëë däk doo hẽnh tas'ëëg nä bä do hyb n'aa. 40 Jesus her'oot do ta wób ramaa napäh bä m', raky hadoo: —Hahỹ né ti P'op Hagä Do ky n'aa rod, P'op Hagä Do Ky Däng Doo —näk mä sa kyyh. 41 Ta wób mä raky hadoo: —Hahỹ né hẽ Kristo häd näng doo —näk mä sa kyyh. —Dooh. Garirej häj n'aa hẽnh naa nado Kristo bana —näk mä ta wób. 42 —Dawi panaa da ta ti Kristo. Panang Berẽnh häd näng doo bä naa, Dawi panang paa bä naa Kristo bana da, näng P'op Hagä Do kyy kerih do hã —näk mä sa kyyh. 43 Sa h'yyb retyn hõm kän mä Jesus ky n'aa hã. 44 Ta wób rakarẽn paawä Jesus ramaso däk. Ti hadoo né hẽ m', dooh ta hã moo däng péh. 45 Ti m' P'op Hagä Do tób n'aa warahén n'aa, ramejõ nä do Jesus ramasoo hyb n'aa paawä, abaaj h'ũũm P'op Hagä Do tób n'aa yt hã moo heb'ooh do sa wahë n'aa sa wë, Pariséw sa wë na-ããj hẽ. Ti m' rabeaanh sa hã: —Hëd n'aa bë manana wät? —näk mä sa kyyh warahén sa hã. 46 Ti m' warahén raky hadoo: —Dooh noo gó her'oot pé ta ti aj'yy her'oot doo da —näk mä sa kyyh. 47 Ti m' Pariséw raky hadoo warahén sa hã: —Bë na-ããj hẽ tawadii? —näk mäh. 48 —Dooh ër wahë n'aa raky dahé bä ta hã. Ãã Pariséw, ãã na-ããj hẽ dooh ãã ky dahé bä ta hã. 49 H'yy gatemah ti hajõk do ta hã ky dah'eeh doo. Dooh Mosees ky n'aa jaw'yyk do rahapëë bä, ti rawén sũũt. P'op Hagä Do was'ee bong ti ta ti hajõk doo —näk mä Pariséw sa kyyh warahén sa hã. 50 Ti m' sa seeh, Nikodẽm häd näng doo, Jesus wë hegãã wät doo, ky hadoo ta wób sa hã: 51 —Dooh ër ky n'aa jaw'yyk do an'oo bä daap hẽ ër ky n'aa ety bä ër da hadoo doo. Taw'ããts hẽ pooj jé ër beaanh ta hã tamoo wät doo, tama metëëk doo, ër ky n'aa napäh hyb n'aa —näng mä Nikodẽm. 52 Ti m' ta wób raky n'aa rejã kän, ti m' raky hadoo ta hã: —Õm na-ããj né hẽ apäh Garirej hẽnh naa? —näk mäh. —P'op Hagä Do kyy kerih do hã mahegãã bä, mabahapäh, P'op Hagä Do ky n'aa rod dooh Garirej häj n'aa hẽnh naa tana bä —näk mä sa kyyh Nikodẽm hã. 53 Ti m' sahõnh hẽ rabahõm sa tób hẽnh.

8

Ỹỹnh ta patug nadoo do sii haỹỹh do raky n'aa tapaa do panyyg n'aa hahỹỹh

1 Ti m' Jesus baym panang bahä̃nh péj, waëë Oriib häd näng doo bä. 2 Jati péh, bäp paah, Jesus bahõm ẽnh p'aa hẽnh P'op Hagä Do tób n'aa hẽnh. Hajõk kata däk ta wë, P'op Hagä Do tób n'aa w'oo hã. Ti m' tabahyy sooh, ti m' tama met'ëëg kän. 3 Ti m' Mosees ky n'aa jaw'yyk do ma mehetëk doo, Pariséw sa daheeh, ramanaa ỹỹnh ta patug nadoo do sii haỹỹh doo, ta wób raw'yyt doo. Ti m' ỹỹnh ramejũũ hajõõ gó tabag'ëëd däk hyb n'aa. 4 Ti m' Jesus hã raky hadoo: —Ma matëg, —näk mäh —hahỹ ỹỹnh raw'yyt ta patug nadoo do sii tabaỹỹh bä —näk mäh. 5 —Ër ky n'aa jaw'yyk do hã ër Mosees mejũũ, pä me ji daj'ëëp ta ti hedoo do hyb n'aa. Nyy da a hã pé ji bad'oo? —näk mä sa kyyh. 6 Ta tii da rawén ke'aanh, rakarẽn Jesus kyyh hã rabaw'yyt raky n'aa tapaa do ky n'aa. Ti m' Jesus nu wajakoo sooh, tama poo me tũũ taberih. 7 Raky n'aa h'ũũm do hyb n'aa, as'ëëg gëët, ti m' taky hadoo sa hã: —Taw'ããts hẽ bë mahang nesaa do h'yyb gó nanäng doo, ti pooj jé hakut pä me —näng mä Jesus sa hã. 8 Ti m' p'aa hẽnh tanu wajakoo sooh ẽnh. Tũũ m' taberih p'aa hẽnh. 9 Ta tii d' Jesus bedoo bä sa hã, rabahõm kän sét kenäh hõm. Wahëh hedoo do ti pooj jé hah'ũũm. Jããm né hẽ haym Jesus. Ỹỹnh hayyw gëët ta pa. 10 Ti m' Jesus as'ëëg gëët, ti m' ỹỹnh hã taky hadoo: —N'yy hẽnh ta wób? Dooh õm ky n'aa etyy péh? —näng mä Jesus ta hã. 11 —Dooh. Tabad'op hẽ —näng mä ỹỹnh kyyh. Ti m' Jesus ky hadoo ta hã: —Ỹ na-ããj hẽ, dooh õm ỹ ky n'aa ety bä. Ahõm kä. Meréd hõm hỹỹ kä nesaa do sahõnh hẽ —näng mä Jesus ta hã.

Jesus badäk hahỹỹ bä habong do sa h'yyb tym bag hadoo do ky n'aa hahỹỹh

12 Ti m' p'aa hẽnh Jesus baher'oot kata b'ëëh do sa hã. Hahỹỹ d' mä ta kyyh: —Badäk hahỹỹ hã habong do sa h'yyb bag hadoo ỹỹh. Hã ỹ ky dah'eeh doo, dooh tabad'op hẽ badagyp do hadoo doo gó, nesaa doo gó, raboo bä tii. Ti anäng da sa wë sa h'yyb bag, P'op Hagä Do wë ji ted'ëëp doo, ta pa ji bawäd had'yyt hẽ hanoo doo —näng mä Jesus kyyh. 13 Ti m' Pariséw raky hadoo ta hã: —A mab hẽ, a daaj hẽ maky n'aa her'oot a ky n'aa —näk mäh. —Dooh Mosees ky n'aa jaw'yyk do an'oo bä ji mab hẽ, ji daaj hẽ, ji ky n'aa ji her'ood bä. Ti hyb n'aa taw'ããts hẽ nado ta ti maher'oot doo —näk mä sa kyyh. 14 Ti m' Jesus ky hadoo: —Map ỹỹ hẽ, daj ỹỹ hẽ, këh ỹ n'aa ỹ her'ood né paawä, né hup ỹ né hẽ ta ti ỹ her'oot doo. Ỹ hapäh ti n'yy hẽnh ỹ bana, ỹ hapäh ti n'yy hẽnh ỹ bahõm, né hup ỹ né hẽ ỹ wén näng. Bë tii, dooh bë hapëë bä n'yy hẽnh ỹ hana, n'yy hẽnh ỹ bahõm. 15 Ỹ bë ky n'aa tapaa j'ooj hanäng do hã bë hapäh do hã. Ỹ dooh ỹ ky n'aa tapaa péh. 16 Sa hã ỹ ky n'aa ety bä paawä, baad paawä ỹ ky däng sa hã, map ỹỹ hẽ nadoo do hyb n'aa ỹ ky n'aa etyy. Ti anäng hã ỹ ky masa doo. Ee, hã ỹ mejõ hyng doo, ti né hẽ ỹ taky masa —näng mäh. 17 —Pawóp hẽ ajyy séd demuun raher'ood bä, baad ub tii, ji ky daheeh sa kyyh, bë ky n'aa jaw'yyk do mejũũ doo. 18 Tii d' né hẽ ãã bad'oo. Ỹ her'oot këh ỹ n'aa. Ee, hã ỹ mejõ hyng doo, ỹ taky masa këh ỹ n'aa hã —näng mä Jesus kyyh Pariséw sa hã. 19 Ti m' rabeaaj kän: —N'yy hẽnh a yb? —näk mäh. Ti m' Jesus ky hadoo: —Dooh ỹ bë hapëë bä. Dooh né hẽ Ee bë hapëë bä ẽnh —näng mäh. —Ỹ bë hapëë bä paawä, Ee na-ããj hẽ paawä bë hapäh —näng mä Jesus kyyh. 20 P'op Hagä Do matym n'aa rabeheno do hood basooh do pa Jesus baher'oot tii, tama met'ëëk bä P'op Hagä Do tób n'aa yt hã. Rakarẽn né paawä ramasoo, dooh ta hã moo däng péh. Rawén moo nadäng, dooh takaja nä bä tadajëp do heen n'aa kä. 21 Ti m' p'aa hẽnh Jesus baher'ood wät sa hã: —Ỹ da ahõm bë mahä̃nh. Ỹ d' bë esoos. Nesaa do anäng nä da bë hã bë dejëp. Ỹ hahõm hẽnh, dooh bë haja bä bë ahõm bä —näng mä Jesus. 22 Ta tii d' tabedoo do hyb n'aa rakeaj kän mä sa hã hẽ né hẽ. Hahỹỹ d' mä sa kyyh: —Nyy d' tahanäng pé g'eeh: “Ỹ hahõm hẽnh dooh bë haja bä bë ahõm bä”, tahanäng doo? Ta daaj hẽ g'eeh takadaj'ëëp? —näk mä sa kyyh. 23 Ti m' Jesus ky hadoo ẽnh sa hã: —Babä naa bë ti hỹỹh. P'op naa ỹ ti hỹỹh. Badäk hahỹỹ bä naa bë ti hỹỹh. Ỹ ti dooh. Dooh badäk hahỹỹ bä naa tado bä ỹỹh. 24 Nesaa do anäng nä da bë hã bë dejëp, näng ỹỹh. Ỹ né hẽ ti hawäd had'yyt do bë ky nadahé bä, bë da dejëp né hẽ nesaa do bë h'yyb tym gó anäng nä —näng mä Jesus. 25 Ti m' raky gakog hõm: —Jaa ẽnh õm? —näk mä sa kyyh. —Pooj jé bë ỹ maher'oot do né hẽ —näng mä Jesus. 26 Ti m' taky hadoo ẽnh: —Ti anäng nä wë ỹỹ hajõng nä bë ỹ ky n'aa tapaa do pan'aa —näng mäh. —Te hub né hẽ hã ỹ mejõ hyng do her'oot doo. Tahajaa ji h'yy kasadëë bä taky däng do hã. Ỹ tamaher'oot do né hẽ ti ỹ her'oot do badäk hahỹỹ hã habong do sa hã —näng mä Jesus. 27 Dooh m' rah'yy genä bä ta Yb ky n'aa Jesus her'oot bä. 28 Ti hyb n'aa m' Jesus ky hadoo sa hã: —P'op, b'aa hã Aj'yy Hadoo Do Hỹ Pong Jé Hana Do bë basäg häng do jawén paa bä, ỹ né hẽ ti hawäd had'yyt do tii bä bë h'yy genä kän. Dooh daj ỹỹ hẽ ỹ moo wät péh, ỹ her'oot péh, ti noo gó kä bë bahapäh. Ti noo gó kä bë bahapëë kän hahỹỹh: Jããm hẽ ỹ her'oot bë hã, Ee ỹ tama metëëk doo. 29 Hã ỹ mejõ hyng do awäd had'yyt hẽ si ỹỹ. Dooh ỹ teréd bä, tagen'aak do ỹ moo wäd had'yyt do hyb n'aa —näng mä Jesus kyyh. 30 Ta ti tabaher'oot bä m', hajõk h'yy kae padäg kän ta hã.

Nesaa do moo wät doo, nesaa do karom, ky n'aa hahỹỹh

31 Ti m' Judah buuj ta hã h'yy kae padëëk do hã Jesus ky hadoo: —Ỹ ma metëëk do bë ky dahé had'yyt bä, hëp ỹ hata heh'äät padäg bë tii bä. 32 Bë hapäh da tii bä baad hadoo do ky n'aa. Baad hadoo do ky n'aa bë da ted'ëëp, baad bë babok hyb n'aa kä —näng mä Jesus sa hã. 33 Ti m' raky hadoo: —H'ëëd hyb n'aa tii da mabaher'oot? Abaraãm panaa né hẽ ti ããh. Dooh noo gó ta wób sa karom kanep'aak do ãã ado bä. Nyy d' mahanäng pé ta ti maher'oot doo? —näk mä sa kyyh. 34 Ti m' Jesus ky hadoo: —Né hup ỹ né hẽ hahỹ ỹ her'oot doo: Nesaa do moo wät doo, nesaa do karom né kä tii. 35 Dooh da ta kariw n'aa tób yt hã ta karom awäd had'yyt hẽ. Jããm né hẽ ta t'aah hadoo do ti haym ta tób bä. 36 Ti hyb n'aa, P'op Hagä Do T'aah bë tedëëb bä, baad né tii bä bë baboo kän, nesaa do karom nado boo bëëh —näng mäh. 37 Ỹ hapäh, Abaraãm panaa né ti bëëh. Ti hado né paawä, ỹ bë karẽn ỹ bë daj'ëëp, baad takanejäk do hyb n'aa bë h'yyb gó ỹ ma metëëk doo. 38 Bë ỹ ma metëëk Ee metëëk do hã ỹỹ. Bë tii, bë yb wë bë ma kametëëk doo, ti bë moo bok —näng mä Jesus sa hã. 39 Ti m' raky hadoo: —Abaraãm ti ãã wahë makũũh —näk mä sa kyyh. Ti m' Jesus ky hadoo: —Abaraãm panaa bë do bä paawä, Abaraãm bad'oo doo da paawä bë bad'oo —näng mä Jesus. 40 —Baad hadoo do ky n'aa, hã ỹ P'op Hagä Do an'oo däk do bë ỹ maher'oot. Tii d' né paawä ỹ metëëk bë hã, bë karẽn ỹ bë daj'ëëp. Dooh paa ta tii da Abaraãm adoo bä. 41 Bë yb moo wät do ti ta ti bë moo bok doo —näng mä Jesus sa hã. Ti m' raky hadoo: —Ãã yb daap nado. Jããm né hẽ P'op Hagä Do ãã Yb. Ta taah heh'äät ãã —näk mä sa kyyh. 42 Ti m' Jesus ky hadoo sa hã: —P'op Hagä Do tado bä paawä bë Yb, bë kamahä̃n paawä ỹỹh, P'op Hagä Do wë ỹ bana do hyb n'aa. Dooh këh ỹỹ gó tado bä ỹ bahyng. Ti né hẽ ti hã ỹ mejõ hyng doo. 43 Hëd n'aa ti taganahoot bë hã, ỹ her'oot doo? Bë h'yyb gó tawén ganahoot, këh ỹ bë ganadoo do hyb n'aa. 44 Dijab taah bëëh. Takarẽn do bë karẽn bë moo bok. P'ooj ub, tadu däk noo gó, dahej'ëëp do né paa tii. Dooh baad hadoo doo, heh'äät ub do ky n'aa tagenaag bä. Dooh baad hadoo do ky n'aa ta h'yyb gó tabawäd bä. Daap tamenyyh bä, ta kyyh né hẽ ti taher'oot doo. Daap menyyh do tii. Daap menyyh do yb né tii. 45 Baad hadoo doo, heh'äät ub do ky n'aa ỹ her'oot do hyb n'aa ỹ bë ky nadaheeh. 46 Jaa bë mahang hajaa pé nesaa do hã ỹ taky n'aa tapa bä? Baad hadoo do ky n'aa ỹ her'oot. H'ëëd hyb n'aa ỹ bë ky nadaheeh? 47 P'op Hagä Do taah hedoo do ramaa newëë P'op Hagä Do her'oot doo. Bë tii, dooh P'op Hagä Do taah bë do bä, ti hyb n'aa bë wén maa nanewëë ta kyyh —näng mä Jesus kyyh sa hã. 48 Ti m' Judah buuj sa wahë n'aa raky hadoo Jesus hã: —Baad né ãã ky kajäk. Samarija buuj né õm! 49 Ti m' Jesus ky hadoo: —Dooh. Dooh karap'aar h'yyb nesaa do adäg bä hã ỹỹ —näng mäh. Ỹ ti hỹỹh, ỹ weh'ëëh Ee. Bë tii, ỹ bë ky n'aa rejãã. 50 Dooh ỹ as'ũũd bä ỹ raweh'ëëh doo. Sét hẽ ti hawät ỹ raweh'ëëh karẽn doo. Ti né hẽ ti taky däng ji hã baad ji hado bä, baad ji nado bä. Bë nado ti ky kajäk doo. 51 Né hup ỹ né hẽ hahỹ ỹ her'oot doo: Ỹ ma metëëk do ky daheeh doo, dooh tadajëb wäd bä —näng mä Jesus sa hã. 52 Ti m' Judah buuj sa wahë n'aa raky hadoo: —Ãã hapäh né hẽ hỹỹ kä, karap'aar h'yyb nesaa do a hã adäk né hẽ —näk mäh. —Abaraãm dajëp paah, P'op Hagä Do ky n'aa rod dejëp né paah, ti hadoo né hẽ, jé mama metëëk do ky daheeh doo, dooh tadajëb bä, näng õm. 53 Ãã wahë makũ Abaraãm bahä̃nh g'eeh õm? Abaraãm dajëp paah, ti hadoo ẽnh P'op Hagä Do ky n'aa rod p'ooj ub habok do paah. Jaa õm a hã péh? —näk mä sa kyyh. 54 Ti m' Jesus ky hadoo: —Daj ỹỹ hẽ ỹ kawehëë bä paawä, dooh taw'ããts hẽ tado bä ta tii. Ee, bë h'yy kaha'eeh bë hanäk doo, ti né ti ỹ taweh'ëëh. 55 Dooh bë hapëë bä tii. Ỹ ti hapäh. “Dooh ỹ hapëë bä”, ỹ noo bä paawä, ỹ paawä noo kanesa bë nemuun. Ỹ hapäh né hẽ ti P'op Hagä Doo. Ỹ ky daheeh ta kyyh. 56 Abaraãm, bë wahë makũũh, tsebee wät ỹ kajaa noo gó tabahapäh bä. Tahapäh né paah —näng mä Jesus. 57 —Õm ky kew'oonh ta ti maher'oot do hã —näk mä Judah buuj sa wahë n'aa. —Dooh mawah'ëë nä bä, dooh 50 ta baab mado nä bä, mahapäh mä Abaraãm a nooh —näk mä sa kyyh. 58 Ti m' Jesus ky hado kän: —Né hup ỹ né hẽ hahỹ ỹ her'oot doo: Abaraãm benäng do pooj jé ỹ awäd däg né hẽ! —näng mä Jesus sa hã. 59 Ti m' ta ti ramaa napäh bä, rabasog padëëk pä, ta hã radewëës hyb n'aa paawä, radajëëb paawä. Ti Jesus kejën hõm. Ahõm P'op Hagä Do tób n'aa bä naa.

9

Ty tamah do panyyg n'aa hahỹỹh

1 Tamahõm me tabahapäh aj'yy ty tamah doo. Ta hã d' né hẽ m' tabenäng bä. 2 Ti m' ta ma matëg rabeaanh: —Ma matëg —näk mäh. —H'ëëd hyb n'aa hahỹ aj'yy tawén ty tamah tabenäng? Ta yb, ta ỹỹn nesaa do ramoo bok do hyb n'aa, ta daaj hẽ apäh nesaa do tamoo wät do hyb n'aa? —näk mä sa kyyh. 3 Ti m' Jesus ky hadoo: —Dooh, ti hyb n'aa nado ti hahỹ tabahadoo —näng mäh. —Ty tamaa gó tawén enäng, ta hã P'op Hagä Do hejój kametëëh hyb n'aa —näng mäh. 4 —Taw'ããts hẽ tabawak nä bä ër moo bok, hã ỹ mejõ hyng do karẽn doo. Ti awät tabadajuuh, du daa d' ji moo wät péh. 5 Badäk hahỹỹ hã habong do sa h'yyb tym bag hadoo ỹỹh, badäk hahỹỹ hã ỹ bawät nä bä —näng mä Jesus kyyh. 6 Ta ti taky hadoo do jawén paa bä, tũũ tabetsós wät. K'ããts me tamekuuj wät, ti m' aj'yy matym hã tahawug hõm mä ta uuh. 7 —Ahõm kä —näng mä aj'yy hã. —Mahetsyyd a matym naëng majat do Siroéh häd näng doo me —näng mä Jesus aj'yy hã. (“Mejũũ doo”, tahanäng pé ti Siroéh.) Ti m' aj'yy bahõm kän, tahetsyyd wät mäh, tabahapëë däg kän mäh. Ti m' tababaaj hõm kän ta tób hẽnh. 8 Ti m', ta tób pa haj'eenh doo, pooj jé dajẽẽr tabehetsẽ bä hep'ëëh do paa m' rahapäh mä aj'yy. Ti m' raky hadoo: —Hahỹ nado dajẽẽr hetsẽ do paah? —näk mä sa kyyh. 9 Ti né m' ta wób sa hã. Ta wób raky hadoo: —Dooh ti tado bä —näk mäh. —Ta da hed'op —näk mäh. —Ỹ né tii —näng mä aj'yy ty tamah do paa kyyh. 10 Ti m' rabeaaj kän: —Nyy da mabahapëë däk? —näk mä sa kyyh. 11 Ti m' aj'yy ky hadoo: —Aj'yy, Jesus ramaneëënh doo, mekuuj wät k'ããts, tii bä matym ỹỹ hã tahawug hõm ta uuh. Siroéh hẽnh ỹ tamejũũ, ỹ bahets'yyt hyb n'aa. Ỹ ahõm, ỹ hetsyyd wät, ti ỹ bahapëë däg kän —näng mä aj'yy kyyh. 12 —Ny tawät ti aj'yy? —näk mä ta hã. —Dooh ỹ hapëë bä —näng mä aj'yy kyyh.

Pariséw rabeaanh do aj'yy ty tamah do paa hã ky n'aa hahỹỹh

13 Ti m' ramahũũm mä aj'yy ty tamah do paa Pariséw sa wë. 14 Saab né hẽ paa m' k'ããts Jesus mekuuj wät, aj'yy taty nä däk. 15 Ti m' aj'yy hã Pariséw rabeaanh nyy da ta matym nyy däg kän. Ti m' aj'yy ky hadoo: —K'ããts me matym ỹ tabahawug wät. Ỹ hetsyyd wät. Hỹỹ kä ỹ bahapëë däk —näng mäh. 16 Ti m' Pariséw wób raky hadoo: —Dooh P'op Hagä Do mejũũ do tado bä ta ti aj'yy. Dooh Saab hã ky n'aa kajew'yyk do taky dahé bä —näk mä sa kyyh. Ti m' ta wób raky gadoo: —Nesaa do moo hew'ëët do tado bä paawä, dooh paawä tahaja bä hahỹ hadoo do meuj n'aa näng do tapahuuj bä —näk mä ta wób sa kyyh. Séd h'yyb nehedo boo m' Jesus hã. 17 Ti m' p'aa hẽnh rabeaaj wät aj'yy hã: —Nyy d' mabaher'oot ta ti aj'yy ky n'aa? Õm né ti tamatym nä däk —näk mä sa kyyh. Ti m' aj'yy ky hadoo: —P'op Hagä Do ky n'aa rod né hẽ tii —näng mäh. 18 Dooh nä Judah buuj sa wahë n'aa raky dahé nä bä aj'yy ty tamah doo, dooh né hẽ m' raky dahé nä bä aj'yy ty nyy däk doo. Ti hyb n'aa m' ta yb, ta ỹỹn ranaëëj kän. 19 Ti m' rabeaanh sa hã: —Bë t'aah né hahỹỹh? —näk mäh. —Hahỹ né hẽ ti ty tamah do bë hanäk doo, tabenäng noo gó? Nyy da tabahapëë däk hỹỹ kä? —näk mä sa kyyh ta yb sa hã. 20 Ti m' ta yb raky hadoo: —Ãã t'aah né ti ta tii. Ta hã d' né hẽ tabenäng —näk mäh. 21 —Dooh ãã hapëë bä nyy da taty nyy däk, jaa ty nä däk. Ta hã bë eaaj. Wah'ëë tii, karapee nado. Tahajaa taher'ood bä ta daaj hẽ ta ky n'aa —näk mä sa kyyh. 22 Hahỹỹ d' paa m' Judah buuj sa wahë n'aa sa kyyh: “Ãã ado nyyh da, Jesus ti Kristo, P'op Hagä Do H'yyb Däng Do hanäng doo. Dooh da ãã gado wäd bä tób P'op Hagä Do panyyg ãã yd naherot do yt hã”, näk mä sa kyyh. Ti hyb n'aa m' ta yb tii da rawén edoo. Judah buuj sa wahë n'aa rajeỹỹm. 23 Ti hyb n'aa m', “Wah'ëë däg. Ta daaj hẽ tabaher'oot”, rawén näng. 24 Ti m' p'aa hẽnh ẽnh ranaëënh sa wë ty tamah do paah. Ti m' raky hadoo ta hã: —P'op Hagä Do hã maky dëë te hub tado bä! Baad maher'ood! —näk mäh. —Ãã hapäh né hẽ, nesaa do moo hew'ëët do ti ta ti aj'yy —näk mä sa kyyh. 25 Ti m' aj'yy ky hadoo: —Dooh ỹ hapëë bä nesaa do moo hew'ëët do tado bä, nesaa do moo hew'ëët do tanado bä. Sét hẽ ti ỹ hapäh: Ty tamaa né paa ỹỹh, ỹ taty nä däk —näng mä aj'yy Pariséw sa hã. 26 Ti m' p'aa hẽnh rabeaanh ẽnh: —Nyy da tabad'oo? Nyy da õm taty nä däk? —näk mäh. 27 —Bë ỹ maher'ood wät. Dooh ỹ bë ky dahé bä. Hëd n'aa bë karẽn p'aa hẽnh ỹ baher'oot? Bë na-ããj né hẽ bë karẽn ta ma matëg bë bahadoo? —näng mä aj'yy sa hã. 28 Ti m' raky n'aa rejãã aj'yy. Ti m' raky hadoo ta hã: —Õm ti ta ma matëg! Mosees ma metëëk do ãã ti hỹỹh! 29 P'op Hagä Do her'oot paa Mosees hã. Ti ti ãã hapäh, ãã ky n'aa napäh. Ta ti aj'yy, dooh ãã hapëë bä n'yy hẽnh naa tii —näk mä sa kyyh. 30 Ti m' aj'yy ky hadoo: —B'ës ky kewooj éh. Ỹ né matym nyy däg paawä tamo haj'aa, dooh m' bë hapëë bä, bë nooh. 31 Ji hapäh né ti hahỹỹh: Dooh P'op Hagä Do maa newë bä nesaa do moo heb'ooh doo. P'op Hagä Do weh'ëëh doo, takarẽn do moo heb'ooh doo, ti né hẽ ti tamaa newëë. 32 Pooj jé tadu dahäng noo gó, dooh ji ky n'aa napäh pé ty tamah doo gó henäng do hapëë däk doo —näng mäh. 33 —P'op Hagä Do wë naa tanado bä paawä, dooh paawä tahajaa péh, tabad'op hẽ —näng mä aj'yy kyyh sa wahë n'aa sa hã. 34 Ti m' raky gadoo: —Nesaa do a hã anäng mabenäng, ãã mama metëëk? —näk mä sa kyyh aj'yy hã. Ti m' rah'eed nyyh mä P'op Hagä Do panyyg rayd naherot doo bä naa. Dooh m' ran'oo wäd bä tajëë wäd bä p'aa hẽnh t'ĩĩ hẽnh.

H'yy ganehot do sa ky n'aa hahỹỹh

35 Ti m' Jesus ky n'aa napäh aj'yy rah'eed nyyh doo. Aj'yy tamamuun bä, taky hadoo ta hã: —Õm h'yy ka'eeh Aj'yy Hadoo Do Hỹ Pong Jé Hana Do hã? —teaanh mä ta hã. 36 Ti m' aj'yy ty tamah do paa ky hadoo: —Jaa tii? Ỹ mamaher'ood, ta hã ỹ h'yy ka'eeh hyb n'aa —näng mä ta kyyh. 37 Ti m' Jesus ky hadoo ta hã: —Mahapäh paah. Ỹ tii, a sii her'oot doo —näng mäh. 38 Ti m' aj'yy ky hadoo: —A hã ỹ h'yy kae däg kän, hyb n'aa jawyk doo —näng mäh. Ti m' ta taron nuu me m' aj'yy bahyy häng Jesus wë, Jesus taweh'ëëh hyb n'aa. 39 Ti m' Jesus ky hadoo: —Ỹ wén hyng babä, ỹ ky n'aa etyy hyb n'aa sa hã, ty temah do ỹ ty nä padëëk hyb n'aa, matym enäh do ranahapäh hyb n'aa, rah'yy ganahoot hyb n'aa —näng mä Jesus kyyh. 40 Ti m' Pariséw wób ta sii habong do ramaa napäh taher'oot doo. Ti m' rabeaanh ta hã: —Nyy d' mahanäng pé tii? Ãã sii hẽ ty temah mahanäng? —näk mä sa kyyh. 41 Ti m' Jesus ky hadoo: —Ty temah do bë hado bä paawä, bë h'yy ganah'ood bä paawä, bë h'yyb haj'aa hẽ nado tii, hã ỹ bë h'yy kana'eeh doo —näng mäh. “Ãã hapäh, ãã h'yy ganäng a hã”, bë hanäk do hyb n'aa, bë h'yyb haj'aa hẽ né hẽ hã ỹ bë h'yy kana'eeh doo —näng mä Jesus kyyh Pariséw sa hã.

10

B'éé hagã n'aa heh'äät do panyyg n'aa hahỹỹh

1 Ti m' Jesus ky hadoo ẽnh, panyyg ky n'aa gó tabenaa wät: —Né hup ỹ né hẽ hahỹ ỹ her'oot doo: B'éé hood kahadë do noo me najëë suun doo, ta hadë pong jé gatsëk doo, baretsëk do tii, kamaj'ĩĩ do tii. 2 Ta noo me hajëë suun doo, ti né hẽ ta masããh b'éé hagã n'aa. 3 B'éé hagã n'aa kajaa bä kä, ta noo hagã n'aa tagas'ëës ta nooh tabajëë suun hyb n'aa. Ta masããh hã ramaa napäh ta kyyh, sét ken'yyh tanaëënh bä sa häd me. Ti tamahũũm kän ta masããh ta w'oo hã. 4 Sahõnh hẽ ta masããh tamanyyh do jawén paa bä kä, sa pooj jé tabahõm, tamahũũm kän. Ta masããh ah'ũũm sa hagã n'aa jawén, ta kyyh ramepäh do hyb n'aa. 5 Tabad'op hẽ rahõm ramanepäh do jawén. Waj'aa bong ta mahä̃nh, raky manepäh do hyb n'aa. 6 Ta ti ky n'aa me Jesus baher'oot sa hã. Dooh m' tagah'ood bä Pariséw sa hã taher'oot doo. 7 Ti hyb n'aa m', p'aa hẽnh Jesus ky hadoo sa hã: —Né hup ỹ né hẽ hahỹ ỹ her'oot doo: Ỹ né hẽ b'éé hood noo hadoo. 8 Sahõnh hẽ pój ỹỹ jé heboo nä doo, ma matëg oow hedoo doo, P'op Hagä Do H'yyb Däng do hanäk do na-ããj, baretsëg paa tii, kamaj'ĩĩ paa tii. Dooh paa raky dahé bä sa kyyh, b'éé ky nadah'eeh do hadoo sa hagã n'aa nadoo doo. 9 Ỹ né hẽ b'éé hood noo hadoo. Wë ỹ nu däng doo, edëb had'yyt hẽ kä nesaa do mahä̃nh. P'op Hagä Do wë da tanu däng. Baad tabajëng, baad tabanyyh, tawyyd had'yyt hẽ baad hadoo doo, sa waa b'éé raw'yyt do hadoo. H'yyb nyyw gó, neỹỹm doo gó, tabawäd kän P'op Hagä Do matym gó kä. 10 Hets'ëëk do rabana rabets'ëëk hyb n'aa, radej'ëëp hyb n'aa, ragawats'iik hyb n'aa. Ti no n'aa rabana. Dooh ti ỹ hado bä. Ỹ ahyng babä ỹ bed'ëëp hyb n'aa, baad hadoo doo gó rababoo had'yyt hyb n'aa —näng mä Jesus. 11 Ti m' taky hadoo ẽnh: —Ỹ né hẽ b'éé hagã n'aa baad hadoo doo. B'éé hagã n'aa baad hadoo do kan'oo däk da, tadajëp ta masããh hyb n'aa. 12 Sa karom, b'éé tabahag'ããs ramejũũ doo, ta säm tagadoo hyb n'aa, dooh b'éé hagã heh'äät tado bä. B'éé danäh nado tii. Eỹỹm wät tii, waj'aa wät tabanas'aa b'éé hek'ook do tabahapäh bä. Teréd bëëh b'éé. Tii bä awad japuk b'éé seeh, tii bä ta wób jé pad'yyt hẽ rawaj'aa bong ta ti hyb n'aa. 13 Ta säm hyb n'aa paa ti sa karom bahag'ããs b'éé. Dooh b'éé tahyb n'aa p'eed bä. Ti hyb n'aa tawajaah. 14 -15 Ỹ ti hỹỹh, b'éé hagã n'aa heh'äät hadoo. Ee, P'op Hagä Doo, ỹ tamepäh, ỹ na-ããj hẽ ỹ mepäh Ee, P'op Hagä Doo. Ti hadoo né hẽ baad ỹ mepäh masãh haa. Masãh haa na-ããj né hẽ, baad né hẽ ỹ ramepäh. Daj ỹỹ hẽ ỹ kan'oo däk, ỹ dajëp hyb n'aa masãh haa sa hyb n'aa. 16 Ti abong nä masãh haa hedoo do wób, bong hahỹ wób nado tii. Ti na-ããj né da ỹ manaa wë ỹỹ. Raky daheeh né da ỹỹh. Séd hã däg da rakata padëëk, hã ỹ h'yy ka'eeh doo. Sét né hẽ da ỹỹh, sa hagã n'aa. 17 Ỹ Ee kamahä̃n. Ỹ tawén kamahä̃n, daj ỹỹ hẽ ỹ kan'oo däk ỹ dajëp hyb n'aa, p'aa hẽnh ỹ bedëb wät hyb n'aa. 18 Dooh hajaa pé ỹ daj'ëëp péh. Daj ỹỹ hẽ ti ỹ kan'oo däk dajëb hã. Ỹ hajaa ỹ kan'oo däg bä dajëb hã. Ỹ hajaa p'aa hẽnh ỹ ganä wät p'aa hẽnh ỹ edëb wät hyb n'aa. Tii d' né hẽ Ee mejũũ ỹ bad'oo —näng mä Jesus kyyh. 19 Ti m' p'aa hẽnh séd h'yyb nehedo boo Jesus hã, Jesus kyyh hyb n'aa. 20 Hahỹỹ da hajõk do wób sa kyyh: —Karap'aar h'yyb nesaa do ta hã adäk. Baad h'yyb nado. Hëd n'aa bë maa newëë ti ta kyyh? —näk mä sa kyyh. 21 Ti m' ta wób raky hadoo: —Dooh. Dooh ti taky hado bä karap'aar h'yyb nesaa do hadäk doo. Dooh karap'aar h'yyb ta ti hadoo do taher'ood bä. Dooh karap'aar h'yyb haja bä ty tsehẽt do raty nä padäg bä —näk mä ta wób sa kyyh.

Jesus kyyh raganadoo do ky n'aa hahỹỹh

22 Ti m', Jerusarẽnh bä P'op Hagä Do tób n'aa hyb n'aa ratsebé do rataheb'ëës do kajaa. Tabahahëëm bawät noo gó m' tii. 23 Jesus awät P'op Hagä Do tób n'aa yt hã, Saromãw häd näng doo bä. 24 Ti m' Judah buuj sa wahë n'aa ranu get'ëë däk Jesus. Ti m' raky hadoo ta hã: —Jããm hẽ, ãã mah'yyb manepä wäd manäh! Baad ub ãã mamaher'ood hỹỹ kä õm P'op Hagä Do H'yyb Däng Do mado bä —näk mä sa kyyh. 25 Ti m' Jesus ky hadoo: —Bë ỹ maher'ood wät, dooh bë ky dahé bä —näng mäh. —Ee ky gabuuj ta ti ỹ pehuunh doo. Ti ti metëëh këh ỹ n'aa. 26 Baad këh ỹ n'aa rametä né paawä bë hã, dooh bë ky dahé bä. Bë wén ky nadaheeh, dooh masãh haa b'éé wób bë do bä. 27 Masãh haa b'éé raky daheeh ỹỹh. Ỹ mepäh masãh haa. Ỹ rahadaa had'yyt hẽ. 28 Sa hã ỹ banoo edëb had'yyt do P'op Hagä Do pa. Tabad'op hẽ rahob bä tabanesaa hẽnh. Dooh hajaa pé masãh haa moh ỹỹ gó naa tado hõm bä. 29 Ee, masãh haa hanoo doo, tak'ëp takabaj'aa sahõnh hẽ sa bahä̃nh. Ti hyb n'aa, dooh hajaa pé masãh haa tado hõm bä Ee moo gó naa. 30 Ỹỹh, Ee, sét ãã —näng mä Jesus. 31 Ti m', p'aa hẽnh Judah buuj wób, Jesus majĩĩ hedoo doo, rabasog padëëk pä, ta hã radewëës hyb n'aa paawä, tadajëp hyb n'aa paawä. 32 Ti m' Jesus ky hadoo: —Hajõng baad hadoo do Ee ky gabuuj ỹ pehuunh do ỹ metä wät bë hã. Ny hadoo do ỹ pahuunh do p'ãã bë karẽn ỹ bë daj'ëëp? —näng mä Jesus sa hã. 33 Ti m' Judah buuj wahë n'aa raky hadoo: —Baad hadoo do mamoo wäd wät do hyb n'aa nado õm ãã daj'ëëp pä me. Õm a wén kut pä me, P'op Hagä Do maky n'aa rejãã do hyb n'aa. Aj'yy né paawä õm, “Ỹ P'op Hagä Doo”, mabanäng —näk mä sa kyyh. 34 Ti m' Jesus ky hadoo sa hã: —Hahỹỹ da P'op Hagä Do her'oot paa sa hã, bë ky n'aa jaw'yyk do hã takerih: “P'op Hagä Do hadoo bëëh.” 35 Ti né hẽ P'op Hagä Do kyyh. Bë hapäh né hẽ, dooh P'op Hagä Do kyy kerih do ji haja bä ji ahỹỹd bä. Ti hyb n'aa, ajyy tamejũũ do hã P'op Hagä Do ky n'aa hadoo ta häd n'oo däg bä, 36 hëd n'aa, “P'op Hagä Do maky n'aa rejãã”, bë banäng hã ỹỹ, “Ỹ P'op Hagä Do T'aah”, ỹ hanäng do hyb n'aa? Ỹ né hẽ, Ee P'op Hagä Do asëëw hõm doo, tah'yyb däng doo, wawẽẽ hẽ tamejõ hyng doo. 37 Ỹ moo nawäd bä paawä Ee, P'op Hagä Do moo wät doo, bë ky dahé manä ỹỹh. 38 Ee moo wät do ỹ moo wäd bä, ỹ bë ky nadahé nä bä, taw'ããts hẽ bë ky daheeh ỹ pehuunh do metëëh do hã, hëp ỹỹ gó Ee bawät, Ee h'yyb gó ỹ bawät, baad bë bahapäh hyb n'aa —näng mä Jesus kyyh sa hã. 39 Ti m' p'aa hẽnh rakarẽn ramoo maso däk Jesus ta kyyh p'ãã. Dooh m' rahaja bä. Jesus ahõm sa mahä̃nh. 40 Ti m' Jesus batsëg hõm p'aa hẽnh tamii Joradãn häd näng do ta myyj jé. Ta myyj däk hã, Jowãw nu gahem'uun do nu gemuun wät paa bä tabaym dó. 41 Hajõk an'aa ta wë. Ti m' raky hadoo: —Dooh né paawä Jowãw nu gahem'uun do pehuuj bä, te hub né hẽ sahõnh hẽ hahỹ aj'yy ky n'aa Jowãw nu gahem'uun do her'oot do paah —näk mä sa kyyh. 42 Tii bä m', hajõk rah'yy kae däk Jesus hã.

11

Aj'yy Rasaro häd näng do panyyg n'aa hahỹỹh

1 Ti m', ti awät aj'yy Rasaro häd näng doo. Nahëë näng mä Rasaro. Panang Betanija häd näng doo bä tabawät ta ä̃nh Maah-Ta, Marija daheeh. 2 Ta ti né hẽ Marija, Jesus tsyym hah'ook do buu benyym doo me, ta sëën me tahawug hõm doo. 3 Ti m', Rasaro ä̃nh ramejũũ Jesus rapanäk. Hahỹỹ d' mä sa kyyh: —Mahegãã, Tak'ëp Hyb N'aa Jawyk doo. Nahëë näng a najiis makamahä̃n doo —näk mäh. 4 Ti m' Jesus maa napäh bä kä ta ky n'aa taky hadoo: —Rasaro madajëp do nado ti ta nahëëh. Rasaro wén nahëë näng, P'op Hagä Do kabaj'aa do kametëëh hyb n'aa, P'op Hagä Do T'aah kabaj'aa do kametëëh hyb n'aa na-ããj hẽ da ta hyb n'aa —näng mä Jesus kyyh. 5 Maah-Ta, Maah-Ta ä̃nh, Rasaro, Jesus kamahä̃n né paawä, 6 dooh nayyw hẽ tahyb n'aa jóh bä. Pawóp nä ta ä̃h tatab'ëës, Rasaro nahëë näng do taky n'aa napäh bä. 7 Ta jawén kä Jesus ky hadoo ta ma matëg sa hã: —Hamäh, p'aa hẽnh ër bah'ũũm Judah häj n'aa hẽnh, Rasaro rahabok hẽnh —näng mä Jesus kyyh. 8 Ti m' Jesus ma matëg raky hadoo ta hã: —Ma matëg, —näk mäh —nag'aap hẽ Judah buuj sa wahë n'aa rakarẽn õm radaj'ëëp. Hëd n'aa t'ĩĩ hẽnh makarẽn mababaaj hõm? —näk mä sa kyyh. 9 Ti m' panyyg gó Jesus ky hadoo: —Badawëët adëb bä tabawag. Adëb bä ji awäd bä, baad ji bawät. Dooh ji tsyym poo däng péh, badäk hahỹ bag n'aa yt ji bawät do hyb n'aa —näng mäh. 10 —Badagyp doo gó ji awäd bä, daap ji tsyym poo kejäk, ta bag badoh do hyb n'aa ta hã —näng mä Jesus kyyh. 11 Ti m', ta ti Jesus her'oot do jawén paa bä, taky hadoo ẽnh: —Ër najiis Rasaro aä̃ jëng. Ỹ ahõm dó t'ĩĩ hẽnh ỹ mebëë nyy hyb n'aa —näng mä Jesus. 12 Ti m' ta ma matëg raky hadoo: —Ãã wahë n'aa, —näk mäh —tabaỹỹh bä, has'oo däk da —näk mä sa kyyh. 13 Dajëp né hẽ Rasaro, näng Jesus. Aỹỹh ta ma matëg red'oo. 14 Ti m' baad ub Jesus baher'ood kän sa hã: —Dajëp Rasaro ỹ hanäng doo —näng mäh. 15 —Baad tanyy ỹ badoh t'ĩĩ hẽnh tadajëp do hã, hã ỹ bë h'yy kae kän hyb n'aa kä —näng mäh. —Hamäh, ër ah'ũũm t'ĩĩ hẽnh —näng mä Jesus kyyh. 16 Ti m', Toméh, “Kawareeh” ramaneëënh doo, ky hadoo ta wób sa hã: —Hamä ta sii, ta sii ër dejëp hyb n'aa —näng mä Toméh kyyh. 17 Ti m' panang Betanija bedaa däk bä, Jesus ky n'aa napäh, ji meheet pé däg mä ta ä̃h Rasaro pä gabaho doo gó radakä jëng doo. 18 Edah panang Betanija, Jerusarẽnh bä naa. 19 Ti hyb n'aa hajõk Judah buuj sa wahë n'aa hedoo doo, ta wób na-ããj mä an'aa Maah-Ta wë, Marija wë rah'yyb en'yym hyb n'aa, rahyb n'aa natón hyb n'aa sa hỹỹj makũũh. 20 Ti m' Maah-Ta ky n'aa napäh bä Jesus kajaa, anyyh mä ta tób bä naa, ahõm ta wë. Marija ahäng mä sa tób yt hã. 21 Ti m' Maah-Ta kajaa Jesus wë kä, ti m' taky hadoo ta hã: —Hyb N'aa Jawyk Doo, —näng mäh —babä magëë bä paawä, dooh paawä hä̃j ỹ dajëb bä —näng mäh. 22 —Ti hadoo né hẽ paawä, ỹ hapäh, P'op Hagä Do anoo né da a hã sahõnh hẽ ta hã maky n'aa etsẽẽ doo —näng mä Maah-Ta kyyh. 23 Ti m' Jesus ky hadoo ta hã: —Ganä wät da a hỹỹj —näng mäh. 24 Ti m' Maah-Ta ky hadoo: —Ỹ hapäh, ganä wät né da sahõnh hẽ ragenä bong do hã kä P'op Hagä Do betyn bong do hã kä banäm doo hẽnh, banesaa doo hẽnh —näng mä Maah-Ta. 25 Ti m' Jesus ky hadoo ta hã: —Ỹ né da hanoo ta ti genyy bong doo. Ỹ né ti hedëb had'yyt hanoo doo. Hã ỹ h'yy ka'eeh doo, dajëb né paawä, tawäd had'yyt hẽ da hỹ pong jé P'op Hagä Do pa. 26 Hahỹ hedëp nä doo, hã ỹ h'yy ka'eeh doo, tabad'op hẽ da tadajëp ta h'yyb tym. P'op Hagä Do pa had'yyt hẽ da tabawäd kän —näng mä Jesus. Ti m' Maah-Ta hã tabeaaj kän: —Maky daheeh ta ti ỹ her'oot doo? —näng mäh. 27 —Ỹỹ, Hyb N'aa Jawyk Doo. Ỹ ky daheeh õm Kristo, P'op Hagä Do H'yyb Däng Doo, P'op Hagä Do T'aah, P'op Hagä Do ky n'aa enooh do paah —näng mä Maah-Ta kyyh Jesus hã. 28 Ti m' ta ti tabaher'oot do jawén paa bä kä m' Maah-Ta bahõm, ta ä̃nh Marija tanaëënh hyb n'aa. Ta m'aa hẽnh mä tanaëënh, ti m' taky hadoo: —Ma matëg kajaa. Ta kyy gó õm ỹ naëënh —näng mä Maah-Ta ta ä̃nh hã. 29 Ti m', Marija maa napäh bä ta tii, nayyw hẽ m' tabas'ëëg gëët, ahõm kän mä Jesus wë. 30 Dooh Jesus ajëë suun nä bä panang bä. Ta hã Maah-Ta mamuun doo bä tabagëët nä. 31 Ti m' Judah buuj tób bä hat'oonh doo, Marija h'yyb en'yym doo, rabahapäh bä nayyw hẽ Marija bas'ëëg gëët bä, tabanyyh bä, rabahõm kän ta jawén. Kamag hakëë hẽnh hahõm red'oo mäh. T'ĩĩ hẽnh haoot red'oo mäh. 32 Ti m', Marija kajaa bä kä Jesus bagëët bä, ta taron nu paa me tabahyy häng ta wë. Ti m' taky hadoo: —Hyb N'aa Jawyk Doo, —näng mäh —babä magëë bä paawä, hä̃j ỹ dooh paawä tadajëb bä —näng mäh. 33 Ti m' Jesus bahapäh bä Marija haoot doo, Judah buuj Marija sii han'aa do na-ããj hẽ ha'oot doo, baad nado wäd ta h'yyb, tak'ëp tahyb n'aa tón wät. Tahyb n'aa esów wät. 34 Ti m' tabeaaj kän: —Nyy bä bë dakä jëng? —näng mäh. Ti m' raky hadoo: —B'ëëp, mahegãã, Hyb N'aa Jawyk Doo —näk mä sa kyyh. 35 Ti m' Jesus baód wät. 36 Ti m' Judah buuj raky hadoo: —Bë hegãã, tak'ëp paa takamahä̃n —näk mä sa kyyh. 37 Ti m' ta wób raky hadoo: —Ty tamah do taty nä däk, tanoo. Hëd n'aa tananoo hahỹ tanadajëp hyb n'aa? —näk mä sa kyyh. 38 P'aa hẽnh ẽnh baad nado wäd Jesus h'yyb. Tak'ëp tahyb n'aa tón takajaa bä kamag basuun bä. Pä gabaho doo gó radakä jëng. Pä gatsabak doo me ranoo gatsëë däk. 39 Ti m' Jesus ky hadoo: —Bë noo gatsë do hõm —näng mäh. Ti m' Maah-Ta, dajëp do ä̃nh, ky hadoo: —Hyb N'aa Jawyk Doo, —näng mäh —buu banes'aa däg. Ji meheet pé däg ta ä̃h tadajëp —näng mä Maah-Ta kyyh. 40 Ti m' Jesus ky hadoo ta hã: —Hã ỹ mah'yy kae bä, mahapäh da P'op Hagä Do kabaj'aa doo —näng mä Jesus Maah-Ta hã. 41 Ti m' ranoo gasëëts hõm kän. Ti m', p'op Jesus ty dëë wät taky n'aa etsẽẽ hyb n'aa P'op Hagä Do hã. Ti m' taky hadoo: —Taw'ããts hẽ Ee. Mamaa napäh, maky daheeh ỹ ky n'aa etsẽẽ doo. 42 Ỹ hapäh né hẽ ỹ mamaa napäh, ỹ maky dahé had'yyt hẽ. Ta tii d' ỹ wén edoo, babä hab'ëëh do sa hyb n'aa, õm né hẽ ti ỹ mejõ hyng do raky daheeh hyb n'aa —näng mä Jesus kyyh P'op Hagä Do hã. 43 Ti m' ta ti tabedoo do jawén paa bä kä, tak'ëp tanaëëj kän mäh: —Rasaro! —näng mäh. —Anäh! —näng mäh. 44 Ti m' dajëp do paa anä kän. Kahapõõs ta mooh, ta tsyym sii hẽ pããn hawak doo me. Ta matym na-ããj mä kahabën pããn me. Ti m' Jesus ky hadoo: —Bë apyn hõm pããn, baad tabahõm hyb n'aa kä —näng mä Jesus. 45 Ti m' hajõk Judah buuj Marija heg'ããs do Jesus pahuunh do hapäh doo, ta hã rah'yy kae padäg kän. 46 Ta wób ah'ũũm mä Pariséw sa wë, ramaher'oot mä Jesus mo haj'aa ky n'aa hã.

Jesus hã Pariséw rakamaj'ĩĩ do panyyg n'aa hahỹỹh

47 Ti m' P'op Hagä Do tób n'aa yt hã moo heb'ooh do sa wahë n'aa, Pariséw daheeh ratsyyd bong Sinedirijo ajyy n'aa, Judah buuj sa wahë n'aa hedoo doo, séd hã rakata padëëk hyb n'aa. Rakata däk bä kä m', raky hadoo mäh: —Nyy d' ër bad'oo? Bë hegãã! Hajõng hahỹ aj'yy pehuunh doo. 48 Ër hyb n'aa nap'eed had'yyt bä tapehuunh do hã, sahõnh hẽ da rah'yy kae padëëk ta hã, sa wahë n'aa tabahado däk hyb n'aa. Roma buuj warahén n'aa kamajẽ bong da ãã hã tii bä. Rado hõm da P'op Hagä Do tób n'aa. Rado hõm da ãã häj n'aa —näk mä sa kyyh. 49 Ti m' sa seeh, Kajapas häd näng doo, ti noo gó P'op Hagä Do tób n'aa yt hã moo heb'ooh do sa wahë n'aa heh'äät do ky hadoo sa hã: —Dooh bë hapäh péh —näng mäh. 50 —Dooh bë h'yy genä bä? Taw'ããts hẽ ta ti sét né hẽ dajëp, sahõnh hẽ Judah buuj ranadejëp hyb n'aa —näng mä Kajapas kyyh. 51 Ta daaj hẽ tahajaa do hyb n'aa nado ta tii d' tabaher'oot. P'op Hagä Do tób n'aa yt hã moo heb'ooh do sa wahë n'aa heh'äät do tado hyb n'aa, P'op Hagä Do banoo ta hã ti tabaher'oot hyb n'aa, ta pooj jé Jesus ky n'aa hã. Jesus dajëp da Judah buuj sa hyb n'aa tahanäng pé m' tii d' taher'oot doo. 52 Tadajëp Judah buuj sa hyb n'aa had'yyt nado. Tata däk séd hã da na-ããj hẽ sahõnh hẽ P'op Hagä Do taah hedoo do jé pad'yyt hẽ habong doo. 53 Ti jawén paa bä kä m', Kajapas her'oot jawén paa bä kä m', Judah buuj wahë n'aa rabaher'ood kän nyy da da Jesus radaj'ëëp. 54 Ti hyb n'aa, dooh Jesus awäd wät bä sahõnh hẽ mahang kä. Ti hyb n'aa ahõm kän mä ta ma matëg sa sii kä panang Eparajĩm häd näng do tabanäng hẽnh, tabanawäng do nab'yy hẽnh kä. T'ĩĩ hẽnh rabaym dó. 55 Tabedaa däk bä Pas-kowa häd näng do Judah buuj rataheb'ëës doo, hajõk hah'ũũm mä Jerusarẽnh hẽnh, t'ĩĩ hẽnh ratab'ëës hyb n'aa. Pas-kowa pooj jé rabahõm, sa h'yyb rabenäm hyb n'aa P'op Hagä Do matym gó, baad ratab'ëës hyb n'aa. 56 Jesus mä resoos P'op Hagä Do tób n'aa yt hã rabab'ëëh bä. Hahỹỹ d' mä sa kyyh: —Nyy da bë hã? Ana g'eeh da Pas-kowa ër tab'ëës bä? —näk mäh. 57 Tii da rawén edoo, P'op Hagä Do tób n'aa yt hã moo heb'ooh do sa wahë n'aa, Pariséw sa daheeh ramejũũ do hyb n'aa ramaher'oot hyb n'aa Jesus rahapëë bä. Rakarẽn paawä ramaher'oot ramaso däk hyb n'aa.

12

Buu benyym do Marija ah'ook do Jesus tsyym hã panyyg n'aa hahỹỹh

1 Ji moo oow see pé ta ä̃h Pas-kowa häd näng do pooj jé, Jesus matëh kän panang Betanija häd näng doo hẽnh, Rasaro taganyy wät do panang bä. 2 Takajaa bä kä m', Jesus najiis ramoo bok Jesus raweh'ëëh do tä n'aa. Maah-Ta manaa ti hat'oonh do sa waa, sa tä. Rasaro asooh sa mahang. 3 Ti m' Marija bado däk buu benyym do hood. Hãd eh ta hood. Tak'ëp ky n'aa gebah, heh'äät, joom nah-do häd näng do s'ëëb ti buu benyym doo. Ti m' tabahah'ook Jesus tsyym hã. Ti m' tatsyym hawug hõm ta sëën me. Jé pad'yyt hẽ däg tób yt hã buu benyym do buu bewäd däk. 4 Ti m' Judas Ikarijot häd näng doo, Jesus ma matëg seeh, ta jawén Jesus tahaëëj däk doo, ky hadoo: 5 —Hëd n'aa buu benyym do takanes'ëëm? 300 moweed k'ããts tëg hawak paawä ta säm. Ta säm ji an'oo paawä kas'uut do sa hã —näng mä Judas kyyh. 6 Kas'uut do tat'yyd mehĩĩn do hyb n'aa nado ta tii da tawén her'oot. Baretsëg tii. Jesus sa dajẽẽr hagã n'aa Judas. Tahes'ook mä ta gó radahep'ëë doo. 7 Ti m' Jesus ky hadoo ta hã: —Na magëd ti ỹỹnh. Ỹ radakä jëng noo gó buu benäw n'aa tii d' tabad'oo. 8 Kas'uut do aboo had'yyt hẽ bë mahang. Ỹ ti hỹỹh, dooh bë mahang ỹ awäd wäd bä had'yyt hẽ —näng mä Jesus Judas hã. 9 Ti nuuj jé m' hajõk Judah buuj raky n'aa napëë däk Betanija bä Jesus bawäd däk doo. Ti m' rabana kän Jesus rabaheg'ããs hyb n'aa. Rasaro, dajëp do paah, Jesus ganyy wät do rabaheg'ããs hyb n'aa na-ããj né hẽ. 10 -11 Rasaro hyb n'aa hajõk Judah buuj rahyb n'aa eréd hõm sa wahë n'aa. Jesus hã m' rah'yy kae padäg kän. Ti hyb n'aa P'op Hagä Do tób n'aa yt hã moo heb'ooh do sa wahë n'aa Rasaro sii hẽ rakarẽn radaj'ëëp.

Baad Jesus ragadoo Jerusarẽnh bä panyyg n'aa hahỹỹh

12 Ti m', jati pé hajõk doo, Pas-kowa hyb n'aa Jerusarẽnh hẽnh han'aa doo, Jesus raky n'aa napäh hana do Jerusarẽnh hẽnh. Ta hõõ bä tabawäd däk. 13 Madyyk g'aad hadoo do rakekyyt mäh, an'yyh mä panang bä naa, Jesus ragadoo hyb n'aa. Ti m' raky hadoo, tak'ëp sa kyyh: —P'op Hagä Do ãã j'aa etsë! —näk mäh. —Ky n'aa kedëng tii, Tak'ëp Hyb N'aa Jawyk Do kyy gó hana doo! —näk mäh. —Ky n'aa kedëng, Isaraéw buuj sa wahë n'aa! —näk mä sa kyyh. 14 Ti m' jumeto t'aah jó Jesus baso kän. Tii d' né paa ta ky n'aa, P'op Hagä Do kyy kerih doo. Hahỹỹ da takerih: 15 “Bë eỹỹm manä Sijõn buuj. Bë hegãã! Bë wahë n'aa ti awät da. Jumeto t'aah jó tabana.” 16 Pooj jé dó, dooh Jesus ma matëg rah'yy genä nä bä ta ti P'op Hagä Do kyy kerih do Jesus hã kametä wät ti noo gó. Ta jawén, Jesus dajëp, Jesus ganä wät, Jesus basëëk do jawén paa bä kä, rahyb n'aa es'ee däg kän ta ti ta ky n'aa kerih doo, ta hã kametëëh doo. 17 Ti m' hajõk do wób, hap'ëëh do Rasaro Jesus ganyy wät doo, raher'oot mä ta wób sa hã. 18 Ti hyb n'aa kä m', ta ti Jesus pahuunh do raky n'aa napäh do hyb n'aa, hajõk an'yyh panang bä naa Jesus ragadoo hyb n'aa. 19 Ti m' Pariséw raky n'aa jõg bong sa da hadoo do hã. Hahỹỹ d' mä sa kyyh: —Bë hegãã! Dooh ãã haja bä hahỹỹh. Sahõnh hẽ ta wë rabahõm kän —näk mä sa kyyh.

Gereg buuj wób rakarẽn do raheg'ããs Jesus panyyg n'aa hahỹỹh

20 Ti m' Pas-kowa noo gó, P'op Hagä Do rahyb n'aa jew'yyk hyb n'aa han'aa do sa mahang ti abong mä Gereg buuj wób. 21 Pirip wë rabana. Betsaj-Da panang bä, Garirej häj n'aa bä naa ti Pirip. Ti m' raky hadoo: —Hyb n'aa jawyk doo, —näk mäh —ãã karẽn Jesus ãã bahegãã paawä —näk mäh. 22 Ti m' Pirip ahõm Ãn-Deréh wë, tamaher'oot hyb n'aa. Ti m' Ãn-Deréh bahadaa hõm Pirip. Jesus wë rabahõm ramaher'oot hyb n'aa Gereg buuj rakarẽn doo. 23 Ti m' Jesus ky hadoo sa hã: —Kaja däk hỹỹ kä ỹỹh, Aj'yy Hadoo Do Hỹ Pong Jé Hana Do dajëp doo, baad ỹ P'op Hagä Do wén weh'ëëh da —näng mäh. 24 —Né hup ỹ né hẽ hahỹ ỹ her'oot doo: Tiriig ag k'ããts gó takanajäg bä, k'ããts gó ta bóg nadajëb bä, ta mab hẽ, sét hẽ had'yyt hẽ tabaym ti ta ag. Ta bóg dajëb bä, papuuj ganyyh bä, tii bä hajõng ta ag ganä kän ta hanaa —näng mäh. 25 —Jé badäk hahỹỹ hã ji hawät do hã tak'ëp kamahä̃n doo, dooh da tanu dëë bä P'op Hagä Do wë. Badäk hahỹỹ hã ji hawät do hã kamanahä̃n doo, edëb had'yyt da P'op Hagä Do pa. 26 Jé karẽn pé wë ỹ moo wät péh, taw'ããts hẽ hëp ỹ hata had'yyt hẽ. Ỹ bawät bä tabawäd had'yyt hẽ da wë ỹ moo wät doo. Ee weh'ëëh da tii —näng mäh. 27 Ti m' taky hadoo ẽnh: —Hỹỹ kä, taw'ããts hẽ nado hëp ỹỹ. Nyy da da këh ỹỹ P'op Hagä Do hã? “Ee, ỹ medëëb nesaa do ỹ ahob mahä̃nh, ỹ dajëb mahä̃nh”, näng g'ee d' ỹỹh? Dooh. Ỹ dajëp hyb n'aa né hẽ ỹ bahyng —näng mä Jesus. 28 Ti m' Jesus ky hadoo P'op Hagä Do hã: —Ee, mametä baad had'op do õm, tak'ëp kabaj'aa do sahõnh hã —näng mä Jesus kyyh. Ti m', hỹ pong jé naa tamaa ena kyyh. Hahỹỹ da m' ta kyyh: —Ỹ metä wät. P'aa hẽnh da ỹ metëëh ẽnh —näng mäh. 29 Darung mä hajõk do tii bä hab'ëëh do sa hã. —Ããs ti her'oot ta sii —näk mä ta wób sa kyyh. 30 Ti m' Jesus ky hadoo: —Hëp ỹ n'aa nado ti kyy ber'oot. Bë hyb n'aa ti taber'oot, bë ky daheeh hyb n'aa —näng mä Jesus. 31 Ti m' taky hadoo ẽnh: —Hỹỹ kä kajaa däk P'op Hagä Do ky n'aa etyy do badäk hahỹỹ hã habong do ta hã h'yy kana'eeh doo. Da hẽ kä Nesaa Do Yb, badäk hahỹỹ hã habong do hã mejũũ do kahabëë hõm kän. 32 Ỹỹ kä, p'op kajatsëk do hã, b'aa hã, ỹ radahëë däk bä, ỹ naëënh da wë ỹỹ sahõnh hẽ badäk hahỹỹ hã habong doo —näng mä Jesus. 33 Ta tii d' tawén her'oot, tametëëh hyb n'aa nyy da tadajëp. 34 Ti m' hajõk do raky hadoo: —Ãã ky n'aa napäh P'op Hagä Do kyy kerih doo. Kristo häd näng doo, P'op Hagä Do H'yyb Däng Doo, awäd had'yyt hẽ m', dooh tadajëb bä takerih doo gó taher'ood bä. Hëd n'aa Aj'yy Hadoo Do Hỹ Pong Jé Hana Do p'op radahäng, mabanäng? —näk mä sa kyyh. 35 Ti m' panyyg ky n'aa gó Jesus baher'oot sa hã: —Kanahën doo nä ta bag bawät nä bë mahang. Taw'ããts hẽ bë babok tabawak nä bä, badajung do adëë pooj jé bë hã. Ta tii d' ỹ wén her'oot bë hã, tabadajuu gó hawät doo, dooh tabahapëë bä do hyb n'aa n'yy hẽnh tahahõm. 36 Bë mahang ta bag bawät nä bä, taw'ããts hẽ bë h'yy ka'eeh ta hã tabahajaa nä bä, ta bag taahTa ti taher'oot do jawén paa bä kä m', Jesus bahõm kän hajõk do sa mahä̃nh. Ta m'aa hẽnh mä tabawäd däk, ta ma matëg ta sii.

Hëd n'aa Jesus hã rah'yy kana'eeh do panyyg n'aa hahỹỹh

37 Hajõng ta metëë n'aa Jesus pehuuj né paawä sa matym gó, ta wób dooh rah'yy kae padäg bä ta hã. 38 Rawén h'yy kana'eeh, Isajas, P'op Hagä Do ky n'aa rod makũ her'oot do paa kametëëh hyb n'aa. Hahỹỹ da Isajas baher'oot paa P'op Hagä Do H'yyb Däng Do kyyh: “Tak'ëp Hyb N'aa Jawyk Doo,dooh raky dahé bä ër her'oot doo. Dooh rah'yy genä bä Tak'ëp Hyb N'aa Jawyk do hejój sa hã kametëëh doo.” 39 Rawén nahajaa rah'yy ka'eeh, hahỹỹ da Isajas erii wät do paa hyb n'aa P'op Hagä Do kyyh: 40 “P'op Hagä Do gatsëë däk sa matym, ranahapäh hyb n'aa. P'op Hagä Do gatsëë däk sa h'yyb tym,rah'yy kanadaw'uuh hyb n'aa,rah'yy kawanareem hyb n'aa. Rah'yy kadawuung bä paawä hã ỹỹ,rah'yy kawereem bä paawä,ỹ h'yyb wareem paawä, baad rababok hyb n'aa kä.” 41 Ta tii da Isajas wén her'oot paah, Jesus hejój, Jesus bag tak'ëp gabarëëh do tabahapäh do hyb n'aa dawëë naa. Ti m' ta ky n'aa né m' ti taher'oot, Isajas hã. 42 Dooh né paawä hajõk do raky dahé bä, hajõk Judah buuj wahë n'aa sii hẽ rah'yy kae padäg kän Jesus hã. Dooh raher'ood bä Jesus hã rah'yy ka'eeh doo, Pariséw rajeỹỹm do hyb n'aa. Rahabëë nyyh tii bä sa h'yyb, tób P'op Hagä Do panyyg rayd naherot doo bä naa. Sa h'yyb gó ub rah'yy ka'eeh. 43 Sa hã baad ub sa da hadoo rawehëë bä sa hã. Dooh denaa hẽ ragenaag bä P'op Hagä Do ji taweh'ëëh do hã. 44 Ti m' Jesus ky hadoo, tak'ëp ta kyyh: —Jé hã ỹ h'yy ka'eeh doo, hã ỹ had'yyt nado tah'yy ka'eeh. Hã ỹ mejũũ do hã né hẽ tah'yy ka'eeh tii. 45 Ỹ hapäh doo, hã ỹ mejũũ do na-ããj né hẽ tahapäh. 46 Hỹ pong jé naa ỹ bahyng, badäk hahỹỹ hã habong do sa h'yyb bag ỹ bahadoo hyb n'aa, sahõnh hẽ hã ỹ h'yy ka'eeh do badagyp doo gó ranaym hyb n'aa. 47 Dooh ỹ tado bä hã ỹ ky nadah'eeh do ky n'aa etyy doo. Ỹ wén hyng babä, nesaa do ỹ ky n'aa etyy do jawén nado badäk hahỹỹ hã habong do sa hã. Ỹ wén hyng ỹ bed'ëëp hyb n'aa nesaa do mahä̃nh. 48 Ti anäng né hẽ ỹ ty n'aa ges'yyk doo, ỹ her'oot do ganadoo do sa ky n'aa etyy n'aa. Këh ỹỹ, sa hã ỹ her'ood wät do né hẽ ti sa ky n'aa etyy n'aa. Këh ỹỹ, sa hã ỹ her'ood wät do paa ky n'aa etyy sa hã, P'op Hagä Do banoo noo gó sahõnh hã ta säm. 49 Ta ti ỹ ma metëëk doo, këh ỹ gabuuj nado. Ee, ỹ mejõ hyng doo, ti né hẽ hanoo hã ỹỹ, ỹ tamejũũ ỹ her'oot doo. Ti hyb n'aa, “sa ky n'aa etyy n'aa däg, ỹ her'ood wät doo”, ỹ wén näng. 50 Ỹ hapäh né hẽ hahỹỹh: Ee kyyh ji ted'ëëp, ji bawäd had'yyt hẽ hyb n'aa. Ti hyb n'aa ỹ tamejũũ do ỹ her'oot do pan'aa, ti né hẽ ỹ her'ood had'yyt hẽ.

13

Ta ma matëg sa tsyym Jesus hets'yyt do panyyg n'aa hahỹỹh

1 Ti m' sét wäd Pas-kowa ratab'ëës do ä̃h. Jesus hapäh ta h'yyb gó, kaja däk ti noo gó taberéd däk hyb n'aa badäk hahỹỹh, ta Yb wë tabasëëk hyb n'aa kä. Jesus kamahä̃n bong né paa ta ma matëg badäk hahỹỹ hã ta sii habok doo. Ta tii d' né kä m' tametëëh sa hã tak'ëp takamahä̃n doo. 2 Atsëm mä Pas-kowa tä n'aa rabawëh. Dijab h'yyb tatug däk mä Simaw t'aah, Judas Ikarijot, Jesus tabahaëënh hyb n'aa. 3 Jesus hã ta Yb an'oo däk sahõnh hẽ ta hejooj, Jesus hapäh. P'op Hagä Do hã tabana, p'aa hẽnh tamatëëh ta wë Jesus hapäh na-ããj hẽ. 4 Ti m' Jesus bas'ëëg gëët, tado nyyh ta saroor j'ooj hadäk doo. Tawaho däk mä ta baa bä pããn ji kamehewuuk doo. 5 Ti m' naëng tagedu jat ta hood gó, ti m' ta ma matëg sa tsyym tahetsyyd kän. Ti m' tabawug hõm ta hã hadäk doo me. 6 Simaw Peed wë takajaa bä kä m', Peed ky hadoo: —Hyb N'aa Jawyk Doo, —näng mäh —tsym ỹ sii hẽ mabahets'yyt? —näng mäh. 7 Ti m' Jesus ky hadoo ta hã: —Dooh mah'yy ganyy nä bä hahỹ ỹ moo wät doo. Ta jawén da mabahapäh —näng mäh. 8 Ti m' Peed ky hadoo: —Dooh. Tabad'op hẽ tsym ỹ mahetsyyd —näng mäh. Ti m' Jesus ky hadoo ta hã: —A tsyym ỹ nahetsyyd bä, dooh hëp ỹ hata mado wäd da —näng mä Jesus ta hã. 9 Ti m' Simaw Peed ky hado kän: —Tii d' madoo bä, ỹ karẽn paawä sahõnh hẽ ỹ mabahets'yyt! —näng mä Peed kyyh. 10 Ti m' Jesus ky hadoo: —Hehob wät doo, baad däg ta hã sahõnh hẽ. Jããm né hẽ ta tsyym tahets'yyt nä. Baad däg bë hã. Jããm né hẽ sét hẽ bë see baad nadoo —näng mä Jesus. 11 Jesus hapäh mä ta hã haëënh doo. Ti hyb n'aa, “Dooh sahõnh hẽ baad tado bä”, tawén näng. 12 Jesus bahaja däk bä sa tsyym tahets'yyt doo, p'aa hẽnh tadadäk ta saroor j'ooj hadäk doo, ahyy sooh p'aa hẽnh, ti m' taky hadoo: —Bë hapäh nyy d' tahanäng pé ta ti ỹ moo wät do bë hã? —näng mäh. 13 —Ỹ bë maneëënh “Ma matëg”, “Hyb N'aa Jawyk Doo”, näk bëëh. Baad né ti bë kyyh. Ti né hẽ ỹỹh. 14 Ỹỹh, Tak'ëp Hyb N'aa Jawyk Doo, bë ma matëg né paawä, bë tsyym ỹ hetsyyd wät. Ti hyb n'aa taw'ããts hẽ bë na-ããj hẽ da bë hetsyyd bë h'yy kanatëë tsyym. 15 Taw'ããts hẽ ỹ metä wät doo da da bë bad'oo. 16 Né hup ỹ né hẽ hahỹ ỹ her'oot doo: Dooh sa karom sa kariw n'aa bahä̃nh tanu gadäg bä. Dooh sa panäg sa hã mejũũ do sa bahä̃nh tado bä. 17 Bë hapëë däg kän ta tii. Ti hyb n'aa P'op Hagä Do bë taky n'aa edëng da ta tii da bë moo hedo bä.

Ta majĩĩ moo gó rahaëënh do ky n'aa Jesus her'oot do panyyg n'aa hahỹỹh

18 Ti m' Jesus ky hadoo ẽnh: —Dooh sahõnh hẽ bë ky n'aa had'yyt tado bä ta ti ỹ her'ood wät doo. Ỹ hapäh ta ti sahõnh hẽ ỹ asëëw däk doo. Hahỹỹ da P'op Hagä Do kyy kerih do ỹ asëëw hõm do see ky n'aa: “Si ỹ hawa do ỹ tahyb n'aa wareem däk.” Kametä kän ta ti kerih doo gó ta ky n'aa kä. 19 Ta pooj jé ta ti bë ỹ maher'oot, kametëëh do pooj jé, takametä däg bä, ỹ né hẽ Hawäd Had'yyt Do bë ky daheeh hyb n'aa. 20 Jé ỹ mejũũ do gadoo doo, ỹ na-ããj né hẽ tagadoo. Ỹ gadoo doo, hã ỹ mejũũ do tagadoo. Né hup ỹ né hẽ ta ti ỹ her'oot doo —näng mäh. 21 Jesus bahajaa bä kä m' ta ti taher'oot doo, baad nado wäd ta h'yyb. Ti m' baad tabaher'oot sa hã: —Bë see ỹ tahaëënh da majĩĩ moo gó. Né hup ỹ né hẽ ta ti ỹ her'oot doo —näng mä Jesus sa hã. 22 Ti m' sa daaj hẽ ta ma matëg raky kakä bong. Dooh rahapëë bä jaa ky n'aa ta ti taher'oot doo. 23 Sa kanatëë, Jesus tak'ëp kamahä̃n do asooh p'eets hẽ Jesus pa. 24 Ti m' ta moo me Simaw Peed häd näng do beheet, p'eets hẽ hasooh do hã tabeaanh hyb n'aa ta hã jaa ti tahedoo doo. Ti m' taky hadoo ta hã: —Mameaaj ta hã jaa péh —näng mä Peed kyyh. 25 Ta ti Peed mejũũ doo, p'eets hẽ takatahã däk ta hã, tabeaanh hyb n'aa. Ti m' tabeaanh: —Jaa tii, Hyb N'aa Jawyk Doo? —näng mäh. 26 Ti m' Jesus ky hadoo ta hã: —Hahỹ pãw ỹ heh'oos do ỹ hanoo doo. Ti né kä —näng mä Jesus. Ti m' tabehoots kän, tan'oo kän Judas Ikarijot hã, Simaw t'aah hã kä. 27 Judas gado däg sii hẽ m', Nesaa Do Yb bajëë suun ta h'yyb tym gó. Ti m' Judas hã Jesus ky hadoo: —Nayyw hẽ mamoo wäd mamoo wät doo kä —näng mä Jesus kyyh ta hã. 28 Tii bä hat'oonh doo, dooh m' rah'yy genä bä tii d' Jesus bedoo do Judas hã. 29 Sa dajẽẽr wë näng do ta ti Judas. Ti hyb n'aa Jesus mejõ hõm Pas-kowa waa n'aa hata hetsẽẽ, red'oo mäh. Kasuud is do sa hã dajẽẽr tanoo, ta wób red'oo mäh. 30 Ti m', pãw tagadoo do jawén paa bä, Judas bahõm kän. Badajuu däk.

Papuuj ky n'aa jawyk do ky n'aa hahỹỹh

31 Judas banyyh do jawén paa bä kä Jesus ky hadoo ta wób sa hã: —Kametä däg kän hỹỹ kä Aj'yy Hadoo Do Hỹ Pong jé Hana Do tak'ëp hadoo do ta kabaj'aa doo, tak'ëp raweh'ëëh doo. P'op Hagä Do tak'ëp ta kabaj'aa doo, raweh'ëëh doo, kametä däk Aj'yy Hadoo Do Hỹ Pong Jé Hana Do hyb n'aa. 32 P'op Hagä Do tak'ëp ta kabaj'aa doo, raweh'ëëh doo, ta hyb n'aa kametä däg bä, Aj'yy Hadoo Do Hỹ Pong jé Hana Do tak'ëp ta kabaj'aa doo, raweh'ëëh doo, kametä däk da P'op Hagä Do an'oo bä. Nayyw hẽ ỹ P'op Hagä Do weh'ëëh. 33 Ti m' taky hadoo ẽnh: —Tah haa hedoo doo, dooh tabadawëd wäd bä bë mahang ỹ bawät doo. Bë esóts né paawä da ỹỹh, dooh bë haja nä bä bë ahõm bä ỹ hawät hẽnh. Tii d' né hẽ ti ỹ her'oot do paa Judah buuj sa wahë n'aa hã —näng mäh. 34 Papuuj ky n'aa jawyk do bë hã ỹ mejũũ: Taw'ããts hẽ bë kamahä̃n ta wób. Taw'ããts hẽ bë ỹ kamahä̃n doo da bë kamahä̃n ta wób. 35 Ta wób bë kamahä̃n do hã, ma matëk ỹỹ bëëh, tii hã da sahõnh hẽ rabahapäh —näng mäh. 36 Ti m' Simaw Peed ky hadoo ta hã: —N'yy hẽnh mabahõm, Hyb N'aa Jawyk Doo? —näng mäh. Ti m' Jesus ky hadoo: —Dooh tahaja nä bä ỹ hahõm hẽnh mahõm bä nag'aap hẽ. Ta jawén da, jawén ỹ mabana kän —näng mä Jesus Peed hã. 37 Ti m' Peed ky hadoo: —Hyb N'aa Jawyk Doo, —näng mäh —hëd n'aa tanahajaa nayyw hẽ ỹ ahõm bä a sii? —näng mäh. —Ỹ radajëëb bä a hyb n'aa, na madajëëb its ỹỹh. A hyb n'aa né hẽ ỹ kan'oo däk —näng mä Peed. 38 —Õm dajëp né da hëp ỹ n'aa? —näng mä Jesus. —Karaak bahỹỹh do pooj jé, tamawoob nuu me da ỹ maky n'aa jejën da. Né hup ỹ né hẽ ta ti ỹ her'oot doo —näng mä Jesus kyyh Peed hã.

14

Ta ma matëg Jesus h'yyb en'yym do panyyg n'aa hahỹỹh

1 Ti m' sahõnh hẽ ta ma matëg sa hã Jesus ky hadoo: —Bë hyb n'aa tón manäh. Taw'ããts hẽ bë h'yy kae had'yyt hẽ P'op Hagä Do hã. Hã ỹ na-ããj hẽ taw'ããts hẽ bë h'yy kae had'yyt hẽ. 2 Hỹ pong jé, Ee tób bä, tabawät bä, ti anäng hajõng bë baym doo. T'ĩĩ hẽnh ỹ basëëk bë pooj jé, ỹ benäm hyb n'aa bë baym do hood. Tii d' tanado bä paawä ỹ her'oot paawä bë hã. 3 Ỹ basëëk bë tyw n'aa ỹ benäm hyb n'aa. Tii bä ỹ matëëh da bë ỹ mahũũm hyb n'aa wë ỹỹ, ỹ bawät bä bë babok hyb n'aa na-ããj hẽ. 4 Bë hapäh né hẽ ta tyw n'aa ỹ mahõm doo —näng mä Jesus kyyh. 5 Ti m' Toméh ky hadoo ta hã: —Hyb N'aa Jawyk Doo, —näng mäh —dooh ãã hapëë bä n'yy hẽnh mabahõm. Ti hyb n'aa nyy da ãã bahapäh ta ti ta tyw n'aa? —näng mä Toméh kyyh. 6 Ti m' Jesus ky hadoo: —Ỹ né hẽ ta tyw n'aa, ỹ né hẽ ta hub her'oot doo, ỹ né hẽ hanoo hedëb had'yyt do P'op Hagä Do pa. Jããm né hẽ hëp ỹ n'aa Ee wë ji nu däng. 7 Baad ub ỹ bë mepëë bä, bë mepäh na-ããj hẽ Ee. Sét né hẽ ããh. Hỹỹ kä bë mepëë däk, bë ty gepëë däk na-ããj hẽ Ee —näng mä Jesus sa hã. 8 Ti m' Pirip ky hadoo: —Mametä ãã hã a Yb. Jããm né ti ãã karẽn, Hyb N'aa Jawyk Doo —näng mä Pirip. 9 Ti m' Jesus ky hadoo: —Bäp peej né paawä ỹ bawäd däk bë sii, dooh ỹ mamepëë nä bä, Pirip? —näng mäh. —Tahapëë däk do ỹỹh, Ee na-ããj hẽ tahapëë däk. H'ëëd hyb n'aa ti mabedoo, “Mametä ãã hã a Yb”, mabanäng? 10 Dooh maky dahé bä? Ee h'yyb gó ỹ bawät, hëp ỹỹ gó Ee bawät. Bë hã ỹ her'ood wät doo, këh ỹ gabuuj had'yyt nado tii. Ee kyyh né hẽ tii. Ỹ moo wät doo, Ee, hëp ỹỹ gó had'yyt hawät doo, ti né hẽ moo wät tii. 11 Taw'ããts hẽ bë ky daheeh, Ee h'yyb gó ỹ bawät, hëp ỹỹ gó Ee bawät, ỹ hanäng doo. Bë ky nadahé nä bä, taw'ããts hẽ bë ky daheeh ỹ pehuunh do hyb n'aa. 12 Né hup ỹ né hẽ hahỹ ỹ her'oot doo: Hã ỹ h'yy ka'eeh do tamoo wät da ỹ moo wät do paah. Ỹ moo wät do paa bahä̃nh da tamoo wät tii kä, Ee wë ỹ basëëk do hyb n'aa kä. 13 Sahõnh hẽ hät ỹỹ gó bë etsẽẽ do ỹ moo wät da bë hã, ỹ moo wät do hã Ee kawehëë däk hyb n'aa. 14 Sahõnh hẽ hät ỹỹ gó hã ỹ bë ets'ẽẽ bä, ỹ ky daheeh né hẽ, ỹ anoo né hẽ.

P'op Hagä Do Sahee Jesus ky n'aa enooh do panyyg n'aa hahỹỹh

15 Ti m' Jesus ky hadoo ẽnh: —Ỹ bë kamahä̃n bä, bë ky daheeh da ỹ mejũũ doo —näng mäh. 16 -17 —Ee hã ỹ etsẽẽ da, tii bä da bë hã taban'oo kän bë masa n'aa seeh, bë sii tabawäd had'yyt hyb n'aa. P'op Hagä Do Sahee, baad hadoo do ky n'aa metëëh do né tii. Badäk hahỹỹ hã habong do P'op Hagä Do hã h'yy kana'eeh do dooh rahaja bä ragado bä ta Sahee, ranahapäh do hyb n'aa, ramaa nanapäh do hyb n'aa na-ããj hẽ. Bë ti bë mepäh, bë sii tabawät do hyb n'aa, ta jawén kä bë h'yyb gó tabajëë suun kän. 18 Dooh bë ỹ eréd bä. Dooh da kabarii boo bë do bä. P'aa hẽnh da ỹ bana bë wë. 19 Dooh tabadawëd nä bä, tii bä badäk hahỹỹ hã dawëë P'op Hagä Do mahä̃nh habong do dooh ỹ rahapëë wäd bä. Bë hapäh da ỹ tii. Ỹ awäd had'yyt do hyb n'aa, bë na-ããj hẽ bë aboo had'yyt hẽ da. 20 Ỹ ganä wät noo gó, Sahé ỹỹ ỹ mejũũ noo gó, tii bä da bë bahapäh Ee h'yyb gó ỹ bawät. Hëp ỹỹ gó bë babok, bë h'yyb gó ỹ bawät bë bahapäh na-ããj né hẽ ti noo gó. Séd ër h'yyb hedoo. 21 Këh ỹ gadoo doo, ky daheeh doo, ti né hẽ ta ti hã ỹ kamahä̃n doo. Hã ỹ kamahä̃n doo, Ee kamahä̃n da. Ỹ na-ããj hẽ ỹ kamahä̃n tii. Ta hã ỹ banoo, tah'yy gahoot hyb n'aa hã ỹỹ. 22 Ti m' Judas see (Ikarijot nadoo doo), ky hadoo ta hã: —Hyb N'aa Jawyk Doo, —näng mäh —h'ëëd hyb n'aa ãã hã had'yyt hẽ mabanoo a hã ji h'yy ganäng doo, ta wób sa hã dooh? —näng mä Judas see kyyh. 23 Ti m' Jesus ky hadoo ta hã: —Hã ỹ kamahä̃n do ky daheeh né hẽ ỹ ma metëëk doo. Ee kamahä̃n ti ta tii. Ãã an'aa da ta wë. Ta h'yyb tym gó da ãã babok. Jããm hẽ hã ỹ kamahä̃n do hã ỹ banoo tah'yy ganäng hyb n'aa hã ỹỹ. 24 Hã ỹ kamanahä̃n doo, dooh taky dahé bä ỹ ma metëëk doo. Ti hyb n'aa, dooh sa hã ỹ an'oo bä hã ỹ rah'yy genäh hyb n'aa. Këh ỹ nado ta ti bë maa newëë doo. Ee, hã ỹ mejũũ do kyy né tii. 25 Ti m' Jesus ky hadoo ẽnh: —Ta ti bë ỹ maher'ood wät, babä bë sii ỹ bawät nä bä. 26 Bë masa n'aa, P'op Hagä Do Sahee, këh ỹỹ gó Ee P'op Hagä Do mejũũ doo, ti né da bë tama metëëk sahõnh hã. Sahõnh hẽ bë hã ỹ her'ood wät do paah, bë hyb n'aa newëë tan'oo bä bë hã. 27 H'yyb n'yym do ỹ banoo bë hã. Bë wë da tabaym. Ỹ anoo hëp ỹ näw bë hã. Badäk hahỹỹ hã habong do P'op Hagä Do nahapäh do ranoo do nahado tii. Bë h'yy ketón manäh. Bë eỹỹm manäh —näng mä Jesus kyyh. 28 Ti m' taky hadoo ẽnh: —Bë maa napëë bok hahỹ bë hã ỹ her'ood wät doo: “Ỹ da ahõm, tii bä p'aa hẽnh ỹ bana bë wë”, näng ỹỹh. Ỹ bë kamahä̃n bä paawä, bë paawä tseb'ee Ee wë ỹ basëëk do hyb n'aa. Ỹ hyb n'aa jawyk do bahä̃nh Ee hyb n'aa jawyk. 29 Ta pooj jé bë ỹ maher'ood wät, tametëëh bä kä bë h'yy ka'eeh hyb n'aa hã ỹỹ. 30 P'eets däg Nesaa Do Yb, badäk hahỹỹ hã habong do P'op Hagä Do hã h'yy kana'eeh do hã mejũũ doo. Ti hyb n'aa, dooh tabadawëd wäd bä ỹ her'oot bë hã. Dooh Nesaa Do Yb haja bä hã ỹỹ. 31 Daj ỹỹ hẽ ỹ kan'oo däk dajëb hã, sahõnh hẽ hã ỹ Ee mejũũ do ỹ ky daheeh do hyb n'aa, Ee ỹ kamahä̃n do hyb n'aa. Taw'ããts hẽ sahõnh hẽ dawëë P'op Hagä Do mahä̃nh habong do rabahapäh ỹ ky daheeh Ee, ỹ kamahä̃n Ee. Ti m' Jesus ky hado kän: —Hamäh, ër ah'ũũm ta s'ee hẽnh.

15

Jesus joom uwa häd näng do hadoo do ky n'aa hahỹỹh

1 Ti m' Jesus ky hadoo: —Joom uwa patuuh heh'äät hadoo ỹỹh. Ee, uwa danäh, ta hã moo wät doo. Uwa tyd hadoo hã ỹ h'yy ka'eeh doo. 2 Uwa tyd, tyt ỹ hadoo do neaak do Ee gakyd hõm da. Uwa tyd, tyt ỹ heaak do baad taban'yyh. Ta poo gekyd hõm, baad tabeaak hyb n'aa ta bahä̃nh kä. 3 Baad däg bëëh. Tabenyyw däk bëëh, bë ỹ ma metëëk do hyb n'aa. 4 Ỹ karẽn séd hã bë h'yy kata däg had'yyt hã ỹỹ, tii bä ỹ h'yy kata däg had'yyt hẽ bë hã kä. Dooh uwa tyd haja bä ta m'aa hẽnh teag bä. Taw'ããts hẽ ta patuuh hã tadäg had'yyt hẽ. Ti hadoo bë hã. Dooh bë haja bä joom heaak do bë hado bä, dooh bë haja bä P'op Hagä Do gen'aak do bë moo boo bä, hã ỹ bë h'yy kanata bä. 5 —Ỹ né hẽ uwa patuuh hadoo. Tyt ỹ hadoo bëëh. Hã ỹ had'yyt h'yy kata däk doo, ta hã ỹ h'yy kata däk doo, ti ti ta ti baad heaak do hadoo. Ta tii d' ỹ wén her'oot, dooh bë daaj hẽ bë hajaa péh. Hã ỹ bë nayyw bä, dooh bë hajaa péh. 6 Hã ỹ h'yy kanata wät doo, uwa tyd kaw'oong hõm, tsawyy bëëh do hadoo da tii. Ti hedoo do rabataa, tëëg hõõ gó radewäts toonh, tii bä tabahõõ jëng. 7 Hã ỹ had'yyt hẽ bë h'yy kata däg bä, ỹ ma met'ëëg wät do bë h'yyb gó tayyw bä, bë ky dahé bä, bë ky n'aa ets'ẽẽ bë karẽn do né hẽ, tii bä bë gadoo né hẽ. 8 Baad bë beaak do hadoo do hã Ee kaweh'ëëh. Bë eaak do hadoo do hã bë kametëëh hëp ỹ hata hadoo bëëh. 9 —Ee ỹ takamahä̃n doo da bë ỹ kamahä̃n. Taw'ããts hẽ ỹ kamahä̃n do bë h'yyb gó tabawäd had'yyt hẽ. Bë eréd manä tii hã. 10 Bë hã ỹ mejũũ do bë ky dahé bä, ỹ kamahä̃n do awäd had'yyt da bë h'yyb tym gó. Dooh bë eréd bä tii bä. Bë gado had'yyt hẽ tii bä bë ỹ kamahä̃n doo. Taw'ããts hẽ ỹ bad'oo doo da bë bad'oo: Hã ỹ Ee mejũũ do ỹ ky daheeh. Ti hyb n'aa Ee kamahä̃n do awäd had'yyt hẽ hëp ỹ tym gó. Ti hyb n'aa, dooh ỹ eréd bä takamahä̃n do hã. 11 Ta ti bë hã ỹ her'ood wät, ỹ tsebé doo da bë tsebé hyb n'aa, baad bë tsebee had'yyt hẽ hyb n'aa. 12 Hahỹ ti ỹ mejũũ doo: Bë kamahä̃n bë da hadoo doo, bë ỹ kamahä̃n doo da. 13 Jããm né hẽ tak'ëp kamahä̃n doo, jé ta najiis sa hyb n'aa dajëp doo, ỹ bad'oo doo da. 14 Najis haa né hẽ bëëh, ỹ mejũũ do bë ky dahé bä. 15 Dooh “karom ỹỹ” ỹ maneëëj wäd bëëh. Dooh sa karom rahapëë bä sa kariw n'aa h'yyb. “Najis haa” bë ỹ wén maneëënh, sahõnh hẽ hã ỹ Ee maher'oot do ỹ tabëj däk do hyb n'aa bë hã. 16 Bë nado ti ỹ hasëëw wät doo. Ỹ ti hasëëw bong bëëh. Bë ỹ wén sëëw hõm, ỹ mejũũ joom heaak do hadoo bë bahadoo hyb n'aa. Joom ag kanarejãã do hadoo ti ỹ karẽn bë hã. 17 Bë ỹ mejũũ bë kamahä̃n bë da hadoo doo. 18 Ti m' Jesus ky hadoo ẽnh: —Badäk hahỹỹ hã habong do P'op Hagä Do hã h'yy kana'eeh do bë wë rakamajẽ bä, bë hyb n'aa es'ee, pooj jé hã ỹ rakamajẽ bong. 19 Badäk hahỹỹ hã habong do P'op Hagä Do hã h'yy kana'eeh do wób bë ado bä paawä, bë paawä rakamahä̃n, sa da hadoo do rakamahä̃n doo da. Dooh sa wób bë ado boo bä. Bë ỹ asëëw hõm sa mahä̃nh. Ti hyb n'aa bë hã rakamaj'ĩĩ. 20 Bë hyb n'aa es'ee bë hã ỹ her'oot do paah. Dooh sa karom ta kariw n'aa bahä̃nh tanu gadäg bä, näng paa ỹ bë hã. Ta wób ỹ rano n'aa masoo paah. Bë na-ããj né da rano n'aa masoo né da. Ta wób, këh ỹ raky dahé wät paah. Bë na-ããj da raky daheeh. 21 Hëp ỹ n'aa da bë rano n'aa masoo, hã ỹ mejõ hyng do ranahapäh do hyb n'aa. 22 Ỹ nahyy bä paawä, sa hã ỹ naher'ood bä paawä, dooh P'op Hagä Do ky n'aa ety bä sa hã nesaa do sa mo haj'aa hyb n'aa. Hỹỹ kä, ỹ ahyy wät do hyb n'aa, panyyg hanäm do ỹ maher'ood wät do hyb n'aa sa hã, dooh da sa kyy pé sa hã P'op Hagä Do ky n'aa etyy noo gó. Sa h'yyb haj'aa hẽ tii d' rabad'oo. 23 Hã ỹ kamaj'ĩĩ doo, Ee hã na-ããj hẽ takamaj'ĩĩ. 24 Sa mahang tak'ëp ỹ pehuuj wät. Dooh hajaa pé ta tii da pehuunh péh, ỹ pehuunh doo. Ta ti ỹ panehuuj bä paawä, dooh paawä P'op Hagä Do ky n'aa ety bä sa hã, nesaa do sa mo haj'aa hyb n'aa. Hỹỹ kä, rahapëë wät né hẽ ỹ pehuunh doo. Ti hadoo né hẽ hã ỹỹ, Ee hã na-ããj hẽ rakamajẽ bong. 25 Ta tii da rawén d'oo, P'op Hagä Do kyy kerih do kametä däk hyb n'aa. Hahỹỹ da takerih: “Daap hẽ hã ỹỹ rakamajẽ däk”, näng mä kerih doo gó. 26 Ti m' Jesus ky hadoo ẽnh: —Bë masa n'aa, P'op Hagä Do Sahee, baad hadoo do ky n'aa metëëh do kajaa bä kä, taher'oot da këh ỹ n'aa. Ee hanaa ỹ mejũũ da bë wë. 27 Bë na-ããj hẽ ỹ karẽn bë her'ood hõm këh ỹ n'aa, pooj jé, ỹ du doo noo gó bë baboo had'yyt do hyb n'aa si ỹỹ.

16

1 —Sahõnh hẽ ta ti bë hã ỹ wén her'oot, bë h'yy kanerét hyb n'aa hã ỹ bë h'yy ka'eeh doo. 2 Bë da rahabëë nyyh tób P'op Hagä Do panyyg rayd naherot doo bä naa. Ta ti bahä̃nh da ti awät nä. Ti awät ti noo gó, P'op Hagä Do rah'yyb en'yym red'oo da bë radejëëb bä. 3 Ta ti hedoo do ramoo bong da, Ee daheeh ỹ ranahapäh do hyb n'aa sa h'yyb gó. 4 Hahỹ ỹ wén her'ood wät bë hã, takametä wät bä kä, bë hyb n'aa esee hyb n'aa bë ỹ maher'ood wät do paah. Ỹ wén naher'oot nä paah, ỹ awät nä do hyb n'aa bë sii.

P'op Hagä Do Sahee ji hã metëëh do ky n'aa hahỹỹh

5 Ti m' taky hadoo ẽnh: —Hỹỹ kä ỹ basëëk hã ỹ mejõ hyng do wë. Ti hado né paawä, dooh ỹ bë eaaj bä n'yy hẽnh ỹ bahõm. 6 Bë h'yy ketón up ta ti bë hã ỹ her'ood wät do hyb n'aa. 7 Né hup ỹ né hẽ hahỹ bë ỹ maher'oot doo: Baad tanyy bë hã Ee wë ỹ basëëk. Ỹ nas'ëëg bä, dooh paawä bë masa n'aa, P'op Hagä Do Sahee ana bä bë wë. Ỹ basëëk bä kä ỹ mejõ hyng bë wë. 8 Takajaa bä kä, badäk hahỹỹ hã habong do P'op Hagä Do hã h'yy kana'eeh do hã baad tametëëh ta s'ee hẽnh rahyb n'aa newëë nesaa do ramoo bok do hã. Tametëëh da ta s'ee hẽnh rahyb n'aa newëë baad had'op do hã. Tametëëh da ta s'ee hẽnh rahyb n'aa newëë sa hã P'op Hagä Do ky n'aa etyy do hã sa mo haj'aa p'ãã. 9 Ta s'ee hẽnh rahyb n'aa newëë nesaa do ramoo bok do hã, hã ỹ rah'yy kana'eeh do hyb n'aa. 10 P'op Hagä Do Sahee metëëh da sa hã, ta s'ee hẽnh rahyb n'aa newëë baad had'op do hã, Ee wë ỹ basëëk hyb n'aa, ỹ bë nahapäh hẽnh kä. 11 P'op Hagä Do Sahee metëëh da ta s'ee hẽnh rahyb n'aa newëë sa hã P'op Hagä Do ky n'aa etyy do hã sa mo haj'aa p'ãã, Nesaa Do Yb, sa hã mejũũ do hã, P'op Hagä Do ky n'aa ety däg kän do hyb n'aa nesaa doo. 12 Ti m' taky hadoo ẽnh: —Hajõng nä paawä ỹ her'oot bë hã, dooh bë haja nä bä bë gado bä. 13 P'op Hagä Do Sahee, baad hadoo do ky n'aa metëëh do kajaa bä kä, sahõnh hẽ baad hadoo do ky n'aa bë da tametëëk. Dooh ta ky gabuuj tado bä taher'oot doo. Hana ỹ naa tamaa napäh do bë d' tamaher'oot. Taher'oot na-ããj da ta jawén hana do ky n'aa. 14 Ỹ da tahyb n'aa jaw'yyk. Ỹ tawén hyb n'aa jaw'yyk, hana ỹỹ tagadoo, tatab'ëës hyb n'aa bë hã. 15 Sahõnh hẽ Ee wë hanäng doo, ma ỹ had'yyt hẽ. Ti hyb n'aa P'op Hagä Do Sahee gadoo ma ỹỹ, bë hã tatab'ëës hyb n'aa, ỹ wén näng —näng mä Jesus kyyh. 16 Ti m' taky hadoo ẽnh: —Nayyw hẽ denaa hẽ, dooh da ỹ bë hapëë wäd bä kä. Nayyw hẽ denaa hẽ da, p'aa hẽnh ỹ bë bahapäh ẽnh —näng mä Jesus. 17 Ti m' ta ma matëg wób raky hadoo sa da hadoo do sa hã: —Nyy d' tahanäng pé tii éh, “Nayyw hẽ denaa hẽ m', dooh da ỹ bë hapëë wäd bä kä. Nayyw hẽ denaa hẽ da, p'aa hẽnh ỹ bë bahapäh ẽnh”, tahanäng doo? Nyy d' tahanäng péh, “Ee wë ỹ basëëk hyb n'aa”, tahanäng doo? —näk mä sa kyyh. 18 Ti m' sa m'aa hẽnh rakaner'ood kän: —Nyy d' tahanäng pé g'eeh, “Nayyw hẽ denaa hẽ”, tahanäng doo? Dooh ãã h'yyb mepëë bä ti taher'oot do hã —näk mä sa kyyh. 19 Jesus hapäh rakarẽn reaanh ta hã. Ti m' taky hado kän: —Bë karẽn paawä bë eaanh ta ti ỹ her'oot do hã? Hahỹỹ da paawä bë kyy bë h'yyb gó: “Nyy d' tahanäng pé tii éh, ‘Nayyw denaa hẽ dooh da ỹ bë hapëë wäd bä kä. Nayyw hẽ denaa hẽ da p'aa hẽnh ỹ bë bahapäh ẽnh’, tahanäng doo”, näk bë kyyh. 20 Né hup ỹ né hẽ hahỹ ỹ her'oot doo: Bë da a'oot, bë da h'yy ketón. Badäk hahỹỹ hã habong do P'op Hagä Do hã h'yy kana'eeh do tseb'ee da ti noo gó kä. Bë h'yy ketón né paawä da, bë h'yy katón do kawareem da tsebé do hã. 21 Ỹỹnh wog mahỹỹnh ajãn henäng doo kä, kajaa do hyb n'aa ti noo gó tabenäng doo. Ta t'aah henäng do jawén paa bä kä, tamabaan hõm tak'ëp ta mahỹỹj tahoop do paah, tak'ëp tatsebé do hyb n'aa kä. 22 Ti hadoo né da bë hã: Hỹỹ kä bë d' h'yy ketón. Ỹ bë bahapäh bä p'aa hẽnh kä, tii bä bë tsebee kän. Dooh hado hõm pé ta ti bë tsebé doo. 23 Ti noo gó kä, dooh hã ỹ bë ets'ẽẽ wät péh. Né hup ỹ né hẽ hahỹ ỹ her'oot doo: Ee, P'op Hagä Do banoo da bë hã sahõnh hẽ hät ỹỹ gó bë etsẽẽ doo. 24 Dooh bë etsẽẽ nä pé hät ỹỹ gó. Bë ets'ẽẽ da. Bë gadoo né hẽ da, tii bä baad da bë tsebee kän. 25 Ti m' taky hadoo ẽnh: —Panyyg ky n'aa gó bë ỹ maher'ood bong paah. Ti awät da ti noo gó, dooh da bë ỹ maher'ood wäd bä ta tii da. Baad ub, kejën do hadoo nado da bë ỹ maher'ood kän Ee ky n'aa hã. 26 Ti noo gó bë etsẽẽ da hät ỹỹ gó. Dooh hyb n'aa da bë ỹ ky masa pé ta hã. 27 Ta daaj hẽ bë Ee kamahä̃n. Ti hyb n'aa, dooh hyb n'aa bë ỹ ky masa péh, ỹ wén näng. Bë Ee wén kamahä̃n, ỹ bë kamahä̃n do hyb n'aa, P'op Hagä Do hanaa ỹ bahyng bë ky daheeh do hyb n'aa na-ããj hẽ. 28 Ee, P'op Hagä Do wë naa ỹ bahyng badäk hahỹỹ bä. Badäk hahỹỹ hã ỹ bawäd wät. Hỹỹ kä ỹ beréd däk badäk hahỹỹh. Ee wë ỹ basëëk p'aa hẽnh —näng mä Jesus kyyh. 29 Ti m' Jesus ma matëg raky hadoo: —Baad hỹỹ kä mabaher'ood wät. Panyyg gó nado wäd. 30 Sahõnh hẽ mabahapäh, ãã hapäh hỹỹ kä. Ji eaanh do pooj jé mabahapëë däk ji karẽn do ji eaanh doo. P'op Hagä Do hanaa õm tii hã ãã bahapäh, ãã wén ky daheeh —näk mä sa kyyh. 31 Ti m' Jesus ky hadoo sa hã: —Bë ky dahé däg né hỹỹ kä. 32 Ti awät da ti noo gó, kaja kän, bë waj'aa bong doo kä bë tób hẽnh. Map ỹỹ hẽ da ỹ bë beréd wät. Tii d' né paawä, map ỹỹ hẽ nawäd ỹỹh. Ee si ỹ awät. 33 Ta ti P'op Hagä Do Sahee ky n'aa bë ỹ wén maher'ood wät, h'yyb nyyw gó bë babok hyb n'aa, si ỹỹ séd bë h'yyb hedoo do hyb n'aa. Badäk hahỹỹ hã bë ahoop né da nesaa doo. Ti hado né paawä, bë h'yy gadeja da, badäk hahỹỹ hã habong do P'op Hagä Do hã h'yy kana'eeh do hã ỹ j'aa ketsë do hyb n'aa.

17

Jesus ky n'aa etsẽẽ do panyyg n'aa hahỹỹh

1 Ti m' Jesus bahajaa bä kä ta ti taher'oot doo, wë hã taty däg, ti m' P'op Hagä Do hã taky n'aa ets'ẽẽ kän: —Ee, —näng mäh —kaja kän ỹ dajëp doo kä sahõnh hẽ sa hyb n'aa. Mametä a T'aah tak'ëp ta makamabaj'aa doo. Ỹ mawehëë, õm a T'aah weh'ëëh hyb n'aa, makabaj'aa do tametëëh hyb n'aa. 2 Hã ỹ maban'oo däk sahõnh hẽ badäk hahỹỹ hã habong do ỹ bag'ããs hyb n'aa, ỹ bedëëb had'yyt hẽ hyb n'aa a wë, hã ỹ manoo doo. 3 Hahỹ hedëb had'yyt hadoo do rawén gadoo: Õm, jããm hẽ sét had'op doo, P'op Hagä Do heh'äät do rabahapäh do hyb n'aa. Jesus Kristo, mamejõ hyng do rabahapäh do hyb n'aa na-ããj né hẽ. 4 Ỹ haja däk sahõnh hẽ hã ỹ mamejũũ doo. Tii hã õm ỹ wehëë däk badäk hahỹỹ bä. 5 Hỹỹ kä Ee, man'oo tak'ëp ỹ kabaj'aa hyb n'aa a matym gó, p'ooj ub, badäk hahỹ madu dahäng do pooj jé, a pa ỹ bawät noo gó, ỹ kabaj'aa doo da. 6 A ky n'aa ỹ metä wät badäk hahỹỹ hã habong do wób hã, hã ỹ manoo do sa hã. A karapee paa tii, ti man'oo däk do hã ỹỹ. A ky n'aa raky dahé däk. 7 Sahõnh hẽ hã ỹ man'oo däk doo, a hanaa né ti rabahapëë däk hỹỹ kä. 8 Ti rawén hapäh, sa hã ỹ tab'ëës do hyb n'aa a kyyh hã ỹ manoo do paah, ti ragadoo. Baad rabahapäh, a wë naa né hẽ ỹỹh. Õm né hẽ ỹ mejõ hyng doo, raky daheeh. 9 A hã ỹ ky n'aa etsẽẽ sa hyb n'aa. Dooh ỹ ky n'aa ets'ẽẽ bä badäk hahỹỹ hã dawëë a mahä̃nh habong do sa hyb n'aa. Hã ỹ manoo do sa hyb n'aa ỹ ky n'aa etsẽẽ, a karapee rabahadoo do hyb n'aa. 10 Sahõnh hẽ karapé haa, a karapee né tii. A karapee, karapé haa. Sa hyb n'aa ỹ kawehëë däk. 11 Dooh da badäk hahỹỹ bä ỹ ayyw wäd bä, a wë da ỹ bas'ëëg kän. Ti d' hayyw kän badäk hahỹỹ bä. Ti hyb n'aa, Ee, tsyt hẽ hawät do õm nesaa do mahä̃nh, mamo n'aa jesu da a hejój me, hã ỹ manoo doo me né hẽ, séd hã rah'yyb hedoo hyb n'aa, séd hã ër h'yyb hedoo doo da. 12 Sa mahang ỹ hawät noo gó, ỹ mo n'aa jesu bong a hejój me, hã ỹ manoo doo me. Dooh h'yy kawareem pé nesaa do hã. Jããm hẽ sét hẽ nesaa do hã h'yy kawareem. Karejãã do pan'aa né tii. Ti tawén hadoo, a kyy kerih do kametëëh hyb n'aa. 13 Hỹỹ kä da, dooh sa mahang ỹ awäd wät bä kä. A wë da ỹ bas'ëëg kän. Badäk hahỹỹ bä ỹ bawät nä bä ỹ her'oot nä ta tii, ỹ tsebé do baad sa h'yyb gó tabawät hyb n'aa. 14 Ỹ an'oo däk sa hã a kyyh. Badäk hahỹỹ hã habong do a hã h'yy kana'eeh do kamajẽ däk sa hã, sa wób ranahado bong do hyb n'aa, sa see ỹ nahadoo do hadoo né tii. 15 Dooh ỹ ets'ẽẽ bä mabasog hõm hyb n'aa badäk hahỹỹ bä habong do sa mahä̃nh. Jããm né hẽ ỹ etsẽẽ a hã, mamo n'aa jesuu hyb n'aa Nesaa Do Yb mahä̃nh. 16 Badäk hahỹỹ hã habong do a hã h'yy kana'eeh do wób nado tii, ta ti see ỹ nahadoo doo da. 17 Tsyt hẽ mabetyn däk hanäm do ky n'aa me, magen'aak do ramoo bok hyb n'aa. A kyyh né hẽ ti hanäm do ky n'aa. 18 Badäk hahỹỹ bä mamejõ hyng doo da ỹỹh, tii da ỹ mejũũ sa hã badäk hahỹỹ hã habong do sa mahang. 19 Sa hyb n'aa ỹ kan'oo däk, tsyt hẽ magen'aak do ỹ moo wät hyb n'aa, ta ti na-ããj hẽ baad tsyt hẽ magen'aak do ramoo bok hyb n'aa. 20 Sa hyb n'aa had'yyt nado ỹ ky n'aa etsẽẽ. Ỹ ky n'aa etsẽẽ na-ããj né hẽ ta jawén hã ỹ h'yy ka'eeh do sa hyb n'aa, hahỹ sa kyyh hyb n'aa h'yy ka'eeh do sa hyb n'aa. 21 Ỹ ky n'aa etsẽẽ sahõnh hẽ hã ỹ h'yy ka'eeh doo, séd hã rah'yyb hedoo hyb n'aa, séd hã ër h'yyb hedoo doo da. Hëp ỹỹ gó mabawät, a h'yyb gó ỹ bawät doo da. Ỹ karẽn séd hã rah'yy kata däk ër hã, badäk hahỹỹ hã habong do rabahapäh hyb n'aa õm né hẽ hã ỹ mejõ hyng doo. 22 Tak'ëp baad hadoo do hã ỹ man'oo däk do paa ỹ an'oo däk né sa hã, séd hã rah'yyb hedoo hyb n'aa, séd hã ër h'yyb hedoo doo da. 23 Sa h'yyb gó ỹ bawät. Hëp ỹỹ gó mabawät. Ỹ karẽn baad ub, séd hã rah'yyb hedoo, ỹ mamejõ hyng ta wób rabahapäh hyb n'aa, hã ỹ h'yy ka'eeh do hã makamahä̃n ỹ makamahä̃n do hadoo, ta wób rabahapäh hyb n'aa —näng mä Jesus taky n'aa etsẽẽ bä. 24 Ti m' taky hado kän ta yb hã: —Ee, —näng mäh —ỹ karẽn ỹ bawät bä rababok hã ỹ manoo doo. Ỹ karẽn rabahapäh ỹ kabaj'aa doo, bak ỹ tak'ëp gabarëëh doo, badäk hahỹ madu dahäng noo gó pooj jé, ỹ makamahä̃n do hyb n'aa hã ỹ man'oo däk do paah. 25 Ee, baad had'op do had'yyt moo wät do õm. Badäk hahỹỹ hã dawëë a mahä̃nh habong doo, dooh né paawä õm rahapëë bä sa h'yyb gó, ỹ ti hapäh õm. B'ëëh hahỹ rahapäh ỹ mamejõ hyng doo. 26 A ky n'aa ỹ metä wät sa hã. A ky n'aa ỹ metä had'yyt hẽ da sa hã, ỹ makamahä̃n do sa h'yyb gó tabawät hyb n'aa, ỹ na-ããj hẽ sa h'yyb gó ỹ bawät hyb n'aa.

18

Jesus ramaso däk do panyyg n'aa hahỹỹh

1 Ti m', Jesus bahajaa bä kä taky n'aa etsẽẽ doo, ahõm kän mä ta ma matëg sa daheeh. Kapỹỹj madarong doo, Kidorõn häd näng do rabatsëg hõm. Tii bä tabanäng joom Oriib häd näng doo. Tii bä, joom banäng bä Jesus baym. 2 Judas, Jesus haëëj däk do tahapäh mä Jesus bahe'yym doo. Hajõõ nuu me ta tii bä Jesus bahew'ëët ta ma matëg sa daheeh. 3 Ti m' Judas bahõm kän joom banäng bä. Warahén, ta wób P'op Hagä Do tób n'aa yt hã moo heb'ooh do sa wahë n'aa ramejũũ doo, Pariséw ramejũũ do na-ããj hẽ tamanaa. Bag enäh rabana. Kuman yt hã m' rabana. 4 Jesus hapäh ta h'yyb gó sahõnh hẽ ta hã rabad'oo doo. Ti hyb n'aa m' sa wë tabahõm, ti m' tabeaaj kän: —Jaa no n'aa bë ban'aa? —näng mäh. 5 Ti m' raky hadoo: —Jesus, Nasaréh buuj no n'aa —näk mä sa kyyh. —Ỹ né hỹỹh —näng mä Jesus sa hã. (Sa mahang Judas, ky ken'yym doo gó haëëj däk do bagëët.) 6 “Ỹ né hỹỹh” Jesus her'ood sii hẽ, sa jawén p'aa hẽnh rakajäk tũũ. 7 Ti m' Jesus beaanh ẽnh p'aa hẽnh: —Jaa no n'aa bë ban'aa? —näng mäh. —Jesus, Nasaréh buuj no n'aa —näk mäh p'aa hẽnh sa kyyh. 8 Ti m' Jesus ky hadoo: —Ỹ né hỹỹh, ỹ hanäng do bë hã —näng mäh. —No na ỹ tado bä, bë an'oo hata haa rabahõm hyb n'aa —näng mä Jesus sa hã. 9 (Ta tii d' Jesus wén edoo, “Dooh h'yy kawareem pé nesaa do hã”, ta yb hã taher'ood wät do paa kametëëh hyb n'aa.) 10 Ti m' Simaw, Peed häd näng do bado däk ta sẽn-jeer, ta nabuuj hub hẽnh hadäk do tagakyd hõm mä aj'yy Maw-Kó häd näng doo. P'op Hagä Do tób n'aa yt hã moo heb'ooh do sa wahë n'aa heh'äät do karom tii. 11 Ti m' Jesus ky hadoo Peed hã: —Menyyw däg a sẽn-jeer. Dooh g'eeh ỹ gado bä ỹ ahoop doo, Ee anoo doo? —näng mä Jesus ta hã.

Anas wë Jesus ramahũũm do ky n'aa hahỹỹh

12 Ti m' warahén sa wahë n'aa, ta warahén n'aa, P'op Hagä Do tób n'aa hagã n'aa sii hẽ ramaso däk Jesus. Ramoo maw'yyd däg kän, 13 tii bä pooj jé ramahũũm aj'yy Anas häd näng do wë. Kajapas mayb ti Anas. Ti noo gó P'op Hagä Do tób n'aa yt hã moo heb'ooh do sa wahë n'aa heh'äät do ti Kajapas. 14 Ta ti Kajapas né hẽ ta ti her'oot do paa Judah buuj sa wahë n'aa sa hã, “Taw'ããts hẽ sét hẽ dajëp sahõnh sa hẽ hyb n'aa”, hanäng doo.

Jesus Peed ky n'aa jejën do panyyg n'aa hahỹỹh

15 Simaw, Peed häd näng doo, Jesus ma matëg see sii tabahõm warahén sa jawén. P'op Hagä Do tób n'aa yt hã moo heb'ooh do sa wahë n'aa heh'äät do hep'ëëh do ta ti ta ma metëëk do seeh. Ti hyb n'aa rabanoo tabajëë suun tób wahoo gó, kahadë doo gó, Jesus ramajë sun doo gó. 16 Peed gada ta noo bä. Jesus ma matëg seeh, tób danäh hep'ëëh doo, anyyh p'aa hẽnh maruus ta noo hagã n'aa wë tabetsẽẽ hyb n'aa Peed bajëë suun hyb n'aa. Ti m' tamajë sun kän Peed. 17 Ti m' maruus, ta hadë noo hagã n'aa ky hadoo Peed hã: —Nanäng aj'yy ma matëg see nado õm? —näng mäh. Ti m' Peed ky hadoo: —Dooh ta ma matëg see ỹ do bä —näng mäh. 18 Tak'ëp tabahahëëm ti atsëm. Ti hyb n'aa tób danäh karom, P'op Hagä Do tób n'aa hagã n'aa sii hẽ ragahõ sooh tëëg sëh. Tëëg noo pa rabab'ëëh rakatëng hyb n'aa. Peed agëët katëng sa pa.

Sa wahë n'aa Jesus hã teaanh do panyyg n'aa hahỹỹh

19 Ti nuuj jé m', tób gó, P'op Hagä Do tób n'aa yt hã moo heb'ooh do sa wahë n'aa heh'äät do eaanh mä Jesus ta ma matëg ky n'aa, tametëëk do ky n'aa na-ããj hẽ. 20 Ti m' Jesus ky hadoo: —Sahõnh hẽ ramaa napëë had'yyt hẽ ỹ her'ood wät doo —näng mäh. —Tób P'op Hagä Do panyyg rayd naherot do yt hẽ, P'op Hagä Do tób n'aa yt hẽ na-ããj hẽ ỹ ma met'ëëg wät paah. Dooh kejën gó ỹ her'ood bä —näng mäh. 21 —Hëd n'aa hã ỹ bë beaanh? Bë eaaj këh ỹ maa new'ëë do sa hã. Ta ti rahapäh ỹ her'ood wät doo —näng mä Jesus kyyh. 22 Ta tii d' Jesus baher'oot do hyb n'aa, P'op Hagä Do tób n'aa hagã n'aa see Jesus ta tapa ewyh wät, ti taky hadoo: —Tii da ji kyyh P'op Hagä Do tób n'aa yt hã moo heb'ooh do sa wahë n'aa heh'äät do hã? —näng mäh. 23 Ti m' Jesus ky hadoo ta hã: —Mametä nesaa do ky n'aa ỹ her'ood bä. Baad hadoo do ỹ her'oot do p'ãã ỹ matapa ewyyh? —näng mä Jesus ta hã. 24 Ti m' Anas mejũũ mä ramahũũm Jesus, Kajapas, P'op Hagä Do tób n'aa yt hã moo heb'ooh do sa wahë n'aa heh'äät do wë. Moo kamewyyt nä m' Jesus.

P'aa hẽnh Peed ky n'aa jejën do Jesus panyyg n'aa hahỹỹh

25 Ti m' tëëg noo pa Peed katëng bä, rabeaaj kän mä ta hã: —Ta ma matëg see nado õm? —näk mäh. Ti m' Peed ky n'aa jejën: —Dooh. Ta ma matëg see nado ỹỹh —näng mäh. 26 Ti m' P'op Hagä Do tób n'aa yt hã moo heb'ooh do sa wahë n'aa heh'äät do karom seeh, Peed nabuuj gakyd hõm do wakããn ky hadoo: —Õm nado ta ti ỹ hapäh do ta sii, joom mahang? —näng mä ta kyyh. 27 Ti m' p'aa hẽnh Peed ky n'aa jejën ẽnh. Tii bä karaak ky ganä kän, tabah'ỹỹ kän.

Pirato häd näng do wë Jesus ramahũũm kän do panyyg n'aa hahỹỹh

28 Ti m', Kajapas tób bä naa ramahũũm kän Jesus aj'yy Roma buuj Judah häj n'aa bagã n'aa tób hẽnh, Pirato häd näng do wë. Jati pé bäp paa m' tii. Judah buuj wahë n'aa Jesus man'aa doo, dooh rajëë pä bä Roma buuj tób gó. Rakarẽn mä baad ratayy rabawëh nä do hyb n'aa Pas-kowa tä n'aa. 29 Ti hyb n'aa Pirato banyyh sa wë, ti m' taky hadoo: —H'ëëd p'ãã bë ky n'aa tapaa hahỹ aj'yy? —näng mäh. 30 Ti m' raky hadoo: —Moo nesaa do tanado bä, dooh paawä ãã haëëj bä a hã —näk mä sa kyyh. 31 Ti m' Pirato ky hadoo: —Bë né hẽ ky n'aa etyy ta hã bë ky n'aa jaw'yyk do banoo doo da —näng mäh. —Dooh ãã haja bä ãã dajëëb bä. Dooh Roma buuj ky n'aa jaw'yyk do an'oo bä —näk mä sa kyyh Pirato hã. 32 Tii d' tawén hado kän, nyy d' tadajëp Jesus her'ood wät do paa kametä wät hyb n'aa. 33 P'aa hẽnh Pirato bajëë suun tób gó, Jesus tanaëënh mä ta wë, teaaj kän: —Õm Judah buuj sa wahë n'aa? —näng mäh. 34 Ti m' Jesus ky hadoo: —A ky gabuuj hẽ ti meaanh? Õm ta wób ramaher'oot do këh ỹ n'aa hyb n'aa mabeaanh? —näng mä Jesus. 35 Ti m' Pirato ky hadoo: —Judah buuj nado ỹ hỹỹh —näng mäh. —A wakããn, P'op Hagä Do tób n'aa yt hã moo heb'ooh do sa wahë n'aa ti õm haëënh hã ỹỹ. H'ëëd p'ãã? —näng mä Pirato. 36 Ti m' Jesus ky hadoo: —Badäk hahỹỹ bä nado ỹ bag'ããs doo. Badäk hahỹỹ bä tado bä paawä, karapé haa ỹ ramo n'aa jesu paawä Judah buuj sa wahë n'aa sa mahä̃nh. Badäk hahỹỹ bä nado ỹ bag'ããs doo —näng mäh. 37 Ti m' Pirato ky hadoo: —Tii d' tado bä, õm né hẽ häj n'aa wahë n'aa? —teaanh mäh. Ti m' Jesus ky hadoo: —Ehub né hẽ õm tii d' hanäng. Baad hadoo doo, heh'äät do ky n'aa ỹ her'oot hyb n'aa ỹ benäng, ti hyb n'aa né hẽ ỹ bahyng badäk hahỹỹ bä. Baad hadoo do ky n'aa gen'aak do ky daheeh ỹ her'oot doo —näng mä Jesus Pirato hã. 38 Ti m' Pirato ky hadoo: —H'ëëd ti baad hadoo do mahanäng? —näng mäh. Ti m' nayyw hẽ Pirato banyyh Judah buuj sa wë. Ti m' taky hadoo sa hã: —Dooh ỹ aw'yyt pé ta hã ky n'aa ketyy doo —näng mäh. 39 —Pas-kowa bë teheb'ëës do hã bë mehejõ ỹ bado nyyh ỹ dawäts gëët do seeh. Bë karẽn ỹ ado nyyh bë matym n'aa Judah buuj wahë n'aa ramaneëënh doo? —näng mäh. 40 Ti m' raky hadoo, tak'ëp mä rageëënh: —Ta ti nado ãã karẽn! —näk mäh. —Barabas häd näng do ti ãã karẽn! —näk mäh. Roma buuj wë h'yy kawereem do see paa ti Barabas.

19

Jesus raky n'aa ety däk do b'aa hã tadajëp hyb n'aa panyyg n'aa hahỹỹh

1 Ti m' Pirato mejũũ Jesus rabahewyyh. 2 Ti m' hetëk do moo m' warahén ramap'õõd däk, ta nuu gó m' radaso kän. Ti m' radasuun jëng ta hã ta hatsë hahiin doo. 3 Ti m' hajõõ nuu me m' rabena ta wë raky n'aa ej'ees hyb n'aa. Hahỹỹ d' mä sa kyyh: —Kaweh'ëëh Judah buuj sa wahë n'aa! —näk mäh. Ti m' ratapa ewyyh hajõõ nuu me. 4 Ti m' p'aa hẽnh Pirato ber'oot Judah buuj sa sii: —Ỹ manyyh da hỹỹ kä bë wë ta w'oo hã, dooh ỹ aw'yyt pé ta hã ky n'aa ketyy do hã bë bahapäh hyb n'aa —näng mäh. 5 Ti m' ta nu gaheen n'aa hetëk do mooh, ta hatsë hahiin doo gó tabanyyh bä, Pirato ky hadoo sa hã: —Bë hegãã! Gëët hahỹ aj'yy —näng mäh. 6 Ti m' P'op Hagä Do tób n'aa yt hã moo heb'ooh do sa wahë n'aa, P'op Hagä Do tób n'aa hagã n'aa Jesus rabahapäh bä, nayyw hẽ rageëëj bong: —Mepëëm däg, mepëëm däg! —näk mäh. Ti m' Pirato ky hadoo: —Bë né hẽ hepëëm däk. Ỹ ti dooh ỹ aw'yyt pé ta hã ky n'aa ketyy do hã —näng mä Pirato. 7 Ti m' Judah buuj wahë n'aa raky kah'ũũm ta hã: —Ãã ky n'aa jaw'yyk do ky n'aa hyb n'aa taw'ããts hẽ tadajëp né hẽ, P'op Hagä Do T'aah tabanäng do hyb n'aa —näk mä sa kyyh. 8 Pirato maa newë däk bä tii da, tak'ëp mä tabeyym tii bä kä. 9 Ti m' p'aa hẽnh tabajëë suun tób gó, ti m' Jesus hã tabeaanh: —N'yy hẽnh naa õm? —näng mäh. Jesus kawanaj'ããn né paawä, dooh m' taky gado bä. 10 Ti m' Pirato ky hadoo ta hã: —Dooh maky gado bä? Mahapäh né hẽ, ỹ hajaa ỹ mejõ bä õm raberéd hõm hyb n'aa, ỹ hajaa na-ããj hẽ ỹ mejõ bä õm rabepëëm däk —näng mä Pirato. 11 Ti m' Jesus ky hadoo ta hã: —Dooh paawä mahaja bä hã ỹỹ, P'op Hagä Do nan'oo bä. Ti hyb n'aa, ỹ haëëj däk do sa hã, a hã hanäng do nesaa do bahä̃nh sa hã —näng mä Jesus Pirato hã. 12 Ti m' ta ti Pirato maa newë däk bä takarẽn paawä taberéd hõm Jesus. Tak'ëp mä Judah buuj rageëëj had'yyt hẽ tii bä: —Ta ti aj'yy meréd hõm bä, dooh Sesa, sahõnh hẽ bä wahë n'aa h'yyb hata mado bä. Häj n'aa wahë n'aa hanäng doo, Sesa tahyb n'aa wareem —näk mä sa kyyh. 13 Ti m' Pirato maa napäh bä m' ta tii, tamanyyh Jesus, ahyy sooh mä ji ky n'aa etyy n'aa tyng jó. Pä ta yt ta tii bä. (Eberew kyy me ramaneëënh ta ti Gabatah.) 14 Pas-kowa rataheb'ëës do pooj jé noo gó m' tii. Wasyk mäh. Ti m' Pirato ky hadoo Judah buuj sa hã: —Gëët hahỹ bë wahë n'aa —näng mäh. 15 Ti m' raky hadoo tak'ëp: —Mado hõm, mado hõm, mepëëm däg! —näk mäh. —Bë wahë n'aa ỹ epëëm däk g'eeh? —näng mä Pirato. Ti m' P'op Hagä Do tób n'aa yt hã moo heb'ooh do sa wahë n'aa raky hadoo: —Jããm né hẽ sét hẽ ãã wahë n'aa, Sesa! —näk mäh. 16 Ti m' tagadëëg ub kä, Jesus Pirato bahaëëj däg kän sa hã takepëëm däk hyb n'aa.

Jesus rabepëëm däk do panyyg n'aa hahỹỹh

Ti m' warahén sa hã kä takahaëëj däk Jesus. 17 Ta daaj hẽ Jesus besoo hõm b'aa rahepëëm däk do pan'aa ta hã. Ji Nu Gabóg K'yy ramaneëënh doo hẽnh ramahũũm. (Eberew kyy me ramaneëënh ta tii bä Gogota.) 18 Tii bä rabepëëm däk b'aa kajatsëk do hã kä. B'aa kajatsëk do wób hã rabepëëm däk na-ããj hẽ pawóp hẽ ajyy. Hub hẽnh ta see hahäng, s'ỹỹ hẽnh ta see hahäng. Hõõ gó Jesus kahepëëm däk do bahäng. 19 Pirato kyy gó raberii bong ta heen n'aa, ti m' p'op, Jesus nu gad'oo pong jé, rabepëëm däk. Hahỹỹ da m' takerih ta hã: “Jesus, Nasaréh buuj, Judah buuj wahë n'aa hahỹỹh.” 20 Edah tii, Jerusarẽnh bä naa. Ti hyb n'aa hajõk ner'ood bong kerih doo. Tamawoob hẽ kyyh takamerih doo: Eberew kyy me, Ratĩn kyy me, Gereg kyy me. 21 Ti m' P'op Hagä Do tób n'aa yt hã moo heb'ooh do sa wahë n'aa rabahõm kän Pirato wë, ti m' raky hadoo: —Merii manäh: “Judah buuj sa wahë n'aa”, hanäng doo da. Taw'ããts hẽ merii: “Ta daaj hẽ Judah buuj sa wahë n'aa tabanäng hahỹ aj'yy” —näk mä sa kyyh. 22 Ti m' Pirato ky hadoo: —Taw'ããts hẽ ỹ erii wät doo. Dooh ỹ ahỹỹd wäd bä —näng mä sa hã. 23 Ti m' Jesus warahén rabepëëm däk do jawén paa bä m', rabasog hõm ta saroor. Retyn hõm ji meheet pé hadoo do sa hã. Sét hẽ, ta hatsë, mad'aak kanasuuh doo. 24 Ti m' raky hadoo: —Dooh ër as'ẽẽd bä hahỹỹh. Hamäh, masuuj ër moo bong ër bahapäh hyb n'aa jaa wë tabaym —näk mä sa kyyh. Ti tawén hadoo, P'op Hagä Do kyy kerih do kametëëh hyb n'aa. Hahỹỹ da takerih ta ti ky n'aa: “Rabetyn hõm sa hã hẽ saror ỹỹ. Masuuj ramoo bong saror ỹ hyb n'aa.”Tii da né hẽ warahén ramoo boo kän. 25 B'aa kajatsëk do Jesus hadäk do dewë hã, ti ab'ëëh ta ỹỹn, ta kaat, Keropas häd näng do ỹỹm Marija häd näng doo, Marija Madarẽn häd näng do daheeh. 26 Ti m' Jesus bahapäh bä ta ỹỹn, ta ma matëg seeh, tak'ëp takamahä̃n do rabab'ëëh bä, Jesus ky hadoo ta ỹỹn hã: —Gëët ta ti a t'aah —näng mäh. 27 Ti m' ta ma matëg hã m' taky hadoo: —Gëët ti a ỹỹn —näng mä Jesus ta ỹỹn ky n'aa hã. Tii bä kä, ta ti tagado kän Jesus ỹỹn ta tób bä kä, tabahag'ããs hyb n'aa kä.

Jesus dajëp do panyyg n'aa hahỹỹh

28 Ta jawén kä, sahõnh hẽ tabahaja däk bä kä tamoo wät do paah, P'op Hagä Do kyy kerih do kametëëh hyb n'aa kä taky hado kän: “Ỹ hoo kaanh”, näng mäh. 29 Ti asooh tii bä uwa s'ëëb oow. Ti m' raheh'oos sapum doo, Jesus hã rabanoo hyb n'aa. B'aa isop häd näng do hã radadäk, ti rabanoo p'op, Jesus beëëk hyb n'aa ta naëng hadoo. 30 Jesus beëëk do jawén paa bä, taky hadoo: —Jããm né kä ỹ moo wät doo —näng mäh. Ti m' ta nu wakoo däg kän, ti m' h'yy keréd hõm mäh. 31 Saab pooj jé m' ti ta tii. Saab pooj jé né hẽ m' ta ti Judah buuj rabahenyyw hõm Saab hã rakamehehãk hyb n'aa. Tak'ëp ratayy ti noo gó, Pas-kowa noo gó tabadoo do hyb n'aa. Dooh Judah buuj rakarẽn bä Saab hã rapadäg nä bä kepëëm padëëk doo. Ti hyb n'aa rabetsẽẽ Pirato hã tamejũũ hyb n'aa warahén ragetëh bong hyb n'aa sa tsyym k'yy, nayyw hẽ radejëp hyb n'aa. Rabetsẽẽ rasog hyk hyb n'aa sa kamag Saab du doo do pooj jé. 32 Ti m' Pirato mejũũ warahén sa tsyym k'yy ragetëh bong hyb n'aa. Ti m' Jesus pa hadäk do ragetëh bong ta tsyym k'yy, ta jawén mä ta see tsyym k'yy. 33 Jesus tsyym k'yy ragetëh paawä, tii bä rabahapäh Jesus dajëp. Dooh Jesus ratsyym k'yy getëh boo bä. 34 Ti warahén bejóh kän ta baa bä. Ti m' majyyw banyyh naëng mahang. Dajëp né kä m'. 35 Aj'yy ta ti hapäh doo, baad tabaher'oot ta ti ky n'aa. Dooh daap tamenä bä. Ta ti aj'yy hapäh né hẽ, te hub né hẽ taher'oot doo. Ta ti tawén erii wät hahỹỹ hã, bë na-ããj bë ky daheeh hyb n'aa, bë h'yy ka'eeh hyb n'aa. 36 Jesus tsyym wén ganetëëh, P'op Hagä Do kyy kerih doo gó kerih do kametëëh hyb n'aa. Hahỹỹ d' paa m' takerih ta ky n'aa: “Dooh da ta k'yy gatëh is péh.” 37 Rawén baa ejooh, hahỹ kerih do paa kametëëh hyb n'aa: “Raheg'ããs da rabaa ejooh do wë.”

Jesus radakä jëng do pä gó panyyg n'aa hahỹỹh

38 Tii bä kä, Jesus kamag n'aa paa Joséh, panang Arimatsija häd näng do buuj hadoo doo, bets'ẽẽ kän Pirato hã. Jesus h'yyb hata ta ti Joséh. Dooh tametä bä ta h'yyb, ta hã tah'yy ka'eeh doo, tajeỹỹm do hyb n'aa Judah buuj sa wahë n'aa wób. Ti m' Pirato bahaëëj däk ta hã. Ti m' Joséh bana, tado hyy kän mä Jesus kamag n'aa paah. 39 Nikodẽm Joséh hata. Nikodẽm né hẽ tii, p'ooj ub Jesus heg'ããs do atsëm. Nikodẽm manaa mä 35 m' ta nu jawyg b'aa s'ëëb buu benyym doo. Aroé ramaneëënh do s'ëëb, miir ramaneëënh do s'ëëb ta ti buu benyym. 40 Ti m' Jesus kamag n'aa paa rahabën däk pããn me, hawak doo me, rino häd näng do s'ëëb. Buu benyym mä ta hã. Judah buuj rabahed'oo doo da né hẽ rabad'oo Jesus kamag n'aa hã. 41 Jesus rabepëëm däk doo bä ti anäng joom. Ti mahang tagadäk papuuj kamag hood, pä gó ragagots däk doo. 42 Saab pooj jé, Judah buuj rabahenyyw hõm noo gó tado hyb n'aa, p'eets hẽ ta ti kamag n'aa hood tagadäk do hyb n'aa na-ããj hẽ, tii b' né radasuun jëë kän Jesus kamag n'aa.

20

Jesus ganä wät do panyyg n'aa hahỹỹh

1 Ti m' bäp paah, met'uuh hã, badajung nä, Marija Madarẽn häd näng do bahõm kän pä gabaho doo hẽnh, Jesus kamag n'aa radasuun jëng hẽnh. Taheg'ããs mäh, noo gasëëts hõm gabaho do ty gatsë. 2 Ti m' tawaj'aa jëng Peed, Jesus ma matëg baad Jesus kamahä̃n do daheeh rabab'ëëh hẽnh. Ti m' taky hadoo pawóp hadoo do sa hã: —Rado nyyh Tak'ëp Hyb N'aa Jawyk Do kamag n'aa. Dooh ãã hapëë bä n'yy hẽnh ramahũũm —näng mä ta kyyh. 3 Ti m' Peed, Jesus ma matëg see daheeh ah'ũũm mä Jesus kamag n'aa hood gadäk hẽnh. 4 Waj'aa h'ũũm. Tak'ëp Jesus ma matëg see wajaah ta pooj jé. Peed pooj jé takajaa. 5 Ta noo bä takajaa bä, dooh tajëë suun bä. Nu hyy däk, tabaheg'ããs ta gó. Tahapäh pããn hewak doo, rino häd näng do s'ëëb. 6 Ti m' Peed, duu hẽnh hana do kaja nä. Gabaho doo gó tabajëë suun. Pããn hewak doo, Jesus kamag n'aa ramahabën däk do paah, tahapäh. 7 Pããn hawak doo, ta mamets jesuu n'aa paah, tahapäh na-ããj hẽ. Ti asooh tsyt hẽ, baad takamatëh däk. 8 Tii bä m' Jesus ma matëg seeh, pooj jé kajaa doo, bajëë suun kän. Ta ti tabahapäh bä kä, Jesus ganä wät do taky dahé kän. 9 (Dooh tagah'ood nä bä sa hã P'op Hagä Do kyy kerih doo gó taher'oot doo, Jesus ganä wät da hanäng doo.)

Marija Madarẽn hã Jesus kasee do panyyg n'aa hahỹỹh

10 Ti m' rabajëk sa tób hẽnh. 11 Marija Madarẽn baym kamag hood paa noo bä. Aoot mäh. Ta ód gó tanu hyy däk gabaho doo gó tageg'ããs hyb n'aa. 12 Tii bä m' pawóp hẽ ããs tabahapäh. Hewak mä sa saroor. At'oonh mä Jesus kamag n'aa basooh do paa bä m'. Ta nuu hẽnh tabanäng hẽnh mä ta seeh, ta tsyym tabanäng hẽnh ta seeh. 13 Ti m' ããs rabeaanh ta hã: —H'ëëd p'ãã mabaoot? —näk mäh. Ti m' taky hadoo: —Rado hõm wahë ỹ n'aa. Dooh ỹ hapëë bä n'yy hẽnh rahed'oo —näng mä Marija Madarẽn. 14 Ti m' ta jawén p'aa hẽnh tabegãã wät. Taheg'ããs mä Jesus tii bä hagëët. Dooh m' tah'yy ganyy bä Jesus tado bä. 15 Ti m' Jesus ky hadoo ta hã: —H'ëëd p'ãã mabaoot? Jaa ta ti mesoos doo? —näng mäh. Ta tii bä joom mahang moo hew'ëët do ted'oo mäh. Ti hyb n'aa taky hadoo ta hã: —Õm tado bä ti hado nyyh, maher'ood hã ỹ n'yy hẽnh mamahũũm, ỹ behëën hyb n'aa ta kamag n'aa —näng mä Marija Madarẽn. 16 Ti m' Jesus ky hadoo ta hã: —Marija! —näng mäh. Ti m' Marija ty kaw'õõd däk ta wë, ti m' Eberew kyy me taky hadoo: —Raboni! —näng mäh. (“Ma matëg”, tahanäng pé m' tii.) 17 Ti m' Jesus ky hadoo ta hã: —Moo dëë manä hã ỹỹ —näng mäh. —Dooh Ee wë ỹ ewäd s'ëëg nä bä. Ahõm hä̃j haa hedo padëëk do sa wë. Hahỹỹ da maher'ood sa hã këh ỹ n'aa: “Ỹ asëëk Yp ỹ wë, bë Yb na-ããj, P'op Hagä Do ỹ h'yy kaha'eeh doo, bë h'yy kaha'eeh do wë”, tii da a kyyh —näng mä Jesus ta hã. 18 Ti m' Marija Madarẽn bajëng Jesus ma matëg sa wë. Tak'ëp Hyb N'aa Jawyk Do tahapäh mä tanooh. Tapanäk sa hã Jesus kyyh.

Ta ma matëg hã Jesus kasee do panyyg n'aa hahỹỹh

19 Ti noo gó né hẽ m', met'uuh hã, atsëm, séd hã Jesus ma matëg rakata padëëk. Baad ranoo gatsëë däk ta tëg me tób nooh, sa wahë n'aa rajeỹỹm do hyb n'aa. Ti m' Jesus kas'ee g'ëëd kän sa mahang, ti m' takedëng sa hã: —Taw'ããts hẽ bë P'op Hagä Do h'yyb en'yym —näng mäh. 20 Takedëng do jawén paa bä tametëëh sa hã ta mooh, ta baa. Tak'ëp ta ma matëg ratsebee bong Jesus Tak'ëp Hyb N'aa Jawyk Do rabahapäh bä kä. 21 P'aa hẽnh Jesus ky hadoo sa hã: —Bë P'op Hagä Do h'yyb en'yym —näng mäh. —Ee ỹ tamejũũ doo da, bë ỹ mejũũ hỹỹ kä —näng mäh. 22 Ti m' tapahuunh sa wë, ti m' taky hadoo: —Bë gado P'op Hagä Do Sahee —näng mäh. 23 —Bë hyb n'aa mabaan bä nesaa do sa mo haj'aa, P'op Hagä Do mabaan né sa hã. Bë hyb n'aa manabaan bä sa hã, dooh P'op Hagä Do mabaan bä sa hã —näng mäh. 24 12 hedoo do sa seeh, Toméh häd näng doo, “Kawareeh” ramaneëënh doo, dooh sa mahang Jesus kasee bä. 25 Ti m' ta wób rabaher'oot bä Jesus Tak'ëp Hyb N'aa Jawyk Do rahapäh doo, dooh taky dahé bä. —Atapuwa tyw n'aa ỹ nahapëë bä ta moo hã, moh ỹỹ me ỹ manep'aa bä atapuwa tyw n'aa ta moo hã, ta baa rejooh do tyw n'aa na-ããj hẽ, dooh ỹ ky dahé bä! —näng mä Toméh. 26 Ti m' met'uuh see hã, p'aa hẽnh ta ma matëg rakata p'ëë tób gó. Toméh sa sii kä. Noo gatsëë né paawä tób, Jesus kas'ee g'ëëd kän sa mahang, ti m' takedëng sa hã: —Bë P'op Hagä Do h'yyb en'yym —näng mäh. 27 Ti m' Toméh hã taky hadoo: —Mamep'aa hahỹỹh —näng mäh. —Mahegãã moh ỹỹ. Magadahëë a mooh, mamep'aa bah ỹỹ bä —näng mäh. —Maky sëëw manäh! Maky dahé! —näng mä Jesus Toméh hã. 28 Ti m' Toméh ky hadoo: —Wahëh ỹ n'aa, P'op Hagä Do ỹ h'yy kaha'eeh do õm! —näng mä Toméh kyyh. 29 Ti m' Jesus ky hadoo ta hã: —Ỹ mahapäh do hyb n'aa mawén ky daheeh. P'op Hagä Do ky n'aa edëng da jé ỹ ranahapëë né paawä ky dah'eeh doo —näng mä Jesus. 30 Hajõng nä Jesus pehuunh ta ma matëg rabahapäh bä. Dooh ta ti takerii bä hahỹỹ hã. 31 Hahỹỹ hã kerih do wén kerii wät, Jesus ti Kristo, P'op Hagä Do H'yyb Däng Doo, P'op Hagä Do T'aah bë ky daheeh hyb n'aa. Ta hã bë h'yy kae bä, bë d' edëb had'yyt hẽ P'op Hagä Do wë Jesus hyb n'aa.

21

Karaj'aa nabyy hã Jesus kas'ee wät do panyyg n'aa hahỹỹh

1 Ta jawén Jesus kas'ee wät p'aa hẽnh ta ma matëg sa hã karaj'aa Tiberijas häd näng do nabyy me. Hahỹỹ d' paah: 2 Simaw Peed häd näng doo, Toméh (“Kawareeh” ramaneëënh doo), Natanajéw häd näng doo (panang Kanah, Garirej häj n'aa bä hana doo), Sebedew häd näng do taah, pawóp hẽ Jesus ma matëg wób, séd hã rababoo däk. 3 Ti m' Simaw Peed ky hadoo sa hã: —Tah'ỹỹb ỹ es'aak —näng mäh. —Ej. A sii ãã bah'ũũm —näk mä ta wób sa kyyh. Ti m' rabaw'ëënh. H'oo yb gó ragatsëg t'oonh. Ti m' rabesaag kän. Resaag had'yyt hẽ paawä atsëm, dooh sa mo haj'aa péh. 4 Bäp paa Jesus bag'ëëd kän karaj'aa takëën hã. Dooh ta ma matëg rah'yy genä bä Jesus tado bä. 5 Ti m', tii b' naa Jesus naëënh: —Najis haa —näng mäh. —Äkä, bë mo haj'aa? —näng mäh. —Tabad'op hẽ ãã mo haj'aa —näk mä sa kyyh. 6 Ti m' taky hadoo: —Taw'ããts hẽ hub hẽnh tabanäng hẽnh bë datu karahi, tii bä bë mo haj'aa enäh da —näng mäh. Tii d' rabad'oo bä kä, hajõng tah'ỹỹb karahi gó. Dooh rahaja bä rej'ooj nä bä, tak'ëp hajõng do hyb n'aa tah'ỹỹb. 7 Ti m' Jesus ma matëg baad Jesus kamahä̃n do ky hadoo Peed hã: —Jesus, Hyb N'aa Jawyk Do né tii —näng. Ti m' Simaw Peed häd näng do maa napäh bä kä Jesus tii, tahanäng doo, nayyw hẽ tadadäg däk ta hatsë pooj jé tado nyyh dó. Ti tabahop tame, Jesus wë tabatsóm hõm hyb n'aa. 8 Ta wób ah'ũũm ta jawén h'oo gó. Edah ta nabyyh. 100 meet tahyb n'aa péh. Ti hyb n'aa karahi rabejoonh tame naa. 9 Rakajaa bä kä ta nabyy me, tëëg sëh hahõng do rahapäh. Tah'ỹỹb kejä ta jó. Pawóp na-ããj pãw tii b' hatoonh. 10 Ti m' Jesus ky hadoo sa hã: —Bë mana tah'ỹỹb bë mo haj'aa wób —näng mäh. 11 Ti m' Simaw Peed gatsëk h'oo gó. Tii b' naa tabej'ooj nä kän karahi. Hajõng tah'ỹỹb hew'äp do ta gó. 153 tah'ỹỹb. Jawyg né paawä, dooh karahi gekog boo bä. 12 Ti m' Jesus ky hadoo sa hã: —B'ëëp bë ana, bë awëëh —näng mäh. H'yyb e'ỹỹm “Jaa õm?” rawén neaanh. Jesus, Tak'ëp Hyb N'aa Jawyk Do né sa hã. 13 Ti m' Jesus bado däk pãw, tah'ỹỹb daheeh, ti m' taban'oo däk sa hã. 14 Tamawoob nuu me däg tii, Jesus kasee do sa hã, taganä wät do jawén paa bä.

Peed sii Jesus her'oot do panyyg n'aa hahỹỹh

15 Rabahaja däk bä rawëh doo, Jesus ky hadoo mä Simaw Peed hã: —Simaw, Jowãw t'aah, ta wób ỹ rakamahä̃n do bahä̃nh ỹ makamahä̃n? —näng mäh. —Ỹỹ —näng mä Peed. —Mahapäh né hẽ õm ỹ gen'aak —näng mäh. Ti m' Jesus ky hadoo: —Mahagãã masãh ỹ b'éé taah hedo padëëk doo —näng mäh. 16 P'aa hẽnh Jesus beaanh ta hã: —Simaw, Jowãw t'aah, ỹ né makamahä̃n? —näng mäh. Ti m' Peed ky hadoo: —Ỹỹ —näng mäh. —Mahapäh né hẽ õm ỹ gen'aak —näng mäh. Ti m' Jesus ky hadoo: —Mahagãã masãh ỹ b'éé hedo padëëk doo —näng mäh. 17 Ti m' tamawoob nuu me däg kä tabeaanh ẽnh: —Simaw, Jowãw t'aah, ỹ né magen'aak? —näng mäh. Peed hyb n'aa tón wät mä tamawoob nuu me, “Ỹ makamahä̃n?” tahanäng do hyb n'aa. Ti m' taky hadoo: —Hyb N'aa Jawyk Doo, —näng mäh —sahõnh hẽ mabahapäh. Mahapäh né hẽ õm ỹ gen'aak doo —näng mäh. Ti m' Jesus ky hadoo: —Mahagãã masãh ỹ b'éé hedo padëëk doo —näng mäh. 18 —Né hup ỹ né hẽ hahỹ ỹ her'oot doo: Mapapunh nä bä mabehen'yyh, mabaheh'ũũm mah'yyb däng doo hẽnh. Mawah'ëë däk bä kä, madajoom da a mooh, õm da ramaw'yyd däk, makanarẽn hẽnh õm da ramahũũm —näng mä Jesus ta hã. 19 (Ta tii d' tawén her'oot, tametëëh hyb n'aa nyy da Peed dajëp, tadajëp do hã P'op Hagä Do kawehëë däk hyb n'aa.) Ti m' Jesus ky hadoo Peed hã: —Hamäh, jawén ỹ ahõm —näng mäh.

Jesus ma matëg baad Jesus kamahä̃n do panyyg n'aa hahỹỹh

20 Dawë hã Jesus sii Peed bawät bä kä, ta jawén p'aa hẽnh tabegãã wät. Tahapäh Jesus ma matëg baad Jesus kamahä̃n do sa jawén hana doo. (Ti né hẽ ta ti Jesus ma matëg Pas-kowa tä n'aa rabawëh noo gó p'eets hẽ takatahã däk Jesus hã, “Jaa ti õm haëënh doo, Hyb N'aa Jawyk Doo”, heaanh doo.) 21 Ta ti Peed bahapäh bä, tabeaanh mä Jesus hã: —H'ëëd hado da ër jawén hana do hã? —näng mäh. 22 Ti m' Jesus ky hadoo: —Ỹ karẽn bä paawä tanadajëb bä, p'aa hẽnh hỹ pong jé naa ỹ bahyng bä kä, hëd n'aa ti a hã? Ỹ karẽn ti õm hëp ỹ hata had'yyt hẽ —näng mä Jesus Peed hã. 23 Ta tii d' Jesus her'oot do hyb n'aa, raher'ood hõm kän Jesus ma matëg sa mahang, dooh m' ta ti Jesus ma matëg dajëb bä. Dooh tii d' Jesus edo bä. Jããm hẽ hahỹỹ da Jesus kyyh: “Ỹ karẽn bä paawä tanadajëb bä, p'aa hẽnh hỹ pong jé naa ỹ bahyng bä kä, hëd n'aa ti a hã”, näng paa m' Jesus ta hã. 24 Ỹ né hẽ ti ta ti ta ma matëg. Ỹ né hẽ ta ti Jesus ky n'aa her'oot doo. Ỹ né hẽ hahỹ ta ky n'aa herii wät doo. Baad ỹ bahapäh, te hub né hẽ sahõnh hẽ ta ky n'aa ỹ erii wät doo. 25 Hajõng Jesus moo wäd wät do ỹ nerii wät doo. Hã ỹỹ, ji erii bä paawä sahõnh hẽ, dooh paawä badäk hahỹ tahaja wäd bä ta tyw n'aa, ji erii bä sahõnh hẽ. Jããm hẽ kä.