The New Testament of our Lord and Saviour Jesus Christ
1 Kayqa Jesucristopaq ñawpa machulankunapaq sutinkunamanta qilqasqam. Jesucristo Davidpaq jinallataq Abrahampaq tunu allchhin kasqanta riqsichin. 2 Abrahamqa Isaacpaq tatan karqan, Isaactaq Jacobpaq. Jacobtaq Judäpaq tatallantaq karqan, wawqinkunapaqpiwan ima. 3 Judäqa Farespaq jinataq Zerahpaqwan tatankum karqan, Tamartaq mamanku; Faresqa Hesrompaq tatan, kaytaq Arampaq. 4 Aramqa Aminadabpaq tatan, kaytaq Nahasonpaq, Nahasontaq Salmonpaq tatan karqan. 5 Salmonqa Boozpaq tatan, mamantaq Rahab karqan. Booztaq Obedpaq tatan, mamantaq Rut karqan, Obedtaq Isaïpaq tatan karqan. 6 Isaitaq qhapaq suyu apaykachaq Davidpaq tatan. Qhapaq suyu apaykachaq Davidtaq Salomonpaq tatan, mamantaq Uriaspaq ñawpaq warmin kachkarqan chay karqan. 7 Salomonqa Roboampaq tatan, kaytaq Abiaspaq, Abiastaq Asapaq tatan karqan. 8 Asaqa Josafatpaq tatan, kaytaq Jorampaq, Joramtaq Oziaspaq tatan karqan. 9 Oziasqa Jotampaq tatan, kaytaq Acazpaq, Acaztaq Ezequiaspaq tatan karqan. 10 Ezequiasqa Manasespaq tatan, kaytaq Amonpaq, Amontaq Josiaspaq tatan karqan. 11 Josiasqa Jeconiaspaq tatan jinataq wawqinkunapaqpiwan karqan. Chaypacha israelita runakunaqa jap'isqa Babilonia llaqtaman apasqa kachkarqanku. 12 Babilonia llaqtapi jap'isqa kasqankumanta kutirimpuspataq, Jeconiasqa Salatielpaq tatan karqan, kaytaq Zorobabelpaq tatan. 13 Zorobabelqa Abiudpaq tatan, kaytaq Eliaquimpaq, Eliaquimtaq Azorpaq tatan karqan. 14 Azorqa Sadocpaq tatan, kaytaq Aquimpaq, Aquimtaq Eliudpaq tatan karqan. 15 Eliudqa Eleazarpaq tatan, kaytaq Matanpaq, Matantaq Jacobpaq tatan karqan. 16 Jacobqa Josepaq tatan, Joseytaq Mariapaq qharin, kaytaq Jesuspaq maman karqan, kay Jesusmantaq Mesías nispa riqsinchis. 17 Ajinamanta Abraham ñawpaqmanta Davidkamaqa chunka tawayuq miraykuna karqanku. Davidmanta israelitakunapaq Babilonia llaqtaman jap'isqa chayanankukamataq chunka tawayuq miraykunallataq karqan; chay Babilonia llaqtaman jap'isqamanta Mesiaskamaqa chunka tawayuq miraykunallataq karqanku. 18 Jesucristopaq paqarisqanqa kayjinamantam karqan: María mamanqa Josewan runachakunapaq rimanakusqa karqanku. Manaraq tiyachkaqtinkutaq Ch'uwa Ajayupaq atiyninmanjina, Mariaqa unquq rikhuripurqan. 19 Qharin Joseytaq uj chiqan runa kaspa chayjina unquq rikhurisqanmantaqa, María warminta mana p'inqaypi rikhurichinanrayku pakallamanta wijch'unapaq yuwachkarqan. 20 Ajinata yuwachkaspa, Dios Tatapaq uj angelnin musquypi rikhurispa ajinata nirqan: “José, Davidpaq tunu allchhin, ama Mariawan runachakuyta manchaychu; imaraykuchus wawanqa Ch'uwa Ajayupaq atiyninmantam kaypachaman jamunqa. 21 Mariaqa uj qhari wawayuqmi kanqa, chay wawatataq Jesús nispa sutiyanki. Chay sutiyuq kanqa imaraykuchus llaqtampaq juchankunatam qhispichinqa.” 22 Tukuy kay ruwaykunaqa, sutimpi willaqninniqta imaynatachus Dios Tataqa nichkarqan chaymanjina junt'akunampaqmi ajinata ruwakurqan. 23 Uj mana qhari riqsiq sipas wawa unquq rikhurinqa, jinaspa uj qhari wawata unqukunqa. Pimanchus Emanuel nispa sutiyanqaku (kayqa “Dios nuqanchiswan kachkan” niytam munan). 24 Joseytaq musquyninmanta rijch'arispaqa, Dios Tatapaq angelnimpaq nisqanmanjina ruwaspa Mariawan runachakupurqan. 25 Chaywampas Mariapaq wawa unqukunankamaqa manaraqmi qhariwarmijina paykunaqa kawsachkarqankuchu. Unqukupurqan chhikamantataq, chay qhari wawaman Joseqa Jesús nispa sutiyapurqan.
1 Judea suyupi kaq Belén llaqtapim Jesusqa paqarirqan, maypichus Herodesqa chay suyupaq qhapaq suyu apaykachaqnin karqan. Chaypachataq inti lluqsimuyniqmanta Jerusalén llaqtaman uj yachaysapa runakuna chayamurqanku, pikunachus quyllurkunamanta yachjataqkuna karqanku. 2 Jinaspataq ajinata tapurikurqanku: –¿May chhikapitaq judiokunapaq qhapaq suyu apaykachaqnin paqarinri? Nuqaykuqa quyllurnin lluqsimuqta rikuyku, chaymantam payman yupaychaq jamuyku –nispa. 3 Chayta uyarispaqa, qhapaq suyu apaykachaq Herodesqa anchatam mulljakurqan, jinallataqmi karqan Jerusalén llaqtapi tiyaq runakunapaqqa. 4 Chhikamantataq Herodesqa tukuy kurajkaq sacerdotekunaman jinataq kamachiy yachachiqkunaman ima wajaspa, may chhikapichus Mesías paqarinan karqan chay yachanapaq tapurikurqan. 5 Paykunataq ajinata nirqanku: –Judea suyupi kaq Belén llaqtapi, imaraykuchus ajinatam Diospaq sutimpi willaqqa qilqarqan: 6 Qanrï Judá suyupi kaq Belén, tukuy kaypachapi athumpi qhawasqa llaqtakunamanta niqtimpas manam astawan juch'uykaqchu kanki; imaraykuchus qanmantam uj llaqta purichiq runa lluqsinqa, mayqinchus Israel suyuyta apaykachanqa –nispa. 7 Chhikataq Herodesqa pakamanta yachaysapa runakunata wajarqan, ajinamanta may chhikapichus chay quyllurqa rikhurirqan chay yachqatanapaq. 8 Chhikamantataq Belén llaqtaman ajinata nispa kacharqan: –Chhaqayniqman puriychis jinaspa imachu atisqaykichista ruwaspa chay wawamanta yachqatamuychis, ajinamanta nuqapas payman yupaychaq purinallaypaqtaq –nispa. 9 Kay qhapaq suyu apaykachaqpaq kunayninkunawanmi yachaysapa runakunaqa puriykupurqanku. Rikusqanku quyllurtaq paykunapaq ñawpaqintam puriykurqan, may chhikapichus wawaqa paqarirqan chay chhikaman sayt'anankama. 10 Jayk'aqchus quyllurta rikurqanku chhikaqa, chay yachaysapa runakunaqa anchatapunim kusirikurqanku. 11 Chhikamantataq chay wasiman waykuspa, wawata María mamanwan kuska tariparqanku; killpiykukuspataq payta yupaycharqanku. Chhikamantataq istallankunamanta qurita, kupalata, mirratawan jurquspa wawaman jaywarqanku. 12 Chhikamantataq, Diosqa paykunaman musquyniqta ama Herodes qayllata kutirinankupaq willarqan. Ajinamanta paykunaqa wajniq ñanta llaqtankuman kutipurqanku. 13 Yachaysapa runakunapaq puripusqankumantaqa, Dios Tatapaq uj angelnin Joseman musquypi rikhurispa ajinata nirqan: “Jatariy, wawata mamantawan pusqarukuy, jinaspa Egipto llaqtaman phawariy. Chaypitaq nuqapaq willayniyta uyarinaykikama suyawanki, imaraykuchus Herodesqa wañuchinapaqmi wawata maskanqa.” 14 Chay tutapacham Joseqa wawata jinataq mamantawan pusqarukuspa Egipto llaqtaniqman puripurqan, 15 maypichus Herodespaq wañupunankama tiyamurqanku. Kaytaq ajinamanta ruwakurqan imaraykuchus Dios Tatapaq nisqan junt'akunampaq, imaynatachus Diospaq sutimpi willaqniqta nichkarqan chaymanjina, ajinata nispa: “Egiptomanta Wawayta wajamuni –nispa.” 16 Herodesqa yachaysapa runakunapaq payman llullaykusqankuta yachaspaqa anchatapunim phiñarikupurqan; ajinamanta Belenpi jinataq chay qaylla llaqtakunapi kawsaq runakunapaq wawankunata iskay watayuqmanta urayman wañurachimunankupaq kamachirqan. 17 Ajinamantam Diospaq sutimpi willaq Jeremías runapaq qilqasqan junt'akupurqan: 18 “Uj kunka Ramá chhikapi uyarikun, musphay waqay, ayquykuna ima. Payqa Raquelmi karqan, wawankunaraykum waqachkarqan, manam sunquchasqa kayta munachkarqanchu, imaraykuchus wañurachisqaña kapurqanku chayrayku.” 19 Herodes wañupuqtintaq, Egiptopi Diospaq uj angelnin Joseman musquynimpi rikhurispa ajinata nirqan: 20 “Jatariy, wawata mamantawan qanwan kuska pusqarukuy, jinaspataq Israel suyuman kutiripuy, imaraykuchus payman wañuchiyta munaqkunaqa wañupunkuñam” –nispa. 21 Chhikataq, Joseqa jatarispa wawata mamantawan Israel suyuniqman pusarikupurqan. 22 Judea suyupi Herodespaq churin Arquelao, tatan lantimpi llaqta purichichkasqanta yachaspaqa; Joseqa chayniqman puriyta mancharipurqanmi, ajinamanta musquynimpi Diosmanta willasqa kachkaspa Galilea suyuniqman puripurqan. 23 Chayniqman chayaspataq, Nazaret llaqtaniqman kawsakuq puripurqan. Kaytaq ajinamanta ruwakurqan imaynatachus Diospaq sutimpi willaqkuna nichkarqanku chaymanjina junt'akunampaq: Imaraykuchus Nazaret llaqtapi kaq Jesús nisqam kanan karqan.
1 Chhaqay p'unchaykunapiqa, Judea ch'usaq qasi pampaniqpi Bawtisaq Juan rikhurirqan. 2 Paytaq willayninkunapi ajinata nirqan: “¡Diosman kutirimpuychis, imaraykuchus paypaq qhapaq suyunqa qayllapiñam kapun!” –Nispa. 3 Chay Juanqa, Diospaq sutimpi willaq Isaiasniqta imaynatachus Dios ajinata nichkarqan chaymi karqan: Ch'usaq qasi pampapi uj runapaq qaparisqan uyarikumun: “Dios Tatapaq ñanninta wakichariychis, uj chiqan ñanta wisq'arariychis.” –Nispa. 4 Juanqa, kamillupaq willmanmanta ruwasqa p'achawan churakurqan, chaytataq uj qara chumpiwan jap'ichikurqan, mikhuynintaq, t'iskut'iskukuna jinataq sach'a misk'ipiwanmi karqan. 5 Tukuy Judea jallp'amanta, Jerusalén llaqtapi kaqkuna jinallataq Jordán mayu qayllapi tiyaqkuna yachachisqanta uyarinapaq lluqsimurqanku. 6 Runakunataq juchankunata willakuspa Juanwan Jordán mayupi bawtisachikurqanku. 7 Juanqa fariseokunata jinataq saduceokunata bawtisachikuq jamuqta rikuspaqa, ajinata nirqan: “¡Mach'aqwayamanta miraq runakuna! ¿Pitaq chay manchay asut'iy jamuchkan chaymanta qhispisqa kanaykichista yuwachichkasunkichisri? 8 Sumaqta puriykachaychis ari, ruwasqaykichiswan Diosman kutiripusqaykichista sut'inta riqsichinaykichispaq. 9 Ama sunquykichis ukhupi: “Nuqaykuqa Abrahampaq tunu allchhinkunam kayku” nispa niychischu. Sut'inta niykichis, Diosqa kay rumikunatapas Abrahampaq tunu allchhinkunamanraq tukuchiyta atinman. 10 Uj chajra ruwaq runaqa mana sumaq uriq sach'ata rikuspaqa saphinmantapacha p'atawachaspam ninawan ruphaykuchin. Ajinallataqmi Diosqa mana allin ruwaqkunata t'unarqunapaq wakichasqa kachkan. 11 Chiqampi qankunapaq Diosman kutirimunaykichispaqqa, unullawanmi nuqaqa bawtisachkaykichis; chaywampas nuqa chhikamanta jamuchkan chayqa, Ch'uwa Ajayuwan jinataq ninawan bawtisasunkichis. Paykaqmi nuqamanta niqtimpas astawan atiyniyuqqa, pipaqchus nuqaqa manam wata runanman chayaytapas atichkanichu. 12 Payqa allin ruwaq runakunata, mana allin ruwaq runakuna chawpimanta ajlliwachanqa. Allin ruwaqkunataqa uj sumaq chhikaman churanqa, mana allin ruwaqkunatataq wiñaypaq lawrachkaq ninaman chhuqaykunqa” –nispa. 13 Jesusqa Galileamanta Jordán mayuniqman purirqan, maypichus Juan kachkarqan chayman, ajinamanta paywan bawtisachikunapaq. 14 Juantaq mana bawtisayta munaspa ajinata nirqan: –Nuqachariqa qampaq bawtisasqa kanayqa, ¿Imamantataq nuqawan bawtisachikuq jamunkiri? –Nispa. 15 Jesustaq ajinata jaynirqan: –Chayqa ajinalla kachkachun niy, chaywampas imachus Diospaq ñawpaqimpi chiqan kachkan chaymanjinam junt'ananchis –nispa. Chayta uyarirqan, chhikamantaraqmi Juanqa iyaw nirqan. 16 Jesús bawtisachikurqan, unu chawpimanta lluqsimpuchkaqtintaq, janaqpacha wisq'arakurqan, Diospaq Espiritontataq uj urpiman rijch'akuspa paypataman uraqamuchkaqta rikurqan. 17 Chhikataq janaqpachamanta uj kunkapaq ajinata nisqan uyarikumurqan: “Kaymi munasqa Wawayqa, mayqintachus ajllikuni –nispa.” –Nispa.
1 Ajayuqa Jesusta pusarqan ch'usaq qasi pampaniqman supaywan yanarisqa kanampaq. 2 Chaypitaq tawachunka p'unchay, tawachunka tutapiwan mana ima mikhusqa kachkarqan, chhikamantataq yariqachikurqanmi. 3 Chhikataq Supayqa Jesusman yanarinapaq ajinata nispa qayllachakurqan: –Chiqachus Diospaq Churin kanki chhikaqa, kay rumikunata t'ant'aman tukuchun niy –nispa. 4 Chaywampas Jesusqa payman ajinata jaynirqan: –Qilqasqakunapiqa ajinatam nin: “Runaqa manam t'ant'allawanchu kawsanman, manachayqa tukuy Diospaq siminmanta lluqsiq rimaykunawampas kawsallanmantaqmi.” –Nispa. 5 Chay chhikamantataq, Supayqa Jerusalén ch'uwa llaqtaman pusarqan, chaypitaq Diospaq wasimpi janaqkaq pataman pusarqurqan, 6 jinaspataq payman ajinata nirqan: –Chiqachu Diospaq Churin kanki chhikaqa, kay patamantapacha pampaniqman t'alaqakuy; imaraykuchus Qilqasqakunapiqa ajinatam nin: “Diosmi angelninkunata qan pakanapaq kachamunqa. Makinkunawan uqharisunkichis, ajinamanta rumikunaman chayaspa ama chakiykikunata nanjachikunaykipaq.” 7 Jesustaq payman ajinata jaynirqan: –Qilqasqakunapiqa nillantaqmi: “Apu Tata Diosniykitaqa ama yanariychu,” nispa. 8 Wajmanta Supayqa uj athun urqupataniqman pusarqurqallantaq, jinaspataq tukuy kaypacha qhapaq suyukunata jinataq llaqtakunata rikuchispa, 9 payman ajinata nirqan: –Qanchus killpiykukuspa nuqata yupaychawankiman chhikaqa, tukuy kaykunata nuqa qupusqayki –nispa. 10 Chayta uyarispataq, Jesusqa payman ajinata jaynirqan: –Supay, puriy kaymanta, imaraykuchus Qilqasqakunapiqa ajinatam nin: “Tata Diosniykita yupaychay, jinataq pay sapallaman jayway” nispa. 11 Chhikamantataq Supayqa jithiqapurqan, Jesusman jaywaqtaq uj angelkuna chayamurqanku. 12 Jesusqa Bawtisaq Juanpaq jap'isqa kasqanta yachaspaqa, Galilea suyuniqman purirqan: 13 Chaywampas manam Nazaret llaqtapi qhiparapurqanchu, manachayqa Zabulón jinataq Neftalïpaq ayllumpi kaq Cafarnaúm quchapataniq llaqtaman tiyakuqmi puripurqan. 14 Ajinatam chay ruwakurqan imaynatachus Diospaq sutimpi willaq Isaiasqa qilqachkasqa chaymanjina junt'akunampaq. 15 “Zabulonpaq jinataq Neftalïpaq jallp'an, Jordán mayu chimpaniq qucha pataniqpi: mana judío kaqkunapaq tiyanan Galilea. 16 Ch'amakapi puriykachaq llaqtaqa uj musphay k'anchaytam rikun; wañuy laqa ch'amakapi tiyaqkunapaq uj k'anchaymi lliphipimun.” –Nispa. 17 Chhikamantapacha Jesusqa ajinata nispa tukuyman yachachiyta qallarirqan: “Diosman kutirimpuychis imaraykuchus Diospaq qhapaq suyunqa qankuna qayllapiñam kapun –nispa.” 18 Jesusqa Galilea qucha ch'ullpaniqta purichkaspa, iskay wawqintin runakunata rikurqan: ujqa Simón, pichus Pedro nisqallataq karqan, ujkaqtaq Andrés, paykunaqa challwa jap'iq runakunam karqanku. Chhikataq challwa jap'ina ch'ipata unuman chhuqaykuchkarqanku. 19 Jesustaq paykunaman ajinata nirqan: –“Challwa jap'iq runakuna, qatimuwaychis, nuqataq runakuna qatinawankupaq maskayta yachachisqaykichis –nispa.” 20 Jinaspataq chay kikimpachapi, challwa jap'ina ch'ipankunata saqiwachaspa Jesuswan kuska puripurqanku. 21 Tumpatawan karunchaspaqa, Jesusqa Santiagota wawqin Juantawan rikurqan, pikunachus Zebedeopaq churinkuna karqanku, quchapi tuyuq yampupatapitaq, challwa jap'ina ch'ipankunata allich'achkarqanku. Chhikataq Jesusqa paykunata wajarqan, 22 chay kikimpachapi, tatankuta yampupatapi saqiwachaspa Jesusta qatipurqanku. 23 Jesusqa tukuy Galilea suyuniqta judiokunapaq tantakunan wasikunapi qhapaq suyupaq sumaq willayninkunata yachachispa, jinallataq tukuy runakunapaq unquyninkunata alliyachispa puriykacharqan. 24 Tukuy Siria suyuniqkunapi Jesusmanta rimakurqan, jinaspataq tukuy mana allinkunamanta ñak'ariqkunata, jinallataq imaymana unquyniyuq, millay saqra supayniyuqkunata, t'uku unquyniyuqkunata, such'u runakunata ima payman apamurqanku. Jesustaq paykunata alliyachirqan. 25 Galileamanta achkha runakuna, Decápolis suyuniq llaqtakunamanta, Jerusalén llaqtamanta, Judea suyuniqkunamanta, jinallataq inti lluqsimuyniq Jordán mayuniqkunamanta ima Jesusman qatirqanku.
1 Jesusqa achkha runakunata rikurqan jinaspataq urquniqman chimpaspa tiyarikurqan. Yachaqaq qatiqninkunataq payman qayllachakumurqanku, 2 paytaq rimayninkunawan ajinata yachachiyta qallarirqan: 3 “Kusikuyniyuqmi kanku pikunachus kaypachapi wajcha kawsayniyuq kasqankuta yuwayakunku chaykunaqa, imaraykuchus janaqpacha qhapaq suyuqa paykunapaqmi wakichasqa kachkan.” 4 “Kusikuyniyuqmi kanku pikunachus ñak'ariypi jinallataq waqaykunapi kaqkunaqa, imaraykuchus paykunaqa sunquchasqam kanqaku.” 5 “Kusikuyniyuqmi kanku pikunachus llamp'u sunquyuq kanku chaykunaqa, imaraykuchus paykunam munasqa jinataq suyasqa jallp'ata jap'iqanqaku.” 6 “Kusikuyniyuqmi kanku pikunachus chiqan kawsayrayku unumanta ch'akisqajina yariqachikunku chaykunaqa. Imaraykuchus Diosqa paykunaman imachus munasqankutam qunqa” 7 “Kusikuyniyuqmi kanku pikunachus khuyapayakuq sunquyuq kanku chaykunaqa, imaraykuchus paykunamanta Diosqa khuyapayarikullanqataqmi.” 8 “Kusikuyniyuqmi kanku pikunachus ch'uwa sunquyuq kanku chaykunaqa, imaraykuchus paykunaqa Diostam rikunqaku.” 9 “Kusikuyniyuqmi kanku pikunachus mana ch'aqwaspa sumaqpi kawsayta munanku chaykunaqa, imaraykuchus Diosqa wawankunamantam paykunata jap'iqanqa.” 10 “Kusikuyniyuqmi kanku pikunachus chiqan ruway ruwasqankunarayku qatiykachasqa kanku chaykunaqa, imaraykuchus paykunapaqmi qhapaq suyuqa wakichasqa kachkan.” 11 Kusikuyniyuqmi qankuna kankichis, jayk'aqchus nuqarayku mana allin rimaykunawan sutichjasqa, qatiykachasqa, jinallataq imaymana llulla rimaykunawan tumpaykusqa kankichis chhikaqa. 12 Kusikuychis jinataq sunqu junt'asqa kachkaychis, imaraykuchus qankunaqa janaqpachapi uj sumaq qhapaq kaytam jap'iqankichis. Ajinaqa kikillantataqmi qankuna ñawpaqta kawsaq Diospaq sutimpi willaqkunata qatiykacharqanku. 13 “Qankunaqa kaypachapaq kachinmi kankichis. Chaywampas kachichus mana k'ara kapunman chhikaqa ¿Imaynatataq k'araman wajmanta kutinmanri? Manañam imapaqpas allinchu kapun, ajina kaqtinqa jawa llaqta ñanniqman chhuqapunchis, chaypitaq runaqa q'alata sarurqupun.” 14 “Qankunaqa kaypachapaq k'anchayninmi kankichis. Uj urqu patapi kaq athun llaqtaqa manam pakaykukuchkanmanchu. 15 Manallataqmi pipas k'anchayta t'apiwan qhupiykunapaq jap'ichinmanchu, manachayqa wasipi kaqkunaman uj sut'i chhikamanta tukuyninkuman k'anchamunampaqmi churanchis. 16 Ajinallatataq qankunapas runakunapaq ñawpaqimpi uj k'anchayjina k'anchariychis, ajinamanta qankunapaq allin ruwasqaykichista rikuspa, tukuyninku janaqpachapi kaq Dios Tatanchista yupaychanankupaq.” 17 “Nuqapaq kamachiykunata jinallataq Diospaq sutimpi willaq runakunapaq rimasqankuna t'unaykuq jamusqaytaqa ama yuwaychischu; manachayqa chay junt'aqmi nuqaqa jamuni. 18 Chayrayku sut'intapuni niykichis, janaqpachawan jinataq kaypachawan kanankamaqa, manam uj ch'iñipas, uj siq'ipas kamachiykunamanta tukuy ima junt'akunankama qichusqachu kachkanqa. 19 Chayrayku mayqinchus chay kamachiykunamanta astawan juch'uykaqtapas mana junt'anqa jinataq wakinkunaman mana uyarikunankupaq yachachinqa chhikaqa, payqa kikillantataqmi janaqpacha qhapaq suyupi astawan juch'uykaqmanta riqsisqa kanqa. Chaywampas pichus chay kamachiykunata junt'anqa, jinataq wakinkunaman uyarikunankupaq yachachinqa chhikaqa, payqa kikillantataqmi janaqpacha qhapaq suyupi athunkaqmanta riqsisqa kallanqataq.” 20 “Qankunaman niykichis, kamachiy yachachiq runakunamanta, jinataq fariseokunamanta niqtimpas chiqan ruwaykunapichus astawan kurajta Diospaq ñawpaqimpi mana atipachkankichis chhikaqa, manam jayk'aqpas janaqpacha qhapaq suyuman waykuchkankichischu.” 21 “Ñawpaqpiqa uyarirqankichismi, imaynatachus machulaykichiskunaman ajinata nisqa karqan chaytaqa: ‘Ama wañuchiychischu, imaraykuchus wañuchiqkunaqa juchanchasqam kanqaku’ –nispa. 22 Nuqataq niykichis: Mayqinchus wawqimasinwan phiñanakunqa chayqa juchanchasqam kanqa. Mayqinchus wawqimasinta pisi sunqu nispa sutichanqa chayqa Athunkaq Tantakuy ñawpaqimpi juchanchasqam kanqa; jinallataq mayqinchus wawqimasinta qhinchachanqa chayqa nina lawrachkaq ukhuman chhuqaykusqam kallanqataq.” 23 “Ajinaqa, Diosman jaywana kachkan chay pataman jaywanaykipaq apkatachkaspa wawqimasiykiwan phiñasqa kasqaykita yuwarikunki chhikaqa, 24 chay Diosman jaywana pata ñawpaqinman chay jaywanaykita saqiwachay jinaspa wawqimasiykiwan sumaqthapispa pampachakumuy. Chhikamantaraq jaywaq kutirimuy.” 25 “Pichus mana allinta ruwan nispa juchanchanapaq tumpaykusunki chhikaqa, manaraq ancha ch'isi kachkaqtin paywan rimthapispa allich'akumuy, ajinamanta ama athun juchanchaq runaman puskatasqa kanaykipaq, imaraykuchus chay juchanchaq runaqa pallapallakunawan jap'iykuchisunki, jinaspataq wisq'aykuchisunki. 26 Chiqantapunim niyki: tukuynin qulqiykita payman qupunaykikamaqa, chaymanta manam lluqsimuyta atichkankichu.” 27 “Uyarirqankichismi, Moisesqa imaynatachus nirqan chaytaqa: ‘Qhariyuq warmiyuq kachkaspa wajkunawan ama juchata ruwaspa puriykachankichischu’ –nispa. 28 Nuqataq niykichis: Pichus uj warmita munapayaspa qhawan chhikaqa, sunqun ukhupiqa chay warmiwan juchata ruwapunñam.” 29 “Ajinaqa, pañaniq ñawiykichus juchaman urmaykuchisunki chhikaqa, jurqurqukuy jinaspa qanmanta karuniqman chhuqawachay; allinraqmi kanman qanmanta uj chhikanta chinkachinayki, tukuy aychayki nina lawrayman chhuqaykusqa kananmanta niqtimpasqa. 30 Pañaniq makiykichus juchaman urmaykuchisunki chhikaqa, khuchuqakuy jinaspa qanmanta karuniqman chhuqawachay; allinraqmi kanman qanmanta uj chhikanta chinkachinayki, tukuy aychayki nina lawray chhikaman chayananmanta niqtimpasqa.” 31 “Nikurqallantaqmi: ‘Mayqinchus warminwan wijch'unakunman chayqa, uj qilqasqa p'anqata quspam wijch'unakunan –nispa.’ 32 Nuqataq niykichis: Pichus warminta manaraq waj runawan juchapi puriykachachkaqtin wijch'un chhikaqa, chay warmita jucha ruwanampaqmi tanqkatan. Jinallataq pichus qharipaq wijch'usqan warmiwan runachakupun chayqa, jucha ruwanamanmi chayapullantaq.” 33 “Qankunaqa uyarirqankichismi imaynatachus ñawpaq machulakunaman nisqa kachkarqan chaytaqa: ‘Junt'aychispuni imatachus Diospaq ñawpaqimpi juramintuta ruwaspa rimarqunkichis chaytaqa –nispa.’ 34 Chaywampas nuqa niykichis: ama ima kachkaqtimpas juramintuta ruwaychischu. Ama janaqpachapaq sutimpi juraychischu, imaraykuchus Diospaq tiyakunan chhikam; 35 amallataq kaypachapaqpas juraychischu, imaraykuchus Diospaq sarukunan chhikam. Jerusalenjawapas amallataq juraychischu, imaraykuchus athunkaq qhapaq suyu apaykachaq Diospaq llaqtanmi. 36 Amallataq kawsanaykichisjawapas juraychischu, imaraykuchus chay kawsayniykichispas manam qankunapaqchu kachkan. 37 Qankunapaq rimarqusqaykichisqa ujlla kachun: “Arï” nisqaykichisqa, arï kachun, “Mana” nisqaykichispas manallataq kachun, imaraykuchus kaymanta wajniqman rimasqaykichisqa supayniqmantam jamun. 38 “Qankunaqa uyarirqankichismi ñawpaq kayjina nisqakunataqa: ‘Pichus runamasinmanta uj ñawita jurqun chhikaqa, kikillantataqmi payman uj ñawinta jurqunanqa; uj kiruntachus takaspa p'akiykun chhikaqa kikillantataqmi payman uj kirunta p'akiykunanqa –nispa.’ 39 Chaywampas nuqa ajinata niykichis: Pichus mana allinkunata ruwasunkichis chaykunamanqa, ama kikinta junt'arqukunapaq kutichiychischu. Astawampas pichus pañaniq uyapi t'aqllimusunki chaymanqa wajniq uyaykita t'aqllinampaq rikuchillaytaq; 40 Pichus uj juchanchaq runaman allmillaykichista qichurqunapaq willkatamusunkichis chhikaqa, mantilluykichistawan apqaruchipuychis. 41 Pichus, q'ipinta uj karu chhikaman apachiyta munasunki chhikaqa, uj chhikantawan q'ipiripuy. 42 Pipas imata mañasunki chhikaqa, qupuy; mañariway nisunki chhikaqa, mañarillaytaq.” 43 “Ñawpaqpiqa ajina nisqata uyarillarqankichistaqmi: ‘Runamasiykita munakuy, chhiqnikuqniykitaqa chhiqnikullaytaq –nispa.’ 44 Nuqataq niykichis: Chhiqnikuqniykichistaqa munakuychis, jinallataq pikunachus qankunata qatiykachasunkichis chaykunapaqqa Diosmanta mañaripuychis. 45 Ajinamantam qankunaqa janaqpacha Tataykichispaq wawankuna kankichis; imaraykuchus Diosmi saqra runakunapaq, sumaq runakunapaq, chiqan kawsakuqkunapaq jinataq mana chiqampi kawsaqkunapaqpas intita tukuypaq lluqsichimun jinallataq paratapas tukuyninkupaq chayachimullantaq. 46 Qankunachus, qankunaman munaqkunallata munakunkichis chhikaqa, ¿ima allintataq jap'iqankichisri? Roma llaqtapaq qulqi apthapiqninkunapas kikillantataqmi paykuna munaqkunallata munakunku. 47 Wawqimasiykichisllata napaykunkichis chhikaqa, ¿ima allintataq ruwachkankichisri? Diosman mana riqsiq runakunapas kikillantataqmi ruwanku. 48 Ajinaqa, janaqpachapi kaq Dios Tataykichis imaynachus chiqan kachkan, ajinallataq qankunaqa chiqan kaychis.”
1 “Ama runapaq ñawpaqillampi allin ruwaykunata ruwaychischu wakinkuna rikunallankupaq. Ajinatachus ruwankichis chhikaqa, janaqpachapi kaq Tataykichisqa manam ima qhapaq kaytapas quchkasunkichischu.” 2 “Chayrayku, pist'achikuqkunamanchus yanaparinki chhikaqa, ama wakinkunapaq yachasqanta quy, imaraykuchus puraj uya runakunaqa imachu qusqankuta judiokunapaq tantakunan wasikunapi, llaqta ñankunapi, tukuypaq rikunankupaq uj aschhikawampas mana imayuqkunaman yanaparinku, runakunawan allinmanta riqsisqa kanankupaq. Sut'inta nuqa niykichis runakunawan rikuchikusqankuwanqa ruwasqankumanta junt'asqañam kapunku. 3 Pist'achikuqkunaman yanaparinki chhikaqa amapuni pimampas willaychu, paña makiykipaq ima ruwasqantaqa, ama lluq'i makiyki yachachunchu. 4 Ajinaqa, mana pipaq yachasqanta chay sumaq ruwaykunata ruway, Tataykitaq chay ruwasqaykimanta tukuypaq ñawpaqimpim kutichipusunki.” 5 “Diosmanta mañakunkichis chhikaqa, ama puraj uya runakunajina kaychischu, imaraykuchus paykunaqa sayanamanta judiokunapaq tantakunan wasikunapi, llaqta ñanjawakunapi jinataq llaqtakanchakunapi runapaq rikusqankuta mañakuyta jap'ichinku. Sut'inta niykichis, chayjinata ruwaspa mañakusqankumantaqa jap'iqapunkuñam. 6 Ajinaqa, Diosmanta qan mañakunki chhikaqa, wasiyki ukhuman waykuy, punkuykita wisq'aykukumuy jinaspa sapallayki Tataykimanta mañarikuy. Tataykitaq sapayki ruwasqaykimanta yachaspam mañakusqaykita qusunki.” 7 “Diosmanta mañakunkichis chhikaqa, ama payman qasi rimaykunawan, Diosman mana riqsiq runakunajina amjaychischu, imaraykuchus paykunaqa achkha rimaykunawan mañakusqankumanta ichapas Diosqa uyarinman chaytam yuwanku. 8 Qankunaqa ama paykunajina kaychischu, imaraykuchus Tatanchisqa manaraq mañachkaqtinchis imatachus munachkanchis chaytaqa yachapunñam.” 9 Chayrayku qankunaqa ajinata mañakunaykichis: Janaqpachapi kaq Tatayku, sutiyki athunchasqa kachun. 10 Qhapaq suyuyki nuqaykuman jamuchun, munayniykitaq kaypachapi, imaynatachus janaqpachapi junt'akun, ajinata junt'akuchun. 11 Sapa p'unchaypaq t'ant'aykuta kunan p'unchay qumuwaychis. 12 Mana allin ruwasqaykunamanta pampachariwaychis imaynatachus nuqaykuman mana allin ruwaqkunata pampachallaykutaq ajinata. 13 Ama juchaman urmaykuqta saqiwaychischu, manachayqa supaymanta qhispichiwaychis, imaraykuchus Qhapaq suyupas, tukuy atiypas, jinataq sumaq k'anchaypi athunchasqa kaypas qampaqmi, tukuy wiñaypaq wiñaynintimpaq. Ajina kachun. 14 “Qankunachus wajkunapaq mana allin ruwasqasunkichismanta pampachankichis chhikaqa, janaqpachapi kaq Tataykichis qankunapaq juchaykichista pampachallasunkichistaqmi; 15 Chaywampas qankunachus runamasiykichiswan mana pampachakumunkichis chhikaqa, janaqpachapi kaq Tataykichisqa manallataqmi qankunaman juchaykichismanta pampachasunkichischu.” 16 “Mikhuymanta jark'aqakuyta ruwankichis chhikaqa, ama llakisqa chuju uyaykichista rikuchikuychischu, imaynatachus puraj uya runakuna ruwanku ajinataqa. Paykunaqa chayjina uyankunata rikuchinku imatachus ruwachkanku chayta runakunaman rikuchiyta munaspallam. Sut'inta niykichis, chaywanqa paykunapaq ruwasqankunamantaqa jap'iqapunkuñam. 17 Qanrï, mikhuymanta jark'aqakuyta ruwachkanki chhikaqa, uyaykita mayllaqarikumuspa sumaqta allichthapirikumuy, 18 runakunapaq ruwasqaykimanta ama yachanankupaq. Pakapi kachkan chay Tatayki sapallanmi ruwasqaykita yachanqa; ajinamanta pakapi rikuq Tatayki sapallantaq runakunapaq ñawpaqimpi ruwasqaykimanta kutichipusunki.” 19 “Qhapaq kaytaqa ama kaypachapi tantaychischu, maypichus thuthakuna tukjachinqa, jinataq qurwariykuspa ch'usaqman tukukupunqa, suwakunapas q'ipirqupullanqakutaq. 20 Astawampas qhapaq kaykunataqa janaqpachapi tantakuychis, maypichus thuthaqa mana waykunqachu, manallataq qurwariykunqapaschu, suwakunapas manallataq q'ipirquq waykuchkanqakuchu. 21 Imaraykuchus maypichus qhapaq kayniykichis kachkan, chayllapitaqmi sunquykichisqa kachkanqa.” 22 “Ñawinchismi aychanchispaq k'anchayninqa; ajinaqa ñawiykikunachus allin kachkan chhikaqa, tukuy aychaykim allin k'anchayniyuq kanqa; 23 ñawiykikunachus mana allin kachkan chhikataq, tukuy aychaykim ch'amaka ukhupi. Qampi kachkan chay k'anchaychu ch'amaka chhikari ¿Imayna laqa ch'amakañataq kikin ch'amaka ukhu kachkanri?” 24 “Manam pipas kikimpachapi iskay wasiyuqman jaywayta atichkanmanchu; imaraykuchus ujta chhiqnikunqa ujkaqtataq munakunqa, manachayqa ujman sumaqta jaywanqa ujkaqmantaq juch'uychanqa. Manam Diostawan qhapaq kaytawan jaywayta atikuchkanmanchu.” 25 “Chayrayku niykichis: Imatataq kawsanapaq mikhusaqku, manachayqa imatataq ujyasaqku, jinataq imawantaq aychaykuta p'achallichisaqku nispaqa ama llakikuychischu. ¿Mikhunakaqchu kawsaymanta niqtimpas astawan chaniyuqri? ¿P'achakaqchu aychaykichismanta niqtimpas astawan ñawpaqpiri? 26 Phawaykachachkaq pisqukunata qhawariychis, paykunaqa manam tarpunkuchu, manallataq urikunatapas pirwakunapi apthapinkuchu; chaywampas janaqpachapi kaq Tatanchismi paykunataqa mikhuchin. ¡Qankunataq chay pisqukunamanta niqtimpas astawan munasqaraq Tatapaq kankichis! 27 Chaywampas astawan llakikuspaqa ¿Pitaq kawsananman uj p'unchaytawampas yaparikunmanri?” 28 “¿Imamantataq qankunaqa imawantaq p'achallikusaq nispa llakikunkichisri? Chajrana jallp'a chhikakunapi kaq t'ikakunata qhawariychis: paykunaqa p'achallikunapaq manam llank'ankuchu manataq phuchkankupaschu. 29 Chaywampas kayta niykichis, ancha kaqniyuq qhapaq qhapaq suyu apaykachaq Salomonpas manaraqmi chay t'ikakunajina munayta p'achallikurqanchu. 30 Dioschu ajinata chay qurakunaman p'achallichin kunan p'unchaypi sumaqta qhawakunampaq, q'ayataq junch'api ruphaykunampaq chhikaqa, qankunamanqa astawan sumaqtachariqa p'achallichisunkichisqa ¡Pisi iyawniyuq runakuna! 31 Ajinaqa ama llakikuychischu: ‘¿Imatataq mikhusunri?’ manachayqa ‘¿Imatataq ujyasunri?’ ichapas ‘¿Imawantaq p'achallikusunri?’ Nispaqa. 32 Imaraykuchus tukuy kaykunamantaqa Diospi mana iyaw niq runakunallam llakikunku, qankunataq uj janaqpachapi kaq Tatayuqmi kankichis, pichus imakaq pist'achikusqaykichistapas yachapunñam. 33 Chayrayku qankunaqa Diospaq qhapaq suyunta, jinataq chiqan kaynintawan ñawpaqta maskaychis, ajinamanta tukuy ima kaqkunatapas pachampim jap'iqankichis. 34 Q'aya p'unchaypi imachu kachkanqa chaymantaqa ama llakikuychischu, imaraykuchus paqarinqa chay llakiykunamanta llakikuytaqa atikuchkankichismi. Sapa p'unchayqa llakiyniykunawan junt'asqam kakuchkan.”
1 Qankunaqa wakinkunaman ama juchanchaychischu, ajinamanta Diospaq mana juchanchasqan kanaykichispaq. 2 Imaynatachus qankunaqa wajkunaman juchanchankichis, ajinallatataqmi Diosqa juchanchasunkichis; jinallatataq ima tupuwanchus wajkunapaq tupunkichis, kikin tupullawantaq qankunaman Diosqa tupuykusunkichis. 3 ¿Imamantataq wawqimasiykipaq ñawimpi uj juch'uy q'upa kaqta qhawachkankiri? ¿Qanqa, imamantataq chay chhikan k'ullu ñawiykipi kaqta mana rikukuyta atinkiri? 4 Qampaq ñawiykipi chhikan k'ullu kachkaqtin, ¿Imaynatataq wawqiykiman niwaq: “Chay ñawiykipi kaq q'upaykita jurqurisqayki,” nispari? 5 ¡Puraj uya! Ñawpaqtaqa ñawiykipi kaq k'ulluykitaraq jurqukuy, ajinamanta wawqiykipaq ñawimpi kaq q'upanta jurqunaykipaq. 6 “Diospaq kaqninkunataqa ama alqukunaman qaraykuychischu, chaymantataq kutkatamuspa wikharquchkasunkichisman, amallataq wallqakunaykichis pirlakunatapas khuchikunaman sarurqunankupaq qaraykuychischu.” 7 “Mañaychis, jinaspataq Diosqa qusunkichismi; maskaychis, taripankichismi; punkuman wajaychis, wisq'arasqallataq kankichis.” 8 Imaraykuchus mañaqqa jap'iqanmi; maskaqqa taripallantaqmi, jinallataq punkuman wajamuqmanqa wisq'arakullantaqmi. 9 ¿Qankuna chawpimanta maykaqpas; wawan t'ant'ata mañaqtin uj rumita irqaruchinmanchuri? 10 ¿Challwata mañaqtinchu icha, uj mach'aqwayata chhuqjaruchinmanri? 11 Qankunaqa saqra kayniykichiswan wawaykichis mañaqtinkuqa astawan sumaqkunataraqmi quyta yachankichis ¡Jayk'ataraqmi janaqpachapi kaq Tataykichisqa sumaq kaqkunata mañasqaykichismanjina qusunkichismanqa! 12 “Ajinaqa, qankuna imaynatachus wakinkunawan ruwasqa kayta munankichis, ajinallatataq qankunaqa paykunawan ruwaychis; imaraykuchus kaypim tukuy kamachiypas jinataq Diospaq sutimpi willaqkunapaq rimasqankunapas junt'akun.” 13 K'ullk'u punkuniqta waykuychis. Imaraykuchus chinkananiqman pusaq ñanwan jinataq punkuwanqa ancha athunmi, chayniqtataq achkhayuqmi waykunku; 14 Chaywampas kawsayman pusaq ñanwan jinataq punkunkaqwantaq k'ullk'ukunam, chaytataq as chhikayuqllam waykunapaq taripanku. 15 “Diosniqmanta rimani nispa llulla yachachiqkunamanta jark'aqakuychis. Paykunataq sumaq uwijamanta p'achallt'akumuspa qankuna qayllaman jamunku, sunqunku ukhupitaq saqra suwa atuqkuna kanku. 16 Ruwasqankumantajina paykunataqa riqsiychis, imaraykuchus uvaskunaqa manam khichkhakunamanta pallaqanachu, manallataqmi higokunatapas tikakunamanta pallaqanachu kachkan. 17 Ajinaqa, allin sach'aqa sumaq urikunatam puquchin; mana allin sach'akaqtaq, mana allin urikunallatataq puquchin. 18 Sumaq sach'aqa mana allin urikunataqa manam puquchichkanmanchu, jinallataq mana allin sach'aqa sumaq urikunataqa manallataq puquchichkallanmantaqchu. 19 Mana allin uriq sach'akunataqa p'atarquspa ninaman chhuqaykuspa phichaykupunam. 20 Ajinamanta, qankunaqa ruwasqankunamantajina chay llulla yachachiq runakunataqa riqsinkichis.” 21 “Manam tukuy ¡Dios Tatay, Dios Tatay!” niqkunaqa janaqpacha qhapaq suyuman waykuchkanqakuchu, manachayqa pikunachus janaqpachapi kaq Tataypaq munayninta ruwaqkunallam waykunqaku. 22 Chhaqay p'unchaypiqa achkhayuq ‘Dios Tatay, Dios Tatay, nuqaykuqa sutiykipim willayniykikunata willaq puriyku, sutiykipillataq millay saqra supaykunata chhuqarqumuyku, jinataq musphay ruwaykunatapas sutiykipillataq ruwamuyku’ –nispa. 23 “Chhikataq nuqaqa paykunaman ajinata jaynisaq: ‘Manam jayk'aqpas qankunata riqsirqaykichischu; ¡mana allin ruwaqkuna, uraqawaychis nuqamanta!’ –Nispa.” 24 “Ajinaqa pichus nuqata uyariwan jinaspataq nisqayta junt'achkan chayqa, uj yuwayniyuq runapas wasinta qarqapatapi ruwakunman chayman rijch'akuqmi. 25 Para chayamurqan, mayukunapas achkha waykumurqanku, jinallataq wayrapas wasiniqman kallpawan phukurimurqan; chaywampas manam chay wasiqa wijch'ukurqanchu, qarqapatapi ruwasqa kasqanraykuqa. 26 Chaywampas pichus nuqata uyariwan jinaspataq nisqayta mana junt'achkan chayqa, uj ch'allapatapi wasi ruwakuq pisi sunqu runaman rijch'akun. 27 Para chayamurqan, mayukunapas achkha waykumurqanku, wayrapas kallpawan phukurimurqan, chay wasitataq ch'usaqman tukjachipurqan.” 28 Jayk'aqchus Jesusqa chay rimaykuna niyta tukuchapurqan chhikaqa, tukuy runakunam yachachisqankunata uyarispaqa musphalla karqanku. 29 Paytaq athun atiyninwan yachachirqan, manataq Diospaq kamachiynin yachachiq runakunajinachu.
1 Jesusqa urquniqmanta uraqamuchkarqan chhikaqa, achkha runakunam payman qatimurqanku. 2 Chay pachataq uj lliqi unquyniyuq runa paypaq ñawpaqimpi killpiykukuspa ajinata nirqan: –Tatay, munanki chhikaqa unquyniymanta pichararikuway ari –nispa. 3 Jesustaq makinwan llankharispa ajinata nirqan: –Qan alliyachiyta munanim. ¡Pichasqa kapuy! –Nispa. Chay runataq chhikapacha chay lliqi unquyninmanta pichasqa kapuspa alliyapurqan. 4 Jesustaq ujtawan ajinata nirqallantaq: –Uyariy, ama pimampas willamuychu; sacerdotellaman rikuchikumuy, jinaspataq kay picharasqa kapusqaykimanta jaywanaykita apakuspa Moisespaq kamachisqanmanjina qumuy, ajinamanta chay sacerdotekunaqa mana unquyniyuq kapusqaykita rikunankupaq –nispa. 5 Jesusqa Cafarnaúm llaqtaman waykuchkaqtin uj romano kurajkaq pallapalla mañarikunapaq qayllachakurqan, 6 paymantaq ajinata nirqan: –Apu Tata, jaywaqniymi imaymana nanaykunawan such'uyaspa ancha unquykunawan wasiypi ñak'arichkan –nispa. 7 Jesustaq payman ajinata jaynirqan: –Alliyachiq purisaqmi –nispa. 8 Kurajkaq pallapallataq ajinata jaynirqan: –Apu Tata, manam wasiyman qampaq waykumunayki chanichu kachkani. Kamachiyniykillata quway, jinaspataq jaywaqniyqa alliyapunqa. 9 Imaraykuchus nuqa kikimpas kurajkaqniykunapaq kamachisqanmi kani, jinataq nuqapaq makiypi waj pallapallakuna kamachinaypaqpas kallantaqmi. Maykaqtapas puriy nini chhikaqa, iyaw nispam purinku; ujman jamuy nini chhikaqa jamullantaqmi; jinataq jaywaqniyta ima ruwanampaqchus kamachini chhikaqa, payqa nisqaymanjinam ruwamun –nispa. 10 Jesustaq chayta uyarispa musphalla qhiparapurqan, jinaspataq pay qatiqkunaman ajinata nirqan: –Sut'intapuni niykichis, kay Israel suyupiqa chay tukuy iyawniyuqta manam uj runatapas kay runatajina taripanichu. 11 Jinallataq niykichis achkha runakuna inti lluqsimuyniqkunamanta jinataq inti jalaykuyniqkunamanta jamunqaku, chhikamantataq Abrahamwan, Isaacwan, Jacobwan ima janaqpacha qhapaq suyupi mikhunapaq tiyarikunqaku. 12 Janaqpacha suyupi kananku karqan chay runakunataq, jawaniq laqa ch'amakaman chhuqarqusqam kanqaku. Chhikataq waqay jinataq kiru k'uturakuykuna ima paykunapaq jamunqa –nispa. 13 Chhikamantataq kurajkaq pallapallaman Jesusqa ajinata nirqan: –Wasiykita puripuy, jinaspataq iyaw nisqaykimanjina munasqaykiqa junt'asqa kachun –nispa. Chay kikimpachapi pallapallapaq jaywaqninqa k'uchi kapurqan. 14 Jesusqa Pedropaq wasinman purirqan, chaypitaq Pedropaq taykch'inta puñunapi lliqti unquywan unqusqa kachkaqta tariparqan. 15 Jesustaq makinmanta llankharirqan, chhikapachataq chay lliqti unquyninqa uraqapurqan; paytaq puñunanmanta jataripuspa paykunaman mikhuy jaywayta qallaripurqan. 16 Tutayt'apuchkaqtintaq Jesús qayllaman imaymana millay saqra supayniyuq runakunata chayachimurqanku; Jesustaq uj kamachiywan chay millay saqra supaykunata chhuqarqurqan, jinallataq tukuy unqusqakunata alliyachirqan. 17 Tukuy kay ruwaykunataq Diospaq sutimpi willaq Isaiaspaq nisqanman junt'akunampaqmi ruwakurqan, jayk'aqchus ajinata nirqan chhika: “Paymi tukuy nanayninchiskunata jinataq unquyninchiskunata paypatapi apakupun –nispa.” 18 Jesusqa achkha runakunawan muyuykusqa kasqanta rikuspaqa, qucha chimpaniqman purinapaq kamachirqan. 19 Chhikataq uj Diospaq kamachiyninmanta yachachiq runa payman qayllachakurqan, jinaspataq ajinata nirqan: –Yachachiq, maymanchus purichkanki chayman qatiyta munayki –nispa. 20 Jesustaq payman ajinata jaynirqan: –Atuqkunaqa qarqa jutk'ukunapi wasiyuqmi, jinallataq pisqukunapas tapayuqmi kanku; chaywampas Nuqa runapaq Churinqa manam may chhikapi umayta ch'ijmarikunaypas kachkawanchu –nispa. 21 Ujkaq yachaqaq qatiqnin ajinata nirqallantaq: –Apu Tata, suyarillaway ñawpaqta tataytaraq pakarikumusaq –nispa. 22 Jesustaq payman ajinata jaynirqan: –Qatimuway, wañusqakuna wañusqa masinkunata pakakumuchun niy –nispa. 23 Jesusqa yampuman chimparqan, yachaqaq qatiqninkunataq paywan kuska purirqanku. 24 Ajina kachkaqtintaq, uj manchana wayra quchajawaman wayrarimurqan, qucha qhullchuqiywantaq yamputa unuwan junt'aykuchimpurqan, chay pachataq Jesusqa puñurikupusqa. 25 Yachaqaq qatiqninkunataq, pay qayllata purispa ajinata nispa rijch'arichimurqanku: –¡Tata Jesús, qhispichiwaychis! ¡Quchaman chinkaykupuchkanchisñam! –Nispa. 26 Paytaq paykunaman ajinata jaynirqan: –Pisi iyawniyuq runakuna ¿Imamantataq chay tukuyta mulljakuchkankichisri? Chayta nispataq, jatarimuspa uj kamachiywan chay wayrata jinataq quchatawan thanirichirqan, ajinamanta tukuy imapas ch'inlla kapurqan. 27 Paykunataq anchata musphaspa tapunakurqanku: –¿Wayrapas quchapas payta uyarinampaq, pitaq kanman kay runari? –Nispa. 28 Jesusqa qucha chimpaniq Gadara jallp'aniqman chayarqan chhikaqa, aya pakana ukhumanta iskay millay saqra supayniyuq runakuna lluqsimuspa payman qayllachakumurqanku. Paykunataq runapaq ancha manchasqam karqanku, chayrayku chayniq ñantaqa manam pipas puriykacharqankuchu; 29 jinaspa qapariyta qallarirqanku: –¡Diospaq Churin, ama nuqaykuwan jap'inakuychu! ¿Manaraq juchanchana p'unchay chayamuchkaqtinchu nuqaykuman ñak'arichinapaq jamunkiri? –Nispa. 30 Paykuna qaylla chhikapitaq achkha khuchikuna mikhurachkarqanku, 31 millay saqra supaykunataq Jesusman ajinata mañarikurqanku: –Chhuqarquwankichis chhikaqa, chay khuchikunaman kachaykuriwaychis –nispa. 32 Jesustaq ajinata jaynirqan: –Puriychis –nispa. Chay millay saqra supaykunataq runakunamanta lluqsipuspa chay khuchikunaman waykupurqanku; chhikapachataq chay khuchikunaqa, imapas kanmanjina quchaniqman phawarispa chaypi unuwan mikirakuspa wañurapurqanku. 33 Khuchi michiqkunataq llaqtaniqman phawaripurqanku, llaqtaman chayaspataq chay millay saqra supayniyuqkunawan ruwakusqan rikusqankuta runakunaman willayta qallaripurqanku. 34 Chhikataq llaqtayuq runakuna tukuyninku Jesús qayllaman lluqsimurqanku, jinaspataq payman rikuspa chayniq suyumanta puripunampaq mañarikurqanku.
1 Jesusqa yampuman chimpaspa qucha chimpaniq pay kikimpaq llaqtanman chayapurqan. 2 Chayman uj such'u runata kallapupi sirichkaqta wantumurqanku; jayk'aqchus Jesusqa chay tukuy iyawniyuq kasqankuta rikurqan chhikataq unqusqaman ajinata nirqan: –Kallpacharikuy wawqiy; juchaykikunaqa pampachasqañam kapun –nispa. 3 Wakin Diospaq kamachiynin yachachiq runakunataq ajinata yuwachkarqanku: “Kaypaq rimasqankunaqa Diosta mana allimpim kachin –nispa.” 4 Jesustaq sunqunku ukhupi imatachus yuwachkarqanku chayta yachaspaqa paykunaman ajinata jaynirqan: 5 ¿Imakaqtaq qankunapaq kusa jasalla nina kanmanri: “Juchaykikuna pampachasqañam kapun” ninachu, manachayqa: “Jatariy, jinaspa puriy”, nispa ninachu allin kanmanri? 6 Ajinaqa, Nuqa runapaq Churin kaypachapi juchakuna pampachanapaq atiyniyuq kasqaymanta riqsichisqaykichis –nispa. Chhikataq chay such'u runaman ajinata nirqan: –Jatariy jinaspa puririy, kallapuykita uqharikuspataq wasiykiman puripuy –nispa. 7 Such'u runataq jataripuspa wasinman puripurqan. 8 Runakunataq chayta rikuspa mañchthapikurqanku, jinaspataq chay athun atiyta runakunaman qusqanrayku Diosta yupaycharqanku. 9 Jesustaq chayniqmanta puripuspaqa, Roma llaqtapaq qulqi apthapina chhikapi uj Mateo sutiyuq runata tiyachkaqta rikurqan. Jesustaq payman ajinata nirqan: –Qatimuway –nispa. Chhikapacha Mateoqa jatarispa payta qatipurqan. 10 Mateopaq wasimpi Jesusqa yachaqaq qatiqninkunawan, Roma llaqtapaq qulqi apthapiq runakunawan, jinallataq jucharara runakunawan ima mikhuchkarqan. 11 Fariseokunataq chayta rikuspa ajinata yachaqaq qatiqninkunaman tapurirqanku: –¿Imaynataq yachachiqniykichisri, chay qulqi apthapiqkunawan jinataq juchayuq runakunawan mikhuchkanri? –Nispa. 12 Jesustaq chay nisqankuta uyarispa ajinata jaynirqan: –Allin kaqkuna, jinataq k'uchi kaqkunaqa manam jampiqta munachkankuchu, manachayqa unqusqakunakaqmi jampiqtaqa munanku. 13 Puriychis jinaspa yachaqamuychis imaniytachus kay rimaykunaqa niyta munan chayta: “Nuqaqa qankunapaq khuyapayakuq kanaykichistam munani, manam wañuchisqa uywata jaywanawaykichista munachkanichu.” 14 Bawtisaq Juanpaq qatiqninkuna Jesusman qayllachakuspa ajinata tapurirqanku: –Nuqaykuqa jinataq fariseokuna imaqa ancha mikhuy jark'aqakuykunata ruwayku, ¿Imamantataq qampaq yachaqaq qatiqniykikunaqa chay mikhuymanta jark'aqakuyta mana ruwankuri? –Nispa. 15 Jesustaq paykunaman ajinata jaynirqan: –¿Runachakuy raymiman wajasqakunari, imaynataq llakisqa kankuman runachakuq qhari chaypi kachkaqtinri? Chaywampas uj p'unchay chayamunqa, maypichus runachakuq qharita aparikupunqaku; chhikam paykunaqa mikhuy jark'aqakuyta ruwanqaku –nispa. 16 “Manam pipas uj mawk'a p'achata waj musuq thanthawan ch'ukuspa allich'achkanmanchu. Imaraykuchus chay musuq thanthaqa, mawk'a p'achata aysthapispa astawanmi llik'iykupunman. 17 Manallataqmi musuq vinotaqa mawk'a qaramanta ruwasqa p'uyñukunaman jich'aykuchuwanchu, imaraykuchus chay musuq vinuqa, puquykuspa chay qara p'uyñukunata t'uqachipunmanmi; ajinamanta vinopas chay qara p'uyñukunapas qasiman tukukupunman. Chayraykum musuq vinotaqa musuq qara p'uyñukunallamampunim jich'aykunaqa, ajinamanta iskayninku waqaychasqa kanankupaq.” 18 Jesustaq rimayta tukuchapurqan ajinaman, uj judiokunapaq kurajkaqnin chayamuspa pay ñawpaqimpi killpiykukuspa ajinata nirqan: –Ususiymi wañurqupun, qanchus jamuriwankiman jinaspa makiykita paypataman churqatariwaq chhikaqa kawsarinqam –nispa. 19 Jesustaq jatarispa yachaqaq qatiqninkunawan kuska, paywan puripurqanku. 20 Chaypacha uj warmi chunka iskayniyuq wataña yawar apay unquyniyuq karqan, qhipaniqmanta Jesusman qayllachakuspataq, mantillun ch'ullpamanta llankharirqan. 21 Imaraykuchus payqa sunqun ukhupi ajinata yuwarqan: “Mantillunllatapas llankhariyman chhikaqa sumaq k'uchipunim alliyapuyman –nispa.” 22 Jesustaq qhipaniqman qhawarirqan, chay warmita rikuspataq ajinata nirqan: –Kallpacharikuy mama, Diospi iyaw nisqaykiraykuqa alliyasqam kapunki –nispa. Chhikapachamanta chay warmiqa k'uchi kapurqan. 23 Jayk'aqchus Jesusqa judiokunapaq kurajkaqnimpaq wasinman chayachkarqan chhikataq, aya pakaq phukuqkunata p'amp'anapaq wakichakuchkaqta rikurqan, jinallataq chaypi kaq runakunaqa qaparispa waqarachkarqanku, 24 paytaq ajinata nirqan: –Kaymanta lluqsiychis, kay wawaqa manam wañusqachu kachkan, manachayqa puñukuchkanmi –nispa. Chayta uyarispataq, runakunaqa Jesusta asipayarqanku, 25 chayraykum payqa runakunata jawaman qatirquchirqan; waykuspataq chay warmi wawata makinmanta jap'ispa aystarqan, jinaspataq chay wawaqa sayaripurqan. 26 Chay ruwasqantaq tukuy chayniq suyukunapi yachakurqan. 27 Jesusqa chay chhikamanta lluqsimpurqan chhikataq, iskay ñawsa runakuna qaparikuspa ajinata nispa payta qatimurqanku: –¡Davidpaq Churin nuqaykumanta khuyapayarikuwaychis! –Nispa. 28 Jesusqa wasiman waykupurqan chhikamantataq, chay ñawsa runakunaqa payman qayllachakurqanku, Jesustaq paykunaman ajinata tapurirqan: –¿Qankunaqa kay ruwanayta iyaw ninkichischuri? –Nispa. –Arï Tata –nispa jaynirqanku. 29 Chhikamantataq ñawinkunamanta llankharispa ajinata nirqan: –Imaynatachus iyaw ninkichis chaymanjina kayqa ruwakuchun –nispa. 30 Ajinamanta paykunaqa qhawatatapurqanku. Jesustaq paykunaman ajinata nispa anchata ninrincharirqan: –Amapuni pimampas kay ruwasqaymanta willamuychischu –nispa. 31 Paykunataq lluqsimpuytawanjinam tukuy chay jallp'aniqpi tiyaq runakunaman imatachus Jesusqa paykunawan ruwachkasqa chayta willarampurqanku. 32 Chay ñawsakunapaq lluqsipusqankumantaqa, wakin runakuna uj millay saqra supayniyuq jup'a runata Jesusman puskatarqanku. 33 Jesustaq chay millay saqra supayta chhuqarquqtinjinam chay jup'a runaqa rimayta qallaripurqan. Runakunataq musphaspa ajinata nichkarqanku: –¡Manam jayk'aqpas chayjina ruwaykunaqa kay Israel suyupi rikukurqanchu! –Nispa. 34 Fariseokunataq ajinata nirqanku: –“Kikin supaykunapaq kurajkaqninmi, kay runaman millay saqra supaykunata wijch'urqunampaq atiyta qun” –nispa. 35 Jesusqa tukuy chay qaylla llaqtakunapi, jinataq juch'uy ayllukunapi, tukuyniq judiokunapaq tantakunan wasikunapi yachachispa puriykacharqan. Qhapaq suyupaq sumaq willayninkunata willarqan, imaymana unquykunata jinallataq nanaykunata alliyachispa ima puriykacharqan. 36 Achkha runakuna tantakumuqta rikurqan chhikaqa, paykunamanta anchatam khuyapayarikurqan, imaraykuchus paykunaqa sayk'usqa jinataq ch'usaq atipjasqa mana michiqniyuq uwijakunajina kachkarqanku. 37 Chhikataq yachaqaq qatiqninkunaman ajinata nirqan: –Chiqampuni, apthapinaqa ancha achkham, chaywampas pallaqkunaqa pisillam. 38 Chayrayku, Chajrayuqman astawan pallaqkunata kachamunampaq mañaychis –nispa.
1 Jesusqa chunka iskayniyuq yachaqaq qatiqninkunata wajarqan, jinaspataq paykunaman millay saqra supaykunata chhuqarqunankupaq jinataq imaymana unquykunata, nanaykunatawan alliyachinankupaq atiyta qurqan. 2 Kaykunam chunka iskayniyuq kachasqankunapaq sutinkunaqa: Ñawpaqkaqqa Simón, pichus Pedro nisqa karqallantaq, jinataq wawqin Andrés; Zebedeopaq churinkuna Santiago jinataq wawqin Juanpiwan; 3 Felipe jinataq Bartolomé; Tomás, Roma llaqtapaq qulqi apthapiq Mateopiwan; Alfeopaq Churin Santiago, jinataq Tadeo ima. 4 Cananeo Simonpiwan, jinallataq Judas Iscariote, pichus chhikamantaqa Jesusta ranqaykupurqan chay ima. 5 Jesusqa chay chunka iskayniyuqkunaman ajinata umancharispa kacharqan: “Mana judío runakuna kachkanku chay chhikaniqkunaman ama puriychischu, manallataq Samaria suyuniq llaqtakunamampas waykuychischu; 6 Manachayqa Israel suyupi chinkasqa uwijakunaman puriychis. 7 Janaqpacha qhapaq suyu qayllachakumpusqanta willaq puriychis. 8 Unqusqakunata alliyachimuychis, wañusqakunatapas kawsarichimuychis, lliqi unquyniyuqkunata picharamuychis, jinallataq millay saqra supaykunatapas chhuqarqumullaychistaq. Qankunaqa kay atiykunata qasillam jap'iqankichis, chayrayku ama chay ruwasqakunamantaqa imatapas mañankichischu.” 9 “Quritapas, qulqitapas ama apaychischu. 10 Ñampi mikhunaykichispaqpas manallataq imatapas apakuychischu. Waj p'achatapas, waj usut'atapas, jinataq tanwatapas amallataq apaychischu, imaraykuchus llank'aqqa llank'asqanmanta mikhunampaq qusqam kanan.” 11 “Uj llaqtaman waykunkichis chhikaqa uj sumaq qayllaykurikunajina runata maskaychis, jinaspataq chaymanta puripunaykichiskama wasimpi qhiparaychis. 12 Chay wasiman waykunkichis chhikataq, sumaq kaywan napaykuriychis. 13 Chay wasipi kaqkunachus sumaq runa kanku chhikaqa, napaykusqaykichismanjina sumaqpi kayqa paykunawanmi qhiparapunqa, manachu ajina kachkanqa chhikataq, sumaqpi kaypaq napaykurisqaykichisqa qankunamanmi kutirimpunqa. 14 Mayqin wasipichus, manachayqa llaqtapichus qankunata mana jap'iqayta jinataq uyariytapas munasunkichis chhikaqa, chakiykichispi jallp'a chimpasqantapas thalarakuspa lluqsimpuychis. 15 Sut'inta niykichis, athun juchanchana p'unchaypiqa Sodoma jinataq Gomorra llaqtakunapi kawsaq runakunamanta niqtimpas astawanraqmi chay llaqtapaq asut'iyninqa kanqa.” 16 “¡Rikuychis!” Nuqaqa, qankunaman uwijakunatajinam atuqkuna chawpiman kachachkaykichis. Chayraykum niykichis, pallikunajina ch'iki kaychis jinallataq urpikunajina sumaq llamp'u sunquyuq kallaychistaq. 17 Qankunapura rikunakuychis, imaraykuchus llaqtajawapi atiyniyuqkunaman jap'iykuchisunkichis, jinaspataq judiokunapaq tantakunan wasikunapi maqachisunkichis 18 jinallataq llaqta purichiqkunaman, jinataq qhapaq suyu apaykachaqkunaman nuqarayku puskatasunkichis; ajinamanta qankunaqa paykunapaq jinataq Diospi mana iyawniyuq runakunapaq ñawpaqimpi nuqamanta rimayta atinaykichispaq. 19 Llaqtajawapi atiyniyuqkunaman puskatasunkichis chhikaqa, ama llakikuychischu imaynatataq, manachayqa imatataq ninkichis chaymantaqa, imaraykuchus rimanaykichis kachkanqa chhikaqa, Diosmi yachayta umaykichisman churasunkichis paykunaman kutichinaykichispaqqa. 20 Imaraykuchus chaypiqa, manam qankunachu rimachkankichis, manachayqa Tataykichispaq Ajayunmi qankunamanta rimakuchkanqa. 21 “Wawqintimpura wañuchinakunapaq puskatanakunqaku, tatankutaq churinkunata; churinkunataq tatankunata mana allinman churanapaq kutkataspa wañuchinqaku. 22 Nuqaraykutaq tukuy kaypacha runakunawan chhiqnisqa kankichis; chaywampas pichus tukuchaykama nuqawan kuska sayarichkanqa, chaymi qhispisqa kanqa. 23 Uj llaqtapichus qatiykachasunkichis chhikaqa waj llaqtaman phawaripuychis; imaraykuchus sut'inta niykichis, manaraq tukuy Israel suyupi kaq llaqtakunata chayayta tukuchachkankichis chhikaqa, runapaq Churin jamunqaña.” 24 “Mayqin yachaqaq qatiqpas manam yachachiqninmanta astawan kurajkaq kanmanchu, jinataq mayqin jaywaqpas manallataqmi wasiyuqninmanta kurajkaq kachkanmanchu. 25 Uj yachaqaq qatiqqa jayk'aqchus yachachiqninjina kapun chhikaqa sunquchakupunanmi, jinallataq jaywaqpas wasiyuqninjina kapuspaqa sunquchakupunallantaqmi.” 26 “Ama pi runamampas manchaychischu. Imaraykuchus manam ima pakasqapas mana yacharqunaqa kachkanmanchu, manallataq ima pakapi kachkan chaypas mana sut'inchakuq kachkanmanchu. 27 Imakunatachus ch'amakapi nuqa nichkaykichis chaytaqa, qankunaqa sut'i p'unchaypi willamuychis; jinallataq sapaykichispi nichkaykichis chaytapas wasipatakunamantapacha waqach'amuychis. 28 Ama aychaykichis wañuchiqta manchaychischu, imaraykuchus almaykichiskaqtaqa manam wañuchiyta atichkanqakuchu; astawampas pichus aychata jinataq almatawan wiñaypaq nina ukhupi ñak'arichispa wañuchichkanman chay Dioskaqta manchariychis.” 29 “¿Iskay pisqukunaqa, manachu uj chhikan pisi chaniyuq qulqillaman ranqakuchkanri? Chaywampas Tatapaq mana munasqanmantaqa, manam paykunamanta maykaqpas jallp'aman jalaqamunkumanchu. 30 Chaywampas qankuna kikinkaqwanqa, umaykichispi kaq chujchaykichistapas ujmanta uj sumaq yupasqatam payqa kachin. 31 Ajinaqa ama manchaychischu: Qankunaqa achkha pisqukunamanta niqtimpas astawan chaniyuqraqmi kankichis.” 32 “Pichus runakunapaq ñawpaqimpi nuqamanta sayarispa riqsiq tukuwanqa chhikaqa, janaqpachapi kaq Tataypaq ñawpaqimpi nuqaqa paymanta sayarispa riqsiq tukullasaqtaqmi; 33 Chaywampas pichus runakunapaq ñawpaqimpi nuqaman mana riqsiq tukunqa chaymanqa, janaqpachapi kaq Tataypaq qayllampiqa nuqaqa payman mana riqsiq tukullasaqtaqmi.” 34 “Qankunaqa ama nuqapaq kaypachaman sumaqpi kay apamusqayta yuwaychischu; manachayqa ch'aqwayta tupjanakuykunatawan apamuqmi jamuni. 35 Nuqaqa, churita tatantawan ch'aqwanachiq jamuni, ususintataq mamantawan, yuqch'antataq taykch'intawan ch'aqwanachiq jamuni. 36 Ajinaqa sapa ujpaq chhiqnikuqninqa kikin wasimasinmi kanqa.” 37 “Pichus tatanta mamantapas nuqamanta niqtimpas astawan munakun chayqa, manam nuqapaq kananjinachu kachkan; jinallataq pichus churinta ususintawan nuqamanta niqtimpas astawan munakun chayqa, manallataqmi nuqapaq kananjinachu kachkallantaq; 38 jinallataq pichus chakananta qhiwirikuspa mana qatimuchkawan chayqa, manam nuqapaq kananjinachu kachkan. 39 Pichus kawsaynin qhispichiyta munanqa chayqa, kawsaynintam apt'akunqa, chaywampas pichus kawsayninta nuqarayku jinataq sumaq willaykunarayku apt'akunqa chayqa, kawsayninta qhispichinqa –nispa. 40 “Pikunachus wasimpi qankunata jap'iqasunkichis chaykunaqa, nuqatam jap'iqawanku; jinataq pichus nuqaman jap'iqachkawan chayqa, kachamuchkawan chaytapas jap'iqallantaqmi. 41 Pichus Diospaq sutimpi willaqta, Diospaq sutimpi willaq kasqanrayku jap'iqan chayqa, chay willaqman qusqa kanan kachkarqan chay kikillantataqmi jap'iqanqa; jinallataq pichus uj chiqan runata, chiqan runa kasqanrayku jap'iqan chayqa, chay chiqan runapaq jap'iqanan kachkarqan chay kikillantataqmi jap'iqanqa. 42 Jinallataq mayqinchus kay uñakunaman nuqaman qatiqniy kasqankurayku uj as chhika ila unullatapas pusillupi jaywarinqa chhikaqa, sut'inta niykichis paykunaqa astawanraqmi kutichisqa kanqaku.
1 Jesusqa chunka iskayniyuq yachaqaq qatiqninkunaman imachu ruwananku kachkarqan chaykunamanta umancharirqan chhikamantaqa, chayniq suyupi kaq llaqtakunaniqman willaykunata yachachiq puripurqan. 2 Bawtisaq Juanqa chaypacha watasqa kachkaspa Cristopaq ruwasqankunamanta yacharqan. Chhikataq paypaq wakin yachaqaq qatiqninkunata kacharqan, 3 ‘paypunichu chiqampi jamunan kachkarqan, manachayqa wajtachu suyanaykuraq kanqa icha,’ chayta tapurimunankupaq. 4 Jesustaq paykunaman ajinata jaynirqan: “Puriychis, jinaspataq Juanman imatachus rikuchkankichis jinataq uyarichkankichis chayta willamuychis. 5 Ñawsakunaqa qhawatatanmi, wist'ukunapas puriykachanmi, lliqi unquyniyuqkunapas unquyninkunamanta picharasqam kapunku, luqt'ukunapas uyarinku, wañusqakunapas kawsatatamunku, wajcha kawsayniyuq runakunamantaq sumaq willaykuna willakun, chayta willamuychis –nispa. 6 ¡Jinallataq kusikuyniyuqmi pichus nuqapi mana mitk'akuyta taripachkan chayqa!” 7 Jayk'aqchus Juanpaq yachaqaq qatiqninkuna puripurqanku chhikamantataq, Jesusqa ajinata nispa Juanmanta runakunaman rimapayayta qallarirqan: “¿Ch'usaq qasi pampata purirqankichis chhikaqa, imatataq qankuna rikumurqankichisri? ¿Wayrawan thalarqusqa uj suqus k'aspitachu rikumurqankichisri? 8 ¿Manachayqa, ima rikuqtaq lluqsirqankichisri? ¿Uj sumaq achkha chaniyuq p'achawan p'achallisqa runatachu rikumurqankichisri? Qankunaqa sumaqtam yachankichis, pikunachus sumaq p'achallisqa kanku chaykunaqa qhapaq suyu apaykachaqkunapaq wasinkunapim kanku. 9 Ajinaqa ¿imapaqtaq lluqsirqankichisri? ¿Uj Diospaq sutimpi willaq runata rikumunapaqchu lluqsirqankichisri? Arï, chaytapunim rikumurqankichis, uj Diospaq sutimpi willaqmanta niqtimpas astawan kurajtaraqmi rikumunkichis.” 10 Chay Juanmi, maykaqmantachus Qilqasqakunapi ajinata nichkan chayqa: ‘Chayamunaykipaq ñan wakichaqtam willaqniyta qan ñawpaqiykiman kachamuchkani.’ 11 “Sut'inta niykichis, tukuy runakunamanta niqtimpas manam maykaqpas Bawtisaq Juanmanta astawan kurajkaq karqanchu; chaywampas janaqpacha qhapaq suyupiqa, pichus astawan juch'uykaq kachkan chaykaqmi Juanmanta niqtimpas astawan kurajkaqqa.” 12 “Bawtisaq Juanpaq jamusqanmanta kunankamaqa, janaqpacha qhapaq suyupiqa ch'aqwaykunam kan, imaraykuchus kallpayuqkunam chayta tukjachiyta munanku. 13 Juanpaq jamunankamaqa, tukuy Diospaq sutimpi willaqkunapaq willasqan jinataq kamachiykunapas qhapaq suyumanta uj chhikan willaykunallam karqan; 14 Qankunachus kayta iyaw niyta munankichis chhikaqa, Juanqa Diospaq sutimpi willaq Elías jamunan kachkarqan chaymi. 15 Pikunachus ninriyuq kankichis chaykunaqa uyariychis.” 16 “¿Kaypacha kawsaq runakunata imawantaq rijch'anachiymanri? Llaqtakanchakunapi pujllanapaq tiyaykuspa wawamasinkunaman ajinata waqach'aq wawakunaman rijch'akunku: 17 ‘Pinkilluta phukuripuykichis, qankunataq manam tusurqankichischu; llakikuy takiykunata takiripuykichis, qankunataq manam waqarqankichischu.’ 18 Imaraykuchus Juan jamurqan, paytaq mana mikhunchu, manallataq ujyampaschu, chaymantaq qankunaqa supayniyuqmi nispa ninkichis. 19 Chhikamantataq Nuqa runapaq Churin jamuni, jinaspataq mikhuni jinataq ujyani, qankunataq ancha thathaqmi, ujyajmi, mana allin jucharara runakunapaq jinataq Roma llaqtapaq qulqi apthapiqkunapaq masinmi nispa niwankichis. Chaywampas Diospaq athun yachayninqa ruwasqankunamantam riqsikun.” 20 Jesusqa chhikapacha, maypichus achkha musphay ruwaykunata ruwarqan chay llaqtakunaman k'amiyta qallarirqan, imaraykuchus paykunaqa manam Diosman kutirimusqakuchu. Jesustaq ajinata nirqan: 21 “¡Corazín, imalla qanmanta kachkanqa! ¡Betsaida imalla qanmanta kachkanqa! Imaraykuchus Tiro jinataq Sidón llaqtakunapichus kay musphay ruwaykuna qankuna chawpipijina ruwakunman karqan chhikaqa, llakikuy p'achawan p'achallt'akuspa jinataq uchphawan jach'ikiparikuspam paykunaqa maypachaña Diosman kutirimunkuman karqan. 22 Chaywampas kayta niykichis, athun juchanchay p'unchaypiqa, Tiromanta jinataq Sidón llaqtakunamanta niqtimpas qankunapaq ñak'ariyniykichisqa astawan kurajraqmi kanqa. 23 Qanrï Cafarnaúm, ¿janaqpachakama uqharisqa kanaykitachu yuwachkankiri? ¡Ukhupachaman chayanaykikama urmaykuchisqam kanki! Sodoma llaqtapichus kay musphay ruwaykuna qampaq ruwakuchkan ajinata ruwakunman karqan chhikaqa, chay llaqtaqa kunan p'unchaykamam kakuchkanmanraq karqan. 24 Chayrayku niykichis, athun juchanchana p'unchaypiqa, Sodoma jallp'amanta niqtimpas astawan ñak'arichisqaraqmi kanki.” 25 Chaypachapi Jesusqa ajinata nirqan: “Yupaychaykim Tatay, janaqpacha jinataq kaypacha Apu Dios Tata, imaraykuchus llamp'u sunquyuqkunaman imatachus athun yachaysapakunamanta pakt'anki chayta riqsichinki. 26 Arï Tatay, imaraykuchus ajinatam qan munarqanki.” 27 “Tatayqa tukuy imantintam nuqaman jap'ichiwan. Pipas manam chiqampi nuqa Churinta riqsichkawanchu, manachayqa Tatay sapallanmi riqsiwan; jinataq manallataqmi pipas Tatayta riqsichkankuchu, manachayqa nuqa Churin sapallam riqsini, jinallataq pikunamanchus nuqa Churiqa riqsichiyta munani chaykunallam riqsinku. 28 Tukuy pikunachus llank'anaykichismanta jinataq q'ipiykichismanta sayk'usqa kankichis chaykunaqa nuqaman jamuychis, nuqam qankunata samararichisqaykichis. 29 Ima q'ipitachus apanaykichispaq churaykichis chayta jap'iqakuychis, jinataq nuqamanta yachaqakuychis, imaraykuchus nuqaqa llamp'u jinataq sumaq sunquyuqmi kani; ajinamantam samarayta taripankichis. 30 Imaraykuchus churachkaykichis chay q'ipiqa, manam ancha llasachu kachkan, jasallam apanaqa.”
1 Jesusqa uj samarana p'unchaypi trigu chajra chawpinta purichkarqan. Yachaqaq qatiqninkunataq yariqachikurqanku, jinaspa trigupaq umankunata t'ipiraspa mikhuyta qallarirqanku. 2 Fariseokunataq chayta rikuspa Jesusman ajinata nirqanku: –Qhawariy, chay yachaqaq qatiqniykikunata, samarana p'unchaypi mana wakikuq ruwaykunata ruwachkanku –nispa. 3 Paytaq ajinata paykunaman jaynirqan: –¿Manachu jayk'aqpas Davidpaq uj kuti masinkunawan yariqachikuspa ruwachkarqanku chayta ñawirirqankichisri? 4 Diospaq wasinman waykuspa payman jaywasqa t'ant'akunata mikhurarqanku, mayqin t'ant'akunachus Davidpaq jinataq masinkunapaq mana mikhunankuchu karqan, manachayqa sacerdotekunapaq churasqalla karqan. 5 ¿Manallataqchu ñawirinkichis icha, Moisespaq kamachiynimpi, sacerdotekunapaq samarana p'unchaypi llank'achkaqtinkupas mana jucha kasqantari? 6 Chaywampas niykichis, kaypiqa Diospaq wasinmanta niqtimpas astawan chaniyuqraq kachkan. 7 Qankunaqa manam kay rimaykunapaq nisqanta yuwaywan jap'iqachkankichischu: ‘Nuqa qankunapaq khuyapayakuq kanaykichistam munani, manam uywa wañuchisqata jaywanawaykichista munachkanichu.’ Qankunachus yuwaywan jap'iqawaqchis karqan chhikaqa, mana juchayuqkunamanqa manam juchanchawaqchischu karqan. 8 Ajinaqa, Nuqa runapaq Churinqa samarana p'unchayjawapi atiyniyuqmi kani. 9 Jesusqa chaymanta puripuspa, chay chhikapi kaq judiokunapaq tantakunan wasiman waykurqan. 10 Chay ukhupitaq uj ch'aki makiyuq runa kachkarqan; jinaspa imaymanamanta Jesusman tumpaykunapaq qhawachkaspataq ajinata payman tapurirqanku: –¿Samarana p'unchaypi alliyachinaqa atikunmanchuri? –Nispa. 11 Jesustaq paykunaman ajinata jaynirqan: –¿Qankunamanta mayqintaq, uwijanqa uj unu quwuñaman samarana p'unchaypi urmaykunman chhika mana jurqumuchkanmanri? 12 Chaywampas ¡Uj runaqa uj uwijamanta niqtimpas astawan chaniyuqraqmi! Chayrayku, samarana p'unchaypiqa allin ruway ruwaytaqa atikunmi –nispa. 13 Chhikamantataq chay runaman ajinata nirqan: –Makiykita jaywatatamuy –nispa. Chay runataq makinta jaywatatarqan jinaspataq chay makinqa ujniqkaq makinjina alliyasqa kapurqan. 14 Chaywampas jayk'aqchus fariseokuna chay ukhumanta lluqsimpurqanku chhikaqa, Jesusta wañuchinapaq rimakipayta qallarirqanku. 15 Jesustaq, chayta yacharquspa chay chhikamanta wajniqman puripurqan, jinaspataq achkha runakuna payta qatirqanku. Jesustaq tukuy unqusqakunata alliyachirqan, 16 jinaspataq paykunaman ama paymanta runakunapaq ñawpaqimpi rimanankupaq kamachirqan. 17 Chaytaq Diospaq sutimpi willaq Isaiaspaq willasqanmanjina junt'akunampaq ajinata ruwakurqan, jayk'aqchus ajinata nirqan: 18 “¡Qhawariychis pimanchus ajllikuni chaytaqa, pimanchus jaywanawampaq nuqa wajakuni! Paymanqa anchatapunim nuqa munakuni, paytaq nuqaman kusikuywan sunquyta junt'aykuchin. Payjawaman Ajayuyta churasaq, jinaspataq tukuy suyukunaman chiqampi kayta willanqa. 19 Manam piwampas ch'aqwanqachu, manataq waqach'akunqapaschu; manataq pipas llaqta ñankunapi kunkanta uyarinqakuchu. 20 Pikunachus chhuqrisqa kachkanku chaykunamanqa manañam chhuqrinchapunqañachu, manallataqmi pikunachus wañjachkanku chaykunamampas wañuchichkanqachu. Astawampas pisi kallpakunaman kallpacharinqa, jinaspataq imachus chiqan kay kachkan chaytam athumpi kachinqa. 21 Tukuy kaypachapi kaq runakunataq paypi sunqunta churanqaku.” 22 Uj runakuna Jesús qayllaman uj ñawsa, jup'a jinataq millay saqra supayniyuq runata alliyachinampaq chayachimurqanku, Jesustaq chay runaman alliyachirqan, chay runataq rikuyta atipurqanmi jinataq rimarquytapas atipurqallantaqmi. 23 Tukuyninku paykunapura musphalla tapunakurqanku: “¿Kayqa Davidpaq churinchu kanmanri? –Nispa.” 24 Kayta uyarispataq fariseokunaqa ajinata nirqanku: “Beelzebú supaykunapaq kurajkaqninmi, kay runaman millay saqra supaykunata wijch'urqunampaq atiyta qun” –nispa. 25 Jesustaq imatachus chay runakunapaq sunqunku ukhupi yuwachkarqanku chayta yachaspataq, ajinata jaynirqan: “Uj suyupi kawsaqkunachus paykunapura t'ipinjakuspa chhiqninjakunkuman chhikaqa, chay suyuqa ch'usaqmanmi tukjakupunman; jinallataq uj llaqtapi manachayqa uj wasipi kawsaq masikunachus paykunapura t'ipinjakunkuman chhikaqa, chay wasiqa manam sumaqta sayarichkanmanchu. 26 Ajinallataqmi, Supaychus pay kikinta chhuqarqukunman chhikaqa, pay kikinmi t'ipinjakuchkan; ajinaqa ¿Imaynatataq atiyninta kachinmanri? 27 Qankunaqa Beelzebupaq atiyninwan millay saqra supaykunata chhuqarqun nispa niwankichis, ajina kaqtinqa, ¿pitaq qankunapaq yachaqaq qatiqniykikunaman supaykunata chhuqarqunankupaq atiyta qunri? Chayraykum paykuna kikinmi qankunapaq pantasqa kasqaykichista sut'inchachkanku. 28 Nuqachus Diospaq Ajayunniqta millay saqra supaykunata chhuqarquni chhikaqa, janaqpacha qhapaq suyu qankunaman chayampusqantam riqsichin.” 29 “¿Imaynatataq pipas uj kallpayuq runapaq wasinta suwarqunapaq waykunman manaraq payta wataykuchkaspari? Wataykuspallam suwarquyta atinman.” 30 “Mana nuqawan sumaqpi kaqqa, nuqawan chhiqninakuqmi; jinataq nuqawan mana pallthapiqqa, t'akawachanmi.” 31 “Chayraykum niykichis, Diosqa tukuy runakunapaq juchankunata, jinataq imaymana mana allin rimasqankunatapas pampachanqam, chaywampas Ch'uwa Ajayuta llullaspa rimayninkunawan juch'uyman churaqkunakaqtaqa manam pampachachkanqachu.” 32 Runapaq Churinman mana allin rimaykunawan sutichaqmanqa, chay juchanmanta Diosqa pampachanmanraqmi, chaywampas Ch'uwa Ajayuman mana allin rimaykunawan sutichaqkaqmanqa manam chay juchanmantaqa kaypachapipas, jamuq pachakunapipas, jayk'aqpas pampachachkanqachu. 33 “Sach'achus allin chhikaqa, sumaq urikunatam urin; sach'achus mana allin chhikataq, mana allin urikunata urillanqataq; ajinaqa, urinkunamantam sach'ataqa riqsina.” 34 ¡Mach'aqwayapaq mirayninmanta jamuq runakuna! ¿Imaynatataq allin kaqkunata rimawaqchis qankuna kikin mana allin runakuna kachkankichis chhikari? Imachus sunqupi achkha kachkan, chaykunamantam simiqa riman. 35 Sumaq runaqa allinkunallatam riman, imaraykuchus sumaq kaymi paypaq sunqun ukhupiqa kan; saqra runataq mana allinkunallatam riman, imaraykuchus saqra kaymi paypaq sunqun ukhupiqa kan. 36 Nuqataq niykichis, athun juchanchana p'unchaypiqa tukuy qankuna sapa uj mana allin rimaykuna rimasqaykichismantajinam juchanchasqa kankichis. 37 Imaraykuchus kikin rimasqaykimantajinam juchanchasqa kanki, chaymanjinallataqmi mana juchayuqpas, manachayqa juchanchasqapas lluqsinki. 38 Wakin fariseokuna jinallataq Diospaq kamachiyninmanta yachachiq runakuna Jesusman ajinata nirqanku: –Yachachiq, uj musphay ruway rikuchinawaykichistam munayku –nispa. 39 Jesustaq paykunaman ajinata jaynirqan: –Kay saqra, qhincha Diospi mana iyawniyuq runakunaqa uj musphay ruway rikuyta mañanku; chaywampas paykunamanqa Diospaq sutimpi willaq Jonaspaq rikuchiyninmanta niqtimpas, wajtawanqa manam uj musphay ruwayqa rikuchikunqachu. 40 Imaynatachus Jonasqa kimsa p'unchay jinataq kimsa tutapiwanmi athun challwapaq wijsampi kachkarqan, ajinallatataqmi Nuqa runapaq Churinqa kimsa p'unchay jinataq kimsa tutapiwan kaypacha jallp'a ukhupi kasaq. 41 Nínive llaqtapi kaq runakunaqa athun juchanchana p'unchaypi jatarimunqaku, jayk'aqchus kaypacha runakunata juchanchakunqa chaypacha, jinaspa juchanchasqa kanaykichispaq rimarqumunqaku; imaraykuchus Nínive llaqtapi kaqkunaqa Jonaspaq willasqanta uyarikuspa Diosman kutirimurqanku, chaywampas kaypi kachkan chayqa Jonasmanta niqtimpas astawan kurajkaqmi. 42 Kikillantaq, jayk'aqchus kaypacha runakunaman juchanchakuchkanqa chay athun juchanchana p'unchaypiqa, urayniq suyupi kaq qhapaq suyu apaykachaq warmi sayarikumunqa, jinaspataq payqa juchanchallanqataqmi. Imaraykuchus ancha karu jallp'aniqmantapacham Salomonpaq yachayninkunata uyarinapaq chayaykumurqan, chaywampas pichus kaypi kachkan chayqa Salomonmanta niqtimpas astawan kurajkaqmi. 43 “Jayk'aqchus uj millay saqra supay uj runamanta lluqsin, jinaspa ch'aki jallp'aniqkunapi samarayta maskaspa puriykachamun; jinaspa mana tarispataq, ajinata yuwarikun: 44 ‘May wasimantachus lluqsimurqani chayman kutiripusaq’ –nispa. Kutirispataq uj ch'usaq, pichthapisqa sumaq allichthapisqa wasipas kachkanman ajinatam chay runata taripan. 45 Chhikamantataq paymanta niqtimpas astawan millay saqra waj qanchis supaykunataraq tanthapimun, jinaspataq tukuyninkum chay runa ukhuman kawsanapaq sat'iykukunku, chay runataq qallariypi kachkarqan chaymanta niqtimpas astawanraq tukupun. Chay kikillantaqmi kay saqra runakunawan ruwakunqa” –nispa. 46 Jesusqa runakunawan rimachkarqanraq, ajinaman maman wawqinkunapiwan paywan rimanapaq chayamurqanku. Jawaniqpi qhiparaspataq, 47 ujkaq Jesusman ajinata nispa willamurqan: –Mamaykiwan wawqiykikunapiwan jawaniqpi kachkanku, jinaspataq qanwan rimaytam munanku –nispa. 48 Jesustaq chay willaqman ajinata jaynirqan: –¿Pitaq mamay, jinataq pikunataq wawqiykunari? –Nispa. 49 Chhikataq yachaqaq qatiqninkunaman rikuchispa ajinata nirqan: –Kaykunam mamaypas jinataq wawqiykunapas kanku. 50 Pikunachus janaqpachapi kaq Tataypaq munayninta ruwanku chaykunam wawqiy, panay, jinataq mamaypas kanku –nispa.
1 Uj p'unchay Jesusqa wasimanta lluqsirqan, jinaspataq quchapataniqpi tiyarikurqan. 2 Achkha runakuna chaypi tantakumuqtinkutaq, Jesusqa yampupataman chimpaspa tiyarikurqan, runakunataq quchapataniq pampapi qhiparapuchkarqanku. 3 Chhikataq payqa imaymanakunamanta rijch'anachiykunawan yachachiyta qallarirqan. Paykunamantaq ajinata nirqan: “Uj chajra ruwaq runa tarpuq lluqsisqa. 4 Tarpuchkaspataq wakin mujuqa ñanjawaman chayarqan, chaytataq pisqukuna chayamuspa pallarqupurqanku. 5 Wakinkunataq rumi chawpiman t'akaykukurqan, maypichus mana achkha jallp'a karqanchu, pisi jallp'ayuq kasqanraykutaq chay mujukunataq usqhayllata ch'ijch'irimurqanku; 6 chay rumi chawpipi kaq mujukunaqa pisi jallp'ayuq kasqanrayku manam sumaqta saphiykurqankuchu, intitaq lluqsimuspa ruphayninwan ch'akirquchipurqan. 7 Wakin mujukunataq khichkha chawpiman jalaykusqaku, chay khichkhakunataq wiñqataspa mikirqupurqanku. 8 Chaywampas wakinkaq mujukunaqa sumaq jallp'aman chayarqanku, jinaspataq sumaqta urirqanku; wakinkunaqa uj mujumanta pachajta, wakintaq suqta chunkata, jinataq wakinqa kimsa chunkata ima urirqurqanku. 9 Ninriyuq kaqkunaqa uyarikuychis.” 10 Yachaqaq qatiqninkunaqa Jesusman qayllachakuspa ajinata tapurirqanku: –¿Imamantataq rijch'anachiykunawampuni yachachinkiri? –Nispa. 11 Jesustaq paykunaman ajinata jaynirqan: “Qankunaman Diosqa imachus janaqpacha qhapaq suyupi pakasqa kachkan chaytam riqsichisunkichis; chaywampas paykunamanqa manam riqsichisqachu kachkanqa. 12 Ajinaqa, pichus kaqniyuq kachkan chaymanqa astawanraqmi qukunqa, ajinamanta astawan achkha kaqniyuq kanampaq. Chaywampas pichus mana kaqniyuq kachkan chaykaqmanqa, uj chhika kaqnimpas qichusqaraqmi kanqa. 13 Chayraykum nuqaqa rijch'anachiykunawan rimapayaykichis; imaraykuchus paykunaqa qhawanku chaywampas manam rikunkuchu; uyarispaqa manallataqmi yuwaywan jap'iqachkankuchu.” 14 Ajinamantam paykunajawamanta Diospaq sutimpi willaq Isaiaspaq willasqanqa junt'akun: “Uyarichkaspas manam yuwaywan jap'iqayta atinqakuchu, qhawachkaspas manam rikunqakuchu. 15 Imaraykuchus kay runakunapaq sunqunkunaqa rumimanjina tukusqam kapun, ninrinkunatapas lluphaykusqatam kachinku, jinataq ñawinkunatapas ch'irmiykusqatam kachillankutaq, imaraykuchus paykunaqa manam rikuytapas, uyariytapas munankuchu, ajinamanta yuwaywan mana jap'iqanapaq, nuqaman mana kutirimunankupaq jinataq paykunaman mana alliyachinaypaq –nispa.” 16 “Chaywampas qankunaqa kusikuyniyuqmi kankichis, imaraykuchus rikuq ñawiyuq kankichis jinataq uyarikuq ninriyuqmi kankichis. 17 Sut'intam niykichis, imaraykuchus achkha Diospaq sutimpi willaqkuna jinataq chiqampi kawsakuq runakuna qankunapaq rikusqaykichista rikuyta munarqanku; jinallataq imatachus qankunaqa uyarichkankichis chayta uyariyta munallarqankutaq, chaywampas mana uyariyta atirqankuchu.” 18 “Uyariychis, chay tarpuq runamanta rijch'anachiyqa, imaniytataq munan chayta: 19 Pikunachus Diospaq qhapaq suyumpaq willayninta uyarinku jinaspa manataq yuwaywan jap'iqachkanku chaykunaqa, ñampi chayaq mujukunaman rijch'akunku; supay jamun jinaspataq chay sunqumpi tarpusqa willaykunata qichupun. 20 Rumi chawpiman chayaq mujukunataq, pikunachus uyarinku jinaspataq chay willayta sumaqta jap'iqanku, 21 mana sumaq saphiyuq kasqankuraykutaq, manam sumaqta sayarikunkuchu; jayk'aqchus chay willayrayku ima yanariykunapas, qatiykachachikuykunapas kan chhikaqa usqhayllatam qhipaniqman kutiripunku, chaykunataq chayman rijch'akunku. 22 Khichkha ukhuman chayaq mujukunaqa, chay sumaq willayta uyarispa, kaypacha kaqniyuq kanamanta jinataq qulqimantawan anchata llakikuyta qallaripunku, chaykunaman chay mujuqa rijch'akullantaq. Tukuy chay llakiykunam sumaq willaykuna jap'iqasqanta mikirqupun, jinaspataq manam uriqta saqinchu. 23 Chaywampas sumaq jallp'api tarpusqa mujukunakaqqa, pikunachus Diospaq willayninkunata uyarinku jinaspataq yuwaywan jap'iqanku ajinamanta allin urikunata urinku, chaymanmi rijch'akunku, imaynatachus sapa uj mujumanta pachajta, suqta chunkata, kimsa chunkata ima urinku.” 24 Jesusqa kay waj rijch'anachiyta paykunaman willarqan: “Janaqpacha qhapaq suyuqa uj runapaq sumaq mujuta chajrampi tarpuq runamanmi rijch'akun; 25 chaywampas jayk'aqchus tukuyninku puñurachkarqanku chhikaqa, chhiqnikuq saqram chayamuspa, millay qurata trigu chawpiman t'akaykuspa puripurqan. 26 Jayk'aqchus trigu wiñarimpuspa umachayta qallaripurqan chhikaqa, chay millay quraqa rikhurimurqallantaqmi. 27 Chhikamantataq llank'aqkunaqa chajrayuqman willaq purirqanku: ‘Tata, chajrapi sumaq mujukunatataq tarpurqankiqä, ¿maymantataq chay millay qura lluqsiramunri?’ –Nispa. 28 Chajrayuqtaq ajinata jaynirqan: ‘Waj chhiqnikuqniy runam kayta ajinata ruwan’ –nispa. Llank'aqkunaqa tapurillarqankutaqmi: ‘¿Chay millay qurata t'irarqunaykuta munankichu?’ –Nispa. 29 Paytaq ajinata jaynirqan: ‘Ama t'irarqumuychischu, imaraykuchus chay millay qurata t'iraspaqa triguntintam aysaramuwaqchis. 30 Ajinallapi apthapina p'unchaykama triguwan kuska kachkachun. Chhikamantam apthapiqta kachamusaq, ñawpaqta chay millay qurata apthapispa marq'akunapi churanampaq jinaspa ninawan ruphaykuchisqa kanampaq, trigukaqtataq pirwakunaman pirwaykumusqa kanampaq,’ nispa.” 31 Jesusqa kay rijch'anachiyta rimapayallarqantaqmi: “Janaqpacha qhapaq suyuqa, imaynatachus uj runaqa chajranampi mustasa mujuta tarpun ajinamanmi rijch'akun. 32 Tukuymi yachanku, imaymana mujukunamanta niqtimpas astawan juch'uykaq muju kasqantaqa; chaywampas jayk'aqchus wiñaripun chhikaqa, chajra chawpi wakin sach'akunamanta niqtimpas astawan athunraqmi wiñarqupun, jinaspa uj athun sach'aman tukupun, chaypitaq pisqukunapas tiyarayamuspa tapachakumunku.” 33 Kay rijch'anachiyta rimapayallarqantaqmi: “Janaqpacha qhapaq suyuqa kayman rijch'akun; imaynatachus uj warmiqa kimsa tupu jak'uman t'amachiqwan chhaqruykun, jinaspataq chay juch'uy t'amachiqllam tukuy chapusqa jak'uta t'amaykuchispa puqutatachipun, ajinamanmi rijch'akun.” 34 Jesusqa tukuy kaykunata rijch'anachiykunaniqtam runakunaman rimapayarqan, mana rijch'anachiykunawanqa manam paykunaman imatapas rimapayarqanchu. 35 Kayqa Diospaq sutimpi willaqpaq nisqanmanjina junt'akunampaqmi karqan: “Rijch'anachiykunaniqta rimasaq, ajinamantam ima kaqkunachus Diospaq kaypacha ruwasqanmantapacha pakapi kachkarqan chayta rimarqusaq.” 36 Jesusqa chaypi kaq runakunata kacharpayapurqan, chhikamantataq wasiman waykurqan, maypichus yachaqaq qatiqninkuna payman qayllachakuspa, chajrapi kaq millay quramanta rijch'anachisqan imaniytataq munan chay sut'inchananta mañarqanku. 37 Jesustaq ajinata jaynirqan: “Chay muju tarpuqqa, runapaq Churinmi, 38 chajrana jallp'ataq kaypacha. Sumaq mujuqa, pikunachus qhapaq suyupi kachkanku chaykunaman rijch'akun, chay millay qurataq saqra kawsaypi kaqkunaman rijch'akullantaq, 39 Mayqinchus millay qurata tarpuykuchkarqan chay chhiqnikuq runaqa Supaymi, apthapiypachataq kaypachapaq tukukuyninman rijch'akun, jinataq chajra apthapiqkunaqa angelkunaman rijch'akullantaq. 40 Imaynatachus millay qurata apthapispa ninaman chhuqaykuspa ruphaykuchinchis, ajinallataqmi kaypachapaq tukukuynimpi kanqa. 41 Nuqa runapaq Churin qhapaq suyuymanta pikunachus juchaman wajkunaman urmachiqkunata jinataq mana allin ruwaqkunata apthapimunankupaq kachamusaq. 42 Ajinamanta nina lawrachkaq athun junch'aman ruphaykuchinapaq chhuqaykunqa; chaypi ñak'arispa waqanqaku jinataq kirunkunatapas k'uturakunqaku. 43 Chhikataq chiqampi kawsakuqkunaqa Tatankupaq qhapaq suyumpi intijina k'ancharinqaku. Ninriyuq kaqkunaqa uyarichunku.” 44 “Janaqpacha qhapaq suyuqa, jallp'a ukhupi pakasqa quri qulqiman rijch'akun. Uj runa chay quri qulqi pakasqata taripan, jinaspa chay kikin chhikaman pakaykun; paytaq ancha kusisqa kutirispam tukuy kaqninkunata ranqaramun, jinaspataq chay jallp'ata rantikupun.” 45 “Janaqpacha qhapaq suyuqa, imaynatachus uj qhatuyuq runaqa sumaq pirlakunata maskaspa puriykacharqan chaymanmi rijch'akun. 46 Jayk'aqchus uj achkha chaniyuq pirlata tariparqan chhikataq, kutirispa tukuy imachus paypaq karqan chaykunata ranqaramurqan, jinaspa chay pirlata rantikupurqan.” 47 “Janaqpacha qhapaq suyuqa, quchaman chhuqaykusqa challwa jap'ina ch'ipaman rijch'akun, imaraykuchus imaymana challwakunatam jap'iramun. 48 Jayk'aqchus chay challwa jap'ina ch'ipaman challwakuna junt'aykun chhikaqa, challwa jap'iqkunaqa quchapataniqman aysarqunku, maypichus challwakunata ajllinapaq tiyarikunku; sumaq challwakunataqa kanastakunapim churanku, mana allinkunatataq chhuqawachapunkum. 49 Ajinallataqmi kanqa kaypachapaq tukukuynimpiqa: angelkuna lluqsimunqaku jinaspa allin runakunata, saqra runakuna chawpimanta ajlliwachamunqaku, 50 jinaspataq mana allin saqra runakunata, lawrachkaq athun junch'aman chhuqaykunqaku. Chaypitaq ñak'arispa paykunapaq waqananku kanqa, kirunkunatapas k'uturakunqaku.” 51 Jesusqa ajinata tapurirqan: –¿Qankunaqa, tukuy kaykunata yuwaywan jap'iqankichischuri? –Nispa. –Arï –Nispa paykunaqa jaynirqanku. 52 Chhikataq Jesusqa ajinata nirqan: –Jayk'aqchus uj Diospaq kamachiyninmanta yachachiq runa janaqpacha qhapaq suyumanta yachaqachkan chhikaqa, uj wasiyuq runaman rijch'akun, imaraykuchus pakakusqankunamantaqa musuqkunatapas jinataq mawk'akunatapas tukuytam jurqumuyta yachan. 53 Jesusqa chay imaymana rijch'anachiykunata rimapayayta tukuchapurqan chhikamantaqa puripurqanmi, 54 jinaspataq paypaq jallp'an Nazaret llaqtanman chayapurqan, maypichus judiokunapaq tantakunan wasi chhikapi yachachiyta qallarirqan. Runataq musphaspa ajinata nirqanku: –¿Kay runaqa, maypitaq chay tukuy yachasqanta yachaqamunri? ¿Imaynatataq chay musphay ruwaykunata ruwanri? 55 ¿Kay runaqa, manachu k'ullu llaqllaq runapaq churin kachkanri? ¿Manachu Mariaqa maman kachkanri? ¿Manachu Santiagopaq, Josepaq, Simonpaq jinataq Judaspaq wawqin kachkanri? 56 ¿Manachu wawqinkunaqa nuqanchis chawpipi kawsachkankuri? ¿Kayqa, maymantataq tukuy kaykunata jurqunri? –Nispa. 57 Ajinamanta payman iyaw niytaqa manam munarqankuchu. Chaywampas Jesusqa paykunaman ajinata nirqan: –Tukuy chhikakunapim uj Diospaq sutimpi willaqtaqa waqaychanku, chaywampas manam kikin jallp'ankaqpi jinataq kikin wasinkaqpiqa waqaychachkankuchu. 58 Chaypitaq, manam achkha musphay ruwaykunata ruwamurqanchu, imaraykuchus runakunaqa paypi mana iyawniyuqmi karqanku.
1 Galilea suyuta Herodes apaykachachkarqan chhika, payqa Jesusmanta rimaqta uyarirqan, 2 jinaspataq jaywaqninkunaman ajinata nirqan: “Bawtisaq Juanmi kawsarimpusqa. Chayraykum chay musphay ruwaykuna ruwanapaq atiyniyuq –nispa.” 3 Imaraykuchus Herodesqa Juanta wataykuchispa wisq'aykusqa. Chaytataq Filipo wawqimpaq warmin Herodiasraykum ajinata ruwasqa. 4 Imaraykuchus Juanqa Herodesman “manam wawqiykipaq warminwan kanayki allinchu kachkan” nispam nisqa. 5 Herodestaq Juanta wañuchiytam munarqan, chaywampas runata mancharqan, imaraykuchus tukuy runakunam Juanqa Diospaq sutimpi willaq kasqanta iyaw nirqanku. 6 Chaywampas Herodespaq p'unchayachikuynin raymipiqa, Herodiaspaq ususin tukuy chay raymiman wajasqakunapaq ñawpaqimpi tusuq lluqsirqan, chaytaq anchata Herodespaq sunqunman chayaykurqan, 7 chayrayku payqa, imatachus sipasqa mañanman karqan chay qunapaq rimayninta qurqan. 8 Chay sipastaq mamampaq simi sat'isqanta uyarispa, Herodesman ajinata nirqan: –Bawtisaq Juanpaq umanta uj chuwapi quway –nispa. 9 Chaytaq qhapaq suyu apaykachaq Herodesta llakirichirqan; chaywampas raymiman wajasqakunapaq ñawpaqimpi rimayninta qusqanraykuqa, sipaspaq mañasqanta qunankupaq kamachirqan. 10 Ajinaqa wisq'ana wasimanta Juanpaq umanta ñak'aqamunankupaq kamachirqan; 11 Chhikamantataq uj chuwapi churqataspa chay sipasman qupurqanku, chaytataq payqa mamanman jaywampurqan. 12 Juanpaq qatiqninkunataq chayamuspa, ayanta apakupurqanku jinaspataq p'amp'aykumpurqanku; chhikamantataq Jesusman willaq purirqanku. 13 Jesusqa Juanpaq wañupusqanta yachaspaqa, sapallanmi uj yampupataman chimpaspa wajniqman puripurqan. Chaywampas runakunaqa chayta yacharqanku, jinaspataq tukuyniq llaqtakunamanta lluqsimuspa jallp'apataniq ñanta qatimurqanku. 14 Yampumanta uraqaspataq, Jesusqa achkha runakuna tantakumuqta rikurqan; paykunamantataq anchata khuyapayarikurqan, jinaspataq imaymana unqusqakuna apamusqankuta alliyachirqan. 15 Ch'isiyt'apuqtintaq, yachaqaq qatiqninkunaqa, payman qayllachakuspa ajinata nirqanku: –Ch'isiñam kapun, kaytaq ch'usaq chhikam. Kay runakunata kacharpayapuy, qaylla ayllukunaman purispa mikhunata rantikumunankupaq –nispa. 16 Jesustaq paykunaman ajinata jaynirqan: –Manam puripunanku chanichu kachkanku; mikhunataqa qankuna quychis –nispa. 17 Paykunataq ajinata jaynirqanku: –Phichqa t'ant'awan iskay challwakunallapiwan kapuwanku –nispa. 18 Jesustaq paykunaman ajinata nirqan: –Kayman apampuwaychis –nispa. 19 Chhikataq tukuy runakunata jach'u pampapi tiyaramunankupaq kamachirqan. Chhikamantataq chay phichqa t'ant'akunata jinataq iskay challwatawan makinwan jap'irqan, jinaspataq janaqpachata qhawkataspa yuspärayta qurqan ajinamanta t'ant'akunata phatmiraspa yachaqaq qatiqninkunaman qurqan, paykunataq tukuy runakunaman ch'iqirachimurqanku. 20 Tukuyninku sajsaykunankukama mikhurarqanku, puchuq t'ant'akunata apthapispataq chunka iskayniyuq kanastakunata junt'arachirqanku. 21 Chaypi mikhuqkunaqa ñaqa phichqa waranqa qhari runakuna karqanku, warmikunata jinataq wawakunata mana yupaspa. 22 Chhikamantataq Jesusqa yachaqaq qatiqninkunata yampupatapi purqaruchirqan, qucha chimpaniqman paymanta ñawpaqta purinankupaq, chhikankamataq payqa runakunata kachawachapuchkarqan. 23 Kachawachapurqan chhikamantataq, Jesusqa uj urquniqman chimparqan chaypi sapallan Diosmanta mañakunapaq. Tutayaykuqtintaq pay sapallan chaypi kachkarqan, 24 yampupaq quchapataniqmanta karutaña puripuchkasqa. Wayraqa anchata paykunaniqman wayrarimuspa unuta qhullchuqichichkarqan. 25 Qhipantin sut'iytatampuqtintaq Jesusqa qucha chawpi unupatanta paykunaniqman puriykuchkarqan. 26 Jayk'aqchus yachaqaq qatiqninkuna unupatanta puriykachachkaqta rikurqanku chhikaqa, anchata mulljakurqanku, jinaspataq manchaywan qaparirqanku: –¡Uj qatiqati jamuchkan! –Nispa. 27 Jesustaq paykunaman ajinata nirqan: –¡Ama mulljakuychischu! ¡Nuqam kani: ama manchaychischu! –Nispa. 28 Chayrayku Pedroqa ajinata jaynirqan: –Tata Jesús, qanchus kanki chhikaqa, qan kachkanki chay chhikaman unupatanta jamunaypaq kamachiway –nispa. 29 Jesustaq –Jamuy –nispa payman nirqan. Pedrotaq yampumanta uraqaspa, Jesusqa may chhikapichus kachkarqan chayniqman unupatanta puriykachayta qallarirqan. 30 Chaywampas Pedroqa wayrapaq ancha kallpawan wayramuchkaqta yuwaspaqa mulljakupurqanmi; unuman urmaykuyta qallarispataq, ajinata qaparirqan: ¡Qhispichiway Tata Jesús! –Nispa. 31 Chhikapachataq Jesusqa usqhayta makinmanta jap'ispa nirqan: –¡Ancha pisi iyawniyuq kanki! ¿Imamantataq iskayachikunkiri? –Nispa. 32 Yampuman chimpapusqankumantajina, wayraqa thaniripurqan. 33 Chhikamantataq yampupi kaqkunaqa Jesuspaq ñawpaqimpi killpiykukuspa ajinata nirqanku: –¡Chiqampuni qan Diospaq Churin kanki! –Nispa. 34 Quchamanta ujniq jallp'aman chayaspataq, Genesaret jallp'aniqman chayapurqanku. 35 Chay chhikapi kawsakuq runakunataq Jesusman usqhayllatam riqsirqupurqanku, jinaspataq chay tukuy chhikakunapi Jesuspaq chaypi kasqanta yachapurqanku. Pay qayllamantaq unqusqakunata apamurqanku, 36 jinaspa mantillun ch'ullpallantapas llankharinankupaq mañarikurqanku; jinaspataq tukuy Jesuspaq p'achan llankhariqkunataq alliyasqam kapurqanku.
1 Wakin fariseokuna jinataq Diospaq kamachiynin yachachiq runakuna, pikunachus Jerusalén llaqtamanta chayamusqaku, jinaspa Jesusman qayllachakumuspa ajinata tapurirqanku: 2 –Yachaqaq qatiqniykikunaqa: ¿Imamantataq ñawpa machulanchiskunapaq puriyninkumanjina mana uyart'akuq kankuri? ¿Imamantataq manaraq mikhuchkaspa maki mayllaqakuna ruwaywan, mana junt'ankuri? –Nispa. 3 Jesustaq ajinata tapurirqan: –Ajina kaqtinqa: Qankunaqa, ¿qankunapaq munasqaykichismanjina puriyniykichista junt'anaykichispaqqa, imamantataq Diospaq kamachiyninta mana uyart'aq kankichisri? 4 Imaraykuchus Dios ajinata nirqan: ‘Tataykita, mamaykitawan athumpi kachikuy,’ ‘Pichus tatanta jinataq mamantapas qhinchachan chayqa wañunampaq juchanchasqam kanqa’ –nispa. 5 Qankunataq ajinata yachachichkankichis: pipas tatanta jinataq mamanta, ‘manam yanapariyta atiymanchu, imaraykuchus tukuy kaqniykunataqa Diosmanmi jaywapuni, nispa niyta atinku’ –nispa nichkankichis, 6 ajinallataq qankunaqa, pichus kayta nin chhikaqa, manañam tatanta jinataq mamantapas yanapayta atinmanchu, nispam nillankichistaq. Ajinaqa, qankunapaq puriyniykichismanjina junt'anapaqqa, Diospaq Kamachiynintaqa manam uyart'achkankichischu. 7 ¡Puraj uya runakuna! Allintam Diospaq sutimpi willaq Isaiasqa qankunamanta ajinata rimarqan. 8 “Kay llaqtaqa simillawan yupaychachkawan, sunquntaq nuqamanta may karupiraq kachkan, 9 mana imapaq allin kaqta yupaychawankichis, qasimanta kamachiykunata rikhurichispa, nuqapaq kamachiyniypas kanman ajinata runakunapaq puriyninta yachachichkankichis.” –Nispa. 10 Chhikamantataq, Jesusqa runakunata wajaspa ajinata nirqan: –Uyariychis jinaspa yuwaywan jap'iqaychis: 11 Imachus siminiqta waykuqqa, manam runata qhillichachkanchu. Astawampas imachus simimanta lluqsichkan chaykaqmi runaman qhillichanqa. 12 Chhikamantataq, yachaqaq qatiqninkunaqa Jesusman qayllachakumurqanku, jinaspataq ajinata tapurirqanku: –¿Chay rimasqaykita uyarispa fariseokunapaq anchata phiñarikusqankuta yachankichuri? –Nispa. 13 Paytaq ajinata jaynirqan: –Mayqin yuratachus janaqpacha Tatayqa mana mallkichkarqan chay yuraqa saphinmantapacha t'irarqusqam kanqa. 14 Ajina kachun niychis, imaraykuchus uj ñawsa waj ñawsa masin pusaqkunajinam kanku. Ajinaqa imaynatachus uj ñawsa runaqa waj ñawsa masinta pusaqtinqa, iskayninkum maykaq jutk'umampas urmaykumunqaku. 15 Chhikataq, Pedroqa Jesusman ajinata nirqan: –Chay nisqaykita sut'inchawaychis –nispa. 16 Jesustaq ajinata jaynirqan: –¿Manachu qankunapas kayta yuwaywan jap'iqayta atinkichisri? 17 ¿Manachu yuwaywan jap'iqachkankichis tukuy imapas siminiqta wijsaman waykun, chhikamantataq jawaman lluqsipusqanmantari? 18 Chaywampas simimanta lluqsiqkaqmi runapaq sunqunmantapacha lluqsin; chaykaqmi runaman qhillichan. 19 Imaraykuchus runapaq sunqunmantam mana allin yuwaykunaqa lluqsimun, wañuchiy yuwaykuna, qhari warmi wajkunawan puriykachaspa jucha ruwaykuna, suwakuykuna, llullakuykuna, jinataq mana allin rimaykunawan waqach'akuy yuwaykuna ima. 20 Kaykunam runaman qhillichachkan chayqa; chaywampas makita mana mayllaqakuspa mikhunaqa manam runaman qhillichachkanchu. 21 Jesusqa, chaymanta lluqsimpuspaqa, Tiro jinataq Sidón jallp'aniqkunaman puripurqan. 22 Chhikamantaq uj Cananea warmi, chayniqmanta lluqsimuspa, ajinata nispa waqach'akuyta qallarirqan: –¡Apu Tata, Davidpaq Churin, nuqamanta khuyapayarikuway! ¡Ususiymi uj millay saqra supaypaq ancha ñak'arichisqan kachkan! –Nispa. 23 Jesustaq manam imatapas jaynirqanchu. Chhikataq yachaqaq qatiqninkunaqa payman qayllachakuspa ajinata mañarirqanku: –Chay warmita puripuchun niy, imaraykuchus qhipanchista waqach'akuspa jamuchkan –nispa. 24 Jesustaq ajinata nispa jaynirqan: –Diosqa Israel llaqtapi chinkasqa uwijakunallata maskaqmi kachamuwan –nispa. 25 Chhikamantataq chay warmiqa paypaq ñawpaqimpi ajinata nispa killpiykukurqan: –¡Apu Tata, yanapariway ari! –Nispa. 26 Jesustaq ajinata nispa jaynirqan: –Manam allinchu kanman wawakunamanta t'ant'ata qichuqaspa alqukunaman chhuqjaruchinaqa –nispa. 27 Chay warmitaq ajinata nirqan: –Arï, Tata; chaywampas alqukunantinmi wawakunapaq mikhunan chhikamanta jalaqamuq t'una mikhuy puchukunataqa mikhunku –nispa. 28 Chhikataq Jesusqa ajinata nirqan: –¡Warmi, ancha athunmi iyawniykiqa! Qampaq munasqaykimanjina ruwakuchun –nispa. Chhikamantapacham ususinqa alliyasqa kapurqan. 29 Jesusqa chay chhikamanta Galilea quchaniqman lluqsipurqan; chhikamantataq uj urquman chimpaspa tiyarikurqan. 30 Achkha runakunataq pay kachkarqan chay chhikaman tantakumurqanku, wist'ukunata, ñawsakunata, jup'akunata, tulukunata, jinataq imaymana unqusqakunata apamuspa. Paykunataq Jesuspaq chakin qayllaman churarqanku, jinaspataq pay alliyachirqan; 31 ajinamanta runakunaqa musphalla karqanku chay jup'akuna rimaqta uyarispa, tulukunata alliyachiqta rikuspa, wist'ukunapaq puririsqankumanta, jinataq imaynatachus ñawsakunaqa rikupurqanku chayrayku. Jinaspam Israel llaqtapaq Diosninman yupaycharqanku. 32 Jesusqa yachaqaq qatiqninkunata wajaspa paykunaman ajinata nirqan: –Kay runakunamanta khuyapayarikuni, imaraykuchus kimsa p'unchayñam kaypi mana ima mikhusqa nuqawan kachkanku; mana ima mikhusqataqa manam kacharpayayta munachkanichu, ñankunapi suruqchiwan ama wañunayanankurayku. 33 Yachaqaq qatiqninkunataq ajinata jaynirqanku: –¿Nuqaykuqa, kay ch'usaq pampapi, maymantataq chay tukuy runakunaman mikhunawan sajsarachinapaq t'ant'ata jurqusaqkuri? –Nispa. 34 Jesustaq paykunaman ajinata tapurirqan: –¿Jayk'a t'ant'ataq qankunapaq kanri? –Nispa. –Qanchis t'ant'a jinataq uj jayk'a challwakunapiwan, nispam jaynirqanku. 35 Chhikataq, runakunata pampaman tiyaramunankupaq kamachirqan, 36 makimpi chay qanchis t'ant'akunata jap'ispa Diosman yuspärayta quspataq, phatmiraspataq yachaqaq qatiqninkunaman qurqan, paykunataq runakunaman ch'iqirachimurqanku. 37 Tukuyninkum sajsarankama mikhurarqanku; puchuq t'unakunamantataq, qanchis kanastakuna junt'atam apthapirqanku. 38 Pikunachus mikhuchkarqanku chaykunaqa ñaqa tawa waranqa qhari runakunam karqanku, warmikunata, jinataq wawakunata mana yupaspa. 39 Jinaspa, Jesusqa chay runakunata kachawachapuspa Magdala nisqa jallp'aniqman yampupataman chimpaspa puripurqan.
1 Fariseokuna jinataq saduceokunapiwan Jesús qayllaman chayarqanku, uj sipitamanjina jalaykuchinankupaqtaq, Diosniqmanta jamusqanta yachanapaq uj musphay ruway rikuchinanta mañarqanku. 2 Jesustaq paykunaman jaynispa ajinata nirqan: “Ch'isiyaykuqtinqa qankunaqa ajinatam ninkichis: ‘Janaqpachaqa pukamarï, allin p'unchaymi kanqa’ –nispa. 3 Qhipantintaq ajinata ninkichis: ‘Janaqpachaqa pukamarï, ajinapas phuyuykusqamarï, kunan p'unchayqa wayrawan parapiwan jamunqa,’ –nispa. ‘¡Puraj uya runakuna! Janaqpachapaq rijch'ayninta allin qhawayta yachankichis chhikaqa ¿imaynatataq kay p'unchaykunapi nuqapaq ruwasqaykuna Diosniqmanta jamusqanta mana yachankichisri?’ 4 Kay saqra, qhincha jinataq mana iyawniyuq runakunaqa uj musphay ruway rikuyta mañanku; chaywampas paykunamanqa Jonaspaq rikuchiyninmanta niqtimpas, wajtawanqa manam uj musphay ruwayqa rikuchikuchkanqachu” –nispa. Jinaspataq paykunata saqirpayaspa puripurqan. 5 Jayk'aqchus qucha chimpaniqman puripurqanku chhikaqa, yachaqaq qatiqkunaqa t'ant'a apayta qunqapusqaku. 6 Chhikataq Jesusqa ajinata nirqan: –Fariseokunapaq jinataq saduceokunapaq t'amachiqninkunamanta qhawaqarikuychis. 7 Yachaqaq qatiqkunataq, paykunapura rimakipanakuspa ajinata tapunakurqanku: –¡Manam t'ant'ata apamunchischu! –Nispa. 8 Jesusqa chay rimakipanakusqankuta riparaspaqa ajinata paykunaman nirqan: –¿Imamantataq t'ant'ata mana apamunchischu nispa nichkankichisri? ¡Ima as chhika iyawniyuqtaq qankuna kankichis! 9 ¿Manaraqchu yuwaywan jap'iqachkankichis, jinataq manachu yuwankichis imaynatachus phichqa t'ant'amanta phichqa waranqa runakunaman ch'iqirachisqayta, jinataq jayk'a kanastakunapitaq puchuqkunatapas apthapirqankichis chaytari? 10 ¿Manallataqchu yuwankichis imaynatachus qanchis t'ant'akunamanta tawa waranqa runakunaman ch'iqirachisqayta, jinataq jayk'a kanastakunatataq puchuqkunamantapas apthapirqankichis chaytari? 11 ¿Qankunaqa imaynamantataq mana yuwayakunkichis nuqapaq rimasqaytari? Manam nuqaqa t'ant'amanta rimachkarqanichu. Fariseokunapaq jinataq saduceokunapaq t'amachiqninmanta yuwaywan jark'aqakuychis –nispa. 12 Chhikaraq yachaqaq qatiqninkunaqa Jesuspaq mana t'ant'apaq t'amachiqninmanta rimasqanta, manachayqa fariseokunapaq jinataq saduceokunapaq yachachisqankunamanta yuwaywan jark'aqakunankumanta rimasqanta yuwayakusqaku. 13 Jesusqa Filipopaq Cesarean jallp'aniqman chayarqan chhikaqa, yachaqaq qatiqninkunaman ajinata tapurirqan: –¿Pitaq runapaq Churin nispataq runakuna ninkuri? –Nispa. 14 Paykunataq ajinata jaynirqanku: –Wakinkunaqa Bawtisaq Juanmi nispam ninku; wajkunataq Eliasmi ninku, wajkunataq Jeremiasmi manachayqa wakinkunamanta ujkaq Diospaq sutimpi willaqmi nispam nillankutaq –nispa. 15 –Qankunaqa, ¿Pitaq niwankichistaqri? –Nispa Jesusqa tapurirqan. 16 Simón Pedrotaq ajinata jaynirqan: –Qan Mesías kanki, kawsachkaq Diospaq Churin. 17 Chhikataq Jesusqa payman ajinata nirqan: –Kusikuyniyuqmi kanki, Jonaspaq churin Simón, imaraykuchus kaytaqa manam runaniqta riqsinkichu, manachayqa janaqpachapi kaq Tataymi willasunki. 18 Nuqataq Pedro kasqaykita niyki, kay rumipatapitaq nuqapaq iglesiayta uqharichisaq; ajinamanta wañuypaq kallpampas manam atipayta atinqachu. 19 Janaqpacha qhapaq suyupaq punku wisq'anankunatam qusqayki; qampaq kaypachapi watasqaykiqa janaqpachapi watasqallataqmi kanqa, jinallataq qampaq kaypachapi paskarasqaykiqa janaqpachapi paskarasqallataqmi kanqa –nispa. 20 Chhikamantataq Jesusqa yachaqaq qatiqninkunaman ama pimampas paypaq Mesías kasqanta ninankupaq kamachirqan. 21 Jesusqa yachaqaq qatiqninkunaman paypaq Jerusalén llaqtaman purinanmanta sut'inchayta qallarirqan, jinaspataq machulakuna, kurajkaq sacerdotekuna jinataq Diospaq kamachiynin yachachiq runakuna ima payta anchata ñak'arichinankumanta sut'incharqallantaq. Wañuchiwanqaku, chaywampas kimsa p'unchaymantaqa kawsarimusaqmi nispam nirqan. 22 Chhikataq Pedroqa wajniqman pusaspa Jesusman ajinata nispa runkhayta qallarirqan. –¡Tata ama chaytaqa Dios munachunchu! ¡Manam kaytaqa qanman ruwasunkichismanchu! –Nispa. 23 Jesustaq kutirikuspa ajinata Pedroman nirqan: –¡Supay, nuqamanta uraqaway, imaraykuchus nuqapaq uj mitk'akuy kanki! Qanqa manam Diosjinaqa imatapas rikunkichu, manachayqa runakunapaq rikusqanmanjinam rikunki –nispa. 24 Chhikamantataq Jesusqa yachaqaq qatiqninkunaman ajinata nirqan: –Mayqinkunachus nuqapaq yachaqaq qatiqniy kayta munanku chhikaqa, qankuna kikinmanta qunqakuychis, chakanaykichista q'ipirikuspataq qatimuwaychis. 25 Imaraykuchus mayqimpas kawsaynin qhispichiyta munanqa chayqa, kawsaynintam apt'akunqa, chaywampas pichus kawsayninta nuqarayku jinataq sumaq willaykunarayku apt'akunqa chayqa kawsaytam taripanqa –nispa. 26 ¿Ima allintaq runapaq kanman tukuy kaypachata jap'iqanan, kawsayninta apt'akunman chhikari? ¿Manachayqa, jayk'atataq runaqa kawsayninrayku qunmanri? –Nispa. 27 Imaraykuchus runapaq Churinqa Tatampaq athun k'anchaynimpi angelninkunawan kuskam jamunqa, chhikamantataq sapa ujman ruwasqankumanjinam qhapaq kayta qunqa. 28 Sut'inta niykichis, qankunamanta wakin kaypi kaqkunaqa manaraqmi wañunqakuraqchu, Nuqa runapaq Churin kaypacha apaykachaq jamusaq chay rikunankukamaqa.
1 Suqta p'unchayña kapurqan chhikamantataq, Pedrota, Santiagota jinataq wawqin Juantawan Jesusqa sapallankuta pusqarukuspa, uj athun urquniqman puripurqanku. 2 Chaypitaq paykunapaq ñawpaqimpi kapuspa, Jesusqa waj rijch'ayniyuq tukupurqan. Uyanqa intijina k'ancharirqan, jinataq p'achampas uj yuraq k'anchaymanjina tukupurqan. 3 Chaypitaq Moisesta jinataq Eliastawan Jesuswan rimachkaqta rikurqanku. 4 Pedroqa Jesusman ajinata nirqan: –Tata Jesús, ¡Ima allinchä kaypi kayku! Munanki chhikaqa kimsa ch'ujllakunata, ujta qampaq, wajtaqa Moisespaq, wajtataq Eliaspaq wasichasaqku –nispa. 5 Pedro rimachkaqtintaq uj k'anchachkaq phuyu paykunapataman lluqsimurqan, chay chawpimantataq uj rimay ajinata nispa uyarikumurqan: “Kaymi munasqa Wawayqa, mayqintachus ajllikuni: payman uyariychis –nispa.” 6 Chayta uyarispataq yachaqaq qatiqninkunaqa, uyanku jallp'a pampaman chayanankama ancha mulljasqa killpiykukurqanku. 7 Jesustaq qayllachakuspa paykunaman llankharispa ajinata nirqan: –Sayariychis; ama manchaychischu –nispa. 8 Qhawarirqanku chhikataq, manam pitapas rikupurqankuchu, manachayqa Jesús sapallantam rikurqanku. 9 Urquniqmanta uraqamuchkaqtinkutaq, Jesusqa paykunaman ajinata kamachirqan: –Kay rikusqaykichistaqa Nuqa runapaq Churin kawsarimunaykamaqa ama pimampas willankichischu –nispa. 10 Chhikataq yachaqaq qatiqkunaqa Jesusman ajinata tapurirqanku: –¿Imamantataq Diospaq kamachiyninmanta yachachiq runakunaqa, Eliasqa Mesiasmanta niqtimpas ñawpaqtam jamunqa nispa rimankuri? –Nispa. 11 Jesustaq ajinata jaynirqan: –Eliaspaq ñawpaqta jamunanqa chiqampunim, jinaspataq paymi tukuy imantinta allich'anqa. 12 Chaywampas nuqa niykichis, Eliasqa ñawpaqtañam jamurqan, paykunataq manam riqsirqankuchu, manachayqa imachus munasqankuta payman yanjarqanku. Kikillantataqmi Nuqa runapaq Churinqa paykunapaq makimpi ñak'arisaq. 13 Chaypachataq yachaqaq qatiqkunaqa, Jesusqa Bawtisaq Juanmanta rimachkasqanta riparakurqanku. 14 Jayk'aqchus Jesusqa runakuna kachkarqanku chay chhikaman chayapurqan chhikataq, uj runa Jesusman qayllachakurqan, pay ñawpaqimpi killpiykukuspataq ajinata nirqan: 15 –Apu Tata, churiymanta khuyapayarikuy, imaraykuchus t'uku unquy payman purqatan, jinaspataq manchanatam ñak'arin; may chhikakunaqa unuman jinataq ninaman imam urmaykun. 16 Yachaqaq qatiqniykikunaman puskatani, chaywampas paykunaqa manam alliyachiyta atichkankuchu. 17 Jesustaq ajinata jaynirqan: –¡Ima mana iyawniyuq saqra runakunataq kaykunari! ¿Jayk'aqkamataq qankunawan kaypi kasaqri? ¿Jayk'aqkamataq qankunata tiyqasisqaykichisri? Chay waynata kayman apamuychis –nispa. 18 Chhikamantataq Jesusqa chay millay saqra supayman k'amiykuspa waynamanta jurqupurqan, chhikamantapacham waynaqa alliyasqa kapurqan. 19 Chhikamantataq yachaqaq qatiqninkunaqa Jesuswan waj chhikapi rimaspa ajinata tapurirqanku: –¿Nuqaykuqa, imamantataq chay millay saqra supayta mana chhuqarquyta atiykuri? –Nispa. 20 Jesustaq paykunaman ajinata nirqan: –Imaraykuchus qankunaqa ancha pisi iyawniyuq kankichis. Sut'inta niykichis qankunachus uj mustasa muju chhikan iyawniyuq kawaqchis chhikaqa, kay urquman: ‘Chay chhikamanta kuyuriy, jinaspa wajniqman puripuy’ nispa niwaqchis chhikaqa, chay urquqa kuyurinmanmi. Imapas mana atinaqa manam kachkanmanchu. 22 Galilea suyuniqpi qutupacha puriykachachkaspataq, Jesusqa paykunaman ajinata nirqan: –Nuqa runapaq Churinqa, runakunapaq makinman jap'ichisqam kasaq, 23 jinaspataq paykunaqa wañuchiwanqaku; chaywampas kimsa p'unchaymantam kawsarimpusaq. Kay willasqanqa paykunaman anchata llakirichirqan. 24 Jayk'aqchus Jesusqa yachaqaq qatiqninkunawan Cafarnaúm llaqtaman chayarqanku chhikaqa, Diospaq wasimpaq qulqi apthapiq runakuna Pedroman rikuq purirqanku, jinaspataq ajinata tapurirqanku: –¿Qampaq yachachiqniykiqa Diospaq wasimpaq qulqita manachu quchkanri? –Nispa. 25 Pedrotaq –Arï, pay qunmi, –nispa jaynirqan. Pedrotaq wasiman waykupurqan chhikamantataq, ñawpaqta Jesusqa ajinata nispa rimapayarqan: –¿Simón, qan imaynatataq yuwankiri? Kaypacha llaqta apaykachaqkunaqa ¿pikunamantaq qulqi apthapinankuta mañankuri? ¿Paypaq apaykachasqankunamanchu manachayqa puriq runakunamanchu qulqita mañanri? –Nispa. 26 Pedrotaq ajinata jaynirqan: Puriq runakunamanmi qulqitaqa mañan –nispa. Jesustaq ajinata nispam yaparirqan: –Ajinaqa, kikin apaykachasqankunaqa manam imatapas qunankuchu kachkan –nispa. 27 Chaywampas, kay qulqi apthapiqkuna ama phiñakunankupaqqa, quchaniqman puriy jinaspataq challwa jap'inaykita chhuqaykumuy. Ñawpaqta kaniykumuq challwapaq aysarqumuy, siminta wisq'aranki, chaypitaq uj qulqitam taripanki. Chay qulqita jap'iy jinaspataq mayqinchus nuqapaq jinataq qampaq qulqi quna junt'ananchispaq kanqa; chaytataq apay jinaspa qulqi qunanchista qumuy –nispa.
1 Yachaqaq qatiqninkunaqa Jesusman qayllachakuspa ajinata tapurirqanku: –¿Janaqpacha qhapaq suyupiqa, pitaq kurajkaq kanqari? –Nispa. 2 Jesustaq uj qhari wawata paykuna chawpiman churarqan, 3 jinaspataq ajinata nirqan: –Sut'inta niykichis, qankunachus mana kay wawamanjina tukuchkankichis chhikaqa, manam janaqpacha qhapaq suyuman waykuchkankichischu. 4 Pikunachus kay wawamanjina tukun jinataq llamp'u sunquyuqqa, chaykunam janaqpacha qhapaq suyupi kurajkaqmanta riqsisqaqa. 5 Jinallataq pichus kay wawatajina nuqapaq sutiypi jap'iqan chhikaqa, nuqatam jap'iqawan. 6 “Mayqinchus kay uj juch'uy nuqaman iyaw niq wawaykunata juchaman urmachinman chaymanqa, allinraqmi kanman uj athun piqana marana rumiwan kunkanmanta wataykuspa mama quchaman chhuqaykunankuqa. 7 ¡Ancha mana allinmi kaypacha runakunapaq juchaman urmachiykuna kasqanqa! Chayqa kanampunim, chaywampas ¡Imalla kachkanqa pi runachus wakinkunaman juchaman urmachichkan chaykaqpaqqa!” 8 “Chayrayku, makiykichus manachayqa chakiykichus juchaman urmaykuchisunki chhikaqa, khuchuqakuy jinaspa qanmanta karuniqman chhuqay; allinraqmi kanman muthu makiyuq jinataq muthu chakiyuq kawsayman waykunaykiqa, iskaynin makiyuq jinataq iskaynin chakiyuq wiñaypaq lawrachkaq ninaman chhuqaykusqa kanaykimanta niqtimpasqa. 9 Ñawiykichus juchaman urmaykuchisunki chhikaqa, jurqurakuy jinaspa qanmanta karuniqman chhuqay; allinraqmi kanman ch'ulla ñawiyuq kawsayman waykunaykiqa, iskay ñawiyuq wiñaypaq lawrachkaq ninaman chhuqaykusqa kanaykimanta niqtimpasqa.” 10 “Kay juch'uykunamanta mayqintapas ama juch'uychaychischu. Imaraykuchus nuqa niykichis, janaqpachapiqa paykunapaq angelninkunaqa Tataypaq ñawpaqimpipunim kachkanku, 11 imaraykuchus Nuqa runapaq Churinqa, chinkasqa kaqkunata qhispichiqmi jamuni.” 12 “¿Kaymanta imatataq niwaqchisri? Uj runachus pachaj uwijayuq kanman jinaspa ujkaq chinkawachapunman chhikaqa, ¿isqun chunka isqunniyuq uwijakunata urquniqpi saqirpayaspa manachu chay k'ita uwijata maskaq purichkanmanri? 13 Chinkasqa uwijata taripaspataq, chay runaqa anchatam kusikunqa, wakin isqun chunka isqunniyuq mana chinkasqa uwijakunamanta niqtimpas. 14 Ajinallataqmi, janaqpachapi kachkan chay Tataykichisqa kay juch'uykunapaq chinkanankuta mana munanchu.” 15 “Wawqiykichu uj mana allinta ruwasunki chhikaqa, paywan sapallampi rimanariy, jinaspa mana allin ruwasqanta riqsichimuy. Uyart'asunki chhikaqa, wawqiykiwan sumaqpim kawsakupunki. 16 Mana uyart'asunki chhikataq, ujta, iskay manachayqa ujtawampas wajay, jinaspa paywan rimaq puriy, ima rimasqaykitapas iskayniyuq manachayqa kimsayuqpas uyarinankupaq ajinamanta paykunapas yachanallankupaqtaq. 17 Paykunamampas mana uyart'anqa chhikaqa, Iglesiaman willay; chaywampas mana uyart'akupuqtinqa, mana Diosman iyaw niq runapas manachayqa Roma llaqtapaq qulqi apthapiq runapas kachkanman ajinata rikupunki.” 18 Sut'inta niykichis, imatachus kaypachapi wataykunkichis chayqa, janaqpachapiqa watasqallataqmi kanqa, jinallataq imatachus kaypachapi paskarankichis chayqa, janaqpachapi paskarasqallataqmi kanqa. 19 “Kayta niykichis: Qankunamanta iskayniyuqchu kaypachapi Diosman imatapas mañanapaq rimanarikuspa mañankichis chhikaqa, janaqpachapi kachkaq Tatayqa qusunkichismi. 20 May chhikapichus iskayniyuq manachayqa kimsayuqpas sutiypi tantakunku, chay chawpipim nuqa kachkani.” 21 Chhikataq Pedroqa purispa ajinata Jesusman tapurirqan: –Apu Tata, wawqiychus ima mana allinta ruwawanqa chhikaqa, ¿jayk'a kutitaq pampachanayri? ¿Qanchis kutikamachu? –Nispa. 22 Jesustaq ajinata jaynirqan: –Manam qanchis kuti pampachanaykita mañachkaykichu, manachayqa qanchischunka kuti qanchistam pampachanayki, nispam niyki –nispa. 23 “Chayrayku, uj qhapaq suyu apaykachaq, jaywaqninkunawan kaqninkunata yupthapiyta munanman ajinamanmi janaqpacha qhapaq suyuwanqa ruwakun. 24 Chayta ruwachkaqtintaq, uj achkha waranqa waranqa manuyuq jaywaqnin runata payman puskatarqanku. 25 Chay jaywaqnin runapaq mana imawampas manun junt'anapaq kachkaqtin, qhapaq suyu apaykachaqqa tukuy imanta, payta, warminta, jinataq wawankunatawan ima ranqarqumunankupaq kamachirqan, ajinamanta manun junt'asqa kapunampaq. 26 Chay runataq qhapaq suyu apaykachaqpaq ñawpaqimpi killpiykukuspa ajinata mañarikurqan: ‘Tata suyariway, chhikamantam tukuyninta junt'apusqayki,’ nispa. 27 Qhapaq suyu apaykachaqnintaq paymanta khuyapayarikurqanmi; ajinaqa manunkunamanta pampachaspa puripunampaq kacharipurqan.” 28 “Chaymanta lluqsimpuspataq, chay jaywaq runaqa, uj paypaq jaywaq masinwan tinkurqan, pichus uj as chhika qulqi manun karqan. Paytataq kunkanmanta jap'iykuspa sipirquyta qallarirqan: ‘¡Kunan pacha manuykita junt'apuway!’ –Nispa. 29 Jaywaq masintaq paypaq ñawpaqimpi killpiykukuspa ajinata mañarikurqan: ‘Suyariway chhikamantaqa tukuynintam junt'apusqayki,’ nispa. 30 Paytaq manam uyariyta munarqanchu, manachayqa tukuy manun junt'anankamaqa uj wisq'ana wasiman wisq'aykuchirqan. 31 Kay ruwasqantaq wakin jaywaq masinkunapaq sunqunkuta anchatapunim nanarichirqan, chayraykum paykunaqa chay ruwasqanmanta qhapaq suyu apaykachaqman willaq purirqanku. 32 Chhikataq qhapaq suyu apaykachaqqa payta wajachispa, ajinata nirqan: ‘¡Saqra runa! Tukuy manuykitam mañarikusqaykirayku pampachayki. 33 Qantaq, imaynatachus nuqa qanmanta khuyapayarikuni, ajinallatataqmi jaywaq masiykimanta khuyapayarikunayki karqan’ –nispa. 34 Chaytukuytapuni phiñarikupuspataq, qhapaq suyu apaykachaqqa tukuy manunta junt'anankama khirjamunankupaq kamachirqan.” 35 –Qankunachus wawqimasiykichista tukuy sunquwan mana pampachankichis chhikaqa, kikillantataqmi janaqpachapi kaq Tatayqa qankunawan ruwanqa.
1 Jesusqa Galilea suyumanta puripurqan, jinaspataq Jordán mayumanta inti lluqsimuyniq Judea suyuman chayarqan. 2 Achkha runakuna Jesusta qatirqanku, chaypitaq unqusqakunata alliyachirqan. 3 Wakin fariseokunataq Jesusman qayllachakuspa, sipitamanjina jalaykuchinapaq pantachiyta munaspa payman ajinata tapurirqanku: –¿Ima kaqtimpas, qharipaq warmin wijch'unanqa atikunmanchuri? –Nispa. 4 Jesustaq paykunaman ajinata jaynirqan: –¿Qallariypi pichus ‘qhari warmita ruwarqan’ chayta manachu qankunaqa Qilqasqakunapi ñawirirqankichisri? –Nispa. 5 Jinaspataq ajinata nirqan: ‘Chayrayku, qhariqa tatanta jinataq mamantawan saqinqa warminwan ujlla kapunankupaq, iskayninkutaq uj runamanjinallam tukupunqaku.’ 6 Ajinaqa manañam iskayñachu kapunku, manachayqa uj sapallamanmi tukupunku. Ajinaqa Diospaq qhariwarmita ujman tukuchisqantaqa, manam pi runapas wijch'unachiyta atinkumanchu –nispa. 7 Paykunataq ajinata tapurirqanku: –¿Ajinaqa, imamantataq Moisesqa uj wijch'unakuna qilqasqa llaqata warmiman quspa kachawachapunam nispa kamachirqanri? –Nispa. 8 Jesustaq paykunaman ajinata nirqan: –Moisesqa wijch'unakuyqa atikunmi nispam nisunkichis, qankunapaq pisi sunqu kasqaykichisrayku; chaywampas qallariypiqa manam chayqa ajinachu kachkarqan. 9 Nuqataq niykichis, pichus warminta mana wajwan puriykachachkaqtin mana juchayuqta wijch'un, jinaspa waj warmiwan runachakupun chhikaqa, millay khuchi juchatam chay qhariqa ruwan –nispa. 10 Yachaqaq qatiqninkunataq payman ajinata nirqanku: –Ajinaqa, kaychus qharipaq warminwan ajina kanan chhikaqa, runachakunaqa manam allinchu kachkanqä –nispa. 11 Jesustaq paykunaman ajinata jaynirqan: –Manam tukuyninku kaytaqa yuwaywan jap'iqachkankumanchu, manachayqa pikunamanchus Diosqa yuwayta qun chaykunallam jap'iqankuman. 12 Runakunapaqqa imaymana yuwaykunam mana runachakunankupaq kan: ujkunaqa, wawamantapacham runachakunapaq mana atiyniyuq paqarinku, wakinkunamantaq runakunallataq mana atiyniyuqta tukuchipunku, wajkunataq janaqpacha qhapaq suyurayku mana atiyniyuqjina kawsanku. Pichus kayta yuwaywan jap'iqan chayqa, sumaqta jap'iqachun. 13 Wawakunata Jesús qayllaman paypaq makinwan uña umankunamanta llankharispa Diosman paykunamanta mañapunampaq puskatarqanku; chaywampas yachaqaq qatiqkunaqa, chay puskataqkunaman k'amiyta qallarirqanku. 14 Chhikataq Jesusqa ajinata nirqan: –Chay wawakuna nuqaman chimpamuqta ama jark'aychischu, imaraykuchus Diospaq qhapaq suyunqa kay wawakunajina kaqkunapaqmi –nispa. 15 Wawakunapaq uña umankunapi makinta churqatarqan, jinaspataq chay chhikamanta puripurqan. 16 Uj wayna Jesusman rikuq purispa ajinata tapurikurqan: –Yachachiq, ¿Wiñay kawsay taripanaypaq, ima allin ruwaytataq ruwanay kanmanri? –Nispa. 17 Jesustaq payman ajinata jaynirqan: –¿Imamantataq imachus allin kachkan chaymanta tapuriwankiri? Uj sapallam allinqa kan. Chaywampas, kawsayman waykuyta munanki chhikaqa, kamachiykunatam junt'anayki. 18 Waynataq –¿Mayqinkunatataq junt'anayri? –Nispa tapurikurqan. Jesustaq ajinata payman nirqan: –‘Ama wañuchiychu, ama millay khuchi juchakunata ruwaychu, ama suwakuychu, ama waj runakunajawapi mana allinman chayachinapaq llulla rimaykunata rimaychu, 19 tataykita mamaykitawan athumpi kachiy, jinataq runa masiykita qan kikimpas kanman ajinata munakuy,’ nispa. 20 –Tukuy chaykunata junt'apuniñam, ¿Imawanraqtaq junt'anay kanmanri? –Nispa waynaqa nirqan. 21 Jesustaq payman ajinata jaynirqan: –Chiqan runa kayta munanki chhikaqa, puriy jinaspataq kaqniykikunata ranqaramuy, chhikamantataq mana imayuq wajcha runakunaman qumpuy. Ajinamanta janaqpachapi tukuy imayuq qhapaq kaqniykikuna kanampaq. Chhikamantataq jamuspa nuqaman qatimuway –nispa. 22 Chayta uyarispataq waynaqa, llakisqam puripurqan, imaraykuchus payqa ancha qhapaq runam karqan. 23 Chhikataq Jesusqa yachaqaq qatiqninkunaman ajinata nirqan: –“Sut'inta niykichis, imaraykuchus uj qhapaq runapaq janaqpacha qhapaq suyuman waykunanqa ancha kallpam kanqa. 24 Ujtawampas nisqallaykichis, astawan jasallaraqmi kanman uj kamilluqa yawripaq ñawinniqta ujniqman lluqsinanqa, Diospaq qhapaq suyumpi uj qhapaq runapaq waykunanmanta niqtimpasqa” nispa. 25 Chayta uyarispataq, yachaqaq qatiqninkunaqa, astawanraqmi musphararqanku, jinaspataq ajinata nirqanku: –Chhikaqa, ¿pitaq qhispichikuyta atinqari? –Nispa. 26 Jesustaq paykunaman qhawkataspa ajinata jaynirqan: –Kayqa runapaq manam atikunchu, chaywampas Diospaqqa imapas atikullanmi –nispa. 27 Chhikataq Pedroqa ajinata nirqan: –Nuqaykuqa tukuy ima kaqniykunata saqirpayamuyku jinaspa qanman qatiykichis ¿Imatataq jap'iqasaqkuri? –Nispa. 28 Jesustaq paykunaman ajinata jaynirqan: –Sut'inta niykichis, jayk'aqchus tukuy imapas musuqmanta ruwakupunqa chhikapacha: Jayk'aqchus Nuqa runapaq Churin sumaq k'anchayniypi atiyniywan tiyanaypi tiyaykurikupusaq chhikaqa, qankuna nuqaman qatiqniykunaqa chunka iskayniyuq Israel suyupi kaq llaqtakunaman juchanchanapaqmi athun tiyanakunapi tiyarikupunkichis. 29 Jinallataq tukuy pikunachus, wawqinta, pananta, tatanta, mamanta, wawankunata, ichapas chajranankunata nuqarayku saqirpayarqanku, chaykunaqa pachaj kutitaraq chaymanta niqtimpas jap'iqanqaku, jinallataq wiñay kawsaytapas jap'iqallanqakutaqmi. 30 Chaywampas achkhayuq kunan p'unchaykuna kurajkaq kachkanku chaykunaqa achkhayuqmi qhipapi kapunqaku; jinallataq pikunachus kunan p'unchaypi achkhayuq qhipapi kachkanku chaykunaqa kurajkaq kapullanqakutaq –nispa.
1 “Janaqpacha qhapaq suyuqa uj chajrayuq runaman rijch'akun, pichus qhipantin ancha tutapaqariymanta uvas chajran llank'achinapaq llank'aqkunata mink'aq lluqsirqan. 2 Paykunawantaq uj p'unchay kallpasqamanta qunampaq rimanarirqan, jinaspataq uvas chajranman llank'amunankupaq kachapurqan. 3 Chay kikin p'unchaytaq ñaqa ñawpaq akullipacha, wajmanta lluqsirqan, jinaspa wakinkunata llaqtakanchapi qasi tiyarachkaqta rikurqan. 4 Paykunamantaq ajinata nirqan: ‘Qankunapas uvas chajrayman llank'aq purillaychistaq, jinaspataq kallpasqaykichismanjina chiqan kachkan chaytam qusqaykichis –nispa.’ Paykunataq llank'aq purirqanku. 5 Chajrayuqqa wajmanta chawpi p'unchay, jinataq ch'isi akulli pachapas lluqsispa, kikillantataq ruwarqan. 6 Ch'isiyaykupuqtintaq, puripunapaq ñaqa apthapikuna chhika pacha wajmanta llaqtakanchaniqman purispa, waj qasi tiyarachkaq runakunata taripallarqantaqmi, jinaspataq ajinata paykunaman tapurirqan: ‘¿Imamantataq qankunaqa tutamantapacha kunankama mana llank'aspa qasi tiyarachkankichisri? –Nispa.’ 7 Paykunataq ajinata jaynirqanku: ‘Manam pipas nuqaykuta mink'akuchkawankuchu, chayraykum qasilla tiyarakuchkayku –nispa.’ Chajrayuqtaq paykunaman ajinata nirqan: ‘Qankunapas, uvas chajrayman llank'aq purillaychistaq,’ nispa.” 8 “Tutayaykupuqtintaq, chajrayuqqa ajinata llank'achiq runaman nirqan: ‘Tukuy llank'aqkunata wajay, jinaspataq qhipa waykuqkunamanta qallarispa ñawpaq waykuqkunaman tukuchaspa kallpasqankunamanta qupuy –nispa.’ 9 Chaypitaq pikunachus qhipata ch'isiyaykupuqtinña llank'aq waykuchkarqanku chaykuna llank'achiqman chimparqanku, jinaspataq uj p'unchay junt'asqa kallpasqamantam jap'iqarqanku. 10 Tutamantapacha ñawpaqta waykuq llank'aqkunapaq chimpananku kapurqan chhikataq, uj p'unchay kallpasqamanta niqtimpas astawan achkhatachä jap'iqasun nispa yuwachkarqanku; chaywampas sapa ujninku kikin uj p'unchay kallpasqallamanta jap'iqapurqanku. 11 Chayta jap'iqaspataq chajrayuqpaq ajinata nispa thuthukuyta qallarirqanku: 12 ‘Nuqaykuqa tutamantapacha ch'isiyaykunankama chay tukuy ruphaypi llank'ayku; kaykunataq ch'isi chayamuspa uj chhikapachallata llank'arinku, chaywampas nuqaykuwan kikintapas kallpankuman ajinatam qanqa paykunaman kallpasqankunamanta quchkanki,’ nispa. 13 Chajrayuqtaq ujkaqman ajinata jaynirqan: ‘Wawqimasiy, ima mana allintapas manam ruwachkaykichu. ¿Manachu qanwan uj p'unchay kallpasqamanta qunapaq rimachkarqanchisri? 14 Ajinaqa, chay kallpasqaykimanta jap'iqaspa puripuy. Nuqachus kay qhipa waykumuqman qanmanjina kikinta quyta munani chhikaqa, 15 nuqapaq munayniymi qulqiywan ima ruwakunaypasqa. ¿Manachayqa nuqapaq sumaq sunquyuq kasqaymantachu icha chhiqnikuchkankiri?’ –Nispa.” 16 “Ajinaqa, pikunachus kunan p'unchay qhipapi kachkanku, chaykunam ñawpaqpi kanqaku; jinallataq, pikunachus kunan p'unchay ñawpaqpi kachkanku chaykunaqa qhipapim kapullanqakutaq.” 17 Jerusalén llaqtaman purichkaspataq, Jesusqa chunka iskayniyuq yachaqaq qatiqninkunata wajniqman wajaspa ajinata nirqan: 18 –Qankunapaq rikusqaykichismanjina, kunanqa Jerusalén llaqtaman chimpachkanchis, maypichus Nuqa runapaq Churinqa, kurajkaq sacerdotekunaman jinataq Diospaq kamachiynin yachachiq runakunaman puskatasqa kasaq, pikunachus wañunaypaq juchanchawanqaku, 19 jinaspataq nuqamanta asikunankupaq, maqjanawankupaq jinataq chakataykunawankupaq puriq runakunaman puskatawanqaku; chaywampas nuqaqa kimsa p'unchaymantam kawsarimpusaq. 20 Zebedeopaq churinkunapaq maman; Santiago, jinataq Juan wawankunata pusarikuspa Jesusman qayllachakurqan, jinaspataq ñawpaqimpi mañarikunapaq killpiykukurqan. 21 Jesustaq payman ajinata tapurirqan: –¿Imatataq munankiri? –Nispa. Paytaq ajinata jaynirqan: –Qhapaq suyuykipiqa ujkaq churiyta pañaniqniykipi, ujkaqtataq lluq'iniqniykipi tiyarikunankupaq kamachiy –nispa. 22 Jesustaq ajinata jaynirqan: –Qankunaqa manam mañasqaykichista yachachkankichischu. ¿Nuqajina ñak'arinapaq jinataq ima tukuy mana allinkuna nuqawan ruwakuchkanqa, chaypaq wakichasqachu kankichisri? –Nispa. Paykunataq ajinata nirqanku: –Wakichisqam kayku –nispa. 23 Jesustaq paykunaman ajinata jaynirqan: –Qankunaqa nuqajinallataqmi anchata ñak'arinkichis, chaywampas pichus nuqapaq pañaniqniypi jinataq lluq'iniqniypi tiyarikunankuqa manam nuqapaq qunaychu kachkan, manachayqa pikunapaqchus Tatayqa wakichachkan chayman qusqam chayqa kanqa. 24 Jayk'aqchus wakin chunkayuq yachaqaq qatiqkuna chayta uyarirqanku chhikaqa, chay iskaynin wawqimasintinkunapaq anchatam phiñarikupurqanku. 25 Jesustaq paykunata wajarispa ajinata nirqan: –Qankuna allinta yachankichis, imaynachus kaypachapiqa llaqta jinataq suyukunata apaykachaqkunaqa, munayninkumanjina imatapas ruwaspa runakunajawapi manchay atiyninkuwan tiyaykukunku. Jinataq kurajkaqkunaqa atiyniyuq kasqanta runakunapaq ñawpaqimpi rikhurichinku. 26 Chaywampas qankuna chawpipiqa manam ajina kananchu. Astawampas wajniqmantam kanan. Qankuna chawpimanta pichus kurajkaq kayta munan chhikaqa, wakinkunamanmi jaywananqa; 27 jinataq pichus ñawpaqpi kayta munan chayqa, wakinkunapaq jaywaqninman tukt'aspam paykunaman jaywanallantaq. 28 Imaraykuchus ajinallataqmi Nuqa runapaq Churimpas mana kaypachaman jaywachikuqchu jamuni, manachayqa tukuy runakunaman jaywanapaq jinallataq paykunarayku kawsayniyta qunapaqmi kaypachaman jamuni –nispa. 29 Paykunaqa Jericó llaqtamanta lluqsimuchkarqanku chhikataq, achkha runakunam Jesusman qatimurqanku. 30 Iskay ñawsakuna ñanjawapi tiyarachkarqanku, Jesuspaq chayniqman purisqanta uyarispataq, ajinata waqach'akurqanku: –¡Apu Tata, Davidpaq Churin, nuqaykumanta khuyapayarikuy! –Nispa. 31 Runakunataq ama waqach'akunankupaq k'amiyta qallarirqanku, paykunataq astawan kallpawanraq waqach'akurqanku: –¡Apu Tata, Davidpaq Churin, nuqaykumanta khuyapayarikuy! –Nispa. 32 Chaymanta Jesusqa purichkaspa sayt'arqan, chay iskay ñawsakunata wajaspataq ajinata tapurirqan: –¿Imatataq qankunapaq ruwanayta munankichisri? –Nispa. 33 Paykunataq ajinata jaynirqanku: –Apu Tata, wajmanta qhawatatayta munayku –nispa. 34 Jesustaq paykunamanta khuyapayarikuspa, ñawinkunamanta llankharirqan. Chay kikin pachapitaq chay ñawsakunaqa qhawatataspa Jesusman qatipurqanku.
1 Jayk'aqchus Jerusalén llaqta qayllapi kapurqanku, jinaspataq Betfageniq Olivos nisqa urquniqman chayarqanku chhika, Jesusqa iskayniyuq yachaqaq qatiqninkunata kacharqan, 2 ajinata nispa: –Chimpapi rikhurimuchkan chayniq juch'uy aylluman puriychis. Chaypitaq uj uñayuq china asnuta uñanwan kuska watasqa kachkaqta taripankichis. Chaytataq paskaramuspa aysaripumuwaychis. 3 Pipas imata nisunkichis chhikaqa, Tata kay asnuta munachkan, chhikamantam kutichimpusunki ninkichismi –nispa. 4 Kaytaq ruwakurqan imaynatachus Diospaq sutimpi willaq qilqachkarqan ajinaman junt'akunampaq: 5 “Sión llaqtaman niychis: Qhawariy, uj asnujawapi tiyqatasqa qhapaq suyu apaykachaqniyki sumaq llamp'u sunquyuq qanman jamuchkan, uj uña asnupi, q'ipi apaykachaq uywapaq uñanjawapi.” 6 Yachaqaq qatiqkunataq imaynatachus Jesuspaq nisqanmanjina purispa ruwamurqanku. 7 Uñantinta chay asnuta aysaspataq, mantillunkunawan llijllaykuchirqanku jinaspa Jesusqa chay pataman tiyqatapurqan. 8 Chaypitaq achkha runakuna karqanku, wakinkunaqa mantillunkunata, wajkunataq sach'akunamanta ñañu q'umir ch'ampakunata p'ataqamuspa ñan pampaman mast'ararqanku. 9 Ñawpaqta, jinataq qhipanmanta puriqkunaqa ajinata waqach'akuspa purirqanku: –¡Jallalla qhapaq suyu apaykachaq Davidpaq Churin! ¡Kusikuyniyuqmi pichus Apu Dios Tatapaq sutimpi jamuchkan chayqa! ¡Jallalla janaqkunapi! –Nispa. 10 Jayk'aqchus Jesusqa Jerusalén llaqtaman waykurqan chhikaqa, tukuy llaqtapi kawsaqkuna piturakurqanku, ajinamanta achkhayuq ajinata nispa tapunakuchkarqanku: –¿Pitaq kayri? –Nispa. 11 Runakunataq ajinata jaynirqanku: –Galilea suyupi kaq Nazaret llaqtapi tiyaq Diospaq sutimpi willaq Jesusmi –nispa. 12 Jesusqa Diospaq wasinman waykurqan, chaypitaq ranqaqkunata jinataq rantikuqkunata tukuyninkuta chay ukhumanta qatirqumurqan. Qulqi chhalaqkunapaq jinataq urpikuna ranqaqkunapaq qhatunkunata tijramuspa chhuqaramurqan. 13 Chhikamantataq paykunaman ajinata nirqan: –Qilqasqakunapiqa ajinatam nin: ‘Wasiyqa Diosmanta mañakuna wasim kanqa,’ chaywampas qankunaqa suwakunapaq jutk'unmanmi kay wasimanta tukuchisqankichis –nispa. 14 Diospaq wasimpi Jesús kachkaqtintaq, ñawsa jinataq wist'u runakuna payman qayllachakumurqanku, paytaq paykunata alliyachirqan. 15 Kurajkaq sacerdotekuna jinataq Diospaq kamachiynin yachachiqkuna chay musphay ruwaykunata ruwaqta rikuspa, jinataq wawakunapaq Diospaq wasin ukhupi ¡Jallalla qhapaq suyu apaykachaq Davidpaq Churin! Nispa, ch'aqwarachkaqta uyarirqanku chhikataq phiñarikuspa 16 Jesusman ajinata nirqanku: –¿Chaykunapaq rimasqanta uyarinkichu? –Nispa. Jesustaq paykunaman ajinata jaynirqan: –Arï, uyarinim. Chaywampas ¿kayjawamanta Qilqasqakunapi rimasqanmantaqa manachu qankuna ñawirirqankichisri? Chaypiqa ajinatam nin: ‘Juch'uy wawakunapaq jinataq ñuñuchkaqkunapaq siminmanta lluqsiq takiykunapim kallpaykita tiyaykuchirqanki.’ 17 Chhikamantataq paykunata saqispa, Betania llaqtaman puripurqan, maypichus chay tuta puñumurqan. 18 Qhipantin tutamantataq, llaqtaman kutirimuspa Jesusqa mikhuymanta yariqachikurqan. 19 Ñanjawapitaq uj higo sach'ata rikurqan, chayman qayllachakuspataq llaqankunallatam rikurqan. Chhikataq chay higo sach'aman ajinata nirqan: –¡Jayk'aqpas wajmantaqa amapuni uriychu! –Nispa. Chhikapachataq chay higo sach'aqa ch'akirqupurqan. 20 Chayta rikuspataq yachaqaq qatiqkunaqa musphalla qhiparapurqanku, jinaspataq Jesusman ajinata tapurirqanku: –¿Imaynataq kay higo sach'aqa chhikapacha ch'akirqupunri? –Nispa. 21 Jesustaq ajinata jaynirqan: –Sut'inta niykichis, qankunachus iyawniyuq kawaqchis mana iskayakuq chhikaqa, manam kay higo sach'awan ruwasqallaytachu ruwawaqchis, manachayqa kay urqutachus: ‘Chay chhikamanta kuyuriy jinaspa quchaman lluqllaykuy’ niwaqchis chhikaqa, ajinatam ruwakunman. 22 Kikillantataqmi imatachus Diosmanta tukuy iyawniykichiswan qankuna mañakunkichis chhikaqa jap'iqankichis. 23 Jesusqa Diospaq wasinman waykurqan. Chaypi yachachispa kachkaqtintaq, kurajkaq sacerdotekuna jinataq judiokunapaq machulankunapiwan, ajinata tapurispa payman qayllachakurqanku: –¿Ima atiywantaq kayta ruwankiri? ¿Pitaq kay atiyta qusunkiri? –Nispa. 24 Jesustaq paykunaman ajinata jaynirqan: –Qankunamanqa nuqa tapurillasqaykichistaqmi: ¿Pitaq Juanta bawtisanampaq kachamunri, Dioschu, manachayqa runakunachu ichä? –Nispa. 25 Qankunachus kayta jayniwankichis chhikaqa, ima atiywantaq nuqa kaykunata ruwani chaytaqa nillasqaykichistaqmi –nispa. Paykunapurataq ajinata ch'aqwayta qallarirqanku: “Diosmi kachamun nisun chhikaqa: ‘¿Imamantataq payman mana iyaw nirqankichisri? Nispachariqa niwasunqa,’ –nispa. 26 Runakunata manchasqanchisraykuqa, manallataqmi runakunam kachamun nispa nichuwanchu, imaraykuchus tukuyninkum Bawtisaq Juanpaq Diospaq sutimpi willaq kasqanta iyaw nirqanku” –nispam ch'aqwarachkarqanku. 27 Ajinaqa Jesusman kayta jaynirqanku: –Manam yachaykuchu –nispa. Chhikataq Jesusqa paykunaman ajinata jaynirqan: –Ajinaqa nuqapas manallataqmi ima atiywantaq kaykunata ruwani chaytaqa nichkasqaykichischu –nispa. 28 Jesusqa kurajkaq sacerdotekunaman jinataq judiokunapaq machulankunaman ima ajinata tapurirqan: –¿Imaninkichistaq kayjawamantari? Uj runa iskay churiyuq karqan, jinaspataq ujkaqman ajinata nirqan: ‘Waway, kunan p'unchay chajrayman llank'aq puriy –nispa.’ 29 Churintaq ajinata jaynirqan: ‘¡Manam puriyta munanichu! –Nispa.’ Chaywampas yuwatatarikuspa, llank'aq purirqan. 30 Chhikamantataq chay tatanqa ujkaqman qayllachakuspa kikinta nirqallantaq. Kaytaq ajinata jaynirqan: ‘Arï tata, purisaqmi, nispa’ chaywampas manam llank'aq purirqanchu. 31 ¿Chay iskayninkumanta, mayqintaq tatampaq munasqanta ruwarqanri? –Ñawpaqkaq –nispa tukuyninku jaynirqanku. Jesustaq paykunaman ajinata nirqan: –Sut'inta niykichis, Roma llaqtapaq qulqi apthapiq runakunapas, jinataq achkha qharikunawan puriykachaq warmikunapas qankunamanta niqtimpas ñawpaqtaraqmi janaqpacha qhapaq suyuman waykunqaku. 32 Imaraykuchus Bawtisaq Juanqa, qankunaman chiqan kawsay ñanta yachachiqmi jamurqan, qankunataq manam payman iyaw nirqankichischu; chay qulqi apthapiq runakunakaqmi jinataq achkha qharikunawan puriykachaq warmikunapiwan iyaw nirqanku. Chaywampas qankunaqa, chaykunata rikuchkaspas manam juchaykichismanta qunqaspa iyaw niyta munarqankichischu. 33 “Waj rijch'anachiyta uyariychis: Uj runa chajranampi uvata mallkiykurqan, chaytataq muyuriyta qinchaykurqan; vino ruwanapaq uj quwuñatapas wakichallarqantaqmi, jinaspataq uj athun pirqapatapi chajra qhawanapaq ch'ujllata ruwarqan. Chhikamantataq uj llank'aq runakunaman chay chajranata wakiypi quspa karuniqman puripurqan. 34 Apthapina p'unchay chayampuqtintaq, chajrayuq runaqa uywasqan runakunata chay llank'aqkunamanta imachus paypaq tupaqin kachkarqan chay mañamunankupaq kachamurqan. 35 Chaywampas, chay llank'aq runakunaqa chajrayuqpaq uywasqankunata jap'irqurqanku, ujtaqa maqjarqanku, ujtataq wañurquchirqanku, ujkaqtataq rumiwan ch'aqirqurqanku. 36 Chajrayuqqa ñawpaqmanta niqtimpas astawanraq uywasqankunata wajmanta kachamurqan; chaywampas chay llank'aq runakunaqa, kikillantataq ñawpaqkunatajina yanjarqanku.” 37 “Qhipataña pay kikimpaq churinta ajinata yuwaspa kachamurqan: ‘Kay wawaykaqtaqa mancharinqakupunichari’ –nispa. 38 Chaywampas jayk'aqchus chay churinta rikurqanku chhikataq, llank'aqkunaqa paykunapura ajinata rimanarikurqanku: ‘Kaymi tatampaq ima kaqninkunatapas jap'inqa; wañurquchisun jinaspataq chajrananwan nuqanchis qhiparapusunchis,’ nispa. 39 Ajinaqa jap'irquspa chay chajra ukhumanta jawaniqman aysarqumuspa wañurquchipurqanku. 40 “Kunanqa, jayk'aqchus chajrayuq jamunqa chhikaqa, ¿chay llank'aqkunawan, imatam ruwanqa ninkichistaqri? –Nispa.” 41 Paykunataq ajinata jaynirqanku: –Chay saqra llank'aqkunataqa mana khuyapayarikuspam wañurachimunqa, jinaspataq pikunachus apthapina pachapi tupaqinta urisqanmantajina quq waj llank'aqkunamanmi chay chajranta wakiypi qupunqa. 42 Chhikataq Jesusqa ajinata nirqan: ¿Qankunaqa Qilqasqakunata manachu ñawirinkichisri? Chaypiqa ajinatam nin: ‘Ima rumitachus wasi ruwaqkunaqa juch'uychanku chayqa, pirqa japqasiq rumimanmi tukupun. Kaytaqa Apu Dios Tatam ajinata ruwan, chaymantam ancha musphay kusisqa kanchis.’ 43 Chayraykum qhapaq suyuqa qankunamanta qichusqam kanqa nispa niykichis, chaytaq waj sumaq urichiq llaqtaman qusqam kapunqa. 44 Rumikaqmantataq, mayqimpas chay rumijawaman jalqatanqa chayqa t'unam tukukunqa; jinallataq chay rumichus mayqimpatamampas jalqatanqa chhikaqa ñut'utam tukuchinqa. 45 Kurajkaq sacerdotekuna jinataq fariseokunaqa, Jesuspaq rijch'anachiykuna rimasqanta uyarispaqa, paykunamanta rimasqantam riparakurqanku. 46 Paykunataq chhikapacha jap'iykuyta munarqanku, chaywampas runakunatam mancharqanku, imaraykuchus runakunaqa Jesuspaq uj Diospaq sutimpi willaqnimpas kanman ajinatam yuwarqanku.
1 Jesusqa ujtawan rijch'anachiykunawan rimayta qallarirqan. Paykunamantaq ajinata nirqan: 2 “Janaqpacha qhapaq suyuqa, uj qhapaq suyu apaykachaqqa churimpaq runachakunan raymita ruwarqan, ajinamanmi rijch'akun. 3 Raymiman wajasqakunata wajamunankupaq jaywaqninkunata kacharqan, chaywampas chay wajasqakunaqa manam jamuyta munarqankuchu. 4 Waj jaywaqninkunata wajmanta kacharqallantaq, ajinata kunarispa: ‘Raymiman wajasqakunata mikhuy wakichasqañam nispa nimuychis. Wira uywaykunata jinataq wakaykunata imam ñak'arachimuni, ajinapas tukuy allich'asqañam kachkan; raymiman jamuchunku nimuychis –nispa.’ 5 Chaywampas wajasqakunaqa, manam jamuyta munarqankuchu. Ujqa chajrananta purikupusqa, ujkaqtaq imachu ruwananta ruwakuq purikupusqallataq, 6 wakinkunataq, qhapaq suyu apaykachaqpaq jaywaqninkunata jap'ispa, wañuchinakama maqjapusqaku. 7 Chhikataq qhapaq suyu apaykachaqqa anchata phiñarikupurqan, jinaspataq pallapallankunata kamachispa chay jaywaqninkunaman wañuchiq runakunata wañurachimunankupaq jinataq llaqtankunatapas phichaykumunankupaq kacharqan. 8 Chhikamantataq jaywaqninkunaman ajinata nirqan: ‘Raymiqa wakichasqañam, chaywampas chay wajasqakunaqa manam jamunanku chanichu karqanku. 9 Ajinaqa llaqta ñankunaman qankunaqa puriychis, jinaspa tukuy pikunatachus taripankichis chaykunata raymiman wajthapimuychis –nispa.’ 10 Jaywaqkunataq llaqta ñankunaman lluqsispa tukuy imaymana allin jinataq mana allin runakunata taripaspa tantarqumurqanku; ajinamantataq raymi wasiqa junt'aykumpurqan.” 11 “Jayk'aqchus qhapaq suyu apaykachaqqa wajasqakunata qhawkataq waykurqan chhikaqa, chaypiqa uj mana runachakuy raymiman purin p'achayuq runata rikurqan. 12 Paymantaq ajinata nirqan: ‘Wawqimasi, ¿Imaynatataq mana runachakuna raymiman purin p'achayuq kayman waykumunkiri? –Nispa.’ Chaywampas, payqa jup'alla uyarqasirqan. 13 Chhikataq qhapaq suyu apaykachaqqa mikhuna jaywaqkunaman ajinata kamachirqan: ‘Chakinkunamanta, makinkunamantawan ch'uqaykuychis, jinaspa jawaniq laqa ch'amakaniqman chhuqawachamuychis.’ Chaypim paypaq ñak'arispa waqanan kanqa jinataq kirunkunatapas k'uturakunqa. 14 Imaraykuchus achkhayuqmi wajasqakunaqa, chaywampas ajllisqakunaqa pisillam” –nispa. 15 Fariseokunaqa, Jesusman sipitamanjina churaspa mana allinta rimarquchinapaq jinaspataq tumpaykunapaq rimakipanakumurqanku. 16 Ajinamanta paykunapaq qatiqninkunata, Herodespaq qatiqninkunatawan kuska Jesusman tapurimunankupaq kacharqanku: –Yachachiq, runapaq nisqanta mana manchaspa chiqan rimasqaykita nuqaykuqa allintam yachayku, imaraykuchus manam paykunapaq munasqankumanjina puriykachanankupaq rimachkankichu. Chiqampipunim qanqa Diospaq ñanninta yachachinki. 17 Ima ninkitaq kaymanta: ¿Roma llaqtapi kaq athun suyukuna apaykachaq Cesarpaq qulqi apthapiykunata qunaykupunichu? –Nispa. 18 Jesustaq, saqra yuwayninkunawan payman qayllachakumusqankuta yachaspaqa, paykunaman ajinata nirqan: –Puraj uya runakuna, ¿Imamantataq sipitamanjina urmaykuchiyta munawankichisri? 19 Apthapinapaq kachkan chay uj qulqita rikuchiwaychis –nispa. Paykunataq uj denario nisqa qulqita payman jaywarqanku, 20 Jesustaq ajinata paykunaman tapurirqan: –¿Pipaq uyantaq kay, jinataq pipaq sutintaq kaypi qilqasqa kachkan chayri? –Nispa. 21 Paykunataq ajinata jaynirqanku: –César athun suyukuna apaykachaqpaqmi –nispa. Chhikamantataq Jesusqa paykunaman ajinata nirqan: Chhikaqa, imachus Cesarpaq kachkan chaytaqa Cesarman quychis ari, Diospaq kachkan chaytataq Diosllamantaq quychis –nispa. 22 Chayta uyarirqanku chhikataq, musphalla qhiparapurqanku; jinaspataq puripurqanku. 23 Wakin saduceokuna Jesusman rikuq purirqanku. Paykunaqa: wañusqakuna manam kawsarimunkumanchu nispam nirqanku, ajinaqa kay willayta payman willarqanku. 24 –Yachachiq, Moisesqa ajinatam nirqan: ‘Uj runachus warminwan manaraq wawayuq kachkaspa wañupunman chhikaqa, wañuqpaq wawqinqa chay sapayaq warmiwan runachakupunan, ajinamanta wañuq wawqinman wawakunata qunampaq –nispa.’ 25 Ajinaqa, nuqayku chawpipi uj kuti qanchis wawqimasintin karqanku. Kurajkaq runachakurqan, chhikamantataq wañupurqan. Manaraq wawakunayuq kasqanraykutaq, iskaykaq sullk'anman warminta saqipurqan. 26 Kikillantataq chay iskaykaq sullk'a wawqinqa wañupurqallantaq, jinaspataq kimsakaq wawqimpiwan ima, ajinallatataqmi tukuyninkupas wañurapurqanku, qanchiskaq wawqinman chayanankama. 27 Tukuyninku wañupusqankumantataq, chay sapayaq warmiqa wañupurqallantaqmi. 28 Ajinaqa, wañuymanta kawsarimuna p'unchaypiqa, qanchisnin wawqimasintinwan runachakupusqanraykuqa, ¿mayqimpaq warmintaq chay warmiqa kapunqari? –Nispa. 29 Jesustaq paykunaman ajinata jaynirqan: –Qilqasqakunata jinataq Diospaq atiyninta mana riqsisqaykichisraykuqa ¡Ima pantasqataq kachkankichis! 30 Jayk'aqchus wañusqakuna kawsarimunqaku chhika p'unchayqa, qharikunapas jinataq warmikunapas, manam runachakunqakuchu, imaraykuchus janaqpachapi kaq angelkunajinam tukupunqaku. 31 Wañusqakunapaq kawsarimunanmantataq, ¿qankunaqa manachu ñawirirqankichis, Dios kikin ajinata nisqanta: 32 ‘Nuqa Abrahampaq, Isaacpaq, jinataq Jacobpaq Diosnin kani’ nisqantari? ¡Payqa manam wañusqakunapaq Diosninchu, manachayqa kawsachkaqkunapaq Diosninmi! 33 Chayta uyarispataq, runaqa anchata Jesuspaq yachachisqankunamanta muspharqanku. 34 Saduceokunaman Jesuspaq jup'ayachisqanta yachaspa fariseokunaqa tanthapikumurqanku. 35 Ujkaq Diospaq kamachiyninmanta yachachiq karqan chayqa, uj sipitamanjina urmaykuchinapaq Jesusman ajinata tapurirqan: 36 –Yachachiq, ¿mayqinkaqtaq kamachiykunamanta astawan kurajkaqri? –Nispa. 37 Jesustaq payman ajinata nirqan: –‘Dios Tataykita tukuy sunquykiwan, tukuy kawsayniykiwan jinataq tukuy yuwayniykiwan munakuy.’ 38 Kaymi kamachiykunamanta astawan kurajkaq jinataq ñawpaqkaqqa. 39 Chaywampas uj chayman rijch'akuqpiwanraq kan; chaytaq ajinatam nin: ‘Runa masiykitaqa qan kikimpas kanman ajinata munakuy.’ 40 Kay iskay kamachiykunapim tukuy kamachiykuna jinataq Diospaq sutimpi willaqkunapas rimasqankunata tiyaykuchirqankuqa. 41 Fariseokuna tantaykusqaraq kachkaqtinkutaq, 42 Jesusqa paykunaman ajinata tapurirqan: –¿Qankunaqa, Mesiasmanta ima ninkichistaqri? ¿Pipaq mirayninmantam ninkichistaqri? –Nispa. Paykunataq ajinata jaynirqanku: –Davidpaq mirayninmantam –nispa. 43 Jesustaq paykunaman ajinata nirqan: –¿Ajinaqa, Davidqa Ajayupaq yuwachisqanmanjina, imamantataq Apu Tata nispa ninri? Imaraykuchus Davidqa ajinatam nirqan: 44 ‘Dios Tataqa, Apu Tatayman ajinatam nin: Nuqawan kuska tiyarikuy, qanman chhiqnikuqniykikunata chakiyki pampaman churanaykama.’ 45 David kikinchus Apu Tata nispa nin chhikaqa ¿Imaynatataq Mesiasqa Davidpaq mirayninmanta jamuq tunu allchhin kanmanri? –Nispa. 46 Manam pipas uj simitapas jayniyta atirqankuchu, jinaspataq chay p'unchaymantapacha manam pipas astawan tapuriyta munapurqankuchu.
1 Jesusqa runakunaman jinallataq yachaqaq qatiqninkunaman ajinata nirqan: 2 “Diospaq kamachiymanta yachachiqkuna, jinataq fariseokunawanqa, Moisesmanta jamuq atiyninwanmi yachachinku. 3 Ajinaqa qankuna uyariychis jinaspataq imatachus nichkasunkichis tukuy chaykunata ruwaychis; chaywampas ama paykunapaq ruwasqankunata ruwaychischu, imaraykuchus paykunaqa rimasqankumanjinaqa manam puriykachankuchu. 4 Ancha llasa mana uqhariy atina q'ipitajina q'ipqaruchispa kamachiyninkunawan ayskatanku, chaywampas paykunakaqqa chay q'ipitaqa manam uj chhikan llankhariytapas munachkankuchu. 5 Imatapas runakunawan rikuchikunallapaq ruwanku. Umapata mat'inkunapi jinataq maki wich'unkunapi uj chhikan rimaykunata Qilqasqakunamanta jurquspa sut'i chhikaman churkatakuspa puriykachayllatam munanku, jinallataq p'achankunatapas chhikan chhaqchhakunayuqta churaykukunku. 6 Mikhuna chhikakunapipas, judiokunapaq tantakunanku chhikakunapipas sumaq chhikapi, ñawpaqkaq kurajkunapaq tiyanampi tiyaykuyllatapuni munachkanku, 7 jinallataq llaqta ñankunapipas mayta k'umurispa ‘yachachiq’ nispa napaykuchikuyllatapuni munachkanku.” 8 “Qankunataq manam ‘yachachiq’ nispa runawan nichikuyta suyanaykichischu, imaraykuchus tukuy qankunaqa wawqimasintinmi kankichis jinataq uj yachachiqniyuqllam kankichis. 9 Jinallataq ama pimampas kaypachapiqa tatay nispa niychischu, imaraykuchus uj sapallam Tataykichis kapusunkichis: paytaq janaqpachapi kachkan chaymi. 10 Amallataq ‘ñawpaq pusaq’ nispa nichikuytapas munaychischu, imaraykuchus ‘ñawpaq Pusaqqa’ Cristo sapallan. 11 Qankunamanta astawan kurajkaqqa, wakinkunapaq jaywaqnin kanan. 12 Imaraykuchus pipas pay kikin athunchakunqa chayqa juch'uychasqam kanqa; Jinallataq pichus llamp'u sunquyuq kanqa chaytaq athumpi kachisqam kallanqataq.” 13 “¡Qankunawan imalla kachkanqa, puraj uya kamachiymanta yachachiqkuna jinataq fariseokuna! Imaraykuchus janaqpacha qhapaq suyupaq punkunkunata wakinkunapaq ama waykunankupaq wisq'aykuchkankichis. Qankuna kikimpas manallataq waykuchkankichischu, manataq waj waykuq munaqkunatapas waykuqta saqichkankichischu.” 14 “¡Qankunawan imalla kachkanqa, puraj uya kamachiymanta yachachiqkuna jinataq fariseokuna! Imaraykuchus wajcha sapayaq warmikunapaq wasinkunata qichuqachkankichis, jinaspataq aliqata Diosman mañakuyta jap'ichinkichis, chay mana allin ruwasqaykichiskunata pakt'anaykichispaq. Chayraykum qankunaqa kuraj ñak'ariytaraq jap'iqankichis.” 15 “¡Qankunawan imalla kachkanqa, puraj uya kamachiy yachachiq runakuna jinataq fariseokuna! Jallp'aniqta jinataq quchaniqta qankunaman qatiqkunata maskaspa phawaykachachkankichis, tariparquspataq qankunamanta niqtimpas astawanraq nina lawrayman waykunankupaqjina runaman tukuchichkankichis.” 16 “¡Qankunawan imalla kachkanqa, ñawsa kachkaspa pusaqkuna! Qankunataq ajinata ninkichis: ‘Pichus Diospaq wasimpaq sutimpi ima ruwanapaqpas juramintuta ruwan chhikaqa, chayqa manam imapaschu kachkan nispa ninkichis; chaywampas Diospaq wasimpi kachkan chay quripaq sutimpi juramintuta ruwan chhikakaqmi rimayninta qunan nispa ninkichis.’ 17 ¡Pisi sunqu ñawsakuna! ¿Imakaqtaq astawan kurajkaq kanman: qurikaqchu manachayqa, chay qurita mancharisqa kanampaq jaywasqaman tukuchichkan chay Diospaq wasinkaqchu kurajkaqri? 18 Qankunaqa nillankichistaqmi: ‘Pichus Diosman jaywana patapaq sutimpi juramintuta ruwanku chhikaqa, manam chayqa imapaschu kachkan ninkichis; chaywampas Diospaq jaywana patapi kachkan chay qulqipaq sutimpi juramintuta ruwanku chhikakaqmi rimayninta junt'anan nispa qankunaqa nichkankichis.’ 19 ¡Ñawsakuna! ¿Mayqinkaqtaq astawan kurajkaq kanman: jaywasqa qulqikaqchu, manachayqa chay jaywasqa qulqiman mancharisqa kanampaq jaywasqaman tukuchichkan chay Diosman jaywana patakaqchu kurajkaq kanmanri? 20 Diosman jaywana patapaq sutimpi juramintuta ruwachkan chayqa, manam Diosman jaywana patapaq sapallampi juramintuta ruwachkanchu, manachayqa imachus chay patapi kachkan chaypaqpiwanmi juramintuta ruwallantaq; 21 Jinallataq, pichus Diospaq wasimpaq sutimpi juramintuta ruwan chayqa, manam Diospaq wasimpaq sutinjawallapichu juramintuta ruwachkan, manachayqa Diospaq sutimpipas juramintuta ruwallantaqmi, imaraykuchus Diosmi chaypi kawsakun. 22 Janaqpacharayku juramintuta ruwan chhikaqa, Diospaq tiyananjawapipas juramintuta ruwallantaqmi, jinallataq Dios kikimpaqpas juramintuta ruwachkallantaqmi imaraykuchus chaypim payqa tiyakun.” 23 “¡Qankunawan imalla kachkanqa, puraj uya kamachiymanta yachachiqkuna, jinataq fariseokuna! Kay muña, anis jinataq kuminu qurakunallamantam qankunaqa chunkamanta ujninkaq qunapaq llakikuchkankichis, chaywampas maykaqchus kamachiykunamanta astawan kurajkaq kachkan chaykunakaqmanqa manam uyart'achkankichischu, chaykunataq kaykunam: chiqampi kay, khuyapayakuy, jinataq iyaw nina kachkan chaykunam. Kaykunakaqtam ruwanaykichisqa, waj ruwaykunataqa manallataqmi saqichkanaykichischu.” 24 ¡Imalla kachkanqa qankunamanta, ñawsa kachkaspa pusaqkuna, juch'uy ch'uspikunata susuchkankichis, chaywampas chhikan uywakunataraq uquykuchkankichis! 25 “¡Qankunawan imalla kachkanqa, puraj uya kamachiymanta yachachiqkuna jinataq fariseokuna! Pusillukunapaq jinataq chuwakunapaq jawaniqninllata phiskuchkankichis, chaywampas sunquykichis ukhupitaq suwakuywan jinataq mich'a kawsaywan qhilliwanjina junt'aykusqa kachkankichis. 26 ¡Ñawsa fariseo: Ñawpaqta pusillupaq ukhuntaraqmi phiskuranaykiqa, ajinamanta jawaniqpas picharasqa kapunampaq!” 27 “¡Qankunawan imalla kachkanqa, puraj uya kamachiymanta yachachiqkuna jinataq fariseokuna! Aya pakanakunajina jawaniqmanta may sumaq yuraqyachisqa jinataq allich'arisqa kachkan, chaywampas ukhuniqpitaq wañusqapaq tullunkuna jinataq imaymana qhillikunawan junt'aykusqam kachkan. 28 Qankunaqa ajinallataqmi kankichis: Runakunapaq ñawpaqimpi, jawaniqmanta may sumaq mana llullakuq runakunajina puriykachachkankichis, chaywampas sunquykichis ukhupiqa puraj uya saqra runakuna kachkankichis.” 29 “¡Qankunawan imalla kachkanqa, puraj uya kamachiymanta yachachiqkuna jinataq fariseokuna! Diospaq sutimpi willaqkunapaq aya pakanankunata ruwankichis jinataq chiqan runakunapaq uyankunatapas sumaqta waqaychaspa llaqllarachkankichis. 30 Jinaspataq ajinata ninkichis: ‘Nuqanchischu ñawpaq machulanchiskunapaq p'unchayninkunapi kawsachuwan karqan chhikaqa, manam chay Diospaq sutimpi willaqninkunataqa wañuchichkachuwanchu karqan –nispa.’ 31 Kayta nispataq qankunaqa yachankichisñam Diospaq sutimpi willaqkuna wañuchiqkunapaq mirayninmanta jamuq runakuna kasqaykichistaqa. 32 ¡Ujpita ari, ñawpaq machulaykichiskunapaq qallaykusqankuta tukuchakupuychisqa!” 33 “¡Mach'aqwayakuna! ¡mach'aqwayamanta miraq runakuna! ¿Imaynatataq nina lawraypaq asut'iyninmanta phawarinkichisri? 34 Chayraykum nuqaqa Diospaq sutimpi willaqkunata, yachaysapa runakunata, jinataq yachachiqkunata kachamusqaykichis. Chaywampas qankunaqa wañuchinkichis, wakinkunatataq chakanakunapi chakataykunkichis, wajkunatataq tantakunaykichis wasi ukhukunapi maqjankichis jinaspataq llaqtamanta llaqta qatiykachjankichis. 35 Ajinaqa mana juchayuq yawarta jich'achisqaykichisraykum asut'iyniykichisqa qankunajawaman phawaqamunqa, Abel chiqan runamanta pacha Berequiaspaq churin Zacariaskama pitachus Diospaq wasin chhikamanta jaywana patakama chay chawpipi wañurquchirqankichis. 36 Sut'inta niykichis, chaykunapaq asut'iyninqa kunan p'unchaypi kawsaq runakunajawamanmi phawaqamunqa.” 37 “¡Jerusalén, Jerusalén, Diospaq sutimpi willaqkunata wañuchinki, jinataq Diospaq kachasqankunatapas rumiwan ch'aqirqunki! ¡Jayk'a kutiraqmi wawaykikunata tanthapiyta munarqani, imaynatachus uj wallpaqa chiwchinkunata lijran ukhupi wajthapin ajinata, chaywampas qanqa manam munachkankichu! 38 Wasiykichista qhawariychis, ch'usaq saqiwachasqam qhiparapunqa; 39 ajinaqa kayta nillaykichistaqmi: kunan pachamantaqa manañam wajmanta rikupuwankichisñachu: ‘¡Yupaychasqa kachun Apu Dios Tatapaq sutimpi jamuqqa!’ Ninaykichiskamaqa.”
1 Jesusqa Diospaq wasinmanta lluqsimpuspa puripuchkarqanñam, ajinaman yachaqaq qatiqninkunaqa payman qayllachakuspa Diospaq wasin chhikapi kaq wasikunata jawaniqmanta rikuchiyta qallarirqanku. 2 Jesustaq paykunaman ajinata nirqan: –¿Qankunaqa, tukuy kaykunata rikunkichischuri? Sut'inta niykichis, kaypiqa manam uj rumipas waj rumijawapi puchunqachu. Ch'usaq t'unarqusqam kapunqa –nispa. 3 Olivos urquniqman puripurqanku. Jesustaq chaypi tiyarikurqan, yachaqaq qatiqninkunataq payman qayllachakuspa sapan kachkaqtin ajinata tapurirqanku: –¿Jayk'aqtaq Diospaq wasin t'unarqusqa kanqari? ¿Imaynatataq qampaq wajmanta jamunaykita jinataq kaypachapaq tukukuynin p'unchayta yachasaqkuri? ¿Tukuy kaykuna ruwakuchkananqa chhikaqa, maykaq rikuchiykunataq kanqari? Chaytam yachayta munayku –nispa. 4 Jesustaq paykunaman ajinata jaynirqan: –Yuwaywan allinta qhawaqarikuspa kachkaychis, ama piwampas llullaykuchikunaykichispaq. 5 Imaraykuchus, achkhayuqmi nuqapas kachkayman ajinata jamunqaku. Jinaspataq ajinata ninqaku: “Nuqam Mesías kani” –nispa, ajinamantataq achkha runakunatam llullaykunqaku. 6 Qankunaqa kayniqpi jinataq chhaqayniqkunapi tupjanakuykunamanta willaykunata uyarinkichis chhikaqa ama mulljakunkichischu, imaraykuchus ajinapunim chayqa kanan; chaywampas, chayqa manaraqmi kaypachapaq tukuchaynin p'unchaychu kachkanqa. 7 Imaraykuchus uj suyuqa waj suyuwan maqanakunapaq uqharikunqa, uj qhapaq suyutaq waj qhapaq suyuwan tupjanakunapaq ch'aqwayta qallarinqaku; Jinallataq tukuy chhikakunapim kaypacha jallp'a kharkhatiykuna jinataq mikhuymanta yariqachikuykuna ima kanqa. 8 Kaykunaqa ñak'ariykunapaq ñaqa qallariyninkunallaraqmi kanqa. 9 “Chhikataq qankunata chhuqrichinapaq puskatasunkichis; jinaspataq wañuchisunkichis, tukuy kaypachataq nuqarayku chhiqnikusunkichis. 10 Chay p'unchaykunapitaq achkha runakunam nuqapi iyaw nisqankuta saqiwachapunqaku, paykunapura chhiqninjakuspa ranqaykunakunqaku. 11 Llulla willaqkunam rikhurimunqaku, jinaspataq achkha runakunaman llullaykunqaku. 12 Chay tukuy saqrakay kapuqtintaq, manañam runamasintinqa munakuy kapunqañachu. 13 Chaywampas tukuchaykama thuru sayarikuqllam qhispichisqa kanqa. 14 Diospaq kay qhapaq suyumpaq sumaq willayninkunataq, tukuy kaypachaman willasqam kanqa, ajinamanta tukuy llaqtakuna riqsinankupaq; chhikataq tukukuy p'unchay chayaykumpunqa.” 15 “Pichus kayta ñawirinqa chayqa umampi yuwaywan jap'iqachun. Imaynatachus Diospaq sutimpi willaq Danielqa ajinata qilqachkarqan chaytaqa; Diospaq sinchi millakusqan qhillichaq ruwayta ch'uwa kachkan chay chhikapi qhinchachaspa ruwakuqta rikunkichis chhikaqa, 16 Judea suyupi kaqkunaqa urqukunaman pakaykukunapaq phawaripuychis. 17 Jinataq pichus wasipata kanchampi kachkanqa chayqa, ama ima kaqninkunata jurqukumunapaqpas uraqamuchunchu; 18 chajranapi kachkaqtaq ama qhipaniqman p'achanta uqharikumunampaq kutirichunchu. 19 ¡Imalla kachkanqa chay p'unchaykunapi wawa unquq wijsayuq warmikunapaq, jinataq ñuñuchkaq wawayuqkunapaqqa! 20 Qankunaqa Diosman mañakuychis ama qasa p'unchaykunapi jinataq samarana p'unchaypipas phawarinaykichis kanampaq. 21 Imaraykuchus chhikaqa, kaypacha qallariymanta kunankama mana jayk'aqpas kaq ancha athun ñak'ariykunam kanqa, chhikamantaqa manallataqmi jayk'aqpas kapunqañachu. 22 Dioschu chay p'unchaykunata mana juch'uyachinman chhikaqa, manam pipas qhispisqa kachkanmanchu; chaywampas payqa ajllikusqankunata munakusqanraykum chay p'unchaykunataqa juch'uyachinqa.” 23 “Chay pachakunapichus, qankunaman pipas ajinata nisunkichis: “Qhawariychis, kaypim Mesías kachkan,” manachayqa “qhawariychis chhaqayniqpim kachkan,” nispa chhikaqa, ama iyaw niychischu. 24 Imaraykuchus llulla mesiaskuna jinataq llulla willaq runakunam jamunqaku; paykunataq athun rikuchiykunawan jinataq musphay ruwaykunawan ima runakunaman llullaykuspa pantachinqaku, jinallataq atinqaku chhikaqa Dios kikimpaq ajllikusqankunantintam pantachinqaku. 25 Qankunamanqa ñawpaqtañam manaraq tukuy chaykuna chayamuchkaqtin umancharichkaykichis. 26 Chayrayku, ‘Qhawaychis chhaqay ch'usaq qasi pampapi kachkan,’ niqtinkuqa ama puriychischu; manachayqa, ‘Qhawaychis, kaypi pakaykusqam kachkan,’ niqtinkupas amallataq iyaw niychispaschu. 27 Imaraykuchus Nuqa runapaq Churimpaq jamunayqa, imaynatachus uj llijulliju inti lluqsimuyniqmanta inti jalaykuyniqman k'ancharichkan, ajinam nuqapaq kutimuyniyqa kanqa. 28 Maypichus aya kachkan, chaypim suwiq'arakunaqa tantakumunqaku. Ajinaman nuqapaq kutimunayqa kanqa, tukuyninkum yachanqaku.” 29 Ñak'ariy p'unchaykuna puripuqtinjinataq, intiqa laqayaykupunqam, killapas manañam k'ancharimpunqañachu, quyllurkunapas janaqpachamanta jalaqamunqaku, jinataq janaqpacha atiykunapas kharkhatirinqakum. 30 Chhikataq janaqpachapi Nuqa runapaq Churin jamusqayta willanapaq rikuchiyniyta tukuyninku rikunqaku, ajinamanta athun manchaywan kharkhatispa tukuy kaypacha llaqtakuna waqanqaku, jinaspataq Nuqa runapaq Churinta phuyu chawpipi janaqpachamanta tukuy athun atiyniywan jinataq sumaq k'anchayniypi athunchasqa jamuchkaqta rikuwanqaku. 31 Jinaspataq angelniykunata uj athun pututuwan tukuyniqmanta, kaypacha jinataq janaqpacha k'uchukunamanta ajllikusqaykunata tantaykumunankupaq kachasaq. 32 “Higo sach'amanta yachachisqata yachaqakuychis: Jayk'aqchus llaqankuna q'umirtatapun jinataq ch'ijch'irimpuchkan chhikaqa para pachapaq qayllachakumpusqantam yachapunchis. 33 Chay kikillantataqmi, jayk'aqchus tukuy kay rikuchiykuna ruwakuqta rikunkichis chhikaqa, Nuqa runapaq Churin jamunay qayllaña kasqanta yachapunkichis. 34 Sut'intapunim niykichis: Tukuy kaykunaqa kay p'unchaykunapi kawsachkaq runakuna manaraq wañuchkaqtinmi ruwakupunqa. 35 Janaqpachapas jinataq kaypachapas tukukupunqam, chaywampas rimayniykunakaqqa manam jayk'aqpas tukukuchkanqachu.” 36 “Jayk'aqchus jamunay p'unchay jinataq pachakaqmantaqa manam pipas yachachkankuchu, janaqpachapi kaq angelkunapas, nuqa Churipas yachachkanichu. Dios Tatay sapallanmi chaytaqa yachan.” 37 “Imaynachus Noepaq p'unchayninkunapi ruwakurqan, ajinallataqmi Nuqa runapaq Churin kutimuchkasaq chhikaqa ruwakunqa. 38 Unuwan juchanchay pachamanta ñawpaqin p'unchaykunapiqa, Noepaq athun yampuman waykunan p'unchaykamaqa, runakunaqa mikhuchkarqanku, ujyachkarqanku, jinallataq runachakuchkarqanku; 39 chaywampas, mana pipas suyachkarqan chhikam, unuwan juchanchay p'unchay kaymantajina chayamuspa tukuyninkuta aparikupurqan. Ajinallataqmi jayk'aqchus Nuqa runapaq Churin kutimusaq chhikaqa ruwakunqa. 40 Chhaqaypachapiqa, iskay runakuna chajrapi kachkaqmantaqa, ujnin uqharisqa kanqa, ujninkaqtaq saqiwachasqam kapunqa. 41 Iskay piqarachkaq warmikunamantaqa, ujninmi uqharisqa kapunqa ujninkaqtaq saqiwachasqam kanqa.” 42 “Chayrayku qankunaqa rijch'arisqa qhawaqarikuspa suyachkaychis, imaraykuchus ima p'unchaychus Apu Tataykichis jamunqa chaymantaqa manam yachachkankichischu. 43 Chaywampas kayta yachaychis, uj wasiyuq runachus jayk'aq suwapaq wasinman waykumunanta yachanman chhikaqa, rijch'arisqam suyaykunman jinaspataq manam pitapas wasinman suwakuq waykunanta saqinmanchu. 44 Chayrayku qankunapas wakichasqallataq kachkaychis; imaraykuchus Nuqa runapaq Churinqa, jayk'aqchus astawan pisita suyachkankichis chhikam, kaymantajina jamusaq.” 45 “¿Maykaqtaq, uyarikuq jinataq astawan sumaq runa kachkan, jinaspataq pimanchus wasiyuqqa wasimpi kaqkunata pachampi mikhuyta jaywanampaq saqichkan chay jaywaqri? 46 Kusikuyniyuqmi chay jaywaqqa, pimanchus wasiyuqninqa chayamuspa imachu ruwanampaq saqisqanta ruwachkaqta taripan chayqa. 47 Sut'inta niykichis wasiyuqqa chay jaywaqta tukuy wasimpi kaqninkunjawapi atiyniyuqtam saqipunqa. 48 Chaywampas chay jaywaqchus millay saqra, jinaspa wasiyuqnimpaq manaraq chayamunanta yuwachkaspa 49 waj jaywaq masinkunata maqayta qallarin jinaspataq ujyaq runakunawan tantakun mikhunapaq jinataq ujyanapaq chhikaqa, 50 mana suyasqan p'unchaypi jinataq mana yachasqan pachapim kaymantajina wasiyuqninqa chayamunqa, 51 paytataq khirjanqa puraj uya runakunatajina juchanchasqa kanampaq. Chhikataq paypaq waqay jamunqa kirunkunatapas k'uturakunqa.”
1 “Janaqpacha qhapaq suyuwanqa imaynatachus uj runachakuy raymipi ruwakurqan, chayjinallataqmi ruwakunqa: Chunkayuq sipaskuna wirawan lawraq micha k'anchayninkuta uqharikuspa runachakuq waynaman jap'iqaq lluqsirqanku. 2 Paykunamanta phichqayuqqa mana llakiqakuqmi karqanku, wakinkaq phichqayuqtaq allin yuwayniyuq sipaskunam karqanku. 3 Mana llakiqakuq sipaskunaqa micha k'anchayninkuta apakurqanku, chaywampas wajmanta yaparikunapaqqa manam wirata apakusqakuchu; 4 yuwayniyuq sipaskunakaqtaq, micha k'anchayninkuta yaparikunapaq wiratawan aparikuspa purisqaku. 5 Runachakuq mana usqhay chayamuqtintaq, tukuyninkuman puñuy chayapusqa jinaspataq puñurapusqaku. 6 Chawpi tutaña kapurqan chhikataq ajinata nispa waqach'akuykuna uyarikumurqan: ‘¡Runachakuq jamuchkanñam! ¡Pay jap'iqaq lluqsimuychis!’ –Nispa. 7 Chay sipaskunataq tukuyninkum jatarispa micha k'anchayninkuta wakichayta qallarirqanku. 8 Chhikataq, chay mana llakiqakuq phichqa sipaskunaqa ujkaq phichqa yuwayniyuq sipaskunaman ajinata nirqanku: ‘As chhika micha wiraykichista quriwaychis, imaraykuchus nuqaykupaq micha k'anchayniykuqa wañjapuchkanñam –nispa.’ 9 Yuwayniyuq sipaskunataq ajinata jaynirqanku: ‘Manam, imaraykuchus qankunapaqpas nuqaykupaqpas pist'apunmanmi. Allinmi kanman may chhikapichus ranqanku chayta qankuna kikin rantikuq purinaykichisqa –nispa.’ 10 Chaywampas chay phichqa sipaskunapaq micha k'anchaypaq wira rantiq purinankukamaqa, runachakuqqa chayampurqanñam, jinaspataq yuwayniyuq kachkarqanku chay sipaskunallam paywan kuska runachakuy raymiman waykupurqanku, punkutaq wisq'aykukupurqanmi. 11 Chhikamantataq wakin wira rantikuq puriq sipaskunaqa, ajinata nispa chayamullarqankutaqmi: “¡Tata, tata, wisq'arariwaychis!” –Nispa. 12 Chaywampas payqa ajinatam jaynirqan: ‘Sut'inta niykichis qankunataqa manam riqsiykichischu,’ nispa.” 13 “Qankunaqa, rijch'arisqa suyaychis, imaraykuchus ima p'unchaytachus, jayk'aqchus Nuqa runapaq Churin jamusaq chaykaqtaqa manam yachachkankichischu.” 14 “Janaqpacha qhapaq suyuwanqa, imaynatachus uj runa jawaniq karu llaqtaniqman puripunan kachkaqtin, jaywaqninkunata wajaspa qulqinkunata saqirqan, ajinatam ruwakullanqataq. 15 Ujman phichqa waranqa qulqita saqirqan, ujmantaq iskay waranqata, ujkaqmantaq waranqata: sapa ujman atiyninkumanjina. Chhikamantataq karuniqman puripurqan. 16 Phichqa waranqa jap'iqaqqa, chay qulqita llank'aykuchispa waj phichqa waranqatawan tantaykurqan. 17 Kikillantataq iskay waranqa jap'iqaqqa iskay waranqatawan tantaykurqan. 18 Chaywampas waranqa jap'iqaq runakaqqa, purispa chay wasiyuqnimpaq qulqinta uj jutk'uta jallp'a pampapi jutk'urqusqam chayman pakaykumpurqan.” 19 Karupachamantataq chay jaywaqkunapaq wasiyuqnin kutirimpurqan, jinaspataq paykunawan kuska qulqin yupthapiyta qallarirqan. 20 Ñawpaqtaqa phichqa waranqa qulqi jap'iqaq runa chayamurqan, jinaspataq waj phichqa waranqa qulqitawan ajinata nispa wasiyuqninman qupurqan: ‘Tata, phichqa waranqa qulqitam qanqa qurqawanki, kaypim waj phichqa waranqatawan miratatachisqayta qupusqayki –nispa.’ 21 Wasiyuqtaq payman ajinata nirqan: ‘Allillanmi, ancha kusa jinataq uyarikuq jaywaq runam kanki; ajinaqa as chhikapi uyarikuq kasqaykimantaqa achkha kaqniykunajawapi atiyniyuq kanaykipaqmi saqisqayki. Waykumuy nuqawan kuska kusikunaykipaq –nispa.’ 22 Chhikamantataq iskay waranqa qulqi jap'iqaq jaywaq runa chayamullarqantaq, jinaspataq ajinata nirqan: ‘Tata, iskay waranqa qulqitam qan qurqawanki, kaypim waj iskay waranqatawan miratatachisqayta qupusqayki’ –nispa. 23 Wasiyuqnintaq payman ajinata nirqan: ‘Allillanmi, ancha kusa jinataq uyarikuq jaywaqmi kanki; ajinaqa as chhikapi uyarikuq kasqaykiraykuqa achkha kaqniykunajawapi atiyniyuq kanaykipaq saqisqayki. Waykumuy nuqawan kuska kusikunaykipaq.’ 24 “Chaywampas uj waranqa jap'iqaq jaywaqtaq chayamuspa wasiyuqninman ajinata nirqan: ‘Tata, qampaq ancha qhatukuq runa kasqaykitaqa, sumaqtam nuqa yachani, maypichus mana tarpusqa kachkan chaypi apthapiq kasqaykita jinataq mana t'akasqa kachkan chaypi pallthapiq kasqaykitapas yachallanitaqmi. 25 Chayraykum mancharqani, jinaspataq jallp'a ukhuman qulqiykita purispa pakaykumpurqani. Ajinaqa kaypim qulqiykiqa kakuchkan kutichipusqayki’ –nispa. 26 Wasiyuqtaq payman ajinata jaynirqan: ‘Qan, mana imapaq allin saqra qilla jaywaqmi kanki, nuqapaq mana tarpusqaypi apthapiq kasqayta jinataq mana t'akasqaypi pallthapiq kasqayta sumaqta yacharqanki chhikaqa, 27 chay qulqiytaqa qulqi pakana wasiman apanaykim karqan, jinaspataq nuqa kutimuspa chay qulqiyta mirayninwantaraq jurqukupuyman karqan’ –nispa. 28 Jinaspataq chaypi kaqkunaman ajinata nirqan: ‘Chay uj waranqa qulqinta qichuqaychis jinaspataq chunka waranqa qulqiyuqman qupuychis. 29 Imaraykuchus achkha kaqniyuqmanqa, astawanraq puchunantimpaq qukunqa; chaywampas mana kaqniyuqmanqa, as chhika kaqnintapas qichuqasqaraqmi kanqa. 30 Kay mana imapaq allin jaywaqtataq, jawaniq laqa ch'amakaman chhuqawachamuychis. Chaypitaq paypaq waqanan kanqa jinataq kirunkunatapas k'uturakunqaraqmi.’ 31 “Jayk'aqchus Nuqa runapaq Churin sumaq k'anchayniywan jinataq tukuy angelniykunawan muyuykusqa jamusaq chhikaqa, sumaq k'anchayniyuq tiyanaypim tiyaykurikupusaq. 32 Tukuyniq llaqtakunapi kawsaq runakunataq nuqapaq ñawpaqiypi tantaykukunqaku, nuqataq imaynatachus uj michiq runaqa uwijakunata cabritukunamanta ajlliwachan, ajinallatataqmi nuqaqa ajlliwachasaq. 33 Uwijakunataqa pañanniqman, cabritukunakaqtataq lluq'inniqman churasaq. 34 Jinaspataq Nuqaqa pañaniqniypi kaqkunamanqa ajinata nisaq: ‘Qankunaqa jamuychis, mayqinkunachus Tataypaq sumaq kaynin qusqa kankichis chaykunaqa; kaypacha qallariymantapacha qankunapaq wakichasqa qhapaq suyuta, jap'iqaychis. 35 Imaraykuchus yariqasqam kachkarqani, qankunataq mikhuyta qurirqawankichis; unumanta ch'akisqam kachkarqani chhikataq unuta ujyanaypaq jaywarirqawankichis; qurpacharikuytam maskachkarqani, qankunataq qurpacharirqawankichis. 36 Mana p'achayuqmi kachkarqani, qankunataq p'achata qurqawankichis; unqusqam kachkarqani, qankunataq nuqaman rikuq jamurirqawankichis; wisq'asqam kachkarqani, qankunataq nuqa rikuq jamurqankichis’ –nispa. 37 Chhikataq chiqan puriykachakuq runakunaqa ajinata tapurinqaku: ‘Apu Tata, ¿jayk'aqtaq yariqasqata rikuspa mikhuyta jaywarirqaykichisri? Manachayqa, ¿jayk'aqtaq unumanta ch'akisqata rikuykichis jinaspataq unuta ujyarinaykipaq quykichisri? 38 Manachayqa, ¿jayk'aqtaq qurpachakunata maskachkaqtiyki qurpacharirqaykichisri? ¿Mana p'achayuqta rikuspachu icha p'achata quykichisri? 39 Manachayqa, ¿jayk'aqtaq unqusqata, jinataq wisq'asqata rikuspa qan rikuq purirqaykuri?’ –Nispa. 40 Nuqataq paykunaman ajinata jaynisaq: ‘Sut'intapunim niykichis, jayk'aqchus tukuy kaykunata uj llamp'u sunquyuq juch'uy wawqipanaykunarayku ruwankichis chhikaqa, nuqa kikinwanmi ruwallankichistaq’ –nispa.” 41 “Chhikamantataq Nuqaqa tukuy lluq'iniqniypi kaqkunaman ajinata nisaq: ‘Nuqamanta uraqawaychis saqra runakuna; supaypaq jinataq angelninkunapaq wakichasqa kachkan, chay wiñaypaq nina lawrachkan chayman puriychis. 42 Imaraykuchus yariqasqam kachkarqani, qankunataq manam mikhuyta qurirqawankichischu; unumanta ch'akisqam kachkarqani chhikapas manallataqmi unuta ujyarinaypaq jaywarirqawankichischu; 43 qurpachakuytam maskachkarqani, qankunataq manam qurpacharirqawankichischu; mana p'achayuqmi kachkarqani, qankunataq manam p'achata qurqawankichischu; unqusqa jinataq wisq'asqa kachkarqani, qankunataq manam nuqaman rikuriq jamurqankichischu’ –nispa. 44 Chhikataq paykunaqa ajinata tapurinqaku: ‘Apu Tata, ¿Jayk'aqtaq yariqasqata, unumanta ch'akisqata, qurpachakuyta maskachkaqta, mana p'achayuqta, unqusqata, manachayqa wisq'asqatachu icha rikurqaykichis, jinaspa mana yanaparirqaykichisri?’ –Nispa. 45 Nuqataq paykunaman ajinata jaynisaq: ‘Sut'intapunim niykichis, jayk'aqchus tukuy kaykunata uj llamp'u sunquyuq juch'uy wawqipanaykunarayku mana ruwankichis chhikaqa, nuqa kikinwampas manallataqmi ruwachkankichischu.’ 46 Chaykunaqa wiñay ñak'ariyman purinqaku, chiqampi kawsakuqkunataq wiñay kawsanaman puripunqaku –nispa.”
1 Jayk'aqchus Jesusqa tukuy yachachiyninkunata tukuchapurqan chhikaqa yachaqaq qatiqninkunaman ajinata nirqan: 2 –Qankunapaq yachasqaykichismanjina iskay p'unchaymantam Pascua raymiqa ruwakunqa, Nuqa runapaq Churintaq chakatasqa kanaypaq puskatasqam kasaq. 3 Chay p'unchaykunapitaq, sacerdotekunapaq kurajkaqninkuna jinataq judiokunapaq machulankuna ima Caifás Athunkaq sacerdotepaq wasimpi tantaykukurqanku, 4 jinaspataq Jesusta imaymana llullakunawan jap'iykunapaq jinaspa wañuchinapaq rimakipanakurqanku. 5 Chaywampas ajinatam nirqanku: –Runakunapaq ama piturakunankupaq, raymi p'unchaykunapiqa ama jap'iykusunchu –nispa. 6 Jesusqa Betania llaqtapi, lliqi unquyniyuq nisqa Simonpaq wasimpi kachkarqan; 7 chaypi kachkaqtintaq, uj warmi achkha chaniyuq q'apachkaq jampita uj yuraq rumimanta ruwasqa chatu junt'a aparisqa payman qayllachakurqan. Jesuspaq mikhuna chhikapi kachkaqtintaq, chay warmiqa sumaq q'apaq jampiwan uman patamanta Jesusman ch'aqch'uykurqan. 8 Chayta rikuspaqa, yachaqaq qatiqninkunaqa phiñarikupurqanku, jinaspataq ajina niyta qallarirqanku: –¿Imapaqtaq qasiman kayta jich'awachachkanri? 9 Chay jampiqa achkha qulqipim ranqakunman karqan, ajinamanta mana imayuq wajchakunaman yanaparinapaq –nispa. 10 Jesustaq chayta uyarirqan, jinaspataq paykunaman ajinata nirqan: –¿Imamantataq kay warmita turiyachkankichisri? Payqa uj sumaq ruwaytam nuqawan ruwachkan. 11 Wajchakunataqa qankuna chawpipi kachillankichispunim, chaywampas nuqakaqmanqa manañam wiñaypaq qankuna chawpipi kachiwankichisñachu. 12 Kay warmipaq sumaq q'apaq jampiwan nuqajawapi ch'aqch'usqanwanqa, ayay pakanankupaqmi wakichachkawan. 13 Sut'intapuni niykichis: May chhikaniqpipas kay sumaq willaykuna rimakunqa chaypiqa, kay warmipaq ruwasqanqa rimakullanqataqmi, ajinamantam payqa yuwarisqapuni kanqa –nispa. 14 Chunka iskayniyuq yachaqaq qatiqninkunamanta, ujkaq Judas Iscariote sutiyuqmi, kurajkaq sacerdotekunaman rikuq purirqan, 15 jinaspataq paykunaman ajinata nirqan: –¿Nuqachus Jesusta puskataykichisman chhikaqa, jayk'atataq quwankichismanri? –Nispa. Paykunataq kimsa chunka qulqikunata qunapaq rimayninta qurqanku. 16 Chhikamantapachataq Judasqa jayk'aqtaq Jesusta puskatanman karqan chayta maskaspa puriykachachkarqan. 17 Mana t'amachiqniyuq t'ant'a mikhuna raymi qallariy p'unchay chayamuqtintaq, yachaqaq qatiqninkuna Jesusman qayllachakuspa ajinata tapurirqanku: –¿Maypitaq Pascua raymi ch'isi mikhuyta wakichamunaykuta munankiri? –Nispa. 18 Paytaq paykunaman ajinata jaynirqan: –Llaqtaman puriychis uj runapaq wasinman, jinaspa ajinata niychis: ‘Yachachiq ajinata nin: Pachay chayampunñam, yachaqaq qatiqniykunawan wasiykiman Pascua raymi ruwanapaq jamuchkani’ –nispa. 19 Yachaqaq qatiqninkunataq, imaynatachus Jesusqa kamachichkarqan ajinamanjina ruwamurqanku, jinaspataq Pascua ch'isi mikhuyta wakichamurqanku. 20 Tutayaykupuqtintaq, Jesusqa chunka iskayniyuq yachaqaq qatiqninkunawan kuska mikhuna chhikapi kachkarqan; 21 Mikhuchkaqtinkutaq paykunaman ajinata nirqan: –Sut'inta niykichis, qankunamanta ujkaqmi ranqaykuwanqa –nispa. 22 Paykunataq anchata llakirikupurqanku, jinaspataq ujmanta uj ajinata nispa tapuriyta qallarirqanku: –Tata Jesús, ¿nuqachu kasaqri? –Nispa. 23 Jesustaq paykunaman ajinata jaynirqan: –Ujkaq nuqawan kuska t'ant'ata chuwapi challpuchkan chaymi ranqaykuwanqa. 24 Nuqa runapaq Churinqa, Qilqasqakunapi nichkan ajinamanjina chayniq ñanta purispam wañunay kanqa; chaywampas ¡Imalla kachkanqa pichus ranqaykuchkawan chaypaqqa! Allinraq kanman karqan mamampaq wijsanmanta mana paqarinanqa –nispa. 25 Chhikataq Judas mayqinchus ranqaykuchkarqanña, chay ajinata payman tapurirqan: –Yachachiq, ¿nuqachu kasaqri? –Nispa. –Qanmi nichkanki –nispa Jesusqa jaynirqan. 26 Mikhuchkaqtinkutaq, Jesusqa makimpi t'ant'ata jap'irqan, Diosman yuspärayta quspataq, phatmiraspa yachaqaq qatiqninkunaman ajinata nispa ch'iqirachirqan: –Jap'iychis, jinaspa mikhuychis kayqa nuqapaq aychaymi –nispa. 27 Chhikamantataq makinwan pusilluta jap'irqan, Diosman yuspärayta quspataq, paykunaman ujyanankupaq ajinata nispa jaywarqan: –Kay pusillumanta tukuy qankuna ujyaykuychis, 28 imaraykuchus kayqa yawarniymi, chaywantaq Diosqa qankunawan uj musuq rimthapiyta ruwan, kay yawartaq achkha runakunarayku juchankuna pampachasqa kanampaq jich'asqam. 29 Chaywampas niykichis, manañam jayk'aqpas kay vinotaqa Tataypaq qhapaq suyumpi qankunawan kuska waj musuq vinota ujyananchiskama ujyasaqñachu –nispa. 30 Jesusqa yachaqaq qatiqninkunawan kuska salmokunata takirisqaku chhikamantataq, Olivos urquniqman puripurqanku. 31 Jesustaq paykunaman ajinata nirqan: –Kunan tutam, tukuy qankuna nuqapi iyawniyuq kasqaykichista chinkachikupunkichis. Qilqasqakunapiqa ajinatam nin: ‘Michiqta wañurquchisaq, chhikamantataq uwijakunaqa chinkawachapunqakum’ –nispa. 32 Chaywampas jayk'aqchus wañusqamanta nuqa kawsarimpusaq chhikaqa, qankunapaq ñawpaqiykichistam Galilea suyuniqman nuqa purichkasaq –nispa. 33 Pedrotaq payman ajinata jaynirqan: –Tukuyninkupas qampi iyawninkuta chinkachikuchunku, nuqakaqqa manapunim chinkachikuchkasaqchu –nispa. 34 Jesustaq payman ajinata nirqan: –Sut'inta niyki, imaynatachus kunan tutapacha, manaraq k'ank'apaq waqach'akumuchkaqtin, kimsa kuti nuqa mana riqsiq tukuwanki –nispa. 35 Pedroqa astawanraq atipakurqan: –Imapas kachun, jayk'apas kachun, qanwan kuska wañunaypas kachun, manapunim qanman mana riqsiq tukuchkasaqchu –nispa. Kikillantataq tukuy yachaqaq qatiqninkunaqa nirqanku. 36 Jesusqa yachaqaq qatiqninkunawan kuska Getsemaní sutiyuq chhikaman purispa paykunaman ajinata nirqan: –Kay chhikapi tiyachkaychis, nuqataq chhaqayniqman Diosmanta mañakuq purisaq –nispa. 37 Chhikataq Pedrota, Zebedeopaq iskaynin churinkunatawan pusqarukurqan, jinaspa anchata llakikuyta qallarirqan. 38 Paykunamantaq ajinata nirqan: –Sunquypi ñaqapas wañupuchkaymanjina anchata llakirikuni. Qankunaqa kay chhikapi ama puñjaspa nuqawan kuska kachkaychis –nispa. 39 Chhikapacha ñawpaniqman purispa, mat'in pampaman chayanankama k'uñuykukuspa Diosmanta mañakurqan, ajinata nispa: “Tatay, munanki chhikaqa kay ñak'ariyta nuqamanta jithiqarichiway; chaywampas ama nuqapaq munasqaymanjina kachunchu, manachayqa qampaq munayniyki ruwakuchun –nispa.” 40 Chhikamantataq may chhikapichus yachaqaq qatiqninkuna kachkarqanku chayman kutirispa puñurachkaqta jap'iqarqan. Jesustaq Pedroman ajinata nirqan: –¿Manachu uj chhikatapas qankuna nuqawan kuska rijch'arisqa kayta atichkankichisri? 41 Rijch'arisqa kachkaychis, jinataq Diosmanta mañakuychis yanariykunaman ama chayanaykichispaq. Qankunaqa allin ruwayta munankichismi, chaywampas kallpaykichiswanqa manam atichkankichischu –nispa. 42 Iskay kutiña purispataq ajinata mañakurqan: “Tatay, kay yanariy ruwakunampuni chhikaqa, munayniykimanjina ruwakuchun,” nispa. 43 Jayk'aqchus kutirimurqan chhikataq, yachaqaq qatiqninkunata puñuchkaqta taripapullarqantaq, imaraykuchus paykunaqa ancha puñuy q'aylluq'ayllu kachkarqanku. 44 Paykunata ajinapi saqispa, wajmanta kimsa kutiña kikillantataq mañakuq purirqan. 45 Chhikamantataq may chhikapichus yachaqaq qatiqninkuna kachkarqan chayman kutirispa, ajinata paykunaman nirqan: –¿Qankunaqa samaraspa puñurakuchkallankichischuri? Nuqa runapaq Churin juchararakunapaq makimpi jap'ichisqa kanay pachaqa chayampunñam. 46 Sayariychis, puripusunchis; nuqa ranqaykuqqa qayllachakumuchkanñam –nispa. 47 Jesusqa manaraqmi rimayta tukuchachkarqanchu ajinamanmi, Judas ujninkaq yachaqaq qatiqninkunamanta, achkha k'aspikuna, jinataq athun kuchillukuna ayarisqa runakunawan kuska chayaykumuchkarqan. Paykunataq kurajkaq sacerdotekunapaq jinataq llaqta machulakunapaq kachamusqankum karqanku. 48 Ranqaykuq Judasqa yachanachikuspaqa ajinata nisqam paykunaman uj rikuchiyta quspa: “Mayqintachus much'aykuchkasaq chaymi jap'iykuychis” –nispa. 49 Ajinaqa Jesusman qayllachakuspa ajinata nirqan: –¡Napaykuykim yachachiq! –Nispa. Ajinata nispataq much'aykurqan. 50 Jesustaq payman ajinata jaynirqan: –Wawqimasiy, imachus ruwanaykita usqhayllata ruway –nispa. 51 Chay pachataq, Jesuswan kuska kachkaqkunamanta ujninkaq, athun kuchillunta jurqurqukuspa Athunkaq sacerdotepaq uywasqanman ujniq ninrinta waqtaspa phawaqachirqan. 52 Jesustaq payman ajinata nirqan: –Kuchilluykita may chhikapichus kanan kachkan chaypi churay. Imaraykuchus tukuy kuchilluwan maqanakuqkunaqa, kuchilluwan wañuchisqallataqmi kanqaku. 53 ¿Manachu yachanki, anchakunan Tatayman mañarikuyman chhika payqa kunan pacha chunka iskayniyuq chakurijina angelkuna kurajtaraq apachimuwanman chaytari? 54 Chaywampas, ajina kanman chhikaqa ¿Imaynatataq Qilqasqakunapi nichkan chay junt'akunan kanmanri? –Nispa. 55 Chhikapachataq Jesusqa runakunaman ajinata tapurirqan: –¿Imamantataq qankunaqa chhikan kuchillukunawan jinataq k'aspikunawan nuqa suwa runapas kayman ajinata jap'iykunapaq jamunkichisri? Sapa p'unchaytaq Diospaq wasimpi yachachispa kakuchkaniqä, chaypiqa manataq jayk'aqpas jap'iykuchkawankichischuqä –nispa. 56 Chaywampas tukuy kaykunaqa, Diospaq sutimpi willaqkunapaq jinataq Qilqasqakunapi nisqanmanjina junt'akunampaqmi ajinata ruwakun –nispa. 57 Pikunachus Jesusta jap'iykuchkarqanku chay runakunaqa, Caifás nisqa Athunkaq sacerdotepaq wasinman apapurqanku, maypichus Diospaq kamachiynin yachachiq runakuna jinataq machulakuna ima chayman tantasqa kachkarqanku. 58 Pedrotaq karuniqllamanta Athunkaq sacerdotepaq wasikanchankama Jesusta qatiykurqan. Chayman waykuspataq, imaynapichus tukuy chay ruwaykuna tukjakunqa chay rikunapaq Diospaq wasin rikuqkunawan kuska chunuykuchkarqan. 59 Kurajkaq sacerdotekunawan jinataq tukuy Athunkaq Tantakuywan ima, Jesusman imaymanamanta llullaykuspa wañunampaq juchanchayta maskachkarqanku, 60 chaywampas, achkha runakuna payman llulla rimaykunawan irkatarqanku chhikaqa, manam ima juchatapas paypi tariparqankuchu. Chhikamantataq iskayniyuq irkataq runakunapiwan chayamurqanku, 61 paykunataq ajinata irkataspa atipakurqanku: –Kay runaqa ajinatam nirqan: ‘Nuqa Diospaq wasinta t'unarquyman, jinaspataq kimsa p'unchaypim wajmanta sayarichillaymantaq –nispa.’ 62 Chhikataq Athunkaq sacerdote sayarispa Jesusman ajinata tapurirqan: –¿Manachu imatapas ninkiri? ¿Imataq kay qanjawapi rimachkanku chayri? –Nispa. 63 Chaywampas Jesusqa, mana ima nispam jup'alla kachkarqan. Athunkaq sacerdotetaq payman ajinata nirqan: –Kawsachkaq Diospaq sutimpi, chiqan kaqta rimarqunaykipaq kamachiyki. Niwaychis, qampunichu Diospaq Churin Mesías kanki –nispa. 64 Jesustaq payman ajinata jaynirqan: –Arï, qan nichkanki. Nuqa nillaykichistaq, qankunaqa Nuqa runapaq Churinta tukuy atiyniyuq Diospaq pañaniqnimpi tiyachkaqta jinataq phuyupatapi janaqpachamanta jamuchkaqtam rikuwankichis –nispa. 65 Chayta uyarispataq, Athunkaq sacerdoteqa phiñakusqanta riqsichinapaq p'achanta wikharpayakurqan, jinaspataq ajinata nirqan: –¡Kay runapaq rimayninkunaqa Diospaq sutinta mana allimpim churan! ¿Imapaqñataq astawan irkataqkunata munapunchisri? Qankuna kikinmi mana allin rimasqanta uyarichkankichis; 66 ¿Kayjawamanta imaninkichistaqri? Paykunataq ajinata jaynirqanku: –Juchayuqmi, jinaspataq wañunanmi –nispa. 67 Chhikataq uyanmanta thuqkataspa takarqanku. Wakinkunataq maqjarqanku, 68 ajinata nispa: –Qan Mesiaschari kankiqa, ¡pitaq maqasunki chayta sut'inchaychis! –Nispa. 69 Pedroqa jawaniq wasikanchapi chunuykuchkarqan. Chaypitaq uj jaywaq sipas payman qayllachakuspa ajinata nirqan: –Galileapi kaq Jesuswan kuska qan puriykachallarqankitaqmi –nispa. 70 Chaywampas Pedroqa tukuypaq ñawpaqimpi ajinata nispa mana riqsiq tukurqan: –Manam imakaqmanta rimasqaykitapas yachachkanichu –nispa. 71 Chhikamantataq punkuniqman puripurqan, maypichus ujkaq payta rikuspa wakinkunaman ajinata nirqan: –Chhaqay runaqa Nazaret llaqtapi kaq Jesuswan puriykachaqmi –nispa. 72 Pedroqa wajmanta ajinata nispa mana riqsiq tukupullarqantaqmi: –¡Chay runataqa manapunim riqsichkanichu! –Nispa. 73 Uj chhikamantataq, chaypi kaqkunaqa Pedroman qayllachakuspa, ajinata nirqanku: –Paykunamanta ujkaqninmi qan kanki, rimasqaykipipas chay kasqaykiqa sut'iraqmi yachakuchkan –nispa. 74 Chhikataq payqa, ujmanta ujtawan juramintuwan rimayninta quspa ajinata nirqan: –¡Manam chay runata riqsichkanichu! –Nispa. Chay kikin pachapitaq uj k'ank'a waqach'arikumurqan, 75 Jinaspa Pedroqa Jesuspaq nisqanta yuwatatarikurqan: “Manaraq k'ank'a waqach'akumuchkaqtin kimsa kutim qanqa nuqaman mana riqsiq tukuwanki” –nispa. Chaymanta lluqsipuspataq Pedroqa, ancha sunqu nanasqam waqarikurqan.
1 P'unchaytatampuqtinqa, tukuy kurajkaq sacerdotekuna, judiokunapaq machulankunapiwan imaynamanta Jesús wañuchinapaq rimthapinakumurqanku. 2 Romano Pilato llaqta purichiq qayllaman watasqata apaspa puskatarqanku. 3 Ranqaykuq Judastaq, Jesús wañuchinankupaq juchanchasqankuta rikuspaqa, chay ruwasqanmantaqa sunquntam nanarichikupurqan, jinaspataq kurajkaq sacerdotekunaman jinataq machulakunaman ima chay kimsa chunka qulqi jap'iqakusqanta kutichimpurqan, 4 paykunaman ajinata nispa: –Uj mana juchayuq runata wañunampaq puskatasqayrayku juchatam taripani, –nispa. Paykunataq payman ajinata jaynirqanku: –¿Chayqa, nuqaykupaq ima yachanaykutaqri? ¡Qampaq allich'akumunaykim chayqa! –Nispa. 5 Chhikataq Judasqa chay qulqikunata Diospaq wasin pampaman t'akawachaspa puripurqan, jinaspataq sipirqukumpurqan. 6 Kurajkaq sacerdotekunataq chay t'akawachasqa qulqita pallthapispa, ajinata nirqanku: –Kay qulqiqa yawarwan ch'itkatasqam; manam Diosman jaywana qulqiwan kuska churaykuchuwanchu –nispa. 7 Ajinaqa chay qulqiwan uj “Manka Lluch'iqpaq Jallp'an” nisqa sutiyuq chajranata rantinapaqmi rimanthapirqanku, chaytaq puriq runakuna p'amp'ana chhika kanampaqmi rantirqanku. 8 Chayrayku chay chajrana jallp'aqa “Yawar Jallp'a” nisqa sutiyuq kunan p'unchaykunakama kapun. 9 Ajinamantam Diospaq sutimpi willaq Jeremiaspaq nisqanqa junt'akurqan: “Kimsa chunka qulqikunata uqharirqanku, israelitakunapaq chanin churaykusqankuta, 10 chay qulqikunawantaq manka lluch'iqpaq jallp'anta rantirqanku, imaynatachus Apu Tataqa kamachichkarqawan chaymanjina.” 11 Jesusqa llaqta purichiq runapaq ñawpaqinman puskatasqam karqan, paytaq ajinata tapurirqan: –¿Qanchu judiokunapaq qhapaq suyu apaykachaqnin kankiri? –Nispa. Jesustaq –qan nichkanki –nispa jaynirqan. 12 Kurajkaq sacerdotekuna jinataq machulakunawan tumpaykuchkarqanku chhikataq, Jesusqa manam imanispas jaynikurqanchu. 13 Chayrayku Pilatoqa payta ajinata tapurirqan: –¿Qanjawapi tukuy imata rimachkasqankuta manachu uyarinkiri? –Nispa. 14 Chaywampas Jesusqa manam uj simitapas jaynirqanchu; chayraykum llaqta purichiqqa musphalla qhiparapurqan. 15 Sapa wata raymi p'unchaypi llaqta purichiqqa uj jap'isqa runata runapaq ajllisqanmanjina kachariq karqan. 16 Chaypacha uj ancha riqsisqa runa Barrabás sutiyuq jap'isqa kachkarqallantaq; 17 chaypi tantakuchkaqtinkutaq, Pilatoqa paykunaman ajinata tapurirqan: –¿Qankunaqa mayqinkaqtataq kacharinayta munankichisri: Barrabastachu manachayqa Mesías nispa ninku chay Jesustachu icha? –Nispa. 18 Imaraykuchus Jesusta chhiqnikusqankurayku payman puskatasqankuta allintam riparakurqan. 19 Pilatoqa juchanchanapaq tiyakuna chhikapi tiyaykuchkaqtin, warmin payman ajina willaqta kacharqan: “Ama chay chiqan puriykachakuq runawan imatapas ruwaychu, imaraykuchus kunan tutaqa uj millay musquytam payrayku musqukuni –nispa.” 20 Chaywampas kurajkaq sacerdotekuna jinataq machulakunapiwan imaqa, chay tantasqa runakunaman Barrabasta kacharinankupaq, Jesuskaqtataq wañuchinankupaq simita sat'ichkarqanku. 21 Llaqta apaykachaqtaq paykunaman wajmanta tapurirqan: –¿Qankuna kay iskayninmanta, maykaqtataq kacharinayta munankichisri? –Nispa. Paykunataq ajinata nirqanku: –¡Barrabaskaqta! –Nispa. 22 Pilatotaq paykunata tapurirqan: –¿Mesías nispa ninkichis chay Jesuskaqwan imatataq ruwasaqri? –Nispa. Tukuyninku ajinata jaynirqanku: –¡Chakataykuy! –Nispa. 23 Pilatotaq paykunaman ajinata nirqan: –Ajinaqa, ¿ima mana allintataq pay ruwanri? –Nispa. Chaywampas paykunaqa wajmanta waqach'akurqanku: –¡Chakataykuy! –Nispa. 24 Mana ima ruwayta atispa, manachayqa astawanraq runakuna ch'aqwaraqta rikuspa, Pilatoqa unu apamunankupaq kamachirqan, jinaspataq tukuyninkupaq ñawpaqimpi ajinata nispa makinta mayllaqakurqan: –Nuqaqa manam kay chiqan runapaq wañusqanmanta imatapas yachachkasaqchu; qankuna imaynamampas tukuchikumuychis –nispa. 25 Tukuy runakunataq ajinata jaynirqanku: –¡Nuqaykum, wawaykunantin paypaq wañusqanmanta imapipas tukusaqku! –Nispa. 26 Chhikataq Pilatoqa Barrabaskaqta kachawachapurqan; chhikamantataq Jesusta khirjanankupaq kamachispa chakatasqa kanampaq paykunaman kachkatapurqan. 27 Llaqta purichiqpaq pallapallankunataq Jesusta qhapaq wasiman pusaykurqanku, jinaspataq pay muyuriyta tukuy pallapallakunata tantaykumurqanku. 28 P'achankunata qichuqaspataq uj puka mantilluwan llijllaykuchirqanku, 29 umampitaq khichkhamanta simp'asqa uj pilluwan churjatarqanku, paña makimpitaq uj k'aspita ayqaruchirqanku. Chhikamantataq ñawpaqimpi killpiykukuspa payman ajinata nispa asipayarqanku: –¡Judiokunapaq qhapaq suyu apaykachaqnin kawsachun! –Nispa. 30 Jinallataq thuqkatarqanku, jinaspataq kikin k'aspiwan umapi waqtarqanku. 31 Paymanta ajinata asikuspataq, chay puka mantilluta qichuqaspa, kikin p'achanwan churaykuspa chakatanapaq pusakupurqanku. 32 Pilatopaq qhapaq wasinmanta lluqsimuspataq, Cirene llaqtapi tiyakuq Simón sutiyuq uj runata tariparqanku, pimanchus Jesuspaq chakananta apanampaq mat'iykurqanku. 33 Jayk'aqchus Gólgota (chayqa suqu uma tullu, niyta munan) sutiyuq chhikaman chayapurqanku chhikataq, 34 vinota jayaqiwan chhaqruykusqata ujyanampaq jaywarqanku; chaywampas Jesusqa mallirispa, manam ujyaykuyta munarqanchu. 35 Chakataykupurqanku chhikamantataq, pallapallakunaqa paykunapura pujllanapijina Jesuspaq p'achanta ch'iqirachikunapaq qhawachkarqanku. 36 Chhikamantataq chay chhikapi pay qhawanapaq tiyararqanku. 37 Umampataniqpitaq, imaniqmantachus juchanchasqa kachkarqan chayta riqsichinankupaq sut'i chhikapi uj qilqasqata churkatarqanku. Chay qilqasqapitaq ajinata nirqan: “Kayqa judiokunapaq qhapaq suyu apaykachaqnin Jesusmi.” –Nispa. 38 Paywan kuskataq iskayniyuq suwakunatawan chakataykurqanku, ujta pañaniqnimpi, ujkaqtataq lluq'iniqnimpi. 39 Chayniq puriq runakunataq umankunata khiwirikuspa, mana allin rimaykunawan juch'uycharqanku, 40 ajinata nispa: –¡Qanchu Diospaq wasinta t'unarqunayki, jinaspa kimsa p'unchaypi wajmanta sayarichinayki karqan! ¡Diospaq Churin kanki chhikaqa, qan kikin qhispichikuy jinaspataq chay chakanamanta uraqamuy! –Nispa. 41 Kikillantataq kurajkaq sacerdotekuna, Diospaq kamachiynin yachachiq runakunapiwan paymanta ajinata nispa asikurqanku: 42 –Wajkunataqa qhispichiyta atinmi, chaywampas pay kikinkaqqa manataq qhispichikuyta atichkanchuqä. Israel suyupaq qhapaq suyu apaykachaqnin chhikaqa, ¡Chakanamanta uraqamuchun, chayta rikuspa nuqaykupas iyaw ninaykupaq! 43 Diospim sunqunta churanqa: ¡Ajinaqa Dios payta munakun chhikaqa qhispichichun ari! ¿Manachu Diospaq Churin kani nispa nichkarqawanchisri? –Nispa. 44 Kikillantataq paywan kuska chakatasqa kachkarqanku chay suwakunantin payman juch'uycharqanku. 45 Chawpi p'unchaymanta kimsa ch'isi pachakamaqa, tukuy kaypacham ch'amakaykupurqan. 46 Chay kikin pachataq Jesusqa tukuy kallpawan ajinata qaparirqan: “Elí, Elí, ¿lemá sabactani?” (Kaytaq niyta munan: “Diosniy, Diosniy, ¿imamantataq saqirpariwankiri?”) –Nispa. 47 Chaypi kaqkunamanta wakinkunataq, chayta uyarispaqa ajinata nirqanku: –Kayqa, Diospaq sutimpi willaq Eliastam wajachkan –nispa. 48 Chhikapachataq, paykunamanta ujkaqnin uj thantha maskaq phawtarqan, chaytataq k'allk'u vinoman challpuykurqan jinaspa uj k'aspiman wataykuspataq Jesuspaq ch'umuykunampaq siminman qayllaykuchirqan. 49 Chaywampas wakin runakunaqa ajinata nirqanku: –Ajinapi saqiwachay, ichapas Eliasqa pay qhispichiq jamunqa –nispa. 50 Jesustaq wajmanta tukuy kallpanwan qaparirqan jinaspataq wañupurqan. 51 Chhikapachataq Diospaq wasin k'uchuniqpi kaq qatanaqa wichaymanta urayninkama iskayman llik'iwachakurqan. Kaypacha jallp'aqa kharkhatirqanmi, qarqakunapas phatmirakurqankum, 52 aya pakana jutk'ukunapas wisq'arakurqanku; jinataq ch'uwa kawsayniyuq wañuq runakunapas kawsarimurqankum. 53 Jesuspaq kawsarimpusqan chhikamantataq, aya pakana jutk'ukunamanta lluqsiramurqanku, jinaspataq Jerusalén ch'uwa llaqtaman tukuy runakunapaq rikuchkasqankuta waykupurqanku. 54 Jayk'aqchus kurajkaq romano pallapalla, jinataq pikunachus paywan kuska Jesusta qhawachkarqanku chaykunaqa, kaypacha jallp'apaq kharkhatisqanta, jinataq tukuy imachus ruwakuchkarqan chayta rikuspaqa anchatam mulljakurqanku, jinaspataq ajinata nirqanku: –¡Chiqampunim kay runaqa Diospaq Churin karqan! –Nispa. 55 Chaypitaq karuniqmanta achkha warmikuna qhawachkarqanku; pikunachus Galileamantapacha Jesusta qatimusqaku, jinataq payta yanaparillasqakutaq. 56 Chay chawpipiqa María Magdalena, Josepaq jinataq Santiagopaq maman María, jinataq Zebedeopaq churinkunapaq maman ima kachkarqanku. 57 Ch'isiyaykupuqtintaq, José sutiyuq Arimatea llaqtapi tiyaq uj qhapaq runa, pichus Jesuspaq qatiqnin kapusqa, chay runa chayamurqan. 58 Joseytaq Pilato qayllata purisqa Jesuspaq ayanta mañakumpurqan. Pilatotaq qupunankupaq kamachirqan, 59 Joseqa Jesuspaq ayanta jap'ispa uj musuq linomanta ruwasqa qatanapi llawuykurqan, 60 jinaspataq qarqapi jutk'uchisqan uj musuq aya pakanaman p'amp'aykumpurqan. Uj athun rumiwantaq chay aya pakana jutk'upaq punkunta wisq'aykuspa puripurqan. 61 Chaywampas María Magdalenaqa ujkaq Mariapiwan chay aya pakanapaq ñawpaqimpi tiyachkaspa qhiparapurqanku. 62 Samarana p'unchaymanta qhipantintaq, kurajkaq sacerdotekuna jinataq fariseokunapiwan ima Pilato qayllaman purirqanku, 63 jinaspataq ajinata nirqanku: –Tata, yuwaykum imaynatachus chay llulla runaqa, wañupuspa kimsa p'unchaymanta kawsarimpusaq nisqantaqa. 64 Chayrayku, chay aya pakana chhikaman qhawaqkunata kachay, kimsa p'unchay junt'akunankama, yachaqaq qatiqninkunapaq jamuspa ayanta ama suwarqunankupaq, jinaspa kawsarimpunmi nispa runakunaman ninankupaq. Ajina kanman chhikaqa, ñawpaqmanta niqtimpas kay llullaykuyqa astawan athunraqmi kanman –nispa. 65 Pilatotaq paykunaman ajinata nirqan: –Chaypim qhawaq pallapallakuna qankunapaq kachkanku. Puriychis jinaspataq allinta chay aya pakana chhikata atisqaykichismanjina rikumuychis –nispa. 66 Paykunataq purispa, chay aya pakana wisq'asqa punkunta allin ch'ikulliykusqata, pallapallakunatawan qhawanankupaq saqimpurqanku.
1 Samarana p'unchay tukukupuchkaqtin, jayk'aqchus qhipantin p'unchaytaq kapurqan chhikaqa, María Magdalena jinataq ujkaq Mariapiwan aya pakana jutk'u qhawariq purirqanku. 2 Kaymantajinataq kaypacha jallp'a kharkhatirqan, imaraykuchus Dios Tatapaq ujkaq angelninmi janaqpachamanta uraqamurqan, aya pakana jutk'u chhikaman chayaspataq punku wisq'ana rumita jithirichispa chay patapi tiyarikurqan. 3 Chay angeltaq llijullijujinam lliphipichkarqan, p'achantaq rit'ijina yuraq karqan. 4 Pallapallakunataq chayta rikuspaqa manchaymantam kharkhatirqanku jinaspataq wañusqajina tukupurqanku. 5 Chay angeltaq warmikunaman ajinata nirqan: –Ama manchaychischu. Nuqa yachanim pichus chakatasqa kachkarqan chay Jesús maskasqaykichistaqa. 6 Manam kaypichu kachkan, manachayqa kawsaripunmi, imaynatachus paypaq nisqanmanjina. May chhikamanchus churarqanku chay qhawariq jamuychis. 7 Usqhayta puriychis jinaspataq yachaqaq qatiqkunaman ajinata willamuychis: ‘Kawsarimpunñam, jinaspataq Galileaniqman wajmanta paykunata tanthapinapaq purichkan; chaypim paykunaqa rikunqaku –nispa.’ Kaytam qankunaman nuqaqa ninay karqan –nispa. 8 Aya pakana chhikamanta warmikunaqa usqhayllata chay willayta yachaqaq qatiqkunaman willaq phawakama manchaywan jinataq ancha kusikuywan puripurqanku. 9 Chhikataq Jesusqa paykunapaq ñawpaqimpi rikhurispa napaykurirqan. Paykunataq Jesusman qayllachakuspa chakinkunamanta ujllaykuspa yupaycharqanku, 10 Jesustaq paykunaman ajinata nirqan: –Ama manchaychischu. Puriychis jinaspa wawqiykunata Galileaman purichunku chaypitaq nuqata rikuwanqaku nimuychis –nispa. 11 Warmikuna purichkarqanku chhikankamataq, wakin aya pakana rikuq pallapallakunaqa llaqtaman chayarqanku jinaspataq kurajkaq sacerdotekunaman tukuy imachus ruwakuchkasqa chayta willamurqanku. 12 Chhikataq kay kurajkaq sacerdotekunaqa machulakunawan rimthapiq purirqanku ajinamanta tukuyninku uj yuwayniyuqlla kanankupaq. Jinaspataq achkha qulqita pallapallakunaman quykurqanku, 13 paykunaman ajinata kunaykuspa: –Tuta kachkaqtin qankunapaq puñurachkanaykichiskama, Jesuspaq yachaqaq qatiqninkuna jamuspa chay ayata suwarqupurqanku, nispam qankunaqa ninkichis –nispa. 14 Llaqta purichiq Pilatochus kaymanta yachanqa chhikaqa, nuqaykum payman iyaw nichikuchkasaqku, jinaspam qankunaman ima mana allinkunamantapas jithiqachisqaykichis. 15 Pallapallakunataq qulqita jap'iqakuspa, imaynatachus kunaykuchkarqanku ajinamanjinam ruwamurqanku. Kay sut'inchaymi kunan p'unchaykama judiokuna chawpipi yachachikun. 16 Chunka ujniyuq yachaqaq qatiqkunaqa Galileaman puripurqanku, may urqumanchus Jesusqa purinankupaq nichkasqa chay urquniqman puripurqanku. 17 Jayk'aqchus Jesusta rikurqanku chhikaqa, wakinkuna iskayakurqanku chhikapas paykunaqa yupaycharqankum. 18 Jesustaq paykunaman qayllachakuspa ajinata nirqan: –Diosmi janaqpachapi jinallataq kaypachapi tukuy atiyta quwan. 19 Puriychis, jinaspataq tukuy kaypacha llaqtakunapi kawsaq runakunata nuqapaq yachaqaq qatiqniykunaman tukuchimuychis; Dios Tatapaq, Churipaq jinataq Ch'uwa Ajayupaq sutimpi bawtisamullaychistaq, 20 jinaspataq tukuy imatachus qankunaman kamachichkarqaykichis chaykunata uyarinankupaq yachachimuychis. Nuqaniqmantataq, sapa p'unchaymi kaypachapaq tukukupunankama qankunawan kuska kakuchkasaq. Ajina kachun –nispa.
1 Jesuspaq, mayqinchus Mesías, Diospaq Churin karqan chaypaq kawsaynin sumaq willayninkunapaq qallariynin, 2 Diospaq sutimpi willaq Isaiaspaq p'anqampi ajina qilqasqam: Willaqniytam nuqaqa qampaq ñawpaqiykita kachamuchkani, chayamunaykipaq ñan wakichaqta. 3 Ch'usaq qasi pampapi uj runapaq qaparisqan uyarikumun: “Dios Tatapaq ñanninta wakichariychis, uj chiqan ñanta wisq'arariychis.” –Nispa. 4 Ajinatam Bawtisaq Juanqa ch'usaq qasi pampaniqpi rikhurirqan; paytaq tukuy runakunata Diosman kutirimunankupaq jinataq bawtisasqa kanankupaq, ajinamanta Diosqa paykunapaq juchankunata pampachanampaq willarqan. 5 Judea suyupi, jinataq Jerusalén llaqtapi kaq tukuy runakuna yachachisqanta uyarinapaq lluqsimurqanku. Paykunataq juchankunata willakuspa, Juanwan Jordán mayupi bawtisachikurqanku. 6 Juanqa kamillupaq willmanmanta ruwasqa p'achawan churakurqan, chaytataq uj qara chumpiwan jap'ichikurqan, mikhuynintaq t'iskut'iskukuna jinataq sach'a misk'ipiwan karqan. 7 Willasqampitaq ajinata nirqan: “Nuqa chhikamantaqa, uj astawan athun atiyniyuqmi jamuchkan, pipaqchus nuqaqa manam wata runanman chayaytapas atichkanichu. 8 Nuqaqa unullawanmi bawtisachkaykichis; paytaq Ch'uwa Ajayuwanmi bawtisasunkichis –nispa.” 9 Chay p'unchaykunapi, Jesusqa Galilea suyuniq Nazaret llaqtapi kachkarqan, chaymantapacha jamuspam Juanwan Jordán mayupi bawtisachikurqan. 10 Jesusqa unu chawpimanta lluqsimpuchkarqan chhikataq janaqpacha wisq'arakuqta rikurqan, Diospaq Ajayuntaq uj urpiman rijch'akuspa paypataman uraqamurqan. 11 Chhika pachataq janaqpachamanta uj kunka ajinata nispa uyarikumurqan: “Qanmi munasqa waway kanki, pimanchus anchata munakuni. Qanwantaq sunquy junt'asqa kachkan –nispa.” 12 Chhikamantataq Diospaq Ajayunqa ch'usaq qasi pampaman Jesusta pusapurqan. 13 Chaypitaq tawachunka p'unchay ch'usaq qasi pampapi saqra k'ita kurukuna chawpipi Jesusqa kawsachkarqan, chhikataq Supaypaq yanarisqa kachkarqan; angelkunataq Jesusman jaywachkarqanku. 14 Bawtisaq Juanta jap'iykuspa wisq'aykurqanku chhikamantataq, Jesusqa Galilea suyuniqman Diospaq sumaq willayninkunata yachachiq purirqan. 15 Paytaq ajinata nirqan: “Diospaq chayampunan pachaqa junt'akupunñam, qhapaq suyuntaq qayllapiñam kapun. Diosman kutirimuychis jinataq iyawniywan sumaq willayninkunata jap'iqaychis –nispa.” 16 Jesusqa Galilea qucha ch'ullpaniqta purichkaspaqa Simontawan wawqin Andrestawan rikurqan. Paykunaqa challwa jap'iq runakunam karqanku, chhikataq challwa jap'ina ch'ipata unuman chhuqaykuchkarqanku. 17 Jesustaq paykunaman ajinata nirqan: –Qatimuwaychis, nuqataq runakuna qatinawankupaq maskayta yachachisqaykichis –nispa. 18 Jinaspataq chay kikimpachapi, challwa jap'ina ch'ipankunata saqiwachaspa Jesuswan kuska puripurqanku. 19 Tumpatawan karunchaspataq, Jesusqa Santiagota wawqin Juantawan rikurqan, pikunachus Zebedeopaq churinkuna karqanku, paykunataq yampunkupatapi challwa jap'ina ch'ipankunata allich'aspa ch'ukurachkarqanku. 20 Chhikapachataq Jesusqa qatimunankupaq paykunata wajarqan. Paykunataq Zebedeo tatankuta yampupatapi mink'ankunantawan kuska saqiwachaspa puripullarqankutaq. 21 Jesusqa yachaqaq qatiqninkunawan kuska Cafarnaúm llaqtaman chayarqan, samarana p'unchaypitaq judiokunapaq tantakunan wasiman waykuspa yachachiyta qallarirqan. 22 Runakunataq yachachisqankunata musphallam uyarqasirqanku, imaraykuchus ancha atiyninwan yachachirqan, manataq Diospaq kamachiynin yachachiq runakuna ajinatachu. 23 Llaqtapi kachkarqan chay judiokunapaq tantakunan wasipitaq uj millay saqra supayniyuq runa kachkasqa, paytaq ajinata qaparirqan: 24 ¡Nazaret llaqtapi kaq Jesús! ¿Ima nispataq nuqaykuwan jap'inakuq jamunkiri? ¿Nuqaykuta t'unarquqchu jamuchkankiri? Qanta nuqaqa allintam riqsiyki, jinataq Ch'uwa Diospaq Churin kasqaykitapas yachallanitaqmi –nispa. 25 Jesustaq chay millay saqra supayman runkhaykuspa ajinata nirqan: –¡Jup'allay! ¡Lluqsiy chay runamanta! –Nispa. 26 Millay saqra supaytaq, manchaytam chay runata wat'akichirqan, chhikamantataq kallpawan qaparikuspa siqarqurqan. 27 Tukuyninkutaq musphachkaq qhiparapurqanku, jinataq paykunapura ajinata tapunakurqanku: –¿Imataq kayri? ¡Waj musuq yachachiykunata jinataq tukuy atiyninwanmi yachachin! ¡Millay saqra supaykunantintam lluqsinankupaq kamachin, paykunataq uyarinku! –Nispa. 28 Ajinamanta, Jesusqa tukuy Galilea suyuniqkunapi ancha riqsisqa kapurqan. 29 Jesusqa judiokunapaq tantakunan wasimanta lluqsimpuspataq, Santiagowan, jinataq Juanwan Simonpaq, Andrespaqwan wasinkuman purirqanku. 30 Wasiman waykuqtinjinataq Simonpaq taykch'in lliqti unquywan puñunampi kachkan nispa Jesusman willamurqanku, 31 paytaq qayllachakuspa makinmanta jap'ispa jatarichirqan; chhikapachataq lliqti unquyninqa paymanta uraqapurqan, jinaspataq tukuyninkuman mikhuy jaywayta qallaripurqan. 32 Tutayt'ay kapuchkarqan, jayk'aqchus intiqa waykupurqanña chhikataq, tukuy unqusqakunata, jinataq millay saqra supayniyuq runakunata ima Jesús qayllaman chayachimurqanku. 33 Achkhayuq runakunataq, Simonpaq wasi punkunman tantakumurqanku. 34 Chaypitaq Jesusqa, achkha imaymana unquyniyuq runakunata alliyachirqan, jinallataq achkha runakunapaq millay saqra supayninkunata chhuqarqurqan; chaywampas chay millay saqra supaykunataqa, manam rimaqta saqirqanchu, imaraykuchus chay supaykunaqa Jesusta riqsirqankum. 35 Qhipantin, ch'amakaraq kachkarqan chhikataq, Jesusqa jatarispa llaqtamanta jawaniq uj ch'usaq chhikaman Diosmanta mañakuq purirqan. 36 Simontaq masinkunawan ima, Jesús maskaq purirqanku. 37 Jayk'aqchus tariparqanku chhikataq, payman ajinata nirqanku: –Tukuyninku maskachkasunkichis –nispa. 38 Jesustaq paykunaman ajinata jaynirqan: –Wakin qaylla llaqtakunaman purisunchis; chaypiqa sumaq willaykunata willamunallaytaqmi, imaraykuchus chaypaqmi nuqaqa kaypachaman jamuni –nispa. 39 Ajinaqa, Jesusqa tukuy Galilea suyuniqkunapi, judiokunapaq tantakunan wasikunapi sumaq willaykunata yachachispa, jinataq millay saqra supaykunata karuman chhuqawachaspa puriykacharqan. 40 Uj lliqi unquyniyuq runa Jesusman qayllachakurqan, jinaspataq ñawpaqimpi killpiykukuspa ajinata nirqan: –Tatay, munanki chhikaqa kay unquyniymanta pichaqarikuway –nispa. 41 Jesustaq paymanta khuyapayarikuspa makinwan llankharispa ajinata nirqan: –Qan alliyachiyta munanim. ¡Pichasqa kapuy! –Nispa. 42 Chhikapachataq chay unqusqa runapaq lliqi unquyninqa qichusqa jinataq pichasqa kapurqan. 43 Jesustaq payman allinta kunarispa ajinata nispa kachawachapurqan: 44 –Ama pimampas willamuychu; sacerdotellaman rikuchikumuy, jinaspataq kay picharasqa kapusqaykimanta jaywanaykita apakuspa Moisespaq kamachisqanmanjina qumuy, ajinamanta chay sacerdotekunaqa mana unquyniyuq kapusqaykita rikunankupaq –nispa. 45 Chaywampas chay runaqa, kikillantam imachus paywan ruwakuchkasqa chayta tukuy runakunaman willampusqa. Chayrayku Jesusqa waj llaqtakunaman manaña waykuyta atipurqanchu, manachayqa llaqtamanta qasi pampakunallapi, maypichus mana runa karqan chaypi qhiparapurqan, chaywampas tukuyniqkunamanta pay rikunapaq chayamurqanku.
1 Uj p'unchaykuna uraqapurqan chhikamantataq, Jesusqa Cafarnaúm llaqtaman wajmanta waykurqan. Jesuspaq wasipi kasqanmanta yacharqurqanku chhikapachataq, 2 achkha runakuna wasi punku pist'anankama pay rikuq jamurqanku; paytaq sumaq willaykuna willarqan. 3 Chhikataq tawayuq runakuna uj such'u runata wantumurqanku. 4 Chaywampas ancha achkha runa junt'a kaqtintaq, Jesús qayllakama mana chayachiyta atispaqa, wasi pataman lluqsirqanku. Pay kachkarqan chay chhika wasipataniqta jutk'urquspataq such'u runata Jesuspaq ñawpaqinman uj kallapupi chay jutk'uniqta wantuykurqanku. 5 Jayk'aqchus Jesusqa chay tukuy iyawniyuq kasqankuta rikuspaqa, unqusqaman ajinata nirqan: –Wawqiy, juchaykikunaqa pampachasqañam kapun –nispa. 6 Chay ukhupi tiyarachkaq wakin Diospaq kamachiynin yachachiq runakunataq chayta uyarispaqa ajinata yuwachkarqanku: 7 “¿Imata yachaspataq kayqa ajinata rimanri? Kaypaq rimayninkunaqa Diostam juch'uyman tukuchichkan, imaynatataq payqa juchakunata pampachanman, Dios sapallachariqa juchakuna pampachanapaq atiyniyuqqa” –nispa. 8 Chhikataq Jesusqa sunqunku ukhupi imatachus yuwachkarqanku chayta riparakuspaqa, paykunaman ajinata tapurirqan: –¿Imamantataq ajinata yuwachkankichisri? 9 ¿Imakaqtaq qankunapaq kay such'u runaman kusa jasalla nina kanman: ‘Juchaykikuna pampachasqañam kapun’ ninachu, manachayqa ‘jatariy, kallapuykita uqharikuspa puripullaytaq’ ninachu allin kanmanri? –Nispa. 10 Ajinaqa, imaynatachus Nuqa runapaq Churin kaypachapi juchakuna pampachanapaq atiyniyuq kasqaymanta riqsichisqaykichis –nispa. Chhikataq chay such'u runaman ajinata nirqan: 11 –Qanman niyki, jatariy jinaspa puririy, kallapuykita uqharikuspataq wasiykiman puripuy –nispa. 12 Chay kikimpachataq, such'u runaqa tukuy runakunapaq ñawpaqimpi jatarirqan, kallapunta uqharikuspataq chay wasimanta lluqsipurqan. Chayta rikuspataq tukuyninku muspharqanku jinaspataq ajinata nispa Diosman yupaycharqanku: –Manam jayk'aqpas chayjina ruwayta rikuqchu kanchis. –Nispa. 13 Jesusqa wajmanta Galilea quchapataniqman purirqan; runakunataq pay qayllaman qayllachakumurqanku, paytaq yachachirqan. 14 Purichkaspataq Jesusqa Alfeopaq churin Leví sutiyuq runata Roma llaqtapaq qulqi apthapina chhikapi tiyachkaqta rikurqan. Jesustaq payman ajinata nirqan: –Qatimuway –nispa. Leví runataq jatarispa payman qatipurqan. 15 Leví runapaq wasimpitaq, Jesusqa wakin Roma llaqtapaq qulqi apthapiq runakunawan, mana allinmanta qhawasqa jucharara runakunawan, jinataq yachaqaq qatiqninkunawan ima paykunawan kuska mikhuna chhikapi mikhurachkarqanku; imaraykuchus paykunamanta achkhayuqmi Jesusta qatirqanku. 16 Wakin Diospaq kamachiynin yachachiq runakuna pikunachus fariseokuna karqanku chaykunaqa, Jesusta chay runakunawan kuska mikhuchkaqta rikuspaqa yachaqaq qatiqninkunaman ajinata tapurirqanku: –¿Imaynatataq, yachachiqniykichisqa chay qulqi apthapiqkunawan jinataq jucharara runakunawan mikhuchkanri? –Nispa. 17 Jesustaq chay nisqankuta uyarirqan, jinaspataq ajinata paykunaman nirqan: –Unqusqakunakaqmi jampiqta alliyanapaq munanku, k'uchi kachkanku chaykunakaqqa manam jampiqta munachkankuchu. Nuqataq jucharara runakuna Diosman kutirimunankupaq maskaqmi jamuni, manam chiqan kani niqkunaman maskaq jamuchkanichu. 18 Uj kuti, Bawtisaq Juanpaq jinataq fariseokunapaq yachaqaq qatiqninkuna mikhuy jark'aqakuyta ruwachkarqanku, wakin runakunataq Jesús qayllata purispa, ajinata tapurirqanku: –Bawtisaq Juanpaq jinataq fariseokunapaq yachaqaq qatiqninkunaqa mikhuy jark'aqakuyta ruwanku ¿Imamantataq qampaq yachaqaq qatiqniykikunakaqqa mikhuy jark'aqakuyta mana ruwankuri? –Nispa. 19 Jesustaq paykunaman ajinata jaynirqan: –Runachakuy raymiman wajasqakunaqa ¿Imaynataq mikhuy jark'aqakuyta runachakuq chaypi kachkaqtin ruwankumanri? Runachakuq chaypi kachkaqtinqa, manam paykunaqa mikhuy jark'aqakuyta ruwachkankumanchu. 20 Chaywampas runachakuqta qichupunanku p'unchaymi chayamunqa; chay p'unchay chayamuqtinkaqmi paykunaqa mikhuy jark'aqakuyta ruwanqaku. –Nispa. 21 “Manam pipas uj mawk'a p'achata waj musuq thanthawan ch'ukuspa allich'achkanmanchu. Imaraykuchus chay musuq thanthaqa, mawk'a p'achata aysthapispa astawanmi llik'iykupunman. 22 Manallataqmi musuq vinotaqa mawk'a qaramanta ruwasqa p'uyñukunaman jich'aykuchuwanchu, imaraykuchus chay musuq vinuqa puquykuspa chay mawk'a qara p'uyñukunata t'uqachipunmanmi; ajinamantam vinopas chay qara p'uyñukunapas qasiman tukukupunman. Chayrayku musuq qara p'uyñukunallamampunim musuq vinota jich'aykunaqa.” 23 Uj samarana p'unchaypi Jesusqa trigu chajra chawpita purichkarqan, yachaqaq qatiqninkunataq chayniqta purichkaspa trigupaq umankuna t'ipirayta qallarirqanku. 24 Fariseokunataq payman ajinata tapurirqanku: –¡Chhuy! ¿Imamantataq chay yachaqaq qatiqniykikuna samarana p'unchaypi mana wakikuq ruwaykunata ruwachkankuri? –Nispa. 25 Chaywampas Jesusqa paykunaman ajinata nirqan: –¿Manachu jayk'aqpas Davidpaq uj kuti masinkunawan yariqachikuspa ruwasqankuta ñawirirqankichisri? 26 Chaypacha, Abiatar Athunkaq sacerdote kachkaqtin, Davidqa kawsaq masinkunawan Diospaq wasinman waykuspa, Diosman jaywasqa t'ant'akunata mikhurapurqanku, mayqin t'ant'akunachus sacerdotekunapaq mikhunallan karqan; jinaspataq Davidqa paywan kuska puriq waj runakunaman ima mikhunankupaq qurqallantaqmi –nispa. 27 Jesusqa kaytawan yaparirqan: –Samarana p'unchayqa runapaq allin kanampaq churasqam, manam runaqa samarana p'unchaypaq churasqachu kachkan. 28 Chayrayku, Nuqa runapaq Churinqa samarana p'unchayjawapi atiyniyuqmi kani –nispa.
1 Wajmanta Jesusqa judiokunapaq tantakunan wasiman waykurqan, chaypitaq uj ch'aki makiyuq runa kachkarqan. 2 Fariseokunataq payman samarana p'unchaypi alliyachillanqachu manachu icha nispa qhawqasichkarqanku, ajinamanta chay tumpawan juchanchaykunapaq. 3 Chhikataq Jesusqa chay ch'aki makiyuq runaman ajinata nirqan: –Jatariy jinaspa kay chawpiman sayarikuy –nispa. 4 Chhikamantataq wakinkunaman ajinata tapurirqan: –¿Samarana p'unchaypi: Ima ruwaykaqtaq allin kanmanri? ¿Allin ruwaychu, manachayqa mana allin ruwaykaqchu icha ruwana kanmanri? ¿Uj kawsayta qhispichinachu, manachayqa chay kawsayta ch'usaqman tukuchinakaqchu allin kanmanri? –Nispa. Chaywampas paykunaqa jup'alla chaypi uyarqasirqanku. 5 Chhikataq Jesusqa phiñarikuspa chaypi kaq runakunata qhawkatarqan, chayjina t'uqpi runakuna kasqankuraykuqa sunqumpi llakirikuspa chay unqusqa runaman ajinata nirqan: –Makiykita jaywatatamuy –nispa. Chay runataq makinta jaywatatarqan, jinaspataq makinqa sumaqta alliyapurqan. 6 Fariseokuna lluqsimpurqanku chhikamantataq, Herodespaq qatiqninkunawan tantakuspa Jesusman wañuchinapaq pakamanta rimakipanakumurqanku. 7 Jesusqa achkha Galileapi kaq runakunawan qatisqa, jinataq yachaqaq qatiqninkunawan ima quchapataniqman puripurqan. 8 Jayk'aqchus Jesuspaq sumaq athun ruwayninkunamanta yachqatarqanku chhikataq, tukuyniqmanta payman rikunapaq jamurqanku. Judea suyumanta, Jerusalén llaqtamanta, Idoneamanta, Jordán mayupi inti lluqsimuyniqkunamanta, Tiro jinataq Sidón suyukunamantawan ima jamurqanku. 9 Kayrayku chay tukuy runakunawan ama limirquchikunapaqtaq, Jesusqa yachaqaq qatiqninkunaman uj yamputa wakichamunankupaq kunarirqan. 10 Imaynatachus achkha runakunata alliyachisqanraykuqa, tukuy unqusqakuna pay qayllaman chayaspa alliyanapaq llankhariyllatapas munarqanku. 11 Jayk'aqchus millay saqra supaykuna Jesusta rikurqanku chhikataq, paypaq ñawpaqimpi killpiykukuspa ajinata nispa qaparirqanku: –¡Qan Diospaq churin kanki! –Nispa. 12 Chaywampas Jesusqa ama paymanta runakunapaq ñawpaqimpi rimanankupaq runkhaykuspa kamachirqan. 13 Chhikamantataq Jesusqa uj urquniqman chimparqan, jinaspataq rikusqanmanjina pikunatachus pay munarqan chay runakunata wajarqan. Tukuyninku chaypi kachkaqtinkutaq, 14 chunka iskayniyuq runakunata paywan kuska kanankupaq chay chawpimanta ajllirqan, jinataq sumaq willaykunata yachachiqta kachanapaq. Kay ajllisqa runakunamantaq paypaq Kachasqankuna nispa sutiyarqan. 15 Paykunamantaq, millay saqra supaykunata chhuqarqunankupaq atiyta qurqan. 16 Chunka iskayniyuq ajllisqakunaqa, kaykunam: Simón, pimanchus Pedro nispa sutiyan. 17 Zebedeopaq churinkuna, Santiago jinataq wawqin Juantawan, pikunamanchus Boanerges, sutiwan sutiyarqallantaq, chaytaq “Qhunqhumpaq churinkuna” niyta munan; 18 Andrés, Felipe, Bartolomé, Mateo, Tomás, Alfeopaq churin Santiago, Tadeo, q'inakuspa suyunta munakuq Simonta jinataq, 19 Judas Iscariote, pichus chhikamantaqa Jesusta ranqaykurqan chayta ima. 20 Jesusqa uj wasiman waykupurqan. Ujtawan achkha runakuna tantakumuchkallarqanmi, paywan yachaqaq qatiqninkunawantaq manam uj juch'uy mikhuy malliriytapas atirqankuchu. 21 Jayk'aqchus Jesuspaq wasimasinkuna chayta yacharqanku chhikaqa, usqhayllatam wasinman apakupunapaq jamurqanku, imaraykuchus “mana yuwayniyuqmanmi tukupusqa” nispam nirqanku. 22 Jerusalén llaqtamanta chayamuq Diospaq kamachiynin yachachiq runakunaqa ajinallatataqmi nirqanku: “Kikin Beelzebú supaykunapaq kurajkaqninmi, kay runaman millay saqra supaykunata wijch'urqunampaq atiyta qun” –nispa. 23 Jesustaq paykunata wajaspa kay rijch'anachiyta qurqan: “¿Imaynatataq Supayqa pay kikin Supayta wijch'urqukunmanri?” 24 Uj suyupi kawsaqkunachus, paykunapura maqanjakunman chhikaqa, chay suyuqa ch'usaqmanmi tukupunman; 25 jinataq uj wasipi kawsaq masikunachus paykunapura ch'aqwanqaku chhikaqa, chay wasiqa ch'usaqmanmi tukupullanqataq. 26 Supaychus pay kikinwan ch'aqwanman chhikaqa, ajinallatataqmi qhapaq suyumpas ch'usaqman tukjakupullanmantaq. 27 “Pichus uj kallpayuq runapaq wasinta suwayta munanman chhikaqa, ñawpaqta chay runataqa wataykunanmi kanman, ajinamanta suwarqunapaq. 28 “Sut'inta niykichis; Diosqa tukuy runapaq imaymana saqra mana allin ruwasqankunata, jinataq juchakunatapas pampachallanqam. 29 Chaywampas pichus Ch'uwa Ajayuman mana allin rimaykunawan juch'uyman tukuchichkan chaykaqpaqqa, manam jayk'aqpas chay juchanmanta pampachasqa kayta atikuchkanqachu, manachayqa wiñaypaq wiñaynintimpaq juchanchasqam qhiparapunqa” –nispa. 30 Kayta Jesusqa nirqan, imaraykuchus millay saqra supayniyuqmi nispam paykunaqa payman nirqanku. 31 Maman María jinataq Jesuspaq wawqinkunapiwan ima chayamurqanku, chaywampas jawaniqllamanta pay wajaqta kachaykurqanku. 32 Jesús muyuriy tiyaraq runakunataq payman ajinata nirqanku: –Mamayki jinataq wawqiykikuna qanwan rimanapaq jawaniqpi suyachkasunkichis –nispa. 33 Jesustaq paykunaman ajinata jaynirqan: –¿Pikunataq mamay jinataq wawqiykunapas kasqari? –Nispa. 34 Chhikamantataq pay muyuriy tiyarachkarqanku chaykunata qhawkataspaqa, kaytawan nirqan: –“Kaykunam mamaypas jinataq wawqiykunapas kanku. 35 Imaraykuchus pikunachus Diospaq munayninta ruwanku chaykunam wawqiypas, panaypas jinataq mamaypas kanku,” nispa.
1 Jesusqa ujtawanmi Galilea quchapataniqpi yachachiyta qallarirqan. Ancha achkha runakuna uyarinapaq tantakumuqtinkutaq, Jesusqa quchapi kachkarqan chay yampuman chimpaspa tiyarikurqan, chhikankamataq runakunaqa quchapataniq pampapi qhiparapuchkarqanku. 2 Chhikataq payqa imaymanakunamanta rijch'anachiykunawan yachachiyta qallarirqan. Yachachiynimpitaq ajinata nirqan: 3 “Kayta uyariychis: Uj chajra ruwaq runa tarpuq lluqsisqa. 4 Tarpuchkaspataq wakin mujuqa ñanjawaman chayarqan, chaytataq pisqukuna chayamuspa pallarqupurqanku. 5 Wakinkunataq rumi chawpiman t'akaykukurqan, maypichus mana achkha jallp'a karqanchu, chay mujukunataq usqhayllata ch'ijch'irimurqanku, pisi jallp'ayuq kasqanrayku, 6 chay rumi chawpipitaq, mujukunaqa manam sumaqta saphiykupurqankuchu, intitaq lluqsimuspa ruphayninwan ch'akirquchipurqan. 7 Wakin mujukunataq khichkha chawpiman jalaykusqaku, chay khichkhakunataq wiñqataspa mikirqupurqanku, ajinamantataq manañam uripurqankuchu. 8 Chaywampas wakinkaq mujukunaqa sumaq jallp'aman chayarqanku, chaykunataq wiñarispa ancha sumaqta urirqusqaku; wakin umakunaqa uj mujumanta kimsachunkata urisqaku, ujkunataq suqtachunkata, wakintaq uj mujumanta pachajta ima.” 9 Jesustaq ajinata nirqan: “¡Pikunachus ninriyuq kankichis chaykunaqa, uyariychis!” –Nispa. 10 Jayk'aqchus Jesusqa sapallan qhiparapurqan chhikataq, pikunachus paywan kuska kachkarqanku chay wakin runakunawan jinataq chunka iskayniyuq yachaqaq qatiqninkunawanqa ¿Chay rijch'anachiy imaniytataq munanri? –Nispam Jesusman tapurirqanku. 11 Jesustaq paykunaman ajinata jaynirqan: “Qankunaman Diosqa qhapaq suyunmanta sut'iman churaspam rikuchisunkichis; chaywampas jawaniqpi kachkanku chaykunakaqmanqa, rijch'anachiykunata churaspam yachachini, 12 imaraykuchus qhawachkaqtinkupas mana rikunankupaq, uyarichkaqtinkupas mana yuwaywan yachaqanankupaq, ajinamanta Diosman ama kutirimunankupaq, jinataq juchankupas paywan mana pampachasqa kanampaq.” 13 Jesustaq paykunaman ajinata nirqan: “¿Qankunaqa, manachu kay rijch'anachiykunata yuwaywan yachaqachkankichisri? Ajina kaqtinqa, ¿imaynatataq tukuy wakin rijch'anachiykunata yuwaywan yachaqankichisri? 14 Muju tarpuq runaqa, Diospaq sumaq willayninkunata yachachispa purichkan chayman rijch'akun. 15 Ñanman chayaq mujukunaqa sumaq willaykunata uyarinku jinaspataq supay jamuspa uyarisqankuta qunqachipun chay runakunaman rijch'akun. 16 Wakinkunataq rumi chawpiman chayaykuq mujuman rijch'akullankutaq; sumaq willaykunata uyarispa kusisqa jap'iqanku, 17 chaywampas mana sumaq saphiykusqa kasqankuraykuqa manam thuruta sayarikunkuchu, jayk'aqchus sumaq willaykunarayku uj mitk'akuy jamun, manachayqa qatiykachachikuykunapas kan chhikaqa, usqhayllatam urmapunku. 18 Wakinkunaqa khichkha chawpiman jalaykuq mujukunaman rijch'akuqkunapas kallankutaqmi: sumaq willaykunata uyarinku, 19 chaywampas kaypacha kawsaykuna anchata paykunaman llakichin, qhapaqkayllatam munakuchkanku, jinataq tukuy imatapas paykunallapaq munanku. Tukuy kay yuwaykunam paykunaman waykuspa sumaq willaykuna jap'iqasqankuta mikirqupun, ajinamantataq manaña uripunkuchu. 20 Chaywampas wakinkunaqa allinta chay sumaq willaykunata uyarispa jap'iqanku, paykunataq sumaqta urinku imaraykuchus sumaq jallp'aman chayaq mujukunaman rijch'akunku. Chaykunamantataq uj mujumanta kimsachunkata, suqtachunkata jinataq uj mujumanta pachajta ima urirqunku.” 21 Kaytawampas Jesusqa paykunaman nirqallantaqmi: “¿Micha k'anchayta, t'apiwan qhupiykunapaq, manachayqa waracha ukhuman churaykunapaq apamuchuwanchuri?” Manam, micha k'anchaytaqa sut'i chhikaman churanapaq, jinataq chay chhikamanta tukuyman k'anchamunampaqmi apamunchis. 22 Kikillantaq: manam imapas pakasqa mana yacharquna kachkanmanchu, manallataqmi ima pakapi kachkan chaypas mana sut'inchakuq kachkanmanchu. 23 “Ninriyuq kankichis chhikaqa, uyariychis.” 24 Kaytawampas Jesusqa nirqallantaqmi: “Kay uyarisqaykichista allinta qhawaqarikuychis. Ima tupuwanchus wajkunaman tupuykunkichis, kikin tupullawantaqmi qankunaman Diosqa chaymanta niqtimpas astawanraq tupuykusunkichis. 25 Imaraykuchus kaqniyuqmanqa astawanraqmi qukunqa; mana kaqniyuqmantaq, uj chhika kaqnintapas qichuqakunqaraqmi.” 26 Jesusqa kaytawan nirqallantaqmi: “Diospaq qhapaq suyunqa, uj runapaq jallp'aman tarpusqan mujuman rijch'akun: 27 Puñuchkanman, rijch'achkanman chhikapas, tutapas p'unchaypas kachun, kikillanmi mujuqa jallp'amanta ch'ijch'irimuspa lluqsikuchkanqa, jinataq wiñakuchkanqa, tarpuq runapaq mana imayna kasqanta yachaspa. 28 Imaraykuchus jallp'aqa sapallanmi urichin; ñawpaqtaqa yurankuna wiñaramun, chhikamantataq uman t'ikarqumun astawan chhikamantataq urinkuna umampi junt'arapun. 29 Urinkuna puqurapun chhikataq, chajra ruwaq runaqa usqhayllatam ruturqumunapaq purqatapun.” 30 Jesusqa nirqallantaqmi: “¿Diospaq qhapaq suyunqa imakaqmantaq rijch'akun, manachayqa imawantaq rijch'anachichuwanri? 31 Diospaq qhapaq suyunqa, mustasa yurapaq mujunman rijch'akun, tukuy mujukunamantapas astawan juch'uykaqmi, 32 chaywampas tarpuykusqaña kaspaqa, wakin mallkikunamanta niqtimpas astawan athunmi wiñarqupun, ch'ampankunamantaq pisqukunantin llanthurakuq jamunku.” 33 Runakunapaq atisqankumanjina yachaqanankupaq Jesusqa kayjina rijch'anachiykunawan sumaq willaykunata yachachirqan. 34 Chaywampas payqa manam imatapas mana rijch'anachiykunawan yachachirqanchu, yachaqaq qatiqninkunamankaqqa sumaqta sapankupi yuwayta quspa sut'incharqan. 35 Chay kikin p'unchay tutayt'apuchkarqan chhikataq, Jesusqa yachaqaq qatiqninkunaman ajinata nirqan: –“Qucha chimpaniqman purisunchis” –nispa. 36 Chhikataq runakunata saqirpayaspa mayqin yampupichus Jesús kachkarqan chay kikimpi chimpaniqman apapurqanku; wakin yampukunapiqa paywan kuska purillarqankutaqmi. 37 Kaymantajinataq uj manchay wayra quchajawaman wayrarimurqan, qucha qhullchuqiywantaq yamputa unuwan junt'aykuchipurqan. 38 Chaywampas, yampu qhipaniq chhikapi Jesusqa uj ch'ijmanata churarikuspa puñurikupusqa. Yachaqaq qatiqninkunataq qaparikuspa rijch'arichirqanku: –¡Yachachiq! ¿Unu ukhuman chinkaykupuchkanchisñam, manachu chaymanta llakiqakuchkankiri? –Nispa. 39 Jesustaq jatarimuspa chay wayrata jinataq quchatawan ajinata nispa runkhaykurqan: –¡Thaniriy! ¡Ama kuyuychu! –Nispa. Wayrataq chhikapacha thaniripurqan, jinaspataq tukuy imapas ch'inlla kapurqan. 40 Chhikamantataq Jesusqa yachaqaq qatiqninkunaman ajinata nirqan: –¿Imamantataq kayjinatapuni mulljakunkichisri? ¿Manaraqchu iyawniykichis nuqapi kachkanraqri? –Nispa. 41 Paykunapurataq anchata mancharikuspa ajinata tapunakurqanku: –¿Wayrapas, quchapas payta uyarinampaq, pitaq kanman kay runari? –Nispa.
1 Jesusqa yachaqaq qatiqninkunawan Galilea qucha chimpaniq Gerasa jallp'aniqman chayarqan. 2 Jesuspaq yampumanta uraqamuqtinjinataq, uj millay saqra supayniyuq runa payman qayllachakumurqan. Kay runataq aya pakana chawpimanta lluqsimusqa, 3 imaraykuchus chay chhikaqa paypaq tiyakunanmi karqan. Paytaqa manam pipas, watqasiyta atirqankuchu. 4 Achkha kutitañam chakinkunamanta jinataq makinkunamanta wiskhakunawan wataykusqaku. Chay watanakunataqa t'ipirpayallaq kasqa, ajinamanta manam pipas payman atipayta atirqankuchu. 5 Rumikunawan pay kikin takarqukuspataq, qaparikuspa tuta p'unchay aya pakana chhikakunapi jinataq urquniqkunapi phawaykachaq karqan. 6 Chaywampas, jayk'aqchus Jesusta karupachamanta rikurqan chhikataq, phawakama siqamurqan, paypaq ñawpaqimpi killpiykukuspataq 7 qaparikuspa ajinata nirqan: –¡Jesús, Kuraj Athunkaq Diospaq Churin, ama nuqawan jap'inakuychu! ¡Diosrayku mañarikuyki ama ñak'arichiwaychu! –Nispa. 8 Chayta nirqan imaraykuchus Jesusqa millay saqra supayman ajinata nisqa: “¡Millay saqra supay, kay runamanta lluqsiy!” –Nispa. 9 Jesusqa payman ajinata tapurirqan: –¿Imataq sutiykiri? –Nispa. –Paytaq ajinata jaynirqan: –Chakurim sutiyqa, imaraykuchus achkhayuqmi kayku –nispa. 10 Jesusmantaq chay millay saqra supaykunaqa chay chhikamanta ama wajniq chhikakunaman wijch'uwachanampaq anchata mañarikurqanku. 11 Chay urqu chhikaniqkunapitaq achkha khuchikuna t'inqarachkarqanku, 12 millay saqra supaykunataq Jesusman ajinata mañarikurqanku: –Chhaqay khuchikunaman waykunaykupaq kachaykuriwaychis –nispa. 13 Jesustaq paykunapaq mañakusqankumanjina uyarirqan, millay saqra supaykunataq chay runamanta lluqsispa khuchikunaman waykupurqanku. Kay khuchikunataq ñaqa iskay waranqa karqanku, quchaniqman manchayta phawarispataq qarqa pataniqmanta urmaykumpurqanku, chaypitaq unuwan mikirakuspa wañurapurqanku. 14 Khuchi michiqkunataq llaqtaniqman phawaripurqanku, llaqtaman chayaspataq runakunaman imatachus rikuchkarqanku chayta willarampurqanku. Runakunataq chayta uyarispaqa imataq ruwasqa kachkarqan chay rikuq jamurqanku. 15 Jayk'aqchus Jesús qayllaman chayamurqanku chhikataq, chay chakurijina millay saqra supaykunayuq runataqa, sumaq k'uchi p'achallt'asqa jinataq yuwaynimpi kachkaqta Jesús qayllapi tiyaykuchkaqta tariparqanku. Runakunataq chayta rikuspaqa mulljasqa kachkarqanku. 16 Chay musphay ruwayta rikuqkunataq imaynatachus saqra millay supayniyuq runaqa alliyachisqa kasqa, jinataq khuchikunawan imachus ruwakuchkasqa chayta rikurqanku, chaykunataq waj runakunaman willarampurqanku. 17 Chhikataq chay runakunaqa Jesusman chayniq suyumanta puripunampaq mañarikurqanku. 18 Jesusqa yampuman kutipunapaq chimpapuchkarqan chhikataq, millay saqra supayniyuq kachkarqan chay alliyapuq runaqa, paywan kuska purinapaq mañarikurqan. 19 Chaywampas Jesusqa paypaq ama purinanta munaspaqa, ajinata chay runaman nirqan: –Wasiykiman puripuy, jinaspa wasimasiykikunaman willakumuy, imaynatachus Dios Tataqa qanta khuyapayarikusunki, jinataq qanwan ima athun ruwaykunatachus ruwachkan chayta willarikumuy –nispa. 20 Chay runataq puripuspa tukuy Decápolis llaqtakunaniqpi imaynatachus Jesusqa paywan ruwarqan chayta willarampusqa; chayta uyarispataq tukuy runakuna musphalla qhiparapurqanku. 21 Jayk'aqchus Jesusqa qucha chimpaniqmanta yampupi kutirimpurqan chhikataq, achkha runakuna tantaykukumurqanku, paytaq quchapataniqpi qhiparapurqan. 22 Chhikataq, judiokunapaq tantakunan wasipi uj kuraj atiyniyuq Jairo sutiyuq runa Jesusta rikuspa chakin qayllaman k'uñuykukuspa killpiykukurqan, 23 jinaspataq Jesusman ajinata nispa anchatapuni mañarikurqan: –Ususiy wañjapuchkanña, jamuy jinaspa makiykita paypataman churqataripuway ajinamanta alliyaspa kawsapunampaq –nispa. 24 Jesustaq Jairowan purirqan, achkha runakunataq pay muyuriyta liminjakusparaq qatichkarqanku. 25 Chay runa chawpipitaq, uj chunka iskayniyuq wataña yawar apay unquywan unqusqa warmi kachkarqan. 26 Jampiqkunapaq makinkunapitaq anchata ñak'arisqa, tukuy kaqninkunatapas qasipaq tukurqukuspa. Alliyapusaqchari nispaqa, astawanraqmi unquykupurqan. 27 Jayk'aqchus Jesusmanta rimaqta uyarirqan chhikataq, kay warmiqa runa chawpipi qhipaniqmanta jamuchkaspa Jesuspaq mantillunta llankharirqan. 28 Imaraykuchus payqa sunqun ukhupi ajinata yuwarqan: “Mantillunllatapas llankhariyman chhikaqa sumaq k'uchipunim alliyapuyman” –nispa. 29 Chay kikin pachapitaq yawar apay unquyninqa ch'akipurqan, aychampitaq unquyninmanta alliyachisqa kapusqanta qhawatatarikupurqan. 30 Jesustaq atiynin paymanta lluqsisqanta riparakuspataq, runaniqman qhawarispa ajinata tapuykachakurqan: –¿Pitaq p'achayta llankharimuwan? –Nispa. 31 Yachaqaq qatiqninkunataq ajinata payman nirqanku: –Chay tukuy runakuna qanta tukuyniqmanta limirquchkasunkichis, qantaq ¿p'achayta pitaq llankharimuwan nispa tapuykachakunaykipaqri? 32 Chaywampas Jesusqa ñätaq ñätaq runaniqman qhawaykachakurqan, chayjinamanta pichus llankharimurqan chayta tariparqunapaq. 33 Chhikataq chay warmiqa manchaymanta kharkhatikuspa jinataq imachus paywan ruwakuchkasqa chayta yachaspa, Jesuspaq ñawpaqinman purispa killpiykukurqan, jinaspataq imachus chiqan kachkarqan chayta willarqan. 34 Jesustaq payman ajinata nirqan: –Mama, Diospi iyaw nisqaykiraykum alliyasqa kapunki. Tukuy sunqu jampisqa puripuy –nispa. 35 Jesusqa rimachkarqanraq, ajinaman Jairopaq wasimpi kaqkunaqa chayamurqanku, jinaspataq ajinata nirqanku: –¡Ususiykiqa wañupunñam! ¿Imapaqñataq Yachachiqta qhawqasikuchkankiri? –Nispa. 36 Chaywampas Jesusqa paykunapaq nisqanta mana uyarispa, judiokunapaq tantakunan wasipi kaq kurajkaq Jairoman ajinata nirqan: –Ama manchaychu; nuqapi iyaw nillay –nispa. 37 Jinaspa mana pitapas paywan purinanta munaspa, Pedrota, iskaynin wawqintin Santiago, jinataq Juanllatawan pusqarukurqan, 38 Judiokunapaq tantakunan wasipi kurajkaqpaq wasinman chayaspataq, manchanata runakuna piturakuchkaqta, wakinkunataq waqarachkaqta jinataq qaparichkaqkunata rikurqan, 39 Jesusqa wasi ukhuniqman waykuspataq ajinata paykunaman nirqan: –¿Imamantataq chay tukuyta qaparikuspa waqachkankichisri? Kay warmi wawaqa manam wañusqachu kachkan, manachayqa puñukuchkanmi –nispa. 40 Chayta uyarispataq runakunaqa Jesusman asipayarqanku. Chaywampas payqa tukuy runakunata jawaniqman qatirquchirqan, chhikamantataq chay wawapaq tatanta, mamantawan jinataq pikunachus paywan kuska purichkarqanku chay kimsa yachaqaq qatiqninkunawan ima, maypichus warmi wawa kachkarqan chay chhikaman waykurqanku. 41 Wawapaq makinmanta jap'ispataq, Jesusqa ajinata nirqan: –¡Talitá cum! –Nispa. (Chaytaq ajinata niyta munan: “Warmi wawa, qanta niyki jatarikuy.” –Nispa). 42 Chhikapachataq, chay chunka iskayniyuq watayuq warmi wawaqa jatarispa puriykachayta qallaripurqan. Runakunataq chayta rikuspaqa musphalla qhiparapurqanku. 43 Chaywampas Jesusqa tukuy runakunaman chay rikusqankunamanta ama pimampas willamunankupaq kamachirqan. Chhikamantataq chay kawsariq warmi wawaman mikhuyta qumunankupaq kamachirqan.
1 Jesusqa chay chhikamanta suyunman puripurqan, yachaqaq qatiqninkunataq paywan kuska puripurqallankutaq. 2 Jayk'aqchus samarana p'unchay chayampurqan chhikataq, Jesusqa judiokunapaq tantakunan wasipi yachachiyta qallarirqan. Jinaspataq achkhayuq payman uyariqkunaqa musphalla paykunapura ajinata nispa tapunakurqanku: –¿Kay runaqa, maypitaq chay tukuy imakunata yachaqamunri? ¿Maymantataq chay tukuy yachaykunata jurqumunri? ¿Ima atiywantaq chay musphay ruwaykunata ruwanri? 3 ¿Manachu kayqa Mariapaq churin, Santiagopaq, Josepaq, Judaspaq jinataq Simonpaq wawqin k'aspi llaqllaq runa kachkanri? ¿Manachu kaypaq panankunaqa kay kikin llaqtapi nuqanchiswan kuska tiyachkankuri? –Nispa. Chaypi kaq runakunataq manam Jesuspi iyaw nirqankuchu. 4 Chaywampas Jesusqa ajinata paykunaman nirqan: –Tukuy chhikakunapim uj Diospaq sutimpi willaqta waqaychanku, chaywampas manam kikin jallp'ankaqpi, wawqimasinkuna chawpikaqpi jinataq kikin wasinkaqpiqa –nispa. 5 Chaypitaq Jesusqa makinwan unqusqakunaman jaywqataspaqa wakinkunallatam alliyachipurqan, manataq uj musphay ruwaykunatapas ruwayta atirqanchu. 6 Paytaq ancha musphasqa kachkarqan, chay runakunapaq paypi mana iyawniyuq kasqankuraykuqa. Jesusqa tukuy qaylla ayllukunapi sumaq willaykunata yachachispam puriykacharqan. 7 Chhikataq chunka iskayniyuq yachaqaq qatiqninkunata wajarqan, jinaspataq iskaymanta iskay millay saqra supaykunajawapi atiyniyuqta kachayta qallarirqan. 8 Paykunamantaq ama imatapas ñampaq apaychischu, manachayqa uj tanwallata apakuychis nispa kamachirqan. Manallataqmi t'ant'atapas, ima kawsaykunatapas, qulqitapas apanankuchu karqan. 9 Usut'ankuwan churaykusqallam purinanku karqan, chaywampas manam waj p'achata apakunankuchu karqan. 10 Paykunamantaq ajinata nirqan: –Jayk'aqchus uj wasiman waykunkichis chhikaqa, chayllapi qhiparankichis chay chhikamanta puripunaykichiskama. 11 May chhikapichus qankunata mana jap'iqayta jinataq uyariytapas munasunkichis chhikaqa, chakiykichispi jallp'a chimpasqantapas, thalarakuychis jinaspataq lluqsimpuychis, kaytaq paykunapaq yachanankupaq uj ninrinchayjina kachun –nispa. 12 Chhikataq yachaqaq qatiqninkunaqa runakunaman amaña juchata ruwanankupaq, ajinamanta Diosman kutirimpunankupaq willaq lluqsirqanku. 13 Jinaspataq achkha millay saqra supaykunata chhuqarqurqanku, jinataq wiswiwan jawispa achkha unqusqakunata alliyachimurqanku. 14 Qhapaq suyu apaykachaq Herodesqa Jesusmanta rimaqta uyarirqan, Jesuspaq tukuyniqpi ancha riqsisqaña kapusqanrayku. Imaraykuchus ujkunaqa ajinata nirqanku: “Bawtisaq Juanmi kawsarimpusqa, chaymantam kay musphay ruwaykuna ruwanapaq atiyniyuqqa,” nispa. 15 Wakinkunataq: “Diospaq sutimpi willaq Eliasmi,” nispam nirqanku. Wajkunataq: “Ñawpaq Diospaq sutimpi willaq ujkaq runakunajinallataqmi,” nispam nirqallankutaq. 16 Herodestaq chaykunata uyarispaqa ajinata nirqan: –Kay runaqa Juanmi. Nuqa kikin umanta khuchuqamunankupaq kamachirqani, kunantaq kawsarimpusqam –nispa. 17 Imaraykuchus Herodiasrayku Herodesqa Juanta jap'irqumunankupaq kamachisqa, jinaspa wataykusqata wisq'aykuchisqa. Herodias warmiqa Filipo wawqimpaq warmin karqan, chaywampas Herodesqa paywan runachakupusqa. 18 Juantaq Herodesman ajinata nisqa: “Manam wawqiykipaq warmintaqa warmichakunaykichu kachkan” –nispa. 19 Chay nisqanraykum Herodias warmiqa Juanwan chhiqnikurqan, jinaspataq wañuchinapaqpuni qhawachkarqan; chaywampas manam imaynamanta wañuchiytapas atirqanchu, 20 imaraykuchus Herodesqa allintam Juanta rikurqan, uj chiqampi puriykachakuq runa kasqanta yachasqanrayku, chayraykum Juanta waqaycharqan. Juanpaq rimasqanta uyarispataq musphallam tukuy sunquwan mana imanakuyta atispa uyarqasirqan. 21 Uj kutitaq Herodesqa p'unchayachikuynimpi uj athun raymita ruwarqan. Tukuy Galilea suyupi atiyniyuq kurajkaq, jinataq pallapallakuna apaykachaq runakunata chay rayminman wajarqan. Herodias warmitaq chay p'unchay Juan wañuchinapaq allin kasqanta rikurqan. 22 Mikhuchkarqanku chaymantaq Herodias warmipaq ususin chayman waykuspa, tukuypaq ñawpaqimpi may sumaqta tusuykurqan, chay tusuykusqantaq Herodesman jinataq wajasqakunaman sunqunkuman anchata chayaykurqan, chayrayku Herodesqa sipasman ajinata nirqan: –Ima munasqaykitapas nuqaman mañaway, chaytataq qusqaykim –nisqa. 23 Diospaq sutimpi rimayninta quspataq chay sipasman ima mañasqantapas, apaykachasqan qhapaq suyunmanta kuskampas kachun chayta qunapaq rimarqurqan. 24 Sipastaq raymi wasimanta lluqsispa Herodias maman qayllata tapurikunapaq purirqan: –¿Imatataq mañasaqri? –Nispa. Herodias warmitaq kayjinata jaynirqan: –Bawtisaq Juanpaq umanta mañay. –Nispa. 25 Sipastaq usqhayllata qhapaq suyu apaykachaq Herodes qayllaman siqaykuspa ajinata nirqan: –Kunampacha Bawtisaq Juanpaq umanta uj chuwapi jaywanawaykita munani. –Nispa. 26 Qhapaq suyu apaykachaq Herodestaq ancha llakisqa churakurqan; chaywampas raymiman wajasqakunapaq ñawpaqimpi Diospaq sutimpi rimaynin qusqanraykutaq, manam mañasqanta ama niytaqa atirqanchu. 27 Ajinaqa kikimpachataq, uj pallapallata Juanpaq uman apamunampaq kacharqan. Chay pallapallataq maypichus Juanqa jap'isqa kachkarqan chayman waykuspa paypaq umanta khuchuqampurqan, 28 uj chuwapi churqataspataq sipasman qupurqan, paytaq maman Herodiasman jaywampurqan. 29 Bawtisaq Juanpaq yachaqaq qatiqninkuna, chayta yacharquspaqa, ayanta mañakupuspa aya pakana chhikaman p'amp'aykumpunapaq apakupurqanku. 30 Jesuspaq kachasqankunaqa paywan tantakuspa, imatachus paykunapaq purisqankupi ruwamurqanku jinataq yachachimurqanku chayta payman willarqanku. 31 Jesustaq paykunaman ajinata nirqan: –Jamuychis, sapanchis uj sumaq ch'inlla kachkan chay chhikaniqman samararikunapaq purisunchis –nispa. Imaraykuchus achkha runakunam chaypi kachkarqanku, wakin chayamurqanku jinataq ujkunaqa puripuchkarqanku, chayrayku paykunaqa manam mikhurikuytapas atipurqankuchu. 32 Ajinaqa Jesuswan yachaqaq qatiqninkunawanqa uj yampupi waj karuniq sumaq ch'inlla kachkan chay chhikaman samaranapaq puripurqanku. 33 Chaywampas puripuchkaqtaqa achkhayuqmi rikurqanku chay runakunaqa usqhayllata riqsirqupurqanku; chhikataq tukuyniq llaqtakunamanta, mayniqtachus Jesusqa purichkarqan chayniqman phawakama chakipi purispa paymanta niqtimpas ñawpaqtaraq chayarqanku. 34 Yampumanta uraqaspataq, Jesusqa achkha runakuna tantakumuqta rikurqan jinaspataq anchata paykunamanta khuyapayarikurqan, imaraykuchus paykunaqa mana michiqniyuq uwijakunajinam kachkarqanku, chayrayku paykunamanqa tukuy imaniqmanta yachachiyta qallarirqan. 35 Ch'isiyaykupuqtintaq, yachaqaq qatiqninkunaqa Jesusman qayllachakuspa ajinata nirqanku: –Ch'isiñam kapun, kay chhikataq ch'usaq pampam. 36 Kay runakunata kachawachapuy, ajinamanta qaylla ayllukunaman mikhunata rantikuq purinankupaq –nispa. 37 Chaywampas Jesusqa paykunaman ajinata jaynirqan: –Qankuna mikhuyta quychis –nispa. Paykunataq ajinata jaynirqanku: –¿Imaynatataq chay tukuy runakunapaq t'ant'ata rantimuykumanri? Chaypaqqa iskaypachaq p'unchay llank'asqamanta qulqi jap'iqasqapas chay tukuy runakunaman mikhuchinapaq pisiraqcha kanmanqa –nispa. 38 Jesustaq paykunaman ajinata nirqan: –¿Jayk'a t'ant'ataq qankunapaq kanri? Yachqatamuychis –nispa. Yachqatamuspataq, ajinata payman nirqanku: –Phichqa t'ant'awan jinataq iskay challwakunallawan kapuwanku –nispa. 39 Chhikataq Jesusqa yachaqaq qatiqninkunaman q'umir jach'uniq pampakunapi runakunata tiyarachimunankupaq kamachirqan. 40 Paykunataq pachajmanta pachaj, jinataq phichqa chunkamanta phichqa chunkapi tiyarachimurqanku. 41 Chhikamantataq Jesusqa chay phichqa t'ant'atawan iskay challwatawan jap'ispa, janaqpachaman qhawarispa Diosman yuspärayta qurqan. Chhikamantataq t'ant'akunata phatmiraspa, yachaqaq qatiqninkunaman qurqan paykunapaq runakunaman ch'iqirachimunankupaq. Chay iskay challwakunatapas tukuynin runakunaman ch'iqirachirqallankutaqmi. 42 Tukuyninku sajsarankama mikhurarqanku. 43 Juch'uy q'upa t'ant'akunata jinataq challwa puchukunatawan apthapispataq chunka iskayniyuq kanastakunata junt'arachirqanku. 44 Chaypi t'ant'ata mikhuchkarqanku chaykunaqa phichqa waranqa qhari runakunam karqanku. 45 Jesusqa yachaqaq qatiqninkunata yampupatapi purqaruchirqan, qucha chimpaniqman paymanta ñawpaqta Betsaida llaqtaman purinankupaq, chhikankamataq payqa runakunata kachawachapuchkarqan. 46 Kacharpayapuspataq, urquniqman Diosmanta mañakuq puripurqan. 47 Tutayt'apuchkaqtintaq yampuqa chawpi quchapiña kapusqa. Jesustaq jallp'aniqpi sapallan qhiparapuspataq, 48 chaymantapacha imaynatachus yachaqaq qatiqninkunaqa ancha kallpawan yamputa purichichkarqanku chayta rikurqan, imaraykuchus paykunaniqmanqa ancha wayra kallpawan phukumuchkarqan. Qhipantin tutamantataq, Jesusqa paykunaniqman unupatanta ñawpariytapas munachkanman ajinata puriykuchkarqan. 49 Jayk'aqchus unupatanta purichkaqta rikurqanku chhikataq, uj qatiqatichari nispa yuwayakuspa anchata mulljakurqanku, jinaspa qaparirqanku; 50 imaraykuchus tukuyninku rikurqanku jinaspataq mulljakurqanku. Chaywampas chhikapacha Jesusqa paykunaman ajinata rimapayarqan: –¡Ama mulljakuychischu! ¡Nuqam kani: ama manchaychischu! –Nispa. 51 Chhikamantataq Jesusqa yampupataman chimpapurqan, wayrataq chhika pacha thaniripurqan, paykunataq ancha musphachkaq qhiparapurqanku. 52 Imaraykuchus paykunaqa Jesuspaq t'ant'akunawan musphay ruwasqanmantaqa manaraqmi sumaqta yuwaywan yachaqachkasqakuchu, astawampas rumi sunquraqmi karqanku. 53 Quchamanta ujniq jallp'aman chayaspataq, yamputa quchapataniqman wataykuspa Genesaret llaqtaman chayarqanku. 54 Yampupatamanta uraqamuqtinkujinataq, runakunaqa usqhayllata Jesusman riqsirqurqanku. 55 Jesuspaq chaypi kasqanta uyarispaqa, tukuyniqman phawaykacharqanku, ajinamanta Pay qayllaman unqusqakunata kallapukunapi wantuspa alliyachinampaq ayskatarqanku. 56 May chhikakunamanchus Jesusqa waykurqan chaypi, ayllukunapas kachun, llaqtakunapas manachayqa ch'usaq pampaniqpi kawsakuqkunapas kachunku, unqusqakunata llaqta ñanjawakunapi alliyachinampaq churarqanku, jinaspa mantillun ch'ullpallantapas llankharinankupaq mañarikurqanku; jinaspataq tukuy Jesuspaq p'achan llankhariqkunataq alliyasqam kapurqanku.
1 Jerusalén llaqtamanta chayamuq fariseokuna jinataq Diospaq kamachiynin yachachiq runakuna ima Jesusman qayllachakumurqanku. 2 Kay runakunataq paykunapaq maki mayllaqakuna ruwaywan puriyninkumanjina Jesuspaq wakin yachaqaq qatiqninkuna makita mana mayllaqakuspa mikhuqta rikuchkarqanku. 3 (Fariseokuna, jinataq tukuy judiokunawanqa, machulankunapaq ñawpaq puriyninkumanjinam puriykacharqanku; chayraykum mikhunapaqqa makinkunata mayllaqakuqpuni karqanku. 4 Jinataq qhatumanta kutirimuspaqa, mayllakuna ruwayta manaraq ruwachkaspaqa manam ima mikhuytapas mikhurqankuchu, jinataq astawan achkha ruwaykunata ñawpa puriyninkumanjina ruwaq karqanku, ujyana pusillukuna, tutumakuna maqchiyta ima, wayk'unapaq apaykachanakunata mayllarqallankutaqmi, jinataq chusikunatapas t'aqsarqanku). 5 Chayrayku fariseokuna jinataq Diospaq kamachiynin yachachiqkuna ima Jesusman ajinata tapurqanku: –¿Imamantataq yachaqaq qatiqniykikunaqa ñawpaq puriyninchismanjina mana kawsankuri, manachayqa mana mayllaqakuspa jucharara qhilli makiwan mikhunkuri? –Nispa. 6 Jesustaq paykunaman ajinata jaynirqan: –Qankuna puraj uya runakuna kasqaykichismantaqa, allintapunim Diospaq sutimpi willaq Isaiasqa, kayta qilqachkarqan chhikaqa ajinata rimarqan: ‘Kay llaqtaqa simillawanmi yupaychachkawan, chaywampas sunqunqa nuqamanta may karupiraqmi kachkan, 7 mana imapaq allin kaqta yupaychachkawankichis: qasimanta kamachiykunata rikhurichispa, nuqapaq kamachiyniypas kanman ajinata runakunapaq puriyninkunata yachachichkankichis –nispa.’ 8 Imaraykuchus qankunaqa ñawpaq runakunapaq puriyninkurayku Diospaq kamachiyninta saqirpayapunkichis. 9 Jesusqa paykunaman nirqallantaqmi: –Qankunaqa, ñawpaq puriyniykichista ruwakuchkanaykichisraykum Diospaq kamachiyninkunata sarukunkichis. 10 Moisespas ajinatam nirqan: ‘Tataykita, mamaykitawan athumpi kachiy,’ ‘Pichus tatanta jinataq mamantapas qhinchachan chayqa wañunampaq juchanchasqam kanqa’ –nispa. 11 Qankunataq ajinata yachachichkankichis: pipas tatanta jinataq mamanta, ‘manam yanapariyta atiymanchu, imaraykuchus tukuy kaqniykunaqa corbanmi, nispaqa niyta atinkum’ –nispam nichkankichis, 12 ajinallataq, pichus kayta nin chhikaqa, manañam tatanta jinataq mamantapas yanapayta atinmanchu, nispam qankunaqa nillankichistaq. 13 Chayjina qankunapura yachachinakuspa chay puriykachaykunawanmi Diospaq kamachiyninkunata qasiman tukuchinkichis. Jinallataq imaymana waj kayjina ruwaykunatapas ruwallankichistaq. 14 Chhikamantataq Jesusqa runakunata wajaspa ajinata nirqan: –Tukuy qankuna uyariwaychis, jinaspataq yuwaywan jap'iqaychis: 15 “Imachus jawaniqmanta runaman waykuchkan chayqa manam payta qhillichachkanchu, manachayqa imachus runapaq sunqun ukhunmanta lluqsimuchkan chaykaqmi paymanqa qhillichan.” 16 Pikunachus ninriyuq kankichis chaykunaqa uyarikuychis –nispa. 17 Jayk'aqchus Jesusqa runakunata saqirpayaspa wasi ukhuman waykupurqan chhikataq, yachaqaq qatiqninkunaqa, kay yachachisqanmanta tapurirqanku. 18 Paytaq paykunaman ajinata nirqan: –¿Qankunapas manallataqchu yachaqachkankichisri? ¿Manachu chay jawaniqmanta runaman waykuqqa mana payta qhillichasqanta yuwaywan jap'iqachkankichisri? 19 ¿Manachu yuwaywan jap'iqachkankichis, jawaniqmanta waykuchkan chayqa runapaq sunqunman mana waykusqanmanta, manachayqa wijsaman waykuspa jawaman lluqsipusqanmantari? Kaywantaq Jesusqa tukuy mikhunakunapaq ch'uwa jinataq mana qhillichasqa kasqanta sut'incharqan. 20 Payqa nirqallantaqmi: –Imachus runamanta lluqsichkan chaykaqmi runaman qhillichan. 21 Imaraykuchus runapaq sunqun ukhumantam suwakuna, wañuchiykuna, khuchichakuykuna, millay yuwaykuna, 22 millay khuchi jucha ruwana yuwaykuna, runapaq kaqninkunata munapayaykuna, saqra kay yuwaykuna, llulla puriykachana, runamasinchismanta mana allin rimay yuwaykuna, qhali puriykachaykuna jinallataq pisi sunqu kana ima lluqsimun. 23 Tukuy kay millay yuwaykunam sunqu ukhumanta lluqsimuspa runapaq kawsayninta qhillichanku. 24 Jesusqa Tiro suyuniqman puripurqan. Runakunawan mana rikuchikunanraykutaq uj wasiman waykupurqan; chaywampas manam pakaykukuyta atirqanchu. 25 Chay chhikapachataq uj millay saqra supayniyuq sipaspaq maman Jesuspaq chaypi kasqanta yacharquspa, pay qayllata purispa chakin chhikaman killpiykukurqan. 26 Chaytaq mana judío, Sirofenicia suyuniqpi kawsakuq warmi karqan. Paytaq Jesús qayllata purispa ususinmanta millay saqra supayta chhuqarqunampaq mañarikurqan. 27 Chaywampas Jesusqa payman ajinata nirqan: –Ñawpaqta wawakuna mikhuchun niy, manam allinchu kachkanman paykunamanta t'ant'ata qichuqaspa alqukunaman chhuqjaruchinaqa –nispa. 28 Chay warmitaq payman ajinata jaynirqan: –Chaywampas, Apu Tata, alqukunantinmi wawakunapaq mikhunan chhikamanta jalaqamuq t'una mikhuy puchukunata mikhunku –nispa. 29 Jesustaq payman ajinata nirqan: –Chayjina rimasqaykiraykuqa, imamantapas mana llakikuspa puripuy. Millay saqra supayqa ususiykimanta lluqsipunmi –nispa. 30 Jayk'aqchus chay warmiqa wasinman chayapurqan chhikaqa, puñunan patapi sirichkaqtam ususinta tariparqan, millay saqra supaytaq paymanta lluqsipusqañam. 31 Jayk'aqchus Jesusqa Tiro suyuniqmanta lluqsipurqan chhikaqa, Sidón suyuniqta purichkaspa maykaqchus Decápolis suyupi karqan chay Galilea quchaniqman chayarqan. 32 Chaypitaq uj luqt'u khakha runata Jesusman puskatarqanku, jinaspataq makinwan pay pataman churqatanampaq mañarikurqanku. 33 Jesustaq runa chawpimanta wajniqman chay unqusqa runata pusarikupurqan, chaypitaq makimpaq ruk'anankunawan ninrinmanta llankhaykurqan jinaspataq thuqayninwan qallunmanta churqatarqan. 34 Chhikamantataq janaqpachata qhawkataspa, athunmanta samarqurikurqan jinaspataq chay runaman ajinata nirqan: ¡Efatá! (Kaytaq: “¡Wisq'arakuy!” Niytam munan) –nispa. 35 Kikimpachapitaq, luqt'upaq ninrinkunaqa wisq'arakupurqan, jinataq qallumpas watarakupurqan, jinaspataq allintam rimayta atipurqan. 36 Jesusqa chay rikusqankuta ama pimampas willamunankupaq kamachirqan; chaywampas kunarichkasqapas astawanraqmi runakunaman willampurqanku. 37 Musphay junt'ataq paykunaqa ajinata nirqanku: “Tukuy imatam allinta ruwan ¡luqt'ukunatapas uyarichin, jinataq jup'akunatapas rimarquchin!” –Nispa.
1 Uj p'unchay, maypichus achkha runakuna wajmanta tantakumurqanku, paykunaqa mana ima mikhunayuqmi kachkarqanku, Jesustaq yachaqaq qatiqninkunata wajaspa paykunaman ajinata nirqan: 2 –Kay runakunamanta khuyapayarikuni, imaraykuchus kimsa p'unchayñam kaypi mana ima mikhusqa nuqawan kachkanku. 3 Mana mikhusqatachus wasinkuman kachapuyman chhikaqa, ichapas ñankunapi suruqchiwan wañunayapunkuman, imaraykuchus wakinkunaqa karumantam jamunku –nispa. 4 Yachaqaq qatiqninkunataq payman ajinata jaynirqanku: –¿Chaywampas, imaynatataq chay tukuy runaman mikhunata quchuwan kay ch'usaq mana pipaq tiyasqan qasi pampapiri? –Nispa. 5 Jesustaq paykunaman ajinata tapurirqan: –¿Jayk'a t'ant'ataq qankunapaq kanri? –Qanchisllam. –Nispa paykunaqa jaynirqanku. 6 Chhikataq, runakuna pampaman tiyaramunankupaq kamachirqan, makimpi chay qanchis t'ant'akunata jap'ispa Diosman yuspärayta quspataq, phatmiraspataq yachaqaq qatiqninkunaman qurqan, ajinamanta paykuna runakunaman ch'iqirachimunankupaq, paykunataq ajinata ruwarqanku. 7 Paykunapaqqa uj jayk'a juch'uy challwakuna karqallantaqmi; Jesusqa chay pataman sumaq kayta quspataq kikillantataq ch'iqirachimunankupaq kamachirqan. 8 Tukuyninku sajsarankama mikhurarqanku, puchuq t'unakunamantataq qanchis kanastakunapi apthapimurqanku. 9 Pikunachus mikhuchkarqanku chaykunaqa ñaqa tawa waranqa runakunam karqanku. Chhikamantataq Jesusqa paykunata wasinkuman puripunankupaq kachawachapurqan. 10 Yampupataman chimpapuspataq, Jesusqa yachaqaq qatiqninkunawan Dalmanuta suyuniqman puripurqan. 11 Fariseokuna Jesús qayllaman chayamuspa, paywan qallakuyta qallarirqanku. Uj sipitamanjina jalaykuchinankupaqtaq, Diosniqmanta jamusqanta yachanapaq uj musphay ruway rikuchinanta mañarqanku. 12 Jesustaq athunmanta samarqurikuspa ajinata nirqan: –¿Qankunaqa imamantataq uj musphay ruway rikuyta munankichisri? Sut'inta niykichis, qankunamanqa manam ima musphay ruwaypas qusqachu kankichis –nispa. 13 Chhikataq paykunata saqirpayaspa, yampuman chimpapurqan jinaspataq qucha chimpaniqman puripurqan. 14 Yachaqaq qatiqninkunaqa mikhuy apayta qunqapusqaku, yampupatapitaq uj t'ant'allanku paykunapaq kachkarqan. 15 Jesusqa paykunaman ajinata umancharqan: –¡Qhawariychis! Chay fariseokunapaq jinataq Herodespaq jak'u t'amachiqninkunamanta mancharispa jark'aqarikuychis. 16 Yachaqaq qatiqkunataq paykunapura pakamanta mana t'ant'ata apamusqankurayku rimakipanakuchkarqanku. 17 Jesusqa chay rimakipanakusqankuta riparaspaqa, ajinata paykunaman nirqan: –¿Imamantataq t'ant'anchis mana kanchu nispa rimachkankichisri? ¿Manaraqchu yuwaywan yachaqaspa umaykichispi jap'iqankichisri? ¿Ancha pisi yuwayniyuqraqchu kankichisri? 18 ¿Ñawiyuq kachkaspas, manachu rikunkichisri? ¿Ninriyuq kachkaspas manachu uyarinkichisri? ¿Manachu yuwarinkichisri? 19 Jayk'aqchus phichqa t'ant'akunata phichqa waranqa runakunaman ch'iqirachichkarqani chhikaqa, ¿puchuq t'unakunamanta jayk'a kanastakunapitaq apthapimurqankichisri? –Paykunataq ajinata jaynirqanku: –Chunka iskayniyuqta –nispa. 20 –Qanchis t'ant'amanta tawa waranqa runaman ch'iqirachisqaymantataq ¿Jayk'a kanastakunapitaq puchuqkunamanta uqharimurqankichisri? –Nispa. Paykunataq ajinata jaynirqanku: Qanchista –nispa. 21 Chhikataq paykunaman ajinata nirqan: –¿Manaraqchu yuwaywan jap'iqachkankichisri? 22 Jesusqa yachaqaq qatiqninkunawan kuska Betsaida llaqtaman chayarqanku, Jesús qayllamantaq uj ñawsa runata makinwan llankharinampaq mañarikuspa puskatarqanku. 23 Jesustaq ñawsa runata makinmanta jap'ispa llaqta jawaniqman pusarqan. Thuqayninwan ñawinmanta juq'ucharispataq, makinwan jaywqataspa payman ajinata tapurirqan: –¿Imatapas rikunkichu? –Nispa. 24 Ñawsa runataq rikuyta qallaripuspa ajinata Jesusman nirqan: –“Sach'akunapas puriykachachkankuman ajinatam runakunata rikuni.” –Nispa. 25 Jesustaq wajmanta makinkunata ñawsa runapaq ñawimpi churqatarqan, runataq allimpachata qhawatatapurqan jinaspataq sumaq alliyachisqa kapurqan. 26 Chhikataq Jesusqa chay jampisqa runata ajinata nispa wasinman kachapurqan: –“Ama llaqtaman kutiriychu” –nispa. 27 Jesusqa yachaqaq qatiqninkunawan kuska Filipopaq Cesarean juch'uy aylluniqman purirqanku. Ñanta purichkaspataq Jesusqa yachaqaq qatiqninkunaman ajinata tapurirqan: –¿Pitaq pay nispataq runakuna niwankuri? 28 Paykunataq ajinata jaynirqanku: –Wakinkunaqa Bawtisaq Juanmi nisunkichismi, wakintaq Eliasmi nispam nisunkichis, wajkunataq ujkaq ñawpaq Diospaq sutimpi willaqmi nillasunkichistaqmi –nispa. 29 –Qankunaqa, ¿Pitaq niwankichistaqri? –Nispa tapurirqan. –Pedrotaq ajinata jaynirqan: –Qan Mesiasmi kanki –nispa. 30 Chaywampas Jesusqa paykunaman ama pimampas payjawamanta ima ninankupaq kamachirqan. 31 Jesustaq paykunaman ajinata nispa yachachiyta qallarirqan: Nuqa runapaq Churin anchata ñak'arinay kanqa, jinataq machulakuna, kurajkaq sacerdotekuna, Diospaq kamachiynin yachachiq runakuna ima nuqata chhiqnikuwanqaku, jinaspataq wañuchillawanqakutaq, chaywampas kimsa p'unchaymantam kawsarimpusaq –nispa. 32 Ajinamanta paykunaman sut'inta ninrincharqan. Chhikataq Pedroqa wajniqman pusaspa Jesusman runkhayta qallarirqan. 33 Chaywampas Jesusqa yachaqaq qatiqninkunaniqman kutirispa ajinata Pedroman k'amiykurqan: –¡Supay, nuqamanta uraqaway! Qan manam Diosjinaqa imatapas rikunkichu, manachayqa yuwayniykikunapiqa runakunajinam rikunki –nispa. 34 Chhikamantataq Jesusqa yachaqaq qatiqninkunaman, jinataq runakunaman wajaspa ajinata nirqan: –Mayqinchus nuqapaq yachaqaq qatiqniy kayta munan chayqa, pay kikinmanta qunqakuchun, chakananta q'ipirikuspataq qatimuwachun. 35 Imaraykuchus mayqimpas kawsaynin qhispichiyta munanqa chayqa, kawsaynintam apt'akunqa, chaywampas pichus kawsayninta nuqarayku jinataq sumaq willaykunarayku apt'akunqa chayqa, kawsaynintam qhispichinqa. 36 ¿Ima allintaq runapaq kanman tukuy kaypachata jap'iqanan, kawsayninta apt'akunman chhikari? 37 ¿Manachayqa jayk'atataq runaqa kawsayninrayku qunmanri? 38 Imaraykuchus, pipas nuqamanta jinataq yachachisqaykunamanta kay mana allin ruwaq jucharara runakunapaq ñawpaqimpi p'inqakuwanqa chhikaqa, ajinallatataqmi Nuqa runapaq Churinqa chhaqay Tataypaq sumaq k'anchaynimpi, ch'uwa angelninkunawan kuska jamuchkasaq chhika p'unchayqa paymanta p'inqakullasaqtaq –nispa.
1 Jesusqa paykunaman nirqallantaqmi: –Sut'inta niykichis, qankunamanta wakin kaypi kaqkunaqa manaraqmi wañunqakuraqchu, Diospaq qhapaq suyun manchay kallpawan chayamuqta rikunankukamaqa. 2 Suqta p'unchayña kapurqan chhikamantataq Jesusqa, Pedrota, Santiagota jinataq Juanllatawan uj urqu wichayman pusarqan. Chaypitaq paykunapaq ñawpaqimpi Jesusqa waj rijch'ayniyuq tukupurqan. 3 P'achanqa yuraq lliphipichkaqmi k'ancharipurqan, astawan yuraqtaqa, manam pipas kaypachapi t'aqsachkaspas chayjina yuraqta yuraqyachiyta atichkankumanchu. 4 Ajinamanta Eliasta, Moisestawan, Jesuswan rimachkaqta rikurqanku. 5 Pedrotaq Jesusman ajinata nirqan: –Yachachiq, ¡Ima allinchä kaypi kayku! Kimsa ch'ujllakunata ujta qampaq, ujtataq Moisespaq jinataq ujta Eliaspaq ruwasaqku –nispa. 6 Imaraykuchus yachaqaq qatiqninkunaqa ancha mulljasqam kachkarqanku, Pedrotaq manam ima niytapas atirqanchu. 7 Chhikataq, uj phuyu paykuna pataman lluqsimurqan, chay chawpimantataq uj kunka ajinata nispa uyarikumurqan: “Kaymi munasqa wawayqa: payman uyariychis.” –Nispa. 8 Chhikapachataq, jayk'aqchus muyuriyta qhawarirqanku chhikaqa, manam pitapas taripapurqankuchu, manachayqa Jesús sapallam chaypi kakuchkarqan. 9 Urquniqmanta uraqamuchkaqtinkutaq, Jesusqa rikusqankumanta pay runapaq Churin wañusqanmanta kawsarimunan p'unchaykama ama pimampas willanankupaq kamachirqan. 10 Chayrayku, chay “wañusqamanta kawsarimunaqa” imaniytacha munarqan chayta tapunakuchkarqanku chhikapas, sunqunku ukhupim imatachus rikurqanku chayta paykuna chawpillapi pakarqanku. 11 Jesusman ajinata tapurirqanku: –¿Imamantataq Diospaq kamachiyninmanta yachachiq runakunaqa, Eliasqa Mesiasmanta niqtimpas ñawpaqtam jamunqa nispa rimankuri? –Nispa. 12 Paytaq paykunaman ajinata jaynirqan: –Eliaspaq ñawpaqta jamunanqa chiqampunim, paytaq imantintam allich'anqa. Ajina kaqtinqa, ¿Imamantataq Qilqasqakunapi runapaq Churin ñak'arinanmanta jinataq juch'uychasqa kananmanta rimanri? 13 Chaywampas nuqa niykichis, Eliasqa ñawpaqtañam jamurqan, paykunataq imachus munasqankuta payman yanjarqanku, imaynatachus Qilqasqakunapi ruwakunan kachkarqan ajinata ruwaspa –nispa. 14 Jayk'aqchus Jesusqa kimsayuq yachaqaq qatiqninkunawan kuska wakin yachaqaq qatiqninkuna kachkarqanku chay chhikaman kutiqampurqan chhikataq, achkha runakunawan muyuykusqa jinataq wakin Diospaq kamachiyninmanta yachachiq runakunawan qallanakuchkaqtam tariparqanku. 15 Jesusta rikuspataq tukuyninku musphay junt'a napaykunapaq phawkatarqanku. 16 Paytaq paykunaman ajinata tapurirqan: –¿Imatataq qankunaqa paykunawan qallanakuchkankichisri? –Nispa. 17 Chaypi kaqkunamanta ujkaq runa ajinata jaynirqan: –Yachachiq, kay wawayta qan qayllaman pusamuni, imaraykuchus uj millay saqra supay payman waykuspa jup'ata kachipun. 18 May chhikapichus chay millay saqra supayqa jap'in chhikaqa, pampaman chhuqaspam siminmanta uphuquta lunt'uchin jinaspataq kirunkunatapas k'uturachispa tisillata kacharipun. Yachaqaq qatiqniykikunaman chay millay saqra supayta chhuqarqunankupaq mañarikurqani, chaywampas paykunaqa manam atichkankuchu –nispa. 19 Jesustaq ajinata jaynirqan: –¡Ima mana iyawniyuq saqra runakunataq kaykunari! ¿Jayk'aqkamataq qankunawan kaypi kasaqri? ¿Jayk'aqkamataq qankunata tiyqasisqaykichisri? Chay waynata kayman apamuychis –nispa. 20 Chhikataq chay waynata Jesús qayllaman pusarqanku. Chaywampas jayk'aqchus chay millay saqra supay Jesusta rikurqan chhikaqa, waynata t'ukuchipurqan, pampaman wat'akichispataq siminmanta uphuquta lunt'uchirqan. 21 Jesustaq waynapaq tatanman ajinata tapurirqan: –¿Jayk'a unayñataq ajina unqusqari? –Nispa. Tatantaq ajinata jaynirqan: –Wawa kachkarqan chhikamantapacham ajinaqa. 22 Jayk'akutiraqmi chay millay saqra supayqa, ninaman jinataq unu ukhuman wañuchinapaq chhuqaykun. Nuqaykurayku ima ruwayta atinki chhikaqa, khuyapayarispa yanapariwaychis –nispa. 23 Jesustaq payman ajinata nirqan: –“¿Atinki chhika nispachu nichkawankiri?” ¡Iyaw niyuqpaqqa, tukuy imapas ruwakullanmi! –Nispa. 24 Chayta uyarispataq, waynapaq tatanqa ajinata nispa qaparirqan: –Nuqa iyaw ninim. ¡Astawan iyawniyuq kanaypaq yanapariway! –Nispa. 25 Achkha runakuna tantakumuqta rikuspataq, Jesusqa chay millay saqra supayman ajinata runkhaykurqan: –Millay saqra jup'a luqt'u supay, kay waynamanta lluqsimuspa amaña kutiykunaykipaq nuqa kamachiyki –nispa. 26 Chay millay saqra supaytaq qaparirqan jinaspa wajmanta t'uku unquyninta waynaman jatarichirqan. Chhikamantataq wañusqatajina saqiwachapuspa paymanta lluqsipurqan, ajinaqa achkhayuq runakuna wañusqañam kapun nispa nirqanku. 27 Chaywampas Jesusqa makinmanta jap'ispa aysarirqan; chay waynataq sayaripurqan. 28 Chhikamantataq Jesusqa uj wasiman waykupurqan, yachaqaq qatiqninkunataq sapanku kapuspa ajinata payman tapurirqanku: –¿Imamantataq nuqayku chay millay saqra supayta mana wijch'urquyta atirqaykuri? –Nispa. 29 Jesustaq paykunaman ajinata jaynirqan: –Kayjina millay saqra supaykunataqa, Diosmanta mañakuspallam chhuqarquyta atichuwanqa –nispa. 30 Jesusqa yachaqaq qatiqninkunawan Galilea llaqtaniqman puripurqanku. Chaywampas Jesusqa manam pipaq yachanantapas munarqanchu, 31 imaraykuchus yachaqaq qatiqninkunatam yachachichkarqan. Paykunamantaq ajinata nirqan: –Nuqa runapaq Churinqa, runakunapaq makinman jap'ichisqam kasaq, jinaspataq paykunaqa wañuchiwanqaku; chaywampas kimsa p'unchaymanta kawsarimpusaq –nispa. 32 Paykunataq manam chay nisqanta umankupi jap'iqayta atirqankuchu, ajinamanta tapuriytapas manchallarqankutaqmi. 33 Jesusqa yachaqaq qatiqninkunawan Cafarnaúm llaqtaman chayarqanku. Wasipi kapurqanku chhikataq, Jesusqa ajinata paykunaman tapurirqan: –¿Qankunaqa imakaqmantataq ñan junt'ata ch'aqwamunkichisri? –Nispa. 34 Chaywampas paykunaqa jup'allam qhiparapurqanku, imaraykuchus pichus paykunamanta astawan kurajkaq karqan chay yachanapaqmi ñan junt'ata ch'aqwamuchkarqanku. 35 Chhikataq Jesusqa tiyarikuspa chunka iskaynin yachaqaq qatiqninkunata wajaspa paykunaman ajinata nirqan: –Pichus kurajkaq kayta munan chhikaqa, tukuyninmanta astawan qhipakaqmi kanan, jinaspataq tukuy wakinkunamanmi jaywanan –nispa. 36 Chhikamantataq Jesusqa, uj wawata paykuna chawpiman churarqan, ichurikuspataq paykunaman ajinata nirqan: 37 –Pichus kay wawatajina nuqapaq sutiypi jap'iqan chhikaqa, nuqatam jap'iqawan; nuqa jap'iqaqtaq, manam nuqallatachu jap'iqachkawan, manachayqa pichus kachamuchkawan chaytapas jap'iqallantaqmi. 38 Juanqa Jesusman ajinata nirqan: Yachachiq, uj runata qampaq sutiykipi supaykunata chhuqarquqta rikuyku, jark'ayta munarqayku imaraykuchus payqa manam nuqanchiswan puriykachaqchu kachkan –nispa. 39 Jesustaq ajinata jaynirqan: –Ama jark'aychischu, imaraykuchus nuqapaq sutiypi musphay ruwaykunata ruwaqqa, manam nuqamanta mana allinta rimachkanmanchu. 40 Pikunachus nuqanchiswan mana jap'inakuchkanku chaykunaqa nuqanchiswanmi kanku. 41 Mayqimpas qankunaman uj as chhika ila unullatapas nuqapaq kasqaykichisrayku jaywarisunkichis chhikaqa, sut'inta niykichis paykunaqa astawanraq kutichisqam kanqaku. 42 “Mayqimpas kay uj juch'uy nuqaman iyaw niq wawaykunata juchaman urmachiqmanqa, allinraqmi kanman uj athun piqana marana rumiwan kunkanmanta wataykuspa uj mama quchaman chhuqaykunankuqa.” 43 Makiykichus juchaman urmaykuchisunki chhikaqa, khuchuqakuy; allinraqmi kanman muthumakiyuq wiñay kawsayman waykunayki, iskay makintin nina lawraypi ñak'arinaykimanta niqtimpasqa, maypichus ninaqa wiñaypaq lawrachkan. 44 Maypichus kurukuna jinataq ninapas manam jayk'aqpas wañunkuchu. 45 Chakiykichus juchaman pusaykusunki chhikaqa khuchuqakuy; allinraqmi kanman muthuchakiyuq wiñay kawsayman waykunayki, iskay chakintin nina lawrayman chhuqaykusqa kanaykimanta niqtimpasqa. 46 Maypichus kurukuna jinataq ninapas manam jayk'aqpas wañunkuchu. 47 Ñawiykichus juchaman urmaykuchisunki chhikaqa, jurqurakuy; allinraqmi kanman ch'ulla ñawiyuq Diospaq qhapaq suyunman waykunayki, iskay ñawintin nina lawrayman chhuqaykusqa kanaykimanta niqtimpasqa. 48 Maypichus kurukuna jinataq ninapas manam jayk'aqpas wañunkuchu. 49 “Imaynatachus nuqanchisqa ima mikhuykunatapas sumaq kanampaq kachiwan kachinchanchis manachayqa ninawan chayachinchis, ajinallatataqmi nuqanchisman Diosqa sumaq kananchispaq wakichariwasunchis. 50 Kachiqa sumaqmi; chaywampas kachichus mana k'ara kapunman chhikaqa, ¿Imaynatataq qankunaqa wajmanta k'araqman kutichipuwaqchisri? Qankunapas kachiyuq kaychis, jinataq tukuyninkuwan sumaqpi kawsakuychis.”
1 Jesusqa Cafarnaúm llaqtamanta lluqsipurqan, jinaspataq Judea suyuniqman jinataq Jordán mayumanta inti lluqsimuyniq jallp'aniqman puripurqan. Chaypitaq wajmanta runakuna tantakumurqanku, paytaq ñawpaq kutikunajina yachachiyta qallarirqallantaqmi. 2 Wakin fariseokunataq Jesusman qayllachakuspa, sipitamanjina jalaykuchinapaq pantachiyta munaspa payman ajinata tapurirqanku: ¿Qhariqa, warminta wijch'uyta atikunmanchu? –Nispa. 3 Paytaq paykunaman ajinata jaynirqan: –¿Imatataq Moisesqa qankunaman kamachisunkichisri? –Nispa. 4 Paykunataq ajinata nirqanku: –Moisesqa qhariwarmi, uj wijch'unakuy qilqasqa raphita warmiman quspa wijch'unakuyta atipunmi; nispam nirqan –nispa. 5 Chhikataq Jesusqa paykunaman ajinata nirqan: –Moisesqa qankunapaq k'ullu runakuna kasqaykichisraykum chay kamachiyta qusunkichis. 6 Chaywampas, kaypacha qallarikuypiqa, ‘qharita jinataq warmitawan Diosqa iskayninku kawsakunankupaqmi ruwarqan. 7 Chayrayku qhariqa tatanta jinataq mamantawan saqinqa, warminwan ujlla kapunankupaq, 8 iskayninkutaq uj runamanjinallam tukupunqaku.’ Ajinaqa manañam iskayñachu kapunku, manachayqa uj sapallamanmi tukupunku. 9 Ajinaqa, Diospaq qhariwarmita ujman tukuchisqantaqa manam pi runapas wijch'unachiyta atinkumanchu –nispa. 10 Jayk'aqchus wasipi kapurqanku chhika, yachaqaq qatiqkunaqa Jesusman chay yachachisqanmanta wajmanta tapurirqanku. 11 Jesustaq paykunaman ajinata nirqan: –Pi qharichus warminta wijch'un jinaspa waj warmiwan runachakupun chhikaqa, millay khuchi juchatam chay qhariqa ruwan; 12 jinallataq pi warmichus qharinta wijch'un jinaspa, waj qhariwan runachakupun chhikaqa, chay millay khuchi juchallatataqmi ruwapun. 13 Jesús qayllaman uj wawakunata paypaq makinwan uña umankunamanta llankharinampaq puskatarqanku; chaywampas yachaqaq qatiqkunaqa, chay puskataqkunaman k'amiyta qallarirqanku. 14 Jesustaq, chayta rikuspa phiñarikupurqan jinaspataq paykunaman ajinata nirqan: –Chay wawakuna nuqaman chimpamuqta ama jark'aychischu, imaraykuchus Diospaq qhapaq suyunqa kay wawakunajina kaqkunapaqmi. 15 Sut'inta niykichis, pichus kay wawakunajina Diospaq qhapaq suyunta mana jap'iqachkan chayqa, manam chayman waykuyta atichkanqachu –nispa. 16 Chhikamantataq Jesusqa wawakunata jarphimpi ichurikuspa, makinwan paykunapataman churqatarispa sumaq kayta qurqan. 17 Jayk'aqchus Jesusqa ñanta purqarupuchkarqan chhikataq, uj runa phawkataspa ñawpaqimpi killpiykukurqan, jinaspataq ajinata tapurikurqan: –Allin Yachachiq, ¿wiñay kawsay taripanaypaq, ima ruwanaytaq kanmanri? –Nispa. 18 Jesustaq payman ajinata jaynirqan: –¿Imamantataq “allin” niwankiri? Uj sapallam allinqa kan: chaytaq Diosmi, 19 Diospaq athun kamachiyninkunataqa yachankiñam: ‘Ama wañuchiychu, ama warmiyuq kachkaspa waj warmikunawan juchata ruwaychu, ama suwakuychu, ama waj runakunajawapi mana allinman chayachinapaq llulla rimaykunata rimaychu, tataykita jinataq mamaykita athumpi kachiy’ –nispa. 20 Chay runataq payman ajinata nirqan: –Yachachiq, tukuy chaykunataqa uña waynamantapacham junt'ani –nispa. 21 Jesustaq ancha munakuywan payta qhawkataspa ajinata jaynirqan: –Uj ruwaytam manaraq junt'achkankichu: Puriy, jinaspa tukuy ima kaqniykikunata ranqaramuy, chhikamantataq mana imayuq wajcha runakunaman qumpuy. Ajinamanta janaqpachapi tukuy imayuq qhapaq kaqniykikuna kanampaq. Chhikamantataq jamuspa nuqaman qatimuway –nispa. 22 Runataq chayta uyarispa anchata llakirikupurqan; jinaspataq ancha llakisqa puripurqan, imaraykuchus payqa ancha qhapaq runam karqan. 23 Chhikataq Jesusqa muyuriyninta qhawarikurqan, yachaqaq qatiqninkunamantaq ajinata nirqan: –¡Ima kallpalla kachkanqa qhapaqkunapaq Diospaq qhapaq suyumpi waykunankuqa! –Nispa. 24 Kay rimaykunaqa, yachaqaq qatiqninkunata musphachkaqtam saqirpayarqan, chayrayku Jesusqa wajmanta ajinata nirqan: –Wawqiykuna, ¡Jayk'a kallpalla kachkan Diospaq qhapaq suyunman waykunaqa! 25 Astawan jasallaraqmi kanman uj kamillu yawripaq ñawinniqta ujniqman lluqsinanqa, Diospaq qhapaq suyumpi uj qhapaq runapaq waykunanmanta niqtimpasqa –nispa. 26 Chayta uyarispaqa, astawanraqmi musphararqanku, jinaspataq paykunapura ajinata tapunakurqanku: –¿Pitaq qhispisqa kanqa chhikari? –Nispa. 27 Jesustaq paykunata qhawkataspa ajinata jaynirqan: –Chayqa runakunapaq manam ruwakuyta atinchu, chaywampas Diospaqqa ruwakullanmi, imaraykuchus paypaqqa tukuy imapas atikullanmi –nispa. 28 Pedrotaq ajinata payman niyta qallarirqan: –Nuqaykuqa tukuy ima kaqniykunata saqirpayamuyku jinaspam qanman qatiykichis –nispa. 29 Jesustaq ajinata jaynirqan: –Sut'inta niykichis, pichus nuqarayku, jinataq sumaq willaykunata iyaw nisqanrayku wasinta, wawqinkunata, panankunata, mamankuta, tatankuta, wawankunata jinataq chajranankunata ima, saqirpayamunku chaykunaqa, 30 kunan kawsaynimpi qatiykachasqa kachkaspas ujmanta pachaj kutitaraqmi wasikunata, wawqinkunata, panankunata, mamankuta, wawankunata jinataq chajrana jallp'akunata jap'iqanqa, jinataq jamuq kawsaypiqa wiñay kawsayta jap'iqallanqataq. 31 Chaywampas achkhayuq kunan p'unchaykuna kurajkaq kachkanku chaykunaqa achkhayuqmi qhipapi kapunqaku; jinallataq pikunachus kunan p'unchaypi achkhayuq qhipapi kachkanku chaykunaqa kurajkaq kapullanqakutaq –nispa. 32 Jerusalén llaqtaman chimpachkaspataq, Jesusqa yachaqaq qatiqninkunapaq ñawpaqinta puriykuchkarqan. Paykunataq musphalla payta qatichkarqanku, jinallataq qhipapi kaqkunaqa mulljasqa purichkarqanku. Chhikataq Jesusqa chunka iskaynintin yachaqaq qatiqninkunata wajmanta waj chhikaman wajarqan, jinaspataq imachus paywan ruwakunan kachkanqa chayta willarqan: 33 “Qankunapaq rikusqaykichismanjina, kunanqa Jerusalén llaqtaman chimpachkanchis, maypichus Nuqa runapaq Churinqa, kurajkaq sacerdotekunaman jinataq Diospaq kamachiynin yachachiq runakunaman puskatasqa kasaq, pikunachus wañunaypaq juchanchawanqaku, jinataq Diospi mana iyawniyuq runakunaman puskatawanqaku. 34 Nuqamanta asikunqaku, thuqkatawanqaku, waqtawanqaku, chhikamantataq wañuchiwanqaku; chaywampas kimsa p'unchaymantam kawsarimpusaq.” –Nispa. 35 Zebedeopaq churinkuna, Santiago jinataq Juanwan Jesusman qayllachakuspa ajinata nirqanku: –Yachachiq, uj mañarikusqaykuta qunawaykichista munayku –nispa. 36 Paytaq paykunaman ajinata tapurirqan: –¿Imatataq qankunarayku ruwanayta munankichisri? –Nispa. 37 Paykunataq ajinata nirqanku: –Sumaq k'anchayniyuq qhapaq suyuykipi nuqaykuta ujta lluq'iniqman ujtataq pañaniqman qanwan kuska tiyarikunaykupaq qunawaykichista mañarikuykichis –nispa. 38 Jesustaq paykunaman ajinata nirqan: –Qankunaqa manam mañasqaykichista yachachkankichischu. ¿Nuqajina ñak'arinapaq jinataq ima tukuy mana allinkuna nuqawan ruwakuchkanqa chaypaq wakichasqachu kankichisri? –Nispa. 39 Paykunataq ajinata jaynirqanku: –Wakichasqam kayku –nispa. Jesustaq paykunaman ajinata nirqan: –Sut'inta niykichis, qankunaqa nuqajinallataqmi anchata ñak'arinkichis, jinataq imachus nuqawan ruwakuchkanqa chayqa qankunawan ruwakullanqataqmi. 40 Chaywampas pichus nuqapaq lluq'iniqniypi jinataq pañaniqniypi tiyarikunankuqa, manam nuqapaq ajllinaychu kachkan, manachayqa pikunapaqchus wakichasqa kachkan chaykunamanmi chayqa qusqa kanqa –nispa. 41 Jayk'aqchus wakin chunkayuq yachaqaq qatiqkuna chayta uyarirqanku chhikaqa, Santiagopaq jinataq Juanpaq anchata phiñarikupurqanku. 42 Chaywampas Jesusqa paykunaman wajaspa ajinata nirqan: –Qankunaqa allinta yachankichis, imaynachus kaypachapiqa llaqtakunata jinataq suyukunata apaykachaqkunaqa munayninkumanjina imatapas ruwaspam runakunajawapi manchay atiyninkuwan tiyaykukunku, jinataq kurajkaqkunaqa runakunajawapi atiyniyuq kasqankuta rikhurichinku. 43 Chaywampas qankuna chawpipiqa manam ajina kananchu. Astawampas, qankuna chawpimanta pichus kurajkaq kayta munan chhikaqa, wakinkunamanmi jaywanan, 44 jinataq pichus qankuna chawpimanta ñawpaqpi kayta munan chhikaqa, wakinkunapaq jaywaqninman tukt'aspam paykunaman jaywanallantaq. 45 Imaraykuchus ajinallataqmi Nuqa runapaq Churimpas manam kaypachaman jaywachikuqchu jamuni, manachayqa tukuy runakunaman jaywanapaq jinallataq paykunarayku kawsayniyta qunapaqmi kaypachaman jamuni –nispa. 46 Jesusqa yachaqaq qatiqninkunawan kuska Jericó llaqtaman chayarqanku. Chhikamantataq jayk'aqchus achkha runakunawan kuska lluqsimpuchkarqanku chhikataq, mañjakuq uj Bartimeo sutiyuq Timeopaq churin ñawsa runa ñan chhikapi tiyaykuchkarqan. 47 Nazaretpi kaq Jesuspaq chayniq purichkaqta uyarispataq, ñawsa Bartimeoqa ajina waqach'akuyta qallarirqan: –¡Jesús, Davidpaq Churin, nuqamanta khuyapayarikuway! –Nispa. 48 Achkhayuq runakunataq, ama waqach'akunampaq payman k'amiykurqanku, paytaq astawan kallpawanraq waqach'akurqan: –¡Davidpaq Churin, nuqamanta khuyapayarikuway! –Nispa. 49 Chhikataq Jesusqa purichkaspa sayt'arqan, jinaspataq ajinata nirqan: –Wajamuychis –nispa. Chay ñawsa runamantaq ajinata nispa wajamurqanku: –Kusikuy, sayariy; pay wajachkasunki –nispa. 50 Chay ñawsataq mantillunta chhuqarpayaspa, ujta t'iskurispataq Jesús qayllaman thamkatarqan. 51 Jesustaq ajinata nirqan: –¿Imatataq qanrayku ruwanayta munankiri? –Nispa. Ñawsa runataq ajinata payman jaynirqan: –Yachachiq, wajmanta qhawatatarichiway –nispa. 52 Jesustaq payman ajinata nirqan: –Puripuyta atinkim; iyaw nisqaykiraykum alliyachisqa kanki –nispa. Chay kikin pachapim chay ñawsa runaqa qhawatatapurqan, jinaspataq ñanninta Jesuspaq qhipanta puriykupurqan.
1 Jayk'aqchus Jesusqa yachaqaq qatiqninkunawan kuska Jerusalén llaqta qayllapiña, ñaqa Betfagé jinataq Betania llaqtakuna Olivos nisqa urquniq qayllakunapi kapuchkarqan chhikaqa, 2 iskay yachaqaq qatiqninkunata ajinata nispa kacharqan: –Chimpapi kachkan chayniq juch'uy aylluman puriychis, chayman waykuspataq uj manaraq pipaq sillasqan uña asnutam watasqa kachkaqta taripankichis, paskaramuspataq aysarimuychis. 3 Pipas, chay asnuta imapaqtaq paskarachkankichis nispa tapurisunkichis chhikaqa, Tata Jesusmi ask'ama kay asnuta munan, kunan kikinmi payqa kutichimpusunkichis, nispa ninkichis –nispa. 4 Paykunataq chay aylluman chayaspa, uj ñanjawa wasi punkupi watasqa kachkarqan chay asnuta tariparqanku, jinaspataq paskaramurqanku. 5 Wakin chaypi kachkarqanku chay runakunataq, paykunaman ajinata tapurirqanku: –¿Qankunaqa imatataq ruwachkankichisri? ¿Imamantataq chay asnuta paskarachkankichisri? –Nispa. 6 Paykunataq, imaynatachus Jesusqa nichkarqan chaymanjina jaynirqanku; chayta uyarispataq paykunaqa manam imanispas astawan nirqankuchu. 7 Chhikataq chay asnuta aysamuspa mantillunkunawan wasampatapi churqataspa Jesús qayllaman ayskatarqanku. Jesustaq chay asnupataman tiyjatarikupurqan. 8 Achkha runakuna mantillunkunata jinataq wakinkunaqa sach'akunamanta ñañu q'umir ch'ampakunata p'ataqamuspa ñan pampaman mast'ararqanku. 9 Ñawpaqta jinataq qhipanta puriqkunataq, ajinata waqach'akuspa puriykurqanku: –¡Jallalla! ¡Yupaychasqa kachun, pichus Dios Tatapaq sutimpi jamuchkan chayqa! 10 ¡Yupaychasqa kachun, David tatanchispaq jamuq qhapaq suyunqa! ¡Jallalla janaqpachapi kaq Diosman! –Nispa. 11 Jesusqa Jerusalén llaqtaman waykupurqan chhikataq, Diospaq wasinniqman purirqan. Tukuyniqta Diospaq wasimpi qhawaykacharikuspataq, chunka iskayniyuq yachaqaq qatiqninkunawan Betania llaqtaniqman puripurqanku, imaraykuchus ch'isiñam kapurqan. 12 Qhipantin p'unchaytaq, yachaqaq qatiqninkunawan kuska Betania llaqtamanta lluqsimpuchkarqanku chhikataq Jesusqa yariqachikurqanmi. 13 Karupachamantataq uj q'umir llaqayuq higo sach'ata rikurqan, chhikamantataq ichapas uriyuq kanman nispa chimpaspa qayllamanta qhawarimurqan, chaywampas llaqankunallatam tariparqan, imaraykuchus manam higopaq urinan pachachu kachkarqan. 14 Chhikataq chay higo sach'aman ajinata nirqan: –¡Amapuni pipas qampaq uriykita jayk'aqpas mikhuchunkuchu! –Nispa. Yachaqaq qatiqninkunataq chayta uyarirqanku. 15 Jerusalén llaqtaman chayapurqanku chhikamantataq, Jesusqa Diospaq wasinman waykurqan, chaypitaq ranqaqkunata jinataq rantikuqkunata qatirquyta qallarirqan. Qulqi chhalaqkunapaq jinataq urpikuna ranqaqkunapaq qhatunkunata tijramuspa chhuqaramurqan; 16 manallataqmi pitapas Diospaq wasinniqta ima aparisqa purichkaqtapas saqiyta munarqanchu. 17 Chhikamantataq ajinata nispa yachachiyta qallarirqan: –Qilqasqakunapiqa ajinatam nin: ‘Wasiyqa tukuy suyukunapaq Diosmanta mañakunan wasim kanqa,’ chaywampas qankunaqa chay wasimanta suwakunapaq jutk'unman tukuchipusqankichis –nispa. 18 Kayta uyarispataq kurajkaq sacerdotekuna jinataq Diospaq kamachiynin yachachiq runakuna ima, imaynamanta Jesusman wañuchinapaq rimakipanakurqanku, chaywampas achkha runakuna musphaspa yachachisqankunata uyarisqankuraykum payta mancharqanku. 19 Chaywampas tutaña kapurqan chhikataq, Jesusqa yachaqaq qatiqninkunawan llaqtamanta lluqsimpurqanku. 20 Qhipantin p'unchaytaq Jesuswan yachaqaq qatiqninkunawan kuska higo sach'a kachkarqan chay chhikata purichkaspataq, saphimantapacha ch'akirqupusqanta rikurqanku. 21 Chhikataq Pedroqa imaynatachus chay higo sach'aman Jesusqa nichkarqan chayta yuwarikuspa ajinata nirqan: –Yachachiq, qhawariy, qhinchachasqayki higo sach'aqa ch'akirqupusqam –nispa. 22 Jesustaq ajinata jaynirqan: –Diospi iyawniyuq kaychis. 23 Imaraykuchus, sut'intapuni niykichis, pichus kay urquman: ‘¡Chay chhikamanta kuyuriy, jinaspataq quchaman lluqllaykuy!’ nispa mana iskayakuspa jinataq ruwakunanmanta sumaqta iyaw nispa ninman chhikaqa, rimarqusqanqa junt'akunmanmi. 24 Chayrayku nuqa niykichis, imatachus qankunaqa tukuy sunquykichiswan imatapas mañarikunkichis chhikaqa, jap'iqapusqaykichista yuwaychis ajinamantam mañasqaykichista jap'iqapunkichis. 25 Diosmanta mañakuchkaspataq, mayqinwanchus ch'aqwasqa kankichis chhikaqa paywan pampacharikumuychis, ajinamanta janaqpachapi kaq Tataykichis qankunapaq juchaykichista pampachanampaq. 26 Chaywampas qankunachus runamasiykichiswan mana pampachakumunkichis chhikaqa, janaqpachapi kaq Tataykichisqa manallataqmi qankunaman juchaykichismanta pampachachkasunkichischu. 27 Jesuswan yachaqaq qatiqninkunawan Jerusalén llaqtaman kutiripurqanku. Jesusqa Diospaq wasimpi puriykachachkarqan chhikataq, kurajkaq sacerdotekuna, Diospaq kamachiynin yachachiqkuna jinataq machulakunapiwan ima payman qayllachakurqanku. 28 Jinaspa payman ajinata tapurirqanku: –¿Ima atiywantaq kayta ruwankiri? ¿Pitaq kay ruwanaykipaq atiyta qusunkiri? –Nispa. 29 Jesustaq paykunaman ajinata jaynirqan: –Nuqa qankunaman tapurillasqaykichistaqmi: ¿Pitaq Juanta bawtisanampaq kachamunri, Dioschu, manachayqa runakunachu ichä? Qankunachus kayta jayniwankichis chhikaqa, ima atiywantaq nuqa kaykunata ruwani chayta nillasqaykichistaqmi –nispa. 31 Paykunataq paykunapura ch'aqwayta qallarirqanku: “Diosmi kachamun nispa nisun chhikaqa, ¿Imamantataq payta mana iyaw ninkichisri? Nispachariqa jayniwasunqa. 32 Chhikaqa ¿imaynatataq runakunam kachamun nispa nisunri?...” –Nispa. Paykunaqa runakunata mancharqanku, imaraykuchus tukuyninkum Juanpaq Diospaq kachasqan jinataq paypaq sutimpi willaq runa kasqanta yacharqanku. 33 Ajinaqa Jesusman kayta jaynirqanku: –Manam yachaykuchu –nispa. Chhikataq Jesusqa paykunaman ajinata jaynirqan: –Ajinaqa nuqapas manallataqmi ima atiywantaq kaykunata ruwani chaytaqa nichkasqaykichischu –nispa.
1 Jesusqa rijch'anachiykunaniqta yachachispam runakunaman rimapayayta qallarirqan. Paykunamantaq ajinata nirqan: “Uj runa chajranampi uvata mallkiykurqan, chaytataq muyuriyta qinchaykurqan; vino ruwanapaq uj quwuñata wakichallarqantaq, jinaspataq uj athun ch'ujllata pirqapatapi chajra qhawanapaq ruwarqan. Chhikamantataq uj llank'aq runakunaman chay chajranata wakiypi quspa karuniqman puripurqan. 2 Uvas pallana p'unchay chayampuqtintaq, chajrayuq runaqa uj uywasqanta paypaq tupaqin mañamunampaq kachamurqan. 3 Chaywampas llank'aq runakunaqa jap'irquspa chay chajrayuqpaq uywasqan runata allinta maqarquspa, mana imayuqta kachawachapurqanku. 4 Chhikataq, chajrayuq runaqa ujkaq uywasqanta kachallarqantaq, chaywampas kaymanqa umanta llik'irqurqanku, jinaspataq imaymanata sutichjaspa qatiwachapurqanku. 5 Wajtañataq kacharqan, kaymantaq wañurquchipurqanku. Chhikamantataq achkhayuq wakin uywasqankunata kacharqan; chaykunamantaq wakinkunaman maqarqupurqanku, wakinkunatataq wañuchipurqanku. 6 “Chaywampas chajrayuq runapaqqa uj ruwanallanmi kapurqan: Pay kikimpaq ancha munasqa sapa churin kachananllam kapurqan. Paymantaq ajinata yuwaspa kacharqan: ‘Kay wawaykaqtaqa mancharinqakupunichariqa –nispa.’ –Nispa. 7 Chaywampas jayk'aqchus chay churinta rikurqanku chhikataq, llank'aqkunaqa paykunapura ajinata rimanarikurqanku: ‘Kaymi tatampaq ima kaqninkunatapas jap'inqa; wañurquchisun tukuy wasi kawsaynin nuqanchispaq kapunampaq,’ –nispa. 8 Ajinaqa, chajrayuq runapaq churinta jap'irquspa wañurquchipurqanku, jinaspataq uvas chajramanta jawaniqman ayanta chhuqawachamurqanku. 9 “¿Qankunaqa, chay chajrayuq runaqa imatam ruwanqa ninkichistaqri? Purinqa, jinaspataq chay saqra llank'aqkunaman wañurachimunqa, chhikamantataq chay uvas chajranta waj llank'aqkunaman qupunqa. 10 “¿Qankunaqa, manachu kay chhikapi kachkan chayta Qilqasqakunapi ñawirichkarqankichisri? Ajinatam nin: ‘Ima rumitachus wasi ruwaqkunaqa juch'uychanku chay rumiqa pirqa japqasiq rumimanmi tukupun.’ 11 Kaytaqa Apu Dios Tatam ajinata ruwan, chayraykum ancha musphay kusisqa kanchis.” 12 Chhikapacham Jesusman jap'iykuyta munarqanku, imaraykuchus paykunajawamanta chay rijch'anachiy rimasqantaqa allintam riparakurqanku. Chaywampas runakunata manchaspam chay chhikapi saqipuspa puripurqanku. 13 Fariseokuna jinataq Herodespaq qatiqninkunaqa, Jesús qayllaman ima rimarqusqampi sipitamanjina chayachinapaq jinaspataq tumpaykuspa juchanchanapaq, paykunamanta wakinkunata kacharqanku. 14 Kaykunataq purispa ajinata nirqanku: –Yachachiq, runapaq nisqanta mana manchaspa chiqan rimasqaykitaqa nuqayku allintam yachayku, imaraykuchus manam paykunapaq munasqankumanjina puriykachanankupaq rimachkankichu. Qanqa chiqampipunim Diospaq ñanninta yachachinki. Kunan niwaychis: ¿Roma llaqtapi kaq athun suyukuna apaykachaq Cesarpaq qulqi apthapiykunata qunaykupunichu? ¿Qusaqkuchu manachu icha? –Nispa. 15 Chaywampas Jesusqa, puraj uya kasqankuta riqsispaqa, paykunaman ajinata nirqan: –¿Imamantataq sipitamanjina urmaykuchiyta munawankichisri? Uj qulqita rikunaypaq apamuwaychis –nispa. 16 Paykunataq uj qulqita jaywarqanku, Jesustaq paykunaman ajinata nirqan: –¿Pipaq uyantaq, jinataq sutintaq kaypi qilqasqa kachkan chayri? –Nispa. Paykunataq ajinata jaynirqanku: –Roma llaqtapi kaq athun suyukuna apaykachaq runapaq uyan jinataq sutinmi –nispa. 17 Chhikataq Jesusqa paykunaman ajinata nirqan: –Ajinaqa, imachus Roma llaqtapi kaq athun suyukuna apaykachaq runapaq kachkan chaytaqa payman qumuychis, Diospaq kaqtataq Diosman qullaychistaq –nispa. Chay jaynisqantaq musphachkaqtam paykunaman saqipurqan. 18 Chhikataq, wakin saduceokuna Jesusman rikuq purirqanku. Kaykunataq wañusqakunaqa manam kawsarimunkumanchu nispa nirqanku. Chayrayku kayta payman riqsichirqanku: 19 Yachachiq, Moisesqa ajina qilqasqata saqirqawanku, uj runachakusqa qharichus warminwan manaraq wawayuq kachkaspa wañupunman chhikaqa, wañuqpaq wawqinqa chay sapayaq warmiwan runachakupunan, ajinamanta wañuq wawqinman wawakunata qunampaq –nispa. 20 Ajinaqa, uj kuti qanchisniyuq wawqimasintin karqanku, kurajkaq runachakurqan jinaspataq manaraq warminwan wawayuq kachkaspam wañupurqan. 21 Chhikataq iskaykaq wawqin chay wañuqpaq sapayaq warmiwan runachakupurqan, paypas kikillantataq manaraq wawayuq kachkaspa wañupurqan. Kimsakaq wawqinwan kikillantaq kapurqan, 22 jinallataq tukuyninkuwan kikillantaqmi kapurqan, qanchisniyuqpacha manaraq wawayuq kachkaspa wañurapurqanku. Tukuyninku wañupuqtinkutaq, warmiqa wañupullarqantaqmi. 23 Ajinaqa, wañusqakunapaq kawsarimunan p'unchaypiqa, jayk'aqchus wajmanta kawsapunqaku chhikaqa, kay warmi qanchisnintinwan runachakusqanraykuqa, ¿paykunamanta maykaqpaq warminñataq kapunqari? –Nispa. 24 Jesustaq paykunaman ajinata jaynirqan: –Qankunaqa pantachkankichismi, imaraykuchus Diospaq Qilqasqankunata jinataq atiynintapas manam riqsichkankichischu. 25 Jayk'aqchus wañusqakuna kawsarimunqaku chhika p'unchayqa, qharikunapas jinataq warmikunapas manam runachakunqakuchu, imaraykuchus janaqpachapi kaq angelkunajinam tukupunqaku. 26 Wañusqakunapaq kawsarimunankumantaqa, ¿qankunaqa Moisespaq qilqasqan p'anqankunapi uj khichkharara lawrachkaq maych'a chawpimanta imaynatachus Diosqa rimapayachkarqan chay chhikata manachu ñawirirqankichisri? Diosqa Moisesman ajinatam nirqan: ‘Nuqa, Abrahampaq, Isaacpaq jinataq Jacobpaq Diosnin kani,’ –nispa. 27 ¡Payqa manam wañusqakunapaq Diosninchu kachkan, manachayqa kawsachkaqkunapaq Diosninmi! Qankunaqa ancha pantasqam kachkankichis. –Nispa. 28 Jesuspaq allin jaynisqanta rikuspataq, Diospaq kamachiynin yachachiqkunamanta ujkaqnin ch'aqwaraqta uyart'aspa payman qayllachakuspa ajinata tapurirqan: –¿Mayqinkaqtaq tukuy kamachiykunamanta astawan kurajkaqri? –Nispa. 29 Jesustaq payman ajinata jaynirqan: –Tukuy kamachiykunamanta kurajkaq kamachiyqa kaymi: ‘Israel llaqta, uyariy: Apu Dios Tatanchis sapallanmi Apu Tatanchisqa. 30 Apu Dios Tataykita tukuy sunquykiwan, tukuy kawsayniykiwan, tukuy yuwayniykiwan, jinataq tukuy kallpaykiwan munakuy.’ 31 Chaywampas ujpiwanraq kan: ‘Runa masiykita qan kikimpas kanman ajinata munakuy.’ Manam maykaq kamachiykunapas kaykunamanta niqtimpas astawan kurajkaq kachkanchu –nispa. 32 Diospaq kamachiyninmanta yachachiqtaq payman ajinata nirqan: –Allillanmi Yachachiq. Chiqampunim qampaq nisqaykiqa: Uj sapa Diosllam kan, paymanta waj diosqa manam kachkanchu. 33 Imaraykuchus Diosman tukuy sunquwan, tukuy yuwaywan, tukuy kallpawan munakunaqa jinallataq runa masinchisman nuqanchis kikimpas kanman ajinatam munakunaqa, tukuy wañuchisqa uywakunata ninaman ruphaykuchispa Diosman jaywanamanta, jinataq Diosman jaywanapaq wañuchisqa uywakunamanta niqtimpas astawan allinkaqqa –nispa. 34 Jesusqa chay Diospaq kamachiyninmanta yachachiq runapaq sumaq yuwaywan jaynisqanta rikuspataq payman ajinata nirqan: –Qanqa manam Diospaq qhapaq suyunmanta karupichu kachkanki –nispa. Jinaspataq manam pipas astawan tapuriyta munapurqankuñachu. 35 Diospaq wasimpi yachachichkaspataq Jesusqa ajinata tapurirqan: ¿Imamantataq Diospaq kamachiynin yachachiqkuna Mesiasqa Davidpaq mirayninmanta jamuq tunu allchhinmi, nispa ninkuri? 36 Imaraykuchus David kikinmi Ch'uwa Ajayupaq yuwachisqanmanjina ajinata nirqan: ‘Dios Tataqa Apu Tatayman ajinata nirqan: Qayllaypi tiyarikuy, qanman chhiqnikuqniykikunata chakiyki pampaman churanaykama’ –nispa. 37 David kikinchus Apu Tata nispa nin chhikaqa, ¿Imaynamantataq Mesiasqa Davidpaq mirayninmanta jamuq tunu allchhin kanmanri? Chaypi kaq achkha runakunataq, tukuy sunquwan Jesusman uyarirqanku. 38 Yachachisqankunapitaq Jesusqa ajinata nirqan: “Diospaq kamachiy yachachiqkunamanta mancharispa jark'aqakuychis, imaraykuchus chakiman chayachkaq athun p'achakunawan thathaykukuspa astawan kurajkaq runakunapas kankuman ajinata puriykachachkanku, ajinamanta llaqta kanchakunapi runakunawan k'umurispa napaykuchikuyllatapuni munachkanku. 39 Paykunaqa, judiokunapaq tantakunan wasikunapi jinataq mikhuy raymikunapipas ñawpaqkaq kurajkunapaq tiyanampi tiyaykuyllatapuni munachkanku. 40 Jinataq wajcha sapayaq warmikunapaq kawsaynin kaqninkunata qichuqanku, jinaspataq runakunaman musphachinapaqqa mayta Diosman mañakuyta jap'ichinku. Paykunaqa wakinkunamanta niqtimpas kurajkaq ñak'ariytaraqmi jap'iqanqaku.” 41 Uj p'unchay Jesusqa Diospaq wasimpi, jaywanapaq qulqi churana ñawpaqimpi tiyachkarqan, paytaq imaynatachus runakunaqa chayman qulqita churaykuchkarqanku chayta qhawachkarqan. Achkhayuq qhapaq runakunataq achkha qulqita jach'iykuchkarqanku. 42 Ajina kachkaqtintaq, uj mana imayuq sapayaq wajcha warmi chayman chayamurqan, chhikataq juch'uy pisi chaniyuq iskay qulqikunallata chay ujkaq qulqi jaywana chhikaman iraykurirqan: 43 Chhikataq Jesusqa yachaqaq qatiqninkunaman ajinata nispa ninrincharirqan: –Sut'intapunim niykichis, kay sapayaq wajcha warmiqa tukuy pikunachus qulqita churachkanku, chaykunamanta niqtimpas astawan achkhataraqmi qun. 44 Imaraykuchus tukuyninkum puchuqninkunallamanta jaywanapaq qunku, chaywampas payqa mana imayuq kawsaynimpi kachkaspa, tukuy kawsanampaq kaqnintam qupun –nispa.
1 Jesusqa Diospaq wasinmanta lluqsimpuchkaqtintaq, ujkaq yachaqaq qatiqnin ajinata nirqan: –¡Yachachiq, kay rumikunata jinataq kayjina sumaq wasikunata qhawariy! –Nispa. 2 Jesustaq payman ajinata jaynirqan: –¿Kay sumaq qhapaq wasikunata rikunkichuri? Chaykunamantaqa manam uj rumipas waj rumijawapi puchunqachu. Ch'usaq t'unarqusqam kanqa –nispa. 3 Jesuswan yachaqaq qatiqninkunawanqa, Diospaq wasin chimpaniq Olivos urqupataniqman puripurqanku. Jesustaq chaypi tiyarikupurqan, ajinamanta Pedrowan, Santiagowan, Juanwan jinataq Andreswan waj chhikaniqpi ajinata tapurirqanku. 4 –¿Jayk'aqtaq Diospaq wasin t'unarqusqa kanan junt'akunqari? ¿Jinataq ima rikuchiykunataq manaraq chaykuna junt'akuchkaqtin kanqari? –Nispa. 5 Jesustaq paykunaman ajinata jaynirqan: –Ama piwampas llullaykuchikunaykichispaqqa, yuwaywan allinta qhawaqarikuspa kachkaychis. 6 Imaraykuchus, achkhayuqmi nuqapas kachkayman ajinata jamunqaku. Jinaspataq ajinata ninqaku: “Nuqam Mesías kani –nispa,” ajinamanta achkha runakunata llullaykunqaku. 7 “Jayk'aqchus kayniqpi jinataq chhaqayniqkunapi tupjanakuykunamanta willaykunata qankuna uyarinkichis chhikaqa, ama mulljakunkichischu. Ajinapunim chayqa kanan. Chaywampas, chayqa manaraqmi kaypachapaq tukuchaynin p'unchaychu kachkanqa. 8 Imaraykuchus uj suyuqa waj suyuwan maqanakunapaq uqharikunqa, uj qhapaq suyutaq waj qhapaq suyuwan tupjanakunapaq ch'aqwayta qallarinqaku; Jinallataq tukuy chhikakunapim kaypacha jallp'a kharkhatiykuna kanqa, mikhuymanta yariqachikuykuna ima. Kaykunaqa ñak'ariykunapaq ñaqa qallariyninkunallaraqmi kanqa. 9 “Yuwaywan allinta qhawaqarikuspa kachkaychis; imaraykuchus llaqtajawapi atiyniyuqkunaman jap'iykuchisunkichis, jinaspataq judiokunapaq tantakunan wasikunapi maqjachisunkichis. Llaqta purichiqkunaman, jinataq qhapaq suyu apaykachaqkunaman nuqarayku puskatasunkichis; ajinamanta qankunaqa paykunapaq ñawpaqimpi nuqamanta rimayta atinaykichispaq. 10 Imaraykuchus sumaq willaykunaqa, manaraq kaypacha p'uchukaynin p'unchaykuna chayamuchkaqtin, tukuy suyu llaqtakunapiraqmi willakunan kanqa. 11 Llaqtajawapi atiyniyuq runakunaman puskatasunkichis chhikaqa, ama llakikuychischu imatachus ninaykichis kanqa chaymantaqa. Chaypi kachkankichis chhikaqa, Diosmi umaykichisman imatachus ninaykichis kachkanqa chayta churanqa, imaraykuchus Ch'uwa Ajayum qankunamanta rimakuchkanqa. 12 Wawqintimpura wañuchinakunapaq puskatanakunqaku, tatankutaq churinkunata; churinkunataq tatankunata mana allinman churanapaq kutkataspa wañuchinqaku. 13 Nuqaraykutaq tukuy kaypacha runakunawan chhiqnisqa kankichis; chaywampas pichus tukuchaykama nuqawan kuska sayarichkanqa, chaymi qhispisqa kanqa. 14 Pichus kayta ñawirinqa chayqa umankupi yuwaywan jap'iqachun: “Jayk'aqchus Diospaq sinchi millakusqan qhillichaq jinataq t'unarquq ruwayta ch'uwa kachkan chay chhikapi ruwaqta rikunkichis chhikaqa, Judea suyupi kaqkunaqa, urquniqkunaman phawaripuychis; 15 jinataq pichus wasipata kanchampi kachkanqa chayqa, ama ima kaqninkunata jurqukumunapaqpas uraqamuchunkuchu, manataq waykuchunpaschu; 16 chajrapi kachkaqtaq ama qhipaniqman mantillunta uqharikumunampaq kutirichunchu. 17 ¡Imalla kachkanqa chay p'unchaykunapi wawa unquq wijsayuq warmikunapaq, jinataq ñuñuchkaq wawayuqkunapaqqa! 18 Chay ruwaykunapaq ama qasa p'unchaykunapi kanampaq, Diosmanta mañakuychis. 19 Imaraykuchus chay p'unchaykunapiqa, Diospaq kaypacha ruwasqanmanta kunankama mana jayk'aqpas kaq manchay ñak'ariykunam kanqa, manallataqmi ujtawampas chay llakiy ñak'ariykunaqa jayk'aqpas kapunqañachu. 20 Dios Tatachus chay p'unchaykunata mana pisiyachinman chhikaqa, manam pipas qhispisqa kachkanmanchu; chaywampas payqa ajllikusqankunata munakusqanraykum chay p'unchaykunata pisiyachinqa. 21 Chay pachakunapichus, qankunaman pipas ajinata nisunkichis: “Qhawariychis, kaypim Mesías kachkan,” manachayqa “qhawariychis chhaqayniqpim kachkan,” nispa chhikaqa, ama iyaw niychischu. 22 Imaraykuchus llulla mesiaskuna jinataq llulla willaq runakunam jamunqaku; paykunataq athun rikuchiykunawan, jinataq musphay ruwaykunawan ima runakunaman llullaykuspa pantachinqaku, jinallataq atinqaku chhikaqa Dios kikimpaq ajllikusqankunantintam pantachinqaku. 23 ¡Chayrayku qankunaqa, qhawaqarikuychis! Tukuy kaykunata ñawpaqtaña manaraq chayamuchkaqtin umancharichkaykichis. 24 “Chaywampas chay ñak'ariy p'unchaykuna qhipantintaq, intiqa laqayaykupunqam, killapas manañam k'ancharimpunqañachu, 25 quyllurkunapas janaqpachamanta jalaqamunqaku, jinataq janaqpacha atiykunapas kharkhatirinqaku. 26 Chhikataq Nuqa runapaq Churinta phuyu patapi athun atiyniywan jinataq sumaq k'anchayniypi athunchasqa jamuchkaqta rikuwankichis. 27 Nuqataq angelniykunata tukuyniqmanta, kaypacha jinataq janaqpacha k'uchukunamanta ajllikusqaykunata tantaykumunankupaq kachasaq. 28 “Higo sach'amanta yachachisqata yachaqakuychis: Jayk'aqchus llaqankuna q'umirtatapun jinataq ch'ijch'irimpuchkan chhikaqa para pachapaq qayllachakumpusqantam yachapunchis. 29 Chay kikillantataqmi, jayk'aqchus imaymana kay rikuchiykuna ruwakuqta rikunkichis chhikaqa, Nuqa runapaq Churin jamunay qayllaña kasqanta yachapunkichis. 30 Sut'intapuni niykichis: Tukuy kaykunaqa kay p'unchaykunapi kawsachkaq runakuna manaraq wañuchkaqtinmi ruwakupunqa. 31 Janaqpachapas jinataq kaypachapas tukukupunqam, chaywampas rimayniykunakaqqa manam jayk'aqpas tukukuchkanqachu. 32 “Chaywampas jayk'aqchus jamunay p'unchay jinataq pachakaqmantaqa manam pipas yachachkankuchu, janaqpachapi kaq angelkunapas, Nuqa Churipas yachachkanichu. Dios Tatay sapallanmi chaytaqa yachan. 33 “Ajinaqa qankuna wakichasqa ajinapas rijch'arisqa qhawaqarikuspa puriykachakuychis, imaraykuchus manam chay pachapaq jayk'aq chayamunanta yachachkankichischu. 34 Imaynatachus uj runa waj llaqtaniqman puripunan kachkarqan chhikaqa, wasimpi llank'aqkunata wajaspa sapa ujman imachu ruwanankunata, jinallataq wasi rikuqmampas sumaqta rikunampaq kunarispa saqirqan, chayjinapas kachkanman ajinallatataqmi qankunaqa ruwanaykichis. 35 Qankunaqa rijch'arisqa qhawaqarikuspa suyachkaychis, imaraykuchus; tutayt'aytachu, manachayqa chawpi tutachu, paqarimuytachu, tutamantachu, wasiyuqpaq chayamunantaqa manam yachachkankichischu, 36 chaymantataq kaymantajina chayamuspa puñurachkaqta jap'irquchkasunkichisman. 37 Kayta qankunaman nichkaykichis chaytaqa, tukuy runakunamampas nillanitaqmi: ¡Yuwaywan rijch'arisqa qhawaqarikuspa kachkaychis!” –Nispa.
1 Iskay p'unchaykunallam Pascua mana t'amachiqniyuq t'ant'a mikhuna raymi p'unchay chayamunampaq kapurqan. Chaypacha, kurajkaq sacerdotekuna, jinataq Diospaq kamachiynin yachachiq runakuna ima, Jesusman llullaykuspa imaymanamanta jap'iykunapaq jinataq wañuchinapaq maskachkarqanku. 2 Imaraykuchus wakinkunaqa ajinata nirqanku: –Runakunapaq mana ch'aqwaranankupaq, ama raymi p'unchaykunapi jap'iykuchkasunchu –nispa. 3 Jesusqa Betania llaqtaniq, lliqi unquyniyuq nisqa Simonpaq wasinman purirqan. Mikhuna chhikapi mikhuchkaqtintaq, uj warmi chatupi sumaq q'apachkaq nardo yuramanta ruwasqa achkha chaniyuq jampi aparisqa chayarqan. Chay chatuta p'akirquspataq, sumaq q'apachkaq jampita Jesuspaq umanjawapi ch'aqch'uykurqan. 4 Wakin chaypi kaq runakunaqa phiñarikupurqankum, paykunapurataq ajinata ninakurqanku: –¿Imamantataq kay sumaq q'apachkaq achkha chaniyuq jampita ajinata qasiman tukuchichkanri? 5 Chay jampiqa kimsa pachaj p'unchay llank'asqamanta qulqi jap'iqasqa chaniyuqmanraq wajcha kawsayniyuqkunaman yanaparinapaq ranqakunman karqan –nispa. Ajinamanta, chay warmipaq anchata chhuchhukupurqanku. 6 Chaywampas Jesusqa ajinata nirqan: –¡Chay ruwaqta saqiychis! ¿Imamantataq payta turiyachkankichisri? Payqa uj sumaq ruwaytam nuqawan ruwachkan. 7 Imaraykuchus wajcha kawsayniyuqkunakaqtaqa qankuna chawpipi kachillankichispunim, yanapariyta munaspaqa jayk'aqpas sumaq ruwayta paykunapaq atillankichismi; chaywampas nuqakaqqa manañam unaypaq qankunawan kuska kapusaqñachu. 8 Kay warmiqa atisqanmanjina ruwan; ñawpaqtañam nuqata sumaq q'apachkaq jampiwan aychayta pakanankupaq jawichkawan. 9 Sut'intapuni niykichis: May chhikaniqpipas kay sumaq willaykuna rimakunqa chaypiqa kay warmipaq ruwasqanqa rimakullanqataqmi, ajinamantam payqa yuwarisqapuni kanqa –nispa. 10 Chunka iskayniyuq yachaqaq qatiqninkunamanta, ujkaq Judas Iscariote sutiyuq Jesusta jap'ichinapaq kurajkaq sacerdotekunawan rimaq purirqan. 11 Paykunaqa chayta uyarispaqa anchata kusirikurqanku, jinaspataq Judasman qulqita qunapaq rimayninta qurqanku, Judastaq chhikamantapacha imaymanamanta Jesusman jap'iykuchinapaq maskachkarqan. 12 Mana t'amachiqniyuq t'ant'a mikhuna raymi qallariy p'unchay chayamuqtintaq, maypichus uj uwijata wañuchispa Pascua raymipi jaywana karqan, chaypacha Jesuspaq yachaqaq qatiqninkunaqa ajinata tapurirqanku: –¿Pascua raymipi ch'isi mikhuyta wakichamunaykupaq, mayman purinaykutataq munankiri? –Nispa. 13 Chhikataq Jesusqa iskay yachaqaq qatiqninkunata ajinata nispa kacharqan: –Llaqtaman puriychis. Chaypitaq uj p'uyñu q'ipirisqa runata rikunkichis, chaytataq qatiriychis, 14 maymancha waykunqa, chay wasiyuqman ajinata ninkichis: ‘Yachachiq ajinata tapukun: ¿Maykaq wasitaq yachaqaq qatiqniykunawan Pascua raymipi mikhunaypaq wakichasqari?’ –Nispa. 15 Paytaq mikhunapaq sumaq allich'arisqa pataniqpi kaq athunkaq wasinta rikuchisunkichis. Chaypi imachu munakuqta ruwaspa nuqanchispaq wakichamuychis –nispa. 16 Yachaqaq qatiqkunataq lluqsispa llaqtaman purirqanku, chaypitaq imaynatachus Jesusqa nichkarqan ajinata taripamurqanku, jinaspataq chaypi Pascua raymi ch'isi mikhuyta wakichamurqanku. 17 Tutayaykupurqan chhikataq, Jesusqa chunka iskayniyuq yachaqaq qatiqninkunawan kuska chayapurqan. 18 Mikhuna chhikapi mikhurachkarqanku chhikataq, Jesusqa paykunaman ajinata nirqan: –Sut'intapuni niykichis, qankuna chawpimanta ujkaq nuqawan mikhuchkan chaymi ranqaykuwanqa –nispa. 19 Paykunataq anchata llakirikupurqanku, jinaspataq ujmanta uj ajinata payman tapuriyta qallarirqanku: –¿Nuqachu kani icha? –Nispa. 20 Jesustaq paykunaman ajinata jaynirqan: –Chunka iskayniyuqmanta ujkaqmi, mayqinchus t'ant'ata nuqawan kuska chuwaypi challpuykuchkan chaymi ranqaykuwanqa –nispa. 21 Nuqa runapaq Churinqa, Qilqasqakunapi nichkan ajinamanjina chayniq ñanta purispam wañunay kanqa; chaywampas ¡Imalla kachkanqa pichus ranqaykuchkawan chaypaqqa! Allinraq kanman karqan mamampaq wijsanmanta mana paqarinanqa –nispa. 22 Mikhuchkaqtinkutaq, Jesusqa makimpi t'ant'ata jap'irqan, Diosman yuspärayta quspataq, phatmiraspa paykunaman ajinata nispa ch'iqirachirqan: –Jap'iychis, kayqa nuqapaq aychaymi –nispa. 23 Chhikamantataq makinwan vino junt'a pusilluta jap'irqan, Diosman yuspärayta quspataq, paykunaman ujyanankupaq jaywarqan, jinaspa tukuyninku ujyarqanku. 24 Paykunamantaq ajinata nirqan: –Kayqa yawarniymi, chaywantaq Diosqa qankunawan uj musuq rimthapiyta ruwan, kay yawartaq achkha runakunarayku jich'asqam. 25 Sut'intapuni niykichis, manañam jayk'aqpas kay vinota Diospaq qhapaq suyumpi qankunawan kuska waj musuq vinota ujyananchiskama ujyasaqñachu –nispa. 26 Jesusqa yachaqaq qatiqninkunawan kuska salmokunata takirisqaku chhikamantataq Olivos urquniqman puripurqanku. 27 Jesustaq paykunaman ajinata nirqan: –Tukuy qankunam nuqapi iyawniyuq kasqaykichista chinkachikupunkichis. Qilqasqakunapiqa ajinatam nin: ‘Michiqta wañurquchisaq, chhikamantataq uwijakunaqa chinkawachapunqakum’ –nispa. 28 Chaywampas jayk'aqchus wañusqamanta nuqa kawsarimpusaq chhikaqa, qankunapaq ñawpaqiykichistam Galilea suyuniqman nuqa purichkasaq –nispa. 29 Pedroqa Jesusman ajinata nirqan: –Tukuyninkupas iyawninkuta chinkachikuchunku, nuqakaqqa manapunim chinkachikuchkasaqchu –nispa. 30 Jesustaq payman ajinata jaynirqan: –Sut'intapunim niyki, imaynatachus kunan tutapacha manaraq iskay kuti k'ank'apaq waqach'akumuchkaqtin kimsa kuti nuqata mana riqsiq tukuwanki –nispa. 31 Chaywampas Pedroqa astawanraq atipakurqan: –Imapas kachun, jayk'apas kachun, qanwan kuska wañunaypas kachun, manapunim qanman mana riqsiq tukuchkasaqchu –nispa. Kikillantataqmi tukuyninkupas nirqanku. 32 Jesusqa yachaqaq qatiqninkunawan kuska Getsemaní sutiyuq chhikaman purirqanku. Jesustaq paykunaman ajinata nirqan: –Kay chhikapi tiyachkaychis, nuqataq chhaqayniqman Diosmanta mañakuq purisaq –nispa. 33 Jinaspataq Pedrota, Santiagota, Juantawan pusarikurqan, chhikamantataq anchatapuni llakirikuyta qallarirqan. 34 Paykunamantaq ajinata nirqan: –Sunquypiqa ñaqapas wañupuchkaymanjina anchatapunim llakirikuni. Qankunaqa ama puñjaspa kay chhikapi kachkaychis –nispa. 35 Chay kikimpachapi Jesusqa uj chhikata ñawparirqan, pampaman mat'in chayanankama k'uñuykuspataq, amapas chay ñak'arinan pacha chayamunampaq Diosmanta mañarikurqan. 36 Mañakusqampitaq, ajinata nirqan: –“Abbá, Tatay, qampaqqa tukuy imapas atikullanmi: munanki chhikaqa kay ñak'ariyta nuqamanta jithiqarichiway, chaywampas ama nuqapaq munasqaymanjina kachunchu, manachayqa qampaq munayniyki ruwakuchun” –nispa. 37 Chhikamantataq, maypichus paykunaqa kachkarqanku chay chhikaman kutirirqan, paykunamantaq puñurachkaqta tariparqan. Pedromantaq ajinata nirqan: –Simón, ¿puñuchkankichujina? ¿Manachu uj chhikatapas rijch'arisqa kayta atinkiri? 38 Rijch'arisqa kachkaychis, jinataq Diosmanta mañakuychis yanariykunaman ama chayanaykichispaq. Qankunaqa allin ruwayta munankichismi, chaywampas kallpaykichiswanqa manam atichkankichischu –nispa. 39 Wajmanta kutirispataq, ujtawan kikin rimaykunawan Diosmanta mañakumurqan. 40 Jayk'aqchus kutirimurqan chhikaqa, yachaqaq qatiqninkunaman puñurachkaqta taripapullarqantaqmi, imaraykuchus paykunaqa ancha puñuy q'aylluq'ayllu kachkarqanku. Chayraykutaq paykunaqa manam imaniytapas atirqankuchu. 41 Kimsa kutiña kutirimuspataq paykunaman ajinata nirqan: –¿Qankunaqa samaraspa puñurakuchkallankichischuri? Chaylla kachun, Nuqa runapaq Churin juchararakunapaq makimpi jap'ichisqa kanay pachaqa chayampunñam. 42 Jatariychis, jinaspa puripusunchis; nuqa ranqaykuqqa qayllachakumuchkanñam –nispa. 43 Jesusqa manaraqmi rimayta tukuchachkarqanchu, ajinamanmi Judas ujninkaq yachaqaq qatiqninkunamanta, achkha k'aspikuna, jinataq athun kuchillukuna ayarisqa runakunawan kuska chayaykumuchkarqan. Paykunataq kurajkaq sacerdotekunapaq, Diospaq kamachiynin yachachiq runakunapaq, jinataq machulakunapaq kachamusqan karqanku. 44 Ranqaykuq Judasqa yachanachikuspaqa ajinata nisqam paykunaman uj rikuchiyta quspa: “Mayqintachus much'aykuchkasaq chayta jap'iykuspa allin wataykusqata apakupunkichis” –nispa. 45 Ajinaqa, Jesusman qayllachakuspa ajinata nirqan: –¡Yachachiq! –Nispa. Jinaspataq much'aykurqan. 46 Chhikataq Jesusta jap'iykuspa wataykupurqanku. 47 Chaypi kaqkunamanta, ujkaq runa athun kuchillunta jurqurqukuspa Athunkaq sacerdotepaq uywasqan runaman ninrimpi waqtaspa phawaqachirqan. 48 Jesustaq runakunaman ajinata tapurirqan: –¿Imamantataq qankunaqa chhikan kuchillukunawan jinataq k'aspikunawan suwa runapas kayman ajinata nuqa jap'iykunapaq jamunkichisri? 49 Sapa p'unchaytaq Diospaq wasimpi yachachispa qankuna chawpipi kakuchkaniqä, chaypiqa manataq jayk'aqpas jap'iykuchkawankichischuqä. Chaywampas tukuy kaykunaqa Qilqasqakuna junt'akunampaqmi ajinata ruwakun –nispa. 50 Tukuy yachaqaq qatiqninkunataq, Jesusman sapanta saqiwachaspa phawaripurqanku. 51 Chaywampas uj wayna qhipaniqmanta uj sapa yuraq mantilluwan llijllaykusqa Jesusman qatimuchkarqan. Kaymantaq jap'iykurqanku, 52 chaywampas payqa mantillunta kachawachaspa q'arapacham phawaripurqan. 53 Jesusqa Athunkaq sacerdotepaq ñawpaqinman puskatasqam karqan, chaypitaq kurajkaq sacerdotekuna, machulakuna jinataq Diospaq kamachiynin yachachiq runakuna ima chayman tantaykukumurqanku. 54 Pedrotaq karuniqllamanta Athunkaq sacerdotepaq wasikanchankama Jesusta qatiykurqan. Chaypitaq Diospaq wasin rikuqkunawan kuska nina qayllapi q'uñirakuchkarqan. 55 Kurajkaq sacerdotekunawan jinataq tukuy Athunkaq Tantakuywan ima, Jesusman imaymanamanta wañuchinapaq juchanchaykuyta maskachkarqanku; chaywampas manam ima juchatapas paypi taripayta atirqankuchu. 56 Achkhayuq llullakuspa Jesusman juchanchanapaq irkatachkarqanku chhikapas, paykunapuraqa manam ch'ullallata rimayta atirqankuchu. 57 Wakinkunaqa jatarispa llulla rimaykunawan juchanchanapaq ajinata irkataykurqanku: 58 –Nuqaykuqa payta ajina rimaqta uyariyku: ‘Kay runakunapaq ruwasqan Diospaq wasinta, nuqa t'unarqusaq chhikamantataq kimsa p'unchaypi runakunapaq mana ruwasqan waj wasita uqharisaq,’ nispa. 59 Chaywampas paykunapaq rimasqankunaqa manam ujllachu karqan. 60 Chhikataq Athunkaq sacerdote, tukuynin runa chawpimanta jatarispa Jesusman ajinata tapuykurqan: –¿Manachu imatapas jaynikunkiri? ¿Imataq tukuy qanjawapi rimachkanku chaykunari? –Nispa. 61 Chaywampas Jesusqa mana imata jaynikuspa jup'allam kachkarqan. Athunkaq sacerdotetaq wajmanta ajinata nispa tapuykurqan: –¿Qanchu Diospaq munasqa Churin Mesías kankiri? –Nispa. 62 Jesustaq payman ajinata jaynirqan: –Arï, nuqam kani. Qankunataq Nuqa runapaq Churinta tukuy atiyniyuq Diospaq pañaniqnimpi tiyachkaqta jinataq phuyupatapi janaqpachamanta jamuchkaqtam rikuwankichis –nispa. 63 Chayta uyarispataq, Athunkaq sacerdoteqa phiñakusqan riqsichinapaq p'achanta wikharpayakurqan, jinaspataq ajinata nirqan: –¿Imapaqñataq pay irkataqkunata astawan munanchisri? 64 Qankunaqa uyarinkichisñam, imaynatachus Diospaq mana allinkunata kay runa rimachkan chaytaqa ¿Kunantaq qankunaqa imaninkichistaqri? –Nispa. Tukuyninkum juchayuq kasqanta yuwaspa, wañunanmi nispa nirqanku. 65 Wakinkunaqa payman thuqkatayta qallarirqanku, ñawinta lluphaykuspataq ajinata nispa takaykurqanku: –Niwaychis, ¿pitaq maqachkasunki? –Nispa. Diospaq wasin rikuqkunaqa uyampi t'aqlliykurqanku. 66 Pedroqa ura wasikanchaniqpi kachkaqtin, Athunkaq sacerdotepaq jaywaqnin sipas chayamurqan; 67 paytaq Pedrota nina qayllapi q'uñirakuchkaqta qhawkataspaqa ajinata nirqan: –Qan Nazaretpi kaq Jesuswan kuskallataqmi puriykachaq kanki –nispa. 68 Pedrotaq mana riqsiq tukuspa ajinata nirqan: –Manam riqsichkanichu, pimanta rimasqaykitapas manam yachachkallanitaqchu –nispa. Chhikamantataq jawa punkuniqman lluqsipurqan. Chhikataq uj k'ank'a waqach'arikumurqan. 69 Chay sipastaq wajmanta Pedroman rikuspa, ajinata nispa wakinkunaman willayta qallaripurqan: –Kayqa paykunapaq ujkaqninmi –nispa. 70 Chaywampas payqa wajmanta Jesusman mana riqsiq tukurqan. Uj chhikamantataq chaypi kaqkunaqa, ujtawan Pedroman ajinata nirqanku: –Qan sut'intapuni paykunamanta ujkaqnin kachkanki, imaraykuchus suyuykipas Galileamarí –nispa. 71 Chhikataq Pedroqa astawan kallpawanraq wajmanta wajmanta pay kikin qhinchachakurqan jinaspataq ajinata nirqan: –Diosrayku rimayniyta quni ¡Pimantachus rimachkankichis chay runataqa manapunim riqsichkanichu! –Nispa. 72 Chay kikin pachapitaq iskay kutiña wajmanta k'ank'aqa waqach'arikumurqan, chhikataq Pedroqa Jesuspaq nisqanta yuwatatarikurqan: “Manaraq iskay kuti k'ank'apaq waqach'akumuchkaqtin, qanqa kimsa kuti nuqaman mana riqsiq tukuwanki –nisqanta.” Chhikamantataq waqayta qallaripurqan.
1 Qhipantin tutamantataq, kurajkaq sacerdotekuna, machulakuna, jinataq Diospaq kamachiynin yachachiqkuna tantaykukurqanku: tukuy Athunkaq Tantakuymantaq chaythapimurqanku, jinaspataq watasqata Pilato qayllaman Jesusta puskatarqanku. 2 Pilatotaq Jesusman ajinata tapurirqan: –¿Qanchu judiokunapaq qhapaq suyu apaykachaqnin kankiri? –Nispa. Jesustaq ajinata jaynirqan: –Qan nichkanki –nispa. 3 Kurajkaq sacerdotekunaqa tukuy imaymana ruwasqakunamanta Jesusman juchanchachkarqanku chayraykutaq, 4 Pilatoqa ujtawan Jesusman ajinata tapurirqan: –¿Manachu imatapas jayniwankiri? Qhawariy imantinmantam juchanchachkasunkichis –nispa. 5 Chaywampas Jesusqa manam imatapas payman jaynirqanchu; chayrayku Pilatoqa musphalla qhiparapurqan. 6 Pilatoqa sapa Pascua raymi p'unchaykunapi uj jap'isqa runata llaqtapaq mañasqanmanjina kachariq karqan. 7 Chhikataq, uj runa Barrabás sutiyuq masinkunawan kuska jap'isqallataq kachkarqan, pikunachus llaqta uqharikuypi ch'aqwaspa runata wañuchisqaku. 8 Runakunataq tantaykukumuspa Pilatoman paykunapaq puriyninkumanjina ruwakunampaq mañarqanku. 9 Pilatotaq paykunaman ajinata jaynirqan: –¿Kay judiokunapaq qhapaq suyu apaykachaqninta kacharinayta munankichischuri? –Nispa. 10 Imaraykuchus kurajkaq sacerdotekunapaq chhiqnikusqankurayku Jesusta puskatasqankuta payqa allintam riparakurqan. 11 Chaywampas kurajkaq sacerdotekunaqa runakunata pituykuspa kallpawan Barrabaskaqta kacharinampaq yachaykuchirqanku. 12 Pilatotaq paykunaman ajinata tapurirqan: –Ajina kaqtinqa ¿kay judiokunapaq qhapaq suyu apaykachaqnin nispa sutichachkankichis chaykaqwanqa imanasaqtaqri? –Nispa. 13 Runakunataq uj ch'ulla kunkalla kallpawan waqach'akuspa ajinata jaynirqanku: –¡Chakataykuy! –Nispa. 14 Pilatotaq paykunaman ajinata nirqan: –¿Ima mana allintataq pay ruwanri? –Nispa. Chaywampas paykunaqa wajmanta waqach'akurqanku: –¡Chakataykuy! –Nispa. 15 Chhikataq Pilatoqa runakunapaq ñawpaqimpi allin qhawasqa kayta munaspaqa Barrabaskaqta kacharipurqan, Jesusman khirjamunankupaq kamachirqan chhikamantataq, chakanaman chakataykumunankupaq paykunaman kachkatapurqan. 16 Pallapallakunaqa pretorio nisqa qhapaq wasikanchaniqman aysaykumurqanku, jinaspataq chayniqman waj pallapalla masinkunata tantaykumurqanku. 17 Uj yanaman samachkaq puka mantilluwan llijllaykuchispa, khichkhamanta uj pilluta simp'arquspataq umampi churaykurqanku. 18 Chhikamantataq asikuspa ajinata nispa waqach'akuyta qallarirqanku: –¡Jallalla Judiokunapaq qhapaq suyu apaykachaqnin! –Nispa. 19 Uj k'aspiwantaq umanmanta waqtarqanku, thuqkatarqanku, jinataq killpiykukuspa yupaycharqanku. 20 Paymanta asikurqanku chhikamantataq, puka mantilluta qichuqaspa kikin p'achanwan churaykurqanku, jinaspataq chakataykunapaq pusarqumpurqanku. 21 Uj Cirene llaqtapi tiyakuq Simón sutiyuq runata, pichus Alejandropaq jinataq Rufopaq tatan karqan; paytaq chajrananmanta chayamuspa chayniqta purichkarqan. Chayniqta purichkaqtintaq pallapallakunaqa Jesuspaq chakananta qhiwinampaq jap'irquspa mat'iykurqanku. 22 Jesustaqa Gólgota nisqa pataniqman pusarqupurqanku; (Gólgota, chaytaq ‘suqu uma tullu’ niytam munan). 23 Jinaspataq vinota mirra jampiwan chhaqruykuspa Jesusman ujyaykunampaq qurqanku, paytaq manam ujyaykuyta munachkarqanchu. 24 Chhikataq Jesusta chakataykupurqanku. Pallapallakunataq paykunapura pujllaypijina Jesuspaq p'achanta ch'iqirachikunapaq, ajinamanta imakaqtataq sapa uj apakunkuman karqan chayta qhawachkarqanku. 25 Jesusta chakataykuchkarqanku chhikaqa, isqun pacha tutamantam karqan. 26 Jinaspataq imamantachus juchanchasqa kachkarqan chay riqsichinankupaq uj qilqasqata churkatarqanku: “Judiokunapaq qhapaq suyu apaykachaqnin” –nispa. 27 Paywan kuskataq iskay suwakuq runakunatawan, ujta pañaniqnimpi ujkaqtataq lluq'iniqnimpi chakataykurqanku. 28 Ajinamanta Qilqasqakunaqa junt'akupurqan, maypichus ajinata nin: ‘Paytaq mana allin ruwaq runakuna chawpipi yupasqam taripakurqan’ –nispa. 29 Chayniqta puriykachaqkunataq umankuta khiwiykacharikuspa mana allin rimaykunawan ajinata suticharqanku: –¡Chhuy, qan Diospaq wasinta t'unarquspa wajmanta kimsa p'unchaypi musuqmanta uqhariqchä kankiqa, 30 qan kikin qhispichikuy jinaspa chay chakanamanta uraqamuy! –Nispa. 31 Kikillantataq kurajkaq sacerdotekuna, Diospaq kamachiynin yachachiq runakunapiwan paymanta ajinata nispa asikurqanku: –Wajkunataqa qhispichiyta atinmi, chaywampas pay kikinkaqqa manataq qhispichikuyta atinchuqä. 32 ¡Chay Mesías Israel llaqtapaq qhapaq suyu apaykachaqnin, chakanamanta uraqamuchun, ajinamanta nuqayku chayta rikuspa iyaw ninaykupaq! –Nispa. Ajinallataqmi pikunachus paywan kuska chakatasqa kachkarqanku, chaykunantinmi mana allin rimaykunawan suticharqanku. 33 Chawpi p'unchay chayampuqtintaq, kimsa ch'isi pachakama tukuy kaypacha ch'amakaykupurqan. 34 Chay kikin pachapitaq Jesusqa kallpawan ajinata qaparirqan: “Eloí, Eloí ¿lemá sabactani?” (Chaytaq ajinata niytam munan: “Diosniy, Diosniy, ¿imamantataq saqirpariwankiri?”) –Nispa. 35 Chaypi kaqkunamanta wakinkunataq, chayta uyarispaqa ajinata nirqanku: –Uyariychis, Diospaq sutimpi willaq Eliastam wajachkan –nispa. 36 Chhikataq, paykunamanta ujninkaq phawtaspa, k'allk'u vinoman thanthata challpuykumuspa uj athun k'aspiman wataykuspa ajinata nispa Jesuspaq siminman chayta ujyaykunampaq qayllaykuchirqan: –Ajinapi saqiychis, ichapas Eliasqa payta chakanamanta apaqaq jamunqa –nispa. 37 Chaywampas Jesusqa tukuy kallpanwan qaparirqan jinaspa wañupurqan. 38 Diospaq wasin k'uchuniqpi kaq qatanaqa wichaymanta urayninkama iskayman llik'iwachakurqan. 39 Kurajkaq romano pallapallataq Jesuspaq ñawpaqimpi kachkaspa, wañupuqta rikuspaqa ajinata nirqan: –Chiqampuni kay runaqa Diospaq Churin karqan –nispa. 40 Jinallataq wakin warmikuna karuniqmanta qhawqasichkarqanku; paykuna chawpipiqa María Magdalena, sullk'akaq Santiagopaq jinataq Josepaq maman María, jinataq Salomé ima chaypi kachkarqanku. 41 Kay warmikunaqa Jesusman qatisqaku, jinataq Galilea suyupi kachkarqan chhika yanaparisqaku. Chaywampas Jesuswan kuska Jerusalén llaqtaman puriq wakin achkha warmikuna ima chaypi kachkarqanku. 42 Chay p'unchayqa Judiokunapaq samaranan ñawpaqin wakichana p'unchaymi karqan, ch'isiña kapurqan chhikataq, 43 Arimateapi kaq Joseqa Athunkaq Tantakuypaq allin atiyniyuq qhawasqa runam karqan, pichus Diospaq qhapaq suyunta suyachkarqallantaqmi, payqa mana mancharichikuspa Pilato qayllata Jesuspaq ayanta mañakumpunapaq waykuykurqan. 44 Pilatotaq wañupusqanmanta yachaspaqa mulljakurqanmi, kurajkaq pallapallata wajaspataq jayk'a pachañataq chayqa ruwakupusqa chay yachanapaq tapurirqan. 45 Jayk'aqchus chay kurajkaq pallapalla willarqan chhikataq, Pilatoqa Joseman Jesuspaq ayanta qupurqan. 46 Chhikataq Joseqa uj linomanta ruwasqa qatanata rantimurqan, Jesuspaq ayanta apaqamuspataq chaypi llawuykupurqan. Chhikamantataq qarqapi jutk'usqa aya pakanaman churaykuspa uj athun rumiwan wisq'aykupurqan. 47 María Magdalena jinataq Josepaq maman Mariapiwan may chhikapichus p'amp'achkarqanku chayta qhawachkarqanku.
1 Samarana p'unchay tukukupuqtintaq, María Magdalena, Santiagopaq maman María jinataq Salomé ima, sumaq q'apachkaq jampikunata Jesuspaq ayanta jawiramunankupaq rantiramurqanku. 2 Samarana p'unchaymanta qhipantin p'unchaytaq, inti lluqsimuchkaqtin ancha tutamanta aya pakana chhikaman purirqanku, 3 paykunapura ajinata ninakuspa: –¿Pitaq aya pakana punkupaq lluphanan rumita uqharipuwasunri? –Nispa. 4 Chaywampas qhawarirqanku chhikaqa, chay rumipaq manaña chay chhikapi kapusqantam rikurqanku. Kay rumiqa ancha athunmi karqan. 5 Jayk'aqchus aya pakana ukhuman waykurqanku chhikaqa, uj yuraq k'anchachkaq athun p'achayuq waynatam pañaniqpi tiyachkaqta rikurqanku. Warmikunataq chayta rikuspa anchatam mulljakurqanku. 6 Chaywampas payqa paykunaman ajinatam nirqan: –Ama mulljakuychischu. Qankunaqa pichus chakatasqa kachkarqan chay Nazaret llaqtapi kaq Jesustam maskachkankichis. Payqa manañam kaypiñachu, kawsarimpunmi. Qhawariychis may chhikamanchus churachkarqanku chaytaqa. 7 Puriychis, jinaspa yachaqaq qatiqninkunaman, jinataq Pedroman ajinata willamuychis: ‘Payqa wajmanta tantakumunaykichispaq Galileaman purichkan; chaypim imaynatachus payqa nichkarqasunkichis ajinata tinkunkichis.’ 8 Chhikataq chay warmikunaqa phawakama chay aya pakana ukhumanta siqarqumurqanku, imaraykuchus mulljakuspam kharkhatichkarqanku. Jinaspataq imatapas manam pimampas willarqankuchu imaraykuchus mancharqankum. 9 Samarana p'unchaymanta qhipantin p'unchay, jayk'aqchus Jesusqa kawsarimpurqan chhikamantataq, ñawpaqtaqa María Magdalenamanmi rikhurisqa, pimantachus qanchis millay saqra supaykunata qatirquchkasqa chayman. 10 Mariataq, Jesuswan kuska puriykachaqkunaman willaq purirqan, pikunachus llakisqa waqarachkarqanku chaykunaman. 11 Kaykunataq Jesuspaq kawsachkasqanta, jinataq Mariapaq rikusqanta uyarispaqa manam iyaw niyta munarqankuchu. 12 Jesusqa iskaynin yachaqaq qatiqninkunaman waj rijch'ayniyuq chajrana chhikaman purichkarqanku chaypi rikhurirqan. 13 Kay qatiqninkunataq purispa wakinkunaman willamurqanku; chaywampas paykunamanqa manallataqmi iyaw nirqankuchu. 14 Jesusqa chunka ujniyuq yachaqaq qatiqninkunaman mikhuna chhikapi tiyarachkaqman rikhurirqan. Mana iyaw niyuq jinataq rumi sunquyuq kasqankuraykuqa paykunata k'amiykurqanmi, imaraykuchus paykunaqa paypaq kawsarimpusqanta rikuqkunaman manam iyaw nisqakuchu. 15 Paykunamantaq ajinata nirqan: “Tukuy kaypachaman puriychis, jinaspataq sumaq willaykunata tukuyninkuman willamuychis. 16 Pichus iyaw ninqa jinallataq bawtisachikunqa chaymi qhispiyta taripanqa; chaywampas pichus mana iyaw ninqa chaytaq juchanchasqam kanqa. 17 Kay rikuchiykunataq nuqapi iyaw niqkunawan kuskam kanqa: Nuqapaq sutiypi millay saqra supaykunata chhuqarqunkichis; musuq simikunata rimankichis; 18 makiykichiswan pallikunata jap'inkichis; wañuchiq jampikunata ujyaykuchkankichis chhikapas manam imanasunkichispaschu; chaywampas unqusqakunaman makiykichiswan jaywqatankichis chhikaqa, kaykunaqa alliyapunqakum” –nispa. 19 Tata Jesusqa janaqpachaman uqharisqam kapurqan, jinaspataq Diospaq pañaniqnimpim tiyaykurikupurqan. 20 Paykunataq tukuyniqkunaman sumaq willaykunata willaq lluqsipurqanku; Tata Jesustaq paykunaman yanapachkarqan, chay willaytataq musphay ruwaykunawan kuska kaspam chiqan kasqanta rikuchirqan.
1 Ima ruwaykunatachus nuqanchis chawpipi Dios ruwarqan chay qilqayta munaspaqa achkhayuqmi qallarirqanku, 2 imaynatachus qallariymantapacha imachus ruwakusqanta rikuqkunaqa willarqawanchis ajinamanjina, jinataq chay willaykunata willanankupaq kamachiyta jap'iqarqanku chaymanjina. 3 May athunchasqay Teófilo, nuqapas imaynatachus qallariymantapacha ruwakurqan chayta allinta qhawarispa yachanapaq yachqatarqallanitaqmi, jinaspataq rikusqaymanjinaqa, allinmi kanman sumaq allich'arisqata qanman qilqamunayqa, 4 ajinamanta imachus chiqan kachkaqta yachachichkarqasunkichis chayta sumaqta riqsinaykipaq. 5 Jayk'aqchus Herodes judiokunapaq suyunta apaykachachkarqan chhika, Abiaspaq puntampi kaq sacerdotekunamanta uj Zacarías sutiyuq sacerdote kawsakurqan. Warmintaq Isabel sutiyuq, Aaronpaq mirayninmanta karqan. 6 Iskayninkutaq Diospaq ñawpaqimpi chiqan runakunam karqanku, jinataq Dios Tatapaq kamachiyninkunata mana iskayakuspam junt'arqanku. 7 Chaywampas mana wawayuqmi karqanku, imaraykuchus Isabelqa mana wachakuq warmim karqan; paykunataq ancha machupayañam kapurqanku. 8 Uj p'unchay, jayk'aqchus Zacarías kachkarqan chay sacerdotekuna puntanman Dios ñawpaqimpi jaywananku karqan chhikataq, 9 sacerdotekunapaq puriyninkumanjinaqa, Zacariasmanmi Dios Tatapaq wasin ukhupi ch'uwa chhikaman kupalata ruphachiq waykunan tuparqan. 10 Kupalpaq ruphachkanankamataq, jawaniqpiqa tukuy llaqtapacham Diosmanta mañakuchkarqanku. 11 Chaypitaq Dios Tatapaq uj angelnin, kupal jaywana patamanta pañaniqpi sayachkaq Zacariasman rikhurirqan. 12 Angelta rikuspataq, Zacariasqa musphachkaq jinataq manchay junt'a qhiparapurqan. 13 Chaywampas angelqa payman ajinata nirqan: –Zacarías, ama manchaychu, imaraykuchus Diosmi mañakusqaykita uyarisunki, warmiyki Isabeltaq uj wawata qusunki, pimanchus Juan nispa sutiyanki. 14 Qantaq kusikuy junt'a kapunki, jinaspataq achkhayuqmi chay wawapaq paqarisqanmanta kusikunqaku, 15 imaraykuchus churiykiqa Apu Dios Tatapaq ñawpaqimpiqa athunmi kanqa. Manam aqhatapas, ima ujyanakunatapas ujyanqachu, jinaspataq manaraq paqarichkaqtimpas Ch'uwa Ajayu junt'am payqa kanqa. 16 Israel llaqtamantaqa, achkhayuq runakunatam Apu Dios Tatanman kutirichimunqa. 17 Kay Juantaq, Apu Tatapaq ñawpaqintaqa Diospaq sutimpi willaq Eliaspaq ajayunwan jinataq atiyninwanmi puriykunqa, ajinamanta tatankuta churinkunatawan ch'aqwaqmanta kutthapichimunapaq, jinataq mana uyart'akuqkuna uyart'akuyta yachaqanankupaq. Ajinamanta Tataman jap'iqanapaq llaqtanta wakichanqa –nispa. 18 Zacariastaq angelman ajinata tapurirqan: –¿Imaynamantataq kaypaq chiqan kasqanta yachaymanri? Imaraykuchus nuqa jinataq warmiypas ancha machupayakunañam kapuyku –nispa. 19 Angeltaq ajinata nispa jaynirqan: –Nuqaqa Gabrielmi kani: jinataq Diospaq jaywaqninmi kallanitaq; paymi qanwan rimaqta jinataq kay sumaq willaykuna willaqta kachamuwan. 20 Chaywampas kay nisqayta mana iyaw nisqaykiraykuqa, jup'a runamanmi tukupunki; tukuy kay ruwaykuna ruwakunankama imatapas ama rimayta atinaykipaq –nispa. 21 Chhikankamaqa jawaniqpi kaq runakunataq Zacariasta suyachkarqanku ¿Imamantataq kunankama chay ch'uwa chhikamanta manaraq lluqsimunri? –Nispa tapunakuchkarqanku. 22 Lluqsimpurqan chhikataq manam rimayta atirqanchu; chhikataq chay ch'uwa chhikapi uj rikuyta rikusqanmanta ripararqanku, imaraykuchus makillanwanmi paykunaman rimapayachkarqan; jinaspataq mana rimayta atispam kachkarqan. 23 Jaywananta junt'aspataq, Zacariasqa wasinman puripurqan. 24 Chay chhikamantataq warmin Isabelqa unquq rikhuripurqan, jinaspataq phichqa killa junt'am wasinmanta ajinata yuwaspa mana lluqsirqanchu: 25 “Dios Tatam, runakunapaq nuqaman mana juch'uychanawampaq kayta ajinata ruwawan –nispa.” 26 Suqta killaña kapurqan chhikamantataq, Diosqa Gabriel angelta Galilea suyupi kaq Nazaret llaqtaman kacharqan, 27 maypichus uj María sutiyuq sipas kawsakurqan; paytaq mana qhari riqsiq sipasmi karqan, chaywampas runachakunapaq uj José nisqa runawan rimanasqam karqanku, kay runataq qhapaq suyu apaykachaq Davidpaq mirayninmanta jamuqmi karqan. 28 Angeltaq maypichus María kachkarqan chayman waykurqan, jinaspataq ajinata nirqan: –¡Napaykuykim, Diospaq munakuynin khuyapayakuyninwan junt'asqa kanki! Dios Tatam qanwan kachkan, tukuy warmikunamanta niqtimpas sumaq kayniyuqmi kanki –nispa. 29 Mariataq chay rimaykunata uyarispaqa anchatam mulljakurqan, jinaspataq imaniytataq chay napaykuynin niyta munarqan chaymantam pay kikin tapurikurqan. 30 Angeltaq payman ajinata nirqan: –María, ama manchakuychu, imaraykuchus Dios ñawpaqimpiqa munasqa khuyapayasqam kanki. 31 Kunanqa wawa unquqmi rikhurinki: uj qhari wawatam wachakunki, paymantaq Jesús nispam sutiyanki. 32 Payqa ancha sumaq runam kanqa, mayqinmanchus Kuraj Athunkaq Apu Diospaq Churin nispam sutiyanqaku, Dios Tatataq, David tunu machulantajinam qhapaq suyu apaykachaqman tukuchinqa, 33 Jacobpaq llaqtanjawapiqa wiñay apaykachanapaqmi tiyaykukunqa. Atiynintaq mana tukukuyniyuq wiñaypaqmi kanqa –nispa. 34 Mariataq angelman ajinata nispa tapurirqan: –¿Nuqaqa mana pi qhariwampas kawsachkaqtiyqa, imaynataq ajinata ruwakunmanri? –Nispa. 35 Angeltaq payman ajinata jaynirqan: –Ch'uwa Ajayum qanjawaman jamunqa, jinaspataq Kuraj Athunkaq Apu Diospaq atiyninmi qanjawaman purqatamunqa. Chayrayku paqarichkanqa chay wawaqa Ch'uwa jinataq Diospaq Churin nispa sutiyasqam kanqa. 36 Payaña kaqtimpas, ñañayki Isabelqa uj wawayuqllataqmi kanqa; mayqintachus manam wawayuq kayta atinchu nispa nichkarqanku, payqa suqta killañam wawa unquq kachkan. 37 Diospaqqa imapas mana atinaqa manam kanmanchu. 38 Chhikataq Mariaqa ajinata nirqan: –Nuqaqa Dios Tatapaq jaywaqninmi kani; Dios nuqawan imaynatachus nichkawanki chaymanjina ruwachun –nispa. Chayta nispataq angelqa puripurqan. 39 Chhaqay p'unchaykunapi, Mariaqa Judea suyupi kaq urquniq llaqtaman usqhayllatam puripurqan, 40 Zacariaspaq wasinman waykuspataq, Isabelta napaykurirqan. 41 Jayk'aqchus Isabelqa Mariapaq napaykuyninta uyarirqan chhikaqa, wijsan ukhupi kaq wawaqa t'iskuykacharirqanmi, paytaq Ch'uwa Ajayu junt'am qhiparapurqan. 42 Chhikataq athun kunkanwan ajinata nirqan: –¡Diosmi qanman wakin warmikunamanta niqtimpas astawan sumaq kayta qusunki, jinataq wawaykimampas sumaq kayta qun! 43 ¿Nuqa, pitaq kani Apu Tataypaq maman wasiyman jamunampaqri? 44 Imaraykuchus, napaykuyniykita uyarispajinam, wijsay ukhupi kaq wawayqa kusikuymanta t'iskuykacharirqan. 45 ¡Kusikuyniyuqmi kanki, imatachus Dios Tata nirqasunki chay junt'akunanta iyaw nisqaykiraykuqa! –Nispa. 46 Mariataq ajinata nirqan: Tukuy sunquymi Apu Dios Tatapaq athunkasqanta yupaychan; 47 ajayuytaq qhispichiq Diosniypi anchata kusikun. 48 Diospaq uj llamp'u sunquyuq jaywaqninmanta yuwarikusqanrayku, kunanmantataq, wiñaypaq kusikuyniyuqmanta riqsisqam kasaq. 49 Imaraykuchus Tukuy Atiyniyuq Diosqa, athun ruwaykunata nuqawan ruwan. 50 Diospaq khuyapayakuyninqa, wiñaypaqpunim pikunachus uyarinku chaykunapaq kan. 51 Tukuy atiyninwanmi imatapas ruwarqan: munayniyuqkunapaq ruwanantaqa qasimanmi tukuchin. 52 Atiyniyuqkunataqa tiyanankunamanta chhuqawachan, jinaspataq llamp'u sunquyuqkunaman athumpi kachin. 53 Yariqasqakunatapas imaymana kaqkunawan junt'achirqan, qhapaqkunatataq mana imayuqtam kachawacharqan. 54 Israel jaywaq llaqtaman yanaparirqanmi, jinataq manam khuyapayaywan rikuyta qunqakurqanchu. 55 Ajinata machulanchiskunaman jinataq Abrahampaq tunu allchhinkunamampiwan rimayninta qurqan. 56 Mariataq ñaqa kimsa killam Isabelwan qhipararqan, chhikamantaraqmi wasinman kutirimpurqan. 57 Isabelpaq wawa unqukunan p'unchay chayampuqtintaq, uj qhari wawatam wachakurqan. 58 Llaqtamasinkuna, jinataq ñañaturankunapas, Dios Tatapaq paywan chay tukuy munakuyniyuq kasqanmanta kusikuywan sunquchaq purirqanku. 59 Pusaq p'unchay kapuqtintaq, circuncisión ruwachinapaqmi wawata aparqanku, jinaspataq tatampaq Zacarías sutinwanmi sutiyayta munarqanku. 60 Chaywampas mamanqa ajinatam nirqan: –¡Manam! Juan sutiyuqmi kanan –nispa. 61 Paymantaq ajinata jaynirqanku: –Manam wasi masiyki chawpipi chayjina sutiyuq pipas kachkanchuqä –nispa. 62 Chhikataq wawapaq tatanman ima sutiyuqtaq kanman nispa makiwan rimaspa tapurirqanku. 63 Zacariastaq uj t'apla k'aspita mañaspa chaypi qilqaykurqan: ‘Sutinqa Juan nisqam kanqa,’ –nispa. Tukuy chaypi kaqkunataq musphalla qhiparapurqanku. 64 Chay kikin pachapi Zacariasqa wajmanta rimarqupuspa Diosman yupaychayta qallarirqan. 65 Tukuy llaqta masinkunataq musphalla kachkarqanku, jinaspataq tukuy Judea urquniq suyupim chay ruwakusqan willakurqan. 66 Tukuy uyariqkunataq, paykunapura ajinata nispa tapunakurqanku: “¿Imapitaq kay qhari wawaqa tukupunqari? –Nispa.” Imaraykuchus chiqatapunim Dios Tataqa paywan atiyninta rikuchirqan. 67 Qhari wawapaq tatan Zacariastaq, Ch'uwa Ajayu junt'a kachkaqtin ajinata nispa jamuq p'unchaykunamanta willayta qallarirqan. 68 “¡Israel suyupaq Apu Dios Tatan yupaychasqa kachun, imaraykuchus llaqtan qhispichiqmi jamun! 69 Uj athun atiyniyuq qhispichiqtam David jaywaqnimpaq tunu allchhinta kachamuwanchis. 70 Chay rimaynintam ch'uwa Paypaq sutimpi willaqninkunaniqta ñawpaq p'unchaykunapi qurqan, 71 mayqinchus tukuy chhiqnikuqninchiskunamanta jinataq tukuy pikunachus mana allinta qhawachkawanchis chaykunamanta qhispichiwasunchis, 72 payqa ñawpaq machulanchiskunamanta khuyapayakuq kanman, jinataq chay ch'uwa rimthapiymanta mana qunqakunanchu kanman. 73 Abraham machulanchisman rimayninta quchkarqan chayqa kaymi: 74 mana imata manchaspa nuqanchispaq kawsakunanchispaq, jinataq nuqanchiswan chhiqnikuqkunamanta mana llakikuspa, 75 jinataq ch'uwa mana juchayuq, chiqan kawsaypitaq pay qayllapi sapa p'unchay kawsakunanchispaqmi. 76 Qankaqwanqa munasqa juch'uy waway, Kuraj Athunkaq Apu Dios Tatapaq willaqnin nispa sutiyasqam kanki, imaraykuchus Apu Tatapaq ñanninta wakichaspam ñawpaqinta puriykunki. 77 Ajinamanta llaqtanman Diospaq juchankunamanta pampachasqanta jinataq qhispichiy qusqanta yachachinaykipaq. 78 Imaraykuchus Diosninchisqa khuyapayakuynimpi janaqmantapacham uj musuq p'unchay intita astawan ch'amaka ukhupi kawsaqkunaman 79 k'anchayninta qunampaq jinataq sumaq kawsay ñampi pusanawanchispaq apapumuwanchis –nispa. 80 Chay qhari wawataq ajayuniqmanta ancha atiyniyuq wiñarquchkarqan, jinaspataq israelitakunaman rikhurinankamaqa, qasi ch'usaq pampaniqkunapim kawsakurqan.
1 Chhaqay p'unchaypiqa Augusto sutiyuq athun suyu kamachiqmi tukuy kaypacha runakuna yupthapisqa kanampaq kamachirqan. 2 Kay ñawpaqkaq runa yupthapiyqa Siria suyupi Quirino sutiyuq runa llaqta purichiq kachkarqan chhikam ruwakurqan. 3 Tukuyninkum llaqtankuman qilqaykuchikumunapaq purinanku karqan. 4 Chayraykum Joseqa Galilea suyupi kaq Nazaret llaqtamanta lluqsirqan, jinaspataq Judea suyupi kaq Belén llaqtaman puripurqan, maypichus qhapaq suyu apaykachaq David paqarirqan chay llaqtaman, imaraykuchus Joseqa Davidpaq tunu allchhinmi karqan. 5 Chayniqmantaq wawa unquq María warminwan kuskam qilqaykuchikumunapaq purirqan. 6 Belén llaqtapi kachkaqtinkutaq, Mariapaq wawa unqukunan pacha chayampurqan. 7 Chaypitaq ñawpaqkaq wawan paqarirqan, jinaspataq thanthakunapi k'iruykuspa uywaman mikhuy qarana ukhupi puñuykuchirqan, imaraykuchus paykunaqa manam qurpacharikuna wasita taripasqakuchu. 8 Belén llaqta qayllakunapitaq uj uywa michiq runakuna tutapaqariyta uwijankunata rikuchkarqanku. 9 Kaymantajinam Dios Tatapaq uj angelnin paykunaman rikhurirqan, Diospaq sumaq k'anchaynintaq paykuna muyuriyta lliphipirqan; paykunataq anchata mulljakurqanku. 10 Chay angeltaq paykunaman ajinata nirqan: “Ama mulljakuychischu, imaraykuchus sumaq willaykunatam apapumuykichis, mayqinchus ancha kusikuy willaymi tukuyniykichispaq kanqa: 11 Kunan p'unchay Davidpaq llaqtampi uj qhispichiq qankunapaq paqarin, pichus Apu Mesías Tatam –nispa. 12 Rikuchiyqa ajinam, chay wawata thanthakunapi k'iruykurisqata uywakunaman mikhuy qarana ukhupi sirichkaqta qankunaqa taripankichis.” 13 Kikimpachapitaq, chay angelwan kuska achkha janaqpachapi kaq wakin angelkuna rikhurimurqanku, pikunachus ajinata nispa Diosta yupaychachkarqanku: 14 “¡Janaqpachapi kaq Diosqa sumaq k'anchaynimpi athunchasqa kachun! ¡Sumaqpi kaytaq kaypachapaq kachun, Diospaq munakusqan runakuna chawpipi! 15 Jayk'aqchus angelkuna janaqpachata kutipurqanku chhikaqa, uywa michiqkunaqa paykunapura ajinata ninakurqanku: –Belén llaqtaman purisunchis, kay ruwaykunata rikuq jinataq imatachus Dios Tataqa willachkawanchis chay rikuq –nispa. 16 Usqhayllatam purirqanku, jinaspataq Mariata Joseytawan tariparqanku, wawatataq uywaman mikhuy qarana ukhupi sirichkaqta tariparqallankutaq, 17 payta rikuspataq angelpaq paykunaman wawamanta imatachus nichkarqan chayta willarqanku, 18 tukuyninkutaq musphalla chay michiqkunapaq nisqankunata uyarispa karqanku. 19 Mariataq tukuy kaykunata sunqun ukhullapim pakarqan, jinaspataq paywan kuskallapunim kachirqan. 20 Chay michiqkunataq, tukuy ima rikusqankunamanta jinataq uyarisqankunamanta Diosman yupaychaspa jinataq athunchaspa kutiripurqanku, imaraykuchus tukuy kaykunaqa imaynatachus paykunaman nisqa kachkarqan ajinamanjinam junt'akurqan. 21 Pusaq p'unchay kapuqtintaq, wawata circuncisión ruwachinapaq aparqanku, jinaspataq Jesús sutiwan sutiyarqanku, imaynatachus angelqa maman Mariaman manaraq unquq kachkaqtin nichkarqan ajinamanjina. 22 Moisespaq kamachiyninmanjina, jayk'aqchus ch'uwachakuy p'unchaykunata junt'apurqanku chhikaqa, Jesús wawata Dios Tataman riqsichimunapaq Jerusalén llaqtaman pusarqanku. 23 Dios Tatapaq kamachiynimpi chayjina qilqasqa kaqtinraykuqa ajinatam ruwamurqanku: “Tukuy kurajkaq qhari wawaqa Dios Tataman jaywasqam kanan.” Niqtinrayku. 24 Dios Tatapaq kamachiyninmanjina iskay uña urpikunata jaywanapaq apaspa purirqanku. 25 Chhaqay p'unchaykunapi, uj Simeón sutiyuq runa Jerusalén llaqtapi tiyakurqan. Paytaq uj chiqampi puriykachakuq jinataq khuyapayakuyniyuq runam karqan, paytaq Israel suyupaq wajmanta tiyt'achisqa kanantam suyachkarqan. Ch'uwa Ajayutaq Simeonwan kachkarqan, 26 paymantaq, pitachus Dios Tata kachamunan karqan chay Mesiasta rikunankama –manaraqmi wañunkichu, nispam willasqa. 27 Ch'uwa Ajayupaq pusasqa, Diospaq wasinkama purirqan; jayk'aqchus Jesús wawapaq tatankuna kamachiykunapaq nisqanmanjina junt'amunapaq, paytawan pusarqanku, 28 Simeontaq wawata ichurikurqan, jinaspataq ajinata nispa Diosman yupaycharqan: 29 “Kunanqa Dios Tatay, rimayniykita qurqawanki chayqa junt'asqañam kapun: jaywaqniykita sunqu tiyaykuy junt'a wañunayta saqiripuway. 30 Imaraykuchus qhispiytaqa rikupuniñam, 31 mayqintachus tukuy llaqtakunapaq rikusqanta, ruwayta qallarirqanki, 32 suyukunaman k'anchay quqta ruwarqanki jinataq payqa Israel suyuykipaq sumaq k'anchaypi athunchasqa kanampaqmi kanqa. 33 Jesuspaq tatan jinataq mamampiwanqa, Simeonpaq wawamanta rimasqanta uyarispaqa, musphallam qhiparapurqanku. 34 Chhikataq, Simeonqa sumaq kayta chay wawaman qurqan, jinaspataq Jesuspaq maman Mariaman ajinata nirqan: –Rikuy, kay wawaqa Israel suyupi kaq runakunamanta achkhayuq urmaykunankupaq jinataq wakinkunapaq sayarinankupaq kachisqam. Payqa achkhayuqpaq mana jap'iqasqa uj rikuchiymi kanqa. 35 Ajinamanta achkha sunqukunapaq yuwayninkuna sut'iman churasqa kanampaq. Chaywampas María, kaytaq anchatam ñak'arichisunki, uj athun kuchilluwampas sunquykimanta allaykusunkichisman ajinata –nispa. 36 Chaypiqa, uj Diospaq sutimpi willaq Ana sutiyuq warmi kachkarqallantaq, paytaq Aserpaq wasimasinkunamanta miraq Panuelpaq ususinmi karqan. Chay warmitaq ancha payañam kapurqan. Ancha wawasipasmanta runachakuspa qanchis watallam qharinwan tiyasqa; 37 pusaq chunka tawayuq watañam sapa warmi qhiparapusqa. Manam jayk'aqpas Diospaq wasinmanta lluqsisqachu, manachayqa tutap'unchaymi mikhuy jark'aqakuykunata jinataq Dios Tatamanta mañakuykunata ruwaspa Diosman jaywarqan. 38 Chay kikimpacha, Ana warmiqa jamuspa Diosman yuspärayta quspa, Jesús wawamanta tukuy pikunachus Jerusalén llaqtapaq qhispichisqa kananta suyachkarqanku chaykunaman rimayta qallarirqan. 39 Imaynatachus Dios Tatapaq kamachiynimpi nichkan chaymanjina junt'arqanku chhikamantataq Galilea suyupi kaq Nazaret pay kikimpaq llaqtanman kutiripurqanku. 40 Wawataq thuru, jinataq athun yachayniyuq wiñarquchkarqan, Diospaq munakuy khuyapayakuynintaq paywanmi kachkarqallantaq. 41 Jesuspaq tatamamanqa, Pascua raymipi sapa wata Jerusalén llaqtaman puriq karqanku. 42 Imaynachus chay raymipi puriyninkumanjina, tukuy paykuna chhaqayniqman purirqanku, jayk'aqchus Jesusqa chunka iskayniyuq watata junt'apurqan chhika. 43 Chay p'unchaykuna qhipantintaq, jayk'aqchus wasiman kutipunanku kapurqan chhikataq, Jesús wawaqa tatamamampaq mana yuwayakusqanta Jerusalén llaqtapi qhiparapurqan, 44 runa chawpita purichkanchä nispa yuwaspataq, uj p'unchay puriytañam puripusqaku, chaywampas llaqtamasinkuna jinataq riqsisqankuna chawpita maskaspataq 45 manam taripapusqakuchu. Ajinaqa pay maskaq Jerusalén llaqtakama kutirirqanku. 46 Kimsa p'unchay kapuqtintaq, Diospaq kamachiynin yachachiq runakuna chawpipi tiyaykuspa uyarqasichkaqta jinataq tapuykuchkaqta Diospaq wasimpi tariparqanku. 47 Tukuy uyariqkunataq, chay tukuy yachayniyuq kasqanmanta jinataq tapuykunata jaynisqanmanta, anchatam musphararqanku. 48 Jayk'aqchus tatamaman rikurqanku chhikataq musphaspa mulljakurqanku; jinaspataq mamanqa ajinatam payman nirqan: –¡Waway! ¿Imamantataq kayjinata nuqaykuman ruwawankichisri? Tataykiwan nuqawanqa ancha llakisqam maskarqaykichis –nispa. 49 Jesustaq paykunaman ajinata jaynirqan: –¿Imapaqtaq maskawankichisri? ¿Manachu Tataypaq wasimpi kanaymanta yachachkankichisri? –Nispa. 50 Chaywampas paykunaqa manam paypaq nisqanta yuwaywan jap'iqayta atirqankuchu. 51 Chhikataq paykunawan kuska Nazaret llaqtaman kutiripurqan, maypichus paykunawan imantimpi uyart'akuspa kawsakupurqan. Mamantaq tukuy kaykunata sunqun ukhullapim pakakurqan. 52 Jesusqa astawan yachayniyuqraq Diospaq jinataq runakunapaq munakuy khuyapayakuynimpi wiñarquchkarqan.
1 Tiberio athun suyukuna apaykachaqqa chunka phichqayuq wataña llaqta apaykachaq karqan, Poncio Pilatotaq Judea suyupi llaqta purichiq karqan. Herodesqa Galilea suyu apaykachaq karqan, wawqin Filipotaq Abeline llaqtamantapacha, Iturea, Traconítede, jinataq Lesanías suyukunata apaykachachkarqallantaq. 2 Chaypachataq Anás jinataq Caifaspiwan Athunkaq sacerdotekuna kachkarqanku. Chhaqay p'unchaykunapi, Diosqa Zacariaspaq churin Juanman ch'usaq qasi pampaniqpi rimapayarqan, 3 Juantaq tukuy Jordán mayuniqkunata puriykacharqan, runakunaman Diosman kutirimunankupaq jinataq bawtisasqa kanankupaq, ajinamanta Diosqa paykunapaq juchankunata pampachanampaq willarqan. 4 Kayqa imaynachus Diospaq sutimpi willaq Isaiaspaq qilqasqampi ajina qilqasqa kachkan chaymanjina junt'akunampaqmi ruwakurqan: “Ch'usaq qasi pampapi uj runapaq qaparisqan uyarikumun: ‘Dios Tatapaq ñanninta wakichariychis; uj chiqan ñanta wisq'arariychis. 5 Tukuy wayq'ukuna, athun jinataq juch'uy urqukunapas pampaman tukuchisqam kanqa, q'iwiq'iwi, jinataq ch'ullach'ulla ñankunapas chiqanchasqam kanqa. 6 Tukuy kaypacha runakunam Diospaq kachamusqan qhispiyta rikunqaku.’ 7 Jayk'aqchus runakuna Juanwan bawtisachikuq lluqsimurqanku chhikataq payqa “¡Mach'aqwayamanta miraq runakuna! ¿Pitaq chay manchay asut'iy jamuchkan chaymanta qhispisqa kanaykichista yuwachichkasunkichisri?” –Nispam paykunaman nirqan. 8 Sumaqta puriykachaychis ari, ruwasqaykichiswan Diosman kutiripusqaykichista sut'inta riqsichinaykichispaq, manataq qankuna chawpipi: “Nuqaykuqa Abrahampaq tunu allchhinkunam kayku” nispa niychischu. Sut'inta niykichis, Diosqa kay rumikunatapas Abrahampaq tunu allchhinkunamanraq tukuchiyta atinman. 9 Chaywampas, uj chajra ruwaq runaqa mana sumaq uriq sach'ata rikuspaqa, saphinmantapacha p'atawachaspam ninawan ruphaykuchin. Ajinallataqmi Diosqa mana allin ruwaqkunata t'unarqunapaq wakichasqa kachkan.” 10 Chhikataq runakunaqa ajinata tapurirqanku: –¿Imatataq ruwanayku kanman chhikari? 11 Juantaq paykunaman ajinata jaynirqan: –Pichus iskay sayt'a p'achayuq chhikaqa, ujkaqta mana p'achayuqman qupuchun; pipaqchus mikhuynin kan chayqa, mana mikhuyniyuqkunawan ujllapi mikhuchunku –nispa. 12 Wakin Roma llaqtapaq qulqi apthapiq runakunapas, bawtisachikuq chimparqallankutaqmi, jinaspataq ajinata Juanman tapukurqanku: –Yachachiq, ¿nuqaykuqa, imatataq ruwanaykuri? –Nispa. 13 Juantaq paykunaman ajinata nirqan: –Qulqita mañaspaqa, ama imachus qunanku kachkan chaymanta astawan kurajtaqa mañaychischu –nispa. 14 Ajinallatataqmi wakin pallapallakunapas payman tapurirqanku: –Nuqaykuqa, ¿ima ruwanaykutaq kanmanri? –Nispa. Paytaq paykunaman ajinata jaynirqan: –Manchayta quspa, jinataq qasimanta tumpaykuspaqa ama pimantapas imatapas qichuqaychischu, llank'asqaykichismanta qulqita qusunkichis chaywanqa sunqu junt'asqa kaychis –nispa. 15 Runakunaqa musphalla uyarqasichkaspataq, ichapas kay Juanqa Mesías karqan, nispa paykunapura tapunakuchkarqanku; 16 Chaywampas Juanqa tukuyninkuman ajinata nirqan: “Chiqampi nuqakaqqa unullawan bawtisachkaykichis; chaywampas nuqa chhikamanta jamuchkan chayqa, Ch'uwa Ajayuwan jinataq ninawanmi bawtisasunkichis. Paykaqmi nuqamanta niqtimpas astawan atiyniyuqqa, pipaqchus nuqaqa manam wata runanman chayaytapas atichkanichu. 17 Payqa allin ruwaq runakunata, mana allin ruwaq runakunamanta ajlliwachanqa. Allin ruwaqkunataqa uj sumaq chhikaman churanqa, mana allin ruwaqkunatataq wiñaypaq lawrachkaq ninaman chhuqaykupunqa –nispa. 18 Kayjinamanta jinataq waj ninrinchariykunawan imam Juanqa sumaq willaykunata runaman willarqan. 19 Chaywampas, Herodesnintintam wawqimpaq warmin Herodiaswan puriykachasqanrayku, jinataq imaymana mana allinkuna ruwasqanrayku k'amiykurqan. 20 Chaywampas Herodesqa imaymana mana allin ruwasqankunamanqa ujtawanraqmi yapaykukurqan, Juanta wataykusqata wisq'aykuchispa. 21 Juanqa runakunata bawtisachkarqan chhikataq, Jesusqa bawtisasqallataqmi karqan; Diosmanta mañakuchkaqtintaq janaqpacha wisq'arakurqan, 22 jinaspataq Ch'uwa Ajayu uj urpiman rijch'akuspa paypataman uraqamurqan, chhikataq janaqpachamanta uj kunkapaq ajinata nisqan uyarikumurqan: –Qanmi munasqa waway kanki, pimanchus ajllikuni chayqa. 23 Jesusqa llank'ananta qallarichkarqan chhikaqa ñaqa kimsa chunka watayuqmi karqan. Runakunapaq rikusqankunamanjinaqa, Josepaq churinmi karqan. Jesetaq Elípaq, 24 kaytaq Matatpaq churin, kaytaq Leví runapaq churin, kaytaq Melquïpaq churin, kaytaq Janapaq churin, kaytaq Josepaq churin, 25 kaytaq Matatiaspaq churin, kaytaq Amospaq churin, kaytaq Nahumpaq churin, kaytaq Eslïpaq churin, kaytaq Nagaipaq churin, 26 kaytaq Mahatpaq churin, kaytaq Matatiaspaq churin, kaytaq Semeïpaq churin, kaytaq Josecpaq churin, kaytaq Joiadäpaq churin, 27 kaytaq Johananpaq churin, kaytaq Resäpaq churin, kaytaq Zorobabelpaq churin, kaytaq Salatielpaq churin, kaytaq Nerïpaq churin, 28 kaytaq Melquïpaq churin, kaytaq Adïpaq churin, kaytaq Cosampaq churin, kaytaq Elmadampaq churin, kaytaq Erpaq churin, 29 kaytaq Jesuspaq churin, kaytaq Eliezerpaq churin, kaytaq Jorimpaq churin, kaytaq Matatpaq churin, 30 kaytaq Leví runapaq churin, kaytaq Simeonpaq churin, kaytaq Judäpaq churin, kaytaq Josepaq churin, kaytaq Jonanpaq churin, kaytaq Eliaquimpaq churin, 31 kaytaq Meleäpaq churin, kaytaq Menäpaq churin, kaytaq Matatäpaq churin, kaytaq Natanpaq churin, 32 kaytaq Davidpaq churin, kaytaq Jesepaq churin, kaytaq Obedpaq churin, kaytaq Boozpaq churin, kaytaq Selahpaq churin, kaytaq Nahasonpaq churin, 33 kaytaq Aminadabpaq churin, kaytaq Adminpaq churin, kaytaq Arnïpaq churin, kaytaq Hesrompaq churin, kaytaq Farespaq churin, kaytaq Judäpaq churin, 34 kaytaq Jacobpaq churin, kaytaq Isaacpaq churin, kaytaq Abrahampaq churin, kaytaq Terahpaq churin, kaytaq Nahorpaq churin, 35 kaytaq Serugpaq churin, kaytaq Ragaupaq churin, kaytaq Pelegpaq churin, kaytaq Heberpaq churin, kaytaq Selahpaq churin, 36 kaytaq Cainanpaq churin, kaytaq Arfaxadpaq churin, kaytaq Sempaq churin, kaytaq Noepaq churin, kaytaq Lamecpaq churin, 37 kaytaq Matusalenpaq churin, kaytaq Henocpaq churin, kaytaq Jeredpaq churin, kaytaq Mahalaleelpaq churin, kaytaq Cainanpaq churin, 38 kaytaq Enospaq churin, kaytaq Setpaq churin, kaytaq Adanpaq churin, kaytaq Diospaq churin karqan.
1 Jesusqa Ch'uwa Ajayu junt'am Jordán mayuniqmanta kutimpurqan, Ajayutaq ch'usaq qasi pampaniqman payta pusapurqan. 2 Chaypitaq tawachunka p'unchay qaynachkaqtin Supayqa payman yanarirqan. Chay p'unchaykunapiqa manam imatapas mikhusqachu, chhikamantataq yariqachikupurqanmi. 3 Chhikataq Supayqa payman ajinata nirqan: –Chiqachus Diospaq Churin kanki chhikaqa, kay rumita t'ant'aman tukuchun niy –nispa. 4 Jesustaq payman ajinata jaynirqan: –Qilqasqakunapiqa ajinatam nin: ‘Runaqa manam t'ant'allawanchu kawsanman,’ nispa. 5 Chhikamantataq, Supayqa uj athun pata chhikaman pusarqurqan, jinaspataq tukuy kaypacha qhapaq suyukunata rikuchispa, 6 payman ajinata nirqan: –Nuqa tukuy atiyta jinataq kay suyukunapaq qhapaq kayninta qusqayki. Imaraykuchus chayqa nuqaman qusqam, jinataq nuqam pimanchus quyta munani chayman qupusaq. 7 Nuqamanchus killpiykukuspa yupaychawankiman chhikaqa, tukuy kaykunaqa qampaqmi kanqa –nispa. 8 Jesustaq payman ajinata jaynirqan: –Qilqasqakunapiqa ajinatam nin: ‘Tata Diosniykita yupaychay, jinataq pay sapallaman jayway,’ –nispa. 9 Chay chhikamantataq, Supayqa Jerusalén llaqtaman pusarqan, chaypitaq Diospaq wasimpi janaqkaq pataman pusarqurqan, jinaspataq payman ajinata nirqan: –Chiqachu Diospaq Churin kanki chhikaqa, kay patamantapacha pampaniqman t'alaqakuy; 10 imaraykuchus Qilqasqakunapiqa ajinatam nin: ‘Diosmi angelninkunata qan pakanapaq kachamunqa. 11 Makinkunawan uqharisunkichis, chakiykikunata rumikunaman chayaspa ama nanjachikunaykipaq,’ –nispa. 12 Jesustaq payman ajinata jaynirqan: –Qilqasqakunapiqa nillantaqmi: “Tata Diosniykitaqa ama yanariychu,” –nispa. 13 Jayk'aqchus Supayqa manaña imaynamantapas Jesusman yanariyta atipurqan chhikaqa, paymantaqa uj chhika p'unchaykuna jithiqapurqan. 14 Jesusqa Ch'uwa Ajayupaq atiynin junt'a Galilea suyuniqman kutiripurqan, tukuy chay jallp'aniqkunapitaq paymanta rimakurqan. 15 Tukuyniq judiokunapaq tantakunan wasikunapi yachachirqan, tukuy runakunataq payta yupaycharqanku. 16 Jesusqa maypichus wiñarqan chay Nazaret llaqtaniqman puripurqan. Puriyninkumanjina, samarana p'unchaypi judiokunapaq tantakunan wasiman waykurqan, jinaspataq Qilqasqakunata ñawirinapaq sayarikurqan. 17 Isaías Diospaq sutimpi willaqpaq qilqasqanta ñawirinampaq qurqanku, chayta kicharaspataq maypichus ajinata qilqasqa kachkarqan chaytam tariparqan: 18 “Dios Tatapaq Ajayunqa nuqajawapim kachkan, imaraykuchus wajcha mana imayuqkunaman sumaq willaykunata willanaypaqmi ajllikuwan, jinataq jap'isqakunaman kachawachasqa kananta willanaypaq, ñawsakunaman qhawatatachinaypaq, ñak'arichkanku chaykunaman qhispichiyta qunaypaqmi kachamuwan; 19 jinataq Dios Tatapaq munakuynimpi kusikuy wata kananmanta willanaypaqmi kachamuwan.” 20 Chhikamantataq Jesusqa chay Qilqasqata wisq'aykupurqan, jinaspataq judiokunapaq tantakunanku wasipi yanapakuq runaman quspa tiyarikupurqan. Tukuy chaypi kaqkunataq payman anchata qhawachkarqanku. 21 Paytaq ajinata nispa rimayta qallarirqan: –Kunan kikin p'unchaypacham qankunapaq uyarisqaykichis kay Qilqasqakunaqa junt'akupun. 22 Tukuyninkum Jesusmanta allinta rimarqanku, jinataq chay tukuy sumaq rimayninkunamanta musphalla kachkarqanku. Paykunapurataq ajinata tapunakurqanku: –¿Kayqa manachu Josepaq churin kachkanri? –Nispa. 23 Jesustaq paykunaman ajinata jaynirqan: –Qankunaqa ichapas kay rimayta niwankichis: ‘Jampiq, qan kikin jampikuy.’ Chaywampas kaytawanraq niwankichis: ‘Imatachus Cafarnaúm jallp'aniqpi ruwasqaykimanta uyariyku, chayta qampaq jallp'aykipi ruwallaytaq’ –nispa. 24 Kaytawan nikuchkallarqanmi: –Sut'intapuni niykichis, maykaq willaqpas kikin jallp'ampiqa, manam sumaq jap'iqasqachu kachkan –nispa. 25 Chiqatapuni niykichis, Diospaq sutimpi willaq Eliaspaq pachankunapi, jayk'aqchus kimsa wata kuskayuq junt'a mana pararqanchu, jinataq tukuy suyupi ancha yariqachikuy karqan chhikaqa, kay Israel suyupi achkha sapayaq wajcha warmikunam karqanku. 26 Chaywampas Eliasqa manam maykaq Israel llaqtapi kaq sapayaq wajcha warmikunaman kachamusqachu karqan, manachayqa Sidón llaqtaniq Sarepta llaqtapi kaq uj ch'ulla sapayaq wajcha warmillamanmi payqa yanaparirqan. 27 Kikillantataqmi Israel llaqtapiqa, Diospaq sutimpi willaq Eliceopaq pachankunapiqa, achkha lliqi unquyniyuq runakunam karqanku, chaywampas manam maykaqkunapas alliyachisqachu karqanku, manachayqa Siria athun llaqtapi kaq Naamán sapallanmanmi alliyachirqan. 28 Kayta uyarispaqa, tukuy judiokunapaq tantakunan wasikunapi kaqkunaqa anchata phiñarikupurqanku. 29 Jatarispataq Jesusta llaqtamanta jawaniqman jurquspa qatiwachampurqanku, maypichus llaqta kachkarqan chay pataniq urqu qhataniqman pusarqurqanku, chaymantapacha tanqaykumunankupaq. 30 Chaywampas Jesusqa paykuna chawpimanta lluqsispa Nazaret llaqtaniqman puripurqan. 31 Jesusqa Galilea suyuniq Cafarnaúm llaqtaman puripurqan, chaypitaq samarana p'unchaykunapi runakunaman yachachirqan. 32 Tukuy runakunataq yachachisqankunata musphallam uyarqasirqanku, imaraykuchus payqa tukuy atiyninwanmi rimachkarqan. 33 Judiokunapaq tantakunan wasipitaq uj millay saqra supayniyuq runa kachkasqa, paytaq kallpawan ajinata qaparirqan: 34 ¡Saqiwaychis! ¡Nazaret llaqtapi kaq Jesús! ¿Ima nispataq nuqaykuwan jap'inakuq jamunkiri? ¿Nuqaykuta t'unarquqchu jamuchkankiri? Qanta nuqaqa allintam riqsiyki, jinataq Ch'uwa Diospaq Churin kasqaykitapas yachallanitaqmi –nispa. 35 Jesustaq chay millay saqra supayman ajinata nispa k'amiykurqan: –¡Jup'allay! ¡Lluqsiy chay runamanta! –Nispa. Millay saqra supaytaq tukuyninkupaq rikusqanta chay runata pampaman chhuqaspa, mana imata chhuqriykuspa paymanta siqarqupurqan. 36 Tukuyninku mulljakurqanku, chhikamantataq paykunapura ajinata ninakurqanku: –¿Ima rimaykunataq kayri? Tukuy atiyninwan kallpawantaq millay saqra supaykunata lluqsinankupaq kay runa kamachin, ¡Paykunataq uyarinku! –Nispa muspharqanku. 37 Tukuy chayniqkunapitaq Jesusmanta rimakurqan. 38 Judiokunapaq tantakunan wasimanta lluqsispataq Jesusqa Simonpaq wasinman waykupurqan. Simonpaq taykch'intaq lliqti unquywan ancha unquykusqa kachkarqan, jinaspataq paymanta Jesusman mañarikurqanku. 39 Jesustaq paypataman k'uñqataspa chay lliqti unquyman k'amiykurqan, chhikapachataq chay unquyqa paymanta uraqapurqan. Jinaspataq chay kikin pachapi jatarimpuspa paykunaman mikhuy jaywayta qallaripurqan. 40 Tutayt'apuchkaqtintaq, imaymana unqusqakunata Jesús qayllaman chayachimurqanku, paytaq paykunajawaman makinta churqataspa alliyachirqan. 41 Wakin achkhayuq unqusqakunamantaqa millay saqra supaykuna ajinata qaparikuspam lluqsirqanku: –¡Qan Diospaq Churin kanki! –Nispa. Chaywampas Jesusqa chay millay saqra supaykunata k'amiykuspa mana rimaqta saqirqanchu, imaraykuchus paykunaqa Mesías kasqantaqa yacharqankum. 42 Qhipantin p'unchaytaq, Jesusqa llaqtamanta jawaniq uj ch'usaq chhikaman purirqan. Chaywampas runakunaqa anchatam payman maskachkarqanku, jinaspataq may chhikapichus kachkarqan chayman chayarqanku. Mana puripunampaqtaq jap'iykuytam munarqanku, 43 chaywampas Jesusqa paykunaman ajinatam nirqan: –Diospaq qhapaq suyumpaq sumaq willayninkunataqa, wakin llaqtakunamanqa willamunallaytaqmi, imaraykuchus chaypaq kachamusqam kani –nispa. 44 Ajinata judiokunapaq suyumpi kaq tantakunanku wasikunapi Jesusqa chay willaykunata willaspa puriykacharqan.
1 Jesusqa Genesaret quchapataniqpi, Diospaq willayninkunata uyariq munaq achkha runakuna chawpipi uj kuti ñit'iykusqajina kachkarqan. 2 Quchapataniqpitaq, iskay quchapi tuyuq yampukunata rikurqan. Challwa jap'iqkunaqa challwa jap'ina ch'ipankuna mayllaq uraqasqaku. 3 Jesusqa Simonpaq yampunkaqman chimparqan, jinaspataq quchapataniqmanta karupachaman puririchinampaq mañarqan. Yampupatapi tiyarikuspataq, chay chhikamantapacha tukuy runakunaman yachachiyta qallarirqan. 4 Jayk'aqchus rimayta tukuchapurqan chhikataq, Simonman ajinata nirqan: –Kay yampuykita quchapi astawan ukhu phutunku chhikaman apay, chaypitaq ch'ipaykikunata challwakuna jap'iranapaq chhuqaykumuychis –nispa. 5 Simontaq payman ajinata jaynirqan: –Yachachiq, mana imatapas jap'iyta atispaqa, tuta paqariytam llank'amuyku; chaywampas qan ninki chhikaqa ch'ipata wajmantam chhuqaykumusaq –nispa. 6 Jayk'aqchus chhuqaykurqanku chhikataq, ch'ipa t'uqachkaqtaraqmi challwakunata jurquramurqanku. 7 Chhikataq makiwan rimapayaspa waj yampupi kaq challwa jap'iq masinkunata yanapakuq jamunankupaq wajarqanku. Paykunataq purispa iskaynin yampu junt'ata, ñaqa quchaman tiyaykuchkaqtaraq jurqumurqanku. 8 Simón Pedrotaq kayta rikuspaqa, Jesuspaq ñawpaqimpi killpiykukuspa payman ajinata nirqan: –¡Nuqamanta karuniqman puripuy Apu Tata, imaraykuchus nuqaqa uj jucharara runam kani! –Nispa. 9 Imaraykuchus Simón jinataq wakinkunapiwanqa, chaytukuy achkha challwa jap'isqankumanta ancha mulljasqam kachkarqanku. 10 Ajinallataqmi Zebedeopaq churinkuna Santiagowan Juanpiwampas kachkarqallankutaq, pikunachus Simonpaq challwa jap'iq masinkuna karqanku. Chaywampas Jesusqa Simonman ajinata nirqan: –Ama manchaychu; kunan p'unchaymanta ñawpaqmanqa, manañam challwakunata jap'inkiñachu, manachayqa kunanmanta chhaqayniqmanqa runakunata nuqaman qatinawankupaq maskaytam yachachisqayki –nispa. 11 Chhikataq yampukunata jallp'aniqman apapuspa, tukuy imankunata saqiwachaspa Jesuswan puripurqanku. 12 Uj p'unchay, Jesusqa uj llaqtapi kachkarqan, ajinamantaq uj lliqi unquyniyuq runa chayamurqan; Jesusta rikuspataq pampaman uman chayanankama k'uñuykurikuspa payman ajinata mañarikurqan: –Apu Tatay, munanki chhikaqa kay unquyniymanta pichaqarikuway –nispa. 13 Jesustaq makinwan llankharispa ajinata nirqan: –Qan alliyachiytaqa munanim. ¡Picharasqa kapuy! –Nispa. Chhikapachataq chay runaqa unquyninmanta picharasqa kapurqan. 14 Jesustaq payman ajinata nispa kamachirqan: –Ama pimampas willamuychu; sacerdotellaman rikuchikumuy, jinaspataq kay picharasqa kapusqaykimanta jaywanaykita apakuspa Moisespaq kamachisqanmanjina qumuy, ajinamanta chay sacerdotekunaqa mana unquyniyuq kapusqaykita rikunankupaq –nispa. 15 Jesustaq sapa p'unchaypijina astawan riqsisqaraqmi kapurqan, jinaspataq achkha runakuna payta uyarinapaq, jinataq jampichikunapaq tantakumurqanku. 16 Chaywampas Jesusqa mayniqpichus runakunaqa mana kachkarqanku chay chhikakunamanmi Diosmanta mañakuq puripurqan. 17 Uj p'unchay Jesús yachachichkarqan chhikaqa, tukuy Galileapi kaq ayllukunamanta, Judeapi kaq ayllukunamanta jinataq Jerusalén llaqtamanta jamuq wakin fariseokuna jinataq Diospaq kamachiynin yachachiq runakuna ima tiyarachkarqanku. Dios Tatapaq atiynintaq Jesuspi kasqanta unqusqakunata alliyachispam sut'inchakuchkarqan. 18 Chhikataq uj runakuna such'u runata kallapupi wantumuspa chayachimurqanku. Wasi ukhuman apaykuspataq Jesuspaq ñawpaqimpi churaytam munarqanku, 19 chaywampas manam may chhikanta apaykuytapas atirqankuchu, imaraykuchus ancha achkha runa junt'am karqan; ajinaqa wasipataniqman jurqurqanku, jutk'urquspataq chayninta chay such'u runata Jesuspaq ñawpaqinman uj kallapupi wantuykurqanku. 20 Jayk'aqchus Jesusqa chay tukuy iyawniyuq kasqankuta rikurqan chhikataq, unqusqaman ajinata nirqan: –Wawqiy, juchaykikunaqa pampachasqañam kapun –nispa. 21 Chhikataq Diospaq kamachiynin yachachiq runakuna jinataq fariseokunapiwan imaqa ajinata nispa yuwayta qallarirqanku: “¿Pitaq kay, Diosta mana allin rimaykunawan juch'uyman tukuchinampaqri? Dios sapallachariqa juchakuna pampachanapaq atiyniyuqqa” –nispa. 22 Chaywampas Jesusqa sunqunku ukhupi imatachus yuwachkarqanku chayta riparakuspaqa, paykunaman ajinata tapurirqan: –¿Imamantataq ajinata yuwachkankichisri? 23 ¿Qankunapaq, imakaqtaq kusa jasalla nina kanman: ‘juchaykikuna pampachasqañam kapun’ ninachu, manachayqa: ‘jatariy, jinaspataq puriy,’ nispa ninachu allin kanmanri? 24 Ajinaqa, imaynatachus Nuqa runapaq Churin kaypachapi juchakuna pampachanapaq atiyniyuq kasqaymanta riqsichisqaykichis –nispa. Chhikataq chay such'u runaman ajinata nirqan: –Qanman niyki, jatariy jinaspa puririy, kallapuykita uqharikuspataq wasiykiman puripuy –nispa. 25 Chhikapacham chay such'u runaqa tukuynin runakunapaq ñawpaqimpi jatarispa, mayqin kallapupichus sirichkarqan chay kallapunta uqharirqan, jinaspataq Diosman yupaychaspa wasinman puripurqan. 26 Chayta rikuspataq, tukuyninkum musphaspa Diosman yupaycharqanku, manchay junt'ataq ajinata nirqanku: –Kunan p'unchayqa imaymana musphay ruwaykunatam rikunchis –nispa. 27 Jesusqa chayniqmanta lluqsipuspataq, Roma llaqtapaq qulqi apthapiqnin uj runatam rikurqan. Kay runataq Leví sutiyuq karqan, mayqinchus qulqi apthapina chhikapi tiyaykuchkarqan. Jesustaq payman ajinata nirqan: –¡Qatimuway! –Nispa. 28 Levïtaq chhikapacha jatarispa, tukuy imanta saqiwachaspa Jesusman qatipurqan. 29 Ch'isiniqmantaq, Leví runaqa wasimpi Jesuspaq chaypi kasqanrayku uj athun raymita ruwarqan; chaypitaq achkhayuq wakin Roma llaqtapaq qulqi apthapiqkuna, jinataq waj runakunapiwan kuska, wasimpi mikhuna chhikapi paykunawan kuska tiyarachkarqanku. 30 Chayta rikuspataq, fariseokuna jinataq Diospaq kamachiynin yachachiq runakunapiwan, pikunachus uj yuwayniyuqlla karqanku chaykuna imaqa, Jesuspaq yachaqaq qatiqninkunaman qhawaqaspa ajinata nispa thuthukuyta qallarirqanku: –¿Qankunaqa, imamantataq chay qulqi apthapiq runakunawan jinataq jucharara runakunawan ima mikhuchkankichis jinataq ujyachkankichisri? –Nispa. 31 Jesustaq paykunaman ajinata jaynirqan: –Allin kaqkuna, jinataq k'uchi kaqkunaqa manam jampiqta munachkankuchu, manachayqa unqusqakunakaqmi jampiqtaqa munanku –nispa. 32 Nuqaqa manam chiqan kani niqkunata wajanapaqchu jamuni, manachayqa pikunachus juchayuq kanku chaykunata Diosman kutirimunankupaq wajaqmi jamuni. 33 Wakin runakunaqa Jesusman ajinata nirqanku: –Juanpaq jinataq fariseokunapaq qatiqninkunaqa, mikhuy jark'aqakuyta jinataq Diosman mañakuytapas anchatam ruwanku, chaywampas qampaq yachaqaq qatiqniykikunaqa imapachapipas ujyaspa jinataq mikhuchkaspallapunim kakuchkanku –nispa. 34 Jesustaq paykunaman ajinata jaynirqan: –¿Qankunaqa, runachakuy raymiman wajasqakunata, runachakuq chaypi kachkaqtinqa, imaynatataq mikhuy jark'aqakuyta ruwachiwaqchisri? 35 Chaywampas uj p'unchay runachakuq waynata apakupunanku chayamunqa; chay p'unchay chayamunqa chhikakaqmi paykunaqa mikhuy jark'aqakuyta ruwanqaku. 36 Kay rijch'anachiytapas nirqallantaqmi: –Manam pipas uj musuq p'achamanta khuchuqaspa waj mawk'a p'achaman ch'ukkatachkanmanchu. Ajinatachu ruwanman chhikaqa, chay musuq p'achataqa qasimanmi tukuchipunman; chaywampas, chay musuq thanthaqa, mawk'a p'achapatapiqa manam allinta rijch'akunmanchu. 37 Manallataqmi musuq vinotaqa mawk'a qaramanta ruwasqa p'uyñukunaman jich'aykuchuwanchu, imaraykuchus chay musuq vinuqa, puquykuspa chay mawk'a qara p'uyñukunataqa t'uqachipunmanmi; ajinamanta vinopas chay qara p'uyñukunapas qasiman tukukupunman. 38 Chayraykum musuq qara p'uyñukunallamampunim musuq vinota jich'aykunaqa. 39 Manallataqmi pichus puqusqa vinota ujyaykun chayqa, musuq vinota munapunñachu, imaraykuchus: ‘Puqusqa vinokaqmi astawan kusa misk'iqa,’ nispam ninku.
1 Uj samarana p'unchaypi, Jesusqa trigu chajra chawpinta purichkarqan. Yachaqaq qatiqninkunataq trigupaq umankunata t'ipiraspa mikhuyta qallarirqanku. 2 Chhikataq wakin fariseokunaqa paykunaman ajinata tapurirqanku: –¿Qankunaqa, imamantataq samarana p'unchaypi mana wakikuq ruwaykunata ruwachkankichisri? –Nispa. 3 Jesustaq paykunaman ajinata jaynirqan: –¿Manachu jayk'aqpas Davidpaq uj kuti masinkunawan yariqachikuspa ruwasqankuta ñawirirqankichisri? 4 Diospaq wasinman waykuspa, payman jaywasqa t'ant'akunatam mikhuykurqan jinataq masinkunamampas qurqallantaqmi, mayqin t'ant'akunachus Davidqaq jinataq masinkunapaqqa manam mikhunankuchu karqan, manachayqa sacerdotekunapaq mikhunankupaq churasqallam karqan –nispa. 5 Kaytawampas Jesusqa nirqallantaqmi: –Nuqa runapaq Churinqa samarana p'unchayjawapi atiyniyuqmi kani –nispa. 6 Waj samarana p'unchaypi, Jesusqa judiokunapaq tantakunan wasiman waykuspa yachachiyta qallarirqan. Chay ukhupitaq uj pañaniq ch'aki makiyuq runa kachkarqan; 7 Diospaq kamachiyninmanta yachachiq runakuna jinataq fariseokuna ima, pakamanta Jesusta qhawachkarqanku chay ch'aki makiyuq runata samarana p'unchaypi alliyachillanqachu manachu icha chayta yachanapaq, ajinamanta samarana p'unchaypi llank'asqanrayku juchanchaykunapaq. 8 Paytaq imatachus chay runakuna yuwachkasqankuta yachaspaqa, chay ch'aki makiyuq runaman ajinata nirqan: –Jatariy jinaspa kay chawpiman sayarikuy –nispa. Runataq jatarispa sayarikurqan, 9 Jesustaq wakinkunaman ajinata nirqan: –Ujta tapurisqaykichis: ¿Samarana p'unchaypi: Ima ruwaykaqtaq allin kanman, allin ruway ruwanachu, manachayqa mana allin ruway ruwanakaqchu allin kanmanri? ¿Uj kawsay qhispichinachu, manachayqa chay kawsayta ch'usaqman t'unarqunachu allin kanmanri? –Nispa. 10 Chhikamantataq pikunachus pay muyuriypi kachkarqanku chaykunaman qhawkatarqan, jinaspataq chay runaman ajinata nirqan: –Makiykita jaywatatamuy –nispa. Chay runataq nisqanmanjina jaywatatarqan, makintaq sumaq alliyasqa kapurqan. 11 Wakinkunataq anchata phiñarikupurqanku, jinaspa imatataq Jesusman jalaykuchinapaq ruwachuwan nispa ch'aqwarachkarqanku. 12 Chhaqay p'unchaykunapi Jesusqa uj urquniqman Diosmanta mañakuq puripurqan, chaypitaq tuta paqariyta Diosmanta mañakurqan. 13 P'unchaytatampuqtintaq yachaqaq qatiqninkunata wajarqan, chay chawpimantataq chunka iskayniyuqta ajllirqan, pikunamanchus kachasqankuna nispa sutiyarqan. 14 Chaykunataq kaykunam karqanku: Simón, pimanchus Pedro nispa sutiyarqan; Simonpaq wawqin Andrés; Santiago, Juan, Felipe, Bartolomé, 15 Mateo, Tomás; Alfeopaq churin Santiago, Simón pichus llaqtanrayku ch'aqwaq kachkarqan chaypiwan ima; 16 Santiagopaq churin Judas, jinallataq Judas Iscariote, pichus chhikamantaqa Jesusta ranqaykurqan chay ima. 17 Jesusqa paykunawan kuska urquniqmanta uraqamuspa, uj ch'iji pampapi qhiparapurqan. Chaypitaq paypaq qatiqninkuna jinataq achkha runakuna Judea suyumanta, Jerusalén llaqtamanta, jinataq Sidón, Tiro chay quchapataniq llaqtakunamanta ima tantakumurqanku. 18 Jesusman uyarinapaq jinallataq paywan unquyninkunamanta jampichikunankupaqmi chayamusqaku. Pikunachus millay saqra supayniyuq karqanku chaykunapas alliyachisqallataqmi kapurqanku. 19 Ajinaqa tukuy runakuna Jesusman llankhariyta munarqanku, imaraykuchus paymanta lluqsiq atiyninwanqa tukuyninkutam alliyachirqan. 20 Jesusqa yachaqaq qatiqninkunata qhawkataspa ajinata paykunaman nirqan: “Kusikuyniyuqmi kankichis pikunachus wajcha kawsayniyuq kankichis chaykunaqa, imaraykuchus janaqpacha qhapaq suyuqa qankunapaq wakichasqam. 21 “Kusikuyniyuqmi kankichis pikunachus kunan p'unchaypi yariqasqa puriykachachkankichis chaykunaqa, imaraykuchus mikhuyniykichisqa puchuchkaqraqmi kanqa. “Kusikuyniyuqmi kankichis pikunachus kunan p'unchaypi waqakuspa puriykachachkankichis chaykunaqa, imaraykuchus asikuspam sumaq k'uchi puriykachakupunkichis. 22 “Kusikuyniyuqmi kankichis pikunachus Nuqa runapaq Churinrayku, chhiqnisqa, qatiwachasqa, mana allin rimaykunawan sutichjasqa, jinataq sutiykichistapas ima mana allimpas kanman ajinata rikusunkichis chaykunaqa. 23 Anchata kusikuychis, jinataq kunan p'unchaypi sunqu junt'asqa kaychis, imaraykuchus qankunam janaqpachapi uj sumaq qhapaq kayta jap'iqankichis; imaraykuchus kikillantataqmi chay runakunapaq machulankunaqa Diospaq sutimpi willaqkunataqa yanjarqanku. 24 “Chaywampas ¡Qankunawan imalla kachkanqa qhapaq runakuna, imaraykuchus kusikuy kawsaytaqa jap'iqapunkichisñam! 25 “¡Qankunawan imalla kachkanqa, kunan p'unchay sajsasqa kachkankichis chaykunawanqa, imaraykuchus qankunapaq yariqay p'unchaykunam chayamuchkan! “¡Qankunawan imalla kachkanqa kunan p'unchay asikuspa puriykachachkankichis chaykunapaqqa, imaraykuchus qankunapaqqa waqay, llakikuy p'unchaykunam chayamuchkanña! 26 “¡Qankunawan imalla kachkanqa, kunan p'unchaykunapi tukuy runakunawan waqaychasqa puriykachachkankichis chaykunapaqqa, imaraykuchus kikillantataqmi chay runakunapaq machulankunaqa llulla willaqkunata waqaycharqanku! 27 “Chaywampas nuqaman uyariqkunaman kayta niykichis: Chhiqnikuqniykichista munakuychis jinallataq allin ruwaykunawan paykunaman kutichiychis, 28 qankunaman qhinchachaqkunamanqa sumaq kayta quychis, jinataq qankunaman mana allin rimaykunawan sutichaqkunapaqqa Diosmanta mañaripuychis. 29 Pichus ujniq uyapi t'aqllimusunki chaymanqa wajniq uyaykita t'aqllinampaq rikuchillaytaq; pichus mantilluykita qichusunki chaymanqa, allmillaykitawan apqaruchipuy. 30 Pipas imata mañasunki chhikaqa qupuy, qampaq kaqniykita qichuqasunki chaymanqa ama kutichipunasunkipas qhatupayaychu. 31 Imaynatachus wakinkunaqa qankunawan ruwanankuta munankichis, kikillantataq paykunawan qankunaqa ruwaychis. 32 “Qankunachus, qankuna munaqkunallata munankichis chhikaqa, ¿ima allintataq jap'iqawaqchisri? Jucharara runakunapas kikillantataqmi paykuna munaqkunallata munanku. 33 Qankunachus, allinta ruwankichis pikunachus qankunawan allimpi kawsanku chaykunallaman chhikaqa, ¿ima allintataq ruwachkankichisri? Jucharara runakunapas kikillantataqmi pikunachus paykunawan allimpi kawsachkanku chaykunawan ruwankuqa. 34 Qankunachus, imatapas jap'iqasaqchä nispa yuwachkankichis jinaspa chaykunallaman imatapas mañarinkichis chhikaqa, ¿ima allintataq ruwachkankichisri? Jucharara runakunapas, kikillantataqmi imatapas jap'iqasaqchä nispa paykunapura mañanakunku. 35 Qankunaqa Chhiqnikuqniykichistaqa munakunaykichismi, jinataq allin kaqta ruwaspa, mañarisqaykichismantapas mana imata suyaspa. Ajinamantam kutichiyniykichisqa astawan athunraq kanqa, jinallataq qankunaqa janaqpacha Athunkaq Dios Tataykichispaq wawankunam kankichis, pichus mana yuspärayniyuq runakunawan jinataq saqra runakunawampas ancha sunquyuqmi. 36 Qankunaqa imaynachus Tataykichis khuyapayakuq kachkan, ajinallataqmi khuyapayakuq kanaykichis. 37 “Qankunaqa wakinkunaman ama juchanchaychischu, ajinamanta Diosqa qankunaman manallataq juchanchasunkichischu. Pampachaychis, ajinamanta Diosqa qankunaman pampachallasunkichistaqmi. 38 Wakinkunaman quriychis, ajinamanta Diosqa qankunaman qurillasunkichistaqmi. Astawampas Diosqa uj wayaqapi allin junt'a winaykurisqata jinataq thalaykurisqata qusunkichis. Ima tupuwanchus wajkunapaq tupunkichis, kikin tupullawantaqmi qankunaman Diosqa tupuykusunkichis. 39 Jesusqa kay rijch'anachiyta paykunapaq churarqan: “¿Uj ñawsa runaqa, waj ñawsa runamasinta pusaykachanmanchuri? ¿Manachu iskayninku uj jutk'uman jalaykuchkankumanri? 40 Mayqin yachaqaq qatiqpas, manam yachachiqninmanta astawan kurajkaq kachkanmanchu: jayk'aqchus yachaqayta tukuchapunqa chhikaqa, yachachiqnin kikinmi kapunqa. 41 “¿Imamantataq wawqimasiykipaq ñawimpi uj juch'uy q'upa kaqta qhawachkankiri? ¿Qanqa imamantataq chay chhikan k'ullu ñawiykipi kaqta mana rikukuyta atinkiri? 42 Qampaq ñawiykipi chhikan k'ullu kachkaqtinqa, ¿imaynatataq wawqiykiman ajinata niwaq: ‘chay ñawiykipi kaq q'upaykita jurqurisqayki,’ nispari? ¡Puraj uya! Ñawpaqtaqa ñawiykipi kaq k'ulluykita jurqukuy, ajinamanta wawqiykipaq ñawimpi kaq q'upanta jurqunaykipaq. 43 “Manam uj sumaq sach'aqa mana allin urikunata puquchiq kanmanchu, uj mana allin sach'apas manallataqmi sumaq urikunata puquchinmanchu. 44 Sapa sach'ataqa urinmantajinam riqsinaqa: manam higokunata tikakunamanta pallaqanachu kachkan, manallataq uvaskunatapas alqu khichkhakuna ukhumanta pallarquchuwanchu. 45 Sumaq runaqa allinkunallatam riman, imaraykuchus sumaq kaymi paypaq sunqun ukhupiqa kan; saqra runataq mana allinkunallatam riman, imaraykuchus saqra kaymi sunqun ukhupiqa kan. Ajinaqa imachus sunqun ukhupi junt'a kachkan chayllatataqmi siminqa rimarqun. 46 “¿Qankunaqa, imamantataq ‘Apu Tata, Apu Tata’, nispa wajawankichis, chhikamantataq imachus nisqayta mana junt'ankichisri? 47 Pichus jamuspa nuqata uyariwan jinaspataq, ima nisqaytachus junt'achkan chayqa, ajinamanmi rijch'akun: 48 Uj runa wasin ruwayta qallarinapaq ñawpaqta uj qarqapatapi ukhuta jutk'uykun, jinaspataq chayman pirqa japqasiq rumikunata allinta churaykun chaymanmi rijch'akun. Jayk'aqchus mayu unuqa junt'aykumurqan jinaspa ancha kallpawan chay wasiman tanqarimuyta qallarirqan chhikaqa manam uj juch'uytapas kuyurichiyta atirqanchu, imaraykuchus chay wasiqa sumaq ruwasqam karqan. 49 Chaywampas pichus nuqata uyariwan, jinaspataq mana rimasqaymanjina imatapas ruwachkan chayqa; uj runa, jallp'apatallapi mana pirqa japqasiq rumikunayuqta wasin ruwayta qallarin chayman rijch'akun; jayk'aqchus mayu unu junt'aykumurqan jinaspataq ancha kallpawan chay wasiman kuyurichiyta qallarirqan chhikaqa, q'alatam lluqllaykupurqan jinaspataq ch'usaqman tukupurqan.”
1 Jayk'aqchus Jesusqa runakunaman rimapayayta tukuchapurqan chhikaqa, Cafarnaúm llaqtaniqman puripurqan. 2 Chaypitaq uj kurajkaq romano pallapalla kawsakurqan, paypaqtaq uj ancha munakusqan jaywaqnin karqan, mayqinchus wañunayachkaq unqusqa kachkarqan. 3 Jayk'aqchus chay romano kurajkaq pallapallaqa Jesusmanta rimaqta uyarirqan chhikaqa, uj judío machulakunata jaywaqninta alliyachinampaq mañarikuqta kacharqan. 4 Paykunataq Jesús qayllata purispa tukuy sunquwan ajinata nispa mañarikurqanku: 5 –Kay kurajkaq romano pallapallaman yanaparinaykim, imaraykuchus payqa llaqtanchista anchata munakun, jinataq tantakunayku wasitapas paymi wasichachin –nispa. 6 Jesustaq paykunawan kuska purirqan, wasi qayllapi kapurqanku chhikataq kurajkaq romano pallapallaqa, wawqimasinkunata ajina Jesusman nimunankupaq kacharqan: “Apu Tata, nuqamanta ama llakikuchkaychu, imaraykuchus manam qampaq wasiyman waykumunayki chanichu kachkani; 7 Chayraykum nuqa kikimpas qan maskaq puriyta mana munarqanichu. Jaywaqniy alliyanampaq kamachiyniykillata quy. 8 Imaraykuchus nuqa kikimpas kurajkaqniykunapaq kamachisqanmi kani, jinataq nuqapaq makiypi waj pallapallakuna kamachinaypaqpas kallantaqmi. Maykaqtapas puriy nini chhikaqa, iyaw nispam purinku; ujman jamuy nini chhikaqa jamullantaqmi; jinataq jaywaqniyta ima ruwanampaqchus kamachini chhikaqa, payqa nisqaymanjinam ruwamun” –nispa. 9 Kaykunata uyarispataq Jesusqa musphalla qhiparapurqan, payman qatiqkunata qhawkataspataq ajinata nirqan: –Sut'intapuni niykichis kay Israel suyupiqa manam uj runatapas chaytukuy iyawniyuqta, kay runatajina taripanichu –nispa. 10 Wasiman kutipuspataq, chay kachasqakunaqa pallapallapaq jaywaqninta k'uchi alliyasqata taripapurqanku. 11 Jesusqa Naín sutiyuq aylluniqman puripurqan. Paytaq yachaqaq qatiqninkunawan jinataq achkha runakunawan kuska puriykuchkarqan. 12 Chay ayllu qayllaman chayachkaspataq, uj wañusqa runata p'amp'anapaq wantuchkaq runakunata rikurqan, chay wañusqataq uj sapayaq wajcha warmipaq churinmi kasqa. Chay ayllupi tiyaq achkha runakunataq wañusqa wantuqkunawan kuska puriykuchkarqanku. 13 Tata Jesustaq, chay warmita rikuspa khuyapayarikurqanmi, jinaspataq ajinata payman nirqan: –Ama waqaychu –nispa. 14 Chhikapachataq kallapuman qayllachakuspa llankharirqan, wantuqkunataq chay chhikapi sayt'apurqanku. Jesustaq chay wañusqaman ajinata nirqan: –Wayna, qanman niyki: ¡Jatariy! –Nispa. 15 Chhikataq chay wañusqa waynaqa, tiyarikuspa rimayta qallaripurqan, Jesustaq mamanman puskatapurqan. 16 Kayta rikuspataq tukuy runakuna mulljakurqanku, jinaspataq ajinata nispa Diosman yupaychayta qallarirqanku: –Uj athun Diospaq sutimpi willaqmi nuqanchis chawpipi rikhurin –nispa. Ajinatawampas nirqallankutaqmi: –Diosmi llaqtan yanapariq jamun –nispa. 17 Chay Jesuspaq ruwasqantaq, tukuy Judea suyupi jinataq chay qaylla muyuriy llaqtakunapi yachakurqan. 18 Bawtisaq Juanqa, Jesuspaq tukuy chay ruwasqankunamanta yacharqan, imaraykuchus paypaq qatiqninkunam willarqanku. Chhikamantataq paykunamanta iskayniyuqta wajaspa: 19 –¿Paypunichu jamunan kachkarqan chayqa, manachayqa wajtachu suyanankuraq kanman icha? –Nispa Jesusman tapumuqta kacharqan. 20 Juanpaq kachasqankunataq Jesusman qayllachakurqanku jinaspataq payman ajinata nirqanku: –Bawtisaq Juanmi: ¿qampunichu jamunan kachkarqan chay kanki, manachayqa wajtachu suyanaykuraq kanqa icha? Nispa qan tapuriqta kachamuwanku –nispa. 21 Chay kikin pachapitaq Jesusqa achkha runakunata unquyninkunamanta, ñak'ariyninkunamanta, jinataq millay saqra supayniyuqkunaman ima jampirarqan, achkha ñawsakunatapas qhawatatachirqallantaqmi. 22 Chhikamantataq Jesusqa ajinata jaynirqan: –Puriychis, jinaspataq Juanman imatachus rikuchkankichis jinataq uyarichkankichispas chayta willamuychis. Ñawsakunaqa qhawatatanmi, wist'ukunapas puriykachanmi, lliqi unquyniyuqkunapas unquyninkunamanta picharasqam kapunku, luqt'ukunapas uyarinkum, wañusqakunapas kawsatatamunku, wajcha kawsayniyuq runakunamantaq sumaq willaykuna willakun, chayta willamuychis. 23 ¡Jinataq kusikuyniyuqmi, pichus nuqapi iyawniyuq kasqanta mana chinkachikuchkan chayqa! –Nispa. 24 Jayk'aqchus Juanpaq kachasqankuna puripurqanku chhikamantataq, Jesusqa ajinata nispa Juanmanta runakunaman rimapayayta qallarirqan: “¿Ch'usaq qasi pampata purirqankichis chhikaqa, imatataq qankuna rikumurqankichisri? ¿Wayrawan thalarqusqa uj suqus k'aspitachu rikumurqankichisri? 25 ¿Manachayqa, ima rikuqtaq lluqsirqankichisri? ¿Uj sumaq achkha chaniyuq p'achawan p'achallisqa runatachu rikumurqankichisri? Qankunaqa sumaqtam yachankichis pikunachus sumaq p'achallisqa kanku, jinataq imantinjawapi kawsanku chaykunaqa, qhapaq suyu apaykachaqkunapaq wasinkunapim kachkanku. 26 Ajinaqa ¿Imakaqtapunitaq rikuq lluqsirqankichisri? ¿Diospaq sutimpi willaq uj runatachu rikunkichisri? Arï, chaytapunim rikumunkichisqa, Diospaq sutimpi willaq uj runamanta niqtimpas astawan kurajtaraqmi rikumunkichis. 27 Chay Juanmi, maykaqmantachus Qilqasqakunapi ajinata nichkan chayqa: ‘Chayamunaykipaq ñan wakichaqtam willaqniyta qan ñawpaqiykiman kachamuchkani.’ 28 Sut'inta niykichis, tukuy runakunamanta niqtimpas manam maykaqpas Juanmanta astawan kurajkaq karqanchu; chaywampas Diospaq qhapaq suyumpiqa, pichus astawan juch'uykaq kachkan chaykaqmi Juanmanta niqtimpas astawan kurajkaqqa.” 29 Tukuy pikunachus Juanta uyariqkunam, Roma athun suyupaq qulqi apthapiqkunantinmi paywan bawtisachikurqanku, ajinamanta Diospaq chiqan kamachiyninkunata nisqanmanjina junt'aspa; 30 Chaywampas fariseokuna, jinataq kamachiy yachachiqkunapiwanqa manam Juanwan bawtisachikuyta munarqankuchu, ajinamanta imatachus Diosqa paykunarayku ruwayta munachkarqan chayta juch'uycharqanku. 31 “¿Kaypacha kawsaq runakunata imawantaq rijch'anachiymanri? ¿Imakaqmantaq rijch'akunkuri? 32 Llaqtakanchakunapi pujllanapaq tiyaykuq wawakunajina pikunachus wawamasinkunaman waqach'anku ajinaman qankunaqa rijch'akunkichis: ‘Pinkilluta phukuripuykichis, qankunataq manam tusurqankichischu; llakikuy takiykunata takiripuykichis, qankunataq manam waqarqankichischu.’ 33 Imaraykuchus Bawtisaq Juan jamurqan, paytaq manam mikhunchu, manallataq ujyampaschu, chaymantaq qankunaqa supayniyuqmi nispam ninkichis. 34 Chhikamantataq runapaq Churin jamun, paytaq mikhun jinataq ujyan, qankunataq payman ancha thathaqmi, ujyaqmi, mana allin jucharara runakunapaq jinataq Roma llaqtapaq qulqi apthapiqkunapaq masinmi nispa ninkichis. 35 Chaywampas Diospaq athun yachayninqa ruwasqankunamantam riqsikun.” 36 Uj Simón sutiyuq fariseo runa Jesusta wasinman mikhuqta wajarqan, Jesustaq chaypaq wasinman purirqan. Mikhuna chhikapi tiyachkarqan chhikataq, 37 uj mana allin kawsayniyuq chay kikin llaqtapi tiyaq warmi, Jesusqa fariseopaq wasiman mikhuq purisqanta yacharquspa, uj achkha chaniyuq yuraq rumimanta ruwasqa chatupi sumaq q'apachkaq jampi unu aparisqa chayarqan. 38 Waqakuspa Jesuspaq chakinkuna chhikaman chayarqan, jinaspataq waqayninwan chakin mayllayta qallarirqan. Chhikamantataq chujchankunawan phiskurquchkarqan, much'aykuspataq chay q'apachkaq jampiwan chakinkunamanta ch'aqch'ukiparqan. 39 Chayta rikuspataq, Jesusman wajachkasqa chay fariseoqa, ajinata sunqun ukhupi yuwachkarqan: “Kay runachu chiqampi Diospaq sutimpi willaq runa kanman chhikaqa, chay warmipaq mana allin kawsayniyuq kasqanmantaqa riparakunmanchariqa,” nispa. 40 Chhikataq Jesusqa chay fariseoman ajinata nirqan: –Simón, uj niytam munachkayki, nispa Chay fariseotaq ajinata jaynirqan: –Yachachiq, niway –nispa. 41 Jesustaq ajinata nirqan: –Iskay runakuna qulqi mañaq runapaq manunku karqanku. Ujqa phichqa pachajta, ujkaqtaq phichqa chunkallata manukusqaku; 42 Manunkunata mana junt'ayta atipuspataq, chay qulqi mañaq runaqa, iskayninkuman manunkunata mana junt'anankupaq pampachapusqa. Ajinaqa niway: ¿Kay iskayninkumanta, maykaqtaq payman astawan munakunqari? –Nispa. 43 Simontaq ajinata jaynirqan: –Pimanchus achkha manunta pampachachkan chaykaqmi astawan munakunqa –nispa. 44 Chhikataq chay warmiman qhawkataspa Jesusqa Simonman ajinata nirqan: –¿Kay warmita rikunkichu? Wasiykiman waykumuni, qantaq manam chakiykuna mayllaqarikunaypaq unuta qurqawankichu; chaywampas kay warmiqa waqayninkunawanmi chakiyta mayllaqawan, chujchankunawantaq phiskurawan. 45 Manallataqmi uj much'aykuywampas napaykurqawankichu, chaywampas paykaqqa waykumusqaymantapacha mana uj juch'uyta samararispam chakiykunata much'aykuchkawan. 46 Jinallataq umaypatapiqa manam wiswiwan churqatarirqawankichu, chaywampas kay warmikaqqa sumaq q'apachkaq jampiwanmi chakiykunata ch'aqch'urariwan. 47 Kayrayku: chay achkha juchankunaqa pampachasqa kapun, nispa niyki, imaraykuchus anchatam munakurqan; chaywampas mayqinmanchus pisillata pampachakun chayqa pisi munakuyninllatam rikuchin –nispa. 48 Chhikamantataq chay warmiman ajinata nirqan: –Juchaykikunaqa pampachasqam kapun –nispa. 49 Chaypi kaq wakin wajasqakunataq ajinata nispa paykunapura tapunakurqanku: –¿Pitaq kay, juchakunantinta pampachaqri? –Nispa. 50 Chaywampas Jesusqa warmiman qhawkataspa kaytawan nirqan: –Iyawniykiraykum qhispisqa kapunki; sunqu junt'asqa puripuy –nispa.
1 Jesusqa, tukuyniq llaqtakunapi jinataq ayllukunapi Diospaq qhapaq suyumpaq sumaq willayninkunata willaspa puriykacharqan. 2 Chunka iskayniyuq kachasqankuna, jinallataq pikunachus paywan unquyninkunamanta, millay saqra supayninkunamanta jampichikurqanku chay warmikuna ima paywan kuska puriykurqanku. Chay warmikuna chawpipitaq Magdalena nispa sutiyarqanku chay María ima puriykuchkarqan, pimantachus qanchis supaykuna lluqsisqaku; 3 Pichus Herodespaq yanapaqnin kachkarqan, chay Cuza sutiyuq runapaq warmin Juana; Susana; jinallataq achkha wakin warmikuna, imachus kaqninkunawan yanaparqanku chaykuna ima. 4 Achkhayuq runakuna llaqtakunamanta Jesusman rikunapaq lluqsimuspa tantaykukumurqanku. Chhikataq kay rijch'anachiyta paykunaman willarirqan: 5 “Uj chajra ruwaq runa mujukuna tarpuq lluqsirqan. Tarpuchkaspataq wakin mujukunaqa ñanjawaman t'akaqakurqanku, chaytataq runakuna sarurqupurqanku, jinataq pisqukunapas pallarqupullarqankutaqmi. 6 Wakinkunataq rumi chawpiman t'akaykukurqan; jayk'aqchus chay mujukuna ch'ijch'irimpurqan chhikataq, mana unuyuq jallp'a kasqanraykuqa ch'akirqupurqankum. 7 Wakin mujukunataq khichkha chawpiman jalaykusqaku; chaykunawan kuska lluqsiramuchkarqanku chhikataq chay khichkhakunaqa mikirqupurqankum. 8 Chaywampas wakinkaq mujukunaqa sumaq jallp'amanmi chayarqanku; wiñatataspataq ujmanta pachajkama may sumaqta urirqanku.” Kayta nispataq Jesusqa athun kunkanwan wajmanta ajinata nirqan: “¡Pikunachus ninriyuq kankichis chaykunaqa, uyariychis! –Nispa.” 9 Yachaqaq qatiqninkunataq ¿Chay rijch'anachiy imaniytataq munanri? –Nispam Jesusman tapurirqanku. 10 Paytaq paykunaman ajinata nirqan: “Qankunaman Diosqa imachus janaqpacha qhapaq suyupi pakasqa kachkan chaytam riqsichisunkichis; chaywampas wakinkunamanqa, rijch'anachiykunata churaspam yachachini, qhawachkaqtinkupas mana rikunankupaq, uyarichkaspas ama yuwaywan yachaqanankupaq.” 11 Chay rijch'anachiyqa kaytam niyta munan: Mujukunaqa Diospaq willayninkunam; 12 runa ñanman t'akaqakuq mujukunaqa, pikunachus Diospaq willayninkunata sumaqta uyarinku, chaywampas Supay jamuspa sunqunkumanta qichuqapun, ajinamanta mana iyaw ninankupaq jinataq mana qhispisqa kanankupaq, chay runakunamanmi rijch'akunku. 13 Rumi chawpiman t'akaykukuq mujukunataq, pikunachus Diospaq willayninta uyarinku jinaspataq sumaq kusikuywan jap'iqanku, chaywampas manam sumaq saphiykusqachu kanku; uj chhika pachallata iyaw nirinku chhikamantataq ima yanariykunapas kan chhikaqa usqhayllatam pantakupunku, chay runakunamanmi rijch'akunku. 14 Khichkha ukhupi t'akaykukuq mujukunataq, pikunachus uyarinku, chaywampas juch'uymanta juch'uy kaypacha llakikuykunawan, qhapaqkaywan, jinataq imaymana yanjakuspa kawsaywan, ajinamanta mana uriyuq kanankama mikirqukupunku, chay runakunamanmi rijch'akunku. 15 Chaywampas sumaq jallp'api tarpusqa mujukunakaqqa, pikunachus Diospaq willayninkunata sumaq sunquwan jinataq usqhayllata uyarinku jinaspa chay willaykunamanjina uyart'akunku, jinaspataq thuruta sayarikuspa sumaq urikunata qunku, chay runakunamanmi rijch'akunku. 16 “Manam pipas uj micha k'anchayta imawampas pakaykunapaq, jinataq waracha ukhuman churaykunapaq jap'ichichkanmanchu, manachayqa sut'i chhikapi, tukuy waykumuqkunaman k'anchamunampaqmi churanchisqa. 17 Chay kikillantataq, manam imapas pakt'asqa kanmanchu mana tariparqunaqa, manallataq imapas pakamanta ruwasqa kanmanchu mana sut'inchakuqqa.” 18 “Ajinaqa, allinta uyariychis, imaraykuchus kaqniyuqmanqa astawanraqmi qukunqa; chaywampas mana kaqniyuqmanqa, ima as chhika kaqniyuq kasqanta yuwakusqantintaraqmi qichuqakunqa.” 19 Maypichus Jesús kachkarqan chay chhikaman maman María jinataq Jesuspaq wawqinkunapiwan ima chayamurqanku, chaywampas paymanqa manam qayllachakuyta atirqankuchu imaraykuchus ancha achkha runakunam chaypi kachkarqanku. 20 Ujkaq runa Jesusman ajinata nispa willamurqan: –Mamaykiwan wawqiykikunapiwanmi jawaniqpi kachkanku, qan rikuytam munanku –nispa. 21 Paytaq ajinata jaynirqan: –Mamaywan wawqiykunapiwanqa, pikunachus Diospaq willayninkunata uyarinku jinaspataq uyarisqankumanjina kawsanku chaykunam kanku –nispa. 22 Uj p'unchay Jesusqa yachaqaq qatiqninkunawan kuska yampupataman chimparqan, jinaspataq paykunaman ajinata nirqan: –Qucha chimpaniqman purisunchis –nispa. Chhikamantataq puripurqanku, 23 qucha chawpiniqta yampupi puriykuchkaspataq Jesusqa puñurikupurqanmi. Ajina kachkaqtintaq uj manchana wayra quchajawaman wayrarimurqan, qucha qhullchuqiywantaq yamputa unuwan junt'aykuchipurqan, yamputaq unu ukhuniqman tiyaykupuchkarqanña. 24 Chhikataq ajinata nispa Jesusman rijch'arquchiq purirqanku: –¡Yachachiq! ¡Yachachiq! ¡Qucha ukhuniqmanmi chinkaykupuchkanchisñam! –Nispa. Jesustaq jatarimuspa uj kamachiywan chay wayrata, qucha qhullchuqiqtawan thanirichirqan, jinaspataq tukuy imapas ch'inllam kapurqan. 25 Chhikamantataq yachaqaq qatiqkunaman ajinata nirqan: –¿Imataq iyawniykichiswan kapunri? –Nispa. Chaywampas paykunaqa mulljakuspa jinataq musphalla ajinata paykunapura tapunakurqanku: –¿Pitaq kay runa, wayrawampas quchawampas uj kamachiywan uyart'achikuqri? –Nispa. 26 Gerasa jallp'aniqman, mayqinchus Galilea llaqtamanta qucha chimpaniqpi karqan chayman chayapurqanku. 27 Jesusqa jayk'aqchus yampumanta jallp'aman uraqapurqan chhikataq, uj millay saqra supayniyuq runa payman qayllachakumurqan. May unaypachañam chay runaqa mana p'achayuq q'arapacha, manañam wasipipas tiyapusqachu, manachayqa aya pakana ukhukunallapim muyupusqa. 28 Jayk'aqchus Jesusta rikurqan chhikaqa, ajinata qaparikuspam paypaq ñawpaqimpi killpiykukurqan: –¡Kuraj Athunkaq Diospaq Churin Jesús, ama nuqawan jap'inakuq jamuychu! ¡Amapuni ñak'arichiwaychu! –Nispa. 29 Ajinata nirqan imaraykuchus Jesusqa chay millay saqra supayta chay runamanta lluqsinampaq kamachisqa chayrayku. Achkha kutiñam millay saqra supayqa chay runaman waykuyta ñanchakupusqa; makinkunamanta jinataq chakinkunamanta wataykusqata kachirqanku chhikapas payqa qasi mullpha q'aytukunapas kanman ajinatam t'ipirpayaq karqan, jinaspataq chay millay saqra supayqa qasi pampakunaman phawarichipurqan. 30 Jesustaq payman ajinata tapurirqan: –¿Imataq sutiykiri? –Nispa. Paytaq ajinata jaynirqan: –Chakuri nisqam kani –nispa. Chayta nirqan imaraykuchus achkha millay supaykunam chay runaman sat'iykukusqaku, 31 chay supaykunataq ukhupachaman ama kachaykunampaq Jesusman mañarikurqanku. 32 Urquniqpi achkha khuchikuna t'inqarachkaqtinkutaq, millay saqra supaykunaqa chay khuchikunaman waykupunankupaq mañarikurqanku; Jesustaq munasqankuta jaynirqan. 33 Chhikataq millay saqra supaykunaqa chay runamanta lluqsipuspa khuchikunaman sat'iykukupurqanku, kay khuchikunataq quchaniq qhata urayman phawaripurqanku, chaypitaq unuwan mikirakuspa wañurapurqanku. 34 Khuchi michiqkunataq, chay ruwakusqanta rikuspaqa, usqhayllatam phawaripurqanku, jinaspataq chay llaqtapi jinataq jawaniq chhikakunapi imachus rikusqankuta willamurqanku. 35 Runakunataq imachus ruwakuchkarqan chay rikuq lluqsimurqanku. Jayk'aqchus Jesús qayllaman chayarqanku chhikataq, pimantachus chay millay saqra supaykuna lluqsichkarqan chay runataqa sumaq p'achallt'asqa k'uchi runata Jesuspaq chakinkuna chhikapi tiyaykuchkaqta rikupurqanku; jinaspataq ancha mulljasqa qhiparapurqanku. 36 Chay musphay ruwayta rikuqkunataq, imaynamantachus millay saqra supayniyuq runaqa alliyachisqa kasqa chaytam chayamuq runakunaman willarqanku. 37 Tukuy Gerasa llaqta qayllakunapi kawsaq runakunataq, Jesusman chayniqmanta puripunampaq mañarikuyta qallarirqanku, imaraykuchus anchatam mancharqanku. Ajinaqa Jesusqa yampuman chimpaspa puripurqan. 38 Millay saqra supaykuna lluqsichkarqan chay runataq paywan kuska purinapaq mañarikurqan, chaywampas Jesusqa paypaq qhiparapunampaq ajinata nispa payman kamachirqan: 39 –Wasiykiman kutiripuy jinataq imaynatachus tukuy kaykunata Diosqa qanrayku ruwachkan chayta willamuy –nispa. Chay runataq puripuspa, imatachus Jesusqa paywan ruwasqa chayta tukuy llaqtaman willampurqan. 40 Jayk'aqchus Jesusqa qucha chimpaniqman kutiripurqan chhikaqa, runakuna suyachkasqankurayku ancha kusisqa payta jap'iqarqanku. 41 Chaypi kachkaqtintaq, judiokunapaq tantakunan wasimanta kuraj atiyniyuq Jairo sutiyuq runa chayamurqan. Kay runataq Jesuspaq ñawpaqimpi killpiykukuspa wasinman purinampaq mañarikurqan, 42 imaraykuchus chunka iskayniyuq watayuq sapa uña ususinllam paypaq karqan, mayqinchus ñaqa wañjachkaq kachkarqan. Chayman purichkaspataq achkha runakuna payman qatisqanrayku Jesusqa ñit'iñit'im runa chawpita puriykuchkarqan. 43 Chay chawpipitaq, uj warmi kachkarqan, mayqinchus chunka iskayniyuq wataña yawar apay unquywan unqusqa kachkasqa, alliyananraykutaq tukuy kaqninkunata tukjachikupusqa, chaywampas manam alliyayta atipusqachu. 44 Kay warmitaq, Jesusman qhipaniqmanta qayllachakuspa mantillun ch'ullpamanta llankharirqan, chay kikin pachapitaq chay yawar apay unquyninqa ch'akipurqan. 45 Chhikataq Jesusqa ajinata nispa tapukurqan: –¿Pitaq llankharimuwanri? –Nispa. Tukuyninku mana llankharisqankuta willarqanku chhikataq, Pedroqa ajinata nirqan: –Yachachiq, runakunaqa ñit'injakumuchkanku jinataq tukuyniqmantam tanqaykachamuchkasunkichis –nispa. 46 Chaywampas Jesusqa astawanraq ajinata nispa tapukurqan: –Mantilluy ch'ullpamantam llankharimuwanku, imaraykuchus nuqamanta atiy lluqsisqantam riparakuni –nispa. 47 Chay warmitaq mana pakt'akuyta atispaqa, kharkhatikuspam Jesuspaq ñawpaqinman killpiykukuq purirqan. Tukuy runakunapaq ñawpaqimpitaq imaynatachus llankharichkasqa, jinataq chhikapacha alliyapusqa chaytam willarqan. 48 Jesustaq payman ajinata nirqan: –Mama, Diospi iyaw nisqaykiraykum alliyasqa kapunki. k'uchi sunqulla puripuy –nispa. 49 Jesusqa rimachkarqanraq, ajinaman uj chaski chayamuspa judiokunapaq tantakunan wasipi kurajkaq atiyniyuq runaman ajinata nirqan: –Imapaqñataq Yachachiqta turiyamuchkanki, ususiykiqa wañupunñam –nispa. 50 Chaywampas Jesusqa chayta uyart'aspa ajinatam payman nirqan: –Ama mulljakuychu; iyaw nillay jinaspataq ususiyki qhispichikunqa –nispa. 51 Jayk'aqchus wasiman chayarqanku chhikaqa manam pipas paywan kuska wasi ukhuman waykunankuta munarqanchu, manachayqa Pedrota, Santiagota, Juanta jinataq wawapaq tatamamallantawanmi waykuchirqan. 52 Tukuyninkum chay wawapaq wañupusqanmanta waqarachkarqanku, chaywampas Jesusqa paykunaman ajinatam nirqan: –Ama waqaychischu; chay warmi wawaqa manam wañusqachu kachkan manachayqa puñuchkallanmi –nispa. 53 Chayta uyarispataq tukuynin runakunam paymanta asikurqanku, imaraykuchus wañusqa kapusqantaqa allintam paykunaqa yachapurqanku. 54 Chhikataq Jesusqa makinmanta jap'iykuspa athun kunkawan ajinata nirqan: –¡Wawa, jatarikupuy! –Nispa. 55 Wawataq chay kikin pachapim kawsarimpurqan; chhikapachataq sayarimpurqan, Jesustaq mikhuy qunankupaq kamachirqan. 56 Wawapaq tatamamankunataq ancha musphalla kachkarqanku; chaywampas Jesusqa ama pimampas chay ruwasqakunata willanankupaq kamachirqan.
1 Jesusqa chunka iskayniyuq yachaqaq qatiqninkunata wajarqan, paykunamantaq imaymana millay saqra supaykunata chhuqarqunankupaq, jinataq unquykunata alliyachinankupaq kallpata jinataq atiytawan qurqan. 2 Diospaq qhapaq suyunmanta willamunankupaq, jinataq unqusqakuna alliyachimunankupaq kacharqan. 3 Paykunamantaq ajinata nirqan: –Ama imatapas ñampaq apakuychischu: tanwatapas, wayaqatapas, t'ant'atapas, qulqitapas, manallataq waj p'achatapas apakuychischu. 4 Mayqin wasimampas chayankichis chhikaqa, chay chhikamanta puripunaykichiskama chayllapi qhiparaychis. 5 May llaqtakunapichus mana jap'iqayta munasunkichis chhikaqa, chakiykichispi jallp'a chimpasqantapas thalarakuspa chay chhikamanta lluqsimpuychis, kaytaq paykunapaq uj ninrinchayjina kasqanmanta yachanankupaq kachun. 6 Paykunaqa chaymanta lluqsispataq, tukuy ayllukunaniqman sumaq willaykunata willaspa, jinataq unqusqakunata alliyachispa purirqanku. 7 Qhapaq suyu apaykachaq Herodesqa tukuy imachus ruwakuchkasqa chaykunatam uyarirqan; paytaq manam ima yuwaytapas atirqanchu, imaraykuchus wakin runakunaqa Bawtisaq Juanmi kawsarimpusqa nispam nirqanku, 8 wakinkunataq Diospaq sutimpi willaq Eliasmi rikhurimusqa, wajkunataq ñawpaq Diospaq sutimpi willaq runa kawsarimpusqa nispa imam nirqanku. 9 Chaywampas Herodesqa ajinata nirqan: –Nuqa kikinmi Bawtisaq Juanpaq uman khuchuqamunankupaq kamachirqani. ¿Ajinaqa, chay tukuy imaymana ruwasqankunamanta uyarichkani chay runaqa pitaq kanmanri? –Nispa. Chayraykum Herodesqa Jesusta rikuytapuni munarqan. 10 Jayk'aqchus Jesuspaq kachasqankuna kutirimpurqanku chhikaqa, Jesusman tukuy ruwamusqankunamantam willarqanku. Paytaq paykunallatam Betsaida sutiyuq llaqtaniqman pusapurqan. 11 Chaywampas runakunaqa chayta yacharquspajinam paykunata qatirirqanku; Jesustaq paykunaman jap'iqaspaqa Diospaq qhapaq suyunmanta rimapayarqan, jinataq unqusqakunatapas alliyachirqallantaqmi. 12 Ch'isiyaykupuqtintaq, chunka iskayniyuq yachaqaq qatiqkuna Jesusman qayllachakuspa ajinata nirqanku: –Kay runakunata samaramunankupaq, jinataq kay qaylla ayllukunapi mikhuyta maskakumunankupaq kachawachapuy, imaraykuchus kay qasi pampapiqa manam imapas kachkanchu –nispa. 13 Jesustaq paykunaman ajinata nirqan: –Mikhunataqa qankuna quychis ari –nispa. Paykunataq ajinata jaynirqanku: –Nuqaykupaqqa phichqa t'ant'akuna jinataq iskay challwakunallawanmi kapuwanku, mikhuyta kay runakunapaq rantimuykuman chhikallam ichapas allin kanman –nispa. 14 Imaraykuchus ñaqa phichqa waranqa qhari runakunam chaypi kachkarqanku. Chaywampas Jesusqa yachaqaq qatiqninkunaman ajinata nirqan: –Phichqa chunkayuqmanta, phichqa chunkayuqmantakama tiyarachimuychis –nispa. 15 Paykunataq kamachisqanmanjina uyarispa tukuyninkuta tiyarachimurqanku. 16 Chhikamantataq chay phichqa t'ant'akunata, iskay challwakunatawan makinwan jap'irqan, jinaspataq janaqpachata qhawkataspa yuspärayta qurqan, ajinamanta t'ant'akunata phatmiraspa yachaqaq qatiqninkunaman qurqan tukuy runakunaman ch'iqirachimunankupaq. 17 Runakunataq sajsarankama mikhurarqanku, puchuq t'una t'ant'akunatataq chunka iskayniyuq kanastakunapi junt'arachispam apthapirqanku. 18 Uj p'unchay Jesusqa sapallan Diosmanta mañakuchkarqan chhikaqa, yachaqaq qatiqninkuna paywan kuska kachkaqtinku paykunaman ajinata nispa tapurirqan: –¿Pitaq pay nispataq runakuna niwankuri? –Nispa. 19 Paykunataq ajinata jaynirqanku: –Wakinkunaqa Bawtisaq Juanmi nisunkichismi, wakintaq Eliasmi nispam nisunkichis, wajkunataq ujkaq ñawpaq Diospaq sutimpi willaqmi kawsarimpusqa nispam nillasunkichistaq –nispa. 20 –Qankunaqa, ¿Pitaq niwankichistaqri? Nispam paykunaman tapurirqan. Pedrotaq payman ajinata jaynirqan: –Qanqa Diospaq Churin Mesiasmi kanki –nispa. 21 Chaywampas Jesusqa paykunaman ama pimampas willanankupaq anchata ninrinchaykurqan. 22 Jesusqa paykunaman ajinata nirqallantaqmi: –Nuqa runapaq Churinqa ancha ñak'arichisqam kasaq, machulakuna, kurajkaq sacerdotekuna, jinataq Diospaq kamachiynin yachachiq runakuna ima nuqaman chhiqnikuwanqaku; wañuchiwanqaku, chaywampas kimsa p'unchaymantaqa kawsarimpusaqmi –nispa. 23 Chhikamantataq tukuyninkuman ajinata nirqan: –Mayqinchus nuqapaq yachaqaq qatiqniy kayta munan chhikaqa, pay kikinmanta qunqakuchun, chakananta sapa p'unchay q'ipirikuspataq qatimuwachun. 24 Imaraykuchus mayqimpas kawsaynin qhispichiyta munanqa chayqa, kawsaynintam apt'akunqa, chaywampas pichus kawsayninta nuqarayku jinataq sumaq willaykunarayku apt'akunqa chayqa, kawsaynintam qhispichinqa. 25 ¿Ima allintaq runapaq kanman tukuy kaypachata jap'iqanan, pay kikin chinkawachan jinataq t'unarqukun chhikari? 26 Imaraykuchus, pipas nuqamanta jinataq yachachisqaykunamanta p'inqakuwanqa chaypaqqa, ajinallatataqmi Nuqa runapaq Churinqa chhaqay Tataypaq sumaq k'anchaynimpi, ch'uwa angelninkunawan kuska jamuchkasaq chhika p'unchayqa paymanta p'inqakullasaqtaq. 27 Sut'inta niykichis, qankunamanta wakin kaypi kaqkunaqa manaraqmi wañunqakuchu, Diospaq qhapaq suyunta manaraq rikuspaqa –nispa. 28 Uj pusaq p'unchaykuna chay rimakipasqankunamanta uraqapurqan chhikataq, Jesusqa uj urquniqman Pedrowan, Santiagowan, jinataq Juanwan kuska Diosmanta mañakuq chimparqan. 29 Diosmanta mañakuchkarqan chhikataq, uyanqa waj rijch'ayniyuqmi tukupurqan, p'achampas sumaq k'anchachkaq yuraqman tukupurqallantaq; 30 jinaspataq iskay runakuna paywan rimachkaq rikhurimurqan, paykunaqa Moisés jinataq Eliaspiwanmi karqanku, 31 pikunachus uj manchay lliphipichkaq sumaq k'anchaywan muyuykusqa kachkarqanku, jinaspataq Jesuspaq kaypachamanta puripunampaq rimachkarqanku, chaytaq Jerusalén llaqtapi ruwakunanmi karqan. 32 Chaywampas Pedro jinataq masinkunapiwanqa ancha puñuy q'aylluq'ayllu kachkarqanku chhikapas, rijch'arisqam suyaykuchkarqanku, jinaspataq Jesuspaq sumaq k'anchayninta rikurqanku, jinataq paywan kachkarqanku chay runakunatapas rikurqallankutaqmi. 33 Jayk'aqchus chay runakuna Jesusmanta karunchakupuchkarqanku chhikataq Pedroqa Jesusman ajinata nirqan: –Yachachiq, ¡ima allinchä kaypi kayku! Kimsa ch'ujllakunata, ujta qampaq, wajta Moisespaq, wajtataq Eliaspaq wasichasaqku –nispa. –Chaywampas Pedroqa manam ima nisqantapas yachachkarqanchu. 34 Rimachkarqan ajinamantaq, uj phuyum paykunapataman purqatamurqan, chay phuyu chawpipi taripakuspataq mulljakupurqankum. 35 Chhikataq chay phuyu chawpimanta uj kunkapaq ajinata nisqan uyarikumurqan: “Kaymi munasqa wawayqa, mayqintachus ajllikuni chayqa: payman uyariychis.” –Nispa. 36 Jayk'aqchus chay kunka uyarikumurqan chhikataq, Jesusqa sapallan qhiparapurqan. Chaywampas paykunaqa imatachus rikurqanku chaytaqa manam chay pachapiqa pimampas willarqankuchu, jinaspataq sunqunku ukhullapim kachirqanku. 37 Urquniqmanta uraqampurqanku chay qhipantin p'unchaytaq, achkha runakunam Jesusman taripanapaq lluqsimurqanku. 38 Jinaspataq chay runa chawpimanta uj runa athun kunkanwan payman ajinata nirqan: –Yachachiq; churiyta qhawaripuway, sapa ch'ulla wawaymi; 39 uj millay saqra supaymi payta jap'in jinaspa manchayta qaparichin, t'ukuchin, jinataq siminmanta uphuquta lunt'uchin. Chhuqriykuspataq manam kachariyta munapunchu. 40 Yachaqaq qatiqniykikunaman chay millay saqra supayta jurqunankupaq mañarikuni, chaywampas paykunaqa manam atichkankuchu. 41 Jesustaq ajinata jaynirqan: –¡Ima mana iyawniyuq saqra runakunataq kaykunari! ¿Jayk'aqkamataq qankunawan kaypi kasaqri? ¿Jayk'aqkamataq qankunata tiyqasisqaykichisri? Chay churiykita kayman apamuy –nispa. 42 Jayk'aqchus waynaqa payman qayllachakurqan chhikaqa, chay millay saqra supayqa pampaman chhuqaspa wajmanta t'uku unquyninta jatarichipurqallantaqmi; chaywampas Jesusqa, chay millay saqra supayta k'amiykuspaqa waynata alliyachipurqan jinaspataq tatanman puskatapurqan. 43 Jinaspataq tukuy runakuna musphalla Diospaq athun kayninta rikuspa qhiparapurqanku. Tukuyninku Jesuspaq ruwasqanmanta muspharachkarqanku chhikankamataq, payqa yachaqaq qatiqninkunaman ajinata nirqan: 44 –Kaytaqa allinta uyariychis jinaspataq ama qunqaychischu: Nuqa runapaq Churinqa, runakunapaq makinman jap'ichisqam kasaq. 45 Chaywampas paykunaqa manam ima nisqantapas yuwaywan jap'iqayta atirqankuchu, imaraykuchus yuwayninkuqa chay nisqankunata yuwaywan jap'iqanankupaqqa manaraqmi wisq'arasqaraqchu karqan; chaywampas chay nisqanta sut'inchanampaqqa Jesusman mañarikuyta mancharqankum. 46 Chay chhikakunataq yachaqaq qatiqkunaqa, paykunamanta maykaqtaq astawan kurajkaq kanman nispam paykunapura ch'aqwarayta qallarirqanku. 47 Jesustaq imatachus yuwachkarqanku chayta riparakuspaqa, uj uña wawatam pay qayllaman churarqan, 48 jinaspataq paykunaman ajinata nirqan: –Pichus kay wawata nuqapaq sutiypi jap'iqan chhikaqa, nuqatam jap'iqachkawan; nuqata jap'iqawan chaytaq, pichus kachamuwan chaytam jap'iqallantaq. Chayrayku qankuna chawpimanta astawan mana khatay runakaqmi, astawan kurajkaqqa. 49 Juanqa Jesusman ajinata nirqan: –Yachachiq, uj runata qampaq sutiykipi supaykunata chhuqarquqta rikuyku, jark'ayta munarqayku imaraykuchus payqa manam nuqanchiswan puriykachaqchu kachkan –nispa. 50 Jesustaq payman ajinata jaynirqan: –Ama jark'aychischu, imaraykuchus nuqanchiswan mana jap'inakuchkanku chaykunaqa nuqanchiswanmi kanku –nispa. 51 Jayk'aqchus Jesuspaq janaqpachaman chimpapunan qayllaña kapurqan chhikaqa, Jerusalén llaqtaniqman purinapaq usqhayllatam kallpachakuspa purqarurqan. 52 Paypaq ñawpaqintataq Samaria suyupi qurpawasi wakichamunankupaq uj chaskikunata kacharqan; 53 chaywampas Samaria suyupi tiyaq runakunaqa manam payman jap'iqayta munarqankuchu, imaraykuchus Jerusalén llaqtaniqman purichkasqantam yachqatasqaku. 54 Jayk'aqchus Santiago jinataq Juan yachaqaq qatiqninkuna chayta rikurqanku chhikaqa, payman ajinata nirqanku: –Tata, ¿kay runakunata tukjachinampaq janaqpachamanta nina phawaqamunampaq kamachinaykuta munankichu? –Nispa. 55 Chaywampas Jesusqa kutirispa paykunaman k'amiykurqan. 56 Chhikamantataq wajniq aylluman puripurqanku. 57 Ñanta purichkarqanku ajinamantaq, uj runa Jesusman ajinata nirqan: –Apu Tata, maymanchus purichkanki chayman qatiytam munayki –nispa. 58 Jesustaq payman ajinata jaynirqan: –Atuqkunaqa qarqa jutk'ukunapi wasiyuqmi, jinallataq pisqukunapas tapayuqmi kanku; chaywampas Nuqa runapaq Churinqa manam may chhikapi umayta ch'ijmarikunaypas kachkawanchu –nispa. 59 Jesusqa wajman ajinata nirqallantaqmi: –Qatimuway. Chaywampas kay runaqa payman ajinata jaynirqan: –Apu Tata, suyarillaway ñawpaqta tataytaraq pakarikumusaq –nispa. 60 Jesustaq payman ajinata jaynirqan: –Wañusqakunaqa wañusqa masinkuta pakakumuchunku niy; qantaq Diospaq qhapaq suyunmanta purispa runakunaman willamuy –nispa. 61 Waj runataq payman ajinata nirqanku: –Apu Tata, nuqaqa qanman qatiytam munayki, chaywampas wasipi kaq masiykunataraq allimpi saqirikumusaq –nispa. 62 Jesustaq payman ajinata jaynirqan: –Pichus yuntakunawan chajrata qhullichkaspa qhipaniqta qhawakuchkallan chayqa manam Diospaq qhapaq suyumpaq allinchu kachkan –nispa.
1 Tata Jesusqa qanchischunka iskayniyuq waj yachaqaq qatiqninkunatam ajllirqan, kaykunatataq iskaymanta iskay tukuy llaqtakunaman jinataq may chhikakunatachus purinan kachkarqan chayman paypaq ñawpaqinta purinankupaq kacharqan. 2 Paykunamantaq ajinata nirqan: “Chiqampuni apthapinaqa ancha achkham, chaywampas pallaqkunaqa pisillam. Chayrayku Chajrayuqman astawan pallaqkunata kachamunampaq mañaychis –nispa. 3 Qankuna puriychis ari; uwijakunatapas atuqkuna chawpiman kachachkayman ajinatam qankunata kachachkaykichis, chayta rikuychis. 4 Qulqitapas, ima kaqkunatapas, usut'akunatapas ama apaychischu; jinataq ñampiqa ama pimampas napaykunapaq sayt'aychischu. 5 Jayk'aqchus uj wasiman waykunkichis chhikaqa, ñawpaqta “sunqu tiyaykuy kay wasipi qankunawan kachun” nispa napaykuriychis. 6 Chaypichus sunqu tiyaykuyniyuq runa kan chhikaqa imaynatachus napaykuchkarqankichis chaymanjinam junt'akunqa; chaywampas mana chayjina kachkanqa chhikaqa, qankunaqa manam imatapas chinkachichkankichischu. 7 Chay kikin wasillapi qhiparaychis, imachus paykunapaq kachkan chayllata mikhuychis jinataq ujyaychispas, imaraykuchus llank'aqqa llank'asqanmanta mikhunampaq qusqam kanan. Ama wasimanta wasi puriykachaychischu. 8 Uj llaqtaman chayankichis, jinaspataq chaypi jap'iqasunkichis chhikaqa, imatachus jaywasunkichis chayta mikhurikuychis; 9 Chaypi kaq unqusqakunata alliyachiychis, jinaspataq ajinata niychis: ‘Diospaq qhapaq suyunqa qankuna qayllapiñam kapun –nispa.’ 10 Chaywampas uj llaqtaman chayaqtiykichischu mana jap'iqasunkichis chhikaqa, ajinata nispa llaqta ñankunaman lluqsiychis: 11 ‘¡Llaqtaykichispi chakiykunaman chimpaq jallp'atapas, qankunapaq mana allin runakuna kasqaykichis riqsichinapaqmi thalarakuyku! –Nispa. Chaywampas Diospaq qhapaq suyun qankuna qayllapiña kasqanta yachaychis.’ 12 Sut'inta niykichis, chhaqay p'unchaypiqa Sodoma llaqtapi kawsaq runakunamanta niqtimpas astawanraqmi kanqa chay llaqtapaq asut'iyninqa. 13 “¡Imalla qanmanta kachkanqa Corazín! ¡Imalla qanmanta kachkanqa Betsaida! Imaraykuchus Tiro, jinataq Sidón llaqtakunapichus kay musphay ruwaykuna qankuna chawpipijina ruwakunman karqan chhikaqa, maypachañam llakikuy p'achawan p'achallt'akumuspa, jinataq uchphakunawan jach'ikiparikumuspa paykunaqa Diosman kutirimunkuman karqan.” 14 Chaywampas athun juchanchay p'unchaypiqa, Tiromanta jinataq Sidón llaqtakunamanta niqtimpas qankunapaq ñak'ariyniykichisqa astawan kurajraqmi kanqa. 15 Qanrï Cafarnaúm, ¿janaqpachakama uqharisqa kanaykitachu yuwachkankiri? ¡Ukhupachaman chayanaykikama urmaykuchisqam kanki! 16 “Pichus qankunata uyarisunkichis chayqa, nuqatam uyariwan; jinataq pichus qankunaman mana jaynichkasunkichis chayqa, nuqatapas manallataqmi jaynichkawanchu; pichus nuqata mana jaynichkawan chayqa, nuqata kachamuchkawan chaytapas manallataqmi jaynichkanchu.” 17 Qanchischunka iskaynintimpacha ancha kusisqa sunqu junt'asqataq ajinata nispa kutirimpurqanku: –¡Tata Jesús, millay saqra supaykunantin qampaq sutiykipi uyart'awanku! –Nispa. 18 Jesustaq paykunaman ajinata nirqan: –Arï, ajinapunim, Supaytaqa janaqpachamanta uj q'iquq'iqutajina t'alaqakumuqtam nuqa rikurqani. 19 Nuqaqa qankunaman mach'aqwayakunata jinataq qampukunata sarutatanaykichispaqmi atiyta quykichis, jinallataq mana chhuqrichikuspa chhiqnikuqpaq tukuy kallpanta atipanaykichispaqpas atiytaqa qullaykichistaqmi. 20 Chaywampas millay saqra supaykunapaq uyarisqasunkichismantaqa ama kusikuchkaychischu, manachayqa sutiykichis janaqpachapi qilqaykusqa kachkan chaykaqmanta kusikuychis –nispa. 21 Chaypachapi Ch'uwa Ajayuniqta Jesusqa ancha kusisqa ajinata nirqan: –“Yupaychaykim Tatay, janaqpacha jinataq kaypacha Apu Dios Tata, imaraykuchus athun yachaysapakunamanta imatachus pakt'achkanki chaytam llamp'u sunquyuqkunaman riqsichinki. Arï Tatay, imaraykuchus ajinatam munarqanki.” 22 “Tatayqa tukuy imantintam nuqaman jap'ichiwan. Sut'impiqa manam pipas pi Churi kasqanta yachankuchu, Tatay sapallanmi riqsin; jinataq manallataqmi pipas pi Tatay kasqanta yachankuchu, manachayqa Churi sapallanmi yachan, jinallataq pikunamanchus Churiqa riqsichiyta munanqa chaykunallam riqsillankutaq” –nispa. 23 Yachaqaq qatiqkunaman kutirispataq paykuna sapallankuman ajinata nirqan: “Kusikuyniyuqmi kanku pikunachus qankunapaq rikusqaykichista rikuchkanku chaykunaqa; 24 imaraykuchus, achkha Diospaq sutimpi willaqkuna, jinataq qhapaq suyu apaykachaq runakunantinmi qankunapaq rikusqaykichista rikuyta munarqanku, chaywampas manam rikurqankuchu. Qankunapaq kay uyarisqaykichistapas uyariyta munarqallankutaqmi, chaywampas manam uyarirqankuchu.” 25 Uj Diospaq kamachiynin yachachiq runa Jesuswan rimaq purirqan, payman yanarinapaqtaq ajinata tapurirqan: –Yachachiq, ¿ima ruwanaytaq kanman wiñay kawsay jap'iqanaypaqri? –Nispa. 26 Jesustaq payman ajinata jaynirqan: –¿Kamachiypiqa, imataq qilqasqari? ¿Imatataq ñawirinkiri? –Nispa. 27 Diospaq kamachiynin yachachiq runataq ajinata jaynirqan: –‘Apu Dios Tataykita tukuy sunquykiwan, tukuy kawsayniykiwan, tukuy kallpaykikunawan, jinataq tukuy yuwayniykiwan munakuy; jinataq runa masiykitaqa qan kikimpas kanman ajinata munakullaytaq’ –nispa. 28 Jesustaq payman ajinata nirqan: –Ajinapunim chay nisqaykiqa. Kaytachus ruwanki chhikaqa wiñay kawsaytam jap'iqanki –nispa. 29 Chaywampas, Diospaq kamachiynin yachachiqqa, tapukuyninta allimpi kachiyta munaspaqa Jesusman ajinata nirqan: –¿Ajinaqa, pitaq runamasiyri? –Nispa. 30 Chhikataq Jesusqa payman ajinata jaynirqan: –Uj runa Jerusalén llaqtamanta Jericó llaqtakama purichkarqan, ñan purichkaqtintaq suwa runakuna phawqataspa tukuy ima kaqninkunata, p'achankunantinta thatharquspa qichurqupurqanku; allinta maqarquspataq, ñaqa wañusqatajina saqiwachaspa phawaripurqanku. 31 Kaymantajinataq uj sacerdote chay kikin ñanta purt'amurqan; chaywampas chay wañunayachkaq runata rikuspaqa, k'uchuniqta muyukipaspam puripurqan. 32 Ajinallataq, uj levita runa chay chhikaman chayamurqallantaq, chay maqarqusqa runata rikuspataq, karuniqmanta muyurispam puripurqallantaq. 33 Chaywampas uj Samaria llaqtapi tiyakuq runam kikin ñanta purichkarqan, chay wañunayachkaq runata rikuspataq paymanta khuyapayarikurqan. 34 Payman qayllacharikuspataq, wiswiwan jinataq vinowan chhuqrinkunata jampirarirqan, jinaspataq thanthakunawan q'ipichaykurirqan. Chhikamantataq paypaq kikin uywanman chaqnaykurqan, jinaspataq uj qurpachakuna wasiman chayachispa chaypi rikurqan. 35 Qhipantin p'unchaytaq, chay Samaria llaqtayuq runaqa iskay p'unchay llank'asqapaq chanin qulqita jurqukuspa qurpa wasiyuqman ajinata nispa qurqan: ‘Kay runata rikuripuway, kaymanta astawan ima rantinapaqpas qulqi pist'anqaraq chhikaqa, nuqam kutimuspa qupusqayki’ –nispa. 36 Ajinaqa, ¿Kay kimsantin runakunamantaqa, maykaqtaq chay maqarqusqa runapaq runamasinri? –Nispa. 37 Diospaq kamachiyninmanta yachachiq runataq ajinata jaynirqan: –Chay maqarqusqa runamanta khuyapayarikuqkaqmi –nispa. Jesustaq payman ajinata nirqan: –Ajinaqa, qan puriy jinaspa kikillantataq ruwamuy –nispa. 38 Ñanta purichkaspataq, Jesusqa uj aylluman chayarqan, maypichus paytaqa Marta sutiyuq warmi jap'iqarirqan. 39 Martapaqtaq uj María sutiyuq ñañan karqan, chay Mariataq Jesuspaq chakin chhikapi paypaq rimasqankunata uyarinapaq tiyarikurqan. 40 Chaywampas Martaqa chay tukuy ruwanakunawan pitjasqa kachkaspaqa, Jesusman qayllachakuspa ajinata nirqan: –Tata Jesús, ¿kay ñañayqa chay tukuy ruwanakunawan sapayta saqiwachawan, chayqa manachu uj juch'uytapas llakirichisunkiri? Yanapariwachun niy –nispa. 41 Chaywampas Jesusqa payman ajinata jaynirqan: –Marta, Marta, imantinmantaraq anchata llakikuchkanki, 42 Chaywampas uj ruwaykaqmi astawan allinkaqqa. Mariakaqmi chay astawan allin ruwayta ajllikun, chaytataq manam pipas qichuqachkanqachu.
1 Uj kuti Jesusqa Diosmanta uj chhikapi mañakuchkarqan; jayk'aqchus tukuchapuchkarqan chhikataq, ujkaq yachaqaq qatiqnin payman ajinata nirqan: –Tata Jesús, imaynatachus Juanqa yachaqaq qatiqninkunaman yachachichkarqan ajinallatataq Diosmanta mañakuyta nuqaykuman yachachiwaychis –nispa. 2 Jesustaq paykunaman ajinata nirqan: –Jayk'aqchus Diosmanta mañakunkichis chhikaqa, ajinata niychis: Janaqpachapi kaq Tatayku, sutiyki athunchasqa kachun. Qhapaq suyuyki nuqaykuman jamuchun, munayniykitaq kaypachapi, imaynatachus janaqpachapi junt'akun, ajinata junt'akuchun. 3 Sapa p'unchaypaq t'ant'aykuta kunan p'unchay qumuwaychis. 4 Juchakunamanta pampachariwaychis, imaynatachus nuqaykuman mana allin ruwaqkunata pampachallaykutaq, ajinata. Ama juchaman urmaykuqta saqiwaychischu, manachayqa supaymanta qhispichiwaychis. 5 Jesusqa ajinata nirqallantaqmi: –Qankunamanta ujkaq uj wawqimasiyuq kanman nisun, jinaspataq chawpi tutaña kachkaqtin wasinman purin jinaspataq ajinata payman nin: ‘Wawqiy, kimsa t'ant'ata mañariway, 6 imaraykuchus uj wawqimasiy karu puriymanta wasiyman chayamun jinaspataq manam imata jaywarispa jap'iqariytapas atinichu,’ nispa. 7 Wawqimasintaq: ‘Ama turiyawaychu; punkupas wisq'asqañam, wawaykunapas, nuqapas puñurapuchkaykuñam; manam qanman ima quqpas jatarimuymanchu,’ nispaqa wasi ukhunmantapacha manachujinam jaynimunmanchu. 8 Sut'inta niykichis: ima munasqanta qunapaqqa manam wawqimasin kasqanraykuchu jatarimuchkanqa; manachayqa astawan mana qhatukunanraykum jatarimunqa jinaspataq qunqa. 9 Ajinaqa nuqa niykichis: Mañaychis, jinaspataq Diosqa qusunkichismi; maskaychis, taripankichismi; punkuman wajaychis, wisq'arasqallataq kankichis. 10 Imaraykuchus mañaqqa jap'iqanmi; maskaqqa taripallantaqmi, jinallataq punkuman wajamuqmanqa wisq'arakullantaqmi. 11 “¿Qankuna chawpimanta maykaqpas tata kanman chhikaqa; wawan challwata mañaqtin, uj mach'aqwayata chhuqjaruchinmanchuri? 12 ¿Manachayqa uj runtu phutisqata wawan mañaqtinchu icha uj qamputa apqaruchinmanri? 13 Saqrakayniykichiswan qankunaqa astawan sumaqkunataraq wawaykichis mañaqtinku quyta yachankichis ¡Jayk'ataraq janaqpachapi kaq Tataykichisqa Ch'uwa Ajayuta pikunachus mañaqkunamanqa qusunkichis!” 14 Uj runaman jup'ayachisqa chay millay saqra supaytam Jesusqa qatirquchkarqan; jayk'aqchus millay saqra supayqa lluqsipurqan chhikapacham chay jup'a runaqa rimayta qallaripurqan. Kayta rikuspataq runakunaqa anchatam musphararqanku, 15 chaywampas wakinkunaqa ajinatam nichkarqanku: “Beelzebú supaykunapaq kurajkaqninmi, kay runaman millay saqra supaykunata wijch'urqunampaq atiyta qun” –nispa. 16 Wakinkunataq, Jesusman sipitamanjina urmaykuchinapaqqa janaqpachamanta uj musphay ruway rikuchiyta rikuchinampaq mañarqanku. 17 Chaywampas payqa imatachus yuwachkarqanku chayta yachaspaqa, paykunaman ajinatam nirqan: “Mayqin suyupas paykunapura t'ipit'ipi chhiqninjakuspa kawsanku chhikaqa, chay suyuqa pay kikin t'unarqukun, wasinkunapas paltapalta lluqitatakupunku. 18 Ajinallataqmi, Supaychus pay kikin t'ipinjakunman chhikaqa ¿Imaynatataq atiyninta kachinmanri? Kayta niykichis qankunapaq, nuqaman Beelzebupaq atiyninwan supaykunata qatirquchkan, nispa nisqaykichisraykum; 19 chaywampas ajina chhikaqa ¿Qankunapaq qatiqniykichismanqa, pitaq supaykunata qatirqunankupaq atiyta qunri? Chayrayku paykuna kikinmi uj p'unchaypi qankunaman juchanchasunkichis. 20 Chaywampas nuqachus Diospaq atiyninwan millay saqra supaykunata chhuqarquni chhikaqa, Diospaq qhapaq suyun qankunaman chayampusqantam niyta munan. 21 “Uj kallpayuq runachus allin wakichaykusqa, wasinta sumaqta rikukun chhikaqa, chay wasin ukhupi kaqninkunataqa manam imapas imanachkanmanchu. 22 Chaywampas, paymanta astawan kallpayuq runachus jamun, jinaspataq payman atiparquspa, imawan wakichasqachu kachkarqan chayta, jinataq tukuy wasimpi ima kaqninkunatapas qichurqun, chaymantataq chaykunata pay jap'ikupun.” 23 “Pichus nuqarayku mana sayarichkan chayqa, nuqawan jap'inakuqmi, jinallataq pichus nuqawan mana apthapichkan chayqa, t'akawachanmi.” 24 Jayk'aqchus uj millay saqra supay uj runamanta lluqsin chhikaqa, samarayta maskaspa qasi ch'aki chhikakunapim puriykachamun; chaywampas, samarayta mana taripayta atispataq, uj chhikanta yuwatatarikun: ‘May wasimantachus lluqsimuchkarqani chay wasiyman kutiripusaq,’ nispa. 25 Jayk'aqchus kutirimpun chhikataq uj ch'usaq pichthapirisqa sumaq allichthapisqa wasipas kachkanman ajinatam chay runata taripan. 26 Chhikamantataq paymanta niqtimpas astawan millay saqra waj qanchis supaykunataraq tanthapimun, jinaspataq tukuyninkum chay runa ukhuman kawsanapaq sat'iykukunku, chay runataq qallariypi kachkarqan chaymanta niqtimpas astawanraqmi tukupun. 27 Tukuy imakunata Jesús nichkarqan chhikataq, runa chawpimanta uj warmi athun kunkanwan ajinata nispa waqach'arikurqan: –¡Kusikuyniyuqmi pi warmichus qanta wachakusunki jinataq uywarqusunki chayqa! –Nispa. 28 Paytaq ajinata jaynirqan: –¡Astawampas, pikunachus Diospaq nisqanta uyarichkanku jinataq junt'achkanku chaykunakaqmi kusikuyniyuq kanku! –Nispa. 29 Achkha runakuna Jesús muyuriyta tantaykukumurqanku, paytaq ajinata nispa rimayta qallarirqan: “Kunan p'unchaypi runakunaqa ancha saqram kanku; uj musphay ruway rikuytaraq mañachkanku, chaywampas Jonaspaq musphay ruwayninmanta niqtimpas manam waj musphay ruwayta rikuchikunqachu. 30 Imaynatachus Jonasqa Nínive llaqtapi kawsaq runakunapaq uj rikuchiyjina karqan, ajinallatataqmi Nuqa runapaq Churinqa kaypacha runakunapaq uj rikuchiynin kasaq. 31 Jayk'aqchus kaypacha runakunaman juchanchakuchkanqa chay athun juchanchana p'unchaypiqa, urayniq suyupi kaq qhapaq suyu apaykachaq warmi sayarikumunqa, jinaspataq payqa juchanchallanqataqmi. Imaraykuchus ancha karu jallp'aniqmantapacham Salomonpaq yachayninkunata uyarinapaq chayaykumurqan, chaywampas pichus kaypi kachkan chayqa Salomonmanta niqtimpas astawan kurajkaqmi. 32 Nínive llaqtapi tiyaq runakunapas kikillantataq jayk'aqchus kay pacha runakunata juchanchakuchkanqa chhika paykunata juchanchanapaq sayarikumunqaku; imaraykuchus Nínive llaqtapi tiyaq runakunaqa Jonaspaq willasqanta uyarispaqa Diosman kutirimpurqankum, chaywampas pichus kaypi kachkan chayqa Jonasmanta niqtimpas astawan kurajkaqmi. 33 “Manam pipas uj micha k'anchayta pakaykunapaq, jinataq uj t'uqu k'uchupi churanapaq jap'ichichkanmanchu, manachayqa sut'i chhikapi, tukuy waykumuqkunaman k'anchamunampaqmi churanchisqa. 34 Ñawinchismi aychanchispaq k'anchayninqa; ñawiykikunachus allin kachkan chhikaqa tukuy aychaykim allin k'anchayniyuq kanqa, chaywampas mana allinchus kachkan chhikataq, aychaykiqa laqa ch'amakapim kachkanqa. 35 Qampi kachkan chay k'anchay laqa ch'amakaman ama tukupunampaqqa sumaqtam waqaychanayki. 36 Ajinaqa tukuy aychaykichus k'anchayniyuq jinaspataq mana uj juch'uypas ch'amakayuq kachkan chhikaqa, tukuy imatapas sumaq sut'itam rikunki, imaynatachus uj micha k'anchayqa qanman k'ancharimuchkasunki ajinata.” 37 Jayk'aqchus Jesusqa rimayta tukuchapurqan chhikaqa, uj fariseo wasinman mikhuq purinampaq wajarqan, Jesustaq wasiman waykuspa mikhuna chhikaman tiyarikurqan. 38 Fariseotaq puriyninmanjina mikhunapaq maki mayllakuna ruwaywan mana junt'asqanta rikuspaqa, millaytam qhawkatarqan. 39 Chaywampas Tata Jesusqa payman ajinata nirqan: –Qankuna fariseokunaqa pusillukunata jinataq chuwakunatapas jawaniqllamanta phiskurachkankichis, chaywampas qankuna ukhupiqa, imakunatachus suwakuspa jinataq saqra kayniykichiswan taripankichis chay junt'a kachkankichis. 40 ¡Pisi sunqu runakuna! ¿Pichus jawaniqta ruwarqan chayqa ukhuniqninta ruwasqanmantaqa manachu yachachkankichisri? 41 Qankunaqa wajcha kawsayniyuqkunaman ukhuniqpi kaqmanta imatapas quriychis, ajinamantam tukuy sumaq mayllasqa kapunkichis. 42 “¡Qankunawan imalla kachkanqa fariseokuna! juch'uy urikunamanta, muñajina qurakunamanta jinataq tukuy mikhuna yurakunallamanta chunkamanta ujninta Diospaq nispa t'ipiqachkankichis, chaywampas chiqan kawsayman jinataq Diospaq munakuyninkaqmanqa manam uyarichkankichischu. Chunkamanta ujkaqnintaqa tukuy imamantam Diosman qunaykichisqa, chaywampas Diosman munakuyta jinataq chiqan runakuna kayta ama saqispa. 43 “¡Fariseokuna qankunawan imalla kachkanqa! judiokunapaq tantakunan wasikunapi kurajkaqkunapaq tiyanan chhikakunallapi tiyaykuyta munachkankichis, jinataq llaqta ñankunapi runakunawan napaykuchikuyllata munachkankichis. 44 “¡Qankunawan imalla kachkanqa, imaraykuchus pakaykusqa aya pakana jutk'ukunajinam kachkankichis, mayqintachus runakunaqa mana yachaspa sarurquchkanku!” 45 Chhikataq Diospaq kamachiynin yachachiq ujkaq runa ajinata payman jaynirqan: –Yachachiq, kayta nispaqa nuqaykumampas sunquykuta nanaykuchillawankichistaqmi –nispa. 46 Chaywampas Jesusqa ajinata nirqan: –¡Diospaq kamachiynin yachachiqkuna, qankunawan imalla kachkanqa! Ancha llasa mana uqhariy atina q'ipikunata wakinkunaman q'ipqaruchichkankichis, qankunataq uj ruk'anawampas manam chay q'ipita llankhariyta munachkankichischu. 47 “¡Qankunawan imalla kachkanqa! Wañuq Diospaq sutimpi willaqkunapaq ayanku pakasqa kachkan chay chhikakunata sumaqta ruwachkankichis, pikunatachus qankunapaq machulaykichiskuna wañurquchirqanku. 48 Chayta ruwaspaqa, machulaykichiskunapaq ruwasqankunawan sunqu junt'asqapas kachkawaqchis chaytam riparachichkankichis, imaraykuchus paykunam wañurachirqanku, qankunataq aya pakanankunata ruwachkankichis. 49 “Chayraykum Diosqa tukuy yachaynimpi ajinata nirqan: ‘Sutiypi willaqkunata jinataq kachasqakunata kachamusqaykichis, chaykunamantaq wakinkunata wañurquchinkichis, wajkunatataq qatiykachjankichis,’ –nispa. 50 Ajinaqa, kaypacha qallarikusqanmantapacha tukuy Diospaq sutimpi willaqkunapaq yawarnin jich'akusqanmantaqa, Diosqa kunan p'unchay kawsaq runakunamanmi manuntajina mañkatanqa, 51 Abelpaq yawarninmanta Zacariaspaq yawarninkama, pitachus Diospaq wasin chhikamanta jaywana patakama chay chawpipi wañurquchirqanku. Chayraykum Diosqa chay wañusqakunamanta kunan p'unchay runakunaman mañkatanqa. 52 “¡Qankunawan imalla kachkanqa, puraj uya kamachiymanta yachachiqkuna! Yachaykunapaq punku wisq'ananta jap'iykukunkichis; chaywampas qankunakikimpas manam waykunkichischu manataq wajkuna waykuy munaqkunatapas waykuqta saqinkichischu.” 53 Jayk'aqchus Jesusqa chaymanta lluqsimpurqan chhikataq, Diospaq kamachiyninmanta yachachiqkuna jinataq fariseokunaqa anchata phiñarikupurqanku, jinaspataq achkha tapukuykunawanmi payman turiyayta qallarirqanku, 54 ajinamanta kikin rimayninkunawan sipitamanjina urmaykuchinapaq.
1 Paykunapurapas sarurqukuchkaq waranqa waranqa achkha runakunam tantakumurqanku. Jesustaq ñawpaqta yachaqaq qatiqninkunaman qhawarispa ajina rimayta qallarirqan: “Fariseokunapaq t'amachiqninkunamanta, puraj uya kasqankumanta yuwaywan jark'aqakuychis. 2 Imaraykuchus manam imapas pakasqa mana yacharquna kanmanchu, manallataq ima pakapi kachkan chaypas mana sut'inchakuq kachkanmanchu. 3 Chayrayku, tukuy imatachus qankunaqa ch'amakapi rimarqankichis chayqa, sut'i p'unchaypi uyarikunqa; pakamanta jinataq punkuta wisq'aykukumuspa rimasqaykichistaq, wasipatakunamantapacha waqach'asqam kanqa. 4 “Munasqa wawqimasiykuna kayta qankunaman niykichis; ama aycha wañuchiqkunata manchaychischu, imaraykuchus chaymanta astawanqa manam imatapas ruwayta atichkanqakuchu. 5 Pimanchus manchanaykichistaqa, nuqam nisqaykichis: Pichus wañurquchin chhikamantataq nina lawrayman chhuqaykunapaq atiyniyuq kachkan, chaykaqman manchaychis. Arï, paykaqman manchaychis. 6 “¿Phichqa pisqukunaqa, manachu iskay pisi chaniyuq qulqillaman ranqakuchkanmanri? Chaywampas Diosqa manam paykunamantaqa mayqinmantapas qunqakuchkanchu. 7 Chaywampas qankuna kikinkaqwanqa, umaykichispi kaq chujchaykichistapas ujmanta uj sumaq yupasqatam payqa kachin. Ajinaqa ama manchaychischu: Qankunaqa achkha pisqukunamanta niqtimpas astawan chaniyuqraqmi kankichis. 8 “Nuqa niykichis, pichus runakunapaq ñawpaqimpi nuqamanta sayarikuspa rimarqunqa chaymanqa, Nuqa runapaq Churinqa Diospaq angelninkunapaq ñawpaqimpiqa kikillantataqmi payrayku sayarispa rimarqusaq; 9 chaywampas pichus runakunapaq ñawpaqimpi nuqaman mana riqsiq tukunqa chaypaqqa Diospaq angelninkunapaq ñawpaqimpiqa payman mana riqsiq tukullasaqtaqmi. 10 “Diosqa, pichus runapaq Churinman mana allin rimaykunawan sutichaqkunatapas pampachanqaraqmi; chaywampas Ch'uwa Ajayuman mana allin rimaykunawan sutichaqkunakaqmanqa, manam jayk'aqpas pampachachkanqachu. 11 “Jayk'aqchus judiokunapaq tantakunan wasikunaman, manachayqa juchanchaq runakunaman, jinataq llaqtajawapi atiyniyuqkunaman puskatasunkichis chhikaqa, ama llakikuychischu imaynatachus jayninkichis, jinataq imatachus ninkichis chaymantaqa, 12 imaraykuchus rimarqunaykichis kanqa chhikaqa, Ch'uwa Ajayum yachachisunkichis imatachus ninaykichis kanqa chaytaqa.” 13 Runakuna chawpimanta ujkaq runa Jesusman ajinata nirqan: –Yachachiq, wawqiyman tutiypaq tupaqinta qupuwachun niripuway –nispa. 14 Jesustaq payman ajinata jaynirqan: –Wawqiy, ¿pitaq nuqaman juchanchaqmanta jinataq tuti t'ipiqmanta qankunajawapi churakuwanri? –Nispa. 15 Kaytawan nirqallantaqmi: –Mich'akuy kawsaymanta riparakuspa puriykachakuychis; imaraykuchus kawsanaqa manam achkha kaqniyuq kaymantajinachu kachkan –nispa. 16 Chhikataq kay rijch'anachiyta paykunaman willarirqan: “Uj qhapaq runa karqan, chajranankunapitaq achkha urikuna apthapinapaq urisqa. 17 Chay qhapaq runataq ajinata yuwachkarqan: ‘¿Imanasaqtaqri? chay urikunataqa manam may chhikaman churaytapas atipuniñachu,’ –nispa. 18 Jinaspataq pay kikin ajinata nikurqan: ‘Imatachus ruwasaq chaytaqa yachaniñam. Pirwaykunata tijrasaq chhikamantataq waj musuq astawan athun pirwakunata ruwarasaq, kunan apthapisqa urikunata jinataq tukuy kaqniykunata chayman pakakunaypaq –nispa. 19 Chhikamantataq ajinata nikusaq: Wawqiy, achkha watakunapaq pakasqa kaqkunayuqmi kanki; samararikuy, mikhukuchkay, ujyakuchkay, kawsayniykipitaq imachu munasqaykita yanjarikuchkay’ –nispa. 20 Chaywampas Diosqa ajinata payman nirqan: ‘¡Pisi sunqu! kunan tutapacham kawsayniykita apt'akunki, tukuy chay pakakusqaykikunaqa, ¿pipaqtaq kanqari?’ –Nispa. 21 Ajinam kawsay tantakuq runakunawanqa ruwakun, chaywampas Diospaq ñawpaqimpiqa mana imayuq mach'a runam kakuchkan” –nispa. 22 Jesusqa yachaqaq qatiqninkunaman ajinata nirqan: “Qankunaqa; ‘kawsanapaq imatataq mikhusaqku, jinataq imawantaq aychaykutapas p'achallichisaqku nispaqa, ama llakikuychischu.’ 23 Kawsaykaqmi mikhunamanta niqtimpas astawan chaniyuqqa, jinataq aychakaqmi p'achamanta niqtimpas astawan chaniyuqllataqqa. 24 Pisqukunata qhawariychis: paykunaqa manam tarpuchkankuchu, manallataqmi urikunatapas pirwakunapi apthapichkankuchu; chaywampas Diosmi paykunaman mikhuyta qun. ¡Qankunaqa pisqukunamanta niqtimpas astawan chaniyuqraqmi Diospaq kankichis! 25 Chaywampas astawan llakikuspaqa ¿Pitaq kawsananman uj p'unchaytawampas yaparikunmanri? 26 Ajinaqa, astawan juch'uykaqtapas mana ruwayta atichkankichis chhikaqa, ¿imamantataq wakin kaqkunamanta llakikuchkankichisri? 27 “Imaynatachus t'ikakunaqa wiñachkanku chayta qhawariychis: manam llank'ankuchu, manallataq phuchkankupaschu. Chaywampas kayta niykichis, ancha kaqniyuq qhapaq qhapaq suyu apaykachaq Salomonpas manaraqmi chay t'ikakunajina munayta p'achallikurqanchu. 28 Dioschu ajinata chay qurakunaman p'achallichin kunan p'unchaypi may sumaqta qhawakunampaq, q'ayataq junch'api ruphaykunampaq chhikaqa, qankunamanqa astawan sumaqtachariqa p'achallichisunkichisqa ¡Pisi iyawniyuq runakuna! 29 Ajinaqa, mikhunata jinataq ujyanata maskaspa ama llakisqa puriykachaychischu. 30 Imaraykuchus tukuy kaykunamantaqa Diospi mana iyaw niq runakunallam llakikunku, qankunataq uj janaqpachapi kaq Tatayuqmi kankichis, pichus imakaq pist'achikusqaykichistapas yachapunñam. 31 Qankunaqa Diospaq qhapaq suyunta ñawpaqta maskaychis, chhikamantataq imachus munasqaykichistaqa jap'iqallankichismi –nispa. 32 “Nuqapaq munakusqay yachaqaq qatiqniykuna, ama manchaychischu; qankunaqa asllam kankichis, chaywampas Dios Tataykichisqa munakuynimpi qankunaman qhapaq suyunta qunapaqmi yuwachkan. 33 Kaqniykichiskunata ranqaramuychis, jinaspataq pist'achikuqkunaman qumpuychis; mana mawk'akuq wayaqakunata ruwakuychis, mana jayk'aqpas tukukuq qhapaq kayta janaqpachapi tantakumuychis, maypichus suwaqa manam waykunqachu, manallataqmi thuthakunapas tukjachichkanqachu. 34 Imaraykuchus maypichus qhapaq kayniykichis kachkan, chayllapitaqmi sunquykichisqa kachkanqa. 35 “Wakicharisqa suyaykuychis, sumaq p'achallt'asqa, jinataq micha k'anchayniykichistapas jap'irichispa; 36 imaynatachus jaywaqkunaqa wasiyuqnimpaq runachakuy raymimanta kutirimunampaq punku qhipaniqpi usqhayllata wisq'aranapaq suyaykunku ajinata. 37 Kusikuyniyuqmi kanku pi jaywaqkunatachus wasiyuqnin chayamuspa sumaq rijch'arisqata taripanqa chaykunaqa. Sut'inta niykichis, wasiyuqqa pay kikinmi mikhun chhikaman jaywaqkunata tiyarichispa mikhuy jaywanapaq wakicharikunqa. 38 Kusikuyniyuqmi kanku, pi jaywaqkunatachus wasiyuqnin chawpi tutapas kachun, manachayqa sut'iytataypas kachun chhika sumaq rijch'arisqata taripanqa chaykunaqa. 39 Ajinaqa qankuna kayta yachaychis: uj wasiyuq runachu jayk'aq suwapaq wasinman waykumunanta yachanman chhikaqa, rijch'arisqam suyaykunman, jinaspataq manam pitapas wasinman suwakuq waykunanta saqinmanchu. 40 Chayrayku qankunapas wakichasqallataq kachkaychis; imaraykuchus Nuqa runapaq Churinqa, jayk'aqchus astawan pisita suyachkankichis chhikam, kaymantajina jamusaq.” 41 Pedroqa payman ajinata tapurirqan: –Tata Jesús, ¿kay rijch'anachiytaqa nuqayku sapallaykupaqchu, manachayqa tukuypaqchu ninki ichä? –Nispa. 42 Tata Jesustaq ajinata nirqan: “¿Maykaqtaq sumaq jinataq uyarikuq wasi rikuq runa, pimanchus wasiyuqqa wasimpi kaqkunata pachampi mikhuyta jaywanampaq saqin chayri? 43 Kusikuyniyuqmi chay jaywaqqa, pimanchus wasiyuqninqa chayamuspa imachu ruwanampaq saqisqanta ruwachkaqta taripan chayqa. 44 Sut'inta niykichis, wasiyuqqa chay jaywaqta tukuy wasipi kaqninkunjawapi atiyniyuqtam saqipunqa. 45 Chaywampas chay jaywaqchus wasiyuqnimpaq manaraq chayamunanta yuwaspa, waj jaywaq masinkunata maqayta qallarin chhikamantataq mikhuyta jinataq ujyayta jap'ichin jinaspataq machaykukun chhikataq, 46 mana suyasqan p'unchaypi jinataq mana yachasqan pachapi kaymantajinam wasiyuqninqa chayamunqa, paytataq imaynatachus mana uyarikuq jaywaqta khirjachkanku, ajinatam khirjanqa. 47 “Pi jaywaqchus wasiyuqnimpaq ima munasqanta yachan, chaywampas mana wakichakunchu, manallataq uyarikumpaschu chayqa, ancha khirjasqam kanqa. 48 Chaywampas, pi jaywaqchus mana yachachkaspa ima mana allinkunatapas allin khirarqunatajina ruwan chhikaqa, pisi khirjasqallam kanqa. Pimanchus achkhata qukunqa chaymanqa, achkhallatataqmi mañakunqa; pimanchus achkha jap'ichisqa kachkanqa chaymanqa, achkhallatataqmi mat'iykuspa mañakunqa. 49 “Nuqaqa kaypachaman ninawan phichkataqmi jamuni; jinaspataq ¡jayk'ataraqmi kaypachapaq lawrachkaq kananta munayman! 50 Uj manchay yanariytaraqmi atipanay kan, jinaspataq ¡jayk'ataraqmi chay junt'akunankamaqa ñak'arichkani! 51 ¿Qankunaqa kaypachaman sumaqpi kay apamuq jamusqaytachu yuwachkankichisri? Nuqataq manam niykichismi, manachayqa qankunapura t'ipit'ipi kawsachiqmi jamuni. 52 Imaraykuchus kunan p'unchaymanta ñawpaqmanqa, phichqayuq uj wasipi kawsaqkunamantaqa, iskayniyuq wakin kimsayuqwan, jinataq kimsayuq wakin iskaywan t'ipit'ipi kawsanqaku. 53 Tatanqa churinwan ch'aqwanqa, jinataq churinqa tatanwan ch'aqwallanqataq; mamanqa ususimpaq sayarikunqa, ususintaq mamampaq sayarikullanqataq; taykch'iqa yuqch'anwan jap'injakunqa, yuqch'ataq taykch'inwan jap'injakullanqataq.” 54 Jesusqa ajinata runakunaman nirqallantaq: “Jayk'aqchus inti jalaykuyniqpi phuyu lluqsimuqta rikunkichis chhikaqa, paranqamarï nispam qankunaqa ninkichis, jinaspataq ajinatam ruwakun. 55 Urayniqmanta wayra phukurimun chhikataq, kunan p'unchay ruphanqamarï nispa nillankichistaq, jinaspataq ajinapunim ruwakun. 56 ¡Puraj uyakuna! Janaqpachapaq, jinataq kaypachapaq rijch'ayninkaqta allin qhawayta yachankichis chhikaqa, ¿imaynatataq kay p'unchaykunapi kawsasqaykichispaq rijch'ayninkaqta mana qhawayta yachachkankichisri? 57 “¿Imamantataq qan kikin imachu chiqan kay kachkan chaykaqta mana ajllikunkiri? 58 Pichus mana allinta ruwan nispa tumpaykusunki, jinaspa paywan llaqtajawapi atiyniyuq qayllaman purichkankichis chhikaqa, manaraq ancha ch'isi kachkaqtin paywan rimanthapispa allich'akumuy, ajinamanta athun juchanchaq runaman ama puskatasqa kanaykipaq, manachayqa kay juchanchaq runaqa, pallapallakunawan jap'iykuchisunki, ajinamanta wisq'aykusqa kanaykipaq. 59 Chiqantapunim niyki: tukuynin qulqiykita payman qupunaykikamaqa, chaymanta manam lluqsimuyta atichkankichu.”
1 Chhaqay kikin pachapi wakin runakuna Jesusman rikuq purirqanku, jinaspataq imaynatachus Pilatoqa wakin Galilea runakunapaq yawarninta paykunapaq Diosman jaywasqanku uywakunapaq yawarnintawan chhaqruykusqanmanta willarqanku. 2 Jesustaq paykunaman ajinata nirqan: “¿Chay Galilea runakunaqa suyunmanta waj runakunamanta niqtimpas astawan jucharara kasqankumantachu chayjinata ruwachikunku, nispachu yuwachkankichisri? 3 Nuqa niykichis, chayqa manam ajinachu kachkan; qankuna kikinchus Diosman mana kutirimunkichis chhikaqa wañullankichistaqmi. 4 ¿Manachayqa, chhaqay chunka pusaqniyuq runakuna Siloé chhikapi kaq torre paykunapataman lluqitatakumuqtin wañurachkarqanku chaykunaqa Jerusalén llaqtapi tiyaq runakunamanta niqtimpas astawan juchayuq kasqankutachu yuwachkankichisri? 5 Nuqa niykichis, chayqa manam ajinachu kachkan; qankuna kikinchus Diosman mana kutirimunkichis chhikaqa wañullankichistaqmi.” 6 Jesusqa kay rijch'anachiyta paykunaman willarqan: “Uj runapaq uvas chajran chawpipi uj mallkisqan higos sach'a karqan, jinaspataq payqa ichapas uriyuqña nispa qhawariq purirqan, chaywampas manam imatapas taripasqachu. 7 Ajinaqa chajra rikuq runaman ajinata nirqan: ‘Qhawariy, kimsa watañam kay higos sach'apaq urin maskaq jamuni, chaywampas manam jayk'aqpas taripanichu. P'atawachay; ¿imapaqñataq chay chhika jallp'ata qasi aliqapaq kachinqari?’ –Nispa. 8 Chaywampas chajra qhawaq runaqa payman ajinata nispa jaynirqan: ‘Tata, kunan watatawan saqirillay; jallp'ancharisaq jinataq wanuwampas jach'ikiparisaq. 9 Ichapas chaywan uriyta qallaripunman; chhikamantaraq mana uripuqtin p'atawachapunki.’ –Nispa.” 10 Samarana p'unchaypi Jesusqa uj judiokunapaq tantakunan wasipi yachachiyta qallarirqan; 11 Chaypitaq chunka pusaqniyuq wataña unqusqa karqan chay warmi kachkarqan. Uj millay saqra supay payman wasa qhupurqusqata saqipusqa, chayraykum payqa mana imapaqpas chiqan sayarikuyta atipurqanchu. 12 Jayk'aqchus Jesusqa rikurqan chhikaqa, payta wajaspa ajinata nirqan: –Warmi, chay unquyniykimanta paskarasqañam kapunki –nispa. 13 Chhikataq makinkunata paypataman churqatarqan, chhikapachataq chay warmiqa chiqanta sayarikupurqan, jinaspataq Diosman yupaychayta qallaripurqan. 14 Chaywampas judiokunapaq tantakunan wasipi kaq kurajkaq runaqa Jesuspaq samarana p'unchaypi alliyachisqanraykuqa anchatam phiñarikupurqan, jinaspataq runakunaman ajinata nirqan: –Suqta p'unchaymi llank'anapaq kan, chay p'unchaykunapim jampichikuq jamunaykichisqa, ama samarana p'unchaykaqpiqa –nispa. 15 Tata Jesustaq payman ajinata jaynirqan: –Puraj uya runakuna, ¿Qankunaqa, yuntaykichista jinataq asnuykichistapas manachu samarana p'unchaypi unu ujyachimunapaqpas paskaramunkichisri? 16 Ajinaqa, kay Abrahampaq tunu allchhin warmikaqta, pitachus Supayqa chunka pusaqniyuq wataña chay unquywan wataykusqata kachisqa, ¿manachu samarana p'unchay kachkaqtimpas paskararina kachkanmanri? –Nispa. 17 Jayk'aqchus Jesusqa kayta nirqan chhikataq, chhiqnikuqninkunaqa uj p'inqayta qhiparapurqanku; chaywampas tukuy runakunaqa chay athun imaymana ruwasqankunata rikuspaqa anchatam kusikupurqanku. 18 Jesusqa nirqallantaqmi: “¿Imamantaq Diospaq qhapaq suyun rijch'akun, manachayqa imawantaq rijch'anachiymanri? 19 Uj runapaq chajranampi tarpusqan mustasa mujumanmi rijch'akun, jinaspa athun sach'aman tukupunankama wiñarqun, chay tukuy athun kasqanraykutaq, pisqukunapas ch'ampankuna patapi tiyarayamunku.” 20 Jesusqa kaytawan nirqallantaqmi: “¿Diospaq qhapaq suyunta imawantaq rijch'anachiymanri? 21 Diospaq qhapaq suyunqa imaynatachus uj warmiqa kimsa tupu jak'uman t'amachiqwan chhaqruykun, jinaspataq chay juch'uy t'amachiqllam tukuy chapusqa jak'uta t'amaykuchispa puqutatachipun, ajinamanmi rijch'akun.” 22 Jerusalén ñanniqta purichkaspataq, Jesusqa llaqtakunapi jinataq ayllukunapi yachachispam puriykurqan. 23 Uj runataq payman ajinata tapurikurqan: –Tata Jesús, ¿As chhikayuqllachu qhispisqa kanqakuri? –Nispa. Paytaq ajinata jaynirqan: 24 –K'ullk'u punkuniqta waykuychis; imaraykuchus nuqa niykichis, achkhayuq waykuyta munanqaku, chaywampas manam atinqakuchu. 25 Wasiyuq jatarimuspa punkuta wisq'aykupunqa chhikamantataq, qankuna pikunachus jawaniqpi kachkankichis chaykunaqa, ajinata nispam wajankichis: ‘Apu Tata, wisq'ararimuwaychis’ –nispa. Chaywampas payqa ajinatam jaynimusunkichis: ‘Maymanta kasqaykichistapas manam yachachkanichu’ –nispa. 26 Chhikataq qankunaqa ajina rimayta qallarinkichis: ‘Qanwan kuska mikhurqayku jinataq ujyarqayku, llaqta ñanniykunapitaq qan yachachirqanki’ –nispa. 27 Chaywampas payqa paykunaman ajinata jaynisunkichis: ‘Maymanta kasqaykichistapas manam yachachkanichu. ¡Mana allin ruwaq saqra runakuna, nuqamanta uraqawaychis!’ –Nispa. 28 Qankunaqa jawaniqman wijch'uwachasqam kapunkichis, chhikataq waqay jinataq kiru k'uturakuykuna ima qankunapaq jamunqa. Imaraykuchus Abrahamta, Isaacta, Jacobta, jinataq tukuy Diospaq sutimpi willaqkunatam Diospaq qhapaq suyumpi kachkaqta rikunkichis. 29 Imaraykuchus, wichayniqmanta, urayniqmanta, inti lluqsimuyniqmanta, jinataq inti jalaykuyniqkunamanta runakuna Diospaq qhapaq suyumpi mikhuq tiyarikunankupaq jamunqaku. 30 Chhikataq, pikunachus kunan p'unchaykunapi qhipapi kachkanku chaykunaqa ñawpaqpim kapunqaku, jinataq pikunachus kunan p'unchaykunapi ñawpaqpi kachkanku chaykunataq qhipapim kapullanqakutaq. 31 Wakin fariseokuna chayamurqanku jinaspataq Jesusman ajinata nirqanku: –Kaymanta puripuy, imaraykuchus Herodes wañuchiyta munasunki –nispa. 32 Paytaq ajinata paykunaman jaynirqan: –Puriychis jinaspataq chay atuqman ajinata nimuychis: ‘Qhawariy, kunan p'unchaytawan jinataq q'ayallatawanmi millay saqra supaykunatapas chhuqarqusaq jinataq unqusqakunatapas alliyachisaq, minchha paqarintaq tukuchapusaqmi’ –nispa. 33 Chaywampas, kunan p'unchay, q'ayapas, jinataq minchhapas, ñanniyta purinayraqmi, imaraykuchus uj Diospaq sutimpi willaqqa manam Jerusalén llaqtamanta jawaniqpi wañunan atikunmanchu. 34 “¡Jerusalén, Jerusalén, Diospaq sutimpi willaqkunata wañuchinki, jinataq Diospaq kachasqankunatapas rumiwan ch'aqirqunki! ¡Jayk'a kutiraqmi wawaykikunata tanthapiyta munarqani, imaynatachus uj wallpaqa chiwchinkunata lijran ukhupi waqthapin ajinata, chaywampas qankunaqa manam munachkankichischu! 35 Ajinaqa qankunapaq wasiykichista qhawariychis, ch'usaq saqiwachasqam qhiparapunqa; kaytawan nillaykichistaqmi, kunan pachamantaqa manañam wajmanta rikupuwankichischu: ‘¡Yupaychasqa kachun Apu Dios Tatapaq sutimpi jamuqqa!’ nispa ninaykichiskamaqa.”
1 Uj samarana p'unchay kachkaqtintaq, Jesusqa fariseokunapaq kurajkaqnimpaq wasinman mikhuq purirqan, jinaspataq wakin fariseokuna pakamanta payta qhawqasichkarqanku. 2 Chaypitaq, makikuna jinataq chakikuna punkisqa uj runa paypaq ñawpaqimpi kachkarqan. 3 Jesustaq Diospaq kamachiyninmanta yachachiqkunaman jinataq fariseokunaman ajinata tapurirqan: –¿Samarana p'unchaypi uj unqusqa runata alliyachina atikunmanchu, manachu ichä? –Nispa. 4 Chaywampas paykunaqa jup'allam qhipararqanku. Chhikataq Jesusqa unqusqa runata jap'ispa alliyachirqan, jinaspataq payman puripuy nispa nirqan. 5 Jinaspataq fariseokunaman ajinata nirqan: –¿Qankunamanta mayqintaq samarana p'unchay kachkaqtin, wawan manachayqa yuntanchu uj unu quwuñaman urmaykunman chhikaqa mana usqhayllata jurqumunmanri? –Nispa. 6 Jinaspataq paykunaqa manam ima jayniytapas atirqankuchu. 7 Jesusqa, raymiman wajasqakunaqa imaynatachus kurajkaqkunapaq tiyanan chhikakunallapi tiyaykunapaq maskachkarqanku chayta rikurqan chhikaqa, kay ninrinchaytam paykunaman nirqan: 8 –Jayk'aqchus mayqin runapas uj runachakuy raymiman wajasunkichis chhikaqa, ama kurajkaqkunapaq tiyakunan chhikakunallapi tiyaykuyta munaychischu, imaraykuchus qanmanta niqtimpas astawan kurajkaqmi chayamunman; 9 jinaspataq pichus wajachkarqasunkichis chay runa jamuspa ajinata nisunkichisman: ‘Chay tiyakunayki chhikata kaykaqman quy,’ –nispa. Chhikataq runakunapaq ñawpaqimpi uj p'inqayta qhipaniqkaq tiyakuna chhikaman puripunaman chayanki. 10 Jayk'aqchus wajasunkichis chhikaqa, qhipaniq tiyakuna chhikaman tiyarikumuy, ajinamanta pichus wajachkasunki chay runa jamuspa ajinata ninasunkipaq: ‘Wawqiy, jamuy jinaspa ñawpaq sumaq chhikaniqpi tiyarikumuy,’ –nispa. Ajinamanta qanwan kuska mikhun chhikapi kaqkunapaq ñawpaqimpi allin qhawasqa kanaykipaq. 11 Imaraykuchus pipas pay kikin athunchakunqa chayqa juch'uychasqam kanqa; jinataq pichus llamp'u sunquyuq kanqa chaytaq athumpi kachisqam kallanqataq. 12 Chay wajakuq runamampas ajinata nirqallantaqmi: –Jayk'aqchus mikhuyta qunki chhikaqa, ama wawqimasiykikunaman, wasimasiykikunaman, jinataq qhapaq llaqtamasiykikunamampas wajaychu; imaraykuchus paykunaqa wajallasunkichistaqmi, ajinamantam chay ruwasqaykimanta yuspärayta jap'iqapunki. 13 Jayk'aqchus mikhuy raymita ruwanki chhikaqa, mana imayuq wajchakunaman, tulu makiyuq runakunaman, wist'ukunaman, jinataq ñawsa runakunaman wajay; 14 ajinamantam kusisqa kanki. Imaraykuchus paykunaqa manam chay ruwasqaykimanta kutichiyta atisunkichischu, chaywampas jayk'aqchus chiqan runakuna wañusqamanta kawsarimpunqaku chhika p'unchayqa chay ruwasqaykimanta yuspäraytam jap'iqanki –nispa. 15 Chayta uyarispataq, mikhuna chhikapi tiyachkaqkunamanta ujkaqnin ajinata Jesusman nirqan: –¡Kusikuyniyuqmi, pichus Diospaq qhapaq suyumpi mikhuy raymipi taripakun chayqa! –Nispa. 16 Jesustaq payman ajinata jaynirqan: –Uj runaqa uj athun mikhuy raymita ruwarqan, jinaspataq achkha runakunaman wajamunankupaq kamachirqan. 17 Jayk'aqchus ch'isi mikhuy pacha chayampurqan chhikataq, wajasqakunaman ajinata nimuqta jaywaqninman kacharqan: ‘Jamuychis mikhuyqa jaywasqañam kapun,’ –nispa. 18 Chaywampas tukuyninkum jamuyta mana atichkarqankuchu. Ñawpaqkaqqa ajinata nirqan: ‘Kunanraqmi uj chajranata rantikuni, chay qhawariqmi purisaq, manachujinam jamuyta atiymanchu,’ –nispa. 19 Wajkaqtaq ajinatataq nirqan: ‘Phichqa yuntakunatam rantirqukuni, chaytaraqmi yanarimusaq. Manachujinam jamuyta atichkasaqchu,’ –nispa. 20 Ujkaqtaq ajinata nirqan: ‘Kunanraqmi runachakuni, manachujinam puriyta atiymanchu,’ –nispa. 21 Jaywaqtaq kutirispa wasiyuqninman tukuy chayta willapurqan. Chhikataq wasiyuqninqa anchata phiñarikupurqan, jinaspataq chay jaywaqninman ajinata nirqan: ‘Usqhayta puriy jinaspataq llaqta ñankunamanta mana imayuq wajcha runakunata, tulu makiyuqkunata, ñawsa runakunata, jinataq wist'ukunata ima kayman waqthapimuy,’ –nispa. 22 Uj chhikamantataq, jaywaqqa kutirimpuspa ajinata nirqan: ‘Tata, imatachus kamachichkarqawanki chayta ruwampuniñam, chaywampas manaraqmi junt'aykumuchkankuchu,’ –nispa. 23 Chhikataq wasiyuqqa chay jaywaqman ajinata nirqan: ‘Ñanniqkunaman jinataq kanchaniqkunaman puriy, jinaspa wakinkunaman usqhayllata mat'iykuspajina wajthapimuy wasiypaq junt'aykusqa kanampaq,’ –nispa. 24 Sut'inta niykichis, imaraykuchus chay ñawpaqkaq wajasqakunamantaqa, manam ujpas nuqapaq mikhunaymanta mikhuchkanqakuchu. 25 Achkha runakuna Jesusman qatirqanku; paytaq kutirikuspa ajinata nirqan: 26 “Pichus nuqaman jamun, jinaspataq tatanmanta, mamanmanta, warminmanta, wawankunamanta, wawqinkunamanta, panankunamanta jinataq paykikinmanta niqtimpas mana anchata nuqaman munakuchkawan chayqa, manam nuqapaq yachaqaq qatiqniy kayta atichkanmanchu. 27 Jinallataq pichus chakananta qhiwirikuspa mana qatimuchkawan chayqa, manam nuqapaq yachaqaq qatiqniy kayta atichkanmanchu. 28 Qankunamanta mayqimpas uj athun pirqata ruwayta munanman chhikaqa, ¿manachu ñawpaqta tiyarikunman, jinaspa imakunataq munakunqa, chaywampas tukuchanapaq jayk'a qulqintaq kan chayta qhawarikunmanri? 29 Mana chayjina kachkanman chhikaqa, pirqa jap'iq rumikunata churaykuspa pirqa ruwayta qallaykupun, jinaspataq manaña tukuchayta atipun chhikaqa, tukuy chay rikuqkunaqa paymanta ajinata nispam asikuyta qallarinqaku: 30 ‘Kay runaqa pirqa ruwayta qallarin jinaspataq manam tukuchayta atipunchu,’ –nispa. 31 Manachayqa, uj qhapaq suyu apaykachaqchu waj payjina masinwan maqanakuyman purinan kanman chhikaqa, ¿manachu ñawpaqta tiyarikunaman, jinaspa imaynatataq iskay chunka waranqa wajniq pallapallakuna payniqman phawqatamunkuman chhikaqa, paypaq chunka waranqa pallapallankunallawan saykatanman chayta qhawaqarikuchkanmanri? 32 Manachus chayman saykatayta atichkanman chhikaqa, ujkaq masin karupiraq kachkaqtinmi uj chaskikunata sumaqpi kapunankupaq willaqta kachanmanqa. 33 Ajinaqa, qankunamanta mayqimpas tukuy ima kaqninkunatapas mana saqiwachachkanqa chhikaqa, manam nuqapaq yachaqaq qatiqniy kayta atichkanmanchu. 34 “Kachiqa sumaqmi; chaywampas kachichus mana k'ara kapunman chhikaqa ¿Imaynatataq k'araman wajmanta kutiripunmanri? 35 Manañam jallp'apaqpas wanupaqpas allinchu kapun. Ajina kaqtinqa jawa llaqta ñanniqman chhuqawachapunchis. Pikunachus ninriyuq kankichis chaykunaqa uyarikuychis.”
1 Tukuy Roma llaqtapaq qulqi apthapiq runakuna, jinataq mana allimpi qhawasqa kaq runakuna ima Jesusman uyarinapaq qayllachakumurqanku. 2 Fariseokuna jinataq kamachiy yachachiq runakunapiwanqa chayta rikuspa Jesuspaq ajinata nispa phisphirakuchkarqanku: –Kayqa juchararakunaman jap'iqan jinaspataq paykunawan mikhun –nispa. 3 Chhikataq Jesusqa paykunaman kay rijch'anachiyta willarqan: 4 “¿Qankunamanta maykaqpas, pachaj uwijayuq kanman, jinaspataq uj uwijanta chinkawachachikunman chhikaqa, ¿isqun chunka isqunniyuq uwijakunata urquniqpi saqirpayaspa, manachu chay k'ita uwijata maskaq purichkanmanri? 5 Jayk'aqchus taripan chhikataq wasampataman churqatarikuspa q'ipirikupun, 6 wasiman chayapuspataq, wawqimasinkunata jinataq llaqtamasinkunata tantaykumun jinaspa ajinata paykunaman nin: ‘Nuqawan kuska kusikuychis, imaraykuchus mayqin k'ita uwijaychus chinkasqa kachkarqan chaytam taripapuni?’ –Nispa. 7 Kayta niykichis, imaraykuchus kikillantataqmi janaqpachapiqa jayk'aqchus uj jucharara runa kutirimun chhikaqa kusikuy kan, chay isqun chunka isqunniyuq chiqan runakunamanta niqtimpas. 8 Manachayqa, ¿ima warmitaq chunka qulqikunayuq kachkaspa ujkaqta chinkawachachikun, jinaspataq micha k'anchayta jap'ichikuspa tukuy wasi ukhuta k'uchumanta k'uchu pichayta qallarin chay chinkasqa qulqinta taripanankamari? 9 Jayk'aqchus tariparqun chhikataq, ñañamasinkunata jinataq llaqtamasinkunata tantaykumuspa ajinata nin: ‘Nuqawan kuska kusikuychis, imaraykuchus chinkasqa qulqiytam tariparqupuni’ –nispa. 10 Kayta niykichis, imaraykuchus kikillantataqmi Diospaq angelninkuna chawpipiqa kusikuy kan, jayk'aqchus uj jucharara runa Diosman kutirimpun chhikaqa.” 11 Jesusqa kaytawan willarqallantaqmi: “Uj runa iskay churiyuq karqan, 12 astawan waynakaqtaq tatanman ajinata nirqan: ‘Tatay, wasi kawsayniykikunamanta tuti tupaqiyta qupuway,’ –nispa. Ajinaqa paykunaman tuti tupaqinkunata t'ipjapurqan. 13 Uj chhika p'unchaykunamantataq, chay sullk'akaq churinqa tukuy tupaqinta ranqarampurqan, jinaspataq chay qulqiwan karuniq llaqtakunaman puripurqan, maypichus kawsaynimpi mana mich'arikuspa tukuy qulqinta tukuykumpurqan. 14 Chaywampas jayk'aqchus tukuy qulqinta t'unaykupusqa chhikataq, ancha yariqay p'unchaykunam chay karu llaqtapaq chayamurqan, ajinamanta payqa yariqachikuyta qallaripurqan. 15 Jinaspataq chayniqpi kaq uj runa qayllaman kallpjakuq purirqan, chay runataq chajrananman khuchikunata michinampaq kacharqan. 16 Chay tukuytapuni yariqachikuspataq khuchikunapaq mikhuynintaraq mikhuykuyta munarqan, chaywampas manam pipas payman mikhuyta jaywarirqanchu. 17 Chhikaraq chay tukuy pisi sunqu kasqanta riparakurqan, jinaspataq ajinata nirqan: ‘¡Tataypaq wasimpiqa llank'aqninkunapas puchuchkaqtaraq mikhuchkanku, nuqataq kaypi yariqaymanta wañjachkani!’ –Nispa. 18 Tataypaq wasinman kutiripusaq jinaspa payman ajinata nisaq: ‘Tatay, Diosjawapi jinataq qanjawapi ancha juchatam ruwani; 19 manañam wawayki kanaypaq chanichu kani; uj llank'aqniykikunatajina jap'iqariway,’ –nispa. 20 Ajinaqa ñanniqman purqataspa tatampaq wasinniqman kutiripurqan. “Karupiraq kachkarqan chhikataq, tatanqa payta rikuspa khuyapayarikurqanmi. Phawakama taripanapaq siqaspataq ujllaykuspa jinataq much'aykuspa payta jap'iqapurqan. 21 Waynataq payman ajinata nirqan: ‘Tatay, Diosjawapi jinataq qanjawapi ancha juchata ruwani; manañam wawayki kanaypaq chanichu kani,’ –nispa. 22 Chaywampas tatanqa jaywaqninkunaman ajinata nispa kamachirqan: ‘Usqhayta sumaqkaq p'achakunata jurqumuychis, jinaspa p'achalliykuchimuychis; jinataq uj surtijawan maki ruk'anampi churaykumuychis, chakinkunapitaq usut'akunawan churaykumullaychistaq,’ –nispa. 23 ‘Astawan wirakaq turilluta aysarimuychis jinaspa ñak'arquychis. ¡Uj athun raymita jap'iqanapaq ruwasunchis! 24 Imaraykuchus kay wawayqa wañusqam kapurqan, jinaspataq wajmantam kawsarimpun; chinkasqam kapurqan jinaspataq taripapunchismi,’ –nispa. Chhikataq raymichayta qallaykupurqanku. 25 “Chhikankamataq kurajkaq churin chajranapiraq kachkarqan. Kutirimpuspataq, wasi qayllaman chayaspa wankaqkunata, phukuqkunata jinataq tusuqkuna uyarirqan. 26 Chhikataq ujkaq jaywaqninta wajaspa, imataq wasipi kan, –nispa tapurirqan. 27 Jaywaqtaq payman ajinata jaynirqan: ‘Wawqiykim kutirimpusqa; tataykitaq uj wirakaq turilluta ñak'arquchimun, imaraykuchus sumaq k'uchita jinataq allin kachkaqta taripapusqanrayku,’ –nispa. 28 Chay kurajkaq wawqintaq anchata phiñarikuspa manam waykuyta munarqanchu, ajinaqa tatanmi pusaykunapaq lluqsimunan karqan. 29 Paytaq tatanman ajinata nirqan: ‘Sumaqta qan yachanki tukuy imapi uyarikuspa jayk'a watachus qanta jaywayki chaytaqa, chaywampas nuqakaqmanqa manam jayk'aqpas uj cabritutapas wawqimasiykunawan mikhurarikunaypaq qurqawankichu –nispa. 30 Kunantaq chay churiykiqa qulqiykita imaymana khuchi warmikunawan tukurqumun jinaspa chayamun, qantaq paypaq astawan wirakaq turilluta mikhunampaq ñak'arquchipunki,’ –nispa. 31 “Tatantaq payman ajinata jaynirqan: ‘Waway, qanqa nuqawan kuskapunim kachkanki, tukuy ima kaqniykunapas qampaqmi. 32 Chaywampas kaytaqa uj raymiwampunim jap'iqananchis jinataq kusikunanchis karqan, imaraykuchus chay wawqiykiqa wañusqam kapurqan kunantaq kawsarimpunmi; chinkapurqanmi chaywampas taripapunchismi,’ –nispa.
1 Jesusqa kaytawan yachaqaq qatiqninkunaman willarirqallantaqmi: “Uj qhapaq runa, wasin apaykachaq runayuq karqan; wakin runakunataq chay wasi apaykachaq runayki kaqniykikunata qasiman tukjachichkan nispa willaq purirqanku. 2 Wasiyuqtaq payman wajarqan jinaspataq ajinata nirqan: ‘¿Imataq kay qanjawamanta nichkawanku chayri? Llank'asqaykimanta yupthapiykunata quway, imaraykuchus manañam wasi apaykachaqniy kapuwaqñachu’ –nispa. 3 Chay wasi apaykachaq runataq ajina yuwayakunaman churakurqan: ‘¿Kunanqa imatataq ruwasaq, wasiyuqniy mana llank'ayniyuqta saqipusqawanmantari? Jallp'a llank'anaypaq manam kallpay kanchu, jinataq mañjakuytapas p'inqakullanitaqmi. 4 Chaywampas jayk'aqchus mana llank'anayuq kapusaq chhikaqa, waj wasikunapi jap'iqachikunapaq imatachus ruwasaq chayta yachapuniñam –nispa.’ 5 Chhikataq ujmanta uj wasiyuqnimpaq manunkunata waqthapimurqan. Ñawpaqkaqman ajinata tapurirqan: ‘¿Wasiyuqniypaq jayk'a manuntaq kankiri?’ –Nispa. 6 Chay runataq ajinata jaynirqan: ‘Pachaj p'uyñu wiswitam manukurqani’ –nispa. Wasi apaykachaq runataq payman ajinata nirqan: ‘Manukusqayki qilqasqa llaqayki kayqa; tiyarikuy, jinaspa waj llaqata phichqa chunkallamanta qilqaykumpuy’ –nispa. 7 Chhikamantataq wajman ajinata tapurirqallantaq: ‘Qan, ¿jayk'a manuntaq kankiri?’ –Nispa. Kay runataq payman ajinata jaynirqan: ‘Pachaj tupu trigutam manukurqani’ –nispa. Paytaq ajinata nirqan: ‘Manukusqayki qilqasqa llaqayki kayqa; tiyarikuy, jinaspa waj llaqata pusaq chunkallamantaña qilqaykumpuy’ –nispa. 8 Wasiyuqqa, chay mana allin wasi apaykachaqnimpaq ch'iki yuwaywan kaqninkunata apaykachasqanmanta sumaqtam rikurqan. Kaypacha runakunaqa, Diospaq wawankunamanta niqtimpas, paykuna kikimpaq kaqninkunataqa ch'iki yuwaywampunim apaykachakunku. 9 “Kayta nisqaykichis, llullawan qhapaq kaqkunata kaypachapi taripasqaykichiswan wawqi masikunata maskakumuychis, ajinamanta jayk'aqchus chay qhapaq kaqkuna tukukupunqa chhika wiñay kawsay wasikunapi mayqimpas qankunaman jap'iqanasunkichispaq. 10 “Pichus as chhika chaniyuq kaqkunata chiqampi apaykachan chayqa, achkha chaniyuq kaqkunataqa chiqanllapitaqmi apaykachanqa; jinataq pichus as chhika chaniyuq kaqkunapi mana chiqampi apaykachan chayqa, achkha chaniyuq kaqkunataqa manallataqmi chiqampi apaykachachkanqachu. 11 Qankunachus kay pachapaq llullawan taripasqa qhapaq kaqkunawan mana chiqampi apaykachankichis chhikaqa, ¿piñataq chiqan qhapaq kaqkunata apaykachachisunkichisri? 12 Wajkunapaq kaqninkunajawapichus mana chiqanta apaykachapunkichis chhikaqa, ¿piñataq qankunapaq wakichasqa kachkan chayta qusunkichisri? 13 “Manam pi jaywaqpas kikimpachapi iskay wasiyuqman jaywayta atichkanmanchu; imaraykuchus ujta chhiqnikunqa ujkaqtataq munakunqa, manachayqa ujman sumaqta jaywanqa ujkaqmantaq juch'uychanqa. Manam Diostawan qhapaq kaytawan jaywayta atikuchkanmanchu.” 14 Fariseokuna, qulqi sunqu kasqankuraykutaq, chayta uyarispaqa Jesusmanta asikurqanku. 15 Jesustaq paykunaman ajinata nirqan: “Qankunaqa runakunapaq ñawpaqimpi, chiqan runakunapas kawaqchis ajinata qhawachikunkichis, chaywampas Diosqa sunquykichista allintam riqsin; ajinaqa runakunapaq ancha allin uqharispa qhawasqata kachinku chaykunamanta Diosqa millakunmi. 16 “Kamachiywan Diospaq sutimpi willaqkunawanqa Juan runakamam chayamunku. Chhikamanta kayniqmantaq Diospaq qhapaq suyunmantam sumaq willaykuna willakun, jinaspataq tukuyninkumanmi kallpawanjina waykunankupaq tanqaykukun. 17 “Janaqpachawan jinataq kaypachawan ch'usaqman tukukunanqa astawan jasallaraqmi, kamachiykunamanta uj ch'ulla qilqapas mana junt'akunanmanta niqtimpasqa. 18 “Pichus warminta wijch'un, jinaspa waj warmiwan runachakupun chhikaqa, millay khuchi juchatam chay qhariqa ruwan; jinataq pichus wijch'usqa warmiwan runachakupun chayqa millay khuchi juchallatataqmi ruwapun. 19 “Uj qhapaq runa karqan, paytaq achkha chaniyuq munay p'achakunawan p'achallikuq karqan, jinataq sapa p'unchaykunam musphay mikhuna raymikunata ruwaq karqan. 20 Chaypitaq, uj wajcha kawsayniyuq Lázaro sutiyuq runa karqallantaq, mayqinchus ch'usaq qarachi unquypaq tukjasqam karqan, paytaq chay qhapaq runapaq wasi punkun qasi pampa chhikapi tiyaykuq aliqam karqan. 21 Kay wajcha kawsayniyuq runataq, qhapaq runapaq mikhunan chhikamanta t'akaqakuq puchu mikhuy q'upakunawan sajsaykuyta munarqan; jinaspataq alqukunapas qarachinkunata llaqwaraq qayllachakumurqanku. 22 Uj p'unchaytaq chay wajcha kawsayniyuq runa wañupurqan, angelkunataq Abrahamwan kuska tiyarikuspa mikhurikunampaq pusakupurqanku. Chay qhapaq runaqa wañupurqallantaqmi, jinaspataq p'amp'aykusqam kapurqan. 23 “Qhapaq runaqa maymanchus wañuqkuna purinku chay ñak'arina chhikapi ñak'arichkarqan chhikaqa, wichayniqman qhawatatarikuspa karuniqmanta Lazarota Abrahamwan kuska tiyaykuchkaqta rikurqan. 24 Chhikataq ajinata wajach'akurqan: ‘¡Abraham tatay, nuqamanta khuyapayarikuway! Nuqa kachkani chayman Lazarota kacharimuway, ruk'anan ch'ullpata unuman challpuykurispa simiyman churaykuspa kay ñak'ariyniymanta thanirichinawampaq, imaraykuchus anchatam kay nina lawray ukhupi ñak'arichkani –nispa. 25 Chaywampas Abrahamqa ajinata payman jaynirqan: ‘Waway, imaynatachus kawsachkarqanki chhikaqa tukuy imajawapi kawsasqaykimanta tupaqiyki jap'iqapusqaykimanta yuwatatarikuy, Lazarotaq kawsaynimpi mana allin tupaqinkunallatam jap'iqarqan. Kunantaq payqa sunquchasqam kaypi kapun, qantaq ñak'arichkanki. 26 Chaywampas qankuna kachkankichis chay chhikamanta nuqayku kachkayku chaykamaqa uj athun manchay chinkana ukhum kan; mayqintachus kayniqmanta chayniqman chimpay munaqkunaqa manam atichkankuchu, manallataqmi chayniqmanta kayniqman chimpamuytapas atichkallankutaqchu’ –nispa. 27 “Qhapaq runaqa ajinata nirqan: ‘Ajinaqa Abraham tatay, Lazarota tataypaq wasinman kachanaykipaq mañarikuyki, 28 maypichus phichqa wawqikunayuq kani, paykunaman willamunampaq ajinamanta paykunaqa kay ñak'ariy chhikaman ama jamunankupaq’ –nispa. 29 Abrahamtaq payman ajinata nirqan: ‘Moisespaq jinataq Diospaq sutimpi willaqkunapaq qilqasqankunaqa paykunapaq kanmi: ¡Chayman uyarichunku!’ –Nispa. 30 Qhapaq runataq ajinata jaynirqan: ‘Abraham tatay, chayllawanqa manaraqmi junt'asqachu kachkanman; chaywampas uj wañusqachus kawsarinman jinaspa paykunaman rikhurinman chhikakaqmi paykunaqa Diosman kutirimunqaku’ –nispa. 31 Chaywampas Abrahamqa payman ajinata nirqan: ‘Moisesman jinataq Diospaq sutimpi willaqkunamanchus mana uyarinku chhikaqa, manallataqmi pi wañusqamanta kawsarimuqmampas iyaw nichkanqakuchu,’ –nispa.”
1 Jesusqa yachaqaq qatiqninkunaman ajinata nirqan: “Jucha ruwayman qhawachiqkunamantaqa manam jark'aqakunajinachu kachkan; chaywampas ¡imalla kachkanqa pi runachus wakinkunata juchaman urmachichkan chaypaqqa! 2 Uj juch'uy nuqaman iyaw niq wawaykunata juchaman urmaykuchinanmanta niqtimpas, allinraqmi kanman uj athun piqana marana rumiwan kunkanmanta wataykuspa athun quchaman chhuqaykunankuqa. 3 ¡Qhawaqarikuychis! “Wawqiykichu qanman mana allinta ruwaspa juchaman chayan chhikaqa, k'amiykuy; chaywampas allin chiqa runamanchus kutipun chhikataq pampachapuy. 4 Qanchis kutichus uj p'unchaypi qanman mana allinta ruwaspa juchachakun, jinaspataq qanchis kutillataq qanman: ‘manañam chayta ruwasaqñachu’ –nispa jamun chhikaqa, pampachanaykim.” 5 Tata Jesuspaq kachasqankunataq payman kayta mañarikurqanku: –Astawan iyawniyuq kayta quwaychis –nispa. 6 Tata Jesustaq paykunaman ajinata jaynirqan: –Qankunachus mustasapaq uj juch'uy mujunjina iyawniyuq kawaqchis chhikaqa, kay sach'aman ‘chay chhikamanta t'irarqukuy jinaspataq quchaman mallkiykukumuy’ niwaqchis chhikaqa, payqa uyarisunkichismanmi. 7 “Qankunamanta maykaqpas manam jaywaqnin chajra ruwanamanta manachayqa uywa michinamanta chayamuqtinqa ‘waykumuy jinaspa mikhunapaq tiyarikuy’ nispa nichkanmanchu. 8 Manachayqa ‘mikhunata wakichipuway, ujyanaykama, mikhunaykamataq imapaqpas wakicharisqa suyachkaway, qankaqqa chhikamantaraqmi mikhunkipas ujyankipas,’ –nispam qankunaqa ninkichis. 9 Qampaq kamachisqaykimanjina jaywaqniykipaq ruwasqanmantaqa manallataqmi yuspäraytapas quchkankichu. 10 Ajinallatataqmi qankunaqa Diospaq tukuy kamachisqankunata junt'apunkichis chhikamantaraqmi ajinata niyta atinkichis: ‘Mana imapaq allin jaywaqkunam kayku, imaraykuchus imachus ruwanayku karqan chaymanta astawanqa manam junt'ayta atiykuchu,’ –nispa.” 11 Jerusalén llaqtaniqman puriynimpitaq, Jesusqa Samaria jinataq Galilea suyukunaniqta purirqan. 12 Jinaspataq uj aylluman chayarqan, maypichus chunka lliqi unquyniyuq runakuna payman taripaq lluqsimurqanku, paykunataq Jesusmanta karuniqllapi qhipararqanku, 13 ajinata qaparikuspa: –¡Jesús, Yachachiq, nuqaykumanta khuyapayarikuwaychis! –Nispa. 14 Jayk'aqchus Jesusqa paykunata rikurqan chhikataq, paykunaman ajinata nirqan: –Sacerdotekuna qayllaman rikuchikuq puriychis –nispa. Purichkaqtinkutaq, paykunaqa chay unquyninkumanta picharasqa rikhuripurqanku. 15 Paykunamanta ujkaqtaq, pichasqa kapusqanta rikukuspaqa, athun kunkanwan Diosman yupaychaspa kutirimurqan, 16 jinaspataq Jesuspaq ñawpaqimpi killpiykukuspa, pampakama k'uñuykukuspataq payman yuspärayta qurqan. Kay runataq Samaria suyumantam karqan. 17 Jesustaq ajinata nirqan: –¿Mayqinkunachus unquyninkunamanta pichasqa karqanku chaykunaqa, manachu chunkayuq kachkarqankuri? ¿Wakin isqunniyuqkaq maypitaq kankuri? 18 ¿Kay puriq runallachu Diosman yupaychaq kutirimunri? –Nispa. 19 Jinaspa chay runaman ajinata nirqan: –Jatariy jinaspa puripuy; iyaw nisqaykiraykum alliyachisqa kanki –nispa. 20 Fariseokunaqa Jesusman jayk'aqtaq Diospaq qhapaq suyun chayamunqa, chayta tapurirqanku, paytaq paykunaman ajinata jaynirqan: –Diospaq qhapaq suyun jamunanqa, manam tukuyniyuqpaq rikunanjinachu kachkanqa. 21 ‘Kaypi kachkan’ manachayqa ‘Chhaqaypi kachkan’ nispaqa manam nikunqachu; imaraykuchus Diospaq qhapaq suyunqa qankuna chawpipiñam kapun –nispa. 22 Yachaqaq qatiqninkunamantaq ajinata nirqan: –Nuqa runapaq Churimpaq uj p'unchaynillaytapas qankunapaq rikuyta munanaykichis pachaqa chayamunqam, chaywampas manam rikuchkankichischu. 23 Wakinkunaqa ajinata ninqaku: ‘Kaypim kachkan,’ manachayqa ‘chhaqaypim kachkan’ –nispa; chaywampas ama puriychischu, amallataq qatiychispaschu. 24 Imaraykuchus, imaynataq llijullijuqa ujta k'ancharimun jinaspa ujniqmanta wajniqkama janaqpachapi k'ancharin, ajinallataqmi Nuqa runapaq Churin kutimuyniy p'unchaypiqa k'ancharinqa. 25 Chaywampas ñawpaqtaqa anchatam ñak'arinay kanqa, jinaspataq kaypacha kawsaq runakunapaq chhiqnisqam kasaq. 26 Imaynatachus Noé runapaq pachankunapi ruwakurqan, ajinallataqmi Nuqa runapaq Churin kutimunay p'unchaykunapi ruwakunqa. 27 Runakunaqa mikhuchkarqanku, ujyarachkarqanku jinataq runachakuchkarqanku, Noé runapaq athun yampuman waykupunankamaqa, chhikataq unuwan juchanchana p'unchay chayamurqan jinaspataq tukuyninkum wañurapurqanku. 28 Ajinallatataqmi Lot runapaq pachankunapi ruwakurqan: runakunaqa mikhuchkarqanku, ujyarachkarqanku, rantirakuchkarqanku, ranqarakuchkarqanku, tarpurachkarqanku, jinataq wasikunatapas wasichachkarqanku; 29 chaywampas Sodoma llaqtamanta Lot lluqsimpuchkarqan chhikataq, janaqpachamanta ninapiwan azufrepiwan paraykumurqan, jinaspataq tukuyninku wañurapurqanku. 30 Ajinallataqmi Nuqa runapaq Churin rikhurimunay pachaqa kanqa. 31 “Chay p'unchaypiqa, pichus wasipata kanchampi kachkan, jinaspa wasin ukhupi kaqninkuna kan chhikaqa, ama ima jurqumuqpas uraqamuchunchu; jinataq pichus chajranampi kachkan chayqa, ama wasinman kutirichunchu. 32 Lot runapaq warminmanta yuwarikuychis. 33 Pichus kawsaynin qhispichiyta munanqa chayqa, kawsaynintam apt'akunqa, chaywampas pichus kawsayninta apt'akunqa chaytaq qhispichinqam. 34 “Nuqa qankunaman niykichis, chhaqay tutapiqa iskayniyuq kikin warachapi puñurachkaqkunamantaqa, ujninmi uqharisqa kapunqa, ujninkaqtaq saqiwachasqa kanqa. 35 Iskay piqarachkaq warmikunamantaqa ujninmi uqharisqa kapunqa, ujninkaqtaq saqiwachasqam kanqa. 36 Iskay runakuna chajrapi kachkaqmantaqa ujninmi uqharisqa kapunqa, ujninkaqtaq saqiwachasqa kanqa” –nispa. 37 Chhikataq payman ajinata tapurirqanku: –¿Tata Jesús, maypitaq kay ruwakunqari? –Nispa. Paytaq paykunaman ajinata jaynirqan: –Maypichus aya kachkan, chaypim suwiq'arakunaqa tantakumunqaku –nispa.
1 Jesusqa paykunapaq Diosmanta ama sayk'uspapuni mañakunankupaq uj rijch'anachiyta willarirqan. 2 Paykunamantaq ajinata nirqan: “Uj juchanchaq runam uj llaqtapi karqan, paytaq Diostapas manam mancharqanchu, manallataqmi runakunatapas runatajina rikurqanchu. 3 Chay kikin llaqtapiqa, uj sapayaq wajcha warmi karqallantaq, paytaq uj ch'aqwanaman chayasqa, jinaspataq juchanchaq runaman chiqampi allich'arinampaq willkatakuq purirqan. 4 Achkha p'unchaykunaña chay juchanchaq runaqa mana uyariyta munarqanchu, chaywampas chhikamantaraq ajinata yuwatatarikurqan: ‘Diosmanqa manam manchachkanichu, jinataq runakunamampas manam runatajina rikuchkanichu, 5 chaywampas, kay sapayaq wajcha warmipaq ancha qhatukusqanraykuqa paymanta sayqatarisaqmi, ajinamanta umay nanachiq astawan ama jamukuchkanallampaq,’ –nispa.” 6 Tata Jesustaq kaytawan yaparirqan: “Kaytam chay saqra juchanchaq runaqa nirqan” –nispa. 7 Ajinaqa, ¿Manachu Diosqa ajllikusqankuna tuta p'unchay paymanta mañakusqankurayku sayqatarikuchkanmanri? ¿Suyarichinmanchuri? 8 Nuqa niykichis, mana juch'uytapas suyarispam paykunamanta sayqatarikunqa. Chaywampas Nuqa runapaq Churin jamuchkasaq chhikaqa, ¿Diospi iyaw niq runakunataqa taripasaqraqchuri? –Nispa. 9 Pikunachus chiqan runa kasqankuta yuwakurqanku, jinaspa wakinkunaman juch'uycharqanku chay runakunapaq kay waj rijch'anachiyta Jesusqa willarirqallantaqmi: 10 “Iskay runakuna Diospaq wasinman mañakuq purirqanku: ujqa fariseo karqan, ujkaqtaq Roma llaqtapaq qulqi apthapiqnin runa karqan. 11 Fariseotaq sayaykuspa ajinata nispa Diosmanta mañakurqan: ‘Dios Tatay, yuspärayta quyki imaraykuchus nuqaqa manam wakin runakunajina suwa, saqra, waj warmikunawan millay khuchi juchachakuq runachu kachkani, manallataqmi kay qulqi apthapiq runajinapas kachkallanitaqchu.’ 12 Nuqaqa iskay kutim qanchis p'unchaypi mikhuy jark'aqakuyta ruwani, jinataq llank'asqaymanta qulqi jap'iqasqaymantapas chunkakaq tupaqintam qanman quyki” –nispa. 13 Chaywampas qulqi apthapiq runaqa, uj chhika qhipaniqllapim qhiparachkarqan, jinaspataq ñawintapas manaraqmi janaqpachaman qhawkatayta munarqanchu, manachayqa ajinata nispam wijsapatallanta takakurqan: ‘¡Diosniy, nuqa jucharara kasqaymanta khuyapayarikuway!’ –Nispa. 14 Nuqa niykichis, kay qulqi apthapiq runaqa chiqan runañam wasinman kutiripun, chaywampas fariseo runakaqqa manam. Imaraykuchus pipas pay kikin athunchakunqa chayqa juch'uychasqam kanqa; Jinataq pichus llamp'u sunquyuq kachkan chaytaq athumpi kachisqam kallanqataq. 15 Jesusmanqa juch'uy uña wawakunata llankharinampaq puskatarqallankutaqmi; chaywampas yachaqaq qatiqkunaqa chayta rikuspa, pikunachus puskatachkarqanku chaykunaman runkhaykuyta qallarirqanku. 16 Chhikataq Jesusqa paykunaman wajaspa ajinata nirqan: –Chay wawakuna nuqaman chimpamuqta ama jark'aychischu, imaraykuchus Diospaq qhapaq suyunqa kay wawakunajina kaqkunapaqmi. 17 Sut'inta niykichis, pichus kay wawakunajina Diospaq qhapaq suyunta mana jap'iqachkan chayqa, manam chayman waykuyta atichkanqachu –nispa. 18 Judiokunapaq uj kurajkaqnin Jesusman ajinata tapurikurqan: –Allin Yachachiq, ¿wiñay kawsay taripanaypaq, ima ruwanaytaq kanmanri? –Nispa. 19 Jesustaq payman ajinata jaynirqan: –¿Imamantataq allin niwankiri? Uj sapallam allinqa kan: chaytaq Diosmi. 20 Kamachiykunata yachankiñam: ‘Ama millay khuchi juchata waj warmikunawan ruwaychu, ama wañuchiychu, ama suwakuychu, ama waj runakunajawapi mana allinman chayachinapaq llulla rimaykunata rimaychu, tataykita jinataq mamaykita athumpi kachiy –nispa.’ 21 Chay runataq Jesusman ajinata nirqan: –Tukuy chayta wawamantapacham junt'ani –nispa. 22 Kayta uyarispataq, Jesusqa payman ajinata jaynirqan: –Uj ruwanaykim kachkanraq: tukuy ima kaqniykikunata ranqaramuy, chhikamantataq mana imayuq wajcha runakunaman qumpuy. Ajinamanta janaqpachapi tukuy imayuq qhapaq kaqniykikuna kanampaq. Chhikamantataq jamuspa nuqaman qatimuway –nispa. 23 Chaywampas jayk'aqchus chay runa kayta uyarirqan chhikataq, anchatam llakirikupurqan, imaraykuchus payqa ancha qhapaq runam karqan. 24 Jesustaq ajina kachkaqta rikuspaqa, kayta nirqan: –¡Ima kallpalla kachkanqa qhapaqkunapaq Diospaq qhapaq suyunman waykunankuqa! 25 Astawan jasallaraqmi kanman uj kamillu yawripaq ñawinniqta ujniqman lluqsinanqa, Diospaq qhapaq suyumpi uj qhapaq runapaq waykunanmanta niqtimpasqa –nispa. 26 Chay uyariqkunataq ajinata tapurikurqanku: –¿Chhikaqa, pitaq qhispisqa kanqari? –Nispa. 27 Jesustaq paykunaman ajinata jaynirqan: –Imachus runapaq mana atinajina kachkan chayqa Diospaq atikullanmi –nispa. 28 Pedrotaq payman ajinata nirqan: –Tata Jesús, nuqaykuqa tukuy imaykunata saqiwachaspam qanman qatimuykichis –nispa. 29 Jesustaq paykunaman ajinata jaynirqan: –Sut'inta niykichis; mayqinchus Diospaq qhapaq suyunrayku, wasinta, warminta, wawqinta, tatanta, manachayqa wawankunatachu saqiwachan chayqa, 30 kunan p'unchay kawsaynimpi achkhataraq jap'iqanqa, jinataq jamuq p'unchaykunapiqa, wiñay kawsaytam jap'iqanqa. 31 Jesusqa chunka iskayniyuq yachaqaq qatiqninkunaman wajniqman wajaqarqan, jinaspataq paykunaman ajinata nirqan: “Kunanqa Jerusalén llaqtaniqman purisunchis, maypichus Diospaq sutimpi willaqkunakunaqa qilqasqankunapi Nuqa runapaq Churinmanta willachkarqanku tukuy chaykunam junt'akunqa. 32 Imaraykuchus puriq runakunamanmi puskatawanqaku, jinaspataq nuqamanta asikunqaku, mana allin rimaykunawan sutichjawanqaku, jinaspataq thuqkatawanqaku. 33 Maqarquwanqaku jinaspataq wañurquchiwanqaku; chaywampas kimsa p'unchaymantaqa kawsarimpusaqmi” –nispa. 34 Paykunataq kay nisqankunamantaqa manam imatapas yuwaywan jap'iqayta atichkarqankuchu, manallataqmi ima rimachkasqantapas yachachkarqankuchu, imaraykuchus kay rimaykunaqa manam paykunapaq yuwaywan jap'iqananku chanichu kachkarqan. 35 Jayk'aqchus Jesusqa Jericó llaqtaman qayllachakuchkarqanña chhikaqa, uj ñawsa runa ñanjawapi runakunamanta mañjakuspa tiyachkarqan, 36 achkha runakuna chayniq purichkaqta uyarispataq, ‘imataq ruwakuchkan’ –nispam tapurikurqan. 37 ‘Nazaret llaqtapi kaq Jesusmi chayniqta purichkan,’ –nispam jaynirqanku, 38 chhikataq payqa ajinata nispa waqach'akurqan: –¡Jesús, Davidpaq Churin nuqamanta khuyapayarikuway! –Nispa. 39 Ñawpaqta puriykuchkaq runakunataq jup'ayt'achinapaq k'amiykurqanku, chaywampas payqa astawan kallpawanraqmi waqach'akurqan: –¡Davidpaq Churin, nuqamanta khuyapayarikuway! –Nispa 40 Jesustaq purichkaspa sayt'arqan, jinaspataq pusamunankupaq kamachirqan. Jayk'aqchus qayllampi kapurqan chhikataq, payman ajinata nispa tapurirqan: 41 –¿Ima ruwanaytataq qanrayku munankiri? –Nispa. Chay ñawsa runataq ajinata jaynirqan: –Apu Tata, wajmanta qhawatataytam munani –nispa. 42 Jesustaq payman ajinata nirqan: –¡Wajmanta qhawatatay! Iyawniykiraykum alliyachisqa kapunki –nispa. 43 Kikin pachapitaq chay ñawsa runaqa qhawatatapurqan, jinaspataq Diosman yupaychaspa Jesusta qatipurqan. Jinallataq tukuy kay rikuq runakunaqa Diosta yupaycharqanku.
1 Jesusqa Jericó llaqtaman waykuspa ujniqmanta wajniqkama puriykachayta qallarirqan. 2 Chaypitaq uj Zaqueo sutiyuq qhapaq runa tiyakurqan, mayqinchus Roma llaqtapaq qulqi apthapiqninkunapaq kurajkaqnin karqan. 3 Kaytaq Jesusman riqsiyta munarqan, chaywampas achkha runa kaqtinqa manam rikuyta atirqanchu, imaraykuchus Zaqueoqa ancha juch'uy muqu runallam karqan. 4 Chayraykum phawakama ñawparispa uj sach'aman wayllunk'ukuspa chimparqan, mayniqtachus Jesús purinan kachkarqan chay qayllamanta rikurqunapaq. 5 Jayk'aqchus Jesusqa chayniqta purichkarqan chhikataq, wichayniqman qhawkataspa payman ajinata nirqan: –Zaqueo, usqhayta uraqamuy, imaraykuchus kunan p'unchayqa wasiykipim qaynarasaq –nispa. 6 Zaqueotaq usqhayllatam uraqamuspa Jesusman ancha kusisqa jap'iqarqan. 7 Kayta rikuspataq, tukuy chaypi kachkaq runakunaqa Jesusmanta thuthukuyta qallaripurqanku: Uj jucharara runapaq wasimpi qaynaraqmi purichkan –nispa. 8 Chhikataq Zaqueoqa jatarispa Tataman ajinata nirqan: –Apu Tata qhawariy, tukuy kaqniykunamanta kuskantam mana imayuq wajcha runakunaman ch'iqirachimusaq; jinataq pimantachus imatapas suwarqani chaymanqa, tawa kutitawanraqmi kutichipusaq –nispa. 9 Jesustaq payman ajinata nirqan: –Kunan p'unchaymi kay wasiman qhispiy chayamun, imaraykuchus kay runaqa Abrahampaq tunu allchhinllataqmi kakuchkan. 10 Imaraykuchus Nuqa runapaq Churinqa imachus chinkasqa kachkarqan chay maskaq jinataq qhispichiqmi jamuni –nispa. 11 Runakunataq kaykunata nichkaqtam Jesusman uyarichkarqanku, paytaq paykunaman uj rijch'anachiyta willarirqan, imaraykuchus ñaqa Jerusalén llaqta qayllapiñam kapurqan, jinataq paykunaqa Diospaq qhapaq suyun usqhayllata chayamunantam yuwachkarqanku. 12 Kayta niykichis: “Uj ancha atiyniyuq qhapaq runam karqan, mayqinchus waj karu suyuniqman llaqta apaykachanapaq atiyta jap'iqamuqmi purirqan, chhikamanta kutirimpunapaq. 13 Manaraq lluqsichkaspataq, chunka llank'aqninkunata wajarqan, sapa ujman achkha qulqita quspataq paykunaman ajinata nirqan: ‘Kay qulqiwan qhatuta ruwaspa nuqapaq kutimunaykama miratatachimuychis’ –nispa. 14 Chaywampas llaqtamasinkunaqa payta chhiqnikurqanku, jinaspataq paypaq qhipanta chaskikunata ajina nimuqta kacharqanku: ‘Manam kay runapaq suyuyku apaykachaqniyku kananta munachkaykuchu’ –nispa. 15 “Chaywampas payqa llaqta apaykachanapaq atiytaqa jap'iqamurqanmi, jinaspataq suyunman kutirimpurqan. Jayk'aqchus chayampurqan chhikataq, pikunamanchus qulqinta qurqan chay llank'aqkunata wajamunankupaq kamachirqan, sapa uj jayk'atataq qulqinta miratatachisqa chay yachanapaq. 16 Ñawpaqkaq payman chimpaspa ajinata nirqan: ‘Tata, qulqiykiqa chunka kutitawanmi miratatapun’ –nispa. 17 Chay suyu apaykachaqtaq payman ajinata jaynirqan: ‘Allillanmi; kusa llank'aq runam kanki; ajinaqa as chhikapi uyarikuq kasqaykiraykuqa, chunka llaqtakunajawapim purichinaykipaq atiyta qusqayki’ –nispa. 18 Wajñataq chimpaspa ajinata nirqan: ‘Tata, qulqiykiqa phichqa kutitawanmi miratatapun’ –nispa. 19 Kaymanqa ajinallatataq jaynirqan: ‘Qanmanqa phichqa llaqtakunajawapi purichinaykipaq atiytam qusqayki’ –nispa. 20 “Chaywampas ujkaq ajinata nispa chimparqallantaq: ‘Tata, kaypim qulqiykiqa kakuchkan. Uj istallapi k'iruykusqatam pakapuyki; 21 imaraykuchus qampaq ancha qhatukuq runa kasqaykitaqa yachanim, maypichus mana quchkanki chaymanta mañaq kasqaykita jinataq mana tarpusqa kachkan chaymanta apthapiq kasqaykitapas yachallanitaqmi, chayraykum qanmanta mancharqani’ –nispa. 22 Chhikataq suyu apaykachaqqa payman ajinata nirqan: ‘Mana imapaq allin saqra llank'aq runa, kikin rimayniykikunawanmi juchanchayki. Nuqapaq qhatukuq runa, maypichus mana qusqaypi mañaq kasqayta, jinataq mana tarpusqaypi apthapiq kasqayta yacharqanki chhikaqa, 23 ¿imamantataq chay qulqiyta qulqi pakana wasiman mana aparqanki, jinaspa nuqa wasiman kutimpunaypaq chay qulqiyta miraynintawanraq kutichipunawaykipaqri?’ –Nispa. 24 Jinaspataq chaypi kaqkunaman ajinata nirqan: ‘Chay qulqita qichuqaychis jinaspataq pichus waj chunka qulqitawan mirachichkasqa chayman qupuychis’ –nispa. 25 Paykunataq payman ajinata nirqanku: ‘Tata, ¡paypaq chunkapiwan kapunñamarï!’ –Nispa. 26 Suyu apaykachaqtaq ajinata jaynirqan: ‘Ajinaqa kayta niykichis, achkha kaqniyuqmanqa, astawanraqmi qukunqa; chaywampas mana kaqniyuqmanqa, as chhika kaqnintapas qichuqasqaraqmi kanqa. 27 Nuqapaq suyu apaykachaqniykichis kanayta mana munaq chhiqnikuqniykunakaqtaqa kayman apamuychis jinaspa nuqapaq ñawpaqiypi wañurachiychis” –nispa. 28 Kayta nispataq, Jesusqa Jerusalén llaqtaniqman puriykupurqan. 29 Jayk'aqchus Betfagé jinataq Betania llaqtakuna qayllapi, Olivos nisqa sutiyuq urquniqpi kapurqan chhikataq, iskay yachaqaq qatiqninkunata kacharqan, 30 paykunamantaq ajinata nirqan: –Chimpapi kachkan chayniq juch'uy aylluman puriychis, chayman chayaspataq uj manaraq pipaq sillasqan asnuta watasqa kachkaqta taripankichis. Paskaramuspataq aysarimuychis. 31 Pichus, imapaqtaq paskarachkankichis nispa tapurisunkichis chhikaqa, Tata Jesusmi kay asnuta munachkan, nispam ninkichis –nispa. 32 Yachaqaq qatiqkunataq, imaynatachus Jesusqa nichkasqa chaymanjinam purispa taripamurqanku. 33 Chay asnuta paskaramuchkaqtinkutaq, asnuyuq runakunaqa paykunaman ajinata tapurirqanku: –¿Imamantataq paskarachkankichisri? –Nispa. 34 Paykunataq ajinata jaynirqanku: –Tata Jesusmi kay asnuta munachkan –nispa. 35 Mantillunkunawan asnupataman churqataspataq, Jesús qayllaman ayskatarqanku, jinaspataq chayman tiyqatachirqanku. 36 Jesús puriykuchkaqtintaq, runakunaqa mantillunkunata ñan pampapi mast'ararqanku. 37 Olivos nisqa urquniq qhata urayman qayllachakurqan chhikataq, tukuy payman qatiqninkunataq kusikuymanta waqach'akuyta, jinataq Diosman tukuy musphay ruwayninkuna rikusqankumanta yupaychayta qallarirqanku. 38 Paykunataq ajinata nirqanku: –¡Yupaychasqa kachun, Dios Tatapaq sutimpi jamuq Qhapaq suyu apaykachaqqa! ¡Sunqu tiyaykuy janaqpachapaq kachun jinataq sumaq k'anchaypi janaq chhikakunapi athunchasqa kachun! –Nispa. 39 Chhikataq runa chawpipi kachkaq fariseokunaqa payman ajinata nirqanku: –Yachachiq, chay qatiqniykikunata runkhatatay –nispa. 40 Chaywampas Jesusqa paykunaman ajinata jaynirqan: –Nuqa niykichis, kaykunachus jup'ayankuman chhikaqa, rumikunam waqach'akunqaku –nispa. 41 Jayk'aqchus ñaqa Jerusalén llaqta qayllaman chayachkarqan chhikataq, llaqtata rikuspaqa ajinata nispam payrayku waqarikurqan: 42 “¡Jerusalén llaqtapi tiyakuq runakuna! ¡Jayk'ataraqmi kusikuyman, kunan p'unchaypichus qankunaqa, imachus sumaqpi kawsakuy kachkan chayta riparakuwaqchis chhikaqa! Chaywampas qankunaqa manachujinam riparakuchkawaqchischu. 43 Imaraykuchus mana allin millay p'unchaykunam qankunapaq jamunqa, maypichus chhiqnikuqniykichiskunaqa qankunapaq muyuriyniykichispim pirqata sayarichinqaku, muyuykusunkichis jinaspataq tukuyniqmantam phawqatamusunkichis, 44 jinaspataq ch'usaqtam t'unarqusunkichis. Manam uj rumitapas waj rumijawapi kachkaqta saqinqakuchu. Tukuyniykichismi wañurachisqa kapunkichis jinataq tukuy kaykunatam ñak'arinkichis, imaraykuchus jayk'aqchus Diosqa qankunaman qhispichiq kachamuchkarqawan chaytaqa manam jap'iqachkarqankichischu” –nispa. 45 Kay chhikamantataq, Jesusqa Diospaq wasinman waykupurqan, chaypitaq ranqaqkunata jinataq rantikuqkunata qatirquyta qallarirqan. 46 paykunamantaq ajinata nirqan: –Qilqasqakunapiqa ajinatam nin: ‘Wasiyqa Diosmanta mañakuna wasim kanqa,’ chaywampas qankunaqa chay wasimanta suwakunapaq jutk'unman tukuchipusqankichis –nispa. 47 Sapa p'unchaykunataq Jesusqa Diospaq wasimpi yachachirqan, kurajkaq sacerdotekuna jinataq Diospaq kamachiynin yachachiqkuna, jinallataq llaqtamanta kurajkaqninkunapiwan payman imaynamanta wañuchinapaq maskachkarqanku. 48 Chaywampas manam imaynamanta wañuchiytapas atichkarqankuchu, imaraykuchus tukuy runakunam paypaq yachachiyninkunata sumaqta uyarichkarqanku.
1 Uj p'unchay, Jesusqa Diospaq wasimpi runakunaman yachachispa jinataq sumaq willaykunata willaspa kachkaqtintaq, kurajkaq sacerdotekuna, jinataq Diospaq kamachiynin yachachiq runakuna, machulakunawan kuska chayaykumurqanku, 2 jinaspataq payman ajinata nirqanku: –¿Ima atiywantaq kaykunata ruwankiri? ¿Pitaq kay atiyta qusunkiri? –Nispa. 3 Jesustaq paykunaman ajinata jaynirqan: –Nuqa qankunaman tapurillasqaykichistaqmi. Jayniwaychis ari: 4 ¿Pitaq Juanta bawtisanampaq kachamun, Dioschu manachayqa runakunachu ichä? –Nispa. 5 Paykunapurataq ajina ch'aqwarayta qallarirqanku: “Diosmi kachamun nisunchis chhikaqa, ‘¿Imamantataq payman mana iyaw nirqankichisri? –Nispachariqa niwasunqa.’ 6 Manallataq runakunam kachamun nispa nichuwanchu, imaraykuchus runakunaqa rumiwan ch'aqirquspachariqa wañuchiwasunqa, imaraykuchus tukuyninkum Juanpaq uj Diospaq sutimpi willaq runa kasqanta yachanku, –nispam ch'aqwararqanku.” 7 Ajinaqa pichus Juanta bawtisanampaq kachamurqan chaytaqa manam yachachkaykuchu, nispam jaynirqanku. 8 Chhikataq Jesusqa paykunaman ajinata jaynirqan: –Ajinaqa nuqapas manallataqmi ima atiywantaq kaykunata ruwani chaytaqa nichkasqaykichischu –nispa. 9 Jesusqa runakunaman rimapayayta qallarirqan, jinaspataq kay rijch'anachiyta willarirqan: “Uj runa chajranampi uvata mallkiykurqan, chhikamantataq uj llank'aq runakunaman wakiypi quykuspa karuniqman puripurqan. 10 Ñaqa apthapina pacha kapuqtintaq, uj uywasqanta chay uvas apthapisqamanta imachus paypaq tupaqin kachkarqan chay mañamunampaq kachamurqan; chaywampas chay llank'aq runakunaqa maqarquspa mana imayuqta kachawachapurqanku. 11 Chhikataq chajrayuqqa waj uywasqantañataq kachamurqan; chaywampas kaymanqa mana allin rimaykunawanmi sutichjarqanku, maqarquspataq mana imayuqta kachawachapurqanku. 12 Wajmanta ujtañataq kachamurqan, chaywampas llank'aqkunaqa kikillantataq chhuqrirquspa jawaniqman chhuqawachapurqallankutaq. 13 “Chhikaraqmi chajrayuqqa ajinata nirqan: ‘¿Imatataq ruwasaqri? Munasqa wawaytam kachasaq; ichapas paykaqta mancharinqaku’ –nispa. 14 Chaywampas jayk'aqchus chay churinta rikurqanku chhikaqa, llank'aqkunaqa paykunapura ajinata rimanarikurqanku: ‘Kaymi tatampaq ima kaqninkunatapas jap'inqa; kay chajranan nuqanchispaq qhiparapunampaq wañurquchisunchis’ –nispa. 15 Ajinaqa chay uvas chajramanta aysarqumurqanku jinaspam wañurquchipurqanku. “¿Qankunaqa, uvas chajrayuq runaqa, chay llank'aqkunawan imatam ruwanqa nichkankichistaqri? 16 Payqa purinqa jinaspa chay llank'aqkunata wañurachimunqa, uvas chajratataq waj llank'aqkunaman qumpunqa” –nispa. Kayta uyarispataq, ajinata nirqanku: –¡Chayqa, amalla jayk'aqpas ajina kanmanchu! –Nispa. 17 Chaywampas Jesusqa paykunaman qhawkatarispa ajinata nirqan: –Chhikaqa, ¿imaniytataq munan kay Qilqasqakunapi nichkan chayri? ‘Ima rumitachus wasi ruwaqkunaqa juch'uychachkanku chayqa, pirqa japqasiq rumimanmi tukupun.’ 18 Mayqimpas chay rumijawaman jalqatanqa chayqa, t'unaman tukjasqam kapunqa; jinallataq chay rumichus mayqimpatamampas jalqatanqa chhikaqa ñut'utam tukuchinqa –nispa. 19 Kurajkaq sacerdotekuna jinataq Diospaq kamachiynin yachachiqkunaqa, chay kikin pachapim Jesusman jap'iykuyta munachkarqanku, imaraykuchus chay rijch'anachiy rimasqanwanqa, paykunamanta rimasqantam riparakupurqanku. Chaywampas runakunatam mancharqanku. 20 Chhikataq, chiqan puriykachakuq runakunapas kankuman ajinata uj qhawaqaq runakunata Jesusman imatapas rimarquchispa sipitamanjina jalaykuchinapaq kacharqanku, ajinamanta Jesusta chay tumpawan romano llaqta purichiq runa qayllaman puskatanankupaq. 21 Kaykunataq payman ajinata tapurirqanku: –Yachachiq, qampaq chiqan rimaq kasqaykita jinataq chiqan yachachiq kasqaykitaqa allintam yachayku, jinataq mana runapaq munasqanmanjina rimasqaykitapas yachallaykutaqmi. Qan chiqampipunim Diospaq ñanninta yachachinki, 22 ¿Roma llaqtapi kaq athun suyukuna apaykachaq Cesarpaq qulqi apthapiykunata qunaykupunichu? –Nispa. 23 Jesustaq, mana allin yuwaykunawan purisqankuta ripararikuspataq, paykunaman ajinata nirqan: 24 –Uj qulqita rikuchiwaychis. ¿Kaypi kachkan chay uya jinataq chay sutiwanqa, pipaqtaqri? –Nispa. Paykunataq ajinata jaynirqanku: –Romano athun suyukuna apaykachaqpaqmi nispa. 25 Jesustaq paykunaman ajinata nirqan: –Ajinaqa, athun suyukuna apaykachaqpaq kachkan chaytaqa payman quychis, Diospaq kaqtataq Diosllamantaq quychis –nispa. 26 Jinaspataq runapaq ñawpaqimpi tukuy ima rimasqanmantaqa, manam ima tumpawampas jap'iykuyta atirqankuchu, ajinaqa chay jaynisqanta uyarispaqa musphallam jup'amanta kapurqanku. 27 Wakin saduceokuna Jesusman rikuq purirqanku. Paykunataq, wañusqakunaqa manam kawsarimunkumanchu nispam nirqanku; chayraykum kay willayta willarirqanku: 28 –Yachachiq, Moisesqa ajina qilqasqatam saqirqawanku, uj runachakusqa qharichus warminwan manaraq wawayuq kachkaspa wañupunman chhikaqa, wañuqpaq wawqinqa chay sapayaq warmiwan runachakupunan, ajinamanta wañuq wawqinman wawakunata qunampaq –nispa. 29 Ajinaqa, uj kuti qanchisniyuq wawqimasintin karqanku, kurajkaq runachakupurqan jinaspataq manaraq warminwan wawayuq kachkaspam wañupurqan. 30 Iskaykaq wawqiwanqa ajinallataqmi kapurqan, 31 jinataq kimsakaq sullk'ankuna chay warmiwan runachakupurqanku, kikillantataq wakinkunawan ruwakupurqan, chaywampas qanchisnintin manaraq wawayuq kachkaspam wañurapurqanku. 32 Tukuyninku wañurapurqanku chhikamantataq, chay warmiqa wañupurqallantaqmi. 33 Ajinaqa, wañusqakunapaq kawsarimunan p'unchaypiqa, kay warmi qanchisnintinwan runachakusqanraykuqa, ¿paykunamanta maykaqpaq warminñataq kapunqari? –Nispa. 34 Jesustaq paykunaman ajinata jaynirqan: –Kunan p'unchaykunapiqa qharikuna jinataq warmikunaqa runachakunkum; 35 Chaywampas Dioschu pikunapaq wañusqakuna chawpimanta kawsarimuspa chhaqay waj kawsay p'unchaykunaman chayananku chani kachkaqtam rikun, chaykunapaqqa qharipas kachunku, warmipas kachunku, manañam runachakuna kapunqañachu, 36 ajinaqa manañam wañunkumanñachu. Imaraykuchus paykunaqa angelkunajinam kapunqaku, jinataq wañusqakuna chawpimanta kawsarimusqankumantaqa Diospaq wawankunam kapunqaku. 37 Moisés kikinmi lawrachkaq khichkharara maych'a chawpimanta rimachkarqan chay chhikapi taripakuq Qilqasqakunapiqa, wañusqakunapaq kawsarimusqankumanta willawanchis. Chay chhikapiqa, Tata Diosmi Abrahampaq, Isaacpaq, jinataq Jacobpaq Diosnin kasqanta willan. 38 ¡Paytaq manam wañusqakunapaq Diosninchu kachkan, manachayqa kawsachkaqkunapaq Diosninmi, imaraykuchus paypaqqa tukuyninkum kawsachkanku! –Nispa. 39 Chhikataq wakin kamachiymanta yachachiq runakunaqa ajinata payman nirqanku: –Yachachiq, Allintapunim ninki –nispa. 40 Jinaspataq wajmanta tapuriytaqa manchapurqankuñam. 41 Jesusqa paykunaman ajinata tapurirqan: –¿Imamantataq Mesiasqa Davidpaq mirayninmanta jamuq tunu allchhinmi, nispa ninkichisri? 42 David kikinmi Salmokunapiqa ajinata nin: ‘Dios Tataqa, Apu Tatayman ajinatam nin: Nuqawan kuska tiyarikuy, 43 qanman chhiqnikuqniykikunata chakiyki pampaman churanaykama’ –nispa. 44 David kikinchus Apu Tata nispa nin chhikaqa, ¿imaynatataq Mesiasqa Davidpaq mirayninmanta jamuq tunu allchhin kanmanri? 45 Tukuy runakuna uyarqasichkarqanku, jinaspataq Jesusqa yachaqaq qatiqninkunaman ajinata nirqan: 46 “Diospaq kamachiynin yachachiqkunamanta mancharispa jark'aqakuychis, imaraykuchus chakiman chayachkaq athun p'achakunawan churaykukuspa astawan kurajkaq runakunapas kankuman ajinatam puriykachanku, ajinamanta llaqta kanchakunapi runakunawan k'umurispa napaykuchikuyllatapuni munachkanku. Paykunaqa, judiokunapaq tantakunan wasikunapi jinataq mikhuy raymikunapipas ñawpaqkaq kurajkaqkunapaq tiyanan chhikakunapi tiyaykuyllatapunim munachkanku. 47 Jinataq sapayaq wajcha warmikunapaq wasinkunata qichuqanku, jinaspataq chay mana allin ruwasqankunata pakt'anankupaqqa Diosman mañakuyta aliqata jap'ichinku. Chayraykum paykunaqa kurajkaq ñak'ariytaraq jap'iqanqaku.”
1 Qhapaqkunaqa imaynatachus qulqi jaywanankuta wayaqaman churaykuchkarqanku chaytam Jesusqa qhawachkarqan, 2 uj wajcha kawsayniyuq sapayaq warmipaq pisi chaniyuq iskay qulqikuna churaykuqtapas rikuchkarqallantaqmi. 3 Chhikataq ajinata nirqan: –Chiqatapunim niykichis, kay wajcha kawsayniyuq sapayaq warmiqa tukuyninkumanta niqtimpas astawan achkhataraqmi qun; 4 imaraykuchus tukuyninkuqa puchuqninkunallatam jaywanapaq qunku, chaywampas payqa mana imayuq kawsaynimpi kachkaspa, tukuy kawsanampaq kaqnintam qupun –nispa. 5 Wakinkunaqa Diospaq wasimpaq ruminkuna ancha munaylla kasqanmanta jinataq imaymana kaq jaywasqakunawan t'ikaykuchisqa kasqanmanta rimachkarqanku. Jesustaq ajinata nirqan: 6 –Uj p'unchaykuna chayamunqa, jayk'aqchus kay rikuchkankichis chaypaqqa manam uj rumipas waj rumijawapi puchunqachu. Ch'usaq t'unarqusqa kanqa –nispa. 7 Chhikataq payman ajinata tapurirqanku: –Yachachiq, ¿jayk'aqtaq chay ruwakunqari? ¿Tukuy kaykuna ruwakunan qayllaña kapunqa chhikaqa, maykaq rikuchiytaq yachanapaq kanqari? –Nispa. 8 Jesustaq ajinata nispa jaynirqan: “ama piwampas llullaykuchikunaykichispaq yuwaywan allinta qhawanakuychis. Imaraykuchus achkhayuqmi nuqapas kachkayman ajinata jamunqaku. Paykunataq ajinata ninqaku: ‘Nuqam Mesías kani’, jinataq ‘Kunanmi pachaqa chayampun’ –nispa. Chaywampas qankunaqa ama qatiychischu. 9 Jinaspa jayk'aqchus imaymana tupjanakuykunamanta jinataq ch'aqwaykunamanta uyarinkichis chhikaqa ama mulljakuychischu, imaraykuchus chayqa ñawpaqtaqa ajinatapunim ruwakunan; chaywampas tukuchay pachaqa manaraqmi chayamuchkanqachu.” 10 Paykunaman ajinata nikuchkallarqanmi: “Uj llaqta waj llaqtawan maqanjakunqaku, jinataq uj suyuqa waj suyuwan tupjanakuykunata ruwallanqakutaq. 11 Tukuyniqkunapitaq yariqachikuykuna, jallp'a kharkhatiykuna jinataq unquykuna jatarimunqa, janaqpachapitaq imaymana mulljakunajina manchana kaqkuna jinataq athun rikuchiykunam rikukunqa. 12 “Chaywampas manaraq kaykuna ruwakuchkaqtinqa, qankunaman ñak'arichinapaq qatiykachjasunkichis. Judiokunapaq tantakunan wasikunaman juchanchanapaq apasunkichis, wisq'aykusunkichis, qhapaq suyu apaykachaqkunapaq jinataq llaqta purichiq runakunapaq ñawpaqinman nuqarayku puskatasunkichis. 13 Ajinamantam chaypiqa nuqamanta willanaykichispaq pachaykichis kanqa. 14 Imaynatataq kunan jaynisaq nispaqa, ama ñawpaqmantapacha wakichakuychischu, 15 imaraykuchus nuqam ancha yachay sapa junt'a rimaykunata qankunaman qusqaykichis, ajinamanta manam pi chhiqnikuqniykichispas chay rimaykunaman waj rimaywan uj chhikallatapas atipayta atichkanqakuchu. 16 Chaywampas, qankunaqa kikin tataykichiswan, wawqiykichiswan jinataq wawqimasiykichiswan ima ranqaykusqam kankichis. Qankunamanta wakinkunataqa wañuchisunkichismi, 17 nuqaraykutaq tukuy kaypacha runakunawan chhiqnisqam kankichis. 18 Chaywampas manam uj ch'ulla chujchallapas umaykichismanta chinkachkanqachu. 19 ¡Thuruta sayaykukuychis, ajinamanta qhispisqa kanaykichispaq! 20 “Jayk'aqchus Jerusalén llaqtata chakurijina pallapallakunawan muyuykusqata rikunkichis chhikaqa, usqhaylla t'unarqusqa kananmanta yachaychis. 21 Chhikataq Judea suyupi kaqkunaqa urqukunaman pakaykukunapaq phawaripuychis; Jerusalenpi kaqkunaqa llaqtamanta lluqsimpuchunku, jinataq chajranapi kaqkunaqa ama wasinkuman kutirimuchunkuchu. 22 Imaraykuchus ñak'ariy p'unchaykunam kanqa, ajinamanta tukuy Qilqasqakunapaq nisqankuna junt'akupunqa. 23 ¡Imalla kachkanqa chay p'unchaykunapi wawa unquq wijsayuq warmikunapaq jinataq ñuñuchkaq wawayuqkunapaqqa! Imaraykuchus manchay ñak'ariykunam kay suyupaq kanqa, jinataq manchay asut'iykunam kay llaqtapaq kallanqataq. 24 Ujkunaqa athun ari kuchilluwan wañuchisqam kanqaku, wakinkunatataq watasqata waj suyumanta suyu apakupunqaku; waj llaqtamanta jamuq runakunataq Jerusalén ch'uwa llaqtata sarukunqaku, paykunapaq tukukunanku ch'ikullisqa pacha chayamunankama. 25 “Intipi, killapi jinataq quyllurkunapi rikuchiykuna kanqa; kaypacha jallp'api kaq suyukunataq phiñakuq manchay qucha qhullchuqiyninrayku pantapanta mulljasqa llakisqataq kanqaku. 26 Runakunataq kaypachapaq tukukuyninmanta yuwaspaqa wañusqajinam aysatatakunqaku; imaraykuchus janaqpacha atiykunapas thalarqusqam kanqaku. 27 Chhikataq Nuqa runapaq Churinta uj phuyu patapi athun atiyniywan jinataq sumaq k'anchayniypi athunchasqa jamuchkaqta rikuwankichis. 28 Jayk'aqchus kay ruwaykuna ruwakuyta qallarikunqa chhikaqa, umaykichista uqharikuspa kallpacharikuychis, imaraykuchus usqhayllam qhispisqa kapunkichis” –nispa. 29 Jesusqa kay rijch'anachiytapas paykunapaq qurqallantaqmi: “Higo sach'amanta, manachayqa maykaq sach'amantapas qhawaqarikuychis. 30 Jayk'aqchus llaqankuna ch'ijch'irimpun chhikaqa, para pacha qayllapi kapusqanmantam yachankichis. 31 Chay kikillantataqmi, jayk'aqchus imaymana kay rikuchiykuna ruwakuqta rikunkichis chhikaqa, Diospaq qhapaq suyun qayllapi kapusqanmanta yachankichis. 32 “Sut'intapuni niykichis: Tukuy kaykunaqa kay p'unchaykunapi kawsachkaq runakuna manaraq wañuchkaqtinmi ruwakunqa. 33 Janaqpachapas jinataq kaypachapas tukukupunqam, chaywampas rimayniykunakaqqa manam jayk'aqpas tukukuchkanqachu. 34 “¡Qhawaqarikuychis! Ama qilla kawsaykuna, ujyanakuna, mikhunakuna, jinallataq kay pacha kawsaymanta llakikuykunarayku sunquykichis rumiyachunchu. Imaraykuchus kaypachapaq tukukuyninqa pisitaraq yuwachkankichis chhikam kaymantajina japjasunkichisman. 35 Imaynatachus uj sipitaqa kaymantajina ima uywatapas jap'irqun, chay uywajinam qankunaqa kankichis. 36 Qankunaqa wakicharisqa kachkaychis, uj chhikatapas ama samaraspa Diosmanta mañakuychis, ajinamanta tukuy kay mana allinkuna ruwakuchkanqa chaykunamanta phawarinaykichispaq, ajinamanta Nuqa runapaq Churin ñawpaqiyman chayamunaykichispaq” –nispa. 37 Jesusqa Diospaq wasimpiqa sut'i p'unchaypim yachachirqan, tutataq Olivos nisqa urquniqpi qhiparapurqan. 38 Tukuy runakunataq tutamantapacha Diospaq wasinman purispa payta uyarimurqanku.
1 Mana t'amachiqniyuq t'ant'a mikhuna Pascua sutiyuq raymiqa qayllapiñam kapurqan. 2 Kurajkaq sacerdotekuna, jinataq Diospaq kamachiynin yachachiq runakuna ima, imaynamanta Jesusta wañuchinapaq qhawqasichkarqanku, imaraykuchus runakunatam mancharqanku. 3 Chhikataq Supayqa chunka iskayniyuq yachaqaq qatiqkunamanta ujkaq Judas nisqa pitachus Iscariote nirqallankutaq, chaypaq sunqunman waykurqan. 4 Kayqa kurajkaq sacerdotekuna jinataq Diospaq wasin apaykachaqkuna qayllaman tinkuq purirqan, paykunawantaq imaynamantataq Jesusqa jap'iykuchisqa kanman chayta rimakipamurqan. 5 Paykunataq anchata kusirikurqanku, jinaspataq Judasman qulqita qunapaq rimayninkuta qurqanku. 6 Paytaq chayta iyaw nirqanmi, chhikamantataq imaynamanta runakuna manaña chaypi kapuqtinkujina Jesusta puskatanapaq maskachkarqan. 7 Mana t'amachiqniyuq t'ant'a mikhuna raymi qallariy p'unchayqa chayampurqanñam, maypichus uj uwijata wañuchispa Pascua raymipi jaywana karqan chhika. 8 Jesusqa Pedrota Juantawan ajinata nispa kacharqan: –Pascua raymi ch'isi mikhuyta wakichamuychis –nispa. 9 Paykunataq payman ajinata tapurirqanku: –¿May chhikapitaq Pascua raymi ch'isi mikhuyta wakichamunaykuta munankiri? –Nispa. 10 Jesustaq paykunaman ajinata jaynirqan: –Jayk'aqchus llaqtaman waykunkichis chhikaqa, chaypi uj unu p'uyñu q'ipirisqa runatam rikunkichis. Chaytataq may wasimanchus waykunqa chaykama qatiriychis, 11 jinaspataq chay wasiyuqman ajinata ninkichis: ‘Yachachiqmi ajinata tapukun: ¿Maykaq wasitaq yachaqaq qatiqniykunawan kuska Pascua raymipi mikhunaypaq wakichasqari?’ –Nispa. 12 Paytaq mikhunapaq sumaq allich'arisqa pataniqpi kaq athunkaq wasintam rikuchisunkichis. Chaypi imachus munakuchkan chaymanjina wakichamuychis –nispa. 13 Paykunataq purispa imaynatachus Jesusqa nichkarqan ajinata taripamurqanku, jinaspataq chaypim Pascua raymi ch'isi mikhuyta wakichamurqanku. 14 Jayk'aqchus pacha chayampurqan chhikataq, Jesusqa yachaqaq qatiqninkunawan mikhuna chhikapi tiyarikupurqanku. 15 Jesustaq paykunaman ajinata nirqan: –¡Manaraq wañuchkaqtiyqa qankunawan kay Pascua raymipi ch'isi mikhuy ruwaytaqa, jayk'ataraqmi munarqani! 16 Imaraykuchus kaytaqa Diospaq qhapaq suyumpi ruwakunankamaqa, manam wajmanta ruwapusaqñachu –nispa. 17 Chhikataq makinkunapi uj pusilluta jap'irqan, Diosman yuspärayta quspataq ajinata nirqan: –Kayta jap'iychis jinaspataq qankunapura ch'iqirachikuychis; 18 imaraykuchus kayta niykichis, manañam jayk'aqpas kay vinota Diospaq qhapaq suyun jamunankama wajmanta ujyasaqñachu –nispa. 19 Chhikamantataq makimpi t'ant'ata jap'irqan, Diosman yuspärayta quspataq phatmiraspa paykunaman ajinata nispa qurqan: –Kayqa qankunarayku wañuyman qusqa aychaymi. Kaytataq nuqamanta yuwarikunaykichispaq ruwaychis –nispa. 20 Ch'isi mikhuy chhikamantaqa kikillantataq pusilluwan ajinata nispa ruwarqan: –Kay pusilluqa yawarniywan uj musuq rimthapiyta sut'inchachkan chaymi, mayqinchus qankunarayku jich'asqa. 21 Chaywampas pichus nuqaman ranqaykuchkawanqa chaypaq makin, nuqapaq makiywan kuska kay mikhuna chhikapi kachkan. 22 Imaraykuchus Nuqa runapaq Churinqa, nuqaman rikuchisqa kachkan chayniq ñanta purispa wañunaymi kanqa; chaywampas ¡Imalla kachkanqa pichus ranqaykuchkawan chaykaqpaqqa! –Nispa. 23 Chhikataq paykunapuraqa, pitaq ranqaykuq kanman nispa tapunakuytam qallarirqanku. 24 Yachaqaq qatiqkunaqa, paykunamanta maykaqtaq astawan kurajkaqmanta qhawasqa kanan kanman nispam ch'aqwararqanku. 25 Jesustaq paykunaman ajinata nirqan: “Mana Diosman iyaw niq runakuna chawpipiqa, llaqtakuna jinataq suyukuna apaykachaq runakunaqa, munayninkumanjina imatapas ruwaspam runakunajawapi manchay atiyninkuwan tiyaykukunku. Jinataq kurajkaq runakunamanqa allin ruwaqmanta rikusqa kanampaqmi atiyta qunku. 26 Chaywampas qankunaqa manam ajina kanaykichischu. Astawampas, qankuna chawpimanta pichus kurajkaq kachkan chayqa astawan sullk'apas kachkanman ajinamanmi tukunan, jinataq pichus kamachin chayqa jaywaqpas kachkanman ajinamanmi tukunallantaq. 27 Ajinaqa, ¿pikaqtaq astawan kurajkaqmanta qhawasqari? ¿mikhuna chhikapi tiyaykuchkan chaykaqchu, manachayqa chay tiyachkaqman jaywachkan chaykaqchu icha? ¿Manachu mikhuna chhikapi tiyaykuchkan chaykaq kurajkaq kachkanri? Chaywampas nuqa qankuna chawpipiqa jaywaqpas kachkayman ajinam kachkani. 28 “Qankunaqa yanariyniykunapiqa nuqawampunim kachkarqankichis. 29 Chayraykum, nuqa uj qhapaq suyuta qankunaman quykichis, imaynatachus Tatayqa nuqaman quchkawan ajinata, 30 qankunataq nuqawan kuskam mikhunay chhikapi qhapaq suyuypiqa mikhunkichis jinataq ujyankichis; jinaspataq chunka iskayniyuq Israel suyupi kaq llaqtakunaman juchanchanapaqmi athun tiyanakunapi tiyarikunkichis” –nispa. 31 Tata Jesusqa ajinata nirqallantaqmi: –Simón, Simón, qhawariychis, Supayqa qankunata yanariykunawan trigutajina waqtarqunapaqmi Diosmanta mañakumun; 32 chaywampas iyawniykita ama pist'achikunaykipaqqa, nuqam qampaq mañaripuyki. Qantaq, jayk'aqchus nuqaman kutirimpunki chhikaqa, wawqi masiykikunata thuruta sayarinankupaq yanapariy –nispa. 33 Simontaq payman ajinata nirqan: –Tata Jesús, qanwan kuskapas wisq'asqa kanay kachun, wañunaypas kachun, qanwan puriykunapaq wakicharisqam kani –nispa. 34 Jesustaq payman ajinata jaynirqan: –Pedro, kunan p'unchaypacha manaraq k'ank'a waqach'arikumuchkaqtin kimsa kuti mana riqsiq tukuwanki –nispa. 35 Chhikamantataq Jesusqa paykunaman ajinata tapurirqan: –Jayk'aqchus mana qulqiyuqta, mana mikhunayuqta, jinataq mana usut'ayuqta ima kachachkarqaykichis chhikaqa, ¿imamantapas pist'achikurqankichischuri? –Nispa. Paykunataq ajinata jaynirqanku: –Manam imatapas pist'achikurqaykuchu –nispa. 36 Chhikataq paykunaman ajinata nirqan: –Kunankaqtaq, qulqiyuq kaqkunaqa, mikhuyniyuq kaqkunapas apakumuchunku; jinataq pichus mana athun kuchilluyuqqa, mantillunta ranqarqukumuspa uj athun kuchilluta rantikumuchun. 37 Imaraykuchus Qilqasqakunapi ajinatam nin: ‘Paytaq saqra runakuna chawpipi yupasqam taripakurqan,’ chay nisqakuna nuqapi junt'akunanmantam niykichis. Ajinaqa tukuy imachus nuqamanta qilqasqa kachkan chayqa junt'akunanmi –nispa. 38 Paykunataq ajinata nirqanku: –Tata Jesús, kaypi iskay athun kuchillukuna kan –nispa. Paytaq ajinata jaynirqan: –Amaña imatapas rimaychischu –nispa. 39 Chhikamantataq Jesusqa puriyninmanjina lluqsipurqan, jinaspataq Olivos nisqa urquniqmanmi puripurqan; yachaqaq qatiqkunataq paypaq qhipanmanta purirqanku. 40 Chay chhikaman chayapuspataq paykunaman ajinata nirqan: –Diosmanta mañakuychis yanariykunaman ama chayanaykichispaqtaq –nispa. 41 Paykunamantataq uj rumi chhuqay chhikamanjina jithirirqan, killpiykukuspataq Diosmanta mañakurqan. 42 Ajinata nispa: “Tatay, munanki chhikaqa kay ñak'ariyta nuqamanta jithiqarichiway; chaywampas ama nuqapaq munasqaymanjina kachunchu, manachayqa qampaq munayniyki ruwakuchun” –nispa. 43 Kaypitaq uj janaqpacha ángel payman kallpacharinapaq rikhurirqan. 44 Chay ancha ñak'ariynimpitaq, Jesusqa astawan kallpawanraq Diosmanta mañakurqan, jallp'a pampamantaq jump'inqa athun yawarkunajinam ch'aqararqan. 45 Jayk'aqchus Diosman mañakuyninmanta jatarimpurqan chhikataq, may chhikapichus yachaqaq qatiqkuna kachkarqanku chay chhikaman purirqan, jinaspataq paykunata llakiwan atipjasqa puñurachkaqta tariparqan. 46 Paykunamantaq ajinata nirqan: –¿Imamantataq puñurachkankichisri? Jatariychis jinaspataq ama juchaman chayanaykichispaq Diosmanta mañakuychis –nispa. 47 Jesusqa manaraqmi rimayta tukuchachkarqanchu, chhikataq achkha runakuna chayaykumuchkarqanku. Chunka iskayniyuq yachaqaq qatiqninkunamanta ujkaqnin, pichus Judas nisqa kachkarqan, chaytaq ñawpaqta chayaykumuchkarqan. Kaytaq Jesusman much'aykunapaq qayllachakumurqan, 48 chaywampas Jesusqa payman ajinata nirqan: –Judas, ¿uj much'aykuywanchu Nuqa runapaq Churinta ranqaykuwankiri? –Nispa. 49 Pikunachus Jesuswan kuska kachkarqanku chaykunaqa, kayta rikuspa payman ajinata tapurirqanku: –Tata Jesús, ¿athun kuchilluykuwanchu phawkatasaqku icha? –Nispa. 50 Paykunamanta ujninkaqtaq, Athunkaq sacerdotepaq uywasqan runaman phawkataspa pañaniq ninrinta kuchilluwan waqtaspa phawaqachirqan. 51 Jesusqa ajinata nirqan: –Ajinapi kachun niychis –nispa. Jinaspa chay uywasqapaq ninrinta llankharispa alliyachipurqan. 52 Chhikamantataq Jesusqa pikunachus payta apakupunapaq jamuchkarqanku chay kurajkaq sacerdotekunaman, Diospaq wasin rikuq pallapallakunaman, jinataq machulakunaman ima ajinata nirqan: –¿Imamantataq kuchillukunawan jinataq k'aspikunawan uj suwapas kayman ajinata jamunkichisri? 53 Sapa p'unchaytaq Diospaq wasimpi yachachispa qankunawan kuska kakuchkani, chaypiqa manataq pipas jap'iyta munachkarqawanchuqä. Chaywampas kaymi qankunapaq pachaykichisqa, laqa ch'amakapaq atiynin pachaqa –nispa. 54 Chhikataq Jesusman jap'iykurqanku jinaspa Athunkaq sacerdotepaq wasinman apapurqanku. Pedrotaq karuniqllamanta qatichkarqan. 55 Chhaqaypitaq, wasikancha chawpipi q'uñirakunapaq chay muyuriyta tiyaraspa ninata phichachkarqanku; Pedrotaq paykunawan kuska chunuykuq purillarqantaqmi. 56 Kaypitaq, uj jaywaq warmi Pedrota nina qayllapi chunuchkaqta rikuspa payman qhawqasispa qhipararqan, jinaspataq ajinata nirqan: –Kay runaqa paywan kuskallataqmi kachkarqan –nispa. 57 Chaywampas Pedroqa Jesusman mana riqsiqmi tukurqan, ajinata nispa: –Warmi, nuqaqa manam payta riqsichkanichu –nispa. 58 Uj chhikamantataq, waj payta rikuspa ajinata nirqallantaq: –Qan paykunamanta ujninkaqmi kanki –nispa. Pedroqa ajinata jaynirqan: –Chhuy runa, manam chaychu kachkani –nispa. 59 Uj chhika pachamantataq wajqa kikillantataq payman nipurqan: –Kayqa, paywampunim kachkarqan. Chaywampas Galilea suyuniqmantamarï –nispa. 60 Pedroqa ajinata nirqan: –Chhuy runa, ima rimasqaykitapas manam yachachkanichu –nispa. Chay kikin pachapi Pedroqa rimachkarqanraq ajinaman uj k'ank'aqa waqach'arikumurqan. 61 Chhikataq Jesusqa kutirikuspa, Pedrota qhawkatarqan, paytaq imaynatachus Tata Jesusqa ajinata nichkarqan chayta yuwatatarikurqan: “Kunan p'unchay manaraq k'ank'apaq waqach'akumuchkaqtin kimsa kuti nuqa mana riqsiq tukuwanki” –nispa. 62 Chay chhikamanta lluqsispataq, Pedroqa ancha sunqu nanasqam waqarikurqan. 63 Jesusta qhawqasichkarqanku chay runakunataq paymanta asikurqanku jinaspataq maqjarqanku. 64 Ñawinkunata lluphaykuspataq, ajinata tapurirqanku: –¡Pitaq maqasunki chayta sut'inchawaychis! –Nispa. 65 Jinataq astawan imaymana mana allin rimaykunawan sutichjarqanku. 66 P'unchayña kapuqtintaq, judiokunapaq machulankuna, kurajkaq sacerdotekuna, jinataq Diospaq kamachiynin yachachiq runakuna ima, Jesusta Athunkaq Tantakuyman puskatapurqanku. Chaypitaq ajinata nispa tapuykurqanku: 67 –Niwaychis, ¿qanchu Mesías kanki? Paytaq paykunaman ajinata jaynirqan: –Arï nisqaykichis chhikaqa, manam iyaw nichkawankichischu. 68 Tapuriykichisman chhikataq, manallataqmi jaynichkawankichispaschu. 69 Chaywampas kunan pachamantaqa Nuqa runapaq Churinqa tukuy atiyniyuq Diospaq pañaniqnimpim tiyarikupusaq –nispa. 70 Chhikamantataq tukuyninku payman ajinata tapurirqanku: –Ajinaqa, ¿qanchu Diospaq Churin kankiri? –Nispa. Jesustaq paykunaman ajinata jaynirqan: –Qankuna kikinmi nuqapaq kasqayta nichkankichisqa –nispa. 71 Chhikataq paykunaqa ajinata nirqanku: –¿Imapaqñataq astawan irkataqkunata munapunchisri? Nuqanchis kikinmi paypaq siminmanta rimarquqta uyaripunchis –nispa.
1 Tukuyninku jataripuspataq, Jesusta Pilatopaq ñawpaqinman puskatanapaq pusapurqanku. 2 Paypaq ñawpaqimpitaq, ajinata nispa tumpaykuyta qallarirqanku: –Kay runata imaymana rimaykunawan runakunapaq ch'aqwanampaq umankuna q'uñirichichkaqtam taripamuyku. Qulqi apthapiykunatapas manam athun suyukuna apaykachaqman qunaykichischu nispam niwanku, chaywampas payqa qhapaq suyu apaykachaq Mesiasmi kani nispam nichkan –nispa. 3 Pilatotaq Jesusman ajinata tapurirqan: –¿Qanchu judiokunapaq qhapaq suyu apaykachaqnin kankiri? –Nispa. Jesustaq ajinata jaynirqan: –Qan nichkanki –nispa. 4 Chhikataq Pilatoqa kurajkaq sacerdotekunaman jinataq runakunaman ajinata nirqan: –Kay runapiqa manam ima juchatapas juchanchasqa kanampaqjina taripachkanichu –nispa. 5 Chaywampas paykunaqa astawan kallpawanraq ajinata nispa mat'iykurqanku: –Yachachiyninkunawan tukuy llaqtapacha runakunapaq umantam ch'aqwanapaq q'uñirichichkan. Galilea suyupim qallarimurqan, kunantaq kay Judea suyupiqa kikillantataq ruwachkan –nispa. 6 Chayta uyarispataq Pilatoqa, kay runaqa Galileamantachu kasqa nispam tapukurqan. 7 Herodespaq apaykachasqan suyuniqmanta Jesús kasqanta yachaspataq, chayniqman pusqaruchipurqan, imaraykuchus Herodesqa chay p'unchaykunapi Jerusalén llaqtallapitaqmi kachkarqan. 8 Jesusta rikuspataq Herodesqa anchata kusirikurqan, unay p'unchaykunañam payman rikuyta munasqa, imaraykuchus paymanta rimaqtam uyarisqa, jinataq uj musphay ruway ruwaqta rikuytam suyachkarqan. 9 Paymantaq imaymana tapukuykunatam tapuykurqan, chaywampas Jesusqa manam imatapas jaynirqanchu. 10 Kurajkaq sacerdotekuna jinataq Diospaq kamachiynin yachachiq runakunaqa chayllapitaqmi kachkarqanku, pikunachus anchata mat'iykuspam tumpaykuchkarqanku. 11 Chhikataq Herodes, jinataq pallapallankunawan Jesusta juch'uycharqanku, paymanta asikunapaqtaq achkha chaniyuq sumaq p'achakunawan uj qhapaq suyu apaykachaq runapas kanman ajinatam p'achalliykuchirqanku. Chhikamantataq Herodesqa Pilato qayllaman wajmanta kutirichispa pusqaruchipurqallantaq. 12 Chay ñawpaq p'unchaykunapi chhiqninjakuchkaspaqa, chhaqay p'unchaykunapi Pilatowan Herodeswanqa wawqimasintinjinam tukupurqanku. 13 Pilatoqa kurajkaq sacerdotekunata, llaqtajawapi atiyniyuq runakunata jinataq llaqta runakunatawan tantaykurqan, 14 paykunamantaq ajinata nirqan: –Qankuna kay runata puskatamuwankichis, llaqta runakunata ch'aqwanankupaq umankuta q'uñirichichkan nispa; chaywampas qankunapaq ñawpaqiykichispi nuqa payta tapuykuni, jinaspataq manam ima juchantapas imaynatachus qankunaqa tumpaykunkichis ajinamanjina taripachkanichu. 15 Herodespas manallataqmi ima juchatapas paypi taripachkasqachu, chayraykum kutkatachimpuwanchis. Rikuchkankichisñam, kay runaqa manam ima juchatapas wañuchisqa kanampaqjina ruwachkanchu. 16 Allinta khirjasaq chhikamantataq kachawachapusaqmi –nispa. 17 Sapa watam, Pascua raymipi Pilatoqa runakunaman kusichinanrayku uj wisq'asqa runata kachawachaq karqan. 18 Chaywampas tukuyninkum uj kunkalla ajinata nispa waqach'akuyta qallarirqanku: –¡Jesuskaqta wañuchinankupaq kamachiy! ¡Barrabaskaqtataq kachawachapuwaychis! –Nispa. 19 Kay Barrabastaqa llaqta chawpipi ch'aqwanapaq uqharikusqanrayku jinataq uj runa wañuchisqanraykum wisq'aykusqaku. 20 Pilatoqa Jesusta kachawachayta munaspaqa, paykunaman wajmantam rimapayarqan; 21 Chaywampas paykunaqa athun kunkawanraq ajinata nispa waqach'akurqanku: –¡Chakataykuy! ¡Chakataykuy! –Nispa. 22 Kimsa kutitawanraq Pilatoqa paykunaman ajinata nirqan: –Ajinaqa, ¿ima mana allintataq ruwanri? Nuqaqa kay runapi manam ima juchantapas wañuchisqa kanampaqjina taripachkanichu. Allinta khirjasaq chhikamantataq kachawachapusaqmi –nispa. 23 Chaywampas paykunaqa chakatasqa kanampaq mañaspa astawanraqmi waqach'akurqanku; chay tukuyta waqach'akuspataq munasqankumanjina ruwakunantam tariparqanku. 24 Pilatotaq imatachus mañachkarqanku chaymanjina ruwanapaq iyaw nipurqan; 25 ajinaqa mayqin runatachus chay runakuna ajllikuchkarqanku, mayqinchus ch'aqwanapaq uqharikusqanrayku jinataq wañuchisqanrayku wisq'asqa kachkarqan chaykaqtam kachawachapurqan, Jesuskaqtataq paykunapaq munayninman puskatapurqan. 26 Jesusta chakataykunapaq apapuchkarqanku chhikataq, Cirene llaqtapi tiyakuq Simón sutiyuq uj runata chajrananmanta jamuchkaqta jap'irqurqanku, paymantaq Jesuspaq qhipanta chakanata apanampaq qhiwqaruchirqanku. 27 Achkha runakuna jinataq warmikuna waqachkarqanku jinataq paymanta llakirikuspa qaparikuspa qatichkarqanku. 28 Chaywampas Jesusqa paykunata qhawkataspa ajinata nirqan: –Jerusalén warmikuna, ama nuqarayku waqaychischu, manachayqa qankunakikinmanta jinataq wawaykichismanta waqaychis. 29 Imaraykuchus uj p'unchaykunam jamunqa, maypichus ajinata nikunqa: ‘Kusikuyniyuqmi kanku pikunachus mana wawayuq kayta atichkanku chaykunaqa, mana wachakuq warmikuna, jinataq mana ima wawa uywanayuq kanku chaykunaqa.’ 30 Chhikataq runakunaqa athun urqukunaman ajinata niyta qallarinqaku: ‘¡Nuqaykupataman lluqllaykumuychis!’ Juch'uy urqukunamantaq: ‘¡Pakaykuriwaychis!’ –Nispa. 31 Imaraykuchus q'umir sach'awanchus kayta ruwachkanku chhikaqa, ¿imatañataq ch'aki sach'akaqwan ruwapunqakuri? –Nispa. 32 Iskay mana allin ruwaq saqra runakunata Jesuswan kuska chakataykunapaq apallarqankutaqmi. 33 Jayk'aqchus Suqu uma tullu nisqa chhikaman chayapurqanku chhikataq, Jesusta chakataykupurqanku, iskay mana allin ruwaq saqra runakunatawan kuska, ujtaqa pañaniqnimpi ujkaqtataq lluq'iniqnimpi chakataykurqanku. 34 Jesustaq ajinata nirqan: “Tatay, kay ruwasqankunamantaqa pampachariy, imaraykuchus manam ima ruwasqankutapas yachachkankuchu” –nispa. Pallapallakunataq paykunapura pujllanapijina Jesuspaq p'achanta ch'iqirachikunapaq qhawachkarqanku. 35 Runakunataq chaypi qhawqasichkarqanku; jinataq llaqtajawapi atiyniyuqkunantin Jesusmanta ajinata nispa asikurqanku: –Wakinkunakaqman qhispichintaqmarï; paychus chiqampipuni Diospaq ajllisqan Mesías kachkan chhikaqa, kunanqa pay kikin qhispichikuyta atillachuntaq ari –nispa. 36 Pallapallakunaqa Jesusmanta asikurqallankutaqmi. Payman qayllachakurqanku jinaspataq k'allk'u vinota ujyaykunampaq jaywaykurqanku, 37 ajinata nispa: –¡Qanchu judiokunapaq qhapaq suyu apaykachaqnin kanki chhikaqa, qan kikin qhispichikuy! –Nispa. 38 Umampataniqpitaq uj qilqasqa karqan, chaytaq ajinata nirqan: “Kaymi judiokunapaq qhapaq suyu apaykachaqninqa.” –Nispa. 39 Chay mana allin ruwaq saqra runakuna warkuykusqa kachkarqanku chaykunamanta ujninkaq, Jesusman ajinata nispa mana allin rimaykunawan sutichallarqantaqmi: –¡Qanchu Mesías kanki chhikaqa, qan kikin qhispichikuy, jinataq nuqaykumampas qhispichillawaychistaq! –Nispa. 40 Chaywampas ujkaqninqa ajinata nispam ujkaqninman k'amiykurqan: –¿Qampas kikin ñak'ariyta ñak'arichkaspaqa, manachu uj chhikallantapas Diosman mancharichkankiri? –Nispa. 41 Nuqanchiskaqqa imachus ñak'arinanchistam ñak'arichkanchis, imaraykuchus tukuy imatachus ruwachkarqanchis chaymantajinam chiqan asut'ita jap'iqachkanchis. Chaywampas kay runaqa manam ima mana allinkunatapas ruwachkarqanchu –nispa. 42 Chhikamantataq ajinatawan nirqan: –Jesús, nuqamanta yuwarikuy jayk'aqchus qhapaq suyuykita apaykachayta qallaripunki chhikaqa –nispa. 43 Jesustaq payman ajinata jaynirqan: –Sut'intam niyki, kunan kikin p'unchaymi qanqa nuqawan kuska uj sumaq chhikapi taripakupunki –nispa. 44 Chawpi p'unchaymanta jinataq kimsa ch'isi pachakamataq, tukuy kaypacham laqa ch'amakapi qhiparapurqan. 45 Intiqa manañam k'ancharimpurqanchu, Diospaq wasin k'uchuniqpi kaq kurtinaqa kuska chawpinmantam llik'iwachakurqan. 46 Jesustaq astawan kallpawanraqmi ajinata nispa qaparirqan: –¡Tatay, makiykipim ajayuyta jap'ichikuyki! –Nispa. Kayta nispataq, wañupurqan. 47 Jayk'aqchus romano kurajkaq pallapalla kay ruwakusqanta rikurqan chhikaqa, Diosman ajinata nispa yupaycharqan: –Chiqampunim kay runaqa mana juchayuq karqan –nispa. 48 Chaypi kachkarqanku chay runakunataq, chay tukuy imakuna ruwakuqta rikuspaqa, wijsapatankunallata takakuspam chay chhikamanta puripurqanku. 49 Jesusman riqsiq runakunataq, tukuyninku karuniqllapi kachkarqanku; Galilea llaqtamantapacha qatimuchkarqanku chay warmikunapas ajinallatataqmi chaypi qhawachkarqanku. 50 Chaypitaq, allimpi jinataq chiqampi puriykachakuq Judea suyupi kaq Arimatea nisqa llaqtamanta José sutiyuq uj runa karqan. Paytaq judiokunapaq Athunkaq Tantakuynimpi kaq runam karqan. 51 Kay Joseqa Diospaq qhapaq suyuntam suyachkarqan, jinataq payqa Athunkaq Tantakuypaq chay ruwasqankunataqa manam iyaw nichkarqanchu, 52 Pilato qayllaman purispataq Jesuspaq ayanta mañakumpurqan. 53 Chakanamanta apaqampurqanku chhikamantataq, uj linomanta qatanapi llawuykuspam qarqapi jutk'usqa aya pakana jutk'uman churaykumpurqan, maypichus manaraqmi pitapas pakachkasqakuchu chayman. 54 Chay p'unchayqa samarana p'unchaypaq wakichana p'unchaymi karqan, chay p'unchaytaq qallaykuchkarqanmi. 55 Galilea suyumantapacha Jesuswan kuska jamuchkarqanku chay warmikunaqa, purispa aya pakana jutk'uta rikumurqanku, jinaspataq imaynapichus Jesuspaq ayanta churaykumuchkasqaku chaytam rikumurqanku. 56 Jayk'aqchus wasiman kutirimpurqanku chhikataq, sumaq q'apaq jampikunata jinataq jawinakunatawan wakichamurqanku. Warmikunataq samarana p'unchaypiqa, imaynatachus kamachiykunapi nichkarqan chaymanjinam samarampurqanku.
1 Samarana p'unchaymanta qhipantin p'unchaytaq aya pakana chhikaniqman ancha tutamanta sumaq q'apachkaq jampikuna wakichasqankuna aparisqa warmikunaqa kutirirqanku. 2 Chay chhikaman chayaspataq, aya pakana jutk'u lluphasqa kachkarqan chay rumipaq kuyurisqa kapusqanta rikurqanku. 3 Chhikataq aya pakana jutk'uman waykurqanku, chaywampas Tata Jesuspaq ayantaqa manañam chaypi kachkaqta taripapurqankuchu. 4 Paykunaqa manam ima yuwaytapas atirqankuchu, kaymantajinataq iskay runakunata lliphipichkaq p'achakunawan p'achallt'asqata paykunawan kuska sayarachkaqta rikurqanku. 5 Manchay junt'ataq warmikunaqa pampakama k'uñuykukurqanku; chaywampas chay runakunaqa paykunaman ajinata nirqanku: –¿Qankunaqa, imamantataq kawsachkaq kachkan chayman wañusqakuna chawpipi maskachkankichisri? 6 Manam kaypichu kachkan, manachayqa kawsaripunmi. Jayk'aqchus Galileapiraq kachkarqan chhika imatachus nichkarqasunkichis chaymanta yuwatatarikuychis: 7 Runapaq Churinqa juchararakunapaq makinman puskatasqam kanan, paykunataq chakanapi chakataykunanku karqan, kimsa p'unchaymantataq kawsarimunan karqan –nispa. 8 Chhikataq paykunaqa Jesuspaq rimayninkunamanta yuwatatarikurqanku, 9 aya pakana chhikamanta kutirimpuspataq, tukuy kaykunamanta chunka ujniyuq Jesuspaq kachasqankunaman jinataq wakin runakunaman ima willampurqanku. 10 Kachasqakunaman chay willaykunata willaqkunaqa kaykunam karqanku: María Magdalena, Juana, Santiagopaq maman María, jinataq wakin warmikunapiwan ima. 11 Chaywampas kachasqakunaqa manam iyaw niyta munarqankuchu, imaraykuchus chay warmikunaqa mana yuwayniyuq uma muyusqapas rimachkankuman chaytam yuwarqanku. 12 Chaywampas, Pedroqa phawakama aya pakana chhikaman purirqan; chay ukhuta qhawaykuspataq, k'iruykusqa kachkarqan chay thanthakunallatam rikupurqan. Chhikataq chay ruwasqakunamanta anchata musphaspa wasinman kutiripurqan. 13 Chay kikin p'unchaypi, paykunamanta iskayniyuq Jesuspaq qatiqninkuna Emaús aylluniqman purichkarqanku, chaytaq Jerusalén llaqtamanta kuska p'unchay chakipuriypim karqan. 14 Tukuy imachus ruwakuchkasqa chaykunamanta rimakipaspam puriykuchkarqanku. 15 Rimaspa jinataq ch'aqwaspa puriykuchkaqtinkutaq, Jesús kikinmi qayllachakurqan jinaspa paykunawan kuska puriykuyta qallarirqan. 16 Rikuchkarqanku chaywampas, ñawinkuqa mana pipas kasqanta riqsinankupaq lluphasqajinam karqan. 17 Jesustaq paykunaman ajinata tapurirqan: –¿Ñanta purichkaspa, imamantataq qankuna rimachkankichisri? –Nispa. Paykunataq llakirikuspa sayt'arqanku, 18 jinaspataq paykunamanta ujkaq Cleofas sutiyuq ajinata jaynirqan: –¿Jerusalén llaqtapi qurpachasqa kachkaqtiykipas, qan sapallaykichu imachus kay p'unchaykunapi ruwakuchkarqan chayta mana yachankiri? –Nispa. 19 Paytaq paykunaman ajinata tapurirqan: –¿Imataq ruwakurqanri? –Nispa. Paykunaqa ajinata nirqanku: –Nazaret llaqtapi kaq Jesusmanta, payqa ruwasqankunapi jinataq rimasqankunapim, Diospaq jinataq tukuy runakunapaq ñawpaqimpi ancha atiyniyuq Diospaq sutimpi willaq karqan. 20 Chaywampas kurajkaq sacerdotekuna jinataq nuqaykupaq llaqtajawapi atiyniyuqniykunam juchanchaspa jinataq chakataykuspa wañuchisqa kanampaq puskatarqanku. 21 Nuqaykuqa, paychari Israel suyuta qhispichinqa nispam suyachkarqayku. Chaywampas tukuy kay ruwakusqakunamantaqa kimsa p'unchayñam uraqapun. 22 Chaywampas nuqaykuwan kaq wakin warmikunam mulljachiwanku, imaraykuchus tutamantam aya pakana chhikaman purirqanku, 23 ayanta mana taripaspataq, wasiman kutirimpusqaku. Paykunataq uj angelkuna rikhurispa Jesuspaq kawsachkasqanta paykunaman willasqantam willarqawanku. 24 Chhikamantataq, nuqaykumanta wakin wawqimasiykunaqa aya pakana chhikaman purispa, imaynatachus chay warmikuna nichkarqanku kikinta taripamusqaku, chaywampas Jesuskaqtaqa manam rikusqakuchu. 25 Chhikataq Jesusqa paykunaman ajinata nirqan: –¡Qankunaqa imatachus Diospaq sutimpi willaqkuna nichkarqanku chayta yuwaywan jap'iqanapaqqa ancha pisi sunqu, jinataq iyaw ninapaqpas ancha lat'um kankichis! 26 ¿Mesiasqa, manachu manaraq sumaq k'anchaynimpi athunchasqa kachkaspa tukuy kaykunata ñak'arinan kachkarqanri? –Nispa. 27 Chhikamantataq tukuy Qilqasqakunapi imatachus payjawamanta nichkarqan chayta sut'inchapurqan, Moisespaq qilqasqan p'anqakunamanta qallarispa, Diospaq sutimpi willaqkunapaq tukuy p'anqankunata qatirispa. 28 Mayqin ayllumanchus purinanku karqan chayman chayapuqtinkutaq, Jesusqa astawan karuniqmampas purinan kachkanman ajinatam paykunaman yuwachirqan. 29 Paykunataq ajinata nispa qhiparanampaq jark'aykurqanku: –Ch'isiñamarï, ajinapas tutayt'apuchkanñam, nuqaykuwan kuska qhiparapuy –nispa. Jesustaq paykunawan qhiparapunapaq waykupurqan. 30 Mikhuna chhikapi tiyarikupurqanku chhikataq, t'ant'ata makinkunapi jap'irqan, Diosman yuspärayta quspataq, phatmirpayaspa paykunaman jaywarqan. 31 Chay kikin pachapim paykunapaq ñawinkunaqa wisq'arasqa kapurqan, jinaspataq Jesusman riqsirqupurqanku; chaywampas payqa chinkawachapurqanmi. 32 Paykunapurataq ajinata ninakurqanku: –Jayk'aqchus payqa nuqanchisman rimapayaspa jinataq Qilqasqakunamanta sut'inchaspa ñampi jamuchkarqanchis chhikaqa ¿Manachu sunqunchis ukhupi uj ninapas lawrarichkanman ajinata riparakurqanchisri? –Nispa. 33 Astawan mana suyaspa, chhikapacha purqaruspam Jerusalén llaqtaniqman kutipurqanku, maypichus chunka ujniyuq kachasqakunata, masinkunatawan kuska tantasqa kachkaqta tariparqanku. 34 Paykunataq ajinata nirqanku: –Chiqatapunim Tata Jesusqa wañusqamanta kawsarimpusqa, jinaspataq Simonman rikhurisqa –nispa. 35 Chhikataq paykuna iskayniyuq imachus ñampi ruwakuchkasqa jinataq imaynatachus t'ant'a phatmiqtin payta riqsirqusqaku chayta willarqanku. 36 Paykunaqa chay ruwasqakunamanta rimachkarqankuraq, ajinamanmi Jesusqa chay chawpiman waykuspa paykunaman ajinata napaykurirqan: –Sunqu tiyaykuy qankunawan kachun –nispa. 37 Paykunataq anchata mulljakurqanku, uj qatiqatitapas rikuchkankuman karqan ajinata yuwaspa. 38 Chaywampas Jesusqa paykunaman ajinata nirqan: –¿Imamantataq mulljasqa kachkankichisri? ¿Imamantataq sunquykichis ukhupi iskayakuy kanri? 39 Makiykunata, chakiykunatawan qhawariychis. Nuqa kikinmi kani. Llankhariwaychis jinaspataq rikuychis: qatiqatiqa manam aychayuqchu, manataq tulluyuqpaschu, nuqataq junt'asqam kachkani –nispa. 40 Kayta nispataq makinkunata jinataq chakinkunatawan paykunaman rikuchirqan. 41 Chaywampas paykunapaq kusikusqankurayku jinataq musphasqankurayku, manaraq iyaw nichkaqtinkutaq, Jesusqa paykunaman ajinata tapurirqan: –¿Manachu ima mikhunaykichispas kaypi kapusunkichis? –Nispa. 42 Paykunataq uj juch'uy challwa kankasqata qurqanku, 43 paytaq jap'iqarikuspa paykunapaq ñawpaqimpi mikhurikurqan. 44 Chhikamantataq paykunaman ajinata nirqan: –Imachus nuqawan ruwakuchkan chayqa, qankunawanraq kachkarqani chhika willachkarqaykichis chaymi, imaynatachus nuqamanta Moisespaq kamachiyninkunapi, Diospaq sutimpi willaqkunapaq qilqasqankunapi, jinataq Salmokunapi qilqasqa kachkan chay junt'akunanmanta nichkarqaykichis chayllam ruwakurqan –nispa. 45 Chhikataq Qilqasqakunata yuwaywan jap'iqachipurqan, 46 jinaspataq paykunaman ajinata nirqan: –Mesiaspaq wañunan, jinataq kimsa p'unchaymanta kawsarimunampas qilqasqañam karqan, 47 jinataq tukuy suyukuna Diosman kutirimunankupaq sutimpi willasqam kanqa, ajinamanta Dios juchankunata pampachanampaq. Jerusalén llaqtamanta qallarispa, 48 qankunaqa kaykunamanta willamunaykichis. 49 Nuqataq qankunajawaman imatachus Tatay rimaynimpi qunapaq nichkarqasunkichis chaytam kachamusqaykichis. Chaywampas qankunaqa Jerusalén llaqtallapi qhiparachkaychis, janaqpachamanta jamuchkan chay atiyta jap'iqanaykichiskama. 50 Jesusqa llaqta jawaniq Betania nisqa chhikaniqman paykunata pusapurqan, makinkunata uqharispataq sumaq kayta qurqan. 51 Sumaq kayta quchkaspataq, paykunamanta waj chhikaniqman jithiripurqan, jinaspataq janaqpachaman uqharisqa kapurqan. 52 Paykunataq payman yupaycharqanku, chhikamantataq ancha kusisqa Jerusalén llaqtaman kutimpurqanku. 53 Jinaspam Diosman yupaychaspa wasimpipuni kachkarqanku.
1 Jayk'aqchus tukuy ima qallarichkarqan chhikaqa, Rimayqa kapurqanñapunim; jinataq mayqinchus Rimay kachkan chayqa Dioswanmi kachkarqan, chay Rimaytaq Dios kikinmi karqan. 2 Qallariypiqa paymi Dioswan kachkarqan. 3 Payniqnintam Diosqa imaymana kaqkunata ruwarqan; mana paywanqa, manam imapas kaypi kaqkunamantaqa ruwakurqanchu. 4 Kawsayqa paypim kachkarqan, kay kawsaytaq tukuy runakunapaq k'anchayninmi karqan. 5 Kay k'anchaymi laqa ch'amakakunapi lliphipichkan, chay laqa ch'amakakunataq manam wañjachiyta atichkarqankuchu. 6 Juan sutiyuq Diospaq kachamusqan uj runam karqan, 7 paytaq chay k'anchaymanta uj sut'inchaqjina rimasqanniqta tukuyninku iyaw ninankupaq willaq kachamusqa karqan. 8 Juanqa manam chay k'anchaychu kachkarqan, manachayqa chay k'anchaymanta willanampaq kachamusqallam karqan. 9 Tukuy runakunaman k'anchariq chiqan k'anchayqa kaypachamanmi jamuchkarqan. 10 Chay Rimay kachkan chayqa kaypachapiñam kapurqan; chaywampas Diosqa payniqtam kaypachata ruwarqan, kaypachapi kaqkunataq paytaqa manam riqsirqankuchu. 11 Paytaq pay kikimpaq jallp'anman jamurqan, chaywampas pay kikimpaq llaqtamasinkunaqa manam jap'iqachkarqankuchu. 12 Chaywampas pikunachus payman jap'iqachkarqanku jinataq iyaw nichkarqanku chaykunamanqa, Diospaq wawankunaman tukupunankupaq atiyta qupurqan. 13 Paykunataq Diospaq wawankunam kanku, manam kaypachapaq jinataq runakunapaq munasqanmanjinachu, manachayqa Dios kikinmi paykunata kachikun. 14 Chay Rimay kachkan chaytaq runaman tukuspam nuqanchis chawpipi kawsakurqan. Sumaq k'anchaynimpi athunchasqa kasqantapas rikunchismi, mayqintachus Tatamanta ancha munakuywan junt'aykusqa jinataq chiqampi kaq uj sapa churin kasqanrayku jap'iqarqan. 15 Juanqa paymantam ajinata nispa willarqan: “Kaymi willayniypi ajinata nichkarqani chayqa: Nuqapaq qhipayta jamuchkan chayqa nuqamanta niqtimpas astawan ñawpaqkaqmi, imaraykuchus payqa manaraq nuqa kachkaqtiyqa kapurqanñapunim,” –nispa. 16 Qhapaq kayninmantaqa, tukuyninchismi uj sumaq kayninta waj sumaq kayninjawapi wajmanta wajmanta jap'iqanchis. 17 Imaraykuchus kamachiyqa Moisesniqtam qukurqan, chaywampas munakuywan jinataq chiqankaqwanqa Jesucristoniqta sut'impi ruwakurqan. 18 Manam jayk'aqpas Diosta pipas rikurqankuchu; manachayqa uj sapa churin pichus Dios kikin kachkan, jinataq payqa Tatawan ancha munakuywan ujllapi kawsakusqanraykum nuqanchispaq Tataman riqsinanchista quwanchis. 19 Kaymi, jayk'aqchus judiokunapaq kurajkaqninkunaqa Jerusalén llaqtamantapacha sacerdotekunata jinataq levitakunatawan Juanman pitaq pay karqan nispa tapurimunankupaq kacharqanku chhika Juan willachkarqan chaykunaqa. 20 Payqa ajinata nispa sut'inta willarqan: –Manam nuqa Mesiaschu kani –nispa. 21 Wajmanta tapurillarqankutaqmi: –¿Ajinaqa pitaq kankiri? ¿Diospaq sutimpi willaq Eliaschu kanki ichä? –Nispa. Juantaq ajinata nirqan: –Manam chaychu kani –nispa. Paykunataq astawanraq tapuykurqanku: –Chhikaqa, ¿jamunan kachkarqan chay Diospaq sutimpi willaqchu kanki ichä? –Nispa. Paytaq –Manapunim, nispa jaynirqan. 22 Paykunataq ajinata nirqanku: –¿Pipunitaq qan kankiri? Pikunachus kachamuchkawanku chaykunaman willanapaq rimayniykita munayku. ¿Qan kikinmanta, imatataq niwankichismanri? –Nispa. 23 Juantaq paykunaman ajinata jaynirqan: –Nuqaqa ch'usaq qasi pampapi uj kunka qaparichkan, ‘Dios Tatapaq uj chiqan ñanta wisq'arariychis nispa,’ nichkan chaymi kani; imaynatachus Diospaq sutimpi willaq Isaiasqa nichkarqan ajinata –nispa. 24 Juanwan rimanapaq purichkarqanku chay fariseokunapaq kachasqankunataq, 25 ajinata tapurillarqankutaq: –Ajinaqa, qanchu Mesías mana kachkanki, manataq Eliaspas, jinataq Diospaq sutimpi willaqpas kachkanki chhikaqa, ¿imamantataq bawtisachkankiri? –Nispa. 26 Juantaq paykunaman ajinata jaynirqan: –Nuqaqa unuwan bawtisaykichis; chaywampas qankuna chawpipiqa ujkaq mana riqsisqaykichismi kan 27 paytaq nuqapaq qhipaytaraq jamuykuchkan. Pipaqchus nuqaqa manam wata runanman chayaytapas atichkanichu –nispa. 28 Tukuy kaykunaqa Jordán mayumanta chimpaniq Betania nisqa chhikapim ruwakurqan, maypichus Juanqa bawtisachkarqan. 29 Qhipantin p'unchaytaq, Juanqa Jesuspaq payman qayllachakumuchkasqanta rikurqan, jinaspataq ajinata nirqan: “¡Qhawariychis, chaypim kaypachapaq juchankunata qichuq Diospaq uwijanqa jamuchkan! 30 Jayk'aqchus ‘nuqamanta niqtimpas astawan atiyniyuqmi qhipaymanta jamuchkan, imaraykuchus payqa nuqamanta niqtimpas ñawpaqtaraqmi karqan.’ nispa nichkarqani chhikaqa, paymantam rimachkarqani –nispa. 31 Nuqa kikimpas manam pi kasqantapas yachachkarqanichu; chaywampas Israel llaqtapaq riqsinanraykum unuwan bawtisaspa jamuchkarqani” –nispa. 32 Juanqa ajinata willarqallantaqmi: “Ch'uwa Ajayuta uj urpijina janaqpachamanta pay pataman tiyjatarinapaq uraqamuqta rikurqani. 33 Nuqaqa manaraqmi pi kasqantapas yachachkarqanichu; chaywampas pichus unuwan bawtisanaypaq kachamuchkawan chayqa, ajinatam nirqawan: ‘Pi patamanchus Ch'uwa Ajayu tiyqataqta rikunki, chaymi Ch'uwa Ajayuwan bawtisaqqa –nispa.’ 34 Nuqaqa rikupuniñam, jinaspataq paypaq Diospaq Churin kasqanmantapas irkataqjinallataqmi kachkani.” –Nispa. 35 Qhipantin p'unchaytaq, Juanqa wajmanta chay chhikallapitaqmi iskaynin qatiqninkunawan kachkarqan. 36 Jayk'aqchus Jesusman chayniq purichkaqta rikurqan chhikataq, Juanqa ajinata nirqan: –¡Qhawariychis, chaymi Diospaq uwijanqa! –Nispa. 37 Iskaynin Juanpaq qatiqninkunataq chayta uyarirqanku, jinaspataq Jesusman qatipurqanku. 38 Jesustaq qhipaniqman qhawarimurqan, qatimuchkasqankuta rikuspataq paykunaman ajinata tapurirqan: –¿Imatataq maskachkankichisri? –Nispa. Paykunataq ajinata nirqanku: –Yachachiq, ¿maypitaq tiyakunkiri? –Nispa. 39 Jesustaq paykunaman ajinata jaynirqan: –Rikunapaq jamuychis –nispa. Paykunataq purispa, maypichus tiyakurqan chayta rikumurqanku, paywan kuskataq chay p'unchay qaynaramurqanku, imaraykuchus ch'isiñam kapurqan. 40 Iskayninkumanta Juanman uyarispa Jesusman qatipurqanku chaymanta ujkaqqa Simón Pedropaq wawqin Andresmi karqan. 41 Ñawpaqta Andresqa wawqin Simonman tariparqan, jinaspa payman ajinata nirqan: –Mesiastam taripayku (kaytaq Cristo niyta munan) –nispa. 42 Chhikamantataq Andresqa maypichus Jesús kachkarqan chayman Simonta pusarqan; jayk'aqchus Jesusqa Simonta rikurqan chhikaqa payman ajinata nirqan: –Qan Juanpaq churin Simón kanki, chaywampas sutiykiqa Cefas nisqam kapunqa –nispa. 43 Qhipantin p'unchaytaq, Jesusqa Galilea suyuniqman purqaruchkarqan. Felipeman tariparqan jinaspataq payman ajinata nirqan: –Qatimuway –nispa. 44 Kay Felipeqa Betsaida llaqtaniqmantam karqan, Andreswan, Pedrowampas chayniqllamantataqmi karqanku. 45 Felipeqa Natanaelta maskaq purispa payman ajinata nirqan: –Pimantachus Moisesqa kamachiy qilqasqakunapi qilqachkarqan, jinataq Diospaq sutimpi willaqkunapas qilqachkarqanku chaytam taripayku. Payqa Nazaret llaqtapi tiyakuq Josepaq churin Jesusmi kasqa –nispa. 46 Natanaeltaq ajinata nirqan: –¿Nazaret llaqtamantaqa ima allimpas lluqsinmanchuri? –Nispa. Felipetaq payman ajinata jaynirqan: –Jamuy jinaspa qan kikin yachqatay –nispa. 47 Jayk'aqchus Jesusqa Natanael qayllachakumuchkaqta rikurqan chhikaqa ajinata nirqan: –Kayqa, uj chiqan israelita runam jamuchkan, mayqimpichus manam uj juch'uy llulla kaypas kachkanchu –nispa. 48 Natanaeltaq payman ajinata tapurirqan: –¿Imaynamantataq riqsiwankiri? –Nispa. Jesustaq payman ajinata jaynirqan: –Jayk'aqchus higo sach'apaq llanthun chhikapi kachkarqanki, manaraq Felipe wajachkarqasunki chhikam qanta rikumurqayki –nispa. 49 Natanaeltaq Jesusman ajinata nirqan: –Yachachiq, ¡qan Diospaq Churin kanki, qan Israel llaqtapaq kurajkaq llaqta apaykachaqninmi kanki! –Nispa. 50 Jesustaq ajinata jaynirqan: –¿Higo sach'apaq llanthun chhikapim kachkarqanki nispa niyki chayraykullachu iyaw niwankiri? Imaraykuchus kaymanta niqtimpas astawan athun ruwaykunataraqmi rikunki –nispa. 51 Jesusqa nirqallantaqmi: –Sut'inta niykichis, qankunaqa janaqpacha wisq'arakuqta jinataq Nuqa runapaq Churinjawapi angelkuna chimpachkaqta jinataq uraqamuchkaqta rikunkichis –nispa.
1 Kimsa p'unchay kapurqan chhikamantataq, Galilea suyuniq Caná llaqtapi uj runachakuy raymim karqan. Jesuspaq mamantaq chaypi kachkarqan, 2 jinaspataq Jesusqa yachaqaq qatiqninkunawanqa chay runachakuy raymiman wajasqallataqmi karqanku. 3 Vino tukurqukupurqan, chhikataq Jesuspaq maman Mariaqa payman ajinata nirqan: –Manañam vinonku kapunchu –nispa. 4 Jesustaq payman ajinata jaynirqan: –Mamay, ¿imamantataq kayta nuqaman nichkawankiri? Pachayqa manaraqmi chayamuchkanchu –nispa. 5 Mamantaq pikunachus jaywachkarqanku chaykunamanqa ajinata nirqan: –Tukuy imatachus pay nisunkichis chayta ruwaychis –nispa. 6 Chaypitaq suqta rumimanta ruwasqa maqmakuna kachkarqan, mayqinkunapichus judiokunaqa ch'uwachakuna ruwaypaq unuta churaq karqanku. Sapa uj maqmakunapitaq phichqa jinataq qanchis mankakunam unuqa waykuq karqan. 7 Jesustaq jaywaqkunaman ajinata nirqan: –Kay maqmakunaman unuta junt'arachiychis –nispa. Paykunaqa phullchirachkaqtaraq junt'arachirqanku, 8 jinaspataq Jesusqa paykunaman ajinata nirqan: –Kunantaq as chhikata qichirquspa raymiyuq runapaq aparipuychis –nispa. Paykunataq ajinatam ruwarqanku. 9 Raymiyuq runataq chay unumanta kutichisqa vinota maymanta jurqusqankuta mana yachaspam mallirirqan; jaywaqkuna sapallankum chaytaqa yacharqanku, imaraykuchus paykunam unuta jurqumusqaku. Ajinaqa raymiyuq runaqa runachakuqta wajarqan, 10 jinaspataq payman ajinata nirqan: –May chhikapipas astawan kusa vinokaqtapunim ñawpaqta jaywanapaq jurqumunaqa, jayk'aqchus wajasqakuna ujyarapunku chhikamantaraqmi qasi vinota jurqumunaqa. Chaywampas qanqa astawan kusa vinokaqtam kunankama pakakusqanki –nispa. 11 Galileaniqpi kaq Caná llaqtapi Jesuspaq ruwasqanqa, ñawpaqkaq musphay ruway rikuchisqanmi karqan, mayqinwanchus paypaq sumaq k'anchaypi athunchasqa kasqanta riqsichirqan; yachaqaq qatiqninkunataq paypi iyaw nirqanku. 12 Kay chhikamantataq mamanwan, wawqinkunawan jinataq yachaqaq qatiqninkunawan kuska Cafarnaúm llaqtaniqman puripurqanku; chaypitaq uj jayk'a p'unchaykuna qaynaramurqanku. 13 Judiokunapaq Pascua raymin qayllachakumpurqanña chhikataq Jesusqa Jerusalén llaqtaniqman purirqan. 14 Jinaspataq Diospaq wasin muyuriypi turillukuna, uwijakuna jinataq urpikuna ranqaqkunata, qhatunkuna chhikapi tiyaraspa runakunaman qulqi chhalaqkunata ima tariparqan. 15 Chayta rikuspataq Jesusqa wiskhata uqharispa uj siq'unata wakicharqukurqan, jinaspataq tukuyninkutam ranqana uywankunatawan kuska chay chhikamanta qatirqumurqan. Qulqi chhalaqkunapaq qulqinkunatataq pampaman t'akawacharqan, jinataq ranqakunanku qhatunkunatapas tijrararqallantaqmi. 16 Urpikuna ranqaqkunamantaq ajinata nirqan: –¡Kaykunata kaymanta jurquychis! ¡Tataypaq wasinmanta ama uj qhatu wasiman tukuchiychischu! –Nispa. 17 Chhikataq yachaqaq qatiqninkunaqa Qilqasqakunapi imatachus ajinata nichkarqan chayta yuwatatarikurqanku: “Wasiyman munakusqaymi ninajina ruphaykuchkawan.” –Nispa. 18 Judiokunataq payman ajinata tapurirqanku: –¿Kay ruwanapaqqa, imawantaq atiyniyuq kasqaykita rikuchiwankichisri? –Nispa. 19 Jesustaq paykunaman ajinata jaynirqan: –Kay Diospaq wasinta t'unarquychis, jinaspa nuqaqa kimsa p'unchaypim wajmanta sayarichisaq –nispa. 20 Judiokunataq payman ajinata nirqanku: –Tawa chunka suqtayuq watam kay Diospaq wasinta sayarichinapaq llank'akurqan, ¿qantaq kimsa p'unchaypichu sayarichiyta munachkankiri? –Nispa. 21 Chaywampas may Diospaq wasinmantachus Jesusqa rimachkarqan chayqa, pay kikimpaq aychanmi karqan. 22 Chayraykum, jayk'aqchus payqa wañusqamanta kawsarimuchkarqan chhikaqa yachaqaq qatiqninkuna kay nisqanmanta yuwatatarikurqanku jinaspataq Qilqasqakunapi jinataq Jesuspaq rimayninkunapi iyaw nirqanku. 23 Jesusqa Pascua raymipi Jerusalén llaqtapi kachkaqtinkama, musphay ruwayninkunata rikuspa achkhayuq runakunam paypi iyaw nirqanku. 24 Chaywampas Jesusqa manam sunqunta paykunapi churarqanchu, imaraykuchus tukuyninkutam riqsirqan. 25 Manam runakunapaq wakinkunamanta payman ima willanantapas munachkarqanchu, imaraykuchus pay kikinmi tukuy runakunapaq sunqunta riqsirqan.
1 Judiokuna chawpimanta uj atiyniyuq ancha riqsisqa Nicodemo sutiyuq fariseo runa karqan. 2 Kaytaq uj tuta Jesús qayllata purirqan, jinaspataq ajinata nirqan: –Yachachiq, yachayku Diosqa qanman nuqaykuman yachachinapaq kachamusqasunkimantaqa, imaraykuchus manam pipas qampaq musphay ruwasqaykikuna ruwayta atinkumanchu, manachus Diosqa paywan kuska kachkanman chhikaqa –nispa. 3 Jesustaq payman ajinata nirqan: –Sut'intapuni niyki, pichus musuqmanta mana paqarichkanqa chayqa, manam Diospaq qhapaq suyunta rikuchkanqachu –nispa. 4 Nicodemotaq payman ajinata tapurirqan: –¿Imaynatataq uj runaqa machuña kapuspa wajmanta paqarinmanri? ¿Mamampaq wijsanmanchu wajmanta paqarimunapaq waykunmanri? –Nispa. 5 Jesustaq payman ajinata jaynirqan: –Sut'intapuni niyki pichus unumanta jinataq Ajayumanta mana paqarichkanqa chayqa, manam Diospaq qhapaq suyunman waykuyta atichkanmanchu. 6 Runamanta paqariqqa runallapunim; Ajayumanta paqariqtaq ajayullataqmi. 7 Ama musphaychu, jayk'aqchus: ‘Tukuyninkum wajmanta paqarinanku’ –nispa nichkayki chhikaqa. 8 Wayraqa munasqanmanjinam phukumun, khuyusqanta uyarinki chhikapas manam mayniqmanta jamusqanta jinataq mayniqman purisqantapas yachachkankichu. Tukuy pikunachus Ajayumanta paqarinku chaykunaqa, ajinallataqmi kanku –nispa. 9 Nicodemoqa wajmanta tapurillarqantaqmi: –¿Imaynataq kay kanmanri? –Nispa. 10 Jesustaq payman ajinata jaynirqan: –¿Israel llaqtapaq yachachiqnin kachkaspas, qanqa manachu kaykunata yachachkankiri? 11 Sut'inta niyki, nuqaykuqa imatachus yachayku chaykunamantam rimayku, jinataq rikusqaykumanta willaqmi kayku; chaywampas qankunaqa manam imatachus nichkaykichis chaykunataqa iyaw nichkankichischu. 12 Qankunachus kaypachapaq kaqninkunamanta rimapayaykichis chhika mana iyaw nichkawankichis chhikaqa, ¿imaynatataq janaqpachapi kaqninkunamanta rimapayaykichis chhika iyaw niwaqchisri? 13 “Manam pipas janaqpachaman wicharirqanchu, manachayqa pichus janaqpachamanta uraqamuchkan chayllam; chaytaq Nuqa runapaq Churinmi kani. 14 Imaynatachus Moisesqa ch'usaq qasi pampaniqpi pallita uqharichkarqan, ajinallataqmi Nuqa runapaq Churinqa uqharisqa kasaq, 15 ajinamanta tukuy nuqapi iyaw niqkunaqa wiñay kawsayniyuq kanankupaq. 16 “Imaraykuchus tukuy kaypachapi kawsakuqkunatam Diosqa anchata munakurqan, chayraykum sapa ch'ulla wawanta tukuy payman iyaw niqkuna ama chinkanankupaq, manachayqa wiñay kawsayniyuq kanankupaq kachamurqan. 17 Imaraykuchus Diosqa manam kaypachaman juchanchaqtachu Churinta kaypachaman kachamuchkan, manachayqa payniqta qhispichisqa kanampaqmi kachamun. 18 “Pichus Diospaq Churimpi iyaw nichkan chayqa, manam juchanchasqachu kachkan; chaywampas mana iyaw nichkan chayqa, Diospaq sapa ch'ulla Churimpi mana iyaw nisqanraykum juchanchasqaña kapun. 19 Mana iyaw niqkunaqa juchanchasqañam kapunku, imaraykuchus mana allinkunallatam ruwachkarqanku, jayk'aqchus kaypachaman k'anchay jamuchkarqan chhikaqa k'anchaymanta niqtimpas, laqa ch'amakakaqtam ajllikurqanku. 20 Tukuy mana allin ruwaqkunaqa k'anchaytaqa chhiqnikunkum, jinataq manam chayman qayllachakumuchkankuchu ruwasqankuna mana sut'inchasqa kanampaqqa. 21 Chaywampas pikunachus chiqampijina kawsakunku chaykunakaqqa, k'anchaymanmi qayllachakumunku, ajinamanta tukuy ima ruwasqankunaqa Diospaq munasqanmanjina ruwakusqanmanta rikukunampaq.” 22 Jesusqa Judea suyuniqman yachaqaq qatiqninkunawan kuska purirqan, maypichus uj jayk'a p'unchaykuna bawtisaspa paykunawan kuska qaynarachkarqan. 23 Juanqa Salim qaylla Enón suyuniqpim chay p'unchaykuna bawtisachkarqallantaq, imaraykuchus chayniqpiqa achkha unum karqan; runakunataq purirqanku jinaspa bawtisasqa karqanku. 24 Kaytaq manaraq Juanta jap'iykuspa wisq'aykuchkarqanku chhikam ruwakurqan. 25 Chaywampas Juanpaq wakin qatiqninkunaqa, ch'uwachakuyniqmanta uj judío runawan ch'aqwayta jap'ichipurqanku, 26 jinaspataq Juanman ajinata nimunapaq purirqanku: –Yachachiq, Jordán mayumanta inti lluqsimuyniqpi qanwan kuska kachkarqan, pimantachus rimachkarqanki chayqa kunan bawtisachkallantaqmi jinataq tukuy runakunam payman qatichkanku –nispa. 27 Juantaq paykunaman ajinata nirqan: –Manam pipas imayuqpas kachkanmanchu, manachus Dios quchkanman chhikaqa. 28 Qankuna kikinmi nuqapaq mana Mesías kasqaymanta sut'inta uyarirqankichis, manachayqa paypaq ñawpaqinta uj kachamusqallanmi nuqaqa kani, nisqaymantapas uyarirqallankichistaqmi. 29 Uj runachakuy raymipiqa pichus runachakunan kachkan chaymi runachakuq runaqa; paypaq wawqimasintaq chaypi kachkaspaqa rimasqanta uyarispaqa anchatam kusikun. Ajinallataqmi nuqapaq kusikuyniypas kunanqa junt'asqallataq kapun. 30 Payqa sapa p'unchaymantajinam astawan athun riqsisqa kanankama purichkanqa, nuqakaqtaq juch'uymanta juch'uymi astawan juch'uyman tukupuchkasaq. 31 “Pichus janaqmanta jamuchkan chayqa tukuyninkunamanta niqtimpas astawan chaniyuqmi. Pichus kaypachamanta kachkan chayqa kaypachamantam, jinaspataq kaypachapi kaqkunallamantam riman. Chaywampas janaqpachamanta jamuchkan chayqa tukuyninkunajawapi kaqmi, 32 jinaspataq imatachus rikuchkarqan jinataq uyarichkarqan chaykunamantam willan; chaywampas manam pipas willayninta jap'iqayta munachkankuchu. 33 Chaywampas pichus chayta jap'iqachkan chayqa, Diospaq nisqankunaqa chiqan nisqantam sut'inchan; 34 Diospaq kachamusqan kachkan chayqa, Diospaq rimayninkunatam riman, imaraykuchus Diosmi kurajyachkaqtaraq Ajayuntaqa qun. 35 Tataqa Churinta munakun; chayraykum tukuy imakunajawapi atiyta qun. 36 Pichus Churipi iyaw nichkan chayqa, wiñay kawsayniyuqmi; chaywampas pichus mana Churipi iyaw niyta munachkan chayqa, manam chay kawsayniyuqchu kanqa, manachayqa Diospaq manchay asut'iynintam jap'iqanqa.”
1 Fariseokunaqa Jesuspaq astawan yachaqaq qatiqkunata ruwasqanmanta jinataq Juanmanta niqtimpas astawan achkhayuqta bawtisasqanta yachqatarqanku 2 (Manapas Jesús kikin bawtisarqan, chaywampas yachaqaq qatiqninkunam ruwarqanku). 3 Jayk'aqchus Jesusqa fariseokunapaq kayjawamanta yachasqankuta yachapurqan chhikaqa, Judea suyuniqmanta Galileaniqman puripurqan. 4 Ñannimpitaq Samaria suyuniqta purinan karqan. 5 Ajinaqa Samaria suyuniqpi kaq Sicar llaqtaman, maypichus Jacobqa José churinman tutinta quchkarqan chayniq jallp'aniqman chayarqan. 6 Chaypim uj unu phujyu karqan, mayqinchus ñawpaqpiqa Jacobpaq kasqa. Ñaqa kuska p'unchay kapurqan chhikataq Jesusqa purichkasqanmanta sayk'usqa phujyu qayllapi tiyarikurqan. 7 Yachaqaq qatiqkunataq, llaqtaman mikhuy rantimunapaq purisqaku. Chhikankamataq, uj Samaria suyupi tiyakuq warmi unu jurqunapaq chay phujyuman chayamurqan, Jesustaq payman ajinata nirqan: –Uj as chhika unuykita jaywariway –nispa. 9 Chaywampas judiokunawan Samaria llaqtayuqkunawan mana imapaqpas rimasqankuraykuqa, chay warmiqa ajinata payman jaynirqan: –¿Imaynataq qan judío kachkaspa, nuqataq Samaria llaqtayuq kachkaqtiypas unuta quway nispa niwankiri? –Nispa. 10 Jesustaq payman ajinata jaynirqan: –Diospaq qusqantachus, jinataq pichus ‘unuta jaywariway’ nispa mañachkasunki chaytachus yachawaq chhikaqa, qanmi unuta mañawaqqa, paytaq kawsay quq unutam qusunkiman –nispa. 11 Chay warmitaq payman ajinata nirqan: –Apu Tata, kay unu phujyuqa ancha ukhum, qantaq manam imawan jurqunayuqpaschu kachkanki: ¿Imayna jurquspataq nuqaman kawsay unuta quwankimanri? 12 Jacob ñawpaq tunu machulaykum kay phujyuta saqiwanku, maymantachus pay kikin jinataq wawankuna, uywankunapiwan ujyakurqanku. ¿Paymanta astawan kurajkaqchu qan kankiri? –Nispa. 13 Jesustaq payman ajinata jaynirqan: –Tukuy pikunachus kay unumanta ujyanqaku chaykunaqa, wajmanta unu ch'akiyniyuqmi kanqaku; 14 chaywampas nuqa quchkasaq chay unu ujyaykuqkaqqa, manañam jayk'aqpas unumanta ch'akichikupunqachu. Imaraykuchus nuqa unuta quchkasaq chayqa, p'ullp'uqimuq unuman tukuspam wiñay kawsayta quspa paypi phawanqa –nispa. 15 Chay warmitaq payman ajinata nirqan: –Apu Tata, chay unumanta nuqaman quway, ajinamanta amaña unumanta ch'akichikunaypaq jinataq amaña kay chhikaman unu jurquq jamunaypaq –nispa. 16 Jesustaq payman ajinata nirqan: –Qhariykita wajamunapaq puriy jinaspa kayman kutirimuy –nispa. 17 Chay warmitaq payman ajinata jaynirqan: –Manam qhariyuqchu kani –nispa. Jesustaq payman ajinata nirqan: –Allintapunim ninki, manam qhariyuqchu kani nispaqa; 18 imaraykuchus phichqa qhariyuqmi karqanki, piwanchus kunan tiyachkanki chayqa manam qhariykichu kachkan. Chiqampunim nisqaykiqa –nispa. 19 Kayta uyarispataq chay warmiqa payman ajinata nirqan: –Apu Tata, Diospaq sutimpi willaq uj runa kasqaykitaqa rikuchkaniñam. 20 Ñawpa Samaria llaqtayuq tunu machulaykunaqa, kay urqupipunim Diosta yupaychaq karqanku; qankuna judiokunataq Jerusalén chhikapipunim yupaychananchis nispam ninkichis –nispa. 21 Jesustaq payman ajinata jaynirqan: –Iyaw niway warmi, imaraykuchus qankuna kay urquman mana jamuspa jinataq Jerusalén llaqtaman mana purispa Tataman yupaychanaykichis pacham chayamuchkanña. 22 Qankunaqa manam piman yupaychasqaykichistapas yachachkankichischu; chaywampas nuqaykuqa piman yupaychasqaykutaqa yachaykum, imaraykuchus qhispichiyqa judiokuna chawpimantam jamun. 23 Chaywampas pachaqa chayampunmi chaytaq kunan pacham, jayk'aqchus Tataman chiqampi yupaychaqkunaqa chiqampipuni Diospaq Ajayunmanjina yupaychanqaku chhika. Imaraykuchus Tataqa pikunachus payman yupaychanku chaykunaqa ajinata ruwanankutam munan. 24 Diosqa Ajayum, jinataq pikunachus yupaychanku chaykunaqa chiqampipunim tukuy sunquwan Diospaq Ajayunmanjina yupaychananku –nispa. 25 Warmitaq payman ajinata nirqan: –Nuqaqa yachanim Mesiaspaq, pimanchus Cristo nispa nillanchistaq chaypaq jamunanmantaqa; jinataq jayk'aqchus pay jamunqa chhikaqa, nuqaykuman tukuy imatam sut'inchawanqaku –nispa. 26 Jesustaq payman ajinata nirqan: –Chayqa nuqam kani, piwanchus rimachkanki chay kikin –nispa. 27 Chhikataq yachaqaq qatiqninkuna chayamurqanku, Jesusta chay warmiwan rimachkaqta rikuspataq musphallam qhiparapurqanku. Chaywampas imatachus pay munarqan, jinataq imaniqmantataq chay warmiwan Jesusqa rimachkarqan chaytaqa manam tapurichkarqankuchu. 28 Warmiqa unu p'uyñunta saqiwacharqan jinaspataq llaqtaniqmanmi puripurqan, maypichus runakunaman ajinata willamurqan: 29 –Imantin ruwasqaymanta yachaq runata rikuq jamuychis. ¿Kayqa manachu Mesías kachkanmanri? –Nispa. 30 Chhikataq Jesús kachkarqan chay chhikaman llaqtamanta runakunaqa lluqsimurqanku. 31 Chhikankamataq yachaqaq qatiqninkunaqa Jesusman ajinata nispa mañachkarqanku: –Yachachiq, imallatapas mikhuriy ari –nispa. 32 Chaywampas payqa paykunaman ajinata nirqan: –Nuqapaqqa uj mikhuyniymi kan, chaytaqa qankuna manam riqsichkankichischu –nispa. 33 Yachaqaq qatiqkunataq paykunapura ajinata tapunakuyta qallarirqanku: –¿Ima mikhunatachu apapumurqanku icha? –Nispa. 34 Chaywampas Jesusqa paykunaman ajinata nirqan: –Pichus kachamuchkawan chaypaq munayninta ruwanay jinataq llank'aynin tukuchanaymi nuqapaq mikhuyniyqa. 35 Qankunataq ajinata ninkichis: ‘Tawa killaraq kakuchkan mikhuy apthapinapaqqa.’ Chaywampas nuqaqa ajinata niykichis: “chajrakunata qhawariychis, imaraykuchus apthapinapaqqa kusa puqusqañam kapuchkanku. 36 Pichus chajra apthapinapi llank'an chayqa imachus ruwasqanmanta kutichisqam, mikhuy apthapisqantaq wiñay kawsaypaqmi, ajinamanta tarpuqpas apthapiqpas iskayninku kusikunankupaq. 37 Ajinaqa sut'intapunim nisqakunapiqa nikun ‘Ujkunam tarpunku, wakinkunataq apthapinku,’ –nispa. 38 Nuqataq qankunata mana kallpa tukuspa llank'asqaykichismanta apthapinaykichispaqmi kacharqaykichis; wajkunam llank'arqankuqa, jinaspataq qankunam chay llank'asqankuwanqa allimpi kapunkichis” –nispa. 39 Samaria suyupi kaq llaqtapi tiyaqkunamantaqa, achkhayuqmi chay warmipaq sut'inchasqanmanta Jesuspi iyaw nirqanku: “Imantin ruwasqaymantam niwan,” –nisqanrayku. 40 Ajinaqa Samaria llaqtayuq runakuna chayamuqtinkutaq, Jesusta paykunawan kuska qhiparanampaq mañarikurqanku. Paykunawantaq Jesusqa uj iskay p'unchaykunam qaynararirqan, 41 jinaspataq achkhayuq runakunaraqmi pay kikimpaq nisqankunata uyarispa iyaw nirqanku. 42 Jinaspataq chay warmiman ajinata nirqanku: –Kunankaqmi iyaw niyku, manam qampaq willasqawaykichis chayraykullachu, manachayqa nuqayku kikin uyarisqaykurayku jinataq chiqantapuni paypaq kaypacha Qhispichiq kasqanmanta yachapuyku –nispa. 43 Chay iskay p'unchaykuna qhipantintaq, Jesusqa Samaria suyumanta lluqsispa Galileaniqman puripurqan. 44 Imaynatachus pay kikinmi ajinata nirqan: Uj Diospaq sutimpi willaqtaqa manam pay kikimpaq jallp'ampiqa athumpi kachichkankumanchu –nispa. 45 Jayk'aqchus Galilea suyuman chayarqan chhikataq, chayniq suyupi kawsakuq runakunaqa sumaqtam jap'iqarqanku. Imaraykuchus paykunaqa Jerusalén llaqtata Pascua raymiman purillasqakutaqmi, jinataq chayniqpim paypaq tukuy ima ruwasqankunata rikumusqaku. 46 Jesusqa Galilea suyuniq Caná llaqtaman kutiripurqan, maypichus unuta vinoman tukuchichkasqa chayman. Chaypitaq qhapaq suyu apaykachaq Herodespaq uj kurajkaq pallapallan Cafarnaúm llaqtapi unqusqa churiyuq karqan. 47 Jayk'aqchus chay kurajkaq pallapallaqa Jesuspaq Judea suyumanta Galileaman chayamusqanta yacharqan chhikaqa, payman rikuqmi purirqan, jinaspataq wasinman purispa churinta alliyachinampaq mañarikurqan, imaraykuchus churinqa wañunayachkarqanmi. 48 Jesustaq payman ajinata jaynirqan: –Qankunaqa musphay ruwaykunata jinataq rikuchiykunatachus mana rikuwaqchis chhikaqa, manam iyaw nichkankichischu –nispa. 49 Chaywampas kurajkaq pallapallaqa payman ajinata nirqan: –Apu Tata, churiypaq manaraq wañjachkaqtin, usqhayllata wasiyman jamuy –nispa. 50 Chhikataq Jesusqa payman ajinata nirqan: –Wasiykiman kutiripuy, churiykiqa kawsachkanmi –nispa. Chay runataq Jesuspaq nisqanta iyaw nirqan, jinaspam puripurqan. 51 Wasinman chayapuchkarqan chhikataq, jaywaqninkuna payman taripanapaq lluqsimurqanku, jinaspataq ajinata nirqanku: –¡Churiykiqa kawsachkanmi! –Nispa. 52 Paytaq, jayk'a pachamantataq churinqa k'uchiyayta qallaripurqan nispam paykunaman tapurirqan, paykunataq ajinata jaynirqanku: –Qayna p'unchay ñaqa kuska p'unchaymanta uj pachamantam, lliqti q'uñi unquyninqa uraqapurqan –nispa. 53 Churipaq tatantaq jayk'aqchus Jesusqa payman: “Churiyki kawsachkanmi” nispa nichkasqa chay pacha kasqanmanta yuwatatarikurqan. Jinaspataq paywan jinataq tukuy wasimpi kaqkunapiwan ima Jesuspi iyaw nipurqanku. 54 Kaymi jayk'aqchus Judea suyumanta Galileaniqman kutirimuchkarqan chhika Jesuspaq iskaykaq musphay ruwaynin ruwasqanqa.
1 Uj pachakuna qhipamantataq, judiokunaqa uj raymita ruwachkarqanku, Jesustaq Jerusalén llaqtaman kutirirqan. 2 Jerusalén llaqtapitaq, Uwijakunapaq punkun nisqa chhikapiqa, uj athun unu quwuña hebreo rimaypi Betzatá sutiyuq kan. Kaytaq phichqa athun punkukunayuqmi karqan, 3 maykunapichus achkha unqusqakuna, ñawsakuna, wist'ukuna jinataq such'u runakuna ima qasi pampapi chhuqarayachkarqanku. 4 Imaraykuchus kaymantajina kaymantajinam uj ángel chay quwuña qayllaman unu kuyurichiq uraqamuq karqan, unu kuyuchkaqman ñawpaqkaq challpuykukuqtaq, ima kaq unquyninmantapas alliyasqam kapuq karqan. 5 Chaykuna chawpipitaq, uj runa kimsa chunka pusaqniyuq wataña unqusqa kachkarqan. 6 Jayk'aqchus Jesusqa chaypi chhuqarayachkaqta rikurqan, jinataq chay tukuy watakunaña ajina kasqanta yachaspataq, payman ajinata tapurirqan: –¿Alliyayta munankichu? –Nispa. 7 Unqusqataq payman ajinata jaynirqan: –Apu Tata, unu kuyurimuchkaqtinqa manam pipas unuman nuqata challpuykuriq kawanchu. Sapa kuti challpuykukuyta munachkani chhikaqa wajmi atiparquwan –nispa. 8 Jesustaq payman ajinata nirqan: –Jatarikuy, kallapuykita uqharikuy jinaspataq puripuy –nispa. 9 Chay kikin pachapitaq runaqa alliyasqa kapurqan, kallapunta uqharispataq puriykachayta qallaripurqan. Chaywampas samarana p'unchay kaqtintaq, 10 judiokunaqa chay alliyachisqa kachkasqa chay runaman ajinata nirqanku: –Kunan p'unchayqa samarana p'unchaymi; manam kallapuyki uqharisqa puriykachanayki atikuchkanchu nispa. 11 Chay runataq paykunaman ajinata jaynirqan: –Pichus alliyachichkawan chaymi nuqaman ajinata niwan: ‘kallapuykita uqharikuy jinaspa puripuy,’ –nispa. 12 Paykunataq payman ajinata tapurirqanku: ¿Pitaq ‘kallapuykita uqharikuy jinaspa puripuy,’ nispa nisunkiri? –Nispa. 13 Chaywampas runaqa pichus alliyachichkarqan chaytaqa manam yacharqanchu, imaraykuchus Jesusqa chaypi kaq achkha runakuna chawpipim chinkawachapusqa. 14 Chhikamantataq Jesusqa chay runata Diospaq wasimpi kachkaqtam taripapurqan, jinaspataq ajinata nirqan: –Kunanqa alliyasqañam kapunki, amaña juchata ruwaychu, ajinamanta astawan mana allinkuna ama chayanasunkipaq –nispa. 15 Chay runataq puripuspa judiokunaman Jesuspaq payman alliyachisqanta willamurqan. 16 Chayrayku judiokunaqa Jesusta qatiykacharqanku, imaraykuchus tukuy kaykunataqa samarana p'unchaypim payqa ruwaq karqan. 17 Chaywampas Jesusqa paykunaman ajinata nirqan: –Tatayqa mana samaraspapunim llank'arqan, nuqaqa payjinallataqmi llank'ani –nispa. 18 Chayrayku judiokunaqa astawanraq wañuchiyta munarqanku, imaraykuchus manam samarana p'unchayllatachu mana junt'arqan, manachayqa Diosqa tataymi nispam puriykacharqan. Chayta nispataq payqa Dios kikimpas kachkanman ajinatam puriykacharqan. 19 Jesustaq paykunaman ajinata nirqan: “Sut'inta niykichis, Diospaq Churinqa, pay kikimpaq munayninmanjinaqa manam imatapas ruwachkanmanchu; imatachus Tatan ruwachkan chay rikusqan sapallatam ruwan. Tukuy imatachus Tata ruwachkan, chayllatataqmi Churiqa ruwan. 20 Imaraykuchus Tataqa Churinta munakusqanraykum tukuy imachus ruwasqanta rikuchin; jinataq astawan athun ruwaykunataraqmi payman rikuchinqa, kaytaq qankunaman musphachkaqtaraqmi saqisunkichis. 21 Imaynatachus Tataqa wañusqakunata kawsatatachin jinataq kawsayta qun, ajinallatataqmi Churiqa pikunamanchus quyta munan chaykunaman kawsayta qun. 22 Jinataq Tataqa manam pimampas juchanchachkanchu, manachayqa Churinmanmi juchanchanampaq tukuy atiyta qun, 23 ajinamanta imaynatachus Tatata athumpi kachichkanku kikillantataq tukuyninku Churita athumpi kachinankupaq. Pichus Churita mana athumpi kachichkan chayqa, manallataqmi pichus kachamuchkan chay Tataman athumpi kachichkanchu. 24 “Sut'intapunim niykichis, pichus nuqapaq nisqaykunata uyarin jinataq pichus kachamuchkawan chayman iyaw nichkan chayqa, wiñay kawsayniyuqmi; paytaq manam juchanchasqachu kanqa, imaraykuchus wañuyniqmanta kawsayniqman chimpapunñam. 25 Sut'intapuni niykichis, pachaqa jamuchkanñam, chaytaq kunan kikin pacham, jayk'aqchus wañusqakunaqa Diospaq Churimpaq kunkanta uyarinqaku; jinataq pikunachus uyarichkanqaku chaykunaqa kawsanqakum. 26 Imaynachus Dios Tatayqa kawsay qunapaq atiyniyuq kachkan, ajinallatataqmi nuqa Churinman chay atiyta quwan, 27 jinallataqmi juchanchanaypaqpas atiyta qullawantaq, imaraykuchus nuqaqa runapaq Churinmi kani. 28 Chay nisqaymantaqa ama musphaychischu, imaraykuchus tukuy wañusqakuna nuqapaq kunkayta uyarinanku pachaqa chayamunqam, 29 jinaspa aya pakana t'uqunkunamanta lluqsiramunqaku. Allin ruwaykunata ruwaqkunaqa kawsayniyuq kanankupaq kawsarimunqaku; chaywampas pikunachus mana allin ruwaykunata ruwarqanku chaykunaqa, juchanchasqa kanankupaqmi kawsarimunqaku. 30 “Manam munasqaymanjinaqa imatapas nuqaqa ruwayta atichkaymanchu. Imaynatachus Tatay nichkawan ajinamanjinam juchanchani, chay juchanchasqaytaq chiqanmi, imaraykuchus manam nuqapaq munasqaymanjina ruwayta munanichu, manachayqa pichus kachamuchkawan chay Tataypaq munaynintam ruwani. 31 Nuqachus nuqa kikinrayku willayniyta quyman chhikaqa, chay willayniyqa manam imapaqpas allinchu kachkanman. 32 Chaywampas wajkaqmi nuqarayku willaq kachkanqa, chaypaq willasqankaqmi chiqan kachkan chayqa, chaytataq nuqaqa yachanim. 33 Qankunaqa Juanman tapumunankupaq kacharqankichis, paytaq imachus chiqan kachkan chayraykum willayninta qurqan. 34 Chaywampas nuqaqa manam pi runapaq willasqanmantajinachu kachkani, manachayqa qankunapaq qhispiy taripanaykichisllapaqmi nuqaqa kayta ajinata nichkaykichis. 35 Juanqa uj lawraspa k'anchaq micha k'anchayjinam karqan, qankunataq chay k'anchayninmantaqa uj chhika p'unchaykunallam kusikuywan jap'iqayta munarqankichis. 36 Chaywampas Juanpaq willasqanmanta niqtimpas, nuqaraykuqa astawan sumaqkaq willaymi kan. Imatachus nuqa ruwani chayqa, imatachus Tatayqa ruwanaypaq kunamuchkarqawan chay kikinmi, chay ruwaykunataq Tataypaq chiqampipuni kachamuchkawan chaytam sut'inchan. 37 Kachamuchkawan chay Tataypas, qankunapaq mana jayk'aqpas kunkanta uyarichkankichis, jinataq mana rikuchkankichis chhikapas, payqa nuqaraykullataqmi willaynintaqa qun. 38 Manallataqmi rimaynimpas qankunapi tiyaykusqa kananta munachkankichischu, imaraykuchus pichus Tataypaq kachamusqan kachkan chaymanqa manam iyaw nichkankichischu. 39 Qankunaqa Qilqasqakunata tukuy yuwayniykichiswanmi ñawirinkichis, imaraykuchus chaypicha ichapas wiñay kawsayta taripasaq nispam ñawirichkankichis; chaywampas qilqasqakunapi nuqamanta willanku chhikapas, 40 qankunaqa manam chay kawsayniyuq kanapaqqa nuqaman jamuyta munachkankichischu. 41 “Manam nuqaqa runakunaniqmanta jamuchkan chay athunchasqa kaytaqa munachkanichu. 42 Chaywampas qankunataqa nuqa riqsiykichismi jinallataq Diosniqmanta jamuq munakuypas qankunapaq mana kasqanmantaqa yachallanitaqmi. 43 Tataypaq sutimpi nuqa jamuni, qankunataq manam jap'iqachkawankichischu; chaywampas waj runachus pay kikimpaq sutimpi jamunman chhikaqa, chaykaqmanqa jap'iqawaqchismi. 44 Qankunachus qankunapura ujmanta uj athunchakuspa kayta munachkankichis, Diosniqmanta jamuq sumaq k'anchaynimpi athunchasqa jap'iqaykaqta mana munachkankichis chhikaqa, ¿imaynatataq nuqapi iyaw niwaqchisri? 45 Tataypaq ñawpaqimpi qankunaman nuqa juchanchanaymantaqa ama yuwaychischu; mayqinmanchus qankunaqa sunquykichista churankichis chay Moisés kikinkaqmi qankunataqa juchanchaykusunkichisqa. 46 Moisestachu iyaw nirqankichis chhikaqa, nuqapiqa iyaw nillawaqchistaqmi karqan, imaraykuchus Moisesqa nuqaniqmantam qilqarqan. 47 Chaywampas paypaq qilqasqantachu mana iyaw nichkankichis chhikaqa, ¿imaynatataq nuqapaq nisqayta iyaw niwaqchisri?”
1 Kay chhikamantataq Jesusqa Galilea qucha chimpaniqman puripurqan, chay kikin quchataq Tiberias nisqallataqmi karqan. 2 Achkha runakuna payman qatirqanku, imaraykuchus unqusqakunata alliyachisqanrayku achkha musphay ruwaykunatam rikusqaku. 3 Chhikataq Jesusqa uj urquniqman chimparqan, chaypitaq yachaqaq qatiqninkunawan kuska tiyarikurqan. 4 Judiokunapaq Pascua raymi ruwanankuqa qayllapiñam kapurqan. 5 Jayk'aqchus Jesusqa achkha runakuna payman qatimuqta rikurqan chhikaqa, Felipeman ajinata nirqan: –¿Maymantataq chay tukuy runapaq t'ant'ata rantimusunri? –Nispa. 6 Chaywampas imanichkallanqa nispam Jesusqa Felipeman chayta tapurirqan, imaraykuchus payqa imatachus ruwayta atichkanman karqan chaytaqa allintam yacharqan. 7 Felipetaq payman ajinata jaynirqan: –Iskaypachaq p'unchay llank'asqamanta qulqi jap'iqasqawan uj juch'uytakama ch'iqirachinapaq t'ant'ata rantimuchuwan chhikapas, pisiraqmi kanman –nispa. 8 Chhikataq Andresqa pichus yachaqaq qatiqninkunamanta ujkaqnin Simón Pedropaq wawqin karqan chayqa ajinata payman nirqan: 9 –Kaypim uj qhari wawa siwaramanta ruwasqa phichqa t'ant'akunayuq jinataq iskay challwakunayuq kachkan; chaywampas chay tukuy runakunapaq, ¿imataq kay kanmanri? –Nispa. 10 Jesustaq ajinata jaynirqan: –Tukuy runakunaman tiyarachunku niychis –nispa. Chay chhikaqa sumaq ch'ijiyuqmi karqan, chay patapitaq tiyararqanku. Chaypi kaqkunaqa ñaqa phichqa waranqa qhari runakunam karqanku. 11 Jesusqa makimpi t'ant'akunata jap'irqan, Diosman yuspärayta quspataq, tiyarachkarqanku chay runakunaman ch'iqirachirqan. Ajinallatataqmi jayk'atachus munachkarqanku ajinamanjina ch'iqirachispa challwakunawampas ruwarqan. 12 Sajsasqaña kapurqanku chhikataq Jesusqa yachaqaq qatiqninkunaman ajinata nirqan: –Puchuq t'unakunata ama qasiman tukunampaq apthapimuychis –nispa. 13 Paykunataq, chay phichqa siwaramanta ruwasqa t'ant'apaq puchunkunata apthapispaqa chunka iskayniyuq kanastakunatam junt'arachirqanku. 14 Runakunataq Jesuspaq kay musphay ruway ruwasqanta rikuspaqa ajinatam nirqanku: –Chiqampunim kayqa kaypachaman jamunan kachkarqan chay Diospaq sutimpi willaq runaqa –nispa. 15 Chaywampas Jesusqa payman mana munachkaqta qhapaq suyu apaykachaqninku kanampaq pusakupuyta yuwasqankuta riparakuspaqa, wajmantam urquniqman sapallan kanapaq chimpapurqan. 16 Ch'isiyaykupuqtintaq, Jesuspaq yachaqaq qatiqninkunaqa quchaniqmanmi uraqampurqanku, 17 uj yampuman chimpaspataq Cafarnaúm llaqtaman chayanapaq qucha chawpinta chimpaniqman purqaruchkarqanku. Ancha ch'amaka tutaña kapurqan, Jesustaq manaraqmi kutimusqaraqchu. 18 Chhikataq, ancha wayra jatarimuqtin quchaqa qhullchuqiyta qallaripurqan. 19 Jayk'aqchus ñaqa qucha chawpi karupachataña puriykupusqaku chhikataq, Jesusta unupatanta jamuspa yampuniqman qayllachakumuchkaqta rikurqanku, jinaspataq mulljakurqankum. 20 Paytaq paykunaman ajinata nirqan: –¡Ama mulljakuychischu, nuqam kani! –Nispa. 21 Paykunataq ancha kusisqam payman yampupi jap'iqarqanku, chhikapachataq usqhayllatam maymanchus chayananku kachkarqan chayman chayapurqanku. 22 Qhipantin p'unchaytaq, mayqin runakunachus qucha chimpaniqpi kachkarqanku chaykunaqa, yachaqaq qatiqninkuna uj ch'ulla yampulla kachkarqan chayllapi sapallanku mana Jesuswan puripusqankumantam riparakurqanku. 23 Chhikankamataq, waj yampukuna Tiberias llaqtamanta may chhikapichus Tata Jesusqa yuspärayta quspa t'ant'ata mikhurachichkarqan chay qaylla chhikaman chayamurqanku. 24 Ajinaqa, Jesusta jinataq yachaqaq qatiqninkunatapas chay chhikapi mana kapuqta rikuspataq, runakunaqa chay yampukunaman chimpaspa Cafarnaúm llaqtaniqman payta maskamunapaq puripurqanku. 25 Paykunataq qucha chimpaniqman chayaspaqa, Jesusman tariparqanku jinaspataq ajinata tapurirqanku: –Yachachiq, ¿Jayk'aqtaq kayman jamurqankiri? –Nispa. 26 Jesustaq paykunaman ajinata jaynirqan: –Sut'inta niykichis, qankunaqa sajsaykunakama mikhuykunkichis chayraykullam nuqaman maskachkawankichis, manataq musphay ruwaykunata rikuspa yuwaywan jap'iqasqaykichisraykuchu. 27 Ama ismuykuq mikhuypaq llank'aychischu, manachayqa mayqin mikhuychus mana ismuykuq kachkan jinataq wiñay kawsayta quchkasunkichis chaykaqpaq llank'aychis. Kay mikhuykaqtam Nuqa runapaq Churinqa qankunaman qusqaykichis, imaraykuchus Dios Tataymi nuqajawaman ch'ikullinta churqatawan –nispa. 28 Paykunataq ajinata tapurirqanku: –¿Imatataq ruwanayku kanman, Diosqa ima ruwanaykutachus munachkan chaymanjina ruwanaykupaqri? –Nispa. 29 Jesustaq paykunaman ajinata jaynirqan: –Pitachus Diosqa kachamuchkan chayman iyaw nispa uj sapa ruwanallaykichistam munan –nispa. 30 Chhikataq payman ajinata tapurirqanku: –¿Ima rikuchiytataq quwankichisman, chayta rikuspa qanman iyaw ninaykupaqri? ¿Maykaqkunataq ruwayniykikunari? 31 Ñawpaq tunu machulaykunaqa ch'usaq qasi pampapi kachkarqanku chhikaqa manámikhuytam mikhurqanku, imaynatachus Qilqasqakunapi nichkan ajinata: ‘Paykunamanqa janaqpacha t'ant'atam mikhunankupaq qurqan,’ nispa. 32 Jesustaq paykunaman ajinata jaynirqan: –Sut'inta niykichis, manam Moiseschu chay janaqpacha t'ant'ataqa qusunkichischu, manachayqa Tataymi chay janaqpacha chiqan t'ant'ata quchkan chayqa –nispa. 33 Imaraykuchus maykaq t'ant'atachus Diosqa quchkan chaymi janaqpachamanta uraqamun jinaspataq kaypachaman kawsayta qun –nispa. 34 Paykunataq payman ajinata mañarikurqanku: –Apu Tata, chay t'ant'ata quwaychispuni –nispa. 35 Jesustaq paykunaman ajinata nirqan: –Nuqam kawsay quq t'ant'a kani. Pichus nuqaman jamuchkan chayqa, manam jayk'aqpas yariqachikupunqachu; jinallataq pichus nuqaman iyaw nichkawan chayqa, manam jayk'aqpas unumanta ch'akisqa puriykachapunqachu. 36 Chaywampas imaynatachus nichkaykichisjina, qankunaqa nuqata rikuchkawankichis chhikapas manam iyaw nichkawankichischu. 37 Tukuy pikunatachus Tatay quchkawan chaykunaqa nuqaman jamunku; nuqaman jamuqkunamantaq, manam jawaniqman chhuqawachachkasaqchu. 38 Imaraykuchus manam janaqpachamanta munayniy ruwakunaypaq uraqamuchkanichu, manachayqa pichus kachamuchkawan chay Tataypaq munayninta ruwanapaqmi uraqamuni. 39 Pichus kachamuchkawan chaypaq munaynintaq, pikunatachus payqa quchkawan chaykunata maykaqtapas mana chinkachinaymi, manachayqa kaypachapaq p'uchukaynin p'unchaypi wajmanta kawsatatachinaymi. 40 Imaraykuchus tukuy pikunachus nuqa Diospaq Churinta qhawawanku jinataq nuqapi iyaw niwanku chaykunaqa wiñay kawsayniyuqmi kananku, chaymi Tataypaq munayninqa; nuqataq kaypacha p'uchukay p'unchaypiqa wajmantam kawsatatachisaq. 41 Kay nisqanmantam judiokunaqa Jesusmanta chhuchhukuyta qallarirqanku, imaraykuchus ajinata nirqan: “Nuqam janaqpachamanta uraqamuq t'ant'a kani,” –nispa. 42 Jinaspataq ajinata nirqanku: –¿Kayqa manachu Josepaq churin Jesús kachkanri? Nuqanchisqa tatanta jinataq mamantapas allintam riqsinchis. ¿Kunanqa, imaynatataq janaqpachamanta uraqamuni nispa nichkanri? –Nispa. 43 Chhikataq Jesusqa paykunaman ajinata nirqan: –Amaña chay tukuyta chhuchhukuychischu. 44 Manam pipas nuqaman jamunmanchu, manachus pichus kachamuchkawan chay Tatay pusamuchkan chhikaqa; nuqataq kaypacha p'uchukay p'unchaypiqa wajmantam kawsatatachisaq. 45 Diospaq sutimpi willaqkunapaq qilqasqankunapiqa ajinatam nikun: ‘Diosmi tukuyman yachachinqa,’ –nispa. Ajinaqa tukuy pikunachus Tataman uyarinku jinataq paymanta yachaqanku chaykunaqa nuqamanmi jamunku. 46 “Manam pipas Tatata rikunkuchu; manachayqa pichus paymanta jamuchkan chayllam paytaqa rikun. 47 Sut'inta niykichis, pichus nuqapi iyaw niwan chayqa, wiñay kawsayniyuqmi. 48 Nuqam kawsay quq t'ant'a kani. 49 Qankunapaq ñawpaq machulaykichiskunaqa, ch'usaq qasi pampaniqpi kachkarqanku chhikaqa “maná” mikhuytam mikhurqanku, ajina kachkaqtimpas wañurapurqankum; 50 chaywampas nuqakaqqa janaqpachamanta uraqamuq t'ant'amantam rimachkani; pichus chaymanta mikhuqqa manam wañunchu. 51 Nuqam janaqpachamanta uraqamuchkarqan chay kawsachkaq t'ant'a kani; pichus kay t'ant'amanta mikhunqa chayqa wiñaypaqmi kawsanqa. Maykaq t'ant'atachus qusaq chayqa kay kikin aychaymi, chaytataq kaypachapaq kawsayninraykum qusaq,” –nispa. 52 Judiokunataq paykunapura ajinata ch'aqwarayta qallarirqanku: –¿Imaynatataq kayqa kikin aychanta mikhunanchispaq quyta atinmanri? –Nispa. 53 Jesustaq paykunaman ajinata nirqan: –Nuqam runapaq Churinqa kani, jinaspataq sut'inta niykichis, pikunachus aychayta mana mikhunkichis jinataq yawarniytapas mana ujyachkankichis chhikaqa, mana kawsayniyuqmi kankichis. 54 Pichus aychayta mikhun jinataq yawarniyta ujyan chayqa, wiñay kawsayniyuqmi; nuqataq kaypacha p'uchukay p'unchaypiqa wajmantam kawsatatachisaq. 55 Imaraykuchus aychayqa chiqan mikhuymi, yawarniypas chiqan ujyanam. 56 Pichus aychayta mikhun jinataq yawarniyta ujyan chayqa, nuqaman lip'iykusqam kawsan, nuqataq payman lip'iykusqallataq kawsani. 57 Kachamuchkawan chay Tataqa kawsayniyuqmi, nuqataq payraykum kawsani; imaynatachus nuqamanta mikhuchkan chayqa kikillantataq nuqarayku kawsanqa. 58 Janaqpachamanta uraqamuchkan chay t'ant'amanta rimachkani. Kay t'ant'aqa manam qankunapaq ñawpaq machulaykichiskuna “maná” mikhuyta mikhuchkarqanku chayjinachu, chayta mikhuchkarqanku chhikapas wañurapurqankum. Chaywampas pichus kay t'ant'amanta mikhunqa chayqa, wiñaypaqmi kawsanqa –nispa. 59 Tukuy kaykunataqa, Cafarnaúm llaqtapi kaq judiokunapaq tantakunan wasipim Jesusqa yachachirqan. 60 Kay yachachiykunata uyarispataq, Jesusman achkha qatiq runakuna ajinata nirqanku: –Kay nisqanqa, jap'iqanapaq ancha kallpamarï; ¿pitaq payman uyart'anmanri? –Nispa. 61 Jesustaq chayjina chhuchhurakuchkaqta riparakuspaqa, paykunaman ajinata tapurirqan: –¿Kay nisqayqa, sunquykichistachu nanarichisunkichisri? 62 ¿Imataq kapunman, Nuqa runapaq Churinta maypichus ñawpaq kachkarqani chayman chimpaqta rikuwankichisman chhikari? 63 Ajayukaqmi kawsay quqqa; imachus aychaniqmanta jamuchkan chaykaqqa manam imapaqpas allinchu kachkan. Imakunatachus qankunaman nichkaykichis chaykunakaqmi ajayuqa jinataq kawsaypasqa. 64 Chaywampas qankunamanta wakinkuna mana iyaw niqqa kanraqmi. Imaraykuchus Jesusqa qallariymantapacha pikunachus mana iyaw niqkuna kanku chaykunamanta jinataq pichus payman ranqaykunan kachkarqan chaymantapas yacharqanñam. 65 Kaytawampas nirqallantaqmi: –Chayrayku kayta niykichis, Tatachus mana munachkanman chhikaqa, manam pipas nuqaman jamuchkanmanchu. 66 Chay chhikamantataq, Jesusman qatiqkunaqa achkhayuq saqiwachapurqanku, jinaspataq manañam paywan puriykachapurqankuchu. 67 Jesustaq chunka iskayniyuq yachaqaq qatiqkunaman ajinata tapurirqan: –¿Qankunaqa puripuyta munallankichistaqchu? –Nispa. 68 Simón Pedrotaq ajinata payman jaynirqan: –Apu Tata, ¿pimanñataq qatiykumanri? Rimayniykikunaqa wiñay kawsay rimaykunam. 69 Nuqaykuqa iyaw nipuykuñam, jinataq qan Diospaq Kachamusqan kasqaykitapas yachallaykutaqmi –nispa. 70 Jesustaq paykunaman ajinata jaynirqan: –¿Manachu nuqa qankuna chunka iskayniyuqta ajllichkarqaykichisri? Chaywampas qankunamanta ujkaqqa uj supaymi kachkan –nispa. 71 Kayta nispaqa, Jesusqa Simón Iscariotepaq churin Judasmantam rimachkarqan, imaraykuchus chunka iskayniyuq yachaqaq qatiqkunamanta ujkaqnin kachkaqtimpas chay Judasmi ranqaykunan karqan.
1 Jesusqa Galilea suyuniqpim puriykacharqan. purichkaspataq manam Judea suyuniqta puriyta munarqanchu, imaraykuchus judiokunaqa payman wañuchinapaqmi maskachkarqanku. 2 Chaywampas judiokunapaq sach'a ch'ampakunawan ch'ujllakuna ruwana raymi qayllachakumuchkaqtin 3 wawqinkunaqa ajinata payman nirqanku: –Ama kaypi qhiparaychu; Judea suyuniqman puripuy, ajinamanta chhaqayniqpi kaq qatiqniykikunaqa ruwasqaykikunata rikunallankupaqtaq. 4 Imaraykuchus pipas riqsisqa kayta munan chhikaqa, manam imatapas pakallapi ruwanmanchu. Ñaqachariqa kayjina ruwaykunata ruwankiñaqa, chhikaqa tukuy kaypacha runakunapaq ñawpaqimpi ruwallaytaq ari –nispa. 5 Chayta nirqanku imaraykuchus wawqinkunapas manam paypi iyaw nirqankuchu. 6 Jesustaq paykunaman ajinata nirqan: –Manaraqmi pachayqa chayamuchkanraqchu, chaywampas qankunapaqqa imapachapas allillanmi kakuchkan. 7 Kaypachapi kaq runakunaqa qankunaman manam chhiqnichkasunkichismanchu; chaywampas nuqakaqtaqa chhiqnikuwankum, imaraykuchus sut'intam ima ruwasqankupas mana allin kasqanmanta rikuchini. 8 Qankuna chay raymiman puriychis; nuqakaqqa manam purichkasaqchu, imaraykuchus manaraqmi pachayqa chayamuchkanchu –nispa. 9 Kayta paykunaman nirqan, jinaspataq Galileapim qhiparapurqan. 10 Wawqinkuna raymiman puripurqanku chhikamantataq, Jesusqa pakallamantam runakunawan mana rikuchikuspa chay raymiman purillarqantaq. 11 Judiokunaqa Jesusman raymichawpipi maskachkarqanku, jinaspataq ajinata nirqanku: –¿Maypitaq chay runa kachkanri? –Nispa. 12 Runa chawpipiqa anchatam paymanta rimakurqan. Ujkunaqa ajinata nirqanku: “Jesusqa allin runam,” –nispa. Chaywampas wakinkunaqa ajinata nirqanku: “Manam allinchu kachkan; runakunatam sallqaykuchkan,” –nispa. 13 Chaywampas manam pipas paymantaqa runapaq ñawpaqimpi sut'inta rimarqankuchu, imaraykuchus judiokunatam mancharqanku. 14 Kuska raymi kapurqan chhikataq Jesusqa Diospaq wasinman waykuspa yachachiyta qallarirqan. 15 Judiokunataq musphalla ajinata nirqanku: –¿Imaynamantataq kayqa chay tukuytapuni yachan mana pipaq yachachisqanri? –Nispa. 16 Jesustaq paykunaman ajinata jaynirqan: –Imatachus yachachichkani chayqa manam nuqapaqchu, manachayqa pichus kachamuchkawan chaypaqmi. 17 Pichus Diospaq munayninta ruwanapaq sunqunta wisq'arachkan chayqa, yachayniyqa Diosniqmantachu jamun manachayqa nuqallamantachu rimakuchkani chaytaqa riqsinqam. 18 Pichus payllamanta rimachkan chayqa, paypaq athumpi kayninllatam maskachkan; chaywampas pichus kachamusqampaq athumpi kayninta maskachkan chayqa, chiqantapunim riman, paypitaq manam ima puraj uya kaykunapas kanchu. 19 “¿Manachu chiqan kachkan Moisespaq qankunaman kamachiyta quchkasunkichis chayri? Chaywampas qankunamantaqa manam maykaqpas uyarichkankichischu. ¿Imamantataq wañuchiyta munawankichisri?” –Nispa. 20 Runakunataq payman ajinata jaynirqanku: –¡Millay saqra supayniyuqmi kanki! ¿Pitaq wañuchiyta munasunkiri? –Nispa. 21 Jesusqa paykunaman ajinata nirqan: –Tukuy qankunaqa samarana p'unchaypi uj sapa ruwayta ruwasqayraykullam musphachkankichis. 22 Chaywampas Moisesqa qankunaman circuncisión ruway ruwanaykichispaq kamachirqasunkichis, kay ruwayqa manam Moisespaq p'unchayninkunamanta jamuchkanchu manachayqa astawan ñawpa machulakunamantapacha jamun. Qankunataq samarana p'unchaypas kachun kikillantam qhari wawakunata circuncisión ruwayta ruwachkankichis. 23 Ajinaqa, Moisespaq kamachiyninman uyarinaykichisraykuchus qankunaqa samarana p'unchaypipas kachun uj wawata circuncisión ruwayta ruwachkankichis chhikaqa ¿Imamantataq nuqawan phiñakunkichis samarana p'unchaypi uj runata alliyachisqayraykuri? 24 Qankunaqa ama uyata qhawkataspalla juchanchaychischu. Jayk'aqchus juchanchankichis chhikaqa chiqampi juchanchaychis ari –nispa. 25 Jerusalén llaqtapi tiyaqkunamanta wakinkunaqa ajinata nispa tapukuyta qallarirqanku: –¿Manachu kaytaqa wañuchinapaq maskachkanku chay kachkanri? 26 Qhawariychis, chaypim tukuy runapaq rikusqanta rimachkan, manataq pipas payman imatapas nichkanchuqä. ¿Llaqta apaykachaqkunantinchu kay runapaq Mesías kasqanta iyaw nipunku icha? –Nispa. 27 Chaywampas nuqanchisqa maymantachus jamun chaytaqa yachanchismi; chaywampas jayk'aqchus Mesías jamuchkanqa chhikaqa manam pipas maymanta jamusqantapas yachanqakuchu –nispa. 28 Kayta uyarispataq Jesusqa Diospaq wasimpi yachachichkaspa athun kunkanwan ajinata nirqan: –¡Ajinaqa qankuna riqsiwankichischu jinataq maymantachus jamuchkani chaytapas yachallankichistaqchu! Chaywampas manam nuqapaq munayniymantachu jamuni, manachayqa pichus sunqunchista churananchispaq chaniyuq kachkan, chaypaq kachamusqanmi jamuni, mayqinmanchus qankunaqa manam riqsichkankichischu. 29 Nuqa payta riqsini, imaraykuchus payniqmantam jamuni, jinataq paymi kachamuwan. 30 Chhikataq jap'iykuyta munarqanku, chaywampas manam maykaqpas atirqankuchu, imaraykuchus manaraqmi pachanqa chayamuchkasqachu. 31 Achkhayuqmi paypi iyaw nirqanku jinaspataq ajinata nirqanku: –Jayk'aqchus Mesías jamuchkanqa chhikaqa ¿Kay runamanta niqtimpas astawan musphay ruwaykunata ruwanqachuri? –Nispa. 32 Fariseokunaqa imatachus runakuna Jesusmanta rimachkarqanku chaytam uyarirqanku; paykuna jinataq kurajkaq sacerdotekunapiwanqa Diospaq wasin rikuqkunata Jesusman jap'iykumunankupaq kacharqanku. 33 Chhikataq Jesusqa ajinata nirqan: –Qankunawanqa uj jayk'a pachallatam kachkasaq, chhikamantataq pichus kachamuchkawan chaymanmi kutiripusaq. 34 Qankunaqa maskawankichismi, chaywampas manam taripachkawankichischu, imaraykuchus maypichus kachkasaq chaymanqa manam qankunaqa puriyta atinkichischu. 35 Chhikataq judiokunaqa paykunapura ajinata nispa tapunakuyta qallarirqanku: –¿Kayqa maymantaq nuqanchispaq mana taripananchista purinmanri? ¿Wajniq jallp'akunapi ch'iqiwachasqa tiyaq judiokunapaq chaymanchu purinman jinaspa Diosman mana riqsiq runakunamanchu yachachimunman icha? 36 ‘¿Maskawankichis chaywampas manam taripachkawankichischu, imaraykuchus maypichus kachkasaq chaymanqa manam qankunaqa puriyta atinkichischu nisqanwan, imaniytataq munan kayri?’ –Nispa. 37 Sach'a ch'ampakunawan ch'ujllakuna ruwana raymi tukuchay qhipa p'unchaykaqmi astawan athun p'unchay karqan. Chay p'unchaytaq Jesusqa sayarikuspa athun kunkanwan ajinata nirqan: –“Pichus unumanta ch'akisqa kachkan chayqa nuqaman jamuchun. 38 Pikunachus nuqapi iyaw nichkanku chaykunapaq sunqunmantaqa mayujinam unuqa siqarqumunqa. Ajinatam Qilqasqakunapiqa nin.” 39 Jesustaq kay nisqanwanqa ajina niytam munarqan, pikunachus paypi iyaw nichkanqaku chaykunaqa Ajayuta jap'iqanqaku; imaraykuchus Ajayuqa manaraqmi runakunaman qusqachu kachkarqan, Jesuspaq manaraq sumaq k'anchaynimpi athunchasqa kachkasqanrayku. 40 Wakin runakunaqa, jayk'aqchus tukuy kay rimaykunata uyarirqanku chhikaqa, ajinata nirqanku: –Chiqapunim kayqa Diospaq sutimpi willaq runaqa –nispa. 41 Wakinkunataq ajinata nirqanku: –Kayqa Mesiasmi –nispa. Chaywampas wakinkunaqa ajinata nirqanku: –Manam, imaraykuchus Mesiasqa manam Galileamanta kachkanmanchu –nispa. 42 Qilqasqakunapi, Mesiasqa qhapaq suyu apaykachaq Davidpaq tunu allchhin, jinataq mayqin llaqtamantachus David kachkarqan chay kikin Belén llaqtamantam lluqsinan karqan nispam nin –nispa. 43 Ajinaqa runakunaqa Jesusrayku t'ipi t'ipi puriykachapurqanku. 44 Wakinkunaqa jap'iykuspa wataykusqata apakupuyta munarqanku, chaywampas manam pipas chayta ruwarqankuchu. 45 Diospaq wasin rikuqkunaqa, may chhikapichus fariseokuna jinataq kurajkaq sacerdotekuna kachkarqanku chay chhikaman kutiripurqanku. Fariseokunawan jinataq sacerdotekunawantaq pallapallakunaman ajinata tapurirqanku: –¿Imamantataq Jesusta mana apamunkichisri? –Nispa. 46 Chay rikuq pallapallakunataq ajinata jaynirqanku: –¡Manapunim jayk'aqpas pi runapas chayjinata rimarqanchu! –Nispa. 47 Chhikataq fariseokunaqa paykunaman ajinata nirqanku: –¿Qankunapas kikillantataqchu llullaykuchikupunkichisri? 48 ¿Wakin kurajkaqninchiskunapas, manachayqa wakin fariseokunapas payman iyaw nipullankutaqchuri? –Nispa. 49 Chaywampas kamachiykunata mana riqsiq kay runakunaqa, qhinchachasqam kanku –nispa. 50 Nicodemo, mayqin fariseochus uj kuti Jesusta rikuq purisqa chayqa paykunaman ajinata nirqan: 51 –Kamachiyninchismanjinaqa, manam uj runataqa manaraq uyarichkaspa juchanchayta atichuwanchu –nispa. 52 Paykunataq ajinata payman jaynirqanku: –¿Qampas Galilea llaqtamantachu kallankitaqri? Qilqasqakunatam ñawirinayki, Galileamantaqa manam uj Diospaq sutimpi willaq runapas lluqsirqanchu, chaytam rikunki –nispa. 53 Chhikamantataq sapa ujmi wasinkuman puripurqanku.
1 Chaywampas Jesusqa Olivos nisqa urquniqmanmi puripurqan. 2 Qhipantin p'unchay paqariytataq, Diospaq wasinman kutirirqan. Runakuna payman qayllachakumurqanku, paytaq tiyarikuspa yachachiyta qallarirqan. 3 Chhikataq Diospaq kamachiynin yachachiqkuna jinataq fariseokuna ima uj warmita waj qhariwan khuchichakuchkaqta taripaspa aysarimusqaku jinaspataq Jesusman puskatamurqanku. Tukuy chaypi kaq runakuna chawpiman churaspataq 4 Jesusman ajinata nirqanku: –Yachachiq, kay warmitaqa waj runawan khuchichakuchkaqtam jap'irqumuyku. 5 Moisespaq kamachiynimpiqa kayjina warmikunata rumiwan wañuchinakama ch'aqirqusqa kanampaqmi kamachiwanku ¿Qan imaninkitaqri? –Nispa. 6 Paykunaqa ima nichkallanqa nispa yanarinapaqmi kaytaqa Jesusman ajinata tapurirqanku, ajinamanta jaynisqanmantajina tumpaykunapaq. Chaywampas Jesusqa uj chhikanta k'uñurispa ruk'ananwan jallp'a pampaman qilqaykuyta qallarirqan. 7 Tapukuchkallarqanku chhikataq, sayarikuspa paykunaman ajinata nirqan: –Qankunamanta maykaqpas mana ima juchayuq kankichis chhikaqa, ñawpaqta rumiwan tiqiykumuychis –nispa. 8 Wajmanta k'uñuykuspataq jallp'a pampapi qilqakuchkallarqanmi. 9 Kayta uyarispataq ujmanta ujmi puripuyta qallaripurqanku, machu runakuna ñawpaqta puripurqanku. Jayk'aqchus Jesusqa chay chhikapi qhiparapusqa chay warmiwan sapallanku taripakupurqanku chhikataq, 10 Jesusqa sayarispa payman ajinata nirqan: –Warmi, ¿pikunachus juchanchachkarqasunkichis chaykunaqa maypitaq kapunkuri? ¿Manachu mayqimpas juchanchachkasunkiri? –Nispa. 11 Chay warmitaq payman ajinata jaynirqan: –Manam pipas Apu Tata –nispa. Jesustaq payman ajinata nirqan: –Nuqapas manallataqmi juchanchachkaykichu; kunantaq puripuy jinaspataq amaña juchata ruwapuyñachu –nispa. 12 Jesusqa runakunaman wajmanta rimapayaspa ajinata nirqan: –Nuqam kaypachapaq k'anchaynin kani; pichus qatimuchkawan chayqa, kawsay quq k'anchayniyuqmi kanqa, manam jayk'aqpas laqa ch'amakapi puriykachapunqachu –nispa. 13 Fariseokunataq payman ajinata nirqanku: –Qanraykullam willayniykita quchkanki: chay willaykunaqa manam imapaqpas allinchu kachkan –nispa. 14 Jesustaq paykunaman ajinata jaynirqan: –Nuqaraykupas willayniyta qusaq chhikaqa, willayniykunaqa chaniyuqmi, imaraykuchus nuqa maymantachus jamuni, jinataq maymanchus purichkani chaytaqa sumaqtam yachani; chaywampas qankunakaqqa manam maymantachus jamuni, jinataq maymanchus purichkani chaytaqa yachachkankichischu. 15 Qankunaqa runapaq yuwasqanmanjina juchanchankichis. Nuqakaqqa manam pitapas juchanchanichu; 16 chaywampas nuqachus juchanchayman chhikaqa, chiqanmanjinam juchanchayman, imaraykuchus manam nuqa sapallaychu juchanchani, manachayqa kachamuchkawan chay Tataymi nuqawan kuska juchanchallantaq. 17 Qankunapaq kamachiyniykichispiqa ajina qilqasqam: iskayniyuq irkataqkunachus kikinta irkatanku chhikaqa chay willasqankunaqa chaniyuqmi. 18 Ajinaqa nuqa kikinmi nuqarayku willaq kani, kachamuchkawan chay Tataytaq ujkaq irkataqmi –nispa. 19 Paymantaq ajinata tapurirqanku: –¿Maypitaq Tatayki kachkanri? –Nispa. Jesustaq paykunaman ajinata jaynirqan: –Qankunaqa manam nuqata riqsichkawankichischu, manallataq Tataytapas riqsichkankichischu; nuqamanchus riqsiwankichisman chhikaqa, Tatayman riqsillawaqchistaqmi. 20 Jesusqa kaykunata nirqan jayk'aqchus Diospaq wasimpi jaywanapaq qulqi churana chhikapi yachachichkarqan chhika. Chaywampas manam pipas jap'iykuchkarqanchu, imaraykuchus manaraqmi pachanqa chayamusqaraqchu. 21 Jesusqa wajmanta paykunaman ajinata nirqan: –Nuqa puripuchkani, qankunataq maskawankichismi, chaywampas juchaykichispim wañupunkichis. Maymanchus nuqa purichkani chaymanqa, qankunaqa manam puriyta atiwaqchischu. 22 Judiokunataq ajinata nirqanku: –¿Pay kikinchus wañuchikuyta yuwachkan icha, chaymantachu: ‘qankunaqa maymanchus purichkani chayman manam puriyta atiwaqchischu’ nispa niwanchisri? –Nispa. 23 Jesustaq paykunaman ajinata nirqan: –Qankunaqa kay urayniqmantam kankichis, chaywampas nuqakaqqa janaq chhikaniqmantam kani. Qankunaqa kaypachamantam kankichis, chaywampas nuqakaqqa manam kaypachamantachu kachkani. 24 Chayraykum qankunaman: ‘juchaykichispim wañurapunkichis’ nispa nirqaykichis; imaraykuchus Nuqa kasqaytachus mana iyaw ninkichis chhikaqa, juchaykichispim wañurapunkichis –nispa. 25 Chhikataq payman ajinata tapurirqanku: –¿Pitaq qan kankiri? –Nispa. Jesustaq paykunaman ajinata jaynirqan: –Ñawpaqtaqa ¿imamantataq qankunawan rimanay kanmanri? 26 Mayraq qankunamanta rimanay jinataq juchanchanay kan, chaywampas pichus kachamuchkawan chayqa chiqantam nin, jinataq imatachus nuqa kaypachaman nichkani chay kikintam payman rimachkaqta uyarini. 27 Chaywampas paykunaqa manam Tatamanta rimasqanta yuwaywan jap'iqachkarqankuchu. 28 Chayraykum paykunaman ajinata nirqan: –Jayk'aqchus Nuqa runapaq Churinta sayarichispa uqhariwankichis chhikam qankunaqa pichus Nuqa kani chayta yachankichis, jinataq ima ruwasqaypas mana nuqapaq munasqaymanjina ruwasqa kasqantapas riqsipunkichis; imatachus Tatayqa yachachichkawan chayllatam nichkani. 29 Imaraykuchus pichus kachamuchkawan chayqa nuqawanmi kachkan; Tatayqa manam sapallayta saqichkawanchu, imaraykuchus paypaq sunqumpi munasqanllatapunim nuqaqa ruwani. 30 Jayk'aqchus Jesusqa kayta nirqan chhikaqa, achkhayuqmi paypi iyaw nirqanku. 31 Jesustaq paypi iyaw niq judiokunaman ajinata nirqan: –Qankunachus rimayniykunapi uyarikuspa thuruta sayaykunkichis chhikaqa, chiqantapunim yachaqaq qatiqniykuna kankichis; 32 Imachus chiqan kachkan chayta riqsinkichis, chay chiqan kachkan chaytaq kachawachasqatajinam saqipusunkichis. 33 Paykunataq payman ajinata jaynirqanku: –Nuqaykuqa Abrahampaq mirayninmanta jamuq tunu allchhinkunam kayku, chayrayku nuqaykuqa jayk'aqpas manam pipaq jaywaqninkunapas karqaykuchu; ¿qan imaynataq kachawachasqa kankichis nispa niwankichisri? –Nispa. 34 Jesustaq paykunaman ajinata nirqan: –Sut'intapuni niykichis, tukuy jucha ruwaqkunaqa, juchapaq jaywaqninkunam kanku. 35 Uj jaywaqqa manam wasiyuqnimpaq wasimasinkuna chawpipiqa wiñaypaq kachkanmanchu; chaywampas uj wawakaqqa wiñaypaqmi chay wasimasinkuna chawpipi qhiparapun. 36 Ajinaqa, Churichus qhispisqata tukuchipusunkichis chhikaqa, qankunaqa chiqampipunim qhispisqa kapunkichis. 37 Qankunaqa Abrahampaq mirayninmanta jamuq tunu allchhinkuna kasqaykichismantaqa allintam nuqa yachani; chaywampas wañuchiyta munawankichis imaraykuchus manam rimayniyta jap'iqayta munankichischu. 38 Imatachus Tatayqa rikuchichkarqawan chaymantam rimachkani; ajinallataqmi qankunapas tataykichispaq yachachisqasunkichista ruwankichis –nispa. 39 Paykunataq ajinata jaynirqanku: –¡Nuqaykupaq tataykuqa Abraham runam! –Nispa. Chaywampas Jesusqa paykunaman ajinata jaynirqan: –Qankunachus chiqampipuni Abrahampaq churinkuna kawaqchis chhikaqa, imatachus pay ruwachkarqan chaytam ruwawaqchisqa. 40 Chaywampas imatachus Diosqa chiqampi yachachichkawan chayta niykichis chhikapas, qankunaqa wañuchiytaraq munawankichis. ¡Abrahamqa manam jayk'aqpas chayjinata ruwarqanchu! 41 Qankunaqa imaynatachus tataykichisqa ruwachkarqanku chayjinallatataqmi ruwankichis –nispa. Paykunataq ajinata payman nirqanku: –¡Nuqaykuqa manam mana tatayuq wawakunachu kachkayku; uj sapa Tatayuqmi kayku, chaytaq Diosmi! –Nispa. 42 Jesustaq paykunaman ajinata jaynirqan: –Chiqampichus Diosqa tataykichis kanman chhikaqa, qankunaqa nuqata munakuwankichismanmi, imaraykuchus nuqaqa Diosniqmantam jamuni jinataq kaypim kachkani. Manam nuqapaq munasqaymanjinachu jamuchkani, manachayqa Diosmi kachamuwan. 43 ¿Qankunaqa, imamantataq nuqapaq willayniyta mana yuwaywan jap'iqayta atinkichisri? Chaytaqa, rimayniyta mana uyariyta munasqaykichisraykullam qankunaqa mana jap'iqayta atichkankichischu. 44 Qankunapaq tataykichisqa Supaymi; qankunaqa paypaqmi kapunkichis, jinaspataq imatachus pay munachkan chayllatam ruwachkankichis. Supayqa qallariymantapacha wañuchiqpunim karqan. Manam chiqampi sayarikuyta atinchu, manallataqmi jayk'aqpas chiqanta nirqanchu. Jayk'aqchus llullakunata riman chhikaqa, imaynachus pay kachkan ajinatam riman; imaraykuchus llullakuqpunim karqan jinataq payqa llullapaq tatanmi. 45 Chaywampas nuqa chiqanta niykichis chhikaqa, qankunaqa manam iyaw niwankichischu. 46 ¿Qankunamantaqa, mayqintaq nuqapaq juchayuq kasqaymanta sut'inchayta atiwanmanri? Nuqachus chiqan kachkan chayta nichkani chhikaqa, ¿imamantataq mana iyaw niwankichisri? 47 Pichus Diosniqmanta jamun chayqa, Diospaq rimaynintam uyarin; chaywampas qankunapaq mana Diospaq kasqaykichisraykuqa, manam Diospaq rimayninta uyariyta munachkankichischu –nispa. 48 Chhikataq judiokunaqa ajinata nirqanku: –Allintapunim nirqaykichis, jayk'aqchus Samaria llaqtamantam qan kanki jinataq uj millay saqra supayniyuqmi kanki nispa nichkarqaykichis chhikaqa –nispa. 49 Jesustaq paykunaman ajinata jaynirqan: –Manam ima millay saqra supayniyuqpas kanichu. Imatachus ruwachkani chayqa Tatayman athumpi kachinapaqmi; chaywampas qankunaqa juch'uyman tukuchichkawankichis. 50 Nuqapaq athunchasqa kanaytaqa manam maskachkanichu; chaywampas ujmi chay maskaqqa kan, jinataq paykaqmi juchanchaq kachkan chayqa. 51 Sut'intapuni niykichis, pichus rimayniykunata uyarin chayqa manam wañunqachu –nispa. 52 Judiokunataq Jesusman ajinata jaynirqanku: –Kunanqa astawan sumaqtaraq millay saqra supayniyuq kasqaykimanta yachapuyku. Abraham jinataq tukuy Diospaq sutimpi willaq runakunapas wañurapunkum, qantaq ajinata ninki: ‘Pichus rimayniykunata uyarin chayqa manam wañunqachu’ –nispa. 53 ¿Qanqa Abraham tatanchismanta astawan kurajchu kankiri? Paypas jinataq Diospaq sutimpi willaq runakunapas wañurapunkum ¿Imaman khatasqapunitaq puriykachapunkiri? –Nispa. 54 Jesustaq paykunaman ajinata jaynirqan: –Nuqa kikinchus athunchakusaq chhikaqa, chay athunchakusqayqa manam imapaqpas allinchu kanqa. Chaywampas pichus athunchachkawan chayqa Tataymi, pitachus qankunaqa Diosniymi nispa nichkankichis chaymi. 55 Chaywampas qankunaqa manam payman riqsichkankichischu. Nuqakaqmi riqsiniqa; manam riqsinichu nispachus niyman chhikaqa, qankunajina llullallataqmi kaymanqa. Chaywampas sut'intapunim payta riqsiniqa jinataq paypaq rimaynintapas uyarini. 56 Qankunapaq tunu machulaykichis Abrahamqa kusikuymanta t'iskurirqanraqmi, imaraykuchus nuqapaq p'unchayniyta rikuytam munarqan; jinaspataq rikurqanmi, rikuspataq anchatam kusirikurqan –nispa. 57 Judiokunataq Jesusman ajinata nirqanku: –Manaraqmi phichqa chunka watatapas junt'achkankiraqchu, ¿jinaspataq Abrahamtam rikuni nispa nichkankiri? –Nispa. 58 Jesustaq paykunaman ajinata jaynirqan: –Sut'inta niykichis, nuqaqa Abrahampas manaraq kachkaqtinmi Nuqa kani –nispa. 59 Chhikataq paykunaqa rumikunata tiqirqunapaq pallthapikurqanku; chaywampas Jesusqa pakaykukuspa Diospaq wasinmanta lluqsirqumpurqan.
1 Diospaq wasinmanta lluqsimpuchkarqan chhikataq Jesusqa uj paqarisqanmantapacha ñawsa runata rikurqan. 2 Yachaqaq qatiqninkunataq payman ajinata tapurirqanku: –Yachachiq, ¿imamantataq kay runaqa ñawsapuni paqarirqanri? ¿Tatankunapaq juchankunaraykuchu, manachayqa pay kikimpaq juchanmantachu chayjinapuni kachkanri? –Nispa. 3 Jesustaq paykunaman ajinata jaynirqan: –Manam tatankunapaq juchankunamantachu, manallataqmi pay kikimpaq juchankunamantapaschu; manachayqa Diospaq ruwayninkuna payniqta rikuchikunampaqmi ajinaqa. 4 P'unchayraq kachkaqtinmi pichus kachamuchkawan chaypaq llank'ayninta ruwananchis; imaraykuchus tutaqa jamuchkanñam, chaypitaq manam pipas llank'ayta atichkanmanchu. 5 Kaypachapiraq kachkaqtiyqa, kaypachapaq k'anchayninmi kani –nispa. 6 Kayta nirqan chhikamantataq, Jesusqa pampaman thuqarpayaspa, thuqayninwan uj juch'uyta t'urucharirqan jinaspataq chay ñawsa runapaq ñawinkunaman jawiykurirqan. 7 Chhikamantataq payman ajinata nirqan: –Puriy, jinaspa Siloé quwuñapi mayllaqakumuy (Siloé chayqa: “Kachamusqa” niytam munan). Chay ñawsa runataq purispa mayllaqakumurqan, jayk'aqchus kutirimpurqan chhikataq, rikuyta atipurqanmi. 8 Llaqtamasinkuna jinataq pikunachus ñawpaq mañjakuchkaqta rikurqanku chaykunaqa paykunapura ajinata tapunakurqanku: –¿Kayqa, manachu tiyaykuspa mañjakuq runa kachkanri? –Nispa. 9 Ujkunaqa ajinata nirqanku: –Arï, paypunim –nispa. Wakinkunataq ajinata nirqanku: –Manam, payman rijch'akuq kachkaqtimpas manam paychu kachkan –nispa. Chaywampas pay kikin ajinata nirqan: –Arï, nuqapunim kani –nispa. 10 Chhikataq payman ajinata tapurirqanku: –¿Ajinaqa, imaynatataq kunankaqqa rikuyta atipunkiri? –Nispa. 11 Paytaq paykunaman ajinata jaynirqan: –Chay Jesús sutiyuq runam t'uruta t'urucharispa, ñawiykunaman jawiykuriwan jinaspam ajinata niwan: ‘Puriy, jinaspataq Siloé quwuñapi mayllaqakumuy’ –nispa. Nuqataq purini, jayk'aqchus mayllaqakurqani chhikapacham rikuyta atipurqani –nispa. 12 Chhikataq payman ajinata tapurirqanku: –¿Maypitaq kachkan chay runari? –Nispa. Paytaq paykunaman ajinata nirqan: –Manam yachachkanichu –nispa. 13 Jayk'aqchus Jesusqa t'urucharispa ñawsa runaman qhawatatachichkarqan chay p'unchayqa samarana p'unchaymi karqan. Chayraykum fariseokunapaq ñawpaqinman ñawsa kachkarqan chay runata puskatarqanku. 15 Fariseokunataq imaynamantataq qhawatatapusqa chayta tapuykurqanku. Paytaq paykunaman ajinata jaynirqan: –Ñawiykunata t'uruwan jawiykuriwan, nuqataq mayllaqakumuni, kunantaq rikupunim –nispa. 16 Wakin fariseokunataq ajinata nirqanku: –Kay ruwaqqa manam Diosniqmantachu kachkanman, imaraykuchus manam samarana p'unchayta pakachkanchu –nispa. Chaywampas wakinkunaqa ajinata nirqanku: –¿Imaynatataq kay musphay ruwaykunata ruwanman jucharara kanman chhikari? –Nispa. Chayrayku paykunapura chawpipi t'ipit'ipi puriykachaykuna kapurqan, 17 jinaspataq ñawsa runa kachkarqan chayman ajinata wajmanta tapuykurqanku: –Ajinaqa qhawatatachisunki chhikaqa, ¿imaninkitaq paymantari? –Nispa. Paytaq ajinata jaynirqan: –Nuqaqa uj Diospaq sutimpi willaq kasqantam nini –nispa. 18 Chaywampas judiokunaqa manam ñawsa kachkaspa kunantaq rikupusqanta iyaw niyta munachkarqankuchu, ajinaqa tatamamantam wajachimurqanku, 19 paykunamantaq ajinata tapuykurqanku: –¿Kayqa wawaykichispunichuri? ¿qankunaqa ñawsapuni paqarisqanta niwaqchischuri? ¿Imaynamantataq kunankaq rikuyta atipunri? –Nispa. 20 Ñawsa kachkarqan chay runapaq tatamamantaq ajinata jaynirqanku: –Kaypaq wawayku kasqantaqa allintam yachayku, jinataq ñawsa paqarisqantapas yachallaykutaqmi; 21 chaywampas kunankaq imaynamanta qhawatatapusqankaqtaqa manam yachachkaykuchu, manataq pichus qhawatatachichkasqa chaytapas yachachkaykuchu. Payqa machu runañataq kapunqä, payman tapuriychis ari; pay kikin sut'inta willakuchkasunkichis –nispa. 22 Chaytaqa manchaspam ajinata tatamamanta nirqanku, imaraykuchus judiokunaqa pikunachus Jesusta Mesías kasqanmanta riqsinqaku chaykunaman judiokunapaq tantakunan wasikunamanta wijch'urqumunapaq rimakipanakusqaku. 23 Chayraykum tatamamanqa ajinata nirqanku: “Payqa machu runañataq kapunqä, payman tapuriychis ari.” –Nispa. 24 Judiokunaqa pichus ñawsa kachkarqan chay runata wajmanta wajaspa ajinata nirqanku: –Diospaq ñawpaqimpi rimayniykita quspa chiqanta niwaychis. Nuqaykuqa chay runapaq jucharara kasqantaqa allintam yachayku –nispa. 25 Paytaq paykunaman ajinata jaynirqan: –Juchararachus kachkan chaytaqa manam yachachkanichu. Imakaqtachus yachani chayqa kaymi: ñawsam karqani chaywampas kunanqa rikupuni chaykaqtaqa sumaqtam yachani –nispa. 26 Wajmanta ajinata nispa tapuykullarqankutaqmi: –¿Imatataq ruwasunkiri? ¿Imaynatataq ruwasunki qhawatatanaykipaqri? –Nispa. 27 Paykunamantaq ajinata jaynirqan: –Willapuykichistaqmari, chaywampas manam uyarichkawankichischu. ¿Imamantataq wajmanta willanayta munachkankichisri? ¿Qankunapas paypaq yachaqaq qatiqninkuna kayta munallankichistaqchuri? –Nispa. 28 Chhikataq payman sutichjarqanku, jinaspataq ajinata nirqanku: –Qanchariqa chay runapaq yachaqaq qatiqnimpas kankiqa, nuqaykukaqqa Moisespaq yachaqaq qatiqninkunam kayku. 29 Jinataq Diospaq Moisesman rimapayasqantaqa allintam yachayku, chaywampas chay runakaqmantaqa manam maymanta lluqsimusqantapas yachachkanchischu –nispa. 30 Chay runataq paykunaman ajinata jaynirqan: –¡Chayqa musphanajinamarï! Qankunaqa chay runapaq maymanta lluqsimusqantapas manam yachachkankichischu, chaywampas nuqamanqa ñawiykunatam qhawatatachiwan. 31 Allinta yachanchis, Diosqa manam juchararakunaman uyarinchu; pikunachus payman yupaychachkanku jinataq munayninta ruwachkanku chaykunallamanmi uyarin. 32 Manam jayk'aqpas paqarisqanmantapacha ñawsa runaman qhawatatachiqmantaqa uyarikurqanku. 33 Kay runachus Diosniqmanta mana jamunman chhikaqa, manam imatapas ruwayta atichkanmanchu. 34 Chhikataq payman ajinata nirqanku: –Qan, ancha juchawan junt'aykusqa paqarirqanki, jinaspachu ¿nuqaykuman yachachiyta munawankichisri? –Nispa. Jinaspa judiokunapaq tantakunan wasimanta qatiwachapurqanku. 35 Jesusqa chay ñawsa runaman judiokunapaq tantakunan wasimanta qatiwachasqa kasqanmanta uyarirqan; jinataq jayk'aqchus paywan tinkurqan chhikaqa, ajinatam tapurirqan: –¿Qanqa runapaq Churimpi iyaw ninkichu? –Nispa. 36 Paytaq ajinata jaynirqan: –Apu Tata, ¿pitaq chayri? ajinamanta nuqapaq paypi iyaw ninaypaq –nispa. 37 Jesustaq payman ajinata jaynirqan: –Rikupunkiñam: chayqa nuqam kani, piwanchus rimachkanki chay kikin –nispa. 38 Chhikataq chay runaqa Jesuspaq ñawpaqimpi killpiykukuspa payman ajinata nirqan: –Iyaw ninim Apu Tata –nispa. 39 Chhikamantataq Jesusqa ajinata nirqan: –Nuqaqa kaypachaman juchanchanapaqmi jamuni, ajinamanta ñawsakunapaq qhawatatanankupaq jinataq k'uchi qhawachkaqkunapaq ñawsaman tukupunankupaq –nispa. 40 Wakin fariseokuna paywan kuska kachkarqanku chaykunaqa, kayta uyarispaqa ajinata Jesusman tapurirqanku: –¿Nuqaykuqa ñawsallataqchu kaykuri? –Nispa. 41 Jesustaq paykunaman ajinata jaynirqan: –Qankunachus ñawsa runakuna kawaqchis chhikaqa, manam juchaykichismanta juchayuq kawaqchischu karqan. Chaywampas qhawaykachachkaq runakunam kayku nisqaykichisraykum juchaykichiskunaqa qankunawan kuska qhiparapun –nispa.
1 Jesusqa ajinata nirqan: “Sut'inta niykichis, suwallam pichus uwijakunapaq llikan patanta t'iskuykuspa waykuchkan chayqa. 2 Chaywampas punkunniqta waykuchkan chayqa uwijakunata allimpi rikuq michiqninmi. 3 Llika rikuqqa punkunta wisq'aran, michiqtaq sapa uj uwijaman sutinmantakama wajaspa chay llikamanta lluqsirachimun, uwijakunataq kunkanta uyarispa riqsinku, 4 tukuyninku lluqsirampunku chhikataq, michiqninqa uwijakunapaq ñawpaqintam puriykun, uwijakunataq payman qatinku, imaraykuchus kunkantam uyarispa riqsinku. 5 Chaywampas, uj mana riqsisqakaqmanqa manam qatiyta munachkankuchu, manachayqa paymanta phawaripunkum, imaraykuchus manam kunkanta riqsichkankuchu.” 6 Jesusqa kay rijch'anachiyta paykunapaq churarqan, chaywampas paykunaqa manam imaniytachus munachkarqan chaytaqa yuwqasichkarqankuchu. 7 Jesusqa paykunaman ajinata nirqan: “Kayta sut'inta niykichis: Nuqam may chhikatachus uwijakunaqa lluqsimuchkanku chay punku kani. 8 Tukuy nuqapaq ñawpaqiyta jamuchkarqanku chaykunaqa uj suwa jinataq sallqakunam karqanku; chaywampas uwijakunaqa manam paykunaman uyarichkarqankuchu. 9 Nuqam punku kani: pichus nuqaniqta waykuchkanqa chayqa qhispisqam kanqa. Chaytaq imaynachus uj uwijaqa waykun jinataq lluqsimun jinaspataq chhuqlla jach'ukunata taripaq chayjinam kanqa. 10 “Suwaqa suwarqunapaq, wañurachinapaq jinataq t'unarqunallapaqmi jamun. Chaywampas nuqakaqqa kawsayniyuq kanaykichispaq, jinataq kurajyachkaq kawsayniyuq kanaykichispaqmi jamuni. 11 Nuqam sumaq michiqqa kani. Sumaq michiqqa uwijankunarayku kawsaynintam churan; 12 chaywampas mink'asqalla kachkan chay michiqkaqqa qulqiraykullam michin, jayk'aqchus machuq'ara jamuchkan chhikaqa, uwijakunata saqiwachaspam chay michiqqa phawaripun, imaraykuchus payqa manam chay uwijakunapaq michiqninchu kachkan, manataq paypaq uwijankunapaschu kachkan. Machuq'arataq uwijakunaman phawqataspa tukuyniqman tutukwachachipun. 13 Chay runaqa phawaripun, imaraykuchus payqa michisqanmanta qulqi jap'iqanallatam suyachkan, uwijakunakaqqa imapas kachun nispam puripun. 14 “Nuqam sumaq michiqqa kani. Imaynatachus Tatayqa nuqata riqsiwan, nuqataq Tatayman riqsini; ajinallataqmi nuqaqa uwijaykunata riqsini, paykunataq nuqata riqsiwanku. Nuqataq uwijaykunarayku kawsayniyta churani. 16 Kay llikapi kachkanku chay uwijaykunamanta niqtimpas waj uwijaykunapas nuqapaq kallantaqmi; chaykunamampas pusamunallaytaqmi. Paykunaqa uyariwanqaku jinaspa uj sapa llikapi kaq jinataq uj sapa michiqniyuq uwijakunallaman tukupunqaku. 17 “Tatayqa anchatam munakuwan, imaraykuchus nuqa kawsayniyta quni wajmanta jap'iqanaypaq. 18 Manam pipas kawsayta qichuqawanmanchu, manachayqa nuqa kikin munayniymanta quchkani. Qunapaq jinataq wajmanta jap'iqanaypaq munayniyuqmi kani. Kaytam Tatayqa nuqaman kamachiwan.” –Nispa. 19 Jayk'aqchus judiokunaqa kay rimaykunata uyarirqanku chhikaqa wajmantam t'ipinjakupurqanku. 20 Paykuna chawpimanta achkhayuq ajinata nirqanku: –¿Imamantataq pay millay saqra supayniyuq jinataq uma muyusqa kachkaqtin nuqanchis payman uyarichkankichisri? –Nispa. 21 Chaywampas wakinkunaqa ajinata nirqanku: –Millay saqra supayniyuq kanman chhikaqa manam pipas chayjinata rimachkanmanchu. ¿Uj millay saqra supayqa, ñawsakunata qhawatatachinmanchuri? –Nispa. 22 Qasapacham karqan, Jerusalén llaqtapitaq Diospaq wasin jaywasqa kachkarqan chay p'unchayta yuwaspam raymichachkarqanku. 23 Jesusqa Diospaq wasinmanta jawaniq Salomonpaq athun punkun nisqa chhikapim puriykachachkarqan. 24 Chhikataq judiokunaqa muyuykuspa Jesusman ajinata tapurirqanku: –¿Jayk'aqkamataq iskayakuchkaqta saqiwankichisri? Qanchus Mesiaspuni kanki chhikaqa, ujpita willapuwaychis –nispa. 25 Jesustaq paykunaman ajinata jaynirqan: –Qankunaman willapuykichisñam, chaytataq manam iyaw nichkankichischu. Imakunatachus Tataypaq atiyninwan ruwani chaykunaqa sut'intam riqsichichkan; 26 chaywampas qankunaqa manam iyaw nichkawankichischu, imaraykuchus qankunaqa manam uwijaykunamantachu kankichis. 27 Nuqapaq uwijaykunaqa kunkayta riqsinku, nuqataq paykunata riqsini, paykunataq nuqaman qatimuwanku. 28 Nuqaqa paykunaman wiñay kawsaytam quni, paykunataq manam jayk'aqpas wañunqakuchu, manallataqmi pipas nuqapaq makiymantaqa qichuqachkawanqachu. 29 Imatachus Tatayqa quchkawan chayqa, tukuy imamanta niqtimpas astawan athunmi, jinataq manam pipas Tataypaq makinmanta qichuqanapaq atiyniyuqchu kachkanku. 30 Tataywan nuqawanqa uj sapallam kayku –nispa. 31 Judiokunaqa wajmanta payman tiqirqunapaq rumikunata pallthapikurqanku, 32 chaywampas Jesusqa paykunaman ajinata nirqan: –Tataypaq atiyninwanqa imaymana allin ruwaykunatam qankunapaq ñawpaqiykichispi ruwani; ¿chay ruwasqaykunamanta, maykaqmantataq rumiwan tiqirquyta munawankichisri? –Nispa. 33 Judiokunataq payman ajinata jaynirqanku: –Manam maykaq sumaq ruwaykuna ruwasqaykimantachu, manachayqa rimayniykikunaqa Diospaq ñawpaqimpi mana allin kasqanraykum tiqirqusqaykichisqa. Uj qasi runallam qan kanki, chaywampas qan kikin Diosman tukuyta munachkanki –nispa. 34 Jesustaq paykunaman ajinata nirqan: –Qankunapaq kamachiyniykichispiqa ajina qilqasqam: ‘Qankunaqa dioskunam kankichis nispam nuqa nirqani.’ 35 Allinta yachanchis, Qilqasqakunapi nisqantaqa manam mana riqsiq tukuchuwanchu; Diosqa pikunamanchus willayninta quchkarqan chaykunamanqa dioskuna nispam nirqan. 36 Dioschus nuqata jaywaqninman tukuchiwan jinaspa kaypachaman kachamuwan chhikaqa, ¿imaynamantataq qankunaqa Diospaq Churinmi kani nisqayrayku Diosman juch'uychan nispa niwankichisri? 37 Nuqachus Tataypaq ruwasqan ruwaykunata mana ruwachkani chhikaqa, ama iyaw niwaychischu. 38 Chaywampas chay ruwaykunatachus nuqa ruwani chhikaqa, nuqaman mana iyaw niwankichis chhikapas, ruwasqaykunapi iyaw niychis, ajinamanta ujpita Tatapaq nuqapi kasqanmanta jinataq nuqa Tatapi kasqaymanta yachanaykichispaq –nispa. 39 Wajmanta jap'iykuyta munarqanku, chaywampas Jesusqa paykunamanta chinkawachapurqanmi. 40 Jesusqa Jordán mayumanta chimpaniqman kutiripurqan, jinaspataq may chhikapichus Juanqa bawtisachkasqa chay chhikapim qhiparapurqan. 41 Achkha runakunam payman rikuq purirqanku, jinaspataq payman ajinata nirqanku: –Chiqapuni, Juanqa mana ima musphay ruwaykunatapas ruwachkarqan chaywampas tukuy imatachus kay runamanta rimachkarqan chayqa chiqampunim kasqa –nispa. 42 Jinaspataq achkhayuq runakuna chay chhikapi Jesusman iyaw nirqanku.
1 Mariapaq jinataq ñañan Martapaq Betania llaqtampi tiyakuq uj Lázaro sutiyuq unqusqa runa karqan. 2 Kay Lazaropaq panan Mariaqa Tata Jesuspaq chakinkunaman sumaq q'apachkaq jampita ch'aqch'uykuspa chujchankunawan picharachkarqan chaymi karqan. 3 Ajinaqa, iskaynin panankunaqa, Jesusman ajinata willamunankupaq kacharqanku: –Apu Tata, munasqa wawqimasiykim ancha unqusqa kachkan –nispa. 4 Chayta uyarispataq Jesusqa ajinata nirqan: –Kay unquyqa manam wañuypi tukuchanqachu, manachayqa Diospaq athunchasqa kasqanta jinataq Nuqa Diospaq Churimpaq athunchasqa kasqaymanta rikuchinapaqmi kanqa –nispa. 5 Jesusqa Martaman, ñañanman jinataq Lazaroman anchata munakurqan chaywampas, 6 jayk'aqchus Lazaroqa unqusqam nispa willarqanku chhikaqa, payqa iskay p'unchaytawanraqmi may chhikapichus kachkarqan chaypi qhiparapurqan. 7 Chhikamantataq yachaqaq qatiqninkunaman ajinata nirqan: –Judea suyuniqman wajmanta purisunchis –nispa. 8 Yachaqaq qatiqkunataq payman ajinata nirqanku: –Yachachiq, qanimpaq p'unchaykunallapi judiokunaqa chayniq suyupi rumiwan ch'aqirquyta munarqasunkichis, ¿kunantaq wajmantachu chayniqman kutiriyta munankiri? –Nispa. 9 Jesustaq paykunaman ajinata nirqan: –¿Manachu uj p'unchayqa chunka iskayniyuq pachakunayuq kachkanri? Ajinaqa, pichus p'unchaypi puriykachan chhikaqa manam mitk'akunchu, imaraykuchus kaypachapi kaq k'anchaytam rikun; 10 Chaywampas pichus tutapi puriykachan chayqa mitk'akunmi, imaraykuchus k'anchayqa manam paypi kachkanchu –nispa. 11 Chhikamantataq kaytawan nirqan: –Wawqi masinchis Lazaroqa puñurikupunmi, chaywampas nuqam rijch'arichimusaq –nispa. 12 Yachaqaq qatiqkunataq payman ajinata nirqanku: –Tata Jesús, puñurikupun chhikaqa, alliyapunqa niytam munan –nispa. 13 Chaywampas Jesusqa Lazaropaq wañupusqanmantam willachkarqan, yachaqaq qatiqkunataq chiqampipas puñurikupunman chaytam yuwachkarqanku. 14 Chhikataq Jesusqa astawan sut'itaraq paykunaman ajinata nirqan: –Lazaroqa wañupunmi. 15 Chaywampas chaypi mana kasqaymantaqa kusikunim, imaraykuchus ajinamantam qankunapaq iyaw ninawaykichispaq allinqa. Chaywampas rikuq purisunchis. 16 Chhikataq Tomasqa mayqintachus Ispa nispa sutichachkarqanku chay ajinata ujkaq yachaqaq qatiqkunaman nirqan: –Nuqanchispas paywan kuska wañuq purillasuntaq –nispa. 17 Jayk'aqchus Jesusqa Betania llaqtaman chayarqan chhikaqa, tawa p'unchayñam Lazaropaq p'amp'aykusqa kapusqanta tariparqan. 18 Betaniataq Jerusalén llaqta qayllaniq uj kuska pacha puriypim taripakurqan; 19 achkha judiokunataq Martaman jinataq ñañan Mariaman turanku wañupusqanrayku sunquchariq purisqaku. 20 Jayk'aqchus Martaqa Jesuspaq chayamuchkasqanta yacharqan chhikaqa, payman jap'iqanapaq lluqsimurqan; chaywampas Mariakaqqa wasillapim qhiparapurqan. 21 Martataq Jesusman ajinata nirqan: –Tata Jesús, kaypichus kawaq karqan chhikaqa, turayqa manam wañuchkanmanchu karqan. 22 Chaywampas nuqaqa allintam yachani, kunampas Diosqa imatachus mañasqaykita qusunki chaytaqa –nispa. 23 Jesustaq payman ajinata jaynirqan: –Turaykiqa wajmantam kawsanqa –nispa. 24 Martataq payman ajinata nirqan: –Arï, kaypachapaq p'uchukaynin p'unchaypi jayk'aqchus wañusqakuna kawsarimpunqaku chhika kawsarimunanmantaqa allintam yachani –nispa. 25 Chhikataq Jesusqa payman ajinata nirqan: –Nuqam wañusqamanta kawsarimuypas jinataq kawsaypas kani. Pichus nuqapi iyaw nin chayqa, wañusqa kachkaqtimpas kawsanqam; 26 jinataq tukuy pikunachus kawsachkankuraq jinataq nuqapi iyaw ninku chaykunaqa, manam jayk'aqpas wañunqakuchu. ¿Kayta iyaw ninkichu? –Nispa. 27 Paytaq Jesusman ajinata nirqan: –Arï Tata Jesús, pichus kaypachaman jamunan kachkarqan chay Diospaq Churin Mesías kasqaykitaqa nuqa iyaw ninim –nispa. 28 Kayta nirqan chhikamantataq, Martaqa ñañan Mariata wajaqmi purirqan, jinaspataq payman pakallamanta ajinata willarirqan: –Yachachiq kaypi kachkan, wajachkasunkim –nispa. 29 Uyarispajinataq, Mariaqa ujta sayarirquspa Jesusman rikuq purirqan. 30 Jesusqa manaraqmi llaqtaman waykuchkasqaraqchu; manachayqa may chhikapichus Martawan tinkuchkasqaku chay chhikapiraqmi kachkarqan. 31 Wasipi sunquchaspa paywan kuska kachkarqanku chay judiokunataq Mariata sayarispa siqarquqta rikuspaqa, aya pakana chhikaman waqaq purisqanta yuwaspam qatirirqanku. 32 Jayk'aqchus Mariaqa Jesús kachkarqan chay chhikaman chayarqan chhikataq, ajinata nispa chakinkuna qayllaman killpiykukurqan: –Tata Jesús, kaypichus kawaq karqan chhikaqa, turayqa manam wañuchkanmanchu karqan –nispa. 33 Jesustaq Mariaman waqaqta rikuspa jinataq paywan kuska chayamuchkarqanku chay judiokunata rikuspaqa, anchata sunqunta nanarichikuspam llakirikurqan, 34 jinaspataq paykunaman ajinata tapurirqan: –¿May chhikapitaq p'amp'aykumunkuri? –Nispa. Paykunataq payman ajinata nirqanku: –Tata Jesús, rikuq jamuy –nispa. 35 Jinaspa Jesusqa waqarikurqan. 36 Chhikataq judiokunaqa ajinata nirqanku: –¡Qhawariychis, anchatapunim munakurqan! –Nispa. 37 Chaywampas paykunamanta wakinkunaqa ajinata nirqanku: –Kay ñawsaman qhawatatachiqqa, ¿manachu Lazaropaq mana wañunampaq imatapas ruwachkanman karqanri? –Nispa. 38 Jesusqa ancha sunqu nanasqa wajmanta aya pakana chhikaman qayllachakurqan. Chay aya pakanaqa, uj rumiwan lluphaykusqa qarqa jutk'um karqan. 39 Jesustaq ajinata nirqan: –Chay rumita tanqariychis –nispa. Wañusqapaq panan Martaqa, Jesusman ajinata nirqan: –Tata Jesús, millaytam asnaripuchkanña, imaraykuchus wañupusqanmantaqa, tawa p'unchaykunañam uraqapun –nispa. 40 Jesustaq payman ajinata jaynirqan: –¿Iyaw ninki chhikaqa, Diospaq athun kaynintam rikunki, nispa manachu nirqaykiri? –Nispa. 41 Chhikataq aya pakana jutk'u lluphasqa kachkarqan chay rumita kuyurichirqanku, Jesustaq janaqpachata qhawkataspa ajinata nirqan: –Tatay, uyariwanki chayraykum yuspärayta quyki. 42 Allinta yachani imaraykuchus qan uyariwankipunim, chaywampas kaypi kachkanku chay runakunapaq allimpi kanankupaq chayta niyki, ajinamanta qampaq nuqaman kachamuchkawanki chayta iyaw ninankupaq –nispa. 43 Kayta nirqan chhikamantataq, ajinata nispa waqach'akurqan: –¡Lázaro, chay ukhumanta lluqsimuy! –Nispa. 44 Chhikataq wañusqa kachkarqan chay runaqa, makinkunamanta jinataq chakinkunamanta thanthakunawan llawuykusqa uyampas uj thanthawan qatqatasqapacham chay ukhumanta lluqsirqumurqan. Jesustaq chaypi kaq runakunaman ajinata nirqan: –Puriykachay atinampaq llawuraychis –nispa. 45 Achkhayuq Mariaman llakiynimpi tiyqasiq purichkasqaku chay judiokunaqa, Jesuspaq ruwasqanta rikuspaqa paypim iyaw nirqanku. 46 Chaywampas wakinkunaqa fariseokunaman rikuq purirqanku, jinaspa Jesuspaq ruwasqanta willamurqanku. 47 Chhikataq fariseokuna jinataq kurajkaq sacerdotekunawan ima, Athunkaq Tantakuyman wajthapimurqanku, jinaspataq ajinata nirqanku: –Kay runaqa imaymana musphay ruwaykuna rikuchiykunatam ruwachkan ¿Imatataq ruwasunri? –Nispa. 48 Ajinapichus saqisunchis chhikaqa, tukuy runakunam payman iyaw nipunqaku, Roma llaqta apaykachaqninkunataq jamunqaku jinaspataq nuqanchispaq Diospaq wasinchista jinataq suyunchista t'unarqunqaku. 49 Chaywampas paykunamanta ujkaq Caifás sutiyuq, pichus Athunkaq sacerdote karqan chay paykunaman ajinata nirqan: –Qankunaqa manam imatapas yachankichischu, 50 manataq riparakuchkankichispaschu, qankunapaqqa allinraqmi kanman uj runa sapalla wañunan, tukuy suyupacha t'unarqusqa kananmanta niqtimpasqa –nispa. 51 Chaywampas Caifasqa manam paypaq yuwaynillanmantachu kaytaqa nirqan, manachayqa imaynachus payqa Athunkaq sacerdote kasqanraykum jamuq p'unchaykunapi ruwakunanmanta jinataq tukuy judío suyunrayku Jesuspaq wañunanmanta willachkarqan. 52 Manallataqmi chay judío suyun sapallamantachu, manachayqa tukuyniqpi t'akawachasqa kaq Diospaq wawankunata tanthapimuspa uj sapallaman tukuchinanraykum Jesusqa wañunan karqan. 53 Ajinaqa, chay p'unchaymantapacha, judío llaqta apaykachaqkunaqa Jesusman wañuchinapaq yuwapurqanku. 54 Chayrayku Jesusqa manaña tukuypaq rikusqan sut'i chhikakunapi judiokuna chawpipi puriykachapurqanchu, manachayqa Judea suyuniqmantaqa lluqsimpurqanmi, jinaspataq ch'usaq qasi pampa qaylla Efraín nisqa llaqtaniqman puripurqan. Chaypi yachaqaq qatiqninkunawan kuska qhiparapurqan. 55 Judiokunapaq Pascua raymi ruwanankupaq qayllañam kapurqan, jinaspataq achkha runakuna tukuyniq llaqtakunamanta Jerusalén llaqtaman manaraq Pascua raymi chayamuchkaqtin ch'uwachakuy ruwanakunaman jamuspa chimparqanku. 56 Jesusman maskaspa puriykacharqanku, jinaspa Diospaq Wasimpi paykunapura ajinata nispa tapunakurqanku: –¿Ima ninkichistaq? ¿Raymiman jamunqachu, manachu icha? –Nispa. 57 Fariseokuna jinataq kurajkaq sacerdotekuna imaqa, pichus Jesusta rikunqaku chaykuna paykunaman willanankupaq kamachiyta qusqaku, ajinamanta jap'iykunankupaq.
1 Pascua raymi chayamunampaq suqta p'unchayraq kachkaqtin, Jesusqa maypichus wañusqamanta kawsarichichkasqa chay Lázaro tiyakuchkarqan chay Betania llaqtaman purirqan. 2 Chaypi Jesuspaq kasqanrayku uj ch'isi mikhuyta ruwarqanku; Martaqa jaywarqan, Lazarotaq Jesuswan kuska mikhuqkunamanta ujkaq mikhuna chhikapi mikhuchkaqmi karqan. 3 Mariaqa uj chatupi nardo yuramanta ruwasqa achkha chaniyuq sumaq q'apachkaq jampita apamurqan, jinaspataq Jesuspaq chakinkunata jawirarqan; chhikamantataq chujchankunawan ch'akirachinapaq phiskurarqan. Jinaspataq wasi junt'a chay q'apachkaq qhiparapurqan. 4 Chhikataq Judas Iscariote ujkaq yachaqaq qatiqninkunamanta mayqinchus chhikamantaqa Jesusman ranqaykuchkarqan chayqa, ajinata nirqan: 5 ¿Imamantataq chay achkha chaniyuq q'apachkaq jampita kimsa pachaj p'unchay llank'asqamanta jap'iqasqa qulqiman mana imayuq wajchakunaman yanapanapaq ranqakuchkarqanri? –Nispa. 6 Chaywampas Judasqa manam mana imayuq wajchakuna payman llakichisqanraykuchu chaytaqa ajinata rimarqan, manachayqa payqa suwam karqan. Qulqi churana wayaqata jap'isqanraykutaq, chayman churachkarqanku chay qulqimantam payqa suwakuq karqan. 7 Jesustaq payman ajinata nirqan: –Ama turiyaychu, imaraykuchus chay q'apachkaq jampitaqa ayaypaq p'amp'akunan p'unchaypaqmi payqa pakachkarqan. 8 Mana imayuq wajchakunata qankuna chawpipiqa kachillankichispunim, chaywampas nuqakaqmanqa manam wiñaypaq qankuna chawpipi kachiwankichisñachu. 9 Judiokunamanta achkhayuqmi Jesuspaq Betania llaqtapi kachkasqanmanta yachqatarqanku, jinaspataq manam Jesusman rikunallapaqchu chayman purirqanku, manachayqa pitachus Jesusqa wañusqamanta kawsarichichkarqan chay Lazaroman rikuq imam purirqanku. 10 Chhikataq kurajkaq sacerdotekunaqa, Lazaroman wañuchiyta ima yuwapurqallankutaqmi, 11 imaraykuchus payraykum achkhayuq judiokuna Jesusman iyaw ninapaq paykunamanta t'ipiqakuchkarqanku. 12 Achkha runakuna Jerusalén llaqtaman Pascua raymiman purisqaku. Qhipantin p'unchaytaq, Jesuspaq llaqtaman chayamunanmanta yachqatarqanku. 13 Chhikataq chhiru ch'ampakunata p'ataqamuspa pay jap'iqaq ajinata waqach'akuspa lluqsimurqanku: –¡Jallalla! ¡Yupaychasqa kachun pichus Dios Tatapaq sutimpi jamuchkan chayqa! ¡Yupaychasqa kachun Israel suyupaq Kurajkaq apaykachaqninqa! –Nispa. 14 Jesusqa uj asnuta tariparqan jinaspataq chayman tiyqatarqan, imaynatachus Qilqasqakunapi nichkan ajinata: 15 “Sión llaqtapaq wawankuna ama manchaychischu; qhawariychis, Qhapaq suyu apaykachaqniykichisqa uj uña asnu patapi tiyqatarisqam jamuykuchkan” –nispa. 16 Qallariypiqa tukuy kaykunata yachaqaq qatiqninkunaqa manam yuwaywan jap'iqayta atirqankuchu. Chaywampas jayk'aqchus Jesusqa athunchasqa kapurqan chhikaraqmi tukuy imakunachus paywan ruwakuchkarqan chaykuna Qilqasqakunapi paymanta nisqanta yuwarirqanku. 17 Jayk'aqchus Jesusqa aya pakana jutk'umanta Lazaroman wajarqumuspa kawsatatachichkarqan chhikapacha paywan kuska kachkarqanku chay runakunaqa, imatachus rikuchkasqaku chaytaqa willakuchkallarqankum. 18 Chayraykum runakunaqa Jesusman taripaq lluqsimurqanku, imaraykuchus musphay ruway rikuchiyta ruwasqantam yacharqanku. 19 Chaywampas fariseokunaqa paykunapura ajinata ninakurqanku: –Rikuchkankichisjina, ajinamantaqa manam imatapas taripachkasunchu. ¡Qhawariychis, tukuy runakuna paywan puripuchkanku! –Nispa. 20 Jerusalén llaqtaman raymi p'unchaykunapi yupaychaq purispa chimpaq runakuna chawpipiqa, wakin griego runakuna chaypi karqanku. 21 Kay runakunataq Galilea suyupi kaq Betsaida llaqtapi tiyakuq kachkarqan chay Felipeman tariparqanku jinaspataq payman ajinata mañarikurqanku: –Tata Felipe, Jesusman rikuytam munayku –nispa. 22 Felipetaq purispa Andresman willamurqan, iskayninkutaq Jesusman willaq purirqanku. 23 Chhikataq Jesusqa paykunaman ajinata nirqan: –Runapaq Churin sumaq k'anchaypi athunchasqa kanan pachaqa chayampunmi. 24 Sut'intapuni niykichis, trigupaq mujunchus pampaman chayaspa mana wañuchkan chhikaqa uj sapa mujullam kakuchkan; chaywampas paychus wañun chhikaqa achkha urikunatam urirqun. 25 Pichus kawsayninta munakun chayqa, kawsaynintam apt'akunqa; chaywampas pichus kaypachapi kawsayninta juch'uychanqa chayqa, wiñay kawsaypaqmi kawsayninta pakakunqa. 26 Maykaqchus jaywayta munawan chayqa qatimuwachun; jinaspataq maypichus nuqa kachkasaq chayllapitaqmi pichus nuqaman jaywachkawan chayqa kanqa. Maykaqpas nuqaman jaywachkawan chayman Tatayqa athumpim kachinqa. 27 “¡Kunan pachapiqa anchatapunim llakirikuni! ¿Imatataq nisaqri? ‘Tatay, kay ancha llakiymanta qhispirichiway’ ¿ajinatachu nisaqri? ¡Chaywampas kay ruwanaypaqpunim jamuni! 28 Tatay, sutiykita athunchay.” Chhikataq janaqpachamanta uj kunkapaq ajinata nisqan uyarikumurqan: “Athunchapuniñam, jinataq wajmantapas athunchakuchkallasaqmi.” –Nispa. 29 Chay chhikapi kachkarqanku chay achkha runakunataq chay kunkata uyarispaqa qhunqhunchari nispa yuwarqanku; chaywampas wakinkunaqa ajinata nispam sut'incharqanku: –Uj angelmi rimapayamun –nispa. 30 Jesustaq paykunaman ajinata nirqan: –Chay kunkaqa manam nuqaraykuchu uyarikumuchkan, manachayqa qankunaman yanaparinaraykum uyarikumun. 31 Kunan kikimpacham kaypachapaq juchanchasqa kananqa, jinataq kunan kikimpachallataqmi kaypachapi munayniyuq kachkan chay Supayqa chhuqarqusqa kapunqa. 32 Chaywampas jayk'aqchus kaypacha jallp'amanta uqharisqa kapusaq chhikaqa, tukuyninkutam nuqa kikinman aysthapimusaq –nispa. 33 Kay nisqanwanqa, imaynatachus wañuchinanku kachkarqan chaytam nichkarqan. 34 Runakunataq payman ajinata jaynirqanku: –Kamachiykunaniqtaqa, Mesiaspaq wiñaypaq kawsananmantam yachayku. ¿Imaynatataq runapaq Churinqa uqharisqam kanan nispa qan nichkankiri? ¿rimachkanki chay runapaq Churinqa pitaqri? –Nispa. 35 Jesustaq paykunaman ajinata nirqan: –K'anchayqa qankuna chawpipiraqmi kachkan, chaywampas uj chhika pachallawanñam kachkanqa. Kay k'anchayqa qankunawanraq kachkaqtin paypi puriykachaychis, ajinamanta laqa ch'amakawan ama jap'irquchikunaykichispaq; imaraykuchus pi runapas ch'amakapi puriykachan chayqa, manam mayniqta purisqantapas yachanchu. 36 K'anchayqa qankunawanraq kachkaqtin chayman iyaw niychis, ajinamanta qankunaqa chay k'anchaypaq wawankuna kanaykichispaq. Kaykunata nirqan chhikamantataq, Jesusqa puripurqan jinaspataq paykunamanta pakaykukumpurqanmi. 37 Jesusqa runakunapaq ñawpaqimpi chay tukuy athun musphay ruway rikuchiykunata ruwachkarqan chaywampas manam paypi iyaw nirqankuchu; 38 kayqa ajinata ruwakurqan imaraykuchus Diospaq sutimpi willaq Isaiaspaq qilqasqankunam junt'akunan karqan: “¿Apu Tata, pitaq willayninchisman iyaw ninri? ¿Dios Tataqa, pimantaq atiyninta sut'inchanri?” 39 Ajinaqa manam iyaw niyta atirqankuchu, chayraykum Isaiasqa ajinata qilqallarqantaq: 40 “Diosmi ñawinkunata wisq'aykun jinataq rumimanmi sunqunkunatapas tukuchipun, ajinamanta ñawinkunaqa mana rikunankupaq jinataq sunqunkunawampas mana jap'iqanankupaq; ajinamanta nuqaman mana kutirimunankupaq jinataq nuqawan mana alliyachisqa kanankupaq.” 41 Isaiasqa, Jesuspaq sumaq k'anchaypi athunchasqa kachkaqta rikusqanraykum chaytaqa ajinata nirqan, jinataq paymantam rimarqan. 42 Chaywampas judiokunamanta achkhayuqmi wakin kurajkaqkunantin Jesuspi iyaw nirqanku. chaywampas fariseokunata manchaspa jinataq judiokunapaq tantakunan wasikunamanta mana qatirquchikunankuraykum runakuna ñawpaqimpi mana rimarqurqankuchu. 43 Dioswan athunchasqa kaymanta niqtimpas, runakunawan athunchasqa kayllatam munachkarqanku. 44 Jesustaq athun kunkanwan ajinata nirqan: “Pichus nuqapi iyaw nin chayqa, manam nuqallapichu iyaw nichkan, manachayqa pichus kachamuchkawan chay Tataypiqa iyaw nillantaqmi. 45 Jinataq pichus nuqata rikuchkawan chayqa, pichus kachamuchkawan chaymanqa rikullantaqmi. 46 Kaypachaman jamuq k'anchayqa nuqam kani, pikunachus nuqapi iyaw ninku chaykunapaq ama ch'amakapi puriykachanankupaq. 47 Pichus rimayniykunata uyarin, jinaspataq chaymanjina mana puriykachachkan chaymanqa, manam nuqachu juchanchachkasaq; imaraykuchus nuqaqa manam kaypachaman juchanchaqchu jamuchkani, manachayqa qhispichiqmi jamuni. 48 Pichus nuqata juch'uychawan jinaspa rimayniykunaman mana uyarikun chayqa juchanchaqniyuqmi kapun: ima rimaykunatachus nuqa nichkani chaymi kaypachapaq p'uchukay p'unchaynimpiqa payta juchanchapunqa. 49 Imaraykuchus manam nuqapaq munasqaymanjinachu rimachkani; pichus kachamuchkawan chay Tataymi imakunatachus nuqa yachachinay jinataq rimanay karqan chayta kamachiwan. 50 Jinataq Tataypaq kamachiynin wiñay kawsaypaq kasqantaqa allintam yachani. Ajinaqa, imatachus nuqa nichkani chaytaqa, Tatapaq kamachisqanmanjinam rimani.”
1 Pascua raymi ñawpaq p'unchaykuna karqan. Jesusqa kaypachata saqiwachaspa Tatawan tinkunampaq puripunan pacha chayampusqantaqa allintam payqa yachapurqan. Payqa kaypachapi kaq masinkunata anchatapuni munakusqa, jinaspataq tukuchaykama ajinatapuni munakurqan. 2 Supayqa, Simón Iscariotepaq churin Judaspaq sunqunman waykuspa, Jesusman ranqaykunampaq yuwayta qupusqañam. 3 Jesusqa paypaq Diosniqmanta jamusqanta jinataq Diosman kutiripunanmantaqa yacharqanmi, jinataq Tataqa payman tukuy atiyta qusqantapas yachallarqantaqmi. 4 Chayraykum ch'isi mikhuyta mikhuchkaqtinku, mikhuna chhikamanta jatarispa, mantillunta wijch'uwachaspa uj thanthawan thiqni patanmanta wataykukurqan. 5 Chhikamantataq uj t'apipi unuta jich'aykuspa yachaqaq qatiqkunapaq chakinkunata mayllaqayta qallarirqan, jinaspataq thiqni patampi watasqa kachkarqan chay thanthawan phiskuraspa ch'akirachirqan. 6 Jayk'aqchus Simón Pedroman chakinkuna mayllaqanapaq qayllachakurqan chhikataq, Pedroqa ajinata nirqan: –Tata Jesús, ¿qanchu nuqaman chakiykunata mayllarawankiri? Nispa. 7 Jesustaq payman ajinata jaynirqan: –Anchakunanqa imatachus ruwachkani chaytaqa manam yuwaywan jap'iqachkankichu, chaywampas chhikamantaraqmi yuwaywan jap'iqankiqa –nispa. 8 Pedrotaq payman ajinata nirqan: –¡Manam jayk'aqpas chakiykuna mayllaqanaykita saqichkaykimanchu! Jesustaq ajinata jaynirqan: –Manachus mayllaqasqayki chhikaqa manam nuqapaq masiy kayta atiwaqchu –nispa. 9 Simón Pedrotaq payman ajinata nirqan: –¡Tata Jesús, chhikaqa, ama chakiykunallata mayllaqawaychu, manachayqa makiykunatapas jinataq umaytapas mayllaqallawaytaq ari! –Nispa. 10 Chaywampas Jesusqa payman ajinata jaynirqan: –Pichus chhuyu mayllaqasqa kachkan chayqa, manam ujtawan mayllaqakupunanchu, manachayqa chakinkunallatam mayllaqakunanqa, imaraykuchus tukuy aychanmi mayllasqa kakuchkan. Amapas tukuyniykichis kachun, qankunaqa mayllaqasqam kachkankichis. 11 “Amapas tukuyniykichis mayllaqasqa kachun,” nispa nirqan, imaraykuchus paykunamanta ujkaq payman ranqaykunanmanta allintam yacharqan. 12 Chakinkunata mayllaqarqan chhikamantataq, Jesusqa wajmanta mantillunwan llijllaykukupurqan, chhikamantataq mikhuna chhikapi tiyaykurikupuspa paykunaman ajinata nirqan: –¿Qankunaqa, imatachus ruwachkaykichis chayta yuwaywan jap'iqankichischuri? 13 Qankunaqa Yachachiq jinataq Apu Tata nispaqa allinta yachaspam niwankichis, imaraykuchus chaypunim kani. 14 Nuqachus Yachachiq jinataq Apu Tatajina kachkaspa, qankunaman chakiykichista mayllaqaykichis chhikaqa, qankunaqa kikillantataqmi qankunapura chakiykichiskunata mayllaqanakunaykichisqa. 15 Kay ruwasqaywanqa, qankunapaq kikinta ruwanaykichispaqmi nuqaqa uj rikuchiytajina quykichis. 16 Sut'inta niykichis, imaraykuchus manam maykaq jaywaqpas wasiyuqninmanta astawan kurajkaq kachkanmanchu, jinataq manam maykaq kachamusqapas kachamuqninmanta niqtimpas astawan kurajkaq kachkanmanchu. 17 Kaykunatachus yuwaywan jap'iqankichis jinaspataq ruwankichis chhikaqa, kusikuyniyuqmi kankichis. 18 “Manam tukuy qankunamanta rimachkanichu; nuqa yachanim pikunatachus ajllikuchkani chaytaqa. Chaywampas imachus Qilqasqakunapi nichkan chayqa junt'akunanmi: ‘Pichus nuqawan kuska mikhuchkan chaymi nuqaman mitk'achichkawan.’ 19 Manaraq kay kachkaqtin nichkaykichis, ajinamanta jayk'aqchus kaykuna ruwakuchkanqa chhika qankunapaq Nuqa Kasqaymanta iyaw ninaykichispaq. 20 Sut'inta niykichis, pichus nuqapaq kachasqayta jap'iqachkan chayqa nuqatam jap'iqawan; jinataq pichus nuqaman jap'iqachkawan chayqa, kachamuchkawan chaytam jap'iqallantaq.” 21 Kayta nirqan chhikamantataq Jesusqa anchata llakirikuspa sunqunta nanarichikurqan, jinaspataq sut'inta kaytawan nirqan: –Sut'intam niykichis, qankunamanta ujkaqmi ranqaykuwanqa –nispa. 22 Chhikataq yachaqaq qatiqkunaqa mana pimanta rimachkasqanta yachaspaqa paykunapuram qhawanakuyta qallarirqanku. 23 Paykunamanta ujkaq, pimanchus Jesusqa anchata munakurqan chayqa payman qimirikuspam qayllampi mikhuspa kachkarqan, 24 Simón Pedrotaq makiwan rimapayaspa, pimantataq rimachkan chayta tapurinampaq nichkarqan. 25 Paytaq Jesusman astawan qayllaykukuspa ajinata tapurirqan: –Tata Jesús, ¿pitaq kanqari? –Nispa. 26 Jesustaq payman ajinata jaynirqan: –Uj juch'uy t'ant'ata challpuykusaq, jinaspa pimanchus quchkasaq chaymi –nispa. Chhikapachataq uj juch'uy t'ant'ata challpuykuspa Simón Iscariotepaq churin Judasman qurqan. 27 Jayk'aqchus Judasqa chay t'ant'ata jap'iqarqan chhikapachataq, usqhayllatam Supayqa sunqunman waykurqan. Jesustaq payman ajinata nirqan: –Imatachus ruwanayki kachkan chaytaqa usqhayllata ruway –nispa. 28 Chaywampas mikhuna chhikapi mikhuchkarqanku chaykunamantaqa manam mayqimpas imamantataq ajinata nirqan chaytaqa yuwaywan jap'iqachkarqankuchu. 29 Judasqa qulqi wayaqa apaykachaq kasqanraykutaq, Jesusqa ‘raymipaq imatapas rantimuy’ nispachariqa nichkan, manachayqa ‘mana imayuq wajchakunaman imatapas qumuy nispachu icha nichkan,’ nispam yuwarqanku. 30 Judasqa chay t'ant'ata jap'iqarqan chhika pachataq usqhayllatam jawaniqman lluqsirqupurqan. Tutañataq kapurqan. 31 Judaspaq lluqsipusqanmantataq, Jesusqa ajinata nirqan: –Kunankaqmi runakunaqa Nuqa runapaq Churin athun jinataq atiyniyuq kasqayta rikunqakuqa jinataq nuqapim Diospaq sumaq k'anchaynimpi athunchasqa kasqantapas rikullanqakutaq. 32 Nuqa runapaq Churinchus Diospaq sumaq k'anchaynimpi athunchasqa kasqayta riqsichini chhikaqa, Diosqa nuqapaq sumaq k'anchayniypi athunchasqa kasqaytaqa rikuchillanqataqmi; chaytataq usqhayllatam ruwanqa. 33 Munasqa wawqiykuna, qankunawanqa manañam achkha p'unchaykuna kapusaqñachu, chaywampas imaynatachus judiokunaman nichkarqani chay kikillantataqmi qankunaman kunan niykichis: Qankunaqa maymanchus nuqa purinay kachkan chaymanqa manam puriyta atiwaqchischu. 34 Kay musuq kamachiyta quykichis: Qankunapura ujmanta uj munakuychis. Imaynatachus nuqa qankunaman munakuykichis, ajinallatataqmi qankunapuraqa ujmanta uj munakunaykichis. 35 Qankunachus ujmanta uj munakunchis chhikaqa, tukuy kaypacha runakunam qankunapaq yachaqaq qatiqniykikuna kasqaykichismanta riparakunqaku. 36 Simón Pedrotaq Jesusman ajinata tapurirqan: –Tata Jesús, ¿maymantaq purinkiri? –Nispa. Jesustaq payman ajinata jaynirqan: –Maymanchus purichkani chaymanqa, manam kunanqa qatimuyta atiwankimanchu; chaywampas chhikamantaraq qatimuwanki –nispa. 37 Pedrotaq ajinata payman nirqan: –Tata Jesús, ¿Imamantataq kunan mana qatiyta atiykimanri? ¡Qanrayku kawsayniytapas apt'akunapaq wakicharisqam kani! –Nispa. 38 Jesustaq payman ajinata jaynirqan: –¿Chiqantapunichu nuqarayku kawsayniykita apt'akunapaq wakicharisqa kankiri? Sut'intam niyki, manaraq k'ank'a waqach'akumuchkaqtin kimsa kutim nuqaman mana riqsiq tukuwanki –nispa.
1 “Qankunaqa ama llakikuychischu. Diospi iyaw niychis jinataq nuqapipas iyaw nillaychistaq. 2 Tataypaq wasimpiqa achkha tiyana chhikakunam kawsakunapaq kan; mana chayjina kachkanman chhikaqa, manam qankunapaq uj chhika wakichaqmi purichkani nispa niykichismanchu. 3 Kawsakunaykichispaq uj chhikata wakichaq puripusaq chhikamantaqa, nuqawan kuska qankunaman pusakupunapaqmi wajmanta kutirimusaq, ajinamanta qankunaqa may chhikapichus nuqa kachkasaq chay kikin chhikapi kanaykichispaq. 4 Maymanchus nuqa purichkani chayman pusaq ñantaqa qankuna allintam yachankichis.” 5 Tomastaq Jesusman ajinata nirqan: –Tata Jesús, manam mayman purisqaykitapas yachaykuchu, ¿imaynatataq chay ñanta yachasaqkuri? 6 Jesustaq payman ajinata jaynirqan: –Nuqam ñanqa, chiqampas, kawsaypas kani. Nuqaniqllatam Apu Tatanchis qayllaman chayayta atikunman. 7 Qankunachus nuqaman riqsiwankichis chhikaqa, Tatayman riqsillankichistaqmi. Kunanmantapachataq riqsipunkichisñam, imaraykuchus rikuchkankichismi. 8 Chhikataq Felipeqa payman ajinata nirqan: –Tata Jesús, Dios Tataman rikunaykuta saqiriwaychis, chaywanqa sunqu junt'asqam kapusaqku –nispa. 9 Jesustaq payman ajinata jaynirqan: –Felipe, chay tukuy unayñataq qankunawan kuska kakuchkaniqä, ¿manaraqchu riqsiwankiri? Pichus nuqata rikuwan chayqa Tataman rikullantaqmi. ¿Imamantataq Tataman rikuchiwaychis nispa mañachkawankiri? 10 ¿Manachu nuqapaq Tatapi kasqaymanta, jinataq Tatapaq nuqapi kasqanmanta iyaw ninkiri? Imakunatachus niykichis chaykunataqa, manam nuqapaq munasqaymanjinatachu niykichis. Nuqapi kawsaq Tatam kikin ruwayninkunata paypaq munasqanmanjina ruwan. 11 Nuqa Tatapi kasqayta, jinataq Tata nuqapi kasqanmanta iyaw niychis; manachayqa nuqa kikimpaq ruwasqaykunallamantapas iyaw niychis. 12 Sut'inta niykichis pichus nuqapi iyaw nin chayqa nuqapaq ruwayniykunataqa ruwallanqataqmi; chaywampas astawan athun ruwaykunataraq ruwanqa, imaraykuchus nuqaqa maypichus Tataqa kachkan chaymanmi purichkani. 13 Jinataq nuqapaq sutiypi qankuna tukuy imakuna mañasqaykichistam ruwasaq, ajinamanta Tatapaq athunchasqa kasqanta Churiniqta rikuchikunampaq. 14 Sutiypi mañasqawaykichistaqa imatapas nuqa ruwasaqmi –nispa. 15 “Qankunachus munakuwankichis chhikaqa, kamachiyniykunataqa uyarinkichismi. 16 Nuqataq Tataman qankunapaq waj Sayqatarikuqta kachamunampaq, qankunawampuni kanampaq mañarisaq. 17 Paymi imachus chiqan kachkan chaytaqa yachachisunkichis. Kaypacha runakunaqa manam jap'iqayta atinkumanchu, imaraykuchus manam paytaqa rikunkuchu, manallataqmi riqsinkupaschu. Chaywampas qankunaqa riqsinkichismi, imaraykuchus payqa qankunawanmi tiyakun, jinataq qankunapim kanqa. 18 “Qankunataqa manam wajchatachu saqiwachasqaykichis; qankunawan kanapaqmi kutirimusaq. 19 Juch'uytawanqa kaypachamanta kaq runakunaqa manañam rikupuwanqakuchu; chaywampas qankunakaqqa rikuwankichismi jinataq kawsankichismi, imaraykuchus nuqam kawsani. 20 Chhaqay p'unchaykunapi qankunaqa nuqapaq Tataypi kasqayta, qankunapaq nuqapi kasqaykichista, jinataq nuqaqa qankunapi kasqaytam riparakunkichis. 21 Pichus kamachiyniykunata jap'iqan jinaspataq uyarichkan chayqa, chiqampipuni nuqaman munakusqawantam rikuchin. Nuqaman munaqtaqa Tatay munakullanqataqmi, nuqataq payman munakullasaqtaq jinaspataq payman rikuchikusaq” –nispa. 22 Mana Iscariote kachkan chay ujkaq Judasqa payman ajinata tapurikurqan: –Tata Jesús, ¿Imamantataq nuqaykuman rikuchikunki, jinaspataq kaypacha runakunakaqman mana rikuchikunkiri? –Nispa. 23 Jesustaq payman ajinata jaynirqan: –Pichus munakuwan chayqa rimayniykunataqa uyarinmi; Tataytaq payman munakunqa, jinaspataq Tataypiwan nuqawan paywan tiyakuq jamusaqku. 24 Pichus mana munakuwan chayqa, manam rimayniykunataqa uyarinchu. Qankunapaq uyarisqaykichis chay rimaykunaqa manam nuqapaq rimayniychu kachkan, manachayqa pichus kachamuchkawan chay Tatapaq rimayninkunam. 25 “Tukuy kaykunataqa qankunawan kachkaspam nichkaykichis; 26 chaywampas nuqapaq lantiypi Apu Tata kachamuchkanqa chay Sayqatarikuq Ch'uwa Ajayuqa imantintam qankunaman yachachisunkichis, jinaspataq tukuy ima qankunaman nisqayta yuwarichisunkichis. 27 “Sumaqpi kaytam saqiykichis. Sumaqpi kayniytam qupuykichis, chaywampas manam kaypachapi kaq runakunajinachu quchkaykichis. Ama llakikuychischu, manallataq mulljakuychispaschu. 28 Puripunim, jinataq wajmanta qankunawan kanapaqmi jamusaq nisqayta uyariwankichismi. Chiqantapuni munawankichisman karqan chhikaqa, Tataman purisqayta yachaspaqa kusikuwaqchismi kanman karqan, imaraykuchus payqa nuqamanta niqtimpas astawan kurajkaqraqmi. 29 Manaraq chay ruwakuchkaqtinmi qankunaman niykichis, jayk'aqchus ruwakuchkanqa chhika nuqapi iyaw ninaykichispaq. 30 “Qankunawanqa manañam astawan rimasaqñachu, imaraykuchus kaypachapi atiyniyuq kachkan chay Supayqa jamuchkanñam. Chaywampas nuqajawapiqa manam uj juch'uy atiyniyuqpaschu kachkan, 31 ajinapunim kanan, ajinamanta kaypachaqa Tataman munasqayta yachanankupaq, jinataq imatachus pay kamachichkawan chay ruwasqaymanta. “Sayarikuychis. Kaymanta puripusunchis –nispa.
1 “Chiqankaq uvas yuraqa nuqam kani, Tataytaq pichus llank'achkan chaymi. 2 Nuqapaq ujkaq ch'ampaychus mana urin chhikaqa paymi p'ataqan; chaywampas uvaskunatachus urinku chhikaqa, chay ch'ampata pichararin, jinaspataq astawan urinampaqmi allich'arin. 3 Qankunaqa rimayniyta nichkaykichis chayraykuqa pichararisqañam kapunkichis. 4 Qankunaqa nuqapi lip'isqapuni kaychis, imaynatachus nuqa qankunapi lip'isqallataq kachkani ajinata. Uj ch'ampaqa manachus athun yuraman lip'isqa kachkanman chhikaqa manam pay sapallanqa uvaskunata uriyta atichkanmanchu; kikillantataq qankunaqa manam urikunata quchkawaqchischu manachus nuqaman lip'isqa kachkawaqchis chhikaqa. 5 “Nuqam uvas yura kani, qankunataq ch'ampaykunam kankichis. Pichus nuqapi lip'isqapuni kachkan jinataq nuqapas paypi lip'isqallataq kani chhikaqa, achkha urikunatam qun; imaraykuchus mana nuqawanqa manam imatapas ruwayta atichkawaqchischu. 6 Pichus nuqapi mana lip'isqa kachkan chayqa, jawaman chhuqawachasqam kanqa, chaytaq ninaman phichaykunapaq pallthapisqa ch'umikunajinam ch'akirqupunqa. 7 Qankunachus nuqaman lip'isqapuni kankichis, jinataq yachachiyniykunapas qankunapi lip'isqallataq kachkan chhikaqa, ima munasqaykichistapas mañaychis, qusqapunim kankichis. 8 Tataypaq sumaq k'anchaynimpi athunchasqa kasqanqa, qankuna achkha urikunata qunaykichispim rikuchikun, ajinamantam qankunaqa nuqapaq chiqan yachaqaq qatiqniykuna kasqaykichista rikuchillankichistaq. 9 Nuqaqa qankunaman munakuykichismi, imaynatachus Tatayqa nuqaman munakuwan ajinata; qankunaman munakusqaypipuni lip'isqa kaychis. 10 Kamachiyniykunatachus uyarinkichis chhikaqa, munakusqaypipunim kachkankichis, imaynatachus nuqaqa Tataypaq kamachiyninkunata junt'ani jinataq munakuynimpipuni kachkani, ajinallatataq qankunapas kachkaychis. 11 “Chayjinataqa nuqawan kusikunaykichisraykum rimapayaykichis, ajinamanta chay kusikuyniykichisqa junt'asqa kanampaq. 12 Kamachiyniyqa kaymi: Qankunapuraqa, imaynatachus nuqa qankunaman munakuykichis ajinata ujmanta uj munakuychis. 13 Pichus wawqimasinkunarayku kawsayninta apt'akunman chaymanta niqtimpas, manam astawan athun munakuyniyuq kachkanmanchu. 14 Qankunachus kamachisqaymanjina ruwankichis chhikaqa wawqimasiykunam kankichis. 15 Manañam jaywaqniykuna nispaqa niykichisñachu, imaraykuchus jaywaq runaqa manam wasiyuqnimpaq ima ruwasqantapas yachachkanchu. Qankunaman wawqimasiykuna nispa niykichis, imaraykuchus tukuy imatachus Tatay nichkawan chaykunatam riqsichiykichis. 16 Qankunaqa manam nuqata ajllikuchkawankichischu, manachayqa nuqam qankunata ajllikuykichis, jinaspataq purispa achkha urikunata urichimuychis, chay urikunataq wiñaypaq kachun nispam kunariykichis. Ajinamantam Tataqa tukuy imatachus sutiypi mañarikunkichis chayta qusunkichis. 17 Ajinaqa kaytam kamachiykichis: Qankunapuraqa ujmanta uj munakuychis. 18 “Kaypacha runakunachus chhiqnikusunkichis chhikaqa, ñawpaqta nuqakaqtam chhiqnikurqawanku, chayta yachaychis. 19 Qankunachus kaypachamanta kawaqchis chhikaqa, kaypacha runakunaqa munakusunkichismanmi, imaynatachus paykunawan kaqkunaman munakunku ajinata. Chaywampas kaypachamanta kaqkuna chawpimantaqa nuqam qankunata ajllikuykichis, chayraykum kaypacha runakunaqa chhiqnikusunkichis, imaraykuchus manañam kaypachamantachu kapunkichis. 20 Kay nisqaymantaqa yuwatatarikuychispuni: ‘Maykaq jaywaqpas manam wasiyuqninmanta astawan kurajkaq kachkanmanchu.’ Nuqamanchus qatiykachawanku chhikaqa, qankunaman qatiykachallasunkichistaqmi; rimayniykunatachus uyarinku chhikaqa, qankunapaq rimasqaykichistaqa uyarillanqakutaqmi. 21 Tukuy kaykunataqa nuqaraykum ruwasunkichis, imaraykuchus manam pichus kachamuchkawan chayta riqsichkankuchu. 22 “Nuqachus qankunaman mana jamuchkayman karqan manataq rimachkaymampas karqan chhikaqa, paykunaqa manam ima juchayuqpaschu kankuman karqan. Chaywampas kunankaqqa juchankuqa mana pampachayniyuqmi kapun; 23 ajinaqa pikunachus nuqawan chhiqninakuchkanku chaykunaqa, Tataywanqa chhiqnikullankutaqmi. 24 Manam ima juchayuqpas kankumanchu karqan, nuqachus paykuna chawpipi maykaq runapaq mana ruway atisqankunata mana ruwachkayman karqan chhikaqa. Chaywampas kaykunataqa rikupunkuñam, ajina kachkaqtimpas nuqataqa chhiqnikuwankum, Tataytapas chhiqnikullankutaqmi. 25 Chaywampas kaykunaqa ajinatam ruwakun, paykunapaq kamachiyninkunapi qilqasqa kachkan chay rimaykuna junt'akunampaq: ‘Mana ima juchayuqtam chhiqnikuwanku.’ 26 “Chaywampas jayk'aqchus nuqapaq Tatayniqmanta kachamusqay Sayqatakuq jamuchkanqa chhikaqa, Tatayniqmanta chiqankaq Ajayu jamuchkan chaymi nuqapaq willaqniy kanqa. 27 Qankunapas nuqapaq willaqniykunallataqmi kankichis, imaraykuchus qallariymantapacham nuqawan kuska karqankichis.
1 “Tukuy kaykunata niykichis qankunapaq nuqapi iyaw nisqaykichista ama chinkachikunaykichispaq. 2 Judiokunapaq tantakunanku wasikunamanta qatirqumusunkichis, jinataq uj pachakuna chayamunqa maypichus qankunata maykaqpas wañuchisunkichis chhikaqa Diosman jaywasqantaraqmi yuwachkanqaku. 3 Kaytaqa nuqaman jinataq Tataymampas mana riqsisqankuraykum ajinata ruwanqaku. 4 Kayta niykichis, jayk'aqchus chay pacha chayamunqa chhikaqa kaykunamanta imatachus nichkarqaykichis chaymanta yuwarikunaykichispaq. “Manam kaykunata qallariymantapacha nichkaykichischu, imaraykuchus nuqaqa qankunawan kuskam kachkarqani. 5 Chaywampas kunanqa pichus kachamuchkarqawan chaywan kuska kapunaypaqmi puripuchkani, qankunataq manam maykaqpas mayman purisqaytapas tapurichkawankichischu; 6 chaywampas anchata llakirikupunkichis, imaraykuchus tukuy kaykunatam niykichis chayrayku. 7 Chaywampas sut'impachapiqa, nuqapaq puripunayqa qankunapaq astawan allinmi. Imaraykuchus mana puripuyman chhikaqa, Sayqatarikuqqa manam qankunawan kuska kanapaq jamuchkanmanchu; chaywampas puripusaq chhikaqa nuqam payman qankunawan kuska kanampaq kachamusaq. 8 Jayk'aqchus pay jamunqa chhikaqa, kaypacha runakunaman pikaqtaq jucharara kachkan, pikaqtaq mana juchayuq kachkan, jinataq pitaq Diospaq juchanchayninta jap'iqan chaykunata sut'intam rikuchinqa. 9 Pikaqtaq jucharara: nuqapi mana iyaw niqkaqmi juchararaqa; 10 pitaq mana juchayuq: nuqa, pichus Tataman puripuchkani chay, qankunataq manañam rikupuwankichischu; 11 pitaq Diospaq juchanchayninta jap'iqan: pichus kaypachata apaykachan chay supaymi, chaytaq juchanchasqañam kapurqan. 12 “Qankunaman willanayqa astawanraqmi kakuchkan, chaywampas kunanqa qankunapaq ancha kuraqmi kanman. 13 Jayk'aqchus chiqan Ajayu jamunqa chhikaqa, paymi tukuy chiqankaqman pusasunkichis; imaraykuchus manam paypaq munasqanmanjinachu rimanqa, manachayqa tukuy imatachus uyarichkanqa chaytam rimanqa, jinaspataq imakunachus ruwakuchkanqa chaykunatam qankunaman willasunkichis. 14 Paymi sumaq k'anchaypi athunchasqa kasqaymanta rikuchisunkichis, imaraykuchus nuqapaq kachkan chaymantam jap'iqanqa, jinaspataq qankunaman willapusunkichis. 15 Tukuy imachus Tataypaq kachkan chayqa nuqapaqllataqmi; chayraykum Ajayuqa nuqapaq kaqmanta jap'iqanqa jinaspataq qankunaman willapusunkichis nispa niykichis. 16 “Uj chhikamantaqa qankunaqa manañam rikupuwankichisñachu, chaywampas uj juch'uy chhikamantataq wajmantam rikupullawankichistaq.” 17 Wakin yachaqaq qatiqninkunaqa paykunapura ajinata tapunakurqanku: –Uj chhikamantaqa manañam rikupuwankichischu, chaywampas uj juch'uy chhikamantataq wajmantam rikupuwankichis, jinataq Tata kachkan chaymanmi puripusaq nispaqa, ¿tukuy kaykunawan imaniytataq munanri? 18 ¿Imaniytataq munan kay ‘juch'uy chhikamanta’ nispari? Manam imamanta rimasqantapas yachachkanchischu –nispa. 19 Jesusqa kayjawamanta tapukuyta munachkasqankuta riparakuspaqa, paykunaman ajinata nirqan: –Uj chhikamanta manañam rikupuwankichischu, chaywampas uj juch'uy chhikamantataq wajmantam rikupuwankichis nispa qankunaman nuqa nirqaykichis. ¿Kay nisqaytachu qankunaqa tapunakuchkankichisri? 20 Sut'inta niykichis, kaypacha runakuna anchata kusikuchkanqaku chhikaqa, qankunaqa sunquykichista nanarichikuspam waqachkankichis jinataq ancha llakirisqam kachkankichis. Qankuna llakirisqa kachkankichis chaywampas, chay llakikuyniykichisqa kusikuymanmi tukupunqa. 21 Jayk'aqchus uj warmi wawa unqukunan kachkan chhikaqa nanayninwanmi kachkan, imaraykuchus pachanmi chayampunña; chaywampas jayk'aqchus wawan paqaripun chhikaqa, nanayninkunamantapas qunqarikupuspam kusirikupun uj runapiwan kaypachapi kapusqanrayku. 22 Ajinallatataqmi qankunaqa kunanqa nanaywan llakirikunkichis; chaywampas nuqa qankunaman rikuq wajmanta jamusaq chhikaqa, sunquykichis uj mana pipas qichuyta atisqan kusikuywanmi junt'aykukupunqa. 23 “Chhaqay p'unchaypitaq qankunaqa manañam imatapas tapukupuwankichisñachu. Sut'inta niykichis, Tatayqa sutiypi tukuy ima mañasqaykichista qusunkichis. 24 Kunankama qankunaqa manam imatapas sutiypi mañachkankichischu; mañaychis jinaspa jap'iqankichismi, ajinamanta kusikuyniykichisqa junt'asqa kanampaq. 25 “Kaykunataqa rijch'anachiykunata churaspam qankunaman niykichis; chaywampas manaña astawan rijch'anachiykunawan yachachinay pacham jamuchkan, manachayqa Tataniqmanta sut'inta qankunaman rimapayapusqaykichis. 26 Chhaqay p'unchaypi qankunaqa sutiypim mañakunkichis; chaywanqa manam nuqa qankunamanta Tataman mañaripusqaykichis nispa nichkaykichischu, 27 imaraykuchus kikin Tatam qankunata munakusunkichis. Nuqaman munakuwasqaykichisrayku, jinataq nuqa Diosniqmanta jamusqayta iyaw nisqaykichisraykuqa qankunaman munakusunkichismi. 28 Kaypachaman jamunapaqqa Tataypaq ñawpaqinmantam lluqsimuni, kunantaq kaypachata saqipuni Tatay qayllaman kutipunaypaq.” 29 Chhikataq yachaqaq qatiqninkunaqa ajinata nirqanku: –Kunankaqmi mana rijch'anachiykunawan sut'inta rimachkanki. 30 Kunankaqmi tukuy ima yachasqaykita rikuyku jinataq pi qanman tapunasunkitapas manallataqmi munakupunchu. Kayraykum qampaq Diosniqmanta jamusqaykita iyaw niyku –nispa. 31 Jesustaq paykunaman ajinata jaynirqan: –¿Ajinaqa, kunankaqchu iyaw ninkichisri? 32 Pachaqa chayampunñam, chaytaq kunan kikinmi, jayk'aqchus qankunaqa sapa uj munasqaykichismanjina tukuyniqman puriwachapunkichis, jinaspa sapayta saqiwachapuwankichis. Chaywampas manam sapaychu kachkani, imaraykuchus Tataymi nuqawan kachkan. 33 Tukuy kaykunata niykichis nuqawan ujchakusqaykichismanta sumaqpi kayta jap'iqanaykichisrayku. Kaypachapi qankunaqa ñak'arinaykichismi kanqa; chaywampas kallpachakuychis: nuqaqa kaypachata atipapuniñam.
1 Jayk'aqchus Jesusqa yachaqaq qatiqninkunawan rimayta tukuchapurqan chhikamantataq, janaqpachata qhawkataspa ajinata nirqan: “Tatay, pachaqa chayampunñam: Nuqa Churiykita athunchaway, ajinamanta nuqapas qampaq athunchasqa kanaykita rikuchinaypaq. 2 Imaraykuchus, qanmi tukuy runakunajawapi Nuqa Churiykiman atiyta quwanki, ajinamanta mayqinkunamanchus qatiqniykuna kanampaq quchkawanki chaykunaman wiñay kawsayta qunapaq. 3 Kay wiñay kawsaytaqa, qampi jinataq nuqapi iyaw nispam jap'iqanku; qampi iyaw ninku imaraykuchus chiqankaq uj sapa Diosmi kanki, nuqapi iyaw ninku imaraykuchus nuqaqa qampaq kaypachaman kachamuchkawanki chay Mesiasmi kani. 4 “Nuqa kaypachapi qanman athunchayki, imaraykuchus kamachimuchkarqawanki chay ruwaytaqa tukuchapuniñam. 5 Kunantaq Tatay, imaynatachus kaypacha manaraq kachkaqtin athunchasqa qanwan kuska kachkarqani kikillantataq qayllaykipi qupuway. 6 “Pikunamanchus kaypachamanta nuqaman qunapaq ajllikunki chaykunamanqa, pichus qan kachkanki chayta yachachini. Paykunaqa qampaqmi karqanku, jinaspataq qan nuqaman qupuwanki, paykunataq rimayniykikunatam uyarinku. 7 Kunantaq tukuy imatachus nuqaman quchkawanki chaykunaqa qanniqmanta jamusqantam yachapunku; 8 ima willaytachus quchkarqawanki chaytaqa paykunaman qupunim, paykunataq chay willaykunata jap'iqapunku. Paykunaqa chiqantapunim qanniqmanta jamusqayta riparakupunku, jinataq qampaq nuqaman kachamusqawaykitapas iyaw nipullankutaqmi. 9 “Nuqaqa paykunaraykum mañarikuyki; manam kaypachapi kaqkunamantachu, manachayqa pikunatachus nuqaman quchkawanki chaykunamantam mañarikuyki, imaraykuchus qampaqmi kanku. 10 Tukuy imakunachus nuqapaq kachkan chayqa qampaqmi, jinataq imakunachus qampaq kachkan chaykunaqa nuqallapaqtaqmi; athunchasqa kasqaytaq paykunapim sut'inta rikuchikun. 11 “Nuqaqa manañam kaypachapi kapusaqñachu, chaywampas paykunakaqqa kaypachapiraqmi kachkanqaku, chhikankamataq qanwan kuska kanapaqmi nuqaqa kutirimpusaq. Ch'uwa Tatay, mayqin sutitachus nuqaman quchkarqawanki chay sutiykipaq atiyninwan paykunaman waqaychariy, ajinamanta uj wawalla sumaq ujchasqa kanankupaq imaynatachus qanwan nuqawan kachkanchis ajinata. 12 Jayk'aqchus nuqa paykunawan kuska kaypachapi kachkarqani chhikaqa, mayqin sutitachus nuqaman quchkarqawanki chay sutiykipaq atiyninwanmi paykunata pakarqani jinataq waqaycharqani. Paykunamantaqa manam pipas chinkawachapuchkarqankuchu, manachayqa Judas sapallanmi chinkawachapun, ajinamanta imatachus Qilqasqakunapi nichkan chaykuna junt'akunampaq. 13 “Kunanqa qan kachkanki chaymanmi kutirimpuchkani; chaywampas tukuy kaykunataqa kaypachapiraq kachkaspam nini, ajinamanta paykunaqa imayna chiqan kusikuychus nuqapi kachkan chaywan junt'aykusqa kanankupaq. 14 Nuqaqa qampaq rimayniykikunata paykunaman willarqani, chaywampas kaypacha runakuna paykunata chhiqnikunku, paykunapaq kaypachapi mana kasqankurayku, nuqapas manallataqmi kaypachapaqchu kachkani. 15 Manam kaypachamanta jurqunaykita mañachkaykichu, manachayqa Supaymanta waqaycharinaykipaqmi mañarikuyki. 16 Imaynatachus nuqaqa mana kaypachamanta kachkani, ajinallataqmi paykunaqa mana kaypachamantachu kachkanku. 17 Willayniykikunaqa chiqan kaqmi; chay willayniykikunata uyarispataq paykunaqa qampaq ch'uwacharikuchunku. 18 Imaynatachus kaypacha chawpiman qan kachamurqawanki, ajinallatataqmi paykunataqa kaypacha runakuna chawpiman kachachkani. 19 Paykunaraykum kawsayniyta qanman jaywakumuni, ajinamanta paykunaqa chiqankaq kayniqta jaywasqallataq kanankupaq. 20 “Manam kaykunallamantachu mañarikuyki, manachayqa pikunachus kay willaykunata paykunaniqta uyarispa nuqapi iyaw ninqaku chaykunapaqpas mañarikullaykitaqmi. 21 Tukuy paykunapaq ujchasqa kanankupaq mañarikuyki; imaynatachus qan, Tata nuqapi ujchasqa kanki jinataq nuqa qampi ujchasqallataq kani ajinata paykunaqa nuqanchisllapitaq ujchasqa kachunku, ajinamanta kaypachaqa qampaq kachamusqawaykita iyaw ninankupaq. 22 Ima athunchasqa kaytachus nuqaman quchkarqawanki chay kikin athunchayllatataqmi nuqaqa paykunaman quni, ajinamanta uj sapalla kanankupaq, imaynatachus nuqanchisqa uj sapalla kanchis ajinata: 23 nuqa paykunapi, qantaq nuqapi, ajinamanta paykunaqa chiqampipuni uj sapallaman tukunankupaq, ajinamanta kaypachaqa qampaq kachamusqawaykimanta yuwayakunankupaq, jinataq imaynatachus nuqaman munakuwanki kikillantataq paykunaman munakusqaykita yachanankupaq. 24 “Tatay, qanmi paykunata quwanki, jinaspataq may chhikapichus nuqa kachkasaq chay chhikapi nuqawan kuska kanankutam munani, ajinamanta athunchasqa kasqayta rikunankupaq, chay athunchasqa kayta quchkarqawanki chayta; imaraykuchus manaraq kaypacha ruwasqa kachkarqan chhikamantapacham munakurqawanki. 25 Chiqankaq Tatay, pikunachus kaypachamanta kachkanku chaykunaqa manam qanta riqsichkasunkichischu; chaywampas nuqakaqqa riqsiykim, jinataq kaykunaqa qampaq kachamusqawaykita yachallankutaqmi. 26 Paykunamanqa pi kasqaykitam riqsichini, kunanmanta astawampas riqsichikuchkallasaqmi, ajinamanta nuqaman munakusqayki paykunapi kallachuntaq, jinataq nuqa kikimpas paykunapi kanaypaq.”
1 Jayk'aqchus Jesusqa mañakuyta tukuchapurqan chhikamantataq, payqa Cedrón nisqa ch'aki mayu chimpaniqman yachaqaq qatiqninkunawan kuska lluqsipurqan. Chaypitaq uj chajra kancha karqan maymanchus Jesusqa yachaqaq qatiqninkunawan kuska waykurqan. 2 Mayqinchus ranqaykunan kachkarqan chay Judaspas chay chhikataqa rikullarqantaqmi, imaraykuchus Jesusqa achkha kutim chay chhikapi yachaqaq qatiqninkunawan kuska tantachakuq kasqaku. 3 Ajinaqa uj punta pallapallakunawan jinataq kurajkaq sacerdotekunapaq fariseokunapaqpiwan kachamusqan Diospaq wasin rikuqkunawan ima Judasqa chayaykumurqan. Paykunaqa k'aspikuna, athun kuchillukuna ayarisqa, jinataq nina k'anchaykunawan, nina wiyarisqa ima chayaykumuchkarqanku. 4 Chaywampas Jesusqa tukuy imachus paywan ruwakunanmanta yachapuspaqa, paykunaman taripaq ñawparispaqa ajinata nirqan: –¿Pimantaq maskachkankichisri? –Nispa. 5 Paykunataq ajinata payman jaynirqanku: –Nazaretpi kaq Jesustam maskachkayku –nispa. Jesustaq ajinata nirqan: –Nuqam kani –nispa. Judas pichus ranqaykuchkarqan chayqa, paykunawan kuska chaypi kachkarqan. 6 Jayk'aqchus Jesusqa paykunaman ajinata nirqan: “Nuqam kani” nispa chhikaqa, qhipaniqman jithirispa pampaman chhuqakurqanku. 7 Jesustaq wajmanta paykunaman ajinata tapurirqan: –¿Pimantaq maskachkankichisri? –Nispa. Paykunataq wajmanta ajinata jaynirqanku: –Nazaretpi kaq Jesustam maskachkayku –nispa. 8 Jesustaq paykunaman wajmanta ajinata nirqan: –Nuqam kani, nispa nipuykichistaqmarï. Nuqamanchus maskachkawankichis chhikaqa kaykunapaq puripunankuta saqiychis –nispa. 9 Kayqa ajinata ruwakurqan imaraykuchus Jesús kikimpaq ajinata nisqan junt'akunampaqmi: “Tatay, pikunatachus quchkarqawanki chaykunamantaqa manam ujpas chinkawachankuchu.” –Nispa. 10 Chhikataq Simón Pedro, uj athun kuchilluyuq karqan, chayta jurqurqukuspataq Athunkaq sacerdotepaq uywasqan Malco sutiyuq runaman waqtaspa pañaniq ninrinta phawaqachirqan. 11 Jesustaq Pedroman ajinata nirqan: –Chay athun kuchilluta may chhikapichus kachkarqan chay kikin chhikaman churay. Tataychus ñak'arinayta munan chhikaqa, ¿manachu ñak'arinaypuni kachkanmanri? –Nispa. 12 Pallapallakunaqa kurajkaqninwan jinataq Diospaq wasin rikuq judío runakunawan ima Jesusta jap'iykuspa wataykurqanku. 13 Ñawpaqtaqa Anaspaq wasinman pusapurqanku, imaraykuchus Caifaspaq awkch'inmi karqan, paytaq chay watapiqa Athunkaq sacerdote karqan. 14 Kay kikin Caifasmi judiokunaman, paykunapaq astawan allinmi kanman uj runalla llaqtanrayku wañunanqa, nispa nirqan chayqa. 15 Simón Pedroqa waj yachaqaq qatiqpiwan Jesusman qatichkarqanku. Kay ujkaq yachaqaq qatiqqa Athunkaq sacerdotepaq riqsisqan runam karqan, chayraykutaq Jesuswan kuska wasi kanchaniqman waykurqan; 16 chaywampas Pedrokaqqa jawaniq punkullapim qhiparapurqan. Chayrayku Athunkaq sacerdotepaq riqsisqan kachkarqan chay yachaqaq qatiq runataq lluqsimuspa wasi rikuq warmiwan rimanarirqan jinaspataq Pedrota ukhuniqman pusaykumurqan. 17 Wasi rikuq warmitaq Pedroman ajinata tapurirqan: –¿Qan manachu chay runapaq yachaqaq qatiqnin kachkankiri? –Nispa. Pedrotaq ajinata jaynirqan: –Manam, manam chaychu kachkani –nispa. 18 Chiri tuta kaqtintaq, Diospaq wasin rikuqkuna jinataq wasiyuqpaq jaywaqninkuna ima ninata lawrachikusqaku chaypitaq q'uñirarikuchkarqanku. Pedroqa chayllapitaqmi sayaykuspa paykunawan kuska nina qayllapi q'uñirakuchkarqan. 19 Athunkaq sacerdoteqa Jesusman yachaqaq qatiqninkunamanta, jinataq imakunatataq pay yachachirqan chaykunata tapuykuyta qallarirqan. 20 Jesustaq payman ajinata nirqan: –Nuqaqa tukuy runakunapaq ñawpaqimpim rimani; maypichus tukuy judío runakuna tantakunku, chay wasikunapi jinataq Diospaq wasimpipunim yachachini; ajinaqa manam imatapas pakamanta rimachkanichu –nispa. 21 ¿Imamantataq nuqaman tapuykuchkawankiri? Pikunachus uyarichkarqawanku chaykunaman tapurimuy ari, paykuna imakaqmantataq rimarqani chayta nichunku. Paykunaqa imakunatachus nuqa nichkarqani chaytaqa allintam yachanku –nispa. 22 Jayk'aqchus Jesusqa kaykunata nirqan chhikaqa, chaypi kachkarqan chay uj Diospaq wasin rikuqtaq sayarimuspa Jesusman ajinata nispa t'aqllimurqan: –¿Ajinatachu Athunkaq sacerdoteman jayninki? –Nispa. 23 Jesustaq payman ajinata jaynirqan: –Ima mana allintachus rimarquni chhikaqa imakaqpitaq pantarqani chayta niway ari; rimasqaychus allin kakuchkan chhikaqa, ¿imakaqmantataq maqawankiri? –Nispa. 24 Chhikataq Anás sacerdoteqa wataykusqata, Caifás Athunkaq sacerdotepaq qayllanman Jesusta kachapurqan. 25 Pedroqa nina qayllapi q'uñirakuspa kakuchkallarqanmi. Paymantaq ajinata tapurirqanku: –¿Qan manachu chay runapaq ujkaq yachaqaq qatiqninkunamanta kachkankiri? –Nispa. Pedrotaq wajmanta ajinata nispa mana riqsiq tukurqan: –Manam, manam chaychu kachkani –nispa. 26 Chhikamantataq Athunkaq sacerdotepaq ujkaq jaywaqnin, maykaq runatachus Pedroqa kuchillunwan ninrinta phawaqachichkasqa chaypaq wasimasin Pedroman ajinata tapurirqan: –¿Qanta manachu paywan kuska chajra kanchapi rikuchkarqaykiri? –Nispa. 27 Pedrotaq wajmanta Jesusman mana riqsiq tukurqan, chay kikin pachapitaq k'ank'aqa waqach'arikumurqan. 28 Caifaspaq wasinmanta, romano llaqta purichiq runapaq qhapaq wasinman Jesusta pusarqanku. Ñaqa paqariy kapuqtintaq judío runakunaqa manam chay wasiman waykurqankuchu, imaraykuchus waykuspaqa ch'uwachay ruway kamachiykunamanmi mana junt'achkankumanchu karqan, ajina kanman chhikataq manam Pascua raymipi ch'isi mikhuy mikhuyta atinkumanchu karqan. 29 Chayraykum Pilatoqa wasi ukhumanta paykunawan rimaq lluqsimurqan. Paykunamantaq ajinata nirqan: –¿Imamantataq kay runaman tumpaykuchkankichisri? –Nispa. 30 Paykunataq ajinata jaynirqanku: –Manachus uj mana allinkuna ruwaq saqra runa kanman chhikaqa, manam puskatamuchkaykichismanchu karqan –nispa. 31 Pilatoqa paykunaman ajinata nirqan: –Pusakupuychis, kamachiyniykichismanjina juchanchamuychis –nispa. Chaywampas judío runakunapaq llaqta apaykachaqninkunaqa ajinata jaynimurqanku: –Judiokunapaqqa piman wañuchinapaqpas manam atiyniyku kanchu –nispa. 32 Ajinamanta Jesuspaq nisqan junt'akurqan, imaynamantachus wañunan kachkarqan chayqa. 33 Pilatoqa wajmanta qhapaq wasiman waykuspa, Jesusman wajarqan jinaspataq ajinata tapurirqan: –¿Qanchu judiokunapaq Qhapaq suyu apaykachaqnin kankiri? –Nispa. 34 Jesustaq payman ajinata nirqan: –¿Chaytaqa qampaq munayniykimantachu, manachayqa wajkuna nuqamanta willasunki chayraykuchu ajinata tapuchkawankiri? –Nispa. 35 Pilatotaq payman ajinata jaynirqan: –¿Judío runachu nuqa kaniri? Llaqtamasiykikuna, jinataq kurajkaq sacerdotekunam qantaqa nuqa qayllaman puskatamuchkasunkichis ¿Imatataq ruwarqankiri? –Nispa. 36 Jesustaq payman ajinata jaynirqan: –Qhapaq suyuyqa manam kaypachamantachu kachkan. Ajinachu kanman chhikaqa, nuqapaq judiokunaman mana puskatasqa kanayraykuqa achkha runaykunam maqanakunkuman karqan. Chaywampas qhapaq suyuyqa manam kaymantachu kachkan –nispa. 37 Chhikataq Pilatoqa payman ajinata tapurirqan: –¿Ajinaqa, qhapaq suyu apaykachaqchu qan kankiri? Jesustaq payman ajinata jaynirqan: –Qanmi nuqapaq qhapaq suyu apaykachaq kasqayta nichkanki. Nuqaqa, imataq chiqan kachkan chay willanapaqmi kaypachapi paqarini jinataq chaypaqmi jamuni. Jinataq tukuy pikunachus chiqampi kawsanku chaykunaqa uyariwankum –nispa. 38 Pilatotaq payman ajinata nirqan: ¿Imakaqtaq chay chiqan kachkan chayri? –Nispa. Kayta tapuykurqan chhikamantataq, Pilatoqa wajmantam judiokunawan rimaq lluqsirqan, jinaspataq paykunaman ajinata nirqan: –Nuqaqa manam ima juchatapas kay runapi taripachkanichu. 39 Chaywampas qankunaqa uj puriyniyuqmi kankichis, Pascua raymipi nuqaqa uj jap'isqa runata kachawachanay kan: ¿Judiokunapaq qhapaq suyu apaykachaqninta kacharinayta munankichischuri? –Nispa. 40 Tukuyninku wajmanta waqach'akuyta qallarirqanku: –¡Paykaqtaqa ama! ¡Barrabaskaqta kachariy! –Nispa. Kay Barrabasqa llaqtanrayku ch'aqwaq runam karqan.
1 Pilatoqa Jesusta jap'ispa khirarqunankupaq kamachirqan. 2 Pallapallakunataq khichkhamanta uj pilluta simp'arqurqanku, jinaspataq Jesuspaq umampi churjatarqanku, jinataq yanaman samachkaq puka mantilluwan llijllaykuchirqanku. 3 Chhikamantataq ajinata nispa payman qayllachakumurqanku: –¡Judiokunapaq qhapaq suyu apaykachaqnin kawsachun! –Nispa. Uyanmantataq t'aqllirqanku. 4 Pilatotaq wajmanta lluqsimuspa paykunaman ajinata nirqan: –Qhawariychis kaypim apampuykichis, ajinamanta paypi mana ima juchatapas taripasqaymanta riparakunaykichispaq. 5 Ajinaqa, umampi uj khichkha pilluwan churqatasqa jinataq yanaman samachkaq uj puka mantilluwan llijllaykuchisqam Jesusqa lluqsimurqan. Pilatotaq ajinata nirqan: –¡Chaypim kay runa kachkan! –Nispa. 6 Jayk'aqchus kurajkaq sacerdotekuna jinataq Diospaq wasin rikuqkunapiwan chayta rikurqanku chhikataq, ajinata nispam waqach'akuyta qallarirqanku: –¡Chakataykuy! ¡Chakataykuy! –Nispa. Pilatotaq paykunaman ajinata nirqan: –Ajinaqa apakupuychis jinaspa qankuna chakataykumuychis, imaraykuchus nuqaqa manam ima juchatapas paypi taripachkanichu –nispa. 7 Judiokunapaq kurajkaqninkunataq payman ajinata jaynirqanku: –Nuqaykuqa uj kamachiyniyuqmi kayku, chay kamachiyniykunamanjinaqa wañunanmi, imaraykuchus Diospaq Churinmantam payqa riqsichikuchkan –nispa. 8 Kayta uyarispataq Pilatoqa astawanraqmi mancharichikurqan. 9 Wajmanta qhapaq wasiman kutiykuspataq, Jesusman wajaspa ajinata tapurirqan: –¿Qan maymantataq kanki? –Nispa. –Chaywampas Jesusqa manam imatapas jaynirqanchu. 10 Pilatotaq payman ajinata nirqan: –¿Ajinaqa, manachu jaynichkawankiri? ¿Qan chakataykunapaq, ichapas kacharinaypaq atiyniyuq kasqayta manachu yachachkankiri? –Nispa. 11 Chhikataq Jesusqa payman ajinata jaynirqan: –Dioschu qanman mana atiyta quchkasunkiman karqan chhikaqa, manam nuqajawapi ima atiyniyuqpas kawaqchu karqan. Chayraykum pichus nuqata qanman puskatachkawan chaykaq qanmanta niqtimpas astawan juchayuqqa –nispa. 12 Chay chhikamantapacha Pilatoqa imaymanamanta Jesusman kacharipunapaq maskachkarqan; chaywampas judiokunaqa ajinata waqach'akurqanku: –¡Kachawachanki chhikaqa, manam athun suyukuna apaykachaqpaq wawqimasinchu kachkanki! ¡Maykaqpas qhapaq suyu apaykachaq kani nispa niqqa athun suyukuna apaykachaqman chhiqnikuqmi! –Nispa. 13 Pilatoqa kayta uyarispa Jesusta pusarqumurqan, jinaspataq Gabatá nisqa juchanchana chhikapim tiyarikupurqan; Gabatá, chayqa arameo rimaypi Rumi Mast'asqa, niytam munan. 14 Chhikataq Pascua raymipi ñawpaqkaq p'unchaymanta ñaqa chawpi p'unchaymi karqan. Pilatotaq judiokunaman ajinata nirqan: –¡Chaypim qhapaq suyu apaykachaqniykichista kachikunkichis! –Nispa. 15 Chaywampas paykunaqa ajinata waqach'akurqanku: –¡Wañuchun! ¡Wañuchun! ¡Chakataykuy! –Nispa. Pilatotaq paykunaman ajinata tapurirqan: –¿Qhapaq suyu apaykachaqniykichista chakataykunaytachu mañachkawankichisri? –Nispa. Kurajkaq sacerdotekunataq payman ajinata jaynirqanku: –¡Nuqaykupaq qhapaq suyu apaykachaqniykuqa athun suyukuna apaykachaqllam, manam wajqa kapuwankuchu! –Nispa. 16 Chhikataq Pilatoqa Jesusman chakataykunankupaq paykunaman puskatapurqan, paykunataq apakupurqanku. 17 Jesusqa chakanan qhiwirisqa, “suqu uma tullu” nisqa chhikaman lluqsipurqan (arameo rimaypitaq Gólgota nispam nikun). 18 Chaypim Jesusta chakataykurqanku, paywan kuskataq iskay runakunatawan ujta pañaniqpi ujtataq lluq'iniqpi chakataykurqanku, jinaspataq Jesusqa chawpipi kapurqan. 19 Pilatotaq uj athun qilqasqata chakana pataniqpi churaykunankupaq kamachirqan, chay qilqasqapitaq ajinatam nirqan: “Nazaretpi kaq Jesús, judiokunapaq Qhapaq suyu apaykachaqnin” –nispa. 20 Achkha judiokunataq chay qilqasqata ñawirirqanku, imaraykuchus Jesusta chakataykuchkarqanku chay chhikaqa, llaqta qaylla chhikapim karqan, chaywampas chay qilqasqaqa hebreo, latín jinataq griego rimaykunapi qilqaykusqam karqan. 21 Chayrayku, judiokunapaq kurajkaq sacerdotenkunaqa Pilatoman ajinata nirqanku: –Ama ‘Judiokunapaq qhapaq suyu apaykachaqnin’ nispa qilqaykuychu, manachayqa ‘Judiokunapaq qhapaq suyu apaykachaqnin kani nichikuqmi,’ nispa qilqaykuy –nispa. 22 Chaywampas Pilatoqa paykunaman ajinata jaynirqan: –Imatachus qilqaykuchkani chaytaqa, qilqasqatam saqipuni –nispa. 23 Jesusta chakataykupurqanku chhikamantataq, p'achankunata pallthapispaqa sapa uj pallapallakunapaqmi tawaniqman phatmispa ch'iqirachikurqanku. Allmillantapas jap'illarqankutaqmi, chaywampas mana ch'ukuyuq uj khallumanta ruwasqa kasqanraykutaq, 24 pallapallakunaqa paykunapura ujmanta ujmi ajinata rimakipanarikurqanku: –Ama llik'iwachasunchu, manachayqa pujllanapijina atipaqkaq jap'ikupuchun –nispa. Ajinamantam Qilqasqakunapi nichkan chayqa junt'akurqan: “Paykunapuram p'achayta ch'iqirachikurqanku, allmillaymampas pujllanakunatam jap'ikunankupaq churarikurqanku.” Kaytam chay pallapallakunaqa ruwarqanku. 25 Jesuspaq chakanan chhikapitaq maman María, mamampaq ñañan, Cleofaspaq warmin María jinataq María Magdalenapiwan chaypi kachkarqanku. 26 Jayk'aqchus Jesusqa mamanta, ancha munakusqan yachaqaq qatiqninwan kuska kachkaqta rikurqan chhikaqa, mamanman ajinata nirqan: –Mamay, chaypim churiyki kachkan –nispa. 27 Chhikamantataq yachaqaq qatiqninman ajinata nirqallantaq: –Chaypim mamayki kachkan –nispa. Chhikamantapacham chay yachaqaq qatiqninqa wasimpi mamantajina jap'iqapurqan. 28 Jesusqa imaynachus tukuy ima junt'akupusqanta yachaspa jinataq Qilqasqakunapi nichkan chaykuna junt'akunampaqtaq ajinata nirqan: –Unumantam ch'akiwan –nispa. 29 Chay chhikapitaq k'allk'u vinuwan junt'aykusqa uj chatu kachkarqan. Uj thanthata chay k'allk'u vinuman challpuykuspa uj k'aspipi ch'uqaykuspataq siminman qayllaykuchirqanku. 30 Jesustaq chay k'allk'u vinota ujyaykuspaqa, ajinata nirqan: –Tukuy imapas junt'asqañam kapun –nispa. Chhikamantataq umanta k'uñuykurikuspa wañupurqan. 31 Pascua raymi p'unchaymanta ñawpaqkaq p'unchay karqan, judiokunataq samarana p'unchaypiqa ayakunata manam chakanapi chakataykusqapacha qhiparananta munaqchu karqanku, imaraykuchus chhaqay pachapiqa chay samarana p'unchayqa, tukuy samarana p'unchaykunamanta niqtimpas astawan kurajkaqmi karqan. Chayrayku chakatasqakunapaq usqhayllata wañupunankupaqqa phaka tullunkunata p'akiranapaq paykunaqa Pilatoman mañarqanku, ajinamanta ayakunata apaqampunankupaq. 32 Chhikataq ñawpaqtaqa pallapallakuna purispa pikunachus Jesuswan kuska chakataykusqa kachkarqanku chay iskaynin runakunapaq phakankunata p'akiramurqanku. 33 Chaywampas Jesusman qayllachakurqanku chhikaqa, wañusqaña kapusqantam rikurqanku. Chayraykutaq phakankunataqa manañam p'akirapurqankuchu. 34 Chaywampas pallapallakunamanta ujkaqnin Jesuspaq ch'illanmanta uj athun ari k'aspiwan allaykurqan, chay kikimpachapitaq yawarwan jinataq unuwan chay allaykusqa chhikamanta lluqsimurqan. 35 Kayta willachkarqan chayqa, uj rikuq runam karqan, chaytaq mana llullakuspam riman; payqa chiqankaq kaqta rimasqanta yachanmi, ajinamanta qankunapas iyaw ninaykichispaq. 36 Imaraykuchus tukuy kay ruwaykunaqa Qilqasqakuna junt'akunampaqmi ajinata ruwakurqan, maypichus ajinatam nin: “Manam maykaq tulluntapas p'akinqakuchu” –nispa. 37 Qilqasqakunamanta waj chhikapiqa ajinallatataqmi nin: “Pimanchus allaykuchkanku chaytam qhawarinqaku.” 38 Kay chhikamantataq, Arimateapi kaq Joseqa, Pilatoman Jesuspaq ayanta apakupunapaq mañarikumurqan. Joseqa judiokunapaq kurajkaqninkunata mancharqan chaywampas pakallamanta Jesuspaq yachaqaq qatiqninmi karqan. Pilatotaq iyaw nispam jaynirqan, Joseytaq purispa ayata apakupurqan. 39 Uj tuta Jesuswan rimaq purichkasqa chay Nicodemo runapas, uj kimsa chunka tupujina mirra jinataq áloe sumaq q'apachkaq jampikuna aparisqa chayamurqallantaq. 40 Ajinaqa, Josewan jinataq Nicodemopiwanqa, judiokunapaq puriyninkumanjina imaynatachus ayakunata p'amp'aq karqanku chaymanjinam Jesuspaq ayanta jap'irqanku jinaspataq chay sumaq q'apachkaq jampiwan llusirqusqa thanthakunawan llawuykurqanku. 41 May chhikapichus Jesusta chakataykurqanku, chay qayllapitaq uj chajra kancha karqan, chay ukhupitaq uj aya pakana jutk'u karqallantaq, maypichus manaraqmi pitapas churasqakuraqkuchu. 42 Chaypim Jesuspaq ayanta churaykurqanku, imaraykuchus chay aya pakana jutk'uqa qayllallapim taripakurqan, chaywampas judiokunapaq samarananku p'unchayqa qallariypiñam kapurqan.
1 Samarana p'unchaymanta qhipantin p'unchaytaq, María Magdalenaqa ch'amakaraq kachkarqan chhika ancha tutamanta chay aya p'amp'ana chhikaman purirqan; jinaspataq chay aya pakana jutk'u lluphasqa kachkarqan chay rumi kuyurichisqa kapusqantam rikurqan. 2 Chhikataq Simón Pedro, jinataq pimanchus Jesusqa anchata munakuchkarqan chay ujkaq yachaqaq qatiq ima kachkarqanku chay chhikaman phawakama siqarqan, jinaspataq paykunaman ajinata nirqan: –¡Aya pakana chhikamanta Tata Jesustam apakupusqaku, chaywampas may chhikamanchus churanku chaytaqa manam yachachkaykuchu! –Nispa. 3 Pedrowan ujkaq yachaqaq qatiqwantaq lluqsispa aya pakana chhikaman purirqanku. 4 Iskayninkutaq phawakama siqachkarqanku; chaywampas ujkaq yachaqaq qatiqqa Pedromanta niqtimpas astawan t'ullkutaraqmi phawarqan jinaspataq ñawpaqta aya pakana chhikaman chayapurqan. 5 K'uñuykuspataq chay ukhuta qhawaykurqan, chaypitaq llawuykusqa kachkarqan chay thanthakunallatam rikupurqan, chaywampas manam waykusqachu. 6 Paypaq qhipantataq Simón Pedroqa chayamurqallantaqmi, jinaspataq aya pakana ukhuman waykurqan. Payqa chay ch'uqana thanthakunallatataqmi rikupurqan; 7 jinallataq uman llawuykusqa kachkarqan chay thanthaqa manam wakin ch'uqana thanthakunawan kuska kachkarqanchu, manachayqa wajniq chhikapim k'iruykusqa aparayachkasqa. 8 Chhikamantaqa ñawpaqta chayaq yachaqaq qatiqqa waykullarqantaqmi, chay ruwakusqanta rikuspataq iyaw nirqan. 9 Imaraykuchus manaraqmi chay chhika pachakamaqa imatachus Qilqasqakunapi Jesuspaq wañusqamanta kawsarimunan nisqanta yuwaywan jap'iqachkasqakuchu. 10 Chhikamantataq chay yachaqaq qatiqkunaqa wasinkumanmi kutiripurqanku. 11 Mariaqa jawaniqpi qhiparaspa, aya p'amp'ana qayllapi waqachkarqan. Waqachkaspataq ukhuniqman qhawaykunapaq k'uñuykurqan, 12 jinaspataq yuraq p'achayuq iskay angelkunata Jesuspaq ayan kachkarqan chay chhikapi ujqa umaniqpi ujkaqtaq chakiniqpi tiyarachkaqta rikurqan. 13 Chay angelkunataq payman ajinata tapurirqanku: –Warmi, ¿imamantataq waqachkankiri? –Nispa. Paytaq paykunaman ajinata nirqan: –Tatay Jesustam apakupusqaku, maypi churasqankutapas manam yachanichu, chaymantam waqachkani –nispa. 14 Kayta nirqan chhikapacham kutirirqan jinaspataq chaypi kachkaqtam Jesusman rikurqan, chaywampas manam pay kasqanta yachachkarqanchu. 15 Jesustaq payman ajinata tapurirqan: –Warmi, ¿imamantataq waqachkankiri? ¿Pimantaq maskachkankiri? –Nispa. Paytaq, chay chajra kancha rikuq runa kasqanta yuwaspaqa, payman ajinata nirqan: –Tata, qanchus apakupunki chhikaqa may chhikamanchus churapumuwanki chayta willariway, ajinamanta maskaq purinaypaq –nispa. 16 Chhikataq Jesusqa payman ajinata nirqan: –¡María! –Nispa. Paytaq kutirispa arameo rimaypi payman ajinata nirqan: –¡Rabuni! –Nispa. (Kaytaq “Yachachiq” niytam munan). 17 Jesustaq payman ajinata nirqan: –Ama jap'iykuwaychu, imaraykuchus manaraqmi Tataywan tantakuq purichkanichu. Chaywampas puriy jinaspa wawqiykunaman pichus Tatay kachkan, mayqinchus qankunapaq Tataykichis jinataq nuqapaq Diosniy, qankunapaq Diosniykichisllataq kachkan chaywan tantakuqmi purichkani nispa willamuy –nispa. 18 Chhikataq María Magdalenaqa purispa yachaqaq qatiqkunaman Tata Jesusman rikusqanta willamurqan, jinataq imatachus pay nichkasqa chaytawan willarqallantaq. 19 Samarana p'unchaymanta qhipantin kikin p'unchay tutayaykupurqan chhikataq, yachaqaq qatiqkunaqa judiokunapaq kurajkaqninkunata manchaspa wisq'asqa wasi ukhullapim tantakusqaku. Jesustaq waykuykuspa yachaqaq qatiqkuna chawpiman sayarikuspa paykunaman ajinata napaykurirqan: –¡Sunqu tiyaykuy qankunawan kachun! –Nispa. 20 Kayta nispataq, makinkunata jinataq allaykusqa ch'illantawan rikuchirqan. Paykunataq Tata Jesusman rikuspa anchata kusirikurqanku. 21 Chhikamantataq Jesusqa paykunaman wajmanta ajinata nirqan: –¡Sunqu tiyaykuy qankunawan kachun! Imaynatachus Tatayqa kachamuchkawan ajinallatataqmi qankunaman kachaykichis –nispa. 22 Paykunajawaman phukurispataq, ajinata nirqan: –Ch'uwa Ajayuta jap'iqaychis. 23 Pikunamanchus qankunaqa juchakunata pampachankichis chaykunaqa pampachasqam kanqaku; jinataq pikunamanchus qankunaqa mana pampachachkankichis chaykunaqa juchayuqpacham qhiparapunqaku –nispa. 24 Tomás chunka iskayniyuq yachaqaq qatiqkunamanta ujkaqnin, pimanchus Ispa nispa suticharqanku chayqa, jayk'aqchus Jesús chayamuchkarqan chhikaqa manam paykunawan kuska kachkasqachu. 25 Chhikamantataq ujkaq yachaqaq qatiqkunaqa payman ajinata nirqanku: –Tata Jesustam rikuyku –nispa. Chaywampas Tomasqa paykunaman ajinata jaynirqan: –Manachus makinkunapi takarpukunawan jutk'urasqata rikuchkasaq jinataq ruk'anaykunatapas chay jutk'ukunaman mana llankhaykuchkasaq, makiytapas allaykusqa ch'illanman mana jaywaykuchkasaq chhikaqa, manam iyaw niyta atichkasaqchu –nispa. 26 Pusaq p'unchaykuna uraqapurqan chhikamantataq, yachaqaq qatiqkunaqa wajmanta uj wasillapitaqmi tantakusqaku, kunankaqtaq Tomasqa chayllapitaq kachkarqan. Punkukunata wisq'aykusqata kachirqanku, chaywampas Jesusqa waykurqanmi, paykuna chawpiman sayarikuspataq ajinata napaykurirqan: –¡Sunqu tiyaykuy qankunawan kachun! –Nispa. 27 Chhikamantataq Tomasman ajinata nirqan: –Ruk'anaykiwan kayta llankhaykuy, makiykunatapas qhawariy; jinataq makiykita apamuspa ch'illayman jaywaykuy. Ama mana iyawniyuq kaychu; ¡iyaw ninaykim! –Nispa. 28 Chhikataq Tomasqa musphaspa ajinata nirqan: –¡Apu Tatay jinataq Diosniy! –Nispa. 29 Jesustaq payman ajinata nirqan: –¿Rikuwanki chayraykullachu iyaw nichkankiri? ¡Kusikuyniyuqmi kanku pikunachus mana rikuchkaspa iyaw ninku chaykunaqa! –Nispa. 30 Jesusqa waj achkha musphay ruwaykunataraqmi yachaqaq qatiqninkunapaq ñawpaqimpi ruwarqan, chaykunaqa manam kay qilqasqapi qilqasqachu kachkan. 31 Chaywampas kaykunaqa qankunapaq Jesusqa Diospaq Churin Mesías kasqanmanta iyaw ninaykichispaq, jinataq iyaw nispa payniqta kawsayniyuq kanaykichispaqmi qilqasqa.
1 Jesusqa wajmanta yachaqaq qatiqninkunaman Tiberias nisqa sutiyuq qucha pataniqpi rikhurirqan. Kaytaq ajinamantam ruwakurqan: 2 Simón Pedro, pimanchus Ispa nispa suticharqanku chay Tomás, Natanael pichus Galileaniq Caná llaqtamanta karqan chay, Zabedeopaq churinkuna jinataq waj iskay Jesuspaq yachaqaq qatiqninkuna ima ujllapi tantasqa kachkarqanku. 3 Simón Pedrotaq paykunaman ajinata nirqan: –Challwa jap'iqmi purisaq –nispa. Paykunataq ajinata jaynirqanku: –Nuqaykuqa qanwan kuska purillasaqkutaqmi –nispa. Ajinaqa purirqanku, jinaspataq uj yampuman chimparqanku; chaywampas chay tutaqa manam imatapas jap'ichkasqakuchu. 4 Jayk'aqchus p'unchaytatampuchkarqan chhikataq, Jesusqa qucha pataniqpi rikhurirqan, chaywampas yachaqaq qatiqkunaqa manam pay kasqanmanta yachachkarqankuchu. 5 Jesustaq paykunaman ajinata tapurirqan: –Wawqimasiykuna, ¿challwaykichis kapusunkichischu? –Nispa. Paykunataq ajinata jaynirqanku: –Manam –nispa. 6 Jesustaq paykunaman ajinata nirqan: –Yampumanta pañaniqman challwa jap'ina ch'ipata chhuqaykuychis, jinaspam jap'inkichis –nispa. Paykunataq ajinatam ruwarqanku, chhikamantataq achkha challwakunayuq kasqanraykuqa manam ch'ipa aysarquytapas atirqankuchu. 7 Chhikataq, mayqin yachaqaq qatiqtachus Jesusqa anchata munakurqan chaymi Pedroman ajinata nirqan: –¡Tata Jesusmarï! –Nispa. Simón Pedrotaq Tata Jesús kasqanta uyarirquspajinam p'achalliykukurqan, imaraykuchus mana p'achayuqmi kachkasqa, jinaspataq unuman chhuqaykukurqan. 8 Wakin yachaqaq qatiqkunataq yampuwan qucha pataniq pampaman challwa junt'a ch'ipa qatatirisqa chayarqanku, imaraykuchus qucha pataniqmanta uj pachaj kapaypijinam kachkarqanku. 9 Jallp'aniqman chayapurqanku chhikataq t'ant'atawan lawrachkaq nina patapi uj challwatawan tariparqanku. 10 Jesustaq paykunaman ajinata nirqan: –Jurqusqaykichis challwakunamanta uj jayk'atawan kayman apamuychis –nispa. 11 Simón Pedrotaq yampuman chimpaspa qucha pataniq pampakamam ch'ipata qatatimurqan, mayqimpichus pachaj phichqa chunka kimsayuq athun challwakuna junt'a karqan. Chay tukuy challwakuna kaqtimpas ch'ipaqa manam llik'ikurqanchu. 12 Jesustaq paykunaman ajinata nirqan: –Mikhurikuq jamuychis –nispa. Manam maykaq yachaqaq qatiqpas pitaq pay karqan chay tapuriyta atichkarqankuchu, imaraykuchus Tata Jesús kasqanta allintam yacharqanku. 13 Chhikamantataq Jesusqa qayllachakurqan, makinkunapi t'ant'ata jap'ispataq paykunaman irqaruchirqan; kikillantataqmi challwakunawampas ruwarqan. 14 Kaywanqa kimsa kutiñam wañusqamanta kawsarimusqanmantapacha Jesuspaq yachaqaq qatiqninkunaman rikhurisqan karqan. 15 Mikhuyta tukuchapurqanku chhikamantataq Jesusqa Simón Pedroman ajinata tapurirqan: –Juanpaq churin Simón, ¿kaykunamanta niqtimpas astawanchu munakuwankiri? –Nispa. Pedrotaq payman ajinata jaynirqan: –Arï Tata, allintam qan yachanki imaynatachus munakuyki chaytaqa –nispa. Jesustaq payman ajinata nirqan: –Ajinaqa, qatiqniykunata rikuripuway imaraykuchus paykunaqa uwijaykunam kanku –nispa. 16 Jesusqa wajmanta ajinata tapurillarqantaq: –Juanpaq churin Simón, ¿munakuwankichuri? –Nispa. Pedrotaq payman ajinata jaynirqan: –Arï Tata, allintam qan yachanki imaynatachus munakuyki chaytaqa –nispa. Jesustaq payman ajinata nirqan: –Uwijaykunata michiripuway –nispa. 17 Kimsa kutitawan ajinata tapurirqan: –Juanpaq churin Simón, ¿munakuwankichuri? –Nispa. Pedrotaq kimsa kutiña munakuwankichu nispa tapurisqanraykuqa llakirikuspa payman ajinata jaynirqan: –Apu Tata, imantintam qan yachanki: allintam qan yachanki imaynatachus munakuyki chaytaqa –nispa. Jesustaq payman ajinata nirqan: –Uwijaykunata michiripuway –nispa. 18 Sut'inta niyki, jayk'aqchus astawan waynaraq kachkarqanki chhikaqa, p'achalliykukuspa maytachus puriyta munarqanki chaytam puriq karqanki. Chaywampas machuña kapunki chhikaqa, makiykikunata jaywatatanki, jinaspataq wajkunam qanta p'achallichisunki, maymanchus puriyta mana munachkanki chayllamantaq pusasunkichis –nispa. 19 Kayta nispataq, Jesusqa imaynamantachus Pedroqa wañuyninwan Diosman athunchanan karqan chayta yuwayachinapaqmi ajinata nichkarqan. Chhikamantataq payman ajinata nirqan: –¡Qatimuway! –Nispa. 20 Pimanchus Jesusqa anchata munakuchkarqan chay yachaqaq qatiqqa, Jesusman jinataq Pedroman qhipaniqllamanta qatichkarqan. Kay yachaqaq qatiqmi jayk'aqchus ch'isi mikhuyta mikhuchkarqanku chhika mikhuna chhikapi Jesuswan kuska tiyachkarqan chayqa. “Apu Tata, ¿pikaqtaq ranqaykusunkiri?” nispa tapurichkarqan chay kikinqa. 21 Jayk'aqchus Pedroqa chay yachaqaq qatiqta rikurqan chhikaqa, Jesusman ajinatam tapurirqan: –Apu Tata, kaykaqqa, ¿imaynapitaq kapunqari? –Nispa. 22 Jesustaq payman ajinata jaynirqan: –Nuqachus kutimunaykama paypaq kawsananta munani chhikaqa, ¿imamanta qampaq llakikunaykitaq chayri? Qan nuqaman qatimuway –nispa. 23 Chayraykum Jesusman qatiqkuna chawpipiqa, chay yachaqaq qatiqpaq mana jayk'aqpas wañunanmanta rimay uyarikurqan. Chaywampas Jesusqa manam jayk'aqpas manam wañunqachu nispa nichkarqanchu. Paypaq nisqanqa kaymi karqan: “Nuqachus kutimunaykama paypaq kawsananta munani chhikaqa, ¿imamanta qampaq llakikunaykitaq kanri?” –Nispa. 24 Kay kikin yachaqaq qatiqmi pichus ruwakusqankunamanta willachkan jinataq qilqamuchkan chayqa. Jinallataq nuqanchispas chiqan nisqanmantaqa allintam yachanchis. 25 Jesusqa astawan waj ruwaykunataraqmi ruwarqan. Chay tukuy kasqanraykutaq, ujmanta uj qilqakunman chhikaqa, rikusqaymanjina manachujinam tukuy kaypachapi qilqasqakuna qilqasqa kanman chaypipas waykunkumanchu.
1 May athunchasqa Teófilo, ñawpaqkaq qilqasqaypiqa imakunatachus Jesusqa qallariymantapacha janaqpachaman chimpapusqan p'unchaykama ruwachkarqan jinataq yachachichkarqan chaymantam qilqamurqani. Manaraq puripuchkaqtinqa Ch'uwa Ajayuniqta pikunamanchus ajllikuchkasqa chay kachasqakunaman imakunatachus ruwananku kachkarqan chaykunata saqirqan. 3 Wañupurqan chhikamantataq, kikin Jesuspunim kachasqankunaman rikhurirqan, ajinamanta paypaq kawsachkasqanta paykunaman rikuchinapaq. Tawa chunka p'unchaykunaraqmi paykunawan rikuchikuspa puriykachachkarqan, jinaspataq Diospaq qhapaq suyunmanta paykunaman willachkarqan. 4 Kachasqankunawanraq kachkarqan chhikataq, Jesusqa Jerusalén llaqtamanta ama puripunankupaq paykunaman ajinata nirqan: –Tataypaq qankunaman rimaynin qusqan junt'akunantaraq suyarichkaykis, mayqinmantachus nuqa willachkarqaykichis chayta. 5 Chiqatapunim Juanqa unuwan bawtisarqan, chaywampas uj jayk'a p'unchaykunamantaqa Ch'uwa Ajayuwanmi qankunaqa bawtisasqa kankichis –nispa. 6 Pikunachus Jesuswan tantasqa kachkarqanku chaykunaqa payman ajinata tapurirqanku: –Tata, ¿kunampachachu Israel qhapaq suyuta allichthapipunkiri? –Nispa. 7 Jesustaq paykunaman ajinata jaynirqan: –Jayk'aq p'unchaychus manachayqa imapachachus Apu Tataqa pay kikimpaq atiyninwan ch'ikulliykurqan chaymantaqa manam qankunapaq imamanta yachanaykichispaschu kachkan. 8 Chaywampas jayk'aqchus qankunajawaman Ch'uwa Ajayu jamunqa chhikaqa atiytam jap'iqankichis, jinaspataq Jerusalén llaqtaman, tukuy Judea suyuniqman, Samaria suyuniqman, jinataq astawan karuniq chhika jallp'aniqkunaman imam nuqamanta willaq lluqsinkichis –nispa. 9 Kayta nirqan chhikamantataq, paykunapaq qhawachkasqantam Jesusqa janaqpachaman uqharisqa kapurqan, uj phuyutaq payman muyuykupurqan, jinaspataq paykunaqa manañam rikupurqankuñachu. 10 Janaqpachaman imaynatachus Jesusqa karunchapuchkarqan chayta mana uj chhikantapas ch'irmiykuspa qhawachkarqanku chhikataq, iskay yuraq p'achawan p'achallt'asqa runakuna paykuna qayllapi rikhurirqan, 11 jinaspataq paykunaman ajinata nirqanku: –Galileo runakuna, ¿imamantataq janaqpachaniqman qhawachkaspa qhiparapunkichisri? Kay qankunawan kuska kachkarqan jinataq janaqpachaman apasqa kapurqan chay kikin Jesusmi, imaynatachus chhaqayman puripuqta rikuchkankichis chay kikillantataqmi wajmanta kutirimunqa –nispa. 12 Kachasqakunaqa, Olivos nisqa urquniqmantapacha Jerusalén llaqtaman kutirimpurqanku: kamachiypi imaynatachus samarana p'unchay puriykachananku kachkarqan chaymanjina uj juch'uy puriyllatam purirqanku. 13 Jayk'aqchus llaqtaman chayarqanku chhikataq, maypichus qurpachasqa kachkarqanku chaymanmi chimpapurqanku. Paykunataq Pedro, Juan, Santiago, Andrés, Felipe, Tomás, Bartolomé, Mateo, Alfeopaq churin Santiago, pimanchus Celote nichkarqanku chay Simón jinataq Santiagopaq churin Judas ima karqanku. 14 Tukuy paykunataq wakin warmikunawan, Jesuspaq maman Mariawan, jinataq wawqinkunawan imam Diosmanta mañakunapaq tantakurqankupuni. 15 Chhaqay p'unchaykunapitaq, ñaqa pachaj iskay chunkayuqjina tantasqa kachkarqanku, Pedrotaq ajinatam paykunaman nirqan: 16 “Wawqipanakuna, junt'akunanpunim karqan imaynatachus Ch'uwa Ajayuqa Davidniqta Qilqasqakunapi pichus Jesusta jap'iykunankupaq puskatachkasqa chay Judasmanta nichkasqa chayqa. 17 Imaraykuchus Judasqa nuqanchismanta ujkaqmi karqan, jinaspataq llank'ayninchispi uj chhika ruwanayuqmi karqan. 18 (Chaywampas payqa purispa chay mana allin ruwasqanmanta quchkasqaku chay qulqi jap'iqasqanwanqa uj chajranata rantirqumusqa; chhikamantataq uma chakiyuq t'alaqakuspa wijsanta t'uqachikurqan, ch'unch'ulankunapas chayniqtam aywirqumpurqan. 19 Jayk'aqchus Jerusalén llaqtapi tiyakuqkuna chay ruwakusqanmanta yachqatarqanku chhikaqa, chay chhika chajrana jallp'amanqa “Hacéldama” nispam sutiyapurqanku, chaytaq paykunapaq rimaynimpiqa ‘Yawar Pampa’ niytam munan). 20 Chayjawamantaqa Salmos p'anqapiqa ajinatam nin: ‘Wasinqa uj ch'usaq qasi pampaman tukuchun, jinataq chaypiqa ama pipas kawsachunchu’ –nispa. Jinataq kaytawan nin: ‘Llank'ananta waj ruwachun’ –nispa. 21 “Jayk'aqchus Tata Jesusqa nuqanchiswan kachkarqan chhika, tukuy pachapi nuqanchiswan kuska puriykachaq runakuna kay chhikapi kapuwanchis, 22 Juanwan bawtisasqa kachkarqan chhikamanta janaqpachaman puripunankama. Wakikumpunim paykunamanta ujkaq nuqanchis chawpiman yapakumunanqa, ajinamanta nuqanchiswan kuska Jesuspaq wajmanta kawsarimpusqanmanta willanampaq” –nispa. 23 Chhikataq iskay runakunata ajllinapaq churarqanku: pimanchus Barsabás nispa nirqanku jinataq Justo nillarqankutaq chay Joseyta, Matiastawan ima. 24 Jinaspataq ajinata nispa Diosmanta mañakurqanku: “Apu Tatay, qan tukuypaq sunqunkunata riqsinki, kay iskayniyuqmanta maykaqtataq ajllikunki chayta rikurichiwaychis, 25 ajinamanta kachasqapaq llank'ananta ruwanampaq, mayqintachus Judasqa may chhikaman purinanchus kachkarqan chayman puripuspa juchanrayku apaqachikuchkarqan chaypaq lantimpi” –nispa. 26 Mayqinmanchä tupanqa nispa, pujllaypijina ajllirqanku, chhikataq Matiasman tuparqan, pichus chay kikimpachamanta chunka ujniyuq kachasqakunaman yapaykupurqan.
1 Jayk'aqchus Pentecostés nisqa raymi chayamurqan chhikaqa, tukuy iyaw niqkunaqa uj chhikallapi tantasqam kachkarqanku. 2 Kaymantajinam janaqpachamanta uj manchay ch'aqway wayrapas ancha kallpawan phukurimuchkanmanjina maypichus paykuna kachkarqanku chay wasi junt'ata uyarikumurqan. 3 Jinaspataq lawrachkaq nina rikhurimurqan, chhikamantataq sapa uj patapim uj micha k'anchayjina ch'iqirasqa chayaykumurqan. 4 Tukuyninkutaq Ch'uwa Ajayu junt'a kapurqanku, jinaspataq waj rimaykunapi Ajayupaq munayninmanjina rimayta qallarirqanku. 5 Jerusalén llaqtapiqa puriyninkumanjina puriykachakuq judío runakuna kachkarqanku, pikunachus tukuy kaypacha chhikakunamanta chayamusqaku. 6 Runakunataq chay kallpawan wayra phukurimuqtajina uyarispaqa tanthapikumurqankum, jinaspa manam ima yuwaytapas atirqankuchu, imaraykuchus iyaw niqkunaqa sapa ujmi kikin rimaynimpi rimarachkarqanku. 7 Chay tukuytapuni muspharaspaqa ajinata nirqanku: –¿Tukuy kay rimaqkunaqa, manachu Galilea llaqtamanta kachkankuri? 8 ¿Imaynataq nuqanchispaq rimayninchispi rimaqta uyarichkanchisri? 9 Kaypiqa Partiamanta, Mediamanta, Elamniqmanta, Mesopotamiamanta, Judeamanta, Capadociamanta, Pontomanta jinataq Asianiq suyumanta, 10 Frigiamanta jinataq Panfiliamanta, Egiptomanta, jinataq Cirene qaylla Libia suyuniqkunamanta runakunam kanku. Kaypi tiyakuq Roma llaqtamanta runakunapas kallankutaqmi; 11 ujkunaqa paqarisqankumantapacha judiokunam kanku, wakinkunataq judaísmo puriyman tukupuq runakunapas kallankutaq. Cretamanta jinataq Arabiamanta jamuqkunaqa kallankutaqmi. ¡Jinaspataq nuqanchispaq kikin rimayninchispi Diospaq athun musphay ruwayninkunamanta rimaqta uyarichkanchis! –Nispa. 12 Tukuyninkutaq mana ima yuwayta atispa musphalla kachkarqanku; jinaspataq paykunapura ajinata tapunakurqanku: –¿Tukuy kaykunaqa ima niytataq munanri? –Nispa. 13 Chaywampas wakinkunaqa asikuspa ajinatam nirqanku: –¡Kaykunaqa machasqam kanku! –Nispa. 14 Chhikataq Pedroqa wakin chunka ujniyuq kachasqakunawan kuska sayarikurqan, jinaspataq athun kunkanwan ajinata nirqan: “Judiokuna jinataq tukuy Jerusalén llaqtapi kawsakuqkuna, qankuna kayta yachaychis, jinataq imatachus nisqaykichis chayta allinta uyariychis. 15 Qankunapaq yuwasqaykichismanjinaqa, kaykunaqa manam machasqachu kachkanku, imaraykuchus kunanraqmi isqun pacha paqariy kachkanraq. 16 Astawampas imatachus Diospaq sutimpi willaq Joel willachkarqan chaymi ruwakuchkan, jayk'aqchus ajinata nirqan chay: 17 ‘Diosqa ajinatam nin: Tukuchay p'unchaykunapiqa ajinatam ruwakunqa, tukuy kaypacha runakunajawapim Ajayuyta ch'iqiykuchimusaq; qankunapaq churiykichis jinataq ususiykichispas nuqapaq sutiypi willaykunatam willanqaku, waynakunaqa musquypijina imaymanata rikunqaku, machupayakunapas musquykunata musqukunqaku. 18 Jinallataqmi chhaqay p'unchaykunapiqa qhari jinataq warmi jaywaqniykunajawapi Ajayuyta ch'iqiykuchimusaq, jinaspataq paykunaqa nuqapaq sutiypi willaykunatam willanqaku. 19 Janaqpachapiqa athun musphaykunata, kaypachapitaq yawarta, ninata jinataq q'usñi phuyukunata rikuchisaq. 20 Intiqa laqa ch'amakaman, killataq yawarmanjina tukupunqaku, Apu Tatapaq athun jinataq sumaq k'anchaypi athunchasqa p'unchaynin manaraq chayamuchkaqtin. 21 Chaywampas tukuy pikunachus Apu Tatapaq sutimpi wajanku chaykunaqa, qhispiytam taripanqaku.’ 22 “Israelitakuna, imatachus nichkasqaykichis chayta uyariwaychis ari: Qankunapaq yachasqaykichismanjinaqa, Diosmi Nazaret llaqtapi kaq Jesusmanqa qankunapaq ñawpaqiykichispi atiyninta qurqan, chaytataq imaymana athun musphay ruwaykunata jinataq rikuchiykunata ruwaspam riqsichirqasunkichis. 23 Chay runataq Diospaq munayninmanjina puskatasqam karqan, chaytataq saqra runakunaniqta chakataykuspa qankunaqa wañurquchinkichis. 24 Chaywampas Diosqa payta wañusqamantam kawsarichin, wañuypaq atiyninmanta kacharichimuspa, imaraykuchus wañuyqa manam watasqa kachiyta atirqanchu. 25 Qhapaq suyu apaykachaq Davidqa, Jesusmanta rimaspa ajinatam nirqan: ‘Nuqapaq ñawpaqiypiqa, Apu Tatataqa rikurqanipunim; paywanchus nuqa kasaq chhikaqa, manam imapas urmaykuchichkawanqachu. 26 Chayraykum sunquyqa kusirikun, simiypas ancha kusiywan junt'aykusqa takirikun. Tukuy nuqapaq kawsayniytaq payman jap'ichisqam kawsakunqa, 27 imaraykuchus manam aya pakana ukhupi saqichkawankichu, manallataqmi aychapaq ismuykunantapas saqichkankichu. Ch'uwa jaywaqniykipaq aychantaqa. 28 Kawsayman puriq ñantam rikurichiwanki, nuqawan kuska kasqaykiwantaq kusiywan junt'aykuchiwanki’ –nispa. 29 “Wawqipanakuna, sut'inta ninaypaq saqiriwaychis, ñawpaq machulanchis Davidqa wañupurqanmi jinataq p'amp'aykusqam kapurqan, jinataq aya pakana jutk'umpas nuqanchis chawpipiraqmi kakuchkan. 30 Chaywampas Davidqa Diospaq sutimpi willaq runam karqan, jinataq Diosqa paypaq tunu allchhinkunamanta ujkaqta qhapaq suyu apaykachaqpaq churaykunampaq rimayninta qurqan chaymantaqa allintam yacharqan. 31 Ajinaqa, manaraq imapas ruwakuchkaqtinmi Davidqa Mesiaspaq kawsarimusqanmanta, Mesiaspaq mana aya pakana jutk'u ukhupi qhiparananmanta, jinataq aychampas mana ismuykusqa kananmantam rimarqan. 32 Ajinaqa, Diosmi chay kikin Jesusta kawsatatachin, chaymantataq tukuyninchismi rikusqanchisrayku irkataqkuna kanchis. 33 Athunchasqa kapurqan jinataq Diosqa qayllampi churapusqanmanta jinallataq Tatamanta Ch'uwa Ajayuta jap'iqapurqan, imaynatachus payqa rimayninta nuqanchisman quchkarqawanchis ajinamanjina, chaytataq nuqanchisjawapi ch'iqirachimullawanchistaqmi. Chaytam qankunaqa rikurqankichis jinataq uyarirqankichispas. 34 Imaraykuchus manam Davidchu janaqpachaman chimparqan; imaraykuchus pay kikinmi ajinata nirqan: ‘Dios Tataqa, Apu Tatayman ajinatam nin: Nuqawan kuska tiyarikuy, 35 qanman chhiqnikuqniykikunata chakiyki pampaman churanaykama’ –nispa. 36 “Tukuy Israel suyupi kawsakuqkuna sut'inta yachaychis, kay kikin Jesusman pimanchus qankuna chakataykurqankichis chaymanmi Diosqa Tataman jinataq Mesiasman tukuchin.” –Nispam Pedroqa nirqan. 37 Jayk'aqchus chay chhikapi tantasqa kachkarqanku chay runakuna uyarirqanku chhikataq, anchatapunim llakirikupurqanku, jinaspataq Pedroman waj kachasqakunamanpiwan ajinata tapurirqanku: –Wawqikuna, ¿Ima ruwanaykutaq kanmanri? –Nispa. 38 Pedrotaq paykunaman ajinata jaynirqan: –Diosman kutirimpuychis jinataq sapa uj Jesucristopaq sutimpi bawtisachikuchun, ajinamanta Diosqa juchaykichiskunamanta pampachanampaq, jinallatataq payqa Ch'uwa Ajayuta qusunkichis. 39 Imaraykuchus kay rimay qusqaqa qankunapaq jinallataq wawaykichispaqmi, jinataq tukuy pikunachus karupi kachkanku chaykunapaq imam. Kaytaq tukuy pikunamanchus Tata Diosninchisqa wajayta munan chaykunapaqmi niytam munan. 40 Kay rimaykunawan jinataq waj rimaykunawan ima, Pedroqa paykunaman rimapayarirqan, jinallataq ajinata nispa kunarirqan: –¡Kay millay saqra runakunamanta jithiqaychis! –Nispa. 41 Ajinamanta, pikunachus Pedropaq willasqankunata uyarirqanku chaykunaqa bawtisasqa kapurqanku; chhaqay p'unchaypitaq uj ñaqa kimsa waranqa runakunawan iyaw niqkuna chawpiman yapaykukupurqanku. 42 Paykunataq kachasqakunapaq yachachisqankunata tukuy sunquwan pakaq karqanku, ima kaqninkunatapas wajkunawan ujpi apaykachakusqankuraykuqa t'ant'ata phatminapaq tantakuykunapipas jinataq Diosmanta mañakuykunapipas ujllapim karqanku. 43 Diosqa kachasqakunaniqta achkha musphay ruwaykunata jinataq rikuchiykunata ruwasqanraykuqa, tukuyninkum musphalla kachkarqanku. 44 Tukuy iyaw niqkuna ancha ujchasqa karqanku, jinataq ima kaqninkunatapas ujllapim paykunapura apaykachakuq karqanku; 45 kaqninkunata jinataq tukuy imachus paykunapaq kawsayninkunapi karqan chaykunata ranqaraq karqanku, chay qulqitataq sapa uj pist'achikusqankumanjina ch'iqirachiq karqanku. 46 Sapa p'unchay Diospaq wasimpi tantakuq karqanku, wasikunapitaq t'ant'ata phatmiraspa tukuyninku kusikuywan jinallataq llamp'u sunqunkuwan ujllapi mikhukuq karqanku. 47 Diosman yupaycharqanku jinataq tukuypaq munasqa karqanku; sapa p'unchaytaq Apu Tataqa chay tantakuyta wiñachichkarqan, pikunamanchus payqa qhispichinapaq wajachkarqan chaykunawan yapaspa.
1 Uj p'unchay Pedrowan jinataq Juanwan Diospaq wasinman kimsa ch'isi pachapi Diosmanta mañakuy ruwayman chimpachkarqanku. 2 Diospaq wasimpitaq, paqarisqanmantapacha uj such'u runa chaypi kachkarqan, paytataq sapa p'unchay Diospaq wasin punku qayllaman waykuqkunamanta qulqita mañjakunampaq Hermosa nisqa chhikaman churaq karqanku. 3 Chay such'u runataq jayk'aqchus Pedroman jinataq Juanman ñaqa Diospaq wasinman waykuchkaqta rikurqan chhikaqa, paykunaman imallatapas qurinankupaq mañarikurqan. 4 Paykunataq allinta qhawkatarirqanku, jinaspataq Pedroqa payman ajinata nirqan: –Qhawkatawaychis –nispa. 5 Chay runataq imatapas quriwanqakuchä, nispa uyarirqan. 6 Chaywampas Pedroqa payman ajinatam nirqan: –Manam qulqiypas quriypas kapuwanchu, chaywampas imachus nuqapaq kachkan chaytam qusqayki: Nazaret llaqtapi kaq Jesucristopaq sutimpi jatariy, jinaspataq puririy –nispa. 7 Kayta nirqan chhikamantataq, Pedroqa pañaniq makinmanta jap'ispa aystarqan, chayta ruwachkarqan chay kikin pachapitaq such'u runapaq chakinkuna jinataq chaki t'usunkunapas kallpayakupurqanku. 8 Such'u runataq ujta t'iskurispajina jatarirqan jinaspataq puriykachayta qallaripurqan; chhikamantataq chakinwan t'iskurikuspa jinataq Diosman yupaychaspa paykunawan kuska Diospaq wasinman waykupurqan. 9 Tukuy pikunachus puriykachaqta jinataq Diosman yupaychaqta rikurqanku chaykunataq, 10 imachus chay runawan ruwakuchkasqa chayraykuqa ancha mulljasqam muspharqanku, imaraykuchus Diospaq wasimpi Hermosa nisqa punku chhikapi tiyaykuspa mañjakuq kachkarqan chay kikin runa kasqantaqa allintam yacharqanku. 11 Pi such'u runatachus Pedrowan jinataq Juanwan alliyachichkarqanku chaytaq manam paykunamanqa uj chhikatapas kacharirqanchu. Tukuy runakunataq musphalla maypichus paykuna kachkarqanku chay Diospaq wasinmanta Salomonpaq waykunan punku chhikaman phawarqanku. 12 Kayta rikuspataq Pedroqa paykunaman ajinata nirqan: “¿Israelitakuna, imamantataq qankunaqa musphachkankichisri? ¿Imamantataq nuqayku kikimpas waj nuqaykupaq atiyniykuwan manachayqa payman khuyapayakusqaykuraykupas kay runaman alliyachiykuman jinataq puririchiykuman ajinata qhawachkawankichisri? 13 Abrahampaq, Isaacpaq jinataq Jacobpaq Diosnin, pichus tunu machulaykichiskunapaq Diosnin kachkan chaymi jaywaqnin Jesusman astawan athun kurajkaq kayta qun, pimanchus qankunaqa llaqtajawapi atiyniyuqkunaman puskatarqankichis, jinataq pimanchus Pilatoqa kacharipusaq nichkaqtimpas qankunaqa mana jap'iqayta munarqankichischu. 14 Pikaqchus ch'uwa kawsayniyuq jinataq chiqampi puriykachakuq runa karqan chaykaqta kacharinampaq mañachkaytapas, qankunaqa mana allinkuna ruwaq saqra runakaqtam kacharinampaq mañarqankichis. 15 Ajinamantam qankunaqa pichus kawsayman pusachkawanchis chayman wañurquchinkichis. Chaywampas Diosmi wañusqamanta kawsarichimun, kaymantataq nuqaykum uyanchaq willaqkuna kachkayku. 16 Imachus kay riqsisqaykichis runaman kallpatatachischkan chayqa, Jesuspi iyaw nisqanraykum rikusqaykichispi ajinata ruwakun. Jesuspi iyaw nichkan chay iyaw nisqanmi qankunapaq rikusqaykichismanjina payman sumaqta alliyachinqa. 17 “Wawqipanakuna, jayk'aqchus qankuna jinataq kurajkaqniykichiskuna Jesusman wañuchichkarqanku chhikaqa, imatachus ruwachkarqankichis chayta mana yachaspa ruwasqaykichistaqa, allintam yachani. 18 Chaywampas ajinamantam Diosqa ñawpaq pachakunapi tukuy Diospaq sutimpi willaqninkunaniqta imatachus willachkarqan chayta junt'arqan: Paypaq Mesiasninqa wañunampunim karqan. 19 Chayrayku, qankunaqa Diosman kutirimpuychis, ajinamanta payqa juchaykichista ch'usaqman tukuchipunampaq, 20 jinaspa Dios Tataqa qankunaman Jesusta kachamuspa sunquchay p'unchaykunata chayachimunampaq, pimanchus Mesiastajina qallariymantapacha qankunapaq ajllikusqa. 21 Kunantaq Jesucristoqa Diospaq tukuy imakunata allimpi churanankama janaqpachapiraqmi kanan kachkan, imaynatachus ñawpaq p'unchaykunapi kawsaq ch'uwa Diospaq sutimpi willaqninkunaniqta nichkarqan ajinamanjina. 22 Moisesqa tunu machulanchiskunaman ajinatam willarqan: ‘Tata Diosniykichismi qankuna chawpimanta nuqatajina uj Diospaq sutimpi willaqta uqharinqa. Imatachus nichkasunkichis chayta uyart'aychis, 23 imaraykuchus tukuy pikunachus chay Diospaq sutimpi willaqman mana uyart'anqaku chaykunaqa, llaqta chawpimanta wijch'uwachasqam kanqaku.’ 24 “Samuelmanta ñawpaqmanqa, tukuy Diospaq sutimpi willaqkunam kay p'unchaykunamanta willarqanku. 25 Qankunaqa Diospaq sutimpi willaq runakunaniqta Diospaq rimayninkuna qusqampaq tuti jap'iqaqninkunam kankichis, jinallataq qankunapaq tunu machulaykichiskuna Dioswan rimthapiyta ruwachkasqaku chaypaq tuti jap'iqaqninkunallataqmi kankichis. Imaraykuchus Diosqa Abraham runaman ajinatam nirqan: ‘Tukuy kaypacha llaqtakunam qampaq tunu allchhiykikunaniqta sumaq kayta jap'iqanqaku.’ 26 Jayk'aqchus Diosqa Churinta wañusqamanta kawsatatachimuchkarqan chhikaqa, ñawpaqta qankunamanmi sumaq kayta qunasunkichispaq kachamurqasunkichis, ajinamanta qankunaqa sapa ujniykichis saqra kawsayniykichismanta kutirimpunaykichispaq.”
1 Pedrowan jinataq Juanwanqa runakunaman rimapayachkarqankuraq, chhikataq sacerdotekuna, Diospaq wasin rikuqkunapaq kurajkaqninwan jinataq saduceokunawan ima chayaykumurqanku. 2 Paykunataq ancha phiñarisqam kachkarqanku, imaraykuchus Pedrowan Juanwanqa runakunata yachachichkarqanku, jinataq wañusqakunapaq kawsatatamuyninqa Jesuspaq kawsarimpusqanwanmi sut'inchakun, nispam nisqankurayku. 3 Paykunamantaq jap'iykurqanku jinaspa ch'isiña kapuqtinqa, qhipantin p'unchaykamam wisq'ana wasiman wisq'aykurqanku. 4 Chaywampas chay willayta uyariqkunamanta achkhayuqmi iyaw nirqanku; chay iyaw niqkunataq qharirunakunallata yupaspaqa, ñaqa phichqa waranqaman chayachkaqmi karqanku. 5 Qhipantin p'unchaytaq Jerusalén llaqtapiqa judiokunapaq kurajkaqninkuna, machulakuna jinataq Diospaq kamachiynin yachachiq runakuna imam tanthapikumurqanku. 6 Chayllapitaqmi, Anás Athunkaq sacerdote kachkarqan, Caifás, Juan, Alejandropas, jinataq tukuy pikunachus Athunkaq sacerdotepaq wasimasinkuna karqanku chaykuna imam kachkarqanku. 7 Chhikataq Pedrota jinataq Juantawan pusanankupaq kamachirqanku, jinaspa paykuna chawpiman churaykuspa ajinata tapuykurqanku: ¿Ima atiywantaq, manachayqa pipaq sutimpitaq qankunaqa tukuy kay imakunata ruwankichisri? –Nispa. 8 Pedrotaq Ch'uwa Ajayuwan junt'a kaspa ajinata jaynirqan: Llaqtapaq kurajkaqninkuna jinataq machulakuna: 9 Qankunaqa uj unqusqaman allinta ruwasqaykuraykum tapuchkawankichis, ajinamanta imaynamantachus alliyasqa kapusqa chayta yachanapaq. 10 Ajinaqa allillanmi, qankuna ñawpaqiykichispi jinataq tukuy Israel llaqta ñawpaqimpi rimayniykuwan irkatasaqku, kay chhikapi kachkan chay runaqa Nazaret llaqtapi kaq Jesuspaq sutimpim alliyasqa kapun, mayqinmanchus qankunaqa chakataykurqankichis jinataq pimanchus Diosqa wañusqamanta kawsarichimun chay kikimpaq sutimpi. 11 Kay Jesusmi ima rumitachus qankuna wasi ruwaqkunaqa juch'uychachkarqankichis chay rumiqa, chaywampas kunanqa pirqa japqasiq athun rumimanmi tukupun. 12 Manam maykaqpipas qhispichikuy kanchu, imaraykuchus tukuy kaypachapi Diosqa manam waj runata payniqta qhispichisqa kananchispaq quchkawanchischu” –nispa. 13 Jayk'aqchus llaqta apaykachaqkuna Pedropaq jinataq Juanpaq mana mancharispa rimasqankuta rikurqanku chhika, jinataq paykunapaq mana athun yachay wasikunapi yachaqamusqankuta ripararqanku chhikataq, musphallam qhipararqanku, jinaspataq Jesuspaq yachaqaq qatiqninkuna kasqankumantaqa sumaqtam riqsipurqanku. 14 Chaywampas pichus alliyachisqa kachkarqan chay runapas paykunawan kuskallataqmi chaypi kachkarqan, chayraykum payjawamanta imatapas mana rimayta atirqankuchu. 15 Chhikataq chay tantakuymanta lluqsipunankupaq kamachirqanku, jinaspa paykunapura ch'aqwarayta qallaripurqanku. 16 Paykunataq ajinata nirqanku: –¿Kay runakunawanqa imatataq ruwasunri? Tukuy Jerusalén llaqtapi kawsakuq runakunam, kay musphay ruway rikuchiy ruwasqankumanta yachanku, chaytataq manam pakt'ayta atichuwanchu. 17 Kay ruwaypaq amaña simimanta simi purikuchkanampaqqa, kaykunata mancharichisun kunanmanta ñawpaqman Jesuspaq sutinmanta amaña pimampas rimanankupaq –nispa. 18 Ajinaqa paykunata wajaspa, kunanmanta ñawpaqman amaña imatapas Jesuspaq sutinjawamanta yachachinankupaq jinataq rimanankupaq kamachirqanku. 19 Chaywampas Pedrowan Juanwanqa paykunamanqa ajinata jaynirqanku: –Qankuna kikin yuwayarikuychis, Diospaq ñawpaqimpi maykaqtataq ruwana allin kanman, qankunaman uyarinaykuchu manachayqa paykaqman uyarinaykukaqchu allin kanman icha. 20 Nuqaykuqa manam imakunatachus uyariyku, jinataq rikuyku chaykunata rimayta saqichkaykumanchu –nispa. 21 Llaqta apaykachaqkunaqa paykunaman mancharichirqanku, chaywampas kacharipurqankum. Manam imaynamanta asut'iykuytapas atirqankuchu, imaraykuchus tukuy runakunam imachus ruwakuchkasqa chaymanta Diosman yupaycharqanku. 22 Kay musphay ruway rikuchiyniqta alliyachisqa kachkarqan chay runaqa tawa chunka kuraq watakunayuq runam karqan. 23 Pedrowan Juanwan kacharisqa kapurqanku chhikamantataq, wawqi masinkunawan tantakuq puripurqanku, paykunamantaq tukuy imakunatachus kurajkaq sacerdotekuna jinataq machulakuna ima nichkasqaku chaykunatam willarirqanku. 24 Chaykunata uyarirqanku chhikamantataq, tukuyninkum ujllapi ajinata nispa Diosmanta mañarikurqanku: “Tatay, janaqpachata, kaypachata, quchakunata jinataq tukuy ima chaypi kaqkunata qan ruwarqanki, 25 Ch'uwa Ajayuniqta, jinataq jaywaqniyki ñawpaq tunu machulayku Davidniqta ajinata nirqanki: ¿Imamantataq llaqtakunaqa ch'aqwarankuri? ¿Imamantataq imaymana mana imapaq allin ruwaykunata ruwanapaq yuwakuchkankuri? 26 ‘Qhapaq suyu apaykachaqkuna jinataq llaqta apaykachaqkunaqa phiñarikunkum, jinaspataq ujllapi juñuchaykukuspam Apu Tatapaq, jinataq ajllikusqan Mesiaspaq ima mana allin ruwanapaq pakapi rimakipanakumunku’ –nispa. 27 “Chiqatapunim Herodeswan Poncio Pilatowanqa, puriq runakunawan, jinataq israelitakunawan ima jaywaqniyki Jesusjawapi pichus qampaq ajllikusqayki Mesiaspaq ujllapi tantaykukunku. 28 Kayjinamantam imakunachus ñawpaqmantapacha ruwakunampaq qan wakichachkarqanki ajinamanjina paykunaqa ruwarqanku. 29 Kunantaq Apu Tatay, paykunapaq manchayta quchkawanku chayta qhawariy, jinaspataq nuqayku jaywaqniykikunaman ama manchaspa willayniykikunata willamunaykupaq kallpata quwaychis. 30 Unqusqakunata alliyachispa, rikuchiykunata ruwaspa, jinataq ch'uwa jaywaqniyki Jesuspaq sutimpi musphay ruwaykunaniqta atiyniykita rikuchiy.” –Nispa. 31 Jayk'aqchus Diosmanta mañakuyta tukuchapurqanku chhikataq, may chhikapichus tantasqa kachkarqanku chay chhikaqa kharkhatirqanmi; jinaspataq tukuyninkum Ch'uwa Ajayu junt'a karqanku, Diospaq willayninkunatataq tukuypaq ñawpaqimpim sut'inta willarqanku. 32 Tukuy iyaw niqkuna mayqinkunachus achkhayuq karqanku, paykunataq ujllatam yuwakurqanku jinataq imapipas uj sunqullam karqanku. Manam maykaqpas kaqninkunamanta pay sapallampaq kasqanta nirqankuchu, manachayqa tukuyninkupaqmi karqan. 33 Kachasqakunaqa Tata Jesuspaq kawsarimusqanmanta, astawan kallpawanraqmi willachkarqanku, Diostaq sumaq kayta astawanraq tukuyninkuman quchkarqan. 34 Paykuna chawpipiqa manam uj pist'achikuqpas karqanchu, imaraykuchus jallp'akunayuq, jinataq wasiyuqkunaqa tukuy chaykunata ranqaramurqanku, chay qulqitataq 35 kachasqakuna imaynapi apaykachanankupaq qurqanku, ajinamanta paykunaqa tukuyninkuman, sapa ujman pist'achikusqankumanjina ch'iqirachirqanku. 36 Uj Leví runapaq mirayninmanta jamuq José sutiyuq Chipre nisqa qucha chawpi jallp'aniqpi kawsakuq runam karqan, pimanchus kachasqakunaqa Bernabé nispa sutichaq karqanku, (chaytaq: “sunquchaypaq churin” niytam munan). 37 Kay runaqa uj chajrana jallp'ayuqmi karqan, chayta ranqarqumuspataq chay qulqita kachasqakuna imaynaman apaykachanankupaqmi churapurqan.
1 Uj Ananías sutiyuq runa karqan, mayqinchus Safira warminwan kuska uj chajrana jallp'ata ranqarqurqanku. 2 Kay runataq warminwan rimanarikumuspa, chay chajrana jallp'a ranqasqa qulqimanta uj chhikanta puchurichikusqaku jinaspataq wakinkaqta kachasqakuna imaynatapas apaykachanankupaq qupusqaku. 3 Pedrotaq payman ajinata nirqan: –Ananías, ¿Imamantataq chajrana jallp'a ranqasqayki wakin qulqiwan qhiparapuspa Ch'uwa Ajayuman llullaykunapaq Supaywan apaykachachikunaykipaq saqichkankiri? 4 ¿Manachu chay chajrana jallp'aqa qampaq kachkarqanri? Chaytataq ranqarqunki, ¿manachu chay qulqiqa qampaq kachkarqanri? ¿Imamantataq kayta ruwarqankiri? Manam runakunamanchu llullaykuchkanki, manachayqa Diosmanmi llullaykuchkanki. 5 Kayta uyarispataq Ananiasqa wañusqam pampaman chhuqakurqan. Tukuy pikunachus yacharqanku chaykunataq manchaywan junt'aykusqa kapurqanku. 6 Chhikataq uj waynakuna jamuspa ayanta llawuykurqanku jinaspa p'amp'aykumpunapaq apakupurqanku. 7 Uj kimsa pachamantataq imachus ruwakuchkasqa chayta mana yachachkaspa Ananiaspaq warmin waykumurqan. 8 Pedrotaq payman ajinata tapurirqan: –Niway, ¿qankunaqa imaynatachus nichkankichis ajinamampunichu chay chajrana jallp'ata ranqarqunkichisri? –Nispa. Paytaq ajinata jaynirqan: –Arï, chayjinamampunim ranqarquyku –nispa. 9 Pedrotaq payman ajinata nirqan: –¿Imamantataq qankunaqa Apu Tatapaq Ajayunman yanarinapaq rimanarikumunkichisri? Chaypim qhariykita p'amp'aykumuqkunaqa jamuchkanku, kunantaq qantawan apapullasunkichistaqmi –nispa. 10 Chay kikin pachapitaq Safira warmiqa wañusqa Pedropaq chakin chhikaman chhuqakupullarqantaq. Jayk'aqchus chay waynakuna waykumurqanku chhikaqa wañusqatañam taripapurqanku, jinaspataq qharinwan kuska p'amp'aykumpunapaq apakupurqanku. 11 Tukuy iyaw niqkuna, jinataq tukuy kay ruwaykuna yachaqkunapiwan manchay junt'am kapurqanku. 12 Kachasqakunaniqtaqa achkha rikuchiykunata jinataq musphay ruwaykunam runakuna chawpipi ruwakurqan; jinataq tukuyninkum Salomonpaq waykuna punkun chhikapi tantakuq karqanku. 13 Wakin mana paykunawan kaqkunamantaqa, manam maykaqpas paykunawan tantakuyta munarqankuchu, chaywampas runakunaqa ancha munasqatam kachikurqanku. 14 Jinaspataq Apu Tataman iyaw niq runakunaqa qharikunantin jinataq warmikunantin astawan achkharaq yapakupurqanku. 15 Jinataq unqusqakunata chusikunapi jinataq kallapukunapi llaqta ñankunaman wanturamurqanku, Pedropaq ñan purikuqjina llanthullanwampas maykaqmampas chayarinanta munaspa. 16 Jerusalén qaylla llaqtakunamantaqa achkha runakuna unqusqakunata jinataq millay saqra supayniyuq runakunata apamuspa qayllachakumurqanku; jinaspataq tukuyninkum alliyachisqa karqanku. 17 Athunkaq sacerdote, jinataq paywan kuska kaq saduceokunapaq qatiqninkuna ima chaykunata rikuspaqa phiñarikupurqankum, 18 jinaspataq kachasqakunata jap'iykuspa llaqtapi kaq wisq'ana wasiman wisq'aykurqanku. 19 Chaywampas Apu Tatapaq uj angelninmi wisq'ana wasipaq punkunkunata wisq'araspa paykunata ajinata nispa tuta pusarqumpurqan: 20 “Puriychis jinaspa sayanamanta Diospaq wasimpi llaqta runakunaman kay kawsay willaykunata willamuychis.” –Nispa. 21 Kay uyarisqankumanjinataq, qhipantinqa tutamantam Diospaq wasinman waykurqanku jinaspataq yachachiyta qallaripurqanku. Chhikataq Athunkaq sacerdote, jinataq paywan kuska kachkarqanku chaykunaqa, tukuy israelita machulakunata uj Athun Tantakuyman tantakunankupaq waqthapimurqanku, jinaspataq wisq'asqa kachasqakunata aysarqumunankupaq kacharqanku. 22 Chaywampas jayk'aqchus pallapallakunaqa wisq'ana wasiman chayarqanku chhikaqa, manam wisq'asqa runakunata taripapurqankuchu. Ajinaqa chay willaywan kutiripurqanku chhikataq, 23 ajinata nirqanku: –Wisq'ana wasi allin wisq'aykurisqata taripamuyku, pallapallakunapas punkukuna chhikapi rikuchkaqta; chaywampas jayk'aqchus wisq'arayku chhikaqa, manam pitapas chay ukhupi taripamuykuchu –nispa. 24 Chayta uyarispataq Diospaq wasin rikuqkunapaq kurajkaqnin jinataq kurajkaq sacerdotekuna imaqa, imamantaq tukuy chay wisq'asqa kachkarqanku chaykunawan tukukupun nispam paykunapura tapunakurqanku. 25 Chay kikimpachapitaq uj runa chayamurqan jinaspataq paykunaman ajinata nirqan: –Mayqinkunatachus qankunaqa wisq'aykuchkarqankichis chaykunaqa, Diospaq wasimpi runakunaman yachachispam kachkanku –nispa. 26 Rikuq pallapallakunapaq kurajkaqnintaq, wakin rikuq pallapallakunatawan qatqarukuspa maskaq puripurqan; chaywampas taripaspaqa manam maqarqankuchu, imaraykuchus runakunawan ch'aqirquchikuytam mancharqanku. 27 Chayapurqanku chhikataq Athunkaq Tantakuypaq ñawpaqinmanmi pusarqanku, Athunkaq sacerdotetaq paykunaman ajinata nirqan: 28 –Nuqaykuqa qankunaman amapuni chay runamanta yachachinaykichispaqmi kamachirqaykichis. ¿Kunantaq imatataq qankunaqa ruwankichisri? Tukuy Jerusalén llaqtapachata chay yachachiykunawan junt'aykuchinkichis, chaywampas nuqaykumanmi chay runapaq wañusqan juchamanta tumpaykuyta munachkawankichis –nispa. 29 Pedrowan jinataq wakin kachasqakunawanqa ajinata paykunaman jaynirqanku: –Nuqaykuqa runakunaman uyarinaykumanta niqtimpas, ñawpaqtaqa Diosman uyarinaykum. 30 Ñawpaq tunu machulanchiskunapaqqa, Diosninmi Jesusta wañusqamanta kawsarichimun, mayqinmanchus qankunaqa uj chakanapi warkuykuspa wañuchirqankichis chay kikin. 31 Diosmi uqharipun jinaspa qayllanman tiyarichikupun, jinaspa ñan Rikuchiqman jinataq Qhispichiqman tukuchin, ajinamanta kay Israel llaqtaqa Diosman kutirimpunampaq, jinallataq juchankunamanta pampachaytapas jap'iqanampaq. 32 Kaymantaqa nuqaykum irkataq willaqkuna kayku, jinallataq pikunachus Diosman uyariqkunaman pay quchkan chay Ch'uwa Ajayupas. 33 Jayk'aqchus kayta uyarirqanku chhikaqa, anchatapunim phiñarikupurqanku, jinataq paykunaman wañurachiyta munarqanku. 34 Chaywampas chay llaqta apaykachaqkuna chawpipiqa uj Gamaliel sutiyuq fariseo runa karqan, pichus llaqtapaq uj ancha munasqa kamachiymanta yachachiq runa karqan. Kaytaq sayarikuspa kachasqakunata uj chhikapacha jawaniqman qatirqunankupaq kamachirqan. 35 Chhikamantataq wakin llaqta apaykachaqkunaman ajinata nirqan: –Israelitakuna, allinta qhawaqarikuychis kay runakunawan imatachus ruwayta munachkankichis chaymantaqa. 36 Ñawpaq pachakunapi, Teudas nisqa runapaq athun runa kani nispa sayarikusqanta allinta yuwariychis, jinaspataq uj ñaqa tawa pachaj runakuna payman qatirqanku. Chaywampas kaymanqa wañurquchirqankum, qatiqninkunataq tukuyniqman ch'iqiwachapurqanku, jinaspataq chaypim tukuy imapas tukukupurqan. 37 Astawan chhikamantataq, runa yupthapiy p'unchaykunapiqa Galilea llaqtapi tiyakuq Judasmi sayarikurqallantaq, jinaspataq wakinkuna payman qatiqkunata tariparqan; chaywampas paymanqa wañurquchirqallankutaqmi, qatiqninkunataq tukuyniqman ch'iqiwachapurqanku. 38 Kayta rikuspaqa, nuqa kay runakunata ama turiyanaykichispaq jinataq paykunawan ama jap'inakunaykichispaq kunariykichisman. Imaraykuchus kaykunachus runakunaniqmanta jamun chhikaqa qasimanmi tukukuchkanqa; 39 chaywampas Diosniqmantachus jamun chhikaqa, manam qankunaqa atipayta atichkankichischu. Allinta qhawaqarikuychis, chaymantataq Dioswan maqanakunaman chayakuchkawaqchis –nispa. Paykunataq payman uyarirqanku. 40 Ajinaqa kachasqakunata wajamurqanku, allimpachata khirarquspataq, amaña Jesuspaq sutimpi rimanankupaq manchayta quykurqanku; chhikamantataq kacharipurqanku. 41 Kachasqakunaqa sunqu junt'asqa llaqta apaykachaqkunapaq ñawpaqinmanta lluqsimpurqanku, imaraykuchus Diosmi Jesuspaq sutinrayku ñak'arinankupaq athunkaq kayta qusqa. 42 Sapa p'unchaymi Mesías Jesuspaq sumaq willayninkunata Diospaq wasimpi jinataq wasikunapi yachachirqanku jinataq willarqanku.
1 Chhaqay p'unchaykunapi iyaw niqkuna astawan yapakuchkaqtinqa, griego rimay rimaqkunaqa hebreo rimay rimaqkunajawa griego sapayaq warmikuna manam sapa p'unchay ch'iqichina yanapayta sumaqta jap'iqachkankuchu, nispam qhatukuyta qallaripurqanku. 2 Chunka iskayniyuq kachasqakunataq tukuy iyaw niqkunaman tantaykumurqanku, jinaspataq paykunaman ajinata nirqanku: –Manam allinchu kanman Diospaq willayninta saqispa kaqkunata apaykachanaman churakupunanchisqa. 3 Ajinaqa wawqikuna, qankuna chawpimanta qanchis chiqan runakunata maskaychis, paykunataq sumaq yachqatasqa jinataq Ch'uwa Ajayu junt'am kananku, ajinamanta paykunaman kay llank'aykunata qunanchispaq. 4 Nuqanchistaq Diosmanta mañakuchkallasunchismi, Diospaq willayninkunata willaspa. 5 Tukuyninku uj yuwaylla kachkarqanku, jinaspataq Esteban, pichus ancha iyawniyuq jinataq Ch'uwa Ajayu junt'a runaman, Felipeman, Prócoro, Nicanorman, Timón, Parmenasman jinataq Antioquía llaqtamanta kaq Nicolás, pichus ñawpaqpiqa judaísmo puriyman iyaw nisqa, chay runaman ima ajllirqanku. 6 Chhikamantataq maypichus kachasqakuna kachkarqanku chayman pusapurqanku, paykunataq Diosmanta mañapurqanku jinataq makinkunawan jaywqatarqanku. 7 Diospaq willayninkunataq astawan miratatakuchkallarqanmi, Jerusalén llaqtapitaq iyaw niq runakunaqa astawan yapakuchkallarqanmi. Achkhayuq judiokunapaq sacerdotenkunantinmi chay iyaw niyta jap'iqarqanku. 8 Estebanqa Diospaq atiynin jinataq sumaq kayninwan junt'aykusqam, musphay ruwaykunata jinataq rikuchiykunata llaqta chawpipi ruwarqan. 9 Wata runa Kacharisqakuna nisqa judiokunapaq tantakunan wasikunamanta wakin runakuna, Cirenemanta, Alejandriamanta, Ciliciamanta jinataq Asia suyuniqmanta wakin runakunapiwan Estebanwan ch'aqwayta qallarirqanku; 10 chaywampas manam payman atipayta atirqankuchu, imaraykuchus Ch'uwa Ajayupaq yachayninwanmi payqa rimarqan. 11 Chhikataq uj runakunaman Moisesjawapi jinataq Diosjawapi mana allin rimaykunata riman nispa llullakuspa irkatanankupaq mink'aykurqanku. 12 Kayjinamanta llaqtapi tiyakuqkunaman, machulakunaman, jinataq Diospaq kamachiynin yachachiqkunaman ima piturarqanku; chayraykutaq Estebanman phawqataspa jap'iykurqanku, jinaspataq Athun Tantakuyman puskatarqanku. 13 Astawampas llulla irkataqkunata maskarqanku, paykunataq ajinata nirqanku: –Kay runaqa, kay ch'uwa Diospaq wasinjawapi jinataq kamachiykunajawapi mana uj juch'uytapas sayarispapunim mana allinkunata rimachkan. 14 Chay Nazaret llaqtapi kaq Jesusmi Diospaq wasinta t'unarqunqa, jinataq ima puriykunatachus Moisés saqichkarqawanchis chaykunata thijrakipanqa, nispa rimaqtam uyarirqayku –nispa. 15 Llaqta apaykachaqkuna jinataq tukuy chaypi tiyarachkarqanku chaykuna ima, Estebanta qhawkatarqanku chhikaqa, uyanqa angelpaq uyampas kachkanman ajinatam rikurqanku.
1 Athunkaq sacerdotetaq Estebanman imatachus paymanta nichkarqanku chayqa chiqachu karqan manachu icha nispa tapurirqan, 2 paytaq ajinata jaynirqan: “Wawqipanakuna jinataq tatakuna uyaririwaychis: Nuqanchispaq athunchasqa Diosninchisqa, jayk'aqchus Abraham tunu machulanchis Mesopotamia jallp'aniqpi kachkarqan manaraq Harán jallp'aniqman tiyaq puripuchkarqan chhikaqa pay kikinmi payman rikuchikurqan, 3 jinaspataq payman ajinata nirqan: ‘Jallp'aykita jinataq wasimasiykikunata saqiwachapuy, jinaspataq may jallp'atachus nuqa rikuchichkasqayki chayman puripuy’ –nispa. 4 Chhikataq Abrahamqa Caldea suyumanta lluqsimurqan, jinaspataq Harán jallp'aniqman kawsakuq puripurqan. Chhikamantataq tatan wañupurqan, jinaspam Diosqa Abrahamta maypichus kunan qankuna kawsachkankichis chay kay jallp'aman pusampurqan. 5 Chaywampas chaypiqa manam ima kawsaykunatapas payman qurqanchu; manam may chhikapi chakin saruykurinantapas qurqanchu. Chaywampas qunapaqqa rimayninta qurqanmi, pay wañupusqan chhikamanta tukuy chaykunata tunu allchhinkunaman qunapaq (chhaqay p'unchaykunapi Abrahamqa manaraq wawakunayuq kachkaqtimpas). 6 Diosqa tunu allchhinkuna puriq runakunajina mana riqsisqanku jallp'aniqpi tiyanankumanta, chaypitaq wata runakuna kanankumanta, jinataq tawa pachaj watakunapacha paykunaqa ñak'arichisqa kawsanankumanta imam nirqan. 7 Diosqa ajinata nirqallantaqmi: ‘Nuqam pi suyuchus qankunaman wata runantajina ñak'arichisunkichis chaykunata asut'iykusaq, chhikamantataq chaymanta lluqsimuspa paykunaqa kay chhikapi nuqaman jaywawanqaku’ –nispa. 8 Rimthapiynimpitaq, Diosqa circuncisión ruway ruwanampaq Abrahamta kamachirqan. Chayraykum Isaac churimpaq paqarisqanmanta pusaq p'unchaykuna kapuqtin Abrahamqa circuncisionta ruwarqan. Kikillantataq Isaacqa Jacob churinwan ruwarqan, kaypas ajinallatataq churinkunawan ruwarqan, pikunachus Israel suyupaq chunka iskayniyuq llaqtankunapaq tatankuna karqanku chaykunawan. 9 “Jacobpaq kay churinkunaqa, pikunachus nuqanchispaq machulanchiskuna karqanku chaykunaqa, José wawqinman chhiqnikurqanku, jinaspa Egipto llaqtaman pusakupunankupaq ranqarqurqanku. Chaywampas Dios Josewan kachkaqtintaq, 10 tukuy llakikuyninkunamanta pusarqumurqan. Yachayta qurqan jinaspataq Egipto llaqtapi kaq qhapaq suyu apaykachaq faraonwan allimpi qhawasqa kanampaq ruwarqan, faraontaq Joseman Egipto llaqtajawapi jinataq qhapaq suyu apaykachaqpaq qhapaq wasinjawapi atiyniyuq kanampaq tiyaykuchirqan. 11 “Chhikataq tukuy Egipto suyupi, jinataq Canaämpi ima yariqachikuy jinataq waqay llakikuykuna karqan, nuqanchispaq machulanchiskunataq mana ima mikhunayuq rikukupurqanku. 12 Chaywampas jayk'aqchus Jacobqa Egipto llaqtapi mikhuy kasqanmanta yachqatarqan chhikaqa, nuqanchispaq machulanchiskuna churinkunata chayman kacharqan. Kaymi Egiptoman ñawpaqkaq karu puriy ruwasqanku karqan. 13 Jayk'aqchus iskay kutiña puripurqanku chhika Joseqa wawqinkunawan riqsichikupurqan, ajinamantam faraonqa mayniq miraymantachus José karqan chayta yachapurqan. 14 Chay qhipamantataq Joseqa Jacob tatampaq jinataq tukuy wasimasinkunapaq Egipto llaqtaman apasqa kanankupaq kamachirqan, paykunataq qanchis chunka phichqayuq runakuna karqanku. 15 Ajinamantam Jacobqa Egipto llaqtaman kawsakuq puripurqan; chaypim pay, jinataq machulanchiskunapas wañupurqanku. 16 Jacobpaq tullunkunataq Siquem jallp'aniqman apasqam kapurqan, jinaspa maykaq aya pakanatachus Abrahamqa uj chhika qulqiwan Hamorpaq churinkunamanta chhaqay Siquem jallp'api rantichkasqa chayman p'amp'aykusqa kapunampaq. 17 “Jayk'aqchus Diospaq Abraham runaman rimaynin qusqan junt'akunan pacha qayllachakumpurqanña chhikataq, Israel llaqtaqa Egipto llaqtapi wiñaripusqaña, jinataq achkhayuq miratatapurqanku; 18 chay chhika pachakunataq Egipto llaqtapi uj Joseman mana riqsiq qhapaq suyu apaykachaq chay llaqta apaykachayta qallarirqan. 19 Kay qhapaq suyu apaykachaqtaq llaqtanchisman llullaykurqan, jinaspataq machulanchiskunata ñak'arichirqan; chhuyu paqariq wawankunata saqiwachanankupaq jinataq wañuqta saqinankupaq mat'iykurqan. 20 Chhaqay p'unchaykunapim Moisesqa paqarirqan. Paytaq ancha munay qhawaykachakuyniyuq qhari wawam karqan, tatamamankunataq kimsa killampacha wasinkullapi uywarqanku. 21 Jayk'aqchus saqiwachapunanku karqan chhikaqa, faraonpaq ususin tarikurqan, jinaspa pay kikimpaq wawampas kanman ajinata uywakupurqan. 22 Chayjinamantam Moisesqa Egipto llaqta runakunapaq yachayninwan yachachisqa karqan, paytaq rimaynimpi jinataq ruwayninkunapipas uj ancha atiyniyuq runam karqan. 23 “Jayk'aqchus Moisesqa tawa chunka watayuq kapurqan chhikataq, pikunachus pay kikimpaq llaqtan karqanku, chay israelitakunaman rikuqmi purirqan. 24 Chaywampas uj Egiptomanta kaq runa, israelita llaqtamasinta maqjachkaqtam rikurqan, Moisestaq llaqtamasinmanta sayqatakuspaqa chay Egiptomanta kaq runata wañurquchirqan. 25 Chayta ruwaspataq, Moisesqa ichapas israelita wawqinkuna payniqta chay ñak'ariykunamanta Dios qhispichinman nispa riparakunankutam yuwachkarqan; chaywampas paykunaqa manam riparakurqankuchu. 26 Qhipantin p'unchaytaq Moisesqa iskay israelitakuna maqanakuchkaqtam tariparqan, jinaspataq allimpi kachiyta munaspaqa paykunaman ajinata nirqan: ‘Qankunaqa wawqintinmi kankichis; ¿imamantataq qankunapura maqanakuchkankichisri?’ –Nispa. 27 Chhikataq wawqimasinta maqachkarqan chayqa Moisesman tanqarpayaspa ajinata nirqan: ‘¿Pitaq qanman nuqaykujawapi kurajkaqmanta jinataq juchanchaqmanta churakusunkiri? 28 ¿Qayna p'unchay Egiptomanta kaq runata wañurquchichkarqanki ajinallatataqchu nuqaman wañurquchiyta munawankiri?’ –Nispa. 29 Kayta uyarispataq Moisesqa phawaripurqanmi, jinaspataq Madian jallp'aniqman puripurqan. Chaypim puriq runajina kawsakupurqan, chaypitaq iskay wawakunayuq kapurqan. 30 “Tawa chunka wataña kapurqan chhikamantataq, ch'usaq qasi pampaniq Sinaí urqu qayllapi lawrachkaq khichkharara maych'a nina chawpipim uj ángel payman rikhurirqan. 31 Moisesqa chay rikusqanmantaqa anchatam muspharqan, jayk'aqchus sumaqta rikunapaq qayllacharikurqan chhikataq, Dios Tatapaq kunkanta ajinata nispa niqta uyarirqan: 32 ‘Nuqam tunu machulaykikunapaq Diosnin kani. Nuqam Abrahampaq, Isaacpaq, jinataq Jacobpaq Diosnin kani’ –nispa. Moisestaq manchaymanta kharkhatiyta qallaripurqan, jinaspataq manam qhawkatayta munarqanchu. 33 Chhikataq Dios Tataqa payman ajinata nirqan: ‘Usut'aykikunata jurqurakuy, imaraykuchus may chhikapichus kachkanki chayqa ch'uwa chhikam. 34 Sut'intapunim Egiptopi kachkan chay llaqtayqa imaynatachus ñak'arichkan chayta rikuni. Ayqusqankunatam uyarini jinaspam paykunaman qhispichiq uraqamuni. Chayrayku jamuy, imaraykuchus Egipto llaqtaman nuqa kachasqayki’ –nispa. 35 “Paykunaqa Moisesta mana jap'iqarqanku jinataq ‘¿Pitaq kurajkaqmanta jinataq juchanchaqmanta churakusunkiri?’ Nispa nirqanku chhikapas, Diosmi khichkharara maych'api rikhurichkarqan chay angelniqta qhispichiq jinataq kurajkaq kanampaq kacharqan. 36 Imaymana musphay ruwaykunawanmi Moisesqa ñawpaq machulanchiskunata Egipto llaqtamanta jurqumurqan, paykunamantaq Puka Quchaniqta chimpachispa tawa chunka watam ch'usaq qasi pampaniqta pusarqan. 37 Kay kikin Moisesmi pichus israelitakunaman ajinata nichkarqan chayqa: ‘Diosmi qankuna chawpimanta uj nuqajina Diospaq sutimpi willaq runa lluqsinampaq ruwanqa’ –nispa. 38 Jinataq jayk'aqchus Israel llaqtaqa ch'usaq qasi pampapi tantasqa kachkarqan chhikaqa, Moisesllataqmi karqan pichus Sinaí urqupi ima rimaykunatachus Diospaq angelnin nichkarqan chayta llaqtaman willaq karqan chayqa; paymi kawsay rimaykunata jap'iqarqan nuqanchisman willanapaqqa. 39 “Chaywampas ñawpaq machulanchiskunaqa manam payman uyariyta munarqankuchu, manachayqa mana uyart'akuspam Egipto llaqtaniqman kutiripuyta munarqanku. 40 Aaronmantaq paykunaqa ajinata nirqanku: ‘Nuqaykuman pusaq dioskunata ruwapuwaychis, imaraykuchus Egipto llaqtamanta jurqumuchkawanchis chay Moiseswan ima kapusqantapas manam yachapuykuchu’ –nispa. 41 Chhikataq uj waka uñaman rijch'akuq illatam llut'arqurqanku, chayman jaywanapaqtaq uywakunata wañuchirqanku, jinaspataq kusikuymanta paykuna kikimpaq llut'arqusqanku waka uñapaq uj raymita ruwarqanku. 42 Chayraykum Diosqa paykunamanta jithiqapurqan, jinaspataq janaqpacha quyllurkunaman ima yupaychanankupaq saqipurqan. Imaraykuchus Diospaq sutimpi willaqkunapaq p'anqankunapiqa ajina qilqasqam: ‘Israelitakuna, ¿tawa chunka wata ch'usaq qasi pampapi kachkarqankichis chhikaqa, wañuchisqa uywakunata jinataq jaywanakunatapas nuqaman jaywarqawankichischuri? 43 Chay ruwachkaytaqa, Moloc nisqa illapaq ch'uwa chhikan kachkan chaytam qankunaqa wantuykacharqankichis, jinataq Refán illapaq quyllurninwanqa qankuna kikinmi illakunata yupaychanapaq ruwarqukunkichis. Chayraykum qankunataqa Babilonia llaqtamanta astawan karuniq ch'usaq qasi pampaniqmanraq qatiwachasqaykichis’ –nispa. 44 “Nuqanchispaq ñawpaq machulanchiskunaqa ch'usaq qasi pampapi uj rimthapiy ch'ujlla wasiyuqmi karqanku, chaytaq imaynatachus Diosqa Moisesman kamachichkasqa ajinamanjina ruwasqam karqan, jayk'aqchus rikusqaykimanjina rijch'akuqtam ruwanki nispa nichkasqa chhikaqa. 45 Ñawpaq machulanchiskunaqa kay ch'ujlla wasita tutipijinam jap'iqarqanku, jinaspataq pikunachus Josué runawan kuska jamuchkarqanku chaykunaqa chay ch'ujllata apakumpurqankum jayk'aqchus waj llaqtakunapaq jallp'ankunata jap'ikupurqanku chhikaqa, pikunamanchus Diosqa paykunapaq ñawpaqinmanta chhuqarquchkarqan chay waj llaqtakunata. Chaypim Davidpaq p'unchayninkunakama kakuchkarqan. 46 Davidmi Diospaq ñawpaqimpi allin kayta tariparqan, jinaspataq Jacobpaq miraynin wawankuna kawsakunankupaq uj chhikata payman mañarikurqan; 47 chaywampas Salomonmi Diospaq wasinta sayarichirqan. 48 Kuraj Athunkaq Apu Diosqa runakunapaq makinkunawan ruwasqa wasipi manapas kawsachun. Imaynatachus Diospaq sutimpi willaq nichkarqan ajinata: 49 Ajinatam Apu Tataqa nin: ‘Janaqpachaqa tiyakunay chhikam, kaypachataq chakiykunapaq sarukunan chhikallataqmi. Nuqa kikinchus tukuy kaykunata ruwani chhikaqa, ¿Ima rijch'ayniyuq wasitataq nuqapaq sayarichiwaqchisri? ¿May chhikakaqtaq samararikunaypaq kanmanri?’ –Nispa. 51 Estebanqa ajinata rimarqukuchkallarqanmi: “Chaywampas qankunaqa mana uyarikuq ancha k'ullu runakunapunim karqankichis, jinataq waj dioskunaman yupaychaq runakunajina ninriyuq jinataq sunquyuqmi kankichis. Ch'uwa Ajayuwan jap'inakuchkankichispunim. Ñawpaq machulaykichiskunajinam kankichis. 52 ¿Qankunapaq ñawpaq machulaykichiskunaqa, maykaq Diospaq sutimpi willaqtataq mana chhuqrincharqankuri? Paykunaqa pichus jamunan kachkarqan chay chiqan runamanta willaqkunataqa wañurachirqankum, kunantaq chay chiqan runa chayampun chhikataq, qankunaqa ranqaykurqankichis jinaspataq wañurquchirqankichismi. 53 Qankunaqa angelkunaniqta kamachiyta jap'iqarqankichis, chaywampas manam uyarinkichischu” –nispa. 54 Jayk'aqchus tukuy kaykunata uyarirqanku chhikaqa, anchatam phiñarikupurqanku jinataq kirunkunatapas Estebanpaq k'uturakurqanku. 55 Chaywampas Estebanqa Ch'uwa Ajayu junt'a, janaqpachata qhawkatarqan, jinaspataq Diospaq athun kayninta jinataq Jesusta Diospaq pañaniqnimpi sayachkaqta rikurqan. 56 Chhikataq ajinata nirqan: –¡Qhawariychis! Janaqpachakuna wisq'arasqa kachkaqta, jinataq runapaq Churin Diospaq pañaniqnimpi kachkaqta rikuni –nispa. 57 Chaywampas paykunaqa ninrinkunata lluphaykukurqanku, jinaspataq athun kunkawan waqach'akuspa Estebanjawaman phawqatarqanku. 58 Llaqtamanta jawaniqman qatatirqumuspataq rumikunawan ch'aqirqurqanku; pikunachus payman irkatachkarqanku chaykunataq p'achankunata thathawachakumuspa Saulo sutiyuq waynaman rikunampaq jap'irichikurqanku. 59 Rumiwan ch'aqirquchkarqanku chhikankamataq, Estebanqa ajinata nispa Diosmanta mañarikurqan: “Tata Jesús, ajayuyta jap'iqariway” –nispa. 60 Chhikamantataq killpiykurikuspa athun kunkanwan ajinata nispa qaparirqan: “¡Tatay, amapuni kay jucha ruwasqankumanta juchanchaychu!” –Nispa. Kayta nispataq, wañupurqan.
1 Saulotaq chaypi kachkaspa Esteban wañunampaq kallpachachkarqan. Chhaqay kikin p'unchaypi Jerusalén llaqtapi kaq iglesiapaq uj manchana qatiykachay qallarikurqan. Tukuyninku Judea jinataq Samaria suyuniqkunaman ch'iqiwachapurqanku, Kachasqakunallam chaypi qhiparapurqanku. 2 Wakin khuyapayakuq runakunataq Estebanta p'amp'aykurqanku jinaspataq anchata payrayku waqarqanku. 3 Chhikankamataq Sauloqa iglesiata qatiykacharqan, jinaspa warmipas kachun qharipas kachun wasimanta wasi waykuspa wisq'aykuchinapaq qatatirqumurqan. 4 Jerusalén llaqtamanta lluqsiqkunaqa, tukuyniq purisqankupi sumaq willaykunata willamurqanku. 5 Paykunamanta ujkaq Felipe sutiyuq, Samariapi kaq kurajkaq llaqtaman purirqan, chaypitaq Cristomanta rimayta qallarirqan. 6 Runakunataq tantakumurqanku jinaspa tukuyninku Felipepaq nisqanta ancha yuwaywan uyarirqanku, imaraykuchus paykunaqa paypaq musphay ruwaykuna rikuchiykunata ruwasqantam rikurqanku. 7 Achkha millay saqra supayniyuq runakunataq alliyachisqa karqanku, chay millay saqra supaypaq samayninkunataq, qaparikuspa paykuna ukhumanta siqarqurqanku; jinallataq achkha such'u runakuna jinataq wist'u runakuna ima alliyachisqa karqanku. 8 Kayraykum chhaqay llaqtapiqa ancha kusikuy karqan. 9 Chaywampas chaypiqa uj Simón sutiyuq runa karqan, pichus ñawpaqpiqa layqakuspa achkha Samaria suyupi tiyakuq runakunawan uj allin riqsisqa yachayniyuq runapas kachkanman ajinata yuwachispa puriykacharqan. 10 Juch'uykunamanta astawan athunkunakama tukuyninku payman ch'inlla uyariq karqanku, jinaspataq ajinata nirqanku: “Kay runam pimanchus ‘Diospaq athun atiynin’ nispa ninku chayqa” –nispa. 11 Jinaspataq payman uyarirqanku, imaraykuchus layqakusqanwanqa achkha pachakunañam paykunaman llullaykuspa puriykachasqa. 12 Chaywampas jayk'aqchus Felipeman Diospaq jinataq Jesucristopaq qhapaq suyunmanta willaqta uyarirqanku jinaspa iyaw nirqanku chhikataq, qharikunapas kachun manachayqa warmikunapas kachun, tukuyninkum bawtisachikurqanku. 13 Simonpas kikillantataq iyaw nispa bawtisachikurqan, jinaspataq musphay ruwaykuna ruwaqta jinataq rikuchiykunata rikuspa Felipewan kuska puriykachayta qallaripurqan. 14 Jerusalén llaqtapi kachkarqanku chay Kachasqakuna Samaria suyuniqpi kawsakuq runakuna Diospaq willaynin jap'iqasqankuta yachapurqanku chhikaqa, Pedrota jinataq Juantawan chayniqman kacharqanku. 15 Chayaspataq Samariapi iyaw niqkunarayku Diosmanta Ch'uwa Ajayu jap'iqanankupaq mañaripurqanku. 16 Imaraykuchus Ch'uwa Ajayuqa paykunamanta maykaqjawapipas manaraqmi jamuchkasqaraqchu; Tata Jesuspaq sutinllapim bawtisakusqaku. 17 Chhikataq Pedrowan jinataq Juanwan makinkunata jaywqatarqanku, ajinamanta Ch'uwa Ajayuta jap'iqapurqanku. 18 Simontaq, kachasqakuna makinkunawan runakunaman jaywqataqtinjina Ch'uwa Ajayu jamuqta rikurqan chhikaqa, paykunaman qulqita qunapaq rikuchispa, 19 ajinata nirqan: Nuqaman chay atiyta qullawaychistaq, ajinamanta pimampas makiywan nuqa jaywqatasaq chhika kikillantataq Ch'uwa Ajayuta jap'iqanankupaq –nispa. 20 Chhikataq Pedroqa payman ajinata jaynirqan: –¡Qulqiykiqa qanwan kuska tukhakuchun, imaraykuchus Diospaq qusqantam qulqiwan rantiyta munachkanki! 21 Qanqa manam kay jap'iqayta atichkawaqchu, imaraykuchus Diospaq ñawpaqimpi sunquykiqa manam chiqanchu kachkan. 22 Kay saqra yuwayniykita apawachay, jinaspa Diosmanta mañarikuy, ichapas Diosqa chay mana allin yuwasqaykimanta pampachasunkiman. 23 Imaraykuchus ancha qhulu sunquyuq kasqaykitam rikuni, jinataq saqra ruwaykunam qantaqa wataykusqata kachisunki. 24 Simontaq ajinata jaynirqan: –Qankuna nuqarayku Apu Tataman mañaripuwaychis, ajinamanta qankuna imatachus nichkawankichis, chay ama nuqapi junt'akunampaq –nispa. 25 Willayta qurqanku jinataq Apu Tatapaq rimayninkunata willamurqanku chhikamantataq, kachasqakunaqa sumaq willaykunata achkha Samaria suyuniq ayllukunapi willamurqanku, jinaspataq Jerusalén llaqtaman kutiripurqanku. 26 Kay chhikamantataq Apu Tatapaq uj angelnin Felipeman ajinata nirqan: “Jatariy jinaspataq Jerusalén llaqtamanta Gaza jallp'aniqman purichkan chay uray ñanniqta puripuy” –nispa. Kay ñanqa ch'usaq qasi pampaniqtam purin. 27 Felipetaq jatarispa puriykupurqan; ñanta purichkaspataq uj Etiopía suyuniq runawan tinkurqan. Chay runataq Etiopía suyuniq qhapaq suyu apaykachaq warmipaq qulqi apaykachaqnin kurajkaq runam karqan, mayqinchus Jerusalén llaqtata Diosman yupaychanapaqmi purisqa. 28 Paytaq uywakunawan qatatisqa puriykachanan patapim tiyqatarisqa Diospaq sutimpi willaq Isaiaspaq p'anqanta ñawirispa suyunniqman kutiripuchkarqan. 29 Ajayutaq Felipeman ajinata nirqan: “Puriy jinaspataq chay uywakunawan qatatisqa puriykachanaman qayllachakuy” –nispa. 30 Jayk'aqchus Felipeqa qayllachakurqan chhikaqa, chay Etiopiamanta runa Isaiaspaq p'anqan ñawirichkaqta uyarirqan; chhikataq payman ajinata tapurirqan: –¿Imatachus ñawirichkanki chaytaqa, yachankichuri? –Nispa. 31 Chay runataq payman ajinata jaynirqan: –¿Imaynamantataq yachaqayman, manachus pipas sut'incharichkawanqa chhikari? –Nispa. Jinaspataq Felipeman chimpaspa paywan kuska tiyarikunampaq mañarqan. 32 Qilqasqakunamanta may chhikatachus ñawirichkarqan chayqa kaymi karqan: “Payqa ñak'arqunapaq uj uwijajina puskatasqam karqan; willma rutuqkunapaq ñawpaqimpi uj uwijajina jup'allam qhipararqan, jinallataq manapunim simintapas wisq'ararqanchu. 33 Juch'uyman tukuchisqam karqan, jinaspataq manam pipas paymanta rimqatarikuq karqanchu; ¿pitaq wawankunamanta rimayta atinqari? Imaraykuchus kawsayninqa kaypachamanta t'irarqusqam karqan” –nispa. 34 Chay Etiopía suyuniqpi kaq kurajkaq runataq Felipeman ajinata tapurirqan: –¿Pimantataq Diospaq sutimpi willaqninqa chayta ajinata rimarqanri? ¿Pay kikinmantachu manachayqa wajmantachu rimanri? Chayta willariway ari –nispa. 35 Chhikataq Felipeqa may chhikatachus chay runaqa Qilqasqakunapi ñawirichkarqan chay chhikamanta qallarispam Jesusjawamanta sumaq willaykunata willarirqan. 36 Astawan ch'isipachaniqmantaq, unu kachkarqan chay chhikata purichkaspa, chay kurajkaq runaqa Felipeman ajinata nirqan: –Kay chhikapiqa unu kachkanmi; ¿imakaqmantataq nuqa mana bawtisasqa kaymanri? –Nispa. 37 Felipetaq payman ajinata nirqan: –Qanchus tukuy sunquykiwan iyaw ninki chhikaqa atiwaqmi –nispa. Chay runataq ajinata jaynirqan: –Jesucristoqa Diospaq Churin kasqanta iyaw ninim –nispa. 38 Chhikataq uywakunawan qatatisqa puriykachanata sayarichinankupaq kamachirqan; jinaspataq iskayninku unu chhikaman uraqamurqanku, Felipetaq payta bawtisapurqan. 39 Jayk'aqchus unumanta lluqsimpurqanku chhikaqa, Apu Tatapaq Ajayunmi Felipeta pusakupurqan, chay kurajkaq runataq manañam wajmanta rikupurqanchu; chaywampas ancha kusisqam ñanninta puriykupurqan. 40 Felipeqa Azoto llaqtaniqpi taripakupurqan, jinaspataq llaqtamanta llaqta sumaq willaykunata willaspa Cesareaniqman chayanakama puriykacharqan.
1 Sauloqa Apu Tatapi iyaw niq runakunataqa wañurachinapaqpunim qhawachkarqan. Chayrayku Athunkaq sacerdotepaq ñawpaqinman purirqan, 2 jinaspa uj kamachiy p'anqata mañakumurqan Damasco judiokunapaq tantakunan wasikunapi Musuq Ñan qatiqkunata maskamunapaq, chhikamanta qharipas kachun manachayqa warmipas kachun Jerusalén llaqtaman watasqata apapunapaq. 3 Chaywampas Damasco llaqta qayllapi kapurqan chhikataq, janaqpachamanta uj athun k'anchay kaymantajina pay muyuriyta k'ancharimurqan. 4 Saulotaq pampaman wijch'ukurqan, jinaspataq uj ajina niq kunkata uyarirqan: “Saulo, Saulo, ¿imamantataq qatiykachawankiri?” –Nispa. 5 Saulotaq ajinata tapurirqan: “¿Tata, pitaq kankiri?” –Nispa. Chay kunkataq payman ajinata jaynirqan: –“Pitachus qatiykachachkanki chay Jesusmi kani” –nispa. 6 Chhikataq Sauloqa manchaymanta kharkhatikuspa ajinata nirqan: –“Tata, ¿nuqapaq ima ruwanaytataq munankiri? –Nispa. Apu Tatataq ajinata payman nirqan: –Jatariy jinaspa llaqtaman waykuy; chaypim ima ruwanaykita nisunkichis” –nispa. 7 Saulowan kuska purichkarqanku chaykunataq ancha mulljasqam kachkarqanku, imaraykuchus chay kunkata uyarirqanku, chaywampas manam pitapas rikurqankuchu. 8 Chhikamantataq Sauloqa pampamanta jatarirqan; chaywampas ñawinta wisq'ararqan chhikataq manam rikuyta atipurqanchu. Ajinaqa makinmanta jap'ispam Damasco llaqtaman aysapurqanku. 9 Chay llaqtapitaq mana imata rikuspa, mana mikhusqa, jinataq mana imatapas ujyaspa kimsa p'unchay kachkarqan. 10 Damasco llaqtapitaq uj iyaw niq Ananías sutiyuq runa tiyakurqan, pimanchus Apu Tataqa musquypijina chayaspa ajinata nirqan: “¡Ananías!” Paytaq ajinata jaynirqan: “Apu Tatay, kaypim kachkani” –nispa. 11 Apu Tatataq payman ajinata nirqan: “Jatariy jinaspa Pañaniq nisqa llaqta ñanman puriy, Judaspaq wasimpitaq uj Tarso llaqtapi kaq Saulo sutiyuq runamanta tapurikunki. Payqa Diosmantam mañakuchkan, 12 musquypijinataq uj Ananías sutiyuq runa waykuqta rikun jinaspa paypaq wajmanta rikupunampaq; makinkunawan pay pataman churqataqtam rikun” –nispa. 13 Kayta uyarispataq, Ananiasqa ajinata nirqan: “Tata, achkhayuqmi chay runamanta jinataq imaymana mana allinkuna Jerusalén llaqtapi qampaq ch'uwa llaqtaykiman ruwasqankunamanta rimapayarqawanku. 14 Kunantaq kurajkaq sacerdotekunapaq atiyninwan tukuy qampaq sutiykipi mañakuqkunaman watasqata apakupunapaq jamun, nispa. 15 Chaywampas Apu Tataqa payman ajinata nirqan: “Puriy, imaraykuchus chay runataqa nuqam ajllikuni, wajniq llaqta runakunaman, qhapaq suyu apaykachaqninkunaman, jinataq israelitakunaman ima nuqamanta rimaq purinampaq. 16 Nuqarayku ancha ñak'arinantam nuqa rikuchisaq” –nispa. 17 Ananiastaq maypichus Saulo kachkarqan chay wasiman purirqan. Waykuspataq makinkunata pay pataman jaywqataspa ajinata nirqan: –Saulo wawqiy, jamuchkaqtiyki ñampi rikhurichkasunki chay Tata Jasusmi wajmanta qhawatatapunaykipaq jinataq Ch'uwa Ajayu junt'a kapunaykipaq kachamuwan –nispa. 18 Chay kikimpachapitaq Saulopaq ñawinkunamanta challwapaq sillp'inkunajina t'akarakumurqan jinaspataq payqa wajmanta qhawatatapurqan. Chhikataq jataripuspa bawtisasqa kapurqan. 19 Chhikamantataq mikhuspa kallpayuq kapurqan, jinaspa Damascopi kawsaq iyaw niqkunawan kuska uj p'unchaykunawanraq qaynararikurqan. 20 Sauloqa judiokunapaq tantakunan wasikunapi, Jesusqa Diospaq Churin kasqanmanta willayta qallaripurqan. 21 Tukuy pikunachus payta uyarirqanku chaykunaqa, musphalla qhiparapurqanku, jinaspataq ajinata nirqanku: –¿Kayqa manachu Jerusalén llaqtapi Jesuspaq sutimpi mañakuqkunata qatiykachaspa puriykachachkarqan chay kachkanri? ¿Manachu kay kikin kachkallantaq wisq'aykuspa kurajkaq sacerdotekunaman ayskataq kayman jamuchkarqan chayri? –Nispa. 22 Chaywampas Sauloqa astawan kallpawanraq Jesuspaq Mesías kasqanmanta sut'inchaspa sapa kuti rimarqurqan, jinaspam Damascopi tiyakuq judiokunaman machasqakunatajina pantachispa saqipurqan. 23 Achkha p'unchaykunamantataq, judiokunaqa Saulo wañuchinapaqmi rimakipanakumurqanku, 24 chaywampas payqa yachqatakurqanmi. Tuta p'unchaynintin llaqta punkukunapi wañuchinapaq suyaykuchkarqanku, 25 ajina kaqtinqa, yachaqaq qatiqninkuna uj athun kanastapi winaykuspa llaqta muyuriy qhipa pirqaniqta tuta aysaqapurqanku. 26 Jayk'aqchus Sauloqa Jerusalén llaqtaman chayarqan chhikaqa, iyaw niq runakunawan tantakuyta munarqan; chaywampas tukuyninkum payta mancharqanku, imaraykuchus manam iyawniyuq kapusqanta iyaw niyta atirqankuchu. 27 Chaywampas Bernabemi paytaqa kachasqakuna qayllaman pusaspa paykunaman riqsichimpurqan. Sauloqa ñampi Apu Tataman rikusqanta jinataq imaynatachus rimapayarqan jinaspa Damasco llaqtapiqa imayna kallpawanchus Jesusmanta yachachirqan chaykunata ima willarirqan. 28 Ajinamantam Sauloqa Jerusalén llaqtapi qhiparapurqan, jinaspataq paykunawan kuska puriykachapurqan. Apu Tatamantaqa tukuy kallpanwanmi rimarqan, 29 jinallataq griego rimay rimaq judiokunawan rimakipanakuspa jinataq paykunawan ch'aqwaspa; chaywampas kaykunaqa wañuchiytam munarqanku. 30 Jayk'aqchus wawqikunaqa chaymanta yacharqurqanku chhikataq, Saulota Cesarea llaqtaniqman pusapurqanku, chayniqmantataq Tarso llaqtaman kachapurqanku. 31 Chhikataq Iglesiaqa tukuy Judea, Galilea jinataq Samaria suyuniqkunapi sumaqpi karqan jinataq ajayupiqa astawanmi wiñakuchkallarqan. Apu Tataman mancharispapuni kawsakurqan jinaspataq Ch'uwa Ajayupaq yanapayninwan achkhayuqman paykunaqa tukupuchkarqanku. 32 Pedroqa, wawqimasinkunata rikuq purispapuni puriykachaspaqa, Lida llaqtapi tiyaq ch'uwa llaqtaman rikuq purillarqantaqmi. 33 Chaypitaq Eneas sutiyuq uj runata tariparqan, mayqinchus such'uyaspa pusaq wataña puñunapi kapusqa. 34 Pedrotaq payman ajinata nirqan: –Eneas, Jesucristom alliyachisunki. Jatariy jinaspa puñunaykita allich'arikuy –nispa. Eneastaq chay kikimpachapi jataripurqan. 35 Tukuy Lidapi, jinataq Saronpi kawsakuqkunataq sayariqta rikurqanku, jinaspataq Tata Jesuspi iyaw nirqanku. 36 Chhaqay pachakunapiqa uj Tabita sutiyuq (Griego simipitaq Dorcas niyta munan) chay iyaw niq warmim Jope llaqtapi karqan. Kay warmiqa allin ruwaykunata ruwaspa jinataq pist'achikuqkunaman yanaparispam kawsakurqan. 37 Chhaqay p'unchaykunapitaq Dorcas warmiqa unquykurqan jinaspa wañupurqan. Ayanqa maqchirqusqa chhikamantaqa wasi pataniqpi churaykusqam kapurqan. 38 Jope llaqtaqa Lida llaqta qayllaniq, maypichus Pedro kachkarqan chayniqpim taripakurqan; iyaw niqkunataq chaypi kasqanta yachaspaqa iskay runakunata ajinata nispa willamunankupaq kacharqanku: “Usqhayta Jope llaqtaman jamuy.” –Nispa. 39 Pedrotaq paykunawan kuska puripurqan. Jayk'aqchus chayarqan chhikaqa maypichus aya kachkarqan chayman puskatarqanku, sapayaq warmikunataq waqakuspa Pedro kachkarqan chay muyuriyta Dorcaspaq kawsachkarqan chhika ruwasqan p'achakunata jinataq mantillukunata rikuchirqanku. 40 Pedroqa tukuyninkuta jawaman lluqsichirqan, jinaspataq killpiykurikuspa Diosmanta mañakurqan, chhikamantataq wañusqa warmiman qhawarispa ajinata nirqan: –¡Tabitá, jatarikuy! –Nispa. Paytaq ñawinkunata wisq'ararqan, jinaspataq Pedroman rikuspa tiyarikurqan. 41 Pedroqa makinmanta jap'ispa sayarichirqan; chhikamantataq iyaw niqkunata jinataq sapayaq warmikunata wajaspa kawsachkaqta paykunaman rikuchipurqan. 42 Kaytaq tukuy Jope llaqtapi yachakurqan, achkhayuq runakunataq Tata Jesuspi iyaw nipurqanku. 43 Pedroqa uj chhika p'unchaykunawanraq chay llaqtapi qara quñachaq Simonpaq wasimpi qhipararqan.
1 Cesarea llaqtapi uj Cornelio sutiyuq runa karqan, mayqinchus Italiano nisqa uj punta pallapallakunapaq kurajkaqninmi karqan. 2 Payqa uj munakuq allin sunquyuq wasimasinkunawan kuska Diosman yupaychaq runam karqan. Judiokunaman yanaparinapaq achkha qulqita quq jinallataq Diosmanta mañakuqpunim karqan. 3 Uj p'unchay, kimsa pacha ch'isi kachkaqtintaq, musquypijina ajinata rikurqan: Uj Diospaq angelninta sut'inta maypichus pay kachkarqan chayman waykumuqta rikurqan, jinaspataq chay angelqa payman ajinata nirqan: “¡Cornelio! –Nispa.” 4 Corneliotaq angelman qhawachkaq qhiparapurqan, jinaspataq ancha mulljasqa payman ajinata tapurirqan: “¿Tata, ima ruwanaytataq munankiri?” –Nispa. Chay angeltaq payman ajinata nirqan: “Diosqa mañakusqaykita uyarisunkim, jinataq pist'achikuqkunaman yanaparinapaq ruwasqaykitapas rikullantaqmi. 5 Jope llaqtaman pitapas kachay, jinaspa Simón pimanchus Pedro nillankutaq chay runata pusamunampaq. 6 Payqa qara quñachaq ujkaq Simonpaq wasimpi qurpachasqam kachkan, pichus athun mama qucha qayllaniqpi tiyakun” –nispa. 7 Jayk'aqchus payman rimapayachkarqan chay ángel puripurqan chhikataq, Cornelioqa iskayuq jaywaqninkunata jinataq uj pallapallata pichus ancha Diosman munakuq jinataq paypaq munakusqan karqan chaytawan wajarqan, 8 rikusqanmanta tukuy imata paykunaman willarispataq Jope llaqtaman kachapurqan. 9 Qhipantin p'unchaytaq, ñaqa kuska p'unchay kachkarqan, jayk'aqchus payman wajamuqkuna Jope llaqtaniqman puriq ñanta purichkarqanku chhikataq Pedroqa wasi pata kanchaniqpi Diosmanta mañakuq chimparqan. 10 Payqa yariqasqam kachkarqan jinaspataq mikhuyta munarqan, chaywampas mikhuyta wakichapunankukamaqa, musquypijina uj rikuyta rikurqan: 11 Janaqpacha wisq'arakuqta rikurqan, jinaspataq uj athun yuraq qatanaman rijch'akuq kaypachaman uraqamuqta rikurqan, chaytaq tawantin ch'ullpaniqkunamanta jap'ichisqa uraqamurqan. 12 Chay qatanapitaq imaymana tawa chakiyuq uywakuna, pallikuna, qarawayakuna jinataq pisqukuna ima karqan. 13 Jinaspataq uj kunkata ajina niqta uyarirqan: “Pedro, jatariy; wañurachiy jinaspa mikhuykuy” –nispa. 14 Pedrotaq ajinata jaynirqan: “Manam Tatay; nuqaqa manam jayk'aqpas mana mikhuna qhilli uywakunata mikhuchkaqchu kani” –nispa. 15 Chay kunkaqa wajmanta rimapayaspa ajinata nirqan: “Imatachus Diosqa picharachkan chaytaqa ama qhillim nispa niychu” –nispa. 16 Kayqa kimsa kuti ajinata ruwakurqan, chhikamantataq chay qatanaqa wajmanta janaqpachaman chimpapurqan. 17 Chay musquypijina rikusqan imaniytataq munarqan chayta tapukuspa Pedroqa llakisqa musphaykuchkarqan, chhikataq Corneliopaq kachamusqan runakuna punkuniqman chayamurqanku, pikunachus may chhikapichus Simonpaq wasin karqan chayta yachqatasqaku. 18 Chayaspataq chaypichu uj Simón sutiyuq pimanchus Pedro nirqanku chay runa qurpachasqa karqan chayta athun kunkawan tapurikurqanku. 19 Chhikankamataq Pedroqa musquypijina rikusqampiraq yuwachkarqan, chhikataq Ch'uwa Ajayuqa payman ajinata nirqan: “Qhawariy, kimsa runakuna maskachkasunkichis. 20 Jatariy, uraqay jinaspataq paykunawan kuska mana juch'uytapas iskayakuspa puriy, imaraykuchus nuqam paykunata kachamuni” –nispa. 21 Pedrotaq uraqamuspa chay runakunaman ajinata nirqan: –Nuqam pitachus qankuna maskachkankichis chay kani; ¿imapaqtaq jamunkichisri? –Nispa. 22 Paykunataq ajinata jaynirqanku: –Pallapallakunapaq kurajkaqnin Cornelio, mayqinchus uj chiqan jinataq Diosman yupaychaq runa, pimanchus tukuy judiokuna anchata munakunku, chaypaq kachamusqanmi jamuyku. Diospaq uj angelninmi payman qanta wajaspa wasinman purinaykipaq jinaspataq pay imatachus nisqaykita uyarinampaq willasqa –nispa. 23 Chhikataq Pedroqa paykunata chay wasiman waykuchirqan, jinasptaq chay tuta paywan kuska qhiparapurqanku. Qhipantin p'unchaytaq, Pedroqa paykunawan kuska puripurqan, jinaspataq paywan kuska wakin Jope llaqtapi tiyaq wawqikunapas purillarqankutaqmi. 24 Qhipantin p'unchaytaq Cesarea llaqtaman chayarqanku, maypichus Cornelioqa wasimasinkunawan jinataq ancha munasqa wawqimasinkunawan pikunamanchus wajarisqa chaykunawan ima suyaykuchkarqanku. 25 Jayk'aqchus Pedroqa wasiman chayarqan chhikataq, Cornelioqa payman jap'iqaq lluqsimurqan, jinaspataq paypaq ñawpaqimpi yupaychanapaq killpiykukurqan. 26 Chaywampas Pedroqa ajinata nispam payman sayarichirqan: –Sayarikuy, imaraykuchus nuqaqa qanjina runallataqmi kani –nispa. 27 Paywan rimachkarqan chhikankamataq, waykuspa achkha tantasqa runakunata tariparqan. 28 Pedrotaq paykunaman ajinata nirqan: –Qankunaqa allintam yachankichis, judiokunapaq puriyninmanjinaqa manam allinchu wajniq runakunawan rimthapinaqa, manallataq paykunapaq wasinkunaman waykunapas allinchu. Chaywampas Diosmi ama pimampas qhillimarï nispa sutichanaypaq yachachiwan. 29 Chayrayku willarqawanku chhikapacham mana imatapas nispa jamurqani. Imapaqtaq wajamuwankichis chaytam yachayta munani. 30 Corneliotaq ajinata jaynirqan: –Tawa p'unchayñam kunan kikin pacha chhika, nuqa kay wasiypi kimsa pacha ch'isi Diosmanta mañakuyta ruwachkarqani, chay pachapim uj lliphipichkaq p'achayuq runa rikhurirqawan. 31 Paytaq ajinata nirqawan: ‘Cornelio, Diosqa mañakusqaykita uyarisunkim, jinataq pist'achikuqkunaman yanaparinapaq ruwasqaykitapas rikullantaqmi. 32 Jope llaqtaman pitapas kachay, jinaspa Simón pimanchus Pedro nillankutaq chay runata pusamunampaq. Payqa qara quñachaq ujkaq Simonpaq wasimpi qurpachasqam kachkan, pichus athun qucha qayllaniqpi tiyakun’ –nispa. 33 Ajinaqa kikimpachapim qan maskaqta kachamurqani, qantaq allimpuni jamuriwanki. Kunantaq kaypi tukuyninchis Diospaq ñawpaqimpi kachkanchis, jinaspataq tukuy imatachus Apu Tataqa nuqaykuman willanawaykichispaq kamachichkarqasunki chay uyariytam munayku –nispa. 34 Chhikataq Pedroqa rimayta qallarispa ajinata nirqan: –Kunankaqmi sut'impachata yachani, imaynatachus Diosqa chiqampi uj runamanta waj runamanqa manam ima mana allintapas taripachkanchu, 35 manachayqa maykaq suyupipas kachun, pikunachus payman uyarinku jinataq imachus allinkaqta ruwanku chaykunamanqa kikillanta jap'iqan. 36 Diosqa Israelpaq tunu allchhinkunaman Jesucristo pichus tukuyninkupaq Apu Tatan chayniqta uj sumaqpi kawsay willaykunata rimapayarqan. 37 Qankunaqa allintam yachankichis imachus judiokunapaq jallp'ampi ruwakuchkarqan chaykunataqa, Galileamanta qallarispa Juanpaq bawtisakunanchismi nispa nichkarqan chay chhikamantapacha. 38 Yachankichis imaynatachus Diosqa Nazaretpi kaq Jesusman atiyninwan jinataq Ch'uwa Ajayuwan junt'aykuchichkarqan chaytaqa, jinallataq Jesusqa imaynatachus allin kaqkunata ruwaspa jinataq tukuy pikunachus millay saqra supaypaq atiyninwan ñak'arichkarqanku chaykunaman alliyachispa puriykachachkarqan chaytapas yachallankichistaqmi. Kay ruwayta atirqan imaraykuchus Diosmi paywan kuska kachkarqan, 39 nuqaykutaq tukuy imakunatachus Judeaniqkunapi jinataq Jerusalenpi ruwachkarqan chaymanta sut'inchaqkunam kayku. Chhikamantataq uj chakanapi warkuykuspa wañuchirqanku. 40 Chaywampas kimsa p'unchaymanta Diosqa wañusqakuna chawpimanta kawsarichimurqan, jinaspataq nuqaykuman rikhurinampaq ruwarqan. 41 Manam tukuy llaqtaman rikhurichkarqanchu, manachayqa nuqaykuman, pikunamanchus Diosqa ñawpaqmantapacha sut'inchanaykupaq ajllikuchkasqa chaykunallamanmi rikhurirqan. Nuqaykuqa kawsarimpurqan chhikamantaqa, paywan kuska mikhurqayku jinallataq ujyarqaykupas. 42 Paytaq nuqaykuman imaynatachus Diosqa payman kawsachkaqkunajawapi jinataq wañusqakunajawapi juchanchaqninmanta tiyaykuchisqa kasqanta llaqtaman willaq purinaykupaqmi kacharqawanku. 43 Tukuy Diospaq sutimpi willaqkunaqa Jesusmanta rimapusqakuñam, jinaspataq pikunachus paypi iyaw ninku chaykunaqa payniqta juchankunamanta pampachasqa kayta jap'iqanankumanta –nispa. 44 Pedroqa rimachkarqanraq ajinaman, Ch'uwa Ajayuqa tukuy pikunachus paypaq willayninkunata uyarichkarqanku chaykunajawaman jamurqan. 45 Pedrowan kuska chayamuq judaísmo puriymanta jamuq iyaw niqkunataq, Ch'uwa Ajayupaq mana judío runakunaman qusqallataq kasqanta rikuspataq, musphallam qhiparapurqanku, 46 imaraykuchus waj rimaykunapi rimachkaqta jinataq Diosman yupaychachkaqtam uyarirqanku. 47 Chhikataq Pedroqa ajinata nirqan: –¿Kay runakunaqa nuqanchisjina Ch'uwa Ajayuta jap'iqanku chhikaqa, bawtisasqa kanankumanta jark'ayta atikunmanchuri? –Nispa. 48 Chhikamantataq Jesucristopaq sutimpi bawtisasqa kanankupaq kamachirqan. Chhikamantataq Pedroman uj p'unchaykunatawan paykunawan kuska qaynararikunampaq mañarirqanku.
1 Kachasqakuna jinataq judeapi kachkarqanku chay iyaw niq wawqikunaqa, mana judío runakunapaq Diospaq willayninta jap'iqasqankumanta yachqatarqallankutaqmi. 2 Chaywampas Jerusalén llaqtaman Pedro kutiripurqan chhikaqa, judaísmo puriymanta jamuq wakin iyaw niqkunaqa paypaq k'amikuspam chhuchhukurqanku. 3 Paymantaq ajinata tapurirqanku: –¿Imamantataq mana judío runakunaman rikuq purirqanki, jinaspataq paykunawan kuska mikhumunkiri? –Nispa. 4 Pedrotaq qallariymantapacha imakunachus ruwakuchkasqa chayta paykunaman willarirqan. Paykunamantaq ajinata nirqan: 5 –Nuqaqa Jope llaqtapi kachkarqani, Diosmanta mañakuchkarqani ajinamantaq, uj musquypijina rikuyta rikurqani: Uj athun yuraq qatanaman rijch'akuq tawantin ch'ullpankunamanta jap'ichisqa janaqpachamanta nuqa kachkarqani chay chhikaman uraqamuqta rikurqani. 6 Imakunachus chay mantillu chawpipi karqan chayta rikunapaq allinta qhawarirqani, chaypitaq imaymana tawa chakiyuq uywakuna, sach'a kurukuna, pallikuna, qarawayakuna jinataq pisqukuna imam karqan. 7 Jinaspataq uj kunka ajinata nuqaman nimuqta uyarirqani: ‘Pedro, jatariy; wañurachiy jinaspa mikhuykuy’ –nispa. 8 Nuqataq ajinata jaynirqani: ‘Manam Tatay; imaraykuchus nuqapaq simiymanqa manam jayk'aqpas mana mikhuna qhilli uywakuna mikhunaypaq waykurqanchu’ –nispa. 9 Chhikataq chay janaqpachamanta uyarikumuq kunkaqa wajmanta ajinata nispa nirqawan: ‘Imatachus Diosqa picharachkan chaytaqa ama qhillim nispa niychu’ –nispa. 10 Kayqa kimsa kutim ajinata ruwakurqan, chhikamantataq tukuy ima janaqpachaman wajmanta chimpapurqan. 11 Chay kikimpachapitaq Cesarea llaqtamanta nuqa maskanapaq kachamusqa kimsa runakuna maypichus kachkarqayku chay wasiman chayamurqanku. 12 Ch'uwa Ajayutaq mana iskayakuspa paykunawan purinaypaq kamachirqawan. Jinataq kay suqta wawqimasikunapas nuqawan kuska purillarqankutaqmi. Tukuyniyku uj runapaq wasinman waykurqayku, 13 paytaq imaynatachus uj angelta wasin ukhupi rikusqa chaytam willarqawanku, chay angeltaq sayanamanta ajinata payman nisqa: ‘Jope llaqtaman pitapas kachay, jinaspa Simón pimanchus Pedro nillankutaq chay runata pusamunankupaq; 14 Paymi imaynatachus qan, jinataq wasimasiykikunapas qhispisqa kawaqchis chayta nisunki’ –nispa. 15 Jayk'aqchus paykunaman rimapayayta qallarirqani chhikataq, Ch'uwa Ajayuqa imaynatachus qallariypi nuqanchisjawaman jamuchkarqan, kikillantataqmi paykunajawamanqa jamurqan. 16 Chhikataq imatachus Tata Jesusqa nichkarqawan chaymanta yuwatatarikurqani: ‘Sut'impipuni Juanqa unuwan bawtisarqan, chaywampas qankunaqa Ch'uwa Ajayuwan bawtisasqam kankichis’ –nispa. 17 Ajinaqa, Dioschu nuqanchis Tata Jesucristopi iyaw niqkunaman quchkawanchis chay kikillantataq paykunaman qun chhikaqa, ¿pitaq nuqa kani Diospaq munayninman thuruchakunaypaqri? –Nispa. 18 Jayk'aqchus Jerusalén llaqtapi kaq wawqikuna kaykunata uyarirqanku chhikaqa, jup'alla qhiparapuspam ajinata nispa Diosman yupaychayta qallarirqanku: –¡Ajinaqa, mana judío runakunamampas Diosqa payman kutirimunankuta munallantaqmi, ajinamanta wiñay kawsayta taripanankupaq! –Nispa. 19 Estebanpaq wañupusqan chhikamantaqa, iyaw niqkunaman qatiykachayta qallaripurqanku, chayrayku wakinkunaqa Fenicia, Chipre jinataq Antioquía llaqtaniqkunaman phawaripurqanku. Chaypitaq judiokunaman sumaq willaykunapaq yachachiyninkunata willamurqanku, chaywampas manam wakinkunakaqmanqa. 20 Chaywampas Chipremanta jinataq Cirenemanta Antioquía llaqtaman chayamuq wakin iyaw niqkunaqa, mana judío runakunaman Tata Jesuspaq sumaq willayninkunata willarqallankutaqmi. 21 Diospaq atiyninqa paykunawan kuskam kachkarqan, ajinamantam achkhayuq runakuna ñawpaq kawsayninkupi iyaw niyninkunata saqiwachaspa Tata Jesusman iyaw nipurqanku. 22 Jerusalén llaqtapi kaq iglesiamanta kaqkunaqa, kay willayta yachaspa Antioquía llaqtaman Bernabeta kacharqanku. 23 Chayaspataq Bernabeqa imaynatachus Diosqa sumaq kayninta paykunaman quchkasqa chayta rikuspaqa anchatam kusikurqan. Paykunamantaq, tukuyninku allinta sayaykuspa, tukuy sunquwan mana iskayakuspa Apu Tataman qatinankupaq kunarirqan. 24 Imaraykuchus Bernabeqa uj sumaq sunquyuq, Ch'uwa Ajayu junt'a jinataq tukuy iyawniyuq runam karqan. Ajinamanta achkha runakuna Tata Jesusman iyaw nispa qayllachakumpurqanku. 25 Kay chhikamantataq Bernabeqa Tarso llaqtaman Saulo maskaq purirqan, 26 jayk'aqchus tariparqan chhikataq, Antioquía llaqtaman pusapurqan. Chaypitaq uj wata iglesiawan kuska achkha runakunaman yachachispa kachkarqanku. Chay Antioquía llaqtapim yachaqaq qatiqkunamanqa Cristoman qatiqkuna nispa ñawpaqta sutiyarqanku. 27 Chhaqay p'unchaykunapitaq uj Diospaq sutimpi willaq runakuna Jerusalén llaqtamanta Antioquiaman purirqanku. 28 Paykunamanta ujkaq Agabo sutiyuq runa Ch'uwa Ajayupaq yuwayachisqanmanjina sayarikuspa, tukuy kaypachapi uj athun yariqachikuy kananmanta willarqan, kaytaq chiqatapunim jayk'aqchus Claudio athun suyukuna apaykachaq kachkarqan chhika junt'akurqan. 29 Chhikataq Antioquía llaqtapi kaq iyaw niqkunaqa, Judea suyuniqpi kawsakuq wawqikunaman sapa uj atisqankumanjina yanaparinapaq rimanarikurqanku. 30 Ajinata paykunaqa ruwarqanku, jinaspataq Bernabé jinataq Sauloniqta Judeapi kaq machulakunaman imatachus apthapichkarqanku chay yanapariykunata apachirqanku.
1 Chhaqay p'unchaykunapiqa, qhapaq suyu apaykachaq Herodesqa wakin iglesiapi kaqkunatam qatiykachayta qallarirqan. 2 Juanpaq wawqin Santiagotam athun kuchilluwan wañuchinankupaq kamachirqan; 3 kay ruwasqanwan judiokunaman kusichisqanta rikuspataq, Pedrota wisq'aykuchillarqantaqmi. Kaytaq mana t'amachiqniyuq t'ant'a mikhuna raymi p'unchaykunapim ruwakurqan. 4 Jap'iykurqan chhikamantataq Herodesqa tawa punta pallapallakunawan rikusqa kachkarqan chay wisq'ana wasimanmi Pedrota wisq'aykurqan, sapa punta pallapallakunataq tawamanta tawakama karqanku. Llaqtamantaq Pascua raymi qhipantinmi puskatayta yuwachkarqan. 5 Ajinamanta Pedroqa ancha qhawasqa wisq'ana wasipi kachkarqan, chaywampas iglesiapi kaqkunaqa tukuy sunqunkuwanmi payrayku Diosmanta mañakuchkarqanku. 6 Herodespaq llaqtaman puskatanan p'unchay kachkarqan chay ñawpaqin tutataq Pedroqa pallapallakuna chawpipim iskay wiskhakunawan wataykusqa puñuchkarqan, waj pallapallakunataq punkuniqpi chay wisq'ana wasita rikuchkarqanku. 7 Kaymantajina Apu Tatapaq uj angelnin chaypi rikhurirqan, chay wisq'ana wasitaq k'anchaywan junt'aykukurqan. Chay angeltaq Pedroman rijch'arquchinapaq llankharispa ajinata nirqan: “¡Usqhayta jatariy!” –Nispa. Kikimpachapitaq wiskhakunaqa Pedropaq makinkunamanta paskarakupurqanku, 8 angeltaq payman ajinata nirqan: “P'achallthapikuy jinaspataq usut'aykikunata churaykukuy” –Nispa. Pedroqa ajinata ruwarqan, jinaspataq angelqa kaytawan payman nirqan: “Mantilluykiwan llijllaykukuy jinaspataq qatimuway” –nispa. 9 Pedrotaq, chiqanchus manachayqa musquyllachus angelpaq ruwasqan karqan chayta mana yachaspa paypaq qhipanta lluqsimpurqan. Astawampas uj musquypijina rikuytapas rikuchkanman ajinatam payqa riparakurqan. 10 Chaywampas ñawpaqkaq rikuq pallapallakuna kachkarqanku chayniqman chayarqanku, chhikamantataq iskaykaq punta pallapallakuna kachkarqanku chayman, jinaspataq jayk'aqchus llaqta ñanniqman lluqsiq athun thuru punkuman chayapurqanku chhikataq, chay punkuqa sapallanmi wisq'arakupurqan. Lluqsipurqanku chhikamantataq uj juch'uytawan iskayninku llaqta ñanniqta puririspa angelqa payman sapanta saqipurqan. 11 Chhikaraqmi Pedroqa yuwatatarikuspa ajinata nirqan: “Kunankaqmi sut'intapuni Apu Tatapaq Herodesmanta jinataq tukuy judiokuna imaymana yanjay munasqawankumanta phawarichinawampaq angelnin kachamusqanta rikuni” –nispa. 12 Kaymanta yuwatatarikuspataq Pedroqa Mariapaq wasinman puripurqan, mayqinchus Juan, pitachus Marcos nillarqankutaq chaypaq maman qayllaman, maypichus achkhayuq runakuna tantarisqa ujllapi Diosmanta mañakuchkarqanku. 13 Pedrotaq llaqta ñan punkuniqmanta wajamurqan, jinaspataq uj Rode sutiyuq sipas pi wajakumuqta rikunapaq lluqsirqan. 14 Pedropaq kunkan kasqanta riqsirquspataq, anchatapunim kusirikurqan, chayraykutaq punku wisq'arachkayta ukhuniqmanraq Pedropaq punkupi kachkasqanta willaq siqaykurqan. 15 Paykunataq payman ajinata nirqanku: –¡Uma muyusqachu kapunki ichä! –Nispa. Chaywampas payqa chiqampunim nispam jaynirqan. Paykunataq ajinata nirqanku: –Manam paychu kachkanman; angelninchariqa –nispa. 16 Chhikankamataq Pedroqa punkuta takakumuchkallarqanmi. Jayk'aqchus wisq'araspa payman qhawkatarqanku chhikataq mulljakurqankum. 17 Chaywampas payqa makinwan rimaspalla paykunapaq jup'ayanankupaq rimapayarqan, jinaspataq imaynatachus Apu Tataqa wisq'ana wasimanta payta jurqumusqa chayta paykunaman willarirqan. Kaytawan nirqan: –Santiagoman jinataq wawqinchiskunaman kaymanta willamuychis –nispa. Chhikamantataq lluqsispa waj chhikaman puripurqan. 18 Jayk'aqchus qhipantin p'unchay paqartatay kapurqan chhikaqa, pallapallakunaqa paykunapura manchanata piturakupurqanku, imaraykuchus manam Pedrowan ima ruwakusqantapas yacharqankuchu. 19 Herodestaq maskamunankupaq kamachirqan, chaywampas mana taripayta atispaqa, pallapallakunaman tumpaykurqan jinaspataq wañurachisqa kanankupaq kamachirqan. Kay chhikamantataq Herodesqa Judea suyumanta lluqsipurqan jinaspataq Cesarea llaqtaman tiyakuq puripurqan. 20 Herodesqa Tiropi jinataq Sidonpi tiyaq runakunapaq phiñakusqa kachkarqan, chaykunataq paypaq ñawpaqinman purinapaq rimanarikurqanku. Paykunataq Blasto sutiyuq qhapaq suyu apaykachaq Herodespaq kurajkaq runampaq khuyapayakuyninta tariparqanku, jinaspataq payniqta sumaqpi kanankupaq mañarikurqanku, imaraykuchus Tiro jinataq Sidonwanqa qhapaq suyu apaykachaq Herodespaq jallp'anmantam imaymana rantikuykunata rantikuq karqanku. 21 Herodestaq uj chay p'unchaykunapaq paykunata wajachirqan, maypichus raymi p'achanwan p'achalliykukuspa juchanchanapaq tiyanan chhikapi tiyarikurqan, jinaspataq paykunaman uj willayta rimapayarqan. 22 Chhikataq runakunaqa ajinata waqach'akuyta qallarirqanku: “¡Kay rimachkan chayqa manam uj runachu, manachayqa uj diosmi!” –Nispa. 23 Chay kikimpachapitaq, Apu Tatapaq uj angelnin Herodespaq unqusqa wijch'urpayakunampaq ruwarqan, mana Diosman athumpi kachisqanrayku, jinaspataq kurukunapaq mikhurqusqanmi Herodesqa wañupurqan. 24 Chhikankamataq, Diospaq sumaq willayninkunaqa tukuyniqmanmi chayapuchkarqan jinataq tukuy chhikakunapim willasqa kapurqan. 25 Jayk'aqchus Bernabewan jinataq Saulowan ima ruwanankuchus Jerusalén llaqtapi karqan chayta tukuchapurqanku chhikaqa, paykunawan kuska Juanta pimanchus Marcos nillarqankutaq chaytawan pusarikuspa kutirimpurqanku.
1 Antioquía llaqtapi kaq iglesiapiqa, Diospaq sutimpi willaqkuna, jinataq yachachiqkuna imam karqanku. Paykunataq Bernabé, Simón (pimanchus Yana nispa nirqanku) Cirenepi kaq Lucio, Menahem (pichus Galilea suyu apaykachaq Herodeswan kuska uywasqa karqan) chay, jinataq Saulo ima. 2 Uj p'unchay Apu Tataman yupaychayta jinataq mikhuy jark'aqakuyta ruwachkarqanku chhikataq, Ch'uwa Ajayuqa ajinata nirqan: “Bernabetawan jinataq Saulotawan wajniqman t'ipiqaripuwaychis, mayqin llank'aypaqchus wajachkani chayta ruwanankupaq” –nispa. 3 Diosmanta mañakurqanku jinataq mikhuy jark'aqakuyta ruwarqanku chhikamantataq, makinkunata paykuna pataman jaywqatarqanku jinaspataq paykunaman kachawachapurqanku. 4 Ch'uwa Ajayupaq kachasqan, Bernabewan Saulowanqa Seleucia llaqtaniqman puripurqanku, chaypitaq qucha chawpipi kaq Chipre jallp'aniqman purinapaq yampuman chimpapurqanku. 5 Salamina qucha pataniq llaqtaman chayapurqanku chhikataq, judiokunapaq tantakunan wasinkunapi Diospaq willayninta willayta qallarirqanku. Juanqa paykunawan kuska yanapaqjina purillarqantaqmi. 6 Tukuy qucha chawpipi kaq jallp'aniqta puriykachamurqanku jinaspataq Pafos llaqtaman chayarqanku, maypichus uj judío Barjesús sutiyuq layqa runaman tariparqanku, pichus uj llulla diospaq sutimpi willaqninmi karqan. 7 Kay layqa runaqa, llaqta apaykachaq Sergio Paulowan kuska kachkarqan, mayqinchus uj ch'iki runam karqan. Chay llaqta apaykachaq runataq, Bernabeta jinataq Saulotawan wajamunankupaq kacharqan, imaraykuchus payqa Diospaq willayninkunata uyariyta munallarqantaqmi. 8 Chaywampas chay layqa runaqa griego rimaypi Elimas sutiyuqmi karqan, paytaq llaqta apaykachaq Jesusman mana iyaw ninampaq jark'ayta munarqan. 9 Chhikataq Sauloqa pichus Pablo nisqallataq karqan chayqa Ch'uwa Ajayuwan junt'a kaspa payman allimpachata qhawkatarqan 10 jinaspataq ajinata nirqan: –¡Llulla, saqra runa, Supaypaq churin, tukuy imachus allin kachkan chaypaq chhiqnikuqnin! ¿Imamantataq Apu Tatapaq chiqan ñanninkunata q'iwiytapuni munachkankiri? 11 Kunampacham Apu Tataqa asut'iykusunki: Ñawsam qhiparapunki jinaspataq uj chhika pachakuna manam intipaq k'anchaynintapas rikuyta atipunkiñachu –nispa. Chay kikimpachapim Elimasqa laqa ch'amakapi taripakupurqan, jinaspataq pipas makinmanta payman pusanampaq maskarqan ñawsa runa kapusqanrayku. 12 Llaqta apaykachaq runataq, kayta rikuspaqa Apu Tatapaq yachachiyninkunamanta musphaspam iyaw nipurqan. 13 Pabloqa wawqimasinkunawan Pafos llaqtapi yampuman chimpaspa Panfilia suyuniq Perge llaqtaman purirqanku; chaywampas Juanqa paykunata saqispa Jerusalén llaqtamanmi kutiripurqan. 14 Perge llaqtaniqta purispataq Pisidia suyuniqpi kaq Antioquía llaqtaman puripurqanku. Chaypitaq uj samarana p'unchay judiokunapaq tantakunan wasiman waykuspa tiyarikurqanku. 15 Kamachiykunata jinataq Diospaq sutimpi willaqkunapaq qilqasqankunata ñawirirqanku chhikamantataq, judiokunapaq tantakunan wasipi kaq kurajkaqkunataq paykunaman ajinata nispa wajarirqanku: –Wawqiykuna, runakunaman kallpacharinapaq ima ninaykichispas kan chhikaqa kunan niychis –nispa. 16 Chhikataq Pabloqa jatarispa jinataq makinwan jup'alla kanankupaq mañaspaqa, paykunaman ajinata nirqan: –Qankuna israelitakuna jinataq puriq runakuna pikunachus Diosman mancharispa kankichis chaykuna uyariwaychis. 17 Israel llaqtapaq Diosninqa nuqanchispaq tunu machulanchiskunata ajllikurqan; paykunawantaq jayk'aqchus puriq runakunajina Egipto llaqtapi kawsachkarqanku chhikaqa uj athun llaqtatam uqharirqan, chhikamantataq chhaqay jallp'aniqkunamantaqa atiyninwanmi paykunata jurqumpurqan. 18 Diosqa ch'usaq qasi pampaniqpi paykunapaq imaymana yanjakusqankuta tawa chunka watakunam mana ima nispa paykunaman rikuspapuni uyarqasirqan. 19 Jinaspataq Canaán jallp'aniqpi kaq qanchis llaqtakunata tukhachirqan, ajinamanta chay jallp'akunata ñawpaq machulanchiskunaman qupunampaq. 20 Tukuy kayqa uj ñaqa tawa pachaj phichqa chunkayuq watakunapim ruwakurqan. Chhikamantataq llaqta apaykachaq kurajkaq runakunata Diospaq sutimpi willaq Samuelpaq p'unchayninkunakama paykunaman qurqan. 21 Chhikataq paykunaqa uj astawan qhapaq suyu apaykachaqta paykunaman apaykachanampaq mañarqanku, Diostaq Benjaminpaq mirayninmanta jamuq Quispaq churin Saulta tawa chunka watakunapacha paykunapaq qhapaq suyu apaykachaqnin kanampaq qurqan. 22 Chhikamantataq Diosqa Saúl qhapaq suyu apaykachaq kananmanta qichuqaspaqa Davidta paykunapaq qhapaq suyu apaykachaqnin kanampaq qupurqan, paymantataq ajinatam nirqan: ‘Jesepaq churin Davidpi nuqapaq sunquyman chayasqanta jinataq paypaq tukuy ima nuqapaq munasqayta ruway munaq kasqanta taripani’ –nispa. 23 Kay kikin Davidpaq mirayninmanta jamuq tunu allchhinmi Jesusqa karqan, pimanchus rimaynin qusqanmanjina Israel suyuta qhispichinampaq Diosqa kachamurqan. 24 Manaraq Jesús jamuchkaqtin, Juanqa tukuy Israel llaqtamanmi Diosman kutirimunankupaq jinataq bawtisasqa kanankupaq willarqan. 25 Jayk'aqchus Juanqa kawsaynin tukuchay p'unchayninkunaman qayllachakumuchkarqan chhikaqa, ajinatam nirqan: ‘Manam nuqaqa qankuna yuwachkankichis chaychu kachkani; chaywampas nuqapaq qhipaymantaqa ujmi jamuchkan, pipaqchus nuqaqa manam wata runanman chayaytapas atichkanichu’ –nispa. 26 Wawqimasikuna, Abrahampaq mirayninmanta jamuq, jinataq Diosman mancharispa puriykachakuq wajniq llaqtakunamanta jamuq wawqikuna: kay qhispichiy willaykunaqa nuqanchispaqmi. 27 Imaraykuchus Jerusalén llaqtapi tiyaq runakuna, jinataq kurajkaqninkunaqa manam Jesusman jap'iqarqankuchu, manallataqmi sapa samarana p'unchaykunaqa judiokunapaq tantakunan wasikunapi Diospaq sutimpi willaqkunapaq rimayninkunata ñawirirqanku chhikapas yuwaywan japjachkarqankuchu. Ajinamantam paykuna kikin, jayk'aqchus Jesusman juchancharqanku chhikaqa Diospaq sutimpi willaqkunapaq willasqankunata junt'apurqanku. 28 Mana ima juchatapas wañuchisqa kanampaqjina paypi tariparqanku chhikapas, kikillantam Pilatoman Jesusta wañuchinankupaq mañarqanku. 29 Chhikamantataq, jayk'aqchus payjawamanta tukuy ima Qilqasqakunapi nichkarqan chayta ruwapurqanku chhikataq, chakanamanta apaqampuspa p'amp'aykumpurqanku. 30 Chaywampas Diosmi paymanqa kawsarichimpurqan. 31 Jinaspataq achkha p'unchaykunam Jesusqa pikunachus Galileamanta Jerusalén llaqtakama puriynimpi paywan kuska purichkasqaku chaykunaman rikhurirqan; kunantaq paykunam llaqtapaq ñawpaqimpi Jesusmanta willaq irkataqkunam kanku. 32 Ajinaqa nuqaykum kay sumaq willaykunata qankunaman willachkaykichis: Ñawpaq machulanchiskunaman Diospaq rimaynin qusqanta, 33 chaytaqa nuqanchis pikunachus Abrahampaq tunu allchhinkuna kanchis chaykunamanmi Diosqa junt'arqawanchis. Kaytataq Jesusman kawsarichispam ajinata ruwarqan, imaynatachus iskaykaq Salmopi ajinata nichkarqan chaymanjina: ‘Qanmi Churiy kanki; nuqa kunan p'unchay qanman kawsayta quyki’ –nispa. 34 Diosqa kawsarichinapaq ñawpaqtañam willapusqa, ajinamanta aychan mana ismuykusqa kanampaq, jayk'aqchus Qilqasqakunapi ajinata nichkarqan chhika: ‘Davidman ch'uwa jinataq chiqan rimayniy qusqaytaqa junt'asaqmi’ –nispa. 35 Chayrayku waj chhikapiqa ajinata nillantaq: ‘Manam ch'uwa jaywaqniykipaq aychan ismuykunanta saqichkankichu’ –nispa. 36 Ajinaqa, chiqampim Davidqa pikunachus p'unchayninkunapi karqanku chaykunaman imaynatachus Diosqa payman kamachirqan ajinamanjina jaywarqan, chhikamantataq wañupurqan jinaspa tatankunawan tinkuq puripurqan, jinaspataq aychanqa ismuykupurqanmi. 37 Chaywampas pimanchus Dios kawsarichichkarqan chaypaq aychankaqqa manam ismuykuchkarqanchu. 38 Ajinaqa wawqikuna, Jesusniqta juchakunapaq pampachasqa kasqanta qankunaman willasqa kachkasqa chaytaqa yachanaykichismi. 39 Payniqtam tukuy paypi iyaw ninku chaykunaqa pampachasqa kapunku, pikunachus Moisespaq kamachiyninkunamanjina mana pampachasqa kayta tariparqanku chaykunaqa. 40 Ajinaqa qhawaqarikuychis ari, imakunatachus Diospaq sutimpi willaqkuna ajinata nichkarqanku chaykuna qankunajawaman mana chayanasunkichispaqqa: 41 ‘Qankuna Diosmanta asikuspa juch'uychaqkunaqa, qhawariychis, muspharaychis jinaspataq chinkawachapuychis; imaraykuchus p'unchayniykichiskunapiqa, imaymana manchay ruwaykunatam ruwasaq, pipas willarisunkichis chhikapas, qankunaqa manam iyaw niyta atichkankichischu’ –nispa. 42 Jayk'aqchus Pabloqa wawqimasinkunawan judiokunapaq tantakunan wasimanta lluqsimpurqanku chhikaqa, jamuq samarana p'unchaypi imakunatachus nichkarqanku chaykunata wajmanta willarinankupaq paykunaqa mañarikurqanku. 43 Judiokunapaq tantakunan wasipi tantachakuyta tukuchapuqtinkutaq, achkha judiokuna jinataq judaísmo puriyman iyaw niqkuna ima Pabloman jinataq Bernabeman qatirqanku. Paykunataq sumaqta sayarikunankupaqmi ninrincharirqanku, imaraykuchus paykunaqa Diospaq munakuynimpi wajasqakunam karqanku. 44 Chay qhipantin jamuq samarana p'unchaytaq, ñaqa tukuy llaqtapacham Apu Tatapaq willayninkuna uyarinapaq tantakumurqanku. 45 Chaywampas jayk'aqchus Judiokuna chay tukuy achkha runakunata rikurqanku chhikaqa, manchayta q'inarikupurqanku jinaspataq Pabloman kutkatayta jinataq sutichjayta qallaripurqanku. 46 Chhikataq Pablowan Bernabewanqa, mana mancharispa rimaspa ajinata paykunaman jaynirqanku: –Ñawpaqtaqa qankuna pikunachus judío runakuna kankichis chaykunaman Diospaq willayninta willanaykupaq kamachisqam karqayku; chaywampas qankunachus mana jap'iqayta munachkankichis jinataq wiñay kawsaypaqpas mana chaniyuq kachkankichis chhikaqa, mana judío kachkanku chay runakunaman willaqmi puripusaqku. 47 Imaraykuchus ajinata nispam Apu Tataqa kamachiwanku: ‘Llaqtakunapaq k'anchaynintajina qhispichiyniyta tukuy kaypachapi astawan karuniq chhikakunaman apanaykipaqmi churakuyki’ –nispa. 48 Kayta uyarispataq, mana judío runakunaqa anchata kusirikurqanku, jinaspataq Apu Tatapaq willayninkunaqa allinmi nispa niyta qallarirqanku; jinataq tukuy pikunachus wiñay kawsayniyuq kanankupaq ch'ikullisqa kachkanku chaykunaqa iyaw nirqanku. 49 Ajinatam Apu Tatapaq willayninkunaqa tukuy chayniq jallp'akunapi willakupurqan. 50 Chaywampas judiokunaqa wakin sumaq sunquyuq jinataq allimpi qhawasqa warmikunawan, jinallataq llaqtapi kurajkaq runakunawan ima rimakipanakumurqanku, jinaspataq Pablota Bernabetawan qatiykachayta qallarinankupaq jinataq chayniq suyumanta qatiwachanankupaq simita sat'imurqanku. 51 Chhikataq kaykunaqa chakinkunapi jallp'a chimpasqantapas chay runakuna yachanankupaq thalarakuspa lluqsimpurqanku, jinaspataq Iconio llaqtaniqman puripurqanku. 52 Chaywampas iyaw niqkunaqa ancha kusisqa jinataq Ch'uwa Ajayu junt'am kachkarqanku.
1 Iconio llaqtapiqa Pablowan Bernabewanqa iskayninku judiokunapaq tantakunan wasinkuman waykurqanku, jinaspataq chay tukuy sumaq rimasqankuraykuqa achkhayuq judiokuna jinataq mana judío runakuna imam iyaw nirqanku. 2 Chaywampas mana iyaw nichkarqanku chay judiokunaqa, mana judío runakunata wawqikunaman mana allimpi churanankupaq simita sat'irqanku. 3 Chaywampas kachasqakunaqa achkha p'unchaykuna chaypi qhiparapurqanku, Apu Tatapi sunqunkuta churaspataq mana manchakuspam rimarqanku; Apu Tatataq imatachus paykunaqa Diospaq munakuq kasqanmanta rimachkarqanku chaytaqa rikuchiykunawan jinataq musphay ruwaykunawanmi chiqan kasqanmanta sut'incharqan. 4 Chaywampas llaqta runakunaqa t'ipi t'ipi, ujkunaqa judiokunawan kuskachakuspa, wakinkunataq kachasqakunawan kuskachakuspa kachkarqallankutaq. 5 Chhikataq judiokuna jinataq mana judiokuna ima, llaqta apaykachaq runakunawan chhuqrinchanankupaq jinataq rumiwan ch'aqirqunankupaq rimakipanarikumurqanku. 6 Chaywampas Pablowan Bernabewanqa chayta yachqatarikuspa Licaonia jallp'aniq Listra jinataq Derbe llaqtakunaman jinataq chayniq qayllakunamanmi phawaripurqanku, 7 maykunapichus sumaq willaykunata willamurqallankutaqmi. 8 Listra llaqtapiqa uj such'u runam karqan. Manam jayk'aqpas puririyta atisqachu, imaraykuchus paqarisqanmantapacham such'u karqan. Kay runaqa tiyanamanta 9 Pablopaq rimasqanta uyarichkarqan, Pablotaq payta qhawkataspa alliyasqa kanapaq ancha iyawniyuq kasqanta rikurqan. 10 Chhikataq athun kunkawan ajinata nirqan: –¡Jatarikuy, jinaspataq chakiykikunajawapi chiqanta sayarikuy! –Nispa. Chay runataq ujta t'iskurispa sayarikurqan, jinaspataq puriykachayta qallaripurqan. 11 Imatachus Pablo ruwachkarqan chayta rikuspataq, runakunaqa Licaonia rimaypi ajinata nispa waqach'akuyta qallaripurqanku: –¡Runa rijch'ayniyuq dioskunam nuqanchisman uraqamunku! –Nispa. 12 Jinaspataq Bernabetaqa Zeus sutiyuq diosmi nispa nirqanku, Pablotataq Hermes diosmi nispa sutiyarqallankutaq, imaraykuchus paymi rimaq karqan chayrayku. 13 Zeus, pichus llaqtaman waykuna chhikapi yupaychana wasiyuq karqan chaypaq sacerdotenqa, wakakunata jinataq t'ikamanta ruwasqa wallqanakunata ima apamurqan; jinaspataq payqa runakunawan kuska paykunaman uj uywa wañusqa jaywanata jaywayta munarqanku. 14 Chaywampas jayk'aqchus Bernabewan jinataq Pablowan kaymanta riparakurqanku chhikataq, p'achankunata wikharakuspa runakuna chawpiman athun kunkawan ajinata nispa chhaqruykukurqanku: 15 –¡Yaw, tatakuna! ¿Imamantataq kayta ruwachkankichisri? Nuqaykuqa qankunajina runakunallataqmi kayku. Qankunaman sumaq willaykunata willanapaq, kay mana imapaq allin ruwaykunata saqiwachapunaykichispaq, jinataq pichus janaqpachata, kaypachata, mama quchata, jinataq tukuy imakunachus chaypi kachkanku chaykunata ruwaq kawsachkaq Diosman kutirimpunaykichispaqmi jamuyku –nispa. 16 Wakin pachakunapi Diosqa sapa uj ñanninta qatinankupaq saqirqan chhikapas, 17 manam jayk'aqpas allin ruwaykunaniqta paypaq pi kasqanta rikuchiyta saqirqanchu. Imaraykuchus paymi qankunaman parata jinataq allin uriykunata apachimusunkichis, jinallataq paymi ima tukuy munakuqta mikhunaykichispaq qusunkichis ajinamanta sunqu junt'asqa kanaykichispaq –nispa. 18 Chaywampas tukuy kaykunata paykunaman nirqanku chhikapas, manam runakunapaq paykunaman wañusqa uywakuna jaywananta jark'ayta atirqankuchu. 19 Chhikataq Antioquiamanta jinataq Iconio llaqtakunamanta kaq uj judiokuna chayamurqanku, paykunataq runakunaman simita sat'ispa wajkunata yuwachipurqanku, chhikataq chay runakunaqa Pablota rumiwan ch'aqirqupurqanku, wañuchisqankuta yuwaspataq llaqta jawaniqman qatatirqumuspa aysawachampurqanku. 20 Chaywampas jayk'aqchus iyaw niqkunaqa Pablo kachkarqan chay chhikaman muyuriyta tantakumurqanku chhikataq, payqa sayaripuspa wajmanta llaqtaman kutiykupurqa. Qhipantin p'unchaytaq Bernabewan kuska Derbe llaqtaniqman lluqsimpurqanku. 21 Derbe, maypichus achkhayuq iyaw niqkunata tarimurqanku chay llaqtapi sumaq willaykunata willamurqanku chhikamantataq, Listra, Iconio jinataq Antioquía llaqtaniqkunaman kutiripurqanku. 22 Kay chhikakunapitaq iyaw niqkunata sunqucharimurqanku, jinataq iyawniypi thuru sayarikunankupaq, paykunamantaq Diospaq qhapaq suyunman waykunapaqqa ancha llakikuykunata ñak'arinanchismi nispam kunarirqanku. 23 Sapa iglesiakunapim machulakunata tiyaykuchimurqallankutaq, Diosmanta mañaripuspa jinataq mikhuy jark'aqakuyta ruwaspataq, pimanchus iyaw nichkasqaku chay Apu Tatapaq makinman jap'ichimpurqanku. 24 Pisidia suyuniqta purispataq, Panfilia suyuniqman chayapurqanku. 25 Perge llaqtapi sumaq willaykunata willarqanku, chhikamantataq Atalía llaqtaman purillarqankutaq; 26 Chhikamantataq uj yampuman chimpapuspa, Siria suyuniqpi kaq Antioquía llaqtaniqman puripurqanku. Chay llaqtapi kaq iglesiapi iyaw niqkunataq, Diosqa Pabloman jinataq Bernabeman pakanampaqpuni ancha munakuywan Diosman mañarikusqaku, ajinamanta sumaq willaykunata willasqampi ama ima mana allimpas paykunapaq kanampaq. 27 Jayk'aqchus Antioquía llaqtaman chayapurqanku chhikaqa, iglesiapi kaqkunaman tanthapimurqanku jinaspataq imakunatachus Diosqa paykunawan ruwachkasqa chaykunata willarirqanku, jinallataq imaynatachus Apu Tataqa mana judío kachkanku chay runakunaman paykunapas iyaw ninankupaq punkuta wisq'arachkasqa chayta ima willarirqanku. 28 Pablowan Bernabewantaq achkha p'unchaykuna chaypi iyaw niqkunawan kuska qhiparapurqanku.
1 Chay p'unchaykunapitaq wakin Judeamanta Antioquiaman puriq runakunaqa wawqikunaman Moisespaq churasqan kamachiymanjina circuncisión ruwayta manachus ruwachkanqaku chhikaqa manam qhispisqa kayta atinkumanchu, nispam yachachiyta qallarirqanku. 2 Pablowan Bernabewantaq chay runakunawan manchayta ch'aqwaykupurqanku, chayraykum Pablota, Bernabeta jinataq wakinkunata ima ajllispa Jerusalén llaqtapi kachkarqanku chay kachasqakunawan jinataq chayniq llaqta iglesiapi kaq machulakunawan kay ruwaymanta sut'inchamunankupaq kacharqanku. 3 Ajinaqa, Antioquía iglesiapi kaqkunapaq kachasqa kachkaspataq, Fenicia jinataq Samaria suyuniqkunata purichkaspa, imaynatachus mana judío runakunaqa Diosman qatinapaq ñawpaq puriyninkunata saqiwachapuchkasqaku chaykunata willarirqanku. Jinaspataq tukuy wawqipanakunam kay willaykunata uyarispa anchata kusirikurqanku. 4 Jayk'aqchus Pablowan Bernabewan Jerusalén llaqtaman chayarqanku chhikaqa, iglesia, kachasqakuna jinataq machulakuna imam paykunata jap'iqarqanku, jinaspataq tukuy imakunatachus Diosqa paykunawan ruwachkasqa chaytam paykunaman willarirqanku. 5 Chaywampas wakin iyaw nichkasqaku chay fariseokunaqa, sayarikuspa ajinata nirqanku: –Munakunmi pikunachus mana judío kachkanku chay iyaw niq runakunaman circuncisión ruwanaqa, jinaspataq Moisespaq kamachiyninta junt'anankupaq kamachinapasqa –nispa. 6 Chhikataq kachasqakuna jinataq machulakunapiwan imatataq kayjawamanta ruwana kanman chayta rimakipanankupaq tanthapikurqanku. 7 Anchataña ch'aqwarapurqanku chhikamantataq, Pedroqa sayarikuspa paykunaman ajinata nirqan: –Wawqipanakuna, qankunaqa allintam yachankichis, ñawpaqmantapacha Diosqa qankuna chawpimanta sumaq willaykunata mana judío runakunapaq iyaw ninankupaq willaqta ajllikusqawanmantaqa. 8 Diostaq, runakunapaq sunqunta riqsisqanraykum paykuna jap'iqapusqanta rikuchin, imaraykuchus nuqanchisman jinallataqmi paykunamanqa Ch'uwa Ajayuta qun. 9 Diosqa manam paykunataqa nuqanchiswan waj wajta qhawkatachkawanchischu, imaraykuchus sunqunkunataqa iyaw nisqankuraykuqa ch'uwachallantaqmi. 10 Kunanqa, ¿imamantataq qankunaqa iyaw niqkunaman nuqanchispaq jinataq ñawpaq machulanchiskunapaq mana apay atisqan q'ipita q'ipqaruchispa Dioswan jap'inakuyta munachkankichisri? 11 Chaymanta niqtimpas nuqanchisqa paykunajinallataqmi Tata Jesuspaq munakuyninmanta qasilla qhispisqa kasqanchista iyaw ninchis –nispa. 12 Bernabewan jinataq Pablowan imaynatachus Diosqa paykunaniqta mana judío runakuna chawpipi rikuchiykunata jinataq musphay ruwaykunata ruwachkasqa chaykunamanta willachkarqanku chhikaqa tukuyninkum jup'alla uyarirqanku. 13 Jayk'aqchus rimayta tukuchapurqanku chhikaqa, Santiagoqa ajinata nirqan: –Wawqikuna, uyaririwaychis: 14 Simonqa imaynatachus Diosqa mana judiokunaman ñawpaq kutita sumaq kayninta qusqa chayta willariwanku, chay chawpimantaqa paypaq athunchasqa kanampaq uj llaqtata ajllikuspa. 15 Kayqa Diospaq sutimpi willaqkuna qilqachkarqanku ajinamanmi kachkan, imaynatachus Qilqasqakunapi ajinata nichkan: 16 ‘Kay chhikamanta kutirimusaq, jinaspataq jalaykusqa Davidpaq ch'ujllanta wasichthapisaq; laqayankunata allichthapisaq jinaspataq wajmanta sayarichisaq, 17 ajinamanta waj runakunaqa tukuy suyukunawan pikunachus sutiyman jaywasqa kachkanku chaykunawan kuska Apu Tataman maskanankupaq. 18 Ñawpaq pachakunamanta kaykunata rikuchiq Apu Tataqa, rimaynintam qun’ –nispa. 19 “Rikusqaymanjinaqa, mana judío kachkaspa Diosman qatinapaq ñawpaq puriyninkunata saqiwachaspa jamuqkunamanqa manam mana chaniyuq llasa q'ipikunataqa q'ipqaruchichkachuwanchu. 20 Manachayqa illakunawan qhillichasqakunamanta, millay khuchi ruwaykunamanta, sipirqusqa jinataq unupi mikirqusqa uywakuna mikhunankunamanta, jinallataq yawar mikhunankunamanta jithiqanankupaq uj qilqarispa kunariywanqa allillanmi. 21 Imaraykuchus ñawpaqkunamantapacham sapa llaqtapi pikunachus Moisespaq kamachiyninkunata willaqkunaqa kan, chaykunataq judiokunapaq tantakunan wasikunapi sapa samarana p'unchaykuna ñawirikun.” 22 Kachasqakuna jinataq machulakunawanqa tukuy iglesiawan kuska paykuna chawpimanta ajllispa wakinkunata Antioquía llaqtaman Bernabewan jinataq Pablowan kuska kachanapaq uj yuwayman chayarqanku. Chaymantaq pimanchus Barsabás nichkarqanku chay Judasta, jinataq Silastawan ajllirqanku, pikunachus chay wawqikuna chawpimantaqa astawan kurajkaq runakunam karqanku, 23 paykunawantaq ajinata nichkan chay qilqasqa p'anqatam apqaruchirqanku: “Nuqayku qankunapaq wawqiykichis kachasqakuna jinataq machulakuna, mana judío pikunachus Antioquiapi, Siriapi, jinallataq Ciliciapi kawsakuq wawqikunaman napaykumuykichis. 24 Kay kikinmanta nuqaykupaq mana kamachisqayku wakin runakunapaq purisqanmanta yachayku, pikunachus qankunaman rimayninkunawan turiyasqasunkichis, jinaspataq pantasqata saqisqasunkichis. 25 Chayrayku uj yuwayman chayaspa, nuqayku chawpimanta ancha munakusqayku Bernabé jinataq Pablo wawqiykunawan kuska wakinkunata qankunaman rikuq purinankupaq ajlliyta qhawariyku, 26 pikunachus nuqanchispaq Tatanchis Jesucristorayku kawsaynin apt'akuyta mana manchaspa purjarumunku. 27 Ajinaqa Judasta jinataq Silastawan kachamuykichis: paykunam tukuy kaykunamanta sut'inchanapaq qankunawan rimakipanarinqaku. 28 Imaraykuchus Ch'uwa Ajayupaq jinataq nuqaykupaq rikusqaykumanjinaqa, manam waj llasa q'ipikunata qankunaman q'ipqaruchichkasqaykichischu, imakunatachus kunan nichkasqaykichis chaymanta niqtimpasqa: 29 Ama waj dioskunaman jaywasqa uywakunapaq aychanta mikhuchunkuchu, ama yawartapas, sipisqa uywakunapaq aychantapas mikhuchunkuchu, jinallataq ama millay khuchi ruwaykunata ruwachunkuchu. Kaykunamantachus jithiqarinkichis chhikaqa, chiqampim puriykachankichis. Kaykunata nispa napaykurimuykichis” –nispa. 30 Ajinaqa, kachawachachikupurqanku chhikamantaqa, Antioquía llaqtaniqman puripurqanku, tukuy iyaw niqkunaman tanthapispataq chay qilqasqa p'anqata jaywarqanku. 31 Jayk'aqchus wawqikuna chay qilqasqata ñawirirqanku chhikaqa, paykunapaq sunquchariy rimaykuna chay p'anqapi kasqanraykuqa anchatam kusirikurqanku. 32 Judas jinataq Silaspiwan Diospaq sutimpi willaqkuna kasqankuraykutaq, rimayninkunawan anchata sunqucharirqanku jinataq ñawpaqman puriykunankupaq wawqikunaman kunarirqanku. 33 Uj jayk'a p'unchaykunamantataq wawqikunaqa paykunaman sunqu tiyaykuy napaykuykunawan kachawachapurqanku, ajinamanta pikunachus kachamuchkasqaku chayniqman kutiripunankupaq. 34 Silasqa qhiparapuytam yuwapuchkarqan. 35 Chaywampas Pablowan Bernabewanqa Antioquía llaqtapi qhiparapurqanku, jinaspataq achkhayuq wajkunawan kuska Apu Tatapaq sumaq willayninkunata yachachispa willakuchkallarqankum. 36 Wakin p'unchaykuna uraqapuqtintaq, Pabloqa Bernabeman ajinata nirqan: –Wajmanta may llaqtakunapichus Apu Tatapaq sumaq willayninkunata willamurqanchis chay wawqikunaman imaynapi kachkasqankuta rikumunapaq purisunchis –nispa. 37 Bernabeqa pimanchus Marcos nichkallarqankutaq chay Juantam pusayta munarqan; 38 chaywampas Pabloqa manam pusayta munachkarqanchu, imaraykuchus Marcosqa Panfilia llaqtapim paykunata saqiwachapusqa, jinaspataq manam paykunawan kuska llank'aypi purichkasqachu. 39 Chayrayku paykunapura maytapuni ch'aqwaspaqa, sapa ujmi wajniqman puripuspa tukuchapurqanku: Bernabeqa Marcosta pusqarukuspa Chipre qucha chawpi jallp'aniqman purqarupurqan, 40 Pablokaqtaq Silasta ajllikuspa, Apu Tatapaq munakuyninman wawqikunapaq jap'ichisqanmanjina chay chhikamanta lluqsipurqan, 41 jinaspataq Sirianiqta, jinataq Cilicianiqta purispa iglesiakunapi wawqikunata kallpacharirqan.
1 Pabloqa Derbe jinataq Listra llaqtakunaman chayarqan, chaypitaq uj Timoteo sutiyuq iyaw niq runata tariparqan, mayqinchus uj iyaw niq judía warmipaq jinataq griego runapaq churin karqan. 2 Listrapi jinataq Iconiopi kawsakuq wawqikunaqa paymantaqa allintam rimaq karqanku. 3 Pabloqa Timoteopaq paywan kuska purinanta munarqan, chaywampas chhaqayniq suyukunapi kawsakuq judiokunawan allimpi qhawasqa kayta munasqanraykuqa, ñawpaqta circuncisiontam payman ruwachirqan, imaraykuchus Timoteopaq tatan griego kasqanmantaqa tukuyninkum yacharqanku. 4 Tukuy llaqtakunapi mayniqtachus purichkarqanku chayniqkunapiqa, kachasqakunapaq jinataq Jerusalén iglesiapi kaq machulakunapaq kunariyninkunata tukuy wawqikunaman willaspa purirqanku. 5 Ajinamanta iglesiakunaqa sumaqta iyawniypi sayarikurqanku, iyaw niq runakunataq sapa p'unchay astawan yapakumurqanku. 6 Ch'uwa Ajayuqa, Asia suyuniqkunapi sumaq willaykuna mana willakunanmanta munasqanraykuqa, Frigia jinataq Galacia suyuniqkunaman puripurqanku, 7 jinaspataq Misia suyuniq qurpa chhikaman chayarqanku. chay chhikamantam Bitinia suyuniqman waykuyta yuwachkarqanku, chaywampas Jesuspaq Ajayunqa manam paykunapaq chayniqman waykunankuta saqirqanchu. 8 Ajinaqa Misia suyuta karuniqmanta muyukipaspataq, qucha pataniq Tróade llaqtaniqman waykupurqanku. 9 Chaypitaq Pabloqa musquypijina uj rikuyta tutapi rikurqan; Macedonia suyuniqpi kawsakuq uj runata, pichus sayarikuspa ajinata nispa payman mañarikuchkaqtam rikurqan: “Macedonia suyuniqman waykurimuy jinaspa yanapariwaychis” –nispa. 10 Pabloqa chay musquypijina rikurqan chhikapacham Macedonia suyuniqman purinaykupaq wakichakurqayku, chayman sumaq willaykunata willaq purinaykupaq Diosqa wajamuchkarqawanku chayta sumaqta yachaspa. 11 Tróade llaqtamanta yampuman chimpaspa purqarurqayku, jinaspataq qucha chawpipi kaq Samotracia jallp'aniqman chiqanta puripurqayku, qhipantintaq Neápolis llaqtaman chayapurqayku. 12 Chaymantataq Filipos mayqinchus Roma llaqtapaq apaykachasqan Macedonia suyupi kaq astawan kurajkaq llaqtaman puripurqayku. Chaypitaq uj p'unchaykuna qaynararirqayku. 13 Uj samarana p'unchay llaqta jawaniq mayu qaylla chhikakunaman lluqsirqayku, ichapas judiokunapaq Diosmanta mañakunanku chhika kanman nispa. Tiyarikurqayku jinaspataq sumaq willaykunamanta chayman tantakumuchkasqaku chay warmikunaman willamurqayku. 14 Paykunamanta ujkaq Lidia sutiyuq karqan; paytaq Tiatira llaqtamanta karqan jinaspataq achkha chaniyuq puka awasqakuna ranqana qhatuyuqmi karqan. Kay Diosman yupaychaq warmimanqa, Pablopaq rimasqantam uyarichkarqan, paymantaq tukuy yuwayninta churanampaqmi Apu Tataqa sunqunta wisq'ararqan. 15 Paytaq tukuy wasimasinkunawan kuskam bawtisasqa karqan, jinaspataq nuqaykuman ajinata nispa mañarikurqawanku: –Qankunachus chiqantapuni Apu Tatapi iyawniyuq kasqayta yuwachkankichis chhikaqa, wasiyman qurpacharikuq jamuychis –nispa. Jinaspataq qhiparapunaykupaq mat'iykurqawanku. 16 Uj kuti Diosmanta mañakuna chhikaman purichkarqayku chhikaqa, uj imakunachus jamuq p'unchaykunapi ruwakuchkanqa chay willakuq ajayuyuq sipasta tariparqayku. Paytaq chay willasqankunawan achkha qulqitam wasiyuqninkunaman tantachiq karqan. 17 Kay sipasqa Pablotawan nuqaykutawan ajinata waqach'akuspa qatimuyta qallarirqawanku: –¡Kay runakunaqa Kuraq Athunkaq Diospaq jaywaqninkunam kanku, qankunamantaq qhispichiy ñanta willachkasunkichis! –Nispa. 18 Kaytataq achkha p'unchaykunañam ajinata ruwachkarqan, Pablotaq manaña uyarqasiyta atipuspa, chay sipasman waykuq ajayuman kutkatanapaq churakupurqan jinaspataq ajinata nirqan: –Jesucristopaq sutimpi chay sipasmanta lluqsinaykipaq kamachiyki –nispa. Kikin pachapitaq chay ajayuqa saqiwachapurqan. 19 Chaywampas, chay sipaspaq wasiyuqninkunaqa payniqta manaña achkha qulqi tantanayuq rikukuspaqa, Pablota jinataq Silastawan jap'iykuspa athunkaq llaqta kanchaman pusaspa llaqta apaykachaqkunapaq ñawpaqinman puskatamurqanku. 20 Juchanchaq runakunamantaq ajinata nispa puskatamurqanku: –Kay judío runakunaqa llaqtanchistam piturachkanku, 21 jinaspataq nuqanchispaq mana jap'iqay atinanchis, jinataq mana ruway atinanchis puriykunatam yachachichkanku, imaraykuchus nuqanchisqa romano runakunam kanchis –nispa. 22 Chhikataq runakunaqa paykunapaq sayarikupurqanku, jinaspataq juchanchaqkunaqa p'achankunata ch'utirquspa khirakunawan khirjanankupaq kamachirqanku. 23 Anchata khirarquspataq, wisq'ana wasiman wisq'aykumurqanku, jinaspataq chay wisq'ana wasi rikuq runaman allintapuni qhawanampaq kamachirqanku. 24 Kay kamachiyta jap'iqaspataq, wisq'ana wasi rikuq runaqa astawan ukhuniqman paykunata churaykumurqan, jinaspataq chakinkunata athun k'ullukunawan kaniykuchimurqan. 25 Chaywampas ñaqa chawpi tuta kapurqan chhikataq, Pablowan Silaswan Diosmanta mañakuchkarqanku jinataq q'uchukunata takiykuchkarqanku chhikankamataq wakin wisq'asqa runakunaqa uyarichkarqanku, 26 kaymantajinam uj manchay jallp'a kharkhatiy jamuspa wisq'ana wasipaq tiyaykuchisqa japqasiq ruminkunataraq kuyurichiyta qallarirqan. Chay chhika pachataq wisq'ana wasipaq tukuy punkunkuna wisq'arakupurqan, jinaspataq tukuy wisq'asqa runakunapaq watana wiskhankunapas kacharjakupurqanku. 27 Jayk'aqchus wisq'ana wasi rikuq runa rijch'arimurqan jinaspataq punkukuna wisq'arasqa kachkaqta rikurqan chhikaqa, athun kuchillunta jurqurququspa pay kikinmi wañunapaq allaykukuyta munarqan, imaraykuchus wisq'asqa runakunapaq phawaripusqankutam yuwarqan. 28 Chaywampas Pabloqa ajinata nispa payman waqach'arqan: –¡Ama chhuqrinchakuspa imatapas yanakuchkaychu, imaraykuchus nuqaykuqa tukuyniykum kaypi kakuchkayku! –Nispa. 29 Chhikataq chay wisq'ana wasi rikuq runaqa uj micha k'anchayta mañaspa phawakama siqaykurqan, jinaspataq manchaymanta kharkhatikuspa Pablopaq jinataq Silaspaq chakinkuna qayllaman chhuqkatakurqan. 30 Chhikamantataq jurqumuspa paykunaman ajinata tapurirqan: –Tatakuna, ¿imatataq ruwanay kanman qhispisqa kanaypaqri? –Nispa. 31 Paykunataq ajinata jaynirqanku: –Tata Jesuspi iyaw ninayki, chhikamantataq qan jinataq wasimasiykikunantin qhispiyta taripankichis –nispa. 32 Jinaspataq payman jinataq tukuy wasimpi kaqkunaman Apu Tatapaq willayninkunamanta rimapayarqanku. 33 Chay kikin tuta pachapitaq wisq'ana wasi rikuq runaqa paykunapaq chhuqrisqa chakinkunata mayllaqarirqan, jinaspataq paywan jinataq tukuy wasimasinkunapiwan bawtisasqa kapurqanku. 34 Chhikamantataq wasinman paykunata pusapurqan, chaypitaq mikhunata jaywarqan, jinaspataq pay jinataq tukuy wasimasinkunawan ima Diospi iyaw nisqankurayku ancha sunqu junt'asqa kapurqanku. 35 Qhipantin p'unchaytaq juchanchaqkunaqa uj pallapallakunata wisq'ana wasi rikuqman Pablota Silastawan kacharipunampaq kamachiyta apachirqanku. 36 Wisq'ana wasi rikuq runataq Pabloman ajinata nirqan: –Juchanchaqkunam qankuna kacharipunaypaq kamachimuwan, ajinaqa sunqu junt'asqa puripuyta atinkichismi –nispa. 37 Chaywampas Pabloqa chay pallapallakunaman ajinata nirqan: –Nuqaykuta, pikunachus romano llaqtayuq kayku chaykunamanqa manaraq ima juchatapas nuqaykupi taripachkaspa tukuy runakunapaq ñawpaqimpi khirjawanku, jinaspataq wisq'ana wasiman wisq'aykumuwanku. ¿Kunantaq pakallamantachu kachawachayta munachkankuri? ¡Manam ajina kachkanmanchu! Paykuna kikin nuqayku jurquq jamuchunku –nispa. 38 Pallapallakunaqa kay nisqankunata uyarispaqa kikinta juchanchaqkunaman willamurqanku, paykunataq romano runakuna kasqankuta yachaspaqa anchatam mulljakurqanku. 39 Ajinaqa juchanchaqkunaqa Pablomanta jinataq Silasmanta mana phiñakunankupaq mañarikuq purirqanku, jinaspataq chay ukhumanta jurqumuspa llaqtamanta lluqsipunankupaq mañarikurqanku. 40 Wisq'ana wasimanta lluqsimpuspataq Pablowan Silaswanqa Lidiapaq wasinman puripurqanku, wawqikunaman rikurimuspa jinataq kallpacharimuspaqa chayniqmanta puripurqankum.
1 Pablowan Silaswan puriyninkupiqa Anfípolis jinataq Apolonia llaqtakunaniqta purirqanku, chhikamantataq Tesalónica llaqtaman maypichus judiokunaqa uj judiokunapaq tantakunan wasiyuq karqanku chayman chayapurqanku. 2 Pabloqa puriyninmanjina judiokunapaq tantakunan wasiman purirqan, jinaspataq sapa samarana p'unchaymi kimsa kuti Qilqasqakunata allimpachata ñawirispa paykunawan rimakipamurqan. 3 Mesiasqa wañunampunim karqan, jinataq wañusqa kapusqanmantataq kawsarimunanmi karqan, nispam paykunaman sut'incharqan. Jinaspataq paykunaman ajinata nirqan: –Kay pimantachus qankunaman willachkaykichis chay kikin Jesusmi Mesiasqa –nispa. 4 Wakin judiokunaqa iyaw nispa Pabloman jinataq Silasman ujchakupurqanku. Jinallataqmi pikunachus Diosman yupaycharqanku chay achkhayuq griego runakuna jinataq achkha allimpi qhawasqa warmikunapas iyaw nipurqanku. 5 Chaywampas kaymi pikunachus mana iyaw nichkarqanku chay judiokunaman phiñarichipurqan, chayrayku llaqta ñankunapi puriykachaq saqra qilla tumaqaya runakunata tanthapimuspa llaqtata pituranankupaq mink'aykumurqanku. Jinataq Pablota Silastawan maskaspa Jasonpaq wasinta siqaykurqanku, ajinamanta kaykunata aysarqumuspa runakunaman puskatanankurayku; 6 chaypi mana taripaspataq, wasiyuq Jasonta jinataq wakin wawqikunatawan qatatirqumuspa llaqta purichiq runakunapaq ñawpaqinman ajinata waqach'akuspa puskatarqanku: –¡Kay pikunachus tukuy kaypachata pituramurqanku chaykunaqa kayman jamullasqakutaqmi, 7 Jasontaq paykunata wasimpi jap'iqasqa! ¡Tukuy kaykunaqa athun suyukuna apaykachaqpaq kamachiyninkunata manam uyarichkankuchu, imaraykuchus paykunaqa waj qhapaq suyu apaykachaqmi kan pichus Jesusmi nispam rimachkanku! –Nispa. 8 Kaykunata uyarispaqa, runakuna jinataq llaqta apaykachaqkunaqa anchata ch'aqwararqanku. 9 Chaywampas Jasonwan jinataq wakinkunawanqa kacharisqa kapunankupaq qulqita jaywaykurqanku, jinaspataq kacharisqa kapurqanku. 10 Tutaña kapuqtintaq, wawqikunaqa Pablota jinataq Silastawan Berea llaqtaniqman chhikapacham kachawachapurqanku. Chayman chayaspajinataq judiokunapaq tantakunan wasinkuman purirqanku. 11 Kay judiokunaqa, Tesalónica judiokunamanta niqtimpas astawan sumaq sunquyuqmi karqanku, chayraykutaq allin sunquwan chay willaykunata jap'iqarqanku, jinaspataq sapa p'unchaykuna Qilqasqakunata chiqapunichu kanman manachu icha chayta yachqatanapaq ñawirirqanku. 12 Ajinaqa paykuna chawpimanta achkhayuqmi iyaw nirqanku, jinallataqmi achkhayuq griego runakunamanta allimpi qhawasqa warmikuna jinataq qharikuna iyaw nirqallankutaq. 13 Chaywampas jayk'aqchus Tesalónica llaqtapi kaq judiokuna Pablopaq Berea llaqtapipas Diospaq willayninta willachkasqanta yacharqupurqanku chhikaqa, chayniqman purirqanku, jinaspataq runakunata pituraspa ch'aqwarachiyta qallarirqanku. 14 Chaywampas wawqikunaqa ama juch'uytapas suyarichispam qucha pataniqman puripunampaq phawarichirqanku, Silaswan Timoteowantaq kikin Berea llaqtapi qhiparapurqanku. 15 Pablowan puriqkunataq paywan kuska Atenas llaqtakama purirqanku. Chhikamantataq Pablowan kuska puriqkunaqa Silaswan Timoteowan usqhayta paywan tantakunankupaq kunaykunata apaspam kutiripurqanku. 16 Pabloqa, Silasta jinataq Timoteotawan Atenas llaqtapi suyachkarqan chhikaqa, chay tukuy pachachamanta llut'asqa illakunawan junt'aykusqa llaqtata rikuspaqa anchatam sunqunta nanarichikurqan. 17 Chayrayku judiokunapaq tantakunan wasipi kaq judiokunawan jinataq wakin Diosman yupaychaqkunawan ima rimaq purirqan, ajinallataqmi llaqta kanchapi tantakuq runakunawampas sapa p'unchay rimanariq purirqallantaq. 18 Ajinallataqmi wakin epicúreos jinataq estoicos nisqa wakin yachaysapa runakuna paywan rimanariyta qallarirqanku. Ujkunaqa ajinata nirqanku: –¿Imakaqmantataq kay qaqti runa rimachkanri? –Nispa. Wajkunataq ajinata nirqanku: –Wajniq dioskunamanta riqsichiq runaman rijch'akuqjinam –nispa. Kayta nirqanku imaraykuchus Pabloqa Jesusjawamanta sumaq willaykunata jinataq wañusqa kachkaspa kawsarimunamanta rimarqan. 19 Chhikataq Areópago nisqa chhikaman pusapurqanku, chaypitaq ajinata tapuykurqanku: –¿Willawankichismanchu imakaq musuq yachachiytaq nuqaykuman qan apamuchkanki chayri? 20 Imaraykuchus mana riqsisqayku yachachiykunamanta rimapayawankichis, chayraykum nuqaykuqa tukuy chaykuna ima niytataq munan chay yachayta munayku –nispa. 21 Imaraykuchus tukuy Atenas llaqtapi tiyaqkuna, jinataq wajniq llaqtakunamanta jamuspa chaypi tiyaq runakuna imaqa, musuq kaqkunamanta uyarispaqa chaymanta rimakipanallatam munaq karqanku. 22 Pabloqa Areópago chhikapi paykuna chawpipi sayarikuspa ajinata nirqan: “Atenas llaqtapi kawsakuq runakuna, tukuy rikusqaymanjina, qankunaqa ancha puriyniykichismanjina puriykachakuq runakunam kankichis. 23 Imaraykuchus qankunapaq yupaychanaykichis chhikakunata qhawarini chhikaqa, uj jaywana chhikata kay rimaykuna qilqasqayuqta taripani: ‘Mana riqsisqa Diosman’ –nispa. Ajinaqa, imatachus qankuna mana riqsispa yupaychachkankichis, chaymantam nuqaqa qankunaman willaq jamuni. 24 “Pi Dioschus kaypachata jinataq tukuy ima kaypachapi kaqkunata ruwachkarqan chaymi janaqpachapaq jinataq kaypachapaq Apu Tatanqa, payqa manam runakunapaq ruwasqan qhapaq wasikunapi kawsakuchkanchu. 25 Manallataqmi payrayku pipaq ima ruwanantapas munachkanchu, imaraykuchus paymi tukuy nuqanchiskunaman kawsayta, samayta jinataq imantinta quwanchis. 26 “Uj sapa runamanta payqa tukuy llaqtakunaman tukuchin, ajinamanta tukuy kaypachapi kawsakunankupaq; paykunamanqa jayk'a pachachus jinataq may chhikapichus kawsanankumanta ch'ikulliykusqata churan, 27 ajinamanta Diosta maskanankupaq, jinaspa ichapas imaynamanta taripankuman, chiqampi Diosqa sapa ujmanta mana karupi kachkan chhikapas. 28 Imaraykuchus Diospim kawsakunchis, kuyurinchispas jinataq kakunchispas; imaynatachus qankuna chawpimanta wakin takiy qilqaqkuna ajinata nichkarqan chhika: ‘Diosmanta jamuq tunu allchhinkunam kanchis’ –nispa. 29 Diosmanta jamuq tunu allchhinkuna kachkaspaqa, manam runakunapaq yuwasqanmanjina qurimanta, qulqimanta manachayqa rumimanta ruwasqa illakunapas kachkanman ajinata Diospaq kasqanta yuwananchischu. 30 Ñawpaq p'unchaykunapiqa Diosqa tukuyninkumanmi pampacharqan imaraykuchus runakunaqa manam ima ruwasqankunatapas yachachkarqankuchu. Chaywampas kunankaqqa tukuyninkuta jinataq tukuyniqpi payman kutirimunankupaqmi kamachin. 31 Imaraykuchus, uj paypaq ajllikusqan runaniqtam chiqan kayninwan kaypachata juchanchanampaq Diosqa uj p'unchayta ch'ikulliykun. Chayta rikuchinapaqtaq, paytam kawsarichimurqan” –nispa. 32 Chay wañusqakuna kawsarimunamanta uyarispataq, ujkunaqa asipayarqankum, wakinkunataq ajinata nirqanku: –Waj pachakunapi kay rimasqaykikunamanta uyarichkasqaykichismi –nispa. 33 Chhikataq Pabloqa paykunata saqiwachapurqan. 34 Chaywampas wakinkunaqa payta qatirirqanku jinaspa iyaw nirqanku. Chaykuna chawpipiqa Dionicio kachkarqan, pichus Areópago tantakuypi kaq runa karqan, jinallataq uj Dámaris sutiyuq warmipas jinataq wajkunapiwan ima karqanku.
1 Kay chhikamantataq Pabloqa Atenas llaqtaniqmanta lluqsispa Corinto llaqtaman puripurqan. 2 Chaypitaq Áquila sutiyuq judío runawan tinkurqanku, mayqinchus Ponto suyuniqmanta karqan. Chay ñawpaq chhikallam Áquilaqa warmin Priscilawan kuska Italia suyumanta chayamusqaku, maymantachus lluqsimunanku karqan, imaraykuchus athun suyukuna apaykachaq Claudioqa tukuy judiokuna Roma llaqtamanta lluqsipunankupaqmi kamachisqa. Pablotaq paykunata rikuq purirqan, 3 paykunajina qasi pampapi ch'ujllakuna ruwanayuq kasqanraykutaq, paykunawan kuska llank'anapaq qhiparapurqan. 4 Sapa samarana p'unchaytaq Pabloqa judiokunapaq tantakunan wasiman purirqan, maypichus tukuy judiokunaman jinataq mana judiokunaman iyaw nichiyta munaspa rimapayarqan. 5 Jayk'aqchus Silaswan Timoteowan Macedonia suyuniqmanta chayamurqanku chhikaqa, judiokunaman Jesuspaq Mesías kasqanmanta sut'inchanapaq tukuy pachantam willaykuna willanapaq Pabloqa churakupurqan. 6 Chaywampas judiokunaqa paypaq phiñarikupurqanku jinaspataq sutichjayta qallaripurqanku. Ajinaqa phiñakusqanta rikuchinapaqtaq Pabloqa p'achanta thalarakuspa paykunaman ajinata nirqan: –Qankuna kikimpaq juchaykichismi kanqa wañunamanchus purichkankichis chhikaqa; chaymantaqa manam imatapas nuqa yachachkasaqchu. Kunan p'unchaymanta ñawpaqmanqa, mana judío kachkanku chay runakunapaq chaymanmi willaq puripusaq –nispa. 7 Judiokunapaq tantakunan wasimanta lluqsimpuspataq, mayqinchus Diosta yupaycharqan jinaspataq judiokunapaq tantakunan wasi qayllapi kawsakurqan chay Ticio Justo nisqa sutiyuq runapaq wasinman puripurqan. 8 Judiokunapaq tantakunan wasimanta kurajkaq Crispotaq, tukuy wasimasinkunawan kuska Apu Tatapi iyaw nipurqan. Jinallataq Corinto llaqtamanta willaykunata uyarispa achkhayuq iyaw nirqanku jinataq bawtisasqa kapurqanku. 9 Uj tutataq musquypijina Apu Tataqa Pabloman ajinata nirqan: “Ama manchaychu; sumaq willaykunata ama jup'ayaspa willakuchkallay. 10 Imaraykuchus nuqam qanwan kuska kachkani, jinaspataq manam pipas chhuqrinchanapaq llankharisunkimanchu, imaraykuchus kay llaqtapiqa, llaqtayqa ancha athunmi” –nispa. 11 Ajinamanta Pabloqa Corinto llaqtapi uj wata kuskayuq paykuna chawpipi Diospaq willayninkunata yachachispa qhiparapurqan. 12 Chaywampas jayk'aqchus Galión Acaya suyu apaykachaq kachkarqan chay p'unchaykunapiqa, judiokunaqa Pablopaq uqharikupurqanku; juchanchana tantakuyman puskatamurqanku 13 jinaspataq suyu apaykachaqman ajinata nirqanku: –Kay runaqa Diosman yupaychanjawamantaqa manam kamachiypi imaynatachus nichkan chaymanjina runakunaman yachachichkanchu –nispa. 14 Pabloqa rimananña kachkarqan ajinamantaq Galionqa judiokunaman ajinata nirqan: –Uj athun jucha ruwasqa kanman manachayqa uj millay ruwaypas kanman chhikaqa, nuqa kikinmi qankuna judiokunaman uyarinapaq pachaytapas jurqurikuymanqa; 15 chaywampas qankunapaq rimayniykichislla, sutiykikunalla jinataq qankunapaq kamachiyniykichislla kachkan chhikaqa, qankuna kikin allich'akumuychis, imaraykuchus nuqaqa manam kaykunamanta imatapas yachayta munachkanichu –nispa. 16 Jinaspataq juchanchana tantakuy chawpimanta paykunata qatirqumpurqan. 17 Chhikataq Sóstenes sutiyuq judiokunapaq tantakunan wasipi kurajkaqninta tukuyninku jap'iykurqanku, jinaspataq chay juchanchana tantakuypaq ñawpaqimpipacha maqarqurqanku. Chaywampas Galionqa kaykunata rikuspa manam imatapas yachayta munachkarqanchu. 18 Pabloqa achkha p'unchaykunatawanraqmi Corinto llaqtapi qhipararqan. Wawqikunaman tupananchiskama nispa lluqsimpurqan chhikamantataq, Priscilawan jinataq Áquilawan kuska Siria suyuniqman puripunapaq yampuman chimpapurqanku. Cencreas llaqtapitaq, manaraq yampuman chimpapuchkaspa chujchanta q'ara umata ruturqukurqan, ajinamanta uj rimaynin qusqanta junt'anapaq. 19 Jayk'aqchus Éfeso llaqtaman chayapurqanku chhikataq, Pabloqa Priscilata jinataq Áquilatawan saqiwachaspa judiokunapaq tantakunan wasiman puripurqan, maypichus chaypi tantakuq judiokunawan rimakipamurqan. 20 Paykunaqa achkha p'unchaykunatawan qhipararinampaq mañarikurqanku, chaywampas payqa manam munarqanchu, 21 manachayqa paykunaman tupananchiskama nispaqa ajinata nispa lluqsimpurqan: “Dios munanqa chhikaqa wajmanta qankunata rikuq kutirimusaqmi” –nispa. Chhikamantataq Pabloqa yampuman chimpapuspa Éfeso llaqtamanta puripurqan. 22 Jayk'aqchus Cesarea llaqtaman chayapurqan chhikataq, Jerusalén llaqtapi kaq iglesiapi kaqkunaman napaykuriq purirqan, chhikamantataq Antioquía llaqtaniqman puripurqan. 23 Uj chhika pachakunamantaqa, wajmantam ujmanta uj Galacia jinataq Frigia chhikakunata tukuy iyaw niqkunaman kallpacharispa puriykachaq lluqsirqan. 24 Chhaqay pachakunapiqa Éfeso llaqtaman uj Apolo sutiyuq judío runam chayarqan, mayqinchus Alejandría llaqtamanta jamuqmi karqan. Payqa sumaq rimarikuq runam karqan, ajinapas Qilqasqakunataqa allintam riqsirqan. 25 Apu Tatapaq ñannimpi yachachisqam karqan, jinaspataq tukuy sunqunwan sut'inta rimaspa Jesusmanta yachachirqan, Juanpaq bawtisasqan sapallata riqsirqan chhikapas. 26 Apoloqa mana manchakuspam judiokunapaq tantakunan wasipiqa rimayta jap'ichipurqan; chaywampas Priscilawan jinataq Áquilawanqa jayk'aqchus payman uyarirqanku chhikaqa, wajniqman pusarispa Diospaq chiqan ñanninmanta sumaqpachata sut'incharirqanku. 27 Jayk'aqchus Apoloqa Acaya suyuniqman puripuyta munarqan chhikaqa, wawqikuna qapayman kallpacharirqanku, jinataq chhaqayniqpi kaq iyaw niqkunaqa payman sumaqta jap'iqarinankupaq uj qilqasqata qilqarqanku. Jayk'aqchus Acaya suyuniqman chayapurqan chhikaqa pikunachus Diospaq munakuyninmanta iyaw nisqaku chaykunaman allimpachata yanaparimurqan, 28 imaraykuchus tukuyninkupaq ñawpaqimpim judiokunawan jap'inakuspa mana jayniy atinajina chiqan sut'inchaykunawanmi paykunaman jup'ata saqirqan, jinallataq Qilqasqakunatapas sumaqta yachqataspam Jesuspaq Mesías kasqanmanta sut'incharqan.
1 Apolo Corinto llaqtapi kachkaqtinkamataq, Pabloqa urquniq chhikakunata purispa Éfeso llaqtaman chayarqan, maypichus achkha iyaw niqkunata tariparqan. 2 Paykunamantaq ajinata tapurirqan: –¿Jayk'aqchus iyaw nichkarqankichis chhikaqa, Ch'uwa Ajayuta jap'iqarqankichischuri? –Nispa. Paykunataq ajinata jaynirqanku: –Manam Ch'uwa Ajayumantaqa uj chhikatapas rimaqta uyarirqaykuchu –nispa. 3 Pablotaq paykunaman ajinata tapurirqan: –Ajinaqa, ¿imakaq bawtismutataq qankunaqa jap'iqarqankichisri? –Nispa. Paykunataq ajinata jaynirqanku: –Juanpaq bawtismuntam jap'iqayku –nispa. 4 Pablotaq paykunaman ajinata nirqan: –Arï, Juanqa pikunachus Diosman kutirichkarqanku chaykunaman bawtisarqan, chaywampas pichus paypaq qhipanmanta jamuchkarqan chayman iyaw ninankupaq nirqan, sut'inchayta munachuwan chhikaqa, Jesuspi niytam munarqan. 5 Kayta uyarispataq Tata Jesuspaq sutimpi bawtisasqa kapurqanku; 6 Jayk'aqchus Pabloqa makinkunata churqatarqan chhikaqa, paykunajawaman Ch'uwa Ajayuqa jamullarqantaqmi, jinaspataq imaymana wajniq rimaykunapi rimaspa jamuq p'unchaykuna willaykunata willarqanku. 7 Tukuy paykunataq uj chunka iskayniyuq qhari runakuna karqanku. 8 Kimsa killakunam Pabloqa judiokunapaq tantakunan wasiman purichkarqan, maypichus mana uj chhikatapas mancharikuspa sumaq willaykunata willarqan, jinataq rimarqan Diospaq qhapaq suyunniqmanta runakunaman iyaw nichiyta munaspa. 9 Chaywampas wakinkunaqa mana imata uyariyta munaspaqa manam iyaw niyta munarqankuchu, manachayqa musuq ñanmanta mana allin rimaykunata rimachkarqanku. Chhikataq Pabloqa paykunamanta jithiqaspa Tirano sutiyuq uj runapaq yachay wasinman iyaw niqkunata pusakupurqan. Chaypitaq sapa p'unchay paykunaman rimapayarqan, 10 jinaspataq iskay watakuna ajinata ruwarqan, ajinamanta tukuy pikunachus Asia suyupi kawsachkarqanku, chaykunaqa judiokuna jinataq mana judiokunapas karqanku tukuyninkum Tatapaq willayninta uyarirqanku. 11 Jinaspataq Diosqa Pabloniqta athun musphay ruwaykunata ruwarqan, 12 paykunataq Pablopaq llankhirisqan thanthakunata jinataq p'achakunata unqusqakunaman aparqanku, kay unqusqakunataq unquyninkunamanta jampisqam kapurqanku, jinataq millay saqra supaykunapas paykunamanta lluqsirqallankutaqmi. 13 Chaywampas, llaqta ñankunapi millay saqra supaykunata runamanta qatirquspa puriykachaq kachkarqanku chay wakin judiokunaqa, chay ruwayta ruwanankupaqqa, Tata Jesuspaq sutinta uqharikuyta munarqanku; ajinaqa chay millay saqra supaykunaman ajinata nirqanku: “¡Pimantachus Pabloqa rimachkan chay Jesuspaq sutimpi lluqsinaykichispaq kamachiykichis!” –Nispa. 14 Kaytam uj Esceva sutiyuq mayqinchus sacerdotekunapaq kurajkaqnin karqan chay judío runapaq qanchis churinkunaqa ruwaq karqanku. 15 Chaywampas uj kutiqa millay saqra supayqa paykunaman ajinata jaynirqan: “Jesusta riqsinim, Pablopaq pi kasqantapas yachallanitaqmi; chaywampas qankunaqa ¿pikunataq kankichisri?” –Nispa. 16 Kikimpachapitaq chay millay saqra supayniyuq runaqa paykunajawaman phawqataspa maqayta jap'ichipurqan. Anchatapuni maqarquchikuspataq paykunaqa wasimanta mana p'achayuq q'arapacha chhuqrinchasqa phawaripurqanku. 17 Tukuy Éfeso llaqtapi tiyaqkuna, judiokuna jinataq mana judiokunantinmi chayta yachapurqanku, jinaspataq manchay junt'a kapurqanku. Kayjinamantam Jesuspaq sutinqa astawan riqsisqa kapurqan. 18 Ajinallataqmi achkhayuq pikunachus iyaw nirqanku chaykunaqa, runakunapaq ñawpaqimpi tukuy ñawpaqpi mana allin ruwasqankunata willakuspa chayaramurqanku, 19 jinallatataq ñawpaqpi layqakuspa puriykachaq runakunaqa layqakunapaq qilqasqa p'anqankunata apamuspa tukuy runakunapaq ñawpaqimpi ninaman phichaykurqanku. Jayk'aqchus chay phichaykusqa p'anqakunapaq chaninta chanincharqanku chhikaqa, phichqa chunka waranqa qulqikunaman chaninqa chayarqan. 20 Ajinamantam Apu Tatapaq sumaq willayninkunaqa astawan karuniqkunaman chayapuchkarqan, jinataq atiynimpas rikuchikuchkarqallantaq. 21 Kaykuna chhikamantataq, Pabloqa Macedonia jinataq Acaya llaqtakunaman puriyta munachkarqan, ajinamanta Jerusalén llaqtakama chayanapaq. Chaywampas Jerusalén llaqtaman purisaq chhikamanta Roma llaqtaman purillasaqtaq nispa nichkallarqantaqmi. 22 Chhikataq Macedonia llaqtaman Timoteota jinataq Erastotawan iskayuq yanapaqninkunata kacharqan, paytaq chhikankamaqa Asia suyupim qhiparachkarqan. 23 Chhaqay pachakunapiqa Éfeso llaqtapi Musuq Ñanrayku uj athun ch'aqwaraymi karqan, 24 uj Demetrio sutiyuq pichus qulqimanta ruwaq runa karqan chaypaq ch'aqwthapichisqanrayku. Kay runaqa Artemisa sutiyuq diospaq wasinman rijch'akuq qulqimanta juch'uy wasi uñakunata ruwaq karqan, chaytaq paywan kuska llank'aqkunaman achkha qulqita qulqichachirqan. 25 Kay llank'aqkunaman jinataq waj pikunachus chayjina ruwaykunapi llank'aq karqanku chaykunaman tanthapimuspataq, paykunaman ajinata nirqan: “Tatakuna, qankuna allinta yachankichis, kay ruwaymantam nuqanchispaq allimpi kawsakunanchisqa. 26 Imaynatachus qankunapaq rikusqaykichis jinataq uyarisqaykichismanjinaqa, runakunapaq makinwan ruwasqa dioskunaqa manam dioschu nispam chay Pablo runaqa puriykachan; ajinamanta achkha runakunaman iyaw nichin, manam kay Éfeso llaqtallapichu, manachayqa ñaqa tukuy Asia suyuniqpi imam ajinata willaspa puriykachachkan. 27 Kayqa ancha mana allinmi, imaraykuchus qhatunchisqa qasiman tukukunman, jinallataqmi kikin athunkaq Artemisa diospaq wasimpas allimpi qhawasqa kachkaspa mana allimpi rikusqam kapunqa, ajinamantam tukuy Asia suyupi jinataq tukuy kaypachapi kay diospaq athunkayninqa juch'uychasqa kanqa” –nispa. 28 Jayk'aqchus Demetrio runapaq kay nisqanta uyarirqanku chhikaqa, anchata Pablopaq phiñarikupuspam ajinata waqach'akurqanku: “¡Jallalla efesiokunapaq diosnin Artemisa!” –Nispa. 29 Tukuy llaqtapitaq piturakuy karqan. Macedonia suyumanta jamuq Gayo jinataq Aristarco pikunachus Pablowan kuska kachkarqanku chay iskay runakunaman phawqataspa pujllana kanchakama qatatiykurqanku. 30 Pabloqa runakunawan rimanapaq chayman waykuyta munarqanmi, chaywampas iyaw niq runakunaqa manam waykuqta saqirqankuchu. 31 Asia suyupi llaqta apaykachaq runakunamanta wakinqa Pablopaq riqsisqa masinkunam karqanku, chaykunataq Pablopaq chay ukhuman ama waykunampaq ninrincharisqaku. 32 Chhikankamataq, tantakuypiqa ujkuna ujmanta waqach'akuchkarqanku, wajkunataq wajkunamanta waqach'akuchkallarqankutaq, imaraykuchus runakunaqa ancha piturasqam kachkarqanku, chaypi kaqkunamantaqa achkhayuqmi imapaq tantakumusqankutapas mana yachachkarqankuchu. 33 Chaywampas wakinkunaqa Alejandroman kay ruwaykunamanta willamurqanku, mayqinmanchus judiokunaqa tukuy runakunapaq ñawpaqinman tanqkatasqaku. Alejandrotaq makinwan jup'ayt'anankupaq willarqan ajinamanta llaqtapaq ñawpaqimpi judiokunarayku rimanapaq. 34 Chaywampas jayk'aqchus paypaq judío runa kasqanmanta riparakurqanku chhikaqa, tukuyninku ñaqa iskay pachakunapacha ajinata waqach'akurqanku: “¡Jallalla efesiokunapaq diosnin Artemisa!” –Nispa. 35 Jayk'aqchus llaqtapi kaq qilqa kamayuq runa runakunaman jup'ayachirqan chhikaqa, ajinatam nirqan: “Éfeso llaqtapi kawsakuqkuna, tukuy kaypachapim yachanku imaynatachus kay llaqtaqa athunkaq Artemisa diospaq wasin jinataq paypaq uyan lanti uj payman rijch'akuq janaqpachamanta jalaqamuchkasqa chayta kaypi waqaychananchis kasqanchismantaqa. 36 Pipas kaymantaqa manam llulla nichkanmanchu; ajinaqa ama ch'aqwaychischu jinataq ama imatapas yanakuchkaychischu. 37 Imaraykuchus kay qankunapaq apamusqaykichis runakunaqa manam Artemisa diospaq wasinta qhillichachkankuchu, manallataqmi mana allinkunatapas Artemisa diosninchispaq rimachkankupaschu. 38 Demetrio runachus jinataq paywan kuska llank'aqkunachus piwan willkatakuyta munanku chhikaqa, chaypim juchanchaqkuna jinataq juchanchana wasikunaqa kachkan, chayman purispa willkatakumuchunku ajinamanta llaqta apaykachaqkuna ñawpaqimpi qhatukumuchunku jinaspataq sapa uj imachus munachkanku chaymanta sayqatakumuchunku. 39 Qankunachus ima waj rimanaykichispas kan chhikaqa, uj tantakuypim rimakunanqa. 40 Kunan p'unchay ruwakuchkarqan chaykunawanqa llaqta pituraqmantaraq juchanchachikuchuwan, imaraykuchus kay ruwasqakunamanta tapurichikuchuwan chhikaqa manam imaniytapas atichuwanchu” –nispa 41 Kayta nispataq runakunata kachawachapurqan.
1 Chay ch'aqwaray tukuchakupuqtintaq Pabloqa wakin ninrinchariykunata qunapaq iyaw niqkunata wajarqan. Chhikamantataq paykunamanta tinkunanchiskama nispa nirispataq Macedonia suyuniqman puripurqan. 2 Tukuy chhaqayniq chhikakunata chayarqan rimayninkunawan allinta wawqikunata kallpacharispa; chhikamantataq Grecia suyuman chayapurqan, 3 maypichus kimsa killa qhipararqan. Siria suyuniqman puripunapaq yampuman chimpayta munachkaqtintaq pay jap'iykunapaq judiokuna rimanarikusqankuta yachqatakurqan. Ajinaqa jallp'aniqllata kutirinapaq purqarupurqan, Macedonia suyuniqta wajmanta purinapaq. 4 Paywan kuskataq Pirropaq churin Bereapi kaq Sópatro; Aristarco jinataq Tesalonicapi kaq Segundo; Derbepi kaq Gayo, Timoteo, Tíquino jinataq Trófimo, pikunachus Asia suyuniqmanta karqanku chaykuna ima puripurqanku. 5 Kay wawqikunaqa ñawparirqanku jinaspataq Tróade llaqtamanta suyamuchkarqawanku. 6 Mana t'amachiqniyuq t'ant'a mikhuna raymimanta qhipantin p'unchaykunaqa, nuqayku Filipos llaqtamanta yampupi lluqsimuyku, phichqa p'unchaykuna kapurqan chhikamantataq Tróade llaqtapi taripkatapurqayku, maypichus qanchis p'unchaykunatawan qhiparapuyku. 7 Samarana p'unchaymanta qhipantin p'unchayqa t'ant'a phatminapaq tantakurqayku, Pablotaq iyaw niqkunaman rimapayachkarqan. Qhipantin p'unchay puripunan karqan chayraykutaq, kuska tutakamam paykunaman rimachkarqan. 8 Wasimanta pataniqkaq wasipi tantasqa karqayku, maypichus achkha micha k'anchaykuna karqan; 9 jinaspataq uj Eutico sutiyuq wayna wasi t'uqu chhikapi tiyachkarqan. Pablopaq ancha unay rimasqanraykutaq chay waynaqa puñuyta q'ayllupusqa, uj chhikamanta anchata puñjapuspataq, chay janaq kimsakaq wasipatamantapacha t'alaqakupusqa; paymantaq wañusqatam uqharipurqanku. 10 Chhikataq Pabloqa uraqamuspa chay waynajawaman chhuqjatakurqan jinaspataq qhumaykurqan. Wawqikunamantaq ajinata nirqan: –Ama mulljakuychischu; kawsakuchkanmi –nispa. 11 Chhikamantataq Pabloqa wajmanta chimparqan, t'ant'ata phatmirqan, mikhuspataq astawan p'unchaytatamunankama rimakuchkallarqanmi. Chhikamantataq puripurqan. 12 Waynatataq kawsachkaqta pusakupurqanku, chay ruwaytaq paykunaman anchatapunim kallpacharirqan. 13 Nuqaykutaq ñawparispa, rimanarisqaykumanjina Pabloman pusariq Aso llaqtakama yampupi purirqayku, imaraykuchus payqa jallp'aniqta jamuyta munarqan. 14 Jayk'aqchus Aso llaqtapi paywan tinkurqayku chhikaqa, nuqaykuwan kuska yampuman chimpampurqan jinaspataq Mitilene llaqtaman puripurqayku. 15 Chaymanta lluqsimuyku, qhipantin p'unchaytaq Quío jallp'a chimpaniqta purichkaspa, uj p'unchaymanta qhipantin qucha pataniq Samos llaqtaman chayarqayku. Qhipantin p'unchaytaq Mileto llaqtaman chayapurqallaykutaq. 16 Ajinata purinayku karqan imaraykuchus Pabloqa Asia suyuniqpi ama anchata qhiparayta munaspa Éfeso llaqtaman manam puriyta munarqanchu; imaraykuchus Pabloqa usqhayllatam Jerusalén llaqtaman chayapuyta munarqan, ajinamanta atikuqjina kaqtinqa Pentecostés raymi p'unchay chaypi kanapaq. 17 Pabloqa Mileto llaqtapi kachkaspa Éfeso iglesiapi kaq machulakunata wajamunankupaqmi kacharqan. 18 Jayk'aqchus chayamurqanku chhikaqa paykunaman ajinata nirqan: “Qankunaqa allinta yachankichis Asia suyuman jamurqani chay qallariy p'unchaymanta imaynatachus nuqaqa puriykachani chaytaqa. 19 Llamp'u sunquwan Apu Tataman jaywaspa tukuy p'unchaykunam qankuna chawpipi, ancha waqaykunapi jinataq judiokunapaq nuqaman imaymana ruway munasqankurayku achkha yanariykunapi ima kachkarqani. 20 Chaywampas nuqaqa manam imachus qankunapaq allin kachkan chay willayta saqirpayachkarqanichu, tukuypaq ñawpaqinkunapi jinataq wasiykichispi yachachispa ima. 21 Judío runakunaman jinataq mana judío runakunaman ima Diosman kutirimunaykichispaq jinataq Tata Jesuspi iyaw ninaykichispaq nirqaykichis. 22 Kunantaq Ch'uwa Ajayupaq kamachisqan, nuqawan chaypi ima ruwakunanta mana yachaspa Jerusalén llaqtaman purichkani. 23 Uj sapallata yachani, may llaqtaman purisqaypipas Ch'uwa Ajayuqa wisq'ana wasi jinataq achkha ñak'ariykuna suyachkasunki nispam niwan. 24 Chaywampas nuqapaqqa kay kikin kawsayniyqa manam imapaqpaschu kachkan, manachayqa imatachus Apu Tataqa ‘ruway’ nichkawan chayta kusikuywan ruwanallaymi allinqa. Chaytaq Diospaq munakuynimpi sumaq willaykuna willanaypim junt'akun. 25 “Kunantaq allintam yachani, imaynatachus qankuna chawpipi Diospaq qhapaq suyunmanta willachkarqani chaykunamantaqa maykaqpas manañam astawan rikupuwankichisñachu. 26 Kayrayku niyta munaykichis, imaynatachus nuqaqa manam maykaqraykupas juchayuqjina kanichu, 27 imaraykuchus tukuy Diospaq imachus ruwanan kachkarqan chaytam mana imakaqtapas pakt'aspa willapuykichis. 28 Ajinaqa, rijch'arisqa kachkaychis jinataq tukuy iyaw niqkunapaq tantakuyninta allimpi rikuriychis, maypichus Ch'uwa Ajayuqa qankunaman michiqninkunamanta Diospaq Iglesianta sumaqpi rikunaykichispaq churasunkichis, mayqintachus kikin yawarninwanmi payqa rantikun. 29 Allinta yachani puripusqaymantaqa wajkuna millay saqra atuqkunajina iglesiata t'unarqunapaq jamunqaku. 30 Qankuna kikin chawpimantam iyaw niqkuna qatinankupaq llullakunata yachachispa sayarinqaku. 31 Qhawaqarikuychis; imaynatachus tuta p'unchay kimsa watantin sapa ujman mana sayarispa waqaywan kunarichkarqaykichis chaymanta yuwatatarikuspa. 32 “Kunantaq wawqikuna Diosman jinataq munakuynin willaykunaman jap'irichiykichis. Paymi qankunapaq sapa p'unchay astawan sumaq kanaykichispaq kallpachasunkichis, jinataq ima tukuy ch'uwa llaqtanman rimayninta quspa qusaq nichkarqan chayta qusunkichis. 33 Manam imatapas, qulqitapas pipaq p'achantapas nuqa kikimpaqqa munachkarqanichu; 34 chaymanta niqtimpas, qankuna allinta yachankichis imaynatachus kikin makiykunawan llank'aspa nuqaqa taripani, imakunatachus nuqa jinataq pikunachus nuqawan kuska kachkarqanku chaykunapaq munasqankunataqa. 35 Qankunamanqa yachachirqaykichispunim, ajina llank'anamanta jinataq pikunachus pist'achikunku chaykunaman yanaparinamantaqa, Tata Jesuspaq chhaqay rimayninkunata yuwarispa: ‘Qunapiqa astawan kusikuymi kan jap'iqanamanta niqtimpasqa’ –nispa.” 36 Kaykunata nirqan chhikamantataq Pabloqa killpiykurikuspam tukuy paykunawan kuska Diosmanta mañakurqan. 37 Tukuyninku waqarikurqanku, jinaspataq Pabloman ujllaykurispa much'aykurirqanku. 38 Jinaspataq ancha llakirisqa kachkarqanku, imaraykuchus Pabloqa manañam wajmanta rikupuwankichischu nispam paykunaman nisqa. Chhikamantataq yampu kachkarqan chay chhikakama paywan kuska purirqanku.
1 Jayk'aqchus wawqikunata Mileto llaqtaman saqiwachampurqayku chhikaqa, yampuman chimpaspa Cos jallp'aniqman chiqanta puripurqayku, qhipantin p'unchaytaq Rodas llaqtaman, chay chhikamantataq Pátara llaqtaman chayanakama. 2 Pátara llaqtapitaq Fenicia suyuniqman puriq yamputa tariparqayku jinaspataq chayman chimpapurqayku. 3 Chayniqta purichkaspataq, qucha chawpipi kaq Chipre jallp'ata rikurqayku, lluq'iniq makiman saqiwachaspa Siria suyuman chayanakama purikuchkallarqaykum. Chay yampuqa qucha pataniq Tiro llaqtapi q'ipikunata saqiwachanan kasqanraykutaq, chay llaqtaman waykurqayku. 4 Iyaw niqkunata tariparqayku, jinaspataq paykunawan kuska qanchis p'unchay qhiparapurqayku. Paykunataq Ajayupaq ninrinchasqanmanjina, Pabloman ama Jerusalén llaqtaman puriychu nispa nirqanku. 5 Chaywampas qanchis p'unchay kapurqan chay qhipantin p'unchaytaq lluqsimpurqaykum. Tukuyninku, warminkunawan jinataq wawankunawan ima llaqta jawaniqkama nuqaykuman kachawachanawankupaq jamurqanku, chaypitaq qucha pataniq pampapi killpiykurikuspa Diosmanta mañarikurqayku. 6 Chhikamantataq tinkunanchiskama nispa yampuman chimpapurqayku, paykunataq wasinkuman kutiykupurqanku. 7 Mama quchaniq puriytaqa Tiro llaqtamanta Tolemaida llaqtakama purispa tukuchapurqayku, maypichus wawqikunata napaykurirqayku jinaspataq uj p'unchay paykunawan kuska qaynararikurqayku. 8 Qhipantin p'unchaytaq lluqsipuspa Cesarea llaqtaman chayarqayku. Chaypitaq sumaq willaykuna willaq Felipepaq wasinman purirqayku, mayqinchus Jesuspaq kachasqankunapaq qanchis yanapaqninkunamanta ujkaqnin karqan, jinaspataq paywan kuska qhiparapurqayku. 9 Felipetaq tawa sipas ususikunayuq karqan, paykunataq Diospaq sutimpi willaqkunam karqanku. 10 Achkha p'unchaykunaña chaypi kachkarqayku chhikataq, Judea suyumanta Agabo sutiyuq uj Diospaq sutimpi willaq runa chayman chayamurqan. 11 Nuqaykupaq ñawpaqiykuman chayamuspataq Pablopaq chumpinta jap'ispa, chay chumpiwan makinkunata jinataq chakinkunatawan wataykukurqan jinaspataq ajinata nirqan: –Jerusalén llaqtapi judiokunaqa kay chumpi apaykachaqmanqa kayjinatam wataykunqaku jinaspataq puriq runakunaman puskatanqaku, nispam Ch'uwa Ajayuqa nin –nispa. 12 Kayta uyarispataq nuqayku jinataq Cesarea llaqtamanta kaqkunaqa Pabloman Jerusalén llaqtaman ama purinampaq mañarirqayku. 13 Chaywampas Pabloqa ajinata jaynirqawanku: –¿Imamantataq waqaspa llakichiwankichisri? Nuqaqa wakicharisqam kachkani, manam wataykusqa kanallapaqchu, manachayqa Tata Jesusrayku Jerusalén llaqtapi wañunaypaq ima wakicharisqallataqmi kani –nispa. 14 Manapuni jark'ayta atispaqa, ajinata nispam saqipurqayku: –Apu Tatapaq munaynin ruwakuchun –nispa. 15 Kay chhikamantataq wakicharikuspa Jerusalén llaqtaman puripurqayku. 16 Chaymantaq wakin Cesarea llaqtapi kaq iyaw niqkuna nuqaykuwan kuska purirqanku, pikunachus Chipre jallp'aniq Mnasón sutiyuq runapaq wasinman pusarqawanku, mayqinchus achkha watakunaña iyaw niq kasqa, pichus qurpacharinawanku karqan. 17 Jayk'aqchus Jerusalén llaqtaman chayarqayku chhikaqa, wawqikunaqa ancha kusisqa jap'iqarirqawanku. 18 Qhipantin p'unchaytaq Pablowan nuqaykuwan kuska Santiagoman rikuq purirqayku, chaypiqa tukuy machulakunapas kachkarqallankutaqmi. 19 Pabloqa napaykurirqan, chhikamantataq imakunatachus payniqta Diosqa mana judío kachkanku chay runakuna chawpipi ruwachkasqa tukuy chaykunataqa sumaqtam paykunaman willarirqan. 20 Jayk'aqchus uyarirqanku chhikaqa Diosta yupaycharqanku. Pablomantaq ajinata nirqanku: –Allipuni wawqiy, rikusqaykimanjinaqa judiokuna chawpimanta achkha waranqakunam iyaw nipunku, tukuy paykunataq Moisespaq kamachiynin qatinaqa munakumpuni nispam nichkanku. 21 Jinaspataq wajniq suyukunapi kaj judiokunamanqa, Moisespaq kamachiyninta amaña jayniychisñachu, jinataq wawaykikunaman circuncisión ruwaytapas amaña ruwanaykichisñachu, manataq puriyniykichiskunatapas qatiychisñachu nispa yachachisqaykimantam paykunaman willasqaku. 22 ¿Ajinapunichu kayri? Imaraykuchus runakunaqa jamusqaykimanta yachqatanqakum. 23 Kay ruwanaykichujinam allin kanman: Kaypiqa nuqayku chawpipi tawayuq runakuna kanku, pikunachus rimaynin qusqankuta junt'ananku kachkan. 24 Paykunamantaq qanwan kuska pusay, chhikamantataq paykunawan kuskallataq ch'uwachakumuy, chujchankunata ruturquchikunankupaq qulqita quy. Ajinamantam tukuyninku riparakunqaku imatachus qanjawamanta rimachkanku chayqa mana chiqan kasqanmanta, jinallataq Moisespaq kamachiyninta qan allimpi junt'akuchkasqaykimanta. 25 Mana judío kachkaspa iyaw ninku chaykunakajmanqa uj yuwayman chayasqaykumanta ajinata qilqayku: waj dioskunaman jaywasqa aychata ama mikhunaykichischu, yawartapas ama mikhuychischu, manataq sipirqusqa uywakunapaq aychantapas mikhullaychistaqchu, jinataq ama millay khuchi ruwaykunatapas ruwaychischu –nispa. 26 Pabloqa tawantin runakunata pusarikurqan, qhipantin p'unchaytaq paykunawan kuska ch'uwachakurqan; chhikamantataq chay rimaynin qusqan jayk'aqtaq junt'akupunqa chay willanapaq Diospaq wasinman waykurqan, chaytaq sapa paykunamanta jayk'aqtaq jaywananta qunan kanman chay niyta munan. 27 Qanchis p'unchay junt'akupunan kapurqan chhikataq, Asia suyupi kaq uj judiokuna Diospaq wasimpi Pabloman rikurqanku jinaspataq runakunata ch'aqwarachirqanku. Pablojawaman phawqataspataq, 28 ajinata waqach'akurqanku: “¡Israelitakuna yanapariwaychis! Kay runam tukuy chhikakunapi runakunaman llaqtanchisjawapi, Moisespaq kamachiyninkunajawapi jinataq kay Diospaq wasinjawapi mana allin rimaykunata yachachispa puriykachachkan chayqa. Chaywampas kunanqa uj wajniq llaqtayuq runakunata kay ch'uwa Chhikaman qhillichaspa pusaykumun” –nispa. 29 Kayta nirqanku imaraykuchus ñawpaqpiqa Éfeso llaqtapi Trófimo runawan kuska kachkaqtam rikusqaku, jinaspataq Pablopaq Diospaq wasinman pusasqanta yuwarqanku. 30 Ajinamanta, tukuy llaqtantin piturakurqanku, jinaspataq runakunaqa phawakama chayamurqanku. Pabloman jap'iykuspataq Diospaq wasinmanta chhikapacha punkunkunata wisq'aykuspa jawaniqman qatatirqumurqanku. 31 Wañurquchinapaq kachkarqanku chhikataq, pallapallakuna apaykachaq kurajkaq romano pallapalla, tukuy Jerusalén llaqta piturasqa kachkaqta yacharqan. 32 Chay kurajkaq pallapallataq pallapallankunata jinataq wakin kurajkaqkunata tanthapispa maypichus chay runakuna kachkarqanku chayman phawakama purirqan. Jayk'aqchus kurajkaq pallapallata jinataq waj pallapallankunatawan rikurqanku chhikaqa, chay runakunaqa manañam Pabloman maqapurqankuchu. 33 Chhikataq kurajkaq pallapallaqa qayllachakuspa Pabloman jap'iykupurqan, jinaspataq iskay wiskhakunawan wataykunankupaq kamachirqan. Chhikamantataq pitaq chay runa karqan jinataq ima ruwasqanmantawan tapurirqan. 34 Chaywampas ujkunaqa ujta waqach'akurqanku, wajkunataq wajta waqach'akullarqankutaq, ajinamanta chay kurajkaq pallapallaqa ancha ch'aqwaray kasqanrayku manam imamanta kasqantapas sut'inchayta atirqanchu; ajinaqa pallapallakunapaq tantakunan wasiman pusapunankupaq kamachirqan. 35 Jayk'aqchus pallapallakunapaq tantakunan wasipaq chimpanan chhikaman chayarqanku chhikaqa, pallapallakunaqa runakunapaq ancha piturakusqankuraykuqa, Pablota q'ipqarukuspam apkatananku kapurqan; 36 imaraykuchus tukuy runakuna ajinata waqach'akuspa qhipaniqmanta qatirqanku: “¡Wañuchun!” –Nispa. 37 Jayk'aqchus pallapallakunapaq tantakunan wasiman apaykupuchkarqanku chhikaqa, pallapallakuna apaykachaq kurajkaqman Pabloqa ajinata tapurirqan: –¿Uj chhikata qanwan rimarikuyta atiymanchu? –Nispa. Kurajkaq pallapallataq ajinata jaynirqan: –¿Griego rimayta yachankichu? –Nispa. 38 Chhikaqa, ¿manachu qan chhaqay Egipto llaqtamanta kaq runa, pichus chhaqay p'unchaykunapi ch'aqwanapaq sayarikuyta qallarispa ch'usaq qasi pampaniqman tawa waranqa maqanakuq runakunawan lluqsimuchkarqan chay kachkankiri? –Nispa. 39 Pablotaq payman ajinata nirqan: –Nuqaqa Cilicia suyupi kaq Tarso llaqtamanta, uj allimpi qhawasqa llaqtapi tiyakuq judío runam kani; chaywampas ama ajina kaychu, kay runakunaman rimarinayta saqirillaway –nispa. 40 Chay kurajkaq pallapallataq rimanampaq saqirqan, Pablotaq sayarikuspa makinwan runakunata jup'ayachirqan. Jayk'aqchus jup'alla kapurqanku chhikaqa, hebreo rimaypi ajinata nirqan:
1 “Wawqikuna jinataq kuraj tatakuna, imatachus nuqarayku rimarichkasaq chayta uyaririwaychis” –nispa. 2 Hebreo rimaypi rimasqanta uyarispaqa, astawanraq jup'ayarqanku. Pablotaq ajinata rimakuchkallarqanmi: 3 “Nuqaqa judío runam kani. Cilicia suyupi kaq Tarso llaqtapi paqarirqani, chaywampas kay Jerusalén llaqtapi wiñarqani, jinataq Gamalielpaq yachachisqan ñawpa machulanchiskunapaq kamachiyninkunata sumaqta jaynispa yachaqarqani. Tukuy sunquywan Diosman jaywaytapuni munarqani, imaynatachus tukuy qankuna kunan p'unchay ruwankichis ajinata. 4 Ñawpaq p'unchaykunapi kay Musuq Ñan qatiqkunamanqa wañuchinapaqpunim qatiykachaq karqani, jinaspataq qharipas kachun manachayqa warmipas kachun qatatirqumuspa wisq'ana wasikunaman wisq'aykuq karqani. 5 Athunkaq sacerdotepas jinataq tukuy machulakunapas kay ruwasqaykunamantaqa allintam yachanku. Paykunam Damasco llaqtapi tiyakuq judío wawqinchiskunapaq qilqasqa p'anqakunata qurqawanku, jinaspam chhaqayniqman iyaw niqkuna maskaq purirqani, ajinamanta kay Jerusalén llaqtaman apamuspa muchuyta rikuchinapaq. 6 “Chaywampas ñanta puriykuchkaspa Damasco qayllapiña kapurqani chhikataq, ñaqa kuska p'unchaypi, kaymantajina uj manchay janaqpacha k'anchay nuqa muyuriyta lliphipirimurqan, 7 nuqataq pampaman chhuqakurqani. Jinaspataq nuqaman ajinata niq uj kunkata uyarirqani: ‘Saulo, Saulo, ¿imamantataq qatiykachawankiri?’ –Nispa. 8 Nuqataq ajinata tapurirqani: ‘¿Tata, pitaq kankiri?’ –Nispa. Chay kunkataq ajinata jaynirqawan: ‘Nuqaqa pimanchus qan qatiykachanki chay kikin Nazaretpi kaq Jesusmi kani’ –nispa. 9 Pikunachus nuqawan kuska purichkarqanku chaykunapas k'anchayta rikurqankum, chaywampas manam nuqaman rimapayachkarqawan chay kunkakaqtaqa uyarirqankuchu. 10 Nuqataq ajinata tapurirqani: ‘¿Tata, imatataq ruwanay kanmanri?’ –Nispa. Apu Tatataq nuqaman ajinata nirqawan: ‘Jatariy, jinaspataq Damasco llaqtaman purikuchkallay. Chaypim tukuy imachus ruwanayki kanqa chayta nisunkichis.’ –Nispa. 11 K'anchaypaq lliphipiynin ñawsata saqipusqawanraykutaq, masiykunaqa makiymanta aysaspam Damasco llaqtaman pusarqawanku. 12 “Chaypitaq Ananías sutiyuq uj runa karqan, paytaq ancha khuyapayakuq jinataq Moisespaq kamachiyninkunata sumaq uyariq runam karqan; Damasco llaqtapi kawsakuq tukuy judío runakunapas paymantaqa allintam rimaq karqanku. 13 Ananiasqa nuqaman rikuq jamurqan, chayamuspataq ajinata nirqawan: ‘wawqiy Saulo, wajmanta qhawatatapuy’ –nispa. Chay kikimpachapi qhawatatapuspataq payman rikupurqani. 14 Chhikamantataq kaytawan nirqawan: ‘Tatanchiskunapaq Diosninmi paypaq munayninta riqsinaykipaq ajllikusunki, jinaspataq Jesusman rikunaykipaq jinataq kikin siminmanta kunkanta uyarinaykipaq. 15 Imaraykuchus qanmi tukuy kaypachapaq ñawpaqimpi paypaq sut'inchaqnin kanki, imatachus rikurqanki jinataq uyarirqanki chaytam willanki. 16 Kunantaq amaña astawan suyaychu. Jatariy, bawtisakuy, jinaspataq juchaykikunamanta Apu Tatapaq sutimpi mayllaqakuy’ –nispa. 17 “Jayk'aqchus Jerusalén llaqtaman kutimpurqani chhikaqa, Diospaq wasinman mañakuq purirqani, jinaspataq uj musquypijina rikuyta rikurqani. 18 Apu Tata ajinata nuqaman niqta rikurqani: ‘Usqhayllata Jerusalén llaqtamanta lluqsiy, imaraykuchus manam imatachus nuqamanta rimachkanki chaytaqa uyarichkanqakuchu’ –nispa. 19 Nuqataq payman ajinata nirqani: ‘Tata, paykuna yachanku, tukuy judiokunapaq tantakunan wasikunaman purispa qampi iyaw niqkunata nuqaqa wisq'ana wasikunaman wisq'anapaq aysaramusqaymanta jinataq paykunaman maqasqaymantaqa, 20 jayk'aqchus qanmanta willaq Esteban jaywaqniykita wañurquchichkarqanku chhikaqa, nuqa kikin chaypi wañuchinankupaq kallpachaspa kachkarqani, pikunachus wañuchichkarqanku chaykunapaq p'achankunatapas nuqallataqmi wañuchinankukama rikuchkarqani’ –nispa. 21 Chaywampas Apu Tataqa nuqaman ajinatam nirqawan: ‘Purqaruy, imaraykuchus karuniq llaqtakunamanmi kachasqayki’ –nispa.” 22 Kay chhikakamam payman tukuy chaykuna rimaqta uyarirqanku; chaywampas chhikaqa ajinata waqach'akuyta qallarirqanku: “¡Kay runaqa manam kawsananchu! ¡wañunanmi!” –Nispa. 23 Astawan waqach'akuchkarqanku jinataq p'achankunatapas jallp'a q'usñichkaqta thalarakuchkarqanku chhikataq, 24 kurajkaq pallapallaqa, paykunapaq tantakunan wasiman Pablota aysaykuchirqan, jinaspataq khirjamunankupaq kamachirqan, ajinamanta imamantataq runakunaqa payjawa chay tukuyta waqach'akurqanku chayta rimarquchinapaq. 25 Chaywampas khirjanapaq wataykupurqankuña chhika, Pabloqa chaypi kachkarqan chay kurajkaq pallapallaman ajinata tapurirqan: –¿Qankunaqa uj romano llaqtayuq runaman manaraq juchanchachkaspa khirjanapaq atiyniyuqchu kankichisri? –Nispa. 26 Kayta uyarispataq kurajkaq pallapallaqa ujkaq pallapallakuna apaykachaq kurajkaq pallapallaman ajinata nispa willamurqan: –¿Imatataq ruwankiri? Kayqa romano llaqtayuq runam kasqa –nispa. 27 Chhikataq pallapallakuna apaykachaq pallapallaqa Pabloman qayllachakuspa ajinata tapurirqan: –¿Chiqapunichu qan romano llaqtayuq runa kankiri? –Nispa. Pablotaq payman ajinata jaynirqan: –Arï –nispa. 28 Kurajkaq pallapallataq payman ajinata nirqan: –Nuqaqa achkha qulqita romano llaqtayuq runa kanaypaq tukuykurqani –nispa. Pablotaq ajinata jaynirqan: –Nuqakajqa paqarisqaymantapacham romano llaqtayuq runa kani –nispa. 29 Kaywanqa pikunachus Pabloman khirjanapaq suyachkarqanku chaykunaqa paymanta jithiripurqankum; kikin kurajkaq pallapallantinmi romano llaqtayuq runa kasqanrayku wataykusqanmanta mancharipurqan. 30 Qhipantin p'unchaytaq kurajkaq pallapallaqa, imakaqmantapunitaq judiokunaqa Pabloman tumpaykuchkarqanku chaymanta sumaqpachata yachqatanapaq kurajkaq sacerdotekunata jinataq tukuy Athunkaq Tantakuyta tanthapimunankupaq kamachirqan. Chhikamantataq Pablota paskaramuspa pusarqumunankupaq kamachispa paykunapaq ñawpaqinkuman churarqan.
1 Pabloqa tukuy Athun Tantakuypi kaqkunaman qhawkatarqan jinaspataq paykunaman ajinata nirqan: –Wawqikuna, nuqaqa kunan p'unchaykamam Diospaq ñawpaqimpi chiqan sunquyuq kawsakuni –nispa. 2 Chhikataq Ananías sutiyuq Athunkaq sacerdote karqan chayqa, pikunachus Pablo qayllapi kachkarqanku chaykunaman Pablopaq siminmanta t'aqllimunankupaq kamachirqan. 3 Chaywampas Pabloqa ajinata jaynirqan: –¡Qan puraj uyamanqa Diosmi maqaykusunki! Qanchus chay chhikapi kamachiykunamanjina nuqaman juchanchanapaq tiyaykuchkanki chhikaqa, ¿imamantataq kamachiykunata mana uyarispa nuqaman maqamuqta kachamunkiri? –Nispa. 4 Chaypi kachkarqanku chaykunataq payman ajinata nirqanku: –¿Ajinatachu Diospaq Athunkaq sacerdotenman juch'uychankiri? –Nispa. 5 Pablotaq ajinata nirqan: –Wawqikuna nuqaqa manam Athunkaq sacerdote kasqanta yachachkarqanichu; imaraykuchus Qilqasqakunapiqa ajinatam nin: ‘Ama qhinchachaychu pichus llaqtaykita apaykachachkan chaymanqa’ –nispa. 6 Chhikamantataq, wakin pikunachus Tantakuypi kachkarqanku chaykunapaq saduceokuna jinataq fariseokuna kasqankumanta riparakuspataq Pabloqa athun kunkanwan ajinata nirqan: –Wawqikuna, nuqaqa fariseokunapaq mirayninmanta fariseo runam kani; jinaspataq wañusqakunapaq kawasirimunankuta iyaw nisqayraykum juchanchachkawanku –nispa. 7 Pabloqa kaykunata nirqan chhikapacham fariseokuna jinataq saduceokunapiwan paykunapura ch'aqwarayta qallaripurqanku, ajinamantam chay tantakuyqa t'ipinjakupurqan. 8 Imaraykuchus saduceokunaqa wañusqakuna manam kawsarimunkumanchu nispam niq karqanku, jinataq manam angelkunapas ajayukunapas kanchu nispa nirqallankutaq; chaywampas fariseokunakaqqa tukuy kaykunapim iyaw nirqanku. 9 Tukuyninku waqach'akurqanku; jinaspa wakin Diospaq kamachiynin yachachiqkuna, pikunachus fariseo karqanku chaykunaqa, jatarispa ajinata nirqanku: –Kay runaqa manam ima mana allinkunatapas ruwachkanchu; ichapas uj ajayu manachayqa uj ángel payman rimapayarqan –nispa. 10 Runakunapaq piturakusqanku astawan manchayjina kapuqtintaq, kurajkaq pallapallaqa Pabloman ancha maqarqunankuta mancharqan, chayrayku uj pallapallakunata wajamunankupaq kamachirqan, ajinamanta chay ukhumanta Pablota jurqumuspa pallapallakunapaq tantakunan wasiman wajmanta apapunankupaq. 11 Qhipantin tutataq, Apu Tataqa Pabloman rikhurispa ajinata nirqan: “Kallpacharikuy Pablo, imaynatachus nuqamanta kay Jerusalén llaqtapi willachkanki, ajinallatataqmi Roma llaqtapiqa willanayki kanqa” –nispa. 12 Qhipantin p'unchayqa wakin judiokuna Pabloman wañuchinapaq uj yuwayman chayarqanku, jinaspataq payman wañuchinakamaqa mana mikhunapaq jinataq mana ujyanapaq Diospaq sutimpi rimayninkuta qurqanku. 13 Chayjina Diospaq sutimpi rimaynin quqkunaqa tawa chunka kuraj runakunam karqanku. 14 Paykunataq kurajkaq sacerdotekuna jinataq judiokunapaq machulankuna qayllaman purirqanku jinaspataq ajinata paykunaman nirqanku: –Nuqaykuqa Diospaq sutimpi rimayniykuta quyku, manachus Pablota wañuchisaqku chhikankamaqa manam ima mikhuytapas mallirisaqkuchu. 15 Kunantaq qankuna, jinataq wakin Athunkaq Tantakuypi kaqkunawan ima kurajkaq pallapallaman Pablopaq chay juchanmanta sumaqpachata yachqatasaqku nispa chay tumpawan q'aya pusamunampaq mañaychis; nuqaykutaq manaraq chayamuchkaqtin ask'amalla wañurquchinapaq suyachkasaqku –nispa. 16 Chaywampas Pablopaq panampaq churin chay nisqankumanta yachqatarqan jinaspataq pallapallakunapaq tantakunan wasiman willaq purirqan. 17 Pablotaq ujkaq kurajkaq pallapallaman wajaspa ajinata nirqan: –Kay waynata pallapallakuna apaykachaq kurajkaq pallapalla qayllaman pusariy, imaraykuchus uj willananmi kan –nispa. 18 Chay pallapallataq kurajkaq pallapalla qayllaman pusaspa ajinata nirqan: –Jap'iykusqa Pabloqa nuqaman wajaspa kay waynata qan qayllaman pusamunaypaq mañarikuwan, imaraykuchus payqa qanman uj willananmi kan –nispa. 19 Kurajkaq pallapallaqa chay waynata makinmanta jap'irqan jinaspataq wajniqman pusaspa payman ajinata tapurirqan: –¿Imaniytataq munawankiri? –Nispa. 20 Chay waynataq ajinata payman nirqan: –Judiokunaqa, Pablota Athunkaq Tantakuypaq ñawpaqinman chay juchanmanta sumaqpachata yachqatasaqku nispa chay tumpawan q'aya pusanaykipaq uj yuwayman chayaspam qanman mañasunkichis. 21 Chaywampas chaytaqa ama uyariychu, imaraykuchus uj tawa chunka achkha runakuna pakaykukuspa suyachkasunkichis, jinaspataq Diospaq sutimpim rimayninkuta qunku, manam mikhunqakuchu, manataq ujyanqakupaschu Pabloman wañuchinakamaqa; kunantaq ask'amallam kachkanku qampaq jayninaykikamaqa. 22 Chhikataq kurajkaq pallapallaqa waynaman chay willasqanmanta ama pimampas ninampaq kamachispa kachawachapurqan. 23 Pallapallakuna apaykachaq kurajkaq pallapallaqa iskay kurajkaq pallapallankunata wajarqan, jinaspataq iskay pachaj chakipi puriq, qanchis chunka uywakunapi puriqkunata jinataq iskay pachaj athun ari k'aspikunayuq pallapallakunata wakichamunankupaq, jinaspataq isqun pacha tutapi Cesarea llaqtaman purinankupaq kamachirqan. 24 Chaywampas Pablopaq sillanampaq uywata wakichamunankupaq, jinataq k'uchi kawsachkaqta Félix llaqta apaykachaqpaq ñawpaqinman apapunankupaq kamachirqan. 25 Paykunawan kuskataq uj qilqasqa p'anqata apachirqan, chaytaq ajinata nirqan: 26 “Claudio Lisiasmanta, may athunchasqa llaqta apaykachaq Felixman: napaykuykuna. 27 Judiokunaqa kay runata jap'iykusqaku jinaspataq wañurquchipunankum karqan, chaywampas jayk'aqchus uj romano llaqtayuq runa kasqanmanta yachqatarqani chhikaqa, pallapallaykunawan purispa kacharichimurqani. 28 Imakaqmanta juchanchasqankuta yachayta munaspataq, judiokunapaq Athunkaq Tantakuyninman pusarqani, 29 chaypitaq paykunapaq kamachiyninkunamanta juchanchasqankuta yachqatamuni; chaywampas juchanqa manam wañuchinapaqjinachu kachkarqan, manataq wisq'ana wasiman wisq'aykunapaqjinapaschu kachkan. 30 Chaywampas judiokunaqa pay wañurquchinapaq rimanthapinakusqankuta yachaspataq, chaypi qanman apachimpuyki, jinataq pikunachus juchanchachkanku chaykunamanqa qampaq ñawpaqiykipi imachus payjawapi kachkan chayta allich'akumunankupaq mañani” –nispa. 31 Pallapallakunaqa imaynatachus kamachiyta jap'iqarqanku chaymanjinam Pablota jap'iykuspa Antipatris llaqtaman tuta apapurqanku. 32 Qhipantin p'unchaytaq chakipi puriq pallapallakunaqa kutirimurqanku, uywakunapi puriqkunataq Pablowan kuska maytachus chayananku karqan chayman puriykupurqanku. 33 Cesarea llaqtaman chayaspataq llaqta apaykachaqman qilqasqa p'anqata jaywarqanku, jinataq Pablotawan puskatapurqanku. 34 Qilqasqa p'anqata ñawirispataq llaqta apaykachaq runaqa, Pabloman may llaqtayuq kasqanmanta tapurirqan; Cilicia suyumanta kasqanta yachaspataq, 35 payman ajinata nirqan: –Jayk'aqchus qan tumpaykuq runakuna jamunqaku chhikam qanman uyarisqayki –nispa. Chhikamantataq Herodespaq qhapaq wasimpi allin qhawasqata churamunankupaq kamachirqan.
1 Phichqa p'unchay kapurqan chay qhipantintaq, Ananías Athunkaq sacerdoteqa wakin machulakunawan jinataq Tértulo sutiyuq uj sayqatakuq runawan ima Cesarea llaqtaman chayamurqan. Kaykunaqa llaqta apaykachaq runapaq ñawpaqinman Pablota tumpaykuspa juchanchaykunapaqmi jamurqanku. 2 Jayk'aqchus Pablota apamurqanku chhikaqa, Tértulo runa Pabloman tumpaykuspa juchanchayta qallarirqan, Felixman ajinata nispa: –Llaqta apaykachaq tata, qanraykum sumaqpi kawsakuy kapuwanku, jinataq qampaq yachayniykimanjina uj yuwayman chayasqaykipim, kay suyupi imaymana achkha allin ruwaykuna ruwakun. 3 May athunchasqa Félix, tukuyniqkunapim kaykunataqa ancha yuspärayta quspapuni nuqaykuqa jap'iqayku. 4 Chaywampas pachaykita ama anchata apaqanapaq, uj chhikanta uyaririnawaykichista mañarikuykichis. 5 Kay runapaq uj ancha mana allin llaqta pituq runa kasqanta taripayku, jinataq tukuy kaypachapi judiokunata t'ipinjachispa puriykachan, jinallataq nazarenokunapaq lluq'iniq ñan puriypaq kurajkaqnin kasqantapas yachallaykutaqmi. 6 Ajinallatataqmi Diospaq wasintapas qhillichayta munachkarqan, chayraykum nuqaykuqa jap'iykurqayku, jinaspataq kamachiyniykumanjina juchanchayta munarqayku; 7 chaywampas pallapallakuna apaykachaq Lisias siqaykumuspa kallpawan qichurakuwanku, jinaspataq pikunachus juchanchachkarqanku chaykunaqa qampaq ñawpaqiykiman jamunaykupaq nirqawanku. 8 Tukuy imamantachus juchanchachkayku chay chiqan kasqanmanta yachanapaq qan kikin tapuykuwaq –nispa. 9 Chaypi kachkarqanku chay judiokunaqa, chay kikillantataq ajinapunim nispa kallpachachkarqanku. 10 Chhikataq llaqta apaykachaq runaqa, Pablopaq rimanampaq makinwan rikuchirqan, Pablotaq ajinata nirqan: –Qampaq ñawpaqiykipi tukuy sunquywan nuqamanta sayarikusaq, imaraykuchus ñawpaq watakunamantapacha qampaq kay suyupi juchanchaqnin kasqaykimantaqa allinta yachani. 11 Qan kikin yachqatawaq chhikaqa, ñaqa chunka iskayniyuq p'unchayllaraqmi Jerusalén llaqtaman Diosman yupaychaq chayamuni. 12 Manam piwan ch'aqwachkaqtapas, Diospaq wasimpi, judiokunapaq tantakunan wasikunapipas, manataq llaqtamanta wajniq chhikakunapipas runakunata piturachkaqta taripachkarqawankuchu. 13 Kay runakunaqa imamantachus juchanchachkawanku chaymantaqa, manam sut'inchayta atichkawankumanchu. 14 Chaywampas kaykaq chiqan kasqanmanta rimarqusaq: Musuq Ñanmanjina tataykunapaq Diosninman jaywani, mayqintachus kay runakunaqa lluq'iniq puriy ñanmi nispa sutichanku, imaraykuchus tukuy imachus kamachiy p'anqakunapi jinataq Diospaq sutimpi willaq runakunapaq qilqasqan kachkan chaykunapim iyaw nini. 15 Nuqapas paykunajinallataq wañusqakunapaq kawsarimunankumanta Diospi suyay sunqu kachkani, sumaq runakunapas manachayqa saqra runakunapas kachunku. 16 Chayrayku Diospaq ñawpaqimpi jinataq runakunapaq ñawpaqimpipas sumaq allin pichasqa sunquyuqpuni kayta munachkani. 17 “Wajniq chhikakunapi achkha watakuna puriykachamurqani chhikamantaqa, mañjakuqkunaman qurinapaq jinataq jaywanayta qunapaq llaqtayman kutirimurqani. 18 Kayta ruwachkarqani, ajinaman Asia suyuniqmanta judiokuna sumaq ch'uwacharisqata Diospaq wasimpi tariparqawanku, manam achkha runakunayuq kachkarqanichu, manataq piturachkarqanipaschu. 19 Chaykunakaqmi, ima juchatapas nuqapi taripanku chhikaqa ñawpaqiypi juchanchanapaq kayman irkataq jamunankuqa. 20 Manachayqa, jayk'aqchus Athunkaq Tantakuypaq ñawpaqimpi kachkarqani chhikaqa, ima juchatachus nuqapi taripachkarqanku chaytaqa kaypi kachkanku chaykuna nichunku ari. 21 Paykunapaq ñawpaqimpiqa uj kuti athun kunkawan ajinata nispa rimarqusqallaymi kan: ‘Kunan p'unchay wañusqakunapaq kawsarimunankumanta iyaw nisqayrayku qankunaqa juchanchachkawankichis’ –nispa.” 22 Kayta uyarispataq llaqta apaykachaq Felixqa, Musuq Ñanmanta allin yachqatasqa kasqanraykuqa, chay ch'aqwayta mana allich'asqatam saqipurqan, jinaspataq paykunaman ajinata nirqan: –Jayk'aqchus pallapallakuna apaykachaq Lisias jamunqa chhikam kay ch'aqwayniykichismanta allimpachata yachqatasaq –nispa. 23 Jinaspataq Felixqa kurajkaq pallapallaman Pablopaq wisq'asqalla kachkanampaq kamachirqan, chaywampas munasqanmanjina wisq'ana wasimanta uj chhikata lluqsinampaq jinataq waykunampaq jinallataq masinkunapas payman jaywaq jamunankupaq kamachirqan. 24 Uj p'unchaykuna uraqapurqan chhikamantataq Félix llaqta apaykachaq runaqa warmin Drusila pichus judía karqan chaywan kuska wajmanta chayamurqan. Jinaspataq Pabloman wajamunankupaq kamachirqan, paytaq Pablopaq rimaynimpi imaynatachus Jesucristopi iyawniyuq kanamanta uyarirqan. 25 Chaywampas Pabloqa jayk'aqchus uj chiqan kawsakuymanta, nuqanchis kikin apaykachakuymanta, jinataq jamuq p'unchaykunapi juchanchay kananmanta rimarqan chhikaqa, Félix llaqta apaykachaq runaqa mulljakuspa ajinata payman nirqan: –Kunan puripuy. Jayk'aqchus pachay kanqa chhika wajmanta wajachimusqayki –nispa. 26 Wajniqmantaqa Félix llaqta apaykachaq runaqa Pablopaq payman qulqi qunantam suyachkarqan; chayrayku achkha kuti paywan rimanapaq wajarqan. 27 Iskay watakuna ajinapi kapurqan; chhikamantataq Felixqa llaqta apaykachay atiyninta saqiwachapurqan, paypaq lantimpitaq Poncio Festo waykupurqan. Félix runataq judiokunawan allimpi qhawasqa kayta munaspaqa, Pabloman wisq'aykusqata saqipurqan.
1 Festoqa llaqta apaykachay atiyninta jap'iqaq chayamurqan, kimsa p'unchay kapurqan chhikamantataq Cesarea llaqtamanta Jerusalén llaqtaman puripurqan. 2 Chaypitaq kurajkaq sacerdotekuna jinataq allimpi qhawasqa judío runakuna ima Pabloman tumpaykuspa uj willkatayta churaykurqanku. 3 Paykunataq uj sumaq mañarikuypas kanman ajinata Pablopaq Jerusalén llaqtaman apasqa kananta mañarikurqanku. Paykunapaq rimanarikusqankuqa ñampi purichkaqta wañurquchinapaqmi karqan; 4 chaywampas llaqta apaykachaq Festoqa, Pabloqa Cesarea llaqtapi wisq'asqallam kachkanqa nispam jaynirqan, jinataq pay kikin uj p'unchaykunamanta chayniqman puriyta yuwachkarqan. 5 Paykunamantaq ajinata nirqan: –Chayrayku qankunapaq llaqtajawapi atiyniyuqniykichiskunaqa nuqawan kuska Cesarea llaqtaman purinanku kanan, chay runachus ima juchatapas ruwarqan chhikaqa, chaypim qankunaqa irkatayta atinkichis. 6 Llaqta apaykachaq Festoqa uj pusaq manachayqa chunka p'unchaykunaraq Jerusalén llaqtapi kachkarqan, chhikamantataq Cesarea llaqtaman kutiripurqan. Qhipantin p'unchaytaq juchanchana wasipi tiyanan chhikapi tiyaykurikupurqan, jinaspataq Pablota paypaq ñawpaqinman pusarqumunankupaq kamachirqan. 7 Jayk'aqchus Pablo waykurqan chhikaqa, Jerusalén llaqtamanta jamuchkasqaku chay judiokunaqa, qayllachakumuspa imaymana manchay mana allin ruwaykunamanta Pabloman tumpaykuchkarqanku, manapas chay ruwaykunamanta sut'inchayta atichkarqanku chhikapas. 8 Pablotaq pay kikinmanta sayarikuspa ajinata nirqan: –Nuqaqa manam judiokunapaq kamachiyninjawapi, Diospaq wasinjawapipas, romano athun suyukuna apaykachaqjawapipas ima juchatapas ruwachkanichu –nispa. 9 Chaywampas Festoqa judiokunawan allimpi qhawasqa kayta munaspaqa, Pabloman ajinata tapurirqan: –¿Chhaqaypi chay ch'aqwaykita nuqa allich'amunaypaq Jerusalén llaqtaman puriyta munankichuri? –Nispa. 10 Pablotaq ajinata jaynirqan: –Romano athun suyukuna apaykachaqpaq juchanchanan wasipi, maypichus nuqaqa juchanchasqa kanay kachkan chaypim kachkani. Qampaq allin yachasqaykimanjina nuqaqa judiokunajawapi manam ima mana allintapas ruwarqanichu. 11 Wañuchisqa kanaypaqjinatachus ima juchatapas ruwarqani chhikaqa, manam wañuyta manchachkanichu; chaywampas imakunamantachus tumpaykuchkawanku chaykuna mana chiqan kachkan chhikaqa, manam pipas paykunaman puskatachkawanmanchu. Kikin athun suyukuna apaykachaqpaq nuqaman juchanchanawantam mañani –nispa. 12 Chhikataq Festoqa umanchaq runankunaman tapurikumurqan, chhikamantataq ajinata nirqan: –Qanqa athun suyukuna apaykachaqwan juchanchachikuytam munanki, ajinaqa athun suyukuna apaykachaqpaq chaymanmi purinki –nispa. 13 Wakin p'unchaykuna uraqapuqtintaq, qhapaq suyu apaykachaq Agripaqa, Berenice warmiwan Festoman napaykunapaq Cesarea llaqtaman purirqanku. 14 Chaypi achkha p'unchaykuna kachkasqankuraykutaq, Festoqa Pablomanta qhapaq suyu apaykachaq Agripaman willarirqan. Paymantaq ajinata nirqan: –Uj runam kaypi kachkan, mayqintachus Felixqa wisq'asqata saqin. 15 Jayk'aqchus Jerusalén llaqtapi kachkarqani chhikaqa, kurajkaq sacerdotekuna jinataq judiokunapaq machulankuna ima Pablomanta uj ch'aqway willkatayta riqsichiq jamurqanku, ajinamanta nuqapaq juchanchanayta mañaspa. 16 Nuqataq ajinata jaynirqani: “Roma llaqtapaq atiyninmanjinaqa, tumpaykuqninkunawan manaraq uyanchakunankamaqa manam pitapas wañunampaq juchanchayta yachanchu, ajinamanta chay tumpaykusqankumanta sayt'akunampaq, nispa.” 17 Chayrayku, jayk'aqchus paykuna kayman jamurqanku chhikaqa, manam uj juch'uytapas suyarirqanichu, manachayqa qhipantin p'unchaypacham juchanchana wasipi tiyanay chhikapi tiyarikurqani, jinaspataq chay runata pusarqumunankupaq kamachirqani. 18 Chaywampas pikunachus tumpaykunapaq jamurqanku chaykunaqa, manam nuqapaq yuwasqaymanjina imakaq juchamantapas tumpaykuyta atichkarqankuchu. 19 Paykunapaq ch'aqwasqankuqa puriyninmanta jinataq uj Jesús nisqa sutiyuq runamanta pichus wañupusqa chaytataq Pabloqa kawsakuchkanmi nispam nin, chayllamantam payman kaykunaqa tumpaykuchkarqanku. 20 Kay ch'aqwaywan mana ima ruwayta atisqayraykutaq, Jerusalén llaqtamanchu kaykunamanta juchanchasqa kanapaq puriyta munanki icha nispa Pabloman tapurirqani. 21 Chaywampas payqa Athunchasqa athun suyukuna apaykachaq juchanchawachun nispam mañarikuwan, ajinaqa nuqapaq kachapunaykamaqa wisq'aykusqalla kachkanampaqmi kamachirqani –nispa. 22 Chhikataq Agripaqa Festoman ajinata nirqan: –Nuqapas chay runaman uyariyta munaymanmi –nispa. Festotaq payman ajinata jaynirqan: –Paqarimpacham payman uyarinki –nispa. 23 Qhipantin p'unchaytaq Agripawan jinataq Berenice warmiwan musphachkay sumaq p'achallt'asqa pallapallakunapaq kurajkaqninkunawan jinataq llaqtapi allin qhawasqa runakunawan kuska runa jap'iqana wasiman waykuykumurqanku. Festotaq Pablota pusamunankupaq kamachirqan, 24 jinaspataq ajinata nirqan: –Qhapaq suyu apaykachaq Agripa jinataq kaypi nuqaykuwan tantasqa kachkanku chay tatakuna: chaypim chay runaqa kachkan. Tukuy judiokunam Jerusalén llaqtapi jinataq Cesarea llaqtapipas payman tumpaykuspa imaymana rimaykunata apamuwanku, jinaspataq mana samaraspa wañuchisqa kanampaqmi waqach'akuspa mañachkawanku. 25 Chaywampas rikusqaymanjinaqa, wañuchisqa kanampaq manam imatapas ruwachkasqachu. Chaywampas, athun suyukuna apaykachaqwan juchanchasqa kanampaq pay kikin mañarikuqtintaq, pay qayllaman apachipunata yuwachkani. 26 Payjawamantaqa manam ima kaqmantapas athun suyukuna apaykachaqniy tataman qilqayta atinichu, chayrayku qhapaq suyu apaykachaq Agripa qampaq ñawpaqiykiman tapuykunaykipaq apampuni, ajinamanta ima kaqmantapas qilqayta atipunaypaq. 27 Imaraykuchus manaraq imamanta juchanchasqa kasqanta yachaspa apachipunaqa, lluq'i kaymanmi rijch'akuwan –nispa.
1 Qhapaq suyu apaykachaq Agripaqa ajinata nirqan: –Qanmanta sayt'akunapaq rimayta atinkim –nispa. Pablotaq makinta uqharispa ajina rimayta qallarirqan: 2 “May athunchasqa qhapaq suyu apaykachaq Agripa, ancha kusisqam kani qampaq ñawpaqiykipi rimayta atisqayrayku, ajinamanta kay judiokunapaq nuqajawapi imaymana tumpaykusqawankumanta sayt'akunaypaq, 3 May Athunchasqa qhapaq suyu apaykachaq, astawampas judiokunapaq tukuy puriyninkunata jinataq imakunamantachus nuqayku ch'aqwachkayku chaykunataqa qan allinta riqsinki. Chayrayku qanman mana sayk'uspa uyaririnawaykipaq mañarikuyki –nispa. 4 “Tukuy judiokunam imaynatachus nuqa paykuna chawpipi, jallp'aypi jinataq Jerusalén llaqtapi waynamantapacha kawsakurqani chaymanta yachanku. 5 Kikillantataq nuqapaq fariseopuni kasqaymantaqa yachankum, maykaqchus puriyninchismanjinaqa astawan allimpi junt'ana kachkan chay ñanmi, munanku chhikaqa chaymantapas rimarqullachunkutaq. 6 Kunantaq Diospaq ñawpaq machulanchiskunaman rimayninta qusqampi suyay sunqu kasqayraykum kay juchanchayman apamuwanku. 7 Israelpaq chunka iskayniyuq churinkunamanta miraq llaqtanchiskunataq, kay Diospaq rimaynin qusqan junt'akunanta rikunapaqmi suyachkanku, chayrayku Diosman yupaychanku jinataq tuta p'unchay jaywanku. Qhapaq suyu apaykachaq Agripa, kay kikin suyay sunquyuq kasqayraykum judiokunaqa kunan juchanchachkawanku. 8 ¿Imamantataq Diospaq wañusqakunata kawsarichimusqanta qankunaqa mana iyaw ninkichisri? 9 “Ñawpaqpiqa nuqa kikinmi Nazaretpi kaq Jesusman iyaw niqkunaman imaymanata ruwaspa t'unarquyta munaq karqani, 10 jinaspataq ajinatam Jerusalén llaqtapi ruwamurqani. Kurajkaq sacerdotekunapaq kamachiyninwanqa achkhayuq iyaw niqkunatam wisq'ana wasikunaman wisq'aykuchirqani; jinataq jayk'aqchus wañurachirqanku chhikaqa, allillanmi nispam nichkaq karqani. 11 Iyaw niyninkuta qunqachinapaqtaq achkha kutim paykunaman ñak'arichiq karqani. Kay ruwaykunatataq tukuy judiokunapaq tantakunanku wasikunapi ruwaq karqani, paykunapaq chay tukuy phiñarisqapuni kasqayraykuqa waj karu suyuniq llaqtakunantimpim qatiykachaq karqani. 12 “Chay ruwamunaypaq kurajkaq sacerdotekunapaq kamachisqan Damasco llaqtaniqman purichkarqani. 13 May athunchasqa qhapaq suyu apaykachaq Agripa, ñampi puriykuchkarqani ajinamanjina kuska p'unchaypi uj manchay janaqpacha k'anchay nuqa muyuriyta jinataq pikunachus nuqawan kuska kachkarqanku chayman lliphipirimurqan. 14 Tukuyniyku pampaman chhuqakurqayku, jinaspataq hebreo rimaypi nuqaman ajinata niq uj kunkata uyarirqani: ‘Saulo, Saulo, ¿imamantataq qatiykachachkawankiri?’ ‘Qan kikinmi chhuqrichakuchkanki, imaynatachus uj ari takarpuman jayt'achkawaq ajinata’ –nispa. 15 Chhikataq ajinata nirqani: ‘¿Tata, pitaq kankiri?’ –Nispa. Apu Tatataq ajinata jaynirqawan: ‘Nuqaqa pimanchus qan qatiykachachkanki chay kikin Jesusmi kani. 16 Chaywampas jatariy, sayarikuy, imaraykuchus kunan rikuchkanki jinataq jamuq p'unchaykunapi imakunatawanraq nuqamanta rikunayki kanqa chaymanta jaywaqniy jinataq willaqniy kanaykipaqmi qanman ajllikuyki. 17 Judiokunawan jinataq mana judío runakunawan rimanaykipaq kachasqayki, jinaspataq manam chaykunamanta maykaqpas qanman llankharinanta saqisaqchu. 18 Paykunaman ñawinkunata wisq'aramunaykipaq, amaña laqa ch'amakapi kapunankupaq, manachayqa k'anchaypi puriykachapunankupaq kachayki; amaña Supaypaq atiyninwan apaykachasqa puriykachanankupaq, manachayqa Diosman qatinankupaq; jinataq nuqapi iyaw ninankupaq, ajinamanta juchakuna pampachayta jinataq Diospaq ch'uwa llaqtampi uj tutita jap'iqanankupaq kachayki’ –nispa. 19 “Ajinaqa, may athunchasqa qhapaq suyu apaykachaq Agripa, janaqpachamanta jamuq musquypijina rikuymanqa manam ama uyariyta munarqanichu, 20 manachayqa Damasco llaqtapi kaqkunaman ñawpaqta chay willayta willarqani, chhikamantataq Jerusalén llaqtapi kaqkunaman, tukuy Judea suyupi kawsakuqkunaman, jinallataq mana judío runakunamampas paykunapaq Diosman kutirimpunankupaq ajinamanta chay kutirimpusqankumanta ruwaykunawan rikuchinankupaq willamurqani. 21 Chayraykum judiokunaqa Diospaq wasimpi jap'iykuwanku jinaspataq wañurquchiyta munarqawanku. 22 Chaywampas Diospaq yanapayninwanqa kunankama sumaq thuru sayarisqa, juch'uypas kachun manachayqa athumpas kachun tukuyman Diosmanta rimapayaspa kachkani. Diospaq sutimpi willaqkunapaq jinataq Moisespaq imachus ruwakunan kachkarqan chay willasqankunamanta wajtaqa manam jayk'aqpas paykunaman nichkanichu, kayllatam willani: 23 Mesiasqa wañunampunim karqan, chaywampas wañupusqanmantaqa paymi ñawpaqkaq wañusqamanta kawsarimuq kanan karqanqa, jinaspataq qhispichiy k'anchayta llaqtanchisman jinataq waq llaqtakunaman willanan karqan” –nispa. 24 Jayk'aqchus Pabloqa paymanta sayt'akuspa kaykunata nirqan chhikaqa, Festoqa ajinata nispa waqach'akurqan: –¡Pablo, imanasunkitaq, mana yuwayniyuqchu kapunki! Chay tukuyta yachqataspachu umaykita muyuchikupunki icha –nispa. 25 Chaywampas Pabloqa ajinata jaynirqan: –May athunchasqa Festo, manam uma muyusqachu kachkani; manachayqa imatachus nichkani chayqa allin kachkan jinataq imachus chiqan kachkan chaymi. 26 Tukuy kaykunata allin riqsiq qhapaq suyu apaykachaq Agripaqa chaypim kachkan, chayraykum tukuy sunquywan kaykunata mana mancharispa paypaq ñawpaqimpi rimani; imaraykuchus paypaq tukuy kaykunata yachasqanmantaqa allintam yachallanitaq, jinataq rimachkani chaykunaqa manam uj paka ukhupi ruwasqakunachu kachkan. 27 May athunchasqa tata, ¿Diospaq sutimpi willaqkunapaq nisqankunata iyaw ninkichuri? Nuqaqa allintam yachani iyaw nisqaykimantaqa –nispa. 28 Agripataq payman ajinata jaynirqan: –¿Chay juch'uy pachallapichu Cristoman iyaw niqman tukupunayta yuwachkankiri? –Nispa. 29 Pablotaq ajinata nirqan: –Juch'uy pachapipas, manachayqa achkha pachakunapipas kachun, May Athunchasqa tata, Dios munachun ama qan sapalla manachayqa tukuy pikunachus kunan p'unchay uyarichkawanku chaykuna nuqajina runaman tukunapaq chayachunku, chaywampas ama kay wiskhakunawan watasqakajqa –nispa. 30 Chhikataq qhapaq suyu apaykachaq Agripaqa jatarirqan, jinataq llaqta apaykachaq Festo, Berenice warmiwan kuska jinataq tukuy chay ukhupi tiyaraspa kachkarqanku chaykuna ima jataripullarqankutaq, 31 jinaspataq wajniqman chayjawamanta rimakipanapaq puripurqanku. Paykuna purataq ajinata ninakurqanku: –Kay runaqa wañuchisqa kanampaqjina, manam ima juchatapas ruwanchu; manallataq wisq'ana wasipi wisq'aykusqapas kachkanmanchu –nispa. 32 Agripataq Festoman ajinata nirqan: –Kay runataqa kachawachapuchuwan karqan, manachus pay kikin athun suyukuna apaykachaqwan juchanchachikunapaq mañakuchkanman karqan chhikaqa.
1 Jayk'aqchus llaqta apaykachaqkunaqa Italia suyuniqman kachanawanku karqan chhikataq, Pabloqa waj jap'isqakunawan kuska uj Julio sutiyuq kurajkaq pallapallaman jap'ichisqam kapurqanku, chay pallapallataq, athun suyukuna apaykachaqpaq nisqa sutiyuq pallapallakuna puntamantam karqan. 2 Ajinaqa Adramitio qucha pataniq llaqtamanta, Asia suyuniqpi kaq qucha pataniq llaqtakunaman purqaruchkarqan chay yampuman chimpapurqayku. Macedonia suyupi kaq Tesalónica llaqtamanta Aristarcoqa nuqaykuwan kuskallataqmi kachkarqan. 3 Qhipantin p'unchaytaq Sidón qucha pataniq llaqtaman chayapurqayku, maypichus Julioqa Pabloman sumaqta rikurqan, imaraykuchus wawqimasinkunaman rikuq purinanta saqirqan, jinataq paykunawan jaywachikunantapas saqirqallantaqmi. 4 Qucha pataniq Sidón llaqtamanta lluqsimpurqayku chhikaqa, Chipre qucha chawpi jallp'aniqman qayllachakurqayku ajinamanta wayra phukumuchkaqtin jark'aqarikunapaqtaq, imaraykuchus wayraqa nuqaykuniqmanmi anchata phukurimuchkarqan. 5 Cilicia jinataq Panfilia suyukuna qayllaniq muyuriyta purirqayku, jinaspataq Licia juch'uy suyupi kaq Mira llaqtaman chayarqayku. 6 Chaypitaq pallapallakunapaq kurajkaqninqa, Alejandría llaqtamanta Italia suyuniqman puriq yamputa tariparqan, jinaspataq chayman chimpanaykupaq kamachirqawanku. 7 Achkha p'unchaykuna alliyllamanta purispa, kallpawanraq Cnido llaqta chimpakama chayarqayku. Wayra nuqaykuniqman phukumuchkallarqan chayraykutaq Salmona nisqa chimpaniq llaqtaman Creta qucha chawpipi kaq jallp'ata muyukipaspa chimpkatarqayku; 8 jinaspataq qucha jallp'a qayllaniqta ancha kallpawan ñak'ayta purispa Lasea llaqta qaylla Buenos Puertos sutiyuq chhikaman chayarqayku. 9 Unay pachaña kapurqan, ajinapas manaña quchaniqta purinajinachu kapurqan, imaraykuchus qasa pacham chayampuchkarqanña. Chayrayku Pabloqa paykunaman ajinata ninrincharirqan: 10 –Tatakuna, rikusqaymanjina kay puriyninchispiqa mana allinkunamanchujinam chayachiwasun, yamputapas q'ipikunatapas chinkachisunmi jinataq kawsayninchistapas apt'akuchuwanmi –nispa. 11 Chaywampas pallapallakunapaq kurajkaqninqa yampuyuqman jinataq yampu purichiqmanmi Pablopaq rimayninkunamanta niqtimpas astawan uyarirqan. 12 Chhaqay qucha pataniq llaqtaqa qasa pachapi kanapaq mana allin kasqanraykutaq, ñaqa tukuyninku chaymanta lluqsispa Creta jallp'aniqpi kaq Fenice qucha pataniq llaqtaman chayanapaq yanariyta yuwarqanku, mayqinchus inti jalaykuyniqpim taripakurqan. Ajinamanta qasa pachapiqa chaypi qhiparanankupaq. 13 Urayniqmanta jamuq llamp'u wayra phukurimurqan, chayrayku paykunaqa astawan puriykupunallapaq yuwarqanku, lluqsipuspataq qucha chawpipi kaq Creta jallp'a qucha ch'ullpaniqta puriykupurqanku. 14 Chaywampas lluqsipurqanku chay juch'uy pachamantataq, uj manchay wayram inti lluqsimuy janaqniqmanta wayrarimuspa yampuniqman phukurimurqan, 15 jinastapataq manchayta tanqaripurqan. Wayraniqman uyayuqta yampuman mana purichiyta atisqaykuraykutaq wayrawan qatatichikupurqayku. 16 Qucha chawpipi kaq juch'uy Cauda sutiyuq jallp'a qhipaniqta muyukiparqayku maypichus wayraqa manam ancha kallpawan phukumuchkarqanchu, jinaspataq ancha kallpawanmi kawsay qhispichinapaq kachkan chay yampu uñata athun yampu pataman ayskatarqayku. 17 Yampupataman apkatapuspataq, yampu thurunchanapaqqa wiskhakunata jap'ispa chaywan ch'uqaykurqanku. Sirte sutiyuq ch'alla ukhuman yampupaq siriykunanta mancharispataq yampu purichiq wiskhakunata paskarapurqanku jinaspataq maymanchus wayra apayta munachkarqan chayman apachikupurqanku. 18 Qhipantin p'unchaytaq wayraqa kallpawanraq phukumuchkarqan, chayrayku yampupaq q'ipinkunata unu ukhuman chhuqaykuyta qallaripurqanku; 19 kimsa p'unchay kapurqan chhikamantataq kikin makinkunawanmi yampu purichina qatanakunata jinataq wiskhakunata unuman chhuqaykupurqanku. 20 Achkha p'unchaykuna intitapas jinataq quyllurkunatapas manañam rikupurqaykuchu, chay tukuy manchana wayrawantaq manañam qhispichikuytapas suyapurqaykuchu. 21 Unaypachaña mana mikhusqa kapuqtiykutaq, Pabloqa tukuy nuqayku chawpimanta jatarirqan jinaspataq ajinata nirqan: –Tatakuna, allimpuni kanman karqan uyarinawaykichisqa, jinataq Creta suyumanta ama lluqsimunanchispasqa; ajinamantam nuqanchisqa mana ñak'arichkachuwanchu karqan jinataq manam imatapas apt'akuchkachuwanchu karqan. 22 Chaywampas kunanqa ama llakikuychischu, imaraykuchus manam qankunamanta maykaqpas wañuchkanqachu, kay yampu sapallam chinkanqa. 23 Imaraykuchus kunan tuta pipaqchus kani jinataq pimanchus jaywani chay Diospaq kachamusqan uj ángel rikhurimuwan, 24 jinaspataq ajinata nirqawan: ‘Pablo ama manchaychu, imaraykuchus romano athun suyukuna apaykachaqpaq ñawpaqinman purinayki, jinaspataq qanrayku Diosqa tukuy kay yampupi qanwan kuska kachkanku chaykunaman ima wañuymanta qhispichinqa’ –nispa. 25 Chayrayku tatakuna sunqu tiyaykusqa kachkaychis, imaraykuchus Diospim sunquyta churani, jinataq allintam yachani imaynatachus chay ángel nichkarqawan ajinamanjina tukuy ima ruwakunanmantaqa. 26 Chaywampas uj qucha chawpipi kaq jallp'amanmi kay yampuwan qulliykukusunchis –nispa. 27 Chunka tawayuq tutakaq chayampurqan chhikataq, wayrawan uj chhikamanta waj chhikaman apaykachasqa Adriatico nisqa mama quchaniqpi taripakupurqayku, ñaqa chawpi tuta kapurqan chhikataq, yampu purichiqkunaqa jallp'aniqman chayapuchkasqaykumanta ripararqanku. 28 May ukhukamachus unu karqan chayta yachanapaq tupuykurqanku, chaytaq iskay chunka lijratataykunam karqan; uj chhikanta puririrqanku, jinaspataq wajmanta tupuykurqallankutaq, chaypitaq chunka phichqayuq lijratataykunata tariparqallankutaq. 29 Qarqakunaman mut'uykuyta manchaspataq, tawa yampu kaniykuchiqkunata yampupaq qhipanniqmanta chhuqaykurqanku, chhikankamataq usqhaylla p'unchaytatampunampaq Diosmanta mañakurqanku. 30 Chaywampas yampu purichiqkunaqa, yampumanta phawaripunata yuwachkarqanku, ajinaqa kawsay qhispichina uña yamputa athun yampupaq ñawpaqninmanta waj yampu kaniykuchiqkunatapas chhuqaykuchkankuman ajinata apaqayta qallarirqanku. 31 Chaywampas Pabloqa kurajkaq yampu purichiqman jinataq pallapallankunaman ima ajinata nispa willarqan: –Kaykunachus kay yampupi mana qhiparanqaku chhikaqa, qankunaqa manam qhispichikuyta atichkankichischu –nispa. 32 Chhikataq pallapallakunaqa chay uña yampu watasqa kachkarqan chay wiskhakunata khuchuqaspa unuman kachaykupurqanku. 33 Sut'iytatampurqan chhikataq Pabloqa tukuyninku imatapas mikhunankupaq kunarirqan. Paykunamantaq ajinata nirqan: –Imalla ruwakuchkanqa nispa suyaspa qankunaqa ñaqa chunka tawayuq p'unchaykunañam mana imatapas mikhusqa kachkankichis. 34 Uj imallatapas mikhurinaykichista mañarikuykichis. Kallpayuqmi kanaykichis, imaraykuchus kay llakiyraykuqa manam imapas qankunapaq kachkanqachu –nispa. 35 Kayta nirqan chhikamantataq, Pabloqa makimpi uj t'ant'ata jap'irqan, jinaspataq tukuypaq ñawpaqimpi Diosman yuspärayta qurqan. Phatmiraspataq mikhuyta qallarirqan. 36 Chhikamantataq tukuyninkum mikhunapaq kallpacharikuspa mikhuyta qallarirqanku. 37 Chay yampu patapiqa tukuyniyku iskay pachaj qanchis chunka suqtayuq runakunam karqayku. 38 Munasqankumanjina mikhuraspataq, yampupaq q'ipinkunata pisiyachiyta munaspa mama quchaniqman trigu jich'aykuyta qallaripurqanku. 39 Jayk'aqchus paqartatampurqan chhikaqa yampu apaykachaqkunaqa manam may chhika jallp'achus karqan chay riqsiyta atirqankuchu, chaywampas jallp'a ch'ullpa pampallata rikurqanku; jinaspataq chayniqman yamputa jithirichiyta munarqanku. 40 Yampu kaniykuq wiskhakunata khuchuraspataq quchapi saqiwachapurqanku, yampu purichinapaq tanqana k'aspikunatataq phaskararqanku. Chhikamantataq ñawpaniqpi kaq wayrawan phukuchinapaq yampu purichiq qatanata ayskatarqanku, yamputaq chay jallp'a ch'ullpaniqman qayllachakuyta qallaripurqan. 41 Chaywampas uj ch'alla tantasqaman mut'uykupurqan maypichus yampuqa chay ukhuman tiyaykupurqan. Yampupaq ñawpaniq sinqanqa ch'allaman mana kuyuriy atichkaqtam qulliykukupusqa, chhikankamataq qhipaniqninqa wayrawan unu qhullchuqiypaq kallpanwanqa t'unarqukuyta qallaripurqan. 42 Pallapallakunataq jap'isqa runakuna ama unu patanta tuyuspa phawarinankupaq wañurachiyta munarqanku. 43 Chaywampas pallapallakunapaq kuraqnin, pichus Pabloman qhispiyta munarqan chayqa manam chay ruwanankuta saqirqanchu, manachayqa pikunachus unu patanta tuyuspa puriyta yachanku chaykunaqa ñawpaqtaqa jallp'a taripanakama purinankupaq, jinataq 44 wakinkuna yampu t'unarqusqa k'aspikunapi jap'ikuspa qatinankupaq kamachirqan. Ajinamantam tukuyniyku mana ima nanachjasqa jallp'aman chayapurqayku.
1 Jayk'aqchus tukuyniyku qhispisqa kapurqayku chhikaraqmi Malta sutiyuq qucha chawpipi kaq jallp'aniqpi kasqaykumanta riparakurqayku. 2 Chaypi kawsakuq runakunaqa tukuyniykuman ancha allinta jap'iqarirqawanku; parachkasqanrayku chiri kaqtintaq ninata phichkatarqanku, jinaspataq chayman qayllachakunaykupaq nuqaykuta wajarirqawanku. 3 Pabloqa as chhika ch'aki llant'akunata pallthapimuspa ninaman chhuqaykusaq nichkarqan, ajinaman nina q'uñi ukhumanta uj palli siqarqumuspa makinmanta kaniykurqan jinaspataq chaypim llawuykusqa warkurawachkarqan. 4 Chaypi kawsakuq runakunaqa Pablopaq makimpi chay palli warkukumuqta rikuspaqa, paykunapura ajinata ninakurqanku: “Kay runaqa uj runa wañuchiqmi, imaraykuchus quchapi wañunamanta qhispisqa kaqtimpas, chiqan juchanchaq diosqa manam kawsananta saqichkanchu” –nispa. 5 Chaywampas Pabloqa makimpi kaq pallita ninaman thalaykukurqan, jinaspataq payman manam imatapas ruwarqanchu. 6 Tukuyninku Pablopaq makin punkiykunanta, manachayqa kaymantajina wañusqa chhuqatatakunanta suyachkarqanku; chay tukuyta suyarqanku jinataq mana imapas paywan ruwakusqanta rikuspataq, ñawpaq yuwasqankumanta wajtañataq yuwapurqanku, jinaspataq Pabloman diosmi nispa nipurqanku. 7 Chay qaylla chhikakunapitaq uj chajrana jallp'akuna karqan, chaykunataq qucha chawpipi kaq jallp'api tiyaqkunamanta allin qhawasqa Publio sutiyuq runapaqmi karqan, pichus nuqaykuta kimsa p'unchaykuna allinta rikuspa jap'iqarirqawanku. 8 Chhikataq Publiopaq tatan lliqti jinataq yawar kursiy unquywan puñunampi kachkarqan. Chhikataq pabloqa pay rikuq purirqan, Diosmanta mañarikurqan chhikamantataq, makinkunata payjawaman jaywqatarispa alliyachipurqan. 9 Kayta rikuspaqa, chay qucha chawpi jallp'api tiyakuqkunamanta waj unqusqakuna jamurqanku, jinaspataq paykunapas alliyachisqallataqmi kapurqanku. 10 Paykunataq sumaqta rikurirqawanku, wajmanta yampuman chimpapurqayku chhikamantataq tukuy imakunachus chay puriypi munakuchkanqa chayta qurqawanku. 11 Chay qucha chawpiniq jallp'api kimsa killa junt'a kapusqaykumantataq, qasa pacha chaypi qhiparaq yampupi purqarupurqayku; chay yampuqa Alejandría llaqtaniqmantam karqan, mayqinchus ñawpaniqnimpiqa Cástor jinataq Pólux ispa dioskunapaq uyanwan churkatasqam karqan. 12 Siracusa sutiyuq qucha pataniqpi kaq llaqtaman chayarqayku, chaypitaq kimsa p'unchay qaynararirqayku, 13 chay chhikamantataq Regio llaqtaman chayanakama purirqayku. Qhipantin p'unchaytaq urayniqmanta wayra phukurimurqan, uj p'unchay uraqapurqan chhikamantataq Pozzuoli llaqtaman chayapurqayku, 14 maypichus wakin wawqikunata tariparqayku, pikunachus qanchis p'unchaykuna qhiparanaykupaq mañarirqawanku; ajinamantam Roma llaqtakama chayapurqayku. 15 Roma llaqtapi kaq wawqikunaqa nuqaykumanta uyaripusqakuña; chayraykutaq Apiopi kaq Foroniqman jinataq Tres Tabernas sutiyuq chhikaman nuqayku taripaq lluqsimurqanku. Paykunaman rikuspataq Pabloqa kusirikurqanmi, Diosman yuspärayta quspataq kallpacharisqam rikukupurqan. 16 Jayk'aqchus Roma llaqtaman chayapurqayku chhikaqa, uj pallapallawan rikusqalla Pablopaq waj chhikapi kawsakunanta saqirqanku. 17 Chayampusqanmanta kimsa p'unchaymantataq, Pabloqa Roma llaqtapi kaq kurajkaq judiokunata wajamunankupaq kacharqan. Jayk'aqchus tantaykusqa kapurqanku chhikaqa paykunaman ajinata nirqan: –Wawqikuna, nuqaqa judiokunajawapi, jinataq ñawpaq machulanchiskunapaq puriyninkunajawapi manam ima mana allintapas ruwachkanichu. Chaywampas Jerusalén llaqtapi romanokunaman puskatasqam rikukuni, 18 pikunachus nuqaman tapuykurqawanku chhikamantataq kachariyta munarqawanku, imaraykuchus manam ima juchatapas wañuchinapaqjina tariparqawankuchu. 19 Chaywampas judiokunaqa manam munarqankuchu, nuqataq athun suyukuna apaykachaq juchanchanawampaq mañarikurqani, llaqtayman mana imajawamantapas tumpaykuyta munachkani chhikapas. 20 Kayrayku ari, qankunaman wajarqaykichis ajinamanta rikunapaq jinataq rimanarinapaq; imaraykuchus nuqanchis Israel suyupi kaqkunapaq suyasqanchismanta suyay sunqu kasqayrayku kaypi wiskhakunawan watasqa taripakuni –nispa. 21 Paykunataq ajinata payman nirqanku: –Nuqaykuqa ima p'anqatapas qanjawamanta manam Judeamanta jap'iqachkaykuchu, manallataq mayqin judío wawqikunapas qanjawamanta ima mana allintapas willachkawankupaschu. 22 Imatachus qan yuwachkanki chay uyariyta munaykuman, imaraykuchus tukuyniqpim kay musuq ñanmanta mana allinkuna rimakusqanta yachayku –nispa. 23 Ajinaqa uj p'unchayta ch'ikulliykupurqanku, maypichus Pablo qurpachakuchkarqan chayman achkha runakuna jamurqanku. Tutamanta ch'isiyaykuykama Pabloqa Diospaq qhapaq suyunmanta paykunaman rimarqan. Jesusjawamanta paykunaman Moisespaq kamachiyninniqta jinataq Diospaq sutimpi willaqkunapaq qilqasqankunaniqta ima yachachispam paykunaman iyaw nichiyta munarqan. 24 Wakinkunaqa Pablopaq nisqanta iyaw nirqanku, chaywampas wakinkunaqa manam iyaw nichkarqankuchu. 25 Paykunapura rimayninkupi mana uj yuwayman chayayta atispataq, puripuyta qallaripurqanku. Pabloqa kayllatam paykunaman nirqan: –Allintapuni Ch'uwa Ajayuqa qankunapaq ñawpa machulaykichiskunaman Isaías Diospaq sutimpi willaq runaniqta ajinata nispa rimarqan: 26 ‘Puriy, jinaspa kay llaqtaman ajinata niy: Jayk'ata uyarinqaku chhikapas manam yuwaywan jap'iqanqakuchu; jayk'ata qhawachkanqaku chhikapas manam rikunqakuchu. 27 Imaraykuchus kay llaqtapaq umanqa t'uqpirasqa, ninrinkunataqa lluphaykusqata kachinku, ñawinkunatapas ch'irmiykusqa ama rikunankupaq, ama uyarinankupaq, jinataq ama yuwaywan jap'iqanankupaq; ajinamanta nuqaman ama kutirikunankupaq, nuqataq paykunaman alliyachinaypaq’ –nispa. 28 Qankunaqa kayta yachaychis, imaraykuchus kunanmanta ñawpaqmanqa kay Diospaq qhispichiyninqa mana judío runakunaman qunapaq rikuchisqam kapunqa, paykunakaqmi uyarinqaku –nispa. 29 Jayk'aqchus kaykunata nirqan chhikamantataq, judiokunaqa paykunapura mayta ch'aqwaraspa puripurqanku. 30 Pabloqa iskay wata junt'a mañarisqa wasipi qhiparapurqan, maypichus tukuy payman rikunapaq puriqkunaman jap'iqarqan. 31 Mana imakaqmanta llakiqakuspataq Diospaq qhapaq suyunmanta willarqan, jinataq Jesucristomantaqa mana pipaq turiyasqanmi yachachirqan.
1 Nuqa Pablo, Cristo Jesuspaq jaywaqnin, pichus paypaq kachasqan kanaypaq wajasqan kani, jinataq Diospaq sumaq willayninkuna willanaypaq ajllisqa kachkaspa, qankunaman napaykumuykichis. 2 Chay kikin sumaq willaykunataqa Diospaq sutimpi willaqninkunaniqtam Diosqa ch'uwa Qilqasqakunapiqa rimayninta qupusqaña. 3 Kay willaykunaqa, Churin Jesucristo nuqanchispaq Tatanchis kaypachaman runajina paqarispa Davidpaq mirayninmanta jamurqan chaymantam willawanchis, 4 chaywampas wañusqamanta kawsarimpurqan chhikamantaqa Diospaq Churinjinam tukuy atiykunayuq ch'uwanchaq ajayuniqta tiyaykuchisqa kapurqan. 5 Jesucristoniqtam paypaq kachasqan kanayta jap'iqani, ajinamanta tukuy llaqtakunapi paypi iyaw niqkuna kanampaq jinataq payman uyariqkuna kanampaq ima. 6 Qankuna Roma llaqtapi tiyaqkunaqa paykuna chawpillapitaqmi kachkankichis. Diosqa anchatam munakusunkichis jinaspataq Jesucristopaq ch'uwa llaqtamanta ujkaqnin kanaykichispaq ima wajakusunkichis. Dios Tatanchis, Tata Jesucristopiwan munakuy khuyapayakuyninta jinataq sumaqpi kayninta ima qankunajawaman t'akaykumuchunku. 8 Ñawpaqtaqa Diosniyman Jesucristoniqta sapa uj qankunamanta yuspärayta quni, imaraykuchus qankunapaq iyawniykichismantaqa tukuy chhikakunapim kaypachapi rimakun. 9 Dios, pimanchus nuqa tukuy sunquywan Churimpaq sumaq willayninkunata willaspa jaywani, paymi qankunamanta yuwarikusqaymantapuni rikuqjina kachkanqa, 10 mañakusqaykunapiqa Diosman munayninmanjina kunankaq qankunaman rikuq jamunaypaq mañakunipunim. 11 Imaraykuchus qankunaman rikuytam munani, jinataq ajayuniqpi uj atiy quyta jap'iqanaykichistapas munallanitaqmi, ajinamanta astawan thuru sayarikunaykichispaq. 12 Ajinamanta nuqanchispura ujmanta uj kallpachakunanchispaq, kay iyawniyqa qankunapaq jinataq nuqapaq kasqanrayku. 13 Wawqipanaykuna, achkha kutiñam qankunaman rikuq purinapaq yuwarikurqani, chaywampas kunankamaqa imaymana mana atiykunapunim rikhurimuwan. Nuqaqa, qankuna chawpimanta wakin iyaw niqkuna kanantam munani, imaynatachus purisqay waj llaqtakunapi kachkan ajinata. 14 Anchatapas yachachunku manapas yachachunku, yachaysapakunapas manachayqa mana yachaysapakunapas kachunku, tukuywampunim manupijina kasqayta yuwakuni; 15 Chayraykum qankuna pikunachus Roma llaqtapi kawsakunkichis chaykunaman anchatapuni sumaq willaykuna willanata munachkani. 16 Sumaq willaykunamantaqa manam p'inqakuchkanichu, imaraykuchus Diospaq atiyninmi, ajinamanta tukuy pikunachus chaypi iyaw ninku chaykunaqa qhispichiyta taripanankupaq, ñawpaqtaqa judío runakuna, jinallataq mana judío runakuna kachkanku chaykuna ima. 17 Imaraykuchus sumaq willaykunaqa imaynamantachus Diosqa chiqan runaman tukuchiwanchis chaytam rikuchiwanchis; kaytaq qallariymanta tukuchaykama iyawniyraykullam ajinaqa. Ajinatam Qilqasqakunapiqa nin: “Pichus chiqan runa kachkan chayqa, iyawniyraykullam kawsanqa” –nispa. 18 Diosqa, janaqpachamantapacha tukuy saqra jinataq mana chiqampi puriykachaq runakunaman phiñakuyninta riqsichimun, pikunachus mana chiqan saqra kayninkuwanqa chiqan kaytam wisq'aykusqatajina jap'iykunku. 19 Imachus Diosniqmanta riqsikunman chaytaqa, paykunaqa allintam riqsinku, imaraykuchus paykikinmi paykunaman rikuchirqan; 20 imaraykuchus, paypaq ima ruwasqankunamantachus yuwayta qukuchuwan chhikaqa, Diosniqmanta mana rikunajina kachkan chaykunaqa sut'inchakunmanmi. Chayqa ajina kaqtimpas, kaypacha paqarichkarqan chhikamantapacham, sut'intapuni paypaq Dios kasqanmanta jinataq paypaq atiyninqa mana jayk'aqpas tukukunanmanta rikuyta atikurqan. Chayraykum saqra runakunaqa juchankumanta mana pampachasqa kanku. 21 Imaraykuchus Diosman riqsirqanku chhikapas, manam Diosmanjina athumpi kachirqankuchu, manallataq yuspäraytapas qurqankuchu. Chay ruwachkaytaqa, imaymana mana imapaq allinkunata yuwachkaspam tukuchapurqanku, jinataq pisi sunqu yuwayninkupas ch'amaka ukhukunapi qhiparapurqan. 22 Paykunaqa yachaysapam kayku nispa nirqanku, chaywampas pisi sunqu runakunamanmi tukupurqanku; 23 imaraykuchus mana tukuy atiyniyuq wañuq Diosman yupaychanamanta niqtimpas, wañuq runakunapaq ruwasqan illakunamanmi yupaychapurqanku, jinallataq pisqukunapaq, uywakunapaq jinataq suchuykachaq kurukunapaq uyan lantita illakunapi llaqllaraspa yupaychanku. 24 Chayraykum, Diosqa paykunaman saqiwachapurqan, ajinamanta imachus munasqankuta yanjakunankupaq, paykunapi millay munaykuna kasqanraykutaq millay p'inqakuy ruwaykunata ruwapurqanku. 25 Diospaq chiqan kayninta maskachkaytaqa, imachus llulla kachkan chaykunallatam maskarqanku, jinasptaq imakunatachus Diosqa ruwachkarqan chaykunallatam athumpi kachirqanku jinataq yupaycharqanku, manataq Dios kikinkaqtaqa, pichus tukuy chaykunata ruwarqan, paykaqmi wiñaypaq wiñaynintimpaq yupaychayta jap'iqananqa. Ajina kachun. 26 Chayraykum Diosqa imachus munasqankuta p'inqakuy ruwaykunata ruwanankupaq paykunata saqiwachapurqan. Paykunapaq warminkunapas manañam qharinkuwan kayta munapunkuchu, manachayqa warmipura puriykachanamanmi churakupunku; 27 kikillantataq qharikunapas warminkunawan manañam kayta munapunkuchu, jinaspataq qhariwarmipas kachkankuman ajinatam qhari pura puñuykuspa p'inqakuy ruwaykunata ruwarqanku. Jinaspataq kikin aychankupi imachus millay p'inqakuy ruwaykuna ruwasqankumanta asut'iyta jap'iqanku. 28 Diosman mana uyariyta munasqankuraykutaq, payqa millay mana allin yuwayninkunamanjina imachus mana ruwana kachkan chay ruwanankupaq paykunata saqiwachapurqan. 29 Paykunaqa mana chiqan kaywan, p'inqakuy mana allin ruwaykunawan, mich'a kawsaywan jinataq saqra kaywan junt'aykusqam kachkanku. Paykunaqa chhiqnikuqkuna, runa wañuchiqkuna, maqanakuqkuna, saqrakuna jinataq llulla rimaykuna apaykachaqkunam kanku. 30 Wakinkunamantaqa mana allinkunatam rimanku, Diospaq chhiqnikuqninkuna kanku, simimanta simi kutichikuq, paykuna munayniyuq jinataq uma uqharisqallapuni puriykachachkanku; mana allin saqra ruwaykunata rikhurichinku, tatamamankunatapas manam uyarinkuchu, 31 manam yuwaychakuyta munachkankuchu, rimasqankunatapas manallataq junt'achkankuchu, manam pimantapas sunqunkuta nanarichikuchkankuchu, manallataq khuyapayakuyninkupas kachkanchu. 32 Allintam yachanku, pikunachus tukuy kay ruwaykunata ruwanku chaykunaqa wañuchisqa kanampaq Diospaq kamachisqantaqa; chaywampas mana uyarikuspaqa ruwakuchkallankum, wajkunapaq ruwasqantapas tukuy sunqunkuwanraq qhawachkanku.
1 Qanchus wakinkunaman juchanchachkanki chhikaqa, pipas kakuchkay chayqa manam imapaqpas allinchu kachkan, chayraykum qanqa juchaykimanta mana pampachachikunkichu. Wakinkunaman juchanchaspaqa qan kikinmi juchanchakuchkanki, imaraykuchus kikin paykunapaq ruwasqantam ruwachkallankitaq. 2 Chaywampas jayk'aqchus ajina puriykachaqkunaman juchanchan chhikaqa, imaynatachus Diosqa chiqampijina juchanchasqanmantaqa yachanchismi. 3 Qankaqwanqa, wakinkunaman juchanchachkanki, jinaspataq paykunajinallataq imatapas ruwachkallanki chhikaqa, ama Diospaq juchanchayninmanta phawarisqaykita yuwachkaychu. 4 Qanqa chay tukuy mana tukukuq Diospaq munakuyninta, mana ask'ama phiñarikuq kasqanta jinataq suyay sunquyuq kasqantapas juch'uychachkanki, chay munakuynin qanta payman kutirinaykipaq pusachkasunki chaymantapas mana riparakuspa. 5 Chaywampas k'ullu kasqaykirayku, jinaspataq mana Diosman kutirimusqaykimantaqa, kikin qan patapi asut'iykunata juchanchay p'unchaypaq tantakuchkanki, jayk'aqchus Diosqa chay p'unchay rikhurimuchkanqa chhikapaq, 6 ajinamanta sapa ujman ruwasqankumanjina qupunampaq. 7 Pikunachus athunchasqa kayta jinataq mana wañunata maskachkaspa allin ruwaykunata ruwaspa suyachkarqanku chaykunaman wiñay kawsayta qunqa; 8 chaywampas kutkatakuqkunaman, pikunachus chiqan kachkan chaywan jap'inakuchkanku jinataq mana allinkunamanta sayqatakunku chaykunamanmi phiñakuyninwan asut'iykunqa. 9 Ancha ñak'ariykuna jinataq llakikuykunam tukuy pikunachus mana allinkunata ruwanku chaykunapaq kanqa, ñawpaqtaqa judío runakunapaq, mana judío runakuna kachkanku chaykunapaqpas ajinallataqmi kanqa. 10 Chaywampas tukuy pikunachus allin kachkan chay ruwaqkunamanqa Diosqa athunchasqa kayta jinataq sumaqpi kaynintam paykunaman qunqa, ñawpaqta judío runakunaman, mana judío runakuna kachkanku chaykunamampas ajinallatataqmi qunqa. 11 Imaraykuchus Diosqa manam wakillantachu allimpaq qhawachkan, manachayqa tukuyniyuqtam kuskallampi qhawachkan. 12 Tukuy pikunachus Moisespaq kamachiyninta mana riqsichkaspa juchata ruwanku chaykunaqa, manam chay kamachiymanjina juchanchasqachu kachkanqaku; chaywampas pikunachus Moisespaq kamachiyninta riqsichkaspa juchata ruwanku chaykunaqa, chay kikin kamachiymanjinam juchanchasqa kanqaku. 13 Kamachiyllata uyarinku chaykunaqa manam Diospaq ñawpaqimpi chiqan runakunachu kanku, manachayqa pikunachus chaymanjina puriykachanku chaykunakaqmi chiqan runakuna kanku. 14 Imaraykuchus mana judío kachkanku chaykunaqa Moisespaq kamachiyninta manam riqsichkanku chhikapas, paykunaqa mana pi nichkaqtinmi tukuy imachus chay kamachiypi kachkan chaykunata junt'anku. Ajinamantam imachus allin kachkan jinataq mana allin kachkan chaytaqa yachanku, 15 imaraykuchus ruwayninkunawanmi paykunaqa imachus sunqunku ukhupi qilqasqa kamachiy kachkan chayta rikuchinku. Sunqun kikinmi ajinata sut'inchan, imaraykuchus imapi yuwanku chhikaqa imachus allin jinataq mana allin kachkan chaykunataqa yachapunkuñam. Nuqapaq willasqay sumaq willaykunaqa, Cristo Jesusniqta tukuy runakunaman Diospaq juchanchananmantam yachachin. Chay p'unchaypim Diosqa astawan pakapi kachkan chay yuwaykunantinta juchanchapunqa. 17 Qanqa, judío kani nisqa ninki, Moisespaq kamachiyninman jap'ichikunki, jinataq Diosniykimanta umata uqharichkanki. 18 Diospaq munayninta riqsinki, kamachiytaq imachus astawan allin kachkan chay ajlliytam yachachisunki. 19 Ñawsakunata pusaqpas kawaq ajinatam yuwakunki jinataq ch'amakapi puriykachaqkunaman k'anchayta quqpas kawaq ajinapas yuwakullankitaqmi; 20 mana ima yachaqkunaman yachachiqpas kawaq ajinatam tukunki, jinataq mana yuwayniyuqkunaman yuwayachiqjinapas tukullankitaqmi, imaraykuchus kamachiypim imachus yachay kachkan jinataq chiqan kachkan chaypaq ñanninta taripanki. 21 Ajinaqa, wakinkunamanchus yachachinki chhikaqa, ¿imamantataq qan kikin mana yachachikunkiri? Manam suwakunachu, nispa yachachinki chhikaqa, ¿imamantataq suwakuchkankiri? 22 Millay khuchi ruwaykunata manam ruwanachu ninki chhikaqa, ¿imamantataq qan chayta ruwachkankiri? Runapaq ruwasqan dioskunatachus chhiqnikunki chhikaqa, ¿imamantataq paykunapaq wasinkupi kaq qhapaq kayninkunata suwarqukumunkiri? 23 Kamachiymanta umaykita uqharinki, chaywampas Diostam juch'uychachkanki imaraykuchus kamachiytaqa manam junt'achkankichu. 24 Allintapunim Qelqasqakunapiqa ajinatam nin: “Qankunapaq juchaykichisraykum mana judío runakunaqa Diosman juch'uychanku” –nispa. 25 Chiqampunim, Moisespaq kamachiyninkuna uyart'akuqkunapaqqa, circuncisión ruwayqa uj juch'uypas paykunapaq allinmi; chaywampas manachus uyarikunku chhikaqa mana circuncisión ruwasqapas kankuman ajinam kanku. 26 Chaywampas, mana circuncisión ruwasqa kachkan chaychus kamachiypi nichkan chaymanjina puriykachakun chhikaqa, mana circuncisión ruwasqa kachkanqa chhikapas circuncisión ruwasqapas kanman ajinamanta riqsisqam kanqa. 27 Pichus kamachiymanjina uyart'akuchkanqa, amapas aychampi circuncisión ruwasqa kachkachun chayqa, maykaqchus kamachiyniyuq jinataq circuncisión ruwasqa kachkan jinaspataq mana chaymanjina uyart'akuchkan chaytam juchanchanqa. 28 Imaraykuchus judío kanaqa manam jawaniqllamanta kanachu kachkan, jinataq circuncisión ruwasqa kanapas manam jawaniq aychallapi uj ch'ikullitajina apanallachu kachkallantaq. 29 Maykaqchus chiqan judío runa kachkan chayqa sunqun ukhunmantapacha kachkan chaymi, chaytaq sunqu ukhupi uj ch'ikullitajina apanapim yachakun: chayqa manam qilqasqa kamachiykunamantajinachu kachkan, manachayqa Ajayuniqmantam jamun. Pichus ajina kapun chayqa, manam runapaq jap'iqasqanchu kachkan manachayqa Diospaq jap'iqasqanmi kapun.
1 Chhikaqa, ¿ima allimpunitaq judío kana jinataq circuncisión ruwasqa kana kasqari? 2 Chiqampiqa ima tukuyniqmanta allinmi. Ñawpaqtaqa, Diosmi willayninta judiokunaman qurqan. 3 Ajinaqa, ¿wakinkunachus mana uyart'akurqanku chhikaqa, imapaq allintaq chay kachkanri? ¿Paykunamanta uj jayk'ayuq mana uyarikuq kasqankuraykuchu Diosqa paykunamanta qunqakupunmanri? 4 ¡Manachujinam ajina kachkanmanchu! Tukuy runakunapas llulla kanku chhikapas Diosqa chiqampijinapunim imatapas ruwan. Imaraykuchus Qilqasqakunapiqa ajinatam nin: “Rimasqaykipim chiqan runa kasqaykimanta riqsichikunki, jinaspataq juchanchasunkichis chhikaqa atipachkaqpunim lluqsimunki” –nispa. 5 Nuqanchispaq saqra ruwayninchischu Diospaq chiqan kasqanmanta rikuchinapaq allin chhikaqa, ¿kayta yachaspaqa imatataq chaywan jurqusunri? ¿Diosqa asut'iwanchis chhikaqa, manam chiqampijinachu kachkan nispachu nichuwanri? (Runakunapaq yuwayninkunamanjinam rimachkani) 6 ¡Manachujinam ajina kachkanmanchu! Dioschu mana chiqampijina kanman chhikaqa, ¿imaynatataq kaypachaman juchanchanmanri? 7 Chaywampas llullakusqaychu Diospaq chiqan kaynin astawan athunchasqa kanampaq allin kachkan chhikaqa, ¿imamantataq nuqaman juchayuqpas kayman ajinata runakuna juchanchawankuri? 8 Ajina kaqtinqa, ¿saqra kaykunakaqtachu ruwana kanman allinkuna jamunampaqri? Wakinkunataq kaytam yachachinki nispam, nuqaman juch'uychanapaq nichkanku; chaywampas chay runakunaqa juchanchasqam kananku. 9 ¿Nuqanchis judío runa kasqanchisraykuqa, imakaqmantataq wakinkunamanta niqtimpas astawan allin kachuwanri? ¡Manachujinam ajina kachkanmanchu! Imaraykuchus nuqaqa sut'inchapuniñam, imaynatachus judío runakuna jinataq mana judío runakunapas juchapaq atiyninwan jap'iykusqajina kasqanchismantaqa, 10 imaraykuchus Qilqasqakunapiqa ajinatam nin: “¡Manam uj runapas chiqan runa kanchu! ¡Manapunim uj sapallapas kachkanchu! 11 Manam pipas allin yuwayniyuq kanchu. Manam pipas Diosman maskaq kachkanchu. 12 Tukuyninkum lluq'i ñanniqta purikupunku. Tukuyninkullataqmi mana allinkunata kikillanta ruwapunku. ¡Manam pipas allinkuna ruwaq kapunkuchu! ¡Manapunim uj sapallapas kachkanchu! 13 Rimayninqa uj wisq'arasqa aya pakana jutk'ujinam. Simimpas llulla, jinataq pallipaq thuqayninjinam wañuchinapaq nanaykuchin. 14 Simimpaq rimarqusqanqa qhinchachana jinataq sunquman nanaykuchinapaq rimaykuna junt'allam kachkan. 15 Chakinkunaqa usqhayllatam wañuchimunapaq phawtachkanku; 16 purisqankunapitaq t'unarquna jinataq muchuy llakikuykunallatam saqichkanku, 17 sumaqpi kaykaqmantataq manam riqsinkuchu. 18 Manataq uj chhikatapas Diosman manchariyta yuwachkankuchu” –nispa. 19 Tukuy imakunatachus kamachiy qilqasqa p'anqapi nichkan chayqa, pikunachus chaymanjina puriykachachkanku chaykunapaq uyarinankupaq kasqanta yachanchismi, ajinamanta tukuyninku “manam juchayuqchu kani” nispa ama ninankupaq, jinaspataq tukuy kaypachapi kaq runakuna Diospaq juchanchayninman jalaykunankupaq. 20 Imaraykuchus Diospaq ñawpaqimpiqa manam pipas “chay kamachiymanjinam puriykachani jinaspa Diosqa chiqan runamanta riqsiwanqa” nispa nichkanmanchu, imaraykuchus chay kamachiyqa nuqanchispaq jucharara kasqanchista rijsichinallapaqmi allinqa. 21 Chaywampas kunanqa, Diosqa mana kamachiywanmi imaynamantachus nuqanchisman chiqan runaman tukuchiwanchis chayta riqsichiwanchis, kaytaqa kikin kamachiy jinataq Diospaq sutimpi willaqkunam ajinata willawanchis: 22 Jesucristopi iyawniyniqtam, Diosqa tukuy pikunachus iyaw ninku chaykunaman chiqan runaman tukuchin. Imaraykuchus manam waj waj kawsayqa paypaq kachkanchu: 23 tukuyninkum juchaman urmaykunku chayraykum Diospaq sumaq k'anchaynimpi kanamanta karupiraq kachkanku. 24 Chaywampas Diosqa, ancha munakuynimpi, Cristo Jesuspaq qhispichiy ruwasqanniqtam, tukuyninkuman qasilla chiqan runakunaman tukuchipunqa. 25 Diosqa, Cristopaq yawar jich'asqanwanmi juchakuna pampachasqa kanampaq uj ñantajina churarqan. Chay pampachayqa iyawniyniqtam taripakun. Ajinamantam Diosqa chiqan runakunaman tukuchisqawanchista rikuchiyta munarqan: ñawpaqpachakunapi jucha ruwasqanchista pampachaspa, 26 imaraykuchus payqa ancha suyay sunquyuqmi. Payqa kunan p'unchaykunapi imaynatachus chiqan runaman tukuchiwanchis chayta rikuchiyta munarqan; imaynachus payqa chiqan kachkan ajinallatataqmi pikunachus Jesuspi iyaw ninku chaykunaman chiqanman tukuchipun. 27 ¿Diospaq ñawpaqimpiqa, imaynapitaq runapaq uma uqharisqa kasqan kapunri? ¡Chayqa ch'usaqman tukjachisqam rikukupun! ¿chayqa imamantataq ajina kanmanri? Manam chay kamachiymanjina puriykachasqanraykuchu, manachayqa chaypi iyaw nisqanraykum ajinaqa kapun. 28 Ajinaqa kaytam nichuwan: Diosqa kamachiymanjina mana puriykachachkaqtimpas iyawniyniqtam runataqa chiqan runaman tukuchin. 29 ¿Diosqa judiokunapaq Diosnillanchuri? ¿Manachu tukuy llaqtakunapaq Diosnin kachkallantaqri? ¡Sut'impim kachkan tukuy llaqtakunapaq Diosnin kasqanqa, 30 imaraykuchus uj sapa Diosllam kan: iyawniyuqkunaman chiqan runaman tukuchiq Diosllam kan, circuncisión ruwasqapas kachunku manapas chayta mana qhawaqaspa! 31 Chhikaqa, ¿iyaw niywanchu kamachiypaq chaninta qichuqanchisri? ¡Manam ajinachu kachkan! Manachayqa kamachiypaq chanintaqa allintam tiyaykuchinchis.
1 Ajina kaqtinqa, ¿imatam ñawpa machulanchis Abrahamqa taripan nisuntaqri? 2 Chiqampiqa Abrahamchus tukuy ruwasqankunamanta imatapas jap'iqanan kanman karqan chhikaqa, nuqanchispaq ñawpaqinchispiqa may athunchasqam kanman karqan, chaywampas Diospaq ñawpaqimpiqa manam athunchasqachu kachkanman karqan. 3 Imaraykuchus Qilqasqakunapiqa ajinatam nin: “Abrahamqa Diospim iyaw nirqan, chayraykum Diosqa payman chiqan runamanta jap'iqarqan” –nispa. 4 Ajinaqa, pichus llank'an chhikaqa manam qasimanta qurisqatajinachu qunaqa, manachayqa imachus ruwasqanmanta manupas kanman ajinatam wakikuqta qupunaqa. 5 Chaywampas, qankunamanta maykaqpas Diospi iyaw nipun chhikaqa, chay juchayuq runamanqa Diosqa pampachanmi, amapas ima allin ruwasqanta rikuchun, iyaw niyninta rikuspallam chiqan runamanta riqsipun. 6 David kikinmi chay mana imata ruwaspa Diospaq chiqanmanta riqsichikuq runapaq kusikuyninmanta rimarqan. 7 Davidqa ajinatam nirqan: “¡Kusikuyniyuqmi kanku pikunamanchus Diosqa saqra kayninkuta pampachan jinaspataq juchankunata qunqapun chaykunaqa! 8 ¡Kusikuyniyuqmi maykaq runamanchus Apu Tataqa juchankunamanta qunqawachapun chayqa!” –Nispa. 9 ¿Kay kusikuykunaqa circuncisión ruwasqa kanku chaykunallapaqchu, manachayqa mana circuncisión ruwasqa kachkanchu chaykunapaqwanchu kanman icha? Diosqa Abrahampaq iyawniynintam jap'iqasqa chiqan runamanta riqsinapaq nispam ninchis. 10 Chaywampas ¿Jayk'aqtaq jap'iqarqanri? ¿Abrahamqa circuncisión ruwasqa kapurqan chhikachu, manachayqa ñawpaqtañachu jap'iqapurqan icha? Manam chay circuncisión ruwasqa kachkarqan chhikamantachu, manachayqa ñawpaqtañam paytaqa jap'iqapurqan. 11 Chiqampiqa, Diospaq jap'iqasqan jinataq paypi iyaw nipusqanta riqsichinapaqmi Abrahamqa circuncisión ruwasqa kapurqan. Ajinamantam Abrahamqa tukuy iyawniyuqkunapaq tatan kapurqan, ama circuncisión ruwasqapas kanku chhikapas. Ajinamantam Diosqa paykunaman kikillanta chiqan runakunamanta riqsipun. 12 Abrahamtaq pikunachus circuncisión ruwasqa kanku chaykunapaq tatallantaqmi, paykunataq machulanchispaq manaraq circuncisión ruwasqa kachkaspa iyaw nipusqaña chaytam qatinku. 13 Diosqa Abraham runaman, jinataq mirayninman tutipas kanman ajinatam kaypacha jap'iqanankupaq rimayninta qurqan; chaywampas kay rimaynin qusqanqa manam kamachiy junt'anankuraykuchu karqan, manachayqa iyawniypi chiqan runakuna kasqankuraykum karqan. 14 Ajinaqa kamachiypijina puriykachaqkunachus tutita jap'iqanqaku chhikaqa iyawniyqa manam imapaqpas allinchu kapunman, Diospaq rimaynin qusqantaq qasiman tukjakupunman. 15 Imaraykuchus kamachiyqa asut'iytam apamun; chaywampas maypichus mana kamachiy kan chaypiqa, manallataq kamachiy p'akiykuqkunapas kanchu. 16 Chaymantam Abrahampaq mirayninkunapaq Diospaq rimay qusqan chaniyuq kanampaq, Diosqa mana imatapas chaymanta mañarqanchu, manachayqa qasillam qurqan. Chay rimaynin qusqantaq tukuy pikunachus paypi iyaw nichkanku chaykunapaqmi karqan. Manam pikunachus kamachiyta uyarichkanku chaykunallapaqchu, manachayqa pikunachus Abrahamjina iyaw ninku chaykunapaq imam karqan. Chayraykum Abrahamqa tukuy nuqanchispaq tatanchisqa. 17 Qilqasqakunapi nichkan ajinata: “Achkha llaqtakunapi kaq runakunapaq tatampaq ruwayki –nispa.” Kaymi mayqimpichus Abrahamqa iyaw nirqan chay Diosqa, wañusqakunaman kawsay quq jinataq manaraq rikhurichkan chaykuna ruwaq Diosqa. 18 Jayk'aqchus manaña suyay sunqu kapurqan chhikam Abrahamqa iyaw nirqan jinataq suyay sunquyuq karqan, ajinamanta Diospaq ajina nisqanmanjina achkha llaqtakunapaq tatan karqan: “Ajinam mirayniykikunaqa kanqa” –nispa. 19 Abrahampaq iyawniyninqa pachaj watayuq kapurqan chhikapas manam chinkachkarqanchu, payqa jinataq warmin Sarapaq wañunanku qayllaña kapusqanta jinallataq ancha machupayaña wawayuq kanapaq kasqankuta yuwakurqanku chhikapas. 20 Diospaq rimaynin qusqanmantaqa manam iskayakurqanchu, manachayqa astawan iyawniypim kallpachakurqan. Diosmantaq yupaycharqan, 21 rimaynin qusqanta junt'anapaq atiyniyuq kasqanta sumaqta yachaspa. 22 Chay iyawniyninraykum Diosqa Abrahamta chiqan runamanta jap'iqarqan. 23 Jayk'aqchus Qilqasqakunapi Diosqa Abrahamtam jap'iqan nispa nichkan chhikaqa, manam Abraham sapallanmantachu rimachkan, 24 manachayqa nuqanchispaqpas qilqasqallataqmi kakuchkan. Diosqa pichus Tatanchis Jesucristota kawsatatachimuchkarqan chay kikin Diosmi, jinaspataq iyaw nisqanchisraykum jap'iqawanchis. 25 Diosqa nuqanchispaq juchanchisraykum Jesusta wañunampaq puskatarqan, jinaspataq nuqanchisman chiqan runakunaman tukuchinapaqmi wañusqamanta kawsarichimurqan.
1 Iyaw niyninchisraykum Diosqa ñawpaqimpi chiqan runamanta riqsisqata kachiwanchis, chayraykullataqmi Jesucristo Tatanchisniqta Dioswan sumaqpi kapunchis. 2 Imaraykuchus Cristoraykum nuqanchisqa iyawniyniqta Diosman qayllachakuyta atipunchis, ajinamanta sumaq kayninta jap'iqananchispaq, chaypitaq thuru sayarikuchkanchis, jinaspataq Diospaq athunkaynimpi jap'iqasqa kananchispaq suyay sunqu kasqanchismanta kusisqa kachkanchis. 3 Manam chayllamantachu, manachayqa ñak'ariykunamantapas kusikullanchistaqmi; imaraykuchus allintam yachanchis chay ñak'ariykunapaq nuqanchisman kallpachasqawanchismantaqa, 4 kay kallpachaytaq nuqanchispaq Dioswan jap'iqasqa kananchispaq lluqsichiwanchis, jap'iqasqa kapusqanchistaq suyay sunqu junt'ata kachiwanchis. 5 Kay suyaytaq manam qasillachu kachkan, imaraykuchus Diosqa mayqin Ch'uwa Ajayutachus quchkawanchis chayniqta munakuyninwanmi sunqunchista junt'aykuchin. 6 Imaraykuchus nuqanchis kikin qhispichikuyta mana atichkarqanchis chhikapacham, jayk'aqchus ajinata ruwakunan kachkarqan chhika juchararakunarayku Cristoqa wañurqan. 7 Manam pipas waj runarayku qasilla wañusaq nispa wañuchkanmanchu. Chiqan runaraykupas manam wañuchkanmanchu; ichapas uj ancha allintapuni payrayku ruwasqanmanta pipas chayrayku wañuyta munanman. 8 Chaywampas Diosqa munakusqawanchismantam sut'inchawanchis, jayk'aqchus nuqanchis jucharara runakuna kachkarqanchis chhikam Cristoqa nuqanchisrayku wañurqan. 9 Kunantaq, Cristopaq wañusqanraykum Diosqa chiqan runakunaman tukuchiwanchis, chayraykum tukuchay asut'iypiqa payniqta astawanraq qhispichisqa kapusunqa. 10 Imaraykuchus, Diospaq chhiqnikuqnin kachkarqanchis chhikapacham Payqa Churimpaq wañusqanrayku sumaqthapichiwanchis, kunantaq Paywan sumaqthapisqa kapusqanchismantataq, kawsayninraykuqa astawanraqmi qhispichisqa kapusunqa. 11 Manallataq chayllapaschu, manachayqa Jesucristo Tatanchisniqtaqa Diospi kusikullanchistaqmi, imaraykuchus Cristoniqtam kunanqa sumaqthapiyta jap'iqapunchis. 12 Uj runaraykullam kaypachaman juchaqa waykumurqan, chay juchaniqtataq wañuy waykumurqan, ajinamantam chay wañuyqa tukuyninkuman chayamun, imaraykuchus tukuninkum juchata ruwarqanku. 13 Manaraq kamachiy kachkarqan chhikaqa, kaypachapi juchaqa kapurqanñam; chaywampas kamachiy mana kachkaqtinqa manam pimampas chay kamachiyta mana uyart'asqanrayku juchanchakuchkanmanchu. 14 Chaywampas, Adanpaq p'unchayninkunamanta Moisespaq p'unchayninkunakamaqa, jucha ruwaqkunajawapi wañuyqa ancha kallpayuqmi karqan; chay runakunapaq juchankunaqa amapas Adán runapaqjina kachkarqan chhikapas, pichus Diospaq uj kamachiyninta mana uyart'arqanchu. Adanqa, pichus jamunan kachkarqan chay Cristopaq llanthumpas kanman ajinam karqan. 15 Chaywampas Adanpaq jucha ruwasqanwan jinataq Diospaq nuqanchisman uj quyta qusqawanchiswanqa manam kikinchu kachkan. Imaraykuchus uj sapa runapaq juchanmantaqa achkhayuq runakunam wañurarqanku; chaywampas Diosqa uj sapa Jesucristo runaniqllatam nuqanchisman jinataq tukuy runakunaman uj astawan athun quyta quwanchis. 16 Uj sapa runapaq juchanqa manam Diospaq nuqanchisman uj quyta qusqawanchiswan kikin kachkanmanchu, imaraykuchus uj sapa juchallamantam juchanchay jamurqan; chaywampas Diospaq quyninkajqa, achkha juchakunayuq kakuchkaqtinkupas runakunataqa chiqanmanmi tukuchipun. 17 Wañuychus uj sapa runallapaq juchanrayku kallpayuq karqan chhikaqa, astawanraq pikunamanchus Diosqa munakuynimpi jinataq qasilla chiqan runakunaman tukuchirqan chaykunaqa, Jesucristo uj sapa runaraykullam musuq kawsayjawapi munayniyuq kanqaku. 18 Adán runapaq juchanraykullam tukuyninchis wañunapaq ch'ikullisqa kapunchis. Chaywampas pichus nuqanchisrayku wañuchkarqan chay Jesucristoraykum Diosqa nuqanchisman chiqan runakunaman tukuchipuwanchis, jinataq wiñay kawsayta qupuwanchis. 19 Kaytaq niyta munan, imaynatachus uj sapa runapaq mana uyarikuq kasqanraykum achkhayuq runakuna jucharara kapurqanku. Chaywampas kikillantataq uj sapa runapaq uyarikuq kasqanrayku achkhayuqkuna chiqan runakunaman tukupunqaku. 20 Kamachiyqa juchapaq astawanraq yapakumunampaqmi rikhurimurqan; chaywampas jucha yapakumurqan chhikaqa, Diosqa astawan munakuyniyuqraqmi kapurqan. 21 Imaynatachus juchaqa wañuyjawapi atiyniyuqmi karqan, ajinallatataqmi Diospaq munakuyninqa kawsayjawapi atiyniyuq karqan. Chayraykum Diosqa nuqanchisman chiqan runakunaman tukuchipuwanchis, jinaspataq Jesucristo Tatanchisniqta wiñay kawsayta qupuwanchis.
1 ¿Imanisuntaq chhikari? ¿Astawanraqchu juchata ruwakuchkasun Diospaq munayninta rikuchikuchkanallampaqri? 2 ¡Manam ajinachu kachkan! Nuqanchisqa juchapaq wañusqañam kapunchis; ¿imaynatataq juchallapi kawsakuchkachuwanri? 3 Cristo Jesuspi bawtisakunchis chhikaqa, wañusqanman ujchakupusqanchismantaqa ¿qankuna manachu yachachkankichisri? 4 Imaraykuchus bawtismuniqtam Cristowan kuska p'amp'aykusqa kapurqanchis, jinaspataq wañusqamanta kawsarichisqa kanapaq wañurqanchis, uj musuq kawsayta kawsakunanchispaq, imaynatachus Cristoqa Apu Tatapaq athunchasqa atiyninwan wañusqamanta kawsarichisqa karqan ajinata. 5 Cristowanchus wañuynimpi ujlla kapurqanchis chhikaqa, kikillantataqmi wañusqamanta kawsarimuynimpiqa paywan ujlla kapusun. 6 Yachanchismi ñawpaq juchanchiskunaqa Cristowan kuska chakataykusqa kapusqantaqa, ajinamanta jucharara runakuna kasqanchis t'unarqusqa kapunampaq, ajinamanta amaña juchapaq jaywaqnin kapunanchispaq. 7 Imaraykuchus uj runa wañupun chhikaqa manam juchaqa payjawapi atiyniyuqchu kapun. 8 Nuqanchischu Cristowan kuska wañupurqanchis chhikaqa, yachallanchistaqmi paywan kuska kawsakunanchismantaqa. 9 Yachanchismi imaynatachus Cristoqa wañusqamanta kawsarimpuspaqa manañam wajmanta wañupunqañachu. Wañuyqa manañam payjawapi atiyniyuqchu kapun. 10 Imaraykuchus Cristopaq wañusqanwanqa, uj kutillam wiñaypaq juchapaqqa wañurqan; chaywampas kawsaspaqa Diospaq kawsakupun. 11 Ajinallatataq qankunaqa juchapaqqa wañusqajina kapuychis, chaywampas Dioskaqpaqqa, Cristo Jesuswan ujchakuspa kawsachkaq kapuychis. 12 Chayraykutaq amaña qankunaqa juchapaq aychaykichispi atiyniyuq kakuchkananta saqiychischu, jinataq aychapaq imachus munasqan ruwaqtaqa amallataq saqiychispaschu. 13 Ama aychaykichista mana allinkuna ruwanapaq juchaman qupuychischu. Wañuq runakuna kawsarimuqjina Dioskaqman aychaykichista paypaq ñawpaqimpi imachus chiqan allinkuna ruwanapaq jap'ichikupuychis. 14 Ajinamantam juchaqa manaña qankunajawapi atiyniyuqchu kapunqa, imaraykuchus manam kamachiyman jap'ichisqachu kachkankichis, manachayqa Diospaq munakuyninman jap'ichisqam kankichis. 15 Kunantaq, nuqanchisjawapi kamachiyqa manaña atiyniyuqñachu kapun chhika, manachayqa Diospaq khuyapayakuynimpi kapunchis chhikaqa; kayta nispaqa ¿juchataqa ruwakuchkallasunchuri? ¡Manam! 16 Allintam yachankichis imaynatachus uj wasiyuqman qankunaqa imantimpi jaywaqnimpaq jap'ichikunkichis chhikaqa, chay wasiyuqpaq jaywaqninmi kapunkichis pimanchus uyarinkichis. Kayqa ajinam: qankunachus juchaman uyarinkichis chhikaqa, kayqa wañuymanmi pusasunkichis, chaywampas Diosmanchus uyarinkichis chhikaqa, chiqampi kawsakunapaqmi pusasunkichis. 17 Ñawpaqqa juchapaq jaywaqninmi karqankichis. Chaywampas Diosraykum tukuy sunquwan imatachus yachachichkarqasunkichis chayta uyaripurqankichis. 18 Juchapaq jaywaqninmanta kacharichisqa kapuspataq, qankunaqa chiqan kaypaq jaywaqninman waykupunkichis. 19 (Kaytaqa, runapaq rimasqanmanjina rimachkani, ajinamanta qankunaqa yuwaywan jap'iqanaykichispaq, imaraykuchus qankunaqa manam usqhayta yuwaywan jap'iqachkankichischu). Imaynatachus ñawpaqpachapi mana allin millay ruwaykunaman jinataq saqra kayman saqrakuna ruwanapaq aychaykichista jap'ichirqankichis, ajinallatataq kunanqa aychaykichista chiqan kayman jap'ichiychis uj ch'uwa kawsayniyuq kanaykichispaq. 20 Jayk'aqchus qankunaqa juchawan apaykachasqaraq karqankichis chhikaqa, manam chiqan kayman jaywachkarqankichischu; 21 chaywampas, ¿ima allintataq chaywan jap'iqarqankichisri? Kunantaq qankunaqa chaykunamanta p'inqakupunkichismi, imaraykuchus chaykunaqa wañuyllamanmi pusachkan. 22 Chaywampas, juchawan apaykachachikunamanta kachawachasqa kapuspataq, Diospaq jaywaqnimpaq waykupunkichis. Kaykaqmi qankunapaq allinqa, imaraykuchus chaypaq quyninqa ch'uwa kawsaymi, chhikamantataq wiñay kawsaytapas jap'iqallankichistaqmi. 23 Juchapaq quyninqa wañuymi, chaywampas Diospaq quyninkaqqa Cristo Jesuspi mayqinchus nuqanchispaq Tatanchisman ujchakusqanchisrayku wiñay kawsay jap'iqananchismi.
1 Wawqipanakuna, qankunaqa kamachiyta riqsinkichismi, jinataq chay kamachiyqa uj runajawapi chay runa kawsachkaqtin payjawapi atiyniyuq kasqantapas yachallankichistaqmi. 2 Kay rikuchiyjina: uj qhariyuq warmiqa kamachiyraykum qusanman paypaq kawsanankama ujchasqa kachkanqa; chaywampas qusanchus wañupun chhikaqa kay warmiqa kamachiyniqta qhariman ujchasqa kachkarqan chaymantaqa kacharisqañam kapun. 3 Paychus qharin kawsakuchkaqtin waj qhariwan ujchakunman chhikaqa, alquchakuy millay juchatam ruwapun, chaywampas qharichus wañupun chhikaqa, payqa chay kamachiymanta kacharisqam kapun, jinaspataq mana alquchakuy juchata ruwaspaqa, waj qhariwan ujchakuyta atipunmi. 4 Ajinallatataq qankuna munasqa wawqipanaykuna, Cristoman ujchakupunkichis chhikaqa, kamachiypaqqa paywan kuskam wañupunkichis, ajinamanta wajman ujchakupunaykichispaq, pichus wañusqamanta kawsarimuchkarqan chayman. Ajinamantam allin ruwayninchiskunawan Diosman jaywachuwan. 5 Imaraykuchus juchararakunajina kawsarqanchis chhikaqa, aychanchispi imaymana mana allin munaykuna jatarichinallapaqmi kamachiyqa allin karqan, chaymanta apthapisqanchistaq wañuy sapallam karqan. 6 Chaywampas chay kamachiypaq atiynimpaqqa wañusqajina kapunchis, kunantaq kacharisqajinam Ajayuniqta uj musuq kawsaypi Diosman jaywanapaq kapunchis, manataq uj mawk'a kamachiypaq atiyninwan apaykachasqañachu kapunchis. 7 ¿Kunanqa, kayta nispachu kamachiyqa jucham nispa nisunri? ¡Manam! Chaywampas, manachu kamachiy kachkanman karqan chhikaqa manam nuqaqa imachus jucha kachkan chaytaqa yachachkaymanchu karqan. Kamachiychus “Ama runapaq kaqninkunata munapayaychu” nispa mana nichkanman karqan chhikaqa, manam jayk'aqpas imachus runapaq kaqninkunata munapayay kachkan chaytaqa yachachkaymanchu karqan. 8 Chaywampas juchaqa kaymanta ñañchakupurqanmi, jinaspataq kikin kamachiymanta jap'iykukuspam imaymana mana allin yuwaykunata nuqapi jatarichipurqan. Kamachiychus mana kachkanman karqan chhikaqa, juchapas wañusqajinallataqmi kapunman karqan. 9 Uj pachakunapi mana kamachiykunata riqsirqani chhikaqa allintam kawsakurqani; chaywampas jayk'aqchus kamachiy chayampurqan chhikaqa, juchaqa nuqapi qallaripurqanmi, 10 jinaspataq nuqa wañupurqani. Ajinamantam chay kamachiyqa kawsay qunawan kachkaqtin, wañuyman pusapuwan, 11 imaraykuchus juchaqa kamachiymanta ñanchakupurqan, jinaspataq nuqaman sallqaykupurqawan, chay kikin kamachiywantaq wañurquchipuwan. 12 Chaywampas chay kikin kamachiyqa ch'uwam, jinataq imakunachus kamachiypi qilqasqa kachkan chayqa ch'uwa, chiqan jinallataq allinmi. 13 Chaywampas chhikaqa, ¿kay allin kachkan chaychu wañuyman pusawanri? ¡Manachujinam! Juchaqa chiqampipuni jucha kasqanta riqsichinapaqqa, allin kachkan chaymanta jap'iykukuspam wañurquchirqawan. Ajinamanta kamachiypi qilqasqa kachkan chayniqta juchapaq ancha saqra mana allin kasqan riqsichikupun. 14 Kamachiypaq ajayuniqpi kasqantaqa yachanchismi, chaywampas nuqaqa pisi kallpa, juchaman ranqaykusqajinam kani. 15 Imachus ruwasqaymantaqa manam riparakunichu, imaraykuchus manam imatachus munani chaytaqa ruwanichu, chaywampas imakaqtachus chhiqnikuni chaykaqtapunim ruwani. 16 Chaywampas imatachus mana munachkani chayta ruwani chhikaqa, chaywanqa kamachiypaq allin kasqantam jap'iqani. 17 Ajinaqa pichus ruwachkan chayqa manañam nuqachu kani, manachayqa nuqa ukhupi kaq jucham chaytaqa ruwakuchkan. 18 Imaraykuchus nuqapaq pisi kallpa kasqaypiqa manam allin ruwayqa kachkanchu; allin ruwayta munakuchkani chhikapas chay ruwanapaqqa manam kallpayqa kachkanchu. 19 Allin ruway munasqaytaqa manam ruwanichu, manachayqa mana munasqay mana allinkunallatam ruwani. 20 Kunanqa, mana munasqaytachus ruwani chhikaqa, manam nuqañachu kani pichus chayta ruwachkan chayqa, manachayqa nuqapi kachkan chay jucham ruwan. 21 Allin kaq ruwayta munachkaqtiypas, mana allinkaq nuqa qayllapi kasqanmantam riparakuni. 22 Sunquy ukhupiqa Diospaq kamachiynintaqa anchatapunim munakuni, 23 chaywampas nuqapaq yuwayniypaq kallpampiqa uj mana allin thuruchakun: chayqa nuqapi kachkan chay juchapaq kamachiyninmi, chaytaq watasqatajina kachiwan. 24 ¡Nuqawan imalla kachkanqa! ¿Pitaq aychaypi kachkan chay wañuypaq atiyninmanta qhispichiwanqari? 25 Pimanchus Jesucristo Tatanchisniqta yuspärayta quni chay Diosllam qhispichiwanqa. Ajina kaqtinqa: Nuqaqa Diospaq kamachiyninmanmi jap'ichikupunayqa, chaywampas pisi kallpa kayniypiqa juchapaq kamachiyninman jap'ichisqam kachkani.
1 Cristo Jesuspi ujchasqa kaqkunapaqqa, manañam kunanqa maykaq juchanchaypas kapunñachu, 2 imaraykuchus Cristo Jesuspi kawsayta quq Ajayupaq kamachiyninmi juchapaq jinataq wañuypaq kamachiyninmanta qhispichipuwasunchisqa. 3 Imaraykuchus Diosqa imatachus Moisespaq kamachiyninqa mana ruwayta atichkarqan chaytam ruwapun, chaytaqa manam ruwayta atirqanchu runapaq pisi kallpa kasqanraykuqa. Diosqa pay kikimpaq Churinta runajina pisi kallpa juchararata jinataq juchakunarayku uj jaywasqatajinam kachamurqan, ajinamanta chayjina pisi kallpa kasqampi juchaman juchanchaykunampaq. 4 Chaytaqa kamachiykunapaq chiqankaq qhatukuyninkunawan junt'ayta atinanchispaqmi ajinata ruwarqan, imaraykuchus pisi kallpa kayninchispi munasqanmanjinaqa manañam kawsapunchisñachu, manachayqa Ajayumanjinam kawsapunchis. 5 Pikunachus pisi kallpa kayninchismanjina kawsanku chaykunaqa, chaypaq yuwayninmanjinallam puriykachanku; chaywampas pikunachus Ajayumanjina kawsanku chaykunataq, Ajayupaq yuwayninmanjinam puriykachanku. 6 Pisi kallpa kayninchispi yuwayninkunamanta llakikunaqa wañuymanmi pusan; chaywampas Ajayupi kaqninkunamanta llakikuyqa kawsayman jinataq sumaqpi kaymanmi pusan. 7 Pikunachus pisi kallpa kayninchismanjina puriykachanapaq llakikunku chaykunaqa Diospaq chhiqnikuqninkunam kanku, imaraykuchus manam Diospaq kamachiyninmanjina junt'ayta munachkankuchu manataq atichkankupaschu. 8 Chayraykum pisi kallpa kayninchismanjina kawsanku chaykunaqa, manam Diospaq sunqunman chayachkaq jaywayta atichkankumanchu. 9 Chaywampas qankunaqa manañam chay yuwaykunamanjina puriykachapunkichisñachu, manachayqa Ajayupijinam puriykachapunkichis, imaraykuchus Diospaq Ajayunmi qankunapi kawsachkan. Pichus mana Cristopaq Ajayunniyuq kachkan chayqa, manam Cristopaqchu kachkan. 10 Cristochus qankunapi kawsan chhikaqa, ajayum qankunapi kawsan, aychaqa jucharayku wañuyman purinampaq chaninchasqapas kachun chhikapas, Diosmi qankunaman chiqan runakunaman tukuchipusunkichis. 11 Pichus Jesusman kawsatatachimuchkarqan chay ajayunchus qankunapi kawsan chhikaqa, chay kikin Cristoman kawsarichimuq Ajayu kachkan chaymi qankunapi kawsachkan, chay Diospaq Ajayunniqtam wañuq aychaykichisman musuq kawsayta qusunkichis. 12 Ajinaqa wawqipanakuna, uj ruwananchismi kan, chaywampas chayqa manam pisi kallpa kayninchismanjina kawsanachu kachkan. 13 Imaraykuchus chaymanjina kawsankichis chhikaqa wañuymanmi chayankichis. Chaywampas Ajayuniqtachus chay pisi kallpa kayninchista wañuchinkichis chhikaqa kawsaytam taripankichis. 14 Tukuy pikunachus Diospaq Ajayunwan pusasqa kanku chaykunaqa, Diospaq wawankunam kanku. 15 Imaraykuchus qankunaqa wajmanta manchanaykichispaqqa, manam apaykachachikuna ajayutachu jap'iqankichis, manachayqa Diospaq wawankunaman tukuchiq Ajayutam qankunaqa jap'iqankichis. Kay Ajayuniqtam Diosman qayllachakunchis jinaspataq ajina niyta atinchis: “Abbá” “Tatay” –nispa. 16 Jinaspataq kay kikin Ajayullataqmi nuqanchispaq ajayunchisman ujchakupun, ajinamanta Diospaq wawankuna kapusqanchismanta sut'inta willamunanchispaq. 17 Paypaq wawankuna kapusqanchismantataq, ima tuti qunapaqchus payqa rimayninta quchkarqawanchis chaytapas jap'iqallasuntaqmi, mayqintachus Cristowan kuska jap'iqasunchis, imaraykuchus paywan kuskam ñak'arinchis ajinamanta sumaq k'anchaynimpi paywan kuskallataq kananchispaq. 18 Rikusqaymanjinaqa, kunan p'unchaykunapi ñak'arisqanchisqa manam imapaschu kachkan, sumaq k'anchaypi athunchasqa kayta jap'iqananchismanta niqtimpasqa. 19 Tukuy kaypachaqa anchatapunim nuqanchispaq Diospaq wawankuna kasqanchismanta Dios sut'impachata rikuchinanta suyachkan. 20 Imaraykuchus kaypachaqa imapaqchus tiyaykuchisqa kachkarqan chaytaqa chinkachikupunmi, manam pay kikimpaq munasqanmanjinachu, manachayqa Diosmi ajina kanampaq chayta qhawarisqa. Chaywampas apaykachachikunamanta jinataq t'unarqusqa kananmanta qhispichikunapaq suyayninqa karqallampunim, ajinamanta sumaq k'anchaypi Diospaq wawankunapaq qhispichiyninta taripanampaq. 22 Yachanchismi, kunankamaqa kaypachaqa wawa unqukuq warmijina qaparichkasqanta jinataq ñak'arichkasqanmantaqa. 23 Manam kaypacha sapallanchu ajinata ñak'arichkan, manachayqa nuqanchis pikunachus Ajayuta ñawpaqtaña imakunatachus jap'iqachkasunchis chaymanta niqtimpas jap'iqapunchisña chaykunapas ñak'arichkallanchistaqmi, anchatapunim ñak'arinchis Diospaq uywasqan wawankunajina jap'iqananchis p'unchayta suyachkaspaqa, mayqinwanchus aychanchisqa qhispichisqa kapunqa. 24 Chay suyaypim nuqanchisqa qhispisqa kanchis. Chaywampas ima suyaychus rikukupun chhikaqa manañam suyaychu kapun. Ima suyasqantachus rikupunña chhikaqa ¿imatañataq pipas suyakuchkallanmanri? 25 Chaywampas imatachus suyachkanchis chaytachus manaraq rikuchkanchis chhikaqa, tukuy sunquwan kallpacharikuspam suyaykunanchisqa. 26 Kikillantataqmi Ajayuqa pisi kallpa kayninchispi yuwaywan jap'iqananchispaq yanapachkawanchis. Imaraykuchus manam imaynatachus Diosmanta mañakuna chaytaqa yachachkanchischu, chaywampas kikin Ajayum, willanapaq mana rimarquyta atichkanchis chay rimaykunawan nuqanchismanta Diosman mañakuchkan. 27 Diostaq, pichus tukuypaq sunqunkunata sumaqta qhawachkan, chaymi Ajayupaq imaniytachus niyta munachkan chayta yachapun. imaraykuchus Ajayuqa ch'uwa llaqtapi kaqkunamantam Diospaq munayninmanjina mañakun. 28 Yachanchismi, Diosqa payman munakuqkunaman jinataq mayqinkunamanchus payqa imaynatachus yuwachkarqan chaymanjina wajachkan chaykunamanqa tukuy imatapas sumaqpi kanankupaq wakicharisqata churasqanmantaqa. 29 Pikunamanchus qallariymantapacha Diosqa riqsipusqaña chaykunamanqa, ñawpaqmantapacham Wawanjina kapunampaq wakichapusqa, ajinamanta Churinqa achkha wawqipanankuna chawpimanta ñawpaqkaq kanampaq. 30 Jinataq, pikunamanchus Diosqa ñawpaqmantapacha wakicharisqata churachkarqan chaykunamanqa wajallarqantaqmi; jinaspataq pikunamanchus wajachkarqan chaykunamanqa chiqan runamanmi tukuchipun. Chiqan runaman tukuchipuchkarqan chaykunamantaq, sumaq k'anchaynimpi kanankupaqmi uj chhikata paykunaman qupun. 31 ¿Imawampas nichuwanchuri? ¡Dioschu nuqanchismanta sayqatakuqjina kachkan chhikaqa, manam pipas nuqanchispaq sayarikumuchkanmanchu! 32 Dioschu pay kikimpaq Churinta nuqanchisman qunapaq mana “ama” –nispa nirqawanchis, manachayqa nuqanchisrayku wañuyman qurqan chhikaqa, ¿imaynatataq tukuy imatapas Churinwan kuska mana quchkawasunri? 33 ¿Pitaq Diospaq ajllikusqankunaman tumpaykuyta atinmanri? Diosmi pichus chiqan runakunaman tukuchipuchkan chayqa. 34 ¿Pitaq paykunaman juchanchanmanri? Cristo Jesusmi pichus wañuchkarqan chayqa, astawampas paymi wañusqamanta kawsatatamurqan chayqa, paytaq kunanqa Diospaq pañaniqnimpi nuqanchismanta mañarikuspam kachkan. 35 ¿Pitaq Cristopaq munakuyninmanta apaqayta atiwanchismanri? ¿Ñak'ariykunachu, kallpa tukuykunachu, qatiykachachikunachu, yariqay muchuykunachu, mana p'achayuq kaychu, mana allinkunachu manachayqa chhuqrirqusqa wañuychu apaqawachuwanri? 36 Imaynatachus Qilqasqakunapi ajinata nichkan: “Qanraykum nuqaykuqa, wañuchinapaq qhawasqapuni kachkayku; ñak'anapaq qatisqa uwijakunatajinam rikuwanku” –nispa. 37 Chaywampas tukuy kaykunamantaqa, pichus munakuchkawanchis chayniqta atipaqpunim lluqsimpunchis. 38 Allinta yachani, Diospaq munakuyninmantaqa manam imapas apaqachkawasunchu: wañuypas, kawsaypas, angelkunapas, samay atiykunapas jinataq kallpakunapas, kunampachapas jinataq jamuq p'unchakunapas, 39 astawan janaqkaq patapas, astawan ukhukaqpas, jinataq maykaq Diospaq ruwasqankunapas manam apaqayta atichkawasunchu. ¡Diospaq munakuyninmantaqa manam imapas apaqachkawasunchu, mayqintachus Tatanchis Jesucristopi rikuchirqawanchis chay munakuninmantaqa!
1 Cristopi iyaw niq runa kasqaymantam chiqan kaqta rimarquchkani, manam llullakuchkanichu. Chaywampas sunquy ukhupi Ch'uwa Ajayupaq pusasqanmanjina, paymi kay nisqay chiqan kasqanmanta sut'inchachkawan: 2 Uj athun llakikuyniymi kan, sunquypitaq uj mana thanichkaq nanaymi kapuwan, 3 imaraykuchus nuqa kikinmi qhinchachasqakuna ukhupi jinataq Cristomanta t'ipiqasqajina kayta munayman, ajinamanta nuqapaq wawqiykunaman jinataq llaqtamasiykunaman uj allinta paykunarayku ruwanaypaq. 4 Paykunaqa Israelpaq mirayninmanta jamuq runakunam kanku, Diostaq paykunaman wawankunamanta riqsikupurqan. Diosqa sumaq k'anchaynimpi paykuna chawpipi kachkarqan, jinaspataq rimthapiykunata, Moisespaq kamachiyninta, yupaychay ruwaykunata jinataq rimayninkunata ima paykunaman qurqan. 5 Machulanchiskunapaq mirayninmanta jamuq runakunam kanku; Mesiastaq runajina jamuspaqa paykunapaq masinkunamantam jamurqan, pichus tukuy imakunajawapi Diosmi, paytaq wiñaypaq yupaychasqa kachun. Ajina kachun. 6 Chaywampas Diospaq Israelman rimayninkuna qusqanqa manam ch'usaqman tukukuchkanchu; manachayqa manam tukuy Israelpaq mirayninmanta jamuqkunaqa chiqan Israel llaqtachu kachkanku. 7 Abrahampaq mirayninmanta jamuqkunaqa, chiqampiqa manam tukuyninku mirayninmanta jamuq wawankunachu kachkanku, manachayqa Diosmi paykunaman ajinata nisqa: “Qampaq mirayniykiqa, Isaacniqtam jamunqa” –nispa. 8 Kaymi riparachiwanchis: manam pipas uj llaqtamanta jamusqanraykullaqa Diospaq wawan kachkanmanchu; manachayqa pikunachus Diospaq rimaynin qusqanmanjina puriykachachkanku chaykunakaqmi chiqan mirayninmanta jamuqkunamanta riqsisqa kapunkuqa. 9 Imaraykuchus kaymi Diospaq Abraham runaman rimaynin qusqanqa: “Kay kikin pachakunapim kutirimusaq, Sara warmiykitaq uj churiyuqmi kanqa” –nispa. 10 Chaywampas chayqa manam chayllachu kachkan. Rebeca warmipaq iskaynin churinkunaqa uj sapa tatayuqllam karqanku, pichus Isaac ñawpa machulanchismi chayqa, 11 manaraq paykuna paqarichkaqtin, jayk'aqchus paykunaqa allinta jinataq mana allintapas manaraq ruwachkasqakuchu chhikapacham Diosqa Rebeca warmiman ajinata willasqa: “Kurajkaqqa sullk'akaqpaq jaywaqninmi kanqa” –nispa. 13 Mayqinchus Qilqasqakunapi nichkan chaywan ajinallatataqmi kuskachakun: “Jacobta munakurqani, Esaukaqtataq chhiqnikurqanim” –nispa. Ajinamantam Diospaq munasqanmanjina ajllikunan munayninqa tiyaykuchisqa kapun, pikunamanchus wajayta munan chaykunaman, ima ruwasqankunata mana qhawaqaspa. 14 ¿Kaymantachu Diosqa manam chiqanchu kachkan nispa nisunri? ¡Manam! 15 Imaraykuchus Diosqa Moisesman ajinatam nirqan: “Pitachus ajllikuchkasaq chaymantaqa munasqaymanjinam khuyapayarikusaq, jinallataq pitachus ajllikuchkasaq chaymantaqa munasqaymanjinallataqmi sunquytaqa nanarichikusaq” –nispa. 16 Ajinaqa, manam runapaq ajllisqa kayta munasqanmantajinachu jinataq kallpachakusqanmantajinachu kachkan, manachayqa Diospaq khuyapayarikusqanmantajinam chayqa. 17 Imaraykuchus Egipto qhapaq suyu apaykachaqman qilqasqakunapi Diosqa ajinatam nirqan: “Qampi nuqapaq atiyniy rikuchikunampaqmi nuqaqa qanman qhapaq suyu apaykachaq kanaykipaq churayki, ajinamanta tukuy kaypacha jallp'api riqsichikunaypaq” –nispa. 18 Ajinamantam Diosqa pimantachus pay khuyapayarikuyta munan chayman khuyapayarikun, ajinallataq pimanchus payqa sunqunta qhuluyachiyta munan chayman sunqunta qhuluyachillantaq. 19 Ichapas wakin ajinata niwanman: “Ajina kaspaqa, ¿Imakaqmantataq Diosqa nuqanchisman tumpaykuyta atinman, mana pipas munayninman thuruchakuyta atichkachuwan chhikari?” 20 Qantaq ¿Diosman imachus ruwasqanmanta tapuykunapaq pitaq kankiri? ¿T'urumanta llut'asqa mankaqa, ruwaqninman: “Imamantataq ajinata ruwawanki” nispa, tapuykunmanchuri? 21 Manka llut'aqqa imachus munasqantam t'uruwan ruwayta atin, chay kikin t'urumanta uj allin p'unchaykunapi apaykachana athun mankata ruwarqunman, manachayqa sapa p'unchay apaykachanapaq uña mankatapas ruwarqullanmantaqmi. 22 Diosqa imachus asut'iy kachkan chay rikuchinapaq, jinataq atiyninta rikuchinapaqqa, ancha sunqu suyaywan pikunachus asut'iypaq karqanku jinataq juchanchayniqman puripuchkarqanku chaykunaman tiyjasirqan. 23 Kikimpachapitaq sumaq k'anchaynimpi athun kayninta nuqanchispi riqsichiyta munarqan, imaraykuchus khuyapayarikurqawanchismi jinataq qallariymantapacham chay athun kaynimpi kananchispaq wakicharqawanchis. 24 Ajinaqa, wakinkunata judío chawpikunamanta, wajkunatataq mana judío chawpikunamanta Diosqa wajarqawanchis. 25 Imaynatachus Oseaspaq p'anqampi qilqasqa ajinata nichkan: “Pikunachus mana llaqtay kachkarqanku chaykunamanmi, llaqtay nispa wajakusaq. Pimanchus mana munasqay kachkarqan chaymanmi munakusqaymanta wajakusaq. 26 May chhikapichus ajinata nirqaykichis: ‘Qankunaqa manam llaqtaychu kankichis’ –nispa, chay kikin chhikapim: ‘Kawsachkaq Diospaq wawankunamanta wajasqa kapunkichis’ –nispa.” 27 Israel llaqta runakunamankaqtaq Isaiasqa ajinatam nirqan: “Quchapi kaq ch'alla jallp'ajina achkhayuqpas Israelpaq mirayninkuna kachunku chhikaqa, paykunamanta uj jayk'ayuqkunallam qhispiyta taripanqaku, 28 imaraykuchus Apu Tataqa uj p'unchaykunamantaqa tukuy kaypachapi ñaqam rimayninta junt'apunqa” –nispa. 29 Imaynatachus kikin Isaiasmi ñawpaqpi ajinata nirqan: “Tukuy atiyniyuq Apu Tatachus mirayninchista mana saqiwanchisman karqan chhikaqa, kunan pachapiqa Sodoma jinataq Gomorra llaqtakunajinam kachkachuwan karqan” –nispa. 30 ¿Imatataq kaymanta jurqusunri? Iyawniyniqtam Diosqa payman mana riqsiq runakunaman pikunachus mana chiqampi kayta maskarqanku chaykunaman chiqan runakunaman tukuchin. 31 Chaywampas israelita runakunaqa, kamachiypim chiqan kayninkuta riqsichiyta munarqanku, chaywantaq manam imatapas taripayta atirqankuchu. 32 ¿Imamantataqri? imaraykuchus manam iyawniypi jap'ikurqankuchu, manachayqa paykuna kikimpaq ruwayninkullapim jap'iykukurqanku. Chaymantam “mitk'akuy rumiwan” mitk'akupurqanku, 33 chaytaq Qilqasqakunapi ajinatam willakun: “Nuqaqa Jerusalén llaqtapi uj rumitam churani, mayqinwanchus mitk'akunqaku; pichus paypi sunqunta churanqa chayqa, manam qasi qhiparanqachu” –nispa.
1 Wawqipanakuna, sunquypaq munasqan jinataq Diosman mañakuyniyqa, israelitakuna qhispichiy taripanampaqmi. 2 Paykunamanta rimqatakuspaqa ajinatam niyman: paykunaqa Diosman jaywayta munankum; chay jayway sunqu kasqankullam chiqankaq yachaypi mana saruykusqa kachkan. 3 Imaraykuchus Diospaq chiqan runakunaman tukuchiq kasqanmanta manam riqsiyta munachkankuchu, jinaspataq paykunakikinniqmanta chiqan kayta munanku; ajinamantam imatachus Diosqa chiqan runaman tukuchinawanchispaq churachkan chayman mana uyart'akunkuchu. 4 Imaraykuchus kamachiypaq tukuchayninqa Cristowanmi junt'akupun, ajinamantam iyawniyniqta chiqan runaman tukunapaq chayankuman. 5 Kamachiypi chiqan kay sayarikusqanmantaqa, ajinatam Moisesqa qilqarqan: “Maykaq runapas kamachiyta junt'anqa chayqa, chay kamachiyraykum kawsanqa” –nispa. 6 Chaywampas iyawniypi saruykusqa chiqan kachkan chaykaqmantataq, ajinatam nikun: Ama ajinata tapukuychu: ‘¿Pitaq janaqpachaman chimpanqari?’ –Nispaqa, –kayqa Cristopaq uraqamunampaqmi; 7 manachayqa ‘¿Pitaq ukhupachaman uraqanqari?’ –Nispapas, –kayqa Cristopaq wañusqakuna chawpimanta lluqsimunampaqmi. 8 ¿Imataq chay nichkan chayri? “Rimayqa qan qayllapi, simiykipi jinataq sunquykipim kachkan.” Kay rimaymi willachkayku chay iyawniypaq willayninqa. 9 Simiykiwanchus Jesuspaq Tataykitajina riqsikupunki, jinataq sunquykiwanchus Diospaq kawsarichimusqanmanta iyaw ninki chhikaqa, qhispichiytam taripanki. 10 Imaraykuchus sunquwanmi chiqan kay taripanapaq iyaw ninchisqa, jinaspataq simiwanmi qhispichiyta taripanapaq Jesucristoman riqsinchisqa. 11 Qilqasqapiqa ajinatam nin: “Pichus payman iyaw nispa qayllaykukun chayqa, manam p'inqaypi kachisqachu kachkanqa” –nispa. 12 Judío runapas mana judío runapas manam waj wajchu kachkanku; imaraykuchus kikin Apu Tatam tukuyninkupaq Apu Tatanqa, jinaspataq tukuy pikunachus payman wajaspa mañakuchkanku chaykunamanqa puchuchkaqtaraqmi imatapas qun. 13 Imaraykuchus kaytam ajinamanta nin: “Tukuy pikunachus Apu Tatapaq sutinta wajaspa mañachkanku chaykunaqa, qhispichiytam taripanqaku” –nispa. 14 Chaywampas, ¿imaynatataq payman wajaspa mañakunkuman, paypichus mana iyaw nichkanku chhikari? ¿Imaynatataq paypi iyaw ninkuman, paymanta rimaqtachus mana uyarichkanku chhikari? ¿Imaynatataq uyarinkuman manachus pipas chay willayta willaq kachkan chhikari? 15 ¿Imaynatataq chay willayta willamunkuman, manachus kachasqa kachkanku chhikari? Imaynatachus Qilqasqakunapi ajinata nichkan: “¡Ancha munaypunim pikunachus sumaq willaykunata apamuchkanku chaykunapaq chayamusqanqa!” 16 Chaywampas manam tukuyninku sumaq willaykunata jap'iqarqankuchu. Imaynatachus Isaiasqa ajinata nin: “Tatay, ¿willayninchista uyarispaqa, pitaq iyaw nirqanri?” –Nispa. 17 Ajinaqa, iyawniyqa willayta uyariqtinmi jamun, willaytaq Cristopaq rimayninniqtam jamun. 18 Chaywampas nuqaqa ajinatam tapurikuni: ¿Chay willayta ichapas mana uyarichkarqankuchu? ¡Paykunaqa uyarirqanku ari! Imaraykuchus Qilqasqakunaqa ajinatam nin: “Paykunapaq rimayninqa tukuy kaypacha jallp'aniqmanmi lluqsirqan, jinataq kaypachapi k'uchumanta k'uchum paykunapaq rimayninkunaqa chayarqan” –nispa. 19 Jinaspataq wajmanta tapurikuni: ¿Israel llaqtapi kaqkunaqa, ichapas mana riparakunku? Ñawpaqta Moisesqa ajinatam nin: “Nuqam qankunaman waj mana llaqta kachkan chay llaqtamanta q'inakuchkaqta saqisqaykichis; Mana ancha yuwayniyuq llaqtawanmi phiñanjachisqaykichis” –nispa. 20 Chhikamantataq Isaiasqa kaytawan rimarqurqan: “Pikunachus mana maskachkarqawanku chaykunaqa tariparqawankum; nuqataq pikunachus nuqamanta mana tapukuchkarqanku chaykunamanmi rikhurirqani” –nispa. 21 Israel llaqtapi kaq runakunamanta rimaspataq, Isaiasqa ajinatam nin: “Tutamanta ch'isikama mana uyarikuq jinataq kutkatakuq llaqtaman yanaparisaq nispa makiyta jaywqasini” –nispa.
1 Kunantaq tapurikuni: ¿Ichapas Diosqa llaqtanta wijch'uwachapunri? ¡Manam! Nuqa kikinmi israelita kani, jinataq Abrahampaq mirayninmanta jamuq Benjaminpaq wasimasikunamanta miraq llaqtanmantam kani. 2 Qallariymantapacham Diosqa israelitakunata llaqtanmanta riqsikurqan; kunantaq manam wijch'uwachapuchkanchu. Diospaq sutimpi willaq Eliaspaq kawsayninmanta Qilqasqakunapi nichkan, imaynatachus Diosmanta mañakuspa Israel llaqtaman tumpaykuchkarqan chaymantaqa, ¿manachu yachachkankichisri? Payqa ajinatam nirqan: 3 “Apu Tatay, qampaq sutiykipi willaqniykikunata wañurachinku jinataq qanman jaywana chhikakunatapas t'unarqunku; nuqa sapallam kawsachkaq qhiparapuchkani, nuqamampas wañuchiyta munallawankutaqmi” –nispa. 4 Chaywampas Diosqa payman ajinatam jaynirqan: “Baal diosman mana killpkatakuq qanchis waranqa qhari runakunatam nuqapaq puchuchikuni” –nispa. 5 Ajinallataqmi kunanqa uj juch'uy puchulla qhiparapunqa, pikunatachus Diosqa munakuyninwan ajllikurqan chaykunata. 6 Chaychus Diospaq munakuyninmanta chhikaqa, manañam ruwaykunamantajinañachu kapun; ajinachus kanman chhikaqa, Diospaq munakuyninqa manañam munakuy kapunmanchu. 7 ¿Chhikaqa imatataq kaymanta jurqusunri? Israelitakunaqa manam imatachus maskachkarqanku chaytaqa tariparqankuchu, chaywampas pikunatachus Diosqa ajllikurqan chaykunakaqqa taripankum. Wakinkunakaqtaq imaynatachus 8 Qilqasqakunapi nichkan ajinamanjinam sunqunku rumiyachisqa kapurqanku: “Diosqa ajayuniqpim paykunataqa rumi sunquyuqta tukuchipurqan, jinaspataq ajinam kunan p'unchaykunakama kapunku; paykunamanqa mana rikuq ñawikunata jinataq mana uyarikuq ninrikunatam qun” –nispa. 9 Davidpas ajinallatataq nin: “Mikhuy raymi ruwasqankunaqa sipitakuna jinataq challwa jap'ina ch'ipakunamanjina tukupuchun, ajinamanta mitk'akunankupaq jinataq asut'isqa kanankupaq. 10 Ñawsakunaman tukupuchunku ajinamanta mana rikunankupaq; wasankunapas chay tukuy llasa q'ipiwan wiñaypaq k'umuykupuchun” –nispa. 11 Kunantaq tapurikuni: ¿Ichapas judiokunaqa mitk'akuspaqa junt'asqatapuni urmapunkuri? ¡Manapunim! Judiokuna mana uyarikusqankuraykuqa, wajkunam qhispichiy taripayta atipurqanku, ajinamanta israelitakunaqa q'inakunankupaq. 12 Ajinaqa, judiokunapaq mitk'akuynin jinataq mana walt'apusqankuchus tukuy kaypachapi mana judío kaqkunaman qhapaqyachinapaq allin chhikaqa, ¡Astawanraqchariqa jayk'aqchus judiokunaqa Dioswan jap'iqasqa kapunqaku chhikaqa mana judiokunaqa jap'iqasqa kapunqakuqa! 13 Chaywampas qankuna mana judío kaqkunaman uj willarinay kachkan. Imaraykuchus Diosqa mana judío runakunamanmi kachamuwan, nuqataq kay jaywanaytaqa anchatam munakuni. 14 Nuqapaq llaqtaymanta wakinkuna, qankunarayku q'inakunankuta munani, ajinamanta paykunata qhispichiyman pusapunaypaq. 15 Judiokunaman Diospaq ajlliwachasqanchus kaypachaman Dioswan sumaqthapiyta apamun chhikaqa, ¿imaynañataq kapunman paykuna wajmanta jap'iqasqa kapunkuman chhikari? ¡Kayqa wiñay kawsaytam wañusqakunajina kawsachkanku chaykunapaq kapunqa! 16 Chapusqa jak'umanta ñawpaqkaq ruwasqa t'ant'achus Diosman jaywasqa chhikaqa, tukuy chapusqapas Diosman jaywasqallataqmi. Sach'apaq saphinchu Diosman jaywasqa chhikaqa, ch'ampankunapas Diosman jaywasqallataqmi. 17 Jayk'aqchus Diosqa wakin judiokunata t'ipirpayarqan, jinaspataq paykunapaq lantimpi qankunaman jap'iqarqasunkichis chhika, qankunaqa Diospaq llaqtanman lip'iykuchisqam kapunkichis, ajinamantam wiñay kawsayta jap'iqapunkichis. 18 Chaywampas ama judiokunaman juch'uychaspa umaykichista uqharipuychischu. Chaytachus ajinata ruwankichis chhikaqa, pichus japqasiq saphi kachkan chaymanta yuwarikuychis, imaraykuchus chay saphim qankunata japqasichkasunkichis. 19 Ichapas ajinata yuwankichis: “Judiokunaqa t'ipirpayasqam kapurqanku, nuqanchistaq Diospaq llaqtampi lip'iykusqam kapunchis” –nispa. 20 Arï, paykunaqa mana iyawniyuq kasqankuraykum t'ipirpayasqa kapurqanku, qankunataq payman iyaw nisqaykichisraykullam chaypi kachkankichis. Ajinaqa ama umaykichista uqhariychischu, manachayqa qhawaqarikuspa puriykachaychis. 21 Dioschu tukuy judiokunaman t'ipiwacharqan chhikaqa, kikillantataqmi qankunawanqa ruwallanmantaq. 22 Qhawarikuychis ari, Diospaq imayna sumaq sunquyuq kasqanmanta, chaywampas qhawarikullaychistaq ancha qhatukuq kasqanmanta. Payqa pikunachus juchaman urmaykurqanku chaykunawanqa ancha qhatukuqmi karqan, qankunawantaq ancha sumaq sunquyuqmi karqan. Chaywampas sumaq sunqunmanjinapuni kawsakunaykichisqa; manachayqa kikillantataqmi qankunapas t'ipiwachasqa kapunkichis. 23 Judiokunachus iyaw nipunkuman chhikaqa, wajmantam Diospaq llaqtan kapunampaq lip'iykusqa kapunqaku; imaraykuchus Diosqa chay ruwanapaq atiyniyuqmi. 24 Qankunachus Diospaq llaqtanmanta mana karqankichis chhikaqa, chaymanta t'ipiqasqa kaspam Diospaq llaqtanman lip'iykuchisqa kapunkichis. Dioschu qankuna paypaq llaqtanmanta mana karqankichis chaykunaman jap'iqasunkichis chhikaqa, astawanraqmi pikunachus judiokuna paypaq llaqtan kanku chaykunaman jap'iqapunqa. 25 Wawqipanakuna, ama yachaysapaman tukunaykichispaq imachus Diospaq pakasqa kachkan chay ruwayninmanta yachanaykichista munani: Israelitakunaqa uj chhikanta rumi sunquyuqman tukupurqanku, chaywampas chayqa tukuy mana Israel llaqtamanta kachkanku chaykunapaq waykunankukamallam ajina karqan. 26 Jayk'aqchus kayqa ajinata ruwakunqa chhikaqa, tukuy Israel llaqtam qhispichiyta taripanqa, imaraykuchus Qilqasqapiqa ajinatam nin: “Qhispichiqqa Jerusalén llaqtamantam jamunqa, jinaspataq tukuy Jacobpaq llaqtanmanta saqra kayta chhuqawachanqa. 27 Jinaspataq kaymi paykunawan rimthapiyniy kanqa jayk'aqchus nuqa paykunaman juchankunata qichuqapusaq chhikaqa” –nispa. 28 Sumaq willaykunakaqwantaq, qankunaman yanaparinarayku judiokunaqa Diospaq chhiqnikuqninkunapas kankuman ajinamanta riqsisqam kanku. Chaywampas ñawpaq machulankunata ajllikusqanraykuqa, Diosqa paykunaman munakuchkallanraqmi. 29 Imatachus Diosqa qun chaytaqa manam qichukunchu, wajasqankunamantapas manallataqmi qunqakuchkanchu. 30 Ñawpaq pachakunapi qankunaqa manam Diosman uyart'akurqankichischu, chaywampas kunanqa judiokuna mana uyart'akuqtinkum Diosqa qankunamanta khuyapayarikupun. 31 Kikillantataqmi paykunaqa kunan mana uyart'akupunkuchu, chaytaq qankunamanta Diospaq khuyapayarikunampaq jinataq paykunamantapas khuyapayarikunallampaqtaqmi. 32 Imaraykuchus Diosmi tukuyninku mana uyarikuq kanankupaq tukuchirqan, ajinamanta tukuy paykunamanta khuyapayarikunapaq. 33 ¡Ima musphay athunlla kachkan Diospaq qhapaq kaynin, yachaysapa kaynin jinataq yuwaynimpasqa! Imatachus ruwanapaq yuwachkan chaytaqa manam pipas sut'inchayta atinmanchu, manallataqmi ñanninkunatapas sumaqta riqsichkankumanchu. 34 Imaraykuchus “¿Pitaq Diospaq yuwachkasqanta yachanmanri? ¿Pitaq payman ninrinchariykunata qunmanri? 35 ¿Pitaq ñawpaqkunapi imatapas payman qurqan ajinamanta payqa kutichipunampaqri?” 36 Imaraykuchus tukuy imapas Diosniqmantam jamun, payrayku jinataq payllapaqtaqmi imapas kan. ¡Diosqa wiñaypaq athunchasqa kachun! Ajina kachun.
1 Wawqipanaykuna, Diospaq munakuynimpi kawsachkaq jaywayjina paypaq ñawpaqinman ch'uwa jinataq sunqunman chayachkaq qankuna kikin chimpkatanaykichispaq mañarikuykichis. Kaymi chiqankaq jaywanaykichis yupaychayqa. 2 Amaña kunampacha yuwaykunamanjina kawsapuychisñachu; chaymanta niqtimpas, yuwayniykichispiqa musuqmanta yuwapuychis ajinamanta qankunapaq kawsayniykichisqa astawan allin kapunampaq tukuspa, ajinamantam qankunaqa Diospaq munayninta riqsipunkichis, kaytaq niyta munan, imachus allin kachkan, imachus paypaq sunqunman chayaq kachkan jinataq imachus chiqan kachkan chaytapas riqsinaykichispaq. 3 Diosqa munakuynimpim nuqaman kachasqantajina churakuwan, chayraykum qankunaqa ama imachus kachkankichis chaymanta niqtimpas astawan allin kasqaykichista ama yuwakunaykichispaq nichkaykichis. Manachayqa sapa uj ima atiytachus Cristoman qatiqkunajina kasqaykichispi Diosqa quchkasunkichis, chaymanjina qhawaqarikuychis. 4 Imaynatachus uj sapa aychanchispi, imaymana achkha chhikakunayuq kanchis, chaykunataq manam uj ruwayllatachu ruwanku, 5 ajinallataqmi nuqanchisqa achkhayuq kanchis chhikapas, Cristopaq uj sapa aychallanman tukupunchis jinataq ujmanta uj tukuyninchis uj sapa aychaman juñuchasqalla kapunchis. 6 Diosqa imaymana atiykunatam nuqanchisman quwanchis, sapa ujman paypaq munasqanmanjina. Paypaq sutimpi willanapaq atiytachus quwanchis chhikaqa, nuqanchispi kachkan chay iyawniymanjina ari willasunqa; 7 wakinkunaman jaywananchispaqchu atiyta quwanchis chhikaqa, allinta ari jaywasunqa. Pichus yachachinapaq atiyta jap'iqan chayqa, yachachinaman ari churakuchunqa; 8 pichus wakinkunaman kallpachanapaq atiyta jap'iqan chayqa, kallpachanaman ari churakuchunqa. Pichus qurin chayqa llamp'u sunquwan ari qurichunqa; pichus uj ruwayta purichinapaq jap'iqan chayqa, yuwaywan ari tukuy ruwananta purichichunqa; pichus pist'achikuqkunaman yanaparin chayqa, kusikuywan ari yanaparichunqa. 9 Ujmanta ujninkama tukuy sunquwan chiqampipuni munakuychis. Mana allin ruwaykunamanta millakuychis, allin ruwaykunakaqtataq mana jithiqaspa ruwaychis. 10 Ujmanta ujkama wawqipanantimpurapas kachkawaqchis ajinata tukuy sunquwan munakuychis, sumaq kawsaypi yanaparikuspataq, qankunapura manchariywan rikunakuychis. 11 Kallpacharikuychis, ama qilla runakuna kaychischu jinataq tukuy sunquwan Diosman jaywaychis. 12 Suyay sunquyuq kasqaykichisraykuqa, kusikuywan kawsakuychis; ñak'ariykunatapas kallpacharikuspa atipaychis; amapuni Diosmanta mañakuykaqtaqa qunqakuychischu. 13 Diospaq ch'uwa llaqtampaq pist'achikusqantaqa, qankunapaqpas kachkanman ajinata tukuchiychis; pikunachus rikuq jamunku chaykunamanqa sumaqta jap'iqariychis. 14 Pikunachus qatiykachasunkichis chaykunamanqa sumaq kayta quychis. Sumaq kaytapuni quychis ama qhinchachaychischu. 15 Kusikuychis pikunachus kusikuchkanku chaykunawanqa, jinataq pikunachus waqachkanku chaykunawanqa waqallaychistaq. 16 Qankuna chawpipiqa ujmanta uj sumaqpipuni kawsakuychis. Ama umaykichista uqharispa puriykachaychischu, manachayqa llamp'u sunquyuq tukuychis. Manataq yachaysapapas kawaqchis ajinata tukuychischu. 17 Pichus mana allinkunata ruwasunkichis chaykunamanqa ama mana allinkunawan kutichiychischu. Tukuypaq ñawpaqimpiqa allin ruwaykunatapuni ruwanapaq yuwaychis. 18 Tukuywan sumaqpi kawsakunaykichisraykuqa, atisqaykichismanjina imatapas ruwaspa sumaqpi kawsakuychis. 19 Munasqa wawqipanakuna ama kikin makiykichiswan junt'arqukuychischu, manachayqa asut'isqa kanampaq Diospaq makinman saqiychis; imaraykuchus Qilqasqakunapiqa ajinatam nin: “Asut'iykunayqa nuqamanmi wakiwan; nuqam chaytaqa junt'akuchkasaq, Apu Tataqa ajinatam nin” –nispa. 20 Ajinallataq kaytawan nin: “Chhiqnikuqniykichu yariqasqa kachkan chhikaqa mikhuyta jaywamuy; unumanta ch'akisqachu kachkan chhikaqa unuta jaywamuy; ajinamantam payman uj p'inqayta saqipunki.” 21 Ama saqrakaywan atipjachikuychu. Astawampas allin kaywan saqra kaytaqa atipay.
1 Tukuyniykichismi llaqta apaykachaqkunaman uyarinaykichis. Imaraykuchus Diosniqmanta mana jamuq llaqta apaykachaqqa manam kanchu, pikunachus llaqta apaykachaq kanku chaykunaqa paypaq churasqanmi. 2 Ajinaqa, pichus llaqta apaykachaqwan jap'inakun chayqa, Diospaq kamachisqanta manam uyarichkanchu. Jinataq pikunachus chaymanjina mana uyart'akunku chaykunaqa asut'isqam kanqaku; 3 imaraykuchus llaqta apaykachaqkunaqa manam pikunachus allinta ruwachkanku chaykunaman manchachinapaqchu kachkanku, manachayqa pikunachus mana allinkunata ruwanku chaykunaman manchachinapaqmi kanku. ¿Llaqta apaykachaqkunata ama manchaspa kawsakuyta munankichuri? Ajinachu chhikaqa, chiqanta puriykachakuy, llaqta apaykachaqtaq allimpim qhawasunki, 4 imaraykuchus payqa qampaq allimpi kanaykipaqmi Diosman jaywan. Manachus allinta puriykachachkanki chhikakaqmi manchanaykiqa; imaraykuchus llaqta apaykachaqqa manam qasipaqchu churasqa kachkan, manachayqa mana allin ruwaqkunaman asut'iykunapaq Diospaq jaywaqninmi. 5 Chayraykuqa llaqta apaykachaqkunaman uyarinanchispunim, chaytaq manam asut'iy manchasqaykichisraykullachu kanan, manachayqa chiqankaq ruwanaykichispaqmi. 6 Chayraykullataq qankunaqa qulqi apthapiykunata qunkichis; imaraykuchus llaqta apaykachaqkunaqa Diospaq jaywaqninkunam kanku, jinataq chaypunim ruwanankuqa. 7 Sapa ujman imachus tupaqin kachkan chayta quychis. Pimanchus qulqi apthapiykunata qunaykichis karqan chaymanqa, qulqi apthapiykunata qupuychis; pitachus manchariywan rikunaykichis karqan chaymanqa manchariyllawantaq rikuriychis; pimanchus munakunaykichis karqan chaymanqa munakullaychistaq. 8 Qankunapura munakuywan rikunakusqaykichis manumanta wajtaqa, ama pimantapas manukuychischu. Pichus runamasinta munakun chayqa, tukuy imatachus kamachiypi nichkan chaywan junt'apunmi. 9 Kamachiykunaqa ajinatam nin: “Qhariyuq warmiyuq kachkaspa ama wajkunawan juchata ruwaspa puriykachaychu, ama wañuchiychu, ama suwakuychu, ama runapaq kaqkunanta munapayaychu” –nispa; kay kamachiykuna jinataq wakinkunapiwanqa, kay rimaykunapim yuwaychasqa kapun: “Runa masiykita qan kikimpas kanman ajinata munakuy.” 10 Pichus munakuyniyuq chhikaqa manam runa masinman mana allinta ruwachkanmanchu; ajinaqa, munakuypim kamachiyqa chiqampipuni junt'akun. 11 Tukuy kaypiqa, ima pachakunapichus kawsachkanchis chaymanta qhawaqarikuychis, jinataq puñuymanta jataripunanchis pacha chayampusqanmanta yachaychis. Imaraykuchus qhispisqa kananchisqa qallariy pachamanta niqtimpas kunanmi astawan qayllapiña kapuchkan, jayk'aqchus chay willaypi iyaw nipurqanchis chhikamantapacha. 12 Tutaqa tukukupuchkaqtin p'unchaytatampuchkanñam; chayraykum imachus ch'amakapi ruwana kachkan chaykunata saqiwachapunanchisqa, jinaspataq k'anchaywan wajmanta p'achalliykukupunanchis, imaynatachus uj pallapallaqa sumaqta p'achalliykukun ajinata. 13 Sumaqta ujmanta ujkama manchanarikuspa sut'i p'unchaypijina puriykachakusunchis. Ama raymikunapi jinataq ujyana wasikunapi puriykachaspa, manataq millay khuchi juchakunata ruwaspapas jinataq mana allin ruwaykunapi yacht'asqapas, manataq ch'aqwaykunapi jinataq chhiqninakuykunapipas puriykachasunchu. 14 Astawampas, Tata Jesucristowan p'achalliykukuychis, jinaspataq aychanchispaq munasqanmanjina mana allinkunata ama ruwaychischu.
1 Pichus iyawniypi pisi kallpa kachkan chaymanqa sumaqta jap'iqariychis, imaynatachus pay yuwan chayjawamantaqa, ama ch'aqwanaman paywan churakuychischu. 2 Pikunachus iyaw nisqankupi machuña kapunku chaykunaqa tukuy imatapas mikhuykuyta atinallapas kachkanman ajinatam yuwanku, chhikankamataq wakinkunaqa iyawniyniqpi pisi kallpam kanku paykunaqa, imachus jasa kachkan chay q'umir mikhuykunallatam mikhuyta atinku. 3 Ajinaqa, pichus tukuy imata mikhuykun chayqa, pichus wakin q'umir mikhuykunallata mikhuchkan chaykunamanqa manam juch'uychananchu kachkan; jinataq pichus q'umir mikhuykunallata mikhuchkan chayqa, manallataqmi tukuy imakunata mikhuqman juch'uychananchu, imaraykuchus Diosmi tukuyman jap'iqapun. 4 ¿Qan pitaq kanki wajpaq jaywaqninman juch'uychanapaqri? Allintachus ruwachkan manachayqa mana allintachus ruwachkan chaypas, wasiyuqnimpaq yachqatakunanmi. Chaywampas allintam ruwanqa, imaraykuchus Apu Tataqa payman allin ruwachinapaq atiyniyuqmi. 5 Wakinkunaqa waj p'unchaykunamanta niqtimpas uj p'unchayllatam astawan allimpas kanman ajinata rikunku, jinataq wakinkunapaq tukuy p'unchaykunapas kikillampas kanman ajina yuwaqkunapas kallantaqmi. Sapa ujmi imaynatachus yuwachkan chaymanjina ruwananqa. 6 Pichus Diosman yupaychanapaq uj p'unchayta waqaychan chayqa chaytam waqaychan. Jinataq, pichus Diosman yupaychanapaq tukuy imata mikhun chayqa yupaychanapaqmi mikhullantaq, jinaspataq Diosman yuspärayta qunku; jinataq pichus Diosman yupaychanapaq wakin mikhuykunata mana mikhunku chaykunaqa, yupaychanapaqmi mana mikhunkuchu, paypas Diosman yuspärayta qullantaqmi. 7 Nuqanchismantaqa, manam mayqimpas pay kikimpaq kawsanchu, manataqmi pipas pay kikimpaq wañunmanchu. 8 Kawsanchischus chhikaqa, Apu Tatapaqmi kawsanchis; wañunanchischus kanqa chhikaqa Apu Tatallapaqtaqmi wañusunchis. Ajinaqa, kawsaypipas manachayqa wañuypipas kachun Apu Tatapaqmi kanchis. 9 Chaypaqmi Cristoqa wañurqampas jinataq wajmantapas kawsatatamurqan: ajinamanta kawsachkaqkunapaqpas manachayqa wañusqakunapaqpas Apu Tatan kanampaq. 10 ¿Chhikaqa, imamantataq wawqiykipaq chhuchhukuchkankiri? ¿Manachayqa, qan imapaqtaq juch'uychankiri? Tukuyninchismi Diospaq ñawpaqinman nuqanchisman pay juchanchanawasumpaq chimpasunchis. 11 Imaraykuchus Qilqasqakunapiqa ajinatam nin: “Kawsayniyraykum rimayniyta quni, Apu Tataqa ajinatam nin: Nuqapaq ñawpaqiypiqa, tukuy runakunam killpiykukunqaku, jinataq tukuyninkum Diosman yupaychanqaku” –nispa. 12 Ajinaqa, nuqanchismanta sapa ujmi ruwasqankunamanta pay kikin Diosman willakunan kanqa. 13 Chayrayku amaña ujmanta uj nuqanchispura juch'uychakupunanchisñachu. Astawampas wawqiykichiskunapaq iyaw nisqankuta ama chinkachikunankupaq jinataq paykunapaq ama uj mitk'akuyjina kanaykichispaqmi allinta yuwarikuychis. 14 Tata Jesuspi iyaw niq kasqayraykuqa chay yachasqaymanta manam iskayakunichu. Pay kikimpi imapas mana qhilli kasqanmantaqa nuqam yachani. Chaywampas pichus imamantapas qhilli kasqanmanta yuwan chhikaqa, paykaqpaqmi chayqa qhilli kakuchkanqa. 15 Ajinaqa, qampaq mikhusqaykichus wawqiykiman sunqunta nanaykuchin chhikaqa, manam munakuyniykita payman rikuchichkankichu. ¡Ama mikhusqaykirayku wajkunapaq chinkawachananta munaychu, imaraykuchus Cristoqa paykunaraykum wañurqan! 16 Qankunapaq ima mikhuykunata mikhunaykichispaq atisqaykichis chay allin ruwayqa, ama mana allinmanta riqsisqa kachunchu. 17 Imaraykuchus Diospaq Qhapaq suyunqa manam imatachus mikhuna jinataq ujyana chaymantajinachu kachkan, manachayqa Ch'uwa Ajayuniqtam chiqan kaypi, sumaq kaypi jinataq kusikuywan kawsakuypim taripakun. 18 Pichus kayjinamanta Cristoman jaywan chayqa, Diospaq sunqunman chayachkaqtam puriykachan jinataq runakunapaqpas allinmanta riqsisqallataq kapun. 19 Ajinaqa, imachus sumaq kawsayman pusachkawanchis jinataq nuqanchispurapaq iyaw ninchispi thuruchakunanchispaq kachkan chayta maskasunchis. 20 Ama Diospaq ruwayninta mikhuyrayku ch'usaqman tukjachisunchu. Chiqampiqa tukuy mikhuykunam allin kakuchkan; wakinkunapaq mikhusqanchisrayku iyaw nisqanta chinkachikusqankaqmi mana allinchu kachkan. 21 Allinraqmi kanman qampaq aychata mana mikhunayki, vinotapas mana ujyanayki jinataq imachus wawqiykiman mitk'achinman chayta mana ruwanaykiqa. 22 Qan kikinmi iyaw nisqayki kachkan chaytaqa Diospaq ñawpaqimpi kachikunaykiqa. ¡Kusikuyniyuqmi pichus kacharisqajina kawsakuyninmanta mana sunqunta nanachikuspa kawsakun chayqa! 23 Chaywampas pichus imatapas mikhunan manachayqa mana mikhunanmanta mana sumaqta yachachkan chayqa, mikhuykuspaqa pay kikinmi juchayuq kapun, imaraykuchus manam imaynatachus iyaw nichkan chaymanjina mikhuchkanchu; jinataq tukuy imakunatachus iyaw nisqanchismanjina mana ruwachkanchis chayqa juchaman tukupullantaq.
1 Pikunachus iyaw nisqanchispi kallpayuq kachkanchis chaykunaqa, pikunachus iyaw nisqankupi pisi kallpa kanku chaykunapaq pisi kallpa kayninkutaqa nuqanchispaqpas kachkanman ajinatam jap'iqapunanchis, jinataq imatachus nuqanchis munachkanchis chayllataqa manam maskananchischu. 2 Tukuy nuqanchisqa runamasinchispaq sunqunman chayachkaqmi kananchis, imakunatapas paykunapaq jinataq tukuy nuqanchispaq allimpi kananchispaqmi ruwananchisqa. 3 Imaraykuchus Cristopas manam pay kikin sunqunman chayachkaqtaqa imatapas ruwarqanchu; astawampas, paypim imatachus Qilqasqakunapi nichkan chayqa junt'akurqan: “Qankunaman mana allin rimaykunawan sutichasunkichis chhikaqa, nuqamampas sutichjachkawankuman ajinatam yuwakuni” –nispa. 4 Tukuy imakunachus Qilqasqakunapi ñawpaq pachakunamantapacha nikurqan chaykunaqa nuqanchispaq yachaqananchispaqmi qilqakurqan. Imatachus chay Qilqasqakunapi nichkawanchis chayqa, kallpachakunanchispaq jinataq llamp'u sunquyuq kananchispaqmi yanapariwanchis, jinataq imapichus iyaw nichkanchis chaypim sunqunchista churachiwanchis. 5 Chaywampas Diosmi pichus llamp'u sunquta quchkawanchis jinataq kallpacharichkawanchis chayqa. Imaynatachus Jesucristo puriykachakurqan chaymanjina tukuyniykichis kawsakunaykichista yanaparinasunkichispaq Diosmanmi mañarikuni. 6 Ajinamanta uj kunkalla tukuyninku Diosman mayqinchus Tata Jesucristopaq Tatan kachkan chayman yupaychanankupaq. 7 Ajinaqa ujmanta uj qankunapura jap'iqanakuychis, imaynatachus Cristoqa Diospaq athunchasqa kaynimpi qankunata jap'iqasunkichis ajinata. 8 Chaywampas kayta niykichisman: Cristoqa, machulanchiskunaman Diospaq rimaynin qusqanta junt'anapaqmi judiokunaman jaywaq jamurqan, ajinamanta Diosqa rimaynin qusqampi mana iskayakuspa junt'aq kasqanta riqsichinapaq. 9 Jinallataqmi pikunachus mana judiokuna kachkanku chaykuna Diosman khuyapayakuyninmanta yupaychanankupaqpas jamullarqantaq, imaynatachus Qilqasqakunapi ajinata nichkan chaymanjina: “Chayraykum llaqta chawpikunapi yupaychasqayki, jinataq sutiykipim q'uchukunata takirisaq” –nispa. 10 Waj chhikapiqa, Qilqasqakunaqa ajinatam nin: “¡Llaqtakuna, Diospaq llaqtanwan kuska kusikuychis!” –Nispa. 11 Waj chhikapiqa ajinatapas nillantaqmi: “Tukuy suyukuna jinataq llaqtakuna, ¡Diosman yupaychaychis!” –Nispa. 12 Isaiaspas ajinata qilqallarqantaqmi: “Jesepaq saphin ch'ijch'irimunqa, pichus llaqtakunaman apaykachanapaq jatarimunqa, chay llaqtakunataq paypim suyay sunqunta churanqaku” –nispa. 13 Dios, pichus suyayta qusunkichis chaymi pikunachus paypi iyaw ninkichis chaykunaman kusikuywan jinataq sumaq kaywan junt'aykuchisunkichis, jinataq Ch'uwa Ajayupaq atiyninwan ancha suyay sunquyuq kayta qusunkichis. 14 Wawqipanaykuna, qankunapaq ancha munakuy junt'a kasqaykichismanta jinataq ima tukuy yachayniyuq kasqaykichismantapas allintam yachani, jinataq qankunapura ujmanta uj ninrincharinakuq kasqaykichismantapas yachallanitaqmi; 15 Chaywampas kay p'anqapiqa wakin ima kaqkunamanta sunt'intapuni qilqaspa willamuykichis, ajinamanta ama qunqapunaykichispaq. Chaytaqa imaynatachus Diosqa munakuynimpi kunarimuwan chaymanjinam ruwamuni, 16 mana judío kaqkunapaq allin kanankupaq Cristo Jesusman jaywaspa. Jaywasqaypiqa, mana judío kachkanku chaykunaman Diospaq sumaq willayninkunata willani, ajinamanta paykunata Diospaq ñawpaqimpi Ch'uwa Ajayuwan ch'uwachasqata jinataq sunqunman chayachkaq uj jaywaypas kachkanman ajinata paykunaman puskatanaypaq. 17 Diosman jaywasqaymantaqa, Cristo Jesuspi maytaraqmi athunchakuyman, 18 imaraykuchus manam wajkunakaqmantaqa imatapas rimayta munachkanichu, manachayqa imaynatachus Cristoqa pay kikin nuqaniqta mana judiokuna kachkanku chaykuna Diosman uyarinankupaq pusachkarqan chaymanta niqtimpas manam wajkaqta rimachkaymanchu. Kaytaq rimaykunawan jinataq ruwaykunawanmi rikuchikurqan. 19 Ch'uwa Ajayupaq atiyninwantaq imaymana musphay ruwaykunata jinataq rikuchiykunatam ruwarqani, jinataq Jerusalén llaqtamanta qallarispa, Iliria jallp'aniqkunaman chayachispam tukuy chhikakunapi sumaq willaykunata willamurqani. 20 Chaywampas may chhikakunapichus Cristomanta jayk'aqpas mana uyarikurqanchu chay chhikakunamampunim sumaq willaykunata willaq puriyta munaq karqani, ajinamanta wajkunapaq qallaykusqankuman ama purqatanaypaq, 21 manachayqa imaynatachus Qilqasqakunapi nichkan chaymanjina ruwanaypaq: “Pikunachus mana jayk'aqpas paymanta rimaqta yacharqanku chaykunam rikunqaku; mana jayk'aqpas paymanta uyarirqanku chaykunataq yuwaywan jap'iqanqaku” –nispa. 22 Sumaq willaykuna willasqayrayku, achkha kuti qankunaman rikuq purisaq nispa yuwani chhikapas, manam jamuyta atirqanichu. 23 Chaywampas kunan kayniq chhikakunapi llank'anayta tukuchapuspa jinataq ñawpaq watakunamantapachaña qankunaman rikuq jamuyta munasqayraykutaq, 24 España suyuniqman purisqaypim qankunaman rikuq jamurisqaykichis. Qankunaman uj chhika p'unchaykunallapas rikuriq jamusaq chhikamantaqa, qankunapaq puriyniypi yanaparinawaykichistaqa munallasaqtaqmi. 25 Chaywampas kunanqa Jerusalén llaqtaman purichkani, chaypi kaq wawqipanakunaman yanapariykunata apaspa. 26 Imaraykuchus Macedonia jinataq Acaya llaqtakunapi kaq wawqipanakunaqa, yanapariykunata tanthapispa Jerusalén llaqtapi kaq pist'achikuq wawqipanakunaman apachinapaqmi uj yuwayman waykunku. 27 Paykunaqa chay ruwanapaq mat'iykusqajina kachkarqanku chhikapas, sunqunkumantam ajinata yanaparinapaq yuwarikurqanku, imaynatachus judío iyaw niqkunaqa ajayuniqpi kaq kaqninkunata mana judío iyaw niqkunawan ujllapi apaykachakurqanku, ajinallatataqmi mana judiokunaqa paykunapaq kaqninkunawan judío iyaw niqkunaman yanaparinankuqa. 28 Ajinaqa, kay ruwayta nuqa tukuchampusaq jinataq chay yanapariykunata paykunaman jap'ichimpusaq chhikamantam España jallp'aniqman lluqsimpusaq, purichkaspataq qankunaman rikunapaq jamurisqaykichis. 29 Nuqa jamusaq chhikaqa Cristopaq sumaq kay qusqanwan sumaqpachata kallpachaykukusunchis chaymantaqa allintam yachani. 30 Wawqipanakuna, Tata Jesucristonchisrayku jinataq Ajayupaq munakuyta qusqawanchisrayku, nuqawan kuska maqanakuypi ujchakunaykichista jinataq nuqarayku Diosman mañaripunawaykichispaq mañarikuykichis. 31 Judeapi kaq mana iyawniyuq runakunamanta jark'aqarinawampaq Diosman mañaripuwaychis, jinataq ima yanapariykunatachus Jerusalén llaqtapi kaq wawqipanakunapaq apachkani chayqa allin jap'iqarisqa kachun, 32 ajinamanta Dios munanqa chhikaqa kusikuywan qankunaman rikuq purinaypaq jinataq qankunaman rikuspataq uj chhikata samararikunaypaq. 33 Sumaq kay quq Diosqa tukuy qankunawan kachun. Ajina kachun.
1 Febe pananchispaq allin ruwayninkunamanta ima tukunintaraq rimayta munayman, payqa Cencreas llaqtapi kaq iglesiapi tukuy sunquwan llank'aq iyaw niq pananchismi. 2 Paytaqa Diospaq sutimpi imaynatachus iyawniypi kaq wawqipanakuna ruwananchis kachkan ajinata sumaq sunquwan jap'iqariychis, jinaspataq imachus munasqampi yanapariychis, imaraykuchus achkhayuq runakunamanmi payqa yanaparirqan, nuqa kikinmampas yanaparillawantaqmi. 3 Priscaman jinataq Aquilaman pikunachus Cristo Jesuspi jaywana llank'ayniypi wawqi masiykuna kanku chaykunaman napaykuripuwaychis. 4 Paykuna, pikunachus kikin kawsayninkunata nuqarayku ñaqa apt'akurqanku, jinataq manam nuqa sapallachu paykunaman yuspärayta quni, manachayqa tukuy mana judío kanku chay iglesiakunapi kaq wawqipananchiskunaqa ima yuspäraytapas qullankutaqmi. 5 Kikillantataq Priscapaq jinataq Áquilapaq wasimpi tantakuq iglesiaman napaykuripuwaychis. Asia suyu iglesiapi ñawpaqkaq Cristopi iyaw niq munasqa wawqimasiy Epenetoman napaykuripullawaychistaq. 6 Mariaman pichus qankunarayku chaytukuyta llank'arirqan chaymampas napaykuripuwaychis. 7 Andrónico jinataq Junias llaqta masiykunaman, pikunachus nuqawan kuska jap'isqa karqanku chaykunamampas napaykuripullawaychistaq; paykunaqa Jesuspaq kachasqankunamanta riqsisqam karqanku, jinaspataq nuqamantapas astawan ñawpaqtam Cristopi iyaw nirqanku. 8 Apu Tatanchispi munasqa wawqimasiy Ampliatoman napaykuripuwaychis. 9 Cristopi llank'aq wawqimasinchis Urbanoman, jinataq munasqa wawqiy Estaquisman ima napaykuripuwaychis. 10 Cristopi chay tukuy iyaw nisqanmanta rikuchiykunata quchkarqan chay Apeles wawqinchisman napaykuripuwaychis; jinallataq Aristobulopaq wasimasinkunamampas napaykuripullawaychistaq. 11 Herodión llaqtamasiyman jinataq Apu Tatapi iyaw niq Narcisopaq wasimasinkunamampas napaykuripullawaychistaq. 12 Trifenaman jinataq Trifosaman pikunachus Apu Tatapaq ruwaynimpi llank'anku chaykunaman napaykuripuwaychis; ajinallataq munasqa pananchis Persideman pichus chay tukuytapuni Apu Tatapaq ruwaynimpi llank'arirqan chayman ima napaykuripullawaychistaq. 13 Tukuypaq allin runamanta riqsisqan Apu Tatapi iyaw niq Rufoman jinataq mamanman pichus nuqapaq kikin mamaypas kanman ajina karqan chaykunaman ima napaykuripuwaychis. 14 Asincritoman, Flegonteman, Hermesman, Patrobasman, Hermasman jinataq paykunawan kuska kaq wawqipanakunaman ima napaykuripuwaychis. 15 Filologoman, Juliaman, Nereoman jinataq pananman, Olimpasman jinataq tukuy pikunachus iyawniypi paykunawan kuska kachkanku chay wawqikunaman ima napaykuripuwaychis. 16 Ujmanta uj wawqipanantinjina sumaq munakuywan tukuy sunqu napaykurikuychis. Tukuy Cristopaq iglesiankuna qankunaman napaykurimusunkichis. 17 Wawqipanakuna, pikunachus qankunapaq yachachiykuna jap'iqasqaykichisman pantachinku imaymana t'ipinjachiykunawan jinataq ñampi mitk'akuykunawan ima chaykunamanta allinta qhawaqarikuychis. Paykunamanta jithiripuychis, 18 imaraykuchus Tatanchis Cristopaqqa manam imapaqpas allinchu kachkanku, manachayqa paykunapaq allin kaynillantam maskachkanku. Runakunamanqa munayllata rimapayarinku, chaywampas ancha llullakunam kanku jinaspataq llamp'u sunquyuq runakunaman llullaykuchkanku. 19 Qankunapaq uyarikuq kasqaykichismantaqa tukuyninkum yachanku. Ajina kasqaykichisraykuqa anchatam kusikuni, jinataq allinkunata ruwaspa yachayniykichis rikuchinaykichistam munani, chaywampas mana allinkuna ruwanaykichiskaqtaqa manam munachkanichu. 20 Ajinamantam sumaq kayniyuq Diosqa qankunapaq chakiykichis pampaman Supayta usqhayllata mast'aykunqa. Tatanchis Jesusqa munakuy khuyapayakuyninta qankunaman qukuchkallachun. 21 Nuqawan kuska llank'aq wawqimasiy Timoteo napaykuykunata apachimusunkichis; jinallatataq Lucio, Jasón jinataq Sosípatro llaqta masiykuna ima. 22 Nuqa, Tercio kay p'anqata qilqamuchkani chayqa Apu Tatanchispi napaykuykunataqa apachimullaykichistaqmi. 23 Gayo napaykamusunkichis, nuqaqa paypaq wasimpim qurpachakuchkani, imaraykuchus payqa tukuy iglesiapaqmi wasinta wisq'ararin. Llaqtapaq qulqi apaykachaqnin Erasto jinataq wawqinchis Cuarto ima napaykumullasunkichistaqmi. 24 Tata Jesucristoqa munakuy khuyapayakuyninta tukuy qankunaman quchun. Ajina kachun. 25 Diosmi mayqin kawsaytachus Jesucristopi quchkawanchis chaypi qankunapaq thuru sayarikunaykichista ruwanman. ¡Yupaychasun! Jayk'aqchus qankunaman sumaq willaykunata willachkarqaykichis jinataq Jesucristomantapas rimapayachkarqaykichis chhikaqa ajinatam nirqaykichis. Kayqa imaynatachus Diosqa ruwananta riqsichirqawanchis chaymanjinam ruwakun, chay ruwaytataq manaraq kaypacha ruwakuchkarqan chhikamantapacham Diosqa pakallapi kachichkarqan. 26 Chaywampas kunanqa Diospaq sutimpi willaqkunapaq qilqasqankunaniqtam riqsichikun, wiñay kawsaq Diospaq kamachiyninmanjina. Kay Diospaq ruwanan pakallapi pakasqa kachkarqan chayqa, tukuy llaqtakunamanmi riqsichikupun paykunapaq iyaw ninankupaq jinataq uyarinankupaq. 27 ¡Diosman, pichus sapallan jinataq yachaysapa kachkan chayqa, Jesucristoniqta wiñaypaq athunchasqa kachun! Ajina kachun.
1 Nuqa Cristo Jesuspaq kachasqan Pablo, Diospaq munayninmanta wajasqa jinataq Sóstenes wawqinchiswan kuska Corinto llaqtapi kaq Diospaq iglesiampi tantakuqkunaman napaykumuykichis, pikunachus Cristo Jesuspi ch'uwachasqa kachkanku jinataq ch'uwa llaqtan tiyt'achinapaq wajasqa kachkanku, jinataq tukuy chhikakunapi Tatanchis Jesucristo pichus nuqanchispaq jinataq ch'uwa llaqtapaq Tatanchis kachkan chaypaq sutinta uqharikuspa kanku chaykunaman napaykumun. 3 Dios Tatanchis jinataq Tata Jesucristopiwan munakuy khuyapayakuyninta jinataq sumaqpi kayninta qankunajawaman t'akaykumuchunku. 4 Qankunaraykuqa Diosniyman yuspärayta qunipunim, Diospaq Cristo Jesusniqta munakuy khuyapayakuyninta qankunajawaman t'akaykumusqanmanta. 5 Imaraykuchus payniqtam Diosqa tukuy Ajayuniqpi qhapaq kayta, jinataq rimayninta, yachayninta ima qankunaman qusunkichis, 6 imaraykuchus Cristoniqmanta willaykunaqa qankuna chawpipi ancha kallpawampunim tiyaykukupun. 7 Kayjinamanta Jesucristopaq kutimunanta suyanaykichiskama, Diosqa manam ima quyninkunamantapas pist'achisunkichischu. 8 Diosqa tukuchakuy p'unchaykama thuruta kawsachikusunkichis, ajinamanta Tatanchis Jesucristo kutimpuqtin ama pipas imakaqmanta tumpaykunasunkichispaq. 9 Diosqa imata qunapaq rimayninta qun chhikaqa junt'ampunim, jinaspataq paymi Churin Jesucristo Tatanchiswan kuska ujllapi kawsakunaykichispaq wajasunkichis chayqa. 10 Wawqipanakuna Tatanchis Jesucristopaq sutimpi mañarikuykichis, tukuy qankuna uj yuwayniyuqlla kanaykichis, jinataq qankuna chawpipiqa ama ima t'ipinakuykunapas kachunchu. Uj yuwayllawan jinataq kikinta munaspa uj sapa wawapas kawaqchis ajinatapuni sumaqpi kawsakuychis. 11 Munasqa wawqipanakuna kayta nini, imaraykuchus Cloepaq wasimasinkunaniqta qankuna chawpipi k'aminakuykuna kasqanmanta yachani. 12 Chayta nispaqa kaytam niyta munani: Qankunamanta wakinkunaqa ajinata nichkankichis: “Nuqaqa Pablopaq kani”; wakinkunaqa “Nuqaqa Apolopaq kani”; wakinkunaqa “Nuqaqa Cefaspaq kani”; wakinkunataq “Nuqaqa Cristopaq kani” –nispa. 13 ¿Cristoqa t'ipjasqachuri? ¿Pablochu qankunarayku chakataykusqa karqan icha? ¿Qankunachu Pablopaq sutimpi bawtisasqa karqankichis icha? 14 ¡Qankunamanta maykaqtapas Crispomanta jinataq Gayomanta niqtimpasqa mana bawtisasqaymanta Diosman yuspärayta quni! 15 Ajinaqa manam pipas nuqapaq sutiypi bawtisasqa kasqanmanta nichkanmanchu. 16 Estefanaspaq wasimasinkunata bawtisarqallanitaqmi, chaywampas manam maykaqtawampas bawtisasqaymanta yuwachkanichu, 17 imaraykuchus Cristoqa manam bawtisaqta kachamuchkawanchu, manachayqa sumaq willaykunata willanaypaqmi kachamuwan, jinallataq Cristopaq chakanapi wañusqanmanta ama juch'uychanapaq manam yachaysapa rimaykunawan willaqtachu kachamuchkallawantaq. 18 Cristopaq chakanapi wañusqan willayqa pikunachus juchaman puriykupuchkanku chaykunapaqqa uj pisi sunqukunapaq yuwasqanmanjinam rijch'akun; chaywampas kay willayqa Diospaq atiyninmi pikunachus qhispichiyman puriykuchkanchis chaykunapaqqa. 19 Imaynatachus Qilqasqakuna nichkan ajinata: “Yachaysapakunapaq yachayninta chinkachisaq, jinallataq ch'iki runakunapaq uma yuwayninta chinkachillasaqtaq” –nispa. 20 ¿Yachaysapa, yachachiq jinataq kaypachamanta ch'aqwaykuq runakunaqa imaynapitaq tukhakupunkuri? ¡Diosqa kaypachapaq yachayninta uj pisi sunqupaq yuwasqampas kachkanman ajinaman tukhachipun! 21 Maypichus pay yachayninta rikuchirqan chaypiqa, kaypachaqa manam yachayninta Diosman riqsinapaq apaykacharqanchu, Diosqa munaynimpi willayninkunaniqtam iyaw niqkunaman qhispichin, kay willayqa uj pisisunqukunapaq yuwasqanjina rijch'akuqpas kachun chhikaqa. 22 Judío runakunaqa musphay ruwaykuna rikuytam munachkanku, griegokunataq yachaysapa kayta maskachkallankutaq; 23 chaywampas nuqanchisqa uj chakataykusqa Mesiasmanta willachkanchis. Kayqa judiokunaman uj paykuna juch'uychaypas kanman ajinata yuwachin, mana judío kaq runakunamantaq uj pisi sunqupaq yuwasqampas kanman ajinata yuwachillantaq; 24 Chaywampas Diospaq wajasqankunakajpaqqa, judiokunapas manachayqa griegokunapas kachunku, kay Mesiasqa Diospaq atiynin jinataq yachayninmi. 25 Imaraykuchus Diospi imapas uj pisi sunqupaq yuwasqanmanjina rijch'akunman chayqa, tukuy runakunapaq yachayninmanta niqtimpas astawan yachaysapam; jinataq imachus Diospi uj pisi kallpajina rijch'akunman chayqa, tukuy runakunapaq kallpanmanta niqtimpas astawan kallpayuqraqmi. 26 Wawqipanakuna, runakunapaq yuwasqanmanjinaqa qankunamanta as chhikayuqlla yachaysapamanta riqsisqa kankichis chhikapas, Diospaq wajasqa kasqaykichismanta yuwayakunaykichis, jinataq qankunamanta as chhikayuqllataqmi atiyniyuq jinataq allimpi qhawasqa wasikunamanta jamuq kankichis. 27 Imaraykuchus yachaysapakunaman p'inqachanapaqmi mayqinkunatachus kaypachaqa pisi sunqukunapas kachkankuman ajina riqsisqata kachichkan chaykunaman Diosqa ajllikun; jinataq kallpayuqkunaman p'inqachanapaqqa, mayqinkunatachus kaypachaqa pisi kallpakunapas kachkankuman ajina riqsisqata kachichkan chaykunaman Diosqa ajllikurqallantaq. 28 Diosqa juch'uychasqa jinataq kaypachapi mana imapaq qhawasqa runakunata ajllikun, kaytaqa kaypachapi mana imapas kachkanku chaykunata pikunachus imapas kanku chaykunaman juch'uychanapaq ajinata ruwarqan. 29 Ajinamantaqa manam pipas Diospaq ñawpaqimpi athunmi kani nispa riqsichikuyta atichkanqachu. 30 Chaywampas Dios kikinmi qankunataqa Cristo Jesuswan ujchasunkichis, jinataq Cristoqa nuqanchispaq yachayninchis, chiqampi kayninchis, ch'uwachakunanchis, jinataq qhispichiyninchis kanampaq ima ruwarqan. 31 Imaynatachus Qilqasqakunapi nichkan ajinata: “Pichus uman uqhariyta munan chhikaqa, Dios Tatamanta umanta uqharikuchun” –nispa.
1 Chaywampas wawqipanakuna, jayk'aqchus Diospaq pakapi kachkan chay imachus ruwanankunamanta qankunaman willaq purirqani chhikaqa, manam nuqaqa yachaysapaman jinataq athunmanta riqsisqaman tukuspachu chaykunata willamurqani. 2 Jinataq qankuna chawpipi kachkaspaqa, manam imakaqmantapas yachayta munarqanichu, manachayqa Jesucristo sapallamantam yachayta munarqani, astawan ñawpaqtaqa chakataykusqa Jesucristomanta yachayta munarqani. 3 Qankunapaq ñawpaqiykichismanqa ch'usaq pisi kallpa jinataq manchaymanta kharkhatikuspa chimpamurqani, 4 jinataq jayk'aqchus rimapayarirqaykichis jinataq willarirqaykichis chhikaqa, manam yachaysapa rimaykunata qankunaman iyaw nichinapaq rimarquchkarqanichu. Chaywampas qankunamanqa Ajayumanta sut'incharispa jinataq Diospaq atiyninta rikuchispa iyaw nichirqaykichis, 5 ajinamanta qankunapaq iyaw nisqaykichisqa Diospaq atiyninmanta jamunampaq, manataq runakunapaq yachaysapa kasqankumanta kanampaqmi ajinata rimapayarirqaykichis. 6 Chaywampas pikunachus iyawniynimpi kallpata jap'ipunku chaykunakaqpaqqa yachay rimaykunata uqharikuspa yachachinchis. Chaywampas manam kaypachapaq jinataq pikunachus llaqtakunata apaykachachkanku chaykunapaq yachayninchu kachkan, mayqinkunachus atiyninkunataqa chinkachipuchkankuñam. 7 Astawampas Diospaq pakasqa yachayninmantam rimanchis, mayqin pakasqa ruwaychus wiñayninmantapacha nuqanchispaq athunchasqa kananchispaq kachichkarqan chaymantam rimanchis. 8 Kaytam kunan p'unchaykunapi kaypachapi kaq llaqta apaykachaqkunaqa mana yuwaywan jap'iqayta atirqankuchu, chaytachus yuwaywan jap'iqankuman karqan chhikaqa, manam sumaq k'anchayniyuq Apu Tatata chakataykuchkankumanchu karqan. 9 Chaywampas imaynatachus Qilqasqakunapi nikuchkan chayqa ajinam: “Jayk'aqpas pipaq mana rikusqankunata, mana uyarisqankunata jinataq mana pipaqpas yuwasqankunata Diosqa munakuqninkunapaq wakichan” –nispa. 10 Kaykunam imakunatachus Diosqa Ajayuniqta riqsichichkawanchis chaykunaqa, imaraykuchus Ajayuqa tukuytam Diospaq ancha pakaykusqa kaqninkunantinta sumaqta qhawakipan. 11 ¿Runakuna chawpimantaqa, pitaq runapaq sunqun ukhupi kachkan chaymanta yachanman, runa ukhupi kachkan chay ajayumanta niqtimpasri? Kikillantataq Diospaq Ajayun sapallanmi imachus Diospi kachkan chaymanta yachan. 12 Nuqanchisqa manam kaypacha ajayutachu jap'iqachkanchis, manachayqa Diosmanta jamuq ajayutam jap'iqanchis, ajinamanta Diosqa munakuynimpi imakunatachus quchkawanchis chayta yachananchispaq. 13 Kaykunamantaqa imaynatachus Diospaq Ajayun yachachichkawanchis chay rimaykunawan rimanchis, manataq kikin yachayninchiswan yachaqasqanchis rimaykunawanchu. Ajinamantam ajayuniqpi kaqkunata ajayuniq rimaykunawan sut'inchanchis. 14 Pichus mana ajayuniqpi kachkan chayqa manam Diospaq Ajayumpi kachkan chayta jap'iqachkanchu, imaraykuchus paypaqqa pisi sunqupaq yuwaynimpas kanman ajinam chayqa. Manallataqmi yuwaywampas yachaqachkanmanchu, imaraykuchus kaykunaqa ajayuniqmanjina rikunam. 15 Chaywampas pichus Ajayuyuq kachkan chayqa tukuy imatam rikunman, jinataq paymanqa manam pipas juchanchanmanchu. 16 Imaraykuchus Qilqasqakunapiqa ajinatam nin: “¿Pitaq Dios Tatapaq yuwayninta riqsinri? ¿Pitaq payman yachachinmanri?” –Nispa. Chaywampas nuqanchispaqqa Cristopaq yuwayninmi kapuwanchis.
1 Wawqipanakuna, ñawpaqpiqa manam ajayuniqpi sumaq sayaykusqa runakunamanjina rimapayayta atirqaykichischu, manachayqa pisi kallpa runakunamanjina jinataq uña wawakunamanjinam Cristopaq kaqninkunamanta rimapayarqaykichis. 2 Qankunamanqa imachus jasa kachkan chay yachachiyllata qurqaykichis, imaynatachus ñuñuchkaq wawamanqa qhulu mikhuykunamanta niqtimpas lichillata qunchis ajinata, imaraykuchus qankunaqa manaraqmi qhulu mikhuyta mikhuykuyta atichkarqankichischu ¡Kunampas manaraqmi qhulu mikhuy mikhuykuyta atichkankichischu, 3 imaraykuchus pisi kallparaqmi kankichis! Qankuna chawpipi imaymana chhiqninakuykuna jinataq ch'aqwaykuna kachkan chhikaqa, pisi kallpa kasqaykichisrayku jinataq kaypacha runakunajina yuwasqaykichisraykum ajinaqa. 4 Imaraykuchus qankunaqa maytaraq ajinata ninkichis: “Nuqa Pablopaq kani”, wakintaq “Nuqa Apolopaq kani” –nispa chhikaqa, kaypacha runakunapaq yuwayninmanjinallapunim puriykachakuchkankichis. 5 Chay tukuy imapas ajina kaqtinqa, ¿imapunitaq Apoloqa kasqari? ¿imapunitaq Pabloqa kasqari? Paykunaqa jaywaqkunallam kanku, paykunaniqllatataq qankunaqa iyawniyman chayarqankichis. Nuqaykumanta sapa ujqa Tatapaq rikuchisqan llank'ayllatam ruwakuchkayku: 6 Nuqa tarpurqani, Apolotaq qarparqan, chaywampas Diosmi pichus partusqata wiñachichkan chayqa. 7 Chayrayku pichus tarpuchkan jinataq qarpachkan chaykunaqa manam imapaschu kachkanku, manachayqa Diosmi tukuy imaqa, imaraykuchus paymi imachus tarpusqa kachkan chayta wiñachichkan chayqa. 8 Pikunachus tarpuchkanku jinataq qarpachkanku chaykunaqa ruwasqankumanjina Diosmanta sapa ujmi jap'iqakuchkanqaku. 9 Nuqaykuqa Diosman jaywanapi llank'aqmasintimpura kayku, qankunataq uj tarpusqakuna kankichis jinataq Diospaq makinman jap'ichisqa uj ruway kallankichistaq. 10 Nuqam wasi ruwaq runa karqani, pimanchus Diosqa munakuynimpi pirqa japqasiq rumikunata churaykunaypaq kunarirqawan, jinaspataq wajmi chayjawapi ruwakuchkan. Chaywampas sapa ujmi imaynatachus ruwachkan chaymanta allinta qhawaqarikunan, 11 imaraykuchus manam pipas churasqa kachkan chay pirqa japqasiq rumimanta niqtimpas waj rumita churakuyta atinmanchu, mayqinchus Jesucristo Tatanchismi. 12 Kay rumijawapitaq, pichus munan chayqa, quriwampas, qulqiwampas, achkha chaniyuq rumikunawampas manachayqa k'aspiwampas, jichhuwampas jinataq suquswampas uj wasita sayarichiyta atinmi; 13 chaywampas sapa ujpaq ruwasqanmi juchanchay p'unchaypi sut'inta rikukunqa; imaraykuchus chay p'unchayqa ninawan jamunqa, ninataq imayna ruwaytachus sapa uj ruwasqanmanta yanarinqa. 14 Uj runapaq wasi ruwasqanchu thuru chhikaqa, llank'asqanmanta uj quytam jap'iqanqa; 15 chaywampas wasi ruwasqanchu lawraykupunman chhikaqa, pichus ninamanta phawarichkan ajinata pay kikin phawarichkaqtimpas, llank'ayninta apt'akunqa. 16 ¿Qankunaqa manachu Diospaq wasin kasqaykichismanta yachachkankichis, jinataq manachu Diospaq Ajayun qankunapi kawsasqanmantapas yachachkankichisri? 17 Mayqimpas Diospaq wasinta t'unarqunqa chaymanqa, Diosmi payta t'unarqullanqataq, imaraykuchus Diospaq wasinqa ch'uwam, chay Diospaq wasintaq qankuna kikinmi kankichis. 18 Ama pipas pay kikin sallqaykukuchunchu: qankunamanta maykaqpas kaypachapaq yachayninmanjina yachaysapaman tukun chhikaqa, uj mana ima yachaqman tukuchun, ajinamanta chiqampipuni yachaysapaman tukupunampaq. 19 Imaraykuchus kaypachapaq yachayninqa Diospaq uj pisi sunqupaq yuwaynimpas kanman ajinam chayqa. Chiqampi, Qilqasqakunapiqa ajinatam nin: “Diosqa yachaysapakunata paykuna kikimpaq sallqa kayninkupim jap'irqun” –nispa. 20 Kaytawan nillantaq: “Dios Tataqa yachaysapakunapaq yuwasqanku pisi sunqukunapaq yuwasqankumanjina rijch'akusqantaqa yachanmi” –nispa. 21 Chayrayku manam pipas runakunapaq ruwasqanmantaqa umanta uqharikunankuchu; imaraykuchus tukuy imapas qankunapaqmi: 22 Pablo, Apolo, Cefas, kaypacha, kawsay, wañuy, kunampacha jinataq jamuq pachakunapas; tukuy chaykuna qankunapaqmi, 23 qankunataq Cristopaq kankichis, Cristotaq Diospaqmi.
1 Qankunaqa Diospaq pakasqa yuwasqankunata yachachinaykupaq wajasqa Cristopaq yanapaqninkunallapas kachkaykuman ajinallatam rikunawaykichis. 2 Kunanqa, pichus uj ruwayta jap'iqakun chayqa, jap'iqakunapaqjina chaniyuq kasqantam riqsichinan. 3 Nuqakaqwantaq, qankunawan juchanchasqa kanaymanta niqtimpas manachayqa runakunapaq juchanchana wasinkunapi juchanchasqa kanaymanta niqtimpasqa uj chhikallata llakirikuni. Manam nuqa kikimpas juchanchakuchkanichu. 4 Chaywampas, ima mana allinta ruwasqaymantapas mana yuwaqtiyqa, manam chaymantachu nuqaqa mana juchayuqjina qhiparachkasaqchu. Dios Tatam pichus juchanchachkawanqa chayqa. 5 Chayrayku qankunaqa amapuni manaraq ima kachkaqtin pimampas juchanchaychischu; Tatapaq jamunanta suyaychis jinaspataq imachus kunan laqa ch'amakapi kachkan chayta sut'i chhikaman jurqunankama, ajinamanta sunqupaq imaymana munasqankunata riqsichinampaq. Chhikataq Diosqa sapa ujman ruwasqanmanjina athunchayta qunqa. 6 Wawqipanakuna, tukuy kaykunataqa qankunapaq allimpi kanaykichispaqmi rimapayaykichis, Apolo wawqita jinataq nuqa kikinta uj sut'inchaytajina churaspa. Chay sut'inchaywantaq qilqasqakunamanta wajniqman ama qankunapaq puriwachanaykichispaqmi kayta niykichis, ajinamanta ama pipas wakinman juch'uychaspa ujtataq athunchaspa umanta uqharikuchunchu. 7 Ajinaqa, ¿pitaq wakinkunajawapi kurajkaqmanta churakusunkiri? ¿Jinataq, imaykitaq kapusunki mana Diospaq qusqasunkiri? Paychus qanman qusunki chhikaqa, ¿imamantataq qan kikimpas taripawaq karqan ajinata yuwaspa athunchakunkiri? 8 Rikusqaymanjinaqa, qankuna qhapaqkunañam kapunkichis, jinallataq imatachus qankuna munankichis chayta tariparqunkichis, jinataq nuqaykumanta imatapas mana munaq qhapaq suyu apaykachaqkunapas kawaqchis ajinata yuwakunkichis. 9 Imaraykuchus rikusqaymanjinaqa, nuqayku Cristopaq kachasqankunaman wañunaykupaq juchanchasqapas kaykuman ajinatam Diosqa qhipakaq chhikakunapi churawanku. Kaypachapaq, angelkunapaq jinataq runakunapaqqa uj raymipi qhawarikuypas kaykuman ajina rijch'akunamanmi chayapuyku. 10 Nuqaykuqa, Cristorayku pisi sunqupas kaykuman ajinamanta rikusqam kayku; qankunakaqtaq ch'ikikunapas kawaqchis ajinamanta Cristorayku riqsisqa kankichis. Nuqaykuqa pisi kallpakuna kayku, qankunakaqtaq kallpayuq kankichis. Nuqaykumanqa juch'uychawanku, qankunakaqmantaq athumpi kachisunkichis. 11 Kunan p'unchaykamapas yariqachikuspa, unumanta ch'akisqa jinataq p'achamantapas phawarqusqa ñak'arispa puriykachayku; runakunaqa chhuqrinchawanku, manam wasiykupas kanchu, 12 jinaspataq kikin makiykuwan llank'aspa sayk'upuyku. Qhinchachaykunamanqa sumaq kaywan jayniyku; qatiykachasqa kayku, chaytapas mana ima nispam jap'iqayku. 13 Nuqaykujawamantaqa imaymana mana allinkunata rimanku, chaymantaq llamp'u sunquwan jayniyku. Nuqaykumanqa tukuy kaypacha q'upapas kaykuman ajinata rikuwanku, jinataq kunan p'unchaykamaqa tukuy runakunapaq wijch'usqan, astawan mana imapaq allimpas kaykuman ajinata rikuwanku. 14 Kaytaqa manam qankunaman p'inqachanapaqchu ajinata qilqamuykichis, manachayqa nuqa kikimpaq wawaykunapas kawaqchis ajinata kunarinapaqmi qilqamuykichis, imaraykuchus anchatam munakuykichis. 15 Qankuna Cristopi iyaw niqkunajinaqa, ichapas chunka waranqa yachachiqkunayuq kawaqchis, chaywampas tataykichisjinakaqtaqa manam achkhayuqta taripankichischu. Qankunapaq tataykichisqa nuqam kani, imaraykuchus nuqam sumaq willaykunata willarqaykichis, maykaqwanchus Cristo Jesuswan ujchasqa qhiparapurqankichis. 16 Ajinaqa nuqapaq ruwayniyta qhawarispa qatinaykichispaq mañarikuykichis. 17 Chayrayku Tatapi mana iskayakuq munasqa waway Timoteota kachamurqani. Paymi nuqapaq Cristo Jesuspi iyaw niq runajina puriykachasqaymanta qhawaqarikunaykichispaq qankunaman yuwatatarichisunkichis, imaynatachus tukuy iglesiakunapi may chhikakunapichus yachachispa puriykacharqani chaymanjina. 18 Qankunamanta wakinkunaqa umaykichista uqharispa athunchakupuchkankichisñam, manañapas nuqaqa qankunaman rikuq jampuyman ajinata yuwaspa; 19 chaywampas, Tata munanqa chhikaqa usqhayllatam qankunaman rikuq jamusaq. Chhikam chay uma uqharikuqkunapaq imatachus ruwayta atisqankuta rikusaq, manallataq rimay atisqaykichisllatachu. 20 Imaraykuchus Diospaq qhapaq suyunqa manam rimay atisqallapichu taripakun, manachayqa atiypim taripakun. 21 ¿Qankunaqa imakaqtataq munankichis: Nuqapaq qankunaman khiraykuq jamunaytachu, manachayqa munakuy sunquwan jamunaytachu munankichisri?
1 Qankunamanta ujkaq kikin tatampaq warminwan, paypaq warmimpas kanman ajina tiyaykukusqanmanta yachakun. Kayjina millay khuchi ruwayqa ancha mana allimpunim, imaraykuchus mana iyaw niq runakuna chawpipipas manam chayjina ruwaykunaqa ruwakunchu. 2 ¡Ajina kachkaqtimpas qankunaqa umaykichista uqharinkichisraqmi! ¡Chayta rikuspaqa llakikunaykichismi karqan! Chayjina khuchi ruwaypi kawsaq runaqa qankuna chawpimanta chhuqarqusqam kanan karqan. 3 Nuqakaqwanqa, aychaypi manapas qankunawan kuska kachkani chhikapas, ajayuniqpiqa qankunawanmi kachkani; qankunawampas kachkayman ajinallatataqmi chayjina puriykachaq runaman juchanchayniyta qupuni. 4 Jayk'aqchus qankuna tantakunkichis chhikaqa, ajayuniqpim nuqaqa qankunawan kachkasaq, jinallataq Tata Jesuspaq atiynimpas qankunallawantaqmi kachkanqa. Chhikaqa, Tatanchis Jesuspaq sutimpi, 5 chay runaqa Supayman jap'ichisqam kapunan, ajinamanta aychanqa t'unarqusqa kapunampaq, ajayuntaq jayk'aqchus Tata jamuchkanqa chhika qhispisqa kapunampaq. 6 Qankunaqa manam imamanta umaykichis uqharisqa kanaykichispas kanchu. Kay willaytaqa riqsinkichisñam: “As chhika t'amachiqqa, tukuy chapusqa jak'utam puquykuchipun” –nispa. 7 Ajinaqa chay qankunaman samaykuq mawk'a t'amachiqta jawaman chhuqawachaychis, ajinamanta uj musuq chapusqa jak'umanta ruwasqa t'ant'apas kawaqchis ajina kapunaykichispaq. Qankunaqa chiqan Pascua raymipi mana t'amachiqniyuq mikhuna t'ant'akunajinam kankichis. Imaraykuchus Cristo Jesusmi pichus Pascua raymipi mut'u uwijanchisjina kanqa, paymi wañuchisqa uywa jaywanajina nuqanchisrayku wañurqan. 8 Ajinaqa mana t'amachiqniyuq t'ant'awan mayqinchus sut'i kachkan jinataq chiqan kachkan chaywan Pascua rayminchista raymichananchis, manataq mawk'a t'amachiqwan, qhinchachakuy samaykuykunawan jinataq saqra khuchi kaywampas. 9 Ujkaq p'anqaypiqa, pikunachus alquchakuy khuchi ruwaypi puriykachaqkunawanqa ima rimthapiytapas ama ruwanaykichischu nispam nirqaykichis. 10 Chaywantaq, tukuy pikunachus alquchakuy khuchi ruwaykunapi puriykachachkanku, q'awachira, suwa, manachayqa waj dioskunaman yupaychaqkunapas kachkanku chaykunamanta, manam jithiqaychis nispa niyta munachkarqanichu, imaraykuchus chay ruwanapaqqa kaypachamanta lluqsipunaykichischari kapunmanqa. 11 Imatachus chay p'anqaypi niyta munachkarqani chayqa kaymi karqan: wawqinchisjina kachkaspa alquchakuy khuchi ruwaykunaman churakunku, q'awachira kayman, waj dioskunaman yupaychayman, qhinchachayman, machaykukuyman manachayqa suwakuyman churakunku chaykunawanqa amapuni pikaqwampas rimthapiykunata ruwaychischu niytam munarqani. Chayjina runakunawanqa amapuni mikhunapaqpas ujchakuychischu. 12 Manam nuqamanqa jawaniqpi kachkanku chaykunaman juchanchanayqa wakikuchkawanchu; Diosmi paykunaman juchanchakuchkanqa. 13 Chaywampas qankunaqa, qankuna chawpipi kachkanku chaykunataqa juchanchapuchkankichisñam. Chayrayku qankunaqa chay qankuna chawpipi kaq jucharara runata chhuqarqumuychis.
1 Qankunamanta maykaqpas wajwan ch'aqwan chhikaqa, ¿imamantataq mana iyawniyuq juchanchaq runapaq chayman yachqatachikumuq purin, ch'uwa llaqtapi kaqkunaman purichkaytari? 2 ¿Qankunaqa, manachu ch'uwa llaqtapaq kaypachaman juchanchananmanta yachachkankichisri? Qankunachus kaypachaman juchanchankichis chhikaqa, ¿kay juch'uy ch'aqwaykunata imamantataq mana allich'ayta atichkankichisri? 3 ¿Nuqanchispaq angelkunantinta juchanchananchismantaqa manachu yachachkankichisri? ¡Kaypacha kawsaypaq ch'aqwayninkunataqa astawanraqchariqa atinaykichisqa! 4 Ajinaqa, qankunachus sapa p'unchay kawsayniykichispi kaqninkunarayku ch'aqwaykunayuq kankichis chhikaqa, ¿imamantataq iglesiapaq mana imapaq allin kachkan chay runakunata juchanchaqkunapaq churakunkichisri? 5 Kaytaqa qankunaman p'inqachanapaqmi ajinata nini: ¿Qankuna chawpipiqa, wawqintimpura ch'aqwaykuna kaqtinqa manachu ujpas chay allich'anapaq atiyniyuq kanri? 6 ¡Manam uj wawqintimpura maqanakuykunallata ruwankuchu, manachayqa chay ch'aqwayninkunawanqa mana iyawniyuq juchanchaq runakunapaq chaymanmi chayachinakunku! 7 Qankunapura ch'aqwasqaykichisllam uj manchay p'inqakuy ruway kapun. ¿Manachu astawan allin kachkanman imachus mana allin kachkan chayta ama imatapas rimarqukuspa jup'alla uyarjasinanchisri? ¿Manachu qankunapaq astawan allin kachkanman suwarquchikunaykichisri? 8 ¡Chaywampas qankunaqa mana allin ruwaykunataraq ruwachkankichis, kikin wawqiykichismanraq suwarquchkankichis! 9 ¿Pikunachus runaman mana ima juchayuqta juchanchaykuchkanku chaykunapaq qhapaq suyuman mana waykunankumanta manachu yachachkankichisri? Ama sallqaykuchikuychischu, imaraykuchus Diospaq qhapaq suyunmanqa pikunachus alquchakuy khuchi ruwaykunapi pitukujkunaqa manam waykuchkanqakuchu, 10 manallataqmi pikunachus waq dioskunaman yupaychanku chaykunapas, warmiyuq qhariyuq kachkaspa waqkunawan alquchakuqkunapas, warmiman tukuq munaqkunapas, q'iwsakunapas, suwakuqkunapas, q'awachirakunapas, machaykukuqkunapas, qhinchachaqkunapas jinataq suwakuqkunapas manam waykuchkanqakuchu. 11 Ñawpaqpiqa qankunamanta wakinkunaqa ajinam karqankichis; chaywampas kunanqa ch'uwachay mayllaqakuytaqa jap'iqapunkuñam, Tata Jesucristopaq sutimpi jinataq Diosninchispaq Ajayumpim ch'uwachasqa chiqan runaman tukuchisqa kapunkichis. 12 Ajinatam nikun: “Nuqaqa imata ruwaspa yanjakuytapas atinim” –nispa. Chayqa ajinapunim, chaywampas manam tukuy imaqa allinchu kachkan. Arï, nuqaqa kacharisqajina ima yanjakuytapas atinim, chaywampas manam imawampas apaykachachikunaychu. 13 Ajinataqa nikullantaqmi: “Mikhuyqa wijsapaq churasqa, wijsataq mikhuypaq churasqallataqmi” –nispa. Chayqa ajinapunim, chaywampas Diosmi chay iskayninman tukjachinqa. Chaywampas aychanchisqa manam alquchakuy khuchi ruwaykunapaq churasqachu kachkan, manachayqa Tatapaq churasqam, Tatataq aychanchispaq churasqallataqmi. 14 Jinaspataq, imaynatachus Diosqa Apu Tatata wañusqamanta kawsatatachimun, ajinallatataqmi nuqanchismanqa atiyninwan wañusqamanta kawsarichimuwasun. 15 ¿Qankunapaq aychaykichisqa, Cristopaq uj chhika aychan kasqanmanta manachu yachachkankichisri? ¿Chay Cristopaq aychanmanta uj chhikata apaqaspa, alquchakuy khuchi jucha ruwaykunaman qaraykuymanchuri? ¡Manapunim! 16 ¿Qankunaqa, manachu yachankichis jayk'aqchus uj qhari runaqa, alquchakuq khuchi warmiwan puñuykun chhika iskayninku uj sapa aychallaman tukupusqankumantari? Imaraykuchus Qilqasqakunapiqa ajinatam nin: “Iskayninkum uj sapa runajinaman tukupunqaku” –nispa. 17 Chaywampas, pichus Tataman ujchakupun chayqa, ajayuniqpi paywanqa uj sapallamanmi tukupun. 18 Alquchakuy khuchi ruwaykunamantaqa phawaripuychis ari. Uj runapaq maykaq jucha ruwasqampas manam aychanman anchata qhillichanchu; chaywampas pichus alquchakuy khuchi ruwanaman churakupun chayqa, pay kikimpaq aychantam qhillichapun. 19 ¿Qankunaqa manachu yachachkankichis Diospaq qankunaman qusqan aychaykichisqa Ch'uwa Ajayupaq wasin kasqanmanta, jinataq Ch'uwa Ajayuqa qankunapi kawsakusqanmantari? Qankunaqa manam aychaykichisjawapiqa atiyniyuqchu kachkankichis, 20 imaraykuchus Diosmi qankunataqa rantikupusunkichis. Chayraykum Diosmanqa aychaykichispi athumpi kachinaykichisqa.
1 Kunanqa imakunatachus qankunaqa qilqamuchkarqawankichis, chayman jayniytam qallarisaq. Allinraqmi kanman mana runachakunaqa; 2 chaywampas, alquchakuy khuchi juchata manchaspaqa, sapa uj qharim warmiyuq kanan, jinallataq sapa uj warmim qhariyuq kanallantaq. 3 Qhariqa warminllawanmi ima ruwanankunataqa junt'anan, warmipas ajinallatataqmi qusanwanqa tukuy ima ruwanankunata junt'anan. 4 Warmiqa pay kikin aychanjawapi manam atiyniyuqchu kachkan, imaraykuchus aychanqa qharimpaqmi kapun, qharipas manallataqmi kikin aychanjawapi atiyniyuqchu kachkan, imaraykuchus warminllapaqtaqmi kapun. 5 Chayrayku, ujpas ujpas qankunapuraqa ama mana ninakuychischu, manachayqa Diosmanta mañakunaraykullam qankunapura rimanarakuspa uj chhika p'unchaykuna ama qayllakuwaqchischu. Chhikamantaqa wajmantam qankunaqa qayllachakupunaykichis; aychaykichista mana apaykachayta atispataq Supayqa juchaman jalaykuchisunkichisman. 6 Tukuy kaykunataqa uj ninrinchariytajinallam nichkaykichis, manam uj kamachiypas kanman ajinatachu. 7 Nuqaqa qankunapaq nuqajina kanaykichistam munayman karqan; chaywampas Diosqa manam sapa ujman ajina kananchispaq churachkawanchischu, manachayqa sapa ujmi waj waj yuwayniyuq kanchis. 8 Saparaq kachkanku chay waynakunaman jinataq qhari wañuchikuq sapa warmikunamanqa kaytam nini: allinraqmi kanman nuqajina mana runachakuspa sapalla qhiparanankuqa –nispa. 9 Chaywampas paykunachus juchaman mana atipaqjina kachkanku chhikaqa runachakupuchunku, imaraykuchus juchawan atipachikunamanta niqtimpas astawan allinmi runachakupunankuqa. 10 Chaywampas pikunachus runachasqa kapunku chaykunamanqa, kay kamachiyta quni, chaytaq manam nuqapaq kamachiyniychu kachkan, manachayqa Apu Tatapaq kamachiyninmi: Warmiqa ama qharinmanta t'ipiqakuchunchu. 11 Chaywampas, uj warmichus qharinwan wijch'unakun chayqa, wajmanta mana runachakuspam kawsakupunan, manachayqa chay kikin qharinwan sumaqthapispa kutiripunan. Kikillantataqmi qhariqa warminmanta ama t'ipiqakupunanchu. 12 Wakinkunakaqmantaq kayta nuqaniqmanta nini, chaytaq manam Apu Tataniqmantachu kachkan: pi wawqimasinchispaq warminchus mana iyaw niq kachkan, chaywampas paywan kawsakuyta munakuchkallan chhikaqa, chay wawqimasinchisqa manam chay warminwan wijch'unakunanchu kachkan. 13 Kikillantataq, pi iyaw niq warmichus uj mana iyaw niq qhariwan runachasqa kachkan jinaspataq chay qhariqa paywan kawsakuyta munakuchkallan chhikaqa, chay qusanwanqa manam wijch'unakunanchu kachkan. 14 Imaraykuchus mana iyaw niq qhariqa, uj iyaw niq warmiwan ujchakusqanraykum ch'uwachasqa kapun; jinallataq mana iyaw niq warmiqa, uj iyaw niq qhariwan ujchakusqanraykum ch'uwachasqa kapullantaq. Chaychus mana ajina kachkanman chhikaqa, qankunapaq wawaykichiskunaqa juchawan qhillichasqam kankuman; chaywampas kunanqa chay wawakunaqa Diospaq ch'uwa llaqtanman jap'ichisqam kapunku. 15 Mana iyaw niq qharichu manachayqa warmipaschu wijch'unakuytapuni munanku chhikaqa, wijch'unakuchunku ari. Kaychu ajina kanman chhikaqa, wawqinchispas manachayqa pananchispas kacharisqajinam kapun, imaraykuchus Diosqa qankunaman sumaqpi kawsakunaykichispaqmi wajasunkichis. 16 ¿Warmi, imaynamantataq mana iyaw niq qhariykiman qhispichinamanta yachawaqri? Manachayqa, ¿qhari, imaynamantataq mana iyaw niq warmiykiman qhispichinamanta yachawaqri? 17 Imaynapas kakuchkachun, sapa ujmi ima atiykunatachus Apu Tataqa quchkan chaymanjina, jinallataq jayk'aqchus Diosqa wajachkarqan chhika imaynachus karqanku chaymanjinallataq kawsakunankuqa. Kaymi tukuy iglesiakunaman kamachiy qusqayqa. 18 Pichus circuncisión ruwasqa kachkan chayman Dios wajan chhikaqa, chay circuncisión ruwasqa kasqanmanta ama pakaykukuchunchu; jinataq pichus mana circuncisión ruwasqa kachkan chayman Dios wajan chhikataq, ama circuncisionta ruwachikuchunchu. 19 Imaraykuchus circuncisión ruwasqa kaypas, mana circuncisión ruwasqa kaypas manam imapaqpas allinchu kachkan, manachayqa Diospaq kamachiyninkunaman uyarinakaqmi allinqa. 20 Sapa ujmi imayna kachkaqtachus Diosqa wajarqan ajinallapi qhiparananqa. 21 Wajachkarqasunki chhikachus wata runa karqanki chhikaqa, ama llakikuychu. Chaywampas kacharisqajina puriykachakunaykipaq atiqjina kanki chhikaqa, chay pachataqa manam qasiman tukuchinaykichu. 22 Imaraykuchus, iyawniyman wajasqa kachkarqan chhikachus wata runa karqan chhikaqa, Apu Tatapaq jaywaqnin kacharisqa runam kunanqa kapun; ajinallataqmi, pichus wajasqa kachkaspa kacharisqa runa karqan chayqa, Cristopaq wata runanmi kunanqa kapullantaq. 23 Diosmi qankunata rantikupusunkichis; ama waj runakuna qankunata wata runanman tukuchinanta saqiychischu. 24 Ajinaqa, wawqipanakuna, sapa ujmi imayna kachkaqtachus Diosqa wajarqan ajinallapi qhiparananqa. 25 Sipaskunakaqpaqqa manam ima kamachiypas Apu Tataniqmanta kachkawanchu, chaywampas yuwayniymanjina, jinataq Apu Tatapi khuyapayakuyninmanta qayllaykukunajina kasqaymantaqa ajinatam nini. 26 Kay pachakunaqa manam allinchu kachkan, chaypaqqa yuwayniymanjinaqa allillanmi kanman paykunapaq ama runachakunankuqa. 27 Warmiyuqchus kanki chhikaqa, ama wijch'uychu; manachus warmiyuq kanki chhikaqa, ama maskaq puriychu. 28 Runachakunki chhikaqa, manam juchata ruwachkankichu; jinallataq uj sipas warmichus runachakun chayqa, manallataqmi juchata ruwachkanchu. Chaywampas pikunachus runachakunku chaykunaqa, runa kasqanchisrayku paypaq kikin ñak'ariyninkunayuqmi kanqa, chaytam nuqaqa ama ruwanaykichispaq niykichisman. 29 Wawqipanakuna, imatachus niyta munachkaykichis chayqa kaymi: Uj chhika p'unchaykunallam kapuwanchis. Chayrayku, pikunachus runachasqa kanku chaykunaqa, manapas runachasqa kachkankuman ajinatam kawsakunankuqa; 30 pikunachus llakiyuq kanku chaykunaqa, raymi p'unchaykunapipas kachkankuman ajinatam puriykachakunanku, jinataq pikunachus raymiyuq kachkanku chaykunaqa, llakiyuqpas kachkankuman ajinallatataqmi puriykachakunankuqa; pikunachus rantikunku chaykunaqa, rantikusqankuqa amapas paykunapaq kachkanman ajinatam kawsakunankuqa; 31 jinallataq pikunachus kaypachamanta imantinta jurquchkanku chaykunaqa, kaypachamanta manapas imata jurquchkankuman ajinatam kawsakunanku, imaraykuchus rikusqanchis kaypachaqa tukukupunqam. 32 Llakikuyniykichiskunamanta qankunaman nuqa qhispichiytam munayman karqan. Pichus saparaq kachkan chayqa Apu Tatapaq ruwayninkunamanta jinataq paypaq sunqunman kusirichinamantam llakikun; 33 chaywampas pichus runachasqa kapun chayqa kaypacha ruwaykunamanta jinallataq warmimpaq sunqunman kusirichinamantam llakikupun, 34 ajinamantam sunqunqa iskayman t'ipisqa kapun. Kikillantaq mana qhariyuq kapun chay warmiwan, jinallataq mana qhariyuq sipaspas Apu Tatapaq ruwayninkunamanta llakikunku, aychapi jinataq ajayupi ch'uwa kayniyuq kasqankurayku; chaywampas qhariyuq warmiqa kaypacha ruwaykunamanta jinallataq qharimpaq sunqunman kusichinamantam llakikuchkan. 35 Kayta nichkaykichis chayqa manam qankunaman imamanta jark'anapaqchu kachkan, manachayqa qankunapaq allimpi kanaykichispaqmi, jinallataq chiqan sunquwan kawsakunaykichispaq, ama wajniqkunaman qhawaykachakuspa Apu Tataman jaywakunaykichispaqmi nichkaykichis. 36 Qankunamanta maykaqpas runachakupunan pachapiña kapusqanta riparakuspa riqsisqanwan runachakupuyta yuwapun, jinallataq paychu runachakunampaq allin kasqanta yuwakun chhikaqa; imachus paypaq astawan allin kachkan chayta ruwachun; imaraykuchus runachakunaqa, manam juchachu kachkan. 37 Jinallataq pichus, mana mat'iykusqajina yuwakuspa, jinataq ima munasqanta tukuy yuwaywan ruwaspa sunqun ukhupi mana runachakunapaq allimpachata yuwatatarikun chhikaqa, allintam ruwanqa. 38 Ajinaqa riqsisqanwanchus runachakupun chhikaqa, allintam ruwakuchkan; chaywampas manachus runachakun chhikaqa astawan allintaraqmi ruwan. 39 Qhariyuq warmiqa, qusanman lip'isqam pay kawsachkaqtin kapun; chaywampas qharichus wañupun chhikaqa, warmiqa munasqanmanjina piwampas uj iyaw niq runa kachun chaywan runachakuyta atipunmi. 40 Nuqapaq yuwasqaymanjinaqa, payqa kusisqaraqmi kawsakunman wajmanta ama runachakunman chhikaqa. Kayqa nuqapaq yuwaynillaymi, chaywampas nuqapi Diospaq Ajayun kasqanmantaqa iyaw nillanitaqmi.
1 Kunanqa ima mikhuykunachus waj dioskunaman jaywasqa kachkan chaykunamanta rimapayarisqaykichis. Chiqampiqa, tukuyninchismi imachus chiqan kachkan chaymanta yachanchisqa; chaywampas chay yachayqa umanchista uqharichipuwanchis, munakuykaqtaq wawqimasintinchis kawsakuypim athunman wiñatatachiwanchis. 2 Pichus uj chhikatapas yachanim nispa yuwayakun chayqa, manaraqmi imaynatachus yachanan kachkan chayta yachachkanchu. 3 Chaywampas, pichus Diosman munakun chaymanqa, Diosmi payta riqsin. 4 Chaywampas waj dioskunaman jaywasqa mikhuy mikhunakaqmantaqa, allintam yachanchis, uj llut'asqa diospaq kaypachapi mana chaniyuq kasqanmantaqa, jinataq uj sapa Diosllam kan. 5 Janaqpachapi jinataq kaypachapi dios nisqakuna kaqtimpas, (kayjinamantaqa achkha dioskuna jinataq tatakunam kan) 6 nuqanchiskaqpaqqa uj sapa Diosmantaqa manam waj dios kanchu, pichus Apu Tatanchismi payllapitaqmi tukuy imapas qallarikun jinataq pipaqchus nuqanchis kawsakunchis. Jinataq uj Tatallataqmi kan, pichus Jesucristom, payraykullataqmi tukuy imapas, jinataq nuqanchispas kanchis. 7 Chaywampas manam tukuyninku imachus chiqan kachkan chayta riqsinkuchu. Wakin pikunachus waj dioskunaman yupaychanapaq yacht'asqa karqanku chaykunaqa, kunankamapas ima mikhuykunachus waj dioskunaman jaywasqa kachkarqan chay dioskunaman jaywasqa kasqanta yuwaspaqa chay mikhuykunata mikhukuchkallankum; pisi kallpa sunquyuq kasqankuraykutaq, chay waj dioswan qhillichasqa kasqankuta yuwayakunku. 8 Chiqampiqa, Diospaq nuqanchisman jap'iqasqanqa manam imatachus mikhusun chayraykuchu kachkan; imaraykuchus manam ima mikhusqanchisraykuqa astawan kusa kasunchu, manallataq mana mikhusqanchisraykupas mana imapaq allin kasunchu. 9 Chaywampas chay kacharisqajina kawsayniyuq kasqaykichisqa, waj iyawniyniqpi pisi kallpa kachkanku chaykunata ama juchaman urmaykuchinanta saqiychischu. 10 Imaraykuchus qan kaykunata yachachkanki chhikachus waj dioskunaman jaywasqa chhikapi mikhunapaq tiyarayamunki, jinaspataq iyawniyniqpi uj pisi kallpa wawqiyki rikusunki chhikaqa, paypas chay waj diosman jaywasqa mikhuykunamanta mikhuykuyta munapullanmantaqmi. 11 Ajinamantam, qanqa riqsiyniykirayku iyawniyniqpi pisi kallpayuq wawqimasiykipaq chinkawachananta apt'achkanki, Cristoqa payraykupas wañullantaqmi. 12 Iyaw niyniqpi pisi kallpayuq wawqimasiykichiskunapaq sunqunta nanaykuchispaqa, kikin Cristopaq sunqunmanmi qankunaqa nanaykuchichkankichis. 13 Chayrayku, mikhusqaychus wawqimasiyta juchaman urmaykuchin chhikaqa, payman urmachiqjina kachkan chay mikhuykunataqa manam jayk'aqpas mikhunaychu kanman, ajinamanta payta ama juchaman jalaykuchinaypaq.
1 Qankunaqa nuqapaq uj Cristopaq kachasqanjina kacharisqa kasqaymanta jinataq imachus nuqapaq kanan kachkan chaykunata manam jark'achkawankichismanchu, imaraykuchus Jesús Tatanchistaqa rikurqanim, jinataq qankuna kikinmi Tatapaq ruwaynimpi llank'asqaypaq urinkuna kankichis. 2 Wakinkunaqa manapas Cristopaq kachasqan kachkayman ajinata riqsiwankumanmi; chaywampas qankunapaqqa Cristopaq kachasqanmi kani, imaraykuchus qankuna Tatapaq chayman pusaykusqa kasqaykichisqa, nuqa Cristopaq kachasqan kasqaytam sut'inchan. 3 Kaymi pikunachus nuqaman juch'uychachkawanku chaykunaman jaynisqayqa: 4 mikhuyta jinataq ujyayta jap'iqananchisqa wakikumpunim, 5 jinataq nuqanchiswan kuska uj iyaw niq warminchista pusarikuyta atinchismi, imaynatachus wakin Cristopaq kachasqankuna, Tatapaq wawqinkuna jinataq Cefas ima ruwanku ajinata. 6 ¿Bernabewan nuqallawanchu kawsanaykupaq llank'anayku kanmanri? 7 Pallapallakuna chawpipi kachkaspaqa, manam maykaq pallapallapas qulqinta jaywanapaq tukuykunchu. Pikunachus uvasta chajrachanku chaykunaqa, kikin chajramantam mikhunku. Pikunachus uwijakunata michikunku chaykunaqa, kikin uwijakunamantam lichitapas ch'awaqarikuspa ujyakunku. 8 Qankunaqa, kayqa runapaq yuwasqan kasqanmanta ama yuwaychischu, imaraykuchus Moisespaq kamachiyninqa ajinallatataqmi nin. 9 Imaraykuchus kamachiy p'anqapiqa ajina qilqasqam: “Chajra wachuq yuntapaq simintaqa ama llukuwan lluch'uykuychu” –nispa. Kayqa manam yuntakunamanta Diosmi llakikunan niyta munachkanchu, 10 manachayqa nuqanchismantam llakikuchkan. Imaraykuchus kamachiyqa nuqanchisraykum qilqakurqan, chajra qhulliqpas jinataq wachuqpas, apthapiy p'unchaypi urikunamanta uj chhika paypaq kananta suyaspam llank'anku. 11 Ajinaqa, nuqaykuchus qankunapi uj ajayupi kaq mujuta tarpuykuyku chhikaqa, chay ruwasqaykumantaqa kawsanaykupaq imakaqkunatapas qankunamanta jap'iqanaykum. 12 Wakinkunachus qankunajawapi atiyniyuq kanku chhikaqa astawanraqchari nuqaykuqa munasqaykuta mañasqaykichisqa. Chaywampas nuqaykuqa manam chay atiyniykuta riqsichichkaykuchu, jinaspaqa Cristopaq sumaq willayninkunata imaymana ñak'ariykunata atipaspam chay willay mana chiriyachinapaq jamuyku. 13 Qankunaqa allinta yachankichis, imaynatachus Diospaq wasimpi jaywaq llank'aqkunaqa, Diospaq wasinmantam kawsanku. Wañuchisqa uywata jaywana pata chhikapi jaywaqkunaqa, chaypi jaywasqa uywakunapaq aychanmantam mikhunku. 14 Ajinallatataqmi pikunachus sumaq willaykunata willanku chaykunaqa, chay kikin willasqankumanta kawsakunankupaq Tataqa kamachirqan. 15 Chaywampas nuqaqa manam jayk'aqpas chay atiyniyta riqsichichkanichu, manallataqmi qankunapaq imatapas nuqaman qunawaykichispaq qilqamuchkaykichischu. Ñawpaqta wañuymanraqmi chay mañachkaytaqa. ¡Manam pipas kay sunquypaq munasqantaqa qichuqachkawanmanchu! 16 Nuqapaqqa sumaq willaykuna willanayqa manam uma uqharinaypaqchu kachkan, imaraykuchus chayqa Diospaq kamachiynimpas nuqapaq kachkanman ajinatam rikuni. ¡Imalla nuqawan kachkanman manachus chayta willayman chhikaqa! 17 Chayrayku, nuqaqa manam chay willasqaymantaqa imatapas jap'iqayta suyachkanichu, imaraykuchus chay willanaypaqqa manam pipas tapurichkarqawanchu, chaywampas kamachisqajinam ruwachkani, imaraykuchus ima kunariykunatachus Diosqa quchkawan chayllatam junt'akuchkani. 18 Ajinaqa, mana imatapas jap'iqaspa sumaq willaykunata willasqaymi sunquyman chayachkaq jap'iqayniyqa; chay sumaq willaykunata willasqaymanta kawsanaypaq imachus nuqaman wakikuchkawan chayta mana riqsichispa. 19 Mana pipaq watarunan kani chhikapas, tukuypaq wata runanman tukupuni, ajinamanta atisqaymanjina astawan achkha runakunata Cristopaq tarinayrayku. 20 Jayk'aqchus judiokuna chawpipi kachkarqani chhikaqa, paykunata Cristoman puskatanayrayku uj judío runapas kachkayman ajinaman tukuni; ajinaqa, Moisespaq kamachiyninmanjina kawsaqkunaman puskatanayraykuqa, nuqa kikinmi chay kamachiypaq atiyninman churakuni, chiqampiqa chay kamachiywan mana watasqajina kachkani chhikapas. 21 Wajniqmantaqa, pikunachus Moisespaq kamachiyninmanjina mana kawsachkanku chaykunata Cristoman puskatanayraykuqa, paykunamanta ujnimpas kachkayman ajinaman tukuni, chiqampiqa Diospaq kamachiyninman watasqajina kachkani chhikapas, imaraykuchus Cristopaq kamachiynimpim kachkani. 22 Jayk'aqchus iyawniyniqpi pisi kallpa kachkanku chaykunawan kuska kachkarqani chhikaqa, paykunajina uj pisi kallpaman tukupullanitaq, ajinamanta paykunata puskatanaypaq. Ajinaqa, tukuyninkupaqmi paykunamanjina tukuni, ajinamanta wakinkunallatapas qhispichinayrayku. 23 Tukuy chaykunataqa sumaq willaykunaraykum ruwani, ajinamanta chaypaq urinkunapi uj chhikapas nuqapaq kanallampaqtaq. 24 Qankunaqa allinta yachankichis, uj atipanakuy phawaypiqa tukuyninkum phawanku, chaywampas uj sapallanmi atipan. Ajinaqa, qankuna phawallaychistaq ajinamanta atipaspa jap'iqanaykichispaq. 25 Pikunachus uj atipaypi pujllanapaq wakichakunku chaykunaqa, tukuy imakunachus paykunaman unquchinman chaykunataqa manam ruwankuchu. Chaytataq uj mayk'akuq t'inkata jap'iqanapaq ajinata ruwanku; chaymanta niqtimpas nuqanchiskaqqa uj mana mawk'akuq wiñaypaq t'inkata jap'iqananchispaqmi ruwachkanchis. 26 Nuqaqa manam qasipaqchu ch'aqwani, manachayqa jap'iqanapaqmi kallpachakuni. 27 Astawampas, nuqaqa ancha yuwaywanmi kawsakuni jinataq nuqa kikinman apaykachakuytam munani, ajinamanta wakinkunaman yachachichkaspa ama apawachasqa kanaypaq.
1 Wawqipanakuna, imaynatachus ñawpa machulanchiskunaqa chhaqay phuyuwan llanthuchasqa kachkarqanku, jinallataq tukuyninku Puka Quchata chimpkatamuchkarqanku chaykunataqa, manam qankunapaq qunqakunaykichista nuqa munachkanichu. 2 Ajinamantam tukuyninku phuyu llanthupi jinataq quchapi bawtisasqa kaspa Moiseswan ujchasqa kapurqanku. 3 Kikillantataqmi tukuyninku ajayuniqpi kaq kikin mikhuyta mikhurqanku, 4 jinallataq kikin ajayuniqpi kaq ujyanakunata ujyarqanku. Imaraykuchus puriyninkupi paykunawan kuska puriykuq ajayuniqpi kaq qarqamanta lluqsimuq unutam ujyarqanku, mayqinchus Cristo kikinmi karqan. 5 Chaywampas paykunamanta achkhayuqmi Diospaq sunqunman mana chayayta atirqankuchu, chayraykum aychankuqa ch'usaq qasi pampapi saqiwachasqa kapurqan. 6 Tukuy kaykunaqa nuqanchispaq uj sut'inchayjina kanampaqmi ajinata ruwakurqan, ajinamanta imachus mana allin kachkan chayta nuqanchis ama munapayananchispaq, imaynatachus paykunaqa munapayarqanku ajinata. 7 Chayrayku qankunaqa ama runapaq ruwasqan dioskunaman yupaychaychischu, imaynatachus paykunamanta wakinkunaqa ruwarqanku ajinata, Qilqasqakunapi ajinata nichkan chaymanjina: “Runakunaqa, mikhunapaq jinataq ujyanapaqmi tiyararqanku, jinaspataq imachu munasqankuta yanjakunankupaq raymikuna ruwayta jap'ichipurqanku.” 8 Ama nuqanchisqa alquchakuy millay khuchi ruwaykunata ruwasunchu, imaynatachus paykunamanta wakinkuna ruwachkarqanku ajinataqa, chayraykum uj ch'ulla p'unchayllapi paykunamanta iskay chunka kimsayuq waranqa runakuna wañurarqanku. 9 Amallataq Cristoman yanarisunchu, imaynatachus paykunamanta wakinkuna yanarichkarqanku ajinataqa, chayraykum pallikunawan p'ataykuchikuspa paykunaqa wañurarqanku. 10 Manallataq Diosjawapipas chhuchhukuychischu, imaynatachus paykunamanta wakinkunaqa chhuchhukurqanku ajinataqa, chayraykum wañuy apamuq angelqa paykunata wañurachirqan. 11 Tukuy kaykunamanmi ñawpa machulanchiskunaqa chayarqanku, chaykunataq nuqanchispaq uj sut'inchayjina yachaqananchispaq kachkan, jinaspataq kunampacha p'unchaykunapi kawsakuchkanchis chaykunapaq uj ninrinchayjina kanampaq Qilqasqakunapi churasqam. 12 Ajinaqa, pichus sumaq thuru sayaykusqajina kasqanmanta yuwayakun chayqa allimpachata yuwatatarikuchun, chaymantataq juchaman urmaykukuchkanman. 13 Qankunaqa manam runapaq mana atinanjina ñak'ariy yanariykunaman jalaykuchkankichischu. Jinaspataq Diosman sunquykichista churawaqchismi, imaraykuchus payqa qankunapaq mana atinaykichisjina ñak'ariy yanariykunaman jalaykunaykichistaqa manam saqichkasunkichischu. Astawampas, jayk'aqchus yanariykuna chayamunqa chhikaqa, Diosllataqmi chay yanariykunamanta lluqsinaykichispaq uj ñanta rikuchisunkichis, ajinamanta qankunaqa atipanaykichispaq. 14 Chayrayku munasqa wawqipanakuna, runapaq ruwasqan dioskunaman yupaychanamanta phawariychis. 15 Kaytaqa yuwayniyuq runakunamanjinam nichkaykichis: imatachus nichkaykichis chaymantaqa qankuna kikinmi yuwatatarikunaykichis. 16 Jayk'aqchus Tatapaq mikhuynimpi pusilluta uqharinchis jinaspataq Dios sumaq kayninta qunampaq mañanchis chhikaqa, tukuyninchismi Cristopaq yawarnimpi ujlla kasqanchista rikuchinchis; jayk'aqchus phatmisqanchis t'ant'amanta mikhunchis chhikaqa, tukuyninchisllataqmi Cristopaq aychampi ujlla kasqanchista rikuchillanchistaq. 17 Achkhayuq kanchis chhikapas tukuyninchismi uj kikin t'ant'amanta mikhunchis, jinaspataq chayraykum uj sapa aychalla kapunchis. 18 Israel llaqtamanta qhawaqarikuychis: pikunachus jaywanapaq wañuchisqa jaywasqa uywakunamanta mikhunku chaykunaqa, tukuyninkum ujchasqa jaywana patapi jaywanankunata ruwanku. 19 Chaywanqa manam chay ruwasqa dioskunapaq allin kasqanta niyta munachkanichu, chay waj dioskunaman jaywasqa aychakunapas waj aychakunamanta niqtin astawan allin kasqantapas manallataqmi niyta munachkanichu. 20 Imatachus nichkani chayqa kaymi, jayk'aqchus mana iyawniyuq runakuna ima jaywanankunatapas jaywanku chhikaqa, millay saqra supaykunamanmi jaywachkanku, manam Diosman jaywachkankuchu, nuqataq manam qankunapaq millay saqra supaykunawan imamanta ujchakunaykichistapas munachkanichu. 21 Qankunaqa manam Tatapaq pusillunmanta ujyachkawaqchischu, millay saqra supaykunapaq pusillunmantachus ujyaykuchkankichis chhikaqa; manallataqmi Tatapaq mikhunan chhikapipas tiyarikuyta atiwaqchischu, millay saqra supaykunapaq mikhunan chhikamantachus mikhuchkankichis chhikaqa. 22 ¿Apu Tataman phiñachiytachu ichapas munachkanchisri? ¿Paymanta niqtimpas astawan kallpayuqchu kanchisri? 23 Ajinatam nikun: “Ujqa, ima munasqantapas ruwayta atinmi” –nispa. Chayqa chiqanmi, chaywampas manam tukuy imaqa allinchu kachkan. Arï, uj runaqa ima munasqantapas ruwayta atinmi, chaywampas manam tukuy chaykunaqa iyaw niq wawqikunapaq allinchu kachkan. 24 Manam nuqanchis kikimpaq allimpi kananchista maskananchischu, manachayqa wakinkunapaq imachus allin kachkan chaytam maskanaqa. 25 Qankunaqa tukuy imachus aycha ranqana wasipi ranqakuchkan chaymantaqa, sunquykichis ukhupi mana iskayakunaykichispaq ama imatapas tapukuspa mikhukuychis; 26 Imaraykuchus tukuy kaypacham, jinataq imakunachus chaypi kachkan chaykunantinmi Apu Tatapaqqa. 27 Uj mana iyaw niyuq runachus mikhunapaq wajasunkichis, jinaspataq qankunaqa puriyta munankichis chhikaqa, tukuy imatachus jaywarichkasunkichis chayta mikhurikuychis, sunquykichis ukhupi mana iskayakunaykichispaq ama imatapas tapukuspa. 28 Ajinaqa, pichus qankunaman ajinata nisunkichis: “Kay aychaqa waj dioskunaman jaywasqam” –nispa, chhikaqa ama mikhuychischu, pichus chayta willachkasunkichis chayman uyarinapaq jinataq sunquykichis ukhupi ama iskayakuy kanampaq. 29 Kayta nispaqa wajpaq sunqunmantam rimachkani, manam qankunapaq sunquykichismantachu. Nuqapaq kacharisqajina kawsayniyqa manam waj runapaq sunqumpiqa mana allinmanta riqsisqa kananta saqinaychu kachkan. 30 Nuqachus Diosman mikhusqaymanta yuspärayta quni chhikaqa, ¿imamantataq mikhusqaymanta yuspäray qusqaymanta k'amichikusaqri? 31 Ajina kaqtinqa, kikillantataq mikhunkichis chhika, ujyankichis chhika, imakaqkunatapas ruwankichis chhikaqa, tukuy imatapas Diospaq athun kaynimpaq ruwaychis. 32 Judío runakunamampas, mana judío runakunamampas, Diospaq iglesiampi kajkunamampas, pimampas amapuni mitk'achiychischu. 33 Kikillantataq nuqaqa imantimpi tukuywan allimpi kayta munani, mana nuqapaq allimpi kayniyta maskaspa, manachayqa wakinkunapaq allinkayninta maskaspa, ajinamanta paykunaqa qhispichiyta taripanankupaq.
1 Qankunaqa nuqapaq ñanniyta qatiychis, imaynatachus nuqaqa Cristopaq ñanninta qatini ajinata. 2 Nuqamanta yuwarikusqaykichismanta jinataq ima puriykunatachus yachachirqaykichis chayta yuwarikuspapuni puriykachasqaykichismantaqa, allintapuni ajinata puriykachakunkichis nispam niykichis. 3 Chaywampas nuqaqa Cristopaq sapa uj runajawapi atiyniyuq kasqanta yachanaykichistam munani, jinataq qhariqa warminjawapi atiyniyuqllataqmi, imaynatachus Diosqa Cristojawapi atiyniyuq kachkan ajinata. 4 Jayk'aqchus uj qhari runa umanta qatqatakuspa Diosmanta mañakun jinataq sutimpi willan chhikaqa, pichus uman kachkan chay Cristotam juch'uychachkan. 5 Chaywampas uj warmichus umanta mana qatqatakuspa Diosmanta mañakun, manachayqa Diospaq sutimpi willan chhikaqa, pichus uman kachkan chay qharintam juch'uychachkan. Chujchantapas ruturqukuchkanman ajinam chayqa. 6 Imaraykuchus uj warmichus umanta mana qatqatakun chhikaqa, astawan allinraqmi kanman ujpita chujchanta ruturqukupunanqa. Chaywampas uj warmichus chujcha khuchurqukunata manachayqa ruturqukunata p'inqakun chhikaqa umanta qatqatakuchun ari. 7 Qhariqa manam umanta qatqatakunanchu, imaraykuchus payqa Diospaq uyampas kanman ajinam, jinallataq Diospaq athumpi kaynintam rikuchin. Chaywampas warmikaqqa qharipaq athumpi kaynintam rikuchillantaq, 8 imaraykuchus qhariqa manam warminiqmanta jurqusqachu karqan, manachayqa warmikaqmi qharimanta jurqusqaqa. 9 Qharitaq manam warmirayku ruwasqachu karqan, manachayqa warmikaqmi qharirayku ruwasqaqa. 10 Chayraykupunim warmiqa umanta qatqatakunanqa, ajinamanta qharimpaq jinataq angelkunapaq payjawapi atiyniyuq kasqankuta rikuchinapaq. 11 Chaywampas Cristopi iyaw nispa kawsayninchispiqa, qhariqa manam mana warmiwanqa kachkanmanchu, warmipas manallataqmi mana qhariwanqa kachkallanmantaqchu. 12 Imaraykuchus, chiqampunim ñawpaqkaq warmitaqa ñawpaqkaq qharimanta jurquspam Diosqa ruwarqan, chiqanllataqmi qhariqa warmimanta paqarispa lluqsisqanqa, jinallataq ima tukuymi Diospi qallariyniyuqqa. 13 Warmichus Diosmanta mañakuspa umanta mana qatqatakuchkan chhikaqa, qankuna kikin imaynamampas rikupuychis. 14 Kay kawsayninchis kikinmi qhari runapaq chujchan wiñaykuchikunanqa p'inqakunajina kasqanmanta yachachiwanchis; 15 chaywampas warmikaqchus chujchanta wiñachikun chhikaqa may sumaqpunim rikukun; imaraykuchus paymanqa umanta qatqatakunampaqmi athun chujchata qukunqa. 16 Chaywampas, pichus kaykunata manam allinchu nispa nichkan jinataq chayniqmanta rimanariyta munan chhikaqa, payman kayta nini: nuqanchispas Diospaq iglesiankunapas, waj puriykunamantaqa manam yachachkaykuchu. 17 Imatachus kunanmanta ñawpaqman qilqamuchkani chaypiqa, manam qankunaman allintam ruwachkankichis nispa nichkaykichismanchu, imaraykuchus tantakuyniykichisqa qankunaman yanaparichkaytaqa mana allinkunaman chayachipuchkasunkichis. 18 Ñawpaqta, jayk'aqchus iglesiajina tantakunkichis chhikaqa, qankunapura ch'aqwaraspa puriykachasqaykichistam willawanku; uj chhikataqa kaypaq chiqa kasqantam nuqa yuwayakuni. 19 ¡Chiqampiqa, tukuy kaykuna ajinatapunim ruwakunanqa, ajinamanta maykaqchus astawan chaniyuq kachkan chayta riqsinapaqqa! 20 Chayjina ch'aqwarasqa pusiykachasqaykichisraykum tantakuyniykichispi Tatapaq mikhuynin ruway ruwasqaykichisqa manaña imaynatachus ruwakunan kachkarqan ajina chaniyuqta ruwapunkichischu. 21 Imaraykuchus mikhuna pacha chayampun chhikaqa, sapa ujmi pay kikimpaq mikhuynin mikhukuq ñawparipun; chhikankamataq wakinkunaqa yariqasqa qhiparapunku, wajkunataq machaykunkama ujyaykupunku. 22 ¿Qankunaqa manachu mikhunapaq jinataq ujyanapaq wasiyuq kachkankichisri? ¿Imamantataq Diospaq iglesianta juch'uychankichis jinataq pist'achikuqkunaman p'inqayman churachkankichisri? ¿Kunanqa, imanisqaykichistaqri? ¿Allintam ruwachkankichis nispachu nisqaykichisri? ¡Kaykuna ruwasqaykichismantaqa manapunim allinmi nispa nichkaykichismanchu! 23 Kay ruwaytaqa Tatapaq saqisqan puriymantam nuqaqa jap'iqarqani, chay ruwaytataq nuqaqa qankunaman yachachipuykichis: Jayk'aqchus Tata Jesusqa ranqaykusqa kachkarqan chay kikin tuta, makinkunapi t'ant'ata jap'irqan 24 Diosman yuspärayta quspa phatmispataq ajinata nirqan: “Kayqa qankunarayku wañuyman qusqa nuqapaq aychaymi. Kaytaqa nuqamanta yuwarikunaykichispaq ruwaychispuni” –nispa. 25 Ajinallatataq, ch'isi mikhuyta mikhurqan chhikamantaqa, makinkunapi pusilluta jap'irqan jinaspataq ajinata nirqan: “Kay pusilluqa yawarniywan uj musuj rimthapiyta sut'inchachkan chaymi. Sapa kuti ujyankichis chhikaqa, nuqamanta yuwarikunaykichispaq ruwaychis” –nispa. 26 Ajinaqa, sapa kuti qankuna kay t'ant'amanta mikhunkichis jinataq kay pusillumanta ujyankichis chhikaqa, Tata Jesuspaq wañusqantam ima p'unchay kutimunankama willachkankichis. 27 Ajinaqa, maykaqpas Tatapaq t'ant'anmanta jinataq pusillunmanta mana chiqan sunquyuq kachkaspa ujyan, manachayqa mikhun chayqa, Tatapaq aychanjawapi jinataq yawarninjawapim juchata ruwan. 28 Chayrayku, sapa ujniyuqmi allinta sunqunku ukhuta qhawaqarikunanku manaraq t'ant'amanta mikhuykuchkaspa jinataq pusillumantapas ujyaykuchkaspaqa. 29 Imaraykuchus mana Tatapaq aychan kasqanta yachachkaspa mikhun jinataq ujyan chhikaqa, pay kikimpaq asut'iynimpaqmi mikhukuchkan jinataq ujyakuchkampas. 30 Chayraykum qankunamanta achkhayuq unqusqa jinataq pisi kallpa kakuchkankichis, jinallataq wakinkunapas wañupunku ima. 31 Nuqanchis kikinmanchus allinta qhawaqarikuchuwan chhikaqa manam Tataqa asut'ichkawanchismanchu, 32 Tata asut'iwanchis chhikapas, yachaqananchispaq jinataq kaypachapi kaq runakunawan kuska ama juchanchasqa kananchispaqmi asut'iwanchis. 33 Ajinaqa, wawqipanaykuna jayk'aqchus mikhunapaq tantakunkichis chhikaqa qankunapura suyanarikuychis. 34 Jinataq maykaqpas yariqachikun chhikaqa pay kikimpaq wasimpi mikhukumuchun, ajinamanta yanjakusqanrayku Diosqa chay tantakuyta ama juchanchanampaq. Wakin tapukuykunakaqmantaqa jayk'aqchus qankunaman rikuq jamuchkasaq chhikan allich'asunchis.
1 Wawqipanakuna, ima atiykunatachus Ch'uwa Ajayuqa quchkan chayniqmanta uj chhikan yachanaykichistam munani. 2 Qankuna yachankichismi, jayk'aqchus manaraq Cristopi iyawniyuq kachkarqankichis chhikaqa, imaymana runapaq ruwasqan jup'a dioskunapaq qhipanta qatatisqajinam yupaychaq puriq karqankichis. 3 Chayrayku kunanqa kay yachanaykichista munani. Ch'uwa Ajayupaq pusasqan kachkanku chaykunamantaqa manam maykaq runapas Jesusta qhinchachachkanmanchu. Jinaspataq pikunachus Ch'uwa Ajayuwan pusasqa kachkanku chaykunallam Jesuspaq Apu Tata kasqanta riqsinkumanqa. 4 Iglesiapiqa imaymana atiykunam kan, chaywampas pichus chay atiykunata quchkan chaytaqa uj sapa kikin Ajayullam qun. 5 Imaymanamanta jaywanan kan, chaywampas tukuy chay jaywaykunaqa uj sapa kikin Apu Tatapaq kamachisqallanmantam jamun. 6 Jinallataq imaymananiqmantam chay atiykunaqa ruwanapaq rikuchikun, chaywampas uj sapa kikin Diosllamantam jamun, mayqinchus atiyninwanqa, tukuy imata tukuynimpi ruwan. 7 Diosqa, imaynatachus Ajayuqa sapa ujman uj atiyta quchkan chay yachanapaqqa tukuypaq allin kanampaqmi uj yanariyta qun. 8 Ajayuniqtam wakinkunamanqa ancha yachaywan sumaqta rimanankupaq atiyta qun; waqkunamantaq kikin Ajayuniqllatataqmi ancha riqsiyninwan rimanankupaq atiyta qullantaq. 9 Ujkunaqa Ajayuniqtam iyawniytaqa jap'iqanku, wakinkunataq unqusqakunata jampinapaq atiyta jap'iqanku. 10 Ujkunaqa musphay ruwaykunata ruwanankupaq atiytam jap'iqanku, wakinkunataq Diospaq sutimpi willanapaq atiyniyuqllataqmi kanku. Wakinkunamantaq Diosqa maykaqtaq llulla ajayu jinataq maykaqtaq chiqankaq Ajayu kachkan chayta sut'inchanankupaqmi atiyta qun, jinataq wajkunamanqa waj simikunapi rimanankupaq, chaywampas wajkunamanqa chay waj simikunata sut'inchanankupaq jinataq chay simipi imaniytataq munan chayta willanankupaq imam atiyta qun. 11 Chaywampas tukuy kaykunataqa atiyninwan uj sapa kikin Ajayullam sapa uj runakunaman paypaq imachus allin kachkan chaymanjina ruwan. 12 Nuqanchisqa ñawikunayuq, makikunayuq, chakikunayuq jinataq junt'asqa chhikakunayuq kanchis chhikapas uj sapallam kanchis. Ajinallataqmi Cristoqa. 13 Kikillantataq tukuy nuqanchis, judío runapas, manachayqa mana judío runakunapas, wata runapas manachayqa kacharisqakunapas, tukuyninchismi uj sapaman tukunanchispaq uj sapa Ajayuniqta bawtisasqa karqanchis; jinaspataq tukuy nuqanchisman Diosqa chay kikin Ajayuta quwanchis. 14 Uj runaqa manam uj chhikallamanta tiyt'achisqachu kachkan, manachayqa achkha chhikakunamanta tiyt'achisqam. 15 Chakichus ajinata ninman: “Nuqaqa mana maki kasqayraykuqa manam runaman lip'isqachu kani” –nispa chhikaqa, manam chayrayku runaman mana lip'isqa kachkanmanchu. 16 Ninrichus ajinata nillanmantaq: “Nuqaqa mana ñawi kasqayraykuqa manam runaman lip'isqachu kani” –nispa chhikaqa, manam chayrayku runaman mana lip'isqa kachkanmanchu. 17 Tukuy runachus ñawi sapalla kanman chhikaqa, manam uyariyta atichuwanchu. Jinataq, tukuy runachus ninri kanman chhikaqa, manam imatapas mutkhiyta atichuwanchu. 18 Chayrayku runapiqa, Diosqa munasqanmanjina sapa uj chhikata may chhikapichus kanan kachkan chay chhikaman churan. 19 Tukuychus uj chhikalla kanman chhikaqa, manam runaqa kachkanmanchu. 20 Achkha chhikakuna runapi kan chhikapas, tukuy chaykunaqa uj runallaman tukun. 21 Ñawiqa makiman manam ajinata nichkanmanchu: “Qantaqa manam imapaqpas munachkaykichu” –nispa, umapas manallataqmi chakikunaman ajinata nichkanmanchu: “Qankunataqa manam imapaqpas munachkaykichischu” –nispaqa. 22 Chaywampas, nuqanchismanta pisi kallpajina juch'uy chhikanchiskuna kachkan chaykunam astawan munakuchkan chaykunaqa, 23 jinataq nuqanchismanta may chhikakunatachus mana anchata waqaychachkanchis, chay chhikanchiskunatam astawan sumaqta p'achallthapichinchis. Kikillantataqmi may chhikanchiskunatachus mana rikuchiyta munachkanchis chaykunawanqa ruwanchis. 24 Chaywampas, may chhikanchiskunatachus sut'iman churachkanchis chay chhikakunataqa manam ajinata waqaychanchischu. Mana waqaychana chhikanchiskunata nuqanchispaq waqaychananchispaqmi Diosqa ajinata runaman ruwarqan, 25 ajinamanta runapaq chhikankunaqa uj sapalla kanampaq, jinataq paykunapura llakinakunankupaq. 26 Runapaq uj chhikanchus nanan chhikaqa, tukuy chhikankunallataqmi nanan; jinataq uj chhikanchus waqaychayta jap'iqan chhikaqa, wakinkunaqa paywan kuskallataq kusikunku. 27 Ajinaqa, tukuy qankunam Cristoman lip'isqa kankichis, jinataq qankunamanta sapa ujmi paypaq uj chhikan imaymana ruwayniyuq kankichis. 28 Ñawpaqtaqa Cristopaq kachasqankuna kanantam Diosqa munarqan; chhikamantataq paymanta willaqkuna kananta; chhikamantataq yachachiqkuna kananta; chhikamantataq musphay ruwaykuna ruwaq runakuna kananta, jinataq wakin unqusqakuna alliyachiqkunata, manachayqa yanapaqkuna kananta, jinataq pusaqkunata, manachayqa waj simikunapi rimaqkuna kananta ima munarqan. 29 Manam tukuyninkuqa Cristopaq kachasqan kankuchu, manataq tukuyninkupas Diosmanta willaqkuna kankuchu. Manam tukuyninku yachachiqkunachu kanku, manataq tukuypas musphay ruwaykunata ruwankuchu, 30 manataq tukuyninkupas unqusqakuna alliyachinapaq atiyniyuqchu kanku. Manallataqmi tukuyninku waj simikunapi rimankupaschu, manataqmi tukuyninkupas chay simikunapi rimasqakunata sut'inchayta yachachkankuchu. 31 Qankunaqa astawan allin kachkan chay atiykunatam anchatapuni munanaykichisqa. Nuqaqa astawan allin kachkan chay ñantam rikuchisqaykichis.
1 Nuqachus runakunapaq jinataq angelkunantimpaq rimayninkunata rimayman, chaywampas manachus munayniyuq kachkayman chhikaqa, uj suqu latapas tuqluqimuchkanman ajinam kayman. 2 Jinataq nuqachus Diosmanta willanapaq atiyniyuq kayman, jinataq Diospaq imaymana yuwayninkunata sumaqta yachayman, jinataq tukuy imata yachayman, jinataq athun urqukunata kuyurichinaypaqjina iyawniyuq kayman, chaywampas manachus munakuyniyuq kachkayman chhikaqa, manam imapaq allimpaschu kayman. 3 Jinataq tukuy ima kaqniykunatachus mana imayuqkunaman ch'iqirachiyman, chay ruwanapaqtaq nuqa kikin chhuqrinchakuyman, chaywampas manachus munakuyniyuq kachkayman chhikaqa, manapunim imapaschu kani. 4 Munakuyniyuq kanaqa ñak'ariyta yachana; khuyapayakuq kana; mana chhiqnikuq kana, mana paykikin athunchakuq kana, mana uma uqhariq kana, 5 mana juch'uychaq kana, mana mich'a qhulu kana; mana phiñakuq kana, mana phiñakusqanta pakqasikuq kana; 6 mana chiqan kachkan chaykunamanta mana kusikuqmi kana, manachayqa chiqan kachkan chaymanta kusikuna, chaymi munakuyniyuq kanaqa. 7 Munakuyniyuq kanaqa tukuy imatapas nanaywan jap'iqanam, tukuy imatapas iyaw nina, tukuy imatapas suyarina, tukuy imatapas ñak'ariywan jap'iqanam. 8 Munakuyqa manapunim jayk'aqpas tukukunqachu. Uj p'unchayqa Diosmanta willay atiyqa tukukupunqa, jinataq manañam waj simikunapi rimakupunqañachu, manataqmi ima riqsiy yachaykunapas munakupunqañachu. 9 Imaraykuchus uj chhikallantam riqsinchis, yachanchispas jinataq Diosmantapas willanchisqa, 10 chaykunaqa tukukupunqakum, jayk'aqchus junt'asqa, jinataq chiqan kachkan chay chayamuchkanqa chhikaqa. 11 Jayk'aqchus nuqa wawa kachkarqani chhikaqa, wawajinam rimarqani, yuwarqani, wawajinallataqmi imatapas rikurqani; chaywampas wiñarquspa kuraj runaman tukupuni chhikaqa, qhipaniqmanmi imachus juch'uy wawapaq kachkan chayta saqirpayapuni. 12 Kunanqa manam sumaqta rikuchkanchisraqchu, ayphu ayphutaraqmi rikunchis; chaywampas uj p'unchaymi sut'inta uyamanta uya rikupusunchis. Kunanqa nuqapaq riqsisqay yachaykunaqa uj chhikallanraqmi kachkan, chaywampas uj p'unchaymi Diosman imaynatachus payqa nuqaman riqsichkarqawampuni ajinata riqsipusaq. 13 Kimsa kaqkunam wiñaypaq kanku: iyawniy, suyay sunqu kay, jinataq munakuywan ima; chaywampas tukuy chay kimsantinmanta astawan chaniyuq kachkan chayqa munakuykaqmi.
1 Munakuyniyuq kaytapuni munaychis, kikimpachapitaq Ajayupaq atiyninkunata jap'iqanaykichispaq, astawampas Diospaq sutimpi willaq kanaykichispaq Diosmanta mañakuychis. 2 Pichus waj simikunapi riman chayqa, Diosmanmi rimapayachkan, manam runakunamanchu, imaraykuchus manam pipas rimasqanta yachachkankuchu. Ajayun ukhupiqa, imachus mana riqsisqa kachkan chaykunatam rimarqun, chaywampas manam pipas yachachkankuchu. 3 Chaywampas, pichus Diospaq sutimpi willaspa riman chayqa, iglesiapaq wiñarinampaqmi ajinata ruwan, chaywantaq kallpacharin jinataq sunqucharinmi. 4 Pichus waj simipi riman chayqa, pay kikimpaq allimpi kanampaqmi riman; chaywampas pichus Diospaq sutimpi willaspa riman chayqa, iglesiatam wiñarichin. 5 Tukuy qankunapaq waj simikunapi rimanaykichistam nuqa munayman karqan; chaywampas Diospaq sutimpi willaspa rimanaykichistam astawampas munaymanqa; kaykaqmi waj simikunapi rimanamanta niqtimpas astawan allinqa, ichapas chay rimasqakuna iglesia wiñarinampaq sut'inchakunman chhika allin kanman. 6 Kunanqa wawqipanaykuna, nuqachus qankunaman rikuq jamuspa waj simikunapi rimapayasqaykichis chhikaqa, manam imapaqpas allinchu kachkanqa, imatachus Diosqa nuqanchisman rikuchichkawan chaymanta qankunaman rimachkaytaqa, manachayqa chiqan kachkan chay riqsinamanta niqtimpas, manachayqa Diospaq sutimpi imatapas qankunaman willanamanta niqtimpas, manachayqa ima yachachiyta yachachinamanta niqtimpasqa. 7 Pinkilluchus jasp'ina wankaqwan kikin kunkayuq kanman chhikaqa, sapa ujpaq wankasqankuqa manam maykaq kasqampas yachakunmanchu. 8 Uj tupjanapichus pututuqa mana sut'inta qaparinman chhikaqa, manam pipas tupjanaman purinapaq wakichakunmanchu. 9 Kikillantaqmi jayk'aqchus qankunaqa waj simikunapi rimankichis chhikaqa ruwakun. Chay rimasqaykichistachus pipas uyarispa mana imanisqanta yachachkanqaku chhikaqa, wayramampas rimapayawaqchis ajinam kakuchkan chayqa. 10 Kay pachapiqa imaymana rimasqa simikunam kan, chay simikunapaq rimayninkunapitaq imatachus niyta munachkanchis chaykunatam sut'inchan. 11 Chaywampas nuqachus chay rimaykunapaq ima nisqanta mana yachachkasaq chhikaqa, puriq runapas kayman ajinam pichus rimapayachkawan chaypaq kayman, paypas nuqapaqqa puriq runapas kanman ajinallataqmi kanqa. 12 Chayrayku, qankunaqa Ajayuniqmanta jamuq atiykunata jap'iqayta munankichis chhikaqa, imachus iglesiapaq wiñarinampaq allin kachkan chay atiykunata jap'iqanaman churakuychis. 13 Ajinaqa, pichus waj simipi riman chayqa, chay rimasqanta sut'inchanampaq atiyta qunampaq Diosmanta mañakuchun. 14 Nuqachus waj simipi rimaspa Diosmanta mañakuni chhikaqa, nuqapaq ajayuymi Diosmanta mañakuchkan, imaraykuchus imatachus nichkani chaytaqa manam nuqaqa yachachkanichu. 15 ¿Imatataq ruwasaq chhikari? Ajayuniqpi jinataq yuwanwanmi Diosmanta mañakunayqa. Q'uchuspapas ajayupillataqmi takinayqa, chaywampas yuwaywanllataq q'uchunayqa. 16 Qanchus ajayullawan Diosman yuspärayta qunki, jinaspataq uj maykaq runapas uyart'asunki chhikaqa, manam qanwan kuska Diosman yuspäray qunapaq ujchakumuyta atichkanmanchu, imaraykuchus manam imanisqaykitapas yachachkanqachu. 17 Diosman yuspärayta qusqaykiqa qampaqmi allin kakuchkanman, chaywampas ujkaqpaqqa manam imapaqpas allinchu kachkanqa. 18 Nuqaqa Diosman yuspärayta quni, tukuy qankunamanta niqtimpas waj simikunapi astawan rimasqayrayku; 19 Chaywampas iglesiapiqa, chunka waranqa mana riqsisqa waj simipi rimaykunamanta niqtimpas, phichqa rimaykunallatam rimarquyta munachkaymanqa, ajinamanta wajkunaman yachachinaypaq. 20 Wawqipanakuna, qankunaqa ama uña wawakunajina yuwaychischu. Mana allin ruwaykunapaq uña wawakunajina kaychis; chaywampas yuwayniykichispiqa machu runakunajina kaychis. 21 Qilqasqakunapiqa ajinatam nin: “Kay llaqtamanqa mana riqsisqa wajniq simikunapi jinataq puriq runakunaniqtam rimapayasaq, ajina kachkanqa chhikapas manam uyarichkawanqakuchu, ajinatam Apu Tataqa nin” –nispa. 22 Ajinaqa waj simikunapi rimanaqa mana iyawniqkunapaq uj rikuchiymi, iyawniyuqkunapaqtaq chay rimaykunaqa manam imatapas rikuchichkanchu. Chaywampas Diospaq sutimpi willanakaqmi iyaw niyuqkunapaq uj rikuchiyqa, mana iyaw niyuqkunapaqtaq chay rimaykunaqa manam imatapas rikuchichkanchu. 23 Iglesiachus tantakusqa taripakun chhika, tukuyninku waj simikunapi rimachkanku, ajinaman uj maykaq runapas waykun manachayqa uj mana iyaw niq runapas waykumun chhikaqa, qankunaqa umaykichistapas muyuchikupuwaqchis ajinatam yuwapunqa. 24 Chaywampas, tukuy qankunachus Diospaq sutimpi willaspa willachkankichis ajinaman, uj mana iyaw niq runa manachayqa uj maykaq runapas waykumunman chhikaqa, chay runaqa pay kikinmi jucharara kasqanmanta yuwatatarikunqa jinaspataq pay kikinllataqmi sumaqpachata qhawatatarikunqa ima rimasqaykichistachus uyarinqa chhikaqa. 25 Ajinamantam payqa astawan sunqun ukhupi kachkan chay paka yuwayninkunata willakupusunkichis, jinaspataq Diosman killpiykurikuspa yupaychanqa, ajinamanta Diosqa qankuna chawpipipuni chiqampipuni kasqanmanta yachapunqa. 26 Chhikaqa wawqipanakuna, jayk'aqchus qankuna tantakunkichis chhikaqa, ujkunaqa q'uchukunata takirinkuman, wajkunaqa yachachinkuman manachayqa imatachus Diosqa paykunaman rikuchichkarqan chaytapas willankuman, manachayqa waj simikunapipas rimankuman, jinataq chay waj simikunapi rimasqakunata wakinkunaqa sut'inchankuman. Chaywampas tukuy chay ruwasqakunaqa qankunapura yanaparinakunaykichispaq kachun. 27 Jayk'aqchus waj simikunapi rimakunqa chhikaqa, iskayniyuq manachayqa kimsayuqpas rimachunku jinataq paykunaqa ujmanta ujmantam rimananku; chaywampas ujmi chay waj simikunapi ima nisqankutaqa sut'inchananqa. 28 Chaywampas kay waj simikunapi rimasqatachus pipas mana sut'inchay atiq kachkan chhikaqa, kaykunaqa ama waj simikunapi iglesiapaq ñawpaqimpi rimachunkuchu, manachayqa pakallapi jinataq Diospaq rimachunku. 29 Kikillantataq, Diospaq sutimpi willaqkunachus kanku chhikaqa, iskayuq manachayqa kimsayuqpas willachunku, wajkunataq imatachus nichkanku chayta allinta qhawaqarichunku. 30 Chaypi tiyaqkunamantachus maykaqmampas Diosqa uj rikuchiyta qun chhikaqa, pichus rimachkan chayqa jup'ayt'arinanmi, chay runapaq imachus ninan kachkan chayta ninampaq. 31 Ajinamantam tukuyninku, sapa uj tupasqanmanjina rimaspa Diospaq sutimpi willanankuta willanqaku, ajinamanta tukuyninku yachaqayta atinankupaq jinataq kallpacharisqa kapunankupaq. 32 Diospaq sutimpi willay atiyqa, pichus Diospaq sutimpi willaq kachkan chaypaq apaykachasqanmi kanan, 33 imaraykuchus Diosqa, sumaqpi kaypaq Diosmi, manam pantachinapaq Diosninchu kachkan. Imaynatachus iglesianchiskunapi ruwakun ajinaman purinanchispaqqa, 34 warmikunaqa manam imatapas iglesiapaq tantakuyninkunapi rimanankuchu, imaraykuchus paykunamanqa manam rimanankupaq atiyta qusqachu kachkanku. Paykunaqa qusanman uyarispam puriykachananku, imaynatachus Moisespaq kamachiynimpi nichkan ajinata. 35 Imatachus yachayta munanku chhikaqa, wasimpi kapunqaku chhikam qusankuman tapurinanku; imaraykuchus uj warmipaq iglesiapaq tantakuynimpi rimananqa manam allinchu kachkan. 36 Allinta yachaychis, Diospaq rimayninqa manam qankunapi qallarichkarqanchu, manallataqmi qankuna sapallachu chay rimayninta jap'iqachkarqankichischu. 37 Pichus Diospaq sutimpi willaq kani nispa, manachayqa Ajayupaq pusasqanmi kani nispa pay kikin nikun chayqa, kay qilqamusqayqa Apu Tatapaq kamachiynin kasqanta usqhayllatam riqsirqunqa. 38 Chaytachus mana riqsirquyta atinqa chhikaqa, Apu Tataqa payman manallataqmi riqsichkanqachu. 39 Ajinaqa wawqipanaykuna, qankunaqa Diospaq sutimpi willanapaq churakuychis, manallataq waj simikunapi rimakunantapas jark'aychischu; 40 chaywampas tukuy chaykunataqa chiqampi jinataq allinta ruwaychis.
1 Kunanqa, wawqipanaykuna, ima sumaq willaykunatachus willachkarqaykichis chaymanta yuwatatarikunaykichistam munani. Kaymi ima sumaq willaykunatachus jap'iqachkarqankichis chayqa, jinaspataq chaypim thuru sayaykusqa kankichis. 2 Kay sumaq willaykunallapitaqmi chaypichus thuruta sayarikunkichis chhikaqa qhispisqa kankichis, imaynatachus nuqa willachkarqaykichis ajinamanjina; chaychu mana ajina kachkan chhikataq, qasipaqmi iyaw nirqankichisqa. 3 Ñawpaqtaqa imayna puriytachus nuqa jap'iqachkarqani chay kikin puriyllatataqmi qankunaman yachachirqaykichisqa, Cristopaq nuqanchispaq juchanchiskunarayku wañusqanta yachanaykichispaq, imaynatachus Qilqasqakunapi nichkarqan ajinamanjina; 4 pimanchus aya pakanaman pakaykupurqanku jinaspataq kimsa p'unchay wañusqamanta kawsarimpurqan, imaynatachus Qilqasqakunapi nichkan ajinallatataq; 5 jinaspataq Cefasman rikhurirqan, chhikamantataq chunka iskayniyuq yachaqaq qatiqninkunaman rikhurillarqantaq. 6 Chhikamantataq ñaqa phichqa pachaj wawqipanakunaman kikimpachapi rikhurirqallantaq, paykunamanta wakinkuna wañupunkuña chhikapas achkhayuqraqmi kawsakuchkanku. 7 Chhikamantataq Santiagoman rikhurirqan, uj chhikamantataq tukuy paypaq kachasqankunaman rikhurirqallantaq. 8 Qhipapachamantaq nuqaman rikhurirqallawantaq, ajinamantam nuqaqa ñawpaq kachasqankunamanta niqtimpas astawan qhipataraq riqsikuchkarqani. 9 Imaraykuchus nuqaqa tukuy paypaq kachasqankunamantaqa astawan juch'uymanta riqsisqam kani, chaywampas manam paypaq kachasqanmanta riqsichikunaypaq chanimpaschu kani, Diospaq iglesianman qatiykachasqayraykuqa. 10 Chaywampas Diospaq nuqawan ancha munakuyniyuq kasqanraykum paypaq kachasqan kachkaniqa; nuqaman munakusqawantaq manam qasipaqchu kachkan. Astawampas, tukuy paykunamanta niqtimpas nuqaqa astawanmi llank'arqani; manapas nuqa karqani, manachayqa Diosmi karqan, pichus munakuynimpi nuqaman yanapariwan. 11 Chaywampas manam nuqa jinataq ujkaq paypaq kachasqankunapas allinmanta riqsisqa kanayku wakikuchkanchu, manachayqa imatachus nuqayku willachkayku chaykaq jinataq maypichus qankuna iyaw ninkichis chaykaqmi allinmanta qhawasqa kananqa. 12 Chaywampas, willasqaykuchu Cristopaq kawsarimpusqanmanta willan chhikaqa, ¿Imamantataq qankunamanta wakinkunaqa wañusqakuna manam kawsarimunkumanchu nispa ninkuri? 13 Wañusqakunachus mana kawsarimunku chhikaqa, Cristoqa manallataqmi kawsarimuchkanmanchu; 14 Cristochus mana kawsarimuchkan chhikaqa, nuqaykupaq willasqaykuqa manam imapaqpas allinchu kapunman, qankunapaq iyaw nisqaykichispas manallataqmi imapaqpas allinchu kapullanmantaq. 15 Kaychus ajina kanman, jinataq wañusqakunachus mana kawsarimuchkankuman chhikaqa, nuqaykuqa Diosmanta llullakunatapas willaykuman ajinachä kanmanqa, Diosmi Cristota kawsarichimun nisqaykuraykuqa. 16 Wañusqakunachus mana kawsarimunkuman chhikaqa, manallataqmi Cristoqa kawsarimuchkarqanchu; 17 Cristochus mana kawsarimuchkarqan chhikaqa, qankunapaq iyaw nisqaykichisqa manam imapaqpas allinchu kapun: juchayuqpacha qhiparakuchkallankichismi. 18 Ajina kaqtinqa, pikunachus Cristopi iyaw nispa wañupunku chaykunaqa chinkasqallataqmi kapunku. 19 Nuqanchispaq Cristopi suyay sunquyuq kasqanchischu kaypacha kawsayllapaq allin chhikaqa, tukuy runakunamanta niqtimpas astawan juch'uychasqa llakipayanajina runamanmi tukupusunchis. 20 Chaywampas imachus chiqan kachkan chayqa, Cristopaq wañusqamanta kawsarimusqanmi. Payqa apthapiymanta ñawpaqkaq uripas kachkanman ajinam: imaraykuchus paymi ñawpaqkaq kawsarimuqqa. 21 Imaynatachus uj runarayku wañuy jamurqan, ajinallataqmi uj runarayku wañusqakunapaq kawsarimunanqa jamun. 22 Imaynatachus Adán runapi tukuyninku wañurqanku, ajinallataqmi Cristopiqa tukuyninku kawsayniyuq kanqaku. 23 Chaywampas sapa ujmi jayk'aqchus pachan chayamunqa chhika kawsarimunqa: ñawpaqtaqa Cristo kawsarimunqa, chhikamantataq jayk'aqchus pay kutirimunqa chhikaman paypi iyaw niqkunaqa kawsarimullanqakutaq. 24 Chhikataq kaypachapaq tukukunan chayampunqa, jayk'aqchus Cristoqa tukuy kaypachapi atiyniyuqkunata jinataq kamachiqkunata atipapunqa chhika, jinaspataq qhapaq suyuta Tata Diosman qupunqa chhika. 25 Imaraykuchus Cristoqa tukuy paypaq chhiqnikuqninkuna chakin pampapi saruykusqa kapunqaku chhikakamam apaykachanqaqa; 26 Cristopaq qhipakaq chhiqnikuqninta atipachkanqa chayqa wañuymi. 27 Imaraykuchus Diosqa imantintam Cristopaq chakin pampapi kanampaq churaykurqan. Chaywampas jayk'aqchus tukuy ima Cristopaq chakin pampaman churaykusqa kapun nispa nin chhikataq, manam Diostawanmi churasqa kapun niyta munachkanchu, imaraykuchus paymi tukuy imantinta Cristopaq chakin pampaman churaykun. 28 Jinaspataq jayk'aqchus tukuy ima Cristopaq apaykachasqan kapunqa chhikaqa, Cristo kikinmi pichus Churi kachkan chay ima Diospaq atiyninman uyarinapaq churakupunqa, imaraykuchus paymi tukuy imakunatapas Cristopaq chakin pampaman churaykurqan. Ajinamantam Diosqa tukuyjawapi atiyniyuq kanqa. 29 Chaychus mana ajina kachkanman chhikaqa, wañusqanrayku bawtisakuqkunaqa, ¿imapaqñataq chayta ruwankumanri? wañusqakunachus mana kawsarimunkuman chhikaqa, ¿imapaqñataq paykunarayku bawtisakuna kanmanri? 30 ¿Imamantataq nuqanchisqa sapa pachapipas ñaqapas wañuchkasunman ajina kakuchkanchisri? 31 Imaraykuchus, wawqipanakuna, nuqaqa sapa p'unchaymi wañuy qaylla kakuchkani. Kayqa chaytukuy chiqanmi, imaynatachus qankunarayku Cristo Jesús Tatanchispi iyaw nisqaykichismanta kusisqa sunquyuq kani ajinata. 32 Éfeso llaqtapiqa, sach'a kurukunapas kankuman ajina runakunawanmi ch'aqwanaman chayarqani. Chiqampichus wañusqakuna mana kawsarimunkuman jinataq wakinkunaqa: –“¡Mikhukusunchis jinataq ujyakusunchis, imaraykuchus q'ayaqa wañupusunchariqa!” nispa ninkuman chhikaqa, ¿imatataq chay ch'aqwasqaywan taripayman karqanri? 33 Ama sallqaykuchikuychischu. Imaynatachus uj rimay kan: “Saqra wawqimasikunaqa sumaq puriyninchiskunata qasiman tukuchinku” –nispa. 34 Chiqampipuni, imatachus ruwankichis chaytaqa allinta qhawaqarikuychis, jinaspataq ama juchata ruwaychischu, imaraykuchus qankunamanta wakinkunaqa manam Diosman riqsichkankichischu. Kaytaqa qankunapaq chayrayku p'inqakunaykichispaqmi nichkaykichis. 35 Ichapas qankunamanta maykaqpas ajinata tapurikunqaku: “¿Imaynatataq wañusqakunaqa kawsarimunkumanri? ¿Imayna rijch'ayniyuqtaq kanqakuri?” –Nispa. 36 ¡Chay tapukuykunaqa pisi sunqukunapaq tapukuyninkunam! Uj mallkipaq wiñanampaqqa, tarpusqa kachkarqan chay mujunmi ñawpaqta wañupunanqa. 37 Imatachus tarpukun chayqa manam ch'ijch'imunqa chay mallkichu kachkan, manachayqa trigupas kachun ima mujupas kachun chay uj juch'uy mujullam kakuchkan. 38 Diosmi imayna rijch'ayniyuq kanantapas chhikamantaqa qun, Diosllataq sapa uj mujumanqa imaynachus kanqa chaytaqa ruwan. 39 Manam tukuy aychakunaqa kikin rijch'ayniyuqchu kachkanku; ujmi runakunapaq aychanqa, wajllataq uywakunapaq aychanqa, pisqukunapaqpas, challwakunapaqpas wajllataqmi. 40 Ajinallataqmi janaqpachapi kaq aychakuna kan, jinataq kaypachapi tiyaq aychakunapas kallantaq, chaywampas janaqpachapi kaq aychapaq munaylla kayninqa manam kaypachapi kaq aychapaq munaylla kayninjinachu kachkan. 41 Ruphaypaq lliphipisqanqa manam killapaq lliphipisqanjinachu, manallataqmi quyllurkunapaq lliphipisqanjinapaschu, sapa ujmi waqjina lliphipiyniyuqqa. 42 Kikillantaqmi wañusqakunapaq kawsarimusqankuwanqa ruwakun. Imatachus p'amp'aykunchis chayqa ismuykuq aycham; imachus kawsarimpun chaytaq mana ujtawampas wañuqmi kapun. 43 Imatachus p'amp'aykunchis chayqa uj mana imapaq allinmi; imachus kawsarimpun chaytaq athunchasqam kapunqa. Uj pisi kallpatam p'amp'aykunchis, kawsarimuqtaq ancha kallpayuqmi kapun. 44 Imatachus p'amp'aykuna chayqa uj qasi aychallam; kawsarimpun chaytaq uj ajayuniqpi allin kaq aycham. Imaynatachus rijch'ayniyuq aychakuna kan ajinallatataqmi ajayuniqpi kaq aychakunaqa kallantaq. 45 Qilqasqakunapiqa ajinatam nin: “Ñawpaqkaq Adán sutiyuq runaqa uj kawsachkaq runaman tukupurqan;” chaywampas qhipakaq Adanqa uj kawsay quqmanmi tukupun. 46 Chaywampas, ajayuniqpi kaq kachkan chayqa manam ñawpaqkaqchu, manachayqa aychaniqkaqmi ñawpaqpiqa; chhikamantaraqmi ajayuqa kakuchkan. 47 Ñawpaqkaq jallp'amanta ruwasqa runaqa jallp'amantam karqan; iskaykaq jamuq runakaqtaq janaqpachamanta kaqmi. 48 Kaypachapi kaq runakunaqa, chay jallp'amanta ruwasqa runajinam kanchis, janaqpachapi kaqkunataq Cristojinam kapunku. 49 Imaynatachus jallp'amanta ruwasqa runaman rijch'akunchis, ajinallatataqmi chhaqay janaqpachapi kachkan chayman rijch'akupunchis. 50 Wawqipanakuna kayta qankunaman niyta munani: imachus aychamanta jinataq yawarmanta kachkan chayqa manam Diospaq janaqpacha qhapaq suyunman waykuchkanmanchu, jinataq juchayuqqa manam mana juchayuq kachkan chaypi kallanmantaqchu. 51 Chaywampas Diospaq imatachus pakallapi nuqanchispaq pakapuchkawanchis chayta yachanaykichistam munani: Manam tukuyninchischu wañusun, chaywampas tukuyninchismi uj ñawi kichariy jinataq wisq'araypi astawan sumaq rijch'ayniyuq kapusunchis. Jayk'aqchus qhipakaq pututu phukurikumuchkanqa chhika. Imaraykuchus pututu phukurikumunqa wañusqakunataq mana ujtawampas wañupunankupaq kawsarimpunqaku. Nuqanchistaq sumaq rijch'ayniyuq kapusunchis. 53 Imaraykuchus jucharara aychanchisqa, mana ujtawampas juchaman jalaykunampaq p'achallt'asqam kapunqa, jinallataq wañuq aychanchisqa mana jayk'aqpas wañunampaq p'achallt'asqallataq kapunqa. 54 Jayk'aqchus nuqanchispaq jucharara aychanchis mana ujtawampas juchaman jalaykuq p'achawan p'achallt'akupunqa, jinallataq kay wañuq aychanchis mana ujtawampas wañuq p'achawan p'achallt'akunqa chhikam ajinata nichkan chay Qilqasqaqa junt'akupunqa: “Wañuyqa kawsaywanmi atipjachikupun” –nispa. 55 ¿Wañuy, maypitaq kachkan atipayniyuq kasqaykiri? ¿Maypitaq kachkan chay wañuchinapaq kallpaykiri? 56 Wañuypaq atipayninqa jucham, chay juchataq kamachiyniqta chay atiynintaqa rikuchin. 57 ¡Chaywampas Diosman yuspärayta qunanchis, Tata Jesucristoniqta atipachisqawanchisrayku! 58 Chayrayku munasqa wawqipanakuna, thuru, ama iskayakuspa Tatapaq llank'aynimpi puriykuychis, imaraykuchus qankunaqa yachankichismi Apu Tatawan kuska llank'asqaykichis mana qasi kasqanmantaqa.
1 Ch'uwa llaqtapi kaq wawqipanakunapaq qulqi apthapinakaqmantaqa, imaynatachus Galacia suyupi kaq iglesiakunaman kunarichkarqani chaymanjina ruwaychis. 2 Qanchis p'unchaykunamanta sapa ñawpaqkaq p'unchaymi, qankunaqa jayk'atachus llank'asqaykichismanta jap'iqachkankichis chaymanjina imatapas chaymanta apaqaspa sapa uj apkatanaykichis, ajinamanta jayk'aqchus nuqa chayamuchkasaq chhikaqa ama chaypachalla imata apthapinapaqpas phawaykachanaykichispaq. 3 Jinaspataq, jayk'aqchus nuqa chayamusaq chhikaqa qankunapaq ajllisqaykichis runakunaman qilqasqa raphikunata quspa apthapisqaykichis kaqkunata Jerusalén llaqtaman apachisaq. 4 Nuqapaq purinay atikuqjina kaqtinqa, paykunaqa nuqawan kuskam purinqaku. 5 Puriyniypiqa Macedonia suyuniqtam purisaq; chhikamantataq Corinto llaqtaman chayamusaq. 6 Ichapas uj jayk'a p'unchaykuna qankunawan kuska qaynararisaq, manachayqa ichapas tukuy qasapachapi qankunawan qhipararisaq; chhikamantataq mayman purinaychus kachkan chayman purinaypaq qankuna yanapariwankichisman. 7 Kunanqa manam purisqayllapi qankunaman uj chhika pachalla rikuyta munachkanichu, manachayqa uj jayk'a pachakunam qankunawan qaynararikuyta munani, Apu Tatachus ajinata munan chhikaqa; 8 chaywampas Éfeso llaqtapim Pentecostés raymi p'unchay chayamunankama qhipararisaq, 9 imaraykuchus wakinkuna nuqawan jap'inakuchkanku chhikapas, chayniqpiqa ancha achkham nuqapaq ruwanaykunaqa kakuchkan. 10 Timoteo wawqinchischus chayamunqa chhikaqa, qankunawan kuska sunqu junt'asqa qhipararikuchun niychis, imaraykuchus Apu Tatapaq llank'aynimpiqa nuqajinallataqmi payqa llank'achkan. 11 Ajinaqa qankunamanta maykaqpas amapuni payman juch'uychaychischu, manachayqa allin sunquwan puriynimpi purikuchkanallampaq yanapariychis, ajinamanta nuqaman rikuq jamunampaq, imaraykuchus wakin wawqipanakunawan kuskam nuqaqa payman suyakuchkani. 12 Wawqinchis Apolokaqwantaq, wakin wawqikunawan kuska qankunaman rikuq jamunampaq anchatapuni mañarikurqani, chaywampas kunanpachakaqqa manaraqmi jamuyta munachkanchu. Jayk'aqchus jamunanjina kanqa chhikam payqa siqamunqa. 13 Iyaw niykichispiqa rijch'arisqa jinataq thuruta sayarikuspa kachkaychis. Ama manchaychischu jinataq thurutapuni sayarikuychis. 14 Jinataq, tukuy imatapas ruwankichis chaykunataqa, munakuywan ruwaychis. 15 Wawqipanakuna, qankunam yachankichis imaynatachus Acaya suyuniqpi Estefanaspaq wasimasinkuna ñawpaqta sumaq willaykunaman iyaw nisqankumantaqa, jinaspataq paykunam iyawniypi kaq wawqipanakunaman jaywanapaq churakupunku. 16 Nuqataq payjina jinataq tukuy pikunachus kay ruwaypi yanapanku jinataq llank'anku chayjina runakunaman uyarinaykichistam munani. 17 Estéfanas, Fortunato jinataq Acaico ima jamusqankumantaqa anchatam kusirikuni, imaraykuchus qankunapaq mana kaypi kasqaykichismantaqa 18 paykunam sunquyta jampirariwanku, qankunamampas ajinallataq. Paykunajina kaq runakunataqa uyariychispuni. 19 Asia suyuniqpi kaq iglesiakuna qankunaman napaykurimusunkichis. Áquila, Prisca jinataq wasimpi tantakuq iglesiapiwan Apu Tatapaq sutimpi achkha napaykuykunata apachimusunkichis. 20 Tukuy wawqipanakunamanta napaykuykunata jap'iqaychis. Qankunapurapas wawqipanantinjina sumaq munakuywan napaykurikuychis. 21 Nuqa Pablo kay napaykuyta kikin makiywan qilqaykumuspa apachimuykichis. 22 Pichus Apu Tataman mana munakun chayqa, ¡payjawaman Diospaq qhinchachaynin phawqatamuchun! Nuqataq Apu Tataman ajinata mañakuni: ¡Apu Tatayku, jamuy! –Nispa. 23 Tata Jesús khuyapayakuyninta qankunajawaman t'akaykumuchun. 24 Cristo Jesuspi nuqapaq munakuyniyqa qankunawampunim kachkan.
1 Pablo, Diospaq munakuyninmanta Cristo Jesuspaq kachasqan, wawqinchis Timoteowan kuska Corinto llaqtapi kachkan chay Diospaq iglesianman jinataq Acaya suyuniqpi kaq wakin wawqipanakunaman napaykumuykichis. 2 Dios Tatanchis jinataq Jesucristo Tatapiwan khuyapayakuyninkuta jinataq sumaqpi kayninkuta ima qankunajawaman t'akaykumuchunku. 3 Pichus Tatanchis Jesucristopaq Diosnin jinataq Tatan kachkan chay yupaychasqa kachun, imaraykuchus paymi nuqanchisman khuyapayarikuq tatanchisqa, payllataqmi nuqanchisman sunquchariq Diosninchisqa. 4 Paymi tukuy ñak'ariyninchiskunapi sunquchariwanchis, ajinamanta nuqanchisqa pikunachus ñak'arichkanku chaykunaman sunqucharinallanchispaqtaq imaynatachus payqa sunqucharichkawanchis kikinta ruwaspa. 5 Imaynatachus Cristopaq ñak'ariyninkunaqa nuqanchisjawaman phawqatamun nuqanchistaq paywan kuska ñak'arinchis, ajinallataqmi sunquchayninchisqa Cristoniqta nuqanchisman phawqatamun. 6 Nuqaykuchus ñak'ariyku chhikaqa, qankunapaq sunquchasqa jinataq qhispisqa kanaykichispaqmi; Dioschus nuqaykuman sunquchawanku chhikaqa, qankunapaq sunquchasqa kanaykichispaqmi, jinataq imayna ñak'ariykunatachus nuqayku apayku kikillantataq qankunaqa kallpacharikuspa chay ñak'ariykuna apayta atinaykichisqa. 7 Qankunakaqwanqa suyay sunquykuqa kallpachasqam, imaraykuchus allintam yachayku imaynatachus qankunaqa ñak'ariykunata apankichis kikillantataq sunquchaypiqa uj chhikata jap'iqankichis. 8 Wawqipanakuna, Asia suyupiqa jayk'a mana walt'aykunachus nuqaykupaq karqan chay yachanaykichista munayku. Ancha kallpayuq yanariypunim nuqaykupaq karqan, chaytaqa manam astawan japqasiyta atipurqaykuchu, chaymantam kawsachkaq lluqsimunaykumantapas manañam suyapurqaykuchu. 9 Wañunapaq juchanchasqa runakunapas kaykuman ajinatam yuwakupurqayku. Chaywampas kayqa, nuqayku kikimpi ama sunquykuta churanaykutam yachachiwanku, manachayqa wañusqamanta kawsarichimuq Diosman sunquykuta churanaykupaqmi yachachiwanku. 10 Chaywampas Diosmi chay ukhumanta qhispichiwanku jinataq payllataqmi wañunamantapas qhispichiwanqaku. Astawan qhispichikuchkanallawankupaq sunquykuta churayku, 11 qankunachus nuqaykupaq Diosmanta mañakuspa yanapariwankichis chhikaqa. Achkhayuqchus nuqaykurayku Diosmanta mañanku chhikaqa, achkhayuqllataqmi Diosman yuspärayta qunqaku, paymanta sumaq kayninkunata jap'iqasqankuraykuqa. 12 Ujmi nuqaykuman sunquykuta kusirichiwanku, chaytaq sunquyku ukhupi allin puriykachasqaykumanta willawanku, chiqampiqa kaypachapi jinataq qankunawan kuska kawsakusqayrayku. Nuqaykuqa manam runakunapaq yachayninmanjina puriykachachkaykuchu, manachayqa Diospaq munakuy khuyapayakuynimpim sunquykuta churayku. 13 Qilqasqaykunapiqa, qankunapaq ñawiriy jinataq yuwaywan jap'iqay mana atinaykichismanta niqtimpas wajkunataqa manam qilqamuchkaykuchu. Nuqataq qankunapaq allin yuwaywan jap'iqanaykichista suyachkani, 14 uj chhikantaqa nuqaykujawamanta riparakupunkichisñam, jayk'aqchus Jesucristo Tatanchis jamuchkanqa chay p'unchay qankunaqa nuqaykumantaqa anchatam kusirikupunkichis, nuqaykupas qankunamantaqa anchallatataqmi kusirikupusaqku. 15 Kayman iyaw nispataq, nuqaqa ñawpaqta qankunaman rikuq jamuytaraq yuwachkarqani, ajinamanta iskay kuti qankunaman rikuriq jamusqaymanta kusirikunaykichispaq; 16 ñawpaqta Macedonia suyuniqman purichkaspa jinataq kutirimpuchkaspa wajmanta qankunaman rikuriq jamunaypaq yuwachkarqani. Ajinamanta qankunaqa Judea suyuniqman purinaypaq yanaparinawaykichispaq. 17 Kayta yuwachkarqani chhikaqa, ichapas mana sumaqta yuwarqanichu ¿Jayk'aqchus qankunaman tumpariq jamunapaq yuwachkarqani chhikaqa iskay sunquwanchu “ari” nispa, manachayqa kikimpachapi “manam” nisqaymantachu icha yuwachkankichisri? 18 Diosmi jayk'aqchus qankunaman nuqaykupaq “arï” manachayqa “manam” nispa kikimpachapi mana nisqaykumantaqa yachan. 19 Imaraykuchus Jesucristo pichus Diospaq Churin kachkan, pimanchus Silvano, Timoteo jinataq nuqa ima qankuna chawpipi willayku chayqa, kikimpachapiqa manam “ari” jinataq “mana” karqanchu. Diosmi Cristopi wiñaypaq “ari” nisqa rimayninta qun, 20 imaraykuchus paypim tukuy Diospaq rimaynin qusqankunaqa junt'akun. Chayraykum jayk'aqchus Diosman yupaychanchis chhikaqa “Ajina kachun” nispa Cristo Jesusniqta ninchis. 21 Diosllataqmi pichus nuqaykuta jinataq qankunata Cristoman ujchaspa thuruta sayaykuchiwanchis jinataq makinman churapuwanchis. 22 Paypaq ch'ikullinwantaqmi ch'ikulliykupuwanchis, jinataq sunqunchispiqa Ch'uwa Ajayutam imatachus jap'iqasun chayta jap'iqananchiskama churawanchis. 23 Imaynatachus Corinto llaqtaman jamunaypaq yuwachkarqani chaymanjina manaraq jamuchkani chhikapas, kawsayniyrayku niykichis qankunamanta khuyapayarikuspam ajinata ruwani, chaytaqa Diosmi yachan. 24 Nuqaykuqa manam imatachus iyaw nichkankichis chaymanta ima nispapas niyta atiykumanchu; nuqaykupaq munasqaykuqa qankunaman yanaparinapaqmi, ajinamanta kusikunaykichispaq imaraykuchus qankunaqa iyaw nisqaykichispiqa thuru sayaykusqañam kapunkichis.
1 Chayrayku nuqaqa wajmanta qankunaman tumpaq manaña jamunapaq yuwapurqanichu, ajinamanta qankunaqa jamusqayrayku ama llakikunaykichispaq. 2 Nuqachus llakirichisqaykichis chhikaqa, ¿qankunamanta wajqa, pitaq nuqaman kusirichiwanqa, nuqachus qankunaman llakichiykichis chhikari? 3 Chayraykum imaynatachus ruwani ajinata qilqamuykichis, imaraykuchus qankunapaq nuqaman llakirichinawaykichispaq manam jamuyta munarqanichu, astawampas qankunaqa nuqaman kusirichinawaykichismi. Qankunaqa nuqapaq kusikuyniyta nuqajina jap'iqanaykichista suyachkarqani, 4 chaywampas chay qilqasqata apachimurqaykichis chhikaqa, ancha llakirikusqa jinataq sunqu nanasqapunim taripakurqani jinataq waqarikurqani ima. Chaywampas manam qankunaman llakichisnapaqchu qilqamurqani, manachayqa qankunaman anchata munakusqaymanta rikunaykichispaqmi ajinata qilqamurqani. 5 Qankunamanta maykaqpas uj llakiyman chayachiwan chayqa, manam nuqallamanchu llakichichkawan, manachayqa uj chhikankamaqa qankunamampas llakichillasunkichistaqmi. “Uj chhikankama” nispa nichkani, imaraykuchus ama ancha kallpawan chay ruwaymanta rimanaypaq. 6 Uj tantakuypi qankunapaq juchanchaykuspa chay runaman asut'iykusqaykichisqa junt'asqañam kapun, chaylla kachun. 7 Kunantaq chay runapaq ruwasqankunamanta qunqapunaykichismi jinaspataq sunqucharinaykichis jinataq yanaparinaykichismi, chaymantataq llakikuyninrayku chay runaqa imatapas yanakuchkanman. 8 Chaymantam wajmanta munakuyniykichista chay runaman rikurichinaykichispaq nuqaqa mañarikuykichis. 9 Ñawpaqtañam kayjawamantaqa qilqamurqaykichis, nuqapaq kunariyniykunata uyarinapaq wakichasqachu kachkankichis manachu icha chay yachanaypaq. 10 Ajinaqa, pitachus qankuna imakaqmantapas pampacharinkichis chaymanqa nuqapas pampachallanitaqmi. Qankunamanta khuyapayarikuspa jinataq Cristopaq ñawpaqimpi, imakaqmantachus pampacharinay karqan chhikaqa pampachapuniñam. 11 Ajinamantam Supayqa nuqanchismanta mana ñanchakuchkanqachu, imaraykuchus nuqanchisqa allintam mana allin yuwayninkunata riqsipunchis. 12 Jayk'aqchus Tróade llaqtaman Cristopaq sumaq willayninkunata willanapaq chayarqani chhikaqa, chay llaqtapiqa ancha sumaqpunim Apu Tatarayku llank'anayqa karqan. 13 Chaywampas sunquyqa ancha llakisqam taripakurqan, imaraykuchus Tito wawqiyta manam tariparqanichu. Chayraykum paykunaman “puripusaq” nispa Macedonia suyuniqman puripurqani. 14 Diosqa yuspäray qusqa kachun, imaraykuchus atipanamampunim payqa Cristoniqta pusachkawanchis, nuqanchisniqtataq sumaq willayninkunata riqsichin, maykaqchus uj sumaq q'apachkaq jampijina tukuyniqman ch'aqch'uwachakun. 15 Imaraykuchus nuqanchisqa Cristopaq Diosman jaywasqampiqa uj kupalpaq q'apayninjinam kanchis, chay q'apaytaq tukuy pikunachus qhispichisqa kanku jinataq pikunachus chinkawachapuchkanku chaykuna chawpipim t'akawachakun. 16 Pikunachus chinkawachapuchkankuña chaykunapaq kay q'apayqa uj wañuy q'apaymanmi tukupun, chaywampas pikunachus qhispichikuchkanku chaykunakaqpaqqa, uj kawsay q'apaymi kapullantaq. ¿Chaywampas, pitaq kaypaq wakichasqa kachkanri? 17 Nuqaykuqa manam Diospaq rimayninta nuqayku kawsanaykupaq ranqakuchkaykuchu, imaynatachus wakinkuna ruwanku ajinataqa; astawampas paypaq kachasqankunajina jinataq Cristowan ujchakusqaykuraykuqa, Diospaq ñawpaqimpi allin chiqan kaywanmi rimayku.
1 Tukuy kaykunataqa manam nuqayku kikinmanta allimpi qhawasqa kanaykupaq rimachkaykuchu. Manallataqmi ima qilqasqa p'anqakunatapas nuqayku allin kasqaykumanta rimanampaq quytapas munachkaykuchu, manallataqmi wajkunaman rikuchinapaq qankuna qilqapuwaychis nispapas mañachkaykichischu, imaynatachus wakinkuna ruwachkanku ajinataqa. 2 Qankuna kikinmi nuqaykupaq allimpi qhawasqa kanaykupaq uj p'anqajina kakuchkanqa, chayllatam nuqaykuqa munachkayku: sunquyku ukhupi uj sumaq p'anqa qilqaykusqa kananta, mayqintachus tukuyninku riqsinku tukuyninkullataqmi ñawiriytapas atinkuqa. 3 Chay qilqasqataq Cristo kikimpaq qilqasqan uj p'anqajinam qankuna kankichis, chay qilqasqataq nuqaykuman qusqa kasqaykichismantaqa sut'intam rikukuchkallantaq; chay qilqasqaqa, manam ima qilqanawampas qilqasqachu kachkan manachayqa Diospaq kawsachkaq Ajayunwan qilqasqam; kay qilqasqataq manam rumijawapi qilqasqachu karqan, manachayqa runakunapaq sunqunku ukhupi qilqaykusqam karqan. 4 Cristoniqta Diosman sunquykuta churaspam nuqaykuqa kaykunapaq chiqan kasqanta yachayku. 5 Chaywampas nuqaykuqa manam imatapas nuqaykupaqpas kanman ajinata ruwanapaq wakichasqachu kachkayku, astawampas tukuy imatachus ruwayta atiyku chayqa Diosniqmantam jamun, 6 imaraykuchus Diosmi nuqaykupaq uj musuq rimthapiypi jaywaqkuna kanaykupaq wakichawanku, chaytaq manam uj kamachiypi tiyt'achisqachu kachkan manachayqa Ajayupaq ruwasqanmanjina tiyt'achisqam. Imaraykuchus kamachiyqa juchayuqmanqa wañunampaqmi juchanchaykun, chaywampas Diospaq Ajayunqa kawsaytam qun. 7 Wañuyman pusanampaq tiyt'achisqa kachkarqan chay kamachiychus rumijawapi qilqasqa kachkaspa manchay athun kayninwan jamurqan, chayraykutaq israelitakunaqa Moisespaq uyantapas manam qhawkatayta atirqankuchu, imaraykuchus chinkawachanampaq churasqa kachkarqan chaywampas chay athun kayqa musphay athunmi karqan. 8 Chay athun kaychus ancha musphay karqan chhikaqa, ¡jayk'a athunraqmi Ajayupi tiyaykuchisqa kachkan chay uj musuq rimthapiypaq willayninqa kanqa! 9 Ajinaqa, wañuyman juchanchaq kamachiychus chay tukuy athumpi kachisqa karqan chhikaqa, ¡jayk'a athunraqmi kanqa Diospaq nuqanchisman chiqan runaman tukuchisqawanchis willayqa! 10 Imaraykuchus ñawpaqkaq athun kayqa, kay musuq willaypaq athumpi kayninmanta niqtimpas manam imapasñachu kapun, imaraykuchus kay musuqkaqqa astawan athunmi. 11 Chinkawachanampaq churasqa kachkarqan chay kamachiypaq athumpi kayninchus manchay athun karqan chhikaqa, chaymanta niqtimpas astawan athunraqmi kanqa mayqinchus wiñaypaq churasqa kachkan chaypaqqa. 12 Chay suyay sunqu kasqanchisraykum kaytaqa mana mancharichikuspa rimayku. 13 Manam Moisesjinachu ruwachkayku, payqa uyantapas pakaykukuchkanman ajinatam imachus chinkawachapunan kachkarqan chaymanta israelitakunaman mana rikunampaq pakaykurqan. 14 Chaywampas paykunaqa kayjawamanta yuwaywan jap'iqaytaqa manam munarqankuchu, kunampas ajinallam kakuchkanku jayk'aqchus ñawpaqkaq rimthapiyta ñawirinku chhikaqa, chay kikin pakaykusqajina kachkan chay kikinmi paykunapaq mana yuwaywan jap'iqanankupaq jark'an, imaraykuchus manam chayqa sut'inchasqaraqchu kachkan, chayqa Cristoniqllatam sut'inchasqa kanman. 15 Kunan p'unchaykamapas, jayk'aqchus Moisespaq p'anqankunata ñawirinku chhikaqa, yuwayninkuqa qataykusqajinam pakapi kakuchkan. 16 Chaywampas jayk'aqchus uj runaqa Apu Tataman kutirimpun chhikaqa, chay pakaykusqa kachkan chayqa sut'imanmi rikuchikupun. 17 Imaraykuchus Apu Tatawan Ajayuwanqa ujllam kanku; jinaspataq maypichus Apu Tatapaq Ajayun kachkan chaypiqa qhispisqa puriykachakuymi taripakun. 18 Chayrayku tukuy nuqanchisqa manaña uyanchis pakaykusqajina kapusqanrayku, uj ispijujinam Apu Tatapaq athun kayninta qhawarichinchis, ajinamantataq pay kikimpaq uyan lantinmi juch'uymanta juch'uy purisqanchispi kutikipapunchis, imaraykuchus sapa kutim paypaq athun kayninmanta uj chhika nuqanchispi kapun, kaytaq pichus Ajayu kachkan chay Tatapaq ruwasqanmanjinam ajinata ruwakun.
1 Chayraykum mana iskayakuykuchu, imaraykuchus Diosmi munakuynimpi kay llank'ayta nuqaykuman kunariwanku. 2 Kay ruwanataqa p'inqakuchkaykumampas ajinataqa manam pakamanta ruwayta munarqaykuchu; manallataqmi sallqa sunquwan jinataq Diospaq rimaynintapas llullakunawan yapaykuspa willachkaykuchu. Astawampas imachus chiqan kachkan chay sapallatam willakuchkayku, ajinamantam Diospaq ñawpaqimpi tukuypaq sunqunkuman jap'ichikuyku. 3 Nuqaykupaq sumaq willaykuna willasqaykuchus pakaykusqajina kachkan chhikaqa, pikunachus chinkawachasqa kachkanku chaykunallapaqmi pakasqajina kakuchkanqa. 4 Sumaq willaykunaqa Cristopaq athunkayninmantam willawanchis, kikimpachapitaq Cristoqa Diospaq athun kasqantam rikuchillawanchistaq. Chay willaytaq uj k'anchayjinam lliphipimun; chaywampas pikunachus mana iyawniyuq kanku chaykunaqa manam chay k'anchay rikuyta atichkankuchu, imaraykuchus Supaymi paykunaman mana rikunankupaq jark'an. 5 Manam nuqayku kikinmanta willanakuchkaykuchu, manachayqa Jesucristo Tatanchis kasqanmantam willayku; nuqaykuqa Jesusman munakusqaykuraykum qankunapaq uj jaywaqniykichislla kayku. 6 Imaraykuchus k'anchayta laqa ch'amaka ukhumanta lluqsimunampaq kamachichkarqan chay kikin Diosmi nuqaykupaq sunquykupi k'anchayta lluqsichimun, ajinamanta nuqaykuqa wajkunaman k'ancharinaykupaq, chaymantataq lliphipichkaq Diospaq athun kayninta Jesucristopaq uyampi qankunaman riqsichinaykupaq. 7 Jayk'aqchus Diosqa chay sumaq willaykunata qurqawanchis chhikaqa, t'urumanta ruwasqa uj silp'a mankamanjinam imachus achkha chaniyuq kachkan chayta nuqanchisman quspa churaykurqan. Ajinamantam jayk'aqchus sumaq willaykunata willayku chhikaqa runakunam chay willaypaq atiynin Diosniqmanta jamusqanta yachanku, manataq nuqaykuniqmanta jamusqantaqa, imaraykuchus nuqanchisqa t'uru mankajina silp'allam kanchis. 8 Chayrayku, ancha mana walt'aykuna kaqtimpas, manam mana allich'ayniyuq kachkanchischu; imaymana llakiykunayuqmi kayku, chaywampas manam chaymantajina iskayakuchkaykuchu. 9 Qhatiykachasqam kayku, chaywampas manam mana tumpaqniyuq kachkaykuchu; urmachiwankum chaywampas manam t'unarquchkawankuchu. 10 May puriyniykupipas, tukuyninkum Cristojina ñak'arisqaykuta yachanku, ajinamanta paypaq kawsayninqa nuqaykupi rikuchikunampaq. 11 Imaraykuchus kawsachkaspaqa, nuqaykuqa Jesusrayku wañuyman puskatasqajinam kayku, ajinamanta paypaq kawsayninqa nuqaykupaq wañuq aychaykupi rikuchikunallampaqtaq. 12 Ajinamantam wañuyqa nuqaykupi rikuchikun, qankunapitaq kawsaymi rikuchikullantaq. 13 Qilqasqapiqa ajinatam nin: “Nuqaqa Diospim iyaw nirqani, chayraykum rimarqani” –nispa. Kikillantataqmi nuqaykuqa chay kikin iyawniywan ruwaspa iyaw nipuyku jinataq rimaykupasqa. 14 Imaraykuchus wañupusaqku chhikaqa, Diosmi imaynatachus Jesusman wañusqamanta kawsarichimuchkarqan ajinata paywan kuska kawsayta qupuwanqaku, jinaspataq qankunawan kuskam paypaq qayllanman pusakupuwanqaku. 15 Tukuy kaykunaqa qankunapaq allimpi kanaykichispaqmi ajinata ruwakurqan, ajinamanta achkhayuq Diospaq khuyapayakuyninta jap'iqaspaqa, achkhayuqllataqmi Diospaq athun kaynimpaq yuspärayta qunqaku. 16 Chayrayku nuqaykuqa manam iskayakuchkaykuchu. Aychaykupi q'alata machuyapuchkayku chhikapas, sunquyku ukhupiqa sapa p'unchaymi wayna runaman kutipuchkayku. 17 Kay pachapi ñak'arisqaykuqa usqhayllatam chinkawachapun, manataqmi chaykunaqa wiñaypaqchu kachkan. Chaywampas, chaykunaraykum Diosqa wiñaypaq athumpi kay kachkan chaywan junt'aykuchiwanqaku: mayqinchus ancha athun jinataq musphay athumpi kay kachkan chaymi. 18 Imaraykuchus nuqaykuqa manam imakaqchus kay pacha kawsayniykupi rikunajina kachkan chaymanta llakikuchkaykuchu, manachayqa imachus mana rikukuchkan chay janaqpachapi wiñaypaq kawsaykaqmantam llakikuchkayku, imaraykuchus kaypachapi rikukuchkan chaykunaqa chinkawachapuqllam, chaywampas imachus mana rikukuchkan chaykunakaqqa wiñaypaqmi.
1 Nuqanchisqa uj kaypachapi ruwasqa wasijina, manachayqa ch'ujllajina mana wiñaypaq tiyt'achisqam kanchis; chaywampas kay ch'ujllachus t'unarququnman chhikaqa Diospaq janaqpachapi uj wiñaypaq tiyt'achisqa wasita wakichapuchkawanchismantam yachanchis, mayqinchus manam runakunapaq makinwan ruwasqan wasichu kachkan. 2 Chayraykum kaypachapi kaq wasinchispi kawsachkaspa ayqukuchkanchisqa, imaraykuchus ujpitam chay janaqpachapi kaq wasiman puripuyta munapunchisqa, 3 ajinaqa kaypachapi kaq p'achanchiskunata qichuqawasunchis chhikapas janaqpachapiqa manam q'arapacha kachkasunchu. 4 Kaypacha ch'ujllapiraq kawsachkaspaqa llakikuspam ayqukuchkanchis, imaraykuchus manam chay ch'ujllata qichuqachikuyta munachkanchischu, manachayqa wajmanta p'achalliykuchisqa kaytam munakuchkanchis, ajinamanta imachus wañunampaq kachkan chayqa musuq kawsaywan chinkaykusqa kapunampaq. 5 Diosllataqmi kay ruwananchispaq kallpachariwanchis, imaraykuchus imatachus jap'iqachkasun chay jap'iqananchispaqqa, rimaynin qusqanta rikuchinapaqqa Ch'uwa Ajayuntam quwanchis. 6 Chayraykum sunqunchistaqa paypipuni churanchis. Yachanchismi, imaynatachus kay aychanchispi Apu Tatamanta karupiraq kawsachkasun chhikaqa, llaqtamanta wajniqman apawachasqapas kachuwan ajinapunim kawsakuchkasun. 7 Kunanqa mana rikuchkanchis chhikapas, paypim sunqunchista churanchis; 8 chaywampas manam kacharisqajina kachkanchischu, astawampas kay aychanchista saqiwachaytam munachuwanqa, ajinamanta Apu Tatawan kuska kawsakuq puripunanchispaq. 9 Chayrayku, kaypachapipas kawsakuchkasun manachayqa puripusunchis chhikapas Apu Tatawan allimpi qhawasqa kaytapunim munachkanchisqa. 10 Imaraykuchus tukuyninchismi Cristopaq juchanchanan ñawpaqin chhikaman chimpkataspa kay aychapiraq kachkaspa imachus allin manachayqa mana allin chay ruwasqamantajina sapa uj imatachus jap'iqanan kachkan chay jap'iqanampaq chimpkatanan kanqa. 11 Chayraykum, nuqaykuqa Apu Tataman manchariqkunajina runakunaman chaymanta umanchayta munaykuqa. Diosqa allintam nuqanchisman riqsiwanchis, kikillantataqmi qankunapas nuqaykuman riqsinawaykichista suyachkayku. 12 Manam wajmanta nuqayku kikin athunchakunaman churakuchkaykuchu, manachayqa qankunapaq nuqaykumanta kusikunaykichispaqmi wajmanta ajinata niykichis, ajinamantam athun athun tukuqkunaman imayna jayninapaq wakichasqa kachkankichis, chaywampas manam sunqunku ukhupiqa ajinachu kachkanku. 13 Uma muyusqa runakunajina kayku chhikaqa Diospaqmi ajina kayku; manachus ajina kachkayku chhikataq qankunapaqmi ajina kallaykutaq. 14 Jayk'aqchus uj runa tukuyninchisrayku wañusqanmanta jinataq chayrayku tukuyninchis wañupusqanchismanta yuwayakupurqayku, chhikamantapacham Cristopaq munakuyninqa nuqaykumanta jap'iykukupuwanku. 15 Cristom tukuy nuqanchisrayku wañurqan, ajinamanta pikunachus kawsachkanku chaykunaqa amaña paykuna kikinraykulla kawsanankupaq, manachayqa paypaq kawsananku, pichus paykunarayku wañurqan jinataq kawsarimpurqan chaypaq. 16 Chayraykum, nuqaykuqa pimantapas manaña kaypachapaq yuwasqankunajina yuwapuykuñachu; ñawpaqpachapi Cristomanta kaypachapaq yuwayninmanjina yuwarqayku chhikapas, kunanqa manañam ajinataqa paymanta yuwapuykuñachu. 17 Ajinaqa, Cristopi kaq runaqa musuq runañam kapun; ñawpaq kawsayqa tukukupunmi, chaykunataq musuq kawsaymanmi kutiripunku. 18 Tukuy kaykunaqa Diospaq ruwayninmi, pichus Cristoniqta paywan sumaqthapichiwanchis, jinaspataq chay sumaqthapina willaykunata willamunanchispaq kamachiwanchis. 19 Kaytaq, Diosqa kaypachaman runakunapaq juchankunata manaña yuwakupuspa Cristoniqta paywan sumaqthapichichkarqan chay niytam munan; nuqaykumantaq kay willaykunata riqsichinaykupaqmi kamachirqawanku. 20 Ajinaqa Cristopaq kachasqankunam kayku, chaytaq Dios kikimpas qankunaman nuqaykuniqta mañarikuchkasunkichisman ajinam chayqa. Ajinaqa Cristopaq sutimpi Dioswan sumaqthapikunaykichispaq iyaw ninaykichista mañarikuykichis. 21 Cristoqa manam ima juchatapas ruwarqanchu; chaywampas Diosqa nuqanchisraykum payman uj jucharara runapas kanman ajinata rikurqan, ajinamanta nuqanchiswan Diospaq chiqan kaynin Cristoniqta rikuchikunampaq.
1 Kunantaq, Diospaq ruwayninkunapi yanapaqninkunajina, qankunaman chay Diospaq munakuynin rikuchisqasunkichista ama qasiman tukuchinaykichispaq mañarikuykichis. 2 Imaraykuchus payqa Qilqasqakunapi ajinatam nin: “Jayk'aqchus munakuyniyta suyachkarqanki, chhikapacham uyarirqayki; qhispichiyta munachkarqanki chhikapacham qhispisqa kayta qurqayki.” Anchakunanmi chay pachaqa. ¡Kunantaqmi qhispichiy p'unchayqa chayampun! 3 Manam imapipas mana allin ruwaykunata rikuchiykuchu, ajinamanta nuqaykupaq ruwasqaykuqa ama runapaq juch'uychasqan kanampaq. 4 Astawampas imantimpim nuqaykuqa Diospaq jaywaqninkuna kasqaykuta rikuchiyku, ancha llamp'u sunquwan imaymana ñak'ariykunata, pist'achikuykunata, mana walt'aykunata, 5 imaymanata khirjachikuykunata, wisq'aykuchikuykunata, paqariy mana puñusqakunata jinataq yariqachikuykunata atipayku. 6 Tukuy chaykunataqa chiqan ch'uwa kawsayniykuwanmi riqsichiyku, imachus chiqan kachkan chay yachasqaykurayku, llamp'u sunquyuq jinataq munakuyniyuq kasqaykurayku, Ch'uwa Ajayupaq nuqaykupi kasqanrayku, nuqaykupaq chiqan munakuyniyuq kasqaykurayku, 7 imachus chiqan kachkan chay willasqaykurayku jinataq nuqaykupi Diospaq atiynin kasqanrayku ima. Imachus chiqan kachkan chaywanmi nuqaykuqa phawkatayku, chaywanllataqmi sayarikuykuqa. 8 Wakin pachakunapiqa athumpim kachiwanku, uj pachakunapitaq juch'uychawanku; waj pachakunapiqa nuqaykumanta may sumaqta rimanku, uj pachakunapitaq mana allinkunata nuqaykumanta rimanku. Chiqanta rimachkayku chhikapas llulla runakunapas kaykuman ajinatam qhawkatawanku. 9 Tukuypaq allin riqsisqa kachkayku chhikapas, mana riqsisqa runakunapas kaykuman ajinatam qhawkatawanku. Wañunayachkayku chhikapas kawsakuchkallaykum; khirjawanku chhikapas manam wañuchichkawankuchu. 10 Llakisqa uyayuqjina kachkayku chhikapas, kusisqallapunim kakuchkayku; pist'achikuqkunajina kayku chhikapas achkhayuqmanmi qhapaqtatachiyku; mana imayuqjina kayku chhikapas tukuy imayuqmi kayku. 11 Corinto llaqtapi kaq wawqipanakuna, tukuy sunquykuwanmi rimapayarirqaykichis, sunquykutapas junt'asqatam qankunaman wisq'arariykichis. 12 Qankunamanqa manam imatapas pakaykuchkaykichischu; chaywampas qankunakaqmi imatapas nuqaykuman pakaykuchkawankichisqa. 13 Chayrayku, imaynatachus uj tataqa wawankunaman sunqunkuta wisq'ararinankupaq mañarikuchkan, ajinallatataqmi sunquykichista nuqaykuman wisq'ararinawaykichispaq mañarikuykichis, imaynatachus nuqaqa qankunawan ruwachkarqani ajinata. 14 Cristoman mana qatiqkunapaq ruwasqankunataqa ama qatiychischu. Imaraykuchus, chiqan kaywan jinataq mana chiqan kaywanqa ¿imakaqtaq ujllapi kankumanri? manachayqa ¿imaynataq k'anchayqa laqa ch'amakawan kikillan kankumanri? 15 Manam Cristowan jinataq supaywanqa sumaqpi kayta atichkankumanchu, manallataqmi uj iyaw niq runawan jinataq uj mana iyaw niq runawampas allimpi kay kachkanmanchu. 16 Nuqanchisqa kawsachkaq Diospaq wasinmi kanchis, paychus nuqanchiswan kachkan chhikaqa, runapaq ruwasqan dioskunawanqa manam ima ruwananchispas kanchu. Imaraykuchus Dios kikinmi ajinata nirqan: “Paykuna chawpipim kawsakusaq jinataq puriykachakusaqqa; nuqam paykunapaq Diosnin kasaq, paykunataq nuqapaq llaqtaymi kanqaku” –nispa. 17 Chayraykullataqmi Apu Tataqa ajinata nin: “Paykuna chawpimanta lluqsimpuychis, jinataq paykunamantaqa jithiqaripuychis; ima qhillikunatapas ama llankhariychischu. Chhikataq nuqa jap'iqapusqaykichismi 18 jinaspataq uj Tatam qankunapaq kapusaq, qankunataq nuqapaq churiykuna jinataq ususiykuna kapunkichis, ajinatam tukuy atiyniyuq Apu Tataqa nin” –nispa.
1 Ajinaqa, munasqa wawqipanakuna, paypaq rimaynin qusqan rimaykunata apaykachachkayku chayqa kaykunam. Chaywampas tukuy imachus nuqanchisman qhillichaqjina kachkan chaykunamanta, aychanchispipas kachun manachayqa ajayuniqpipas kachun, pichasqapunim kachkananchisqa; jinataq Diosman mancharisqanchiswanqa, uj junt'asqa ch'uwa kawsay taripaytapunim qatinanchisqa. 2 ¡Sunquykichista wisq'arariwaychis! Manam piwampas saqra karqaykuchu; manallataqmi pimampas ima mana allinkunataqa ruwarqaykuchu; manallataqmi pimantapas ñanchakurqaykuchu. 3 Kaytaqa manam qankunaman juch'uychanapaq ajinata nichkaykichischu, astawampas imaynatachus ñawpaqpi nichkaykichis ajinata, qankunaqa sunquypipunim kachkankichis, ajinamanta kawsakunaypaq jinataq wañunaypaqpas qankunawan kuskapuni kanaypaq. 4 Qankunamanqa sut'intapunim rimapayaykichisqa, jinaspataq qankunamanta ancha sunqu junt'asqapunim kani. Tukuy ima ñak'ariykunatachus ñak'ariyku chay chawpipiqa, kallpacharisqa jinataq sunquypi ancha kusisqam taripakuni. 5 Macedonia suyuman chayamusqaykumantapachaqa, manam uj juch'uytapas samararikuykuchu, manachayqa tukuy chhikakunapim mana walt'aykunata taripayku: nuqayku muyuriypiqa imaymana ch'aqwaykunata, sunquyku ukhupitaq imaymana manchaykunata taripayku. 6 Chaywampas pikunachus chiriyasqa kachkanku chaykunaman kallpachariq Diosmi nuqaykutaqa Tito wawqinchispaq chayamusqanwan kallpachariwanku; 7 chaywampas manam chayamusqallanwanchu, manachayqa qankunarayku paypaq ancha kallpacharisqa kasqanraykum. Payqa qankunapaq nuqaykuman anchatapuni rikuyta munasqaykichismantam rimapayariwanku, jinallataq qankunapaq nuqarayku sunquykichista nanarichikusqaykichismanta jinataq llakirikusqaykichismantam willariwanku; tukuy kaykunawanqa astawanraqmi nuqaqa kusirikuni. 8 Qilqamuchkarqaykichis chay p'anqaqa ichapas llakirichisunkichis, chaywampas manam chaymantaqa sunquyta nanachikuchkanichu. Ichapas ñawpaqtaqa sunquyta nanachikurqani, imaraykuchus uj chhikata chay p'anqapaq qankunaman llakichisqasunkichismantam yacharqani, 9 kunanqa kusirikupunim; manam chay p'anqapaq qankunaman llakichisqanraykuchu, manachayqa chay llakiyrayku Diosman qankuna kutirimusqaykichismantam kusirikuni. Diospaq munasqanmanjina uj llakirikuymi karqan, ajina kaqtinqa nuqayku manam ima mana allintapas qankunaman ruwachkaykichischu; 10 Imaraykuchus Diospaq munayninmanta llakikuyqa, qhispichiy taripanapaq uj kutiriy ñanmanmi pusan, chayraykuqa manam imamanta sunqu nanachikunapas kachkanchu. Chaywampas kaypachapi kaq llakikuykunaqa wañuymanmi pusan. 11 Diospaq munayninmanjina kachkarqan chay llakikuyniykichisqa, ¡imayna ñanmanchus pusachkasunkichis chayta qhawariychis! Chaytaq qankunaman riparachisunkichis jinataq nuqapaq sayarikunaypaqpas uj chhikatam qurqawan; phiñarichirqasunkichis, jinallataq mancharichirqasunkichismi. Chhikamantataq nuqaman rikuytam munapurqankichis, nuqamantaqa q'inakupurqankichismi, jinaspataq juchayuqman juchanta riqsichirqankichis. Tukuy chaykunawantaq qankunapaq chayjawamanta mana ima ruwanaykichismanta rikuchipunkichis. 12 Ajinaqa, jayk'aqchus ñawpaqkaq p'anqata qilqamuchkarqaykichis chhikaqa, manam pichus mana allinta ruwachkan chaypi yuwarispachu qilqamuchkarqani, manallataqmi pichus chhuqrinchasqa taripakuchkan chaypi yuwaspapas qilqamuchkarqanichu, manachayqa imaynatachus qankunaqa nuqaykumanta llakikunkichis chayqa Diospaq ñawpaqimpi rikuchikunampaq yuwaspam ajinata qilqamurqaykichis. 13 Kayqa nuqaykupaq uj sunquchaymi karqan. Chaywampas, kay sunquchaymanta niqtimpas, Tito wawqinchispaq tukuy sunqu kasqanta rikusqaykum astawampas kusirichirqawankuqa. 14 Nuqaqa ñawpaqtañam Titoman qankunamanta sunqu junt'asqa kasqaymanta willapurqaniñaqa, chaywampas manam qankunaqa p'inqaypi qhiparachichkawankichischu. Astawampas, imaynatachus qankunaman nichkarqaykichis chayqa chiqan kachkan, kikillantataqmi imatachus Titoman nichkarqayku chayqa chiqan kapullantaq. Imaraykuchus qankunamanta sunqu junt'asqa kasqaykumantam rimarqayku. 15 Paytaq kunanqa astawanmi qankunamanta kusisqa kachkan, jinataq qankunapaq sumaq uyarikuq kasqaykichista jinataq sumaq tukuy sunquwan jap'iqarisqaykichismantapas yuwarikullampunim. 16 ¡Qankunaman tukuy sunquyta churasqayraykuqa, anchatapunim kusirikuni!
1 Kunanqa, wawqipanakuna imaynatachus Diospaq munakuyninqa Macedonia suyupi kaq iglesiakunapi rikuchikurqan chaymantam willarisqaykichis. 2 Imaymana yanariykunata atipananku karqan chhikapas, paykunaqa ancha kusisqa sunquyuqmi kanku; jinataq ancha pist'achikuy kawsayniyuq kanku chhikapas, jaywasqankunaqa qhapaq runakunapas kankuman ajinatam achkhapachamanta tukuy sunqu jaywanapaq churarikunku. 3 Imaynatachus atisqankumanjina jaywanankuta qunku chaymantaqa nuqa kikinmi rikuni, chaymanta niqtimpas astawanraqmi qunku 4 Diospaq llaqtanman yanaparinaykupaq qullasaqku ari nispa nuqaykuman anchatapuni mañarikurqawanku. 5 Jinaspataq, nuqaykupaq yuwasqaykumanta astawanraqmi ruwarqanku, imaraykuchus ñawpaqtaqa paykuna kikinmi Diosman jaywakurqanku, chhikamantataq Diospaq munayninmanjina nuqaykuman ima jaywakurqanku. 6 Chayraykum Tito wawqinchisman qankuna chawpimanta munakuywan uj apthapiyta apthapirinampaq mañarikurqayku, mayqintachus ñawpaqmantapacha payqa apthapiyta qallaripuchkasqaña. 7 Imaraykuchus tukuymi qankunapaq imapipas ñawpaqpipuni kasqaykichismanta yachanku: iyawniyniqpi, allin rimaypi, yachaykunapi, jaywanapaq allin sunquyuq jinataq nuqaykumanta yachaqasqaykichis munakuyniyuq kasqaykichismanta ima, ajinallataqmi kunanqa kay khuyapayakuy ruwaypiqa ñawpaqman lluqsinaykichis. 8 Kaytaqa manam uj kamachiypas kanman ajinata nichkaykichischu; manachayqa wakin wawqipanakunapaq munakuywan jaywasqankunata riqsinaykichisllatam munani, ajinamanta qankunapaq munakuyniykichisqa chiqampuni kasqanmanta riqsichinaykichispaq. 9 Imaraykuchus qankunaqa yachapunkichisñam imaynatachus Tata Jesucristoqa munakuynimpi qhapaq kachkaspa qankunarayku pist'achikuq mana imayuqman tukuspa jamusqanmantaqa, ajinamanta paypaq pist'achikuq mana imayuq kasqanrayku qankunapaq qhapaqman tukupunaykichispaq. 10 Qankunapaq allimpi kanaykichispaqmi kay kunariyta quyta munaykichis. Qaynawatamantapacha qankunam chay apthapiykunataqa ñawpaqta apthapirqankichis, chaytataq tukuy sunquwanmi ruwarqankichis. 11 Kunanqa, atisqaykichismanjina imaynatachus qallariypi ruwarqankichis chaytaqa, kikillantataq tukuy sunquwan jayk'aqchus ruwanapaq uj yuwayman chayarqankichis ajinata tukuchapuychis. 12 Imaraykuchus, chiqampipuni pipas quyta munan chhikaqa, atisqanmanjina qusqantaqa tukuy sunquwanmi Diosqa paypaq qusqanta jap'iqan. Diosqa manam pimantapas mana kaqnintaqa mañachkanchu. 13 Chaywampas, wajkunaman yanaparinaraykuqa manam qankunapaq pist'achikunaykichista munachkanichu; manachayqa tukuyniykichis allimpi kanaykichistam munayku. 14 Kunanqa paykunapaq imatachus pist'achikusqanmi qankunapaq kapusunkichis; waj pachakunapiqa qankunapaq imachus pist'achkanqa chaymi paykunapaq kallanqataq, ajinamantam tukuyniykichis kikin allimpi kapunkichis. 15 Imaynatachus Qilqasqapiqa nin ajinata: “Achkha urikunata apthapichkarqanku chaykunapaqqa manam imapas puchuchkaq kachkarqanchu, manallapaqmi pikunachus pisi urikunata apthapichkarqanku chaykunapaqpas pist'achkallarqantaqchu” –nispa. 16 Imaynatachus nuqa qankunamanta llakikuchkani kikin llakikuyta Titopaq sunqunman churasqanrayku Diosman yuspärayta quni. 17 Imaraykuchus nuqapaq ninrincharisqaytaqa jap'iqanmi, pay kikin qankunamanta llakikusqanraykutaq, kunanqa sunqunmantam qankunaman rikuq jamuchkan. 18 Titowan kuskataq tukuy iglesiakunapi allin runamanta riqsisqa kachkan chay uj wawqimasita kachamuchkaykichis, mayqintachus sumaq willaykunarayku allintapuni llank'asqanmantam kachamuchkaykichis. 19 Chaywampas iglesiakunaqa nuqaykuwan kuska purinampaqmi payta ajllinku, jinataq kay khuyapayakuy ruwayta Apu Tataman athunchanapaq ruwachkayku chayman yanaparinawankupaq, jinataq wakinkunaman yanaparina sunquyuq kasqaykuta riqsichinaykupaq ima. 20 Ajinamantam nuqaykuqa kay apthapiyta ruwasqaykurayku runakunawan ama mana allinmanta qhawasqa kayta munachkaykuchu, 21 chayraykutaq allin kaqtapuni ruwanapaq kallpachakuyku, manam Apu Tatapaq ñawpaqillampichu, manachayqa runakunapaq ñawpaqimpipas ajinallatataq ruwayta munayku. 22 Paykunawan kuskataq, waj wawqimasinchistawan kachamuchkallanitaqmi, pichus imaymananiqmantam yanaparina sumaq sunquyuq kasqanta rikuchiwanku, qankunapi sunqunta churasqanraykutaq kunanqa astawanmi yanapariy sunquyuq kasqanta rikuchiwanku. 23 Ichapas Titomanta tapukusunkichis, payqa nuqapaq wawqimasiymi jinataq qankunapaq allimpi kanaykichisraykum nuqawan kuska llank'an. Ajinallatataqmi wakin iskay wawqikunamantapas niyman, pikunachus Cristoman yupaychaq iglesiakunamanta kachamusqan kanku. 24 Chayrayku qankunaqa paykunaman munakuywan jap'iqariychis, ajinamanta paykunaman kachamuq iglesiaqa qankunapaq chiqampipuni munakuq kasqaykichista yachanankupaq jinataq nuqaykupas qankunamanta sunqu junt'asqa kasqaykuqa chiqan kasqanta yachanaykupaq.
1 Iyaw niyniqpi kaq wawqimasinchiskunaman yanaparinapaq apthapichkanchis chayjawaqa, manañam astawan qankunaman qilqamunayqa wakikupunñachu, 2 imaraykuchus tukuy sunqu ruwaq kasqasqaykichistaqa riqsipuykichisñam. Qankuna Acaya suyupi kaqkunapaq yanapariy sunquyuq kasqaykichismantaqa, Macedonia suyupi kaqkunaman qaynawatamantapacham ancha kusikuy sunquywan ruwasqaykichismanta nirqanipuni, chayraykum Macedonia suyupi kaqkunaqa achkhayuq kallpacharikurqanku. 3 Chaywampas kay wawqikunatam ima apthapinaykichischus kachkarqan chay wakichanaykichispaq kallpachariqta kachamuchkani; ajinamantam nuqaykupaq qankunarayku sunqu junt'asqa kasqaykuqa chiqan kasqan yachakunqa, 4 chaychu mana ajina kachkanman chhikaqa, Macedonia suyuniqmanta nuqawan kuska jamuqkunapaq ñawpaqimpiqa uj p'inqapim qankunaqa rikukuwaqchisqa. Chayqa ancha p'inqaypunim nuqaykupaqpas jinataq qankunapaqpas kanman, imaraykuchus nuqaykuqa anchatapunim qankunapi sunquykuta churamuyku. 5 Chayraykum kay wawqikunata nuqapaq ñawpaqiyta qankunaman rikuq jamunankupaq mañarikunayqa allinjina karqan, ajinamanta rimayniykichista quspa imatachus apthapinaykichis kachkarqan chay apthapiy tukuchayta yanaparinasunkichispaq. Ajinamantam qankunapaq apthapisqaykichisqa uj munakuymanta ruwayjina rikukunqa, manataq uj mich'a ruwayjina rikukunqachu. 6 Kaymanta yuwarikuychispuni: Pichus as chhikallata tarpun chayqa, as chhikallatataqmi apthapinqa; jinataq pichus achkhata tarpun chayqa achkhallatataqmi apthapinqa. 7 Sapa ujmi sunqumpaq nisqanmanjina qunan, manataq iskay sunqu manachayqa mana munachkaq mat'iykusqapas quchkananchu, imaraykuchus pichus kusisqa tukuy sunqu quchkan chaymanmi Diosqa munakun. 8 Diosqa tukuy ima sumaq kayninkunatam puchuchkaqtaraq qankunaman qusunkichisman, ajinamanta tukuy imapas ama pist'anasunkichispaq, manachayqa imaymana allin ruwaykunapi yanaparinaykichispaq puchuchkaqraq kapunasunkichispaq. 9 Qilqasqakunapiqa ajinatam nin: “Pist'achikuqkunamanqa, puchuchkaqtaraqmi qurqan, munakuyninwan ruwasqankunataq wiñaypaq tiyaykuchisqam” –nispa. 10 Diosmi ima mujutachus tarpunapaq munachkanchis chayta jinataq ima mikhunatachus munachkanchis chaytapas quwasunchisqa, qankunamanqa tukuy imachus munakuchkan chaytam tarpunaykichispaq qusunkichis, jinaspataq paymi wiñachikuchkanqa, payllataqmi qankunapaq munakuywan ruwasqaykichisqa astawan achkha kanampaq ruwanqa. 11 Ajinamantam qankunaqa munakuy sunquwan qunaykichispaq imaymana qhapaq kaykunayuq kankichis. Chay apthapiykunata nuqaykuniqta apachichkankichis chaytaq, wawqipananchiskunapaq Diosman yuspärayta qunankupaqmi kallanqataq. 12 Imaraykuchus kay yanapariyta wawqipananchiskunaman apaspaqa, manam imatachus pist'achikuchkanku chayllata apachkaykuchu, manachayqa paykunapaq Diosman yuspärayta qunankupaqmi kallpachariyku. 13 Jinaspataq paykunaqa Diosmanmi yupaychanqaku, imaraykuchus kay yanapariyqa qankunapaq ima sumaq willaykunatachus willachkankichis chayman uyarisqaykichistam riqsichinqa. Jinallataqmi paykunaqa chay munakuy sunquwan paykunaman jinataq tukuyman yanaparisqaykichismanta Diosman athunchanqaku. 14 Chaywampas qankunaraykuqa ancha munakuywanmi Diosmanta mañapusunkichis, Diospaq athun munakuyninta qankunaman rikuchisqanrayku. 15 ¡Diosman yuspärayta quyku, imaraykuchus chay tukuy sumaq quykunata qusqawanchisraykuqa manam ima niytapas atiykuchu!
1 Qankuna chawpipi kachkani chhikaqa “ancha manchalim kayqa, karukaqmantataq qhaliyamun” nispapas niwankichis chhikaqa, nuqa Pablo Cristopaq munakuynimpi jinataq khuyapayakuynimpi qankunaman kayta mañarikuykichis. 2 Qankunaman rikuq jamusaq chhikaqa, pikunachus “runakunapaq yuwasqanmanjinam imatapas ruwan” nispa tumpaykuchkawanku chaykunawan qhaliyanaypaq ama mat'iykuwaychischu, imaraykuchus paykunaman saykatanaypaqqa wakicharisqam kachkani. 3 Chiqampunim nuqaykuqa kaypachapi kawsakuyku, chaywampas manam kaypacha runakunajina imatapas ruwachkaykuchu. 4 Kaypachapi maqanakunapaq runakuna apaykachachkanku chaykunataqa manam nuqaykuqa apaykachachkaykuchu, manachayqa Diospaq atiynintam saqra kallpakunata atipanapaq apaykachayku. Ajinamantam ima tumpaykuykunatapas, 5 jinataq imaymana athunchakuychus Diosman riqsinata jark'achkanku chaykunata t'unarquyku. Tukuy runapaq yuwayninkunataqa Cristopaq chakin pampamanmi churaykuyku, ajinamanta payman uyarinampaq, 6 jinataq tukuy pikunachus Cristoman mana uyarikuq kachkanku chaykunataqa qankunamanta qallaykuspa khiraykunapaq wakichasqam kachkayku, jayk'aqchus tukuyninku uyarikuq kapunqaku chay p'unchay chayamunankama. 7 Imachus sut'ipi kachkan chayllamantam qankunaqa riparakunkichis. Qankunamanta maykaqchus Cristopaq kasqanmanta allinta yachakun chayqa, nuqaykupas Cristopaq kasqaykumantaqa yachanallaykichistaqmi. 8 Nuqachus qankunajawapi atiyniyuq kasqayrayku k'amiykichis chhikaqa, manam imamanta p'inqakunaypas kachkanchu; imaraykuchus Tata Jesucristom nuqaykuman iglesia uqharinapaq atiyta quwanku, manam chayta t'unarqunapaqchu. 9 Kay p'anqaykunawanqa, manam qankunaman mulljachiyta munachkanichu. 10 Wakinkunaqa nuqapaq p'anqaykuna ancha k'amiykunayuqmi nispapas ninkum, chaywampas qankuna qayllapi kachkani chhikaqa manam k'amiqjinachu kachkani, manallataqmi rimayniykunapipas mancharinajinata rimachkanichu. 11 Chaywampas pichus kayta nichkan chayqa, imaynatachus karupi kachkaspa p'anqaniqta rimachkayku, kikillantataqmi qankuna qayllapi kachkasaqku chhikaqa ruwaykunapi jinataq rimaykunapi kasaqku, chaymanta allintam payqa yachanan. 12 Pikunachus paykuna kikinmanta athunchakuspa rimachkanku chaykunawanqa, manam jayk'aqpas tanqanakuchkaymanchu. Chaywampas paykunakikin yuwayninkumanjina tupuykukuspa jinataq tanqanakuspaqa, pisi sunqukunapaq ruwaynintam ruwachkanku. 13 Nuqaykuqa manallataqmi imakunatachus mana ruwachkayku chaykunamantaqa athunchakuchkasaqkuchu. Diosqa imatachus llank'anaykupaq kamachichkawanku chaykaqllamantam athunchakusaqkuqa, qankunapas chay llank'aypaq urinkunallataqmi kachkankichisqa. 14 Chayrayku nuqaykuqa manam ruwasqaykumanta astawanqa athunchakuchkaykumanchu, chaywampas nuqaykum qankuna chawpiman ñawpaqta chayamurqayku. Nuqaykullataqmi qankunaman Cristopaq sumaq willayninkunata yachanaykichispaq ñawpaqta chayachimurqaykuqa. 15 Jinataq nuqaykupaq ruwasqaykumanta wajtaqa, manam wajkunapaq ruwasqankunata jap'iykukuspa athunchakuchkaykumanchu. Chaymanta niqtimpas, astawanraqmi qankuna chawpipi atisqaykumanjina jinataq qankunapaq iyaw nisqaykichis kapusqasunkichismanjina llank'ayta munachkayku. 16 Ajinallataqmi, qankuna kachkankichis chaymanta astawan karuniqkunapi maypichus wajkunaqa mana jayk'aqpas llank'achkasqakuchu chay chhikakunaman sumaq willaykunata willaq puriyta munachkayku. 17 Pichus athunchakuyta munachkan chayqa, Diosmanta athunchakuchun. 18 Pichus paykikin athunchakuchkan chayqa, manam allin athunchanajina runamanta riqsisqachu kachkan, manachayqa pimanchus Diosqa athunchachkan chaykaqmi allin athunchasqa runamanta riqsisqaqa.
1 Nuqaqa uj uma muyusqa runajina rimachkani chhikapas, qankunapaq llamp'u sunquwan uyarinawaykichistam munani. 2 Imaraykuchus Diosmi nuqapaq qankunamanta llakikunaypaq ajina sunquta quwan. Imatachus nuqa munachkani chayqa, qankunapaq Cristoman mana iskayakuspa qatinaykichistapunim munani, imaynatachus uj sipasqa runachakunapaq rimayninta qusanman quspa mana iskayakuspa jinataq ama piwampas llankhirichikuspa kachkan, ajinallataqmi qankunaqa kachkanaykichis. 3 Chaywampas, imaynatachus Eva warmiqa palliwan sallqaykuchikuchkarqan ajinallatataqmi qankunaqa sallqaykuchikuwaqchisqa, jinaspataq manañam chiqan jinataq ch'uwa sunquwan Cristomanta yuwakupuwaqchischu. 4 Qankunaqa pikunachus nuqaykupaq rimasqayku Jesusmanta niqtimpas waj Jesusmanta yachachispa chayamuchkanku chaykunamanqa tukuy sunqupunim jap'iqankichisqa; tukuy sunqullataqmi mayqin Ajayutachus jap'iqachkarqankichis chaymanta niqtimpas waj Ajayuta jap'iqankichisqa, jinataq maykaq sumaq willaykunatachus jap'iqarqankichis chaymanta niqtimpas tukuy sunqullataqmi waj yachachiykunata jap'iqankichisqa. 5 Chaywampas, nuqaqa manam pikunachus chhikamanta jamuchkarqanku, jinaspataq paykunaqa “may kurajkaq kachasqakunapas kankuman ajinata yuwakunku” chaykunamanta niqtimpas pisi chaniyuqjina yuwayniypi rikukuchkanichu. 6 Manapas paykunajina may sumaqta rimachkani chhikapas, yachayniypiqa manam paykunajinachu kachkani; kaykunatataq tukuy ruwasqaykunapipunim rikuchichkaykuqa. 7 ¿Qankunapaq athunchasqa kanaykichispaq nuqa kikin juch'uychakuspam Diospaq sumaq willayninkunata qasilla willasqayraykuchu mana allinta ruwarqaniri? 8 Qankunaman jaywanata jap'iqakusqayraykuqa, wakin iglesiakunapaq qulqintam qichuqani. 9 Qankuna chawpipi kachkaspa imatapas munarqani chhikaqa, imata quwaychis nispaqa manam pimampas nichkarqaykichischu; imaraykuchus Macedonia suyumanta chayamuchkarqanku chay wawqipanakunam imatachus munachkarqani chayta qurqawanku. 10 Imaynatachus Cristopaq chiqan kaynin riqsisqaymanta sumaqta yachani, ajinallataqmi tukuy Acaya suyuniqpiqa, kay kusikuyniymanta manam pipas jark'achkawanmanchu. 11 ¿Imamantataq ajinata rimaniri? ¿Qankunaman mana munasqayraykuchu ajinata rimani ichä? ¡Diosmi qankunaman munakusqaymanta yachan! 12 Chaywampas imachus ruwanay kachkan chaytaqa ruwakuchkallasaqmi, ajinamanta pikunachus nuqaykujinaman tukunapaq llullakuykunawan umankuta uqharinapaq puriykachachkanku, chaykunaman ama munasqankuta ruwaqta saqinapaq; 13 chaykunaqa llulla kachasqakuna jinataq runaman sallqaykuq runakunallam kanku, paykunataq Cristopaq kachasqankunapas kankuman ajinata puriykachaspam runakunaman llullaykuchkanku. 14 Kayqa manam mana riqsisqachu kachkan, imaraykuchus kikin Supaymi k'anchay angelpas kanaman ajinata p'achalliykukun; 15 chayraykum Supaypaq jaywaqninkunaqa chiqan kaymanta sayqatakuqkunajina rikhurqumunku ¡Chaywampas paykunaqa ruwasqankunamantajinam asut'iyninta jap'iqanqaku! 16 Wajmanta niykichis ama pipas nuqapaq uma muyusqa kasqayta yuwaychischu; chaywampas ajinatachus yuwankichis chhikaqa, uj uma muyusqa runapas qankunaman rimapayachkasunkichisman ajinata qankunaman rimapayarinayta saqiriwaychis, ajinamanta nuqapas as chhikata athuncharikunaypaq. 17 Kay nuqakikinmanta athunchakunayqa uj uma muyuypas kanman ajinam, chaytataq manam Diosqa allinmi nispa nichkanchu. 18 Chaywampas chaytukuyniyuqmi paykuna kikinmanta athunchakuspa rimaqkuna kankuqa, ¿imamantataq nuqakaqqa chayjinata mana athunchakuyta atiymanri? 19 Qankunaqa yachayniyuq runakunam kankichis, chaywampas uma muyusqa runakunamanqa mana imanispam uyarqasinkichis, 20 ajinallataqmi pikunachus qankunaman jaywanaykichispaq mat'iykuchkasunkichis chaykunamanqa uyarqasichkankichisqa, qankunamanta yacht'akuqkunatapas, sallqaykuqkunamampas jinataq pikunachus juch'uychasunkichis chaykunamampas manachayqa uyaykichispi t'aqllimuqkunamampas kikillanta uyarqasichkankichis. 21 Kay nisqayqa p'inqachichkawanmi, chaywampas nuqaykuqa manam paykunajina qankunawan ruwayta atichkaykuchu. Chaywampas wajkunachus paykuna kikin athunchakuspa imatapas ruwanku chhikapas, nuqaqa paykunajinallatataqmi uj uma muyusqa runapaq ruwasqanjina kachkaqtimpas ruwasaq. 22 ¿Paykunaqa hebreo runakunachu kankuri? Nuqapas hebreo runallataqmi kani ¿Paykunaqa israelita runakunachu kankuri? Nuqapas israelita runallataqmi kani ¿Abrahampaq tunu allchhinkunachu kankuri? nuqapas chayllataqmi kani. 23 ¿Cristopaq jaywaqninkunachu kankuri? Nuqakaqmi paykunamanta niqtimpas astawanraq Cristopaq jaywaqnin kaniqa, kay nisqaywanqa uj uma muyusqa runajinapas rimachkani chhikaqa. Nuqaqa paykunamanta niqtimpas astawanraqmi llank'aniqa, paykunamanta niqtimpas astawan achkha kutikunataraqmi wisq'aykurqawankuqa, paykunamanta niqtimpas astawanmi khirjawankuqa, jinataq achkha kutim wañuy qayllapiña kachkarqani. 24 Phichqa kutim judío runakunaqa kimsa chunka khiraykuykunawan khirjarqawanku. 25 Kimsa kutim k'upjarqawanku, uj kutitaq rumiwan ch'aqirqurqawanku. Kimsa kutim maypichus nuqa purichkarqani chay yampukunaqa unu ukhuman tiyaykupurqan, qucha unuwan ñaqa mikirqukuqpacham uj tutapiwan jinataq uj p'unchaypiwan mama qucha chawpipi kachkarqani. 26 Anchatapunim puriykacharirqani, mayukunawan ñaqa apachikuspa, suwakunawan ñaqa suwarquchikuspa puriykacharqani, llaqtamasiykunamanta jinataq puriq runakunamantapas qhawaqakunayqa karqallantaqmi. Llaqtapipas, pampaniqkunapipas, quchaniqkunapipas kikillantataq ñaqa wañumuni, jinallatataq sallqa llulla wawqikuna chawpipipas imaymanamanta jarq'aqakunaypas karqallantaqmi. 27 Ancha kallpata tukuykunata jinataq imaymana mana walt'aykunatam atipani; achkha kutim mana puñusqa qhiparapuni; yariqachikuni jinataq unumanta ch'akisqapas puriykachallanitaqmi; achkha kutim mana mikhusqa karqani; chiriwampas chirirquchikuni jinataq p'achamantapas phawarqusqam puriykachani. 28 Kaykunamanta niqtimpas, sapa p'unchaymi tukuy iglesiakunamanta llakikuni. 29 Mayqinchus unquykun chhikaqa, nuqapas unquykullanitaqmi; jinataq pimampas urmachinku chhikaqa, sunquyta anchapunim nanarichikuni. 30 Imamantapas athunchakunayjina kan chhikaqa, imakunachus nuqapaq pisi kallpa kasqaymanta rikuchichkan chaykunamanta athunchakusaq ari. 31 Tata Jesucristopaq Diosnin jinataq Tatan, pichus wiñaypaq nuqanchispaq yupaychananchis chani kachkan, chaymi imatachus nichkani chaymanta chiqan kasqanta yachanqa. 32 Jayk'aqchus Damasco llaqtapi kachkarqani chhikaqa, Aretas qhapaq suyu apaykachaqpaq jaywaqnin llaqta apaykachaq runaqa, llaqtapaq punkunkunapim rikuq pallapallakunata nuqaman jap'iykunawankupaq churaykurqan; 33 chaywampas wakin wawqimasiykunam uj kanastapi churaykurqawanku jinaspam llaqta pirqamanta jawaniqman uj t'uqunijta tanqarquspam aysarqurqawanku, ajinamantam paypaq makinmanta phawarirqani.
1 Manam pipas pay kikinmanta athunchakuspaqa imatapas taripachkanmanchu. Chaywampas imatachus Apu Tataqa musquypijina rikuchichkarqawan chaytam nuqa willanayqa. 2 Uj Cristoman qatiq runatam riqsini, payqa kimsakaq janaqpachakama uqharisqam karqan, chaymanta kunankamaqa chunka tawayuq watañam uraqapun. Aychapichu manachayqa ajayupichu uqharisqa kasqanmanta manam yachachkanichu: chaymantaqa Dios sapallanmi yachan. 3 Chaywampas chay runaqa 4 uj sumaq chhikaman uqharisqapunim karqan, maypichus ancha pakapi kaq rimaykunatam uyarimurqan, chay rimaykunataqa manam pi runamampas rimarqunampaq atiyta qusqachu kachkan. 5 Nuqaqa uj chayjina runamantaqa athunchakuymanmi, chaywampas manam nuqa kikinkaqmantaqa, ichapas pisi kallpa kasqaymantakaq athunchakuchkayman. 6 Nuqa athunchakuyta munachkayman chhikapas, chayqa manam uj uma muyuyjina kachkanmanchu, imaraykuchus imachus chiqan kachkan chayllatam rimakuchkaymanqa; chaywampas manam ajinata ruwachkanichu, ajinamanta imaynachus kachkani jinataq imatachus rimachkani chaymantaniqtimpas astawan kuraq kasqaymantaqa ama pipas yuwanankupaq, 7 manallataq ima allinkunatachus Diosqa musqupijina rikuchichkawan chaymantapas nuqapaq kuraq kasqaytaqa yuwachunkuchu. Chayrayku, nuqapaq kasqaymanta niqtimpas ama astawan kuraq kasqaymanta yuwakunaypaqqa uj ñak'ariytam jap'iqarqani, uj khichkhapas aychaypi allaykusqa kachkanman ajinatam ñak'arirqani, chay khichkhataq Supaypaq uj kachasqanjinam nuqaman chhuqrinchaq jamurqan. 8 Apu Tatamanqa, kimsa kutim chay ñak'ariyta qichuqarinawampaq mañarikurqani; 9 chaywampas Apu Tataqa ajinatam niwan: “Tukuy imatachus munachkanki chayqa munakuyniymi; imaraykuchus atiyniyqa pisi kallpa kasqaykipim sumaqta rikuchikun” –nispa. Ajinaqa, pisi kallpa kasqaymantam athunchakuyta munaymanqa, ajinamanta Cristopaq atiyninqa nuqajawapi tiyaykukunampaq. 10 Chayrayku, pisi kallpa kayniykunapiqa Cristoman munakusqayraykum kusikuni, juch'uychaspa sutichjaykunapipas, pist'achikusqaykunapipas, qatiykachachikusqaykunapipas, llakikuy waqaykunapipas kusikullanitaqmi; imaraykuchus astawan pisi kallpayuqjinapas rikukuni chhikaqa astawan kallpayuqmi tukuni. 11 Nuqa kikinmanta athunchakuspa rimaspaqa, uj uma muyusqa runajinam karqani, chaywampas qankunam chayjina kanaypaq mat'iykurqawankichis. Imaraykuchus qankunam nuqamantaqa allin kaqta rimanaykichis karqan, imaraykuchus nuqaqa manam imapipas chay llulla kachasqakunamanta niqtimpas astawan pisichu kachkani. ¡Mana imapaqpas nuqa allin kachkani chhikapas! 12 Imaymana ñak'ariykunatachus llamp'u sunquwan ñak'arichkarqani, imaymana musphay ruwaykunata ruwachkarqani, chaykunataqa qankuna kikinmi rikurqankichis, tukuy chaykunataq nuqapaq chiqan Cristopaq kachasqan kasqaytam sut'inchan. 13 Sunquykichistachu nanaykuchini chhikaqa pampachariwaychis, chaywampas qankunaqa uj sapallapim waj iglesiakunamanta niqtimpas pisipi karqankichisqa, chaytaq kaymi: ¡manam imatapas qankunaman mañachkarqaykichischu! 14 Kimsa kaq kutiña qankunaman rikuq jamunaypaqqa wakichasqañam kani, kunampas manallataqmi imatapas qankunaman mañchakasqaykichischu. Nuqaqa manam qankunapaq ima kaqniykichiskunatapas maskachkanichu, manachayqa qankuna kikintam maskachkaykichis; imaraykuchus tatankunam wawankunapaq qulqita tantananqa, manam wawakunachu tatampaq qulqitaqa tantachkankuchu. 15 Nuqaqa tukuy sunqum imachus kaqniyta tukuykusaq, nuqa kikimpas qankunapaq allimpi kanaykichisraykuqa tukuykukullasaqtaqmi. Nuqachus qankunaman astawanraq munakusqaykichis chhikaqa, ¿qankunaqa astawan pisitachu munakuwankichisri? 16 Chaywampas, nuqapaq qankunaman mana imatapas mañachkarqaykichis chaymantaqa allintam yachachkankichis. Chaywampas wakinkunaqa sallqaykuywampas qankunaman uj sipitamanjina jalaykuchichkaykichisman ajinatam rimachkanku. 17 ¿Wakin wawqikunata kachamuchkarqani chayniqtachu qankunaman imatapas jurqurqaykichisri? 18 Titomanqa qankunaman rikuq jamunampaqmi mañarikurqani, paywan kuskataq uj wawqitam kachamurqallanitaq. ¿Titoqa qankunaman imatapas jurqurqasunkichischuri? ¿Manachu nuqayku iskayniykuqa uj kuskallata jinataq uj kikin ajayullawan qankuna chawpipi puriykachachkaykuri? 19 Ichapas qankunaqa ñawpaqiykichispi nuqaykupaq pampachay mañakusqaykuta yuwachkankichis, chaywampas chayqa manam ajinachu kachkan. Astawampas, Diospaq ñawpaqimpi, jinataq Cristopaq kaqkunajinam nuqaykuqa rimachkayku. Jinaspataq munasqa wawqipanakuna tukuy kaykunaqa, iglesiapaq sayarikunampaqmi rimachkayku. 20 Jayk'aqchus qankunaman rikuq jamuchkasaq chhikaqa, ichapas imaynatachus qankunaman taripayta munachkani ajinata mana taripachkasqaykichischu, jinallataq qankunapas imaynatachus nuqaman taripayta munachkarqankichis ajinataqa ichapas mana taripachkawankichischu. Qankunapura ch'aqwaypi, chhiqninjakuykunapi, phiñanjakuykunapi, mich'anjakuykunapi, simi apaykachanakunapi, thuthukuykunapi jinataq imaymana pitunjakuykunapi taripaytam manchani. 21 Manchallanitaqmi jayk'aqchus qankunaman rikuq jamuchkasaq chhikaqa, ichapas Diosniyqa qankunamanta p'inqarichiwanqa, jinataq qankunaqa ñawpaqmantapacha juchata ruwasqaykichisrayku, qhilli ruwaykunatapas kunankama mana qunqasqaykichisrayku, alquchakuy khuchi ruwaykunata jinataq imaymana mana allinkunata ruwasqaykichisraykuqa ichapas waqachillawanqataq.
1 Kaywanqa kimsa kutiñam qankunaman rikuq jamusaqqa. Tukuy imapas iskay manachayqa kimsa wawqikunapaq nisqanmanjinam chiqampi yachqatasqa kanqa. 2 Ñawpaq jucha ruwaqkunaman, jinataq tukuyniykichisman, imaynatachus iskaykaq kuti jamuchkarqani chhika “qankunamanta manam khuyapayarikuchkasaqchu” nispa nuqa kikin nichkarqaykichis, kikillantataqmi kunanqa karupi kachkaspa wajmanta ajinata nirichkasqaykichis: wajmantachus qankunaman rikuq jamusaq chhikaqa manam qankunamanta khuyapayarikuchkasaqchu, 3 imaraykuchus qankunaqa Cristopaq nuqaniqta rimasqan rikuchinaytam maskachkankichis. Cristotaq manam qankunaman k'amiykunapaq pisi kallpachu kachkan, manachayqa qankuna chawpipim kallpanta rikhurichin. 4 Pisi kallpajina chakataykusqa kasqanqa chiqampunim, chaywampas Diospaq atiyninmantam kawsan. Chay kikinllamantataqmi nuqaykuqa pisi kallpa kayniykumanta kawsallaykutaq, chaywampas payman ujchasqaqa Diospaq atiyninmantam kawsakusaqku ajinamanta qankunaman jaywanaykupaq. 5 Iyaw niypi thuruchu kachkankichis manachu icha chay rikunapaqqa qankuna kikin allinta qhawqatarikuychis, jinataq qankuna kikin yanarikuychis. ¿Manachu Jesucristo qankunapi kasqanmanta riparakunkichisri? ¡Yanariypichu qankuna kikin atipachikuwaqchis chhikallachari mana riparakuwaqchischuqa! 6 Chaywampas, qankunapaq nuqayku mana atipachikusqaykumanta riqsinaykichistam suyachkani. 7 Atipachikuchkaykumanjina rijch'akuchkan chhikapas manam chaymantaqa llakikuchkaykuchu. Qankunapaq mana allin ruwaykunata ama ruwanaykichispaqmi Diosmanta mañakuyku, chaytataq manam nuqaykupaq chay yanariyta atipasqaykuta riqsichinapaqchu ajinata mañakuyku, manachayqa qankunapaq imachus allin kachkan chay ruwanaykichispaqmi mañakuyku. 8 Imaraykuchus chiqan kachkan chayjawamantaqa manam imatapas ruwayta atichkaykumanchu, manachayqa imachus chiqan kachkan chayraykullam imatapas ruwaykumanqa. 9 Chayraykum pisi kallpa kasqaykumanta kusikuyku, ajinamanta qankunapaq thuru kanaykichispaq; jinaspataq qankunapaq chiqan runakunaman tukunaykichiskamaqa Diosmanta mañakuchkallasaqkupunim. 10 Kay qilqasqataqa manaraq qankunaman rikuq purichkaspam qilqamuchkaykichis, ajinamanta jayk'aqchus jamuchkasaq chhikaqa qankujawapi ama atiyniywan ancha qhali kanaypaq, mayqintachus Apu Tataqa manam qankunaman t'unarqunaypaqchu quwan, manachayqa iglesiapaq wiñarinampaqmi chay atiytaqa quwan. 11 Wawqipanakuna, tukuchanapaqqa, qankunapaq kusikuywan kawsakunaykichista jinataq kawsayniykichispi chiqan kayta maskanaykichistam munani. Kallpacharikuychis, jinataq sumaq kaypi kawsakuychis; imaraykuchus munakuyniyuq jinataq sumaqpi kayniyuq Diosqa qankunawampunim kachkanqa. 12 Qankunapurapas wawqipanantinjina sumaq munakuywan napaykurikuychis. Iyaw niypi kaq wawqipanakunaqa, tukuyninkum napaykurimusunkichis. 13 Tata Jesucristopaq khuyapayakuynin, Diospaq munakuynin, jinataq Ch'uwa Ajayupaq nuqanchiswan kaynimpas tukuy qankunawampuni kachun.
1 Mana runakunapaq kachasqan, manachayqa kikin Jesucristopaq jinataq pichus payman kawsarichimuchkarqan chay Dios Tatapaq kachasqan nuqa Pablo, 2 tukuy nuqawan kachkanku chay wawqipanakunawan kuskam, Galacia suyuniqpi kaq iglesiakunaman napaykumuyku. 3 Dios Tatanchis jinataq Tata Jesucristopiwan khuyapayakuyninta jinataq sumaqpi kayninta qankunajawaman t'akaykumuchun. 4 Jesucristoqa nuqanchispaq juchanchisraykum kawsayninta apt'akurqan, ajinamanta Dios Tatanchispaq munasqanmanjina kaypachapi kunan p'unchaykuna kaq millay saqra ruwaykunamanta qhispichinawanchispaq. 5 ¡Diosqa wiñaypaq sumaq k'anchaynimpi athunchasqa kachun! Ajina kachun. 6 Diosmi qankunaman wajarqasunkichis, jinataq payqa Cristoniqtam munakuyninta qankunaman rikuchirqasunkichis. Chayraykum qankunapaq Diosman uj chhika p'unchaykunallapi mana uyaripusqaykichismanta jinataq kay sumaq willaykunamanta niqtimpas waj willaykunata jap'iqasqaykichisrayku anchatapuni musphani. 7 Chiqampiqa manam waj willay kachkanchu. Manachayqa wakinkunam qankunaman wajniqman pusanapaq pituchkasunkichisqa, paykunaqa Cristopaq sumaq willayninkunataqa lluq'iniqman q'iwiytam munachkanku. 8 Chaywampas pichus nuqaykupaq sumaq willaykunata willasqaykumanta niqtimpas waj willayta willachkasunkichis chaymanqa, nuqa kikimpas kasaq manachayqa janaqpachamanta uraqamuq angelpas kachun, Diospaq qhinchachaynin payjawaman phawqatamuchun. 9 Ñawpaqtañam nuqaqa nirqani, kunampas wajmantam nichkani: Ñawpaqtaña jap'iqachkarqankichis chay sumaq willaykunamanta niqtimpas waj willaytachus mayqimpas willachkasunkichis chaymanqa, Diospaq qhinchachaynin payjawaman phawaqamuchun. 10 Nuqaqa manam runakunapaq allimpi qhawasqa kayta munachkanichu, manachayqa Diospaqmi sumaq qhawasqa kayta munaniqa. Manam runakunawan sumaqpi kanapaq kayta maskachkanichu. ¡Nuqachus runakunawan sumaqpi kayta munachkayman chhikaqa, manañam Cristopaq jaywaqnin kapuymanñachu! 11 Wawqipanakuna, kayta qankunaqa yachaychis: maykaq sumaq willaykunatachus nuqa willachkani chayqa, manam runakunapaq qasimanta uqharisqachu kachkan. 12 Manam tukuy chaykunataqa pi runamantapas jap'iqachkanichu manataq yachaqachkanipaschu, manachayqa kikin Jesucristom nuqaman riqsichiwan. 13 Judiokunapaq puriyninkupi kachkaspa, imaynataq nuqa karqani chaymantaqa uyarirqankichischariqa, jinataq imaynatachus Diospaq iglesianman tukjachinapaq ñak'arichispa qatiykacharqani, chaymantapas uyarirqankichismi. 14 Judiokunapaq puriyninkupiqa, nuqapaq llaqtamasiykunamanta jinataq wiñaqmasiykunamanta niqtimpas astawan sumaqtapunim nuqaqa junt'arqani, imaraykuchus nuqaqa paykunamanta niqtimpas astawanmi ima yachachiykunatachus ñawpaq machulaykunaqa saqichkarqawanku chaykunata junt'arqani. 15 Chaywampas Diosqa munakuynimpim mamaypaq wijsanmantapacha nuqaman wajakurqawan. 16 Chaywampas, pichus churin kachkarqan chaytam nuqaman riqsichirqawan, ajinamanta nuqaqa paypaq sumaq willayninkunata mana judío runakuna chawpipi willamunaypaq. Chhikaqa, manam pi runamampas chayjawamanta ninrinchariykunata jap'iqaq purichkarqanichu; 17 Manallataqmi Jerusalén llaqtamampas purichkarqanichu, manallataqmi pikunachus nuqamanta ñawpaqtaña Cristopaq kachasqankuna karqanku chaykunaman rikuqpas purichkarqanichu. Astawampas, Arabia suyuniqmanmi mana uj chhikantapas suyarispa puriykupurqani, chhikamantataq Damasco llaqtaman kutirimpurqani. 18 Kimsa wata uraqapurqan chhikamantataq, Cefasman riqsiqmi purirqani, piwanchus chunka phichqayuq p'unchay kachkarqani. 19 Chaywampas pichus Tata Jesuspaq wawqin kachkan chay Santiagomanta niqtimpas manam maykaq waj Cristopaq kachasqankunatapas rikuchkarqanichu. 20 Diospaq ñawpaqimpi nisqaykichis, imatachus qilqamuchkaykichis chaypaq chiqan kasqanmanta. 21 Chhikamantataq Siria jinataq Cilicia chhikakunamanmi puriykupurqani. 22 Chaywampas, Judea suyupi kachkan chay iglesiakunapi kaq wawqipanakunaqa, manam nuqaman riqsichkarqawankuchu. 23 Paykunaqa nuqamanta ajina niqllatam uyarirqanku: “Pichus ñawpaqpi nuqanchista qatiykachachkarqawanchis chayqa, kunan ima sumaq willaykunatachus t'unarquyta munachkarqan chayta willaspam puriykachachkan” –nispa. 24 Jinaspataq, nuqaraykuqa Diosmanmi yupaychanku.
1 Chunka tawayuq wata qhipantinmantataq Bernabeta jinataq Titotawan pusqarukuspa wajmantam Jerusalén llaqtaman wicharipurqani, 2 Diosmi purinaypaq rikuchirqawan, chaymantam purirqani. Chaypitaq mana judío kaq runakunaman sumaq willaykuna yachachisqayta tukuy runakuna chawpipi willarqani. Ajinallatataq pikunachus kurajkaq kamachiqkuna karqanku chaykunamampas sapankupim waqniqman wajarispa willarirqani, ajinamanta imakunatachus nuqa ruwachkarqani manachayqa ruwani chaypaq ama qasi kanampaq. 3 Chaywampas nuqawan kuska kachkarqan Tito, pichus Grecia suyuniq runa karqan chaypas manam circuncisión ruwakuyman mat'iykusqachu kachkarqan. 4 Cristo Jesuspi kacharisqa kasqaykuta rikunapaq jinataq kamachiypaq wata runanman wajmanta kutichinawankupaq wakin sallqa wawqikunaqa nuqayku ukhuman pakamanta lluskhuykumusqaku. 5 Chaywampas manam uj chhikatapas paykunawan q'iwichikurqaykuchu, imaraykuchus sumaq willaykunapaq chiqan kaynin qankunapipuni kanantam munarqayku. 6 Chaywampas chhaqay iglesiapi kaq apaykachaqkunaqa manam nuqapaq sumaq willaykuna willasqayman ima musuq yachachiykunatapas yapaykurqankuchu; (imapas kakuchkachunku manachayqa imatapas ruwakuchkachunku chhikapas, imaraykuchus Diosqa manam rijch'aykunata qhawachkanchu). 7 Chaymanta niqtimpas Diospaq nuqaman sumaq willaykunata mana judío runakunaman willanay llank'ayta apachimusqawantam yachapurqanku, imaynatachus judío runakunaman sumaq willaykuna willanampaq Pedrota Diosqa kamachirqan ajinata. 8 Imaraykuchus kikin Diosmi judiokuna chawpiman Jesuspaq kachasqantajina Pedrota kacharqan, nuqamampas payllataqmi Jesuspaq kachasqantajina mana judío runakuna chawpiman kachamullawantaq. 9 Santiago, Cefas jinataq Juanpiwan pikunachus iglesiajawapi atiyniyuq karqanku chaykunaqa, Diospaq nuqaman ajllikusqawanmantam riparakurqanku, chhikataq nuqaman jinataq Bernabemanqa mana judío kaq runakunaman sumaq willaykunata willamunaykupaq, paykunataq judío runakunaman sumaq willaykunata willamunankupaqmi uj yuwayman waykurqayku, chayta tukuy sunqu ruwasqaykumanta riqsichinapaqtaq makiykunata japthapirispam puripurqayku. 10 Paykunaqa mana imayuq wajcha runakunamanta yuwarikunaykupaqpunim kunarirqawanku, chaytataq imapas kachun junt'aytapunim munarqani. 11 Chaywampas Antioquía llaqtaman Cefas purirqan chhikaqa kikin uyampim imatachus ruwachkarqan chay mana allin kasqanta uyancharqani. 12 Imaraykuchus Santiagopaq kachamusqan judiokuna manaraq chayamunankukama Cefasqa mana judío runakunawan mikhurqan, chaywampas judiokuna chayampurqan chhikaqa manañam mana judío runakunawan mikhuyta munapurqanchu, imaraykuchus judío runakunatam mancharqan. 13 Wakin iyaw niq judiokunaqa Pedropaq iskay uya kasqanwan ruwasqantaqa ruwallarqankutaqmi, kikin Bernabenintinmi paykunawan q'iwichikupurqan. 14 Chayrayku, jayk'aqchus mana sumaq willaykunamanjina puriykachasqankuta rikuspaqa tukuy runakunapaq ñawpaqimpim Cefasman ajinata nirqani: “Qan, judío runa kachkaspa, manapas judío kachkawaq ajinata kawsachkarqanki; ¿imamantataq mana judío runakunaman, judío runakunapas kankuman ajinata kawsakunankupaq mat'iykuyta munankiri?” –Nispa. 15 Nuqaykuqa paqarisqaykumantapacha judío runakunam kayku, manam waqniq runakunajina jucharara waj dioskunaman yupaychaq runakunachu kachkayku. 16 Chaywampas yachanchismi kamachiy junt'asqanraykulla mana pipas chiqanmanta riqsisqa kasqantaqa, manachayqa Jesucristopi iyaw nisqanraykum chiqanmanta riqsisqaqa. Kayraykum nuqanchispas Jesucristopi iyaw nirqanchis, ajinamanta Diospaq nuqanchisman chiqan runakunamanta riqsinawanchispaq, chay iyaw nisqanchisrayku, manataq kamachiy junt'asqanchisraykuchu. Imaraykuchus manam pipas kamachiy junt'asqanraykuqa chiqanmanta riqsisqachu kanqa. 17 Kunanqa allinmi, Cristoniqta chiqanmanta riqsisqa kananchistam maskachkanchis. Nuqanchispas juchararallataqmi kanchis, ¿chayraykuchu Jesucristom juchaman jalaykuchiwanchis nispa yuwapusunri? ¡Manachujinam! 18 Imaraykuchus imatapas t'unarquni chhikamantataq wajmanta allich'aykuni chhikaqa, nuqa kikinmi chay ruwaq juchayuq kani. 19 Imaraykuchus kamachiyniqtam kamachiyman nuqaqa wañuni, ajinamanta Diospaq kawsakunaypaq. Cristowanmi chakataykusqa karqani, 20 jinaspataq manañam nuqachu kani pichus kawsachkan chayqa, manachayqa Cristom nuqapi kawsachkan chayqa. Kay aychapi kawsachkani chay kawsaytaq, Diospaq Churimpi iyaw nisqayraykum kawsakuni, pichus munakurqawan jinaspataq nuqaraykum wañuyman jap'ichikurqan. 21 Manam Diospaq munakuyninta t'ipirpayayta munachkanichu; imaraykuchus kamachiyniqtachus chiqan kayta taripakunman chhikaqa Cristoqa qasipaqmi wañunman karqanqa.
1 ¡Galaciapi kaqkuna! ¡Qankunaqa, ancha pisisunqukunam kankichis! ¿Pitaq layqaykusunkichisri? Willayniykunapiqa qankunapaq ñawiykichispi sut'intapunim imaynatachus Jesucristoqa chakataykusqa wañurqan chayta rikuchiykichis. 2 Kay tapukuyniyllatam jayninawaykichista munani: ¿Qankunaqa Diospaq Ajayuntaqa kamachiy junt'asqaykichismantachu manachayqa iyaw niypaq willasqan iyaw nisqaykichismantachu icha jap'iqankichisri? 3 Kaychus ajina chhikaqa ¿Imamantataq mana yuwaywan jap'iqayta munachkankichisri? Kay musuq kawsayta qallarinapaqchus Diospaq Ajayunta munarqankichis chhikaqa ¿imamantataq kunanqa kallpaykichisllawan tukuchapuyta munachkankichisri? 4 ¿Chay tukuy munay kawsaykunachu qasiman tukjakupunqari? ¡Manachujinam qasipaq kachkanmanchu! 5 Jayk'aqchus Diosqa Ajayunta qusunkichis, jinaspataq qankuna chawpipi musphay ruwaykunata ruwan chhikaqa, ¿imamantataq ruwanri? Manam kamachiy junt'asqaykichisraykuchu, manachayqa sumaq willaykunaman iyaw nisqaykichisraykum. 6 Ajinallatataqmi Abrahamqa Diospi iyaw nirqan, chayta rikuspataq Diosqa payman chiqan runamanta riqsipurqan. 7 Chayraykum qankunaqa kayta yachanaykichis, Abrahampaq chiqan tunu allchhinkunaqa pikunachus iyaw niyuq kachkanku chaykuna kasqanmantaqa. 8 Pikunachus iyaw niyuq kachkanku chay mana judío runakunaman Diospaq chiqan runakunamanta riqsisqa kapunanmantaqa Qilqasqakunapiqa ñawpaqmantapacham willarqan. Chayraykum Diosqa Abraham runaman kay sumaq willayta qurqan: “Tukuy llaqtakunam qanniqta sumaq kay qusqa kanqaku” –nispa. 9 Ajinamantam tukuy iyaw niqkunam Abrahamwan kuska sumaq kay qusqa kanku, imaraykuchus Abrahamqa iyaw nirqanmi. 10 Pikunachus kamachiypi sunqunkuta churanku chaykunaqa qhinchachasqam kanku, imaraykuchus Qilqasqakunaqa ajinatam nin: “Qhinchachasqa kachun pichus kamachiy p'anqapi qilqasqa kachkan chayman mana tukuy sunqu junt'achkan chayqa” –nispa. 11 Chayraykutaq sut'im kachkan kamachiyniqta mana pipas chiqanmanta riqsisqa kasqanqa; imaraykuchus Qilqasqakunapiqa ajinatam nin: “Chiqan runaqa iyawniyraykullam kawsanqa” –nispa. 12 Chaywampas kamachiyqa manam iyawniypi saruykukuchkanchu, manachayqa ajinatam nin: “Pichus kamachiyta junt'anqa chayqa chayraykum kawsakunqa” –nispa. 13 Cristoqa nuqanchisrayku qhinchachakuspam kamachiypaq qhinchachasqawanchismanta jurqumuwanchis, imaraykuchus Qilqasqakunapiqa ajinatam nin: “Qhinchachasqa kachun tukuy chakanapi chakataykusqa wañuqkunaqa” –nispa. 14 Ima sumaq kaytachus Diosqa Abraham runaman qunapaq rimayninta quchkarqan, chaytaqa mana judío runakuna kachkanku chaykunapaqpas Cristoniqta qurqallantaqmi. Ajinamanta iyawniyniqta, tukuyninchismi ima Ajayutachus Diosqa qunawanchispaq rimayninta quchkarqawanchis chayta jap'iqasun. 15 Wawqipanakuna, qankunapaq yuwaywan jap'iqanaykichispaqjinam rimapayarisqaykichis: Jayk'aqchus uj runaqa piwampas ima ruwanapaq rimanarin jinaspataq uj qilqasqapi makinwan qilqaykun chhikaqa, manam pipas ch'usaqman tukuchichkanmanchu, manallataq imatawampas yapaykunmanchu. 16 Kunanqa, Diosqa Abraham runaman jinataq mirayninman rimayninta qurqan. Qilqasqakunaqa manam “mirayninkuna” nispa achkhayuq waq miraykunapas kanman ajinata nichkanchu, manachayqa ujllapim ajinata nin: “Mirayniykiman” nispa, chaytataq Cristomantam nichkarqan. 17 Imatachus nuqaqa niyta munani chayqa kaymi: Diosqa uj rimthapiytam Abraham runawan ruwarqan, jinaspataq chayta junt'arqan. Chayraykum tawa pachaj kimsachunkayuq wata uraqapuqtin Moisespaq kamachiynin jamuqtin chay rimthapiytaqa mana ch'usaqman tukuchinmanchu, jinataq Diospaq rimaynin qusqantapas qasiman tukuchichkanmanchu. 18 Imatachus Diosqa nuqanchisman qunapaq rimayninta quchkarqan chaychus Moisespaq kamachiyninmantajina kanman chhikaqa, manañam uj rimay qusqan kapunmanchu; chaywampas Diosmi Abraham runaman qasilla qunapaq rimayninta qurqan. 19 Chhikaqa, ¿imapaq allintaq kamachiyri? Abraham runaman rimaynin qusqanmantataq Diosqa imakunatachus nuqanchis mana allinta ruwachkanchis chay rikuchinapaqmi kamachiytaqa quwanchis. Chaywampas chay kamachiyqa Abrahampaq miraynimpaq jamunankamallam allin kanman karqan, pimanchus Diosqa rimayninta qurqan chayman. Diosqa angelkunaniqtam Moisesman kamachiyta qurqan, paypaq nuqanchisman qupunawanchispaq. 20 Chaywampas jayk'aqchus Diosqa Moisesman rimayninta quchkarqan chhikaqa manam waj runaniqta qurqanchu, manachayqa pay kikinmi rimaynintaqa qurqan. 21 Kamachiyqa manam Diospaq rimaynin qusqanjawapi kasqanta nichkanchu. ¡Manapunim! Imaraykuchus kamachiychus wiñay kawsayta quwanchisman chhikaqa, imatachus kamachiy nichkan chaymanjinam Diosqa nuqanchisman jap'iqawanchisman. 22 Chaywampas Qilqasqakunapiqa jucham tukuy nuqanchisman atipawanchis ninmi, ajinamanta pikunachus Jesucristopi iyaw ninku chaykunaqa Diospaq rimaynin qusqan jap'iqanankupaq. 23 Manaraq iyawniy jamuchkarqan chhikaqa, kamachiyqa watasqatajinam japqasirqawanchis, iyawniypaq riqsichikunankamaqa. 24 Kamachiyqa Cristopaq jamunankamaqa uj jaywaq runapas wasiyuqnimpaq wawankunata rikuchkan ajinam karqan, ajinamanta iyawniyniqta chiqan kay jap'iqananchispaq. 25 Chaywampas kunan iyawniy chayampuqtinqa manañam chay jaywaq kamachiypaq makimpiñachu kapunchis, 26 imaraykuchus Cristopi iyaw nisqaykichisraykuqa tukuy qankunam Diospaq wawankuna kapunkichis, 27 imaraykuchus bawtisachikurqankichis chhikaqa Cristoman ujchasqam kapurqankichis, kunantaq payjinam puriykachankichis. 28 Manañam judío runa kaypas, griego runa kaypas, wata runa kaypas, kacharisqa runa kaypas, qhari runa kaypas, manachayqa warmi kaypas chaniyuqchu kapun, imaraykuchus Cristo Jesusman ujchakupuspaqa, tukuy qankunaqa ujllam kapunkichis. 29 Qankunachus Cristoman ujchasqa kankichis chhikaqa, Abrahampaq mirayninmantam kapunkichis, jinataq imakunatachus Diosqa rimaynimpi qunapaq nichkarqan chaytapas jap'iqallankichistaqmi.
1 Imatachus niyta munani chayqa kaymi: Tukuy wasi kawsaykuna paypaq kakuchkan chhikapas, tuti jap'iqaq wawachus manaraq machu runajina kachkan chhikaqa, wasi chawpipi llank'aq wata runajinallam kakuchkan. 2 Jayk'aqchus tatanqa payman tupaqinta qupuyta munapunqa chhikankamaqa, wajkunam paypaq tuti tupaqintaqa pakapunku jinataq paykunallataqmi chaytaqa apaykachapunku. 3 Nuqanchiswanqa kikillantaqmi ruwakun: Jayk'aqchus wawakunaraq karqanchis chhikaqa, kaypacha apaykachaq atiykunawan apaykachasqam karqanchis. 4 Chaywampas jayk'aqchus pacha junt'akupurqan chhikaqa, Diosmi Churinta kachamurqan, pichus Moisespaq kamachiyninmanjina uj warmimantam paqarimurqan, 5 ajinamanta chay kamachiywan apaykachasqa kachkarqanchis chaykunaman qhispichinawanchispaq, chhikamantataq paypaq wawankunatajina jap'iqakupuwanchis. 6 Paypaq wawankuna kapusqanchisraykutaq, Diosqa Churimpaq Ajayuntam nuqanchispaq sunqunchisman kachampuwanchis; chay Ajayutaq ajinatam rimarquchiwanchis: “¡Abbá! ¡Tatay!” –Nispa. 7 Ajinaqa, manañam wata runajinachu kapunchis, manachayqa Diospaq churinmi kapunchis; paypaq churin kapusqanchisraykutaq, paypaq kawsayninkunamanta tuti tupaqinchista jap'iqasunchis. 8 Ñawpaqqa, jayk'aqchus qankunaqa Diosman mana riqsichkarqankichis chhikaqa, llulla illakunapaq wata runankunajinam puriykacharqankichis. 9 Chaywampas kunanqa Diosman riqsipusqaykichisrayku, manachayqa, Diosqa qankunaman riqsikupusunkichis chayraykutaq, ¿imaynatataq chay pisi kallpa jinataq mana imayuq atiykunawan wajmanta wata runanmanjina apaykachachikunapaq kutiriwaqchisri? 10 Qankunaqa, wakin p'unchaykunata, killakunata, watakunata jinataq may pachakunatapas raymichakuchkallankichismi... 11 Anchatapunim llakikuni, ¡qankuna chawpipi kachkaspa nuqapaq yachachisqayqa qasipaqchus kachkan chhikaqa! 12 Wawqipanaykuna, kayta mañarikusqaykichis: Qankunaqa nuqajina kaychis, imaraykuchus nuqaqa qankunajinam tukupuni. Manam qankunapaq nuqaman ima mana allinta ruwasqaykichistachu nichkaykichis. 13 Yachasqaykichismanjinaqa, ñawpaqkaq willachkarqaykichis chhikaqa unqusqa kasqayraykum sumaq willaykunata willarirqaykichis. 14 Jinaspataq chay unquyqa qankunapaq uj yanariymi karqan, imaraykuchus qankunaqa manam chay unquyniyrayku juch'uychachkarqawankichischu, manallataqmi jawamampas qatiwachachkarqawankichischu, astawampas Diospaq uj angelnimpas kayman ajinatam nuqaman jap'iqarqawankichis, ¡kikin Cristo Jesuspas kayman ajinata! 15 Allintam nuqa yachani, qankunachus ñawiykichista jurqurakuyta atiwaqchis karqan chhikaqa, nuqarayku jurqurakuwaqchismi karqan, ajinamanta nuqaman qupunawaykichispaq ¿Chay tukuy kusikuyniykichiswanqa, imataq kunan kapunri? 16 Kunanqa, ¿qankunaman imachus chiqan kachkan chay nisqayraykuchu qankunapaq chhiqnikuqniykichisman tukupuniri? 17 Pikunachus kamachista junt'anaykichispaq mat'iykuchkasunkichis chay runakunaqa qankunapaq sunquykichistam suwarquyta munachkanku, chaywampas mana allin yuwaykunawanmi jamuchkankuchu. Paykunaqa nuqaykumanta jithiqanaykichistam munachkanku, ajinamanta qankunaqa paykunallamanta llakikupunaykichispaq. 18 Wakinkunamanta llakikunaqa allinmi kakuchkan, chaywampas allin yuwaykunawanmi llakikunaqa; chaytaq wiñaypaqmi kanan, manam qankunawan nuqa kachkani chhikallachu. 19 Munasqa wawaykuna, Cristochus qankunapi mana sumaqta tiyaykukuchkanqa chhikaqa, imaynatachus uj warmi wachakuspa ñak'arichkan ajinapas kanman kikintam ñak'arichiwankichis. 20 ¡Anchatapunim kunampachapi qankunawan kayta munayman, ajinamanta wajniqmanta qankunaman rimapayarinapaq, imaraykuchus qankunamantaqa manam imayna yuwaytapas atipunichu! 21 Qankuna, kamachiy uyariy munaqkuna, kayllata niriwaychis: ¿Kamachiykunapi nisqantaqa manachu uyarirqankichisri? 22 Chaypiqa Abrahampaq iskay churikunayuq kasqanmantam nin: ujkaqqa jaywaq warmipaq karqan, ujkaqtaq pichus kacharisqajina kachkarqan chay warmimpaq karqallantaq. 23 Chay jaywaqnin warmipaq wawanqa tukuy nuqanchisjinam paqarirqan; chaywampas warmimpaq wawankaqqa imaynatachus Diosqa rimayninta quchkasqa chaymanjinam paqarirqan. 24 Kayqa uj sut'inchaypas kanman ajinam; chay iskay warmikunaqa, iskay rimthapiy ruwaykunamanmi rijch'akunku: ujkaqqa Sinaí urquniqpi ruwakuchkarqan chaymi, chaytaq pichus wata runa kanan kachkarqan chaypaq maman Agar warmiwan rijch'anachisqam. 25 Imaraykuchus Agar warmiqa, mayqinchus Arabia suyuniqpi kachkan chay Sinaí urqumanmi rijch'akun, chaytaq kunan p'unchaykunapiqa mayqinchus Jerusalén llaqta kachkan chaymi, imaraykuchus kay llaqtaqa wawankunawan kuska, wata runakuna kanankupaq churasqam kanku. 26 Chaywampas janaqpachapi kaq Jerusalén llaqtaqa manam imawampas mat'iykusqachu kachkan, nuqanchistaq paypaq wawankunam kanchis. 27 Imaraykuchus Qilqasqakunapiqa ajinatam nin: Mana wachakuq warmi, mana wawayuq warmi ¡Kusirikuy! Qanchus wachakuy ñak'ariykunata mana riqsichkanki chhikaqa, ¡Kusikuymanta qapariy! Imaraykuchus qan saqiwachasqa kachkarqanki chay warmiqa, qhariyuq warmimanta niqtimpas astawan achkha wawakunayuqmi kanki. 28 Wawqipanakuna, qankunaqa Isaac runajinam kankichis: Diosqa rimayninta quchkarqan chay wawakunam kankichis. 29 Chaywampas, imaynatachus chhaqay p'unchaykunapi nuqanchis runakunajina paqarirqan chay Agarpaq churin, Ajayupaq atiyninmanta paqarisqa kachkarqan chay Sarapaq churin Isaacman qatiykacharqan, ajinallataqmi kunan p'unchaykunapiqa ruwakun. 30 Chaywampas ¿Qilqasqakunapiqa, imanintaqri? Ajinatam nin: “Chay jaywaq warmita wawantawan jawaman chhuqawachay, imaraykuchus jaywaq warmipaq wawanqa manam wasiyuqpaq wawanwan kuska tutipi kaqninkunata jap'iqachkanmanchu” –nispa. 31 Ajinaqa wawqipanakuna, nuqanchisqa manam jaywaq warmipaq wawankunachu kachkanchis, manachayqa wasiyuq warmipaq wawankunam kanchis.
1 Jesucristom kacharisqajina kananchispaq qhispichiyta quwanchis. Chayrayku, qankunaqa chay kacharisqajina kayman thuruta jap'iykukuychis, jinaspataq amaña wajmanta chay wata runajina kay q'ipita q'ipqarukuychischu. 2 Uyaririwaychis. Nuqa, Pablo niykichis: Qankunachus circuncisión ruwayman uyarinkichis chhikaqa, Cristoqa mana imapaq allinmi qankunapaq kapunqa. 3 Wajmanta nisqaykichis: Pi runapas circuncisión ruwayta ruwanqa chayqa, tukuy kamachiy junt'anapaqmi mat'iykusqa kapun. 4 Qankuna, pikunachus kamachiy junt'aspa chiqan runakuna kasqaykichismanta riqsichikunapaq yuwankichis chhikaqa, Cristomantam jithiqapuchkankichis; Diospaq munakuynintapas manallataqmi jap'iqayta munachkankichischu. 5 Chaywampas nuqanchisqa Ajayuniqta jinataq iyawniyniqtam chiqan kay taripananchispaq suyay sunqu kachkanchis. 6 Imaraykuchus Cristo Jesusraykum circuncisión ruwasqa kayqa manaña imapaqpas allinchu kapun. Imachus chaniyuq kapun chayqa iyawniyllam kapun, chay kawsachkaq iyawniytaq munakuyniqtam kan. 7 Qankunaqa allin ñanniqtam purichkarqankichis. ¿Pitaq chiqan kachkan chayman uyarinaykichista jark'asunkichisri? 8 Chay jark'aqqa manam Dioschu kachkan, imaraykuchus pay kikinmi uyarinaykichispaq wajasunkichisqa. 9 Kay nisqaqa chiqampunim: “Jak'u t'amachiqqa, uj juch'uyllam tukuy chapusqata puqutatachin.” 10 Nuqataq Apu Tatapim sunquyta churani qankunapaq ama wajniqmanta yuwapunaykichispaq; chaywampas qankunaman pantachispa puriykachachkan pipas kachun chaytaqa Diosmi khiraykukuchkanqa. 11 Nuqakaqwanqa munasqa wawqipanakuna, circuncisión ruwaypaq chaniyuq kasqantachus nuqa yachachikuchkallayman chhikaqa, manam judío runakunaqa qatiykachachkawankumanchu karqan, imaraykuchus Cristopaq chakanapi wañusqan willayqa manam paykunapaq sunqunkuta phiñarichichkanmanchu. 12 Chaywampas, pikunachus qankunaman circuncisión ruwakunaykichispaq mat'iykuspa pituchkallasunkichis chaykunaqa, ¡allinraqmi kanman ujpita k'uchumantapacha ñak'aqakuspa kaparqukunankuqa! 13 Wawqipanakuna, qankunaqa qhispichiyman wajasqam kapunkichis. Chaywampas chay kacharisqajina kawsayniykichistaqa, ama munasqaykichismanjina tukuy imata yanjakuspa qasiman tukjachiychischu. Astawampas qankunapura munakuywan jaywanakuychis. 14 Imaraykuchus tukuy kamachiyqa uj sapa kamachiyllamanmi tukupun: “Runa masiykitaqa, qan kikimpas kanman ajinata munakuy.” 15 Qhawaqarikuychis, qankuna purachus maqanjakunkichis jinataq chhuqrinjakunkichis chhikaqa, ujmanta ujmi qankunapura t'unarqukuspa tukjakunkichis. 16 Chayraykutaq ajinata niykichis: Diospaq Ajayunman uyarispa puriykachaychis, jinaspataq ama imachus mana allin ruway yuwaykuna kachkan chay ruwayta munaychischu. 17 Imaraykuchus mana allin ruway yuwaykunaqa, Diospaq Ajayun imatachus munachkan chaymanta niqtimpas wajniq ruwaykunatam ruwayta munan, Ajayutaq chay mana allin yuwaykunataqa manallataqmi munachkanchu. Chayrayku qankunaqa manam imachus munasqaykichista yanjakuspa imatapas ruwachkawaqchischu. 18 Chaywampas, Ajayuchus qankunaman pusasunkichis chhikaqa, manañam kamachiywan mat'iykusqajina kapunkichisñachu. 19 Pikunachus mana allin yuwaykunata qatispa ruwachkanku chaykunaman rikunaqa jasallam: paykunaqa alquchakuy khuchi ruwaykunata ruwanku, imaymana qhilli ruwaykunata jinataq imaymana mana allinkunapi yachaykukuykunata ruwanku, 20 runapaq ruwasqan dioskunaman yupaychanku, layqakunku jinataq wakinkunawan chhiqninjakunku. Maqanjakunku, ask'amallam phiñarqukunku, runapurata apthapjanku jinataq runakunata t'ipinjachinku. 21 Paykunaqa runata mana allin qhawaqkuna, machaykukuqkuna, ancha thathaqkuna jinataq waj chayjinakunapiwan kanku. Imaynatachus ñawpaqpi nichkarqaykichis ajinataqa nikuchkallaykichismi, pikunachus ajinata puriykachachkanku chaykunaqa manam Diospaq qhapaq suyumpi jap'iqasqachu kachkanqaku. 22 Chaywampas Diospaq Ajayumpaq ruwayninqa kaykunam: munakuyniyuq kana, kusikuyniyuq kana, sumaqpi kayniyuq kana, llamp'u sunquyuq kana, khuyapayakuyniyuq kana, tukuy imapipas junt'aq kana, 23 llamp'u sunquyuq kana jinataq nuqanchis kikin apaykachakuq kana. Chaykunajawapiqa manam kamachiyqa kachkanchu. 24 Cristopaq kapunku chaykunaqa, chakanapim jucharara kayninkuta, imaymana mana allin yuwayninkunatawan kuska chakataykupunku. 25 Kunanchus Ajayupaq atiyninwan kawsakunchis chhikaqa, Ajayupaq nuqanchisman pusanawanchista saqisunchis. 26 Ama umanchista uqharikusunchischu, manallataq nuqanchispurapas apthapinakuq jinataq chhiqninjakuq kasunchu.
1 Wawqipanakuna, mayqintapas juchaman jalaykuqta rikunkichis chhikaqa, qankunaqa Diospaq Ajayunwan pusasqa kasqaykichisraykuqa, paypaq pantasqanmanta riparachinapaqqa yanaparinaykichismi. Chaytataq munakuywan yanapariychis; jinataq sapa uj allinta qhawaqarikuychis ama payjina juchaman jalaykunaykichispaq. 2 Qankunapura imaymana mana walt'aykunata atipanapaq yanaparinakuychis, ajinamantam Cristopaq kamachiynintaqa junt'apunkichis. 3 Pichus manaraq ima kachkaspa, pay kikin imapas kanman ajinata athunchakun chayqa, pay kikinmanmi llullaykukuchkan. 4 Sapa ujmi ruwasqankunamanta qhawaqarikunanqa, ruwasqankunachus allin chhikaqa, chaykunamanta umanta uqhariyta atinmi, chaywampas manam wajkunawanqa tanqanakuchkananchu. 5 Imaraykuchus sapa ujmi ruwayninkunamanta imaynamampas yachakuchkananqa. 6 Pichus sumaq willaykunapi yachaykunata jap'iqachkan chayqa, tukuy imaymana allin kaqkuna jap'iqasqantam yachachiqninwan kuska apaykachakunankuqa. 7 Ama sallqaykukuychischu: Manam pipas Diosmanta asikuchkanmanchu. Imatachus tarpuchkanchis chaytam apthapinchis. 8 Pichus mana allin yuwayninkunapi tarpun chayqa, chay mana allin yuwayninkunamantaqa wañuy apthapiykunatam uqharinqa. Pichus Ajayuniqpi tarpuchkan chaytaq chay Ajayumantaqa wiñay kawsay apthapiykunatam uqharillanqataq. 9 Ajinaqa manam allin ruwaykuna ruwanamantaqa sayk'unanchischu kachkan; manachus sayk'upuchkasun chhikaqa, pachampim tarpusqanchismanta apthapiykunata uqharipusunqa. 10 Chayrayku sapa kuti atisun chhikaqa, tukuyninkuman allinkunata ruwasunchispuni, chaywampas iyawniypi kaq wawqipananchiskunamanqa ñawpaqtaraqmi allinkunata ruwasunchis. 11 ¡Imayna athun qilqakunawanchus kunanqa kikin makiywan qilqaykumuchkani chayta qankunaqa allinta ñawiriychis! 12 Pikunachus qankunaman circuncisión ruwanaykichispaq mat'iykuyta munachkasunkichis chaykunaqa, runakunawan allinmanta qhawasqa kanallapaqmi ajinata ruwachkanku, ajinamanta Cristopaq chakananrayku ama qatiykachasqa kanankupaq. 13 Chaywampas tukuy circuncisión ruwasqa kaqkunapas manam tukuy imatachus kamachiypi nichkan chaykunataqa junt'achkankuchu. Paykunaqa qankunapaq circuncisión ruwayta ruwachikunaykichisllatam munakuchkanku, ajinamanta qankunaman circuncisión ruwachikunapaq iyaw nichisqankurayku runawan allinmanta qhawasqa kanankupaq. 14 Nuqakaqqa manam imamantapas athunchakuyta munachkanichu, manachayqa Tatanchis Jesucristopaq chakanapi wañusqanta iyaw nisqayraykullam athunchakuymanqa. Imaraykuchus Cristopaq chakananniqtam kaypachaqa nuqapaq wañupun, jinataq nuqapas kaypachapaqqa wañupullanitaqmi. 15 Circuncisión ruwasqa kay, manachayqa mana circuncisión ruwasqa kaypas, manañam imapaqpas allinchu kapun; chaymanta niqtimpas imachus astawan chaniyuq kapun chayqa, wajmanta musuq runaman tukupusqanchiskaqmi allinqa. 16 Tukuy pikunachus ajinata kawsakuchkanku chaykunaman jinataq tukuy pikunachus Diospaq wawankuna kanku chaykunaman, Diosqa sumaqpi kayninta jinataq khuyapayakuyninta quchun. 17 Kunanmanta ñawpaqmanqa manañam pipas umay nanachinawanta munapuniñachu; imaraykuchus wasaykunapim Jesucristowan ujllapi kasqayrayku ñak'ariyniykunata ch'ikulliykusqatajina apapuni. 18 Wawqipanakuna, Tatanchis Jesucristo tukuy qankunajawaman khuyapayakuyninta t'akaykumuchun. Ajina kachun.
1 Nuqa Pablo Diospaq munayninmanta Jesucristopaq kachasqan, pikunachus Éfeso llaqtapi kaq ch'uwa llaqtaman purichkanku chaykunaman jinataq iyaw niq runakunajina Cristo Jesuspi ujchasqa kachkanku chaykunaman napaykumuni. 2 Dios Tatanchis, Tata Jesucristopiwan khuyapayakuyninta jinataq sumaqpi kayninta qankunajawaman t'akaykumuchun. 3 Tatanchis Jesucristopaq Diosnin, pichus Tatan kachkan chayqa yupaychasqa kachun, imaraykuchus Cristopim janaqpachapi sumaq kayta imaymana ajayuniqpi sumaq kaykunata qurqawanchis. 4 Diosqa manaraq kaypacha tiyt'asqa kachkarqan chhikamantapacham nuqanchista Cristopi ajllikurqawanchis, ajinamanta nuqanchisqa ch'uwa jinataq mana ima juchayuq paypaq ñawpaqimpi kananchispaq. Munakuyninmantam 5 nuqanchismanqa Jesucristoniqta wawankunamanta riqsikupuwanchis, imaraykuchus payqa ñawpaqmantapacham ajinata ruwanapaq yuwarisqa. 6 Kaytaqa sumaq k'anchaynimpi munakuyninmanta nuqanchispaq yupaychananchispaqmi ajinata ruwarqan, chaywantaq munasqa Churinniqtam sumaq kayninta quwanchis. 7 Diosqa athun khuyapayakuyninraykum, Churin Cristopaq yawar jich'asqanniqta qhispichiwanchis jinataq juchanchiskunatapas pampachallawanchistaq. Khuyapayakusqampi qhapaq kasqanmanjinam, 8 kaytaqa ancha athun munakuyninrayku, yachaysapa kayninrayku jinataq tukuy imata riqsisqanraykum ajinata ruwan. 9 Ajinamantam Diosqa imatachus paka chhikapi kachichkarqan chayta munayninmanta nuqanchisman riqsichipuwanchis. Payqa munakuynimpim chay ruwaytaqa Cristoniqta ruwanapaq yuwapusqa, 10 jayk'aqchus chay kikin pacha chayampunqa chhikaqa, ima ruwanapaqchus yuwachkasqa chaytam junt'apunqa, jinaspataq tukuy imakunachus janaqpachapi jinataq kaypachapi kachkan chaykunata tanthapinqa, jinaspataq Cristopaq apaykachasqan kanampaqmi tiyaykuchinqa. 11 Cristoniqtam Diosqa ñawpaqmantapacha nuqanchisman ajllikurqawanchis, ajinamanta paypaq kaqninkunamanta nuqanchisqa jap'iqananchispaq, ajinata ruwanapaqmi Diosqa yuwarikusqa, imaraykuchus payqa imatachus ruwanapaq yuwan chaytaqa junt'ampunim. 12 Paytaq, Cristopi suyay sunqu churaqkunamantaqa ñawpaqkaq kananchistam munarqan, ajinamanta tukuyninchis sumaq k'anchaynimpi athunchasqa kaq atiyninta yupaychananchispaq. 13 Qankuna, pikunachus chiqan kachkan chay willayta uyarichkarqankichis chaykuna, qhispichiynimpaq sumaq willaykunanta uyarichkarqankichis, jinataq iyawninman jap'iykukuchkarqankichis chaykunaqa, Cristoraykullataqmi mayqin Ch'uwa Ajayutachus Diosqa qunapaq rimayninta quchkasqa chaywan Diospaq kaqninkunamanta ch'ikulliykusqa kapunkichis. 14 Kay Ajayum imatachus Diosqa quchkawasun chaykunapaq ñawpaqkaq quyninqa, mayqinchus tukuy imakunata jap'iqachkasun chaykunamanta rimqataqninchisqa. Chaytaqa jayk'aqchus paypaq wawankunapaq qhispichiynin junt'asqa kapunqa chhika jinataq jayk'aqchus nuqanchismanta paypaq llantanman tukuchipuwasun chhikam jap'iqapusunchis, ajinamanta tukuyninchis sumaq k'anchaynimpi athunchasqa kaq atiyninta yupaychananchispaq. 15 Kayrayku, qankunapaq Tata Jesucristopi iyawniyuq kasqaykichismanta jinataq ch'uwa llaqtaman munakusqaykichismanta yachasqayraykuqa, 16 mana juch'uyta samarispam qankunarayku Diosman yuspärayta quni, ajinamanta mañakuyniykunapi payman qankunata jap'ichispa. 17 Tatanchis Jesucristopaq Diosninman, sumaq k'anchaypi athunchasqa Apu Tataman, Ajayunta qunasunkichispaq mañarikuni, ajinamanta qankunaqa yachayniyuq kanaykichispaq, chaytaq qankuna chawpipi rikuchikunampaq, ajinamanta qankunaqa chiqampachapi payta riqsinaykichispaq. 18 Qankunaman yuwayta qunasunkichispaqqa Diosmantam mañarikuni, ajinamanta maykaqtaq chay suyay sunqu kayman wajasqa kachkarqankichis chayta yachanaykichispaq, imayna musphachkaytaq jinataq jayk'a qhapaqtaq chay Diospaq ch'uwa llaqtanman qusqan kaqninkunaqa chayta yachanaykichispaq, 19 jayk'a athun jinataq mana tukukuqpunitaq paypaq atiyninqa, mayqinchus nuqanchis iyaw niqkuna chawpipi ruwachkan chayta yachanaykichispaq ima. Kay atiyqa, mayqintachus Diosqa chay tukuy kallpawan 20 jayk'aqchus Cristoman kawsatatachimuchkarqan jinaspataq janaqpachapi paypaq qayllampi tiyaykuchikuchkarqan chhika rikuchichkarqan chay kikin atiymi. 21 Chay kikin atiyllawantaqmi tukuy atiykunajawapi, jinataq tukuy imakunachus kunan pachakunapi jinataq jamuqpachakunapi kachkan chaykunajawapi ima Diosqa Cristoman atiyta qupun. 22 Tukuy imakunatam Cristopaq chakin pampaman churaykupun, jinataq tukuy iglesiapaq uman kanampaqpas Cristo kikillantataqmi churaykun. 23 Imaraykuchus iglesiaqa Cristopaq aychanmi, pimantachus payqa junt'asqa kaynintam jap'iqan, imaraykuchus Cristollataqmi tukuy imakunatapas junt'asqa kanampaq ruwan.
1 Saqra kaypi jinataq juchakuna chawpipi kawsasqaykichisraykuqa, ñawpaqpi qankunaqa wañusqam karqankichis, 2 imaraykuchus kaypachapi kaq runakunaqa imaynatachus puriykacharqanku ajinallatataqmi qankunaqa puriykacharqankichis, jinallataq mayqin saqra ajayuchus samay chawpipi atiyniyuq kachkan jinataq Diosman mana uyariqkunaman kallpachachkan chaypaq munaynintam qankunaqa ruwarqankichis. 3 Kayjinamantam ñawpaqpachapi kawsakurqankichisqa, mana allin ruwaykuna yuwayninchiskunata qatispa, jucharara kay aychanchispaq munayninta jinataq chaypaq yuwayninkunata junt'aspa. Chayraykum nuqanchisqa, wakinkunajina astawanraq Diospaq manchay asut'iyninta jap'iqananchis karqanqa. 4 Chaywampas Diosqa ancha khuyapayakuyniyuqmi, jinaspataq chay tukuy athun munakuyninwanmi nuqanchisman munakurqawanchis, 5 ajinamantam jayk'aqchus juchanchiskunarayku wañusqa kachkarqanchis chhikaqa Cristowan kuska kawsayta quwanchis. Diospaq munakuyninmantam qankunaqa qhispichiyta jap'iqankichis. 6 Jinataq Cristo Jesuswan kuska wañusqamanta kawasarichimurqawanchis, jinataq paywan kuskam janaqpachapi tiyarichikupuwasun. 7 Kaytaqa, nuqanchisman Cristo Jesuspi munakuyninta jinataq khuyapayakuyninta jamuq p'unchaykunapi rikuchinapaq ajinata ruwarqan. 8 Imaraykuchus Diospaq munakuyninraykum qankunaqa iyawniyniqta qhispichiyta jap'iqarqankichis. Kayqa manam qankuna kikimpaq tarikusqaykichisjinachu kachkan, manachayqa Diospaq uj quyninmi chayqa. 9 Manallataqmi chaypas qankunapaq kallpaykichiswan taripasqachu kachkan, ajinaqa manam pipas chaymanta athunchakuyta atichkanmanchu. 10 Imaraykuchus Diosmi nuqanchisman ruwakuwanchisqa. Payllataqmi mayqin ñantachus payqa ñawpaqmantapacha wakicharqan chayniqta qatispa Cristo Jesuspi allin ruwaykuna ruwananchispaq ruwakurqawanchis. 11 Ajinaqa qankuna pikunachus mana judío kachkankichis chaykunaqa kayta uyariychis: (pikunachus runaman aychallampi circuncisionta ruwanku, jinataq paykunakikinqa “circuncisión ruwasqa kayku” nispa sutichakunku) chay judío runakunaqa qankunaman “mana circuncisión ruwasqakuna” nispa sutiyasunkichis. 12 Ñawpaq pachakunapiqa manam Cristoman jap'iqachkarqankichischu, Israel suyumantapas t'ipiqasqam karqankichis, jinataq rimthapiykunapipas mana yupasqa, Diospaq rimaynin qusqankunapipas mana yupasqallataqmi kachkarqankichis. Kaypachapiqa mana Diosniyuq jinataq mana suyay sunquyuq kawsakurqankichis. 13 Chaywampas kunanqa, yawarnin jich'asqanrayku Cristo Jesusman ujchasqa kapuspaqa, qankuna pikunachus ñawpaqqa karupi kachkarqankichis chaykunaqa kunan qayllapim kapunkichis. 14 Cristom nuqanchispaq sumaqpi kayninchisqa. Paymi judiokunamanta jinataq mana judiokunamantawan uj sapa llaqtallata ruwapun, ima pirqachus t'ipjachkarqawanchis chaytaqa ch'usaqtam t'unarqupun, jinataq kikin aychampim ima chhiqninakuychus kachkarqan chaytapas qasiman tukuchipullantaq. 15 Paymi runakunaman mat'iykuq kamachiykunataqa p'uchukayninman churapun, jinataq pay kikimpi iskaynin chhikakunamantaqa uj sapa musuq llaqtata ruwapun. Ajinamantam sumaq kayta ruwarqan. 16 Iskay chhiqninakuq llaqtakunataqa, pay kikimpim sumaqman churapun, chakanapi wañusqanwantaq paykunawan uj sapa llaqtallaman tukuchispam Dioswan sumaqthapichipun. 17 Cristoqa, qankunapaq pikunachus Diosmanta karupi kachkarqankichis jinataq qayllapi kachkarqanku tukuy chaykunaman sumaqpi kay sumaq willaykunata apamunapaqmi jamurqan. 18 Imaraykuchus Cristoniqtam judiokunapas manachayqa mana judiokunapas uj kikin Ajayuniqta Diosman qayllachakuchuwan. 19 Chayraykum qankunaqa manaña puriq runakunachu kapunkichis, manallataqmi jallp'aykichismantapas waqniqkunapi kapunkichisñachu, manachayqa ch'uwa llaqtawan kuska kikin munayniyuq jinataq Diospaq wawankunam kapunkichis. 20 Tukuy iglesiapi kaqkunaqa Cristopaq kachasqankuna jinataq Diosmanta willaqkunajawapi ruwasqa wasiman rijch'akuqmi kankichis, chay wasi sayarichisqapitaq Jesusmi ñawpaqkaq wasi japqasiq athun rumiqa. 21 Paymi chay wasi pirqataqa thuruta japqasin jinataq Diospaq wasinman tukunankama wiñachin. 22 Jesucristowan ujchakusqaykichisraykum qankunapas chay wasiman tukupullankichistaq, maypichus Diosqa Ajayunniqta kawsakun.
1 Kayraykum nuqa Pabloqa, Cristo Jesusrayku pikunachus mana judío runakuna kachkankichis chay qankunapaq allimpi kanaykichispaq watasqa kachkani. 2 Imaraykuchus qankunaqa yachapunkichisñam, Diosmi qankunaman paypaq ancha khuyapayakuynimpi ima ruwanantachus willanaypaq qankunaman kachamuchkawan chaymantaqa. 3 Diosmi ima ruwananchus pakapi kachkarqan chayta riqsichiwan, chaymantataq uj chhikanta qilqampurqaykichismi. 4 Chay qilqasqaytachus ñawirinkichis chhikaqa, imaynatachus Diosqa chay pakasqa kachkarqan chay ruwayninta Cristopi ruwachkasqa chaymanta yachasqaymantaqa riparakunkichismi, 5 kay pakasqa kachkarqan chaytataq, manam pimampas ñawpaqpachakunapiqa riqsichikuchkasqachu, chaywampas kunanqa ch'uwa kachasqankunaman jinataq paymanta willaqninkunamanmi Diosqa Ajayuniqta chay yuwayninta riqsichipun. 6 Diospaq pakapi kachkarqan chay yuwayninqa kaymi: Jesucristoniqtam tukuy pikunachus waj dioskunaman yupaychaq kachkarqanku chaykunaqa qhispichiyta, jinallataq ima rimayninkunatachus Israel llaqtaman quchkarqan chaykunata ima jap'iqanqaku, ajinamanta uj sapa llaqtata paywan tiyt'achinapaq. Chaypaqtaq imatachus ruwanaykichis kachkan chayqa, sumaq willaykunata iyaw ninaykichisllam. 7 Nuqaqa Diospaq munakuyninrayku jinataq khuyapayakuyninraykum kay sumaq willaykunata willanaypaq churasqa kani, pichus ajinamantam chay tukuy athun atiynintaqa rikuchin. 8 Nuqaqa tukuy pikunachus Diospaq ch'uwa llaqtampi kachkanku chaykunamanta niqtimpas astawan sullk'akaqmi kani; chaywampas paymi waj dioskunaman yupachaq kachkarqanku chay runakunaman sumaq willaykunata jinataq Cristopaq ancha qhapaqkayninkunamanta willanaypaq chay sumaq llank'ayta quwan. 9 Jinallataq ima yuwaynintachus tukuy imaymana kaqkuna ruwaq Diosqa wiñaynintinmantapacha pakapi kachichkarqan chay yuwaynin imaynatataq ruwakurqan chayta qankunaman sut'inchanaypaqmi nuqaman churakuwan. 10 Ajinamantam iglesianiqta kunanqa tukuy janaqpachapi kaq kallpakuna Diospaq yachaysapa kasqanta riqsinqaku, mayqinchus imaymananiqmanta riqsichikun. 11 Kaytam Diosqa imaynatachus wiñaymantapacha yuwachkasqa chaytaqa Tatanchis Cristo Jesuspi ajinata ruwan. 12 Jinaspataq Cristopim kachawachasqajina kanchis Diosman qayllachakunanchispaqqa, iyaw nisqanchispi payman qayllachakusqanchisrayku. 13 Chayrayku, qankunarayku ñak'arisqaymantaqa ama iskayakunaykichispaq mañarikuykichis, imaraykuchus kay ñak'arisqayqa qankunapaq uj athunchayjinam kanan. 14 Chayrayku Dios Tatapaq ñawpaqimpiqa killpiykurikuni, 15 imaraykuchus tukuy kaypachapi jinataq janaqpachapi kachkan chaykunataqa paymi ruwarqan. 16 Sumaq k'anchaynimpi athunchasqa qhapaq kayninmanta, sunquykichisman Diospaq Ajayunniqta atiyta jinataq kallpata qankunaman qunasunkichispaq Dios Tataman mañarikuni, 17 Cristoqa qankunapaq sunquykichispi, iyawniyniqta kawsakuchun, munakuytaq kawsakuyniykichispi allin saphiykusqa jinataq sumaq tiyaykusqa kachun. 18 Ajinamantam tukuy pikunachus Diospaq ch'uwa llaqtanta tiyt'achinchis chaykunaqa, Cristopaq may sumaq tukuy chhikaman chayachkaq munakuyninta yuwaywan jap'iqapusunchis. 19 Chay munakuytam riqsinaykichista munani, mayqinchus tukuy ima riqsinanchismanta niqtimpas astawan kurajmi, ajinamanta qankunaqa may athunchus Dios kachkan chaywan junt'aykusqa kanaykichispaq. 20 Kunantaq Diosqa athunchasqa kachun, imaraykuchus nuqanchispi kaq atiyninraykum payqa mañakusqanchismanta jinataq yuwasqanchismanta niqtimpas astawan achkhataraq ruwanman. 21 ¡Diosqa, iglesia chawpipi jinataq Cristo Jesuspipas wiñaypaq wiñaynintimpaq sumaq k'anchaynimpi athunchasqa kachun! Ajina kachun.
1 Chayrayku nuqa, pichus Apu Tatarayku jap'isqa kachkaspa, imaynatachus Diospaq wajasqankuna puriykachakunanku ajinata puriykachakunaykichispaq qankunaman mañarikuykichis, imaynatachus qankunaqa karqankichis ajinata. 2 Qankunaqa llamp'u sunquyuq jinataq munakuqkuna kaychis; ajinapas suyay sunquwan qankunapura ujmanta uj munakuywan uyart'anakuychis; 3 sumaqpi kayniqmanta tukuyman ujchasqata kachichkan chay Ch'uwa Ajayuniqmanta jamuq ujchakuytaqa amapuni chinkachiychischu. 4 Uj sapa iglesialla jinataq uj sapa Ajayullawanmi kan, jinataq Diosqa uj sapa suyay sunquyuq kanaykichispaqllam qankunaman wajasunkichis. 5 Uj sapa Apu Tatalla, uj sapa iyawniylla, uj sapa bawtismulla; 6 jinataq uj sapa tukuypaq Tatan Diosllam kan, pichus tukuyjawapi kachkan, jinataq tukuyniqtam imatapas ruwan, jinataq payqa tukuypim kakuchkallantaq. 7 Chaywampas nuqanchismanta sapa ujmi imaynatachus Cristoqa quyta munachkarqawanchis ajinamanjina jap'iqan. 8 Chayraykum Qilqasqakunapiqa ajinata nin: “Jap'isqakunata paywan kuska apakupuspam janaqpachaman chimpapurqan, runakunamantaq atiykunata qurqan” –nispa. 9 Chaywampas “chimpapurqan” nichkan chayqa, ¿imaniytataq munanri? Chayqa ñawpaqta kaypachaman uraqamunmi niytam munan. 10 Jinaspataq, mayqinchus uraqamuchkarqan chayqa, pichus janaqpachamanta niqtimpas astawan janaqkaqman imantinta junt'aykuchinapaq chimpapuchkarqan chay kikinllataqmi. 11 Pay kikillantaqmi wakinkunamanqa kachasqakuna kanankupaq jinataq ujkunaman Diospaq sutimpi willaqkuna kanankupaq, wakinkunamanqa sumaq willaykunata willanankupaq, wajkunamantaq llaqtan michiqkuna jinataq yachachiqkuna kanankupaq tiyt'achirqan. 12 Ajinamantam ch'uwa llaqtapi kaqkunamanqa uj jayway llank'aypaq jinataq mayqinchus Cristopaq aychan kachkan chay iglesiapaq wiñarinampaqmi wakicharqan. 13 Tukuy nuqanchis iyawniyniqta ujchasqa kayman jinataq Diospaq Churin riqsinaman chayananchispaq ajinata ruwarqan. Ajinamanta iyawniyniqpi machu runaman tukupunanchispaq, jinataq imaynachus Cristo kachkan ajina kikinman chayananchispaq. 14 Kunanqa manañam uña wawakunajina kapusunñachu, ujta yuwakuchkanku chhikamantataq wajtañataq yuwapunku ajinataqa, paykunaqa usqhayllatam sipitamanjina churaq sallqa runakunapaq llulla yachachiyninkunawan sallqaykuchikunku. 15 Astawampas, munakuyqa imachus chiqan kachkan chayllatapunim rimachinawanchisqa, ajinamanta tukuy ima ruwasqanchispi juch'uymanta juch'uy astawan Cristoman rijch'akunanchispaq, pichus iglesiapaq umanmi. 16 Jinataq Cristoniqtam tukuy iglesiapi kaqkunaqa imachus sapa uj ruwananku kachkan chayta ruwaspa sumaqta ujchakupunku; jinallataq tukuy chaypi kaqkunachus ruwanankuta allinta ruwanku chhikaqa, tukuy iglesiam munakuypi sayarispa sumaqta wiñatatapun. 17 Kaymi Tatapaq sutimpi imatachus niykichis jinataq kunariykichispas chayqa: ama Diosman mana riqsiq runakunajina kawsapuychisñachu, imaraykuchus paykunaqa pantasqa yuwayninkumajinam kawsakunku, 18 jinallataq yuwayninkupas mana allin yuwaykunawan ch'amakaykusqam. Paykunaqa Diosniqmanta jamuq kawsaywanqa manam kusikunkuchu, imaraykuchus rumi sunqu kasqankuraykuqa manam imatapas yachachkankuchu. 19 Mana p'inqayniyuq kapunku jinataq mana allin ruwaykunaman jap'iykukupunku, ajinamanta imaymana qhilli ruwaykunatam imatapas mana manchaspa ruwapunku. 20 Chaywampas qankunaqa manam ajina kawsanapaqchu Cristoman riqsinkichis, 21 imaraykuchus chiqantapunim payjawamantaqa sumaq willaykunata uyarirqankichis, jinaspataq rimayninmanjina imaynatachus qankunapaq kawsakunaykichista pay munachkan ajinatam Jesuspi kachkan chay chiqan kaymanjina kawsayta yachaqapunkichis. 22 Chayrayku qankunaqa imaynatachus ñawpaq kawsayniykichispi kawsakurqankichis chayjina kawsaytaqa saqiwachapunaykichismi, ajinamanta imachus ñawpaq kawsayniykichispi karqankichis chayta wajniqman chhuqawachapunaykichispaq, imaraykuchus tukuy chaykunaqa imaymana mana allin sallqa yuwaykunaraykum jucha ruwaykunawan chhaqruykukuspa t'unarqukupurqan. 23 Qankunaqa musuqmantam yuwayniykichispi yuwapunaykichis, 24 jinaspataq qankunaqa musuq runakunam kapunaykichis, imaynatachus Diosqa payjina rijch'akuqta ruwakuchkarqawanchis ajinata, mayqinchus uj chiqan jinataq ch'uwa kawsaypim rikuchikun. 25 Ajinaqa amaña astawan llullakupuychischu, manachayqa sapa uj runamasinman imachus chiqan kachkan chayta niychis, imaraykuchus tukuyninchismi Cristopaq aychan kachkan chay iglesiapi kaqkuna kanchis. 26 Phiñakuspaqa ama juchaman jalaykuychischu; chay phiñakusqaykichistaq ama tutamanta inti jalaykunankama kachunchu. 27 Supaymanqa ama qankunaman pantachinampaq uj juch'uy chhikatapas saqiychischu. 28 Pichus suwakuyta yacharqan chayqa, makinkunawan llank'ayta qallarispa amaña suwakupuchunchu, ajinamanta pist'achikuqkunaman imawampas yanaparinampaq. 29 Ama millay rimaykunata rimarqupuychisñachu, manachayqa ima rimaykunachus iglesiata ñawpaqman puririchichkan jinataq pikunachus uyarichkanku chaykunaman allimpi yuwatatarichichkan chay sumaq rimaykunallata rimarqupuychis. 30 Ama Diospaq Ch'uwa Ajayumpaq llakikunanta saqiychischu, imaraykuchus wiñaypaq qhispichiyta qupusunkichis chhikaqa, chaywanmi qankunaqa Diospaq kaqninkunajina riqsisqa kanaykichispaq ch'ikulliykusqa kapunkichis. 31 Qankunamantaqa, ima sunqu nanay kaqtapas, phiñakuykunatapas, qallanakuykunatapas, sutichjanakuykunatapas jinataq tukuy imaymana saqra kaykunatapas karuniqman tanqawachapuychis. 32 Qankunaqa, ujmanta uj sumaq khuyapayakuq runakuna kaychis, jinallataq qankunapurapas pampacharinakuychis, imaynatachus Diosqa qankunaman Cristoniqta pampachachkarqasunkichis ajinata.
1 Diospaq munasqa wawankunajina qankunaqa payjina kanapaq kallpacharikuychis. 2 Ancha munakuywan tukuyman jaywaychis, imaynatachus Cristoqa nuqanchisman munakurqawanchis jinataq Diosman uj sumaq q'apachkaq jaywayjina nuqanchisrayku wañurqan ajinata. 3 Qankunaqa imaynatachus ch'uwa llaqtaqa puriykachanan kachkan ajinatam puriykachanaykichisqa: amapuni millay qhilli ruwaykunamantapas, maykaq qhilli jinataq mich'a ruway juchakunamantapas rimarquychischu. 4 Ama mana allin rimaykunatapas, pisi sunqu yuway rimaykunatapas, mana wakikuq rimaykunatapas rimaychischu, imaraykuchus kaykunaqa manam pipaqpas allinchu kachkan. Astawampas simiykichiswanqa Diosman yupaychanakaqpaq rimarquychis. 5 Millay khuchi alquchakuy jucha ruwaqkuna, manachayqa pikunachus chay tukuy kaqkunayuq kachkaspa astawan munakuchkallanku chaykunaqa, Imaraykuchus chayqa waj dioskunamampas yupaychana kachkanman ajinam. Paykunapaq, Cristopaq jinataq Diospaq qhapaq suyunman mana waykunankumantaqa allintam qankunaqa yachankichis. 6 Ch'usaq qasi rimaykunawan ama piwampas sallqaykuchikuychischu, imaraykuchus kaykunaraykum Diospaq manchay asut'iyninkunaqa pikunachus payman mana uyarichkanku chaykunajawaman jamun. 7 Qankunaqa amapuni chayjina runakuna chawpipi pitukuychischu. 8 Qankunaqa ñawpaqpi ch'amaka ukhupim kawsakurqankichis, chaywampas kunanqa Apu Tataman ujchasqa kapusqaykichisraykuqa k'anchaypim kawsakupunkichis. Ajinaqa imaynatachus k'anchaypi kaqkunaqa puriykachanku ajinata qankunaqa puriykachakuychis, 9 imaraykuchus k'anchayqa munakuywan jinataq chiqan kaywanmi imatapas ruwachiwanchis. 10 Imachus Apu Tatapaq sunqunman chayachkaq kachkan chaytapuni allinta qhawaqarikuspa ruwaychis. 11 Ama pikunachus ch'amakapi kachkanku chaykunapaq ruwayninkunapi imatapas paykunawan kuska ruwaychischu; astawampas paykunataqa k'anchayniqman qatatirqumuychis. 12 Pakaykunapaq pakapi ruwasqankumanta rimarqunapas p'inqakunajinam; 13 chaywampas, jayk'aqchus tukuy imakuna sut'i chhikaman churasqa kapun chhikaqa, tukuy imakunam sut'inchasqa kapun, 14 imaraykuchus tukuy imakunachus sut'i chhikaman churasqa kachkan chaykunaqa, k'anchaywampunim rikuchikunku. Chayraykum ajinata qilqarqanku: “Qan puñuchkanki chayqa, rijch'arimuy; wañusqakuna chawpimanta jatarimpuy, jinaspataq Cristo qanman k'ancharimusunki” –nispa. 15 Ajinaqa, sumaqta qhawaqarikuspapuni puriykachakuychis. Ama pisi sunqu runakunajina kawsaychischu, manachayqa allin yachaywan kawsakuychis. 16 Sapa kuti allin ruwaykuna ruwanaykichispaq pacha kachkaqtin allinkunata ruwaychis, imaraykuchus mana allin p'unchaykunapim kawsakunchis. 17 Ama pisi sunqukunajina puriykachaychischu; manachayqa imatachus Apu Tataqa qankunapaq ruwanaykichista munachkan chayta yachqatamuychis. 18 Ama machaykukuychischu, imaraykuchus chayqa imaymana mana allinkunatam yanjachisunkichis; astawampas Ch'uwa Ajayuwan junt'aykusqa kaychis. 19 Jayk'aqchus tantakunkichis chhikaqa q'uchukunata, takiykunata jinataq yupaychay q'uchukunata takirikuspa tukuy sunquwan Diosman yupaychariychis. 20 Dios Tatamanqa tukuy imakunamanta Tata Jesucristopaq sutimpi yuspärayta quychispuni. 21 Cristoman uyarikuq kasqaykichisraykuqa, qankunapura ujmanta uj uyart'anakuychis. 22 Qhariyuq warmikunaqa, imaynatachus Cristoman uyarinku ajinata qusankuman uyart'achunku. 23 Imaraykuchus qhariqa warmimpaq umanmi, imaynatachus Cristoqa iglesiapaq uman kachkan ajinata, chay iglesiataq paypaq aychanmi; payllataqmi iglesiapaq qhispichiqninqa. 24 Chaywampas, imaynatachus iglesiaqa Cristoman uyart'achkan, kikillantataqmi qhariyuq warmikunaqa imantimpi qusankuman uyart'ananku. 25 Warmiyuq qharikuna: imaynatachus Cristoqa iglesiaman munakuspa kawsaynintapas payrayku apt'akuchkarqan ajinallatataqmi qankunaqa warmiykichisman munakuychis. 26 Kaytaqa iglesiapaq ch'uwa kanampaqmi ajinata ruwarqan, sumaq pichasqa kanampaqtaq unuwan jinataq rimayninwan kuskachaspam mayllaqarqan, 27 ajinamantam pay kikin iglesiataqa sumaq k'anchaynimpi athunchasqata, mana uj juch'uy ch'iqiykusqata, mana ima sip'uyuqta jinataq mana uj juch'uypas qhillichasqata, manachayqa sumaq ch'uwa jinataq chiqan iglesiata puskatakurqan. 28 Warmiyuq qhariqa imaynatachus pay kikinta munakun, ajinallatataqmi warminta munakunanqa. Pichus warminta munakun chayqa, pay kikinmi munakuchkan. 29 Imaraykuchus manam pipas pay kikintaqa chhiqnikuchkanmanchu, manachayqa allintam mikhuchin jinataq p'achallichimpasqa, imaynatachus Cristoqa iglesiawan ruwachkan ajinata, 30 imaraykuchus iglesiaqa Cristopaq aychanmi. Nuqanchistaq chay aychapaq uj chhikankunaman kanchis. 31 “Chayraykum, qhariqa warminwan ujchakunapaq tatanta jinataq mamantawan saqipunqa, jinaspataq iskayninku uj sapa runallaman tukupunqaku.” 32 Kaypim ima athunchus Diospaq chiqan yuwaynin pakapi kachkarqan chayqa rikuchikun. Nuqataq, Cristomanta jinataq Iglesiamanta rimanapaqmi kaytaqa apaykachani. 33 Ajina kaqtinqa, qankunamanta sapa ujmi imaynatachus pay kikin munakuchkan ajinata warminta munakunan, warmitaq qusanmanqa tukuy sunqum uyart'anan.
1 Wawakuna, imaynatachus Tata Jesucristopaq munachkan ajinata tatamamaykichisman uyart'aychispuni, imaraykuchus kaymi chiqan kachkan chayqa. 2 Ñawpaqkaq kamachiyqa kaymi; chaytaq uj rimay qusqawan kuskachasqam taripakun: “Tataykita jinataq mamaykita athumpi kachikuy, 3 ajinamanta kusisqa kanaykipaq jinataq karu kawsayta kaypachapi kawsakunaykipaq” –nispa. 4 Qankuna tatamamakunataq amapuni wawaykichista phiñachiychischu, manachayqa imaynatachus Apu Tataqa munachkan ajina chiqan kawsayniyuqta yachachikuychis. 5 Wata runakuna, kaypachapi qankunapaq wasiyuqniykichis kachkanku chaykunataqa uyariychis. Athumpi kachispa, mancharispa jinataq llamp'u sunquwan, Cristomampas jaywachkawaqchis ajinata jaywaychis. 6 Jaywaychis, ama qhawqasichkasunkichis chhikallachu ajinamanta paykunawan allimpi qhawasqa kanapaq, manachayqa Cristopaq jaywaqninkunajina Diospaq munayninta tukuy sunqu ruwaspa. 7 Llank'ayniykichistaqa ama runakunapaqjinallatachu manachayqa Apu Tatamampas jaywachkawaqchis ajinata tukuy sunquykichiswan ruwariychis. 8 Imaraykuchus yachanaykichismi sapa uj runaqa watarunapas kachun manachayqa kacharisqapas kachun, allin ruwasqanmantajinam Apu Tatamantaqa jap'iqanqa. 9 Wasiyuq runakuna, qankunaqa imaynachus jaywaqniykichiskunaqa llamp'u sunquwan kawsakunku ajinata ama paykunaman manchayta quspa kawsakullaychistaq. Qankuna jinataq paykunapas janaqpachapi kachkan chay Apu Tatapaq atiynimpi kasqaykichista yuwatatarikuychis, imaraykuchus paypaqqa manam pipas waqmantaqa astawan munasqa kachkanchu. 10 Kunanqa wawqipanakuna Apu Tatapaq manchay atiynimpi kallpaykichista maskakuychis. 11 Tukuy Diospaq qusqan maqanakuy p'achakunawan p'achalliykukuychis, ajinamanta supaypaq sallqaykuyninmanta jarq'aqakunaykichispaq. 12 Imaraykuchus manam runapaq atiyninkunawanchu maqanakuchkanchis, manachayqa janaqpachapi kaq saqra ajayu kallpakunawanmi maqanakuchkanchis, chaykunaqa nuqanchis muyuriy kay ch'amakapachapi atiyniyuq jinataq kallpayuqmi kanku. 13 Chayrayku, tukuy Diospaq qusqan maqanakuna p'achata churaykukuychis, ajinamanta saqra p'unchay chayamuqtin atipanaykichispaq, sumaqta wakicharikuspataq thuru sayaykunaykichispaq. 14 Ajinaqa thuruta sayarikuychis, chiqan kaywan p'achallt'asqa jinataq Diospaq chiqan kayninwan waqaychasqa. 15 Wakichasqapuni sumaqpi kay willaykunata willaq lluqsinapaq kachkaychis. 16 Diospi sunqu churasqaykichistaq uj jark'aqakunajina kachun, mayqinwanchus Supaypaq warak'awan chhuqamusqan lawrachkaq rumikunamanta jark'aqakunapaq kachun. 17 Qhispichiytaq uj uma qhupqatakuna qhulu ch'utukujina qankuna jark'aq kachun, jinataq Diospaq rimayninqa mayqinchus Ch'uwa Ajayupaq kuchillun kachkan chayqa ajinallataq qankunaman jark'aq kachun. 18 Diosmanta mañakuytaqa qankuna ama saqiychischu: Ajayuwan pusasqapuni Diosmanta mañarikuychis. sumaqta qhawatatarikuspa jinataq mana iskayakuspapuni kachkaychis, jinaspataq tukuy ch'uwa llaqtarayku Diosmanta mañarikuychis. 19 Nuqaraykupas mañaripullawaychistaq, ajinamanta ima rimaykunatachus ninay kachkan chay rimarqunaypaq Diosqa rimaykunata qunawampaq, jinataq kallpawan rimarquspa imachus pakapi kachkan chay Diospaq yuwaynin sumaq willaykunapi kachkan chayta riqsichinaypaq. 20 Diosqa kay willaykunapaq willaqnintajinam nuqaman kachamuwan, kunantaq chayraykum jap'isqa kachkani. Nuqapaq paymanta mana manchaspa willanaypaq mañaripuwaychis. 21 Apu Tatapaq llank'aynimpi tukuy sunquwan yanapakuq Tíquico munasqa wawqimasinchismi qankunaman nuqaniqmanta tukuy willaykunata jinataq imaynachus nuqa taripakuchkani chaykunamanta willamusunkichis. 22 Chayraykum nuqaykupaq imaynapichus taripakuyku chaymanta willanasunkichispaq jinataq qankunaman kallpacharinasunkichispaq kachamuchkani. 23 Dios Tatanchis jinataq Tata Jesucristopiwan, wawqipanakunaman sumaqpi kayta jinataq iyawniywan munakuyta qunasunkichista munani; 24 tukuy pikunachus Tatanchis Jesucristoman mana iskayakuy munakuywan munakuchkanku chaykunaman, pay khuyapayakuyninta quchun.
1 Cristo Jesuspi ujchakusqaykichisrayku ch'uwa llaqtaman puriq munasqa Filipos llaqtapi kaq wawqipanakuna, Pablowan jinataq Timoteowan qankunaman napaykumusunkichis, kurajkaqkuna jinataq purichiq apaykachaqkunamanta qallarispa tukuyniykichisman napaykumuykichis. 2 Dios Tatanchis jinataq Tata Jesucristopiwan khuyapayakuyninta jinataq sumaqpi kayninta qankunajawaman t'akaykumuchun. 3 Qankunamanta sapa kuti yuwarikuspam Diosman yuspärayta quni; 4 jinataq Diosmanta mañakuspaqa, kusikuywanmi qankunamanta mañarikuni; 5 imaraykuchus qankunaqa, qallariy p'unchaymanta kunan p'unchaykamaqa sumaq willaykunarayku khuyapayarikuqmi kankichis. 6 Chayraykum, Diosqa qankunapi kay sumaq llank'ayninta qallarisqanmantapacha, Jesucristopaq kutimunan p'unchaykama sumaq ñanniqtam payqa pusakuchkasunkichis. 7 Nuqapaq qankunamanta ajinata yuwasqayqa allimpunim kakuchkan, imaraykuchus nuqaqa qankunaman anchatapunim munakuykichis, jinataq ima munakuy llank'aykunatachus Diosqa nuqaman quchkarqawan chayta qankunaqa nuqawan kuska llank'asqaykichisrayku. Wisq'asqa kachkani manachayqa juchanchaq runakunapaq ñawpaqimpi kachkarqani chhikapas, imachus kay sumaq willaykunamanta chiqan kachkan chayta sut'inchanapaqqa, qankunaqa yanapariwankichispunim. 8 Qankunawan mana kasqayrayku llakikusqaymanta jinataq Cristo Jesús quchkawan chay sumaq munaykuywan qankunaman munakusqaymantaqa Diosmi rikuqjina kachkan. 9 Qankunapaq munakuyniykichis astawan wiñakuchkanallampaq jinataq qankunaman yachayta yuwaytawan qunasunkichispaq Diosmanta mañarikuni, 10 ajinamanta imachus astawan allin kachkan chaytapuni ajllikuq kanaykichispaq. Ajinamantam qankunaqa sumaqta kawsakunkichis, jinataq ima p'unchaychus Cristo kutimuchkanqa chhika p'unchaykama ama mitk'akuspa ñawpaqman puriykukuchkanallaykichispaq; 11 imaraykuchus qankunaqa Jesucristoraykum sumaq ruwaykunata ruwankichis, ajinamanta runakunaqa Diosman yupaychanankupaq jinataq athunchanankupaq. 12 Wawqipanakuna, imakunachus nuqawan ruwakuchkarqan chaykunaqa, sumaq willaykuna willanaypaq astawan kallpacharichkarqawan chaymanta yachanaykichistam munani. 13 Tukuy kamachiqkunapaq qhapaq wasinkuna rikuq runakuna jinataq tukuy runakunapiwanmi nuqapaq Cristorayku wisq'asqa kasqayta yachanku. 14 Wisq'asqa kasqayta rikuspataq astawan achkha wawqipanakunam mana mancharikuspa jinataq Diospi sunqunkuta churaspa astawan sumaq willaykunata willanapaq kallpacharikunku. 15 Wakinkunapaq jap'inakunarayku jinataq qhawanakunarayku Cristomanta willasqankuqa chiqampunim kakuchkan, chaywampas wakinkunaqa sumaq sunquwanmi chayta ruwanku. 16 Wakinkunaqa Cristoman munakusqanraykum willanku, nuqaman sumaq willayninkunata kaypi sayqatakunaypaq Dios nuqaman churasqawanmanta yachaspa; 17 chaywampas wakinkunaqa paykuna allimpi qhawasqa kanankupaqllam ruwanku, jinataq manam paykunaqa tukuy sunqu ruwachkankuchu, manachayqa kunan jap'isqa kasqayta yacharquspaqa astawan mana allinkunaman chayanaytam munachkanku. 18 Chaywampas ¿imapaqtaq chaymanta llakikuchkasunri? Imaraykuchus paykunaqa sumaq sunquwampas, manachayqa mana allin sunquwampas willachkanku chhikaqa, tukuyninkum Cristomanta willanku; chaymi nuqaman kusirichiwanqa. Chaywampas astawanraqmi kusirikusaq, 19 qankuna mañaripuwankichis chaymanta jinataq Jesucristopaq Ajayun nuqaman yanapasqawanraykum yuspärayta quni, imaraykuchus tukuy kaykuna nuqapaq qhispisqa kanaypaq kasqantam yachani. 20 Diosqa nuqaman manapunim p'inqayman chayanayta saqichkawanqachu, astawampas kawsakuchkasaq manachayqa wañupusaq chhikapas allin kallpacharisqapunim puriykachayta munani, ajinamanta nuqaniqta runakunaqa Cristopaq musphay athun kayninmanta yachanankupaq. 21 Imaraykuchus kawsakuchkasaq chhikaqa Cristoman jaywanapaq kawsaytam munani, wañupusaq chhikataq nuqaqa atipapusaqmi. 22 Kay aychaypi kawsaspachu llank'ayniyqa astawan urikunata qunman chhikaqa manam maykaq ajllikuytapas atinichu. 23 Nuqapaqqa ancha kallpam kay iskayninmanta uj yuwayman chayanayqa: ujniqmantaqa Cristowan kuska kawsakuq puripunraykuqa wañupuytam munani, imaraykuchus chayqa nuqapaq astawan allinmi kanman; 24 chaywampas waqniqmanta qhawarichuwan chhikaqa, qankunarayku kawsakuchkanallaymi allin kanman. 25 Ajinaqa, kayta yachasqayraykuqa qankunawan kuska qhiparachkanaymantaqa allintam yachakuni, ajinamanta qankunapaq ñawpaqman puriykunaykichispaq jinataq iyaw nisqaykichispi kusikuyniyuq kanaykichispaq yanaparinaypaq. 26 Ajinamantam ujtawan qankuna chawpipi nuqata kachikuwankichis, nuqataq qankunapaq astawan Cristo Jesusman yupaychanaykichispaq kallpacharisqaykichis. 27 Kayllatam niyta munaykichis: kawsayniykichispiqa, Cristopaq sumaq willayninkuna nichkan ajinamanjina kawsakunapaq kallpachakuychis. Ajinaqa, qankunaman rikuq jamusaq chhikapas, mana jamuchkasaq chhikapas, qankunapaq thuru, ujchasqa qatisqaykichismanta jinataq tukuyniykichis sumaq willaykunapi iyawnisqaykichisrayku atipaspa puriykusqaykichismanta willaykunatam yachayta munani. 28 Chhiqnikuqniykichiskunataqa ama manchaychischu. Qankunachus kallpawan sayarikunkichis chhikaqa, imaynatachus chay chhiqnikuqniykichiskuna t'unarqusqa kanqaku chaytam rikunkichis, qankunataq qhispisqam kankichis, imaraykuchus Diosmi atipanaykichispaq kallpata qusunkichis. 29 Imaraykuchus Diosmi qankunamanqa Cristoman iyaw ninaykichispaq uj sumaq quyta qusunkichis, jinataq Cristorayku ñak'arinaykichistapas payllataqmi qusunkichis. 30 Qankunawan nuqawanqa chay kikin tupjaypim taripakunchis. Qankunaqa ñawpaq pachakunapi imaynatachus tupjarqani chaytaqa rikurqankichismi, kunampas imaynatachus tupjakuchkallani chaymantapas yachallankichistaqmi.
1 Cristochus kallpacharinaykichispaq atiyta qusunkichis, munakuychus wajkunaman sunqucharinaykichispaq kallpacharisunkichis, tukuyniykichischus uj kikin Ajayuyuq kankichis jinataq khuyapayakuq sunquyuqchus kankichis chhikaqa, 2 tukuyniykichis uj sapa munakuywan, uj sapa ajayuwan jinataq uj sapa yuwaypi ujchasqa sumaqpi kawsakusqaykichiswan kusirichiwaychis. 3 Tanqanakunapaq jinataq umaykichista uqharinallapaqqa ama imatapas ruwaychischu, manachayqa llamp'u sunquwan jinataq sapa uj pay kikinmanta niqtin wakinkunaqa astawan allimpas kachkanman ajinata yuwaspa imatapas ruwaychis. 4 Ama pipas pay kikimpaq allimpi kanallanta maskachunkuchu, manachayqa wakinkunapaq allimpi kanantaqa maskallachunkutaq. 5 Imayna yuwaywanchus Cristo Jesusqa puriykachakurqan, kikin yuwayllawantaq qankunaqa ujmanta ujkunawan puriykachakuychis, 6 mayqinchus kaymi: Payqa, Dios kikin kachkarqan chhikapas, manam Dios kikinjina kanaman jap'iykukuchkarqanchu, 7 manachayqa imachus pay kikimpaq kachkarqan chayta qichuqakuspam jaywaqman tukupurqan. Nuqanchisjina runaman tukupuspataq, uj qasi runajinalla chimpkataspam 8 pay kikin juch'uychakupurqan, ajinamanta uj tukuy sunquwan uyarikuq jaywaqjinaman tukuspam chakanaman wañunankama chimpkatapurqan. 9 Chayraykum Diosqa janaqpi kaq astawan athun atiyniyuq kayta, jinataq tukuy sutikunamanta niqtimpas astawan sumaq athunkaq sutita payman qun, 10 ajinamanta tukuy janaqpachapi kaqkuna, kaypachapi kaqkuna jinataq ukhupachapi kaqkunapas tukuyninku Jesusman suti qusqa kachkarqan chayman qunquriykukunankupaq, 11 ajinamanta Dios Tatapaq sumaq k'anchaynimpi athunchasqa kanampaq, tukuyninku Jesucristopaq Apu Tata kasqanta riqsinankupaq. 12 Munasqa wawqipanakuna, qankuna chawpipi kachkarqani chhikaqa imaynatachus uyarirqawankichispuni ajinallatataq kunampas karupi kachkaqtiy uyaririwaychis. Sapa ujpaq qhispichiynintaqa tukuy llamp'u sunquykichiswan imatapas ruwaspa rikuchiychis; 13 imaraykuchus, khuyapayakuynimpi jinataq imatachus munachkan chay yuwayninwanqa Diosmi allinkaq yuwaykunata jinataq ruwaykunata ruwanaykichispaq kallpachasunkichis. 14 Ama chhuchhukuspa jinataq ama qallanakuspa tukuy imakunatapas ruwaychis, 15 ajinamanta ima juchatapas jinataq ima mana allin ruwaykunatapas ama pipas qankunapi taripanankupaq, jinaspataq qankunaqa chay millay saqra runakuna chawpipi mana uj juch'uypas qhillichasqa Diospaq wawankuna kanaykichispaq. Paykuna chawpipiqa quyllurkunajinam qankunaqa kaypachapi k'ancharinkichis, 16 kawsay willaykunatapas sumaq thuruta japqasispa. Ajinamantam jayk'aqchus Cristo jamuchkanqa chhikaqa, tarpusqaypas jinataq llank'asqaypas mana qasipaq kasqanta yachaspa qankunamanta nuqaqa anchata kusirikusaq. 17 Qankunaqa Diospim sunquykichista churankichis jinataq paymanmi jaywallankichistaq; chayqa, uj jaywaytapas quwaqchis ajinam. Nuqatachus wañuchipuwanqaku chhikaqa, chay wañusqayqa qankunapaq Diosman jaywasqaykichismanta uj chhikan yapanjinallam kanqa. 18 Qankunaqa kusirikuychis, jinataq kusikuyniypiqa kusirikullaychistaq. 19 Tata Jesuspi sunquyta churaspa ichapas Timoteota usqhayllata kachamusaq, ajinamanta qankunamanta willaykunata uyarispa kusirikunaypaq. 20 Imaraykuchus nuqajina sunquyuq jinataq chiqampipuni qankunapaq allimpi kanaykichismanta llakikuq runataqa manam pitapas taripanichu; 21 tukuyninkum paykunapaq allimpi kaynillankuta maskakuchkanku, manataqmi Jesucristopaq munasqantaqa maskachkankuchu. 22 Chaywampas Timoteopaq sumaq puriykachakuq kasqanmanta jinataq imaynatachus nuqawan kuska kurajkaq kikin churiypas kanman ajinata sumaq willaykunata willaypi jaywarqan chaymanta qankunaqa allintam yachankichis. 23 Ajinaqa, imachus nuqawan ruwakuchkanqa chayta yacharquspajinam kachamuyta munani. 24 Tatapi sunquyta churani nuqa kikin usqhayllata qankunaman rikuq jamunaypaq. 25 Ñawpaq p'unchaykunapi nuqaman ima kallpa tukusqaypi yanapanawampaq kachamuchkarqankichis chay wawqimasinchis Epafroditota kachamunayqa wakikuqjinallataqmi kakuchkan. Imaraykuchus payqa sumaq willaykunapaq willayninta sayqatakunaykupaqqa, nuqawan kuskam imaymana tupjaykunapi llank'arqan. 26 Payqa anchatapunim tukuy qankunamanta llakikun, jinaspataq paypaq unqusqa kasqanmanta qankuna yachasqaykichisraykuqa, ancha llakisqam payqa anchakunan kakuchkan. 27 Chiqampi payqa ñaqa wañuqjina unqusqapunim taripakupurqan, chaywampas Diosqa paymanta khuyapayarikurqanmi, manam payllamantachu manachayqa nuqamantapas khuyapayarikurqallantaqmi, ajinamanta nuqaqa amaña astawan ima llakikuyniykunachus kachkan chaymanta niqtimpas wajkunamanta llakikunaypaq. 28 Chayraykum nuqaqa usqhayllata qankunaman kachampuykichis, ajinamanta qankunaqa wajmanta payman rikuspa kusirikunaykichispaq jinataq amaña astawan llakisqa kapunaypaq. 29 Paytaqa Tatapi kasqanchisrayku uj wawqimasinchisjinata ancha kusikuywan jap'iqarikupuychis, jinaspataq pikunachus payjina kachkanku chaykunamanqa anchatapuni munakuychis, 30 imaraykuchus payqa Cristorayku wañuqjinapunim kachkarqan. Kawsaynintam apt'akunapaq churarqan jinaspataq ñaqapunim wañurqumpas, chaytaqa ajinata ruwan nuqaman ima yanapariytachus qankunaqa mana atichkarqankichis chaymanta nuqaman pay jaywasqawanrayku.
1 Kunanqa munasqa wawqipanaykuna, Tatapi kachkaspa kusirikuychis. Imatachus qilqamuchkarqaykichis chayta wajmanta ninayqa manam nuqapaq mana allinchu kachkan, qankunapaqtaq chayqa allimpi kanaykichispaqmi kanqa. 2 Chay mana imapaq allin runakunamanta, mana allin llank'aqkunamanta jinataq pikunachus uj chhikan aychata ñak'aqachkanku circuncisionta ruwachikunaykichismi nispa chaykunamantaqa, qhawaqarikuspa jark'aqarikuychis; 3 imaraykuchus chiqampipuni circuncisión ruwasqa kachkanku chaykunaqa nuqanchismi kanchis, pikunachus Ajayuwan kallpachasqa Diosman yupaychachkanchis chaykuna, Cristo Jesuspi kasqanchisraykupas athunchakunchis jinataq manam runakunapaq puriyninkumanjina ruwaykunapi sunqunchista churachkanchischu. 4 Chaykunapi sunquyta churanaypaq yachachkani chhikapas. Chaykunapi nuqajina sunqun churaqqa manam pipas wajkuna kachkanmanchu: 5 pusaq p'unchay paqarisqaymantam circuncisión ruwayta ruwarqawanku, nuqaqa israelitakunamanta ujninkaq Benjaminpaq wasi masinkunamanta jamuqmi kani, nuqaqa hebreo runam kani, jinataq hebreokunapaq churin kallanitaq. Judiokunapaq kamachiynin sut'inchanakaqmantaqa fariseokunapaq puriyninmanjinam nuqaqa junt'arqani; 6 chay tukuytapuni tukuy sunquwan fariseokunapaq kamachiyninta junt'ay munaq kasqayraykuqa iglesiapi kaqkunatam qatiykachaq karqani. Jinataq chay kamachiypi imatachus juchanchanapaq nichkan chaykaqmantaqa manam pipas imata nichkawanmanchu karqan, imaraykuchus chay kamachiytaqa chiqampim junt'aq karqani. 7 Chaywampas tukuy kaykuna ñawpaqpi chay tukuy munasqa nuqapaq kachkarqan chaykunaqa, manañam nuqapaqqa Cristopi kapusqayrayku kunanqa imapaqpas allinchu kapun. 8 Astawampas, Cristo Jesús Tatayman riqsipusqaywan chay ñawpaq puriyniykunataqa rijch'anachini chhikaqa, mana imapaq chaniyuqtam wijch'uwachapuni. Tukuy chaykunataqa Cristoraykum apawachapuni, jinaspataq tukuy chay puriyniykunataqa uj qasi q'upakunapas kanman ajinatam Cristo Jesusta jap'iqanayrayku 9 jinataq payman ujchasqa taripakunayrayku rikupuni. Manam chay kamachiy junt'asqayraykuchu, manachayqa Cristo Jesuspi iyaw nisqayrayku, imaraykuchus Diosqa ajinatam nuqanchisman jap'iqayta munawanchis. 10 Imatachus munachkani chayqa Cristoman riqsinallam, kawsatatamusqan atiyninta sunquypi jap'iqanata, jinataq imaynatachus pay ñak'arichkarqan ajinallatataq nuqaqa ñak'ariyta munani; wañunay kaqtimpas payjinallataqmi wañuyta munani, 11 jinataq wañusqakuna kawsatatamuchkanqa chay p'unchayman chayaytam suyachkani. 12 Kaywanqa, manam tukuy imatam taripani nispa nichkanichu, manallataqmi chiqan runam kani nispapas nichkanichu; chaywampas suyay sunquyta churaspa chay taripanaykamaqa ñawpaqman puriykukuchkallanim, imaraykuchus Cristo Jesusmi ñawpaqta nuqaman tariparqumuwan. 13 Wawqipanakuna, manam nuqa kikinqa chayta taripapunim nispa nichkanichu; imachus qhipapi kachkan chayta qunqawachaspam ñawpaqpi kachkan chay taripanapaq kallpachakuni, chayllatam nuqaqa nikuchkani, 14 ajinamanta maymanchus chayayta munachkarqani chayman chayaspa ima quytachus Diosqa Cristo Jesusniqta qunapaq wajachkarqawanchis chay janaqpacha quyta jap'iqanaypaq. 15 Tukuy pikunachus iyaw nisqanchispi wiñarisqa kapunchis chaykunaqa, ajinatam yuwananchis. Wakin imakunapichus qankunaqa wajniqmanta yuwankichis chhikaqa, Diosmi chaytaqa sut'inta rikuchillasunkichistaq. 16 Chaywampas, imakunatachus nuqanchis taripapunchisña chaymanjinam kawsakupunanchis, chaykaqmi allinqa. 17 Wawqipanaykuna, imaynatachus nuqa puriykachakuni ajinallatataq qankunaqa puriykachakuychis, jinallataq pikunachus nuqaykupaq kunarisqaykumanjina puriykachakunku chaykunapi qhawarikullaychistaq. 18 Achkhayuqmi Cristopaq chakanapi wañusqanqa qasipaqpas kanman ajinata rikuspa kawsakuchkanku, nuqataq kaymantaqa achkha kutiñam qankunaman niykichis, kunantaq waqayniywanraq wajmanta nikuchkallaykichis. 19 Chayjina runakunaqa wiñaypaq lawraq nina ukhupim tukjakunqaku. Mikhunallam paykunapaq yupaychanankuqa, jinaspataq imaymana p'inqay ruwaykunata ruwasqankuraykum umankuta uqharikunku. Paykunaqa kaypacha mana allin kaqkunallapim yuwakuchkanku. 20 Chaywampas nuqanchisqa janaqpacha llaqtayuq runakunam kanchis, jinaspataq Qhispichiq Jesucristo Tatanchis chay janaqpachamanta jamunantam suyachkanchis, 21 kay pisi kallpa runa kasqanchistaqa, paymi paypaq sumaq k'anchaynimpi athunchasqa kayninmanjina tukuchiwasunchis. Chaytataq tukuy kaypachapi imayna atiyniyuqchus kachkan chay kikin atiywanmi ajinata ruwanqa.
1 Chayraykum munasqa wawqipanakuna pikunamanchus anchatapuni rikuyta munaykichis, pikunachus ancha munakusqay kankichis, qankunam nuqapaq kusikuyniypas uj sumaq quyniypas kankichis, chaykunaman niykichis, imaynachus kachkankichis ajinalla Jesucristo Tatapi thuru kachkaychis. 2 Evodia pananchisman jinallataq Síntique pananchisman ima, imaynatachus Tatapi kaq panantimpura kananku ajinata uj sunquyuq kayllaman chayanankupaq mañarikuni. 3 Qankaqmantaq munasqa llank'aq masiy, kay iskay pananchiskunaman yanaparinaykipaq mañarikuyki, imaraykuchus paykunaqa Clementewan jinataq wakin wawqikunawan ima nuqawan kuskam sumaq willaykunata willaspa puriykacharqanku. Sutinkunaqa kawsay p'anqapi qilqaykusqañam kapun. 4 Tatapiqa kusirikuychispuni. Wajmanta niykichis ¡Kusirikuychis! 5 Qankunaqa tukuyninkuwan sumaq sunquyuq runakunamanta riqsichikuychis. Tatapaq jamunanqa qayllapiñam kapun. 6 Ama imakaqmantapas llakikuychischu, manachayqa tukuy imatapas Diosman uj mañakuypi jaywaychis; mañakuychis jinallataq yuspäraytapas qullaychistaq. 7 Ajinamantam Diosqa sumaqpi kayninta qusunkichis, chay sumaqpi kaytaq kaypacha runakunapaq manam yuwaywan jap'iqananjinachu kachkan; jinaspataq kay sumaqpi kayllataqmi sunquykichista jinataq yuwayniykichistapas Jesucristoniqta allimpi kanampaq rikupunqa. 8 Tukuchanapaqtaq munasqa wawqipanakuna, tukuy imachus chiqankaq kachkan, imachus allin, ch'uwa, sumaq jinataq allimpi qhawasqa kachkan chaykunallapi yuwapuychis. Tukuy imaymana allinkuna sapa ujpi kachkan chaykunapi jinataq tukuy imachus athunchanajina kachkan chayllapi yuwaychis. 9 Imatachus yachachichkarqaykichis jinataq imaynata ruwanaykichispaqchus kunarichkarqaykichis, imakunatachus nuqaman niqta uyarirqawankichis jinataq ima ruwaqtachus nuqaman rikuchkarqawankichis chaykunataqa ruwakuchkallaychis: ajinata ruwaychis, jinaspam sumaqpi kayniyuq Diosqa qankunawan kakuchkanqa. 10 Nuqamanta qankunapaq wajmanta yuwarikusqaykichismantaqa anchatapunim Tatapi kusirikuni. Kaywanqa manam ichapas qunqakupunku nispa niyta munachkanichu, manachayqa manam imaynamantapas qankunaqa nuqaman yanaparinapaq chayachimuyta atichkarqankichischu. 11 Kaytaqa manam nuqapaq pist'achikusqayraykuchu ajinata nichkani, manachayqa imachus nuqapaq kachkan chayllawan sunqu junt'asqa puriykachakuytaqa yachaqapuniñam. 12 Imaynachus pist'achikuy kawsaypi puriykachanamantaqa nuqaqa yachanim, jinataq ima tukuyjawapi puriykachaspa kawsanamantapas yachallanitaqmi. Kawsaypi imaymanakuna jamuqtin chaykunata atipaytapas yachaqallanitaqmi, ajinallataq sajsasqa kayta jinataq yariqasqa puriykachaytapas, puchuchkaq kaqniyuq kayta jinataq mana imayuq kaytapas yachallanitaqmi. 13 Cristo kallpachasqawanraykuqa, tukuy imantintam ruwayta atiyman. 14 Chaywampas, ñak'ariyniykunapi nuqawan kuska ñak'arisqaykichisraykuqa, qankunaqa allintam ruwakuchkankichis. 15 Jayk'aqchus sumaq willaykuna willanata qallarichkaspa Macedonia llaqtamanta lluqsimuchkarqani chhikaqa, qankuna Filipos Iglesiapi kaqkunallam nuqaman yanaparirqawankichis, manam maykaq iglesiapas nuqamantaqa yuwarikuchkarqankuchu. 16 Tesalónica llaqtapi kachkarqani chhikapas, qankunaqa achkha kutim uj jaywanajina apthapiykunata nuqapaq mana pist'achikunaypaq apachimurqawankichis. 17 Chaywanqa manam nuqaqa ayst'achkaykichischu; manachayqa Dios qankunamanta allimpachata yuwarikunantam nuqaqa munani. 18 Epafroditoman imakunatachus nuqapaq apachimuchkarqawankichis chaykunataqa junt'asqatam jap'iqapuni, chaykunawantaq puchuchkaqraqmi imaypas kakuchkan. Imatachus qankuna apachimuchkawankichis chayqa uj sumaq q'apachkaq jaywayjinatam Diosqa sunqunman chayachkaqta jap'iqan. 19 Ajinaqa, Jesucristoniqta Diosniymi musphachkay qhapaqkayninmanta tukuy ima pist'achikusqaykichista qankunaman qusunkichis. 20 ¡Diosninchis jinataq Tatanchisqa, sumaq k'anchaynimpi wiñaypaq athunchasqa kachun! Ajina kachun. 21 Nuqaniqmantaqa, tukuy pikunachus Jesucristopaq ch'uwa llaqtampi kachkanku chay wawqipanaykunaman napaykuripuwaychis. Nuqawan kuska kachkanku chay wawqikunapas kaymantapacha napaykurimusunkichismi. 22 Ajinallataqmi tukuy pikunachus kaypi Diospaq ch'uwa llaqtampi kachkanku chaykuna napaykurimusunkichis, jinataq pikunachus Roma llaqtapi kaq athun suyukuna apaykachaqpaq jaywaqninkunapas allimpachatam qankunaman napaykurimusunkichis. 23 Tata Jesucristo khuyapayakuyninta qankunajawaman t'akaykumuchun.
1 Nuqa Pabloqa, Diospaq munasqanrayku Jesucristopaq kachasqan, Timoteo wawqiwan kuska, 2 Colosas llaqtapi kaq ch'uwa llaqtaman napaykumuyku, pikunachus Cristopi sumaq uyarikuq wawqikuna kanku chaykunaman. Dios Tatanchis khuyapayakuyninta jinataq sumaq kayninta qankunajawaman t'akaykumuchun. 3 Sapa kuti qankunarayku Diosmanta mañakuyku chhikaqa, payman yuspäraykupunim, pichus Tatanchis Jesucristopaq Tatan kachkan chayman. 4 Imaraykuchus Cristo Jesuspi iyaw nisqaykichismanta jinataq tukuy ch'uwa llaqtaman munakusqaykichismantam willaykunata jap'iqayku. 5 Qankunaqa ajinata ruwankichis, imaraykuchus chiqan sumaq willaykunata uyarirqankichis chhikamantapacham, qankunapaq imatachus Diosqa janaqpachapi pakachkan chaytaqa allinta yachapunkichis. 6 Kay sumaq willaykunaqa tukuy kaypachapim willakuchkan, jinataq wiñatatakuchkan. Ajinallataqmi qankuna chawpipi ruwakuchkan, jayk'aqchus Diospaq munakuyninmanta rimaqta uyarirqankichis jinataq chiqan kayninta riqsipurqankichis chhikamantapachaqa. 7 Kaytam munasqa Epafras wawqinchisqa yachachirqasunkichis, pichus nuqaykuwan kuska llank'arqan, jinataq payqa mana iskayakuspam tukuy sunqunwan Jesucristoman munakusqanrayku qankunaman jaywasunkichis. 8 Paymi qankunamanta willaykunata apamuwanku, payllataqmi imaynatachus Ch'uwa Ajayuqa masiykichiskunaman munachisunkichis chaymantapas willarillawankutaq. 9 Chayraykum jayk'aqchus tukuy chaykunamanta yacharqayku chhikamantapacha, qankunarayku nuqaykuqa Diosman mañakuykupuni. Jinaspataq munayninta qankunaman riqsichinasunkichispaq jinataq ima yachaytachus ch'iki kaytawan Ch'uwa Ajayu quchkan chay qankunapaq kananmantapas mañakullaykutaqmi. 10 Ajinamantam imaynatachus Tatapaq kaqkuna kanan kachkanku ajinata ruwaspa puriykachakunkichis, imachus paypaq sunqunman chayachkaq kachkan chayta ruwaspa, ajinamantam imaymana allinkunata ruwankichis jinataq astawan allinta Diosman riqsinkichis. 11 Paymantaq athun kayninwan kallpayuqta tukuchinasunkichispaq mañakuyku; ajinamantam qankunaqa kallpachakuspa, llamp'u sunquwan jinataq kusikuywan tukuy imaman saykatankichis, 12 ajinamanta Dios Tataman yuspäranaykichispaq. Imaraykuchus paymi k'anchay qhapaq suyumpi ima tutitachus ch'uwa llaqtanman qunawanchis kachkarqan chay jap'iqananchispaq wakichawanchis. 13 Diosmi laqa ch'amakapaq atiyninmanta qhispichiwanchis jinaspataq munasqa Churimpaq qhapaq suyunman pusapuwanchis, 14 imaraykuchus payniqtam qhispichiyninchis jinataq juchanchiskunamanta pampachayninchispas kapuwanchis. 15 Cristoqa mana rikuy atisqanchis Diospaq uyan lantim; payqa churinmi, jinaspataq manaraq kaypacha tiyaykuchisqa kachkarqan chaymanta ñawpaqtaqa kapurqanñapunim. 16 Payniqtam Diosqa tukuy imachus janaqpachapi kachkan jinataq kaypachapipas kachkan chaykunataqa ruwarqan. Tukuy imakunachus rikunajina kachkan jinataq mana rikunajina kachkanku chaykunatapas, jinallataq kallpayuq, atiyniyuq ajayukunatapas payniqllatataqmi ruwarqan. Tukuy imantinmi payniqta jinataq paypaq ruwasqa karqan. 17 Cristoqa manaraq tukuy imapas kachkarqan chay ñawpaqmantaqa kapurqanñapunim, jinataq payniqtam tukuy imapas chiqampi churasqa kachkan. 18 Ajinapas Cristoqa mayqin iglesiachus aychan kachkan chaypaq umanmi. Payqa tukuy imapaq qallariyninmi, payllataqmi ñawpaqkaq wañusqamanta kawsarimuqpasqa, ajinamanta imapipas ñawpaqkaqpuni kanampaq. 19 Imaraykuchus Cristopim tukuy ch'uwa Diospaq atiyninqa taripakun. 20 Diosqa Cristoniqtam tukuy kaypachapaq paywan allimpi kanampaq ruwarqan. Kaytataq Churimpaq chakanapi wañusqanwanmi ajinata ruwarqan. 21 Qankunaqa imaymana mana allinkuna ruwasqaykichisraykuqa, sunquykichispi Diospaq mana riqsisqa jinataq chhiqnikuqninkunam karqankichis. 22 Chaywampas kunanqa chay Churimpaq wañusqanwanmi Diosqa paypaq masinkunaman tukuchipusunkichis. Imaraykuchus payqa, ch'uwa, mana qhillichasqa jinataq mana juchayuq paypaq ñawpaqinman chimpanaykichispaqmi ajinata ruwarqan. 23 Chaywampas kay ajina kanampaqqa sumaq thurutam iyaw nisqaykichispi sayarikunaykichis, ima sumaq willaykunatachus uyarichkarqankichis chaymanta mana juch'uytapas wajniqman jithiqaspa. Kay willaymi tukuy kaypacha chhikakunapi willakurqan, nuqa Pablotaq chay willayta willanapaq yanaparichkani. 24 Kunantaq qankunarayku ñak'arisqaymantaqa kusikunim, imaraykuchus ajinamantam ima ñak'ariykunatachus Cristoqa aychan kachkan chay iglasiarayku ñak'arichkarqan chayta kikin aychaypi junt'aykuchkani. 25 Qankunapaq allimpi kanaykichispaq, Diosqa nuqamanta iglesiapaq uj jaywaqnintam tukuchiwan, jinataq willayninta willamunaypaqmi kachawan. 26 Kay willayqa, ima ruwanantachus Diosqa may pachakunamantapacha pakapi kachichkasqa chaymantam riman, chaywampas kunanqa ch'uwa llaqtanmanmi chay ruwananta rikuchipun. 27 Paykunamanmi Diosqa chay athun jinataq musphay ruwananta riqsichiyta munarqan, ajinamanta tukuy llaqtakuna riqsinankupaq. Chay pakapi kachkarqan chay ruwanantaq Cristom kapun, pichus qankuna chawpipim kakuchkan jinataq paymi ima athun kayniyuqchus kachkankichis chay suyanaykichisqa. 28 Nuqaykuqa Cristomantam willayku, tukuyninkuman jinataq tukuy yachaywan ninrincharispa jinataq yachachispam willayku, ajinamanta chiqan kawsayniyuqta Cristoman qankunata puskatanaypaq. 29 Kaypaqmi nuqaqa tukuy kallpaywan llank'ani, ima kallpatachus Cristo quchkawan chay kallpawan puriykuchkallanitaq.
1 Ajinaqa, qankunarayku llank'asqaymanta, Laodicea iglesiapi jinataq pikunachus manaraq rikuchkawanku chaykunarayku ima ancha kallpa tukusqaymanta yachanaykichistam munani. 2 Paykunapaq sunqunkupi kallpachayta jap'iqanankutapas munallanitaqmi, jinaspa Cristopaq munakuynimpi ujchasqa kanankupaq, ajinamanta Diospaq jinataq Cristopaq ima ruwayninchus pakapi kachkarqan chayta sumaqpachata riqsinankupaq, 3 imaraykuchus tukuy yachaypas jinataq riqsiykunapas paypi wisq'aykusqam kakuchkan. 4 Kaykunata qankunaman niykichis, ajinamanta ama ima sallqaykuy rimaykunawan llullaykuchikunaykichispaq. 5 Qankuna chawpipi mana taripakuchkani chhikapas, ajayuniqpiqa qankunawanmi kakuchkani, chaywampas kusikunim qankunapaq allinta puriykachakusqaykichismanta jinataq Cristopi iyaw nisqaykichispi thuru sayarikusqaykichismantaqa. 6 Qankunaqa, Jesucristota Tataykichistajina jinataq wasiyuqniykichismantam jap'iqapunkichis, chayraykum imayna kawsakunaykichistachus payqa munan ajinamanjina puriykachanaykichis. 7 Imaynatachus yachaqachkarqankichis ajinamanjina, payman sapa kuti astawan qayllaykukuychis, astawan allin kanaykichispaqtaq yachachisqankunata uyarispa kawsakuychis, Diosmantaq yuspärayta quychispuni. 8 Qhawaqarikuychis: Ama sallqaykuchikuychischu pikunachus llulla yachachiykunata apamuchkanku chaykunawanqa, imaraykuchus paykunaqa manam Cristopaq yachachiyninkunata apamuchkankuchu, manachayqa runakunapaq jinataq kaypachapi kallpayuq ajayukunapaq yuwayninkunallatam apakumuchkanku. 9 Imachus Dios kachkan chayqa Cristopim rikukun, 10 jinaspataq payqa tukuy pi ajayukunachus kallpayuq jinataq atiyniyuq kachkanku chaykunajawapi tiyaykusqam. Qankunamanqa manam imapas pist'achkasunkichischu, imaraykuchus Cristoman ujchasqam kankichis. 11 Judiokunaqa Diospaq llaqtanmanta kasqankuta riqsichinapaqmi circuncisionta ruwachikunku, chaywampas qankunamanqa Diosmi Cristoman lip'iykuchispa llaqtaman tukuchipusunkichis, ajinamantam jucha ruway sunquykichista qichupusunkichis. Chaymi ima circuncisiontachus Dios kikin ruwasunkichis chayqa. 12 Bawtisachikuspa, qankunaqa Cristowan p'amp'aykusqam kapurqankichis, jinaspataq paywan kuskam wañusqamanta kawsarimpunkichis, imaraykuchus Diospaq atiynimpim sunquykichista churarqankichis. 13 Ñawpaqpachakunapi qankunaqa juchaykichisrayku ajayuniqpi wañusqam karqankichis, jinaspataq manam Diospaq llaqtanman jap'iqasqachu karqankichis. Chaywampas kunanqa Cristowan kuskam Diosqa kawsayta qupusunkichis, jinaspataq tukuy juchaykichiskunamantam pampachapusunkichis. 14 Qilqasqa kamachiyqa nuqanchisman tumpaykuqmi karqan, chaywampas Diosmi Cristopaq chakanapi wañusqanwan chayta tukuchipun. 15 Diosmi atiyniyuq ajayukunapaq kallpankunata jinataq atiyninkunata qichupun, jinaspataq jayk'aqchus atipapurqan chhikaqa, paykunataqa watasqakunatajina tukuypaq ñawpaqimpi Cristoniqta p'inqayman churaspam pusaykachamurqan. 16 Chayrayku, imatachus mikhunkichis, imatachus ujyankichis chaykunamantaqa manam pipas qankunaman juch'uychasunkichismanchu, jinallataq imamantataq raymikunatapas mana ruwankichis, wawa killa p'unchaykunata jinataq samarana p'unchaykunatapas mana allimpi qhawankichischu nispaqa manam pipas nisunkichismanchu. 17 Tukuy kaykunaqa uj jamunan karqan chay llanthujinallam kachkan, chaywampas Cristom imachus chiqampi junt'akuchkanqa chayqa. 18 Ajinaqa, ama piwampas juchanchachikuychischu, llamp'u sunquyuq runakunapas kachkankuman ajinata jamuchkanku jinataq angelkunaman yupaychaq runakuna kachkanku chaykunawanqa amapuni juchanchachikuychischu. Paykunaqa, nuqayku musquypijina rikuykunata rikuqmi kayku nispam ninku, chaywampas llullakuchkankum. Yuwayninkunaqa uma uqharisqankuwan junt'aykusqam kakuchkan, chaywampas imachus mana allin kachkan chayllatam yuwachkanku. 19 Paykunaqa manam Cristoman lip'isqachu kachkanku, imaraykuchus paymi tukuy iglesiata apaykachan jinaspataq astawan kallpata qun. Cristom iglesiamanqa tukuy imakunatachus munachkan chaytaqa qun, jinaspataq imaynatachus Diosqa ruwanapaq yuwachkan ajinamanjina ujman tukuchin. 20 Qankunaqa Cristopaq chakanapi wañusqanniqtam payman ujchasqa kapunkichis, jinaspataq manañam kaypacha apaykachaq ajayukunapaq atiyninman lip'isqañachu kapunkichis. Ajina chhikaqa, ¿Imamantataq chay ajayukunaman lip'ichisqallapas kakuchkawaqchis ajinata kawsakuchkallankichisri? ¿Imamantataq pikunachus: 21 “Ama kayta llankhaychischu,” “Ama kayta mikhuychischu,” “Ama kayta malliriychischu,” niqkunaman uyarikuchkallankichisri? 22 Tukuy kay kamachiykunaqa runakunapaq yachachiyninkunallam, pachakuna uraqapuqtintaq mana chaniyuqmi kapun. 23 Ujniqmantaqa kay yachachiykunaqa allinjinallataqmi kankuman, imaraykuchus imayna puriykachanamanta, llamp'u sunquyuq kanamanta jinataq aychanchis apaykachanamanta imam yachachinku. Chaywampas chiqampiqa, manam imachus runajina kayninchispi munayninchista atipanapaq yanapachkawanchischu.
1 Chayrayku, Cristowan kuska wañusqamanta kawsarichisqa kasqaykichisraykuqa, janaqpachapi kaqkunata maskaychis, maypichus Cristoqa Diospaq qayllampi tiyachkan chaypi. 2 Ama kaypachapi kaqkunapi yuwaychischu, manachayqa janaqpachapaq kaqninkunamanta yuwaychis. 3 Imaraykuchus qankunaqa wañupurqankichismi, Diostaq Cristowan kawsakunaykichispaq uj chhikata pakapuchkasunkichis. 4 Cristo kikinmi qankunapaq kawsayniykichisqa. Jayk'aqchus pay rikhurimunqa chhikaqa, paywan kuskallataqmi qankunaqa sumaq k'anchaypi athunchasqa junt'a rikhurimullankichistaq. 5 Tukuy kaypachapi kaq mana allin yuwaykunataqa wañuchipuychis ari: ama pipas millay khuchi ruwaykunata ruwachunchu, manallataq qhilli ruwaykunatapas, millay ruwaykunatapas, millay yuwaykunatapas qatichunkuchu, amallataq mich'a kaywampas atipachikuchuychischu (chayqa qasi dioskunaman yupaychanapas kanman ajinallataqmi) 6 Kaykunamantam pikunachus mana uyarinku chaykunajawaman Diospaq manchay asut'iyninqa jamun; 7 qankuna kikimpas ñawpaq kawsayniykichispiqa kikillantataqmi ruwarqankichis. 8 Chaywampas kunanqa tukuy chaykunata saqiwachapuychis: phiñakuykunata, aychapaq munasqankunata, saqra kaykunata, sutichjanakuykunata jinataq mana allin rimaykunatapas saqiwachapuychis. 9 Qankunapuraqa ama llullaykunakuychischu, imaraykuchus ñawpaqpi kasqaykichismanta jinataq imatachus ñawpaqpi ruwaq karqankichis chaykunataqa saqiwachapunkichismi, 10 jinaspataq musuqmanta p'achallthapisqam kapunkichis: musuq runaman tukuspa, pichus payman ruwaqnin Diospaq rijch'akuyninman rijch'akupun, ajinamanta allimpachata payman riqsipunampaq. 11 Griego runa kaypas manachayqa judío runa kaypas manañam ima chaniyuqpaschu kapun, circuncisión ruwasqa kaypas, mana circuncisión ruwasqa kaypas, puriq runa kaypas, mana ima yachayniyuq kaypas, wata runa kaypas kacharisqa kaypas manañam wakikupunchu, manachayqa Cristo sapallanmi tukuy imapi jinataq tukuypipasqa. 12 Diosqa qankunata munakusunkichismi jinaspataq ch'uwa llaqtampi kanaykichispaqmi ajllikusunkichis. Chayrayku qankunamanta imayna kanaykichistaq munakun ajinata kawsakuychis: wakinkunaman munakuspa, sumaq runakuna kaspa, llamp'u sunquyuq, ancha munakuyniyuq jinataq suyay sunquyuq kaspa. 13 Ujmanta uj uyart'anakuychis, jinaspataq qankunapura phiñanasqa kankichis chhikaqa purajmanta pampacharinakuychis. Imaynatachus Apu Tataqa qankunaman pampacharisunkichis, ajinallatataq qankunapuraqa pampacharinakuychis. 14 Imantinjawamantapas qankunapuraqa munakuywan kawsakuychis, imaraykuchus munakuywanqa ujchakuytam taripankichis. 15 Cristopaq sumaqpi kaynintaq sunquykichispi tiyaykusqa kachun, imaraykuchus kayta yuwaspam Diosqa uj sapa aychaman tukunaykichispaq wajasunkichis. Jinaspataq imantinmanta Diosman yuspärakuspapuni kawsakuychis. 16 Cristopaq chay tukuy sumaq yachachiyninkunamantaqa amapuni jayk'aqpas qunqakuychischu. Qankunapuraqa sumaq ch'iki yuwaywampuni yachachinakuychis jinataq ninrincharinakuychispas. Q'uchunkichis chhikataq ajayuniqpi sumaq takiykunawan Diosman tukuy sunquwan yupaychaychis. 17 Tukuy ima ruwasqaykichispi jinataq nisqaykichispiqa, Tata Jesuspaq sutimpipuni ruwaychis, jinaspataq Tatanchis Diosman yuspäraychis Cristopaq qankunarayku ruwasqanmanta. 18 Qhariyuq warmikuna, qhariykichisman uyart'akuychis, imaraykuchus qankunaqa Cristopi iyaw niqkunajinaqa ajinam kanaykichis. 19 Qharikuna, warmiykichisman munakuychis, manallataq sunquntapas nanachiychischu. 20 Wawakuna, tatamamaykichista imantimpi uyariychis, imaraykuchus chay ruwasqaykichisqa Diostam kusirichin. 21 Tatamamakuna, wawaykichiskunata ama phiñachiychischu, ajinamanta paykunaqa ama sunqu nanasqa kanankupaq. 22 Jaywaq wata runakuna, kaypachapi kaq wasiyuqniykichiskunamanqa imantimpi uyart'aychis, ama paykunawan allimpi rikusqa kanapaq qhawachkasunkichis chhikallaqa, manachayqa Apu Tataman mancharispa chiqan sunquwan ima ruwanapipas uyart'aychis. 23 Tukuy imata ruwaspaqa, Tata Jesucristomampas jaywachkawaqchis ajinata ruwaspa tukuy sunquwan jaywaychis, ama runapaq ruwasqaykichista yuwaspa. 24 Imaraykuchus chay ruwasqaykichismanta Dios Tatapaq qankunaman tupaqiykichis qunasunkichistaqa yachankichisñam. Imaraykuchus qankunaqa pichus chiqampi Apu Tataykichis kachkan chaymanmi jaywankichis. 25 Chaywampas pichus mana allin kaqta ruwan chayqa, chay mana allin ruwasqanmantajinam jap'iqanqa, imaraykuchus Diosqa tukuymanmi mana ajllikuspa ruwasqanmantajina qun.
1 Qankuna wasiyuqkunaqa, jaywaq wata runaykichiswanqa chiqan jinataq sumaq sunquyuq kaychis. Janaqpachapi qankunaqa uj wasiyuq Apu Tatayuq kasqaykichismantapas yuwarikullaychistaq. 2 Diosmanta mañarikuspa payman yuspäraspa jinataq allinta qhawaqarikuspapuni puriykachakuychis. 3 Nuqaykuraykuqa Diosmanta mañarikullaychistaq. Diosmanta paypaq willayninta mana mancharikuspa willamunaykupaq mañaripuwaychis, jinaspataq Cristopaq ima ruwananchus pakapi kachkarqan chay ruwayninta sut'inchamunaykupaq. Chaykuna ruwasqayraykum kunan p'unchaypas wisq'asqa kachkani. 4 Nuqapaq chay willayninta sut'impachata willanaypaq Diosman mañaripuwaychis. 5 Pikunachus mana iyaw niq runakuna kachkanku chaykunawanqa, allin yuwaywan puriykachakuychis, jinataq qasi rimaykunata rimaspaqa tukuy pachakunatapas ama qasiman tukuchiychischu. 6 Paykunawan rimasqaykichisqa sunquman chayachkaq llamp'u rimaykuna kachun, jinataq sapa ujman imaynatachus jaynina kachkan chaytaqa sumaqtam yachanaykichis. 7 Munasqa wawqinchis Tíquico, pichus tukuy sunqunwan Cristo Tataman jaywaq jinataq nuqapaq llank'aq masiy kachkan chaymi nuqamanta tukuy imatapas willasunkichis. 8 Chayraykum paytaqa qankunaman kachamuchkani, ajinamanta imaynachus kachkayku chayta willanasunkichispaq jinataq qankunaman kallpacharinasunkichispaq. 9 Paywan kuskataq pichus qankunamanta ujkaq kachkan chay munasqa wawqinchis Onésimo jamuchkan. Paykunam imakunachus kay chhikakunapi ruwakuchkan chaykunamanta willarisunkichis. 10 Aristarco pichus nuqapaq wisq'asqa masiy kachkan chayqa napaykuykunata apachimusunkichismi; ajinallataq Bernabepaq wawqin Marcospas napaykumullasunkichistaqmi. Qankunaqa imaynatachus Marcosman jap'iqanaykichis kachkan chaymantaqa yachapunkichisñam, ajinaqa allinta jap'iqariychis. 11 Jesús pimanchus Justo nillankutaq chaypas napaykumullasunkichistaqmi. Tukuy iyawniq judío runakunamantaqa kaykunallam Diospaq qhapaq suyunrayku llank'ayniypi yanaparirqawanku, jinallataq paykunaqa nuqapaq ancha sunquchaymi karqan. 12 Epafras, pichus Cristo Jesuspaq jaywaqnin kachkan chay wawqinchisqa napaykuyta apachimusunkichismi; payqa qankunamanta ujkaqmi, jinaspataq qankunaraykuqa Diosmanta mañakuchkanpunim, ajinamanta qankunaqa thuruta sayarikunaykichispaq jinataq Diospaq munayninta sumaqta junt'anaykichispaq. 13 Imaynatachus Epafrasqa qankunarayku, Laodiceapi kaqkunarayku jinataq Hierapolispi kaqkunarayku llakikun chaytaqa nuqa kikinmi rikuni. 14 Lucas, pichus munasqa jampikuq kachkan jinataq Demas ima napaykumusunkichis. 15 Laodiceapi kaq wawqipanakunaman napaykuriychis. Pananchis Ninfaman jinataq wasimpi tantakuq iyaw niqkunaman ima napaykuripuwaychis. 16 Kay qilqasqata ñawirinkichis chhikamantaqa, Laodicea iglesiaman apachipuychis, ajinamanta chaypipas ñawirisqa kallachuntaq; qankunapas chayniqmanta chayamuq qilqasqataqa ñawirillaychistaq. 17 Arquipoman kayta willariychis: “Ima ruwaytachus Apu Tatapaq sutimpi quchkasunkichis chaytaqa, tukuy sunqu junt'anaman churakuchun” –nispa. 18 Nuqa Pablo kay napaykuyta kikin makiywan qilqaykumuchkani. Jap'isqa kasqaymanta yuwatatarikuychis. Dios Tata khuyapayakuyninta qankunajawaman t'akaykumuchun.
1 Tesalónica llaqtapi kaq iyaw niq wawqipanakunaman pikunachus Dios Tataman jinataq Jesucristo Tataman ima ujchasqa kanku chaykunaman nuqa Pablo, Silvano jinataq Timoteowan napaykumunku. Dios Tata khuyapayakuyninta jinataq sumaqpi kayninta qankunajawaman t'akaykumuchun. 2 Tukuy qankunamantaqa Diosman yuspärayta quykupunim. Diosmanta mañakuyku chhikaqa, qankunaman yanaparinasunkichispaq mañarikuykupunim. 3 Dios, pichus Tatanchis kachkan chaypaq ñawpaqimpiqa, imayna iyawniywanchus llank'ankichis chaymantaqa sapa kuskapunim yuwarikuyku, munakuyniykichispas ancha allimpunim, ñak'ariykunapi kachkankichis chhikaqa Tata Jesucristopi anchatapunim suyay sunquyuqkichista churankichis. 4 Diospaq munakusqan wawqipanakuna, paypaq ajllikusqankuna kasqaykichismantaqa yachaykum. 5 Imaraykuchus sumaq willaykunata qankunaman willarqaykichis chhikaqa, manam rimaykunallawanchu willarqaykichisqa. Astawampas jayk'aqchus qankuna chawpipi kachkarqayku chhikaqa, Diospaq atiyninwan kasqaykumantaqa sut'intam rikuchirqaykichis, jinataq qankuna allimpi kanaykichispaq Ch'uwa Ajayupaq nuqaykuniqta ruwasqanmantaqa rikuchirqallaykichistaqmi. 6 Qankunaqa nuqaykupaq ruwasqaykuta jinataq Apu Tatapaq ruwasqanta rikuspam puriykacharqankichis; chay willaytataq imaymana ñak'ariykuna chawpipi Ch'uwa Ajayupaq qusqan ancha kusikuyninwanmi qankunaqa jap'iqarqankichis. 7 Ajinamantam tukuy Macedonia jinataq Acaya suyuniqpi kaq iyaw niqkunapaqqa uj rikuchiyjina imayna puriykachakunachus kachkan chaymanta qankunaqa kankichis. 8 Qankunamanta qallarispaqa, Apu Tatapaq willayninkunaqa, manam Macedonia jinataq Acaya suyuniqllamanchu chayarqan, manachayqa tukuy chhikakunamanmi chayapun. Qankunapaq Diospi iyawniyuq kasqaykichismantaqa yachakullantaqmi, ajinaqa chay iyawniykichismantaqa manañam nuqaykupaq ninaykuqa munakuchkanchu. 9 Imaraykuchus paykuna kikin tukuyninkum imaynatachus qankunaqa jap'iqarirqawankichis chaymanta rimanku, jinataq kawsachkaq chiqan Diosman yupaychanapaq imaynatachus qankunaqa runapaq ruwasqan dioskunata manaña yupaychapurqankichis chaymantapas rimallankutaqmi. 10 Diospaq Churin Jesucristopaq janaqpachamanta kutimunanta qankunapaq suyasqaykichistapas paykunaqa yachallankutaqmi. Diosmi paypaq wañusqamanta kawsarimunampaqqa ruwarqan, ajinamanta nuqanchisman manchay asut'iy jamuchkan chaymanta qhispichinawanchispaq.
1 Munasqa wawqipanakuna, nuqaykupaq qankunaman rikuq jamusqayku mana qasipaq kasqanmantaqa qankuna kikinmi yachankichis. 2 Filipos llaqtapi nuqaykuman sutichjarqawanku jinataq maqjachkarqawanku chaymantaqa yachallankichistaqmi. Chaywampas imaymana mana walt'aykunaman chayayku chhikapas Diosmi sumaq willayninkunata qankunaman willanaykupaq kallpacharirqawanku. 3 Imaraykuchus willasqaykupiqa manam pantachkarqaykuchu, manallataqmi saqra yuwaykunawampas jinataq piman sallqaykunapaqpas rimachkarqaykuchu. 4 Astawampas Diosmi allinmanta riqsiwanku jinataq sumaq willayninkunata willamunaykupaq kachawanku. Manam runawan allinmanta rikusqa kayta maskachkaykuchu, manachayqa pichus sunquykuta qhawqasichkan chay Dioswan allinmanta rikusqa kaytam munayku. 5 Yachasqaykichismanjinaqa, qankunaman iyaw nichinapaqqa manam llunk'upayachkarqaykichischu, manallataqmi qankunamanta qulqi jurqunapaq ima llullakunatapas nichkarqaykichischu. Chaymantaqa Diosmi uj rikuqjina kachkan. 6 Manam jayk'aqpas qankunawan manachayqa waj runawampas, piwampas athunchachikuyta maskachkarqaykuchu. 7 Cristopaq kachasqankunajinaqa qankunawan jaywachikunapaqqa ichapas mañayta atiykuman karqan, chaywampas manam ajinata ruwarqaykuchu. Astawampas qankuna chawpipi kachkaspaqa ancha munakuywanmi qankunaman rikurqaykichis, imaynatachus uj mamaqa ancha munakuywan wawankunata rikun ajinata. 8 Ajinallatataqmi nuqaykuqa qankunaman anchata munakuspa astawanraq quyta munaykuman karqan, manam Diospaq sumaq willayninkunallatachu manachayqa kikin kawsayniykunatapas qankunarayku apt'akuykumanraqmi karqan ¡Anchatapunim munakurqaykichis! 9 Wawqipanakuna, imaynatachus kawsanapaq llank'arqayku jinataq kallpata tukuspa puriykacharqayku chaymanta yuwarinkichismi. Diospaq sumaq willayninkunata qankunaman willachkaspaqa tuta p'unchaymi llank'arqayku, ajinamanta qankunamanta maykaqpas ama nuqaykuman qasi mikhuchinawankupaq. 10 Qankuna jinataq Diosmi imaynatachus nuqaykuqa chiqampi qankuna iyaw niqkunawan puriykachayku chaymantaqa rikuqkuna kankichis. 11 Qankunamanta sapa ujmanqa imaynatachus uj tataqa wawankunaman rikun ajinata nuqayku rikuykichis chaytaqa yachankichismi. Qankunaman kallpacharirqaykichis jinataq sunqucharirqaykichismi, 12 ajinallatataqmi imaynatachus Diospaq wawankuna kawsakunanku kachkan ajinata kawsakunaykichispaq ninrincharirqaykichis, imaraykuchus qankunataqa pay kikimpaq qhapaq suyunta jinataq atiyninta paywan kuska apaykachanapaqmi wajasunkichis. 13 Chayrayku, nuqaykuniqmantaqa Diosman yuspäraykupunim, imaraykuchus nuqaykupaq willasqayku Diospaq willayninta uyarirqankichis chhikaqa, manam runakunapaq willaynintajinachu jap'iqarqankichis, manachayqa Diospaq willaynintajinam jap'iqarqankichis. Chaytaq ajinapunim kakuchkan, chay willaytaq Diospaqmi, chayraykum kay willayqa pikunachus Diospi iyaw ninku chaykunapaq kawsayninta sumaqpi kachipun. 14 Wawqipanakuna, imaynatachus Judea suyupi kachkan chay Cristo Jesusman qatiq Diospaq iglesiankunaqa kikin llaqtamasinkunapaq makimpi ñak'arirqanku, ajinallatataqmi qankunapas ñak'arichkankichis, imaraykuchus kikin llaqtamasiykichismi qankunamanqa chhuqrinchanapaq maskachkarqasunkichis. 15 Chay judío runakunam ñawpaq pachakunapiqa Diospaq sutimpi willaqkunata jinataq Tata Jesustapas wañurquchirqanku, chhikamantataq nuqaykutaqa paykuna chawpimanta qatiwachamuwanku. Paykunaqa manam imatachus Dios munachkan chayta ruwachkankuchu, manachayqa tukuypaq phiñasqam kanku, 16 imaraykuchus mana judío kachkanku chaykunaman qhispichisqa kanankupaq sumaq willaykunata willayta munayku chhikaqa jark'awankum. Ajinamantam paykunaqa ima juchayuqchus kachkarqanku chayman astawan yapaykukunku. Chaywampas chay ruwasqankumantaqa uj manchay asut'iytam Diosqa paykunajawaman apachimunqa. 17 Wawqipanakuna, uj chhikata qankunamanta uraqarqayku jinataq mana rikurqaykichis chhikapas, ancha munakuywampunim qankunamanta yuwarikurqayku, jinaspataq qankunaman rikuqqa anchatapunim jamuyta munarqayku. 18 Jamuyta munachkarqayku, nuqa kikimpas achkha kuti jamuyta munarqani chhikapas manapunim atirqaykuchu, imaraykuchus Supaymi jark'aykuwanku. 19 Qankunaman rikuq jamuytaqa munarqaykupunim, imaraykuchus Tatanchis Jesús jamuchkanqa jinaspataq ruwasqaykumanta tapuriwanqaku chhikaqa, qankunarayku llank'asqaykumantaqa sunqu junt'asqa jinataq kusisqam taripakusaqku. 20 Imaraykuchus ¡Nuqaykupaq athunchasqa kanayku jinataq kusikuyniykuqa qankunam kankichis!
1 Qankunaman rikuq jamunaypaq manaña suyayta atipuspaqa Atenas llaqtapi sapayku qhiparapunapaqmi yuwapuyku, 2 jinaspataq munasqa wawqinchis Timoteota kachamuchkayku. Payqa nuqaykuwan kuskam llank'an jinataq Cristopaq sumaq willayninta willaspam Diosman jaywan. Paytaqa qankunaman kallpacharinampaq jinataq iyaw nisqaykichispi yanaparinampaqmi kachamuchkayku, 3 ajinamanta qankunaqa ama maykaqpas chay mana walt'aykunarayku iskayakunaykichispaq. Imaraykuchus qankuna kikinmi kaykuna ñak'arinanchistaqa yachankichis. 4 Chaywampas, jayk'aqchus qankunawan kuska kachkarqayku chhikaqa, tukuy kay ñak'ariykunamantaqa willapurqaykichisñam, kunantaq ajinapunim yachasqaykichisjina ruwakuchkan. 5 Chayrayku, mana suyayta apipuspam Timoteo wawqita kachamuni, imaraykuchus qankunapaq iyaw niykichisqa imaynataq kakuchkan chayta yachanapaqmi kachamuni. ¡Ichapas Supayqa mitk'achichkan jinataq tukuy ima qankunarayku ruwasqaykuta uraykuchipuchkan nispam qankunamanta llakikurqani! 6 Kunanqa Tesalónica llaqtamanta Timoteoqa kutirimpunmi, jinaspataq imaynatachus qankunapura munakunkichis jinataq iyaw nisqaykichispipas allin kakuchkasqaykichista willariwanku. Imaynatachus qankunaqa ancha munakuywan nuqaykumanta yuwarikunkichis, jinataq imaynatachus nuqaykupas anchata qankunaman rikuyta munayku kikinta qankunapas nuqaykuman rikuyta munasqaykichismantaqa willarillawankutaqmi. 7 Kayrayku, munasqa wawqipanakuna, imaymana mana walt'aykuna jinataq ñak'ariykuna nuqaykupaq kachkaqtimpas, anchatapunim kusirikuyku jinataq sunquykutapas t'ikarichiyku qankunapaq iyaw niypi thuru puriykusqaykichismanta yachaspaqa. 8 Qankunapaq Apu Tatapaq ñannimpi sumaq thuru puriykusqaykichismanta yachaspaqa, kawsakuchkanapaqqa astawanmi kallpacharikuyku. 9 Chay tukuy kusikuyta qankunaqa nuqaykuman quwankichis chaymantaqa ¿Imaynatataq Diosman junt'asqa yuspärayta quykumanri? 10 Tuta p'unchaymi Diosman chimpayku qankunaman rikuq jamunaykuta mañarikuspaqa, ajinamanta qankunapaq iyaw nisqaykichispi imatachus manaraq sut'inchachkarqaykichis chayta junt'anaykupaq. 11 Kikin Dios Tatanchis jinataq Tatanchis Jesuspiwan qankunaman rikuq jamunaykupaq yanaparinawankutam munayku. 12 Qankunapura jinataq wakinkunaman astawan munakunaykichispaq Apu Tataman mañarikuyku, imayqantachus nuqaykuqa qankunaman munakuykichis ajinata. 13 Ajinallataq qankunapaq iyawniykichis astawan thuru kanampaq, uj mana qhillichasqa jinataq mana juchayuq sunquta qankunaman qunampaq Tata Jesusman mañarikuyku. Ajinamanta jayk'aqchus Tata Jesús tukuy ajllikusqan llaqtanwan jamuchkanqa chhikaqa, qankunata mana pipas Diospaq ñawpaqimpi juchanchanasunkichispaq. Ajina kachun.
1 Cristopi kaq munasqa wawqipanakuna, nuqaykuqa imaynatachus Dios munachkan ajinata kawsakunaykichispaqmi yachachiykichis, chiqampiqa ajinatapunim ruwachkankichis. Kunanqa Tata Jesusniqmanta mañarikuykichis jinataq kallpachariykichis astawan chayjina kawsakuchkanallaykichispaq. 2 Tata Jesuspaq atiynin qusqawankuwan imakunatachus ruwanaykichispaq nirqaykichis chaytaqa qankuna riqsinkichismi. 3 Diosqa qankunapaq ch'uwa kanaykichistam munan, manam qankunapaq millay khuchi ruwaykuna ruwanaykichista munachkanchu, 4 ajinallatataq qankunapaq uj sapa warmiyuq jinataq ch'uwa kawsayniyuq kanaykichistam munan, 5 manallataq millay khuchi ruwaykuna yuwaykunawan atipachikuspa, imaynatachus mana Diosman riqsiq runakunajina puriykachanaykichistaqa manam munachkanchu. 6 Ama pipas kay ruwaykunapi wawqipanankunaman sallqaykuchunchu, imaraykuchus Apu Tataqa tukuy chaykuna ruwaqkunamanqa manchaytam asut'iykunqa, imaynatachus nuqayku willachkarqaykichis ajinata. 7 Imaraykuchus Diosqa manam jucha ruwakuchkanallanchispaqchu wajawanchis, manachayqa uj ch'uwa kawsay kawsakunanchispaqmi wajawanchis. 8 Ajinaqa pichus kay yachachiykunata juch'uychachkan chayqa manam maykaq runatapas juch'uychachkanchu, manachayqa pichus Ch'uwa Ajayunta qusunkichis chay Diostam juch'uychachkan. 9 Wawqipanakunantin munakuypi kawsakunaykichiskaqmantaqa manam qankunaman qilqamunayku wakikuchkanchu, imaraykuchus Dios kikinmi qankunapura munakunaykichispaq yachachisunkichis. 10 Imaraykuchus ajinatam qankunaqa tukuy Macedonia llaqtapi kaq wawqipanakunawan ruwankichis. Chaywampas munakuyniykichis astawan wiñakuchkanallampaqmi qankunaman mañarikuykichis. 11 Sumaqpi kawsakuytapuni maskaychis, qankuna kikimpaq ruwayniykichismanta llakikuychis jinataq llank'aychis, imaynatachus ñawpaqpi kunarichkarqaykichis ajinata. 12 Ajinamantam mana iyaw niq runakunawan allimpi qhawasqa kankichis, jinataq pimampas manam imatapas mañanaykichis kachkanqachu. 13 Munasqa wawqipanakuna, imachus wañusqakunawan ruwakuchkanqa chayta mana yachaspaqa manam qhiparapunaykichista munachkaykuchu, ajinamanta qankunaqa ama wakin mana suyay sunquyuq runakunajina llakisqa qhiparapunaykichispaq. 14 Imaynatachus Jesuspaq wañupusqanta jinataq kawsarimusqanta iyaw ninchis, ajinallataqmi Diosqa Jesuswan kuska paypi iyaw niqkunaman kawsarichimunantaqa iyaw ninchis. 15 Chayrayku, imaynatachus Apu Tataqa yachachichkarqawanchis ajinamanjina kayta niykichis: Nuqanchis pikunachus Apu Tatapaq jamunan p'unchaykama kawsakuchkasun chaykunaqa, manam wañupunku chaykunamanqa ñawparichkasunchu. 16 Imaraykuchus uj kurajkaq angelpaq kunkan jinataq Diospaq pututumpaq phukurikumusqanmi uyarikumunqa, jinaspataq Apu Tata kikinmi janaqpachamanta uraqamunqa. Chhikataq Cristo Tatapi iyaw nispa wañuqkunam ñawpaqta kawsarimunqaku, 17 chhikamantataq pikunachus kawsachkanchis chaykunaqa paykunawan kuskam phuyu patapi janaqpachaman apasqa kapusunchis. Chaypim tukuyninchis Apu Tatawan tinkumpusunchis jinaspataq paywan kuskam wiñaypaq qhiparapusun. 18 Ajinaqa, ujmanta uj qankunapura kay rimaykunawan kallpacharinakuychis.
1 Chaywampas wawqipanakuna, tukuy kaykuna jayk'aqtaq ruwakuchkanqa chaymantaqa manam qilqamunayku wakikuchkanchu. 2 Apu Tatapaq kaymantajina mana suyasqaykichis p'unchay kutimunanmantaqa qankunaqa allintam yachankichis, payqa tutapi jamuq suwajinam kaymantajina jamunqa. 3 Jayk'aqchus runakunaqa ajinata nichkanqaku: “Tukuy imapas allillanmi kakuchkan, manam imamanta manchanapas kachkanchu” –nispa, chhikam kaymantajina paykunajawaman manchay t'unarqukuy chayamunqa, imaynatachus uj wawa unqukuq warmiman unquyninqa kaymantajina aystachkan ajinam paykunapaq kanqa; paykunataq manam chaymanta phawariyta atichkanqakuchu. 4 Qankunataq wawqipanakuna, manam pisi sunqu kaypichu kawsachkankichis, ajinaqa Apu Tatapaq kutimuyninqa manam tuta waykumuq suwajina jap'irquchkasunkichischu. 5 Tukuy qankunam Apu Tatapi iyaw ninkichis, chaytaq sut'i p'unchaypipas kawsakuwaqchis ajinam, manataq tuta ch'amakapijinachu. 6 Chayraykum nuqanchisqa rijch'arisqa kachkananchis, chiqampi kawsakuspa, manallataq wakinkunajina mana imakaqmanta llakiqakuspaqa. 7 Pikunachus Apu Tatapaq kutimunanmanta mana llakiqakuchkanku jinaspataq juchata ruwaspa jinataq machaykukuspa kawsachkanku chaykunaqa ch'amakapim kakuchkanku. 8 Chaywampas nuqanchis pikunachus p'unchaypi kawsachkanchis chaykunaqa rijch'arisqapunim kachkananchis. Diosman iyaw nispa jinataq runa masinchiskunaman munakuspam kallpachakunanchis. Iyaw niyninchis jinataq munakuyninchisqa uj maqanakuy p'achajinam nuqanchisman ima mana allinkunamantapas jark'aqawasun. Qhispichiyninchismantachus mana iskayakusun chhikaqa, chay suyayninchismi uj uma qhupqatakuna qhulu ch'utukujina waqaychawasunchis. 9 Imaraykuchus Diosqa manam asut'inapaqchu wajachkawanchis, manachayqa Tatanchis Jesucristoniqta qhispichiy jap'iqananchispaqmi wajakuwanchis. 10 Imaraykuchus Jesucristoqa nuqanchisraykum paywan kawsakunanchispaq wañurqan, paypaq kutimuynimpi kawsakuchkasun manachayqa wañupusun chhikapas. 11 Chayrayku qankunapura ujmanta uj kallpacharikuychis, jinataq iyaw nisqaykichis kawsaypi yanaparinakuychis, imaynatachus kunan ruwachkankichis ajinata. 12 Wawqipanakuna, qankuna chawpipi llank'achkanku chaykunaman allintapuni rikuychis, imaraykuchus paykunaqa Apu Tatapaq ruwayninkunapim pusasunkichis jinataq ninrincharisunkichispas. 13 Chayrayku qankunaqa paykunapaq tukuy ima ruwasqankumanta sumaqta rikuychis jinataq munakuychis, qankunapurataq ujmanta uj sumaqtapuni kawsakuychis. 14 Wawqipanakuna ajinallatataqmi pikunachus mana uyart'akuq kachkanku chaykunamampas k'amiykurinaykichispaq kunariykichis, pikunachus iskayakuspa puriykachachkanku chaykunatapas kallpachariychis, pisi kallpakunaman yanapariychis jinataq tukuywan llamp'u sunquyuq kaychis. 15 Mana allin ruwasqamantaqa ama pipas kikin mana allinwan junt'arqukunanta saqiychischu. Chaymanta niqtimpas, imachus allin kachkan chay ruwaytapuni munaychis, qankuna chawpipipas manachayqa wajkunawampas. 16 Sunqu junt'asqapuni kaychis. 17 Ama sayk'uspapuni Diosmanta mañakuychis 18 Tukuy imamantapas Diosman yuspäraychispuni, imaraykuchus qankunapaq Cristo Jesuspi iyaw niqkunajinaqa kay ruwanaykichistam payqa munan. 19 Ch'uwa Ajayupaq kallpantaqa amapuni wañuchiychischu. 20 Paychus Diospaq sutimpi willaynaykichispaq uj kallpata qusunkichis chhikaqa, chay quyta amapuni qasiman tukuchiychischu. 21 Tukuy imatapas yanariychis, jinaspataq imachus allin kachkan chaywan qhiparapuychis, 22 chaywampas imachus mana allin kachkan chaykaqtaqa amapuni munaychischu. 23 Sumaq kayniyuq kachkan chay kikin Dios qankunaman sumaq ch'uwacharisqata tukuchichun. Chhikamantataq Tatanchis Jesucristopaq kutimunankama mana juchayuqta qankunaman kachichkachun, ajinamanta qankunaqa ajayuniqpi, sunquykichisniqpi jinataq aychaykichisniqpi mana uj juch'uy juchayuq Diospaq ñawpaqimpi taripasqa kanaykichispaq. 24 Paymi qankunapaq llaqtanmanta kanaykichispaq wajakusunkichis, tukuy chaytataq payqa junt'anqam imaraykuchus payqa ima rimaynin qusqantapas junt'ampunim. 25 Wawqipanakuna, nuqaykurayku Diosmanta mañaripuwaychis. 26 Tukuy wawqipanakunaman ancha munakuywan napaykuripuwaychis. 27 Apu Tata quchkawan chay atiyninwanmi kayta kunariykichis, kay qilqasqa p'anqataqa pikunachus chay iglesiapi kachkanku tukuy chaykunapaq ñawiriychis. 28 Jesucristo Tatanchis khuyapayakuyninta qankunajawaman t'akaykumuchun.
1 Nuqa Pablo, Silvano jinataq Timoteowan Tesalónica llaqtapi kaq wawqipanakunaman, pikunachus Dios Tatanchispi, Tata Jesucristopi kachkanku chaykunaman napaykumuyku. 2 Dios Tatanchis jinataq Tata Jesucristopiwan qankunajawaman khuyapayakuyninta jinataq sumaqpi kayninta t'akaykumuchun. 3 Wawqipanakuna, imaynatachus ruwanaykupuni kachkan ajinataqa, qankunarayku Diosmanqa yuspäranaykupunim, imaraykuchus qankunapaq iyaw niykichisqa wiñarikuchkanmi jinataq wakinkunarayku munakuyniykichispas sapa p'unchay astawan kurajraqmi kakuchkan. 4 Chayraykum nuqaykupas sunqu junt'asqapuni waj chhikakunapi kachkanku chay Diospaq iglesiankunaman qankunamanta willayku. Imaraykuchus qankunaqa ancha mana walt'aykuna kachkaqtimpas sumaq kallpacharisqapunim iyaw nisqaykichispi kachkankichis. 5 Kay ruwasqaykichisqa Diospaq chiqan kasqantam rikuchiwanchis, jinaspataq payqa qankunapaq qhapaq suyumpi waykunaykichispaq chaniyuq kasqaykichistam tukuchichkasunkichis. 6 Imaraykuchus Diosqa chiqanmi jayk'aqchus qankunaman ñak'arichiqkunata ñak'arichichkan chhikaqa. 7 Chaywampas qankuna pikunachus ñak'arichkankichis chaykunamanqa, imaynatachus nuqaykuman samararichichkawanku ajinatam samararichisunkichis. Kayqa jayk'aqchus Tata Jesusqa janaqpachamanta nina lawrachkaq chawpipi atiyniyuq angelninkunawan kuska rikhurimuchkanqa chhikam ajinata ruwakunqa. 8 Payqa, pikunachus Diosman mana riqsirquyta munachkanku jinataq Tata Jesuspaq sumaq willayninkunatapas mana uyariyta munachkanku chaykunaman asut'iykuqmi jamunqa. 9 Paykunataqa wiñaypaqmi t'unarqunqa jinaspataq paypaq ñawpaqinmanta, sumaq k'anchayninmanta jinataq atiyninmantaqa karuniqmanmi wijch'uwachanqa. 10 Kayqa, jayk'aqchus Tata Jesucristo jamuchkanqa chhikam ajinata ruwakunqa, ajinamanta tukuy munasqa ajllikusqan llaqta payman yupaychanampaq. Qankunataq chay llaqtapi yupasqallataqmi kankichis, imaraykuchus nuqaykupaq willasqaykumanqa uyarikurqankichismi. 11 Kayta yuwaspam nuqaykuqa qankunarayku Diosmanta mañapuykichispuni. Diosmanqa llaqtan chawpipi yupasqa kanaykichispaq chaniyuq kanaykichispaqmi nuqaykuqa mañakuyku. Ajinallataqmi ima allinkunatachus qankunaqa munachkankichis chaykunata atiyninwan junt'anasunkichispaq mañakuyku, ajinamanta ima ruwaytachus qankunaqa iyaw nisqaykichisrayku qallarichkarqankichis chayta junt'anasunkichispaq. 12 Ajinamantam Tatanchis Jesuspaq sutinqa qankunarayku athunchasqa kanqa, paytaq Diospaq jinataq Tata Jesucristopaq munakuyninmanjinam qankunata athunchasunkichis.
1 Wawqipanakuna, jayk'aqchus Tatanchis Jesucristo kutimuchkanqa chhikaqa, paywanmi tinkumpusunchis. Chayrayku munasqa wawqipanakuna, 2 ama piwampas pantay ñanman pusachikuychischu. Pipas Tata Jesuspaq kutimuynin p'unchay chayampunñam nispa nisunkichis chhikaqa ama mulljakuychischu. Ichapas wakinqa “Ch'uwa Ajayum ajinata niwan” nispa llullakunman, manachayqa nuqayku kikimpas ajinata yachachiykuman jinataq qilqaykumamapas ajinata llullakunkuman, amapuni mulljakuychischu. 3 Amapuni piwampas sallqaykuchikuychischu. Imaraykuchus Diosman kutkatakuq runakuna manaraq kachkanqa jinataq chay saqra runa manaraq uqharikumuchkanqa chhikankamaqa, manaraqmi Tata Jesuspaq kutimuynin p'unchay chayamuchkanqachu. 4 Kay runam Diospaq chhiqnikuqnin jinataq tukuy Diosman jaywasqa kachkan chay mana munaqqa. Diospaq wasintimpim tiyaykukunqa jinaspataq pay kikinmi nuqam Dios kani nispa ninqa. 5 Qankunawanraq kachkarqani chhikaqa ¿imatachus nichkarqaykichis chaytaqa manachu yuwarinkichisri? 6 Imachus chay saqra runapaq mana uqharikumunampaq jark'achkan chaytaqa qankunaqa kunan yachankichisñam, ajinamanta manaraq pachan chayamuchkaqtin ñawpaqta rikhurimunampaq. 7 Imaraykuchus pakapi kaq saqra ruwaynimpaq yuwayninqa jamuchkanñam; pichus kunan jark'aykuchkan chaypaq jithirinallantam suyachkan. 8 Chhikataq chay saqra runaqa rikhurimunqa, pimanchus Tata Jesusqa simimpaq samayninwanmi t'unarqunqa jinataq athun kaynimpi Tata Jesús kutimunqa chhikaqa mana ima atiyniyuqtam tukuchipunqa. 9 Chay saqra runaqa Supaypaq yanapayninwanmi jamunqa; ancha atiyniyuq, llulla musphay ruwaykunawan jinataq rikuchiykunawanmi chayamunqa. 10 Jinaspataq imaymana llulla ruwaykunawanmi pikunachus juchanchasqa kachkanqaku chaykunaman sallqaykunqa, imaraykuchus paykunaqa manam qhispichiy jap'iqayta jinataq imachus chiqan kachkan chay munakuyta munachkarqankuchu. 11 Chayraykum Diosqa paykunapaq pantachiywan sallqaykuchikunankuta jinataq imachus llulla kachkan chaypi iyaw ninankupaq saqin. 12 Ajinamantam tukuy pikunachus chiqan kachkan chaypi mana iyaw niyta munachkanku chaykunaqa juchanchasqa kanqaku, manachayqa imachus saqra ruwaykuna kachkan chayllapim sunqunkuta churachkanku. 13 Chaywampas Apu Tatapaq munakusqan wawqipanakuna, nuqaykuqa qankunarayku Diosman yuspäranaykupunim. Imaraykuchus Diosmi qankunapaq Ajayuniqta ñawpaqkaq qhispichiy jap'iqaqkuna kanaykichispaq ajllikusunkichis, mayqin Ajayuchus ch'uwa kawsayniyuqta chiqan kachkan chay iyaw nisqaykichisrayku tukuchisunkichis chayniqta. 14 Chaypaqmi Diosqa mayqin sumaq willaykunatachus willachkarqaykichis chayniqta wajasunkichis: ajinamanta Tatanchis Jesucristopaq sumaq k'anchaynimpi uj chhika qankunapaq kanampaq. 15 Ajinaqa wawqipanakuna thuruta sayarikuspa puriykullaychispuni, jinataq ima yachachiykunatachus nuqayku kikin manachayqa qilqasqa p'anqakunaniqtapas yachachirqaykichis chaykunamanta ama qunqakuspa. 16 Dios Tatanchisqa munakuqmi; chayraykum munakuwanchis, wiñay sunquchayta quwanchis jinataq qhispichiy jap'iqananchistam quwanchis. Payman jinataq Tatanchis Jesucristomanmi kayta mañarikuni: 17 payqa qankunaman sunqucharichun jinataq kallpacharichun, ajinamanta imachus allin kachkan chayllata ruwanaykichispaq jinataq rimanaykichispaq.
1 Munasqa wawqipanakuna, nuqaykurayku Diosman mañaripuwaychis, ajinamanta Apu Tatapaq willayninqa tukuy chhikaman chayanampaq jinataq tukuypaq allin sunquwan jap'iqasqa kanampaq, imaynatachus qankuna chawpipi ruwakuchkarqan ajinata. 2 Jinallataq chhuqrinchakuq saqra runakunamanta jark'aqarikunawankupaq Diosmanta mañaripuwaychis, imaraykuchus manam tukuyninku iyaw nichkankuchu. 3 Chaywampas Apu Tataqa imachus nisqantaqa junt'ampunim, paymi qankunaman thuru sayarichkaqta kachisunkichis jinataq tukuy mana allinkunamantapas waqaychasunkichis. 4 Jinataq, imatachus nuqayku ruwanaykichispaq kamachichkarqaykichis chayta ruwakuchkankichis jinataq ruwakuchkanallaykichispaq Apu Tatapim sunquykuta churayku. 5 Imaynatachus Diosqa tukuyman munakun ajinata munakunaykichispaq Apu Tata qankunaman yanaparinanta jinataq ñak'ariykunapi kallpata qunasunkichistam munayku. 6 Wawqipanakuna, Tata Jesucristopaq sutimpi kamachiykichis: maykaq wawqipanachus mana uyart'akuspa puriykachan jinataq ima yachachiykunatachus saqirqaykichis chaymanjina mana puriykachan chaymantaqa jithiqaychis. 7 Imaraykuchus qankunaqa allintam yachankichis, nuqaykumanta qhawarikuspa imaynatachus puriykachanaykichis kachkan chaytaqa: qankuna chawpipi nuqaykuqa manam mana uyart'akuspa puriykacharqaykuchu, 8 manallataqmi pipaq mikhuynintapas qasilla mikhuchkarqaykuchu. Astawampas tuta p'unchaymi kallpata tukuspa llank'arqayku ajinamanta qankunamanta maykaqpas nuqaykuman ama qasi mikhuchinawankupaq. 9 Chiqampiqa, ichapas qankunapaq yanaparinawaykichispaq mañanayku kanman karqan, chaywampas qankuna nuqaykumanta yachaqakunaykichispaqqa llank'arqaykum. 10 Jayk'aqchus qankunawan kuska kachkarqayku chhikaqa, kay kamachiytam qurqaykichis: Pichus mana llank'ayta munachkan chayqa amallataq mikhuchunchu –nispa. 11 Chaywampas qankunamanta wakinkunaqa mana uyart'akuspa jinataq mana imata ruwaspa puriykachasqaykichismantam yachayku. 12 Chayjina runakunamanqa Tata Jesucristopaq Atiyninwan kaytam kamachiyku jinataq kunariyku: kawsakunapaqqa llamp'u sunquwan llank'achunku –nispa. 13 Chaywampas qankunaqa wawqipanakuna, imachus allin kachkan chay ruwaytaqa amapuni sayk'uychischu. 14 Kay p'anqapi nichkayku chayman qankunamanta mayqimpas mana uyarikunqa chaymanqa, pichus pay kachkan chayta allinta qhawaqariychis jinaspataq ama paywan pitukuychischu, ajinamanta payqa p'inqaypi qhiparanampaq. 15 Chaywampas ama payta chhiqnikuychischu, manachayqa uj wawqimasitajina ninrinchariychis. 16 Kikin sumaqpi kayniyuq Apu Tata tukuy pachapi jinataq imaymanapi qankunaman sumaqpi kayta quchun. Apu Tata tukuy qankunawan kachun. 17 Nuqa Pablo kay napaykuyta kikin makiywan qilqamuchkaykichis. Ajinatam tukuy p'anqaykunata sutiywan qilqaykumuni. 18 Tatanchis Jesucristo tukuy qankunajawaman khuyapayakuyninta t'akaykumuchun.
1 Nuqa Jesucristopaq kachasqan Pablo, Qhispichiqninchis Diospaq jinataq Cristo Jesús pichus suyayninchis kachkan chaykunapaq munayninkumanta kachasqan, 2 iyaw niyniqpi chiqan churiy kachkanki chay Timoteoman napaykumuyki. Tatanchis Dios jinataq Cristo Jesús Tatanchis khuyapayakuyninta, sumaqpi kayninta jinataq sumaq sunqunta qanjawaman t'akaykumuchun. 3 Jayk'aqchus Macedonia suyuniqman puripurqani chhikaqa Éfeso llaqtapi qhiparapunaykipaqmi mañarikurqayki. Kunantaq wajmantam qhiparapunaykipaq mañarikuyki. Imaraykuchus uj llulla rimaykuna yachachiq runakunam chaypi kachkanku, chaykunamantaq amaña chay llullakunata apaykachanankupaq kamachimuy. 4 Llulla rimaykunata jinataq mana tukukuy atiq ñawpa kawsayninkuta ñawirispa ama qasi chaypi kachunkuchu nimuy. Pikunachus kay mana imapaq allinkunamanta llakikuchkanku chaykunaqa qasipaq rimakuchkanku, chaytaq manam Diospaq munasqanta riqsinankupaq yanapachkanchu. 5 Chay kamachiypaq munasqanqa nuqanchispura uj yuraq sunqumanta jamuq munakuywan, uj sumaq sunquwan jinataq uj chiqan iyaw niywan munakunanchispaqmi. 6 Wakinkunaqa uj qasi ch'aqwaykunaman pituykukunraykum kaykunamanta puriwachapunku. 7 Paykunaqa Diospaq kamachiynimpaq yachachiqninkunam kayta munanku, chaypaqtaq paykuna kikin nisqantapas jinataq yachachisqantapas manam yuwachkankuchu. 8 Kamachiypaq allin kasqantaqa yachanchismi, chaywampas imapaqchus churasqa kachkan chaymanjina apaykachakun chhikaqa. 9 Kamachiyqa manam pikunachus allin kaqta ruwanku chaykunapaqchu kachkan, chaytaqa yuwarikunanchismi. Kamachiyqa pikunachus mana uyarikuq, kutkatakuq, saqrakunapaq, juchararakunapaq, pikunachus mana Diosman manchanku jinataq puriynintapas, pikunachus tatankuta wañuchinku manachayqa mamankutapas jinataq tukuy runa wañuchiqkunapaq, 10 millay khuchi ruway ruwaqkunapaq, qharipura khuchichakuqkunapaq, pikunachus runamasinkuta ranqanku chaykunapaq, llullakunapaq, qasimanta Diospaq sutin uqharikuqkunapaq; allin yachachiykunaman mitk'achiqkunapaq ima churasqam kamachiyqa. 11 Kaymi athunchasqa sumaq willaykuna mayqintachus musphay atiyniyuq Apu Dios kunarimuchkawan chayqa. 12 Yuspäranim Cristo Jesús Tatanchisman pichus kallpata quchkawan chaymanqa, imaraykuchus chiqan runamanta riqsikuwan jinataq paypaq jaywaqnimpaq churakuwan, 13 ñawpaq kawsayniypi paymanta mana allin rimaykunata nirqani, qatiykacharqani jinataq sutichjarqani chhikapas. Chaywampas Diosqa nuqamanta khuyapayarikunmi, imaraykuchus nuqaqa manaraqmi iyaw niqchu karqani, jinataq manam ima nisqaytapas jinataq ruwasqaytapas yacharqanichu. 14 Tatanchis Diosqa anchata munakurqawan jinataq juchaykunamanta qhispichikuwan, payqa Jesucristoniqtam munakuyta jinataq chiqan kayta quwan. 15 Kay nisqayqa ancha chiqampunim, jinaspataq Jesucristopaq kaypachaman juchararakuna qhispichiq jamusqanta tukuymi yachananku, mayqinkunamantaqa ñawpaqkaqmi nuqa kani. 16 Chaywampas Diosqa nuqamanta khuyapayarikurqanmi ajinamanta Jesucristopaq nuqapi tukuy suyay sunqunta rikuchinampaq. Nuqata rikuspa wiñay kawsayta taripanankupaq paypi iyaw ninankupaqmi karqani. 17 ¡Yupaychasun jinataq athumpipuni kachisun wiñay kawsayniyuq kuraqkaq suyu apaykachaqman, payqa manam jayk'aqpas wañunchu, pay sapallam Diosqa! Ajina kachun. 18 Timoteo, munasqa waway: iyaw niywan jinataq sumaq sunquwan kay allin maqanakuy kunariyta quyki; mayqinkunachus ñawpaq Diospaq sutimpi willaqkunapaq qanmanta willasqankumanjinam. 19 Wakinkunaqa sunqunman mana uyariq kasqankumantam iyaw ninkupi uraykunku. 20 Kaymi Himineo jinataq Alejandrowan ruwakurqan, pikunachus Diosmanta mana allin rimaykunata ama ninankupaq Supayman jap'ichini.
1 Ñawpaqtaqa, tukuy kaypachapaq Diosmanta mañakunaykichispaqmi kunariykichis, Tukuy runakunamanta Diosman yuspäraspa, munakuyninta paykunaman rikuchinampaq jinataq paykunaman yanaparinampaq mañakuspa. 2 Pikunachus llaqta apaykachaqkuna kanku jinataq llaqtajawapi atiyniyuqkuna kanku chaykunaraykupas Diosmanta mañakuychispuni; ajinamanta sumaqpi kawsakunanchispaq, Diosman uyarispa jinataq tukuywan allimpipuni kawsakuspa. 3 Kaymi ancha allinqa jinataq Qhispichiqninchis Diosninchismampas sunqunman chayachkaqqa, 4 imaraykuchus payqa tukuypaq qhispichisqa kananta jinataq imachus chiqan kachkan chayta riqsinankutam munan. 5 Imaraykuchus uj sapa Diosllam kan, jinataq uj sapallam Dioswan runakunawan sumaqthapichiqqa kallantaq: chaytaq Cristo Jesusmi. 6 Paymi tukuypaq qhispisqa kanankurayku wañuyman jap'ichikun. Pachampim Diosqa tukuyman qhispichiy munasqanta riqsichirqawanchis. 7 Diosmi kay sumaq willaykunata tukuy mana judío kachkanku chaykunaman willamunaypaq kacharqawan. Paykunamanqa imachus chiqan kachkan jinataq iyaw niymantam yachachinay. Imatachus nichkani chayqa chiqanmi, manam llullakuchkanichu. 8 Runakunapaq tukuy chhikapi makinkunata ch'uwa sunquwan, mana phiñakuspa jinataq mana ch'aqwaspa Diosman yupaychanapaq uqharinankuta jinataq Diosmanta mañakunankutam munani. 9 Jinallataq warmikunaqa imaynatachus uj warmiqa p'achallikunan kachkan ajinata p'achallikuchunku, allich'arikuspaqa wakikuqllata allich'arikuchunku, chujchankunatapas imachus kaqllata simp'aykurikuchunku, ama quriwampas, pirlakunawampas jinataq ancha achkha chaniyuq p'achakunawampas allich'akuchunkuchu. 10 Allich'akunaykichisqa allin ruwaykuna kachun, imaynatachus Diosman athunchay munaq warmikuna ruwananku kachkan ajinata. 11 Warmikunaqa, yachachiykunataqa jup'alla jinataq uyart'akuspam uyarinanku. 12 Manam warmikunapaq tukuypaq ñawpaqimpi yachachinankuta jinataq qhariman apaykachanankutapas munachkanichu. Paykunapaq jup'alla kanankutam munani, 13 imaraykuchus Diosqa Adán qhari runatam ñawpaqta ruwarqan, chhikamantam Eva warmitaqa ruwallarqantaq. 14 Chaywampas Adán qhariqa manam Supaywan sallqaykuchikuq kachkarqanchu, manachayqa warmikaqmi sallaqaykuchikurqan, ajinata sallqaykuchikuspataq juchamanmi jalaykupurqan. 15 Chaywampas warmiqa qhispichiyta taripanqam imachus uj mamapaq ruwanan kachkan chayta junt'anqa chhikaqa. Jinallataq Jesucristopi iyaw ninqaku, wakinkunaman munakunqaku chhika, jinataq uj sumaq ch'uwa kawsaytachus kawsanqaku chhikaqa.
1 Kay nisqayqa chiqampunim: Pichus iglesia pusayta munachkan chayqa, uj allin llank'aq kaytam munan. 2 Chayraykum, payqa uj chiqan jinataq mana imakaqmantapas tumpaykunajina kawsayniyuq runa kanan. Uj warmiyuqllam kanan, tukuy yuwaywan jinataq allimpi qhawasqa sumaq kawsayniyuqmi kanan. Wakinkunaman qurpachariq runa jinataq yachachinapaq ancha q'apa runam kanan. 3 Manam uj machaykukuq runachu kanan, manallataqmi maqanakuy munaq runapas kananchu, manachayqa munakuyniyuq, llamp'u sunquyuq jinataq mana ancha qulqi munaq runam kanan. 4 Wasimpi kaqkunataqa allimpim apaykachakunan, wawankunatapas uyart'akuqta jinataq allin puriykachakuqtam yachachikunan. 5 Mayqinchus kikin wasin apaykachakuyta mana atichkan chayqa ¿imaynatataq Diospaq iglesian apaykachayta atinmanri? 6 Ajinaqa, iglesia pusaqqa manam uj chhuyu iyaw niqchu kanan, ajinamanta umanta ama uqharikupunampaq, chhikataq ima asut'iytachus Supayqa jap'iqarqan chay kikin asut'iytam jap'iqapunman. 7 Ajinallataq tukuy iyaw niq wawqimasikuna chawpipiqa allinmanta qhawasqa runam kanan, ajinamanta ima p'inqaymampas ama chayanampaq jinataq Supaypaq sipitata churasqanmampas ama jalaykunampaq. 8 Diospaq wasin apaykachaq runakunaqa tukuypaq allinmanta qhawasqa runakunam kananku, manam llullakunankuchu, manallataq machaykukuqpas kanankuchu, manallataqmi ancha qulqi sunqupas kanankuchu. 9 Chaywampas, ima sumaq willaytachus Diosqa quchkawanchis mayqimpichus iyaw ninchis chaymantaqa manam t'ipiqakunankuchu, jinataq ch'uwa sunquyuq runakunam kananku. 10 Paykunaqa ñawpaqta uj yanariy pachataraqmi atipananku, chhikachus paykunapi ima mana allinkunapas mana kachkan chhikamantaraqmi Diospaq wasin apaykachaqkunajina llank'ayninkuwan qallaripunanku. 11 Kikillantataq warmikunapas allintam puriykachakunanku, mana simita apaykachaspa jinataq yuwayniyuq tukuy imapipas chiqan kaqta ruwaspam puriykachakunanku. 12 Diospaq wasin apaykachaqninqa, uj warmiyuqllam kanan jinataq wasinta wawankunatawan allin apaykachakuytam yachanan. 13 Diospaq wasin apaykachaqkunachus llank'anankuta sumaqta junt'anqaku chhikaqa, tukuypaq allimpi qhawasqam kanqaku, Cristo Jesuspi iyaw nisqankuraykutaq tukuyninkullataqmi sumaqpi kayta taripanqaku. 14 Usqhayllatam qanman rikuq jamuyta munachkani; chaywampas tukuy kaykunataqa 15 ichapas mana usqhayta jamuchkayman nispam qilqamuyki. Ajinamantam iglesiapi kaqkunaqa, pikunachus kawsachkaq Diospaq wawankuna kanku chaykuna imaynatachus puriykachananku kachkan chayta yachanki. Iglesiaqa imachus chiqan kachkan chaytam tiyaykuchin jinataq chayllamantataqmi sayqatakun. 16 Chiqampiqa, ima puriytachus Cristopi iyaw niqkunajina qatichkanchis chaypaq chiqan kasqanta sut'inchasqamantaqa manam iskayakuna kachkanchu: Cristoqa runaman tukuspam kaypacham jamurqan. Ajayutaq mana juchayuqtam payman rikuchirqan. Angelkunapas paytaqa rikurqankum. Willayninqa tukuy suyukunaman willasqam karqan, kaypachataq paypim iyaw nirqan. Janaqpachaman uqharisqam kapurqan jinatapaq Diosmi paytaqa athun kayninwan junt'aykuchipurqan.
1 Qhipa p'unchaykunapi wakinkunaqa iyaw niyninkuta chiriyachikupunqakum, llulla ajayukunawan sallqaykuchikunqaku jinataq millay saqra supaykunapaq yachachiyninkunatam qatinqaku, ajinata nispaqa sut'intam Ch'uwa Ajayuqa willawanchis. 2 Paykunaqa puraj uya jinataq llulla runakunamanmi uyarinqaku, chaykunataq manam ima mana allin ruwasqankunamantapas p'inqakuchkankuchu. 3 Runachakunaqa manam allinchu kachkan nispam kay runakunaqa ninku jinataq wakin mikhuykunatapas manam mikhunachu nispam nillankutaq. Chaywampas Diosmi tukuy mikhuykunata nuqanchispaq churapuwanchis chaykunamantataq payman yuspärananchispaq. Payqa tukuy pikunachus paypi iyaw ninchis jinataq chiqan kaytapas riqsinchis chaykunapaqmi chay mikhuykunata churapuwanchis. 4 Tukuy imatachus Diosqa ruwachkan chayqa allinmi kakuchkan; Diosman yuspäraspachus jap'iqasun chhikaqa manam imatapas manam allinchu nispa nichkasunchu, 5 Imaraykuchus Diospaq rimaynin jinataq payman mañakusqanchismi tukuy ima mikhuytapas ch'uwaman tukuchin. 6 Tukuy kaykunamantaqa wawqipanakunaman yachachiy, ajinamantam Cristopaq uj sumaq jaywaqnin kanki, iyaw niypaq rimayninkunawan jinataq ima allin yachachiytachus qatichkanki chaywan kallpachasqa jaywaqmi kanki. 7 Chaywampas, kaypachapaq willayninkunata jinataq mana iyaw niqkunapaq kachisqan yachachiyninkunata ama uyariychu. Jesucristopaq uj allin yachaqaq qatiqnin kanapaq kallpachakuy. 8 Aychanchista kallpachanapaq ruwaykunaqa allin kakuchkan chhikapas, uj allin yachaqaq qatiq kanakaqmi astawan allinqa, imaraykuchus kunampachapaq jinataq jamuq pachapaq kawsay qukuyta munaqmi. 9 Kay nisqaqa ancha chiqampunim, chayrayku tukuyninkum iyaw ninanku. 10 Chayraykullataqmi llank'anchis jinataq kallpachakunchispasqa, imaraykuchus kawsachkaq Diospim suyayninchista churanchis, pichus tukuypaq qhispichiqninmi, astawanraqmi paypi iyaw niqkunapaqqa. 11 Kaykunatam kamachinayki jinataq yachachinaykipasqa. 12 Ama piwampas wayna kasqaykirayku juch'uychachikuychu; astawampas qanjina puriykachanankupaq uj rikuchiyjinam iyaw niqkunapaq kanayki. Jayk'aqchus qampaq rimasqaykita uyarinqaku jinataq imaynatachus kawsakunki chayta rikunqaku chhikaqa, qanjina ch'uwa kayta munachunku. Tukuyninku qampaq munakuq kasqaykita jinataq iyaw niyuq kasqaykimanta yachaqakuchunku. 13 Chayamunaykamaqa, tukuy runapaq ñawpaqimpi Qilqasqakunata ñawirinaman churakuy, paykunamantaq kallpachariy jinataq yacharichichkay. 14 Ima atiykunatachus Dios quchkasunki chaykunataqa ama chinkachikuychu. Imaraykuchus chay atiykunataqa Diosmi jayk'aqchus iglesia purichiqkunaqa makinkunawan churqatachkarqasunki chhika qurqasunkiqa. Paykunamanqa Ch'uwa Ajayum ajinata ruwanankupaq kamachirqan. 15 Allin qhawaqarikuspa tukuy chaykuna ruwanaman churakuy, ajinamanta tukuyninku qampaq sapa p'unchay astawan allin kasqaykimanta yachanankupaq. 16 Qan kikinmanta jinataq imatachus yachachichkanki chaymantapas allintapuni qhawaqarikuy. Ajinatachus ruwanki chhikaqa qan kikinmanmi qhispichikunki jinataq qanman uyariqkunamampas qhispichillankitaqmi.
1 Sunquyuq machulakunamanqa ama k'amiykuychu; manachayqa tataykipas kanman ajinata kunariy, ajinallatataq waynakunamanqa kurajniyki manachayqa sullk'aykikunapas kankuman ajinata rikuriy. 2 Sunquyuq awichakunamanqa kikin mamaykipas kankuman ajinata rikuriy; ajinallatataq sipaskunamanqa kikin panaykikunapas kankuman ajinata tukuy ch'uwa sunquwan rikurillaytaq. 3 Sapayaq wajcha mana pipaq tumpasqa warmikunamanqa yanapariy. 4 Chaywampas uj sapayaq warmichus wawakunayuq jinataq allchhikunayuq chhikaqa, chay wawankunam ñawpaqtaqa tukuy pist'achikuyninkunapi payman rikunayta yachaqanankuqa, imaynatachus ñawpaqpi payqa paykunaman uywarqan ajinata ruwaspa. Kaymi Diospaq ñawpaqimpi ruwana allinqa, imaraykuchus payqa ajinata ruwakunantam munan. 5 Chiqampi sapayaq warmiqa, pichus sapa ch'ullallampuni qhiparapun chayqa Diospim tukuy sunqunta jap'ichikun jinataq tuta p'unchaymi paypaq yanaparinanta mañakun. 6 Chaywampas pi sapayaq warmichus aychapaq munayninmanjina puriykachapun chayqa, kawsachkasqampi wañusqam kapun. 7 Tukuy kaykunataqa paykunaman kamachillaytaq ajinamanta piwampas ama qhawachikunankupaq. 8 Pichus paypaq masinkunamanta mana llakiqakuchkan, jinataq wasimpi kaqkunamanta astawanraq llakikunan kachkaqtimpas mana llakiqakuchkan chayqa, manam uj iyaw niqjina puriykachachkanchu, manachayqa uj mana iyawniyuq runamanta niqtimpas astawan mana allintaraqmi puriykachan. 9 Yanaparinapaq kachkan chay sapayaq warmikunapaq puntampi yupasqa kanan kachkan chay sapayaq warmiqa suqta chunka watayuqmanta kurajmanmi kanan jinataq paykunaqa uj kuti runachasqallam kananku. 10 Allin ruwayninkunamantajinam riqsisqa kananku, wawankunatapas sumaqta uywasqankurayku, wasinman chayaqkunaman sumaqta jap'iqariq kasqanmanta, iyaw niqkunawan llamp'u sunquyuq kasqanmanta jinataq pikunachus ñak'arichkanku chaykunaman yanapariq kasqanrayku. Ajinaqa, pikunachus chay allin ruwaykunata ruwachkanku chaykunallam sapayaq warmikuna puntapi yupasqa kanankuqa. 11 Sapayaq sipas warmikunataqa ama yanapanapaq kachkan chay sapayaq warmikuna puntaman yupaykuychu. Imaraykuchus aychapaq munaynin ruwayta munaspaqa Cristomantam jithiqapunku, jinaspataq wajmantam runachakuyta munapunku, 12 ajinamantam mana wajmanta runachakunapaq jinataq iglesiapi llank'anapaq rimayninkuta quchkarqanku chaytaqa mana junt'apunkuchu. Chaymantaqa, ¡Diosmi paykunata asut'ipunan kanqa! 13 Ajinapas mana ima ruwanayuq kapunku chhikaqa wasimanta wasi imaymana mana wakikuq rimaykunata apaykachaspam puriykachapunku; manam chayllapaschu, manachayqa qilla warmikunaman imam tukupunku. 14 Chayraykum sapayaq sipas warmikunapaq runachakunankuta munani, paykunaqa wawakunayuq kachunku, wasipipas imaymana ruwanayuq kachunku, ajinamantam mana iyawniyuq runakunaqa paykunaman mana imakaqmantapas qhawanqakuchu. 15 Imaraykuchus paykunamanta wakin sapayaq warmikunaqa, Cristopaq ñanninmanta jithiqapunkum jinaspataq Supaymanmi qatipunku. 16 Uj iyaw niq warmipaq wasin chawpipichus sapayaq warmikuna kan chhikaqa paykunaman yanaparinanmi, ajinamantam iglesiaqa mana ancha llakikuykunayuq kapunqa, jinaspam pi sapayaq warmikunachus chiqampipuni yanaparina kachkanku chaykunallamanta llakikupunqa. 17 Mayqin pusaq kurajkaqkunachus iglesiata allimpi pusanku chaykunaqa ancha allimpi rikusqam kananku, astawanraqmi pikunachus willaqkuna jinataq yachachiqkuna kachkanku chaykunaqa allimpi rikusqa kananku. 18 Imaraykuchus Qilqasqakunaqa ajinatam nin: “Chajra ruwaq yuntamanqa, ama siminta llukuwan llukuykuychu.” Ajinallataq: “Pichus llank'an chayqa, kallpasqanmantaqa jap'iqanampunim.” 19 Mayqimpas uj kurajkaq iglesia pusaqman tumpaykun chhikaqa, chay tumpaykuqman iskay manachayqa kimsa irkataqkunata pusamunampaq mañay. Manachus ajinata ruwachkanqa chhikaqa, ama payman uyariychu. 20 Pikunachus juchata ruwakuchkallanku chaykunamanqa, tukuypaq ñawpaqimpim k'amiykunayki, ajinamantam wakinkunaqa mancharikupunqaku. 21 Diospaq, Jesucristopaq jinataq ajllikusqan angelninkunapaq ñawpaqimpi kayta niyki: Tukuy imakunatachus kamachichkayki chaytaqa ama pitapas ajllikuspa chiqampi tukuyninkuwan junt'ay. 22 Ama pimampas Diosman jaywanampaq usqhayllata kurajkaqmanta tiyt'achiychu, imaraykuchus chay runachus mana allinkunata ruwanqa chhikaqa qampiwanmi chay ruwasqanmanta juchayuq kanki ¡Astawampas imachus mana allin kachkan chaymantaqa jithiriy! 23 Wijsaykimanta unqusqapuni kasqaykiraykuqa ama unullata ujyaychu, manachayqa as chhika vinotapas ujyarillaytaq. 24 Wakinkunapaq juchankunaqa manaraq juchanchayman purichkaqtinkuqa sut'intam rikukuchkan, chaywampas wakimpachakunapiqa juchanchasqa kapun chhikamantaraqmi rikukuchkan. 25 Chay kikillantataqmi allin ruwaykunaqa sut'inta rikukuchkan; ajinallataq mana allin ruwaykunaqa manapunim pakapi kayta atinqakuchu.
1 Pikunachus wataruna kanku chaykunaqa, wasiyuqninkunata tukuy sunqunkuwanmi athunchananku, ajinamanta Diospaq sutinmanta jinataq nuqanchispaq yachachisqanchismantapas mana allinkunata ama rimakunampaq. 2 Wakinkunapaq wasiyuqninkuchus iyaw niq runakuna kanku chhikaqa, paykunajina iyaw niq kasqankuraykuqa ama juch'uychachunkuchu. Astawampas, astawan allintaraqmi jaywanankuqa, imaraykuchus paykunaqa pikunamanchus munakunku chay iyaw niq wawqimasinkuna kasqanraykum jaywachkanku. Qanqa kayta yachachiy jinataq willay. 3 Pichus Tatanchis Jesucristopaq yachachisqanmajina jinataq puriyninchismanjina mana yachachichkan chayqa, 4 uj mana imatapas yachaq uma uqharikuq pisi sunqu runallam kakuchkan, payqa ima rimaykunajawamantapas qallanakuyllatam munakuchkan. Kay ruwasqanwantaq chhiqninakuyta, phiñanjakuyta, sutichjanakuyta jinataq mana allin yuwaykunallatam kachikuchkan, 5 sapa kutipas mana allin yuwaywan runakunata maqanjachiyllatam munakuchkan. Pikunachus chaykunata ruwanku chaykunaqa allin ruwaykunata mana ruway atiq pisi sunqu runakunallam kanku, imaraykuchus paykunaqa manam imachus chiqan kachkan chayta riqsichkankuchu. Imapi iyaw nispachus puriykachanku chayniqta ichapas achkha qulqita taripaspa qhapaqyankuman chayllatam yuwakuchkanku. 6 Cristopi iyaw nisqanchispi puriyninchisqa kawsayninchispi qhapaqyanapaqpunim kakuchkan, chaywampas chay qhapaqyayqa pikunachus kaqninkunamanta niqtimpas astawan mana munachkanku chaykunallapaqmi ajinaqa. 7 Imaraykuchus kaypachamanqa manam imatapas apamurqanchischu, wañupusunchis chhikaqa manallataqmi imatapas apakupuchkasunchischu. 8 Ajinaqa, ima mikhunanchispas kakuchkaqtin jinataq imawan p'achallikunanchis kakuchkaqtimpas sunqu junt'asqallam kakuchkananchis. 9 Chaywampas, pikunachus qhapaq kayllata munakuchkanku chaykunaqa Supaypaq sipitanmanmi jalaykupunku. Paykunaqa pisi sunqu ruwaykunawan jinataq mana allinman chayachiq ruwaykunawan pantasqam kanku, chaykunataq runamanqa q'alata tunarquspam juchanchaykunku. 10 Imaraykuchus tukuy mana allinkunaqa, qulqi munanamantam jamun. Qulqi tantaykuyta munaspaqa, achkhayuqmi Diosman mana uyart'akuq tukupunku, jinaspataq ancha mana walt'aykunapi jinataq ñak'ariykunapim taripakupunku. 11 Timoteo, qanqa Diospaq jaywaqninmi kanki, chayrayku tukuy mana allinkunamanta jithiqay. Diosman uyariyta jinataq Jesucristopaq yachaqaq qatiqnin kaytapuni munay. Amapuni iyaw niykita chinkachikuychu jinataq tukuy wawqipanakunaman munakuy. Jayk'aqchus mana walt'aykuna qampaq kanqa chhikaqa, llamp'u sunquyuq kay jinataq wakinkunawanqa munakuq sunquyuq kallaytaq. 12 Iyaw niykirayku allin maqanakuyta maqanakuy; wiñay kawsaytaqa amapuni puripunanta saqiychu, imaraykuchus chaypaqmi Diosqa qanman ajllikusunki, jinataq chayraykullataqmi achkha runakunapaq ñawpaqimpi iyaw niykimantaqa sumaqta sut'incharqankiqa. 13 Kunanqa, pichus tukuy ima kaqkunaman kawsayta quchkan chay Diospaq ñawpaqimpi jinataq pichus uj sumaq sut'inchayta Poncio Pilatopaq ñawpaqimpi willachkarqan chay Jesucristopaq ñawpaqimpim ajinata kamachiyki: 14 Tukuy imatachus kamachichkayki chayta junt'ay, ajinamanta pipas ama imakaqmantapas qanman tumpaykunasunkipaq. Tukuy kaykunata Tatanchis Jesucristo kutimunankama ajinata ruway, 15 imaraykuchus payqa pachampim jamunqa, jayk'aqchus chay tukuy sumaq Diosninchis ajinata munachkanqa chhika. Imaraykuchus paymi tukuypaq kurajkaqninqa jinataq Apu Tatapasqa. 16 Pay sapallanmi mana wañuqqa, payqa uj mana pipaq qayllaykukunanjina k'anchaypim kawsakun. Manam pi runapas rikurqanchu manallataqmi rikuyta atichkankuchu. ¡Tukuy athunchaypas jinataq atiypas paypaqmi! Ajina kachun. 17 Kaypachapi qhapaqkuna kanku chaykunaqa, ama uma uqharisqa puriykachachunkuchu, manataq qhapaq kayninkupi sunqunkuta churachunkuchu nispa kamachiy, imaraykuchus qhapaq kayqa manam wiñaypaqchu kachkan. Ñawpaqtaqa Diospi sunqunkuta churachunku, imaraykuchus payqa ancha munakuqmi jinaspataq tukuy imatapas kusisqa kawsakunanchispaqmi imachus munasqanchista quwanchis. 18 Allin kaqta ruwanankupaq kamachiy, allin ruwaykunapi qhapaq kachunku; qunapaq jinataq tukuy kaqninkunatapas wajkunawan ujllapi apayachakunapaq usqhaylla kachunku. 19 Ajinamantam jamuq p'unchaykunapiqa qhapaq kayta taripanqaku, chaytaq wiñay kawsaypi kusisqa kawsakunankupaqmi kanqa. 20 Timoteo, ima ruwanaykichus kachkan chaytaqa allintapuni ruway. Mana iyaw niyuq runakunapaq mana wakikuq rimayninkunataqa ama uyariychu, manallataq pikunachus nuqanchispaq yachachisqanchista qhawapayachkanku chaykunamampas uyarillaytaqchu, 21 imaraykuchus wakin pikunachus chayjina yachaykunata qatirqanku chaykunaqa iyaw niy ñanmantaqa wajniqmanmi kutiqapunku. Dios Tata qankunajawaman khuyapayakuyninta t'akaykumuchun.
1 Nuqa Jesucristopaq kachasqan Pablo, Diospaq munayninmanta, rimaynin qusqanmanjina imaynatachus Cristo Jesusniqta kawsayta taripana kachkan chaypaq kachasqan kaspam 2 qan munasqa churiy Timoteoman napaykumuyki. Dios Tatanchis jinataq Cristo Jesuspiwan khuyapayakuyninta jinataq sumaqpi kayninta qanjawaman t'akaykumuchun. 3 Tuta p'unchay mañakusqaykunapi qanmanta yuwatatarikuni chhikaqa Diosman qanrayku yuspärarikunipunim, pimanchus ch'uwa sunquywan jaywachkani, imaynatachus ñawpa machulaykuna jaywarqanku ajinata. 4 Waqasqaykimanta yuwarikuni chhikaqa, jayk'ataraqmi nuqawan kuska kanaykita munani, ajinamanta kusirikunaykipaq. 5 Imaraykuchus tukuy sunqu iyaw niyuq kasqaykimantam yuwarikuni. Ñawpaqtaqa Loida awichayki jinataq Eunice mamaykim ajina iyaw niyuq karqanku, chayraykum qampas kikin iyawniyuq kasqaykimanta allinta yachani. 6 Chayraykum, jayk'aqchus makiykunata qanjawaman churqatarqayki chhika ima atiykunatachus Diosmanta jap'iqachkarqanki chaykunata kawsatatachinaykipaq kunariyki. 7 Diosqa manam uj manchali kanapaq ajayuta quchkawanchischu, manachayqa uj atiyniyuq kananchispaq, munakuyniyuq kananchispaq jinataq chiqampi yuwatatachikuq ajayutam quwanchis. 8 Ajinaqa, Tatanchis Jesucristorayku rimaytaqa ama p'inqakuychu, jinallataq payman jaywasqayrayku wisq'asqa kasqaymantaqa nuqamantapas amallataq p'inqakuychu. Astawampas, sumaq willaykunarayku ñak'ariykuna jamuqtinqa, ima kallpatachus Dios quchkasunki chay kallpawan ñak'arillaytaq. 9 Diosmi qhispichiwanchis, jinallataq paymi ch'uwa llaqtampi kananchispaq ajllikuwanchis. Chay llaqtampi kananchispaq nuqanchisqa manam imatapas ruwarqanchischu, manachayqa Diosmi athun munakuyninrayku ajinata ruwarqan. Diosqa manaraq kaypachata tiyaykuchichkarqan chhikamantapacham munakurqawanchis, imaraykuchus chhikamantapacham Cristo Jesuspaq kapurqanchis. 10 Chay athun munakuynintaqa, imatachus qhispichiq Tatanchis Jesucristo nuqanchisrayku ruwachkarqan chayniqtam Diosqa riqsichipuwanchis. Imaraykuchus paymi wañuypaq atiyninta t'unarqupun, jinaspataq sumaq willaykunaniqtam wiñay kawsayta qupuwanchis. 11 Diosmi kay sumaq willaykunata willanaypaq uj kachasqantajina jinataq yachachiqtajina kachamuwan. 12 Chayraykum tukuy kay yanariykunata ñak'arichkani. Chaywampas manam chaymantaqa p'inqakuchkanichu, imaraykuchus maypi sunquy churasqaytaqa allintam yachani. Chaywampas sumaq willaykuna kaypachapaq tukukunankama willakuchkanallampaq paypaq atiyniyuq kasqanmantapas allintam yachallanitaq. 13 Ima yachachiykunatachus yachachichkarqayki chaykunaqa, ima ruwanaykichus kanqa chaypaqqa uj rikuchiyjinam kanan. Diospi iyawniyuq kasqaykita jinataq Jesucristopi munakuyniyuq kasqanchistaqa ama chinkachikuychu. 14 Chay chiqan jinataq sumaq yachachiykunata yachachichkarqayki chaykunataqa, nuqanchispi kawsakuq Ch'uwa Ajayupaq yanapariyninwan allinta waqaychariy. 15 Yachasqaykimanjinaqa, tukuy Asia suyuniqpi kaq wawqipanakunam qunqawachapuwanku, chaykunawan kuskaqa Figelo jinataq Hermógenes imam qunqawachapuwanku. 16 Onesíforo wawqipaq wasimpi kaqkunamanta khuyapayarikunampaq jinataq yanaparinampaq Dios Tatamanta mañarikuni. Pay wawqiqa achkha kutim kallpacharirqawan jinataq wisq'asqa kasqayrayku manam nuqamanta p'inqakuchkarqanchu. 17 Astawampas Roma llaqtaman chayamuspajinam mana juch'uytapas suyarispa tukuyniqta nuqaman taripanankama maskamurqawan. 18 Jayk'aqchus kaypachata Dios juchanchachkanqa chay p'unchayqa, Apu Tataqa payman munakuywan rikunantam suyachkani. Allintam qan yachanki imaynatachus Éfeso llaqtapi kachkarqanchis chhika yanaparqawanchis chaytaqa.
1 Munasqa waway, Jesucristopi iyaw nisqaykiraykum Diosqa anchata munakusunki. Ñak'ariykunapi puriykunaykipaqqa payman kallpata mañarikuy. 2 Ima yachachiykunatachus achkha runakunapaq ñawpaqimpi niqta uyarirqawanki chay yachachiykunataqa pikunachus wajkunaman yachachinapaq sumaq sunquyuq kachkanku chay runakunaman yachachimuy. 3 Jesucristopaq sumaq jaywaq pallapallanjina payrayku ñak'arinapaqqa wakicharisqam kachkanayki. 4 Manam pi pallapallapas kurajkaqnimpaq apaykachasqa kachkan chhikaqa waj ruwaykunaman churakuchkanmanchu, imaraykuchus kurajkaqninmanmi uyart'ananqa. 5 Ajinallataqmi, pichus pujllanaman churakuchkan chayqa, imayna pujllana kachkan chaymanjinachus mana pujllachkan chhikaqa manam imachus pujllanapi atipaqpaq churasqa kachkan chayta jap'iqachkanmanchu. 6 Chajra apthapiy p'unchay chayamuqtinqa, pichus chajrapi llank'achkan chaymi ñawpaqkaq urikunata jap'iqanqa. 7 Kay nisqaykunapi yuwatatarikuy, imaraykuchus Tata Jesucristom tukuy chaykunamanta astawan yuwatatarichisunki. 8 Nuqapaq sumaq willaykunata willasqaymanjina, pichus wañusqamanta kawsarimuchkarqan jinataq qhapaq suyu apaykachaq Davidpaq tunu allchhin kachkan chay Jesucristomanta yuwarikuy. 9 Sumaq willaykunaraykum imaymanapi ñak'arichkani, uj runa wañuchiq runapas kayman ajinatam wataykuwanku; chaywampas Diospaq rimayninqa manam watasqachu kachkan. 10 Chayraykum tukuy pikunatachus Dios ajllikuchkan chaykunapaq allimpi kanankurayku ñak'arichkani, ajinamanta paykunaqa Cristo Jesuspi qhispichiyta jinataq imachus wiñaypaq athunchasqa kay kachkan chayta taripanankupaq. 11 Kayqa chiqampunim: Cristowanchus wañusun chhikaqa, paywanmi kawsakusunchis. 12 Ñak'ariykunatachus atipasun chhikaqa, paywan kuskam qhapaq suyumpi kawsakusunchis. Payman mana riqsiqchus tukusun chhikaqa payqa nuqanchisman mana riqsiqllataqmi tukunqa. 13 Paymanchus tukuy sunqu mana qatichkanchis chhikapas, payqa nuqanchisman manam qunqawachachkawasunchu. Imaraykuchus payqa manam pay kikin qunqawachakuchkanmanchu. 14 Diospaq ñawpaqimpi tukuyman kayta yuwarichiy jinataq kunariy: Ama ima rimaykunajawapas qallanakuchunkuchu. Imaraykuchus chaykunaqa manam imapaqpas allinchu kachkan, astawampas pikunachus uyarichkanku chaykunapaqqa uj mitk'akuyjinam kapun. 15 Dioswan allin runamanta jap'iqachikunaraykuqa imantin ruwanaman churakuy. Ajinamantam Diosqa mana imakaqmantapas p'inqakuyniyuq llank'aqmanta jinataq imachus chiqan kachkan chay willaynin chiqan willaqninmanta jap'iqapusunki. 16 Diospi mana iyawniqkuna qallapayasunki chaykunamanqa ama uyart'aychu, imaraykuchus ajina qallakuqkunaqa juch'uymanta juch'uymi saqra kayman jalaykuchkanku, 17 yachachiyninkunataq uj tukjachiq unquyjinam juch'uymanta juch'uy japuykuchkan. Kaymi Himeneo jinataq Filetowan ruwakuchkan, 18 paykunaqa chiqan rimaykunamanta lluq'iniqmanmi puriwachapunku, imaraykuchus wañusqamanta kawsatataypiñam kawsapuchkanchis nispam yachachichkanku, chaytaq wakin iyaw niq wawqikunamanqa pantachichkanmi. 19 Chaywampas Diosqa uj thuru, mana kuyuq qallariytam churaykun, maypichus ajina qilqasqa kachkan: “Apu Tataqa pikunachus paypaq kanku chaykunataqa allintam riqsin”, jinataq “Tukuy pikunachus Apu Tatapaq sutinta rimanku chaykunaqa mana allin ruwaykunamanta jithirinqakum.” 20 Uj qhapaq runapaq wasimpiqa manam tukuy imapas qurimanta jinataq qulqimantachu kachkan, manachayqa k'aspimanta jinataq t'urumantapas kallantaqmi. Ujkunaqa raymi p'unchaykunapaq churasqam, wakinkunataq sapa p'unchay apaykachanapaq churasqallataqmi. 21 Kikillantaqmi nuqanchiswan ruwakun: jayk'aqchus mana allin ruwaykunamanta jithirinchis jinataq llulla yachachiykunamantapas qunqapunchis chhikaqa, chay qurimanta qulqimanta ruwasqa kaqkunajinam kapunchis. Tukuy kawsayninchismi Diospaq allin kapunqa, ajinallataq tukuy allin kaqta ruwanapaq wakichasqa kachkasun. 22 Sipas waynakunapaq munapayayninkunamanta jithiqapuy, chhikamantataq ch'uwa sunquwan Apu Tataman yupaychaqkunawan kuska chiqampi kayta, iyaw niyta, munakuyta jinataq sumaqpi kayta maskay. 23 Qasi qallanakuykunamanqa ama uyariychu, yachankiñam chaykunapaq maqanakuykunapi tukuchapusqantaqa. 24 Imaraykuchus Apu Tatapaq uj jaywaqninqa manam maqanakuykunapi puriykachachkanmanchu, manachayqa tukuywan sumaq runamanta riqsisqam kanan. Yachachinapaq may kusam kanan jinataq llamp'u sunquyuqmi kanan. 25 Mana uyarikuqkunaman yachachinki chhikataq llamp'u sunquwan yachachiy. Chayjinamantam Diosqa paykunapaq payman kutirimunankuta jinataq chiqan rimaykunata riqsichinman. 26 Chhikam paykunaqa supaypaq sipitanman jalaykusqankuta yuwatatakunqaku, jinaspataq chay sipitamanta phawarinqaku. Chhikankamaqa supaymi paykunata jap'isqata kachin jinataq paykunawan imachus munasqanta ruwan.
1 Qhipa pachakunapiqa, ñak'ariy jinataq mana allin p'unchaykuna jamunanmantaqa yachanallaykitaqmi. 2 Runakunaqa, saqra mich'akuna, qulqi sunqukuna, paykuna munayniyuq jinataq athun athun tukuspam puriykachapunqaku. Diosman juch'uychanqaku, tata mamankunamampas manañam uyaripunqakuchu, mana p'inqayniyuqmi kapunqaku jinataq Diosman qatina ñan kachkan chaytapas manañam munapunqakuchu. 3 Mana munakuyniyuq jinataq mana khuyapayakuqmi tukupunqaku, simi apaykachaqkunam kapunqaku, aychankupaq munayninllatam qatipunqaku, ancha saqrakunam kanqaku jinataq tukuy imachus allin kachkan chaytam chhiqnikupunqaku. 4 Ranjaykukuqkuna jinataq mana manchakuspa imatapas ruwaqkunam kanqaku. Diosman maskachkaytaqa, yachaysapa tukuspaqa paykunapaq aychankupaq munayninllatam maskanqaku. 5 Diospaq sumaq qatiqninkunapas kankuman ajinatam runakunaman yuwachinqaku, chaywampas ruwayninkunawanqa imachus Diospaq chiqan ñannin kachkan chaymanta may karupiraq kasqankutam rikuchinqaku. Chayjina runakuna chawpipiqa ama qan pitukuychu, 6 imaraykuchus paykunaqa, may wasikunamampas lluskhuykukuchkallankum, chaypitaq pikunachus aychankupaq saqra munayninkunata mana apaykachayta atichkanku chay pisi kallpa jinataq jucharara warmikunatam sallqaykumunku. 7 Paykunaqa imachus musuq yachay kachkan chay yachaqaytaqa munachkankupunim, chaywampas imachus chiqan kachkan chaytaqa manam jayk'aqpas yuwaywan jap'iqayta atichkankuchu. 8 Imaynatachus Janes jinataq Jambrés runakuna Moisesjawa jatarikurqanku, ajinallatataqmi chay runakunaqa imachus chiqan kachkan chayjawapi jatarikullankutaq. 9 Chaywampas manam karuta chayachkanqakuchu, imaraykuchus tukuymi paykunapaq uj pisi sunqukuna kasqankuta riparakunqaku, imaynatachus chay iskay runakuna Moisesjawa jatarikuchkarqanku chaykunawanjina. 10 Timoteo: yachachiyniykunata, imaynatachus kawsakuni chayta, imatachus maskani, imaynatachus iyaw nini, suyay sunquyuq kasqayta, munakuyniyta jinataq ñak'ariykunapipas kallpachakusqaytaqa allintam qan yachanki. 11 Antioquía, Iconio jinataq Listra llaqtakunapi imaynatachus qatiykachachikurqani jinataq ñak'arirqani chaykunamantapas yachallankitaqmi. Chaywampas tukuy kaykunamantaqa Tata Jesucristom qhispichirqawan. 12 Jesucristoman uyarispa tukuy kawsakuy munaqkunaqa, imaynatachus qatiykachasqa ñak'arinankumantaqa allintam yachanchis. 13 Chaywampas pikunachus saqra jinataq llulla kanku chaykunaqa, juch'uymanta juch'uymi astawan jalaykupunqaku, wajkunaman llullaykuspa jinataq wajkunawampas llullaykuchikuspa ima. 14 Qantaq, ima yachachiytachus yachaqachkarqanki chayman thuruta jap'iykukuspa puriykukuchkallay, imaraykuchus chay yachachiypaq chiqan kasqanmantaqa allintam yachanki jinallataq pikunachus yachachisunki chaytapas yachallankitaqmi. 15 Imaynatachus wawamantapacha Diospaq ch'uwa Qilqasqankunata yacharqanki chaymanta yuwarikuy, kaytaq athun yachaytam qusunki, jinataq Cristo Jesuspi iyaw nisqaykiraykuqa qhispichiy ñanmanmi pusasunki. 16 Tukuy Qilqasqakunaqa Diospaq yuwayachisqanmi, kaytaq yuwayta qunapaq, k'amiykunapaq, sumaq ñanman puririchinapaq jinataq uj chiqan kawsayta yachachinapaqmi allin. 17 Ajinamanta Diospaq runanqa tukuy imatapas allinta ruwanampaq yachachisqa jinataq sumaq wakicharisqam kanan.
1 Jayk'aqchus Jesucristo uj qhapaq suyu apaykachaqjina jamunqa chhikaqa, tukuy kawsachkaq jinataq wañupuq runakunaman juchanchaqmi jamunqa. Chayraykum Diosman jinataq Jesucristoman uj rikuqkunatajina churarikuspa kayta kamachiyki: 2 Diospaq willaynintaqa tukuy pachakunapi willay. Manapas allin pacha kakuchkachun, willanaman churakuypuni. Runakunaman pantasqa puriykachasqankumanta sut'inchay, paykunaman ninrinchariy jinaspataq kallpachariy; mana sayk'uspa paykunaman yachachiy. 3 Imaraykuchus, runakunapaq sumaq yachachiykunata mana uyariy munananku p'unchaykunam chayamunqa. Chaymanta niqtimpas waj yachaykuna uyariyllatam munachkanqaku. Chayraykum paykunaqa imatachus uyariyta munachkanku chay rimaq yachachiqkunallata maskakupunqaku. 4 Imachus chiqan kachkan chaytaqa manañam uyariyta munapunqakuchu, jinaspataq imachus qasi willaykunalla kachkan chay uyariyllatam munapunqaku. 5 Chaywampas qanqa Timoteo, tukuy yuwayniykiwan puriykukuchkallay, ñak'ariykunaman saykatay, sumaq willaykuna willanaman churakuy jinataq llank'anaykipiqa imachus ruwanayki kachkan chayta sumaqta ruway. 6 Wañupunay p'unchayqa ñaqam chayampuchkanña, wañusqaytaq Diosman uj jaywayjinam kanqa. 7 Imaymana mana walt'aykunapiqa atipanakamam sumaqta kallpachakuni, imachus ruwanay kachkarqan chaytapas tukuchapuniñam, iyaw niyniytapas manam chinkachikunichu. 8 Kunantaq nuqamanqa uj sumaq pillum kallpachakusqaymantajina suyachkawan, chaytataq pichus uj chiqan juchanchaq kachkan chay Tatam chhaqay p'unchaypi quwanqa. Chaytaqa manam nuqallamanchu quchkawanqa, manachayqa tukuy pikunachus paypaq athun kayninwan jamunanta munakuywan suyachkanku chaykunamampas qullanqataqmi. 9 Nuqaman rikuqqa, imaynamantapas usqhayllata jamuy. 10 Demas wawqinchisqa kaypacha kawsaykunata chay tukuytapuni munasqanraykuqa saqiwachapuwanmi, jinaspataq Tesalónica llaqtamanmi puripun. Crescente wawqinchisqa Galacia suyuniqmanmi puripun jinataq Tito wawqinchispas Dalmacia suyuniqman puripullantaq. 11 Lucas wawqinchisllam nuqawan kuska kaypi kachkan. Marcos wawqinchista maskamuy jinaspataq qanwan kuskata pusamuy, imaraykuchus payqa kay llank'ayniypi uj yanaparikuqmi nuqapaq kanman. 12 Tíquico wawqitaqa Éfeso llaqtamanmi kachani. 13 Jamunki chhikaqa, Tróade llaqtapi Carpopaq wasimpi saqimuchkarqani chay mantilluytawan aparipumuwanki; chaywan kuskataq p'anqakunata jinataq q'araq'arapi qilqasqakunata ama qunqakuspapuni aparipumuway. 14 Champiq Alejandroqa imaymana mana allinkunatam nuqaman ruwawan; chay ruwasqanmantaqa Apu Tatam imayna asut'iykunamampas churakuchkanqa. 15 Qampas paymantaqa qhawaqarikullaytaq, imaraykuchus yachachichkanchis chay willaypaqqa ancha k'utukuqmi tukupuchkan. 16 Jayk'aqchus ñawpaqkaq kuti Roma llaqtapi kaq atiyniyuq runakuna ñawpaqimpi juchanchasqa kachkarqani chhikaqa, manam pipas nuqamanta sayqatarikurqawanchu; tukuyninkum saqiwachapurqawanku. Chayjina saqiwachasqawankumantaqa Tata Diosmanmi ama paykunaman asut'iykunampaq mañarikuni. 17 Chaywampas Apu Tatakaqmi yanaparirqawan jinataq kallpachariwampas, payllataqmi Diosman mana riqsiq runakunaman sumaq willaykunata willanaypaq kallpachariwan. Ajinamantam Diosqa uj yariqasqa machuq'arapaq siminmantapas qhispichiwanman ajinata wañuymanta aysarqumuwan. 18 Paymi tukuy mana allinkunamanta waqaychawanqa, payllataqmi janaqpacha qhapaq suyunman apapunawankama qhispichiwanqa ¡Payqa, wiñaypaq wiñaynintimpaq athunchasqa kachun! Ajina kachun. 19 Priscaman, Aquilaman jinataq Onesiforopaq wasimpi kaqkunaman napaykuripuway. 20 Erastoqa Corinto llaqtapim qhiparapurqan, Trofimotataq Mileto llaqtapim unqusqata saqimpurqani. 21 Qasapacha manaraq chayamuchkaqtin purqarumuy. Eubulo, Pudente, Lino, Claudia jinataq tukuy wawqipanakunam napaykumusunkichis. 22 Tata Jesucristoqa qanwampuni kachun, Diostaq tukuy qankunajawaman khuyapayakuyninta t'akaykumuchun.
1 Nuqa Pablo, Diospaq jaywaqnin jinataq Jesucristopaq kachasqan, pichus Diospaq ajllikusqankunata iyaw niyman pusanaypaq kachasqanmi kani. Jinallataq puriyninchismanjina wiñay kawsaypi suyay sunquyuq kayman jap'iykukuspa imachus chiqan kachkan chayta riqsichinaypaq paypaq kachasqanmi kallanitaq. Pichus mana llullakuq Dios kachkan chaymi wiñaymantapacha chay kawsay qunapaq rimayninta qurqan, 3 kunantaq Qhispichiqninchis Diosqa ima willaytachus nuqaman willanaypaq kamachichkarqawan chayniqtam pachampi willayninta riqsichipun. 4 Tito, iyaw niyninchispi churiy, Dios Tatanchis jinataq Qhispichiqninchis Jesucristo khuyapayakuyninta jinataq sumaqpi kayninta qanjawaman t'akaykumuchun. 5 Qucha chawpipi kaq Creta jallp'aniqpi saqimuchkarqayki chhikaqa, ima mana walt'aykunachus manaraq allich'asqa kachkarqan chaykunata allich'amunaykipaqmi chayman saqimurqayki, jinataq tukuy llaqtapi kaq iglesiakunapaq pusaqninkunata tiyt'achimunaykipaq imam saqimurqayki, imaynatachus nichkarqayki ajinamanjina. 6 Uj iglesia pusaqqa chiqan jinataq mana imakaqmantapas tumpaykunajina kawsayniyuq runam kanan. Uj warmiyuqllam kanan, wawankunapas iyaw niqkunam kananku jinataq uyart'akuqmi kananku. Manam kutkatakuq kasqanmanta tumpaykunachu kanan. 7 Imaraykuchus iglesia pusaqqa Diospaq kaqninkuna rikuqpaq churasqam, chayraykum payqa uj chiqan jinataq mana imakaqmantapas tumpaykunajina kawsayniyuq runa kananqa. Manam mana uyart'akuq k'ullu runachu kanan, manallataqmi ancha phiñakuqpas kananchu; manam machaykukuq runachu kanan, manam maqanakuy munaqpas kananchu, manallataqmi suwakusqa qulqita munaq runapaschu kanan. 8 Astawampas, wasimpiqa karuniqmanta chayamuq runamanqa jap'iqariqpunim kanan, jinallataq allin ruwaq runa, sumaq yuwayniyuq, chiqampi kawsakuq, ch'uwa jinataq sumaq yachaywan kawsakuq runam kanan. 9 Payqa ima chiqan willaytachus yachaqachkarqan chaymanjinam puriykachanan, ajinamanta wajkunamampas allin willaykunawan kallpacharinallampaqtaq jinataq pikunachus yachachisqanwan churanakunku chaykunamampas iyaw nichinampaq. 10 Imaraykuchus chayniqkunapiqa achkha mana uyart'akuqkunam kan, astawampas pikunachus judío runakunapaq puriymanta jamuchkanku chaykunam ajina kanku, paykunaqa mana yuwayniyuq rimaykunatam rimachkanku jinaspataq runakunaman salqaykuchkanku. 11 Chaykunamanqa jup'ayt'achinam, imaraykuchus paykunaqa mana allin sunqunkuwan qulqita uqharinankuraykuqa imaymana mana wakikuq yachachiykunata yachachispam pikunachus uj wasipi kanku chaykuna junt'antinta pantachichkanku. 12 Chay kikin qucha chawpipi kaq Creta jallp'aniqpi kaq willaqmi llaqtamasinkunamanta ajinata nirqan: “Creta jallp'aniqpi kaqkuna, llullakuspalla puriykachachkankichis, sach'a uywakunajina puriykachankichis, ancha thathaqkuna jinataq qilla runakunam kankichis” –nispa. 13 Chay nisqantaq chiqanmi karqan; chayrayku qanqa paykunaman allinta k'amiykuy, ajinamanta iyaw niyninkupi allin kanankupaq, 14 llulla runakunapaq kamachiykuna churasqankuman ama uyarinankupaq, jinataq judiokunapaq ima rimaykunatachus apaykachachkanku chaykunamampas ama uyarinankupaq yanapariy. 15 Pikunachus Jesucristoman chiqampipuni uyarinku chaykunapaqqa tukuy imapas allillampunim kakuchkan. Chaywampas pikunachus mana uyart'akuq jinataq mana iyaw niyuq kanku chaykunakaqpaqqa tukuy imapas mana allinllam kapullantaq, imaraykuchus mana allinkunallatam paykunaqa yuwakuchkanku, chaykuna ruwasqankumantapas manam sunqunkuta nanarichikuchkankuchu. 16 Paykunaqa Diosta riqsiyku nispam ninku, chaywampas ruwayninkunawanqa Diosman mana riqsisqankutam rikuchichkanku. Paykunaqa chhiqnikuqkuna, mana uyart'akuqkuna jinataq ima allin ruwaykunatapas mana ruway atiqkunam kanku.
1 Tito, imachus chiqan kachkan chaytam yachachinayki. 2 Iglesia pusaqkunaqa tukuy imatapas allin apaykachaqkuna, tukuywan allinmanta qhawasqa jinataq allin yuwayniyuqkunam kananku. Allin iyaw niyuq, munakuyniyuq jinataq ima ñak'ariykunapipas kallpacharisqam kananku. 3 Awichakunapas imaynatachus Diosman munakuq wawankuna puriykachananku kachkan ajinallatataq kawsakuchunku. Manam simi apaykachaqkuna kanankuchu, manallataqmi machaykukuqpas kanankuchu, astawampas sipas warmikunapaqqa uj rikuchiyjinam paykunaqa kananku. 4 Sipas warmikunamanqa imaynatachus qharinkuman jinataq wawankunaman munakunanku chaytam awichakunaqa yachachinanku, 5 allin yuwayniyuq kanankupaq, ch'uwa sunquyuq, wasinkutapas allin rikukuq, munakuyniyuq jinataq qharinkuman uyariqkunatam yachachinanku, ajinamanta ama pipas Diospaq willayninta juch'uychanampaq. 6 Ajinallataq waynakunamanqa tukuy imapipas allin yuwayniyuq kanankupaq yachachiy, 7 chaypaqtaq qan kikin imaynatachus allin puriykachana kachkan chayta rikuchiy. Yachachispataq tukuy ch'uwa sunquykiwan jinataq chiqampi kaywan yacharichiy. 8 Ama pipas juch'uychanasunkipaqqa, imachus allin kachkan chayllata rimay. Ajinamantam pichus qanjawapi jatarikunqa chayqa p'inqaypi qhiparapunqa, imaraykuchus manañam ima mana allintapas nuqanchismanta rimayta atipunqachu. 9 Jaywaqkunamanqa, wasiyuqninkunaman tukuy imantimpi uyarinankupaq kunariy; paykunaqa munakuyniyuq kachunku, manataq kutkatakuqkuna kachunkuchu. 10 Jaywaqkunaqa ama suwakuchunkuchu, manachayqa chiqan runakuna kachunku, ajinamanta tukuy imapi jayk'a munaytaq Qhispichiq Diosninchispaq willaynin kachkan chayta rikuchinapaq. 11 Tukuy runakunapaq qhispichiyta apamuspaqa, munakuynintam Diosqa rikuchiwanchis. 12 Chay Diospaq munakuyninmi mana allin ruwaykunata jinataq kaypacha munapayaykunata mana ruwananchispaq yachachiwanchis, chay munakuyninllataqmi kunampachapi yuwaywan, chiqan kaywan jinataq khuyapayakuywan kawsakunanchispaq yachachiwanchis. 13 Ajinatam chay kusikuy jinataq musphachkay p'unchay chayamunankama kawsakunanchisqa, chay p'unchaytaq jayk'aqchus athunkaq Diosninchis jinataq Qhispichiqninchis Jesucristo kutimuchkanqa chhikam junt'akunqa. 14 Paymi nuqanchisrayku wañurqan, ajinamanta tukuy saqra kaymanta qhispichinawanchispaq jinataq junt'asqata picharapunawanchispaq, ajinata ruwaspam nuqanchismantaqa pay kikimpaq allin ruwanapaq tukuy sunqu qatiq llaqtanman tukuchipuwanchis. 15 Kaymi tukuy imatachus yachachinayki kachkan chayqa, kallpacharispa jinataq tukuy atiywan k'amiykuspa. Ama piwampas juch'uychachikuychu.
1 Llaqtajawapi kurajkaqkunaman jinataq atiyniyuqkunaman uyart'anankupaq tukuy wawqipanakunaman yuwatatarichiy, paykunaqa uyart'akuq jinataq allin ruwaykuna ruwanapaqqa usqhayllapuni kachunku. 2 Ama pimantapas mana allinkunata rimachunkuchu, llamp'u sunquyuqkuna jinataq munakuyniyuqkuna kachunku, llamp'u sunquyuq kasqankutaqa tukuyman rikuchichunku. 3 Imaraykuchus nuqanchisqa pisi sunqu jinataq mana uyart'akuq runakunallataqmi ñawpaqpachakunapi karqanchis. Chinkasqam puriykacharqanchis jinataq kaypachapi imaymana munapayaykunapaq jaywaqninmi karqanchis. Saqra kaypi jinataq qhawanakuypim puriykacharqanchis, tukuypaq chhiqnisqa jinataq nuqanchispura ujmanta uj chhiqninjakuspam kawsarqanchis. 4 Chaywampas Qhispichiqninchis Dios Tatanchismi munakuyninta riqsichirqawanchis, jinataq tukuy runakunaman munakusqantapas riqsichirqallantaqmi, 5 nuqanchismampas qhispichispa. Chaywampas manam ima allinkuna ruwasqanchisraykuchu qhispichirqawanchis, manachayqa munakusqawanchisrayku jinataq yanapariyta munasqanraykum qhispichirqawanchis. Ch'uwa Ajayuniqtam qhispichiwanchis, tukuy juchanchiskunamantapas pampachapuwanchismi, jinaspam wiñay kawsayta qupuwanchis. Tukuy chaykunataq wajmantapas paqarichuwan karqan ajinam. 6 Imaraykuchus Qhispichiqninchis Jesucristoniqtam kurajyachkaqtaraq Ch'uwa Ajayuta quwanchis, 7 ajinamanta munakuyninrayku chiqan runakunaman tukuchispa wiñay kawsaypi mana tukukuq kaqkunata jap'iqanapaq suyay sunquyuq kananchispaq. 8 Tukuy kayqa chiqan rimaykunam, tukuy kaykunatataq mat'iykuspajina yachachinaykitam munani, ajinamanta pikunachus Diospi iyaw ninku chaykunaqa allin ruwaykunata ruwanaman churakunankupaq. Kaykunaqa tukuyninkupaq sumaq kawsanankupaq allinmi. 9 Chaywampas mana wakikuq qallanakuykunamanqa ama pituykukuychu, manallataq ñawpaq machulakunapaq puriynin willayninkunatapas uyart'allaytaqchu. Moisespaq kamachiyninjawa rimaqkunawanqa ama phiñakuychu, manallataq ch'aqwaypaschu. Imaraykuchus chay ch'aqwaykunaqa qasipaq jinataq mana maymampas pusaq rimaykunam. 10 Iglesia chawpipichus mayqimpas t'ipinjachiyta munachkan chaymanqa, uj kuti jinataq iskay kutitawan ninrinchariy; chaywampas manachus uyart'akunqa chhikaqa, chay ukhumanta qatirqumpuy, 11 imaraykuchus chay runapaq mana allinniqman puriwachapusqanmanta jinataq chay kikin juchan payman juchanchapusqanmantaqa yachapunaykiñam. 12 Artemasta manachayqa Tiquicota kachamusqayki chhikaqa, Nicópolis llaqtaman nuqa rikuq jamuriypuni, imaraykuchus qasapachapiqa chaypi qhiparaytam yuwachkani. 13 Sayqatakuq Zenasta jinataq Apolo wawqitawan imantin atisqaykipi yanapariy, puriyninkupi imachus munasqankuta quriy, ajinamanta ama imatapas pist'achikunankupaq. 14 Wawqipananchiskunaqa allin ruwayta jinataq pist'achikuqkunaman yanapariytaqa yachaqallachunkutaq, ajinamanta kawsayninkuqa wakinkunapaq allin kanampaq. 15 Tukuy pikunachus nuqawan kaypi kachkanku chaykunam napaykumusunkichis. Iyaw niypi munasqa wawqimasiykunaman napaykuripuway. Diosqa khuyapayakuyninta qankunajawaman t'akaykumuchun.
1 Nuqa Pabloqa Cristo Jesusrayku jap'isqa kachkaspa kay p'anqata qilqamuyku wawqiy Timoteopiwan, munasqa llank'aq masiyku Filemonman napaykuspa, 2 jinallataq munasqa pananchis Apiaman, nuqanchiswan kuska llank'aq wawqinchis Arquipoman, jinataq wasiykipi tantakuq iglesiaman napaykumuyku. 3 Dios Tata, jinataq Tata Jesucristopiwan khuyapayakuyninta, sumaq kayninta qankunajawaman t'akaykumuchun. 4 Diosniymanta mañakuspa, qanmanta sapa kuska yuwarikuni chhikaqa yuspäranipunim, 5 imaraykuchus Jesucristopi jinataq tukuy Diospaq ajllikusqan ch'uwa llaqtanwan ima ancha munakuyniyuq jinataq iyawniyuq kasqaykimanta uyarini. 6 Qanqa nuqaykujinallataqmi Diospi iyaw ninki, chayraykum tukuy ima allin ruwaykuna ruwaytachus atichuwan chayta riqsinaykikama Diosmanta mañapuyki, Cristoman munakusqanchisrayku. 7 Wawqiy Filemón, ancha kusisqa jinataq sunqu junt'asqam kani, Diosman iyawniq ch'uwa llaqtanman munakusqaykimanta jinataq paykunaman sunqucharisqaykimanta. 8 Filemón, Cristopaq sutimpi imachus ruwanayki kachkan chay ruwanaykipaq kamachiytaqa atiykim, 9 chaywampas munakuypaq sutimpi, nuqa Pablo, machuña kapuspa, Cristo Jesusrayku jap'isqa kachkaspa, 10 Onésimo wawayrayku qanman mañarikuytaraq munani, pipaqchus kaypi wisq'asqa kachkaspa Cristoman pusaspa iyaw nichisqayraykum tatanjinam kachkani. 11 Onesimoqa, ñawpaqpachapi qampaq mana imapaq allin watarunam karqan; kunantaq qampaqpas, nuqapaqpas tukuy imapaq allin runam kapun. 12 Chayraykum kunanqa wajmanta kutichimpuyki, paytaqa nuqapaq wawaypas kanman ajinata jap'iqaripuway. 13 Diospaq sumaq willayninkunarayku jap'isqa kachkaqtiy, qampaq lantiykipi yanapanawampaq qhiparanantam munayman karqan. 14 Chaywampas manaraq qampaq ima munasqaykita yachachkaspaqa, manam ima ruwaytapas yuwarqaniraqchu, astawampas imatachus mañayki chayqa ama kamachiyjina kachunchu, manachayqa tukuy sunquykimanta kanantam munani. 15 Ichapas Onesimoqa, uj chhika p'unchaykunata qanmanta jithiqapurqan, chhikamanta payta wiñaypaq jap'iqapunaykipaq. 16 Kunanmantaqa manañachä uj watarunaykitajinachu rikupunki; astawampas uj ancha munasqa wawqiykitajina payta jap'iqapuy. Nuqaqa payta anchata munakuni. Qantaq astawanraq munakunayki, amaña runamasiykitajinachu, astawampas iyawniq wawqimasiykitajina. 17 Ajinaqa, Diospaq iyawniq wawqiykitajinachus rikuwanki chhikaqa, nuqapas kachkayman ajinata Onesimota jap'iqaripuway. 18 Ima mana allintapas ruwarqasunki, ichapas manuyki rikhurin chhikaqa, nuqam chayta junt'apusqayki. 19 Nuqa Pablo makiywan kayta qilqamuyki: chay manuntapas qupusqaykim. Ichapas chay manuta mana junt'anaychu kanman karqan, imaraykuchus kawsayniyki, tukuy imaykipas, qampas Cristopi iyaw nisqaykiraykuqa, manuypas kawaq ajinaraqmi kachkanki. 20 Arï, wawqiy, Dios Tatapaq sutimpi kayta mañarikuyki, Cristopi iyawniq wawqiyjina sunquyta t'ikarichiway. 21 Kayta qilqamuyki uyarikuq kasqaykita yachaspa, kay nisqaymantapas astawanraq ruwanaykitam suyachkani. 22 Jinallataq uj qurpa wasita chayman chayamunaypaq wakirichipuway, imaraykuchus Diosqa jamunaypaq mañakusqaykichismanqa uyart'anqam, ajinamantam nuqapaq jamunayta munanqa. 23 Cristo Jesusrayku jap'isqa masiy Epafras, 24 jinataq Marcos, Aristarco, Demas, Lucas ima sumaq willaykunapi llank'aq masiykunam napaykumusunkichis. 25 Jesucristo Tatapaq khuyapayakuynin qankunajawaman t'akaykumuchun.
1 Ñawpaqpachakunapiqa achkha kuti jinataq imaymananiqmantam paypaq willaqninkunaniqta machulanchiskunaman Diosqa rimapayarqan. 2 Kunantaq kay qhipa p'unchaykunapi Diosqa Churinniqtam rimapayapuwanchis. Diosqa Churinniqtam kaypachata tiyt'achirqan, jinaspataq tukuy imakunatapas paymanmi qupurqan. 3 Chay Churinmi Diospaq atiyninta jinataq athun kayninta riqsichiwanchis, imaraykuchus payqa imantimpi Dios kikinmi, athun atiyninwantaq tukuy kaypacha kakuchkanallampaq japqasichkan. Dioswan juchanchiskunamanta pampachasqa kananchispaqqa paymi uj athun ruwayta ruwarqan, chhikamantataq janaqpachamanmi chimpapurqan, jinaspataq Diospaq tiyakunan qayllapim tiyarikupurqan. 4 Payqa angelkunamanta niqtimpas astawan kurajkaq kaymanmi chayarqan, imaraykuchus Diosqa angelkunapaq jap'iqananku kachkarqan chaymanta niqtimpas astawan kurajkaq sutitam payman qurqan. 5 Imaraykuchus Diosqa manam maykaq angelmampas ajinata nirqanchu: “Qanmi Churiy kanki; nuqam kunan p'unchay kawsayta quyki” –nispa. Manallataqmi maykaq angelmantapas ajinata nirqanchu: “Nuqam paypaq uj Tatan kasaq, paytaq nuqapaq uj churiymi kanqa” –nispa. 6 Chaywampas, jayk'aqchus kaypachaman Churinta kachamuchkan chhikaqa ajinatam kamachirqan: “Tukuy Diospaq angelninkuna payman yupaychachunku” –nispa. 7 Angelkunakaqmantaqa, ajinatam Diosqa nin: “Angelniykunaqa wayrajina kachunku, jaywaqniykunataq lawrachkaq ninajina kachunku” –nispa. 8 Chaywampas Churinkaqmantaqa ajinatam nin: “Qhapaq suyuykijawapi atiyniykiqa wiñaypaq wiñaynintimpaqmi kanqa, chay atiyniykitataq chiqan kaypaq allin kanampaqmi apaykachanki. 9 Imachus chiqan kachkan chaytam munanki mana chiqan kachkan chaykaqtataq chhiqnikunki; Chayraykum ajllikuyki jinaspataq kusikuywan junt'aykuchiyki” –nispa. 10 Kaytawan nirqallantaqmi: “Apu Tata, qallariymantapacha qanmi kaypachata tiyaykuchirqanki; qan kikinmi janaqpachata ruwanki. 11 Tukuy chaykunaqa tukukunqam, chaywampas qanqa wiñaypaq kakuchkallankim. Tukuy kaykunaqa p'achajinam mayk'arqukupunqa; 12 uj p'achatajinam suk'aykunki, imaynatachus p'achata ch'utiwachana kachkan ajinatam ch'utiwachanki. Chaywampas qanqa kikinpunim kakuchkanki; kawsayniykiqa manam jayk'aqpas tukukuchkanqachu” –nispa. 13 Diosqa manam jayk'aqpas maykaq angelmampas ajinata nichkarqanchu: “Qayllaypi tiyarikuy, qanman chhiqnikuqniykikunata chakiyki pampaman churanaykama” –nispa. 14 Imaraykuchus tukuy angelkunam Diosman jaywanapaq churasqa ajayukuna kanku, tukuy pi runakunatachus Dios qhispichichkanqa chaykunaman yanaparinapaqmi payqa kachan.
1 Qhispichiy willay uyarisqanchismanqa tukuy yuwayninchistam churananchisqa, ajinamanta ima ñantachus Diosqa rikuchiwanchis chaymanta ama wajniqman jithiqananchispaq. 2 Mayqin willaykunatachus Diosqa ñawpaqpachakunapi angelkunaniqta quchkarqan chayqa kallpayuq kamachiykunam karqan. Pikunachus chay kamachiykunajawapi juchata ruwarqanku jinataq mana uyart'arqanku chaykunaqa chiqampi asut'iykusqam karqanku. 3 Ajina kaqtinqa, chay athun qhispichiytachus mana waqaychachkasun chhikaqa ¿imaynatataq chaypaq asut'iyninmanta phawarichuwanri? Imaraykuchus kay qhispichiytaqa kikin Apu Tatam ñawpaqta willarqan, chaytataq pikunachus chhikamanta chay willayta uyarirqanku chaykunam nuqanchis chawpipi sut'inchapurqanku. 4 Chaywampas Diosmi chaytaqa musphay rikuchiykunawan jinataq musphay ruwaykunawan ima sut'inchapuwanchis, jinallataq jayk'aqchus chayta ajinata ruwachkarqan chhikaqa, Ch'uwa Ajayutam pikunamanchus Diosqa quyta munachkarqan chaykunaman qurqan. 5 Maykaq jamuq jallp'amantachus rimachkanchis, chay jallp'ajawapiqa manam maykaq angeltapas atiyniyuqta Diosqa churachkanqachu. 6 Astawampas, Qilqasqakunamanta uj chhikapiqa ajinatam nin: “Dios Tata ¿runakunaqa imataq qampaq kankuri? ¿Imamantataq paykunamanta yuwarikunki jinataq llakikuchkankinri? 7 Angelkunamanta niqtimpas uj chhika pisi chaniyuqllatam ruwarqanki, chaywampas sumaq k'anchaywan jinataq athunkaywanmi junt'aykuchirqanki. 8 Tukuy ruwasqaykikunajawapi atiyniyuqtam tukuchirqanki” –nispa. Ajinaqa, tukuy ruwasqankunajawapichus atiyniyuqta tukuchin chhikaqa, manam imakaqtapas chay atiymanta wajniqman saqichkanchu. Chaywampas manaraqmi tukuyjawapi atiyniyuq kasqanta rikuchkanchischu. 9 Diosqa munakuwanchismi, chayraykum nuqanchisman qhispichinapaq Jesusta wañunampaq kachamurqan. Diosqa Jesusman uj juch'uy pachakunapiqa angelkunamanta niqtimpas pisi chaniyuq kanantam saqirqan, kunantaq chay wañusqanraykum payqa athunchasqa jinataq yupaychasqa kapun. 10 Tukuy imakaqpas Diospaqmi jinataq paypaq ruwasqanmi, payqa tukuy wawankuna qhapaq kaynimpi kanankutam munan. Chayraykum Diosqa ñak'ariyniqta pichus wawankunapaq Qhispichiqnin kachkan chay Jesucristoman uj chiqan runaman tukuchirqan. 11 Imaraykuchus, payman jap'ichisqa kachkanku jinataq pichus jap'ichichkan chaypas tukuyninkum kikin Tatapaq wawankuna kanku. Chayraykum Diospaq Churinqa paykunaman wawqikuna niytaqa mana p'inqakuchkanchu, 12 imaraykuchus Qilqasqakunapiqa ajinatam nin: “Sutiykimantaqa wawqiykunaman nuqam willasaq, tantakuy chawpipitaq takiykunawanmi yupaychasqayki” –nispa. 13 Kaytawampas nillantaqmi: “Nuqaqa Diospaq makimpim jap'ichikusaq” –nispa. Wajmantapas ajinata nikuchkallanmi: “Mayqin wawakunatachus Dios quchkawan chaykunawanqa kaypim kachkani” –nispa. 14 Imaynachus nuqanchisqa aychayuq jinataq tulluyuq kanchis, ajinallataqmi Jesuspas nuqanchisjina runaman tukurqan. Ajinata ruwaspam wañusqanwan Supayta atiparqan, imaraykuchus Supayqa runakunaman wañuchinapaq atiyniyuqmi karqan. 15 Wañusqanwantaq pikunachus mañuyman manchaspa kawsachkarqanku chaykunaman qhispichiytam qurqan. 16 Imaraykuchus, chiqampiqa manam angelkunaman yanapariqchu Jesusqa jamuchkarqan, manachayqa Abrahampaq tunu allchhinkunaman yanapariqmi jamurqan. 17 Chay ruwanampaqtaq tukuy imapim paykunajina rijch'akunan karqan, ajinamanta uj Athunkaq sacerdoteman chayaspa sumaq uyart'akuq jinataq khuyapayarikuq Diospaq jaywaqninman tukunampaq, jinallataq ñak'ariyniqta runakunapaq juchankuna pampachayta taripanampaq. 18 Imaynatachus pay kikin ñak'arirqan jinataq Supaypas mitk'achiyta munarqan, ajinallatataqmi pikunamanchus Supayqa mitk'achiyta munachkan chaykunaman yanaparinmanqa.
1 Ch'uwa llaqtapi kaq wawqipanakuna, pikunachus Diospaq kanaykichispaq paypaq wajasqan karqankichis chaykuna, Cristo Jesusqa Diospaq kachasqan jinataq Athunkaq sacerdoten kasqanmanta allinta yuwatatarikuychis. 2 Imaraykuchus Jesusqa Diosman jaywanapaq uyarimpunim, imaynatachus Moisesqa Diospaq wasimpi tukuy sunquwan jaywarqan ajinata. 3 Chaywampas Diosqa Jesusmanqa Moisesmanta niqtimpas astawan kurajtam athunchayta qurqan, imaynatachus uj wasi ruwaqqa chay ruwasqan wasimanta niqtimpas astawan kuraj kachkan ajinata. 4 Tukuy wasipas uj ruwaqniyuqmi; chaywampas Diosmi tukuy imachus kaypi kachkan chaykunata ruwarqan. 5 Ajinamantam Moisesqa Diospaq wasimpi uj sumaq jaywaqnin karqan. Diosqa imatachus ninan kachkarqan chay rikunanmi paypaq ruwananqa karqan. 6 Chaywampas, nuqanchischus thuruta sayarikuspa jinataq suyasqanchispi kusikuywan kachkasun chhikaqa, Diospaq Churinjina Cristoqa imachus ruwanantaqa tukuy sunqunwanmi kay Diospaq wasinjawapi junt'anqa, kay wasitaq nuqanchis kikinmi kanchis. 7 Qilqasqakunapi Ch'uwa Ajayuqa ajinata nin: “Imatachus kunan p'unchay Dios nichkan chaytachus uyarinkichis chhikaqa, 8 ama rumi sunquyuq tukuychischu; imaynatachus chhaqay p'unchaykunapi Diosman mana uyart'achkarqanku ajinataqa, paykunaqa chhaqay ch'usaq qasi pampaniqpiqa Diosmanmi yanarirqanku. 9 Tawa chunka wata imaymana musphay ruwasqaykunata rikuchkarqanku chhikapas, chaypim qankunapaq ñawpa machulaykichiskunaqa yanarirqawanku. 10 Chayraykum chaypachapi kawsakuq runakunawanqa phiñarikupurqani, jinaspataq ajinata nirqani: ‘Sunqunkupiqa pantasqallapunim puriykachakuchkanku, ñanniykunatataq manam riqsiyta munarqankuchu’ –nispa. 11 Chayraykum phiñakusqaypiqa, paykunapaq samarakuy jallp'ayman ama waykunankupaq rimayniyta qurqani” –nispa. 12 Wawqipanakuna, qankuna chawpimanta pipas ancha saqra sunquyuq, mana iyawniyuq jinataq kawsachkaq Diosmanta jithiqaqpas ama kanampaq allinta qhawaqarikuychis. 13 Astawampas, ima p'unchaymantachus Qilqasqakunapi rimachkan chay p'unchay kachkaqtinqa, qankunapura ujmanta uj sapa p'unchay kallpacharinakuychis, ajinamanta maykaqpas ama juchawan sallqaykuchikunampaq jinataq sunqumpas ama mana uyarikuq tukunampaq. 14 Tukuchaykamachus qallariypijina iyaw nisqanchispi tukuy sunqu Cristowan thuru sayarikuspa puriykusun chhikaqa, imachus Cristopaq jap'iqanan kachkan chaytaqa paywan kuskam nuqanchispas jap'iqallasuntaq. 15 Chayraykum Qilqasqakunapiqa ajinata nin: “Kunan p'unchaychus Diospaq nisqanta uyarinkichis chhikaqa, ama rumi sunquyuq tukuychischu; imaynatachus chhaqay p'unchaykunapi Diosman mana uyart'achkarqanku ajinataqa” –nispa. 16 Diospaq rimayninta uyarirqanku chhikamantaqa ¿chay mana uyart'akuqkunaqa, pikunataq karqanri? Chaykunaqa, tukuy pikunatachus Moisés Egipto llaqtamanta jurqumuchkarqan chaykunam karqanku. 17 Diosqa ¿pikunawantaq tawa chunka watapacha phiñasqa kachkarqanri? Pikunachus juchata ruwarqanku chaykunawanmi phiñasqa karqan, chaykunataq chhaqay ch'usaq qasi pampaniqpim wañurasqa kapurqanku. 18 Diosqa ¿pikunamantaq samaranay jallp'aymanqa manam waykuchkankichischu nispa nirqanri? Pikunachus mana uyarikuq karqanku chaykunamanmi ajinata nirqan. 19 Chaymanjinapunim, mana iyaw niq kasqankuraykuqa mana paykunaqa chayman waykuchkarqankuchu.
1 Chayrayku, Diospaq samaraynimpi waykunanchispaq rimaynin qusqan kachkaqtinqa, allintam qhawaqarikunanchis. Chay Diospaq samaraynintachus qankunamanta maykaqpas mana jap'iqanman chhikaqa, ancha mana allimpunim kanman. 2 Imaraykuchus nuqanchisqa, imaynatachus Egipto llaqtamanta lluqsimuchkarqanku chay israelitakunajinallataqmi sumaq willaykunapaq willayninta jap'iqarqanchisqa. Chaywampas paykunapaqqa chay willay jap'iqasqankuqa manam imapaqpas allinchu kachkarqan, imaraykuchus paykunaqa manam chay willayman iyaw nirqankuchu. 3 Chaywampas nuqanchis iyaw niqkunaqa, Diospaq samarakuyninmanqa waykusunmi, mayqinmantachus payqa ajinatam nirqan: “Chayraykum phiñarikusqaypi ajinata jurarqani: samarakunaypiqa manam waykunqakuchu” –nispa. Chaywampas Diosqa kaypacha ruwasqanmantapachaqa llank'ayninta tukuchapusqañam, 4 imaraykuchus Qilqasqakunamanta uj chhikapiqa, ajinatam qanchiskaq p'unchaymanta nillantaq: “Tukuy llank'ayninkunamanta Diosqa qanchiskaq p'unchaymi samararikurqan” –nispa. 5 Qilqasqakunapiqa wajmanta ajinata nillantaqmi: “Manam samarakunay chhikaman waykuchkanqakuchu” –nispa. 6 Pikunachus Diospaq sumaq willayninkunata ñawpaqta uyarirqanku chaykunaqa manam uyart'akurqankuchu, chayraykum Diospaq samarakuyninman mana chayarqankuchu. Chaywampas ima samaraymantachus Diosqa rimayninniqta quchkarqan chayqa kakuchkallanmi. 7 Chayraykum Diosqa uj p'unchayta ch'ikulliykurqan, chay p'unchaytaq uj musuq “kunan p'unchaymi.” Chaytataq imaynatachus achkha pachakuna uraqapurqan chhikamanta Qilqasqakunapi nichkan chayniqta Davidqa nirqan, chaytataq ajinata nipurqanchismi: “Imatachus kunan p'unchay Dios nichkan chaytachus uyarinkichis chhikaqa, ama rumi sunquyuq tukuychischu” –nispa. 8 Josué runachus israelita runakunaman chay samarakuyta qunman karqan chhikaqa, manam Diosqa waj samarakuy p'unchaymanta rimachkanmanchu karqan. 9 Chaywampas Diospaq llaqtampaqqa uj samarakuy p'unchayqa kakuchkallanmi, chaytaq qanchiskaq p'unchaymi, 10 imaraykuchus chay p'unchaymi Diospaq llaqtanqa llank'asqanmanta samararikupunqa, imaynatachus Diosqa llank'ayninmanta samararikupurqan ajinata. 11 Chayrayku, chay samarakuy chhikaman chayanapaqqa Diosman uyart'aspapuni puriykachakusunchis. Pikunachus sumaq willaykunata mana iyaw ninku chaykunajinaqa amapuni pipas puriykachachunchu. 12 Diospaq rimayninqa kawsayniyuq jinataq atiyniyuqmi. Diospaq rimayninqa purajniq ariyuq athun kuchillumanta niqtimpas astawan arim, jinaspataq sunqu ukhumanta niqtimpas astawan ukhutaraqmi chayaykun. Chay ukhumantapacham imaymana mana allin yuwayninchiskunata jinataq munasqanchiskunata rikumun, jinaspataq imachus allin jinataq mana allin kachkan chaykunatam sut'inchamullantaq. 13 Diospaq ruwasqankunaqa manam imapas paymanta pakaykukuchkankumanchu, imaraykuchus payqa tukuy imatapas sut'intam rikun, ñawpaqimpitaq tukuy ruwasqanchiskunamantam junt'ananchis kanqa. 14 Jesusqa Diospaq Churinmi, nuqanchispaqtaq uj janaqpachaman waykuq athunkaq sacerdotenchismi. Chayraykum tukuy sunqu payman qatikuchkanallanchisqa. 15 Pisi kallpa kayninchispi Athunkaq sacerdotenchisqa khuyapayarikuwasunmi, imaraykuchus paypas nuqanchisjina yanarisqallataqmi karqan, chaywampas paykaqqa manam jayk'aqpas juchaman jalaykuchkarqanchu. 16 Munakuq Diosninchispaq qayllanman tukuy sunqu qayllaykukusunchis, ajinamanta payqa nuqanchismanta khuyapayarikunampaq. Jayk'aqchus pist'achikusunchis chhikaqa, paymi munakuynimpi yanapariwasun.
1 Tukuy Athunkaq sacerdotekunaqa, runakuna chawpimanta Diospaq ajllisqanmi kanku, paykunataq runakunaman yanaparinankupaq, jaywana qulqikunata jinataq juchakunamanta pampachasqa kanankupaq wañuchisqa uywa jaywanakunata ima Diospaq ñawpaqinman qunankupaq churasqam kanku. 2 Kay sacerdotetaq runa kasqanrayku pisi kallpa kaynimpiqa, pikunachus mana yachachkanku jinataq juchayuq kachkanku chaykunamantaqa qhuyapayarikunmanmi; 3 chay pisi kallpa kasqanraykutaq, payqa kikin juchankunamanta jinataq llaqtapaq juchankunamantapas wañuchisqa uywakunatam jaywanan. 4 Manam pipas pay kikimpaq munayninmantaqa Athunkaq sacerdote kachkanmanchu, manachayqa Diosmi payman chay athunkaq kayta qunapaq wajan, imaynatachus Aarón runaman wajachkarqan ajinata. 5 Chay kikillantataqmi Cristopas Athunkaq sacerdote kanapaqqa, manam pay kikin munayninmanjina tiyaykukuchkarqanchu, manachayqa Diosmi payman chayjina athunkaq kayta qunapaq tiyaykuchirqan, imaraykuchus paymi ajinata nirqan: “Qanmi Churiy kanki, nuqam kunan p'unchay kawsayta quyki” –nispa. 6 Waj chhika Qilqasqakunapiqa ajinatapas nirqallantaqmi: “Qanqa wiñaypaq wiñaynintimpaq sacerdotem kanki, imaynachus Melquisedec kachkarqan ajinata” –nispa. 7 Jayk'aqchus Jesucristo kaypachapi kawsachkarqan chhikaqa, athun kunkanwan jinataq anchata waqarikuspam wañuymanta qhispichinampaq Diosmanta mañarikurqan, uyarikuq kasqanraykutaq Diosqa payman uyarirqanmi. 8 Ajinaqa, Cristo churin kachkaspaqa ñak'arisqampim imachus uyarikuna kachkan chayta yachaqarqan. 9 Ajinamantam tukuy ima Diospaq kamachisqan uyarisqanrayku, Cristoqa tukuy pikunachus payman uyarinku chaykunapaq wiñaq qhispichiy quqninman tukupun. 10 Chayraykum Diosqa imaynachus Melquisedec sacerdote kachkarqan ajinata payman Athunkaq sacerdotemanta tiyaykuchipun. 11 Kayjawamantaqa achkham rimananchis kachkan, chaywampas qankunaman sut'inchanaqa ancha kallpam, imaraykuchus qankunaqa yachaqanapaq ancha pisi yuwayniyuqmi kankichis. 12 May pachaña sumaq willaykuna jap'iqasqaykichisraykuqa, qankunaqa ancha allinta yachapuspaqa wajkunamampas yachachinaykichisñam karqan. Chaywampas imachus Diospaq willayninmanta yachaqanapaq jasalla kachkan chaykunamantapas wajmantaqa tapukuchkallankichismi. Pisi kallpayuq asu wawakunapas kawaqchis ajinatam imachus qhulu mikhuy kachkan chay mikhuyta mana atichkankichischu, manachayqa lichillatam ujyayta munakuchkankichis. 13 Asu wawakunajinallataqmi puriykachankichis, imaraykuchus imachus allin jinataq mana allin kachkan chaykunataqa manam rikuyta atichkankichischu. 14 Qhulu mikhuyqa kuraj runakunapaqmi, pikunachus yuwayniyuqmi kapunku, imaraykuchus paykunaqa imachus allin jinataq mana allin kachkan chaytaqa allintam rikuyta atipunku.
1 Ajinaqa kuraj runakuna kapunanchiskama puriykukuchkallasunchis, ima yachachiykunatachus ñawpaqpachapi Cristoniqmanta uyarichkarqanchis chayta wajniqman churarikuspa amaña uj juch'uy imakaqkunamantapas rimapusunchu. Imachus mana allin kachkan chaykunata amaña ruwapusunchu, wañuyman ama chayanapaqqa amaña juchata ruwapusunchu jinaspataq Diosman iyaw nispa Cristoman qatisunchis, 2 jinataq bawtisakusunchis. Yachallanchistaqmi Cristopi iyaw ninku chaykunapaq Ch'uwa Ajayu jap'iqasqankumanta, wañusqakunapaq kawsarimunanmanta jinataq tukuchay p'unchaypi uj athun juchanchay p'unchay kananmantaqa. 3 Dios munanqa chhikaqa tukuy kaykunata yachachikuchkallasunmi. 4 Pikunachus uj kutipi k'anchayta jap'iqarqanku, imatachus Dios quchkarqan chaytapas mallirirqanku, Ch'uwa Ajayutapas jap'iqarqallankutaq, 5 Diospaq willaynintapas mallirirqanku jinataq jamuq pachakunapi kawsaypaq atiynintapas suyarirqanku, 6 chay wawqikunachus wajmanta jithiqankuman chhikaqa, manañam wajmanta Diosman kutirichimuyta atipuchuwanchu. Imaraykuchus paykuna kikinmi Diospaq Churinta wajmanta chakataykuchkanku, jinaspam tukuyninkuwan asipayasqa kanampaq churachkanku. 7 Imaynatachus uj chajra jallp'aqa parata jap'iqan jinaspataq pichus tarpuchkan chaypaq sumaqta urirqun, Diostaq sumaq kayninta qun kaypiqa ajinam paykunaqa kanku. 8 Chaywampas khichkhakunata jinataq tikakunatachus wiñachipun chhikaqa, manam imapaqpas allinchu kapunku. Paykunataq Diospaq qhinchachasqa kanamanmi chayapunku, tukuchaymantaq paykunaqa ninawan lawraykuchisqam kapunqaku. 9 Ajinata rimanchis chhikapas; munasqa wawqipanakuna, allintam yachayku qankunapaq iyaw niykichista mana chinkachikusqaykichismantaqa, imaraykuchus qhispichiy ñampim kakuchkankichis. 10 Imaraykuchus Diosqa chiqanmi, qankunapaq ruwasqaykichismanta, ch'uwa llaqtanman munakuywan yanaparisqaykichismanta jinataq kunampas yanapakuchkallankichis chaymantaqa manam payqa qunqakuchkanqachu. 11 Chaywampas sapa uj qankunamanta tukuchaykama chay kikin kallpawan puriykukuchkanallaykichistam munayku, ajinamanta imatachus suyachkankichis chayta jap'iqanaykichispaq. 12 Manam qilla runakunaman tukunaykichista munachkaykuchu, manachayqa pikunachus iyawniyniqta jinataq suyay sunquyuq kasqankurayku Diospaq rimaynin qusqanniqta jap'iqachkanku chaykunapaq ñanninta qatinaykichistam munayku. 13 Jayk'aqchus Diosqa Abraham runaman rimayninta quchkarqan chhikaqa, pay kikinraykum rimayninta qurqan, imaraykuchus manam pipas paymanta astawan kuraq chayjawapi rimaynin qunapaq karqanchu. 14 Jinaspataq ajinatam nirqan: “Chiqantapunim nuqaqa qanman achkha sumaq kayniyta qusqayki, jinaspataq qampaq allchhiykikunataqa ancha achkhamanmi tukuchisaq” –nispa. 15 Abraham runataq tukuy sunqum unaypacha chay jap'iqanapaq suyaykurqan, jinaspataq imatachus Diosqa qunapaq rimayninta quchkasqa chaytam jap'iqarqan. 16 Jayk'aqchus runakuna rimayninta qunku chhikaqa, paykunamanta niqtimpas astawan kurajkaqkunaraykum juramintuta ruwanku, jinaspataq jayk'aqchus juramintuta ruwaspa imatapas rimarqunku chhikaqa manañam imamanta rimarqunapas kapunñachu. 17 Chayraykum jayk'aqchus Diosqa rimarqusqan junt'anapaq rimayninta quchkarqan chhikaqa, uj juramintuta ruwaspa mana imakaqtapas apaqanapaq jinataq yapaykunapaq rimarqurqan. 18 Diosqa mana llullakuqmi, chayraykum rimarqusqanqa mana apaqasqa jinataq yapaykusqapas kachkanqachu. Kaymi nuqanchisman sunquchawanchis, imaraykuchus nuqanchisqa Diospaq waqaychasqa kaytam maskanchis, jinaspataq paypaq rimaynin qusqanmanmi sunqunchista churanchis. 19 Kay suyasqanchismi kawsayninchista thuruta kachichkan, imaynatachus rumikunaqa wasi pirqata mana kuyurichispa japqasichkan ajinata. Kay suyaytataq Jesucristo Tatanchismi quwanchis, pichus janaqpachapi kaq Diospaq wasin k'uchuniqpi kaq qatananniqta k'uchukama chimpaykurqan, may chhikachus ancha manchaywan ch'uwachasqa kachkarqan chaykama waykuspa. 20 Dios kachkan chay chhikaman nuqanchispaq chayananchispaqmi ajinata ruwarqan, imaraykuchus Jesucristom wiñaypaq wiñaynintimpaq Athunkaq sacerdoteqa, imaynachus Melquisedec kachkarqan ajinata.
1 Melquisedec runaqa Salem qhapaq suyupaq apaykachaqnin jinataq Athunkaq Diospaq sacerdotenmi karqan. Jayk'aqchus Abrahamqa qhapaq suyu apaykachaqkunata tupjanapi atiparqumuspa kutimuchkarqan chhikaqa, Melquisedec sacerdoteqa pay taripaqmi lluqsimurqan jinaspataq sumaq kayta kurqan; 2 chhikataq Abrahamqa chay tupjanapi tukuy imakunatachus atipamuchkasqa chaykunamantaqa chunkamanta ujtam payman qurqan. Melquisedec chay sutiqa ajina niytam munan: “Chiqampi kaq suyu apaykachaq,” chaywampas Salem suyupaq apaykachaqninjinapas rikhurillantaqmi, chaytaq “Sumaqpi kay suyu apaykachaq” niytam munan. 3 Manam tatanmanta, mamanmanta, jinataq ñawpaq machulankunamantapas yachakunchu; manallataqmi paqarisqanmanta jinataq wañupusqanmantapas rimakuchkanchu; ajinamantam payqa sacerdotejina Diospaq Churinman rijch'akun, jinaspataq wiñaypaq wiñaynintimpaq sacerdotem kapun. 4 Kunanqa allimpachata yuwatatarikuychis, Melquisedec runaqa Abraham nuqanchis kikin ñawpaq machulanchispaq allimpi qhawasqam karqan, imaraykuchus tupjanapi qichumuchkasqa tukuy chaykunamantaqa chunkamanta ujtam payman qurqan. 5 Moisespaq kamachiyninmanjinaqa, tukuy sacerdotekunam Leví runapaq mirayninmanta jamuqkuna karqanku, paykunallaman tukuy imamanta llaqtaman chunkamanta ujkaqta mañananku karqan, paykunajina wasimasinkuna karqanku manachayqa Abrahampaq wawankuna karqanku chhikapas. 6 Chaywampas Melquisedec runaqa manapas Leví runapaq mirayninmanta kachkarqan chhikapas, Abraham runamanqa imakunatachus Diospaq rimaynin qusqanmanjina jap'iqachkarqan chaykunamantaqa chunkamanta ujtam mañarqan. Ajinamantam Melquisedec runaqa Abraham runaman sumaq kayta qurqan. 7 Chaywampas, imaynatachus yachanchis ajinamanjinaqa, manam pi sumaq kay jap'iqaqpas sumaq kay quqmanta niqtimpas astawan kurajkaq kachkanmanchu. 8 Kunampacha kawsayninchispiqa, pikunachus chunkamanta ujta mañanku chaykunaqa wañuq runakunam kanku; chaywampas Qilqasqakunapi Melquisedec runamantaqa kunan p'unchaykunapi kawsakuchkallanmampas ajinatam riman. 9 Chayraykum kunan p'unchaypi Leví runapaq mirayninmanta jamuq sacerdotekuna chunkamanta ujta mañanku chaykunaqa chunkamanta ujllatataqmi Melquisedec runaman qunku, imaraykuchus Abraham runam paykunarayku ñawpaqpi qupurqan. 10 Chayqa ajinata ruwakun imaraykuchus tukuy paykunaqa Abrahampaq allchhinkunam kanku. Abraham runa Melquisedec runawan tinkuchkarqan chhikaqa amapas paykuna paqarichkarqanku chhikapas, paykunaqa Abraham runawan kuskam kakuchkarqanku, imaraykuchus chhikamantaraqmi paykunaqa Abraham runapaq allchhinkunajina paqaripurqanku. 11 Israel llaqtaqa Leví runapaq mirayninmanta jamuq sacerdotekunaniqtam kamachiyta jap'iqarqanku. Kunanqa kay sacerdotekunachus runakunaman chiqanman tukuchiyta atinkuman karqan chhikaqa, manam waj sacerdotepaq rikhurimunan munakuchkanmanchu karqan, kay sacerdoteqa manam Aarómpaq puntanmantachu kachkan manachayqa Melquisedec runajinam. 12 Sacerdote kaytachus tijran chhikaqa, kamachiytaqa tijranallantaqmi kanman. 13 Apu Tatanchistaq, pimantachus Qilqasqakunapi nichkan chayqa, Israel llaqtapaq waj punta mirayninmantam, mayqinmantachus manam uj sacerdotepas lluqsirqanchu. 14 Tukuymi yachanchis Tatanchis Jesucristopaq Judá runapaq miraynin puntamanta jamusqantaqa, jayk'aqchus Moisesqa sacerdotekunamanta rimachkarqan chhikaqa, manam imatapas chay puntamanta rimachkarqanchu. 15 Kaytaq astawan sut'im kapun, chay musuq sacerdotechus Melquisedec runajina kasqanmanta yuwanchis chhikaqa. 16 Payqa manam kamachiymanjina uj wasimanta jamusqanraykuchu sacerdote karqan, manachayqa wiñaypaq kawsasqanraykum sacerdote karqan. 17 Imaraykuchus kayjinatam Diosqa paymanta nin: “Qanqa Melquisedec runajinam wiñaypaq sacerdote kanki” –nispa. 18 Ajinaqa, ñawpaq Moisespaq kamachiyninqa qasimanmi tukupun, imaraykuchus mana imapaq allinmi kapun. 19 Chay kamachiyqa manam runakunata chiqanman tukuchiyta atichkarqanchu, chaypaq lantimpitaq uj astawan sumaq suyayninchismi kapuwanchis, mayqinniqtachus Diosman qayllachakunchis. 20 Kaytataq Diosqa juramintuniqtam junt'anapaq rimayninta quwanchis. Wakin sacerdotekunaqa mana ima juramintuwan tiyt'achisqam karqanku, 21 chaywampas Cristo Tatanchiskaqwanqa uj juramintum karqan, imaraykuchus chayjawamantaqa Qilqasqakunapi ajinatam nikun: “Diosmi uj juramintuta ruwarqan, jinaspataq ajinata nirqan: ‘Qanmi wiñaypaq sacerdote kanki’ –nispa. Chaymantataq payqa manam wajta yuwachkanqachu” –nispa. 22 Kayjinamantam Jesusqa ñawpaq rimthapiymanta niqtimpas Dioswan uj sumaqkaq musuq rimthapiy kapusqanta riqsichipuwanchis. 23 Ñawpaq pachakunapiqa achkha sacerdotekunam nuqanchispaq karqan, imaraykuchus paykunaqa manam maykaqpas wiñaypaq kawsayta atirqankuchu. 24 Chaywampas Jesusqa mana jayk'aqpas wañuq kasqanraykuqa, manam sacerdote kaynintaqa pimampas qupunan munakuchkanchu. 25 Chayraykum tukuy pikunachus Diosman qayllachakunku chaykunataqa payniqta wiñaypaq qhispichiyta atin, imaraykuchus paykunarayku Diosmanta mañakunapaqqa wiñaypaqmi kawsan. 26 Ajinaqa, pi sacerdotetachus munachkarqanchis chay Athunkaq sacerdoteqa Jesús kikinmi, payqa ch'uwa, mana uj juch'uy saqra kayniyuq jinataq mana uj juch'uy juchayuq, jucharara runakunamanta wajniqman churasqa jinaspataq janaqpachamanta niqtimpas astawan janaqpi churasqam. 27 Jesusqa manam waj Athunkaq sacerdotekunajina uywakunata wañuchispa sapa p'unchay, ñawpaqta paypaq juchankunamanta chhikamantataq llaqtapaq juchankunamanta Diosman jaywananchu kachkan. Manachayqa jayk'aqchus pay kikin wañuspa jaywakuchkarqan chhikaqa uj kutillam wiñaypaq jaywananta qupurqan. 28 Moisespaq kamachiyninmanjina churasqa Athunkaq sacerdotekunapaqqa ancha kallpam tukuy imapi Diosman uyarinankuqa. Kamachiyta qupurqawanchis chhikamantataq, Diosmi kikin Churinta nuqanchispaq uj Athunkaq sacerdotetajina qunapaq rimayninta qurqawanchis, pichus wiñaypaq uj chiqan runa tukuchisqa kapurqan.
1 Tukuy nisqaykumanta astawan allinkajqa, Athunkaq sacerdotenchispaq janaqpachapi Diospaq tiyakunan chhikapi tiyakuchkan chaykaqmi. 2 Chay sacerdoteqa Jesucristo Tatanchismi, pichus Tatapaq ruwasqan chiqankaq ch'uwa chhikapi kachkan, chay ch'uwa chhikaqa manam runakunapaq ruwasqanchu kachkan. 3 Kaypachapi kaq sacerdotekunataqa llaqtapaq Diosman qulqi jaywayninkuna jinataq uywa wañusqa jaywayninkuna qunankupaq tiyt'achisqam kanku. Chayraykum Jesucristopaq Diosman ima jaywanan kallantaq. 4 Paychus kaypachapi kanman chhikaqa manam sacerdotepaschu kachkanman, imaraykuchus kaypachapiqa Moisespaq kamachiyninmanjina jaywaykuna jaywaq sacerdotekunaqa kapunkuñam. 5 Chaywampas kay sacerdotekunapaq llank'ayninkunaqa imachus janaqpachapi kachkan chaykunamanta niqtimpas ancha pisi chaniyuq llanthunjinallam kakuchkan. Chayraykum jayk'aqchus Moisesqa Diospaq wasinta ruwanan kachkarqan chhikaqa, ajinatam Diosqa payman nirqan: “Allinta qhawaqarikuy, imaraykuchus urquniqpi imayna ruwanaykitachus rikuchichkarqayki chaymanjinam ruwanaykichis” –nispa. 6 Chaywampas ima llank'aytachus nuqanchispaq Athunkaq sacerdotenchis kachkan chay Jesucristoman Diosqa quchkarqan chaykaqqa astawan sumaqmi; payniqllatataqmi uj astawan kusa rimthapiyniyuq kanchis, imaraykuchus paypim Diosqa astawan sumaqkaq rimayninta quwanchis. 7 Ñawpajkaq rimthapiychus allin kanman karqan chhikaqa, manañam uj iskaykaq rimthapiy ruwanaqa wakikupunmanchu karqan. 8 Chaywampas paypaq munasqanmanjina runakunapaq mana uyarikuyta munasqankutam Diosqa rikurqan, jinaspataq ajinata nirqan: “Israel llaqtawan jinataq Judá llaqtawan uj musuq rimthapiy ruwanay p'unchaymi jamuchkan. 9 Kay rimthapiyqa manam paykunapaq ñawpa machulankunawan ruwasqayjinachu kachkanqa, jayk'aqchus makinkunamanta Egipto jallp'amanta jurqumunapaq aysarqumurqani chhikaqa; paykunapaq rimthapiyniyta mana junt'asqankuraykutaq, paykunata saqiwachapurqani, nispam Tataqa nin. 10 Israel llaqtawan ima rimthapiytachus chhaqay p'unchaykunamanta kunan ruwasaq chayqa kaymi, nispam Tataqa ajinata nin: Kamachiyniykunatam umampi churasaq jinaspataq sunqumpi qilqaykusaq. Nuqam paypaq Diosnin kasaq paykunataq llaqtaymi kanqaku. 11 Manañam ujkuna wajkunapaq yachachiqninkuna, jinataq nuqaman riqsiy yachachinanku munakupunqachu, imaraykuchus tukuymi riqsipuwanqaku, astawan waynamanta, astawan machukama. 12 Saqra kayninkunataqa nuqam pampachasaq jinaspataq manañam juchankunamanta yuwarikupusaqchu” –nispa. 13 Jayk'aqchus Diosqa uj musuq rimthapiymanta riman chhikaqa, ñawpaq rimthapiypaq mawk'a kapusqanmi; mawk'a kapuqpaq chinkawachapunantaq qayllapiñam kapun.
1 Ñawpaqkaq rimthapiypiqa yupaychanapaq kamachiykunayuqmi karqan, chaywampas chay yupaychana chhikaqa kaypachapi kanampaq ruwasqam karqan. 2 Chay yupaychana chhikataq kayjinamanta ruwasqam karqan: Ñawpaqkaq chhikaqa Ch'uwa Chhika nisqam karqan, maypichus candelabro nisqa micha k'anchachina jinataq Diosman jaywasqa t'ant'akuna churqatasqa misawan ima karqan. 3 Iskaykaq qatanamanta qhipaniqpitaq ancha Ch'uwa kachkan chay Chhikam karqallantaq; 4 maypichus kupala phichanapaq qurimanta ruwasqa jaywana pata jinataq tukuyniqmanta quriwan churakipasqa rimthapiy ruwasqa arka chaypi karqallantaq. Chay arkapitaq maypichus maná t'ant'ata pakarqanku chay qurimanta ruwasqa chatu, Aarón runapaq mayqin thujrunchus ch'ijch'itatachkarqan jinataq rimthapiy qilqasqa rumikuna imam chaypi karqan. 5 Arka patapitaq runaman rijch'akuq lijrayuqkunam karqan, chaykunataq Diospaq chaypi kasqantam sut'incharqanku, lijrankunawantaq chay arkapaq khupinanta qatqatachkarqanku. Chaywampas kunanqa manam astawan ima kaqkunamanta rimananchispas wakikuchkanchu. 6 Tukuy imapas ajinamanta wakicharisqam karqan chay yupaychana chhikapiqa. Sacerdotekunaqa sapa p'unchaymi chay Ch'uwa chhikaman yupaychay purichinapaq waykurqanku. 7 Chaywampas ancha ch'uwa kachkan chay Chhikakaqmanqa Athunkaq sacerdotellam watapi uj kuti waykurqan. Chayman waykurqan chhikataq uywakunapaq yawarnin aparisqam jaywanapaq waykurqan, chaytaq jayk'aqchus pay jinataq llaqtapas mana riparakuspa juchankunata ruwarqanku chaykunamanta Dioswan pampachachikunapaqmi ajinata ruwarqan. 8 Jayk'aqchus chay yupaychana chhika kachkarqan chhikaqa, ancha ch'uwa Chhikamanqa manam pipaqpas waykunan chanichu kachkarqan, ajinatam Ch'uwa Ajayuqa riparachiwanchis. 9 Tukuy kaykunataqa imachus kunan p'unchay astawan chaniyuq kachkan chay rikuchinapaqmi ajinamanta ruwakurqan. Manam yupaychay tantakuypi qulqi jaywasqanchisrayku jinataq uywa wañuchisqa jaywasqanchisraykupas juchanchismanta pampachasqa kapusqanchista yuwananchischu kachkan. 10 Chaykunaqa mikhunamanta, ujyanakunamanta jinataq ch'uwachakuy ruwaykunallamantam rimakuchkan, chaykunaqa jawaniqmanta kamachiykunallam kanku, chaytaq Diospaq imakunatapas wajmanta astawan allinkaqta tiyt'achinankamallam chaniyuq kakuchkan. 11 Chaywampas Cristoqa jamunñam, paymi tukuy allinkunajawapi Athunkaq sacerdotenchisman tukupun. May yupaychana chhikapichus payqa sacerdotejina ruwananta junt'an chay chhikaqa astawan sumaqkaq jinataq ch'uwam kunanqa kapun, chaytaq manam runakunapaq ruwasqanchu kachkan; manam kaypachamantachu kachkan. 12 Cristoqa yupaychana chhikamanmi waykun, manañam uywakunapaq yawarnin jaywanapaqchu, manachayqa pay kikimpaq yawarninta jaywanapaqmi waykun. Uj kutillam waykun, waykuspataq wiñaypaqmi waykupun, nuqanchispaqtaq wiñaypaqmi qhispichiyta taripapuwanchis. 13 Karwitukunapaq wakakunapaq yawarninwan jinataq jaywana patapi waka uñakuna ruphachisqa uchphankunawan juchararakunaman ch'aqch'ukipasqaqa, chiqampi Diosman jap'ichinapaq jinataq jawaniqllamanta ch'uwachanapaqqa atiyniyuqmi kakuchkan. 14 Kaychus ajina chhikaqa, Cristopaq yawarninqa astawan atiyniyuqmi. Imaraykuchus wiñay Ajayuniqtam Cristoqa pay kikin uj mana juchayuq jaywayjina Diosman jaywakurqan, chay ch'uwa yawarninmi ch'uwachawanchis, ajinamanta pampachasqa kapusqanchista yachananchispaq jinataq wiñaypaq kawsaq Diosman jaywayta atinanchispaq. 15 Jesucristoniqtam Dioswanqa uj musuq rimthapiyman chayapunchis. Imaraykuchus ñawpaqkaq rimthapiyman jaywarqanchis chhika tukuy mana allinkuna ruwasqanchismanta Diospaq pampachanawanchispaqmi Jesucristoqa wañurqan. Chay wañusqanniqtataq, pikunachus Diospaq ajllikusqankuna kanchis chaykunaqa ima wiñaypaq qhispichiy qunapaqchus payqa rimayninta qurqawanchis chaytam jap'iqasun. 16 Kay musuq rimthapiyqa uj qilqasqajinam: Qilqasqapaq chaniyuq kanampaqqa, ñawpaqtaqa pichus tiyt'achichkan chaypaq wañupusqanmi yachakunan. 17 Pichus chay qilqasqata tiyt'achichkan chaychus manaraq wañuchkan chhikaqa, chay qilqasqaqa manaraqmi ima chaniyuqpaschu kachkan. 18 Chayraykum ñawpaqkaq rimthapiypas yawar jich'aywan tiyt'achisqallataq karqan. 19 Moisesqa tukuy kamachiykunataqa tukuy llaqtamanmi willarqan; chhikamantataq puka millmata uj hisopo ch'ampaman llawuykurqan jinaspataq unuwan chhaqruykusqa uywakunapaq yawarninwanmi kamachiy p'anqaman jinataq tukuy llaqtaman ch'aqch'uykurqan. 20 Chhikataq paykunaman ajinata nirqan: “Kay yawarmi ima rimthapiytachus Diosqa qankunawan ruwachkan chayta sut'inchan” –nispa. 21 Moisesqa yupaychana chhikata jinataq tukuy imakunachus chay ukhupi yupaychanapaq apaykachana kachkarqan chaykunatapas chay yawarwan ch'aqch'uykurqallantaqmi. 22 Kamachiymanjinaqa, tukuy imakunapas yawarwan ch'uwachasqam kanan karqan; jinaspataq manam juchamanta pampachay kachkanmanchu manachus yawar jich'akuchkan chhikaqa. 23 Chayraykum tukuy imakunachus yupaychana chhikapi kachkan chaykuna ch'uwachanapaq uywakuna wañuchinaqa wakikurqampuni, chaytaq imachus janaqpachapi kachkan chaykunajinallataqmi karqan. Chaywampas imachus janaqpachapi kachkan chaykaqqa, uywakunapaq yawarninmanta niqtimpas astawan chaniyuqtam munan. 24 Cristoqa manam runakunapaq ruwasqan yupaychana chhikaman waykuchkarqanchu, mayqinchus chiqankaq yupaychana chhikamanta uj lantinllam karqan. Cristoqa kikin janaqpachamanmi waykurqan, chaypim nuqanchisman pampachanawanchispaq Diosmanta mañakunapaq ñawpaqinman chimpkatarqan. 25 Manam achkha kuti pay kikin jaywakunapaq waykuchkarqanchu, imaynatachus kaypachapi kaq Athunkaq sacerdotekuna mana yawarnin kachkan chay waj yawarta jaywanapaq sapa wata waykuchkanku ajinataqa. 26 Chaychus ajina kanman karqan chhikaqa, kaypacha tiyt'achisqa kachkarqan chhikamantapachaqa, achkha kutim Cristoqa wañunan kanman karqan. Chaywampas kunantaq jayk'aqchus tukuchay p'unchay chayampuchkan chhikakaqqa, Cristoqa uj kutillam wiñaypaq rikhurimun, ajinamanta juchanchiskuna pampachasqa kanampaq pay kikin jaywakuspa. 27 Tukuy nuqanchismi uj kutilla wañupusunchis, chhikamantataq juchanchay p'unchaymi jamunqa. 28 Ajinallatataqmi achkhayuq juchanchiskunamanta pampachasqa kananchispaq Cristoqa uj kutilla pay kikin jaywakurqan. Chhikamantataq payqa wajmantam kaypachaman kutimunqa, chaywampas manañam juchanchiskunarayku wañunapaqchu, manachayqa tukuy pikunachus jamunan p'unchayta suyachkanchis chaykunaman qhispichinapaqmi kutimunqa.
1 Moisespaq kamachiyninqa ima allinkunachus jamunan kachkarqan chaypaq llanthunjinallam, manam imaynachus kanan kachkarqan ajinachu kachkasqa. Chayraykum kamachiyqa pikunachus sapa wata kikin jaywaykunata Diosman jaywanapaq qayllachakunku chaykunaman mana jayk'aqpas chiqan runakunaman tukuchichkanmanchu. 2 Kamachiychus chiqampipuni juchankunamanta paykunaman ch'uwachayta atinman karqan chhikaqa manañam juchayuq kasqankuta yuwakupunkumanchu, jinaspataq uywa wañusqa jaywaykunatapas manañam ruwapunkumanchu karqan. 3 Chaywampas kay jaywaykunaqa sapa watam paykunaman juchayuq kasqankumanta yuwarichinapaq allin. 4 Imaraykuchus wakakunapaq jinataq karwitukunapaq yawarninqa manam juchakunamanta pampachachkanmanchu. 5 Jayk'aqchus kaypachaman Cristo waykumuchkarqan chhikaqa Diosman ajinata nirqan: “Manam uywa wañuchisqa jaywaykunata jinataq qulqi jaywaykunatapas munachkankichu, manachayqa kay aychaytam quwanki. 6 Uywa ruphaykuchisqa jaywaykunaqa manam sunquykiman chayachkanchu, juchakuna qichunapaq jaywaykunapas manallataqmi sunquykiman chayachkallantaqchu. 7 Chhikataq ajinata nirqani: Imachus munasqaykita ruwanapaqqa kaypim kachkani, imaynachus nuqamanta Qilqasqakunapi qilqasqa kachkan chaymanjina, ajinamanta imachus munasqaykita junt'anaypaq Dios Tatay” –nispa. 8 Ñawpaqkaqpiqa ajinatam nin: Diosqa ima uywa wañuchisqa jaywaykunatapas, qulqi jaywaykunatapas jinataq juchakuna qichunapaq jaywana pataman uywa ruphaykuchisqakunatapas manam munachkanchu, jinataq kamachiyqa ajinata ruwanankupaq kamachichkan chhikapas sunqunmanqa manallataqmi chayachkanchu, nispam niwanchis. 9 Chaymanqa kaytawanmi yaparin: “Imachus munasqaykita ruwanapaqqa kaypim kachkani” –nispa. Kaywanqa ima jaywaykunachus ñawpaqpi kachkarqan chaykunataqa Cristom qichuqapun jinaspataq chay lantimpiqa uj musuqkaqtam churaykupun. 10 Diosqa nuqanchisman chiqan runakunamanmi tukuchipuwanchis, imaraykuchus Jesucristoqa Diospaq munaynintam ruwarqan jayk'aqchus pay kikimpaq aychanta uj jaywaytajina uj kutilla jinataq wiñaypaq jaywakurqan chhikaqa. 11 Uywa wañuchisqa jaywasqakuna mana juchata qichuchkan chhikapas, sacerdotekunaqa achkha kutim sapa p'unchay chaykunata jaywakuchkallanku. 12 Chaywampas Jesucristokaqqa uj sapa jaywayllatam wiñaypaq Diosman jaywapun, ajinamantam juchanchiskunamanta pampachapuwanchis. Chhikamantataq Diospaq tiyakunan qayllapim tiyarikupun. 13 Chaypim payman chhiqnikuqninkunata Diosqa chakin pampaman churaykunankama suyaykuchkan, 14 imaraykuchus Jesucristoqa uj sapa jaywayllawanmi tukuy pikunatachus llaqtan kanankupaq ajllikuchkarqan chaykunaman chiqan runakunaman tukuchipun. 15 Chayta sut'inchanapaqqa ajinatam Ch'uwa Ajayuqa niwanchis: 16 “Chay p'unchaykuna qhipamantaqa, kaymi paykunawan rimthapiyniy kanqa, nispam Apu Tataqa nin: Kamachiyniykunatam sunqunman churasaq, jinaspataq umampim qilqaykusaq. 17 Jinaspataq manañam jayk'aqpas juchankunamanta jinataq saqra kayninkunamantapas yuwaripusaqchu” –nispa. 18 Ajinaqa, juchakunachus pampachasqa kapun chhikaqa, chay juchakuna pampachachikunapaqqa manañam jaywaykunaqa munakupunchu. 19 Wawqipanakuna, kunanqa Jesuspaq yawarninraykuqa Diosman astawanmi qayllachakupunchis, ajinamantam chay ch'uwa chhikaman mana imata manchaspa waykupunchis. 20 Imaraykuchus Jesús wañuchkarqan chhikaqa, mayqin qatanachus chay ch'uwa chhikaman waykunanchista jark'achkarqawanchis chay qatanataqa paymi wisq'araripuwanchis, payniqtam Diosman uj musuq nanniqta qayllachakupuchuwan. 21 Diospaq wasin ñawpaqimpiqa paymi uj Athunkaq sacerdote kapuwanchis. 22 Chayrayku, tukuy sunquwan jinataq iyaw nisqanchista allinta yachakuspa Diosman qayllaykukusunchis, imaraykuchus Cristoqa juchanchiskunamanta mayllaqarisqatam saqipuwanchis, uj ch'uwa unuwampas mayllaqariwanchisman ajinata, ajinaqa manañam juchayuqchu kapunchis. 23 Diospi iyaw nispa paypaq qhispichinawanchista suyakuchkallasun, amapuni uj juch'uytapas iskayakusunchu, imaraykuchus payqa tukuy rimaynin qusqawanchistam junt'awasun. 24 Ujmanta uj imaynamantapas yanaparinakuyta, astawan munakuyniyuq kayta jinataq allin ruwaykunata ruwaytaqa maskallasumpuni. 25 Amapuni tantakuyninchisman puriyta qunqakusunchischu, imaynatachus wakinkuna ruwanku ajinataqa, manachayqa ujmanta uj kallpacharinakusun; Apu Tatapaq p'unchaynin qayllachakumusqanta yachaspaqa astawan kallpawanraq puriykusunchis. 26 Diospaq chiqankaq willayninta yachachkaspa juchata ruwakuchkallasun chhikaqa, manam ima jaywaypas Dioswan pampachachikunapaq chaniyuqchu kachkanqa. 27 Manachayqa manchay juchanchay p'unchaypaq chayamunan jinataq maykaq lawrachkaq ninachus Diospaq chhiqnikuqninkunapaq wakichasqa kachkan chay suyananchisllam wakikupunqa. 28 Jayk'aqchus pipas Moisespaq kamachiyninta mana uyarispa juchata ruwan jinaspataq iskay manachayqa kimsa payman irkataqkuna kanku chhikaqa, mana uj juch'uytapas sunquta nanarichikuspam chay mana uyarikuq runaman wañunampaq juchanchaykunaqa. 29 Ajinaqa ¿ima athun ñak'ariytataq jap'iqananku kanqa pikunachus Diospaq Churinta jinataq yawar jich'asqantapas juch'uychanku jinataq pikunachus munakuq Diospaq Ch'uwa ajayunta sutichjanku chaykunapaqri? Chay yawarmi rimthapiytaqa sumaqta tiyaykuchin, jinaspataq chayniqtam juchankunamantapas pampachasqa kapunku. 30 Apu Tatapaq ajina nisqantaqa yachanchismi: “Nuqamanmi piman chiqanman churanaypas wakikuwanqa; nuqam junt'akuchkasaq” –nispa. Kaytawampas nillantaqmi: “Apu Tataqa llaqtantam juchanchanqa” –nispa. 31 ¡Ancha manchaymi kawsachkaq Diospaq makinkunaman chayanaqa! 32 Chaywampas jayk'aqchus sumaq willaykunata jap'iqarqankichis chhika imaynatachus kallpawan ñak'ariykunata atiparqankichis chay ñawpaq pachakunamanta qankunaqa yuwatatarikuychis. 33 Qankunamanta wakinkunaqa tukuy runakunapaq ñawpaqimpi sutichjasqa jinataq chhuqrinchasqam karqankichis, wakin pachakunapitaq qankunaqa paykunawan kuska ajina chhuqrinchasqallataqmi karqankichis. 34 Pikunachus wisq'aykusqa kachkarqanku chaykunamantaqa khuyapayarikurqankichismi, kusikuywanmi tukuy imaykichistapas qichuqachikurqankichis, imaraykuchus qankunaqa allintam janaqpachapi kapuchkasunkichis chaypaq astawan chaniyuq jinataq wiñaypaq kasqanta yacharqankichisqa. 35 Chayrayku amapuni Diosman qayllaykukuyta qunqakuychischu, imaraykuchus ajinallamantam uj athun quyninta jap'iqankichis. 36 Qankunaqa, Diospaq munayninta ruwanapaq ñak'ariykunapiqa kallpacharisqam kanaykichis, ajinamanta paypaq rimaynin qusqanta jap'iqanaykichispaq. 37 Imaraykuchus Qilqasqakunapiqa ajinatam nin: “Usqhayllam pichus jamunan kachkarqan chaypaq jamunqa, manam juch'uytapas suyarichkanqachu. 38 Chiqan runaqa iyawniyraykullam kawsanqa; chaywampas qhipamanchus kutirinqa chhikaqa, paywanqa manam sunquy junt'asqachu kachkasaq” –nispa. 39 Nuqanchistaq manam pikunachus qhipaman kutirichkanku jinataq paykuna kikimpaq juchanchayninman purichkanku chaykunajinachu kachkanchis, manachayqa pikunachus Diospi iyaw nisqankurayku qhispichiyta taripanku chaykunajinam kanchis.
1 Iyawniyuq kayqa, imatachus “jap'iqasaqmi” nispa tukuy sunquwan suyachkanchis chaymi. Imachus kachkan chayta amapas rikuchkasun chaypaq kasqanmanta allinta yachanam. 2 Iyawniyuq kasqankuraykum Diosqa ñawpaq machulanchiskunata jap'iqarqan. 3 Iyaw nisqanchisraykum nuqanchisqa Diospaq kaypachata rimayninwan ruwasqanmanta yachanchisqa, imaraykuchus kunampachapi imakunatachus rikuchkanchis chaykunaqa, imakunachus mana rikukuyta atikuchkarqan chaykunamanta ruwasqam karqan. 4 Iyawniyraykum Abel runaqa Caín wawqinmanta niqtimpas astawan allinkaq jaywayta Diosman jaywarqan, chayraykum Diosqa payman chiqan runamanta riqsipurqan jinaspataq jaywasqankunatapas sumaqta jap'iqarqan. Ajinaqa Abel runa wañupun chhikapas, iyaw nisqanniqtam rimapayakuchkallawanchis. 5 Iyawniyninraykum Henoc runaqa mana wañunampaq kawsachkaq uqharisqa karqan, imaraykuchus Diosmi apakupusqa. Manaraq uqharisqa kachkarqan chhikaqa, Henoc runaqa Diospaq sunqunman chayachkaqtam kawsakurqan nispam Qilqasqakunapi nin. 6 Chaywampas, manachus iyawniyuq kachuwan chhikaqa manam imaynamantapas Diospaq sunqunman chayachkaqta kawsakuyta atichkachuwanchu, imaraykuchus Diosman qayllachakunapaqqa paypaq kasqantam ujqa iyaw ninan, jinataq pikunachus payman maskanku chaykunaman sumaq kayninta qusqantapas iyaw ninallantaqmi. 7 Iyawniyraykum, Noé runaqa Diosman uyart'arqan jinataq wasimasinkuna qhispichinapaq athun yamputapas ruwallarqantaq, jayk'aqchus Diosqa imaymana manaraq rikukuq ruwaykuna ruwakunanmanta willachkarqan chhikaqa. Chay iyawniyraykullataqmi Noé runaqa kaypacha runakunaman juchanchaykurqan, jinaspataq iyawniyniqtam imachus chiqankaq kachkan chay jap'iqaq runaman tukupurqan. 8 Iyawniyraykum jayk'aqchus Diosqa Abraham runaman wajarqan chhikaqa uyart'arqan, jinaspataq may chhikaman purisqanta mana yachaspam ima jallp'atachus Diosqa qunapaq nichkasqa chayman puripunapaq lluqsimpurqan. 9 Iyawniyraykullataqmi ima jallp'atachus Diosqa qunapaq rimayninta quchkasqa chayniq jallp'api puriq runajina kawsakurqan. Payqa awasqakunamanta ruwasqa ch'ujllakunapim tiyakurqan, imaynatachus Isaac jinataq Jacob runakunapas kawsakullarqankutaq ajinata, pikunachus chay Diospaq rimaynin qusqantaqa jap'iqallarqankutaqmi. 10 Imaraykuchus Abraham runaqa maykaq llaqtatachus Diosqa ruwanapaq wakichachkarqan jinataq ruwachkarqan chay sumaq tiyaykuchisqa llaqtatam suyachkarqan. 11 Iyawniyraykullataqmi Sara warminqa mana wachakuq karqan jinataq Abrahamqa ancha machu runaña kapurqan chhikapas, payqa tata kanapaq kallpata jap'iqarqan, imaraykuchus Diospaq uj churi qunampaq rimaynin qusqampiqa mana iskayakuspam payqa iyaw nirqan. 12 Chayraykum Abraham runaqa wañunan qayllapi kapurqan chhikapas, mana yupay atinajina janaqpachapi kaq quyllurkuna jinataq qucha ch'ullpaniqpi kaq ch'allajinam achkha tunu allchhikunayuq karqan. 13 Tukuy chay runakunaqa imatachus Diosqa qunapaq rimayninta quchkasqa chayta mana jap'iqaspam wañupurqanku. Chaywampas iyawniyuq kasqankuraykuqa chaypaq junt'akusqantaqa karullamanta qhawarispam kusirikurqanku, imaraykuchus paykunaqa kaypachapi puriq runakunalla kasqankutam yacharqanku. 14 Ajina niqkunataq, uj llaqtata maskakuchkallasqankutaqa sut'intam yuwachiwanchis. 15 May jallp'aniqmanta lluqsimusqankumantachus yuwakuchkallankuman karqan chhikaqa, kikin jallp'amanmi kutiripunkuman karqan. 16 Chaywampas paykunaqa uj sumaqkaq llaqtatam munarqanku, chaytaq janaqpacha llaqtam karqan. Chayraykum Diosqa paykunapaq Diosnin nispa nichikuytaqa mana p'inqakurqanchu, imaraykuchus paykunapaqqa uj llaqtatam wakichapun. 17 Iyawniyraykum jayk'aqchus Diosqa Abraham runaman yanarichkarqan chhikaqa Isaac churinta jaywanapaq wakichakurqan. Diosqa rimayninta quchkarqan chhikapas, tukuy sunqum payqa uj sapa churinta jaywanapaq wakichakurqan, imaraykuchus Diosqa ajinata nispam rimayninta qusqa: 18 “Isaac churiykiniqtam achkha allchhikunayuq kanki” –nispa. 19 Imaraykuchus Abraham runaqa wañusqakunata wajmanta kawsarichimunapaq Diospaq atiyniyuq kasqantaqa yacharqanmi. Chayraykum Abraham runaqa churinta wajmanta pay qayllampi kachipurqan, ajinamantam payqa uj rikuchiyjina kapun. 20 Iyawniyraykum Isaac runaqa Jacob jinataq Esaú churinkunaman jamuq p'unchaykunapi sumaq kayta qunapaq rimayninta qurqan. 21 Iyawniyraykum jayk'aqchus Jacob runaqa wañunan qayllapiña kapurqan chhikaqa, José churimpaq sapa uj wawankunaman sumaq kayta qunapaq rimayninta qurqan, jinaspataq thujrumpi qimirikuspam Diosman yupaycharqan. 22 Iyawniyraykum José runaqa wañunan qayllapiña kapurqan chhikaqa, israelitakunaqa Egipto llaqtamanta lluqsimpunqakum nispa nirqan, jinaspataq ayampaq tullunkunawan imatachus ruwananku kachkarqan chaymantapas kamachirqallantaq. 23 Iyawniyraykum jayk'aqchus Moisés paqarichkarqan chhikaqa, tatamamankunaqa kimsa killantin payta pakaykurqanku; imaraykuchus paypaq ancha munay uyayuq wawa kasqantam rikurqanku, jinaspataq ima kamachiytachus wawakuna wañurachinapaq qhapaq suyu apaykachaqqa kamachichkasqa chaytapas manallataq mancharqankuchu. 24 Iyawniyraykullataqmi jayk'aqchus Moisesqa machu runaña kapurqan chhikaqa, Faraonpaq ususimpaq churin nichikuyta mana munarqanchu; 25 manachayqa jucha chawpipi kusukuywan kawsakunamanta niqtimpas Diospaq llaqtanwan kuska chhiqnisqa kaytam munarqan. 26 Egipto llaqtapi kaq qhapaq kaqkunajawapi kawsanamanta niqtimpas, imaynatachus Mesías ñak'arinan kachkarqan chay kikin ñak'arinakaqmi astawan allinqa nispam Moisesqa yuwarqan. Imaraykuchus payqa imatachus Diosqa qunan kachkarqan chaytaqa allintam yacharqan. 27 Iyawniyraykum Moisesqa qhapaq suyu apaykachaqta mana mancharispa Egipto llaqtamanta puripurqan; manam jayk'aqpas iskayakurqanchu, jinaspataq mana rikuy atina Dios kikintapas rikuchkanman ajinatam puriykachakurqan. 28 Iyawniyraykum Moisesqa Pascua raymita ruwarqan, chayraykum punkukunata yawarwan ch'aqch'ukipamunankupaq kamachirqan, ajinamanta wañuchiq angelqa mayqin israelitakunapaq kurajkaq wawankunatapas ama wañurachinampaq. 29 Iyawniyraykum israelitakunaqa Puka Quchaniqta ch'aki pampapas kanman ajinata ujniqman chimpkatarqanku; chhikamantataq jayk'aqchus Egipto llaqtapi kaq runakuna kikin ruwayta munarqanku chhikataq, unu ukhuman jalaykuspam mikirakupurqanku. 30 Iyawniyraykum jayk'aqchus israelitakunaqa qanchis p'unchay junt'a Jericó llaqta muyuriyta muyurqanku chhikaqa, chay llaqtapaq muyuriy pirqankuna lluqllaykumpurqan. 31 Iyawniyraykullataqmi mana allin puriykachaq Rahab warmiqa imaynatachus mana uyart'akuqkuna wañurachkarqanku ajinata mana wañuchkarqanchu, imaraykuchus payqa Israel llaqtapaq kachasqan qhawaqaq runakunatam tukuy sunqunwan jap'iqarisqa. 32 ¿Imatawantaq niykichismanri? Gedeonpaq, Baracpaq, Sansonpaq, Jeftepaq, Davidpaq, Samuelpaq jinataq Diospaq sutimpi willaqkunapaq iyawniyninkunamanta willanapaqqa pachaqa pist'anmanraqmi. 33 Iyawniyraykuqa achkha suyukunatam atipaspa jap'iykukurqanku, chiqan kaywanmi apaykacharqanku, chayraykutaq imatachus Diosqa qunapaq rimayninta quchkasqa chaytam jap'iqarqanku, jinataq machuq'arakunapaq siminkunatapas wisq'aykusqatam kachirqanku, 34 jinallataq paykunaqa manchay lawrachkaq ninakunatam wañuchirqanku, athun kuchillukunawan wañurachisqa kanamantam phawarirqanku, jayk'aqchus sipi kallpa kachkarqanku chhikaqa kallpatam jap'iqarqanku, tupjay maqanakuykunapitaq ancha atiyniyuqmi tukupurqanku, ajinamantam chhiqnikuqninkunataqa atipjarqanku. 35 Iyawniyraykullataqmi wakin warmikunaqa wañusqa masinkunata wajmanta kawsachkaqta jap'iqakupurqanku. Wakinkunaqa chay tukuytapuni Diospi iyawnispaqa, manam watasqa kasqankumanta kacharichikuyta munarqankuchu. Astawampas wañuchisqa kaytam munarqanku, imaraykuchus paykunaqa wañusqa kachkaspa wajmanta kawsarimunankumantaqa allintam yacharqanku. 36 Wakinkunaqa asipayasqa, khirjasqa, wataykusqa jinataq wisq'aykusqam ñak'arirqanku. 37 Wakinkunaqa rumiwan ch'aqirqusqa, iskayman kuskamanta ñak'awachasqa jinataq athun kuchillukunawan khuchuwachasqam wañurqanku. Uwijakunapaq jinataq karwitukunapaq qaranwan p'achallirikuspam tukuy chhikapi wajcha kawsayniyuq, llakisqa jinataq chhuqrinchasqa uj chhikamanta waj chhikaman puriykacharqanku. 38 Kay pachaqa manam chayjina sumaq sunquyuq runakunapaqjinachu kachkarqan, paykunaqa mana may chhikaman chayanankuta yachaspam ch'usaq qasi pampakunapi, urqu pataniqkunapi, qarqa jutk'uniqkunapi jinataq jallp'a ukhuniqkunapi puriykacharqanku. 39 Chaywampas, iyawniyuq kasqankurayku Dioswan jap'iqasqa karqanku chhikapas manam paykunamanta mayqimpas imatachus Diosqa qunapaq rimayninta quchkasqa chayta jap'iqachkarqankuchu. 40 Kayqa ajinamanta ruwakurqan paykunapaq ama mana nuqanchiswan may chhikaman chayanankuchus kachkarqan chayman chayanankupaq, imaraykuchus Diosqa paykunapaq astawan sumaqkaqtam wakichasqa.
1 Nuqanchisqa, pikunachus iyawniyninkuta rikuchirqanku chaykunawan muyuykusqa kachkaspaqa, imakunachus kawsayninchispi mitk'achichkawanchis chaykunata wajniqman saqiwachaspa amaña juchata ruwapusunchu, jinaspataq kallpacharikuspa ima phawaychus nuqanchispaq ñawpaqinchispi phawananchis kachkan chayta phawasunchis. 2 Tukuy yuwayninchista Jesuspi churarikusun, imaraykuchus paymantam nuqanchispaq iyaw niyninchisqa jamun, jinallataq paymi nuqanchispaq sapa kuti astawan allinta iyaw ninanchispaq kallpachawanchis. Jesusqa chakanapim ñak'arirqan, chayjina wañuypi wañunamanta mana p'inqakuspa, imaraykuchus chay ñak'ariy chhikamanta sumaqpi kayniyuq jinataq kusisqa kaytaqa yacharqanmi; jinaspataq Diospaq tiyakunan qayllapim tiyarikupurqan. 3 Chayrayku Jesuspaq ruwasqanmanta yuwarikuychis. Achkha jucharara runakunam paytaqa chiqnikurqanku jinataq ñak'arichirqanku, chaywampas payqa astawanmi ñawpaqman puriykurqan. Chayrayku qankunaqa ama sayk'uychischu, manataq iskayakuychispaschu. 4 Imaraykuchus qankunaqa manaraqmi juchawan maqanakuypi wañuyman chayachkankichischu. 5 Chaywampas ima kunariytachus Diosqa wawankunamanjina quchkarqan chaytapas qankunaqa qunqakupunkichismi. Qilqasqakunapi Diosqa ajinatam nin: “Munasqa waway, Apu Tatapaq kunariyninkunataqa ama juch'uychaychu, k'amiykusunki chhikapas amallataq iskayakuychu. 6 Imaraykuchus Diosqa pimanchus munakuchkan chaymanqa k'amiykunmi jinataq pimanchus wawanmanta riqsikun chaymanqa khiraykullantaqmi” –nispa. 7 Dios munakusunkichis chayraykum kunanqa qankuna ñak'arichkankichis, jinataq payqa wawankunatajinam rikusunkichis ¿Pi tatapas manachu wawankunaman allin kanampaq asut'iykuchkanmanri? 8 Chaywampas Dioschu qankunaman mana wawankunamanjina k'amiykusunkichisman chhikaqa, manam qankunaqa pay kikimpaq wawankunachu kachkawaqchis. 9 Nuqanchisqa, jayk'aqchus uña wawakuna karqanchis chhikaqa kaypachapi kaq tatanchisqa k'amiykurqawanchismi chaymantataq nuqanchisqa payman allintam rikuq karqanchis. Janaqpachapi kaq Tatanchiskaqmanqa, ¿imamantataq mana uyart'achuwanri? Kawsay jap'iqananchisraykuqa, astawanmi payman uyart'ananchisqa. 10 Kaypachapi kaq tatanchisqa, kay juch'uy p'unchaykuna kawsayninchispiqa imaynamanchus paykuna allimpi kananchista rikuspaqa, ajinamanjinam k'amiykurqawanchis, chaywampas Diosqa nuqanchispaq allimpi kananchispaqmi k'amiykuwanchis, ajinamanta payjina Ch'uwa tukuchinawanchispaq. 11 Chiqampiqa, maykaq asut'iypas jap'iqachkanchis chhikaqa manam sumaqchu kachkan manachayqa nanaykuchiwanchismi; chaywampas ujchus chaymanta yachaqan chhikaqa, uj sumaq kaypi jinataq chiqan kaypi kawsakuytam jap'iqan. 12 Ajinaqa, sayk'usqa makiykichiskunapaq jinataq pisi kallpayuq qunquriykichiskunapaq kallpanta musuqmanta kallpachaychis, 13 jinaspataq imachus chiqan ñan kachkan chayta maskaychis, ajinamanta wist'u chakiqa alliyanampaq jinataq amaña astawan wist'uyanampaq. 14 Tukuyninkuwan sumaqpi kanaman jinataq uj ch'uwa kawsayniyuq kanaman churakuychis, imaraykuchus mana ch'uwa kawsaywanqa manam pipas Tataman rikuyta atichkanqakuchu. 15 Ama pitapas Diospaq munakuyninmanta karunchakunankuta saqiychischu. Amallataq pipaq tantachakuy chawpipi ch'aqwachinantapas saqiychisllataqchu, imaraykuchus chayqa chajra chawpipi wiñaq millay qasi qurajinam kanman, jinaspataq manam qankunapaq allinchu kachkanman. 16 Qankunamanta maykaqpas amapuni millay khuchi ruwaykunata ruwachunkuchu, amallataq Diostapas juch'uychachunkuchu. Chaytam Esaú runaqa ruwarqan, imaraykuchus uj mikhuy chuwaraykum kurajkaq churi kayninta ranqaykukurqan. 17 Jayk'aqchus tatampaq sumaq kayninta jap'iqayta munarqan chhikaqa manañam atipurqanchu. Esaú runaqa anchatapunim waqarikurqan, chaywampas manañam ima ruwanapas kapurqanchu. 18 Qankunaqa manam israelitakunajina Sinaí urquman qayllachakuchkarqankichischu, mayqinchus rikuna jinataq llankharinajinam kakuchkarqan, maypichus nina, ch'amaka, laqa ch'amaka jinataq wayrayuq parapiwanmi karqan; 19 manallataqmi pututupaq phukurikumusqanta jinataq Diospaq kunkantapas uyarirqankichischu. Chay kunka uyariqkunaqa chaypaq jup'ayt'amunantam mañarqanku, 20 imaraykuchus kay kamachiypaq ajina nisqantaqa manañam astawan uyariyta atipurqankuchu: “Pipas urquman chakin sarurimuqmanqa, uywapas pipas kachun rumiwan manachayqa ari k'aspiwanmi wañurquchisqam kanan” –nispa. 21 Chay tukuy manchaypuni urqupi rikusqanku kaqtinqa Moisés kikinmi ajinata nirqan: “Manchaymanta kharkhatichkanim” –nispa. 22 Qankunakaqqa Sión urquman jinataq wiñaypaq kawsakuq Diospaq llaqtanmanqa qayllakurqankichismi. Chaymi janaqpachapi kaq Jerusalén llaqtaqa. Chaypiqa waranqa waranqa Diosman yupaychaq angelkunam kanku, 23 jinataq Diospaq ñawpaqkaq wawankunapaq janaqpachapi qilqaykusqa kapunku chaykunapaq tantakuynin ima. Qankunaqa Diosmanmi qayllachakunkichis pichus tukuyninchispaq Juchanchaqninchismi. Ajinallataqmi pi runakunamanchus Diosqa sumaq runakunaman tukuchirqan chaykunapaq ajayunkunamampas qayllachakurqankichis. 24 Astawampas Jesusmanmi qayllachakurqankichis, mayqinniqtachus Diosqa qankunawan waj musuq rimthapiyta ruwarqan. Jesuspaq yawar jich'asqanraykum juchanchiskunamanta pampachasqa kapunchis, mayqinchus Abelpaq yawarninmanta niqtimpas astawan sumaqtaraqmi rimarqun. 25 Chayrayku, jayk'aqchus chay rimay rimapayasunkichis chhikaqa allintapuni qhawaqarikusunchis. Imaraykuchus Diosqa jayk'aqchus paykunaman kaypachapi k'amiykuchkarqan chhikaqa, manam phawariyta atichkarqankuchu. Nuqanchisqa, pichus janaqpachamantapacha k'amiykuchkawanchis chaymanchus mana uyart'asun chhikaqa, astawanraqmi mana phawariyta atichkasunchu. 26 Chhaqay p'unchaykunapiqa, Diospaq kunkanqa kaypachata khatatirichirqanmi, kunantaq ajinatam nin: “Ujtawanmi kaypachata khatatirichisaq, manam kaypachallatachu, manachayqa janaqpachantintam khatatirichisaq.” 27 Jayk'aqchus “Ujtawanmi” nispa nin chhikaqa, tukuy kuytaq ruwasqa kachkan chaykunatam payqa qichuqapunqa niytam munan, ajinamanta imachus mana kuytaq kachkanku chaykunaqa qhiparapunampaq. 28 May qhapaq suyutachus Dios quchkawanchis chayqa manam kuyurichkanmanchu. Chayrayku Diosman yuspärasunchis, tukuy sunqunchiswan jinataq imachus sunqunman chayachkan chaywan sumaqta uyart'akuspa Diosman yupaychasunchis. 29 Imaraykuchus Diosninchisqa imaynatachus ninaqa q'alata ruphaykun ajinatam tukuy imatapas t'unarqun.
1 Qankunaqa wawqipanamasintinjinaqa amapuni sumaq munakuywan rikunakuyta saqiychischu. 2 Pikunachus wasiykichiskunaman chayarimunku chaykunaman munakuywan jap'iqariytaqa amapuni qunqakuychischu, ajinata ruwaspam wakinkunaqa mana yachachkaspa angelkunantinta jap'iqarirqanku. 3 Jap'iykusqa kachkanku chaykunamantaqa, qankuna kikimpas paykunawan kuska jap'iykusqa kachkawaqchis ajinata yuwarikuychis. Imayna ñak'arichisqachus kachkarqanku chaypi yuwaychis, imaraykuchus qankunaqa chayjinata ñak'ariykunamantaqa manam karupichu kachkankichis. 4 Runachakuy kawsayta jinataq ch'uwa kaynintapas tukuyninku allimpi qhawachunku; imaraykuchus millakuy khuchi ruwaykunata ruwaspa puriykachaqkunamanqa Diosmi juchanchakuchkanqa. 5 Ama qulqi sunqu kaychischu; imachus kapusunkichis chaywanqa sunqu junt'asqa kakuychis, imaraykuchus Diosqa ajinatam nin: “Manam jayk'aqpas qunqachkasqaykichu manallataqmi saqiwachachkasqaykipaschu” –nispa. 6 Ajinaqa tukuy sunquwan ajinata nichuwanmi: “Apu Tatam nuqapaq yanapaqniyqa; manam imatapas manchachkasaqchu. ¿Imanawanmantaq runari?” –Nispa. 7 Pikunachus qankunata pusarqasunkichis jinataq Diospaq willayninkunata willarqasunkichis chaykunamanta yuwarikuychis; imaynapichus kawsayninku tukjakun chaymanta yuwarikuychis, jinaspataq paykunapaq iyawninkuta qhawarikuspa qatiychis. 8 Jesucristoqa kunampas, jayk'aqpas, wiñaypaq wiñaynintimpas pay kikillampunim. 9 Qankunaqa waj mana riqsisqaykichis yachachiykunataqa ama uyart'aychischu. Ima kamachiykunachus mikhunakunajawamanta rimachkan chaykunaman uyarinamanta niqtimpas, Diospaq munakuynimpi sunsunchis kallpachakunankaqmi astawan allinqa; imaraykuchus chay mikhunakunajawamanta kamachiykunaqa manam jayk'aqpas allinchu kachkarqan. 10 Nuqanchisqa uj jaywana patayuqmi kanchis, maykaqmantachus ñawpaq sacerdotekunaqa manam mikhuyta atinkumanchu karqan. 11 Imaraykuchus athunkaq sacerdoteqa jucha qichunapaq uj jaywaytajinaqa uywakunapaq yawarnintam chay ch'uwa chhikaman apan, chaywampas chay uywakunapaq aychantaqa tantasqa ch'ujllakuna kachkan chaymanta jawaniqpim ruphaykuchin. 12 Ajinallatataqmi Jesuspas llaqtamanta jawaniqpi ñak'arispa wañurqan, ajinamanta llaqtata yawarninniqta ch'uwachanapaq. 13 Chayrayku, Jesuswan kuskallataq nuqanchispas llaqta jawaniqman purisunchis, ajinamanta ima p'inqaytachus pay ñak'arichkarqan chay kikinta nuqanchispas ñak'arinanchispaq. 14 Imaraykuchus kaypachapiqa manam wiñaypaq tiyaykuchisqa uj llaqta kachkanchu, manachayqa jamuq p'unchaykunapi kaq llaqtata maskaspam puriykuchkanchis. 15 Chayraykum Diosmanqa Jesucristoniqta wiñaypaq yupaychananchis. Kay yupaychaymi ima jaywaytachus payman jaywananchis kachkan chay qunanchisqa. Ajinaqa ¡Siminchiswan yupaychasunchis! 16 Qankunaqa allin ruwaykuna ruwayta jinataq kaqniykichiskunamanta wakinkunaman quriytaqa amapuni qunqakuychischu. 17 Kurajkaqniykichiskunamanqa uyart'aychis jinataq imachus nisqankunata ruwaychis, imaraykuchus Diosman qankunarayku uyankuta churanankuta yachachkanku chhikapas, paykunaqa mana samaraspam qankunamanta llakikunku. Qankunaqa paykunapaq ama uj uma nanay kaychischu, ajinamanta paykunaqa ima llank'aytachus ruwachkanku chaypi sunqu junt'asqa kanankupaq, jinataq qankunapas uj yanapariyjina kanaykichispaq. 18 Nuqaykurayku Diosmanta mañaripuwaychis. Diosqa nuqaykupaq mana phiñasqa kasqantaqa allintam yachayku, imaraykuchus imantimpim chiqampi puriykachakuyta munayku. 19 Astawampas usqhaylla qankunaman rikuq jamunaypaq Diosmanta mañaripuwaychis. 20 Sumaq kayniyuq Dios, pichus Tata Jesusta wañusqamanta kawsarichimurqan, mayqinchus sumaq uwijakuna michiq kachkan, pichus yawarninwan wiñay rimthapiyta tiyaykuchichkan, 21 chayqa tukuy imapi qankunaman chiqan runakunaman tukuchichun, ajinamanta paypaq munayninta junt'anaykichispaq; jinaspataq Jesucristoniqta imatachus pay munachkan chayta nuqanchiswan ruwanampaq. ¡Cristoqa wiñaypaq wiñaynintimpaq athunchasqa kachun! Ajina kachun. 22 Wawqipanakuna, kay as chhika kallpachariy rimaykunata qilqamuchkaykichis chaykunataqa llamp'u sunquykichiswan jap'iqarikuychis. 23 Wayqinchis Timoteopaq kacharisqa kapusqanta yachaychis. Paychus usqhayllata chayamunqa chhikaqa, nuqawan kuskam qankunaman rikuq jamuchkasaq chhika pusamusaq. 24 Kurajkaqniykichiskunaman jinataq tukuy ch'uwa llaqtapi kaqkunaman napaykuripuwaychis. Italia suyuniqpi kaqkunaqa napaykumusunkichismi. 25 Diosqa tukuy qankunajawaman khuyapayakuyninta t'akaykumuchun.
1 Nuqa Santiagoqa Diospaq jinataq Tata Jesucristopaq jaywaqnin kachkaspa, tukuy kaypachapi ch'iqiwachasqa kaq chunka iskayniyuq Israel llaqtapaq ayllukunaman napaykumuykichis. 2 Wawqipanaykuna, qankunachus imaymana yanariykunaman chayankichis chhikaqa ancha kusikuyniyuqmi kanaykichis. 3 Imaraykuchus yachankichismi iyaw niyniykichis yanariyman churasqa chhikaqa, qankunaqa kallpawan chay ñak'ariykuna ñak'arinata yachaqankichis. 4 Chaywampas chay thuru sayarikunaykichisqa chiqan kayman jinataq uyarikuq kayman apanasunkichispaq kallpacharikuychis. 5 Qankunamanta maykaqkunapas pisi yachayniyuq kankichis chhikaqa Diosman mañarikuychis, paytaq qusunkichismi; imaraykuchus payqa tukuymanmi mana ajllikuspa yachayta qun. 6 Chaywampas mana iskayakuspa, tukuy sunquwan iyaw nispam mañakunan; imaraykuchus iskayakuqqa quchapaq qhullchuqiynin kayniqmanta chhaqayniqman wayrawan apachikuqjinam. 7 Pichus ajina kachkan chayqa, imatapas Tatamanta jap'iqasaq nispa ama suyachkachunchu, 8 imaraykuchus kunan p'unchayqa ujta yuwachkan, q'ayataq wajta yuwapullantaq, chayrayku yuwasqampiqa manam chiqanchu kachkan. 9 Qankunamanta maykaqpas wajcha kawsayniyuq kanku chhikaqa, uma uqharisqam Diospaq chay tukuy chaniyuq kasqanmanta yuwakunan. 10 Maykaqpas qhapaq kachkan chayqa kusikunanmi jayk'aqchus Dios juch'uychachkan chhikaqa, imaraykuchus qhapaq kayqa chajra t'ikakunajina uj juch'uy kawsayniyuqllam kanku. 11 Jayk'aqchus ruphay anchata q'uñirimun chhikaqa, chay quraqa ch'akirqupun, t'ikankunapas ñaq'urqupun jinataq munay kaynimpas tukjakupunmi. Ajinallatataqmi qhapaq runaqa tukuy kaqninkunawan kuska ch'usaqman tukjakullanqataq. 12 Kusikuyniyuqmi pi runachus kallpawan yanariykunata atipachkan chayqa, imaraykuchus chaykunata atipasqanraykuqa wiñay kawsaytam jap'iqanqa, chaytaq mayqin pillutachus Diosqa payman munakuqkunaman qunapaq rimayninta quchkarqan chaymi. 13 Jayk'aqchus qankunaqa ima mana allin ruway ruwanapaq yanarisqa kankichis chhikaqa, chaymanta ama Diosman tumpaykuychischu, imaraykuchus payqa manam yanarisqachu kachkanman, manallataq pimampas mana allin ruwanankupaq yanarichkanmanchu. 14 Chaymanta niqtimpas ujqa pay kikimpaq millay yuwasqankunawanmi yanarisqa kakuchkan, chaykunataq payman qatatin jinataq atipapun. 15 Kay millay yuwaykunamantam juchaqa rikhurin, chay jucha wiñaripuqtintaq wañuymi chayampun. 16 Munasqa wawqipanakuna ama qankuna kikin llullaykukuychischu: 17 tukuy allinkaq jinataq chiqankaq nuqanchisman qukuwanchis chayqa janaqmantam jamun, pichus janaqpachapi kaq quyllurkunata ruwachkarqan chay Diosmantam jamun. Diosqa kikimpunim kakuchkan: paytaq manam jayk'aqpas waqniqman kutirichkanmanchu. 18 Diosmi paypaq wawankuna kananchista munarqan. Chayraykum uj musuq kawsayta qhispichiy sumaq willaykunaniqta quwanchis. 19 Munasqa wawqipanakuna kaytaqa ama qunqaychischu: tukuy qankunaqa uyarinapaq usqhayllam kanaykichis; chaywampas rimanapaq jinataq phiñakunakaqpaqqa suyarinaykichispunim. 20 Imaraykuchus phiñasqa runaqa manam imachus chiqan kachkan chayta Diospaq ñawpaqimpi ruwachkanchu. 21 Ajinaqa, tukuy qhilli kawsayta jinataq chay tukuy saqra kaykunata qankunaqa wijch'uwachaychis, jinaspataq llamp'u sunquwan sumaq willaykuna tarpusqa kachkarqan chayta iyaw nipuychis; imaraykuchus chay willaykunaqa qankunaman qhispichinapaq atiyniyuqmi. 22 Chaywampas manam willaykuna uyarinallawanchu kayqa junt'asqa kapun, manachayqa imachus yachaqasqanchistaqa kawsayninchispim ruwananchis, manachus chayjina kachkanman chhikaqa qankuna kikinmi sallqaykukuchkawaqchis. 23 Pichus willaykunata uyarispalla uyarichkan jinaspataq mana chaymanjina puriykachachkan chayqa, uj kikin uya qhawkatakunapi uyan qhawkatakuq runajinallam kakuchkan: 24 pay kikinllam qhawkatakuchkan, jinaspataq kutirimpuqtinjinam imayna uyayuqchus kachkan chayta qunqakupun. 25 Chaywampas qankunachus tukuy yuwayniykichista Diospaq rimaynimpi churankichis jinataq uyarinkichispuni chhikaqa, tukuy ima ruwasqaykichispim kusikuyniyuq kapunkichis. Imaraykuchus Diospaq rimayninqa chiqanmi, jinataq juchakunamantam kacharichisunkichis. 26 Pipas ancha ch'uwa sunquyuqpas kanman ajinata yuwakun jinaspataq imaymana mana wakikuqkunata rimachkan chayqa, pay kikinmi llullaykukuchkan, puriynimpas qasipaqmi kapun. 27 Dios Tatanchispaq ñawpaqimpi kachkan chay ch'uwa jinataq mana uj juch'uypaq qhilliyuq kachkan chay puriyqa kaymi: Wajchakunaman yanaparina, sapayaq warmikunaman llakikuyninkunapi yanaparina jinataq kaypachapaq saqra kayninwan mana qhillichakuspa puriykachana.
1 Qankuna wawqipanaykuna, pikunachus athunchasqa Tata Jesucristopi iyawninkichis chaykuna, ama maykaq runatapas allimpi rikusqata wajkunatataq juch'uychasqata rikuychischu. 2 Kayta nisqaykichis: Qankunapaq tanatakuyniykichisman uj qhapaq runa, achkha chaniyuq p'achawan p'achallt'asqa jinataq quri surtijakunawan churaykusqa waykumunman, chay kikimpachapitaq uj wajcha kawsayniyuq runa, thantha p'achakunawan p'achallt'asqa waykumullanmantaq, 3 qankunataq qhapaq runakaqta sumaqta jap'iqariwaqchis, jinaspa ajinata niwaqchis: “Jamuy, kay allin chhikaniqpi tiyarikuy” –nispa, chaywampas wajcha thantha p'achayuq runakaqmanqa ajinata niwaqchis: “Chay chhikallapi sayarikuy”, manachayqa “Chay pampapi tiyarikuy” –nispa chhikaqa, 4 saqra juchanchaqkunajinam kankichis, pikunachus wakinkunamanqa allinta rikunku wajkunamantaq juch'uychanku. 5 Munasqa wawqipanaykuna, kayta uyariychis: Diosqa pikunachus kaypachapi wajcha kawsayniyuq kachkanku chaykunatam ajllikun, ajinamanta iyawniypi qhapaq kanankupaq jinataq may qhapaq suyutachus payman munakuqkunaman qunapaq rimayninta quchkarqan chayta tutipijina jap'iqanankupaq, 6 chaywampas qankunakaqqa juch'uychankichismi. Qankunaman qasi llank'achisunkichis jinataq llaqta apaykachaqkunaman puskatanapaq qatatichkasunkichis chaykunaqa ¿Manachu qhapaq runakuna kachkankuri? 7 Qankunajawapi mañasqa kachkan chay Tatapaq sutinta sutichjachkanku chaykunaqa ¿Manachu qhapaq runakuna kachkankuri? 8 Qilqasqakunapi nichkan chaymanjina maykaq athunkaq kamachiytachus qankunaqa sumaqta junt'ankichis chhikaqa, allintam ruwakuchkankichis. Chay kamachiyqa ajinatam nin: “Runa masiykiman qan kikimpas kanman ajinata munakuy.” 9 Chaywampas qankunachus wakinkunaman allinta rikunkichis wajkunamantaq juch'uychankichis chhikaqa juchatam taripankichis, jinaspataq Diospaq kamachiyninmanjinaqa juchayuqmi kapunkichis. 10 Imaraykuchus uj runachus tukuy kamachiykunata junt'an, chaywampas uj sapa kamachiyllata mana junt'apun chhikaqa, tukuy kamachiykunajawapim juchayuq kapun. 11 Imaraykuchus “Ama millay khuchi juchakunata ruwaychu” nispa nichkarqan chay kikin Diosmi “Ama wañuchiychu” nispa nirqallantaq. Ajinaqa, maykaqpas millay khuchi juchakunata mana ruwan, chaywampas wañuchin chhikaqa, kamachiytaqa sarukupunmi. 12 Qankunaqa maykaq kamachiychus qhispichiyta apamuwanchis chaymanjina juchanchasqa kanapaqjinam rimanaykichis jinataq puriykachanaykichispasqa. 13 Imaraykuchus mana wajkunamanta khuyapayarikuq kachkanku chaykunaqa, mana khuyapayarisqallataqmi juchanchasqa kanqaku, chaywampas pikunachus khuyapayarikuq karqanku chaykunaqa, juchanchay p'unchaypiqa atipaqmi kapunqaku. 14 Wawqipanaykuna, ruwayninkunachus paypaq iyawniyuq kasqanta mana rikuchichkan chhikaqa ¿Imapaq allintaq kanman iyawniyuqmi kani nisqanri? ¿Chay iyaw nisqanqa qhispichinmanchuri? 15 Kayta nisun: Uj wawqiman manachayqa uj panaman kunan p'unchaypi p'achan jinataq mikhuynin pist'anman; 16 qankunamanta ujkaqtaq ajinata ninman: “Allillan puriykuychis; p'achthapikumuychis jinataq imachus munasqaykichista mikhuykumuychis” nispa, chaywampas imatachus p'ist'achikuchkanku chaytataq mana quchkan chhikaqa, ¿chayqa imapaq allintaq kanmanri? 17 Ajinallatataqmi iyawniywanqa ruwakun: iyawniytachus ruwaykunawan mana rikuchisun chhikaqa, chay iyawniy sapallaqa wañusqajinam kapun. 18 Ujqa ajinata ninman: “Qanqa iyawniyuqmi kanki, nuqataq ruwaykunayuqmi kani. Mana ruwaykunayuq iyawniykita rikuchiway; chaywampas nuqakaqqa iyawniyniyta ruwaykunawanmi rikuchisqayki” –nispa. 19 Qanqa uj sapa Dios kasqantaqa iyaw ninkim, chaywanqa allintam ruwachkanki; chaywampas millay saqra supaykunapas iyaw nillankutaqmi, jinaspataq paykunaqa manchaymanta kharkhatinkum. 20 Ama pisi sunqu kaychu, iyawniychus mana ruwaykunawan kuska puriykuchkan chhikaqa, mana imapaq allin iyawniymi chayqa. 21 Diosqa Abraham ñawpaq machulanchistaqa, jayk'aqchus Isaac churinta jaywanapaq quchkarqan chhikam ruwasqanmantajina chiqan runamanta jap'iqarqan. 22 Ajinamantam rikuchuwan, imaynatachus Abrahampaq iyawniyninqa ruwaykunawan rikuchikun chaytaqa, chay ruwasqankunaraykum iyawniyninqa chiqan kayman chayapurqan. 23 Ajinamantam Qilqasqakunapi nichkan chayqa ajinata junt'akurqan: “Abrahamqa Diospim iyaw nirqan, chayraykum Diosqa uj chiqan runamanta payta jap'iqapurqan.” Abrahamtaq Diospaq wawqimasin nisqa kapurqan. 24 Qankunaqa rikupunkichisñam, Diosqa ruwasqankunaraykum runaman chiqanmanta riqsipun, manam iyawniyninraykullachu. 25 Ajinallataqmi Rahab mana allin puriykachaq warmiwampas ruwakurqan; Diosqa ruwasqankunaraykum chiqan warmimanta jap'iqapurqan, imaraykuchus kachasqakunatam qurpacharirqan jinataq waj ñanniqta phawarinankupaq yanaparirqan. 26 Imaynatachus mana kawsayniyuq aychaqa wañusqa kapun, ajinallataqmi iyawniyqa mana ruwaykunawan kuska kachkan chhikaqa wañusqa kapun.
1 Wawqipanaykuna, qankuna chawpipiqa ama achkha yachachiqkuna kachunchu, imaraykuchus yachachiqkunaqa uj juch'uytapas mana khuyapayarisqam juchanchasqa kasaqku. 2 Tukuyninchismi anchata pantakunchis, chaywampas pichus rimasqampi uj juch'uytapas mana pantakuchkan chayqa uj chiqan runam, tukuy aychantapas apaykachakullanmantaqmi. 3 Jayk'aqchus silla uywapaq sinqanman jakimawan churaykunchis chhikaqa, chay uywataqa munasqanchismanmi aysaykachapunchis. 4 Kikillantaqmi yampukunawampas ruwakun. Jayk'a athumpas kakuchkachun, manachayqa jayk'a kallpayuqpas kakuchkachun yampu phukumuq wayraqa, yampu apaykachaq runaqa uj juch'uy purichina k'aspillawanmi athun yampukunata munasqanmanjina q'iwiykachapun. 5 Ajinallataqmi siminchiswanqa ruwakun; siminchisqa aychanchismanta uj juch'uy chhikallam, chaywampas athun ruwaykunatam ruwanman. Uj juch'uy ninawanqa athun sach'akunatam ruphaykuchichuwan. 6 Siminchiswan rimasqanchistaq chay ninajinam. Siminchisqa ancha kallpayuqmi mana allinkunata ruwanapaqqa. Runataqa qasipaqmi tukjachinman jinaspataq wiñaypaq nina lawray kachkan chayman ruphaykuchinman. 7 Runaqa, imaymana sach'a kurukunata, pisqukunata, pallikunata, quchapi kaq challwakunata, tukuy chaykunataqa apaykachayta atinmi; 8 chaywampas manam pipas simin apaykachakuykaqta atichkanchu. Uj mana apaykachanajina mana allinmi jinaspataq wañuchinapaq nanaykuchiq jampi junt'am. 9 Siminchiswanqa, kikillantam Dios Tatanchisman yupaychakuchkanchis, pikunatachus Diosqa pay kikin rijch'akuqta ruwarqan chay runa masinchiskunamampas qhinchachakuchkallanchistaq. 10 Kikin siminchismantam sumaq kay quykuna jinataq qhinchachaykunapas lluqsin. Munasqa wawqipanaykuna, kayqa manam ajinachu kanan. 11 Uj unu p'ullp'umuqmantaqa manam kikimpachapi misk'i unuwan jinataq k'allk'u unuwan lluqsimuchkanmanchu. 12 Uj higo sach'aqa manam uvas urikunata urichkanmanchu, manallataqmi uj uvas sach'apas higos urikunata urichkallanmantaqchu. Wawqipanaykuna, manallataqmi uj misk'i unu lluqsimuq unu p'ullp'umuqmantaqa k'ara unuqa lluqsimuchkanmanchu. 13 Qankuna chawpipichus uj yachaysapa jinataq yuwayniyuq runa kan chhikaqa, allin puriykachakusqanwan, ima llamp'u sunquyuq kaytachus yachayninqa quchkan chaywan rikuchichun. 14 Chaywampas qankunachus qhawanakuyrayku jinataq tanqanakuspa imatapas ruwankichis chhikaqa, llakisqa jinataq sunqu nanasqam kawsankichis, chhikataq manam imakaq ruwasqaykichismantapas kusikuywan athunchakuyta atichkankichischu, chaywampas imachus chiqan kachkan chaytam juch'uychachkankichis. 15 Imaraykuchus chay yachayqa manam Diosmanta jamuchkan chay yachaychu kachkan, manachayqa kaypachapaq, runakunapaq umanmanta lluqsiq jinataq kikin Supaymanta lluqsiq yachaymi. 16 Maypichus qhawanakuy jinataq tanqanakuy kachkan chaypiqa, pitjanakuy jinataq imaymana saqra kaykunam kallantaq; 17 chaywampas pikunachus Diosmanta jamuq yachayniyuq kachkanku chaykunaqa, tukuy imantimpim uj chiqan sumaq kawsayta kawsakunku; jinataq mana ch'aqwaqkuna, munakuqkuna jinataq llamp'u sunquyuqkunam kanku. Astawampas khuyapayakuq, imatapas chiqampi rikuqkuna, mana llullakuqkuna jinataq imachus allin kachkan chay ruwaqkunam kanku. 18 Pikunachus sumaq kayta maskanku chaykunaqa, sumaq kaytam tarpunku, urinkunata apthapipunqaku chhikataq chiqan kaytam uqharipunqaku.
1 ¿Maymantataq qankunapura tupjanakuykuna jinataq maqanakuykuna jamunkuri? Qankunapaq sunquykichis ukhupi mana allin munapayaykuna kachkan chaykunamantam jamunku. 2 Imatapas munankichis chhikaqa tarirqunakamam qankuna maskankichis; wañuchinkichis, imamantapas qhawanakuchkankichis, maqanjakunkichis jinaspataq qankunapura tupjankichis. Munasqaykichistaqa manam tarinkichischu, imaraykuchus manam Diosman mañankichischu; 3 mañankichis chhikataq manam jap'iqankichischu, imaraykuchus manam allimpaqchu mañankichis, manachayqa imaymana mana allinkunapi tukurqunapaqmi mañankichis. 4 Qankunaqa manam Diostaqa munankichischu, manallataq uyarinkichispaschu. ¿Kaypachawan sumaqpi kayqa Dioswan mana allin kana kasqantaqa manachu yachankichisri? Maykaqpas kaypachawan allimpi kayta munaqqa Diospaq chiqnikuqninmanmi tukupun. 5 Chayraykum Qilqasqaqa ajinata nin: “Ima ajayutachus Diosqa nuqanchispi kawsachin chaytaqa anchatam munakun” –nispa. 6 Chaywampas Diosqa astawanmi munakuyninwan yanapawanchis, imaraykuchus Qilqasqakunaqa ajinatam nin: “Diosqa athun athun tukuq runakunamanqa manam yanapachkanchu, chaywampas pikunachus llamp'u sunquyuq kanku chaykunamanqa sumaq sunquwanmi rikun.” –Nispa. 7 Chayrayku Diosman uyariychis. Supaypaqqa sayarikuychis, jinaspataq payqa qankunamanta phawaripunqam. 8 Diosman qayllachakuychis, paytaq qankunaman qayllachakusunkichismi. ¡Jucharara runakuna, mana allinkunataqa amaña ruwaychischu! Pikunachus Diosman munakuyta munanku, chaywampas jucha ruwaytaqa munakuchkallankutaq chaykunaqa ujpita maykaqtapas yuwapuychis: Dioswanchu, manachayqa kaypacha juchakunawanchu qhiparapunkichis chaytaqa. 9 Llakikuychis jinataq sunqu nanaymanta waqarikuychis. Amaña asikuychischu, astawampas waqanaman churakuychis, ajinamantam Diosqa qankunapaq pampachachikuy munasqaykichista rikupunqa. 10 Tatapaq ñawpaqimpi juch'uychakuychis, paytaq athumpim kachisunkichis. 11 Wawqipanakuna, ama wakinkunamanta mana allinkunata rimaychischu. Pichus ujkaqmanta mana allinkunata riman chayqa, Diospaq kamachiynintapas qhawachkanman jinataq chayjawa mana allinkunata rimachkanman ajinam chayqa. Qankunaqa Diospaq kamachiyninta uyarinaykichismi, manam qhawapayanaykichischu. 12 Dios sapallanmi juchanchaqqa. Paymi kamachiyta quwanchis, payllataqmi nuqanchispaq juchayuq kasqanchista manachayqa mana juchayuq kasqanchistapas willawasun. Chayraykum wakinkunaman qhawapayaytaqa mana atichkachuwanchu. 13 Qankuna ajinata niqkunaqa uyaririwaychis: “Kunan p'unchay, manachayqa q'aya p'unchay athun llaqtaman purisunchis; chaypim athun qhatukunata tiyaykuchisun jinaspataq achkha qulqita tarisun” –nispa. 14 ¿Imachus qankunawan q'aya paqarin kachkanqa chaytapas mana yachachkaspa imaynatataq ajinata rimawaqchisri? Qankunapaq kawsayniykichisqa phuyuman rijch'akuqmi: uj chhikakunaqa rikhurqumun, chhikamantataq chinkawachapullantaq. 15 Astawampas ajinatam ninaykichis kanman: “Dios munanqa chhikaqa kawsakusun jinaspataq kaytapas chhaqaytapas ruwakusun” –nispa. 16 Chaywampas qankunaqa athun athuntapunim rimachkankichis, jamuq p'unchaykunapas qankunapaq kanman ajinata, chaytaq manam allinchu kachkan. 17 Pichus allin kaqta ruwayta yachan jinaspataq mana ruwachkan chayqa juchatam ruwakuchkan.
1 ¡Qhapaq runakuna, kayta uyariychis! ¡Waqaychis jinataq qapariychis ima ñaq'ariykunachus qankunajawaman jamuchkanqa chaymantaqa! 2 Qhapaq kaqniykichiskunaqa ismuykunqam, p'achaykichiskunatapas thuthakunamam mikhurqupunqa. 3 Ima qulqikunatachus pakachkarqankichis chaykunaqa k'alatam qurwariykupunqa, chay qurwariytaq tukuchay p'unchay juchanchaypiqa uj irkataqjinam qankunapaq kapunqa, jinaspataq ninajinam t'unarqusunkichis. 4 Qankunaqa chajra ruwaqniykichiskunamanqa manam llank'asqankumanta jap'iqananku kachkarqan chaytaqa imatapas qurqankichischu, chaykunam qankunajawa qaparichkanku; tukuy atiyniyuq Apu Tatataq chay llank'aqkunapaq mañakusqankuta uyaripunmi. Chay llank'aqkunaman mana qupusqaykichis qulqikunaqa Diospaq ñawpaqimpi tumpaykullasunkichistaqmi. 5 Kay pachapiqa imantin patapim qankuna qhapaq runakunaqa kawsakunkichis. Chaytukuytapuni wakajina wirayaykuspaqa wañurachina p'unchaypaqmi ajinata wirayaykunkichis. 6 Mana juchayuq runakunatam qankunaqa tumpaykunkichis jinataq wañurachinkichis, paykunaqa manam kutkatakuytapas atirqankuchu. 7 Wawqipanakuna, Apu Tatapaq jamunankamaqa suyarillaychis qankunaqa. Imaynatachus uj chajra ruwaq runaqa tukuy suyay sunqunwan parapaq chayamunanta suyachkan jinataq jallp'apaq sumaq urikunata qunantapas suyachkallantaq ajinata qankunaqa suyarillaychistaq. 8 Qankunaqa suyarillaychis jinataq mana iskayakuspa tukuy sunqu kachkaychis, imaraykuchus Tataqa usqhayllatam kutimunqa. 9 Wawqipanakuna, ama qankunapuraqa willanjakuychischu, chaykunamanta ama juchanchasqa kanaykichispaq; imaraykuchus Juchanchaqqa punkupiñam kapun. 10 Wawqipanaykuna, Diospaq sutimpi willaqkunapaq suyay sunqunkumanta jinataq ñaq'arisqankumanta yachaqakuychis. Paykunaqa Tatapaq sutimpim willarqanku. 11 Chiqampiqa pikunachus kallpawan ñak'ariykunata atipanku chaykunapaq kusikuyniyuq kasqankutam nuqanchis yuwanchis. Qankunaqa uyarirqankichismi imaynatachus Job runaqa ñak'arirqan chaytaqa, jinataq yachallankichistaqmi imatachus chhikamanta Apu Tataqa paywan ruwachkarqan chaytaqa, imaraykuchus Tataqa ancha khuyapayakuyniyuq jinataq sumaq sunquyuqmi. 12 Chaywampas munasqa wawqipanaykuna, janaqpacharaykupas, kaypacharaykupas, imaraykupas amapuni juramintuta ruwaychischu. Jayk'aqchus “arï” ninkichis chhikaqa arï kachun, jayk'aqchus “mana” ninkichis chhikapas manallataq kachun, ajinamanta Diosqa ama juchanchanasunkichispaq. 13 Qankunamanta mayqimpas ancha llakisqa chhikaqa Diosmanta mañarikuchun. Mayqimpas kusisqa chhikaqa q'uchukunata wankarikuchun. 14 Qankunamanta maykaqpas unqusqa chhikaqa, iglesia pusaq machulakunata wajachichun, payrayku Diosmanta mañapunankupaq jinataq Tatapaq sutimpi wiswiwan jawiykunankupaq, 15 jayk'aqchus iyaw niywan Diosmanta mañarikunqaku chhikataq chay unqusqa runaqa alliyapunqam, Apu Tatataq sayarichipunqa; juchakunatachus ruwarqan chhikaqa, chay juchankunamantaqa pampachanqam kapunqa. 16 Chayrayku, qankunaqa puraqmanta juchaykichiskunata willanaquychis jinataq ujkuna wajkunamanta Diosmanta mañarikuychis, ajinamanta alliyachisqa kanaykichispaq. Uj chiqan puriykachakuq runapaq Diosmanta mañarikusqanqa ancha atiyniyuqmi. 17 Diospaq sutimpi willaq Eliasqa nuqanchisjina runallataqmi karqan, jayk'aqchus tukuy sunqunwan ama paranampaq Diosmanta mañarikurqan chhikataq kimsa wata kuskayuqmi kaypachapiqa mana parapurqanchu. 18 Ujtawan Diosmanta mañarikurqan chhikataq wajmantam paraykupurqan, kaypacha jallp'apitaq tarpusqakuna uriykupurqan. 19 Wawqipanaykuna, qankunamanta maykaqpas chiqan ñanmanta ujniqman puriwasipun, ujkaqtaq kutirichimun chhikaqa, 20 jucharara runatam mana allin ñanninmanta kutirichimun jinaspataq wañuymanta qhispichin jinataq achkha juchakunapaq pampachasqa kanantam ruwan.
1 Nuqa Pedro, Jesucristopaq kachasqan, pikunachus Ponto, Galacia, Capadocia, Asia jinataq Bitinia juch'uy suyuniqkunapi llaqtankumanta karupi ch'iqiwachasqa kawsakunku chaykunaman napaykumuykichis. 2 Pikunamanchus Dios Tataqa imaynatachus ruwayta munachkarqan chaymanjinam ñawpaqmantapacha ajllikupusqa. Ajayuniqtam qankunaman ch'uwachapusunkichis ajinamanta payman uyaripunaykichispaq jinaspataq Jesucristopaq yawarninwan mayllaqasqa kapunaykichispaq. Qankunaqa ancha achkhatapuni khuyapayakuyta jinataq sumaq kayta jap'iqaychis. 3 Tatanchis Jesucristopaq Diosnin jinataq Tatan kachkan chayman yupaychasunchis, pichus chay musphay khuyapayakuyninwan Jesucristopaq kawsarimusqanniqta wajmanta paqarichiwanchis. Kaymi uj kawsachkaq suyay sunquta quwanchis, 4 chaymi ima tutitachus Diosqa qankunapaq janaqpachapi pakasqata kachipuchkasunkichis chayta jap'iqachisunkichis, chayqa manam jayk'aqpas t'unarqukuchkanmanchu, manallataqmi qhillichakuchkanmanchu jinataq ñaq'urquchkanmachu. 5 Qankunaqa Diospi iyawniyuq kasqaykichisraykum payqa atiyninwan qankunaman pakasunkichis, ajinamanta ima qhispichiytachus wakichasqata kachipusunkichis chayta taripanaykichispaq, chaytataq tukuchay p'unchaykunapim riqsichipusunkichis. 6 Chayraykum qankunaqa ancha kusikuy junt'a kachkankichis, uj juch'uy pachakuna yanariykunata ñak'arinaykichis kanqa chhikapas. 7 Imaraykuchus qankunapaq iyawniyniykichisqa qurijinam: imaynatachus quripaq chanintaqa ninawan yanarina kachkan, ajinallatataqmi qankunapaq iyaw nisqaykichisqa imaymana yanariykunaniqta yachakun. Qankunachus chay yanariykunata atipankichis chhikaqa, iyawniykichisqa qurimanta niqtimpas astawan chaniyuqmi kanqa, imaraykuchus quriqa t'unjakullanmanmi. Ajinamantam jayk'aqchus Jesucristo rikhurimuchkanqa chhikaqa, qankunapaq iyawniyuq kasqaykichismanta athunchasunkichis, imaraykuchus chay tukuy yanariykunawan yanarisqa iyawniyqa athunchasqam kanan. 8 Qankunaqa mana rikuchkankichis chhikapas Jesucristoman munakunkichismi, ajinata mana riqsichkaspas paypi iyaw nisqaykichisraykuqa chay tukuy athun kusikuywanmi kisikunkichis, chaytaqa manam imayna rimaykunawampas rimarquyta atichkachuwanchu. 9 Qankunaqa kusisqam kawsakunkichis, imaraykuchus Diospaq qhispichinasunkichistaqa allintam yachankichis, chayraykum paypi iyawniyuq kankichis. 10 Kay qhispichiyjawamantaqa Diospaq sutimpi willaqkunaqa allintam yachqatarqanku, jinataq imatachus Diosqa munakuynimpi qankunaman qunasunkichis kachkarqan chaymantapas rimarqallankutaqmi. 11 Manaraq kaypachaman Cristo jamuchkarqan chhikaqa, imaynatachus kaypachapi ñak'arinan kachkarqan chaytaqa Diospaq sutimpi willaqkunaman Ajayunqa yachachirqanmi. 12 Chaywampas Diosqa imatachus willachkarqanku chayqa paykunapaq mana kasqanta, manachayqa qankunapaq kasqantaqa yachachipurqanñam. Chay willaymi pikunachus sumaq willaykunata yachachirqasunkichis chaykunapaq willasqanqa. Chaytataq janaqpachamanta kachamusqa kachkarqan chay Ch'uwa Ajayupaq atiyninwanmi yachachirqasunkichis ¡Kaytaqa kikin angelkunam rikuyta munankuman karqan! 13 Chayrayku wakicharisqa kachkaychis jinataq allin yuwayniykichiswan puriykachakuychis. Jayk'aqchus Jesucristo rikhurimuchkanqa chhika imatachus Diosqa munakuynimpi qankunaman quchkasunkichis chayman tukuy suyayniykichista churaychis. 14 Uyart'akuq wawakunajinaqa, manaña imaynatachus manaraq Diosman riqsichkaspa kawsarqankichis chay munaykunamanjina kawsapuychischu. 15 Astawampas kunanqa sumaq ch'uwa kawsaypi kawsakupuychis, imaraykuchus pi Dioschus wajakuchkasunkichis chayqa ch'uwam. 16 Imaraykuchus Qilqasqakunapiqa ajinatam nin: “Qankunaqa ch'uwa kaychis, imaraykuchus nuqaqa ch'uwam kani” –nispa. 17 Qankunachus sapa ujman ruwasqanmantajina jinataq mana pitapas ajllikuspa juchanchachkan chay Diosman “Tatay” nispa ninkichis chhikaqa, kaypachapi tukuy kawsayniykichispim manchariywan k'umurispa payman uyart'anaykichisqa. 18 Imaraykuchus chay mana imapaq allin kawsayta ñawpaq machulaykichiskunamanta jap'iqarqankichis chaymantam Diosqa qhispichisunkichis. Qankunataq chay qhispichiypaq chaninqa tukukuq quriwan jinataq qulqiwan mana rantisqa kasqanmantaqa allintam yachankichis. 19 Manachayqa Cristopaq sumaq yawarninwan rantisqa kasqanmantaqa allintam yachallankichistaq. Chaytaq mana juchayuq jinataq mana qhilliyuq uwijajinam uj jaywaypi jaywasqa karqan. 20 Cristoqa manaraq kaypacha tiyt'achisqa kachkarqan chhikamantapacham chayjina ruwanampaq wakichasqa kasqa, chaywampas kay qhipa p'unchaykunapiqa qankunapaq allimpi kanaykichispaqmi rikhurimun. 21 Cristoniqtam qankunaqa pichus payman wañusqamanta kawsarichimurqan jinataq athumpi kachirqan chay Diospi iyawninkichis; ajinaqa iyawniykichista jinataq suyayniykichistaqa Diospim qankunaqa churankichis. 22 Kunantaq, chiqan kachkan chay willayman uyart'aspaqa, tukuy sunquykichiswan wawqipanakunaman munakunaykichispaqmi ch'uwachakupunkichis. Ajinaqa ch'uwa sunquwan jinataq tukuy kallpaykichiswan ujmanta ujmi munakunaykichis. 23 Imaraykuchus qankunaqa wajmantam paqarinkichis, kunankaqtaq manam wañuq tatamamaykichismantachu, manachayqa wiñaypaq jinataq kawsachkaq Diospaq rimayninmantam paqarimunkichis. 24 Imaraykuchus Qilqasqakunapiqa ajinatam nin: “Runakunaqa qurajinam kanku, athun kaynintaq qurapaq t'ikankunajinam. Quraqa ch'akirqupunmi, t'ikankunataq jalaqapun, 25 chaywampas Diospaq rimayninqa, wiñaypaq kakuchkallanmi.” Kay rimaymi maykaq sumaq willaykunachus qankunaman willakuchkan chayqa.
1 Imaymana saqra kaykunata, llullakuykunata, puraj uya kaykunata, qhawanakuykunata jinataq imaymana simi apaykachaykunata wijch'uwachaychis. 2 Asu wawakunajina tukuy sunquwan imachus ajayuniqpi ch'uwa kachkan chay lichita maskaychis, ajinamanta chayniqta wiñanaykichispaq jinataq qhispisqa kanaykichispaq, 3 imaraykuchus qankunaqa Diospaq munakuq kasqantaqa yachapunkichismi. 4 Ima kawsachkaq rumitachus runakunaqa juch'uychachkarqanku chay Tataman qayllachakumuychis, imaraykuchus chay rumiqa Diospaq ajllikusqan achkha chaniyuq rumim. 5 Qankunapas kawsachkaq rumikunajinallataqmi kankichis, pikunawanchus uj ajayuniqpi kaq Diospaq wasinmi ruwakuchkan. Ajinamantam qankunaqa ch'uwa sacerdotekunaman tukupunkichis, ajinamanta ajayuniqpi ima jaywaykunatachus Diosqa Jesucristoniqta jap'iqachkan chay jaywaykunata jaywanaykichispaq. 6 Chayraykullataqmi Qilqasqakunapiqa ajinata nin: “Nuqaqa Sión llaqtapi uj rumitam churani mayqinchus pirqa japqasiq rumim, ajllisqa jinataq achkha chaniyuq; pichus chaypi sunqunta churanqa chayqa manam sunqu nanasqa qhiparachkanqachu.” 7 Qankuna, pikunachus chay rumipi iyawninkichis chaykunapaqqa, chay rumiqa ancha chaniyuqmi; chaywampas pikunachus chaypi mana iyawninku chaykunapaqqa Qilqasqakunapi ajinatam nin: “Ima rumitachus wasi ruwaqkunaqa juch'uychanku chayqa, pirqa japqasiq rumimanmi tukupun.” 8 Kaytawan nillantaqmi: “Kay rumim achkhayuqman wijch'uchiqqa; kay qarqapim achkhayuq mitk'akunqaku” Paykunaqa willaykunaman mana uyarisqankuraykum mitk'akunku. Chaypaq churasqam paykunaqa kanku. 9 Chaywampas qankunaqa Diospaq ajllikusqan wasim kankichis, Qhapaq Suyu apaykachaqpaq jaywaqnin sacerdotekuna, uj ch'uwa llaqta jinataq Diospaq jap'ikupusqan llaqtam kankichis. Chayrayku ima musphay ruwaykunatachus Dios ruwarqan chayta willamuychis, imaraykuchus paymi ch'amaka ukhumanta lluqsimunaykichispaq wajamusunkichis, ajinamanta musphay sumaq k'anchayninman waykupunaykichispaq. 10 Qankunaqa ñawpaqpi manam llaqtapaschu karqankichis, chaywampas kunanqa Diospaq llaqtanmi kapunkichis; Diosqa manam ñawpaqpi qankunamanta khuyaparikurqanchu, chaywampas kunanqa khuyapayaripusunkichismi. 11 Munasqa wawqipanakuna, kaypachapi puriq runakunapas kachkawaqchis ajinatam mañarikuykichis, kawsayninchiswan jap'inakuq aychapaq munapayayninkunawanqa amapuni atipachikuychischu. 12 Diospi mana iyawniq runakuna chawpipi kachkankichis chhikaqa allintapuni puriykachakuychis. Ajinamantam paykunaqa kunanchus qankunamanta mana allinkunata rimachkanku chhikaqa, chiqan runakuna kapusqaykichista riparakuspaqa Diosmanmi yupaychanqaku, jayk'aqchus payqa tukuyman juchanchaq jamuchkanqa chay p'unchayqa. 13 Tataraykuqa tukuy runakunajawapi churasqa llaqta apaykachaqkunaman uyariychis. Romano Athun suyukuna apaykachaqman uyariychis, imaraykuchus payqa tukuy suyujawapi atiyniyuqmi. 14 Ima llaqta apaykachaq runakunatachus Athun suyukuna apaykachaq churakun chaykunamanqa uyariychis, imaraykuchus chaykunataqa mana allin ruwaq runakunaman asut'iykuqta jinataq allin ruwaqkunaman athunchaqtam payqa churakun. 15 Allin ruwaykuna ruwanaykichistam Diosqa munan, ajinamanta mana ima yachaq jinataq pisi sunqu runakunaqa qankunajawamanta ama imatapas rimachkanankupaq. 16 Diospaq jaywaqninkuna kasqaykichisrayku qankunaqa kacharisqakunam kankichis. Chaywampas kacharisqa kasqaykichis tumpawanqa amapuni mana allinkunata ruwaychischu. Astawampas Diospaq jaywaqninkunajina puriykachakuychis. 17 Tukuy runakunaman allinta rikuychis. Wawqipanakunaman munakuychis, Diosman athunchaychis jinataq athun suyukuna apaykachaqmampas allinta rikuriychis. 18 Jaywaqkuna, tukuy allimpi kayniykichiswan wasiyuqniykichista uyariychis, ama sumaq jinataq yanaparikuq wasiyuqkunallamanchu, manachayqa saqra wasiyuqkunamampas kikillanta imantimpi uyariychis. 19 Imaraykuchus Diosqa sumaqpi kaynintam qun pikunachus paypi iyawnisqankurayku mana juchayuq ñaq'arinku chaykunamanqa. 20 Maykaqpas uj mana allin ruwasqanrayku asut'iykuchikun jinaspataq kallpawan chay asut'iyta ñaq'arin chhikaqa ima allintapas manam ruwachkanchu. Chaywampas pichus allin ruwasqanrayku kallpawan ñak'ariykunata ñak'arichkan chaymanqa, Diosmi sumaqpi kayninta qunqa. 21 Diosqa kaypaqmi wajasunkichis, imaraykuchus Cristoqa qankunaraykum ñak'arirqan, ajinamanta payjina ruwanaykichispaq uj rikuchiyjina kanampaq. 22 Cristoqa manam jayk'aqpas juchata ruwarqanchu, manallataq pitapas llullaykurqanchu. 23 Jayk'aqchus sutichjarqanku chhikaqa manam kikin sutichjaykunawan kutichirqanchu, jayk'aqchus ñak'arichirqanku chhikaqa manam kutkatakurqanchu, manachayqa pichus chiqan kaywan juchanchan chay Diosmanmi kawsayninta jap'ichikurqan. 24 Cristo kikinmi aychanjawapi juchanchiskunataqa chakananpatapi aparqan, ajinamanta nuqanchispaq juchata saqipunanchispaq jinaspataq uj chiqan kawsayta kawsakupunanchispaq. Qankunapaq alliyachisqa kanaykichispaqmi Cristoqa chhuqrisqa karqan. 25 Chinkasqa uwijakunajinam qankunaqa ñawpaqpi kawsakurqankichis, chaywampas kunanqa Cristomanmi kutirimpunkichis, pichus uj michiqjinam qankunata rikusunkichis.
1 Ajinallataq qankuna warmikunaqa qhariykichisman uyart'aychis, ajinamanta maykaq qharipas sumaq willaykunapi mana iyawnichkan chayqa, imaynatachus puriykachakunkichis chayta rikuspalla mana rimapayanaykichis munakuchkaqtin iyaw nipunankupaq, 2 imaraykuchus paykunaqa qankunapaq chiqampi puriykachakuq jinataq Diosman athunchaq kasqaykichistam rikunqaku. 3 Qankunapaq allich'arikusqaykichisqa ama jawaniqllamanta kachunchu, imaynatachus chujcha simp'aykunawan yanjakunku, quri surtijakunawan churaykukunku jinataq achkha chaniyuq p'achakunawan p'achalliykukunku ajinataqa. 4 Astawampas allich'akusqaykichisqa mana mawk'akuq kachkan chaymanta kachun, mayqinchus sunqu ukhumantapacham jamun, chaytaq uj llamp'u jinataq sumaq kayniyuq ajayupim taripakun. Kay munaylla kachkan chay allich'akusqakaqmi Diospaq ñawpaqimpiqa astawan achkha chaniyuqqa. 5 Imaraykuchus ch'uwa kawsayniyuq warmikunapaq ñawpaq pachakunapi allinch'akusqankuqa kayllataqmi karqan. Chay warmikunaqa Diospim sunqunkuta churarqanku jinataq qharinkunamampas uyart'arqallankutaqmi. 6 Sara warmipas ajinallataqmi karqan, payqa Abraham qharinman uyart'arqan jinaspataq “tatay” nispam nirqan. Qankunapas imachus allin kachkan chaytachus ruwankichis jinataq mana imatapas manchankichis chhikaqa chay warmipaq ususinkunam kankichis. 7 Qankunakaqwantaq qharikuna, warmiykichiskunawan llamp'u sunquyuq kaychis. Paykunapaq t'ikajina kasqankuta ama qunqakuspa imaynatachus rikuna kachkan ajinata paykunaman athumpi kachispa rikuychis. Imaraykuchus paykunaqa ima kawsaytachus Diosqa tutipijina qusunkichis chaypi qankunawan kuska kawsakunaykichispaq wajasqam kanku. Qankunachus ajinata ruwankichis chhikaqa, mañarikusqaykichista Diosqa uyarinqam. 8 Tukuy qankunaqa sumaqpi, uj kikin sunqulla jinataq wawqipanantinjina munakuywan kawsakuychis. Munakuqkuna jinataq llamp'u sunquyuqkuna kaychis. 9 Ama saqra kaytaqa saqra kaywan kutichiychischu, amallataq mana allin rimaykunataqa waj mana allin rimaykunawan kutichiychischu. Astawampas sumaq kaywan kutichiychis, imaraykuchus Diosqa sumaq kayta jap'iqanaykichispaqmi wajasunkichis. 10 Imaraykuchus: “Pichus kawsayta tukuy sunquwan munakun jinataq kusikuy p'unchaykunata rikuyta munan chayqa, mana allin rimaykunata jinataq llullakunata ama rimanapaqqa siminta lluphaykukuchun; 11 saqra kaymanta juthiqachun jinaspataq imachus allin kachkan chayta ruwachun, sumaq kayta maskachun jinataq chayman qatichun. 12 Imaraykuchus Diosqa chiqan runakunamanqa sumaqtam rikun, mañakusqankunamampas uyarillantaqmi, chaywampas pikunachus mana allinkunata ruwanku chaykunataqa chhiqnikunmi.” 13 ¿Qankunachus allin ruwaykuna ruwanapaqpuni kallpachakunkichis chhikaqa, pitaq qankunaman ima mana allintapas ruwasunkichismanri? 14 Qankunachus chiqan kaywan puriykachanarayku ñak'arinkichis chhikaqa ¡Kusikuyniyuqmi kankichis! Ama pimampas manchaychischu, manallataq mulljakuychispaschu, 15 manachayqa sunquykichis ukhupiqa uj Tatajina Cristoman athunchaychis. Imamantachus Cristopi jinataq rimaynin qusqankunapi sunquykichista churankichis chaymanta runakunaman jayninapaqqa wakicharisqapuni kachkaychis, 16 chaywampas chaytaqa llamp'u sunquwan jinataq mancharispa ruwaychis. Allintapuni Cristopaq qatiqninkunajina puriykachakuychis, ajinamanta imamantapas juchayuqjina sunquykichista ama nanachikunaykichispaq. Ajinamantam pikunachus allin puriykachakusqaykichisrayku mana allinkunata rimanku paykunaqa p'inqaypi rikukupunqaku. 17 Dioschu ajinata munan chhikaqa, mana allin ruwaykuna ruwanamanta niqtimpas Astawan allinmi sumaq ruwaykunarayku ñak'arinaqa. 18 Imaraykuchus Cristo kikinmi uj kuti wiñaypaq juchanchiskunarayku wañuyninta ñak'arirqan. Payqa mana juchayuqmi karqan, chaywampas mana allin ruwaqkunaraykum ñak'arirqan, ajinamanta qankunata Dios qayllaman chayachinapaq. Runa kasqanraykum wañurqan; chaywampas ajayuniqpi uj sumaq kawsayniyuqmi wañusqamanta kawsarimpurqan, 19 ajinamantam atipasqantaqa maykaq ajayukunachus jap'iykusqa kachkarqanku chaykunaman willamurqan. 20 Kay ajayukunaqa ñawpaqpachakunapi mana uyart'akuqkunam kasqaku, jayk'aqchus Noé runapaq p'unchayninkunapi Diosqa llamp'u sunqunwanmi athun yampu ruwakunankamaqa suyaykurqan chhika, maypichus wakin pusaqniyuq runakunallam chay tukuy unu chawpimanta qhispisqa karqanku. 21 Chay unum bawtismu unu kachkan chaypaq lantin karqan, chay uynuniqtam kunanqa qhispisqa kanchis. Bawtismuqa manam aychanchis mayllaqanapaqchus kachkan, manachayqa juchanchiskunamanta Dios nuqanchisman mayllaqanampaq mañakunanchispaqmi allinqa; jinaspataq Jesucristopaq kawsarimusqanraykum qhispichiwanchis, 22 pichus janaqpachaman chimparqan kunantaq Diospaq qayllampim kakuchkan, atiyniyuq kallpayuq angelkuna jinataq tukuy ajayukunapas payman jap'ichisqam kapun.
1 Imaynatachus kaypachapi kachkaspa Cristoqa ñak'arirqan ajina ñak'arinapaq wakichasqallataqmi qankunaqa kachkanaykichis. Qankuchachus Cristojina ñak'arinkichis chhikaqa manañam juchata ruwapunkichisñachu, 2 Chaymi qankunapaq mana allin ruwaykunata yuwaspa puriykachasqaykichis qunqapusqaykichismantaqa uj rikuchiyjina kapunqa, jinaspataq imatachus Dios munachkan chayta ruwaspa kawsakupusqaykichimantapas. 3 Diospi mana iyawniyuq runakuna imakunatachus ruwanku, chaykunata ruwaspaqa achkha pachakunam qankunaqa puriykacharqankichis. Imaymana mana allinkuna ruwanapaq yuwayniyuq, machaykukuykunapi, mikhunakunapi jinataq runapaq ruwasqan dioskunaman yupaychaspam qankunaqa puriykacharqankichis. 4 Chaywampas manaña paykunawan kuska puriykachapunkichis chayraykuqa mana kunanqa allinkunatam qankunamanta rimapunku. 5 Chaywampas paykunaqa, chhaqay pichus kawsaqkunaman jinataq wañupuqkunaman juchanchanapaq wakichasqa kachkan chaymanmi imakunatachus ruwarqanku chaykunamanta junt'ananku kanqa. 6 Imaraykuchus wañupurqanku chay runakunantinmanmi sumaq willaykunaqa willakurqan, ajinamanta kawsachkarqanku chhika imakunatachus ruwarqanku chaykunamanta juchanchapunqa chhikamanta ajayuniqpi kawsayta atinankupaq. 7 Tukuy imakunapaq tukukuyninqa qayllachakumpuchkanñam. Chayrayku qankunaqa allin yuwayniyuqpuni kaychis jinataq Diosmanta mañakunaman churakuychis. 8 Tukuy imamanta niqtimpas qankuna chawpipiqa ancha munakuy kachun, imaraykuchus munakuyqa achkha juchakunatam pampachan. 9 Ujmanta uj wasiykichiskunapiqa mana imamanta qhawanakuspa sumaqta jap'iqarinakuychis. 10 Sapa uj qankunamantam Diosmantaqa uj atiyta jap'iqankichis, chaytaqa wakinkunaman jaywanapaq apaykachaychis. 11 Jayk'aqchus maykaqpas rimanqa chhikaqa, chay rimasqanqa Diospaq rimayninjina kachun. Jayk'aqchus maykaqpas yanaparinqa chayqa, ima kallpatachus Dios quchkan chaywan yanaparichun. Tukuy imatachus ruwankichis chayqa, pipaqchus wiñaypaq athunchasqa kay jinataq atiypas kachkan chay Diospaq Jesucristoniqta yupaychasqa kanampaq ruwaychis. Ajina kachun. 12 Munasqa wawqipanankuna jayk'aqchus yanariy ninaman churasqa kankichis chhikaqa ima mana riqsisqaykichis manchay ñak'ariypas kanaman ajinata ama mulljakuychischu. 13 Astawampas Cristowan kuska ñak'arisqaykichismanta kusikuychis, ajinamanta jayk'aqchus Cristopaq athunkaynin rikuchikumuchkanqa chhika kusikunaykichispaq. 14 Kusikuyniyuqmi kankichis Cristoraykuchus mayqimpas mana allin rimaykunawan sutichjasunkichis chhikaqa, imaraykuchus Diospaq athunchasqa ajayunmi sapa p'unchay qankunajawapi kakuchkan. 15 Qankunamanta maykaqpas ñank'arinqa chayqa, ama runa wañuchiq kasqanrayku kachunchu, manallataq suwa manachayqa mana allin puriykachaq kasqanrayku manallataq maymampas sat'iykukuq kasqanraykupas ñak'arichunchu. 16 Chaywampas, iyawniyuq kasqanraykuchus ñak'arin chhikaqa, manam chaymanta p'inqakunanchu kachkan, astawampas chay iyawnisqanmantaqa Diosmanmi yupaychanan. 17 Diospaq kikin wasinmanta qallarispa juchanchanan p'unchayqa chayampunñam. Chay juchanchaychus nuqanchiswan ajinata qallarichkan chhikaqa ¿Diospaq sumaq willayninkunaman mana uyart'aqkunapaqqa imaynañataq kapunqa chhikari? 18 Pichus chiqan kachkan chaychus ajina kallpawan qhispichikuchkan chhikaqa ¿pikunachus saqra jinataq jucharara kachkanku chaykunawan imaynañataq kapunqari? 19 Ajinaqa pikunachus Diospaq munayninmanta ñak'arichkanku chaykunaqa, imachus allin kachkan chaytaqa ruwakuchkallachunku jinataq kawsayninkutapas pichus paykunaman ruwakurqan chay Diospaq makinman churachunku, imaraykuchus payqa manam paykunamanta qunqakuchkanqachu.
1 Kunanqa qankunapaq tantakuyniykichispi kachkanku chay pusaqkunamanmi ninrinchariyta munani, nuqapas paykunajina pusaqllataq jinataq imaynatachus Cristo ñak'arichkarqan chaymantapas uj rikuqjinallataqmi kachkani. Jayk'aqchus Cristo kutimuchkanqa jinataq athun kayninta rikuchimuchkanqa chhikaqa, paywan kuskallataqmi athun kaynimpi kasaq. 2 Imaynatachus uj michiqqa uwijankunata rikuchkan ajinata Diospaq uwijankunata munasqanmanjina rikuriychis, manallataq mat'iykusqajinapas jinataq qulqiraykupas rikuychischu, manachayqa tukuy sunquwan rikuychis, imaraykuchus paykunaqa Diospaq uwijankunam kanku. 3 Pikunachus qankunapaq makiykichispi kachkanku chaykunamanqa ama wasiyuqnimpas kawaqchis ajinata yanjaychischu, manachayqa paykunapaq uj rikuchiyjina kanaman churakuychis. 4 Ajinamantam jayk'aqchus kurajkaq michiq, pichus Cristo kachkan chay rikhurimunqa chhikaqa, uj mana jak'aqpas mawk'akuq athunchasqa pilluta jap'iqankichis. 5 Qankuna waynakunaqa kikillantataq atiyniyuq kurajkaq pusaqkunaman uyart'aychis. Tukuyniykichismi ujmanta uj llamp'u sunquwan uyart'anakunaykichis, imaraykuchus: “Athun athun tukuqkunaman Diosqa juch'uychanmi, chaywampas pikunachus llamp'u sunquyuq kanku chaykunamanqa munakuywanmi yanaparin.” 6 Chayrayku, Diospaq atiynimpi kachkaspaqa llamp'u sunquyuq kaychis, ajinamanta pachan chayamuqtin payqa athunchanasunkichispaq. 7 Tukuy llakikuyniykichistaqa Diosman saqipuychis, imaraykuchus paymi qankunamanta llakikuchkan. 8 Ch'iki yuwayniyuq kaychis jinataq imapaqpas rijch'arisqajina kachkaychis, imaraykuchus chhiqnikuqniykichis Supayqa uj yariqasqa machuq'arajinam piman mikhuykunapaq maskachkan. 9 Iyawniypi sumaqta sayarikuspa payman saykataychis, tukuy kaypachapi qankunapaq wawqipanaykichiskunapaq qankunajinallataq ñak'arisqankuta yachaspa. 10 Chaywampas uj juch'uy pachakuna qankunapaq ñak'arisqaykichismantaqa, chiqan, thuru, kallpayuq jinataq allin sayarisqa runakunamanmi Diosqa tukuchipusunkichis. Chay Diosmi pichus munakuynimpi nuqanchispaq Jesucristowan ujchakupusqanchisrayku wiñay athun kaynimpi kananchispaq wajachkarqawanchis chayqa. 11 Payqa wiñaypaq atiy qusqa kachun. Ajina kachun. 12 Pimanchus uj wawqimasiytajina rikuni chay Silvanoniqtam kay juch'uy qilqasqata qilqarimuykichis. Ajinamanta ima sumaq kaykunatachus jap'iqankichis chaykunaqa Diospaq chiqankaq munakuynimpaq rikuchiyninjina kasqanmanta ninrincharinapaq jinataq allinta yachanaykichispaq ¡Mana uj juch'uytapas t'ipiqakuspa chay munakuypi kachkaychis! 13 Babilonia llaqtapi kachkan chay iglesia, mayqintachus qankunatajinallataq Dios ajllikurqan chaypi kaqkunam napaykurimusunkichis, churiy Marcospas napaykumullasunkichistaqmi. 14 Qankunapuraqa ujmanta uj ancha munakuywan napaykurikuychis. Tukuy qankuna pikunachus Cristopaq kankichis chaykunaqa sumaq kayniyuq kaychis.
1 Noqa, Simón Pedro, Jesucristopaq kachasqan jinataq jaywaqnin pikunachus chay tukuy sumaq iyaw niyuq kanaman chayanku chaykunaman napaykumuykichis, imaraykuchus Dios jinataq qhispichiq Jesucristonchisqa chiqanmi. 2 Anchatapuni munakunasunkichispaq jinataq sumaqpi kawsakuqta saqinasunkichispaq Diosman mañarikuni, jinallataq qankunapaq Diosman jinataq Tata Jesucristoman riqsiytapuni munanaykichispaqqa mañarikullanitaqmi. 3 Diosqa atiyninniqtam tukuy ima munasqanchista kawsananchispaq quwanchis jinallataq pichus paypaq kikin athun kayninwan jinataq ruwayninkunawan wajakurqawanchis chaytapas riqsichillawanchistaq. 4 Ajinamantam imakunatachus qunapaq rimaynimpi nichkarqawanchis chaytaqa qupuwanchis. Chaykunaniqtam qankunaqa Diosjina kankichis, manallataq kaypacha jucharara runakunajinachu, imaraykuchus chay runakunapaq saqra yuwayninkunaqa wakinkunatam t'unarqunqu. 5 Chayraykum iyaw niyniykichisman allin puriykachaywan jinataq allin puriykachayniykichismantaq yuwaywan yanaparinaykichisqa; 6 yuwaymantaq qankuna kikimpaq puriykachakusqaykichiswan; puriykachakusqaykichismantaq suyay sunquwan; suyay sunkumantaq Diosman munakuywan; 7 Diosman munakuytataq, qankunapura allin puriykachakuywan; qankunapura allin puriykachakuytataq munakuywan yaparinallaykichistaqqa. 8 Qankunapaqchus tukuy kaykuna kapusunkichis jinaspataq ajinamanjina puriykachakunkichis chhikaqa, manam kawsayniykichispas, Tatanchis Jesucristoman riqsisqaykichispas qasipaqchu kachkanqa. 9 Chaywampas kaykunachus uj runapaq mana kachkan chhikaqa uj ñawsa runaman rijch'akuqmi, payqa manam rikupunpaschu jinaspataq ñawpaq juchankunamanta pampachasqa kapusqantapas qunqapunmi. 10 Wawqipanakuna, Diosqa llaqtampaq kanaykichispaqmi ajllikusunkichis, wiñaypaqchu chay llaqtampaq kayta munankichis chhikaqa tukuy kaykuna ruwanapaq kallpacharikuychis. Chayjinamantam jayk'aqpas mana jalaykuchkankichischu. 11 Diostaq tukuy sunqunwanmi pichus wiñaypaq kawsakun chay Tatanchis jinataq qhispichiqninchis Jesucristopaq qhapaq suyumpi jap'iqarisunkichis. 12 Chayraykum yachakuchkaychispas manachayqa iyaw niypi thurupas kakuchkaychis, tukuy kaykunataqa yuwarichikuchkasqaykichispunim. 13 Chaywampas nuqa kawsachkaqtiyqa tukuy kay kunariykunawan qankunaman ninrincharinayqa wakikunmi. 14 Jesucristo Tatanchisqa kay kawsayniyta usqhaylla saqipunaymantaqa willapuwanmi, 15 Chaywampas, imantintam ruwasaq kay kunariykunata wañupusaq chhikamanta ama qunqakunaykichispaqqa. 16 Jayk'aqchus Tatanchis Jesucristopaq atiyninmanta jinataq kutimuyninmanta yachachichkarqaykichis chhikaqa, manam ancha yuwaywan wakicharisqa llulla willaykunatachu willachkarqaykichis, imaraykuchus kikin ñawiykunawanmi Tatapaq athunkaynimpi kachkaqta rikurqayku. 17 Jayk'aqchus Dios Tata payman athun kayninta jinataq sumaq k'anchayninta quchkarqan chaytaqa rikurqaykum, jinataq jayk'aqchus Diospaq kunkan athun kaynimpi ajinata rimachkarqan: “Kaymi munasqa Wawayqa, mayqintachus ajllikuni” –chaytapas uyarillarqaykutaqmi. 18 Nuqayku kikinmi chay kunkapaq janaqpachamanta jamusqanta uyarirqayku, imaraykuchus Tatawan kuskam chay ch'uwa urquniqpi kachkarqayku. 19 Kaymi ima willaytachus Diospaq sutimpi willaq runakuna willachkarqanku chay willaypaq sumaqta junt'akupusqanta rikuchiwan, mayqintachus qankunaqa allintam jap'iqakuchkankichis. Imaraykuchus chay willayqa laqa ch'amakapi uj micha k'anchayjinam k'anchachkan, chaytaq sut'iytatampunankama jinataq paqartatamuy quyllur lluqsimuspa qankunapaq sunquykichista k'ancharinankamaqa ajinatam k'anchakuchkanqa. 20 Chaywampas tukuy imamanta niqtimpas kaykaqta ama chinkachikuychischu: Qilqasqakunapi kachkan chay willaykunamanta maykaq willaypas manam pipaq munasqanmanjina willasqachu kachkanman, 21 imaraykuchus Diospaq sutimpi willaq runakunaqa manam runapaq yuwasqanmanjinachu willachkarqanku. Astawampas, paykunaqa Ch'uwa Ajayuwan pusasqa Diosniqmanta rimaq runakunam karqanku.
1 Israel llaqta chawpipiqa ajinallataqmi llulla willaq runakunapas karqallankutaq; ajinallataqmi qankuna chawpipiqa llulla yachachiqkuna kallanqakutaq. Paykunaqa sallqa sunquwan jamuspam mana allin yuwayninkunata yachachisunkichis, ajinamantam pichus juchankunamanta qhispichichkan chay kikin Tatatapas mana riqsiq tukupunqaku; kay ruwasqankum paykunaman usqhayllata juchanchaykupunqa. 2 Achkhayuqmi paykunaman p'inqay ruwayninkunapi qatinqaku, jinaspataq paykunaraykum chiqan kaq ñanqa mana allin rimaykunawan juch'uychasqa kanqa. 3 Ancha qulqi sunqu kasqankuraykutaq, llulla yachachiykunawanmi qankunaman imaymanata yanjasunkichis; chaywampas paykunamanqa juchanchaymi suyaykuchkan, imaraykuchus paykunaqa ñawpaqmantapachañam juchanchasqa kapurqanku. 4 Pi angelkunachus juchata ruwarqanku chaykunaman Diosqa manam pampachachkarqanchu, manachayqa nina lawraymanmi wijch'uykurqan jinaspataq wataykusqata jinataq juchanchay p'unchaypaq pakasqatam laqa ch'amaka ukhuman saqiwachapurqan. 5 Manallataqmi pikunachus ñawpaq pachapi mana allin ruwayninkunapi kawsachkarqanku chaykunamampas pampachachkarqanchu, manachayqa chay saqra runakunajawamanqa unutam jichqatakurqan, jinaspataq Noé jinataq wakin qanchis runakuna sapallatam qhispichirqan, imaraykuchus Noé runaqa chiqan kawsaytam willarqan, 6 Ajinallatataqmi Sodoma jinataq Gomorra llaqtakunatapas t'unarqusqa kanankupaq Diosqa juchanchaykurqan, chay llaqtakunataqa uchpha q'upaman tukunankamam phichaykurqan, ajinamantam imachus saqra runakunawan ruwakuchkanqa chayta uj rikuchiytajina saqipun. 7 Chaywampas Lot nisqa runamanmi chay ukhumanta qhispichimurqan, payqa uj chiqan runam karqan, chay p'inqay ruwaykunapi kawsachkarqanku chay saqra runakunam payman llakichirqan. 8 Kay chiqan runa paykuna chawpipi kawsarqan chayqa, sumaq sunqun ukhupiqa ima millay ruwaykunatachus sapa p'unchay rikunan jinataq uyarinan karqan chaywanmi ñak'arirqan. 9 Dios Tataqa pikunachus payman tukuy sunqu qatispa kawsakunku chaykunaman yanariykunamanta qhispichiytaqa yachanmi, jinataq pikunachus saqra runakuna kachkanku chaykunaman juchanchay p'unchaypi asut'isqa kanankupaq pakasqa kachiytapas yachallantaqmi. 10 Pikunachus mana allin saqra yuwayninkunaman qatispa Diospaq atiyninta mana uyart'aspa puriykachanku chaykunawanqa allimpachatam asut'iykunqa. Paykunaqa ancha pisi sunqu jinataq paykuna munayniyuq runakunam kanku, jinaspataq athun kurajkaq atiykunaman sutichjaytaqa manam manchachkankuchu. 11 Chaywampas angelkunaqa chay llulla yachachiqkunamanta niqtimpas astawan atiyniyuq kanku chhikapas, Diospaq ñawpaqimpiqa chay kurajkaq atiykunaman manam sutichjayta atichkarqankuchu. 12 Chay runakunaqa mana yuwayniyuq uywakunajinam kanku: manam riparakuchkankuchu, qasillam kawsakuchkanku, jap'irqusqa jinataq wañuchisqa kanallapaqmi paqarirqanku. Imatachus mana yachaqachkanku chaykunamantaqa mana allinkunatam rimanku; chaywampas imaynatachus uywakuna wañunku ajinallataqmi paykunaqa wañupunqaku. 13 Imaynatachus wakinkunaman ñak'arichirqanku ajinata ñak'arispam wañupullanqakutaq. Sut'i p'unchaypi imaymanata yanjakuspaqa, ancha kusisqapas kankuman ajinatam yuwakunku. Tantakuyniykichispi qankuna chawpipi llulla kusikuyninkunawan yanjakuchkanku chhikaqa ¡Uj p'inqay jinataq qasipaq ch'aqwaqmi kanku! 14 Mana allin khuchi yuwayninkunawanmi maykaq warmitapas qhawachkanku, manam jucha ruwayta sayk'uchkankuchu. Pikunachus iyawniypi pisi kallpa kanku chaykunaman sunqunta suwarquchkanku. Ancha mich'am kanku; paykunaqa ancha saqra runakunam kanku. 15 Mana may chhikapi kasqankuta yachakuspam puriykachanku, imaraykuchus chiqan ñanmantaqa wajniqmanmi puripusqaku. Bosor runapaq churin Balaam willaq runapaq ñannintam qatinku, pichus qulqiraykum mana allin ruwayta munarqan, 16 jinaspataq juchanraykum k'amiykusqa karqan: uj china jup'a asnum runapas kanman ajinata payman rimapayarqan, ajinamantam imatachus uma muyusqajina ruwayta munachkarqan chay mana ruwachirqanchu. 17 Kay yachachiqkunaqa mana unuyuq unu phujyujinam kanku, wayrawan tukuyniqman apaykachasqa phuyujinam kanku. Paykunaqa astawan laqa ch'amaka kachkan chay ukhupi wiñaypaq kanankupaq juchanchaykusqam kapunku. 18 Paykunaqa imapas kankuman ajinatam qasi rimaykunawan rimayta jap'ichinku. Wakinkunamanqa paykunajina p'inqay ruwaykunapi jinataq mana allin munayninkunapi kanankupaqmi mat'iykunku. Pikunachus ancha kallpawan juchamanta phawarichkanku chaykunamanqa sunquntapas usqhayllatam suwarqunku. 19 Paykunamanqa imaymanata yanjakuyta atinkichismi nispam ninku, chaywampas paykuna kikinmi saqra kaywan wataykusqa kachkanku, imaraykuchus tukuy runam piwanchus apaykachachikuchkan chaypaq jaywaqnin kapun. 20 Tatanchis jinataq Qhispichiqninchis Jesucristoman riqsipusqankurayku, kaypachapaq saqra kayninmanta phawaripurqanku chaykunachus wajmanta kay millay ruwaykunaman kutiykunku jinaspataq wataykuchikupunku chaykunaqa, ñawpaqmanta niqtimpas astawanraqmi tukupunku. 21 Paykunapaqqa allinraqmi kanman karqan chiqan ñanta mana riqsinankuqa. Chaywampas kunanqa yachapunkuñam, Diosmanchus manaña uyart'apunqaku chhikaqa, ñawpaqmanta niqtimpas astawanraqmi tukupunqaku. 22 Chaywampas paykunapaq ruwasqankupim ajina nisqa kachkan chayqa junt'akupun: “Alquqa lansjakusqantaqa wajmantam mikhuykukun” kay nisqatawan: “Sumaq mayllaqarisqa khuchiqa, wajmantam t'uruman sunt'iykupun” –nispa.
1 Munasqa wawqipanaykuna, kaymi qankunaman iskaykaq qilqamusqayqa. Chay iskaynin qilqamusqaypim ninrinchariykunata qankunaman quyta munarqani, ajinamanta chiqampijina yuwanaykichispaq. 2 Imatachus ñawpaqpachakunapi Diospaq sutimpi ch'uwa willaqninkuna nirqanku chaykunamanta jinataq imatachus qankunaman Qhispichiq Tatapaq kamachiyninkunata kachasqankuna yachachirqasunkichis chaykunamanta ima yuwatatarikuychis. 3 Ñawpaqkaqtaqa kaymanta yachaychis: Qhipa p'unchaykunapiqa, saqra yuwayninkunamanjina kawsaq runakunaman jamunqaku, jinataq asikuspam mana allin rimayninkunawan 4 ajinata tapukunqaku: “Cristo kutimunan kachkarqan chay rimay qusqawanqa ¿imataq kapunri? Tatamamanchiskunapas wañurapunkum, chaywampas kaypacha tiyt'achikuchkarqan chhikamantapachaqa tukuy imapas kikillanmi kakuchkan” –nispa. 5 Chayjina yuwaq runakunaqa, ñawpaq pachakunamanta janaqpacha jinataq kaypachapas tiyt'achisqa kapusqanmantaqa manam riparakuyta munachkankuchu, mayqinkunatachus Diosqa rimayninwanmi unu ukhumanta lluqsichimurqan jinaspataq unu chawpipim kachikuchkan. 6 Chay unu juchanchay unullawantaqmi chay pachapi kaq jallp'ata t'unarqurqan. 7 Chaywampas, kunan kachkan chay janaqpacha jinataq kaypachapas Dios kikimpaq kamachiyninniqta ninawan ruphaykuchisqa kanapaq pakasqam kachkanku. Kay ninam juchanchay p'unchaypi ruphaykunqa jinataq saqra runakunatapas tukjachinqa. 8 Astawampas munasqa wawqipanakuna, Tatapaq uj p'unchay waranqa watapas kanman, jinataq waranqa wataqa uj p'unchaypas kanman ajina kasqanmantaqa ama qunqaychischu. 9 Wakin runakunapaq nisqankumanjinaqa manam Diosqa rimaynin qusqanta qunqakuchkanchu, manachayqa qankunamanmi llamp'u sunqunwan suyakuchkasunkichis, imaraykuchus manam pipaq wañunantapas munachkanchu, astawampas tukuyninku Diosman kutirimunankutam munan 10 Chaywampas jayk'aqchus Tata kutimuchkanqa chhikaqa, imaynatachus wasiman suwaqa suwakunapaq waykun ajinatam jamunqa. Chhikataq janaqpachakunaqa uj manchay t'uqaywanmi chinkaripunqa, quyllurkunapas ninawan t'unarqusqam kanqaku, kaypacha jinataq tukuy imakunachus chaypi kachkan chaykunaqa ch'usaqmanmi tukupunqaku. 11 Ajinaqa tukuy imakunapas ajinamanta t'unarqusqa kanqa chhikaqa ¡astawanmi qankunaqa ch'uwa kawsaywan jinataq Diosman uyart'aspa kawsakunaykichisqa! 12 Diospaq p'unchaynin chayamunanta suyaychis, usqhaylla chayamunampaqtaq kallpachariychis. Chay p'unchayqa janaqpachakunaqa ninawan t'unarqusqam kanqaku, quyllurkunataq chay ninawam ruphaykuchisqam unuyapunqaku. 13 Chaywampas nuqanchisqa ima musuq janaqpachatachus jinataq musuq kaypachatachus Diosqa nuqanchisman qunapaq rimaynimpi quchkarqawanchis chaytam suyachkanchis. 14 Chayrayku munasqa wawqipanakuna, kaykuna suyanaykichiskamaqa kallpacharikuychis, ajinamanta Diosqa qankunaman sumaq kaypi, mana uj juch'uypas qhillichasqata jinataq mana juchayuqta taripanasunkichispaq. 15 Tatanchis Jesucristo llamp'u sunqunwan nuqanchispaq qhispisqa kananchispaq rikuwanchis chaymantaqa yuwatatarikuychis. Kaykunajawamantaqa munasqa wawqinchis Pabloqa ima yachaytachus Diosqa payman quchkarqan chaymanjinaqa qilqamurqallasunkichistaqmi. 16 Sapa uj qilqasqankunapim chay chawpipi mana jap'iqay atinajina ancha kallpa rimaykuna kachkan chhikapas payqa kaykunajawamanta rimapayarqasunkichis, mayqinkunatachus pisi sunqukuna jinataq iyawniypi pisi kallpakuna kanku chaykunaqa wajniqman q'iwinku, imaynatachus wakin Qilqasqakunatapas paykuna kikin juchanchaynimpaq q'iwinku ajinata. 17 Chayrayku munasqa wawqipanakuna, kaykunata ñawpaqtaña yachasqaykichisraykuqa, pikunachus saqra runakuna kanku chaykunapaq sallqaykuyninkumanta jithiqaychis, ajinamanta ama paykunawan qatatisqa kanaykichispaq, qankunapas iyawniykichista ama chinkachikunaykichispaq. 18 Chaywampas Tatanchis jinataq Qhispichiqninchis Jesucristoman sumaqta riqsiychis jinataq munakuynimpi wiñaychis ¡Athun kayqa kunampas jinataq wiñaypaqpas paypaq kachun! Ajina kachun.
1 Imachus qallariymantapacha kakuchkarqampuni, imatachus uyarirqanchis, imatachus kikin ñawinchiswan rikurqanchis, imatachus qhawqasirqanchis jinataq imatachus makinchiswan llankhirirqanchis chaykunamantam qilqamuykichis. Chaytaq kawsay rimaymantam riman. 2 Kay kawsaymi rikuchikurqan: nuqaykuqa rikurqayku jinataq chaymantaqa willaykum, jinaspataq qankunamanqa kay kawsaymantam willarqaykichis, mayqinchus Tatawanmi kakuchkarqan chaytaq rikuchikupuwanchismi. 3 Imatachus rikuyku jinataq uyarirqayku chaykunatam willaykichis, ajinamanta qankunaqa nuqaykuwan ujchasqa kanaykichispaq, imaynatachus nuqaykuqa Dios Tatanchiswan jinataq Churin Jesucristowan ujchasqa kayku ajinata. 4 Tukuy kaykunataqa kusikuyniyku junt'asqa kanampaqmi qilqamuyku. 5 Kaymi mayqin willaytachus Jesucristo yachachichkarqawanku chayqa, chaytataq qankunamanmi willapuykichis: Diosqa k'anchaymi, paypitaq manam ima ch'amakapas kachkanchu. 6 Payman ujchasqam kayku nispa ninchis, jinaspataq chay kikin pachapi ch'amakallapitaq kawsakuchkanchis chhikaqa llullakuchkanchismi, jinaspataq manam imachus chiqan kachkan chaymanjina puriykachachkanchischu. 7 Chaywampas imaynatachus Dios k'anchaypi kachkan ajinata k'anchayllapitaq kawsakunchis chhikaqa, nuqanchispurapas ujchasqallataqmi kanchis, Churin Jesuspaq yawarnintaq tukuy juchanchiskunamantam mayllaqawanchis. 8 Mana juchayuqmi kani nispachus ninchis chhikaqa, nuqanchis kikinmi llullaykukuchkanchis, jinaspataq chiqan kayqa manam nuqanchispi kachkanchu. 9 Chaywampas juchanchiskunatachus willakusun chhikaqa, juchanchiskunamanta pampachanapaq jinataq tukuy saqra kaymanta picharanapaq Diosqa chiqanmi. 10 Manam juchata ruwachkanichu nispachus nisun chhikaqa, Diosqa llullakuchkanmampas ajinatam yuwachinchis jinataq rimaynintaqa manapas chiqampi jap'iqachkanchischu.
1 Munasqa wawaykuna, tukuy kaykunataqa manaña juchata ruwanaykichispaqmi qilqamuykichis. Qankunamanta maykaqpas juchaman chayanman chhikaqa, Tatanchispaq ñawpaqimpiqa uj sayqatarikuqniyuqmi kanchis, pichus Jesucristo Tatanchismi, paytaq chiqanmi. 2 Jesucristoqa nuqanchispaq juchanchiskuna pampachasqa kanampaqmi uj jaywaypijina jaywakurqan; manam nuqanchispaq juchanchiskunallamantachu, manachayqa tukuy kaypachapaq juchankunaraykum jaywakurqan. 3 Diospaq kamachiyninkunatachus uyarisun chhikaqa, payman riqsisqanchistaqa sumaqtam yachakupuchuwan. 4 Chaywampas mayqimpas ajinata ninman: “Nuqaqa payman riqsinim” –nispa, jinaspataq kamachiyninkunata mana uyarichkan chhikaqa uj llulla runam chayqa, paypitaq chiqan kayqa manam kachkanchu. 5 Chaywampas pichus rimayninkunata uyarin chhikaqa, paypim Diospaq munakuyninqa chiqampipuni tiyaykukupum, ajinamantam Diosman ujchasqa kasqanchistaqa yachapunchis. 6 Pichus Diospim ujchasqa kani nispa nin chhikaqa, imaynatachus Jesucristo kawsakurqan ajinatam kawsakuna 7 Munasqa wawqipanakuna kay kamachiyta qilqamuchkaykichis chayqa manam musuqchu kachkan: qallariymantapacha ima kamachiytachus jap'iqachkarqankichis chay kikinmi kakuchkan. Kay ñawpaq kamachiymi mayqin willaytachus uyarirqankichis chayqa. 8 Chaywampas imatachus qilqamuchkaykichis chayqa uj musuq kamachiymi, mayqinchus Cristopi jinataq qankunapiqa chiqanmi, imaraykuchus ch'amaka kachkarqan chayqa tukukupuchkanñam, jinaspataq imachus chiqan k'anchay kachkan chaymi lliphipimpuchkan. 9 Mayqimpas k'anchaypim kani nispa nin, chaywampas wawqimasinman chhiqnikuchkallan chayqa, ch'amakapiraqmi kakuchkan. 10 Pichus wawqimasinman munakun chayqa k'anchaypim kawsakun, jinaspataq paymanqa manam imapas jalaykuchichkanmanchu. 11 Chaywampas, pichus wawqimasinta chhiqnikun chayqa ch'amakapim kawsan jinataq puriykachan, jinaspataq manam may purisqantapas yachachkanchu, imaraykuchus ch'amakaqa ñawsatam saqipun. 12 Munasqa wawaykuna, qankunaman qilqamuykichis imaraykuchus Jesucristoniqtam Diosqa juchaykichiskunamanta pampachapusunkichis. 13 Tatakuna, pichus qallariymantapacha kakuchkarqampuni chayman riqsisqaykichisraykum qankunaman qilqamuykichis. Waynakuna Supayman atipasqaykichisraykum kayta qilqamuykichis. 14 Wawakuna, Tataman riqsisqaykichisraykum kayta qilqamuykichis. Tatakuna, pichus qallariymantapacha kapurqanñapuni chayman riqsisqaykichisraykum qilqamuykichis. Waynakuna, kallpayuq kasqaykichisrayku, sunquykichispi Diospaq rimayninta jap'iqasqaykichisrayku jinataq Supayman atipasqaykichisraykum qankunamampas qilqamullaykichistaq. 15 Kaypachata jinataq imachus kaypachapi kachkan chaykunataqa ama munaychischu. Mayqinchus kaypachata munan chayqa manam Dios Tataman munachkanchu; 16 imaraykuchus kaypachaqa imakunatachus quyta munawanchis chaykunaqa manam Tataniqmanta jamuchkanchu, manachayqa kikin kaypachamantam jamun. Kaytam kaypachaqa quyta munawanchis: runajina mana allin yuwaykunata, tukuy imatachus rikuchkanchis chaykuna munanata jinataq qhapaq kaykunapi uma uqharisqa kaykunata ima. 17 Chaywampas kaypachaqa tukuy chay mana allin yuwayninkunawan tukukupuchkanñam. Chaywampas pichus Diospaq munayninta ruwan chaykaqqa wiñaypaqmi kawsan. 18 Wawaykuna, qhipa p'unchaykunapim kapuchkanchisña. Qankunaqa Cristopaq Chhiqnikuqnin jamuchkanmi nispa niqtaqa uyaripunkichisñam, ajinaqa achkha Cristopaq chhiqnikuqninkunam kunanqa rikhurimunku. Chaymantam tukuchay p'unchaykuna kapusqanmanta yachapunchis. 19 Paykunaqa nuqanchis chawpimantam lluqsinku. Chaywampas chiqampiqa manam nuqanchismantachu karqanku, nuqanchismantachu kankuman karqan chhikaqa nuqanchiswanmi qhiparankuman karqan. Chaywampas paykunaqa nuqanchis chawpimanta lluqsipurqanku ajinamanta tukuyninku mana nuqanchis chawpimanta kasqankuta sut'inta yachakunampaq. 20 Cristo, pichus Diospaq Churin kachkan chaymi qankunaman Ch'uwa Ajayuta qusunkichis, jinaspataq tukuy qankunaman imachus chiqan kachkan chayta riqsipunkichis 21 Kaytaqa manam imachus chiqan kachkan chayta mana riqsisqaykichisraykuchu qilqamuchkaykichis, manachayqa chay chiqan kaqta riqsisqaykichisraykum qilqamuykichis. Qankunataq maykaq llullapas chiqan kaqmanta mana jamusqantaqa allintam yachankichis. 22 ¿Pitaq llulla kachkan chayri? Pichus Jesusqa manam Mesiaschu kachkan nispa nin chaymi llullaqa. Kaymi Cristopaq Chhiqnikuqninqa, imaraykuchus Dios Tataman jinataq Churinman imam mana riqsiq tukun. 23 Maykaqpas Churita mana riqsiq tukun chayqa Tataman mana riqsiq tukullantaqmi. Chaywampas pichus Churita jap'iqan chayqa Tataman jap'iqallantaqmi. 24 Chayrayku, ima yachachiykunatachus qallariymantapacha uyarirqankichis chaytaqa sunquykichispi pakaychis. Qallariymantapacha uyarisqaykichischus sunquykichispi qhiparapun chhikaqa, qankunapas Churiman jinataq Tataman ujchasqam kallankichistaq. 25 Kaymi imatachus Jesucristoqa rimayninniqta quchkarqawanchis chayqa: Wiñay kawsay. 26 Pikunachus sallqaykuyta munachkasunkichis chaykunamantam qilqamuchkaykichis. 27 Chaywampas qankunaqa maykaq Ch'uwa Ajayutachus Jesucristo qurqasunkichis chayniyuqmi kankichis, manam piwan yachachisqa kanatapas munachkankichischu, imaraykuchus maykaq Ajayutachus pay qurqasunkichis chaymi tukuy imakunamantapas yachachisunkichis, chay yachachisqankunataq chiqanmi kanku manam llulla yachachiykunachu kachkan. Imaynatachus Ch'uwa Ajayu yachachirqasunkichis ajinamanjina Cristoman ujchasqapuni kachkaychis. 28 Kunantaq wawaykuna, Cristoman ujchasqa kachkaychis, ajinamanta pay rikhurimunqa chhikaqa qayllachakunanchispaq, pay jamunqa chhikataq paypaq ñawpaqimpi ama p'inqakunanchispaq. 29 Jesucristopaq chiqan kasqanta yachapunkichis chhikaqa, tukuy pikunachus chiqan kachkan chayta ruwanku chaykunaqa Diospaq wawankuna kasqanmantaqa yachanallaykichistaqmi.
1 Qhawariychis jayk'atachus Dios Tatanchis munakuwanchis wawankunamanta riqsisqa kananchispaq chaytaqa, imaraykuchus wawankunapunim kakuchkanchis. Chayraykum kaypachapi kaqkunaqa mana riqsichkawanchischu, imaraykuchus manam Diosman riqsichkankuchu. 2 Munasqa wawqipanakuna Diospaq wawankunañam kapunchis. Chaywampas imachus kapusunchis chayqa manaraqmi yachakuchkanchu. Astawampas jayk'aqchus Cristo jamuchkanqa chhikaqa imaynachus pay kachkan ajina kananchiskaqmantaqa allintam yachapunchis, imaraykuchus imaynachus pay kachkan chaytam rikupusunchis. 3 Jinaspataq mayqimpas chaypi suyayniyuq kachkan chayqa, pay kikinmi ch'uwachakun, imaynatachus Jesucristo ch'uwachakun ajinata. 4 Chaywampas tukuy pikunachus juchata ruwanku chaykunaqa saqra kaytam ruwanku, imaraykuchus juchaqa kikin saqra kaymi. 5 Jesucristopaq kaypachaman juchakuna qichunapaq jamusqanmantaqa jinataq paypaq mana juchayuq kasqantapas qankuna yachapunkichisñam. 6 Ajinaqa, tukuy pikunachus payman ujchasqa kanku chaykunaqa, manañam juchata ruwapunkuchu. Chaywampas pikunachus juchata ruwakuchkallanku chaykunaqa manam rikuchkarqankuchu, manallataqmi riqsichkarqankupaschu. 7 Wawaykuna, ama piwampas sallqaykuchikuychischu: pichus chiqan kayta ruwan chayqa chiqanmi, imaynatachus Jesusqa chiqan kachkan ajinata. 8 Tukuy pikunachus juchata ruwakuchkallanku chaykunaqa Supaypaqmi kanku, imaraykuchus Supayqa qallariymantapacham jucha ruwaq karqan. Chiqampiqa Diospaq Churinqa kaypaqmi jamurqan: imatachus Supay ruwachkasqa chayta qasiman tukuchinapaqmi jamurqan. 9 Manam Diospaq pi wawampas juchata ruwachkanmanchu, imaraykuchus payqa Diosmanta lluqsispam paqarirqan; jinaspataq manam astawan juchata ruwakuchkallanmanchu, imaraykuchus Diospaq wawanmi. 10 Ajinamantam pichus Diospaq wawan kachkan jinataq pichus Supaypaq wawan kachkan chayta riqsichuwanqa, imaraykuchus mayqimpas imachus allin kachkan chayta mana ruwachkan manachayqa wawqimasinta mana munakuchkan chayqa, manam Diospaqchu kachkan. 11 Kaymi ima willaytachus qallariymantapacha uyarichkarqankichis chayqa: “Ujmanta uj munakuychis.” 12 Amapuni Caín runajina kasunchu, payqa saqrapaqmi karqan chayraykum wawqinta wañurquchirqan ¿Imamantataq wañurquchirqanri? Imaraykuchus Caín runapaq ruwasqankunaqa mana allinkunam karqan, wawqinkaqpaq ruwayninkunaqa allin ruwaykunam karqan. 13 Wawqipanaykuna, kaypachachus chhiqnikusunkichis chhikaqa, ama mulljakuychischu. 14 Nuqanchisqa wañuyniqmanta kawsayniqmanmi chimpapunchis, chaytataq wawqinchiskunaman munakusqanchisraykum yachanchis. Pichus mana munakuchkan chayqa wañusqallam kakuchkan. 15 Tukuy pikunachus wawqinta chhiqnikun chayqa runa wañuchiqmi, qankunataq allintam yachankichis pi runa wañuchiqpas mana wiñay kawsayniyuq kananmantaqa. 16 Nuqanchisrayku Jesucristo kawsayninta apt'akusqanniqtam imachus munakuy kachkan chayta riqsinchis. Ajinallatataqmi nuqanchispas wawqimasinchisrayku kawsayninchista apt'akunanchis. 17 Ujchus qhapaq runa jinaspataq wawqimpaq pist'achikusqanta rikun, chaywampas mana yanaparichkan chhikaqa ¿Imaynatataq Diospaq munakuyninqa sunqun ukhupi kanmanri? 18 Wawaykuna, munakuyninchisqa amapuni jawaniq simillamanta kachunchu, manachayqa ruwayninchiskunawan rikuchisunchis. 19 Ajinamantam chiqan kaypaq kasqanchista yachasunchis, jinataq Diospaq ñawpaqimpipas paywampuni kasqanchista yachapusun. 20 Sunqunchischus imakaqmantapas tumpaykuchkawanchis chhikaqa, Diosqa sunqunchismanta niqtimpas astawan athunmi, jinaspataq tukuy imatam yachan. 21 Munasqa wawqipanakuna sunqunchischus imakaqmantapas mana tumpaykuchkawanchis chhikaqa, Diosqa nuqanchisman imakaqmantapas mana tumpaykusqawanchismantaqa allintam yachakusunchis, 22 jinataq paymi tukuy imatachus mañasunchis chayta quwasunchis, imaraykuchus kamachiyninkunatam junt'anchis, jinaspataq imachus sunqunman chayachkan chaytam ruwanchis. 23 Kamachiynintaq Churin Jesucristoman iyawninanchis jinataq imaynatachus pay kamachichkawanchis chaymanjina ujmanta uj munakunanchismi. 24 Pikunachus kamachiyninkunata junt'anku chaykunaqa paypim kawsanku, Diostaq paykunapim kawsallantaq. Chaypim ima Ch'uwa Ajayutachus quchkarqawanchis chayniqta paypaq nuqanchispi kawsasqanmanta yachanchis.
1 Munasqa wawqipanakuna, tukuy pikunachus Diospaq yuwayachisqam kayku nispa niqkunamanqa ama usqhayllata iyawniychischu, manachayqa ñawpaqta yanariychis, ajinamanta Diospaq Ajayunniyuqchu manachu chayniyuq kachkan chayta rikunapaq. Imaraykuchus kaypachaqa llulla willaqkuna junt'am kakuchkan. 2 Ajinamantam pitaq Diospaq Ajayunniyuq kachkan chayta yachankichis: pichus chiqampipuni Jesucristopaq runajina jamusqanta riqsin chaymi Diospaq Ajayunniyuqqa. 3 Pichus Jesucristota mana ajinata riqsichkan chayqa manam Diospaq Ajayunniyuqchu kachkan; astawampas Cristoman Chhiqnikuqnimpaq ajayunniyuqmi. Qankunaqa chay ajayupaq jamunanmantaqa uyaripunkichisñam; ajinaqa kaypachapiñam kapun. 4 Wawaykuna, qankunaqa Diospaqmi kankichis jinaspataq chay llullakunamanqa atipapunkichisñam, imaraykuchus pichus qankunapi kachkan chayqa kaypachapi kachkan chaymanta niqtimpas astawan atiyniyuqmi. 5 Paykunaqa kaypachapaqmi kanku, chayraykum imachus kaypachapi kachkan chaykunallamanta rimanku, pikunachus kaypachapaq kachkanku chaykunataq paykunamanmi uyarinku. 6 Chaywampas nuqanchiskaqqa Diospaqmi kanchis. Pichus Diosman riqsichkan chayqa nuqanchisman uyariwanchismi. Kaypim pichus chiqankaq ajayuyuq kachkan jinataq pichus llulla ajayuyuq kachkan chayta riqsichuwanqa. 7 Munasqa wawqipanakuna, ujmanta ujmi munakunanchis, imaraykuchus munakuyqa Diosmantam jamun. Tukuy pikunachus munakuyniyuq kanku chaykunaqa Diospaq wawankunam kanku jinataq Diostapas riqsillankutaqmi. 8 Pichus mana munakuyniyuq kachkan chayqa, manam Diosman riqsichkanchu, imaraykuchus Diosqa munakuymi. 9 Diosqa uj sapa Churin Jesusta kaypachaman kachamusqanwanmi munakusqawanchista rikuchiwanchis, ajinamanta payniqta wiñay kawsayniyuq kananchispaq. 10 Chiqan munakuyqa manam nuqanchis Diosman munakusqanchispichu taripakuchkan, manachayqa Churinta kachamuspa nuqanchisman munakusqawanchista rikuchiwanchis ajinamanta jaywayniqta juchanchiskunamanta qhispisqa kananchispaq ruwachkarqan chaypim munakuyqa taripakun. 11 Munasqa wawqipanakuna, Dioschus ajinata munakuwanchis chhikaqa, nuqanchispuraqa ujmanta uj ajinallatataqmi munakunanchis. 12 Diosmanqa jayk'aqpas manam pipas rikurqanchu. Chaywampas nuqanchispurachus ujmanta uj munakuywan kawsakusunchis chhikaqa, Diosqa nuqanchispim kawsan, munakuynintaq sut'intam nuqanchispi rikukupun. 13 Diosqa Ajayuntam quwanchis, chayraykum nuqanchis Diospi kawsasqanchismanta jinataq pay nuqanchispi kawsasqanmanta yachapunchis. 14 Jinaspataq nuqanchis kikinmi rikunchis jinataq kaypachaman qhispichinapaq Tataqa Churinta kachamusqanta sut'inchanchis. 15 Mayqimpas Jesusqa Diospaq churin kasqanta riqsin chayqa Diospim kawsan Diostaq paypi kawsallantaq. 16 Ajinamantam Diospaq nuqanchisman munakusqawanchismanta yachapunchis jinataq iyaw nipunchis. Diosqa munakuymi, jinaspataq pichus munakuypi kawsan chayqa Diospim kawsan, Diostaq paypi kawsallantaq. 17 Ajinamantam munakuyqa sut'impachata nuqanchispi rikuchikupun, ajinamanta juchanchay p'unchaypi imamantapas ama manchakuchkananchispaq. Imaraykuchus nuqanchisqa kaypachapi imaynachus Jesucristo kachkan ajinam kanchis. 18 Maypichus munakuy kan chaypiqa, manam manchay kachkanchu. Astawampas chiqan munakuyqa manchayta qichuqanmi. Pichus Diosmi asut'iwanqa nispa manchan chayqa, manam munakuyta yachaqachkanchu. 19 Nuqanchisqa Diosmanmi munakunchis imaraykuchus paymi ñawpaqta munakurqawanchis. 20 Mayqimpas “Diosmanmi nuqa munakuni” nispa nin, jinaspataq kikin pachapi wawqimasinman chhiqnikun chayqa, uj llulla runam. Imaraykuchus mayqimpas rikuchkan chay wawqimasinman mana munakun chayqa, mana rikuchkan chay Diosmanqa manallataqmi munakuchkanmanchu. 21 Jesucristoqa kay kamachiytam qurqawanchis: pichus Diosman munakun chayqa, wawqimasinman munakullachuntaq –nispa.
1 Tukuy pikunachus Jesuspaq Mesías kasqanta iyawninku chaykunaqa, Diospaq wawankunam kanku; jinataq pichus uj tataman munakun chayqa, chay tatapaq wawankunatapas munakullantaqmi. 2 Jayk'aqchus Diosman munakunchis jinaspataq imatachus pay kamachichkan chayta ruwanchis chhikaqa, Diospaq wawankunaman munakusqanchistaqa yachallanchistaqmi. 3 Diosman munakuyqa paypaq kamachiyninkuna uyarinapim taripakun, chay kamachiyninkuna uyarinataq manam ima kallpa tukunapaschu kachkan, 4 imaraykuchus tukuy Diospaq wawankunaqa kaypachata atipapunmi, jinaspataq iyawninchismi kaypachataqa atipachipuwanchis. 5 Pichus Jesusqa Diospaq Churin kasqanta iyawnin chayqa kaypachata atipapunmi. 6 Jayk'aqchus Jesucristo kaypachaman jamuchkarqan chhikaqa unupi bawtisasqam karqan, wañuspataq yawartam jich'arqan. Diospaq Ajayunmi kaymanta rikuq kachkan, jinaspataq tukuy imatachus pay nichkan chayqa chiqanmi. 7 Kimsayuqmi pikunachus kaypaq chiqan kasqanmanta yachachichkawanchis chaykunaqa: 8 Diospaq Ajayun, unu jinataq yawar imam, chay kimsantintaq uj yuwayniyuqllam kanku. 9 Runakunapaq willasqantaqa jap'iqanchismi, chaywampas Diospaq willayninkaqqa astawan chaniyuqmi, imaraykuchus Churinmantam rimapayawanchis. 10 Pichus Diospaq Churimpi iyawnin chayqa, kay willaytaqa kikin sunqumpim apakun; pichus Diospi mana iyaw nichkan chaytaq llullapas kanman ajinatam Diosman rikhurichin, imaraykuchus ima willaytachus Diosqa Churinniqmanta sut'inchachkarqan chaytaqa manam iyaw nichkanchu. 11 Kay willaytaq ima wiñay kawsaytachus Dios qusqawanchis chaymi, kay kawsaytaq Churimpim taripakun. 12 Pichus Diospaq Churinta jap'iqachkan chayqa wiñay kawsayniyuqllataqmi. Chaywampas pichus Diospaq Churinta mana jap'iqachkan chayqa, manam wiñay kawsayniyuqchu kachkan. 13 Kaytaqa pikunachus Diospaq Churimpi iyaw ninkichis chaykunamanmi qilqamuykichis, ajinamanta wiñay kawsayniyuq kasqaykichista yachanaykichispaq. 14 Diospim sunqunchista churanchis, imaraykuchus imatapas paypaq munakuyninmanjina mañakusun chhikaqa uyariwasunmi. 15 Imaynatachus mañakusqanchista Diospaq uyarisqanta yachanchis, ajinallataqmi imatachus mañakurqanchis chay jap'iqananchismanta yachapunchis. 16 Pichus wawqinta mana wañuyman apakuq jucha ruwachkaqta rikun chhikaqa payrayku Diosmanta mañarikunanmi, jinaspataq Diosmi chay wawqinman wiñay kawsayta qunqa, chaywampas chay juchaqa mana wañuyman apakuqmi kanan. Imaraykuchus uj wañuyman apakuq jucham kan, jinaspataq chay wañuyman apakuq jucha ruwaqkunaraykuqa manam Diosmanta mañakunachu kachkan nispam nini. 17 Imaymana saqra ruwaykunam juchaqa; chaywampas wañuyman mana apakuq juchaqa kanmi. 18 Pichus Diosman uj Tatantajina jap'iqan chaypaq manaña jucha ruwapusqanmantaqa yachanchismi, imaraykuchus Diospaq Churinmi payta waqaychan, jinataq Supayqa manam payman llankharipunchu. 19 Diospaq kasqanchismantaqa yachanchismi jinataq tukuy kaypacha Supaypaq atiyninwam apaykachasqa kasqanmantapas yachallanchistaqmi. 20 Chiqan kachkan chay Diosman riqsinanchispaq yuwayta qunapaq Diospaq Churin jamusqanmantaqa yachallanchistaqmi. Pichus chiqan kachkan mayqinchis Churin Jesucristo chayman ujchasqam kawsakunchis. Kaymi chiqankaq Diosqa jinataq wiñay kawsaypasqa. 21 Wawaykuna llulla dioskunamanta qhawaqarikuychis.
1 Diospaq ajllikusqan tantakuyman jinataq pikunachus chaypaq kachkanku chaykunamanmi nuqa pusaq machulajina napaykumuykichis. Chiqantapunim nuqa munakuykichis, manam nuqa sapallaychu manachayqa tukuy pikunachis chiqan kachkan chayta riqsipunku chaykunapas munakullasunkichistaqmi. 2 Qankunataqa, imachus chiqan kachkan chaypaq sunqunchis ukhupi kasqanraykum munakuykichis, chay munakuytaq wiñaypaqmi nuqanchiswan kakuchkanqa. 3 Dios Tata jinataq pichus Tatapaq Churin kachkan chay Jesucristopiwan khuyapayakuyninta jinataq sumaqpi kayninta qankunajawaman t'akaykumuchun, chaykunataq chiqan kaypi jinataq munakuynimpim kanqa. 4 Qankunamanta wakinkuna chiqampijina imaynatachus Dios Tatanchis kamachichkarqawasun ajinata kawsakusqankuta taripaspaqa anchatapunim kusirikurqani. 5 Kunantaq munasqa wawqipanakuna, ujmanta uj munakunanchistam mañarikuykichis. Kay kamachiyqa manam musuqchu kachkan, manachayqa ima kamachiytachus qallariymantapacha jap'iqachkarqanchis chay kikinmi kakuchkan. 6 Munakuyqa Diospaq kamachiyninkunamanjina kawsanapim taripakun. Imaynatachus qallariymantapacha qankuna yacharqankichis, Diosqa wakinkunaman munakuspapuni puriykachakuychis nispam niwanchis. 7 Kaypachapiqa achkha sallqa runakunam puriykachanku, pikunachus “Jesucristoqa manam chiqan runajina kaypachaman jamuchkarqanchu” –nispam ninku. Pichus chayta ajinata nin chayqa uj sallqa llulla runam jinataq Cristopaq chhiqnikuqninmi. 8 Qankunaqa allintapuni qhawaqarikuychis, ajinamanta imatachus llank'achkarqayku chayqa ama qasipaq kanampaq. Manachayqa qankunaqa manam imatachus Dios qunawanchis kachkarqan chayta junt'asqata jap'iqachkankichischu. 9 Imatachus Cristo yachachichkarqawanchis chaymantachus mayqimpas wajniqman puriwachapun chaypaqqa, sunqun ukhupi manam Dios kachkanchu. Chaywampas pichus Cristopaq yachachisqankunapi thuruta sayarikun chaykaqpaqqa, Tata Dios jinataq Churimpiwanmi sunqun ukhupiqa. 10 Mayqimpas qankunaman rikuq jamunqa jinaspataq Cristopaq yachachiyninkunata mana apamuchkanqa chhikaqa, wasiykichispi ama jap'iqaychischu manallataq napaykuriychispaschu. 11 Imaraykuchus pichus napaykun chayqa paypaq mana allin ruwayninkunapi waqra masinmanmi tukupun. 12 Qankunamanqa mayraqmi ninay kachkan, chaywampas manam kay qilqasqaniqta niyta munachkanichu. Qankunaman rikuq jamuytam suyachkani ajinamanta qankunawan qayllamanta rimanarinapaq, jinaspam kusikuyninchisqa junt'asqa kapunqa. 13 Pikunachus qankunapaq tantakuyniykichispaq ñañan iglesiapi tantakullankutaq pikunamanchus Diosmi ajllikullantaq chay wawqipanaykichiskunam napaykumusunkichis.
1 Nuqa Juan, iglesia pusaq machula Gayo wawqiman, pimanchus anchata munakuni chayman napaykumuni. 2 Munasqa wawqiy, imaynatachus ajayuniqpi allin kachkanki, ajinallatataq tukuy imapi allin kanaykipaq jinataq k'uchi puriykachakunaykipaq Diosmanta mañarikuni. 3 Jayk'aqchus wakin wawqikuna jamurqanku jinaspataq imaynatachus chiqan kaypi iyaw nispa tukuy sunquwan qampaq puriykusqaykimanta willarirqawanku chhikaqa anchatapunim kusirikurqani. 4 Wawaykunapaq chiqan kaymanjina puriykachakusqankuta yachasqaymantaqa, manam imapas wajqa astawan kusirichichkawanmanchu. 5 Munasqa wawqiy, ima yanapariytachus wakin wawqipanakunarayku ruwasqaykipiqa allintam puriykuchkanki, astawan allintam ruwanki jayk'aqchus karuniqmanta jamunku chaykunaman yanaparinki chhikaqa. 6 Paykunaqa tukuy tantakuypaq ñawpaqimpim imaynatachus qan paykunaman munakunki chaymanta rimanku. Imaynatachus Diospaq sunqunman chayachkan ajinamanjina puriyninkupi purikuchkanallankupaq imakunatachus pist'achikuchkanku chaywan yanaparinaykipaq mañarikuyki. 7 Imaraykuchus paykunaqa Jesucristoman jaywanaraykum chay puriyman purqarunku, paykunataq Diospi mana iyawniq runakunamantaqa manam imatapas jap'iqayta munarqankuchu. 8 Chayraykum nuqanchisqa paykunamanta llakikupunanchis, ajinamanta chay chiqan kaymanta willasqankupi yanaparinanchispaq. 9 Nuqaqa iglesiamanmi uj qilqasqata apachimurqani, chaywampas Diótrefes runaqa manam nuqaykupaq kurajkaq kasqaykuta uyariyta munachkanchu, imaraykuchus payllam imatapas apaykachayta munakuchkan. 10 Chayraykum jayk'aqchus nuqa jamusaq chhikaqa payman k'amiykusaq, imaraykuchus nuqaykujawamantam imaymana mana wakikuq llulla rimaykunata apaykachaspa puriykachachkan. Ajinata puriykachasqanwan mana sunqu junt'asqa kaspataq pikunachus karuniqmanta chayamunku chay wawqikunamanqa manam jap'iqarichkanchu, jap'iqariy munaqkunamanqa mana jap'iqanankupaqmi jark'aykun manachayqa iglesiamanta qatiwachapun. 11 Munasqa wawqiy Gayo, pikunachus mana allinkunata ruwanku chaykunamantaqa ama imatapas yachaqakuychu, manachayqa pikunachus allin ruwaykunata ruwanku chaykunakaqman qatiy. Pichus allinkaqta ruwan chayqa Diospaq wawanmi, chaywampas pichus mana allinkunata ruwan chayqa manam Diosman riqsichkanchu. 12 Tukuyninku, chiqan kachkan chaynintinmi Demetrio runapaq allin ruwayninkunamanta rimanku. Nuqaykupas ajinallatataqmi rimayku, chaypaq chiqan kasqanmantaqa allintam qan yachanki. 13 Nuqaqa imantinmanta qanman ninaymi karqan, chaywampas manam kay qilqasqaniqta niyta munachkanichu, 14 imaraykuchus usqhayllam rikuyta munayki ajinamanta qanwan qayllamanta rimanarinaypaq. 15 Sumaq kayniyuq kay. Wawqimasiykikunam napaykumusunki. Sapa uj wawqimasinchiskunaman napaykuripuway.
1 Tata Jesucristopaq jaywaqninjina kachkani, jinallataq Santiagopaq wawqin kaspa, tukuy pikunatachus Dios Tata ajllikun, jinataq munakun, pikunachus Jesucristopaq waqaychasqa kanku chaykunaman, nuqa Judas kay p'anqata qilqamuykichis. 2 Diospaq khuyapayakuyninta, sunquykichispaq sumaq kayninta jinataq munakuynin jap'iqanaykichistam munani. 3 Munasqa iyawniq wawqipanaykuna, Diospaq qhispichiynin qusqanjawamantaqa anchatapunim qankunaman qilqamuyta munarqani. Chaywampas kunanqa, ima iyawniychus ch'uwa llaqtaman qusqa kachkarqan chayrayku maqanakuypijina thuruta sayarikunaykichispaq qilqamunamanmi churakuni. 4 Kayta niykichis, imaraykuchus wakin runakunaqa llulla yachachiykunawan jamuspa qankuna chawpiman pakamanta lip'iykumuspa waj lluq'i ñanta rikuchichkasunkichis, pikunamanchus Qilqasqakunaqa ñawpaq p'unchaykunamantapacha juchanchasqa kanankupaq ch'ikulliykusqatañam kachipun. Paykunaqa ancha saqra runakunam kanku, Dios Tatanchispaq munakuyninta imachu munasqankuta yanjakunankupaqmi apaykachanku, jinataq Jesucristo Tatanchistapas mana riqsiqmi tukunku manam Apu Tatanchispaschu kachkan, nispam ninku. 5 Yachasqaykichismanjinaqa, uj kutitawan yuwarichiyta munaykichis, Dios Tatam Israel llaqtata Egipto llaqtamanta jurqumurqan; chhikamantataq paypi mana iyawniqkunataqa ch'usaqman tukjachirqan. 6 Ajinallataqmi angelkunawampas karqan, pikunachus Diospaq qayllampi atiyniyuqkayta saqiwachamurqanku chaykunapaqqa. Chaymantam Diosqa paykunata wiñaypaq ch'amaka jutk'u ukhukunapi athun juchanchana p'unchay chayamunankama watasqata kachikuchkan. 7 Chay angelkunawanjinallataqmi Sodoma llaqtapi, Gomorra llaqtapi, jinallataq chay qaylla llaqtakunapi tiyaqkunawanqa karqan; pikunachus ancha jucha ukhupi tiyarqanku, qhariwarmikuna millay khuchichakuy juchakunata ruwarqanku. Chayraykum Dios Tataqa chay jucha ruwaqkunata nina ukhuman wiñaypaq lawranankupaq chhuqaykurqan. Kaytaq nuqanchispaq uj ninrinchayjinam qhiparapun. 8 Ajinallataqmi, chay saqra millay runakunaqa aychankuta qhillichaspa musquypijina kawsachkanku, pikunachus Tatanchispaq atiyninta mana uyarispa jinataq athun atiykunatapas mana allin rimaykunawan sutichjaspa puriykachachkanku. 9 Kikin Kurajkaq arcángel Miguelpas, Moisespaq ayanrayku Supaywan waykanakuchkaspaqa, manaraqmi millay rimaykunawan Supayman sutichjayta atirqanchu. Manachayqa payqa ajinallatam nirqan: ¡Dios Tatam qanta k'amiykusunki! –Nispa. 10 Chaywampas chay runakunaqa, mana riqsisqankunamantam imatapas mana allinta rimallanku; riqsisqankunakaqtaqa mana yuwayniyuq uywakunajinam paykuna kikin juchanchjakunapaq apaykachanku. 11 ¡Imalla paykunawan kachkanqa! Imaraykuchus Caín runapaq ñannintam qatichkanku. Balaam runajina qulqirayku pantasqa ñanta purichkanku, Coré runajinam mana uyarikuq kanku, payjinallataqmi wañupunqaku. 12 Paykunaqa, munay raymita qankuna ruwakuchkankichis chayman jamunku chhikaqa uj p'inqaymi chay chawpipi kanku; maypichus paykunaqa waliq kusisqa qankunawan kuska mikhunku jinataq ujyanku mana pipaq uj juch'uytapas mancharikuspa. Diospaq uwijankunata michiqmi kani nispa paykuna kikinkunallatam michikuchkanku, sapa kawsayninkumanta yuwakuspa. Mana parayuq ch'aki phuyukunjina wayrawan tukuynijman apaykachasqam kanku. Pachampi mana uriq saphinmanta t'irarqusqa mullpha iskay kuti wañurqusqa sach'akunajinam rijch'akunku. 13 Millay saqra runakunam kanku, phiñasqa mama quchapaq qhilli uphuquntajinam millayta p'inqay ruwasqankunata rikuchichkanku. Chaymantaqa, mana uj chhikapi tajyaq chinkasqa quyllurkunajina manchay ch'amaka chawpipi purinankupaq juchanchasqam kanku. 14 Adán runamanta qhipapi qanchiskaq miraynin Henoc nisqa runapas, chay runakunamantaqa ajinatam jamuq p'unchaykunapi kananmanta rimarqan: –“Dios Tatatam waranqa waranqa angelkunawan jamuchkaqta rikurqani, 15 paytaq tukuy jucharara, saqra mana iyawniyuq, jinataq mana allin ruwaq runakunata, pikunachus llullaspa Diospaq sutinta juch'uyman churachkanku chaykunaman juchanchanapaqmi jamunqa” –nispa. 16 Kayjina runakunaqa wasa qhipaniqmanta mana allin rimaykunawan imantinmanta thuthukuqmi kanku, paykunallapaqmi tukuy imatapas munachkanku. Imata maskachkanku chhikallam may sumaqta tariparqunkama wakinkunaman lluskhupayanku. 17 Chaywampas qankunaqa munasqa iyawniq wawqipanaykuna, Jesucristo Tatanchispaq kachasqankunapaq yachachiyninkunata yuwarikuychis, 18 paykunaqa ajinatam nirqasunkichis: “Qhipa p'unchaykunapiqa, qankunamanta asikuq, millay munayninkumanjina kawsaq jinataq saqra yuwayniyuq runakunam rikhurimunqaku” –nispa. 19 Chaykunam qankunpurata maqanjachisunkichis, t'ipit'ipita kawsachillasunkichistaq; kaypacha kawsaynillankumantam yuwakuchkanku manam Diospaq Ajayunqa uj juch'uypas paykunapaq kachkanchu. 20 Chaywampas qankunaqa munasqa iyawniq wawqipanamasiykuna, ancha Ch'uwa iyawniykichispi sumaq thuruta sayarikuychis. Ch'uwa Ajayuta uyarispa pusasqanmanjina Diosmanta mañakuychis. 21 Diospaq munakuynimpi sumaqta qayllaykukuspa jinataq Jesucristo Tatanchispaq khuyapayakuynimpi wiñay kawsayta quwasunchis chay jap'iqananchiskama sayaykurikuychis. 22 Iyawninankupi iskayachikuchkanku chaykunamanqa munakuywan khuyapayarispa sumaqta yanapariychis. 23 Wakin qhispikuy munaqkunamanqa, chay nina lawraymanta usqhayta qhispichimuychis, wakinkunatataq khuyapayarikuychis chaytachus munachkanku chhikaqa, chaywampas ama ruwaychischu paykunapaq millay ruwasqankunataqa, churakunanku p'achankunamantapas millay khuchi kawsaywan qhilichasqa kasqanraykuqa millakuychis. 24 Diosmi nuqanchispaq uj sapa qhispichiqninchisqa, paymi tukuy mana allinkunaman ama jalaykunaykichispaq atiyninwan waqaychakuwasunchis, ajinamanta mana juchayuq musuq p'achayuqtajina kusisqa paypaq sumaq k'anchaynin qayllaman chayapunanchispaq. 25 Chayrayku, atiyniyuq athun yachaysapa qhispichikuq Diosninchisman yupaychaychis, Jesucristo Tatanchista kachamusqanrayku ñawpaqpas, kunampas jinataq wiñaypaq wiñaynintimpas payqa yupaychasqa kachun. Ajina kachun.
1 Kayqa imatachus Diosqa Jesucristoman sut'inchachkarqan chaymi, ajinamanta payqa imakunachus jamuq p'unchaykunapi usqhayllata ruwakuchkanqa chaykunamanta jaywaqninkunaman rikuchinampaq. Jesucristoqa jaywaqnin Juanman riqsichinapaqmi angelninta kachamurqan. 2 Juanqa tukuy imakunatachus rikuchkarqan chaykunataqa chiqantapunim rimarqan, jinaspataq imatachus Jesucristoqa Diospaq willayninta rimarquchkarqan chaymantapas payqa rikuqjinallataqmi kakuchkan. 3 Kusikuyniyuqmi pichus kay jamuq p'unchaykunamanta willay kachkan chayta ñawirichkan jinataq pikunachus chay ñawirisqata uyarichkanku chaykunaqa, imaraykuchus pachaqa qayllapiñam kapun. 4 Asia suyuniqpi kachkan chay qanchis iglesiamanmi nuqa Juanqa napaykumuni. Pichus kachkan, karqampuni jinataq kakuchkallanqa chay Diosniqmanta jinataq ima qanchis ajayukunachus tiyakunan chhikapi kachkanku chaykunamanta ima khuyapayakuyninta jinataq sumaq kayninta jap'iqaychis. 5 Jinallataq pichus Diospaq chiqan irkataqnin kachkan chay Jesucristomantapas jap'iqallaychistaq, pichus ñawpaqkaq wañusqamanta kawsarimuqmi jinataq tukuy kaypachapi kaq kurajkaq suyu apaykachaqkunapaq kurajkaq apaykachaqninmi. Cristoqa munakuwanchismi, jinaspataq yawarninta jich'aspam juchanchiskunamanta qhispichiwanchis, 6 jinaspataq nuqanchismantaqa uj qhapaq suyutam tiyt'achin. Dios Tatampaq jaywaqnin sacerdotekunamanmi tukuchipuwanchis. ¡Athunchasqa kay jinataq atiypas wiñaypaq wiñaynintimpaq paypaq kachun! Ajina kachun. 7 ¡Qhawariychis! ¡Cristom phuyu chawpipi jamuchkan! Tukuyninkum payta rikunqaku, pikunachus payman wañuchirqanku chaykunantinmi rikunqaku; jinataq tukuy kaypachapi kaq llaqtakunam payrayku waqanqaku. Ajinam ruwakunqa ¡Ajina kachun! 8 Pichus kachkan, karqampuni jinataq kakuchkallanqa chay tukuy atiyniyuq Dios Tatam ajinata nin: “Nuqam qallariy jinataq tukuchaypas kani,” –nispa. 9 Nuqa Juanqa qankunapaq wawqiykichismi kani, Jesusman ujchakusqayraykutaq qankunawan kuskam Diospaq qhapaq suyumpi, ñak'ariykunapi jinataq chay ñak'ariykunata atipanapaq kallpacharikuykunapipas wajasqa kasaq. Diospaq mayqin willayninkunatachus Jesusqa sut'inchachkarqan chay willaykuna willasqayraykum qucha chawpipi kaq Patmos nisqa jallp'aniqpi taripakurqani. 10 Chaypi kachkaspataq, Tatapaq p'unchaynin kachkarqan chhikam Ch'uwa Ajayupaq atiyninwan apaykachasqa taripakurqani, jinaspataq nuqapaq qhipayniqmantaqa uj athun kunkawan wajach'akumuqtam uyarirqani, chay kunkataq uj pututupas phukukumuchkanman ajinam karqan, 11 chaytaq ajinatam nirqawan: “Imatachus rikuchkanki chayta uj p'anqapi qilqaykuy, jinaspataq Éfeso, Esmirna, Pérgamo, Tiatira, Sardes, Filadelfia jinataq Laodisea chay Asia suyupi kaq qanchis iglesiakunaman apachiy.” –nispa. 12 Pitaq rimapayamusqawanta rikunapaq qhipaniqman kutirirqani chhikataq; qurimanta ruwasqa candelabro nisqa micha k'anchachiykunatam rikurqani, 13 Chay qanchis micha k'anchachiykuna chawpipitaq, uj runapaq Churimpas kachkanman ajinatam rikurqani. Paytaq chaki pampaman chayachkaq p'achayuqmi karqan, wijsa patanniqpitaq uj quri chumpiwan chumpiykurisqam karqallantaq. 14 Chujchankunataq yuraq willmajina, manachayqa yuraq rit'ipas kanman ajinam karqan, ñawinkunataq nina lawrarachkaqman rijch'akuqmi karqan. 15 Chakinkunaqa athun junch'api ninawan pukayachispa jijichkaq jiruman rijch'akuq sumaq lliphipichkaqmi karqan, kunkantaq uj phawchintapaq unu phawaqasqanjinam karqan. 16 Pañaniq makimpiqa qanchis quyllurkunayuqmi karqan, siminmantataq purajniqman ariyuq athun ari kuchillum lluqsimurqan. Uyantaq imaynatachus kuska p'unchaypi inti k'ancharimuchkan ajinam karqan. 17 Payman rikuspataq chakim pampaman wañusqajinam wijch'uwachakurqani. Chaywampas payqa pañaniq makinwan nuqaman churqataspam ajinata nirqawan: “Ama manchaychu, nuqam qallariy, tukuchay, 18 jinataq pichus kawsachkan chaypas kani. Wañusqam kapurqani, chaywampas kunanqa wiñaypaqmi kawsapuni. Nuqam wañuyjawapi atiyniyuq kani. 19 Imatachus rikuchkanki chayta qilqaykuy: imachus kunan kachkan jinataq imachus kachkanqa chayta qilqaykuy. 20 Kaymi pañaniq makiypi rikuchkarqanki chay qanchis quyllurkunapaq jinataq qanchis micha k'anchachiykunapaq imatachus niyta munachkan chaypaq pakasqa willayninkunaqa. Chay qanchis quyllurkunaqa, qanchis iglesiakunapaq angelninkunam kanku, qanchis micha k'anchachiykunataq qanchis iglesiakunam kallankutaq.
1 “Éfeso iglesiapaq angelninman ajinata qilqay: ‘Pichus pañaniq makimpi qanchis quyllurkunayuq kachkan jinataq pichus qurimanta ruwasqa qanchis micha k'anchaykuna chawpipi puriykachachkan chayqa, ajinatam nin: 2 Tukuy imatachus ruwachkanki chaytaqa nuqam yachani; chay tukuy llank'asqaykita jinataq mana iskayakuq kasqaykitapas riqsinim, jinataq saqrakunaman mana uyart'ay atisqaykimantapas yachallanitaqmi. Pikunachus mana kachasqan kachkaspa, Cristopaq kachasqankunam kayku nispa jamuchkarqanku chaykunaman yanarisqaykimantapas yachallanitaqmi, jinaspataq llulla kasqankutaqa taripjankim. 3 Mana iskayakuspam puriykunki, nuqaraykutaq mana sayk'uspa anchatam ñak'arinki. 4 Chaywampas uj jayk'a ruwasqaykikunam nuqapaq sunquyta nanachichkawan: munakuyniykiqa manañam qallariypijinachu kapun. 5 Chayrayku, imaynachus ñawpaqpi karqanki chaymanta yuwarikuy, Diosman kutirimpuy jinaspataq imatachus qallariypi ruwarqanki chay ruwayta wajmanta qallariy. Manachus ajinata ruwachkanki chhikataq, qanman asut'iykuqmi jamusaq jinaspataq micha k'anchachiyniykitam qichuqamusqayki. 6 Chaywampas, nicolaitas nisqakunapaq ruwasqankunata imaynatachus nuqa chhiqnikuni ajinallatataq chhiqnikusqaykikaqmi qampaq allin ruwasqayki kakuchkan. 7 ¡Imatachus Diospaq Ajayun iglesiakunaman nichkan chaytaqa, pichus ninriyuq kachkan chayqa uyarichun! Pikunachus mana walt'aykunamanta atipachkaq lluqsimunqaku chaykunamanqa kawsay sach'amantam mikhuyta mikhuchisaq. Kay sach'ataq Diospaq t'ika kanchampim wiñaspa urichkan.’ 8 “Esmirna iglesiapaq angelninman qilqay: ‘Pichus qallariy jinataq tukuchaypas kachkan chay, pichus wañupurqan jinaspataq kawsarimpurqan chayqa ajinatam nin: 9 Ñak'ariyniykikunata jinataq pist'achikuypi puriykachakusqaykitapas nuqaqa riqsinim, chaywampas qhapaqmi kakuchkanki. Pikunachus judío runakunam kayku nichkanku chaykunapaq qanjawamanta mana allinkunata rimanku chaymantapas yachallanitaqmi, chaywampas paykunaqa Supaypaq tantakuq runakunam kanku. 10 Imaynatachus ñak'arinayki kanqa chaymantaqa ama manchaychu, imaraykuchus Supayqa qankunamanta wakinkunataqa wisq'ana wasikunamanmi churaykunqa, ajinamanta tukuy qankunaqa yanarisqa kanaykichispaq; jinaspam qankunaqa chunka p'unchaykuna ñak'arinkichis. Wañunayki p'unchaykama ama iskayakuspa sayarikuy, chay ruwasqaykimantataq nuqaqa kawsaytam qusqayki. 11 ¡Imatachus Diospaq Ajayun iglesiakunaman nichkan chaytaqa, pichus ninriyuq kachkan chayqa uyarichun! Pikunachus mana walt'aykunamanta atipachkaq lluqsimunqaku chaykunaqa, iskaykaq wañuytaqa manam ñak'arichkanqakuchu.’ 12 “Pérgamo iglesiapaq angelninmanqa qilqallaytaq: ‘Pichus purajniqman ariyuq athun kuchilluyuq kachkan chayqa kaytam nin: 13 Maypichus Supayqa tiyakunayuq kachkan chay chhikapi kawsakusqaykimantaqa yachanim, chaywampas nuqaraykuqa tukuy sunqum puriykuchkanki. Maypichus Supay kawsan chay llaqtapi nuqamanta willaqniy Antipasta wañuchichkarqanku chhikapas manam qanqa nuqapi iyaw nisqaykimanta iskayakurqankichu. 14 Chaywampas uj jayk'a ruwasqaykikunam nuqapaq sunquyta nanachichkawan. Imaraykuchus Balaam runapaq ñannin qatiqkunamanmi qan chawpipi kachikuchkallanki, chay Balaamqa Balac runamanmi israelitakunata juchaman jalaykuchinapaq kunarirqan, jinaspataq imakunatachus llulla dioskunaman jaywachkarqanku chaykunata mikhunankupaq jinataq millay khuchi ruwaykuna ruwanankupaqmi rimapayarqan. 15 Pikunachus nicolaitas nisqa kachkanku chaykunapaq yachachiyninkunamanta mana t'ipiqakuy munaqkunatapas qan chawpipiqa kachikuchkallankitaqmi. 16 Ajinaqa Diosman kutirimpuy, manachus Diosman kutirimuchkanki chhikaqa usqhayllatam qanman jamusaq, jinaspataq simiymanta lluqsimuq athun kuchilluwanmi paykunawan maqanakumusaq. 17 ¡Imatachus Diospaq Ajayun iglesiakunaman nichkan chaytaqa, pichus ninriyuq kachkan chayqa uyarichun! Pikunachus mana walt'aykunamanta atipachkaq lluqsimunqaku chaykunamanqa, imachus pakasqa kachkan chay maná t'ant'amantam mikhuchisaq; jinaspataq uj yuraq rumitam paykunaman qullasaqtaq, maypichus mana pipaq riqsisqan uj musuq sutim qilqaykusqa kachkan, chay sutitataq pichus qilqaykuchkan chay sapallanmi riqsin.’ 18 “Tiatira iglesiapaq angelninman qilqallaytaq: ‘Pichus nina lawrarachkaqman rijch'akuq ñawikunayuq jinataq chakinkunapas athun junch'api ninawan pukayachispa jijichkaq jiruman rijch'akuchkan chay Diospaq Churinmi ajinata nin: 19 ‘Nuqam tukuy imatachus ruwachkanki chaytaqa yachani. Munakuyniykita, iyawniyniykita, jaywasqaykita jinataq mana iskayakuq kasqaykitapas yachanim, jinallataq imaynatachus qallariypi ruwarqanki chaymanta niqtimpas astawanraq ruwasqaykimantaqa yachallanitaqmi. 20 Chaywampas uj jayk'a ruwasqaykikunam nuqapaq sunquyta nanachichkawan: Jezabel warmitam tiyqasichikuchkanki, paytaq jaywaqniykunatam sallqaykupuchkawan. Diospaq sutimpi willaqmi kani nispam pay kikin sutiyakuchkan, jinaspataq jaywaqniykunamanqa millay khuchi juchakuna ruwanankupaq jinataq waj dioskunaman jaywasqa mikhuykunata mikhunankupaqmi kallpachachkan. 21 Nuqaqa Diosman kutirimunampaqmi pachata quni, chaywampas payqa manam kutirimuyta munachkanchu, manallataqmi millay khuchi ruwayninkunatapas saqiwachayta munachkanchu. 22 Chayraykum nuqaqa chay warmita unquywan puñunampi wijch'uykusaq, jinaspataq pikunachus paywan millay khuchi juchata ruwachkanku chaykunamanqa anchatapunim ñak'arichisaq, manachus paykunaqa chay warmijina ruwayta mana saqichkanqaku chhikaqa. 23 Chay warmipaq wawankunataqa wañurachisaqmi. Ajinamantam tukuy iglesiakunaqa nuqapaq tukuy yuwaymanta jinataq sunqumantapas astawan ukhukama riqsisqaymanta riparakunqaku. Qankunamantaq imatachus ruwankichis chaymanjinam sapa ujman qusqaykichis. 24 Qankuna pikunachus Tiatira llaqtapi kachkankichis, chaywampas chay warmipaq yachachiyninkunata jinataq imatachus paykunaqa Supaypaq pakapi kachkan chay yachachiykuna nispa nichkanku chayta mana uyart'achkankichis chaykunakaqmanqa, kay uj sapa kamachiyllatam quyta munaykichis: 25 Imachus kapusunkichis chaytaqa nuqapaq jamunaykama ama iskayakuspa waqaychakuychis. 26 Pikunachus mana walt'aykunamanta atipachkaq lluqsimunqaku jinataq tukuchaykama imachus nuqapaq munasqayta ruwaspa puriykunqaku chaykunamanqa, llaqtakunajawapim atiyta qusaq, 27 imaynatachus Tatayqa nuqaman atiyta quwan ajinata. Chay llaqtakunamanqa ancha kallpawanmi apaykachanqaku, jinaspataq t'urumanta ruwasqa mankakunapas kankuman ajinatam t'unarqunqaku. 28 Paykunamanqa paqariy quyllurtam qullasaqtaq. 29 ¡Imatachus Diospaq Ajayun iglesiakunaman nichkan chaytaqa, pichus ninriyuq kachkan chayqa uyarichun!’
1 Sardes iglesiapaq angelninman qilqay: ‘Pichus Diospaq qanchis ajayunkunayuq jinataq qanchis quyllurkunayuq kachkan chayqa ajinatam nin: Tukuy ima ruwasqaykitaqa nuqam yachani, tukuyninku kawsachkaqmanta riqsisunki chhikapas wañusqa kasqaykimantaqa yachallanitaqmi. 2 Rijch'ariy jinaspataq ima allin ruwaykunatachus ruwachkanki chaykunata astawan allin kanampaq kallpacharikuy, chaywampas chay allin ruwayniykikunaqa wañupuchkanñam, imaraykuchus Diosniypaq ñawpaqimpiqa manam ancha sumaqta ruwachkankichu. 3 Ima yachachiytachus jap'iqachkarqanki chaymantaqa yuwarikuypuni, chayman qatiy jinasptaq Diosman kutirimpuy. Manachus rijch'arisqa kachkanki chhikaqa, imaynatachus suwaqa jamun ajinatam manaraq suyachkanki chhika qanman jamusaq. 4 Chaywampas chay Sardes iglesiapiqa uj jayk'ayuq p'achankunata mana qhillichakuspa puriykachakuqkunam kanku; paykunaqa nuqawan kuskam yuraq p'achayuq puriykachanqaku, imaraykuchus chaypaqqa chaniyuqmi kanku. 5 Pikunachus mana walt'aykunamanta atipachkaq lluqsimunqaku chaykunaqa, ajina yuraq p'achayuqmi kanqaku, jinaspataq sutinkutaqa manam kawsay p'anqamanta jurquwachachkasaqchu, manachayqa Tataypaq jinataq angelninkunapaq ñawpaqimpim paykunaman riqsikupusaq. 6 ¡Imatachus Diospaq Ajayun iglesiakunaman nichkan chaytaqa, pichus ninriyuq kachkan chayqa uyarichun! 7 “Filadelfia iglesiapaq angelninman qilqallaytaq: ‘Pichus ch'uwa jinataq chiqankaq kachkan, pichus qhapaq suyu apaykachaq Davidpaq wasi wisq'arananta jap'ichkan, mayqintachus wisq'aran chhikaqa manam pipas wisq'aykunmanchu, wisq'aykun chhikataq manam pipas wisq'arallanmantaqchu chayqa ajinatam nin: 8 Tukuy imatachus ruwachkanki chaytaqa nuqam yachani. Qhawariy, qan ñawpaqiykipiqa uj wisq'arasqa punkutam churani, mayqintachus manam pipas wisq'aykuyta atichkanmanchu, qantaq pisi kallpa kanki chhikapas, rimayniykunataqa uyariwankim jinaspataq manam nuqaman mana riqsiq tukuchkarqankichu. 9 Supaypaq tantakuyninman puriqkunaman jinataq pikunachus mana judío runakuna kachkaspa judío runakunam kayku nispa llullakuspa puriykachanku chaykunamanqa, nuqam chakiyki pampaman killpiykukuspa jamunankupaq ruwasaq, ajinamanta nuqapaq qanman munakusqayta yachanankupaq. 10 Ama sayk'uspa puriykuy nispa kamachisqaytaqa uyariwankim, chayraykum tukuy kaypachaman mana walt'aykuna jamuchkanqa chhikaqa nuqa qanman waqaychakusqayki, ajinamanta tukuy kaypachapi tiyaqkunaman pimanchus iyawninku chayta yanarinaypaq. 11 Usqhayllam jamuchkani. Imachus kapusunki chaytaqa allinta waqaychakuy, ajinamanta imatachus jap'iqanayki kachkan chayta ama pipas qichuqanasunkipaq. 12 Pikunachus mana walt'aykunamanta atipachkaq lluqsimunqaku chaykunamanqa, Diosniypaq wasimpiqa wasi japqasiqkuna kanankupaqmi churasaq, jinaspataq chay chhikamantaqa manam jayk'aqpas lluqsimpunqakuchu. Paykunapim Diosniypaq sutinta jinataq llaqtampaq sutintapas qilqaykullasaqtaq, mayqinchus Diosniypaq janaqpachanmanta jamuq musuq Jerusalén nisqam, musuq sutiytapas paykunapi qilqaykullasaqtaqmi. 13 ¡Imatachus Diospaq Ajayun iglesiakunaman nichkan chaytaqa, pichus ninriyuq kachkan chayqa uyarichun!’ 14 “Laodicea iglesiapaq angelninman qilqallaytaq: Pichus Ajina kachun nisqa kachkan, pichus mana llullakuq jinataq chiqan irkataq kachkan, pichus Diospaq tukuy ruwasqankunapaq qallariynin kachkan chayqa ajinatam nin: 15 Tukuy ima ruwasqaykitaqa nuqam yachani. Manallataq chiri jinataq q'uñipas kasqaykitaqa yachanim ¡Ichapas ujpita chiri manachayqa q'uñi kaynayki allin kanman! 16 Manam chiripas q'uñipas kachkankichu manachayqa llaphim kanki, chaymantam simiymanta waq'aqirqusqayki. 17 Imaraykuchus qanqa qhapaqmi kani, tukuy imapas nuqapaqqa allillanmi kakuchkan, manallataqmi imamantapas pist'achikuchkanichu nispam ninki. Chaywampas uj khuyay, mana imayuq, wajcha, ñawsa jinataq q'arapacha kasqaykimantaqa manam riparakuchkankichu. 18 Chayrayku, imachus chiqampi qhapaqyachisunki chayta nuqamanta rantikunawaykipaq kunariyki. P'achallikunaykipaqqa yuraq p'achata nuqamanta rantikuway, ajinamanta chay p'inqay q'arapacha puriykachasqaykita qatqatakunaykipaq, jinataq ñawiykikunaman churaykukuspa manaña ñawsa kanaykipaq uj jampita rantikullawaytaq. 19 Pikunamanchus nuqa munakuni chaykunamanqa k'amiykuni jinallataq yachachinim. Ajinaqa tukuy sunquykiwan Diosman kutirimpuy. 20 Qhawariy, nuqaqa punkuykipim wajakumuchkani, kunkayta uyarispachus punkuta wisq'aramuwanki chhikaqa, wasiykimanmi waykumusaq, jinaspataq qanwan kuskam mikhukusaq. 21 Pikunachus mana walt'aykunamanta atipachkaq lluqsimunqaku chaykunamanqa, tiyakunay chhikapim uj chhikata qusaq, imaynatachus nuqaqa atiparqani jinaspataq Tataypaq tiyakunan chhikapi tiyarikupurqani ajinata. 22 ¡Imatachus Diospaq Ajayun iglesiakunaman nichkan chaytaqa, pichus ninriyuq kachkan chayqa uyarichun!’ ”
1 Qhawarispataq janaqpachapiqa uj wisq'arasqa punkutam rikurqani. Jinaspataq ima kunkatachus ñawpaqpi uyarichkarqani chaytaq pututu phukurisqajina kunkayuq kachkarqan chaymi ajinata niwan: “Kayman chimpamuy, jinaspataq imakunachus kay chhikamanta ruwakuchkanqa chaykunatam rikuchisqayki.” –nispa. 2 Chay chhikapitaq Ajayupaq atiyninwan apaykachasqam taripakupurqani, jinaspataq janaqpachapi churasqa uj tiyanatam rikurqani, chay tiyanapitaq uj tiyachkaqtam rikurqani. 3 Chay tiyanapi tiyachkarqan chaytaq achkha chaniyuq k'anchachkaq rumikunaman rijch'akuqmi karqan, chay tiyana muyuriypitaq uj lliphipichkaq rumiman rijch'akuq k'anchachkaq k'uychim karqallantaq. 4 Tiyana muyuriypiqa waj iskaychunka tawayuq tiyanakunatam rikurqani, chaykunapitaq iskaychunka tawayuq machulakunam tiyarachkarqanku; paykunataq yuraq p'achawan p'achallt'asqam karqanku, umankupitaq uj quri pilluwan churqatasqam karqanku. 5 Chay tiyanamantataq llijullijukuna, waqach'akuykuna jinataq qhunqhunkunam lluqsimurqan; chay tiyana ñawpaqimpitaq qanchis nina wiyakunam lawrachkarqanku, chaykunaqa Diospaq qanchis ajayunkunam kanku. 6 Tiyana ñawpaqimpiqa uj quchaman rijch'akuqmi karqan, chaytaq qhispillujina ch'uwam karqan. May chhikapichus tiyana kachkarqan chay chawpi chhikapi jinataq chay muyuriypiqa, tawa kawsachkaqkunam karqan, paykunataq ñawpaniqpi jinataq qhipaniqpi ñawikunawan junt'aykusqam karqanku. 7 Chay kawsachkaqkunamanta ñawpaqkaqqa uj machuq'araman rijch'akuqmi karqan, iskaykaqtaq uj turuman rijch'akuq, kimsakaqtaq runaman rijch'akuq, tawakaqtaq uj phawachkaq ankaman rijch'akuqmi karqallantaq. 8 Sapa uj tawantin kawsaqkunaqa suqta lijrayuqmi karqanku, jinaspataq pataniqmanta jinataq ukhuniqmanta ñawikunawan junt'aykusqam karqan. Paykunataq p'unchaypas tutapas manam ajina niyta sayt'achkarqankuchu: “¡Ch'uwa, ch'uwa, ch'uwam tukuy atiyniyuq Dios Tataqa, pichus karqampuni, kakuchkanmi jinataq jamunqam!” –nispa. 9 Chay kawsaqkunaqa pichus chay tiyanapi tiyachkarqan jinataq pichus wiñaypaq kawsachkan chayman yupaychayta, athunchayta jinataq yuspärayta sapa kuti qurqanku chhikataq, 10 iskaychunka tawayuq machulakunaqa paypaq ñawpaqimpim killpiykukurqanku jinaspataq yupaycharqanku, pillunkunata tiyana chhikaman chhuqaspataq ajinatam nirqanku: 11 “Tatayku jinataq Diosniyku, yupaychanayku chanim kanki, athunchanaykupaq jinataq atiyniyuq kanaykipaq chaninmi kanki, imaraykuchus qanmi tukuy imatapas ruwarqanki: munayniykimantam imapas kan jinataq chaykunapas ruwasqa karqan.” –nispa.
1 Pichus tiyanapi tiyachkarqan chaypaq pañaniq makimpiqa, purajniqman qilqarqusqa jinataq qanchis limiykusqa ch'ikulliykunayuq uj k'iruykusqa kachkan chay qilqasqatam rikurqani. 2 Jinaspataq uj ancha atiyniyuq angeltam rikurqani, paytaq athun kunkanwanqa ajinatam tapukurqan: “¿Pitaq chay k'iruykusqa kachkan chay qilqasqata wisq'aranapaq chaniyuq kanmanri?” –nispa. 3 Chaywampas janaqpachapipas, kaypachapipas, ukhupachapipas k'iruykusqa kachkan chay qilqasqata wisq'aray atiq jinataq qhawariqpas manam pipas kachkarqanchu. 4 Nuqataq anchatapunim waqachkarqani, imaraykuchus k'iruykusqa kachkan chay qilqasqata wisq'aray atiq jinataq qhawariqpas manam pipas kachkarqanchu. 5 Chaywampas machulakunamanta ujkaqqa ajinatam nirqawan: “Amaña astawan waqaychu, imaraykuchus Judá llaqtapaq machuq'aran kachkan, pichus Davidpaq allchhin kachkan chaymi atiparqan, payllataqmi k'iruykusqa kachkan chay qilqasqataqa wisq'arayta atinmanqa jinataq chay qanchis limiykusqa ch'ikulliykunatapas p'akiykuyta atinmanqa” –nispa. 6 Chhikataq tiyana chawpipi, tawantin kawsachkaqkuna jinataq machulakuna chawpipiqa uj Uwijatam rikurqani. Payqa sayachkarqanmi, chaywampas wañuchisqa jaywasqa kasqanqa sut'intam rikukurqan. Qanchis waqrakunayuq jinataq qanchis ñawikunayuqmi karqan, mayqinkunachus tukuy kaypachaman kachamusqan Diospaq qanchis ajayunkunam kanku. 7 Chay Uwijataq pichus tiyanapi tiyachkarqan chayman purispam pañaniq makinmanta k'iruykusqa kachkarqan chay qilqasqata jap'iqamurqan; 8 k'iruykusqa kachkarqan chay qilqasqata jap'iqtinjinataq, tawantin kawsachkaqkuna jinataq iskaychunka tawayuq machulakunantin chay Uwijapaq ñawpaqimpi killpiykukurqanku. Tukuy paykunam jasp'ina arpakunayuq karqanku jinataq kupala junt'a pusillukuna aparisqam karqanku, mayqinkunachus ch'uwa llaqtapaq mañakuyninkunam. 9 Jinaspataq kay musuq takiytam q'uchurqanku: “K'iruykusqa kachkan chay qilqasqata jap'inapaq jinataq limiykusqa ch'ikulliykunata p'akinapaqqa qanmi atiyniyuq kanki, imaraykuchus wañuchisqa jaywasqam karqanki; yawarniyki jich'asqaykiwantaq imaymana rijch'akuq, imaymana rimayniyuq, llaqtayuq jinataq suyuyuq runakunatam qhispichirqanki. 10 Paykunamantaqa uj qhapaq suyutam tiyt'achirqanki, Diosninchisman jaywaq sacerdotenkunatam tukuchirqanki, paykunataq tukuy kaypachajawapim atiywan tiyaykukupunqaku” –nispa. 11 Chhikamantataq qhawarini, jinaspataq tiyana muyuriypi kaq achkha angelkunapaq, tawantin kawsachkaqkunapaq jinataq machulakunapaq rimanarichkasqankutam uyarirqani. Paykunamantaqa waranqa waranqakunam karqanku, 12 jinaspataq athun kunkawan ajinata nirqanku: “¡Mayqin Uwijachus wañuchispa jaywasqa kachkarqan chayqa, tukuy atiyta, qhapaq kayta, yachayta, kallpata, athumpi kayta, athunchasqa kayta jinataq yupaychasqa kayta jap'iqanapaq chaniyuqmi!” 13 Ajinallatataqmi tukuy imakunatachus janaqpachapi, kaypachapi, ukhupachapi jinataq quchapi ima Diosqa ruwachkasqa chaykunapas ajinata nirqallankutaq: “¡Tukuy yupaychay, athumpi kay, athunchasqa kay jinataq atiypas pichus tiyanapi tiyachkan jinataq Uwijaman wiñaypaq wiñaynintimpaq qusqa kachun!” –nispa. 14 Tawantin kawsachkaqkunataq ajinatam jaynirqanku: “¡Ajina kachun!” –nispa. Iskaychunka tawayuq machulakunataq killpiykukurqanku jinaspataq yupaycharqanku.
1 Jayk'aqchus Uwijaqa ñawpaqkaq limiykusqa ch'ikullita p'akiykurqan chhikataq, kawsachkaqkunamanta ujkaqpaq qhunqhunjina kunkawan ajina nisqantam uyarirqani: “¡Jamuy!” –nispa. 2 Qhawarirqani jinaspataq uj yuraq silla uywatam rikurqani, chay uywa patapi tiyqatasqa kachkarqan chaytaq makimpiqa uj mich'i aparisqam karqan. Paymantaq uj pillutam qurqanku, jinaspataq atipachkaqmi atipanapaq lluqsirqan. 3 Jayk'aqchus Uwijaqa iskaykaq limiykusqa ch'ikullita p'akiykurqan chhikataq, kawsachkaqkunamanta iskaykaqpaq ajina nisqantam uyarirqani: “¡Jamuy!” –nispa. 4 Jinaspataq waj silla uywam lluqsimurqan. Chaytaq pukam karqan, pichus chay uywa patapi tiyqatasqa kachkarqan chaytaq tukuy kaypachamanta sumaqpi kayta qichuqanapaq jinataq runakunapaq paykunapura wañurachikunankupaq atiy qusqam karqan; jinaspataq uj athun kuchillutam qurqanku. 5 Jayk'aqchus Uwijaqa kimsakaq limiykusqa ch'ikullita p'akiykurqan chhikataq, kawsachkaqkunamanta kimsakaqpaq ajina nisqantam uyarirqani: “¡Jamuy!” –nispa. Qhawarirqani jinaspataq uj yana silla uywatam rikurqani, pichus chay uywa patapi tiyqatasqa kachkarqan chaytaq makimpi uj tupu aparisqam karqan. 6 Jinaspataq chay tawantin kawsachkaqkuna chawpimanta ajina nimuq uj kunkatam uyarirqani: “Uj p'unchay llank'aspa kallpasqawanqa uj phuqtu trigullatam rantikunqaku, jinallataq kimsa phuqtu siwarataqa uj p'unchay llank'aspa kallpasqawanmi rantikunqaku; chaywampas wiswita jinataq vinukaqtaqa ama qasiman tukjachiychu” –nispa. 7 Jayk'aqchus Uwijaqa tawakaq limiykusqa ch'ikullita p'akiykurqan chhikataq, kawsachkaqkunamanta tawakaqpaq ajina nisqantam uyarirqani: “¡Jamuy!” –nispa. 8 Qhawarirqani jinaspataq uj q'illu silla uywatam rikurqani, pichus chay uywa patapi tiyqatasqa kachkarqan chaypaq sutinqa Wañuy nisqam karqan. Paypaq qhipantataq imachus wañuypaq qhapaq suyun lanti kachkan chaymi jamuchkarqallantaq, jinaspataq tupjaykunawan, yariqaykunawan, unquykunawan jinataq sach'a kurukunawan wañurachinampaqmi kaypachapaq kuskanmanta kuskanjawapi atiyta qurqanku. 9 Jayk'aqchus Uwijaqa phichqakaq limiykusqa ch'ikullita p'akiykurqan chhikataq, pikunachus Diospaq willayninta willasqankurayku jinataq chay willaypi tukuy sunqu iyaw nisqankurayku ñak'awachasqa kachkarqanku chaykunatam jaywana patapaq ukhuniqnimpi rikurqani. 10 Paykunataq athun kunkawan ajinata nirqanku: “Tukuy atiyniyuq ch'uwa jinataq chiqan, kaypacha runakunataqa ¿nuqaykuman wañurachiwanku chaymantaqa jayk'aqtaq juchanchaykunki jinataq nuqaykumanta sayqatakuspa asut'iykunkiri?” –nispa. 11 Chhikataq yuraq p'achakunatam qurqanku, jinaspataq: “Diosman jaywasqankupi qankunajina wañuchisqa kananku kachkan chay wawqimasiykikunapaq kayman junt'asqa chayamunankukama uj juch'uy pachata suyariychis” –nispam nirqanku. 12 Jayk'aqchus Uwijaqa suqtakaq limiykusqa ch'ikullita p'akiykurqan chhikataq, qhawarirqani jinaspataq uj manchay jallp'a kharkhatiymi karqan. Intiqa yana ch'amakamanmi tukupurqan, killapas yawarjina pukamanmi tukupurqallantaq, 13 jinataq imaynatachus wayrawan thalarqusqa higo sach'apaq urinkuna t'akarakumuchkan ajinatam quyllurkunapas janaqpachamanta kaypachaman t'akarakumurqanku. 14 Janaqpachaqa imaynatachus uj qarata k'iruykunchis ajinatam chinkawachapurqan, tukuy athun urqukunapas jinataq qucha chawpipi kaq jallp'akunapas may chhikapichus kachkanku chaymantaqa wajniqman kuyurichisqam kapurqanku. 15 Kaypachapi kaq qhapaq suyukuna apaykachaqkunataq urqu chawpipi kaq qarqa jutk'ukunapim pakaykukupurqanku, paykunawan kuskataq pallapallakunapaq kurajkaqninkuna, qhapaq runakuna, kaypachapi atiyniyuq runakuna, tukuy wata runakuna jinataq kacharisqa runakunantinmi pakaykukurqanku; 16 jinaspataq urqukunaman jinataq qarqakunamanqa ajinatam nirqanku: “¡Pichus tiyanapi tiyachkan chaymanta jinataq Uwijapaq phiñakuyninmanta pakaykurinawaykichispaq nuqaykujawaman urmaykumuychis!” –nispa. 17 Imaraykuchus manchay asut'iy p'unchayqa chayampunñam, jinaspataq ¿pitaq sayarinmanri?”
1 Kaypachapi kaq tawantinniq chhikakunapi tawa angelkuna sayarachkaqtam rikurqani, paykunataq tawantinniqmanta phukumuq wayratam jark'aykuchkarqanku, ajinamanta jallp'ajawapi, quchajawapi jinataq mayqin sach'ajawapipas ama wayrarimunankupaq. 2 Inti lluqsimuyniqmanta jamuq waj angeltaqa rikurqallanitaqmi, pichus kawsachkaq Diospaq limiykuna ch'ikullinniyuqmi karqan. Kay angeltaq pikunachus kaypachaman jinataq quchaman chhuqrinchanankupaq atiyta jap'iqachkasqaku chaykunamanmi athun kunkawan ajinata nispa wajach'arqan: 3 “¡Diosninchispaq jaywaqninkunaman manaraq ch'ikulliykunanchiskamaqa, kaypachaman, quchaman jinataq sach'akunamampas ama chhuqriykuychischu!” –nispa. 4 Jinaspataq pikunachus ajina ch'ikulliykusqa karqanku chaykunapaq yupthapisqa yupaytam uyarirqani: chaykunataq tukuy israel llaqtapi kaq ayllukunamantaqa pachaj tawachunka tawayuq waranqam karqanku. 5 Judäpaq ayllunmantaqa chunka iskayniyuq waranqa ch'ikullisqakuna, Rubenpaq ayllunmantaqa chunka iskayniyuq waranqa ch'ikullisqakuna, Gadpaq ayllunmantaqa chunka iskayniyuq waranqa ch'ikullisqakuna, 6 Aserpaq ayllunmantaqa chunka iskayniyuq waranqa ch'ikullisqakuna, Neftalïpaq ayllunmantaqa chunka iskayniyuq waranqa ch'ikullisqakuna, Manasespaq ayllunmantaqa chunka iskayniyuq waranqa ch'ikullisqakuna, 7 Simeonpaq ayllunmantaqa chunka iskayniyuq waranqa ch'ikullisqakuna, Levïpaq ayllunmantaqa chunka iskayniyuq waranqa ch'ikullisqakuna, Isacarpaq ayllunmantaqa chunka iskayniyuq waranqa ch'ikullisqakuna, 8 Zabulonpaq ayllunmantaqa chunka iskayniyuq waranqa ch'ikullisqakuna, Josepaq ayllunmantaqa chunka iskayniyuq waranqa ch'ikullisqakuna jinataq Benjaminpaq ayllunmantaqa chunka iskayniyuq waranqa ch'ikullisqakunam karqanku. 9 Chay chhikamantataq, qhawarirqani jinaspataq ancha achkha imaymana runakunatam rikurqani, paykunaqa tukuy suyukunamanta, imaymana rijch'akuq uyakunayuq, imaymana rimayniyuq jinataq tukuy llaqtakunamantam karqanku. Tiyana ñawpaqimpi jinataq Uwijapaq ñawpaqimpim sayarachkarqanku, chay tukuy kasqankuraykutaq manam pipas yupayta atichkarqankuchu. Paykunaqa yuraq p'achayuqkama jinataq chhiru ch'ampakuna jap'irisqam kachkarqanku. 10 Tukuyninkum athun kunkawan ajinata wajach'akurqanku: “¡Diosninchis pichus tiyanapi tiyachkan chay jinataq Uwija imam qhispichiwanchis!” –nispa. 11 Jinaspataq tukuy angelkunam tiyana muyuriypi, machulakuna jinataq tawantin kawsachkaqkuna muyuriypi sayarachkarqanku; tiyana ñawpaqipitaq umanku pampaman chayanankama k'umuykuspam Diosman yupaycharqanku. 12 Paykunataq ajinatam nirqanku: “¡Ajina kachun! Yupaychasqa kay, athunchasqa kay, yachay, yuspärasqa kay, athumpi kay jinataq kallpapas wiñaypaq wiñaynintimpaq Diosninchisman qusqa kachun. ¡Ajina kachun!” –nispa. 13 Chhikataq machulakunamanta ujkaq ajinata tapurirqawan: “¿Pikunataq yuraq p'achayuq kaypi kachkanku chaykunari? ¿Maymantataq jamunkuri?” –nispa. 14 “Tatay, qanmi yachanki” –nispam jaynirqani. Paytaq ajinata nirqawan: “Kaykunam manchay ñak'ariyta atipamuchkarqanku chaykunaqa, pikunachus Uwijapaq yawarninwanmi p'achankunata mayllaqamuspa yuraqman tukuchimurqanku. 15 “Chayraykum Diospaq tiyanan ñawpaqimpi kachkanku, jinaspataq tuta p'unchaymi wasimpi payman jaywanku. Pichus tiyanapi tiyachkan chaymi kachkasqanwan paykunaman imantinmanta waqaychanqa. 16 Paykunaqa manañam yariqachikuspa jinataq unumanta ch'akisqapas puriykachapunqakuchu, intipas manañam ruphayninwan ruphaykupunqachu, manallataqmi q'uñipas phutirqupunqachu; 17 imaraykuchus tiyana chhika chawpipi kachkan chay Uwijam paykunapaq michiqnin kapunqa, jinaspataq kawsay quq unu p'ullp'uq chhikakunamanmi pusapunqa, Diostaq tukuy waqayninkunatam ñawinkunamanta pichararipunqa.”
1 Jayk'aqchus Uwijaqa qanchiskaq limiykusqa ch'ikullita p'akiykurqan chhikataq, janaqpachapiqa uj ñaqa kuska pacham ch'inlla karqan. 2 Chhikamantataq Diospaq ñawpaqimpi qanchis angelkuna sayarachkaqtam rikurqani, paykunamantaq qanchis pututukunatam qurqanku. 3 Chhikamantataq qurimanta ruwasqa uj kupala phichana jap'irisqam uj angelqa jamurqan, jinaspataq jaywana patapaq ñawpaqimpim sayarikurqan. Paymantaq tiyana ñawpaqimpi kachkarqan chay qurimanta ruwasqa jaywana patapim Diospaq ch'uwa llaqtampaq mañakusqankunawan kuska jaywanampaq achkha kupalata qurqanku. 4 Chay kupalapaq q'usñisqantaq ch'uwa llaqtampaq mañakuyninkunawan kuskam angelpaq makinmanta Diospaq ñawpaqinman chimparqan. 5 Chhikataq chay angelqa kupala phichanata jap'irqan, jinaspataq jaywana patamanta nina sansakunata apaqaspa chaywan junt'aykuchirqan, jinaspam kaypachajawaman t'akawachamurqan; chhikataq qhunqhunkuna, qapariykuna, llijullijukuna jinataq uj jallp'a kharkhariy imam karqan. 6 Chay qanchis angelkuna pikunachus qanchis pututukuna jap'irisqa karqanku chaykunaqa phukurinapaqmi wakichakurqanku. 7 Ñawpaqkaq angel pututunta phukurimurqan chhikataq, kaypachajawamanqa chhijñi jinataq ninawanmi paraykumurqan, chaytaq yawarwan chhaqruykusqam karqan. Chaywantaq kaypachapaq kimsakaq chhikanmi ruphaykupurqan, chaywam kuskataq sach'akunapas jinataq q'umir jach'ukunamantapas kimsakaq chhikanllataqmi ruphaykupurqallantaq. 8 Iskaykaq angel pututunta phukurimurqan chhikataq, nina lawrachkaq uj athun urqumanjina rijch'akuqmi qucha chawpiman chhuqaykusqa karqan; jinaspataq quchamanta kimsakaq chhikanmi yawarman tukupurqan. 9 Tukuy quchapi kawsaqkunamantaqa kimsakaq chhikanmi wañurapurqanku, jinataq yampukunamantapas kimsakaq chhikanllataqmi t'unarqusqa kapurqanku. 10 Kimsakaq angel pututunta phukurimurqan chhikataq, nina wiyajina lawrachkaq uj athun quyllurmi janaqpachamanta phawaqamurqan, chaytaq mayukuna jinataq unu p'ullp'umuqjawamanmi jalaqamurqan. 11 Chay quyllurtaq K'allk'u nisqa sutiyuqmi karqan; jinaspataq unukunamantaqa kimsakaq chhikanmi k'allk'uman tukupurqanku, chay k'allk'u unu ujyarasqankuraykutaq achkha runakunam wañurapurqanku. 12 Tawakaq angel pututunta phukurimurqan chhikataq, intiqa kimsakaq chhikanmi chhuqrisqa kapurqan, killapas quyllurkunapas ajinallataqmi kimsakaq chhikan chhuqrisqa kapurqallankutaq. Ajinamantam chaykunamanta kimsakaq chhikan ch'amakaman tukupurqanku, jinaspataq kimsakaq chhikanllataqmi p'unchaypas tutapas manaña k'anchayninta qupurqankuchu. 13 Chhikamantataq qhawarirqani, jinaspataq janaqpacha chawpipi phawaykachachkaq uj ankatam rikurqani, paypaq athun kunkanwan ajinata niqtam uyarirqani: “¡Wakin kimsayuq angelkuna pututunkuta phukurimuchkanqaku chhikaqa, kaypachapi kawsaqkunawan imalla kachkanqa!” –nispa.
1 Phichqakaq angel pututunta phukurimurqan chhikataq, janaqpachamanta uj quyllur kaypachaman jalaqamuchkasqa chaytam rikurqani; chaymantaq ukhupachaman waykuna jutk'upaq punku wisq'anantam qurqanku. 2 Ukhupachaman waykuna jutk'upaq punkuntam wisq'ararqan, chay ukhumantataq uj athun junch'amantajinam q'usñi lluqsimurqan; chay q'usñintaq intita jinataq janaqpachantintam ch'amakaykuchirqan. 3 Chay q'usñimantataq t'isku t'iskukunam lluqsiramurqanku jinaspataq tukuy kaypachajawamanmi ch'iqiwacharqanku; chay t'isku t'iskukunamantaq alacran kurukunajina kaniykukuq kanankupaq atiytam qurqanku. 4 Chaykunataq kaypachapi kaq q'umir qurakunaman jinataq maykaq sach'akunamampas ama chhuqrinchamunankupaq kamachisqam karqanku, manachayqa pikunachus Diospaq ch'ikullinta umankupi mana apachkanku chaykunaman kaniykunankupaq kamachisqam karqanku. 5 Chaywampas runakunata ama wañuchinankupaq, manachayqa kaniykuspa phichqa killakuna nanaykuchinankupaq kamachisqam karqanku. Chay nanaytaq uj alacran kurupaq kaniykusqanjinam karqan. 6 Chay p'unchaykunapi runakunaqa wañuytam maskanqaku, chaywampas manam taripanqakuchu; wañupuytam munanqaku, wañuytaq paykunamantaqa phawaripunqam. 7 T'isku t'iskukunaqa maqanakuyman purqaruq silla uywakunajina wakicharisqam karqanku; umankupiqa qurimanta ruwasqa pilluwan churqatasqajinam karqanku, uyankunataq runapaq uyanman riqch'akuqmi karqan. 8 Warmikunapaq chujchanjina chujchayuqmi karqanku, kirunkunataq machuq'arapaq kirunkunajinam karqan. 9 Aychankunataq jirumanta ruwasqa maqanakuna p'achayuqjinam karqanku, lijrankunapaq ch'aqwamusqantaq imaynatachus tupjanaman phawaq achkha silla uywakuna ch'aqwamuchkanku ajinam karqan. 10 Chupankunataq alacran kurukunapaq chupanjina arikunayuqmi karqan, chaypitaq phichqa killa junt'a runaman chhuqriykunapaq atiyniyuqmi karqanku. 11 Chay t'iskut'iskukunapaq kurajkaqnintaq mayqinchus ukhupachapaq angelnin kachkan chaymi karqan, sutintaq hebreo rimaypiqa Abadón nisqam karqan, griego rimaypitaq Apolión nisqallataq. 12 Chaymi ñawpaqkaq t'unarqukuy karqan, chaywampas iskaywanraqmi jamunan kachkarqan. 13 Suqtakaq angel pututunta phukurimurqan chhikataq, mayqin qurimanta ruwasqa jaywana patachus Diospaq ñawpaqimpi kachkarqan chaypaq tawa waqrankuna chawpimanta uj kunka wajach'akumuqtam uyarirqani. 14 Chay kunkataq pututuyuq kachkarqan chay suqtakaq angelmanqa ajinatam nirqan: “Éufrates athun mayu qayllapi watasqa kachkanku chay tawa angelkunata paskaray” –nispa. 15 Chhikataq chay tawa angelkunam paskarasqa karqanku, ajinamanta kimsakaq chhika runakunata wañurachinankupaq, imaraykuchus paykunaqa chay pachapaq, chay p'unchaypaq, chay killapaq jinataq chay watapaq wakichasqam kasqaku. 16 Jinaspataq pikunachus silla uywakunapi maqanakuchkarqanku chaykunapaq iskay waranqa waranqa pallapallakuna kasqankutam uyarirqani. 17 Ajinatam musquypijina chay silla uywakunata rikurqani, jinaspataq pikunachus chay uywakunajawapi tiyqatasqa kachkarqanku chaykunaqa, ninajina puka jijichkaq, llawlli jinataq q'illu maqanakuna p'achawan wijsa patapi churaykusqam karqanku. Chay silla uywakunataq machuq'arapaq umanjina umakunayuqmi karqanku, sinqanmantataq nina, q'usñi jinataq azufre imam lluqsimurqan. 18 Chay uywakunapaq sinqanmanta nina, q'usñi jinataq azufre lluqsimuqwantaq, kimsakaq chhika runakunam wañurapurqanku. 19 Chay silla uywakunapaq atiyninqa sinqampi jinataq chupampim karqan; imaraykuchus chupankunaqa mach'aqwayakunajinam karqan, umankunawantaq runakunaman chhurincharqanku. 20 Chay ninawan, q'usñiwan jinataq azufrewan mana wañurachkarqanku chay puchuq runakunataq, mana allin ruwayninkunataqa manam saqichkarqankuchu, millay saqra supaykunaman jinataq runapaq ruwasqan dioskunaman yupaychaytapas manallataqmi saqichkarqankuchu. Astawampas rumimanta, k'ullumanta, qurimanta, qulqimanta jinataq jirumanta ruwasqa illakunaman, mayqinkunachus mana rikuq, mana uyariq jinataq mana puriykachaq kachkanku chaykunamanqa astawanmi yupaycharqanku. 21 Manallataqmi runa wañuchiytapas, layqakuytapas, millay khuchi juchakuna ruwaytapas jinataq suwakuytapas saqichkarqankuchu.
1 Phuyuwan muyuykusqa janaqpachamanta uraqamuq waj ancha atiyniyuq angeltam rikurqani; umanjawapiqa uj k'uychiyuqmi karqan, uyanqa intijinam k'ancharqan, chakinkunataq nina lawramuqjinam karqan. 2 Makimpitaq uj k'iruykusqa uña qilqasqa aparisqam karqan, paytaq pañaniq chakinta quchaman, lluq'iniq chakintataq jallp'aniqman sarurikurqan. 3 Jinaspataq athun kunkawan imaynatachus machuq'ara qaparin ajinatam wajach'akurqan; jayk'aqchus wajach'akurqan chhikataq qanchis qhunqhunkunam kikin kunkankunata uyarichimurqanku. 4 Chay qanchis qhunqhunkuna rimamurqanku chhikamantataq, nuqaqa qilqanaymi karqan; chaywampas janaqpachamanta uj kunkapaq nuqaman ajina nimuqtam uyarirqani: “Imatachus chay qanchis qhunqhunkuna nichkanku chaytaqa pakapi waqaychay, jinaspataq ama qilqaykuychu” –nispa. 5 Chhikataq mayqin angeltachus qucha patapi jinataq jallp'a patapi sayarikuqta rikuchkarqani chayqa, janaqpachamanmi pañaniq makinta uqharirqan, 6 jinaspataq pichus wiñaypaq kawsachkan, pichus janaqpachata, kaypachata, quchata jinataq tukuy imachus chaykunapi kachkan chaykunata ruwachkasqa chayjawapim uj juramintuta ruwarqan. Jinaspataq ajinata nirqan: “Manañam pachaqa astawan kapunqachu, 7 manachayqa jayk'aqchus qanchiskaq angel pututunta phukuriyta qallarinqa chhikaqa, Diospaq pakapi kachkan chay yuwasqanmi junt'akupunqa, imaynatachus payqa pay kikimpaq jaywaqnin willaqninkunaman willachkarqan chaymanjina” –nispa. 8 Mayqin kunkachus janaqpachamanta lluqsimuspa rimapayamurqawan chayqa, wajmantam ajinata nimurqawan: “Puriy jinaspataq mayqin angelchus qucha patapi jinataq jallp'a patapi kachkan chaypaq makinmanta chay wisq'arasqa k'irusqa uña qilqasqata apaqamuy” –nispa. 9 Maypichus chay angel kachkarqan chaymanmi purirqani, jinaspataq k'irusqa uña qilqasqata qunawampaqmi mañarqani, paytaq ajinatam jaynirqawan: “Jap'iy jinaspataq mikhuykuy. Simiykipiqa ancha misk'im kanqa, chaywampas wijsaykipiqa k'allk'umanmi tukupunqa” –nispa. 10 Chhikataq angelpaq makinmanta chay k'iruykusqa uña qilqasqata mañaqarqani jinaspataq mikhuykurqani; simiypiqa ancha misk'im karqan, chaywampas mikhuykupurqani chhikamantataq wijsaypiqa k'allk'umanmi tukupurqan. 11 Chhikataq ajinata nirqawanku: “Kunanqa achkha llaqtakunajawamanta, suyukunajawamanta, rimaykunajawamanta jinataq suyu apaykachaqkunajawamanta musuq jamuq p'unchaykuna willaykunatam willanayki kanqa” –nispa.
1 Chhikamantataq uj suqus k'aspiman sijch'akuq tupuna k'aspitam qurqawanku: “Jatariy Diospaq wasinta jinataq jaywana patantawan tupurqumuy, jinaspataq jayk'ayuqchus chaypi yupaychachkanku chayta yuparqumullaytaq. 2 Chaywampas Diospaq wasinmanta jawaniq wasikanchakaqtaqa manam tupumunkichu, imaraykuchus Diosman mana riqsiqkunaman qusqam chayqa, paykunataq kimsa wata kuskayuq pacham ch'uwa llaqtata sarukunqaku. 3 Nuqataq iskay willaqniykunatam chiqankaq willayniykuna willanankupaq kachamusaq. Paykunataq kimsa wata kuskayuqmi llakikuy p'achawan p'achallt'asqa willayniykunata willanqaku” –nispa. 4 Kay iskay willaqkunataq, ima iskay olivos sach'akunachus jinataq iskay micha k'anchachiykunachus kaypacha apaykachaq Diospaq ñawpaqimpi kachkanku chaykunam kanku. 5 Mayqimpas paykunaman chhuqrinchayta munan chhikaqa, ninatam paykunaqa siminniqta phukurqumunku, chaytaq chhiqnikuqninkunataqa q'alatam rupharqupun; ajinamantam paykunaman maykaq chhuqrinchay munaqkunapas wañunqaku. 6 Kay willaqkunaqa janaqpacha wisq'aykunapaq atiyniyuqmi kanku, ajinamanta jayk'a pachachus paykunaqa kaypachapi willaspa puriykachanqaku chay pachakunapi ama paranampaq. Paykunaqa unuta yawarman tukuchinapaq jinataq kaypachaman imaymana ñak'ariykunawan munasqankumanjina ñak'arichinapaqpas atiyniyuqllataqmi kanku. 7 Chaywampas jayk'aqchus willaykuna willayta tukuchapunqaku chhikataq, ukhupachamanta chimpamuq wak'am paykunaman phawqatanqa, atipjanqa jinataq wañurachinqa. 8 Ayankunataq may athun llaqtapichus Tatata chakanapi wañuchichkarqanku chaypaq llaqta ñanninkunapi wijch'uwachasqam kanqa. Runakunataq chay llaqtamanqa rijch'anachiywan rimanku chhikaqa Sodoma jinataq Egipto nispam sutiyanku. 9 Jinaspataq kimsa p'unchay kuskayuqmi, imaymana llaqtayuq, imaymana rijch'ayniyuq, imaymana rimayniyuq jinataq imaymana suyukunamanta jamuq runakunam ayankunata rikunqaku, jinaspataq p'anp'aykuqtaqa manam saqichkanqakuchu. 10 Kaypachapi kawsaqkunataq chay iskay willaqkunapaq wañusqankumantaqa kusikunqakum. Chay tukuytapuni kusikuspataq ujmanta ujmi paykunapura imaymana quriquykunata jaywanakunqaku, imaraykuchus chay iskay willaqkunaqa paykunapaq uj uma nanaymi karqanku. 11 Chaywampas kimsa p'unchay kuskayuq kapurqan chhikamantataq, Diosmi paykunata kawsatatachipurqan jinaspataq wajmantam sayaripurqanku, tukuy chay rikuqkunataq anchatam manchaywan junt'aykuchikupurqanku. 12 Chhikataq chay iskay willaqkunaqa janaqpachamanta uj athun kunkatam uyarirqanku, chaytaq ajinatam nirqan: “¡Kay chhikaman chimpamuychis!” –nispa. Paykunataq uj phuyupim janaqpachaman chimpapurqanku, chaytataq chhiqnikuqninkunaqa rikurqankum. 13 Chay chhika pachapim uj manchay jallp'a kharkhatiy jatarirqan, kharkhatiywantaq chay llaqtamanta chunkakaq chhikam lluqllaykupurqan, jinaspataq qanchis waranqa runakunam wañurarqanku. Pikunachus kawsakuchkaq qhipararqanku chaykunataq, manchay junt'am janaqpachapi kaq Diosman yupaycharqanku. 14 Iskaykaq t'unarqukuyqa tukukupunmi, chaywampas usqhayllatam kimsakaq t'unarqukuyqa jamuchkan. 15 Qanchiskaq angel pututunta phukurimurqan chhikataq, janaqpachapiqa athun kunkakunam uyarikumurqan, chaykunataq ajinatam nirqanku: “Kaypacha qhapaq suyuqa Tatanchispaq jinataq Mesiasnimpaqmi kapun, paytaq wiñaypaq wiñaynintimpaqmi apaykachanqa” –nispa. 16 Diospaq ñawpaqimpi tiyanankunapi tiyarachkarqanku chay iskay chunka tawayuq machulakunaqa, pampaman chayanakama k'uñuykukuspam Diosman yupaycharqanku, 17 ajinata nispa: “Tukuy atiyniyuq Dios Tata, yuspäraytam quykichis, qanmi kanki jinataq karqanki, imaraykuchus athun atiyniykitam jap'inki jinaspataq qhapaq suyu apaykachaytam qallarinki. 18 Suyukunaqa phiñarikupunkum; chaywampas phiñakunayki p'unchayqa chayampunñam. Chay p'unchaymi tukuy wañupuqkunaman juchanchanki; willaq jaywaqniykikunaman, ch'uwa llaqtaykiman jinataq pikunachus sutiykita athunchanku chaykunamanqa juch'uykunapas manachayqa athunkunapas kachunku uj sumaq quytam paykunaman kutichinki; jinaspataq pikunachus kaypachata t'unarqunku chaykunamanqa t'unarqullankitaqmi” –nispa. 19 Janaqpachapi kachkan chay Diospaq wasinmi wisq'arakurqan, Diospaq wasin ukhupitaq rimthapiynin ruwasqa arkam rikhurimurqan. Jinaspataq llijullijukuna, qapariykuna, qhunqhunkuna, uj jallp'a kharkhatiy jinataq uj manchay chhijñirquy imam karqan.
1 Janaqpachapiqa uj manchay athun rikuchiymi rikhurirqan: uj warmim p'achapijina intiwan llayuykusqa rikhurirqan, killataq chakinkuna chhikapim karqan, jinataq chunka iskay quyllurkunayuq uj pilluwan churqatasqa. 2 Chay warmitaq wawa unquqmi karqan, jinaspataq wawa unqukuyta munaspam unquyninwan qaparichkarqan. 3 Janaqpachapiqa waj rikuchiymi rikhurirqallantaq: Uj manchay lijrayuq athun puka pallim rikhurimurqan, chaytaq qanchis umakunayuq, chunka waqrakunayuq jinataq sapa uj umapi quri pillukunawan churqatasqam karqan. 4 Chupanwantaq kimsakaq chhika janaqpachapi kaq quyllurkunatam qatatirqan, jinaspataq kaypacha jallp'amanmi t'akawachamurqan. Chay lijrayuq pallitaq wawa unqukunan kachkarqan chay warmipaq ñawpaqimpim sayt'arqan, ajinamanta unqukuqtinjina chay wawanta mikhurqupunapaq. 5 Warmitaq uj qhari wawatam unqukurqan, chaymi tukuy kaypacha suyukunata ancha atiyninwan apaykachanqa. Chaywampas chay wawanqa qichuqasqam karqan, jinaspataq Diospaq jinataq tiyanan ñawpaqinman apasqam kapurqan; 6 warmitaq ch'usaq qasi pampaniqmanmi phawaripurqan, maypichus Diosqa kimsa wata kuskayuq pacha mikhuchinankupaq uj chhikata paypaq wakicharipusqa. 7 Chhikamantataq uj tupjana maqanakuymi janaqpachapi karqan: Angelkunapaq kurajkaqnin Miguelwan jinataq angelninkunawanmi chay lijrayuq palliwan maqanakurqanku. Chay lijrayuq palliqa angelninkunawan kuskaqa maqanakurqankum, 8 chaywampas Miguelmanqa manam atipayta atichkarqankuchu, jinaspataq paykunapaqqa manañam janaqpachapi uj chhika kapurqanchu. 9 Ajinamantam chay manchay lijrayuq athun palliqa chhuqawachasqa kapurqan. Chaymi ñawpaqpachapi kaq palliqa pichus saqra Supay nisqa kachkan chayqa, payqa tukuy kaypachatam sallqaykurqan. Paywan jinataq angelninkunawanmi kaypachaman chuqawachamusqa kapurqanku. 10 Chhikataq janaqpachapi uj athun kunka ajina wajach'akumuqta uyarirqani: “Diosninchispaq qhispichiynin, atiynin, jinataq qhapaq suyunqa chayampunñam, jinallataq Mesiasnimpaq atiyniyuq kasqampas chayampullantaqmi; imaraykuchus Diosninchispaq ñawpaqimpi wawqipananchiskunaman tuta p'unchay tumpaykuchkarqan chay tumpaykuqninqa chhuqawachasqam kapun. 11 Wawqipananchiskunaqa Uwijapaq yawar jich'asqanwan jinataq paykunapaq willaykuna willasqankuwanmi atipapunku; kawsayninkuta apt'akuytapas manam manchachkarqankuchu, manachayqa wañunapaqqa wakicharisqam kachkarqanku. 12 ¡Janaqpachakuna kusikuychis, jinallataq qankuna chaypi kawsakuqkunapas kusikullaychistaq! ¡Chaywampas pikunachus kaypacha jallp'api jinataq quchapi kawsakuchkanku chaykunawanqa imalla kachkanqa, imaraykuchus Supayqa uj chhika pachakunalla kananta yachakupuspaqa ancha phiñarisqam qankunajawaman uraqamuchkan!” –nispa. 13 Jayk'aqchus lijrayuq palli kaypacha jallp'aman chhuqawachasqa rikukupurqan chhikaqa, mayqin warmichus wawata unqukuchkasqa chayman qatiykachaytam qallaripurqan. 14 Chaywampas warmimanqa ankapaq iskay athun lijrankunatam qurqanku, ajinamanta may chhikapichus ch'usaq qasi pampaniqpi kanan kachkarqan chayniqman lijrayuq pallimanta karu chhikaman phawaripunampaq, maypichus kimsa wata kuskayuq mikhuchinanku kachkarqan chay chhikaman. 15 Lijrayuq pallitaq siminmantaqa unutam lluqsichimurqan, ajinamanta mayuman tukuchispa chay warmiman qatatichinapaq; 16 Chaywampas kaypacha jallp'am warmita yanaparirqan, imaraykuchus jallp'aqa simintam wisq'ararqan, ajinamantam ima mayutachus lijrayuq palliqa siminmanta lluqsiq unuwan ruwachkasqa chayta uquykupurqan. 17 Chayta rikuspataq lijrayuq palliqa anchatam phiñarikupurqan, jinaspataq warmipaq mirayninmanta jamuq wakin puchuqkunawan maqanakuqmi purirqan, chaykunataq pikunachus Diospaq kamachiyninkunata uyarinku jinataq Jesuspaq yachachisqankunamanjina mana iskayakuspa puriykuchkanku chaykunam kanku. 18 Lijrayuq pallitaq qucha ch'ullpaniqpim sayt'apurqan.
1 Qanchis umayuq jinataq chunka waqrayuq qucha ukhumanta lluqsimuq uj wak'atam rikurqani. Sapa uj waqrapitaq uj pilluwan churqatasqam karqan, umankunapitaq Diosman juch'uychaq sutikuna churqatasqam karqallantaq. 2 Kay rikusqay wak'aqa, uj machuq'araman rijch'akuqmi karqan; chakinkunataq ukumaripaq chakinkunajina, simintaq machuq'arapaq siminjinallataq. Lijrayuq pallitaq atiyninta jinataq tiyakunan chhikatam qurqan, ajinapas ancha munayniyuq kayta imam qurqan. 3 Ujkaq umanqa wañunampaqjina chhuqriykusqam karqan; chaywampas chay chhuqriykusqaqa jampisqam kapurqan, jinaspataq tukuy kaypacha runakunaman musphararqanku, chhikamantataq chay wak'amanmi qatipurqanku. 4 Lijrayuq pallimanqa wak'aman atiy qusqanraykum yupaycharqanku, jinataq wak'amampas ajinata nispa yupaycharqallankutaqmi: “¿Pitaq kay wak'ajina kanri? ¿Pitaq paywan maqanakunmanri?” –nispa. 5 Chay wak'amanqa Diosjawamanta imaymana mana allinkuna rimaykunata rimananta jinallataq tawachunka iskayniyuq killakuna atiyniyuq kanantapas saqirqallankutaqmi. 6 Chhikataq ajinatam ruwarqan; Diosman, wasinman jinataq tukuy janaqpachapi kaqkunaman chay wak'aqa mana allin rimaykunawan sutichayta qallarirqan. 7 Diospaq ch'uwa llaqtanwan atipjanakama maqanakunantapas saqirqallankutaqmi; jinaspataq imaymana rijch'ayniyuq runakunajawapi, llaqtakunajawapi, rimaykunajawapi jinataq suyukunajawapi atiyniyuq kanampaqmi atiyta qurqanku. 8 Pikunapaq sutinkunachus wañuchispa jaywasqa kachkarqan chay Uwijapaq kawsay p'anqampi mana qilqaykusqa kachkan, tukuy chaykunam chay wak'aman yupaychanqaku. Chay p'anqaqa manaraq Dios kaypachata tiyt'achichkarqan chaymanta niqtimpas ñawpaqtañam qilqasqa kapurqan. 9 Pichus ninriyuq kachkan chayqa uyarikuchun: 10 “Pikunachus wataykusqa purinanku kanqa chaykunaqa wataykusqam purinqaku; jinallataq pikunachus athun kuchilluwan wañuchisqa kananku kachkan chaykunaqa, athun kuchilluwan wañuchisqallataqmi kanqaku.” Kaypim ch'uwa llaqtapaq kallpayuq kasqan jinataq iyaw niynimpas rikukunqa. 11 Chhikamantataq kaypachamanta chimpamuq waj wak'atam rikurqani. Chaytaq mut'u uwijapaq waqranjina iskay waqrakunayuqmi karqan, chaywampas lijrayuq pallijinam rimarqan. 12 Paytaq ñawpaqkaq wak'apaq ñawpaqimpiqa payjina atiyniyuqllataqmi karqan. Jinaspataq mayqinchus wañuy chhuqrinmanta jampisqa kachkasqa chay ñawpaqkaq wak'aman kaypacha tukuy runankunantin yupaychanankupaqmi mat'iykuchkarqan. 13 Athun musphay ruwaykunatapas ruwallarqantaqmi. Janaqpachamantaqa runakunapaq rikuchkasqantam kaypachamam ninatapas uraqachimurqan. 14 Ñawpaqkaq wak'apaq ñawpaqimpi ruwanampaq saqichkarqanku chay rikuchiykunaniqtam kaypachapi kawsaq runakunaman sallqaykurqan, jinaspataq mayqin wak'achus athun kuchilluwan chhuqriykusqa kachkarqan chaywampas kawsakuchkallarqan chaypaq uyan lantintam lluch'irquchirqan. 15 Iskaykaq wak'amantaq chay ñawpaqkaq wak'apaq uyan lantin lluch'irqusqa kachkarqan chayman kawsayta qunapaq atiytam qurqanku, ajinamanta chay wak'apaq lantinqa rimayta atinampaq jinataq tukuy pikunachus payman mana yupaychayta munachkanku chaykunaman wañurachinampaq. 16 Jinallataq juch'uykunaman, athunkunaman, qhapaqkunaman, pist'achikuq wajchakunaman, kacharisqakunaman jinataq wata runakunaman ima pañaniq makipi jinataq uma ñawpaniqpi uj ch'ikullita tukuyninkuman churanankupaqmi kamachirqan. 17 Jinaspataq, manachus chay ch'ikulliyuq, manachayqa wak'apaq sutinniyuq, jinataq sutimpaq yupayninniyuq kachkan chhikaqa manañam pipas ranjayta jinataq rantikutapas atipurqankuchu. 18 Kaypim yachayqa riqsikunqa; pichus yuwaywan jap'iqachkan chayqa wak'apaq yupayninta yupthapichun, chay yupaytaq runapaq yupayninmi. Chay yupayqa suqta pachaq suqtachunka suqtayuqmi.
1 Qhawarirqani chhikataq Sión urqu patapi sayachkaqtam Uwijata rikurqani. Paywan kuskataq pachaj tawachunka tawayuq waranqa runakunam kachkarqanku, paykunapaq umanku ñawpaniqpiqa Uwijapaq jinataq Tatampaq sutinkunawan qilqaykusqam karqanku. 2 Chhikamantataq janaqpachamanta jamuq uj ch'aqwaraytam uyarirqani; chaytaq uj mayu phawchintapaq ch'aqwamusqanjina, uj manchay qhunqhumpaq chayaykumusqanjinam karqan; achkha arpa jasp'iqkunapaq wankamusqanjinam karqan. 3 Jinaspataq tiyana ñawpaqimpi, tawantin kawsaqkunapaq ñawpaqimpi jinataq machulakunapaq ñawpaqimpim uj musuq takiyta q'uchurqanku. Chay takiytaqa manam pipas yachaqayta atirqankuchu, manachayqa pikunachus kawpacha chawpimanta qhispisqa kapurqanku chay pachaj tawachunka tawayuq waranqa runakunallam yachaqayta atirqanku. 4 Paykunaqa warmiwan mana puñuykuq runakunam karqanku, warmikunawanqa manam khuchi juchakunata ruwachkarqankuchu. Maymanchus Uwija purichkan chayman pikunachus qatichkanku chaykunam paykunaqa kanku. Runakuna chawpimantaqa Diosman jinataq Uwijaman ñawpaqkaq jaywayjina qhispisqam karqanku. 5 Siminkunapiqa manam imakaq llullapas taripakunchu, imaraykuchus paykunaqa imamantapas mana tumpaykunajinam kanku. 6 Waj angelta rikurqani, paytaq kuska janaqpachapim phawaykachachkarqan, jinaspataq pikunachus kaypachapi kawsakuchkanku chaykunapaq, tukuy suyukunapaq, tukuy rijch'ayniyuq runakunapaq, tukuy rimay rimaqkunapaq jinataq tukuy llaqtakunapaq imam uj wiñay willayta apachkarqan. 7 Athun kunkanwantaq ajinatam nirqan: “Diosman athunchaychis jinaspataq yupaychaychis, imaraykuchus pay juchanchachkanqa chay p'unchaymi chayampunña. Pichus janaqpachata, kaypachata, quchata jinataq unu p'ullp'umuqkunata ruwachkarqan chayman yupaychaychis” –nispa. 8 Chhikamantataq iskaykaq angelqa qatirimurqallantaqmi, paytaq ajinatam nirqan: “¡Pichus tukuy suyukunata millay khuchi ruwayninkunawan machaykuchichkarqan chay Babilonia athun llaqtaqa urmaykupunmi!” –nispa. 9 Chhikamantataq waj angelmi paykunaman qatirirqan, chay kimsakaq angeltaq athun kunkanwan ajinatam nirqan: “Mayqimpas chay wak'aman jinataq lantinman yupaychanqa, jinallataq ch'ikullintapas uma ñawpaniqpi manachayqa makipi jap'iqanqa chayqa, 10 Diospaq phiñakusqan asut'iytam jap'iqanqa. Jinaspataq ch'uwa angelkuna jinataq Uwijapaq ñawpaqimpim ninawan jinataq azufrewan ñak'arichisqa kanqa. 11 Pikunachus wak'aman jinataq lantinman yupaychanku chaykunapaq jinataq sutimpaq ch'ikullinta jap'iqachkanku chaykunapaq ñ'akarisqanku q'usñitaq wiñaypaq wiñaynintimpaqmi chimpamun, jinaspataq manam tutapas p'unchaypas samararikunanku kachkanchu” –nispa. 12 ¡Kaypim ch'uwa llaqtapaq jinataq pikunachus kamachiykunata junt'anku jinataq Jesuspi mana iskayakuspa puriykunku chaykunapaq kallpayuq kasqan rikukunqa! 13 Chhikataq janaqpachamanta uj kunka ajinata nuqaman nimuqtam uyarirqani: “Kayta uyariy: ¡Kusikuyniyuqmi kanku pikunachus kunanmanta ñawpaqman Tataman riqsispa wañupunku chaykunqa!” –nispa. Arï, Diospaq ajayunqa ajinatam nin: “Paykunaqa llank'ayninkunamanta samararikupunqakum, imaraykuchus ruwayninkunam paykunawan kuska kakuchkan” –nispa. 14 Qhawarirqani chhikataq uj yuraq phuyutam rikurqani, chay phuyu patapitaq runapaq churinman rijch'akuqjina runatam rikurqani. Payqa qurimanta ruwasqa pilluwan asqatarisqa jinataq makimpiqa uj aricharisqa jusiña ayarisqam kachkarqan. 15 Diospaq wasinmantaqa waj angelmi lluqsimurqan, jinaspataq pichus phuyupatapi tiyachkarqan chaymanqa athun kunkanwan ajinata nispam wajach'arqan: “¡Jusiñaykita uqhariy jinaspataq kaypacha urikunata ruturamuspa apthapiyta qallaripuy; imaraykuchus pachaqa chayampunñam, jinaspataq urikunaqa apthapinapaq puqusqañam kapun!” –nispa. 16 Chhikataq phuyu patapi tiyachkarqan chayqa jusiñanta uqharispam kaypachaman apthapinapaq rutuyta qallarirqan, jinaspataq urikunataqa apthapipurqanmi. 17 Chhikamantataq waj angelñataqmi mayqin Diospaq wasinchus janaqpachapi kachkarqan chaymanta lluqsimurqan, payqa waj aricharisqa jusiña aparisqallataqmi karqan. 18 Jaywana patamantaqa waj angelqa lluqsimurqallantaqmi, payqa ninajawapi atiyniyuqmi karqan, jinaspataq ari jusiña aparisqa kachkarqan chay angelmanqa athun kunkanwan ajinata nispam wajarqan: “¡Chay ari jusiñaykita jap'iy jinaspataq kaypachapi kaq uva sach'akunapaq ch'ampankunata chaywan khuchuramuy, imaraykuchus urinkunaqa puqurasqañam kapun!” –nispa. 19 Chay angeltaq kaypachapim jusiñanwan uvas sach'akunapaq urinkunata khuchurarqan, jinaspataq uj athun quwuñamanmi jich'aykurqan, chaytaq Diospaq phiñakuyninmanmi rijch'akun. 20 Chay uvakunataq llaqtamanta jawaniqpi ch'irwarqusqam karqanku, quwuñamantataq yawarmi lluqsimurqan, chaytukuy yawar lluqsimusqanwantaq ñaqa kunkaman chayachkaqmi uj ñaqa kimsa pachaq waranqa kapaypijina athun pampapim quchayaykukupurqan.
1 Janaqpachapiqa uj athun musphachkay waj rikuchiytam rikurqallanitaq: qanchis angelkuna tukuchay qanchis ñak'ariykunawan kachkarqanku, mayqinkunawanchus Diospaq phiñakuyninqa tukuchayninmanmi chayapurqan. 2 Ninawan chhaqrusqa uj qhispillu quchaman rijch'akuqtam rikurqani; chay qhispillu qucha kuskataq pikunachus wak'aman atipamuchkasqaku, pikunachus sutimpaq ch'ikullinta mana jap'iqachkasqakuchu jinataq pikunachus lluch'isqa lantintapas mana yupaychachkasqakuchu chaykunam chaypi sayarasqa kachkarqanku. Diosqa paykunaman arpakunatam qusqa, 3 jinaspataq, ajinata nispam Diospaq jaywaqnin Moisespaq jinataq Uwijapaq takiyninta q'uchuchkarqanku: “Tukuy atiyniyuq Dios Tata, ancha athun jinataq ancha musphachkaykunam qampaq ruwasqaykikunaqa; Tukuy suyukunapaq kurajkaq apaykachaqnin, ñanniykikunapas chiqan jinataq mana q'iwisqakunam kanku. 4 Tatay, ¿pitaq qanman mana mancharisunkimanri? ¿Pitaq qanman mana yupaychasunkimanri? Imaraykuchus qan sapallaykim ch'uwa kanki; chayraykum tukuy suyukuna qanman yupaychaq jamusunki, imaraykuchus chiqan kayniykiqa sut'imanmi lluqsipun” –nispa. 5 Chhikamantataq qhawarirqani, jinaspataq janaqpachapi ch'uwa chhika kachkan jinataq rimthapiy athun ch'ujlla kachkan chaypaq wisq'arakusqantam rikurqani. 6 Chay ch'uwa chhikamantaqa qanchis ñak'ariykuna apaq angelkunam lluqsiramunku. Paykunaqa achkha chaniyuq yuraq mana uj juch'uypas qhillicharisqa p'achakunawan p'achallt'asqam karqanku, jinaspataq qurimanta ruwasqa chumpikunawan wijsa patamanta chumpiykusqam karqanku. 7 Chay tawa kawsaqkunamanta ujkaqmi sapa uj qanchis angelkunamanqa quri pusillukunata qurqan, chay pusillukunataq pichus wiñaypaq wiñaynintimpaq kawsachkan chay Diospaq phiñakuynin junt'am karqanku. 8 Ch'uwa chhikataq Diospaq athunkaynimpaq jinataq atiynimpaq q'usñichisqan q'usñiwanmi junt'aykurqan, jinaspataq qanchis angelkuna apachkarqanku chay qanchis ñak'ariykunapaq tukukunankamaqa, manam pipas chay ukhuman waykuyta atinkumanchu karqan.
1 Ch'uwa chhikamanta lluqsimuq uj athun kunkatam uyarirqani, chay kunkataq qanchis angelkunaman ajinatam nirqan: “Puriychis, jinaspataq Diospaq phiñakuynin junt'a kachkan chay qanchis pusillukunata kaypacha jallp'a pataman jich'awachamuychis” –nispa. 2 Ñawpaqkaq angel purirqan jinaspataq kaypacha jallp'a patamanmi pusillunta jich'awachamurqan; chhikataq tukuy pikunachus wak'apaq ch'ikullinniyuq karqanku jinataq lantintapas yupaycharqanku chay runakunamanqa uj manchay nanaykukuq lliqi unquymi jap'iykurqan. 3 Iskaykaq angeltaq qucha patamanmi pusillunta jich'awacharqan, jinaspataq uj wañuchisqa runapaq yawarninjinam quchapaq ununqa yawarman tukupurqan, jinaspataq quchapi tukuy imachus kawsachkan chaykunam wañurapurqanku. 4 Kimsakaq angeltaq mayukuna jinataq unu p'ullp'umuqkuna patamanmi pusillunta jich'awacharqan, jinaspataq tukuy chaykunaqa yawarmanmi tukupurqanku. 5 Chhikamantataq unujawapi atiyniyuq kachkan chay angelpaq ajina nisqantam uyarirqani: “Qan, pichus kanki jinataq karqankipuni, kayjinata ñak'arichinapaqqa chiqanmi kanki munasqa Dios Tata, 6 imaraykuchus paykunaqa ch'uwa llaqtaykipaq jinataq willaqniykikunapaq yawarnintam jich'arqanku, chayraykum kunanqa paykunaman yawarta ujyanankupaq qunki. ¡Paykunaqa chay jap'iqanapaq chaniyuqmi kanku!” –nispa. 7 Jaywana pata chhikamanta lluqsimuq uj kunka ajina nimuqtam uyarirqani: “Arï, tukuy atiyniyuq Dios Tata, qanmi chiqan kayniykiwan jinataq chiqanwan juchanchankiqa” –nispa. 8 Tawakaq angeltaq intimanmi pusillunta jich'aykurqan, jinaspataq intimanqa runakunaman ruphaykunampaqmi atiyta qurqanku. 9 Jinaspataq tukuyninkum manchachkay ruphaykusqa kapurqanku; chaywampas manam Diosman kutirimuchkarqankuchu, manallataqmi payman yupaychachkarqankuchu, manachayqa astawanmi pichus kay ñak'ariykunajawapi atiyniyuq kachkan chaypaq imaymana mana allin rimaykunata rimarqanku. 10 Phichqakaq angeltaq wak'apaq tiyanan kachkan chay patamanmi pusillunta jich'awacharqan, jinaspataq qhapaq suyunqa ch'amakapim kapurqan. Runakunataq nanaymantaqa qallunkunatam k'uturakurqanku; 11 ajina kachkaqtimpas paykunaqa manam saqra ruwayninkunata saqichkarqankuchu, manachayqa chay nanayninkurayku jinataq lliqi unquyninkuraykuqa astawanmi janaqpacha Diospaq mana allin rimaykunata rimarqanku. 12 Suqtakaq angeltaq Éufrates athun mayu patamanmi pusillunta jich'awacharqan, jinaspataq inti lluqsimuyniqmanta jamuq qhapaq suyu apaykachaqkunapaq chimpamunankupaqmi ununta ch'akirquchirqan. 13 Lijrayuq pallipaq, wak'apaq jinataq llulla willaqpaq siminkunamantaqa, jamp'atuman rijch'akuq kimsa millay saqra ajayukunam lluqsiramurqanku. 14 Chaykunataq millay saqra supaykunapaq ajayunkunam karqanku, paykunam musphay ruway rikuchiykunata ruwarqanku. Paykunaqa tukuy atiyniyuq Dioswan maqanakunankupaqmi tukuy kaypacha qhapaq suyukuna apaykachaqkunata tanthapinapaq lluqsiramurqanku. Chaytataq jayk'aqchus Diospaq athun juchanchana p'unchaynin chayamunqa chhikam ajinata ruwanqaku. 15 “Rijch'arisqa kachkaychis, imaraykuchus nuqaqa suwajinam jamusaq. Kusikuyniyuqmi pichus rijch'arisqa kachkan jinataq q'arapacha uj p'inqayta mana qhiparanapaq p'achanta waqaychakuchkan chayqa.” 16 Chhikataq qhapaq suyu apaykachaq runakunataqa hebreo rimaypi Harmagedon nisqa kachkan chay chhikamanmi tanthapimurqanku. 17 Qanchiskaq angeltaq wayraniqmanmi pusillunta jich'awacharqan, jinaspataq ch'uwa chhikamantaqa uj ajina nimuq kunkam lluqsimurqan: “¡Ruwasqañam kapun!” –nispa. 18 Chhikataq llijullijukuna, kunkakuna jinataq qhunqhunkuna imam karqan, kaypacha jallp'ataq manchaytam kharkhatirqan, chaytaq runa kasqanmantapacha ajina kharkhatiy mana jayk'aqpas kaqmi karqan. 19 Athun llaqtataq kimsamanmi phatmikurqan, kaypacha llaqtakunataq lluqllaykupurqankum; chhikataq Diosqa athun Babilonia llaqtamantam yuwatatarikurqan, ajinamanta phiñakuynimpi ñak'arichinapaq. 20 Tukuy qucha chawpipi kaq jallp'akuna jinataq urqukunantinmi manaña kapurqankuchu, 21 janaqpachamantataq manchay athun chhijñikunam runakunajawaman t'akarakumurqan, chay chhijñikunataq ñaqa uj kustala chhika llasakunam karqan, runakunataq chay chijñi chayamusqanraykuqa Diosjawapi imaymana mana allin rimaykunatam rimarqanku, imaraykuchus ancha manchana asut'iymi karqan.
1 Qanchis angelkuna pikunachus qanchis pusillukuna aparisqa kachkarqanku chaykunamanta ujkaq jamuspa ajinata nirqawan: “Jamuy, pichus unu patapi tiyqatasqa kachkan chay mana allin puriykachaq khuchi warmipaq manchay asut'iynintam rikuchisqayki. 2 Tukuy kaypachapi kaq qhapaq suyu apaykachaq runakunam chay warmiwan khuchi ruwaykuna ruwanaman churakupunku, kaypacha runakunapas chay khuchi ruwayninkunawanmi machaykukupunku” –nispa. 3 Chhikamantataq, imatachus musquypijina Ajayu rikuchichkarqawan chaypiqa, ch'usaq qasi pampaniqmanmi angelqa pusarqawan. Uj puka wak'a patapi tiyqatasqa warmitam chaypi rikurqani, chaytaq Diospaq imaymana mana allin sutikunawan qilqarqusqam karqan, chay wak'aqa qanchis umakunayuq jinataq chunka waqrakunayuqmi karqan. 4 Chay warmiqa yanaman samachkaq puka p'achawan p'achalliykusqam karqan, jinaspataq quriwan, lliphipichkaq rumikunawan jinataq pirlakunawan wallqaykusqam karqan. Makimpitaq uj quri pusillu aparisqam karqan, chaytaq imaymana millay kaqkunawan jinataq khuchi ruwayninkunawan junt'aykusqam karqan; 5 uma pata mat'impitaq uj mana riqsisqa sutiwan qilqaykusqam karqan, chaytaq ajinatam nirqan: “Athun Babilonia llaqta, millay khuchi juchakuna ruwaqkunapaq jinataq tukuy imachus millay kachkan chaykunapaq maman” –nispa. 6 Chhikamantataq chay warmipaq machasqa kasqantam ripararqani, payqa ch'uwa llaqtapaq jinataq pikunachus Jesuspaq irkataqninkuna kasqankurayku wañuchisqa karqanku chaykunapaq yawarninwan machaykusqam karqan. 7 Chhikataq angelqa ajinatam nirqanwan: “¿Imamantataq muspharachkankiri? Chay warmipaq jinataq payman apachkan chay qanchis umakunayuq jinataq chunka waqrakunayuq wak'apaq ima pakasqa sut'inchaychus kachkan chaypaq sut'inchaynintam nisqayki. 8 Ima wak'atachus rikuchkarqanki chayqa, ñawpaqpachakunapi kawsachkarqan chaymi, chaywampas manañam kapunchu. Chaywampas manaraq q'ala t'unarqukuyninman purichkanqa chhikam ukhupachamanta chimpamunqa. Pikunachus kaypacha tiyaykuchisqa kachkarqan chhikamantapacha mana kawsay p'anqapi qilqaykusqa kachkarqanku chay runakunaqa, pichus ñawpaqpi kawsarqan jinaspataq manaña kapurqan chaywampas wajmanta jamunqa chay wak'ata rikuspaqa anchatam muspharanqaku. 9 “Kaypim pichus yachayniyuq jinataq ch'iki yuwayniyuq kachkan chayqa yachakunqa: Qanchis umakunaqa, maykaq qanchis urqukuna patapichus chay warmi tiyqatasqa kachkan chaytam niyta munan; qanchis umakunaqa, qanchis qhapaq suyu apaykachaqkuna niytapas munallantaqmi. 10 Chay qanchis qhapaq suyu apaykachaqkunamantaqa, phichqayuqmi wañurapunku, ujkaqqa kunanmi qhapaq suyuta apaykachachkan ujkaqtaq manaraqmi jamuchkanchu, chaytaq manam suyachkanchu usqhayllatam jamunqa. 11 Chay ñawpaq pachapi kawchachkarqan jinataq manaña kapunchu chay wak'ataq pusaqkaq qhapaq suyu apaykachaqmi; chay wakin qanchis kaqkunamanta ujkaqnin kachkan chhikapas, kunantaq payqa wañunanmanmi purqaruchkan. 12 “Chay chunka waqrakunata rikuchkarqanki chaykunaqa, manaraq qhapaq suyukuna apaykachayta qallarichkanku chay chunka qhapaq suyu apaykachaqkunam kanku. Chaywampas uj pachallam wak'awan kuska atiyta jap'iqaspa qhapaq suyukunata apaykachanqaku. 13 Kay chunka qhapaq suyu apaykachaqkunaqa uj yuwayniyuqllam kanqaku, jinaspataq atiyninta jinataq apaykachaytaqa wak'amanmi qupunqaku. 14 Paykunataq Uwijawanmi maqanakunqaku; chaywampas pikunachus mana iskayakuspa paywan kanku chay Diospaq wajakusqankunawan jinataq ajllikusqankunawan kasqanrayku Uwijaqa atipanqam, imaraykuchus Uwijaqa tatakunapaq Tatan jinataq qhapaq suyu apaykachaqkunapaq apaykachaqninmi” –nispa. 15 Angelqa ajinata nirqallawantaqmi: “Ima unukunatachus rikuchkarqanki, chay patapitaq mana allin puriykachaq khuchi warmi tiyqatasqa kachkan chaykuna rikusqaykiqa, llaqtakuna, runakuna, imaymana rimaykuna jinataq suyukunam chaykunaqa. 16 Ima chunka waqrakunatachus rikuchkarqanki chaykuna jinataq wak'apiwanqa, chay mana allin puriykachaq khuchi warmitaqa chhiqnikunqakum jinaspataq sapanta jinataq q'arapachatam saqiwachapunqaku; paypaq aychantam mikhunqaku jinaspataq ninawanmi ruphaykuchinqaku. 17 Diosmi paykunaman munayninmanjina ajina ruwanankupaq yuwayta qun. Paykunaqa imatachus Dios nichkarqan chay junt'akunankamam qhapaq suyu apaykachanapaq atiyniyuq kachkanku chay atiyta wak'aman qupunapaq uj yuwayman chayanqaku. 18 Ima warmitachus rikuchkarqanki chayqa, mayqin llaqtachus kaypacha qhapaq suyu apaykachaqkunata apaykachachkan chaymi” –nispa.
1 Janaqpachamanta uraqamuchkaq angeltam rikurqani; payqa ancha atiyniyuqmi karqan, kaypacha jallp'ataq k'anchayninwan k'ancharisqam kapurqan. 2 Paytaq athun kunkanwan ajinatam wajach'akurqan: ¡Babilonia athun llaqtaqa urmapunñam! ¡Millay saqra supaykunapaq wasinman, imaymana qhilli ajayukunapaq jutk'unman, qhilli pisqukunapaq jinataq millay qhilli k'ita kurukunapaq tapanmanmi tukupun! 3 Imaraykuchus tukuy suyukunam millay khuchi ruwayninkunawan machaykukurqanku; qhapaq suyu apaykachaqkunaqa paywanmi millay khuchi ruwaykunata ruwarqanku, ajinamantam chay mana allin ruwaykunapi munasqankuta yanjakusqankuwan kaypachapi kaq qhatuyuqkunaqa qhapaqyarqanku” –nispa. 4 Janaqpachamanta waj kunkata ajina nimuqta uyarirqallanitaqmi: “Qankuna pikunachus nuqapaq llaqtay kankichis chaykunaqa, chay llaqtamanta lluqsimpuychis, ajinamanta juchankunapi ama qankuna kanaykichispaq jinataq asut'iynimpas ama qankunaman chayanasunkichispaq; 5 imaraykuchus juchankunaqa janaqpachaman chayanankamam tantaykukupun, Diostaq chay mana allinkuna ruwasqankunataqa allintam qhawqasichkan. 6 Imatachus wajkunaman ruwarqan kinkinqa kutichiychis; chay ruwasqanmanta niqtimpas iskay kuti yapaykusqata yanjaychis; imaynatachus wakinkunaman machaykuchichkarqan chaymanta niqtimpas iskay kuti yapaykusqata jaywaykuychis. 7 Imaynatachus payqa uma uqharinaman jinataq munasqanta yanjakuspa puriykachanaman churakuchkarqan chaymanjina ñak'arichiychis. Imaraykuchus sunqun ukhupiqa ajinatam nichkan: ‘Kaypim qhapaq suyu apaykachaq warmijina tiyachkani. Manam sapayaq warmichu kachkani, manallataqmi jayk'aqpas ñak'arichkasaqchu’ –nispa. 8 Chayraykum uj ch'ulla p'unchayllapi asut'iyninkunaqa payjawaman jamunqa: wañuy, llakikuy, jinataq yariqasqa kawsay, jinaspataq ninawan ruphaykuchisqam kanqa; imaraykuchus Dios Tataqa atiyniyuqmi, chayraykum payman juchanchaykupun” –nispa. 9 Mayqin qhapaq suyu apaykachaqkunachus paywan millay khuchi ruwaykunata ruwarqanku jinataq imachus munasqankuta yanjakurqanku chaykunaqa, jayk'aqchus payta q'usñi ukhupi ruphaykuchkaqta rikunqaku chhikaqa anchatam waqanqaku jinataq qaparinqaku. 10 Chay tukuy manchay asut'isqa kasqanta rikuspaqa, karuniqllamantam ajinata nispa ninqaku: “¡Ay! ¡Babilonia athun llaqta, imamantaq chayanki! Imaraykuchus asut'iyniykiqa usqhayllatam chayamun” –nispa. 11 Kaypachapi kaq qhatuyuqkunapas ajinallatataqmi chay llaqtarayku waqanqaku jinataq qaparinqaku, imaraykuchus qhatupi ranqanankunataqa manam pipas rantikuq kapunqakuchu: 12 Chay ranqanankunaqa quri, qulqi, lliphipichkaq achkha chaniyuq rumikuna, pirlakuna achkha chaniyuq yanaman samachkaq puka awasqakuna; sumaq q'apachkaq k'ullukuna; tullumanta, jirumanta jinataq rumimanta ruwasqakuna; 13 kanila wayaqakuna jinataq sumaq qap'achkaq jampikuna, jawinakuna, ruphachinakuna; vino, wiswi, ñut'u jak'u, triwu; chaqna uywakuna, uwijakuna, silla uywakuna jinataq mayqinkunachus runa kawsaykuna kachkan chay wata runakunatinmi karqan. 14 Jinaspataq chay llaqtamanqa ajinatam ninqaku: “¡Chay sumaq ancha munasqayki misk'i uriykikunaqa manañam kapunchu. Tukuy qhapaq kayniykikunataqa wiñaypaqmi chinkachikupunki!” –Nispa. 15 Pikunachus chay llaqtapi tukuy chaykunata ranqaspa qhapaqyarqanku chaykunaqa, chay asut'iyninta manchaspaqa karuniqllapim waqaspa jinataq qaparispa qhiparapunqaku, 16 jinaspataq ajinatam ninqaku: “¡Ay! ¡Athun llaqta! Achkha chaniyuq awasqa p'achakunawan p'achallisqa, yanaman samachkaq puka p'achakunayuq, quriwan, pirlakunawan jinataq lliphipichkaq rumikunawan allich'arisqa. 17 ¡Chay tukuy qhapaq kayniykiqa usqhayllatam tukukupun!” –Nispa. Yampukuna apaykachaq kurajkaqkuna jinataq pikunachus qucha ch'ullpaniqpi yampuwan puriykachanku chaykuna, yampupi llank'aqkuna jinataq tukuy pikunachus quchapi llank'aspa kawsakunku chaykuna imam karuniqpi qhiparapunku, 18 jinaspataq llaqtapaq ruphaykusqan q'usñinta rikuspaqa ajinatam qaparirqanku: “¿Maykaq llaqtataq kay llaqtajina kanmanri?” –Nispa. 19 Jinaspataq uma patankunamantaqa uchphawanmi jach'ikipakurqanku, waqaspa qaparispataq ajinatam nirqanku: “¡Ay! ¡Athun llaqta! Qhapaq kayninwanmi quchapi kaq tukuy yampuyuqkunaqa qhapaqyarqanku. Jinaspataq usqhayllatam t'unarqusqa kapun.” 20 Janaqpachakuna chay llaqtarayku kusikuychis; qankuna pikunachus ch'uwa llaqtapi kankichis chaykunaqa kusikuychis, kachasqakuna jinataq Diospaq sutimpi willaqkunapas kusikullaychistaq, imaraykuchus chay llaqtaman juchanchaspaqa qankunamanmi Diosqa chiqampi rikusunkichis. 21 Chhikataq uj ancha atiyniyuq angelmi uj rumita uqharirqan, chay rumitaq piqan maranaman rijch'akuqmi karqan, quchaman chhuqaykuspataq ajinatam nirqan: “Babilonia athun llaqta, ajina chhuqaykusqam qan kanki, jinaspataq manañam jayk'aqpas rikupusunkichischu. 22 Llaqta ñanniykikunapiqa manañam jayk'aqpas arpakunapaq, pinkillukunapaq jinataq pututukunapaq wankayninkunaqa uyarikupunqachu, manallataqmi ima llank'aq runakunapas kapunqakuchu, manallataqmi piqan rumipaq piqamusqampas uyarikupunqachu. 23 Manañam jayk'aqpas micha k'anchayqa qampi k'anchampunqachu, Runachakuy raymipaq ch'aqwamusqampas manañam qampi uyarikumpunqachu. Imaraykuchus qhatuyuq runaykikunam kaypachapi atiyniyuqkuna karqanku, jinaspataq layqakusqaykiwanmi tukuy kaypacha suyukunata sallqaykurqanki” –nispa. 24 Imaraykuchus Diospaq sutimpi willaqkunapaq, ch'uwa llaqtapaq jinataq tukuy pikunachus kaypachapi wañurachisqa karqanku chaykunapaq yawarninmi chay llaqtapi taripakun.
1 Chhikamantataq, achkha runakunapaq kunkankunatam janaqpachapi ajina niqta uyarirqani: “¡Diosqa yupaychasqa kachun! Qhispichiy, athunchasqa kay jinataq atiypas Dios Tatanchispaqmi, 2 imaraykuchus payqa chiqampim juchanchan; pichus millay khuchi ruwayninkunawan kaypachata juchaman jalaykuchichkarqan chay khuchi warmitam juchanchaykun. Chayta ruwaspam Diospaq jaywaqninkunata wañurachisqanrayku junt'arqukupurqan” –nispa. 3 Chhikamantataq wajmantam ajinata nirqanku: “¡Diosqa yupaychasqa kachun! Chay warmipaq ruphaykupusqan q'usñiqa jayk'aqpas mana sayt'aspam chimpanqa” –nispa. 4 Iskay chunka tawayuq machulakuna jinataq tawantin kawsachkaqkunaqa, pichus tiyanan chhikapi tiyachkarqan chay Diosmanmi pampaman chayanakama k'uñuykuspa yupaycharqanku, Jinaspataq ajinatam nirqanku: “¡Diosqa yupaychasqa kachun! ¡Ajina kachun!” –Nispa. 5 Chhikataq tiyana chhikamantaqa uj ajina nimuq kunkam uyarikumurqan: “¡Tukuy qankuna, juch'uykuna jinataq athunkuna, tukuy qankuna jaywankichis jinataq uyart'ankichis chaykuna Diosninchisman yupaychaychis!” –nispa. 6 Uj phawchintapaq jinataq qhunqhumpaq ch'aqwamusqanjina, achkha runakunapaq kunkantam uyarirqallanitaq. Paykunataq ajinatam nirqanku: “¡Diosqa yupaychasqa kachun! Imaraykuchus tukuy atiyniyuq Dios Tatanchismi atiyninwan apaykachayta qallaripun. 7 Kusikusunchis, kusikuy junt'asqa kasun jinataq athunchayta payman qusunchis, imaraykuchus Uwijapaq runachakuy rayminmi chayampun. Runachakunan sipasqa wakicharisqam kapun: 8 uj sumaq achkha chaniyuq awasqawan, yuraq mana qhillicharisqa jinataq lliphipichkaq p'achawan p'achallikunantam saqinku, imaraykuchus chay yuraq p'achaqa ch'uwa llaqtapaq allin puriykachakusqanmi” –nispa. 9 Chhikataq angelqa ajinatam nirqawan: “Kayta qilqaykuy: ‘Kusikuyniyuqmi kanku pikunachus Uwijapaq runachakuy rayminman wajasqa kanku chaykunaqa’ –nispa.” Kaytawanmi nirqan: “Kaykunaqa Diospaq chiqankaq rimayninkunam” –nispa. 10 Yupaychanapaqtaq angelpaq chakinkuna chhikapim killpiykukurqani, chaywampas payqa ajinatam nirqawan: “Ama chayta yanakuchkaychu, imaraykuchus nuqaqa qanjina jinataq pikunachus Jesuspaq willasqanmanjina mana iskayakuspa qatinku chay wawqimasiykikunajina Diospaq jaywaqninllataqmi nuqapas kani” –nispa. Imaraykuchus Jesuspaq chay willayninkunam Diospaq sutimpi willaqkunamampas yuwayta qun. 11 Janaqpacha wisq'arasqa kachkaqtam rikurqani: jinaspataq uj yuraq silla uywam rikhurimurqan, pichus chay patapi tiyqatasqa kachkarqan chaytaq Chiqampaq Chiqan nisqam karqan, imaraykuchus payqa atiyninwan apaykacharqan jinataq tupjaykunata ruwarqan chhikaqa chiqan kaywanmi ruwarqan. 12 Ñawinkunaqa nina lawramuqjinam lliphipimurqan, umampiqa achkha pillukunawan churqatasqam karqan, jinaspataq payllapaq riqsisqan uj sutiwan qilqaykusqam karqan. 13 Yawarwan tiñisqa p'achawan p'achallt'asqam karqan, sutintaq: Diospaq Rimaynin –nisqam karqan. 14 Paymantaq janaqpachapi kaqkunam qatirqanku, paykunataq mana qhillichasqa yuraq p'achawan p'achallt'asqakuna jinataq yuraq silla uywakunapi tiyqatasqakunam karqanku. 15 Siminmantaqa uj ari kuchillum lluqsimurqan, ajinamanta suyukunaman chaywan chhuqrinchanampaq. Chay suyukunatataq ancha atiyninwanmi apaykachanqa. Jinaspataq imaynatachus vino jurqunapaq uva urikunata ch'irwarquna kachkan, ajinatam tukuy atiyniyuq Diospaq ancha phiñakuynin quwuñampi pay kikin ch'irwarqunqa. 16 Mantillumpi jinataq chakin patapiqa, kay qilqaykunawan qilqaykusqam karqan: “Qhapaq suyu apaykachaqkunapaq apaykachaqnin jinataq tatakunapaq Tatan” –nispa. 17 Inti patapi sayarisqa kachkaq uj angeltam rikurqani, paytaq tukuy kallpanwanmi janaq chhikakunapi phawaykachaq aycha p'ata suwiq'arakunaman ajinata nispa wajach'arqan: “¡Jamuychis, jinaspataq Diospaq mikhuy jaywasqanman tantakumuychis, 18 ajinamanta qhapaq suyu apaykachaqkunapaq, pallapallakuna apaykachaqkunapaq, tupjanapi maqanakuq runakunapaq, silla uywakunapaq jinataq silla uywapi tiyqatasqa karqanku tukuy chaykunapaq aychan mikhunaykichispaq. Chaywan kuskaqa kacharisqa runakunapaq, wata runakunapaq, juch'uypas manachayqa athumpas kachun chaykunapaq aychanta ima mikhunaykichispaq!” –Nispa. 19 Wak'ata jinataq kaypachapi kaq qhapaq suyu apaykachaqkuna puntapunta pallapallankunawan kuska kachkaqtam rikurqani, paykunaqa yuraq silla uywapi tiyqatasqa kachkarqan jinataq paywan kuska jamuchkarqanku chaykunawan maqanakunapaqmi tantaykukumusqaku. 20 Wak'ataq pichus paypaq ñawpaqimpi musphay ruway rikuchiykunata ruwachkasqa chay llulla willaqwan kuskam jap'iykusqa kapurqan. Llulla willaqqa chay rikuchiykunaniqtam pikunachus wak'apaq ch'ikullinwan ch'ikulliykuchikusqaku jinataq lantinta yupaychasqaku chaykunaman sallqaykusqa. Chhikataq chay wak'awan jinataq llulla willaqwanqa kawsachkaqmi maypichus nina quchaqa asufriwan lawrachkan chayman chhuqaykusqa kapurqanku. 21 Wakinkunataq yuraq silla uywapi tiyqatasqa kachkarqan chaypaq siminmanta lluqsimuq athun kuchillunwan wañurachisqam kapurqanku, jinaspataq tukuy aycha p'ata suwiq'arakunam chay aychankunawan sajsararqanku.
1 Janaqpachamanta uraqamuq uj angeltam rikurqani, paytaq ukhupachapaq punku wisq'anan jinataq uj athun jirumanta ruwasqa watana aparisqam karqan. 2 Kay angeltaq, ñawpaq palli pichus Supay kachkan chay lijrayuq pallitam jap'iykurqan, jinaspataq waranqa watapaqmi wataykupurqan. 3 Ukhupachamanmi chhuqaykupurqan jinaspataq chaypim wisq'aykurqan, punkumpitaq uj ch'ikullitam churaykurqan, ajinamanta waranqa watakuna uraqanankama maykaq suyukunatapas amaña sallqaykunampaq, chay waranqa watakuna tukukupunqa chhikataq uj chhika pachakunam kacharisqa kallanqataq. 4 Tiyanakunatam rikurqani, chaypitaq pikunachus juchanchanapaq atiyta jap'iqachkasqaku chaykunam tiyarachkarqanku. Jinaspataq pikunachus Jesuspaq jinataq Diospaq willayninman tukuy sunqu iyaw nisqankurayku uma khuchuqasqa karqanku chaykunapaq ajayunkunatam rikurqallanitaq. Paykunaqa manam wak'ata jinataq lantintapas yupaychachkasqakuchu, manallataqmi umapipas makipipas ch'ikullinwan ch'ikulliykuchikuyta munachkasqakuchu. Paykunapaq kawsarimpusqankuta jinataq Cristowan kuska waranqa wata kawsasqankutapas rikullarqanitaqmi. 5 Chaywampas wakinkaq wañusqakunaqa manam waranqa watakuna uraqanankamaqa kawsarimurqankuchu. Kaymi ñawpaqkaq wañusqamanta kawsarimuyqa. 6 ¡Kusikuyniyuqmi kanku pikunachus ñawpaq kawsarimuypi kawsarimunku chaykunaqa, imaraykuchus ch'uwa llaqtapi kaqkunam kanku! Iskaykaq wañuyqa paykunajawapiqa manam ima atiyniyuqpaschu, manachayqa Diospaq jinataq Cristopaq sacerdotenkunam kanqaku, jinaspataq paywan kuskam waranqa wata apaykachanqaku. 7 Jayk'aqchus waranqa watakuna uraqapunqa chhikaqa, maypichus wisq'asqa kachkarqan chay chhikamantam Supayqa kacharisqa kapunqa, 8 jinaspataq kaypachamanta tukuyniq chhikakunapi kaq suyukunaman sallqaykuqmi lluqsimunqa, Gog jinataq Magog mayqinkunapaqchus pallapallankunaqa ch'allajina ancha achkha kachkan chaykunatam maqanakunapaq tantaykumunqa. 9 Jinaspataq chay tukuy pampapacham aywkatamurqanku, jinaspataq maypichus ch'uwa llaqta kachkan jinataq pikunamanchus Dios munakuchkan chay chhikaman muyuykumurqanku. Chaywampas janaqpachamantam nina phawaqamuspa paykunaman tukuyninkuta ruphaykupurqan. 10 Pichus paykunaman sallqaykuchkasqa chay Supayqa, maypichus wak'awan jinataq llulla willaqwan chhuqaykusqa kachkarqanku chay lawrachkaq nina quchaman chhuqaykusqallataqmi kapurqan. Chaypim tuta p'unchay wiñaypaq wiñaynintimpaq ñak'arichisqa kapunqaku. 11 Uj athun yuraq tiyanata jinataq pichus chaypi tiyachkarqan chaytam rikurqani. Paypaq ñawpaqimpitaq, kaypachawan janaqpachawanqa mana ujtawan rikunatam chinkawachapurqanku, jinaspataq manañam may chhikapipas rikukupurqanchu. 12 Tukuy wañurapuqkunamantataq atiyniyuqkunata jinataq llamp'u sunquyuqkunatam tiyana ñawpaqimpi sayarachkaqta rikurqani. Chhikataq p'anqakunam wisq'arasqa karqan, chaywan kuskaqa kawsay p'anqapas wisq'arasqallataqmi karqan. Wañusqakunaqa ruwasqankunamantajina jinataq imaynachus chay p'anqapi qilqasqa kachkarqan chaymanjina juchanchasqam karqanku. 13 Quchaqa wañusqankunatam puskatarqan, wañuypaq qhapaq suyunpas paypi wañusqankunataqa puskatallarqantaqmi. Jinaspataq tukuyninkum ruwasqankunamantajina juchanchasqa karqanku. 14 Chhikamantataq wañuypaq qhapaq suyunqa nina quchaman chhuqaykusqam kapurqan. Kay nina qucham iskaykaq wañuyqa, 15 pikunapaq sutinkunachus kawsay p'anqapi mana qilqaykusqa kachkarqan chaykunaqa chayman chhuqaykusqam karqanku.
1 Chhikamantataq uj musuq janaqpachata jinataq uj musuq kaypacha jallp'atam rikurqani; imaraykuchus ñawpaqkaq janaqpacha jinataq kaypacha jallp'aqa manañam kapusqakuchu, quchapas manallataqmi kapusqachu. 2 Ch'uwa musuq Jerusalén llaqtatam rikurqani, chayqa Diospaq qayllanmantam janaqpachamanta uraqamuchkarqan. Chayqa imaynatachus uj runachakuq sipasqa pichus qharin kachkanqa chaypaq sumaq allich'arisqa kachkan ajinam karqan. 3 Jinaspataq tiyana chhikamanta jamuq uj athun kunka ajina nimuqtam uyarirqani: “Kay chhikam maypichus Diosqa llaqtanwan kawsakun chayqa. Paykunawanmi kawsakunqa, paykunataq wiñaypaqmi paypaq kanqaku, jinaspataq Dios kikinmi paykunawan Diosninjina kachkanqa. 4 Paykunapaq tukuy waqaynintam pichararinqa, jinaspataq manañam jayk'aqpas wañuy, waqay, ayquy jinataq nanaypas kapunqañachu; imaraykuchus tukuy imakunachus ñawpaqpi karqan chaykunaqa tukukupunmi” –nispa. 5 Pichus tiyanapi tiyachkarqan chaytaq ajinatam nirqan: “Nuqaqa tukuy imatapas musuqmantam ruwani” –nispa. Ajinatapas nirqallantaqmi: “Qilqaykuy, imaraykuchus kay rimaykunaqa chiqanmi kanku jinataq iyaw ninapaqpas chaniyuqllataqmi” –nispa. 6 Chhikamantataq ajinatam nirqawan: “Tukuy imapas ruwasqañam kapun. Nuqam qallariypas jinataq tukuchaypas kani. Pichus unumanta ch'akisqa kachkan chaymanqa qasillam kawsay unu p'ullchuqimuqmanta unuta ujyachisaq. 7 Pichus atipaq kachkanqa chayqa, tukuy kaykunatam jap'iqanqa; nuqam Diosnin kasaq paytaq wawaymi kanqa. 8 Chaywampas pikunachus manchali, mana iyawniyuq, saqra, runa wañuchiq, millay khuchi ruwaykunata ruwaq, layqakuna, lluch'isqa illakunaman yupaychaqkuna jinataq tukuy llulla runakuna kanku chaykunamanqa, maypichus nina qucha lawrachkan chayman purinankum kanqa, chaymi iskaykaq wañuyqa” –nispa. 9 Chhikataq mayqin qanchis angelkunachus tukuchay asut'iykuna junt'a qanchis pusillukuna aparisqa kachkarqanku chaykunamanta ujkaqmi jamurqan, jinaspataq ajinatam nirqawan: “Jamuy, runachakuq sipastam rikuchisqayki, mayqinchus Uwijapaq warminmi kanqa” –nispa. 10 Ima rikuytachus musquypijina Ajayuqa rikuchichkarqawan chaypiqa, angelqa uj athun urquniqmanmi pusarqawan, jinaspataq Diospaq qayllan janaqpachamanta ch'uwa Jerusalem llaqta uraqamuqtam rikuchirqawan. 11 Chay llaqtaqa Diospaq k'anchayninwan junt'aykusqam karqan; lliphipiyninqa uj achkha chaniyuq rumipaq lliphipiyninjinam karqan, uj qhispillujina ch'uwam karqan. 12 Chay llaqta muyuriypiqa uj athun pirqam karqan, chunka iskayniyuq punkukunayuq, jiaspataq sapa uj punkupiqa uj angelmi kachkarqan; chay punkukunapitaq Israel suyupaq chunka iskayniyuq ayllunkunapaq sutinkunawan qilqaykusqam karqan. 13 Kimsa punkukunaqa inti lluqsimuyniqpim karqan, waj kimsa punkukuntaq janaqniqpi, wakin kimsa punkukunaqa urayniqpi jinataq waj kimsa punkukunaqa inti jalaykuyniqpim karqallantaq. 14 Llaqta muyuriy pirqaqa chunka iskayniyuq rumikunawan japqasichisqam karqan, chaykunataq chunka iskayniyuq Uwijapaq kachasqankunapaq sutinkunawan qilqaykusqam karqan. 15 Mayqin angelchus nuqawan rimachkarqan chaytaq, llaqtata, punkunkunata jinataq llaqta muyuriy pirqanta ima tupurqunapaq uj quri tupu aparisqam karqan. 16 Llaqtaqa llijllajina tawa ch'ullpayuqmi karqan; tawaniq ch'ullpataq tupurqusqaqa kikinllam karqan. Angeltaq tupunwanmi chay llaqtata tupuykurqan: chaytaq tawa pachaj tawa chunkayuq p'unchay purispa muyurichuwan chay chhikam tukuyniqman karqan, imaraykuchus mayniqmampas kikillanmi karqan. 17 Chhikamantataq llaqta luyuriy pirqatam tukuykurqallantaq: chaytaq runakunapaq tupusqanmanjina tupuykunata angel apaykachachkarqan chaymanjinaqa, suqta chunka phichqayuq lijrakuna chhikam karqan. 18 Pirqaqa lliphipichkaq rumikunamanta ruwasqam karqan, llaqtataq qurimanta jinataq qhispillumanta imam karqan. 19 Llaqta muyuriy pirqapaq pampa kinray ruminkunaqa, imaymana lliphipichkaq rumikunawan allich'arisqam karqan: ñawpaqkaqqa diamante nisqa rumiwan, iskaykaqtaq zafiro nisqa rumiwan, kimsakaqqa ágata nisqa rumiwan, tawakaqtaq esmeralda nisqa rumiwan, 20 phichqakaqqa ónice nisqa rumiwan, suqtakaqtaq rubí nisqa rumiwan, qanchiskaqqa crisólito nisqa rumiwan, pusaqkaqtaq berilo nisqa rumiwan, qanchiskaqqa topacio nisqa rumiwan, chunkakaqtaq crisoprasa nisqa rumiwan, chunka ujniyuqkaqqa jacinto nisqa rumiwan, chunka iskayniyuqkaqtaq amatista nisqa rumiwan ima. 21 Chay chunka iskayniyuq punkukunaqa chunka iskayniyuq pilakunam karqan; sapa uj punkuqa uj sapa pirlamanta ruwasqam karqan. Llaqta chawpipi kaq athun llaqta ñanqa qurimantam karqan, chaytaq qhispillujinam lliphipichkarqan. 22 Chhikataq manam imakaq ch'uwa chhikatapas rikurqanichu, imaraykuchus tukuy atiyniyuq Dios Tata jinataq Uwijapiwanmi chay llaqtapaq ch'uwa chhikan karqan. 23 Llaqtaqa manam intipaq jinataq killapaq k'anchayninta munapunchu, imaraykuchus Diospaq k'anchaynin jinataq Uwijapaq micha k'anchayninmi k'anchan. 24 Tukuy suyukunaqa chay llaqtapaq k'anchaynimpim puriykachanqaku, kaypachapi kaq qhapaq suyu apaykachaqkunaqa qhapaq kayninkutam qupunqaku. 25 Punkunkunaqa manam p'unchaypi wisq'aykusqa kachkanqachu, chaypiqa manam tuta kapunqachu. 26 Chaymanmi tukuy suyukunapaq qhapaq kayninta qupunqaku; 27 Chaywampas manam ima qhillipas, saqra ruwaykuna ruwaqkunapas manachayqa llullakuqkunapas chayman waykuchkanqakuchu. Chaymanqa pikunachus Uwijapaq kawsay p'anqampi sutin qilqaykusqa kachkanku chaykunallam waykunqaku.
1 Chay angeltaq wiñay kawsay unuyuq uj ch'uwa mayutam rikuchirqawan. Chaytaq qhispillujina ch'uwam karqan, jinaspataq Diospaq jinataq Uwijapaq tiyanan chhikamantam lluqsimuchkarqan. 2 Llaqta ñan chawpi chhikapi jinataq mayu ch'ullpakunapitaq kawsay quq sach'am wiñarqan, mayqinchus watapiqa chunka iskayniyuq kitim sapa killa urirqan; sach'apaq llaqankunataq suyukunaman alliyachinapaqmi allin karqan. 3 Chhaqaypiqa qhinchachasqa kawsayqa manañam kapunqañachu. Diospaq jinataq Uwijapaq tiyananqa llaqtapim kapunqa, jaywaqninkunataq paymanmi yupaychanqaku. 4 Uyamanta uyam payman rikunqaku, jinaspataq sutintaqa uma mat'ipim apanqaku. 5 Chhaqaypiqa manañam tuta kapunqañachu, pikunachus chaypi kawsanqaku chaykunataq manañam micha k'anchayta jinataq intipaq k'anchaynintapas munapunqakuchu, imaraykuchus Dios Tatam k'anchayninta paykunaman qunqa, jinaspataq paykunam wiñaypaq wiñaynintimpaq atiywan tiyaykukupunqaku. 6 Angelqa ajintam nirqawan: “Kay rimaykunaqa chiqan jinataq iyaw ninapaqjinam. Tata, pichus willaqninkunaman rimanankupaq umanchachkan chay kikin Diosmi imakunachus usqhayllata ruwakuchkanqa chayta jaywaqninkunaman rikuchinampaq angelninta kachamun” –nispa. 7 “¡Usqhayllatam jamuchkani! ¡Kusikuyniyuqmi pichus kay p'anqapi qilqasqa kachkan chay willayman uyart'achkan chayqa!” 8 Nuqa Juanmi kani pichus kaykunata rikuchkan jinataq urarichkan chayqa. Rikurqani jinataq uyarirqani chhikamantataq, pichus rikuchichkarqawan chay angelpaq chakinkuna pampamanmi payman yupaychanapaq killpiykukurqani. 9 Chaywampas payqa ajinatam nirqawan: “Ama chayta yanakuchkaychu, imaraykuchus nuqapas qanjinallataqmi Diospaq jaywaqnin kachkani, imaynatachus Diospaq sutimpi willaq wawqimasiykikuna jinataq kay p'anqapi qilqasqa kachkan chay uyart'aqkuna kanku ajinata” –nispa. 10 Kaytawampas nillawantaqmi: “Kay p'anqapi Diospaq willayninkuna qilqasqa kachkan chaytaqa ama pakapi kachiychu, imaraykuchus junt'akunan pachaqa qayllapiñam kapun. 11 Saqraqa saqra kayninta ruwakuchkallachun niy, millay khuchi ruwaykuna ruwaqqa, chay khuchi ruwayninkunata ruwakuchkallachun. Chaywampas pichus sumaq runa kachkan chayqa allin ruwaykunata ruwakuchkallachun jinataq ch'uwa runaqa astawan ch'uwachakuchkallachun niy” –nispa. 12 “¡Qhawariychis! Nuqaqa usqhayllatam jamuchkani, nuqawan kuskataq uj quytam sapa ujman ruwasqanmantajina qunapaq apamuchkani. 13 Nuqan qallariy jinataq tukuchaypas kani, ñawpaqkaq jinataq qhipakaqmi kani.” 14 Kusikuyniyuqmi kanku pikunachus p'achankunata t'aqsaqakunku chaykunaqa, ajinamantam kawsay sach'apaq urinkunata mikhunqaku jinataq llaqtapaq punkunniqtapas waykunqaku. 15 Chaywampas pikunachus mana p'inqayniyuq, layqakuqkuna, millay khuchi ruwaqkuna, runa wañuchiqkuna, illakunaman yupaychaqkuna jinataq tukuy pikunachus sallaqakuykunata ruwanku chaykunaqa jawaniqpim qhiparapunqaku. 16 “Nuqa Jesusmi tukuy kaykunata iglesiakunaman willanampaq angelniyta kachamuni. Nuqam Davidpaq tunu allchhin kani. Nuqam paqariy lliphipimuq ch'aska quyllur kani.” 17 Ch'uwa Ajayu jinataq Uwijapaq runachakusqan sipaswanqa ajinatam ninku: “¡Jamuy!” Pichus uyarichkan chaytaq ajinata nichun: “¡Jamuy!” Pichus unumanta ch'akisqa kachkan chaytaq jamuchun jinaspataq kawsay quq unumanta qasilla ujyachun. 18 Tukuy pikunachus kay p'anqapi qilqasqa willayta uyarichkanku chaykunamanqa kaytam ninrincharini: Pipas kay qilqasqaman imatawampas yapaykunqa chaymanqa, ima ñak'ariykunachus kay p'anqapi qilqasqa kachkan chaykunawanmi Diosqa payman yapaykullanqataq. 19 Jinataq pipas kay p'anqapi qilqasqamanta uj juch'uytapas qichuqanqa chaymanqa, kay p'anqapi ima kawsay sach'amanta mikhunan kananmanta jinataq ch'uwa llaqtapi kawsananmantachus qilqasqa kachkan chaykunamantam Diosqa qichuqallanqataq. 20 Pichus kayta rimarquchkan chayqa ajinatam nin: “Usqhatam jamuni.” Ajina kachun. ¡Jamuy Tata Jesús! 21 Tata Jesusqa khuyapayakuyninta tukuy qankunajawaman t'akaykumuchun.