The New Testament of our Lord and Saviour Jesus Christ

Mateo 1

1 Eto jmani naejariono no machconvionini ma Viógienu Jesucristo te 'conevoco. Ema mamrivo ma David ene émapo ma Abraham. 2 Ma Abraham macochíchapo ma Isaac mueya ma Jacob ene ma Jacob macochíchapo ma Judá énopo maporapenviono matnoviono. 3 Ma Judá macochíchapo ma Fares émapo Zara se 'su Tamar. Ma Fares macochíchapo ma Esrom mueya ma Aram. 4 Ene ma Aram macochíchapo ma Aminadab ema mueya ma Naasón ene ma Naasón macochíchapo ma Salmón. 5 Ma Salmón macochíchapo ma Booz se 'su Rahab ene ma Booz macochíchapo ma Obed se 'su Rut. Ene ema Obed macochíchapo ma Isaí. 6 Ma Isaí macochíchapo ma naeyara'o David ene ema David macochíchapo ma Salomón se 'su Betsabé mayenori'ini ma Urías. 7 Ene ma Salomón macochíchapo ma Roboam. Ma Roboam ema mueya ma Abías ene ma Abías macochíchapo ma Asa. 8 Ma Asa macochíchapo ma Josafat ma mueya ma Joram ene ma Joram macochíchapo ma Uzías. 9 Ma Uzías macochíchapo ma Jotam. Ma Jotam macochíchapo ma Acaz. Ma Acaz mueya ma Ezequías. 10 Ma Ezequías macochíchapo ma Manasés ma mueya ma Amón. Ma Amón macochíchapo ma Josías. 11 Ma Josías macochíchapo ma Jeconías énopo matnoviono te tito'arecompo no tcovsano te Babilonia ene tcomsiompo te Babilonia no jurionono israelitano. 12 Te taegnepo eto, ma Jeconías macochíchapo ma Salatiel mueya ma Zorobabel. 13 Ma Zorobabel macochíchapo ma Abiud ene ma Abiud macochíchapo ma Eliaquim ma mueya ma Azor. 14 Ma Azor macochíchapo ma Sadoc ene ma Sadoc macochíchapo ma Aquim ma mueya ma Eliud. 15 Ene ma Eliud macochíchapo ma Eleazar. Ma Eleazar macochíchapo ma Matán ema mueya ma Jacob. 16 Ma Jacob macochíchapo ma José. Ma José ema sima su María esu tcochicha ma Jesús ma tquíjare Cristo. 17 Taco'e te 'to namuripoo'i no novgieñono machconvionini ma Jesús, catorce to natupa tnaecchovo mue 'ma Abraham tiomuincovo te tiuchcopo ma David. Ene taquepo tios'o mue 'ma David catorcevre to namuri te tcomsiompo te Babilonia ene catorcevre te tiuchcopo ma Cristo. Taco'e cuarenta y dos to natupa to namuri no machconvionini ma Jesús. 18 Oni taco'e to mat-sira ma Jesucristo. Te tovgiene su María tquechjicsii'i te 'to tituchvoyre mue 'ma José. Etotsero te huich'o mave'ari'i esu tcojariripo tajicho to muetjiicoovo ma Espíritu Santo. 19 Ema José tiuri ma simayore su María. Te muéchopo ema vomavro'o muemyutsriojgia esu nae 'no cparaacono tajicha to scojarivri'i. Taco'e maponrericpo to mamuituchrena etotsero vonaquecho no 'chañono. 20 Te maponrericripo to majichyoori'i timericvopo ma maye'e angieri ma Viya mué 'ma José te 'to mavopure. Ene ema majichpo: —Piti José, mamrivo ma David, vopcuponrerico jve'a pitucha esu María tjicho ma schichayore ema tijrocyore ma Espíritu Santo. 21 Ma schichayore pijarechyo JESUS tjicho ema tcuchcu'vocyore te 'to napecaturano no maye'ono ema —majichpo ma angieri. 22 To ene taquee'i jmañono puejchu taetúchapo to muechjiriivo ma Viya te 'conevoco majre ma muechjirini. Ema taechjis'o ma Jesús oni taco'e eto: 23 Tcojariyre su mnae'ogiene 'móperu. Ma schichayore tquijareyre Emanuel, taquee'i eto ajúreco. To muéjare eto taechjis'o: Emjaa'i vcochaneyre ma Viya Iyare. 24 Te techroo'opo ema José muéchopo to mavóno'i mue 'ma angieri ene muetuchpo su María. 25 Etotsero vománegia esu tiomuincovo te sinacopo ma mativgiene schicha. Ema José muejarechpo JESUS ma 'moyo.

Mateo 2

1 Ene mat-si'o ma Jesús te 'to 'vósare Belén te 'to 'pog'e tquíjare Judea te emarich'o cparaacoo'i ma 'Róresi. Taqueptse eto titecpompo te 'to Jerusalén eno timotiono to jreegi tios'ono te tot-sírare sache ehuire to 'pog'e novsa eno. 2 Nayoseriris'opo: —¿Oypuca ma 'moyo naeyara'oyore no jurionono? Tjicho to jreegi taemeruchri'i to mat-siraripo ema, eto vim'oo'i te tiuchcopo te tot-sírare sache. Tos'o viutecpo vetsrarecyore —naquepo. 3 Etotsero ma naeyara'o 'Róresi te masamuiicopo to ene naquepri'i maponrericpo ene namutu no tcovsano te 'to Jerusalén. 4 Ene ma 'Róresi macoomutcovcopo no naeyara'ono no sacerdotiono techono to mapenviya énopo timitricra'ono to voniipi mayosericvocpo eno: —¿Oypuca to mat-si'yoori'i ma acuchocgieneri'i Cristo? —majichvocpo. 5 Najicpopo ema: —Eneji te Belén taye'epa'i pjoca Judea tjicho ene taquee'i to 'chosgiene ajúreco majre ma muechjirini ma Viya. Oni taco'e eto: 6 'Vósare Belén, taye'epa'i to Judea, tayampane 'chi'chuvina, piti ppicuchcorepono te 'to tamutu to 'vosariono tjicho ene mat-si'yore ma naeyara'oyore. Ema techpojricyore no nye'ono jurionono israelitano, taquee'i to ajúreco —najichpo ma 'Róresi. 7 Taquepo ma 'Róresi muech'ovcopo no tim'onri'i to jreegi mañajocvocpo mayosericpo caerapuca tnaecchovri'i timericvo to jreegi naemotiorari'i eno. 8 Taco'e mavonicvocpo nayana te 'to Belén majichvocpo: —Ayana, atancognenajicha ma 'moyo. Te ichmappo achappo nye'e ametacanu puejchu nomuirena nyana netsraregia ema —majichvocpo ma 'Róresi. 9 Te pochpo ene majichvocri'i ma 'Róresi, tyonompo eno. To jreegi naem'ognee'i te tot-sírare sache tinapucpoo'i naye'e tichicpo te 'to mavrico ma 'moyo Jesús. 10 Te naemuiraa'i to jreegi tiuusamriongienejicha eno. 11 Te t-siopompo te 'to 'vi'cu naem'opo ma 'moyo ésupo mueno María. Tepyusicompo eno naetsrarecpo. Navejocpo to nomgienepoo'i nave'po to naenchecruyre ma 'moyo naejrocpo to tasivachogne oro ene étopo to tijyomo incienso étopo mirra. 12 Te tyononyorevórepo no tim'onri'i to jreegi, majichpo ma Viya te 'to navopure vonacúchovo mue 'ma 'Róresi. Ene tchovompo te 'to novsa tyon'ompo te 'pona 'chene. 13 Te naegnepo eno, timericvovrepo ma maye'e angieri ma Viya mue 'ma José te 'to mavopure, majichpo: —Pechpuca, pioma ma 'moyo ésupo mueno pimyutajgia te 'pog'e Egipto. Ene ansi taye'e tiomuincapo te nmetacajvore tjicho jmaca 'Róresi macovniipiyre natanca nacópaca ma 'moyo —majichpo ma angieri ma José. 14 Taco'e techpucpo ma José mave'po ma 'moyo ésupo mueno etorichu to yoti tyonompo ene naquij'eyre te 'to Egipto. 15 Ene taquepo nanospo taye'e tiomuincovo te tepenopo ma 'Róresi. To ene taquee'i puejchu taetúchapo to muechjiriivo ma Viya, majre ma muechjirini Viya te 'conevoco. Oni taquee'i eto: “Nuti nich'o ma nChicha majunjigia to Egipto”, maquee'i ma Viya te 'to ajúreco. 16 Te muéchopo ma 'Róresi to namusopraa'i to nametocosi no tim'onri'i to jreegi, ema masemogienejicha mraca. Macovniipipo nacópaca no 'moyono 'jirono namutu no api'añonrich'o tcovsano te Belén te'po tachocyo. Tjicho eto maponri'i caerapuca tnaecchovri'i tquechra to jreegi nae 'no tim'onri'i. 17 To ene taquee'i tituchvopo to majre ma Jeremías muechjirini ma Viya. Oni taco'e eto: 18 Te 'to 'vósare Ramá tiyo'ono mraca. Esu Raquel siyuchvoco no schichanovionini. Tajina tipcha to siyira tjicho tepenonripo eno, taquee'i to ajúreco. 19 Te tepenopo ma 'Róresi timericvovrepo ma maye'e angieri ma Viya mue 'ma José mavopucho te 'to mavriicoo'i Egipto. Ene majichpo: 20 —Pechpuca pioma ma 'moyo ésupo mueno ene achappo te 'to iovsa Israel tjicho tepenonripo no tvoo'onri'ini tcópaca ma 'moyo —majichpo ma angieri. 21 Taco'e techpucpo ma José mampo ma 'moyo ésupo mueno tchovonvórepo te 'to 'pog'e Israel. 22 Ma José te muéchopo to émapo cparaacoo'i te 'to 'pog'e Judea ma Arquelao machichegne ma 'Roresini, tpícopo to ene muemiovrigia ma 'moyo taye'e. Te 'to mavopure tcometocsii'i tos'o tyompo te Galilea. 23 Te titecpompo taye'e natupiipo te 'to 'vósare Nazaret. To énepo nacovsaa'i taye'e puejchu taetúchapo to ajúreco najre no muechjironini ma Viya. Oni taquee'i eto: “Ema naejarechyore Nazareno”, taquee'i to ajúreco.

Mateo 3

1 Eto to sachono ma Juan ticchosricra'i tyompo te moopa'giene 'pog'e taye'e to Judea. Ema tcometoriru 2 maquepri'i: —Acot-samre tajicha to apecaturano tjicho tiane'ipo to mavonirisrayre ma Viya —maquepo. 3 Te 'to majre ma Isaías muechjirini ma Viya, ema muechjis'oo'i ma Juan. Oni taquee'i to majre ema: Emjaa'i ma tpiooco tcometoriipoo'i te moopa'giene 'pog'e, maquepri'i: “Atsegia to asamre. Etpirigia to matesrayre ma Viógienu tacti to 'chene acotpiicha etpirigia”, taquee'i to ajúreco. 4 Ema Juan tcomuii'o to tquitsmeji tajíyo'o to sórare tquíjare camello ene tquit'epo to vácapi. Ene to manicsare eto catsa étopo titve mopomo. 5 No tcovsano te Jerusalén te'po tamutu to 'pog'e Judea ene énopo no tcovsano te 'to tachocyo to cjocre Jordán tiutecono mue 'ma Juan nasamo. 6 Eno tmeturicvompoo'i to napecaturano ene ema Juan muecchoscovcopo te 'to cjocre Jordán. 7 Tiutecono nomuire no moverano novcuriompochu fariseono énopo saduceono nomuire navoo'o táquicchosiono maye'e. Te muem'ovcopo, ma Juan majichvocpo: —Eti huinaraj'e acuti to ggiore. ¿Naja tmetoco'eri'i iuchcu'a te 'to emechoro'yore? 8 Tatihuina anoca to tiuricocre te 'to itorisra puejchu táquechoroji to acot-samrevo tajicha to apecaturano. 9 Vo'acuc'echjicha: “Viti mamrivo ma Abraham.” Tjicho ma Viya maróto'o muecyecha te jmani mariono no mamrihuina ma Abraham. 10 Ma Viya matsecripo te 'to mavioschiravocyore no votnocano to tiuricocre te 'to naetorisra. Macutiyore ma 'chane te matsecpo to mayovo muet-si'yore to scúreco tajina to'ina puejchu táquijcu. 11 Je'chu nuti nicchosco'e te 'to une taemeruch'o to acot-samrevri'i tajicho to apecaturano. Etotsero tiutecyo ma ticchosco'eyore mue 'ma Espíritu Santo te'po te 'to yucu. Nuti vonijrócapo nve'a to muepcopevo nacti ma vnóraco tjicho ema tpicuchcorepono te nye'e nuti. 12 Ema tviosricyore nae 'no 'chañono. Enjo muecñacyore te 'to yucu votaetca tem'a. Macutiyore ma 'chane te mactayajicpo to mavio'iru manacopo eto te 'vi'cu ene to mactayajiiji muejcu'po te 'to yucu —majichvocpo ma Juan. 13 Taquepo tiutecpo ma Jesús ene mas'o te 'to 'pog'e Galilea. Titecpopo te cjocre Jordán te 'to mavriicoo'i ma Juan puejchu mamuirena máquicchosi. 14 Etotsero ma Juan majichpo: —Vo'i Tata, tiuripono piti picchosgianu. Nárami te 'to jvoo'o nicchosgiapi —majichpo. 15 Majicpopo ma Jesús: —Etotsero ene pjichyore tjicho tcomnucre to vitucha tamutu to yvóno'i mue 'ma Viya —majichpo. Ene tisojvopo ma Juan 16 muecchoscopo. Te tiucpuicpo te 'to une ma Jesús, tejocpo to anumo muem'opo to tiucpuicri'i ma Espíritu Santo timmoschovo to sivi tichicpo maye'e. 17 Ene nasampo te 'to anumo, maquee'i: —Ema nemnaru nchicha jmaca. Nuusamregnejcha majicho —maquee'i.

Mateo 4

1 Taquepo ma Espíritu Santo muemyompo ma Jesús te 'to moopa'giene 'pog'e puejchu máquitsmooraji taye'e ma eriono. 2 Cuarenta sachono majicho taye'e votnigia. Te taegnepo tec'opo. 3 Ene mapuchpo ma eriono maquitsmoorajpo majichpo: —Te 'to pitina maChicha ma Viya, pnoca te jmani mariono pecyecha panina ene pnigia —majichpo. 4 Majicpopo ma Jesús: —Vo'i, tjicho oni taco'e to 'chosgiene ajúreco: “Votáquejvo to tniccore eto tquitorigia ma 'chane. Eto tomuire tamutu to muechjiriivo ma Viya”, taquee'i eto —majichpo ma Jesús. 5 Taquepo ma eriono muemyompo te 'to santugne 'vósare Jerusalén ene muemiopnopo te 'to 'nug'epno ctijmo te 'to mapenviya. 6 Majichpo: —Te 'to pitina maChicha ma Viya piucpuigia pcojchúcapo te pjoca ene ma Viya tcuneviyre puejchu tajina pcuggiovo. Tjicho oni taco'e to 'chosgiene ajúreco: Ma Viya mavonicyore no maye'ono angieriono puejchu najañócapi. Eno tcootocviyriono puejchu vopcucyútetu tacujorachovi to mari, taquee'i to ajúreco —maquepo ma eriono. 7 Majicpopo ma Jesús: —Vo'i, tjicho to 'pona 'chosgiene ajúreco oni taco'e: “Vopcuquitsmooraji ma Viya Piógienu”, taco'e eto —majichpo ma Jesús. 8 Ma eriono muemyonvore te 'to 'nug'e mari, muemeco tamutu to 'vosariono te pjoca 'muiripa'i 'pog'e ene étopo to tarícovo tacoy'egne. 9 Maquepo ma eriono: —Tamutu jmañono pim'ogñonri'i nijrocviyre te 'to pepyusmirúchanu petsrarégianu —majichpo. 10 Ma Jesús majicpopo: —Pcoscú'anu piti eriono tjicho oni taco'e to 'chosgiene ajúreco: “Maquejvorichu ma Viya Piógienu ema pacsiña ene petsrarecyore”, taquee'i to ajúreco —majichpo ma Jesús. 11 Taquepo ma eriono majunjicpo ma Jesús. Tiutecompo maye'e no angieriono naechpojricpo. 12 Te masamuiicopo ma Jesús to maqueetavri'i ma Juan ticchosricra'i, tyompo ema te 'to 'pog'e Galilea. 13 Titecpopo te 'to mavsarichu ema Nazaret etotsero vomansi taye'e. Tyompo ene mavrico te 'vósare Capernaum te 'to tachóchocu to cogiure tquíjare Galilea, taye'epa'i to Zabulón étopo Neftalí. 14 To macometoriiraa'i taye'e puejchu eto taetúchapo to majre ma Isaías muechjirini ma Viya. Oni taco'e eto: 15 Eti acovsa te Zabulón te'po te Neftalí te tnopo to 'chopegiene cogiure ene te pochra to cjocre Jordán ene étipo acovsa te Galilea nae 'no vojurionvoquina. 16 Eti acovsa taye'e iovrico te tmopcu pecatu, eti im'o to 'chope tjiáracu, tamicuchvoco no tcovsano te 'to tamopcugne, tyoyocono tajicho to naepenirena, taquee'i to ajúreco. 17 Taco'e ma Jesús tnaecchoopo tcometoriru. Maquepri'i: —Acot-samre tajicha to apecaturano tjicho tiane'ipo to mavonirisrayre ma Viya —maquepo. 18 Te mapo'choc'opripo ma Jesús to cogiure Galilea muem'opo no apinano naticocono, ma Pedro tquijarevre Simón, émapo Andrés. Tiagiericonri'i to nayúta'e te 'to cogiure tjicho eno tve'ra'ono to jimo. 19 Ma Jesús majichvocpo: —Apuegné'anu. Nuti nvonic'eyrepo puejchu aviorigia no 'chañono tactirichu to atansira to jimo —majichvocpo eno. 20 Ene 'nuujipo najunjicpo to nayúta'e tyonompo napuegne'po ma Jesús. 21 Ene onogiy'epo ma Jesús muem'ovcopo ma Jacobo émapo Juan, machichanoviono ma Zebedeo. Ene novriicoo'i te 'to pcure nacóchane ma naeya nayupejiicoo'i to nayúta'e. Ma Jesús muech'ovcopo eno. 22 Nomuírepo 'nuuji najunjicpo to napocre émapo naeya ene napuegne'po ma Jesús. 23 Ma Jesús timitricpoo'i te 'to noomutirariono no jurionono te 'muiripa'i 'pog'e Galilea. Tcometoriipoo'i to 'chojriicovo taechjis'o to mavonirisra ma Viya. Maconaracpoo'i moverano no nacojmagñono te 'to tamutchujcha jmariono. 24 Tquechosipo ma Jesús te 'to 'muiripa'i 'pog'e Siria taco'e naemiutecpo maye'e no nacojmagñono tcatajivono énopo moso'iono no tsropposiono énopo no nasioporono no huinarajgieñono. Ma Jesús maconaracvoco namutu. 25 No 'chopemuriono 'chañono napuegne'poo'i ema tios'ono te Jerusalén ene énepo te 'to Galilea étopo Judea te'po te tquíjare Ndiesigieñono 'Vosariono te'po pochra to cjocre Jordán.

Mateo 5

1 Te muem'ovcopo no 'chopemuriono 'chañono, ma Jesús tiopnopo te 'nug'e mari ene tejacpo taye'e. No muemitriono tiuumutompo maye'e 2 ene ma Jesús manaecchopo timitrico naye'e. 3 —Titotijvono no naquictiora te 'to nacomnu ma Viya —maquepo— tjicho eno muecmúnacho to mavonirisra mavsa. 4 Titotijvono no tcojrasamurevono tjicho ema Viya temetsraarecyore. 5 Titotijvono eno tjiapanim'ono te 'to nasamre tjicho eno tquicmunano to tiov'ocre muejrooyore ma Viya. 6 Titotijvono no naquimuira nanoca to mavoo'ogne ma Viya tjicho ema muejrocyore to naquimuiragiene. 7 Titotijvono no tjiapanura'ono tjicho eno tjiapanucrionyore mue 'ma Viya. 8 Titotijvono no tiuriono te 'to nasamre tjicho eno naem'oyre ma Viya. 9 Titotijvono no tememnacono ma 'pona 'chane tjicho eno tcochichacrionyore mue 'ma Viya. 10 Titotijvono no tquimponnojcosiono tacoviru to nanosra to mavoo'ogne ma Viya tjicho eno tquicmunano to mavonirisra mavsa. 11 Ene itotijvoyre te 'to tcojcha'iono no 'chañono timponnojgia'iono ene tepyegne'a'iono eto tjicho nuti taetsraavonyore. 12 Etotsero tacuusamrécha'e avopna tjicho to taetsvoyre te 'to anumo 'chopepongienejicha. Te 'conevoco nomuire tquimponnojcosiono no muechjironini ma Viya —majichvocpo ma Jesús. 13 Te 'to muemitrisra majichvocpo: —Eti acuti to 'cheve te namuri no 'chañono etotsero te huipo toona to 'cheve movínepo tchapri'ini toona, tajínapo tajichgienena tquevtsupo eto. 14 Eti acuti tomuire to tjiáracu te 'to namuri no 'chañono tiovricono te 'to tmopcu pecatu. Tjicho tquechra to 'vósare te ene tovrico te 'nug'e mari movine tyumrucapoo'ini. 15 Ma 'chane te mayustaco to yucpi movine mayumrucari'ini te 'to tamópecu to raveta. Ene manos'o te 'to tovrare 'nug'e puejchu tamicuchvoca namutu no tiovricono te 'to peti. 16 Ene eti acti to tjiáracu te namuri no 'chañono. Anoca to tiuricocre te 'to itorisra puejchu naem'a ene nacuñucha ma Viya tcochícha'e tiovrico te anumo —majichvocpo ma Jesús—. 17 Vo'ene acuc'e te 'to eto timiutégianu návettacyore to mavoniipi ma Viya ene étopo to naemitropiono no muechjironini ma Viya. To timiutecnuu'i eto te 'to nemquechorojgia nemechemcha'e to taechjis'ogne eto. 18 Je'chugnejcha ene njich'e te 'to huich'o tquítovo to anumo étopo 'pog'e votaetovoyre to mavoniipi ma Viya tayampane ongirenarichu to taemitropi tiomuincapo te tituchapopo tamutu. 19 Tos'o te emjaa'ina tiagieremcha to etonaena jmani tavoniipiono tayampane onchichenarichu te tamutu ene ema mamétaca no 'chañono vonacúsopo ene ema tpajcoyre nae namutu te 'to mavonirisrayre ma Viya. Ematsero ma t-sopjuíra'i te 'to voniipi ene mamétaca no 'chañono to nasopa nomuirena, ene ema tpicuchcóreyo te 'to mavonirisrayre ma Viya. 20 Im'a, te 'to itura'ivo eti te 'to votaquetavico to naetura'ivo no fariseono énopo timitricra'ono to voniipi, vo'ásiopuim'i te 'to mavonirisra mavsa ema Viya —majichvocpo ma Jesús—. 21 Eti imoti to voniipi naemitcosi no 'chañono te 'conevoco oni taco'e eto: “Vo'acucpaco ma acutgiene 'chane tjicho ma tcópa'i mavioschoyre ma cparaaco”, taquee'i eto. 22 Etotsero nuti nmetoco'eyore, ma 'chane te 'to tásemo mue 'ma macutgiene 'chane etoripo matopravo mavioschoyre ma cparaaco. Ma tcojcha ma macutgiene 'chane ema navioschoyre no 'chopetupara'ono. Ma tcotemo mue 'ma macutgiene 'chane tcuuyacre táquicña te 'to yucu muecñáragi ma Viya. 23 Taco'e te 'to ijrocyórepo ma Viya to anoquiivo maye'e ene taye'e échapo te 'to vo'iuricoca ma apórape, 24 huich'o acunoquico to anoquiivoyre. Ayánapo 'nuujina etpiricca ma apórape. Tac'eptsero achappo ijrócapo ma Viya to anoquiivoyre. 25 Te enjoo'ina tmeturigia'iono, te huich'o aquitecpo mue 'ma cparaaco ayoyúchapo etpiricca ma tmeturic'ee'i huichu macmésa'e mue 'ma cparaaco ene ema macvoniipipo teetaca'iono. 26 Ene njich'e nuti te 'to huipo áchcu'yore taye'e tiomuincapo te ava'chapo tamtu —majichvocpo ma Jesús—. 27 Eti imoti to voniipi naemitcosi no 'chañono te 'conevoco. Oni taco'e eto: “Vo'acúve'o su 'seno vo'iturena, ma 'chane te vo'imuena”, taquee'i eto. 28 Etotsero nuti njich'e, ma 'chane te muem'o su 'seno ene majomracho, ene ema tejicvoripo sye'e te 'to masamre. 29 Taco'e te timpecaturacha'e to étona iug'a te 'to tajomrachgiene tiuuri'ini to ave'a ene evtsuca tjicho tiuripono te 'to taemtioca to étona tacoy'egne to iog'e ene votacuquicña tacumtu to iog'e te 'to muecñáragi ma Viya. 30 Ene te timpecaturacha'e to étona avupe tiuri to ayuchtigia tjicho tiuripono to taemtioca to étona avupe ene votacuquicña tacumtu to iog'e te 'to muecñáragi ma Viya —majichvocpo ma Jesús—. 31 Tomuire naquenve te 'conevoco: “Te muenajicyórepo ma 'chane su mayeno muejroca to 'jiumeruco taechjis'o to muenajisraa'i ene muenajígiapo”, naquenve. 32 Etotsero nuti njich'e, ma 'chane te muenajigia su mayeno te vo'etina tacuggio to svirena ma 'pona 'chane, ema tcotopravo temejirico su mayeno mue 'ma Viya. Ene ma 'chane titucha su 'seno muenajiiji ma sima mamuire tejicvo mue 'ma Viya —majichvocpo ma Jesús—. 33 Tomuire echo naco'e te 'conevoco: “Te anoca to echjiriihuina ene ácomuemrupo ma Viya ene tcomnucre to itucha”, taquee'i eto. 34 Etotsero nuti njich'e vo'ene acuc'e te 'to echjiriihuina. Vo'acucomuemru to anumo to avorirena ásopcore tjicho eto mavsa ema Viya Taeya tamutu. 35 Vo'vore acucomuemru pjoca 'pog'e tjicho ene mav'o tomuire. Tomuire to Jerusalén vo'acucomuemru tjicho etorichu maye'e ma Viya. 36 Etoripuini to achuti vo'acucomuemru tjicho ema Viya techo tomuire. 37 Vo'ene acuc'e te 'to avorirena ásopcore. Etotsero te 'to je'chinapuca “je'chu” ac'e, te vo'ipuca, “vo'i” ac'e. Te 'to ayucorocha to 'pona, ene tos'o mue 'ma eriono —majichvocpo ma Jesús—. 38 Eti echo to voniipi oni taco'e: “Ma 'chane te mave'a to mog'a ma 'pona ema titsrijcovyore mave'yore to mog'a mamuire. Ene te mave'a to ma'e ma 'pona titsrijcovyore etorichu mave'yore”, taquee'i eto. 39 Etotsero nuti njich'e: Aquinajiivo vo'aquitsrijcovo mue 'ma huinaraji 'chane. Te enjoo'ina té'a'e te etchocyo amiro, ijroca tomuirena to 'pochcoyo. 40 Te enjoo'ina tmeturígia'e mue 'ma cparaaco tvirajgia'e to amuii'o, ijroca tomuire to 'pona amuii'o. 41 Te enjoo'ina tvonígia'e to étona legua iomna to mayeeruvo ene eti iomna te 'to apina legua. 42 Te etjoo'ina navoo'ognena nayosióca'e, ijroca ene te etjoo'ina navoo'ognena nacoprigia, vo'acuyovno —majichvocpo ma Jesús—. 43 Eti echo naco'e te 'conevoco: “Emnaca ma 'chane te temnáca'e ene acóticha ma e'osivo 'chane”, naquenve. 44 Etotsero nuti njich'e: Emnaca no tcoticha'iono, ayosiucha mue 'ma Viya no tvoo'ono aquitotijvo, anoca to tiuricocre nae 'no votiurigia'iono ene ayosiucha mue 'ma Viya no tcojcha'iono énopo no timponnojgia'iono. 45 To ene ajicha machichavoc'eyre ma Viya te anumo tjicho ema tijroco to sache tamicucha vonáquejvo no tiuriono, nomuire no huinarajono. Ene muejroco tomuire to tgivo vonáquejvo no tnocono to tiuricocre, nomuire no huinarajgieñono. 46 Tjicho te 'to emnaca náquejvorichu no temnac'iono, tajina ájacpoyre mue 'ma Viya taggioyre. Tjicho ene naco'e nomuire no pecatumoriono tcovrarecra'ono to impuesto. 47 Ene te echjigia náquejvorichu no emnacsariono, tajina tajichgienena. Vo'ácuñuchcoreyore tajicha tjicho ene naco'e nomuire no namusopgiene ma Viya. 48 Taco'e mtopravre'ena te 'to itorisra acti ma Viya te anumo tcochícha'e —majichvocpo ma Jesús—.

Mateo 6

1 Im'a, vo'acúnoco to iúrivo te 'to namíro'u no 'chañono puejchu aemocre naye'e. Tjicho te ene ajicha, ma Viya tcochícha'e te anumo votaejroc'eyre to taetsvo. 2 Tos'o te anoca to iurihuina nae 'no tcomnurocvono, vo'acumetoco no 'chañono vonaquecho. Vo'acucti no apimirono tjicho eno ene najicho te 'to noomutirariono te'po te cayano puejchu nácuñuchcore nae 'no 'chañono. Ene njich'e eno najacporipo to naecmuna nae 'no 'chañono, mue 'ma Viya tajínapo naecmunaena. 3 Te anoca to iurihuina, naquija tquecho eneripuini te 'to apeno. 4 Eto tyumrucvoyre ene ma Viya tcochícha'e muem'o to tayumrúrevo ema tijroc'eyre to icmunayore —majichvocpo ma Jesús—. 5 Te ayujroca vo'acucti no apimirono. Eno nórico ttup'econo tyujrocono te 'to noomutirariono te'po cayano puejchu naem'a no 'chañono. Je'chugnejcha ene njich'e, eno najacporipo to nacuñuchcórevo. 6 Ene eti te ayujrocyore asiopa te 'to imsírare ajocha to tapajo ene echjígiapo ema Viya tcochícha'e máquejvorichu ema acchane. Ema muem'o to tayumrúrevo ene tijroca'epo to icmunayore. 7 To echjisrena ma Viya vo'acuno'osrarichu vo'aquechaarijco. Vo'acucti no namusopgiene ma Viya tjicho eno naejcho to t-samcorionyore maye'e tajicho to naechaarijsira to nayujrosra. 8 Vo'gienejicha acucti eno tjicho te huich'o ayosioca ma Viya, ema muemotripo to acomnugne. 9 Oni aqueyre te 'to ayujroca: Tata, piti piovrico te anumo tápicuchcore to píjare. 10 Viyara'ovina te 'to jvonirisra te pjoca 'pog'e. Taetúchapo to jvoo'ogne te pjoca 'pog'e tactirichu te 'to anumo. 11 Pijrocavi to vnicgienena juiti sache. 12 Vopquechnovi to vtopravono tjicho viti vovechna to natopravono vye'e. 13 Vopquisopovi vcuvoyoccore pcotiuchavi te 'to mueperajono. Piti taeyará'ovi tamutu ene pitjiicovgienejicha pcuñuchcore, ene muitravreyre eto. Amén. 14 Tjicho te 'to vo'aquechno to matopravo aye'e ma acutgiene 'chane ene ma Viya tcochícha'e te anumo vomuechno'eyore to atopravono maye'e. 15 Etotsero te echarichjicha ene ma Viya movine muemtisgiaa'ini to atopravono maye'e —majichvocpo ma Jesús—. 16 Eti te ijmúchapo te 'to mamíro'u ma Viya vo'acujpanim'i vo'acucti no apimirono tjicho eno navoo'o taquéchosi to naejmuchravo. Je'chugnejcha ene njich'e eno najacporipo to naecmuna nae 'no 'chañono. 17 Ene eti te ijmúchapo te mamíro'u ma Viya actátasi acsipmiro 18 puejchu vonaquecho no 'chañono to ijmuchrahuina. Maquejvorichu ma Viya tcochícha'e tim'o'eyore tjicho ema tim'o to tayumrúrevo ene tijroca'epo to icmunayore —majichvocpo—. 19 Vo'acucponreeji acumoveraco to tim'ocre tacoy'egne pjoca 'pog'e tjicho eto 'nuuji taeto to tacane tcótsera ene nómecho no tiomera'ono. 20 Tiuripono acoomutca te anumo to acoy'egnena ene taye'e votaetohuim'i votactserayore ene najina tamechoyre. 21 Te ene tovrigia to acoy'egne te pjoca 'pog'e, eto acopneriijiyre ajañocyore. Ene te ene tovrigia te anumo to acoy'egnena, ene tovricyore tomuire to asamre —majichvocpo ma Jesús—. 22 Im'a, to mog'a ma 'chane eto tmicucho to mag'e. Te 'to tiuuna to mog'a, t-siopo to tjiáracu te 'to mag'e. 23 Etotsero te 'to votoona to mog'a, ene to mag'e ene tovrico te tmopcu. Taco'e aponrejgia, te tmopcu to asamre to itorisra ene tovrico te 'to tamopcugne —majichvocpo ma Jesús—. 24 Ma étona 'chane vnóraco movine maato'ori'ini macógienu nacvonra no apinano. Tjicho ema macotichapo ma étona ene muemnácapo ma 'pona ene taetura'ipo mue 'ma étona ene macopyégiapo ma 'pona. Ene taco'e tomuire movine aato'ori'ini acponreejii'ini tacticcono to prata tim'ocre te pjoca 'pog'e ene émapo ma Viya —majichvocpo ma Jesús—. 25 Nmetoco'eyore, votaquimponreric'e to anicgienena itoris'a ene étopo to amuii'ina. Votáquejvo tacmuncore to tniccore étopo to amuii'o. Etjoo'i to 'pona tcomnucrepno te 'to itorisra —majichvocpo ma Jesús—. 26 Aponrejgia te 'to coyriono. Eto votevcano votvio'irigiano ene tajinavore tacoomutcognena, etotsero ma Viya tcochícha'e te anumo muenco tamutu. Ene eti emnaccorepono mue 'ma Viya te 'to coyriono. 27 Ene eti movine ayucorochari'ini to iúnavo tayampane to aponrerigiarijcheni. 28 Taco'e ¿taja tacoyemo to aponrericvo tajicho to aviya to amuii'ina? Aponrejgia to tajuusira to scurecono. Votáquemtoñono titsmerigiano 29 ene te tcoj'upo taetaviicu'o to toonavo to mamuii'ono ma naeyara'ini Salomón te 'to marícovo. 30 Ma Viya ene majicho tiuuna to scúreco etotsero 'nuuji títovo ene tanicpo to yucu te 'to joono. Acompujvo eti te 'to muejrosra'ena to amuii'ina, etochujcha eti voyatpina asopa ema Viya. 31 Tos'o eti votaquimponreric'e vo'acuc'e: “¿Oypuca yviiyo to vnicyore veroyore?” Ene “¿Oypuca yviiyore to ymuii'ina?” vo'acuc'e. 32 Tjicho eto jmani nacopneriiji no namusopgiene ma Viya. Etitsero emjaa'i ma Viya tcochícha'e techpojric'e muecho to acomnugñono. 33 Tiuri tohuina acponreeji to maye'ono ema Viya anoca to mavoo'ogne ema ene ajacpoyre tomuire to acomnugne. 34 Votaquimponreric'e to ajichvoyre 'ponaena sache tjicho vovecha to vjichvoyre. Tarotorichu to yponrerigia te 'to sache —majichvocpo ma Jesús—.

Mateo 7

1 Vo'acucojcho te asamre ma acutgiene 'chane puejchu ma Viya vomacuvioscho'e. 2 Tjicho tacutirichu to acojchirena ma 'pona 'chane enerichu majich'eyre ma Viya te tviosrígiapo. Tacutirichu to ene ajicho no 'pomriono enerichu majich'eyre ma Viya. 3 ¿Taja tacoyemo to im'o aponrejco to matopravo ma apórape eto tacuti to 'rímeji te 'to mog'a ema, ene vo'aponrejgiaa'i to atopravo eti eto tacuti to ycugi tiov'o te 'to iug'a? 4 Ene ijrocvotsero to ene ajicho ma apórape: “Pisópanu nve'yore to 'rímeji te 'to piug'a”, ajichpo. Ene vopponrejgiaa'i to ycugi tiov'o te 'to piug'a piti. 5 Eti apimiro'e iuri to ajichvo, tatihuina etpirigia to itorisra tacti te 'to ave'a to ycugi te 'to iug'a puejchu im'a ave'a to 'rímeji tiovrico te 'to mog'a ma apórape. 6 Vo'aquijroco no nacuti to pacu to taeymacregne maye'ono ma Viya huichu tajunrúcha'e tanígia'e. Tomuire vo'aquijroco no nacuti to smoru to tasivachogne mari huichu taechpejgia toctáyaca eto —majichvocpo ma Jesús—. 7 Ayosioca ma Viya puejchu áquijro maye'e. Atanca ene ichmovyore. Echjigia te 'to tapajo ene tvej'ucha'iompo acti ma 'chane ttanco to macomnugne. 8 Ma tyosserico mue 'ma Viya, majacpoyre to mayosiorina ene ma ttanca to macomnugne maye'e titcovyore. Ma techjigia mavej'uchyore. 9 Im'a, eti te tyosióca'e to panu ma achicha, movine ijrocari'ini to marija'i. 10 Ene te tyosióca'e to jimo, vo'aejrocyore to ggiore. 11 Taco'e eti te 'to ahuinarajvo itco ijroco to tiuuna no achichanoviono, macompujvo ma Viya tcochícha'e muejrocyore to tiuunapno no tyosioca ema. 12 Atihuina anoca to tiuricocre mue 'ma acutgiene 'chane tacti te 'to avorirena ene najícha'e eti, tjicho eto taechjis'o to 'chosgiene mavoniipi ma Viya étopo najriono no muechjironini ma Viya —majichvocpo ma Jesús. 13 Majichvore ma Jesús: —Ene asiop'a te 'to 'chi'chu tapajo tjicho 'chope to tapajo ene tomuire to 'chene ene taquij'e titecpo te 'to muecñáragi ema Viya. Moverano no tpono eto. 14 To 'pona tapajo eto 'chi'chu ene 'tsepacuvre to 'chene. Ene taquij'e te 'to titoris'ocre anumo ene vomoverena no tpono eto —majichvocpo—. 15 Acuñuchvo nae 'no tcometorirono najichvo to 'chojriicovo mue 'ma Viya. Tiuriono to najichvo nacuti to 'vesa ene te 'to nasamre nacuti to huinaraji sórare tavoo'o taetopuéregia taquittigia to 'vesano. 16 Etotsero eno imotyore to njich'egnee'i te im'apo to naetrerepiono te 'to naetorisra. Movine yve'ari'ini to narasa te 'to 'pona ycugi ene vo'vore yve'a to uva te 'to tamuunagne ycugi. 17 Tjicho to tiuri scúreco tco'i to toonagne ene to tamuunagne scúreco tco'i to tamuunagne. 18 To tiuuna scúreco movine táco'ii'ini to tamuunagne. Tomuire to tamuunagne scúreco movine táco'ii'ini to tiuuna. Ene maco'e ma 'chane eto temquechorojco to muetorisra. 19 Ma tnoco to tamurigiene macuti to scúreco tco'i to tamuunagne tquechu te tioojipo tquijcupo. 20 Etotsero ene imotiiyore tajichyo to naetrerepiono —majichvocpo ma Jesús—. 21 Vonamtu no najíchanu: “Tata Nógienu, Tata Nógienu”, tásioponyore te 'to mavonirisra mavsa ma Viya. Naquejvorichu t-sioponyore no tituchano to mavoo'ogne ma Tata tcovsa te anumo. 22 Te titecpapo pjocni sache moverano no najichnuyre: “Tata Nógienu, Tata Nógienu, pjiacpavi tjicho viti vcometoriinove to píjare ene vcuchcovco no huinarajgieñono nae 'no nasioporu. Tomuire vnoco to tiaramicre te 'to píjare”, najichnuyre. 23 Etotsero nuti njicpovcoyre: “Nuti vonaemot'e, acoscu'a nye'e eti anoco to tamurigiene”, njichvocyore —majichvocpo ma Jesús. 24 Majichvore ma Jesús: —Im'a, ma t-samo to nechjiriivo ene masopo, ema nimictichyore ma 'chane techemra'i tcotpi'eco to peti. Ene macochpus'o te 'to 'chógieru mari. 25 Taquepo te tgiipo t-siompo to cjocre tasí'opo to peti ene tae'o to mraca tecticvo etotsero votvénopa to peti tjicho ene toctayes'o te 'to mari. 26 Ma 'pona 'chane te masamo to nechjiriivo ene vomasopa ema nimicticho ma votaechemra'i 'chane tcochpuco to peti te 'to tjimyápa'i 'pog'e, vo'chogierina to toctayes'o. 27 Ene te tgiipo t-siompo to cjocre tasí'opo to peti taé'opo to mraca tecticvo ene tvenopopo to peti tettatajicpo tamutu —majichvocpo ma Jesús. 28 Te titechjiriivopo ma Jesús no 'chañono nárami tajicho to muemitropi 29 tjicho to muemitrisra muetco tajicho to matupara'o mue 'ma Viya. Vomacti no timitricra'ono to voniipi.

Mateo 8

1 Te tyompo ma Jesús tiucpuicpo te 'nug'e mari napuegne'po no 'chopemuriono 'chañono. 2 Ene tiutecpo maye'e ma tcojma to lepra muepyusmiruchpo ma Jesús. Mayosiocpo: —Tata, te 'to pavro'o, próto'o pconarácanu —majichpo. 3 Taco'e ma Jesús muemmocpo: —Nvoo'o, pnáraca —majichpo. To énepo majichri'i ema 'nuujipo tnáraco te 'to majuma. 4 Ma Jesús majichpo: —Pim'ajcha, najina pámetocyore etotsero pyana pimerígiapo mue 'ma sacerdote techo to mapenviya pioma to pnoquiihuina eto tavoniipi mue 'ma Moisés. Eto temquechorojcoyre to pnaracoripo —majichpo ma Jesús. 5 Te titecpopo te 'to 'vósare Capernaum ma Jesús, tiutecpo maye'e ma romano naeyara'o no sontarono. 6 Majichpo: —Tata muenjaa'i te mpeno ma nvonra tcojma votori tyamrigia, tcatajivgienejicha jmuena —majichpo. 7 Majicpopo ma Jesús: —Nutecyore nconaracyo jmacro —maquepo. 8 Ene ema cparaaco majicpopo: —Etotsero Tata, vonimiuupóchapo psiopa te 'to mpeno. Taquejvorichu pacvoniipi ene tnaracapo jmuena nvonra —majichpo—. 9 Nuti nomuire ncotpára'o mue 'ma nogienuu'o ene nuti nvonicpo no sontarono. Te nvonico ma étona tyono 'nuuji, te nich'o ma 'pona 'nuuji tiuteco ene te nvonico ma nvonra: “Oni pjichyore”, ene 'nuuji muetucho. Piti piomuire pacvoniipi ene tnaracoyre —majichpo. 10 Te masamnerichu ma Jesús to ene maquee'i maramignejcha. Majichvocpo no tpuegne'ono: —Je'chugnejcha ene njich'e nae 'no jurionono te pjoca viovsa Israel huich'o naato ma etonaena t-sópanu macti jmaca cparaaco romano. 11 Nmetoco'e te 'to tiuteconyore no moverano no vojuriovoquina ene nos'oyre te 'to tot-sírare sache te'po taeesírare, t-sioponyore te mavonirisrayre mavsa ma Viya tnicriconyore taye'e nacochaneyre ma Abraham, Isaac, émapo Jacob. 12 Enotsero no jurionono tquicmunanri'i to mavsa ma Viya naspe'po eno táquicñano te 'to 'neco te tamopcugne ene tiya'ampo taye'e tnicharugio'echapompo tajichyore to natajivyo —majichvocpo ma Jesús. 13 Taquepo ma Jesús majicpopo ma cparaaco: —Tiuri, pyánapo te 'to ppeno. Tituchvoyre ene taqueyre to psopgieneri'i —majichpo. To énepo maquee'i tnaracopo ma mavonra. 14 Ma Jesús tyompo te mapeno ma Pedro muem'opo taye'e su muemse ma Pedro tepajigierecoo'i tcojma tijre esu mraca. 15 Ma Jesús muemmocpo to svupe ene 'nuujipo tichico to sijrevo techpucpo sechpojricvocpo. 16 To yótipo nommocpo mue 'ma Jesús no moverano no nasioporono no huinarajgieñono. Te muechjisnerichu no huinarajgieñono najunjicpo no nasioporono ene maconaracpo namutu no nacojmagñono. 17 To ene majichri'i puejchu taetúchapo to majre ma Isaías muechjirini ma Viya. Oni taco'e: “Ema macosquinovi to vsamgieñono ene tconaracovi te 'to vjiumano”, taquee'i to ajúreco. 18 Ma Jesús te muem'opo no 'chopemuriono 'chañono te 'to machocyo mavonicvocpo no muemitriono nayana te 'to pochra to cogiure. 19 Ene maquepripo ma timitricra'i to voniipi majichpo ma Jesús: —Tata, mpuegne'viyre te 'to oypuca páquij'e —majichpo. 20 Ma Jesús majicpopo: —Pim'a, to chuye etjo to tapeno tanarasi'o ene tomuire to coyre etjoo'i to tamoco etotsero nuti nuchcogne nae 'no 'chañono tajina mpenina nnarasi'a —majichpo ma Jesús. 21 Ma étona tpuegne'ri'i ma Jesús majichpo: —Tata, mpuegne'viyre étotse muenjarich'o jmuena tcochíchanu. Te necorapo ema ene mpuegne'apipo —maquepo ma 'chane. 22 Ma Jesús majicpopo: —Yarechujcha ppuegné'anu. Naem'arine no nacuti no naepenogñono naécora ma muepenogne —majichpo ma Jesús. 23 Taquepo ma Jesús tiovcu'po te 'to pcure macochanevco no muemitriono. 24 Ene taquepripo to tiñem'i tecticvo mraca, to tapcuu'o taepsacpo to pcure. Ma Jesús timcopri'i te 'to pcure. 25 Ene no muemitriono napuchpo nacojamicpo najichpo: —¡Tata, pim'a huichu veegia! —najichpo. 26 Ma Jesús majicpovcopo: —¿Taja tacoyemo to apicori'i? Eti voyatpina asópanu —majichvocpo. Ene techpucpo maquichicpo to tecticvo étopo tapcuu'o, 'nuujipo tnara'cho. 27 Ene naramignejcha no tiovricompoo'i te 'to pcure naquepo: —¿Majtsero jmaca 'chane? Tjicho mavonico to tectivco étopo une ene t-sopjuira'ono maye'e —naquepo. 28 Taquepo te titecpompo te 'to pochra tquíjare Gadara ene nocpopo ma Jesús no apinano nasioporono no huinarajgieñono ene nos'o te 'to 'cori. Eno huinarajgieñonjicha tos'o najina tijrocapono tyon'ano taye'e. 29 Napioocopo ma Jesús: —¿Tajtse timiutecvi vye'e Jesús? Piti maChíchavi ma Viya. Etopuca jvoo'o pemecatajivchavi ene huich'o titecpaa'i to maviosrisrena ma Viya —najichpo. 30 Ene onogiy'e etjoo'i to 'chopemuri to smorono tni'icono. 31 No huinarajgieñono nayosiocpo ma Jesús: —Te 'to pcuchcavi pisopavi vsiopoca to smorono —najichpo. 32 Ma Jesús mueschoppo: —Ayana —majichvocpo. Taquepo najunjicpo no nasioporonri'i. Nasiopocvocpo to smorono ene 'nuujipo tamutu to smorono tjiunopompo mraca te 'to tachusi to cogiure tevtsecvompo te 'to une teecompo. 33 No tjiañoconri'i to smorono tjiunopompo tpicono nametocovcopo no tcovsano te 'to 'vósare to tacoyemgieneri'i ene énopo no nasioporonri'i no huinarajgieñono. 34 Ene namutu no 'chañono tcovsano te 'to 'vósare tyonompo naemojno ma Jesús. Te naem'opo ema najichpo te 'to mayana majunjigia to novsa eno.

Mateo 9

1 Taquepo ma Jesús tiovcu'po te 'to pcure tchoovórepo te mavsa. 2 Ene taye'e nompo maye'e ma iñu 'chane nanoocu'poo'i te 'to muepajiimo. Ma Jesús te muem'opo to nasopraa'i ema majichpo ma iñu: —'Tumesamrevina, nchicha, juiti temticpo to ppecaturano —majichpo. 3 No timitricra'ono to voniipi enjoo'i taye'e naquepo te 'to nasamre: “Jmaca Jesús to ene maquee'i mue jmaca iñu tcotemo mue 'ma Viya”, naquepo. 4 Ma Jesús muemoti to naponrerono majichvocpo: —¿Taja tacoyemo votori to aponrerono? 5 ¿Tajpuca tquejrapno to ene njicha jmaca iñu: “Temticpo to ppecaturano”, vo'i njichapuca: “Pechpuca ppuigia”? —majichvocpo—. 6 Nimericyore to nitjiicoovo puejchu echemcha te 'to nuti nuchcogne nae 'no 'chañono eto nvóno'i ncomtigia to pecatu —majichvocpo ma Jesús. Enetse eto ma Jesús majichpo ma iñu 'chane: —Pechpuca, jve'a to pepajiimo ene pyánapo te ppeno —majichpo. 7 Enetse eto tnaracopo ma iñuri'ini 'chane ene tyompo te 'to mapeno. 8 Te naem'opo ema no 'chañono tyoyocompo nacuñuchpo ma Viya tajicho to muejrosra ma Jesús to 'chopegiene muetjiicoovo. 9 Taquepo tyompo ma Jesús. Muem'opo ma tcovrarecra'i to impuesto tquíjare Mateo tejaracoo'i te 'to macovraresrare. Ma Jesús muech'opo: —Yare, ppuegné'anu —majichpo. Ene 'nuujipo techpucpo ma Mateo mapuegne'po. 10 Taquepo ma Jesús tnicri'i te 'to mapeno ma Mateo macochanevco te 'to mesa no muemitriono. Tiutecompo no tcovrarecra'ono to impuesto énopo no 'pomriono pecatumoriono 'chañono moverano eno tejacompo maye'e nomuire. 11 Te naem'opo no fariseono ma Jesús nacotiorocpo najichpo no muemitriono: —¿Tajpuca tacoyemo to tnicri'i naye'e ma Iógienu nae 'no tcovrarecra'ono to impuesto nae'po nae 'no 'pomriono pecatumoriono 'chañono? —najichpo. 12 Te masampo ma Jesús eno, majichvocpo: —No namucjumagiene vonacmunu ma tiprujricra'i. Eno tcomnu no nacojmagñono. 13 Tiuri ácaravo'u echemcha to taechjis'ogne pjoca 'chosgiene ajúreco, oni taquee'i eto: “Nuti to nyumjacvo eto to ajpanra'i. Vo'etina nyumjácapo to sórare anoquiivósare nye'e”, maquee'i ma Viya te 'to ajúreco. Vo'etina timiutégianu naech'oyre no mtopravriono. Eno no pecatumoriono nich'ovcoyre puejchu nácot-samre tajicho to napecaturano —majichvocpo. 14 Ene no muemitriono ma Juan ticchosricra'i tiutecompo mue 'ma Jesús nayosericpo: —¿Tajpuca tacoyemo to viti énopo no fariseono vijmuchvonve te 'to mamíro'u ma Viya ene no pimitriono votijmuchapono? —najichpo. 15 Majicpovcopo ma Jesús: —¿Tiúriyo tácot-samrevono ene tijmuchapono no machimrano ma 'ráyeno te 'to emjarich'o naye'e? Etotsero etjoyree'i to sache te nquíjapo nuti énetse eto tijmuchvonyore tapuemmavo —majichvocpo ma Jesús—. 16 Najina tyupejiris'a to 'chosi namuii'o te 'to 'rajru attaji. Te ene tac'eni to 'rajru tejrocapuini ene tavetsayúcapo to 'chosi ene etovoyejínapo. 17 Ene vo'vore najuc'a to 'rajru vinu te 'to 'chosgiene naeere'i prúmo'i. Te 'to ene najichari'ini to 'rajru vinu tavettso'égiapo to 'chosi prúmo'i ene tampuujipo tamtu to vinu ene étopo to tov'oo'ini. Taco'e to vinu 'rajru najuc'o te 'to 'rajru prúmo'i puejchu votacumpuujivco eto —majichvocpo ma Jesús. 18 Te techjiicorich'o ma Jesús tiutecpo ma naeyara'o no jurionono muepyusmiruchpo ema. Majichpo: —Sepeníravo juitjicha psena nchicha, etotsero te piutegia piti pnoca to jvupe sye'e ene tchovyo titoricyore —majichpo ma cparaaco. 19 Ene techpucpo ma Jesús mapuegne'po ema macochanevco no muemitriono. 20 Taquepo su scojmagne 'seno t-soorojecho ntósepo añu sjicho to scojmavo spuchpo ma Jesús te 'to magiecu semmocpo to tacheyo to mamuii'o. 21 Tjicho esu sponrericri'i te 'to ssamre: “Tayampane nemmoca táquejvorichu to ñimuii'o ene nnaracapo”, squepuiji. 22 Ma Jesús tevcuupuecvopo muem'opo su 'seno majichpo: —'Tumesamrevina, pnaracopo tajicho to psopranu —majichpo. Ene 'nuujipo tnáraco su 'seno. 23 Taquepo tyonompo. Te titecpompo te 'to mapeno ma cparaaco ma Jesús muem'ovcopo no 'chañono tiocorionripo énopo no tcochjonyore to taye'erepi te tquecorosiono. 24 Ene majichvocpo: —Iuchca te pjoca tjicho su 'móperu votépena simcognechjicha —maquepo. Etotsero naquecoropo eno tjicho naem'o to sepenirari'i. 25 Te macuchcovcopo ene ema t-sioppo te 'to sovrico su sepenogne ene mave'po te 'to svupe macochpucpo. 26 Tquechosipo te 'to 'muiripa'i 'pog'e tachocyo to Capernaum. 27 Te tyonvórepo ma Jesús no apinano jma'ono napuegne'po ema tpioocompoo'i: —Piti mamrihuini ma David, pajpanovi —naquepri'i. 28 Ene te t-sioppo ma Jesús te 'to peti napuchpo no jma'ono. Mayosericvocpo: —¿Je'chu asopo to nquimuiigia'e? —majichvocpo. Ene eno najicpopo: —Je'chu Tata, vsopo —najichpo. 29 Ene ema Jesús muemmocpo to nog'a majichvocpo: —Tituchvoyre to avoo'ogne tjicho asopri'i —majichvocpo. 30 Ene timuiicompo eno. Ma Jesús majichvocpo: —Im'ajcha najina ámetocyore. 31 Etotsero te tyonompo 'nuuji nametocopripo no 'chañono te 'to 'pog'e naquij'epri'i to maquimuiisiravocri'i ma Jesús. 32 Te majunjicvocpo eno, tiutecompo mue 'ma Jesús no 'pomriono nompoo'i ma 'chane vomuetca techjigia tjicho masiopocri'i ma huinarajgiene. 33 Ma Jesús te macuchcopo ma huinarajgiene ene 'nuujipo tnaecchoopo techjico ma 'chane. Ene no 'chañono nárami naquepo: —Te pjoca viovsa Israel tajina vim'a to tiaramicre tactii'ini to manocgiene jmaca —naquepo. 34 Enotsero no fariseono naquepo: —Jmaca Jesús macuchco no huinarajgieñono tajicho to muetjiicoovo ma eriono nógienu eno —naquepo. 35 Ma Jesús machimracho to 'vosariono timitricpoo'i te 'to noomutirariono macometoriru to 'chojriicovo taechjis'o to mavonirisrayre ma Viya ene maconaracpoo'i no nacojmagñono te 'to tamutu to t-samcoriono. 36 Te muem'ovcopo no 'chañono ma Jesús majapanugnejcha tjicho tcatajivono tcojrasamurevono nacuti to 'vesa najina tjiañoca. 37 Majichvocpo no muemitriono: —Moverano no tcomnu t-samano to 'chojriicovo ene no tcometorirono vomoveravoquina tacuti te tyó'opo to 'chopegiene 'santi vomoverena no tvio'iricono. 38 Taco'e ayosioca ma Viya puejchu mavonigia no tacmetorirono to 'chojriicovo tacti ma tcoy'e to 'santi mavonico no tvio'irigiano —majichvocpo ma Jesús.

Mateo 10

1 Ma Jesús muech'ovcopo no ntosegieñono muemitriono matuparaco ene muejrocpo to muetjiicoovo puejchu nacuchca no huinarajgieñono nae 'no nasiopocgienena ene naconaraca no nacojmagñono te 'to t-samcoriono. 2 Ma mativgiene nae 'no ntosegieñono muemitriono ema Simón tquijarevre Pedro, émapo Andrés naticocrichu ene énopo machichanoviono ma Zebedeo, Jacobo émapo Juan. 3 Emapo ma Felipe, ma Bartolomé, Tomás, émapo Mateo tcovrarecra'i to impuesto ene émapo Jacobo machicha ma Alfeo, émapo ma Lebeo tquijarevre Tadeo. 4 Ene émapo ma 'pona Simón nomrivo no cananeono ene émapo ma Judas tijroricri'i ma Viógienu Jesús. 5 Ma Jesús mavonicvocpo no ntosegieñono maneriorono. Majichvocpo: —Vo'acuyno te 'to novsa no vojurionvoquina énepo te 'vosariono te Samaria. 6 Ayana nae 'no jurionono israelitano tjicho eno nacuti to taemtioru 'vesa. 7 Acmetoriipoo'i naye'e to 'chojriicovo: “Tiane'ipo to mavonirisrayre ma Viya”, ajicha. 8 Tomuire aconaraca no tcojmano to lepra ene énopo no 'pomriono nacojmagñono. Acochpuca no naepenogñono ene acuchca no huinarajgieñono nae 'no nasiopocgienena. Eti tajina tavachina to ajacpogne itjiicoovo tos'o vo'acucvacho to anocgienena naye'e. 9 Te 'to ayonrena vo'acomo to prata. 10 Ioma etonaenarichu to amuii'o vo'acomo to acucyeeruvo étopo to 'pona epcopevo, vo'vore acomo acuctsucrupa. Vo'acomuchvo tjicho ajacpoyre to acomnugnena nae 'no t-samano to 'chojriicovo ene eto avane'oyre te 'to aquemtonera to 'chojriicovo —majichvocpo ma Jesús—. 11 Te 'to itecpapo te 'to 'vósare atpiru mue 'ma tpicuchcore 'chane ene atupca maye'e tiomuincapo te ajunjígiapo to 'vósare. 12 Te 'to ásiopyórepo te 'to peti, oni aqueyre: “Nvoo'o aetotijvo”, ene ajichyo. 13 Ene eno te tvopna'iono ayosiuchvoca mue Viya te 'to naetotijvo ene te votcuvopno'iono vo'acuysiucho mue 'ma Viya. 14 Taco'e te votcujacpo'e tcuremcho'iono te 'to peti enepuca te 'to 'vósare ajunjigia taye'e ettócapo te 'to namíro'u to epcopevono. Eto imeruch'oyre te 'to votásopjuira'ono. 15 Je'chugnejcha ene njich'e, te titecpapo to sache maviosrisrayre ma Viya taesvoycopnoyre to naemechoro'yore no tcovsano te 'to 'vosariono votjiacpa'iono, ene vo'richu nae 'no huinarajono tcovsanri'ini te 'to Sodoma étopo Gomorra te 'conevoco —majichvocpo ma Jesús—. 16 Im'a, te nvonígia'e acmetoriru, acutiyore to 'vesano te 'to tamuri to huinaraji sorariono. Te naye'e eno tcomnucre to ácuñuchvo acti to ggiore etotsero mtopravre'ena acti to sivi. 17 Taco'e immirúchapo naye'e tjicho tiom'eyriono nae 'no cparaacono ene aquestayre te 'to noomutirariono. 18 Tmeturic'eyriono nae 'no 'chopetupara'ono nae'po taeyara'ono to 'vósare tjicho nuti ncovii'eyre. Enetse eto acmoprapo echjis'anu te 'to namíro'u eno nae'po 'pomriono vojurionvoquina. 19 Te tioma'iompo nae 'no cparaacono, vo'acuponrerico to echjisrena naye'e tjicho te 'to aechjicyórepo ma Viya tijroc'eyre to echjiriivoyre naye'e 20 tjicho vo'etina aechjicyore. Tijroc'eyre to echjiriivoyre ma Espíritu Santo ijro mue 'ma Viya tcochícha'e —majichvocpo ma Jesús—. 21 Ene te pjocni sacheyore no 'chañono naejroricyore no naporapenviono, natnoviono puejchu nacópaca. Ema 'pona 'chane muejroricyore ma machicha, naejroricyore no naeyano nomuire. 22 Ene acotichocreyre nae namutu tjicho nuti taetsraavonyore. No tájicpuicro'ono tiomuincapo te tamtupo jmañono eno tiuchcu'onyore. 23 Te timponnojgia'iompo te 'to étona 'vósare, ayana te 'to 'pona 'vósare. Nmetoco'e te huich'o aquitucho acucmetoriru te 'to novsano no jurionono israelitano ene nchappo nuti nuchcogne nae 'no 'chañono. 24 Im'a ma tquimitcosi movine tácuñuchcoreponri'ini mue 'ma timitco ene ma vnóraco mamuire votácuñuchcorepono mue 'ma mágienu. 25 Ma tquimitcosi masopúchapo macti ma timitco ene ma vnóraco mamuire masopúchapo macti ma mágienu. Te 'to najíchanu; “Jmaca 'chane eriono” najichnu nuti Iógienu, avetji eti nimitriono ¿tajpuca naejarech'eyre? —majichvocpo ma Jesús—. 26 Taco'e vo'acúpico no 'chañono. Tamutu tquechorojyore to tamurigieñono naetrerepiono tamuquechragne, tamutu tquechosiyre. 27 Te njajaec'e nmetoco'e, amétaca no 'chañono. Te nñajoc'e nimitco'e, eto acometoriiyore te namíro'u namutu. 28 Vo'acúpico no tijrocapono nacópaca to iog'e etotsero vonaato'o nacópaca to iachanevo. Je'vo ma Viya apicoyore tjicho ema maróto'o macópaca to iog'e étopo to iachanevo maróto'o muecñaca te 'to muecñáragi. 29 Im'a, to coyre votasvacho, etonarichu merio tavacho te api'i coyre. Etotsero votemtioca eto'ina te 'to vomaquisopo ma Viya tcochícha'e. 30 Ema técho'e eti etoripuini to achutmoco muemoti to tatupa. 31 Taco'e eti vo'acuuyoco tjicho asivachopno te 'to coyriono. 32 Namutu no votioñuchanono nae 'no 'chañono te 'to napuegnéranu ene nuti nomuire vonáñuchyore eno te 'to mamíro'u ma Tata tiovrico te anumo. 33 Enotsero no tioñuchanono te 'to namíro'u no 'chañono nuti nomuire noñuchvocyore te 'to mamíro'u ma Tata tiovrico te anumo —majichvocpo ma Jesús—. 34 Vo'aquemechoco eti to eto timiutégianu noricoca no 'chañono njicha te pjoca 'pog'e. Vo'i, tjicho tiocpocconyore no 'chañono njichyo. 35 Tajicho to nutesra ma 'chane macocposvoyre ma mueya ene su 'seno scocposvoyre su saeno. Su 'pona 'seno scocposvoyre su schíneno. 36 Tos'o ma 'chane no macposvoyre enopoocorichu te 'to mapeno tjicho nuti taetsraavonri'i. 37 Ma 'chane te muemnacpona ma mueya esupuca mueno ene vo'richu tquemnacnu nuti, ema vomaato'o tacchichacore nye'e. Enerichu maco'e ma 'chane te muemnacpona no machichanoviono ene vo'richu tquemnacnu nuti, mamuire vomaato'o tacchichacore nye'e. 38 Ma 'chane te vomacomo eto crutsu to mapuegneranina macuctinu nuti te 'to natajivono étopo te 'to nitorisra, ema vomaato'o tacchichacore nye'e. 39 No tvoo'ono tnocano to navoo'ognena te 'to naetorisra tamoprujyore titovoyre tamutu to naetorisra. No vonacotegne'a to naetorisra nanoca to nvoo'ogne nuti ene eto naetorisra votampuujiyre eto muitravreyre —majichvocpo ma Jesús—. 40 No tjiacpa'iono eti cutinarine to nuti najacpanu, ene te nuti najacpa vonáquejvo nuti najacpanu, ema Tata najacpo ma tvonicnuu'i. 41 Ma tjiacpa ma muechjiru ma Viya tjicho ene mas'oo'i maye'e, to majacpogneyre ema tacutyoorichu to muecmuna majacpogneyre ma muechjiru Viya. Ene ma tjiacpa ma tiuri 'chane tjicho ema tiuuri'i, to majacpogneyre ema tacutiyore to muecmunayore ma tiuri 'chane. 42 Ene ma tijroco to muera une ma tjiapanim'ipno nae 'no tpuegne'nono nuti eto tjicho to mapuegnéranu, ma teschoo'i majacpoyre to muecmuna mue 'ma Viya tajichyore —maquepo ma Jesús.

Mateo 11

1 Te pochpo matuparacvocpo no ntosegieñono muemitriono ma Jesús tyompo tcometoriipoo'i timitrico te 'to 'vosariono tachocyo. 2 Ma Juan ticchosricra'i te 'to maqueeteyri'i masamuiicopo to manocgieñono ma Jesús. Ene mavonicpo no apinano muemitriono ma Juan nayana mue 'ma Jesús puejchu 3 nayoserigia: —¿Pitirippuca ma Cristo vcuchocgieneri'i, vo'i vcuchocapuca ma 'pona? —najichpo. 4 Majicpovcopo ma Jesús: —Ayana achapo mue 'ma Juan. Amétaca tamutu to im'ognee'i ene asamgieneri'i, maquictiórayo ema te 'to nutiripo. 5 Tjicho timuiicono no jma'ono ene tpuicono no moso'iono ene énopo no nacojmagñono to lepra tnaracompo. T-samuiicompo no mgiñono, techpucono no naepenogñono ene tcometocsiompo to tiuuna 'chojriicovo nae 'no tjiapanim'ono tcomnurocvono. Ene ajichyore ma Juan. 6 Ene tiuusamriono no votinajrigiapono tajicho to nacuchosranu —majichvocpo ma Jesús. 7 Te naegnepo no mavonirono ma Juan, ma Jesús muechjis'opo ma Juan nae 'no 'chañono. Majichvocpo: —Te ayompo im'oo'i ma Juan te 'to moopa'giene 'pog'e, ijcho 'ponnajri'i to maponreru. Imictichri'i to tapócoji tomo to tecticvo te 'to tavoo'ogne, ene vo'i. 8 ¿Etopúcatse timyon'ee'i to im'oyre ma 'chane tiuumuii'o? Ene vo'i, no tcopneriijono to tiuumuii'ocre ene novrico nae 'no 'chopetupara'ono taeyara'ono to 'pog'e. 9 Taco'e te ayompo te 'to moopa'giene 'pog'e ¿im'opca ma muechjiru ma Viya? Je'chu ene nco'e im'oo'i ma muechjiru ma Viya tjicho ema Juan muetaviicu'pono nae 'no 'pomriono muechjironini ma Viya. 10 Tjicho ema Juan taechjis'o to 'chosgiene ajúreco, oni taco'e: Nvonicyore ma nvonra tinapucyore pye'e puejchu matsegiari'i to nasamre no 'chañono tacti muetpirigia to 'chene pyon'oyre, maquee'i ma Viya te 'to 'chosgiene ajúreco —majichvocpo ma Jesús—. 11 Je'chu ene njich'e, ma Juan ticchosricra'i tcuñuchcorepono nae namutu no nochriono te pjoca 'pog'e. Etotsero ma tjiapanim'ipno nae 'no maye'ono ma Viya te 'to mavonirisra ema tiuritji titotijvopno mue 'ma Juan —majichvocpo ma Jesús—. 12 Te tnaecchoopo to macometoriira ma Juan ticchosricra'i ene juitjiiri'i no 'chañono muipuriono navoo'o t-siopano te 'to mavonirisra ma Viya cuti te najunrucho to 'vósare no sontarono. 13 To 'chosgiene ajurecono mavoniipi ma Viya étopo najriono no muechjironini ma Viya taechjis'o to matesrayre ma Cristo tiomuincovo te tiuchcopo ma Juan ticchosricra'i. 14 Ma Juan ema taechjis'o to 'chosgiene ajúreco, taquee'i te 'to tiane'iripo to matesrayre ma Cristo ene tiutecyorevore ma muechjirini Viya tquíjare Elías. Ene je'chura'ii'i eto tituchvopo mue 'ma Juan ene eti vo'asoppojgia. 15 Te acgiño, asama —majichvocpo ma Jesús—. 16 ¿Tajtse nimictich'eyre juiti? Eno acuti no 'moperono tiutsarono ene tejacono te 'to prasa tpioococono najichpo no 'pomriono: 17 “Vcosiivi ene eti vo'iimuigia ene vjirori'i vechjis'o to vjiaasamre ene eti vo'íya'a”, naco'e no 'moperono. 18 Eti acuti no 'moperono tjicho te tiutecpo ma Juan ticchosricra'i ema tijmuchvonve votera to vinu ene eti acotiorocpo: “Votori jmaca, masioporu ma huinarajgiene”, aquepo. 19 Taquepo nutecpo nuti nuchcogne nae 'no 'chañono, nuti vonijmúchapo nnico nero. Nomuire acotiorocnu: “Ema jmaca tconsiugi terora'i naquemnacsare no pecatumoriono énopo tcovrarecra'ono to impuesto”, aquepo. Etotsero tquechoroji to tiuri to muechemra'vo ma Viya tajicho to tiuricocre nanosra no tpono eto —maquepo ma Jesús. 20 Taquepo ma Jesús tnaecchoopo macojchovco no tcovsano te 'to Corazín étopo Betsaida tjicho ene manos'oo'i taye'e movera to tiaramicriono etotsero votácot-samriono tajicha to napecaturano. Maquepo: 21 —Eti acovsa te 'to Corazín te'po Betsaida acatajivyore tajichyore to vo'ácot-samree'i. Tjicho no tcovsano te Tiro te'po Sidón te naem'aa'ini to 'chope muetjiicoovo ma Viya im'ognee'i eti, eno 'nuujinaripuini tácot-samriono nanocaripuini to namuii'ósare t-siso ene tejacampuini te 'to tsmapa taemquechorojgia to nacot-samrehuina. 22 Tos'o te 'to maviosrisrayre ma Viya 'chopeponyore to emechoro'yore eti acovsa te Corazín te'po Betsaida ene no tcovsano te Tiro te'po Sidón eno vo'richu tácatajivonyore —majichvocpo ma Jesús—. 23 Ene étipo acovsa te 'to Capernaum, ijcho te 'to acuñuchcoreponyore nae 'no 'pomriono. Ene vo'i tjicho aquicñayre mue 'ma Viya. No tcovsanini te Sodoma te 'conevoco, te naem'aa'ini to 'chope muetjiicoovo ma Viya im'ognee'i eti, eno tácot-samrionri'ini ene ma Viya vomaquitopuerecoo'ini eno tansijri'ini juiti to novsa. 24 Te 'to maviosrisrayre ma Viya 'chopeponyore to emechoro'yore eti ene no huinarajonini tcovsano te 'to Sodoma te 'conevoco eno vo'richu tácatajivonyore —majichvocpo ma Jesús. 25 Taquepo ma Jesús tyujrocpo mue 'ma Mueya, majichpo: —Tata, piti Taeyará'ovi pcoy'e to 'pog'e étopo anumo. Nrusrupayachovi te jmañono tjicho pyumrucri'i nae 'no timotvono techemra'ono. Ene eno pimecri'i no nacuti no 'moyono te huich'o taechemra'ono eno pemechemchoo'i. 26 Ene pjichri'i piti te 'to toonagne pponreru —maquepo ma Jesús. 27 Majichvocpo no 'chañono: —Ma Tata ema ttuparacnu tamutu. Najina taato'o taemotnu nuti maChíchanu maquejvorichu ema. Ene najina taato'o taemoti ma Tata te anumo, nquejvorichu nuti maChíchanu nimoti ene énopo nomuire no nvoo'ognena nimimoticha ema —majichvocpo ma Jesús—. 28 Iutegia nye'e, eti avitagiene te 'to ajaasamre ene arasasamre'yore njichyo. 29 Eschopa to avono'iyre nye'e acti to huiye te manoco ma tógienu to tayuvo. Isópapo nimitca'e nuti nuri te 'to nsamre njapanim'i to nitorisra énetse eto anaracapo te 'to ajaasamriono. 30 Tjicho to avono'iyre nye'e votajtocre, votáquejra to anosrena to nimitropi —maquepo ma Jesús.

Mateo 12

1 Etona sache te 'to tanarasíravo ma Jesús tyon'opri'i te 'to 'santi naevru trigo macochanevco no muemitriono. Ene eno tec'ompo tos'o nacovemmírapo to to'i to trigo ene nanicporipo. 2 Te naem'opo eno, no fariseono najichpo ma Jesús: —Pim'a pnoni pimitriono tquemtoñono to sache tanarasíravo ene eto votaesopcoreri'i te 'to mavoniipi ma Viya —najichpo. 3 Ma Jesús majicpovcopo: —¿Huipca ajira to 'chosgiene ajúreco taechjis'o ma David? Tjicho te tec'opo ema énopo no macochanegñono, 4 ma David t-sioppo te 'to mapenviya mave'po to panono muecmuna ma Viya te 'to mamíro'u, manicpo ema énopo macochanegñono. Ene eto panu votaesopcoreri'ini te 'to nanigia nae 'no vo'enina táquicmunano techano te 'to mapenviya. 5 Ene ¿huipca ajira tomuire to taemitropi to mavoniipi ma Viya? Enoripuini no techono to mapenviya tquemtoñono eno te 'to sache tanarasíravo tajicho to natupara'o taye'e ene votejigiapono tajicha. 6 Je'chugnejcha njich'e te 'to nuti mpicuchcorepono te 'to mapenviya. 7 Eti vo'echemcha to taechjis'ogne to 'chosgiene ajúreco oni taco'e eto: “Nuti to nyumjacvo, eto to ajpanra'i. Vo'etina nyumjácapo to sórare anoquiivósare nye'e”, maquee'i ma Viya te 'to ajúreco. Te echemchaa'ini to taechjis'ogne eto vo'acuctiorocri'ini no mtopravriono nacuti pnoni. 8 Tjicho nuti nuchcogne nae 'no 'chañono nuti taeyará'onu to sache tanarasíravo —majichvocpo ma Jesús. 9 Taquepo ma Jesús tyompo te 'to noomutírare eno. 10 Emjaa'i mamuire taye'e ma 'chane iñupev'u. No timtannicono to nameturis'a ma Jesús nayosericpo: —¿Tisopcorepuca vo'ipuca to maconaraca ma 'chane macojmagne te 'to sache tanarasíravo? —najichpo. 11 Ma Jesús majicpovcopo: —Im'a, eti iomuire te tvénopo te scocu to aye'e 'vesa ene 'nuuji ave'o tayampane etina to sache tanarasíravo. 12 Mavetji ma 'chane tiuri te 'to vajpanu vimcátaca te 'to sache tanarasíravo tjicho ema t-sivachopno te 'to sórare 'vesa —majichvocpo ma Jesús. 13 Majichpo ma 'chane iñupev'u: —Pcangiecha pjoro jvupe. Ene macangiechpo 'nuujipo tnáraco tacutiripo to 'pona mavupe. 14 Eno fariseono tiuchcompo taye'e naponrericpo to nacopasirayore ma Jesús. 15 Te techocvopo to najichyoori'i, ma Jesús majunjicpo taye'e tyompo etotsero napuegne'po no 'chopemuriono 'chañono. Ema maconaracvocpo namutu no nacojmagñono 16 etotsero matuparacvoco te 'to vonaquechjis'o ema nae 'no 'pomriono 'chañono. 17 To ene maquee'i puejchu taetúchapo to 'chosgiene ajúreco majre ma muechjirini ma Viya tquíjare Isaías ema taechjis'o ma Jesús. Oni taco'e eto: 18 Ema jmaca nvonra nnerioru ema nemnaru nuusamre majicho. Nijrocyore ema ma nye'e Espíritu Santo ene ema techjis'oyre nae 'no namutu no 'chañono to nvioschiravocyore. 19 Ema votápiooricyore te 'to muechjisrayre nae 'no 'chañono, vo'ojno tajranyore te 'to cayano. 20 Ema vomápuj'eyre no vo'tumevoquina ene vomácojchoyre no tcojrasamurevono. Muetpiricyore tamutu te 'to maquiyara'ocorevoyre. 21 Ene nasopyore ema no tcovsano te 'to 'muiripa'i 'pog'e, maquee'i ma Viya te 'to ajúreco. 22 Taquepo naemiutecpo maye'e ma jma'u 'chane ene tomuire votechjigia tjicho ema masiopocri'i ma huinarajgiene ene ma Jesús macuchcopo. Timuiicopo ene techjicpo. 23 Naramignejcha namutu no 'chañono naquepo: —Jmaca Jesús huichpuca emuenaripo ma mamrivo ma David vcuchocgiene —naquepo. 24 Ene no fariseono te nasampo naquepo: —Jmaca Jesús macuchco no huinarajgieñono majicho ma eriono, naeyara'o no huinarajgieñono —naquepo. 25 Etotsero ma Jesús muemotri'i to naponreru. Majichvocpo: —Im'a, no tcovsano te 'to étona 'vósare te te'cocano enojihuina votcúyere to 'vósare, 'nuujina títapo. Ene énopo no najañoncocono te te'cocano vo'vore tcúyere 'nuuji náquittoji. 26 Enerichu naqueyre te te'cocano tiocpoccano no maye'ono ma eriono votcúyere 'nuuji titapono —majichvocpo ma Jesús—. 27 To ncuchcaa'ini no huinarajgieñono te 'to muéjare ma eriono ene ¿najpuca tijrocvocri'i to naetjiicoovo nae 'no aye'ono tcuchcono no huinarajgieñono? Eno naechogienejicha vo'enena tos'a mue 'ma eriono to nitjiicoovo. 28 Nuti ncuchcovco no huinarajgieñono majicho ma Espíritu Santo maye'e ma Viya. Ene eto temquechorojco to titecporipo aye'e to mavonirisra ma Viya. 29 Tjicho najina taejrocvonyore tásiopoyre te 'to mapeno ma 'tumegiene 'chane navirajgia to mayeeruvo, te'tse tohuina naemitjigia ema énetse eto nave'yo to tovcu to mapeno —majichvocpo ma Jesús. 30 Ma votiuremchanu ema tiocpuemra'i nye'e ene ma votcuumutrigia nye'e ema tesruricra'i. 31 Taco'e nmetoco'e ma Viya ema maróto'o macomtisna tamutu to napecaturano no 'chañono étopo to naechjisra to mpachijigne. Enotsero no tcotemono mue 'ma Espíritu Santo movine macomtisnaa'ini ma Viya to napecatura. 32 Nuti nuchcogne nae 'no 'chañono ma tiocpuemchanu, ema Viya macomtisnoyre to muejiivo. Enotsero no tiocpuemchano tácotemono mue 'ma Espíritu Santo, ma Viya movine macomtisnaa'ini to naejiivono te pjoca 'pog'e ene énepo te 'pojra'ina —majichvocpo ma Jesús—. 33 Im'a aponrejgia, to tiuuna scúreco tco'i tiuuna. Te votoona to scúreco tco'i to tamuunagne. To vimotiyo to scúreco ene te 'to to'i. 34 Eti huinaraj'e acuti to ggiore taco'e movine echjis'aa'ini to toonagne. To muechjis'ogne ma 'chane ene tos'o te 'to masamre. 35 Ematse ma tiuri 'chane muechjis'o to toonagne tjicho tiuuna to maponreru te 'to masamre. Enerichu maco'e ma huinaraji 'chane muechjis'o to tamuunagne tjicho votoona to maponreru te 'to masamre. 36 Nmetoco'e te titecpapo to sache maviosrisrayre ma Viya, mavioschovcoyre no 'chañono tajichyo to tamuunagñono naechjisra te pjoca 'pog'e. 37 Ma Viya tvioscho'eyore tajichyo to echjisra. Eto timeruchyore te 'to etinapuca timcotopravcha'e vo'ipuca —majichvocpo ma Jesús. 38 Taquepo no fariseono énopo timitricra'ono to voniipi najichpo ma Jesús: —Tata, pimerigia to tiaramicre te 'to ymíro'u —najichpo. 39 Ma Jesús majicpovcopo: —Mueperajono pnoni 'chañono juiti jmani sachono, votásopjuira'ono. Etochujcha navoo'o nimegia to tiaramicre puejchu nasópanu etotsero tajina naémericyore nuti. To naem'ogneyre tacutiyore to 'cutiórare mue 'ma Jonás muechjirini ma Viya. 40 Tjicho ma Jonás moposache majicho te 'to taju'e to 'chopegiene jimo. Ene nqueyre nuti nuchcogne nae 'no 'chañono, mopona sache njichyore te 'mo'e te pjoca 'pog'e. 41 To maviosrisrayre ma Viya nomuire no tcovsanri'ini te 'to Nínive te 'conevoco naemeruchyore to natopravo pnoni 'chañono juiti tjicho te tcometoriipo naye'e ma Jonás, eno tcot-samrevonri'i. Ene juiti nuteco nuti nquechorojpono mue 'ma Jonás ene pnoni juiti votácot-samrevono. 42 Te tviosrígiapo ma Viya su 'seno nogienuu'o te 'conevoco taeyara'o to Sabá somuire esu timeruchyore to natopravo pnoni 'chañono juiti. Tjicho esu voseyucha tios'o te ehuire ssamyoori'i to muechemra'vo ma Salomón ene juiti nutecpo nuti nechemra'pono maye'e ene vo'avro'o asámanu —majichvocpo ma Jesús—. 43 Te tiuchco ma huinarajgiene mue 'ma 'chane masioporu, tyompo tpuiirico te 'to tiojpa'ono matancopri'i to manarasi'a. Etotsero tajina muechmapo to mav'a ene maponrericpo 44 maquepo: “Nchovyore mue 'ma 'chane nut-sine novnee'ini”, maquepo. Ene te tchoopo maye'e muem'opo macutiripo te tcopi'icsi to movcu peti. 45 Tos'o ema huinarajgiene tyompo mavejnovco no 'pomriono sietenano huinarajgieñono, eno huinarajompono te maye'e ema. Muemyonvocpo eno mue 'ma 'chane t-siopono maye'e ene tavoyuchpompo to muetorisra ma 'chane te 'to tativgiene. Ene naqueyre no 'chañono juiti tjicho mueperajono eno —majichvocpo ma Jesús. 46 Te techjiicorich'o ma Jesús timitrico no 'chañono, squepripo su mueno énopo matnoviono. Navoo'o naechjicyore ema etotsero vonaetecpo'oca. 47 Ene nametocopo ma Jesús: —Sucjaa'i te 'neco su peno énopo piatnoviono navoo'o techjicviyriono —najichpo. 48 Ma Jesús majicpopo ma tmetocoo'i: —¿Sija esu meme? Ene ¿najpuca no atnoviono? —maquepo. 49 Ene masuvechovcopo no muemitriono, maquepo: —Eno pnoni atnoviono ene ésupo meme. 50 Tjicho no tituchano to mavoo'ogne ma Tata tiovrico te anumo, eno nimicticho no atnoviono ene ésupo meme —majichvocpo.

Mateo 13

1 Etorichu to sache ma Jesús tiuchco te 'to peti tyompo te 'to tachóchocu to cogiure ene tejacpo taye'e. 2 Noomutocpo taye'e no 'chopemuriono 'chañono taco'e ma Jesús tiovcu'po te 'to pcure tejacpo taye'e te namíro'u no 'chañono te 'to tachóchocu. 3 To muemitrisraa'i naye'e manocpo to muemictichgieñono. Majichvocpo: —Ma 'chane te tyompo tevjapuerico to muésane, 4 to muevjapueru tagira etjoo'i tpacareco te 'to nayonrare no 'chañono ene to coyriono te tichicompo tanicvocpo. 5 To 'pomri tpacarecompo te 'to maripa'i vo'mo'ena to móteji ene 'nuujipo timaruco eto tajicho. 6 Etotsero te tijrepo to sache tochorocpo to taquevogieneri'i tioojipo tjicho vo'mo'ena to tapore. 7 To 'pomriono tagira tpacarecompo te 'to tovrico to tcoviono. Te timarucompuini to 'vooco tomuírepo to tcoviono timarucompo tajiriocpo. 8 Ene to 'pomriono tagirano tpacarecompo te 'to tiuuna 'pog'e. Eto tjiuucompo tco'iompo te 'to etogira taquevogiene tcoviospo ciento to tagira. Te 'to 'pomriono tagira tcoviospo sesenta ene te 'pomriono treinta. 9 Te acgiño, asama —majichvocpo ma Jesús. 10 Taquepo no muemitriono ma Jesús tiutecompo maye'e. Nayosericpo: —¿Tajpuca tacoyemo to pnoco to pimictichgieñono te pimitrico nae 'no 'chañono? —najichpo. 11 Ma Jesús majicpovcopo: —Eti isopcore mue 'ma Viya echemcha to mavonirisra maponreru ema namuechemchognee'i no 'pomriono. Eno votáquisopsiono to naechemcha. 12 Ma titúra'i tquijroyre to 'pona puejchu macye'e to t-simtu ene ma votaetúra'i ema tcovirajyore to muetcogne macoy'egnee'ini 'puesagiene. 13 Eto tacotpiiri'i to nimictichgieñono to nimitrico no 'chañono eno naem'inneni ene vonaponrejgia to naemuira ene nasamneni vo'vore naechemcha. 14 Eno taechjis'o to 'chosgiene ajúreco majre ma Isaías muechjirini Viya, oni taco'e: Etotsero eti asamyoori'ini ene vo'aechemchoyre, im'oyree'ini etotsero vo'apneericyore. 15 Pnoni 'chañono mracasamriono, mgiñovocpo to najichvo tjicho vonavro'o nasama. Nacutripo ma puchugi tjicho vonavro'o naechemcha te 'to nasamre, nachapri'ini nye'e puejchu nuti ncuchcu'vocari'ini, taquee'i to ajúreco. 16 Etitsero itotijvo tjicho aponrejco to im'ognee'i ene echemcho to asamgieneri'i. 17 Je'chugnejcha ene njich'e, moverano no muechjironini ma Viya énopo tiuriono 'chañono navoo'inneni naem'a nasama to im'ognee'i eti asamgieneri'i ene eno votaesopcoriono —majichvocpo ma Jesús—. 18 Nemechemcho'eyore to taechjis'ogne to nimictichgieneri'i ma 'chane tevcóra'i —majichvocpo ma Jesús—. 19 To tagirano tapacarecgiene te 'to nayonrare no 'chañono eto nacuti no t-samono to 'chojriicovo taechjis'o to mavonirisra ma Viya ene vonaechemcha. Tjicho te maquepripo ma eriono mave'po to 'chojriicovo taquevogiene te 'to nasamre. 20 To tagirano tapacarecgiene te 'to maripa'i eto nacuti no t-samono to 'chojriicovo navopno tiuusamriono tajicho. 21 Etotsero votáyere to naponra nacuti to scúreco vo'mo'ena to tapore tjicho to 'chojriicovo vonanoca te 'to nasamre. Te tcatajivompo tquimponnojcosiompo tajicho to naponra 'nuujipo tinajricvono. 22 To tapacarecgiene te 'to tcoviono eto nacuti no t-samono to 'chojriicovo etotsero nacovsamreji to taye'ono pjoca 'pog'e to navorirena tacye'ono to prata tavoyocvoco taco'e huipo nanoca to mavoo'ogne ma Viya. 23 Ene to tapacarecgiene te 'to tiuuna 'pog'e, eto nacuti no t-samono to 'chojriicovo naechemcho napono. To nanosra to mavoo'ogne ma Viya enjoo'i nacuti to scúreco taco'igiene te 'to etogira taquevogiene tcoviospo ciento to tagira. Eno 'pomriono nacuti to scúreco tco'i to sesenta to tagira ene eno 'pomriono nacuti te tco'i to treinta. 24 Ma Jesús manocpo to 'pona muemictichgiene. Maquepo: —No t-sopono to mavonirisra ma Viya nimicticho ma 'chane tevco to toonagne tagira te 'to muésane. 25 Ene to yoti te timocompo tiutecpo ma macotichosvo ma 'chane ene mamuire muevjapuecpo taye'e te 'to trigo to tagira to muiji tavosi to trigo. 26 Te tjiuucopo tiuchnucpo ene eto tquechorojpo to muiji. 27 No mavonrano ma tcoy'e to 'santi nayosericpo: “¿Oypuca tos'oo'i to muiji? Tjicho to pevcognee'i tiuuna to tagira”, najichpo. 28 Ene ema majicpovcopo: “Emjaa'i ma tcotichonu tevcoo'i to tagira to muiji”, majichvocpo. No mavonrano nayosericpo: “¿Jvoo'o vyana vcharepuegia to muiji?” najichpo. 29 Ema majicpovcopo: “Vo'i, huichu imcháre'a tomuirena to trigo. 30 Visoparine tajuuca tacchane tiomuincapo te yvio'irígiapo. Ene nacvoniipipo puejchu tatihuina tacviosi to tamuunagne muiji naeti'ocpaa'i puejchu táquijcu énetse eto tacviospo to trigo ene tacúnapo te 'to tovrare”, maquepo ma 'chane —majichvocpo ma Jesús. 31 Ma Jesús manocpo to 'pona muemictichgiene. Maquepo: —No t-sopono to mavonirisra ma Viya nacuti to ongiragiene tagira to mostaza taquevogiene te 'to muésane ma 'chane. 32 Tjicho eto 'chi'chupno te tamutu to tagirano etotsero te timarucpo tjiuucopo 'chope taetavico to 'pomri scurecono tacútipo to 'chope ycugi ene to coyriono trotovono to tacomoquira te 'to tatavojono —majichvocpo ma Jesús. 33 Ma Jesús tomuire muemicticho to levadura. Maquepo: —No t-sopono to mavonirisra ma Viya nacuti to levadura te sepraco su 'seno te 'to sepyaayore tniccore ene eto taesiocpo tamutu puejchu tajeppuca —majichvocpo. 34 Ma Jesús te timitricpo jmañono tamutu manocpoo'i to muemictichgieñono, tamutu te 'to muemitrisra ene majicho. 35 Te 'to ene majichri'i puejchu taetúchapo to 'chosgiene ajúreco majre ma muechjirini ma Viya, oni taco'e eto: To nimitrisrayre nnocyore to nimictichgieneyore. Eto nechjis'oyre to tayumrúrevo te'rich'o 'conevoco te tquepyapo pjoca 'pog'e, taquee'i eto. 36 Taquepo ma Jesús mapjucpo no 'chañono ene t-sioppo te 'to peti. No muemitriono napuchpo ema nayosericpo puejchu muemechemchovca to taechjis'ogne to muiji tamuunagne te 'to muésane ma 'chane. 37 Ma Jesús majichvocpo: —Ma tevco to toonagne tagira, nuti nuchcogne nae 'no 'chañono taechjis'o. 38 To 'santi eto tacuti no tcovsano te pjoca 'pog'e. To toonagne tagira eto nacuti no t-sopono to mavonirisra ma Viya. To tamuunagne muiji eto nacuti no tpuegne'ono ma eriono. 39 Ma tcóticho tevcoo'i to tamuunagne muiji ema nimicticho ma eriono. To mavio'irisra ma 'chane eto nimicticho te tviosrígiapo ma Viya. No tvio'iricono to trigo nacuti no angieriono. 40 Tacutiyore to nacoomutsira to tamuunagne muiji naejcu'po te yucu, ene taqueyre to taetohuírayo pjoca 'pog'e to maviosrisrayre ma Viya. 41 Nuti nuchcogne nae 'no 'chañono nvonicyore no angieriono te 'to 'muiripa'i pjoca 'pog'e to nvonirisra nacuumutca namutu no tnocono to tamurigiene énopo no timpecaturachono no 'pomriono, 42 puejchu náquicña te 'to yucu ene taye'e tiya'ampo tnicharugio'echapompo tajichyo to natajivyore. 43 Ene no tnocono to mavoo'ogne ma Viya tcuñuchcoreyoriono te 'to mavonirisrayre ma Viya tcochicha nacútiyo to tajaracuvo to sache. Te 'to acgiño asama —majichvocpo ma Jesús—. 44 To mavonirisra ma Viya nimicticho to tasivachogne oro taquecorosgiene te 'to 'pog'e. Ma 'chane te maroto eto muechojvore muécoro. Ene to maasamrevo tyompo 'nuuji muejroricpo tamutu to macoy'egnee'i mayeeruvo puejchu eto mavachris'a to 'pog'e tovrico to marotogieneri'i oro. 45 To mavonirisra ma Viya tomuire nimictichyore to tasivachogne mari. Ma tijroricra'i 'chane matancopri'i to tasivachogne mari tquíjare perla. 46 Te marótopo to étona tiuunagnejcha t-sivachopno te 'to 'pomriono ene tyompo muejrorico tamutu to mayeeruvono macoy'egne mavachricpo to perla. 47 To mavonirisra ma Viya nimicticho tomuire to 'chope yta'e. Te tiagiericono te 'to une no tve'ra'ono jimo tave'o to tamutchujcha jimo. 48 Te tincopo eto, nachuuco nacucpuico te 'to tavóparu. Ene naneriocpo to tiuuna jimo nanocpo te namo'o ene to tamuunagñono naevtsucpo. 49 Ene taqueyre te titecpapo to maviosrisrayre ma Viya. Tyononyore no angieriono tnerioriconyore no tiuriono. Ene nacoscu'vócapo no huinarajono 50 táquicñampo te 'to yucu, tiya'ampo tnicharugio'echapompo taye'e —majichvocpo ma Jesús. 51 Taquepo ma Jesús mayosericvocpo no 'chañono: —¿Eti echemchopca tamutu jmañono? —majichvocpo. —Vechemcho, Tata —najichpo. 52 Ene majichvore: —Im'a, ma timitricra'i to voniipi, ema te tquimitcospo te 'to 'chojriicovo taechjis'o to mavonirisra ma Viya, macuti ma tcoy'e to peti mave'o to mánaru 'rajru étopo 'chosiono. Eto tacuti tjicho maróto'o muechjis'o to 'chosgiene ajúreco étopo 'rajru 'chojriicovo. 53 Te pochpo manocri'i to muemictichgieñono te 'to muemitrisra tyompo 54 te 'to mavsa Nazaret. Ene taye'e tnaecchoovore timitrico te 'to noomutírare. No 'chañono naramignejcha naquepo: —¿Ooyotse muet-si'ri'i to muechemra'vo jmaca? ¿Oypuca maviyo to muetjiicoovo to manocri'i to tiaramicre? —naquepo—. 55 Tjicho ema jmaca machicha ma caapinteru ene su mueno esu María. Vimoti nomuire no matnoviono, ma Jacobo, José, Simón ene émapo Judas. 56 Enopo no matnoviono 'senono tcovsano te pjoca. ¿Tajpuca to timittujocri'i? —naquepo. 57 Taco'e vonasopa ema. Ma Jesús majichvocpo: —'Muíriji napicucho ma muechjiru Viya te vo'enena te 'to mavsa nae 'no majañonono —maquepo. 58 Tos'o vomoverena to tiaramicriono manocgiene taye'e te 'to mavsa tajicho to namusopra.

Mateo 14

1 Etorichu to sachono ma Herodes, taeyara'o to 'pog'e tquíjare Galilea, masamuiicopo to manocgieñono ma Jesús. 2 Majichpo no majuparano: —Emarichpúcayo ma Juanini ticchosricra'i tchovo titoricvore, eto tjicho titjiicovri'i —majichvocpo. 3 Tjicho ma Herodes macovniipii'i máqueeta ma Juan ene máquimitji te 'to naqueetérare scoviiri'i su Herodías mayenori'ini ma Felipe mati ma Herodes. 4 Ma Juan majichri'i ma Herodes: —Votori to jve'a su mayeno ma piati —majichri'i. 5 Taco'e ma Herodes mavoo'opo muemcoparegia ma Juan etotsero votijrócapo tjicho no 'chañono naquee'i te 'to ema muechjiru ma Viya. 6 Te titecpopo to muejarem'i ma Herodes, su schicha esu Herodías tiimuicpo te 'to namíro'u no machimrano ma Herodes ene ema maricognejcha. 7 Tos'o majichpo te 'to muetuchyore to muechjiriivo sye'e muejrocyore to syosiorina ema. 8 Su 'móperu sjichpo: —Pacvoniipi nacópaca ñi Juan ticchosricra'i ene pijrocanupo to ñichuti te 'to crujo —sjichpo. Tjicho eto smetocosri'i se 'su saeno. 9 Ene ema cparaaco Herodes tcojrasamurevognejcha, tajichri'i to muechjiriivoo'i sye'e te 'to namíro'u no machimrano. Muitjiripo to mapuemcha. 10 Je'chura'ii'i mavonicpo ma sontaru mayana te 'to naqueetérare mayuchtipgiencha ma Juan. 11 Mamporipo to machutini te 'to crujo muejrocpo su 'móperu ene esu sompo se 'su saeno. 12 Naquepripo no muemitriono ma Juan navejnopo to mag'eni naecoropo. Ene nametopompo ma Jesús. 13 Te muéchopo ma Jesús to muepenira ma Juan, ema tiovcu'po te 'to pcure tyompo te moopa'giene 'pog'e. No 'chañono te naéchopo to mayonraa'i tiuchcompo te 'to 'vosariono tyonompo napuegne'o tpuicono. 14 Te tiucpuicpo ma Jesús muem'ovcopo no 'chopemuriono 'chañono. Majapanuvcopo maconaracpo no nacojmagñono naye'e te 'to namuri. 15 Te yotiyórepo napuchpo ma Jesús no muemitriono najichpo: —Tata, yotiyórepo ene moopa'i pjoca viovricri'i. Tiúripo piopjuca pnoni 'chañono nayana te 'to 'vosariono navachrigia to nanigia —najichpo. 16 Ma Jesús majicpovcopo: —Votacmunu te 'to nayana. Eti ijroca to nanigia —majichvocpo. 17 Ene eno najicpopo: —Etotsero tajina vacye'e to vensi'ari'ini. Cincorichu to panono vcoy'e ene étopo apina jimogira —najichpo. 18 Ma Jesús majichvocpo: —Nii'a, ioma nye'e. 19 Mavonicvocpo no 'chañono naejapuegia te 'to muijipa'i. Mave'po to cincogne panono étopo apina jimo, muesñecpo te anumo marusrupayachopo ma Viya. Mavesacpo etono ene muejrocvocpo no muemitriono ene eno nasorarecpo nae 'no 'chañono. 20 Tnicompo no 'chañono tipchovompo. Taquepo tcoviospo to naemocharajono tinco to ntosegieñono canasta. 21 No tniconri'i cinco mil to natupa naquejvorichu no 'jirono. Vonaemtúpacha no 'senono énopo 'moperono. 22 Te mapjucvocrich'o no 'chañono ma Jesús mavonicvocpo no muemitriono novcu'a te 'to pcure nayanari'i te 'to pochra to cogiure naenapuca maye'e. 23 Te naegnepo no 'chañono ma Jesús tiopnopo te 'to 'nug'e mari tyujroco maquejvorichu, tiomuincovo te yótipo. 24 Ene no muemitriono eneripo te 'to ttupreco to 'chope cogiure. Ene 'chópepo to tapcuu'o tjicho nocpo'choo'i to tecticvo. 25 Te tiane'ipo tjiara'iyre maquepripo ma Jesús tpuicopoo'i te 'to taéna'u to une. 26 Te naem'opo ema no muemitriono to mapuisrapri'i ema te taéna'u to une, tyoyocono tpiooricompo tajicho to napisra: —¡Eto tacúna'i! —naquepo. 27 Etotsero ma Jesús 'nuujipo muechjicvoco: —Vo'acucooyocvo acúpico, nutichujcha —majichvocpo. 28 Ene ma Pedro majichpo: —Tata, te pitina jvonígianu nutegia pye'e, nomuirena mpuigia te taéna'u to une —majichpo. 29 Ma Jesús majichpo: —Yare ppuigia. Ene je'chura'ii'i ma Pedro tiucpuicpo 'nuujipo tpuícopo te taéna'u to une macpoyre ma Jesús. 30 Etotsero te maponrejcopo to tecticvo, tyoyocpo tnaecchoopo teecopripo. Ene tpioocopo: —Tata, pcuchcú'anu —majichpo. 31 Ma Jesús 'nuujipo macootoco majichpo: —Piti voyatpina psópanu. ¿Tajtse to pquicchopuiivoo'i? —majichpo. 32 Ene te tiovcu'ompo te 'to pcure tnara'chopo to tecticvo. 33 No tiovriconri'i te 'to pcure naepyusmiruchpo ma Jesús naquepo: —Je'chugnejcha piti maChíchavi ma Viya —najichpo. 34 Taquepo te titecpompo te pochra tquíjare Genesaret, 35 no 'chañono tcovsano taye'e te naéchopo to emari'i ma Jesús nacometoropipo te 'muiripa'i taye'e 'pog'e. Tos'o naemiutecpo maye'e namutu no nacojmagñono. 36 Nayosiocpo ema puejchu muesopa naemmoca tayampane etinanejcha to tacheyo to mamuii'o. Ene tnaracompo namutu no temmoconri'i eto mamuii'o tajicho to nasopra.

Mateo 15

1 Taquepo tiutecompo mue 'ma Jesús no fariseono énopo timitricra'ono to voniipi ene nos'o te Jerusalén. Nayosericpo ma Jesús: 2 —¿Tajpuca tacoyemo no pimitriono te tniconyórepo votacsijvo'ono? Vonapona to vye'erepi vimitcosi nae 'no viochconvionini tjicho ene taco'e to vye'erepi —najichpo. 3 Ma Jesús majicpovcopo: —Ene eti, ¿tajpuca tacoyemo inajicri'i to mavoniipi ma Viya tajicho to aye'erepiono? 4 Ma Viya macovniipii'i te 'to 'chosgiene ajúreco, oni taco'e: “Apicucha ma eya ésupo eno”, ene “Ma tacotemo nae 'no tcochichano muépena 'nuujina”, maquee'i ma Viya. 5 Etotsero eti acovniipipo tiuri te 'to ma 'chane majicha no tcochichano: “Tajina naejroc'eyre to acomnugne tjicho tamutu to ncoy'egnee'i ema nicmúnacho ma Viya”, mac'e. 6 Ma ene tjichri'i ma mueya eto tjicho te 'to huipuiji macmunu to muechpojricsi ma mueya. Tos'o eti iomuire inajicpo to mavoniipi ma Viya tajicho to aponra to aye'erepiono anocgiene eti. 7 Eti apimíro'e. Muetpico ma muechjirini ma Viya tquíjare Isaías te 'to majre, eti muechjis'o. Oni taco'e to 'chosgiene ajúreco: 8 Pnoni 'chañono te 'to naechjisra cutim'i to tpicuchnonri'i etotsero te 'to nasamre ehuirevocri'i nye'e. 9 Tajina tajichgienena to naye'erepiono nanocsare te 'to nmíro'u tjicho to napongiene naemitcosi ene tos'o nae 'no 'chañono vo'ene tos'a nye'e, maquee'i ma Viya te 'to ajúreco. 10 Taquepo ma Jesús muech'ovcopo no 'chañono majichvocpo: —Asámanu echemcha pjoca nmetoru'eyore: 11 To manicsare ma 'chane movine etina temejirigiari'ini. Etotse to muechjis'ogne tochre te 'to majaca eto temejirico ma 'chane —majichvocpo. 12 Ene no muemitriono napuchpo najichpo: —¿Vopecha no fariseono t-semono tajicho to pimitropi? —najichpo. 13 - 14 Ene ema majicpovcopo: —Vo'acuponrerico eti tjicho nacuti ma jma'u te machuucopri'i ma 'pona jma'u. Te ene naco'e namutu tvenoponyore te 'to scocu. Eto nimicticho eno to scúreco tjicho te vo'emuena t-succha ma Tata te anumo, ema tvemtacyore puejchu náquicña —maquepo ma Jesús. 15 Ene ma Pedro majichpo ma Jesús: —Tata, pemechemchavi to pechjis'ognee'i temejirico ma 'chane —majichpo. 16 Ma Jesús majicpopo: —¿Eti iomuire vo'echemcha? —majichvocpo—. 17 Tjicho to manicgiene ma 'chane ene taquij'e te 'to mami ene tiuchcopo te 'to mag'e. 18 Etotsero to muechjis'ogne ma 'chane tochcogne te 'to majaca ene tos'o te 'to masamre ene eto temejirico ma 'chane. 19 Tjicho to mpachijigne maponreru ene étopo to tamurigiene muetrerepiono ene tos'o te 'to masamre. Te macópaco ma 'pona 'chane, mave'o su 'seno vomueturena, ésupo 'seno sve'o ma 'chane vosimuena, te tiomerico, tepya'ra'i, techjicra'i, tamutu jmañono ene tos'o te 'to masamre mpachijigne maponreru ma 'chane. 20 Eto temejirico ma 'chane. Vo'etina to mamuituchrena to aye'erepiono avoniipi te huipca tcucsijvo'u te tnicyore —majichvocpo ma Jesús. 21 Ma Jesús te tios'opo taye'e tyompo te 'to topa'ivo to 'vosariono Tiro étopo Sidón. 22 Su 'seno cananea vojurionina tcovsa taye'e tiutecpo maye'e sjichpo tjiáranu: —Tata piti ñumrihuini ñi David pajpannu. Tjicho psena nchicha tcatajivgienejicha tjicho ñisiopocri'i ñi huinarajgiene —sjichpo. 23 Etotsero ma Jesús vomajicpa esu. Ene napuchpo no muemitriono najichpo: —Tata jvonigia syana. ¿Tajtse to tpioocopri'i tpuegne'ovi tyacjicre? —najichpo. 24 Etotse ma Jesús maquepo: —Ma Viya tiopjucnu nae 'no jurionono israelitano nacuti to taemtioru 'vesa. Naquejvorichu eno ncotpára'o nimcatacoyre —maquepo. 25 Etotsero su 'seno spuchpo ema sepyusmiruchpo sjichpo: —Tata, pcatajigianuchjicha pimcatacanu. 26 Ma Jesús majicpopo: —Votori to yvirajgia to naniru no 'moperono ene vijrócapo to pacono —majichpo. Eto majichri'i te 'to eno macatajicvocyore no jurionono naquejvorichu. 27 Esu sjicpopo: —Etotse to pacono tomuire tajacpo tanico to taepatsiijono tapacarerono te 'to ñimésara ñi tógienu —sjichpo. To ene squee'i esu nomuire macatajicyore no vojurionvoquina. 28 Ma Jesús majicpopo: —Je'chu piti psopnugnejcha. Taco'e pjiacpoyre to pyosioonuu'i —majichpo. Enetse eto tnaracopo su schicha. 29 Ma Jesús tyonvórepo mapo'choc'o to 'chope cogiure Galilea. Tiopnopo te 'nug'e mari tejacpo taye'e. 30 Tiutecompo maye'e no 'chopemuriono 'chañono nompoo'i no iñupevono, no jma'ono, no iñupev'ono, no votechjigiano ene énopo 'pomriono nacojmagñono. Nanocvocpo te 'to mamíro'u ma Jesús ene ema maconaracvocpo namutu. 31 Tos'o no 'chañono naramignejcha te naem'opo techjiconri'i no namuechjicgieñonri'ini, tnaracono no iñupevono, iñupev'ono ene timuiicono no jma'ono. Ene narusrupayachopo ma Viya Naeya no israelitano. 32 Taquepo ma Jesús muech'ovcopo no muemitriono majichvocpo: —Njapanuvco pnoni 'chañono tjicho moposachepo najicho nye'e te pjoca ene tajínapo nanigia. Te nopjucvoca taquija nacúnico ncuuya te 'to votcutcorejono te 'to 'chene —majichvocpo ma Jesús. 33 No muemitriono najicpopo: —Etotse muitji to yviya te pjoca moopa'i 'pog'e to vensi'a pnoni 'chopemuriono 'chañono —najichpo. 34 Ma Jesús majicpovcopo: —¿Oyna to panu acoy'e? —majichvocpo. —Sieterichu jmani vcoy'e étopo jmani jimogirano —najichpo. 35 Ene mavonicvocpo no 'chañono naejapuegia. 36 Mave'po to sietegiene panu étopo jimo ene marusrupayachopo ma Viya. Mavesacpo etono ene muejrocvocpo no muemitriono ene eno nasorarecpo nae 'no 'chañono. 37 Tnicompo no 'chañono tipchovompo ene tcoviospo to naemocharajono tinco to sietegiene canasta. 38 No tniconri'i cuatru mil to natupa naquejvorichu no 'jirono vonaemtúpacha no 'senono énopo 'moperono. 39 Taquepo ma Jesús mapjucvocpo no 'chañono tiovcu'po te 'to pcure tyompo te 'to 'pog'e tachocyo to 'vósare Magdala.

Mateo 16

1 Tiutecompo mue 'ma Jesús no fariseono eto novcure énopo saduceono 'ponavore novcure, eno navoo'o naquitsmoorajyore to muetjiicoovo. Nayosiocpo puejchu muemegia to tiaramicre. 2 Ma Jesús majichvocpo: —Im'a, te 'to títsimo to anumo te copere'po, “Tiuunayre sache”, aco'e. 3 Ene te títsimo to anumo ene tmopcuurumo te tyotco: “Tgivyore”, aco'e. Eti apimiro'e echemcho jmañono to taechjis'o ene to muemotiorano ma Viya vo'aponrejgia —majichvocpo—. 4 Juiti jmani sachono mueperaji no 'chañono votásopjuira'ono. Etochujcha nacopneriiji nimegia to tiaramicre puejchu nasópanu, etotsero tajina naémericyore. To naem'oyre eto tacutiyore to 'cutiórare mue 'ma Jonás —majichvocpo ma Jesús. Ene majunjicvocpo tyompo. 5 No muemitriono te tianaecompo te pochra to cogiure ene naemtisco noma to panu. 6 Ma Jesús majichvocpo: —Acuñuchvo vonacuporioc'e te 'to naye'e levadura no fariseono énopo saduceono —majichvocpo. 7 Ene no muemitriono najichcocpo: —To maquee'i eto tjicho vemtisco to panu —naquepo. 8 Ma Jesús muemoti to naponreru. Majichvocpo: —Eti voyatpina asópanu. aja tacoyemo to aponrerico to vo'iomari'i to panu? 9 ¿Huich'o echemcha? ¿Huipca echa to nencovcoo'i no cinco mil 'chañono te 'to cincorichu panono? ¿Tomuirepca vo'echa te tincoo'i to canastano to naemocharajono? 10 ¿Vo'vore echa tomuire te nencovcoo'i no cuatru mil 'chañono te 'to sieterichu panu ene étopo to ave'gieñono naemocharajono? 11 ¿Tajtse tacoyemo te 'to vo'echemcha vo'etina nechjis'a to panu? To nechjis'oo'i to naye'e levadura no fariseono énopo saduceono —majichvocpo. 12 Enetse eto naechemchopo te 'to vo'etina muechjis'a ma Jesús to levadura taye'esare to panu. Eto majichri'i nácuñuchvo te 'to naemitropi no fariseono énopo saduceono. 13 Te titecpompo te 'to 'vósare tquíjare Cesarea Filipo, ma Jesús mayosericvocpo no muemitriono taye'e: —Nuti nuchcogne nae 'no 'chañono ¿nija nuti? ¿Ooyo nacoyemo no 'chañono? —majichvocpo. 14 Najicpopo: —Enjoo'i naco'e te 'to pitiri'iji ma Juan ticchosricra'i. Ene no 'pomriono naco'e to pitiri'i ema Elías tchoovore titorico, naco'e. Ene enerichu naco'e no 'pomriono: “Ema Jeremías, vo'i emapúcatse 'pona muechjirini Viya tchovo titorico”, naco'e —najichpo ma Jesús. 15 Ma Jesús majichvocpo: —Ene eti ¿oypuca acoyemo? ¿Nijapuca nuti? —majichvocpo. 16 Majicpopo ma Simón Pedro: —Pitiripo Cristo maChicha ma muepenoccogne Viya —majichpo. 17 Ma Jesús majicpopo: —Pitotijvo piti Simón machicha Jonás tjicho vo'enina no 'chañono tmetacapiono. Ema tmetocovi ma Tata te anumo. 18 Nmetocovyore piti Pedro. To píjare eto taechjis'o to mari ene taye'e te 'to mari ncochpus'oyre no t-sopanono nacuti eto peti. Ene to naepenirena movine taeto'acari'ini eno tjicho vonansiyre taepenonyore. 19 Piti ntuparacviyre puejchu nasiopa no 'chañono te 'to mavonirisra ma Viya. Pimitricyore to mavoo'ogne ma Viya te pjoca 'pog'e ene étopo to mamuuro'gienena ene ema tnocyore te 'to ene tac'e —majichpo ma Jesús ma Pedro. 20 Ene ma Jesús mavonicvocpo te 'to naquija nacumetoco te 'to emaripo ma nacuchoori'i Cristo. 21 Taquepo ma Jesús tnaecchoopo mamétoco to muepenirayore. Maquepo: —Tcomnucre te 'to nyana te Jerusalén ene taye'e temecatajivchononyore no cparaacono jurionono, no naeyara'ono no techono to mapenviya énopo no timitricra'ono to voniipi. Tac'eptse tcopacononyore ene te moponagiene sache ncocochpucsiyre —majichvocpo ma Jesús. 22 Ma Pedro mueptsiocpo tnaecchovo macóvaco: —¡Tata, vomacuvro'o ma Viya ene nacuggiovi! —majichpo. 23 Ma Jesús muesñecpo majichpo ma Pedro: —¡Pcoscu'a nye'e piti eriono! Tjicho piti jvoo'o ninajrígiapo. Te 'to pponreru vopponoca ma Viya ene enochujcha no 'chañono —majichpo ma Jesús. 24 Ene ma Jesús majichvocpo no muemitriono: —Te 'to enjoo'ina navro'o tpuegné'anu tacomnu te 'to huipo enojivyorena te 'to navoo'ogne ene noma to crutsu nactinu nuti te 'to natajivono ene napuegné'anu te 'to naetorisra. 25 No tnocano to navoo'ognena te 'to naetorisra tamoprujyore titovoyre tamutu to naetorisra. Etotsero no vonacotegne'a to naetorisra nanoca to nvoo'ogne nuti ene eto naetorisra votampuujiyre eto muitravreyre. 26 ¿Tajtse masamjane'aa'ini ma 'chane te macye'e tamtu to taye'ono pjoca 'pog'e ene tampuuji to machanevo? ¿Tajtse muetsvoch'aa'ini ma 'chane to machanevo? 27 Tjicho nuti nuchcogne nae 'no 'chañono nchovyore nos'oyre te anumo. Ncochaneyre no nye'ono angieriono, nomyore to njaracuvo ncuñuchcórevo mue 'ma Tata. Ene nijrocyore to naecmunayore namutu, tiuripuca vo'ipuca te 'to najichroosiravono te pjoca 'pog'e. 28 Je'chugnejcha ene njich'e, noñjoo'i te pjoca no huich'o taepenonyore tiomuincapo te naem'a to nutesrena te 'to nvonirisrayre —majichvocpo ma Jesús.

Mateo 17

1 Te saesigiénepo sache ma Jesús tyompo te 'to 'nug'e mari macóchane ma Pedro, émapo Jacobo, Juan naticocrichu. 2 Ene taye'e ma Jesús tiopuimuichvopo te 'to namíro'u. Tjiáracu to mamiro tacuti to sache. Tomuire to mamuii'o tiachjopugienejicha tjiáracu. 3 Ene naemna'osravrichu timericvono ma Moisés émapo Elías techjiricvono mue 'ma Jesús. 4 Ma Pedro majichpo ma Jesús: —Tata, tiuri te 'to viovrisraa'i te pjoca. Te pavro'o vepyaca to moponaena petijigrano. To étona pye'ena, to 'pona mayecnena ma Moisés ene to 'pona maye'ena ma Elías. 5 Te techjicrich'o ma Pedro ene eno tavichovcopo taetecpo'oco to tjiáracu úcoji ene nasamo'chopo: —Ema jmaca nemnaru nChicha, nuusamregnejcha majicho. Ema asamyore —maquepo. 6 No muemitriono te nasampo tyoyocongienejicha tepyusicompo to namiro titecpopueco. 7 Ma Jesús mapuchvocpo muemmocvocpo majichpo: —Echpuca vo'acúpico. 8 Te naesñecvocpo najinaripo naem'a, maquejvorine ma Jesús. 9 Te tiucpuicomporipo te 'to 'nug'e mari, ma Jesús mametocovcopo: —Najina ámetocyore to im'ognee'i tiomuincapo te nechpúcapo to nepenirayore nuti nuchcogne nae 'no 'chañono —majichvocpo ma Jesús. 10 No muemitriono nayosericpo ma Jesús: —¿Tajpuca tacoyemo naco'e no timitricra'ono to voniipi te 'to mativyoreji tiutecyorevore ma Elías énetse eto mapuemmahuina tiutegia ma Cristo? —najichpo. 11 Ma Jesús majicpovcopo: —Je'chugnejcha tiutecyore mativyore ma Elías muetpiricyore tamutu. 12 Etotse njich'e te 'to tiutecripo ma Elías ene najina taemoti tos'o naemponnojcoo'i nanocpo to navoo'ogne. Ene nuti enerichu najichnuyre temecatajivchononyore —majichvocpo. 13 Enetse eto no muemitriono naquictiórapo to ema muechjis'oo'i ma Juan ticchosricra'i tjicho tituchvoo'i maye'e to 'chosgiene ajúreco taechjis'o ma Elías. 14 Te tchovompo naetecpo'ocvórepo no 'chañono ma Jesús énopo moponano muemitriono, ma étona 'chane naye'e mapuchpo ma Jesús muepyusmiruchpo majichpo: 15 —Tata, pajpaninnu. Jmaca nchicha taquemechoriinove tcatajivo mraca tvenoponve te 'to yucu te'po une tajicho. 16 Ene nuti nompuini nae pnoni pimitriono étotse eno vonaato'o naconaraca ema —majichpo. 17 Ma Jesús maquepo: —Huijcha eti 'chañono ásopjuíra'i ene mracasamre'e. ¿Oyinajichapuca to njicpuisra'ena to ncochanéra'e? Iomnanu oni jmacro —majichvocpo ma Jesús. 18 Ma Jesús macovacopo ma huinarajgiene macuchcopo maye'e ene tnaracopo ma 'móperu. 19 Taquepo te naegnepo no 'chañono, no muemitriono nayosericpo ma Jesús: —¿Tajpuca tacoyemo viti vovaato'o vcuchca maye'e ma huinarajgiene? —najichpo. 20 —Eto tjicho eti voyatpina asopa ema Viya —majichvocpo—. Im'a, tayampane ongirenarichu to asopra tacti to tagira ongiragiene ene aróto'o ajicha pjoca 'nug'e mari: “Pcoscu'a te pjoca”, ene eto t-sop'eyre tjicho tajina muitjina te 'to je'china asopa. 21 Enotsero no huinarajgieñono macutgiene jmangi vo'aato'o acuchca tayumjacvo ayujroca ene ijmúchapo te 'to mamíro'u ma Viya —majichvocpo ma Jesús. 22 Te tpuiiricporipo ma Jesús te 'to 'pog'e Galilea macochanevco no muemitriono ene muechjis'ovrepo to muepenirayore. Majichvocpo: —Nuti nuchcogne nae 'no 'chañono nquijroricsiyre 23 tcopacononyore. Ene te moponagiene sache ncocochpucsiyre —majichvocpo. Ene no muemitriono tcojrasamurevonjicha tajicho. 24 Te titecpopo ma Jesús énopo muemitriono te 'to 'vósare Capernaum no tjiacpora'ono to prata taye'e impuesto to mapenviya nayosericpo ma Pedro: —¿Ma timitco'e huipca mava'cha to prata taecmuna to mapenviya? —najichpo. 25 Ma Pedro majichvocpo: —Je'chu mava'cho. Te t-sioppo ma Pedro te 'to peti, ma Jesús majichpo 'nuuji: —Pim'a Simón, no taeyara'ono pjoca 'pog'e ¿najpuca nayosioca to prata impuesto, enopuca no novsarichu taye'e vo'i enopuca no 'povsajecono? ¿Ooyo pcoyemo piti? —majichpo. 26 —Eno 'povsajecono —majichpo ma Pedro. Majicpopo ma Jesús: —Ene no novsarichu taye'e vonava'cha to impuesto. 27 Ene nuti maChichanuu'i ma Viya votacmunu nva'cha to impuesto taye'e to mapenviya etotsero tiuri to yva'cha puejchu tajina nacucyemo no 'chañono. Pyana te 'to cogiure piag'a to penripi ene te tavé'apo to jimo, piti jvé'apo ene pim'oyre to étona merio te 'to tajaca. Ene piómapo to merio pyana jva'cha to impuesto ventévene te 'to mapenviya —majichpo ma Jesús.

Mateo 18

1 Taquepo no muemitriono napuchpo ma Jesús nayosericpo: —¿Majpuca ma 'chopetupara'oyore te 'to mavonirisrayre ma Viya? —najichpo. 2 Ene ma Jesús muech'opo ma 'móperu manocpo te 'to namíro'u. 3 Majichvocpo: —Je'chugnejcha ene njich'e, te votcuquitsvo to asamre acucti jmaca 'moyo, movine asiopari'ini te 'to mavonirisra mavsa ema Viya. 4 Tjicho ma tquinajiirujcovo macuti ma 'moyo, ema 'chopepono to mapicuchcórevo te 'to mavonirisra ma Viya. 5 Ma tjiacpa te 'to níjare ma macuti jmaca 'moyo, tacuti te 'to nuti majacpanu —majichvocpo ma Jesús—. 6 Im'a, tcatajivyorejicha ma temquecha'igia te 'to maponranu ma tjiapanim'i macuti ma 'moyo. Tiuuri'ini táquiti to mari te 'to mapígienu ene máquevtsecsi te 'to cogiure. 7 Etjoo'i to naemechoro'yore no taye'ono pjoca 'pog'e tajicho to naemquecha'isra te 'to nasopranu no 'chañono. 'Muíriji ene najichyore etotsero etjoo'i to naemechoro'yore. 8 Taco'e te timpecaturacha'e to avupe vo'i etopuca to iype, tiuri to ayuchtigia ene evtsuca tjicho tiuripono te 'to taquija to étona avupe vo'i etopuca iype to itorisra te pjoca 'pog'e ene vo'acuquicña te 'to muecñáragi ma Viya tacumtu to avupiono ene étopo iypiono. 9 Ene te timpecaturacha'e to iug'a, tiuri ave'a ene evtsuca. Tiuripono to etiug'ena to itorisra ene vo'acuquicña te 'to muecñáragi ma Viya tacumtu to iug'ano —majichvocpo ma Jesús—. 10 Vo'acucopyecvoco pnoni t-sopnono nacuti ma 'moyo tjicho nmetoco'e enjoo'i te 'to mamíro'u ma Tata te anumo no angieriono tcotiura'ono naye'e. 11 Eto timiutecnu nuti nuchcogne nae 'no 'chañono puejchu ncuchcu'voca no naemtiorono tajicho to pecatu —majichvocpo ma Jesús—. 12 Im'a, ma 'chane te tcoy'e ciento to 'vesa, te temtioca to etonarichu ene ¿tajpuca to maponrerico ema? 'Nuuji majunjicvoco to 'pomriono noventa y nueve te 'to tovriicoo'i ene tyompo matanco to taemtioru 'vesa. 13 Te muechmoopo tavoyuchpono to maasamrevo tajicho to taemtioori'ini 'vesa ene vo'etina tcuusamrecha to 'pomriono noventa y nueve tamuemtiorono. 14 Ene maco'e ma Viya te anumo tcochícha'e vomavro'o temtioca ma étona nae 'no t-sopnono nacuti ma 'moyo —majichvocpo ma Jesús—. 15 Te etjoo'i to muejiivo aye'e ma apórape, ene ayana áquejvorichu echjigia imerucha to muejiivo aye'e. Te teschópa'e, ichopripo ma apórape. 16 Etotsero te votqueschop'e, avejna ma étona apórape vo'i apinampuca ene ayánapo maye'e echjigiavore puejchu nasáma'e to echjiriihuina no apinano moponampuca. 17 Te vo'giene tqueschop'e, amétaca te namíro'u namutu no t-sopono ma Viya. Ene te vo'giene tcúsopjuíra'i, huipo acucchane tjicho ema mactipo ma mamusopgiene ma Viya ene macutiripo ma nacotichósare tcovrarecra'i to impuesto. 18 Je'chugnejcha ene njich'e te 'to eti acotpára'o puejchu itucha pjoca nvoniipi nae 'no tcovsano te pjoca 'pog'e ene ma Viya te anumo ema tnocyore te 'to ene tac'e. 19 Tomuire nmetoco'e te 'to apina'enarichu acticco te 'to aponreeyore ayosseririna mue 'ma Tata tiovrico te anumo ene ema muetuchyore. 20 Tjicho te iuumutu te 'to níjare tayampane apina'enarichu vo'i mopona'enapuca ene nutjioyree'i aye'e —majichvocpo ma Jesús. 21 Ma Pedro mapuchpo ma Jesús mayosericpo: —Te moverena to matopravo nye'e ma mpórape ¿oyna'enapuca vonaechnoyre to matopravo? ¿Tarotopuca to sietena to vonquechno? —majichpo ma Pedro. 22 Majicpopo ma Jesús: —Votaato'o to siete'ena to vopuechnoyre. Tayampane to 'muirijina tejígiapo pye'e tacopayaca quinientos, vo'giene puechim'i to matopravo —majichpo ma Jesús—. 23 To mavonirisra ma Viya nimicticho ma naeyara'o no 'chañono. Ema maponrericri'i to muetpirisrayre to nave'vósare no mavonrano. 24 Te manaecchiravoo'ini ma cparaaco te nomporipo maye'e ma mavonra t-simtugnejcha to mave'vogne movera to millones. 25 Ene ema vnóraco tajina mava'chi'a. Taco'e ma cparaaco macovniipipo máquijroricsi ema, su mayeno énopo machichanoviono ene tamutu to macoy'egñono puejchu tacvacho 'puesena to mave'gieñono. 26 Ene ma vnóraco muepyusmiruchpo ma cparaaco majichpo: “Tata, pcatajígianu vo'ene pcuggionu. Pacmíchanu nuti nitova'choyre tamutu”, majichpo. 27 Ene ema majapanupo maquemo'opo to tasimtugne muentévene ene macuchcu'po. 28 Ene ema tyompo marótopo ma 'pona macutgiene vnóraco. Ema nteveri'i 'puesa maye'e. Macootocpo te 'to mapígienu: “Jva'chanu 'nuujina to jve'giene nye'e”, majichpo. 29 Ene mamuírepo muepyusmiruchpo: “Pcatajígianu pacmichanuch'o nitova'choyre tamutu”, majichpo. 30 Ene ema vomajpanu muemeetarecpo tiomuincapo te 'to muetova'cha tamtu to mave'gieneri'i. 31 Naem'opo no 'pomriono vnoracono to majichri'i. Eno nacotchoppo nametopompo ma nógienu. 32 Ene ema muemichoricpo ma 'chane macuchcu'gieneri'ini majichpo: “¡Piti mueperajvi ene huinarajvi! Tjicho piti pyosiocnuu'i nquem'a tamutu to tasimtugne pentévene ene nquem'opo. 33 Ene tiuuri'ini piomuirena pajpanu ma pcutgiene vnóraco tacti to njapaniravii'i”, majichpo ma mavonra ma cparaaco. 34 To masemovoo'i macovniipipo máquemechoro'i tiomuincapo te muetova'chapo tamtu to muentévene —majichvocpo ma Jesús—. 35 Enerichu majich'eyre ma Tata tiovrico te anumo te 'to vo'aquechno to matopravo ma apórape, te ene tacos'o te asamre to ajapanirena —majichvocpo ma Jesús.

Mateo 19

1 Te titechjiriivopo jmani ma Jesús tios'opo taye'e te 'pog'e Galilea tyompo te 'pog'e Judea te pochra to cjocre Jordán. 2 Napuegne'poo'i no 'chopemuriono 'chañono ene maconaracvocpo no nacojmagñono taye'e. 3 Ene tiutecompo mue 'ma Jesús no fariseono navoo'o náquitsmooraji naemejcojvocha te 'to muemitropi taco'e nayosericpo: —¿Tisopcorepuca ma 'chane muenajigia su mayeno tacviru to tamutchujcha? —najichpo. 4 Ma Jesús majicpovcopo: —Huipca ajira to 'chosgiene ajúreco to manocgiene ma Viya te tanaecu te muepyacpo ma 'chane. Oni taco'e eto: “Muepyacpo ma 'jiro ésupo 'seno”, taco'e. 5 Ene tomuire taquee'i te ajúreco: “Tos'o ma 'chane majunjicyore ma mueya ésupo mueno muetúchapo su mayenoyore ene no apinagieñono etonavcorine mue 'ma Viya”, taquee'i eto. 6 Taco'e mue 'ma Viya huipo apinavoquina etonavcorine. Tos'o huipo taesopcore tinajiccano tjicho ema Viya timcootocvoco eno —majichvocpo ma Jesús. 7 Ene no fariseono nayosericpo: —¿Tajtse tacoyemo to ma Moisés macovniipii'i tiuri te 'to tácaju to 'jiumeruco ene ma 'chane muejrócapo su mayeno ene muenajígiapo? —najichpo. 8 Ma Jesús majicpovcopo: —Te 'to majre ma Moisés tisopcore to muenajigia ma 'chane su mayeno tajicho to mracasamre'era ene vo'ene tac'e to manocgiene ma Viya te tanaécupo. 9 Ene nuti njich'e: ma 'chane te muenajigia su mayeno te vo'etina tacuggio to svirena ma 'pona 'chane ene mave'a su 'pona 'seno, ema tejicvo mue 'ma Viya. Ene ma 'pona 'chane te muetucha su 'seno muenajiru ma sima mamuire tejicvo mue 'ma Viya —majichvocpo ma Jesús. 10 Ene najicpopo no muemitriono: —Te ene tac'eyre tiuri vomacúve'o su 'seno ene vomaquitucho —najichpo ema. 11 Ma Jesús majicpovcopo: —Etotsero vonamtu naato'o ene najicha. Naquejvorichu no naejro mue 'ma Viya. 12 Enjoo'i vo'giene nánegia su 'seno tjicho etjoo'i to najichvo naemiuchre. No 'pomriono vonaato'o tjicho tcoviosri'i te 'to mag'e to mac'erena se 'su 'seno. Ene no 'pomriono votituchapono tjicho eto mavoo'ogne ma Viya naye'e. Ma 'chane te maato'o manoca pjoca 'mitreco ene vomacúve'o su 'seno. 13 Taquepo naemuitecpo no 'moyono mue 'ma Jesús puejchu manoca to mavupe naye'e ene mayosiuchvoca mue 'ma Viya. Etotsero no muemitriono nacovacovcopo no tiomonri'i maye'e. 14 Ma Jesús majichvocpo: —Isopachujcha notegia nye'e no 'moyono vo'acucóvaco aquevtoco. Eno maye'ono ma Viya t-sioponyore te 'to mavonirisra, eno nimicticho pnoni 'moyono. 15 Ene ma Jesús manocpo to mavupe nae 'no 'moyono. Te naegnepo tyompo. 16 Ma 'chane tiutecpo mue 'ma Jesús mayosericpo: —Tata, piti piurigienejicha, ¿tajpuca to tiuricocre nnocyo puejchu muitravrena to nitorisra? —majichpo. 17 Ma Jesús majicpopo: —¿Taja tacoyemo to piuri pjichnuu'i? Maquejvorichu ema Viya tiuri. Te pavro'o muitravrena to pitorisra, puetúra'i te 'to mavoniipiono ma Viya —majichpo. 18 Ene ma 'chane majicpopo: —¿Tajpuca to mavoniipiono ma Viya nituchyore? —majichpo. Majicpopo ma Jesús: —Vopcucpaco ma 'pona 'chane, vopcúve'o su 'seno te vopiturena, vopcomera'i, vopquepya'ra'i, 19 ppicucha ma piya ésupo peno ene pemnaca ma pcutgiene 'chane tactirichu to pemnasravo piti —majichpo ma Jesús. 20 Ma 'chane majicpopo: —Te 'chi'cho'nurich'o tamutu jmani nitucho. ¿Tajpuca to 'pona ncomnu? —maquepo ma 'chane. 21 Ma Jesús majicpopo: —Te 'to je'china pavro'o puetúra'i, pyana pijrorigia tamutu to pcoy'egne ene psorachovca no tcomnurocvono ene etjoo'i to picmunayore te anumo. Ene tac'epo piutégiapo ppuegné'anu —majichpo ma Jesús. 22 Ma 'chane te masampo to ene maquee'i ma Jesús, tyompo tcojrasamúrevo tjicho tcoy'egnejcha to tim'ocre ma 'chane. 23 Ma Jesús majichvocpo no muemitriono: —Je'chugnejcha njich'e, tquejragnejcha to nasioprena no ricono te 'to mavsa ema Viya mavonirisra. 24 Napecho ene njich'e, tquejrapno to masioprena ma 'chane rico te 'to mavsa mavonirisra ema Viya, vo'richu taquejra to tasioprena te 'to tog'a to priipa to 'chopegiene sórare tquíjare camello —maquepo ma Jesús. 25 No muemitriono te nasampo naramignejcha najichcocpo: —Ene ¿najtse tiuchcu'anri'ini t-siopano taye'e? —naquepo. 26 Ma Jesús muesñecvocpo majichpo: —Je'chu muitji nae 'no 'chañono etotsero mue 'ma Viya tajina muitjina maye'e —majichpo. 27 Ene ma Pedro majichpo: —Tata, viti vjiunjicripo tamutu to vcoy'egne ene ypuegne'vipo. Ene ¿tajpuca to taetsvoyre? —majichpo. 28 Ma Jesús majicpovcopo: —Je'chugnejcha njich'e, te 'pojra'ínapo etjo to taetsvoyre ajacpogneyre eti apuegne'nuu'i. Te nejácapo to ncuñuchcorevoyre nviosrígiapo nuti nuchcogne nae 'no 'chañono, eti iomuireyre ejacyore te ntosegiene tejas'ocre aviosricyore to ntosegiene namuri no jurionono israelitano. 29 Namutu no tjiunjigiano to nacoy'egne énopo no najañonono tajicha to nanosra to nvoo'ogne nuti, etjoo'i to taetsvoyre. Ma tjiunjigia to mapeno, maye'e 'pog'e, énopo naeyano, énopo matnoviono, maporapenviono, ésupo mayeno, no machichanoviono te 'to nutina njicha, etjo to majacpogneyre 'chopeponyore te 'to majunjirono. Ene tomuire muitravreyre to muetorisra. 30 Im'a, no novgiene ene tpicuchcoriono moverano naye'e tpajcoyriono te 'pojra'ina, ene no naegnejririna moverano eno tquechorojpononyórepo —majichvocpo ma Jesús—.

Mateo 20

1 To mavonirisra ma Viya nimicticho ma 'chane tcoy'e to 'santi. Ema mayotrupuiji tyono matanco no táquemtoñono te 'to muésane. 2 Mametocovcopo to mavañosrayre to étona merio te sache ene mavonicvocpo te 'to muésane. 3 Te 'nug'epo to sache ema tchoovórepo te 'to prasa muem'opo no 'pomriono muemtonerionri'i. 4 Majichvocpo: “Ayana iomuirena áquemtone te 'to nésane ene nvañoc'eyre to emtone.” Ene naeschoppo tyonompo. 5 Ene te tuprigpo sache tyonvórepo te 'to prasa muechjicvore no 'pomriono 'chañono ene nomuire mapjucvocpo. Ene te copere'po enerichu majicho. 6 Te copere'rinejicha tiapechvopo tyonvore te prasa muem'ovre no 'pomriono muemtoneriono. “¿Taja tacoyemo ayuuticripo sache tajina emtonena?” majichvocpo. 7 Ene eno najicpopo: “Etochujcha najina techjigiaviono”, najichpo. Ene ema majicpovcopo: “Eti iomuire ayana áquemtone te 'to nésane nvañoc'eyre to emtone”, majichvocpo. 8 Te teecopo to sache ma tcoy'e to 'santi mavonicpo ma tcotpára'o taye'e: “Pyana pich'ovca no tquemtoñono puejchu najacpa to naváne'o. Pnaeccha nae 'no naegnejrirono tquemtoñono ene pjichyore nae 'no 'pomriono jva'chovca no nativgiene tquemtoñono”, majichpo. 9 Ene tiutecompo no tnaecchovonri'i te copere'rinejicha. Najacpopo to etonapri'i merio naemtonevacho. 10 Taquepo tiutecompo no nativgiene tnaecchovono to tyotco naejchopo to 'chopeponyore to navacho tjicho namutu najacpopri'i to étona merio. 11 Te pochpo najacpoo'i to naváne'o, eno techjicompo maye'e mue 'ma tcoy'e to 'santi. 12 Naquepo: “Ene pnoni naegnejriru etonarichu hora tquemtoñono ene jva'choo'i tacuti to yváne'o viti vyuuticri'i sache vjicpuico to taejrevo”, najichpo. 13 Ma tcoy'e to 'santi majicpopo ma étona: “Vonactemmi, nitucho to nechjiriivoo'i pye'e to nvañosravyore to étona merio. 14 Tiuri peschopa to jváne'o ene pyánapo. Nuti nijrocyore jmaca muegnejriru tquemtone to étona merio tacutiyore piti. 15 ¿Huiyo taesopcore to nnoca to nvoo'ognena te 'to nye'e prata? Ene piti pcotegne'o to njapanira jmaca 'chane”, majichpo. 16 Ene taqueyre no naegnejriru juiti, te 'pojra'ina novyo tquechorojpononyore ene no novgienena eno tpajconyórepo. Tjicho moverano no tquichosionri'i étotse vomoverena no maneriocgieñono ma Viya —majichvocpo ma Jesús. 17 To tyonomporipo ene naquij'eyre te Jerusalén ma Jesús mueptsiocvocpo no muemitriono majichpo: 18 —Vyonyore te Jerusalén ene taye'e nuti nuchcogne nae 'no 'chañono nquijroricsiyre nae 'no naeyara'ono no sacerdotiono techono to mapenviya énopo timitricra'ono to voniipi. Eno timcoparecnonyore 19 nae 'no 'povsajecono. Eno teprunonyore, testacnuyriono ene tettacanompo te 'to crutsu. Etotsero te moponagienena sache ncocochpucsiyre nchovyore nitoricyorevore —majichvocpo. 20 Taquepo tiutecpo mue 'ma Jesús su naeno ma Jacobo émapo Juan machichanoviono ma Zebedeo scóchanevco eno. Sepyusmiruchpo ma Jesús to syujpansíravo maye'e. 21 Ema mayosericpo: —¿Taja jvoo'o pyosiócanu? —majichpo. —Tata, pcatajígianu pijrosnanu to natupara'ina pnoni nchichanoviono te 'to jvonirisrayre ñejaca ñi étona te 'to jvovre ñi 'pona te sopa —sjichpo. 22 Ene ma Jesús majichvocpo eno: —Eti vo'echemcha to tacoyemgiene to ayosseriipi. ¿Aroto'opca ácatajivo actinu nuti? —majichvocpo. —Vróto'o —najichpo. 23 Ene ma Jesús majicpovcopo: —Je'chu acutinuyre te 'to natajivyore. Etotsero vonutina naejroc'eyre to ejasrena te 'to nvovre te'po sopa. Ma Tata ema techo jmañono ema tijrocyore to naecmuna —majichvocpo ma Jesús. 24 No 'pomriono muemitriono te naéchopo to nayosseriiri'i ma Jacobo émapo Juan t-semompo naye'e. 25 Etotse ma Jesús muech'ovcopo namutu majichvocpo: —Eti echo no 'chopetupara'ono te pjoca 'pog'e énopo cparaacono eno tvoniricono mraca nae 'no 'chañono. Nacovniipi násopjuíra'i namtu naye'e. 26 Etotse eti vo'ene tac'eyre aye'e tjicho ma tpicuchcoreponyore aye'e ema macutiyore ma vnóraco. 27 Ma cparaaco aye'e ema timcatarecra'yore. 28 Tjicho nuti nuchcogne nae 'no 'chañono vo'etina timiutégianu náquiyara'onuyre no 'chañono. To timiutecnu eto nacti ma vnóraco naemcatarecra'i ene nijrocvoca to nitorisra, nepenina no moverano —majichvocpo ma Jesús. 29 Te tios'ompo te 'to 'vósare Jericó no 'chopemuriono 'chañono napuegne'poripo. 30 Enjoo'i no apinano jma'ono tejaracono te 'to tachocyo to 'chene. Te 'to naéchopo maquepripo ma Jesús ene napioocopo: —Tata piti mamrihuini ma David, pajpanovi —najichpo. 31 No 'chañono nacovacovcopuini namtina. Enovoyejchujcha tpioocono: —Tata piti mamrihuini ma David, pajpanovi —najichvore. 32 Ene tichicpo ma Jesús muech'ovcopo no jma'ono mayosericvocpo: —¿Tajtse avoo'o to njícha'e? —majichvocpo. 33 —Tata, yvoo'o pquimuiigiavi —najichpo. 34 Ma Jesús majapanuvcopo muemmocpo to nog'ano ene 'nuujipo timuiicono napuegne'po ma Jesús.

Mateo 21

1 To tiane'ompo te Jerusalén nacochcoypo to 'pona 'vósare Betfagé tachocyo to 'nug'e mari Olivogiji ene ma Jesús mavonicvocpo no apinano muemitriono. 2 Majichvocpo: —Ayana te pjuena 'vósare vepamiropoo'i ene im'oyre tquimitjii'i taye'e to varicu étopo tachicha. Avejapuca iomnanu te pjoca. 3 Te enjoo'ina tcovaca'iono, eti ajichyore: “Jmuena Viógienu macomnu ene juitrichu vichopyore”, ajichyo —majichvocpo ma Jesús. 4 To ene maquee'i puejchu taetúchapo to 'chosgiene ajúreco majre ma muechjirini ma Viya. Oni taquee'i eto: 5 Ametocovca no tcovsano te Jerusalén ene tquijarevre Sión: “Im'a, macapo ma iyara'oyore tjiapanim'i. Ema macoperopri'i to varicu tachicha to tcohuig'epo to 'seno varicu”, taquee'i to ajúreco. 6 Ene tyonompo eno naetucho to mavoniiri'i ma Jesús. 7 Navejnopo to varicu étopo tachicha ene nanocmuigiechpo to namuii'ono ene nacovgiechpo ma Jesús. 8 Ene eno 'chopemuriono 'chañono naepcopuecporipo to namuii'ono te 'to mayon'oyre ene no 'pomriono nave'poripo to tatávoji to ycugi nanocmiruchporipo ema. 9 No 'chañono tinapucompoo'i, no 'pomriono te muegne napioocopri'i: —¡Emaripo jmaca 'chane yvoo'ogne, mavoniru ma Viya, ema vcuñucha viyara'o macuti ma David! —naquepri'i. 10 Te t-sioppo ma Jesús te Jerusalén tiocoriompo namutu no tcovsano taye'e ene tyosericcono: —¿Majpuca jmaca 'chane? —naquepo. 11 Ene no 'pomriono najicpovcopo: —Ema jmaca muechjiru ema Viya tquíjare Jesús tcovsa te Nazaret taye'erépa'i to Galilea —naquepo. 12 Taquepo ma Jesús tyompo t-siopo te 'to mapenviya macuchcopo no tijroricra'ono énopo tvachricra'ono taye'e. Maggicvocpo to namesarano no titsvoricra'ono to prata ene étopo naejasrariono no tijroricra'ono to sivi. 13 Majichvocpo: —To 'chosgiene ajúreco oni taco'e: “To mpeno eto taecmuna nayujrosrareyore no 'chañono”, maco'e ema Viya. Ene eti impenochopo no tiomera'ono —majichvocpo ma Jesús. 14 Ene taye'e te 'to mapenviya napuchpo ma Jesús no jma'ono énopo iñupevono ene ema maconaracvocpo. 15 Enotsero no naeyara'ono no sacerdotiono techono to mapenviya énopo timitricra'ono to voniipi, te naem'opo to tiaramicre manocgieñono ma Jesús, eno t-semompo tajicho to napioosirari'i nacuñucho ma Jesús no 'moperono. Tjicho no 'moperono tpioocono naco'e: “Vcuñucha jmaca viyara'o mamrivo ma David”, naquepri'i. 16 Tos'o najichpo ma Jesús no cparaacono: —¿Piti huipca pponrejgia to naquee'i pnoni 'moperono? —najichpo. Ma Jesús majicpovcopo: —Je'chu nsamo, ene eti huipca ajira to 'chosgiene ajúreco eno taechjis'o to najiruchranu nuti. Oni taco'e: “Tiuuna to najiruchravi no 'moperono énopo 'moyono pjicho piti”, taquee'i to ajúreco. Eno tajichri'i juiti pnoni —majichvocpo ma Jesús. 17 Ene ma Jesús majunjicvocpo tyompo te 'pona 'vósare tquíjare Betania manospo taye'e to yoti. 18 Ene te tyotcopo ma Jesús tchoopo te Jerusalén. Te 'to 'chene ema tec'opo. 19 Te 'to tachocyo to 'chene muem'opo to scúreco tquíjare higuera. Te mapuchpo muem'opo taquejvorichu to tapócoji tajina to'ina eto. Ene ma Jesús majichpo to scúreco: —¡Movínepo paco'ii'ini piti! —majichpo. Ene eto 'nuujipo tiooji. 20 No muemitriono te naem'opo eto naramignejcha. Nayosericpo ma Jesús: —¿Oypuca pjicho to 'nuuji tiooji pjoca scúreco? —najichpo. 21 Ma Jesús majicpovcopo: —Je'chugnejcha njich'e, te je'china asopa ema Viya vo'acuquicchopuiivo ene eti iomuire aroto'oyre ene ajicha to njichri'i pjoca scúreco. Ene tomuire aroto'oyre ajicha pjoca 'nug'e mari: “Pcoscu'a te pjoca pyejgia te 'chope cogiure”, ajichyo ene eto t-sop'eyre. 22 Tamutu to ayosseririna mue 'ma Viya to ayujrosrena te vo'acuquicchopuiivo ene muetuchyore ema. 23 Taquepo ma Jesús t-sioppo te 'to mapenviya. Ene te timitricpo taye'e tiutecompo maye'e no naeyara'ono no sacerdotiono énopo 'pomriono techono te 'to 'vósare. Nayosericpo: —¿Caeera pcotpara'oo'i to ene pjicho jmañono? ¿Naja ttuparacvii'i? —najichpo. 24 Majicpovcopo ma Jesús: —Nuti nomuire nyoseric'eyre ene te ajicpanu nomuire nmetoco'eyore najpuca ma ttuparacnuu'i. 25 ¿Naja tvonicri'i ma Juan puejchu ema muecchosgia no 'chañono, emapuca Viya, vo'i enopuca no 'chañono tvonico? Ametacanu —majichvocpo. Ene eno najichcocpo: —Te vjicha: “Ema Viya tvonicri'i ma Juan”, ene ema majichovyore: “¿Tajtse tacoyemo vo'asopari'i ema?” majichovyore. 26 Ene te vjicha: “Eno 'chañono tvonicri'i”, tcuuyacre to etjoo'ina najichavi pnoni 'chañono tjicho nasopo eno to emari'i muechjiru ma Viya ene ema tvonicri'i —naquepo. 27 Ene najichpo ma Jesús: —Vovecha viti. Ene ema majicpovcopo: —Nuti nomuire vonámetoc'eyre najpuca ma ttuparacnuu'i to ene njichri'i jmañono —majichvocpo—. 28 Enjoo'iji no apinano machicha ma 'chane. Majichpo ma étona: “Nchicha, pyana juiti páquemtone te 'to vésane”, majichpo. 29 Ma machicha majicpopo: “Vonaynim'i”, majichpo. Taqueptsero techovopo tyompo tquemtone taye'e. 30 Ene taquepo tyompo mue 'ma 'pona machicha mamuire mavonicpo mayana máquemtone te 'to 'santi. Ene ema mueschoppo: “Tiuri, Tata, nyonyore”, majichpo, etotsero votyana. 31 Ametacanu ¿majpuca tnocri'i to mavoo'ogne ma naeya? —majichvocpo ma Jesús. Eno najicpopo: —Ema ma mativgiene —najichpo. Ma Jesús majicpovcopo: —Je'chugnejcha ene njich'e, no acotichósare tcovrarecra'ono to impuesto énopo 'senono nachimrat-sariono no 'jirono eno nativyore te aye'e eti t-sioponyore te 'to mavsa ma Viya mavonirisra. 32 Tjicho ma Juan ticchosricra'i tiutecpo aye'e timec'epuini to toonagne apongieneyore ene eti vo'asoppojgiaa'i ema. Enotsero no tcovrarecra'ono énopo 'senono nachimrat-sare no 'jirono nasopri'i ema. Ene te im'opo to nasopraa'i eno, eti anosjii'i vo'ácot-samrevo vo'asopa ema —majichvocpo ma Jesús—. 33 Asama pjoca 'pona nimictichgieneyore: Emjaa'iji ma 'chane tcoy'e to 'santi tcoscúrepo taye'e to uva ene manocpo to tayuchmo. Muepyacpo to nacopchajris'oyre to to'i to uva ene étopo to 'nug'e mavrareyore ma tjiañoco to 'santi. Ene te pochpo muejrocpo no 'pomriono eno naechpojrígiapo ene ema tyompo te 'pona 'vósare. 34 Te taye'emu'po tavio'isravo ma 'chane mavonicvocpo no mavonrano nayosiocvoca no tcotpara'ono to muésane to mayecnena ema te 'to navio'iru. 35 Etotsero eno nacootocvocpo no mavoniiri'i naé'opo ma étona, natupsicpo te marija'ono ma 'pona ene ema 'pona nacopacopo. 36 Ma tcoy'e to 'santi mavonicvore no 'pomriono mavonrano, moverapono nae 'no nativgiene. No tcotpara'onri'i to 'santi enerichu najicho. 37 Te taegnepo mavonicpo naye'e ma machicha. Muejcho te 'to ema napicuchyore. 38 Ene no tcotpara'onri'i to 'santi te naem'opo ema najichcocpo: “Im'a, jmaca ema tquicmuna tamutu to macoy'egne ma mueya. Tiuri vcópaca ene vítipo vacye'e to muecmunayoori'ini”, naquepo. 39 Je'chura'ii'i énepo najicho. Nacootocpo nacuchcopo te 'to 'santi ene nacopacopo —maquepo ma Jesús. 40 Ene mayosericvocpo no 'chañono: —Te tiutégiapo ma tcoy'e to 'santi, ¿oypuca majichvocyore no tcotpara'ono taye'e? —majichvocpo ma Jesús. 41 Eno najicpopo: —Ema muemiancoyre no mueperajono 'chañono vomajpanyore. Ene muejrocvócapo no 'pomriono to 'santi ene eno naejrocyore to mayecna to navio'iiyore te taye'emu'ínapo to uva —najichpo. 42 Ma Jesús majichvore: —Huipca ajira to 'chosgiene ajúreco oni taco'e eto: Te 'to nacochpucyórepo no tepyacono to peti, naeptsicpo to étona mari ene eto nacoscu'gieneri'i mari eto tcomnucrepnoo'i. Eto manocgiene ma Viya ene viti viárami tajicho, taco'e to ajúreco —majichvocpo. Ema timictichvoo'i to mari—. 43 Tos'o nuti nmetoco'eri'i eti aquicmunari'ini to mavsa ma Viya mavonirisra huipo ásiopyore taye'e ene énopo tquicmunanyore no 'chañono tnocano to mavoo'ogne ma Viya. 44 Namutu no tvenopono tajicho eto mari tcatajivonyore ene eno no taeñatsicgienena eno tquicñayriono —majichvocpo ma Jesús. 45 No fariseono énopo naeyara'ono no sacerdotiono techono to mapenviya te nasampo to muechjiriivo ma Jesús huipo noremcha. Naquictiórapo to eno majichri'i muemictichri'i no tcotpara'ono to 'santi. 46 Etotsero votijrocapono nacootoca ema. Napico no 'chañono tjicho naecho to emari'i muechjiru ma Viya mavoniru ema.

Mateo 22

1 Ma Jesús mapecho manoco to muemictichgiene. 2 Majichvocpo: —To mavonirisra ma Viya nimicticho ma taeyara'o to 'pog'e manoco to nanicrisra no 'chañono tajicho to muetuchravo ma machicha. 3 Ema mavonicvocpo no mavonrano naech'a no nacometocsignee'i ene eno vonavro'o tiutegiano. 4 Taquepo mavonicvore no 'pomriono mavonrano, majichvocpo: “Ayana ametocovca no nacometocsignee'i te 'to pochripo to nanicyore. Vcoparecripo to t-sina vacano. Pochpo tamutu ene tiúripo notegia, ajichyore”, majichvocpo ma naeyara'o. 5 Etotsero no nacometocsignee'i vo'giene naeschopa. Ma étona tyonchujcha te 'to muésane, ma 'pona tyompo te 'to mavachririsrare. 6 No 'pomriono teyjuchvonchujcha nacootocpo no vnoracono naemponnojcovco nacopacopo. 7 Te muéchopo ma naeyara'o masemogienejicha mraca, mavonicpo no maye'ono sontarono nacopacovca no tcopaconri'i no mavonrano nayustaca to novsa eno. 8 Taquepo majichvórepo no mavonrano: “Ttsecvoripo to tniccore etotsero no ncometoropignee'i notegia votimiuupochapono tiutegiano vonasoppojgia to nichoropi. 9 Taco'e ayana te 'to cayano ich'ovca no arotogienena taye'e”. 10 Ene je'chura'ii'i tyonompo no mavonrano te 'to cayano. Naemiutecpo no narotogieñompoo'i, no tiuriono énopo huinarajono ene tincopo to mapeno ma cparaaco. 11 Taquepo ma cparaaco t-sioppo naye'e ene muem'opo ma étona 'chane votacmuii'o to namuii'ósare te tnicricono nae 'no tituchvono. 12 Ma cparaaco mayosericpo: “Nemnacsare ¿taja tacoyemo to psiopri'i te pjoca ene vopacmuii'o to namuii'ósare te tnicricono?” majichpo. Ene ema 'chane votjicpúchapo. 13 Ma cparaaco mavonicpo no mavonrano: “Acootoca jmaca, itpuijgia ene iag'a te 'neco te 'to tamopcugne ene tiyo'oyre taye'e tnicharugio'echappo”, majichvocpo ma cparaaco. 14 Moverano no tquichosiono ene vomoverena no naconere'ogiene mue 'ma Viya —majichvocpo ma Jesús. 15 Taquepo no fariseono techococompo naemtannicpo to nayoserigia ma Jesús navoo'opo naemejcojvochyoori'ini te 'to muechjiriivo. 16 Ene navonicpo enorichu no 'pomriono najanemuriono ene énopo majanemuriono ma Herodes puejchu nayoserigia ma Jesús. Najichpo: —Tata, vecho te 'to vo'giene puepya'ra'i. Tiuri pjicho to pimitrisra to mapuegnéravo ma Viya vopponrejgia to naponreru no 'chañono tjicho vopacnerioru naye'e. 17 Taco'e jmetacavi ¿tisopcorepuca, vo'ipuca to yva'cha to impuesto mue 'ma taeyara'o pjoca 'pog'e? ¿Ooyo pcoyemo piti? —najichpo. 18 Etotsero ma Jesús muechemchoo'i to tamuunagne naponreru. Majichvocpo: —Eti apimiro iuri to ajichvo, ¿taja tacoyemo to aquitsmoorajnuu'i, atanco to temejcojvóchanu? 19 Nii'a imégianu to merio tavachosare to impuesto —majichvocpo. Ene naejrocpo. 20 Mayosericvocpo: —¿Naja tcoviajcuna pjoca tacoy'e? ¿Naja tquíjare? —majichvocpo. 21 Eno najicpopo: —Ema César taeyara'o pjoca 'pog'e —naquepo. Ene majichvocpo: —Tiuri ava'cha ma taeyara'o pjoca 'pog'e to maye'erichu ema ene ijrócapo ema Viya to maye'e ema —majichvocpo ma Jesús. 22 Te nasampo to ene maquee'i nárami tajicho ene najunjicpo. 23 Etorichu to sache tiutecompo mue 'ma Jesús no saduceono eto naéjare te 'to novcure. Eno vonasopa to naechepusrena no naepenogñono. Te 'to namusopra najichpo ma Jesús: 24 —Tata, to voniipi majre ma Moisés, te 'to tépena ma 'chane naquijarich'o macucchicha ene ma mati muetuchavore su mayenori'ini ene macchicha sye'e puejchu emjaa'ina ma muepuegnena ma maporapeni. Ene taco'e to majre ma Moisés —najichpo no saduceono ma Jesús—. 25 Ene enjoo'ini vye'e no sietenano naticocono. Ma 'chospono muetuchpo su 'seno ene taquepo tepenopo majunjicpo su mayeno najina nachichena. Ma manoporu muetuchpo esu 26 ene mamuire tépeno najinavore machichena. Ene enerichu maco'e ma 'pona. Muetuchvore tepenovre mamuire. Ene namutu no sietegieñono naetuchri'i esu ene namutu tepenono. 27 Te taegnepo somuírepo su 'seno tépeno. 28 Ene te techpucampo no naepenogñono ¿najpuca ma simari'i nae 'no sietegieñono tjicho namutu naetuchri'i esu? —najichpo ma Jesús no saduceono. 29 Ma Jesús majicpovcopo: —Eti ejcojvo tjicho vo'echemcha to ajúreco mue 'ma Viya ene étopo to muetjiicoovo. 30 Tjicho te 'pojra'ínapo te techpucampo no naepenogñono najínapo taetuchvonyore tjicho nacutivocyórepo no maye'ono angieriono ma Viya tcovsano te anumo. 31 Huipca ajira to ajúreco muechjiriivo ma Viya aye'e. Eto temechemchovocovi to naechpusra no naepenogñono. Oni taco'e eto: 32 “Nuti Mágienu ma Abraham, Mágienu ma Isaac émapo Jacob”, maquee'i ma Viya ene eno tepenonripo. Eto temquechorojco te 'to titoriconrichjicha eno mue 'ma Viya tjicho ema Viya vonacógienu no naepenogñono —majichvocpo ma Jesús. 33 Te nasampo to ene maquee'i namutu nárami tajicho to muemitropi. 34 Te naéchopo no fariseono to macochriosraa'i ma Jesús no saduceono te 'to muechjiriivo tiuumutompo. 35 Ma étona naye'e timitricra'i to voniipi tijrocvopo maquitsmoorajyore tos'o mayosericpo: 36 —Tata ¿tajpuca to tcomnucrepno te 'to mavoniipiono ma Viya? —majichpo. 37 Ma Jesús majicpopo: —To tcomnucrepno eto: “Te 'to pemnaca ma Viya Piógienu tos'a te 'to psamre piachanevo te'po pponrerisrano”, taquee'i. 38 Eto pjoca tinapuco tcomnucrepno te 'to 'pomriono. 39 To 'pona tanoporu mavoniipi ma Viya tacutirichu. Oni taco'e eto: “Pemnaca ma pcutgiene 'chane tacti to pemnasravo piti”, taquee'i. 40 Eto jmani apina tanaecu te 'to 'pomriono mavoniipi ene te'po naemitropi no muechjironini ma Viya —majichpo ma Jesús. 41 Te tiuumutonrich'o maye'e no fariseono, 42 ma Jesús mayosericvocpo: —¿Ooyo acoyemo eti? ¿Majpuca ema Cristo? —majichvocpo. Ene eno najicpopo: —Ema mamrihuini ma David —najichpo. 43 Ma Jesús majicpovcopo: —Te 'to macutiri'i ma David ene mamrivo ema, ¿tajpuca tacoyemo te 'to ma David maquee'i majicho ma Espíritu Santo: “Piti Nógienu”? Tjicho oni taco'e to 'chosgiene ajúreco: 44 Ma Viya majichpo ma Nógienu: “Pejaca te 'to nvovre tiomuincapo te nito'aca no tiocpuemchoviono”, taquee'i to ajúreco. 45 Ene eto temquechorojco te 'to ma Cristo vo'chanegienenachujcha macti ma David tjicho emajivri'i maquee'i, “Piti Nógienu” —majichvocpo ma Jesús. 46 Ene najina naato'o najicpa. Huipo tijrocapono napecha nayoserigia.

Mateo 23

1 Taquepo ma Jesús majichvocpo no 'chañono énopo muemitriono: 2 —No fariseono énopo timitricra'ono to voniipi tijrocvonri'ini enina timitrigiano to taechjis'ogne to voniipi majre ma Moisés. 3 Tiuri to ásopjuíra'i anoca to imitcosi naye'e etotsero vo'acuponoco eno to naetorisra tjicho enoripuini vonaetucha to naemitropi. 4 Eno te 'to naemitrisra enochujcha no 'chañono naemiomgiénecho puejchu naetuchaa'ini to taquejragne. Enoripuini votijrocapono nanoca naetucha. 5 Etochujcha nanoco to nórivo naemocrevo nae 'no 'chañono. Tcaju to ajúreco nompooco te 'to nano'u te'po napovgi ene tiumomuii'ono puejchu naem'a no 'chañono. 6 Tyoyuchvono tejacono te 'to tiuunapno naejasrare te 'to nanicris'o te'po noomutirariono. 7 Navoo'o tápicuchcoriono to naechjisra no 'chañono te 'to cayano ene nórico nácoggiosi: “Piti viya timitricra'i”, najicha —majichvocpo ma Jesús—. 8 Etitsero te 'to asopranu vo'aquisojvo nacuggio'e: “Tata timitricra'i” tjicho amutu eti iaticoco ene etonarichu ma Iógienu timitco'e, nuti Cristo. 9 Ene najina ággioyre te 'to amuri: “Ema viya” tjicho etonarichu ma Viya tiovrico te anumo. 10 Vo'vore aquisojvo nacuggio'e: “Piti viyará'ovi” tjicho nquejvorichu nuti Cristo iyará'onu nechpojric'e. 11 Tos'o ma 'chopetupara'opono ema macutiyore ma vnóraco aye'e. 12 Tjicho ma tpicuchcore to majichvo tyutsriocvoyre ene ma tquinajiirujcovo ema tpicuchcoreponyore. 13 Acatajivyorejicha eti fariseono étipo imitricra'i to voniipi apimiro'e, iuri to ajichvo, tjicho ajocho to tapajra to mavsa ma Viya mavonirisra. Vo'asiopa eti ene vo'vore isojvoca nasiopa taye'e no tvoo'ono t-siopano. 14 Acatajivyore eti fariseono étipo imitricra'i to voniipi apimiro'e, tjicho etirichu aquitemra'i aquichojco no naemuimarajono to napenono. Emetsraavocho tiupcu ajicho to ayujrosra puejchu vonacuquictiora no 'chañono. Eto tjichyore 'chopeponyo to emechoro'yore. 15 Napecho njich'e eti apimiro'e acatajivyore. Te 'to avorira áponcore te 'to imitropi, eti ayono te 'muiripa'i 'pog'e tayampane avoyoca ma etonarichu 'chane. Te pochpo imitco ema, acompoojiripo ttsecvo to muecñayre te 'to muecñáragi ma Viya, tavoyuchpono te aye'e eti. 16 Taco'e eti acatajivyore tjicho acuti ma jma'u ijrocvo imitco ma 'chane. Aco'e te 'to mácomuemru ma 'chane to mapenviya ene votacmuncore to muetucha to muechjiriivo ma 'chane. Etotsero te 'to mácomuemru to taye'e oro to mapenviya je'vo eto tcomnucre to muetucha to muechjiriivo. Ene aco'e eti. 17 Eti muechemrecco acuti ma jma'u. Vo'echemcha te 'to tpicuchcorepono to mapenviya tjicho eto tijroco to tapicuchcórevo to oro. 18 Ene tomuire aco'e: “Ma 'chane te mácomuemru to naejquírare tovrare to nanoquiivo mue 'ma Viya, votacmuncore to muetucha to muechjiriivo ma 'chane. Ene te mácomuemru to nanoquiivósare je'vo eto muetuchyore to muechjiriivo.” Ene aco'e eti. 19 Eti muechemrecco acuti ma jma'u. Vo'echemcha te 'to tpicuchcorepono to tovrare to nanoquiivo tjicho eto tijroco to tapicuchcórevo to nanoquiivo. 20 Tjicho ma tcomuemru to tovrare to nanoquiivo votáquejvo mácomuemru to tovrare tomuire to nanoquiivo sórare etjognee'i taye'e. 21 Ene ma tcomuemru to mapenviya votáquejvo mácomuemru eto, mamuire ma Viya tiovricri'i taye'e. 22 Ma tácomuemru to anumo tomuire macomuemru to muejasrare ma Viya ene mamuírepo ma Viya tejaco taye'e. 23 Acatajivyore eti fariseono étipo imitricra'i to voniipi, apimiro'e itúra'i to ajichvo. Tjicho anoquicvonve mue 'ma Viya te 'to tamutu to acoy'egne ene étopo to tiuunisi tapocojiono te 'to asucriono. Tayampane ene ajicha ene vo'itucha to tcomnucrepno taemitropiono to mavoniipi ma Viya. Vo'anoca to je'chugne tiuricocre, vo'ajpanra'i tjicho voje'china asopa ma Viya. Eto jmani tcomnucrepno mue 'ma Viya, etotsero tomuire te 'to anoquígiapo —majichvocpo ma Jesús—. 24 Eti acuti ma jma'u ijrocvo imitco ma 'chane. Eti anoco to ongiragieñono taemitropi to voniipi ene acagiejpo to 'chopegieñono tvoo'ocrepno. Ema acuti ma 'chane macogjico to 'chi'chupno 'ñi'u ene tasope'ipo majiico to 'chopegiene sórare camello. 25 Napecho ene njich'e acatajivyore eti fariseono étipo imitricra'i to voniipi, apimiro'e iuri to ajichvo ene votori to asamre. Acuti to crujo tiuuna te 'neco etotsero te 'vi'cu etjoo'i to atagiene. 26 Eti fariseono acuti ma jma'u. Vo'echemcha te tcosipu to masamre ma 'chane ene tamutpo tiuuna. 27 Aquemechoro'yore eti fariseono étipo imitricra'i to voniipi apimiro'e, iuri to ajichvo. Acuti to muécori ma 'chane tiuuna tjiopu ene te 'vi'cu etjoo'i to atagiene. 28 Eto acuti tjicho te 'to namíro'u no 'chañono cutri'i te 'to iuri etotsero to asamre mueperaji ene epya'ra'i. 29 Napecho ene njich'e te 'to acatajivyore eti fariseono étipo imitricra'i to voniipi tjicho eti apimiro'e. Eti epyaco to nov'o no naepenogñono muechjironini ma Viya ene anoco to toopovo to naécori no mtopravriono 'chañono. 30 Ene aquepo: “Te vitiopuinaripuini te 'conevoco, vovquimcatacoo'ini no viochconvionini te nacopacovcopo no muechjironini Viya”, aco'e —majichvocpo ma Jesús—. 31 Ene eto temquechorojco te 'to etirichu nomrivo no tcopaconri'i no muechjironini ma Viya. 32 Eti huich'o ictíchapo to anosra to tamurigiene. Eno iochconvionini aponocri'i to nahuinarajvo. 33 Eti huinaraj'e acutí to ggiore. Movine tquitgia'eri'ini to icñayre te 'to muecñáragi ma Viya. 34 Tjicho nuti nvonicyo aye'e no muechjironyore ma Viya techemra'ono ene énopo no timitco'eyoriono. Etotsero eti enjoo'i acopacovcoyre ettacyore te 'to crutsu, no 'pomriono estacvocyore te 'to iuumutirariono, imponnojcoyre emuchvocyore acoytajcovcoyre te 'to 'vosariono. 35 Eto tjichyo ema Viya temechoric'eyre tajichyore to naepenira namutu no mtopravriono nacopacogñonri'i te 'conevoco. Ma mativgiene nacóparu ema tquíjare Abel émapo ma muegnejriru tquíjare Zacarías machicha ma Berequías, ema ene nacopasi'o no iochconvionini te 'to tamíro'u to mapenviya. 36 Napecho ene njich'e, eno 'chañono juiti muemechoricyore ma Viya najichyore namutu no nacoparono te 'conevoco —majichvocpo ma Jesús—. 37 Njapanu'ejicha eti acovsa te Jerusalén tjicho eti acopaconve te 'to marija'i no muechjironini ema Viya te tvonuch'e. 'Muíriji nvoo'o ncoomutca'e nacti to vrayu te tacoomutco tacotiucho to tachichanoviono te tamópecu to tapovo ene eti vo'eschópanu. 38 Juiti ema Viya ticñacvoyrepo huipo muechoyore to iovsa. 39 Nmetoco'e te 'to huipo aem'onyore tiomuincapo te avopnampo ajichnuyre: “Titotijvognejcha ma tiuteco te 'to muéjare ema Viya”, aqueyre —majichvocpo ma Jesús.

Mateo 24

1 Ma Jesús tiuchcopo te 'to mapenviya ene napuchpo no muemitriono. Eno naemecpo to 'chopevoco petiono taye'e to mapenviya. 2 Majichvocpo ma Jesús: —Im'a jmani petiono. Je'chugnejcha njich'e te 'to nacovenopyore jmani navettacyore tamutu —maquepo ma Jesús. 3 Taquepo tyonompo te 'to 'nug'e mari Olivogiji ene tejacpo taye'e ma Jesús. No muemitriono nañajocpo nayosericpo: —Jmetacavi ¿caerapuca to tituchvoyre eto? ¿Tajpuca to vimotiorayore puejchu vecha te tane'ipo to piutesrena ene étopo taetrahuina pjoca 'pog'e? —najichpo. 4 Ma Jesús majicpovcopo: —Im'ajcha vo'acuvoyoccore. 5 Moverano no tiuteconyore te 'to níjare naqueyrepri'i: “Nuti Cristo”, naqueyre ene moverano no navoyocyore. 6 Asamuiicoyre te'cocano to 'vosariono te achocyo te'po te ehuire etotsero vo'acucjaasamrevo tacuggio tjicho ene taqueyre ene huich'o etina to taetrahuina pjoca 'pog'e. 7 Tjicho te'coconyore to 'vosariono ene ma étona taeyara'o to 'vósare mavonicyore no maye'ono sontarono puejchu nae'coca nae 'no maye'ono sontarono ma 'pona. Tomuire 'com'iyre jmaremu'yore ene tyamricyore mraca to 'pog'e te 'to oypucano. 8 Ene tamutu jmañono tanaecchi'voyre to t-samcoriono natajivyore no 'chañono. 9 Tac'epo eti aquijroricsiyre aquimponnojcosyore ene tcopaco'ionyore. Acotichocreyre nae namutu no 'chañono nuti ncovii'eyre. 10 Ene moverano tinajricvonyore te 'to nasopra, tcotichojricconyore tijroricconyore. 11 Ene tiuteconyore no moverano tepya'ra'ono tcometorironyore to muechjiriivo ma Viya to najichvoyre ene tvoyoriconyore no moverano 'chañono. 12 Ene temtígiapo to naemna'vo no moverano eto tjichyo to nahuinarajvo no 'chañono. 13 Enotsero no tájicpuicro'ono tiomuincapo te tamtupo jmañono eno tiuchcu'onyore. 14 No tcovsano te 'muiripa'i pjoca 'pog'e tcometocsionyore to 'chojriicovo taechjis'o to mavonirisra ma Viya puejchu nasama to nechjiriivo namutu no 'chañono. Enetse eto titecpapo to taetrahuina tamutu —majichvocpo ma Jesús—. 15 Ma muechjirini Viya tquíjare Daniel muechjis'o to taetecpirayore to tamurigiene tiñem'i ene teprucre. Ene eto te im'apo titúchapo to muechjis'ogne emueni titecpoyre eto te 'to santugne 'vósare, —no tjirano pjoca naponrejgia to taechjis'ogne—. 16 Te énepo tac'e no tiovrigiano te 'to 'pog'e Judea 'nuujina nayutajgia natpiru te 'to 'nug'e mari. 17 Te emjaa'ina te 'neco te 'to mapeno vomacuqueviáravo macúsiopo macúve'o to mayeeruvo 18 ene ma tiovrigia te 'to muésane vomacúchovo te mapeno macuvemmo to mamuii'o. 19 Ene tjiapanucreyriono no nacojarigne énopo 'moyoriono. 20 Ayosserígiapo mue 'ma Viya votacuchimroc'e to ttummacmu'i vo'i te'puca sache tanarasíravo te ayutajgiapo 21 tjicho tcatajivcoreyorejicha tajina tactiyre te tanaécupo pjoca 'pog'e ene taquíjapo tacucti te taegnénapo. 22 Te 'to maqueyvetco ma Viya to sachono najina tachcu'onyore. Etotsero to muemnasra no maneriorono vomuesopyore tascuyre to tcatajivcoreyore sachono. 23 Te enjoo'ina najícha'e: “Im'a macapripo ma Cristo”, nac'e, no 'pomriono te najícha'e: “Muenapripo ma Cristo titecpo ónogi”, naqueyre, etotsero eti vo'acúsopo. 24 Tjicho tiuteconyore moverano no tvoyora'ono, timijachvonyore emuena ma Cristo ene énopo no tcometorironyore to 'chojriicovo najichvoyre. Naemericyore to nanocgiéneyo naettuj'ovo tiaramicriono tcuuyacre te 'to naemmoyoca nomuirena no maneriorono ma Viya. 25 Tovo nmetoco'e tamutu jmañono te huich'o taetuchvonyore. 26 Ene te najícha'e: “Im'a macapo ma Cristo te pjuena moopa'giene 'pog'e”, nac'e, vo'aquimmomojcocre vo'acuyno. Tomuire te najicha'epca: “Jmacjaa'i tcoyumrugri'i te 'vi'cu”, nac'e ene eti vo'acúsopo. 27 Tjicho tquechorojyore to nutesrayre nuti nuchcogne nae 'no 'chañono, tacutiyore to temareco mraca tetscháraco tamicucho tamutu to anumo. 28 Aponrejgia, tquechorojyore to taemotiorano tacuti te 'to tovris'o to taepenogne ene toomutiyo to spugiono —majichvocpo ma Jesús. 29 Te taegnénapo to tcatajivcore ene támopcupo to sache. Huipo tajracuyore to coje, to jreegiono tpacareconyore, to 'pomriono tyamrigiampo 30 ene timericvoyre te anumo to 'cutiórare to nutesrayre nuti nuchcogne nae 'no 'chañono. Ene tiyuchvonyore no 'chañono te 'muiripa'i 'pog'e tjicho tim'ononyore te nutégiapo te 'to úcoji nomyore to nitjiicoovo étopo njaracuvo ncuñuchcórevo. 31 Tquemoyore mraca to chujore ene nvonígiapo no nye'ono angieriono puejchu nacoomutcovca no nneriorono tios'onyore te 'to 'muiripa'i 'pog'e, te 'to tot-sírare sache étopo taeesírare. 32 Aponrejgia to scúreco higuera nimictichgieneyore. Tjicho te 'raymumusipo ene eti aquictiórapo to tijrum'iyrepo. 33 Enerichu taco'e te im'apo jmani 'cutiorariono. Échapo to tiane'ipo tituchvoyre to njich'egnee'i. 34 Je'chugnejcha ene njich'e te 'to huich'o tquitovono pnoni 'chañono juiti tiomuincapo te tituchapompo tamutu jmacñono nechjis'ognee'i. 35 Titovoyre to tacoy'egne to anumo étopo 'pog'e etotsero to nechjiriivo votaetohuim'i ene tituchvoyre. 36 Etotsero tajmu'puca to sache to taetuchrahuina jmani nechjis'ognee'i najina techa. Enoripuini no angieriono tcovsano te anumo ene nomuire nuti maChíchanu ma Viya vonecha pjocni sacheyore. Maquejvorichu techo ma Tata te anumo —majichvocpo ma Jesús—. 37 - 38 To nutesrayre nuti nuchcogne nae 'no 'chañono tacutiyore te tiutecpo to 'chopegiene une te 'conevoquini mue 'ma Noé. Tjicho te huich'o tiutegiaa'i to une, no 'chañono votechpapono. Tnicriconri'i terono tituchvono tiomuincovo te titecpopo to sache t-sioppo ma Noé te 'to mapocre. 39 Ene eno votechpapono tavemchujricvocpo to une teecompo namutu. Enerichu taqueyre te nutégiapo nuti nuchcogne nae 'no 'chañono. 40 No apinano 'jirono tiovriconyore te 'to 'santi. Ema étona tcovejnocsiyre, ma 'pona manosyore. 41 Enerichu naqueyre no apinano 'senono tiuvareconyore. Esu étona tcovejnocsiyre su 'pona snosyore. 42 Taco'e eti echpapri'i tjicho vo'echa caerapuca to nutegia nuti Iógienu. 43 Im'a te muecheni ma 'chane caerapuca tiutegia te 'to mapeno ma tiomera'i ene tejamiigiaa'i vomaquisopri'ini tcomerico te 'to mapeno. 44 Taco'e eti iomuire atsegiapoo'i tjicho vo'echa caerapuca to nchovrayre nuti nuchcogne nae 'no 'chañono. Te huipo aquechcoorico acucchocnu ene nutégiapo —majichvocpo ma Jesús—. 45 Eti acti ma titúra'i ene techemra'i mavonra ma 'chane. Ema tcotpára'o nae 'no 'pomriono mavonrano puejchu muejrocvoca to nanicgiene to sachono. 46 Ene titotijvo tiuusamre ma vnóraco tjicho machimpo ma mágienu manocgierecoo'i to mavóno'i. 47 Je'chugnejcha ene njich'e ma mágienu matuparacyore puejchu ema techa to mayeeruvono te 'to mapeno. 48 Etotsero te huinarajina ma vnóraco ene mac'epo te 'to masamre: “Huich'o táchovyore jmacni nógienu”, mac'epo. 49 Ene tnaecchappo muemponnojcovca no 'pomriono vnoracono ene tnicrígiapo térapo macchánepo no terora'ono. 50 Ene muemna'osrahuinarichu titecpapo ema 'chane. Ma mavonra huich'o macucchocri'i mavemchujrígiapo. 51 Ema muemechoricgieneyorejicha macchánepo te 'to naecña no 'pomriono macutgieñono huinarajono. Ene tiyo'onyore taye'e tnicharugio'echapompo —majichvocpo ma Jesús—.

Mateo 25

1 To mavonirisra ma Viya nimicticho no ndiesnano 'retonano 'senono. Eno tyonompo nacochaneyre ma 'ráyeno te 'to nanicrisrayre nompo to namechayore. 2 No cinconano tcoponrerono ene no 'pomriono cinconano votacponrerono, 3 tjicho votiomuchapono to asaete taye'ena to namecha. 4 Enotsero no tcoponrerono naencochpo 'nuuji to namechano nommore to 'pona asaete. 5 Ene votiutegiavne ma 'ráyeno. Eno tave'vocpo to chopu timocompo. 6 Te ttupric'opo yoti nasampo ma tpiooco: “¡Macapo ma 'ráyeno, ayana iocpa!” maquepo. 7 Ene 'nuujipo techpucono no 'retonano 'senono naetpiricpo to namechano. 8 No votacponrerono techri'ompo to naye'e asaete nayosiocpo no 'pomriono: “Vcopca'e to aye'e asaete tjicho tem'oyrepo jmani ymechano”, najichvocpo. 9 Ene eno najicpovcopo: “Vo'i, tjicho vcuuya viomuirena vechri'a. Tiuri ayana nae 'no tijroricono avachrigia naye'e”, najichvocpo. 10 Tos'o tyonompo tvachricono to asaete ene te huich'o tchaponri'i eno, tiutecpo ma 'ráyeno. No 'pomriono ttsecvonri'i t-siopompo maye'e ene tjiochvopo to tapajo. 11 Ene naquepripo no 'pomriono techjicompo te 'to tapajo: “Tata, jvej'uchavi”, naquepo. 12 Ene ema majicpovcopo: “Vo'i, tjicho je'chugnejcha vonaemot'e eti”, majichvocpo ma 'ráyeno —maquepo ma Jesús. 13 Ene ma Jesús muemechemchovcopo: —Eti iomuire echpapo te 'to itorisra tjicho vo'echa tajmu'puca to nutecyore nuti nuchcogne nae 'no 'chañono —majichvocpo ma Jesús—. 14 To mavonirisra ma Viya nimicticho ma 'chane maponrerico tyonyore te 'pona 'vósare ehuire. Muech'ovcopo no mavonrano matuparacvocpo etonapri'i to maye'e prata 15 te 'to naroto'ognepri'i. Muejrocpo ma étona to t-simtu cinco millones ene muejrocpo ma 'pona to apiña millones ene ma 'pona to étona millón. Ene taquepo ema 'chane tyompo te 'pona 'vósare. 16 Ma vnóraco tjiacpoo'i to cinco millones tquemtónepo taye'e puejchu taejpaca ene mave'po to 'pona cinco millones. 17 Ma 'pona tjiacpoo'i to apina millones enerichu majicho mamuire macojpaco ene mave'po to 'pona apina millones. 18 Ematsero ma tjiacpoo'i to étona millón tyompo mayumruco muécoro te 'to 'pog'e. Huipo macojpaca ema. 19 Mamuijaavopo tchoopo ma 'chane ene maponrericpo to muetpirisrayre to nave'vogne no mavonrano. 20 Tiutecpo ma tquijroo'i to cinco millones mampoo'i tomuire to 'pona cinco millones macojpacgieneri'i. Majichpo: “Tata, to pijroonuu'i cinco millones, ncojpacripo 'pomri cinco millones”, majichpo ma mavonra. 21 Ma 'chane majicpopo: “Tiuri pjicho, pitúra'i te 'to jvóno'i. To pitura'ivo te 'to 'puesagiene nnocviyre pcotpara'oyre te 'to 'chopepono. Psiopa poosamre nye'e”, majichpo. 22 Taquepo tiutecpo ma tjiacpoo'i to apina millones. Majichpo: “Tata, to pijroonuu'i apina millones ncojpacripo apinavore millones”, majichpo ma vnóraco. 23 Ma 'chane majicpopo: “Tiuri pjicho, pitúra'i te 'to jvóno'i. To pitura'ivo te 'to 'puesagiene nnocviyre pcotpara'oyre te 'to 'chopepono. Psiopa poosamre nye'e”, majichpo. 24 Ene maquepripo ma tjiacpoo'i to étona millón. Majichpo: “Tata, nimotvi piti vopajpanra'i pimye'echovo to 'poy'egne ene jvio'irico te 'to jmuevcogne. 25 Nuti mpícovi ene nyompo nyumruco nécoro to prata. Jmani nichopyore pye'e”, majichpo. 26 Ma 'chane majicpopo: “Piti huinaraji ene pyacjisi, pjichnuu'i te 'to nimye'echovo to 'poy'egne ene nvio'ico to nmuevcogne”, pquee'i. 27 “Tiuuri'ini to pijroca no tvoo'ono tcoprigiano to nye'e prata puejchu eno nacojpacari'ini. Ene nuti te nchoopo njacpapuini to nye'e prata ene étopo to tacojparono”, majichpo ma 'chane. 28 Ema 'chane majichpo no tiovriconri'i te 'to machocyo: “Avirajgia jmaca to etonagne millón ene ijroca ma tcoy'e to ndiesi millones. 29 Tjicho ma titúra'i majacpoyre to 'pona puejchu macye'e to t-simtu ene ma votaetúra'i tcovirajyore to 'puesagiene macoy'egnee'ini. 30 Ene acootoca jmaca nvonra tajina majichgienena. Evtsuca te 'neco te tamopcugne ene tiya'apo taye'e tnicharugio'echappo”, majichvocpo ma 'chane —maquepo ma Jesús—. 31 Te nchappo nuti nuchcogne nae 'no 'chañono nacchane no nye'ono angieriono ene tnaecchappo to nquiyara'ocorevoyre nejácapo to ncuñuchcorevoyre nviosrisrayre no 'chañono. 32 Ene tcocuumutcosionyore namutu no 'chañono te 'to nmíro'u ene niptsicvocparipo ncutiyore ma tjiañoco to peroco te mueptsico to 'vesa te 'to chivono. 33 No t-sopnonri'i nacuti to 'vesa eno nnocyore te nvovre ene no 'pomriono nacuti to chivo nnocyore te sopa. 34 Ene nuti naeyará'onu njíchapo no tiovrigiano te 'to nvovre: “Yare eti majapanugne ma Tata ajacpa to mavsa mavonirisra ema, eti aquicmuna te'rich'o tanaecu pjoca 'pog'e. 35 Tjicho enconu te nec'oo'i, eschonu te netaracri'i, nuti 'povsajecnu ene vonaemotcore ene ajacponri'i. 36 Te ncomnurocvoo'i to nmuii'ina, eti ijrocnu ncomuii'o. Te ncojmaa'i, eti echpojricnu ene te nqueetaa'i, eti imojnonri'i”, ene njichvocyore to sache to nviosrisrayre —majichvocpo ma Jesús—. 37 No majacpognena ma Viya tjicpanompo: “Tata ¿caeera vim'ovri'i to pec'oo'i ene vencovri'i? ¿Caeera vim'ovri'i petaracpoo'i ene veschovri'i? 38 Ene ¿caeera vim'ovri'i pcuti ma 'povsajecu ene vjiacpovri'i? ¿Caeera vim'ovri'i pcomnu to jmuii'ina ene ymuiriochvii'i? 39 Ene ¿caeera vim'ovi pcojma ene pqueetaa'i ene vchimrachvii'i?” najichnuyre. 40 Ene nuti naeyará'onu njicpovcoyre: “Je'chugnejcha ene njich'e, ene ajichri'i acatajico no nye'ono atnoviono tpuegne'nonri'i tayampane emuena ma tjiapanim'ipno ene nuti acatajicnuu'i”, njichvocyore. 41 Ene njíchapo no tiov'onyore te 'to sopa: “Acoscu'a nye'e eti ticñac'eyre ma Viya te 'to yucu votaetca tem'a eto muecmuna ma huinarajgiene énopo no mavonrano. 42 Tjicho te nec'oo'i ene vo'engianri'i netaracri'i vo'eschanri'i, 43 ncutiri'i ma 'povsajecu vo'ajacpanri'i, ncomnurocvoo'i to nmuii'ina ene eti vo'ijrocanuu'i. Ncojmaa'i nqueeta ene eti vo'achimrachanuu'i”, ene njichvocyore. 44 Ene eno tjicpanompo nac'epo: “Tata ¿caeera vim'ovri'i pec'oo'i, petaracri'i, pcutri'i ma 'povsajecu, pcomnuu'i to jmuii'ina, pcojmaa'i, pqueetaa'i vovimcatacapri'i?” ene najichnuyre. 45 Ene nuti naeyará'onu njicpovcapo: “Je'chugnejcha ene njich'e, vo'ene ajichari'i no nneriocgieñono tayampane emuena ma tjiapanim'ipno ene nutiripo vo'acatajigianuu'i”, ene njichvocyore. 46 Ene eno muecñacvócapo ma Viya muitravreyre eto. No tjiacpocrionri'i mue 'ma Viya tyanampo te 'to nov'oyre titorisiocre muitravrénapo taye'e —maquepo ma Jesús.

Mateo 26

1 Te pochpo muechjis'oo'i jmañono majichvocpo no muemitriono: 2 —Eti echo 'chochu 'pona sache piesta taechjis'o to nochquira te Egipto no viochconini. Ene nuti nuchcogne nae 'no 'chañono nquijroricsiyre ene nquettayre te crutsu —majichvocpo. 3 Taquepo tiuumutompo no naeyara'ono no sacerdotiono énopo timitricra'ono to voniipi énopo techono nae 'no jurionono. Ene noomutiyo te 'to mapenomíro'u ma Caifás ema naeyara'o no sacerdotiono. 4 Techococompo to nacootosrayre ma Jesús ene naemcoparecyo etotsero vonaquecho no 'chañono. 5 Najichcocpo: —Vovquetpico to to'mu'i to piesta. Tcuuyacre tácoriono no 'chañono tajicha —naquepo. 6 Ma Jesús ene mavriicoo'i te 'vósare Betania te 'to mapeno ma Simón ma tcojma to tquíjare lepra. 7 Squepripo su 'seno sompoo'i to tijyomo asaete tasivachogne eto. Te tiovriicoripo te 'to mesa ma Jesús, esu samasichpo ema to asaete. 8 No muemitriono vonórigia naquepo: —¿Taja tacoyemo to sempuuricri'i pjoca tijye? 9 Eto tasivachognejcha tiuriponri'ini to táquijroricsi ene to prata náquijropuini no tcomnurocvono —naquepo. 10 Te masampo ma Jesús eno, majichvocpo: —Esamijrigiachujcha. Esu snoco to súrivo nye'e. 11 'Muíriji enjoo'i aye'e no tcomnurocvono etotsero nuti nijinayore aye'e. 12 To samasichranri'i psuca 'seno etoripo sicmúnacho to nepenírayo. 13 Je'chugnejcha ene njich'e, te oypuca tacmetorirono to tiuuna 'chojriicovo te 'muiripa'i 'pog'e tomuire naechjis'oyre to snocgieneri'i psuca, naechoyore to súrivo —majichvocpo. 14 Taquepo ma étona nae 'no ntosegieñono tquíjare Judas Iscariote tyompo muechjico no naeyara'ono no sacerdotiono. 15 Majichvocpo: —¿Oyna avañócanu to nijrorigia aye'e ma Jesús? —maquepo. Ene naejrocpo to prata treinta merio mavachoyore. 16 Enetse eto ma Judas matancopo to majichyore to muejrosrena eno ma Jesús. 17 Te tovgiene sache to piesta nanisra to panu myé'ere levadura no muemitriono tiutecompo mue 'ma Jesús. Najichpo: —¿Oypuca jvoo'o vetpiris'a to vnicris'oyre te 'to piesta? —najichpo. 18 Ma Jesús majicpovcopo: —Ayana te 'to 'vósare te mapeno ma 'chane ene ema ajichyore: “Maquee'i ma Viógienu: Tiane'ipo to nictiora. Ene te ppeno nnicris'oyre to piesta taechjis'o to nochquira te Egipto te 'conevoco, eno ncochaneyre no nimitriono”, ene ajichyore —majichvocpo eno ma Jesús. 19 Je'chura'ii'i no muemitriono naetuchpo to navóno'i mue 'ma Jesús. Tyonompo naepyacpo to nanicyore te 'to piesta. 20 Te yótipo ma Jesús tejacpo te 'to mesa macochanevco no muemitriono. 21 Ene te tniconripo, ma Jesús majichvocpo: —Je'chugnejcha ene njich'e, ma étona te amuri tijroricnuyre —majichpo. 22 Eno tcojrasamurevompo ene nayosericpo etonapri'i: —Tata ¿nutipuca? —najichporipo. 23 Ma Jesús majicpovcopo: —Ma tnico nye'e te pjoca ncuujo ema tijroricnuyre. 24 Nuti nuchcogne nae 'no 'chañono nepenoyre tjicho oni taco'e to 'chosgiene ajúreco etotsero tquemechoro'yore mraca ma tijroricnuu'i. Tiuriponri'ini vomacuchco se 'su mueno —maquepo ma Jesús. 25 Ma Judas tijroricri'i mayosericpo: —Tata ¿nutipúcayo pechjis'onu? —majichpo. Ma Jesús majicpopo: —Je'chu to ene pquee'i —majichpo. 26 To tniconrich'o ma Jesús mave'po to panu marusrupayachopo ma Viya mavesacpo ene muejrocvocpo no muemitriono. Majichvocpo: —Anigia pjoca eto taechjis'o to nog'e —maquepo. 27 Tomuire mave'po to naeeresi ene marusrupayachovre ma Viya muejrocvocpo no muemitriono majichvocpo: —Era pjoca amutu eti 28 tjicho pjoca veroyore tavecti to nitne taechjis'o to 'rajru muechjiriivo ma Viya manocgieneyore aye'e. To nitne taepseevoyre najichyo no moverano puejchu ma Viya macomtigia to napecaturano. 29 Nmetoco'e te 'to huipo nápechvoyre naeroyore to to'omo taye'e to uva tiomuincapo te neravore naccháne'e te 'to mavsa mavonirisrayre ma Tata —majichvocpo. 30 Te pochpo tjironri'i mue 'ma Viya tyonompo te 'to 'nug'e mari Olivogiji. 31 Ma Jesús majichvocpo no muemitriono: —Juiti yoti amutu eti inajricvoyre to apuegnéranu tjicho tituchvoyre to 'chosgiene ajúreco. Oni taco'e: “Ma Viya macopacoyre ma tjiañopuericra'i to 'vesa ene etono taquitojivcoyre”, taquee'i to ajúreco. 32 Etotsero te nchappo nitorigia ninapucyore aye'e te 'to Galilea —majichvocpo. 33 Ma Pedro majicpopo: —Tayampane namtu najunjígiapi etotsero nuti movine njunjigiapii'ini —majichpo. 34 Ma Jesús majicpopo: —Je'chugnejcha ene njichvi, juiti pjuena yoti te huich'o tquechjico to vrayu, piti mopo'enaripo pioñúchanu te 'to vopuemotnuu'i —majichpo. 35 Majicpopo ma Pedro: —Tayampane nepenarine nacchánevi movine noñuchapii'ini —majichpo. Ene namutu ene naco'e no muemitriono. 36 Taquepo ma Jesús tyompo te 'to ycuggiji tquíjare Getsemaní macochanevco no muemitriono. Majichvocpo: —Ejaca te pjoca. Nuti nyonyore te pjuena ene nyujros'oyre —majichvocpo. 37 Mampo ma Pedro énopo machichanoviono ma Zebedeo ma Jacobo émapo Juan, ene taye'e tnaecchoopo tcojrasamurevopo tponrericvo. 38 Majichvocpo: —Niyo'osamurejicha cutim'i nepenoyre tajicho. Ansi te pjoca ejamiigiaa'i acchánenu —majichvocpo. 39 Ene ma Jesús tiptsicvopo onogiy'e. Tepyusicpo, eto mamiro titecpopueco tyosiuchvopo mue 'ma Viya. Maquepo: —Tata, piti pcochíchanu, te 'to etina to pponreru piti te huipca tcucmuncore, pcuchcú'anu te 'to natajivyore etotsero piti pnoca to jvoo'ogne. Votacucti to nvoo'ogne nuti —maquepo mue 'ma Viya. 40 Taquepo tchoopo te 'to novriico no muemitriono machimpovcopo eno timoconripo. Majichpo ma Jesús ma Pedro: —¿Taja tacoyemo vo'aato'o to ejamiigiaa'i acchánenu tayampane to etonaenarichu hora? 41 Ejamiigia ayosiúchapo mue 'ma Viya puejchu vo'acuvoyoccore. Je'chu te 'to iachanevo avoo'o aetúra'i etotsero to iog'e vo'tumena —majichvocpo. 42 Ma Jesús tchoovórepo te 'to mayujros'oo'i, maquepo: —Tata, piti pcochíchanu te 'to etina to pponreru tcomnucre voncuchcu'o te 'to natajivo taetuchaporine to jvoo'ogne piti —majichpo ma Jesús. 43 Te tchoovore nae 'no muemitriono machimpovre timocono tjicho huipo najicpuigia to 'chopu. 44 Majunjicvore mopo'egiénepo tchovo te 'to mayujros'o tyujrocojno enerichu majicho ma Viya. 45 Ene tchoopo nae 'no muemitriono majichvocpo: —Anáraca imca. Titecpopo to nictiora nuti nuchcogne nae 'no 'chañono nquijroricsiyre nae 'no pecatumoriono. 46 Echpuca vyana macapo ma tijroricnuu'i —majichvocpo. 47 Ma Jesús techjiicorich'o te titecpopo ma Judas ema najanemuri no ntosegieñono muemitriono. Macochanepripo no 'chopemuriono 'chañono nompoo'i to natumrano étopo naepchiigiono. Eno tvonicono no naeyara'ono no sacerdotiono énopo techono nae 'no jurionono. 48 Ma Judas tijroricri'i mamétoco to naemotiorayore majichvocri'i: —Ma ntsucgieneyore ema acootocyo —majichvocpo. 49 Je'chura'ii'i ma Judas matuppiruchpo ma Jesús: —Yotioopo Tata —majichpo. Ene matsucpo. 50 Ma Jesús mayosericpo: —Nemnacsare ¿taja timiutecvi? —majichpo. Ene napuchpo ma Jesús nacootocpo. 51 Ma étona nae 'no macochanegñono ma Jesús mave'po to matumra mayuchtichcachpo ma mavonra ma naeyara'o no sacerdotiono. 52 Ma Jesús majichpo: —Pnoca te 'to tamuipe pjoro ptumra tjicho no tjioraregiano te 'to natumra nomuire etorichu tcopacoyre. 53 Vopechemcha piti nuti nroto'oo'ini nyosioca ma Tata te anumo, ema 'nuujina mavonúchanu no 'chopemuugieñono angieriono nacotiuchanuu'ini. 54 Te ene tac'ee'ini huipo tquituchvo to 'chosgiene ajúreco taechjis'o to nepenirayore —majichpo ma Jesús. 55 Ene majichvocpo no 'chopemuriono 'chañono: —Cutpo te acootoco ma tiomera'i iompoo'i to atumrano étopo epchiigiono. Ene tamutu sachono nimitricnove aye'e te 'to mapenviya vo'acootocanuu'i. 56 Etotsero tituchvoyre to 'chosgiene ajúreco najre no muechjironini Viya taechjis'o to ene ajichnuyre —maquepo ma Jesús. Enetse eto no muemitriono najunjicpo tyutajcono. 57 No tcootoconri'i ma Jesús nompo te 'to mapeno ma Caifás naeyara'o no sacerdotiono ene noomutiyri'i no timitricra'ono to voniipi énopo techono te 'to 'vósare. 58 Ma Pedro mapuegne'porich'ini etotsero ma'ehuirechopri'i titecpopo te 'to tamíro'u to mapeno ma naeyara'o no sacerdotiono. Ema t-sioppo taye'e tejacpo te 'to novriicoo'i no majane'ono tjicho ma Pedro mavoo'o muem'oyre to najichyo ma Jesús. 59 No naeyara'ono no sacerdotiono, no techono te 'to 'vósare ene énopo 'pomriono cparaacono te 'to navorira naemcoparegia ma Jesús natancopo no tmeturigiano ema tayampane taepya'ra'ono. 60 Moverano no tmeturicono etotsero tajina naechmapo to timcoviicha. Ene naemiutecvore no apinano 61 naquepo: —Maquee'i jmaca Jesús: “Nuti nróto'o ncovenopa to mapenviya ene moponarichu sache njichyore to ncotpi'esrena”, maquee'i —naquepo no apinano. 62 Ene ttup'ecpo ma naeyara'o no sacerdotiono mayosericpo ma Jesús: —¿Tajtse tacoyemo vopjicpúchapo? ¿Tajtsero to nameturis'ovri'i pnoñono? —majichpo. 63 Ma Jesús votjicpúchapo. Ene ma cparaaco mayosericvore: —Pácomuemru ma Viya te anumo vopquepya'ra'i. ¿Pitipuca ma vcuchoori'i Cristo maChicha ma Viya? —majichpo. 64 Ma Jesús majicpopo: —Je'chu nuti, pitirichu ene pquee'i. Nmetocó'eyo te 'to im'onyore nuti nuchcogne nae 'no 'chañono te nejácapo te 'to mavovre ma Viya titjiicovgienejicha ene im'ampo tomuire te 'to nutesrénapo te 'to ucojiono —majichvocpo. 65 Ene ema naeyara'o no sacerdotiono to naye'erepi eno mavetsayucpo to mamuii'o tajicho to ene maquee'i ma Jesús. Maquepo: —Tcotemo mue 'ma Viya jmaca. Huipo vacmunu no tmeturigia ema. Asamripo iomuire to ene maquee'i eto matopravo. 66 ¿Ooyo acoyemo eti? —majichvocpo. Eno najicpopo: —To matopravo eto timcoparecyore —naquepo no cparaacono. 67 Nattucpo to mamiro ene naé'opo. No 'pomriono naeroposcopo 68 najichpo: —Piti pimijachvoo'i ma Cristo, pájarugi, ¿naja té'ovi? jmetacavi —najichpo. 69 Tejaracoripo ma Pedro te 'neco petimíro'u ene su vnóraco spuchpo sjichpo ema: —Piti piomuire ñijanemuri ñi Jesús tcovsa te Galilea —squepo. 70 Ene ma Pedro te 'to namíro'u namutu mañuchpo: —Vonechemcha tajpuca to pechjis'oo'i —maquepo. 71 Ema tyompo te 'to tapajra to petimíro'u ene sim'ovrepo su 'pona vnóraco. Sjichvocpo somuire no tiovriconri'i taye'e: —Pñigia 'chane eñirichu ñijanemuri ñi Jesús tcovsa te Nazaret —squepo. 72 Ene ma Pedro mañuchvórepo: —Vonaemoti ema —maquepo. Macomuemrupo ma Viya mayúnoco te 'to je'chu vomuemotri'i. 73 Te tyerepigrapo no tiovricono taye'e napuchpo ma Pedro najichojnopo nomuire: —Je'chugnejcha piti najanemuri. Pi'a to pechjisra eto temquechorojcovi —najichpo. 74 Ene ma Pedro tyosiuchvopo mue 'ma Viya máquemechoro'i maye'e te 'to taepya'ra'puca: —Vonaemoti jmuena Jesús —maquepo. Enetse eto techjicpo to vrayu. 75 Ma Pedro muéchopo to majichgieneri'i ma Jesús maye'e: “Te huich'o tquechjico to vrayu, piti mopo'enaripo pioñúchanu te 'to vopuemotnuu'i”, majichri'i. Taquepo tiuchcopo ma Pedro te 'neco tiyo'opo mraca.

Mateo 27

1 Te tjiara'ipo no naeyara'ono no sacerdotiono énopo no techono te 'to 'vósare techococompo to naemcoparesrayre ma Jesús. 2 Ene nompo tquitjiv'upri'i mue 'ma 'chopetupara'o romano tquíjare Poncio Pilato. 3 Te muem'opo ma Judas ma tijroricri'i ma Jesús to naponrerisraa'i to nacopasirayore ma Jesús, ema tponrericvopo tyompo muechoppo to treintagne merio nae 'no naeyara'ono no sacerdotiono énopo techono te 'to 'vósare. 4 Majichvocpo: —Nuti nejicvo tjicho nijroricri'i nacópaca ma mtopravregne 'chane —maquepo. Najicpopo eno: —Viti vovecha pye'e pim'arine piti —najichpo. 5 Ene ema Judas mag'ovcopo te 'to 'vi'cu mapenviya to meriono tiuchcopo tyompo tchumnucvopo tepenopo. 6 No naeyara'ono no sacerdotiono nave'po to prata naquepo: —Votori vnoca vimsiigicha te 'to nanoquiivono mue 'ma Viya tjicho eto mavacho ma 'chane maquijroricsigne puejchu muépena —naquepo. 7 Naponrericpo eto navachris'a to ompa'i 'pog'e tquíjare Mavsa ma Tiporicra'i. Ene náquecorosiyo taye'e no 'povsajecono. 8 Tos'o juitjiiri'i naejarecho eto Itipa'i 'Pog'e. 9 To ene taquee'i tituchvopo to 'chosgiene ajúreco majre ma muechjirini ma Viya tquíjare Jeremías. Oni taco'e eto: “Najacpopo to treintagne meriono, eto mavacho nanocgiene no jurionono israelitano 10 ene eto navachris'o to 'pog'e mavsa ma tiporicra'i tjicho eto nvóno'i mue 'ma Viya”, taquee'i to ajúreco. 11 Ma Jesús tcomsipo te 'to mamíro'u ma Pilato. Ema mayosericpo: —¿Pitipuca naeyara'o no jurionono? —majichpo. Majicpopo ma Jesús: —Je'chu nuti, pitirichu ene pquee'i —majichpo. 12 No naeyara'ono no sacerdotiono énopo techono te 'to 'vósare nameturicpo ma Jesús etotsero ema votjicpúchapo. 13 Ene ma Pilato mayosericpo: —¿Vopsama to nameturis'ovri'i pnoñono? —majichpo. 14 Etotsero ma Jesús manosgiene vomajicpa ene ma Pilato márami majicho. 15 Te titecponvepo to piesta, ma cparaaco maquitconve ma étona maqueetagne ma naneriocgienena tjicho nayésare ene najicho. 16 Emjaa'i tqueeta ma timotcore 'chane muejiivo tquíjare Barrabás. 17 Te tiuumutompo no 'chañono, ma Pilato mayosericvocpo: —¿Najpuca ma avoo'o nquitgia, ma Barrabás vo'i emapuca ma Jesús, ma ijarecho Cristo? —majichvocpo. 18 Ma Pilato muéchopo te 'to no cparaacono nacotichoo'i ma Jesús, tjicho no 'chañono naemnacri'i. Tos'o naejrocpo ma Pilato. 19 Te tejacpo te 'to maviosrisrare ma Pilato, su mayeno scometoropipo: “Vopquimcosiojvo ñiye'e tjicho eñi mtopravre. 'Chogne yoti nvopucho eñi, timponrericnu mraca”, sjichpo. 20 No naeyara'ono no sacerdotiono énopo techono te 'to 'vósare nayuucovcopo no 'chañono puejchu nayosserigia maquitgia ma Barrabás ene macvoniipi muépena ma Jesús. 21 Ma Pilato mapechpo mayosericvocpo no 'chañono: —Nae 'no apinano naqueetagñono ¿najpuca ma avoo'o nquitgia? —majichvocpo. Najicpopo no 'chañono: —Ma Barrabás —najichpo. 22 Ma Pilato mayosericvore: —Ene ¿oypuca njichyore jmaca Jesús ijarecho Cristo? —majichvocpo. Najicpopo namutu eno: —Pacvoniipi máquetta te crutsu —naquepo. 23 Majicpopo ma Pilato: —¿Tajtse to macotopravo? —majichvocpo. Etotsero eno tpiooconvore: —Pacvoniipi máquetta te crutsu —naquepo. 24 Ma Pilato te muem'opo to muitjii'i to naeschoprena, navoo'orichjicha tácoriono, ema mayossericpo to une tcosijvo'po te 'to namíro'u. Ene majichvocpo: —Puejchu echa te 'to vonutina nactopravo to muepenírayo jmaca mtopravregne 'chane, im'arine eti —majichvocpo. 25 Ene namutu no 'chañono najicpopo: —To muepenirena jmaca Jesús vitinarine vactopravo énopo vchichanoviono —naquepo. 26 Taquepo ma Pilato maquitcopo ma Barrabás ene macovniipipo naestaca ma Jesús ene máquetta te 'to crutsu. 27 Taquepo no sontarono majane'ono ma Pilato nompo ma Jesús te 'to 'chope peti mapeno ma taeyara'o to 'pog'e. Noomutocpo ema namutu no sontarono tiovricono taye'e. 28 Navejamuiriocpo namuiriochpo to 'pona mrárumo. 29 Naetsmepcopo to tcóvepi nanocpo macojarapii'i. Naejrocpo to matsucrupari'i macutiripo ma taeyara'o to 'vosariono ene naeprurujicpo ema naepyusmiruchpo to najichvoo'i. —¡Vcuñucha jmaca naeyara'o no jurionono! —naquepo. 30 Nattucpo ema ene navirajco to matsucrupa naetasco taye'e. 31 Te pochpo to naeprurujisraa'i navejamuiriocvore to namuiriochgieneri'i mrárumo naechoppo to mamuii'orichu. Taquepo nompo te 'to naettas'oyree'i. 32 Te tyonomporipo narótopo ma 'chane tquíjare Simón. Ene macovsa te Cirene. Nanocjichpo ema to macuutsura ma Jesús. 33 Taquepo titecpompo te 'to tquíjare Gólgota, tovsa to chtire taquee'i eto. 34 Naeschopuini to vinu tacosiigi to t-súcore etotsero to masampo ma Jesús huipo mavro'o muera. 35 Taquepo naettacpo te 'to crutsu. No sontarono t-sorachovompo to mamuii'ono ma Jesús. Nanocpo to timeruchyore najpuca no taetpiocyore. To énepo najichri'i tituchvopo to 'chosgiene ajúreco oni taco'e: “T-sorachocconri'i to nmuii'onini nanocpo to timeruchri'i najpuca no taetpiocyore”, taquee'i eto. 36 Tejacompo taye'e to najañosraa'i ma Jesús. 37 Te 'to machutgie'e nanocpo to ajúreco taechjis'o to nameturis'oo'i. Oni taco'e eto: “Ema jmaca Jesús naeyara'o no jurionono”, taquee'i eto. 38 Nomuire tquettano te 'to machocyo no apinano tiomera'ono, ma étona te mavovre, ma 'pona te sopa. 39 Enjoo'i naetavico naeprurujico tepchuchusicvono. 40 Najichpo: —Piti pquee'i te 'to próto'o jvettaca to mapenviya ene te moponarichu sache pcotpi'egiavore, pquee'i. Juiti pcuchcú'apo piucpuigia te pjoro crutsu te 'to pitina maChicha ma Viya —najichpo. 41 Nomuire ene najicho no naeyara'ono no sacerdotiono énopo no timitricra'ono, no fariseono ene énopo no techono to 'vósare naeprurujico nomuire. Najichcocpo: 42 —No 'pomriono macuchcu'vocri'i ene ema vomaato'o emajihuina tcuchcú'apo. Te 'to je'china emuena ma taeyara'o pjoca viovsa Israel, macpuigia te pjuena crutsu ene viti vsópapo —naquepo—. 43 Maquee'i to macosiña ma Viya ene maChichari'i. Vim'ach'o to macuchcu'apuca ma Viya juiti te 'to muemnacapuca. 44 No tiomera'ono tquettanri'i te machocyo nomuire tcotemono maye'e. 45 Te tuprigpo sache tmopcupo te 'muiripa'i 'pog'e tiomuincovo te techanacpo to sache las tres. 46 Enetse eto ma Jesús tjiáranu techjico te 'to muechjiriivo, maquepo: —Elí, Elí, ¿lama sabactani? —eto maquee'i: Tata Nógienu Tata Nógienu ¿taja tacoyemo to pinajocnuu'i? majichpo ma Mueya. 47 No tiovriconri'i te machocyo te nasampo to ene maquee'i najichcocpo: —Jmaca 'chane muech'o ma Elías —naquepo. 48 Ma étona 'nuujipo tjiúnopo mavejno to cuti cjore muetamucpo te 'to t-sucoriomo vinu manocpo te 'to tasumgi to ycugi muemcopayacpo te 'to majaca puejchu machuchca eto. 49 No 'pomriono naquepo: —Esamijrigia, vim'ach'o te tiutegiapuca ma Elías te emuenapuca tcuchcu'a —naquepo. 50 Tiapechvovre techjico tpiooco ma Jesús ene tepenopo. 51 Enetse eto 'nuujipo tetsayuco to attaji tayuchoroj'e te 'to mapenviya tcutmecco, tios'o te 'nug'e. Tyamricpo to 'pog'e, tevaracompo to 'chopiono mari 52 ene tejocompo to naécori no naepenogñono ene tomuire techpucompo moverano no naepenogñono tjiacponri'i ma Viya. 53 Tiuchcono te 'to naécori te taegnepo to muechepusra ma Viógienu t-siopompo te 'to munagiene 'vósare Jerusalén. Moverano no tim'ono eno. 54 Ma naeyara'o no sontarono énopo no 'pomriono macochanegñono naemooroocoo'i ma Jesús. Te tyamricpo to 'pog'e ene étopo 'pomriono naem'ognee'i tyoyocompo najichcocpo: —Je'churichu to maChicheraa'i ma Viya jmaca 'chane —naquepo. 55 Enjoo'i taye'e moverano 'senono naemooroocoo'i te 'to ehuire. Eno tpuegne'onri'i ma Jesús tios'ono te Galilea naechpojricpoo'i ema. 56 Esjoo'i naye'e su María Magdalena, ésupo 'pona María naeno ma Jacobo émapo José, ene ésupo su naeno no machichanoviono ma Zebedeo. 57 Te yotiyórepo tiutecpo ma 'chane rico tcovsa te Arimatea tquíjare José. Mamuire masopo mapono ma Jesús. 58 Ema tyompo mue 'ma Pilato mayosiocpo to mag'eni ma Jesús. Ma Pilato mueschoppo ene macovniipipo naejroca ema. 59 Ma José mave'po mampo mayro'ocpo te 'to tiuuna attaji 60 manocpo te 'to 'cori muecmunaruvo ma José tacosecquíravo mari, 'rajrurich'o eto. Muechoricpo to 'chope mari majochpo to tapajo ene tyompo. 61 Esjoo'i taye'e su María Magdalena ésupo 'pona María tejaraconri'i naepamiro to muécori. 62 To 'posachepo tanarasíravo no naeyara'ono sacerdotiono énopo fariseono tyonompo mue 'ma Pilato. 63 Najichpo: —Tata, jmangi 'chane tepya'ra'ini te 'chanerich'o: “Te moponagienena sache nchovyore nitoricyorevore”, maquee'i. 64 Taco'e tiuri pacvoniipi najañoca to muécori tiomuincapo te taegnénapo to moponagiene sache to muepenira. Tjicho tcuuyacre tyanano to yoti no muemitriono nómecha to mag'eni ene nac'epo nae 'no 'chañono: “Tchoopo titorico ma Jesús”, nac'epo. Ene etovoyejínapo te 'to nasoprena no 'chañono —najichpo eno. 65 Ma Pilato majicpopo: —Tiuri, nijroc'eyre no sontarono. Ioma te 'to muécori ene atuparacvoca najañocgienenajicha —majichvocpo. 66 Tyonompo naetpiricpo mraca to tapajo ene natuparacpo no sontarono najañoca.

Mateo 28

1 Te taegnepo to sache tanarasíravo to rominco tmopcucu'irich'o su María Magdalena ésupo su 'pona María tyonompo naemojno to muécori. 2 Ene tyamricpo mraca to 'pog'e. Ma angieri mavoniiri'i ma Viya tios'o te anumo mave'po to 'chopegiene mari tapajra to muécori ene eto muejacpo. 3 To mamiro ema tmottsicgienejicha tacuti to temareco, to mamuii'o tiachjopugienejicha. 4 Te naem'opo ema no sontarono tyooyoyojicono tajicho to napisra ene tmotnampo nacuti ma muepenogne. 5 Ma angieri majichpo no 'senono: —Vo'acuuyoco, necho ma atanco ema Jesús ma naettacgieneri'i te 'to crutsu. 6 Majinaripo te pjoca techpucripo tchovo titorico, eto majich'egnee'i. Yare, im'a te pjoca nanosnee'i. 7 Ayana 'nuujina amétaca no muemitriono te 'to techpucripo ene tinapucuch'eyre te 'to Galilea ene taye'e im'oyre. Asámanu pjoca nmetoru'eri'i —majichvocpo ma angieri. 8 Ene 'nuujipo tyonompo tyoyocono etotsero tiuusamriono tjiunopompoo'i nametoponyore no muemitriono ma Jesús. 9 Ene 'nuujipo timericvo naye'e ma Jesús muechjicvocpo. Eno naepyusmiruchpo ene nacootocpo to mueype naetsrareco ema. 10 Majichvocpo ema: —Vo'acuuyoco, ayana ametocovca no atnoviono nimitriono puejchu nayana te Galilea ene naemuiinuyre taye'e —majichvocpo. 11 Te tyonomporipo no 'senono, enjoo'i no sontarono tjiañocono to muécori eno tyonompo te 'to 'vósare natupiru nae 'no naeyara'ono no sacerdotiono namétoco to najichvognee'i. 12 Ene eno nacoomutcovcopo no techono te 'to 'vósare ene techococompo. Enetse eto navañocvocpo no sontarono to 'chopemuri puejchu eno naepya'ra'i. 13 Najichvocpo: —Ajichyore te acyosere'i: “To yoti te vimcopo viti tiutecompopca no muemitriono nave'po to mag'eni”, ajichyore. 14 Te masamuiigiapo ma viyara'o, viti vechjuch'eyre puejchu tajina macuggio'e —najichvocpo no cparaacono. 15 No sontarono najacpopo to prata tyonompo naechjis'o to nametocosi nae 'no cparaacono. Ene juitjiiri'i no jurionono naco'e te 'to tcomechocsii'i to mag'eni ma Jesús, ene naco'e. 16 Taco'e no oncegñono muemitriono ma Jesús tyonompo te Galilea te 'to 'nug'e mari tjicho ene majichvocri'i. 17 Te naem'opo ema, naepyusmiruchpo etotsero enjoo'i tquicchopuiivono te 'to emapuca. 18 Ma Jesús mapuchvocpo majichpo: —Nuti nquijro taeyara'onuyre tamutu te 'to anumo te'po 'pog'e. 19 Taco'e ayana te 'muiripa'i 'pog'e acmetoriru nae namutu no 'chañono imitcovca puejchu napuegné'anu ene icchosgia te 'to muéjare ma Viya Iyare te'po níjare nuti maChicha, te'po muéjare ma Espíritu Santo. 20 Imitcovca naetucha tamutu to avóno'i nye'e. Ene 'muíriji nutjioyre aye'e ncochane'eyore tiomuincapo te 'pojra'ina, taetrahuina tamutu —majichvocpo ma Jesús. Amén.

Marcos 1

1 Oni taco'e te tnaecchoopo to tiuuna 'chojriicovo taechjis'o ma Jesucristo maChicha ema Viya. 2 Te 'to majre ma muechjirini Viya tquíjare Isaías muechjis'o ma Juan. Oni taco'e to 'chosgiene ajúreco: Nuti nopjucyore ma tcometoriiyo. Ema tinapucuchviyre puejchu muetpirigia to pyon'oyre, maquee'i ma Viya. 3 Ema tpiooco tcometoriipoo'i te moopa'giene 'pog'e. Maquepri'i: “Atsegia to asamre etpirigia to matesrayre ma Viógienu tacti to 'chene acotpiicha etpirigia”, taquee'i to ajúreco. 4 Ene je'chura'ii'i tiutecpo ma Juan ticchosricpoo'i no 'chañono te 'to moopa'giene 'pog'e. Tcometoriipoo'i to nácot-samre tajicha to napecaturano. Tomuire náquicchosi ene ma Viya macomtisnoyre to napecaturano, maquepo ma Juan. 5 No tcovsano te 'to 'vósare Jerusalén te'po te 'to 'muiripa'i 'pog'e Judea tyonompo mue 'ma Juan nasamo. Eno tmeturicvomporipo to napecaturano ene ma Juan muecchoscovcopo te 'to cjocre Jordán. 6 Ema Juan tcomuii'o to tquitsmeji tajíyo'o to sórare tquíjare camello ene tquit'epo to vácapi. To manicsare eto catsa étopo titve mopomo. 7 Te 'to macometoriira oni maco'e: —Tiutecyore ma tpicuchcorepono te nye'e nuti. Tos'o vonijrócapo nve'a to muepcopevo nacti ma vnóraco. 8 Je'chu nuti nicchosco'e te 'to une etotsero ema ticchosco'eyore mue 'ma Espíritu Santo te áquijropo ema. 9 Etorichu to sachono ma Jesús tios'opo te 'to 'vósare Nazaret taye'erépa'i to Galilea. Tyompo mamuire tquicchospo mue 'ma Juan te 'to cjocre Jordán. 10 Te pochpo tquicchosi tiucpuicpo te 'to une, ma Jesús muem'opo tejoco to anumo émapo Espíritu Santo tiucpuicpo maye'e timmoschovo to sivi. 11 Ene nasamo'chopo te 'to anumo: —Piti nemnaavi nChicha. Nuusamregnejcha pjicho —maquepo. 12 Taquepo ma Espíritu Santo muemyompo ma Jesús te 'to moopa'giene 'pog'e. 13 Cuarenta sachono majicho taye'e te 'to tovsa to sorariono simaruñono. Ma eriono maquitsmoorajpo ema. No angieriono tiutecompo naechpojrico. 14 Te taegnepo to naeetasraa'i ma Juan, ema Jesús tyompo te 'to 'pog'e Galilea tcometoriipoo'i to 'chojriicovo taechjis'o to mavonirisrayre ma Viya. 15 Maquepri'i ma Jesús: —Titecpopo to muectiora ema Viya taechjis'o to tane'írapo to mavonirisrayre. Acot-samre tajicho to apecaturano ene asopa to tiuuna 'chojriicovo —maquepri'i. 16 Te mapo'choc'opripo ma Jesús to cogiure Galilea muem'opo ma Simón émapo Andrés naticocrichu. Tiagiericonri'i to nayúta'e te 'to cogiure tjicho eno tve'ra'ono to jimo. 17 Ma Jesús majichvocpo: —Apuegné'anu. Nuti nvonic'eyrepo puejchu aviorigia no 'chañono tactirichu to atansira to jimo —majichvocpo. 18 Ene 'nuujipo najunjicpo to nayúta'e. Tyonompo napuegne'po ma Jesús. 19 Onogiy'epo ma Jesús muem'ovcopo ma Jacobo émapo Juan, machichanoviono ma Zebedeo. Ene novriicoo'i te 'to pcure nayupejiicoo'i to nayúta'e. 20 Ma Jesús 'nuujipo muech'ovco eno. Nomuire najunjicpo ma naeya énopo mavonrano te 'to napocre ene napuegne'po ma Jesús. 21 Taquepo titecpompo te 'to 'vósare Capernaum. To sache tanarasíravo ma Jesús tyompo te 'to noomutírare no jurionono timitricpo taye'e. 22 No 'chañono nárami tajicho to muemitrisra tjicho tquechoroji te 'to emajivo manoco to muemitrisra ene muechemcho muemoti mraca. Vomacti no timitricra'ono to voniipi. 23 Ene taye'e timericvopo te 'to noomutírare ma 'chane masioporu ma huinarajgiene. Tpioocopo maquepo: 24 —¿Tajtse timiutecvi vye'e piti Jesús Nazareno? Etopuca timiutecvi pitopuerecovyore. Nuti nimotvi. Piti munagiene pios'o mue 'ma Viya te anumo —majichpo ma huinarajgiene. 25 Ma Jesús macovacopo ma huinarajgiene: —¡Pamtina piuchca mue jmaro 'chane! —majichpo. 26 Ma huinarajgiene maquemechoriru ma 'chane. Tpiooricpo mraca ene tiuchcopo maye'e. 27 Naramignejcha namutu. Najichcocpo: —¿Tajpuca tacoyemo? 'Rajru pjoca muemitrisra. Ema titjiicovo te 'to mavonisra no huinarajgieñono ene 'nuuji nasopo —naquepo. 28 Tquechosipo 'nuuji ma Jesús te 'to 'muiripa'i to Galilea. 29 Te tiuchcompo te 'to noomutírare no jurionono, ma Jesús macochanepo ma Jacobo émapo Juan tyonompo te 'to napeno ma Simón émapo Andrés. 30 Su muemse ma Simón tepajigierecoo'i tcojma tijre mraca. Nametocopo ma Jesús to scojmavri'i. 31 Ene ema mapuchpo macootocpo to svupe macochepucpo ene 'nuujipo taenajico to sijrevo mraca ene sechpojricvocpo eno. 32 Te teecopo to sache naemyompo mue 'ma Jesús namutu no nacojmagñono énopo nasioporono no huinarajgieñono. 33 Tos'o tiuumutompo te 'to tapajo namutu no 'chañono tcovsano te 'to 'vósare. 34 Ma Jesús maconaracvocpo no moverano te 'to nasamgieñompoo'i macuchcovcopo moverano nomuire no huinarajgieñono. Vomuesopa techjigiano eno tjicho naemoti ema. 35 Te tmopcurich'o ma Jesús techpucovnepo majunjicpo to 'vósare tyompo te 'to mayujros'oo'i te 'to moopa'giene 'pog'e. 36 Taquepo ma Simón énopo 'pomriono tyonompo natanco. 37 Te naechmoopo ema: —Namutu ttancoviono —najichpo. 38 Ma Jesús majicpovcopo: —Vyanacho'o te 'pona 'vosariono vchocyo puejchu nacmetoriru taye'e tomuire tjicho eto timiutecnuu'i —majichvocpo. 39 Je'chura'ii'i tcometoriipo te 'to noomutirariono no jurionono te 'muiripa'i 'pog'e Galilea macuchcovcopri'i no huinarajgieñono. 40 Tiutecpo mue 'ma Jesús ma macojmagne to teprucre tquíjare lepra. Ema muepyusmirucho mayosiocpo: —Tata, te 'to pavro'o, próto'o pconarácanu —majichpo. 41 Ma Jesús majapanupo ema muemmocpo majichpo: —Nvoo'o, pnáraca. 42 To énepo maquee'i, 'nuujipo tnaracopo te 'to majuma. 43 - 44 Ma Jesús mapjucpo majichpo: —Pim'ajcha, najina pámetocyore. Etotsero pyana pimerígiapo mue 'ma sacerdote techo to mapenviya ene pioma to pnoquiihuina to tavoniipi mue 'ma Moisés. Eto temquechorojcoyre nae 'no 'chañono te 'to pnaracoripo —majichpo. 45 Etotsero ema tyompo muechjis'opripo to maconarasraa'i ma Jesús. Taco'e ma Jesús huipo titecpa te 'to 'vósare te namíro'u no 'chañono. Macuuya to tyuttucapono eno. Manospo te 'to moopa'giene 'pog'e etotsero tiutecompo maye'e nos'ognepne.

Marcos 2

1 Te 'ponavórepo sache ma Jesús tchoopo te 'to 'vósare Capernaum. No 'chañono te nasamuiicopo to emjaa'i te 'to peti, 2 'nuujipo tiuumutono no 'chopemuriono taye'e ene huipo taatojvono eneripuini te 'to tapajo. Ma Jesús tcometoriipo naye'e to 'chojriicovo. 3 Naquepripo no cuatrunano nompoo'i ma iñu 'chañe. 4 Eno vonaato naetecpo'oca ma Jesús tjicho tyuttucvonri'i te 'to tapajo. Tos'o tiopnompo naveropecpo to petimuig'e mavriicoo'i ma Jesús ene nacosiop'o ma iñu 'chañe te 'to muepajiimo. 5 Ma Jesús te muem'opo to nasopraa'i majichpo ma iñu: —Nchicha juiti temticpo to ppecaturano —majichpo. 6 Enjoo'i no timitricra'ono to voniipi tejaraconri'i taye'e naponrericpo te nasamre: 7 “¿Tajtse tacoyemo to ene maquee'i jmaca 'chane? Tcotemo mue 'ma Viya tjicho maquejvorichu ema macomtico to pecatu”, naquepo te 'to nasamre. 8 Etotsero ma Jesús muem'o to naponreru, majichvocpo: —¿Taja tacoyemo aponrerico te 'to asamre? 9 ¿Tajpuca to tquejrapno to ene njicha jmaca iñu: “Temticpo to ppecaturano”, vo'i njichapuca: “Pechpuca ppuigia?” —majichvocpo—. 10 Nimericyore to nitjiicoovo puejchu echemcha te 'to nuti nuchcogne nae 'no 'chañono eto nvóno'i ncomtigia to pecatu —majichvocpo. Ene ma Jesús majichpo ma iñu 'chane: 11 —Piti njichvi pechpuca jve'a to pepajiimo ene pyánapo te ppeno —majichpo. 12 Ene ema 'nuujipo tnáraco techpucpo te 'to namíro'u eno mave'po to muepajiimo ene tiuchcopo tyompo. No tim'onri'i naramignejcha majicho narusrupayachopo ma Viya: —Tajina vim'a tacti jmañono —naquepo. 13 Taquepo ma Jesús tchoovórepo te 'to tachóchocu to cogiure. Tiuumutonvórepo maye'e no 'chopemuriono 'chañono muemitcovcopo. 14 Te tios'opo taye'e, muem'opo ma Leví machicha ma Alfeo tejaracoo'i te 'to macovraresrare to impuesto. Ma Jesús majichpo: —Yare ppuegné'anu. Ene techpucpo ma Leví mapuegne'po ma Jesús. 15 Taquepo ma Jesús tnico te 'to mapeno ma Leví. Moverano no tcovrarecra'ono to impuesto énopo 'pomriono pecatumoriono 'chañono macochanevco ma Jesús énopo muemitriono te 'to mesa tjicho moverano no tpuegne'onri'i ema. 16 No timitricra'ono to voniipi énopo fariseono eto novcure te naem'opo tnicri'i ma Jesús naye'e nacotiorocpo najichpo no muemitriono: —¿Tajpuca tacoyemo to tnicri'i ma Iógienu nae 'no tcovrarecra'ono to impuesto nae'po nae 'no pecatumoriono 'chañono? —najichvocpo. 17 Te masampo ma Jesús eno, majichvocpo: —No namucjumagiene vonacmunu ma tiprujcha, eno tcomnu no nacojmagñono. Vo'etina timiutégianu naech'oyre no mtopravriono, eno no pecatumoriono nich'ovcoyre —majichvocpo. 18 Etona sache te tijmuchvonripo votnigiano no muemitriono ma Juan ene énopo no naemitriono no fariseono, no 'chañono tiutecompo mue 'ma Jesús nayosericpo: —¿Tajpuca tacoyemo te 'to tijmuchvonnove no muemitriono ma Juan énopo no naemitriono no fariseono, ene no pimitriono votijmuchapono? —najichpo. 19 Ma Jesús majicpovcopo: —¿Tiúriyo tijmuchapono no machimrano ma 'ráyeno te 'to emjarich'o naye'e? Vo'gienejicha tjicho te manosjirich'o naye'e movine tijmuchaponri'ini. 20 Etotsero etjoyree'i to sache te nquíjapo nuti, énetse eto tijmuchvonyore tapuemmavo —majichvocpo ma Jesús—. 21 Najina tyupejiris'a to 'chosi namuii'o te 'to 'rajru attaji. Te ene tac'eni to 'rajru tejrocapuini ene tavetsayúcapo to 'chosi ene etovoyejínapo. 22 Ene vo'vore najuc'a to 'rajru vinu te 'to 'chosgiene naeere'i prúmo'i. Te 'to ene najichari'ini to 'rajru vinu tavettso'égiapo to 'chosi prúmo'i ene tampuujipo tamtu to vinu ene étopo to tov'oo'ini. Taco'e to 'rajru najuc'o te 'to 'rajru prúmo'i —majichvocpo ma Jesús. 23 Etona sache te 'to tanarasíravo ma Jesús tyon'opri'i te 'to 'santi naevru trigo macochanevco no muemitriono. Eno nacovemmírapo to to'i to trigo nanicporipo. 24 No fariseono nayosericpo: —Pim'a ¿taja tacoyemo tquemtoñono no pimitriono te 'to sache tanarasíravo tjicho eto votaesopcore te 'to mavoniipi ma Viya? —najichpo. 25 - 26 Ma Jesús majicpovcopo: —Huipca ajira te 'to 'chosgiene ajúreco taechjis'o to manocgieneri'i ma David te emarich'o ma Abiatar naquiyara'o no sacerdotiono techono to mapenviya. Te tec'opo ema David énopo no macochanegñono, ema t-sioppo te 'to mapenviya mave'po to panono muecmuna ma Viya te 'to mamíro'u manicpo ene masorachopo no macochanegñono. Ene eto panu votaesopcoreri'ini te 'to nanigia nae 'no vo'enina táquicmunano techano te 'to mapenviya —majichvocpo ma Jesús. 27 Tomuire majichvocpo: —Vo'echemcha to sache tanarasíravo ma Viya muectióracho puejchu manáraca ma 'chane te 'to muemtone. Vo'etina muepyasna ma 'chane puejchu muetucha to tavoniipi taye'e to sache. 28 Ene nuti nuchcogne nae 'no 'chañono nuti taeyará'onu to sache tanarasíravo —majichvocpo.

Marcos 3

1 Ma Jesús tchoovórepo te 'to noomutírare no jurionono. Emjaa'i taye'e mamuire ma 'chane iñupev'u. 2 No tiocpuemchonri'i nacunnecpo ma Jesús te 'to maconaracaripcaeni ma 'chane te 'to sache tanarasíravo tjicho natancoo'i to nameturis'a ema. 3 Ma Jesús majichpo ma 'chane iñupev'u: —Ptup'egia te 'to namíro'u pnoñono —majichpo. 4 Ene mayosericpo no 'pomriono: —¿Tajpuca to tisopcore vnoca te 'to sache tanarasíravo, etopuca to tiuriono, vo'i etopuca to tamurigiene? ¿Tiuripuca vconaraca ma 'chane vo'i visopapuca to muépena? —majichvocpo. Etotsero eno vonajicpa. 5 Ma Jesús muesñecvocpo tayuuco etotsero macojrasamure tjicho mracasamriono. Majichpo ma 'chane: —Pcangiecha pjoro jvupe. Enepo majichri'i 'nuujipo tnáraco to mavupe. 6 No fariseono tiuchcompo taye'e techococompo nae 'no majanemuriono ma Herodes to nacopasirayore ma Jesús. 7 Ma Jesús tyompo te 'to cogiure Galilea macochanevco no muemitriono. No 'chopemuriono 'chañono napuegne'po tios'ono te 'pog'e Galilea, 8 te'po 'pog'e Judea, te 'vósare Jerusalén, te'po 'pog'e Idumea, te pochra to cjocre Jordán énepo te tachocyo to 'vosariono Tiro étopo Sidón. Eto timyonri'i nasamuiico to manocgieñono tiaramicre ma Jesús. 9 Taco'e ma Jesús majichvocpo no muemitriono natanca natsegia to pcure mavcu'a taye'e puejchu vonacuniñatsa'oco no 'chopemuriono 'chañono. 10 Namutu no nacojmagñono tevtojriccono te 'to navorira naemmoca ma Jesús tjicho ema maconaracvocri'i no moverano. 11 Te naem'opo ma Jesús no nasioporono no huinarajgieñono naepyusmiruchpo napioocopo: —Piti maChíchavi ema Viya —naquepo. 12 Etotse ema mavonicvocpo te 'to vo'giene naquimerucho najpuca ema. 13 Taquepo ma Jesús tyompo te 'to 'nug'e mari muech'ovcopo no mavoo'ogne ene eno tiutecompo maye'e. 14 Te 'to namuri maneriocvocpo no ntosenano puejchu eno macchanevoco ene mavonicvocyore nacmetoriru to 'chojriicovo. 15 Muejrocyore eno to naetjiicoohuina ene naconaraca no nacojmagñono ene nacuchcovca no huinarajgieñono. 16 Maneriocvocpo ma Simón, emarichu tnoco maquíjare Pedro, 17 ma Jacobo émapo Juan machichanoviono ma Zebedeo. Eno muejarechvocpo Boanerges, oni taquee'i eto: eno nacuti to tchunnuco. 18 Nomuire maneriocvocpo ma Andrés, émapo Felipe, ma Bartolomé, ma Mateo, émapo Tomás, ma Jacobo machicha ma Alfeo, émapo Tadeo, ma Simón nomrivo no cananeono, 19 ene émapo ma Judas Iscariote ma tijroricri'i ma Jesús. 20 Taquepo ma Jesús t-sioppo te 'to peti macochanevco no muemitriono. Ene tiuumutonvórepo no 'chopemuriono 'chañono taye'e tos'o huipo tnigianri'i najicho no 'chañono. 21 Te nasamuiicopo no majañonono ma Jesús, tiutecompuini navoo'o nomyoori'ini naejchoo'i huipo tori to machuti. 22 Nomuire no timitricra'ono to voniipi tios'onri'i te 'to Jerusalén naquepo: —Jmaca Jesús masiopoco ma eriono ma naeyara'o no huinarajgieñono. Eto tjicho macuchco no huinarajgieñono —naquepo. 23 Ma Jesús muech'ovcopo eno muemechemchovcopo to muechjiriivo, majichvocpo: —Movine emajihuinari'ini ma eriono tcuchcapo. 24 Im'a no tcovsano te 'to étona 'vósare te te'cocano enojihuina votcúyere to 'vósare, 'nuujina títapo. 25 Ene énopo no najañoncocono te te'cocano tiocpoccano vo'vore tcúyere 'nuuji náquittoji. 26 Enerichu naqueyre te te'cocano tiocpoccano no maye'ono ma eriono votcúyere 'nuuji titovonyore. 27 Najina taejrocvonyore tásiopyore te 'to mapeno ma 'tumegiene 'chane navirajgia to mayeeruvo, tayumjacvo tohuina naemitjigia ema ene nave'yo to tovcu to mapeno —majichvocpo. Eto majichri'i te 'to ema 'tumepono mue 'ma eriono. Majichvore: 28 —Je'chugnejcha ene njich'e ma Viya maróto'o macomtisna tamutu to napecaturano no 'chañono ene étopo to naechjisra to mpachijigne. 29 Enotsero no tcotemono mue 'ma Espíritu Santo movine macomtisnaa'ini ma Viya to napecatura eto muemtioreyore to natopravo —majichvocpo ma Jesús. 30 Eto majichri'i tjicho eno naquee'i te 'to masiopocri'iji ma huinarajgiene. Vonaemoti to manocgiene ma Espíritu Santo. 31 Taquepo tiutecpo su mueno ma Jesús énopo matnoviono ttup'ereconri'i te 'to 'neco ene naemichoricpo. 32 No tejaconri'i te 'to machocyo najichpo ema: —Sucjaa'i te 'neco su peno énopo piatnoviono ttancoviono —najichpo. 33 Ema majicpovcopo: —¿Sija esu meme? Ene ¿najpuca no atnoviono? —maquepo. 34 Ene muesñecvocpo no tejaconri'i te 'to machocyo maquepo: —Eno pnoni atnoviono ene ésupo meme. 35 Tjicho no tituchano to mavoo'ogne ma Tata eno nimicticho no atnoviono ene ésupo meme —majichvocpo.

Marcos 4

1 Ma Jesús tnaecchoovórepo timitrico te 'to tachóchocu eto cogiure. Tiuumutompo maye'e no 'chopemuriono 'chañono ene ema tiovcu'po te 'to pcure tejacpo taye'e ene eno te 'to 'pog'e. 2 Te 'to muemitrisraa'i naye'e manocpo to muemictichgieñono, majichvocpo: 3 —Asámanu: Ma 'chane te tyompo tevjapuerico to muésane, 4 to muevjapueru tagira, etjoo'i tpacareco te 'to nayonrare no 'chañono ene to coyriono tiutecompo tanicvocpo. 5 To 'pomri tpacarecompo te 'to maripa'i vo'mo'ena to móteji ene 'nuujipo timaruco eto. 6 Etotsero te tijrepo to sache tochorocpo to taquevogieneri'i tioojipo tjicho vo'mo'ena to tapore. 7 To 'pomriono tagira tpacarecompo te 'to tovrico to tcoviono. Te timarucompuini eto tomuírepo to tcoviono timarucompo tajiriocpo ene huipo táco'ivco eto. 8 Ene to 'pomriono tagirano tpacarecompo te 'to tiuuna 'pog'e. Eto tjiuucompo tco'iompo te 'to etogira taquevogiene tcoviospo treinta to tagira. Te 'to 'pomriono tagira tcoviospo sesenta ene to 'pomriono cien —majichvocpo. 9 Ene majichvocpo tomuire: —Te acgiño asama. 10 Te naegnepo no 'chañono, no tiovriconri'i te 'to machocyo ma Jesús énopo no ntosegieñono muemitriono nayosericpo tajpuca to taechjis'o to muemictichgieneri'i. 11 Ma Jesús majicpopo: —Eti isopcore mue 'ma Viya echemcha to mavonirisra maponreru ema, namuechemchognee'i no 'pomriono. Tos'o nimictichri'i to tamutchujcha te 'to nimitrisra naye'e 12 puejchu nasamanneni ene vonaquechemcho ene naem'eni etotsero vonacuponrejco to naemuira puejchu vonacúchovo mue 'ma Viya votaquemtico to napecaturano —majichvocpo ma Jesús. 13 Ema Jesús majichvore: —Vo'echemcha to taechjis'ogne pjoca nimictichgieneri'i. ¿Oypuca ajichyore to echemchirena to 'pomriono nimictichgieneyore? 14 Im'a, ma tevcoo'i to tagirano ema nimicticho ma 'chane tcometoriru to 'chojriicovo. 15 To tagirano tapacarecgiene te 'to nayonrare no 'chañono eto nacuti no t-samono to 'chojriicovo. Etotsero tiutecpo 'nuuji ma eriono mave'po to 'chojriicovo taquevogiene te 'to nasamre. 16 Enerichu taco'e to tagirano tapacarecgiene te 'to maripa'i. Eto nacuti no t-samono to 'chojriicovo navopno tiuusamriono tajicho 17 etotsero votáyere to naponra. Nacuti to scúreco vo'mo'ena to tapore tjicho to 'chojriicovo nasamgiene vonanoca te 'to nasamre ene te tquimponnojcosiompo tajicho 'nuujipo tinajricvono. 18 To tapacarecgieneri'i te 'to tcoviono eto nacuti no t-samono to 'chojriicovo. 19 Etotsero nacovsamreji to taye'ono pjoca 'pog'e tavoo'ogne to nog'e étopo to navorirena tacye'ono to prata tavoyocvoco taco'e huipo tori to naponrena to 'chojriicovo vonanoca to mavoo'ogne ma Viya. 20 Ene to tapacarecgiene te 'to tiuuna 'pog'e, eto nacuti no t-samono to 'chojriicovo ene najacpo. Te 'to nanosra to mavoo'ogne ma Viya enjoo'i nacuti to scúreco taco'igiene te 'to etogira taquevogiene tcoviospo treinta to tagira. Eno 'pomriono nacuti to scúreco tco'i to sesenta to tagira ene eno 'pomriono nacuti te tco'i to cien —majichvocpo ma Jesús. 21 Tomuire majichvocpo: —Im'a, ma 'chane te mayustacpo to yucpi movine mávicha mayumrucari'ini te 'to tamópecu to tamutchujcha. Manoco te 'to tovrare 'nug'e puejchu tamicucha. 22 Enerichu maco'e ma Viya mamicuchyore tamutu to tamuquechragne ene muemericyore to tayumrúrevo. 23 Te 'to acgiño asama pjoca nechjiriivo —majichvocpo ma Jesús. 24 Tomuire majichvocpo: —Taco'e ásamra'i te 'to 'chojriicovo. Te aetúra'i áquijro to 'pona 25 tjicho ma titúra'i majacpoyre to 'pona. Ematsero ma votaetúra'i ema tcovirajyore to muetcogne macoy'egnee'ini 'puesagiene —majichvocpo ma Jesús. 26 Tomuire majichvocpo ma Jesús: —No t-sopono to mavonirisra ma Viya nimicticho to tagirano muevcogne ma 'chane te 'to 'pog'e. 27 Ene to tayérevo to yotiono sachono timarucpo to tagirano tjiuucompo to scúreco etotsero ema vomuecha to tacoyemo. 28 Tjicho to 'pog'e eto tcojruco to scúreco, tativo to tanogi tiuchnucpo tquechrapo to tajavo to'i étopo tagira. 29 Te tyó'opo eto tcoviospo tjicho titecpopo to tavio'isravo —majichvocpo ma Jesús. 30 Ma Jesús majichvocpo: —¿Tajtse nimicticha to mavonirisra ma Viya? ¿Tajpuca nacuti no t-sopono ema? 31 Eto nacuti to ongiragiene tagira taquevogiene te 'to 'pog'e. Tjicho eto 'chi'chupno te 'to 'pomriono tagirano te pjoca 'pog'e 32 etotsero te timarucpo tjiuuco 'chope taetavico to 'pomri scurecono 'chopevoco to tatavo. To coyriono trotovono tiovricono te 'to taye'e tcavi —majichvocpo ma Jesús. 33 Ma Jesús te timitricpo to 'chojriicovo manocpoo'i to muemictichgieñono movera te 'to naroto'ogne naechemcha. 34 Ene majicho to muemitrisra, tamutu muemicticho enotsero no muemitriono muemechemchovco. 35 Etorichu to sache to yótipo ma Jesús majichvocpo no muemitriono: —Vyana te pochra te pjoca cogiure —majichvocpo. 36 Ene najunjicvocpo no 'chañono tiovcu'ompo te 'to pcure te 'to mavriicoo'i ma Jesús ene tcojchucvompo tyonompo nacóchane to 'pomri pcuriono. 37 Taquepo tiutecpo to mraca tecticvo to tapcuu'ono taepsacpo to pcure tincoyrepuini eto. 38 Ma Jesús timcopri'i te 'to toyu to pcure te 'to chnusjire. Eno nacojamicpo ema najichpo: —¡Tata! ¿Vopimcuuyachavi veegia? —naquepo. 39 Ma Jesús techpucpo maquichicpo to tecticvo majichpo to tapcuu'o: —¡Pamtina, vopcuyamrico! —majichpo. Ene tnara'chopo to tecticvo tmotna'po. 40 Ma Jesús mayosericpo no muemitriono: —¿Taja tacoyemo to apicori'i vo'asópanu? —majichvocpo. 41 Ene eno naramignejcha najichcocpo: —¿Majtsero jmaca 'chane? Etoripuini to tecticvo étopo une t-sopjuira'ono maye'e —naquepo.

Marcos 5

1 Taquepo titecpompo te 'to pochra cogiure eto 'pog'e tquíjare Gadara. 2 Te tiucpuicpo ma Jesús te 'to pcure 'nuujipo macpo ma 'chane masioporu ma huinarajgiene ene mas'o te 'to 'cori 3 tjicho ene mavrare ema. Najina taato'o timitjigia enenarineni te 'to carena. 4 Movera'eripuini tquimitji te 'to mavupe te'po mueypiono te 'to carena etotsero ema mavenaruco mavechononojico eto ene najinagiene taato'o tito'aca. 5 Te sache te'po yotiono tpuico tpiooricpoo'i te 'to 'cori te'po 'nug'e to mariono. Emajivo tjiorachovo taye'e. 6 Te muem'opo ma Jesús te ehuire tjiunopopo maye'e muepyusmiruchpo, 7 tpioocopo: —¿Tajtse timiutecvi nye'e, Tata Jesús? Piti maChíchavi ma Viya te anumo. Nyosiocvignejcha te 'to mamíro'u ma Viya, vopquemecatajivchonu —majichpo. 8 To ene maquee'i tjicho ma Jesús majichri'i: —¡Piti huinarajgiene, piuchca mue jmaro 'chane! —majichri'i. 9 Ma Jesús mayosericpo: —¿Taja píjare? —majichpo. Ema majicpopo: —Nuti nquíjare 'Chopemuri tjicho moveravocovgienejicha —majichpo. 10 Ene tyossericvopo te 'to vomacuvonico nacuyno no huinarajgieñono te 'pona 'pog'e. 11 Etjoo'i taye'e to 'chopemuri smorono tni'icono te 'to 'nugieerépa'i. 12 No huinarajgieñono tyossericvompo mue 'ma Jesús: —Pisopavi vyana te jmuena smorono vsiopa taye'e —najichpo. 13 Ma Jesús mueschoppo ene no huinarajgieñono tiuchcompo mue 'ma 'chane tyonompo nasiopoco to smorono. Ene etono tjiunopompo mraca titecpompo te 'to tachusi to cogiure tevtsecvompo te 'to une teecompo. Apina mil to tatupa to smorono. 14 Ene no tjiañoconri'i to smorono tjiunopompo nametocovco no tcovsano te 'to 'vósare te'po te 'to vom'i ene no 'chañono tyonompo naem'oyre to tacoyemgieneri'i. 15 Te titecpompo te 'to mavriicoo'i ma Jesús naem'opo ma 'chane tejaracoo'i tcomuii'oripo tiuuripo ema 'chane nasiopoori'ini no huinarajgieñono. No 'chañono tyoyocompo naramignejcha. 16 No tim'onri'i nametocovcopo to majichvognee'i ma nasiopoori'ini ene étopo to tajichvoo'i to smorono. 17 Tos'o nayosiocpo ma Jesús majunjicvoca mayana te 'pona 'vósare. 18 Te tiovcu'po ma Jesús te 'to pcure ma nasiopoori'ini no huinarajgieñono tyossericvopo mue 'ma Jesús muesopa mapuegne'a. 19 Ene ma Jesús vomuesopa mapjucpo majichpo: —Pyanachujcha te ppeno nae 'no pjiañonono jmetocovca to manocgiene majapanura'ivo ma Viya pye'e —majichpo. 20 Ema tyompo te 'to tquíjare Ndiesigieñono 'Vosariono muechjis'opripo nae 'no tcovsano taye'e to maconarasraa'i ma Jesús ene namutu nárami tajicho. 21 Taquepo ma Jesús tchoopo te 'to pochra to cogiure. Tiuumutonvórepo maye'e no 'chopemuriono 'chañono te 'to tachóchocu to cogiure. 22 Maquepripo ma 'chane tquíjare Jairo naeyara'o te 'to noomutírare no jurionono. Te muem'opo ma Jesús muepyusmiruchpo ema 23 mayosiocpo: —Tata, svoycognejcha psena nchicha. Pcatajígianu pyana pnoca to jvupe sye'e puejchu snáraca sitorigia —majichpo ma Jairo. 24 Tos'o ma Jesús tyompo. Te 'to mayon'opri'i no 'chopemuriono 'chañono tyuttucvono naniñatsa'ocpoo'i ema. 25 Esjoo'i somuire su 'seno naye'e t-soorojecho ntósepo añu sjicho to scojmavo. 26 'Choperipo to scatajihuira najicho no tiprujricra'ono tito'acvopo to scoy'egnee'ini to svañoris'o ene vonaetruca naconaraca esuvoyejchujcha te 'to ssamgiene. 27 To ssamuiicopo ma Jesús tyompo spuchpo te magiecu te 'to namuri no 'chañono semmocpo to mamuii'o. 28 Tjicho squee'i esu: “Tayampane nemmoca táquejvorichu to ñimuii'o ene nnaracapo”, squee'i. 29 'Nuujipo ssamo te 'to sog'e huipo t-soorojecha tnaracopo te 'to sjuma. 30 Ma Jesús masampo to tiuchcoo'i to muetjiicoovo maye'e muesñecpo no 'chañono mayosericvocpo: —¿Naja temmocri'i to nmuii'o? —maquepo. 31 No muemitriono najichpo: —Pim'a, pnoni 'chañono tniñatsa'ocviono ene: “¿Naja temmocnuu'i?” pquepo —najichpo eno. 32 Etotsero ma Jesús muesñeñicpo te 'to machocyo matanco najpuca no temmocri'i. 33 Ene esu 'seno tyooyoyojicripo tajicho to spisraa'i tjicho secho to sjichvognee'i. Tyompo sepyusmiruchpo smetocopo tamutu. 34 Ma Jesús majichpo: —Nchicha, piti pnaracopo tajicho to psopranri'i. Pyana puetotijvoo'i. Huipo táchovyore pye'e to pjiuma —majichpo. 35 Ma Jesús techjiicorich'ini naquepripo no 'chañono tios'ono te 'to mapeno ma naeyara'o te 'to noomutírare najichpo ema: —Tepenoripo psena pchicha. Huipo macuqueviáravo jmaca Viya —najichpo. 36 Ma Jesús vomuechcoorigiari'i to nametosirari'i ma cparaaco ene majichpo: —Vopcuuyoco, psopanuchjicha. 37 Te tyononvórepo, ma Jesús vomuesojvoca napuegne'a nacchane no 'pomriono, maquejvorichu ma Pedro, émapo Jacobo ma Juan naticocrichu. 38 Te titecpompo te 'to mapeno ma cparaaco, ma Jesús muem'ovcopo no 'chañono tiocorionripo tiyo'ono mraca. 39 Te t-sioppo taye'e te 'to peti mayosericvocpo: —¿Taja tacoyemo to iócore íyo'o mraca? Su 'móperu votépena simcognechjicha —majichvocpo. 40 Etotsero eno naquecoropo tjicho naem'o to sepenirari'i. Ma Jesús macuchcovcopo namutu macosioppo naquejvorichu no tcochichano su 'móperu énopo no macochanegñonri'i t-siopompo te 'to sovriico su sepenogne. 41 Mave'po te 'to svupe, majichpo te 'to sechjiriivo: —Talita cum —majichri'i su 'móperu. (Eto maquee'i: Pechpuca 'moyo, piti njichvi.) 42 Ene 'nuujipo techpuco tpuiirico su sepenognee'ini. Esu tcoy'eripo ntose añu. Eno 'chañono naramignejcha tajicho. 43 Ma Jesús mametocovcopo te 'to vo'gienejicha nacumetoco no 'pomriono. Mavonuchpo naengia esu.

Marcos 6

1 Taquepo ma Jesús tyompo tchovo te 'to mavsa macochanevco no muemitriono. 2 To sache tanarasíravo tyompo te 'to noomutírare no jurionono tnaecchoopo timitrico naye'e. Moverano no t-samono nárami najichcocpo: —¿Ooyotse muet-si'ri'i jmañono jmaca? ¿Oypuca maviyo to muechemra'vo étopo to muetjiicoovo manocri'i to tiaramicre? 3 Tjicho ema jmaca caapinteru, su mueno esu María. Vimoti no matnoviono: ma Jacobo, José, Judas ene émapo Simón. Enopo no 'senono matnoviono tcovsano te pjoca —naquepo. Tayuucovcochjicha eno. 4 Etotsero ma Jesús majichvocpo: —'Muíriji napicucho ma muechjiru Viya te vo'enena te 'to mavsa nae 'no majañonono —maquepo. 5 Tos'o vomanoca to tiaramicre taye'e. Manocpo to mavupiono nae 'no 'puesamurionrichu nacojmagñono ene maconaracvoco. 6 Ma Jesús márami tajicho to namusopraa'i. Taquepo mapopji'po timitricpoo'i te 'to 'vosariono taye'e. 7 Ma Jesús muech'opo no ntosenano muemitriono mavonicvocpo apinampoo'i puejchu nayana nacmetoriru. Muejrocvocpo to naetjiicoohuina ene nacuchcovca no huinarajgieñono nae 'no nasioporono. 8 Majichvocpo te 'to tajina namyore te 'to 'chene, vonacomo to nayeeruvo, vonacucniipo ene étopo to prata vonacomo tomuire, taquejvorichu to natsucrupa 9 étopo naepcopevo ene etonarichu to namuii'o. Majichvocpo: 10 —Te atupca te 'to peti, ansi taye'e tiomuincapo te ajunjigia to 'vósare. 11 Te votcujacpo'iono te 'to 'vósare votquechcooric'iono, ajunjigia ene ettopevchapo te 'to namíro'u eto imeruch'oyre te 'to votásopjuira'ono. Je'chugnejcha ene njich'e te titecpapo to sache maviosrisrayre ma Viya taesvoycopnoyre to naemechoro'yore no tcovsano te 'to 'vosariono votjiacpa'iono, ene vo'richu nae 'no huinarajono tcovsanri'ini te 'to Sodoma étopo Gomorra te 'conevoco —majichvocpo ma Jesús. 12 Ene tyonompo no ntosenano tcometorirompoo'i namétoco no 'chañono te 'to nácot-samre tajicho to napecaturano. 13 Nacuchcopri'i no moverano huinarajgieñono nae 'no nasioporono, nayorichopri'i te 'to asaete nomuire no moverano nacojmagñono naconaracvoco. 14 Ema Herodes, taeyara'o te 'to 'vósare masamuiicopo to manocgieñono ma Jesús tquéchosi te 'to 'muiripa'i 'pog'e. Maquepo ma Herodes: —Tchovo titoricvore ma Juan ticchosricra'i. Eto tjicho titjiicovri'i —maquepo. 15 No 'pomriono naquepo: —Emapúcayo ma Elías tchovo titoricvore —naquepo. Ene no 'pomriono naquepo: —Emapuca muechjiru ma Viya macuti no muechjironini te 'conevoco —naquepo. 16 Etotsero te masamuiicopo ma Herodes maquepo: —Emapoocorichu Juanini ma nvonuchgieneri'i nayuchtipgiencha tchovo titorico —maquepo. 17 Tjicho ma Herodes macovniipii'i nacootoca ma Juan ene máquimitji te 'to naqueetérare scoviiri'i su Herodías mayenori'ini ma Felipe mati ma Herodes tjicho mave'ri'i esu ma Herodes. 18 Ma Juan majichri'i ma Herodes: —Votori jve'a su mayeno ma piati —majichri'i. 19 Tos'o su Herodías scotichopo ma Juan svoo'opo simcoparegia ema etotsero vosichmapo to sjicha 20 tjicho ma Herodes mapicuchri'i ma Juan. Muemoti te 'to tiuri ema mtopravre. Tos'o vomuesopa oypuca najicha ema. Ma Herodes márico to masama ema Juan ene tponrericvonve tajicho to muechjiriivo. 21 Tarotomiruchpo to svoo'ognee'i su Herodías tquijarem'ipo ma Herodes. Te tnicricpo ema macóchane no majuparano, énopo naeyara'ono no sontarono ene énopo 'chañono tpicuchcoriono tcovsano te 'to Galilea, 22 su schicha su Herodías t-sioppo naye'e tiimuicpo te 'to namíro'u eno, ene ma Herodes énopo no machimrano noricognejcha esu. Ema majichpo su 'móperu: —Pyosiócanu to jvoo'ognena ene nuti nijrocviyre. 23 Je'chugnejcha nituchyore to nechjiriihuina pye'e. Nijrocviyre to pyosioonina tayampane tacticco te 'to tamutu to ncoy'egne —majichpo esu. 24 Su 'móperu tiuchcopo smetopono su saeno tajpuca to syossericyore. Su saeno sjicpopo: —Pyosioca ñijrócapi to ñichuti ñi Juan ticchosricra'i —sjichpo. 25 Ene 'nuujipo tchovo t-siopo mue 'ma cparaaco Herodes, syosiocpo: —Nvoo'o juitrichu pijrócanu te 'to crujo to ñichuti ñi Juan ticchosricra'i —sjichpo. 26 Ema Herodes tcojrasamurevognejcha, tajichri'i to muechjiriivoo'i sye'e te 'to namíro'u no machimrano. Muitjiripo to mapuemcha. 27 Tos'o 'nuujipo mavonicri'i ma sontaru mavejna to machuti ma Juan. Ema tyompo te 'to naqueetérare mayuchtipgienchopnopo 28 mamporipo to machutini te 'to crujo muejrocpo su 'móperu ene esu sompo se 'su saeno. 29 Te naéchopo no muemitriono ma Juan tiutecompo navejno to mag'eni naecoropo. 30 Taquepo tchovompo no muemitriono te 'to mavonis'oo'i ma Jesús nametocopo tamutu to naemtoñonri'i étopo to naemitrisraa'i. 31 Majichvocpo ma Jesús: —Vyana, váquejvorichu te 'to moopa'i 'pog'e puejchu ene anarasi'a 'puesena taye'e. Tjicho tchoopoocono no moverano 'chañono votaetcocro'ono najicho etoripuini to nanisrena. 32 Tiovcu'ompo te 'to pcure tyonompo naquejvorichu te 'to moopa'giene 'pog'e. 33 Etotsero no 'chopemuriono 'chañono nanecpuegne'o naemoti te 'to emari'i ma Jesús tos'o tyonompo te 'to maquij'eyre tjiunopompoo'i napo'choc'opri'i to cogiure nacochriocpo ema natiipo titecponri'i. Moverano no tiutecono ene nos'o te 'to 'vosariono. 34 Te titecpopo ma Jesús tiucpuicpo te 'to pcure muem'ovcopo no 'chopemuriono 'chañono majapanuvcopo tjicho nacuti to 'vesa najina tjiañoca. Ene manaecchopo timitrico naye'e to tasimtuvono. 35 Te yotiyórepo napuchpo ma Jesús no muemitriono najichpo: —Tata, yotiyórepo ene moopa'i pjoca viovricri'i. 36 Tiúripo piopjuca pnoni 'chañono nayana te 'to 'vosariono navachrigia to nanigia tjicho tajina tániccore —najichpo. 37 Ma Jesús majicpovcopo: —Eti ijroca to nanigia —majichvocpo. Eno najicpopo: —Vovaato'o vyana yvachrigia to 'chopemuri panu vensi'a pnoni 'chopemuriono 'chañono —najichpo. 38 Ma Jesús mayosericvocpo: —¿Oyna panu acoy'e? Ayana im'a —majichvocpo. Te naem'opo, najichpo: —Muenjaa'i cincorichu panono ene étopo apina jimogira —najichpo. 39 Ene ma Jesús majichvocpo no muemitriono: —Aquejacvoca namuripoo'i te 'to muijipa'i —majichvocpo. 40 Ene tejapuecompo te namuripoo'i ciento te'po cincuentapri'i. 41 Ma Jesús mave'po to cincogne panu étopo apina jimo muesñecpo to anumo marusrupayachopo ma Viya. Mavesacpo muejrocvocpo no muemitriono ene eno nasorarecpo nae 'no 'chañono. 42 Tnicompo namutu no 'chañono tipchovompo. 43 Taquepo tcoviospo to naemocharajono to panu étopo jimo tinco to ntosegieñono canasta. 44 No tniconri'i cinco mil to natupa naquejvorichu no 'jirono. 45 Taquepo ma Jesús mametocovcopo no muemitriono novcu'a te 'to pcure nayana te pochra naenapucucha ema te 'to 'vósare Betsaida ene ema manosnumpo manecpuegne'o no 'chañono. 46 Te naegnepo no 'chañono ma Jesús tyompo te 'to 'nug'e mari mayujros'oo'i. 47 Te yótipo no muemitriono ttupreconrich'o te 'to 'chope cogiure ene ma Jesús manosjirich'o te 'to 'pog'e. 48 Ema muem'o to nayoyuchravo tna'econo etotsero votyejregiano tjicho nocpo'choo'i to tecticvo. Te tiane'ipo tjiara'iyre maquepripo ma Jesús tpuicopoo'i te 'to taéna'u to une, muetavicvocyorepuini. 49 No muemitriono te naem'opo to mapuisrapri'i ema te taéna'u to une naejcho etori'i tacúna'i. Tpooricompo 50 tajicho to napisra tjicho namutu tim'oo'i. Ene ema muechjicvocpo: —¡Vo'acuuyoco acúpico, nutichujcha! —majichvocpo. 51 Tiovcu'po naye'e te 'to pcure ene tnara'chopo to tecticvo tomuire. Ene eno naramignejcha 52 tjicho vonáquictiora naechemcha to manocgieneri'i tiaramicre macojpasraa'i to panono tjicho huich'o tásopjuira'ono te 'to nasamre. 53 Nanaecvórepo to cogiure tichicompo te 'to 'pog'e Genesaret ene naemitjicpo taye'e to pcure. 54 Te tiucpuicompo no 'chañono naemotpo to emari'i ma Jesús. 55 Eno tyonompo tjiunopompoo'i nametocovco no 'pomriono tcovsano taye'e to muetecpirari'i ma Jesús. Nave'poripo no nacojmagñono nomo nanoocu'poo'i te 'to naepajiimo naquitecpo te 'to mavricri'i ema. 56 Te 'to 'vosariono mayon'opri'i nanocporipo te 'to cayano nayosiocpo muesopa naemmoca tayampane etinanejcha to mamuii'o. Ene namutu no temmoconri'i tnaracono.

Marcos 7

1 Taquepo tiutecompo mue 'ma Jesús no fariseono eto novcure énopo no timitricra'ono to voniipi ene nos'o te 'to Jerusalén. 2 Eno nacotiorocpo no muemitriono ma Jesús tjicho naem'oo'i tnicono votacsijvo'ono ene vonaetucha to tavoniipi to naye'erepiono. 3 (No fariseono ene namutu no jurionono naponoco to naye'erepiono naemitcosi nae 'no 'chosionini, votnigiano te votacsijvo'ono eto naye'erepi. 4 Te tios'ono te 'to navachririsrare votnigiano tiomuincovo te tcosijvo'ompo. Movera to naye'erepiono tacutgiene jmani, nasipconve to naviiripiono, met-siono étopo cujano.) 5 No fariseono énopo timitricra'ono to voniipi nayosericpo ma Jesús: —¿Tajpuca tacoyemo pnoni pimitriono vonapona to vye'erepi vimitcosi nae 'no viochconvionini? Te tniconyórepo votacsijvo'ono tjicho ene taco'e to vye'erepi —najichpo. 6 Ma Jesús majichvocpo: —Eti apimiro'e, muetpico ma muechjirini ma Viya tquíjare Isaías te 'to majre, eti muechjis'o. Oni taco'e to 'chosgiene ajúreco: Pnoni 'chañono te 'to naechjisra cutim'i to tpicuchnonri'i etotsero te 'to nasamre ehuirevocri'i nye'e. 7 Tajina tajichgienena to naye'erepiono nanocsare te 'to nmíro'u tjicho to napongiene naemitcosi ene tos'o nae 'no 'chañono, vo'ene tos'a nye'e, maquee'i ma Viya te 'to ajúreco. 8 Je'chugne te 'to inajicri'i to mavoniipi ma Viya tajicho to ituchra to navoniipi no 'chañono, to asipsira to aviiripiono étopo met-siono ene étopo 'pomriono tacutgieñono jmani —majichvocpo ma Jesús. 9 Ene mapecho majichvoco: —Eti inajico to je'chugne mavoniipi ma Viya tajicho to aye'erepiono. 10 To voniipi majacpogne ma Moisés oni taco'e: “Apicucha ma eya ésupo eno”, ene “Ma tcotemo nae 'no tcochichano muépena 'nuujina”, maquee'i ma Viya. 11 Etotsero eti acovniipipo tiuri te 'to ma 'chane majicha no tcochichano: “Tajina naejroc'eyre to acomnugne tjicho tamutu to ncoy'egnee'i ema nicmúnacho ma Viya”, mac'e. 12 Ma ene tjichri'i ma mueya eto tjicho te 'to huipuiji macmunu to muechpojricsi ma mueya. 13 Tos'o eti iomuire inajicpo to mavoniipi ma Viya tajicho to aponra to aye'erepiono imit-sira no achichanoviono. Ene etjorich'o to 'pona tacutgieñono jmani —majichvocpo ma Jesús. 14 Taquepo ma Jesús muech'opo no 'chañono majichvocpo: —Asámanu amtu eti echemcha pjoca nmetoru'eyore. 15 To manicsare ma 'chane movine etina temejirigiari'ini. Etotse to maponreru tochre te 'to masamre, eto temejirico ma 'chane. 16 Te 'to acgiño, asama pjoca 'chojriicovo —majichvocpo ma Jesús. 17 Te majunjicvocpo no 'chañono ma Jesús t-sioppo te 'to peti ene no muemitriono nayosericpo ema to muechjis'ognee'i temejirico ma 'chane. 18 Majichvocpo: —¿Eti iomuire vo'echemcha? Tjicho to manicgiene ma 'chane movine taemejirigiari'ini 19 tjicho vot-siopa te 'to masamre. Enechujcha te 'to mami ene tiuchcopo te 'to mag'e —majichvocpo. To énepo maquee'i muemechemchopo to tamutchujcha tniccore tiuri vnigia. 20 Tomuire majichvocpo: —To muechjis'ogne manocsare tamurigiene ma 'chane eto temejirico. 21 - 22 Ene tos'o te 'to masamre to mpachijigne maponreru ene étopo tamurigiene muetrerepiono: te mave'o su 'seno vomueturena, ésupo 'seno sve'o ma 'chane vosimuena, te macópaco ma 'pona 'chane, te tiomerico, majomracho to 'poy'e, te tepya'ra'i, techjicra'i, tcotichóra'i, t-siñavóroji ene mponreere. 23 Tamutu jmani mpachijigñono ene tos'o te 'to masamre ma 'chane ene eto temejirico. 24 Ma Jesús te tios'opo taye'e tyompo te 'to topa'ivo to 'vosariono Tiro étopo Sidón. Ema t-sioppo te 'to étona peti ene vomavro'o naechari'ini no 'chañono etotsero muitji to naquechori'ini. 25 - 26 Esjoo'i taye'e su 'seno 'povsajecu, sirofenicia naéjare no sjañonono. Su schichagira masiopoco ma huinarajgiene. 'Nuujipo esu ssamuiico ma Jesús ene tiutecpo maye'e. Sepyusmiruchpo syosiocpo te 'to macuchca ma huinarajgiene se 'su schicha. 27 Ma Jesús majichpo: —Natihuina nanigia no 'moperono tjicho votori to yvirajgia to naniru ene vijrócapo to pacono —majichpo. Eto majichri'i te 'to eno naquejvorichu tquicmunano no jurionono. 28 Esu sjicpopo: —Tata, étotse to pacono tomuire tajacpo tanico to taepatsiijono to naniru no 'moperono —sjichpo. Eto sjichri'i te 'to nomuire no vojurionvoquina macatajicyore ma Viya. 29 Ma Jesús majicpopo: —Tiuri to pjicpíranu tajicho to psopra. Pyánapo tiuchcoripo ma huinarajgiene se 'su pchicha —majichpo. 30 Ene tyompo. Te titecpopo te 'to speno schimpopo su schicha tepajiripo tiuchcoripo sye'e ma huinarajgiene. 31 Ma Jesús te tios'opo te 'to topa'ivo to Tiro muetavicpo to 'vósare Sidón étopo tquíjare Ndiesigieñono 'Vosariono ene titecpopo te 'to cogiure Galilea. 32 Naemiutecpo maye'e ma 'chane mgiño mnessoji. Nayosiocpo ma Jesús manoca to mavupe maye'e. 33 Ma Jesús mueptsiocpo nae 'no 'chañono manocpo to mavugi te 'to magiñono ene mayorichopo to manene te 'to mattúraji. 34 Muesñecpo te 'to anumo tiopomrechpo ene muechjicpo te 'to naechjiriivo: —¡Efata! —maquepo. Eto maquee'i: ¡Taejoca to pgiño! 35 'Nuujipo t-samuiirico ene tiúripo tomuire to muechjisra. 36 Ma Jesús majichvocpo no 'chañono te 'to vonaquechjis'o. Enovoyejpo naquitojiricpo. 37 No 'chañono naramignejcha naquepo: —Tiuri tamutu to manocgiene maconaraco no mgiñono énopo no votechjigiano —naquepo.

Marcos 8

1 Etorichu to sachono tiuumutonvórepo no 'chopemuriono 'chañono ene tajina to nanigia. Ma Jesús muech'opo no muemitriono. Majichvocpo: 2 —Njapanuvco pnoni 'chañono tjicho moposachepo najicho nye'e te pjoca ene tajina nanigia. 3 Te nopjucvoca nayana te 'to napeno ene taquija nacúnico tcuuyacre votcutcorejono te 'to 'chene tjicho enjoo'i tios'ono te ehuire —majichvocpo. 4 Najichpo no muemitriono: —Etotsero muitji to yviya te pjoca moopa'i 'pog'e to vensi'a pnoni 'chañono —najichpo. 5 Ma Jesús mayosericvocpo: —¿Oyna to panu acoy'e? —majichvocpo. Najicpopo: —Sieterichu —najichpo. 6 Ene mavonicvocpo namutu no 'chañono naejapuegia. Mave'po to sietegiene panu, marusrupayachopo ma Viya, mavesacpo etono ene muejrocvocpo no muemitriono ene eno nasorarecpo nae 'no 'chañono. 7 Etjoo'i nacoy'e tomuire to jimogirano. Marusrupayachopo ma Viya tajicho ene mavonicvocpo no muemitriono nasoraregia nae 'no 'chañono. 8 Tnicompo namutu no 'chañono tipchovompo ene tcoviospo to naemocharajono tinco to sietegieñono canasta. 9 No tniconri'i cuatru mil to natupa. Taquepo ma Jesús mapjucvocpo no 'chañono 10 ene ema tiovcu'po te 'to pcure. Macochanevco no muemitriono tyonompo te 'to 'pog'e Dalmanuta. 11 Taquepo tiutecompo mue 'ma Jesús no fariseono tjicpoccono maye'e. Navoo'o naquitsmoorajyore to muetjiicoovo. Nayosiocpo muemegia to tiaramicre. 12 Ema tiopomrechpo te 'to masamre maquepo: —¿Tajpuca tacoyemo pnoni 'chañono nayosserico nnoca to tiaramicre? Je'chugnejcha ene njich'e, tajina naemec'eyre —majichvocpo. 13 Ene majunjicvocpo tiovcu'vórepo te 'to pcure tyompo te pochra. 14 No muemitriono naemtiscoo'i noma to naniipuina. Etonarichu panu nacoy'ee'i te 'to pcure. 15 Ma Jesús majichvocpo: —Acuñuchvo, vonacuporioc'e te 'to naye'e levadura no fariseono ene te'po maye'e ma Herodes —majichvocpo. 16 No muemitriono najichcocpo: —To maquee'i eto tjicho tajina vioma to panu —naquee'i. 17 Ma Jesús muem'o to naponreru majichvocpo: —¿Taja tacoyemo to aponrerico te 'to vo'iomari'i to panu? Vo'aponrejgia echemcha ene mracasamre'erich'o. 18 Cutpo vo'imuiigia ene vo'asamuiirigia. Huipca echa 19 te nencoo'i no cinco milgiene 'chañono te 'to cínco'e panu ene ¿oyna canasta ave'ri'i to naemocharajono? —majichvocpo. Najicpopo eno: —Ntose, Tata —najichpo. 20 —Ene te nencovre no cuatru mil te 'to siete panu ene ¿oyna canasta ave'ri'i to naemocharajono? —majichvocpo. Najicpopo: —Siete —najichpo. 21 Ene majichvocpo: —¿Huich'ojnoch'o echemcha? 22 Taquepo ma Jesús titecpompo te 'to Betsaida énopo muemitriono. Ene nompo maye'e ma jma'u nayosiocpo muemmoca ema. 23 Ma Jesús mave'po te 'to mavupe macuchcopo te taegne to 'vósare. Mayori'uggiopo te 'to mattúraji manocpo to mavupe maye'e ene mayosericpo te 'to timuiicopca 'puesa. 24 Ma jma'u muesñecpo maquepo: —Nim'o no 'chañono, nacutichujcha to ycugi etotsero tpuicono —maquepo. 25 Ma Jesús mapechvore manoco to mavupe te 'to mog'a ene ma jma'uri'ini maponrejcopo muem'o timuiicoripo mraca. 26 Ma Jesús mapjucpo mayana te 'to mapeno: —Vopcuyno te 'to 'vósare najina pámetocyore taye'e —majichpo. 27 Taquepo ma Jesús énopo muemitriono tyonompo ene naquij'eyre te 'to 'vosariono taye'e to 'pog'e tquíjare Cesarea te Filipo. Te 'to nayon'opri'i mayosericvocpo no muemitriono: —¿Nija nuti, ooyo nacoyemo no 'chañono? —majichvocpo. 28 Eno najicpopo: —Enjoo'i naco'e te 'to pitiri'iji ma Juan ticchosricra'i. No 'pomriono naco'e te 'to pitiri'i ema Elías tchoovore titorico, naco'e. Ene enerichu naco'e no 'pomriono: “Ema 'pona muechjirini Viya”, naco'e —najichpo ma Jesús. 29 Ma Jesús mayosericvore: —Ene eti ¿oypuca acoyemo, nijapuca nuti? —majichvocpo. Ma Pedro majicpopo: —Pitiripo Cristo —majichpo. 30 Ene ma Jesús matuparacvocpo te 'to vonaquechjis'o nae 'no 'chañono. 31 Taquepo ma Jesús mametocovcopo to muepenirayore. Majichvocpo: —Nuti nuchcogne nae 'no 'chañono tcomnucre te 'to nácatajivo ene vonájacpocreyre nae 'no cparaacono nae 'no jurionono, énopo no naeyara'ono no sacerdotiono techono to mapenviya, énopo no timitricra'ono to voniipi. Tcopacononyore etotsero te moponagiene sache nchovyore nitoricyore —majichvocpo. 32 Ema muemeruchpo mraca to majichvogneyre. Ma Pedro mueptsiocpo ma Jesús majichpo te 'to vo'ene tacuc'e to muechjis'ognee'i. 33 Ma Jesús muesñecpo no muemitriono ene muechjocpo ma Pedro: —¡Pcoscu'a nye'e piti eriono! Te 'to pponreru vopponoca ma Viya enochujcha pponoco no 'chañono —majichpo ma Jesús. 34 Ma Jesús muech'opo no muemitriono énopo 'chañono, majichvocpo: —Te 'to enjoo'ina navro'o tpuegné'anu, tacomnu huipo enojivyorena te 'to navoo'ogne ene noma to crutsu nactinu nuti te 'to natajivono te'po nitorisra. 35 No tnocano to navoo'ognena te 'to naetorisra tamoprujyore titovoyre tamutu to naetorisra. Etotsero no vonacotegne'a to naetorisra nanoca to nvoo'ogne nuti ene étopo to 'chojriicovo ene eto votampuujiyre eto muitravreyre. 36 ¿Tajtse masamjane'aa'ini ma 'chane te macye'e tamtu to taye'ono pjoca 'pog'e ene tampuuji to machanevo? 37 Ene ¿tajtse muetsvoch'aa'ini ma 'chane to machanevo? 38 Te enjoo'ina tatsri'ono to naponranu ene étopo to nechjiriivo te 'to namíro'u nae pnoni 'chañono pecatumoriono msopjuireccono, nomuire nuti nuchcogne nae 'no 'chañono ntsii'oyre te 'to namíro'u te nutégiapo nos'apo te anumo nomyore to njaracuvo majichyo ma Tata, ncochaneyre no munagieñono angieriono —majichvocpo ma Jesús.

Marcos 9

1 Tomuire ma Jesús majichvocpo: —Je'chugnejcha ene njich'e, noñjoo'i no huich'o taepenonyore tiomuincapo te naem'a to totesrayre to mavonirisrayre ma Viya muemericyore to muetjiicoovo. 2 Te saesigiénepo sache ma Jesús tyompo te 'nug'e mari. Mampo maquejvorichu ma Pedro, émapo Jacobo, émapo Juan ene taye'e tiopuimuichvopo ma Jesús te 'to namíro'u eno. 3 Eto mamuii'o tmottsico tiachjopugienejicha. Tajina tacti to tajópuvo te 'to nasipjuiru no 'chañono te pjoca 'pog'e. 4 Ene timericvompo naye'e ma Elías émapo Moisés techjiricvonri'i mue 'ma Jesús. 5 Ma Pedro majichpo ma Jesús: —Tata, tiuri te 'to viovrisraa'i te pjoca. Vepyaca to moponaena petijigrano. To étona pye'ena, to 'pona mayecnena ma Moisés ene to 'pona maye'ena ma Elías —maquepo. 6 Etotsero votaettuj'o mamétopo to ene maquee'i tjicho tpiconri'i no muemitriono. 7 Ene taquepo távichovcopo to úcoji nasamo'chopo taye'e: —Ema jmaca nemnaru nChicha, ema asamyore —maquepo. 8 'Nuujipuini naesñeco najínapo naem'a maquejvorine ma Jesús. 9 Te tios'omporipo te 'to 'nug'e mari ma Jesús mametocovcopripo: —Najina ámetocyore to im'ognee'i tiomuincapo te nechpúcapo te 'to nepenirena nuti nuchcogne nae 'no 'chañono —majichvocpo. 10 Eno naetuchpo to nametocosi. Najina namétaca etotsero tyosericcompo tajpuca taechjis'o to muechpusrayre te 'to muepenirena. 11 Taco'e nayosericpo ma Jesús: —¿Tajpuca tacoyemo naco'e no timitricra'ono to voniipi te 'to mativyoreji tiutecyorevore ma Elías énetse eto mapuemmahuina tiutegia ma Cristo? —najichpo. 12 - 13 Ma Jesús majicpovcopo: —Je'chugnejcha tiutecyore mativyore ma Elías muetpiricyore tamutu. Etotse njich'e te 'to tiutecripo ma Elías ene naemponnojcoo'i nanocpo to navoo'ogne, tituchvopo maye'e to 'chosgiene ajúreco taechjis'o emueni. Vo'echa enerichu najichnuyre nuti nuchcogne nae 'no 'chañono. Teprunonyore ene temecatajivchanompo tjicho oni taco'e to taechjis'ogne to 'chosgiene ajúreco —majichvocpo. 14 Ene titecpompo te 'to novriico no 'pomriono muemitriono ma Jesús. Naem'opo tyuttucvono naye'e no 'chopemuriono 'chañono énopo timitricra'ono to voniipi tjicpocconri'i nae 'no muemitriono. 15 No 'chañono te naem'opo ma Jesús nárami tjiunopompo naechjicpo. 16 Ema mayosericvocpo: —¿Taja to naechjis'oo'i pnoñono? —majichvocpo. 17 Ma étona naye'e majicpopo ma Jesús: —Tata, nomri'i pye'e jmaca nchicha tjicho masiopoco ma huinarajgiene votechjigia majicho. 18 Te 'to oypuca maquemechoriinove tvénopo te 'pog'e tcoososopajo ene tnicharugio'echovnóvepo ene huipo 'tumena. Nyosiocpuini no pimitriono nacuchca ma huinarajgiene etotsero eno vonaetruca —majichpo. 19 Ma Jesús majicpopo: —Huijcha eti 'chañono ásopjuíra'i. ¿Oyinajichapuca to njicpuisra'ena to ncochanéra'e? Iomnanu oni jmacro —majichvocpo. 20 Te naemiutecpo ma 'móperu ma huinarajgiene muem'opo ma Jesús. Maquemechoriivórepo ma 'móperu tvénopo majicho, techoriripuecvo tcoososopájopo. 21 Ma Jesús mayosericpo ma mueya: —¿Caeera tnaecchovri'i ene tajicho jmaca? —majichpo. Ma mueya majicpopo: —Te 'chi'cho'rich'o tanaecchopo —majichpo— 22 ene etjoo'i tvénopo te yucu te'po une majicho ma huinarajgiene tjicho mavoo'o muetujgia macópaca. Pcatajigiavi pajpanovi pimcatacavi te 'to pitrucapuca —majichpo. 23 Ma Jesús majicpopo: —Piti te 'to paato'opuca psopa tajina muitjina mue 'ma t-sopo —majichpo. 24 Ene ma mueya ma 'móperu tpioocopo: —Tata, nsojvi pimcatacanu pijrócanu to nsopjuira'ihuina —majichpo. 25 Ma Jesús te muem'opo tiuumutomporipo no 'chañono ene macojchopo ma huinarajgiene: —Piti huinarajgiene, votechjigia ene mgiño pjicho jmaro, nvonicvi piuchca maye'e ene vopcúchovo pcúsiopo maye'e —majichpo. 26 Ene tpiooricpo, maquemechoriivórepo tiuchcopo maye'e ene ma 'móperu cutpo ma muepenogne tos'o moverano naco'e te 'to tepenoripo ema. 27 Ma Jesús mave'po te 'to mavupe macochpucpo ene ttup'ecpo ma 'móperu. 28 Taquepo ma Jesús tyompo t-siopo te 'to peti. Nañajocpo no muemitriono nayosericpo ema: —¿Taja tacoyemo vovitrucari'i viti vcuchca ma huinarajgiene? —najichpo. 29 Ma Jesús majicpovcopo: —No enem'ono votachquim'i tayumjacvo to ayujroca ene ijmúchapo te 'to mamíro'u ma Viya —majichvocpo. 30 Te tios'ompo taye'e ene nayon'o te 'to 'pog'e Galilea. Ema vomavro'o naecha to mavriicoo'i 31 tjicho naquejvorichu muemitcovco no muemitriono. Majichvocpo: —Nuti nuchcogne nae 'no 'chañono nquijroricsiyre tcopacononyore ene te moponagiene sache nchovyore nitoricyore —majichvocpo. 32 Etotsero no muemitriono vonaechemcha to muechjis'ogne vo'vore tijrocapono to nayoserigia. 33 Taquepo titecpompo te 'to 'vósare Capernaum. Te t-sioppo te 'to peti ma Jesús mayosericvocpo no muemitriono: —¿Taja echjis'opri'i te 'to 'chene? —majichvocpo. 34 Eno vonajicpa tjicho te 'to 'chene tiocpuemchoccompoo'i majpuca ma 'chopetupara'oponyore naye'e. 35 Ma Jesús tejacpo muech'opo no ntosenano muemitriono majichvocpo: —Im'a, ma 'chopetupara'oponyore ema tpajcoyre ma vnóraco aye'e —majichvocpo. 36 Muech'opo ma 'móperu mayoocopo te 'to namíro'u ene majichvocpo: 37 —No tjiacpano no macuti jmaca 'móperu te 'to níjare cutinarine to nuti najacpanu. Ene te nuti najacpanu, vonáquejvo nuti najacpanu, ema Tata najacpo, ma tvonicnuu'i. 38 Taquepo ma Juan majichpo ma Jesús: —Tata, vim'oo'i ma tcuchco no huinarajgieñono te 'to píjare piti ene viti vcovacopo tjicho votpuegné'api vacti viti —najichpo. 39 Majicpopo ma Jesús: —Vo'acucóvaco tjicho ma tnoco to tiaramicre te 'to níjare votaejrocvoyre tacpuemchonyore. 40 Ma votiocpuemchavi emarichu viumrivo. 41 Je'chugnejcha ene njich'e ma tijróca'e to era une te 'to níjare tajicho to apuegnéranu nuti Cristo, ema majacpoyre to muecmuna mue 'ma Viya —maquepo ma Jesús—. 42 Im'a tcatajivyorejicha ma temquecha'igia te 'to maponranu ma tjiapanim'i macuti ma 'moyo. Tiuuri'ini táquiti to mari te 'to mapígienu ene máquevtsecsi te 'to cogiure. 43 - 44 Taco'e te timpecaturacha'e to avupe tiuri to ayuchtigia tjicho tiuripono te 'to taquija to étona avupe to itorisra te pjoca 'pog'e ene vo'acuquicña tacumtu to avupiono te 'to muecñáragi ma Viya. Ene taye'e votepenano to tacane ene to yucu taye'e votem'a. 45 - 46 Te timpecaturacha'e to iype tiuri ayuchtigia tomuire tiuripono taquija to étona iype te 'to itorisra te pjoca 'pog'e ene vo'acuquicña tacumtu to iypiono te 'to muecñáragi ma Viya. Ene taye'e votepenano to tacane ene to yucu taye'e votem'a. 47 Ene te timpecaturacha'e to iug'a ave'a. Tiuripono te 'to etug'ena asiopa te 'to mavonirisrayre mavsa ma Viya ene vo'acuquicña te 'to muecñáragi tacumtu to iug'ano. 48 Napecho ene njich'e ene taye'e votepenano to tacane ene to yucu taye'e votem'a —maquepo—. 49 Tacutiyore te naepraco to 'cheve te 'to taeche to sórare nanoquiivósare mue 'ma Viya enerichu naqueyre namutu nasamyore to yucu ene taqueyre to natajivyore. 50 Tcomnucregnejcha to 'cheve etotsero te huipo toona movínepo tchapri'ini toona. Tos'o eti toona to itorisra acticco iurijiicoca.

Marcos 10

1 Ma Jesús tios'opo te Capernaum tyompo te 'to 'pog'e Judea te pochra to cjocre Jordán. Ene taye'e tiuumutonvórepo maye'e no 'chañono timitricvórepo to mayésare. 2 Enjoo'i nomuire no fariseono napuchpo ma Jesús navoo'o náquitsmooraji naemejcojvocha te 'to muemitropi, tos'o nayosericpo tisopcorepuca ma 'chane muenajigia su mayeno. 3 Ma Jesús mayosericvocpo: —¿Taja acovno'i te 'to 'chosgiene ajúreco majre ma Moisés? —majichvocpo. 4 Eno najicpopo: —Macovniipi tiuri te 'to tácaju to 'jiumeruco ene ma 'chane muejrócapo su mayeno ene muenajígiapo —najichpo. 5 Ma Jesús majicpovcopo: —To muesopri'i tácaju eto tjicho to mracasamre'era. 6 Vo'ene tac'e to manocgiene ma Viya te tanaecu te muepyacpo tamutu. “Muepyacpo ma 'jiro ésupo 'seno. 7 Ma 'chane majunjicyore ma mueya ésupo mueno muetúchapo su mayenoyore 8 ene no apinagieñono etonavcorine mue 'ma Viya”, taquee'i to 'chosgiene ajúreco. Taco'e huipo apinavoquina etonarine. 9 Tos'o huipo taesopcore tinajiccano tjicho ema Viya timcootocvoco eno —majichvocpo ma Jesús. 10 Te t-sioponvórepo te 'to peti no muemitriono nayosericvórepo muemechemchovca to majichgieneri'i. 11 Ma Jesús majicpovcopo: —Ma 'chane te muenajigia su mayeno ene mave'a su 'pona 'seno, ema tejicvo se 'su mayenori'i. 12 Ene su 'seno te sinajigia ma sima ene sve'a ma 'pona 'chane somuire tejicvoripo —majichvocpo. 13 Taquepo naemiutecpo no 'moyono mue 'ma Jesús puejchu manoca to mavupe naye'e. Etotsero no muemitriono nacovacovcopo no tiomonri'i maye'e. 14 To muem'ovcopo ma Jesús to najichri'i vomárigia majichvocpo: —Isopachujcha notegia nye'e no 'moyono vo'acucóvaco aquevtoco tjicho no maye'ono ma Viya t-sioponyore te 'to mavonirisra, eno nimicticho pnoni 'moyono. 15 Je'chugnejcha ene njich'e ma 'chane te vomacucti ma 'moyo te 'to masoprena to 'chojriicovo taechjis'o to mavonirisra ma Viya movine t-siopari'ini taye'e —majichvocpo. 16 Mayoocovcopo ene maviocvoco no 'moyono manocpo to mavupiono naye'e ene mayosiuchvoco mue 'ma Viya. 17 Te tyonvórepo ma Jesús maquepripo ma 'chane tjiunopopri'i muepyusmiruchpo ene mayosericpo: —Tata, piti piurigienejicha, ¿tajpuca to njicha puejchu muitravrena to nitorisra? —majichpo. 18 Ma Jesús majicpopo: —¿Taja tacoyemo to piuri pjichnuu'i? Maquejvorichu ema Viya tiuri. 19 Piti pimoti to mavoniipi ma Viya, oni taco'e: “Vopcúve'o su 'seno te vopiturena, vopcucpaco ma 'pona 'chane, vopcomera'i, vopquepya'ra'i, vopcuctemra'i, ppicucha ma piya ésupo peno”, taquee'i —majichpo. 20 Ma 'chane majicpopo: —Te 'chi'cho'nurich'o tamutu nitucho jmani, Tata —majichpo. 21 Ma Jesús te 'to muemnacra'vo muesñecpo majichpo: —Etonarine to pcomnu: Pyana, pijrorigia tamutu to pcoy'egne psorachovca no tcomnurocvono ene etjoyre to picmunayore te anumo ene tac'epo piutégiapo pioma to crutsu pactinu nuti te 'to natajivono ppuegné'anu —majichpo. 22 Ma 'chane te masampo to ene majichri'i ma Jesús tponrericvopo tajicho, tyompo tcojrasamúrevo tjicho ema tcoy'egnejcha to tim'ocre. 23 Ma Jesús muesñecpo no muemitriono: —Tquejragnejcha to nasioprena no ricono te 'to mavsa ema Viya mavonirisra —majichvocpo. 24 No muemitriono te nasampo naramignejcha. Ene ma Jesús majichvore: —Nchichanoviono, tquejragnejcha te 'to nasioprena te 'to mavsa mavonirisra ma Viya no tcosiñano to nacoy'egne. 25 Tquejrapno to masioprena taye'e ma 'chane rico, vo'richu táquejra to tasioprena te 'to tog'a to priipa to 'chopegiene sórare tquíjare camello —majichvocpo ma Jesús. 26 Te nasampo to ene maquee'i naramignejcha najichcocpo: —Ene ¿najtse tiuchcu'anri'ini t-siopano taye'e? —naquepo. 27 Ma Jesús muesñecvórepo majichvocpo: —Je'chu muitji nae 'no 'chañono etotsero mue 'ma Viya tajina muitjina maye'e —majichvocpo. 28 Ma Pedro majichpo: —Tata, viti vjiunjicripo tamutu to vcoy'egne tajicho to ypuegnéravi —maquepo. 29 Ma Jesús majicpopo: —Je'chugnejcha ene njich'e ma tjiunjigia to macoy'egne énopo no majañonono tajicho to maponranina ene étopo to 'chojriicovo etjoo'i to taetsvoyre. Ma tjiunjigia to mapeno, maye'e 'pog'e, énopo mueyano, énopo matnoviono, maporapenviono, énopo no machichanoviono, te 'to nutina njicha 30 majacpoyre to muecmunayore te pjoca 'pog'e: to peti, 'pog'e, ésupo mueno, énopo matnoviono, maporapenviono, énopo machichanoviono. 'Chopeponyore to majacpogneyre te 'to majunjirono, tayampane táquimponnojcosi njicha nuti. Tomuire te 'pojra'ínapo muitravreyre to muetorisra. 31 Im'a, no novgiene ene tpicuchcoriono moverano naye'e tpajcoyriono te 'pojra'ina, ene no naegnejririna moverano eno tquechorojpononyore —majichvocpo ma Jesús. 32 Te tyonomporipo ene naquij'eyre te Jerusalén ma Jesús tinapucpoo'i nae 'no muemitriono. Eno nárami tyoyocono to napuegnera. Ma Jesús mueptsiocpo no ntosenano muemitriono manaecchopo mametocovco to majichvoyre. 33 Majichvocpo: —Vyonyore te Jerusalén. Ene taye'e nuti nuchcogne nae 'no 'chañono nquijroricsiyre nae 'no naeyara'ono no sacerdotiono techono te 'to mapenviya énopo timitricra'ono to voniipi. Eno timcoparecnonyore nae 'no 'povsajecono. 34 Eno teprunonyore testacnuyriono tiattucnonyo ene tcopacononyore etotsero te moponagiene sache nchovyo nitoricyore —majichvocpo. 35 Taquepo ma Jacobo émapo Juan machichanoviono ma Zebedeo tiutecompo mue 'ma Jesús tyossericvono maye'e: —Tata, yvoo'o pijrocavi to yvoo'ognena vyosserigia pye'e —najichpo. 36 Ma Jesús majicpovcopo: —¿Taja avoo'o ayosiócanu? —majichpo. 37 Eno najicpopo: —Tata, pijrocavi to vtupara'ina te 'to jvonirisrayre. Vejaca ma étona te 'to jvovre, ma 'pona te sopa —najichpo. 38 Majicpopo ma Jesús: —Eti vo'echemcha to tacoyemgiene to ayosseriipi. ¿Aroto'opca ácatajivo actinu nuti? —majichvocpo. 39 —Vróto'o —najichpo. Ene ma Jesús majicpovcopo: —Je'chu, acutinuyre te 'to natajivyore, 40 etotsero vonutina naejroc'eyre te 'to ejasrena te nvovre te'po sopa tjicho enjoo'i no tquicmunano, eno tquijronripo —majichvocpo. 41 No 'pomriono ndiesigiene muemitriono te naéchopo to nayosseriiri'i ma Jacobo émapo Juan eno t-semompo naye'e. 42 Etotse ma Jesús muech'ovcopo majichvocpo: —Eti echo no 'chopetupara'ono te pjoca 'pog'e énopo cparaacono eno tvoniricono mraca nae 'no 'chañono nacovniipi násopjuíra'i namtu naye'e. 43 Etotse vo'ene tac'eyre aye'e. Ma tpicuchcoreponyore aye'e, ema macutiyore ma vnóraco. 44 Ma cparaaco aye'e ema timcatarecra'yore. 45 Tjicho nuti nuchcogne nae 'no 'chañono vo'etina timiutégianu náquiyara'onuyre no 'chañono, to timiutecnu eto nacti ma vnóraco naemcatarecra'i ene nijrocvoca to nitorisra nepenina no moveragieñono —majichvocpo ma Jesús. 46 Taquepo titecpompo te 'to 'vósare Jericó. Te naetavicyórepo eto, ma Jesús énopo muemitriono napuegne'poo'i no 'chopemuriono 'chañono. Emjaa'i ma 'chane jma'u tejaracoo'i te 'to tachocyo to 'chene tyosseriicoo'i to prata. Ema tquíjare Bartimeo machicha ma Timeo. 47 Te masamuiicopo to emari'i ma Jesús tcovsa te Nazaret, ema mapioocopo: —Tata Jesús, piti mamrihuini ma David, pajpannu —maquepo. 48 Nacovacopuini ema no moverano puejchu mamtina. Emavoyejchujcha tpiooco: —Piti mamrihuini ma David, pajpannu —maquevrepo. 49 Ma Jesús tichipuecpo mametocovcopo naech'a ema. Naech'opo ma jma'u: —'Tumesamrevina, pechpuca tich'ovripo —najichpo. 50 Ma jma'u mave'po to muepcóchepo techpucpo 'nuuji ene tiutecpo mue 'ma Jesús. 51 Ma Jesús mayosericpo: —¿Tajtse jvoo'o to njíchapi? —majichpo. Ema majicpopo: —Tata, nvoo'o pquimuiigianu —majichpo. 52 Ma Jesús majicpopo: —Tiúripo pyánapo pimuiicoripo tajicho to psopranu —majichpo. Ema 'nuujipo timuiico ene mapuegne'po ma Jesús te 'to 'chene.

Marcos 11

1 Te tiane'ompo te 'to Jerusalén nacochcoypo to 'pona 'vósare Betfagé étopo Betania tachocyo to 'nug'e mari Olivogiji. Ene ma Jesús mavonicvocpo no apinano muemitriono. 2 Majichvocpo: —Ayana te pjuena 'vósare vepamiropoo'i. Te itecpapo taye'e im'oyre tquimitji taye'e to mohuig'erich'o varicu. Avejapuca iomnanu te pjoca. 3 Te enjoo'ina tcovaca'iono, eti ajichyore: “Jmuena Viógienu macomnu juitrichu vichopyore”, ajichyo —majichvocpo ma Jesús. 4 Ene tyonompo. Je'chura'ii'i to majichgiene naem'opo to varicu tquimitji te 'to caya te tachocyo to tapajo. Te navejapucripo, 5 no tiovriconri'i taye'e nayosericpo: —¿Taja tacoyemo to avejapucri'i pjoro varicu? —najichpo. 6 No muemitriono énepo najichri'i to nametocosi, eno naesoppo. 7 Nompo eto mue 'ma Jesús nanocgiechpo to namuii'ono ene ma Jesús tcoperopo. 8 Moverano naepcopuecpoo'i to namuii'ono te 'to mayon'oyre, no 'pomriono nave'po to tapocojiono nanocmiruchporipo. 9 No 'chañono tinapucompoo'i no 'pomriono te muegne napioocopri'i: —¡Vrusrupáyacha ema Viya! ¡Emaripo jmaca 'chane yvoo'ogne mavoniru ma Viya, ema vcuñucha! 10 ¡Vitotijvoyre tajichyo to maquiyara'ocorevoyre macutiyore ma David! ¡Vcuñucha ma Viya te anumo majichyore! —naquepri'i. 11 Taquepo ma Jesús titecpopo te 'to Jerusalén tyompo te 'to mapenviya. Muem'o maponrejcopo tamutu taye'e ene tyonvórepo macochanevco no ntosenano muemitriono tchovono te Betania tjicho yotiyórepo. 12 Te 'posachepo tios'onvórepo te Betania ma Jesús tec'opo. 13 Te ehuirerich'o muem'opo to scúreco tquíjare higuera tcopocoji. Tyompo muem'oyre muechcoresina táco'i etotsero tajina to'ina, taquejvorichu to tapoco. Huich'o taye'emu'ina. 14 Ma Jesús majichpo to scúreco: —Movínepo paco'ii'ini. Najínapo tánicoyre to pio'i —majichpo. Nasamroocoo'i no muemitriono. 15 Taquepo titecponvórepo te 'to Jerusalén. Te t-sioppo ma Jesús te 'to mapenviya macuchcovcopo no tijroricra'ono énopo tvachricra'ono taye'e. Maggicvocpo to namesarano no titsvoricra'ono to prata étopo naejasrariono no tijroricra'ono to sivi. 16 Vomuesopa nacosiopa te 'vi'cu te 'to mapenviya to tamutchujcha. 17 Ema timitricpo nae 'no 'chañono majichvocpo: —Te 'to 'chosgiene ajúreco oni taco'e: “To mpeno eto taecmuna nayujrosrare namutu no 'chañono te pjoca 'pog'e”, maco'e ema Viya. Ene eti impenochopo no tiomera'ono —majichvocpo ma Jesús. 18 No naeyara'ono no sacerdotiono techono te 'to mapenviya énopo timitricra'ono to voniipi nasampo to ene maquee'i tos'o natancopo to najichyore nacopasi'a. Napico ma Jesús tjicho 'chopemuriono no 'chañono nárami to muemitrisra. 19 Te yótipo tyompo ma Jesús majunjicpo to 'vósare. 20 Te tyotcopo ma Jesús énopo muemitriono tyononvórepo. Te naetavicpo to scúreco macojchognee'i ma Jesús naem'opo eto tioojiripo tomuire to tapore. 21 Ma Pedro muéchopo majichpo: —Pim'a, Tata, pjuena scúreco pcojchognee'i tioojiripo —majichpo ma Pedro. 22 Ma Jesús majichvocpo: —Im'a iomuire asopa ema Viya. 23 Je'chugnejcha ene njich'e, ma 'chane te majicha pjoca 'nug'e mari: “Pcoscu'a te pjoca pyejgia te 'chope cogiure”, te votcuquicchopuiivo ma 'chane masopa te 'to ma Viya muetuchyore ene taqueyre. 24 Tos'o nmetoco'e tamutu to ayosseririna mue 'ma Viya to ayujrosrena te 'to asopa muetuchyore ma Viya ene taqueyre. 25 Te ayujroco vo'aquechno to matopravo aye'e ma 'pona puejchu ma Viya tcochícha'e tiovrico te anumo vomuechno'eyore to atopravono maye'e. 26 Etotsero te echarichjicha ene ma Viya movine muemtisgiaa'ini to atopravono maye'e —majichvocpo ma Jesús. 27 Taquepo tchovompo te 'to Jerusalén. Te tpuiiricripo ma Jesús te 'to mapenviya napuchpo ema no naeyara'ono no sacerdotiono, no timitricra'ono to voniipi énopo no techono nae 'no jurionono. 28 Nayosericpo: —¿Caeera pcotpara'oo'i to ene pjicho jmañono? ¿Naja ttuparacvii'i? —najichpo. 29 Ma Jesús majicpovcopo: —Nuti nomuire nyoseric'eyre ene te ajicpanu, nomuire nmetoco'eyore najpuca ma ttuparacnuu'i. 30 ¿Naja tvonicri'i ma Juan muecchosgia no 'chañono, emapuca Viya, vo'i enopuca no 'chañono? Ametacanu —majichvocpo. 31 Ene eno najichcocpo: —Te vjicha: “Ema Viya tvonicri'i ma Juan”, ene ema majichovyore: “¿Tajtse tacoyemo vo'asopari'i ema?” majichovyore. 32 Ene te vjicha: “Eno 'chañono tvonicri'i”, ypico pnoni 'chañono —najichcocpo. Tjicho nacuuya to etjoo'ina najicha no 'chañono tjicho nasopri'i eno te 'to emari'i ma Juan muechjiru ma Viya ene ema tvonicri'i. 33 Tos'o najichpo ma Jesús: —Viti vovecha. Ema majicpovcopo: —Nuti nomuire vonámetoc'eyre najpuca ma ttuparacnuu'i to ene njichri'i jmañono —majichvocpo.

Marcos 12

1 Te 'to muemitrisra ma Jesús manocvórepo to muemictichgiene. Majichvocpo: —Emjaa'iji ma 'chane tcoy'e to 'santi tcoscúrepo taye'e to uva manocpo to tayuchmo. Muepyacpo to nacopchajris'oyre to to'i to uva ene étopo to 'nug'e mavrareyore ma tjiañoco to 'santi. Ene te pochpo muejrocpo no 'pomriono eno naechpojrigia ene ema tyompo te 'pona 'vósare. 2 Te taye'emu'po tavio'isravo ma 'chane mavonicpo ma mavonra puejchu mayosiocvoca no tcotpara'ono to muésane to mayecnena ma tcoy'e to 'santi te 'to navio'iru. 3 Etotsero eno nacootocpo ma mavoniiri'i naé'opo ene nopjucpo tajina naejroca. 4 Ma tcoy'e to 'santi mavonicvore ma 'pona mavonra. No tcotpara'ono natupsicpo te 'to marija'ono najorachopo te 'to machuti naemponnojcopo. 5 Mapechvórepo mavonico ma 'pona mavonra ene ema nacopacopo. Ene taquevrepo maavonicvórepo no 'pomriono moverano. Enjoo'i nae'o, no 'pomriono nacopacovco. 6 Maquejvorine ma etonagne muemnaru machicha. Taegnepo maponrericpo to mavonisrayre ema. “Ema jmaca nchicha napicuchyore”, maquepo. 7 Ene no tcotpara'ono to 'santi te naem'opo ema najichcocpo: “Im'a, jmaca ema tquicmuna tamutu to macoy'egne ma mueya. Tiuri vcópaca ene vítipo vacye'e to muecmunayoori'ini”, naquepo. 8 Je'chura'ii'i nacootocpo nacopacopo nacuchcopo emueni te 'to 'santi —majichvocpo ma Jesús. 9 Ene mayosericvocpo: —¿Oypuca majichvocyore ma tcoy'e to 'santi no tcotpara'ono taye'e? Ema tiutecyore muemiancoyre eno ene muejrocvócapo no 'pomriono to 'santi —majichvocpo ma Jesús te 'to muemictichgieneri'i—. 10 Huipca ajira to 'chosgiene ajúreco oni taco'e eto: Te nacochpucyórepo no tepyacono to peti, naeptsicpo to étona mari. Ene eto nacoscu'gieneri'i mari eto tcomnucrepnoo'i. 11 Eto manocgiene ma Viya ene viti viárami tajicho, taco'e to ajúreco —majichvocpo ma Jesús. 12 Eto tjicho no cparaacono jurionono navoo'opuini nacootoca ma Jesús tjicho naquictiórapo te 'to eno majichri'i muemictichri'i no tcotpara'ono to 'santi. Etotsero votijrocapono nacootoca tjicho napico no 'chañono ene tinajricvompo tyonompo. 13 Taquepo no cparaacono navonicvocpo mue 'ma Jesús no fariseono énopo majanemuriono ma Herodes eno navoo'o naemejcojvochari'ini te 'to muechjiriivo. 14 Eno tyonompo mue 'ma Jesús najichpo: —Tata, vecho te 'to pechjis'o to je'chugne. Vopsopa to naechjis'ogne no 'chañono vo'vore pacnerioru ma 'chane tjicho pimitrico to je'chugne te 'to mapuegnéravo ma Viya. ¿Tisopcorepuca, vo'ipuca to yva'cha to impuesto mue 'ma taeyara'o pjoca 'pog'e? ¿Tiuripuca yva'cha vo'ipuca? —najichpo. 15 Ma Jesús muechemcho to tamurigiene naponreru, tiurionri'i to najichvo. Mayosericvocpo: —¿Taja tacoyemo to aquitsmoorajnuu'i atanco to temejcojvóchanu? Nii'a imégianu to merio —majichvocpo. 16 Ene naejrocpo. Mayosericvocpo: —¿Naja tcoviajcuna pjoca tacoy'e? ¿Naja tquíjare? —majichvocpo. Eno najicpopo: —Ema César taeyara'o pjoca 'pog'e —naquepo. 17 Ene majichvocpo: —Tiuri ava'cha ma taeyara'o pjoca 'pog'e to maye'erichu ema ene ijrócapo ema Viya to maye'e ema —majichvocpo ma Jesús. Nárami tajicho. 18 Naquepripo no saduceono eto naéjare te 'to novcure. Eno vonasopa to naechepusrena no naepenogñono. Tos'o najichpo ma Jesús: 19 —Tata, to voniipi majre ma Moisés te 'to tépena ma 'chane naquijarich'o macucchicha ene ma mati muetúchapo su mayenori'ini ene macchicha sye'e puejchu emjaa'ina ma muepuegnena ma maporapeni. Ene taco'e to majre ma Moisés —najichpo no saduceono ma Jesús—. 20 Ene enjoo'i no sietenano naticocono. Ma 'chospono muetuchpo su 'seno. Taquepo te tepenopo majunjicpo su mayeno najina nachichena. 21 Ma manoporu muetuchpo esu ene mamuire tépeno najinavore machichena sye'e. Enerichu maco'e ma 'pona muetuchvore tepenovre mamuire. 22 Ene namutu no sietegieñono naetucho esu ene namutu tepenono najinagiene nachichena. Te taegnepo somuírepo su 'seno tépeno. 23 Ene te techpucampo no naepenogñono ¿najpuca ma simari'i nae 'no sietegieñono tjicho namutu naetuchri'i esu? —najichpo ma Jesús no saduceono. 24 Ma Jesús majicpovcopo: —Eti ejcojvo tjicho vo'echemcha to ajurecono mue 'ma Viya ene étopo to muetjiicoovo. 25 Tjicho te 'pojra'ínapo te techpucampo no naepenogñono najínapo taetuchvonyore tjicho nacutivocyórepo no angieriono tcovsano te anumo. 26 Huipca ajira to ajúreco majre ma Moisés, eto temechemchovocovi te 'to techpuconyore no naepenogñono. Te muechjicpo ma Viya ma Moisés te muem'opo to tariijisraa'i to smenojigra, maquepo ma Viya: “Nuti Mágienu ma Abraham, Mágienu ma Isaac, émapo Jacob”, maquee'i ma Viya. 27 Eto temquechorojco te 'to titoriconrichjicha no viyanini mue 'ma Viya tjicho ma Viya vonácogienu no naepenogñono. Eti ejcojvognejcha te 'to aponreru —majichvocpo ma Jesús. 28 Ma étona timitricra'i to voniipi masamroocoo'i to muechjis'ogne ma Jesús ene muem'o to tiuuri'i to majicpiravocri'i ma Jesús. Tos'o mayosericpo: —¿Tajpuca to tcomnucrepno te 'to mavoniipiono ma Viya? —majichpo. 29 Ma Jesús majicpopo: —To tcomnucrepno eto: “Asama eti israelitano: Etonarichu ma Viya Viógienu maquejvorichu ema Viógienu. 30 Tos'o pemnaca ma Viya ene tos'a te 'to psamre piachanevo énepo te 'to pponrerono, te'po ptúmevo.” Ene taco'e eto tcomnucrepno mavoniipi ma Viya. 31 To 'pona tanoporu tacutirichu. Oni taco'e eto: “Pemnaca ma pcutgiene 'chane tacti to pemnasravo piti”, taco'e. Tajina 'ponaena te 'to mavoniipiono ma Viya tacti jmañono —majichpo ma Jesús. 32 Ma timitricra'i to voniipi majicpopo: —Je'chu petpico, Tata, te 'to ene pquee'i. Etonarichu ma Viya Viógienu, najina 'ponaena, 33 étopo te 'to vemnaca ma Viya te 'to vsamre, viachanevo te'po yponrerono ene te'po te 'to vtúmevo. Tomuire pquee'i te 'to vemnaca ma vcutgiene 'chane tacti to vemnasravo viti. Tjicho to vemnacra'huina tcomnucrepno te 'to tamutu to vijrocsare ma Viya. To vnoquiivosariono sórare eto vo'richu —majichpo. 34 Ma Jesús te muem'opo to tiuri to majicpirari'i, majichpo: —'Puesarine to pcomnu puejchu psiopa te 'to mavsa ma Viya mavonirisrayre —majichpo. Ene najínapo tijrocapono napecha nayoserigia. 35 Te timitricpo ma Jesús te 'to mapenviya mayosericvocpo: —¿Tajpuca tacoyemo naquee'i no timitricra'ono to voniipi te 'to ma Cristo macutiri'i ma David ene emarichu mamrivo? 36 Im'a, mamuire ma David majcho majicho ma Espíritu Santo, oni taco'e: Ma Viya majichpo ma Nógienu: “Pejaca te 'to nvovre tiomuincapo te nito'aca no tiocpuemchoviono”, maquee'i ema Viya. 37 Eto temquechorojco te 'to ma Cristo vo'chanegienenachujcha macti ma David tjicho emarichu maquee'i, “Piti Nógienu” —majichvocpo ma Jesús. No 'chopemuriono 'chañono noripico to muechjiriivo. 38 Ma Jesús timitricvórepo maquepo: —Acuñuchvo vo'acuponoco no timitricra'ono to voniipi tjicho eno nórico te 'to napuiirisra tiumomuii'ono puejchu naemocre nae 'no 'chañono. Navoo'o to tápicuchcoriono te 'to naechjisra no 'chañono. 39 Tyoyuchvono tejacono te tiuunapno naejasrare te 'to noomutirariono te'po nanicris'o. 40 Etotsero enopoocorichu tquitemra'ono naquichojco no naemuimarajono to napenono. Ene tiupcu najicho to nayujrosra puejchu vonacuquictiora no 'chañono. Eto tjichyo 'chopeponyo to naemechoro'yore eno —maquepo ma Jesús. 41 Etona sache ma Jesús tejaracoo'i te 'to mapenviya te tachocyo to nanoquisrárevo to prata. Ema muem'o to nanoquisravo no 'chañono. Moverano no ricono tnoquicvono to 'chopemuri. 42 Squepripo su tcomnurocvo semuimaraji somuire tnoquicvo apinarichu merio eto tamusvachogiene. 43 Ma Jesús muech'ovcopo no muemitriono majichvocpo: —Je'chugnejcha ene njich'e, 'chopepono to snoquiivo psuca semuimaraji nae 'no namutu. 44 Tjicho to nanoquiivono eno eto naemocháraji te 'to nacoy'egne ene esu tamutu snoquico to sitoris'oyree'ini to sache —maquepo ma Jesús.

Marcos 13

1 Ma Jesús te tiuchcopo, te 'to mapenviya ma étona muemitre majichpo: —Pim'a, Tata, tiuunagnejcha pjoca mapenviya étopo jmani taye'e mariono —majichpo. 2 Ma Jesús majicpopo: —Pim'a jmani taye'e petiono. Nacovenopyore jmani navettacyore tamutu —maquepo ma Jesús. 3 Taquepo tyonompo te 'to 'nug'e mari Olivogiji taquenora to mapenviya ene tejacpo ma Jesús taye'e. Ma Pedro émapo Jacobo, ma Juan ene émapo ma Andrés nañajocpo nayosericpo: 4 —Tata, jmetacavi ¿caerapuca to tituchvoyre eto? ¿Tajpuca to vimotiorayore puejchu vecha to tane'ipo to taetuchrahuina? —najichpo. 5 Majicpovcopo ma Jesús: —Im'ajcha vo'acuvoyoccore 6 tjicho moverano no tiuteconyore te 'to níjare naqueyrepri'i: “Nuti Cristo”, naqueyre ene moverano no navoyocyore. 7 Asamuiicoyre te'cocano to 'vosariono te achocyo te'po te ehuire etotsero vo'acucjaasamrevo tjicho ene taqueyre ene huich'o etina to taetrahuina pjoca 'pog'e. 8 Tjicho te'coconyore to 'vosariono ene ma étona taeyara'o to 'vósare mavonicyore no maye'ono sontarono nae'coca nae 'no maye'ono sontarono ma 'pona ene no 'chañono tiocorionyore. Tomuire tyamricyore mraca to 'pog'e te 'to oypucano ene 'com'iyre. Tamutu jmañono tanaecchi'voyre to t-samcoriono natajivyore no 'chañono. 9 Ene eti ácuñuchvo tjicho aquijroricsiyre nae 'no cparaacono aquestayre te 'to noomutirariono no jurionono ene tiom'eyriono te 'to namíro'u no 'chopetupara'ono nuti ncovii'eyre puejchu echjis'anu naye'e. 10 No tcovsano te 'muiripa'i pjoca 'pog'e tcometocsionyore to 'chojriicovo te huich'o tquitecpo to taetrahuina tamutu. 11 Te tioma'iompo nae 'no cparaacono votaquimponreric'e to ajicpiravocyore tjicho ema Viya tijroc'eyre to echjisrayre. Vo'etina aechjicyore. Ma Espíritu Santo ema tijroc'eyre to echjis'ogneyre. 12 Te pjocni sacheyore no 'chañono naejroricyore no naporapenviono, natnoviono puejchu nacópaca. Ema 'pona 'chane muejroricyore ma machicha, naejroricyore no naeyano nomuire. 13 Ene acotichocreyre nae namutu tjicho nuti taetsraavonyore. No tájicpuicro'ono tiomuincapo to títapo jmañono eno tiuchcu'onyore —majichvocpo ma Jesús—. 14 Ma muechjirini Viya tquíjare Daniel muechjis'o to taetecpirayore to tamurigiene tiñem'i ene teprucre. Te tituchapopo eto, ene nanos'oyre te 'to santugne tamuisopcoregiene tov'a, —no tjirano pjoca naponrejgia to taechjis'ogne—. Te énepo tac'e no tiovrigiano te 'to 'pog'e Judea 'nuujínapo nayutajgia natpiru te 'to 'nug'e mari. 15 Te emjaa'ina te 'neco te 'to mapeno vomacuqueviáravo macúsiopo macúve'o to mayeeruvo 16 ene ma tiovrigia te 'to muésane vomacúchovo te mapeno macuvemmo to mamuii'o. 17 Tjiapanucreyriono no nacojarignena énopo 'moyoriono. 18 Ayosserígiapo mue 'ma Viya votacuchimroc'e to ttummacmu'i te ayutajgiapo 19 tjicho tcatajivcoreyorejicha. Tajina tactiyre eto te tanaécupo muepyacpo ma Viya pjoca 'pog'e ene taquíjapo tacucti te taegnénapo. 20 Te 'to maqueyvetco ma Viya to sachono najina táchcu'onyoreni. Etotsero to muemnasra no maneriono vomuesopyore tascuyre to tcatajivcoreyore sachono. 21 Te enjoo'ina najícha'e: “Im'a, macapo ma Cristo”, nac'e, te'puca najícha'e: “Muenapripo ma Cristo ónogi”, nac'e, vo'acúsopo. 22 Tjicho tiuteconyore moverano no tvoyora'ono timijachvonyore te 'to emuena ma Cristo ene énopo no tcometorironyore to 'chojriicovo najichvoyre. Naemericyore to nanocgiéneyo tiaramicriono tcuuyacre te 'to naemmoyoca nomuirena no maneriorono ma Viya. 23 Tos'o ácuñuchvo eti. Tovo nmetoco'e tamutu jmañono te huich'o taetuchvonyore —majichvocpo ma Jesús—. 24 Te taegnénapo to tcatajivcore ene támopcupo to sache huipo tajracuyore to coje, 25 to jreegiono tpacareconyore, to 'pomriono tyamrigiampo. 26 Tac'eptsero tim'anompo nuti nuchcogne nae 'no 'chañono nutégiapo te 'to úcoji nomyore to nitjiicoovo étopo njaracuvo ncuñuchcórevo. 27 Ene nvonígiapo no angieriono puejchu nacoomutcovca no nneriocgieñono tios'onyore te 'to 'muiripa'i 'pog'e, ehuiregñono te'po 'pochcoyo pjoca 'pog'e. 28 Im'a, aponrejgia to scúreco higuera nimictichgieneyore. Tjicho te 'raymumusipo ene eti aquictiora to tijrum'iyrepo. 29 Enerichu taco'e te im'apo jmani 'cutiorariono échapo te 'to tiane'ipo tituchvoyre to njich'egnee'i. 30 Je'chugnejcha ene njich'e te 'to huich'o tquitovono pnoni 'chañono juiti tiomuincapo te tituchapompo tamutu jmacñono nechjis'ognee'i. 31 Titovoyre to tacoy'egne to anumo étopo 'pog'e etotsero to nechjiriivo votaetohuim'i ene tituchvoyre. 32 Etotsero tajmu'puca to sache to taetuchrahuina jmani nechjis'ognee'i najina techa. Enoripuini no angieriono tcovsano te anumo ene nomuire nuti maChíchanu ma Viya vonecha pjocni sacheyore. Maquejvorichu techo ma Tata te anumo —majichvocpo ma Jesús—. 33 Taco'e eti ácuñuchvo echpapo ayujrocarichjicha tjicho eti vo'echa caerapuca titecpa jmacñono. 34 To nutesrayre ema nimicticho ma 'chane tyono tpuiirico te ehuire. Majunjico to mapeno matuparacvocpo no mavonrano to naemtoneyorepochu ene majichpo ma tcotpára'o to tapajo majañocgienenajicha. 35 Enerichu aqueyre eti echpapri'i tjicho vo'echa caerapuca nchapo nuti Iógienu, te'puca yotirahuina, te'puca ttupric'o yoti, te'puca tcojamirico, te'puca tyotco. 36 Tcuuyacre nvemchujrígia'e nchimróca'e timcarichjicha to asamre te 'to itorisra. 37 Asópanu eti ene namtu no 'pomriono, echpapri'i —majichvocpo ma Jesús.

Marcos 14

1 Te apinarine sache to taetecpirena to piesta to nanisra to panu myé'ere levadura, eto taechjis'o to nochquira te Egipto te 'conevoco, no naeyara'ono no sacerdotiono énopo timitricra'ono to voniipi naemtannicpo to najichyore to nacootosrayre ma Jesús ene nacopacapo, etotsero vonaquecho no 'chañono. 2 Najichcocpo: —Vovquetpico te 'to to'mu'i to piesta tcuuyacre tácoriono no 'chañono majicha —naquepo. 3 Ma Jesús ene mavriicoo'i te 'to 'vósare Betania te mapeno ma Simón ma tcojmaa'ini to lepra. Te tejaracoripo te 'to mesa ma Jesús, squepripo su 'seno sompoo'i to tijyomo tquíjare nardo t-sivachognejcha eto. Esu scovaracpo to tov'oo'i to tijyomo ene samasichpo ema. 4 Enjoo'i no vonórigia najichcocpo: —¿Taja tacoyemo to sempuuricri'i pjoca tijye? 5 Eto t-sivachognejcha tiuriponri'ini to taquijroricsi puejchu to prata naquijropuini no tcomnurocvono —naquepo. Ene nacotiorocpo esu. 6 Ma Jesús majichvocpo: —Esamijrigiachujcha vo'aquimiutsriojco. Esu snoco to súrivo nye'e. 7 'Muíriji enjoo'i aye'e no tcomnurocvono aróto'o ijroca eno te avoo'ognena etotsero nuti nijinayore aye'e. 8 Esu psuca snocri'i to svoo'ogne simroto'oovo, sijyechri'i to nog'e etoripo sicmúnacho to nepenírayo. 9 Je'chugnejcha ene njich'e te 'to oypuca tacmetorirono to tiuuna 'chojriicovo te 'muiripa'i 'pog'e tomuire naechjis'oyre to snocgieneri'i psuca, naechoyore to súrivo —majichvocpo. 10 Taquepo ma étona nae 'no ntosegieñono tquíjare Judas Iscariote tyompo nae 'no naeyara'ono no sacerdotiono muechjis'opo to muejrorisrayre naye'e ma Jesús. 11 Eno te nasampo tiuusamriono nametocopo to navañosrayre te 'to prata. Tos'o ma Judas manaecchopo matanco to majichyore to muejrosrayre naye'e ma Jesús. 12 To tovgiene sache to piesta nanisra to panu myé'ere levadura étopo to 'vesa taechjis'o to nochquira te 'to Egipto, no muemitriono tiutecompo mue 'ma Jesús. Nayosericpo: —¿Oypuca jvoo'o vetpiris'a to vnicris'oyre te 'to piesta? —najichpo. 13 Ma Jesús mavonicpo no apinano muemitriono majichvocpo: —Ayana te 'vósare, im'oyre ma 'chane tiomyorepoo'i to une te 'to yupi. Apuegne'a 14 te 'to masiop'oyre ajíchapo ma tcoy'e to peti: “Maquee'i jmuena Viógienu: ¿Oypuca to tiov'ocre vnicris'oyre juiti pjuena piesta ncochaneyre pnoni nimitriono?” ajichyore. 15 Ema timech'eyre to 'pona 'chope 'vi'cu te 'nug'e, ttsecvoripo eto. Ene epyas'a taye'e to vnicyore —majichvocpo ma Jesús. 16 Ene tyonompo te 'to 'vósare. Je'chura'ii'i naem'opo to majichgieneri'i ene naepyacpo to nanicgieneyore. 17 To yótipo ma Jesús énopo muemitriono titecpompo taye'e. 18 Te tniconripo ma Jesús majichvocpo: —Je'chugnejcha ene njich'e, ma étona te amuri tnico nye'e tijroricnuyre —majichvocpo. 19 Tcojrasamurevompo ene nayosericpo etonapri'i: —Tata, ¿nutipuca? —najichporipo. 20 Ma Jesús majicpovcopo: —Ma étona aye'e eti ntosegieñono ma tnico nye'e te pjoca ncuujo, ema tijroricnuyre. 21 Nuti nuchcogne nae 'no 'chañono nepenoyre tjicho oni taco'e to 'chosgiene ajúreco. Etotsero tquemechoro'yore ma tijroricnuu'i. Tiuriponri'ini vomacuchco se 'su mueno —maquepo ma Jesús. 22 To tniconrich'o ma Jesús mave'po to panu marusrupayachopo ma Viya mavesacpo ene muejrocvocpo no muemitriono. Majichvocpo: —Anigia pjoca eto taechjis'o to nog'e —maquepo. 23 Tomuire mave'po to naeeresi marusrupayachovre ma Viya muejrocvocpo no muemitriono ene terompo namutu taye'e. 24 Majichvocpo: —Eto pjoca veroyore tavecti to nitne taechjis'o to 'rajru muechjiriivo ma Viya manocgieneyore aye'e, to nitne taepseevoyre najichyo no moverano. 25 Je'chugnejcha ene njich'e, huipo nápechvoyre naeroyore to to'omo taye'e to uva tiomuincapo neravore te 'to mavsa mavonirisrayre ma Tata —majichvocpo ma Jesús. 26 Te pochpo tjironri'i mue 'ma Viya tyonompo te 'to 'nug'e mari Olivogiji. 27 Ma Jesús majichvocpo: —Juiti yoti amutu eti inajricvoyre to apuegnéranu tituchvoyrepo to 'chosgiene ajúreco oni taco'e: “Ma Viya macopacoyre ma tjiañopuericra'i to 'vesa ene etono taquitojivcoyre”, taquee'i to ajúreco. 28 Te nchappo nitorigia ninapucyore aye'e te 'to 'pog'e Galilea —majichvocpo. 29 Ma Pedro majicpopo: —Tayampane namtu najunjígiapi etotsero nuti movine njunjigiapii'ini —majichpo. 30 Ma Jesús majicpopo: —Je'chugnejcha ene njichvi, juiti pjuena yoti te huich'o tquechjico api'e to vrayu piti mopo'enaripo pioñúchanu te 'to vopuemotnuu'i —majichpo. 31 Etotsero ma Pedro majichporichjicha: —Tayampane nepenarine nacchánevi movine noñuchapii'ini —majichpo. Ene namutu ene naco'e no muemitriono. 32 Taquepo ma Jesús énopo muemitriono titecpompo te 'to ycuggiji tquíjare Getsemaní. Ema majichvocpo: —Ejaca te pjoca nuti nyonyore nyujrocyore —majichvocpo. 33 Mampo ma Pedro, ma Jacobo émapo Juan ene tnaecchoopo tcojrasamurevognejcha tponrericvo. 34 Majichvocpo: —Niyo'osamurejicha cutim'i nepenoyre tajicho. Ansi te pjoca ejamiigiaa'i —majichvocpo. 35 Ene ma Jesús tiptsicvopo onogiy'e tepyusicpo ene tyosiuchvopo mue 'ma Viya, te enena tac'e to mavoo'ogne macuchcu'a te 'to matajivyore. 36 Ma Jesús majichpo: —Tata, piti pcochíchanu, tajina muitjina pye'e, pcuchcú'anu te 'to natajivyore etotsero piti pnoca to jvoo'ogne votacucti to nvoo'ogne nuti —maquepo mue 'ma Viya. 37 Taquepo tchoopo te 'to novriico no muemitriono machimpovcopo eno timoconripo. Majichpo ma Jesús ma Pedro: —Pimcogierecoo'i piti Simón. ¿Taja tacoyemo vopaato'o to pejamiigiaa'i to etonaena hora? 38 Ejamiigiaa'i ayosiúchapo mue 'ma Viya puejchu vo'acuvoyoccore. Je'chu te 'to iachanevo avoo'o aetúra'i etotsero to iog'e vo'tumena —majichvocpo. 39 Ma Jesús tchoovore te 'to mayujros'oo'i, tyujroco enerichu majicho ma Viya. 40 Te tchoovore nae 'no muemitriono machimpovre eno timocono tjicho huipo najicpuigia to 'chopu. Eno votaettuj'ono to najicpirena. 41 Majunjicvore ma Jesús mopo'egiénepo tchovo tyujroco ene te tchoopo nae 'no muemitriono majichvocpo: —Anaracapo imca. Titecpopo to nictiora nuti nuchcogne nae 'no 'chañono nquijroricsiyre nae 'no pecatumoriono. 42 Echpuca vyana macapo ma tijroricnuyre —majichvocpo. 43 Ma Jesús techjiicorich'ini te titecpopo ma Judas ema najanemuri no ntosegieñono muemitriono. Macochanepripo no 'chopemuriono 'chañono nompoo'i to natumrano étopo naepchiigiono. Eno tvonicono no naeyara'ono no sacerdotiono, énopo timitricra'ono to voniipi ene énopo techono nae 'no jurionono. 44 Ma Judas tijroricri'i ma Jesús mametocovcoo'i to naemotiorayore: —Ma ntsucgieneyore ema acootocyo ene iómapo ajañocatsero —majichvocri'i. 45 Je'chura'ii'i te muetecpo'ocpo: —Tata, Tata —majichpo. Ene matsucpo. 46 Nacootocpo ma Jesús nompo. 47 Ma étona nae 'no macochanegñono ma Jesús mave'po to matumra mayuchtichcachpo ma mavonra ma naeyara'o no sacerdotiono. 48 Ma Jesús majichvocpo: —Cutpo to acootocyore ma tiomera'i iompoo'i to atumrano étopo epchiigiono. 49 Tamutu sachono nimitricnove aye'e te 'to mapenviya ene vo'acootocanuu'i. Etotsero tituchvoyre to 'chosgiene ajúreco taechjis'o to ene ajichnuyre —maquepo ma Jesús. 50 Enetse eto no muemitriono najunjicpo tyutajcono. 51 Mapuegne'poo'i ma Jesús ma 'retona 'chane tquepco'poo'i to attaji. Ema te nacootocpo 52 manoquicpo to maquepco'gienepoo'i tjiunopopo tiptsino'epri'i. 53 Taquepo nompo ma Jesús te 'to mamíro'u ma naeyara'o no sacerdotiono ene tiuumutomporipo no 'pomriono naeyara'ono no sacerdotiono énopo techono nae 'no jurionono ene énopo no timitricra'ono to voniipi. 54 Ma Pedro mapuegne'porich'ini ma Jesús etotsero ma'ehuirechopri'i titecpopo te 'to tamíro'u to mapeno ma naeyara'o no sacerdotiono. Ema t-sioppo taye'e tejacpo nae 'no majane'ono tiosocovripo te 'to yucu. 55 No naeyara'ono no sacerdotiono énopo 'pomriono cparaacono jurionono natancopuini to nameturis'a taemijrorigia to muepenirena ma Jesús etotsero vonaechmapo. 56 Moverano no tmeturicono naepyegne'o etotse votacticcono to naechjiriivo. 57 Enjoo'i no tepya'ra'ono ttup'ecompo najichpo: 58 —Viti vsamri'i maquee'i: “Nuti ncovenopyore to mapenviya naepyaru no 'chañono ene moponarichu sache njichyore to ncotpi'esrena, vo'enina taepyacyore no 'chañono”, maquee'i —naquepo eno. 59 Ene vo'giene tacticcono to naechjiriivo. 60 Taquepo ma naeyara'o no sacerdotiono ttup'ecpo te 'to namíro'u ene mayosericpo ma Jesús: —¿Tajtse tacoyemo vopjicpúchapo? ¿Tajtsero to nameturis'ovri'i pnoñono? 61 Ene ma Jesús votjicpúchapo. Ma cparaaco mayosericvore: —¿Pitipuca ma Cristo maChicha ma munagiene te anumo? —majichpo. 62 Ma Jesús majicpopo: —Je'chu, nuti. Ene eti im'onyore nuti nuchcogne nae 'no 'chañono te nejácapo te 'to mavovre ma Viya titjiicovgienejicha ene im'ampo tomuire te 'to nutesrena te ucojiono —majichvocpo. 63 Ene ma naeyara'o no sacerdotiono to naye'erepi eno mavetsayucpo to mamuii'o tajicho to ene maquee'i ma Jesús. Maquepo: —Huipo vacmunu no tmeturigia ema. 64 Asamripo iomuire to macotemmoo'i mue 'ma Viya. ¿Ooyo acoyemo eti? —majichvocpo. Ene namutu naquepo to matopravo. —Eto timcoparecyore —naquepo. 65 Enjoo'i nanaecchopo nattuco navimirochopo ene naé'opo. Najichpo: —Pájarugi ¿naja té'ovi? jmetacavi —najichpo. 66 Ma Pedro ene mavriico te 'to petimíro'u. Squepripo su mavonra ma naeyara'o no sacerdotiono techono te 'to mapenviya. 67 Te sim'opo ma Pedro tiosocovri'i te 'to yucu sponrejcopo ema sjichpo: —Piti piomuire ñijanemuri ñi Jesús tcovsa te Nazaret —squepo. 68 Ma Pedro mañuchpo: —Vonaemoti ema. Vonechemcha tajpuca to pechjis'oo'i —majichpo. Ema tyompo te 'to tapajra to petimíro'u ene techjicpo to vrayu. 69 Su vnóraco sim'ojnopo ma Pedro sjichpo no tiovriconri'i taye'e: —Pñigia 'chane eñirichu najanemuri —squepo. 70 Ene ma Pedro mañuchvórepo. Te tyerepigrapo no tiovricono taye'e najichojnopo nomuire: —Je'chu piti najanemuri. Piti ene pcovsa te 'pog'e Galilea. Pi'a to pechjisra eto temquechorojcovi —najichpo. 71 Ene ma Pedro tyosiuchvopo mue 'ma Viya máquemechoro'i maye'e te 'to taepya'ra'puca: —Vonaemoti jmuena 'chane echjis'ognee'i —maquepo. 72 Ene apí'epo techjico to vrayu. Ma Pedro muéchopo to majichgieneri'i ma Jesús maye'e: “Te huich'o tquechjico api'e to vrayu, piti mopo'enaripo pioñúchanu te 'to vopuemotnuu'i”, majichri'i. Ene tiyo'opo tajicho.

Marcos 15

1 Te tjiara'ipo no naeyara'ono no sacerdotiono tiuumutompo techococompo nae 'no techono te 'to 'vósare énopo timitricra'ono to voniipi ene énopo 'pomriono cparaacono. Eno nompo ma Jesús tquitjiv'upri'i mue 'ma 'chopetupara'o romano tquíjare Pilato. 2 Ma Pilato mayosericpo: —¿Pitipuca naeyara'o no jurionono? —majichpo. Ma Jesús majicpopo: —Je'chu nuti, pitirichu ene pquee'i —majichpo. 3 Movera to nameturis'oo'i ma Jesús no naeyara'ono no sacerdotiono. 4 Ma Pilato mayosericvore: —¿Taja tacoyemo vopjicpúchapo? Pim'a jmani nameturis'ovri'i pnoñono —majichpo. 5 Ma Jesús votjicpúchapo tos'o márami ma Pilato. 6 Te titecponvepo to piesta ma Pilato maquitconve ma étona maqueetagne ma naneriocgienena tjicho eto nayésare ene najicho. 7 Emjaa'i tqueeta ma 'chane tquíjare Barrabás macochanevco te 'to naqueetérare no 'pomriono tcopa'iono tiocpuemchono mue 'ma taeyara'o to 'vósare. 8 No 'chañono tyonompo mue 'ma Pilato nayossericpo ene majicha to mayésare maquitgia ma etonaena nae 'no naqueetagñono. 9 Ma Pilato mayosericvocpo: —¿Avoo'opca nquitgia jmaca Jesús iyara'o eti jurionono? —majichvocpo. 10 Ma Pilato muéchopo to nacotichoo'i eno tjicho no 'chañono naemnacri'i tos'o naejrocpo ema. 11 Ene no naeyara'ono no sacerdotiono nayuucovcopo no 'chañono puejchu nayosserigia maquitgia ma Barrabás. 12 Ma Pilato mayosericvore: —¿Taja avoo'o njicha jmaca ijarecho iyara'o eti jurionono? —majichvocpo. 13 Najicpopo eno tpioocono: —Pacvoniipi máquetta te crutsu —naquepo. 14 Ma Pilato majicpovcopo: —¿Tajtse to macotopravo? —majichvocpo. Ene enovoyejchujcha tpioocono: —Pacvoniipi máquetta te crutsu —naquevrepo. 15 Ma Pilato te 'to mavorira taemnaccore nae 'no 'chañono maquitcopo ma Barrabás ene macovniipipo naestaca ene máquetta te 'to crutsu ma Jesús. 16 Taquepo no sontarono nompo te 'to tamíro'u to 'chopegiene peti mapeno ma César taeyara'o to 'pog'e. Noomutocpo ema namutu no sontarono tiovricono taye'e. 17 Namuiriochpo to 'pona mrárumo, naetsmepcopo to tcóvepi nanocpo macojarapii'i. 18 Nanaecchopo naechjico ma Jesús: —¡Vcuñucha jmaca naeyara'o no jurionono! —naquepo. Cuti to je'chu napicuchri'i. 19 Ene naetascopo nattucpo ene naepyusmiruchpo naetsrareco to najichvoo'i. 20 Te pochpo to naeprurujisraa'i navejamuiriocvore to namuiriochgieneri'i mrárumo naechoppo to mamuii'orichu. Taquepo nompo te 'to naettas'oyree'i. 21 Te tyonomporipo narótopo ma 'chane tquíjare Simón mueya ma Alejandro émapo Rufo. Ene macovsa te Cirene. Nanocjichpo ema to macuutsura ma Jesús. 22 Naemquitecpo ma Jesús te 'to tquíjare Gólgota, tovsa chtire taquee'i eto. 23 Naeschopuini to vinu tcosiigi to t-súcore etotsero ema vomuera. 24 Taquepo naettacpo te 'to crutsu. No sontarono t-sorachovompo to mamuii'ono ma Jesús. Nanocpo to timeruchyore najpuca no taetpiocyore. 25 To tyotco las nueve naettacpo ema. 26 Nanocpo maye'e to ajúreco taechjis'o to nameturis'oo'i. Oni taco'e eto: “Ema jmaca naeyara'o no jurionono”, taquee'i eto. 27 Nomuire naettaco te machocyo no apinano tiomera'ono, ma étona te mavovre, ma 'pona te sopa. 28 To ene najichri'i tituchvopo to 'chosgiene ajúreco, oni taco'e: “Nomruchpo mamuire te 'to natopravo”, taquee'i to ajúreco. 29 Enjoo'i naetavico naeprurujico tepchuchusicvono. Najichpo: —Je'e piti pquee'i te 'to próto'o jvettaca to mapenviya ene te moponarichu sache pcotpi'egiavore, pquee'i. 30 Juiti pcuchcú'apo piucpuigia te pjoro crutsu —najichpo. 31 Nomuire no naeyara'ono no sacerdotiono énopo timitricono to voniipi naeprurujicpo najichcocpo: —No 'pomriono macuchcu'vocri'i ene ema vomaato'o emajihuina tcuchcú'apo. 32 Timijachvoo'i te 'to emaripo Cristo taeyara'o pjoca viovsa Israel. Juiti macpuigia te pjuena crutsu ene viti vsópapo —naquepo. Enoripuini no tquettanri'i te 'to machocyo tcotemono maye'e. 33 Te tuprigpo sache tmopcupo te 'muiripa'i 'pog'e tiomuincovo te techanacpo to sache las tres. 34 Enetse eto ma Jesús tjiáranu techjico te 'to muechjiriivo: —Eloi, Eloi ¿lama sabactani? —maquepo. Eto maquee'i: —Tata Nógienu, Tata Nógienu, ¿taja tacoyemo to pinajocnuu'i? —majichpo ma Mueya. 35 No tiovriconri'i te machocyo te nasampo to ene maquee'i najichcocpo: —Asama, jmaca 'chane muech'o ma Elías —naquepo. 36 Ma étona tjiunopopo mavejno to cuti cjore muetamucpo te 'to t-sucoriomo vinu manocpo te 'to tasumgi to ycugi muemcopayacpo te 'to majaca puejchu machuchca eto. Ene maquepo: —Esamijrigia, vim'ach'o te tiutegiapuca ma Elías macuchcu'a —maquepo. 37 Ma Jesús techjicpo tpiooco ene tepenopo. 38 Ene to attaji tayuchoroj'e te 'to mapenviya tetsayucpo tcutmecco, tios'o te 'nug'e. 39 Ma naeyara'o no sontarono ttup'erecoo'i te 'to mamíro'u ma Jesús, te muem'opo to muepenirari'i ene masampo to mapioosira, maquepo: —Je'chugnejcha maChichari'i ma Viya jmaca 'chaneni —maquepo. 40 Enjoo'i no 'senono naemooroocoo'i te ehuire. Esjoo'i naye'e su María Magdalena, ésupo Salomé ene ésupo 'pona María mueno ma 'moypono Jacobo émapo José. 41 Eno tpuegne'ompooco naechpojrico ma Jesús te manosjirich'o te Galilea. Enjoo'i nomuire no 'pomriono 'senono tpuegne'onri'i te tiutecpo ma Jesús te Jerusalén. 42 Ene etori'i to vispera naetpirisravo to sache tanarasíravo. Te yotiyórepo 43 tiutecpo ma José tcovsa te Arimatea emarichu techo te 'to 'vósare ene tpicuchcore naye'e. Ema tcuchocri'i to taetuchravyo to 'chojriicovo mavonirisrayre ma Viya. Ema José tijrocvopo tyompo mue 'ma Pilato mayossericpo to mag'eni ma Jesús. 44 Ma Pilato márami te 'to 'nuuji tepenoo'i ma Jesús. Muechoricpo ma naeyara'o no sontarono mayosericpo te 'to je'chupca tépeno ma Jesús. 45 Ema mametocopo te 'to tepenoripo. Ma Pilato muejrocpo ma José to mag'eni ma Jesús. 46 Ma José mavachricpo to tiuuna attaji, tyompo macucpuicpo to mag'eni mayro'ocpo taye'e te 'to attaji, manocpo te 'to tacosecquíravo mari ene majochpo to tapajo te 'to 'chopegiene mari. 47 Su María Magdalena ésupo María mueno ma 'pona José naem'o to nanos'oo'i to mag'eni ma Jesús.

Marcos 16

1 Te taegnepo to sache tanarasíravo su María Magdalena ésupo María, mueno ma Jacobo ene ésupo Salomé navachricpo to tijye nayorichi'yo to mag'eni ma Jesús. 2 To rominco tot-síravo to sache tyonompo te 'to muécori. 3 Eno najichcocpoo'i: —¿Najpuca tvinovyore to 'chopegiene mari te 'to tapajra to ñécori? —naquepri'i. 4 Te naem'opo tcoviosripo to 'chopegiene mari, 5 t-siopompo te 'to muécori naem'opo ma 'rétona 'chane tejaracoo'i te tnopo vovre. Tjiopu to mamuii'o ene tiumo. Tyoyocongienejicha eno. 6 Ema majichvocpo: —Vo'acuuyoco, eti atanco ma Jesús tcovsa te Nazaret, ma naettacgieneri'i te 'to crutsu. Majinaripo te pjoca tchovripo titorico. Im'a pjoca nanosnee'i. 7 Ayana amétaca ma Pedro énopo 'pomriono muemitriono te 'to tinapucyore aye'e te 'to 'pog'e Galilea ene taye'e im'oyre tjicho ene majich'ee'i te tmetocó'epo —majichvocpo ma 'chane. 8 Ene no 'senono tiuchcompo te 'to mavnee'i tjiunopompo tyooyoyojicono tajicho to napisra. Najina namétaca. 9 Ma Viógienu Jesús tchoopo titorico te tjiara'iyrepo rominco. Stivri'i timericvo se 'su María Magdalena su macut-sinogieneri'i no sietegieñono huinarajono. 10 Tyompo smétoco no majanemuriono eno tcojrasamurevono tiyo'ono. 11 Te nasamuiicopo titorico ma Jesús étopo to simuiraa'i esu, eno vonasoppojgia. 12 Taquepo timericvopo nae 'no apinano tpuicompoo'i te 'to 'chene, 'pónapo to majichvoo'i. 13 Nomuire tyonompo namétoco no 'pomriono muemitriono ene vo'vore nasopa nomuire. 14 Te taegnepo ma Jesús timericvopo nae 'no oncegñono muemitriono te tniconripo eno. Macojchovcopo tajicho to namusopraa'i étopo mracaera to nasamre tjicho vonasopari'i no tim'ono te 'to ema tchovripo titorico. 15 Majichvocpo: —Ayana te 'muiripa'i 'pog'e acmetoriru to tiuuna 'chojriicovo nae namutu no 'chañono. 16 Ma t-sopa ene táquicchosi ema tiuchcu'yore, ematsero ma votcúsopo ema tquicñayre mue 'ma Viya. 17 No t-sopano ma Viya muejrocyore to naetjiicoovoyre. Te 'to níjare nacuchcoyre no huinarajgieñono ene techjiconyore te 'to 'puechjiriivono. 18 Te nacootoca to ggioriono, te naerapuca to veneno tcópa'i, tajina taggioyre. Tomuire te nanoca to navupe nae 'no nacojmagñono tnaraconyore —majichvocpo ma Jesús. 19 Te pochpo techjiricvo naye'e ma Viógienu Jesús tcomsipo te anumo ene tejacpo te 'to mavovre ma Viya. 20 No muemitriono tyonompo tcometorirono to 'chojriicovo te 'muiripa'i 'pog'e ene emarichu timcátaco ma Viógienu muemericpo to muetjiicoovo puejchu tásopcore to 'chojriicovo. Amén.

Lucas 1

1 Teófilo, enjoo'i moverano no timroto'ocvono najcho to tacoyemgieñono vye'e te 'to muetorisra ma Cristo. 2 To najrionri'i eno, eto napono to vimitcosri'i nae 'no tim'ono jmani te 'to tanaécupo ene nacometoriipo to 'chojriicovo. 3 Nuti nomuire nyoseriris'o tamutu jmañono te 'to tanaécupo. Taco'e piti ppicuchcore Teófilo, te 'to mponreru tiuri to nimnecpapi najcha jmañono 4 puejchu pechemcha te 'to je'chugnejcha to 'chojriicovo pimitcosri'i. 5 Te cparaacopo ma 'Róresi te 'to 'pog'e Judea emjaa'i taye'e ma techo te 'to mapenviya tquíjare Zacarías, eto mavcure ma Abías, ene esu su mayeno tquíjare Elisabet. Esu somuire mamrivo ma Aarón techo to mapenviya. 6 Ma Zacarías ésupo mayeno tiuri to naetorisra mue 'ma Viya ene t-sopjuira'ono te 'to tamutu to mavoniipiono énepo te 'to muemitropiono. 7 Etotsero najina nachichena tjicho su Elisabet mcheru taa'pona ma sima tcutcocono 'chosiono. 8 - 9 Ene taetpiocpo ema te 'to naye'erepi nanocsare no techono to mapenviya ene tcosemanarapo te 'to mavcure. To manosraa'i te 'to mamíro'u ma Viya, ema Zacarías t-sioppo te 'to mapenviya puejchu muejcu'a to tijyepa taye'e. 10 Te 'to tanicgierecoripo to yucu to tijyepa, no 'chopemuriono 'chañono ene novriico te 'neco tyujroconri'i. 11 Muemna'osravrichu timericvo maye'e ma angieri tios'o mue 'ma Viya ttup'ecpo te tnopuico vovre te 'to naejquírare to tijyepa. 12 Ma Zacarías te muem'opo tyoyocpo tpico. 13 Majichpo ma angieri: —Vopcuuyoco Zacarías, tjicho ma Viya majacpo to pyosseriipi maye'e —majichpo—. Su pyeno Elisabet tcochichayore ene pnocyore to muejareyre Juan. 14 Piti piuusamreyre majichyo ma pchichayore ene moverano no tvopnonyore ema. 15 'Chope to maricocrevyore mue 'ma Viya ene vománecoyre to terocoriono tacotsigiene, mavocyore ma Espíritu Santo te'rich'o te 'to sju'e su mueno. 16 Ene tchovonyore mue 'ma Viya Nógienu moverano no jurionono mamrihuini ma Israel majichyore ema. 17 Ene ema pchichayore mavoniiyore ma Viya 'tumeyore titjiicovyore macútiyo ma muechjirini Viya tquíjare Elías. Ema tememnacyore ma 'chane nae 'no machichanoviono, muemitcoyre no namusopjuira'igñono puejchu toona to naponreru ene natsegiari'i to nasamriono puejchu navopna ma Viógienu —majichpo ma angieri. 18 Ma Zacarías majichpo: —¿Ooyo tacoyemyore puejchu necha to je'china vo'ipuca to jmetorunri'i? Tjicho nuti 'chosinupo ene somuire su nyeno —majichpo. 19 Majicpopo ma angieri: —Nuti Gabriel ntup'ereconve te 'to mamíro'u ma Viya te anumo ene emagiene tvonicnu puejchu nmetacapi pjoca tiuuna 'chojriicovo. 20 Juiti to jmusopranri'i to nmetoruvri'i, huipo puechjicyore tiomuincapo te tiuchcapo ma pchichayore. Tituchvoyre to muectiora ma Viya —majichpo ma angieri. 21 Ene no 'chañono nacuchoocoripo ma Zacarías te 'to 'neco. Nárami tajicho to tyereripo te 'to mapenviya. 22 Taqueptsero te 'to tiuchcopo ema, huipo techjigiari'i ene naquictiórapo to etjoo'i to muem'ognee'i taye'e majichri'i ma Viya. Ema muemictiticho te 'to mavupe puejchu naechemcha tjicho huipo techjigiari'i. 23 Te tamutpo to sachono to maquemtonevoo'i te 'to mapenviya, ema Zacarías tchoopo te 'to mavsára'i mapeno. 24 Ene taquepo su mayeno Elisabet tcojaripo votiutchigia te 'to speno cinco coje sjicho. 25 Esu tponrericvo squepo: “Eñi ñi Viya ene tjichnuu'i. Njapanucrepo puejchu huipo nacucopyecnu no 'chañono tacuggio to nmucchíchavo”, squepo. 26 Te saésipo coje to scojarivo su Elisabet ma Viya mavonicvórepo ma angieri Gabriel te 'to 'vósare Nazaret taye'epa'i to Galilea 27 puejchu mamétaca su 'móperu muimarurich'o tquíjare María. Esu tquechjicsiripo mue 'ma 'chane tquíjare José mamrivo ma naeyara'ini David. 28 Ma angieri t-sioppo te 'to sovriicoo'i esu ene muechjicpo. Taqueptsero majichpo: —Piti timecvi to 'chopegiene márivo ema Viya tjicho ema tiovrico pye'e ene pitotijvopno nae 'no namutu no 'senono —majichpo. 29 Te sim'opo ma angieri, esu sponreriicoripo tajicho to ene majichraa'i ma angieri. 30 Ma angieri majichvore: —Vopcuuyoco María. Ma Viya timecviyre to márivo pye'e. 31 Pcojariyre pcochichayore ene pijarechyore JESUS ma pChichayore. 32 Ema tpicuchcoreyore timotcóreyo te 'to maChichagienejicha ma Viya te anumo. Ene ema tijrocyore to matupará'oyo naquiyara'oyore macútiyo ma machquini David. 33 Ema naeyara'oyore no jurionono mamrihuini ma Israel muitravreyre to matupará'oyo. 34 Su María sjicpopo ma angieri: —¿Ooyo tacoyemyore jmani jmetorunri'i? —sjichpo—. Tjicho votianegianu ñi 'chane. 35 Maajichvore ma angieri: —Ma Espíritu Santo tiutecyore pye'e ene to muetjiicoovo ma Viya te anumo tiavichovyore enetsero eto pacjáripo. Taco'e tiuunagneyrejcha ma pChichayore, timotcóreyo ema maChíchayo ema Viya. 36 Pim'a, su pjiañono Elisabet te 'to sechosíravo somuire tcojariripo. Saesiripo coje sjicho esu mcheru najit-sare. 37 Tjicho tajina muitjina mue 'ma Viya. Tamutu maróto'o —majichpo ma angieri. 38 Su María sjichpo: —Nuti ñivonranu ñi Viya, tiuri taetuchaporine nye'e tamutu to jmetorunri'i —sjichpo. Taquepo ma angieri majunjicpo. 39 - 40 Ene eto to sachono su María tyompo 'nuuji te 'to 'nugieerepa'ono mari taye'erépa'i to 'pog'e Judea. Te titecpopo te 'to mavsa mapeno ma Zacarías, t-sioppo ene sechjicpo su Elisabet. 41 Te ssamnerichu su Elisabet to sechjicpo su María, tyamricpo to 'moyo te 'to sju'e su Elisabet ene ma Espíritu Santo mavocpo esu. 42 Techjicpo esu tjiáranu squepo: —Piti pjiacpocrepno te 'to ñúrivo ñi Viya nae 'no namutu no 'senono, ñomuire ñi pChichayore eñi tjiacpoyre to 'chopegiene ñúrivo ñi Viya —squepo su Elisabet—. 43 Vonimiuupóchapo te 'to tchimrachanuu'ini su ñeno ñi Nógienu. 44 Tjicho te nsamnerichu pechjicnu tyamricpo te 'to nju'e ñi nchicha tajicho to ñuusamrevo —squepo—. 45 Piti pitotijvognejcha tajicho to psopra ñi Viya tjicho tituchvoyre to ñimetoruvri'i eñi —squepo su Elisabet. 46 Ene su María squepo: —Netsrareco eñi Viya te 'to nsamre. 47 Te 'to nachanevo nuusamre ñijicho ñi Viya eñi tcuchcu'nuu'i. 48 Njapanucree'i techonuu'i nuti muechosingiene ñivonranu eñi. Etotsero juiti tnaecchappo nae 'no 'chañono nochrena 'ponaena añu nimotcoreyore tajicho to ñijapanura'ivo ñi Viya. 49 Tjicho titjiicovgienejicha eñi Viya ene 'chopegienejicha to ñúrivo nye'e. Tapachnagnejcha to ñíjare eñi. 50 Ene muitravre to ñijapanura'ivo ñi Viya nae 'no tpicuchono eñi. 51 Eñi ñimerico to ñitúmevo ñitjiicoovo ene ñito'acvoco no t-siñavono te 'to naechemra'vo. 52 Eñi ñicopajco no 'chopegieñono taeyara'ono to 'vosariono ene ñicangiechpo no tjiapanim'ono votásiñavono. 53 No tcomnurocvono ñijrocvoco tamutu to titotijvocriono ene no titotijvono votcomnurocapono tajina ñijrocvoca. 54 Eñi ñecho no ñumrivono ñi Israel, ñijapanuvco ñimcatacovco eno. 55 Tjicho ene ñijichvocri'i ñitucho to ñechjiriivo naye'e no viochconini, ñe'po ñe 'ñi Abraham nae'po nae 'no ñumrivono, juitjiiri'i ene timyonovoyrerichjicha —squepo su María. 56 Taco'e snospo su María te 'to speno su Elisabet mopona coje sjicho. Taqueptsero tchoopo te 'to sovsa speno. 57 Te titecpopo to scójera ene tinacopo su Elisabet, 'jiro ema schicha. 58 No sjañonono schavsaanano nasamuiicopo to márivo ma Viya sye'e tajicho to scochichavri'i. Nomuire eno tiuusamriompo sye'e. 59 Te óchopo sache majicho to mat-sira tiutecompo puejchu nanoca mue 'ma 'moyo to naemotiorasare tquíjare circuncisión. Navoo'opuini nanoca maquíjare to muéjare ma mueya Zacarías. 60 Ene su mueno squepo: —Vo'i, to ñijareyre eto Juan. 61 Ene najichpo: —¿Tajtse to ene pquee'i? Tjicho najina táquijariono to Juan nae 'no pjiañonono —najichpo. 62 Ene naemictitichpo te 'to navupe nayoserico ma mueya tajpuca to muejareyre ma 'moyo. 63 Ma Zacarías mayosiocpo to majchi'a ene majchoptse taye'e oni taco'e: “To muejareyre eto Juan.” Ene namutu tiárami tajicho. 64 Enetse eto 'nuujipo techjico ene muetsrarecpo ema Viya. 65 No nachocyoonano namutu tyoyocono tajichri'i tamutu jmañono ene tquechosipo nae 'no tcovsano taye'e te 'to 'nugieerepa'ono mari te 'to Judea. 66 No t-samuiiricono jmani naponrerico naquepo: —¿Oypuca macoyemyore jmuena 'moyo? Tjicho muejrocri'i to muetjiicoovo ma Viya. 67 Ma Espíritu Santo mavocpo ma Zacarías mueya ma 'moyo ene techjicpo majicho. Maquepo: 68 —Vcuñucha ma Viya Mágienu ma viochquini Israel, tjicho ema tiutecpo vye'e viti maye'ono ema puejchu macuchcu'avi. 69 Nae 'no mamrivono ma David mavonreni ema Viya vquijropo ma tcuchcu'ovyore 70 tjicho ma Viya muetuchpo to muechjiriivo eto naechjis'ogne no muechjironini ema te 'conevoco. 71 Maquee'i te 'to tcuchcu'ovyore nae 'no tcotichoviono nae'po nae 'no tiocpuemchoviono. 72 Muetuchpo tomuire to muechjiriivo te 'to majapanirayore no viochconini tjicho vomuemtisgia to toonagne muechjiriivo naye'e. 73 Emavore ma viochquini Abraham tquijrovre to muechjiriivo ene tomuire muetuchyore 74 te 'to tcuchcu'ovyore nae 'no tiocpuemchoviono timponnojcoviono puejchu taquija tquimpicovi te 'to yponrena ema. 75 Ene vájacpocre maye'e toona to vitorisra tiomuincapo te títapo. 76 Ene piti nchicha, pechjis'oyre to muechjiriivo ema Viya te anumo. Pinapucyore petpiricyo to nasamriono mayon'oyre ma Viógienu. 77 Puejchu jmetocovca to nochquirena no majañonono ema. 78 Ma Viya Viógienu viti temna'jicha tjiapanúra'i ene tmicuchovyore te 'nug'e anumo tacuti te tjiara'ipo te tetavicoopo to yoti. 79 Ema mamicuchyore to nasamriono no tiovricono te 'to tmopcu pecatu, no tyoyocono tajicho to naepenirena. Ema tinapucuchovyore puejchu ypona to titotijvocre —maquepo ma Zacarías. 80 Ema 'moyo Juan tjiuucopo ene 'tume te 'to machanevo. Ene macovsa te 'to moopa'giene 'pog'e tiomuincovo te tnaecchoopo to muemtone nae 'no jurionono mamrivono ma Israel.

Lucas 2

1 Ene eto to sachono ma taeyara'o to 'vosariono tquíjare Augusto macovniipii'i te 'to nácajcuna namtu te 'muiripa'i 'pog'e puejchu muecha to natupa no 'chañono. 2 Ema Cirenio taeyara'o te 'to 'pog'e tquíjare Siria te nanocri'i to tativgiene nacajcunera. 3 Te 'to mavoniipii'i ma Augusto namutu tyonono te 'to novsa no nochconvionini ene nacajcuneyo taye'e. 4 Taco'e ema José ene mas'o te 'to 'vósare Nazaret taye'erépa'i to Galilea tyompo te 'to 'vósare Belén taye'erépa'i to Judea mavsaeni ma machquini David tjicho ema José ema mamrivo ma David. 5 Te 'to mayonraa'i ene mácajcuneyo mamuire taye'e, esu macóchane su María su mayenoyore ene esu tcojariripo. 6 Enepo te 'to Belén tyuuticvopo to scójera. 7 Ene tinacopo taye'e ma simaruupe schicha 'jiro ema. Esu saycujcopo te 'to attaji squepajicpo taye'e te 'to natupsi'ri'i te 'to tapeno to perocono tjicho te 'to peti natupsírare votaatojvonri'i. 8 Te 'to tachocyo to Belén enjoo'i te 'to vom'i no tjiañocono to naye'e 'vesa to yoti. 9 Muemna'osravrichu timericvo naye'e ma angieri tios'o mue Viya tamicuchvoco to majaracuvo ema Viya ene eno nayoyocgienejicha. 10 Ma angieri majichvocpo: —Vo'acúpico, nmetoco'eyore to tiuuna 'chojriicovo ene namutu eno 'chañono tiuusamrionyore tajichyo. 11 Juiti te pjoca Belén mavsaeni ma David tiuchcopo ma tcuchcu'eyre ma acuchocgiene Viógienu Cristo —majichvocpo—. 12 Etjoo'i to imotiiyore ema. Tcaycujri'i te 'to attaji tepajii'i te 'to tapeno to sorariono perocono —majichvocpo ma angieri. 13 Nomuire no 'chopemuriono angieriono timericvono naye'e najirucho ma Viya: 14 Vcuñucha ema Viya te anumo, naco'e. Ene énepo te pjoca 'pog'e muejrocyore no 'chañono to titotijvocre no tjiapanucriono maye'e —naquepo no angieriono. 15 Taquepo no angieriono najunjicvocpo tchovompo te 'to anumo. Ene eno tjiañocono to 'vesa najichcocpo: —Vyana te 'to Belén, vimojna to tacoyemgieneri'i taye'e mametoruvocovri'i ma Viya —naquepo. 16 Tyonompo 'nuuji te 'to Belén je'chura'ii'i naechmoopo su María émapo José ene émapo ma 'moyo tepajii'i te 'to tapeno to perocono. 17 Te naem'opo ma 'moyo no tjiañopuericono to 'vesa nametocovcopo to majichgieneri'i ma angieri muechjis'oo'i ma 'moyo. 18 Namutu no t-samono jmani nárami tajicho. 19 Ene esu su María tamutu sponrerico súnaco te 'to ssamre. 20 Taquepo no tjiañopuericono to 'vesa tchovompo te 'to nos'ine naetsrarecpoo'i narusrupáyacho ma Viya tajicho to naem'ognee'i ene nasamgieneri'i tjicho tituchvo to mametoruu'i ma angieri. 21 Te óchopo sache majicho to mat-sira ma 'moyo Jesús nanocpo to naemotiorasare tquíjare circuncisión mue 'ma 'moyo. Nanocpo to muejareyre Jesús tjicho ene majichri'i ma angieri te huich'o sacjariri'i su mueno. 22 Taquepo titecpopo to naectiorasare te 'to voniipi mue 'ma Moisés taye'e te 'to naenasira no 'senono. Taco'e su María émapo José nompo ma 'moyo te 'to Jerusalén puejchu te 'to mapenviya ene naejros'a ma Viya ma 'moyo. 23 Ene naetuchpo to 'chosgiene mavoniipi ma Viya, oni taco'e: “Namutu no imaruupiono 'jirono ijrocyore ma Viya”, taquee'i eto. 24 Ene tomuire to 'pona 'chosgiene mavoniipi ma Viya naetuchpo. Oni taco'e: “Anoquicvoyre to api'i sivi te vo'i etopuca to tórtola tavosirichu to sivi”, taquee'i eto. 25 Te 'to Jerusalén emjaa'i ma tcovsa taye'e tquíjare Simeón. Tiuri ema tpicúra'i mue 'ma Viya macuchoco to matesrena ma Cristo. Ma Espíritu Santo ene mavrico maye'e 26 mamétoco te 'to huich'o taepenoyre tiomuincapo te muem'apo ma Cristo mavoniiyore ma Viya. 27 Ene ema tyompo te 'to mapenviya majicho ma Espíritu Santo ene naquepripo no tcochichano ma 'moyo Jesús t-siopompo te 'to mapenviya nanocyore naetuchyo to voniipi. 28 Ma Simeón majacpopo te 'to mapovgi ene marusrupayachopo ma Viya. Maquepo: 29 —Tata Nógienu, pisopanupo nnáraca naetotijvo pye'e tjicho pituchpo to pechjiriivo. 30 Nim'opo nugivene jmaca 'moyo tcuchcuricyore 31 nae 'no namutu no 'chañono, ma picmunaruvcoo'i piti. 32 Ma tmicuchyore to nasamre no vojurionvoquina puejchu vácuñuchcore viomuire viti mamrivonini ma Israel majichyore ema —maquepo ma Simeón. 33 Ma José ésupo su mueno ma 'moyo Jesús nárami tajicho to ene maquee'i ma Simeón, ema muechjis'oo'i ma 'moyo. 34 Taquepo ema Simeón mayosiuchpo mué 'ma Viya puejchu naetotijvo. Majichpo su María mueno ma Jesús: —Jmaca 'moyo te 'to mavóno'i mue 'ma Viya macuchcu'vocyore no moverano no vjiañonono jurionono. Ene no 'pomriono mavioschovcoyre tjicho moverano no tiocpuemchoyre jmaca mavoniiri'i ma Viya ene eto naquictioreeyore, 35 eto temquechorojcoyre to naponrerono no 'chañono. Ene pítipo María piyo'osamureyore tajichyo jmañono tacutiyore te 'to tayuuvoca to psamre to 'chatrope. 36 Esjoo'i somuire te 'to mapenviya su 'seno tquíjare Ana 'choschíchapo esu, machichegneni ma Fanuel mamrihuini ma Aser. Esu sechjis'onve to 'chojriicovo majicho ma Espíritu Santo. Te tituchvopo esu mue 'ma sima sieterichu añu sjicho ene tepenopo ema. 37 Ochenta ene cuatrupo añu sjicho te 'to semuima'ira. Esu vosjunjigia to mapenviya to sachono te'po yoti scopneriiji ma Viya setsrareco tyujroco ene tomuire tijmuchvo te 'to mamíro'u ema. 38 Enetse eto somuire tiutecpo su Ana srusrupayachopo ma Viya ene sechjis'opo ma 'moyo Jesús nae 'no tcuchocono ma tcuchcu'yore no tcovsano te Jerusalén. 39 Te 'to naetuchpo tamutu to mavoniipiono ma Viya, ma José ésupo María tios'ompo te 'to Jerusalén tchovompo te 'to novsa Nazaret taye'erépa'i to Galilea. 40 Ema Jesús tjiuucopripo 'tume ene techemra'poripo ene ma Viya muemcatacognejcha mraca. 41 No mueyano ma Jesús tamutu añono tyonono te 'to Jerusalén te 'to piesta eto taechjis'o to not-sira no jurionono te 'to Egipto te 'conevoco. 42 Te tcoy'epo ntose añu ma Jesús, to nayésare tyononvórepo te Jerusalén taye'e piesta. 43 Te taegnepo to piesta tios'ompo te 'to Jerusalén ma mueya ésupo mueno ma Jesús tchovonyórepo te 'to novsa. Ma Jesús manospo ene eno vonaecha. 44 Te 'to 'chene no tcochichano ma Jesús naejcho emjaa'i ma Jesús macochanepri'i no 'pomriono tjicho 'chopemurionri'i no nacochanegñono. Etonapo sache najicho to napuisra natancopo ma Jesús nae 'no najañonono énopo naemotgieñono 'chañono 45 ene majina naechmapo ene tchovompo te Jerusalén natanco taye'e. 46 Te moponagiénepo sache to natansira naechmoopo ma Jesús. Ene mavriico te 'to mapenviya tejaracoo'i nae 'no techemra'ono te 'to mavoniipi ma Viya. Ema magñovcoo'i mayosericvoco. 47 No t-samrooconri'i ema nárami tajicho to muechemra'vo ene étopo to majicporopiono. 48 Te naem'opo no tcochichano nomuire nárami ene sjichpo su mueno: —Nchicha ¿taja tacoyemo to ene pjichovri'i? Tjicho pñigia piya nútipo vtancovgienejicha vechomjivi mraca —sjichpo. 49 Ene ma Jesús majicpopo: —¿Taja tacoyemo to atanconri'i? ¿Vo'echa eti te 'to tcomnucre to nacponreeji to maye'ono ma Tata? —majichvocpo. 50 Etotsero eno vonaechemcha tajpuca to muechjis'o to ene maquee'i. 51 Taquepo mapuegne'vórepo eno te 'to novsa Nazaret ene manosjii'i t-sopjuíra'i naye'e. Ene su mueno tamutu jmañono súnaco te 'to ssamre. 52 Ma Jesús tjiuucopripo ene étopo to muechemra'vo tiuricocre mue 'ma Viya nae'po nae 'no 'chañono.

Lucas 3

1 Te quíncepo añu majicho ma Tiberio to maquiyará'ovo te 'to 'muiripa'i 'pog'e ene ema Poncio Pilato cparaacopo te 'to 'pog'e Judea ene ma 'Róresi cparaaco te 'to 'pog'e Galilea, émapo ma Felipe, mati ma 'Róresi ema cparaaco te 'to 'pog'e Iturea étopo Traconite, ene émapo ma Lisanias ema cparaaco te 'to Abilinia. 2 Ema Anás émapo Caifás eno naeyara'ono no sacerdotiono techono te 'to mapenviya. Ene eto to sachono ma Juan ma machicha ma Zacarías tiovrico te 'to moopa'giene 'pog'e majacpopo taye'e to muechjiriivo ema Viya. 3 Taco'e ma Juan tcometoriipo te 'to 'pog'e tachocyo to cjocre Jordán. Maquepri'i: “Acot-samre tajicha to apecaturano ene áquicchosi ene ma Viya huipo muechno'eyore to apecaturano”, maquepri'i. 4 Taco'e tituchvopo maye'e to 'chosgiene ajúreco majreni ma muechjirini Viya tquíjare Isaías, oni taco'e eto: Emjaa'i ma tpiooco tcometoriipoo'i te 'to moopa'giene 'pog'e. Maquepri'i: “Atsegia to asamre etpirigia to matesrayre ma Viógienu tacti to etpirigia to 'chene mayon'oyre. Acotpiicha eto 5 amuupacha to 'pogierepa'ono ene iminnacha to 'nugiepa'ono puejchu tatpicu tori to 'chene mayon'oyre. 6 Ene namutu tim'oyre ma tcuchcu'vocyore mavoniru ma Viya Iyare”, taquee'i to ajúreco. 7 Tiutecompo mue 'ma Juan no 'chopemuriono 'chañono puejchu ema muecchoscovca. Etotsero ma Juan majichvocpo: —Eti huinarajvoc'e acuti to ggiore. ¿Naja tmetoco'eri'i to iuchcu'a te 'to emechoro'yore? —majichvocpo—. 8 Tatihuina anoca to tiuricocre te 'to itorisra puejchu táquechoroji to acot-samrehuina tajicha to apecaturano. Vo'acuc'echjicha: “Viti mamrivo ma Abraham.” Tjicho ma Viya maróto'o muecyecha te jmani marija'ono no mamrihuina ma Abraham. 9 Ma Viya matsecripo te 'to mavioschiravocyore no votnocano to tiuricocre te 'to naetorisra. Macutyore ma 'chane te matsecpo to mayovo muet-si'yore to scúreco tajina to'ina puejchu táquijcu —majichvocpo ma Juan. 10 No 'chañono nayosericpo: —¿Oypuca to vcoyemyore? —najichpo ema. 11 Ene ema majicpovcopo: —Ajpanra'i, te 'to emjaa'ina apinaena to mamuii'o muejroca to étona ma votcucye'e ene ma tacye'e to tniccore mácaji ma votcucye'e —majichvocpo. 12 Nomuire tiutecono no tcovrarecra'ono to impuesto puejchu náquicchosi mue 'ma Juan. Ene nayosericpo: —Tata ¿ooyo to vcoyemyore viti? —najichpo. 13 Ma Juan majichvocpo: —Vo'acuctemra'i, ave'a táquejvorichu to taejro tavoniipi to 'vósare —majichvocpo. 14 Nomuire tiutecono no sontarono nayosericpo ma Juan: —Ene viti ¿ooyo vcoyemyore? —najichpo ma Juan. Majicpovcopo ema: —Vo'aquipcoorico no 'chañono acuvirajco to nacoy'egne, vo'vore acuquitemo, asopúchapo to avachosare —majichvocpo ma Juan. 15 Tjicho no 'chañono nacuchocripo to matesrena ma Cristo tponrericvompo majicho ma Juan te 'to emuenarippuca ma Cristo. 16 Taco'e ma Juan majichvocpo: —Vonutina etotsero nuti nicchosco'eri'i te 'to unechujcha. Tiutecyoretsero ma ticchosco'eyore mue 'ma Espíritu Santo te'po te 'to yucu. Nuti vonijrócapo nve'a to muepcopevo nacti ma vnóraco tjicho ema tpicuchcorepono te nye'e nuti —maquepo ma Juan—. 17 Ema tviosricyore nae 'no 'chañono, enjo muecñacyore te 'to yucu votaetca tem'a macutiyore ma 'chane te mactayajico to mavio'iru ene mánaco eto te 'vi'cu etotsero to mactayajiiji muejcu'o te 'to yucu —majichvocpo ma Juan. 18 Votaequemro'u ma Juan muene'ovcorichjicha no 'chañono te 'to macometoriira naye'e to tiuuna 'chojriicovo. 19 Ma Juan macovacopo ma cparaaco Herodes taeyara'o to 'vósare tjicho ema mave'ri'i su Herodías mayeno ma mati Felipe ene étopo to tamurigieñono manocgieñono ema. 20 Taayompo to 'pona muejiivo muemeetarecpo ma Juan. 21 Te ticchosricrich'o no 'chañono ma Juan, mamuire ma Jesús tquicchosi maye'e. Te tyujrocrich'o tejocpo to anumo. 22 Tiucpuicpo mue 'ma Jesús ma Espíritu Santo, timmoschovo to sivi ene nasamo'chopo te 'to anumo: —Piti nChicha nemnaavi, nuusamregnejcha pjicho —maquepo. 23 Ma Jesús te tnaecchoopo to muemtone tcoy'eppuca treinta añu, ene naquee'i te 'to emuenaripcaeji machichegne ma José. Ema José ma machichegneni ma Elí. 24 Ene ma Elí ema tcochichegneni ma Matat ene émapo ma Matat machichegneni ma Leví, ma Leví machichegneni ma Melqui, ma Melqui machichegneni ma Jana machichegneni ma 'ponaeni José. 25 Ene ema José machichegneni ma Matatías ene émapo ma Matatías machichegneni ma Amós, ma Amós ema machichegneni ma Nahum, ene ma Nahum ema machichegneni ma Esli ma machichegneni ma Nagai. 26 Ma Nagai machichegneni ma Maat, ma Maat ema tcochichegneni ma 'ponaeni Matatías, émapo ma Matatías machichegneni ma Semei, ma Semei machichegneni ma 'ponaeni José, ma machichegneni ma Judá. 27 Ema Judá machichegneni ma Joana, ma Joana ema machichegneni ma Resa, ene ma Resa machichegneni ma Zorobabel machicheni ma Salatiel ene ma Salatiel ema machichegneni ma Neri. 28 Ene ma Neri machichegneni ma 'ponaeni Melqui machichegneni ma Adi, ma Adi ema tcochichegneni ma Cosam ene ma Cosam machichegneni ma Elodam, machichegneni ma Er. 29 Ema Er machichegneni ma Josué, ma Josué ema tcochichegneni ma Eliezer ene ema Eliezer machichegneni ma Jorim machichegneni ma 'ponaeni Matat. 30 Ma Matat machichegneni ma 'ponaeni Leví, ma Leví machichegneni ma 'ponaeni Simeón, ma Simeón machichegneni ma 'ponaeni Judá, ma Judá ema tcochichegneni ma 'ponaeni José machichegneni ma Jonán, ma Jonán machichegneni ma Eliaquim. 31 Ma Eliaquim ema machichegneni ma Melea, ma Melea machichegneni ma Mainán machichegneni ma 'ponaeni Matata ene ma Matata machichegneni ma Natán. 32 Ma Natán ema machichegneni ma David machichegneni ma Isaí ene ma Isaí ema tcochichegneni ma Obed, ma Obed machichegneni ma Booz machichegneni ma Salmón, ema Salmón machichegneni ma Naasón. 33 Ma Naasón machichegneni ma Aminadab, ma Aminadab tcochichegneni ma Aram, ene ma Aram machichegneni ma Esrom machichegneni ma Fares, ma Fares machichegneni ma 'ponaeni Judá. 34 Ma Judá ema tcochichegneni ma Jacob, machichegneni ma Isaac ene ma Isaac machichegneni ma Abraham, ma Abraham machichegneni ma Taré ene ma Taré ema tcochichegneni ma Nacor. 35 Ema Nacor machichegneni ma Serug, ma Serug machichegneni ma Ragau ene ma Ragau ema tcochichegneni ma Peleg machichegneni ma Heber ene ma Heber machichegneni ma Sala. 36 Ma Sala machichegneni ma Cainán, ma Cainán machichegneni ma Arfaxad, machichegneni ma Sem, ma Sem ema machichegneni ma Noé ene ma Noé ema tcochichegneni ma Lamec. 37 Ema Lamec machichegneni ma Matusalén, ema Matusalén machichegneni ma Enoc machichegneni ma Jared, ma Jared machichegneni ma Mahalaleel ene ema Mahalaleel machichegneni ma 'ponaeni Cainán. 38 Ma Cainán machichegneni ma Enos, ma Enos ema tcochichegneni ma Set, ema Set machichegneni ma Adán ene ma Adán ema machicha ema Viya Iyare.

Lucas 4

1 Ma Espíritu Santo mavoco ma Jesús. Ene te tchoopo tios'opo te 'to cjocre Jordán, ma Espíritu Santo muemyompo te 'to moopa'giene 'pog'e. 2 Ene taye'e cuarenta sachono majicho maquitsmoorajpo ma eriono mavoo'opuini mavoyoca. Te 'to mavrisraa'i taye'e to sachono tajina manigia ene te taegnepo tec'opo. 3 Ene majichpo ma eriono: —Te 'to pitina maChicha ma Viya pnoca pjoca mari pecyecha panina pnigia —majichpo. 4 Majicpopo ma Jesús: —Vo'i, tjicho oni taco'e to 'chosgiene ajúreco: “Votáquejvo to tniccore eto tquitorigia ma 'chañe, tomuire tamutu to muechjiriivo ma Viya”, taquee'i eto —majichpo ma Jesús. 5 Taquepo ma eriono muemyompo te 'to 'nug'e mari ene 'nuujipo muemecpo tamutu to 'vosariono te pjoca 'muiripa'i 'pog'e. 6 Maquepo ma eriono: —Nuti ncotpára'o tamutu jmañono, nijrocyore ma nvoo'ognena nijroca. Nijrocviyre puejchu piti pactupara'o te tamutu jmañono ene pácuñuchcore taye'e. 7 Taquejvorichu nvoo'o te 'to pepyusmirúchanu ene nijrocviyre tamutu jmañono —maquepo ma eriono. 8 Ma Jesús majicpopo: —Pcoscú'anu piti eriono tjicho oni taco'e to 'chosgiene ajúreco: “Maquejvorichu ma Iógienu Viya Iyare ema epyusmiruchyore ene etsrarecyore”, taquee'i to ajúreco —majichpo ma Jesús. 9 Taquepo ma eriono muemyonvórepo te 'to Jerusalén muemiopno te 'to 'nug'epno ctijmo te 'to mapenviya. Ene ma eriono majichpo: —Te 'to pitina maChicha ma Viya piucpuigia pcojchúcapo te pjoca ene ma Viya tcuneviyre puejchu tajina pcuggiovo 10 tjicho oni taco'e to 'chosgiene ajúreco: Ma Viya mavonicyore no maye'ono angieriono puejchu eno najañócapi. 11 Eno tcootocviyriono puejchu vopcucyútetu tacujorachovi to mari, taquee'i to ajúreco —maquepo ma eriono. 12 Ene majicpopo ma Jesús: —Vo'i, tjicho to 'pona 'chosgiene ajúreco oni taco'e: “Vopcuquitsmooraji ma Viya Piógienu”, taco'e eto —majichpo ma Jesús. 13 Ene ma eriono huipo muechmapo to majicha máquitsmoorajiyo ma Jesús ene majunjicpo tiomuincapo te 'po'enavore. 14 Taquepo ma Jesús tchoopo te 'to Galilea ene titjiicovo majicho ma Espíritu Santo ene tquéchosi ema te 'to 'muiripa'i taye'e 'pog'e. 15 Timitricpoo'i ema te 'to noomutirariono no jurionono ene tcuñuchcore ema naye'e namutu. 16 Taquepo ma Jesús tyompo te 'to 'vósare majuusine tquíjare Nazaret. Te 'to sache tanarasíravo to mayésare ema tyompo te 'to noomutírare no jurionono, ttup'ecpo majíropo to 'chosgiene ajúreco. 17 Naejrocpo ema to majre ma Isaías, muechjirini ma Viya. Mavejocpo eto ajúreco ene muechmoopo to oni taco'e: 18 Nuti mavocnu ma Espíritu Santo mue 'ma Viya. Ema ttuparacnu puejchu nacmetoriru to tiuuna 'chojriicovo nae 'no tjiapanucriono ene tomuire mavonicnu nimcátaca no tcojrasamurevono ene nacmetoriru to nochquirena no naqueetagñono ajiriono, nquimuiigia no puchugiono, ncuchcu'voca no tquimponnojcosiono. 19 Ene nechjis'a to muectiora ma Viya majapanirena no 'chañono, taquee'i eto ajúreco majirogieneri'i. 20 Te majíropo eto majochpo muejroco ma timcatarecra'i taye'e ene tejacpo ma Jesús te 'to namíro'u. Namutu te 'to noomutírare naemooroocoripo ema. 21 Ene tnaecchoopo muechjicvocpo: —Juiti pjuena sache tituchvopo nye'e te 'to amíro'u pjoca 'chosgiene ajúreco —majichvocpo ma Jesús. 22 Namutu nacuñucho ema nárami tajicho to toopigne muechjiriivo naye'e. Ene najichcocpo: —¿Huipca emuena jmaca ma machicha ma José? —naquepo. 23 Ma Jesús majichvocpo: —Necho nuti te 'to oni ajichnuyre to naquésare no 'chañono naquenve: “Piti piprujricra'i piprujchapo pitjihuina”, naquenve. Ene, ene ajichnuyre tjicho avoo'o nnoca to tiaramicre te pjoca novsa nuti, tacti to nnocgieñono asamuiicogne te 'to 'vósare Capernaum —majichvocpo ma Jesús. 24 Tomuire majichvocpo: —Je'chugnejcha njich'e, te 'to ma muechjiru ma Viya movine tájacpocree'ini nae 'no 'chañono te 'to mavsarichu majuusine. 25 Eti echo te 'conevoco mue 'ma Elías ene votgiva mopona añu saesi coje tajicho 'com'ipo mraca te 'muiripa'i Israel. Ene moverano no naemuimarajono tcomnurocvono te 'to viovsa Israel, 26 etotsero ma Viya vomavonigia ma Elías naye'e ene matupsi'a muemcatacovca. Ene matupsi'o se 'su semuimaraji vojurionina tcovsa te 'to 'vósare Sarepta tachocyorichu to Sidón. 27 Ene tomuire te 'conevoco te emjarich'o ma Eliseo moveranri'ini te pjoca viovsa Israel no tcojmano to teprucre tquíjare lepra. Ene ma Viya vomaconaracvoca eno, maquejvorichu ma Naamán mamuire vojurionina tcovsa te 'to 'pog'e Siria —majichvocpo ma Jesús. 28 Namutu te 'to noomutírare te nasamnerichu to ene maquee'i t-semompo mraca. 29 Ene naechpuruchpo nacuchcopo te 'neco te 'to 'vósare nacopno te 'to 'nug'e mari ene taye'e tovrico to 'vósare puejchu nacojchuca te 'to 'nug'e mari. 30 Etotsero ma Jesús masiomri'po eno ene majunjicvocpo. 31 Taquepo ma Jesús tyompo te 'to Capernaum taye'erépa'i to Galilea ene taye'e timitricpo no 'chañono to sache tanarasíravo. 32 Nárami eno tajicho to muemitrisra tjicho tquechoroji te 'to emajivo manoco to muemitrisra ene muechemcho muemoti mraca. 33 Te 'to noomutírare no jurionono emjaa'i taye'e ma 'chane masioporu ma huinarajgiene. Ema 'chane tpioocopo majichpo ma Jesús: 34 —Pesamijrigiavi ¿tajtse timiutecvi vye'e piti Jesús Nazareno? Etopuca timiutecvi pitopuerecovyore. Nuti nimotvi. Piti munagiene pios'o mue 'ma Viya te anumo —majichpo ma huinarajgiene. 35 Ma Jesús macovacopo ma huinarajgiene, majichpo: —Pamtina piuchca mue jmaro 'chane. Ene 'nuujipo tvénopo maquemechoriru ma huinajgiene te 'to namíro'u no 'chañono ene ma huinarajgiene tiuchcopo mue 'ma 'chane etotsero tajina majíchapo. 36 Ene naramignejcha namutu najichcocpo: —Titjiicovgienejicha jmaca te 'to muechjiriivo. Te 'to mavonico no huinarajgieñono 'nuuji nasopo ene tiuchcono mue 'ma nasioporu —najichcocpo: 37 Ene tquechosipo ma Jesús tamutu te 'to taye'erépa'i to novsa. 38 Taquepo ma Jesús tiuchcopo te 'to noomutírare tyompo t-sioppo te 'to mapeno ma Simón. Tcojmaa'i esu muemse ma Simón tijre mraca ene nayosiocpo eno ma Jesús puejchu muemojna esu. 39 Ma Jesús tyompo tetpuenacopo te 'to sína'u sovriicoo'i ene maquichicpo to sijrevri'i mraca ene taenajicpo tnaracopo esu. 'Nuujipo techpuco sechpojricvoco eno. 40 Te teecopo to sache no enjogne tcojmano te 'to napeno te 'to nasamgieñompoo'i naemyonvocpo mue 'ma Jesús ene manocpo to mavupe naye'e ene tnaracompo namutu. 41 Nomuire macuchcovcopo no huinarajgieñono. Eno tpiooricompoo'i naquepo: —Piti maChíchavi ema Viya. Etotsero ma Jesús macovacovco vomuesopa techjigiano tjicho naecho naemotri'i te 'to emari'i Cristo. 42 Te tjiara'ipo 'pona sache ma Jesús majunjicpo to 'vósare tyompo te 'to moopa'i 'pog'e ene no 'chañono natancopo ema. Tiutecompo maye'e ene naechjiicu'puini puejchu vomacuyno te 'pona 'vósare. 43 Ma Jesús majichvocpo: —Etotsero tcomnucre to nacmetoriru to 'chojriicovo taechjis'o to mavonirisra ma Viya te 'to 'pona 'vosariono tjicho eto nvóno'i mue 'ma Viya —majichvocpo. 44 Ene tyompo tcometoriipoo'i to 'chojriicovo te 'to noomutirariono no jurionono te 'to 'pog'e Galilea.

Lucas 5

1 Etona sache ma Jesús ene mavriicoo'i te 'to tachóchocu to 'chope cogiure tquíjare Genesaret. No 'chopemuriono 'chañono noomutocpo nacoñatsa'oco te 'to navorira nasama to 'chojriicovo mue 'ma Viya. 2 Ene ma Jesús muem'opo to apina pcure movcugierecoo'i te 'to tavóparu nanoquis'oo'i no tve'ra'ono to jimo tjicho eno t-sipriconri'i to nayúta'e. 3 Ma Jesús tiovcu'po te 'to étona pcure maye'e ma Simón mametocopo te 'to macotupregia 'puesena to pcure. Tejacpo taye'e ene timitricpo no 'chañono. 4 Te pochpo to muemitrisraa'i majichpo ma Jesús ma Simón: —Vyana te 'to tiúpeno ene taye'e iagieris'a to ayúta'e puejchu ave'a to jimo —majichpo ma Jesús. 5 Ma Simón majicpopo: —Tata, vyuuticri'ini yoti vtanco to jimo ene tajina yve'a etotsero to ene pquee'i ene njichyore —majichpo ma Simón. 6 Je'chura'ii'i tiagiericompo to nayúta'e ene tave'po to 'chopemuri jimono tiáne'i tetsayuqueni to nayúta'e. 7 Ene naech'ovcopo te 'to navupe no 'pomriono tiovricono te 'pona pcure puejchu naemcátaca. Te tiutecompo nacovcu'vocpo to jimono te 'to pcure tincovcopo to apina pcure tavoo'opo teegiano tajicho to tajitacórevo to jimono. 8 Te muem'opo to tiaramicre tponrericvopo ma Pedro muepyusmiruchpo ma Jesús ene majichpo: —Tiuri pinajígianu, Tata, tjicho nuti 'chane pecatumórenu —majichpo ma Pedro. 9 Ma Simón maramignejcha tyoyocpo ene nomuire no macochanegñono tajicho to jimono tiaramicre manocgiene ma Jesús. 10 Nomuire ma Jacobo émapo Juan naramignejcha tyoyocompo. Eno machichanoviono ma Zebedeo tquemtoñono mue 'ma Simón. Ene majichpo ma Jesús ma Simón: —Vopcuuyoco. Juiti ptancoyrepo jvioricyore no 'chañono tactirichu to ptansira to jimo —majichpo. 11 Ene naempuchpo to pcuriono te 'to tavóparu nanocjicpo tamutu ene napompo ma Jesús. 12 Etona sache ema Jesús ene mavriico te 'to étona 'vósare. Emjaa'i ma macojmagne to teprucre tquíjare lepra. Ema te muem'opo ma Jesús muepyusmiruchpo ene mayosiocpo majichpo: —Tata, te 'to pavro'o próto'o pconarácanu —majichpo. 13 Taco'e ma Jesús muemmocpo majichpo: —Nvoo'o, pnáraca. To énepo maquee'i 'nuujipo tnaracopo te 'to majuma. 14 Ma Jesús majichpo te 'to naquija macumetoco: —Etotsero pyana pimerígiapo mue 'ma sacerdote techo to mapenviya ene pioma to pnoquiihuina to tavoniipi mue 'ma Moisés eto temquechorojcoyre te 'to pnaracoripo —majichpo ma Jesús. 15 Etotsero ma Jesús tquechosipripo ene tiuumutono maye'e no 'chopemuriono 'chañono nasamo ema ene tomuire navoo'o maconaracvoca te 'to najumano. 16 Etotsero ma Jesús tiptsiocvonve tyono te 'to moopa'i 'pog'e tyujroco taye'e. 17 Etona sache te 'to muemitris'oo'i ma Jesús enjo tejaraconri'i no fariseono eto novcure énopo no timitricra'ono to 'chosgiene voniipi. Ene nos'o te 'to 'pona 'vosariono taye'erépa'i to Galilea te'po Judea énepo te 'to Jerusalén. Ma Jesús maconaraco no nacojmagñono te 'to muetjiicoovo ma Viya. 18 Ene naquepripo no 'pomriono nompoo'i ma iñu 'chane muepajignee'i ema. Navoo'opuini nacosiopa ema te 'to peti mavriicoo'i ma Jesús. 19 Etotsero votitrucapono nacosiopa tjicho tiuttucvono te 'to tapajo. Taco'e tiopnompo te 'to petimuig'e naveropecpo taye'e nacosiop'o ma iñu 'chane muepajignee'i. Nanocmiruchpo ma Jesús te 'to namuri no 'chañono. 20 Te muem'opo to nasopraa'i ema, ma Jesús majichpo ma iñu: —Nchicha, juiti temticpo to ppecaturano —majichpo. 21 Ene no timitricra'ono to voniipi énopo fariseono naquepo te 'to nasamre: —¿Tajtse tacoyemo to ene maquee'i jmaca? Tejicvo tcotemo mue 'ma Viya tjicho maquejvorichu ema Viya maróto'o macomtigia to pecatu —najichcocpo. 22 Ma Jesús muemoti to naponrerono majichvocpo: —¿Taja tacoyemo aponrerico te 'to asamre? —maquepo—. 23 ¿Tajpuca tquejrapno to ene njicha jmaca iñu: “Temticpo to ppecaturano”, vo'i njichapuca: “Pechpuca ppuigia?” —majichvocpo—. 24 Nimericyore to nitjiicoovo puejchu echemcha te 'to nuti nuchcogne nae 'no 'chañono eto nvóno'i ncomtigia to pecatu —majichvocpo ma Jesús. Ene ma Jesús majichpo ma iñu 'chañe: —Piti njichvi, pechpuca jve'a to pepajiimo ene pyánapo te ppeno —majichpo. 25 Ene 'nuujipo tnaracopo ema techpucpo te 'to namíro'u eno mave'po to muepajiimo ene tyompo te 'to mapeno macuñucho marusrupáyacho ma Viya. 26 Namutu tiárami tyoyocompo tajicho jmañono. Nacuñucho nomuire ma Viya naquepo: —Tajina vim'a tacti jmañono —naquepo. 27 Taquepo tyompo ma Jesús muem'opo ma tcovrarecra'i to impuesto tquíjare Leví tejaracoo'i te 'to macovraresrare. Majichpo ma Jesús: —Yare ppuegné'anu —majichpo. 28 Ene techpucpo 'nuuji ma Leví majunjicpo tamutu to muemtonerepi ene mapuegne'po ma Jesús. 29 Ene taquepo ma Leví muepyacpo te 'to mapeno to tnicriconri'i muecmuna ma Jesús. Enjoo'i te 'to mesa tnicono nomuire no moverano no tcovrarecra'ono énopo no 'pomriono 'chañono. 30 Ene no fariseono énopo no timitricra'ono to voniipi nacotioroco no muemitriono ma Jesús, najichvocpo: —¿Tajpuca tacoyemo to anico eti nae 'no tcovrarecra'ono to impuesto nae'po nae 'no 'pomriono pecatumoriono 'chañono? —najichvocpo. 31 Ma Jesús majicpovcopo: —No namucjumagiene vonacmunu ma tiprujricra'i, eno tcomnu no nacojmagñono. 32 Vo'etina timiutégianu naech'oyre no mtopravriono. Eno no pecatumoriono nich'ovcoyre puejchu eno nácot-samre tajicho to napecaturano —majichvocpo. 33 Taquepo nayosericpo ma Jesús: —¿Taja tacoyemo te 'to tijmuchvonnove ene tyujrocono no muemitriono ma Juan énopo no fariseono ene no pimitriono votijmuchapono? —najichpo ma Jesús. 34 Ma Jesús majicpovcopo: —¿Tiúriyo te 'to tijmuchapono no machimrano ma 'ráyeno te 'to emjarich'o naye'e? 35 Etotsero etjoyree'i to sache te nquíjapo nuti, énetse eto tijmuchvonyore tapuemmavo —majichvocpo ma Jesús. 36 Te 'to muemitrisra muemictichpo to attaji. Majichvocpo: —Najina techtigia to ommuina te 'to 'rajru namuii'o nayupejis'a to 'pona 'chosgiene. Te ene tac'ee'ini tampuujipo to 'rajru namuii'o ene tomuire votoopo'o to tayúpeji to 'chosi. 37 Ene vo'vore najuc'a to 'rajru vinu te 'to 'chosgiene naeere'i prúmo'i. Te 'to ene najichari'ini, to 'rajru vinu tavettso'égiapo to 'chosi prúmo'i ene tampuujipo tamtu to vinu ene étopo to tov'oo'i. 38 Taco'e to vinu 'rajru najuc'o te 'to 'rajru prúmo'i puejchu votacumpuujivco eto. 39 Etotsero no terano to 'chosi vinu nasampo te 'to tiureepono ene huipo navro'o to 'racgiji vinu. “Tiureepono to 'chosi”, naco'e —majichvocpo ma Jesús.

Lucas 6

1 Etona sache te 'to tanarasíravo ma Jesús tyon'opri'i te 'to 'santi naevru trigo macochanevco no muemitriono. Eno nacovemmírapo to to'i to trigo navejchogie'opri'i te 'to navupe ene nanicporipo. 2 Enjoo'i taye'e no fariseono najichvocpo: —¿Taja tacoyemo aquemtone te 'to sache tanarasíravo tjicho eto votaesopcoreri'i te 'to 'chosgiene voniipi? —najichvocpo. 3 Ma Jesús majicpovcopo: —Huipca ajira to 'chosgiene ajúreco taechjis'o ma David. Tjicho te tec'opo ema ene énopo no macochanegñono, 4 ma David t-sioppo te 'to mapenviya mave'po to panono muecmuna ma Viya te 'to mamíro'u, manicpo ene masorachopo no macochanegñono. Ene eto panu votaesopcoreri'ini te 'to nanigia nae 'no vo'enina táquicmunano techano te 'to mapenviya —majichvocpo ma Jesús. 5 Tomuire majichvocpo: —Nuti nuchcogne nae 'no 'chañono nuti taeyará'onu to sache tanarasíravo —majichvocpo. 6 Te 'ponavórepo sache tanarasíravo ma Jesús tyompo te 'to noomutírare no jurionono timitricpo taye'e. Emjaa'i mamuire taye'e ma 'chane iñupev'u. 7 No timitricra'ono to voniipi énopo no fariseono nacunnecpo ma Jesús te 'to maconaracaripcaeni ma 'chane te 'to sache tanarasíravo tjicho natannicri'i to nameturis'a ema. 8 Etotsero ma Jesús muemoti to naponreru eno. Ene majichpo ma Jesús ma iñupev'u: —Ptup'egia te 'to namíro'u pnoñono —majichpo. Ene 'nuujipo ttup'ecpo. 9 Ma Jesús majichvocpo no timitricra'ono to voniipi énopo fariseono: —Nyoseric'eyre: ¿Taja to tisopcore vnoca te 'to sache tanarasíravo, etopuca to tiuriono, vo'i etopuca to tamurigiene? ¿Tiuripuca vconaraca ma 'chane vo'i visopapuca to muépena? —majichvocpo. 10 Ma Jesús muesñecvocpo namutu ene majichpo ma iñupev'u: —Pcangiecha pjoro jvupe. Enepo majichri'i 'nuujipo tnáraco to mavupe. 11 Ene eno nasemogienejicha t-samcocompo to najichyore ma Jesús. 12 Eto to sachono ma Jesús tyompo te 'to 'nug'e mari tyujrocpo mue 'ma Mueya mayuutico yoti. 13 Te tjiara'ipo ema muech'ovcopo no muemitcosariono ene maneriocvocpo naye'e no ntosenano eno muejarechvocpo apostoriono. 14 Ma Jesús maneriocpo ma Simón, muemijarecho Pedro, émapo Andrés naticoco ma Simón, émapo Jacobo, ma Juan, ma Felipe, émapo Bartolomé, 15 ene émapo Mateo, ma Tomás, émapo 'pona Jacobo machicha ma Alfeo, émapo 'pona Simón nomrivo no cananeono, 16 émapo Judas mati ma Jacobo ene émapo Judas Iscariote ma tijroricri'i ma Jesús. 17 Ma Jesús tios'opo te 'to 'nug'e mari macochanevco no muemitriono titecpompo te 'to tinnápa'i vom'i. Ene taye'e noomutocpo ema no moverano no muemitcosariono énopo 'chopemuriono 'chañono tios'ono te 'to 'pog'e Judea te'po Jerusalén ene te'po te 'to 'vosariono Tiro ene Sidón eto tiovricono te 'to tachocyo to 'chopegiene cogiure. To timiutecvoco eto nasama to 'chojriicovo maye'e ene maconaracvoca te 'to najumano. 18 Nomuire macuchcovco no huinarajgieñono nae 'no nasioporono. 19 Eno 'chopemuugieñono navoo'o naemmoca ema Jesús tajicho to muetjiicoovo puejchu nanáraca te 'to najumano. 20 Ma Jesús muesñecvocpo no muemitcosariono tpuegne'onri'i majichvocpo: —Itotijvo eti ajapanim'ono tjicho eti aquicmunaripo to mavonirisra ema Viya. 21 Itotijvo eti acomnurocvo juiti. Huipo aechri'oyore to acomnugne. Itotijvo eti acojrasamurevogne juiti tjicho iuusamreyre. 22 Ene tomuire itotijvoyre te tcoticha'e no 'chañono ene tcojcha'iono tcopyegia'iono taetsraahuina njicha nuti nuchcogne nae 'no 'chañono. 23 Te 'to ene najícha'e oosamregnenajicha tjicho to taetsvoyre te 'to anumo 'chopegienejicha. Te 'conevoco no nochconvionini enerichu najicho no muechjironini ma Viya naemponnojcovco. 24 Etitsero vo'acmunrocvo acatajivyórepo tjicho pochripo ajacpo to iuusamreresra —majichvocpo ma Jesús—. 25 Ene eti itotijvogne juiti acatajivyórepo tjicho titecpoyre to acomnurosravo. 26 Acatajivyórepo eti iuusamree'ini tajicho to acuñuchcórevo nae 'no 'chañono tjicho te 'conevoco no nochconvionini eno nacuñuchvocri'ini no muechjironini ma Viya najichvo —majichvocpo ma Jesús—. 27 Asámanu pjoca nechjiriivo aye'e —majichvocpo ma Jesús—. Emnaca no tcoticha'iono anoca to tiuricocre nae 'no votiurigia'iono. 28 Ayosiucha mue 'ma Viya no tvoo'ono vo'aquitotijvo ene énopo no tcojcha'iono. 29 Te 'to enjoo'ina té'a'e te 'to etchocyo amiro, ijroca tomuirena te 'to 'pochcoyo amiro. Te 'to enjoo'ina tvirajgia'e to amuii'o, isopa ijroca tomuire to 'pona amuii'o. 30 Te etjoo'ina navoo'ognena nayosióca'e, ijroca ene te tvirajgia'iono to acoy'egnena, vo'acuyosioco te 'to naechopa. 31 Atihuina ene ajicha ma acutgiene 'chane tacti te 'to avorirena ene najícha'e eti —majichvocpo ma Jesús—. 32 Tjicho te 'to emnacvoca náquejvorichu no temnaca'iono, tajina tajichgienena. Vo'ácuñuchcore tajicha tjicho ene naco'e nomuire no namuimotgiene ma Viya pecatumoriono. 33 Ene te 'to imerigia to iurihuina náquejvorichu nae 'no tnocano aye'e to nórivo, tajina tajichgienena tjicho ene naco'e nomuire no namuimotgiene ma Viya. 34 Te tcoprigiano aye'e náquejvorichu nae 'no imotgiene naechopyore, tomuire tajina tajichgienena. Tjicho nomuire no namuimotgiene ma Viya ene najichcoco. Tijroccono tcuchoccono te 'to titsrijcocano. 35 Etitsero vo'ene acuc'e. Emnaca no tcoticha'iono, anoca to tiuricocre ene isopa te tcopca'iono vo'acucchoco to naechopapuca. Te ene ajicha 'chopeponyore to taetsvoyre ajacpogneyre ene machichavoc'ena ma munagiene Viya tjicho ema tjiapanúra'i nae 'no 'pojpaniravono nae'po huinarajono. 36 Taco'e eti ajpanra'i tacti to majapanura'ivo ma Eya Viya te anumo —majichvocpo ma Jesús. 37 Vo'acucojcho te asamre ma acutgiene 'chane puejchu ma Viya vomacuvioscho'e. Vo'vore aquicñaco ma 'pona puejchu ma Viya vomaquicñac'e. Te 'to etjoo'ina najícha'e, vo'acunnareeco puejchu ma Viya vomaquechno'e to ejiivo. 38 Aenchecra'i nae 'no 'pomriono puejchu áquijro mue 'ma Viya. To ajacpogneyre eti t-simtuyre taetavicyore to taecti tjicho te 'to icticha to ijrosrena no 'ponano enerichu taqueyre muectichyore ma Viya to ajacpogneyre maye'e —majichvocpo ma Jesús. 39 To muemitrisra ma Jesús manoco to muemictichgieñono. Maquepo: —Ma jma'u movine muenapucuchari'ini ma 'pona jma'u. Te 'to ene majicha, tvenopampo namtu te 'to tiupenoccu. 40 Im'a, ma tquimitcosi movine tácuñuchcoreponri'ini mue 'ma timitco. Etotsero te pochínapo táquimitcosi macutyore ma timitco —majichvocpo ma Jesús—. 41 ¿Taja tacoyemo te 'to im'o aponrejco to matopravo ma apórape eto tacuti to 'rímeji te 'to mog'a ema ene vo'aponrejgiaa'i to atopravo eti eto tacuti to ycugi te 'to iug'a? —majichvocpo—. 42 Ene ijrocvotsero to ene ajicho ma apórape: “Pisópanu nve'yore to 'rímeji te 'to piug'a”, ajichpo. Ene vopponrejgiaa'i to ycugi tiov'o te 'to piug'a piti. Eti apimiro'e iuri to ajichvo. Tatihuina etpirigia to itorisra tacti te 'to ave'a to ycugi te 'to iug'a puejchu im'a ave'a to 'rímeji tiovrico te 'to mog'a ma apórape —majichvocpo—. 43 Im'a, to tiuuna scúreco movine taco'ii'ini to tamuunagne. Tomuire to tamuunagne scúreco movine taco'ii'ini to tiuuna —majichvocpo ma Jesús—. 44 Eto to'i temquechorojco to scúreco. Movine yve'ari'ini to narasa te 'to 'pona ycugi ene vo'vore yve'a to uva te 'to tamuunagne ycugi. 45 Enerichu maco'e ma 'chane. Te 'to tiuri, manoco to tiuricocre tjicho ene tos'o te 'to masamre. Ma mamurigiene 'chane manoco to tamurigieñono tjicho enerichu tos'o te 'to masamre. Tjicho to muechjiriivo ma 'chane ene tos'o to etjogne te 'to masamre —majichvocpo ma Jesús—. 46 ¿Taja tacoyemo to ene ajichnu: “Tata Nógienu, Tata Nógienu” aco'e ene vo'anoca to nmetoru'e? 47 Im'a, ma tiuteco t-samnu to nechjiriivo ene masopo, ema nimictichyore ma 'chane 48 tcochpuco to peti. Tativo maseco to tiúpeno muemquitecpo te 'to 'chógieru mari to toctayes'oyre to peti. Taco'e te t-siompo to cjocre tasí'opo to peti étopo to mraca une, etotsero to peti votacoyamrigia tjicho ene toctayes'o te 'to mari. 49 Ma 'pona 'chane te masamo to nechjiriivo ene vomasopa, ema nimicticho ma 'pona tcochpuco to peti te 'to tjimyápa'i 'pog'e, vo'chogierina to toctayes'o. Ene te t-siompo to cjocre tasí'opo ene taquepripo to mraca une tacovenoppo to peti, tettatajicpo tamutu —majichvocpo ma Jesús.

Lucas 7

1 Te titechjiriivopo nae 'no 'chañono ma Jesús tyompo te 'to 'vósare Capernaum. 2 Emjaa'i taye'e ma naeyara'o no sontarono romano ema. Ma muemnaru mavonra tcojma mraca. Ema mavoyco tiane'ipo tépena. 3 Ema cparaaco te masamuiicopo ma Jesús, macovniipipo nayana maye'e no techono nae 'no jurionono puejchu eno namétaca mategia maconaraca ma mavonra ma cparaaco. 4 Ene eno te napuchpo ma Jesús nayosiocpo najichpo: —Tiuri pcatajigia jmuena 'chane tjicho tiuri ema 5 temnacovi viti jurionono ene emarichu tcovniipi táquepya to viuumutírare —najichpo ma Jesús. 6 Taquepo ma Jesús tyompo mapuegne'vocpo. Te tiane'ompo te 'to peti ma cparaaco mavonicvocpo no muemnacsariono nocpa namétaca ma Jesús, najichpo: —Maquee'i jmuena cparaaco te 'to huipo pcucmésavo pquitecpo te 'to mapeno tjicho vo'iji timiuupóchapi psiopa te 'to mapeno —naquee'i—. 7 Eto tjicho ema votijrócapo tiutegia tmetacapi. “Táquejvorichu macvoniipi ene tnaracoyre jmaca nvonra”, maquee'i. 8 “Tjicho nuti ncotpára'o nomuire mue 'ma nogienuu'o ene nomuire nuti nvonico no sontarono. Te nvonico ma étona, tyono 'nuuji. Te nich'o ma 'pona 'nuuji tiuteco, ene te nacvoniipi mue 'ma 'pona: “Oni pjichyore”, ene 'nuuji muetucho. Piti piomuire pacvoniipi ene tnáraca”, maquee'i —najichpo no mavonironri'i ma cparaaco. 9 Te masamnerichu eno, ma Jesús maramignejcha majicho ma cparaaco. Ene muesñecvocpo no 'chañono tpuegne'onri'i ema. Majichvocpo: —Je'chugnejcha ene njich'e, nae 'no jurionono te pjoca viovsa Israel huich'o naato ma etonaena t-sópanu macti jmacro cparaaco romano —maquepo ma Jesús. 10 Te tchovompo te 'to mapeno ma cparaaco, no mavonironri'i nachimpopo tnaracoripo ma macojmagne. 11 Ene taquepo tyompo ma Jesús te 'to 'pona 'vósare tquíjare Naín. Napuegne'po no muemitriono énopo no 'chopemuriono 'chañono. 12 Te tiane'ipo t-siopyore te 'to 'vósare muem'opo ma Jesús no tiomompoo'i ma muepenogne naecoroyre. Su mueno ma muepenogne esu semuimaraji najina 'ponaena schichena. Moverano no tcovsano taye'e nacochanepri'i esu. 13 Te muem'opo ma Viógienu esu, majapanugnejcha: —Vopquíyo'o —majichpo. 14 Ma Viógienu mapuchpo muemmocpo to cajonu mav'oo'i ma muepenogne ene tichicompo no tiomompoo'i. Majichpo ma muepenogne: —Nchicha, piti njichvi, pechpuca —majichpo ma Jesús. 15 Taquepo ma muepenognee'ini techpucpo ene techjicpo. Ma Jesús muejrocpo su mueno. 16 Te naem'opo namutu tyoyocono nárami narusrupayachopo ma Viya, naquepo: —Timericvopo vye'e jmaca titjiicovo muechjiru ma Viya. Tomuire naquepo: —Ma Viya te anumo timcatacovocovi viti maneriorono —naquepo. 17 Taco'e tquéchosi to manocgiene ma Jesús 'muiripa'i te 'to Judea te'po tamutu te 'to tachocyo. 18 Nametopompo no muemitriono ma Juan te 'to maqueeteyri'i tajicho to manocgiene ma Jesús. Tos'o ema Juan muech'ovcopo no apinano. 19 Majichvocpo: —Ayana mue 'ma Viya Jesús ayoserigia te 'to emarippuca ma Cristo vcuchocgieneri'i vo'i vcuchocapuca ma 'pona, ajichyore —majichvocpo ma Juan eno. 20 Je'chura'ii'i tyonompo mue 'ma Jesús najichpo: —Tata, maquee'i jmuena Juan ticchosricra'i te 'to pitirippuca ma Cristo vcuchocgieneri'i, vo'i vcuchocapuca ma 'pona, maquee'i —najichpo ma Jesús. 21 Etorichu te titecpompo tios'ono mue 'ma Juan, ma Jesús maconaracvoco te 'to najumano no moverano nacojmagñono macuchcovco no huinarajgieñono nae 'no nasioporono ene maquimuiicovco no moverano jma'ono. 22 Ma Jesús majicpovcopo no mavonironri'i ma Juan: —Ayana achapo mue 'ma Juan amétaca to im'ognee'i ene asamgieneri'i. Ene maquictiórayo ema te 'to nutiripo tjicho timuiicono no jma'ono ene tpuicono no moso'iono ene énopo no nacojmagñono to lepra tnáracono ene t-samuiicono no mgiñono, techpucono no naepenogñono ene tcometocsiono to tiuuna 'chojriicovo no tjiapanim'ono tcomnurocvono. Ene ajichyore ma Juan. 23 Ene tiuusamriono no votinajrigiapono tajicho to nacuchosranu —majichvocpo ma Jesús. 24 Te naegnepo no mavonirono ma Juan, ma Jesús muechjis'opo ma Juan nae 'no 'chañono. Majichvocpo: —Te ayompo im'oo'i ma Juan te 'to moopa'giene 'pog'e, ijcho 'ponnajri'i to maponreru. Imictichri'i to tapócoji tomo to tecticvo te 'to tavoo'ogne, ene vo'i —majichvocpo ma Jesús—. 25 ¿Etopúcatse timyon'ee'i to im'oyre ma 'chane tiuumuii'o? Ene vo'i, tjicho no tcopneriijono to tiuumuii'ocre ene étopo to navoo'ogñono tiuunano, eno ene novrico nae 'no 'chopetupara'ono taeyara'ono to 'pog'e. 26 Taco'e te ayompo te 'to moopa'giene 'pog'e ¿im'opca ma muechjiru ema Viya? Je'chu ene nco'e, im'oo'i ma muechjiru ma Viya tjicho ma Juan muetaviicu'pono no 'pomriono muechjironini ma Viya. 27 Tjicho ema Juan taechjis'o to 'chosgiene ajúreco, oni taco'e: Nvonicyore ma nvonra tinapucyore pye'e puejchu matsegiari'i to nasamre no 'chañono tacti muetpirigia to 'chene pyon'oyre, maquee'i ma Viya te 'to 'chosgiene ajúreco —majichvocpo ma Jesús—. 28 Ma Juan ticchosricra'i tcuñuchcorepono nae namutu no nochriono te pjoca 'pog'e. Etotsero ma tjiapanim'ipno nae 'no maye'ono ma Viya te 'to mavonirisra, ema tiuritji titotijvopno mue 'ma Juan —majichvocpo ma Jesús. 29 Te nasampo ema to muechjiriivo no tcovrarecra'ono to impuesto énopo no 'pomriono 'chañono tquicchosionri'i mue 'ma Juan naechemchopo te 'to tiuri to maponreru ma Viya. 30 Etotsero no fariseono énopo no timitricra'ono to voniipi nopuemcho to maponreru ma Viya naye'e ene vonajacpa ma Juan te 'to muecchoscovca. 31 Taquepo majichvocpo ma Viógienu Jesús: —¿Tajtse nimictich'eyre juiti? ¿Najpuca acuti eti? 32 Eno acuti no 'moperono tiutsarono ene tejacono te 'to prasa tpioococono najichpo no 'pomriono: Vcosiivii'ini ene eti vo'iimuigia, ene vjirori'i vechjis'o to vjiaasamre ene eti vo'íya'a, naco'e no 'moperono —majichvocpo ma Jesús—. 33 Eti acuti no 'moperono tjicho te tiutecpo ma Juan ticchosricra'i ema tijmuchvonve votera to vinu. Ene eti acotiorocpo: “Votori jmaca, masioporu ma huinarajgiene”, aquepo. 34 Taquepo nutecpo nuti nuchcogne nae 'no 'chañono. Nuti vonijmúchapo, nnico nero ene nomuire acotiorocnu: “Ema jmaca tconsiugi terora'i ene naquemnacsare no tcovrarecra'ono to impuesto énopo 'pomriono pecatumoriono”, aquepo. 35 Etotsero no tponono to techemra'core naechemcho te 'to tiuri to muechemra'vo ma Viya —majichvocpo ma Jesús. 36 Ma Jesús tquíchosi mue 'ma étona fariseo eto mavcure puejchu manigia maye'e. Taco'e ma Jesús tyompo te 'to mapeno ene tejacpo te 'to mesa. 37 Ene squepripo su 'seno sompoo'i to tijyomo asaete. Esu secho to ene manis'oo'i ma Jesús te 'to mapeno ma fariseo. Su 'seno esu pecatumore enerichu scovsa taye'e. 38 Esu tiyo'opri'i tajicho to sponrerisravo. Spuchpo ma Jesús ene snaecchopo ssippevcho te 'to stséramo ene spajapevchopo te 'to schutmoco stsucporipo te 'to mueype sepsapevchopo to tijyomo asaete. 39 Te muem'opo esu, ma fariseo tich'oo'i ma Jesús maquepo te 'to masamre: “Te je'chinari'ini muechjirina ma Viya jmaca Jesús máquictioraripuini sijapuca psuca pecatumore 'seno temmocri'i”, maquepo te 'to masamre ma fariseo. 40 Maquepo ma Jesús: —Simón, psámanu to nmetoruvyore —majichpo. Ene ma fariseo majicpopo: —Tiuri Tata, pechjigia —majichpo. 41 Ma Jesús majichpo: —Enjoo'iji no apinano tcopricono to prata mue 'ma 'pona 'chane. Ma étona 'chopemuri to mave'o quinientos, ma 'pona cincuentarichu to mave'o. 42 Ene eno vonaato'o nava'cha tos'o ma tijrocri'i huipo muechna macuchcu'po te 'to nave'giene maye'e. Juiti nyosericviyre ¿najpuca nae 'no apinano muemnacponri'i? —majichpo ma Jesús. 43 Ma Simón majichpopo: —Emapúcayo ma tve'o to t-simtupno muemnacpono —majichpo. Ma Jesús majicpopo: —Je'chugnejcha —majichpo. 44 Ma Jesús muesñecpo su 'seno maquepo: —Pim'a Simón psuca 'seno. Te nsioppo te pjoca ppeno vopijrócanu to une nacsippevri'ini. Ene psuca t-sippevchonri'i te 'to stséramo ene tpajapevchompo te 'to schutmoco. 45 Piti voptsucanuu'i te 'to pjiacpíranu te pjoca ppeno ene psuca vosquichigia to stsusra to niype. 46 Vopiamasíchanu te 'to asaete ene esu tepsapevchonri'i to tijyomo asaete. 47 Je'chugnejcha njichvi, to 'chope to semnasranu taemquechorojco te 'to temticripo to tasimtugne specaturano tjicho ma 'chane te 'puesarichu to mapecaturano taemticgiene ene to muemna'vo tomuire 'puesarichu —ma Jesús majichpo. 48 Ene taquepo majichpo su 'seno: —Temticripo tamutu to ppecaturano. 49 No macochanegñono te 'to mesa naquepo te 'to nasamre: —¿Majpuca jmaca 'chane etoripuini to pecatu macomtico? —naquepo. 50 Ma Jesús majichpo su 'seno: —Piti piuchcu'po te 'to ppecaturano tajicho to psopranu. Puetotijvo pyana —majichpo.

Lucas 8

1 Taquepo tyompo tpuiirico ma Jesús te 'to 'vosariono tcometoriipoo'i to tiuuna 'chojriicovo muechjis'o to mavonirisra ma Viya macochanevco no ntosenano. 2 Napuegne'poo'i nomuire no 'senono maconaracvocgieneri'i te 'to najumano macuchcogne no huinarajgieñono. Spuegne'poo'í somuire su María naejarecho Magdalena, macuchcognee'i sye'e no sietenano huinarajgieñono, 3 ésupo su Juana mayeno ma Chuza ma majúpara ma cparaaco tquíjare Herodes, ésupo Susana ene énopo no moverano. Eno techpojricono ma Jesús te 'to nacoy'egne. 4 No 'chopemuriono 'chañono tios'ono te 'to 'vosariono noomutocpo ma Jesús to muemitrisraa'i naye'e muemicticho ma tevco. Maquepo: 5 —Ema ma 'chane tyompo tevjapuerico to muésane. To muevjapueru tagira etjoo'i tpacareco te 'to nayonrare no 'chañono ene noctaayajcopo to tagira ene to coyriono te tichicompo tanicvocpo. 6 To 'pomri tpacarecompo te 'to maripa'i. Te timarucompuini votáyere tiooji tjicho tiojpa'i. 7 To 'pomriono tagira tpacarecompo te 'to tovrico to tcoviono. Te timarucpuini to 'vooco tajiriocpo to tcoviono. 8 Ene to 'pomriono tagirano tpacarecompo te 'to tiuuna 'pog'e. Eto tjiuucompo tco'iompo te 'to etogira taquevogiene tcoviospo ciento to tagirano —majichvocpo ma Jesús. Te pochpo to ene maquee'i ma Jesús tjiáranu maquepo: —Te acgiño asama —majichvocpo. 9 Taquepo no muemitriono ma Jesús nayosericpo tajpuca to taechjis'o to muemictichri'i ma tevco. 10 Majichvocpo no muemitriono ma Jesús: —Eti isopcore mue 'ma Viya echemcha to mavonirisra maponreru ma Viya namuechemchognee'i no 'pomriono. Tos'o nimictichri'i to tamutchujcha te 'to nimitrisra naye'e puejchu nasamanneni ene vonaquechemcho ene naem'eni etotsero vonaponrejgia to naemuira —majichvocpo ma Jesús—. 11 Nemechemcho'eyore to nimictichgiene taquevogiene —majichvocpo ma Jesús—. Eto to tagira taechjis'o tacuti to muechjiriivo ma Viya. 12 To tagirano tapacarecgiene te 'to nayonrare no 'chañono eto nacuti no t-samono to 'chojriicovo. Etotsero te tiutecpo ma eriono mave'po to 'chojriicovo taquevogiene te 'to masamre ma 'chane puejchu vomacúsopo ene vomacuchcu'o. 13 To tagirano tapacarecgiene te 'to maripa'i eto nacuti no t-samono to 'chojriicovo navopno tiuusamriono tajicho etotsero votáyere to naponra. Nacuti to scúreco vo'mo'ena to tapore tjicho to 'chojriicovo nasamgiene vonanoca te 'to nasamre ene te tquimponnojcosiompo tajicho 'nuujipo tinajricvono. 14 To tapacarecgieneri'i te 'to tcoviono eto nacuti no t-samono to 'chojriicovo etotsero nacovsamreji to taye'ono pjoca 'pog'e tavoo'ogne to nog'e étopo to navorirena tacye'ono to prata tavoyocvoco. Taco'e huipo nanoca to mavoo'ogne ma Viya tajicho. 15 Ene to tapacarecgiene te 'to tiuuna 'pog'e eto nacuti no t-samono to 'chojriicovo ene napono tjicho tiuri to nasamre. T-sopjuira'ono eno. Ene nanoco to mavoo'ogne ma Viya to najicpuicró'ovo tiuricocre —majichvocpo ma Jesús—. 16 Ma 'chane te mayustacpo to yucpi movine mávicha mayumrucari'ini te 'to tamópecu to tamutchujcha. Manoco te 'to tovrare 'nug'e puejchu tamicuchvoca namutu no t-siopono te 'to peti. 17 Enerichu maco'e ma Viya mamicuchyore tamutu to tamuquechragne ene muemericyore to tayumrúrevo —majichvocpo ma Jesús—. 18 Taco'e ásamra'i te 'to 'chojriicovo tjicho ma titúra'i tquijroyre to 'pona. Ematsero ma votaetúra'i ema tcovirajyore to muetcogne macoy'egnee'ini 'puesagiene —majichvocpo ma Jesús. 19 Taquepo titecpompo te 'to mavriicoo'i ma Jesús su mueno énopo no matnoviono votitrucapono napucha ema tjicho no 'chañono tyuttucvono maye'e. 20 Ene nametocopo ma Jesús: —Sucjaa'i te 'neco su peno énopo piatnoviono navoo'o tim'apiono —najichpo. 21 Ma Jesús majichvocpo: —No t-samono to 'chojriicovo mue 'ma Viya ene t-sopjuira'ono taye'e eno nimicticho no atnoviono ene ésupo meme —majichvocpo. 22 Etona sache tyompo te 'to cogiure ma Jesús tiovcu'po te 'to pcure macochanevco no muemitriono. —Vyana te 'to pochra —majichvocpo. Ene tyonompo. 23 Te tyonomporipo timcopri'i ma Jesús. Ene taquepripo to tiñem'i tecticvo mraca to tapcuu'o taepsacpo to pcure ene tyoyocompo te 'to teegiano. 24 Taco'e napuchpo ma Jesús nacojamicpo najichpo: —¡Tata, Tata, pim'a veecoyrepo! —najichpo. Ene techpucpo ma Jesús maquichicpo to tecticvo étopo tapcuu'o. 'Nuujipo tnara'cho to tecticvo tmotna'po. 25 Majichvocpo no muemitriono: —¿Taja tacoyemo to apicori'i vo'asópanu? —majichvocpo. Ene eno naramignejcha tajicho to manocgieneri'i. Najichcocpo: —¿Majtsero jmaca 'chane? Tjicho mavonico to tecticvo étopo une ene t-sopjuira'ono maye'e —naquepo. 26 Taquepo titecpompo te 'to pochra eto 'pog'e tquíjare Gadara, taenora to Galilea. 27 Te tiucpuicpo ma Jesús te 'to 'pog'e macpopo ma 'chane tcovsa te 'to 'vósare taye'e. Tyereripo to nasioposra no huinarajgieñono ene votacmuii'o, vo'vore tiovrigia te 'to peti. Ene mavrico te 'to 'cori. 28 Ma 'chane te muem'opo ma Jesús muepyusmiruchpo tpioocopo: —¿Tajtse timiutecvi nye'e Tata Jesús? Piti maChíchavi ma Viya te anumo, nyosiocvi vopquemecatajivchonu —majichpo. 29 To ene maquee'i eto tjichri'i ma Jesús mavonicri'i te 'to machca ma huinarajgiene mue 'ma 'chane tjicho maquemechoriinove ema. Enjoo'i naemitjicnove te 'to mavupe te'po mueype te carena. Etotsero ema mavenarucvocnove ene tyono te 'to moopa'giene 'pog'e majicho ma huinarajgiene. 30 Ma Jesús mayosericpo: —¿Taja píjare piti? —majichpo. Ene majicpopo ema: —Nuti nquíjare 'Chopemuri —majichpo. To ene maquee'i eto tjicho te 'to moveranri'i no huinarajgieñono t-siopocono ema. 31 No huinarajgieñono nayosiocpo ma Jesús te 'to vomaquevtsucvoco te 'to taevarápa'i topenogne muitravre. 32 Etjoo'i taye'e to 'chopemuri to smorono tni'icono te 'to 'nugieerépa'i. Eno nayosiocpo ma Jesús muesojvoca nasiopoca to smorono ene ma Jesús muesoppo. 33 No huinarajgieñono tiuchcompo mue 'ma 'chane tyonompo nasiopocpo to smorono ene etono 'nuuji tjiunopono mraca titecpompo te 'to tachusi to cogiure tevtsecvompo te 'to une teecompo. 34 No tjiañoconri'i to smorono te naem'opo to tajichvognee'i etono tjiunopompo nomuire nametocovcopo no tcovsano te 'to 'vósare te'po te vom'i. 35 Ene eno 'chañono tyonompo naem'oyre to tacoyemgieneri'i. Te titecpompo te 'to mavriicoo'i ma Jesús, ema 'chane naem'opo tejaracoripo te mamíro'u ma Jesús. Tcomuii'oripo ene tiuuripo ema 'chane nasiopoori'ini no huinarajgieñono. Ene eno 'chañono tyoyocompo naramignejcha. 36 No tim'onri'i ma 'chane nametocovcopo no 'chañono te 'to ema Jesús tconaracri'i macuchcovco eno huinarajgieñono. 37 Namutu no tcovsano te 'to taye'erépa'i to Gadara nayosiocpo ma Jesús mayana majunjicvoca tjicho napicogienejicha tajichri'i jmañono. Taco'e ma Jesús tiovcu'vórepo te 'to pcure tyompo. 38 Ema 'chane nasiopoori'ini no huinarajgieñono mayosiocpuini muesopa mapuegne'a ma Jesús. Etotsero ma Jesús mapjucpo majichpo: 39 —Pyanachujcha te 'to ppeno jmetocovca to manocgiene majapanura'ivo ma Viya pye'e —majichpo ma Jesús. Ene tyompo muechjis'opripo nae 'no namutu te 'to 'vósare to maconarasraa'i ma Jesús. 40 Te tios'opo te pochra tchoopo te 'to mas'ine ma Jesús, no 'chañono navopnovrepo tjicho nacuchoocoripo namutu. 41 Maquepripo ma 'chane tquíjare Jairo naeyara'o te 'to noomutírare no jurionono. Ema muepyusmiruchpo ma Jesús mayosiocpo mayana te 'to mapeno 42 tjicho svoycogierecoo'i su machicha. Esu tcoy'eppuca ntose añu ene najina 'ponaena machichena. Te 'to mayon'opri'i no 'chopemuriono 'chañono naniñatsa'ocpoo'i ema. 43 Esjoo'i somuire su 'seno naye'e t-soorojecho ntósepo añu sjicho to scojmavo. 'Choperipo sevtsuco svañoris'o no tiprujricra'ono sítopo to scoy'egnee'ini ene vonaetruca naconaraca. 44 Esu spuchpo ma Jesús te 'to magiecu semmocpo to tacheyo to mamuii'o. Ene 'nuujipo tnáraco te 'to sjuma huipo t-soorojecha. 45 Ma Jesús maquepo: —¿Naja temmocnuu'i? Enotsero namutu najichpo: —Vonutina. Ma Pedro énopo no macochanegñono najichpo: —Pim'a Tata, pnoni 'chañono tniñatsa'ocviono ene: “¿naja temmocnuu'i?” pquepo —majichpo ma Pedro. 46 Ma Jesús majicpopo: —Vo'i, enjoo'i temmocnono tjicho nquictiora tiuchco nye'e to nitjiicoovo —majichvocpo. 47 Su 'seno te ssampo to muechori'i ma Jesús, spuchpo ema tyooyoyojicpoo'i sepyusmiruchpo ene smetocopo te 'to namíro'u no 'chañono tajpuca to semmos'oo'i ene étopo to snarasirari'i 'nuuji. 48 Ma Jesús majichpo: —Nchicha, piti pnaracopo tajicho to psopranri'i. Puetotijvo pyánapo —majichpo. 49 To techjiicorich'ini se 'su 'seno maquepripo ma 'chane tios'o te 'to mapeno ma Jairo ma naeyara'o te 'to noomutírare no jurionono. Majichpo ma 'chane ma Jairo: —Tata Jairo, tepenoripo psena pchicha. Huipo macuqueviáravo jmaca Viya Jesús maquitecpo te peti —maquepo ma 'chane. 50 Te masampo to ene maquee'i, majichpo ma Jesús ma Jairo: —Vopcuuyoco, psopanuchjicha, su pchicha tnaracoyre —majichpo ma Jesús. 51 Ene tyompo. Te titecpompo te 'to peti ma Jesús vomuesojvoca t-siopano no 'pomriono, naquejvorichu ma Pedro, ma Jacobo émapo Juan ene énopo no tcochichano su sepenognee'i. 52 Ene tiyo'ono namutu naeyuchripo esu. Majichvocpo ma Jesús: —Vo'aquíyo'o, su 'móperu votépena simcognechjicha —majichvocpo. 53 Etotsero eno naquecoropo vonasoppojgia tjicho naem'o to sepenirari'i. 54 Ene mave'po to svupe su sepenogne techjicpo tjiáranu: —Pechpuca 'moyo —majichpo. 55 Ene tchoopo titorico 'nuujipo techpuco. Ma Jesús mavonicvocpo naengia esu. 56 Ene naramignejcha no tcochichano esu. Etotsero ma Jesús mametocovcopo vonaquechjis'o to manocgiene tiaramicre.

Lucas 9

1 Etona sache ma Jesús muech'ovcopo no ntosenano muemitriono muejrocvocpo to naetjiicoovoyre puejchu nacuchcovca no huinarajgieñono nae 'no nasioporono ene nomuire no nacojmagñono naconaracvoca. 2 Taquepo mavonicvocpo nayana nacmetoriru to 'chojriicovo taechjis'o to mavonirisra ma Viya ene naconaracpaa'i no nacojmagñono. 3 Majichvocpo: —Tajina amyore te 'to ayánapo acmetoriru. Vo'acomo acuctsucrupa te 'to 'chene tomuire to ayeeruvo. Vo'acucniipoji ene étopo to prata vo'acomo tomuire. Etonaenarichu to amuii'o ioma —majichvocpo ma Jesús—. 4 Te 'to tjiacpa'iono te 'to étona peti enerichu iovrigia tiomuincapo te ajunjígiapo to 'vósare. 5 Te votquechcooric'iono tcujacpo'iono, ajunjigia to 'vósare ettócapo te 'to namíro'u to epcopevono. Eto imeruch'oyre te 'to votásopjuira'ono —majichvocpo ma Jesús. 6 Ene taquepo eno tyonompo no ntosenano tcometorirompoo'i to tiuuna 'chojriicovo te 'to 'vosariono naconaracporipo no nacojmagñono te 'muiripa'i 'pog'e. 7 Ma Herodes, taeyara'o to 'vósare, masamuiicopo to manocgieñono tiaramicre ma Jesús. Ema taemponrerico vomuechemcha tjicho enjoo'i naquee'i te 'to tchoovore titorico ma Juan ticchosricra'i naejchopo emari'i tnoco to tiaramicriono. 8 No 'pomriono naejcho te 'to ma Jesús emari'i ma Elías muechjirini ma Viya tchoovore titorico ene énopo no 'pomriono naejchoo'i techpucri'i ma 'pona muechjirini ma Viya te 'conevoco. 9 Ma Herodes maquepo: —Nuti ncovniipii'i nayuchtipgiencha ma Juan. ¿Ene majpuca jmacni nsamuiico tnocri'i to tiaramiciono? —maquepo ma Herodes. Ene mavoo'opo muem'a ma Jesús. 10 Ene tchovompo no ntosenano te 'to mavonis'oo'i ma Jesús nametocopo tamutu to naemtoñonri'i ene mammocpo te 'to tachocyo to 'vósare Betsaida mañajocvoco taye'e. 11 No 'chopemuriono 'chañono te naéchopo to ene maquij'epri'i ene tyonompo nomuire. Ma Jesús mavopnovcopo eno timitricpo naye'e to 'chojriicovo taechjis'o to mavonirisra ma Viya ene maconaracvocpo no nacojmagñono. 12 Te teecoyrepo to sache napuchpo ma Jesús no ntosenano najichpo: —Tata, tiúripo piopjucvoca pnoni 'chañono puejchu nayana te 'to 'vosariono natanca to natupsi'a ene nanis'a tjicho moopa'i pjoca viovriicoo'i —najichpo. 13 Ma Jesús majicpovcopo: —Eti ijroca to nanigia —majichvocpo. Najicpopo eno: —Etotsero tajina vacye'e to vensi'ari'ini. Cincorichu to panono vcoy'e ene étopo apina jimogira. ¿Tiuripucaeni vyana yvachrisna to nanigia pnoni 'chopemuriono 'chañono? —najichpo. 14 Tjicho cinco mil to natupa naquejvorichu no 'jirono. Ma Jesús majichvocpo no muemitriono: —Ametocovca naejapuegia namuripuínachu cincuentapri'i —majichvocpo. 15 Enepo najichri'i tejapuecompo namutu. 16 Enetse eto ma Jesús mave'po to cincogne panono étopo to apina jimo muesñecpo te 'to anumo marusrupayachopo ma Viya. Mavesacpo etono ene muejrocvocpo no muemitriono ene eno t-sorarecompo nae 'no 'chañono. 17 Tnicompo no 'chañono tipchovompo. Taquepo tcoviospo to naemocharajono naencocho to ntosegieñono canasta. 18 Etona sache tyono tyujroco ma Jesús macóchane no muemitriono tiptsiocvono nae 'no 'chañono. Ema mayosericvocpo: —¿Nija nuti? ¿Ooyo nacoyemo no 'chañono? —majichvocpo. 19 No muemitriono najicpopo: —Enjoo'i naco'e to pitiri'iji ma Juan ticchosricra'i. No 'pomriono naquee'i: “Ema Elías tchoovore titorico”, naco'e. Enopo no 'pomriono naco'e: “Ema muechjirini Viya te 'conevoco”, naco'e —najichpo. 20 Ma Jesús majicpovcopo: —Ene eti ¿oypuca acoyemo, nijapuca nuti? —majichvocpo. Majicpopo ma Pedro: —Pitiripo Cristo pios'ogne mue Viya —majichpo ma Pedro. 21 Etotsero ma Jesús matuparacvoco eno te 'to vonaquechjis'o ema. 22 Majichvocpo: —Nuti nuchcogne nae 'no 'chañono 'chope to natajivyore ene vonájacpocreyre nae 'no cparaacono nae 'no jurionono, énopo no naeyara'ono no sacerdotiono techono to mapenviya, énopo no timitricra'ono to voniipi. Tcopacononyore etotsero te moponagiene sache nchovyore nitoricyore —majichvocpo. 23 Ene majichvocpo no 'chañono: —Te 'to enjoo'ina navro'o tpuegné'anu tacomnu te 'to huipo enojivyorena te 'to navoo'ogne ene noma to crutsu tamutu sachono nactinu nuti te 'to natajivono ene te'po nitorisra. 24 No tnocano to navoo'ognena te 'to naetorisra tamoprujyore titovoyre tamutu to naetorisra. Etotsero no vonacotegne'a to naetorisra nanoca to nvoo'ogne nuti, eto naetorisra votampuujiyre muitravreyre. 25 ¿Tajtse masamjane'aa'ini ma 'chane to macye'e tamtu to taye'ono pjoca 'pog'e ene tampuuji to machanevo? 26 Te enjoo'ina tatsri'ono to naponranu ene étopo to nechjiriivo nomuire nuti nuchcogne nae 'no 'chañono ntsii'oyre te 'to namíro'u te nutégiapo nos'apo te anumo nquiyara'ocorevoyre ene nomyore to njaracuvo majichyo ma Tata, ncochaneyre no maye'ono angieriono munagieñono. 27 Je'chugnejcha njich'e, noñjoo'i te pjoca no huich'o taepenonyore tiomuincapo te naem'apo to mavonirisrayre ma Viya —majichvocpo ma Jesús. 28 Te ochopopca sache to ene majichvocri'i tyompo ma Jesús tyujroco te 'to 'nug'e mari macochanevco ma Pedro, émapo Juan ene émapo Jacobo. 29 Te tyujroocoripo tiopuimuichvopo to mamiro ene étopo to mamuii'o tiachjopugienejicha tmottsico. 30 - 31 Ene naemna'osravrichu timericvono no apinano, ma Moisés émapo ma Elías. Tachoyocvoco to tjiáracu ene techjiricvompo mue 'ma Jesús naechjis'o to muetuchrayre to maponreru mavoo'ogne ma Viya to muepenirayore te 'to Jerusalén. 32 Tavoo'inneni timcano ma Pedro énopo no macochanegñono etotsero tjicpuicro'ono votimcano tos'o naem'oo'i to majaracuvo ma Jesús énopo no apinano te 'to machocyo. 33 Te tyonomporipo najunjico ma Jesús, ma Pedro majichpo ma Jesús: —Tata, tiuri to viovrisraa'i te pjoca. Vepyaca to moponaena to petijigrano. To étona pyecnena, to 'pona mayecnena ma Moisés ene to 'pona maye'ena ma Elías —majichpo ma Pedro. Etotsero votaettuj'o mamétopo to énepo maquee'i. 34 Te techjicrich'o ma Pedro ene eno távichovcopo taetecpo'oco to úcoji ene tpicompo tajicho. 35 Taquepo nasamo'chopo te 'to úcoji: —Ema jmaca nemnaru nChicha. Ema asamyore —maquepo. 36 Te pochpo nasamo ma techjicri'i naem'ovrepo maquejvorine ma Jesús. Ene eno vonaechjis'a to naem'ognee'i. 37 Te 'posachepo tiucpuicompo te 'to 'nug'e mari naquepripo no 'chopemuriono 'chañono nocpo ma Jesús. 38 Te 'to namuri no 'chopemuugieñono ma étona 'chane techjicpo tjiáranu: —Pcatajígianu Tata, pimuinnu jmuena maquejvogne nchicha —majichpo ma 'chane—. 39 Etjoo'i maquemechoriinove ma huinarajgiene muemna'osravrichu tpioorico majicho ene tcoososopajo. T-sicupinve majicho to muemecatajivchira vomavro'o muenajigia. 40 Ene nuti nyosiocpuini pnoni pimitriono puejchu nacut-sinanuu'ini maye'e ma huinarajgiene etotsero eno vonaato'o —majichpo ma 'chane. 41 Ma Jesús maquepo: —Huijcha eti 'chañono ásopjuíra'i ene mracasamre'e. ¿Oyinajichapuca to njicpuisra'ena to ncochanéra'e? —majichvocpo no 'chañono. Ene majichpo ma Jesús ma 'chane: —Pioma jmacro pchicha —majichpo. 42 Te tiutecporipo ma 'móperu 'nuujipo tvénopo maquemechorirojnopo ma huinarajgiene. Ene ma Jesús mavonicpo machca ma huinarajgiene ene tnaracopo ma 'móperu. Muejrocpo ma mueya. 43 Naramignejcha namutu tajicho to 'chope muetjiicoovo ma Viya. Te naramigierecorich'o no 'chañono tajicho to manocgieñono ma Jesús majichvocpo no muemitriono: 44 —Isopa tasiopa te asamre pjoca nechjiriivo aye'e tjicho nuti nuchcogne nae 'no 'chañono tnocnonyore nae 'no cparaacono —majichvocpo ma Jesús. 45 Etotsero no muemitriono vonaechemcha to muechjis'ogne naye'e tjicho tyumrucvorich'o te 'to naponreru ene vo'vore tijrocapono to nayoserigia. 46 No muemitriono ma Jesús tjicpoccono techjiricvono majpuca ma 'chopetupara'oponyore naye'e. 47 Ma Jesús muechemcho to naponreru tos'o muech'opo ma 'móperu macotpi'ecpo te 'to machocyo. 48 Maquepo: —No tjiacpano jmaca 'móperu te 'to níjare cutinarine to nuti najacpanu ene te nuti najacpanu vonáquejvo nuti najacpanu, ema Tata najacpo, ma tvonicnuu'i. Tjicho ma tpajcopno aye'e ema 'chopepono to mapicuchcórevo te amutu —majichvocpo ma Jesús. 49 Taquepo ma Juan majichpo ma Jesús: —Tata, vim'o ma tcuchco no huinarajgieñono te 'to píjare piti ene viti vcovacopo tjicho votpuegné'api vacti viti —majichpo ma Juan. 50 Majicpopo ma Jesús: —Vo'acucóvaco tjicho ma votiocpuemchavi emarichu viumrivo —majichpo ma Jesús. . 51 Te tiane'ipo to sachono to mayoprayre ma Jesús te anumo ema tijrocvopo to mayonrayre te 'to Jerusalén. 52 Ene mapjucpo ma Jesús no tinapucuchonyore te 'to 'vósare taye'e to 'pog'e Samaria puejchu naem'a to matupsi'yore ema. 53 Etotsero no tcovsano taye'e vonajacpa ma Jesús to naéchopo te 'to ene maquij'eyre te 'to Jerusalén. 54 To naéchopo to namujacpirari'i ma Jesús, no apinano muemitriono, Jacobo émapo Juan, najichpo: —Tata ¿jvoo'o te 'to vyosserigia mue 'ma Viya macopcaregia to yucu puejchu taeta pnoñono tacti mue 'ma Elías te 'conevoco? —najichpo. 55 Etotsero ma Jesús muesñecvocpo macovacopo: —Eti vo'échapo vo'echemcha tajpuca to acoponreru —majichvocpo—. 56 Tjicho nuti nuchcogne nae 'no 'chañono vo'etina timiutégianu nacpacvocyore. To timiutecnuu'i eto ncuchcu'vocyo eno —majichvocpo ma Jesús. Ene tyononvórepo te 'to 'pona 'vósare. 57 Te tyonomporipo te 'to 'chene ma 'chane majichpo ma Jesús: —Tata, nuti mpuegne'viyre te 'to oypuca páquij'e —majichpo. 58 Ma Jesús majicpopo: —Pim'a, to chuye etjo to tapeno tanarasi'o ene tomuire to coyre etjoo'i to tamoco etotsero nuti nuchcogne nae 'no 'chañono tajina mpenina nnarasi'a —majichpo ma Jesús. 59 Ma Jesús majichpo ma 'pona 'chane: —Yare ppuegné'anu piti —majichpo. Majicpopo ema: —Tiuri Tata, etotsero muenjarich'o jmuena tcochíchanu. Te'tse te necorapo ema ene mpuegne'apipo —maquepo ma 'chane. 60 Majicpopo ma Jesús: —Naem'arine no nacuti no naepenogñono naécora ma muepenogne. Pititsero pyana pacmetoriru to 'chojriicovo taechjis'o to mavonirisra ma Viya —majichpo ma Jesús. 61 Ma 'pona 'chane maquepo: —Tata, nuti mpuegne'viyre etotsero pisópanu nyana nacmétovo te 'to mpeno —majichpo ma 'chane. 62 Ma Jesús majicpopo: —Im'a, ma tnaeccho to 'motneco ene tinajricvo tajina muecmunena ema te 'to mavonirisra ma Viya —majichpo ma Jesús.

Lucas 10

1 Taquepo ma Jesús matuparacvocpo no 'pomriono t-sopono ema, setenta to natupa eno. Mavonicvocpo apinavocpoo'i puejchu naenapucucha ema nayana te 'to 'vosariono te'po petiono te 'to maquij'eyree'i ema. 2 Majichvocpo ma Jesús: —Moverano no tcomnu t-samano to 'chojriicovo ene no tcometorirono vomoveravoquina tacuti te tyó'opo to 'chopegiene 'santi vomoverena no tvio'iricono. Taco'e ayosioca ma Viya puejchu mavonigia no tacmetorirono to 'chojriicovo tacti ma tcoy'e to 'santi mavonico no tvio'iricono —majichvocpo ma Jesús—. 3 Ayánapo eti te 'to nvonis'o'eyore acutyore to 'vesa te 'to tamíro'u to huinarajgieñono sórare. 4 Tajina amyore to ayeeruvo tomuire to prata ene étopo epcopevo. Ene vo'aquemtojricvo to ametosirena no 'chañono te 'to 'chene. 5 Te ásiopyórepo te 'to peti, oni ajichyore: “Aetotijvo te pjoca peti”, ene ajichyore. 6 Te 'to noremcha to titotijvocre ene eto tanosyore naye'e ene te 'to vonacuremcho no tiovricono taye'e, votansim'i to echjiriihuina naye'e. 7 Ene atupsi'a enerichu te 'to peti anigia, era to naejroo'ena tjicho etoripo maváne'o ma tquemtone te 'to 'chojriicovo. Vo'acuyejco te 'to atupsi'o. 8 Tomuire te tjiacpa'iono te 'to 'vósare, anigia to naejroo'ena, 9 aconaracvoca no nacojmagñono ene acmetoriru naye'e: “Titecpoyrepo aye'e to mavonirisrayre ma Viya”, ene ajichyore —majichvocpo ma Jesús—. 10 Te itecpa te 'to 'vósare ene votcujacpo'iono, atup'égiapo te 'to caya, ajíchapo: 11 “To vimeruch'oyre to amusopjuira'ivo vettocyore to vepcopevo tapacaregia to móteji taye'e pjoca iovsa. Yvoo'o echemcha te 'to tiáne'i titecpoyreni aye'e to mavonirisrayre ma Viya”, ajichyore —majichvocpo ma Jesús. 12 Ene maajichvórepo: —Je'chugnejcha njich'e, te titecpapo to sache maviosrisrayre ma Viya, taesvoycopnoyre to naemechoro'yore no tcovsano te 'to 'vosariono votjiacpa'iono ene vo'richu nae 'no huinarajono tcovsanri'ini te 'to Sodoma te 'conevoco. 13 Eti acovsa te 'to Corazín te'po Betsaida acatajivyore tajichyore to vo'ácot-samre. Tjicho no tcovsano te Tiro te'po Sidón te naem'aa'ini to 'chope muetjiicoovo ma Viya im'ognee'i eti juiti, eno 'nuujinaripuini tácot-samriono nanocaripuini to namuii'ósare t-siso ene tejacampuini te 'to tsmapa taemquechorojgia to nacot-samrehuina. 14 Tos'o te 'to maviosrisrayre ma Viya taesvoycopnoyre to emechoro'yore eti acovsa te Corazín te'po Betsaida ene no tcovsano te Tiro te'po Sidón eno vo'richu tácatajivonyore —majichvocpo ma Jesús—. 15 Ene étipo acovsa te 'to Capernaum ijcho te 'to acuñuchcoreponyore nae 'no 'pomriono ene vo'i tjicho aquicñayre mue 'ma Viya —maquepo ma Jesús. 16 Majichvocpo no setentano mavonironri'i: —Im'a, no votcusam'iono eti tacuti te 'to nuti vot-samanono ene no tcopyegia'iono nuti nacopyecnu. Ene no tcopyecnono nuti ema Tata tvonicnuu'i ema nacopyeco —majichvocpo ma Jesús. 17 Taquepo tchovompo no setentano te 'to mavonis'oo'i ma Jesús tiuusamriono eno. Najichpo ma Jesús: —Tata, enoripuini no huinarajgieñono t-sopjuira'ono vye'e te yvonico te 'to píjare piti —najichpo. 18 Ene ma Jesús majicpopo: —Je'chu ene taco'e tjicho nim'o ma eriono te tpacarecpo tios'o te anumo macuti to tetscháraco —majichvocpo—. 19 Nuti nijroc'e to nitjiicoovo puejchu ioctáyaca to ggioriono. Etopo to tyucra'ono sosejgi taquija tacuggio'e ene ito'acyore to matúmevo ma tiocpuemra'i eriono. 20 Etotsero votaquimiuusamrech'e tajicho to nasopra'e no huinarajgieñono. To timiuusamrech'eyre tjicho acajcunaripo to íjare te 'to anumo —majichvocpo ma Jesús. 21 Ene ma Jesús tiuusamre majicho ma Espíritu Santo. Maquepo mue 'ma Mueya: —Tata, piti Taeyaró'ovi pcoy'e to 'pog'e étopo anumo. Nrusrupayachovi te jmañono tjicho pyumrucri'i nae 'no timotvono techemra'ono ene eno pimecri'i no nacuti no 'moyono te huich'o taechemra'ono, eno pemechemchoo'i. Ene pjichri'i piti te 'to toonagne pponreru —majichpo ma Jesús. 22 Majichvocpo no 'chañono: —Ma Tata ema ttuparacnuu'i tamutu. Najina techa nijapuca nuti maquejvorichu ma Tata ene najina taato'o taemoti ma Tata te anumo nquejvorichu nuti maChíchanu nimoti ene énopo nomuire no nvoo'ognena nimimoticha ema —majichvocpo ma Jesús. 23 Taquepo muesñecvocpo no muemitriono mañajocvoco majichpo: —Eti itotijvo tajicho to im'ognee'i. 24 Tjicho moverano no muechjironini ma Viya énopo taeyara'ono to 'pog'e navoo'oo'ini naem'a to im'ognee'i asamgieneri'i eti juiti jmani sachono etotsero huich'oo'i táquisopsiono mue 'ma Viya. 25 Taquepo ma 'chane timitricra'i to voniipi techpucpo mavoo'o máquitsmooraji te 'to techemra'puca ma Jesús. Maquepo: —Tata ¿oypuca nacyemo puejchu muitravrena to nitorisrena? —majichpo. 26 Majicpopo ma Jesús: —¿Ooyo tacoyemo to 'chosgiene ajúreco mavoniipi ma Viya? ¿Taja taechjis'o to pjironove taye'e? —majichpo ma Jesús. 27 Ma timitricra'i to voniipi majicpopo: —Oni taco'e te 'to mavoniipi ma Viya: “Pemnaca ma Viya ene tos'a te 'to psamre, piachanevo énepo te 'to pponreru, te'po te 'to ptúmevo. Ene tomuire pemnaca ma pcutgiene 'chane tacti to pemnasravo piti”, ene taco'e to mavoniipi ma Viya —maquepo ma 'chane. 28 Ma Jesús majicpopo: —Tiuri to pjicpóropi nye'e tjicho te 'to pitucha jmañono ene muitravreyre to pitorisra —majichpo. 29 Etotsero ma 'chane te 'to mamuurira taquéchosi to matopravo mayosericvore ma Jesús: —Etotsero ¿majpuca ma ncutgiene 'chane nemnacgieneyore? —majichpo ma 'chane. 30 Ma Jesús majicpopo: —Tiuri, nechjis'oyre ma 'chane mapuiiriru. Ma étona 'chane tpuicopoo'i te 'to 'chene. Ene maquij'eyre te 'to Jericó, tios'o te Jerusalén. Ene te 'to 'chene najunruchpo no tiomera'ono nacootocpo navirajcopo to macoy'egne étopo mamuii'o naé'opo najorachopo ene najunjicpo tiáne'i tepenaeni. 31 Muechcóresi maquepripo ma sacerdote techo te 'to mapenviya ene te muem'opo ma 'chane macojoragne te 'to 'chene maseptaegne'po muetavicpo ene tyompo. 32 Maquepripo ma 'pona 'chane emarichu te 'to mavcure ma Leví timcatarecra'ono te 'to mapenviya. Te muem'opo mamuire ma 'chane macojoragne muetavicvore tyompo —maquepo ma Jesús—. 33 Ene maquepripo ma 'pona 'chane tcovsa te Samaria eno amuricósare eti jurionono. Ema te muem'opo ma 'chane macojoragne majapanugnejcha 34 mapuchpo ema, mueprujchopo to majorano manoco to asaete étopo vinu. Manocgiechpo te 'to mapero mampo te 'to peti natupsírare no napuiirirono ene majañocpo taye'e. 35 Te 'pónapo sache tyonyórepo ma tcovsa te Samaria muejrocpo to prata ma tcoy'e to peti. Majichpo: “Pjiañosnanu jmaca 'chane. Te votacuuto jmani prata nva'chaprine te nchappo”, majichpo ma 'chane —maquepo ma Jesús. 36 Ma Jesús majichpo ma 'chane timitricra'i to voniipi: —Nae 'no moponano tim'onri'i ma 'chane najorachogne no tiomera'ono ¿majpuca ma macutgieneri'i 'chane tcatajicri'i? —majichpo ma Jesús. 37 Ene majicpopo: —Ema ma tjiapanuu'i —majichpo. Ma Jesús majicpopo: —Ene pjichyore piomuire te 'to pitorisra —majichpo. 38 Ma Jesús énopo no muemitriono tyononvórepo. Titecpompo te 'to 'pona 'vósare ene taye'e su 'seno tquíjare Marta sjacpopo ma Jesús te 'to speno. 39 Esjoo'i somuire su sati María esu tejacpo te 'to machocyo ma Jesús ssamroocoo'i to muemitropi. 40 Ene su Marta scopneriijipno to sviirisravo te 'to peti. Esu spuchpo ma Jesús sjichpo: —Tata, huipca pponrejgia psuca María votimcatacanu. Nquejvorichu nviiricvo te pjoca. Jvonigia simcatacanu —sjichpo su Marta. 41 Ma Jesús majicpopo: —Marta, piti pponrericrichjicha pcojrasamure jmañono. 42 Etotsero etonarichu to pcomnugne to tiuricocre scopneriijigne su María eto 'chojriicovo ene najina táquichojquim'i esu —majichpo ma Jesús.

Lucas 11

1 Etona sache te pochpo ma Jesús tyujrocri'i, ma étona muemitre majichpo: —Tata, pimitcavi to vyujroca pacti ma Juan muemitco to nayujrosra no muemitriono. 2 Ma Jesús majichpo: —Oni aqueyre te ayujroca: Tata, piti piovrico te anumo, tápicuchcore to píjare. Viyara'ovina te 'to jvonirisra. Taetúchapo to jvoo'ogne te pjoca 'pog'e tactirichu te 'to anumo. 3 Pijrocavi to vnicgienena juiti sache. 4 Vopquechnovi to vtopravono tjicho viti vovechna to natopravono vye'e. Vopquisopovi vcuvoyoccore, pcotiuchavi te 'to mueperajono —majichvocpo ma Jesús. 5 Tomuire majichvocpo: —Im'ajcha, te emjaa'ina ma emnacsare ene eti ayana maye'e te ttupric'o yoti ene ajíchapo ema: “Nemnacsare, ncopcapi to moponarichu panu 6 tjicho titecpo jmuena nemnacsare mapuiiriru ene tajina nijroca manigia”, ajíchapo ma emnacsare —majichvocpo ma Jesús—. 7 Ene majicha'epo ema te 'to 'vi'cu: “Vopcucmesajiiconu pquechjicnu tjicho tjiochvoripo to tapajo, vnaracoripo ymutu no nchichanoviono. Vonaechpuquim'i naejrocviyre to pcomnugnee'i”, majicha'eripca ma emnacsare —majichvocpo ma Jesús—. 8 Ene je'chu movine techpucari'ini ma 'chane tajicha to aquemnacsárevo. To tcochpucyore ema eto to acomesajiisirayore ayosiosrayre ene tijroca'epo to acomnugnena. 9 Ene aqueyre te 'to ayosiosrena ma Viya. Ayosioca puejchu áquijro maye'e, atanca ene ichmovyore, echjigia te 'to tapajo ene tvej'uch'eyre acti ma 'chane ttanco to macomnugne. 10 Tjicho ma tyosserico mue 'ma Viya majacpoyre to mayosiorina ene ma ttanca to macomnugne titcovyore, ma techjigia mavej'uchyore. 11 Im'a eti acochicha, te tyosióca'e to panu ma achicha movine ijrocari'ini to marija'i ene te tyosióca'e to jimo vo'aejrocyore to ggiore. 12 Ene te tyosióca'e to vray'a movine ijrocari'ini to sose —majichvocpo ma Jesús—. 13 Taco'e eti te 'to ahuinarajvo itco ijroco to tiuuna no achichanoviono. Macompujvo ma Viya tcochícha'e muejrocyore ma Espíritu Santo no tyosiocano ema —majichvocpo ma Jesús. 14 Emjaa'i ma 'chane masioporu ma huinarajgiene votechjigia majicho. Ma Jesús macuchcopo maye'e ene techjicpo ma 'chane tos'o naramignejcha no 'chañono. 15 Enjotsero naco'e: —Jmaca Jesús macuchco majicho ma eriono emarichu naeyara'o no huinarajgieñono —naquepo. 16 No 'pomriono navoo'o náquitsmooraji to muetjiicoovo nayosiocpo puejchu muemegia to tiaramicre 'cutiórare te anumo. 17 Etotsero ma Jesús muechemcho to naponreru naemijrocri'i te 'to emuena macsiña ma eriono. Majichvocpo ma Jesús: —Im'a, no tcovsano te 'to étona 'vósare te te'cocano enojihuina votcúyere to 'vósare 'nuujina títapo. Ene énopo no najañoncocono te te'cocano tiocpoccano vo'vore tcúyere 'nuuji náquittoji. 18 Enerichu naqueyre te te'cocano tiocpoccano no maye'ono ma eriono, votcúyere 'nuuji titovonyore. Puejchu aponrejgia eti aquee'i te 'to ncuchco no huinarajgieñono te 'to muetjiicoovo ma eriono —majichvocpo ma Jesús—. 19 Te 'to ene tac'ee'ini, ¿naja tijroco to naetjiicoovo nae 'no aye'ono tcuchcono no huinarajgieñono? Eno naecho te 'to vomaye'ena ma eriono to nitjiicoovo. Eto temquechorojco te 'to ejcojvoo'i eti. 20 Nuti ncuchco no huinarajgieñono te 'to muetjiicoovo ma Viya ene eto temquechorojco te 'to titecporipo aye'e to mavonirisra ma Viya. 21 Im'a, ma 'tume 'chane te etjo to macotiuch'ovo te 'to majañoco to mapeno najina távirajquim'i to mayeeruvono. 22 Etotsero te tiutegia ma 'tumepono maye'e ene mueto'ácapo mavirajgiapo to macotiuch'ovo macosiñagieñono énetse eto maquichojgiapo to mayeeruvono ene masorarégiapo —majichvocpo ma Jesús—. 23 Ma votiuremchanu ema tiocpuemra'i nye'e ene ma votcuumutrigia nye'e ema tesruricra'i —majichvocpo ma Jesús—. 24 Te tiuchco ma huinarajgiene mue 'ma 'chane masioporu, tyompo tpuiirico te 'to tiojpa'ono matancopri'i to manarasi'a. Etotsero tajina muechmapo to mav'a ene maponrericpo maquepo: “Nchovyore mue 'ma 'chane nut-sine novnee'ini” —maquepo—. 25 Ene te tchoopo maye'e muem'opo macutripo te tcopi'icsi to movcu peti. 26 Ene ema huinarajgiene tyompo mavejnovco no 'pomriono sietenano huinarajgieñono, ene eno huinarajompono te maye'e ema. Muemyonvocpo eno mue 'ma 'chane t-siopono maye'e ene tavoyuchpompo to muetorisra ma 'chane te 'to tativgiene —majichvocpo ma Jesús. 27 Te timitricrich'o jmañono su 'seno te 'to namuri no 'chañono sjichpo ma Jesús tjiáranu: —Titotijvognejcha su peno tcuchcovi ene tijrocvi to piojgia. 28 Ma Jesús majicpopo: —No titotijvompono eno t-samono to 'chojriicovo mue 'ma Viya ene naetucho —majichvocpo ma Jesús. 29 No 'chañono tyuttucvomporipo mue 'ma Jesús. Ema majichvocpo: —Mueperajono pnoni 'chañono juiti jmani sachono. Etochujcha nacopneriiji nimegia to tiaramicre puejchu nasópanu, etotsero tajina naemericyore. To naem'oyre eto tacutiyore to 'cutiórare mue 'ma Jonás muechjirini ma Viya. 30 Tjicho te 'conevoco no tcovsano te Nínive naquictiorari'i te 'to ma Jonás mavoniiri'i ma Viya tajicho to majichvognee'i. Enerichu naqueyre no 'chañono juiti naquictiorayore te 'to ene nos'o mue 'ma Viya eto tjichyore to njichvogneyre. 31 Te 'to maviosrisrayre ma Viya su 'seno nogienuu'o te 'conevoco taeyara'o to Sabá somuire esu timeruchyore to natopravo pnoni 'chañono juiti. Tjicho esu voseyuchari'i tios'o te ehuire ssamyore to muechemra'vo ma Salomón. Ene juiti nutecpo nuti nechemra'pono maye'e ene vot-samanono. 32 Te tviosrígiapo ma Viya nomuire no tcovsanri'ini te 'to Nínive te 'conevoco naemeruchyore to natopravo pnoni 'chañono juiti tjicho te tcometoriipo naye'e ma Jonás eno tcot-samrevonri'i. Ene juiti nutecpo nuti nquechorojpono mue 'ma Jonás ene pnoni juiti votácot-samriono —majichvocpo ma Jesús —. 33 Ma 'chane te mayustacpo to yucpi movine mávicha mayumrucari'ini te 'to tamópecu. Manocyore te 'to tovrare puejchu tamicucha no t-siopono te 'to peti. 34 Im'a, to mog'a ma 'chane eto tmicucho to mag'e. Te 'to tiuuna to mog'a t-siopo to tjiáracu te 'to mag'e etotsero te votoona to mog'a ene eto mag'e tiovrico te 'to tmopcu. 35 Taco'e aponrejgia, te tmopcu to asamre ene eto itorisra ene tovrico te 'to tamopcugne. 36 Ene te 'to tjiáracu ene tovrico te 'to asamre tamicucho to iog'e étopo itorisra ene tajínapo támopcu aye'e —majichvocpo ma Jesús. 37 Te titechjiriivopo ma Jesús, ma fariseo mametocopo puejchu ene manis'a maye'e. Taco'e ma Jesús t-sioppo te 'to mapeno tejacpo te 'to mesa. 38 Ma fariseo márami tjicho ma Jesús votohuina tacsijvo'u te tnicyórepo. 39 Ma Jesús maquepo: —Eti fariseono acuti to crujo tiuuna te 'neco etotsero te 'vi'cu etjoo'i to atagiene. Ene aco'e mpachiji'e te 'to asamre. 40 Eti acuti no muechemreccono. Vo'echemcha ma tepyaco to viog'e ene emarichu tepyaco to vsamre ene ema mavoo'o tacticco toona. 41 Tiuri te 'to ajpanra'i tos'a te 'to asamre ene ijroca no tcomnurocvono ene tamtutsero toona aye'e. 42 Acatajivyore eti fariseono tayampane to anoquigiaponve mue 'ma Viya 'puesenapoo'i te 'to tamutu to acoy'egne ene étopo to tiuunisi tapocojiono te 'to asucriono. Tayampane ene ajicha jmañono ene vo'anoca to je'chugne tiuricocre, vo'vore emnaca ma Viya. Tiuri te 'to anoquígiapo mue 'ma Viya etotsero to 'pona eto tvoo'ocrepno maye'e te jmañono —majichvocpo ma Jesús—. 43 Acatajivyore eti fariseono tjicho 'muíriji ayumjacvo to tiuuna tejas'ocre te 'to iuumutírare étopo avoo'o ápicuchcore to naechjisra'ena te 'to cayano. 44 Acatajivyore eti fariseono ene étipo imitricra'i to voniipi tjicho apimiro'e eti. Votáquechra to mpáchiji te 'to asamre acuti to tamuquechragne muécori ma 'chane tjicho eno 'chañono tpuiiricono te 'to ína'u ene vonaecha —majichvocpo ma Jesús. 45 Ene maquepo ma timitricra'i to voniipi: —Tata, to ene pquee'i viti viomuire pcotiorocovi —majichpo. 46 Ene majichvocpo ma Jesús: —Acatajivyore iomuire eti imitricra'i to voniipi tjicho to imitrisra eti imyoyucho imiomgiénecho no 'chañono puejchu eno naetuchaa'ini to taquejragne ene etiripuini vo'ijrócapo anoca itucha. 47 Napecho ene njich'e te 'to acatajivyore eti. Tjicho eti epyaco to naécori no naepenogñono no muechjironini ma Viya nacopacogñono no iochconvionini eti. 48 Ene eto temquechorojco te 'to eti tajina acyemo to nanocgiene no iochconvionini tjicho eno tcopaconri'i ene eti epyacpo to naécori —majichvocpo ma Jesús—. 49 Taco'e to muechemra'vo ema Viya oni maco'e te 'conevoco: “Nvonicyore naye'e no nechjirono nuti, no techjis'onyore to nechjiriivo etotsero enjoo'i naemponnojcoyre ene no 'pomriono nacopacoyre”, maquee'i ma Viya —majichvocpo ma Jesús—. 50 Ma Viya muemechoricvocyore no 'chañono juiti tajichyo to naepenira namutu no muechjironini ema Viya nacopacogñonri'i te 'conevoco te'rich'o te tanaécupo pjoca 'pog'e. 51 Ma mativgiene nacóparu tquíjare Abel émapo muegnejriru tquíjare Zacarías. Ema ene nacopasi'o te 'to tamíro'u to mapenviya. Napecho ene njich'e, eno 'chañono juiti muemechoricyore ma Viya najichyore namutu no muechjironini —majichvocpo ma Jesús—. 52 Acatajivyore eti imitricra'i to voniipi tjicho imoti eto 'chojriicovo ene vo'emechemcha no 'chañono. Eti vo'ajacpa ene vo'vore isopa najacpa no tvoo'ono tjiacpa —majichvocpo ma Jesús. 53 To énepo maquee'i, no timitricra'ono to voniipi énopo no fariseono eno t-semompo mraca maye'e. Tos'o movera to nayosericgieñono 54 naemtannicpuini to nameturis'a tajicha to tejcopapoo'ini te 'to muechjiriivo.

Lucas 12

1 Ene taquepo te 'to techjiricvonrich'o tiuumutompo maye'e no 'chopemuriono 'chañono oynapca mil to natupa eno, taco'e tioctayajiicocompo. Ene ema majichvocpo no muemitriono: —Vo'acucti no fariseono, vonacuvoyoc'e te 'to nanocsare tacuti levadura eto taechjis'o te 'to apimirono eno tiuriono to najichvo. 2 Tjicho tamutu tquechorojyore to naetrerepiono tayumrúrevo, tamutu jmani tquechosiyre. 3 Im'a, tamutu to echjis'ognena te 'to tmopcu tquechosiyre te 'to tjiáracu. To ajajaecgiene echjis'ogne te 'to apeno te tjiochvo to apajra ene eto tasópe'i tquechjisiosyore te 'to namíro'u no 'chañono —majichvocpo ma Jesús—. 4 Nemnacsariono, nmetoco'eyore to vo'acúpico no tijrocapono tcópaca to iog'e etotsero te epenapo tajínapo naggio'eyore. 5 Nmetocó'eyo ma apicogieneyore: ema Viya. Tjicho te taegnénapo tcopaca'e ematse maróto'o ticñáca'e te 'to muecñáragi. Ema apicoyore. 6 Im'a eti, to coyre votasvacho apinarichu merio to tavacho te cínco'i coyre etotsero ma Viya tajina etonaena muemtisgia. 7 Taco'e eti vo'acuuyoco tjicho asivachopno te 'to coyriono. Ema Viya muemoti tamutu etoripuini to achutmoco oynapca to tatupa —majichvocpo ma Jesús—. 8 Nuti nuchcogne nae 'no 'chañono nmetoco'eyore te 'to namutu no votioñuchanono nae 'no 'chañono to napuegnéranu ene nuti vonáñuchyore eno te 'to namíro'u no maye'ono angieriono ma Viya. 9 Enotsero no tioñuchanono te 'to namíro'u no 'chañono nuti nomuire noñuchvocyore te 'to namíro'u no maye'ono angieriono ma Viya —majichvocpo ma Jesús—. 10 No tiocpuemchanu nuti nuchcogne nae 'no 'chañono ma Viya macomtisna to naejiivo. Etotsero no tácotemono mue 'ma Espíritu Santo ma Viya movine macomtigiari'ini to naejiivo. 11 Ene te tmeturigia'iono tioma'iono nae 'no cparaacono te 'to noomutírare, vo'acuponrerico to ajicpuch'ovyore naye'e. 12 Tjicho te aechjicyórepo te 'to namíro'u ema Espíritu Santo tijroc'eyre to echjiriivoyre naye'e —majichvocpo ma Jesús. 13 Ma 'chane te 'to namuri no 'chañono mayosiocpo ma Jesús majichpo: —Tata, jmétaca ma mpórape puejchu muejrócanu to nicmuna nyecna mue 'ma tataeni —majichpo ma 'chane. 14 Ma Jesús majicpopo: —Vo'i, tjicho nuti vonactupara'o te 'to náviosricyore ene étopo násorarecyore to nacoy'egne —majichpo ma Jesús. 15 Tomuire majichvocpo: —Im'ajcha vo'acujomrareco to nacoy'egne tjicho to titoris'ocre vo'enena tos'a te 'to tim'ocre macoy'egnena ma 'chane —majichvocpo ma Jesús. 16 Ene manocpo to muemictichgieneyore muechjis'opo ma 'chane tcoy'e to tim'ocre. Maquepo: —Emjaa'iji ma 'chane tcoy'e to tim'ocre. 'Chope to mavio'iru te 'to muesañono ene eto t-siñavopo tajicho. 17 Maquepo te 'to masamre: “¿Oypuca njichyore? Tjicho nechri'opo to tov'a to nvio'iru”, maquepo. 18 “Tiuri juiti oni njichyore, nvettacyore jmani petiono tov'o to nvio'iru ene nepyácapo to 'ponaena 'chopeponina puejchu nunasi'a taatovo to ncoy'egne. 19 Ene nac'epo te 'to nsamre: Nitotijvopo 'chópepo to núnaru vonaechri'im'i to añono. Tiúripo nnáraca nnigia nera ene ncuusamréchapo te 'to nitorisra”, maquepuiji ma 'chane —majichvocpo ma Jesús—. 20 Etotsero ma Viya majichpo ma 'chane: “To ene pquee'i to jmuechemra'vo, juiti pjuena yoti piti titovoyre to pitorisra ene ¿najpuca tcoy'eyre to pcoy'egne piúnaru pcoomutre?” majichpo ma Viya ma 'chane. 21 Ene naqueyre no tcuumutcano to nacoy'egnena etotsero tajínapo naemuinovoyre te 'to mamíro'u ma Viya —majichvocpo ma Jesús. 22 Taquepo ma Jesús majichvocpo no muemitriono: —Nmetoco'eyore votaquimponreric'e to anicgienena itoris'a ene étopo to amuii'ina. 23 Tjicho votáquejvo tacmuncore to tniccore étopo to amuii'o. Etjoo'i to 'pona tcomnucrepno te 'to itorisra —majichvocpo ma Jesús—. 24 Aponrejgia to coyriono eto votevcano votvio'irigiano ene tajinavore tacoomutcognena etotsero ma Viya muenco tamutu ene eti emnaccorepono mue 'ma Viya te 'to coyriono. 25 Ene eti movine ayucorochari'ini to iúnavo tayampane te 'to aponrerigiarijcheni. 26 Taco'e vo'aato'o anoca to tamuquejragne ¿taja tacoyemo aponrerico to 'pomriono? —majichvocpo ma Jesús—. 27 Aponrejgia to tajuusira to scurecono. Eto votáquemtoñono titsmerigiano etotsero te tcoj'upo taetaviicu'o to toonavo te 'to mamuii'ono ma naeyara'ini Salomón te 'to marícovo. 28 Ma Viya ene majicho tiuuna to scúreco etotsero 'nuuji títovo ene tanicpo to yucu te 'to joono. Acompujvo eti te 'to muejrosra'ena to amuii'ina. Etochujcha eti voyatpina asopa ema Viya. 29 Tos'o eti votaquimponreric'e acutanco tacuquejvo to anicgienena erogienena. 30 Tjicho eto jmani nacopneriiji no namusopgiene ma Viva ene ema techpojric'e muecho to acomnugne. 31 Tiuripono acponreeji to maye'ono ema Viya ene ajacpoyre tomuire to acomnugnena —majichvocpo ma Jesús—. 32 Vo'acuuyoco, nuti njañoc'e acuti to 'vesa tayampane vomoveravoc'ena etotsero ma Viya maponrerico to muejrosra'ena puejchu actupara'o te 'to mavonirisrayre. 33 Taco'e ijrorigia to acoy'egne ene ijroca no tcomnurocvono puejchu ene acuumut-si'a to im'ognena te anumo. Tjicho to iunacogneyre taye'e movine temtiocari'ini, vomamechim'i ma tiomera'i ene vo'vore spupajiyrena. 34 Te ene tovrigia to acoy'egne te pjoca 'pog'e eto acopneriijiyre ajañocyore ene te ene tovrigia te anumo to acoy'egnena ene tovricyore tomuire to asamre —majichvocpo ma Jesús—. 35 Atsegia te 'to itorisra acti ma 'chane te vomaquem'a to yucpi. 36 Acti no mavonrano ma 'chane ttsecvono nacuchoco ma nógienu tios'oyre te 'to nanicris'o no 'rayenono. Ene te titecpopo ema techjicpo ene 'nuujipo navej'ucho. 37 Tiuusamriono eno mavonrano machimpogñono tejamiiconri'i ttsecvono. Eto nmetoco'eyore te 'to emarichu ma nógienu nacuchoori'i maquejacvócapo eno ene muechcú'apo to nanicyore. 38 Tayampane titecpa te ttupric'o yoti te'puca tjiara'iyrepo, te machimpovca tejamiigianri'i ttsegiapono no mavonrano ene tiuusamriono eno. 39 Im'a, te muecheni ma 'chane te 'to mapeno caerapuca titecpa ma tiomera'i ene tejamiigiaa'i vomaquisopri'ini tcusiopo tcomerico te 'to mapeno. 40 Taco'e eti iomuire atsegiapoo'i tjicho vo'echa caerapuca to nchovrena nuti nuchcogne nae 'no 'chañono. Te huipo aquechcoorico acucchocnu ene nutégiapo —majichvocpo ma Jesús. 41 Ma Pedro mayosericpo ma Jesús: —Tata ¿to pimictichgieneri'i vitipúcayo pechjis'o, vo'i enopuca no 'pomriono? —majichpo ma Pedro. 42 Majicpopo ma Viógienu: —Nuti eno njichri'i no namutchujcha nacti ma titúra'i techemra'i mavonra ma 'chane. Ema tcotpara'opo nae 'no 'pomriono mavonrano puejchu muejrocvoca to nanicgiene te 'to sachono. Taquepo majunjicvocpo ma 'chane. 43 Ene te tchoopo ma 'chane machimpopo to manocrichjicha to mametocosri'i maye'e ene tiuusamre ema mavonra tajicho to muetura'ivo —majichvocpo ma Jesús—. 44 Je'chugnejcha njich'e ema 'chane muejrocyore puejchu emuena techa tactupara'o tamutu to macoy'egne. 45 Etotsero te votquitúra'i ma vnóraco ene mac'epo te 'to masamre: “Huich'o táchovyore jmacni nógienu”, mac'epo. Ene tnaecchappo muemponnojcovca no 'pomriono vnoracono ene tnicrígiapo térapo tácov'opo. 46 Ene muemna'osrahuinarichu titecpapo ema 'chane. Huich'o macucchocri'i mavemchujrígiapo tos'o ema muemechoricgieneyorejicha macchánepo te 'to naecña no namusopjuira'igñono —majichvocpo ma Jesús—. 47 Ma vnóraco te muecho to mavoo'ogne ma mágienu ene votcutsecvo vomacúnoco to mavóno'i, ema tquemechoro'yore mraca. 48 Etotsero te vomuecha to mavoo'ogne ma mágienu tayampane etjoo'ina to matoprahuina, ema tquemechoro'yore 'puesa. Ene ma tquijro to 'chope matupara'o mue 'ma Viya tacomnu to 'chopena to muetura'ihuina maye'e. Ene ma tquijro to 'chopepono tacomnu to 'chopeponina to muetura'ihuina maye'e —majichvocpo ma Jesús—. 49 To nutesraa'i te pjoca 'pog'e cuti to tayustacyore to yucu ene nvoo'oripuini to tariigia —majichvocpo ma Jesús—. 50 Ene tcomnucre te 'to náquicchosi te 'to natajivyore ene eto ncojrasamure tiomuincapo te titúchapo eto. 51 ¿Emechocpuca eti te 'to eto timiutecnu puejchu noricoca no 'chañono te pjoca 'pog'e? Vo'i, tjicho tiocpoccono no 'chañono njicho. 52 Enemuiijiyrepo ene taqueyre juiti. Te enjo no cinconano te 'to peti, no moponano nacocposvoyre no apinano. 53 Ma 'chane macocposvoyre ma machicha ene ema macocposvoyre ma mueya. Su 'seno scocposvoyre su schicha ene esu scocposvoyre su saeno. Su 'pona 'seno scocposvoyre su schíneno ene esu scocposvoyre somuire su simse tjicho nuti taetsraavoyre —majichvocpo ma Jesús. 54 Tomuire ma Jesús majichvocpo no 'chañono: —Eti acovsa te pjoca Israel te im'o to úcoji te 'to taeesírare sache: “Tgivyore”, aco'e. Ene je'chura'ii'i ene taco'e. 55 Te ene tos'o te vono aquepo: “Tijru'yore.” Ene ene taco'e. 56 Eti apimiro echemcho jmañono to taechjis'ogne étotse juiti jmani muemotiorano ma Viya vo'aponrejgia —majichvocpo ma Jesús—. 57 ¿Tajpuca tacoyemo vo'aponrerigia eti to je'chugne tiuricocre? 58 Te 'to enjoo'ina tmeturigia'iono te timyána'e mue 'ma cparaaco te huich'o tquimitecpo'e maye'e, ayoyúchapo etpiricca maye'e huichu tacmésa'e timyána'e mue 'ma cparaaco ene ema macvoniipipo teetaca'iono. 59 Ene njich'e te 'to huipo achcu'yore taye'e tiomuincapo te 'to ava'chapo tamtu —majichvocpo ma Jesús.

Lucas 13

1 Etorichu to sachono namétoco ma Jesús to najichvognee'i no tcovsano te 'to Galilea tjicho ma naeyara'o Pilato macovniipii'i nacópaca. Eno enerichu nacopasi'voco te 'to nacopasírare to nanoquiivósare mue 'ma Viya. 2 Ene majicpovcopo ma Jesús: —No nacoparonri'i eti emechocri'i te 'to tavoyuchponri'i to naejiivo nae 'no 'pomriono tcovsano taye'e. Tos'o tepenonri'i eno —majichvocpo ma Jesús—. 3 Nmetoco'e te 'to vo'ene tac'e. Eti te vo'acucot-samrevo, amutu iomuire epenoyre acutyore eno. 4 Ene énopo no 'pomriono ndieciochonano naepenognee'i te 'to Siloé taeñatsicgiene to 'nug'eni peti, emechocri'i te 'to eno tavoyuchponri'i to naejiivo nae 'no 'pomriono tcovsano te 'to Jerusalén. 5 Vo'i, tjicho te 'to vo'acucot-samrevo, amutu iomuire epenoyre acutyore eno —majichvocpo ma Jesús. 6 Taquepo ma Jesús muemicticho to scúreco to muemitrisra. Maquepo: —Emjaa'iji ma 'chane tcoscure to tquíjare higuéragi te 'to muésane. Tyono matanco to to'i taye'e te 'to scúreco ene tajina muechmapo. 7 Ene ma tcoy'e eto 'santi majichpo ma techpojrico: “Mopónapo añu nimojno pjoca nsucre ene tajina nim'a to'ina. Tiuri to pechca puejchu tacoscu'a te pjoca nésane”, majichpo ma tcoy'e to 'santi. 8 Majicpopo ma techpojrico: “Tata, pcuchocacho'o juiti añu. Nuti nsecocyore ene neprácapo to tiuuna móteji. 9 Te táco'i 'chochu añu, huipo vquechco”, majichpo ma techpojrico. 10 Etona sache to tanarasíravo ma Jesús timitrico te 'to noomutírare no jurionono. 11 Esjoo'i taye'e su 'seno ndieciocho añu sjicho to scojmavri'i. Tetpuejco majicho to masioposra ma huinarajgiene, vo'giene saato'o tatpina. 12 Ma Jesús te muem'opo esu, muech'opo maquepo: —Meme, piuchcu'po te 'to pjiuma pnaracoripo —majichpo. 13 Ene manocpo to mavupe sye'e ene 'nuujipo ttúpi'o esu ene tnaecchoopo srusrupáyacho scuñucho ema Viya. 14 Etotsero ma techo te 'to noomutírare t-sémopo tajicho te 'to maconarasraa'i su 'seno to sache tanarasíravo. Ene majichvocpo no 'chañono: —Aponrejgia, saesi sache to vquemtonerena. Tiuri to iutegia maconaráca'e te 'to tamutchujcha sachono ene to sache tanarasíravo vo'i eto —majichvocpo ma techo to noomutírare. 15 Ma Jesús majicpopo: —Eti apimiro'e tjicho eti iomuire te 'to sache tanarasíravo avejapucnove to ahuíyera étopo apero ene eschopno to une. 16 Ene psuca ajañono, esurichu mamrivo ma Abraham, vo'ajpanri'i esu muemponnojcogne ma eriono ndieciocho añu sjicho maye'e. Huipca iúrigia tnáraca te 'to sjuma juiti pjuena sache tanarasíravo —majichvocpo ma Jesús. 17 To énepo maquee'i ma Jesús, ttsii'ompo no tiocpuemchonri'i ene eno 'chañono tiuusamriono tajicho to manocgieñonri'i tiaramicre. 18 Ma Jesús maajichvocpo: —¿Tajtse nimicticha to mavonirisra ma Viya? ¿Tajpuca nacuti no t-sopono ema? 19 Eto nacuti to ongiragiene tagira taquevogiene te 'to muésane ma 'chane. Eto timarucpo tjiuucopo tiomuincovo te tacútipo to 'chope ycugi ene to coyriono trotovono to tacomoquira te 'to tatavojono —majichvocpo ma Jesús. 20 Tomuire ma Jesús majichvocpo: —¿Tajtse nimictichyore to mavonirisra ma Viya nae 'no maye'ono? 21 Eto nacuti to levadura tasiigísare te sepraco su 'seno te 'to sepyaayore tniccore. Ene eto taesiocpo tamutu puejchu tajeppuca —majichvocpo ma Jesús. 22 Ma Jesús tyonvórepo timitricpoo'i te 'to 'vosariono ene maquij'eyre te Jerusalén. 23 Ene nayosericpo: —Tata ¿vo'richu moverena no tiuchcu'onyore? —najichpo. Ma Jesús majicpovcopo: 24 —Je'chugnejcha 'chi'chu to tapajra to anumo tos'o ayoyúchapo to asiopa taye'e tjicho moverano no tvoo'onyo t-sioponyore ene votaetrucvonyore —majichvocpo—. 25 Ncutiyore ma 'chane tcoy'e to peti ene majocho to mapajra ene eti atup'erecoyre te 'to 'neco echjicyore taye'e: “Tata Nógienu, jvej'uchavi”, aqueyre. Ene nuti njicpo'eyore: “Vo'i, tjicho vonaemot'e oypuca ios'o eti”, njich'eyre. 26 Ene eti anaecchappo aqueyre: “Tata, viti vnicnove pye'e vcochanevi ene pimitrico te 'to viovsa”, aqueyre. 27 Ene nuti njicpo'eyorevore: “Njich'eripo te 'to vonaemot'e oypuca ios'o eti. Acoscú'anu, eti amutu anoco to tamurigiene”, ene njich'eyre. 28 Ene te 'to aquevtsiiyore iyo'oyre taye'e ene anicharugio'echovyore tajichyore to acotegneravoyre tjicho im'oyre no viyanovionini, ma Abraham, émapo ma Isaac, ma Jacob ene énopo no muechjironini ma Viya te 'to mavsa mavoniris'o ema Viya ene eti áquevetsuripo te 'neco. 29 No t-sioponyore te 'to mavsa ema Viya, nos'ognepneyre te tot-sírare sache, te'po taeesírare, te cjo'o te'po vono puejchu eno nanicrigia te 'to mavsa mavoniris'o ema Viya. 30 Enjoo'i no nacopyecgieñono eno 'chañono juiti tpajcopnono. Eno tquechorojpononyórepo te titecpapo pjocni sacheyore ene enjoo'i no tpicuchcoreponono juiti ene eno tpajconyórepo naye'e —majichvocpo ma Jesús. 31 Taquepo tiutecompo no fariseono eto novcure. Najichpo ma Jesús: —Tiuri pcoscu'a te pjoca tjicho ma viyara'o Herodes mavoo'o tcopacovyore —najichpo. 32 Ma Jesús majicpovcopo: —Ayana amétaca jmacro mueperaji tquitemra'i 'chane te 'to nquemtoneyorecho'o juiti ene 'chóchupo. Ncuchcoyre no huinarajgieñono ene nconaracyore no nacojmagñono ene te nitúchapo tapuemmahuina 'chochu 'pona sache. Ene ajichyore ema —majichvocpo ma Jesús—. 33 Juiti ene 'chóchupo 'pona sache mpuiiricyorecho'o te 'to Jerusalén tjicho 'muíriji ene nacopasi'o no muechjirono ema Viya. Ene ene najichnuyre nomuire. 34 Njapanu'ejicha eti acovsa te Jerusalén tjicho eti acopaconve te 'to marija'i no muechjirono ema Viya te tvonuch'e. 'Muíriji nvoo'o te 'to ncoomutca'e nacti to vrayu te tacoomutco tacotiucho to tachichano te tamópecu to tapovo ene vo'eschópanu. 35 Juiti ema Viya ticñac'eyrepo huipo muechoyore to iovsa. Nmetoco'e te 'to huipo aem'onyore tiomuincapo te avopnampo ajichnuyre: “Titotijvognejcha ma tiutecri'i te 'to muéjare ema Viya”, aqueyre —majichvocpo ma Jesús.

Lucas 14

1 Etona sache to tanarasíravo ma Jesús tyompo tnico te 'to mapeno ma fariseo ema cparaaco. Ene enorichu no majanemuriono naponrejriicoripo. 2 Ene emjaa'i taye'e ma macojmagne tiámo'o ema. 3 Ma Jesús mayosericvocpo no fariseono énopo no timitricra'ono to voniipi. Majichvocpo: —¿Tisopcorepuca te 'to nconaraca ma macojmagne te 'to sache to tanarasíravo vo'ipuca? ¿Ene eti ooyo acoyemo? —majichvocpo ma Jesús. 4 Etotsero eno vonajicpa ene ma Jesús muemmocpo ma macojmagne, maconaracpo ene mavonicpo mayana. 5 Majichvocpo no fariseono: —Eti iomuire te tvénopa te scocu to ahuíyera étopo apero ene 'nuuji ave'o votac'eriico tayampane etina to sache tanarasíravo —majichvocpo ma Jesús. 6 Ene eno huipo naechmapo to najicpirena. 7 Te 'to nanicris'oo'i, ma Jesús muem'o to tneriocvono te 'to tinapuco to naejasrare te 'to mesa. Ene ema muene'ovcopo majichvocpo: 8 —Te aquíchosi anicrigia nae 'no 'rayenono, vo'acuquinapupuicvo acuquejacvo te 'to mesa tjicho te tiutegiaripca ma 'pona tápicuchcorepono aye'e 9 ene majicha'epo ma tich'o'eri'i: “Pcoscu'a te pjoro puejchu muejaca jmaca 'pona viya”, majicha'epo. Ene eti ayutsriocapopo ene ayánapo te 'to tpajcopno tejas'ocre. 10 Te 'to aquíchosi 'nuujina atpiru te 'to tpajcopno tejas'ocre puejchu te tim'á'epo ma tich'o'eri'i majicha'epo: “Tata, yare pejaca te pjoca tiuunapno tejas'ocre”, majich'eyre. Enetse eto naem'oyre to apicuchcórevo. 11 Tjicho ma tpicuchcore to majichvo tyutsriocvoyre ene ma tquinajiirujcovo ema tpicuchcoreyore —majichvocpo ma Jesús. 12 Tomuire ma Jesús muemitco ma tich'oo'i manigia maye'e. Majichpo: —Te 'to pichorigia nanicrigia pye'e, vopquich'o no pemnacsariono énopo pjiañonono ene énopo no ricono tjicho eno te tnicrigiano tich'apiompo titsrijcovonyore pye'e. 13 Te pichorigia no 'chañono tnicrigiano pye'e, eno pich'a no tcomnurocvono énopo no moso'iono énopo no puchugiono. 14 Enetse eto piuusamreyre najichyore tjicho eno vonaato'oyore taetsrijcovonyore pye'e. Etotsero ema Viya titsrijsinoviyre te 'to titecpapo to sache naechepusrena no naepenogñono nochcuriompo —majichpo ma Jesús. 15 Ma étona te 'to mesa te masampo to ene maquee'i majichpo ma Jesús: —Titotijvogneyrejcha ma t-siopa te 'to mavonirisra mavsa ema Viya ene tnicrígiapo maye'e. 16 Ma Jesús muechjis'opo to mavonirisrayre ma Viya. Maquepo: —Emjaa'iji ma 'chane tepyaco to nanicrisra no 'chañono ene muech'ovcopo no moverano. 17 Te pochpo to tniccore ma 'chane mapjucpo ma mavonra mametocovca ene majichvocporipo no tquichosionri'i: “Ayánapo anigia tjicho pochripo eto tniccore”, majichvocpo. 18 Etotsero eno tcutcocono natancopo to naquetsraru. Ma étona maquepo: “Etotsero nvachrisravo to 'pog'e ene nyonyore nim'oyre. Pcatajígianu vo'acucchocnu”, maquepo. 19 Ma 'pona maquepo: “Nuti nvachrisravo to cincomri to huiyono ene tcomnucre to nitsmoorigia tohuina. Pcatajígianu, vo'acucchocnu.” 20 Ene ma 'pona maquepo: “Nuti mpuemmavo nituchravo su 'seno taco'e vonátequim'i”, maquepo. 21 Ene ma vnóraco tchoopo mue 'ma tvonicri'i mametocopo te 'to votátecyoriono no tquichosionri'i. Ene ema 'chane tepyaco to tniccore t-sémopo. Majichpo ma mavonra: “Pyana juitjicha te 'to cayano te pjoca 'vósare jvejna eno tcomnurocvono, énopo moso'iono, énopo no puchugiono puejchu enina notegia nanigia”, majichpo ma 'chane. 22 Ene je'chura'ii'i tyonvórepo ene te tchoopo majichpo: “Tata, nituchpo to nvóno'i pye'e ene trotovonrich'o te pjoca peti”, majichpo ma mavonra. 23 Majicpopo ma 'chane: “Pyanavore te 'to cayano te'po 'cheñono ene pich'ovca pacmesa notegia no 'pomriono puejchu taenco pjoca mpeno. 24 Nmetoco'eyore te 'to najina tániconyore no novgieneri'i nich'ogñono”, maquepo ema 'chane —majichvocpo ma Jesús. 25 No 'chopemuriono 'chañono napuegne'poo'i ma Jesús ene ema muesñecvocpo maquepo: 26 —Te emjaa'ina mavro'o tpuegné'anu tiuripono te 'to muemnacanupno mracaena nuti ene vo'richu maquemnaco ma mueya, su mueno, su mayeno énopo machichanoviono, matnoviono, maporapenviono ene etoripuini to muetorisra vomaquemnaco. Ene tiuri te 'to ene najicha puejchu eno naróto'o napuegné'anu. 27 Tjicho tiuri te 'to mama eto crutsu mactinu nuti te 'to natajivono te'po nitorisra. Te vo'ene nacuggio vonacuuto'o tcupuegne'nono. 28 Ma 'chane te mavro'o muepyaca to 'nug'e peti, tatihuina muecha oynapca to tacomnuyre te taato'opuca muetucha. 29 Tjicho te pochínapo manoca eto tanaecchi'voyre to peti ene huiripca tacuuto'o to macoy'egne huipo maquituchri'i to peti ene no tim'ano ema to muepyasrayree'ini ene nano'ojrígiapo. 30 Nac'epo: “Jmuena 'chane manaecchoo'ini to macochpucyore to peti etotsero vomaato'o muetucha”, nac'epo no 'chañono. 31 Enerichu maco'e ma taeyara'o to 'vósare te navoo'o te'cocano to 'vosariono. Te muéchapo ema te tiutégiapo ma macposvoyre mamparipo no maye'ono sontarono veinte mil to natupa eno. Ene ema maponrerígiapo te 'to maato'opuca mueto'aca ma macposvoyre tjicho ndiesi milrichu to natupa no maye'ono sontarono. 32 Ene muéchapo te 'to vomaato'oyore mueto'acyo, te 'to ehuirerich'o ma macposvoyre ene 'nuujina mavonigia nayana no mavonirono puejchu eno naechjigia, huipo naque'coco naetpiriccapo. 33 Ene aqueyre aponrerigia te 'to ápuegne'nuyrepo, tayumjacvo te 'to inajigia tamtu to acoy'egnena eymagñono puejchu apuegné'anu —majichvocpo ma Jesús—. 34 Eti echo to tacomnucrevo to 'cheve etotsero te huipo toona to 'cheve, movínepo tchapri'ini toona. 35 Tajínapo tajichgienena tquevtsupo eto. Taco'e te acgiño asama —majichvocpo ma Jesús.

Lucas 15

1 No tcovrarecra'ono to impuesto énopo no 'pomriono pecatumoriono napuchpo ma Jesús te 'to navorira nasama. 2 Taco'e no fariseono énopo no timitricra'ono nacotiorocpo ma Jesús naquepo: —Jmaca 'chane majacpovco no pecatumoriono ene tnico naye'e —najichcocpo. 3 Ene te majicpovcopo muemictichpo to taemtioru 'vesa. Maquepo: 4 —Te 'to emjaa'ina aye'e tacye'e ciento to 'vesa ene te temtioca to étona, huiyo macujunjico to 'pomriono noventa ene nueve te 'to vom'i tyánapo matanca to etonagne taemtioru 'vesa tiomuincapo te muechmapo eto. 5 Ene te muechmappo manócapo te 'to maji'u ene tiuusamrepripo tyánapo. 6 Te titecpapo te mapeno, muech'ovcapo no muemnacsariono ene énopo no tcopenono te machocyo ene majíchapo eno: “Oosamre iomuirena nye'e tjicho nichmovripo to nye'e 'vesa taemtioori'ini”, majichvócapo —maquepo ma Jesús—. 7 Ene taco'e te 'to anumo tavoyuchpono to toosamrecrevo taye'e tajicho to macot-samrevo ma étona 'chane pecatumore ene vo'richu nae 'no tiuriono najichvo vonacmunu tácot-samrevono —majichvocpo ma Jesús—. 8 Ene sco'e somuire su 'seno tcoy'e to ndiesi meriono. Te temtioca to étona, esu syustacpo to yucpi ene spi'icpo to peti stanco tiomuincovo te sichmoopo. 9 Te sichmoopo sich'ovcopo no semnacsariono énopo tcopenono te schocyo ene sjichvocpo: “Oosamre iomuirena nye'e tjicho nichmovripo to taemtioori'i nye'e merio”, squepo. 10 Ene taco'e te 'to anumo. Tiuusamriono no angieriono mue 'ma Viya tajicho to macot-samrevo ma étona 'chane pecatumore —majichvocpo ma Jesús. 11 Tomuire majichvocpo ma Jesús: —Emjaa'iji ma 'chane tcochicha no apinano 'moperono. 12 Etona sache ma 'moypono majichpo ma mueya: “Tata, pijrócanu to nicmuna nyecna nuti”, majichpo. Ene ma naeya masorachovcopo no machichanoviono. 13 Etorichu to sachono ma 'moypono tetpiricvopo mave'po tamutu to muejroori'i ma mueya. Enetse eto tyompo te ehuire te 'pona 'vósare ene taye'e mamopachijcopo tamutu to mamgiene macoy'egnee'ini te 'to tamurigieñono muetorisra. 14 Te muétopo tamutu ene tnaecchoopo 'com'ipo te 'to 'vósare mavriicoo'i, tos'o ema tcomnurocvopo ene étopo to manicgiene. 15 Taquepo tyompo maquij'e ma 'chane tcovsa taye'e ene ema mavonicpo te 'to mavsára'i puejchu majañoca to maye'ono smoru. 16 Te 'to muec'ovri'i majomrachpuini to tanicsare to smorono etotsero tajina maquijro mayecnena. 17 Taquepo tponrericvopo ma 'móperu, maquepo: “Namutu no tquemtoñono ónogi mue 'ma tata votechri'ano to nanicgiene ene nuti tcopacampopca to nec'ovo te pjoca”, maquepo. 18 “Tiuri nchovyore mue 'ma tata. Oni njichyore ema: Tata, nuti nejicvo mue 'ma Viya énepo pye'e piti. 19 Huipo nimiuupóchapo pchichanina. Tiuri pimictíchanu nacti no jvonrano. Ene njichyore ma tata”, maquepo ma 'móperu. 20 Ene tyompo tchovo mue 'ma mueya. Ene ema mueya te ehuirerich'o ma machicha muem'opo majapanupo. Tjiunopopo macpo maviocpo ene matsucpo —majichvocpo ma Jesús—. 21 Je'chura'ii'i majichpo ma 'móperu ma mueya: “Tata, nuti nejicvo mue 'ma Viya énepo pye'e piti. Huipo nimiuupóchapo pchichanina”, maquepo. 22 Etotsero ema mueya mavonicvocpo 'nuuji no mavonrano majichvocpo: “Avejna to tcomuii'ocre tiuunapno mamuii'ina étopo to muepcopehuina. Iómapo tomuire to 'tigvure máquitgiv'u. 23 Ene acopacapo tomuire to t-sina vaca. Vnicrigia vepiestáchapo 24 tjicho jmaca nchicha vijchognee'i tépeno juiti cutripo tchovo titorico, temtiocri'ini tchoopo juiti vye'e”, maquepo ma mueya. Ene tnaecchoopo to piesta —majichvocpo ma Jesús—. 25 Taquepo ema 'chospono titecponejicha tios'o te 'to 'santi. Te titecpopo te 'to peti masampo to napunne tiimuiconripo. 26 Muech'opo ma vnóraco mayosericpo tajpuca taechjis'o to piesta. 27 Majicpopo ma vnóraco: “Tchovripo jmuena piati. Jmuena piya macovniipipo vcópaca to t-sina vaca tjicho titotijvo jmuena piati, tajina majíchapo”, majichpo ma vnóraco. 28 Ene ema t-sémopo ma 'chospono huipo mavro'o t-siopa te 'to peti. Ene tiuchcopo ma mueya mayosiocpo te 'to masiopa. 29 Ene majicpopo ma mueya: “Tata, piti pecho te 'to tyereripo to añono nquemtone pye'e ene vonágieremchapi. Ene vo'eto'ena pijrócanu to etonaena chivagira puejchu nnicrigiari'ini nacchane no nemnacsariono. 30 Ene juiti to titecpopo jmaca pchicha to pijroru pcoy'egne mamopachijcoo'i nae 'no 'senono pecatumoriono ene pcopasínopo to t-sina vaca”, majichpo ma machicha 'chospono. 31 Majicpopo ma mueya: “Nchicha, piti 'muíriji ncochanevi. Tamutu to ncoy'egne etorichu pye'e. 32 Etotsero juiti tiuri te 'to vcuusamréchapo vnicrigia. Vijchoo'i tépeno jmaca piati cutripo tchovo titorico, temtiocri'ini ene tchoopo vye'e”, majichpo ma machicha ema 'chane —maquepo ma Jesús.

Lucas 16

1 Tomuire ma Jesús majichvocpo no muemitriono: —Emjaa'iji ma 'chane rico tcoy'e to tim'ocre. Ma techo to macoy'egne tcometuricsi maye'e tajicho to mamopachijsirari'iji to mayeeruvono. 2 Ene ema muech'opo ma mavonra techo to mayeeruvo ene mayosericpo: “¿Taja pjocni nsamuiico pye'e? Tiuri vetpirigia to jve'vogne ene étopo pemtone tjicho piuchcu'yórepo to pquemtónevo nye'e”, majichpo ma 'chane ma mavonra. 3 Ene tponrericvopo ema maquepo: “¿Oypuca ncoyemyore? Tjicho jmaca nógienu tcuchcu'nuyrepo te 'to ntupara'o maye'e. Vonimroto'ócapo náquemtone ene ttsii'ocre to nyosserigia to nnicgiene. 4 Néchopo to ncoyemyore puejchu enjoo'ina najacpanu te 'to napeno te tcuchcu'anupo jmuena nógienu”, maquepo ma 'chane. 5 Je'chura'ii'i muech'ovcopo namutu no nteviono mue 'ma mágienu muechjicvocpo etonapri'i. Mayosericpo ma mativgiene: “¿Oyna ntévevi mue 'ma nógienu?” majichpo. 6 Ema majicpopo: “Ntévenu maye'e cien lata to asaete”, majichpo. Ene ema majichpo: “Tiuri jve'a pjoca 'jiumeruco pechjiriivoo'i mue 'ma nógienu. 'Nuujina piajcha to 'ponaena cincuentenarichu to pnoca”, majichpo. 7 Taquevre mayosericvore ma 'pona: “Ene piti ¿oyna ntévevi mue 'ma nógienu?” majichpo. Majicpopo ema: “Nuti ntévenu cien tarera to trigo”, majichpo. Ma 'chane majicpopo: “Tiuri, pioma pjoca 'jiumeruco piajcha to 'ponaena. Pnoca ochenta”, maquepo ma 'chane vnóraco —majichvocpo ma Jesús—. 8 Ene ema mágienu ma 'chane maquictiórapo to muechemchira to majichyore te 'to maquitemra'vo ma mavonra. Tjicho no taye'ono pjoca 'pog'e techemra'ompono te jmañono ene no tponono to tjiáracu vo'richu —majichvocpo ma Jesús—. 9 Eto nechjis'o to acoy'egne tim'ocre taye'e pjoca 'pog'e. Ijroca no 'pomriono puejchu te titapopo to acoy'egne te pjoca 'pog'e, ene imuiiyore te 'to anumo te tjiacpa'epo taye'e ema Viya —majichvocpo ma Jesús—. 10 Im'a, ma votactemra'i te 'to 'puesagiene ema titura'iyre te 'to 'chopegiene ene ma tquitemrigia te 'to 'puesagiene tomuire tquitemricyore te 'to 'chopegiene. 11 Taco'e te áquitemra'i te 'to acoy'egnena te pjoca 'pog'e tavetji movine ttuparaca'ee'ini te 'to tasivachogne mue 'ma Viya. 12 Ene te 'to vo'aquitúra'i te 'to 'poy'e, movine áquijroo'ini to aye'enarichu —majichvocpo ma Jesús—. 13 Ma étona 'chane vnóraco movine maato'ori'ini macógienu nacvonra no apinano. Tjicho ema macotichapo ma étona ene muemnácapo ma 'pona ene taetura'ipo mue 'ma étona ene macopyégiapo ma 'pona. Ene taco'e tomuire movine aato'ori'ini acponreejii'ini tacticcono to prata tim'ocre te pjoca 'pog'e ene émapo ma Viya —majichvocpo ma Jesús. 14 Ene eno no fariseono nasamroocoo'i nacotiorocpo ene naquécoro tjicho eno nomuire najomracho to prata. 15 Ma Jesús majichvocpo: —Eti fariseono iuri to ajichvo te 'to namíro'u no 'chañono etotsero ma Viya timosamre'e. Tjicho to navoo'ósare no 'chañono eto teprucre mue 'ma Viya —majichvocpo ma Jesús—. 16 Te 'conevoquini nacometoriru napona to 'chosgiene mavoniipi ma Viya ene étopo to naemitropi no muechjironini ma Viya tiomuincovo te tiuchcopo ma Juan ticchosricra'i. Enepotse tos'o to 'rajru 'chojriicovo taechjis'o to mavonirisra ma Viya, juiti namutu no 'chañono nacopneriiji to nasioprena. 17 Etotsero tituchvoyre tamutu to 'chosgiene voniipi. Vo'richu táquejra te 'to títapo pjoca 'pog'e étopo to anumo etotsero tquejrapno te 'to tquituchvo to voniipi, tayampane to ongirena to taemitropi —majichvocpo ma Jesús—. 18 Ma 'chane te muenajigia su mayeno ene muetucha su 'pona, tejicvo mue 'ma Viya ene ma titucha su 'seno sinajiru ma sima mamuire tejicvo mue 'ma Viya —majichvocpo ma Jesús—. 19 Emjaa'i ma 'chane tcoy'e to tim'ocre tiuuna to mamuii'o ene tnicrico to tiuuna tniccore tamutu sachono —maquepo ma Jesús—. 20 Emjaa'i ma 'pona 'chane povre tcomnurocvo tquíjare Lázaro. Ema tcojooraji te 'to mag'e ene tejapuecnove te 'to tachocyo to mapajra ma 'chane tcoy'e to tim'ocre. 21 Ma Lázaro majomrachri'ini manigia to naemocharajono te 'to mamésara ma 'chane ene eto to pacono tapuchnove ema taeveroco to majorano. 22 Etona sache tepenopo ma Lázaro navejnopo no angieriono nompo te 'to novrare no naepenogñono nochcuriono puejchu ene mavrigia mue 'ma Abraham. Taquepo tepenopo mamuire ma 'chane tcoy'e to tim'ocre ene naecoropo ema. 23 Ene ma 'chane rico tcatajiipo te 'to mavriicoo'i te 'to novrare no naepenogñono. Ene te 'to ehuire muem'opo ma Abraham émapo Lázaro te 'to machocyo. 24 Ene mapioocopo: “Tata Abraham, pajpannu jvonuchnanu mategia ma Lázaro puejchu muetamuca to mavugi te 'to une muecsárecha to nnene tjicho ncatajivo mraca te pjoca yucu”, majichpo ma 'chane. 25 Majicpopo ma Abraham: “Nchicha, pecho te 'to pitoricrich'o te 'to 'pog'e pitotijvo pcoy'e to tim'ocre ene jmaca Lázaro votaetotijvoo'ini ema. Juiti ema titotijvopo te pjoca ene piti pcatajiipo. 26 Taa'pona jocjaa'i topenogne votancu'core te ttupric'o vye'e tos'o no tiovricono vye'e vonaato'o tyanano aye'e, énopo no tiovricono aye'e vonaato'o tiutegianri'ini vye'e”, majichpo ma Abraham. 27 Ene majicpopo ma 'chane rico: “Nyosiócapi to 'pona, tata Abraham. Jvonisnanu mayana jmaro Lázaro te 'to mapeno ema tata 28 tjicho naenjaa'i cinconano atnoviono. Mametocovca puejchu vonacuteco nomuire te pjoca tcatajivcore novriicoo'i”, majichpo ma 'chane. 29 Majicpopo ma Abraham: “Etotsero tcoy'ono to majrionini ma Moisés ene étopo to najriono no muechjironini ma Viya. Eto nasopa”, majichpo ma Abraham. 30 Ma 'chane majicpopo: “Movine nasopari'ini to najriono eno, tata Abraham, etotse te techpuca ma muepenogne tyana naye'e je'vore ema nasopyore ene tácot-samrevono”, majichpo. 31 Ma Abraham majicpopo: “Te 'to vonacúsopo to majreni ma Moisés étopo to najre no muechjironini ma Viya, movine nasopari'ini tayampane techpuca ma muepenogne tyana muechjicvoca”, majichpo ma Abraham —maquepo ma Jesús.

Lucas 17

1 Ma Jesús majichvocpo no muemitriono: —'Muíriji etjoyre to timpecaturachoyre ma 'chane. Etotsero etjoo'i to muemechoro'yore ma timpecatúracha ma 'pona. 2 Ene tiuri táquiti to 'chopegiene mari te 'to mapígienu ene máquevtsecsi te 'to cogiure puejchu vomaquimpecatúracho no vo'tumevoquina nchichanoviono. 3 Tos'o ácuñuchvojcha. Te 'to etjoo'ina matoprahuina aye'e ma apórape, echjigia ema ene te tácot-samre huipo aquechno to matopravo. 4 Ene te táttseji tejígiapo aye'e siete'ena te sache ene tomuirena siete'ena te sache majícha'e: “Vopquechnonu, tata”, enerichu aqueyre. Vo'aechnoyre to matopravo aye'e —majichvocpo ma Jesús. 5 No mavonrano ma Jesús nayosiocpo: —Tata, pijrocavrichjicha to vsoprena —najichpo. 6 Ma Jesús majicpovcopo: —Tayampane ongirenarichu to asopranu tacti to tagira ongiragiene ene aróto'o ajicha pjoca ycugi: “Jvemtácapo pitjihuina ene psucchappo te 'to cogiure”, ajicha, ene eto t-sop'eyre —majichvocpo ma Jesús—. 7 Te emjaa'ina ma avonrena eti táquemtone te 'to ésane vo'i tjiañopuerigiapuca to aye'e vaca, ene te tyópapo ema te 'to muemtone, eti movine ajichari'ini: “Yare, patpiru pejaca pnigia”, vo'aggioyre. 8 Tovyore ajichyo: “Pyana pepyaca to vnigia. Te pochínapo pijrocanupo to nnigia nuhuina. Te naetonispo nuti, pnígiapo piti”, ene ajichyore ma avonra. 9 Ma 'chane movine marusrupayachaa'ini ma mavonra tajicha to muetuchra to mavóno'i. 10 Ene aqueyre iomuire acti ma vnóraco. Te itúchapo tamtu to avóno'i mue 'ma Viya, ene ac'epo: “Vovimiuupóchapo vácuñuchcore mue 'ma Viógienu tjicho taquejvorichu vitucho to yvóno'i maye'e”, aqueyre —majichvocpo ma Jesús. 11 Te tyonvórepo ma Jesús, ene maquij'eyre te Jerusalén. To Samaria étopo Galilea tcochcoycocono, ene mayon'o te 'to ttupric'o. 12 Te titecpopo te 'to 'pona 'vosaregra, nocpopo no ndiesnano nacojmagne to teprucre tquíjare lepra. Te ehuirionrich'o tichicompo 13 napioocopo ema: —Tata Jesús pajpanovi —naquepo. 14 Ma Jesús te muem'ovcopo majichvocpo: —Ayana imerígiapo nae 'no sacerdotiono techono to mapenviya. Eno te tyonomporipo tnaracompo tiuuna to nog'e. 15 Ene ma étona naye'e te tquictioravopo to manarasirari'i 'nuujipo tchovo mue 'ma Jesús tjiáranu marusrupayachopri'i ma Viya. 16 Muetecpo'ocpo ma Jesús muepyusmiruchpo marusrupayachopo. Ene ema ene macovsa te 'to Samaria. 17 Ma Jesús maquepo: —¿Ene huiyo ndiesinaa'i no nconaracgieñonri'i? Ene votchapono no 'pomriono nuevenano. 18 ¿Tajtse tacoyemo te 'to maquejvorichu jmaca 'povsajecu tchovo nye'e marusrupayachoo'i ma Viya? —maquepo ma Jesús. 19 Ene ma Jesús majichpo ma 'chane: —Tiuri pechpuca pyánapo pnaracoptsero tajicho to psopranu —majichpo. 20 Etona sache no fariseono nayoserico ma Jesús caerapuca tiutecyore to mavonirisrayre ma Viya. Majichvocpo ema: —Te tiutégiapo votáquechrayre. 21 Najina nac'eyre: “Tnaecchovripo te pjoca to mavonirisra ma Viya. Ene tomuire tnaecchovripo ónogi”, najina nac'eyre. Tjicho to mavonirisra ma Viya etopripo aye'e —majichvocpo ma Jesús. 22 Taquepo majichvocpo ma Jesús no muemitriono: —Titecpoyre to sache te 'to eti avro'puini im'anu nuti nuchcogne nae 'no 'chañono, tayampane etonaenarichu sache njicha aye'e, etotsero vo'aem'onyore. 23 Enjoo'i naqueyre: “Macapo titecpo ma Cristo”, najícha'e. No 'pomriono te najícha'e: “Muenapripo ma Cristo titecpo ónogi”, naqueyre. Etotsero eti vo'acuyno acupuegne'o te 'to ene najícha'e. 24 Tjicho tquechorojyore to nutesrayre nuti nuchcogne nae 'no 'chañono tacutiyore to temareco mraca tetscháraco tamicucho tamutu to anumo. 25 Etotsero tcomnucre to tatihuina nácatajivo 'chope ene vonájacpocreyre nae 'no 'chañono juiti —maquepo ma Jesús—. 26 To nutesrayre nuti nuchcogne nae 'no 'chañono tacutiyore te tiutecpo to 'chopegiene une te 'conevoquini mue Noé. 27 Tjicho eno 'chañono votechpapono. Eno tnicriconri'i terono tituchvono tiomuincovo te titecpopo to sache t-sioppo ma Noé te 'to mapocre ene eno tavemchujricvocpo to 'chopegiene une ene teecompo namutu. 28 - 29 Tomuire to nutesrayre tacutiyore te emjarich'o ma Lot. Tjicho nomuire no tcovsano maye'e te 'to Sodoma tnicono terono tvachriricono tijroricono tquesañono ene tepyarecono peti. Etotsero te majunjicpo to 'vósare ma Lot, eno tavemchujricvocpo te macojchucpo ema Viya to yucu étopo tijre mari ene tacopacovcopo namutu. 30 Ene taqueyre to sache te nchappo nuti nuchcogne nae 'no 'chañono —maquepo ma Jesús—. 31 Te pjocni sacheyore to emjaa'ina te 'neco te 'to mapeno vomacuqueviáravo macúsiopo macúve'o to mayeeruvo ene ma tiovrigia te 'to muésane vomacúchovo macúsiopo te 'to mapeno. 32 Vo'aquemtisco to sjichvognee'i su mayenini ma Lot te 'conevoco. 33 No tvoo'ono tnocano to navoo'ognena te 'to naetorisra tamoprujyore titovoyre tamutu to naetorisra. No vonacotegne'a to naetorisra nanoca to mavoo'ogne ma Viya ene eto naetorisra votampuujiyre. Eto muitravreyre —majichvocpo ma Jesús—. 34 Nmetoco'ejicha te pjocni sacheyore no apinano timcoyriono te 'to étona naepajiimo to yoti. Ema étona tcovejnocsiyre, ma 'pona manosyore. 35 Enerichu naqueyre no apinano 'senono tiuvareeconyore te 'to étona yvárano. Su étona tcovejnocsiyre, su 'pona snosyore. 36 No apinano tiovriconyore te 'to 'santi. Ma étona tcovejnocsiyre, ma 'pona manosyore —majichvocpo ma Jesús. 37 Te nasampo to ene maquee'i nayosericpo: —Tata ¿ooyo taetecpi'yore tamutu jmacñono? —najichpo. Ene ema majicpovcopo: —Tquechorojyore to taemotiorano tacuti te 'to tovris'o to taepenogne ene toomutiyo to spugiono —majichvocpo ma Jesús.

Lucas 18

1 Ma Jesús manoco to muemictichgiene puejchu naechemcha ene vonaquinajricvo to nayujrosra nayosserigiaporichjicha mue 'ma Viya. 2 Maquepo: —Emjaa'iji te 'to 'vósare ma cparaaco tviosricra'i. Vo'iji mapicucha ema Viya ene votajpanra'i nae 'no 'chañono. 3 Ene enerichu te 'to 'vósare esjoo'i somuire su 'seno semuimaraji. Esu tyonnove ttsétseji mue 'ma cparaaco syosioco te 'to macotiucha esu mue 'ma socposvo. 4 Ene ema cparaaco te tovgiene vomuechcoorigia esu. Taquepo to smueje'ovri'i esu maye'e, maponrericpo te 'to masamre: “Tayampane voncupicucho ma Viya ene vonajpanra'i nae 'no 'chañono, 5 tiuri ncotiucha psuca 'seno puejchu voscucmesajiiconu tjicho mpúñupo”, maquepo ma cparaaco —majichvocpo ma Jesús. 6 Muemechemchovco ma Viógienu maquepo: —Echemcha to maponreru ma tquitemra'i cparaaco. 7 Macompujvo ema Viya to macotiuchrayre no maneriorono tyossericvono maye'e sache yoti. Ene votaemtojcovyore to muejrosrena to nayosiorina maye'e. 8 Nmetoco'e te 'to 'nuujiyre macotiuchyore votaemtojcovyore. Etotsero nuti nuchcogne nae 'no 'chañono te nchappo nos'a te 'to anumo ene vomoveravocyorena no t-sopnono. 9 Ma Jesús muemicticho ma fariseo émapo tcovrarecra'i to impuesto puejchu naechemcha no timiaramimijicvono to nórivo ene nacopyeco no 'pomriono. Majichvocpo: 10 —Etona sache tyononri'iji tyujrocono te mapenviya no apinano. Ma étona ema fariseo, ma 'pona tcovrarecra'i to impuesto ene ema nacotichósare no 'chañono. 11 Te tyujrocpo ma fariseo, ema ttup'erecoo'i maquepo: “Nrusrupayachovi Tata tjicho vonacti eno 'pomriono 'chañono tquitemra'ono mueperajono 'senomoriono. Ene vo'vore nacti jmaca tcovrarecra'i to impuesto. 12 Tjicho nuti nitúra'i pye'e nijmuchvonve vonnigia apisache te semana nnoquicvonve pye'e te 'to tamutu to njacpogñono”, maquepo ma fariseo. 13 Ene ma tcovrarecra'i to impuesto ttup'erecoo'i ma'ehuírecho votijrócapo muesñegia to anumo te'otupchoopo tajicho to macot-samrevo. Maquepo: “Tata piovrico te anumo pajpannu nuti pecatumórenu”, maquepo ma 'chane. 14 Ene njich'e te 'to ma tcovrarecra'i to impuesto te tyompo te 'to mapeno tjiacpocre mue 'ma Viya ene ema fariseo votájacpocre mue 'ma Viya tjicho ma timiuupochvo tiuri, ema tyutsriocvoyre ene ma tquinajiivo tcot-samre tjiacpocreyre mue 'ma Viya —maquepo ma Jesús. 15 Enjoo'i no tiomono no 'moyono mue 'ma Jesús puejchu manoca to mavupe naye'e. Te naem'ovcopo no muemitriono naquepo: —Vo'aquimiuteco pnoni 'moyono. 16 Etotsero ma Jesús muech'ovcopo no 'moyono ene majichvocpo no muemitriono: —Isopachujcha notegia nye'e no 'moyono. Vo'acucóvaco aquevtoco tjicho no t-sioponyore te 'to mavonirisra ma Viya eno nimicticho pnoni 'moyono. 17 Je'chugnejcha njich'e, ma 'chane te 'to vomacucti ma 'moyo to masoprena to 'chojriicovo taechjis'o to mavonirisra ma Viya, movine t-siopari'ini taye'e. 18 Taquepo ema 'chane cparaaco mayosericpo ma Jesús: —Tata piti piurigienejicha ¿oypuca ncoyemyore puejchu muitravrena to nitorisra? —majichpo ma 'chane. 19 Majicpopo ma Jesús: —¿Taja tacoyemo to piuri pjichnuu'i? Maquejvorichu ema Viya tiuri. 20 Piti pimoti jmani mavoniipi ma Viya. Oni taco'e: “Vopcúve'o su 'seno to vopiturena, vopcucpaco ma 'pona 'chane, vopcomera'i, vopquepya'ra'i ene ppicucha ma piya ésupo peno” —majichpo ma Jesús. 21 Majicpopo ma 'chane: —Te 'chi'cho'nurich'o tamutu jmani nitucho —maquepo. 22 Ma Jesús te masampo to ene maquee'i majichpo: —Etonarine to pcomnu: Pyana pijrorigia tamutu to pcoy'egne ene psorachovca no tcomnurocvono ene etjoyre to picmunayore te anumo ene tac'epo piutégiapo ppuegné'anu —majichpo ma Jesús. 23 Ma 'chane te masampo to ene maquee'i ma Jesús ene tcojrasamurevognejcha tjicho tcoy'egnejcha to tim'ocre ma 'chane. 24 To macojrasamurevoo'i ma 'chane, ma Jesús majichpo: —Tquejragnejcha to nasioprena eno ricono te 'to mavsa ema Viya mavonirisrayre. 25 Tjicho tquejrapno to masioprena ma 'chane rico te 'to mavsa mavonirisra ema Viya, vo'richu táquejra to tasioprena te 'to tog'a to priipa to 'chopegiene sórare tquíjare camello —maquepo ma Jesús. 26 Ene eno no t-samono to majichgieneri'i nayosericpo: —Ene ¿najtse tiuchcu'anri'ini t-siopano taye'e? —naquepo. 27 Ma Jesús majichvocpo: —To muitjigne nae 'no 'chañono, mue 'ma Viya tajina muitjina —maquepo. 28 Ma Pedro majichpo: —Tata, viti vjiunjicripo tamutu to vcoy'egne tajicho to ypuegnéravi —maquepo. 29 Majicpopo ma Jesús: —Je'chugnejcha njich'e, ma tjiunjigia to macoy'egne énopo no majañonono tajicha to manosrena to mavoo'ogne ma Viya, etjoo'i to taetsvoyre. Ma tjiunjigia to mapeno énopo mueyano, énopo matnoviono, maporapenviono ésupo mayeno no machichanoviono, te 'to emuena tjicha ema Viya, 30 majacpoyre to muecmunayore te pjoca 'pog'e, 'chopeponyore to majacpoyre te 'to majunjirono. Ene tomuire te 'pojra'ínapo muitravreyre to muetorisra —maquepo ma Jesús. 31 Ma Jesús muech'ovcopo mañajoco no ntosegieñono majichvocpo: —Ene vquij'eyre te 'to Jerusalén ene taye'e tituchvoyre to 'chosgieñono ajúreco. Etjoo'i to najchogne no muechjironini ma Viya ene tituchvoyre tamutu to naechjis'ogne nye'e nuti nuchcogne nae 'no 'chañono. 32 Tjicho nuti tijroricnonyore nae 'no 'povsajecono. Eno teprurujicnonyore ene timponnojcononyore tiattucnuyriono. 33 Tac'epo testacnuyriono ene tcopacononyore. Etotsero te moponagienena sache nechpúcapo nchovyore nitoricyorevore —majichvocpo. 34 Ene eno ntosegieñono tajina naechemcha tamutu jmañono tjicho eto tyumrucvorich'o naye'e tos'o vonaechemcha. 35 Ma Jesús te titecpoyrepo te 'to 'vósare Jericó ene emjaa'i ma 'chane jma'u tejaracoo'i te 'to tachocyo to 'chene tyosseriicoo'i to prata. 36 Te masampo naetavico no 'chopemuriono 'chañono ene ema mayoseriris'opo tajpuca to nacoyemri'i eno. 37 Nametocopo te 'to ema Jesús Nazareno tpuicopoo'i muetavico. 38 Taco'e ema mapioocopo: —Tata Jesús piti mamrihuini ma David, pajpannu —maquepo. 39 No tinapucompoo'i maye'e nacovacopuini ma jma'u puejchu mamtina. Ene emavoyejchujcha tpiooco: —Tata Jesús piti mamrihuini ma David, pajpannu —maquevrepo. 40 Ene tichicpo ma Jesús mametocovcopo navejna ema jma'u. Te mapuchpo ma Jesús mayosericpo: 41 —¿Tajtse jvoo'o to njíchapi? —majichpo. Majicpopo ma jma'u: —Tata, nvoo'o to pquimuiigianu —majichpo. 42 Ma Jesús majicpopo: —Tiuri, pimuiigia. Tajicho to psopranu eto tquimuiicovi —majichpo. 43 Ene ema 'nuujipo timuiico ene mapuegne'po ma Jesús marusrupayachopri'i ma Viya. No 'chañono te naem'opo ema timuiicoo'i, nomuire nacuñuchpo ema Viya.

Lucas 19

1 Taquepo ma Jesús tyonvórepo titecpopo te 'to Jericó ene mayon'o muetavicyore to 'vósare. 2 Emjaa'i ma rico 'chane taye'e tquíjare Zaqueo, techo nae 'no tcovrarecra'ono to impuesto. 3 Ma Zaqueo mavoo'opuini muem'oyre ma Jesús puejchu muemoti etotsero vomaato'o muem'a tjicho 'chi'churichu ema ene no 'chañono 'chopemuriono namiiregne'poo'i ma Jesús. 4 Taco'e ema tjiunopopo tinapuco te 'to mayon'oyree'i ma Jesús tiopnopo te 'to ycugi puejchu muem'a ma Jesús. 5 Te titecpopo te 'to machocyo, ma Jesús muepanuchpo majichpo: —Piti Zaqueo piucpuigia 'nuujina tjicho juiti ntupcoyre te 'to ppeno —majichpo. 6 Ene ema 'nuujipo tiucpuico ene mavopnopo ma Jesús to majacpira te 'to mapeno. 7 No 'chañono te naem'opo to ene matupiiri'i, nanaecchopo nacotioroco ma Jesús, naquepo: —Jmaca Jesús ttupco te pjoca mapeno ma pecatumore 'chane —naquepo. 8 Taquepo ma Zaqueo tponrericvopo ttup'ecpo majichpo: —Pim'a, Tata Jesús, tcutcocyore nijrocyo no tcomnurocvono to ncoy'egne ene te enjoo'inapuca nvevriocgienena nichopyore naye'e tasmutpono te 'to nve'giene naye'e —maquepo ma Zaqueo. 9 Ene ma Jesús majicpopo: —Tquechoroji te 'to juiti pjuena sache titecpo to nochquira no tiovricono te pjoca peti. Te 'to psopra piomuire pitirichu mamrivo ma Abraham. 10 Tjicho eto timiutecnu nuti nuchcogne nae 'no 'chañono puejchu ntanca ncuchcu'voca no naemtiorono tajicho to pecatu —maquepo ma Jesús. 11 Te nasamroocorich'o no 'chañono, ma Jesús maquepo muemicticho to meriono tjicho nacanne'icpo to Jerusalén ene te titecpapo taye'e naejcho tomuire titecpapo 'nuujina to mavonirisrayre ma Viya. 12 Manaecchopo maquepo: —Emjaa'iji ma 'chane timotcore nae 'no 'chañono tyonyore te 'pona 'vósare ehuire puejchu majacpa taye'e to matupara'oyore ene ema náquiyara'o te 'to mavsa, tac'epo tchappo. 13 Te tyonyórepo muech'opo no ndiesnano mavonrano ene matuparacpo to etonapri'i tasivachogne merio. Ene majichvocpo: “Aquemtone te jmaro merio nijroo'e. Acojpaca tiomuincapo te nchappo”, majichvocpo ma 'chane. Ene taquepo tyompo ema. 14 Etotsero no tcovsano taye'e nacóticho ema 'chane ene te muegnepo navonicvocpo no tyanano mue 'ma naeyara'o te 'to 'pog'e ene najichpo: “Vovavro'o emuena váquiyara'o.” 15 Etotsero ema 'chane manosgiene majacpo to matupara'oyore ene te tchoopo te 'to mavsa muechoricvocpo no matuparaari'i to maye'ono merio puejchu muecha oynapca to nacojpacgiene taye'e. 16 Tiutecpo te 'to mamíro'u ma mativgiene muejroru maquepo: “Tata, ncojpacripo to pijroonuu'i merio ndiesiripo”, majichpo. 17 Ma 'chane mágienu majicpopo: “Tiuri pjicho pitúra'i te 'to jvóno'i. To pitura'ivo te 'to 'puesagiene, nnocviyre pcotpara'oyre te 'to ndiesi 'vosariono”, majichpo. 18 Ene taquepo tiutecpo ma 'pona vnóraco ene maquepo: “Tata, to merio pijroonuu'i ncojpacripo cincoripo”, maquepo. 19 Ene enevore majicho ma 'chane: “Nnocviyre pcotpara'oyre te 'to cinco 'vosariono”, majichpo. 20 Ene maquepripo ma 'pona maquepo: “Tata, joca pye'e merio nichopyore. Nunacoo'i nmuijco te 'to attaji puejchu votaquemtico 21 tjicho mpícovi. Piti vopajpanra'i pimye'echovo to 'poy'egne ene jvio'irico te 'to jmuevcogne”, majichpo. 22 Ene majicpopo ma 'chane: “Vopuetúra'i te 'to jvóno'i nye'e. Nuti nvioschovyore te 'to pjichgieneri'i. Piti pquee'i te 'to vonajpanra'i nimye'echovo to 'poy'e ene nvio'ico to nmuevcogne, pquee'i. 23 Ene ¿tajtse vopijroca no tvoo'ono tcoprigiano to nye'e merio puejchu eno nacojpacari'ini? Ene te nchoopo njacpapuini to nye'e merio ene étopo to tacojparono”, majichpo ma 'chane. 24 Ema 'chane majichpo no tiovriconri'i te 'to machocyo: “Avirajgia to merio maye'e ene ijrócapo ma tcoy'e to ndiesi”, majichvocpo. 25 Enotsero naquepo: “Tata, tcoy'eripo to ndiesi jmaca”, najichpo. 26 Ma naeyara'o majicpovcopo: “Je'chugnejcha ene njich'e, ma titúra'i tquijroyre to 'pona ene ma votaetúra'i tcovirajyore to macoy'egnee'ini 'puesagiene. 27 Ene no tcotichonono vonavro'o cparaaconina naye'e jvejnovca pcópaca te 'to nmíro'u”, majichvocpo ma naeyara'o —maquepo ma Jesús. 28 Te titechjiriivopo ma Jesús tyonvórepo ene maquij'eyre te 'to Jerusalén. 29 Te tiane'ompo te 'to 'vosariono Betfagé étopo Betania te tachocyorichu to 'nug'e mari Olivogiji ma Jesús mavonicpo no apinano muemitriono. 30 Majichvocpo: —Ayana te pjuena 'vósare vepamiropoo'i. Ene im'oyre to mohuig'erich'o varicu tquimitjii'i taye'e. Avejapuca iómapo te pjoca. 31 Te enjoo'ina tyoserígia'e: “¿Taja tacoyemo avejapuco pjoro?” najícha'e, ene eti ajíchapo: “Jmuena Viógienu macomnu”, ajichyore —majichvocpo ma Jesús. 32 Ene tyonompo. Je'chura'ii'i te titecpompo naem'opo eto varicu majichgieneri'i ma Jesús. 33 Te navejapucripo eto, no tcoy'ono nayosericpo: —¿Taja tacoyemo to avejapucri'i pjoro varicu —najichpo. 34 Ene eno najicpopo: —Tjicho macomnu jmuena Viógienu —najichpo. 35 Taquepo nompo eto mue 'ma Jesús ene nanocmuigiechpo to namuii'ono nacovgiechpo ma Jesús taye'e. 36 Te tcoperopripo ema ene no 'chañono naepcopuecporipo to namuii'o te 'to mamíro'u mayon'oyre. 37 Te nacanne'icpo te 'to Jerusalén tpajcomporipo te 'pog'e mari Olivogiji, no 'chopemuriono t-sopono ema tnaecchovompo tjiaranono narusrupayachopri'i ma Viya nacuñucho ema tajicho to tiaramicriono manocgieñono ma Jesús. 38 Naquepripo eno: —¡Emaripo jmaca 'chane yvoo'ogne viyara'ina mavoniru ma Viya, ema vcuñucha! Titotijvono no taye'ono te anumo majicho, tcuñuchcorejicha ma Viya —naquepri'i no tpuegne'ono ema. 39 Te 'to namuri no 'chañono enjoo'i no fariseono. Te nasampo to ene naquee'i, najichpo ma Jesús: —Tata pcóvaca pnoni tpuegne'viono. Vo'ene nacuc'e —najichpo. 40 Ma Jesús majicpovcopo: —Nmetoco'eyore te 'to ncóvaca pnoni ene jmani mariono tpioorigiampuini eto —majichvocpo. 41 Te t-sioponyórepo te 'to Jerusalén, muem'opo to 'vósare. Ma Jesús tiyo'opo najicho no tcovsano taye'e. 42 Maquepo: —Nquitvojvo to echemcha juiti jmani sachono puejchu ajacpueni to titotijvocre etotsero juiti tyumrucvo aye'e tos'o vo'echemcha. 43 Ene titecpoyre to iatajivyore tjicho tiuteconyo no sontarono tcoticho'eyoriono tchoyegne'a'iompo ene acjochegne'po 44 ene tcopaca'iompo. Nacovenopyore to apenono étopo 'chopiono peti naetoyore tamutu. Ene taqueyre tjicho vo'echcoorigia vo'ojno eschopa ma Viya te tcuchcu'eyrepuini —majichvocpo ma Jesús. 45 Ene taquepo ma Jesús tyompo t-siopo te 'to mapenviya manaecchopo macuchco no tijroricra'ono énopo no tvachricra'ono taye'e. 46 Majichvocpo: —Oni taco'e to 'chosgiene ajúreco: “To mpeno eto taecmuna nayujrosrareyore no 'chañono”, maco'e ema Viya ene eti impenochopo no tiomera'ono —majichvocpo ma Jesús. 47 Ma Jesús timitricpo te 'to mapenviya tamutu sachono. Etotsero no naeyara'ono no sacerdotiono techono te 'to mapenviya, énopo no timitricra'ono to voniipi ene énopo no cparaacono nae 'no 'chañono natancopo to najichyo to nacopasi'a ema. 48 Etotsero votijrocapono tjicho 'chopemuriono no 'chañono nórico to muechjiriivo nasamroocoo'i.

Lucas 20

1 Etona sache ma Jesús tiovriicoo'i te 'to mapenviya timitrico no 'chañono tcometoriru to 'chojriicovo. Ene naquepripo no naeyara'ono no sacerdotiono techono to mapenviya énopo timitricra'ono to voniipi ene énopo no techono te 'to 'vósare. 2 Eno najichpo ma Jesús: —¿Caeera pcotpara'oo'i to ene pjicho jmañono? ¿Naja ttuparacvii'i? —najichpo. 3 Majicpopo ma Jesús: —Nuti nomuire nyoseric'eyre: 4 ¿Naja tvonicri'i ma Juan puejchu ema muecchosrigia no 'chañono? ¿Emapuca Viya vo'i enopuca no 'chañono? ametacanu —majichvocpo. 5 Ene eno najichcocpo: —¿Oypuca vcoyemyore to vjicpirayore? Tjicho te vjicha: “Ema Viya tvonicri'i ma Juan”, ene ema majichovyore: “¿Tajtse tacoyemo vo'asopari'i ema?” majichovyore. 6 Ene te vjicha: “Eno no 'chañono tvonicri'i”, tcuuyacre to tcopacaviono pnoni 'chañono te 'to marija'i tjicho nasopo eno to emari'i muechjiru ema Viya ene ema tvonico —naquepo. 7 Tos'o najichpo ma Jesús: —Vovecha viti najpuca tvonicri'i ma Juan —naquepo. 8 Ma Jesús majicpovcopo: —Nuti nomuire vonámetoc'eyre najpuca ma ttuparacnuu'i to ene njicha jmañono —majichvocpo. 9 Taquepo ma Jesús manocpo to 'pona muemictichgieneri'i majichvocpo no 'chañono: —Emjaa'iji ma 'chane tepyaco to 'santi. Tcoscúrepo taye'e to uva ene taquepo muejrocpo no 'pomriono puejchu eno naechpojrigia. Ene ema tyompo te 'pona 'vósare tyere taye'e. 10 Te taye'emu'po to tavio'isravo, ma 'chane mavonicpo ma mavonra mayosiocvoca no tcotpara'ono to muésane to mayecnena ema te 'to navio'iru. Etotsero eno naé'opo ma vnóraco ene nopjucpo tajina naejroca. 11 Ene taquevre ma tcoy'e to 'santi mavonicvore ma 'pona ene mamuire tcotemono maye'e. Naé'opo ene nopjucpo tajinavore naejroca. 12 Ene taquevre maavonicvore ma 'pona. Enerichu najicho najóracho ene nacuchcopo taye'e te 'to 'santi. 13 Ene ma tcoy'e to 'santi maquepo: “¿Ooyotse njichyore? Tiuripuca nvonigia ma nemnaru nchicha nimijroco ema napicuchyore”, maquepo ma 'chane. 14 Je'chura'ii'i mavonicpo naye'e ma machicha. Enotsero no tcotpara'ono to 'santi te naem'opo ema ene najichcocpo: “Im'a, jmaca ema tquicmuna tamutu to macoy'egne ma mueya. Tiuri vcópaca puejchu vitínapo vacye'e to muecmunayoori'ini”, naquepo. 15 Je'chura'ii'i énepo najicho. Nacuchcopo te 'to 'santi ene nacopacopo —maquepo ma Jesús. Ene mayosericvocpo no 'chañono: —¿Oypuca majichvocyore no tcotpara'ono to maye'e 'santi? 16 Ema tiutecyore macopacovcoyre no tcotpara'ono to 'santi ene muejrocvócapo no 'pomriono —majichvocpo ma Jesús. Te nasampo to ene maquee'i, naquepo: —Vomacuvro'o ema Viya ene tacuc'e. 17 Ma Jesús muemoorocvocripo majichvocpo: —Ametacanu ¿taja taechjis'o to 'chosgiene ajúreco? Oni taco'e: Te 'to nacochpucyórepo no tepyacono to peti, naeptsicpo to étona mari ene eto nacoscu'gieneri'i mari eto tcomnucrepnoo'i, taco'e to ajúreco. 18 Namutu no tvenopono tajicho eto mari tcatajivonyore ene eno no taeñatsicgienena eno tquicñayriono —maquepo ma Jesús, ema timictichvo to mari. 19 No naeyara'ono no sacerdotiono techono to mapenviya énopo no timitricra'ono to voniipi vonoremcha tjicho naquictiora te 'to eno muemictichri'i no huinarajono tcotpara'ono to 'santi. Taco'e 'nuujipuini navoo'o nacvoniipi nacootoca ma Jesús etotsero napico no 'chañono to ene najicha. 20 Ene natuparacpo no tiuriono to najichvo puejchu eno naemtannigia to nayoserigia puejchu te tejcopapoo'ini te 'to muechjiriivo, eno nameturígiapo mue 'ma naeyara'o ene naejrócapo. 21 Tos'o najichpo ma Jesús: —Tata, vecho te 'to tiuri to pechjisra étopo pimitrisra ene vopacnerioru ma 'chane tjicho pimitrico to je'chugne te 'to mapuegnéravo ma Viya. 22 ¿Tisopcorepuca vo'ipuca to yva'cha to impuesto mue 'ma César taeyara'o pjoca 'pog'e? —najichpo. 23 Etotsero ma Jesús muechemcho to naponreru ene majichvocpo: —¿Taja tacoyemo to aquitsmoorajnuu'i atanco to temejcojvóchanu? 24 Nii'a, imégianu to étona merio. Ene naejrocpo. —¿Naja tcoviajcuna pjoca tacoy'e? ¿Naja tquíjare? —majichvocpo ma Jesús. Ene eno najicpopo: —Ema César taeyara'o pjoca 'pog'e —naquepo. 25 Ene majichvocpo: —Tiuri ava'cha ma taeyara'o pjoca 'pog'e to maye'erichu ema ene ijrócapo ema Viya to maye'e ema —majichvocpo ma Jesús. 26 Ene vonaato'o naemejcojvocha te 'to namíro'u no 'chañono. Naramignejcha tajicho to majicpiravocri'i ene tmotnampo huipo nayoserigia ema. 27 Taquepo tiutecompo mue 'ma Jesús no saduceono, eto naéjare te 'to novcure. Eno vonasopa to naechpusrena no naepenogñono. Te 'to namusopra eto najichpo ma Jesús: 28 —Tata, to ypongieneri'i majre ma Moisés oni taco'e: Te 'to tépena ma 'chane majunjigia su mayeno naquijarich'o nacucchicha ene ma mati ma simueni muetúchapo esu ene macchíchapo sye'e puejchu emjaa'ina ma muepuegnena ma maporapeni. Ene taco'e to majre ma Moisés —najichpo no saduceono ma Jesús—. 29 Enjoo'i no sietenano naticocono. Ma 'chospono muetuchpo su 'seno ene taquepo tepenopo najina nachichena. 30 Ma manoporu muetuchpo esu ene mamuire tépeno najinavore machichena. 31 Enerichu maco'e ma 'pona muetuchvore tépenovre mamuire. Ene namutu no sietegieñono naetucho. Namutu tepenono najinagiene nachichena sye'e. 32 Te taegnepo somuírepo su 'seno tépeno. 33 Ene te techpucampo no naepenogñono ¿najpuca ma simari'i nae 'no sietegieñono tjicho namutu naetuchri'i esu? —najichpo ma Jesús no saduceono. 34 Majicpovcopo ma Jesús: —Vo'ene tac'eyre. Tjicho te pjoca 'pog'e namutu tituchvono no 'chañono 35 etotsero te 'pojra'ínapo te techpucampo no naepenogñono, no táquisopsiono t-siopano te 'to anumo huipo taetuchvonyore. 36 Ene muepenoccovquínapo tjicho nacutiyore no angieriono machichavocyórepo ma Viya tjicho tchovonyore titoriconyore. 37 Etotsero emaripuini ma Moisés temechemchovocovi te 'to techpuconyore no naepenogñono. Te muem'opo to tariijisraa'i to smenojigra maquepo: “Ema Viya emarichu Mágienu ma Abraham, Mágienu ma Isaac émapo Jacob”, maquee'i ma Moisés. 38 Eto temquechorojco te 'to titoriconrichjicha no viyanini mue 'ma Viya tjicho ema Viya vonácogienuyre no naepenogñono —majichvocpo ma Jesús. 39 Enjoo'i no timitricra'ono to voniipi najichpo ema: —Tata, tiuri pjicho to pjicpiravocri'i —naquepo. 40 Ene no saduceono huipo tijrocapono napecha nayoserigia. 41 Ma Jesús majichpo: —¿Tajpuca tacoyemo naquee'i ma Cristo macutiri'i ma David te 'to emarichu mamrivo? 42 Im'a, mamuire ma David maco'e te 'to majre tquíjare Salmos: Ma Viya majichpo ma Nógienu: “Pejaca te 'to nvovre 43 tiomuincapo te nito'aca no tiocpuemchoviono”, maquee'i ema Viya. 44 Eto temquechorojco te 'to ma Cristo vo'chanegienenachujcha macti ma David tjicho ma David maquee'i, “Piti Nogienuvi” —majichvocpo ma Jesús. 45 Te namíro'u no 'chañono ma Jesús majichvocpo no muemitriono: 46 —Acuñuchvo vo'acuponoco no timitricra'ono to voniipi tjicho eno nórico to napuiirisra tiumomuii'ono puejchu naemocre nae 'no 'chañono. Navoo'o to tápicuchcoriono te 'to naechjisra no 'chañono. Tinapupuicono tejacono te 'to tiuunapno naejasrare te 'to noomutirariono te'po te nanicris'o. 47 Etotsero enopoocorichu tquitemra'ono naquichojco no naemuimarajono to napenono ene tiupcu najicho to nayujrosra puejchu vonacuquictiora no 'chañono. Eto tjichyo 'chopeponyo to naemechoro'yore eno —maquepo ma Jesús.

Lucas 21

1 Te 'to mapenviya ma Jesús muem'o to nanoquisravo no ricono te 'to nanoquisrárevo. 2 Muem'opo su tcomnurocvo semuimaraji somuire tnoquicvo to apinarichu merio eto tamusvachogiene. 3 Ma Jesús maquepo: —Je'chugnejcha ene njich'e, 'chopepono to snoquiivo psuca semuimaraji nae 'no namutu. 4 Tjicho to nanoquiivono eno eto naemocharaji te 'to nacoy'egne ene esu tamutu snoquico to sitoris'oyree'ini to sache —maquepo ma Jesús. 5 Enjoo'i no techjis'o to mapenviya étopo toonavo to taye'ono ene étopo to nanoquiivono toopovo to mapenviya. Majichvocpo ma Jesús: 6 —Titecpoyre to sache to nacovenopyore jmani im'ognee'i navettacyore tamutu —maquepo ma Jesús. 7 Taquepo nayosericpo ma Jesús: —Tata ¿caerapuca to titúchapo eto? ¿Tajpuca to vimotiorayore puejchu vecha te tane'ipo to taetecpirena? —najichpo. 8 Majicpopo ma Jesús: —Im'ajcha vo'acuvoyoccore tjicho moverano no tiuteconyore te 'to níjare naqueyrepri'i: “Nuti Cristo, tituchvopo to muectiora ma Viya”, naqueyre. Etotsero vo'acupuegne'voco. 9 Te asamuiigiapo te'cocano to 'vosariono, énopo te'cocano no tcovsano te 'to étona 'vósare, ene eti vo'acuuyoco tjicho ene taqueyre etotsero huich'o etina to taetohuirena pjoca 'pog'e —majichvocpo ma Jesús. 10 Tomuire maquepo: —Te'coconyore to 'vosariono ene ma étona taeyara'o to 'vósare mavonicyore no maye'ono sontarono puejchu nae'coca nae 'no maye'ono sontarono ma 'pona. 11 Ene tomuire tyamricyore mraca to 'pog'e, 'com'iyre, jmaremu'yore te 'to oypucano ene tquechrayre to tpiccoreyore 'cutiorareyre te 'to anumo —maquepo ma Jesús—. 12 Etotsero te huich'o tquituchvo jmañono, tcootoc'eyriono eti timponnojco'ionyore tioma'iompo te 'to noomutirariono no jurionono puejchu navioscha'e taye'e ene teetaca'iompo te 'to naqueetérare. Ene tioma'iompo te 'to namíro'u no 'chopetupara'ono nuti ncovii'eyre 13 puejchu acmopra to echjis'anu te 'to namíro'u. 14 Votaquimponreric'e to ajicpirena 15 tjicho nuti nijroc'eyre to echemra'voyre to echjisrayre puejchu ito'aca no tiocpuemcha'iono. 16 Timijroric'eyriono enoripuini no eyano, iatnoviono, aporapenviono, énopo ajañonono ene énopo emnacsariono ene enjoo'i aye'e tcopaco'eyoriono no tcoticha'iono. 17 Namutu tcoticho'eyoriono nuti ncovii'eyre 18 etotsero tajina aggiovyore, etoripuini to achutmoco votápacarequim'i. 19 Etotsero te vo'aquinajricvo ájicpuicro'o iuchcu'yore itoricyore mue 'ma Viya —majichvocpo ma Jesús—. 20 Te im'apo nachoyegne'a pjoca Jerusalén no 'chopemuriono sontarono ene tapuemmahuina échapo to 'nuujiyre titovoyre pjoca 'vósare. 21 Te im'apo titúchapo eto, no tiovrigiano te 'to Judea 'nuujina nayutajgia natpiru te 'to 'nug'e mari. No tiovrigiano te 'to Jerusalén najunjigia to 'vósare ene énopo no tiovrigiano te 'to novsára'i vonacuyno te 'to 'vósare. 22 Tjicho pjocni sacheyore eto muemechorisrayre eno ema Viya tituchvoyre to taechjis'ogne to 'chosgiene ajúreco. 23 Ene tjiapanucreyriono no nacojarignena énopo 'moyoriono tjicho tcatajivcoreyorejicha. Ma Viya macojchucyore to masemnevo nae 'no tcovsano te pjoca. 24 Enjoo'i nacopacoyre no sontarono, no 'pomriono nacootocvocyore nómapo naquitticvocyore te 'to ehuire 'vosariono. Ene énopo no 'povsajecono namopachijcoyre pjoca Jerusalén tiomuincapo te titecpa to muectiora ema Viya to maquichisrena eno. 25 Te pjocni sacheyore etjoyre to 'cutiórare, to sache étopo coje ene étopo jreegiono. No tiovricono te pjoca 'pog'e tponrericvonyorejicha tpicocvonyore tajichyo to taquémovo to tapcuu'o te 'to 'chopegiene une. 26 Eno 'chañono napicogieneyorejicha mraca tajicho to totesrayre to tajichvoyre pjoca 'pog'e tyamriconyore to jreegiono. 27 Tac'eptsero tim'anompo nuti nuchcogne nae 'no 'chañono nutégiapo te 'to úcoji nomyore to nitjiicoovo étopo njaracuvo ncuñuchcórevo. 28 Ene eti te im'apo tnaecchappo tamutu jmañono, etméchapo esñegia te 'to anumo tjicho tiane'ipo to macuchquira'ena ema Viya —maquepo ma Jesús. 29 To muemitrisra tamutu jmañono eto muemicticho to scúreco. Maquepo: —Im'a, aponrejgia to scúreco higuera ene étopo to 'pona ycugi nimictichgieneyore. 30 Tjicho te 'raymumusipo ene eti aquictioranóvepo to tijrum'iyrepo. 31 Enerichu taqueyre te im'apo to taetuchravyore jmacñono njichgieneri'i ene echemchapo te 'to tiane'iripo to mavonirisrayre ema Viya. 32 Je'chugnejcha ene njich'e te 'to huich'o tquitovono pnoni 'chañono juiti tiomuincapo te tituchapompo tamutu jmacñono nechjis'ognee'i. 33 Titovoyre to tacoy'egne to anumo étopo 'pog'e etotsero to nechjiriivo votaetohuim'i, tanosgiene tituchvoyre —maquepo ma Jesús—. 34 Taco'e ajañocapojcha voquija mracasamre'e vo'acucponreeji to taye'ono pjoca 'pog'e étopo to terocore puejchu votacuvemchujric'e eto sacheyore. 35 Tjicho tavemchujricvocyore no tiovricono te 'muiripa'i 'pog'e nacutiyore to sórare te tacootoco to noverecu. 36 Etitsero echpapri'i ene 'muirijina ayujroca puejchu iuchcu'a te jmacni tcatajivcorionyore ene atup'égiapo te nmíro'u nuti nuchcogne nae 'no 'chañono —maquepo ma Jesús. 37 To sachono ma Jesús timitricnove te 'to mapenviya ene te yotiono ene manarasi'o te 'to 'nug'e mari Olivogiji. 38 Te tyotcono eno 'chañono nayotrunve tyonono te 'to mapenviya nasamo to muemitropi.

Lucas 22

1 Tiane'ipo to piesta to nanisra to panu myé'ere levadura. Eto taechjis'o to nochquira te 'to Egipto te 'conevoco. 2 No naeyara'ono no sacerdotiono techono to mapenviya énopo no timitricra'ono to voniipi natancopo to najichyore to nacopasirena ma Jesús etotsero votijrocapono najicho no 'chañono. 3 Ene ma eriono masiopsamre'po ma Judas tquijarevre Iscariote ma étona nae 'no ntosegieñono. 4 Tyompo nae 'no naeyara'ono no sacerdotiono énopo no 'pomriono techono te 'to mapenviya muechjis'opo to muejrorisrayre naye'e ma Jesús. 5 Ene eno cparaacono tiuusamriono nametocopo to naejrosrayre to prata. 6 Ma Judas mueschoppo maponrericpo to majichyore to muejrosravcoyre ma Jesús etotsero vonaquecho no 'chañono. 7 Te titecpopo to sache taye'emu'i to panu myé'ere levadura nacopaconve to 'vesa taye'esare to piesta taechjis'o to nochquira te 'to Egipto, 8 ma Jesús mavonicpo ma Pedro émapo Juan majichvocpo: —Ayana etpirigiari'i to vnicris'oyre —maquepo. 9 Nayosericpo ema: —¿Oypuca jvoo'o vetpiris'a to vnicris'oyre —najichpo. 10 Ma Jesús majicpopo: —Te asiópapo te 'to 'vósare im'oyre ma 'chane tiomyorepoo'i to une te 'to yupi. Apuegne'a ema te 'to masiop'oyre. 11 Ene ajíchapo ma tcoy'e to peti: “Maquee'i jmuena Viógienu: ¿Oypuca to tiov'ocre vnicris'oyre juiti pjuena piesta ncochaneyre pnoni nimitriono?” ajichyore ema. 12 Ema timech'eyre to 'pona 'chope 'vi'cu te 'nug'e ttsecvoripo eto. Ene epyas'a taye'e to vnicyore —majichvocpo ma Jesús. 13 Ene tyonompo. Je'chura'ii'i naem'opo to majichgieneri'i ma Jesús ene naepyacpo to nanicgieneyore. 14 Te pochpo to tniccore tiutecpo ma Jesús énopo no ntosegieñono ene tejacompo te 'to mesa. 15 Majichvocpo: —Nvoo'ognejcha naccháne'e nnicrigia taye'e pjoca piesta taechjis'o to nochquira no viochconvionini te 'to Egipto te huich'o tnaecchapo to natajivonyore. 16 Tjicho nmetoco'ejicha te 'to huipo napechvoyre nánicricyore juiti pjoca piesta tiomuincapo te titúchapo to taechjis'ogne te 'to mavonirisrayre ma Viya —majichvocpo ma Jesús. 17 Ene taquepo mave'po to naeeresi marusrupayachopo ma Viya maquepo: —Ajacpa pjoca asorachocca 18 tjicho nmetoco'ejicha te 'to huipo napechvoyre naeroyore to to'omo taye'e to uva tiomuincapo te titecpapo to mavonirisrayre ma Viya —majichvocpo. 19 Ene tomuire mave'po to panu marusrupayachopo ma Viya ene mavesacpo muejrocvocpo no muemitriono majichvocpo: —Eto pjoca panu taechjis'o to nog'e tquijroricsiyre ajichyore eti. Ene ajichyore anicrigia puejchu vo'aquemtisconu echanunve. 20 Te titonisiompo mave'po tomuire to naeeresi ene majichvocpo: —Eto pjoca veroyore taechjis'o to 'rajru muechjiriivo ma Viya manocgieneyore aye'e tajichyore to nitne taepseevoyre ajichyo eti. 21 Etotsero ma tijroricnuyre macjaa'i te pjoca tnicri'i nye'e. 22 Nuti nuchcogne nae 'no 'chañono tituchvoyre nye'e to maponreru ema Viya. Tcopacononyore etotsero 'chope to muemechoro'yore ma tijroricnuyre —majichvocpo ma Jesús. 23 Taco'e no muemitriono tnaecchovompo tyosericcono majpuca ma tijroricyoori'i naye'e. 24 Taquepo techjiricvompo no muemitriono tjicpoccono majpuca ma 'chopetupara'oponyore naye'e. 25 Etotsero ma Jesús majichvocpo: —Im'a, no 'chopetupara'ono te pjoca 'pog'e énopo cparaacono tvoniricono mraca nae 'no 'chañono. Eno navoo'o nácoggiosi nae 'no 'chañono te 'to tiuri, tjiapanúra'i. 26 Etotse eti vo'ene tac'eyre aye'e tjicho ma tpicuchcoreponyore ema macutiyore ma vnóraco, ma etjoo'i to matupara'o ema timcatarecra'yore. 27 Te pjoca 'pog'e ¿majpuca ma tpicuchcorepono, emapuca ma tejaco tnico te 'to mesa, vo'i emapuca ma tviiricvo? Ene ema tpicuchcorepono ma tnico te 'to mesa, etotsero nuti ncuti ma vnóraco aye'e. 28 Eti ncochane'e te 'to natajivono. 29 Tos'o tacutirichu to muejrosranu ma Tata to ntupara'o nquiyará'ovo enerichu aqueyre. Nuti nijroc'eyre 30 puejchu ene anicris'a te 'to nvonirisrayre ene ejácapo to aviosrisrayre no ajañonono jurionono to ntosegieñono novcuriono —majichvocpo ma Jesús. 31 Ma Viógienu maquepo: —Piti Simón, pim'a, ma eriono mayosioco ma Viya puejchu muesopa máquitsmooraj'e macti ma 'chane tettogierico to trigo. 32 Etotsero nuti nyosiuchvi mue 'ma Viya puejchu vopquinajricvo to psopra, ene piti to pechapopo pchappo ppuegne'anuvre, petmechvócapo no pporapenviono —majichpo ma Jesús. 33 Ma Simón majichpo: —Tata, nuti nijrocvo mpuegné'api tayampane náqueetarine ene nepenarine pjicha piti —majichpo. 34 Ma Jesús majicpopo: —Nmetocovyore Pedro, te 'to huich'o tquechjico to vrayu juiti, piti mopo'enaripo pioñúchanu te 'to vopuemotnuu'i —majichpo. 35 Taquepo ma Jesús mayosericvocpo no muemitriono: —Te nvonic'epo ayonri'i acometoriru tajina ioma to ayeeruvo to prata ene étopo epcopevo ¿ene acomnurocvoo'i? —majichvocpo. Najicpopo eno: —Tajina, Tata —najichpo. 36 Majichvocpo ema: —Etotsero nmetoco'e juiti te etjoo'ina to ayeeruvo, ioma étopo to prata. Ene te taquijapuca acuctumra acuctiuch'ovo, ijrorigia to amuii'o ene avachrigia to étona. 37 Tjicho tanosgiene tituchvoyre to 'chosgiene ajúreco nuti taechjis'o. Oni taco'e eto: “Nomruchpo mamuire te 'to natopravo”, taquee'i to ajúreco. Tjicho tituchvoyre tamutu to 'chosgieñono ajúreco nuti taechjis'o —majichvocpo ma Jesús. 38 Najichpo eno: —Tata, mañjoo'i apina vcotiuchrárevo vtumra —naquepo. Majicpovcopo: —Amtina vo'aquechjis'o eto —majichvocpo. 39 Taquepo tyompo ma Jesús majunjico to 'vósare ene to mayésare ema tyompo te 'nug'e mari Olivogiji napuegne'o no muemitriono. 40 Te titecpompo te 'to naquij'eyree'i, majichvocpo eno: —Ayujroca ayosiúchapo mue 'ma Viya puejchu vo'acuvoyoccore. 41 Ene ma Jesús tiptsicvopo onogiy'e, ene taye'e tepyusicpo tnaecchoopo tyujroco. 42 Maquepo: —Tata te pavro'o pcuchcú'anu te 'to natajivyore etotsero piti pnoca to jvoo'ogne. Votacucti to nvoo'ogne nuti —maquepo ma Jesús mue 'ma Mueya. 43 Ene timericvopo ma angieri tios'o te anumo puejchu muetmecha ma Viógienu. 44 Ema te 'to mayujros'oo'i tcatajivgienejicha taco'e emavoyejchujcha mraca tyujroco tyossericvo. Tchúmico 'chope to muepatsure tpacareco te 'pog'e tacuti to iti. 45 Te pochpo tyujroco tchoopo nae 'no muemitriono machimpovcopo eno timoconripo tajicho to najaasamre. 46 —¿Tajtse tacoyemo to imocogierecoo'i? —majichvocpo—. Echpuca ayujroca puejchu vo'acuvoyoccore. 47 Te techjiicorich'o ma Jesús, naquepripo no 'chopemuriono 'chañono napuegne'poo'i ma Judas, ema nomrivo no ntosegieñono. Ema mapuchpo ma Jesús matsucyoori'i. 48 Ma Jesús majichpo: —Judas, nuti nuchcogne nae 'no 'chañono pimquictiorachoo'i no 'chañono to ptsusranu —majicho. 49 No muemitriono ma Jesús te naem'ovcopo eno, nayosericpo: —Tata ¿jvoo'o vcotiúchapi te jmani vtumrano? —najichpo. 50 Ma étona nae 'no muemitriono majorachopo ma mavonra ma naeyara'o no techono te 'to mapenviya. Mayuchtichcachpo te 'to vovre. 51 Ma Jesús majichpo: —Esamijrigia. Ene manocpo to mavupe ma Jesús te 'to machoca ene maconaracpo. 52 No cparaacono te 'to mapenviya énopo techono te 'to 'vósare nomuire tyononri'i te 'to navorira nacootoca ma Jesús. Ema majichvocpo: —Cutpo acootocyore ma tiomera'i iompoo'i to atumrano étopo epchiigiono. 53 Tamutu sachono 'muíriji ncochane'enove te 'to mapenviya ene vo'acootocanuu'i taye'e. Juititsero aquisopsipo tjicho titecpopo to muectiora ema Viya tcojvó'epo ma eriono tiovrico te 'to tamopcugne. 54 Taquepo nacootocpo ma Jesús. Nompo te 'to mapeno ma naeyara'o no sacerdotiono techono to mapenviya. Ma Pedro mapuegne'porich'ini ma'ehuirechopri'i. 55 Te tamíro'u to peti mapeno ma naeyara'o no tiovricono taye'e nacooricpo to yucu tejacompo te tachocyo. Mamuire ma Pedro tejacpo. 56 Ene esjoo'i taye'e su vnóraco sim'opo ma Pedro tejaracoo'i te 'to yucuchocyo. Te sponrejcopo ema squepo: —Pñigia 'chane eñirichu ñicochanegne ñi Jesús —squepo. 57 Ma Pedro tioñuchvopo maquepo: —Vonaemoti ema. 58 To tyerepigrapo ma 'pona 'chane muem'ojnopo ma Pedro majichpo mamuire: —Pitirichu majanemuri jmuena Jesús. Majicpopo ma Pedro: —Vo'i vonutina —majichpo. 59 Te tyerepivrepo majichvórepo ma 'pona: —Je'chugnejcha jmaca 'chane emarichu majanemuri ma Jesús. Tquictioracore to enerichu macovsa te Galilea —maquepo. 60 Ma Pedro majicpopo: —Vonechemcha tajpuca to pechjis'oo'i —maquepo. Te techjiicorich'ini ema, 'nuujipo techjicpo to vrayu. 61 Ma Viógienu muesñecpo ma Pedro ene ma Pedro muéchopo to muechjiriivoo'i ma Viógienu maye'e, maquee'i: “Te huich'o tquechjico to vrayu, piti mopo'enaripo pioñuchnuyre te 'to vopuemotnuu'i”, majichri'i. 62 Taquepo tiuchcopo ma Pedro tyompo te 'neco tiyo'opo mraca. 63 No tcotpara'ono tjiañoconri'i ma Jesús naeprurujico naé'opo ema. 64 Ene namui'uggiopo ema nae'omirochopo najichpo: —Pájarugi. ¿Naja te'ovii'i? Jmetacavi —najichpo. 65 'Chopemuri to tcotemonri'i maye'e. 66 Te tjiara'ipo tiuumutompo no naeyara'ono no sacerdotiono énopo timitricra'ono to voniipi ene énopo no techono nae 'no 'chañono. Ma Jesús nanocmiruchpo no cparaacono. Eno nayosericpo: 67 —¿Pitiripo Cristo? jmetacavi —najichpo. Ma Jesús majicpovcopo: —Tayampane nmetaca'e movine asopanuu'ini. 68 Ene te nuti nyoserígia'e, movine ajicpanri'ini ene vo'vore acuquitconu. 69 Ene juiti jmani sachono nuti nuchcogne nae 'no 'chañono nejacyore te 'to mavovre ma Viya titjiicovgienejicha —maquepo. 70 Namutu no cparaacono nayosericpo: —¿Ene piti maChíchavi ema Viya? —najichpo. Ema majicpovcopo: —Je'chu nuti. Etirichu ene aquee'i —majichpo. 71 Tos'o eno naquepo: —Huipo vacmunu no tmeturigia jmaca. Vitigiénepo vsamo to matopravo. Emarichu techjis'ovo —naquepo.

Lucas 23

1 Namutu no cparaacono techpucompo nompo ma Jesús mue 'ma 'chopetupara'opono romano tquíjare Pilato. 2 Te 'to mamíro'u ema nanaecchopo nameturico ma Jesús, najichpo: —Viti vim'ognejcha jmaca mavoyocvoco no vjiañonono ene muemyuucovco. Maquee'i te 'to vovcuva'cho to impuesto maye'e ma viyara'o te Roma. Taa'pona tomuire timijachvo te 'to emari'iji ma Cristo, naeyara'o no 'chañono —najichpo ma Pilato. 3 Ma Pilato mayosericpo: —¿Pitipuca naeyara'o no jurionono? —majichpo. Ma Jesús majicpopo: —Je'chu nuti. Pitirichu ene pquee'i —majichpo. 4 Taquepo ma Pilato majichvocpo no naeyara'ono no sacerdotiono ene énopo 'pomriono 'chañono: —Tajina nichmapo matoprahuina jmaca Jesús —maquepo. 5 Etotsero eno enovoyejchujcha nameturico te 'to muemyuucovcoo'iji no 'chañono te 'to 'pog'e Judea to muemitrisra. —Ene manaecchi'o te 'to Galilea ene énepo te pjoca —najichpo. 6 Ma Pilato te masampo to ene naquee'i, mayosericvocpo to enepuca mas'o macovsa te 'to Galilea. 7 Ene te muéchopo to ene mas'oo'i ma Jesús, mavonicvocpo noma mue 'ma Herodes tjicho ema taeyara'ori'i to 'pog'e Galilea ene mavriico to sachono te 'to Jerusalén. 8 Ma Herodes te muem'opo ma Jesús tiuusamregnejcha tjicho masamuiicoo'i ema ene tyereripo to mavorira muem'a. Tjicho mavoo'o muem'a to tiaramicre manocgienena ema. 9 Movera to mayoserico etotsero ma Jesús vomajicpa. 10 Enjoo'i taye'e nomuire no naeyara'ono no sacerdotiono énopo timitricra'ono to voniipi. Eno nano'ocrichjicha to nameturisra ma Jesús. 11 Ma Herodes énopo sontarono naemponnojcopo to nacopyesra. To naeprurujisraa'i namuiriochpo to namuii'ósare no taeyara'ono to 'vósare. Taquepo ma Herodes mavonicvórepo naechopa ma Jesús mue 'ma Pilato. 12 Ene etorichu to sache ma Pilato émapo Herodes temnaccompo tjicho eno tcotichocconri'ini. 13 Taquepo ma Pilato macoomutcovcopo no naeyara'ono no sacerdotiono énopo cparaacono jurionono ene énopo namutu no 'chañono. 14 Majichvocpo: —Eti imiutecpo te nmíro'u jmaca 'chane. Aquee'i te 'to ema timyuuco no 'chañono ene nuti nyosericpuini te 'to amíro'u etotsero vonichmapo to matoprahuina to ameturisraa'i. 15 Mamuire ma Herodes vomuechmapo to matoprahuina tos'o muechoppo nye'e. Eto temquechorojco to tajina matoprahuina taemijroris'aa'ini to muépena. 16 Taco'e nuti ncovniipiyre naestaca ene nquitgiapo —maquepo ma Pilato. 17 Te titecponvepo to piesta ma Pilato maquitconve ma étona maqueetagne tjicho nayésare ene najicho eno. 18 Ene tcutcocompo no 'chañono tpioocompo: —Yvoo'o to muépena jmaca 'chane. Ma Barrabás ema pquitgia —naquepo. 19 Ma Barrabás tqueetaa'i tjicho naquiyara'ori'i timyuuco no tiocpuemchono ma taeyara'o to 'vósare ene tcopa'ivre. 20 Ma Pilato to mavoriraa'ini maquitgia ma Jesús muechjicvore no 'chañono. 21 Etotsero enovoyejchujcha tpioocono: —Pacvoniipi máquetta te crutsu —naquepo. 22 Te mopó'epo muechjicvoco ma Pilato majichvocpo: —¿Tajtse to tcoviiri'i? Tajina matoprahuina jmaca to taemcoparegiari'ini. Ncovniipiyre naestaca ene nquitgiapo —maquepo ma Pilato. 23 Etotsero eno tpiooconvore nayosioco te 'to macvoniipi máquetta te crutsu. To napioorisraa'i no 'chañono énopo no naeyara'ono no sacerdotiono teschopcoriompo te 'to navoo'ognee'i 24 tjicho ma Pilato muesoppo. 25 Maquitcopo ma nayosiocgieneri'i tquíjare Barrabás ma natúmevo no tiocpuemchonri'i ma taeyara'o to 'vósare tcopa'ivre ema. Etotsero ma Pilato macovniipipo naettaca ma Jesús. Mueschoppo te 'to navoo'ognee'i no 'chañono. 26 Taquepo nompo ma Jesús te 'to naettas'oyree'i. Ene narótopo ma 'chane tquíjare Simón tcovsa te Cirene tios'opri'i te vom'i. Ema nacootocpo nanocjichpo to crutsu ene navonicpo mapuegne'a ma Jesús. 27 Napuegne'poo'i no 'chopemuriono 'chañono énopo no 'senono tiyo'ompoo'i mraca majicho ema. 28 Etotsero ma Jesús majichvocpo: —Memenoviono acovsa te pjoca Jerusalén, vo'aquiyuchnu nuti. Tiuripono iyúchapo eti énopo achichanoviono tajichyo to iatajivyore. 29 Titecpoyre to sache te 'to naqueyre: “Tiuusamriono no 'senono mcherono énopo mchichariono tjicho votácatajivonyore no nachichena.” 30 No 'chañono tyossericvonyore taeñatsicvoca to 'nug'iono mari ene tamuuchovca to 'nug'e msi'i. 31 Topo ene najichnuu'i nuti mtopravrenu ncuti to anogi ycugi, avetji eti oypuca najich'eyre acuti to tiojgi ycugi —majichvocpo. 32 Enjoo'i no apinano naejiivono nommocpoo'i nomuirena naépena nacchane ma Jesús. 33 Ene titecpompo taye'e te 'to msi'i tquíjare Chtire. Ene taye'e naettacpo ma Jesús te 'to crutsu énopo no apinano naejiivono, ma étona te 'to mavovre, ma 'pona te sopa. 34 Te naettacripo ma Jesús majichpo ma Mueya: —Tata, vopquechno to najichnuu'i tjicho vonaechemcha to tacoyemgiene —maquepo. No sontarono t-sorachovompo to mamuii'ono ma Jesús. Nanocpo to timeruchyore najpuca no taetpiocyore. 35 No 'chañono timooroconri'i ema énopo no cparaacono jurionono naeprurujicpo naquepo: —No 'pomriono macuchcu'vocri'i. Te 'to je'china emuena ma vcuchoori'i Cristo manerioori'i ma Viya, emajihuina macuchcú'apo —naquepo. 36 Nomuire no sontarono naeprurujicpo. Napuchpo ema naeschopo to t-sucoriomo vinu. 37 Najichpo ema: —Te 'to je'china naeyara'ovina no jurionono pitjihuina pcuchcú'apo —najichpo. 38 Te 'to tápusi to crutsu nanocpo to tacajugieneri'i te 'to mopona 'puechjiriivono: te griego, te'po latín naechjiriivo no romanono ene te'po hebreo naechjiriivo no jurionono. Oni taco'e eto: “Jmaca ema naeyara'o no jurionono”, taquee'i. 39 Ma étona muejiivo maquettagne te 'to crutsu tcotempo mue 'ma Jesús: —Te 'to je'china pitina ma Cristo pcuchcú'apo pitjihuina ene vítipo viomuire pcuchcu'avi —majichpo. 40 Ene ma 'pona muejiivo macovacopo majichpo: —Ene piti voppigia ema Viya. Viti vquemechoro'ri'i vcutiri'i ema. 41 Ene tiuri te 'to ene vácoggiosi tjicho vtsivjicvopo te 'to vejiivo. Ematsero jmaca tajina matoprahuina ema —majichpo. 42 Ene muesñecpo ma Jesús majichpo: —Tata, péchanu vopquemtisconu te psiópapo te 'to ptupara'oyore jvonirisrayre —majichpo. 43 Ene ema Jesús majicpopo: —Je'chugnejcha ene njichvi, juiti pjuena sache piovricyore nye'e ncochanevyo te 'to munagiene paraíso —majichpo. . 44 - 45 Te tuprigpopca huipo tajracu to sache tmopcupo te 'muiripa'i 'pog'e moponapuca hora tajicho. Ene to attaji tayuchoroj'e te 'to mapenviya tetsayucpo tcutmecco. 46 Ene taquepo techjicpo ma Jesús tjiáranu, majichpo ma Mueya: —Tata, pjiacpa to nachanevo —maquepo. Te pochpo to ene maquee'i tepenopo. 47 Ma naeyara'o no sontarono te muem'opo to muepenirari'i, macuñuchpo ema Viya maquepo: —Je'chugnejcha mtopravre jmaca 'chaneni. 48 Namutu no timora'onri'i tiuumutono taye'e te naem'opo to majichvoo'i, tyonompo najunjico te'otupchovompoo'i tajicho to nacot-samrevo. 49 Enotsero no muemotgieñono ma Jesús énopo 'senono tpuegne'onri'i ema tios'ono te Galilea nanospo na'ehuírecho naemooroocoo'i to tacoyemgieneri'i. 50 Emjaa'i ma 'chane tiuri mtopravre tquíjare José tcovsa te Arimatea taye'erépa'i to Judea. Ema mamuire tcotpára'o nae 'no techono to 'vósare. 51 Ene vomaremcha to najichri'i ma Jesús no 'pomriono cparaacono techono taye'e tjicho ema macuchocri'i to mavonirisrayre ma Viya. 52 Ema tyompo mue 'ma Pilato mayosiocpo to mag'eni ma Jesús. 53 Ene tyompo ema te 'to maquetteyri'i ma Jesús macucpuicpo mayro'ocpo te 'to tiuuna attaji manocpo te 'to 'rajru tacosecquíravo mari najinacho'o táquecorosi taye'e. 54 Ene etori'i to vispera naetpirisravo tjicho tnaecchovyórepo to sache tanarasíravo. 55 No 'senono tpuegne'onri'i ma Jesús tios'ono te Galilea tyonompo nomuire napuegne'o ma José naem'opo to muécori ene étopo mag'eni taye'e. 56 Te tchovompo te 'to peti natsecpo naetpirico to tijyomo étopo asaete nayorios'oyree'i to mag'eni ma Jesús. Taquepo tnaracompo to sache te 'to naetuchra napono to mavoniipi ma Viya.

Lucas 24

1 To rominco tinapuco sache te 'to semana techpucovñompo no 'senono tyonompo te 'to muécori ma Jesús nomporipo to tijyomo natsecgieneri'i. Enjoo'i no 'pomriono 'senono napuegne'vocpo nomuire. 2 Te titecpompo taye'e te 'to muécori, naem'opo tcoviosripo to 'chopegiene mari tapajra to nanos'oo'i ma Jesús. 3 Ene t-siopompo taye'e etotsero vonaem'a to mag'eni ma Viógienu Jesús. 4 Ene naponrericpo vonaechemcha tajpuca tacoyemo. Naemna'osravrichu ttup'econo timericvono te 'to nachocyo no apinano 'jirono tmottsicgienejicha to namuii'o. 5 To napisraa'i no 'senono tyusicompo etotsero no 'jirono najichvocpo: —¿Taja tacoyemo to atancoo'i ma muetoriru 'chane te 'to 'cori nov'o no naepenogñono? 6 Majinaripo te pjoca techpucripo. Echa to mametoru'eri'i te anosjirich'o te Galilea. 7 Majich'ee'i: “Nuti nuchcogne nae 'no 'chañono tijroricnonyore nae 'no mueperajono ene nquettayre te 'to crutsu etotsero te moponagienena sache nchovyore nitoricyore”, majich'ee'i —najichvocpo no apinano 'jirono. 8 Tos'o naéchopo to majichgieneri'i ma Jesús naye'e. 9 Ene najunjicpo to muécori tchovompo nametocovcopo no oncegñono muemitriono ene énopo 'pomriono tpuegne'ono ma Jesús. 10 No tios'onri'i te 'to muécori tmetoconri'i no muemitriono, esu María Magdalena ésupo Juana ene ésupo María mueno ma Jacobo ene énopo 'pomriono 'senono nacochanegñonri'i. 11 Etotsero no muemitriono vonasoppojgia naejchopo cutri'i to maponreru ma taemnanasco 'chane. 12 Ematsero ma Pedro techpucpo tjiúnopo tyono te 'to muécori ma Jesús. Te titecpopo ema taye'e muetpa'uchpo muem'opo taquejvorine to attaji nayro'osne. Ene tchoopo 'nuuji te 'to peti maramignejcha tajichri'i eto. 13 Etorichu to sache no apinano muemitriono tyonompo ene naquij'eyre te 'to 'vósare Emaús, to ta'ehuírevo apinapuca legua te 'to Jerusalén. 14 Te 'to 'chene napuis'opri'i naechjis'o to tacoyemgieneri'i te 'to 'vósare. 15 Te 'to naechjirisraapoo'i ema Jesús mapuchvocpo tpuicompoo'i nacochanepripo. 16 Te naem'opo vonaemoti majpuca ema tjicho tyumrucvoo'i te 'to naponreru eno. 17 Ma Jesús mayosericvocpo: —¿Taja echjis'o to apuisrapri'i? ¿Tajtse to acojrasamurevoo'i? —majichvocpo. 18 Ma tquíjare Cleofas majicpopo: —Namutu no tiovricono te pjoca Jerusalén naecho to tacoyemgieneri'i cope jmani sachono ene pquejvorichu piti vopsamuiigiaa'i —majichpo ma Cleofas. 19 Majicpopo ma Jesús: —¿Taja jmacni echjis'ognee'i? —majichpo. Najicpopo: —Ema Jesús tcovsa te Nazaret muechjiru ema Viya titjiicovgienejicha te 'to muechjisra ene étopo to tiaramicriono manocgiene te 'to mamíro'u ema Viya nae'po nae 'no 'chañono. 20 No naeyara'ono no sacerdotiono énopo cparaacono vye'e naejrocpo mue 'ma 'chopetupara'opono puejchu ema macvoniipi te 'to nacópaca ene je'chura'ii'i naettacpo te 'to crutsu. 21 Ene viti vcuchocri'ini ema macuchcu'avri'ini viti jurionono. Ene juiti mopónapo sache majicho to nacopasira. 22 Taa'pona viaramignejcha najicho 'chogne no 'senono vjianemuriono. Techpucovñono tyononri'i te 'to muécori emueni ma Jesús. 23 Majinaripuiji taye'e ene tchovompo tmetocoviono naquee'i te 'to naem'oo'iji no angieriono ene eno nametocopuiji te 'to tchovo titorico ma Jesús. 24 No 'pomriono vjianemuriono tyonompo nomuire naemojno to muécori. Naem'opo to najichgieneri'i no 'senono etotsero majinaripo ma Jesús —najichpo. 25 Ma Jesús majicpovcopo: —Eti mponreere vo'asopjuíra'i to naechjis'ogne no muechjirono ma Viya te 'conevoco. 26 Tjicho tcomnucre te 'to ma Cristo tovyo tcatajivyore tamutu jmañono. Te taegnénapo majacpapo to mavonirisrayre —majichvocpo ma Jesús. 27 Ene muemechemchovcopo tamutu to 'chosgieñono ajúreco ema taechjis'o. Manaeccho te 'to majreni ma Moisés muemquitecpo te 'to najriono no naegnejriru muechjirono ma Viya. 28 Te titecpompo te 'to 'vósare Emaús cutpo to muetavicyoori'i to 'vósare ma Jesús. 29 Ene eno nametocopo mansi naye'e: —Pim'a copere'po yotiyórepo pjuena —najichpo. Taco'e ma Jesús manospo naye'e. 30 Te tejacpo naye'e te 'to mesa mave'po to panu marusrupayachopo ma Viya mavesacpo ene muejrocpo eno. 31 Ene 'nuujipo tejoco to naponreru naemotpo te 'to emari'i. Enetse eto temticpo te 'to namíro'u huipo naem'a. 32 Eno najichcocpo: —Je'chugnejcha ema muetmechrine to vsamre viuusamrerine majicho te muechjis'opo te 'to 'chene temechemchoopoo'i to taechjis'ogne to 'chosgieñono ajúreco —naquepo. 33 Taco'e 'nuujipo techpucono tchovompo te Jerusalén. Nachimpovcopo tiuumutongierecoo'i no oncegñono muemitriono ene énopo no 'pomriono nacochanegñono. 34 No oncegñono naquepo: —Je'chugnejcha tchovo titorico ma Viógienu tjicho ma Simón ema tim'oo'i —naquepo. 35 Ene énopo no apinano tios'onri'i te 'to Emaús nametocovcopo to muemerisravri'i naye'e nomuire te 'to 'chene. Naquepo: —Te mavesacpo to panu énetse eto tapuemmavo vimotpo —najichvocpo. 36 Te naechjis'orich'ini jmañono muemna'osravrichu timericvo ttup'ecpo te 'to namuri ma Jesús. Muechjicvocpo: —Nvoo'o te 'to aetotijvo —majichvocpo. 37 Ene eno tpicompo nayoyocgienejicha naejchopo macunara'ri'i ma 'chane. 38 Ma Jesús majichvocpo: —¿Taja tacoyemo to ayoyocri'i ene aquicchopuiivo vo'asópanu te 'to asamre? 39 Im'a jmani nvupe étopo niype. Je'chugnejcha nuti. Emmoca ene echoyore te 'to nuti ncog'e tjicho vo'ene tac'e to macuna machanevo ma 'chane —majichvocpo. 40 Ene muemecvocpo to mavupe étopo mueype. 41 Tiuusamrionri'ini etotsero huich'ojnoch'o nasoppojgia ene naramitsero ene ema mayosiocvocpo to manicyo. 42 Eno naejrocpo to jtooco jimo étopo titve mopomo. 43 Majacpopo manicpo te 'to namíro'u. 44 Majichvocpo: —Tamutu to njichvogñonri'i tituchvoripo to nmetoru'eri'i te nutjiorich'o aye'e. Ene njich'ee'i te 'to tanosgiene tituchvoyre tamutu to 'chosgieñono ajúreco nuti taechjis'o, to voniipi majre ma Moisés étopo najriono no muechjironini ma Viya ene étopo to ajúreco tquíjare salmos —majichvocpo. 45 Taquepo muejrocvocpo to naechemra'huina puejchu naechemcha to taechjis'ogne to 'chosgiene ajúreco. 46 Majichvocpo: —Oni taco'e to 'chosgiene ajúreco: Te 'to ma Cristo tcatajivyore ene tchovyore titoricyo te moponagienena sache. 47 Ene te 'to muéjare ema tcometorironyore nácot-samre namtu tajicha to napecaturano ene ma Viya huipo muechnoyre. Pjoca 'chojriicovo nacometoriiyore te 'muiripa'i 'pog'e ene nanaecchi'yore te 'to Jerusalén, taquee'i to 'chosgiene ajúreco. 48 Ene eti im'oo'i tamutu jmañono acometoriiyo nae 'no 'chañono —majichvocpo ma Jesús—. 49 Im'a, nuti nvonicyore aye'e ma Espíritu Santo mametoropri'i ma Tata te 'to tijroc'eyre. Taco'e ansich'o te pjoca Jerusalén tiomuincapo te ajacpapo to itjiicoovoyre muejroo'eyre ma Tata te anumo. 50 Ene najunjicpo to 'vósare Jerusalén. Ma Jesús muemyonvocpo te 'to 'pona 'vósare tquíjare Betania ene taye'e macangiechpo to mavupe mayosiuchvocpo mue 'ma Viya naetotijvo. 51 Te 'to techjiicorich'o majunjicvocpo tcomsipo te anumo. 52 Eno naetsrarecpo ema tchovompo te 'to Jerusalén tiuusamriompoo'i. 53 Ene novricnove te 'to mapenviya naetsrareco ma Viya. Amén.

Juan 1

1 Te 'to tajinarich'o pjoca 'pog'e etopripo to 'Chojriicovo. Ene tovriico mue 'ma Viya ene eto 'Chojriicovo emapoocorichu 2 tjicho te tanaécupo ma tquíjare 'Chojriicovo ene mavrico mue 'ma Viya. 3 Ma Viya muepyacpo tamutu to tim'ocriono ene étopo ymuim'ogñono majicho ma tquijaree'i 'Chojriicovo. Taquijeni to tasimtuvono te 'to maquepyacri'ini. 4 Ene emapoocorichu tquitoricra'i ene mamicuchvocpo to nasamre no 'chañono tjicho ema tjiáracu. 5 To majaracuvo tamicucho no tiovricono te 'to tamopcugne. To tamopcugne movine taato'ori'ini tacomtigia to majaracuvo. 6 Emjaa'i ma 'chane tquíjare Juan. Ema mavoniiri'i ma Viya 7 puejchu ema muechjis'a ma tmicuchri'i to nasamre no 'chañono ene namtu nasama ene nasopa to mametoropri'i. 8 Ma Juan vo'emuena ma tmicuchra'ri'i. Etochujcha ema timeruchyore te 'to emapripo 9 ma je'chugne tmicuchra'i. Ema tiucpuicripo te pjoca 'pog'e mamicuchvocpo namutu eno 'chañono. 10 Ene énepo mavricri'i te pjoca muepyaru 'pog'e. No tcovsano taye'e vonáquetira te 'to emuena ma nacuchoori'i Cristo. 11 Tyompuini te 'to mavsa nae 'no majañonono ene vo'vore najacpa nomuire. 12 Etotsero enjoo'i tnerejicvono najacpo ma Jesús ene ema majacpovcopo machichavocyore ma Viya namutu no t-sopano ema. 13 No machichanoviono ma Viya vonacti te 'moyompo tiuchcompo se 'su naeno. Vo'etina tnoca to mavoo'ognena ma 'chane tjicho ema Viya tcovorogne to machichavoquina. 14 Eto 'Chojriicovo tcog'epo te tiovricpo vye'e. Ema techjicpo muechjis'o to je'chugne. Vim'o to majapanura'ivo étopo to muetjiicoovo muejroru ma Viya Mueya tjicho maquejvorichu etonagne maChicha ema Viya. 15 Ma Juan muechjis'opo ma Jesús, maquepo: —Ema njichgieneri'i: “Tiutecyore ma tpicuchcorepono te nye'e nuti tjicho te huich'o nuchcaa'i nuti ene ema emapgieneripo te 'to anumo” —maquepo. 16 Ema tcatajicovnove tjicho 'chopegienejicha to márivo muemna'vo. 17 Te 'conevoco ma Moisés tquijropo to mavoniipi ma Viya ene juitipotsero ma Jesucristo timecoopo to majapanura'ivo tijrocoopo to je'chugne 'chojriicovo. 18 Najina taato'o tim'a ma Viya etotsero tiutecpo ma étona munagiene maChicha. Ene mas'o te 'to mavovre, émapo techjis'o ma Viya. 19 No cparaacono jurionono tcovsano te 'to Jerusalén navonicvocpo no sacerdotiono techono te 'to mapenviya ene énopo no navonrano taye'e nayana mue 'ma Juan puejchu eno nayoserigia majpuca ema. 20 Ene ema Juan votioñúchapo timeruchvopo: —Vonutina ma Cristo —majichvocpo. 21 Ene najichvore: —¿Pitipuca Elías ma muechjirini Viya? —Vonutina —maquepo ma Juan. —¿Pitipúcayo ma mateeyore muechjicsareyore ma Viya? —najichpo. —Vonutina —maquepo. 22 Ene najichpo: —Jmetacavi pijapuca piti puejchu ene vjicha no tvonicovionri'i. 23 —Nutichujcha muechjis'ognee'i ma 'conevoco muechjirini Viya tquíjare Isaías te 'to maquee'i: “Nuti ma tcometoriira'yore te 'to moopa'i 'pog'e, nqueyre: Acotpiicha to asamre tacti to 'chene tjicho tiutecyórepo ma Viógienu” —maquepo ma Juan. 24 No tyosericonri'i ma Juan eno navonirono no nomrivo no fariseono. 25 Ene najichvore ma Juan: —Piti pjichovri'i te 'to vopitina ma Cristo vo'vore Elías muechjirini ma Viya ene vo'vore ma mateeyore muechjicsareyore ma Viya. ¿Tajtse tacotpiiri'i te 'to picchosrico no 'chañono? —najichpo. 26 Majicpovcopo ma Juan: —Je'chu nuti nicchosrico te 'to unechujcha. Macñojoo'i te amuri etotsero vo'aemoti 27 ma nechjis'ognee'i aye'e to tiutecyore. Ene nuti vonijrócapo to nve'a to muepcopevo nacti ma vnóraco tjicho ema tpicuchcorepono te nye'e nuti —majichvocpo ma Juan. 28 Te nayosericpo ma Juan ene mavriicoo'i te 'to 'vósare tquíjare Betábara. Ene tovrico te 'to pochra to cjocre tquíjare Jordán tjicho ene muecchosris'oo'i taye'e. 29 Te 'pónapo sache ma Juan muem'opo ma Jesús mapuchporipo. Ene maquepo ma Juan: —Im'a jmaca 'chane mavoniru ma Viya macutyore to 'vesa muepeninovocyore no 'chañono macomticyore to napecaturano —majichvocpo—. 30 Ema njichgieneri'i te 'to tiutecyore ma tpicuchcorepono te nye'e nuti tjicho te huich'o nuchcaa'i nuti ene ema emapgieneripo te 'to anumo. 31 - 33 Ene nuti vonáquetira te 'to emuena ma Cristo. Ene te nim'opo tiucpuico ma Espíritu Santo mue 'ma Jesús macuti to sivi ene manospo maye'e ene nuti néchopo to mametorunri'i ma Viya. Te tvonicnupo ma Viya to nicchosrigia te 'to une, majichnuu'i: “Pim'oyre to macpuisrayre ma Espíritu Santo macutyo to sivi ene manosyore mue 'ma 'chane ene piti puemotpo te 'to emaripo ma ticchosricyore mue 'ma Espíritu Santo”, majichnupo ma Viya —maquepo ma Juan—. Etotsero juiti nuti nicchosricpoo'i te 'to une puejchu no jurionono naemoti to emari'i ma Cristo —majichvocpo ma Juan—. 34 Taco'e nuti nechjis'opo to nimuirari'i ene nmetocovcopo no 'chañono to emari'i maChicha ema Viya —majichvocpo ma Juan. 35 Te 'ponavórepo sache tiutecvórepo taye'e ma Juan macochanevco no apinano muemitriono. 36 Te 'to muetavicporipo ma Jesús, muem'ovrepo ma Juan. Maquepo: —Im'a jmaca mavoniru ma Viya macutyore to 'vesa muepeninovocyore no 'chañono —majichvocpo. 37 No muemitriono ma Juan te nasamnerichu to ene maquee'i napuegne'po ma Jesús. 38 Ene tesñegne'vopo ma Jesús muem'ovcopo to napuegne'ri'i ema ene majichvocpo: —¿Tajtse to acomnu nye'e? Eno najicpopo: —Tata ¿ooyo ptupsi'o? —najichpo. 39 —Vyana im'a to ntupsi'o —majichvocpo ma Jesús. Taquepo tyonompo naem'o to matupsi'ri'i ene nanospo tiomuincovo te yótipo tjicho copere'rine te tyonompo. 40 Ma étona tquíjare Andrés nae 'no t-samonri'i ma Juan ene napuegne'po ma Jesús. Ma Andrés émapo Simón Pedro naticocono eno. 41 Ma Andrés 'nuujipo tyompo matancopo ma Simón. Ma Andrés majichpo: —Muenapo jmuena Mesías —majichpo. Eto taechjis'o ma nacuchoru Cristo. 42 Taquepo tchoopo ma Andrés mamporipo ma Simón mue 'ma Jesús. Ma Jesús te muem'opo ma Simón majichpo: —Piti Simón, machíchavi ma Jonás. Juiti nuti nijarechviyrepo Cefas —majichpo. Eto taéjare to mari ene etorichu mari no jurionono naejarecho Pedro. 43 Te 'posachepo maponrericpo ma Jesús to mayonrayre te 'to 'pog'e tquíjare Galilea. Ene matancopo ma Felipe majichpo: —Yare, ppuegné'anu. 44 Ma Felipe ene macovsaa'ini te 'to 'vósare tquíjare Betsaida, novsa ma Andrés émapo Pedro. 45 Ene ma Felipe tyompo matanco ma Natanael majichpo: —Vim'opo ma Cristo taechjis'ogne to 'chosgiene ajúreco majre ma Moisés étopo to najre no muechjironini ma Viya. Ema tquíjare Jesús machicha ma José tcovsa te Nazaret —majichpo ma Felipe. 46 Ma Natanael majichpo: —Etotsero najina toriono no tcovsano te 'to Nazaret. Majicpopo ma Felipe: —Vyanachujcha puejchu pim'a —majichpo. 47 Taquepo tyonompo mue 'ma Jesús. Ma Jesús te muem'opo to maquepripo ma Natanael maquepo: —Ema jmaca je'chugne juriono tiuri votaepya'ra'i. 48 Majichpo ma Natanael: —¿Ooyo pimotiynuu'i nuti? Majichpo ma Jesús: —Te huich'o tich'apri'i ma Felipe, nim'oopo nuti te tamópecu to scúreco tquíjare higúeragi —majichpo. 49 —Tata, piti maChíchavi ema Viya, viyara'oviyre viti jurionono —majichpo ma Natanael. 50 Majichpo ma Jesús: —Piti psopnuu'i tajicho to nimuiravii'i te 'to tamópecu to higúeragi tjicho nuti nim'o te 'to ehuiregiene tajina tiávicha. Pim'oyre to 'chopepono tiaramicreyre —majichpo ma Jesús—. 51 Je'chugnejcha njich'e, eti im'oyre tejocyore to anumo. No maye'ono angieriono ma Viya tpajconyore nye'e nuti nuchcognee'i nae 'no 'chañono ene tchovonyore te 'nug'e —majichvocpo ma Jesús.

Juan 2

1 Te moponagiénepo sache to ene maquee'i ma Jesús, ma 'chane tcovsa te 'to Caná taye'epa'i to Galilea tituchvopo ene tnicricompo. Esjoo'i somuire su mueno ma Jesús. 2 Ma Jesús énopo no muemitriono nomuire enjoo'i tjicho tquichosionri'i. 3 Te titovopo to terocore vinu, su mueno ma Jesús sjichpo ema: —Tajínapo to vinu. 4 Ma Jesús majicpopo: —¿Tajtse to jmetoconri'i nuti, meme? Tjicho huich'o titecpa to sache to tanaecchirahuina to nemtoneyore —majichpo ma Jesús. 5 Esu sjichvocpo no vnoracono: —Te tvonigia'epo eñi, asopyore to ñimetoru'ena. 6 Etjoo'i taye'e to saes'i to 'chope yupiono, mari'ivco etono. Eto tovrare to une nasip'ósare tquíjare purificación. Saesi sietepuca yupi 'chi'chu to tovcu to éto'i yupi 'chope. 7 Majichvocpo ma Jesús no vnoracono: —Ioma to une incocha jmani yupi. Ene najuc'opo naencochgienejicha. 8 Majichpo ema: —Ave'a ene ijrócapo ma techo naye'e te 'to piesta puejchu masama —maquepo ma Jesús. 9 Ene ema muéropo vinuripo eto. Vomuecha oypuca tos'oo'i to vinu. Naquejvorichu no vnoracono techono tjicho eno tjiuc'onri'i to une to yupiono. Ene ema muech'opo ma 'ráyeno tcoy'e to piesta. 10 Majichpo: —'Muíriji tcoviosi tativo to tiuuna vinu ene te 'chópepo to naero tapuemmaapo tcoviosi to 'pona vinu vo'richu toreru. Nárami vo'ene pjichavnee'i. Etjorichini to tiuuna vinu ene vojve'ari'i tohuina —majichpo ma techo naye'e te 'to piesta. 11 Eto tovgiene tiaramicree'i manocgiene ma Jesús. Ene muemeris'oo'i to muetjiicoovo te 'to Caná taye'erépa'i to Galilea ene no muemitriono nasoppo mraca. 12 Taquepo ma Jesús tyompo te 'to 'vósare tquíjare Capernaum. Macochanepri'i su mueno, no matnoviono énopo muemitriono ene nanospo tyerepiono taye'e. 13 Taquepo tyompo ma Jesús te 'to 'vósare tquíjare Jerusalén tjicho tiane'ipo to piesta. Eto taechjis'o to nochquira no jurionono te 'to 'pog'e tquíjare Egipto te 'conevoco. 14 Te 'to tamíro'u to mapenviya muem'opo no tijroricra'ono to huiye to 'vesa étopo sivi puejchu navachrigia eto nanoquiihuina. Nomuire enjoo'i no titsvoricra'ono to prata. 15 Ma Jesús mave'po to 'tsómepi naestaresrare ene macuchcovcopo namutu no tijroricra'ono étopo to naye'ono 'vesa huiye. Maggicvocpo to naye'e meriono no titsvoricra'ono to prata ene étopo to namesarano. 16 Majichvocpo no tijroricra'ono to sivi: —Ave'a acuchca jmani. Votori to ijrorigia jmañono te pjoca mapeno ma Tata —majichvocpo ma Jesús. 17 To énepo majichri'i no muemitriono naéchopo to tacajugieneri'i te 'to 'chosgiene ajúreco: “Nuti neymagnejcha to ppeno, Tata, ene ncatajiipo tajicho”, taquee'i eto to ajúreco. 18 No jurionono najichpo ma Jesús: —Pimegiavi to pitjiicoohuina tiaramicre puejchu vecha to ptupara'ori'i mue 'ma Viya to ene pjichri'i —najichpo. 19 Ene majichvocpo ma Jesús: —Iagpuegia pjoca peti ene nuti moponarichu sache njichyore te ncotpi'egiavore —maquepo. 20 Najicpopo no jurionono: —Cuarenta ene saesi to añono najicho te nacotpi'ecpo pjoca mapenviya ene piti vopaato'im'i pcotpi'egia te 'to moponarichu sache —najichpo. 21 Etotsero ma Jesús eto muechjis'o to taechepusrena to mag'e nae 'no naepenogñono, muemictichri'i to peti. 22 Te tituchvopo to muechepusraa'i nae 'no naepenogñono, no muemitriono naéchopo to majichgieneri'i. Taco'e eno naechemchopo te 'to eto taechjis'oo'i to 'chosgiene ajúreco ene étopo to muechjiriivo ene nasoppo. 23 Te 'to Jerusalén moverano no t-sopono ma Jesús tjicho naem'o to manocgieneri'i tiaramicriono to mayonraa'i te 'to piesta to taechjis'o to nochquira te Egipto. 24 - 25 Etotsero ma Jesús vomasoppojcovca eno tjicho ema muem'o to nasamre. Vomacmunu te 'to tacmetocosi tjicho muemoti to naponrerono no 'chañono.

Juan 3

1 Emjaa'i ma juriono cparaaco ema tquíjare Nicodemo, to mavcure mapongiene eto naye'e no fariseono. 2 Etona yoti tyono ma Nicodemo mue 'ma Jesús. Majichpo: —Tata, te 'to pnocgiene tiaramicriono tquechoroji te 'to ema tvonicvii'i ma Viya puejchu pimitrigia, tjicho najina taato'o tnoca to tiaramicre te 'to vomaquijroco ma Viya —majichpo ma Nicodemo. 3 Ma Jesús majicpopo: —Je'chugnejcha ene nco'e, tcuuyacre te 'to tquija 'rajru to muetorisra ma 'chane macucti ma 'moyo, movine t-siopari'ini te 'to mavsa ma Viya —majichpo. 4 Ma Nicodemo majicpopo: —¿Oypuca macyemo ma 'chosi 'chane to tiapéchapo 'moyina? Muitji to tchapri'ini te 'to sog'e su mueno puejchu machapri'ini 'moyina —majichpo. 5 - 6 Ene majicpopo ma Jesús: —Etotsero je'chugnejcha ene njichvi. Vo'etina njicha to mag'e ma 'chane tjicho te tiuchcopo ma 'chane te 'to sog'e su mueno, tcog'e. Ene te 'rajrupo to muetorisra tcoy'epo ma Espíritu Santo tjicho te tquija 'rajru to muetorisra ma 'chane macuggio ma Espíritu Santo movine t-siopari'ini te 'to mavsa ema Viya —majichpo—. 7 Vopcárami to ene njichvii'i: “Tacomnu to 'rajrina to muetorisra macti ma 'moyo.” 8 Tjicho ma Espíritu Santo macuti to tecticvo. Tyono te 'to tavoo'ogne ene tquemovore etotsero vopecha oypuca tos'o ene oypuca taquij'e. Ene maco'e ma 'chane te 'to 'rajrupo to muetorisra majicho ma Espíritu Santo ene vopechemcha to majicho —majichpo ma Jesús. 9 Ene maquepo ma Nicodemo: —Vonechemcha tajpuca taechjis'o jmani. 10 Majicpovre ma Jesús: —Piti pimitricra'i to 'chojriicovo nae 'no jurionono ene vopechemcha jmani nmetoruvri'i. 11 Je'chugnejcha nuti nmetocovi to vechogiene vimotgiene etotsero eti vo'eschopa to vjichgieneri'i. 12 Te nechjis'o aye'e to taye'ono pjoca 'pog'e, eti vo'asopa. Tavetji movine asopari'ini te 'to nechjis'a to maye'ono ma Viya te anumo —majichpo ma Jesús—. 13 Nquejvorichu nuti nos'ogne te anumo ene nuchcopo nae 'no 'chañono ene nchovyore taye'e. 14 Te 'conevoco te 'to napuis'opri'i no israelitano te 'to moopa'i 'pog'e, ema Moisés macangiechpo te 'to ycugi to muepyaari'i ggiore puejchu nochcu'a no t-sopano. Ene nqueyre nuti nuchcognee'i nae 'no 'chañono, nomuireyre tcangiechnonyore te 'to ycugi crutsu. 15 No t-sopanono votáquicñanyore muitocoresiyre to naetorisra —majichpo ma Jesús—. 16 Ma Viya 'chopegienejicha to muemnasravco no 'chañono. Taco'e mavonico ma etonagne maChicha te pjoca 'pog'e puejchu no t-sopano namutu muitocoresiyre to naetorisra ene votacuquicña to nachanevono. 17 Vo'etina mavonisna ma maChicha ma Viya te pjoca 'pog'e te 'to maquicñaayore no 'chañono. To timiutecri'i ema macuchcu'vocyore eno. 18 No t-sopano ma etonagne maChicha ema Viya movínepo táquicñanri'ini. Enotsero no namusopgieneri'i eno tquicmunanripo to naecñayre tajicho to namusopraa'i. 19 Eto tjichri'i muecñacvocyore no namusopgienena tjicho ma tmicuchra'i to nasamriono no 'chañono tiucpuico te pjoca 'pog'e. Ene vo'richu naemnaca ema tajicho to namopachijsiravono etochujcha nórico to tamopcugne. 20 Namutu no tnocono to tamurigieñono nacóticho ma tmicuchra'i ene vo'vore napona puejchu votacuquechra to nanocgiene mpachijigñono. 21 Enotsero no tnocono to tiuricocre napono ma tmicuchra'i puejchu táquechoroji to nanocgienena tiuricocre tajicho to napuegnera ma Viya. 22 Taquepo tyompo ma Jesús te 'to 'pog'e tquíjare Judea macochanevco no muemitriono. Tyeriono taye'e ticchosricono no 'chañono. 23 Ma Juan ticchosrico te 'to 'vósare tquíjare Enón te 'to tachocyo to 'vósare tquíjare Salim tjicho etjoo'i to une tomuire taye'e. Tyonono taye'e no 'chañono tquicchosiono maye'e 24 te huich'o táqueetaa'i ma Juan. 25 Ene tiutecompo no jurionono nae 'no muemitriono ma Juan tjicpoccompo tajicho to naecchosrisra. 26 Taco'e tyonompo no muemitriono maye'e najichpo: —Tata, jmangi Jesús pcochanegnee'i te pochra Jordán, ma pechjis'ognee'i vye'e, mamuire ticchosricpoo'i no 'chañono ene moveranjicha no tpuegne'ono —najichpo ma Juan. 27 Ene ema majicpovcopo: —Najina ene tcuggio te 'to maquijroco ma Viya to matupara'o ma 'chane. 28 Eti nmetoco'e echoripo te 'to vonutina ma Cristo, etotsero nuti ninapucucho ema to nechjis'oyre —majichvocpo ma Juan—. 29 Te tituchvo ma 'chane, su 'seno 'raema spuchpo ma suima. Te 'to masampo ma muemnacsare ma 'ráyeno tiuusamrepo mamuire tajicho to naetuchravo. Nomuire ene nco'e. Nuusamre te 'to napuegnera no 'chañono ma Jesús 30 tjicho ema tpicuchcoreyoreporipo ene nuti 'pog'enínapo —majichvocpo ma Juan—. 31 Ma mas'ognee'i te anumo ema tquiyara'ocore ene titjiicoopono. Ene viti viuchre te pjoca 'pog'e tos'o vechjis'o to taye'ono pjoca 'pog'e. 32 Ma mas'ogne te anumo muechjis'o to muem'ogne étopo masamgiene topo tajichvoo'i no 'chañono vonasopa to muechjiriivo. 33 - 34 No teschopono to muechjiriivo ma mavoniiri'i ma Viya tquíjare Jesús eno timeruchono te 'to je'chuu'i to muechjiriivo ma Viya tjicho ma mavoniru ma Viya eto muechjis'o to muechjiriivo ma Viya ene tquijropo ma Espíritu Santo. To muetjiicoovo vomayovni'a. 35 Ma Viya muemnaco ma maChicha tos'o matuparacpo tamutu. 36 Ene muitocoresiyre to naetorisra no t-sopono ma maChicha ene no namusopgienena ma maChicha ema Viya, movine maquitorigiari'ini ema, muecñacvocyorechujcha tajichyo to masemnevyore tjicho vonasopa.

Juan 4

1 No fariseono nasamuiicopo to naejpasra no tpuegne'ono ma Jesús, tquicchosiono maye'e ene moverampono nae 'no tpuegne'ono ma Juan. 2 Etotsero vo'emuena ma Jesús ticchoscovca enochujcha no muemitriono ticchosricono. 3 Te masamuiicopo to naechraa'i no fariseono, ma Jesús majunjicpo to 'pog'e tquíjare Judea tchovyórepo te 'to 'pog'e tquíjare Galilea. 4 Ene tanosgiene ene mayon'oyre te 'to 'pog'e Samaria. 5 Te 'to mapuisrapri'i titecpopo te 'to 'vósare tquíjare Sicar taye'epa'i to Samaria, tachocyo to 'pog'egra muejro ma José mue 'ma mueyeni Jacob te 'conevoco. 6 Ene taye'e etjoo'i to noria maye'eni ma Jacob. To mavítavo tajicho to mapuisra ma Jesús tejacpo taye'e to tuprigpo to sache. 7 - 8 Ene no muemitriono tyonompo te 'to 'vosarejecu tvachriconyore to nanicyore. Ma Jesús manospo. Taquepo squepripo su 'seno tcovsa taye'e te 'to Samaria, tvejnoyre to une taye'e te 'to noria. Ene majichpo ma Jesús esu: —Peschanu to une, meme. 9 Sjicpopo su 'seno: —¿Taja tacoyemo to pyosiocnuu'i to une? Nuti ncovsa te pjoca Samaria ene piti jurionvii'i —sjichpo esu. 10 Majicpopo ma Jesús: —Piti vopecha te 'to mavoo'o ma Viya tijrocviyre to pencheco ene nuti vo'vore puemotnu. Te puemotnuu'ini pechari'ini ene pyosiocanupuini to une tquitoricra'i —majichpo ema. 11 Ene sjicpopo su 'seno: —Tata, ¿ooyotse jviyyore to une tquitoricra'i? Tjicho taesvoyco 'mo'e to une te pjoca noria ene tajina to jviya —sjichpo—. 12 Eñi viochquini Jacob tcoy'eni pjoca noria. Ene ñiviyo to une ene énopo no ñichichanoviono, ene ene taee'o tomuire to naye'ono sorariono. ¿Piti pitjiicoopompúcayo ñe 'ñi viyeni Jacob te 'to pijrocnuyree'i to une tquitoricra'i? —sjichpo su 'seno. 13 Majicpopo ma Jesús: —No terono to une te pjoca 'nuuji tetaracono. 14 Enotsero no terano to une nijrocgienena movínepo tetaracanri'ini tjicho eto une tiuchcorichjicha te 'to nasamre. Taco'e muitocoresiyrepo to naetorisra tajichyo to nijrosrayre —majichpo ma Jesús. 15 —Tata, peschanu to pye'e une piti puejchu huipo nquetaraco ncuteco te pjoca ncúve'o to une —sjichpo su 'seno. 16 —Pyana, pichpona ma pima —majichpo ma Jesús. 17 —Najina nimuena, Tata —sjichpo. —Je'chu to ene pquee'i te 'to najina pimuena —majichpo ma Jesús— 18 tjicho cinconano no pimano ene juiti ma pcochanegnee'i vo'vore pimuena. Taco'e je'chu to ene pquee'i —majichpo ma Jesús. 19 —Piti ñechjiivi ñi Viya —sjichpo su 'seno—. 20 No viochconini viti ene naetsrares'o ñi Viya te pjoca 'nug'e mari. Etitsero jurionono aquee'i te 'to taquejvorichu te 'to Jerusalén ene vetsrares'a ñi Viya —sjichpo esu. 21 Ene ma Jesús majicpopo: —Psopa eto nechjis'ogneyre, meme. Titecpoyrepo to sache te 'to huipo átecyore te pjoca 'nug'e mari ene vo'vore tayumjácapo aynoyre te 'to Jerusalén etsrares'oyre ma Viya. 22 - 24 Etoripo juiti to mavoo'ogne ma Viya naetsraregia no 'chañono je'chugnenajicha ene tos'a te 'to nasamre. Ene ene najichyo no tetsraregiano tjicho ema Viya votácog'e ene votaquechra. Ene taqueyre to je'chugnena naetsraresrena no 'chañono votaquechra tjicho ene tos'o te 'to nasamre. Eti acovsa te pjoca Samaria vo'echemcha to ajichri'i ma etsrarecsare. Ene viti jurionono vechemcho vimoti ma vetsrarecsare tjicho ma Viya maneriocpo ma étona nae 'no jurionono puejchu ema macuchcu'voca no 'chañono —majichpo ma Jesús. 25 Ene esu sjichpo: —Nuti necho to ñutesrayre ñi Cristo eñi ñinerioori'i ñi Viya. Te tiutégiapo, eñi temechemchovocovyore tamutu —squepo. 26 —Nutiripo Cristo nechjiricvoo'i pye'e —majichpo ma Jesús. 27 Ene titecponnejcha no muemitriono naramipo to muechjirisravri'i se 'su 'seno. Etotsero najina tijrocapono nayoserigia tajpuca to muechjis'oo'i sye'e. 28 Taquepo su 'seno snoquicpo to syupi tchoopo te 'to 'vósare smetocovcopo no 'chañono: 29 —Vyana im'a pñena 'chane nimuíravo tjicho eñi timeruchnuu'i tamutu to njichroosiravono te 'to nitorisra. ¿Huichpuca eñinaripo ñi vcuchoori'i Cristo? —sjichvocpo. 30 No 'chañono te 'to 'vósare tyonompo te 'to mavriicoo'i ma Jesús. 31 Te huich'o titecpanri'i no 'chañono, no muemitriono ma Jesús nametocopuini te 'to manigia. 32 Etotsero ema majichvocpo: —'Ponarichu to nnicsare nuti, eti vo'aemoti —majichvocpo. 33 No muemitriono tyosericcompo: —¿Enjoripcayo tiomno to manicri'i? —najichcocpo. 34 Ene majicpovcopo ma Jesús: —'Ponarichu to nnicsare nuti. Eto nvoo'o nitucha to mavoo'ogne ma tvonicnuu'i ene étopo to ntupara'o maye'e —majichvocpo—. 35 Naquenve no 'chañono: “Te cuatrugnénapo coje ene yvio'irígiapo.” Vo'ene acuc'e eti. Im'a juiti pnoni 'chañono navoo'oripo to 'chojriicovo nacutiripo to scúreco te tiachyó'opo. 36 Ma tquemtone nye'e etjoo'i to muecmuna tajicho to mametisra nae 'no 'chañono puejchu te 'to najacpa muitocoresina to naetorisra. Tjicho ma tevcóra'i to 'chojriicovo ene émapo ma tvio'icra'i tajicho to najacpira tcutcocono tiuusamriono. 37 Je'chu to ene naquenve: “Ma étona tevco ma 'pona tvio'iricra'i.” 38 Enerichu aco'e iomuire tjicho nvonic'e avio'iricyore no 'chañono. Etotsero 'pomrionrichu no tevcono to 'chojriicovo te tovgiene. Taco'e étipo avio'icri'i to naevru eno —majichvocpo ma Jesús. 39 Ene moverangienejicha no 'chañono tcovsano te Samaria nasopo ma Jesús tajicho to smetoropri'i su 'seno: “Eñi timeruchnuu'i tamutu to njichroosiravono te 'to nitorisra”, squee'i. 40 Ene eno nayosiocpo ma Jesús mansimmoch'o naye'e. Mueschoppo manospo apina sache. 41 Taco'e moverampo no t-sopono ma Jesús tajicho to nasamra to muechjiriivo ema. 42 Ene najichpo su 'seno: —Juiti vsoppo ema, vopaquejvo vsópapi. Vitigiénepo vsamo véchopo te 'to emaripo ma Cristo tcuchcu'ra'i te pjoca 'pog'e —najichpo su 'seno. 43 Te apinagiénepo sache majichri'i, ene tyompo ma Jesús te 'to 'pog'e tquíjare Galilea. 44 Maquepo ma Jesús: —Ma muechjiru ma Viya movine napicuchari'ini no 'chañono te 'to mavsarichu —maquepo. 45 Te titecpopo ma Jesús te 'to Galilea navopno no 'chañono tjicho naem'oo'i to manocgiene tiaramicre te mayonnee'i te 'to piesta te Jerusalén. 46 Ma Jesús titecpovrepo te 'to 'vósare tquíjare Caná taye'erépa'i to Galilea. Ene te 'to Caná muecyech'oo'i to une vinuri'i majicho. Emjaa'i taye'e ma cparaaco tcojma ma machicha te 'to 'pona 'vósare tquíjare Capenaum. 47 Te masamuiicopo to muetecpirari'i ma Jesús te 'to Galilea tios'o te Judea, ema cparaaco tyompo maye'e. Mayosiocpo mayana ma Jesús te 'to Capernaum puejchu maconaraca ma machicha tjicho mavoyjiicoo'i ema. 48 Maquepo ma Jesús: —Te vo'aquim'o to nitjiicoovo tiaramicre movine asopanuu'ini. 49 Majicpopo ma cparaaco: —Vo'i, Tata, pyanachujcha 'nuujina huichu tachimroca muépena jmuena nchicha —maquepo. 50 Ene ma Jesús majichpo: —Pyanachujcha pchapo tjicho titoricyore jmacro pchicha. Ene ma cparaaco masopjuicha 'nuuji ene tchoopo 51 te 'to mapeno. No mavonrano naquepripo macpojcovcopo najichpo: —Jmuena pchicha tnaaracpo. 52 Ene ema mayosericvocpo: —¿Tajpo hora te trasacopo? —majichvocpo. —Copejicha te taegne tuprigi trasacopo to muejrevo —najichpo. 53 Ene ma cparaaco muéchopo te 'to etori'i to hora te mametocopo ma Jesús te 'to titoricyoori'i ma machicha. Taco'e ema ma cparaaco énopo majañonono te 'to mapeno nasoppo ma Jesús. 54 Apí'epo muemerico to muetjiicoovo ma Jesús te 'to Galilea te tios'opo te 'to Judea.

Juan 5

1 Taqueptsero titecpovrepo to étona piesta naye'e no jurionono. Ma Jesús tchoovore te 'to Jerusalén. 2 Etjoo'i taye'e to cinco tapajra te 'to tovrare to une tquíjare Betesda te 'to naechjiriivo no jurionono. To tovricri'i to une ene te tachocyo to tapajo nacosioprare to 'vesa. Etjoo'i to novrariono no 'chañono etchocyópani te 'to tachocyo to tovricri'i to une. 3 Tepajono taye'e no moverano nacojmagñono, no jma'ono, no iñono énopo no moso'iono, nacuchoocoo'i to tayamrisrena to une. 4 Tjicho etjonveji tiucpuico ma maye'e angieri ma Viya macoyamrico to une. Te 'to tyamricnovepuiji to une, ma mativo tevtsecvo taye'e ene tnaraconvepuiji te 'to majuma. 5 Emjaa'i ma étona macojmagne treinta ene ocho añu majicho te 'to macojmuerari'i. 6 Ma Jesús muem'opo te 'to muepajiyri'i ene muéchopo to mayerevoripo to macojmuerari'i. Ma Jesús majichpo: —¿Jvoo'opca pnáraca piti? 7 Ene majicpopo ma macojmagne: —Tata, nvoo'o etotsero najina timcatacanu tevtségianu te pjoca une te tyamricnove. Emjaa'i mativo tito'acnu tevtsecvo ene nuti nnosnóvepo —maquepo. 8 Ma Jesús majichpo: —Pechpuca jve'a to pepajiimo ene ppuígiapo. 9 Ene 'nuujipo tnáraco mave'po to muepajiimo ene tpuícopo. Etori'i to sache nanarasira no jurionono te tnaracopo ma macojmagne. 10 No jurionono najichpo ma manaracognee'i: —Pim'a vopcomo to pepajiimo. Votaesopcore te 'to mavoniipi ma Viya tjicho juiti pjuena sache vnarasira —najichpo. 11 Maquepo ema: —Ma tconaracnuu'i majichnuu'i: “Jve'a to pepajiimo ene ppuígiapo.” 12 —¿Majpuca ema ma ene tjichvii'i? —najichpo no jurionono. 13 Ene ema vomuemoti najpuca ma tconaracri'i tjicho moveranri'i no 'chañono ene ma Jesús tyonripo. 14 Ene taquepo ma Jesús marótopo ma 'chane manaracognee'i te 'to mapenviya. Majichpo ma Jesús: —Pim'a juiti pnaracoripo. Pinajígiapo to ppecaturano huichu pitivoyejina te 'to taesvoyca —majichpo. 15 Ene tyompo ma 'chane nae 'no jurionono mametocovcopo te 'to emari'i ma Jesús tconaraco. 16 Etopo namurisiyri'i no jurionono ma Jesús. Navoo'opo nacópaca tajicho to manocgieneri'i tiaramicre to sache tanarasíravo. 17 Majicpovcopo ma Jesús: —Ma Tata tcovsa te anumo tquemtonerichjicha ene tcomnucre te 'to nomuirena náquemtone —majichvocpo. 18 Te nasampo to ene maquee'i, no jurionono muipuriompo to navorira nacópaca ema. Tjicho naquepo: —Votáquejvo to mamupicuchra to sache tanarasíravo, timijachvo tomuire macutiri'i ma Viya tjicho maquee'i: “Ema Viya ema Tata.” 19 Ma Jesús majichvocpo no jurionono: —Je'chugnejcha ene nco'e, vonáquisopsi nánocyore to nvoo'ognena tjicho nuti mponoco to nim'ogne manocgiene ma Tata tcovsa te anumo ene eto nquemtone nuti. 20 Tajicho ma Tata temnacnu ene muemecnu tamutu to muemtoñono ene ema tijrocnuyre to 'chopepono tiaramicreyriono te jmani im'ognee'i nconarasra ma 'chane. Ene eti iaramigneyrejcha tajichyo. 21 Ma Tata macochepuco maquitoricvoco no naepenogñono ene nuti nomuire nquitorico no nvoo'ognena —majichvocpo ma Jesús—. 22 Najina mavioscha ma Tata tjicho nuti matuparacnuu'i te 'to nvioschovca 23 puejchu namtu napicúchanu tactirichu to napicuchra ma Tata. No votpicuchanono nuti mamuire ma Tata vonapicucha tjicho ema tvonicnuu'i —majichvocpo ma Jesús—. 24 Je'chugnejcha ene nco'e: Ma t-sama to nechjiriivo ene masopa ma Viya tvonicnuu'i muitocoresiyre to muetorisra. Huipo taepenim'i to machanevo votáquicñayre ema tjicho 'rajrupo to muetorisra. 25 Im'ajcha, titecpoyrepo to sache ene titecporipo. No namusopgienerich'o nacutiri'i no naepenogñono nasamyore to nechjiriivo nuti maChíchanu ma Viya. No t-samanono 'rajruyre to naetorisra. 26 Ma Tata tquitoricra'i ema ttuparacnuu'i nomuirena náquitoricra'i. 27 Ene ncotpara'ovre nvioscha no 'chañono tjicho nuti nuchree'i nae 'no 'chañono —majichvocpo ma Jesús—. 28 Vo'acárami to ene njich'ee'i: Je'chugnejcha titecpoyre to sache te 'to namutu no naepenogñono tiovricono te 'to naecorosi nasamyore to nichóropi. 29 Ene namutu techpuconyore. No tnocono to tiuricocre muitocoresiyre to naetorisra, no tnocono to tamurigiene tquicñayriono —majichvocpo ma Jesús—. 30 Vonutjihuina nnoca to nemtonena. 'Muíriji nitucho te tvonicnu ma Tata to nvioschira no 'chañono. Taco'e tiuri njicho to nvioschira tjicho nvoo'o nnoca to mavoo'ogne ma tvonicnu. Vo'etina nnoca to nvoo'ognena nuti. 31 Te 'to nutjihuina nechjis'apo, votquetpicvo to nechjiriihuina. 32 Etotsero emjaa'i ma Tata ema techjis'onu ene necho to tetpicvo to muechjis'ogñono nye'e —majichvocpo ma Jesús—. 33 Eti acovniipii'i nayoserigia ma Juan ticchosricra'i. Tomuire tetpicvo to muechjis'íranu ene je'chu to muechjiriivo. 34 Nuti vo'etina nyumjácapo tori to naechjis'iranina no 'chañono. Eto nemechemcho'eri'i puejchu asópanu ene iuchcú'apo te 'to apecaturano. 35 Ma Juan macuti to mecha te tjiaracupri'i tjicho ema mamicuchpoo'i no 'chañono. Ene eti iuusamree'ini 'puesa tajicho to tajaracuvo to muemitrisra. 36 Votáquejvo to muechjis'íranu ma Juan to nvóno'i mue 'ma Viya tjicho to nnocgieñono tiaramicriono eto tquechrapno te 'to mametoropi ma Juan. Tjicho nuti maChíchanu ma Viya ttuparacnuu'i to ene njicha. 37 Mamuire ma Tata ma tvonicnuu'i techjis'onu etotsero eti vo'giene asamo'cha ema ene vo'vore im'a. 38 Vot-siopa te 'to asamre to muechjiriivo tjicho vo'avro'o asópanu nuti mavoniinuu'i. 39 Eti 'muíriji ajironove to 'chosgiene ajúreco. Ijchoo'i to muitocoresiyre to itorisra tajichyo ene nutiripo taechjis'onu to ajúreco ajirogieneri'i. 40 Etotsero eti vo'eschópanu puejchu muitocoresinari'ini to itorisra —majichvocpo ma Jesús—. 41 Vo'etina nyumjácapo to nacuñúchanu no 'chañono 42 tjicho nimot'e to amuemnasra ma Viya. 43 Nuti to nutesra ncotpára'o mue 'ma Tata ene eti vo'ajacpanu. Te tiutegia ma 'ponaena techjis'apo emajiihuina, masope'iyre ajacpoyre —majichvocpo ma Jesús—. 44 ¿Caera asopanuu'ini? Tjicho avoo'ochjicha ácuñuchcore nae 'no 'chañono ene vo'avro'o to tcunacha'e ma Viya. 45 Vonutina námeturic'eyre mue 'ma Tata. Etjoo'i to ajúreco mue 'ma Moisés eto tmeturic'eyre mue 'ma Viya to amusopraa'i ene eti acuchocri'ini te 'to eto tcuchcu'a'ee'ini. 46 Te asopari'ini to ajúreco mue 'ma Moisés, ene ajacpanri'ini nuti tjicho nuti muechjis'onu te 'to majre. 47 Ene etotsero vo'asopa to majre ema tos'iyri'i caera asopari'ini to nechjiriivo nuti —majichvocpo ma Jesús.

Juan 6

1 Taquepo ma Jesús manaecpo to 'chopegiene cogiure tquíjare Galilea tquijarevre Tiberias. 2 Napuegne'po no 'chopemuugieñono 'chañono tjicho naem'o to muetjiicoovo tiaramicriono te maconaracvocpo no nacojmagñono. 3 - 4 Ene tiane'ivrepo to naye'e piesta no jurionono eto taechjis'o to nochquira te 'to Egipto. Ma Jesús tyompo te 'to 'nug'e mari tejacpo taye'e macochanevco no muemitriono. 5 Muesñecpo ma Jesús muem'ovcopo to naquepripo no 'chopemuugieñono 'chañono. Majichpo ma Jesús ma Felipe: —¿Oypuca yvachris'a to nanicyore pnoni 'chañono? —majichpo. 6 Ma Jesús maquitsmoorajri'i te 'to oypuca macoyemyore ma Felipe tjicho ema muechoripo to majichyore. 7 Majicpopo ma Felipe: —Tacomnuu'ini to 'chopemuugienejicha prata te 'to yvachris'aa'ini to panu puejchu nanigia namtu onchichapuinari'i —majichpo. 8 - 9 Ma 'pona muemitre ma Jesús tquíjare Andrés maquepo: —Macjaa'i ma 'móperu tcoy'e to cinco'e panu étopo apina jimogira etotsero votaechgiennejina tjicho 'chopemurionjicha pnoni 'chañono —maquepo ma Andrés. Ma Andrés émapo Simón Pedro naticoco. 10 Ma Jesús majichvocpo no muemitriono: —Ametocovca pnoni 'chañono naejapuegia namtu. Ene tejacompo te 'to muiji cinco mil to natupa no 'jirono. 11 Ma Jesús mave'po to panu marusrupayachopo ma Viya ene muejrocvocpo no muemitriono. Eno t-sorarecompo nae 'no 'chañono tejaconri'i taye'e. Mave'po tomuire to jimo ene enerichu majicho. Marusrupáyacho ma Viya ene muejrocpo no muemitriono. Tnicompotsero namutu to navoo'ognee'i. 12 Te tvoyecvompo no 'chañono, ma Jesús majichvocpo no muemitriono: —Ave'a to naemocharajono puejchu votacumpuuji —majichvocpo. 13 Taco'e eno nave'po to naemocharajono, ntose to canasta tincono to taemocharajono to cincogñono panu. 14 No 'chañono te naem'opo to manocgiene tiaramicre ma Jesús, naquepo: —Je'chugnejcha ema jmaca ma muechjiiyore ma Viya vcuchoori'i. 15 Ma Jesús tyonvórepo te 'to 'nug'e mari maquejvorichu tjicho maquictiórapo te 'to navoo'o no 'chañono naemrácacha to naeyara'ina ema. 16 Te yotiyórepo no muemitriono tyonompo te 'to tachóchocu to 'chope cogiure. 17 Ene te yótipo majinarich'o titecpa naye'e ma Jesús. Taco'e tiovcu'ompo te 'to pcure tyonompo te 'to 'vósare tquíjare Capernaum. 18 Ene 'chópepo to tapcuu'o tjicho mraca to tecticvo. 19 Etonapca legua najicho to nana'esra ene naem'opo to maquepripo ma Jesús tpuicopoo'i te 'to taéna'u to une. Eno tyoyocompo. 20 —Vo'acúpico nutichujcha —majichvocpo ma Jesús. 21 To énepo maquee'i naemotpo navopnopo ene tiovcu'po te 'to pcure. Ene taemna'osravrichu 'nuuji titecpono te 'to pochra naquij'eyree'i. 22 Te 'pónapo sache no 'chopemuriono 'chañono nanosgieñono te pochra te 'to cogiure naejchopo to manosjii'i taye'e ma Jesús tjicho naechori'i te 'to ema manosri'i te tyonompo no muemitriono ene tajinaa'i 'ponaena pcure mam'apo. 23 Taquepo titecpompo to 'pomriono pcuriono tios'ono te 'to 'vósare tquíjare Tiberias, ene taechis'o te tachocyo to nanisne to panu te pochpo to marusrupayachoo'i ma Viya ma Jesús. 24 No 'chañono naem'opo te 'to majinaa'i ma Jesús énopo no muemitriono. Taco'e tiovcu'ompo te 'to pcuriono tianaecompo nomuire te 'to Capernaum puejchu natancapo ma Jesús taye'e. 25 Te titecpompo no 'chañono te 'to pochra naechmoopo ma Jesús. Najichpo: —Tata ¿caeera piutecri'i te pjoca? 26 Majicpopo ma Jesús: —Je'chugnejcha ene njich'e: Nuti atancompoo'i vo'etina to imuirena to tiaramicre asop'anu, etochujcha tjicho nenco'eri'i ene avoyecvopo —majichvocpo—. 27 Vo'acucponreeji to títovo tniccore. Eto acponreeji to muitravre tniccore tquitoricra'i. Nuti nijroc'eyre to anicyo puejchu muitocoresina to itorisra tjicho ma Tata Viya ttuparacnuu'i to ene njicha, nuti nuchcognee'i nae 'no 'chañono —majichvocpo ma Jesús. 28 Najichpo no 'chañono: —¿Oypuca vacyemo puejchu vnoca to mavoo'ogne ma Viya? 29 Majicpovcopo ma Jesús: —To mavoo'ogne ma Viya anoca, etochujcha te 'to asópanu nuti mavoniinu —majichvocpo. 30 Ene eno najicpopo: —Pimegiavi to pitjiicoovo puejchu vsópapi. Nii'a, pnoca to tiaramicre 31 pacti ma Moisés. Tjicho no viochconini te 'to napuegnerapoo'i ema te 'to moopa'i 'pog'e tnicompoo'i to tos'ogne te anumo. Oni taco'e to ajúreco: “Ema muejrocvoco to nanico to tos'ogne te anumo”, taco'e —najichpo. 32 Majichvocpo ma Jesús: —Je'chugnejcha ene njich'e: Vo'emuena ma Moisés ma tijrocvocri'i to tniccore tos'ogne te anumo. Ema ma Tata tijrocvocri'i ene juiti enerichu maco'e. Mavoo'o tijroc'eyre to 'ponarichu je'chugne tniccore tios'o te anumo. 33 Tjicho to je'chugne tniccore muejroo'eyre ma Viya ene tos'o te 'to mavrico ma Tata tquitoricyore no tcovsano te pjoca 'pog'e —majichvocpo ma Jesús. 34 —Tata, 'muíriji pijrocavnove eto tniccore —najichpo eno. 35 —Nutiripo tniccore nquitoricra'i no 'chañono —majichvocpo ma Jesús—. No t-sopnuyriono ene tpuegne'anono titotijvonyore te 'to nasamriono nacutyore ma 'chane te votec'a ene votetaraca. 36 Etotsero to njichgieneri'i im'onripuini ene vo'giene asópanu. 37 Enjoyretsero no muejroonina ma Viya. Eno tjiacpononyore ene nuti movine nevtocari'ini. 38 Eto timiutecnu nos'o te anumo puejchu nnoca to mavoo'ogne ma tvonicnuu'i, ene voncúnoco to nvoo'ognena nuti. 39 Ma Tata tvonicnuu'i mavoo'o njañocvoca namutu no muejroonina puejchu vonacuquicña nacumpuuji ene ncochpucvócapo te 'pojra'ínapo. 40 Eto mavoo'ogne ma Tata muitocoresina to naetorisra no tim'anono nuti maChicha ma Viya ene nasópanu. Ene nuti ncochpucvocyore te 'pojra'ínapo —majichvocpo ma Jesús. 41 No jurionono techjijocvompo vonoremcha ma Jesús tajicho to ene maquee'i: “Nuti tniccore nos'ogne te anumo.” 42 Naquepo eno: —¿Huiyo emuena jmaca Jesús ma machicha José? Viti vimoti ma mueya ésupo mueno. ¿Tajtse tacoyemo: “Nuti nos'o te anumo”, maquee'i? —naquepo. 43 Ene majicpovcopo ma Jesús: —Vo'ene acuc'e. 44 Najina tquijrocvono tcujacponono te vomacúnocsamre'o ma Tata tvonicnuu'i. Ene no tpuegne'anono nuti ncochpucvocyore te 'pojra'ínapo —majichvocpo ma Jesús—. 45 To ajúreco nae 'no muechjironini ma Viya oni taco'e: “Ma Viya muemitcovcoyre namutu.” Taco'e juiti no t-samano to muemitrisra ma Viya tjiacpononyore —majichvocpo ma Jesús—. 46 Vo'etina te 'to enjoo'ina tim'a ma Viya. Nquejvorichu nuti nim'o ma Tata tjicho ene nos'o maye'e. 47 Je'chugnejcha ene nco'e to muitocoresiyre to naetorisra no t-sopanono. 48 Tjicho nuti tniccore nquitoricra'i —maquepo—. 49 No iochconini te 'to napuis'opri'i te moopa'giene 'pog'e nanicnove to tos'ogne te anumo ene nanosgiene tepenono. 50 Enotsero no tnigiano to nechjis'ognee'i tniccore tos'ogne te anumo movínepo tepenanri'ini. 51 Tjicho nuti tniccore nos'ogne te anumo ene muitocoresiyre to naetorisra no tnigiano to tniccore nog'e nijrooyore nuti no 'chañono puejchu muitocoresina to naetorisra —majichvocpo ma Jesús. 52 No jurionono tjicpoccono najichcocpo: —¿Tajpuca tacoyemri'i to ene maquee'i: “Nuti nijroc'eyre to nog'e puejchu anigia”? —naquepo. 53 Ma Jesús majichvocpo: —Im'a, te vo'acúnico to nog'e ene aquero to nitne nuti nuchcogne nae 'no 'chañono, movine muitocoresinari'ini to itorisra. 54 Tjicho muitocoresiyre to naetorisra no tnigiano to nog'e ene terano to nitne ene nuti ncochpucvocyore te 'pojra'ínapo. 55 Je'chugnejcha to nog'e tacuti to tniccore ene to nitne tacuti to terocore. 56 No tnigiano to nog'e ene terano to nitne, nuti ene novrico naye'e ene eno ene novrico nye'e. 57 Ma Tata tvonicnuu'i muitocóresi to muetorisra ema tquitoricnu nuti ene no tnigiano to nog'e nquitoricvocyore. 58 Nuti tniccore nos'ogne te anumo. Vonacti to tniccore nanicgieneri'i no iochconini tjicho nanosgiene tepenonri'i eno. Muitocoresiyre to naetorisra no tnigiano pjoca tniccore nijrooyore nuti —majichvocpo ma Jesús. 59 Ene muemit-si'vocri'i jmani te 'to noomutírare no jurionono taye'e te 'to 'vósare tquíjare Capernaum. 60 Te nasampo to ene maquee'i ma Jesús moverano nae 'no tpuegne'ono naquepo: —Tquejrajcha jmani muemitropiono. Movine vsopari'ini —naquepo. 61 Te 'to masamre muéchopo ma Jesús te 'to eno techjijocvonri'i ene majichvocpo: —¿Vo'iuripigia to nechjiriivo? 62 ¿Ene oypuca acyemo te im'anu nchapo te anumo te nos'ine te huich'o nutegiaa'i nuchca nae 'no 'chañono? 63 Vo'etina to mueche ma 'chane taejroc'eyre to muitocoresina to itorisra. Ema Espíritu Santo tijroc'eyre. To nechjiriivo je'chugne eto tquitoricra'i to iachanevono. 64 Ene enjoo'i te 'to amuri vonasopa to nechjiriivo —majichvocpo ma Jesús. Tjicho muecho te tanaécupo najpuca no votásopyoori'i ene muechovore majpuca ma tijroricyoori'i. 65 Ene majichvore: —Eto tjichri'i te 'to ene njich'ee'i: “Najina tquijrocvono tcujacponono te 'to vomacúnocsamre'o ma Tata” —majichvocpo ma Jesús. 66 Te 'to énepo majichvocri'i huipo navro'o napuegne'a no moverano. 67 Ma Jesús mayosericvocpo no ntosegieñono muemitriono: —¿Eti iomuire avoo'opca ajunjígianu? —majichvocpo. 68 Majicpopo ma Simón Pedro: —Vo'i, Tata ¿najpuca ma vquij'eyre ypongieneyore? Tjicho piti pijrocovi to muitocoresina to vitorisra tajicho to pechjiriivo. 69 Ene viti vsopripo to pechjiriivo véchopo te 'to pitiripo ma Cristo maChicha ema Viya muepenoccogne —maquepo ma Pedro. 70 Ma Jesús majicpovcopo: —Nuti nnerioc'ee'i eti ntosegieñono etotsero ma étona aye'e masioporu ma eriono —majichvocpo ma Jesús. 71 Ema muechjis'oo'i ma Judas machicha ma Simón Iscariote, ema tijroricyoori'i ma Jesús topo emaripuini nomrivo no muemitriono.

Juan 7

1 Taquepo manospo ma Jesús te 'to 'pog'e tquíjare Galilea tpuiirico te 'to 'vosariono taye'e. Etotsero votyana te 'to 'pog'e tquíjare Judea tjicho no jurionono taye'e navoo'o nacópaca ema. 2 Te tiane'ivrepo to 'pona naye'esare piesta no jurionono taechjis'o to napenojisariono te 'to moopa'i 'pog'e te 'conevoco, 3 no matnoviono ma Jesús najichpo: —Tiuri to pjiunjigia te pjoca pyana te Judea puejchu naem'a to pnocgiene tiaramicriono no tpuegne'viono. 4 Ma 'chane te mavoo'o taemocre nae 'no 'chañono, vomayumruca to manocgieñono. To pnocri'i jmañono tiaramicriono tiuri pnoca tomuire te namíro'u no 'chañono —najichpo. 5 Eto tjichri'i nomuire no matnoviono vonasopa ma Jesús. 6 Ma Jesús majicpovcopo: —Huich'o titecpa to sache to nimerisrahuina taye'e. Te aye'ena eti tamutchujcha sache imerígiapo 7 tjicho movine tcoticha'ionri'ini no tcovsano te pjoca 'pog'e. Nutitsero tcotichonono tjicho nuti nimerucho te 'to votori to nanocsariono —majichvocpo no matnoviono—. 8 Ayana eti te 'to piesta. Nuti vonaynoyre tjicho huich'o titecpa to nsáchera 9 —majichvocpo ma Jesús. Ene manospo te 'to Galilea. 10 Etotsero te naegnepo no matnoviono to nayonraa'i mamuire tyompo ene votimeririjígiapo. 11 Te 'to piesta no cparaacono jurionono natancopuini ma Jesús. —¿Oypuca mavrico ma Jesús? —najichcocpo. 12 No 'chopemuriono 'chañono taye'e naechjis'o tjiajaeccono etotsero votacticcono. No 'pomriono naco'e: “Tiuri ma 'chane.” Ene no 'pomriono naco'e: “Vo'i tjicho ema mavoyocvoco no 'chañono.” 13 Te 'to napisra no cparaacono jurionono najina tijrocapono naemquechorojgia naechjis'a ma Jesús. 14 Te 'to cuatrugnepo sache to piesta tyompo ma Jesús te 'to mapenviya timitrico. 15 Nárami no jurionono te 'to nasamraa'i. —¿Tajpuca tacoyemo? Tjicho jmaca 'chane techemra'gienejicha ene votyana oypuca tácaravo'ri'ini —naquepo. 16 Ma Jesús majicpovcopo: —Vonutjihuina nnoca to nimitropi. Ene tos'o mue 'ma Tata tvonicnuu'i. 17 No tavro'ono naetucha to mavoo'ogne ma Viya naechoyore te 'to enepuca tos'o maye'e to nimitropi, te vo'i nutjihuinapuca. 18 Ma emajivo techjis'ovo mavoo'o tácuñuchcore nae 'no 'chañono. To nechjiriivo nuti je'chu vonaepya'ra'i tjicho nvoo'o nacuñucha no 'chañono ma tvonicnuu'i —majichvocpo ma Jesús—. 19 Eti ajacpoo'i to voniipi mue 'ma Moisés etotsero vo'giene itucha. Ene juiti ¿tajtse tacoyemo te 'to avoo'o acopacanu? —majichvocpo ma Jesús. 20 Najicpopo no 'chañono: —Piti masioporu ma huinarajgiene. ¿Najtse tvoo'o tcopacapi? —najichpo. 21 Ma Jesús majicpovcopo: —Eti vo'iurigianu tajicho to nnosra to tiaramicre nconaracri'i ma 'chane to sache anarasira —majichvocpo—. 22 Ene iomuire aquemtone te 'to sache tanarasíravo tjicho etorichu to sache etjoo'i anocnove to muemotiorasare ma 'moyo tquíjare circuncisión. Ene ajichnove puejchu itucha to voniipi mue 'ma Moisés ene vo'emuena tnaeccha to tquíjare circuncisión. Ene tos'o nae 'no machconini. 23 Puejchu eti te 'to ituchrena to voniipi mue 'ma Moisés anocnove to sache anarasira, ¿tajtse tacoyemo to asemori'i nye'e tajicho to nconarasra ma 'chane te 'to sache anarasira? 24 Vo'aquemnanasco ene acuggio ma 'chane te 'to etjoo'ina matoprahuina. Te 'to avro'o ene ajicha, aponrejgia to echjiriivoyre —majichvocpo ma Jesús. 25 Enjoo'i no tcovsano te 'to Jerusalén tyosericcompo: —¿Huipca emuena jmaca ma navoo'ogne nacópaca? 26 Ene juiti ema timitriicoo'i te 'to namíro'u namutu no 'chañono ene najina tiocpuemcha. ¿No cparaacono nasoprippúcayo to emaripo ma Cristo? —najichcocpo no 'chañono. 27 Ene naquepo no 'pomriono: —Vecho to mas'oo'i jmaca Jesús. Ene te tiutégiapo ma Cristo votáquechosiyre to oypuca mas'oyre —naquepo. 28 To muemitrisra te 'to mapenviya ma Jesús tjiáranu maquepo: —Eti aquee'i te 'to imotnu ene étopo to nos'ine etotsero vo'aemoti ma tvonicnuu'i. Ema je'chugnejcha votaepya'ra'i. Tjicho nuti vonutjihuina nutegia aye'e. 29 Nuti nimoti ema, tjicho ene nos'o maye'e. Ema tvonicnuu'i —maquepo ma Jesús. 30 Enetse eto no cparaacono naponrericpo to nacootosrena ma Jesús. Etotsero vonaato'o ene najicha tjicho huich'o titecpa to masáchera. 31 Ene moverano no 'chañono nasopo te 'to emaripo ma Cristo. Naquepo: —Tquechoroji te 'to emaripo ma Cristo tajicho jmani manocgieñono tiaramicriono. 32 Te nasamuiicopo to ene naquee'i no 'chañono te 'to emaripo ma Cristo, no fariseono énopo no naeyara'ono no sacerdotiono navonicpuini no navonrano puejchu nacootoca ma Jesús. 33 Ma Jesús majichvocpo no 'chañono: —'Puesapirich'o novricyore aye'e tos'aptse nchappo mue 'ma tvonicnuu'i. 34 Eti atanconyore ene movine ichmapnuu'ini tjicho vo'aato'o ayana te 'to novricyore —majichvocpo. 35 Eno no jurionono vonaechemcha. Najichcocpo: —¿Oypuca to maquij'eyre puejchu viti vovquichmovo? ¿Tyonyorepúcayo nae 'no jurionono tcovsano nae 'no 'puechjiriivono tquijariono griegono timitricyore naye'e? —naquepo—. 36 ¿Tajpuca muechjis'o to ene maquee'i: “Eti atanconyore ene movine ichmapnuu'ini tjicho vo'aato'o ayana te 'to novricyore”, maquee'i? —naquepo no jurionono. 37 To taegnejriru sache to piesta eto 'chopepono. Etori'i to sache to ene maquee'i ma Jesús tjiáranu, maquepo: —Te 'to enjoo'ina tetaracano te 'to nachanevo notegia nye'e naera to nijrooyore nuti. 38 Tjicho ene taco'e to ajúreco mue 'ma Viya: “Cutyórepo to tiuchcoyrerichjicha to une te 'to nasamre no t-sopanono nuti”, taquee'i to ajúreco —maquepo ma Jesús. 39 Ema muechjis'oo'i ma Espíritu Santo muemictichri'i to une ma najacpogneyre no t-sopano ma Jesús. Ma Espíritu Santo huich'o tiutegiari'i tjicho ma Jesús huich'o tyanari'i te 'to anumo. 40 Enjoo'i no t-samonri'i to muechjiriivo ma Jesús naquepo: —Je'chugne emaripo muechjiiyore ma Viya jmaca —naquepo. 41 No 'pomriono naquevre: —Vo'i, emaripo ma Cristo jmaca. Ene no 'pomriono naquepo: —Vo'i tjicho vo'enena mas'oyre ma Cristo te 'to 'pog'e tquíjare Galilea. 42 To 'chosgiene ajúreco taco'e te 'to ma Cristo machichegneyre ma David. Ene mat-si'yore te 'to mavseni tquíjare Belén —naquepo. 43 Ene huipo tacticcono no 'chañono majicho ma Jesús. 44 Enjoo'i navoo'o nacootoca etotsero najina ene tjicha. 45 Taquepo no navonrano no cparaacono tcootoconyoori'ini ma Jesús tchovompo naye'e. Ene eno najichvocpo: —¿Tajtse tacoyemo to vo'acootocari'i ma Jesús ene vo'iomari'i? —najichvocpo. 46 No navonrano najicpovcopo: —Najinagienejicha macti to muechjisra jmuena —najichvocpo. 47 Ene no fariseono najicpovcopo: —¿Eti iomuireripo avoyoccoreri'i maye'e? —najichvocpo—. 48 Tjicho najinagiene nae 'no cparaacono nae'po nae 'no fariseono nasopa ma Jesús. 49 Pnoni 'chañono nasopgieneri'i, eno muechemreccono te 'to 'chosgiene mavoniipi ma Viya ene tquicñayriono tajichyore —naquepo no fariseono. 50 Emjaa'i naye'e ma Nicodemo ma tchimrachri'i ma Jesús to yoti emarichu fariseo. Majichvocpo: 51 —Ma 'chane te huich'o tcucyosere'i, “Etjoo'i to ptopravo” movine 'nuujina vjichari'ini tjicho votaesopcore te 'to voniipi ypongieneri'i to ene vjicha —majichvocpo ma Nicodemo. 52 Najicpopo no fariseono: —Piomuireriyoro ene pios'o te Galilea. Tiuri pjira to 'chosgiene ajúreco puejchu pim'a te 'to movine ene mas'aa'ini te Galilea ma muechjiiyore ma Viya —najichpo ma Nicodemo. 53 Taquepo tyonompo te 'to napenono.

Juan 8

1 Ma Jesús tyompo te 'to 'nug'e mari Olivogiji. 2 Te 'posachepo mayotrupo ma Jesús tchovo te mapenviya. Noomutocpo no 'chopemuriono 'chañono, tejacpo ene muemitcovcopo. 3 Ene taquepo naquepripo no timitricra'ono to voniipi énopo no fariseono nomporipo su 'seno. Esu narotogieneri'i mue 'ma 'puima 'chane eto sejiivoo'i. Nanocmiruchpo no 'chañono esu 4 ene najichpo ma Jesús: —Tata, psuca 'seno vchimrocgienejicha mue 'ma 'puima 'chane. 5 To voniipi mue 'ma Moisés tavonucho te 'to sépena sactupsi te 'to marija'ono. Ene piti ¿ooyo pcoyemo? —najichpo ma Jesús. 6 Ene najichri'i to navorira naquitsmoorajyore muechcoresina te 'to tejcopaporipca to muechjisrena puejchu eno naechmappo to matoprahuina. Etotsero ma Jesús tyusicpo tiajupueriicoripo te 'to mavugi. 7 Ene eno nayosericrichjicha. Ema techpuscopo majichvocpo: —Te emjaa'ina taquija macucpecatura, mahuina matupsigia te 'to marija'i —majichvocpo ma Jesús. 8 Ene tyusicvórepo tiajupuerico. 9 Ene eno te nasampo to ene maquee'i, techocvompo to napecaturano ene tnaecchovompo tiuchcomporipo t-seerujcovono nativo no 'chosponono. Snospo su 'seno squejvorine, ttup'erecoo'i te mamíro'u ma Jesús. 10 Ema techpuscopo muem'opo to squejvorine esu. Majichpo: —¿Ooyo eno no tmeturicvionri'i, meme? ¿Najina tijrocapono tcopacapiono? —majichpo. 11 Ene esu sjichpo: —Najina, Tata. —Nuti nomuire tajina naggiovyore. Pyánapo huipo pcápecho pcúnoco to pecatu —majichpo. 12 Ma Jesús timitricvórepo no 'chañono. Majichvocpo: —Nuti nmicucho to nasamre no 'chañono te pjoca 'pog'e. No tpuegne'anono nuti movínepo napuegne'ari'ini to tamopcugne, timuchvonyórepo te 'to naetorisra —maquepo ma Jesús. 13 No fariseono najicpopo: —Etotsero pitichujcha pitjivo pechjis'ovo ene votetpígiapo to pechjiriivo —najichpo. 14 —Vo'i —majichvocpo ma Jesús— tayampane nutjihuina nechjis'apo tanosgiene tetpicvo to nechjiriivo tjicho nuti nimoti to nos'o ene necho to nquij'eyre. Ene eti vo'aemoti to nos'o vo'echa tomuire to nquij'eyre. 15 Eti acotiorocnuchjicha tjicho aponrichjicha to naponreru eno 'chañono. Nuti najina ncotioroca vonvioschovca. 16 Te nutina nvioscha, tiuriyore njichyo tjicho ma Tata tvonicnuu'i. Ene mavrico nye'e timcataconu. 17 To apongiene voniipi eti, oni taco'e: “Te tcutcocono naemerucho to naechjis'ogne no apinano, eto t-sopcore”, taquee'i. 18 Taco'e t-sopcore to nechjiriivo tjicho apinavocovi. Nuti nutjivo nechjis'ovo ene émapo ma Tata tvonicnuu'i mamuire techjis'onu —majichvocpo ma Jesús. 19 —¿Ooyotse mavrico ma Piya? —najichpo no fariseono. —Eti vo'aemotnu nijapuca nuti ene vo'vore aemoti ma Tata. Te aemotnuu'ini aemotripuini mamuire —majichvocpo ma Jesús. 20 Ene muemitris'oo'i jmañono te 'to mapenviya taye'e te 'to nanoquisrárevo to prata ene huich'o nacootoca tjicho huich'o titecpa to masáchera. 21 Majichvocpo ma Jesús: —Nuti njunjic'eyre ene eti atanconyore ene movine ichmapnuu'ini. Ene vo'aato'o ayana te 'to nquij'eyre tjicho emepenoyre to apecaturano —majichvocpo ma Jesús. 22 No jurionono naquepo: —Emajivyorepúcayo tcopacovyo to ene maquee'i: “Eti vo'aato'o ayana te 'to nquij'eyre.” 23 Ma Jesús majichvocpo: —Eti ene acovsa te pjoca 'pog'e vo'aemoti to anumo. Nuti nos'o te 'nug'e ene ncovsa te anumo. 24 Tos'o to ene njich'ee'i: “Eti emepenoyre to apecaturano” tjicho vo'asopa to nmetoru'eri'i ene nijapuca nuti —majichvocpo. 25 —¿Píjatse piti? —najichpo no jurionono. Majicpovcopo ma Jesús: —Te tovgiene nimitricri'i aye'e nmetocó'epo —majichvocpo—. 26 Etjo movera to nvoo'o nechjis'a aye'e nvioschi'a'ee'ini etotsero taquejvorichu to nmetocosi mue 'ma tvonicnuu'i eto nmetoco'e, tjicho ma tvonicnuu'i votaepya'ra'i —majichvocpo ma Jesús. 27 Ene no jurionono vonaechemcha to muechjis'o ma Viya. 28 Ma Jesús majichvocpo: —Te 'nug'enínapo náquetta te 'to crutsu ajichyore, ene echemchapo nijapuca nuti nuchcognee'i nae 'no 'chañono. Ene echemchapo tomuire te 'to vonutjihuina nnoca ene nechjis'a to nvoo'ognena. Eto nechjis'o to nmetocosi mue 'ma Tata. 29 Ene ma Tata tvonicnuu'i votinajígianu. Ene mavrico nye'e tjicho 'muíriji nnoco to mavoo'ogne ema —majichvocpo ma Jesús. 30 Te nasampo to muechjiriivo moverampo no t-sopono ma Jesús. 31 Taquepo majichvocpo ma Jesús no jurionono nasopgieneri'i: —Te 'to ansijri'i asopa to nechjiriivo etirichu nomrivo no nimitriono, 32 ene echemchoyre to je'chugne ene eto tcuchcu'eyre mue 'ma iógienu timponnojco'eri'i —majichvocpo ma Jesús. 33 Najicpopo eno: —Viti machichegñono ma Abraham taco'e najina viogienina. ¿Tajtse tacoyemo to ene pquee'i: “Eti iuchcu'yore mue 'ma iógienu timponnojco'eri'i”, pquee'i? —najichpo. 34 Ma Jesús majicpovcopo: —Je'chugnejcha ene njich'e, namutu no tnocono to pecatu eto nacógienu ene eto timponnojco. 35 Ma vnóraco vomansim'i te 'to mapeno ma mágienu tjicho vomachichena. Ematsero ma machicha vomájunjiquim'i ma mueya tajicho machicharichu —majichvocpo ma Jesús—. 36 Nuti maChíchanu ema Viya taco'e te nuti ncuchcú'a'e te 'to iógienu pecatu movínepo timponnojgia'eri'ini. 37 Necho te 'to eti machichegne ma Abraham ene anosgiene aponrerico avoo'o acopacanu to amuurira ajacpa to nechjiriivo. 38 Nuti nechjis'o to nim'ogne mue 'ma Tata ene eti anoco to ametocosi mue 'ma eya eti —majichvocpo ma Jesús. 39 No jurionono najicpovre: —Viti machichegne ma Abraham —najichpo. —Vo'i —majichvocpo ma Jesús— te 'to etinaa'ini machichegne ma Abraham, eti aponocaripuini to manocgieñono te 'to muetorisra emueni. 40 Nuti nmetoco'eripo to je'chugne nsamgiene mue 'ma Viya ene avoo'ochjicha acopacanu. Ma Abraham vo'ene mac'e. 41 'Ponarichu ma eya ene ema aponoco eti —majichvocpo ma Jesús. —Viti vonachichareevocovina te 'to pecatu —najichpo—. Ema Viya Iyare emagiene Viya viti. 42 Ma Jesús maquepo: —Te 'to je'china machichavoc'ena ema Viya, emnacanuripuini tjicho nuti ene nos'o maye'e. Te nutecpo te pjoca 'pog'e vonutjihuina, ema tvonicnu. 43 Eti vo'echemcha to nechjiriivo tjicho vo'avro'o asopa to nmetoru'eri'i. 44 Eto tjicho ema tcochícha'e ma eriono ene avoo'o ema aponoca te 'to mavoo'ogne. Te tanaécupo ema muepyarichu tcópa'i. Ema macóticho to je'chugne tajicho to muepya'ra'vo ene tos'o te 'to masamre. 'Muíriji ema tepya'ra'i tjicho eto maye'erepi. Ema taeya to tepya'ra'core. 45 Taco'e te nmetoco'e to je'chugne huipo asópanu. 46 ¿Najpuca tim'onu nnoco to pecatu? Tjicho nuti 'muíriji nechjis'o to je'chugne ene ¿tajpuca imtojvo to vo'asopanuu'i? —majichvocpo—. 47 No machichanoviono ma Viya nasopo to muechjiriivo. Eti vo'avro'o asopa tjicho eti vomachichavoc'ena ma Viya —majichvocpo ma Jesús. 48 No jurionono najichpo ma Jesús: —Vetpico to vjichgieneri'i te 'to pititátaji pcovsa te 'to Samaria t-siopocvi ma huinarajgiene —najichpo. 49 Majicpovcopo ma Jesús: —Nuti vot-siopócanu ma huinarajgiene. Mpicucho ma Tata ene eti acotempo nye'e. 50 Nuti vonacmunu te 'to nacuñúchanu no 'chañono. Ma Tata ema timerucho to nnocgieñono nuti ene ema tvoo'o te 'to nácuñuchcore naye'e. 51 Ene nco'e je'chu no t-sopano to nechjiriivo movínepo tepenanri'ini —majichvocpo ma Jesús. 52 No jurionono najicpopo: —Juiti je'chugnejcha véchopo te 'to piti t-siopocvi ma huinarajgiene tjicho tepenoripo ma Abraham. No muechjironini ma Viya tepenonripo namutu, ene piti pquee'i: “No t-sopano to nechjiriivo movínepo tepenanri'ini”, pquee'i —najichpo—. 53 Piti pijchopo te 'to pitjiicooponri'i mue 'ma Abraham tjicho ema tepenoripo ene nomuire no muechjironini ma Viya. ¿Pijagienepuca piti? —najichpo. 54 Ma Jesús majicpovre: —Tajina tajicha to nutjihuina ncuñúchapo. Ma Tata ma ajichgieneri'i: “Ema Viya” aquee'i, ema tcuñuchnu nuti —majichvocpo ma Jesús—. 55 Eti vo'giene aemoti ma Viya ene nuti nimoti ema. Te 'to “vonaemoti” nac'e, nuti nacti'epo eti naepya'ra'i. Ene vo'i tjicho nuti nimoti ene nsopo to muechjiriivo. 56 Te 'conevoco ma iochquini Abraham tiuusamre tajicho to muemuiranuyre. Juiti muem'oripo to nutesra ene tiuusamre ema —majichvocpo ma Jesús. 57 No jurionono najicpopo: —Etotse piti huich'o pacye'e to cincuenta añu. “Nuti nim'o ma Abraham”, pquee'i —najichpo. 58 Ene ma Jesús majichvocpo: —Te majinarich'o ma Abraham nutjiopgieneripo —majichvocpo ma Jesús. 59 Ene taquepo no jurionono nave'po to marija'ono navoo'opo natupsigia nacópaca ma Jesús. Ene ema tcoyumrugpo ene tiuchcopo te 'to mapenviya masiomri'vocpo eno tyompo.

Juan 9

1 Te 'to mapuis'opri'i ma Jesús muem'opo ma muemiuchre jma'u. 2 No muemitriono nayosericpo ma Jesús: —¿Najpuca tcotopravo tcopecatra to muemiuchcoo'i jma'u jmaca? ¿Emapuca tcopecatra vo'i enopuca no tcochichano? —najichpo no muemitriono. 3 Ma Jesús majicpovcopo: —Vo'etina tjicha to mapecaturano ene vo'vore enina no tcochichano. Etochujcha muemeris'oyre ma Viya to muetjiicoovo —majichvocpo ma Jesús—. 4 Te 'to sacherich'o tacomnu máquemtone ma 'chane, tjicho te yótipo huipo taquemtonerahuina. Ene nuti tacomnu te 'to náquemtone nitucha to nvóno'i mue 'ma tvonicnuu'i tjicho titecpoyre te 'to huipo náquemtoneyore. 5 To nnosjirich'o te pjoca 'pog'e, nuti njáracu nmicucho to nasamre no 'chañono —majichvocpo ma Jesús. 6 Taquepo ma Jesús tiatticpo te 'to 'pog'e muepyacpo to tiurajigra taye'e te 'to mattúraji ene mayori'uggiopo ema. 7 Majichpo ma Jesús: —Pyana pacsipugi te 'to tovrare to une tquíjare Siloé —majichpo. Ene je'chura'ii'i tyompo ma 'chane tcospugpo ene te tchoopo timuiicopo. 8 No machocyoonano énopo no timotiono to mapuchugvo naquepo: —¿Huipca emuena jmangi tejacra'i tyossericnove to prata? 9 No 'pomriono naquepo: —Emari'iro. No 'pomriono naquepo: —Vo'emuena, mavosigienechujcha. Ma jma'ugieneri'ini maquepo: —Nutigienejicha. 10 —¿Ooyo pcoyemgiene to pimuiicopo? —najichpo. 11 Majicpovcopo ema: —Jmangi 'chane tquijaree'i Jesús muepyacri'i to tiurajigra tyori'uggiompo ene majichnupo: “Pyana te 'to tovrare to une tquíjare Siloé ene pacsipugi taye'e.” Ene nyompo ncospugpo taye'e ene nimuiicopo —majichvocpo. 12 Eno nayosericpo: —¿Oypuca mavrico ema? —najichpo. —Vonecha oypuca maquij'e —majichvocpo ma 'chane jma'ugieneni. 13 Taquepo no 'chañono nompo ma jma'ugieneni te 'to namíro'u no fariseono. 14 Ene eto sache nanarasira no jurionono te maquimuiicopo ma Jesús ma jma'ugieneni te 'to tiurajigra. 15 No fariseono nayosericpo nomuire te 'to oypuca majichri'i to timuiicopo. Ema majichvocpo: —Tyori'uggionri'i to tiurajigra tvonicnupo nacsipugi ene juiti nimuiicopo —maquepo. 16 No 'ponano te 'to namuri no fariseono naquepo: —Vo'ene mas'a mue Viya tjicho vomapicucha to sache vnarasira —naquepo. Ene no 'pomriono naquepo: —Te 'to emuenaa'ini pecatumore movine titjiigiapri'ini manoqueni jmani tiaramicriono —naquepo. Ene huipo tacticcono eno. 17 No fariseono najichvore ema: —Ene piti ¿ooyo pcoyemo najpuca ma 'chane tquimuiicovri'i? —najichpo. Ene ema maquepo: —Ema muechjiru ma Viya. 18 Etotsero no jurionono vo'giene nasopa te 'to emuena ma jma'ugieneni timuiigia. Ene naech'ovcopo no tcochichano 19 ene nayosericvocpo: —¿Ema jmaca achicha aquee'i te 'to muemiuchre jma'u? ¿Ene oypuca macoyemo to timuiicopo juiti? —najichvocpo no fariseono. 20 No tcochichano najicpovcopo: —Je'chu ema vchicha jmaca muemiuchre jma'u —naquepo—. 21 Etotsero viti vovecha oypuca macoyemgiene to timuiicopo vo'vore vecha najpuca tquimuiicoo'i. Tiuri te 'to ayoserigia ema tjicho 'chospo 'chane —najichvocpo. 22 No tcochichano ema ene naquee'i tajicho to napisra no cparaacono jurionono. Tjicho naponrericpo te 'to nacut-sirayore te 'to noomutírare huipo táquisopsiyre nacucchane no 'pomriono jurionono namutu no t-sopano to emaripo ma Cristo. 23 Tos'o to ene naquee'i no tcochichano ema: “Ayoserigia ema tjicho 'chospo 'chane”, naquepo. 24 Ene no jurionono naech'ovrepo ma jma'ugieneni. Najichpo: —Te 'to mamíro'u ma Viya juiti jmetacavi to pimuiisirari'i vopcoñucho tajicho viti vecho te 'to ma Jesús ema pecatumore —najichpo. 25 Ene ema majicpovcopo: —Nuti vonecha pecatumorepuca vo'ipuca. Etotsero necho te 'to jma'unuu'ini juiti nimuiicopo —majichvocpo. 26 Najicpopo eno: —¿Ooyo majichvii'i te 'to pimuiicopo? —najichpo. 27 Ema majicpovcopo: —Nuti nmetoco'eripo ene vo'asópanu. ¿Taja tacoyemo to ayosericnuvre? ¿Avoo'opcayo apuegne'a iomuire? —majichvocpo. 28 Ene no jurionono tcotemompo maye'e. Najichpo ma jma'ugiene: —Ppuegne'a pititátaji. Viti yponyore ma Moisés. 29 Vecho te 'to ma Viya ema muechjicsareri'ini ma Moisés. Ene viti vohuemoti ma Jesús oypuca mas'o —najichpo ema. 30 Ene ema majicpovcopo: —Tiaramicre tjicho ema tquimuiiconri'i ene eti vo'áquictiora te 'to ene mas'oo'i mue 'ma Viya —majichvocpo—. 31 Viti vecho te 'to ma Viya vomajacpa to nayosseriipi no pecatumoriono. No tpicuchono ema tnocono to mavoo'ogne majacpovco to nayosseriipi. 32 Te'richu tanaecu pjoca 'pog'e tajina vech'a to emjaa'ina ma 'chane maquimuiigia ma muemiuchre jma'u. 33 Te 'to ene macos'o mue 'ma Viya movine maato'ori'i manoca to tiaramicre —majichvocpo. 34 No jurionono najicpopo: —Pititátaji pimiuchre pecatumórevi ene jvoo'o pimitcovyoori'iji —najichpo. Ene nacuchcopo ema te 'to noomutírare. 35 Taquepo te muéchopo ma Jesús to nacut-sirari'i te 'to noomutírare ene ma Jesús te marótopo majichpo: —¿Piti psopo ma maChicha ema Viya? —majichpo. 36 Ene ema 'chane majicpopo: —Jmetacanu, Tata, majpuca ema puejchu nuti nsopa —majichpo. 37 Ma Jesús majicpopo: —Pim'onripo nuti nechjicvii'i, nuti maChíchanu ma Viya —majichpo. 38 Ene ma 'chane majichpo: —Nuti nsojvi Tata. Ene muepyusmiruchpo ma Jesús. 39 Ma Jesús majichpo: —Eto timiutecnu te pjoca 'pog'e te 'to nuti nvioschovcoyre no 'chañono. Ene nuti nquimuiicoyre no votimuchapono te 'to nasamre ene no timuiicono te 'to nasamre techemra'ono najichvo votaemuiiconyore vonaéchemchoyre njichyore —majichpo. 40 Enjoo'i taye'e no fariseono nasamroocoo'i to muechjiriivo. Najichpo: —¿Piti pijcho te 'to viomuire viti vovimuiigia vohuechemra'i te 'to vsamre? —naquepo. 41 Ma Jesús majicpovcopo: —Te 'to vo'aquimuiicoo'ini te 'to asamre vo'aquechemra'i, taquijeni acuctopravo. Ene eti aquee'i te 'to imuiico te 'to asamre echemra'i ene eto atopravri'i —majichvocpo ma Jesús—.

Juan 10

1 Asamanujcha pjoca je'chugne. Ma vot-siop'a te 'to tapajra to noru tovrare to 'vesa ene matancochjicha to masiop'a ema tiomera'i 'vesa. 2 Ematsero ma t-siopa te 'to tapajra ema tjiañocra'i to 'vesa. 3 Ma tcotpára'o to tapajra mavejosno ma tjiañocra'i to 'vesa puejchu ema masiopa. Ene ema muech'ovcopo to maye'ono 'vesa te 'to taejarepchu, ene etono taemotio'cho ma tjiañocra'i ene tapuegne'po te macuchconvepo te 'to tanoru. 4 Ene ema muenapucuchpoo'i ene tapuegne'po tjicho taemotio'cho ma tjiañocra'i. 5 Votapuegne'a ma 'ponagiene 'chane tamuimotgiene. Tapicochujcha tjiunopono tjicho votaemotio'cha —majichvocpo ma Jesús. 6 Ene majichvocri'i muemicticho no 'chañono to 'vesano etotsero eno vonaechemcha to muechjis'ognee'i. 7 Taco'e ma Jesús muemechemchovcopo majichvore: —Asamanujcha je'chu ene nco'e: Nuti tapajranu to noru nasiop'oyre no nye'ono nacuti to 'vesa. 8 No 'pomriono tinapupuicono nye'e tjiañoricra'ono najichvo eno tepya'ra'ono navoo'ochjicha nave'a to nye'ono 'vesa. Etotsero no nye'ono nuti vonasopa ene vonapuegne'a. 9 Nuti tapajranu to noru. No ene nasiop'a nye'e tiuchcu'onyore te 'to napecaturano. Nacutyore to 'vesano te 'to t-siopono te 'to tanoru ene tiuchconri'ojno tni'icono. Tajina tajíchapo majicho ma tjiañocra'i —majichvocpo ma Jesús—. 10 Ma tiomera'i eto timiuteco to mavorira mámecha macópaca mamueperajgia to nye'ono 'vesa. Nutitsero eto timiutecnu puejchu 'rajrina to naetorisra ene toosamriono. 11 Nuti nuri te 'to njañosra to 'vesano tjicho nuti nijrocvo to nepeninoyore to nye'ono 'vesa. 12 Nuti vonacti ma tcovane'o tquemtoneyerico tjicho vo'emuena tacye'e to 'vesano. Te tiutecpo to sórare tavoo'o tave'a to 'vesa ene ema majunjicpo vomacotiucha. Ene to sórare tacootocpo to 'vesa ene to 'pomriono taquitojipo. 13 Vomacotiucha to 'vesa tjicho vomaye'ena maquemtoneyeriichujcha ene vomuechcoorigia mácune —majichvocpo ma Jesús—. 14 - 15 Nuti nuri te 'to njañosra to 'vesano. Ma Tata timotnu ene nomuire nimoti ema. Enerichu nco'e nuti nimotvoco to nye'ono 'vesa ene eno nomuire timotnono. Nuti nijrocvo nepeninoyore eno. 16 Nocñojoo'i 'pomriono nye'ono enorichu nacuti to 'vesa ene eno 'povsajecono. Ene te nich'ovcapo nuti t-sopnonyore nomuire puejchu etomurinarine to nye'ono 'vesa, ene nuti nquejvorichu njañocvocyore —majichvocpo ma Jesús—. 17 Ma Tata temnacnu tjicho nuti nijrocvo nepenina to nye'ono 'vesa. Te taegnénapo to nepenirena nechpucyorevore. 18 Te 'to nquisojvo nuti, naquija tcucpacnono. Nuti necho to nitorisra nisojvoyre to nacopacanu ene nutjivyore nquitoricvoyre tjicho eto nvóno'i mue 'ma Tata —majichvocpo ma Jesús. 19 Ene vo'vórepo tacticcono no jurionono tajicho to muechjiriivo ma Jesús. 20 No moverano naquepo: —Vo'acúsopo tjicho masiopoco ma huinarajgiene votórisi —naquepo. 21 No 'pomriono naquepo: —Te masiopoqueni ma huinarajgiene vo'ene macuc'eni te 'to muechjiriivo. Taa'pona ma huinarajgiene movine maquimuiigiaa'ini ma jma'u —naquepo. 22 Te ttummacmu'vórepo titecpovrepo to naye'e piesta eto taechjis'o te 'conevoco to taquetpii'ira to mapenviya te 'to Jerusalén. 23 Ma Jesús tpuiiriicoo'i te 'to tapovoroji naejarecho Salomón taye'e te 'to mapenviya. 24 No jurionono noomutocpo nayosericpo: —Jmetacavi 'nuujina. ¿Pitirippuca ma Cristo vcuchoori'i? puejchu vecha —najichpo. 25 Ma Jesús majicpovcopo: —Nmetoco'eripo ene vo'asópanu. To tiaramicriono nnocgieñono tajicho to muetjiicoovo ma Viya, eto timerucho te 'to ene nos'o maye'e. 26 Ene vo'giene asópanu tjicho eti vonye'evoc'ena 'vesa. Eneripo njich'ee'i. 27 Nimotvoco no nye'ono ene tpuegne'nono tjicho timotio'chonono. 28 Nuti nijrocyore to muitocóresi naetorisra. Movínepo táquicñanri'ini ene najina taato'im'i nave'a te 'to nvupiono 29 tjicho ma Tata titjiicoopono nae 'no namutu. Ema ttuparacnuu'i ene najina taato'im'i nave'a te 'to mavupiono ema. 30 Tjicho nuti émapo ma Tata te anumo etonavocovrichu —majichvocpo ma Jesús. 31 Taquepo no jurionono nave'vórepo to marija'ono puejchu natupsigia ma Jesús ene nacópaca. 32 Ma Jesús majichvocpo: —To muetjiicoovo ma Tata nnoco te 'to amíro'u movera to tiuricoriono. ¿Tajpuca eto timcoviichonyore puejchu eto taemcoparégianu? —majichvocpo. 33 Najicpopo no jurionono: —Vo'etina to pnocgiene to tiuriono. Eto tjicho to jmupicuchra ma Viya tjicho piti vcutgiene 'chane ene pimijachvo pcutiri'i ma Viya —najichpo. 34 Ma Jesús majicpovre: —To voniipi apongieneri'i eti te 'conevoco maquee'i ma Viya te 'to iomuire acuti ma Viya. 35 Ene movine vioñuchaa'ini to ajúreco. Taco'e ma Viya maquee'i te 'to nacuti ema no matuparacgieñono —majichvocpo ma Jesús—. 36 ¿Taja tacoyemo to ene ajichnuu'i te 'to vompicucha ma Viya to ene njich'ee'i: “Nuti maChíchanu ma Viya”, nquee'i? Tjicho ma Viya ema tneriocnu ene tiopjucnupo te pjoca 'pog'e. 37 Te voncuponoco to manocgiene ma Tata énetse eto vo'acusopnu. 38 Etotse to mponocri'i to manocgiene ma Tata tavoo'o te 'to asópanu tajicho to nnocgieñono tiaramicriono tayampane vo'acúsopo to nmetoru'eri'i. Eti echemchoyre te 'to ma Tata ene mavrico nye'e ene nuti enevore maye'e —majichvocpo ma Jesús. 39 Ene no jurionono navoo'ovrepo nacootoca ma Jesús etotsero ma Jesús mayutajsi'po. 40 Ene tchoopo ma Jesús te pochra te 'to cjocre tquíjare Jordán muecchosrisne ma Juanini ene manospo taye'e. 41 Moverano no timojnono ma Jesús naquepo: —Ma Juanini vomanoca eto tiaramicriono. Ene tituchvoripo tamutu to majichgieneri'i muechjis'oo'i jmaca Jesús —naquepo. 42 Ene moverano no t-sopono ma Jesús taye'e.

Juan 11

1 - 2 Emjaa'i ma 'chane tquíjare Lázaro tcovsa te 'to Betania nae 'no matnoviono 'senono María ésupo Marta. Esu María tyoripevchoo'i ma Jesús te 'to tijyomo asaete ene spajapevchopo te 'to schutmoco. Ene tcojmapo ma Lázaro 3 taco'e no matnoviono nacometoropipo ma Jesús. Eno najichpo: —Tata, tcojma jmuena pemnacsare. 4 Te muéchopo ma Jesús maquepo: —Vo'acuuyoco to muepenirena ma Lázaro. Etochujcha muemeris'oyre to muetjiicoovo ma Viya ene ncuñuchcoreyore nuti maChíchanu ema Viya. 5 Ma Jesús muemnacvocjicha ma Lázaro énopo no matnoviono. 6 Toptse to tajichvo te muéchopo to macojmavri'i ma Lázaro, manosiojnoch'o te 'to mavriicoo'i apina sache majicho. 7 Taquepo majichvocpo no muemitriono: —Vyanavore vchapo te 'to 'pog'e Judea —maquepo. 8 No muemitriono najicpopo: —Tata, pim'a copeporine no jurionono tcovsano taye'e navoo'o tcopacapiono. ¿Ene jvoo'orichjicha pchapo? —najichpo. 9 Ma Jesús majicpovcopo: —¿Huipca echa to sache tcoy'e ntose hora? Te tpuico te sache ma 'chane votacyútetu tjicho timuiicopri'i tajicho to tjiáracu. 10 Ma tpuico te yoti tcoytetu tjicho votimúchapo tajicho to tmopcu —majichvocpo no muemitriono—. 11 Ma vemnacsare Lázaro tímoco. Nuti nyonyore ncojamijnoyre ncochpucyore —majichpo. 12 Najicpopo no muemitriono: —Tata, te 'to timca jmacro ene vomávoycoyre —najichpo. 13 Etotsero ema muechjis'oo'i to je'chu to muepenirari'i ma Lázaro. No muemitriono naejchopo to muemocognechjicha. 14 Ma Jesús mametocovcopo: —Tepenoripo ma Lázaro —majichvocpo—. 15 Tiurichujcha te 'to nijinaa'i nuti te 'to muepeni'ri'i tjicho im'oyre to nitjiicoovo puejchu asópanu. Tiúripo juiti vyana maye'e —majichvocpo. 16 Ene ma Tomás ma tquiijája'o Chojo majichvocpo no 'pomriono muemitriono ma Jesús: —Vyana vacchane jmaca Jesús puejchu viomuirena vépena —maquepo. 17 Te titecpompo muéchopo ma Jesús to cuatruripo sache majicho to tquecorosri'i. 18 To Betania novsa eno tacochcoyrichu te 'to Jerusalén tcutpuecco to etonagne legua to topa'ivo. 19 Moverano no jurionono tyonono tios'ono te 'to Jerusalén nachimracho su Marta ésupo María naemetsraareco tajicho to muepenira ma naporapeni Lazarini. 20 Te séchopo su Marta te 'to titecpoyrepo ma Jesús tyompo socpopo. Su María snospo te 'to 'vi'cu. 21 Su Marta sjichpo ma Jesús: —Tata, te 'to pitjioo'inari'ini votquepenoo'ini ñi mporapeni. 22 Nechotsero te 'to ñi Viya ñinocyore tamutu to pyosseriipina ñiye'e —sjichpo. 23 Ma Jesús majichpo: —Ma ppórape tchovyo titoricyorevore. 24 Ene su Marta sjicpopo: —Necho te 'to tchovyo titoricyo te techpucampo no naepenogñono te 'pojra'ínapo —sjichpo. 25 Ma Jesús majicpopo: —Nuti nquitoricra'i ene ncochpuco no naepenogñono. Ma t-sópanu nuti tayampane to tépena ene tchovyo titoricyore. 26 No t-sopanono te 'to naetorisra muitocoresiyre to naetorisra. ¿Psopo jmani nmetoruvri'i? —majichpo ma Jesús su Marta. 27 Esu sjicpopo: —Nsopo, Tata, te 'to pitiripo ñi Cristo ñiChíchavi ñi Viya piuteeyoori'i te pjoca 'pog'e —sjichpo. 28 Te titechjiriivopo su Marta tyompo sichpompo su María. Sñajocpo ene sjichpo: —Ñenapripo pñena Viya tich'ovi —sjichpo. 29 Te ssamnerichu 'nuujipo techpucpo tyompo maye'e. 30 Ma Jesús huich'o titecpa te 'to 'vósare. Manosjirich'o te 'to socpine su Marta. 31 Enjoo'i scochanevco te 'to 'vi'cu naemetsraarecri'i su María. Te naem'opo techpucri'i ene tiuchcopo 'nuuji ene napuegne'po eno. Naejchopo te 'to tyonyoori'i te muécori ma sporapeni tiyo'opna taye'e. 32 Te titecpopo maye'e ma Jesús, sepyusmiruchpo sjichpo: —Tata, te 'to pitjioo'inari'ini votquepenoo'ini ñi mporapeni —sjichpo. 33 Ma Jesús te muem'opo to tiyo'oo'i su María énopo no jurionono tpuegne'ompoo'i ene tjiapanuupo tíyo'o te 'to masamre. 34 Mayosericvocpo: —¿Ooyo to ecori'ri'i? —majichvocpo. —Yare vyana pim'a, Tata —najichpo. 35 Enetse eto tiyo'opo ma Jesús. 36 No jurionono naquepo: —Im'a muemnacjicha emueni. 37 Ene no 'pomriono jurionono naquepo: —Maroto'oo'ini to maconaraca ene votquepenoo'ini tjicho ema tquimuiicoo'i ma jma'u —naquepo. 38 Tjiapanuuvórepo to masamre ma Jesús te napuchpo to muécori. Tcoseccu te 'to 'chope mari to muécori. To tapajra etorichu mari. 39 Ma Jesús maquepo: —Avejoca pjoro muécori. Su Marta mati ma muepenogne sjichpo: —Vo'i, Tata, tjicho cuatruripo sache ñijicho to ñepenirari'i ene tjecheripo. 40 Ma Jesús majichpo: —Vopecha to njichvignee'i te 'to psopa pim'oyre to muetjiicoovo ema Viya. 41 Ene navejocpo to muécori. Ma Jesús tepanupo te 'to anumo muechjicpo ma Viya: —Nrusrupayachovi, Tata, te 'to psamnu. 42 Nuti necho te 'to psamnunve. Eto nechjis'ovri'i njáranu najicho pnoni 'chañono puejchu naecha te 'to piti jvonicnuu'i —majichpo. 43 Te pochpo muechjicri'i ma Viya mapioocopo ma Lázaro: —Lázaro, piuchca te pjoro —majichpo. 44 Ene techpucpo ma muepenogne tiuchcopo te 'to muécori tchoopo titorico. Tquitivoco te 'to attaji to mueypiono étopo to mavupiono ene tquepcomro to attaji. —Aviayro'oca jmaro puejchu mapuigia —majichvocpo ma Jesús. 45 No jurionono scochanegñonri'i su María te naem'opo to tiaramicre manocgieneri'i ma Jesús moverano no t-sopono ema. 46 Ene no 'pomriono tyonompo nametocovcopo no fariseono tajicho to manocgieneri'i ma Jesús. 47 Ene tiuumutompo no fariseono, énopo naeyara'ono no sacerdotiono ene énopo 'pomriono cparaacono. Najichcocpo: —¿Oypuca vjichyore? Tjicho movera to tiaramicriono manocgiene ma Jesús. 48 Te visopa to manocarichjicha ema, namutu nasopyore ene tiutegiampopca no sontarono romanono navettacapopca to mapenviya ene tvirajgiaviompopca to viovsa ene namueperajgiapo —naquepo. 49 Ma cparaacoo'ini naeyara'o no sacerdotiono tquíjare Caifás. Maquepo ema: —Eti vo'giene echemcha to tacoyemo. 50 Tjicho tiuri to muépena ma étona 'chane puejchu nochcu'a no 'chañono ene vonacúmopachijco to viovsa —majichvocpo no cparaacono. 51 Etotsero vo'emuena tacponreru to muechjiriivo ma Caifás. Eto tjichri'i to naeyara'ori'i no sacerdotiono to ene maquee'i muechjis'o ma Jesús majichri'i ma Viya te 'to tituchvoyre to muepeninoyore ma Jesús no jurionono. 52 Etotsero vonáquejvoyre no jurionono muepeninoyore, nomuire namutu no 'chañono ene etomurioninarine nae 'no taquitojigñono 'chañono machichanoviono ma Viya. 53 Etorichu to sache no jurionono tnaecchovompo naponrericpo to nacopasirayore ma Jesús. 54 Ene étopo tjichri'i ma Jesús huipo timerígiapo nae 'no jurionono. Majunjicpo to 'pog'e Judea, tyompo te 'to 'pona 'vósare tquíjare Efraín tachocyo to moopa'giene 'pog'e. Manospo taye'e macochanevco no muemitriono. 55 Moverano no 'chañono tyopompo te 'to Jerusalén puejchu tacsipono taye'e toonampo, eto naye'erepi tquíjare purificación. Tjicho tiane'ivrepo to piesta taechjis'o to nochquira te 'to Egipto no jurionono. 56 Ene no 'chañono natancopo ma Jesús. Te tiuumutompo te 'to mapenviya najichcocpo: —¿Tiutecyorepuca 'chochu piesta? —naquepo. 57 No fariseono énopo no naeyara'ono no sacerdotiono nacovniipipo te 'to enjoo'inapuca techa to mavrico ma Jesús nametacapo ene eno nacootócapo.

Juan 12

1 Te tiane'ipo to piesta taechjis'o to nochquira te 'to Egipto, saesirine sache ene tyompo ma Jesús te 'to Betania, mavsa ma Lázaro ma maquitoricgieneri'i. 2 Ene taye'e tnicricompo majicho ma Jesús macóchane ma Lázaro te 'to mesa. Su Marta techcurico to nanico. 3 Ene taquepo squepripo su María sompoo'i to tijyomo asaete tcut'icco to voteria tasivachognejcha eto. Sepsapevchopo ma Jesús ene spaja'opo te 'to schutmoco. To taep'a to tijye taesiojechpo to peti. 4 Emjaa'i taye'e mamuire ma Judas, ma machicha ma Simón Iscariote, emarichu muemitre ma Jesús, ma tijroricyoori'i. Maquepo ema: 5 —Ene t-sivachoo'ini pjoca tijye. Tacopayaco to tavacho to maquemtonera ma 'chane to trescientos sachono. Tiuriponri'ini to táquijroricsii'ini puejchu eto prata náquijro eno tcomnurocvono —maquepo ma Judas. 6 To ene maquee'i vo'etina to majapanirena no tcomnurocvono. Tjicho ema tcotpára'o to prata najacposariono ene mavechaco taye'e tjicho tiomera'ri'i ema. 7 Ma Jesús majichpo: —Pesamijrigiachujcha tjicho eto tijyomo sicmúnacho to nepenírayo. 8 'Muíriji enjoo'i aye'e no tcomnurocvono etotsero nuti nijinayore aye'e —majichvocpo ma Jesús. 9 'Chopemuriono no jurionono te naéchopo to ene mavriicoo'i ma Jesús te 'to Betania ene tyonompo taye'e nomuire. Vomáquejvo naem'oyre ma Jesús mamuire ma Lázaro ma maquitoricgieneri'i. 10 Taquepo no naeyara'ono no sacerdotiono techococompo to nacopasirayore mamuire ma Lázaro. 11 Tjicho moverano no jurionono huipo nasojvoca no naeyara'ono, émapo napuegne'o ma Jesús tajicho to maquitorisraa'i ma Lázaro. 12 Te 'pónapo sache no 'chopemuugieñono 'chañono te 'to Jerusalén naéchopo to muetecpirayore ma Jesús. Ene 'chaneni taye'e tajicho to naye'esare piesta taechjis'o to nochquira te 'to Egipto. 13 No 'chañono nave'poripo to tapócoji to tavosi to cochno tyonompo nocpoyre ma Jesús. To navopnirarijcha tpioocomporipo: —¡Vrusrupáyacha ema Viya! Ema jmaca 'chane yvoo'ogne tjicho emaripo mavoniru ema Viya taeyara'oyore pjoca viovsa —naquepri'i te 'to najiruchra ma Viya. 14 Ene ma Jesús mave'po to varicu macoperopo taco'e tituchvopo to 'chosgiene ajúreco taechjis'o ema. Oni taco'e: 15 Vo'acuuyoco eti acovsa te 'to Jerusalén ene tquijarevre Sión tjicho macapo ma iyara'oyore tcoperopri'i to varicu, taquee'i to 'chosgiene ajúreco. 16 Ene eno muemitriono vonaechemcha 'nuujina tajpuca to taechjis'oo'i eto. Tapuemmavo te tyoppo te 'to anumo naéchopo to taechjis'ognee'i to ajúreco ene naquictiórapo to muetuchripo to taechjis'ognee'i. 17 No tim'onri'i ma Lázaro te macochpucpo ma Jesús te muech'opo te 'to muécori nametocovcopo no 'pomriono 'chañono. 18 Eto tjichri'i no 'chañono tyonompo nocpo ma Jesús tjicho naéchopo to tiaramicre manocgiene ma Jesús. 19 No fariseono najichcocpo: —Tajina vjicheni. Im'a, namutu napuegne'o jmuena —naquepo. 20 Enjoo'i te 'to Jerusalén no tcovsano te 'to 'pog'e tquíjare Grecia. Eno nomuire tiutecono naetsrarecyore ma Viya taye'e. 21 Eno tyonompo mue 'ma Felipe ma tcovsa te 'to Betsaida taye'erépa'i to Galilea. Najichpo: —Tata, yvoo'o vim'oyre ma Jesús —najichpo. 22 Tyompo ma Felipe mametocopo ma Andrés, ene tyonompo no apinano nametocopo ma Jesús. 23 Ma Jesús majicpovcopo: —Nuti nuchre nae 'no 'chañono, juiti titecpoyre to sache to ncuñuchcorevoyre majichyo ma Tata. 24 Asámanu pjoca je'chugne nmetoco'eyore. Te huich'o táquevo to tagira, tiuunarichjicha etotsero votejpaca. Ene te tquévopo titovopo to taechegira tiuchcopo to taémaru ene eto tejpacpotsero. Ene nqueyre nomuire nepenoyre puejchu tejpacano no tiuchcu'onyore. 25 Ma 'chane te manoca to mavoo'ognena emajihuina, to muetorisra tamoprujyore titovoyre tamutu. Etotsero ma vomacucotegne'o to muetorisra te pjoca 'pog'e ene manoca to mavoo'ogne ma Viya votampuujiyre to muetorisra muitocoresiyre eto. 26 Ma mavro'o nacvonra tacomnu te 'to mapuegné'anu puejchu 'muirijina nacchane nuti. Taco'e no nvonrano nuti, ma Tata macuñuchvocyore —majichvocpo ma Jesús. 27 Maquepo ma Jesús: —Juiti ncojrasamurevojcha. ¿Tiuripúcatse nyosioca ma Tata te 'to macuchcú'anu te 'to natajivyore? Vo'i, tjicho eto timiutecnu te pjoca 'pog'e te 'to ncatajivyore najichyo no 'chañono —maquepo ma Jesús. 28 Ene ma Jesús muechjicpo ma Viya: —Tata, tiuri pnoca puejchu pitjihuina pácuñuchcore nae 'no 'chañono —majichpo. Ene techjicpo ma Viya te 'to anumo: —Nnocripo puejchu nacuñúchanu ene nápechyorevore nnocyore —maquepo. 29 No t-samonri'i to ma'u naejchopo te 'to etori'i to tchunnuco. Ene no 'pomriono naquepo: —Ema angieri techjicri'i jmaca Jesús. 30 Ma Jesús maquepo: —To ene majichri'i ma Viya vonutina muemsámanu, etichujcha muemsam'e to ma'u. 31 Titecpoyrepo to mavioschirayore no tcovsano te pjoca 'pog'e. Ene ma Viya muevtsucyórepo ma eriono taeyara'o pjoca 'pog'e. 32 Ene nuti tcangiechanompo. Tac'eptse nuti nich'ovcoyre namutu eno 'chañono puejchu napuegne'anupo —maquepo. 33 To ene maquee'i eto majichri'i te 'to maquettavyore te 'to crutsu. 34 No 'chañono najicpopo: —To ajúreco voniipi ypongieneri'i oni taco'e te 'to ma Cristo muepenoccoyre, taquee'i —najichpo—. ¿Tajtse tacoyemo to ene pquee'i piti te 'to nacangiechyore te 'to crutsu ma machcognee'i nae 'no 'chañono? ¿Ene majtse ema machcognee'i nae 'no 'chañono? —najichpo. 35 Ma Jesús majicpovcopo: —Nuti njáracu ene njunjic'eyrepo. Acmopravo te 'to nutjiorich'o nmicuch'e te 'to asamre tjicho te támopcupo huipo aquimuchvo. Ma tpuico te tmopcu votimúchapo. 36 To nutjiorich'o aye'e asópanu puejchu eti apuegné'anu ene ansijri'i te 'to tjiáracu —majichvocpo ma Jesús. Te titechjiriivopo tyompo ma Jesús huipo timerígiapo. 37 Ma Jesús manocripuini to movera to tiaramicriono te 'to namíro'u no 'chañono etotsero vo'giene nasopa. 38 To namusopraa'i tituchvopo to 'chosgiene ajúreco majre ma muechjirini ma Viya tquíjare Isaías. Oni taquee'i eto: Tata, votájacpocree'i naye'e to 'chojriicovo vcometoriigieneri'i, tayampane te 'to naem'a to pitjiicoovono, taquee'i. 39 Etopo tjichri'i te 'to movine nasopari'ini ma Jesús tjicho tituchvoo'i tomuire to 'pona majre emarichu Isaías. Taquee'i tomuire: 40 Eno mracasamriompo majicho ma Viya, nacutiripo ma puchugi te 'to nasamre puejchu vonaquimuiico ene vo'vore naquechemcho. Taco'e movine nachapri'ini nye'e puejchu ncuchcu'vocari'ini, taquee'i to ajúreco. 41 Ema muechjis'oo'i ma Jesús te 'to ene maquee'i ma Isaías tjicho ema muem'oripo te 'to ema maChichari'i ma Viya. 42 Enjoo'i no t-sopono ma Jesús moverano no jurionono énopo no cparaacono naye'e. Etotsero votimeruchapono nae 'no 'chañono tajicho to napisra no fariseono. Nacuuya te 'to naevtsuca te 'to noomutírare ene huipo nacucchaneri'i. 43 Tjicho eno navoo'ochjicha te 'to tácuñuchcoriono nae 'no 'chañono ene ma Viya vonavro'o te 'to macuñucha. 44 Ma Jesús tjiaranupo maquepo: —Ma t-sópanu nuti mamuire ma Tata tvonicnuu'i masopo, vonáquejvo nuti masópanu. 45 Ma tim'anu nuti, mamuire muem'o ma Tata tvonicnuu'i. 46 Nuti njáracu, nuteeri'i te pjoca 'pog'e puejchu nmicucha to nasamriono no t-sopanono ene vonacúpono to tamopcugne. 47 Enjoo'i no t-samono to nechjiriivo ene vonasopa. Etotsero vonutina návioschoyre tjicho vo'etina timiutégianu te pjoca 'pog'e te 'to návioschoyre no 'chañono. Etochujcha timiutecnu te 'to ncuchcu'voca eno. 48 Etjoyre to naemechoro'yore no tcopyegianono nuti, no votjiacpano to nechjiriivo. To nechjiriivo eto timicñacvocyore te 'pojra'ínapo. 49 Vonutjihuina nechjis'a to nechjiriivo. Ma Tata tvonicnuu'i tijrocnupo to muechjiriivo puejchu nuti nechjis'a ene étopo to nimitropyore. 50 Nuti necho te 'to muitocoresiyre to naetorisra no t-sopano to muemitropi ema. Tos'o nuti nechjis'o to nvóno'i mue 'ma Tata —maquepo ma Jesús.

Juan 13

1 Te titecpopo to víspera to piesta taechjis'o to nochquira te 'to Egipto, ma Jesús muechori'i to majunjisrayre pjoca 'pog'e tyopyore mue 'ma Viya. Ema muemnacvoco no tpuegne'ono te pjoca 'pog'e ene juiti muemecvocyórepo to 'chopegiene muemnárapi naye'e. 2 - 3 Ma eriono masiopsamre'po ma Judas ma machicha ma Simón Iscariote to muejrorisrayre ma Jesús. Ene ma Jesús muecho to matupara'ori'i mue 'ma Viya, muejroco to muetjiicoovo tjicho ene mas'o ene tchovyórepo maye'e. To yoti te 'to to'mu'yórepo to piesta tnicricompo macochanevco no muemitriono. 4 Taquepo techpucpo majunjicpo to mesa ma Jesús, mave'po to muepcochepósare ene maquit'epo to attaji napajapevsare. 5 Manocpo to une te 'to 'chope crujo ene tnaecchoopo masipcopo to naeype no muemitriono ene mapaja'opripo te 'to attaji maquit'egnepri'i. 6 Te muetecpo'uchpo ma Pedro, maquepo ema: —Tata, piti Nogienuvi, ene ¿jvoo'o psippevchonyore nuti? —majichpo ma Pedro. 7 Ma Jesús majicpopo: —Juiti vopechemcha tajpuca taechjis'o to ene njichri'i etotsero te 'ponaénapo sache pechemchoyre —majichpo. 8 Majicpopo ma Pedro: —Tata, movine psippevchanri'ini nuti —majichpo. Maajicpovre ma Jesús: —Te voncusippevchovi tajínapo paggioyre nye'e —majichpo. 9 Ma Pedro majicpopo: —Tata, tiuri votacúquejvo to niypiono pcúsipco, tomuirena to nvupiono étopo to nchuti —majichpo. 10 Ma Jesús maajicpovre: —Ma macovravo votacmunu tiapéchapo tcova tjicho tiuuna'oripo, taquejvorichu to mueypiono tcosipuyre. Ene eti iuunaripo etotsero vo'amtu oona te 'to asamriono —majichvocpo. 11 To ene maquee'i muemotri'i majpuca ma tijroricyoori'i. 12 Te pochpo masippevchovcoo'i ma Jesús manocvórepo to muepcochepósare ene tejacojnopo te 'to mesa. Mayosericvocpo: —¿Eti echemchopca to taechjis'o to nsippevcho'eri'i? —majichvocpo—. 13 Tjicho eti 'muíriji ene ajichnunve: “Piti Viogienuvi”, aquenve. Ene tiuri to ene ajichnu tjicho je'chu nuti. 14 Taco'e juiti nuti Iógienu nsippevcho'eri'i nimictichvo ma vnóraco. Ene tiuri te 'to eti iomuirena ene ajichcoca —majichvocpo—. 15 - 16 Ene nco'e je'chu, ma vnóraco votápicuchcore macti ma mágienu. Ene nuti Iogienunri'ini ncuti ma vnóraco te aye'e. Ene njicho nuti puejchu eti aponócanu to nnocgiene. 17 Juiti te 'to échopo to taechjis'ogne jmañono iuusamreyre te 'to anócapo. 18 Necho te 'to vo'amtu áponocnuyre tjicho nuti nimoti najpuca no nneriocgieñonri'i. Ene tituchvoyre to 'chosgiene ajúreco taechjis'o ma étona aye'e. Oni taco'e eto: “Ma tnico nye'e masópe'i tiocpuemchonu”, taquee'i to ajúreco —majichvocpo ma Jesús—. 19 Nmetoco'e tovo puejchu te 'to énepo majíchanu eti échapo ene asópapo te 'to nutiri'i Cristo maChíchanu ma Viya. 20 Ene nco'e je'chu ma tjiacpa ma nvoniru nutirichu majacponu. Ene ma tjiacpanu nuti, ema majacpo ma Viya tvonicnuu'i —majichvocpo ma Jesús. 21 Te titechjiriivopo ma Jesús tjiapanuvjicha ene muetometocovcopo no muemitriono: —Je'chu ene njich'e, ma étona te 'to amuri tijroricnuyre —majichvocpo. 22 Ene no muemitriono tesñejriccompo tponrericvonjicha najpuca ma muechjis'oo'i ma Jesús. 23 Te 'to mesa emjaa'i te machocyo ma Jesús ma muemnaagienejicha nae 'no muemitriono. 24 Ene ma Simón Pedro maquictiórapo te 'to mayoserigia ma tcochcoyri'i ma Jesús majpuca ma tijroricyoori'i. 25 Ene je'chura'ii'i ma tcochcoyri'i majajaecpo mayosericpo ma Jesús: —Tata ¿majpuca ma tijroricviyree'i? —majichpo. 26 Ma Jesús majicpopo: —Netamucyore to panu. Ma nijrocgienena ene emari'i —majichpo. Ene je'chura'ii'i ma Jesús muetamucpo to panu muejrocpo ma Judas machicha ma Simón Iscariote. 27 Ma Judas majacpopo to panu ene 'nuujipo masiopocpo ma eriono. Ma Jesús majichpo: —Pitucha 'nuujina to pponreeri'i —majichpo. 28 Ene no 'pomriono macochanegñono te 'to mesa najina techemcha tajpuca to muechjis'oo'i. 29 No 'pomriono naejchopo to mavonicri'i tyonyore tvachrigia to nacomnugneyre te 'to piesta, te vo'i tyanapuca muejrocvoca no tcomnurocvono to prata. Tjicho ema Judas tcotpara'oo'i to naye'e prata no ntosegieñono. 30 Te manicpo to panu ma Judas tiuchcopo ene yotiripo. 31 - 32 Te muegnepo ma Judas, ma Jesús maquepo: —Nuti nuchcogne nae 'no 'chañono ncuñuchcoreyórepo ene mamuire ma Tata tcuñuchcoreyore njichyore nuti. Tjicho ma Tata 'nuujiyre muemericyore to ncuñuchcórevo —majichvocpo ma Jesús—. 33 Nchichanoviono, njunjic'eyrepo. Nmetoco'e iomuire njichgieneri'i no jurionono: Eti atanconyore ene vo'aato'oyre iutegia te 'to novricyore. 34 'Rajru to nvoniipi aye'e. Nvoo'o te 'to emnacca. Tactirichu to nemnasra'e nuti ene ajichcocyore. 35 Te 'to emnacca naquictiorayore no 'pomriono 'chañono 'necogieñono te 'to etirichu nomrivo no tpuegne'nono —majichvocpo. 36 Ma Simón Pedro mayosericpo ma Jesús: —¿Ooyo pquij'eyre, Tata? —majichpo. Ma Jesús majicpopo: —Juiti vopaato'o ppuegné'anu, te'tsero 'ponaena sache pcopayacnuyre —majichpo. 37 Majicpopo ma Pedro: —¿Tajtse tacoyemo te 'to vonaato'o mpuegné'api juiti? Nuti nijrocvo te 'to nepenarine pjicha —majichpo ma Pedro. 38 Ma Jesús majicpopo: —¿Je'chupca te 'to jvoo'o pépena njicha? Pim'a, nmetocovyore te 'to huich'o tquechjico to vrayu, piti mopo'enaripo pioñúchanu te 'to vopuemotnuu'i —majichpo.

Juan 14

1 Vo'acuponrericvo, acsiña ma Viya ene nomuirena acsíñanu —majichvocpo ma Jesús—. 2 Te 'to mapeno ma Tata movera eto tiov'ocre. Nuti ninapucyore aye'e netpiricyore to iovricyore. Te 'to taquijari'ini nmetaca'eripuini. 3 Te pochínapo netpirigia to iovricyore ene nchajvore nvejná'epo puejchu naccháne'e te 'to novricyore nuti. 4 Ene eti echo to nquij'eyre ene imoti to 'chene —majichvocpo ma Jesús. 5 Ma Tomás majichpo: —Tata, vovecha oypuca pquij'eyre tavetjipo to 'chene eto vohuemoti —majichpo. 6 Majicpopo ma Jesús: —Nuti 'chénenu ene nimerucho to je'chugne ene nquitoricra'vore. Najina taetecpoyre mue 'ma Tata te votcupuegne'nono nuti. 7 Te aemotnuu'ini nijapuca nuti aemotripuini ma Tata. Juiti imotripo ene im'o ema —majichvocpo ma Jesús. 8 Ma Felipe majicpopo: —Tata, pimegiavi ma Viya ene vrótopo —majichpo. 9 Majicpopo ma Jesús: —Felipe, nyere'iripo aye'e ene huich'o puemotnuu'i tjicho ma tim'onu mamuire ma Tata muem'o. ¿Tajtse tacoyemo to pyosiocnuu'i nimégia'e ema Viya? —majichvocpo—. 10 ¿Huipca asopa te 'to ene novrigia mue 'ma Tata ene ema ene mavrico nye'e? Vonutjihuina nnoca to nechjiriihuina aye'e. Ma Tata tiovrico nye'e ema tijrocnu tamutu to nnocgieñono aye'e. 11 Asopa to nmetoru'eri'i te 'to nuti novrico mue 'ma Tata ene ema ene mavrico nye'e. Te vo'i, asópanu tajicho to tiaramicriono nnocgieñono —majichvocpo ma Jesús—. 12 Ene nco'e je'chu, ma t-sópanu mamuire manocyore tacutiyore to nnocgieñono etotsero 'chopeponyore te 'to nnocgieñono nuti tjicho nuti njunjicyore pjoca 'pog'e nyonyore mue 'ma Tata. 13 To ayosseriipina te 'to níjare nuti nituchyore. To ene njicha puejchu ene nimeris'a to muetjiicoovo ma Tata. 14 Napecho ene njich'e tamutu to ayosseriipina te 'to níjare nuti nituchyore —majichvocpo ma Jesús—. 15 Te 'to emnácanu ituchyore to nvoniipiono aye'e. 16 Ene nuti nyossericyore mue 'ma Tata puejchu mavonigia aye'e ma 'pona, ma Espíritu Santo timcataco'eyore. Ema muechjis'o to je'chugne ene movine tjiunjigia'ee'ini. 17 No tpuegne'ono to taye'e pjoca 'pog'e vonaato'im'i najacpa ma Espíritu Santo tjicho vonaato'o naem'a ene vo'vore naemoti ema. Etitsero imotripo tjicho ema ene mavrico aye'e ene manosgienénapo te 'to asamriono. 18 Nuti njunjic'eyrepo etotsero vo'actiyre no muechegñono tjicho nchovyore aye'e. 19 Juiti jmani sachono no 'chañono huipo taem'ononyore. Etitsero im'onyore ene muitocoresiyrepo to itorisra tjicho nuti nitoricyorevore. 20 Te tituchapopo jmani nmetoru'eri'i ene áquictiórapo te 'to nuti ene novrico mue 'ma Tata ene eti ene iovrico nye'e ene nuti énepo aye'e. 21 Ma taemoti to nvoniipiono ene muetucha, ema temnacnu. Ma Tata muemnacyore ma temnácanu ene nomuire nemnacyore ene nimericvoyre maye'e —majichvocpo ma Jesús. 22 Emjaa'i naye'e ma 'pona muemitre tquíjare Judas etotsero vo'emuena ma Judas Iscariote tijroricri'i. Ema mayosericpo ma Jesús: —Tata ¿taja tacoyemo te 'to pimericvoyre vye'e ene vopuemericvoyre nae 'no 'pomriono 'chañono? —majichpo ma Judas. 23 Ma Jesús majicpovcopo: —Nimericvoyre nae 'no temnacanono tjicho eno naetuchyore to nechjiriivo ene eno muemnacvocyore ma Tata. Ma Tata ene nútipo ene viovricyore naye'e. 24 No votemnacanono vonaetucha to nechjiriivo. Vonutjihuina nnoca to 'chojriicovo asamgieneri'i. Ene tos'o mue 'ma Tata tvonicnuu'i —majichvocpo ma Jesús—. 25 Nimitco'e jmani nechjiriivono to nutjiorich'o aye'e. 26 Te nquíjapo aye'e, ma Tata mavonicyore ma Espíritu Santo tevachocnuyre. Emapo timcataco'eyore muemitca'e tamutu ene temecho'eyore to nechjiriivonri'i aye'e —majichvocpo ma Jesús—. 27 Njunjic'eyrepo etotsero nijroc'e to titotijvocre te 'to asamre. To titotijvocre nijroo'e eto tiuripono tjicho votaye'ena pjoca 'pog'e. Taco'e vo'acucojrasamúrevo vo'vore acuuyoco. 28 To nmetoru'eri'i nyonyore njunjic'eyre ene nchovyore aye'e. Te je'chu emnacanuu'ini oosamreripuini tajicha to nyonrayre mue 'ma Tata tjicho ma Tata ema tquiyara'ocorepono te nye'e. 29 Tovri'i nmetoco'e jmani puejchu asópanu te 'to tituchapopo —majichvocpo ma Jesús—. 30 Huipo naetcocro'oyore to nechjirígiapo aye'e tjicho avne tiutegia ma eriono taeyara'o pjoca 'pog'e etotsero ema movine tito'acanuu'ini. 31 Nuti nituchyore to nvóno'i mue 'ma Tata puejchu naecha no 'chañono te 'to nuti nemnaco ma Tata. Tiuri echpuca vyánapo —majichvocpo ma Jesús.

Juan 15

1 Ma Jesús maquepo: —Nuti ncuti to scúreco tco'ira'i ene eno tpuegne'nono nacuti to tatavo to scúreco. Ma Tata macuti ma techpojrico to scúreco. 2 Te etjoo'i to tatavo tamuco'igne nye'e mavetavoco ene to tco'i ema muetpirico puejchu moverena to to'i, eto taechjis'o to tiuricocriono. 3 Eti tiuunaripo to asamriono tajicho to ajacpirari'i to nechjiriivo. 4 Tos'o aponanurichjicha ene nnosjiyrerichjicha te 'to asamriono. To tatavo movine taco'ii'ini te 'to tetavoca. Ene aqueyre eti, movine anocari'ini to tiuricocriono te 'to acuponnu nuti —maquepo ma Jesús—. 5 Nuti ncuti to scúreco ene eti acuti to tatavono. Ma tponanurichjicha ene nuti nansijri'i te 'to masamre ema tnocyore to tiuricocriono. Te 'to nquija nuti te 'to asamriono movine aato'ori'ini anoca to tiuricocre. 6 Ma votcuponnu nuti macutiyore to tatavo tamuco'igne. Eto navetavoco ene te tioojivcopo nacuumutco tcoyustapo. 7 Te 'to aponanurichjicha asopa to nechjiriivo ene nuti nijroc'eyre to tamutchujcha ayosseriipina nye'e. 8 Te 'to anocarichjicha to tiuricocriono tcuñuchcoreyore ma Tata ajichyore ene táquechorojpo to etirichu nomrivo no tpuegne'nono. 9 Nuti nvoyemnaraco'e tacutirichu to muemnasranu nuti ma Tata. Taco'e aponanurichjicha tjicho nuti nemnac'erichjicha. 10 Itucha to nvoniipi tjicho nuti nemnac'erichjicha. Nuti nitucho to mavoniipiono ma Tata ene ema temnacnurichjicha —majichvocpo ma Jesús—. 11 Ene njich'e puejchu eti oosamre tjicho nuti nijroc'e to iuusamrevo. 12 To nvoniipi eto pjoca te 'to emnacca tacti to nemnasra'e nuti. 13 Te tijrocvo ma 'chane muepenina majicha ma muemnacsare tajina tetaviicu'a to muemnasra. 14 Te 'to itucha to nvoniipiono je'chugnejcha eti nemnac'e. 15 Ma vnóraco vomuecha to maponrerono ma mágienu ene eti huipo actiyre no vnoracono. Etiripo nemnacsariono tjicho nmetoco'e tamutu to nmetocosi mue 'ma Tata. 16 Vo'etina aneriócanu tjicho nuti nnerioc'ee'i ene ntuparac'epo to anoca to tiuricocre ene movine tampuujii'ini to anocgienena tiuriono. Ene to ayosseriipina te 'to níjare tamutu muetuchyore ma Tata. 17 Eto nvoniipi aye'e te 'to emnacca —majichvocpo ma Jesús—. 18 Te 'to tcoticha'iono no tpuegne'ono to taye'e pjoca 'pog'e, echa te 'to nuti ntivri'i nacotichonu. 19 Te 'to apuegne'ari'ini to taye'ono pjoca 'pog'e, eno temnaca'ionri'ini tactii'ini to naemnaquira eno. Etotsero nuti nnerioc'ee'i naye'e tos'iyri'i eno tcoticho'iompo tjicho huipo apona te 'to navoo'ogne eno. 20 Huijcha aquemtisco to nmetoru'eri'i: “Ma vnóraco votápicuchcore macti ma mágienu”, ene njich'ee'i. Eto tjichyo ommurionyoorichu no t-soponyore to imitropyore tjicho nuti Iogienunu ommurionrichu no t-sopono to nimitropi. Ene timponnojco'ionyore tjicho ene najichnuu'i nuti. 21 Tamutu jmani ene najich'eyre nuti nimcoviicho'eyore. Eto tjicho te 'to vonaemoti ma Tata tvonicnuu'i —majichvocpo ma Jesús—. 22 Te 'to ncutecri'ini nquechjis'o to nechjiriivo naye'e, votcucpecaturanri'ini etotsero tajínapo naetsrarina te 'to napecaturano. Eto natopravri'i te 'to namujacpiranuu'i. 23 Tjicho no tcotichonono mamuire ma Tata nacóticho. 24 Nuti nepyaco te namíro'u to tiaramicriono namuim'ogñono ene najina taato'o tepyaca. Te naquim'oo'ini jmañono taquija nacuctopravri'ini. Tayampaneni to naem'a ene tcotichonono ene émapo ma Tata. 25 Ene najicho puejchu taetúchapo to 'chosgiene ajúreco mavoniipi ma Viya napongieneri'i taechjis'oo'i eno. Oni taco'e eto: “Ene tcotichonono tajina taetsraahuina”, taquee'i to ajúreco —majichvocpo ma Jesús—. 26 Nvonicyore aye'e ma Espíritu Santo techjis'óra'i to je'chugne timcataco'eyore. Ene mas'oyre mue 'ma Tata. Te tiutégiapo, ema techjis'onyore. 27 Eti iomuire echjis'onyore tjicho te tovgiene eti apuegne'nuu'i —majichvocpo ma Jesús—.

Juan 16

1 Nmetoco'eri'i jmañono puejchu vo'aquinajricvo. 2 Tjicho huipo áquisopsiyre asiopa te 'to noomutirariono, ene titecpoyre to sache te 'to tcopaco'ionyore tjicho naejchoyree'i te 'to nanocyore to mavoo'ogne ma Viya. 3 Ene najich'e tjicho vonaemoti ma Tata ene vo'vore taemotnono nuti. 4 Juiti nmetoco'eri'i jmani puejchu te 'to tituchapopo eti échapo to nmetoru'eri'i —majichvocpo ma Jesús—. Vonmetaca'e 'nuujina jmañono tjicho nutjiorich'o aye'e. 5 Etotsero njunjic'eyre nchovyore mue 'ma Tata tvonicnuu'i ene eti huich'o ayoserígianu to nquij'eyre. 6 Acojrasamurevochjicha tajicho jmani nmetoru'eri'i. 7 Asámanu to je'chugne nmetoropyore aye'e. Tiuripono te 'to nyana tjicho te 'to ncujunjic'e, ma Espíritu Santo votcuteco aye'e votquimcataco'e. Etotsero te nyánapo, ene nvonicyore ema puejchu mategia aye'e. 8 Te tiutégiapo ma Espíritu Santo ema muemeruchyore to napecaturano no tpuegne'ono to taye'ono pjoca 'pog'e. Ene timeruchnuyre nuti te 'to mtopravrenu ene étopo to etjoo'i to naecñayre eno. 9 Vot-sopanono ene eto napecaturari'i. 10 Ene naquictiorayore te 'to nuti tajina ntoprahuina tjicho nyonyore mue 'ma Tata. Ema tjiacponyore ene huipo aem'onyore. 11 Ene naquictiorayore te 'to etjoo'i to naecñayre tjicho tquicmunaripo to muecñayre ma eriono taeyara'o pjoca 'pog'e —majichvocpo ma Jesús—. 12 Etjorich'o movera to nvoo'o nimitca'e etotsero huich'o aato'o echemcha. 13 Te tiutégiapo ma Espíritu Santo, ema timitco'eyore to je'chugne 'chojriicovo tjicho vo'emajivyorena taechjis'ovyo. Eto muechjis'oyre aye'e tamutu to mametocosi mue 'ma Tata ene étopo to tacoyemyore te pjoca 'pog'e te'po anumo. 14 Ma Espíritu Santo ncuñuchcoreyore majichyo tjicho mamyore to nechjiriivo ene timitco'eyore eti. 15 Ma Tata tijrocnu tamutu to muetcogne muechjiriivo ema. Tos'o to ene njich'ee'i: “Ma Espíritu Santo mamyore to nechjiriivo ene timitco'eyore” —majichvocpo ma Jesús—. 16 Juiti jmani sachono huipo aem'onyore, etotsero te 'ponaenavore sache im'onyore tjicho nuti nyonyore mue 'ma Tata —majichvocpo ma Jesús. 17 Ene no muemitriono tyosericcompo: —¿Tajpuca tacoyemo to ene maquee'i, te 'to juiti jmani sachono vohuem'oyre ene te 'ponaenavore sache vim'avrepo. Ene tomuire majichovri'i: “Eto tjicho nyonyore mue 'ma Tata”, maquee'i —najichcocpo—. 18 ¿Tajpuca taechjis'o to ene maquee'i: “juiti jmani sachono?” Vo'giene vechemcha to majichgieneri'i —najichcocpo no muemitriono. 19 Ma Jesús muecho te 'to navoo'o nayoserigia ema. Majichvocpo: —Nuti njich'ee'i: “Juiti jmani sachono huipo aem'onyore etotsero te 'ponaenavore sache im'onyore”, njich'ee'i. Ene eto echjis'o ayosericcoo'i. 20 Je'chu ene njich'e: Eti acojrasamurevoyre iyo'oyre ene no tpuegne'ono to taye'e pjoca 'pog'e tiuusamrionyore. Tovyore acojrasamurevoyre tac'eptsero iuusamreyre iomuire. 21 Ene sco'e su 'seno. Te tinacoyrepo tcatajivo ene tcojrasamúrevo. Etotsero te tiuchcopo ma 'moyo, semtiscopo to satajivo tiuusamrepo majicho ma schicha mat-síravo. 22 Ene aquee'i eti etotsero te im'anvórepo ene iuusamreyre. Najina táquichojco'em'i to iuusamrevyore. 23 Je'chu ene njich'e: Te tituchapopo jmañono, huipo áyosiocnuyre nuti. Emapo ma Tata tijroc'eyre to ayosiorina te 'to níjare. 24 Etotsero huich'o ayosioca ema te 'to níjare. Juiti ayosiócapo ma Tata te 'to níjare ene eti ajacpoyre to ayosiorina puejchu oosamrepo mraca —majichvocpo ma Jesús—. 25 Jmani nimitropiono aye'e nimictichpoo'i to tajampucano. Te 'ponaénapo sache huipo naemictichyore to tajampucano tjicho nuti nachmetoco'eyore to nechjis'irena ma Tata. 26 Te énepo tac'e, eti ayosiócapo ma Tata te 'to níjare. Huipo tacmunyore te 'to náyosseric'eyre mue 'ma Tata 27 tjicho ma Tata mamuire temnac'e mraca tjicho eti emnacnuu'i ene asopri'i te 'to ene nos'o maye'e. 28 Ene nos'o mue 'ma Tata. Nutecpo te pjoca 'pog'e ene njunjicyórepo pjoca 'pog'e nchovyore mue 'ma Tata —majichvocpo ma Jesús. 29 Najicpopo no muemitriono: —Juiti vechemchopo to pechjiriivo. Huipo pimicticha to tajampucano. 30 Juiti véchopo te 'to pimoti tamutu. Huipo vacmunu te 'to vyoserígiapi. Taco'e vsopripo te 'to ene pios'o mue 'ma Viya —najichvocpo no muemitriono. 31 Majicpopo ma Jesús: —¿Ene juiti asopnuripo? 32 Eti 'nuuji ajunjicnuyre aquitojiyre amutu etotsero vonáquejvosiyre tjicho ncóchane ma Tata. 33 Nmetoco'e jmani puejchu aetotijvo te 'to asamre tajicho te 'to acosiñanuu'i. Acatajivyore te pjoca 'pog'e etotsero etméchapo tjicho nuti nito'acripo ma eriono taeyara'o pjoca 'pog'e —majichvocpo ma Jesús.

Juan 17

1 Te titechjiriivopo ma Jesús muepanuchpo te 'to anumo ene maquepo: —Tata, titecpopo to pictiora. Táquechorojpo to ncuñuchcórevo nuti pChíchanu. Nuti nomuire nimericyore to pcuñuchcórevo —majichpo ma Jesús ma Viya—. 2 Tjicho piti ptuparacnuu'i te 'to nuti nechoyore no 'chañono ene nuti nijrócapo to muitocoresiyre naetorisra namutu no pneriocgieñono puejchu napuegné'anu. 3 Ene muitocoresiyre to naetorisra no timotviono piti ene timotnono nuti. Tjicho pquejvorichu piti je'chugne Víyavi ene nuti jvoniinuu'i nquíjare Jesucristo. 4 No 'chañono te pjoca 'pog'e tcuñuchviono njicho nuti tjicho nituchripo tamutu to nemtone ptuparaanuu'i. 5 Juiti, Tata, pjiacpanu te 'to piovrico puejchu nácuñuchcore tactirichu te novricrich'o pye'e te 'conevoquini te tajinarich'o pjoca 'pog'e —majichpo ma Jesús ma Viya—. 6 Nuti nemechemchovco no pchichanoviono te 'to pijapuca piti. Pitirichu pneriocvocri'i nae 'no tpuegne'ono to taye'e pjoca 'pog'e. Ptuparacnupo puejchu eno napuegné'anu ene eno nasopo to pechjiriivo. 7 Juiti naéchopo te 'to piti pijrocnuu'i tamutu to ncoy'e nitcogne. 8 Nuti nimitcovco to pechjiriivo pijroonuu'i ene eno najacpopo ene naéchopo te 'to ene nos'o pye'e. Nasoppo te 'to piti jvonicnuu'i —majichpo ma Jesús ma Viya—. 9 Nuti nyossericvoco pye'e. Vo'enina nyossericvoca no tpuegne'ono pjoca 'pog'e, eno no pijrocnugñono tjicho eno pchichanoviono. 10 No tpuegne'nono enorichu pchichanoviono ene no pchichanoviono enopoocorichu nye'ono ene tquechra to ncuñuchcórevo najicho. 11 Nuti vonansiyre te pjoca 'pog'e. Nyopyórepo pye'e. Enotsero nanosyore te pjoca 'pog'e. Tata, piti piurigienejicha, te 'to pitjiicoovo pjiañocvoca no pijrocnugñono puejchu eno etosamrevquinarichu nacti viti etonavocovrichu. 12 Te 'to novricrich'o te pjoca 'pog'e njañocvoco te 'to pitjiicoovo no pijrocnugñono. Ncotiuchvoco eno ene najina nampuuji temtiocano, maquejvorichu ma Judas ma taechjis'ognee'i to ajúreco. Tjicho ema matup'io te 'to tquicñayre ene tituchvopo ma taechjis'ogne to ajúreco —majichpo ma Jesús ma Viya—. 13 Ene juiti nchovyórepo pye'e. Te nnosjirich'o te pjoca 'pog'e, nechjis'o jmani puejchu eno noosamre tajicha. Tacti to nuusamrevo nuti. 14 Nuti nmetocovco to pechjiriivo taco'e no tpuegne'ono to taye'e pjoca 'pog'e nacotichovco tjicho eno vonapona. Nacútinu nuti vompona to taye'ono pjoca 'pog'e. 15 Vonyosiócapi jve'voca te pjoca 'pog'e. To nyosiocvi pcotiuchvoca mue 'ma huinarajgiene —maquepo ma Jesús—. 16 Nuti vompona to taye'ono pjoca 'pog'e ene eno nomuire huipo napona to taye'ono pjoca 'pog'e. 17 Pnocsamre'voca to je'chugne pechjiriivo puejchu je'chugnénapo to naponravina te 'to naetorisra. 18 Piti jvonicnuu'i te pjoca 'pog'e ene eno nuti nvonicvoco te 'to nacmetoriru to pechjiriivo nae 'no tcovsano te pjoca 'pog'e. 19 To nemnasra eno nuti nijrocvo te 'to tamutu to jvoo'ogne puejchu nomuirena naejrócapo te 'to jvoo'ogñono tajicha to nasopra to je'chugne pechjiriivo —majichpo ma Jesús ma Viya—. 20 Etotsero vonáquejvo nyossericvoca. Nomuire nyossericvoco no t-sopnonyore tajichyore to nacometoriirayre eno. 21 Nyosiocvi etosamrevquinarichu nácatijiicoco te 'to napuegnéravi piti ene nútipo. Tjicho nuti novrico pye'e ene piti piovrico nye'e. Etonaenarichu to naponrerigia puejchu no tpuegne'ono to taye'ono pjoca 'pog'e nasopa te 'to piti jvonicnuu'i. 22 Nuti nijrocvocpo to piuunavo tacutirichu to pijrosranri'i nuti puejchu etosamrevquinarichu nacti viti etonavocovrichu. 23 Tjicho piti ene piovrico nye'e ene nuti ene novrico naye'e puejchu etosamrevquina to naponravocovi. Enetse eto no tpuegne'ono to taye'ono pjoca 'pog'e naechoyórepo te 'to piti jvonicnuu'i ene pemnacvoco no pchichanoviono tacutirichu to pemnasranu nuti —majichpo ma Jesús ma Viya—. 24 Tata, nvoo'o te 'to nacchane no pijrocnugñono. Ene novrigia te 'to novricyore nuti puejchu naem'a to ncuñuchcórevo pijroonuu'i étopo njaracuvo te 'to jmíro'u. Tjicho pemnacnu te'rich'o tovgiene te tajinarich'o pjoca 'pog'e. 25 Tata, piti piurigienejicha, no tpuegne'ono to taye'ono pjoca 'pog'e votaemotviono. Nutitsero nimotvi ene pnoni naecho te 'to jvonisranri'i. 26 Nuti nechjis'ovi naye'e ene ene njichyorenove puejchu naemna'i tactirichu to pemnasranu tjicho nuti ene novricyore te 'to nasamre —majichpo ma Jesús ma Viya.

Juan 18

1 Te pochpo techjiricvoo'i tamutu jmañono, ema Jesús énopo no muemitriono tiuchcompo taye'e ene tyonompo nancu'po to tajunoroccu tquíjare Cedrón titecpono te 'to scúreco olivogiji. 2 Ma Judas ma tijroricri'i mamuire muemoti to olivogiji tjicho tiuumutonnove taye'e ma Jesús énopo no muemitriono. 3 Ene ma Judas maquepripo mammocpoo'i no sontarono énopo no navonrano no cparaacono jurionono. Nompoo'i to namechano étopo natagrigiono tjicho no naeyara'ono no sacerdotiono énopo no fariseono naejrocri'i ma Judas no sontarono énopo navonrano puejchu eno nacootoca ma Jesús. 4 Ma Jesús muecho to majichvoyree'i taco'e macpovcopo mayosericvocpo: —¿Najtse ma atancopri'i? —majichvocpo. 5 Najicpopo: —Ema Jesús tcovsa te Nazaret —najichpo. Maquepo ma Jesús: —Nutiripo atancompoo'i —majichvocpo. Ma Judas ma tijroricri'i emjaa'i naye'e tjicho ema tiommocpoo'i. 6 Te énepo maquee'i, eno t-soconocompo ene tvenopompo te 'pog'e. 7 Ene ma Jesús maayosericvore: —¿Najtse ma atancopri'i? Najicpovre eno: —Ma Jesús tcovsa te Nazaret —najichpo. 8 Maajicpovre ma Jesús: —Nmetoco'eripo. Nuti atancompoo'i etotsero isopa nayana pnoñono —majichvocpo. 9 Ene majichvocri'i ma Jesús puejchu taetúchapo to muechjiriivo ema. Oni maquee'i: “No muejrocnugñono ma Tata najina nampuuji temtiocano”, maquee'i. 10 Ma Simón Pedro mave'po to matumra mayuchtichcachpo te 'to vovre ma tquíjare Malco, ma mavonra ma naeyara'o no sacerdotiono. 11 Majichpo ma Jesús ma Pedro: —Pnoca te 'to tamuipe pjoro ptumra. ¿Vopechemcha piti te 'to ncatajivyore? Eto mavoo'ogne ma Tata te 'to nitucha —majichpo. 12 Taquepo no sontarono émapo ma naeyara'o énopo no navonrano no cparaacono jurionono nacootocpo ma Jesús ene naetjivuchpo. 13 Naemtupiichopo te 'to mapeno ma Anás ma muemchuco ma naeyara'o no sacerdotiono tquíjare Caifás. 14 Ema Caifás emarichu techjis'oo'i naye'e nae 'no jurionono tiuri to muépena ma étona puejchu nochcu'a no 'chañono, maquee'i. 15 Ma Simón Pedro émapo ma 'pona muemitre ma Jesús napuegne'poo'i. Ma 'pona muemitre ma Jesús muemotioco ma naeyara'o no sacerdotiono tos'o ema t-sioppo te 'to mapenomíro'u ma cparaaco. 16 Ene ma Pedro manospo te 'to tapajo. Ene ma 'pona muemotgieneri'i ma cparaaco tchoopo se 'su tjiañocri'i to tapajo mametocopo esu te 'to sisopa masiopa ma Pedro. 17 Su tjiañoco to tapajo syosericpo ma Pedro: —¿Pitirichpúcayo najanemuri no ñimitriono pñena 'chane? —sjichpo. Majicpopo ma Pedro: —Vonutina —majichpo. 18 Ttummacri'i to yoti tos'o etjoo'i to yucu nososi'voo'i. Ene ttup'ereconri'i te 'to yucuchocyo no vnoracono te 'to peti énopo no navonrano no cparaacono. Ma Pedro mamuire ttup'erecoo'i naye'e tiosocovo. 19 Ma naeyara'o no sacerdotiono mayosericpo ma Jesús te 'to najpuca no muemitcoo'i ene tajpuca to muemitropri'i nae 'no 'chañono. 20 Majicpopo ma Jesús: —Nuti nimitrico te namíro'u no 'chañono te 'to noomutirariono ene énepo te 'to mapenviya tjicho ene noomutiyo no jurionono. Votyumrúcapo to nimitrisra —majichpo—. 21 Votacmunu te 'to pyoserígianu nuti. Pyoserigia no t-samono to nimitropi puejchu enina nametacapi tjicho naecho eno to nechjiriivono —majichpo ma Jesús. 22 To énepo maquee'i, ma 'pona navonra no cparaacono mueropomrochpo ma Jesús ene majichpo: —¿Taja tacoyemo to ene pjichri'i pjicpoo'i ma naeyara'o no sacerdotiono? —majichpo. 23 Majicpopo ma Jesús: —Te huipca tcuri to nechjiriivo maye'e, pimerucha te 'to ncotempuca. Te vo'i ¿taja timcoviichonu te 'to pe'onuu'i? —majichpo ma Jesús. 24 Taquepo ma Anás mapjucvocpo noma ma Jesús mue 'ma Caifás tquitjiv'upri'i. Ma Caifás ema naeyara'o no sacerdotiono. 25 Ma Pedro manosjii'i ttup'erecoo'i tiosocovri'i. Ene nayosericpo: —¿Pitirichpúcayo najanemuri no muemitriono jmuena 'chane? —najichpo. Ene ma Pedro tioñuchvovre: —Vonutina —maquepo. 26 Ma étona nae 'no mavonrano ma naeyara'o no sacerdotiono ema majañono ma mayuchtichcachgieneri'i ma Pedro, ema mayosericpo ma Pedro: —¿Cutim'i piti nim'ovri'i pcochanee'i ma Jesús te 'to olivogiji? —majichpo. 27 Ene ma Pedro tiapechvovrepo mañucho te 'to vomuemotri'i ma Jesús enetse eto techjicpo to vrayu. 28 Taquepo tios'opo te 'to mapeno ma Caifás naemyonvórepo ma Jesús te 'to 'chope peti mapeno ma naeyara'o romano, ene tjiara'ipo. No jurionono vot-siopano te 'to mapeno tjicho ema vojurionina. Te t-siopanri'ini te 'to mapeno votcuri tcunicono te 'to piesta taechjis'o to nochquira te Egipto. 29 Taco'e tiuchcopo ma Pilato. Ema muechjicvocpo: —¿Tajtse to ameturis'oo'i jmaca 'chane? —majichvocpo. 30 Najicpopo eno: —Te 'to taquijari'ini macuctopravo, movine viomari'ini te 'to jmíro'u —najichpo. 31 Majicpovcopo ma Pilato: —Ioma jmaca im'arine eti. Avioscha tajicha to voniipi apongieneri'i eti —majichvocpo. Naajicpovre no jurionono: —Yvoo'o pitina jvioscha pacvoniipi nacópaca tjicho viti jurionono vováquisopsi te 'to vitina vacvoniipi nacópaca —najichpo. 32 Ene tituchvopo to muechjiriivoo'i ma Jesús to ene taqueyre to muepenirayore tquettayre te 'to crutsu. 33 Ema Pilato t-sioppo te 'to mapeno ene muech'opo ma Jesús. Mayosericpo: —¿Je'chupca piti naeyará'ovi no jurionono? —majichpo. 34 Majicpopo ma Jesús: —¿Enepuca tos'o pye'e to pponreru to pyosericnuu'i, vo'i tmetocoviompuca? —majichpo. 35 Majicpopo ma Pilato: —Etotse nuti vojurionnina. Enorichu no pjiañonono naeyara'ono no sacerdotiono tijroricvionri'i nye'e. ¿Tajtse to ptopravri'i te 'to timiutecvionri'i nye'e? —majichpo. 36 Maajicpovre ma Jesús: —Nuti vocparaaconyorena te pjoca 'pog'e. Te 'to ene tac'ee'ini no tpuegne'nono te'rorigianripuini tcotiuchanono puejchu voncuquijroricsii'ini nae 'no jurionono. Etotsero to ntupara'o votaye'ena pjoca 'pog'e —majichpo. 37 Maajicpovre ma Pilato: —¿Ene je'chu piti naeyará'ovi no 'chañono? Ma Jesús majichpo: —Nuti, je'chu to ene pquee'i. Eto timiutecnuu'i nuchcoo'i te pjoca 'pog'e puejchu nechjis'a to je'chugne. No nasopa to je'chugne ene t-sopnono nuti —majichpo. 38 Ene majicpovre ma Pilato: —¿Tajtse pjocni je'chugnee'i? —majichpo. Te pochpo to mayosericri'i ma Jesús, tiuchcovrepo ma Pilato ene majichvore no jurionono: —Tajina nichmapo to matoprahuina jmaca Jesús. 39 Te 'to aye'esare piesta taechjis'o to nochquira no iochconini te 'to Egipto, to aye'erepi eti ayosserico te 'to ncuchcu'a ma étona nae 'no naqueetagñono. ¿Avoo'opca nquitgia jmaca iyara'o eti jurionono? —majichvocpo ma Pilato. 40 Ene tiapechvonvore tpioocono: —Vopcuquitco jmaca. Pquit-sinavi ma Barrabás —najichpo. Ene ma Barrabás ema tiomera'i.

Juan 19

1 Taquepo ma Pilato macovniipipo te 'to naestaca ma Jesús. 2 Te pochpo to naestacri'i mraca, no sontarono nanocpo to macojarapii'i to tquitsmepi tcove. Namuiriochpo to mrárumo tjicho eto namuii'ósare no 'chopetupara'ono taeyara'ono to 'vosariono. 3 Ene naechjicpoo'i, cutrine to je'chuu'i napicuchri'i: —Piti Tata Naeyará'ovi no jurionono —najichpo. Ene nae'omirochojno. 4 Ene ma Pilato tchovojno tiuchco te 'to namíro'u no 'chañono ene majichvocpo: —Ncuchcoyre nnocyore te amíro'u ma Jesús puejchu echa te 'to tajina nichmapo to matoprahuina —majichvocpo. 5 Taquepo macuchcopo ma Jesús macojarapipripo to tcóvepi ene tcomuii'opo to mrárumo. Majichvocpo ma Pilato: —Jmacaripo jmaca 'chane —majichvocpo. 6 To naemuinerichu no naeyara'ono no sacerdotiono énopo no navonrano tpioocompo: —Pacvoniipi máquetta te 'to crutsu —naquepo. Ene majichvocpo ma Pilato: —Ioma eti ettaca te 'to crutsu tjicho nuti tajina nichmapo to matoprahuina —majichvocpo. 7 Najicpopo no jurionono: —Vo'i, tjicho te 'to voniipi ypongieneri'i viti taemerucho te 'to etjoo'i to muejiivo timcoparecyo tjicho ema timijachvoo'i maChichari'i ma Viya. Ene maquee'i —najichpo. 8 Te masammocpo te 'to enera maquee'i, tyoyocpo mraca ma Pilato 9 ene tchoovore t-siopo te 'to mapeno. Mayoserijno ma Jesús: —¿Ooyotsero to pios'oo'i piti? —majichpo. Ene ema huipo majicpa. 10 Ene ma Pilato majichpo: —¿Tajtse to vopjicpanri'i? ¿Vopecha te 'to nuti ncotpára'o te 'to nemettarégiapi te 'to crutsu, te vo'i, nquitgiapi? —majichpo. 11 Ma Jesús majicpopo: —Te 'to piti pcuctupara'ori'ini mue 'ma Viya, taquija pcuggionri'ini. Ematse ma tijroricnuu'i pye'e 'chopepono to muejiivo, vo'richu pitina pactopravo —majichpo ma Jesús. 12 Enetse eto ma Pilato matancopuini to majichyore puejchu maquitgia ma Jesús. Etotsero no jurionono tpiooconvórepo: —Te pquitgia jmaca Jesús, huipo pcúquemnacsare ma vquiyara'ogiene romano tjicho jmaca timijachvoo'i: “Nuti naeyará'onu”, maquee'i. Ene no ene naco'e eno tiocpuemchono ma viogienuu'o César —najichpo no jurionono. 13 Te masampo ma Pilato to naechjiriivo macuchcovrepo ma Jesús. Ene ema Pilato tejacpo te 'to maviosrisrare tquíjare Gabata. Te 'to naechjiriivo no jurionono, maripa'i taquee'i eto taéjare. 14 Te tuprigpopca to sache te to'mu'yórepo to piesta, ma Pilato majichvocpo no jurionono: —Im'a jmaca iyara'o —majichvocpo. 15 Ene tpiooconvórepo eno: —Tiuri te 'to muépena jmaca. Pacvoniipi máquetta te 'to crutsu —naquepo. Majicpovcopo ma Pilato: —¿Nacvoniipipca máquetta ma iyara'o? —majichvocpo. Najicpopo no naeyara'ono no sacerdotiono: —Ma viyara'o viti maquejvorichu ma César tcovsa te Roma ene najina 'ponaena —najichpo. 16 Enetse eto ma Pilato mueschoppo puejchu máquetta ma Jesús. Ene nompo ma Jesús. 17 Tyompo ma Jesús te 'to Gólgota mampoo'i to macuutsura. Te 'to naechjiriivo no jurionono to Gólgota eto chtire taechjis'o. 18 Enepo taye'e naettacpo te 'to crutsu. Enjoo'i no apinano tquettanri'i nomuire. Ma Jesús nanocpo te ttupric'o nae 'no apinano. 19 Etjoo'i to majchogne ma Pilato macovniipipo nanoca te 'to macuutsura ma Jesús. Oni taquee'i eto: “Jesús, tcovsa te Nazaret, Naeyara'o no jurionono”, taco'e eto. 20 Tcajuri'i te 'to mopona 'puechjiriivono, te hebreo naechjiriivo no jurionono, te'po latín naechjiriivo no romanono ene te'po te 'to naechjiriivo no griegono. Moverano no jurionono najiro eto tjicho vo'richu ehuirena te 'to 'vósare to maquetteyri'i ma Jesús. 21 No naeyara'ono no sacerdotiono jurionono najichpo ma Pilato: —Vopcúnoco te 'to naeyara'ori'i no jurionono. Tiuri pnoca: “Jmaca timijachvo naeyara'ori'i no jurionono”, tac'e —najichpo. 22 Majicpovcopo ma Pilato: —To najchognee'i nuti ene taqueyre —majichvocpo. 23 Te pochpo naettacpo te 'to crutsu ma Jesús, no cuatrunano sontarono nave'po to mamuii'onini ene t-sorachoccompo. Nave'po tomuire to 'pona mamuii'o ene eto 'muírimo votacpooji. 24 No sontarono najichcocpo: —Vovcuvetsayuco pjoca. Vnoca to timeruchyo najpuca ma taetpiocyore —najichcocpo. Te 'to énepo najichri'i, tituchvopo to 'chosgiene ajúreco oni taco'e: “T-sorachocconri'i to nmuii'onini nanocpo to timeruchri'i najpuca no taetpiocyore”, taquee'i eto. 25 Te 'to tachocyo to macuutsura ma Jesús esjoo'i su mueno ésupo su sati, su 'pona María mayeno ma Cleofas ene ésupo su María Magdalena. 26 Ma Jesús te muem'opo su mueno émapo ma muemnaagienejicha nae 'no muemitriono ttup'erecoo'i te 'to schocyo ene majichpo su mueno: —Meme, ema jmaro émapo pchichayore —majichpo. 27 Ene ma Jesús majichpo ema: —Esu psuca meme ésupo penoyore —majichpo. Ene etorichu to sache mampo muechpojricyore te 'to mapeno. 28 Ma Jesús muecho te 'to tituchvoripo tamutu to majichvoyree'i taechjis'ognee'i to 'chosgiene ajúreco. Ene maquepo: —Netaracjicha. 29 Etjoo'i to t-sucoriomo vinu te 'to tovrare ene naetamucpo to cuti cjore nanocpo te tasumgi to ycugi ene naemcopayacpo to majaca. 30 Ene ema machuchcopo eto. Enetse eto maquepo: —Tituchvopo tamutu. Ene tyusicpo tepenopo. 31 No jurionono vonavro'o mánosi te 'to crutsu ma Jesús ene énopo no apinano tjicho te 'pónapo sache eto nanarasira ene 'chopevore to piesta. Tos'o eno nayosiocpo ma Pilato te 'to macvoniipi nacochonoca to napuegiono puejchu 'nuujina naépena ene nave'vócapo te 'to crutsu. 32 Ene tyonompo eno sontarono mavonironri'i nacochonocpo to napuegiono no apinano. 33 Te 'to napuchpo ma Jesús, naem'opo ema tepenoripo tos'o ema huipo nacochonoca to mapuegiono. 34 Ma étona sontaru mayuuvocpo to majiimone te 'to matagrigi ene 'nuujipo tiuchco to une étopo iti. 35 Nuti je'chu nim'o tamutu jmañono taco'e najchopo nmetoco'e vonaepya'ra'im'i puejchu eti iomuirena echa ene asopa. 36 To ene najichri'i no sontarono tituchvopo to 'chosgiene ajúreco oni taco'e: “Najina távechonocyore to mápera”, taquee'i eto 'chosgiene ajúreco. 37 Ene to 'pona 'chosgiene ajúreco tomuire tituchvopo: “Te 'ponaena sache naem'oyre ma nayuuvocgieneri'i”, taquee'i eto. 38 Emjaa'i ma 'chane tquíjare José tcovsa te Arimatea. Ema mamuire masopo ma Jesús etotsero votemquechorojgiapo tajicho to mapisra no cparaacono jurionono. Ema tijrocvopo mayossericpo mue 'ma Pilato to mag'eni ma Jesús ene ma Pilato mueschoppo. Tos'o tyompo mave'po te 'to crutsu. 39 Ene tiutecpo mamuire ma Nicodemo mampoo'i to t-simtu to tijyono, tcoy'e to treinta kilos to tajitacórevo. Emarichu ma Nicodemo tyonri'i to étona yoti techjiricvo mue 'ma Jesús. 40 Ema José ene émapo Nicodemo nave'po to mag'eni ma Jesús. Nayoriocpo te 'to mamgienepoo'i tijye, nayro'ocpo te tiuuna attaji tjicho ene najicho naye'erepi no jurionono te tquecorosiono. 41 Te 'to tachocyo to maquetteyri'i ma Jesús etjoo'i to scúreco olivogiji ene etjoo'i taye'e to tcoseccu mari 'rajru. Najinacho'o táquecorosi taye'e. 42 Ene ene nanos'o to mag'eni ma Jesús tjicho eto vo'ehuirenari'i ene copere'rine. Tnaecchovyórepo to tanarasíravo nae 'no jurionono.

Juan 20

1 To rominco techpucovnepo su María Magdalena tyompo te 'to muécori tmopcurich'o. Te titecpopo taye'e, sim'opo te 'to tcoviosripo to 'chopegiene mari tapajra to nanos'oo'i ma Jesús. 2 Ene esu tchoopo 'nuuji tjiunopopri'i te 'to mavricri'i ma Simón Pedro émapo ma muemnaagienejicha ma Jesús nae 'no muemitriono. Su María Magdalena sjichvocpo eno: —Nave'o te 'to ñécori to ñog'eni ñi Viógienu ene vovecha oypuca nanos'o —sjichvocpo. 3 Eno tyonompo te 'to muécori 4 tjiunopompoo'i ene ma 'pona titecpovnepo mativo te 'to muécori. 5 Te titecpopo ema, vo'nuujina t-siopa te 'to mavne ma Jesús. Tetpuecpo majinñoco muem'opo to attaji nayro'osne. 6 Ene taqueptse titecpopo ma Simón Pedro ene ema 'nuujipo t-sioppo. Mamuire muem'opo to attajono 7 ene étopo to 'pona attaji naepcuchne to machuti ma Jesús. Tiptsicvoripo eto tiacyojcovo. 8 Ma mativgiene titecpoo'i mamuire t-sioppo. Te muem'opo jmañono, masoppo te 'to muechepusraa'i ma Jesús. 9 Tjicho huich'o naechemchaa'i to 'chosgiene ajúreco taechjis'oo'i to muechpusrayre ma Jesús tchovyo titoricyore. 10 Taquepo eno muemitriono ma Jesús tchovompo te 'to napeno. 11 Su María snospo taye'e tiyo'ogierecoo'i te 'to tachocyo to muécori. To siyiraa'i tetpuecpo sjinñocpo to muécori. 12 Ene taye'e sim'ovcopo no apinano angieriono tjiopumuii'ono. Ma étona tejaracoo'i te 'to tanopuisne to machuti ma Jesús ene ma 'pona te 'to tanopuisne to mueypiono. 13 Ene eno angieriono nayosericpo: —¿Tajtse to tquiyocovri'i, meme? —najichpo. Sjicpovcopo esu: —Tjicho nave'ri'iro to ñog'eni ñi Viógienu ene vonecha oypuca to nanos'o —sjichvocpo. 14 Te pochpo to ene squee'i sesñecpo ene sim'opo ma Jesús ttup'erecoo'i te 'to sgiecu, etotsero vosáquictiora te 'to emari'i ma Jesús. 15 Ene ema mayosericpo: —¿Tajtse tquiyocovri'i, meme? ¿Naja ptanco? —majichpo. Ene esu sijchopo to emari'i ma tcotpára'o to scurecono taye'e. Ene esu sjicpopo: —Te 'to pitinapuca jve'ari'i to ñog'eni, jmetacanu oypuca to pnos'oo'i puejchu nuti nyana nvejna —sjichpo su María Magdalena. 16 Ma Jesús: —¡María! —majichpo. Ene esu tevcuupuecvopo: —¡Tata Nógienu! —sjichpo. 17 Ma Jesús majichpo: —Vopquemmocnu tjicho huich'o nyana nyopa mue 'ma Tata. Pyanachujcha nae 'no atnoviono nimitriono. Jmetocovca te 'to nyopyórepo mue 'ma Tata, ema Nógienu nuti, tjicho ema Eya ene Iogienuvre eti iomuire —majichpo. 18 Ene esu tyompo smetocovcopo eno te 'to simuiraa'i ma Viógienu Jesús ene étopo to majichgieneri'i. 19 Etorichu to sache rominco to yótipo tiuumutonri'i no muemitriono ma Jesús ene to tapajono tcochravco tajicho to napisra no cparaacono jurionono. Timericvopo ma Jesús te 'to namíro'u. —Nvoo'o te 'to aetotijvo —majichvocpo. 20 Te pochpo to muechjicvocri'i muemecvocpo to mavupiono étopo majiimone. Te naemuinerichu ema Viógienu, no muemitriono tiuusamriompo. 21 Ene ma Jesús mapechpo majichvore: —Nvoo'o te 'to aetotijvo. Nuti nvonic'eyre te 'to acmetoriru tacutirichu to mavonisranu ma Tata —majichvocpo no muemitriono. 22 Enetse eto machucpo majichvocpo: —Ajacpa ma Espíritu Santo. 23 Juiti ntuparac'eyre eti to nechjiriivo puejchu ma Viya maquem'a to napecaturano no t-sama'iono. Etotsero te tcusam'iono eti nansignénapo vomáquem'oyre ma Viya to napecaturano —majichvocpo. 24 Ma Tomás nomrivo no ntosegieñono, ma naejarecho Chojo, majinaa'i te 'to timericvopo ma Jesús naye'e. 25 Ene eno nametocopo najichpo: —Viti vim'ognejcha ma Viógienu. Ene ma Tomás majicpovcopo: —Te 'to nquim'o nquemmoco to tayonne to cravono te 'to mavupiono ene vonquemmoco to majora te 'to majiimone, movine nsopa'ee'ini —majichvocpo ma Tomás. 26 Te ochogiénepo sache tiuumutonvórepo te 'to 'vi'cu ene ma Tomás emjaa'i naye'e. Ene tcochrarivre to tapajono ene t-siojvórepo ma Jesús naye'e. Muechjicvórepo: —Nvoo'o te 'to aetotijvo —majichvocpo. 27 Ene ma Jesús majichpo ma Tomás: —Pim'a jmani nvupiono, pemmoca to njorano, pemmoca tomuire to njiimone. Voquija mracasamrevi pásopjuira'ichjicha —majichpo. 28 Majicpopo ma Tomás: —Tata Viya Nógienu —majichpo. 29 Ma Jesús majichpo: —Tomás, juiti psopnuu'i tajicho pim'onri'i. Etotsero tiuusamrionyore no votim'anono ene nasopyoretsero —majichpo. 30 Etjoo'i to movera to tiaramicriono manocgieñono ma Jesús te 'to namíro'u no muemitriono etotsero votamtu tácaju te pjoca ajúreco. 31 Ene eto jmani tacajugieñonri'i puejchu eti asopa ma Jesús te 'to emaripo Cristo, maChicha ema Viya. Te asopa ema muitocoresiyre to itorisra tajichyore to asoprayre to muéjare.

Juan 21

1 Te 'ponavórepo sache ma Jesús tiapechvovre timericvo nae 'no muemitriono te 'to tachóchocu to 'chope cogiure tquíjare Galilea, Tiberias to 'pona taéjare. Oni maquee'i to muemerisravri'i: 2 Ma Simón Pedro émapo Tomás ma naejarechvore ma Chojo émapo Natanael tcovsa te 'to Caná taye'erépa'i to Galilea, eno ene novriicoo'i te 'to cogiure. Enjoo'i nomuire no apinano machichanoviono ma Zebedeo ene énopo no apinano. 3 Ma Simón Pedro maquepo: —Nuti nyonyore nve'yo jimo. Ene no 'pomriono naquepo: —Viti viomuire vyonyore. Taco'e tyonompo tiovcu'ompo te 'to 'chopegiene pcure ene nayuutico yoti etotsero tajina nave'a jimuina. 4 Te tjiara'ipo ma Jesús ene mavriico te 'to tachóchocu. Etotsero no muemitriono vonáquictiora te 'to emapuca. 5 Ene ema Jesús muechjicvocpo tjiáranu: —Nchichanoviono ¿tajina itcapo to jimo? —majichvocpo. Ene eno najicpopo: —Tajina, Tata —najichpo. 6 Ma Jesús majicpovcopo: —Iag'a pjoro ayúta'e te 'pochcoyo vovre énetse eto itcovyore —majichvocpo. To énepo najichri'i tave'po to 'chopemuri jimono to nayúta'e tos'o huipo naato'ori'i naeetac'a te 'to pcure. 7 Enetse eto ma muemnaagienejicha ma Jesús nae 'no muemitriono majichpo ma Pedro: —¡Ema Viógienu! Te masamnerichu ma Pedro to ene maquee'i, manocpo to mamuii'o tjicho tiptsino'egierecoo'i ene 'nuujipo tevtsecvopo te 'to une mapuchpo ma Jesús. 8 Ene eno 'pomriono muemitriono napuegne'po nachuucopripo to nayúta'e te 'to pcure. Eto tincopri'i to jimono ene nacochcoyporipo te 'to tachóchocu, cienpuca metros to ta'ehuírevo. 9 Te tiucpuicompo te 'to 'pog'e naem'opo to jimo jtooco te 'to yucu ene étopo to panu. 10 Ma Jesús majichvocpo: —Ioma to jimo te 'to aviravono —majichvocpo. 11 Ma Simón Pedro tiovcu'vórepo te 'to pcure machuucopo to nayúta'e naemquitecpo te 'to 'pog'e. Eto tompoo'i to 'chopemuri jimono 'chopevoco etono ciento cincuenta y tres to tatupa. Topo 'chopemuuripuini to jimono ene votetsayuca to yta'e. 12 Ene ma Jesús muech'ovcopo: —Yare anigia —majichvocpo. No muemitriono najina tijrocapono tyoserigia te 'to majpuca ema tjicho naemotri'i. 13 Ma Jesús mapuchpo to yucu mave'po to panu étopo to jimo ene masorachovcopo. 14 Ene mopó'epo to muemerisravri'i nae 'no muemitriono te 'to taegnepo to muechepusraa'i nae 'no naepenogñono. 15 Te pochpo to tniconri'i, ma Jesús mayosericpo ma Simón Pedro. Majichpo: —Piti Simón machíchavi ma Jonás ¿'chopepompuca to pemnasranu piti nae pnoni 'pomriono? —majichpo. Ene ema Pedro majicpopo: —Tata, piti pecho te 'to nemnacvi —majichpo. Majicpopo ma Jesús: —Ntuparácapi pechpojrisnanu no nye'ono nacuti to 'vesa —majichpo. 16 Ene ma Jesús majichvore: —Piti Simón machíchavi ma Jonás ¿piti pemnacnu? —majichpo. Ene ma Pedro majicpovre: —Tata, piti pecho te 'to nemnacvi —majichpo. —Tiuri pjiañosnanu no nye'ono —majichpo ma Jesús. 17 Ene tyuuticvopo mopo'e to ene majichri'i: —Piti Simón machíchavi ma Jonás ¿piti pemnacnu? —majichpo. Ene ma Pedro tcojrasamurevopo tjicho mopo'eripo to ene majichri'i ma Jesús te 'to muemnacpuca vo'ipuca. Ene maquepo ma Pedro: —Tata, piti pecho tamutu ene pecho te 'to nemnacvii'i —majichpo. Ene majicpovre ma Jesús: —Ntuparácapi pechpojrisnanu no nye'ono nacuti to 'vesa —majichpo—. 18 Je'chu ene nco'e, te 'moperuvrich'o pitjivo jmuiriochvo ene pyono te 'to jvoo'ogne páquij'e. Te'tsero 'chosivínapo pijrorígiapo to jvupiono ene titjivuchapiompo ene tiommiyriono te 'to jmuuro'gienena páquij'e —majichpo ma Jesús. 19 Te 'to énepo maquee'i ma Jesús, eto muechjis'oo'i to ene taqueyre to muepenirayore ma Pedro. Ene tácuñuchcórepo ma Viya tajichyore to muepenirena ma Pedro tjicho ema tquejiiyore. Ene majichvore ma Jesús: —Ppuegne'anuchjicha. 20 Ma Pedro tevcuupuecvopo ene muem'opo te 'to mapuegne'vocpoo'i ma muemnaagienejicha ma Jesús nae 'no muemitriono. Ema tiovricri'i te 'to machocyo ma Jesús te tnicricompo ene emarichu tyosericri'i: “Tata ¿najpuca ma tijroricviyree'i?” maquee'i. 21 Te 'to muem'opo ma Pedro, ema mayosericpo ma Jesús: —Tata ¿oypuca macoyemyore jmuena mamuire? —majichpo. 22 Majicpopo ma Jesús: —Te 'to navro'o nuti muetorigiarichjicha tiomuincapo te nchapo nos'a te 'to anumo, vopitina tayunocapi te 'to puechoyore. Ene piti ppuegne'anuchjicha —majichpo. 23 Ene tquechosipuini nae 'no yporapenviono te 'to votaepenoyree'i ema. Ene vo'i, tjicho ma Jesús vo'ene mac'e to votaepenoyre. Etochujcha majichri'i te 'to mavoo'ognena ema muetorigia tiomuincapo te tchapo tios'a te 'to anumo ene vo'emuena ma Pedro tayúnoca to muechoyore. 24 Ene nuti naechjis'onri'i te jmañono te 'to vonaepenoyree'i. Najcho tamutu jmañono nmetoco'e te 'to je'chugnejcha tamutu. Ene ymutu vecho to je'chuu'i tamutu jmañono. 25 Tjicho moveragienejicha to manocgieñono ma Jesús tamucajugñono. Te tácajuu'ini tamtu etonaenapoo'ini, nimijroco votacuuto'ori'ini pjoca 'pog'e tov'a to ajurecono. Amén.

Apostoriono 1

1 Teófilo, te 'to tativgiene najre pye'e nechjis'oo'i tamutu to manocgieñono ma Jesús ene étopo to muemitrisra 2 tiomuincovo te tyoppo te anumo. Ene te huich'o tyanari'i macovniipipo nae 'no maneriocgieñono mavonrano mue 'ma Espíritu Santo to naemtoneyore. 3 Ma Jesús manosnumpo te pjoca 'pog'e cuarenta sachono te taegnepo to muepenirari'i ene timericvonve naye'e nae 'no apostoriono mavonrano puejchu náquictiora te 'to emagienejicha ma Jesús. Muechjis'onve to mavonirisrayre ma Viya. 4 Etona sache namutmuujii'i no mavonrano. Majichvocpo ma Jesús: —Huich'o acujunjico to Jerusalén tjicho acuchocyorecho'o taye'e ma Espíritu Santo njich'egnee'i, mametoropri'i te 'to tijroc'eyre ma Tata —majichvocpo ma Jesús—. 5 Ema Juan je'chu te 'to ticchosricri'i te 'to une. Etitsero aquicchosyórepo mue 'ma Espíritu Santo juiti jmani sachono tjicho tiutecyórepo aye'e —majichvocpo ma Jesús. 6 Ene te tiuumutonvórepo no mavonrano, nayosericpo ma Jesús: —Tata ¿juitipuca jmani sachono pichopa te 'to vitinavore israelitano vechpojrigia cparaacovocovina te 'to viovsa? —najichpo. 7 Ene ema majichvocpo: —Vo'etina tayunoca'e to aechoyore jmacñono muectiooragiono ma Viya. Maquejvorichu ema techo. 8 Ene itjiicovyórepo majichyo ma Espíritu Santo te tiutégiapo aye'e ene nuti echjis'onyore te Jerusalén, te tamutu to Judea, te'po Samaria, te'po 'muiripa'i 'pog'e —majichvocpo. 9 Ene te pochpo titechjiriivopo ma Viógienu, tyompo te 'nug'e naemooroocoo'i no mavonrano. Enetse eto távichopo to úcoji ene huipo naem'aa'i eno. 10 No mavonrano naepanuriicorich'ini te 'to tyomporipo ema ene timericvompo te 'to nachocyo no apinano 'jirono tjiopumuii'ono. 11 Ene naquepo: —Tatanoviono, acovsa te Galilea ¿tajtse to epanuchgierecoo'i? Emarichu jmuena Jesús mayopgieneri'i tjiunjic'ee'i tacutirichu juiti to imuiira mayonraa'i te anumo enerichu taqueyre to machovrayre tios'oyrevre te anumo —najichvocpotsero. 12 Ene novriicoo'i te 'to mari tquíjare Olivogiji. Taquepo tchovompo te 'to Jerusalén, tcoy'e étona kilómetro ta'ehuírevo. 13 Ene tchovompo te 'to 'nug'e peti tyopnompo te 'to natupsi'ri'i ma Pedro émapo Jacobo, ma Juan, Andrés, Felipe, Tomás, Bartolomé, Mateo, ma Jacobo machicha ma Alfeo, Simón naevnocha no cananistano ene émapo Judas mati ma Jacobo. 14 Eno tyujroconnove tcutisamreccono nomuire eno 'senono ene ésupo mueno ma Jesús ene énopo matnoviono. 15 To étona sache noomutira no t-sopono ma Viya ciento veinte to natupa no tiuumutonri'i ene ma Pedro ttup'ecpo maquepo: 16 —Tatanoviono mporapenviono, tanosgiene to tituchvoyree'i to ajúreco, muechjis'ognee'i te 'conevoco ma David majichri'i ma Espíritu Santo. Tjicho eto ajúreco taechjis'o ma Judas ma tinapucuchri'i no tcootoconri'i ma Jesús —majichvocpo ma Pedro—. 17 Ene emarichini ma Judas vcochanegnee'ini te 'to vtupara'o mue 'ma Viya. 18 Eto majacpognee'i prata, eto mavachris'o to 'pog'e tavachori'i to mamueperajvo. Enerichu mavenopi'o taye'e tyusnu'ecvo tetsayucpo to mañuri ene tiuchcopo to matuupijono. 19 Ene tquechosipo nae 'no tcovsano te 'to Jerusalén. Taco'e to 'pog'e naejarechpo te 'to naechjiriivo Aceldama, oni taquee'i eto: Itipa'i 'Pog'e —majichvocpo—. 20 Ema Judas taechjis'o to 'chosgiene ajúreco tquíjare Salmos: Movcuyre to mapeno. Najina tásiopoyre taye'e, taquee'i. To 'pona ajúreco taco'e: Majacpapo ma 'pona to matupara'ori'ini, taquee'i. 21 - 22 Tcomnucre te 'to emjaa'ina ma 'ponaena muemcataemchavi mametojirigia te 'to muechepusraa'i ema Jesús. Muevachoyre ma Judas, macnére'o nae 'no vcochanegñono t-sopono ma Jesús, no timoti to muetorisra vye'e. Tjicho vim'oo'i ma Jesús te tquicchospo mue 'ma Juan tiomuincovo te tjiunjicoopo tyoppo te anumo —majichvocpo ma Pedro. 23 Tos'o naneriocpo no apinano: ma Matías émapo ma José tquijarevre Barsabás ene tquiijaja'ovre to Justo. 24 Tyujrocompo naquepo: —Piti Tata pimosamre'ovi ymutu. Pimechavi majpuca nae pnoni apinano pneriocgieneri'i piti 25 puejchu ema majacpa to matupara'ori'ini ma Judas. Tjicho ema muempuuricri'i to matupara'o tajicho to muejiivo. Tyompo te 'to maquicñeyri'i —naquepo. 26 Nanocpo to timeruchyoori'i najpuca ma taetpiocyore. Taetpiocpo ma Matías ene ema naemtupachopo tcotpara'opo nae 'no oncegñono apostoriono.

Apostoriono 2

1 Taqueptsero titecpopo to piesta Pentecostem'i ene namutu no t-sopono ma Jesús tiuumutonri'i te 'to étona peti. 2 Taemna'osravrichu nasamo to tacutpoo'i to mraca tecticvo tios'o te anumo ene tatsiarajechrine to peti novriicoo'i eno. 3 Timericvopo te naéna'u namutu tacutpoo'i to tanenepugi to yucu. 4 Ene namutpo mavoco ma Espíritu Santo ene techjicompo te 'to 'puechjiriivono majicho ma Espíritu Santo. 5 Enjoo'i te 'to Jerusalén no jurionono t-sopjuira'ono te 'to voniipi napongieneri'i, no nos'ogñono te 'to 'pomriono 'vosariono te 'muiripa'i 'pog'e. 6 Te nasampo to tquemori'i tyonompo naye'e no 'chopemuriono 'chañono ene eno huipo naechemcha tajpuca to tacoyemri'i tjicho namutu no 'povsajecono naechemchopri'i nasampoo'i te 'to naechjiriivono. 7 - 8 Ene no 'chañono naramiripo ene najichcocpo: —Pnoni mnere'ono techjicono te 'to 'puechjiriivo vechjiriivo viti ene enorichini jurionono tcovsano te 'to Galilea —naquepo—. 9 Tjicho tamutu jmani ene viov'opri'i: te 'to Partia, te Media, te Elam, te Mesopotamia, te Judea, te Capadocia, te Ponto, te'po 'pog'e tquíjare Asia, 10 te'po Frigia, te Panfilia, te Egipto, te'po onogiy'e te Cirene etoritsero taye'epa'i to Africa. Noñjoo'i nomuire jurionono tcovsano te Roma énopo no romanono napono to voniipi ypongieneri'i viti jurionono 11 ene énopo tcovsano te Creta te'po Arabia. Ymutu vsammoco to naechjis'ognepri'i te 'to vechjiriivono, naechjis'o eto manocgieñono ema Viya tiaramicriono —naquepo. 12 Ene eno namutu tiárami vonaecha tajpuca to tacoyemri'i. Najichcocpo: —¿Tajtse tacoyemo to ene taquee'i? —naquepo. 13 Enjotsero no 'pomriono nano'ojricvocpo: —Tcovoorosionri'iro pnoñono —naquepo. 14 Taquepo ma Pedro ttup'ecpo te 'to namuri no oncegñono ene muechjimri'vocpo tjiáranu ema. Majichvocpo: —Tatanoviono jurionono ene amutu eti acovsa te pjoca Jerusalén, asamanuch'o. 15 Eti ijchopo to vcovoorosri'i ene vo'i tjicho tyotcorich'o pjuena. 16 To najichgieneri'i tituchvopo to ajúreco majichgieneri'i ma muechjirini Viya tquíjare Joel te 'conevoco. Oni maquee'i: 17 Maco'e ema Viya: Te 'pojra'inari'i nopjucyore ma Espíritu Santo. Mavocyore namutu no 'chañono ene no achichanoviono 'jirono énopo 'senono tcometoriiyoriono majichyo ma Espíritu Santo. Nomuire no 'retonano etjoyre to naem'ogneyre majichyore ma Espíritu Santo ene no iochcono tvoprere'onyore. 18 Ene te 'pojra'inari'i nopjucyore ma Espíritu Santo nae 'no nvonrano 'jirono nae'po 'senono. Tcometoriiyoriono majichyo 19 ene nimericyore to 'cutiorareyre te anumo. Etjo to tiaramicreyre te 'pog'e itinyore, étopo yucu, tmopcuyre to gjore. 20 To sache támopcupo ene to coje tactipo to iti. Tamutu jmani tituchvoyre te huich'o tcuteco ma Iógienu. Tquechorojyore to sache to matesrayre mamyorepoo'i to naemechoro'yore no 'chañono. 21 Ene namutu no tacsiñano to muéjare ma Iógienu tiuchcu'onyore, maquepo ma muechjirini Viya —majichvocpo ma Pedro—. 22 Tatanoviono israelitano, asámanu to nechjis'ogneyre aye'e —maquepo—. Eti echo te 'to ma Jesús tcovsa te Nazaret manocri'i movera to tiaramicriono 'cutiorariono aye'e majichri'i ma Viya. Eto temquechorojco to ene mas'oo'i maye'e. 23 Eti acotopravo to muepenira ma Jesús tjicho tquijroricsii'i aye'e ene eti ijrocvocpo no mueperajgieñono naettacpo te 'to crutsu. Eto jmañono je'chugne maponreeri'i onogiopripo to muemotra ema Viya te 'conevoco. 24 Tos'o ema Viya macochepucpo macuchcu'po te 'to muepenira tjicho muitji to mansijri'ini tépena —majichvocpo—. 25 Tjicho ma David te 'conevoco muechjis'o ema Jesús. Oni maco'e: Nim'onve ma Viógienu ncochcoyjii'i ema, tnopo te nvovre. Taco'e movine nyoyocaa'ini. 26 Taco'e nuusamregnejcha nuti ene nechjis'opo to nuusamrevri'i. Necho to titotijvoyre to nog'e 27 tjicho piti, Tata, vopuesopyore tápayuyre to nog'e nechereji tjicho nuti pemnaanu pChíchanu. Vo'vore puecñaquim'i to nachanevo te 'to novrare no naepenogñono. 28 Pimecnuu'i to nchovyore nitoricyore ene je'chugnejcha nuusamreyre te nim'appo te 'to jmíro'u, taquee'i to ajúreco —majichvocpo ma Pedro—. 29 Mporapenviono, pjoca 'chojriicovo votaechjis'a ma David tjicho ema je'chu tepenoo'i ene tquecorosri'i ene juitjiiri'i jocjaa'i to muécori. 30 Ene emarichu ma David muechjirini Viya. Ema muechoripo te 'to ma Cristo tiuchcoyre nae 'no majañonono, naeyara'oyore te 'to 'pog'e mamuire. Ma Viya je'chu to muetuchyore to muechjiriivoo'i mue 'ma David. 31 Te huich'o tiuchcaa'i ma Cristo ene ma David muechjis'oripo te pjoca ajúreco to muechpusrayre nae 'no naepenogñono ene etoripuini to mag'e votajecheyre. 32 Ene emaripo majichgieneri'i ma Viya. Macochepucripo ma Jesús ene viti ymutu vim'o tos'iyri'i vcometoriipo. 33 Taco'e majacpopo ma Viya te anumo manocpo te mavovre ene ma Viya muejrocpo ma Espíritu Santo muecmunaruu'i ene tiutecpo vye'e. To im'ognee'i juiti asamgieneri'i to naechjisra to 'puechjiriivono ene tos'o mue 'ma Espíritu Santo. 34 Ene vo'neni emuena ma David titecpa te 'to anumo tjicho oni maco'e ma David: Ma Viya majichpo ma Nógienu: “Pejácapo te 'to nvovre 35 tiomuincapo te 'to nito'ácapo no tiocpuemchoviono”, taquee'i to ajúreco. 36 Taco'e amutu eti israelitano nvoo'o echogienenajicha te 'to ma Jesús ma ettacgieneri'i, ma Viya ema tnocri'i Vcogienuu'i, ema vcuchoori'i Cristo —majichvocpo ma Pedro. 37 Te nasampo ma Pedro to muechjis'ognee'i tave'po te 'to nasamre ene nayosericvocpo no apostoriono: —¿Oypuca vcoyemyore, yporapenviono? —naquepo. 38 Ma Pedro majichvocpo: —Acot-samre ene áquicchospo te 'to muéjare ma Jesucristo puejchu ma Viya macomtígiapo tamutu to apecaturano ene ajacpapo ma Espíritu Santo muejroo'eyre ma Viya. 39 Tjicho ma Viya ticmunacho'e ma Espíritu Santo amutu eti, énopo no achichegneyriono ene énopo no 'necogieñono tjicho namutu no muech'ognena ma Viya tquicmunano ma Espíritu Santo —majichvocpo. 40 Ene ma Pedro votaequemro'u muemyoyuchvoco: —Iuchcu'a nae 'no 'chañono tquicñayriono —majichvocpo. 41 Moverano no t-samonri'i najacpopo to 'chojriicovo. Tejpacompo no t-sopono ma Viya. Mopona mil to natupa no tquicchosionri'i etorichu to sache. 42 Eno mrijivoco to nanisra ene te'po te 'to nayujrosra. Naponrichjicha to naemitcosi nae 'no apostoriono namutu tcutisamreccono. 43 Ene tyoyocompo no 'chañono tajicho to movera tiaramicriono 'cutiorariono nanocgiene no apostoriono. 44 Ene namutu no t-soponri'i tiuumutonnove. Etoripuini to nayeeruvono tomuire mriji najicho 45 tjicho naejroricri'i to nacoy'egñono étopo to naye'ono 'pog'e, nasorarecnove nae 'no tcomnurocvono to prata. 46 Tamutu sachono tiuumutono te 'to mapenviya tomuire te 'to napenono mriji to nanisra tiuusamriono tcutcocono. 47 Naetsrarecnoveri'i ma Viya ene tpicuchcoriono nae 'no 'chañono. Tamutu to sachono tejpaconrichjicha majicho ma Viya tjicho tiuchcu'omporipo no 'pomriono te 'to napecaturano.

Apostoriono 3

1 Etona sache ma Pedro émapo Juan tyonono te 'to mapenviya copere'po to sache to nayujrosra. 2 Ene emjaa'i taye'e ma moso'i muemiuchre. Ema 'muíriji nanojnonve taye'e te 'to tapajo to mapenviya tquíjare Tiuunánaji Tapajo puejchu ene mayosseris'a to prata nae 'no t-siopono te 'to mapenviya. 3 Te 'to t-sioponyórepo ma Pedro émapo Juan mayosiocvocpuini nomuire. 4 Ene naesñecpo ema. Majichpo ma Pedro: —Pesñegiavi. 5 Ma moso'i muesñecvocpo macuchoocoripo to tajpuca naejrocari'ini. 6 Ma Pedro majichpo: —Tajina nye'ena prata etotsero to ncoy'egnee'i nijrocviyre. Te 'to muetjiicoovo ma Jesús pechpuca ppuigia, nco'e —majichpo. 7 Ma Pedro macootocpo te 'to vovre mavupe macochepucpo ene 'nuujipo tiúripo to mueypiono 'túmepo. 8 Ene teterecrine 'nuuji tpuícopo ene t-sioppo te 'to mapenviya macochanevcopo enono. Tiuusamrepri'i teterecpoo'i marusrupayachopo ma Viya. 9 Naem'o namutu no 'chañono to mapuisraa'i ene marusrupayachopo ma Viya. 10 Naemotpo to emari'i tejacra'ini te 'to tapajo tquíjare Tiuunánaji, tyossericra'ini to prata taye'e. Naramignejcha tajicho to mapuisraripo. 11 Ma 'chane manaracognee'i vomuenajicvoca ma Pedro émapo Juan. Te 'to etchocyópani tquíjare Salomón te 'to mapenviya tyuttucvono no 'chañono taye'e naramignejcha to manarasirari'i ma 'chane. 12 Te muemuinerichu no 'chañono, ma Pedro majichvocpo: —Tatanoviono israelitano ¿tajtse tacoyemo to iaramigierecoo'i jmaca? Ene vitichujcha imooroocovi ijcho to vitiri'i vconaraco jmaca. Huiro vitjiigiapo viti vo'vore etina tjicha to viurihuina mue 'ma Viya tconaracari'ini jmaca —maquepo—. 13 Ematsero ma Viya Nógienu no viochconini, ma Abraham, ma Isaac ene émapo ma Jacob, ema Viya Nógienu tijrocovri'i to muetjiicoovo maconaracpo jmaca puejchu mácuñuchcore ma maChicha Jesús, ma ijroricgieneri'i nae 'no cparaacono. Te maponrericpuini ma Pilato to maquit-sirayoori'ini ene eti vo'giene eschopari'i. 14 Eti vo'iurigiaa'i ma munagiene mtopravre. Ayossericpo machcu'a ma tcópa'i. 15 Ene eti imcoparecpo ema Jesús, ma tijrocovi to vitorisra. Ma Viya macochepucpo nae 'no naepenogñono tjicho viti vim'ognejcha ene vcometoriipo. 16 Tajicho to vsopra to muéjare ma Jesús 'túmepo jmaca 'chane imotgieneri'i moso'ini. Eti im'o te 'to tiachnáraco jmaca tajicho to vsopra ma Jesús —majichvocpo ma Pedro—. 17 Mporapenviono, necho te 'to eti énopo no cparaacono aye'e te 'to amuimotirari'i to tacoyemgiene to énepo ajichri'i ma Jesús. 18 Ma Viya muetuchpo to muechjiriivo te 'to tcatajivyoori'i ma Cristo, naechjis'ognee'i te 'conevoquini no muechjironini ma Viya. 19 Taco'e ácot-samre ene achapo mue 'ma Viya puejchu ema macomtígiapo to ejiivonri'i ene arasasamré'apo majicha ema Viya 20 ene mavonicyore aye'e ma icmunari'i Cristo ene emaripo Jesús. 21 Juititsero manosyorecho'o ma Jesús te 'to anumo tiomuincapo te táquetpii'ipo tamutu to naechjis'ognee'i no muechjironini ma Viya te 'conevoquini. 22 Tjicho ma Moisés mametocovco no viochconini maquepo: “Ma Viya Viógienu macochpucyore te amuri ma muechjiiyore Viya cutyoorichu nuti. Ema asamyore tamutu to mametoropina aye'e 23 ene namutu no votcusopjuira'ono maye'e tquiptsiyriono nae 'no 'chañono ene tquevtsuyriono tquicñayriono”, taquee'i to ajúreco. 24 Tnaecchovo ma Samuel namutu no muechjironini ma Viya etorichu naechjis'o tituchvoyre to muechjiriivo ma Viya juiti jmani sachono. 25 Tjicho etirichu aquicmuna to naechjis'ognee'i no muechjironini ma Viya. Oni maquee'i ma Viya mue 'ma Abraham: “Namutu eno 'chañono te 'to 'muiripa'i 'pog'e titotijvonyore najichyore no pchichegneyre”, majichpo. Ene etoripo icmuna juiti jmani sachono pjoca muechjiriivo ma Viya. 26 Te pochpo macochpucri'i ma Viya ma maChicha Jesús mavonicpo aye'e ativri'i puejchu inajigia to ahuinarajvono ene ajacpapo to titotijvocre —majichvocpo ma Pedro.

Apostoriono 4

1 Taqueptsero te naechjicrich'ini ma Pedro émapo Juan no 'chañono, naquepripo no sacerdotiono énopo no saduceono émapo ma naeyara'o no tjiañocono to mapenviya. 2 Eno t-semompo tajicho to naechjis'irari'i no apostoriono to muechepusraa'i ma Jesús tjicho no saduceono vonasopa to naechpusrena no naepenogñono. 3 Ene nacootocvocpo no apostoriono naeetacvocpo tiomuincovo te 'pónapo sache tjicho copere'rine. 4 Moverantsero no t-sopono nae 'no t-samonri'i to 'chojriicovo, cinco mil to natupa no 'jirono ene vonaemtúpacha no 'senono. 5 Te 'posachepo no naeyara'ono no jurionono énopo no timitricra'ono to mavoniipi ma Viya tiuumutompo taye'e te 'to Jerusalén. 6 Emjaa'i naye'e ma naeyara'o no sacerdotiono tquíjare Anás, émapo Caifás, émapo Juan, ma Alejandro ene énopo namutu no majañonono ma naeyara'o no sacerdotiono. 7 Ene tcovejnocsiompo no apostoriono nommocpo te 'to namíro'u no cparaacono tcoysere'ompo: —¿Najtse tijroc'ee'i to itjiicoovoo'i te 'to aconaracri'i ma iñu? ¿Taja muéjare ma tvonic'ee'i to ene ajichri'i? —najichvocpo. 8 Etotsero ma Espíritu Santo mavocri'i ma Pedro majichvocpo: —Tatanoviono cparaacono nae 'no 'chañono asámanu. 9 Juiti te 'to vcoysere'irari'i to vcatajisraa'i jmaca 'chane, oypuca to vjichri'i to vconarasra, 10 ene nuti nvoo'ognejcha to echa amtu eti israelitano to tacoyemgieneri'i. Te 'to muetjiicoovo ma Jesucristo tcovsa te Nazaret, ma ettacgieneri'i te 'to crutsu, eto vconaras'oo'i jmaca moso'igieneni te amíro'u. Emarichu Jesús macochpureri'i ma Viya nae 'no naepenogñono. 11 Ene eti je'chugnejcha to epruu'i ma Jesús. Acuti no tepyacono to peti tjicho te nacochpucyórepo to peti naeptsicpo to étona mari ene eto to nacoscu'gieneri'i mari eto tcomnucrepno te 'to 'pomriono mari. 12 Taco'e najina 'ponaena tácuchcu'ovim'i tjicho te pjo 'muiripa'i 'pog'e najina 'ponaena tactupara'o mue 'ma Viya ma tcuchcu'avri'ini —majichvocpo ma Pedro. 13 Ene no cparaacono naramivco tjicho tajina to timpigia to naechjisra ma Pedro émapo Juan. Tjicho naechori'i te 'to eno povrionri'i votyanano te ehuire nácaravo'iyri'ini to naet-si'ari'ini ene naquictioratsero te 'to enori'i no tpuegne'onnove ma Jesús. 14 Ene tajínapo nacyemri'i no cparaacono tajicho to naemuiraa'i ma 'chane manaracogne. 15 Taco'e no cparaacono nacuchcovcopo no apostoriono te 'to noomutírare ene tyosericcompo: 16 —¿Oypuca vjichyore pnoñono? —naquepo—. Tjicho nanocri'iro to tiaramicre ene tquechosiripo nae 'no 'chañono te pjoca Jerusalén. Viti movine vioñuchaa'ini 17 etotsero tiuri vcooyocvoca ene huipo naquechjis'o to muéjare ma Jesús ene huipo naquimquitojirico to 'chojriicovo nae 'no 'chañono —najichcocpo no cparaacono. 18 Taquepo naech'ovcopo eno apostoriono nacooyocvocpuini to naquimitrico te 'to muéjare ma Jesús, vonaquechjis'o ema. 19 Taquepo ma Pedro émapo Juan najicpovcopo: —Eti echo te 'to vo'etina vásop'eyre. Ema ma Viya ema mavyore vsopyore 20 tjicho viti muitji to acomtinacavri'ini vquechjis'oo'ini to vsamgieneri'i ene vim'ognee'i —najichvocpo. 21 Ene taquevre no cparaacono nacooyocvorepuini no apostoriono ene naquitcovcopo tjicho vonaechmapo to naetsrarina naemechoris'a. Ene napicovore no 'chañono tjicho namutu narusrupáyacho ma Viya tajicho to tiaramicre. 22 Tjicho ma moso'igieneni tcoy'eripo cuarenta añu. 23 Ene taqueptsero naquitcovcopo no apostoriono ene eno tyonompo nae 'no najanemuriono t-sopono ma Viya naechjis'opo tamutu to najichri'i no naeyara'ono no sacerdotiono énopo no cparaacono. 24 Te nasamnerichu no t-sopono tcutcocono tyujrocono naechjicpo namutu ma Viya: —Piti Tata Viógienu, tamutu pepyaco piti: anumo, 'pog'e, to une étopo tamutu to tacoy'egñono. 25 Piti Tata, pijrocri'i to pechjiriivo muechjis'ognee'i ma jvonra David te 'conevoco majicho ma Espíritu Santo. Oni taco'e to ajúreco: ¿Tajtse timyusemcoo'i no 'povsajecono? Ene tamopruji to naponreru no 'chañono tajina titúchapo. 26 Tjicho eno taeyara'ono to 'vosariono ene énopo cparaacono tcutcocono techococono te 'to nocpuemchoyre ma Viya ene émapo Cristo, taquee'i to ajúreco. 27 Ene je'chura'ii'i tituchvopo te pjoca 'vósare tjicho ma Herodes, émapo Poncio Pilato, no 'povsajecono ene énopo no jurionono israelitano tcutcocono nocpuemcho ma munagiene pChicha Jesús, ma ptuparaari'i. 28 To ene najichri'i ema tituchvopo to jvoo'ognee'i pponreeri'i te 'conevoco. 29 Ene juiti, Tata, pim'a to nacooyosravocovri'i ene pijrocavi viti jvonrano to vtumehuina puejchu vovqueyumro'u to vechjis'irena to pechjiriivo. 30 Pijrocaavore, Tata, to pitjiicoovo puejchu vnoca to tiaramicriono vconaraca no nacojmagñono te 'to muéjare ma munagiene pChicha Jesús —naquepo. 31 Te pochpo tyujroconri'i ene tyamricpo to peti noomutiyri'i ene namutu mavocvoco ema Espíritu Santo ene huipo taeyumro'ono te 'to naechjisra to muechjiriivo ma Viya. 32 Ene tcutisamreccono namutu no 'chopemuugieñono t-soponri'i ma Viya. Taco'e tamutu mrijivocri'i naye'e etoripuini to nayeeruvo najina timye'echapono. 33 Ene ma Viya muetmesamure'opo no apostoriono enovoyejpo tcometorirompo naechjis'o to muechepusra ma Jesús. Ma Viya 'chopemuri to muemcatasira eno. 34 Taco'e najina tacmunrocvono te naye'e eno tjicho namutu no tijroricono to napenono étopo 'pog'e 35 naejrocporipo to tavacho no apostoriono ene tcosorampo no tcomnurocvono. 36 Emjaa'i naye'e ma levita tcovsaa'ini te Chipre ma tquijaree'i José, to mueejája'o Bernabé najicho no apostoriono, oni taco'e: Temetsraarecra'i. 37 Ene ema mamuire muejroricpo to maye'e 'pog'e ene to prata muejrocvocpo no apostoriono.

Apostoriono 5

1 Ene emjavre mamuire ma tquíjare Ananías ene ésupo su mayeno Safira. Naejrorico nomuire to naye'e 'pog'e 2 ene mavechacri'i to tavacho. To tasimrivo muejrocvocpo no apostoriono: —Eto pjoca tavacho —majichvocpo. Ene sechori'i su mayeno to mavechasraa'i. 3 Majichpo ma Pedro: —Ananías ¿taja tacoyemo to pepya'ra'ri'i mue 'ma Espíritu Santo? Piti pisopri'i to t-siopsamre'vii'i ma eriono ene jvechacpo to tavachori'i to 'pog'e pijroriiri'i —majichpo ma Pedro—. 4 Te huich'o pijrorigiaa'i to 'pog'e, pye'erich'o. Te pijroricpo ene étopo prata pye'erich'o tomuire. ¿Tajtse to pponrericri'i to ene pquee'i? Piti pepya'ra'i mue 'ma Viya, vo'enina nae 'no 'chañono —majichpo. 5 Ma Ananías te masamnerichu tvenopopo ene tepenopo 'nuuji. Te nasamuiicopo to muepenirari'i namutu tpicompo. 6 Tiutecompo no 'retonano namui'ocpo to mag'eni nompo naecoropo. 7 Te mopónapo hora squepripo su mayeno ma Ananías. Esu vosecha to muepenirari'i ma simueni. 8 Ma Pedro mayosericpo: —Jmetacanu ¿ene ennaa'i to ijroris'oo'i to 'pog'e, to ametoruvocovri'i? —majichpo. Ene esu sjicpopo: —Enna —sjichpo. 9 Ma Pedro majichpo: —¿Taja tacoyemo te 'to echococri'i aquitsmoorajri'i ma Espíritu Santo? —majichpo—. Pim'a noñopo no tecoropnonri'i ma pimueni. Piomuire tiommiyriono pquecorosyore —majichpo. 10 Ene 'nuuji somuire tvénopo tepenopo te 'to mamíro'u ma Pedro. Te t-siopompo no 'retonano naem'opo tepenoripo somuire. Nompo naecoropo te 'to machocyo ma simueni. 11 Ene tyoyocono 'chopemuri namutu no t-soponri'i ma Viya ene namutpo no t-samuiiconri'i to naepenirari'i. 12 Etjoo'i te 'to mapenviya to etchocyópani tquíjare Salomón ene taye'e noomutiynove no t-sopono ma Viya. No apostoriono nanocnove movera to tiaramicriono 'cutiorariono te 'to namíro'u no 'chañono. 13 Eno no 'necogieñono nacunachovcoo'ini to naetorisra no t-sopono ma Viya huitsero tijrocapono naponvoca. 14 Moveramporipo no t-soponri'i ma Viógienu, 'chopemuriono no 'jirono ene énopo 'senono. 15 Ma Pedro te tpuiiricporipo te 'to cayano ene enjoo'i muetavico no nacojmagñono to macuna taconaracvocporipo. Taco'e no 'chañono nacuchcovcopripo no nacojmagñono te 'to cayano. Eno tepajonri'i te 'to naepajiimo te'po te 'to cujano muechcoresina muetavigia ma Pedro. 16 Ene no tcovsano te 'to 'vosariono tachocyo to Jerusalén nomuire tiutecono moverano nompoo'i no nacojmagñono énopo no nasioporono no huinarajgieñono. Nomuire tnaracono namutu najicho no apostoriono. 17 Ene ma naeyara'o no sacerdotiono énopo te 'to novcure no saduceono nacotichovcopo no apostoriono tajicho to napuegnera no 'chañono. 18 Taco'e nacootocvocpo no apostoriono nacosiojvocpo te 'to naqueetérare. 19 To yótipo tiutecpo ma maye'e angieri ma Viógienu mavejocpo to tapajo to naqueetérare macuchcovcopo no apostoriono. Ene majichvocpo ma angieri: 20 —Ayana te 'to mapenviya acmetoriru to 'chojriicovo taechjis'o to 'rajru titorisiocre mue 'ma Viya —majichvocpo. 21 Ene nasoppo ema. Taco'e te tjiara'ipo tyonompo t-siopompo te 'to mapenviya timitricompo taye'e. Ene emari'ojnochu ma naeyara'o no sacerdotiono énopo no macochanegñono nacoomutcovrepo no 'pomriono cparaacono ene navonicvocpuini no vnoracono navejnovca no apostoriono te 'to naqueetérare. 22 Te titecpompo te 'to naqueetérare, navejocpo. Najinaripo no apostoriono taye'e ene tchovompo nae 'no cparaacono nametocovcopo: 23 —Viti vim'ognejcha to taqueetavri'i mraca to tapajo to naqueetérare. No tjiañocono ttup'ereconri'i te tachocyo ene te yvejocpo najinaripo te 'to 'vi'cu —najichvocpo no vnoracono. 24 Ene ma naeyara'o no tjiañocono to mapenviya énopo no naeyara'ono no sacerdotiono to nasammocpo to tacoyemgieneri'i tponrericvompo najicho. —¿Tajtsero to tquichigieni pnoni?—naquepo. 25 Ene maqueprinejicha ma 'chane mametocovcopo: —Naenjaa'i no eetacgieneri'i timitricongierecoo'i no 'chañono te mapenviya —majichvocpo. 26 Ene 'nuujipo tyonompo no tjiañocono to mapenviya émapo ma naeyara'o navejnovcovrepo no apostoriono. No tvejnonri'i huipo naemponnojgia no apostoriono tjicho napicori'i no 'chañono natupsicvoca te 'to mari tjicho no apostoriono tquemnacsionri'i nae 'no 'chañono. 27 Ene naemyompo te 'to namíro'u no cparaacono. Ma naeyara'o no sacerdotiono majichvórepo eno: 28 —Viti vtuparac'ejcha te 'to vo'aquimitrico te 'to muéjare ma Jesucristo tjicho eti imquitojiricripo to imitropi te pjoca 'muiripa'i Jerusalén. Eti aponrericri'i to aquetsraavocovyore to muepenira ma Jesús —majichvocpo. 29 Majicpopo ma Pedro énopo no 'pomriono apostoriono: —Tatihuina vásopjuíra'i mue 'ma Viya ene naegné'apo nae 'no 'chañono —maquepo ma Pedro—. 30 Eti imcoparecri'i ma Jesús tquetta te 'to crutsu etotsero macochepucpo ema Viya Nógienu no viochconini. 31 Ene ma Viya mampo te 'nug'e manocpo te mavovre matuparacpo vquiyara'ori'i ene tcuchcu'ra'vore. Taco'e eti israelitano juiti tacomnugnejcha ácot-samre puejchu ma Viya macomtígiapo to apecaturano. 32 Ene viti vim'o jmañono to macoyemgieneri'i ma Jesús. Tos'o to ymetoco'eri'i ene timech'e mamuire ma Espíritu Santo ma muejroru ma Viya nae 'no t-sopjuira'ono —majichvocpo ma Pedro. 33 Ene no cparaacono te titechjiriivompo no apostoriono, eno t-semonchujcha mraca navoo'opuini nacopacovca. 34 Emjaa'i ma 'pona cparaaco ma timitricra'i to mavoniipi ma Viya tquijaree'i Gamaliel. Emarichu nomrivo no fariseono ene napicucho namutu no 'chañono. Ema ttup'ecpo naye'e majichvocpo no 'pomriono cparaacono: —Nochcach'o pnoni puejchu vechococa. 35 Ene ma Gamaliel majichvocpo no cparaacono: —Tatanoviono israelitano, im'ajcha tcuuyacre to ejcópapo najicha pnoni 'chañono. 36 Tjicho copenripo tiuchcoo'i ma 'chane tquíjare Teudas. Maquee'i te 'to ema tponcoreri'i. Ema mavoyocvocpuini no 'chopemuriono 'chañono, cuatrocientopca to natupa no tpuegne'onri'ini. Etotsero ema nacopacopo ene no tpuegne'onri'ini naquitojivcopo namutu ene titovojnopo to maponreeri'ini —majichvocpo ma Gamaliel—. 37 Taquepo te tcotpanvórepo no 'chañono tiuchcovre ma 'pona tcovsaa'ini te Galilea tquíjare Judas. Ema mavoyocvore no moverano 'chañono ene mamuire nacópaco. No tpuegne'onri'ini naquitojivrepo —majichvocpo ma Gamaliel—. 38 Taco'e nuti nmetoco'e te 'to vo'acucmesajiico pnoñono. Esamijrigiachujcha tjicho te 'to enojihuina nanoca to naemitropina 'nuuji titovoyre. 39 Te'tsero ene tos'a mue 'ma Viya, eti movine aato'ori'ini acomtigia huichu iocpuemcha ma Viya —majichvocpo ma Gamaliel. Ene eno cparaacono nórico to muechjiriivo ma Gamaliel. 40 Tos'o naech'ovrepo no apostoriono naestacvocpo nametocovcopo te 'to vo'giene naquechjis'o ma Jesús ene naquitcovcopo. 41 Ene tyonompo tiuusamriomporipo tjicho ma Viya muesopri'i te 'to tácatajivono tajicho to muéjare ma Jesús. 42 No apostoriono votaequemro'ono. Tamutu to sachono timitricono te 'to petiono te'po te mapenviya naechjis'o ma Jesús

Apostoriono 6

1 No t-sopono tejpacomporichjicha. Ene apimriono eno, no techjicono te 'to 'puechjiriivo tquíjare griego ene énopo no techjicono te 'to hebreo, etotsero enomuupoocochu jurionono. Enjoo'i nomuire no naemuimarajono naye'e. Eno tamutu sachono tcosorano to nanicgiene etotsero no techjicono te 'to griego votoosamrejono tjicho vo'richiji najacpa 'chopena to nasorasare no naemuimarajono naye'e. No 'pomriono 'chopeponri'iji naejroco. 2 Taco'e no ntosegieñono apostoriono nacoomutcopo namutu no t-sopono. Naquepo: —Te 'to vacponreejirichjicha to anicgiene, huipo vcucmetoriiri'i to 'chojriicovo tjicho vohuenajiquim'i to vcometoriira —najichvocpo—. 3 Tiuri yporapenviono, nacneriocsi no sietenano te 'to amuri ene viti vtuparacyore eno to naemtonerepyore naechpojrigia to anicgiene. Im'a no tiuriono te 'to naetorisra, no mavocgieñono ma Espíritu Santo, techemra'ono. 4 Vititsero vcometoriiyoorichjicha ene étopo to vyujrosra —najichvocpo no apostoriono. 5 Ene namutu naeschopo to nametocosri'i nae 'no apostoriono. Taco'e naneriocpo ma Esteban, ma t-sopjuíra'i mue 'ma Viya ene mavocvore ma Espíritu Santo, émapo Felipe, ma Prócoro, ma Nicanor, ma Timón, ma Parmenas ene émapo Nicolás ma tcovsaa'ini te 'vósare tquíjare Antioquía. Ma Nicolás vojurionina maponri'ini to navoniipi no jurionono. 6 No naneriocgieneri'i naemyompo te 'to namíro'u no apostoriono ene eno tyujrocompo nanocvocpo to navupe naye'e najacpopo to naemtonerepyo. 7 To 'chojriicovo taquitojipripo. Moverano no t-sopono taye'e te Jerusalén. Nomuire no sacerdotiono techono te 'to mapenviya moverano nasopo. 8 Ene ma Esteban tquechoroji to muetjiicoovo majicho ma Viya muemcátaco. Manocpo movera to tiaramicre te 'to namíro'u no 'chañono. 9 Etjoo'i taye'e to noomutírare no jurionono tquíjare “Libertos”. Oni taco'e: Naye'e no Ajiregieñonini, ene no tiuumutra'ono taye'e nacochanevco no 'pomriono jurionono tios'ono te Cirene te'po Alejandría, te Cilicia ene te'po 'pog'e tquíjare Asia. Ene eno nocpuemcho naquénora ma Esteban. 10 Ematsero ma Espíritu Santo muejrocpo ma Esteban to muechemra'voo'i. Taco'e eno vo'giene naato'o to naeto'aca te 'to muetcogne. 11 Ene navañocpo no 'chañono puejchu naepyegne'a ma Esteban. Naquepo eno: —Viti vsamri'i jmaca Esteban tcotemo mue 'ma Moisés ene mue'po mue 'ma Viya —naquepo. 12 Taco'e naemyuucopo no cparaacono énopo no timitricra'ono to mavoniipi ma Viya ene namutpo no 'chañono ene nacootocpo ma Esteban naemyompo te 'to namíro'u no cparaacono. 13 Ene naemiutecpo no tepyegne'onri'i, naquepo: —Jmaca 'chane manosjii'i tcotemo tajicho pjoca munagiene mapeno ma Viya te'po te 'to mavoniipi. 14 Viti vsamri'i to maquee'i te 'to ma Jesús tcovsaeni te Nazaret macovenopyoreji pjoca mapenviya ene muetsvochyoreji to vye'erepiono najacpogne mue 'ma Moisés no viochconini —naquepo no tepyegne'onri'i ma Esteban. 15 Ene namutu no tiuumutonri'i naemooroocoripo ma Esteban. Tecyechvopo to mamiro mavósipo ma angieri.

Apostoriono 7

1 Taquepo ma naeyara'o no sacerdotiono mayosericpo ma Esteban: —Ene ¿je'chu to ene pquee'i? —majichpo. 2 Ene ma Esteban majicpopo: —Tatanoviono mporapenviono, asamanuch'o —maquepo—. Ma munagiene Viya timericvoo'i mue 'ma viochquini Abraham te tcovsarich'o te 'pog'e tquíjare Mesopotamia, huich'o tácovsaa'i te 'to Harán. 3 Ma Viya mametocopo ma Abraham: “Pjiunjigia to piovsa énopo no pjiañonono. Pyánapo te pjocni 'pog'e nimechvigneyre”, majichpo. 4 Ma Abraham ene mas'o te 'pog'e tquíjare Caldea tyompo tcovsapo te Harán. Ene te taegnepo to muepenirari'i ma mueyeni ma Abraham, ma Viya macoyjecpo ma Abraham te pjoca viovricri'i juiti. 5 Etotsero ma Viya tajina muejroca ma Abraham to ompa'girena 'pog'e. Mametocotsero te 'to muecmunachoyre to 'pog'e, ema énopo no machichegneyriono. Ene huich'o tacchichari'i ma Abraham. 6 Ene tomuire ma Viya mamétoco ma Abraham no machichegneyriono tcovsayriono te 'poy'egne 'pog'e nae 'no 'povsajecono. Eno ajirionyore te 'to 'motneco naemponnojcoyre cuatrocientos añu najichyore naye'e. 7 Ene ma Viya majichpo ma Abraham: “Etotsero nuti nemechoricyore no tcajirionyore timponnojconyore no pchichegneyriono. Eno tiuchcu'onyoretsero tchovonyore te pjo piovricri'i ene taye'e nútipo nacogienuyre”, majichpo ma Viya. 8 Ene ma Viya muejrocpo ma Abraham to muechjiriivo ene énopo no machichegneyriono tquicmunanyo to mametoropi. Macovniipipo te 'to nanoca to naemotiorayore te 'to muejírovo ma 'moyo. Eto tquíjare circuncisión, eto taechjis'oyre to muetuchyore to muechjiriivoo'i naye'e. Taco'e ma Abraham macochíchapo ma Isaac. Te tcoy'epo ocho sache manocpo to muemotiorayoori'i te 'to mag'e eto tquíjare circuncisión. Ene ma Isaac manocvore mue 'ma machicha Jacob ene ma Jacob manocvore mamuire nae 'no ntosegieñono machichanoviono eno viochconini israelitano. 9 Ene eno viochconini nacotichopo ma 'moypono tquíjare José naejroricpo. No tvachriconri'i naemyompo te 'to 'pog'e tquíjare Egipto. Etotsero ma José macóchane ma Viya 10 tjicho ema tcuchcu'ri'i tamutu te 'to matajivono ma José. Etotsero ma José techemra'i ene tcunachocre majicho ma Viya mue 'ma taeyara'o to Egipto ene ema matuparacpo te 'to ema techoyore ma José te 'muiripa'i to Egipto ene énopo te 'to mapeno ma naeyara'o. 11 Ene taqueptsero 'com'ipo te 'to Egipto te'po 'pog'e Canaán. No 'chañono tcatajivompo 'chopemuri tajicho to nanicgiene. Nomuire no ntosegieñono viochconini tcatajivompo te 'to novricri'i Canaán. 12 Ene ma Jacob masamuiicopo ma taeyara'o te 'to Egipto tcunaruu'i to tniccore ene mavonicvocpo no machichanoviono eno viochconini nayana navachrigia to tniccore. 13 Te tito'anvórepo to tniccore tyononvórepo ene mapuemmaapo ma José timeruchvopo nae 'no maporapenviono tjicho vonaemotri'i ema. Ene taqueptse muéchopo ma taeyara'o to 'pog'e no majañonono ma José. 14 Ene ma José muechoricpo ma mueya tquíjare Jacob notegia namutu noma no majañonono, setenta y cincogñono eno. 15 Taquepo tyompo ma Jacob tcovsapo te 'to Egipto. Enepo muepeniyri'i ene énopo no machichegñono no viochconri'i viti. 16 Te tyérepo to naepenirari'i nave'vocpo to noperano naechoppo te 'vósare Siquem ene tquecorosiompo taye'e te 'to 'cori mavachriru ma Abraham nae 'no mamrivono ma Hamor. 17 Taquepo ma Viya muechovocpo eno to macuchquiravocyore taye'e te 'to Egipto, muechjis'ognee'i ma Viya mue 'ma Abraham. Etotsero eno tejpaconripo ene tquitsvomporipo no taeyara'ono te 'to Egipto. 18 Ene tiuchcopo ma 'pona naeyara'ori'i ene ema huipo muecha ma José ma naeyeni no viochconini 19 ene no machichegñono ma José macotichovcopo to naejpasrapo eno ene muemponnojcovcopo. Macovniipipo te 'to vonaquechpojrico no 'moyono 'jirono not-siravono puejchu naépena. 20 Taqueptsero tiuchcopo ma Moisés mavopnognejcha ema Viya. Moponarichu coje majicho to najañosra te napeno no tcochichano 21 ene naeminajicpo majicho ma taeyara'o to 'vósare. Su machicha ma naeyara'o sve'po scojrucpo cutpo schichagienejicha. 22 Taco'e ma Moisés te tjiuucopo tquimitcospo to naemotgieñono no techemra'ono te 'to Egipto ene ema Moisés tcunachocre tajicho to muechjiriivo ene étopo to muemtoñono. 23 Te tcoy'epo cuarenta añu maponrericpo to muemojnirena no majañonono israelitano. 24 Ene tyompo muem'opo ma tcovsa taye'e, ema muemponnojcogierecoo'i ma majañono ma Moisés. Ene mapuchpo ma Moisés macotiuchpo macopacopo ma timponnojcogierecoo'i muetsrijsínopo ema. 25 Muejchopo ema to naechemchoo'i no majañonono to macuchquiravocyore ma Viya mue 'ma Moisés ene vo'i. 26 Ene te 'posachepo to macopasirari'i muem'ovcopo no apinano no majañonono te'coconri'i enojicco. Ma Moisés mavoo'opuini tetpiriccano. Muechjicvocpo: “¿Tajtse to ene ajichcocri'i? Vo'ene acuggiocco tjicho eti ajañoncoco”, majichvocpo. 27 Ene ma 'tumeponri'i t-semuchvopo muevtojcopo ma Moisés. Majichpo: “¿Najtse ttuparacvii'i piti to vquiyara'oviyree'i ene jvioschovocovri'i? 28 ¿Jvoo'opca pcopacanu nacti ma pcoparuu'i cope sache?” majichpo. 29 To énepo maquee'i ema 'nuujipo tyutajco ma Moisés tyompo nae 'no 'povsajecono. Enepo mavrico te 'to 'pog'e tquíjare Madián ene taye'e muetuchpo su 'seno macochíchapo no apinano 'jirono. 30 Te cuaréntapo añu majicho ma Moisés te 'to Madián, étona sache tiovriicoo'i te moopa'i tachocyo to 'nug'e mari tquíjare Sinaí. Timericvo maye'e ma angieri te 'to 'chi'chu ycugi triicogierecoo'i etotsero tanosjii'i votanigia to yucu. 31 Ma Moisés maramignejcha tajicho. Mapuchpuini to ycugi muetimuiiracpo ene masampo to ma'u ma Viya. 32 Maquepo: “Nuti Nógienu no piochconini, ema Abraham, ma Isaac émapo ma Jacob”, majichpo ma Viya. Ene tpícopo ma Moisés tyooyoyojicpo. Huipo tijrócapo muemooroca 33 ene majichvore ma Viya: “Jve'a jmaro pepcopevo te pjoca nmíro'u tjicho nuti nuunagnejcha. 34 Je'chu nuti nim'ognejcha to natajivo no nchichanoviono te 'to Egipto. Nuti nsamo to tiyuchvono. Taco'e nuti nucpuicpo ncuchcu'vocyore. Piti pyonyore nvonicviyre te 'to Egipto pinapucuchvocyore no nchichanoviono”, majichpo ma Viya. 35 Etotsero te titecpopo ma Moisés vonaeschopa no israelitano. Naquepo: “¿Naja ttuparacvii'i to vquiyara'oviyree'i ene jvioschovocovri'i?” najichpo. Ene emarichu ma namueschopgieneri'i mavoniiri'i ma Viya matuparacgieneri'i naeyara'oyore tcuchcu'yore eno. Ene ma angieri ma timericvoo'i te 'to yucu ema timcatacoo'i ma Moisés. 36 Ene emarichu ma Moisés ma namueschopgieneri'i tcuchcu'vocri'i te 'to Egipto. Ema manocpoo'i to tiaramicre 'cutiorariono tinapucuchvocri'i te 'to nayon'oo'i te'po te nanaecpo to 'chope cogiure tquíjare Titsiomo. Te titecpompo te 'to moopa'giene 'pog'e, cuarenta añu majicho to muechpojrisra taye'e. 37 Ene emarichu Moisés tmetocovcoo'i no israelitano majichvocpo: “Ma Viya macochpucyore te amuri ma muechjiiyore Viya ncutiyoorichu nuti. Ema asamyore”, majichvocpo ma Moisés. 38 Ene emarivrechu ma Moisés nacochanee'i no 'chañono te 'to moopa'giene 'pog'e, ma muechjicgieneri'i ma angieri te tiovricrich'o nae 'no viochconini te 'to mari tquíjare Sinaí ene emarichu tjiacpoo'i to 'chojriicovo tquitoricra'i. Ene vitirichu vquicmuna eto 'chojriicovo. 39 Ene vo'giene tásopjuira'ono maye'e no viochconini nagieremchopri'i to muechjiriivo. Navoo'opuini tchovonyoreni te Egipto nochquine. 40 Te majinaa'i ma Moisés ene najichpo ma Aarón: “Pepyasnavi no vsiñarajina naenapucuchavi tjicho huiporo vecha oypopca maquij'e ma Moisés ma tcuchcu'ovri'i te vios'opo te Egipto”, najichpo ma Aarón. 41 Ene taquepo naepyacpotsero tavosiri'i to teenera nasiñarajri'i. Nacopacopo tomuire to vaca taecmunari'i to nasiñaraji ene tiuusamriono tajicho to naepyaari'i eno. 42 Ene huipo marigiaa'i ma Viya. Muecñacvocpo muesopo to nacsiña to navoo'ognena, to jreegi tomuire. Etjoo'i to majre ma muechjirini ma Viya, oni taco'e: Eti israelitano apuiiriru te 'to moopa'giene 'pog'e cuarenta añu ajicho, vonutina acsiñanupri'i ene vonutina naquéchosi to acoparúsare, ene etochujcha to asiñaraji icmunachoo'i. 43 Emachujcha iompooco ma asiñaraji Moloc etsrarecpoo'i ene acosiñavore to epyaru tavosi to jreegi tquíjare Renfán. Taco'e nuti nemechoric'eyre tajichyore. Aquitojiyre te 'to 'pochcoyo to 'vósare tquíjare Babilonia, maquepo ma Viya te 'to majree'i ma muechjiru. 44 Ene naepyacpo to mapenviya te 'to moopa'giene 'pog'e no viochconini tjicho ma Viya muemecri' i ma Moisés to maponogieeyore to muepyasrayre to peti. Muepyacpo 'muíriji to tjítumo attaji ene étopo prumo puejchu tori to nacoyjesrena te 'to napuis'opri'i. Ene tov'o taye'e to tacajugieneri'i mavoniipi ma Viya. 45 Taqueptse te tepenopo ma Moisés t-sioppo ma Josué naquiyará'opo no viochconini. Ma Viya muejrocvocpo to novsayre. No tcovsanri'ini te 'to 'pog'e ma Viya macuchcovcopripo eno. Te t-siopompo te 'to novsayre nompoo'i to mapenviya ene tanospotsero tyere añini najicho tiomuincovo te tiuchcopo ma David. 46 Ema tcunachocre mue 'ma Viya ene te naquiyará'opo ma David, ema mayosiocpuini ma Viya muesopari'ini muepyasna to 'ponaena mapenina ema Viya. Ene vo'giene muesopa ema Viya. 47 Te émapo ma machicha ma David tquíjare Salomón, émapo tepyaco to mapenviya. 48 Etotsero ma Viya tcovsa te anumo movine macpenori'ini to peti muepyaru ma 'chane tjicho ma Viya techjicri'i majicho ma muechjirini. Oni maquee'i: 49 - 50 Nuti naéyanu te anumo te'po 'pog'e. To novrico nuti ene te anumo te'po 'muiripa'i 'pog'e. Vonacmunu to peti epyaru to ene novris'aa'ini. Vo'vore nacmunu to nnarasi'a tjicho nutirichu nepyaco to anumo ene étopo 'pog'e, maquepo ma Viya —majichvocpo ma Esteban—. 51 Eti anosjii'i eyjuchvo mracasamre'e vo'ásamra'i te 'to muechjiriivo ma Viya. Eti 'muíriji iocpuemcho ma Espíritu Santo acuti eno iochconini. 52 Tjicho eno naemponnojcovco namutu no muechjironini ma Viya ene nacopacovco no techjis'onri'i to matesrayree'i ma mtopravre Cristo. Ene juiti to tiutecpo, eti ijroricpo imcoparecpo. 53 Eti ajacpoo'i to mavoniipi ma Viya nae 'no angieriono ene vo'ituchaa'i —majichvocpo ma Esteban. 54 No 'chañono te nasamnerichu to muechjiriivoo'i t-semompo ene to navoysemovoo'i tnicharugio'echovompo. 55 Etotsero ma Esteban mavocri'i ma Espíritu Santo muepanuchpo te 'to anumo muem'opo to majaracuvo ma Viya émapo ma Jesús ttup'erecoo'i te 'to mavovre. 56 Ene maquepo ma Esteban: —¡Im'a! Tejoco to anumo. Muenjaa'i ma Cristo machcognee'i naye'e no 'chañono. Ema ttup'erecoo'i te 'to mavovre ema Viya —majichvocpo ma Esteban. 57 Taquepo no 'chañono tpiooricompo mraca, tiavigiñochovompo najunruchpo ma Esteban 58 ene nacuchcopo te 'to 'vósare. Te nacopacoyrepo nave'po to namuii'ono naejrocpo ma 'retona 'chane tquíjare Saulo puejchu majañoca ema. Enetse eto nacopacopo ma Esteban natupsicpo te 'to marija'ono. 59 Te natupsiicoripo ma Esteban tyujrocpo: —Piti Nógienu Jesús, pjiacpa to nachanevo —maquepo. 60 Taquepo tepyusicpo mapioocopo ema Viya: —Tata, vopquechno to naejiivo to najichnuu'i pnoni —maquepo ene tepenopo.

Apostoriono 8

1 - 2 Ene ma Saulo tajina macyemo to nacopasirari'i ma Esteban. No tpicuchono ma Viya eno nompo naecoropo ma Esteban ene tiyo'ono tajicho to nacopasirari'i. Ene etorichu to sache nanaecchopo naemponnojcovcopo no t-sopono ma Viya tiov'onri'i te 'to Jerusalén. Ene taqueptsero naquitojivcopo tyonompo te 'muiripa'i 'pog'e tquíjare Judea te'po Samaria. Naquejvorine no apostoriono nanosi te 'to Jerusalén. 3 Ene ma Saulo mamuire muemponnojcovco no t-sopono ma Viya. Ema t-sioppoo'i te 'to petiono macootocvocpo no 'jirono énopo 'senono, mamo macosiojvocpo te 'to naqueetérare. 4 No naquitojigñono tcometorirompoo'i to 'chojriicovo te 'to naquij'epri'i. 5 Mamuire tiuchcopo te Jerusalén ma Felipe tyompo te 'to 'vósare tquíjare Samaria ene muechjis'opo ma Cristo taye'e. 6 Manocpo to tiaramicre 'cutiórare ene eno nórico to muechjiriivo ema nasamo. 7 No nasioporono no huinarajgieñono nomuire macuchcovcopri'i. Eno tpiooricono tajicho to not-sirari'i. Nomuire maconaracvoco no moverano no moso'iono énopo cojono. 8 Ene tiuusamriono no tcovsano te 'to 'vósare najicho. 9 Emjaa'i te 'to 'vósare ma tquíjare Simón. Ema titpaaji'o ene 'muíriji nárami no 'chañono, majicho. —Nuti nitjiicovo —maquenve. 10 Ene namutu no 'chi'cho'ono énopo no 'chosiono nacuñucho. Najichpo: —Eto muetjiicoovo ma Viya macoy'e jmaca 'chane —naquepo. 11 No 'chañono nasopo tjicho tyereripo to mavoyosra tajicho to muetpaají'ovo ma Simón. 12 Etotsero te nasampo to 'chojriicovo mue 'ma Jesús ene étopo to mavonirisra ma Viya ene nasoppo tquicchosiompo namutu. 13 Ene émapo mamuire ma Simón masoppo, tquicchospo 'nuuji ene mapuegne'potsero ma Felipe. Ene márami ma Simón to manocgieñono tiaramicre mue 'ma Felipe. 14 No apostoriono tiovricono te 'to Jerusalén nasamuiicopo to najacpirari'i to 'chojriicovo no tcovsano te Samaria mavricri'i ma Felipe. Enetse eto navonicvocpo ma Pedro émapo Juan nayana taye'e. 15 - 16 Tjicho no t-sopono ma Viya taye'e najinacho'o najacpa ma Espíritu Santo, taquejvorichu to tquicchosionri'i te 'to muéjare ma Viógienu Jesús. Ene te titecpompo ma Juan émapo Pedro nayosiocpo ma Viya puejchu muejrocvoca ma Espíritu Santo. 17 Ene nanocpo to navupiono naye'e ene mavocvocpo ma Espíritu Santo. 18 Ma Simón muem'opo to mavosravcoo'i ma Espíritu Santo tajicho to nanosraa'i to navupiono no apostoriono ene ma Simón mavoo'opuini mavañocvoca te 'to prata puejchu naejroca to muetjiicoohuina. 19 Majichvocpo ma Simón: —Ijrócanu to nitjiicoohuina puejchu te najpuca nnoca to nvupe mavoca ma Espíritu Santo. 20 Ene ma Pedro majichpo: —Ma Viya ticñacviyre ene étopo to pye'e prata tjicho piti pijchoo'i to tcovachoo'i te 'to prata to muejrorovi ma Viya. 21 Movine pactupara'ori'ini te 'to vemtone mue 'ma Viya tjicho to psamre votori te 'to mamíro'u ma Viya —majichpo ma Pedro—. 22 Taco'e pinajigia to jhuinarajvo ene pyosserígiapo mue 'ma Viya. Muechcoresina macomtigia to ppecatura ene étopo to pponreeri'i te 'to psamre 23 tjicho nquictiora te 'to pjiomrára'i te 'to psamre. To jhuinarajvo eto timponnojcovri'i piti —majichpo ma Pedro. 24 Ene majicpopo ma Simón: —Ayosiúchanu mue 'ma Viya puejchu votaquituchvo to pechjiriivo pjichgieneri'i —majichvocpo ma Simón. 25 Te pochpo to naechjis'irari'i ma Jesús ene tcometorirompo to 'chojriicovo, tyonompo ma Pedro émapo Juan tchovompo te 'to Jerusalén. Eno tcometoriromporipo to tiuuna 'chojriicovo te 'to 'pomriono 'vosariono te taye'erépa'i te Samaria ene titecpompo te Jerusalén. 26 Etona sache timericvopo ma angieri mue 'ma Felipe. Muechjicpo: —Pyana te tnopo vono ppoc'a pjuena 'chene tios'o te Jerusalén tyono te Gaza —majichpo ma angieri. To 'chene tampueco to moopa'i 'pog'e. 27 - 28 Tyompo ma Felipe ene taye'e te 'to 'chene macpojcopo ma 'chane tcovsa te 'pog'e tquíjare Etiopía. Tchovyórepo te mavsa ene mas'o te 'to Jerusalén. Ema cparaaco se 'su Candace esu taeyara'o to Etiopía. Ema tcotpára'o to sye'e prata. To timyonri'i ema muetsrareco ma Viya te 'to Jerusalén. Ema tejaracopri'i te 'to mam'oopoo'i majiropoo'i to ajúreco majre ma muechjirini ma Viya tquíjare Isaías. 29 Ene ma Espíritu Santo majichpo ma Felipe: —Pyana pejatoca pjoro careta mam'oopoo'i jmuena cparaaco. 30 Ene ma Felipe tjiunopopo mapuchpo masampo to majirogienepoo'i to ajúreco majre ma muechjirini ma Viya tquíjare Isaías. Ma Felipe mayosericpo: —¿Ene pechemchotsero to pjirogienepoo'i 'chojriicovo? —majichpo ma Felipe. 31 Ene ma cparaaco majicpopo: —Muitji to nechemchirena tjicho najina temechemchanu to taechjis'ogne to 'chojriicovo —majichpo. Ma cparaaco muech'opo ma Felipe mavcu'a muejaca te 'to machocyo. 32 To ajúreco majirogienepoo'i ma cparaaco oni taco'e: Ema nomri'i nacópaco macuti to 'vesa ene votcotiúchapo, macuti to 'vesagira tjicho eto tisopriicovo te nave'o to tajíyo'o. 33 Ema naemponnojco. Tajinaripuini matoprahuina ene najina techjucha. Najina machichegnena tjicho yvétupi to muetorisra te pjoca 'pog'e, taquee'i to ajúreco. 34 Ene ma cparaaco mayosericpo ma Felipe: —Pcatajígianu pemechemchanu. ¿Najpuca taechjis'o pjoca ajúreco? ¿Vo'i emarichpuca ma tiajchoo'i vo'i 'ponapuca? —majichpo ma cparaaco. 35 Ene ma Felipe muemechemchopo to ema taechjis'oo'i ma Jesús to ajúreco. Muemitcopo to muechjiriivo ma Jesús. 36 Te 'to napuisrapri'i naem'opo to une. Ma cparaaco maquepo: —Jocaripo une. Huipca tcurini to náquicchosi juitjicha —maquepo. 37 Ene majichpo ma Felipe: —Te psopgienenajicha te 'to psamre, tiuri to páquicchosi —majichpo. Majicpopo ma cparaaco: —Nsopo te 'to ma Jesucristo maChichari'i ma Viya —maquepo. 38 Ene ma cparaaco mavonicpo naquichigia to nom'oopoo'i ene taquepo tiucpuicompo tevtsecvompo te 'to une. Ma Felipe muecchoscopo ma cparaaco. 39 Te tiucpuicompo te 'to une, ma Espíritu Santo mammórepo ma Felipe. Huipo manecpa ma cparaaco ene tyonvórepo ma cparaaco tiuusamrepripo te 'to 'chene. 40 Ene ma Felipe tiuchcopo te 'vósare tquíjare Azoto ene tnaecchoopo taye'e tomuire tcometoriiporipo te 'to 'vosariono tiomuincovo te titecpopo te Cesarea.

Apostoriono 9

1 - 2 Ene ma Saulo mavoo'o muetopuéregia no t-sopono ma Viya. Ema maponrericpo to mayonrayre te 'pona 'vósare tquíjare Damasco mavejnoyre no tpuegne'ono ma Viya, no muechmovgienena 'jiro 'seno puejchu náqueeta te 'to Jerusalén. Taco'e ema tyompo mue 'ma naeyara'o no sacerdotiono mayosiocpo to 'jiumeruco mamgieneyore nae 'no techono to noomutirariono te 'to Damasco puejchu naejrocvoca ema no t-sopono ma Viya, no tcovsano taye'e. 3 Ene tyompo macochanevco no 'pomriono. Te tiane'ompo te Damasco ene taemna'osravrichu to tjiaracugnejcha tamicuchpo ma Saulo, tios'o te anumo. 4 Ma Saulo tvenopopo te 'pog'e ene masampo ma techjicri'i te 'nug'e: —Piti Saulo ¿tajtse tacoyemo te 'to pimponnojconri'i? —majichpo. 5 Ma Saulo majicpopo: —¿Píjatse piti, Tata? —majichpo. —Nuti nquíjare Jesús. Nuti pimponnojcognee'i ene pitjivo pimponnojcovo. Pcútipo to huiye votaechemra'i mue 'ma tógienu ene tcatajivo tajicho to tamuechemra'vo —majichpo ma Viógienu. 6 Ene ma Saulo tyooyoyojicripo tajicho to mapisraa'i: —Tata ¿tajtse jvoo'o to njicha? —maquepo. Majicpopo ma Viógienu: —Pechpuca pyana te pjuena 'vósare pquij'eyree'i. Ene taye'e pcometocsiyre to pcoyemyore —majichpo. 7 No tpuegne'onri'i ma Saulo nayoyocgienejicha tjicho nasamo'choo'i to ma'u ene vonaem'a ma techjicri'i. 8 Ene taquepo ma Saulo techpucpo. Timuiiricyorepuini ene manospo huipo timuiigiaa'i. Ene no macochanegñono nachuucopripo te 'to mavupe naquitecpopo te Damasco. 9 Mopósache majicho taye'e votimuiigia votnigia vo'vore tera. 10 Emjaa'i te 'to Damasco ma t-sopo ema Viya tquíjare Ananías ene ma Viya muechjicpo ema cutri'i to mavopucho: —Ananías —majichpo. Ma Ananías majicpopo: —Nutjioo'i, Tata —majichpo. 11 —Pechpuca pyana patpiru te pjuena tquíjare Ttúpicu Caya. Pyana te mapeno ma Judas. Ene mavrico ma tquíjare Saulo tcovsa te Tarso, tjicho ema tyujrocgierecoo'i —majichpo ma Viya—. 12 Mamuire tvopuchvi njicho to pyonyore ene pnocyore to jvupe maye'e puejchu muemuiigiavre —majichpo ma Viya. 13 Majicpopo ma Ananías: —Tata, moverano no tmetoconono te 'to muemponnojsira mraca no t-sopono to pechjiriivo te Jerusalén —majichpo—. 14 Ene etorichu timiuteco te pjoca tjicho eto matupara'ori'i nae 'no naeyara'o no sacerdotiono te 'to macootocvoca no tcosiñaviono mamyore ene náqueeta —majichpo ma Ananías. 15 Majicpopo ma Viya: —Pyanachujcha tjicho ma Saulo nuti nneriocri'i te 'to tcometoriiyore muechjis'anu nae 'no 'povsajecono, nae'po taeyara'ono to 'vosariono ene énepo nae 'no jurionono. 16 Nuti nimecyore to matajivyore ncoviiyore nuti —majichpo ma Viya. 17 Taco'e tyompo ma Ananías t-sioppo te 'to peti mavriicoo'i ma Saulo ene manocpo to mavupe maye'e. Majichpo ma Ananías: —Tata mpórape Saulo, ma Viógienu Jesús ma timericvoo'i pye'e te 'to 'chene, ema tvonicnuu'i pye'e puejchu pimuiigiavrepo ene matégiapo pye'e ma Espíritu Santo —majichpo ma Ananías. 18 Ene 'nuujipo tpacarecompo te 'to mog'ano to tacuti tóchoji to jimo timuiicovrepo. Taquepo ma Saulo tyompo tquicchospo 19 ene tnicpo. 'Tumevórepo tajicho ene manospo nae 'no t-soponri'i ma Viya te 'to Damasco movera sachono majicho. 20 'Nuujipo te 'to Damasco tnaecchoopo macometoriru to 'chojriicovo te 'to noomutirariono no jurionono. Mametocovcopri'i te 'to ma Jesús maChichari'i ema Viya. 21 Ene nárami namutu no t-samonri'i ma Saulo. Naquepo: —¿Vo'emuena jmaca ma temuchpooco te 'to Jerusalén no tcosiñano to muéjare ma Jesús? Ene etorichu timiutecri'i te pjoca macootocvocyore ene muemyánapo te 'to namíro'u no naeyara'ono no sacerdotiono —naquepo. 22 Etotsero ma Saulo 'tumesamreripo. Emavoyejchujcha to macometoriira muemechemchovcopo no jurionono te 'to ma Jesús emari'i ma nacuchoori'i Cristo. Taco'e no jurionono tcovsano te 'to Damasco huipo naato'o to najicpirena. 23 Tos'optsero to tyérepo no jurionono techococompo naponrericpo to nacopasirayoori'ini ma Saulo, 24 etotsero ema techocvopo. To sachono te'po te yotiono najañocpuini to tapajono taye'e to 'vósare to navoriraa'ini nacootoca nacópaca. 25 No t-sopono ma Viya nacuchcopo ma Saulo. To yoti nacovcu'po te 'to 'chope canasta nacucpuicpo te 'neco te 'to tayuchmuegne to 'vósare. Tyutajcopo 26 tchovo te Jerusalén. Te titecpopo ma Saulo mavoo'opuini macchane no t-sopono ma Viya taye'e etotsero vonavro'o tjicho napicorocrich'o. Vonasopa to majacpiraripo ma Viya 27 ene ma Bernabé muemyompo ma Saulo nae 'no apostoriono mametocovcopo te 'to ma Viógienu timericvoo'iji maye'e te 'to 'chene ene muechjicpuiji ema. Te majacpopuiji ma Viya tcometoriipo taye'e te Damasco tajina tcooyoca, majichvocpo ma Bernabé no apostoriono. 28 Tos'optse eno najacpopo ma Saulo ene ema macochanevcopo eno te 'to Jerusalén. 29 Tcometoriipo te 'to muéjare ma Jesús. Tajina timpigia ene techjiricvopo nae 'no jurionono no techjicono te 'to griego. Tjicpoccono eno maye'e ene taquevre nomuire naponrericpo to najichyore to nacopasirena. 30 Te naéchopo no t-sopono ma Viya nanojnopo ma Saulo te 'to Cesarea. Te Cesarea navonicpo te Tarso mas'ine. 31 No t-sopono tcovsano te 'muiripa'i Judea te'po Galilea te Samaria titotijvompo. 'Tumiompo te 'to nasopra ma Viya tpicura'ono maye'e ene muemcatacovco ma Espíritu Santo. Taco'e tejpacompo no t-sopono ma Viya. 32 Ma Pedro tpuiiricpo te 'to 'vosariono machimrachpoo'i no t-sopono ma Viya. Nomuire no tcovsano te 'vósare tquíjare Lida. 33 Emjaa'i taye'e te 'to Lida ma tquíjare Eneas ocho añu majicho te 'to muepajiimo. Votechpuca moso'i ema. 34 Majichpo ma Pedro: —Tata Eneas, pechpuca jve'a to pepajiimo tjicho pnaracoripo majicho ma Jesucristo —majichpo. Tnaracopo 'nuujipo techpucpo ma 'chañe. 35 Ene naem'opo ma moso'igieneni namutu no tcovsano te 'to Lida te'po 'muiripa'i to 'pog'e tquíjare Sarón ene naenajicpo to napecaturano najacpopo ma Viya. 36 Te 'to 'vósare tquíjare Jope esjoo'i su t-sopri'i ma Viya. Esu tquíjare Tabita. Te 'to griego oni taco'e: Dorcas. Esu scopneriiji to tiuricocre simcataconve no tcomnurocvono. 37 Taqueptsero tcojmapo su Dorcas ene tepenopo ene naecchopo to sog'e. Nanocpo te 'to pticu 'nug'e. 38 No t-sopono ma Viya nasamuiicopo te 'to emjaa'i ma Pedro te Lida tachocyorichu te 'to Jope sepeniyri'i su Dorcas ene navonicpo no apinano naech'a ema. Te titecpompo maye'e, najichpo: —Naquee'i te 'to 'nuuji pyana te Jope —najichpuiji. 39 Ene 'nuujipo tyompo ma Pedro macochanevco no tich'onri'i. Te titecpompo te 'to peti naquitecpopo ma Pedro te 'to nanos'oo'i su sepenogne. Enjoo'i taye'e no naemuimarajono naeyuriicoo'i esini. Eno noomutocpo ma Pedro naemecpo to namuii'ono sepyaronini esini Dorcas. 40 Enetse eto ma Pedro macuchcovcopo namutu ene tepyusicpo tyujrocpo. Taquepo muesñecpo su sepenogne. Majichpo: —Meme Tabita, pechpuca. Ene esu tejamic'opo sim'opo ma Pedro ene tejacpo. 41 Ma Pedro macootocpo te 'to svupe macotpi'ecpo ene muech'ovcopo no naemuimarajono énopo no 'pomriono t-sopono ma Viya ene muemechvocpo te 'to tchoopo titoricvórepo esu 42 ene namutu no tcovsano te Jope naéchopo. Moverano no tjiacponri'i ma Viya tajicho. 43 Ma Pedro manospo te 'to Jope movera sachono. Ttupco te 'to mapeno ma 'pona Simón ma saereru.

Apostoriono 10

1 Emjaa'i ma tquíjare Cornelio ema romano tcovsa te 'to 'vósare tquíjare Cesarea. Ema naeyara'o no sontarono. Tquíjare Italiano to novcure no sontarono. 2 Ema Cornelio ene namutu te 'to mapeno napicucho ma Viya naetsrareco. Ema tnoquicvonve to macoy'egne nae 'no tcomnurocvono jurionono ene 'muíriji tyujrocnove. 3 Etona sache te copere'po ma Cornelio muem'opo ma maye'e angieri ma Viya cuti to tvoprére'i majicho ma Viya. Ma angieri t-sioppo te 'to mavriicoo'i majichpo: —Cornelio —maquepo. 4 To mapisraa'i ma Cornelio muemooroocoripo ma angieri. Majichpo: —¿Taja pcomnu, Tata? Ene majicpopo ma angieri: —Pjiacpocre mue 'ma Viya to pyujrosra étopo to pnoquiivo nae 'no tcomnurocvono. 5 Tiuri jvonigia no jvonrano nayana te 'to 'vósare Jope naech'a ma tquíjare Simón tquijarevre Pedro. 6 Ema ttupco mue 'ma tquijarevre Simón ma saereru te tachóchocu to 'chopegiene cogiure. Te tiutégiapo ma Simón Pedro, ema tmetocovyore to pjichyore —majichpo ma angieri. 7 Taquepo tyompo ma angieri majunjicpo ma Cornelio. Ema muech'opo no apinano nae 'no mavonrano ene émapo étona sontaru, ema tpicúra'i mue 'ma Viya ene tcuñuchcore mue 'ma Cornelio. 8 Ma Cornelio mametocovcopo eno to majichgieneri'i ma angieri enetse eto mavonicvocpo te 'to Jope navejnoyre ma Pedro. 9 - 10 Te 'posachepo to napuisra no mavonrano ma Cornelio tiane'ompo te 'to Jope. Ene ma Pedro tyopnopo te 'to 'nug'e novrare taéna'u to peti ene tyujrocpo taye'e ene ema tec'opo taye'e mavoo'opo tnicyore tjicho tuprigripo to sache etotsero huich'o pochina to nanicyore. Ene cutpo to timcoo'i tvoprere'ipo majicho ma Viya. 11 Muem'opo tejocri'i to anumo ene tpajcopo to tacutiri'i to attaji tquiti te 'to tagiñocono tiucpuico te 'to 'pog'e. 12 To 'chope attaji tompoo'i to tamutchujcha to sorariono, ggiore ene étopo to coyriono. 13 Ene ma Pedro masampo ma techjicri'i: —Pechpuca, Pedro, pcópaca jmani sorariono ene pnígiapo —majichpo. 14 Majicpopo ma Pedro: —Vo'i, Tata, vonnicsarena eto jmani sorariono vepru tjicho vo'vore taesopcore to vnigia —majichpo ma Pedro. 15 Tiapechvovre masamo: —Huipo pquepru jmani sorariono tjicho tiuunavcopo majicho ma Viya. Tiúripo to pnigia —majichpo. 16 Mopo'e ma Viya muemeco ma Pedro. Te pochpo tchoopo te anumo to 'chope attaji. 17 Ene ma Pedro manospo maponreriicoripo tajpuca to taechjis'oo'i to muem'ognee'i enetse eto no mavonrano ma Cornelio titecpompo te 'to tapajo matupsi'ri'i ma Pedro tjicho eno nayoseriris'opri'i to mapeno ma Simón ma saereru. 18 Ene eno naech'opo nayosericpo te 'to enepuca matupsi'o ma Simón Pedro. 19 Ene ma Pedro maponrericrich'ini tajicho to muem'ognee'i, ene majichpo ma Espíritu Santo: —Noñjoo'i moponano 'jirono ttancoviono. 20 Pyana ppuegne'voca. Vopcuquicchopuiivo tjicho nuti nvonicri'i pnoni —majichpo ma Espíritu Santo. 21 Ene ma Pedro 'nuujipo tyono te 'to tapajo novriicoo'i no moponano. Majichvocpo: —Nuti atancompoo'i. ¿Taja to timiutec'ee'i? 22 Ene eno nametocopo ma Pedro: —Ma Cornelio naeyara'o no sontarono, ema tvonicovri'i. Ema tpicúra'i mue 'ma Viya tiuri tcunachocre nae 'no israelitano —najichpo—. Tyonri'i ma angieri maye'e ma Viya mametoponri'i te 'to muemichorígiapi pyonyoreji te 'to mapeno pimitcoyreji ema —najichpo ma Pedro. 23 Ene ma Pedro macosiojvocpo ttupcompo maye'e te 'to matupsi'ri'i. Taqueptse to 'pónapo sache tchovompo nomporipo ma Pedro ene saesnano no t-sopono ma Viya tcovsano te Jope nomuire napuegne'po ma Pedro. 24 Te 'pónapo sache titecpompo te 'to Cesarea ene ma Cornelio macuumutcovcoripo no majañonono énopo no muemnacsariono ene nacuchocvocripo to titecpano. 25 Te titecpopo ma Pedro te 'to peti, ma Cornelio tiuchcopo macpopo muepyusmiruchpuini. 26 Etotse ma Pedro macochpucpo ene majichpo: —Pechpuca, pim'a vcutcoco 'chanevocovgienechujcha —majichpo. 27 Taquepo t-siopompo techjiricvomporipo. Muem'ovcopo no moverano 'chañono tiuumutono taye'e, 28 ene majichvocpo ma Pedro: —Eti echo to ypongieneri'i viti jurionono. To vimitropi vováquisopsi viovrigia aye'e eti 'povsajecono. Juitipotsero ma Viya timecnupo te 'to najínapo taeprucreyre. Tiúripo te 'to viovrigia aye'e. 29 Taco'e te tmetoconompo pnoni vonopuemcha nisojvopo nutes'oo'i aye'e. Ene juiti nyoseric'eyre: ¿Tajtse to ichoris'onri'i? —majichvocpo ma Pedro. 30 Ene majicpopo ma Cornelio: —Nuti nimichoricvii'i. Cuatrupo sache tajicho te énepo pjuena copere'i nyujroocoo'i nijmuchvo maye'e mue 'ma Viya te pjoca mpeno. Ene muemna'osravrichu timericvoo'i ma 'chane nye'e trappeco to mamuii'o. 31 Ene majichnupo ema: “Cornelio, ma Viya masamo to pyujrosra. Muem'o to pnoquiivósare nae 'no tcomnurocvono. 32 Taco'e pacvoniipi te 'to Jope navejna ma Simón Pedro. Ema ttupco te 'to mapeno ma tquijarevre Simón ma saereru te tachóchocu to 'chope cogiure. Ene ema te titecpapo, ema timitcovyore”, majichnupo ma angieri. 33 Ene nvonicpo 'nuuji no nvonrano navejnapi. Pcatajicnupo piutecpo ene viti viuumutripo te 'to mamíro'u ma Viya to yvorira vsamyore to jmetocosi maye'e —majichpo ma Cornelio. 34 Ene majichvocpo ma Pedro: —Je'chugnejcha nechemchopo te 'to votacnerioru ma Viya nae 'no 'chañono. 35 Néchopo te 'to tjiacpocriono mue 'ma Viya nomuire no 'povsajecono no tpicuchono ema ene nanoco to tiuricocre —majichvocpo ma Pedro—. 36 Ma Viya tmetocovocoopo viti israelitano to 'chojriicovo mue 'ma Jesucristo puejchu muejrocavi to titotijvocre ene emarichu nacógienu namutu no 'chañono te 'to 'pog'e. 37 - 38 Eti asamuiico to manocgieñono ma Jesús Nazareno te 'to viovsa Judea. Ema tnaecchoopo to muemtone te 'to 'pog'e tquíjare Galilea te taegnepo to macometoriira muecchosrisra ma Juan. Taquepo ma Jesús majacpopo ma Espíritu Santo tios'o mue 'ma Viya titjiicoopo majicho. Ma Jesús tpuiiricpo manocpoo'i to tiuricocre ene macuchcu'poo'i no muemponnojcogñono ma huinarajgiene. Ma Viya ema timcatacoo'i. 39 Ene viti vim'o to manocgieñono ma Jesús te Jerusalén te'po 'muiripa'i Judea, taco'e vcometoriipo. Taqueptsero naettacpo te 'to crutsu tepenopo. 40 Etotsero te moponagiénepo sache majicho to maquecorosvoo'i, ma Viya macochepucpo mavonicpo te 'to timericvoyre vye'e. 41 Etotsero votimerígiapo nae 'no 'pomriono 'chañono. Vquejvorichu viti vim'o tjicho vconere'ogieneripo mue 'ma Viya puejchu vacmetoriru to vim'ogñono maye'e, ene viti vnicnove maye'e te taegnepo to muechepusraa'i. 42 Taquepo ma Jesús tvonicoopo to vacmetoriru nae 'no namutu no 'chañono. Ymetocovcoyre te 'to ema tcotpára'o mue 'ma Viya tvioschoyre no 'chañono énopo no naepenogñono. 43 Namutu no muechjironini ma Viya naechjis'o ma Jesús. Naquee'i eno te 'to muéjare ma Jesús ma Viya macomticyore to napecaturano no 'chañono no t-soponyore ma Jesús —majichvocpo ma Pedro. 44 Te techjiicorich'o ma Pedro, tiucpuicpo ma Espíritu Santo mavocvocpo namutu no t-samonri'i to 'chojriicovo. 45 No tpuegne'onri'i ma Pedro te 'to mapeno ma Cornelio eno jurionono nasoptsero to 'chojriicovo, ene eno nárami te 'to ma Viya muejrosraa'i ma Espíritu Santo no vojurionvoquina 46 tjicho nasamo naetsrareco ma Viya ene tnaecchovompo techjicono te 'to 'puechjiriivono namuimotgieñono. 47 Ene maquepo ma Pedro: —Movine viopuemchaa'ini te 'to votcuquicchosiono pnoñono tjicho ma Espíritu Santo tiutecripo naye'e cutripo te tiutecpo vye'e viomuire —majichvocpo ma Pedro. 48 Ene ema mavonicvocpo to táquicchosiono te 'to muéjare ma Jesucristo. No tcovsano taye'e nayosiocpo ma Pedro te 'to manosimmoch'o naye'e.

Apostoriono 11

1 Taqueptsero no apostoriono ene énopo no t-sopono ma Viya tcovsano te 'to Judea nasamuiicopo te 'to no vojurionvoquina nomuire najacpopo to 'chojriicovo. 2 Ene te tchoopo ma Pedro te 'to Jerusalén no jurionono t-sopono ma Viya nome'opo ema. 3 Nayosericpo: —¿Tajtse tacoyemo to pyonri'i te 'to mapeno ma vojurionina ene pnicpo naye'e? —najichpo ma Pedro. 4 Ene ema muetometocoptsero to timyonri'i. Majichvocpo ma Pedro: 5 —Nuti ene novriicoo'i te 'to 'vósare tquíjare Jope. Te 'to nyujrocripo ma Viya, timecnu te 'to nvopure. Nim'opo to tacutiri'i to 'chope attaji tiucpuico tios'o te anumo tquiti te 'to cuatru tagíñocu. Titecpopo te 'to nmíro'u. 6 Te mponrejcopo to tomgienepoo'i, nim'opo to sorariono: to ggiore, to coyriono, étopo to 'pomriono sorariono ymunicsare viti. 7 Ene nsampo ma techjicnuu'i: “Pedro, pechpuca pcópaca jmarono sorariono ene pnígiapo”, majichnupo. 8 Ene nuti njicpopo: “Vo'i, Tata, vonnicsarena eto jmani sorariono. Vepru tjicho vo'vore taesopcore to vnigia”, njichpo. 9 Ene tiapechnuvre techjicnu: “Huipo pquepru jmani sorariono tjicho tiuunavcopo majicho ma Viya. Tiúripo to pnigia”, majichnupo. 10 Mopo'e to nim'o ene tchoopotsero te 'to anumo. 11 Enetse eto naquepripo no moponano 'jirono titecpompo te 'to novricri'i nuti. Ene nos'o te 'to 'vósare Cesarea mavonironri'i ma Cornelio tich'ononyore. 12 Ma Espíritu Santo tmetocompo te 'to nyana mpuegne'voca voncuquicchopuiivo ene nomuire pnoni saesnano yporapenviono tpuegne'oviompo —majichpo ma Pedro—. Te vitecpopo vsioppo te 'to mapeno ma 'chane tichoricnuu'i. 13 Majichoopo te 'to timericvoo'i ma angieri maye'e ttup'erecoo'i te 'to mapeno, majichpuiji: “Jvonigia no jvonrano te 'to Jope naech'a ma Simón tquijarevre Pedro”, majichpuiji ma angieri. 14 “Ema tmetocovyore to piuchquírayo piti ene énopo no pchichanoviono te 'to ppeno”, majichpuiji ma angieri. 15 Ene taquepo nnaecchoopo ncometoriipo. Tiucpuicpo ma Espíritu Santo mavocvocpo eno tacutirichu te 'to tiutecpo vye'e —majichvocpo ma Pedro—. 16 Ene nuti néchopo to mametoropi ma Viógienu Jesús. Ema majichovri'i: “Ma Juan ticchosricri'i te 'to une etotsero eti aquicchosyore mue 'ma Espíritu Santo”, maquee'i. 17 Tjicho ema Viya tijrocvocri'i ma Espíritu Santo nomuire no vojurionvoquina cutripo te tijrocoopo viti vsopgieñonri'i ma Viógienu Jesucristo. Ene nuti movine nocpuemchaa'ini ma Viya te 'to najacpirena ema nomuire no vojurionvoquina —majichvocpo ma Pedro. 18 Taquepo te naetosampo no jurionono t-sopono ma Viya te 'to Jerusalén, tajínapo nacyemri'i ene tiuusamriompo narusrupayachopo ma Viya. Najicho: —Nomuire no vojurionvoquina muesojvocpo ma Viya to nácot-samre najacpa to muitocoresigne naetorisrayre —naquepo. 19 Te nacopacopo ma Esteban ene nanaecchopo naemponnojcovcopo no t-sopono ma Viya tiuchcompo te 'to Jerusalén tyonompo naquitojivcopo. Nacopayacpo to 'pog'e Fenicia, te'po Chipre, te'po 'vósare tquíjare Antioquía. Te 'to naquij'epri'i tcometorirompoo'i to 'chojriicovo nae 'no jurionono naquejvorichu. 20 No naquitojigñonri'i tios'ono te 'to Jerusalén enjoo'i taye'e te 'to Antioquía no tcovsanri'ini te Chipre ene énopo no tcovsanri'ini te 'to 'pog'e tquíjare Cirene ene eno tcometorirompo nae 'no vojurionvoquina. Naechjis'o to 'chojriicovo mue 'ma Viógienu Jesús 21 ene eno moverano no naenajico to napecaturano nasoppo ma Viya tjicho ma Viya muemcatacovcoo'i no tcometorirono. 22 No t-sopono ma Viya te 'to Jerusalén nasamuiicopo to najacpirari'i ma Viya no tcovsano te 'to Antioquía ene navonicpo mayana naye'e ma Bernabé. 23 - 24 Tiuri ema, t-sopjuíra'i mue 'ma Viya mavoco ma Espíritu Santo. Ene te titecpopo ma Bernabé muem'opo to muemcatasira ma Viya ene tiuusamrepo ema. Muene'ovcopo puejchu 'tumevoquina te 'to nasamre ene tori to napuegnerena ma Viya ene tejpacompo no t-sopono. 25 Ene taquepo tyonvórepo ma Bernabé te 'to 'vósare Tarso matanijnoyre ma Saulo ene te muechmoopo mampo te Antioquía. 26 Ene eno te titecpompo, nanospo taye'e étona añu najicho nae 'no t-sopono ma Viya, timitricono nae 'no 'chopemuriono 'chañono. No 'chañono tcovsano taye'e te 'to Antioquía noopo naejarecho cristianono no tpuegne'ono ma Viya. 27 Enjoo'i no muechjirono ma Viya tios'ono te Jerusalén tyonompo te 'to Antioquía. 28 Ma étona tquíjare Agabo. Ema ttup'ecpo te namuri no t-sopono ma Viya muechjicvocpo majicho ma Espíritu Santo. Mametocovcopo to totesrayre to 'com'i te 'to 'muiripa'i 'pog'e ene je'chura'ii'i tituchvopo to muechjiriivo tjicho te 'ponavórepo ma 'chopetupara'o tquíjare Claudio 'com'ipo mraca te 'to 'pog'e. 29 Taco'e no t-sopono ma Viya tcovsano te 'to Antioquía naponrericpo to nanoquiivoyre prata to naroto'ognena. Eto naemiomriiyore nae 'no t-sopono ma Viya tcovsano te 'to Judea tjicho eno tcomnurocvono. 30 Ene tituchvopo to naponreeri'i naemiomricpo to nanoquiivono. Nompo eto ma Bernabé émapo Saulo ene eno naejrocvocpo no techono nae 'no t-sopono ma Viya te 'to 'vosariono te Judea.

Apostoriono 12

1 Ma Herodes Agripa manaecchopo muemponnojcovcopo enjoo'i nae 'no t-sopono ma Viya. 2 Ma Herodes macovniipipo nacópaca ma Jacobo nayuchtipgienchopo. Ema ma Jacobo ma Juan naticoco. 3 Maquictiora ma Herodes Agripa te 'to nórico no jurionono to nacopasirari'i taco'e macovniipipo te 'to mamuirena ma Pedro nacootoca. To nacootosraa'i muetpico eto to'mu'i to nanisra to panono myé'ere levadura. 4 Ene nanojnopo ma Pedro te 'to naqueetérare. No tjiañoconri'i dieciseis no sontarono tquevachomriompoo'i cuatrunano no tjiañocono. Ma Herodes maponrericpuini to mavioschirena te namíro'u no 'chañono te taegnénapo to naye'e piesta. 5 Ma Pedro te tqueetaripo tcojane'o mraca. No t-sopono ma Viya nayosiuchrichjicha mue 'ma Viya. 6 To sache muectiorari'ini ma Herodes to macovejnocsirayore ma Pedro, ema to yoti timocorich'ini. Ene tquimitji te 'to apipi carena ene najañocvore no apinano sontarono te 'to 'vi'cu, no 'pomriono te 'to tapajo. 7 Ene tiutecovnepo muemna'osravrichu ma maye'e angieri ma Viya timericvopo mue 'ma Pedro ene tjiaracurine te 'to 'vi'cu. Ema muemmocpo ma Pedro macojamicpo majichpo: —Pechpuca 'nuujina. Ene techpucpo. To carenano tiov'onri'ini te 'to mavo'u tpacarecompo. 8 Ene ma angieri majichpo: —Páquit'e ene pnócapo to pepcopevo. Ene ema tquit'epo ene manocpo to muepcopevono. —Pnócapo to pepcóchepo ene ppuegne'anupo —majichpo ma angieri. 9 Ene mapuegne'po ma Pedro. Muejchopo to mavoprere'ignee'i. Huich'o máquictiora to matesraa'i ma angieri maye'e. 10 Te 'to mapuegne'poripo ma angieri naetavicpo to apina novrare no sontarono tjiañocono to naqueetérare. Ene titecpompo te 'to gieropajo ene eto tejocpo etojivo ene ma angieri émapo Pedro tiuchcompo tyonomporipo te 'to caya. Te onogiy'epo ma angieri tyompo majunjicpo ma Pedro. 11 Enetse eto muechemchopo ma Pedro maquepo: —Je'chugnejcha ma Viya mavonicri'i ma angieri puejchu nuchcu'a mue 'ma Herodes te'po naponreeri'ini no jurionono —maquepo. 12 Ma Pedro maponrericporipo ene tyompo te 'to speno su María mueno ma Juan ma tquijarevre Marcos. Ene taye'e tiuumutonri'i no moverano eno tyujroconri'i. 13 Te titecpopo te 'to tapajo to petimíro'u, muetememepajochopo puejchu navej'ucha ene tiuchcopo su 'móperu tquíjare Rode simojnopo najpuca no tyujtocri'i to tapajo. 14 Ene te muechjicpo, esu simotio'chopo 'nuuji to ma'u ma Pedro ene to suusamrevri'i vosvej'ucha ema. 'Nuujipo tchovo te 'to peti novricri'i eno smetocovcopo eno te 'to emari'i ma Pedro ttup'erecoo'i te 'to tapajo. 15 Ene eno vonasopavne: —Eto tjicho votori to pchuti —najichpo su 'móperu. Ene esu muípure te 'to emueraa'i ma Pedro ene eno vo'giene nasopa: —Vo'emuena. Emachujchapca angieri —naquepo. 16 Ene ma Pedro mayujtocvórepo to tapajo. Napuemmaapo tyonompo navejocpo ene te naem'opo emari'i ma Pedro naramignejcha. 17 Ene ma Pedro muemquictiorachopo te 'to mavupe puejchu namtinacho'o. Mametocovcopo to macuchquirari'i ma Viya te 'to naqueetérare. Te pochpo to mametosiravocri'i majichvocpo: —Amétaca ma Jacobo énopo no 'pomriono yporapenviono pjoca nmetoru'eri'i. Enetse eto tiuchcojnopo ma Pedro tyompo. 18 Te tjiara'ipo votechemchoccano tponrericvompo no sontarono tjicho vonaechemcha to majichvoo'i ma Pedro. 19 Ma Herodes macovniipipo natanca ma Pedro te 'to 'vósare. Huitsero naechmapo ene no sontarono tjiañoconri'i ma Pedro tcoysere'ompo mue 'ma Herodes. Tos'o macovniipipo nacopacovca eno. Taqueptse eto ma Herodes majunjicpo to Judea tyompo te 'to Cesarea tcovsapo taye'e. 20 Etona sache ma Herodes t-semori'i nae 'no tcovsano te 'to 'vosariono tquíjare Tiro te'po Sidón. Ene tyonompo maye'e no techjiricvonyore mue 'ma Herodes tetpiricconyore maye'e tjicho ene navíyo to nanico te 'to mavsa ma Herodes. Ene eno navañocpo ma majúpara ma Herodes tquíjare Blasto puejchu ema muechjigia ma Herodes. 21 Ene eno tyononri'i maye'e muemquictiorachopo to sache to naechjirisrahuina. Te titecpopo to sache, ma Herodes manocpo to tiuunapno mamuii'o ene tejacpo te 'to muejasrare ene techjicpotsero naye'e. 22 Ene no 'chañono tpioocompo: —Jmaca techjicri'i ema viyagienejicha tios'o te anumo —naquepo. 23 Ene tcojmapo ma Herodes 'nuuji majicho ma maye'e angieri ma Viya tjicho ema tisojvopo to ema naetsraregia ene ma Viya huipo naetsraregiari'i. Ene tepenopo tacopacopo to ggiorepiono. 24 To 'chojriicovo mue 'ma Viya taquitojirichjicha. Moveramporipo no t-sopono ma Viya. 25 Ma Bernabé émapo Saulo to naetuchpo to naemtone mue 'ma Viya te 'to Jerusalén tchovompo te 'to Antioquía nompo ma Juan tquijarevre Marcos.

Apostoriono 13

1 Nae 'no t-sopono ma Viya te 'to Antioquía enjoo'i no muechjirono ma Viya ene énopo no timitricra'ono to 'chojriicovo: ema Bernabé, émapo Simón ma naejarecho T-siso, ma Lucio tcovsaeni te Cirene, ma Saulo ene émapo ma Manaén. Ma Manaén ema maponajuru ma Herodes Antipas ma taeyara'o to Galilea. 2 Etna sache eno tyujroconri'i ene tijmuchvono te mamíro'u ma Viya. Ma Espíritu Santo muechjicvocpo: —Eti atuparácapo ma Bernabé émapo Saulo to naemtoneyore nye'e tjicho nuti nneriocvocripo —majichvocpo ma Espíritu Santo. 3 Tiapechvonvórepo tijmuchvono ene tyujrocono ene nanocpo to navupe mue 'ma Bernabé mue'po ma Saulo. Navonicvocpo to nayana nacmetoriru. 4 Tyonompo ma Bernabé émapo ma Saulo no mavonrano ma Espíritu Santo. Titecpompo te 'vósare tquíjare Seleucia ene taye'e tiovcu'ompo te 'to 'chopegiene pcure tianaecompo titecpompo te 'to 'pog'e tquíjare Chipre. 5 Ene nocpuis'o te 'to 'vósare tquíjare Salamina ma Bernabé émapo Saulo. Tnaecchovompo taye'e tcometorirono to 'chojriicovo mue 'ma Viya te noomutirariono no jurionono te 'to 'vosariono. Mamuire ma Juan Marcos macochanevco muemcátaco. 6 Te tios'ompo te 'to 'vósare Seleucia nampuecpo to 'pog'e titecpompo te 'to 'pochcoypa'i te 'vósare tquíjare Pafos. Ene taye'e ma Bernabé émapo Saulo narótopo ma 'chane emarichu juriono tquíjare Barjesús. Titpaaji'o ema tquijarevre Elima. Ema muechjiru ma Viya to majichvo. 7 Ema titpaaji'o. Ene mavrare mue 'ma taeyara'o to 'pog'e tquíjare Sergio Paulo techemra'i ema. Ma Sergio Paulo muechoricvocpo ma Bernabé émapo ma Saulo puejchu masama naye'e to 'chojriicovo mue 'ma Viya. 8 Etotsero ma titpaaji'o macpuemcho to 'chojriicovo puejchu ma cparaaco vomacúsopo mamuire. 9 Ma Espíritu Santo mavoco ma Saulo tquijarevre Pablo. Ema muemooroocoo'i ma titpaaji'o 10 majichpo: —Piti pemtsióra'i huinarajvi pponoco ma eriono ene vopiúrigia to tiuriono. ¿Caerapuca to páquinajiivo te 'to piocpuemchira to mavoo'ogne ma Viya? —majichpo ma Pablo—. 11 Ma Viya temectsimmuicviyrepo. Jma'uviyre movera sachono vopuem'oyre to tajaracuvo to sache —majichpo ma Pablo. Ene 'nuujipo távicho to cuti tmopcu ene huipo timuiigia. Matancopo no tchuucano te 'to mavupe. 12 Enetse eto ma cparaaco te muem'opo to majichvognee'i ma titpaaji'o masoppo to 'chojriicovo tjicho ema márami to naemitrisra mue 'ma Viya. 13 Taquepo ma Pablo énopo no macochanegñono tiovcu'onvórepo te 'to 'chopegiene pcure. Najunjicpo to 'vósare Pafos tianaecompo te 'pona 'vósare tquíjare Perge. Eto topa'ivo to 'pog'e tquíjare Panfilia ene taye'e majunjicvocpo ma Juan Marcos tchoopo te 'to Jerusalén. 14 Ma Pablo ene énopo no macochanegñono tios'ompo te Perge tyononvórepo titecponvore te 'to 'vósare tquijarevre Antioquía taye'e to 'pog'e tquíjare Pisidia. Ene to sache to tanarasíravo tyonompo te 'to noomutírare no jurionono tejacompo naye'e. 15 No techono taye'e najíropo to ajúreco maye'e mue 'ma Moisés ene étopo to najre no muechjironini ma Viya. Te pochpo najirori'i to ajúreco, no techono ene nacovniipipo to nayoserijna te 'to naejas'oo'i no apostoriono: —Yporapiono, te etjoo'ina to imitropina vye'e tiuri to anoca —najichvocpo. 16 Ene techpucpo ma Pablo muemquictiorachopo te 'to mavupe puejchu namtina. Muechjicvocpotsero: —Eti israelitano ene amutu eti apicúra'i mue 'ma Viya asamanuch'o. 17 Ma Viya Viógienu viti israelitano macojpacvocjicha no maneriocgieñonri'i viochconini te tcovsanrich'o te 'to 'poy'egne 'pog'e tquíjare Egipto. Taqueptsero te 'to muetjiicoovo ma Viya macuchcu'vocpo no viochconini te 'to Egipto. 18 Cuarenta añu najicho te 'to moopa'giene 'pog'e. Ma Viya tcomchára'o naye'e tajicho to najichroosiravono. 19 Ene ma Viya muetopuerecopo no tcovsanri'ini te 'to 'pog'e tquíjare Canaán sietemuriono no 'chañono. Ene muejrocvocpo no viochconini to naye'eni 'pog'e tjicho eto muecmunaruu'i. 20 Ene manocpo no tviosricra'ono naquiyará'opo no viochconini cuatrocientos cincuenta añu najicho. Ma muechjirini Viya tquíjare Samuel ema muegnejriru naye'e nae 'no tviosricra'ono. 21 Enetse eto no viochconini nayosiocpo ma Viya manosna ma naeyara'ogienenajicha ene ma Viya mueschoppo manocpo naeyara'oyore ma Saúl machicha ma Cis mamrihuini ma Benjamín. Cuarenta añu majicho ma Saúl te 'to naquiyara'ori'i. 22 Ene taquepo ma Viya macuchcu'po ma Saúl manocpo ma David naquiyará'opo no viochconini. Ma Viya muechjis'o ma David: “Nim'o ma David ma machicha ma Isaí. Nuti nuusamre majicho ema manocyore tamutu to nvoo'ognena”, maquepo ma Viya. 23 Ma Jesús te tiuchcopo matuparacpo ma Viya emarichu mamrivo ma David ene tituchvopo to muechjiriivo ma Viya te 'conevoco nae 'no viochconini israelitano te 'to matuparasraa'i ma Jesús macuchcu'yore te 'to napecaturano. 24 Te huich'o timerígiapo ma Jesús, ma Juan tcometoriiripo nae namutu no israelitano. Mametocovcopo te 'to nácot-samre tajicha to napecaturano ene náquicchospo. 25 Ma Juan te tittorojyórepo to muemtone mue 'ma Viya, majichvocpo no 'chañono: “Eti ijcho te 'to nutiri'i ma acuchoori'i Cristo. Etochujcha nuti ninapucri'i maye'e ene nuti vonijrócapo nve'a to muepcopevo nacti ma vnóraco”, maquee'i ma Juan —majichvocpo ma Pablo—. 26 Mporapenviono eti machichegñono ma Abraham ene amutu eti apicúra'i mue 'ma Viya asámanu. Eti aquicmuna to 'chojriicovo taechjis'o to iuchquira. 27 'Muíriji to sache te 'to tanarasíravo no 'chañono tiuumutonnove nasamnove no tjirono to ajúreco najre no muechjironini ma Viya etotsero vonaechemcha to najirosare. Ene eto tjichri'i no tcovsano te Jerusalén énopo no naeyara'ono vonaemoti te 'to ma Jesús emaripo ma nacuchoori'i Cristo. Naetuchpo to taechjis'ognee'i to ajúreco najirosareri'ini te nacopacopo ema. 28 Ene eno nayosiocpo ma Pilato macvoniipi nacópaca ma Jesús etotsero tajina matoprahuina ema. 29 Te nacopacopo tituchvopo to taechjis'ognee'i to ajúreco to énepo najichri'i ma Cristo. Taquepo nacucpuicpo te 'to crutsu naecoropo. 30 Ene taqueptsero ma Viya macochepucpo nae 'no naepenogñono. 31 Te taegnepo to muechepusraa'i, movera to sachono majicho ene ttsétseji timericvo nae 'no macochanegñono no tpuegne'onri'i te tios'opo te Galilea tyompo te Jerusalén. Ene no tim'onri'i tcometorirompo nae 'no 'chañono naechjis'o ema —majichvocpo ma Pablo—. 32 - 33 Ma Viya muechjis'opo no viochconini to matesrayre ma Cristo ene juiti ema muetuchripo te 'to ymíro'u viti nachichegñono eno te 'to macochepusraripo ma Viya ma Jesús. Ene eto timiutecovri'i aye'e puejchu ymetaca'e pjoca tiuuna 'chojriicovo. Ema Jesús taechjis'o to ajúreco mue 'ma Viya te 'to salmo. Oni taco'e: “Piti nChíchavi juiti nuti nquitoricvii'i”, maquepo ma Viya te 'to ajúreco. 34 Ma Viya muechjis'oo'i to macochepusrayre nae 'no naepenogñono ene huipo taepenoyrevre te pjoca ajúreco. Ene taco'e: “Nituchyore nijroc'eyre to titotijvocre nechjis'ognee'i mue 'ma David.” 35 Ene eto 'pona salmo emarichu taechjis'o. Oni taco'e to ajúreco: “Piti Tata vopuesopyore tápayuyre to nog'e nechereji tjicho nuti pemnaanu pChíchanu”, maquepo. 36 Pjoca ajúreco vo'emuena taechjis'a ma David tjicho to matupara'ori'i mue 'ma Viya muechpojricvoco no 'chañonini te 'to emarich'o ene taqueptsero tepenopo tquecorospo te nachocyo no machconini ene to mag'e tpayujipo. 37 Ene ematsero ma macochepureri'i ma Viya votápayu to mag'e —majichvocpo ma Pablo—. 38 Mporapenviono étipo tacomnu juiti to echemcha pjoca nmetoropi aye'e puejchu ma Viya macomtigia to apecaturano majichyo ma Jesús. 39 Tjicho movine eto tcuchcu'avri'ini te 'to ypecaturano to vituchrena to voniipi mue 'ma Moisés. Juiti namutu no t-sopano ma Jesús tiuchcu'onyore te 'to napecaturano. 40 Im'ajcha huichu taetúchapo aye'e to muechjis'ogne ma Viya mue 'ma muechjirini. Oni maco'e: 41 Im'ajcha eti eprurujicra'i tjicho juiti jmani sachono nuti Víyanu nnocyore to tiaramicre. Ene vo'giene ásopyore tayampane to acmetocosri'ini taco'e iaramiyre ene epenapo, maquepo ma Viya —majichvocpo ma Pablo. 42 Taquepo tiuchcompo te 'to noomutírare no jurionono ene no vojurionvoquina nayosiocvocpo ma Pablo émapo Bernabé to nachapo puejchu nasamavore to 'chojriicovo te 'ponaenavore sache to tanarasíravo. 43 Ene no 'chañono najunjicpo to noomutírare. Moverano no jurionono énopo no vojurionvoquina tpuegne'ono to naemitropi no jurionono napuegne'vocpo ma Pablo émapo Bernabé. Eno naene'ovcopo te 'to naponarichjicha to muemnárapi ma Viya. 44 Te titecpovrepo to sache tanarasíravo, tiáne'i namutyoreni no tcovsano te 'to 'vósare tiuumutonvórepo tajicho to nasamyore to 'chojriicovo. 45 Etotsero no 'pomriono jurionono namusopgieñonri'i te naem'ovcopo no 'chopemuriono 'chañono t-samonri'i ma Pablo ene t-semompo eno nocpuemchopo ma Pablo tcotemompo maye'e. 46 Ene ma Pablo émapo Bernabé tajina timpigia. Najichvocpo: —Tacomnu eti jurionono atihuina acmetocosi to 'chojriicovo mue 'ma Viya. Etotsero eti iagieremcho to 'chojriicovo vo'imiuupóchapo te 'to ajacpa to muitocoresigne itorisrayre mue 'ma Viya taco'e viti vquinajii'eyrepo ene énepo nae 'no vojurionvoquina vcometorii'oyre. 47 Tjicho eto vtupara'o to ajúreco mue 'ma Viógienu oni taco'e: Nuti nnocvi to jmicuchyore to nasamre no 'povsajecono ene te 'to 'muiripa'i 'pog'e tiuchcu'onyore no t-soponyore to 'chojriicovo pechjis'ogneyre, maquee'i ma Viógienu —majichvocpo ma Pablo. 48 Te nasampo to muechjiriivo ma Pablo, tiuusamriompo no vojurionvoquina ene naquepo: —Tiurigienejicha to 'chojriicovo mue 'ma Viya. Ene nasoppo no tquicmunanyoori'i to muitocoresigne naetorisra. 49 Ene taquitojipo to 'chojriicovo te 'to 'muiripa'i novris'oo'i. 50 No 'pomriono jurionono naemyuucovcopo no techono to 'vósare énopo no 'senono tquenocoriono tpicura'ono mue 'ma Viya. Nomuírepo naemyuucovcopo namutu no 'chañono puejchu nacuchcovcapo te 'to novsa ma Pablo émapo Bernabé. 51 Ma Pablo émapo ma Bernabé naettocpo to naepcopevono te 'to namíro'u no 'chañono naemeruch'oo'i te 'to votásopjuira'ono ene taqueptse tyonompo te 'to 'pona 'vósare tquíjare Iconio. 52 Enotsero no t-sopono ma Viya tcovsano taye'e te 'to Antioquía tiuusamrionri'i eno. Mavocvoco ma Espíritu Santo.

Apostoriono 14

1 Ma Pablo émapo Bernabé titecpompo te 'to Iconio ene tyononvore taye'e te 'to noomutírare no jurionono. Naechjis'ovrepo to 'chojriicovo ene tiuri najicho to naemitrisra. Moverano no t-sopono no jurionono ene énopo no 'povsajecono. 2 Ene enjotsero taye'e no jurionono vot-sopano. Naemyuucovcopo nomuire no 'povsajecono vojurionvoquina naemcotichoricvocpo no tpuegne'ono ma Viya. 3 Ene nanospo te 'to Iconio ma Pablo émapo Bernabé tyeriono naye'e timitriconrichjicha to 'chojriicovo. Tajina timpigia tjicho nacosiña ma Viya ene ma Viya muejrocvocpo no apostoriono to naetjiicoovo te 'to nanosrena to tiaramicre puejchu tásopcore to 'chojriicovo tjicho eno naechjis'o to muemna'vo ma Viya. 4 Ene no 'chañono tcovsano te 'to 'vósare votacticcono. Tjicho no 'pomriono noricovco no jurionono ene no 'pomriono nae'po nae 'no apostoriono. 5 No jurionono énopo no 'povsajecono techococompo nae 'no naeyara'ono naponrericpo to naemponnojsirena no apostoriono ene étopo to nacopasirena te 'to marija'ono. 6 - 7 Ene techocvompo ma Pablo émapo Bernabé to najichyoori'i. Tos'o tyonompo te 'to 'pog'e tquíjare Licaonia. Tcometoriromporipo to tiuuna 'chojriicovo te 'to 'vósare tquíjare Listra te'po Derbe te'po 'pomriono 'vosariono. 8 Emjaa'i ma 'chane te 'to Listra tejaraconve. Ema 'chane iñu muemiuchre votori tpuigia 9 ene ema masamroocoo'i to muechjiriivo ma Pablo. Ma Pablo muesñecpo maquictiórapo te 'to masopraa'i ma Viya ene ema tconaracyore. 10 Ene tjiaranupo ma Pablo majichpo: —Ptup'egia patpina. Ene 'nuujipo ttup'ecpo ma iñuri'ini ene tpuiiricpo. 11 Te naem'opo no 'chañono to manarasirari'i majicho ma Pablo, tpiooricompo: —Eno pnoni vsiñarajono tiucpuiconri'i vye'e tcog'ono —naquepo. Techjicono te 'to naechjiriivo. 12 Taco'e naejarechpo te naéjare no nasiñarajono. Ma Bernabé naejarechpo Júpiter ene ma Pablo naejarechpo Mercurio tjicho ema tcometoriiri'i. 13 Te 'to tasioprárevo te 'to 'vósare etjoo'i to peti muecmuna ma nasiñaraji tquíjare Júpiter ene emjaa'i ma tcotpára'o taye'e. Ema mamporipo to prore étopo to torono ene eno 'chañono navoo'opuini nacopacoyree'ini to torono naecmunayoori'ini no apostoriono tjicho ene najichnoveri'i nae 'no nasiñarajono. 14 Te naéchopo no apostoriono 'nuujipo navetsayuco to namuii'ono to naye'erepi eno. To ene najicho eto naemeruch'o te 'to ma Viya vomárigia. Tyonompo 'nuuji te 'to namuri no 'chañono ene napioocopo: 15 —Tatanoviono ¿taja tacoyemo to ene ajichyoori'i? Viti étipo vcutcoco 'chanevocovgienechujcha —naquepo no apostoriono—. Eto timiutecovri'i te 'to ymetoco'eyore to inajigia no asiñarajono tjicho eto jmañono tajina tajichgienena. Ene apónapo ma muepenocco Viya te anumo tjicho ema tamutu muepyaco: to anumo, 'pog'e, 'chopegieñono cogiure ene étopo to tacoy'egñono. 16 Te 'conevoco ma Viya muesojvocrich'o no 'chañono to nanoca to navoo'ognena napona. 17 Etotsero to márivo ma Viya naye'e ema muemecvoco no 'chañono to emjaa'i te anumo. Tjicho ema macojchucnove to tgivo puejchu toona to scurecono ene emarichu tijrocovi to vnicgiene ene étopo to viuusamrevo —najichvocpo no apostoriono. 18 Ene najichri'i puejchu no 'chañono vonacúnoco to naecmunayoori'ini torono. Toptse tajichvo vonáquinajiru navoo'opuini nanoca. 19 Taqueptsero tiutecompo no jurionono tios'ono te 'to 'vosariono Antioquía te'po Iconio. Naemyuucovcopo no 'chañono taye'e puejchu natupsigia ma Pablo te 'to marija'ono ene muépena. Te pochpo ene najichri'i naejchopo to tepenoo'i nacosiuurupo naevtsujnopo te 'to taegne to 'vósare. 20 Te 'to noomutocpo ma Pablo no t-sopono ma Viya, ema techpucpo tchoovórepo te 'to 'vósare. Te 'pónapo sache ma Pablo émapo Bernabé najunjicpo to Listra tyononvórepo te 'to 'vósare tquíjare Derbe. 21 Ene taye'e tcometorironvórepo to tiuuna 'chojriicovo ene moverano no tjiacpono taye'e. Te tios'ompo taye'e te 'to Derbe tchovompo te 'to nayonne te Listra te Iconio titecpompo te 'chi'chu 'vósare Antioquía. 22 Te 'to nayon'opri'i naetmechvocpoo'i no t-sopono ma Viya te 'to 'vosariono. Naene'ovcopri'i te 'to 'tumevoquina to naponrena ma Viya. Najichvocpoo'i: —Tacomnu te 'to vjicpuicyore to viatajivonyore énetse eto ypuemmahuina vsiopa te 'to mavsa mavonirisra ma Viya. 23 Ene tomuire natuparacporipo no techonyore nae 'no t-sopono ma Viya te 'to 'vosariono. To natuparasrapri'i tijmuchvono tyujrocono ene nayosiuchvocporipo majañocvoca ma Viya te 'to nasopraa'i ema. 24 Taquepo tyononvórepo nampuecvórepo to 'pog'e tquíjare Pisidia ene titecpompo te 'to 'pog'e tquíjare Panfilia. 25 Natupiipo te 'to 'vósare tquíjare Perge tcometorironvórepo to 'chojriicovo taye'e. Taquepo tyononvórepo titecpompo te 'vósare tquíjare Atalia. 26 Ene taye'e no apostoriono tiovcu'ompo te 'to 'chopegiene pcure tianaecompo te 'to nos'ine Antioquía tjicho naetuchpo to navóno'i mue 'ma Viya. Te tios'onyórepo naye'e, no t-sopono ma Viya nayosiuchvocpo te 'to muemna'vo puejchu majañocvoca to naemtone maye'e. 27 Te titecpompo ma Pablo émapo Bernabé te Antioquía, nacoomutcovrepo no t-sopono ma Viya. Naetometocovcopo to majichri'i ma Viya te 'to napuiirisraa'i ene muesoppo to nasoprayre nomuire no vojurionvoquina. 28 Ene nanospo taye'e tyerenumono nae 'no t-sopono ma Viya.

Apostoriono 15

1 Enjoo'i no tios'ono te Judea titecpompo te 'to Antioquía ene eno timitricompo nae 'no t-soponri'i ma Viya. Naquepo eno te 'to vo'iji nacúnoco to naemotiorasare te nog'e tquíjare circuncisión vo'iji tcuchcu'ono te 'to napecaturano. —Tjicho eto yvóno'i mue 'ma Moisés —najichvocpo. 2 Ma Pablo émapo Bernabé nocpuemchopo to naemitropi. Eno tjicpoccompo naye'e. Ene no t-sopono ma Viya naponrericpo to navonisrena ma Pablo émapo Bernabé énopo no 'pomriono t-sopono ma Viya nayana te 'to Jerusalén puejchu nayosericvoca no apostoriono énopo no techono te 'to 'resia te Jerusalén te 'to je'chinapuca tacmunu to nanoca to circuncisión. 3 Taco'e no t-sopono ma Viya taye'e te 'to Antioquía navonicvocpo eno nayana te Jerusalén. Ene nayon'o te 'to 'pog'e tquíjare Fenicia ene te'po Samaria. Te 'vosariono nametocovcopri'i no t-sopono ma Viya te 'to najacporipo to 'chojriicovo no vojurionvoquina ene eno tiuusamrionjicha tajicho to najacpirari'i. 4 Te titecpompo te Jerusalén ma Pablo énopo no macochanegñono, navopnovcopo namutu no t-sopono ma Viya ene énopo no techono te 'to 'resia. Ene ma Pablo émapo Bernabé nametocovcopo to naemtoneri'i mue 'ma Viya. 5 Etotsero no fariseono t-soponri'i to 'chojriicovo ttup'ecompo ene naquepo: —Tacomnu te 'to nanoca to circuncisión no vojurionvoquina t-sopono ma Viya ene naetucha to voniipi mue 'ma Moisés —najichvocpo. 6 Taco'e no apostoriono énopo no techono nae 'no t-sopono ma Viya tiuumutompo naechoyore eto. 7 Ene to tayerepivri'i to naechjirisravri'i techpucpo ma Pedro. Maquepo: —Mporapenviono eti echo te 'to coperipo ma Viya tneriocnuu'i te amuri puejchu nacmetoriru to tiuuna 'chojriicovo nae 'no vojurionvoquina tjicho mavoo'o nomuirena eno nasama ene najacpa —majichvocpo ma Pedro—. 8 Ene ema ma Viya tim'o to masamre ma 'chane. Ema timecovri'i te 'to nomuire tjiacpocriono maye'e no vojurionvoquina tjicho nomuire muejrocvocpo ma Espíritu Santo tacuti te tiutecpo vye'e. 9 Tjicho ma Viya vo'cujina to muemnasra no 'chañono, no vojurionvoquina ene vítipo. Nomuire to nasopra ema Viya tiuunavco to nasamre majicho. 10 ¿Tajtse tacoyemo to aquicchopuiivoo'i tajicho to manocgiene ma Viya nae 'no vojurionvoquina nasopgieñono to 'chojriicovo? —majichvocpo ma Pedro—. Tjicho avoo'orichjicha imiomgiénecha naetucha to taquejragne 'chosgiene mavoniipi ma Viya tjicho enoripuini no viochconini ene vítipo vovaato'o vitucha. 11 Vo'ene vcuggio tjicho viti taquejvorichu vsopo ma Viógienu Jesús te 'to ema tcuchcu'oopo tajicho to muemna'vo. Nomuire no vojurionvoquina tiuchcu'onyore tajicho to muemna'vo ema —majichvocpo ma Pedro. 12 Ene no tiuumutonri'i tmotnampo tjicho techjicompo ma Pablo émapo Bernabé nomuire, nasamroocoripo: —Tjicho ma Viya tijrocovri'i to muetjiicoovo puejchu vnoca to tiaramicre nae 'no vojurionvoquina —najichvocpo. 13 Te titechjiriivompo, émapo ma Jacobo techjicpo: —Asamanuch'o mporapenviono —maquepo—. 14 Jmaca Simón Pedro tmetocovri'i no novgieñono vojurionvoquina muemeronri'i to márivo ma Viya ene tnaecchoopo majacpovco machichavocyórepo. 15 Mamuire ma muechjirini Viya muechjis'o te 'to najacpirayore nomuire no vojurionvoquina. Oni taco'e to ajúreco: 16 Te taegnénapo nuti nchovyore nisopyorevore nacsíñanu no machichegñonina ma David. Tacutyore to nacosiñéranu no majañonono novgieñono. Nacutiyore to peti te tquetpii'ivrepo. 17 Namutu no 'povsajecono ttancononyore, namutu no nneriocgieñono puejchu nomuirena nchichavoquina. 18 Maquee'i ema Viya te 'conevoco tmetocovocovri'i jmani —majichvocpo ma Jacobo—. 19 Pjoca ajúreco eno taechjis'o no 'povsajecono. Taco'e te 'to mponreru tiuri vovcucmesajiico no vojurionvoquina najacpogñompo ma Viya. Vovcuvnicvoco to naetucha to voniipi mue 'ma Moisés. 20 Tiurichujcha te 'to vácajrevco te 'to vonacúnico to naecmunasare no nasiñarajono no 'chañono tjicho teprucre eto. Vonacúnico to sórare nacoñapincogne, vo'vore nacúnico to iti ene tomuire ymetocovca to vonacúve'o su 'seno vonaeturena ene émapo ma 'puima 'chane. 21 Nácagieji tamutu jmañono puejchu tajina nacucyemo no vjiañonono jurionono. Tjicho tamutu sachono to tanarasíravo te 'to 'vosariono no vjiañonono najironove to voniipi mue 'ma Moisés. Tocnejvoo'i te 'conevoquini ene najicho —majichvocpo ma Jacobo. 22 Taquepo no apostoriono énopo no 'pomriono t-sopono ma Viya ene énopo no techono naye'e techococompo. Naponrericpo to navonisrena no apinano napuegne'a ma Pablo émapo Bernabé te tchapompo te 'to Antioquía. Naneriocpo ma Judas tquijarevre Barsabás ene émapo Silas, eno tpicuchcoriono nae 'no t-sopono ma Viya. 23 Ene tcájupo to naechjiriivoo'i ene nompo eto no tchovonri'i te 'to Antioquía. Oni taco'e to ajúreco: “Viti apostoriono énopo techono, no 'pomriono t-sopono ma Viya, ymutu vemechjiric'e eti 'povsajecono acovsa te Antioquía te 'to 'pog'e tquíjare Siria te'po Cilicia. 24 Juiti véchopo, yporapenviono, eno no tios'onri'i te pjoca tyononri'i aye'e timitricono ene vovitina yvonigia. Eno tcomnesco'ionri'i ene timjiaasamrech'iompo tjicho tmetoco'ionri'i itucha to voniipi mue 'ma Moisés ene anócapo to circuncisión. 25 Tos'o juiti viti vechococpo ene yponrericpo to vneriosrena no apinano ma Judas émapo Silas nayana aye'e naemechemcha'e to ajichyore. Napuegne'yore pnoni vemnarono yporapenviono Bernabé émapo Pablo te 'to tchapompo aye'e. 26 Eno tajina timpigia te 'to nacópaca majicha ma Viógienu Jesucristo. 27 Taco'e ema Judas émapo Silas eno tyononyore puejchu naemechemcha'e najacaveneyore. 28 Te 'to vechococpo viti énepo mue 'ma Espíritu Santo yponrericpo te 'to vovquimiomgienecho'e to taquejragne voniipi mue 'ma Moisés. Taquejvorichu jmani tcomnucre te 'to ituchyore: 29 Vo'ánicyore to naecmunasare no nasiñarajono no 'chañono, étopo to sórare nacoñapincogne ene vo'vore acúnico to iti. Tomuire vo'acúve'o su 'seno vo'iturena ene émapo ma 'puima 'chane. Taquejvorichu jmani tcomnucre te 'to itucha. Yporapenviono, aetotijvoo'i”, taquee'i to najre no tiuumutonri'i te 'to Jerusalén. 30 Taquepo nopjucvocpo nacochanevco ma Pablo émapo Bernabé tchovompo te 'to Antioquía. Te titecpompo nacuumutcovcopo no t-sopono ma Viya naejrocvocpo to nomgienepoo'i najre puejchu najira. 31 Te 'to najíropo tiuusamriongienejicha taetmechvocpo to naechjiriivoo'i. 32 Nomuire ma Judas émapo Silas muechjironri'i ma Viya ene naene'ovcopo mraca no t-sopono ma Viya. Naetmechvocpo te 'to naechjiriivo. 33 - 34 Ene tyerepiono naye'e te 'to Antioquía. Ene ma Silas maponrericpo to manosirena naye'e ene manospo. Taegnepo no tcovsano taye'e nopjucvocpo. —Aetotijvoo'i —najichpo. Ene tyonompo tchovono te 'to Jerusalén nae 'no tvoniconri'i. 35 Nanospo nomuire ma Pablo émapo Bernabé te 'to Antioquía. Tcometorirono to 'chojriicovo timitriconvore ene enjoo'i no 'pomriono timcatarecono naye'e. 36 To nayerevopo naye'e ma Pablo muechjicpo ma Bernabé: —Vyanavore vchimrachvoca no yporapenviono te 'to 'vosariono vcometoriine to 'chojriicovo. Titotijvonrichpuca to napuegnera ma Viya vo'ipuca —majichpo ma Pablo ma Bernabé. 37 Ma Bernabé mavoo'opuini te 'to noma nacchane ma Juan Marcos. 38 Etotsero ma Pablo to maponreru votori te 'to mayana ema ma Juan Marcos tjicho te tativgiene nayonnee'i tcometorirono majunjicvocri'i te 'to Panfilia ene huipo muemcatacovcaa'i to naemtone mue 'ma Viya. 39 Ene votechemchoccano ma Pablo émapo Bernabé tos'o tjiunjiccompo. Etotsero ma Bernabé mampo ma Juan Marcos te 'to macometorii'oyre tiovcu'ompo te 'to 'chopegiene pcure tianaecompo te 'pog'e tquíjare Chipre. 40 Ma Pablo maneriocpo ma Silas macochanegneyre. Ene eno no t-sopono ma Viya te 'to Antioquía nayosiocpo ma Viya naetotijvo eno tajicho to muemna'vo. 41 Taquepo tyonompo tichicompoo'i te 'to 'vosariono taye'e to 'pog'iono tquíjare Siria étopo Cilicia. Naetmechpoo'i no t-sopono ma Viya.

Apostoriono 16

1 Taquepo ma Pablo émapo Silas tyononvórepo te 'to 'vósare tquíjare Derbe. Te tios'onvórepo taye'e titecpompo te 'to 'vósare tquíjare Listra ene taye'e emjaa'i ma t-sopri'i ma Viya tquíjare Timoteo. Esu su mueno juriono. Somuire ssopo ma Viya ene ma mueya vojurionina ema griego. 2 No t-sopono ma Viya tcovsano te 'to Listra te'po Iconio naem'o to muetorisra ma Timoteo tiuri. 3 Ma Pablo mavoo'opo mamyore ma Timoteo macochanegneyre. Taco'e manocpo ema to naemotiorasare tquíjare circuncisión puejchu vonacúsemo no jurionono. Eno naechori'i te 'to votacye'e to naemotiorasare tjicho vojurionina ma mueya. 4 Taquepo tyononvórepo. Te 'to 'vosariono naquij'epri'i nametocovcopri'i no t-sopono ma Viya to nametocosi nae 'no apostoriono nae'po nae 'no techono te 'to Jerusalén. 5 Ene tamutu to sachono tejpacomporipo no t-sopono ma Viya 'tumiomporipo te 'to nasopra. 6 Ma Pablo ene énopo no macochanegñono tyononvórepo. Nampuecpo to 'pog'iono tquijariono Frigia étopo Galacia taye'erépa'i to Asia ene ma Espíritu Santo vomuesopa to tacmetorirono to 'chojriicovo taye'e. 7 Te titecpompo te 'to 'pog'e tquíjare Misia, naponrericpuini to nayonrena tacmetorirono te 'pog'e tquíjare Bitinia ene vo'vore muesopa ma Espíritu Santo maye'e ma Viógienu. 8 Taquepo nampuecpo to Misia titecpompo te 'vósare tquíjare Troas. 9 To étona yoti ma Pablo cútipo to mavopucho ma 'chane majicho ma Viya. Ma mavopureri'i tcovsa te 'to 'pog'e tquíjare Macedonia ttup'erecoo'iji majichpuiji: “Piutegia te pjoca Macedonia pimitcavi”, majichri'iji. 10 Taco'e vetpiricvopo[1] 'nuuji to vyonrayre te 'to Macedonia majicho ma 'chane muem'ognee'i ma Pablo tjicho véchopo te 'to ma Viya tvonicovri'i vyana vacmetoriru to tiuuna 'chojriicovo naye'e. 11 Ene viovcu'po te 'to 'chopegiene pcure vianaecpo te 'to 'pog'egra tquíjare Samotracia. Te 'posachepo vianaecvórepo te pochra te 'vósare tquíjare Neápolis. 12 Te vios'opo taye'e vitecpopo te 'pona 'vósare tquíjare Filipos. Vyerepimmo taye'e. Eto Filipos 'chopepono te 'to 'pomriono 'vosariono tachocyoonano to 'pog'e tquíjare Macedonia. No tcovsano taye'e te 'to Filipos naquiyara'ovoco no romanono. 13 Etona sache to tanarasíravo vyonri'i te taegne to 'vósare te 'to tachusi to cjocre tjicho tyujroconnove taye'e no jurionono. Vejacpo taye'e vechjiricvopo naye'e nae 'no 'senono tiuumutono vechjis'opo to 'chojriicovo. 14 Su étona tquíjare Lidia, tcovsaa'ini te 'vósare tquíjare Tiatira tijroricra'i to tiuuna attajono mrárumo, esu tpicúra'i mue 'ma Viya. Ene ema mavejpusamure'opo puejchu ssopa to 'chojriicovo mue 'ma Pablo. 15 Taquepo su Lidia énopo no schichanoviono te 'to speno tquicchosiompo. Ene sjichoopo: —Te 'to asopa to je'chu mpuegne'ripo ñi Viya, iutegia atupca te 'to mpeno —squepo. Ene muípure esu taco'e vyompo vtupcopo sye'e. 16 To sache to vyomporipo te 'to nayujrosrare vrótopo su 'móperu masioporu ma huinarajgiene. Tjiarugi esu majicho ene syecho 'chopemuri no sogienono tajicho to sjarugvoo'i. 17 Ene te vrótopo esu tpuegne'oopo tpiooricpoo'i: —Eno pnoni ñivonrano ñi Viya te anumo. Tcometorirono aye'e to iuchquirena te 'to ejiivono —squepri'i. 18 Ene sechaarijcorichjicha to movera sachono. Mamuijaavo mapúñupo ma Pablo ene ema tevcuupuecvopo muechjicpo ma huinarajgiene sye'e: —Nvonicvi te 'to muéjare ma Jesucristo pjiunjigia psuca —majichpo ma Pablo. Ene 'nuujipo tiuchcopo sye'e ma huinarajgiene. 19 Te naéchopo no sogienono te 'to movínepo tájarugri'ini ene huipo nájacpoyre to prata saggioyre, taco'e no sogienono nacootocvocpo ma Pablo émapo Silas naemyompo te 'to prasa nae 'no cparaacono. 20 Nanocmiruchvocpo ene najichvocpo: —Pnoni jurionono eno timyuucono no 'chañono te pjoca viovsa. 21 Ene 'ponarichu to naye'erepi to naemitrisra nae 'no 'chañono. Vovájacpuim'i viti romanono —najichvocpo no sogienono. 22 Namutu no 'chañono tcutcocompo vonoremcha no apostoriono. No cparaacono nacovniipipo to navejamuirioca ene naepchicvócapo. 23 Enetse eto naepchicvocpo mraca ene naeetacvocpo. Natuparacpo ma tjiañocra'i to naqueetérare puejchu ema majañocgienenajicha ma Pablo émapo Silas. 24 Te majachpopo to mavóno'i ma tjiañocra'i, ema macosiojvocpo te 'poj'e ttupric'o naqueetérare ene manocvocpo te 'to naqueetapgírare. 25 Te ttupric'opo to yoti ma Pablo émapo Silas tyujrocongierecoo'i najiruchri'i ma Viya. No 'pomriono naqueetagne nasamroocoo'i. 26 Enetse eto taemna'osravrichu tyamricpo mraca to 'pog'e ene étopo to peti novriicoo'i eno. Tejocompo to tapajono taye'e ene tpacarecompo to carenano naemitjii'ini no tqueetano. 27 Ene 'nuujipo tejamico ma tjiañocra'i to naqueetérare. Muem'opo to tapajono tejoconripo tamutu ene ema mave'po to matumra mavoo'opuini tcopacovyore tjicho muejchopo to tyutajconripo no tqueetano. 28 Ene ma Pablo mapioocopo: —Vo'ene pcuggiovo. Vitjioo'i ymutu —majichpo. 29 Ene ma tjiañocra'i to naqueetérare mayossericpo to mecha ene tjiunopopo t-sioppo te 'to novricri'i ma Pablo émapo Silas muepyusmiruchvocpo tyooyoyojicpoo'i ema. 30 Ene ema macuchcovcopo ma Pablo émapo Silas. Mayosericvocpo: —¿Oypuca to nacyemo puejchu nuchcu'a te 'to mpecaturano? —majichvocpo. 31 Ene eno najicpopo: —Te 'to psopa ma Viógienu Jesús ene piuchcú'apo piti ene énopo no tiovricono te 'to ppeno —najichpo. 32 Ene naechjis'opo maye'e to 'chojriicovo maye'e ma Viógienu nae'po namutu no tiovricono te 'to mapeno. 33 Ene etorichu to yoti masipcopo to najorano tajicho to naepchisraa'i énetse eto tquicchospo ema ene énopo namutu no tiovricono te 'to mapeno. 34 Taquepo mammocpo te 'to mapeno muencovcopo. Ma tjiañocra'i to naqueetérare énopo no tiovricono te 'to mapeno tiuusamrionjicha tajicho to najacpírapo ma Viya. 35 To tyotcopo no cparaacono navonicvocpo no navonrano mue 'ma tjiañocra'i to naqueetérare. Nametopona to maquitcovca ma Pablo émapo Silas. 36 Ene ema mametocopo ma Pablo: —Ncovno'i nae 'no cparaacono te 'to nquitco'eyore. Taco'e juiti tiúripo to ayana aetotijvoo'i —majichvocpo. 37 Ma Pablo majichvocpo no navonrano no cparaacono: —Vo'i tjicho viti vimiuchre romanovocovi ene votori to najichovri'i no cparaacono. Tcootocovionri'i testacoviompo te 'to namíro'u no 'chañono vqueetapo ene huich'o vacyosere'i tajpuca to vtopravri'i. Ene juiti navoo'opo tquitgiavi naquija tquim'ovocoviono. Vo'ene tac'e. Notegía eno nacuchcavi te pjoca naqueetérare —majichvocpo ma Pablo. 38 Je'chura'ii'i tchovompo no navonrano nae 'no cparaacono nametocovcopo to muechjiriivoo'i ma Pablo ene no cparaacono tpicompo to naéchopo te 'to enorichu romanori'i ma Pablo émapo Silas. 39 Taco'e tyonompo no cparaacono nayosiocvocpo ma Pablo émapo Silas te 'to vonaquechno to najichri'i ene nacuchcovcopo te 'to naqueetérare. Nayosiocvocpo najunjigia to 'vósare. 40 Te tiuchcompo ma Pablo émapo Silas te 'to naqueetérare natupiipo te speno su Lidia. Naem'ovrepo no t-sopono ma Viya naetmechvocnumpo ene tyonompo.

Apostoriono 17

1 Te 'to napuiirisraa'i ene nayon'o te 'to 'vosariono tquíjare Anfípolis étopo Apolonia ene titecpompo te 'vósare tquíjare Tesalónica. Ene taye'e etjoo'i to noomutírare no jurionono. 2 Mopo'e tyono ma Pablo te 'to noomutírare to sache tanarasíravo techjiricvo taye'e nae 'no jurionono to mayésare. 3 Muechjis'onve to ajúreco mue 'ma Viya muemechemchovco to tacajugieneri'i te 'to macatajihuirayore ma Cristo ene tepenoyre. Te taegnénapo to muepenirayore ene techepúcapo. Majichvocpo ma Pablo: —Ema Jesús ma nechjis'ognee'i aye'e emaripo ma vcuchocgieneri'i Cristo. 4 Ene tnerejicvompo nae 'no jurionono nasoppo napompo ma Pablo émapo Silas. Nomuire nasopo moverano nae 'no griegono tpicura'ono mue 'ma Viya énopo no tpicuchcoriompo 'senono. 5 No jurionono namusopgieñonri'i nacotchoppo natancovcopo no huinarajgieñono muemtoneriono nommocpo naemyusemcoyre no tcovsano te 'to 'vósare. Ene tyonompo te 'to mapeno ma Jasón novriicoo'i no apostoriono. Navoo'opo nacuchcoyre ene naejrocvócapo no 'chañono puejchu eno naem'arine to najichyore. 6 Etotsero najinaripo naechmapo ma Pablo émapo Silas. Ene émapo ma Jasón najunruchpo nompo macochanevco no 'pomriono najanemuriono. Naemyompo nae 'no cparaacono. No jurionono tpioocompo naquepo nae 'no cparaacono: —Ma Pablo émapo Silas tyuujemrora'ono nae 'no 'chañono te 'to 'vosariono. Ene juiti titecpompo vye'e ene 7 jmaca Jasón ema tjiacpovcoo'i te 'to mapeno. Taa'pona eno vonasopa to mavoniipi ma viyara'o tcovsa te 'to 'vósare tquíjare Roma tjicho eno naquee'i te 'to emjaa'i ma 'pona naeyara'ori'i tquíjare Jesús —naquepo. 8 To nasampo eno t-semompo namutu no cparaacono ene énopo no 'chañono tiocoriompo. 9 Ene no cparaacono nayosiocpo ma Jasón to manoquigia to prata tiomuincapo te 'to tyanampo nacoscu'a to 'vósare no apostoriono ene tchappo to maye'e prata ene tapuemmaapo naquitcovcopo ma Jasón énopo no macochanegñono. 10 Taquepo te tmopcupo no t-sopono ma Viya nopjucvocpo ma Pablo émapo Silas tios'ompo taye'e te 'to Tesalónica tyonompo te 'vósare tquíjare Berea. Te titecpompo taye'e ene tyononvórepo te 'to noomutírare no jurionono. 11 No jurionono tcovsano te Berea techemra'ompono nae 'no tcovsano te 'to Tesalónica tjicho navopno to 'chojriicovo. Tamutu sachono najironove to ajúreco mue 'ma Viya tajicho to navorira naechoyore to je'chupca vo'ipuca to naechjis'ognee'i no apostoriono. 12 Tos'iyri'i moverano no jurionono nasopo to 'chojriicovo. Nomuire moverano no griegono tpicuchcoriompo nasopo, 'jirono ene énopo 'senono. 13 Enotsero no jurionono tcovsano te 'to Tesalónica nasamuiicopo te 'to macometoriiraa'i to 'chojriicovo ma Pablo tomuire te 'to Berea ene tyonompo naemyuucovcopo nomuire no 'chañono tcovsano taye'e te 'to Berea. 14 Ene 'nuujipo no t-sopono ma Viya nacovniipipo to nanojna ma Pablo te 'to tachusi to 'chopegiene cogiure. Ma Silas émapo Timoteo nanosnumcho'o te 'to Berea. 15 Ene tyonompo nanojnopo ma Pablo te 'to 'vósare tquíjare Atenas. Te tchovonyórepo no tnojnonri'i ma Pablo macometoropipo ma Silas émapo Timoteo te 'to nacopayaca ema 'nuujina. 16 Ma Pablo macuchocvocripo eno te 'to Atenas ene tcojrasamúrevo mraca tajicho to muemuira no 'chopemuriono nasiñarajono te 'to 'vósare. 17 Tos'iyo ema techjiricvopo nae 'no jurionono te 'to noomutírare nae'po nae 'no vojurionvoquina tpicura'ono mue 'ma Viya ene nomuire nae 'no tiovricono te 'to prasa no marotogieñompoo'i. 18 Maroto nomuire no tponono to naemitropi no tquijariono epicuriono énopo no tponono to naemitropi no estoycono. Eno techjiricvono mue 'ma Pablo. Muechjis'o ma Jesús étopo to muechepusra nae 'no naepenogñono ene enjoo'i naye'e no teprurujicono tajicho to muechjiriivo: —¿Tajpuca to muechjis'oo'i jmaca muechemrecco techjicra'i? —naquechjicha. No 'pomriono naquepo: —Nimijroco eno muechjis'oo'i no masiñarajono ymuimotgieñono. 19 Taquepo nompo ma Pablo te 'to noomutírare no techono to 'vósare. Eto noomutírare tquíjare Areópago ene nayosericpo taye'e: —¿Taja taechjis'o to 'rajru 'mitreco pechjis'ognee'i? Jmetacavi 20 tjicho tapuemmavo vsamo jmani pechjis'ogñonri'i ene yvoo'o to pemechemchavi to tacoyemgiene —najichpo ma Pablo. 21 Tjicho no tcovsano te 'to Atenas énopo no 'povsajecono tiovricono taye'e etorinejicha nacoponreeji to 'pona 'chojriicovo nacopgiñori'i. 22 Ene taquepo ma Pablo ttup'ecpo te 'to namuri no tiuumutonri'i te 'to Areópago. Majichvocpo: —Tatanoviono acovsa te pjoca Atenas, tquechoroji to apicuchgienejicha no asiñarajono. 23 Tjicho te 'to mpuiiris'opri'i nim'o to novrare no asiñarajono ene nim'o to étona tcaju, oni taco'e: “Ma Viya ymuimotgiene ema tquicmuna pjoca”, taquee'i —majichvocpo ma Pablo—. Ene eti etsrarecri'i ma Viya amuimotgieneri'i ene emapoocochu nechjis'oo'i nuti aye'e. 24 Ema tepyaco to 'pog'e ene tamutu to tacoy'egñono. Ema tógienu to anumo étopo 'pog'e. Movine macpenori'ini to peti naepyaru no 'chañono 25 ene vo'vore macmunu te 'to naechpojrigia no 'chañono tjicho ema tquitoricovri'i ymutu. Tijrocovi to viopomrechra ene étopo to vcomnugñono te 'to vitorisra. 26 Namutu no 'chañono 'puechjiriivono te pjoca 'pog'e ene viut-si'o mue 'ma mativgiene 'chane muepyaru ma Viya ene ma Viya muemotiorachopri'i to novsayre no 'chañono te 'to 'muiripa'i 'pog'e. Muectiorachopo tomuire to naetorisra. 27 Ene ma Viya mavoo'o to emuena natanca tiomuincapo te naemotpo tjicho vo'neni t'ehuirechavi. 28 Tjicho ema tquitoricovi vit-si'vo ypuico ene 'chanevocovi majicho ema. Etorichu muechjis'o ma tiajricra'i aye'e. Oni maco'e: “Vitirichu machichavocovi ma Viya.” 29 Ene te 'to machicheravocovri'i viti, tquechoroji te 'to ma Viya vomacti to nasiñarajono no 'chañono, to oro prata maripuca. Tjicho eto naepyaronchujcha no 'chañono te 'to naponreru. 30 Te 'conevoco tquisopsionrich'o mue 'ma Viya nacsiña to naepyarono tajicho to namuechemra'vorich'o etotsero juiti ma Viya macovniipipo nae namutu no 'chañono te pjoca 'pog'e te 'to nácot-samre naenajígiapo to napecaturano. 31 Tjicho ma Viya to sache muectiora mavioschoyre namutu no 'chañono tajichyo to napecaturano. Ene matuparacpo ma Jesús te 'to ema tviosricyore tjicho ema te tviosrígiapo votacneriooyore. Tquechoroji te 'to ma Viya matuparacri'i ma Jesús tajicho to macochepusraa'i nae 'no naepenogñono —majichvocpo ma Pablo. 32 Te muechjis'opo to muechepusra nae 'no naepenogñono, no 'pomriono naeprurujicpo ene no 'pomriono najichpo: —Tiuri to pechjis'avre jmañono 'chochu 'pona sache —najichpo. 33 Ene majunjicvocpo ma Pablo. 34 Enjoo'i no t-sopono napuegne'po ma Pablo. Ma étona tquíjare Dionisio ma techo te 'to noomutiyri'i Areópago ene ésupo su 'seno tquíjare Dámaris. Ene enjoo'i no 'pomriono t-sopono.

Apostoriono 18

1 Taqueptsero te tios'opo ma Pablo te 'to 'vósare tquíjare Atenas tyompo te 'pona 'vósare tquíjare Corinto. 2 Ene taye'e te 'to Corinto marótopo ma 'pona juriono tquíjare Aquila tcovsaa'ini te Ponto ene su mayeno tquíjare Priscila. Eno huich'o táyeriono te 'to Corinto to naetecpirari'i tios'ono te 'vósare Roma taye'epa'i to Italia. To najunjis'oo'i to Roma tjicho ma 'chopetupara'o taye'e tquíjare Claudio macovniipi namtu nochca no jurionono te 'to Roma. Ene ma Pablo tyompo machimrachpo ma Aquila ésupo Priscila. 3 Ene ttupcopo te napeno tquemtónepo naye'e tjicho eno naepyacnove to peti te 'to tjítumo attaji. Eto navachris'o to nacomnugne. Etorichu muemtonerepi ma Pablo. 4 Ene 'muíriji to sachono to tanarasíravo ma Pablo tyono te 'to noomutírare no jurionono techjiricvo naye'e nae'po nae 'no 'povsajecono puejchu tavoyocvoca to 'chojriicovo. 5 Taquepo titecpompo ma Silas émapo Timoteo tios'ono te 'pog'e tquíjare Macedonia ene ma Pablo eto macopneriiji taquejvorichu to macometoriira to 'chojriicovo. Mametocovco no jurionono te 'to ma Jesús emari'i ma nacuchoori'i Cristo. 6 Etotsero no jurionono namusopgieñonri'i nocpuemchopo ma Pablo tcotemompo maye'e ene ma Pablo muettojcopo to mamuii'o te namíro'u muemeruch'oo'i te 'to votásopjuira'ono. Majichvocpo: —Etipo acotopravyore ene eto emechoro'yore huipo necha nuti. Nmetoco'epotsero juiti nyonyórepo ncometoriiyore nae 'no 'povsajecono —majichvocpo ma Pablo. 7 Ene tiuchcopo te 'to noomutírare no jurionono tyompo te mapeno ma Justo tachocyorichu to noomutírare tjicho ma Justo tpicúra'i mue 'ma Viya. 8 Ma naeyara'o te 'to noomutírare no jurionono tquíjare Crispo. Ema ene namutu no tiovricono te 'to mapeno najacpo ma Viya ene nomuire no 'pomriono moverano tcovsano te Corinto nasamo to 'chojriicovo najacpopo ene tquicchosiompo. 9 Etona yoti ma Viya muechjicpo ma Pablo cuti to tvoprére'i: —Vopcucooyocvo. Pacmetoriirichjicha vopcumtinara'o 10 tjicho moverano no t-sopnonyore te pjoca 'vósare. Nuti ncochanevi ene najina taemponnojcovim'i —majichpo ma Viya. 11 Ene taquepo ma Pablo manospo te 'to Corinto timitricpo naye'e to 'chojriicovo mue 'ma Viya. Etona añu ene saesi coje majicho. 12 To añu to emarich'o naquiyara'o ma Galión te 'to 'pog'e tquíjare Acaya ene no jurionono tcutcocompo vonoremcha ma Pablo. Eno nacootocpo nompo nameturicpo te 'to mamíro'u ma naeyara'o tquíjare Galión. 13 Naquepo: —Jmaca 'chane muemyuucovco no 'chañono puejchu 'ponaénapo to naetsraresrena ma Viya ene eto voniipi votisopavi to ene vac'eyre —najichpo no jurionono ma cparaaco. 14 Ene to techjuchvoyrepuini ma Pablo 'nuujipo ma naeyara'o majichvocpo no jurionono: —Eti jurionono asamanuch'o. Te 'to etjoo'inari'ini to 'chopenaeni muejiihuina jmaca 'chane nutinaripuini necha. 15 To ameturis'oo'i jmaca etochujcha to muemitrisra 'ponarichu te 'to aye'erepi voniipi apongiene eti. Taco'e im'arine eti. Nuti movine nvioschaa'ini ema tajichari'ini —majichvocpo ma cparaaco. 16 Ene macuchcovcopo taye'e. 17 No 'pomriono tcovsanri'i taye'e griegono nacootocpo ma naeyara'o te 'to noomutírare no jurionono tquíjare Sóstenes. Namuujocpo naé'opo enerichu te 'to mamíro'u ma cparaaco Galión ene ematsero ma cparaaco vomuechcoorigiari'i. 18 Ma Pablo manosjii'i te 'vósare tquíjare Corinto movera sachono. Taqueptsero tcometoopo tyompo te 'to 'vósare tquíjare Cencrea. Tyonompo nomuire su Priscila émapo Aquila macochanevco. Ene taye'e te 'to Cencrea ma Pablo tcochcospo taemeruch'oo'i to tituchvopo to muechjiriivoo'i mue 'ma Viya enetse eto naponrericpo to nayonrena te 'to 'pog'e tquíjare Siria. Tiovcu'ompo te 'to 'chopegiene pcure. 19 Taquepo titecpompo te 'vósare tquíjare Efeso majunjisnee'i su Priscila émapo Aquila. Ma Pablo tyompo te 'to noomutírare no jurionono muechjis'ovrepo to 'chojriicovo 20 ene eno nayosiocpuini te 'to mansimmoch'o naye'e etotsero ema vomueschopa. 21 Taco'e ma Pablo tcometoopo naye'e majichvocpo: —Nvoo'o nitecpa 'nuujina te 'to Jerusalén puejchu ene nimuiya to piesta. Nchovyoretsero aye'e te mavoo'ognena ma Viya —majichvocpo. Ene majunjicojnopo to Efeso. Tiovcu'vórepo te 'to 'chopegiene pcure tyonvórepo 22 ene titecpopo ma Pablo taye'e te 'to 'vósare tquíjare Cesarea. Tiucpuicpo taye'e titecpopo te Jerusalén muechjicnumpo no t-sopono ma Viya taye'e ene tyonvórepo titecpopo te 'to 'pona 'vósare tquíjare Antioquía. 23 Manospo taye'e movera sachono. Te tios'opo taye'e tyonvórepo ma Pablo te 'to 'vosariono taye'e 'pog'iono Galacia te'po Frigia. Machimrachpoo'i no t-sopono ma Viya muetmechvocpoo'i. 24 Ene eto to sachono titecpopo te 'vósare tquíjare Efeso ma 'chane tquíjare Apolos. Juriono ema tcovsaa'ini te 'to 'vósare Alejandría. Ema tiuri to macometoriira to 'chosgiene ajúreco mue 'ma Viya tjicho muechemcho mraca. 25 Eto maquimitcosi to matesraa'i ma Viógienu Jesús étopo to muecchosi mue 'ma Juan ticchosricra'i ene etochujcha muemitco no 'chañono. Ene tiuusamrereco mavopno techemchocre majicho to muemitrisra. 26 Ene ema te tcometoriipo te 'to noomutírare no jurionono tajina tipcoorigia. Etotsero te nasampo to muemitrisra su Priscila émapo Aquila nañajocpo nompo naemechemchopo to muechjiriivo ma Viya to mamuimotgienerich'o. 27 Ene ma Apolos maponrericpo to mayonrayre te 'pog'e tquíjare Acaya. Ene no t-sopono ma Viya tcovsano te 'to Efeso naetmechpo ene tcajriompo nae 'no t-sopono ma Viya tcovsano te 'to Acaya puejchu najacpa ema Apolos te titecpapo. Te titecpopo te 'to Acaya ema muetmechvocpo mraca no t-sopono ma Viya tajicho to muemna'vo ma Viya. 28 Te 'to namíro'u no 'chañono ma Apolos muemeruchpo ema te 'to tejcojvonri'i no jurionono. Mueto'acvocpo eno tjicho te 'to 'chosgiene ajúreco muemechemchovcopo taye'e te 'to ma Jesús emari'i ma nacuchocgieneri'i Cristo.

Apostoriono 19

1 Ma Apolos manosrich'o te 'vósare tquíjare Corinto ene ma Pablo tyompo te 'to 'vosariono 'nugiere'ono ene titecpovrepo taye'e te 'to 'vósare tquíjare Efeso. Ene taye'e te 'to Efeso marótopo no ntosegieñono t-sopono ma Viya. 2 Ma Pablo mayosericvocpo: —¿Ene te asopnepo ma Viya, eti ajacpopo ma Espíritu Santo? —majichvocpo. Ene eno najicpopo: —Vovecha vovsamuiigia te 'to emjapca ma Espíritu Santo —najichpo ma Pablo. 3 Mayosericvocpo ma Pablo: —¿Ooyotse tacoyemo to icchosri'i? —majichvocpo. —Viti vquicchosri'i te 'to muemitropi muecchosrisra ma Juan ticchosricra'i —najichpo eno. 4 Majichvocpo ma Pablo: —Ma Juan muecchoscovco no 'chañono taemotiorari'i to nacot-samrevo tajicho to napecaturano ene mametocovcopripo te 'to nasopa ma mateeyoori'i Jesús emaritsero Cristo —majichvocpo. 5 Te naechopicpo ene tquicchosiompotsero te 'to muéjare ma Viógienu Jesús. 6 Ma Pablo manocpo to mavupe naye'e énetse eto tiucpuicpo naye'e ma Espíritu Santo mavocvocpo. Eno techjicompo te 'to 'puechjiriivono namusamgieñono majicho ma Espíritu Santo. 'Nuujipo naechjis'o to 'chojriicovo majicho ma Viya. 7 Ntose to natupa eno. 8 Ene te 'to Efeso ma Pablo tyonnove te 'to noomutírare no jurionono. Te moponagíenepo coje majicho to macometoriira naye'e tajina tcooyoca. Muechjis'onve mayúnoco to 'chojriicovo taechjis'o to mavonirisra ma Viya ene mavoyocvoco puejchu nasopa. 9 Ene no 'ponnajono tmuigñochvonchujcha. Vonasopa to 'chojriicovo nocpuemchochjicha te 'to namíro'u no 'pomriono 'chañono. Taco'e ma Pablo macagiejvocpo eno. Majunjicpo to noomutírare mammocpo no tpuegne'ono ma Viya ene énepo te 'to escaera maye'e ma Tirano. Noomutiynove tamutu sachono muechjis'o ma Pablo to 'chojriicovo. 10 Apina añu majicho taye'e timitrico. Taco'e namutu no tcovsano te 'to 'pog'e tquíjare Asia no jurionono énopo 'povsajecono nasampo to 'chojriicovo mue 'ma Viógienu Jesús. 11 Ma Viya muejrocpo ma Pablo to muetjiicoovo puejchu manoca to tiaramicre nae 'no 'chañono. 12 No nacojmagñono tcovsano te ehuire tnaracono majicho tjicho nompoo'i to nattajra namuii'opca naemyujtoco to mag'e ma Pablo ene eto tconaracvoco. Ene nomuire no huinarajgieñono tiuchcompo nae 'no nasioporono. 13 - 14 Enjoo'i no sietenano machichanoviono ma juriono tquíjare Esceva. Ema naeyara'o no sacerdotiono. Eno napuiiriru te 'to 'vosariono nacuchcovcopri'iji nomuire no huinarajgieñono nae 'no nasioporono. Ene eno naponrericpo te 'to nomuirena nacuchca no huinarajgieñono te 'to muéjare ma Viógienu Jesús ene je'chura'ii'i énepo najichri'i no huinarajgieñono nae 'no nasioporu: —Te 'to muéjare ma Jesús ma muechjis'ósare ma Pablo, nuti nvonic'e iuchca mue jmaro —najichpuini. 15 Ene majicpopo ma huinarajgiene: —Nimoti ma Jesús ene nimotvore ma Pablo. Ene ¿íjatse eti? —majichvocpo. 16 Ene ma 'chane masiopoori'i ma huinarajgiene majunruchvocpo ene mueto'acvocpo namutu te 'to matumevoo'i muejroru ma huinarajgiene. Mavetsayucpo to namuii'o majorachovcopo macoytajcovcopo te 'to mapeno tiptsino'iono. 17 Tquechosipo nae namutu no tcovsano te Efeso no jurionono énopo 'povsajecono. Ene tyoyocompo nacuñuchpo mraca to muéjare ma Viógienu Jesús. 18 Moverano no t-sopono ma Viya naéchopo to najichroosiravono tmeturicvomporipo. 19 Tjicho enjoo'i moverano no tcaravo'ono to tamurigiene titpaaji'ono ene nomporipo to naye'ono rivrono nayustacpo te 'to namíro'u no 'chañono. Ene 'chopemuriono to rivrono tquijcono naquictiooraco to tavacho to rivrono tacopayaco to prata cien millones. 20 Ene taquitojignejcha to 'chojriicovo maye'e ma Viya. Muemerico to muetjiisíravo. 21 Taquepo ma Pablo maponrericpo to mayonrayre te 'to 'pog'iono tquíjare Macedonia te'po Acaya ene tcomesavoyree'i titecpoyre te Jerusalén. Maquepo: —Te taegnénapo nos'a te Jerusalén tacomnu nyana tomuire te 'vósare Roma. 22 Ene ma Pablo mapjucvocpo no timcataconri'i, ma Timoteo émapo Erasto. Naenapucuchyore ema te Macedonia ene ema manosnumpo te 'to 'pog'e tquíjare Asia. 23 Ene eto to sachono tiocoriompo no 'chopemuriono 'chañono tajicho to 'chojriicovo. 24 Ma prataeru tquíjare Demetrio ema timyuucoo'i no 'chañono. Ema techo no tepyarecra'ono te 'to prata to taem'i to speno su nasiñaraji tquíjare Diana navachricsare no 'chañono. Ene eno 'chopemuri tayecho to naemtone. 25 Ma Demetrio macuumutcovcopo eno no tepyarecra'ono eto, énopo no 'pomriono tepyarecra'ono to tacutgiene to naemtone. Majichvocpo: —Tatanoviono, eti echo te 'to 'chopemuri tyechovi pjoca vemtonerepi. 26 Im'a, juiti asampo to muechjis'ognee'i ma Pablo tjicho ema macometoriipoo'i no vsiñarajono vepyarono viti voje'chugnena enina tacsiñacoriono. Ene mavoyocripo no moverano no tcovsano te pjoca Efeso ene énepo te 'muiripa'i Asia —majichvocpo ma Demetrio—. 27 Tcuuyacre te 'to naquíjapo tcuvachrico to vepyarono ene movínepo tyechavri'ini. Tcuuyacrevre nacopyegia to speno su vsiñaraji Diana. Huipo naquecho esu tjicho juiti namutu no tcovsano te pjoca 'muiripa'i Asia ene énepo te tamutu te pjoca 'pog'e naetsrareco napicucho esu —majichvocpo ma Demetrio. 28 Te nasampo to muechjiriivoo'i ma Demetrio, no tepyarecra'ono to nasiñarajono t-semompo ene tpiooricompo: —¡Esurichu yvoo'o su veno Diana viti vcovsa te pjoca Efeso! —naquepo. 29 Ene 'nuujipo tiocoriompo te 'to 'muirijecu 'vósare. Enjoo'i taye'e te 'to Efeso no apinano macochanegñono ma Pablo, ma Gayo émapo Aristarco. Eno tcovsano te 'to 'pog'e tquíjare Macedonia. No 'chañono nacootocpo ma Gayo émapo ma Aristarco naemyompo te 'to 'pona taecmuna 'chope noomutírare. 30 Ma Pablo mavoo'opuini t-siopa naye'e muechjicvoca ene huipo naesopa no t-sopono ma Viya. 31 Ene enjoo'i taye'e nomuire no cparaacono techono taye'e te 'to Asia. Eno muemnacsariono ma Pablo. Nacometoropipo vomacúsiopo naye'e nae 'no tiuumutono. 32 Ene tiocorionrichjicha no tiuumutonri'i. Ma 'pona techjicpo ene tarechjicpo ma 'pona. Huipo techemchoccano ene namutyoreni vonaecha to tajpuca to timyonvocri'i te 'to noomutírare. 33 No jurionono nopjugiecchopo ma Alejandro puejchu ema muechjigia ene enorichu nametocopo ema to timiocorechri'i no 'chañono. Ene ma Alejandro muemquictiorachopuini te 'to mavupe to namtinacho'o puejchu ema muechjuchvoca no jurionono. 34 Etotsero te naéchopo to jurionirari'i ma Alejandro, tcutcocompo tpiooricompo: —¡Esurichu yvoo'o su veno Diana viti vcovsa te pjoca Efeso! —naquerichjicha no 'chañono. Apina hora najicho to napioorisraa'i. 35 Mamuijaavopo ma majúpara ma cparaaco taye'e te 'to 'vósare muetrucpo macomtinacovco. Ene te tmotnampo muechjicvocpo: —Tatanoviono acovsa te pjoca Efeso, tquechosignejcha te pjoca 'muiripa'i 'pog'e te 'to viti te pjoca vjiañoco to speno su vsiñaraji Diana tjicho eto sog'e tios'o te anumo. 36 Najina táñuchyore eto. Taco'e tiuri te 'to amtinanejcha vo'aquemnanasco. Tori to aponrerina. 37 Pnoni iomgieneri'i vo'enina tactopravono ene vo'vore tácotemono se 'su vsiñaraji Diana —majichvocpo ma majúpara ma cparaaco—. 38 Te enjoo'ina no mameturicgienena ma Demetrio ene énopo no tquemtoñono maye'e, naemyana nae 'no tviosricra'ono. Eno techoyore. 39 Te 'to etjoo'ina aechjis'oyre, tiuri te 'to acuchocacho'o to sache to noomutira no 'chañono. 40 Tjicho tcuuyacre te 'to vacyosere'i nae 'no cparaacono romanono te 'to tajpuca to timiocorechovri'i. Naejchapo te 'to vácocposvoo'i eno ene tajínapo to vcujicpuch'ovri'i —majichvocpo ma majúpara ma cparaaco. 41 Te pochpo to techjicri'i mapjucvocpo.

Apostoriono 20

1 Taquepo tmotnampo no tcovsano te 'to Efeso. Ene ma Pablo muech'ovcopo no t-sopono ma Viya, muene'ovcopo. Te pochpo to muene'oo'i maviocvocpo tcometoopo ene tyompo te 'pog'e tquíjare Macedonia. 2 Te 'to 'vosariono mapuiiris'opri'i muetmechvocpoo'i no t-sopono ma Viya taye'e. Taquepo titecpopo te 'to 'pog'e tquíjare Grecia. 3 Manosnumpo taye'e mopona coje ene maponrericpo to machovrayre te 'to 'pog'e tquíjare Siria. Te tiovcu'yórepo te 'to 'chopegiene pcure muéchopo to nacuchocu'ri'i no jurionono. Taco'e ma Pablo maponrericpo te 'to ene mayon'oyre te 'pog'e tchohuegne'voyre te Macedonia. 4 Ene macochanevcopo ma Sópater ma tcovsa te 'to 'vósare tquíjare Berea, émapo Aristarco émapo Segundo eno tcovsano te 'to 'vósare tquíjare Tesalónica, ma Gayo tcovsa te 'vósare tquíjare Derbe, ma Timoteo ene énopo no tcovsano te 'pog'e tquíjare Asia, ma Tíquico émapo Trófimo. 5 Eno vcochanegñonri'i tinapucompo ene tcuchocoviompo te 'to 'vósare tquíjare Troas. 6 Te taegnepo to taye'esare piesta to panono myé'ere levadura ypuemmaapo viti vjiunjicpo to 'vósare Filipos viovcu'po te 'to 'chopegiene pcure ene vitecpopo te Troas vcopayacvocpo eno. Ene nacuchos'ovocovri'i. Cinco sache vjicho to vianaesra ene vnosnumpo taye'e siete sache vjicho. 7 To rominco tovgiene sache to semana viuumutpo ene vnicricpo to panu taechjis'o to muepenira ma Viógienu ene timitricpo ma Pablo taye'e. T-sícupi to muechjirisravo tjicho te 'posachénapo ema majunjicvocyoori'i. To techjiricvorich'o tiomuincovo te ttupric'opo yoti. 8 Ene to noomutiyri'i te 'poj'e 'nug'e peti ene movera to mechano tamicuchri'i to 'vi'cu. 9 Emjaa'i ma 'rétona 'móperu tquíjare Eutico. Tejaracoo'i ema te 'to ventana. To tayerevoo'i to muechjirisravo ma Pablo naye'e timocopo ma 'móperu. Tave'po to 'chopu ene tpacarecpo tios'o te 'to 'nug'e novriicoo'i. Tiucpuicompo eno nanoocu'po. Tepenoripo ema. 10 Tiucpuicpo mamuire ma Pablo tepyusicpo te 'to machocyo ma muepenogne ene maviocpo. Majichvocpo no t-sopono ma Viya: —Vo'acucooyocvo tjicho tchoovórepo titorico jmaca —maquepo. 11 Ene ma Pablo tchoovórepo te 'to noomutiyri'i. Tnicpo techjiricvovre naye'e muemjiareco ene tyompotsero. 12 Ene eno nompo ma 'móperu mapacareeri'i tios'o te 'nug'e titoricrichu. Eno tipchovompo te 'to nasamre majicho. 13 To mavoo'ognee'i maponreru ma Pablo viti vinapucpo viovcu'o te 'to 'chopegiene pcure vyompo te 'to 'vósare tquíjare Asón. Enepo vcuchos'o ma Pablo taye'e tjicho ema tyon'opo te 'pog'e. 14 Te tcopayacoopo tiovcu'po vye'e vianaecpo te 'to 'vósare tquíjare Mitilene. 15 Te vios'opo te 'to Mitilene vyonvórepo. Te 'posachepo vetavicpo to 'pog'e tquíjare Quío. Vyonrichjicha ene te 'ponavórepo sache ypuemmaapo vitecpopo te 'to 'pog'e tquíjare Samos. Vichicnumpo taye'e te 'to 'vósare Trogilio. Te vios'ovrepo taye'e, vyonvórepo ene te 'ponavórepo sache vitecpopo te 'vósare tquíjare Mileto. 16 Huipo vitecpaa'i te 'to 'vósare Efeso tjicho tjiaajicpo taye'e ma Pablo. Mavoo'opo titecpavne te 'to Jerusalén muem'oyre taye'e to Pentecostem'i te 'to maato'opuca. 17 Taco'e te vitecpopo te 'to Mileto ma Pablo muechoricvocpo no techono nae 'no t-sopono ma Viya te 'to Efeso. 18 Ene eno tiutecompo te Mileto te 'to mavriicoo'i ma Pablo. Ema majichvocpo: —Te tovgiene nutecri'i te pjoca Asia eti imoti to nitorisra aye'e. 19 Tjicho nuti eto ncopneriiji to nemtone mue 'ma Viógienu Jesús vonimiaramimijígiapo niyo'ochjicha tajicho to namusopraa'i no 'chañono. Njicpuicro'o tajicho to naemecatajivchíranu no jurionono —majichvocpo ma Pablo—. 20 Vonoñucha to muechjiriivo ma Viya. Nitometoco'e tamutu to tacoyemgiene tjicho eto acomnugnee'i. Ncometoriru te 'to iuumutiyo ene énepo te 'to apenono nimitris'o to 'chojriicovo. 21 No jurionono énopo no 'povsajecono nmetocovco nácot-samre te 'to mamíro'u ma Viya tajicho to napecaturano ene nasopa ma Viógienu Jesucristo —majichvocpo ma Pablo—. 22 Juiti nyonyore te 'to Jerusalén ncovno'i mue 'ma Espíritu Santo ene vonecha tajpuca to njichvoyre ónogi taye'e. 23 Taquejvorichu eto necho to nmetocosi mue 'ma Espíritu Santo tjicho te 'to 'vosariono nyon'opri'i ema tmetoconnove to ncatajivyore ene nqueetayre te 'to Jerusalén. 24 Etotsero vomponrerigia tayampane to nacopacanu vonaeyma to nitorisra. Etochujcha timcuusamrechnu te 'to nitucha to ntupara'o mue 'ma Viógienu Jesús. Ema ttuparacnuu'i nacmetoriru to tiuuna 'chojriicovo nechjis'a to muemna'vo ma Viya nae 'no 'chañono. 25 Ene ncometoriipoo'i aye'e iomuire to 'chojriicovo taechjis'o to mavonirisra ma Viya. Tomuire néchopo movínepo im'anri'ini —majichvocpo—. 26 Tos'o juiti nuti huipo nutina nactopravo te 'to enjoo'ina nampuuji te 'to nachanevono 27 tjicho nuti vonoñucha to 'chojriicovo mue 'ma Viya. Nitometocó'epo tamutu to mavoo'ogne ma Viya vye'e —majichvocpo ma Pablo—. 28 Taco'e im'ajcha etijihuina énopo no t-sopono ma Viya ajañoopiyre te ttuparac'epo ma Espíritu Santo. Echpojricvoca tjicho eno mavachrironri'i ma Viógienu te 'to muetne. 29 Tjicho necho nuti te nquíjapo tiutegiampo no tavro'ono timinajrigia'iono to asopra ma Viya. Nacutyo to sórare huinaraji te 'to tavoo'o taetopuéregia to perocono. 30 Ene énepo aye'e te 'to amuri techpucampo no timitrigiano to voje'china ene naemmoyocyore no t-sopono ma Viya. 31 Acuñuchvojcha eti naye'e. Vo'aquemtisco to nene'óropi aye'e to sachono yotiono mopona añu njicho to nimitco'e niyo'onve ajicho. 32 Juiti, mporapenviono, nyosiuch'e mue 'ma Viya aetotijvo te 'to aponrena ema. Asopagienenajicha to 'chojriicovo taechjis'o to muemna'vo ma Viya. Eto tetmech'eyre ene tquitecpá'epo te 'to muecmunaruu'i no muemiuunachgieñono —majichvocpo ma Pablo—. 33 Nuti tajina njomracha to prata etoripuini to amuii'o. 34 Eti echo te 'to nquemtonechujcha te 'to nvupe nviyo to ncomnugñono étopo to nacomnugne no ncochanesariono. 35 Ene eto nimitco'enove te 'to iomuirena áquemtone puejchu encheccha no tcomnurocvono. Tjicho ene maco'e mamuire ma Viógienu Jesús: “Titotijvocrepno te 'to venchecrigia to vcoy'egnena ene vo'richu te 'to tenchecchaviono viti”, maquee'i ma Viógienu —majichvocpo ma Pablo. 36 Te pochpo to techjiricvoo'i tepyusicpo ene tyujrocpo mue 'ma Viya macochanevco eno. 37 Ene taquepo noviocpo tiyo'omporipo ene natsucpo to naye'erepi eno. 38 Tcojrasamurevono tajicho to muechjis'irari'i te 'to huipo naem'oyrevre ema. Taquepo ema Pablo nanojnopo te 'to mavquiiyore 'chopegiene pcure.

Apostoriono 21

1 Taqueptsero eto vcometoopo eno yporapenviono viovcu'po te 'to 'chopegiene pcure ene énepo vtupiiri'i te 'to 'pog'e tquíjare Cos. Vyonrichjicha te 'pónapo sache vitecpopo te 'to 'pog'e tquíjare Rodas ene vyonvórepo vitecpopo te 'to 'vósare tquíjare Pátara. 2 Ene taye'e vrótopo to 'pona 'chopegiene pcure. Ene taquij'eyree'i te 'to 'pog'e tquíjare Fenicia tquijarevre Siria ene viovcu'vore taye'e vyompo. 3 Te 'to vquij'epri'i vim'opo to 'pog'e tquíjare Chipre tnopo te sopa ene vetavicpo vtupiipo te 'to Siria. Vichicnumpo te 'vósare tquíjare Tiro tjicho ene nacucpuis'oyree'i to tomgiene to viom'oopoo'i. 4 Ene taye'e vrótopo no t-sopono ma Viya. Vnospo naye'e siete sache vjicho ene eno mamétoru ma Espíritu Santo nametocopo ma Pablo vomaquitecpo te 'to Jerusalén. 5 Te taegnepo to sietegiene sache vyompo ene namutu no t-sopono ma Viya, no 'senono énopo 'moperono, tnojnovocoviompo te 'to taegne to 'vósare. Vepyusicpo te 'to tavóparu taye'e to 'chopegiene cogiure ene vyujrocpo. 6 Viuvioccopo vcometoopo viovcu'vórepo te 'to 'chopegiene pcure ene eno t-sopono ma Viya tchovompo te 'to napeno. 7 Te vios'opo taye'e te 'to Tiro vyompo vitecpopo te 'vósare tquíjare Tolemaida. Ene taye'e viucpuicpo vechjicpo no t-sopono ma Viya. Vnosnumpo naye'e étona sache. 8 Te 'posachevrepo vios'opo taye'e ypuícopo vitecpopo te 'to 'vósare tquíjare Cesarea. Vtupcopo te 'to mapeno ma Felipe ma tcometoriira'i. Ema nomrivo no sietegieñono techpojricono to tniccore te Jerusalén. 9 Enjo no machichanoviono cuatrunano muimarono. Eno muechjirono ma Viya majicho ma Espíritu Santo. 10 To vyerepivripo naye'e titecpopo vye'e ma muechjiru Viya tquíjare Agabo. Tios'o te 'pog'e tquíjare Judea 11 timojnovocovi. Ene emajiipo titpuijcovo te 'to muet'e ma Pablo te mamíro'u ene maquepo ma Agabo: —Majichnuu'i ma Espíritu Santo: Ene najichyore no jurionono te 'to Jerusalén ma tquit'e pjoca 'téremo. Naetpuijcoyre ene naejrócapo no 'povsajecono —maquepo ma Agabo. 12 Te vsampo ema to muechjiriivo, viti ene énopo no t-sopono ma Viya te 'to Cesarea ymetocopo ma Pablo te 'to vo'giene maquitecpo te 'to Jerusalén. 13 Ene ema majichoopo: —¿Taja tacoyemo to iyo'oo'i njicho imjiaasamrechnuu'i? Votáquejvo to náquimitjiyre, tomuire tcopacanompuca macviinu ma Viógienu Jesús ene nyonyoretsero te 'to Jerusalén —maquepo. 14 Ene vo'giene t-sopavi. Vquinajiipo ene vquepo: —Taetuchaporine to mavoo'ognena ma Viya. 15 Te taegnepo to sachono vquerari'i ene vetpiricvopo vyompo te Jerusalén. 16 Nae 'no t-sopono ma Viya te 'to Cesarea enjoo'i no tpuegne'oviono. Te vitecpopo te Jerusalén, vtupcopo mue 'ma tcovsaa'ini te Chipre tquíjare Mnasón. Ema tyere'iripo to majacpirari'i ma Viya. 17 Ene taye'e te 'to Jerusalén tvopnovocoviono no yporapenviono t-sopono ma Viya. 18 Te 'posachepo vyompo vcóchane ma Pablo vimojnopo ma Jacobo ene énopo namutu no techono nae 'no t-sopono ma Viya taye'e te 'to Jerusalén. 19 Ma Pablo te 'to pochpo muechjicvocri'i énetse eto muechjis'opo tamutu to muemtoneri'i nae 'no 'povsajecono. Muemnecpo to najacpírapo to 'chojriicovo tajicho to muetjiicoovo ma Viya muejroori'i ema. 20 Te naéchopo eno naetsrarecpo ma Viya narusrupayachopo. Eno no techono nae 'no t-sopono ma Viya najichpo ma Pablo: —Tata ypórape, pim'opo juiti nasimtugnejcha no jurionono nasopgiene to 'chojriicovo. Ene eno titura'onrichjicha te 'to 'chosgiene voniipi mue 'ma Moisés. 21 Etotsero eno nasamuiico to pimitropi nae 'no jurionono tiovricono nae 'no 'povsajecono. Naquee'i te 'to piti pimitconve huipo naquitucho to 'chosgiene voniipi mue 'ma Moisés ene huipo nacúnoco to vimotiorasare tquíjare circuncisión nae 'no 'moyono. Naenajígiapo to vye'erepiono, pquee'iji te 'to pimitrisra —najichpo ma Pablo—. 22 ¿Ene oypuca vjichyore te 'to taamutompo no jurionono t-sopono ma Viya te naéchapo to piutesraa'i te pjoca? —najichpo no techono—. 23 Oni pjichyore puejchu naem'a to pituchra to voniipi mue 'ma Moisés. Noñjoo'i te pjoca cuatrunano 'jirono nanocri'i to naechjiriivoo'i mue 'ma Viya. Tjicho titovoyrepo to naectiorari'i naechjiriivo nacomnu ma tva'china to nanoquiivoyre mue 'ma Viya. 24 Ene piti pacsip'oripo poona to tquíjare purificación te 'to mamíro'u ma Viya ene pacchanevocpo eno te 'to mapenviya. Jva'cha to nanoquiivoyre eno. Tac'e tacchucsiompo taemotiorayore to naetuchrapo to naechjiriivoo'i mue 'ma Viya. Ene pjicha puejchu naéchapo te 'to vo'ene pac'ee'i te 'to pechjiriivoo'i. Naéchapo to piomuire piti pituchri'i to voniipi mue 'ma Moisés —najichpo ma Pablo—. 25 Enotsero no vojurionvoquina t-sopono ma Viya vcajrevcoripo. Ymetocovcoo'i te 'to votacmunu naetucha jmañono. Taquejvorichu vonacúnico to naecmunasare no nasiñarajono no 'chañono, étopo to iti ene étopo to sórare nacoñapincogne. Vo'vore nacúve'o su 'seno vonaeturena ene émapo ma 'puima 'chane. 26 Je'chura'ii'i ma Pablo mammocpo no cuatrunano 'jirono ene eto te 'pónapo sache nanocpo to naye'erepsare tiuunampo majicho ma Viya. Taquepo t-sioppo ma Pablo te 'to mapenviya mametopono no techono taye'e tajpuca to sache to titovoyre to nanosra to naye'erepi mue 'ma Viya no cuatrunano tjicho eno nomyorepoo'i to naenriiyore sórare mue 'ma Viya. 27 Te 'to titovoyrepo to sietegiene sache to taectiorari'i, ma Pablo ene mavriico te 'to mapenviya. No jurionono tios'ono te Asia naem'opo ema taye'e. Eno naemyuucovcopo no 'chañono ene nacootocpo ma Pablo. 28 Tpiooricompo: —Eti israelitano imcatacavi —naquepo—. Tjicho jmaca 'chane tpuiiricpoo'i te 'to 'vosariono timitricpoo'i puejchu nacotichavi no 'pomriono 'chañono ene vo'vore nacupicucho to voniipi mue 'ma Moisés ene étopo pjoca mapenviya majichpoo'i no 'chañono. Taa'pona juiti macosiojvoco no vojurionvoquina te pjoca tapachnagne mapenviya ene naechpejcopo eno —naquepo no jurionono. 29 Ene naquee'i tjicho naem'oo'i ma Pablo to macochanenve ma Trófimo ma vojurionina tcovsa te 'to Efeso. Naejchopo to emari'i macosiopgieneri'i te 'to mapenviya. 30 Namutu te 'to 'vósare tiocoriompo noomutocpo ma Pablo nacootocpo ene nacuchcopo. Ene najochpo 'nuuji to tapajo to mapenviya. 31 Navoo'opuini naemiancoyre ma Pablo ene nametopompo ma cparaaco nae 'no sontarono romanono te 'to tiocorionripo no 'chañono te 'to Jerusalén. 32 Ene ema macovniipipo no 'pomriono naeyara'ono nommoca no sontarono ene tyonompo 'nuuji macochanevco eno. No 'chañono te naem'opo no sontarono ene émapo naeyara'o ene naenajicpo to nae'ra ma Pablo. 33 Ma naeyara'o mapuchpo ma Pablo ene mavonicpo no sontarono nacootoca ene naemitjígiapo te 'to apipi carena. Ene mayosericvocpo: —¿Maja jmaca 'chane? ¿Taja to matopravri'i? —maquepo. 34 Ene no 'chañono votacticcono to najicpirari'i. Tos'o ma naeyara'o vomuechemchovca tjicho tiocorionrichjicha. Taco'e ma naeyara'o mavonicvocpo no sontarono noma ma Pablo te 'to novrare no sontarono. 35 Nompo nanoocu'poo'i ma Pablo naemquitecpo te 'to nopnírare te 'poj'e 'vi'cu tjicho no 'chañono tiat-semompo. Navoo'o nacópaca 'nuujina. 36 Namutu napuegne'o tpiooricompoo'i: —Tiuri te 'to muépena jmaca —naquepri'i. 37 Te nacosiopyórepo te 'to novrare no sontarono ma Pablo mayosiocpo ma naeyara'o: —Nvoo'o nechjiricvoyre pye'e, tata —majichpo. —¿Pitco to naechjiriivo no griegono? —majichpo ma naeyara'o—. 38 ¿Ene vopitina ma tcovsa te Egipto ma tvoyoricri'ini cope 'pona añu mavoyocvocpo no 'chañono cuatru mil to natupa? Nocpuemchopo ma taeyara'o pjoca 'pog'e ene muemyompo te 'to moopa'giene 'pog'e no tcopa'isariono naejarecho no 'chañono —majichpo. 39 Majicpopo ma Pablo: —Vo'i, tata, tjicho nuti jurionnu. To novsa 'chope timotcore tquíjare Tarso. Ene tovrico te 'to 'pog'e Cilicia. Pcatajígianu pisópanu nechjicyore pnoni 'chañono —majichpo ma Pablo. 40 Ma naeyara'o no sontarono muesoppo. Taco'e ma Pablo ttup'ecpo te 'to nopnírare muemquictiorachopo te 'to mavupe puejchu namtinacho'o no 'chañono. Te tmotnampo muechjicvocpo te 'to naechjiriivo hebreo:

Apostoriono 22

1 —Tatanoviono mporapenviono, asamanuch'o nechjuchvoyre aye'e —majichvocpo ma Pablo. 2 Te nasampo to muechjisraa'i te 'to naechjiriivo ene tmotnampo mraca. 3 —Nutirichu jurionnu. Ene nut-si'o te Tarso 'pog'e Cilicia ene njuusi'o te pjoca Jerusalén. Ema viya Gamaliel timitconri'i tamutu to vye'erepiono ene étopo to voniipi mue 'ma Moisés. Nuti 'muíriji nvoo'onve te 'to naetúra'i mue 'ma Viya tacutirichu to avorira eti juiti —majichvocpo ma Pablo—. 4 Nuti nimponnojcoo'ini no tpuegne'ono to 'chojriicovo. Ncootocvocri'i ene nomuire no 'senono nemeetarecvocri'i. Nvoo'onve te 'to naépena. 5 Ma naeyara'o no sacerdotiono ene namutu no techono aye'e naecho eno te tijrocnompo to 'jiumeruco ene eto nompo nuti to 'jiumeruco te 'to Damasco puejchu no yporapenviono jurionono taye'e naejrocanupuini no enjognena tpuegne'a to 'chojriicovo ene nimiutegiapuini te pjoca Jerusalén puejchu náquemechoro'po te pjoca —majichvocpo ma Pablo—. 6 Ene te vyompo viane'ipuini te 'to Damasco to tuprigpo to sache taemna'osravrichu to tjiaracugnejcha tmicuchnu tios'o te 'to anumo. 7 Ene nuti nvenopopo te 'to 'pog'e nsampo ma techjicnuu'i. Maquepo: “Piti Saulo ¿tajtse tacoyemo te 'to pimponnojconri'i?” majichnupo. 8 Ene nuti njicpopo: “¿Píjatse piti Tata?” njichpo. Ene ema majichnupo: “Nuti Jesús Nazareno, nuti pimponnojcongieneri'i”, majichnupo ma techjicnuu'i. 9 No ncochanegñonri'i nomuire naem'o to tjiáracu ene tyoyocompo etotsero eno vonaechemcha ma techjicnuu'i. 10 Nuti njichpo: “¿Tajtse jvoo'o to njicha,Tata?” “Pechpuca pyana pitecpa te 'to Damasco ene taye'e tmetocovionyore to pjichyore”, majichnupo —maquepo ma Pablo—. 11 Ene nnospo huipo nimuiigia tajicho to tajaracuvri'i. Taco'e no ncochanegñono tchuuconomporipo te 'to nvupe tquitecponompo te 'to Damasco —majichvocpo ma Pablo—. 12 Emjaa'i ma 'chane taye'e t-sopjuíra'i te 'to voniipi mue 'ma Moisés tquijaree'i Ananías. Ema tcuñuchcore te 'to muetorisra nae 'no jurionono tcovsano taye'e. 13 Ma Ananías tiutecpo nye'e ene majichnupo: “Tata mpórape Saulo, juiti pimuiigiavrepo.” 'Nuujipo nimuiicovrepo ene nim'opo ema. 14 Ene taquepo majichnupo: “Ma Viya Nógienu no viochconini ema tneriocvii'i puejchu puemoti to mavoo'ogne ema ene pim'apo ma mtopravregne maChicha ene psamo'chapo emagienena. 15 Tjicho ema tneriocvii'i puejchu pacmetoriru nae 'no namutu no 'chañono ene pechjis'a to pim'ognee'i ene psamgieneri'i”, majichnupo ma Ananías. 16 “Ene juiti pija'uchapopo pechpuca páquicchospo pechjigia ma Viógienu puejchu ema macomtígiapo to ppecaturano”, majichnupo ma Ananías —majichvocpo ma Pablo—. 17 - 18 Te nchoopo te 'to Jerusalén nyompo nyujrocpo te 'to mapenviya ene ma Viya timericvopo nye'e. Cútipo to nvopuchri'i. Majichnupo: “Pija'úchapo pjiunjigia te pjoca Jerusalén tjicho movine nasopari'ini to nechjiriivo pcometoriigieneyore”, majichnupo ma Viya. 19 Nuti njicpopo: “Tata, caera tcusopnonri'ini tjicho eno naecho to nsiopnove te 'to noomutirariono ncootocvoco no t-sopono to pechjiriivo ene nimyonvoco tquestano ene nemeetarecvoco. 20 Ene te nacopacopo ma Estehueni ma techjis'ovri'ini piti Tata, nutjioo'i naye'e ene tajina nacyemo. Nuti njañocri'i to namuii'ono no tcopaconri'i ma Estehueni”, njichpo ema Viya. 21 Ene ema majichnuptsero: “Nvonicviyre pyonyore pcometoriiyore te ehuire nae 'no vojurionvoquina”, ene majichnuu'i ma Viya —majichvocpo ma Pablo. 22 Te muechjis'opo no vojurionvoquina, huipo navro'o nasama. Napiooricpo: —Muépena jmaca. Vo'giene vavro'o muetorigia —naquepo. 23 Tpiooriconrichjicha ene naettojcopo to namuii'ono étopo to motejipa nave'o nag'o te 'nug'e to nasémovo. 24 Taqueptsero ma naeyara'o no sontarono macovniipipo nacosiopa ma Pablo te 'to novrare eno ene naestácapo puejchu mamétaca to matopravri'i naye'e. 25 Ene te naemitjicpo ma Pablo to naestasrayree'ini, mametocopo ma 'pona naeyara'o no sontarono: —¿Tisopcóreyo te 'to táquesta ma romano te 'to huich'o tacyosere'i? —majichpo ma Pablo. 26 Te masamnerichu ema tyompo mametopompo ma 'chopepono naeyara'o: —Pim'ajcha oypuca pjichyore. Romanoripca jmuena —majichpo. 27 Ene tyompo ma naeyara'o mayosericpo ma Pablo: —¿Je'chu piti piomuire románovi? —majichpo. —Je'chu nuti —majichpo ma Pablo. 28 Majicpopo ma naeyara'o: —Nuti nomuire. Te romanonuyrepo t-simtu to prata nva'chi'o —majichpo. Ene majicpopo ma Pablo: —Nutitsero nimiuchre to románonu. 29 Etopo tjichri'i no testaconyoori'ini ma Pablo najunjicpo 'nuuji. Mamuírepo tyoyocpo ma naeyara'o tajicho to naemitjisraa'i te 'to muéchopo to emueraa'i romano ma Pablo. 30 Te 'pónapo sache ma naeyara'o no sontarono muechoricvocpo no naeyara'ono no sacerdotiono énopo no cparaacono jurionono. Mavonicvocpo nave'a to carenano muemitjionri'i ma Pablo ene naemyompo te namíro'u no cparaacono tjicho mavoo'o muechoyore tajpuca to nameturis'oo'i.

Apostoriono 23

1 Ma Pablo vomueno'ugi no cparaacono. Majichvocpo: —Tatanoviono mporapenviono, juitjiiri'i tiuri to mponreru mue 'ma Viya ene étopo to nitorisra —majichvocpo. 2 To énepo maquee'i ma Pablo ene ma Ananías ma naeyara'o no sacerdotiono mavonicvocpo no ttup'ereconri'i te 'to machocyo nae'ojácacha ma Pablo. 3 Ma Pablo majichvocpo: —Ma Viya te'oviyre piti tjicho apimírovi. Je'chu piti pcotpára'o to jvioschonyore tajichyore to voniipi mue 'ma Moisés etotsero vopitucha to voniipi tjicho jvonuchnuu'i te 'to nae'ojacachanu —majichpo ma Pablo. 4 Ene no enjognee'i najichpo: —¿Taja tacoyemo to pcotemri'i mue 'ma mavonra ma Viya naeyara'o no sacerdotiono? 5 Majicpopo ma Pablo: —Vonecha te 'to emaripca ma naeyara'o no sacerdotiono tjicho oni taco'e to ajúreco: “Vo'acucotemo mue 'ma cparaaco aye'e” —majichpo. 6 Ma Pablo maponrejcovcopo te 'to apimrionri'i no cparaacono. No 'pomriono saduceono to novcure ene no 'pomriono fariseono. Taco'e ema Pablo tpioocopo te 'to namíro'u: —Tatanoviono mporapenviono, nutirichu fariseonu nimiuchre nae 'no tcochichanono. To ameturis'onri'i etochujcha to nsopra to naechepusrena no naepenogñono —majichvocpo ma Pablo. 7 To énepo maquee'i tjicpoccompo no fariseono ene énopo no saduceono. Huipo tacticcono no tiuumutonri'i. 8 Tjicho no saduceono vonasopa to naechepusrena no naepenogñono vo'vore nasopa to enjoo'ina no angieriono ene étopo to nachanevono ene no fariseono nasopo tamutu jmañono. 9 Taco'e namutu tiocoriompo. Enjoo'i nomuire no timitricra'ono to voniipi mue 'ma Moisés. Enorichu fariseono ene nomuírepo techjicompo: —Tajina matoprahuina jmaca Pablo. Muechcoresitsero muechjigiaripca ma angieri, vo'i, enopuca viyanini. Im'ajcha huichu viocpuemcha ma Viya —naquepo eno. 10 Ene eno tjicpoccompo tiocoriono mraca t-semcocompo. Ma naeyara'o no sontarono macuuyapo te 'to namopachijgia ma Pablo taco'e mavonicvórepo no sontarono navejna te 'to namuri ma Pablo nanojna te 'to novrare no sontarono. 11 Ene etorichu to yoti ma Viógienu timericvopo mue 'ma Pablo. Muechjicpo: —Petméchapo, Pablo, te pjoca Jerusalén piti pechjis'onri'i nuti. Ene ene pjichyore tomuire te 'to 'vósare Roma —majichpo ma Viya. 12 Te tyotcopo tiuumutompo no jurionono cuarentano ene techococompo to nacopasirena ma Pablo. —Tajina vánicyore vo'vore hueroyore tiomuincapo te vcopacapo ema. Te vo'i vitinarine vácatajivo majicha ma Viya —naquepo. 13 Naetavico cuarenta to natupa no tvoo'ono tcopaconyoori'ini ma Pablo. 14 Ene eno tyonompo nae 'no cparaacono ene najichvocpo: —Viti vnoco to vechjiriivoo'i te 'to vovánicyore tiomuincapo te vcopacapo ma Pablo 15 ene yvoo'o to imcatacavi —najichvocpo—. Eti énopo no 'pomriono cparaacono ayosiocacho'o ma naeyara'o no sontarono. Ametocoyre te 'to ayosericyorecho'o ma Pablo puejchu ma naeyara'o macvoniipi nacuchcavre 'chochjicha ene manocavore te 'to amíro'u. Ene viti vcuchocu'yore te 'to mayon'oyre ene vcopacapo —najichvocpo. 16 Etotsero ma schicha su mati ma Pablo muéchopo to naponrerisraa'i to nacopasirayore ma mapyaru ene tyompo t-sioppo te 'to mavriicoo'i novrare no sontarono mametopompo ema. 17 Ma Pablo muech'opo ma 'pona naeyara'o no sontarono. Majichpo: —Pioma jmaca 'móperu mue 'ma iyara'o tjicho etjoo'i to muechjis'oyre maye'e. 18 Taquepo mampo ma 'móperu mue 'ma naeyara'o. Majichpo: —Jmuena maqueetagnee'i tquíjare Pablo tich'onri'i tyosiocnupo noma jmaca 'móperu pye'e tjicho etjoo'i to mametocovyore —majichpo. 19 Ma naeyara'o machuucopo te 'to mavupe ma 'móperu ene mañajocpo mayosericpo: —¿Taja to pechjis'oyree'i? —majichpo ma naeyara'o ma 'móperu. 20 —No jurionono techococonri'i to nayosiosravyore te pcuchcapo ma Pablo pnoca te 'to namíro'u no cparaacono. Naetsraachujcha te 'to navoo'o nayosericyorecho'o —majichpo ma 'móperu—. 21 Vopcúsopo tjicho naetavico cuarenta no tcuchocu'onyore ene nacopacapo ma Pablo tjicho nanocri'i to naechjiriivoo'i te 'to vo'iji tániconyore votaeronyore tiomuincapo te 'to nacopacapuiji ema. Ene eto nacuchocri'i te 'to peschopa —majichpo ma 'móperu. 22 Ene ma naeyara'o no sontarono matuparacpo ma 'móperu: —Vopquechjis'o to jmetorunri'i —majichpo. Ene mapjucpo ma 'móperu. 23 Taqueptsero ma naeyara'o muech'ovcopo no apinano majuparano. Majichvocpo: —Atsegia no sontarono puejchu juiti yoti te las nueve ayana te 'to 'vósare tquíjare Cesarea. Iomyore ntosciento no sontarono tpuiconyore ene no 'pomriono setenta tcoperojiyriono. No 'pomriono ntoscientovre tcotagrigjonyore —majichvocpo ma naeyara'o—. 24 Atsegia tomuire to mam'apo cvoyu ma Pablo ene im'ajcha puejchu taquija macuggiovo. Ene te itecpapo ijrócapo ma 'chopetupara'o taye'e tquíjare Félix —majichvocpo. 25 Ma naeyara'o no sontarono macajrepo ma Félix. Oni taco'e: 26 “Nuti Claudio Lisias nechjicvi piti ppicuchcore viyara'o Félix. 27 Nvonicri'i jmaca Pablo pye'e tjicho no jurionono nacootocri'i nacopacoyree'ini. Nyompo nuti nompoo'i no sontarono ene ncuchcu'po tjicho néchopo te 'to emari'i romano. 28 To nvorira nechoyore to tajpuca to macotopravri'i ma Pablo naye'e nnocmiruchpo no cparaacono jurionono puejchu macyosere'i maye'e. 29 To matopravo ema etiji vomuetucha to voniipi naye'e. Tajina taemcopaquim'i vo'vore táqueetayre tjicho tajina matoprahuina. 30 Taquepo néchopo tomuire to naponrerisraa'i nacópaca no jurionono jmaca, tos'o juiti nuti nopjucpo pye'e. Nmetocoyre eno te 'to notegia pye'e nomuirena puejchu nameturigia te jmíro'u to matopravo. Tamutpo tata, puetotijvoo'i”, taquee'i to majre. 31 Taco'e to yoti no sontarono nompo ma Pablo te 'to 'vósare tquíjare Antípatris. Naetuchpo to navóno'i mue 'ma naeyara'o. 32 Te 'pónapo sache no sontarono napuicogieñonri'i tchovompo ene no 'pomriono tcoperojono naemquitecpopo te 'to Cesarea. 33 Te titecpompo naejrocpo ma 'chopetupara'o ema ma Pablo ene étopo majre ma naeyara'o. 34 Ene majacpopo majíropo mayosericpo ma Pablo: —¿Taja taéjare to piovsa? —majichpo. —Cilicia —majichpo ma Pablo. Te muéchopo 35 ma cparaaco majichpo: —Nsammiyre te 'to pechjuchapopo te enopuinacho'o no tmeturicvionyore —majichpo. Ene mavonicvocpo nacosiopa te 'to 'chope peti mapeno ma Herodes Agripa.

Apostoriono 24

1 Te 'to cincognepo sache ma naeyara'o no sacerdotiono tquíjare Ananías énopo no techono titecpompo te 'to Cesarea. Nompoo'i ma techjuchra'i ema tquíjare Tértulo ma techjisnovcoyre. Eno tyonompo te 'to mamíro'u ma 'chopetupara'o to nameturicyórepo ma Pablo. 2 Te tcovejnocsipo ma Pablo, tnaecchoopo techjicpo ma Tértulo macomro'po ma Pablo. Maquepo: —Rusrupaya tata taeyara'o pjoca viovsa. Juiti vitotijvoy'epo tjicho piti pechemcho to jvonirisra te pjoca viovsa. 3 'Muíriji viuusamre tajicho to tiuriono pnocgieñono, ppicuchcore piti tata Félix —majichpo ma Tértulo—. 4 Vovavro'o táscupiyore etotsero pcatajigiavi psamavcho'o 'puesena to vechjiriivoyre. 5 Tjicho jmaca Pablo tyuujemróra'i. Ema tpuicopoo'i te 'to 'muiripa'i 'pog'e. Mayuucopri'i no jurionono te 'to nocpa náquenora no matupararono ma viyara'o ene émapo ma naeyara'o te 'to novcure no tpuegne'ono ma Jesús Nazarenini —majichpo ma Tértulo—. 6 Taa'pona vomapicucha to mapenviya. Macosiopyoori'ini ma vojurionina ene viti vcootocpo yvioschoyrepuini tajicho to voniipi ypongiene viti. 7 Etotsero ma naeyara'o no sontarono tquíjare Lisias tiutecpo muemracachopo to mavirajsiravocovri'i. 8 Ene tvonicoopo to viutegia pye'e puejchu ene ymeturis'a jmaca Pablo. Ene juiti piti pyoserigia tamutu jmañono puejchu pecha te 'to je'chuu'i jmani nmetoruvri'i —majichpo ma Tértulo. 9 Ene no 'pomriono jurionono macochanegñonri'i nomuire naemcataemchopo: —Ene je'chugnejcha —naquepo. 10 Ene taqueptsero ma cparaaco muemquictiorachopo te 'to majicpúchapo ma Pablo. Maquepo: —Nuusamre pjicho to nechjuchvoyre te 'to jmíro'u, tata. Juiti to pyerevopo to taquiyara'ovii'i to viovsa pechemchopo to vye'erepiono —majichpo ma Pablo—. 11 Te ntósepo sache njicho to nitecpirari'i te 'to Jerusalén netsrarecyoori'i ma Viya taye'e. Te 'to pavro'o pecha pyosericvoca. 12 Nuti vo'eto'ena taatonono nume'ovca no 'chañono. Vo'vore nimyuucovca te 'to mapenviya te'po te 'to noomutirariono te'po cayano. 13 Ene pnoni tajina naviya to naetsrarina nameturis'anri'ini pye'e —majichpo ma Pablo—. 14 Vonoñúchapo juiti nmetocovyore to mponri'i to tiuuna 'chojriicovo. Naquee'i pnoni to vejcojvoo'i te 'to ypongieneri'i ene vo'i tjicho nuti nsopjuíra'i mue 'ma Viya Nógienu no nochconini. Nsopo tamutu to ajurecono majre ma Moisés étopo to najriono no muechjironini ma Viya. 15 Ncuchóra'i mue 'ma Viya, ncuti pnoni, te 'to ema macochepucyore no naepenogñono, no tiuriono ene énopo no huinarajono. 16 Eto ncuñuch'ovo ncuuya to nejígiapo te 'to mamíro'u ma Viya ene énepo nae 'no 'chañono —majichpo ma Pablo—. 17 Moveraripo añono njicho te 'to 'vosariono ene mpuemmaapo nyoppo te 'to viovsa Jerusalén. Nompoo'i to nanoquiivono naecmuna no tcomnurocvono te 'to Jerusalén ene nútipo to nnoquiivoyre mue 'ma Viya. 18 Te nuunavrepo te 'to mamíro'u ma Viya to vye'erepsare viti, nnoquicvopo te 'to mapenviya to maye'eyore ma Viya. Vo'ojno nimiocorechpaa'i no 'chañono ene najinarichu no tpuegne'anono. Etotsero enjoo'i no jurionono no tios'ono te 'pog'e Asia. Eno tim'ononri'i te 'to mapenviya ene tcootocnompo. 19 Eninaripcaeni tiutegianri'ini te 'to jmíro'u tmeturigianonri'ini te 'to etjoo'inari'ini to ntoprahuina —majichpo ma Pablo—. 20 Te vo'ipuca naemerucha pnoñono to ntopravo te tiomnompo nae 'no cparaacono jurionono te 'to Jerusalén. 21 Etopúcatse vonorigiaa'i te 'to njaranuu'i te namíro'u: “To ntopravri'i aye'e tjicho nuti nsopo to naechepusrayre no naepenogñono”, nquee'i —majichpo ma Pablo. 22 Ene ma Félix muetosampo tjicho ema muechemchoripo to napongieneri'i 'chojriicovo. Ene majichvocpo: —Te tiutégiapo ma naeyara'o no sontarono tquíjare Lisias ene nech'oyre tamutu to ameturis'oo'i ma Pablo —maquepo ma Félix. 23 Ene taquepo ma Félix matuparacpo ma majúpara te 'to máqueetach'o ma Pablo máquisopsitsero to emajihuina ene nachimracha no muemnacsariono. Naejrócapo to macomnugnena. 24 Te 'ponavórepo sache tiutecvórepo ma Félix macochanepripo su mayeno, juriono esu tquíjare Drusila. Ene muechoricpo ma Pablo puejchu muechjis'a to maponraa'i ma Jesucristo. 25 Ene ema Pablo majichpo te 'to tacomnu toona to vitorisra vovquisojvo te 'to tavoo'ognena to viog'e tjicho ma Viya muecñacyore no tactopravono. Te masampo ma Félix tyoyocpo ene majichpo: —Tiuri, pyanacho'o. Te naetcocró'opo nichorigiapirine —majichpo. 26 Movéra'e ma Félix muechorico ma Pablo. Techjiricvo maye'e tjicho macuchocri'ini ma Félix tacváne'o mue 'ma Pablo puejchu ema maquitgiapuini. 27 Ene ma Félix vo'giene maquitgia tjicho mavoo'o te 'to táquemnacsi nae 'no jurionono. Taquepo te apinagiénepo añu tiuchcu'po te 'to matupara'o ma Félix ene t-sioppo ma Porcio Festo naquiyará'opo. Ene ma Pablo manosjii'i tqueeta.

Apostoriono 25

1 Taquepo titecpopo ma Festo ene t-sioppo majvopo tcotpára'o. Te moponagiénepo sache majicho to muetecpirari'i tios'opo te 'to Cesarea tyompo te 'to Jerusalén. 2 Ene taye'e no naeyara'ono no sacerdotiono énopo no techono nae 'no jurionono tyonompo mue 'ma Festo ene nameturicvórepo ma Pablo. 3 Nayosiocpo ema macatajicvoca macvoniipi machapo ma Pablo te 'to Jerusalén tjicho eno naponrericvórepo to nacopasirena te 'to 'chene. 4 Ene majicpovcopo ma Festo: —Manosjii'i ma Pablo tqueeta te 'to Cesarea. Juiti jmani sachono nchovyore taye'e. 5 Tiuri napónanu no cparaacono aye'e. Te 'to etjoo'inapuca to matoprahuina ene nameturis'a —majichvocpo. 6 Te ochogienepopca sache majicho ma Festo te 'to Jerusalén ene tchoopo te Cesarea. Ene te 'pónapo sache tyompo te 'to naviosrisrare. Tejacpo taye'e ene macovniipipo navejna ma Pablo. 7 Te tiutecpo ma Pablo te 'to mamíro'u ma Festo ene no jurionono tios'ono te Jerusalén noomutocpo ene nameturicpo te 'to t-simtuu'iji to muejiivono etotsero tajina timerucha to je'chupca. 8 Ene taquepo ma Pablo tjicpuchvopo. Maquepo: —Tajinagiene nejígiapo te 'to voniipi napongiene no njañonono jurionono ene énepo nae 'no matupararono ma 'chopetupara'o tcovsa te Roma. Vo'vore naepru to mapenviya —majichpo ma Pablo. 9 Etotsero ma Festo to mavorira táquemnacsi nae 'no jurionono mayosericpo ma Pablo: —¿Piti jvoo'o pyana te 'to Jerusalén puejchu enena nvioschí'api taye'e? —majichpo ma Festo. 10 Ene majicpopo ma Pablo: —Vo'i, tata, votacmunu tjicho juitjicha pcomro'jinri'i. Ma 'chopetupara'o tcovsa te Roma, ttuparacvii'i to jviosricra'yore te pjoca —majichpo ma Pablo—. Tjicho piti pechogienejicha te 'to tajina nejígiapo nae 'no njañonono jurionono. 11 Te etjoo'inari'ini to ntoprahuina timijrorigianuripuini to nepenirena énetse eto vonquevtoco to népena. Tajina to timijrorígianu nae 'no jurionono tjicho voje'china to naechjiriivoo'i te 'to nameturis'onri'i. Nuti nyossericvo mue 'ma 'chopetupara'o tquíjare César tcovsa te Roma. Mavioschanu ema —majichpo ma Pablo. 12 Taquepo ma Festo techococompo nae 'no 'pomriono cparaacono romanono ene majichpo: —To jvoriraa'i piti pacyosere'i mue 'ma César nvonicviyre pyonyore maye'e. 13 Te tyerepivrepo maquepripo ma 'pona 'chopetupara'o tquíjare Agripa ene ésupo su Berenice. Titecpompo te 'to Cesarea naechjijnoo'i ma Festo. 14 Tyerepiono najicho te 'to Cesarea ene ma Festo muechjis'opo ma Pablo: —Macjaa'i étona 'chane tqueeta mueetacgieneri'i ma Félix —majichpo ma Festo—. 15 Te nyonnee'i te 'to Jerusalén no naeyara'ono no sacerdotiono énopo no 'pomriono techono nae 'no jurionono tiutecompo nye'e nameturicpo ema. Nayosserico to nvonucha muépena. 16 Nuti te njicpovcopo njichpo: “Te 'to tavoniipi vye'e viti romanono vovemnanasgia. Vo'nuujina yvonucha nacópaca ma tcometuricsi. Tatihuina nácomro'coco no tmeturicono puejchu ema muechjúchapo”, njichvocpo. 17 Te tiutecompo te pjoca no jurionono vonemtojrígiapo. Te 'pónapo sache nejacpo te 'to naviosrisrare ene ncovniipipo navejna ma Pablo —majichpo ma Festo—. 18 Ene nuti nquetiraa'ini to 'chopena to matopravo. Ene vo'i tjicho to nameturis'oo'i 19 etochujcha vo'iji muetucha to voniipi napongieneri'i no jurionono ene étopo to muechjis'ira ma Jesús, ma muepenognee'i ene ma Pablo maquee'i te 'to titorico. 20 Ene nuti vonechemcha jmañono ene étopo to nvioschirena. Taco'e nuti nyosericpo te 'to mavro'puca mayana te 'to Jerusalén puejchu enena macyosere'i taye'e. 21 Ene ema ma Pablo vomueschopa tyossericvopo mavioscha ma 'chopetupara'o tquíjare César. Ene nuti ncovniipipo te 'to máqueetach'o tiomuincapo te nopjúcapo mue 'ma César —majichpo ma Festo ma Agripa. 22 Ene ma Agripa majichpo: —Nuti nvoo'o nomuire nsamyore jmacro 'chane. Ene ma Festo majicpopo: —'Chochjicha psamyore jmacro —majichpo. 23 Te 'posachepo ma Agripa ésupo Berenice tetpiricvompo. Tiuuna to naetecpirari'i ene t-siopompo te 'to naviosrisrare napuegne'poo'i no naeyara'ono no sontarono ene énopo no techono te 'to 'vósare. Taco'e ma Festo macovniipipo navejna ma Pablo. 24 Ene maquepo ma Festo: —Tatanoviono ene pítipo viyara'o Agripa, asámanu. Namutu no jurionono tcovsano te pjoca énopo tcovsano te 'to Jerusalén vonoremcha jmaca 'chane im'ognee'i. Muipuriono to navoo'o muépena. 25 Etotsero nuti vonichmapo to muejiihuina timcoparegia ene ema jmaca Pablo tyossericvopo emuena mavioscha ma viyara'o César tcovsa te Roma ene nuti mponrericpo te 'to nopjuca mayana maye'e. 26 Etotsero tajina to muejiihuina nmetosi'ari'ini ma viogienuu'o César. Tos'iyri'i juiti nnocmiruch'e puejchu piti viyará'ovi Agripa pyoserigia tajpuca to muejiivoo'i puejchu nuti nmetacapo ema te 'to najreyre. 27 Tjicho mopirena to viopjucari'ini maye'e jmaca maqueetagne ene vovcumetocri'i to matopravo —majichpo ma Festo ma Agripa.

Apostoriono 26

1 Taquepo ma Agripa majichpo ma Pablo: —Tiuri te 'to pechjúchapo. Ma Pablo macangiechpo to mavupe ene tnaecchoopo techjicpo. Maquepo: 2 —Tata viyara'o Agripa, nuusamre pjicho juiti psamnuyre to nechjuchravyore to nameturis'onri'i no njañono jurionono. 3 Tjicho piti pimoti tamutu to vye'erepiono vechjis'osariono viti jurionono. Tos'o nyosiocvi te 'to pacmichanuch'o psámanu —majichpo ma Pablo—. 4 - 5 Namutu no njañono jurionono naemoti to nitorisra naye'e te 'moperunrich'o. Tjicho te 'to novsa nut-sine te'po Jerusalén 'muíriji mpono to naemitropi no fariseono tjicho eno fariseono titura'ompono te 'to vye'erepiono. No 'pomriono jurionono vo'richu. Naecho eno to nitura'ivo nuti, te 'to navoo'ognena eno naemerucha. 6 Ene eto ncotopravri'i ncoysere'ipo te 'to jmíro'u tjicho nuti nsopo to macochepusrayre ma Viya no naepenogñono tjicho ma Viya ene majichvocri'i no viochconini. 7 Ene namutu no vjiañono jurionono nacuchocri'i to muetuchrena to muechjiriivo. Vcosiña ma Viya vetsrarecnove to sache te'po yoti ene eto pjoca vcuchocgieneri'i, eto nameturis'onri'i no njañonono. 8 ¿Tajtse tacoyemo to tquejra asamo to macochepusrena ma Viya no naepenogñono? —majichpo ma Pablo—. 9 Nuti to mponreeri'ini te 'to nocpuemcha to muechjiriivo ma Jesús Nazareno. 10 Tjicho no naeyara'ono no sacerdotiono ttuparacnompo eno te 'to neetacvoca te 'to Jerusalén moverano no t-sopono ma Viya ene te nacopaconvepo eno, nuti nuricochjicha. 11 Nyonnove te 'to viuumutírare viti jurionono nemechoricnove puejchu náquinajiivo to nasopra ma Jesús. To ncotichiravocri'i nyono te 'to 'pomriono 'vosariono nemuchvocpoo'i eno —majichpo ma Pablo—. 12 Taquepo nyompo te 'to 'vósare tquíjare Damasco. Etorichu tiomnupri'i to nvóno'i nae 'no naeyara'ono no sacerdotiono puejchu ncootocvoca no t-sopono ma Viya. 13 Te tuprigpo to sache, tata Agripa, to ypuisrapri'i te 'to 'chene, nim'opo to tjiaracugnejcha taetavico to tajaracuvo to sache. Eto tmicuchoopo ene nomuire no ncochanegñono. 14 Ene yvénopo ymutu te 'to 'pog'e. Nsampo ma techjicnuu'i te 'to vechjiriivo viti jurionono. Majichnupo: “Piti Saulo ¿tajtse tacoyemo to pimponnojconri'i? Pitjivo pimponnojcovo. Pcútipo to huiye votaechemra'i mue 'ma tógienu ene tcatajivo tajicho to tamuechemra'vo”, majichnupo. 15 “¿Píjatse piti, Tata?” njichpo. “Nuti nquíjare Jesús ma pimponnojcognee'i”, majichnupo ma Viógienu. 16 “Pechpuca. To nimeris'ovri'i juiti pye'e nijrocviyre to pemtoneyore nye'e. Pechjis'oyre to nimechvignee'i juiti étopo to nimechvigneyre te 'ponaena sache. 17 Nutitsero ncotiuchviyre nae 'no jurionono nae'po nae 'no vojurionvoquina. Tjicho pcometoriiyore nvonicviyre nae 'no vojurionvoquina 18 puejchu naem'a to tajaracuvo to nechjiriivo ene naenajígiapo to tamopcugne. Te 'to nasopranina ncomtiocyore to napecaturano ene huipo muemponnojcoyre ma eriono. Nácogienupo ema Tata ene eno t-sioponyore te 'to nicmunachogne nae 'no muemiuunachgieñono machichanoviono ma Tata”, majichnupo ma Jesús —maquepo ma Pablo—. 19 Taco'e tata viyara'o Agripa, nuti nsopjuíra'i te 'to nvóno'i mue 'ma Viógienu tcovsa te anumo. 20 Tos'iyri'i natiipo ncometoriru naye'e no tcovsano te 'to Damasco. Ene taqueptse ncometoriipo nae 'no tcovsano te Jerusalén ene énepo nae 'no tcovsano te 'muiripa'i Judea, nae'po no vojurionvoquina. Nmetocovcopri'i te 'to nácot-samre tajicho to napecaturano ene najacpa ma Viya ene toonapo to naetorisra puejchu táquechoroji to nacot-samrevo. 21 Eto tjichri'i no jurionono tcootocnompo te 'to mapenviya. Navoo'opuini tcopacononyore tajicho to ncometoriira. 22 Etotsero ma Viya timcataconu ene juiti nnosjii'i ncometoriru nae 'no 'chopiono, nae'po 'chi'chono. Tajina 'ponaena nechjis'a. Taquejvorichu to tacajugieneri'i najre no muechjironini ma Viya ene étopo to majre ma Moisés. 23 Taquee'i to ajúreco te 'to ma Cristo tcatajivyoori'i ene mativyore ema techpucyoori'i nae 'no naepenogñono ene muejrócapo to tajaracugne muechjiriivo no jurionono ene énopo no vojurionvoquina —majichpo ma Pablo. 24 To techjicrich'o ma Pablo, ma Festo techjicpo tjiáranu: —Huipo tori to pchuti tajicho to pitcogne piaravo'u —majichpo. 25 Majicpopo ma Pablo: —Vo'i, tata viógienu Festo, núrisi nuti, ntupiru je'chu to nechjis'ognee'i. 26 Jmaca viyara'o Agripa ema muemoti te 'to je'chu jmani nmetoru'eri'i. Eto tjicho tajina timpígianu to nechjis'ira jmani te 'to mamíro'u tjicho ema muemoti tamutu jmani. Naecho no 'chañono, votácoñucsi —majichvocpo ma Pablo—. 27 Tata viyara'o Agripa ¿piti psopo to naechjiriivo no muechjironini ma Viya? Nuti necho te 'to psopo —majichpo ma Pablo. 28 Ene majicpopo ma Agripa: —Piti jvoo'o 'nuujina nomuirena njacpa to 'chojriicovo mue 'ma Cristo —majichpo ma Agripa. 29 —Tayampane vo'quija 'nuuji pcujacpo. Nyosseric'e mue 'ma Viya te 'to piti ene namutu pnoni t-samnongierecoo'i, asopa tacti te 'to nsopraa'i nuti. Etotsero eti vo'acuqueeta tacuggio to asoprena —majichvocpo ma Pablo. 30 Te 'to titechjiriivopo ma Pablo ene ma naeyara'o tquíjare Agripa, émapo ma Festo, ésupo su Berenice ene énopo no enjognee'i techpucompo. 31 Tiuchcompo ene eno tiptsiocvompo naechjis'opo ma Pablo: —Tajina matoprahuina jmuena 'chane to timcoparegiari'ini vo'vore te 'to macuqueetaa'ini —najichcocpo. 32 Ene majichpo ma Agripa ma Festo: —Tiuuri'ini to vquitgia jmuena 'chane te votcuyossericvoo'ini to mavioscha ma viyara'o César.

Apostoriono 27

1 Taquepo naponrericpo te 'to nopjusravocovina te 'to 'pog'e tquíjare Italia. Ypuegne'a to 'chopegiene pcure ene ma Pablo énopo no 'pomriono naqueetagñono naejrocpo ma naeyara'o no sontarono tquíjare Julio puejchu majañocvoca ema. To mavcure ma Julio tquíjare Augusto César. 2 Emjaa'i mamuire ma Aristarco tcovsa te 'vósare Tesalónica taye'e te 'to 'pog'e tquíjare Macedonia. Ene viovcu'po te 'to 'chopegiene pcure tios'o te 'vósare cvoocu tquíjare Adramitio, tyonyoori'i te 'to 'vosariono taye'erépa'i to Asia. Taquepo vyompo. 3 Te 'posachepo vitecpopo te 'to 'vósare tquíjare Sidón ene ma Julio tiommocoopoo'i, tiuri maye'e mue 'ma Pablo. Muesopo mayana muemojna no muemnacsariono puejchu eno najacpa naechpojrigia ema. 4 Taquepo viovcu'vórepo te 'to 'chopegiene pcure vyonvórepo ene viocpo'choo'i to tecticvo taco'e vyon'opo te 'to taegne to 'pog'e tquíjare Chipre tjicho eto vo'richu mracaena to tecticvo taye'e. 5 Vianaecpo vetavico to 'pog'e tquíjare Cilicia étopo to Panfilia. Vitecpopo te 'to 'vósare tquíjare Mira taye'erépa'i to 'pog'e tquíjare Licia ene taye'e viucpuicpo. 6 Ene ma tiomovri'i naeyara'o no sontarono marótopo to 'pona 'chopegiene pcure tios'o te 'to Alejandría tyonyore te Italia ene ema tcovcu'oopo taye'e ene vyompo. 7 Ene movera sachono vjicho vepyaracovo vovyejregia. Viane'ipo te 'to 'vósare tquíjare Gnido tjicho viocpo'chopri'i to tecticvo. Taco'e vepamíropo to 'pog'e tquíjare Creta ene vetavicpo to tquíjare Salmón etorichu topa'ivo to Creta. 8 Ypotchoc'opri'i to Creta. Votyejregia to pcure. Ypuemmajricvopo vitecpo te 'to 'vósare tquíjare Tiuuna Cvoocu tachocyorichu to 'ponavore 'vósare tquíjare Lasea. 9 Vyereripo to ypuisraa'i. Huipo tacpocreycore tjicho ttummacmu'yórepo. To tecticvo mracavocpo. Ene ma Pablo muechjicvocpo no techono to 'chopegiene pcure. 10 Majichvocpo: —Tatanoviono, nuti nquictiora te 'to vimyanaporichjicha, etjoo'i to vjichvoyre. Teecoyre pjoca viom'oopoo'i. Tampuujipo to tomgieñono ene tcuuyacre te 'to vamtu veegia —majichvocpo ma Pablo. 11 Ematsero ma tjiañocoopoo'i vomasoppojgia to mametoropi ma Pablo. Masopchujcha ma techo to viom'oopoo'i ene émapo ma tcoy'e to 'chopegiene pcure. 12 Tjicho eto cvoocu votori to vansi vyuutigia taye'e to ttummacmu'i ene namutyoreni vonavro'o nansi taye'e. Navoo'o titecpano te 'to 'pona cvoocu tquíjare Fenice. Etorichu taye'erépa'i to Creta puejchu ene viovrigia taye'e to ttummacmu'po. To Fenice tiuripono eto tjicho vo'richu tae'a to mraca tecticvo. 13 Te tjioovecpo 'puesari'i to vono, to navoo'ognee'i vcojchucvovrepo tjicho to tecticvo eto timpuico to pcure. Ypotchoc'opri'i to 'pog'e Creta. 14 Ene taquepripo to tiñem'i tecticvo mraca tios'o te tasígiecu cjo'o. Eto naejarecho Euroclidón 15 ene tochucpo to viom'oopoo'i. Huipo taato'o tocpa ene naesopnejcha tiomoopo to tecticvo. 16 To 'chopegiene pcure tachuucopri'i to 'pona 'chi'chu pcure. Te vitecpopo te 'pochcoyo te 'to 'pona 'pog'egra tquíjare Clauda ene taye'e vo'richu mracaena to tecticvo. Vcompúrapo ymuítaco vcovcu'po to 'chi'chu pcure. 17 Te pochpo vcovcu'ri'i to 'chi'chu pcure ene naetisicpo to 'chopegiene pcure naectuuruco puejchu tajicpuigia to 'chopiono tapcuu'o. Taquepo nave'po to taye'ono attaji tcootocra'i to tecticvo tjicho tyoyocompo to tevtsucavi te 'to 'chopegiene tavóparu naejarecho Sirte. Ene to tecticvo tomporipo to 'chopegiene pcure. 18 Te 'posachepo te'ovrichjicha to mracagiene tecticvo. Taco'e naevtsecvocpo to tomgieñono to 'chopegiene pcure puejchu tápeveji 'puesena. 19 Te 'ponavórepo sache vevtsecvore to tayeeruvono to 'chopegiene pcure. 20 To tecticvo tanosjirichjicha mraca tamutu sachono ene tmopcurichjicha. Votáquechra to sache ene étopo to jreegi. Taco'e huipo vcuchoca to vitorigiapuca. 21 Tyereripo to vovnigia ene ma Pablo ttup'ecpo te 'to namíro'u no 'chañono. Majichvocpo: —Tatanoviono, tiurinneni te 'to asopanuu'ini vánosii'ini te 'to Creta taquijarichini to vcuggiovri'ini votacumpuujii'ini to viomgieñono. 22 Juititsero etméchapo tjicho najina taepenoyre te 'to ymuri. Etochujcha pjoca viom'oopoo'i teecoyre —majichvocpo ma Pablo—. 23 Tjicho ma Viya te anumo, Nógienu nuti ene vnoraconu maye'e, ema tvonuchnuu'i ma maye'e angieri 'chogne yoti. 24 Ene majichnupo: “Vopcuuyoco Pablo tjicho piti pitecpoyre te 'to Roma. Tvioschovyore ma naeyara'o tquíjare César ene najina taeeconyore no pcochanegñono tjicho ma Viya masamo to pyosseriipi maye'e”, majichnuu'i ma angieri. 25 Taco'e tatanoviono, etméchapo tjicho nsopo ma Viya te 'to tituchvoyre to muechjiriivo ma angieri nye'e. 26 Maquee'i te 'to tejicvoyre pjoca viom'ovri'i tevtsucaapo te 'to 'pog'egra etotsero viuchcu'yore —majichvocpo ma Pablo. 27 To catorcegnepo sache vjicho tanosgiene te'ovrichjicha to tecticvo. Timquitecpovi te 'to une tquíjare Adria. Te ttupric'oppuca yoti no tquemtoñono taye'e naquictiórapo to vcochcoyporipo to 'pona 'pog'e. 28 Ene eno naevtsecpo to 'tsepi naectichpo to topenovo to une ene to topenovo tcoy'e treinta y seis ene saesi metros. Te onogiy'evrepo, naectichvórepo tcoy'epo veintisiete metros. 29 Ene eno tyoyocompo te 'to tyujtopuerigia te 'to maripa'i. Tos'o no tquemtoñono taye'e naevtsecpo te 'to toyu to cuatru gierono tcootocra'ono tomo to soga. Eto taquichigia ene nacuchocpo to tajra'i. 30 Taquepo no tquemtonera'ono taye'e naponrericpo to nayutajsirena. Naevtsecvórepo to 'chi'chu pcure. Naquetsraari'i to nomyore to 'pona gierono puejchu tacootoca to tasumu to 'chopegiene pcure. 31 Ene ma Pablo maquictiórapo. Majichpo ma naeyara'o ene énopo no sontarono: —Te 'to najunjigia pjoca viom'oopoo'i, movine viuchcu'ari'ini —majichvocpo ma Pablo. 32 Taco'e no sontarono nayuchtipcopo to taemitji to 'chi'chu pcure tyompo. 33 Te tiane'ipo tjiara'iyre, ma Pablo mametocovcopo te 'to nanigia 'puesena. Majichvocpo: —Im'a, catorceripo sache ajicho voyatpina imca ene vo'vore yatpina anigia. 34 Tiúripo te 'to anigia 'puesena puejchu 'tumevoc'ena tjicho tajina aggiovyore —majichvocpo. 35 Te titechjiriivopo ma Pablo mave'po to panu marusrupayachopo ma Viya te 'to namíro'u namutu mavesacpo ene tnicpo. 36 Taco'e eno 'tumesamriompo tnicompo nomuire. 37 To vtupa ymutu viti te 'to 'chopegiene pcure ntosciento setenta y seis. 38 Te titonisiompo naevtsecpo to trivogiono tomgieneri'i to 'chopegiene pcure puejchu tápevejpo 'puesena. 39 Te 'to tjiara'ipo timuchvompo etotsero vonaemoti to 'pog'e. Natupiugpo to taseyeecu te 'to tavóparu ene naponrericpuini to ene vatpiiri'ini te 'to taseyeecu taato'oripcaeni tejapuegia taye'e to pcure. 40 Taquepo nayuchtipcovcopo to taemitji to gierono tcootocra'ono to 'chopegiene pcure ene eto tanosvocpo te 'to une. Navejapucpo to tanoope tcotpiichóra'i to 'chopegiene pcure. Nacojarucpo to taye'e attaji te tinapuco tcootocra'i to tecticvo ene vyompo vtupiru te 'to taseyeecu to tavóparu. 41 Etotsero 'nuujipo tve'oopo to tchovomo ene tiomuincoopo tyujtopueco. To tasumu 'nuujipo huipo tyamrigia ene étopo to toyu tacoyamricrich'o mraca to tapcuu'o. Taqueptsero 'nuujipo tettatajico. 42 No sontarono naponrericpuini to nacopasirena no naqueetagñono najañocgieñompoo'i puejchu vonacovreco nacuytajco. 43 Etotsero ma naeyara'o to mavorira machcu'a ma Pablo vomuesojvoca to nacopacovca. Ene macovniipipo no naetco tiovrecono natihuina naevtségiapo naetecpa te 'to 'pog'e. 44 No 'pomriono napuegné'apo nacootócapo te 'to taechonorojono tóracho taye'eni to 'chopegiene pcure. Ene je'chura'ii'i namutu tiuchcu'ono tiucpuicompo te 'to 'pog'e.

Apostoriono 28

1 Te viucpuicpo ymutu véchopo to tquijaree'i Malta to 'pog'e. 2 Ene enjoo'i taye'e no tcovsano 'puechjiriivono tjiacpovocoviompo. Vjiapanucre naye'e nacooricpo to yucu puejchu viosocapo tjicho tgivri'i ene tcosara'vore. 3 Ene ma Pablo macoomutcopo to tiojtavojono ycugi. Te muejcu'po te 'to yucu, to taejrevri'i tiuchcopo to ggiore ene tanistucpo ma Pablo te 'to mavupe ene tanospo taniñatsaco. 4 No tcovsano taye'e te 'to naemuiraa'i to ggiore te 'to mavupe najichcocpo: —Tcopa'iripcayo jmaca ene to voteegiaa'i etotsero manosgiene matup'iorichu tepenoyre tajichyo to muejiivo —naquepo eno. 5 Ma Pablo mueptocpo to mavupe ene tpacarecpo to ggiore te 'to yucu etotsero tajina tajicha ema. 6 No tcovsano taye'e nacuchocpuini to tamo'oo'ini vo'i tepenapcaeni 'nuujina. Ene to tyerepipo naem'opo eno tajina majíchapo, 'ponajnopo to naponreru. —Ema jmaca nomrivo no vsiñarajono —naquepo. 7 Ma naeyara'o no tcovsano taye'e tquíjare Publio. Etjoo'i to maye'e 'pog'e tachocyorichu te 'to viovriicoo'i. Ema tjiacpovocoopo techpojricovgienejicha to mopona sache. 8 Ene ma mueya ma Publio tepajigierecoo'i tcojma t-soccojco ene tijre mraca tajicho. Ma Pablo tyompo machimracho manocpo to mavupe tyujrocpo mue 'ma Viya mayosiucho ene 'nuujipo tnáraco. 9 Taco'eyri'i no 'pomriono nacojmagñono tcovsano taye'e tyonompo maye'e. Nomuire maconaracvocpo. 10 Ene movera to venchecono naye'e ene te vjiunjicvocyórepo tijrocovionvore to vcomnugne te 'to vyanavórepo. 11 Vyere mopona coje vjicho te 'to Malta. Ene etjoo'i taye'e to 'pona 'chopegiene pcure tios'o te 'to 'vósare tquíjare Alejandría. Eto tomo to naéjare no nasiñarajono tquíjare Cástor étopo Pólux ene tanosiyri'i taye'e tajicho to ttummacmu'i tiomuincoopo te 'to tetavicoopo. Ene taquepo viovcu'po vcojchucvopo. 12 Vichicnumpo te 'to 'vósare tquíjare Siracusa. Mopona sache vjicho taye'e. 13 Taquepo vyonvore ypotchoc'opri'i ene vitecpopo te 'to 'vósare tquíjare Regio. Te 'pónapo sache tjioovecpo te tnopo vono ene vyonvórepo. Ene vyonrichjicha te 'ponavórepo sache vitecpopo te 'to 'vósare tquíjare Puteoli. 14 Viucpuicpo vrótopo no t-sopono ma Viya taye'e. Eno tyosiocoviompo te 'to vansich'o naye'e siete sache ene vnospo. Taquepo ypuícopo vios'o taye'e vyompo te 'to 'vósare tquíjare Roma. 15 No t-sopono ma Viya tcovsano te 'to Roma naechoripo to vitecpirayore. Tos'o tiutecompo tiocpovocoviompo te 'to 'vósare tquíjare Mopona Taberna. No 'pomriono tcomesavono titecpono te 'to 'pona 'vósare tquíjare Foro te Apio. Ma Pablo te muem'ovcopo marusrupayachopo ma Viya ene 'tumesamrepo. 16 Te vitecpopo te 'to 'vósare Roma, ma naeyara'o no sontarono tiomoopoo'i muejrocvocpo no naqueetagñono ma techo naye'e nae 'no najane'ono. Naesoppo ma Pablo te 'to tiptsígiapo to matupsi'a etotsero manosjii'i tcojane'o mue 'ma étona sontaru. 17 Te mopónapo sache vjichri'i to vitecpira te 'to Roma ma Pablo muechoricvocpo no techono nae 'no jurionono. Te tiuumutompo maye'e muechjicvocpo. Maquepo: —Tatanoviono mporapenviono, tajina ntoprahuina nae 'no vjiañono jurionono vo'vore 'puemonina te 'to vye'erepiono vjiacpogne nae 'no viochconini. Topo tajichvoo'i no vjiañonono tcootocnompo te 'to Jerusalén tnocnompo nae 'no romanono. 18 Te 'to pochpo ncoysére'i naye'e nae 'no romanono navoo'opuini tquitgianonri'ini eno tjicho naem'opo tajina to ntoprahuina timcoparegianuu'ini. 19 No jurionono vonoremcha to tquitgianono ene tacomnupo to nyosserígiapo puejchu nopjúcanu mavioschanu te pjoca ma viogienuu'o César. Etotsero tajina to nmeturis'a no vjiañonono. 20 Eto nichoris'o'eri'i puejchu nim'a'e ene nechjirígiapo aye'e tjicho eto tjichnuu'i nquimitji te pjoca carena majicho ma Cristo ma vcuchoori'i viti israelitano —majichvocpo ma Pablo. 21 Ene eno najichpo: —Tajina vovsamuiigiapi tjicho najina tácajrevocoviono tios'a te 'to Judea. No vjiañonono tios'ono taye'e votechjis'apiono te 'to jmurihuinari'ini. 22 Ene yvoo'otsero vsámapi to pechjis'ogneyre ene étopo to pponrerono tjicho vsamuiicoo'i 'muiripa'i 'pog'e vonórigia to piovcure ppongieneri'i —najichpo. 23 Ene eno naemquictiorachopo to sache to nasamrayre. Te titecpopo to sache to naectiorari'i tiutecompo no moverano te 'to peti matupsi'ri'i ma Pablo. Mayuutico sache tcometoriru muechjis'o to 'chojriicovo taechjis'o to mavonirisra ma Viya. Majíropo to 'chosgiene ajúreco majreni ma Moisés ene étopo to najre no muechjironini ma Viya puejchu naechemcha te 'to ma Jesús emaripo ma nacuchoori'i Cristo. 24 - 25 No 'pomriono nasoppo to muechjiriivo ma Pablo etotsero votacticcono namtu nasopa. Ene te tyononyórepo, ma Pablo majichvocpo no namusopgieñonri'i: —Muetpico ma muechjirini ma Viya tquíjare Isaías te 'to techjicri'i majicho ma Espíritu Santo. Majichvocpo no viochconini: 26 Pyana jmetocovca pnoni 'chañono jurionono. Oni pjicha: “Eti asamyoori'ini ene vo'aechemchoyre. Im'oyree'ini etotsero vo'apneericyore. 27 Tjicho pnoni 'chañono mracasamriono mgiñovocpo to najichvo tjicho vonavro'o nasama. Nacutripo ma puchugi tjicho vonavro'o naechemcha te 'to nasamre nachapri'ini nye'e puejchu nuti ncuchcu'vocari'ini”, taquee'i to ajúreco. 28 Juiti nvoo'opo te 'to echemcha te 'to no vojurionvoquina tcometocsionyore to 'chojriicovo mue 'ma Viya puejchu eno nochcu'a te 'to napecaturano ene eno najacpoyre —majichvocpo ma Pablo. 29 Te titechjiriivopo ema tyonompo no jurionono ene eno techjiricvompoo'i tajicho to nasamgieneri'i. Votacticcono. 30 Ene ma Pablo mayuutico apina añu majicho te 'to peti mavañoriru matupsi'ri'i. Majacpovconve namutu no tchimrachono. 31 Muechjis'opri'i naye'e to 'chojriicovo taechjis'o to mavonirisra ma Viya. Muemitcovconve to 'chojriicovo mue 'ma Viógienu Jesucristo. Tajina timpigia ene najina tichjiicu'a to muechjisra.

Roma 1

1 Nuti Pablo mavonranu ma Jesucristo. Tneriocnu ma Viya nquíchosi maye'e puejchu nacmetoriru to maye'e tiuuna 'chojriicovo. 2 Te 'conevoco te 'to munagiene najriono no muechjirono ma Viya muechjis'oo'i to 'chojriicovyore mue 'ma 3 maChicha Jesucristo Viógienu viti. Te tiuchcopo tcog'e, ema mamrivo ma David. 4 Te tchoopo titorico, ma Espíritu Santo muemquechorojco te 'to emagienejicha maChicha ema Viya titjiicovo. 5 Ema tjicho ma Jesucristo, ma Viya timecnu to muemna'vo to muejrosranu to ntupara'o ene tvonicnupo te 'to muéjare ma Cristo puejchu nacmetoriru te 'muiripa'i 'pog'e te 'to nasopa ema ene naetuchyore to muechjiriivo. 6 Ene aco'e eti iomuire te 'to maneriosra'e ma Viya puejchu maye'evoc'ena ma Jesucristo. 7 Ncajre'eri'i eti acovsa te Roma amutu muemnaa'e ma Viya. Ema tnerioc'e puejchu machichavoc'ena. Nyosiuch'e mue 'ma Viya Iyare mue'po Viógienu Jesucristo muemcataca'e ene aetotijvo te 'to asamre majicha. 8 Tovyore to muéjare ma Jesucristo nuti nrusrupáyacho ma Viya ajicho eti tjicho te 'muiripa'i 'pog'e nasamuiico to asopra ema Viya. 9 Ema mpono ncopneriiji te 'to nsamre ncometoriru to 'chojriicovo taechjis'o ma maChicha. Ema muecho te 'to 'muíriji nyosiuch'e maye'e te nyujroco. 10 Nyosioco ma Viya te 'to mavoo'ognena mpuemmahuina nitrúcapo nutegia aye'e. 11 Nvoo'o nim'o'eyore puejchu netmécha'e te 'to iachanevo 'tumevoc'ena to aponra ma Viya. 12 Puejchu nomuirena etméchanu tjicho vcutcoco te 'to vsopra ma Viya. 13 Mporapenviono, nvoo'o to echa 'muíriji mponrericnove nimojna'e etotsero etjoo'i to temtocnu. Nvoo'o netmécha to asamre ene nemechemcha no 'pomriono puejchu najacpa. Ene njicho nae 'no 'pomriono vojurionvoquina. 14 Tcomnucre nitucha to ntupara'o nacmetoriru nae namutu no 'chañono techemra'ono nae'po muechemreccono nae'po muicchosiono. 15 Tos'o nuti ntsecvo nquimuira nacmetoriru to 'chojriicovo iomuire aye'e eti acovsa te Roma. 16 Nuti vonatsri'o tajicho to 'chojriicovo tjicho eto matúmevo ema Viya te 'to macuchquírayo namutu no t-sopano eto, novyore no jurionono ene énopo no 'povsajecono. 17 Eto 'chojriicovo temechemchovocovi to vsopra ma Viya eto majacpi'ovi ene taquejvorichu. Tajina 'ponaena tjicho oni taco'e to 'chosgiene ajúreco: “Ma tjiacpocre mue 'ma Viya eto tjicho to masopra ene ema tiuchcu'yore”, taquee'i eto. 18 Ma Viya te anumo macojchucyore to tpiccore masemnevo nae namutu no huinarajono mpachijigñono. Te 'to tamurigiene naetorisra vonaesopa taquéchosi to je'chugne 'chojriicovo. 19 Ene muemechoricyore ma Viya tjicho eno naechemchoo'ini to techocoriono mue 'ma Viya. Tjicho emarichu timecri'i 20 te'rich'o te tanaecu te muepyacpo pjoca 'pog'e. Ene tquechoroji to ymuim'ogne techocoriono mue 'ma Viya. To muepyaru etorichu temquechorojco te 'to emari'i Viyagienejicha ene muitravre to muetjiicoovo. Tos'o eto natopravo no 'chañono tajina náquetsraayore. 21 Naemotinneni ma Viya etotsero vonapicucha vo'vore narusrupáyacha. Eto tjicho muechemreccompo tmopcupo to naponreru. 22 Naquee'i te 'to techemra'ono etotsero enovoyejpo muechemreccono. 23 Tjicho huipo napicucha nacsiña ma muepenoccogne Viya Iyare ene étopo nacosiña napicucho to naepyaru mavosi ma tepenoji 'chane. Tomuire nacosiña to taem'i to sórare coyre étopo ggiore. 24 Eto tjichri'i ma Viya maquicñaavocpo puejchu nanocarichjicha to mpachijigne tavoo'ogne to nasamre. Nanoco to tamurigiene enojicco. 25 Tjicho vonasopa to je'chugne techocore mue 'ma Viya. Tasope'ipo nasopo to tepya'core. Nacosíñapo naepyusmirucho to muepyarono ma Viya. Ene huipo emuena naepyusmirucha ma Viya tepyaco tjicho ema maquejvorichu tpicuchcore ene muitravre to macuñuchcórevo. 26 Eto tjicho ma Viya maquicñaavocpo nanoca to ttsii'ocre mpachijigne tavoo'ogne to nog'e. Enoripuini no 'senono huipo nanoca to manesirena ma 'chane te 'to naepya mue 'ma Viya ene étopo nanoco to tamurigiene ene eto vo'etina muepyasna ma Viya. 27 Nomuire enerichu naco'e no 'jirono. Huipo nave'a nacmunu su 'seno ene eto muepyas'oo'ini ma Viya. Tavoyocpo eto ttsii'ocre tve'cocompo 'jirococono. Te 'to nanosra to tamurigiene eto temecatajivchoyre. 28 To namuurira nacponreeji ma Viya ema maquicñaavocpo te 'to mpachijigne naponreru nanoca to tamurigiene. 29 Je'chura'ii'i nanocpo to namopachijsíravo te 'to naetorisra. Mueperajono, nave'po su 'seno vonaeturena ésupo sve'po ma 'puima 'chane, tjiomrara'ono to 'poy'e, huinarajono ene tcotegneyechra'ono, tcopa'iono, tcotchopra'ono, tquitemra'ono ene techjicra'ono. 30 Ene techjegnera'ono, nacotichopo ma Viya, t-siñavorojono, timiaramimijicvono, votápicura'ono nae 'no naeyano. Natanco to najicha to nanosrena to tamurigiene. 31 Ene muechoririono, votaetura'ono te 'to naechjiriivo, votaemna'ono ene vo'vore tajpanra'ono, mracasamriono. 32 Naemotinneni to mavoniipi ma Viya no tnocono jmani eto timcoparecyore ene nanocrichjicha to tamurigiene naetorisra. Votáquejvo te 'to nanoca. Eno nórico tomuire nanoca no 'ponano.

Roma 2

1 Enjoo'i nacotioroco naechjis'o to natopravo no 'ponano. Ma 'chane te macotioroco muechjis'o to matopravo ma 'pona, emajivo techjis'ovo tjicho mamuire etorichu manoco te 'to muetorisra. 2 Vecho te 'to ma Viya tiuri majicho te 'to mavioschirayore no tnocono tamutu jmani. 3 Ene piti piomuire pcutirichu ma pcotiorocgieneri'i. Pnoco to tamurigiene. Pijchopo tquitcovyoori'i to maviosrisrayre ma Viya. 4 Etotsero huich'o temechorígiapi ma Viya tajicho to muemna'vo étopo macomchara'ovo. Ene piti pcotchopo vopsoppojgia to majapanura'ivo ma Viya. Vopechemcha to tacotpiru puejchu pácot-samree'ini tajicha to ppecaturano. 5 Etotsero mracasamrevi vopavro'o pácot-samre. Tos'o tavoyuchporipo to pemechoro'yore te pjocni sache masemnevyore ma Viya te tviosrígiapo nae 'no 'chañono votaejcojvoyre. 6 Ma Viya muejrocvócapo to tavachoyore to nanocgienena te 'to naetorisra, tamurigiene étopo torigiene. 7 No tájicpuicro'ono tnocano to tiuricocre tcopneriijono to mavoo'ogne ma Viya toricocregne muepenocco puejchu nácuñuchcore maye'e ene muitravreyre to naetorisra majichyo. 8 Te 'to masemnevo ma Viya muemechoricyore no enojivo temnacvono nocpuemcho to je'chugne 'chojriicovo tjicho etochujcha napono to tamurigiene. 9 Tcatajivonyore te 'to naemechoro'yore namutu no tnocono to tamurigiene, no jurionono énopo vojurionvoquina. 10 Etotsero ma Viya muejrocyore to nacuñuchcorevoyre étopo naetotijiravoyre namutu no tnocano to tiuricocre, no jurionono énopo no vojurionvoquina. 11 Ma Viya te mavioschovcapo tcutcoconyore. Najina 'cujiyorena. 12 No vojurionvoquina namuimotgiene to mavoniipi ma Viya topo najichvo tquicñayriono tajicho to napecaturano tayampane te 'to vonaquimoti to mavoniipi. Ene viti jurionono vimotri'ini to mavoniipi ma Viya ene eto tvioschovocovyore tajicho to ypecaturano. Ene to mavoniipi eto timerucho to vejiivo. 13 Tjicho ma 'chane votájacpocre mue 'ma Viya tajicho to masamra to mavoniipi etotsero te muetucha eto majacpi'yore. 14 No vojurionvoquina namuimotgiene to mavoniipi ma Viya te naetucha to tavoo'ogne taemitropi, eto temquechorojco te 'to etjoo'i to mavoniipi te 'to nasamre tayampane votcuquimitcosiono taye'e. 15 Te 'to nanosra to tiuricocre, eto temquechorojco to manocsamre'ri'i ma Viya to mavoniipi. Etoripuini to naponrerisra naecho to tiuricocre ene étopo to tamurigiene. Etjoo'i tameturico to natopravo, te vo'i tioñuchvo tajicho. 16 Etorichu taechjis'o to 'chojriicovo ncometoriigiene to mavioschiravocyore ma Jesús no 'chañono tjicho eto matupara'o mue 'ma Viya. Ema tvioschoyre tajichyore to natopravono étopo tayumrúrevo tamurigiene naponreru. 17 Eti imiaramimijicvo aco'e: “Viti jurionvocovi ypono to mavoniipi ma Viya ene machichavocovi”, aco'e. 18 “Vechemcho to mavoo'ogne ene vnerioco vnoco to tiuricocre tjicho vquimitcosi te 'to mavoniipi”, ene aco'e. 19 Eti imroto'ocvo imitrigia nae 'no 'pomriono nacuti ma puchugi énopo no tiovricono te tmopcu. 20 “Viti vróto'o vimitrigia nae 'no muechemreccono nae'po nae 'no huich'o taechemra'ono”, aco'e. Te 'to imotra to mavoniipi ma Viya, ijchoripo echemcho tamutu to je'chugne mue 'ma Viya. 21 Eti imitrico nae 'no 'pomriono ¿taja tacoyemo te 'to vo'imitcapo iuhuina? Tjicho eti te 'to acometoriira aco'e te 'to vovcomerico, ene etipoocorichu iomera'i. 22 Tomuire aco'e te 'to ma 'chane vomacúve'o su 'pona 'seno, ene eti vo'itucha. Eti vo'iúrigia to nasiñaraji to naepyarono no 'chañono, ene etirichu ave'o to tayeeruvono te 'to avorira acye'e to prata. 23 Eti imiaramimijicvo tajicho to aponra to mavoniipi ma Viya etotsero vo'apicucha ema te 'to amuituchra. 24 Tjicho oni taco'e to 'chosgiene ajúreco: “No vojurionvoquina vonapicucha ma Viya tjicho eti acotopravo”, taquee'i eto. 25 Tiuuri'ini anoca to imotiorasare te 'to iog'e tquíjare circuncisión te 'to itucha to mavoniipi ma Viya. Etotsero te 'to vo'aquitucho tampuujipo to acoy'evo to anocsare tquíjare circuncisión. 26 Im'a, ma vojurionina mamucye'egiene to circuncisión te muetucha ema to mavoniipiono ma Viya, cutripo te 'to tacye'e to circuncisión te 'to mamíro'u ma Viya. 27 No vojurionvoquina eno timeruchyore to atopravo eti jurionono tjicho acoy'eripo to circuncisión ene étopo to mavoniipiono ma Viya etotsero vo'aetúra'i. Nasope'ipo no vojurionvoquina naetucho ene eno votacye'ono to circuncisión te 'to nog'e. 28 Tjicho voje'chugnena jurionina tayampane machichenaa'ini ma juriono ene tacye'e to circuncisión te 'to mag'e. 29 Ematsero ma je'chugnejcha juriono ma tquimotiora te 'to masamre, ema je'chugne. Huipo ene tos'a te 'to tacajugiene mavoniipi ma Viya tjicho émapo tnoco ma Espíritu Santo. Ma enem'i tcuñuchcoreyore mue 'ma Viya tayampane vonacucuñucho no 'chañono.

Roma 3

1 Ene ¿tajpuca to tiuurijcha maye'e mue 'ma juriono étopo to muemotiora tquíjare circuncisión? 2 Etotsero etjoo'i to vjichgiene viti juriono vcoy'e to circuncisión, tjicho ma Viya tijrocovri'i to muechjiriivo. 3 ¿Ene te 'to namuituchra eto, ma Viya mamuirepca vomuetuchyore to muechjiriivo vye'e? 4 Ene vo'giene ene tacuc'e. Tayampane taepya'ra'ono namtu no 'chañono, ma Viya manosgiene ema titúra'i te 'to muechjiriivo. To 'chosgiene ajúreco taechjis'o ma Viya oni taco'e: Tquechoroji te 'to 'muíriji pechjis'o to je'chugne ene pito'aco no tcotiorocviono, taquee'i to ajúreco. 5 Enjoo'i naco'e vnoca to tamurigiene puejchu táquechoroji to tiuri manocgiene ma Viya, naco'e. Ene vo'i, to ene tac'ee'ini votcurini to temechorigiavi ma Viya tajicho to ypecaturano. Ene njich'e nimicticho to maponreru ma 'chane. 6 Ene vo'gienejicha ene vcuc'e. Tjicho te votquitúra'i ma Viya vomacuuto'o macuvioschovco no 'chañono te pjoca 'pog'e. 7 Naco'e te 'to ma Viya votávioschovocovyore tacuggio to vtopravo tjicho etorichu to vtopravo temquechorojco tajina matoprahuina ema. Vo'ene vcuc'e. Tomuire naco'e te viti huepya'ra'i ene taesvoycopnopo to muechjis'ira to je'chugne, naco'e. 8 Te 'to ene tac'eni, tiuri vnoca to tamurigiene puejchu táquechoroji to tiuriono, naquepo. Ene vo'giene ene tac'eyre. Enjoo'i no tcotiorocoviono to ene vco'e te 'to vimitrisra. No ene naco'e tiuri muemechoricvoca ma Viya. 9 ¿Oypuca vcoyemo viti jurionono? ¿Viuripompuca te 'to mamíro'u ma Viya? Ene vo'gienejicha tjicho nemechemcho'eripo te 'to namutu no 'chañono, no jurionono énopo no 'pomriono vojurionvoquina, namutu tcotopravono taemponnojco to pecatu. 10 Enerichu taco'e to 'chosgiene ajúreco: Najina etonajanena toriono. 11 Najina taechemra'ono. Najina tacponreeji to mavoo'ogne ma Viya. 12 Namutu techa'icono te 'to namopachijsíravo. Najina etonajanena tnoca to tiuricocre. 13 - 14 Votoona to naechjisra tacuti te tejocri'i to naécori. Tepya'ra'ono naechjegne'o ma 'pona ene motijacano nacuti to ggiore. 15 Tviijacono navoo'o najóracha nacópaca ma 'pona 'chane. 16 Te 'to oypuca naquij'e naemecatajivcho no 'pomriono 'chañono naemponnojcovco. 17 Vonaetca napona nanoca to titotijvocre te 'to naetorisra. 18 Ene tajina timpigia vonapicucha ma Viya, taquee'i eto 'chosgiene ajúreco. 19 Vecho eto 'chosgiene mavoniipi ma Viya eno tametuchvoco to natopravo no tponono eto tajicho to namuituchra. Eto muejros'oo'i ma Viya puejchu taemeruchvoca to natopravo namutu no 'chañono te mamíro'u ene huipo tájicpuchvonim'i maye'e. 20 Tos'o ma Viya vo'etina majacpi'a ma 'chane tajicha to muetuchrena to mavoniipi. To muejros'oo'i eto taemeruchavi te 'to etjoo'i to vtopravo maye'e. 21 Etotsero juiti ma Viya timecovi to majacpi'ovri'i tayampane vovquitucho to mavoniipi. Eto tovgiene mavoniipi ema ene étopo 'chosgiene najriono no muechjirono ma Viya taechjis'o to ene majichyoori'i ma Viya. 22 Majacpovcoyre namutu no t-sopano ma Jesucristo. Vo'cujivoquina no 'chañono. 23 Namutu tcopecatrano ehuirevoco vonacpayaquim'i to maanavo ma Viya. 24 Etotsero te 'to muemna'vo ma Viya tjiacpovocovi. Tajina yva'chi'a to macuchquiravi ma Jesucristo. 25 Ma Viya mavonicpo ma Cristo muepenina ene muememnacvócapo maye'e ene macomtisnapo to napecaturano namutu no t-sopano ema. Ma Viya muemerucho to majacpi'o ma 'chane majicho ma Cristo. Te 'conevoco ma Viya macomcharich'o no 'chañono. Huich'o maponrejgia to napecaturano tjicho macuchocri'i to matesrena ma Cristo. 26 Etotsero juiti ma Viya macomticpo to napecaturano puejchu táquechoroji to mtopravre ma Viya. Votejcópapo to majacpirena ma pecatumore 'chane tajicho to masopra ma Jesús. 27 Tos'o ¿tiuri to vimiaramimijígiapo mue 'ma Viya? Vo'i, tjicho vo'etina majacpi'avi to vituchrena to mavoniipi ma Viya. To vjiacpocree'i maye'e eto tjicho to vsopra ma Cristo. 28 Tos'o eto temquechorojco ma Viya eto majacpi'o ma 'chane tajicho to masopra ene vo'etina to muetuchrena to mavoniipi. 29 ¿Ma Viya naquejvorichpuca nacógienu no jurionono? Vo'i, nomuire nacógienu no vojurionvoquina 30 tjicho etonarichu ma Viógienu Viya Iyare te anumo. Najina 'ponaena ene ema majacpo namutu no 'chañono tajicho to nasopra, no jurionono énopo vojurionvoquina vo'cujina. 31 To vjiacpocrevri'i mue 'ma Viya tajicho to vsopra. Ene eto to mavoniipi ma Viya ¿tajinapopca tajichgienena eto? Ene vo'i, tjicho tquechoroji to tórivo to mavoniipi.

Roma 4

1 ¿Oypuca macoyemo ma viochquini Abraham puejchu májacpocre mue 'ma Viya? 2 Tjicho te tájacpocree'ini maye'e tajicha to manosra to tiuricocriono, taemsiñavocharipuini tajicha eto. Ene movine ene vac'ee'ini mue 'ma Viya. 3 Oni taco'e to 'chosgiene ajúreco: “Ma Abraham masopo ma Viya ene eto majacpi'o tajicho to masopra”, taquee'i to ajúreco. 4 Nimicticho ma 'chane te tquemtoneyerico, ema tcóvacho. To maváne'o vomuenchequina eto muemtonevacho. 5 Etotsero vo'ene tac'e mue 'ma Viya. Vo'etina tcuchcu'avi maye'e to vemtone tiuricocre. Ma Viya macuchcu'o ma muejiivo 'chane te 'to táquejvorichu masopa ene ma 'chane tjiacpocrepo mue 'ma Viya tajicho to masopra. 6 Etorichu muechjis'o ma David te 'to titotijvo ma 'chane tjiacpocrepo mue 'ma Viya ene vo'etina tjicha to manosrena to tiuricocre. 7 Oni taco'e to 'chosgiene ajúreco: No mamuechogieñono ma Viya to natopravo ene macomtisno to napecaturano eno titotijvono. 8 Tiuusamriono tjicho ma Viya muemtissinoripo to naejiivo, taquee'i to ajúreco. 9 ¿Najpuca no titotijvono majichgieneri'i ma David? ¿Naquejvorichpuca no tnocono te 'to nog'e to tquíjare circuncisión? Ene vo'i tjicho titotijvono nomuire no namucye'egiene to circuncisión. To njichgieneri'i ma Abraham masopo ma Viya ene eto majacpi'o tajicho to masopra. 10 Ene ma Viya ¿caeera majacpoo'i ma Abraham? ¿Etopuca te pochpo manoco to circuncisión te 'to mag'e? Ma Viya majacporipo te huich'o manocari'i to circuncisión. 11 Etotsero te taegnepo manocpo ma Abraham to tquíjare circuncisión muemotiorari'i te 'to tjiacpocrepo mue 'ma Viya te huich'o manocari'i to circuncisión. Ma Abraham emaripo naeya namutu no tjiacpocriono mue 'ma Viya tajicho to nasopra tayampane votcucye'ono to circuncisión. 12 Vecho tomuire te 'to ma Abraham emarichu naeya nomuire no tnocono to circuncisión etotsero votacuquejvo nacucye'e to circuncisión te 'to nog'e. Tcomnucre te 'to nasopa nacti ma Abraham. Ema masopri'i tativo te huich'o manocari'i to circuncisión te 'to mag'e. 13 Ma Viya majichri'i ma Abraham te 'to ema énopo no machichegñonina eno táquicmunano pjoca 'pog'e. To muecmunachi'ri'i vo'etina to muetuchrena ma Abraham to mavoniipi ma Viya. To muecmunachi'ri'i eto tjicho to majacpocrevo maye'e tajicho to masopra. 14 Im'a, te 'to táquicmunanri'ini mue 'ma Viya náquejvorichu no tituchano to mavoniipi ene tampuujipuini to vsoprena ma Viya tjicho huipo maquituchri'i to muechjiriivo. 15 No tponano to mavoniipi ma Viya tquemechoro'onyore maye'e tajichyore to namuituchra. Etotsero te taquijari'ini to mavoniipi ene vovquejicvoo'ini taye'e. 16 No muecmunachogne ma Viya te 'to macatajicra'vo eno no t-sopono tjicho ema muetuchyo to muechjiriivo nae 'no mamrivono ma Abraham. Vonáquejvo no tituchano to mavoniipi ma Viya muecmúnacha tjicho nomuire no nacuti ma Abraham te 'to masopra ma Viya. Ene émapo vquiya ma Abraham tajicho to vsopra ymutu viti. 17 Eto taechjis'o to majichgieneri'i ma Viya mue 'ma Abraham te 'conevoco. Oni taco'e: “Piti nnocvi naeyayore no 'chopemuriono 'chañono te 'vosariono”, majichri'i ma Viya te 'to ajúreco. Ene tituchvopo eto nae 'no t-sopono ema Viya nacútipo ma Abraham te 'to masopra. Ma Viya titjiicovo macochpuco no naepenogñono ene muechjis'o to tacoyemyore te 'pojra'ina. 18 Te 'to muechosiravoripo ma Abraham muitji to masamravo to taetuchrahuina to muechjiriivo ma Viya maye'e te 'to macochicherayoori'i etotsero masopo. Je'chura'ii'i te tituchvopo 'chopemuriono no mamrivono tjicho oni taco'e to 'chosgiene ajúreco: “Mtupachiravocreyre no piumrivonyore”, majichri'i ma Viya. 19 Etotsero ma Abraham manosjii'i masoprichjicha topo 'chosiripuini tcoy'eppuca cien añu. Huipo 'tumena to mag'e. Somuire 'chósipo su mayeno Sara mcheru esu. 20 Ma Abraham votinajrígiapo to masopra ma Viya votáquicchopuiivo te 'to majichgieneri'i macochicherayore. Ema 'tumesamre tajicho to masopra ene marusrupáyacho macuñucho ma Viya 21 tjicho ema muechogienejicha te 'to ma Viya maróto'o muetucha to muechjiriivo. 22 Tos'o eto tjicho tjiacpocre mue 'ma Viya tajicho to masopra. 23 To tacajugieneri'i te 'to majacpocrevo tajicho to masopra vomáquejvo taechjis'a ma Abraham. 24 Viti taechjis'o viomuire vjiacpocreyre tajicho to vsopra ma Viya, ema tcochpucri'i ma Viógienu Jesús te 'to muepenira. 25 Ma Viya mavonicpo ma Viógienu Jesús te 'to muépena tajicha to vtopravono ene macochepucpo puejchu vájacpocre maye'e.

Roma 5

1 Juiti te 'to vjiacpocrepo mue 'ma Viya tajicho to vsopra viuricocrepo maye'e majicho ma Viógienu Jesucristo. 2 Tajicho to vsopra ma Cristo timquitecpo'ocoopo mue 'ma Viya puejchu viovrigia maye'e te 'to márivo. Taco'e viuusamrepo te 'to vcuchosra to vcochanerena ma Viya te 'to macuñuchcórevo. 3 Ene votáquejvo, tomuire viuusamre tajicho to viatajivono tjicho tcomnucre eto puejchu vájicpuicro'o. 4 Ene te 'to vájicpuicro'o tcuñuchovyore ma Viya. Te vcuñuchcórepo maye'e vcuchocpo ema te 'to vitorisra. 5 Ene votampuuji to vcuchosra tjicho to muemnárapi ma Viya tnocsamre'ovi ma Espíritu Santo vijro maye'e. 6 Te vnosjirich'o te 'to ypecatura vovaato'o vcuchcú'apo vitjihuina tos'o ma Cristo muepeninoopo te titecpopo to muectiora ma Viya. 7 Tquejra te 'to ma 'chane muepenina ma 'pona tayampane mtopravrena ma tacviiyore. Nimijroco te 'to emjaa'inari'ini ma tijrócapo muepenina ma tiuri 'chane. 8 Etotsero ma Viya muemquechorojco to mavoyemnarasiravi tjicho te vejicvorich'o, ma Cristo ema muepeninoopo. 9 Tajicho to muepenira ema, viti vjiacpocrepo mue 'ma Viya. Tacompujvopo eto te 'to macotiuchravocovyore te 'to masemnevyore ma Viya. 10 Te viocpuemchorich'ini ma Viya, ema tememnacoopo maye'e tajicho to muepenira ma maChicha. Juiti te tememnacoopo ema, tacompujvopo ma Cristo tcuchcu'ovyore tajicho to muetorisra vye'e. 11 Votáquejvo eto tomuire viuusamrepo majicho ma Viya émapo Viógienu Jesucristo ma tememnacovri'i mue 'ma Viya. 12 To pecatu te tnaecchoopo t-siopo te pjoca 'pog'e ema tjicho ma étona mativgiene 'chane ene taporiocvocpo namutu no 'chañono. Tos'o namutu tepenonyore tjicho namutu tcopecatrano. 13 Im'a, te huich'o táquijroo'i ma Moisés to mavoniipi ma Viya, tcopecatranripo no 'chañono etotsero te tajinarich'o to mavoniipi ma Viya, huich'o táquechorojri'i to pecatu. 14 Etotsero te tajinarich'ini to mavoniipi ma Viya tiomuincovo te tquijropo ma Moisés namutri'ini tepenono tnaecchovo mue 'ma mativgiene 'chane Adán. Eno tepenonripo nomuire tayampane vonacucti ma Adán te 'to mamuituchra to mavóno'i mue 'ma Viya. Ma Adán ema nimicticho ma Cristo ma mateeri'i. 15 Im'a, te 'to etonagne muejiivo ma Adán, tepenonri'i no 'chopemuriono 'chañono. Etotsero taetavicpono to macatajicra'vo ma etonarichu 'chane Jesucristo. Ema te 'to muepenira maquitoricvocpo no 'chopemuriono. Tos'o votacti to muejiivo ma Adán ene étopo to macatajicra'vo ma Viya tjicho taetavicpono eto. 16 Tajicho to etonagne matopravo ma Adán ene namutpo no 'chopemuriono tejicvono. Tjicho te 'to márivo ma Viya vomuechna to 'chopegiene naejiivo no 'chañono. Tajínapo natoprahuina majicho. Tos'o to muemna'vo ma Viya taetaviicu'o te 'to matopravo ma Adán. 17 Im'a, eto tjicho to muejiivo ma Adán najina taato'o tquichigia to tepenocre. Namutu tepenonyore. Etotsero to muemna'vo ma Cristo taetavicpono tjicho namutu no macatajicgienena ma Viya tjiacpocriono maye'e. Muitravreyre to naetorisra majichyo ma Jesucristo. 18 Napecho ene njich'e, namutu tquicñayre tajichyo to muejiivo ma étona 'chane etotsero to márivo ma étona 'chane tiuchcu'onyore tajichyo ene titorigiampo maye'e namutu no t-sopano. 19 Eto tjichri'i no 'chopemuriono tejicvono tajicho to mamusopjuira'ivo ma etonagne 'chane Adán. Ene enerichu naco'e no 'chopemuriono tiuchcu'onyore tjiacpocrionyore mue 'ma Viya tajicho to masopjuira'ivo ma etonagne 'chane Cristo. 20 Ma Viya muejrocpo to mavoniipi puejchu eto temquechorojgia to naejiivo no 'chañono. Te tacpecaturanrichjicha no 'chañono etotsero to majapanura'ivo ma Viya taesvoycopno. 21 Topo tajichvo to pecatu timponnojcovi ymutu vépeno tajicho. Tavetji to majapanura'ivo ma Viya maróto'o tcuchcu'avi ene vájacpocre maye'e puejchu muitocoresina to vitorisra majicho ma Viógienu Jesucristo.

Roma 6

1 ¿Oypuca vacyemo? ¿Tiuripuca vnocarichjicha to pecatu puejchu taejpacarichjicha to majapanira'ivo ma Viya? 2 Etotsero vo'gienejicha tjicho huipo távoyocovim'i to pecatu. Vcutpo ma muepenogne tos'o vo'giene vánocyoorichjicha eto. 3 Huipca echa te vsioppo vquicchospo mue 'ma Cristo Jesús vcutiripo ema te 'to muepenira. 4 Taco'e te 'to vquicchosvoo'i cutripo to vépeno vquecorospo maye'e puejchu 'rajrina to vitorisra vacti ma Cristo te macochepucpo ma Mueya te 'to 'chopegiene muetjiicoovo. 5 To vcochanera ma Cristo te 'to muepenira tomuire vcochaneyre ema te 'to muechpusra vitoricyore maye'e. 6 Ene véchopo to 'chosgiene vitorisra tepenoripo mue 'ma Cristo te 'to crutsu puejchu huipo tacuvoyoco to pecatu to viog'e vechereji ene huipo tacompooco tacucvonra. 7 Tjicho te tepenopo ma 'chane, huipo muecha to pecatu. 8 Te 'to vépeno mue 'ma Cristo, vecho tomuire te 'to vitoricrichjicha maye'e. 9 Tajicho to muepenira ma Cristo étopo muechepusra vecho to huipo taepenim'i tjicho to tepenocre mueto'acpo. Tajínapo tajicha ema. 10 To muepenirari'i tajicho to ypecatura eto'erichu tépeno ene titoricpo macóchane ma Viya Mueya. 11 Ene ac'e iomuirena imictíchapo ma muepenogne. Huipo tacuvoyoc'e to pecatu ene to itorisra 'rajru eto mue 'ma Viya majicho ma Cristo Jesús. 12 Tos'o huipo aquisopo to pecatu taquimponnojco to iog'e tepenoji. Vo'acúnoco to tamurigiene tavoo'ogne to iog'e. 13 Vo'vore aquisopo to iog'e echereji acúnoco to tamurigiene mpachijigne. Ijroca ma Viya to iog'e tjicho acutiri'ini ma muepenogne macochpure ma Viya. Tos'o ijroca ema to iog'e puejchu anoca to tiuricocre. 14 To pecatu huipo taato'o taemponnojco'eyore tjicho huipo etina áponyore to 'chosgiene mavoniipi ma Viya, tjicho ajapanucrepo tajicho to muemna'vo. 15 ¿Oypuca vacyemo? Te 'to huipo ypona to 'chosgiene mavoniipi ma Viya ene ajapanucreripo maye'e ¿tiuripuca vnocarichjicha to pecatu? Ene vo'gienejicha ene vcuc'e. 16 Nimicticho ma 'chane te tijrocvo vnoracoyre muetuchyo manocyore to mavoo'ogne ma tcovnora. Enerichu taco'e te anoca to pecatu eto tcovnóra'e. Anocyore to tavoo'ogne etotsero eto timcoviicho taemcopareco. Te 'to vnoca to mavoo'ogne ma Viya, ema tcovnoravocovi ene viuricocre maye'e. 17 Eti timponnojco'e acogienuu'ini to pecatu. Etotsero nrusrupáyacho ma Viya tjicho juiti inajicpo. To asopra ene tos'o te asamre te apono to 'mitreco 'chojriicovo ajacpognee'i. 18 Iuchcu'ripo te 'to pecatu ene apompo to tiuricocre. 19 To nimit-síra'e nimicticho ma 'chane vnóraco tajicho to amuechemchira to maye'ono ma Viya. Te huich'o ajacpaa'i ema, apono anoco to tamurigiene ene tmopachijco'e to mpachijigne. Ene ajichyore juiti. Ijrócapo anoca to tiuricocre puejchu oona te 'to itorisra. 20 Im'a, te aponrich'ini to pecatu, timponnojco'eri'i. Huich'o aponari'i to tiuricocre. 21 Ene tajina toona ave'a te 'to tamurigiene anocsariono. Juiti atsii'oripo tajicho. Eto timcoparecyo no tnocono. 22 Ene juiti eti iuchcu'ripo te 'to pecatu. Huipo timponnojgia'e ene émapo ma Viya acógienu. Tos'o étopo acopneriiji to anosra to mavoo'ogne ema ene te 'pojra'ina aquijroyre muitocoresiyre to itorisra. 23 Tjicho to taetsvo tavacho to pecatu eto tepenocre. Ene to vijro vencheco mue 'ma Viya muitocoresiyre to vitorisra majicho ma Viógienu Cristo Jesús.

Roma 7

1 Mporapenviono, eti echemcho to taponravo to 'chosgiene mavoniipi ma Viya ene eto tvonico ma 'chane te 'chanerich'o. Te tepenopo ema tiuchcu'po taye'e. 2 Ene eto nimicticho su 'seno. Te huich'o tépena ma sima eto mavoniipi ma Viya votaesopa sinajigia. Ene te tepenopo ema, tiuchcu'po taye'e te 'to mavoniipi ma Viya. Tisopcórepo situcha ma 'pona 'chane. 3 Te huich'o tépena ma sima ene sve'o ma 'pona 'chane, esu tejicvopo te 'to mavoniipi ma Viya. Te tepenopo ma sima ene esu tiuchcu'po taye'e. Tiúripo situcha ma 'pona 'chane votejígiapo tajicha. 4 Tos'o eto nimictich'o su 'seno puejchu echemcha, mporapenviono. Eti iuchcu'ripo iomuire te 'to 'chosgiene mavoniipi ma Viya tjicho acutripo ma muepenogne acóchane ma Cristo te 'to muepenira. Juiti cutripo ituchvo maye'evoc'epo ma muechpureri'i te 'to muepenira puejchu vnócapo to mavoo'ogne ma Viya. 5 Te yponrich'ini to 'chosgiene vitorisra vnocrich'o to tamurigiene tavoo'ogne to viog'e vechereji eto tjichri'i to tovgiene mavoniipi ma Viya. Tjicho to vimotira to tacovacogne eto vitivoyejchujcha vohuetúra'i taye'e ene eto timcoparecovyore. 6 Juiti vcutpo ma muepenogne. Viuchcu'ripo te 'to 'chosgiene mavoniipi ma Viya eto tcovnoravri'ini. Huipo ypona to 'chosgiene mavoniipi ma Viya. 'Rajrupo to ypongiene. Emapo tcovnoravi ma Espíritu Santo. 7 ¿Oypuca vacyemo? ¿Huipca tori to 'chosgiene mavoniipi ma Viya? Vo'gienejicha ene vcuc'e tjicho eto taemerucho to ypecatura vtopravo. Im'a, oni taco'e eto: “Vo'acujomracho to 'poy'e”, taquee'i to ajúreco. Te vo'ene tacuc'ee'ini vovquimotri'ini to vjiomracho to 'poy'e ene etoripo pecatu. 8 To pecatu cutripo tacompura to 'chosgiene voniipi tacovacogne to vájomrára'i to 'poy'e. Tjicho te véchopo to vovcujomrára'i to 'poy'e, etovoyejchujcha to viog'e tajomracho to 'poy'e. Te 'to taquijari'ini to mavoniipi ma Viya votcuquechorojri'ini to pecatu. 9 Nuti te huich'o naemotri'i to voniipi to nitorisra cutim'i to tiuuri'i. Te nimotpo to voniipi étopo temquechorojco to mpecatura ene étopo tjicho cutripo to népeno. 10 To mavoniipi ma Viya vijro te 'to eto tquitorigiavri'ini ene vo'i. Etovoyejpo eto timicñacnu tjicho eto taemeruchpo to ntopravo. 11 Eto pecatu tquitemnu tajichri'i to voniipi. Nijchopo nuti eto tcuchcu'anuu'ini ene vo'i. Tvonuchnupo te 'to népena tajicho to nmuituchra. 12 Tos'o to 'chosgiene mavoniipi ma Viya tiuuna ene mtopravre. 13 ¿To toonagne mavoniipi etopuca timcoparecnuyre? Vo'gienejicha. Eto pecatu eto tcoviinuyre te 'to népena tajicho to nmuituchra to toonagne mavoniipi ma Viya. Eto timerucho te 'to tamúrivo to pecatu. 14 Vechemcho te 'to tiuri to 'chosgiene mavoniipi ma Viya ene tos'o mue 'ma Espíritu Santo. Etotsero viti vnoco ypono to tavoo'ogne to viog'e. Vcogienuu'ini timponnojcovocovi to pecatu 15 ene vovechemcha oypuca to vcoyemgiene. Tjicho te 'to nitorisra nvoo'opuini nnoca to tiuricocre ene vonaato'o. Etoyumja nnoco to tamurigiene nmuricogne. 16 Nechemchopo te 'to votori to tamurigieñono nnocsare ene nquictiórapo to voniipi tiuuri'i. 17 To nnocsare tamurigiene vo'ene tos'a nye'e. Ene tos'o te 'to pecatu tov'ogne te 'to nsamre. 18 Necho te 'to vye'e viti tajina taricocre te 'to viog'e. Nvoo'inneni nnoca to tiuricocre ene vonaato'o. 19 To njichgieneri'i vonaato'o nnoca to tiuricocre nvoo'ogne. Etochujcha nnoco to tamurigiene nmuricogne. 20 To nnosra to tamurigiene nmuuro'giene, étopo timerucho vo'ene tos'a nye'e. Enerichu tos'o te 'to pecatu tov'ogne te 'to nsamre. 21 Ene tquechoroji to nitorisra nvoo'o nnocaeni to tiuricocre ene vonaato'o tjicho eto timponnojconu to tamurigiene. 22 Te 'to nsamre núrico to mavoniipi ma Viya 23 etotsero te 'to nog'e etjoo'i to tvoyoco ene tocpuemcho to nvoo'ognee'ini nuti. To pecatu eto tvonicnu ene timponnojconu. 24 Njapanucregnejcha nuti. ¿Najtse tcuchcu'anuu'ini te 'to tamurigiene tavoo'ogne pjoca tepenoji nog'e? 25 Etotsero nrusrupáyacho ma Viya tjicho ema tcuchcu'ovi taye'e majicho ma Viógienu Jesucristo. Tos'o te 'to mponreru nuti nvoo'o nitucha to mavoniipi ma Viya. Etotsero te nisopueni to tavoo'ogne to nog'e nnocaeni to pecatu.

Roma 8

1 Taco'e huipo táquicñayriono no maye'ono ma Cristo Jesús, no huipo napona to tamurigiene tavoo'ogne to nog'e, émapo napono ma Espíritu Santo. 2 Tjicho to muetjiicoovo ma Espíritu Santo tcuchcu'ovripo te 'to taemponnojsiravi to pecatu. Huipo taemcoparecovyore. Ma Espíritu Santo tquitoricovripo majicho ma Cristo Jesús. 3 To 'chosgiene mavoniipi ma Viya votaato'o tcuchcu'avi te 'to pecatu tjicho vovaato'o vitucha tajicho to tamutúmevo to viog'e vechereji etotsero ma Viya tcuchcu'oopo te 'to pecatu. Eto mavonis'o ma maChicha ema tcog'epo macuti to viog'e viti pecatumore. Te 'to muepenira macomticpo to pecatu ene huipo timponnojgiavi. 4 Eto mavonis'o ma maChicha puejchu vaató'opo vitucha to tavoo'ogne to mavoniipi tjicho huipo ypona to tavoo'ogne to viog'e. Emapo ypono ma Espíritu Santo. 5 No tponono to tavoo'ogne to nog'e etochujcha nacopneriiji to taye'ono pjoca 'pog'e. Enotsero no tpono ma Espíritu Santo nacopneriiji to maye'ono ma Viya. 6 No tacponreejono to taye'ono pjoca 'pog'e eto timicñarecyore. Ene no tacponreejono to maye'ono ma Viya titoriconyore maye'e titotijvonyore. 7 Im'a, no tcopneriijono to taye'ono pjoca 'pog'e eno tcóticho tiocpuemchono ma Viya tjicho vonavro'o napona to mavoniipi ene vo'vore naato'o naetucha. 8 Tos'o no tpono to tamurigiene tavoo'ogne to nog'e movine tácuñuchcorionri'ini mue 'ma Viya. 9 Etotsero eti huipo acponreeji to tavoo'ogne to iog'e. Emapo ma Espíritu Santo apono tjicho tiovoc'epo ema. Ma 'chane te vomavoca ma Espíritu Santo, vomaye'ena ma Cristo. 10 Te 'to tiovocavi ma Cristo tayampane tépena to viog'e tajicho to pecatu, to viachanevo titoricyoorichjicha tjicho vjiacpocrepo mue 'ma Viya. 11 Te 'to mávosravocovi ma Espíritu Santo maye'e ma Viya tcochpucri'i te 'to muepenira ma Cristo ene emarichu Viya tcochpucovyore maquitoricyore to viog'e te 'pojra'ina majichyo ma Espíritu Santo tiovrico vye'e. 12 Taco'e, mporapenviono, viuchcu'ripo te 'to tavoo'ogne to viog'e vechereji. Huipo tacmunu eto ypona. 13 Tjicho te ypona to tavoo'ogne to viog'e ene eto timcoparecovyore. Etotsero te 'to vinajigia to tamurigiene tavoo'ogne to viog'e majicha ma Espíritu Santo, vitoricyore mue 'ma Viya. 14 No t-sopjuira'ono mue 'ma Espíritu Santo eno machichanoviono ma Viya. 15 Ma Espíritu Santo votimponnojgiavi to ypicocaporichjicheni. Ema tnocovi te 'to machichavocoopo ma Viya ene vroto'opo to vechjisrena ema: “Tata, Tata” vjichpo majicho ma Espíritu Santo. 16 Ma Espíritu Santo mamétoco to vsamre te 'to machichavocoopo ma Viya. 17 Te 'to machicheravocoopo ema, vquicmúnapo maye'e ene vjiacpoyre to mametoruvocovri'i. Vcutiyore ma Cristo te 'to majacpogne mue 'ma Mueya. Tjicho te 'to vácatajivo majicha ma Cristo to yponra, tomuire vcochaneyre ema te 'to mavsa macuñuchcórevo. 18 Votaquimponrericovi to viatajivono te pjoca 'pog'e tayampane mracaena tjicho movine tactii'ini to vjiacpogneyre vicmuna mue 'ma Viya. 19 Tamutu to muepyarono ma Viya tacuchocgienejicha taquimuira to nasioprena maye'e no machichanoviono ma Viya puejchu nacchane ema. 20 Te 'conevoco te tcopecatrapo ma mativgiene 'chane, ma Viya muemechoricpo tamutu to muepyarono ene tajínapo tajichgienena eto. Vo'itserini tavoo'ognena to ene tac'e. Ema tnoco ma Viya. Etotsero etjo to tacuchocgiene 21 te 'to muetpirigiavórepo to muepyarono ene muepenoccovquínapo nacochaneyre no machichanoviono ma Viya te 'to macuchquiravocyore ema. 22 Vechemchopo juitjiiri'i tamutu to muepyarono ma Viya tcatajivonrich'o tacuti to scatajihuira su 'seno te tinacoyrepo tajicho to tacuchosra to muectiora ma Viya. 23 Votaquejvo eto tjicho viti vquijroo'i ma Espíritu Santo. Ema mativgieneri'i vjiacpo te 'to 'pomriono muejrorovyore ma Viya etotsero viomuire vcojrasamúrevo tajicho to vcuchosra to taquitshuírayo to viog'e. 'Rajrínapo ene vsiópapo te 'to vicmuna tajicho to machicheravocoopo ma Viya. 24 To vcuchosra ma Viya eto tcuchcu'ovi. Etotsero te vim'a to vcuchocgieneyore ene huipo tacmuncore vcuchoca tjicho movínepo vcuchocaa'ini to vim'ognepo. 25 Ene te vcuchoca to ymuim'ognerich'o, tcomnucre vacmichara'o to vcuchosrena. 26 Ene majichovi ma Espíritu Santo. Timcatacovi to ymutúmevo te 'to vsamre tjicho vovitca to vjicha to vyosserisrahuina mue 'ma Viya. Ma Espíritu Santo tyosiuchovi mue 'ma Viya. To majaasamre mayosserisra maye'e vomuechemchim'i ma 'chane. 27 Ma Viya tim'o to masamre ma 'chane, muechemcho to maponreru ma Espíritu Santo ene tyosiuchoopo viti te 'to maye'eravocoopo ma Viya ene muejrocavi to mavoo'ogne ema. 28 Vechemcho tamutu to najichvogñono étopo natajivo no temnacono ma Viya ema tnoco ene muetpirisno puejchu toriono to naetorisra tjicho eno muech'ogñono te 'to maponreru ema. 29 Te 'conevoco ma Viya muemotvocripo no maye'onyore ene eno mueptsicvocpo puejchu nacti ma maChicha te 'to naetorisra ene ema náquiyara'o no 'chopemuugieñono matnoviono. 30 No mueptsirono eno muech'ogñono majacpovco mtopravriompo majicho ene muejrocvocyore to macuñuchcórevo te 'to mavsa. 31 ¿Oypuca vacyemo te jmañono? Tjicho te 'to macotiuchravi ma Viya najina taato'o tiocpavi. 32 Ema mamomnarecpo muejrocovi ma maChicha mavonicpo ene muepeninoopo ymutu. Ene to muejrosravi ma maChicha, ene majichyore to muejrosravocovina tamutu te pjoca 'pog'e te'po anumo. 33 Im'a, najina taechjis'im'i to natopravo no maneriorono ma Viya tjicho emarichu tnoco te 'to mtopravriompo. 34 ¿Najtse tijrócapo ticñacvocari'ini? Tjicho ma Cristo tépeno ene techpucpo tyompo tejaco te mavovre ma Mueya ene teñuchovi maye'e. 35 Tos'o tajina tácoscu'ovim'i te 'to muemna'vo ma Cristo. Tayampane etjoo'ina to viatajihuina vsamgienena váquimponnojcosi, vo'i vácatajiipuca to vnicgiene, vacmunrocvopca to ymuii'o etopuca to tpiccore etopuca to vepenirena etotsero ema temnacovyoorichjicha. 36 Tjicho taechjis'o to 'chosgiene ajúreco oni taco'e: Viti 'muíriji enjoo'i navoo'o tcopacaviono pjicho piti. Vcutripo to sórare macopacogneyre ma 'chane, taquee'i to ajúreco. 37 Etotsero votipcoorigiavi jmañono. Tcuchcu'ovyore te tamutu ma Viógienu temnacovi. 38 Tos'o nechogienejicha tajina tácoscu'ovim'i te 'to muemna'vo ma Viya. Tayampane etjoo'ina te 'to vitorisra vepenapca etopuca to totecgienena, enoripuini no angieriono énopo naeyara'ono titjiicovono tcovsano te 'nug'e, 39 enopuca no tiov'ono te pjoca 'pog'e te'puca anumo. Tajina taato'o tcoscu'avi te 'to muemna'vo ma Viya muemerovri'i ma Viógienu Cristo Jesús.

Roma 9

1 Nechjis'oyre to je'chugne mponra ma Cristo vonaepya'ra'i. Vcutcoco ma Espíritu Santo muecho to mponrerisra to je'chugnejcha, 2 tcoti to nsamre najicho no njañonono jurionono te 'to namusopra. 3 To mponreru nuti nquitvojvonneni muecñacanuu'ini ma Viya ehuirenina mue 'ma Cristo puejchu no njañonono jurionono nochcu'ari'ini njicha etotsero vo'i. 4 Tjicho eno mamrivonini ma Israel machichavocri'i ma Viya majicho, ene mavrico naye'e muemecpo to macuñuchcórevo muetjiicoovo. Ene manocpo naye'e to muechjiriivo muejrocpo tomuire to 'chosgiene mavoniipi napongieneyore. Muejrocpo to natupara'o nanocsareyore te 'to mapenviya ene mametocopo to naecmunayore. 5 Timotcoriono no viochconvionini ene eno nomrivo no jurionono. Te tiutecpo ma Cristo te pjoca 'pog'e su mueno esurichu juriono. Tos'o muitravre to vcuñuchrena ma Viya taeyara'o tamutu te pjoca 'pog'e te'po anumo. 6 Te 'to namusopra no jurionono vo'neni te 'to tquituchvoo'ini to muechjiriivo ma Viya naye'e. Etochujcha vonamtu no jurionono maneriocgienena ma Viya. 7 Topo najichvo enoripuini mamrivono ma Abraham etotsero vonamtu táquicmunano mue 'ma Viya. Tjicho ma Viya majichri'i ma Abraham te 'conevoco: “No machichegnena ma pchicha Isaac tquicmunanyore nye'e”, taquee'i to 'chosgiene ajúreco. 8 Eto vechemchi'o te 'to vonamtu no mamrivono ma Abraham vomachichavoquina ma Viya. Naquejvorichu no taechjis'ogne to muechjiriivo ma Viya mue 'ma Abraham eno tquicmunano mue 'ma Viya. 9 Tjicho ma Viya te manocpo to muechjiriivo mue 'ma Abraham majichpo: “Te titecpapo to nictiora nutecyore ene su pyeno Sara sinacoyre ma pchichayore”, maquee'i ma Viya te 'to ajúreco. 10 Votaquejvo eto, ma Viya muechjis'o nomuire no machichayore ma viochquini Isaac se 'su Rebeca. 11 - 13 Te huich'o tiuchcanri'i ene huich'o nanoca to tiuricocre étopo to tamurigiene, ma Viya majichpo su Rebeca: “Ma 'chosponyore ema mavonrayre ma 'moypono”, majichri'i. Te 'pona ajúreco enorichu muechjis'o. Oni maco'e: “Te 'to mponreru ema nemnaco ma 'moypono Jacob ene vonimegia to nemna'vo mue 'ma 'chospono Esaú”, maquee'i ma Viya te 'to ajúreco. Eto vechemchi'o ma Viya manerioco te 'to mavoo'ogne maponreru. Vo'etina tjicha to manocgienena ma 'chane. 14 ¿Oypuca vcoyemyore? Enjoo'i naco'e ma Viya votori tjicho tconerioori'i no mavoo'ognena. Vo'gienejicha ene vcuc'e. 15 Tjicho ma Viya majichri'i ma Moisés: “Te 'to nvoo'ognena nuti njapanuyre ma 'chane ene nnocyore to núrivo maye'e”, maquee'i ma Viya te 'to ajúreco. 16 Eto vechemchi'o te 'to ma Viya vo'etina muecmunachi'a ma 'chane to marihuina manocgienena étopo mavoo'ognena. Tjicho ema Viya tijroco te 'to majapanura'ivo. 17 Tjicho te 'conevoco ma Viya majichri'i ma Faraón taeyara'o to 'pog'e Egipto: “Eto tjicho nuti nnocvi táquiyará'ovi ene táquechoroji to nitjiicoovo tajicha to nemechorisravi puejchu taquéchosi to níjare te 'muiripa'i 'pog'e tajicho to nnocgieñonri'i”, maquee'i ma Viya te 'to ajúreco. 18 Taco'e ma Viya majápanu ma mavoo'ognena majpanu ene muemracasamre'o mue 'ma 'chane mavoo'ognena. 19 Enjoo'i naco'e: “¿Tajtse tacoyemo to macotioroco ma Viya te 'to matopravo ma 'chane? Tjicho najina taato'o tiocpa te 'to mavoo'ognena ma Viya muemrácacha to masamre ma 'chane”, naco'e. 20 Vo'gienejicha ene vcuc'e. Tjicho ma 'chane movine macpuemchaa'ini ma Viya. Nimictich'eyre to yupi tjicho eto movine tocpuemchaa'ini ma tepyaco. Votac'e: “¿Taja tacoyemo to ene pjichnuu'i to pepyasranu?” votajicha. 21 Im'a, ma tiporicra'i maponrejco to muepyacgieneyore te 'to tiúraji. Te mavoo'ognena ema muepyaco te 'to étoji tiúraji to tiuunánaji yupi ene étopo to taecmunaena to mpachijigñono. 22 Eto nacuti no 'pomriono 'chañono tquicmunano puejchu muemquechorojgia naye'e to masemnevo muetjiicoovo tquicñayriono tjicho vonasoppojgia to macomchara'ovo naye'e. 23 Vititsero vquicmuna to majapanura'ivo ma Viya puejchu muemegiavi to muemnárapi. Tomuire vquicmuna maye'e to macuñuchcorevoyre te 'to mavsa 24 tjicho vquíchosi maye'e ene vováquejvo viti jurionono, nomuire no vojurionvoquina. 25 To 'chosgiene ajúreco majre ma Oseas taechjis'o to majacpirayore ma Viya no vojurionvoquina oni maco'e: Nuti ntancoyre no 'pomriono nchichavocyore. No namuquemnacsignee'i juiti nemnacvocyórepo, maquee'i ma Viya. 26 Ene enerichu te 'to 'pog'e muechjis'opo ma Viya majichvocri'i no vojurionvoquina: “Eti vonchichavoc'ena”, maquee'i. Enerichu taye'e majichvocyore te 'to machichavocyo ma muepenoccogne Viya, taquee'i to ajúreco. 27 Mamuire ma Isaías muechjis'o no jurionono israelitano te 'to majre. Oni maco'e: “Tayampane mtupachiravocrena no jurionono mamrivonina ma Israel etotsero ommurionrichu naye'e no tiuchcu'onyore. 28 Ene macojchucyore ma Viya 'nuujiyre to masemnevo nae 'no tcovsano te 'muiripa'i 'pog'e muetuchyore to muechjiriivo”, taquee'i to ajúreco. 29 Te 'pona majre ma Isaías te 'conevoco enorichu muechjis'o no jurionono maquee'i: Te 'to vomacujpanvocri'ini ma Viya no ommuriono jurionono, naquijaripuini tquitoricono. Namtu tepenanri'ini nactiripuini no tcovsanini te Sodoma étopo Gomorra te 'conevoco te muetopuerecovcopo ma Viya, taquee'i to ajúreco. 30 Eto vechemchi'o te 'to no vojurionvoquina eno votaemponrerigia to najacpocrehuina mue 'ma Viya ene nasope'ipo eno majacpovco tajicho to nasopra. 31 Etotsero no jurionono israelitano naponrericri'ini tajicho to naponra to 'chosgiene mavoniipi ma Viya puejchu majacpovcapuini tajicha to naetuchrena ene vo'gienetsero titrucapono. 32 ¿Tajpuca tacoyemo te 'to vomajacpovca no jurionono ma Viya? Eto tjicho eno nacosiña to naetuchra to voniipi ene vonacsiña to nasoprena. Ene tejcojvompo tajicho to namusopra ma Cristo. 33 Tjicho ema taechjis'o to 'chosgiene ajúreco muemicticho ma Viya to mari. Oni taco'e eto: Nuti nnoco te Jerusalén tquíjare Sión to mari ene tvenoponyore no moverano tejcojvonyore tajichyo to namusopra ema. Enotsero no t-sopano ema movine muemtsiocari'ini ma Viya, taquee'i to ajúreco.

Roma 10

1 Mporapenviono, nvoo'ognejcha te 'to nsamre ene nyosiuchvoco mue 'ma Viya no njañonono jurionono puejchu nochcu'a te 'to napecatura. 2 Tjicho necho te 'to navorira eno nanoca to mavoo'ogne ma Viya etotsero vonaechemcha to naponrena ema. 3 Ene vo'vore naemoti to majicho ma Viya to majacpocrehuina ma 'chane etoyumja te 'to naponreru eno puejchu nájacpocree'ini mue 'ma Viya. 4 Vonaechemcha te 'to ma Viya to majacpi'o ma 'chane eto tjicho to masopra ene vo'etina to naetuchrena to 'chosgiene mavoniipi ma Viya. Tjicho émapo Cristo taetuch'ovo to voniipi. 5 Ma Moisés muechjis'o to majacpocrevyore ma 'chane mue 'ma Viya tajicha to mavoniipi. Oni maco'e: “Ma 'chane te maato'o muetucha tamtu to mavoniipiono ma Viya, tiuchcu'yore titoricyore tajichyo”, taquee'i to ajúreco. 6 Ene tomuire taechjis'o to majacpocrevyore ma 'chane tajicho to masopra, ene eto vomuitjina. Ene taco'e to ajúreco: “Votacmunu vyana te anumo yvejna ma Cristo macuchcu'avri'ini. 7 Ene vo'vore tacmunu vyana te 'to novrare no naepenogñono vcochpucari'ini ma Cristo”, taquee'i to ajúreco. 8 Tjicho to 'chojriicovo vcometoriigieneri'i eto taechjis'o to vsopra ma Cristo ene eto vo'ehuirena vye'e. Etorichu taechjis'o to 'chosgiene ajúreco: “To 'chojriicovo vo'ehuirena vye'e. Eto vechjis'o ene vcovsamre”, taquee'i to ajúreco. 9 Ma 'chane te muechjis'a ma Cristo: “Ma Jesús ema Viógienu”, mac'e, te masopa ene tos'a te masamre te 'to ma Viya macochpucri'i te 'to muepenira, ema tiuchcu'yore tajichyo. 10 Tjicho to vsopra ene tos'a te 'to vsamre eto majacpi'ovi ma Viya. Etopo to vechjis'ira ma Cristo eto timerucho to viuchquira. 11 Oni taco'e to 'chosgiene ajúreco: “Namutu no t-sopano ema movine muemtsiocari'ini ma Viya”, taquee'i to ajúreco. 12 Tjicho huipo tacnerioru ma Viya tayampane jurionina nae'po nae 'no vojurionvoquina tjicho namutpo nacógienu ema ene tcatajiccoriono tquicmunano maye'e tajicho to márivo, no tyossericvono maye'e. 13 Etori'ojnochu taechjis'o to 'chosgiene ajúreco. Oni taco'e: “Namutu no teñuchvono mue 'ma Viya tiuchcu'onyore”, taquee'i to ajúreco. 14 Etotsero huich'o taeñuchvonim'i maye'e no namusopgienerich'o. Vo'vore násopuim'i te 'to naquijarich'o tquechjis'o ema ene movine nasamari'ini te 'to tcucmetorirono naye'e. 15 Vo'vore tcucmetorirono te 'to naquija tcuvnico. Tjicho oni taco'e to 'chosgiene ajúreco: “Tiuunagnejcha ene tvopnocre no tcometorirono to tiuuna 'chojriicovo”, taquee'i to ajúreco. 16 Ene je'chura'ii'i no jurionono tcometocsiono to 'chojriicovo ene vonamtu nasopa. Eno muechjis'o ma Isaías oni maco'e: “Tata, najinarichu t-sopano to 'chojriicovo vcometoriigiene”, taquee'i to ajúreco. 17 Taco'e to vsopra ene tos'o to vsamra to 'chojriicovo taechjis'o ma Cristo. 18 Nuti nyoseric'eyre: ¿No jurionono huipca nasama to 'chojriicovo? Je'chu eno nasamo. Oni taco'e to 'pona ajúreco: Tcometorirono te 'to 'vosariono to 'chojriicovo. Nasamo no tcovsano te 'to 'muiripa'i 'pog'e, taquee'i to ajúreco. 19 Napech'e nyoseric'eyre: ¿No jurionono huipca naechemcha to maponreru ma Viya? Tjicho to majre ma Moisés muechjis'o to majacpirayore ma Viya no vojurionvoquina. Oni taco'e: Eti jurionono nye'onri'ini timyusemco'eyore to njapanirayore no vojurionvoquina tjicho eno vonneriocvocgienenari'i. Eti asemoyore najichyo to njacpiravocyore no muechoririono, taquee'i to ajúreco. 20 Mamuire ma Isaías tijrocvo muechjis'o enorichu no vojurionvoquina: Nuti nisojvo naemotnu no votacponreejinono nuti ene nimericvo nae 'no votyoseriris'anono, maquee'i ma Viya te 'to 'chosgiene ajúreco. 21 Ene nomuire no jurionono muechjis'o ma Isaías oni maco'e: “Tamutu sachono nich'ovco ene votásopjuira'ono nye'e tiocpuemchonono”, taquee'i to ajúreco.

Roma 11

1 Juiti nyoseric'eyre: ¿Tinajricvopca ma Viya najicho no jurionono maneriorono? Ene vo'gienejicha. Im'a, nuti nomuire jurionnu mamrivo ma Benjamín emarichu machichegne ma Abraham. 2 Ma Viya vo'giene tinajrígiapo nae 'no jurionono maneriorono te 'conevoco. Huipca echa to 'chosgiene ajúreco taechjis'o ma Elías te tyujrocri'i mue 'ma Viya muechjis'o to namusopjuira'ivo no jurionono israelitano. 3 Maquepo: “Tata, eno tcopaconri'i no jvonrano pechjirono ene navettacpo to tovrariono to vnoquiivo pye'e taquijcusariono. Nquejvorine nuti ncosíñavi ene nomuire navoo'o tcopacanono”, majichpo ma Viya. 4 Etotsero majicpopo ma Viya: “Vopáquejvo piti pacsíñanu tjicho noñjorich'o no nneriorono siete mil to natupa. Eno vonaepyusmirucha to teprucre nasiñaraji no 'chañono tquíjare Baal”, majichpo ma Viya. 5 Enerichu taco'e juiti nae 'no jurionono. Enjoo'i no ommuriono maneriorono ma Viya tajicho to majapanura'ivo. 6 Te 'to maneriosraa'i tajicho to majapanura'ivo, vo'etina tjicha to nanosrena to tiuricocre. To eto tjichari'ini to nanosrena to tiuricocre ene tajínapo tacuggio to majapanura'ivo. 7 Im'a, no jurionono israelitano votitrucapono te 'to majpanu ma Viya topo nacopneriijii'ini. Enotsero no ommuriono maneriorono ma Viya eno tjiacpocriono ene no 'pomriono mrácapo to nasamre. 8 Tituchvopo naye'e to 'chosgiene ajúreco. Oni taco'e: “Eno mracasamriompo majicho ma Viya ene juitjiiri'i eno naem'inneni ene vonacponreeji nasamuinneni ene vonaechemcha”, taquee'i to ajúreco. 9 Ma David mamuire muechjis'o to naemechoro'yore no jurionono. Oni maco'e: Nyosioco ma Viya te 'to tnicrigianri'i ene tavemchujricvocyore to naemechoro'yore ene nacvejnocsi 'nuujina. 10 Ene nactipo ma jma'u. Huipo naquimuiico te 'to nasamre ene muitravrena to natajivyore, taquee'i to ajúreco taechjis'o to natajivyoori'i no jurionono tajicho to namusopra. 11 Juiti nyoseric'eyre: ¿No jurionono te 'to naenajrisravo nanosgienenapopca votcujacpocriono mue 'ma Viya? Ene vo'i, tjicho to naenajrisravri'i no jurionono eto puejchu nájacpocre no vojurionvoquina maye'e. Puejchu te naem'apo no jurionono to majacpiravocri'i, eno nomuirénapo náquimuira naponoca. 12 Tos'o no 'pomriono tcovsano te pjoca 'pog'e no vojurionvoquina titotijvompo tjiapanucriono mue 'ma Viya tajicho to naejiivo namusopraa'i no jurionono. 'Chopeyórepo to najapanucrevyore naetotijiravoyre no 'chañono tajicho to najacpirayore ma Viya no jurionono. 13 Nuti nmetoco'e eti vojurionvoc'ena to ntupara'o mue 'ma Viya nacmetoriru aye'e. Núrico vonatsri'o to nemtone 14 te 'to namíro'u no njañono jurionono puejchu naem'a eno to majacpíra'e ma Viya puejchu nomuirénapo náquimuira naponóca'e ene macuchcu'voca ma Viya. 15 Te 'to muenajrisravri'i nae 'no jurionono ma Viya tajicho to namusopra, titotijvompo maye'e no 'pomriono 'chañono. Távetijpo te 'to naetotijirahuina no 'chañono tajichyo to majacpirena ma Viya no jurionono. Nacutiyore te tchovo titorico ma muepenogne. 16 No jurionono nimictichyore to panu étopo scúreco. Tjicho te táquicmuna ma Viya to onjigrena masa ene tamutpo to panu ema tquicmuna. Enerichu taco'e tomuire te táquicmuna ma Viya to tapore to scúreco ene tomuireripo to tatavono ema tquicmuna. Ene naco'e no jurionono. No novgieñono viochconini eno maye'ono ma Viya. Nomuírepo no nomrivono maye'evoco ma Viya. 17 No jurionono namusopgiene nimictichvoco to tatavo mavetavocgieneri'i ma Viya ene eti vojurionvoc'ena acuti to tatavo to tapjiru to scúreco. Acuti to macoyjeru muespítaru ma 'chane te 'to toonagne scúreco puejchu taetorigia tajuuca taye'e. Ene aco'e eti ajacpoo'i mue 'ma Viya to titotijvocre naecmuna no jurionono. 18 Tos'o votaquimsiñavoch'e to majacpíra'e ma Viya. Vo'acucopyeco no jurionono. Echa eti acuti to tatavo. Ene vo'etina eti aquitorigia to tapore. To tapore eto tquitoric'e. 19 Enjoo'i naco'e: “Viti vojurionvocovina vquemnacsipno mue 'ma Viya tjicho no jurionono nacuti to tatavo mavetavocgieneri'i ma Viya ene viti vevachocpo machichavocoopo.” 20 Je'chu ene taco'e etotsero ma Viya macoscu'vocpo no jurionono tajichri'i to namusopra ema ene eti vojurionvoc'ena ajacpocree'i maye'e tajicho to asopra, vo'etina to iurihuina. Tos'o vo'acusíñavo tacuggio echpapchujcha. 21 Im'a, ma Viya vomajpanri'i no jurionono eno tatavogienerijcha to scúreco. Avetji eti acuti to 'ponagiene tatavo votajpan'eyre te 'to vo'acúsopo. 22 Aponrejgia ema Viya. Tiurigienejicha tjiapanúra'i etotsero ema muemechorico no votásopjuira'ono. Ema tjiapanu'eri'i etotsero imcuuyáchapo asopa ene ansijri'i maye'e. Te vo'i, eti iomuire tevtsuc'eyre. 23 Ene no jurionono te tchapono nasopa ema Viya majacpavre tjicho ema titjiicovo to ene majicha. 24 To njichgieneri'i eti vojurionvoc'ena acuti to tatavo to tapjiru to scúreco. Acuti to macoyjeru muespítaru ma 'chane te 'to toonagne scúreco ene no jurionono nacuti to tatavo to je'chugne scúreco. Nacompujvo eno te 'to majacpirenavore tjicho eno nacuti to tatavo to je'chugne scúreco. 25 Mporapenviono, nvoo'o to echa to maponreru ma Viya to namuechemchognee'i no 'chañono puejchu votaquimsiñavoch'e to amuechemchogne. No jurionono nanosjiyre mracasamrevcoyre tiomuincapo te tyuutígiapo to natupayore no nochcu'giéneyo nae 'no vojurionvoquina. 26 Tac'eptsero eno jurionono tiuchcu'ampo tajichyo to nasopra tjicho tituchvoyre naye'e to 'chosgiene ajúreco, oni taco'e: Ma tcuchcu'yore ene mas'oyre te 'to Sión ene ema mueminajígiapo te 'to namopachijsíravo no jurionono mamrivono ma Jacob. 27 Ene nitúchapo naye'e to nechjiriivo te ncomtígiapo to napecaturano, taquee'i to ajúreco. 28 Etotsero juiti no jurionono to namusopra to 'chojriicovo nocpuemchopo ma Viya. Ene eti vojurionvoc'ena acometocsipo to 'chojriicovo tajicho to namuremchira ma Viya. Etotsero nanosjii'i to muemnasra no jurionono ma Viya tajicho to maneriosraa'i no viochconvionini. 29 Tjicho ma Viya ema titúra'i te 'to muechjiriivo nae 'no maneriorono. Movine tichopuggiapri'ini to muejroru. 30 Im'a, eti vojurionvoc'ena vo'ri'ini ásopjuíra'i te 'conevoco etotsero juiti eti ajapanucrepo mue 'ma Viya tajicho to namusopjuira'ivo no jurionono. 31 Ene nomuire majapanuvcoyre ma Viya nacutiyore eti te 'to majapaníra'e. 32 Ema timerucho to natopravo namusopra namutu no 'chañono puejchu majpanu namtu. 33 Im'a, tiaramicregnejcha to muemna'vo muetjiicoovo ma Viya étopo muechemra'vo. Viti vovaato'o vechemcha to maponrerono manocgiene ema. 34 Najina taato'o taemoti to maponrerisra ene najinavore taato'o timitca. 35 Najina taato'o tencheccha ema puejchu muetsrijgiapri'ini. 36 Tjicho ema tepyaco tamutu tquitoricra'i te 'to muetjiicoovo puejchu mácuñuchcore ema. Muitravrena to macuñuchcorehuina. Amén.

Roma 12

1 Mporapenviono, tajicho to 'chopegiene majapanura'ivo ma Viya nmetoco'e te 'to ijroca ema to iog'e puejchu emuena macvonra'e te 'to itorisra ene oona te 'to mamíro'u tjicho eto anoquiivo tvoo'ocre maye'e. Eto mayumjacvo ma Viya to ene vjicha. 2 Vo'acúpono to nanocsare no taye'ono pjoca 'pog'e. Isopa muetsvocha ma Viya to aponreru. 'Rajrínapo eto ene aroto'oyre echemcha to toonavo mavoo'ogne ma Viya toricocregne ene mtopravre'énapo. 3 Ma Viya tcatajicnuu'i ncotpára'o maye'e puejchu nimitrigia. Tos'o nmetoco'e vo'aquimiaramimijicvo ijchapo etijihuina ácuñuchcorepono mue 'ma 'pona. Tori to aponreru te 'to emtone mue 'ma Viya tajicho to asopra eto ijro maye'e. 4 Viti vsopgieñono ma Viya vcuti to mag'e ma 'chane. Etjoo'i to taemtonepochu to taye'ono to mag'e. 5 Enerichu vco'e. Tayampane moveravocovina etotsero etosamrevocovrichu tjicho mag'evocovi ma Cristo. 6 Te 'to márivo ma Viya tijrocovi vyecnapchu puejchu vnoca to muemtone ema. Taco'e vitucha to vemtone maye'e. Ma tcotpára'o tacmetoriru to 'chojriicovo tcomnucre te 'to manoca muetucha tjicho ma Viya muemcatacoyre tajichyo to masopra. 7 Ene ma tcotpára'o timcataregia tcomnucre te 'to muetucha mamuire. Ene émapo ma tcotpára'o timitrigia tori to muemitrisrena. 8 Enerichu maqueyre ma tactupara'o tene'origia, tori to majicha. Ene émapo ma tijrocra'i to macoy'egne nae 'no 'ponano vomacucotegne'o to muejrosrena. Mamuire ma techo nae 'no t-sopono ma Viya tcomnucre to muetúra'i te 'to matupara'o. Ma timcátaca no tcomnurocvono tiuri mavopnonigia maasamre tajicha. 9 Taco'e vemnajricca ene tos'a te 'to vsamre. Acóticha ácagieji to tamurigiene ene apona to tiuricocre. 10 Emnajricca te 'to acaticoquira mue 'ma Cristo apicuchcoca áquinajiirujcovo nae 'no 'pomriono. 11 'Tumevoc'ena. Vo'acuyacuji te 'to emtone mue 'ma Viya ene tos'a te 'to asamre. 12 Taquija tqueyvetco to iuusamrevo tajicha to acuchocgiene mue 'ma Viya. Ajicpuicro'o te 'to iatajivono. Vo'acuquichico to ayujrosra. 13 Tomuire aenchecra'i nae 'no yporapenviono tcomnurocvono. Ajacpóra'i no tchimrach'iono te 'to apeno. 14 Ayosiucha mue Viya no timponnojgia'iono. Vo'acucotemo naye'e. 15 - 16 Tiuri te 'to acticco emnacca. Nae 'no tiuusamriono eti iomuirena oosamre naye'e, nae 'no tcojrasamurevono acjaasamrevo naye'e. Vo'aquimiaramimijicvo, ajpanim'i te asamre vo'acucti no ricono. Vo'acusoppojcovo te 'to echemra'huina. 17 Vo'aquitsrijcovo nae 'no etjoo'ina to najícha'e. Anoca 'muíriji to tiuricocre puejchu táquechoroji to toonagne itorisra. 18 Aponrericgienenajicha puejchu aetotijvo nae namutu no 'chañono. Taquija acuctopravo naye'e. 19 Mporapenviono, vo'acucponreeji to aquitsrijcovo te 'to etjoo'ina najícha'e. Muem'arine ma Viya muemechorigia ema te 'to masemnevo tjicho oni maco'e te 'to 'chosgiene ajúreco: “Nuti nitsrijsino'eyre nemectsimmuicyore tajichyo”, maquee'i ma Viya te 'to ajúreco. 20 Tomuire itucha to 'pona ajúreco, oni taco'e: “Te tec'a ma tcoticha'e, ajacpa engia ene te tetaraca, ijroca to muera. Te 'to ene ajicha imyutsriojcoyre ene ema techocvoyre”, taquee'i to ajúreco. 21 Votacuvoyoc'e to tamurigiene. Anocachujcha to tiuricocre ene ito'acyore to tamurigiene.

Roma 13

1 Tcomnucre te 'to amtu ásopjuíra'i nae 'no taeyara'ono to 'vósare tjicho ma Viya ema tijroco to natupara'o. 2 Tos'o ma tiocpuemcha to mavoniipi ma cparaaco macpuemcho to mavoo'ogne ma Viya ene tquemechoro'yore tajichyo. 3 No tnocono to tiuricocre tajina timpigia nae 'no cparaacono enotsero no tnocono to tamurigiene napico no cparaacono. Im'a, te avro'o acúpico ma cparaaco, anoca to tiuricocre ene ácuñuchcórepo maye'e 4 tjicho eto matupara'o mue 'ma Viya macotiúcha'e. Etotsero te anoca to tamurigiene, ema apicoyore tjicho votampuuji to macotpara'ovo mue 'ma Viya puejchu muemechorigia ma 'chane tajicho to muejiivo. 5 Taco'e tcomnucre to ásopjuíra'i nae 'no cparaacono votacuquejvo to apisrena to áquemechoro'i. Asopjuira'ichjicha naye'e tjicho eto mavoo'ogne ma Viya. 6 Eto tjicho eto 'pona ituchyore to navoniipi no cparaacono ava'cha to tquíjare impuesto tjicho ene tos'o to navacho te 'to naemtone natupara'o mue 'ma Viya. 7 Tos'o ava'cha to impuesto. Itucha to tavoniipiono to 'vósare ene apicuchvoca no cparaacono. 8 Ava'cha nae 'no aquenteveneyo. Itucha to echjiriivo naye'e etotsero ymutu vquentévene nae 'no 'chañono eto te 'to vemnasrena tjicho te huemna'i mue 'ma vcutgiene 'chane ene vituchripo to tavoo'ogne to mavoniipi ma Viya. 9 Oni taco'e eto: “Vo'acúve'o su 'seno vo'iturena, émapo ma 'chane te vo'imuena, vo'acucpaco ma 'pona 'chane, vo'acomera'i, vo'aquepya'ra'i ene vo'acujomracho to 'poy'e”, taquee'i to mavoniipi ma Viya. Te 'to vitucha to 'pona mavoniipi oni taco'e: “Pemnaca ma pcutgiene 'chane tactirichu to pemnasravo piti”, ene vituchripo tamutu to mavoniipiono ma Viya. 10 Te vemnaca ma vcutgiene 'chane, movine vnocari'ini to tamurigiene maye'e. To taetuch'ovo to mavoniipi ma Viya eto to vemnacra'huina. 11 Ene ajichyore te 'to itorisra tjicho echo te 'to avne tiutegia ma Viógienu. Tos'o tiúripo aquechrorócapo acjaasamre tjicho to viuchquirena huipo ehuirena. Votacti te tanaécupo vsoppo to 'chojriicovo. 12 Im'a, tacuti te vetavicpo to yoti ene tjiaracuyrepo tos'o vinajígiapo to mpachijigñono nanocsare te 'to tamopcugne pecatu ene vnócapo to tiuricocre taye'e to tjiáracu tjicho eto tacotiuch'ovo to viachanevo. 13 Ene tori to vitorisra ypona to tajaracugne. Vovcuponoco no tnocono to mpachijigne, no tepyacono to piesta ene terora'ono. Vo'acucotegneyechcoco vo'acucotchopcoco ene vo'vore acúve'o su 'seno vo'iturena, ma 'chane te vo'imuena. 14 Ene apona ácojvo ma Viógienu Jesucristo puejchu ema macotiúcha'e. Huipo acucponreeji acujomracho to tamurigiene tavoo'ogne to iog'e.

Roma 14

1 Te 'to enjoo'ina no yporapenviono huich'o naechemcha mracaena to 'chojriicovo, avopna emnaca eno. Vo'acuctioroco tacuggio to maponreru to mamuechemchirarich'o te 'to 'chojriicovo. 2 Im'a, no yporapenviono huich'o tacticcono to naechemchirena to mavoo'ogne ma Viya. Ma étona maquepo tiuri to vnigia to tamutchujcha. Ma 'pona ypórape maquepo votaesopcore vnigia to vaca. Eto tjicho huich'o muechemcha mracaena. 3 Tos'o ma tnico to tamutchujcha vomacuctioroco ma votnigia to vaca. Ma votnigia to vaca vomacuctioroco ma tnico to tamutchujcha tjicho namutu tjiacpocriono mue 'ma Viya, no tnicono énopo no votnigiano. 4 Aponrejgia, ema Viya tcovnora namutu ene vopitina pactupara'o pávioschoyre tjicho ema Viya tponrejco tim'o to tiuripuca to naetorisra. Ene tiuriyore tjicho ma Viya maróto'o muetmecha no mavonrano. 5 Tjicho votacticcono no yporapenviono. Ma étona maco'e te 'to etjoo'i to sache tcomnucre to ypicucha ene tiuri to maponreru ema. Ma 'pona ypórape maco'e te 'to tcutcocono to sachono mue 'ma Viya vohueptsicyore to sache ene mamuire ema tiuri to maponreru. Tcomnucre te 'to namtu naponrerigia etotsero naetucha. 6 Ma tpicucho to étona sache eto mavorira te 'to manoca to mavoo'ogne ma Viya. Ene ma maco'e to tcutcocono to sache mamuire mavoo'o manoca to mavoo'ogne ma Viya. Enerichu maco'e ma tnico to vaca manoco to mavorira taetúra'i mue 'ma Viya ene marusrupáyacho tajicho to manisra. Ene ma votnigia to vaca etorichu tajicho to mavorira taetúra'i mue 'ma Viya mamuire marusrupáyacho ma Viya. 7 Tjicho vovitjihuina te 'to vitorisra te'po vepenirena. 8 Te 'to vitorisra tvonicovi ma Viógienu ene emarichu techovi to vepenirena. Tayampane vitorigiarich'o vo'i vepenapca vnosgiene maye'evocovi ema. 9 Eto tjicho tépeno ma Cristo ene tchoopo titorico puejchu ema nacógienu namtu, no naepenogñono énopo naetorirono. 10 Tos'o nyoseric'eyre: ¿Taja tacoyemo to acopyeco acotioroco ma apórape? Huipca echa te 'to ymutu vyonyore te 'to mamíro'u ma Cristo. Ema tvioschovocovyore. 11 Eto taechjis'o to 'chosgiene ajúreco. Oni taco'e: Maquee'i ma Viya: Je'chugnejcha njich'e namutu no 'chañono tepyusmiruchnonyore ene techjis'ononyore te 'to nutiri'i Viyagienejicha te 'to namíro'u no 'chañono, maquee'i ma Viya te 'to ajúreco. 12 Tos'o ymutu vcoysere'iyre mue 'ma Viya. 13 Tos'o vovcuctioróra'i nae 'no yporapenviono. Tiuripono te 'to itorisra aponrejgia vo'aquemejirico ma apórape te 'to anocsare eti. Tayampane voquija pecatu aye'e ene ema muejchapo votcuuri'i ene taemponrerígiapo. 14 Te nye'e nuti to nsopra ma Viógienu Jesús necho te 'to vopecatina tamutu to nacovacogñono étopo to vnisra to vaca. Ematsero ma ypórape te taemponrerigia pecaturipo maye'e ene te manoca tejicvopo tajicho. 15 Te 'to taemponrerigia ma apórape tajicha to anisra to vaca ene huipo anoca to emnárapi maye'e. Taco'e tiuripono vo'acúnico eto huichu emejirigia ma apórape muepeninogiene ma Cristo. 16 Ene tiuripono vo'acúnoco jmañono vo'acúnico to tajpuca tcuuyacre te 'to actioroccore tajicha tayampane voquija pecatu. 17 Tjicho to maponravo ma Viya vo'etina tacmuncore to vnisrena vera to tajpuca tniccore. To mavoo'ogne ema toona to vitorisra étopo titotijvocre nae 'no yporapenviono ene étopo to tiuusamrecre majicho ma Espíritu Santo. 18 Ma ene mac'e te 'to maponrena ma Cristo tcuñuchcoreyore mue 'ma Viya nae'po nae 'no 'chañono. 19 Tos'o vacponreeji to vitorisra puejchu naetotijvo namtu no yporapenviono ene vetmechcoca to yponra ma Viya. 20 Vo'aquiminajrico no t-sopono ma Viya tacuggio to anicsare. To njichgieneri'i to vnisra to vaca vopecatina etotsero te taemejirigia ma ypórape tajicho to vnisra ene tiuri huipo vcúnico. 21 Tos'o huipo vcúnico to vaca, vquero to vinu ene huipo vcúnoco to tajpucano puejchu votaquimponrerico taquemejirico ma ypórape. 22 Piti te 'to psopra pquictiora to vopecatina jmañono te 'to mamíro'u ma Viya. Etotsero vopcúnoco te 'to namíro'u no 'pomriono huichu pemejirigia. Titotijvo ma 'chane te 'to votáquicchopuiivo to manosra jmañono muechemcho te 'to vopecatina. 23 Ematsero ma tnico ene tquicchopuiivo muejchopo te 'to pecaturi'i, ema tejicvoripo tajicho. Te váquicchopuiivo tajicha to vnosrena, vejicvoripo tajicho.

Roma 15

1 Viti 'tumevocoopono te 'to 'chojriicovo tiuri vájicpuicro'o ene vimcátaca no huich'o naechemcha mracaena ene vovcucponreeji vcúnoco viti to yvoo'ogne. 2 Tiuri vnoca to tiuricocre mue 'ma ypórape. Vimcátaca puejchu muechemcha majuuca te 'to masopra. 3 Tjicho mamuire ma Cristo vo'emajihuina manoca to mavoo'ogne te 'to muetorisra. Tcotemono no 'chañono maye'e majicho ma Viya. Oni taco'e to 'chosgiene ajúreco: “To nacotemmo pye'e titecpo'ocnu nomuire”, taquee'i to ajúreco. 4 To 'chosgiene ajúreco te 'conevoco tcaju puejchu váquimitcosi taye'e ene 'tumevocovina te 'to vitorisra ene vájicpuicro'o to vcuchosra to vicmuna mue 'ma Viya. 5 - 6 Ene emarichu timjicpuicovi te 'to viatajivono tetmechovi. Nyosiuch'e maye'e puejchu acticco te 'to aponra ma Cristo Jesús te'po asamre te 'to ajiruchra ma Viya Mueya ma Viógienu Jesucristo. 7 Mporapenviono, ajacpojricca amtu tacti to majacpiravi ma Cristo puejchu mácuñuchcore ma Viya. 8 Nuti nmetoco'e te 'to eto timiuteco ma Cristo macatajicvoca muemcátaca no jurionono puejchu taetúchapo maye'e to muechjiriivo ma Viya manocgieneri'i nae 'no novgieñono viochconvionini. Tos'o ema Cristo muemquechorojcopo to muetura'ivo ma Viya te 'to muechjiriivo. 9 Eto timiuteco najicho nomuire no vojurionvoquina puejchu narusrupáyacha ma Viya tajicho to majapanura'ivo naye'e. Eto taechjis'o to 'chosgiene ajúreco oni taco'e: Eto tjichyore nuti ncuñuchviyre nae 'no vojurionvoquina ene njiruchyore to píjare, taquee'i eto. 10 To 'pona 'chosgiene ajúreco oni taco'e: Eti vojurionvoquina oosamre acchane no maye'ono ma Viya te 'to iuusamrehuina, taquee'i eto. 11 To 'pona ajúreco oni taco'e: Acuñucha ma Viya amutu eti vojurionvoc'ena. Ajirucha ema te 'muiripa'i 'pog'e, taquee'i to ajúreco. 12 Mamuire ma Isaías muechjis'o to naemotrayre ma Cristo no vojurionvoquina. Oni maco'e te 'to majre: Tiuchcoyre ma étona nae 'no mamrivono ma Isaí naquiyara'oyore no vojurionvoquina ene nacosiñayore ema, taquee'i to ajúreco. 13 Nyosiuch'e mue 'ma vcuchocsare Viya te 'to muejróca'e to iuusamrehuina étopo itotijirahuina te 'to asamre tajicha to asopra. 'Tumevoc'ena to acuchosra ma Viya majicha ma Espíritu Santo. 14 Mporapenviono, nechogienejicha to iúrivo ene echemra'i aróto'o imitcoca to maye'ono ma Viya. 15 Etotsero nijrocvo te pjoca najre aye'e vonáquicchopuiivo nmetoco'e jmañono puejchu vo'aquemtisco. To ene nquee'i eto tjicho to ntupara'o mue 'ma Viya te 'to muemna'vo nye'e 16 puejchu nacmetoriru to tiuuna 'chojriicovo nae 'no vojurionvoquina. Ncuti ma techo to mapenviya. Nijrocvocyore ma Viya no nimitcognena vojurionvoquina tjicho eno nacuti to nnoquiivo maye'e ene tjiacpocre. Ene tiuunamporipo majicho ma Espíritu Santo. 17 Eto tcuusamrechnu to nemtone mue 'ma Viya tajicho to mponra ma Cristo Jesús. 18 Nuti vonimiuupóchapo nechjis'a to naemtone no 'pomriono. Taquejvorichu nmetoco'eyore to nemtone majicho ma Cristo. No vojurionvoquina nasopo ma Viya tajicho to ncometoriira to 'chojriicovo ene étopo to nnocgieñono 19 tiaramicre tajicho to muetjiicoovo ma Espíritu Santo. Te ncometoriipo to 'chojriicovo nnaeccho te 'to Jerusalén. Mpopji'o to 'vosariono te 'muiripa'i 'pog'e nitecpo te 'pog'e tquíjare Ilírico. Nituchpo to ntupara'o te 'to 'chojriicovo taechjis'o ma Cristo. 20 Tos'o nuti ncopneriiji to nacmetoriru to 'chojriicovo nae 'no votaemotiono to maponravo ma Cristo ene vonasamuiigia. To nvóno'i vo'etina nánocyore nae 'no tcometocsionripo mue 'ma 'pona 'chane. 21 Tiuripono nitucha to 'chosgiene ajúreco. Oni taco'e: No namucmetocosgieñono vonasamuiigia ema eno nasamyore naechemchoyre to 'chojriicovo, taquee'i to ajúreco. 22 'Muíriji mponrericnove to nchimrácha'e etotsero temtocnu to ncometoriira to 'chojriicovo. 23 Tyereripo añono to nvorira nimojna'e. Nituchpotsero to nvóno'i mue 'ma Viya te jmani 'pog'iono 24 ene mponrericpo te nyánapo te 'pog'e España nichicnuma aye'e nuusamreyre ajichyo. Te nyanavórepo nos'a aye'e ncuchoco imcatacanu acatajígianu to nitecpirena te 'to España. 25 Juiti jmani sachono nyonyorecho'o te 'to Jerusalén. Nnojnoyre nae 'no yporapenviono taye'e to prata naviya to nacomnugne, 26 eto nanoquiivo no yporapenviono tcovsano te 'pog'e Macedonia étopo Acaya. Eno naponrericpo to nacatajisrena no yporapenviono tcomnurocvono tcovsano te 'to Jerusalén ene je'chura'ii'i tnoquicvompo eno naecmúnacho. 27 To ene najichri'i tiuri to naponreru no vojurionvoquina naemcátaca te 'to nacoy'egne no jurionono. Tjicho no jurionono naemcatacoo'i te 'to nacomnugne 'chojriicovo no vojurionvoquina. 28 Tos'o te nnojnapo to nanoquiivo te Jerusalén nijrocvócapo nyánapo ene nquij'eyre te España, nichicnumyore aye'e. 29 Necho te nutégiapo aye'e nomyore to márivo ma Cristo puejchu nimcataca'e te 'to 'chojriicovo. 30 Mporapenviono, te 'to emnasra ma Cristo étopo to emnasranu nuti majicho ma Espíritu Santo, nyosioc'e ayujroca imcatacanu te 'to nemtone mue 'ma Viya ayosiúchanu maye'e 31 puejchu macuchcú'anu nae 'no namusopgieñono tcovsano te Jerusalén. Ayosserigia tomuire puejchu no yporapenviono taye'e navopna to naemcatacosi nanoquiivo no yporapenviono vojurionvoquina. 32 Tac'eptsero te mavoo'ognena ma Viya nutégiapo aye'e ene noosamrepo tajicha to nimuira'ena nrasasamré'apo ajicha. 33 Nyosioco ma Viya tcoy'e to titotijvocre ene mavrigia aye'e amtu.

Roma 16

1 Nuti nmetoco'e te 'to tiutecyore aye'e su ypórape Febe. Esu timcatarecri'i nae 'no yporapenviono te 'to 'vósare Cencrea. 2 Avopna esu te 'to muéjare ma Viógienu itucha sye'e to tavoniipi nae 'no yporapenviono. Imcátaca esu te 'to scomnugne tjicho simcatacovco no moverano ene nuti nomuire. 3 Echjisnanu su Priscila émapo sima Aquila. Eno timcatacononri'i te 'to nemtone mue 'ma Cristo Jesús. 4 Eno tcatajicnonri'i tcuchcu'nono te tcopacononyorepuini ene tijrocvompo tajina timpigia. Tos'o nuti nrusrupayachovco ene vonáquejvo nuti nomuire no yporapenviono vojurionvoquina te 'to 'vosariono. 5 Echjisnanu nomuire no yporapenviono tiuumutra'ono te 'to napeno ma Aquila ésupo Priscila. Echjisnanu mamuire ma nemnacsare Epeneto ema mavri'i t-sopo ma Cristo te 'pog'e Acaya. 6 Echjisnanu su María esu tquemtone mraca aye'e. 7 Mamuire ma Andrónico émapo Junias echjisnanu. Eno njañonono ncochanegñonri'i te vqueetapo timotcoriongienejicha nae 'no tiomono to 'chojriicovo. Eno najacpovnee'i ma Cristo te huich'o nsopari'i nuti. 8 Echjisnanu ma Amplias ema nemnacsare mue 'ma Viógienu. 9 Echjisnanu mamuire ma Urbano ema tquemtonera'i mue 'ma Viya vcuti, émapo nemnacsare Estaquis. 10 Mamuire echjisnanu ma Apeles, tcuñuchcore te 'to masopra ma Cristo, énopo nomuire no majañonono ma Aristóbulo. 11 Echjisnanu mamuire ma njañono Herodión énopo no t-sopono tiov'ono te 'to mapeno ma Narciso. 12 Su Trifena ésupo Trifosa echjisnanu nomuire. Eno tquemtoñono mue 'ma Viya, ésupo vemnaru ypórape Pérsida somuire tquemtone mraca mue 'ma Viya. 13 Echjisnanu mamuire ma timotcore ypórape Rufo ésupo mueno. Esu scuti su meme to sechpojrisranu. 14 Echjisnanu ma Asíncrito émapo Flegonte, ma Hermas, ma Patrobas émapo Hermes ene énopo no 'pomriono yporapenviono tiovricono naye'e. 15 Echjisnanu mamuire ma Filólogo ésupo Julia émapo Nereo ésupo mati émapo Olimpas ene namutu no yporapenviono tiovricono naye'e. 16 Táquechoroji to emnárapi echjicca iomuirena. Namutu no t-sopono ma Viya te 'to 'vosariono techjic'iono. 17 Mporapenviono, nmetoco'e te 'to ácuñuchvo nae 'no tiocpuemchono to imitcosi tjicho tiocpoccono no t-sopono ma Viya najicho. Eno navoo'ochjicha naeminajrigia te 'to nasopra ma Viya. Acoscu'a naye'e 18 tjicho no enem'ono vonapona ma Viógienu Jesucristo. Etochujcha napono to tavoo'ogne to nog'e. Tiuri najicho to naepya'ra'vo naemitropi puejchu navoyocvoca no huich'o 'tumevoquina te 'to nasopra ma Cristo. 19 Nuti nuusamre ajicho tjicho aquéchosi to aponra to 'chojriicovo ene nvoo'o apona to techemra'core tiuricocre ene mtopravre'ena vo'acúnoco to tamurigiene. 20 Ene ma Viya tcoy'e to titotijvocre avne mueto'acyore no mavonrano ma eriono te 'to amuri. Nyosioco ma Viógienu Jesucristo muemcataca'e. 21 Temechjiric'e ma Timoteo ma ncochanegne te 'to nemtone mue 'ma Viya. Nomuire temechjiric'iono no njañonono ma Lucio émapo Jasón ene émapo ma Sosípater. 22 Ene nútipo Tercio, najcho majicho ma Pablo pjoca ajúreco nomuire nechjic'e te 'to muéjare ma Viógienu. 23 Techjic'e mamuire ma Gayo. Nuti Pablo ene ntupco maye'e. Tomuire ene noomutiyo te 'to mapeno no t-sopono ma Viya. Mamuire techjic'e ma Erasto. To matupara'o ema techo to taye'e prata pjoca 'vósare. Ene émapo ma ypórape tquíjare Cuarto. 24 Ma Viógienu Jesucristo nyosioco muemcataca'e amtu eti. 25 Vcuñucha ma Viya ema maróto'o tetmécha'e te 'to aponra to 'chojriicovo ncometoriigieneri'i taechjis'o ma Jesucristo. Tjicho te 'conevoco te huich'o muepyaca to 'pog'e ma Viya, eto tyumrucvoo'ini huich'o táquechosii'i eto. 26 Etotsero juiti muemericpo ma Viya to 'chojriicovo, to 'chosgiene ajúreco najre no muechjirono ma muepenoccogne Viya. Eto taechjis'o to mavonicyore ema puejchu nacmetoriru eto te 'muiripa'i 'pog'e puejchu nasopa no 'chañono ene najacpa. 27 Maquejvorichu ma Viya techemcho tamutu muitravrena to vcuñuchra ema majicha ma Jesucristo.

1 Corintio 1

1 - 2 Mporapenviono, nuti Pablo émapo ypórape Sóstenes vcajre'e eti asopo ma Viya te 'to 'vósare Corinto. Nuti mavonranu ma Jesucristo eto mavoo'ogne ma Viya Iyare. Ema tnerioc'e puejchu toona to itorisra ene acchichacore majicho ma Viógienu Cristo Jesús. Ene acchánepo namtu no tcosiñano ma Viógienu te 'muiripa'i 'pog'e tjicho ema nacógienu nomuire. 3 Nyosiuch'e mue Viya Iyare mue'po Viógienu Jesucristo muemcataca'e ene aetotijvo te 'to asamre majicha. 4 'Muíriji nrusrupayachonve ema Viya te 'to muemcatasíra'e étopo titotijvocre ajacpogne majicho ma Cristo Jesús. 5 Eti ajacporipo tamutu te 'to itorisra tajicho to mavrisra aye'e. Vo'echri'a to techemra'core ene étopo to acometoriira majicho ema. 6 Tjicho eti apuegne'po mraca to 'chojriicovo mue 'ma Cristo. 7 Tajínapo acmunu te 'to itorisra. Ajacpo tamutu to muejroo'e ema Viya tajicho to acuchosra to machovrayre ma Viógienu Jesucristo. 8 Ema tetmech'eyrerichjicha tiomuincapo te titecpa eto sache to machovrayre puejchu machimpa'e mtopravre'ena. 9 Tjicho ema Viya muetuchyore to muechjiriivo. Eto muechino'ee'i puejchu muememnáca'e ma maChicha Viógienu Jesucristo ene áquicmuna maye'e. 10 Mporapenviono, te 'to muéjare ma Viógienu Jesucristo nyosioc'e acticco te 'to aponreru emnacca vo'acucotichojricco. 11 Tjicho tmetocononri'i no tiovricono te 'to speno su Cloe vo'iji acticco, iume'occochjicha. 12 Enjoo'iji aye'e no naco'e: “Nuti mponyore ma Pablo”, maco'e. Ma 'pona maco'e: “Nuti mponyore ma Apolos.” Ma 'pona maco'e: “Nuti mponyore ma Pedro.” Ma 'pona maquepo: “Nuti mponyore ma Cristo”, naquepo. 13 Ene ¿vo'etonaenarichu ma Cristo? ¿Nutipucatsero nepenino'ee'i te 'to crutsu? ¿Aquicchospúcatse te 'to níjare nuti Pablo? Vo'gienejicha ene acuc'e. 14 Nuti nrusrupáyacho ma Viya te 'to vo'amtu nicchosgia'e. Naquejvorichu ma Crispo émapo Gayo eno nicchoscoo'i nuti, 15 puejchu vo'acuc'e te 'to aquicchosri'i te 'to níjare. 16 Néchopo mamuiree'i ma Estéfanas énopo no majañonono nicchoscoo'i. Ene vonecha nicchoscopca no 'pomriono. 17 Ene vonacvóno'i mue 'ma Cristo te 'to nicchosrigia. To nvóno'i maye'e eto nacmetoriru to tiuuna 'chojriicovo. Ene vonyumjácapo to nnoca to tiuupi 'chojriicovo to nacuñuch'anri'ini tjicho huipo nacusoppojcoo'i to 'chojriicovo taechjis'o to muepenira ma Cristo te 'to crutsu. 18 Viti vcometoriru to 'chojriicovo taechjis'o to muepenira ma Cristo te 'to crutsu ene no muecñacgieneyore ma Viya naco'e te 'to tajina tajichgienena eto. Etotsero viti macuchcu'ovgiénepo vecho te 'to etogienejicha 'chojriicovo muetjiicoovo ema Viya. Eto taróto'o tacuchcu'a ma 'chane. 19 Tjicho oni taquee'i to 'chosgiene ajúreco: Nuti ncomtiosnoyre to naechemra'vo no techemra'ono ene étopo to naetcogne naravo'u eno, maquee'i ma Viya te 'to ajúreco. 20 Eto temquechorojco te 'to tajina najichgienena mue 'ma Viya no techemra'ono énopo no tcaravo'ono ene énopo no naetco techjicono to naemotgiene te 'to taye'e pjoca 'pog'e ene eto naechemra'vo eno tajina tajichgienena mue 'ma Viya. 21 Etotsero to muetjiicoovo ema Viya vonaato'o te 'to naemoti ema tajicha to naechemra'vo. To maponreru ema Viya macuchcu'yore no t-sopano to 'chojriicovo, eto najichgieneri'i no 'chañono te 'to tajina tajichgienena. 22 Tjicho no jurionono 'muíriji eto nayumjacvo to tiaramicriono taquechragñono puejchu nasopa ene no vojurionvoquina eto nayumjacvo nasama to naechemra'vo no 'chañono. 23 Ene viti eto vyumjacvo to vcometoriru to muepenira ma Cristo te 'to crutsu. Eto pjoca timyuuco vonoripigia no jurionono ene no vojurionvoquina naquepo te 'to tajina tajichgienena to 'chojriicovo taechjis'o to muepenira ma Viógienu. 24 Enotsero no muech'ogñono ma Viya, no jurionono énopo no vojurionvoquina naecho te 'to ma Cristo ene tovrico maye'e to muetjiicoovo ma Viya ene étopo muechemra'vo ene eto macuchquiiyore no 'chañono. 25 No 'chañono naco'e: “Tajina tajichgienena to muechemra'vo ma Viya”, naco'e. Ene ema te 'to maponreru muetaviicu'pono to muechemra'vo nae 'no 'chañono. Ene tomuire naco'e te 'to vo'tumena etotsero te 'to mamutumevoo'i ema 'tumepongienejicha nae 'no 'chañono. 26 Im'a, mporapenviono aquichosgiene mue 'ma Viya, te aye'e eti vomoveravoquina no techemra'ono te 'to taye'ono pjoca 'pog'e, ene najinarichu tacye'ono to tim'ocre ene énopo no timotcoriono nae 'no 'chañono. 27 Tjicho enochujcha maneriocvoco ma Viya no votaechemra'ono te 'to taye'ono pjoca 'pog'e ene vo'tumevoquina puejchu naemyutsriojgia no techemra'ono ene 'tumiono te 'to taye'ono pjoca 'pog'e tjicho naem'oyre to naechemra'vo natúmevo muejroru ma Viya. 28 No techemra'ono taye'e te pjoca 'pog'e nacopyecvoco no maneriorono ma Viya. Naco'e te 'to tajina najichgienena eno etotsero ema Viya manerioco puejchu nacocjigia no techemra'ono te pjoca 'pog'e. 29 Ene majicho ema Viya puejchu nae 'no 'chañono naquija naquimiaramimijicvo te 'to mamíro'u ema. 30 Ma Viya tquitoric'epo mue 'ma Cristo puejchu apónapo ema. Matuparacpo ma Cristo muejrocavi to techemra'core tomuire vjiacpocrepo maye'e ene mtopravrevocoopo majicho viuchcu'po te 'to ypecaturano. 31 Ene vitúchapo eto 'chosgiene ajúreco oni taco'e eto: “Taquija taquimiaramimijico ma 'chane táquejvorichu maasamre mue 'ma Viógienu”, taquee'i eto ajúreco.

1 Corintio 2

1 Mporapenviono, te nyonnee'i ncometoriru aye'e to je'chugne muechjiriivo ma Viya vonyumjácapo nnoca to tiuupi 'chojriicovo puejchu acuñuchanuu'ini to nechemra'huina. 2 Tjicho vonacponreeji to 'ponagiene 'chojriicovo aye'e, maquejvorichu ma Jesucristo to muepenira te 'to crutsu. 3 Te nutecri'i aye'e vonijrorócapo te 'to amíro'u. Mpico nyoyoco tajicho to ntupara'o mue 'ma Viya. 4 To ncometoriira vonavro'o távoyóra'i tacti to muechemra'vo ma 'chane te pjoca 'pog'e. Etotsero t-sopcore majicho ma Espíritu Santo. Ema timcataconu te 'to muetjiicoovo ma Viya to ncometoriira. 5 Ene njich'e puejchu eto muetjiicoovo ema Viya eto tvoyoc'eyre ene vo'etina to muechemra'vo ma 'chane. 6 No techemra'ompo te 'to nasopra naechemcho te 'to eto vechjis'o to techemra'core. Etotsero vo'enena tos'a te pjoca 'pog'e. Vonaye'ena no taeyara'ono pjoca 'pog'e tjicho eno titovonyore. 7 Eto vcometoriru to techemra'core mue 'ma Viya ene eto maponreru namuechemchognee'i no 'chañono. Tjicho te huich'o muepyacari'i pjoca 'pog'e maponrericripo to toonagne vitorisrayre maye'e te anumo. 8 No taeyara'ono pjoca 'pog'e eto jmani vonaechemcha tjicho te naechemchaa'ini vonaquettacri'ini te 'to crutsu ma munagiene Viógienu. 9 Ene tituchvopo to 'chosgiene ajúreco, oni taco'e: Ma Viya matsecripo to toonagne naecmuna no temnacono ema. Eto jmani vomuem'im'i ma 'chane ene vomasama vo'vore taemponrerigia to naecmunayore mue 'ma Viya, taquee'i to ajúreco. 10 Etotsero ma Viya temechemchovocoopo jmañono majicho ma Espíritu Santo. Ema techemcho tamutu ene étopo to taquejragñono maponreru ma Viya. 11 Im'a ¿najtse timoti to maponreru ma 'chane? Emapoocorichu ma 'chane techemchovo. Ene enerichu maco'e mamuire ma Espíritu Santo. Maquejvorichu techemcho to maponreru ema Viya. 12 Viti voveschopa to naponreru te pjoca 'pog'e. Ema vjiacpo ma Espíritu Santo mas'ogne mue Viya puejchu muemechemchavi te 'to tamutu to venchecono maye'e tamuquechragne. 13 Te 'to vimitrisra jmañono vovechjis'a vacti te 'to naechemra'vo no 'chañono. Ema ma Espíritu Santo yponoco ene eto vimitrico to muechemra'vo ma Espíritu Santo nae 'no tjiacpono ema te nasamre. 14 Ma votjiacpa ma Espíritu Santo vomájacpuim'i to muemitrisra ma Espíritu Santo tjicho te maye'e ema tajina tajichgienena eto. Ene vo'vore muechemchim'i tjicho ma Espíritu Santo ema temechemchóra'i te 'to maye'ono ma Viya tamuquechragñono. 15 Ene ma tjiacpo ma Espíritu Santo tamutpo muemoti to tiuri ene vo'ipuca, ene ema najina techemcha to maponrerono. 16 Oni taco'e to 'chosgiene ajúreco: “Najina techa to maponreru ma Viya. Najina taato'o timitca te 'to muechemra'vo”, taco'e to ajúreco. Vititsero vimotpo to maponreru mavoo'ogne ma Cristo.

1 Corintio 3

1 Mporapenviono, te 'to nimitco'e to 'chojriicovo ene vo'echemcha to taquejragñono tjicho huich'o ajuuca te 'to asopra ema Cristo. Huich'o acti no tponono ma Espíritu Santo. Acutirichu no tponono to tavoo'ogne to nog'e tamurigiene. 2 Vonemquejracha to nimit-síra'e tacuti to reche muerosare ma 'moyo. Huich'o nimitca'e to taquejragñono tavoo'ogne to 'chojriicovo tjicho vo'aato'o echemcha. Acuti ma 'moyo vomaato'o manigia to mraca. Ene huich'o aato'o echemcha jmañono 3 tjicho etochujcha apono to tamurigieñono tavoo'ogne to iog'e. Huich'o acticco te 'to aponreru ene acotichojriccorich'o. Eto temquechorojco te 'to etochujcha apono to tavoo'ogne to iog'e acutirich'o no 'chañono te pjoca 'pog'e. 4 Tjicho eti aquenve: “Nuti mponyore ma Pablo” maquepo ma étona. Ma 'pona maquepo: “Nuti mponyore ma Apolos.” Tomuire eto temquechorojco te 'to aponrichjicha to naye'erepi no 'chañono te pjoca 'pog'e tjicho eno votacticcono. 5 Ene ¿níjatse nuti Pablo? Ene ¿majpuca ma Apolos? Tjicho vováponcore viti mavonravocovchujcha ema Viya. Etochujcha viti vimsam'ee'i to 'chojriicovo puejchu asopa ema Viya. Vitucho to yvono'ipchu mue 'ma Viya. 6 Ntivri'i nuti ncometoriru aye'e ncuti ma tevco. Taquepo tiutecpo ma Apolos timitcó'epo macutri'i ma ticcho to scúreco etotsero ema Viya tijroc'ee'i to asopgieneyore. 7 Ma tevco émapo ticcho tajina 'ponaena najicha. Maquejvorichu ema Viya tijroco to tajuru. Ene majicho puejchu nasopa no 'chañono. 8 Ma tevco to 'chojriicovo émapo ticcho vo'cujivoquina mue 'ma Viya. Ene ema tijrocyo to taetsvoyre to naemtone, tiuripuca vo'ipuca. 9 Viti vimitricra'i vcutcoco to vemtone mue 'ma Viya ene eti asopgiene acuti to muésane ma Viya muepyaru ema. Tomuire nimictich'e to peti maquemtone macochpucgierecoo'i ma Viya. 10 Nuti to ntupara'o maye'e nechoyore to 'motneco te 'to tatup'esrayre to peti. Nuti ntivri'i ncometoriru aye'e ncuti ma tnoco to toctayes'oyre to peti ene no 'pomriono timitricra'ono aye'e nacuti no tnocono to tayeeruvonyore to peti. Ene tiuri te 'to naponrejgia naemcuuyacha to naemtone mue 'ma Viya. 11 Ene najina 'ponaena tánocyore to taechpus'oyre to peti tjicho maquejvorichu ma Jesucristo ema asopgieneri'i te anaecchoopo. 12 Te 'to ajuusira asopra eto acuti mue 'ma 'chane tcotpi'eco to peti te 'to mracagiene taechpus'o ene macunegienejicha to muemtone mue 'ma Viya. Te tiuripuca tacutiyore to oro étopo prata ene étopo to toonanajivo tasivachogne mari. Te votcuuna tacutiyore to ycugi étopo muiji tanicyore to yucu. 13 Ene tquechorojyore to muemtone ma 'chane tiuripuca vo'ipuca. To sache to maviosrisrayre ma Viya cuti to tquijcuyre te 'to yucu to muemtone ma 'chane. Te tori to muemtone votánicyore to yucu. 14 Te 'to tajicpuigia to yucu to muemtone ma 'chane, ma Viya muejrocyore to taetsvoyre. 15 Etotsero te votcuri to muemtone ene tanigia to yucu, tampuujipo to muemtone. Ene ema tiuchcu'yore etotsero tajina máve'yo. 16 ¿Huipca echa eti mapenovoc'e ma Viya, ma Espíritu Santo ema tiov'o aye'e? 17 Ma tmopachijgia to mapeno ma Viya ene ema tquicñayre maye'e tjicho eto mapeno ma Viya tiuunagnejcha. Napecho ene njich'e, eti mapéno'e ma Viya. 18 Vo'aquejcojvo. Te 'to enjoo'ina aye'e no timijrorocapono taechemra'ono te 'to taye'ono pjoca 'pog'e, naecha te 'to tajina tajichgienena to naechemra'vo, etotsero najacpa to je'chugne techemra'core tios'o mue Viya. 19 Tjicho to naechemra'vo te pjoca 'pog'e tajina tajichgienena mue 'ma Viya. Tjicho ene taco'e to 'chosgiene ajúreco: “Ene etorichu to naechemra'vo timerucho te 'to natopravo majicho ma Viya”, taquee'i to ajúreco. 20 Tomuire ene taco'e to 'pona 'chosgiene ajúreco: “Ma Viya muecho te 'to tajina tajichgienena to naponrerono no techemra'ono”, taquee'i to ajúreco. 21 Puejchu naquija nacucsiña nacúpono ma 'pona 'chane. Te 'to maye'evoc'epo ma Viya, ema tijroc'e tamutu: 22 nuti Pablo, émapo Apolos ene émapo Pedro puejchu viti vimcataca'e. Tomuire tijroc'e pjoca 'pog'e ene itoris'a taye'e puejchu te epenapo etjoo'i to icmuna maye'e 23 tjicho eti maye'evoc'e ma Cristo ene ema maChicha ema Viya te anumo.

1 Corintio 4

1 Eto nvoo'o to echemcha te 'to viti mavonravocovi ma Cristo. Eto vtupara'o maye'e te 'to vacmetoriru to 'chojriicovo namuechemchognee'i no 'chañono. 2 Tjicho ma cparaaco tcomnucre muetúra'i te 'to matupara'o. 3 - 4 Tajina tajichgienena nye'e te 'to naemocre aye'e, nae'puca no 'pomriono to nitura'ipca vo'ipuca. Te 'to mponrerisra nuti tajina nactopravo mue 'ma Viya etotsero vo'etina temquechorojgia to mtopravrenina. Tjicho vonutjihuina nvioschapo, ma Viógienu ema tvioschonyore. 5 Taco'e voquija 'nuuji aquechjoco ma 'chane tacuggio to muetorisra. Acuchoca te tiutégiapo ma Viógienu. Ema muemeruchyore tamutu to tayumrurevono ene étopo to naponreru no 'chañono. Enetsero eto ma Viya muejrocvócapo namutu to taváchoyo to nanocgiene te 'to naetorisra. 6 Mporapenviono, nmetoco'e jmañono puejchu echemcha to tacoyemgiene. Nuti eto nimicticho to vimitrisra aye'e, nuti émapo Apolos, puejchu vomacucuñuchcorepono ma étona te 'to muemitrisra ene ma 'pona vonacucopyeco. 7 Emjaa'i maco'e te 'to muetcopno nae 'no 'pomriono. Ene ¿naja tijrocvi piti to pitcogne te 'to pimiaramimijicvoo'i? Te 'to pjiacpopo mue 'ma Viya tamutu to pitcogne ¿taja tacoyemo to psiñavoo'i cutripo te 'to vopenchequina maye'e? 8 Eti asiñavoripo to echemchopo tamutu, huipo acmunu te 'to vimitca'e. Acutripo no taeyara'ono pjoca 'pog'e te 'to asiñéravo. Nquimuira te 'to cparaaco'ena puejchu vactupara'o aye'e 9 tjicho viti mavonrano ma Viya vcatajivrichjicha. Cutim'i tcocjicovi ma Viya puejchu no 'chañono namtu nacopyegiavi. No 'chañono énopo angieriono timoorocoviono vcuti ma nomgienepoo'i nacopacoyre tajicho to matopravo. 10 No 'chañono naco'e te 'to viti tajina vjichgienena tajicho to yponra ma Cristo. Ene eti aco'e te 'to echemra'i mue 'ma Cristo. Naco'e te 'to viti vo'tumevocovina ene eti 'tumevoc'egnejcha. Viti tcopyecoviono ene eti apicuchcore naye'e. 11 Vnosjii'i vcatajivo to vnicgiene étopo to verogiene ene tomuire vcomnurocvo to ymuii'óropi. No 'chañono timponnojcoviono ene tajinajno ypenina. 12 Tomuire vquemtone mraca puejchu yviya to vcomnugne. Te tcojchovocoviono ene vyosiucho mue Viya. Te timponnojcoviono viti vjicpuicro'o. 13 Te techjicono vye'e, viti vitopoo'o naye'e ene vene'ovco. Ene vnosjii'i tcopyecoviono timictichoviono to atagiene 'rímeji. 14 Te nmetoco'e jmañono vo'etina to nimyutsriojgia'e. Nvoo'ochjicha nene'o'eyore ncuti ma naeya no 'moperono te 'to nemnasra'e. 15 Tayampane moveravoquina no timitrigiano to itorisra mue 'ma Cristo etotsero etonarichu ma eya. Nuti nquejvorichu éyanu te 'to asopra ma Cristo Jesús tjicho nuti ntivri'i ncometoriru aye'e to tiuuna 'chojriicovo. 16 Taco'e nyosioc'e te 'to aponócanu te 'to itorisra. 17 Eto nvonisnoo'i tiutecyo aye'e ma Timoteo puejchu ema muechjis'a to mponra ma Cristo, to nimitropri'i nae 'no t-sopono ma Viya te 'to 'vosariono. Ma Timoteo ema nemnaru nchicha mue 'ma Viógienu titúra'i maye'e. 18 Enjoo'i aye'e no timiaramimijicvono naejcho te 'to vonátecyore nacmiro'uyre. 19 Etotsero nutecyore aye'e te 'to mavoo'ognena ma Viya ene eto nimuiiyore eno te 'to emuenapuca ma Viya tijroca to naetjiicoovoo'i, vo'i naechjicra'vochjichapuca. 20 To mavonirisra ma Viya vo'etina mayumjácapo te 'to vitca vechjigia, to muetjiicoovo eto mayumjacvo to vitorisra. 21 Te nutégiapo aye'e ¿tajpuca to avoo'o? ¿Avoo'opca te 'to ncojcha'e tajicha to amusopjuira'ivo? Tiuripono te 'to ásopjuíra'i puejchu te nutégiapo aye'e im'a to njapanura'ivo.

1 Corintio 5

1 Tquéchosi te 'to emjaa'i aye'e ma tejicvo tcopecatra mave'o su muenoro'o. Ene eto pjocni nae 'no namusopgiene ma Viya votijrocapono ene nac'e, 2 ene eti iuricovchujcha. Tiuuri'ini te 'to íya'a ácot-samre tajicha. Taco'e acuchca aye'e ma enem'i. 3 Tayampane te 'to vonutjioo'ina aye'e etotsero te 'to nsamre cutri'i to nutjioo'i aye'e. Mponrerico to ajichyore jmacro tejicvo se 'su 'seno. 4 Aamutu eti te 'to muéjare ma Viógienu Jesucristo. Nuti nimcataco'eyore te 'to mponreru ene étopo to matúmevo muetjiicoovo ma Viógienu Jesucristo. 5 Evtsuca ema aye'e muem'arine ma eriono muemechorigia to mag'e puejchu tochcu'a to machanevo te 'to sache to machovrena ma Viógienu Jesús. 6 Votori to imiaramimijígiapo ene iuricorichjicha jmacro 'chane. ¿Vo'echa to naquenve no 'chañono: “To ongirarichu levadura taesioco tamutu”, naco'e? 7 Taco'e inajigia to tamurigiene, to pecatu tacuti to levadura puejchu oonapo te 'to itorisra. Ene actipo eto panu votacyaji to levadura tjicho taquíjapo eto mpáchiji aye'e. Tjicho ma Cristo muepeninovripo, ema taechjis'o to 'vesa nacoparúsare te 'to piesta taechjis'o to nochquira no jurionono. 8 Taco'e toona to vitorisra vactipo no tnicono te 'to piesta to panu votacyaji to levadura. Huipo vcúnoco to mpachijigñono ene étopo to mueperajono te 'to vitorisra. Ypona to toonagne étopo je'chugne. 9 Te 'to 'pona najre aye'e nmetoco'eri'i vo'acucchane eno mpachijono tve'ono su 'seno vonaeturena émapo 'puima 'chane. 10 Vo'tsero te 'to njícha'e no namujacpogne ma Viya no taye'ono pjoca 'pog'e, no mpachijono, no tjiomrara'ono to 'poy'e, no tiomera'ono, no tcosiñarajono to muepyaru ma 'chane. Vo'enina njicha te 'to ápuj'eyre eno tjicho tavoo'opuini to ajunjigia pjoca 'pog'e. 11 To nmetoco'e vo'acucchane no tijrorocvono naco'e te 'to najacpo ma Viya ene nanocrichjicha to tamurigiene. Nave'o su 'seno vonaeturena émapo 'puima 'chane ene tjiomrara'ono to 'poy'e ene tcosiñarajono to muepyaru ma 'chane ene techjegnera'ono, terora'ono, tiomera'ono, naco'e te 'to naponrichjicha ma Viya. Eno njicho no enem'ono vo'acucchane acúnico naye'e. 12 - 13 Vonutina návioschoyre no 'necogieñono namujacpogne ma Viya. Ema Viya tvioschoyre eno. Enetsero aye'e tcomnucre te 'to eti avioscha im'a to naetorisra no tiovricono aye'e. Taco'e acuchca ma pecatumore 'chane tiovrico aye'e.

1 Corintio 6

1 Te 'to enjoo'i aye'e tcojchoccano ¿taja tacoyemo to ameturicco nae 'no cparaacono namujacpogne ma Viya? Ene vo'ayana amétaca no aporapenviono t-sopono ma Viya. 2 ¿Huipca echa eti te 'to no t-sopono ma Viya navioschoyre no taye'ono pjoca 'pog'e? To avioschirena eno, acompujvo eti te 'to etpiricca etjihuina to tamuquejragñono aye'e. 3 ¿Vo'echa tomuire te 'to viti yvioschoyre no angieriono? Tavetji te 'to avioschirayore to itorisra te pjoca 'pog'e. 4 Taco'e te enjoo'ina tcojchoccano aye'e, tajina tajicha te 'to ayana ameturicca nae 'no cparaacono namusopgiene ma Viya tjicho eno vonaechemcha to taye'ono nae 'no t-sopono ma Viya. 5 Nvoo'o nimyutsriojgia'e te jmani njich'egnee'i tjicho votori to ene ajicha. ¿Najinapca ma étona aye'e taechemra'i 'chane maato'o muetpirígia'e? 6 Ene ¿tiuripuca te 'to ene ajichcoca, ameturicca nae 'no namusopgieñono ma Viya? Ene vo'i. 7 To ameturicco eto temquechorojco te 'to ejicvoripo mue 'ma Viya. Tiuripono ajicpuigia te tactem'e ma 'pona apórape. 8 Tjicho ene aco'e iomuire aquitemra'i ene emtsiorico eneripuini nae 'no aporapenviono. 9 - 10 ¿Huipca echa te 'to no tnocono to tamurigiene votáquicmunanyore to mavsa ma Viya? No tve'ono su 'seno vonaeturena, ma 'puima 'chane, énopo no tcosiñarajono to muepyaru ma 'chane, énopo no tve'cocono 'jirococono, no tiomera'ono, no tjiomrara'ono to 'poy'e, no terora'ono, no techjicra'ono ene énopo no tquitemra'ono. Vo'aquejcojvo, namutu eno enem'ono votáquicmunanyore to mavsa ma Viya. 11 Enjoo'i aye'e nanocri'ini jmani. Etotsero juiti ma Viya t-sipco'eripo iuunapo majicho, ajacpocrepo maye'e tajicho to muéjare ma Viógienu Jesús ene émapo maye'e Espíritu Santo ma Viya. 12 Enjoo'i naco'e te 'to tamutu tiuri to vnoca. Etotsero votamtu timcatacavi to yponra ma Viya ene vovquisopojcovo te 'to tamutchujcha taquimponnojcovocovi. 13 Tomuire enjoo'i naco'e: “Tiuri to vnigia to yvoo'ognena tjicho eto taecmuna to viomi”, naco'e. Etotsero maco'e ma Viya te 'to titovonyore tamutu to viomi ene étopo to tniccoriono. Tomuire naquenve to viog'e eto taecmuna puejchu yve'a su 'seno yvoo'ognena ene émapo ma 'jiro svoo'ognena su 'seno. Ene vo'gienejicha tjicho eto viog'e ema tcoy'e ma Viya, ema tquitoricovi puejchu vsopa. 14 Ene te taegnénapo to vepenirena, te 'to muetjiicoovo ma Viya macochpucyore to viog'e tacutiyore to macochepusra ma Viógienu Jesús. 15 ¿Huipca echa eti te 'to iog'e maye'evoc'e ma Cristo? Ene ¿tiuripuca to vimsiigicha to maye'e ma Cristo se 'su pecatumore 'seno? Vo'gienejicha ene vcuc'e. 16 Tjicho te mave'a ma 'chane su 'seno tayampane pecatumorena esu, huipo apinavoquina, etonarine te 'to nave'coquira. Tjicho oni taco'e to 'chosgiene ajúreco: “No apinano te tve'cocono etonavcorine eno”, taquee'i to ajúreco. 17 Etotsero ma 'chane te mave'po ma Viógienu ene eno etosamrevcorine. 18 Taco'e acoscu'a to mpachijigne. Vo'acúve'o su 'seno vo'iturena émapo 'puima 'chane. To 'pomri pecatono votaechpejgia to viog'e etotsero te 'to ene vac'e vejicripo to viog'e. 19 ¿Huipca echa to iog'e eto mapeno ma Espíritu Santo muejroo'e ma Viya ene ema tiovrico aye'e? Tos'o huipo etina acye'e to iog'e. Ema tcoy'e ma Viya 20 tjicho ema tvachricovi ene t-sivachognejcha to tavacho. Taco'e apicucha ma Viya te 'to iog'e étopo iachanevo tjicho ema tcoy'e tamutu.

1 Corintio 7

1 Juiti njicpo'eyore to iajre étopo ametorunri'i. Tiuuri'ini ma 'chane vomaquitucho su 'seno. 2 Etotsero tcuuyacre te 'to ejígiapo ave'a su 'seno ene vo'aquituchri'i. Taco'e tiuripono te 'to amtu itucha su 'seno ene ésupo su 'seno situcha ma 'chane. 3 Tacomnu te 'to ma 'chane muetuchyore to svoo'ogne su mayeno ene esu somuire situcha to mavoo'ogne ma sima. 4 Taco'e su 'seno huipo esujihuina. Ema sima techo to sog'e. Mamuire ma 'chane huipo emajihuina. Esu mayeno techo to mag'e. 5 Vo'acoñuchcoco te 'to ave'coquira. Etotsero tiuri te avoo'ognena te 'to echococa ma 'chane ésupo mayeno vo'acáneco puejchu acponreeji to ayujrosrena mue 'ma Viya. Etotsero vo'aquimyonovorichjicha. 'Nuujina achapo ac'e se 'su ayeno tjicho tcuuyacre te 'to ejígiapo macmopra'e ma eriono. 6 Vonutina nacvoniipi te 'to amtuu'ini itúchapo etotsero tisopcore nae 'no navoo'ognena tituchapono. 7 Nuti nvoo'inneni to namtu vonaquituchvo nactinu nuti etotsero votacticco to vijro mue 'ma Viya. Emjaa'i tjicpuicro'o vomacmunu te 'to muetucha su 'seno, ma 'pona 'ponarichu to muejro mue 'ma Viya. 8 Nmetocovco no myenoriono, muimarono ene énopo no naemuimarajono te 'to tiuripono to vonaquituchvo nactinu nuti. 9 Etotsero te votcujicpuicro'ono te 'to tavoo'ogne to nog'e, tiuripono naetúchapo tjicho te etinarichjicha nacponreeji, tiuripono te 'to muetucha su 'seno ene su 'seno situcha ma simuena. 10 Ene énopo no naeturevono ncovniipi te 'to vosquinajico ma sima su 'seno. Vonutina nacvoniipi, ema Viógienu ema tcovniipi. 11 Etotsero te sinajigiapuca ma sima su 'seno, sansi huipo scúve'o ma 'pona 'chane ene tiuripono setpirígiapo mue 'ma sima schapo maye'e. Mamuire ma 'chane vomaquinajico su mayeno. 12 Nae 'no 'pomriono nuti ncovniipi, vo'emuena tacvoniipi ma Viógienu: te 'to emjaa'ina aye'e ma apórape su mayeno huipca scujacpo ma Viya ene tajina scucyemo maye'e, vomaquinajico esu. 13 Somuire su apórape te 'to huipca macujacpo ma Viya ma sima ene tajina macucyemo sye'e, vosquinajico ema. 14 Tjicho ma 'chane mamujacpogne ma Viya maponrericyore to tiuricocre sjichyore su mayeno ene su 'seno smujacpogne ma Viya somuire sponrejcoyre to tiuricocre majichyore ma sima. Tjicho te votquinajiccono, no nachichanoviono naemotyore to 'chojriicovo ene te tinajiccano movine naemotri'ini. 15 Etotsero ma 'chane mamujacpogne ma Viya te 'to mavro'o muenajigia su mayeno ssopgiene ema Viya, sisopa to muenajigia. Enerichu squeyre su 'seno smujacpogne ma Viya, te savro'o sinajigia ma 'chane masopgiene ma Viya, muesoparine te 'to sinajigia. Etotse eto tisopcore mue 'ma Viya puejchu naetotijvo no yporapenviono tjicho votponcocano te 'to naponreru. 16 Tjicho votaechocore tiuchcu'apuca ma sima su 'seno tajicha to mamuinajisrena ene tomuire votaechocore te 'to tiuchcu'apuca su mayeno ma 'chane tajicha to smuinajisrena. 17 Eto pjoca nimitropi nae 'no t-sopono ma Viya te 'to 'vosariono. Tiuri amtu itucha to ajacpogne mue 'ma Viya ene ansijri'i te 'to apongieneri'i itorisra te tich'ó'epo ema. 18 Tjicho no tcoy'ono to naemotiorasare te 'to nog'e tquíjare circuncisión te najacpopo ma Viya, vo'acuponrericvo tacuggio. Ene no votacye'ono to circuncisión te najacpopo ma Viya, vonacuponrerico nacúnoco. 19 Votacmuncore vacye'e to circuncisión vo'ipuca. To tcomnucrepno eto to vnoca to mavoo'ogne ma Viya. 20 Tjicho tiuripono ansijrichjicha te 'to itorisra te aquichospo mue 'ma Viya. 21 Te 'to emjaa'ina ma vnóraco te majacpopo ma Viya tomuire votaquimponrerico eto. Etotsero te titrúcapo tiuchcu'a nae 'no tcovnorano, tiuri to machcu'a. 22 Tjicho te majacpopo ema Viya ma vnóraco, ema tiuchcu'ripo te 'to masamre tayampane mansijri'i nae 'no tcovnorano. Ene ma vovnoraquina te majacpopo ema Viya, émapo tcovnora. 23 Ma Viya ema tvachric'e eti ene t-sivachognejcha to iuchquira. Taco'e juiti maye'evoc'epo. Huipo naquimponnojco'e no 'chañono acúnoco to navoo'ogne. 24 Napecho ene njich'e, amtu ansijri'i te 'to itorisra te tanaécupo tich'ó'epo ma Viya. 25 Juiti nitsvoocu'yore to ametorunri'i, te 'to tiuripuca tituchapono no myenorionrich'o énopo no muimarono. Vonjacpa mue 'ma Viógienu te jmañono etotsero nuti nimitco'eyore te 'to mponreru nechemra'vo tios'o mue 'ma Viya tajicho to majapanura'ivo nye'e. 26 Te 'to taquejragñono tcatajivcoriono juiti pjoca vitorisra, tiuripono ma 'chane mansijri'i te 'to muetorisra. 27 Te tituchaporipo vomacuponrerico maquinajico su mayeno. Te huich'o tquituchvo vomacuponrerico macutanco su 'seno. 28 Etotsero te muetucha su 'seno vopecatina ene su 'seno te titúchapo vo'vore pecatina. Eto ene njich'e no tituchapono etjoyre to timjiaasamrechyore tajichyo to naetorisra ene nuti vonavro'o te 'to acjaasamrevo tacuggio to itorisra. 29 Mporapenviono, nmetoco'e to muectiora ma Viya avne. Vacponreeji to vemtone maye'e. No naeturevono nacti no myenoriono. 30 No tcojrasamurevono tacti te 'to taquija nacucojrasamure. No tiuusamriono nactirichu no votcuusamriono ene énopo no tcoy'ono to tim'ocre nacti no namucye'egiene. 31 No tquemtoñono to taye'ono pjoca 'pog'e votaquimponrericjicha tacuquejvo tjicho eto 'nuuji tamutu titovono. 32 Ene njich'e puejchu tajina acucjaasamre. Im'a, ma myénore eto macopneriiji to maye'ono ma Viya puejchu maricocre maye'e. 33 Etotsero ma tituchvopo eto macopneriiji to muemtoñono ema puejchu maricocre se 'su mayeno. 34 Somuire su tituchvopo vosacti su muímaru tjicho su muímaru scopneriiji to maye'ono ma Viya puejchu máquejvorichu ema spicucha te 'to sog'e te'po sachanevo. Etotsero su tituchvopo scopneriiji to semtoñono esu puejchu saricocre mue 'ma sima. 35 Nmetoco'e jmani nvorira aetotijvo te 'to itorisra. Vo'etina navro'o te 'to neyvetca'e aquituchvo. Etochujcha vonavro'o quija etoyumja to emtoñono, máquejvorichu ma Viya anoca to mavoo'ogne. 36 Ma 'chane te 'to esjoo'ina su machichena titecpapo to s'áñura te savro'o su machicha tiuri te 'to muemitucha, vopecatina. 37 Ene ma 'pona te 'to esjoo'ina su machichena ene votaquimponrerico te 'to muemitucha tayampane emjaa'ina ma techjigia, tomuire tiuri to maponreru ma siya. 38 Taco'e te muemitucha su machicha tiuri ene te vomaquimitucho tiuripono. 39 Su 'seno sitúrevo votaesopcore sinajigia ma sima te 'to titoricrich'o ema. Te'tsero tépena ema, esu tiuchcu'po maye'e ene tisopcórepo situcha ma svoo'ognena etotsero tcomnucre to masopa ema Viya mamuirena. 40 Nuti to mponreru se 'su semuimaraji titotijvoyre te 'to sansi squituchvovre. Nimijroco eto mavoo'o ma Espíritu Santo mamuire.

1 Corintio 8

1 Juiti nmetoco'eyore to ayoseriinuu'i te 'to tiuripuca to vnigia to tniccore naecmuna no nasiñarajono no namusopgiene ma Viya. Enjoo'i naco'e te 'to tamutu naechemcho jmañono. Etotsero to muechemra'vo ma 'chane eto timsiñavocho ene to vemna'huina eto tetmechovi to yponrena ma Viya. 2 Ma timijrorocvo techemra'i majichvo muecha te 'to movine tamtu muechemchaa'ini. 3 Ematsero ma temnaco ema Viya ema timotcore maye'e. 4 Juiti nechjis'oyre to tiuripuca vnigia to tniccore naecmuna no nasiñarajono no namusopgiene ma Viya. Vechemcho te 'to tajina tajichgienena to naepyaru nasiñaraji eno. Najina 'ponaena viyena, maquejvorichu ema Viya te anumo. 5 Moverano no tcosiñarajono te 'to tamutchujcha te pjoca 'pog'e te'po anumo. 6 Etotsero viti vechemcho te 'to etonarichu ma Viya Iyare ma tepyaco tamutu, ema vcosiña viti ypono te 'to vitorisra. Ene etonarichu ma Viógienu ma Jesucristo ema tquitoricovi. Ma Viya tamutu muepyaco majicho ema. 7 Etotsero huich'o namtu naechemcha jmañono. Eno tcosiñarajonri'ini no naepyarono no 'chañono. Ene juiti nanosjirich'o te tnicono to naecmuna no nasiñarajono taemponrericrich'o te 'to nasamre naejchorich'o te 'to tejicvono tajicho. 8 Vecho te 'to vovajacpocre mue 'ma Viya tajicha jmañono. To vnisrena jmañono votimcatacavi to yponrena ma Viya ene te vo'vore vcúnico vo'vore vejígiapo. 9 Etotsero te anigia jmañono im'a huichu emejirigia ma apórape tajicha, ma huich'o muechemcha to 'chojriicovo ene étipo actopravo. 10 Eti echemcho te 'to tajina tacyemo to vnigia eto. Ene te tim'a'e ene anis'a te mapeno ma nasiñaraji ene tavoyócapo tnígiapo mamuirena to naecmuna no nasiñarajono, to mamuechemchira ema mapicuchrich'o eno ene tejicvopo te 'to masamre. 11 To echemchira étipo emejirico ma apórape muepeninogiene ma Cristo. 12 Tjicho no aporapenviono namuechemchogne te tponoca'iono ene ac'e ene tejicvoripo te 'to naponreru ene ejicvo naye'e mue'po mue 'ma Cristo. 13 Nuti timponrericnu ncuuya to nemejirigia ma mpórape tajicha to nnisrena to naecmuna no nasiñarajono ene tiuripono voncúnico eto.

1 Corintio 9

1 Im'a, nuti mavonranu ma Viya, vovnoraconina nae 'no 'chañono. Nugivene nim'o ma Viógienu Jesucristo. Ene to asopra ma Viya tajicho to ncometoriira aye'e eto temquechorojco te 'to nuti mavonranu. 2 Tayampane vonacúsopo no 'pomriono to nvóno'i mue 'ma Viya eti echo asopo tjicho ajacpoo'i ma Viya njicho nuti. 3 Juiti njicpuchvoyre nae 'no techjicono nye'e. 4 Te 'to nemtone mue 'ma Viya nquisopsinneni nnigia nera to naejroonina. 5 To ncometoriira to 'chojriicovo te navro'ri'ini tiuuri'ini nitucha su 'seno ssopa ma Viya ene nompoocaa'ini esu, nactii'ini no 'pomriono mavonrano ma Viya énopo no matnoviono ma Viógienu ene émapo ma Pedro. 6 Nuti émapo Bernabé ijchoo'i eti voviomuirena vcuquisopsi vcuquijro to vcomnugne te 'to vcometoriira to 'chojriicovo ene váquemtoñuchvo yviya to vcomnugne. 7 Im'a, ma sontaru vo'emajihuina mavachrigia to macomnugne. Ene ma tquésane ¿caera tcunicri'ini tacuggio to muemtone? Ene ma tjiañoco to 'vesa mamuire teroyore to taye'e reche. 8 Eto jmani nimictichgieneri'i vo'etina to naponreru no 'chañono tjicho ene taco'e to 'chosgiene mavoniipi ma Viya. 9 Tcaju oni taco'e: “Vo'aquitisumcho to huiye tioctayajirico to avio'iriru trigo. Tiuri to tanigpaa'i tomuire”, taco'e eto ajúreco. Ma Viya to ene maquee'i vo'etina maponrerigia to tacomnugne to huiye. 10 Vitichujcha muechjis'o te pjoca ajúreco nacvacho no tquemtoñono to 'chojriicovo. Im'a, ma tquemtone te 'santi ene émapo ma tvio'irico tcutcocono nacuchoco to nayecnayre taye'e. 11 Viti vcometoriru aye'e to 'chojriicovo ene eti ayovno to 'puesagiene ijrocavi to vnis'a eto itsrijropyore vye'e tajicho to vcometoriira. 12 Enjoo'i no tcometorirono aye'e ene ijroco to nacomnugne. Vcompujvo viti te 'to vjiacpirayore aye'e. Tjicho vroto'opnoo'ini viti to ijrocavi to vcomnugne etotsero vjicpuico to vcomnurosravo puejchu tajina acuynoco te 'to 'chojriicovo mue 'ma Cristo. 13 Huipca echa eti no tquemtoñono te 'to mapenviya, etjo to nayecna naetoris'o. No tcotpara'ono to nacoparúsare naenriru mue 'ma Viya etjoo'i to nayecna naecmuna. 14 Enerichu maco'e ma Viógienu no tquemtoñono te 'to 'chojriicovo etjoo'ina to naetoris'a nomuire. 15 Tiuuri'ini ncuchoca to náquijro aye'e etotsero vonavro'o. To ncajreno'ee'i vo'etina njicha to aejrocnuyre. Tiuriponri'ini to népena puejchu voncucchoco to ijrócanu to ncomnugne tajicha to ncometoriira to 'chojriicovo. Ene eto timiuusamrechnu tjicho tajina njacpa. 16 Votimiaramimijígianu to ncometoriira to 'chojriicovo tjicho eto ntupara'o. Te 'to voncucmetoriru nyoyocaripuini tjicho nútipo nactopravo. 17 Te nnoca nuti to nvoo'ognena to ncometoriira ene nquicmúnayo mue 'ma Viya. Ene te vo'ojno ncuvro'o ncucmetoriru ene tanosgiene tcomnucre to nacmetoriru tjicho eto ntupara'o. 18 Eto timiuusamrechnu te 'to tajina njacpognena to ncometoriira to 'chojriicovo. Tiurinneni náquijro etotsero vo'etina nacjaasamre. 19 Nuti vovnoraconina nae 'no 'chañono etotsero nisojvo nacvonranu namutu puejchu nuti nimmoyoca nasopa ema Viya. 20 Te novrico nae 'no jurionono ncuti to naetorisra puejchu nimmoyocvoca. Te novrico nae 'no tpono to 'chosgiene mavoniipi ma Viya nomuire mpono eto puejchu vonquimyuucovco ene nasopa to 'chojriicovo. 21 Te novrico nae 'no namupongiene to 'chosgiene voniipi tomuire ncutivoco eno te 'to naetorisra puejchu nomuirena eno nimmoyocvoca. Vo'etina to nejígiapo mue 'ma Viya tjicho nsopjuíra'i te 'to mavoniipi ma Cristo. 22 Te novrico nae 'no yporapenviono huich'o naechemcha mracaena nomuire ncutivoco eno, vonnoca to napicuchgiene puejchu tajina nacucyemo, nomuirena naechemcha 'tumevoquina. Taco'e nuti nimictichvopri'i namutu no 'chañono puejchu nvoyocvoca enjoo'ina naye'e. 23 To ene nco'e eto tjicho to 'chojriicovo puejchu nomuire njacpa to tiuricocre. 24 Eti im'o no tiutsarono namutu tjiunopono mraca etotsero etonarichu ma tve'o to maváne'o, ma tito'areco. Ene aqueyre iomuire anocgienenajicha te 'to mavoo'ogne ma Viya puejchu ajacpa to icmuna maye'e. 25 No tiutsarura'ono tcomnucre naeperarégiapo te 'to nog'e puejchu 'tumevoquina. Eto to navorira táquijrono to naváne'o no tito'aregiano ene eto to nave'sare eto jarápire tcoy'e prore tyompo tapócoji etotsero 'nuuji títovo. Ene to vijroyre viti vicmuna mue 'ma Viya eto votaetovoyre. 26 Tos'o nuti vonemnanasgia to mponra ma Viya. Mponrejco to ncoyemyore ncuti ma tiutsarúra'i. 27 Taco'e nuti nmomnareco to nog'e. Vonisopa tanoca to tavoo'ogne eto, huichu ncucunachocre mue 'ma Viya tacuggio to mponra. Ene nutinanneni nimitrigia nae 'no 'pomriono.

1 Corintio 10

1 Mporapenviono, nvoo'o to echemcha to taechjis'ogne jmañono. Tjicho no viochconini te tiuchcu'ompo te 'to 'pog'e Egipto te 'conevoco ene namutu napompoo'i to úcoji manocgieneri'i ma Viya. Ene nanaecpo to 'chopegiene cogiure tquíjare Titsiomo majichri'i ma Viya. 2 Te 'to naponrapri'i to úcoji ene étopo to nanaesra to 'chopegiene cogiure namutu najacpopo naquiyara'o ma Moisés. 3 Ene etovore to panu nanico tos'ogne te anumo 4 naéropo to une tochre te 'to mari muejrocgiene ma Viógienu ene eto mari mavecti ema Cristo ma nacochanegnepri'i te 'to napuisra. 5 Topo tajichvo naem'inneni namutu jmañono ene vonamtu tájacpocriono mue 'ma Viya ene tepenompo te 'to moopa'giene 'pog'e. 6 Tcaju tamutu jmani puejchu vechemcha viti vovcuponocvoco eno ene vovcujomracho to mpachijigne vovcucti eno. 7 Ene étopo vo'acucsiñaraji to naepyaru no 'chañono vo'acucti eno. To 'chosgiene ajúreco eno taechjis'o oni taco'e eto: “No 'chañono tnicricompo ene terompo, taquepo techpucompo tiimuicompo”, taquee'i to ajúreco. 8 Ene vo'vore acúve'o su 'seno vo'iturena émapo 'puima 'chane. Ene naquee'i no viochconini tos'o ma Viya mavemchujricvoco etorichu to sache tepenoocono no veintitres mil. 9 Tomuire vovcuquitsmooraji ema Viógienu vovcucti eno te 'conevoco tjicho tepenonri'i tajicho to ggioriono mavoniiri'i ma Viya naye'e. 10 Votaquemechjic'e acucotemo mue 'ma Viya vo'acucti eno. Ma Viya mavonicpo ma angieri macopacovcopo eno tajichri'i. 11 Eto jmani najichvogñono no viochconini tcajuri'i puejchu vimcuuyáchapo viti vitorironrich'o juiti jmani taegnejriru sachono. 12 Tos'o ma timijrócapo 'tumena muem'a huichu mavénopa te 'to pecatu. 13 Te 'to ávoyoccore anoca to tamurigiene ene vo'acárami tjicho to avoo'ogne tamurigiene etopoocorichu navoo'ogne no 'pomriono. Etotsero ma Viya ema tcojvocre votaesop'eyre te 'to amujicpuicgienena. Tjicho te ávoyoccoreyore ema tnocyore te 'to iuchcu'a taye'e ene ajicpuigiatsero huipo acúnoco to pecatu. 14 Taco'e mporapenviono nemnarono, vo'gienejicha acucsiñaraji to muepyaru ma 'chane. 15 To njich'ee'i jmañono necho to echemra'i aróto'o echemcha tamutu jmañono te 'to toripuca vo'ipuca. 16 'Muíriji vrusrupáyacho ma Viya tajicho to verosare taechjis'o to muetne ma Cristo taepseevo te 'to crutsu, ene eto taechjis'o to vcutcocpo vcatijiicoco tajicho. Etopo to panu vnicsare etorichu taechjis'o tomuire tajicho to mag'e ma Cristo. 17 Tayampane moveravocovina etotsero ymutu vnico te 'to étona panu. Eto taechjis'o to vcutcoco etomuuvocovi. 18 Ene naco'e no jurionono nomuire. No tnicono to naenricsare mue 'ma Viya eno tcutisamreccono tajicho to nanisra. 19 To ene nquee'i vo'etina te 'to titjiigiapo to nasiñaraji no 'chañono ene étopo to naenricsare naecmuna. Tomuire tajina tajichgienena. 20 To naenriisare no namusopgieñono ma Viya enochujcha naecmúnacho no mavonrano ma eriono, vo'emuena ma Viya. Taco'e vonavro'o anigia to naenriru huichu acsiigi no huinarajgieñono. 21 Tjicho muitji te 'to erari'ini ene anigia to maye'e ema Viógienu ene étopo naecmuna no huinarajgieñono. 22 Te ene vac'e vnigia naye'e tcuuyacre te 'to vimyuuca ma Viya. ¿Ijchopca eti te 'to viti 'tumevocoopono te maye'e ema? 23 Enjoo'i naco'e te 'to tamutu tiuri to vnoca. Etotsero etjoo'i to votimcatacavi to yponra ma Viya. Napecho ene nco'e, tamutu tiuri to vnoca etotsero etjoo'i to votaetmechvoca no t-sopono ma Viya. 24 Tos'o vo'acucponreeji tacuquejvo to avoo'ognena eti. Tomuirena acponreeji to naetorisra no yporapenviono. 25 Tiuri juiti nmetoco'eyore to ajichyo. Tiuri to anigia tamutchujcha taeche to vaca te 'to naejrorisrare. Vo'acuyoseriris'o najpuca no tquicmuna nae 'no nasiñarajono huichu echa ene taemponrerígia'e te 'to asamre. 26 Tjicho pjoca 'pog'e ema Viya tcoy'e ene étopo to tacoy'egñono tniccoriono taye'e. 27 Ene te áquichospuca nae 'no namujacpogne ma Viya anicrigia naye'e, te avoo'ognena ayana anigia to naejroo'ena. Vo'acuyserico te 'to naecmunapuca no nasiñarajono. 28 Te'tsero enjoo'ina tmetaca'iono: “Pjoca vnicyore eto naecmuna no nasiñarajono”, mac'e ma étona, ene huipo acúnico tjicho émapo ma tmetoco'eri'i tjich'eyre. 29 Vo'etina ejígiapo. Ema ma tmetoco'eri'i ema tejicvo te 'to masamre tjicho ema mapicuchrich'o no nasiñarajono. Te 'to emjaa'ina aye'e mac'e: “¿Taja tacoyemo te 'to voncúnico jmañono? Tjicho nuti nechemcho tajina tajichgienena to nasiñarajono. Etotsero piti vopcúnico tjicho vopechemcha jmañono”, majíchapo ma 'pona. 30 “Nuti nrusrupáyacho ma Viya ene tiúripo to nnigia”, mac'e. “Votaechjiconyore tacuggio to nnisrena”, mac'epo. 31 - 32 Etotsero te anigia eto tcuuyacre emejirigia ma 'pona. Naquija aquimtopravcho nae 'no jurionono, nae'po nae 'no vojurionvoquina ene énepo nae 'no t-sopono ma Viya. Te anigia era ene tamutu to anocgienena, anoca te 'to muéjare ema Viya puejchu mácuñuchcore. 33 Nuti vonacponreeji to nyechravo. Enochujcha mponrerico no 'pomriono puejchu naricocre nae namutu te 'to nitorisra ene nochcu'a te 'to napecaturano njicha.

1 Corintio 11

1 Eti aponócanu te 'to nitorisra actinu to mponra ema Cristo. 2 Mporapenviono, nuusamre ajicho tjicho echonunve ene itucho to nimitropi aye'e. 3 Nvoo'o echemcha te 'to ma 'chane ema siyara'o su mayeno. Ene ma Cristo ema mueyara'o ma 'chane, ene ma Viya Iyare ema mueyara'o ma Cristo. 4 Tos'o ma tyujroca vo'i tacmetoriipuca majicha ma Espíritu Santo te etjoo'ina to muepcosina, tatsriocrepo te 'to machuti. 5 Ene su 'seno te tyujroca aye'e vo'i techjigiapuca majicha ma Espíritu Santo ene votcuquepcosi, somuire tatsriocrepo to schuti, tactirine te 'to tacchucsi sacti su pecatumore 'seno tjicho eto naemotiora eno. 6 Tjicho te votcuquepcosi su 'seno, tiuuri'ini te 'to sacchucsi. Etotsero vo'i tjicho ttsii'ocregnejcha to tacchucsi su 'seno. Tos'o tiuri sáquepcosi te 'to iuumutírare. 7 Ene ema 'chane vomacuquepcosi tjicho ema muem'i ma Viya ene tcotpára'o maye'e. Ene ma 'chane ema siyara'o su 'seno 8 tjicho te tanaécupo te muepyacpo ma Viya ma 'chane vo'enena maviya te 'to sog'e su 'seno. Esutsero su 'seno ene maviyo te 'to mag'e ma 'chane. 9 Vo'esina su 'seno muepyasna ma Viya ma 'chane. Esutsero su 'seno, ema muepyasno ma 'chane puejchu simcátaca. 10 Ene eto tjicho tquepcosyore su 'seno simotiórayo te 'to ema 'chane squiyara'o ene étopo to spicuchra no angieriono. 11 Etotsero te 'to vitorisra mue 'ma Viya tcutcocono tcomnuccono ma 'chane ésupo 'seno. 12 Ene je'chutsero su 'seno ene sos'o mue 'ma 'chane. Ma 'chane ene mat-si'o se 'su 'seno ene ma Viya ema tepyaco namutu. 13 ¿Ooyo acoyemo eti, tiuripuca su 'seno tyujroca mue 'ma Viya te 'to votcuquepcosi? Vo'i, 14 tjicho ttsii'ocre te 'to tópaji to machutmoco ma 'chane tjicho muepyarichu. 15 Esutse su 'seno te tiúpaji to schutmoco eto suupovo sijro mue 'ma Viya puejchu eto sepcosina. 16 Te 'to enjoo'ina vonacuremcho pjoca nimitropi echa te 'to tajina 'ponaena imitcosina vye'e. Ene nomuire no t-sopono ma Viya te 'to 'vosariono enerichu naco'e. 17 Juiti nechjis'oyre te 'to iuumutira. Vo'giene nácuñuch'em'i tjicho vo'aponrerigia te asamre anocchujcha to tamurigiene. 18 Nsamuiicoo'i te iuumutnove vo'acticco te 'to asamre. Ene etjoo'i to nimijroco to ene taco'e. 19 Je'chu 'muíriji ene taco'e nae 'no 'chañono votacticcono to temquechorojco no je'chugñono tponono ma Viya. 20 Te iuumutnove vo'etina te 'to echrena ma Viógienu 21 tjicho te anicricnove vo'acticco. Ma étona 'nuuji tnico to mayechravo votacchopra'i. Tos'o te anicpo, ma étona tvoyecvoripo ene tcovoorospo ene ma 'pona apórape tec'orich'o. 22 ¿Tajinapca apenina to ene anis'a taye'e? To ene aco'e eto tjicho vo'apicucha no maye'ono ema Viya ene imyutsriojcopo no aporapenviono namucye'giene to tim'ocre. Ijchopca te 'to nuusamree'i ajicho ene vo'i tjicho votori te 'to ene aco'e. 23 Nuti nimitco'eri'i pjoca njacpogne mue 'ma Viógienu. Tjicho to yotimu'ini te tquijroricsiyrepo ma Viógienu Jesús mave'po to panu ene 24 marusrupayachopo ma Viya. Enetse eto mavesacpo to panu majichvocpo no muemitriono: “Anigia pjoca eto taechjis'o to nog'e tacojoragneyre ajichyore eti. Ene ajichyore anicyore puejchu vo'aquemtisconu echanunve”, majichvocpo. 25 Te taegnepo to nanisraa'i ene mave'po tomuire to naeeresi ene maquepo: “Eto pjoca eroyore taechjis'o to 'rajru muechjiriivo ma Viya manocgieneyore aye'e tajichyore to nitne. 'Muíriji te eranove eto echanunve”, majichvocpo. 26 Taco'e te anigianove to panu ene era, eto echjis'oyre to muepenira ma Viógienu tiomuincapo te tchappo. 27 Taco'e te 'to enjoo'ina tnigiano to panu ene terano to echrena ma Viógienu ene votcuponrericvono tacuggio, eno tcotopravonyore tajicho to namupicuchra to mag'e étopo muetne ma Viógienu. 28 Taco'e te anicyórepo tohuina atanócapo te 'to asamre etjihuina énetse eto anígiapo to panu ene érapo tomuire. 29 Tjicho te anigia ene era ene huiripca acuponrericvo to taechjis'ogne to mag'e ma Viógienu ene tvioschá'epo ma Viya tajicha. 30 Tos'o eto tjicho moverano no tcojmano aye'e ene huipo 'tumevoquina ene enjo tepenonripo. 31 Te 'to vitjihuina vtanócapo te 'to vsamre ene huipo távioschovyore ma Viya. 32 Etotsero te 'to etjoo'ina te 'to vsamre, ma Viya temechoricovyore ene huiptsero vcucchane no taye'ono pjoca 'pog'e te 'to muecñas'oyre. 33 Tos'o mporapenviono, te iuumutu to anisra acuchpocca. 34 Te enjoo'ina tec'ano tiuri tatihuina nanigia te 'to napeno puejchu vo'acuquemechoro'i mue 'ma Viya tacuggio to tamurirena to iuumutira. To 'pomriono amuechemchognerich'o nmetoco'eyore te nutégiapo aye'e.

1 Corintio 12

1 Mporapenviono, juiti nechjis'oyre to muejrorovi ma Espíritu Santo puejchu echemcha to tacoyemgiene. 2 Eti echo te huich'o ajacpaa'i ma Viya aponrich'ini anoco to tacomnugne to asiñarajono muepyaru ma 'chane tjicho avoyoccoreri'ini taye'e. 3 Te 'to emjaa'ina tcóticha ma Jesús macojcha, echa te 'to vo'emuena ma Espíritu Santo tjicha. Ene tomuirevre vomaato'o mac'e: “¡Ma Jesús ema Viógienu!” tjicho tayumjacvo te 'to emuena ma Espíritu Santo tjicha. 4 Eto tjicho vovacticco to vijro mue 'ma Espíritu Santo etotsero etonarichu ma tijrocovi. 5 Tjicho votacticco to vemtone mue 'ma Viya etotsero etonarichu ma Viógienu tvonicovi. 6 Votacticco to vnosra to vemtoñono maye'e ene etonarichu ma Viya timcatacovocovi ymutu. 7 Ene tijrocovi to muetjiicoovo majicho ma Espíritu Santo puejchu najuuca naetotijvo namutu no t-sopono ema. 8 Tjicho ma Espíritu Santo muejroco ma étona to muechemra'voyre puejchu muechjis'a nae 'no 'pomriono. Ene ma 'pona muejroco to muemotirena mraca to 'chojriicovo puejchu eto muechjis'a. 9 Ma 'pona muejroco te 'to masopgienenajicha ma Viya. Ema 'pona muejroco to muetjiicoovo puejchu maconaraca no nacojmagñono. 10 Ene emarichu ma Espíritu Santo muejroco ma 'pona to muetjiicoovo puejchu manoca to tiaramicriono. Ene emavore ma 'pona muejroco macmetoriru to 'chojriicovo. Ene émapo ma 'pona muejroco puejchu máquictiora tamtu, muemoti to enepuca tos'o mue 'ma Espíritu Santo vo'i etopuca muemitropi ma huinarajgiene. Ene muejrocojno ma 'pona puejchu ema muechjigia te 'to 'puechjiriivo mamuimotgiene. Ma 'pona muejroco puejchu mametaemcha to muechjis'ogne. 11 Tos'o naejropchu namutu no t-sopono ma Viya etotsero etonarichu ma Espíritu Santo tijroco to mavoo'ogne ene emapoocorichu timcátaco puejchu naetucha nanoca eto. 12 Ma Cristo tacuti to mag'e ma 'chane. Tjicho to mag'e movera to taye'ono, to mapuegie étopo mapovgi, machuti ene etonarichu to mag'e. Ene ene taco'e mue 'ma Cristo. 13 Tjicho ymutu viti, no jurionono énopo no vojurionvoquina, no vnoracono ene énopo no vovnoraquina, vquicchosi mue 'ma Espíritu Santo ene etomuuvocovrine mue 'ma Viya. Ene emarichu ma Espíritu Santo vquijro ymutu. 14 Nimictich'eyre to mag'e ma 'chane. Tjicho movera to taye'ono to mag'e vo'etonaenarichu. 15 Tayampane tac'ee'ini to mueype: “Nuti vomavupenina jmaca taco'e votaye'enina to mag'e”, tac'e ene tanosgiene taye'erichu to mag'e. 16 Ene étopo to machoca tac'ee'ini: “Nuti vomog'anina jmaca taco'e votaye'enina to mag'e”, tac'ee'ini. Etotsero tanosgiene taye'erichu to mag'e. 17 Im'a, te 'muirijinari'ini mog'ena to mag'e ma 'chane, tajínapo tacov'oo'ini to magiño. Ene te 'to 'muirijinari'ini magiñina, tajínapo tacov'o to masiri. 18 Etotsero ma Viya te 'to mavoo'ogne muepyacpo to viog'e. Manoco te 'to tovricyore tamutu to tayeeruvono to mag'e ma 'chane. 19 Te tacticcoo'ini to taye'ono to viog'e, votcuquechorojri'ini to viog'e. 20 Tquechoroji to taye'ono to viog'e etotsero etonarichu. 21 To viug'a movine tajichari'ini to yvupe: “Piti vonacmunvi.” Tomuire to vchuti vo'vore tajichari'ini to viype: “Piti vonacmunvi”, tac'ee'ini. 22 To tetsrajcovo taye'ono to viog'e eto tcomnucrepno te 'to 'pomriono. 23 Ene to 'pona taye'ono to viog'e vo'richu taeymacre ene eto vechpojricpono. Ene eto 'pomriono ttsii'ocrepno ene eto veyma puejchu votacuquechra. 24 Ene to 'pomriono tiuri te 'to táquechra. Te muepyacpo ma Viya to viog'e, manoco puejchu to tajinarichu tajicha te 'to viog'e tquechoroji to eto tcunecorepono. 25 Taco'e votiptsitsígiapo to viog'e. Etonarichu ene techpojriccono. 26 Te etjo tasamo to viog'e, yvupepuca viypepca, tamutu tcatajivono tajicho to tacotichogne. To tajacpogne tiuri to étona te 'to viog'e, tamutu tiuusamre to 'pomriono. 27 Te tamutu jmañono, eto nimicticho to mag'e ma 'chane. Tjicho eti mag'e ma Cristo maye'evoc'e ema ene emtonepochu maye'e. 28 Taco'e ma Viya manoco no tcotpara'onyore nae 'no t-sopono ema. Novri'i no mavonrano tiomono to muechjiriivo ene énopo no tcometorirono to 'chojriicovo ene énopo no timitricra'ono. Ene no 'pona muejrocpo to muetjiicoovo puejchu nanoca to tiaramicre ene énopo no tconaracono no nacojmagñono, énopo no timcatarecono nae 'no t-sopono ma Viya. Ene énopo no naeyara'ono techpojricono énopo no techjicono te 'to 'puechjiriivo. Namutu eno tcotpara'ono nae 'no t-sopono ema. 29 Tquechoroji to naemtonepochu vo'etonaenarichu. Vonamtu tiomano to muechjiriivo ma Viya ene vo'vore namtu tacmetorirono to 'chojriicovo ene vo'ojno namtu timitrigiano. Tomuire vomuejroca namtu to muetjiicoovo puejchu nanocari'ini to tiaramicriono. 30 Vonamtu manoca naconaraca no nacojmagñono ene tomuire vonamtu techjigiano to 'puechjiriivono. Vomuejroca namtu naato'o nametaemcha to naechjiriivo no 'puechjiriivono. 31 Aquimuira ajacpa to tcomnucrepno te jmani vijrono mue 'ma Viya. Etjoo'i to 'pona nimitco'eyore puejchu apona anoca. Eto tiuripono te 'to 'pomri vijro mue 'ma Viya.

1 Corintio 13

1 To tcomnucrepno eto te 'to huemna'i. Tjicho tayampane te 'to náquijro nitca nechjigia te 'to 'puechjiriivo ene étopo to naechjiriivo no angieriono. Ene te vonquemna'i, tajina tajichgienena to nechjisrena. Ncutigienechujcha to napunne nyacjicregnechjicha. 2 Ene étopo to nechemcha tamtu to 'chojriicovo namuechemchogne no 'chañono ene nacmetoriru toopi majicha ma Espíritu Santo ene nsopgienenajicha ema Viya puejchu ema macoyjegia to 'chopegiene mari, etotsero te 'to vonquemna'i tomuire tajina njichgienena. 3 Ene nenchecrigia nae 'no tcomnurocvono tamtu to ncoy'egnena ene nijrócapo to nog'e puejchu táquijcu. Ene te 'to vo'ene tacos'o te 'to nsamre to nemna'huina, tanosgiene voncuquicmuna tacuggio. 4 Tjicho ma temna'i tcomchára'o, tjicpuicro'o nae 'no 'pomriono ene tjiapanúra'i. Ene votájomrára'i vo'vore timiaramimijígiapo ene votasíñavo. 5 Ma temna'i vomuechorirena vomacponreeji táquejvo to mayechravo, votásemmoji ene vo'vore mannareegia te 'to etjoo'ina najicha no 'pomriono. 6 Ma temna'i votaemiuusamrecha to tamurigiene. To timiuusamrecho eto je'chugne tiuricocre. 7 Ma temna'i tcomchára'o te 'to tamutu, tcuchpóra'i te 'to muetorisra ene t-sopjuíra'i mue 'ma Viya tayampane etjoo'ina to matajihuina. 8 Eto jmani vijrono mue 'ma Viya titovonyore tjicho te 'pojra'ina huipo vacmetoriiyore majichyo ma Espíritu Santo. Huipo huechjicyore te 'to 'puechjiriivo ene étopo to techemra'core tomuire titovoyre. Etotsero to temna'core muitravre eto. 9 Juiti huich'o vechemcha tamtu. Te 'to vcometoriira votamtu vechjis'a. 10 Te 'pojra'ínapo vechemchapo tamtu. Huipo tacmuncoreyore jmañono vijrono. 11 Te 'moperunrich'o huich'o naechemra'i te 'to mponrerono ene étopo to nechjisra tjicho 'moperunrich'o. Te 'jironupo ninajicpo to maponreru ma 'móperu. 12 Ene taco'e juiti vcutirich'o ma 'móperu, huich'o huechemra'i. Vcuti ma 'chane timocunachovo te 'to votmottsigia espejo, voyatpijina táquechra to muem'i. Te 'pojra'ínapo viachim'oyre tamutu vechemchoyre mraca. Juiti 'puesarichu nimoti etotsero pjocni sacheyore tamutu nimotyore cutiyore to muemotra ma Viya to nsamre. 13 Eto jmani mopona muitravre: to vsopra ma Viya, étopo vcuchosra ene étopo to temna'core. To tcomnucrepno te jmani eto to temna'core.

1 Corintio 14

1 Anocgienenajicha te 'to emnacquirena. Tavoyoca'egnenajicha to muejroo'ena ma Espíritu Santo te 'to tcomnucrepno puejchu acmetoriru majicha ema. 2 Im'a, ma techjico te 'to 'puechjiriivo vo'enina muechjicvoca no 'chañono. Ema ma Viya muechjico etotsero votaechemchocre nae 'no 'chañono. To muechjisra to 'puechjiriivo ene tos'o mue 'ma Espíritu Santo ene eto tayumrúrevo. 3 Ene ma tcometoriru to 'chojriicovo eno muechjicvoco no 'chañono puejchu muene'ovca, muemetsraarecvoca ene muetmechvoca to nasopra ma Viya. 4 Ma techjico te 'to 'puechjiriivo emajivo tetmechvo to maponra ma Viya. Ene ma tcometoriru to 'chojriicovo muetmechvoco no maye'ono ma Viya. 5 Nuti nquitvojvo te 'to amtuu'ini echjigia te 'to 'puechjiriivono. Etotsero to mponreru tiuripono amtu acmetoriru to 'chojriicovo. To vacmetoriru eto tcomnucrepno. To vechjigia to 'puechjiriivono vo'richu te'tsero te 'to ymetaemcha naechemchatsero ene 'tumevoquina tajicha no maye'ono ma Viya. 6 Im'a mporapenviono, te nutegia aye'e ene nechjígia'e te 'to 'puechjiriivo, movine timcataca'eri'ini eto tjicho vo'echemcha. Tayumjacvo to nacmetoriru te 'to muejroonu ma Viya ene nimitca'e to je'chugne 'chojriicovo ene eto techemchocre. 7 Nimicticho to napunne nacopnunesare ene étopo to nachujo. Tjicho te naemnanasco to nacopnunera nacochjira ene huipo táquechoroji to to'u, votaechemchocre. Ene naco'e te 'to techjicono te 'to 'puechjiriivo. 8 Te te'cocono to 'vosariono, eno sontarono nacuchoco to to'u to nachujo puejchu nacticco to nae'rorisra. Ene te votcuquechoroji to to'u to nachujo, movine naechemchaa'ini. 9 Ene aco'e eti te vo'aquechemchocre te 'to echjisrena te 'to 'puechjiriivo ene huipo táquechoroji ene etonejcha to tecticvo echjico. 10 Movera to 'puechjiriivono te pjoca 'pog'e ene techemchocre tamutu nae 'no techemchono. 11 Ene te vonechemcha to muechjiriivo ma 'chane, ncuti ma 'povsajecu majicho ene mamuire 'povsajecu te nye'e nuti. 12 Eti acojrasamure ajacpa to muejrorono ma Espíritu Santo etotsero áquimuira to tcomnucrepno puejchu etmecha te 'to naponrena ma Viya no t-sopono ema. 13 Taco'e ma techjico te 'to 'puechjiriivo tcomnucre mayosioca ma Viya muejroca puejchu mametaemcha to muechjis'ognee'i. 14 Te nyujroco te 'puechjiriivo ene te nachanevo, etotsero to mponreru tajina tajicha. 15 ¿Ooyotse to vcoyemyore? Tiuri vyujroca te 'to viachanevo etotsero tcomnucre taechemchocre nae 'no 'chañono. Tiuri vjirucha ma Viya te 'to viachanevo. Tomuire tcomnucre vjirucha ene taechemchocre nae 'no 'chañono. 16 Tjicho te arusrupáyacha ma Viya te 'to iachanevo, echjigia te 'puechjiriivo ene to emjaa'ina aye'e ma vomuejrina mue 'ma Espíritu Santo, movine mamuirena marusrupayachaa'ini ma Viya tjicho vomaquechemchoo'i to echjis'ogne. 17 Tayampane toopi ajicha to ayujrosrena etotsero ma 'pona votaetmecha te 'to masoprena ema Viya tjicho vomuechemcha to ayujrocgieneri'i. 18 Nuti nrusrupáyacho ma Viya te 'to ncochrioc'e tajicho to nechjisra te 'to 'puechjiriivono. 19 To noomutira no maye'ono ma Viya tiuripono nyumjacvo to nechjigia ompachopigrena te 'to techemchocre echjiriivo to nimitrisrena ene vonyumjácapo tascupigienenajicha to nechjisrena te 'to 'puechjiriivo. 20 Mporapenviono, vo'acucti no 'chi'cho'ono te 'to aponreru. Etotsero te 'to tamurigiene acti no 'chi'cho'ono, vo'acuponrerico eto. Etotse to echemra'huina acti ma 'chosi 'chane te 'to aponrerisra. 21 Te 'to 'chosgiene ajúreco oni maco'e ma Viya: “Nuti nvonicyore nae pnoni 'chañono no 'povsajecono puejchu eno naechjicvoca to 'puechjiriivo etotsero nanosgiene votasamnonim'i”, taquee'i eto ajúreco. 22 To ene taquee'i pjoca ajúreco eto temquechorojco te 'to eto vijro mue 'ma Viya puejchu vechjigia te 'to 'puechjiriivo ene náquictiora no namujacpogne ma Viya, vo'enina no t-sopono ma Viya. Etotsero to vijro eto vacmetoriru to 'chojriicovo ene eto timcátaco no t-sopono ma Viya ene vo'enena nae 'no namusopgiene ema. 23 Etotsero te áamutu amtu echjigia te 'to 'puechjiriivono ene t-siopanripca aye'e no namuechemchogne namujacpogne ma Viya naejchapo tsroppos'ena. 24 Ene te 'to acmetoriru amtu to 'chojriicovo ene t-sioparipca aye'e ma mamujacpogne ma Viya, ema tponrericvoyre tajichyo to mapecaturano tcot-samreyre tajichyo to acometoriira. 25 Tac'epo ema muéchapo to tamurigiene tayumrúrevo te 'to masamre ene tepyusígiapo marusrupayachapo ma Viya ene maqueyrepo: “Je'chugnejcha ma Viya ene mavrico aye'e”, mac'epo. 26 Mporapenviono, nechjis'oyre to ajichyore te 'to iuumutira. Tjicho te 'to iuumutnove ma étona majirucho ma Viya, ma 'pona timitricpo aye'e, émapo ma 'pona macometoriipo to majacpogne mue 'ma Viya, ma 'pona techjicpo te 'to 'puechjiriivo ene émapo ma 'pona mametaemchopo. Etotsero aponrejgia tamtu tori to anocgienena puejchu etmechvoca no t-sopono ma Viya tajicha. 27 Oni ajichyore to echjisrena te 'to 'puechjiriivo. Tiuri naechjigia no apinano moponampuca náquejvorichu etotsero natseerujgiapo. Ene tacomnu to emjaa'ina ma tmetaemcha. 28 Te 'to naquija tcuuto'o tcumetaemcho ene huipo naquechjico te 'to 'puechjiriivo nae 'no t-sopono ma Viya. Nanoca etotsero vonacujranu ene naechjigia ma Viya te 'to nasamre. 29 Nomuirena no tcometorirono to 'chojriicovo náquejvorichu no apinano moponampuca naechjigia puejchu nasama no 'pomriono ene naponrejgia to naechjis'ognee'i. 30 Ene ma 'pona te 'to ma Viya muejroca te masamre to muechjisrena mamuire, tiuri mamtinacho'o ma tcometoriru puejchu muechjis'a to mametosamre'giene ma Viya. 31 Taco'e tiuri to amtu acmetoriru ene etonaena'epri'i puejchu etmechvoca namtu no t-sopono ma Viya ene nácaravo'u nomuirena. 32 Ma tcometoriiyore majicha ema Viya emajihuina macovacapo ene macchopra'i 33 tjicho vováquimitcosi mue 'ma Viya te 'to huemnanascoyre. Márico to titotijvocre te 'to tamutu. Eti iomuire apona to naemitcosi no t-sopono ma Viya te 'to 'vosariono. 34 Vonaquechjiricvo no 'senono te 'to iuumutírare tjicho votaesopcore naye'e. Násopjuíra'i eno tjicho ene taco'e to 'chosgiene mavoniipi ma Viya. 35 Te etjoo'ina savro'o secha su 'seno, tiuripono syoserigia ma sima te 'to napeno tjicho vosoopo'o techjigia su 'seno te 'to iuumutírare. 36 Te huipca acuuro'emcho pjoca nimitropi, echa te 'to vo'enena tos'a aye'e to muechjiriivo ma Viya ene vo'vore áquejvorichu eti ajacpa. 37 Te 'to emjaa'ina aye'e ma tijrorócapo táquijro mue 'ma Espíritu Santo, vo'i tacmetoriipuca to 'chojriicovo muecha mamuire ema te 'to pjoca najre nimitropi eto je'chugne mavoniipi ma Viya. 38 Ene te vomacusoppojco pjoca nimitropi, eti iomuire vo'acúsopo to mametaca'e. 39 Taco'e mporapenviono, tiuripono áquimuira to ijro puejchu acmetoriru to 'chojriicovo. Etotsero vo'acucóvaco no enjoo'ina techjigiano te 'to 'puechjiriivo. 40 Im'atsero tori tamtu to anocgienena puejchu toona to iuumutira.

1 Corintio 15

1 Juiti nvoo'o nmetaca'evore to tiuuna 'chojriicovo to nechjis'ognee'i te ncometoriipo aye'e. Ene ajacpo juiti anosjii'i aponrichjicha. 2 Etorichu to 'chojriicovo tcuchcu'ee'i te 'to aponarichjicha to nimitru'eri'i to je'china asopa ene votacumpuuji. 3 Nuti nimitco'eri'i pjoca tjicho tcomnucre. Njacpognee'i mue 'ma Viya te 'to ema Cristo muepeninovi tajicho to ypecaturano taco'e muetuchpo to taechjiriivo to 'chosgiene ajúreco. 4 Taquepo tquecorospo ene te moponagiene sache techpucpo ene tituchvovre to 'pona ajúreco 'chosgiene. 5 Taquepo timericvopo mue 'ma Pedro nae'po namutu no muemitriono. 6 Ene taquepo timericvopo nae 'no 'chopemuriono yporapenviono naetavico quinientos to natupa. Moverano no titoriconrich'o, no 'pomriono tepenomporipo. 7 Taquevre timericvopo mue 'ma Jacobo nae'po nae 'no 'pomriono apostoriono mavonrano ma Viya. 8 Negne'po nuti timericvopo nye'e tvemchujricnupo vonáquimitcosi tohuina nacti no 'pomriono muemitriono. 9 Eno tpicuchcoriompono nuti vo'richu. Vonimiuupóchapo mavonranina ma Viya tjicho nimponnojcovcoo'i no t-sopono ema. 10 Juiti te 'to 'pónapo to nitorisra naricocrepo mue 'ma Viya. Ema tjichnuu'i tajicho to majapanura'ivo nye'e ene votampuuji eto to majapanura'ivo nye'e tjicho nuti nquemtonepono maye'e nae 'no 'pomriono. Necho te 'to vonutina náquemtone ematsero ema Viya tnoco te 'to nsamre tajicho to muemna'vo nye'e. 11 Tayampane nuti náquemtonepono mue 'ma Viya vo'i enopuca, to tcomnucrepno eto to 'chojriicovo vcometoriigieneri'i aye'e. Eto asopgieneri'i. 12 To 'chojriicovo vcometoriigieneri'i taechjis'o to muechepusra ma Cristo te 'to muepenira. Tos'o ¿taja tacoyemo enjoo'i aye'e naco'e te 'to votechpucano no naepenogñono? 13 Tjicho te votquechpuconri'ini no naepenogñono, mamuire ma Cristo votquechpucri'ini. 14 Te mansijri'ini tépena ma Cristo ene tajina tacuggioo'ini to muechjiriivo vcometoriigieneri'i ene tampuujipuini to asoprena ema. 15 Te 'to votquechpuconri'ini no naepenogñono mamuire ma Viya vomacucochpucri'ini ma Cristo ene viti huepya'ra'puini to vechjis'ira ma Viya vcometoriiri'i te 'to ema tcochepuco ma Cristo te 'to muepenira. 16 Napecho ene njich'e, te 'to votquechpuconri'ini no naepenogñono ene ma Cristo mamuire votquechpucri'ini te 'to muepenira. 17 Ene te mansijri'ini tépena ma Cristo, tampuujipuini to asopra ema ene huich'o acuchcu'ri'ini te 'to apecatura. 18 Ene no naepenogñono nasopgiene ma Cristo nomuirenapuini muchquiravorena. 19 Te 'to táquejvorichu te pjoca 'pog'e to vitorisra mue 'ma Cristo, je'vorénapo to ymuitotijirahuina nae 'no 'chañono tajichyoreni to vejcojhuirena. 20 Ene je'chugnejcha ma Cristo techpucpo te 'to muepenira ene muemquechorojco te 'to nomuire no naepenogñono techpuconyore. 21 To naepenira no 'chañono te pjoca 'pog'e, ene tanaecchi'vo majicho ma mativgiene 'chane. Etotsero tomuire techpuconyore majichyore ma 'pona. 22 Tjicho namutu tepenonyore tajicho to macochicheravocri'i ma Adán etotsero namutu techpuconyore tajicho to macochicheravocpo ma Cristo. 23 Etjoo'i to taectiora to naechepusrena no naepenogñono. Tjicho mativo techpucri'i ma Cristo. Tac'eptsero te tchappo te pjoca 'pog'e no maye'ono ema techpucampo. 24 Ene tac'eptsero titapopo tamutu ene ema Cristo mueto'acvócapo namutu no taeyara'ono pjoca 'pog'e, no cparaacono ene énopo titjiicovono. Ene muejrócapo ma Mueya Viya Iyare émapo taeyara'oyore tamutu. 25 Tjicho ma Cristo manosjiyree'i taeyara'oyore tamutu tiomuincapo te mueto'ácapo ma Viya Iyare no tiocpuemchono. 26 Ene te taegnénapo to mueto'asrena, tomuire mueto'acyore to vepenira tjicho muitocoresínapo to vitorisra. 27 Ma Viya matuparacpo ma Cristo puejchu emuena taeyara'ina tamutu tjicho to 'chosgiene ajúreco taco'e te 'to ema techoyore tamutu. Ene tquechoroji te 'to vo'emuena ma Mueya mánocyore to mavoo'ognena ma maChicha. Tjicho ema tijrocri'i to matupara'o. 28 Ene te 'to emuénapo ma Cristo techa tamtu taeto'ampo no tiocpuemchono, tac'eptsero emajihuínapo ma Cristo manócapo to mavonirina ma Mueya ene ma Viya Iyare ema taeyara'inavórepo tamutu te pjoca 'pog'e te'po anumo. 29 Im'a, no tquicchosiono najicho no naepenogñono, te 'to votquechpuconri'ini eno ene tampuujipuini to naquicchosvoo'i te 'to naéjare no naepenogñono. 30 Ene te 'to votquechpucono no naepenogñono, tomuire tampuujipuini to vjicpuisra to tapiccórevo tajicha to vemtone mue 'ma Viya. 31 Ene eto timiuusamrechnu to aponra ma Viógienu Jesucristo taco'e nmetoco'e tcuuyacre te 'to tcopacanono tamutchujcha to sachono. 32 Te 'to 'vósare Efeso tiocpuemchonompo mraca. Cutinarine to noomirucha to huinarajgiene sórare. Te 'to naponreru no 'chañono tajina njicheni te 'to votquechpucono no naepenogñono. Tiuuriponri'ini to ypona to naquésare no 'chañono oni taco'e eto: “Vnigia vera to yvoo'ognena tjicho 'chochu vepenapo ene titapopo tamutu”, taquee'i eto. 33 Vo'acúvoyoccore te jmañono. Je'chu to naquésare: “Te vcóchane no namurisamregñono, tcuuyacre to tvoyocaviono.” 34 Aponrerigiavore to tiuricocre anocgiéneyo te 'to itorisra. Vo'acucpecatura. Enjorich'o aye'e no namuimotgiene ma Viya. To ene njich'ee'i nvoo'o nimyutsriojgia'e. 35 Enjoo'i nayoseriris'o naco'e: “¿Ooyo tacoyemyore to naechepusrena no naepenogñono? ¿Ene oypuca tacoyemyo to nog'eyre?” naco'e. 36 Acutpo no muechemreccono to ene aquee'i. Nimictichyore to scúreco to nog'e no techpucano. Im'a, te tquévopo to tagira tpáyupo ene tiuchcopo to taémaru. 37 Vo'etina to scúreco táquevo, eto to tagira tquevo, trigopuca vo'i tamutchujcha tagira. 38 Taco'e te timarucpo to tagira 'ponarichu to taem'i to scúreco majicho te 'to mavoo'ogne ma Viya to muepyasra. Tamutu to tagirano taem'ipchu to scúreco. 39 Votacticco to taem'i to muepyarono ma Viya. To mag'e ma 'chane votacti to tog'e to sórare. 'Ponarichu to tog'e to jimo ene étopo to tog'e to coyre. 40 No tcovsano te anumo te 'to toonavo to nog'e votacti to nog'e no tcovsano te pjoca 'pog'e. 41 Tomuire to tajaracuvo to sache votacti to tajaracuvo to coje ene to tajaracuvo to jreegi 'ponarichu. To jreegiono vo'vore tacticcono te 'to tajaracuvo. 42 Ene taqueyre to naechepusrayre no naepenogñono tjicho to vcoy'egne viog'e juiti votactiyre to viog'eyre te vechpúcapo. To viog'e tquecorosyore titovoyre tpayuyore ene te vechpúcapo, muepenoccoyre eto viog'eyre. 43 Te tquecorospo tajina tajichgienena vo'vore 'tumena. Te'tsero te techpúcapo to viog'eyre eto tiuunayre ene 'tumeyore. 44 Eto vechereji móteji táquecorospo ene te techpúcapo 'rajrínapo tacutiyore eto mag'e ma Viógienu. Te 'to vcog'ee'i pjoca vechereji móteji eto temquechorojco te 'to etjoyre to 'pona viog'eyre tacutiyore to mag'e ma Viógienu. 45 Eto taechjis'o to 'chosgiene ajúreco oni taco'e: “Ma mativgiene 'chane tquíjare Adán tquepya titorico ema”, taquee'i eto. Ene ema Cristo macuti ma Adán etotsero ema tquitoricra'i. 46 Te tovgiene eto vechereji móteji ene tac'eptsero vacyé'epo to tacuti to mag'e ma Viógienu. Votohuina vácog'e tacti to mag'e ma Viógienu. 47 Ma mativgiene 'chane ema tquepya te 'to móteji ene manoco to taye'ono pjoca 'pog'e. Ma 'pona ene mas'o te anumo ene ema Viógienu. 48 No tcovsano te pjoca 'pog'e, móteji to nog'e nacuti ma mativgiene 'chane ene no tcovsano te anumo to nog'e tacuti to mag'e ma tios'oo'i te 'to anumo. 49 Viti vquim'i to mag'e ma 'chane tquepyaa'i te 'to móteji ene te 'pojra'ínapo vquim'iyre to mag'e ma Cristo. 50 Mporapenviono, to nmetoco'eri'i echemcha te 'to muechereji móteji ma 'chane votaypuim'i te 'to mavsa ema Viya. Tjicho eto tepenoyre tapayujigneyre vo'ene tavricyore taye'e, taquejvorichu to muepenoccogne. 51 Nmetoco'eyore to tacoyemgieneyore te 'to tchappo ma Viógienu ene eto namuechemchogne no 'chañono. Vovamtu huepenoyre etotsero ymutu tquitsvoyre to viog'e 'ponaénapo eto. 52 Te titecpapo ema, vsamyore to chujore vcumtsisrayrerichu techpucampo no naepenogñono muepenoccovquínapo eno. Ene viti vitoririnarich'o viomuire tquitsvoyre to viog'e. 53 Tjicho to taepenogneyre tapayugieneyore vechereji móteji tcomnucre te 'to táquitsvo ene eto muepenocquínapo movínepo titapoo'ini. 54 Enetse eto tituchapopo to taechjis'ogne to 'chosgiene ajúreco, oni taquee'i eto: “Tito'apo to vepenira. 55 Movínepo tiomavri'ini tomuire movínepo tipcoorigiavri'ini eto”, taquee'i eto ajúreco. 56 Viti ypicori'ini to vepenira tajicho to vtopravono pecatu tjicho eto timicñacovri'ini tajicho to ymuituchra to 'chosgiene mavoniipi ma Viya. 57 Vrusrupáyacho ema Viya tjicho ema tijrocovri'i to vito'as'oo'i tamutu jmañono majicho ma Viógienu Jesucristo. 58 Taco'e mporapenviono nemnarono, 'tumevoc'enarichjicha to aponra ema Viya, mueyaca'ena te 'to aponreru, anocgienenajicha to emtone maye'e tjicho echoripo pjoca emtone mue 'ma Viya votampuujiyre eto.

1 Corintio 16

1 Nvoo'o nmetoco'eyore to ajichyore to anoquiivoyre naye'eyore no yporapenviono. Eti iomuire apona pjoca nmetoruu'i no t-sopono ma Viya te 'to 'vosariono 'pog'e Galacia. 2 To romincono amutu eti iptsigia to ajacpognena te 'to emtone ene iunacapri'i puejchu te nitecpapo nuti ttsegiaporipo to anoquiihuina vo'acucmunu ncumetoc'e. 3 Te nitecpapo aye'e ttsegiaporipo. Nuti najchoyre to 'jiumeruco puejchu eti anerioca aye'e no tiomano eto 'jiumeruco ene étopo to anoquiivo naecmunayore no yporapenviono te 'to Jerusalén. 4 Te tacmuncorepuca nomuirena nyana te 'to Jerusalén nacchanevoco. 5 Nuti mponrerico to nyonrayre te 'to Macedonia. Te netavígiapo te 'pog'e Macedonia nitecpapo aye'e te Corinto, 6 cutim'i nyerepiyre aye'e. Nyuutigiapuca tamtu to ttummacmu'i puejchu eti imcatacanu to oypuca náquij'e. 7 Vonavro'o nichicnumagienenachujcha. Nvoo'o nyerepiyre aye'e te 'to mavoo'ognena ma Viya. 8 Etotsero nnosyorecho'o te pjoca 'vósare Efeso tiomuincapo te Pentecostem'i. 9 Nvoo'o nacmopra to nacmetoriru tjicho pnoni 'chañono navoo'o nasama to 'chojriicovo. Etotsero enjoo'i moverano no tiocpuemchono. 10 Te titecpa aye'e ma Timoteo, avopna puejchu maasamre tjicho mamuire tquemtone mue 'ma Viya macútinu nuti. 11 Naquija aye'e nacucopyeco ema. Tiurichujcha imcátaca puejchu muetotijvo te 'to mapuiirisra ene mategia muem'anu nomuire. Ncuchocyore ema ene énopo 'pomriono yporapenviono. 12 Ema ma ypórape Apolos nyosiocgienejicheni te 'to mategia aye'e muemojna'e macchane no 'pomriono yporapenviono etotsero ema huich'o mavro'o. Te'tsero taetcocró'opo tiutégiapo. 13 Ajañocapognenajicha mueyaca'ena te 'to asopra ma Viya 'tumevoc'ena acti ma 'jiro 'chane. 14 Tamutu to anocgienena anoca to temna'core. 15 Eti asamuiico ma Estéfanas énopo te 'to mapeno, novri'i eno te 'to 'pog'e Acaya nasopo ma Viya, ene juiti eno te 'to naetorisra nacopneriiji timcatarecono nae 'no yporapenviono. Nyosioc'e, mporapenviono, 16 te 'to apicuchvoca ene aponoca no enem'ono ene namutu no timcatarecono tquemtoñono mue 'ma Viya. 17 Nuusamre tajicho to notesra no yporapenviono: ma Estéfanas émapo Fortunato ene émapo Acaico. Eno timcataconono te 'to ncomnugne. Eti vo'aato'o imcatacanu tjicho ehuirevoc'e. 18 Nechroo'o te 'to nsamre najicho tacutirichu to najichri'i aye'e. Puejchu echa eti apicuchvoca no enem'ono. 19 Techjic'iono no t-sopono ma Viya te 'to 'vosariono taye'epa'i to Asia. Ma Aquila ésupo Priscila énopo no tiuumutra'ono te 'to napeno nomuire techjic'iono te 'to muéjare ma Viógienu. 20 Enopo namutu no 'pomriono yporapenviono techjic'iono. Echjicca táquechoroji to emnacquirena. 21 Nvupevene nuti Pablo najcho pjoca nmetovóropi. 22 Te 'to enjoo'ina votquemnacono ma Viógienu Jesucristo, náquicña mue 'ma Viya. ¡Tata Viógienu, tiúripo te 'to piutegia! 23 Aetotijvoo'i tajicha to muemna'vo ema Viógienu Jesucristo. 24 Amutu nemechjiric'e to nemnasra'e eti maye'evoc'e ma Viógienu Cristo Jesús. Amén.

2 Corintio 1

1 Mporapenviono, nuti Pablo émapo viati Timoteo vcajre'e eti asopo ma Viya te 'to 'vósare Corinto ene énopo namutu no maye'ono ma Viya te taye'e 'muiripa'i Acaya. Nuti mavonranu ma Jesucristo eto mavoo'ogne ma Viya Iyare, 2 nyosiuch'e mue Viya Iyare mue'po Viógienu Jesucristo muemcataca'e ene aetotijvo te 'to iachanevo majicha. 3 Vcuñucha ma Viya Iyare Mueya ma Viógienu Jesucristo tjicho ema tjiapanura'ignejcha ene 'muíriji temetsraarecovi. 4 Te 'to tamutu to viatajivono ma Viya temetsraarecovi puejchu viti yponoca. Viomuirena vemetsraaregia no tcatajivono tactirichu to muemetsraaresravi ma Viya. 5 Tjicho vcatajivo viomuire vcuti ma Cristo te 'to matajivono. Tomuire enerichu taqueyre to 'chopegiene muemetsraaresravi ma Cristo te 'to viatajivono. 6 To viatajivo tajicho to vcometoriira aye'e puejchu iuchcu'a ene aetojaasamrepo. Eto tjichri'i ma Viya temetsraarecovi viti ene vimcatacá'epo puejchu ájicpuicro'o te 'to iatajivono eto tacutirichu to viatajivo viti. 7 Vováquicchopuiivo viti aye'e. Vecho te 'to tacutirichu to iatajivo acutivocovi enerichu majich'eyre ma Viya temetsraarec'eyre iomuire. 8 Mporapenviono, nvoo'o te 'to echa to vjichvognee'i te 'to 'pog'e Asia. 'Chope vcatajivo vovaato'o vjicpuigia cutim'irine eto timcoparecovyoori'ini. 9 Vijchopo vepenoyre tajichyo. Eto tjicho puejchu vechemcha votori to vasíñavo. Ema vacsiña ma Viya tcochpucri'i no naepenogñono. 10 Ema tcotiuchovi te 'to vepenirayoreni. Juiti tcotiuchovrichjicha. Manosjii'i vcuchoco tjicho ene majichyore te 'ponaena sache. 11 Ene eti imcatacovrichjicha ayosiuchovi mue 'ma Viya. Te tyosiuchaviono maye'e no moverano enerichu taqueyre tomuire no moverano narusrupayachoyre tajichyo to muemcatasiravi. 12 Etjoo'i to tcuusamrechovri'i tjicho tmetosamre'ovi tajicho to toonavo to vitorisra te pjoca 'pog'e. Voypona to tepya'ra'core tavetji to vitorisra aye'e. Ma Viya tijrocovi to vechemra'huina puejchu ene vjicha tjicho vovitina vnoca. 13 Vonoñucha to nechjiriivo te 'to najriono. Techemchocre njicho aróto'o echemcha te 'to ajiro. Nvoo'o echemcha mraca to vimitcosi 14 to amuechemchogñonrich'o puejchu te tiutégiapo ma Viógienu Jesús eti acuñúchanu tajicho to nimit-síra'e ene vacticcopo to viuusamrevyore te 'to mamíro'u tjicho nuti nuusamreyre ajichyore. 15 - 16 Eto tjicho jmañono mponrericpuini nichicnuma aye'e atihuina to nyonrena te 'pog'e Macedonia ene tomuirenapuini te nchappo nos'a taye'e puejchu api'enapuini to nimcataca'e. Ene eti iomuire imcatacanri'ini to nyonrena te 'to 'pog'e Judea. Eto mponreeri'ini. 17 Eto tjichri'i tcotiorocnono to nmuituchra to mponreru. “Votaetúra'i ema”, naquee'i. Naejchopo to mponrerisra tacutiri'i to maponreru ma 'necogiene mue 'ma Viya. “Tiuri, maco'e ene vomuetucha”, naquee'i. 18 Ene vo'i tjicho ema Viya ncomuemru te 'to vo'ene nac'e. Nitucho to nechjiriivo aye'e. 19 Nuti, ma Timoteo émapo Silvano vechjis'o aye'e ma Jesucristo maChicha ma Viya. Ema titúra'i muetucho to muechjiriivo votaepya'ra'i. 20 To 'chojriicovono mue 'ma Viya tituchvono tamutu majicho ma Cristo. Ene eto tjicho to vsopra ema, viti vcuñucho vetsrareco ma Viya. “Je'chu ene”, vquepo viomuire. 21 Emarichu Viya tetmechovi te 'to yponra ma Cristo viti ene étipo ene ttuparacoopo tomuire. 22 Ema tijrocovi ma Espíritu Santo. Eto muemotiora te 'to vsamre to maye'evocoopo ema. Tinapuco te 'to vjiacpogneyre maye'e. 23 Etotsero emarichu ma Viya ncojvo te 'to vonaepya'ra'i. Eto tjichri'i huich'o nyana nimojna'e te 'to iovsa Corinto tjicho vonavro'o ncojcha'e tajicha to tamurigieñono aye'e. 24 Vovavro'o vacti ma cparaaco te 'to asopra ma Viya tjicho 'tumevoc'eripo. To yvoo'o eto vimcataca'e puejchu oosamre te 'to itorisra.

2 Corintio 2

1 Tos'o mponrericpo te 'to huich'o nátecyorevore aye'e tjicho vonavro'o nimjiaasamrécha'e te 'to atopravo. 2 Te acjaasamrevo njicha nuti nomuire nacjaasamreepo, naquíjapo tcucuusamrechnono tjicho aquejvorichu eti. 3 Ene njich'ee'i te 'to 'pona najre aye'e puejchu echaripo ene etpirigia to tamurigieñono aye'e. Puejchu te nutégiapo aye'e voncucojrasamúrevo acuggio tjicho tiuripono te 'to acuusamréchanu. Te noosamre ajicha eti, iomuire itotijvoyre. 4 Te ncajré'epo, ncojrasamurevognejcha níyo'o ajicho. Vo'etina navro'o te 'to nimjiaasamrécha'e. Nechjis'o to atopravo puejchu aponrejgia to nvoyemnarasíra'e. 5 Ma tejicvoo'i aye'e vonáquejvo nuti timjiaasamréchanu. Avetji eti amutpucaeni acojrasamúrevo majicho. Vo'ene njícha'e “amutu” tjicho vonavro'o nesvoypigia. 6 Etotsero juiti marótopo to anocgieneri'i amutu maye'e to echjosraa'i. 7 Huipo aquechno to muejiivo matopravo. Emetsraarégiapo huichu taesvoyca to majaasamre. 8 Nmetoco'e imegia to emnasrena. 9 Ene njich'ee'i te 'to 'pona najre. Nvoo'o nim'oyre to asopjuira'ivo nye'e vo'ipuca. 10 Te 'to huipo aquechno to matopravo, nomuire huipo nquechno te etjoo'inapuca to matoprahuina nye'e. Te 'to mamíro'u ma Cristo nuti huipo nechna eto puejchu aetotijvo vacticco te 'to yponra ema. 11 Te vovquemtisco to matopravo, tcuuyacre ma eriono tacmopravi tito'acavi tjicho viti vimoti to muemtonerepi maquitemra'vo. 12 To ncometoriiraa'i to 'chojriicovo mue 'ma Cristo nitecpo te 'to 'vósare Troas. Manocsamre'voco ma Viya no tcovsano taye'e navopno to 'chojriicovo. 13 Etotsero to timponrericnuu'i ma viati Tito majinaa'i taye'e tos'o ncometoopo naye'e nyompo te 'to 'pog'e Macedonia. 14 Nrusrupayachognejcha ma Viya majicho ema te 'to vitorisra mue 'ma Cristo vito'aco tamutu. To muemcatasiravi vechjis'o ema te 'muiripa'i 'pog'e. To 'chojriicovo nimicticho to tijye to taep'a tacopayaco te ehuire. 15 Tjicho viti vcuti to tijye manoquiivo ma Cristo mue 'ma Viya. Titecpo naye'e no tiuchcu'onripo énopo no muecñacgieneyore ma Viya. 16 Enotsero nae 'no 'necogieñono vcuti to taep'a to taepenogne tjicho to 'chojriicovo viomgieneri'i taechjis'o to naepenirena. Enotsero nae 'no tiuchcu'onripo vcuti to taep'a to tijye tjicho to 'chojriicovo taechjis'o to muitocóresi naetorisra. Ene ¿najpuca no taato'o titucha pjoca 'motneco mue 'ma Viya? 17 Naquejvorichu no tásopjuira'ono maye'e. Ene majichovi viti. Vovacti no etochujcha naponrerico to tayechvoca to 'chojriicovo. Vititsero eto vechjis'o to mavoo'ogne ma Viya tjicho viti mavonravocovi ema ene maye'evocovi ma Cristo.

2 Corintio 3

1 To ene vco'e ijchoo'i te 'to vitjihuina vcuñúchapo. Tjicho eti imoti to vtupara'o vovacti no timitricra'ono to tepya'ra'core. Vovacmunu vácommíro'u to 'jiumeruco taechjis'a to vtupara'o puejchu avopnavi ene eti vo'vore iomuire vyosióca'e to 'jiumeruco puejchu viomari'ini nae 'no 'pomriono. 2 Aponrejgia, etipoocorichu acuti to 'jiumeruco mue 'ma Cristo taechjis'o to vtupara'o tcajuri'i te 'to vsamre tjicho eti ajacpo ma Viya tajicho to vcometoriira aye'e. Ene eto timotcore tquéchosi to itorisra nae 'no 'chañono. 3 Acuti to 'jiumeruco majre ma Cristo. Etotsero vo'acti to tacajugiene te 'to tinta, tomuire vo'vore acti to tacajugiene te 'to marichono. Tjicho to 'chojriicovo vcometoriigiene aye'e tcaju te 'to asamre majicho ma Espíritu Santo maye'e ma muepenoccogne Viya. 4 Ene vjicho to vemtone mue 'ma Viya te 'to vcosiñera ema majicho ma Cristo. 5 Te 'to vitjihuina movine vaato'ori'ini vnoca to vemtone mue 'ma Viya. Tamutu to vroto'ogne ene tos'o maye'e. 6 Ema tetmechovi puejchu vaato'o vacmetoriru to 'rajru muechjiriivo manocgieneri'i nae 'no 'chañono. Huipo ypona to tovgiene mavoniipi tacajugiene te 'jiumeruco. Emapo ypono ma Espíritu Santo. Tjicho to tovgiene mavoniipi ma Viya tacajugieneri'i tiomo to vepenira eto tjicho to ymuituchra. Ematsero ma Espíritu Santo ema tquitoricovi. 7 Ma Viya muemecvocpo to toonagne majaracuvo te muejrocpo ma Moisés to tovgiene mavoniipi tacajugiene te 'to marichono. Ene no 'chañono tyoyocompo vonaemooroca to mamiro ma Moisés tjicho tjiaracuripo eto. Etotsero votáyere to tajaracuvo temticporipo. Topo tajichvo ene taquee'i to tajaracuvo te tanaecu te najacpopo to mavoniipi ma Viya tiomo to vepenira, 8 mavetjignejcha ma Espíritu Santo to toonavo to muechjiriivo. 9 - 10 To njichgieneri'i tquechoroji to tajaracuvo toonavo to tovgiene mavoniipi ma Viya tiomo to vepenira, tavetji tiuunapno to 'rajru 'chojriicovo taechjis'o to majacpiravi ma Viya. Tos'o vo'gienejicha tacti te 'to toonavo to tovgiene mavoniipi. 11 Topo tiuuna majichri'i ma Viya to tovgiene mavoniipi ene votáyere, tavetji eto tquechoroji ene tiuunapno to 'rajru 'chojriicovo eto muitravre. 12 Eto tjicho viti vcosiña to tiuuna 'chojriicovo, tos'o tajina timcuuyachavi te 'to vcometoriira. 13 Vovacti ma Moisés. Ema te majacpopo to tovgiene mavoniipi ma Viya, ema maquepcomropo to attaji puejchu no israelitano huipo naquim'o to taetrahuina to tajaracuvo to mamiro. 14 Ene juitjiiri'i te najiro to 'chosgiene muechjiriivo ma Viya, cutrich'o to tcaviugiono te 'to attaji to naponreru. Eto tjicho vonaechemcha. Maquejvorichu ma Cristo ema maróto'o mave'a to tmui'uggioo'i te 'to naponreru. 15 Napecho ene njich'e juitjiiri'i no jurionono te najiro to 'chosgiene majre ma Moisés vonaechemcha tajicho to tiavichoo'i te 'to nasamre. 16 Etotsero ma 'chane te majacpopo ma Viógienu, tcoviospo to tiavichoo'i te 'to masamre. 17 Ene ma Viógienu emapoocorichu ma Espíritu Santo. Ene te emjaa'i te 'to vsamre viuchcu'po te 'to taquejragne taponravo mavoniipi ma Viya. 18 Eto tjicho ymutu viti huipo váquepcomro. Tquechrapo te 'to ymiro to majaracuvo ma Viógienu. Tjicho ma Espíritu Santo muetsvochporipo to vitorisra ene vactipripo ema te 'to majaracuvo muetorisra. Eto manocgiene ma Viógienu tjicho emapoocorichu ma Espíritu Santo.

2 Corintio 4

1 Eto tjicho movine vinajrigiapoo'ini tjicho emapoocorichu ma Viya te 'to majapanura'ivo ttuparacovi to vemtone maye'e. 2 Vovnoca to ttsii'ocre tayumrúrevo. Vovactemra'i vovemquecha'igia to vimitrisra to 'chojriicovo mue 'ma Viya puejchu namtu náquictiora te 'to tórivo to vimitrisra étopo vitorisra mue 'ma Viya. 3 To 'chojriicovo vcometoriigiene votaechemchocre nae 'no naquicñagneyre. 4 Tjicho ma eriono nógienu no taye'ono pjoca 'pog'e mávicho te 'to nasamre no msopjuireccono puejchu votacumicucho to nasamre to tajaracuvo to toonagne 'chojriicovo mue 'ma Cristo tjicho ema muem'i ma Viya Iyare. 5 Vovitina vechjis'apo te 'to vcometoriira. Ema vechjis'o ma Viógienu Jesucristo. Viti vnoracovocovi aye'e tajicho to vemnasra ema. 6 Ma Viya te 'conevoco maquepo: “Etjoo'ina to tjiáracu puejchu tajracu te 'to tamopcugne”, maquepo. Ene emarichu tmicuchovi te 'to vsamre puejchu ene huemotiyo to majaracuvo macuñuchcórevo ma Viya eto tajaracugnee'i te 'to mamiro ma Jesucristo. 7 To majaracuvo muetjiicoovo ma Viya ene tovrico te 'to tepenoji viog'e tacuti to tasivachogne tiov'o te 'to tamuunagne yupi. Eto temquechorojco te 'to vijro 'chopegiene muetjiicoovo ene tos'o mue 'ma Viya. Vovye'ena viti. 8 Tos'o viti tayampane vácatajivo, tasmutu to vjiaasamre etotsero vovinajrígiapo. Etjoo'i to timjicpuicovi. 9 Etjoo'i vquimponnojcosi cuti vepenoyre ematsero ma Viya votjiunjigiavi vovansijri'i huéto'a. 10 Te 'to oypuca vquij'e navoo'o tcopacaviono vacti ma Cristo. Ene tos'o tquechorojpo te 'to emarichu tquitoricovi. 11 Te 'to vitorisra tamutu sachono enjoo'i navoo'o tcopacaviono tajicho to yponra ma Jesús. Tos'o tquechoroji to muetjiicoovo ma Jesús te 'to tepenoji viog'e ene ema tquitoricovi. 12 Im'a, tcuuyacre te 'to eto timcoparegiavi to vcometoriira to 'chojriicovo ene etopoocorichu tijroc'e to muitocóresi itorisra. 13 Te 'to vsopra ma Viya viti yponoco ma tiajchoo'i to 'chosgiene ajúreco te 'conevoco. Oni taco'e: “Nsopri'i tos'o nechjis'opo”, maquee'i. Ene viomuire vsopo ma Viya ene vechjis'opo. 14 Vsopo te 'to ma Viya macochpucri'i te 'to muepenira ma Viógienu Jesús. Enerichu majichovyore tcochpucovyore viti tjicho vcóchane ma Jesús. Ene viti ymutu étipo vcomsiyre te 'to mamíro'u ma Viya. 15 Tamutu jmani vjichvognee'i eti ajichri'i puejchu asama to 'chojriicovo ene te moveravocyórepo no tjiacpano ma Viya, moverénapo no trusrupayachono ema ene nacuñúchapo. 16 Tos'o viti vovinajrígiapo. Tayampane teejiigiapripo to viog'e etotsero to viachanevo 'rajruprichjicha tamutu sachono. 17 To viatajivono te pjoca 'pog'e 'puesarichu votascupi to vsamo. To toonagne taetsvoyre eto muitravre vjiacpogneyre mue 'ma Viya, eto 'chopepono te 'to viatajivo. 18 Tjicho viti vovacponreeji to taquechragne taye'ono pjoca 'pog'e. Vcopneriiji to tamuquechragñono maye'ono ma Viya tjicho to taquechragne 'nuuji títovo etotsero to tamuquechragne muitravre eto.

2 Corintio 5

1 Vecho te 'to tquitsvoyre to viog'e tacutiyore to 'chosi peti etotsero ma Viya muetpiricripo to muitravre viog'eyre te anumo tacutiyore to 'rajru peti ene eto vomuepyarina ma 'chane. 2 Te 'to vansijrich'o te 'to tepenoji viog'e vcojrasamurevorich'o vquimuira yvoo'o vjiacpa to 'rajruyre viog'e te anumo tacutiyore te 'to váquitsvoj'o to 'rajru. 3 Votáquejvo vavro'o táquevtsu to tepenoji viog'e. Yvoo'o etjoo'ina to 'rajru tov'a to viachanevo. 4 To ene nquee'i to vansijrich'o te 'to tepenoji viog'e vcojrasamúrevo. Vo'etina vavro'o to vépena ene taquíjapo to vcucog'e. Eto vyumjacvo to vjiacpa to 'rajru viog'eyre puejchu to tepenoji viog'e taemtígiapo ene etínapo to 'rajruyre eto muepenocquínapo. 5 Eto maponreeri'i ma Viya to majichovyore muejrosravyore to 'rajruyre viog'e te anumo. Muejrocoopo ma Espíritu Santo ema tinapuco te 'to vjiacpogneyre maye'e. 6 Tos'o eto timiuusamrechovi. Vecho te 'to vansijrich'o te 'to viog'e, huich'o vacchane ma Viógienu te 'to viovsayre anumo. 7 Vecho to ene taqueyre ene vsopo tayampane huich'o vquim'o. 8 Taco'e vipchovo tos'o tiuripono to vjiunjigia to viog'e puejchu ene viovrigia mue 'ma Viógienu te 'to viovsayre anumo. 9 Taco'e eto vcopneriiji to varicocre maye'e ma Viógienu tayampane viovrigiacho'o te pjoca 'pog'e vo'i te'puca anumo. 10 Tjicho ymutu macomro'ovyore ma Viógienu te tviosrígiapo ene vjiacpapo to taetsvoyre to vnocgiene te pjoca 'pog'e tiuripuca vo'ipuca. 11 Viti vimoti to mapiccórevo ma Viógienu te 'to maviosrisrayre. Eto tjicho vimponrerico no 'chañono to najacpirena ema. Ma Viya muem'o to vsamre te 'to tórivo. Yvoo'o iomuirena aemoti ene echemcha. 12 Napecho ene njich'e vovavro'o vitjihuina vcunachapo. To yvoo'o eto echemcha to vitura'ivo mue 'ma Viya puejchu ene ajicha no tcotiorocoviono. Tjicho to timsiñavochri'i eno, eto muem'i ma 'chane ene étopo to maye'erepiono manocsare etotsero te 'to nasamre vonaponrejgia. 13 Enjoo'i naco'e te 'to huipo tori to vchuti tajicho to yponra ma Viya etotsero tiuuna to yponreru to vimcatasíra'e. 14 To muemna'vo ma Cristo eto tvonicovi te 'to vitorisra tjicho ema tepeninovri'i ymutu ene cutripo ymutu vépeno. 15 Te 'to muepeninoopo tos'o huipo vcúnoco to yvoo'ogne viti te 'to vitorisra. Vnócapo to mavoo'ogne ma tepeninovri'i ene techpucpo tchovo titorico puejchu viomuirena 'rajrina to vitorisra. 16 Taco'e huipo yponrejgia to muem'i macoy'egne ma 'chane. Vovacti no taye'ono pjoca 'pog'e. Eto te huich'o vjiacpaa'i to 'chojriicovo ene vquee'ini te 'to vimuira ma Cristo. Etochujcha yponrejcoo'ini to muem'i. Juitipotsero vimotpo ema. 17 Ma 'chane te majacpopo ma Cristo 'rajrupo to maponreru. Titovompo to 'chosgieñono taye'ono to muetorisra. 'Rajrupo tamutu. 18 Ema Viya ema tnoco jmañono te 'to vitorisra tjicho te vcocposvorich'o, ema mavonicpo ma Cristo puejchu vemnaca majicha. Ene viti viomuire ttuparacoopo puejchu vememnacvoca, nomuirena naemnaca ema no 'pomriono. 19 Majicho ma Cristo emapoocorichu ma Viya emajivo tememnacvo nae 'no 'chañono te 'to nacotichira. Huipo muechnovca to napecaturano ene viti ttuparacoopo vacmetoriru to 'chojriicovo taechjis'o to majacpiravi. 20 Tos'o viti mavoniru ma Viya tvonicovri'i puejchu vechjígia'e cutripo te 'to emuena techjígia'e. Ymetoco'e te 'to muéjare ma Cristo: Ajacpa ma Viya puejchu emnaca etpirígiapo maye'e. Eto ene vjich'e. 21 Ema tajina mapecaturena. Etotsero ma Viya manocpo maye'e to ypecaturano puejchu viti mtopravrevocovínapo ene vájacpocre mue 'ma Viya tajicho to matajivo.

2 Corintio 6

1 To vtupara'o vemtone mue 'ma Viya ymetoco'e vo'aquempuurico to majapanura'ivo ma Viya aye'e. 2 Tjicho oni maco'e ma Viya te 'to 'chosgiene ajúreco: Te titecpopo to nictiora nsampo to pyosseriipi nye'e. Te'po te 'to sache ncuchcurisra nimcatacoopo, taquee'i to ajúreco. Ene je'chu etoripo juiti jmani sachono titecporipo to muectiora te 'to macuchquirena no 'chañono. 3 Viti vovavro'o etjoo'ina to vtoprahuina nae 'no 'pomriono puejchu vovcuctioroccore te 'to vemtone mue 'ma Viya. 4 Tjicho eto yvoo'o to toona to vitorisra nae 'no 'chañono puejchu namtu naechemcha te 'to mavonravocovri'i ma Viya tjicho vjicpuicro'o te 'to viatajivo vsamgieñono étopo vcomnurosravo. 5 Vjicpuicro'o te testacoviono te'po vqueeta étopo te tiocoriono vjicho. Vjicpuico to vemtone mraca. Etjo vovimca ene vcatajivo tajicho to vnicgiene. 6 Eto temquechorojco to vtupara'o yvóno'i mue 'ma Viya te'po te 'to toonavo to vitorisra. Tomuire to vechemra'vo te 'to 'chojriicovo ene étopo to vjicpuicró'ovo nae 'no 'pomriono. Tquechoroji tomuire to vjiapanura'ivo vemna'vo tjicho tiovocovi ma Espíritu Santo. 7 To vemtone mue 'ma Viya eto vcometoriru to je'chugne 'chojriicovo vquijro to muetjiicoovo ema te 'to vitorisra. Eto vnoco to tiuricocre tacuti to macotiuchrárevo ma sontaru ene étopo to matumra. 8 Etjoo'i tpicuchoviono no 'chañono, etjoo'i vo'i. Etjoo'i vcuñuchcore, no 'pomriono tcotiorocoviono. Enjoo'i naco'e te 'to vepya'ra'i, etotsero vo'i. 9 Etjoo'i naco'e te 'to vohuemotcore etotsero vimotcore. 'Muíriji navoo'o tcopacaviono etotsero vitoricrichjicha. Vcatajivo etotsero vovépena. 10 Tayampane vácojrasamúrevo etotsero viuusamrerichjicha mue 'ma Viya. Vcomnurocvo etotsero viti vijrocripo no moverano to nacoy'egneyre mue 'ma Viya. Tayampane vacmunrocvo, tamutu vcoy'e majicho. 11 Mporapenviono acovsa te Corinto, vovioñucha to ymetosíra'e tajicho to vemnasra'e te 'to vsamre. 12 Viti vimec'e to vemna'vo aye'e. Etichujcha votáquechoroji to emnarapina vye'e. 13 Nuti nmetoco'e tacuti to muechjisra ma 'chane no machichanoviono: Emnacavi tacti to vemnasra'e viti. 14 Vo'acuquenora acuponoco no namujacpognena ma Viya. Vo'vore aquituchvo naye'e tjicho movine tacticconri'ini no tpono to tiuricocre ene énopo no tpono to tamurigiene. Aponrejgia, movine tacchaneri'ini to tjiáracu to tamopcugne. 15 Ma Cristo votacticcono mue 'ma eriono. Ene maco'e mamuire ma t-sopo ma Viya mue 'ma mamusopgiene. 16 Tjicho to mapenviya movine etjoo'inari'ini to nasiñaraji muepyaru ma 'chane. Tjicho eti mapenovoc'e ma muepenoccogne Viya. Oni maco'e ema: Nuti nutjioyre naye'e. Ene novricyore tjicho nuti nacogienuyre ene eno nye'onyore, maquee'i ma Viya te 'to ajúreco. 17 Tomuire maquee'i: Iuchca naye'e nae 'no namurigieñono. Acoscu'a naye'e vo'acuponocvoco te 'to mpachijigne, maquee'i ma Viógienu. Ene nuti njacpo'eyore 18 iyanuyre ene eti nchicha'eyre, maquee'i ma titjiicovo Viya, taquee'i to ajúreco.

2 Corintio 7

1 Tos'o mporapenviono nemnarono, aponrejgia tjicho pjoca muechjiriivo ma Viya muetuchyore vye'e. Tos'o vcoscu'a to mpachijigne te 'to viog'e te'po viachanevo. Ypicuchgienenajicha ma Viya táquejvorichu vnoca to mavoo'ogne ema. 2 Mporapenviono, etpirisnavi to asamre tjicho viti najina vquitemgienena, voyvoyorigia te 'to tamurigiene, tajina vjichvoca. 3 Vo'etina to ncotiorosra'ena. To ene nquee'i nuti nemnac'e 'Muíriji vcochanecco te 'to vsamre te 'to nitorigiacho'o te'po népena. 4 Vonáquicchopuiivo ajicho to itura'ivo mue 'ma Viya. Eto timiuusamrechnu ncuñuch'e nae 'no 'pomriono tos'o eto tetmechnu te 'to natajivono. Nuusamregnejcha ajicho eti. 5 Te vitecpopo te 'to 'pog'e Macedonia vovnáraca. Vnosjii'i te 'to viatajivono tjicho moverano no tiocpuemchono to 'chojriicovo. Ncojrasamúrevo najicho. 6 Etotsero ma Viya muetco muemetsraareco no tcojrasamurevono. Ema temetsraarecovi majicho ma Tito te titecpopo vye'e. 7 Votáquejvo to muetecpirena vye'e tcuusamrechavi, tomuire to maasamrevo ema ajicho eti. Tmetocovocoopo te 'to etpiricripo to asamre aponrericpo to asopjuira'ihuina nye'e. Aquimuiranvore avoo'o im'anu tos'o nuusamregnejcha ajicho. 8 - 9 Néchopo to taemjiaasamréchra'e to 'pona najre aye'e ene nuti ncotegne'vopuini tajicho to nmetosíra'e. Etotsero juiti nim'opo te 'to tiuuri'i to acojrasamúrevo. Nuusamre tajicho to najre aye'e. Vo'etina to ajaasamre tcuusamréchanu. Eto tcuusamrechnu tjicho 'puesapirichu to ajaasamre ene acot-samreepo tjicho to ajaasamre ene tos'o mue 'ma Viya. Vovitina vactopravo tajina vjícha'e. 10 Tvopnocre to vjiaasamre te 'to ene tos'o mue 'ma Viya ene vcot-samre tajicho puejchu ma Viya macuchcu'aapo. Enotsero no taye'ono pjoca 'pog'e te tcojrasamurevono votácot-samriono ene tcuuyacre eto tcópaca to najaasamre. 11 Aponrejgia tquechoroji te 'to ene tos'o mue 'ma Viya to ajaasamre. Tjicho juiti anocpo to mavoo'ogne ma Viya majicho ma tejicvoo'i. Echjis'opo to ajichri'i ema tos'o huipo iúrigia tjicho echemchopo to tapiccórevo to pecatu ene emechoricpo ma tejicvoo'i. Eto temquechorojco te 'to tajínapo atoprahuina te jmañono. Ene juiti tomuire avoo'opo im'anu. 12 To ene njich'ee'i te 'pona najre te 'to emechorigia ma tejicvoo'i, vomáquejvo timponrerígianu ema mue'po ma mueya muejis'ovri'i. To timponrericnu puejchu etpirígiapo vye'e mue 'ma Viya. Táquechorojpo to emnárapi vye'e. 13 Tos'o viti vetmechvopo ajicho. Ene 'chopepono to viuusamrevo ajicho te 'to maasamrera ma Tito te titecpopo tios'opo aye'e. Ema titotijvopo te 'to majaasamre ajicho. 14 Nuti ncuñuch'e te 'to mamíro'u ma Tito tajicho to aponra ma Viya. Te tyompo vonatsri'o ajicha. Muecho te 'to vonaepya'ra'i to ncuñuchra'e. Tacutirichu to nimitropi aye'e nechjis'o to je'chugne, movine naepya'ra'ri'ini. 15 Ene juiti te tim'ó'epo tjiuucopo to muemnasra'e ma Tito tajicho to ituchra to mametoru'eri'i ene étopo to avopnira ema étopo apicuchra. 16 Tos'o juiti nuusamrepo ajicho. Huipo náquicchopuiivo.

2 Corintio 8

1 Mporapenviono, juiti yvoo'o ymetoco'eyore to 'chopegiene muemnárapi ma Viya nae 'no t-sopono ema te 'to 'vosariono 'muiripa'i Macedonia. 2 Tjicpuicro'ono eno te 'to 'chopegiene natajivo topo tajichvo tiuusamriono. Tcomnurocvono etotsero 'chope to nanoquiivo ene vonacotegne'a. 3 Nuti nimoti to ene tos'o te 'to nasamre to nanoquisravo te 'to naroto'ogne. Tcomnurocvompo tajicho to nanoquisravo. 4 Tyossericvompo vye'e te 'to nomuirena tnoquigiapono nae 'no yporapenviono tcomnurocvono tcovsano te 'to 'pog'e Judea. 5 Votáquejvo tnoquigiapono to prata to yponreeri'i viti. Tomuire to nog'e naejrocpo ma Viya ene tponocoviompo te 'to mavoo'ogne ema. 6 Tos'o ymetocopo ma Tito macuumutca itucha to anoquiivoyre nae 'no yporapenviono. Ema tnaecchoo'i aye'e te tovgiene. 7 Eti acuñuchcorepono nae 'no 'pomriono to asopra ma Viya, te 'to echemra'vo te'po imitrisra to 'chojriicovo acopneriijignejcha to anosra to mavoo'ogne ma Viya ene étopo to emnárapi vye'e. Tos'o ene ajichyore to anoquiivoyre tomuire. 8 To ene nquee'i vonutina nacvoniipi. To nvoo'o eto aemoti te 'to navorira tnoquigiapono no 'pomriono yporapenviono puejchu aponocvoca ene eto temquechorojcoyre to emna'vo. 9 Aponrejgia to muemna'vo ma Viógienu Jesucristo tjicho ema tcoy'ee'ini to anumo etotsero majunjicpo tiutecpo te pjoca 'pog'e tcomnurocvopo ajicho eti puejchu eti tamtupo acye'e tajicha to macomnurosravo ema. 10 - 11 To mponreeri'i nuti tiuri itucha to anoquiivoyre anaecchognee'i cope añu. Tjicho eti iuvri'i aponrerico to anoquicvoyre ene iuusamre tajicho te anaecchopo. Juiti enerichu aqueyre te 'to ituchrena anoquígiapo te 'to imroto'oohuina. 12 Ma Viya eto mayumjacvo te 'to ene tos'a te vsamre to yvorirena vnoquígiapo maye'e viptsigia to vimroto'oohuina. Vomayumjácapo vijroca to ymucye'egienena. 13 Vo'etina mponrerigia te 'to acmunrocvoyre tajicha to anoquisrahuina nae 'no 'pomriono. 14 To yvoo'o to acticco no yporapenviono te 'to acoy'egnena tjicho eti juiti etjoo'i to acoy'egne. Tiuri anoquígiapo nae 'no tcomnurocvono puejchu te acmunrocvo nomuirena nanoquígiapo aye'e. Ene acticcopo to acoy'egnena 15 puejchu taetúchapo to 'chosgiene ajúreco oni taco'e: “Ma tcoy'e to 'chopemuri tajina táquemochna. Ma tcoy'e to ommuurichu etotsero votechri'a”, taquee'i to ajúreco. 16 Nrusrupáyacho ma Viya ema tnocsamre'o ma Tito puejchu maponrerígia'e mactinu nuti. 17 Te nmetocopo mategia muemojna'e, ema 'nuujipo teschopnu tjicho etorichu maponreeri'i mamuire. 18 Yvonicyore ma 'pona viati puejchu macchane ma Tito. Ema mamuire tcuñuchcore nae 'no yporapenviono te 'to 'vosariono tajicho to macometoriira to 'chojriicovo. 19 Tjicho ema naneriocri'i natuparacpo puejchu macchanevocovi te 'to vnojnirena to prata vnoquiivoyre nae 'no yporapenviono tcomnurocvono tjicho eto vtupara'o. Nacuñuchyore ma Viya tajicho to anoquiivoyre ene naem'oyre tomuire to emnárapi. 20 Tori vjicha puejchu vovcuctioroccore to vcotpara'ira to prata nanoquiivoyre no yporapenviono. 21 Yvoo'o tori vjicha, vomacuquejvo mue 'ma Viya nomuire nae 'no 'chañono. 22 Mamuire yvonicyore ma 'pona viati puejchu macchane ma Tito émapo ma 'pona yvoniiyore. Vimoti mamuire to maponra ma Viya. Tavetji juiti maquimuira tiutegia aye'e tjicho masamuiico to itorisra mue 'ma Viya. 23 Te enjoo'ina nayoseriris'a ma Tito, ajicha te 'to ema tquemtone nye'e timcataconu te 'to ncometoriira aye'e. Enerichu ajicha te nayoseriris'a no 'pomriono viatnoviono macochanegneyriono te 'to enori'i navonirono no t-sopono ma Viya te 'to 'vosariono. Eno tcuñuchcore najicho ma Cristo tajicho to naetorisra. 24 Tos'o nmetoco'e te 'to imecvoca ma Tito énopo macochanegñono to emnárapi puejchu táquéchosi nae 'no yporapenviono te 'to 'vosariono ene táquechorojpo te 'to vonemna'orina to ncuñuchra'e.

2 Corintio 9

1 Huipo tayumjácapo to nácajre'e nechjis'a to anoquisrahuina nae 'no yporapenviono maye'ono ma Viya 2 tjicho nuti necho te 'to avorira anoquígiapo. Nuti ncuñuch'e nae 'no tcovsano te 'pog'e Macedonia. Nmetoco'e te 'to eti acovsa te 'pog'e Acaya aponrericri'i cope añu anoquicvoyre. Moverano nasamuiico to avorira anoquicvo tos'o nomuírepo naponrerico to nanoquisrahuina. 3 Tanosgiene nvonicvocyore pnoni viatnoviono puejchu naemcataca'e to acoomut-sirayore puejchu vonquemna'osrarichu to ncuñuchra'e te 'to pochripo atseco. 4 Tjicho te nacchanevocpuca viutegia no tcovsano te Macedonia vchimróca'e, huich'o acutsecri'i to anoquiivoyre ene nátsri'opo tajicha to ncuñuchra'e naye'e. Avetijpo eti to atsii'ohuina te namíro'u. 5 Eto tjicho mponrericpo tiuri to nvonicvoca pnoni viatnoviono puejchu nayana naenapucari'i nye'e ene natsegia nacoomutca to anoquiivoyre ajichgieneri'i puejchu te nitecpapo aye'e ttsegiaporipo to anoquiivoyre ene tos'a te asamre, vovitina vacmesajiico'e. 6 To vnoquisravo tacuti ma 'chane te tquésane. Te tevco to 'puesarichu, 'puesarichu mave'o ene te muevco to 'chope, mave'o to 'chope. 7 Tiuri te 'to namtu nanoquígiapo etotsero ene tos'a te 'to nasamre. Vomacucotegne'o vo'vore macucmesajiicovo tjicho ma Viya márico ma tiuusamre tajicho to manoquisravo. 8 Ma Viya maróto'o muejrocavi tamutu to taetshuina puejchu vacye'e tamtu to vcomnugne ene étopo to vnoquiihuina nae 'no 'pomriono. 9 Tjicho oni taco'e to 'chosgiene ajúreco: Ma tiuri 'chane tenchecra'i nae 'no tcomnurocvono. To manocgieñono muitravre, taquee'i to ajúreco. 10 Ma Viya tijrocovi to tagira vevrina ene étopo to vnicgiene. Emapoocorichu tijroc'eyre 'chope puejchu taemyanaporichjicha to iurivoyre. Acutiyore ma 'chane te tevco to 'chope. Tjiuuco ene tco'i majicho ma Viya. 11 Tos'aptsero eti acoy'eyre puejchu aenchecra'i nae 'no 'pomriono ene no yporapenviono narusrupayachoyre ma Viya tajichyo to anoquiivoyre naye'e vnojnogneyre. 12 Aponrejgia, no yporapenviono najacpoyre to nacomnugne tajichyo to anoquiivo etotsero votáquejvoyre eto. Tomuire narusrupayachoyrerichjicha ma Viya 13 ene nacuñuchyore ema tajichyo to anoquiivoyre naye'e. Tjicho eto temquechorojco to asopjuira'ivo te 'to 'chojriicovo mue 'ma Cristo. To njichgieneri'i eno narusrupayachoyre ma Viya tajichyo to iúrivo enchecra'vo naye'e nae'po nae 'no 'pomriono. 14 Ene eno tyosiuch'eyriono mue 'ma Viya tajichyo to naemnasra'e tjicho timec'e ma Viya to majapanura'ivo. 15 Vrusrupáyacha ma Viya tajicho to tasivachogne vencheco maye'e. Mjichravre to macuñuchcórevo.

2 Corintio 10

1 Juiti nuti Pablo etjo to nechjis'oyre aye'e etotsero nvoo'o nacti ma Cristo te 'to majapanura'ivo. Tjicho enjoo'i naco'e te 'to nuti vonápicuchcore te amíro'u etotsero to ehuírenu nijrocvo to nechjóca'e te 'to najre. Tajina timpígianu. 2 Etotsero to nmetoco'e etpirígiapo te 'to itorisra puejchu te nutegia aye'e votcucmuncore nquechjoc'e tajina taempiconuyre. Ene njichvocyore no tcotiorocnono naquee'i te 'to etochujcha ypono to mavoo'ogne ma 'chane. 3 Je'chutsero ene vcovsa te pjoca 'pog'e etotsero voypona to taye'ono pjoca 'pog'e tajicha to vemtone mue 'ma Viya. 4 Viti maye'ono sontaru ma Viya etotsero vo'etina vcotiuch'apo to taye'ono pjoca 'pog'e. Te viocpo to tamurigiene eto vcotiuch'ovo te 'to muetjiicoovo ma Viya. Eto taróto'o tocpa tacovenopa to nacotiuchrárevo no taye'ono pjoca 'pog'e. 5 Vito'acvoco no tiocpuemchono to 'chojriicovo mue 'ma Viya te 'to nasiñahuíravo. Vcometoriipo naye'e puejchu násopjuíra'i mue 'ma Cristo te 'to naponreru naechemra'vo. 6 Ene te anoca to asopjuira'ihuina, viti vechjocvocyore no namusopjuira'ignena. 7 Tjicho eti etochujcha im'o to muem'i ma 'chane, vo'im'a to masamre. Enjoo'i nacojvo to natupara'o mue 'ma Cristo. Tiuri eno to naponrejgia vcompujvo viti vcotpára'o maye'e. 8 Tayampane nácojvo to ntupara'o mue 'ma Viya ene eto votimtsii'anu tjicho to nijro ntupara'o eto tijroc'eyre to atumevoyre mue 'ma Viya. Vo'etina te 'to naeminajric'eyre. 9 Vonavro'o ac'e te 'to etochujcha nvoo'o nipcoorígia'e te 'to najriono aye'e. 10 Enjoo'i naco'e te 'to tpicaemchocre to najriono etotsero te 'to amíro'u vonijrócapo ene votáremchocre to nechjiriivo, naco'e. 11 Yvoo'o te 'to naechemcha te vitecpapo aye'e vituchyore to vechjis'ognee'i te 'to viajre énetse eto tpicuchovionyore. 12 Viti vovavro'o yponoca no enojivo timiaramimijicvono te 'to nórivo. Eto tjicho eno muechemreccono timictichcocono ene tponrejcocono enojicco te 'to nanocsare tiuripuca vo'ipuca ene vonaponrejgia to mavoo'ogne ma Viya. 13 Tjicho viti vovnoca to ymuctupara'ogiene mue 'ma Viya. Tjicho to vemtone taquejvorichu vnoco to yvóno'i maye'e ttuparacoopo puejchu vacmetoriru aye'e eti acovsa te Corinto. 14 Tos'o vovetaviicu'a to yvóno'i mue 'ma Viya te 'to vcometoriira aye'e. Viti viuvri'i viuteco vcopayac'e te 'to 'chojriicovo mue 'ma Cristo. 15 Vovimye'echapo to naemtone no 'pomriono aye'e. Etochujcha yvoo'o 'tumevoc'ena ajuuca to asopra ma Viya. Ene vroto'oyre váquemtone aye'e to vituchrena to yvóno'i mue 'ma Viya. 16 Tac'eptsero vyanavore onogiy'e te 'to iovsa eti. Tomuire vacmetoriru taye'e to tiuuna 'chojriicovo tjicho huich'o nasama taye'e ene vovcurisiravorichu to naemtone no 'pomriono. 17 Taquija taquimiaramimijico ma 'chane. Táquejvorichu tacuusamrecha to muejroru ma Viógienu, taquee'i eto ajúreco. 18 Tajina tajichgienena te 'to tcuñúchapo emajihuina ma 'chane. To tvoo'ocrepno eto emuena ma Viya tcuñucha.

2 Corintio 11

1 Juiti nyosioc'e te 'to ájicpuicro'o nye'e to njicpuchravyore ncunachovyore ncutiyore ma muechemrecco 'chane. 2 Tjicho to nemna'vo aye'e manocgiene ma Viya te 'to nsamre nimcuuyach'e apona to 'ponagiene 'mitreco. Nuti nimmoo'o'eri'i te ajacpopo ma Cristo. Acutripo su mnae'ogiene 'móperu te ave'po ema njichri'i nuti puejchu máquejvorichu ema apona. 3 Ncuuya te 'to ávoyoccore acti su stivgiene tquíjare Eva te 'conevoco. Tjicho to tovgiene ggiore emarichu eriono mavoyocpo esu te 'to maquitemra'vo. Im'ajcha huichu naemmoyóca'e te 'to aponreru ene tquecha'igia'iono te 'to toonagne aponra ma Cristo tios'o te asamre. 4 Eti avoyoccoreri'i nae 'no timitricono to 'ponagiene. Eto vo'etina to je'chugne 'chojriicovo ajacpognee'i te vcometoriipo aye'e tjicho vonaechjis'a ma Jesús émapo Espíritu Santo vechjis'ogne viti. Etotsero eti avopnovcopo nasópe'i. 5 No timitricono jmani aye'e tijrocvono tácuñuchcoriompono te 'to natupara'o. Etotsero nuti necho te 'to vompajcapno naye'e. 6 Tayampane vonquittuj'o to nechjisra etotsero vonechri'a to nechemra'vo te 'to 'chojriicovo. Eto 'muíriji vemechemcho'e to vechemra'vo te 'to tamutu to vitorisra. 7 Vonyosióca'e to ncomnugne te ncometoriipo aye'e to 'chojriicovo. Ncomnurocvochjicha tajicho puejchu eti áquijro mue 'ma Viya njicha nuti. Avoo'oripcaeni te 'to nyosióca'e. 8 Nae 'no t-sopono ma Viya te 'pomriono 'vosariono nuti njacpo naye'e to nvachris'a to ncomnugne te ncometoriru aye'e. Cutiripo to nve'o nae 'no 'pomriono puejchu nimcataca'e to ncometoriira aye'e 9 tjicho te novrisnee'i aye'e ncomnurocvo vonyosióca'e to ijrócanu. No yporapenviono tios'ono te 'pog'e Macedonia eno tijrocnono to ncomnugne. To mponreru nuti vonavro'o nyosióca'e ene njichyore. 10 Te 'to mamíro'u ma Cristo nmetoco'e te 'to naechoyore namutu no tcovsano te 'pog'e Acaya to nmuysiosra'eri'i. 11 To ene nco'e ¿tajpuca tacoyemo? Ijchopca vonemnáca'e. Ma Viya muecho to nemnasra'e. 12 Etotsero nnosgiene vonájacpoyre aye'e to ncomnugne puejchu voncucti no timitricra'ono to 'ponagiene aye'e. Tjicho eno tcunachovono te 'to nacutivocovi viti mavonrano ma Viya. Ene vo'i, eto tjicho eno tquijrono. 13 Eno to naemitrisra vo'etina to je'chugne. Temtsioricono timictichvono no mavonirono ma Viya najichvo. 14 Votaramicriono to ene naco'e tjicho emapoocorichu ma eriono timictichvo ma munagiene angieri. 15 Tos'o muejrare nae 'no mavonrano timictichvono nae 'no tnocono to tiuricocre. Etotsero etjo to naecñayre naemechoro'yore taetsvo to tamurigiene nanocsare. 16 Napecho ene njich'e vonavro'o ac'e te 'to muechemrecconu tajicha to nmetoru'eyore. Acmichanuch'o ncútiyo ma muechemrecco. Nvoo'o nutjivyore ncunachovyo te 'to ntupara'o. 17 Vo'etina mavro'o ma Viya to nutjihuina ncunachapo. Etotsero ene nqueyre. Ncutivocyore no muechemreccono 18 timiaramimijicvono tajicho to naem'i étopo naye'erepiono nanocsare. 19 Eti echemra'i to ajichvo ene avopno iúrico no muechemreccono. 20 Tjicho avopno no timitricra'ono to 'ponagiene aye'e. Tvoyoc'iompo eti ene tcovnora'iompo tiuricovompo tajicho to acoy'egne ene enopoocorichu tcopyec'iono tomuire teropomroch'iono ene eti ajicpuicro'o naye'e. 21 Aponrejgia nuti vo'ene njícha'e. Etopuca tjicho to nmutumevoo'i te 'to amíro'u. Te 'to etjoo'i to timsiñavocho eno, nvetji nuti te 'to taemsiñavochranina. Eto njichgieneri'i ncutiripo ma muechemrecco to ncunachíravo. 22 To timsiñavochvoco naco'e: “Viti hebreono jurionono”, naco'e. Ene nuti nomuire hebréonu jurionnu. Tomuire naco'e: “Viti mamrivo ma Israel émapo Abraham”, naco'e. Nutirichu nomuire. 23 Ene naquevre: “Viti mavonra ma Cristo”, naco'e. Ncompujvo nuti te 'to mavonranu. Ncutivórepo ma muechemrecco tajicho to ncunachíravo. Tjicho to ncometoriira nuti nquemtonepono te naye'e eno ene movera'epno nquesta ene nqueeta te naye'e eno. Tiáne'i népena tajicha to nemtone. 24 Cinco'e nquemechoro'i nquesta nae 'no jurionono, treinta y nuevepoo'i chcote naejrocnu. 25 Mopo'evore nquepchi naye'e ene eto'evre ncotupsi te 'to mari puejchu nepenaa'ini. Te 'to mpuiirisra nomo to 'chojriicovo mopo'e vepchoocovo te 'to 'chopegiene cogiure. Etona sache etonavre yoti nyuutico novrico te 'to une. 26 Ncatajivo te 'to mpuiiris'o, tcuuyacre etjo njíchapo te 'to cjocriono, te'po 'vosariono, te'po moopa'giene 'pog'e, te'po 'chopegiene cogiure, nae'po nae 'no tiomera'ono. Nomuire movera no tiocpuemchono nae 'no njañonono jurionono énepo nae 'povsajecono ene énopo no t-sopono ma Viya najichvo. Tcuuyacre etjo najíchanu. 27 Ncatajivo to nnicgiene étopo nerogiene étopo to nvítavo. Etjoo'i nijmuchvo ene vonimca to yoti. Njicpuicro'o te 'to tasamgiene to nog'e. Ncatajivo tajicho to tcosara'i ene étopo to ncomnurosravo to nmuii'o. 28 Taja 'pona te tamutu jmañono tamutu sache ncojrasamure no t-sopono ma Viya te 'to 'vosariono. 29 No vo'tumevoquina te 'to nasopra nomuire cuti vo'tumenina to mponrerisravco. Te tejígiapo majicha ma 'pona ene nuti ncojrasamure mraca. 30 Nuti tajina nimiaramimijis'apo taquejvorichu tcuusamrechnu to nmutúmevo. 31 Muitravreyre to macuñuchcórevo ma Viya Mueya ma Viógienu Jesucristo. Ema muecho te 'to vonaepya'ra'i te jmañono. 32 Nmetoco'e to njichvognee'i te 'vósare Damasco te naquiyará'opo ma Aretas. Ene ma tcotpara'oo'i maye'e te 'to Damasco mavonicvocpo no sontarono najañoca to tapajrano taye'e to 'vósare puejchu nacootócanu. 33 Etotsero no yporapenviono tcovcu'nompo te 'to 'chope canasto tcuchconompo te 'to ventana taye'e to tayuchmuegne to 'vósare tcucpuicnompo taye'e ene nuchcu'po.

2 Corintio 12

1 Tajina tajichgienena to ncunachapo nutjihuina etotsero nechjis'oyre to muemecnugnee'i ma Viya. 2 Catorcepo añu njicho te ncomsii'i te 'to 'nug'epno anumo. Vonecha ncog'epripca vo'i taquejvorichpuca to nachanevo. Maquejvorichu ma Viya muecho. 3 - 4 Napecho ene njich'e ncomsii'i te 'to mavsa ma Viya tquíjare paraíso. Vonecha te nyompo vo'i enepuca te 'to muemecnugnee'i ma Viya. Maquejvorichu ema techo. Ene taye'e nsampo to tayumrúrevo 'chojriicovo muitji mue 'ma 'chane to muechjis'a. 5 Ene eto tiuuri'ini te 'to taemiaramimijígianu etotsero vo'ene nac'eyre tjicho taquejvorichu tcuusamrechnu to nmutúmevo. 6 Ene te nutjihuina ncunachapo ene nechjis'apo nimictichapopuini ma muechemrecco 'chane tjicho etjoo'i to timsiñavochnuyree'ini. Etotsero vo'ene nac'eyre. Vonavro'o nesvoyca to ncuñuchcorehuina. Tiuripono naponrejgia to nnocgieñono étopo nechjiriivo. 7 Ma Viya timcuuyachnu to etina timiaramimijígianu to 'chopegiene muemecnugñono ema. Tos'o tijrocnupo to tasamgieneri'i to nog'e cutinarine to mavonuchnugnena ma eriono puejchu eto taemecatajivchanu ene votaquimsiñavochnu to nim'ognee'i. 8 Mopo'e nyosioco ma Viógienu to maconaracanuu'ini. 9 Etotsero vonaeschopcore maye'e. Majichnupo: “Tarotorichu to nemnárapi eto timjicpuicviyre. Te vo'tumena ma 'chane ene tquechorojpo to ntúmevo maye'e”, majichnupo ma Cristo. Tos'o eto tcuusamrechnu to nmutúmevo puejchu táquechoroji nye'e to matúmevo ma Cristo. 10 Napecho njich'e eto tcuusamrechnu to nmutúmevo étopo te tcotemono nye'e, te'po ncomnurocvo, te'po ncatajivo ene nquimponnojcosi majicho ma Cristo. Tjicho te vo'tumenina nuti ene tquechoroji to matúmevo ema nye'e. 11 Ncutripo ma muechemrecco 'chane tajicho to nechjuchravo ene ncunachovo. Etitsero acotopravo tjicho tiuuri'ini to ene ajicha echjúchanu te 'to namíro'u no timitricra'ono najichvo. Tjicho eno tijrocvono tácuñuchcoriompono te 'to natupara'o. Tayampane tajina nurihuina etotsero vompajcapno naye'e. 12 Tjicho eti im'o to nitorisra étopo to nnocgieñono aye'e. Eto temquechorojco te 'to nuti mavonranu ma Viya. Nnoco to tiaramicriono 'cutiórare tajicho to muetjiicoovo ma Viya ene njicpuicro'o te tamutu aye'e. 13 Tjicho to nemnasra'e voncocjígia'e nae 'no 'pomriono t-sopono ma Viya. Etopúcatse tjicho vonyosióca'e to ncomnugne. To ene nquee'i, ¡vo'aquechnonu to nejiivo aye'e! 14 Juiti mopo'eyórepo to nchimrach'eyre ene nnosgiene movine nyosioca'ee'ini to ncomnugne. Eto nyumjacvo to itorisra mue 'ma Viya. Vo'etina nacponreeji to acoy'egne. Tjicho nuti ncochícha'e to asopra to 'chojriicovo. Ma 'chane votáquijro nae 'no machichanoviono tjicho ema tijrocvoco eno. 15 Nuti nvopno nnoca tamutu to ncoy'egne étopo to ntúmevo tajicha to nimcatasira'ena. Etotsero te tjiuucopo to nemnasra'e ene eti cutim'i temticporipo to emnasranu. 16 Enjoo'i aye'e naco'e: “Je'chu ma Pablo tajina mayosiocavi vijroca etotsero te 'to muechemra'vo ema temtsiocovri'i”, naco'e. 17 Vo'ene njícha'e. Im'a, no nvonicgieñonri'i aye'e votacmopra'iono tactem'e. 18 Nuti nyosiocpo ma Tito mategia muemojna'e ene nvonicpo macchane ma 'pona viati. ¿Ene ma Tito tquitem'epca? ¿Huipca tponócanu to mponreru nuti aye'e? Tiuri to majicho macútinu nuti. 19 Ijchopo eti to vitjivo vechjuchvoo'i te 'to amíro'u ene vo'i. Viti vechjico te 'to muéjare ma Cristo te mamíro'u ma Viya. To yvoo'o viti, mporapenviono nemnarono, eto 'tumevoc'enaporipo. 20 Ncuuya te 'to nutégiapo aye'e nchimpa to nmuuro'giene. Huich'o aquetpiricri'i to itorisra. Tayumjacvopo nuti ncovacá'epo ene eti huipo acuripicri'i. Ncuuya nchimpa aye'e no votacticcono énopo tcotchopcocono énopo t-semcocono, no enojivo tiuricovono, no techjicra'ono ene tcotiorora'ono énopo no t-siñavono ene huipo acucticcoo'i te 'to aponreru. 21 Te nutegiavore aye'e tcuuyacre to natsri'o mue 'ma Viya ajicha eti ene eto tquiyacanu te 'to amíro'u najicha no votcuriono aye'e vonaquinajicri'i to tamurigiene to navira su 'seno vonaeturena émapo 'puima 'chane ene étopo to 'pomri mpachijigñono.

2 Corintio 13

1 Juiti mopo'eyórepo nchimrach'eyre. Nvioschoyre no tejicvono aye'e, te 'to enjoo'ina apinano, vo'i moponampuca timerucha nae 'no tejicvono. 2 Juiti te 'to ehuirenrich'o napecho nmetoco'e te nutegiavore aye'e, najina náquemóchayo najpanyore nae 'no tejicvono tacutiyore to njichri'i te nutesnee'i. 3 Puejchu aponrejgiapo te 'to ma Cristo ema techjic'e te nye'e nuti tjicho eti vo'asoppojgia. Etotse im'oyre to muetjiicoovo ma Cristo timec'eyre to matúmevo. 4 Te tquettapo te 'to crutsu cutim'i te 'to vo'tumena etotsero juiti titorico tajicho to muetjiicoovo ma Viya ene viti vcuti ema te 'to mamutúmevo etotsero emarichu tijrocovi to muetjiicoovo to vitorisra maye'e ene im'oyre eto te viutégiapo te amíro'u. 5 Im'a, etjihuina atanócapo te 'to itorisra te je'chinapuca asopa ma Viya. Huipca echa te 'to ma Cristo ene mavrico te asamre ene te vo'i, vomaye'evoc'ena ma Viya. 6 Ene échapo te 'to viti je'chu maye'evocovgienejicha. Tios'o te vsamre to vsopra. 7 Vyosseric'e mue 'ma Viya puejchu vo'acúnoco to tamurigieñono. Vo'etina vavro'o te 'to vácuñuchcore nae 'no 'pomriono ajicha eti. Eto yvoo'o anoca to tiuricocre tayampane nac'e no 'chañono te 'to vomaye'evocovina ma Viya. 8 Tjicho viti vimcátaco to je'chugne 'chojriicovo. Movine viocpuemchaa'ini eto. 9 Te 'tumevoc'ena te 'to aponra ene nuusamre ajichyo tayampane imiuupóchanu te 'to vo'tumenina te amíro'u. Viti vyosseric'erichjicha puejchu 'tumevoc'ena te 'to aponra ma Viya. 10 Eto tjicho ncajre'eri'i 'nuuji puejchu etpirigiaripo to itorisra, tos'o te nutégiapo aye'e votacucmunu ncuvioscho'e tacuggio to nvóno'i mue 'ma Viya. To ntupara'o maye'e eto netmécha'e, vo'etina to naeminajric'eyre. 11 Aetotijvo, mporapenviono. Etpirigia toona to itorisra, etméchapo mue 'ma Viya, acticco amtu te 'to aponra ema, emnajricca. Ma Viya temna'i tijrocovi to titotijvocre. Ema ene mavricyore aye'e. 12 Echjicca amtu te 'to vemnárapi. 13 No yporapenviono tiovricono te pjoca namutu techjic'iono. 14 Nyosioco ma Viógienu Jesucristo puejchu muemcataca'e. Nyosioco ma Viya muemégia'e to muemnárapi puejchu acticco te 'to asamre majicha ma Espíritu Santo.

Galacia 1

1 - 2 Nuti Pablo, ncajre'eri'i eti asopo ma Viya iovrico te 'to 'vosariono taye'erépa'i to Galacia. Nuti mavonranu ma Jesucristo ene émapo ma Viya Iyare ma tcochepucri'i nae 'no naepenogñono. Vo'ene tos'a nae 'no 'chañono to ntupara'o étopo nvóno'i. Ene mue 'ma Viya. Techjic'iono nomuire no yporapenviono tiovricono nye'e te pjoca. 3 Nyosioco ma Viya Iyare émapo Viógienu Jesucristo muemcataca'e ene aetotijvo te 'to iachanevo majicha. 4 Te 'to mavoo'ogne ma Viya Iyare tijrocvopo ma maChicha muepeninovi tajicho to ypecaturano puejchu viuchcú'apo te 'to mpachijigñono taye'ono pjoca 'pog'e viovriicoo'i. 5 Taco'e muitravrena to vcuñuchrena ema Viya. Amén. 6 Nuti naramignejcha ajicho te 'to 'nuujii'i echa'icri'i te 'to muechjiriivo ma Viya. Ema tich'o'eri'i ene timec'e to muemnárapi aye'e majicho ma Cristo. Ene apompo to 'ponagiene 'chojriicovo. 7 Etotsero tajina 'ponaena je'chugnena 'chojriicohuina. Etochujcha enjoo'i tvoyoc'iono te 'to naemitropi. Navoo'o naetsvocha to 'chojriicovo. 8 Taco'e te 'to enjoo'ina tacmetorirono aye'e to 'ponagiene 'chojriicovo ymucmetoriigiene viti, nyosioco ema Viya te 'to náquemechoro'i eno, tayampane nutinarineni, te vo'i emuenapuca ma angieri tios'a te anumo. 9 Napech'e ene njich'e, te 'to enjoo'ina tacmetorirono aye'e to 'ponagiene 'chojriicovo amusamgieneri'i, nyosioco ma Viya te 'to eno náquemechoro'i. 10 Tquechoroji te pjoca njich'egnee'i vo'etina navro'o te 'to naricocre nae 'no 'chañono. To nvoo'ogne nuti, eto naemnaccore mue 'ma Viya. Te navro'ri'ini naricocre nae 'no 'chañono, votcucvonranri'ini ma Cristo. 11 Nmetoco'e, mporapenviono, to 'chojriicovo ncometoriigieneri'i vo'ene tos'a nae 'no 'chañono. 12 Vonjacpa nae 'no 'chañono, vo'vore náquimitcosi naye'e. Ematsero ma Jesucristo ema timecnuu'i ene temechemchompo to 'chojriicovo. 13 Eti imoti to nitorisreni te mponrich'ini to naemitropi napongiene no njañonono jurionono. Echo tomuire to nimponnojsiravocri'i mraca no t-sopono to 'chojriicovo. Nvoo'oo'ini te 'to nitopuerecovca eno. 14 Nuti nitura'ipnoo'ini nae 'no 'pomriono nchajrono te 'to ypongieneri'i vye'erepiono vjiacpogñono nae 'no viochconini. 15 Etotsero te 'to muemna'vo ma Viya, tneriocnu te huich'o nuchcaa'i se 'su tcochíchanu. Te mavoo'opo ema tich'ompo 16 ene muemecnupo ma maChicha puejchu nechjis'apo nuti ema nae 'no vojurionvoquina. Te énepo majichnuu'i, vonyana nmétaca ma 'pona 'chane, 17 vo'vore nyana te 'to Jerusalén nyoserijna no novgieñono apostoriono. Nyompo 'nuuji te 'pona 'pog'e tquíjare Arabia ene taqueptsero nchoopo te 'to 'vósare Damasco. 18 Te moponagiénepo añu tapuemmaapo nyompo nimojno ma Pedro te 'to Jerusalén. Quince sache njicho maye'e. 19 Najina nim'ovca no 'pomriono apostoriono, maquejvorichu ma Jacobo mati ma Viógienu Jesús. 20 Nmetoco'e te mamíro'u ma Viya te 'to je'chu jmañono ncajre'egiene, vonaepya'i. 21 Ene taquepo nyompo te 'to 'pog'iono tquíjare Siria étopo Cilicia. 22 Ene no yporapenviono t-sopono ma Viya te 'to 'vosariono taye'erépa'i to Judea huich'o taemotnono. 23 Etotsero nasamuiico to njacpiraripo ma Viya ene techjis'onono: “Ma timponnojcovri'ini juiti ema tcometoriiripo. Mavoo'oo'ini muetopuéregia no t-sopono to 'chojriicovo”, naquenve. 24 Taco'e eno nacuñucho ma Viya tajicho to njacpirari'i ema.

Galacia 2

1 Te catorcegnepo añu nyonvore te 'to Jerusalén ncóchane ma Bernabé. Nomri'i ma Tito mamuire 2 tjicho ema Viya timecnuu'i puejchu nyana taye'e. Te nitecpopo nñajocvocpo no techono nae 'no t-sopono ma Viya nimnecpovcopo to nimitropri'i ncometoriigiene nae 'no vojurionvoquina puejchu vonacocpuemcho eno ene votacumpuuji to ncometoriira naye'e. 3 Enoripuini no techono nae 'no t-sopono ma Viya vonacmesajiico te 'to ma ncochanegnepri'i Tito mamuirena tacye'e to naemotiorasare tquíjare circuncisión. Tjicho ema vojurioninari'i. 4 Topo enjoo'ini no yporapenviono najichvo ene eno navoo'oo'ini te 'to nanoca to circuncisión mue 'ma Tito. To nasiopraa'i vye'e etochujcha navoo'o naecha to vimitropi puejchu nocpuemchapo to 'chojriicovo. Navoo'o vitucha to taquejragñono te 'to 'chosgiene voniipi viuchcu'gieneri'i taye'e majicho ma Cristo Jesús. 5 Etotsero viti vovisópapo te 'to navoo'ogne naemitropi tjicho yvoo'o te 'to vo'acúsamo to 'ponagiene 'chojriicovo naemitropi. 6 Te 'to viuumutiyri'i no techono nae 'no t-sopono ma Viya tajina 'ponaena nacyemo. Tiuri nasamo to nimitropri'i ene nuti voncooyócapo te 'to namíro'u tjicho ma Viya votacnerioru ma 'chane tayampane 'chopetupara'ina. 7 Tiurichujcha eno naquictiorari'i te 'to ma Viya ema ttuparacnuu'i puejchu nuti nacmetoriru to 'chojriicovo nae 'no vojurionvoquina. Ncuti ma Pedro tjicho ema tcotpara'oo'i macmetoriru nae 'no jurionono. 8 Ma Viya ema tijrocnu to ntumehuina puejchu nacmetoriru naye'e tacutirichu to muejrosra to macometoriira ma Pedro. 9 Taco'e ma Jacobo, ma Pedro émapo Juan, eno timotcoriompono to naemitrisra nae 'no t-sopono ma Viya, naéchopo eno to ntupara'o mue 'ma Viya ene tjiacponompo nuti émapo Bernabé. Ene eno tajina nacyemo te 'to viti vacmetoriru nae 'no vojurionvoquina ene eno nae 'no jurionono. 10 Etotsero eno navoo'o te 'to vimcatacovca no tcomnurocvono ene nuti neschopo tjicho 'muíriji ene njichnove. 11 Te tiutecpo te 'to 'vósare Antioquía ma Pedro, nuti nechjocpo ncomro'u tajicho to matopravo. 12 Tjicho ene manis'onvee'ini nae 'no yporapenviono vojurionvoquina. Ene taquepo te tyonompo no jurionono tios'ono te 'to mavricri'i ma Jacobo, eno navoo'o vitucha tamtu to voniipi ene étopo to tquíjare circuncisión. Taco'e ma Pedro tiptsicvopo nae 'no yporapenviono vojurionvoquina. Huipo tnigiari'i naye'e puejchu vonacúsemo no jurionono tjicho te 'to voniipi napongieneri'ini votaesopcore nacchane ma vojurionina. 13 Ene no 'pomriono yporapenviono jurionono naponocpo te 'to 'ponnajira maponreru ma Pedro to mueptsisravri'i nae 'no vojurionvoquina ene emaripuini ma Bernabé mamuírepo maponocvocpo. 14 Te nim'opo nuti to huipo naetuchaa'i to je'chugne 'chojriicovo tajicho to tiptsiocvonri'i nae 'no yporapenviono vojurionvoquina, te namíro'u no yporapenviono njichpo ma Pedro: “Piti jurionvii'ini ene pcutiripo no vojurionvoquina tjicho huipo ppona to naye'erepiono no jurionono. ¿Taja tacoyemo te 'to jvoo'oo'i ene pjichvocyoori'i pcomesajiico nanoca no vojurionvoquina to naye'erepi no jurionono?” njichpo ema. 15 Viti vimiuchre jurionvocovi vovacti no vojurionvoquina pecatumoriono. 16 Etotsero vecho te 'to najina tájacpocriono mue 'ma Viya tajicha to naetuchrena to voniipi mue 'ma Moisés. Majacpo ma Viya ma 'chane tajicho to macosiñera ma Jesucristo. Taco'e viti vcosiña ma Jesucristo puejchu vájacpocre mue 'ma Viya tajicho to vsopra. Vo'etina vacsiña to vituchrena to voniipi tjicho najina tájacpocre maye'e tajicha to naetuchrena to voniipi. 17 Te 'to vavro'o vájacpocre mue 'ma Viya majicho ma Cristo ene eto vsopra eto temquechorojcovi te 'to viti jurionono viomuire pecatumoriono, vovcuquetsraru ema Cristo te 'to ema tjichri'i to vcopecatraa'i. Vo'giene ene vcuc'e. 18 Etotsero te vimitricpo vquee'i te 'to votacmunu to vitucha to voniipi, ene juiti te 'to vquevrepo te 'to tacomnu to vitucha to voniipi énetse eto táquechorojpo to vtopravo. 19 Te 'to nmuituchra to 'chosgiene voniipi cutripo nepenogne tajicho. Tos'o tajínapo ntoprahuina taye'e etotsero nchoopo nitorico mue 'ma Viya ene nnócapo to mavoo'ogne. 20 Nuti cuti to ncóchane ma Cristo te 'to crutsu népeno maye'e. Etotsero nnosjii'i nitorico ene te 'to 'rajru nitorisra huipo nutjihuina nnoca to nvoo'ognena. Tajicho to nsopra ma maChicha ema Viya t-siopsamre'nupo ma Cristo ene tiomnupo te 'to mavoo'ogne ema tjicho ema temnacnu ene muepenínonu. 21 Nuti vo'pojpaniravonina te 'to muemna'vo ma Viya. Tjicho te vaato'ori'ini vitucha to voniipi ene vájacpocree'ini tajicha, tampuujipuini to muepenirari'i ma Cristo te 'to crutsu.

Galacia 3

1 Eti acovsa te 'to Galacia acútipo ma muechemrecco 'chane. ¿Najtse no timmoyoc'ee'i to inajicyoori'i to je'chugne 'chojriicovo? Tjicho te vcometoriipo vimnecpo'eri'i vemechemcho'e tamutu to muepenira ma Cristo te 'to crutsu. 2 Ametacanu: ¿Eti ajacpo ma Espíritu Santo tajicho to ituchra to voniipi mue 'ma Moisés? Vo'i, ajacpo ma Espíritu Santo tajicho to asopra to 'chojriicovo. 3 Te 'to amuechemra'voo'i vo'aponrejgiaa'i te ajacpopo ma Viya majicho ma Espíritu Santo. Ene eti avoo'ochjicha eto tetmecha to iachanevo to ituchrena to voniipi. 4 Ene tampuujiptsero to acatajihuira tajicho to asopra to 'chojriicovo. Te 'to inajrígiapo tampuujipo eto. 5 ¿Tajtse tacoyemo to ene majichri'i ma Viya to tijroc'ee'i ma Espíritu Santo ene manocpo aye'e to tiaramicriono? Vo'etina tjicha to ituchrena to voniipi. Eto tjicho to asopra to 'chojriicovo asamgieneri'i. 6 Mamuire ma Abraham masopo ema Viya ene eto majacpi'o tajicho to masopra. 7 Taco'e echa te 'to no t-sopono ma Viya je'chugnejcha eno machichegñono ma Abraham tjicho nacuti te 'to masopra. 8 Te'rich'o 'conevoco tcajuripo te 'chosgiene ajúreco te 'to ma Viya majacpovcoyre nomuire no vojurionvoquina t-sopono ema. Oni taco'e to tiuuna muechjiriivo ma Viya majichpo ma Abraham: “Titotijvonyore namutu no 'chañono énopo vojurionvoquina pjichyore piti”, majichpo ma Viya. 9 Je'chura'ii'i tituchvopo eto. Titotijvono no t-sopono ma Viya tacuti to muetotijhuira ma Abraham tajicho to masopri'i ma Viya. 10 No tcosiñano to naetuchrena to voniipi mue 'ma Moisés etjoo'i to naemechoro'yore tjicho oni taco'e to 'chosgiene ajúreco: “Etjoo'i to naemechoro'yore no votituchano tamutu to tavoniipiono tacajugiene te 'to 'chosgiene voniipi”, taquee'i eto. 11 Taco'e tquechoroji no tcosiñano to naetuchrena to voniipi movine tájacpocrionri'ini mue 'ma Viya. Tjicho oni taco'e to 'chosgiene ajúreco: “Ma tjiacpocre mue 'ma Viya tajicho to masopra ema tiuchcu'yore”, taquee'i eto. 12 Ene 'ponarichu to tavoo'ogne to voniipi mue 'ma Moisés. Votacti to vsopra ma Viya tjicho to 'pona 'chosgiene ajúreco oni taco'e: “Ma titucha tamtu to voniipi mue 'ma Moisés tiuchcu'yore tajichyore”, taco'e. Tiuuri'ini te 'to naetucha tamtu etotsero najina taato'o titucha. 13 Ma Cristo tcuchcu'ovi te 'to vemechoro'yoori'ini tajichyoori'ini to ymuituchra to voniipi tjicho ema povegnepo vjichri'i viti te tquemechoro'po. Muetuchpo to 'chosgiene ajúreco oni taco'e eto: “Tquicñano mue 'ma Viya no nachumuicgieñono te 'to ycugi”, taquee'i eto. 14 Taco'e te tepenopo ma Cristo te 'to crutsu, ma Viya muetuchpo to muechjiriivoo'i mue 'ma Abraham te 'to no vojurionvoquina nomuire tiuchcu'onyoori'i majichyo ma Cristo Jesús. Ene ymutu vjiacpoyre ma Espíritu Santo tajichyore to vsopra ema Viya tjicho ema muechjis'oo'i te 'to mavonicyore. 15 Mporapenviono, pjoca muechjiriivo ma Viya nvoo'o nimictichyore to nanocsare eno 'chañono. Tjicho ma 'chane te 'to etjoo'i to muechjiriivo mue 'ma 'pona, tcaju to muéjare ene movine táquitsvoo'ini to muechjiriivo ene muetuchyore. 16 Ene maquee'i ma Viya te 'conevoco manocpo to muechjiriivoo'i mue 'ma Abraham ene mue'po mue 'ma machichegnena. Im'a, vomac'e: “nae 'no machichegneyriono.” Onichujcha maco'e: “mue 'ma machichegneyre.” Tjicho vomoverena no taechjis'ogne to muechjiriivoo'i ema Viya. Etonarichu ma taechjis'o ene emari'i ma Cristo. 17 To nechjis'ogne, eto: Ma Viya manocpo to muechjiriivoo'i mue 'ma Abraham ene muemquechorojcopo te 'to muetuchyore to macuchcu'vocyo tajicho to nasoprena. Taco'e movine táquitsvoo'ini to muechjiriivoo'i maye'e te tquijropo to voniipi mue 'ma Moisés puejchu eto tacuchcu'vocari'ini to naetuchrena to voniipi. Ene te cuatrocientos treintapo añu tapuemmaapo muejrocpo ma Viya to voniipi. 18 Te 'to eto tcuchcu'avri'ini to vituchrena to voniipi, huipo vcuctii'ini ma Abraham tjicho ema taquejvorichu masopri'i to muechjiriivoo'i ma Viya maye'e ene eto tjicho tquicmuna. 19 Taco'e ¿tajpuca to tajichyore to voniipi? Etotsero te tyérepo ma Viya muejrocpo to mavoniipi mue 'ma Moisés puejchu eto taemerucha to naejiivono. Ene eto tanosyoorichu tiomuincapo te tiuchcapo ma machichegnena ma Abraham. Ene emari'i ma Cristo ma taechjis'ognee'i to muechjiriivoo'i ma Viya te 'conevoco mue 'ma Abraham. Ene te tquijrompo to mavoniipi ma Viya eno angieriono, tijrocri'i ma Moisés puejchu ema muechjis'apo nae 'no 'chañono. 20 Etotsero ma Viya vomacmunu ma 'pona muechjisna tjicho etonarichu ema. 21 ¿To voniipi mue 'ma Moisés tocpuemchopca to muechjiriivoo'i ma Viya te 'to táquejvorichu to vsopa ene eto tcuchcu'avi? Ene vo'i. Votocpuemcha tjicho te 'to váquijroo'ini to voniipi eto taato'ori'ini tcuchcu'avi ene vájacpocree'ini mue 'ma Viya tajicha. 22 To 'chosgiene ajúreco eto voniipi temquechorojcovi te 'to ymutri'i vcotopravo puejchu énepo vech'a te 'to vcopecatra ene vsópapo ma Jesucristo puejchu vjiacpapo to vicmuna mue 'ma Viya taechjis'ognee'i to muechjiriivo. 23 Te huich'o táquechosii'i to viuchquirayore tajicho to vsoprayre ma Viya, to voniipi eto timponnojcovri'ini tajicho to yponra tiomuincovo te tiuchcopo ma Cristo ene émapo vcosiña. 24 Im'a, to voniipi tacuti su nayorocora ene viti vcútipo ma syoocósare. Ene taco'e to voniipi tjiañocovi timpicuchovi te 'to pecatu tiomuincovo te tiuchcopo ma Cristo puejchu émapo vsopa ene vájacpocre mue 'ma Viya tajicho to vsopra. 25 Ene juiti te 'to vsoppo ma Cristo, huipo vacmunu to voniipi tacuti su tyooco ma 'moyo. 26 Juiti eti amutu machichavoc'epo ema Viya tajicho to asopra ma Cristo Jesús. 27 Tjicho amutu eti aquicchosri'i mue 'ma Cristo ene maye'evoc'epo acutiripo ema te 'to muetorisra. 28 Ene juiti te 'to mamíro'u ma Viya najínapo 'cujina: no jurionono, no 'povsajecono, no vnoracono, no 'jirono énopo 'senono tjicho maye'evoc'epo ma Cristo Jesús acutcoco. 29 Te 'to maye'evoc'epo ma Cristo etiripo machichegñono ma Abraham, aquicmúnapo to muechjis'ognee'i ma Viya mue 'ma Abraham to muechjiriivoo'i te 'conevoco.

Galacia 4

1 Cuti ma 'móperu. Ma 'móperu machicha ma rico te 'chi'cho'rich'o macutirich'o ma vnóraco tayampane emuena táquicmuna tamutu to maye'egne ma mueyeni. 2 Tjicho te 'chi'cho'rich'o enjoo'i no tjiañocono ema, techono to maye'eyoriono tiomuincapo te titecpapo to muectiora ma mueyeni to majacpirayore to muecmuna. 3 Ene vquee'ini viomuire viti. Vcuti ma 'móperu tjicho yponrich'ini to voniipi ene étopo naye'erepiono no 'chañono. Vijchopo to eto tcuchcu'ovyoori'i. 4 Etotsero te titecpopo to muectiora ma Viya mavonicpo ma maChicha te pjoca 'pog'e puejchu ene mat-si'a se 'su 'seno ene mamuirena muetucha to voniipi tjicho jurionri'i ema. 5 Eto timiuteco ema puejchu macuchcu'voca no tcosiñanri'ini to naetuchra to voniipi puejchu ma Viya majacpovca machichavoquínapo. 6 Taco'e ma Viya mavonicpo ma Espíritu Santo maye'e ma Cristo tnocsamre'oopo puejchu táquechorojpo te 'to machichavocovripo. Ene vechjicpo ma Viya majicho ma Espíritu Santo: “Tata, nuti pchíchanu”, vquepo. 7 Tos'o huipo etina tacvonra'e to voniipi tjicho machichavoc'eripo ma Viya ene te 'to machichavoc'epo ajacpoyrepo to icmuna mue 'ma Viya majicho ma Cristo. 8 Te huich'o aemotri'i ma Viya, eti asoprich'ini to asiñarajono ene eto votáponcore vo'vore tacsiñacore. 9 Juiti te 'to eti imotpo ma Viya, vo'i eto ma Viya timot'epo eti, ¿tajtse tacoyemo te 'to achovri'i aponvore to tajina tajichgienena naye'erepiono no 'chañono te 'to isopapovre asopa? 10 Tjicho eti acosiña to apicuchra to sachono tanarasíravo ene étopo to piestano te 'to cojiono ene étopo to añono puejchu eto tacuchcu'a'ee'ini. 11 Eto tjichri'i nuti ncuuya te 'to tampuuji to 'chojriicovo ncometoriigieneri'i aye'e. 12 Mporapenviono, nvoo'ognejcha actinu te 'to nitorisra tjicho nuti ncuti'eripo huipo nitucha to naye'erepiono no njañonono jurionono. Tjicho tajina to atoprahuina nye'e. 13 Eti echo te tativgiene ncometoriiri'i aye'e to 'chojriicovo, te ncojmaa'i 14 ene eto vo'acopyegianuu'i tajicha to natajivo te 'to nog'e. Avopnonchujcha ncutri'i ma maye'e angieri ma Viya ajichnu ene imictichnu ma Jesucristo. 15 Ene ¿tajpuca tacoyemo juiti te 'to titovoo'i to iuusamrevo? Nuti necho te aato'ori'ini ave'a to iug'a ijrocanuripuini tajicho to emnasranu 16 ene juiti huipo iurigianri'i tajicho to nmetosíra'e to je'chugne 'chojriicovo. 17 No 'ponagieñono timitriconri'i eto navoo'o tácuñuchcoriono aye'e etotsero votorihuina to naponreru tjicho navoo'ochjicha tvoyoca'iono puejchu huipo aquemnacnu nuti ene enínapo apona. 18 Tiuritsero te 'to enjoo'ina navro'o taemnaccoriono aye'e etotsero toona to naponreru ene votacuquejvo te 'to nutjioo'i nuti aye'e. 19 Eti nchichanoviono mue 'ma Viya. Ncojrasamure'ejcha. Ncutiripo su 'seno tjicho te tcojaririch'o tcojrasamúrevo tiomuincovo te sinacopo ma schicha. Enepo nquee'i nomuire ncojrasamurevorichjicha ajicho tiomuincapo te tóripo to aponrena ma Cristo. 20 Nvoo'ognejcha novrigiari'ini aye'e puejchu nechjigia'epuini tjicho vonecha oypuca ncoyemyore ajicho. 21 Asámanu eti avoo'oo'i itucha to voniipi mue 'ma Moisés puejchu eto tacuchcu'a'ee'ini. ¿Huipca aponrejgia to taechjis'ognee'i to voniipi? 22 Im'a, to 'chosgiene ajúreco taechjis'o no apinano machicha ma Abraham te 'conevoco. Ma étona machicha se 'su mayeno Sara vomavonrena esu, ma 'pona machicha se 'su mavonra Agar. 23 To mat-sirari'i ma machicha se 'su mavonra vo'emuena taetuch'apo to muechjiriivoo'i ma Viya. Etotsero te tiuchcopo ma machicha se 'su mayeno vomavonrena, enetsero eto tituchvopo to muechjiriivoo'i ma Viya mue 'ma Abraham te 'conevoco. 24 - 25 Etjoo'i to tacuti jmañono. No apina 'senono eto navecti to apinagiene muechjiriivonri'i ma Viya nae 'no 'chañono, to voniipi ene étopo to vsoprayre ma Viya. Su Agar eto svecti to 'chosgiene muechjiriivoo'i ma Viya nae 'no jurionono eto mavoniipi. Ene muejros'o te 'to 'nug'e mari tquíjare Sinaí tovrico te 'to 'pog'e tquíjare Arabia. Su Agar eno svecti nomuire no jurionono tjicho juitjiiri'i eto tcovnora to voniipi puejchu eno te 'to naetuchaa'ini tiuchcu'ari'ini tajicha. 26 Esu Sara vovnoraquina eto svecti to 'pona muechjiriivoo'i ma Viya nae 'no 'chañono. No tponono eto eno tquicmunano to 'vósare te anumo ene huipo tacucvonra eno to voniipi. 27 Tjicho oni taco'e to 'chosgiene ajúreco: “Poosamre piti jmucchichagieneri'i ppiooca tajicha to piuusamrevo tayampaneni te 'to vopcucchichari'i tjicho piti pcochichaponyore ene su 'pona emjagne ma sima vo'richu”, taquee'i to ajúreco. 28 Im'a mporapenviono, viti vcutiripo ma Isaac, schicha su Sara. Te tiuchcopo ema ene tituchvopo to muechjiriivoo'i ma Viya mue 'ma mueya ma Isaac. Ene vye'e viti viomuire tituchvopo to muechjiriivoo'i ma Viya te 'to machicheravocoopo. 29 Tjicho mue 'ma schicha su Agar vo'emuena taetuch'apo to muechjiriivoo'i ma Viya. Ene te tiuchcopo ma Isaac schicha su Sara tquimponnojcospo mue 'ma schicha su Agar. Tjicho ma Isaac ema taetuch'ovo to muechjiriivoo'i ma Viya majicho ma Espíritu Santo. Ene taquee'i juiti te 'to no tponono to voniipi timponnojcoviono viti machichano ma Viya mue 'ma Espíritu Santo. 30 Vecha to 'chosgiene ajúreco oni taco'e: “Pcuchca su vnóraco émapo schicha tjicho ma schicha su vnóraco vomájacpuim'i to muecmuna mactiyre ma schicha su vovnoraquina”, taquee'i. 31 Mporapenviono, eto taechjis'o te 'to huipo vánocyore to voniipi mue 'ma Moisés. Ypona to 'rajru muechjiriivoo'i ma Viya tjicho huipo vacti ma schicha su vnóraco. Vcutiripo ma schicha su vovnoraquina.

Galacia 5

1 Ma Cristo tcuchcu'ovripo te 'to taquejragne taponravo to voniipi mue 'ma Moisés. Huipo acúchovo tacucvonra'e to voniipi. 2 Asámanu nuti Pablo, te 'to acsiña anoca to tquíjare circuncisión te 'to iog'e, taquíjapo macuggio ma Cristo aye'e. 3 Napecho ene njich'e te 'to enjoo'ina nanoca to circuncisión ene tacomnugnejcha te 'to naetucha tamtu to voniipiono mue 'ma Moisés. 4 Te 'to eti avro'o ájacpocre mue 'ma Viya tajicha to ituchrena to voniipi imcoscu'voripo mue 'ma Cristo ene acopyecpo to muemnárapi ma Viya. 5 Viti vecho te 'to vjiacpocre mue 'ma Viya tajicho to vsopra ema. Ema timcatacovi ma Espíritu Santo. 6 Te 'to yponra ma Cristo Jesús tajínapo tajichgienena to circuncisión te 'to viog'e, vo'i, vo'ipuca vcucye'e. Je'votse to tcomnucre eto vsopa ema Viya ene huemna'po tajicha to vsoprena. 7 Ene tiuuri'ini to aponraa'ini ma Viya. ¿Najpopca teyvetco to huipo aponari'i to je'chugne 'chojriicovo? 8 No ene tjich'ee'i to naemitropi vo'enena tos'a mue 'ma Viya tnerioc'e. 9 Vomoveravoquina eno etotsero tvoyora'ono te 'to naemitropi. Nacutpo to levadura tjicho to ongirarichini taesioco tamutu. 10 Etotsero nuti ncojvo ma Viya te 'to ema timcataco'eyore puejchu aponarichjicha to imitcosri'i nye'e. Tquemechoro'yore mue 'ma Viya ma ene tjich'ee'i mavoo'o tquecha'ígia'e, tayampane najpucaenarineni. 11 Enjoo'i naquee'iji te 'to nuti nomuire nimitrico te 'to tcomnucre to vnoca to circuncisión puejchu viuchcu'ari'iji, naquee'i. Ene vo'i. To ene nac'ee'ini to nimitrisra votquimponnojcononri'ini no jurionono. Ene eno vonacocpuemchoo'ini to nechjis'ira to muepenira ma Viógienu Jesús te 'to crutsu. 12 Pnocro timitriconri'i aye'e te 'to anoca to circuncisión tiurinneni te 'to náquicñajvo enojihuina naechtígiapo. 13 Mporapenviono, ema Viya tcuchcu'eripo puejchu huipo tacucvonra'e to voniipi etotsero tomuire vo'acuquetsraru te 'to iuchquírapo. Vo'acúnoco to tamurigiene tavoo'ogne to iog'e. Tiuriponchujcha etjihuina imcatacoca tajicha to emnacquirena. 14 Eto tiijico tamutu pjoca te 'to voniipi mue 'ma Moisés. Oni taco'e eto: “Emnaca ma acutgiene 'chane tacti to emnasravo eti”, taco'e. 15 Etotsero te 'to acotichojricca acotiorocca ene echjegne'coca, im'ajcha huichu aquítoji tacuggio eto. 16 Eto nmetoco'e: Te 'to ásopjuíra'i mue 'ma Espíritu Santo, huipo ánocyore to tamurigieñono tavoo'ogne to iog'e. 17 To tavoo'ogne to viog'e votoremcha to mavoo'ogne ma Espíritu Santo ene ema vo'vore márigia to tavoo'ogne to viog'e tamurigieñono ene votacticcono. Eto tjicho vovaato'o vnoca to yvoo'ogne. 18 Etotsero te 'to ypona ma Espíritu Santo ene huipo tacvonravocovi to voniipi mue 'ma Moisés. 19 Votáquejra to vim'a to nanocsare no tnocono to tavoo'ogne to nog'e. Eto jmani: nave'o su 'seno vonaeturena ene émapo ma 'puima 'jiro, nanoco to mpachijigñono, 20 nacosiñaraji to naepyarono, no titpaaji'ono, no tcotichoricono, tcotchopra'ono, énopo no t-semcocono ene énopo no tcopneriijono to nayechravo, tcotichora'ono nae 'no 'pomriono, 21 tcotegneyechra'ono, tcopa'iono, no tcov'orosiono, piestamriono ene étopo to 'pomriono tacutgiene jmañono. Nmetoco'eripo te 'to no tnocono jmañono votáquicmunanyore to mavsa ema Viya. 22 Enotsero no t-sopjuira'ono mue 'ma Espíritu Santo tiuuna to naetorisra majicho ema. Tjicho eno temna'ono, tiuusamriono, titotijvono te 'to nasamre, tjicpuicro'ono, tjiapanura'ono ene tiuriono nae 'no 'pomriono, titura'ono te 'to naetorisra, 23 tjiapanim'ono ene teperarecvono. To ene vac'e te 'to vitorisra tajina vcuctopravo te 'to voniipi. 24 No maye'ono ma Cristo huipo nanoca to tavoo'ogñono to nog'e. Cutripo te 'to naettacri'i te 'to crutsu puejchu taépena eto. 25 Tjicho ma Espíritu Santo tquitoricovripo te 'to viachanevo taco'e vásopjuíra'i maye'e te 'to vitorisra. 26 Etotsero vovquimiaramimijicvo te 'to yponra ma Viya puejchu votaquimyusemco no 'pomriono ene vovcucotichojricco.

Galacia 6

1 Mporapenviono, te 'to enjoo'ina aye'e tvenopano te 'to pecatu ene te échapo eti apono ma Espíritu Santo, ayana echjigia etmecha maponavore ema Viya. Etotsero vo'acucunachovo te 'to amuvenopra eti te 'to pecatu. Tori to echjisrena tjicho tcuuyacre iomuirena ávoyoccore te 'to pecatu. 2 Imcatajiicoca te 'to itorisra puejchu itucha to mavoo'ogne mavoniipi ma Cristo. 3 Ma t-soppojcovo te 'to tpicuchcorepono majichvo nae 'no t-sopono ma Viya ene huiripca tquitúra'i te 'to masopra emajivo temtsiocvo. 4 Tiuri te 'to namtu naponrejgiapo te 'to naetorisra mue 'ma Viya. Te tori to manocgienena eto tcuusamrechyore ene huipo tásoppojcovyore te 'to tiuriponri'i to muetorisra mue 'ma 'pona. 5 Tjicho ymutu tvioschovocovyore ma Viya tajichyo to vnocgieñono te 'to vitorisra. 6 Tcomnucre no tquimitcosiono to toonagne 'chojriicovo naemcátaca te 'to macomnugnena ma timitco. 7 Vo'gienejicha aquemtsiocvo tjicho movine vaato'ori'ini vactemo ema Viya. To manocgienena ma 'chane, torigiene vo'i tamurigienepuca, etorichu majacpoyre. Tacuti to scúreco, te tquevo ene etorichu tcoviosi to to'i. 8 No tnocono to tamurigiene tavoo'ogne to nog'e, eto timicñacyore etotsero no tnocono to mavoo'ogne ma Espíritu Santo najacpoyre to naecmuna maye'e to muitocóresi naetorisrayre. 9 Taco'e vovcuyacuji to vnosrena to tiuricocre tjicho te 'to vovquinajricvo vjiacpoyre to vicmunayore mue 'ma Viya. 10 Tos'o tiuri vnoca to vroto'ognena vimerigia to viurihuina nae 'no 'chañono. Nacompujvo to vyoyuchrena no yporapenviono mue 'ma Viya. 11 Im'a, 'chopevoco njicho jmani najre tjicho nvupevénepo najcho pjoca tegne'o nmetovóropi. 12 Nmetoco'ejicha te 'to no tvoo'ono tvoyoc'eyriono puejchu ajacpa iomuire to circuncisión, tjicho eno navoo'ochjicha taricocriono nae 'no tcosiñano to circuncisión puejchu vonaquimponnojcovco no votacsiñano to muepenira ma Cristo te 'to crutsu. 13 Eno navoo'o anoca to circuncisión ene enoripuini vonaetucha to voniipi mue 'ma Moisés. Navoo'o to ene ajicha puejchu eno timiaramimijigiapompo tajicha to aponosra. 14 Ene nuti tajina nimiaramimijis'apo. Taquejvorichu ncopneriiji ene eto tcuusamrechnu to muepenira ma Viógienu Jesucristo te 'to crutsu tjicho to muepenira cutripo nomuire népeno. Tos'o nuti huipo tvoyócanu to taye'ono pjoca 'pog'e ene nuti tajínapo njichgienena taye'e. 15 Te 'to yponra ma Cristo Jesús vo'etina tacmuncore te 'to vacye'epuca to circuncisión ene vo'ipuca vcucye'e. To tcomnucre eto táquitsvo 'rajrina to vitorisra. 16 Nyosioco ma Viya majpanu ene naetotijvo te 'to nasamre no tásopjuira'ono te pjoca 'chojriicovo nmetoru'eri'i ene namutu nomuire no je'chugñono maye'ono ma Viya. 17 Juiti nvoo'opo naesamijrígianu. Te 'to nog'e etjoo'i to njorano tajicho to nvóno'i mue 'ma Viógienu Jesús. 18 Mporapenviono, nyosioco ema Viya te 'to muemcataca'e amtu ma Viógienu Jesús. Amén.

Efeso 1

1 Nuti Pablo ncajre'eri'i eti maye'evoc'e ma Viya acovsa te Efeso eti asopripo ma Cristo Jesús. Nuti mavonranu ma Jesucristo te 'to mavoo'ogne ma Viya 2 nyosiuch'e mue Viya Iyare mue'po Viógienu Jesucristo te 'to muemcataca'e puejchu aetotijvo te 'to asamriono. 3 Vcuñucha ma Viya Iyare Mueya ma Viógienu Jesucristo tjicho tijrocovripo tamutu to titotijvocriono te 'to vsamre tos'ogne te anumo tajicho to maye'eravocoopo ma Cristo. 4 'Conevoco te huich'o muepyaca pjoca 'pog'e ma Viya maponrericripo to maneriosravocovyore majichyo ma Cristo puejchu voona mtopravrevocovina te 'to mamíro'u ema. 5 Te 'to muemna'vo ma Viya maponrericripo te 'conevoco te 'to majacpiravocovyore puejchu vacchichacore maye'e majicho ma Jesucristo tjicho ene taquee'i to mavoo'ogne ema. 6 Taco'e vcuñucha ema Viya tajicha to toonagne muemna'vo muejrorovri'i majicho ma muemnaru maChicha tjicho maye'evocovripo. 7 Te 'to muepenira ma Cristo tcuchcu'ovi macomtioco to ypecaturano. 'Chopegienejicha to muemna'vo vye'e ma Viya. 8 Votyovni'avi to muejrosravocovi to vechemra'huina étopo to vimotirena tamutu tajicho to muemnárapi. 9 Ema temechemchovocovi to maponreru namuechemchognee'i no 'chañono. Tjicho te 'conevoco maponrericpo to mavonisrayre ma Cristo te pjoca 'pog'e 10 puejchu te titecparipo to muectiora ema Viya muejrocyore ma Cristo puejchu emuena taeyara'ina tamutu te 'to anumo te'po pjoca 'pog'e. 11 Te 'to maye'evocoopo ma Cristo etjo to vicmuna mue 'ma Viya tjicho tovri'i maponrerico ene ema manoco tamutu te 'to mavoo'ogne ema. 12 Ene majichri'i puejchu viti viuvgiene vsopo ma Cristo vcuñúchapo ma Viya tajicha to toonagne muemna'vo muetjiicoovo. 13 Ene eti iomuire te asampo to je'chugne 'chojriicovo taechjis'o to iuchquira iomuire ene asoppo ma Cristo. Taco'e ma Viya muetuchpo to muechjiriivo tijroc'epo ma Espíritu Santo eto temquechorojco te 'to maye'evoc'epo ma Viya. 14 Tjicho ema muénapu te 'to vjiacpirayore tamutu to vicmuna mue 'ma Viya te tyuutigiapopo to macuchquiravi viti mavachrirono. Taco'e vcuñuchgienenajicha tajicho to toonagne muemna'vo muetjiicoovo. 15 Taco'e te nsamuiicó'epo to asopra ma Viógienu Jesús étopo to emnasra namutu no maye'ono ma Viya 16 nnosjii'i nrusrupayachorichjicha ma Viya ajicho te 'to nyujrocnove maye'e. 17 Nyosseric'e mue 'ma Viya munagiene Mueya ma Viógienu Jesucristo te 'to muejróca'e to echemra'huina te 'to asamre puejchu echemcha to maponrerono ma Viya aemoti mracaena. 18 Ene mamicucha to asamre puejchu echa to vcuchocgieneri'i viti vquichosgieneri'i maye'e ene étopo to toonagne vicmuna vjiacpognee'i viti maye'ono ma Viya. 19 Puejchu echemcha te 'to 'chopegienejicha to muetjiicoovo muejrorovi viti vsopgiene ma Viya. Ene etorichu to muetjiicoovo muemericgieneri'i 20 te macochepucpo ma Cristo maquitoricvore ene maquejacpo te 'to mavovre te anumo. 21 Manocpo ema taeyara'ina te anumo te'po 'pog'e. Ema naeyara'o namutu no cparaacono énopo taeyara'ono te pjoca 'pog'e te'po anumo ene énopo no titjiicovono. Muitravreyre to maquiyara'ovoyre. 22 Ene tomuire manocpo puejchu ema Cristo techa namutu ene matuparacpo ema muechpojrigiavi viti vsopgiene ene ema Viyara'ina ma Viógienu. 23 Viti vsopgiene ema tyuuticvopo to mag'e vjicho viti. Ema titúra'i te tamutu te 'pog'e te'po anumo.

Efeso 2

1 Eti epenorich'ini te 'to maye'ono ma Viya tajicho to ejiivo. 2 Aponri'ini to taye'ono pjoca 'pog'e. Ema asopri'ini ma eriono ema naeyara'o no huinarajgieñono ene emarichu tvonico no msopjuireccono mue 'ma Viya. 3 Ymutu viti vcutiri'ini eno vnocri'ini to tamurigiene tavoo'ogne to viog'e vituchri'ini to tamuunagne yponreru te 'to vsamre. Eto tjichyoori'ini vquemechoro'yoreni mue 'ma Viya vacchanepuini no 'pomriono 'chañono namusopjuira'igñono. 4 Etotsero ma Viya 'chope to majapanura'ivo étopo to muemna'vo vye'e. 5 Taco'e te vepenorich'ini te 'to maye'ono ma Viya tajicho to ypecaturano, ema tquitoricovripo vcóchane ma Cristo. Echa te 'to ema tcuchcu'ovripo tajicho to majapanura'ivo. 6 Ma Viya tcochpucoopo viomuire vcóchane ma Cristo Jesús tve'oopo te 'to 'chosgiene vitorisra ene tquejacoopo te 'to anumo. 7 To ene majichovri'i puejchu te 'pojra'ina muitocoresiyre to muemesravina to majapanura'ivo étopo muemna'vo vye'e majicho ma Cristo Jesús. 8 To asopra ma Viya iuchcu'ripo tajicho to majapanura'ivo. To iuchquira vo'enena tos'a aye'e. Ene tos'o mue Viya eto vencheco. 9 Vo'etina tcuchcu'avi to vemtoñono étopo viurihuina puejchu vovquimiaramimijicvo tacuggio to vitjihuina vcuchcu'apoo'ini. 10 Viti muepyarono ma Viya ene te 'to vjiacpira ma Cristo Jesús tijrocoopo to 'rajru vitorisra énetse eto vnócapo to tiuricocre tjicho eto maponreeri'i ma Viya vnocyore te 'to vitorisra. 11 Echa to itorisra te huich'o ajacpaa'i ma Viya. Eti vojurionvoc'ena acopyeccoreri'ini nae 'no jurionono. Eno tcoy'ono to naemotiorasare te 'to nog'e tquíjare circuncisión ene eti vo'acye'e. 12 Ene ehuirevoc'erich'ini mue 'ma Cristo ene iptsicvorich'ini nae 'no israelitano eno maneriorono ma Viya. Huich'o áquicmunari'ini to muejrorono ma Viya taechjis'ogne to 'chojriicovo. Tajinarich'ini acuchocgienena mue 'ma Viya tjicho huich'o maye'evoc'enari'i ema. 13 Taco'e eti ehuirevoc'ee'ini maye'e etotsero juiti te 'to maye'evoc'epo ma Cristo Jesús apuchpo ma Viya tajicho to muepenira ma Cristo. 14 Juiti tiuricocompo no jurionono énopo no vojurionvoquina majicho ma Cristo. Tajínapo titovopo to nacotichocquira. Temnaccompo majicho ema ene etomurionrine maye'e. 15 Te tepenopo te 'to crutsu tcuchcu'oopo te 'to 'chosgiene mavoniipi ma Viya étopo to napongiene nanocsare no jurionono puejchu no apimrionri'i, no jurionono énopo no vojurionvoquina, etomurioninarine. Tapuemmavo temnaccompo eno tjicho ma Cristo naquiyará'opo namutu. 16 To muepenira te 'to crutsu ema macomticpo to nacotichocquira no apimrigñonri'ini. Etomurionrine ene namutpo naemnaco ma Viya. 17 Tiutecpo ma Cristo tcometoriru to tiuuna 'chojriicovo aye'e eti vojurionvoc'ena ehuirevoc'ee'ini maye'e, nae'po nae 'no jurionono nacochcoygieneri'ini eno. Muechjis'o to titotijvocre tios'o mue 'ma Viya. 18 No jurionono énopo vojurionvoquina vquisopsipo ymutu vitecpo'oca ma Viya majicho ma Cristo, ene emarichu ma Espíritu Santo tiovocovi ymutu. 19 Taco'e eti vojurionvoc'ena huipo 'povsajec'ena tjicho eti iomuírepo maye'evoc'epo ma Viya acutripo no 'pomriono maneriorono ene machichavoc'eripo ema. 20 Eti amutu acuti to 'chopegiene peti. No muechjironini ma Viya énopo no novgiene tcometorirono to 'chojriicovo nacuti no tnocono to toctayes'oo'i tanaecchi'vo to peti tjicho ema Cristo tanaecchi'vo macuti to mari taechpus'o to peti. 21 Ene viti to vsoprapo ma Viógienu vcuti to tayeeruvono to peti te 'to ttup'ecporipo timjicpuiccono. Ene taco'e tiomuincapo te 'to tituchapopo to mapeno ema Viya tiuuna. Ema tquicmuna tjicho etosamrevocovrine. 22 Eti vojurionvoc'ena te 'to maye'evoc'epo ma Viógienu iomuireripo acuti acóchane to tayeeruvono to peti mapeno ema Viya tjicho ema Espíritu Santo ene mav'o aye'e.

Efeso 3

1 Taco'e nuti Pablo, tayampane náqueeta tajicha to ncometoriira to muechjiriivo ma Cristo Jesús aye'e eti vojurionvoc'ena, nyujrocnove mue 'ma Viya. 2 Nimijroco asamuiicoripo te 'to ma Viya tajicho to márivo majapanura'ivo ttuparacnuu'i nacmetoriru aye'e eti vojurionvoc'ena. 3 Ema timecnupo to maponreru namuimotgiene no 'chañono. To 'puesa nmetoco'egieneri'i te 'to najre. 4 - 5 Te ajírapo pjoca aquictiorayore to nimotra to 'chojriicovo taechjis'o ma Cristo, namuechemchognee'i no 'chañono te 'conevoco. Ene juiti ma Viya muemecvocpo majicho ma Espíritu Santo no maneriocgieñono matupararono tiomono to 'chojriicovo énopo no muechjirono. 6 To namuechemchognee'i te 'conevoco eto pjoca: Te 'to nasopra to tiuuna 'chojriicovo no vojurionvoquina nomuire tquicmunanyore mue 'ma Viya tacutiyore nae 'no jurionono. Tjicho mrijivocpo namutu ene ma Viya muetuchyore to muechjiriivo, nomuire tquijronyore majicho ma Cristo. 7 Ma Viya timecnupo to majapanura'ivo puejchu nacmetoriru to 'chojriicovo tajicho to muetjiicoovo ema. 8 Tayampane mpajcapnorine nae 'no namutu no t-sopono ma Viya, te 'to márivo nuti mayumjacvo puejchu nacmetoriru nae 'no vojurionvoquina to 'chojriicovo taechjis'o to munagiene vicmuna mue 'ma Cristo. 9 Nuti matuparacnuu'i puejchu nemechemchovca namutu to maponreru ma Viya namuechemchognee'i te 'conevoco. Ma Viya tepyaco tamutu ema maponrericpo to macuchquirayore no 'chañono 10 puejchu muemerucha juiti no taeyara'ono te 'to anumo énopo naeyara'ono no angieriono to torigiene muechemra'vo te naem'opo to majichri'i ma Viya nae 'no t-sopono. 11 Tjicho eto maponreeri'i ma Viya 'conevoco te huich'o muepyaca pjoca 'pog'e ene muetuchpo juiti te mavonicpo ma Viógienu Jesucristo te pjoca 'pog'e. 12 Te 'to vsoprapo ema vquisopsipo te 'to vitecpo'oca ma Viya, tajínapo timpigiavi. 13 Taco'e vo'aquinajricvo tacuggio to natajivo te pjoca tajicho to ncometoriiraa'i aye'e. Oosamrechjicha tajicha. 14 Eto tjicho jmañono nuti nepyusico te 'to mamíro'u ma Viya Mueya ma Viógienu Jesucristo 15 ma Naeya namutu no tcovsano te anumo te'po pjoca 'pog'e. 16 Nyosiuch'e maye'e tjicho ema titjiicovgienejicha puejchu muetmécha'e te 'to asamre ene muejróca'e to muetjiicoovo majicha ma Espíritu Santo. 17 Puejchu ene mav'a ma Cristo te 'to asamre tajicha to asopra ema. Nyosioco ma Viya te 'to 'tumevoc'ena ene taemyanaporichjicha to emna'vo. 18 - 19 Ene eti énopo 'pomriono t-sopono ma Viya aroto'oyrepo echemcha to muemna'vo vye'e tjicho 'chopegienejicha to mavoyemnarasiravi. Tajina vimictich'a to taengievo taechpevo tajina tacti. Ema mueejicyore tijroc'eyre tamutu te 'to itorisra. 20 Taco'e vcuñucha ma Viya ma titjiicovgienejicha. Tajina muitjina maye'e to muejrosravina. Tamutu maróto'o. Tajina vimictich'a viti to maponreru muetjiicoovo muejrorovi. 21 Taco'e namutu no t-sopono ma Viya nacuñucha ema majicha ma Cristo Jesús. Muitravrena to vcuñuchrena ema. Amén.

Efeso 4

1 Taco'e nuti nqueeta tajicho to nemtone mue 'ma Viógienu juiti nyosioc'e te tich'ó'epo ma Viya machichavoc'epo, tos'o toonapo to itorisra. 2 Tos'o imerigia to iurihuina, ajpanim'i te 'to asamre, ájicpuicro'o te 'to etjoo'ina najícha'e, iuricoca te 'to emnacquirena. 3 Anocarichjicha to acutcoquirena majicha ma Espíritu Santo tjicho etosamre'erine majicho ema. 4 Tjicho no t-sopono ema Viya mrijivoco etosamrevcorine tjicho etonarichu ma Espíritu Santo ene etonarichu to vcuchocgiene vicmuna mue 'ma Viya. 5 Etonarichu ma vcógienu ene vcutcoco ema vsopo. Ymutu tomuire etonarichu to vicchosi 6 ene ymutu viti etonarichu ema Viya tcochichavocovi. Ema techpojrico namutu mavocvoco eno. Ema tnoco to muemtone naye'e. 7 Ymutu vquijro mue 'ma Cristo to vroto'ognena puejchu váquemtone maye'e. 8 To 'chosgiene ajúreco taechjis'o to vijrono maye'e. Oni taco'e eto: Ma Viógienu tyompo te 'to anumo mammoco no mueto'acgieñono ene no 'chañono tquijrompo maye'e, taquee'i to ajúreco. 9 Im'a, te 'to tyompo te anumo eto temquechorojco tativri'i tios'o te 'to anumo tiucpuicpo te pjoca 'pog'e tomuire t-sioppo taye'e. 10 Ema macpuiiri'i emapoocorichu tchovo te anumo ene naquiyará'opo taye'e puejchu mueejigia ema techa tamutu, anumo étopo 'pog'e. 11 Emarichu tijrocri'i no 'chañono to naroto'ogneyre. Enjoo'i mavonrano muejroco puejchu noma to muechjiriivo. No 'pomriono muejroco puejchu muechjirina ma Viya ene no 'pomriono muejroco nacmetoriru to 'chojriicovo ene énopo no 'pomriono muejrocpo naechpojrigia no t-sopono ema naemitrigia naye'e. 12 No tquijronri'i maye'e puejchu naetmechvoca no 'pomriono t-sopono ema ene natségiapo te 'to naemtoneyore mue 'ma Viya ene najuuca no t-sopono ema 'tumevoquina te 'to nasamre. 13 Tetmechovionyore tiomuincapo te 'to vacticco vamtu te 'to vsopra ene vechemchapo to maponreru ma maChicha ema Viya enetse eto tóripo to yponrena ma Cristo vactipo ema te 'to muetorisra. 14 Huipo vcucti no 'moyono vovcuvoyoccore te 'to tamutchujcha naemitropi no 'chañono tjicho enjoo'i no temtsiora'ono naemtannico to najichyore to navoyosrena no vo'tumevoquina te 'to nasopra. 15 Etotsero viti vechjis'a to je'chugne tajicho to vemnajricquira ene taemyanaporichjicha vjiuuca te 'to yponra ma Cristo tiomuincapo te 'to vactipo ema ma Viyara'o. 16 Viti vsopgiene ma Cristo vcuti to mag'e ema. To muechpojrisravi vacvonracre maye'e ene vimjicpuicco vechpojricco vcuti to mag'e ma 'chane. Te 'to ene vac'e vacticco vnoca to yvóno'i maye'e ene vjiuucorichjicha 'tumevocovi ymutu tajicho te 'to vemnacquira. 17 Nmetoco'e te 'to muéjare ma Viógienu te 'to huipo acucti no namujacpogne ma Viya te 'to naetorisra tjicho eno etochujcha napono to naponreru tajina tajichgienena eto. 18 Te 'to naponrerisra vonaechemcha to maye'ono ma Viya. Nacuti ma puchugi. Votitorigiano mue 'ma Viya nacutiripo ma muepenogne ene muechemreccono tajicho to mracaera to nasamre. 19 Huipo tatsriojra'ono eto tjicho tmopachijcovono te 'to naetorisra. Etochujcha nacopneriiji to tamurigiene mpachijigne. 20 Etitsero vo'ene tac'e to imitcosi mue 'ma Cristo 21 tjicho asamo to muechjiriivo aquimitcosi to je'chugne taechjis'o ma Jesús. 22 Tos'o inajigia to 'chosgiene aponrerisra itorisra tjicho eto mpáchiji tvoyoccore tapono to tamurigiene. 23 'Rajrínapo te 'to asamre étopo aponreru 24 ene tamtupo to itorisra tactipo to áquitsvoj'o to 'rajru amuii'o majicha ma Viya. Anoca to tiuricocre acti ema te 'to muetorisra. 25 Taco'e huipo acúnoco to epya'ra'vo. Echjigia to je'chugne nae 'no aporapenviono tjicho mrijivocovi mue 'ma Viógienu. 26 Te 'to ásemopca im'ajcha huichu taemejirígia'e tajicha. Votaquimyónovo tacuyuutico sache to asémovo. 27 Vo'aquisopo macucmopra'e ma eriono. 28 Ma tiomera'ri'ini huipo macomerico. Máquemtónepo maviya to macomnugne puejchu mácajpo nomuire no tcomnurocvono. 29 Huipo aquechjico to tamurigieñono mpachijigne. Echjis'a to torigieñono puejchu etmecha no t-sama'iono ene imcátaca te 'to naetorisra. 30 Vomacucojrasamúrevo ma Espíritu Santo acuggio eti tjicho ema ijro muénapu te 'to maye'evoc'epo ma Viya tiomuincapo te 'to tiutégiapo ma Viógienu ene tyuutigiapopo to macuchquiravi. 31 Taco'e inajígiapo to tamurigiene. Vo'acunnareeco te etjoo'ina najícha'e. Vo'acúsemo vo'vore acucojchocco. 32 Tiuripono te 'to iuricoca ajpanra'i vo'aquechno to matopravo aye'e ma 'chane. Acti ma Viya vomuechna'e to ejiivo majicho ma Cristo.

Efeso 5

1 Eti muemnarono machichavoc'epo ema Viya tos'o acti ema te 'to itorisra. 2 Anocarichjicha to emna'vo te 'to itorisra acti ma Cristo te 'to muemnasravocovi tijrocvo muepeninovi viti. Ema macuti to nacoparúsare 'vesa nanoquiivo mue 'ma Viya, tiuricocregnejcha tijye maye'e. 3 Juiti te 'to maye'evoc'epo ma Viya acoscu'gienenajicha to mpachijicre. Vo'acúve'o su 'seno vo'iturena émapo 'puima 'chane, vo'vore acujomrára'i te 'to asamre. 4 Vo'aquechjis'o to tamurigiene tatsii'ocregne tjicho votori te 'to vechjis'a. Tiuripono te 'to vrusrupáyacha ma Viya. 5 Tjicho eti echoripo no mpachijigñono votáquicmunanyore to mavsa ma Cristo émapo Viya. No tve'ono su 'seno vonaeturena émapo 'puima 'chane énopo no tjiomrara'ono votásioponyore taye'e. Tjicho te tájomrára'i ma 'chane etorichu pecatu tacuti te 'to tacsiñaraji to naepyaru no 'chañono. 6 Vo'acuvoyoccore nae 'no timmoyora'ono naco'e eno te 'to vopecatina jmañono. Ene eto tjichyore muemechoricyo ma Viya no msopjuireccono maye'e. 7 Taco'e vo'acucchane acuponoco te 'to naetrerepiono. 8 Eti iomuiree'ini ene aco'e apono to tamopcugne. Etotsero juiti te 'to maye'evoc'epo ma Cristo iovricripo te 'to majaracuvo, tos'o apónapo to majaracuvo te 'to itorisra. 9 Tjicho te ypona to tjiáracu ene vnocyore to je'chugne, vjiapanura'ivyore, mtopravrevocovina te 'to vitorisra. 10 Acaravo'u aponrerigia tajpuca to mavoo'ogne ma Viógienu puejchu áricocre maye'e. 11 Vo'acúnoco to tamurigiene naetrerepiono no tponono to tamopcugne. Imerucha naye'e to tajaracugne puejchu eto taemquechorojgia. 12 Tjicho ttsii'ocre to vechjis'a to nanocgiene tamuquechragne. 13 To tamicucho to majaracuvo ma Viya to naetorisra eto temquechorojco to nanocsariono tjicho to tjiáracu eto temquechorojco tamutu. 14 Eno taechjis'o to 'chojriicovo oni taco'e eto: Piti pimocogne pejamigia puechroo'o pechpuca te 'to pepenira ene tmicuchviyre ma Cristo, taquee'i eto. 15 Taco'e aponrejgia puejchu toona to itorisra ene aechemra'i to aponrena ma Viya. Vo'acuponoco no muechemreccono. 16 Acmopra to sachono muejrorovi ma Viya tjicho juiti mpachijono eno 'chañono. 17 Vo'acucti no muechemreccono. Aechemra'i te 'to mavoo'ogne ma Viya. 18 Vo'aquerora'i acucov'o huichu amopachijgia to itorisra. Tiuripono isopa mavóca'e ma Espíritu Santo. 19 Te 'to echjirígiapo echjis'a to muechjiriivo ma Viya, ajirucha te 'to majíro'u, acuñucha ema ene tos'a te 'to asamre. 20 Te 'to muéjare ma Viógienu Jesucristo 'muíriji arusrupáyacha ma Viya Iyare tajicha tamutu to vjiacpogñono. 21 Eti tajicho to apicuchra ma Viya iomuirena apicuchcoca imcatacoca. 22 Su 'seno sásopjuíra'i mue 'ma sima tjicho eto avóno'i mue 'ma Viógienu. 23 Tjicho ema siyara'o ma sima tacuti mue 'ma Cristo naquiyara'o no t-sopono ema. Tjicho eno mag'evcoo'i ema tcuchcu'vocri'i. 24 Tacutirichu mue 'ma Cristo t-sopjuira'ono maye'e no t-sopono ene squeyre su 'seno t-sopjuira'iyre te 'to sitorisra mue 'ma sima spicucha. 25 Ene ema 'chane muemnaca su mayeno tactirichu to muemnasravco ma Cristo no t-sopono ema ene tijrocvopo te 'to muepenira najicho eno. 26 Puejchu toona to nasamre tajicho to nasopra to muechjiriivo cutripo nacosipugne te 'to une. 27 Puejchu nápachna namtu no t-sopono ema mtopravrevquina te 'to mamíro'u ema nacutiyore esu suunagne setpiriivo 'remayore te 'to mamíro'u ma símayo. 28 Ene maqueyre ma 'chane muemnacgienenajicha su mayeno tactirichu to muemnasra to mag'e. Ma temnaca su mayeno emajivo temnacvo. 29 Im'a, najina tquemnaco to nog'e tjicho naechpojrico naenco naejroco to tacomnugne. Ene ac'e se 'su ayeno. Acti ma Cristo nae 'no t-sopono. 30 Tjicho viti mag'evocovi vsopgiene ema vcuti to muechereji étopo maperano. 31 Oni taco'e to 'chosgiene ajúreco: “Eto tjicho ma 'chane majunjicyore ma mueya ésupo mueno muetúchapo su mayenoyore. No apinano etonavcorine mue 'ma Viya.” 32 Eto pjoca votaechemchocre tayumrúrevo nae 'no 'chañono tjicho ema nimicticho ma Cristo ene énopo no t-sopono ema. 33 Etotsero tcomnucre te 'to amtu emnaca su ayeno tactirichu te 'to emnasravo eti. Ene eti 'senono apicucha ma ima.

Efeso 6

1 Eti 'moperono te 'to mamíro'u ma Viya ásopjuíra'i nae 'no tcochicha'iono tjicho eto tiuri tvoo'ocre. 2 - 3 Im'a, te 'to 'chosgiene mavoniipiono ma Viya, eto pjoca tativgiene voniipi tomo to titotijvocre tajichyore to vsopra. Oni taco'e: “Apicucha ma eya ésupo eno puejchu aetotijvo ene tascu to itorisra te pjoca 'pog'e”, taquee'i eto. 4 Ene eti naeyano no 'moperono vo'aquimyusemco no achichanoviono. Te 'to acojrusra acóvaca te 'to tamurigiene. Ene'oyre te 'to maye'ono ma Viya puejchu emuena napona. 5 Eti vnoracono ásopjuíra'i nae 'no tcovnora'iono te pjoca 'pog'e tos'a te 'to asamre to apicuchrena tactirichu to asopjuira'ivo mue 'ma Cristo. 6 Eti mavonra'e ma Cristo, anocgienenajicha to avóno'i naye'e votacuquejvo te 'to timooroca'iono ene ácuñuchcore naye'e. Anoca to mavoo'ogne ma Viya tos'a te 'to asamre. 7 Te 'to aquemtonera naye'e avnocre tacti to ema áquemtoneyecho ma Viya ene vo'enina no 'chañono. 8 Echa te 'to ma Viya ema tvañocyore namutu no tnocano to tiuricocre tayampane vnoraquina ene vo'ipuca. 9 Ene étipo enerichu ajichyore nae 'no avonrano. Vo'aquehuinarajcovo naye'e. Echa iomuire te 'to macñojoo'i te anumo ma Iógienu tjicho ema votacnerioru. 10 Nmetoco'eyore mporapenviono 'tumevoc'ena mue 'ma Viya tajicha to tovosra'e to muetjiicoovo. 11 Acotiúchapo te 'to muejroo'e ma Viya tacot'iuyre to iachanevo puejchu ájicpuicro'o te 'to táquitsmooraj'e ma eriono vomacuvoyoc'e. 12 Tjicho viti vove'a váquenora ma vcutgiene 'chane. Enochujcha no huinarajgieñono tcovsano te 'to 'nug'e énopo no naeyara'ono énopo 'pomriono titjiicovono taeyara'ono to tamurigiene tmopcu. 13 Taco'e acotiúchapo te 'to muejroo'e ma Viya tacot'iuyre to iachanevo. Echpapo puejchu te táquitsmooraj'epo ma eriono ajicpuicyore. Vo'aquinajricvo macuggio. 14 'Tumevoc'ena tajicha to je'chugne ene eto nimicticho to muet'e eto tetmecho ma sontaru. Mtopravre'ena te 'to itorisra tomuire eto nimicticho to mamuii'o tcotiucho to matupo ma sontaru. 15 Atségiapo to iomrena to titotijvocre 'chojriicovo ene eto tacuti to muepcopevo ma sontaru. 16 To tcomnucrepno te jmañono eto te 'to asopgienenajicha ma Viya tjicho to asopra tacutiyore to tiovrico te 'to mavo'u macotiuch'ovo ma sontaru. Puejchu to asopra eto tacotiúcha'e te mavro'o táquenóra'e ma eriono tjicho eto cutiyore te 'to tyúca'e te 'to matagrigi. 17 Ene étopo to iuchquira tacuti to mamuisi tcotiucho to machuti ma sontaru. Tomuire eto actumra to 'chojriicovo mue 'ma Viya eto muejroo'e ma Espíritu Santo. 18 Ayosserigiaporichjicha majicha ma Espíritu Santo tamutu te 'to itorisra ene ácuñuchvorichjicha puejchu vo'aquinajricvo. Ene ayosiuchvoca namutu no t-sopono ma Viya. 19 Nuti nomuire ayosiúchanu puejchu muejrócanu ma Viya to nechjiriihuina. Taquija tacucooyocnu to nechjis'irena to tiuuna 'chojriicovo to tamuquechosigne nae 'no 'chañono. 20 Juiti nuti nqueeta tajicho to nvóno'i mue 'ma Viya. Ayosiúchanu puejchu taquija tacucooyocnu te 'to ncometoriirena ene nnoca to nvóno'i. 21 Jmaca vemnaru ypórape Tíquico ema tcojvocre mamuire te 'to muemtone mue 'ma Viya. Te tiutégiapo aye'e, ema tmetoco'eyore tamutu to njichvogne étopo nemtone te pjoca puejchu echa eti. 22 Eto tjicho nvonicyo aye'e puejchu muetometaca'e to vjichvoo'i viti ene muetmécha'e te 'to asamre eti iomuire. 23 Nyosioco ma Viya Iyare émapo ma Viógienu Jesucristo muejroca no yporapenviono puejchu naetotijvo te 'to nasamre naemnacca ene nasopgienenajicha ema. 24 Nyosioco ma Viya te 'to muemcátaca namutu no timyonovorichjicha to naemnasra ma Viógienu Jesucristo. Amén.

Filipos 1

1 Mporapenviono acovsa te 'to Filipos énopo no techono aye'e énopo no timcatarecra'ono, ncajre'e nuti Pablo émapo Timoteo, viti mavonra ma Jesucristo, eti maye'evoc'e ma Viya tjicho ene mav'o aye'e ma Cristo Jesús. 2 Nyosioco ma Viya Iyare émapo Viógienu Jesucristo te 'to muemcataca'e ene aetotijvo te 'to asamriono. 3 'Muíriji te necho'enve nrusrupáyacho ema Viya ajicho eti. 4 Te nyosiuch'enve mue 'ma Viya nuusamre 5 tajicho to imcatasíranu to ncometoriira to 'chojriicovo, te tanaecu te ajacpopo ema Viya ene juitjiiri'i. 6 Nuti nechogienejicha ma Viya tnaecchovri'i to márivo te 'to asamriono te tcuchcu'epo ene emapoocorichu ncojvo majañóca'e ene muetmecharichjicha to iachanevono tiomuincapo te tiutégiapo ma Jesucristo. 7 Tiuri te 'to nácojvo ma Viya ajicha eti tjicho nemnac'egnejcha ene vcutcoco to vjiacpira to muemnárapi vye'e. Ema timcataconri'i te ncomro'po no cparaacono nechjuchpo to 'chojriicovo, nmetocovco te 'to etori'i to je'chugne. Ene emarichu timcataconu te 'to nqueeteyri'i. 8 Ma Viya muecho to nvoyemnarasíra'e. Eto ene tos'o mue 'ma Jesucristo. 9 Te nyujroco nyosiuch'e mue 'ma Viya taemyanaporichjicha to emnarapina étopo to aponrejsirena echemcha to mavoo'ogñono ema. 10 Puejchu anerioca apona to tiuripono. Tac'eptsero toonapo to itorisra taquijaripo acuctopravo te tiutégiapo ma Cristo. 11 To anocsareyore te 'to itorisra 'muíriji eto tiuricocre majichyo ma Jesucristo puejchu mácuñuchcore ma Viya ajichyore. 12 Mporapenviono, nvoo'o te 'to echoyore to 'chojriicovo votaquichico to nqueetavri'i. Timyonovochjicha tajicho 13 tjicho namutu pnoni sontarono majane'ono ma 'chopetupara'o énopo no 'pomriono naecho te 'to eto temeetarecnu to mponra ma Cristo. 14 Ene tiáne'i namutyoreni no yporapenviono te tim'onompo to nqueetavri'i tetmechvonchujcha tijrocvono naechjis'o to 'chojriicovo tajina timpigia. 15 Etotsero enjoo'i navoo'o tito'acanono te 'to nacometoriira to muechjiriivo ma Cristo eto tjicho votiurigianono te 'to muemcatasíranu ma Viya. Enotsero no 'pomriono tiuri to naponreru to nacometoriira ene eno temnacnono. 16 Eno 'pomriono votori to naponreru te 'to nacometoriira to muechjiriivo ma Cristo. Etochujcha navoo'o tácuñuchcoriono nae 'no 'chañono ene eno naejchopo ncojrasamurevoyre tajichyo to nacometoriira ene mracaénapo to natajivyore te pjoca nqueeteyri'i. Eto naponreeri'i eno. 17 Enotsero no 'pomriono tcometorirono tquechoroji to naemnasranu. Naecho te 'to ma Viya ema tvonicnuu'i te pjoca nqueeteyri'i puejchu nechjucha to 'chojriicovo. 18 Etotsero tajina njicheni nuti. Nuusamrechjicha najicho tayampane votcuri to naponreru vo'i toripuca etotsero ema Cristo naechjis'o. Ene nuti timyonovoyre to nuusamrevo 19 tjicho necho te 'to nuchcu'yore to nqueetavri'i tajicho to ayosserisranu mue 'ma Viya ene étopo to muemcatasíranu ma maye'e Espíritu Santo ma Jesucristo. 20 To nvoo'ogne ncuchocgienejicha mue 'ma Viya puejchu naetúra'i maye'e ene voncutsri'o to nechjis'irena ema te 'to namíro'u no cparaacono tjicho 'muíriji ene njichnove. Nvoo'o nacuñucha ma Cristo tajicho to nitorisra maye'e tayampane népena vo'i nitorigiapuca. 21 Tjicho nuti te 'to nitorisra ma Cristo ema ncopneriiji. Tiuripono nsamo te 'to népena puejchu nacchane ema 22 - 23 etotsero te nitorigiacho'o te pjoca 'pog'e náquemtonecho'o maye'e ma Cristo, vonechemcha tajpuca to tiuripono. To nvoo'ogne nuti népena puejchu nacchane ma Cristo tjicho eto tiuripono nye'e. 24 Etotsero te aye'e eti tcomnucre to nitorigiacho'o puejchu nimitca'erichjicha. 25 Taco'e necho te 'to huich'o naepenoyre. Nnosyorecho'o aye'e puejchu netmécha'e ene oosamre te 'to asopra ma Viya. 26 Te nuchcú'apo te pjoca novrigiavore aye'e ene arusrupayachoyre ma Cristo Jesús ene iuusamreyre majichyore. 27 Etotsero to tcomnucrepno toona to itorisra tajicha to aponra to toonagne 'chojriicovo mue 'ma Cristo. Acticco te asamre ene énepo te 'to aponrerisra. Etméchapo to acometoriira to 'chojriicovo tayampane nquijarich'o, vo'i nutjioo'inapuca aye'e etotsero nvoo'o nechoyore te 'to anocrichjicha to tiuriono. 28 Vonacucooyoc'e no tiocpuemchono to 'chojriicovo. Vo'acupitriji 'tumevoc'enachujcha. Eto temquechorojco te 'to eno tquicñayriono ene eti iuchcu'yore majichyo ma Viya. 29 Te 'to asopra ma Cristo ene tomuire aquisopsi acatajivyore timcoviicho'eyore ema. 30 Tos'iyri'i juiti iomuire acatajivo acutinuripo nuti te 'to nemtone mue 'ma Viya. Im'oriptsero to natajivono ene juiti asamuiico te 'to nnosjii'i ncatajivo majicho ma Viya.

Filipos 2

1 Mporapenviono, te 'to tetmécha'e ma Cristo ene temetsraarégia'e tajicha to muemna'vo aye'e, te 'to mavrisra aye'e ma Espíritu Santo ene emnacca ajpancoco te 'to itorisra mue 'ma Cristo 2 eto tcuusamrechnuyre te 'to acticco etonaenarichu to aponrerigia ene emnajricca. 3 Vo'acusíñavo vo'vore quija etjihuina aquemnacvo. Ajpanim'i acticco. Vo'acusoppojcovo te 'to iuripono nae 'no 'pomriono. 4 Vo'acucponreeji tacuquejvorichu to ayechravono. Eto acponreeji to nacomnugne no 'pomriono. 5 Acti ma Cristo Jesús te 'to maponreru. 6 Topo maChichari'ini ma Viya votacmesajiicovri'i macti ma Mueya. 7 Ema muenajicri'i tamutu tiuteco tcog'epo macuti ma 'chane vnóraco. 8 Ene tjiapanim'i te 'to muetorisra t-sopjuira'ivre tomuire mue 'ma Mueya puejchu muépena macti ma muejiivo tépeno te 'to crutsu. 9 Eto tjichri'i ma Viya manocpo te 'nug'e te 'to mavovre ene muejrocpo to matupara'o puejchu mápicuchcore nae 'no namutu. 10 Ene te nasamuiigiapo to muéjare ma Jesús naepyusigia namtu no tcovsano te anumo, te'po 'pog'e ene te'po 'mo'e 'pog'e. 11 Puejchu namtu naemoti ene naechjis'oyre te 'to ma Jesucristo emagienejicha Viógienu ene tcuñuchcoreyore ma Viya Mueya majichyore. 12 Mporapenviono nemnarono, te novricrich'o aye'e 'muíriji asopjuíra'i nye'e. Juiti te 'to nijínapo aye'e tavetji tcomnucrepno te 'to ásopjuíra'i nye'e. Taco'e aponrericgienenajicha te 'to itorisra tajicha to iuchquira. Apicucha ma Viya, ajpanim'i te 'to mamíro'u. 13 Tjicho ma Viya ema tnoco te 'to asamre to avorirena anoca to mavoo'ogne ene emarichu tetmech'e puejchu aato'o itucha. 14 Te 'to aponra ma Viya taquija tquemechjic'e vo'vore acujicpocco 15 puejchu tori to itorisra vo'acuctioroccore tjicho eti machichavoc'eripo ema Viya. Taco'e mtopravre'énapo acti to tajaracugne nae 'no mueperajono tponono to tamopcugne. 16 Echjis'a naye'e to 'chojriicovo tquitoricra'i puejchu te tiutégiapo ma Cristo, nuusamreyre ajichyore eti. Ene táquechorojpo te 'to votampuujii'i to nemtone ncometoriigiene aye'e. 17 Taco'e nuusamre ene étipo iomuire iuusamre njicho tayampane nepenaa'ini tajicha to muechjiriivo ema Viya. To nepenirena tacti to nnoquiivo mue 'ma Viya ene tacchánepo to anoquiivo maye'e te 'to asopra. 18 Taco'e oosamre eti actinu te 'to nuusamrevo. 19 Te 'to ma Viógienu Jesús mavoo'ognena nvoo'o nvonigia 'nuujina aye'e ma Timoteo puejchu te tchappo néchapo te 'to aponrichpuca ma Viya ene noosamrepo. 20 Najina te pjoca macti jmaca Timoteo tjicho vcutcoco te 'to vechomjíra'e. 21 No 'pomriono naponrericchujcha to nayechravono. Vonaponrerigia to maye'ono ma Jesucristo. 22 Eti iomuire imotripo jmaca Timoteo te 'to ema tcochichacore nye'e timcataconu to ncometoriira to 'chojriicovo. 23 Te néchapo oypuca najichnuyre no cparaacono to nqueetavri'i énetse eto nvonígiapo aye'e ma Timoteo. 24 Ncojvo ema Viógienu 'nuujina nuchcu'a puejchu nutegia nimojna'e. 25 To mponreeri'i tiuri to nvonigia machapo aye'e jmaca ypórape Epafrodito, ma avoniiri'i eti puejchu muemcatacanu. Ema ncochanee'i te 'to nemtone mue 'ma Viya mamuire tcatajivo tajicho. 26 Tcojmapo ema ene techomji'e tponreric'e tjicho eti echomji ema tajicho to echra to macojmavri'ini. 27 Ene je'chugnejcha to macojmavri'ini tiáne'i tépena. Etotsero mue 'ma Viya tjiapanucrevrepo maye'e ene nútipo nomuire puejchu votaquesvoyco to njaasamriono. 28 Tos'o nvoo'ognejcha to nvonigia aye'e puejchu te 'to im'avrepo oosamre majicha ene nuti nomuire nrasasamré'apo. 29 Te titecpapo aye'e avopnognenajicha oosamre te 'to mamíro'u ma Viya. Acuñucha ema ene énopo no ene naco'e macuti. 30 Ema tiane'ini tepenoyreni tajicho to muemtone mue 'ma Cristo ene tajina timpigia te 'to muemcatasíranu ajicho eti. Eti vo'aato'o imcatacanu tjicho ehuíre'e.

Filipos 3

1 Ene juiti mporapenviono oosamre majicha ma Viógienu. Nuti vonapñu te 'to nechaachavre jmani najre aye'e tjicho tcomnucre aye'e puejchu 'tumevoc'ena te 'to asopra. 2 Imcuuyáchapo nae 'no tvoyoricra'ono naquemtóneji to tamurigieñono nacuti to huinaraji pacu. Eno navoo'o anoca to naemotiorasare te 'to iog'e tquíjare circuncisión puejchu eto tcuchcu'a'ee'ini. 3 Tjicho vo'etina to vimotiorasare te 'to viog'e to mavro'o ema Viya. To mavoo'ogne ema eto te 'to vacsiña te vsamre. Ene viti je'chugñono maye'evocovi ema Viya eto tcuusamrechovi majicho ma Cristo Jesús. Vo'etina vácojvo vacsiña to vye'erepiono vnocsare te 'to viog'e. 4 Enjoo'i no taemsiñavocho to naem'i étopo nanocsariono. Nvetji nuti te 'to taemsiñavochanuu'ini ene nacsiñapuini tajicha to ncoy'egne te 'to nog'e ene étopo to nnocsariono vye'erepiono. 5 Ene eto taemsiñavochanuu'ini tjicho nuti nimiuchre jurionnu tjicho ma tcochíchanu ema juriono ene esúpo meme. Enorichu mamrivo ma Benjamín. Te óchopo sache njicho to nut-sira nanocpo nye'e to vimotiorasare tquíjare circuncisión tjicho ene taco'e to voniipi. Ene tomuire mpono eto novcure no fariseono tjicho eno titura'ompono te 'to voniipi vye'erepiono viti. 6 Te 'to nitura'ivri'ini nejcojvo nimponnojcopo no t-sopono to 'chojriicovo ene vonactioroccoreri'ini tajicho to nituchra to voniipi ypongieneri'i. 7 Nuti ncopneriijii'ini mraca tamutu jmañono etotsero juiti nquictiórapo te 'to tajina tajichgienena te mamíro'u ma Cristo votacsiñacore. 8 Taco'e juiti to mponrerisra tamutu jmañono tajina tajichgienena tjicho tvoo'ocrepno to nimotra ma Nógienu Cristo Jesús tjicho t-sivachopno ema. Ene nuti huipo nacsiña tamutu jmañono. Nimictichpo to 'rímeji puejchu emuénapo nacsiña ma Cristo 9 ene nacchánepo ema. Nuti huipo nacsiña to nurihuina ene étopo to nituchrena to voniipi puejchu eto tacuchcu'anuu'ini. Etotsero ncosíñapo ma Cristo tjicho ma Viya majacpo no t-sopono ema. 10 To nvoo'o nuti eto naemoti mraca ma Cristo ene muejrócanu to ntumehuina te 'to nitorisra tjicho to matúmevo tacochpuco ema te 'to muepenira. Ene ncochanepo ema te 'to matajivono tjicho nomuire ncatajivo tajicho to muechjiriivo ene nactipo ema te 'to muepenira. 11 Ncuchócapo nomuire to nechpusrena nacti ema te nepenapo. 12 Vo'etina njicha to nitucha jmañono ene mtopravrenina etotsero nnosjii'i nnocrichjicha to nvorira naetúra'i te 'to mavoo'ogne te tcuchcu'nupo. 13 Napecho ene njich'e, mporapenviono, huich'o nitucha jmañono, to njicho nuti huipo necha to tovgiene nnocsarionini. Timponrericnuchjicha to nnocgieneyore 14 puejchu nitucha to nvóno'i mue 'ma Viya te anumo ene njacpapo maye'e to nicmuna tajicho to ncochanera ma Cristo Jesús. 15 Taco'e ene nac'e no 'tumiompo aye'e te 'to asopra aponrerigia iomuirena. Ene te enjoo'ina vonacuremcho jmani, ma Viya muemecyore te 'to tejcojvonri'i. 16 Tayampane huich'o vquechemcho tacumtu etotsero yponarichjicha to 'chojriicovo vsamgieneri'i. 17 Mporapenviono, aponócanu to nitorisra. Nomuire no ene naco'e te 'to naetorisra. Ene aqueyre iomuire. 18 Nechaarijco ene njich'e, moveranjicha no tiocpuemra'ono te 'to 'chojriicovo taechjis'o to muepenira ma Cristo te 'to crutsu. Níyo'o najicho. 19 Etotsero te taegnénapo, eno tquicñayriono tjicho etochujcha nacopneriiji nórico to tavoo'ogne to nog'e. Timiaramimijicvonchujcha votaemtsii'a to tamurigieñono nanocsare. Etochujcha naponrerico to taye'ono pjoca 'pog'e. 20 Vititsero vcuti no 'povsajecono tjicho to viovsayre ene te anumo. Vcuchoco te tios'apo taye'e ma Viógienu Jesucristo tcuchcu'ra'i. 21 Ema te 'to muetjiicoovo muetsvochyore to viog'e móteji tacutiyore to toonagne mag'e ema muepenocco. Ene etorichu to muetjiicoovo maróto'o táquiyara'o to 'pog'e étopo anumo.

Filipos 4

1 Nuti nejepon'ejcha, mporapenviono nemnarono. Nuusamre ajicho. Eti tcuñuchnuyre ma Viya ajichyore. Taco'e 'tumevoc'ena te 'to aponra ema Viya. 2 Nyosiocvoco su Evodia ésupo Síntique nacticco naemnacca te 'to mamíro'u ma Viya. 3 Piti ncochanésare te 'to vcometoriira to 'chojriicovo nyosiocvi pimcátaca pnocro 'senono tjicho eno tcatajivono timcatacoviono te 'to vemtone mue 'ma Viya. Ma Clemente ene énopo no 'pomriono ncochanesariono namutu tcaju to naéjare te 'to rivro naye'e no tquicmunano to muitocoresigne naetorisra. 4 Taquija tquichjiicu'o to iuusamrevo mue 'ma Viya. Napech'e ene nco'e: ¡Oosamre! 5 Tcomnucre to aemotcore te 'to iurihuina tjicho tiane'ipo to matesrayre ma Viógienu. 6 Votaquimjiaasamrech'e to itorisra, ametacachjicha ma Viya tamtu to acomnugne. Arusrupayachanve tomuire 7 ene ma Viya tijroc'eyre to titotijvocre te 'to asamre puejchu vo'acuquicchopuiivo ene tori to aponrerono tajicho to asopra ma Cristo Jesús. To titotijvocre muejrorovi ma Viya tajina tacti. 8 Taquejvorine pjoca, mporapenviono, aponrerigia tamtu to tiuricocre étopo to je'chugñono ene mtopravre. Tomuire to tvoo'ocriono toonagñono ene étopo to tpicuchcoriono. Aponrerigia tomuire tamutu to tcuñuchcoriono. 9 Asopjuíra'i te 'to nimitco'egieneri'i asamgieneri'i nye'e. Aponócanu to nnocgieñono im'ogne. Te ene ajicha, ma Viya tcoy'e to titotijvocre ene mavricyore aye'e. 10 Nuti nuusamregnejcha te 'to mamíro'u ma Viógienu ajicho eti te 'to aponrerico ene echonuvrepo imiomricpo nye'e to anoquiivono. Vo'etina njicha to amuechranina etochujcha vo'etopooquina to imiomrisrena. 11 Vo'etina njicha tomuire to ncomnurosrahuina tjicho nipchovchujcha te 'to nacye'epuca vo'i taquijapuca ncucye'e. 12 Nuti nipchovo te 'to mavoo'ogne ma Viya, neje'opca vo'i etjopca ncoy'e. Nipchovchujcha votimjiaasamréchanu, nimotripo te tamutu jmañono. Te neje'opca vonacjaasamre, te ncoy'e to t-simtu tacutipoocorichu te voncucye'e. 13 Nróto'o nitucha to mavoo'ogne ma Viya tjicho ema Cristo tijrocnu to ntumevoyre. 14 Etotsero tiuri to ajichri'i to imiomrisraa'i nye'e imcatacompo te 'to natajivono. 15 Eti echo te nnaecchoopo ncometoriru to 'chojriicovo, nyompo nos'o te Macedonia ene aquejvorichu eti acovsa te 'to Filipos imcataconri'i to ncomnugne, ene etjoo'i to taetsvo to nimitropi aye'e. 16 Te novricrich'o te 'vósare Tesalónica, eti api'e imiomrico nye'e to ncomnugne. Imcataconu to ncomnurosravo. 17 Vomponrerigia táquejvo to njacpirena to prata. Etochujcha nvoo'o to ajacpa to icmuna muetsvóropi ma Viya tajichyore to ijrosranu. 18 Nmetoco'e tamutu to imiomriru mamgiene nye'e ma Epafrodito, tamutpo ncoy'e huipo nacmunrocvo. To anoquiivo nye'e imiomriru tjiacpocre mue 'ma Viya cuti to mayecna tijye tiuricocre maye'e. 19 Etotsero ma Viya tvonicnu, ema tijroc'eyre majichyo ma Cristo Jesús puejchu vo'aquechri'o to acomnugne tjicho muitravre to macoy'egne ema. 20 Taco'e muitravrena to vcuñuchrena ma Viya Iyare. Amén. 21 Te 'to muéjare ma Jesucristo echjisnanu namtu no maye'ono. Pnoni ncochanegñono yporapenviono nomuire techjic'iono. 22 Ene énopo no 'pomriono yporapenviono te pjoca techjic'iono. Nomuire no mavonrano ma 'chopetupara'o César tyoyuchvono temechjiric'iono. 23 Nyosioco ma Viógienu Jesucristo te 'to aetotijvo majícha'e amtu. Amén.

Colosas 1

1 - 2 Mporapenviono acovsa te 'vósare Colosas ncajre'e nuti Pablo mavonranu ma Jesucristo tajicho to mavoo'ogne ma Viya. Ma ypórape Timoteo mamuire techjic'e eti maye'ono ma Viya asopo ma Cristo. Nyosioco ma Viya Iyare te 'to muemcataca'e muejróca'e to titotijvocre majicha. 3 Te vyujrocnove mue 'ma Viya Mueya ma Viógienu Jesucristo 'muíriji vyosiuch'e maye'e vrusrupayachonve ema ajicho eti. 4 Tjicho vsamuiiric'e to asopra ma Cristo Jesús ene étopo to emnasra no maye'ono ma Viya. 5 Tjicho acuchocripo to icmuna mánaru te anumo. Ene ech'oo'i tativri'i te asampo to je'chugne 'chojriicovo 6 ene eto taquitojipripo te 'muiripa'i 'pog'e. Taetpiricpoo'i to naetorisra no t-sopono tacuti te tetpiric'epo eti te 'to itorisra te tativgiénepo asamo ene echemchopo to je'chugne muemnárapi ma Viya. 7 Ma vemnaru ypórape Epafras ema timitco'e to 'chojriicovo. Ema tiuri te 'to macovnorera ma Cristo. Ema timcataco'e mraca te 'to vijinaerari'i viti. 8 Te tiutecpo vye'e, ema techjis'o to emna'vo majicho ma Espíritu Santo. 9 Taco'e te vsamuiicó'epo vyosiuch'erichjicha mue 'ma Viya puejchu muemégia'e to mavoo'ogne ema anoca, ene muejróca'e to echemra'huina majicha ma Espíritu Santo. 10 Puejchu oricocre mue 'ma Viógienu, toona to aponrena ema tjicho machichavoc'epo ene anocarichjicha to tiuricocriono imotyoreporipo ma Viya. 11 Tomuire vyosioco ema Viya muetmécha'e tajicha to muejrosra'e to 'chopegiene muetjiicoovo matúmevo puejchu ájicpuicro'o te 'to iatajivono ene eto tacuusamrécha'e. 12 'Muirijina arusrupayachanve ma Viya tjicho ema ttuparacovi to vjiacpirayore to vicmuna maye'e muecmunachognee'i no tponano ema te 'to majaracuvo. 13 Ema Viya tcuchcu'ovri'i te 'to tamopcugne maye'e ma eriono ene muejrocoopo ma muemnaru maChicha puejchu ema muechpojrigiavi. 14 Viti viuchcu'po tajicho to muetne mueptseeri'i te 'to crutsu puejchu taemtiócapo to ypecaturano. 15 Najina titca tim'a ma Viya. Etotsero tiutecpo ma maChicha emarichu muem'i ma Mueya tjicho emapgieneripo te tanaecu, te tajinarich'o muepyaca ma Viya. 16 Ma Viya muepyacpo tamutu majicho ma maChicha. Muepyacpo to anumo étopo pjoca 'pog'e, tamutu to tim'ocriono étopo ymuim'ogñono. No angieriono énopo taeyara'ono te anumo te'po 'pog'e enorichu muepyarono ma Viya. Tamutu muepyacpo majicho ma Cristo ene emarichu tquicmuna tcoy'e. 17 Te tajinarich'o to anumo étopo pjoca 'pog'e, emjagneripo ma Cristo ene juiti ema techo tamutu te 'to muetjiicoovo. 18 Emarichu techpojrico techo no nasopgieñono macuti to machuti ma 'chane. Ema tquitoricvoco eno tjicho ema tinapucri'i to muechpusra nae 'no naepenogñono puejchu nacógienu namtu no tcovsano te pjoca 'pog'e te'po anumo. 19 Te 'to mavoo'ogne ma Mueya to muetorisra ene tovrico mue 'ma Cristo. 20 Maponrericpo ma Viya to mavonisrayre ma Cristo puejchu namutu no tcovsano te anumo te'po 'pog'e naemnaca ma Viya tajicha to muepenira te 'to crutsu. Taco'e juiti vitotijvopo majicho. 21 Eti iomuire iocpuemchoo'ini ma Viya ehuirevoc'ee'ini maye'e te 'to aponrerono tajicho to mpachijigñono anocsare. Etotsero juiti ema tememnac'epo 22 tajicho to taepenira to mag'e ma maChicha te 'to crutsu puejchu mtopravre'énapo oonapo te 'to mamíro'u ene vo'acuctioroccore. 23 Ene majich'eyre te 'tumevoc'enarichjicha to asopra ma Viya. Vo'acúquicchopuiivo ene vo'vore aquinajricvo to acosiñera to toonagne 'chojriicovo asamgieneri'i. Te 'muiripa'i 'pog'e tcometocsionripo eto 'chojriicovo. Nuti Pablo nomuire ncotpára'o te 'to nacmetoriru eto. 24 Juiti nuusamre tayampane nácatajivo tajicho to ncometoriira aye'e to 'chojriicovo. To natajivono te 'to nog'e tituchvomporipo to matajivono ma Cristo tjicho nacoviru no t-sopono ema. 25 Ema ttuparacnuu'i ma Viya puejchu nimcataca'e ene namutu no t-sopono ma Viya. Te 'to ntupara'o nitomii'o nimitrico to muechjiriivo ma Viya. 26 - 27 Nuti nemechemchoo'i nimerucho to maponrerono ma Viya namuechemchognee'i no 'chañono te 'conevoco ene juiti te 'to mavoo'ogne ma Viya muemecpo namutu no t-sopono ema ene nomuire no vojurionvoquina. Ene to tiuuna tavoo'ocregne maponreru ma Viya aye'e eto: Te 'to énepo mavrico ma Cristo te 'to asamre. Ema tcuchoccore to ene majicha to iovrisrayre maye'e te 'to munagiene mavsa. 28 Eto tjichri'i te 'to vcometoriru ma Cristo nae 'no 'chañono. Vimitrico ene vene'ovco puejchu namtu taechemra'ono 'tumevoquina tajicha to mavrisra ma Cristo naye'e. 29 Eto nemtone mue 'ma Viya mponrericgienejicha to nvóno'i maye'e. To matúmevo muejroonu eto tetmechnu mraca puejchu nitucha eto.

Colosas 2

1 Nvoo'o echa te 'to nechomjíra'e mraca. Nyosseric'e mue 'ma Viya no tcovsano te 'to Laodicea ene énopo no 'pomriono no namuimotgiénenu. 2 Nyosioco puejchu 'tumevoc'ena te 'to asamre ene acticco emnacca ene tóripo to acosiñera ma Viya tajichyo to echemchirayore to 'chojriicovo. Puejchu áquictiora to tayumrúreyo maponreeri'i ma Viya te 'conevoco emari'i muechjis'o ma Cristo. 3 Ema tcoy'e tamutu to techemra'core tonaruvo te 'to maponreru ema Viya. 4 Nmetoco'e jmañono puejchu vo'acuvoyoccore nae 'no tnocono to naemitropi ene tvoyora'ono. 5 Tjicho nuti mponreric'erichjicha te 'to nsamre tayampane nquija aye'e. Etotsero nuusamre tjicho acutcoco ene 'tumevoc'e te 'to asopra ma Cristo. 6 To ajacpira ma Viógienu Jesucristo asopa ene apongienenajicha te 'to itorisra. 7 'Tumevoc'ena te 'to itorisra majicha ma Cristo. Ajacpoyre maye'e tamutu to tacomnugne to iachanevo ene timyonovoyrerichjicha to asopra to 'chojriicovo imitcosri'i. 'Muíriji arusrupayachanve ma Viya tajicha jmañono. 8 Im'ajcha vo'acuvoyoccore nae 'no timitricono to naemitropi no 'chañono, te 'to naye'erepiono no tpono to taye'ono pjoca 'pog'e tajina tajichgienena eto. Vo'enena tos'a mue 'ma Cristo to naemitropi eno. 9 Tamutu to muetorisra ma Viya émapo ma Espíritu Santo ene tovrico mue 'ma Cristo. 10 Ene eti acoy'eripo tamutu jmañono tajicho to mavrisra aye'e. Tjicho ema Cristo namutu naquiyara'o no 'pomriono cparaacono te pjoca 'pog'e énepo te anumo. 11 Tajicho to mavrisra aye'e ma Cristo, ema Viya tnerioc'e ene iuchcu'po majicho te 'to tamurigiene tavoo'ogne to iog'e. Vo'etina tjicha to imotiorasare te 'to iog'e tquíjare circuncisión tjicho ma Cristo masipcoripo to asamre. 12 Tjicho te 'to aquicchospo tquecorosripo to 'chosgiene itorisra acóchane ma Cristo ene echpucpo acóchane ema. Itoricvórepo maye'e tajicho to asopra to muetjiicoovo ma Viya, ema tcochepuco ma Cristo nae 'no naepenogñono. 13 Eti epenorich'ini te 'to maye'ono ma Viya tajicho to ejiivo ene étopo to amuimotra to mavoniipi ma Viya. Etotsero juiti ma Viya tquitoric'eripo mue 'ma Cristo ene macomticpo tamutu to apecaturano. 14 Ma Viya maquem'opo to vtopravo tajicho to ymuituchra to voniipi. Te tquettapo te 'to crutsu ma Cristo muetova'chopo tamutu. 15 To muepenirari'i taye'e ema mueto'acpo ma eriono énopo no naeyara'ono no huinarajgieñono. To mueto'asravcoo'i muemericpo te 'to namíro'u no tcovsano te pjoca 'pog'e te'po anumo. 16 Taco'e huipo tacmunu te 'to itucha jmañono. Vonacuctioroc'e tacuggio to amupicuchrena to piestano ene étopo to sache tanarasíravo ene étopo to anisra to tamutchujcha to tniccoriono. 17 Eto jmani tavoniipiono etochujcha tavecti, huich'o etina to je'chugne totecgieneyore. To je'chugne tponcore ema Cristo. 18 Taco'e vonacuctioroc'e no temecatajivchovono najichvo te 'to naetuchra. Ene eno navoo'o te 'to ene ac'e iomuirena tjicho ma Viya muemecvocri'iji naquee'i. Ene vo'i, tjicho eno timiaramimijicvonchujcha tajicho to nanosra to naponreru no 'chañono. 19 Eno huipo napona ma Cristo, ma techo nae 'no t-sopono tjicho eno t-sopono mrijivoco majicho ma Cristo. Ema muejrocvoco tamutu to tacomnugne to nachanevono puejchu taemyanaporichjicha to natumehuina, eto mavoo'ogne ma Viya. 20 Eti acóchane ma Cristo te 'to muepenira taco'e huipo tacvonra'e to voniipiono taye'ono pjoca 'pog'e. ¿Tajtse tacoyemo te 'to aponrichjicha to naye'erepi no 'chañono? 21 Tjicho movera jmani navoniipi naye'erepiono. Naquenve te 'to vo'aquemmoco jmani, vo'acúnico to 'pona, vo'giene acáneco jmañono, naquenve. 22 Tajina tajichgienena to asopa to ene naco'e tjicho eto jmani naeymagñonri'i eno, tamutu 'nuuji títovo. Etochujcha maponreru manocgiene ma 'chane. Vo'enena tos'a mue 'ma Viya. 23 Cutri'ini tiuri to vitucha jmañono tajicho to taquejravo ene tcatajivo to viog'e tajicho. Etotsero votimcatacavi to vinajigiari'ini to tamurigiene tavoo'ogne to viog'e.

Colosas 3

1 Ma Cristo tiachanech'eripo ene acochanepo. Taco'e acponreeji to taye'ono to anumo te 'to mavrico ema Cristo te mavovre ma Mueya. 2 Eto aponrerigia to maye'ono ma Viya ene huipo acuponrerico to taye'ono pjoca 'pog'e 3 tjicho cutripo epenogne mue 'ma Cristo. To itorisra ene tovrico maye'e mue'po mue 'ma Viya tjicho acochaneripo ema. 4 Ma Cristo tijrocovi to vitorisra ene te tiutégiapo ema eti iomuireyre acochaneyre ema te 'to macuñuchcórevo te anumo. 5 Taco'e taemtígiapo aye'e to tamurigiene tavoo'ogne to iog'e. Vo'acúve'o su 'seno te vo'iturena ene émapo ma 'puima 'jiro, vo'acumueperajcovo, vo'acujmúracho to mpachijigñono. Vo'vore acujomrára'i tjicho te vájomrára'i etorichu pecatu tacuti te 'to vacsiñaraji to naepyarono no 'chañono. 6 Eto jmani tjichyore, no namusopjuira'igñono mue 'ma Viya, ema te 'to masemnevo muemechoricvocyore. 7 Tjicho eti iomuiree'ini anocri'ini jmani mpachijono te huich'o aemotri'i ma Viya. 8 Taco'e juiti inajígiapo tamutu jmañono. Huipo acúsemo vo'acucotichóra'i vo'acucotemo vo'vore aquechjico to mpáchiji. 9 Vo'aquepya'ra'i tjicho inajicripo to 'chosgiene itorisreni ene étopo to ajichroosiravono. 10 Ene 'rajruripo to itorisra majicho ma Viya. Ema muetsvochporipo puejchu actipripo ema ene aemotpo mracaena. 11 Taco'e mue 'ma Viya najina 'cujina: no jurionono, no 'povsajecono, no tcoy'ono to naemotiorasare tquíjare circuncisión, no votacye'ono, no muicchosiono, no ricono énopo no vnoracono. Tjicho tcutcocono mavocvoco namutu ma Cristo maquejvorichu ema nacopneriiji. 12 Te 'to muemnasra'e ma Viya tnerioc'e puejchu maye'evoc'ena. Taco'e óripo te 'to itorisra ajpanra'i ájicpuicro'o ene ajpanim'i. 13 Ajicpuicca te 'to etjoo'inapuca najícha'e. Vo'aquechno acti ma Cristo tjicho ema vomuechnavi to vejiivono. Ene ajichcocyore eti. 14 To tcomnucrepno te jmañono eto emnacca te 'to itorisra ene etosamre'ena acticco mue 'ma Viya. 15 Isopa ma Viya te 'to mavoo'ogne puejchu to titotijvocre tos'ogne maye'e tansijri'i te 'to asamre. Tjicho eto aquichosinori'i mue 'ma Viya puejchu acticco te 'to itorisra ene mríji'e mue 'ma Cristo. Voquija 'pojpaníra'e. 16 To toonagne muechjiriivo ma Cristo ene tovrigia te asamre, apongienenajicha te 'to itorisra. Imitcoca ene ene'occa tajicha to techemra'core tios'o mue 'ma Viya. Ajirucha te 'to majíro'u arusrupáyacha te asamre. 17 Ene tamutu to anocgienena echjiriihuina anoca te 'to muéjare ma Viógienu Jesús. Arusrupáyacha ma Viya te 'to muéjare ma Cristo. 18 Eti 'senono ásopjuíra'i nae 'no imanoviono tjicho eto mavoo'ogne ma Viya. 19 Eti 'jirono emnaca no ayenono vo'aquehuinarajcovo naye'e. 20 Eti 'moperono ásopjuíra'i nae 'no tcochicha'iono tjicho eto tvoo'ocre mue 'ma Viya. 21 Etipo naeya no 'moperono vo'aquimyusemco no achichanoviono huichu naenajrígiapo. 22 Eti vnoracono 'muíriji ásopjuíra'i nae 'no tcovnora'iono te pjoca 'pog'e, votacúquejvo te 'to avorirena aemocre naye'e. Ene tos'a te asamre to asopjuira'ihuina maye'e eto tjichyo to apicuchra ema Viya. 23 Ene te 'to tajpuca to ajicha, anocgienenajicha tacti te 'to ema Viya aquemtoñuchri'i vonáquejvo no 'chañono. 24 Eti echo te 'to emarichu tijroc'eyre to icmuna. Ema aquemtoneyecho tjicho ema Iógienu eti. 25 Enotsero no tnocono to tamurigiene ma Viya muejrocyore to taetsvoyre to tamurigiene nanocsare. Najina 'cujiyorena.

Colosas 4

1 Ene étipo nógienu no vnoracono anoca to iurihuina vo'acuctemra'i naye'e. Nvoo'o to echa macñojoo'i Iógienu timooroc'e te anumo. 2 Ayujrocarichjicha, 'tumesamre'ena te 'to ayosserisrahuina mue 'ma Viya, arusrupáyacha tomuire. 3 Viomuire viti ayosserigiavi maye'e puejchu muejrocavrichjicha to vacmetoriru to 'chojriicovo tamuquechosignee'i ene vechjis'a ma Cristo. Eto tjicho nuti nqueetaa'i to ncometoriira eto. 4 Ayosioca ma Viya puejchu táquechoroji njicha eto nvóno'i mue 'ma Viya. 5 Tori to itorisrena nae 'no namujacpogne to 'chojriicovo, eperarégiapo. Acmopra te 'to mavoo'ogne ma Viya 'muíriji echjis'anve ema. 6 Ene 'muíriji tori to echjisra puejchu nórigia no 'chañono. Atsegia tomuire to ajicporopina naye'e. 7 Jmaca vemnaru ypórape Tíquico ema tmetoco'eyore to njichvogne te pjoca. Ema tiuri mamuire mavonra ma Viya titúra'i te 'to muemtone maye'e. 8 Taco'e nvonicyore aye'e puejchu etméchapo to echrena to vitotijvorichu. 9 Ma 'pona ypórape vemnaru titúra'i Onésimo ema macochaneyre te tiutégiapo. Emarichu achavsaana. Eno tmetoco'ionyore tamutu to techocoriono te pjoca. 10 Ma Aristarco ncochanegne te pjoca nqueeteyri'i techjic'e. Emapo Marcos machera ma Bernabé techjic'iono. Eti acometocsiripo te 'to ajacpa avopna ma Marcos te tiutegia tchimrácha'e. 11 Mamuire techjic'e ma Jesús tquijarevre Justo. Nae 'no jurionono najacpogñono to 'chojriicovo naquejvorichu pnoni moponano timcataconono te 'to vemtone mue 'ma Viya. Ene eno pnoni 'chope to naemetsraaresranu. 12 Emapo Epafras techjic'e mamuire, emarichu achavsaana, mamuire mavonra ma Cristo. Ema 'muíriji tyosseric'enve mue 'ma Viya puejchu 'tumena to iachanevo, mtopravre'ena to aponrena ema Viya ene vo'acuquicchopuiivo te 'to asamre puejchu 'muirijina anoca to mavoo'ogne. 13 Nuti necho, taco'e nmetoco'e, te 'to ma Epafras tponreric'ejcha eti ene énopo no tcovsano te Laodicea ene te'po Hierápolis. 14 Jmaca Lucas ema vemnaru tiprujricra'i émapo Demas nomuire techjic'iono. 15 Echjisnanu no yporapenviono tcovsano te 'to Laodicea. Echjigia somuire su Ninfas énopo no yporapenviono tiuumutra'ono te 'to speno. 16 Te pochínapo ajira pjoca najre aye'e, imiomrigia nae 'no yporapenviono tcovsano te 'to Laodicea puejchu nomuirena najira. Ene eti 'pona ajira to najre naye'e no tcovsano te Laodicea. 17 Ametosínanu ma Arquipo muetuchgienenajicha to mavóno'i matupara'o mue 'ma Viya. 18 Pjoca tegne'o nmetovóropi nuti najcho. Ene vo'aquemtisconu te 'to nqueetavri'i. Aetotijvoo'i majicha ema Viya. Amén.

1 Tesalonica 1

1 Mporapenviono acovsa te 'to Tesalónica, vcajre'eri'i nuti Pablo émapo Silas ene émapo Timoteo tjicho ene mavrico aye'e ma Viya Iyare émapo Viógienu Jesucristo. Nuti nyosioco te 'to muemcataca'e ene muejróca'e eto titotijvocre te asamre. 2 Viti 'muíriji vyosiuch'e mue 'ma Viya Iyare ene vrusrupáyacho ema ajicho eti. 3 Tjicho te vyujroco vechonove to emtoñono anocgieñono tajicho to asopra emnasra ma Viya ene étopo to acuchosra ma Viógienu Jesucristo. 4 Viti vecho, yporapenviono, to muemnasra'e ma Viya ene ema tnerioc'ee'i. 5 Te vyompo vcometoriiri'i aye'e to 'chojriicovo mue 'ma Viya, votáquejvo to vechjisrena tjicho ma Espíritu Santo ema tijrocovi to muetjiicoovo te 'to vcometoriiri'i. Tos'o eto t-sopcoreponri'i aye'e. Eti im'o to vitorisra puejchu iomuirena tori to aponra. 6 Ene eti aponocpo to vitorisra ene émapo ma Viya. Tayampane to vo'acuricocre tajicho to ajacpira to 'chojriicovo etotsero ma Espíritu Santo tijroc'e to iuusamrevo. 7 Ene tponoc'iompo te 'to apuegnera ma Viya namutu no yporapenviono tcovsano te 'to 'muiripa'i 'pog'e tquíjare Macedonia te'po Grecia. 8 Tjicho vonáquejvo no tcovsano te Macedonia te'po Grecia nasamuiicoripo aye'e to 'chojriicovo mue 'ma Viya. Nomuire te 'to 'pomriono 'vosariono nasamuiico to asopra ma Viya. Taco'e huipo tacmunu ymetocovca viti to 'chojriicovo 9 tjicho eno naechjis'o te 'to avopniravocovri'i te vyompo vcometoriiri'i aye'e. Naechjis'opo to inajisra to asiñarajono ene apompo ma muepenocco Viyagienejicha tiovrico te anumo ene émapo juiti acógienu. 10 Ene acuchocpo ma maChicha te 'to matesrayre tios'oyre te anumo. Emarichu Jesús ma macochepure nae 'no naepenogñono ene ema tcuchcu'ovi puejchu vovquim'o to masemnevyore ma Viya.

1 Tesalonica 2

1 Mporapenviono eti echo te 'to votampuuji to vyonraa'i aye'e. 2 Tjicho te taegnepo to vcatajivri'i vquimponnojcosi te 'to 'vósare tquíjare Filipos, vyompo aye'e ene ma Viya tetmechovi puejchu vacmetoriru aye'e to 'chojriicovo mue 'ma Viya. Tajina timpigiavi nae 'no tiocpuemchono to 'chojriicovo. 3 Vovejcópapo te 'to vcometoriira aye'e. Vovavro'o yvoyóca'e tajicha to huipca tcuuri'i to yponrerono. 4 Tjicho to vcometoriira to 'chojriicovo vituchpo to mavoo'ogne ma Viya. Ema tneriocovi ene ttuparacoopo te 'to vacmetoriru. Viti vovavro'o vnoca to navoo'ognena no 'chañono to vcometoriira. Yvoo'o vnoca to mavoo'ogne ma Viya tjicho ema tim'o to vsamre. 5 Emarichu muecho vo'etina timiutegiavi to vácuñuch'eyre puejchu ávoyoccoreri'ini vye'e. Vo'vore etina váquetsraru to vcometoriira puejchu etjoo'ina to ijrocavi. Ma Viya muecho te 'to vo'etina timyanavi. 6 Vo'etina vtanca te 'to vácuñuchcore aye'e nae'po 'pomriono 'chañono. 7 Etotsero vroto'inneni te 'to vemquechorojgia tápicuchcore to vtupara'o mue 'ma Cristo ene vo'i. Tiurichujcha vcuti esu 'seno te 'to sjañosra no schichanoviono. 8 Viti vemnac'ejcha 'chopemuri ene votáquejvo vacmetoriru aye'e to 'chojriicovo mue 'ma Viya. Tomuire vijrocvo te 'to vépena ajicha eti tajicho to yvoyemnarasíra'e. 9 Echo tomuire, mporapenviono, te 'to vquemtone sache yoti tajicho to vcomnugne puejchu vovcucchoco te 'to etjoo'ina to ijrocavi tajicha to vcometoriira aye'e to 'chojriicovo mue 'ma Viya. 10 Im'o to vitorisra aye'e eti asopgiene ma Viya. Tiuri to ypuegnera ma Viya te 'to amíro'u. Mtopravrevocovi ene ma Viya mamuire muem'o to vitorisra. 11 Echo tomuire te 'to vemetsraarec'e amutu. Vimitco'e vcuti ma 'chane nae 'no machichanoviono. 12 Ymetoco'ejicha tori to apuegnerena ma Viya tjicho machichavoc'epo. Ticmunachovi to mavsa puejchu vacchane ema. 13 Taco'e vrusrupayachorichjicha ma Viya tajicho to ajacpira to 'chojriicovo mue 'ma Viya te vcometoriipo aye'e. Ene echemchopo te 'to ene tos'o mue 'ma Viya vo'enena nae 'no 'chañono. To 'chojriicovo tos'ognee'i mue 'ma Viya taetsvocho to itorisra eti asopgieñono. 14 Mporapenviono, eti timponnojco'iono no ajañonono tajicho to apuegnera ma Viógienu. Acutiripo no yporapenviono tcovsano te 'to Judea tjicho eno nativo tquimponnojcosiono nae 'no vjiañonono jurionono tajicho to napuegnera ma Viógienu Cristo Jesús. 15 Ene enopoocorichu tcopaconri'i ma Viógienu Jesús énopo no muechjironini ma Viya naye'e ene timponnojcoviompo viti viomuire. Eno vonanoca to mavoo'ogne ma Viya nocpuemcho namutu no 'pomriono 'chañono. 16 Navoo'opuini teyvetcaviono to vcometoriira nae 'no vojurionvoquina ene viti yvoo'o nomuirena nochcu'a te 'to napecaturano. Eto tjicho taesvoycopo to natopravo no jurionono te 'to mamíro'u ma Viya. Tos'o juiti to naecmuna eno eto masemnevo ma Viya. 17 Mporapenviono, huich'o táyere to vjiunjisra'e 'muíriji yponreric'enve. Yvoo'ognejcha viutegiaa'ini vimojna'e. 18 Nuti Pablo movéra'e mponrericri'ini to nutesrena aye'e etotsero ma eriono mueyvetco to mponrerisra. 19 ¿Tajtse to tcuusamrechovyore? ¿Taja to vcuchocgieneyore to macuñuch'ovocovyore to matesrena ma Viógienu Jesucristo? Ene etipoocorichu tjicho vcochane'eyore eti te 'to mamíro'u. 20 Tos'o viuusamre ajicho to apuegnera ma Viya.

1 Tesalonica 3

1 - 2 To nmuitopira to nechomjíra'e mponrericpo mategia aye'e ma ypórape Timoteo. Ene nuti nmomnarecvopo náquejvosji nansi te 'to 'vósare tquíjare Atenas. Ma Timoteo mamuire mavonra ma Viya timcatacovnove te 'to vcometoriira to 'chojriicovo. Ema timitricyore aye'e tetmech'eyre te 'to asopra ma Viya 3 puejchu naquija tquinajricvono aye'e tacuggio to naemponnojsíra'e tajicho to apuegnera ma Viya. Eti echoripo te 'to vcatajivyore ene eto mavoo'ogne ma Viya. 4 Te vnosjirich'o aye'e eto ymetoco'enove te 'to timponnojcovionyore ene juiti tituchvopo to vechjiriivoo'i aye'e. 5 Tos'o nvonicpo ma Timoteo puejchu ema muecha te 'to apuegne'richpuca ma Viya. Eto tjicho vonjicpuigia to nechomjíra'e. Ncuuya te 'to ávoyoccore mue 'ma eriono ene tampuujipo to vcometoriira aye'e. 6 Juitipotsero to machovrapo vye'e ma Timoteo ene viuusamrepo véchopo te 'to anosjii'i asopo ma Viya ene étopo to emna'vo. Ema tmetocoopo te 'to 'muíriji echovnove to emnasravi ene avoo'ovre im'avi tacutirichu to yvorira vim'a'e viomuire. 7 Taco'e mporapenviono, to aponrarichjicha ma Viya eto tetmechovi te 'to viatajivono. 8 To vechra to anosjii'i apono ma Viya eto timjicpuicovi te 'to vitorisra. 9 Vrusrupayachognejcha ma Viya ene viuusamre te 'to mamíro'u ajicho eti. 10 'Muíriji sache yoti vyosiocgienejicha ma Viya puejchu muesopavi viutegiavore vimojna'e ene vimcataca'e puejchu toona to asopra ema Viya. 11 Vcuchoco ma Viya Iyare émapo Viógienu Jesús muetpirigia to viutesrena aye'e. 12 Vyosioca ma Viógienu te 'to taemyanaporichjicha to emnacquirena etjihuina ene nomuire emnacvoca namutu no 'chañono tactirichu to vemnasra'e viti. 13 Ene muejróca'e to atumehuina te 'to asamriono puejchu tori to itorisra ene taquija acuctopravo te 'to mamíro'u ma Viya Iyare te tiutégiapo ma Viógienu Jesucristo mamyore namutu no maye'ono.

1 Tesalonica 4

1 Juiti 'pónapo to nechjis'oyre. Eti aquimitcosripo vye'e to anocgieneyore mavoo'ogne ma Viya te 'to itorisra. Te muéjare ma Viógienu Jesús vene'o'e ene vtuparac'e te 'to aponarichjicha ema. Toonapripo to itorisra 2 tjicho imotpo to imitcosri'i vye'e tios'o mue 'ma Viógienu Jesús. 3 Eto mavoo'ogne ma Viya mtopravre'ena te 'to itorisra ene acoscu'a to mpachijigñono, vo'acúve'o su 'seno vo'iturena émapo ma 'puima 'jiro. 4 Itucha amtu pjoca puejchu oona te 'to ituchravyore ene tori to itorisrena aye'e se 'su 'seno. 5 Vo'aquisojvo te 'to tamurigieñono tavoo'ogñono to iog'e. Vo'acucti no namusopgieñono ma Viya. 6 Ene vo'gienejicha acúve'o su 'seno mayeno ma 'pona 'chane, vo'acuctemo ema. Ymetoco'eriptsero te 'to ma Viya ema temechoricvocyore ttsivjigiapompo no ene nac'e te 'to naetorisra. 7 Vo'etina muechinavi ma Viya te 'to vnocarichjicha to mpachijigne. Te 'to maneriosravocovri'i eto toona to vitorisra. 8 Taco'e ma votcuremcho pjoca vimitcosi, vo'enina no 'chañono magieremcha, emagiene ma Viya, tjicho ema tijrocovi ma Espíritu Santo. 9 Huipo tacmunu nmetaca'e te 'to emnacca tjicho eti aquimitcosripo mue 'ma Viya ene ajichcoca 10 ene eneripo ajicho. Imecripo to emnárapi nae 'no namutu no yporapenviono te 'muiripa'i iovsa Macedonia. Ymetoco'etsero taemyanaporichjicha to emnárapi. 11 Immirúchapo aetotijvo te 'to itorisra, vo'aquimsiojvo te 'to amuechogienena. Anocachujcha to emtoñono tjicho eto vimitco'eri'i. 12 Te 'to ene ajicha acuñuchcoreyore nae 'no 'necogieñono namujacpogne to 'chojriicovo. Puejchu tomuire vo'aquechri'o to acomnugne. 13 Yporapenviono, yvoo'o te 'to echemcha to oypuca nacoyemyore no naepenogñono puejchu vo'acucojrasamure. Vo'acucti no namusopgieñono ma Viya tjicho tajina nacuchocgienena eno. 14 Vititsero vsopo to muepenira ma Jesús ene étopo to muechepusra. Tomuire vsopo te 'to macochepusrayre ma Viya no naepenogñono tjiacponri'i ma Jesús te 'to nasamre ene ma Viya mamyore eno nacochaneyre ma Jesús te 'to mavricyore. 15 Eto pjoca muemitropi ma Viógienu tjicho viti vitoririnarich'o te tchappo ma Viógienu vohuenapupuicyore nae 'no naepenogñono. 16 Ene te tiucpuígiapo ema, vsamyore tyutsecyo to muechoropi ene émapo ma naeyara'o no angieriono ene étopo to chujore mue 'ma Viya. No naepenogñono t-soponri'i ma Cristo nativyore techpuconyore. 17 Enetse eto viti vitoririnarich'o machimpognena vcomsiyrepo te 'to úcoji vcochaneccoyre no naechepucgieneyore. Viocpoyre ema Viógienu te 'nug'e ene muitravrénapo to vcochanerayore. 18 Tos'o tiuri to etmechcoca etjihuina te pjoca asamgieneri'i 'chojriicovo taechjis'o no naepenogñono.

1 Tesalonica 5

1 Huipo tacmunu to nmetaca'e jmañono to tajmu'puca titúchapo to muectiora ma Viya 2 tjicho eti echoripo te 'to votaechocore caerapuca titecpa to masacherayre ma Viógienu. To matesrayre mavemchujricyore no 'chañono. Macutiyore ma tiomerico te yoti tjicho te 'to peti mameris'oyre vonacuchoca. 3 Ene no 'chañono naqueyre: “Vitotijvo tajina vaggiovyore” naqueyrerichjicha. Enetsero eto taemna'osravyoorichu tavemchujricyore to naemechoro'yore. Tacutiyore to sache to sinasírayo su 'seno ene movine taquitgiaa'ini. 4 Etitsero mporapenviono huipo apuegne'a to tamopcugne. Tos'o huipo távemchujric'eyre to matesrayre ma Viógienu. Huipo acucti no votcuchocano ma tiomera'i. 5 Tjicho eti amutu apuegne'po to tjiáracu, huipo ypona to tamopcugne. 6 Tos'o vovcucti no naemocogñono te 'to naetorisra. Vjiañócapo ene veperarégiapo te 'to vitorisra. 7 Ene te yoti timcono no 'chañono ene no tcov'orosiono tcov'ono te 'to yoti. 8 Vititsero ypuegne'ripo to tajaracugne ene tiuripono to veperarégiapo. Vásopjuira'ichjicha mue 'ma Viya ene huemna'i to vcuchosra viuchquirena te 'to matesrena ma Viógienu. To vsopra ene étopo to vemna'vo eto tacuti to tcotiucho to matupo ma sontaru ene étopo to vcuchosra ma Viya tacuti to tcotiucho to machuti. 9 Vo'etina muecmunachavi ma Viya te 'to vájacpoyre to masemnevo. To muecmunachovocovi eto macuchcu'avi ma Viógienu Jesucristo. 10 Tjicho ema tepeninovocovri'i puejchu muitocoresina to vcochanérayo ema tayampane vepenaripo vo'i vitorigiarich'opca te 'to tiutégiapo. 11 Taco'e ansijri'i emetsraarecca ene etmechcoca. 12 Mporapenviono, ymetoco'egienejicha te 'to apicuchvoca no tquemtoñono mue 'ma Viógienu techono aye'e timitco'iono. 13 Apicuchvoca ene emnacajicha tajicha to naemtonerepi aye'e ene emnacca aetotijvo. 14 Tomuire amétaca no votáquemtoñuchvono puejchu náquemtone. Etmechvoca no tquicchopuiivono, imcatacovca no vo'tumesamrevquina ene ájicpuicro'ovore nae 'no namutu no 'chañono. 15 Im'atsero vo'aquitsrijcovo nae 'no etjoo'ina to najícha'e. Tiuripono anocarichjicha to tiuricocre etijicquina nae'po namutu. 16 Taquija tquichjiicu'o to iuusamrevo. 17 Ene 'muíriji ayujrocanove mue 'ma Viya. 18 Tomuire arusrupayacharichjicha ma Viya tayampane te 'to etjoo'ina to ajíchapo. Eto mavoo'o ema tajicho to aponra ma Cristo Jesús. 19 Isopachujcha to mavoo'ognena ma Espíritu Santo. 20 Vo'vore acupuj'e to naechjis'ognena majicha ma Espíritu Santo. 21 Aquictioratsero tamtu te 'to táponcorepuca vo'ipuca. Apona to tiuricocre. 22 Acagieji tamutu to tamurigieñono mpachijono. 23 Nyosioco ma Viya tcoy'e to titotijvocre mueptsígia'e te 'to taye'ono pjoca 'pog'e. Maye'evoc'egnenajicha puejchu macotiucha to iachanevo étopo iog'e ene toonaripo te tchappo ma Viógienu Jesucristo. 24 Ma Viya tneriocovri'i muetuchyore to mavoo'ogne aye'e tjicho ema titúra'i. 25 Mporapenviono, iomuirena ayosiuchavi mue 'ma Viya. 26 Ene echjisnaapo namutu eno yporapenviono te 'to vemnárapi. 27 To nvóno'i mue 'ma Viya ntuparac'e te 'to ajira puejchu namtu nasama no yporapenviono pjoca ajúreco. 28 Aetotijvo majicha ma Viógienu Jesucristo. Amén.

2 Tesalonica 1

1 - 2 Mporapenviono acovsa te 'to Tesalónica, vcajre'eri'i nuti Pablo émapo Silas émapo Timoteo tjicho eti maye'evoc'e ma Viya Iyare émapo Viógienu Jesucristo. Nuti nyosioco ema muemcataca'e aetotijvo te 'to asamre. 3 Tcomnucre te 'to 'muíriji vrusrupáyacha ma Viya ajicho eti. Ene tiuri te 'to ene vac'e tjicho to asopra ma Viya étopo to emnacquira timyonovorichjicha. 4 Eto tjicho viti vcuñuch'e nae 'no 'pomriono yporapenviono. Ymetocovco te 'to ajicpuicró'ovo te tamutu to iatajivono nae 'no timponnojco'iono ene vo'inajrígiapo to asopra ma Viya. 5 Eto jmañono taemquechorojco te 'to tiuri to maponrerono ma Viya tjicho to iatajivono eto tetpiric'e puejchu asiopa te 'to mavsa ene acatajivo tajicho to 'chojriicovo taechjis'o ema. 6 Tjicho tiuri eto maponreru ema Viya. Muejrocyore to naemechoro'yore no temecatajivcho'ionri'i muetsrijsino'eyre ma Viya. 7 Enetse eto, eti ene vítipo vrasasamré'apo te 'to naemponnojsiravi majicho ma Viya. Ene majichyore muetuchyo te tiutégiapo tios'a te anumo ma Viógienu Jesús. Macochaneyre no maye'ono angieriono muejroru to naetjiicoovo. 8 Ema tiucpuicyore te 'to tanenepugi to yucu triicoyrepri'i ene muemechoricvócapo no namujacpognee'i ma Viya namusopgieneri'i eto 'chojriicovo mue 'ma Viógienu Jesucristo. 9 Ene eno muchquiravorénapo te 'to naemechoro'yore. Movínepo nácomro'jii'ini ma Viógienu naem'aa'ini to majaracuvo muetjiicoovo. 10 Ene tituchvoyre jmañono te 'to titecpapo to masacherayre ma Viógienu. Naramiyre nacuñuchyore namutu no maye'ono t-soponri'i ema. Ene aqueyre eti iomuire tjicho asopri'i to 'chojriicovo vcometoriigieneri'i aye'e. 11 Eto tjicho viti 'muíriji vyosseric'e mue 'ma Viya puejchu toona to itorisra majicha tajicho to machichavoc'eripo ema. Tomuire vyosioco to itjiicoohuina puejchu anoca to tiuricocre avoo'ognena ene étopo to emtonena mue 'ma Viya tajicho to asopra. 12 Ene te naem'a to ene ajicha te 'to itorisra, no 'chañono nacuñuchyore ma Viógienu Jesús tjicho ema Viya timcataco'eyore ene émapo Viógienu Jesucristo. Ene étipo iomuire acuñuchcoreyore majichyo.

2 Tesalonica 2

1 Juiti nmetoco'eyore to matesrayre ma Viógienu Jesucristo, te 'to tcoomutcaapo te mamíro'u. Mporapenviono, 2 te 'to asamuiigiapca to machovraripo tios'o te anumo ma Viógienu vo'acuuyoco acuponrerico. Te 'to enjoo'ina naechjis'a ene nac'e te 'to nacometoriira nacomuemru ma Espíritu Santo, vo'i nac'e te 'to viti vcajre, vo'gienejicha acúsopo te 'to tchovripo ema Viógienu. 3 Im'ajcha vo'acúvoyoccore tjicho ma Viógienu huich'o táchovoyre tiomuincapo te tituchapopo to nocpuemchirayore ma Viya no 'chopemuriono 'chañono. Ene timerigiapopo mamuire ma huinarajgiene 'chane, ma muecñacgieneyore ema Viya. 4 Emarichu ma huinarajgiene 'chane vomaricoyre tamutu to nasiñarajono no 'chañono ene émapo ma Viya mamuire macpuemchoyre. Ema timijachvoyre te 'to tpicuchcoreponyore nae 'no namutu ene tejácapo te 'to mapenviya ene: “Nuti Víyanu”, maqueyre. 5 ¿Huipca echa 'muíriji nmetoco'enove jmañono te nnosjirich'o aye'e? 6 Echo tomuire te 'to etjoo'i to tichjiicu'ri'i puejchu huich'o tquituchvo to muemerisravyore ma huinarajgiene 'chane tiomuincapo te titecpapo to muectiora ma Viya. 7 Topo tajichvo huich'o timerigiapoo'i ma huinarajgiene 'chane, tquemtoneripo to muetjiicoovo. Te táquisopsipo mue 'ma tichjiicu'ri'i ene tituchapoptsero 8 timerigiapopo ma huinarajgiene 'chane. Tac'eptsero ema Viógienu Jesús te 'to majaracuvo matesrayre mueto'acyore. Ma Viógienu machucyore te 'to majaca ene macopacapo. 9 Tjicho ema eriono tijrocyore to muetjiicoovo ma huinarajgiene 'chane ene ema manocyórepo to tiaramicre muemtsioris'oyre tvoyora'onyore. 10 Te 'to mamueperajvoyre ema maquitemmocyore no muecñacgieneyoriono ma Viya tjicho eno vonavro'ri'i najacpa to je'chugne 'chojriicovo puejchu nochcu'ari'ini. 11 Eto tjicho ma Viya muesopyore te 'to távoyoccoriono puejchu nasopa to muepya'ra'voyre. 12 Ene tquicñayriono no namusopgienena to je'chugne 'chojriicovo tjicho noricochjicha to mpachijicriono. 13 Mporapenviono, tacomnu te 'to 'muirijina vrusrupáyacha ma Viya ajicho eti muemnarono ema. Tjicho te tanaécupo te 'conevoco ma Viya tnerioc'eripo puejchu iuchcu'a ene maye'evoc'ena majicho ma Espíritu Santo tjicho eti asopripo to je'chugne 14 'chojriicovo vcometoriigieneri'i aye'e. Ema ticmunacho'eripo te 'to acchane ema Viógienu Jesucristo te 'to mavriicoo'i macuñuchcórevo. 15 Taco'e mporapenviono 'tumevoc'ena ene aponarichjicha to imitcosi te vcometoriipo aye'e énepo te 'to viajre ajurecono. 16 - 17 Vyosioco ma Viógienu Jesucristo émapo Viya Iyare te 'to ema muetmécha'e te 'to asamriono ene ipchovyore majicha puejchu 'muirijina tori to echjiriihuina ene anócapo to tiuricocre. Tjicho ema tvoyemnaracovjicha ene muitravre to muetmechravocovi tajicho to márivo ene etjoo'i to tiuuna vcuchocgieneri'i maye'e.

2 Tesalonica 3

1 Tomuire mporapenviono ayosserigiavi mue 'ma Viya puejchu muemcatacavi ene taquítoji 'nuujina to 'chojriicovo mue 'ma Viya ene najacpa tásopcore nae 'no 'chañono. Tactirichu to ajacpira eti te tanaécupo. 2 Ayosiuchavi mue 'ma Viya taquija vcuggiovo nae 'no huinarajono 'chañono tjicho enjoo'i no namusopgieñono to 'chojriicovo. 3 Etotsero ma Viógienu ema tcosiñacore. Ema tetmech'eyre ene tcotiuch'eyre puejchu vomacuctemjiico'e ma huinarajgiene. 4 Viti ema vcojvo ma Viya puejchu ema muemcataca'e. Anocripo to imitcosi vye'e ene anocarichjicha. 5 Nyosioco ma Viya puejchu muemechemcha'e to mavoyemnarasiravi ene muemcataca'e ma Cristo puejchu ájicpuicro'o to acuchosra. 6 Mporapenviono, te 'to muéjare ma Viógienu Jesucristo vcovniipi te 'to enjoo'ina nae 'no yporapenviono muemtoneriono ene vonapona to imitcosi vye'e, vo'acucchane eno. 7 Tjicho eti imoti to vitorisra aye'e ene echemcho tacomnu aponocovyore. Viti vomuemtonerevocovina te vnosjirich'o aye'e. 8 Ene vovcuchoca to ijrocavi to vcomnugne tjicho vquemtoñuchvo to sachono te'po yoti puejchu vo'aquijrocovi to vcomnugne. 9 Ene vjicho puejchu eti aponocavi. Te 'to vtupara'o mue 'ma Viya tiuuri'ini vyosióca'e to vcomnugne etotsero vo'i. 10 Ymetoco'eripo te vnosjirich'o aye'e te 'to ma votcúquemtone vomacúnico, vjich'ee'i. 11 Vsamuiico te 'to enjoo'i aye'e no muemtoneriono timcosioppojcovonchujcha te 'to 'poy'ono. 12 To vtupara'o mue 'ma Viógienu Jesucristo yvonicvoco eno te 'to naesamijrígiapo náquemtonechujcha naviya to nacomnugne. 13 Etitsero mporapenviono, vo'aquinajricvo. Anocarichjicha to tiuricocre. 14 Te 'to enjoo'ina tcúsopjuira'ono te pjoca viajre, vo'acucchane puejchu natsri'o. 15 Etotsero vo'acucóticho echjigiachujcha, éne'a imicticha ma iati. 16 Nyosioco ema Viya aetotijvo te 'to asamriono tayampane etjoo'ina to ajíchapo tjicho ene tos'o maye'e to titotijvocre. Tomuire nyosioco amtu ene mavrigia aye'e. 17 Nuti nvupevene najcho pjoca tegne'o nmetovóropi tjicho 'muíriji ene njichnove te nimiajrico, najcho tegne'o to níjare nuti Pablo. 18 Aetotijvoo'i amtu majicha ma Viógienu Jesucristo. Amén.

1 Timoteo 1

1 - 2 Timoteo, ncajrevri'i piti nchíchavi te 'to vsopra ma Viya. Nuti Pablo mavonranu ma Jesucristo ncotpára'o mue 'ma Viya tcuchcu'ra'i mue'po Viógienu Jesucristo vquicmuna maye'e to vcuchosra. Nyosioco ema te 'to majpanvi. Puetotijvo te 'to pitorisra majicha. 3 To nmetoruvri'i te nyompo te 'pog'e tquíjare Macedonia, nvoo'opo pánosi te 'to 'vósare tquíjare Efeso tjicho enjoo'i taye'e no timitricono to 'ponagiene 'mitreco. Nvoo'o te 'to pitina pcovacovca puejchu náquinajiivo vonaquimitrico. 4 Jmétaca tomuire vonacucponreeji to ajúreco najirosare eno taechjis'o no 'chosionini. Tjicpocconchujcha tajicho ene tajina tajichgienena. Eto jmani naechjis'ósare votimcatacavi te 'to vsopa ma Viya. 5 To tacotpiigieneri'i pjoca nechjiriivo eto te 'to emnacca. Tjicho te je'china vsopa ma Viya, toona to vsamre étopo to yponreru ene vemnaccoyre. 6 Enjoo'i techa'icono te pjoca 'chojriicovo ene etochujcha nacopneriiji to naechjis'osariono ene tajina tajichgienena. 7 Navoo'ochjicha timitrigiano to 'chosgiene mavoniipi ma Viya ene naemrácacho to naemitrisra etotsero enopoocorichu vonaechemcha to tayunocogne to naemitropri'i. 8 Vecho te 'to 'chosgiene voniipi tiuri etotsero tavoo'o vechemcha najpuca tquicmuna eto. 9 Tomuire vechovore te 'to 'chosgiene voniipi vo'enina táquicmuna no tnocono to tiuriono. Eno tquicmuna no huinarajono pecatumoriono énopo mueperajono, no namusopjuira'igñono, no namupicura'igñono mue 'ma Viya, no tcopa'iono ene énopo tcopacono no naeyano. 10 Eto voniipi nomuire eno tquicmunano no tve'ono su 'seno vonaeturena émapo 'puima 'jiro, énopo no tve'cocono 'jirococono, no tiomericono 'chane, no tepya'ra'ono ene énopo no tnocono to tamueschopgiene to tiuuna 'chojriicovo. No tnocono tamutu jmani eno tquicmunano to voniipi puejchu taemerucha to natopravo. 11 Tjicho eto ntupara'o mue 'ma munagiene Viya te 'to nimitrigia to toonagne 'chojriicovo. 12 Nrusrupáyacho ma Viógienu Jesucristo tjicho ema tijrocnuu'i to ntúmevo tajicho to nemtoneyore maye'e. Nrusrupáyacho tomuire te 'to nuti macojvonri'i ene ttuparacnupo puejchu mavonranina. 13 Nuti vonurigiaa'ini te huich'o naemotri'i ene ncojchoo'ini ncotemo maye'e ene nimponnojcovco no tpononri'i to muechjiriivo. Toptse to tajichvoo'i ema ttuparacnupo to nacmetoriru tjicho ma Viya tjiapanunri'i te 'to nmusoprarich'o. Huich'o nechemchaa'i to tacoyemgiene. 14 Ene ma Viógienu Jesucristo muemecnupo 'chope to majapanura'ivo ene tijrocnu to nsoprena étopo nemna'vo majicho to mavrisra nye'e. 15 T-sopcoregienejicha pjoca je'chugne 'chojriicovo. Oni taco'e: Eto timiuteco ma Cristo Jesús te pjoca 'pog'e puejchu macuchcu'voca no pecatumoriono ene nutiripo tjicho nuti nvoyuchpono te 'to ncopecatravo nae 'no 'pomriono 'chañono. 16 To tacotpiiri'i to majapaníranu ma Viya puejchu naponócanu no t-soponyore ema tjicho énepo naemuiiyore to muemna'vo nye'e nuti pecatumórenu. Ene eto taemquechorojcoyre te 'to tjiapanúra'i ema nae namutu no t-sopono ema puejchu muitocoresina to naetorisra. 17 Taco'e muitravrénapo to vcuñuchrena ene vetsraresrena ema Viya. Tjicho maquejvorichu ema Viyagienejicha techemcho tamutu. Muepenocco ene najina titca tim'a. Muitocóresi tomuire to maquiyara'ocórevo. Amén. 18 Nchicha Timoteo, ntuparacvijcha 'tumevina te 'to pemtone mue 'ma Viya. Pásopjuíra'i maye'e toona to pponreru ene tituchapopo pye'e to naechjis'ognee'i majicho ma Espíritu Santo te tovgiene. 19 Enjoo'i no tnocono to tamurigiene naechinneni te nasamre te 'to vomavro'o ema Viya. Ene tos'o tinajricvompo to nasopra ema. 20 Eto tjichvocri'i ma Himeneo émapo Alejandro. Tos'o nquinajiivocpo muem'arine ma eriono muemechoricvoca puejchu nactsimmo vonacuctemo ma Viya.

1 Timoteo 2

1 Tovyore nechjis'oyre to nayujrosrayre no yporapenviono. Tcomnucre to naeñuchvoca namutu no 'chañono ene narusrupáyacha ma Viya tomuirena najicha. 2 Vyosserigia mue Viya nomuire no taeyara'ono to 'vosariono ene namutu no cparaacono puejchu naechemra'i to naquiyara'ocorehuina. Huetotijvo to vitorisra tori to yponrena ma Viya. 3 Tiuri to ene vac'e. Márico ema Viya tcuchcúra'i. 4 To mavoo'ogne ema nochcu'a namtu ene naechemcha to je'chugne 'chojriicovo. 5 Tjicho etonarichu ma Viya ene etonarichu ma techjuchovi maye'e, ema Jesucristo vcuti ema 'chanegiene. 6 Ema tijrocvoo'i tepeninovi mava'cho to ypecaturano ymutu viti 'chañono. Te titecpopo to muectiora ma Viya, tquechosipo pjoca 'chojriicovo. 7 Eto ntupara'o nvóno'i puejchu nacmetoriru nae 'no vojurionvoquina nasopa to je'chugne 'chojriicovo. Je'chugnejcha pjoca nmetoruvri'i vonaepya'ra'i. 8 Nvoo'o te 'to nayujroca no 'chañono te 'muiripa'i 'pog'e. Nacangiecha to nasamre toona vonacusemcoco vonacujicpocco. 9 Tomuire to nacom'ira no 'senono votayumjácapo to tiuuna. Tiuripono te 'to náquenocore ene nápicuchcore. Vonacucponreeji to najichyore to nachutmoco étopo to nata'iono ene étopo to 'pomriono noopovono tjicho vo'etina tacmuncore. 10 Tiuripono nanoca to tiuricocre eto noopovyore tos'a te 'to nasamre no tponano ema Viya. 11 Tomuire nvoo'o naecha no 'senono vonaquechjiricvo násopjuíra'i nasama to 'chojriicovo. 12 Nuti vonisopa no 'senono te 'to naechjigia tinapupuigiano nae 'no 'jirono. Namtinachujcha nacchopra'i 13 tjicho mativo tquepya ma Adán ene tegne'po su 'seno Eva 14 ene esu stivo tvoyoccoreri'i ene tejicvo tcopecatrapo ene vo'emuena ma Adán. 15 Tos'oo'i eto naemechoro'i no 'senono te 'to naenasira etotsero nomuire tiuchcu'onyore te 'to nasoparichjicha ma Viya naemna'i ene toona to naponra ema.

1 Timoteo 3

1 Je'chu to ene naquésare: Te 'to emjaa'ina majomracha tactupara'o nae 'no t-sopono ma Viya, tiuuna to maponreru. 2 Ma techoyore nae 'no t-sopono ma Viya tacomnu te 'to mtopravrena. Etonaenarichu su mayeno mueperarégiapo tori to maponrerono ene májacpóra'i te 'to mapeno. Muetca timitrigia to 'chojriicovo. 3 Vopcunerioco ma terora'i te'ora'i tcómiji ene vomacujomracho to 'poy'e prata. Pnerioca ma tcomchára'o 4 tori to macojrusra no machichanoviono puejchu eno ene ésupo su mayeno násopjuíra'i maye'e ene napicucha. 5 Tjicho te 'to tcupicuchcore ma naeya te 'to mapeno, movine tásopcoreri'ini nae 'no t-sopono ma Viya. 6 Vopcunerioco ma mapuemmavo majacpo ma Viya huichu maramimijígiapo tajicho to matupara'o. Huichu máquemechoro'i tacti to muemechoro'i ma eriono tajicho to maramimijisravo. 7 Tomuire tcomnucre ema mápicuchcore nae 'no namujacpogne to 'chojriicovo huichu mactioroccore naye'e ene macmoprapo ma eriono. Huipo tcuri to muemtone mue 'ma Viya. 8 Te 'to pneriosrayre no timcatarecra'onyore nae 'no t-sopono ma Viya, pim'a nomuirena nápicuchcore te 'to naetorisra ene naetúra'i te 'to naechjiriihuina. Vopcúnoco ma terora'i, ma tjiomrára'i to 'poy'e prata. 9 Tcomnucre te 'to naemotgienenajicha to 'chojriicovo vjiacpognee'i mue 'ma Viya ene toona to naponrerina to napuegnera eto. 10 Te 'to tactupara'onyórepo tohuina pponrejgia te 'to muemcataresrayre ene te toripuca pijrócapo to matupara'oyore. 11 Nápicuchcore nomuire no 'senono vonaquechjegnéra'i. Naeperarégiapo, naetúra'i te 'to naetorisra. 12 Ene etonaenarichu su mayeno ma timcatarecra'i, mápicuchcore nae 'no machichanoviono te 'to mapeno. 13 Tjicho tcuñuchcorionyore te 'to tiuri to naetuchra to natupara'o. Tajina taempicoyore to naechjis'irena to nasopra ma Viya. 14 - 15 Nvoo'o nutegia nimojnapi etotsero te etjo temtócanu, ncajrevi pjoca puejchu pechemcharipo to pjichyore nae 'no maye'ono ma muepenocco Viya no t-sopono ema. Ene enorichu tcotpara'ono to je'chugne ene nacotiucho. 16 Tquechosiripo to tiaramicregnejcha 'chojriicovo ypuegne'gieneri'i: Tjicho ma Viya timericvoo'i tcog'e. Ma Espíritu Santo ema temquechorojco te 'to emagienejicha Viya ene eno angieriono naem'o. Tquechjisiosi te 'to 'muiripa'i 'pog'e ene enjoo'i nasopo. Ene tchoopo tyoppo te anumo majacpo ma Mueya.

1 Timoteo 4

1 Ma Espíritu Santo tmetocovocovi te 'to 'ponaenari'i sache enjoyre no tinajricvonyore to nasopra ma Viya. Naponyore to tavoyora'igñono naemitropi no nasiopocgienena no huinarajgieñono. 2 No timitriconyore eto eno tepya'ra'ono temtsiora'ono nae 'no 'chañono. Eno mracasamrevcoyre te 'to naponrerisra tacutiyore to tayustasne yucu. 3 Timitriconyore te 'to votori to muetucha ma 'chane su 'seno ene vo'vore taesopcore te 'to nanigia to 'pona tniccoriono. Ene vo'i, tjicho to tniccoriono tamutu muepyaru ma Viya. Muecmunachogne vnigia viti vsopo to je'chugne muechjiriivo ene vrusrupayachanve tajicho. 4 Tos'o taquija vquevtoco to tniccore tjicho tamutu eto muepyarono ma Viya tiuri ene ticmunachovi puejchu vrusrupayachanve ene vnígiapo. 5 Tjicho to vyujrosra étopo to 'chojriicovo eto timiuunacho to tniccore. 6 Te 'to pitucha pimitrigia jmañono nae 'no yporapenviono ene pitura'iyre te 'to jvóno'i mue 'ma Jesucristo. Ene 'tumevínapo piomuire te 'to piachanevo tajichyo to 'chojriicovo piaravo'u ppongieneri'i. 7 Vopcuponrerico to naechjis'ósare no tponono to taye'ono pjoca 'pog'e eto tajina tajichgienena. Pácaravo'chujcha mracaena to pponra ma Viya. 8 Topo tajichvo tacomnu to viog'e puejchu 'tumena, tacompujvo eto viachanevo to tacomnira eto viaravo'u puejchu tori to yponrena ma Viya ene eto vitotijiivoyre te pjoca 'pog'e ene te'po anumo. 9 Pjoca nechjiriivo pye'e je'chugnejcha t-sopcore. 10 Tos'o viti vcomesajiicovo mraca te 'to vemtone mue 'ma Viya ene vcatajivo tajicho tjicho etjoo'i to vcuchocgiene mue 'ma muepenocco Viya. Ema tcuchcu'ra'i nae namutu no 'chañono ene macuchcu'vocyore no t-sopano ema. 11 Pimitrigia jmañono pimyoyucha. 12 Timoteo, pim'ajcha toona to pitorisra puejchu páponcore nae 'no yporapenviono. Pásopjuíra'i mue 'ma Viya puemna'i ene tori to pechjiriihuina puejchu naponócapi te 'to naetorisrena. Tayampane 'moperuvinarich'o etotsero vonacucopyecvi tacuggio. 13 Pjirarichjicha to 'chojriicovo nae 'no yporapenviono. Pimitcovca ene pacmetoriru tiomuincapo te nutégiapo. 14 Pecha to muejroovi ma Viya. Vopquempuurico to pitcogne. Eto pjiacpognee'i te nanocpo to navupiono pye'e no techono nae 'no t-sopono ma Viya ene eno techjicompo majicho ma Espíritu Santo. 15 Eto pacponreeji jmañono pnocgienenajicha puejchu naem'a te 'to timyonovorichjicha to pponra ma Viya. 16 Pimcuuyáchapo piti te 'to pitorisra ene étopo pimitrisra. Te pitucha jmani piuchcu'yore piti ene énopo no pimitcogñono.

1 Timoteo 5

1 Vopcucojcho ma 'chosi 'chane. Pene'achjicha tacti te 'to piyena ema. Ene no 'moyponono 'jirono tacti te 'to piatina. 2 No 'chosponono 'senono tacti se 'su peno ene no 'moyponono 'senono tacti se 'su piati. Toona to pponrerono naye'e. 3 Echpojricvoca no naemuimarajono tcomnurocvono. 4 Etotsero te 'to enjoo'ina schichena samrina, eno naechegne'a to scomnugne tjicho eto mavoo'o ma Viya te 'to naechpojrigia naetsrijgiapo nae 'no tcochichano te 'to naemnasra. 5 Etotsero te naquija tquechpojrico su semuimaraji, étipo echpojricyore. Tjicho esu tcuchóra'i mue 'ma Viya tyujroco sache yoti. 6 Enotsero no naemuimarajono tempuuricvono te 'to tavoo'ogne to nog'e eno vo'aquechpojrico tjicho cutripo naepenogne. 7 Jvonicvoca toona to naetorisra puejchu vonacuctioroccore. 8 Taco'e te 'to enjoo'ina schichena samrina, eno naechpojrigia tjicho tcomnucre ma 'chane muechpojrigia no majañonono ene énopo te 'to mapeno. Te vo'ene macuggio macúpono to vimitcosi mue 'ma Viya ene mavoyuchpónapo ema mue 'ma mamujacpogne ma Viya. 9 Te 'to tácajcunanyórepo no naemuimarajono, pim'ach'o tohuina to naetorisra tjicho tcajcunanyore náquejvorichu no tcoy'ono sesenta añu ene etonaenarichu ma simueni. 10 Pim'oyre te 'to táquechoroji to nanosra to tiuriono ene tori to nacojrusra no nachichanoviono. Tájacpora'ono te 'to napeno ene naechpojrico no t-sopono ma Viya. Timcatacono no tcatajivono ene 'muíriji nanoco to tiuricocre. Eno tcajcunanyore no tituchano jmañono. 11 - 12 Ene vopcajcúnacho no 'retonano naemuimarajono tjicho tcuuyacre te 'to naemtisgia to naechjiriivoo'i mue 'ma Cristo tajicho to tavoo'ognena to nog'e ene naetuchavre ma 'pona 'chane ene eto natopravyore. 13 Tomuire tcuuyacre te 'to huipo tcúquemtoñono ene tápuicojiompo te 'to petiono. Ene votáquejvo, tomuire taechjegnera'ompo timcosiopapono te 'to 'puechgiene. 14 Tos'o nvoo'o te 'to no 'retonano naemuimarajono naetucha ma 'chane nacchicha ene náquemtone to nacomnugne te 'to napeno puejchu vonacuctioroccore nae 'no tiocpuemchono to 'chojriicovo. 15 Tjicho enjoo'i no naemuimarajono tinajricvonripo to naponra ma Viya ene napuegne'po ma eriono. 16 Napechvi nmetocovi te 'to enjoo'ina no naemuimarajono ene enjoo'ina no nachichanoviono, eno naechpojrigia. Taco'e vonacucchoco te 'to táquijrono to nacomnugne nae 'no t-sopono ma Viya. Eno náquechpojricsi no naquija tquechegne'o. 17 Enopo no techono nae 'no t-sopono ma Viya nápicuchcoregienenajicha, no tiuri to nanosra to natupara'o, nacompujvo no tcopneriijono to nacometoriira ene étopo to naemitrisra te 'to 'chojriicovo. 18 Tjicho eto taechjis'o pjoca 'chosgiene ajúreco. Oni taco'e: “Vo'aquitisumcho to huiye tioctayajirico to avio'iru trigo. Tiurichujcha to tanigpaa'i tomuire”, taquee'i eto. Ene to 'pona ajúreco etorichu taechjis'o. Oni taco'e: “'Muíriji macvacho ma tquemtone”, taquee'i eto. Eto taechjis'o te 'to nacvacho nomuirena no tquemtoñono te 'to 'chojriicovo. 19 Vopqueschopo te 'to naechjis'a pye'e te etjopca to matoprahuina ma techo nae 'no t-sopono ma Viya tayumjacvo naecha to matopravo no apinano vo'i moponampuca. 20 Etotsero te enjoo'ina tacpecaturano nae 'no techono mue 'ma Viya, pcojcha te 'to namíro'u no t-sopono ma Viya puejchu napigia. 21 Te 'to mamíro'u ma Viya mue'po Viógienu Jesucristo ene énopo no maneriorono angieriono, ntuparacvijcha te 'to nacticco to ene pjichyore. Voquija 'cuji. 22 Voquija 'nuuji pquijroco to matupara'oyore ma techoyore nae 'no t-sopono ma Viya, muechcóresi etjoo'ina to mapecaturena ene piomuirénapo pactopravo. Pim'ajcha piti pácagieji tamutu to tamurigieñono. 23 Vopquero tacuquejvorichu to une. Páquipruji 'puesena to vinu tajicho to psamsare te 'to piomi. 24 Ene enjoo'i tquechoroji 'nuuji to napecatura ene eno tquechosiripo to naecñayre. Etotsero nae 'no 'pomriono vo'nuujina taquéchosi to napecaturano tayumjacvo ema Viya tvioschoyre. 25 Tomuire enjoo'i 'nuuji tquechoroji to nanocgiene tiuriono ene enjoo'i vo'i. Etotsero tquechorojyore te 'ponaena sache.

1 Timoteo 6

1 Tomuire jmetocovca no vnoracono nápicúra'i nae 'no nogienono puejchu vonacucotemo no 'chañono te 'to muéjare ema Viya. Ene vonacocpuemcho to 'chojriicovo maye'e tacuggio to namupicura'ihuina no vnoracono t-sopono ema Viya. 2 Te emjaa'ina masopa ema Viya ene enjoo'ina no mavonrano t-sopono ma Viya, navetji eno te 'to napicuchyore ema. Tori to naquemtoneyechrena tjicho emarichu t-sopo ema Viya ene temnaccoregienejicha. Pimitrigia jmañono. Ptuparacvoca te 'to naetucha. 3 Te 'to enjoo'ina tiocpuemchano to vimitropi ypongiene 'chojriicovo mue 'ma Viógienu Jesucristo ene naemitrigia to 'ponagiene 'mitreco, pcoscu'a naye'e 4 tjicho eno tiaramimijicvono ene tajina naechemcha. Navoo'ochjicha tiocpuemra'ono tajicho to naechjis'osariono ene eto tjicho huipo tacticcono to naponreru. Tcojchoccompo ene tcotichoccompo. 5 Eno tjicpocconrichjicha tajicho to tamuunavo to naponreru étopo to namuechemchira to je'chugne 'chojriicovo. Naejchopo eto tijrocyore to naricovoyre to napuegnera to 'chojriicovo. Taco'e piti pcoscu'a naye'e. 6 Je'chutsero te 'to vitca vsopúchapo tajicha to 'pueschicha vcoy'egnena ene etjoo'i to vicmuna mue 'ma Viya 'chopepono tajicho to yponra. 7 Tajina vacye'e te viuchcopo te pjoca 'pog'e ene tajinavre vamyore te vepenapo. 8 Tos'o vsopúchapo te 'to etjoo'ina vnigia ene étopo ymuii'óropi. 9 Etotsero no tvoo'ono tacye'ono to tim'ocre tejicvono tajicho to tavoyosra to prata ene nanocpo to mpachijigñono ene eto timicñacyore mue 'ma Viya. 10 Te 'to vemnacajicha to prata, ene tos'o to mpachijicriono. Ene eto tjicho enjoo'i techa'icono te 'to naponra ma Viya tajicho to navorira to prata. Eto temecatajivcho te 'to naetorisra. 11 Pititsero pácagieji tamutu jmañono tjicho piti mavonravi ma Viya. Toona to pitorisra ene étopo to pponra ma Viya. Psoparichjicha ema puemna'i ene pájicpuicro'o te 'to tamutu pajpanim'i te 'to psamre. 12 Ppongienenajicha mracaena ema Viya pnocgienenajicha to pemtone maye'e ene pjiacpognenajicha eto muitocoresigne pitorisrayre. Eto muechinovii'i ma Viya tjicho piti pechjis'oo'i jmañono te namíro'u no tim'ovionri'i. Tajina timpígiapi. 13 Te 'to mamíro'u ma Viya tquitoricra'i tamutu ene émapo ma Jesucristo, ma techjis'oo'i to je'chugne te 'to mamíro'u ma Poncio Pilato, ema tajina timpigia, ntuparacvi 14 pitucha tamutu jmani nvoniipi pye'e puejchu vopcuctioroccore tiomuincapo te tiutégiapo ma Viógienu Jesucristo. 15 Ema timericvoyre majichyore ma Viya munagiene te 'to titecpapo to muectiora ema. Maquejvorichu ema tquiyara'ocorepono nae 'no 'chopiono naeyara'ono cparaacono. 16 Maquejvorichu ema muepenocco. Ene mavrico te 'to tajaracugne. Najina titca tpucha najinavre tim'a ema. Taco'e muitravreyre to ypicuchrena ema ene étopo to muetjiicoovo. Amén. 17 Jmetocovca eno ricono tcoy'ono to tim'ocre vonacusíñavo tacuggio to nacoy'egne ene vo'vore nacucsiña eto tjicho votacsiñacore. Nacsiña ema Viya. Je'vo ema tcosiñacore tjicho ema muepenocco ene ema te 'to márivo tijrocovi tamutu to vitotijirahuina te 'to vitorisra. 18 Jmetocovca tiuripono nanoca to tiuricocre tjicho eto narícovo te anumo. Vonacuyov'i naenchecchóra'i to nacoy'egnena. 19 Te 'to ene najicha nacoomutcoripo to nacoy'egne naem'oyre te 'pojra'inaripo mue 'ma Viya ene muitocoresiyre to naetorisra maye'e. 20 Timoteo, pituchgienenajicha to jvóno'i mue 'ma Viya. Vopcugño no tiocpuemra'ono techjis'ora'ono to taye'e pjoca 'pog'e ene eto tajina tajichgienena. Naejchoo'i eto naechjis'o to techemra'core ene vo'i tjicho tejcojvono. 21 Enjoo'i naponripo to techemra'core tamurigiene ene techa'icompo te 'to naponra to 'chojriicovo. Puetotijvoo'i majicha ema Viya. Amén.

2 Timoteo 1

1 - 2 Timoteo ncajrevri'i piti nemnaavi nchíchavi te 'to psopra ma Viya, nuti Pablo mavonranu ma Jesucristo to mavoo'ogne ma Viya. Ema tvonicnuu'i nacmetoriru te 'to ma Cristo Jesús muejrocyore to muitocoresigne naetorisra. Nyosioco ma Viya Iyare émapo Viógienu Cristo Jesús puejchu majpanvi muemcatacapi ene puetotijvo te 'to pitorisra majicha. 3 Te nyujroco sache yoti nyosiuchvi mue 'ma Viya ene nrusrupayachonve pjicho. Tiuuna to mponreru to mponra ma Viya ncuti no viochconini. 4 Nechonove te piyo'oo'i te njunjicvipo ene nvoo'ognejcheni nim'api puejchu noosamre. 5 Necho tomuire je'chugnejcha psopjuíra'i mue 'ma Viya tjicho esu piotse Loida ésupo peno Eunice novri'i nasopo ema Viya ene necho te 'to piomuire psoprichjicha ema. 6 Taco'e ntuparacvignejcha pisopa taejrecha to psamre to muejroovi ma Viya proto'ognena. Eto pjiacpognee'i te nnocpo pye'e to nvupiono. 7 Ma Viya votijrocavi to vaptuujiyre nae 'no 'chañono. Tijrocovchujcha to vtumevoyre te 'to vsamre, to vemna'vo ene étopo torivoyre to yponrerisra. 8 Taco'e vopcutsri'o te 'to pechjis'irena ma Viógienu. Vo'vore pcutsri'o ncuggio to nqueetavri'i tajicho to ncometoriira to muechjiriivo ema. Pjiacpachjicha piomuire to piatajivonyore tacviivi to pcometoriira to 'chojriicovo mue 'ma Viya. Etotsero emarichu tijrocviyre to ptumevoyre. 9 Tjicho ema tcuchcu'ovri'i ene tich'ovocoopo puejchu maye'evocovínapo te 'to vitorisra. Vo'etina maneriosnavi tajicha to vnosra to tiuriono. Eto tjicho to muemnasravocovi. Te 'conevoco te tajinarich'o pjoca 'pog'e, ma Viya maponrericpo to muemerisrayre vye'e to muemnárapi mue 'ma Cristo Jesús. 10 Etotsero juiti tituchvopo te tiutecpo ma Jesucristo tcuchcu'ra'i vye'e ene to vepenira huipo vápicoyre tjicho vechemchopo majicho te 'to muitocoresiyre to vitorisra tajicho to toonagne 'chojriicovo. 11 Nuti mavonranu ma Viya to nvóno'i puejchu nacmetoriru to 'chojriicovo nimitcovca no vojurionvoquina. 12 Eto tjichri'i to ncatajivo tamutu jmañono. Ene vonatsri'o tjicho nimoti ma ncosiñagieneri'i ene ema ncojvo te 'to muetjiicoovo puejchu macotiúchanu tiomuincapo te tchappo ema. 13 Ppongienenajicha to toonagne 'chojriicovo nimitruvri'i. Pásopjuira'irichjicha mue 'ma Viya ene puemna'i tajicha to mavrisra pye'e ma Cristo Jesús. 14 To matúmevo ma Espíritu Santo tiovrico vye'e te 'to vsamre pituchgienenajicha to toonagne ptupara'o mue 'ma Viya. 15 Pechoriptsero namutu te 'to 'pog'e tquíjare Asia tcopyecnonri'i ene tinajicnono, mamuire ma Figelo émapo Hermógenes. 16 Etotsero nyosioco ma Viya majpanvoco no majañonono te 'to mapeno ma Onesíforo tjicho tiutecnove ema tquechrorosamre'nu ene votatsri'o tajicha to nqueetavri'i. 17 Te tiutecpo te Roma ema ttancompo tiomuincovo te tichmovnupo te 'to nqueeteyri'i. 18 Nyosioco ma Viógienu te 'to machovrena te pjoca 'pog'e majpanu ema. Piti pecho ema timcatacovnove te vnosjirich'o te 'to 'vósare tquíjare Efeso.

2 Timoteo 2

1 Piti nchicha Timoteo, 'tumevinajicha tajicha to vjiacpogne muejrorovi ma Cristo Jesús. 2 Pnerioca no titura'ono te 'to naetorisra ene pimitcovca to nimitrevri'i te 'to namíro'u no moverano ene no pimitcognena nomuire naemitcoyre no 'pomriono. 3 Pájicpuicro'o te 'to piatajivono tajicho to jvóno'i mue 'ma Jesucristo. Pacti ma titúra'i sontaru 4 tjicho ma sontaru vomanoca to muemtonenarichu mavoo'ognena. Eto manocyore to mavoniipina ma mueyara'o. 5 Mamuire ma tiutsarúra'i te 'to vomaquitucho to tavoniipi to matsarira, movine tácuñuchcoreri'ini. 6 Ene émapo ma tquesanéra'i ema mavyore tnicyo to mavio'iru te 'to muésane. 7 Pponrerigiajicha jmani nimictichgieñonri'i ene ema Viya temechemchovyore. 8 Pechajicha ma Jesucristo, mamrihuini ma David, muechepureri'i nae 'no naepenogñono. Eto taechjis'o to 'chojriicovo ncometoriigieneri'i 9 ene ncatajivo tajicho to ncometoriira pjoca 'chojriicovo. Nqueeta ene nquimitji te 'to carena ncutripo ma tcópa'i etotsero to muechjiriivo ma Viya najina taato'o teetaca. 10 Eto tjicho njicpuicro'o te tamutu jmañono najicho no maneriorono ma Viya puejchu nasama to 'chojriicovo ene nochcú'apo majicha ma Cristo Jesús ene muitocoresínapo to novrisrayre te 'to munagiene anumo. 11 Eto pjoca je'chugne: Te 'to vepenoripo maye'e etotsero vitoricyorevore maye'e. 12 Te 'to vácatajivo majicha vcotpara'oyre maye'e te 'to maquiyara'ocorevoyre. Ene te vioñucha ema mamuire tioñuchovyore. 13 Te vovquitúra'i maye'e ema manosgiene muetuchyore to muechjiriivo vye'e tjicho movine tioñuchapoo'ini emajihuina muetuchyore. 14 Piapecha jmetocovca jmañono no yporapenviono. Ptuparacvoca te 'to mamíro'u ma Viya vonacujicpocco tacuggio to naechjis'osariono tjicho eto tajina tajichgienena, votaechemra'ono tajicho no t-samono. 15 Piti pponrericgienenajicha to pitorisra mue 'ma Viya puejchu tori to pemtone maye'e pácuñuchcore. Tomuire tori to pimitrisra to je'chugne 'chojriicovo ene tajina taemtsii'ovyore te 'to mamíro'u ma Viya. 16 Vopcuponrerico to naechjis'osariono taye'ono pjoca 'pog'e. Tajina tajichgienena eto. No tcopneriijono eto mpachijomporichjicha tajicho. 17 Eto tamuunagne naemitropi taporiocvoco no moverano tacuti to jmare. Eto tjichri'i ma Himeneo émapo Fileto 18 ene techa'icompo huipo napona to je'chugne 'chojriicovo tjicho naquee'i te 'to techpuconripo no naepenogñono ene enopripo no tinajricvono te 'to nasopra to je'chugne 'chojriicovo tajicho. 19 Etotsero to je'chugne mue 'ma Viya vsopgieneri'i myamri. Tacuti to 'chope mari tjitacore: “Ene muemoti ma Viya no je'chugñono maye'ono”, taquee'i eto. Ene to 'pona onivore taco'e: “Vonacúnoco to mpachijigñono namutu no tpuegne'ono to muéjare ma Cristo”, taco'e. 20 Im'a, te 'to 'chope peti etjoo'i to naviirisrarevono Etjoo'i tiuunanajivco oro prata. To 'pona tquepya te móteji te'po ycugi. Etjo to taemtone to tiuunanajono taye'e te tcopiestarano te'po tcochmorano. Ene étopo to 'pomriono taecmuna to mpachijigñono. 21 Eto tacuti to muetorisra ma 'chane. Te 'to mácagieji to mpachijigñono ene toonapo to muetorisra táquicmúnapo to muemtone tiuricocre mue 'ma Viya. 22 Ene pac'e piomuire pácagieji to tamurigieñono tavoo'ogñono to piog'e navoo'ósare no 'retonano. Toona to pitorisra pásopjuíra'i mue 'ma Viya puemna'i pactisamure no 'pomriono techjicono ma Viya nacosiña ene tiuuna to nasamriono. 23 Vopcuponrerico to naechjis'osariono tajina tajichgienena eto. Pechoripo te 'to tcotchopcoconchujcha tajicho. 24 Ematsero ma mavonra ema Viya vo'ene mac'eyre. Tcomnucre te 'to tiuriyore muemnacvoca namtu. Tori to muemitrisrayre naye'e ene májicpuicro'o. 25 - 26 To macovasirena no tiocpuemra'ono vomacucojcho macuquicñaru. Te muechcoresina techapono majicha ema Viya naenajígiapo to tamuunagne napongiene ene nasópapo to je'chugne 'chojriicovo. Tac'eptsero tiuchcu'ampo to muemponnojsira ma eriono te 'to mavoo'ogne.

2 Timoteo 3

1 Tcomnucre te 'to pecha to tacoyemyore te tane'ipo to machovrayre ma Viógienu. Ene tavoyuchyore to taquejravyore to mapuegnéravo ema Viya. 2 Tjicho eno 'chañono votorionyore te 'to naetorisra. Tyov'onyore tjiomrara'onyore to 'poy'e tim'ocre, timiaramimijicvoyriono t-siñavonyore tácotemompo mue 'ma Viya msopjuirecconyore nae 'no tcochichano ene 'pojpaniravonyore. 3 Tomuire votajpanra'onyore mracasamrionyore techjegnera'onyore mpachijonyore huinarajonyore nacotichoyre to tiuriono. 4 Tomuire tiurionyore to najichvoyre etotsero vonaetucha ene votaeperarecvonyore. Etochujcha tiomyore to tavoo'ogne to nog'e. Vonánocyore to mavoo'ogne ma Viya. 5 Cutyore te 'to napicuchyore ma Viya etotsero vonásoppojcoyre to muetjiicoovo ema. Piti pcoscu'voca naye'e. 6 Tjicho enjoo'i naye'e no t-siopompoo'i te 'to petiono timitricono to voje'china. Navoyocpoo'i no 'senono muechemreccono tavoyocgieñono to pecatu ene taemponnojcovco to tamurigiene tavoo'ogne to nog'e. 7 Eno 'senono tcaravo'onri'ini etotsero nanosgiene vonaechemcha to je'chugne 'chojriicovo. 8 No timitricono eto eno tiocpuemra'ono te 'to je'chugne 'chojriicovo nacuti ma Janes émapo Jambres tjicho te 'conevoquini eno tiocpuemchonri'i ma Moisés. Ene naco'e eno. Mpáchiji to naponrerisra tajicho to namusopjuira'ivo mue 'ma Viya. 9 Etotsero to naemitropi votayereyre. No 'chañono naquictiorayore te 'to muechemrecconri'i eno, nacuti ma Janes émapo Jambres. 10 Ene piti pimoti to nitorisra mue 'ma Viya. Pimoti tomuire to nimitrisra étopo to nsopjuira'ivo mue 'ma Viya étopo nemna'vo njicpuicro'o ene étopo to tacotpiigiene to nitorisra. 11 Pecho tomuire to natajivono nquimponnojcosi nae 'no 'chañono. Pecho to njichvogñono te 'to 'vosariono tquíjare Antioquía te'po Iconio énepo te Listra. Nquimponnojcosi taye'e etotsero ma Viya ema tcuchcu'nu naye'e. 12 Ene je'chugnejcha tquimponnojcosionyore namutu no je'chugnenajicha napuegne'a ma Cristo Jesús. 13 Tjicho navoyuchyoreporipo no mueperajono ene tvoyora'ono. Eno tvoyoriconyore no 'chañono tajichyo to mavoyosrayre ma eriono. 14 Pititsero pponarichjicha to pimitcosi je'chugne psopgieneri'i. Piti pimoti no timitcovionri'i. 15 Te 'chi'cho'virich'o pimotripo to 'chosgiene ajúreco mue 'ma Viya. Eto timitcovri'i puejchu psopa ma Cristo Jesús ene piuchcú'apo te 'to ppecaturano. 16 Tamutu jmani 'chosgieñono ajurecono ene tos'o mue 'ma Viya. To taecmuna eto timitcovocovyore to je'chugne ene tacóvaco to tamurigieñono vye'e ene timecovi to tponcore puejchu toona to vitorisra. 17 Puejchu vaato'o vtségiapo te 'to vemtoneyore mue 'ma Viya vnoca to tiuricocriono.

2 Timoteo 4

1 Te 'to mamíro'u ma Viya émapo Viógienu Jesucristo ma tiutecyore Viyara'oyore ene mavioschoyre no 'chañono énopo naepenogñono, ntuparacvignejcha 2 te 'to pacmetoriru to 'chojriicovo. Vopquemtojricvo tayampane táquejreni. Pcovaregia pene'origia pimmoo'ognenajicha to 'chojriicovo pájicpuicro'o te 'to pimitrisra naye'e. 3 Tjicho titecpoyre to sache te 'to najina taricoyre to tiuuna muemitropi ma Viya. Naponyoorichjicha to tamurigiene tavoo'ogne to nog'e. Natancoyrepo no 'ponano techjis'ano to navoo'ognena nasama 4 ene huipo naremchoyre to je'chugne 'chojriicovo. Nasópapo to taye'ono pjoca 'pog'e naechjis'osariono. 5 Pititsero peperarégiapo te 'to pitorisra pájicpuicro'o te 'to piatajivono. Páquemtóneji pacmetoriru to 'chojriicovo pituchgienenajicha to ptupara'o mue 'ma Viya. 6 Tjicho nuti tiane'ipo to nepenirena eto tjichnuyre to muechjiriivo ema Viya. Nyonyórepo maye'e. 7 Nuti nnocgienejicha mraca to ntupara'o mue 'ma Viya. Nituchpo to nvóno'i maye'e ene nnosjirichjicha nsopjuíra'i. 8 Tos'o juiti ncuchocripo to nicmuna tajicho to nnosra to tiuricocriono te 'to nitorisra. Eto njacpogneyre mue 'ma Viógienu ma je'chugne tviosricra'i te titecpapo eto sache. Vonáquejvo nuti muecmunachanu, nomuire namutu no navopnognenajicha to matesrayre ma Viógienu. 9 Pyoyuchvognenajicha piutegia 'nuujina nye'e. 10 Tjicho ma Demas tjiunjicnuripo te 'to tavoyosra to taye'ono pjoca 'pog'e. Tyonripo te 'vósare tquíjare Tesalónica. Ene émapo mamuire ma Crescente tyompo te 'pog'e tquíjare Galacia, ma Tito te Dalmacia. 11 Maquejvorine ma Lucas manosjii'i nye'e. Te piutégiapo pioma mamuirena ma Marcos puejchu muemcatacanu. 12 Ma Tíquico nvonico tyono te 'vósare Efeso. 13 Te piutégiapo piomnuma to nepcochepósare nnocjiiri'i te Troas te mapeno ma Carpo. To nye'ono rivrono ene étopo to 'jiumerucono vo'gienejicha pcunocjico. 14 Ma Alejandro ma giereru votori nye'e. Ma Viya ema titsrijsinonuyre. Ema temechoricyore. 15 Piti pácuñuchvo maye'e tjicho macpuemchognejcha to 'chojriicovo ncometoriigieneri'i. 16 Te tovgiene nechjuchvopo nae 'no cparaacono najina timcatacanu tjicho namutu tjiunjicnono. Nyosioco ma Viya vomaquechno eno to najunjisranri'i. 17 Ematsero Viya ema timcataconu ene tetmechnu to nacmetoriru to tiuuna 'chojriicovo puejchu nasama nomuire no vojurionvoquina. Tos'o ema tcuchcu'nu nae 'no tvoo'onri'ini náquevtsu te 'to huinarajono sorariono. 18 Ene majichyore tcuchcu'nuyre te 'to tapiccoregieñono. Tcotiuchnuyre tiomuincapo te nitecpapo te mavsa anumo. Taco'e muitravreyre to macuñuchcórevo ma Viya. Amén. 19 Pechjisnanu su Prisca émapo sima Aquila. Nomuire pechjigia no tiovricono te 'to mapeno ma Onesíforo. 20 Ma Erasto manosi te 'vósare Corinto. Emapo ma Trófimo nnocjico tcojma te Mileto. 21 Pyoyúchapo piutegia tachimroca titecpa to ttummacmu'i. Ma Eubulo émapo Pudente, ma Lino ésupo Claudia ene namutu pnoni yporapenviono techjicviono. 22 Nyosioco ma Viógienu Jesucristo mavrigia pye'e. Aetotijvo amtu majicha ma Viya. Amén.

Tito 1

1 Tito, ncajrevri'i nuti Pablo mavonranu ma Viya tjicho ema tvonicnuu'i ma Jesucristo puejchu netmechvoca to nasopra no maneriocgieñono ma Viya ene nemechemcha to je'chugne 'chojriicovo maponravo ema. 2 Eto tjicho vcuchoco to muitravre vitorisra tjicho te 'conevoco te huich'o muepyaca pjoca 'pog'e, ma Viya muechjis'oripo muejrocovyore to muitravre vitorisrena tjicho ema votaepya'ra'im'i. 3 Juiti te 'to taetecpírapo to muectiora ma Viya vye'e tcuchcu'ra'i, muemquechorojcopo to muechjiriivo. Nútipo matuparacnuu'i puejchu nacmetoriru eto. 4 Tito, piti nchíchavi te 'to vsopra ma Viya, nyossericvi mue 'ma Viya Iyare mue'po Viógienu Jesucristo tcuchcu'ovi, majpanvi muemcatacapi ene puetotijvo te 'to psamre majicha. 5 To nnoquisnovri'i te 'to 'pog'e Creta puejchu petpirigia ene pcóvaca to tamurigieñono nae 'no t-sopono ma Viya taye'e. Tomuire ptuparacpaa'i no techonyore naye'e te 'to 'vosariono. Eto nvoniipi pye'e. 6 Tjicho ma techoyore nae 'no t-sopono ma Viya tcomnucre to mtopravrena te 'to muetorisra ene etonaenarichu su mayeno. Ene no machichanove tcomnucre te 'to nomuirena nasopa ma Viya násopjuíra'i vonacupono to mpachijicriono. 7 Tjicho ma techo nae 'no t-sopono ma Viya eto matupara'o te 'to maye'ono ma Viya. Tos'o tcomnucre toona to muetorisra. Vomacúnoco to mavoo'ogne vomaquehuinarajcovo. Vopcúnoco ma terora'i te'ora'i ene vomacujomrára'i te 'to 'poy'e prata. 8 Ema pnoca ma tjiacpóra'i te 'to mapeno, ma tnoco to tiuricocre, ma muetco teperarecvo. Tiuri te 'to muetorisra, votactemra'i, titúra'i mue 'ma Viya. 9 Tomuire tcomnucre te 'to masopa maponarichjicha to je'chugne 'chojriicovo muemitcosi puejchu muetmechvoca no t-sopono tajicho to toonagne muemitropi ene muemechemcha no tiocpuemchono eto. 10 Tjicho moverano no votásopjuira'ono eninjicha nae 'no jurionono. Tvoyora'ono te 'to naechjis'ósare ene eto tajina tajichgienena. 11 Eno tcomnucre vcóvaca tjicho eno tvoyora'ono nae 'no 'chañono te 'to tamurigiene naemitropi. Ene naco'e tjicho eno tcovane'ono. 12 Ma 'chane techemra'i naye'e te 'to Creta eno muechjis'o. Oni maco'e: “No tcovsano te pjoca Creta naepyarichu tepya'ra'ono. Huinarajono nacútipo to sórare. Tconsiugiono ene tyacjisiono”, maquee'i. 13 Je'chu to ene maquee'i te 'to enem'ivco. Tos'o pcóvaca mracagienenajicha puejchu toona to nasopra ma Viya. 14 Tomuire vonacugño to naechjis'ósare no jurionono tjicho voje'china. Vo'vore nacúsopo to navoo'ogne navoniipi no 'chañono tiagieremra'ono te 'to je'chugne 'chojriicovo. 15 Aponrejgia, te tiuuna to nasamre, tamutu tiuuna naye'e. Enotsero no mpachijono vot-sopano ma Viya tajina toona naye'e tjicho etoripuini to nasamre étopo naponreru tajina toona. 16 Naco'e te 'to naemoti ma Viya etotsero to namuimotra ema eto temquechorojco to nanocsare tamurigiene tjicho eno muechoririono msopjuireccono vonaetca nanoca to tiuricocre.

Tito 2

1 Ene piti pimitrigia to toonagne 'chojriicovo 'mitreco mue 'ma Viya. 2 Jmetocovca no 'chosponono náquiyacore vonaquemnanascovo. Naeperarégiapo te 'to naetorisra toona to nasopra, naemna'i ene nájicpuicro'o. 3 Enerichu naqueyre no 'chosponono 'senono. Náquenocore nápicúra'i te 'to naetorisra. Vonaquechjegnéra'i ene vonaquerora'i. Tcomnucre táponcoriono te 'to toonagne 4 puejchu naemitca no 'moyponono 'senono te 'to naemnaca ma naema énopo nachichanoviono, 5 naponrerigia to tiuriono, naeperarégiapo, toona to nasamre, naechpojrigia no tiov'ono te 'to napeno ene násopjuíra'i mue 'ma naema puejchu naquija tcucotemono te 'to muechjiriivo ma Viya tacuggio to tamurigiene naetorisra. 6 Nomuire pene'ovca no 'retonano puejchu naeperarégiapo te 'to naetorisra 7 - 8 ene pítipo páponcore te 'to pnosra to tiuricocre. Tori pjicha te 'to pimitrisra. Vopcutsarucre taye'e puejchu vopcuctioroccore tacuggio ene nat-sri'o no tiocpuemra'ono ene taquija tquemechjicvoco. 9 Pene'ovca nomuirena no vnoracono násopjuíra'i nae 'no tcovnorano. Tácuñuchcoriono naye'e vonacujicpuemra'i. 10 Vo'vore nacomera'i nacuñúchapo nácojvocre puejchu táquechoroji naye'e to toonavo to vimitcosi mue 'ma Viya tcuchcu'ovi. 11 Ma Viya muemericpo to muemna'vo majapanura'ivo nae namutu no 'chañono to macuchquiravocyore. 12 Eto márivo timitcovocovi puejchu vinajigia to tamurigiene étopo tavoyora'ivo pjoca 'pog'e ene veperarégiapo te 'to vitorisra. Ypicucha ma Viya mtopravrevocovina 13 te 'to vcuchosrena ma munagiene Viya Viógienu Jesucristo tcuchcu'ra'i vye'e. Viti vquitvojvo vquimuira to matesrayre muechjis'ognee'i te muemerígiapo to majaracuvo étopo muetjiicoovo. 14 Ema tijrocvo muepeninovi puejchu macuchcu'avi te 'to mueperajono ene masipca to vsamre puejchu maye'evocovina ene viúrigia vnoca to tiuricocre. 15 Eto jmani pimitricyore petmechvoca eno ene pcóvaca no tnocono to tamurigiene tjicho eto ptupara'o mue 'ma Viya. Naquija tqueprurujicvi tacuggio.

Tito 3

1 Jmetacavre no t-sopono ma Viya te 'to násopjuíra'i nae 'no cparaacono énopo taeyara'ono to 'vósare. Nacponreeji nanoca to tiuricocre te 'to naetorisra. 2 Vo'vore naquechjisióra'i nae 'no 'pomriono, vonacucojchóra'i. Naechjíra'i noricocre nae 'no namutchujcha. 3 Tjicho viti viomuiree'ini muechemreccovocovi vovásopjuíra'i mue 'ma Viya. Tvoyocovri'ini to tamurigiene ene timponnojcovocovri'ini to tavoo'ogne to viog'e étopo tavoyora'ivo pjoca 'pog'e. Huinarajvocovri'ini vjiomrara'ii'ini vcotichojriccoo'ini. 4 Etotsero ma Viya muemericpo nae 'no 'chañono to muemna'vo márivo. 5 Ema tcuchcu'oopo vo'etina tjicha to viurihuina vnocgieñono viti. Ema tcuchcu'ovi tajicho to majapanura'ivo. Taco'e t-sipcovocoopo ene tijrocovi to 'rajru vitorisra majicho ma Espíritu Santo. 6 Tjicho votyovni'avi to muejrosravocovi ma Espíritu Santo majicho ma tcuchcu'ra'i Viógienu Jesucristo. 7 Tajicho to majapanura'ivo vjiacpocrepo maye'e ene vquicmúnapo to muitocóresi vitorisrayre. 8 Taco'e t-sopcoregienejicha pjoca 'chojriicovo. Nvoo'o pimyoyuchvoca mraca jmañono puejchu no t-sopono ma Viya nacponreeji to tiuricocre. Eto jmani votáquitcocre ene tponcore nae 'no 'chañono. 9 Pcoscu'a to naechjis'ósare tajina tajichgienena. Enochujcha naechjis'o no 'chosionini. Vo'giene pcuponoco no tjicpoccono tajicho to 'chosgiene mavoniipi ma Viya. Tamutu jmani tajina tajichgienena. 10 Te 'to emjaa'ina tacpuemra'i muemtannigia nae 'no t-sopono ma Viya, pechjigia pcóvaca. Te votcusopjuíra'i, pechjigiavore ene te vo'gienejicha tcusopjuíra'i, macoscu'a aye'e. 11 To ene maquee'i tquechorojpo te 'to votoona to maponreru. Eto timicñarecyore to mapecatura. 12 Nvonicyore mategia pye'e ma Artemas, te vo'i emapuca ma Tíquico. Te titecpapo pye'e piti pyoyúchapo piutegia te 'to 'vósare Nicópolis tjicho mponrerico ene netavis'oyre to ttummacmu'i. 13 Pimcatacovca pyoyuchvoca ma Apolos émapo Zenas ma techjuchra'i nae 'no cparaacono te 'to 'vósare. Pijrocvoca to nacomnugnena te 'to nayonrena puejchu vonacucomnurocvo. 14 Tcomnucre nae 'no yporapenviono nácaravo'u nanoca to norihuina puejchu naenchecra'i nae 'no tcomnurocvono ene tquechorojyore to nanocgiene tiuricocre te 'to naetorisra. 15 Namutu pnoni yporapenviono techjicviono. Pechjicvoca no vemnacsariono t-sopono ma Viya. Nyosioco ma Viya aetotijvo majicha. Amén.

Filemon 1

1 Filemón piti vemnaru vcochanegne te 'to vemtone, vcajrevri'i nuti Pablo émapo viati Timoteo. Nuti nqueeta majicho ma Viógienu Jesucristo. 2 Vcajrevco nomuire no t-sopono ma Viya tiuumutra'ono te 'to ppeno ésupo ypórape Apia ene émapo ypórape Arquipo emarichu tquemtone mue 'ma Viya. 3 Nyosioco ma Viya Iyare émapo Viógienu Jesucristo puejchu muemcatacapi ene puetotijvo majicha. 4 Mpórape Filemón, te nyujroco 'muíriji nyosiuchvi mue 'ma Viya ene nrusrupáyacho pjicho 5 tjicho nsamuiico to pemnasravco no t-sopono ma Viya ene étopo to psopra ma Viógienu Jesús. 6 Nyosioco ma Viya puejchu no tponocviono te 'to psopra ma Viya mracaena naechemcha to toonagñono vicmunayore mue 'ma Cristo Jesús. 7 Mpórape, nuusamrejcha tajicho to pemna'vo. Eto tetmechnu nomuire tjicho piti petmechvoco no t-sopono ma Viya. 8 Tajicho to ntupara'o mue 'ma Cristo nroto'inneni nvonígiapi pitucha to jvóno'i nye'e 9 etotsero vo'i. Tiuripono nyujpancapo pye'e nyosiócapi te 'to nemna'vo. Nuti Pablo 'chosinupo ene nqueeta majicho ma Cristo Jesús 10 nyosiocvi te 'to pcatajisnanu pajpanu jmaca Onésimo. Juiti nchíchapo ema tajicho to majacpira ma Viya te pjoca nqueeteyri'i. 11 Jmaca jvonra Onésimo te tovgiene huich'o taricocree'ini pye'e. Juititsero ema tiuricocreyrepo pye'e énepo nye'e nomuire. 12 Ene nvonicyore machapo pye'e. Pjiacpínanu mactirine to nsamre. 13 Te 'to mponreru tiurinneni mansii'ini nye'e tajicho to pijinaera te pjoca puejchu emuena muechpojrigianuu'ini te pjoca nqueeteyri'i tajicho to ncometoriira to 'chojriicovo. 14 Etotsero vo'ene njicha. Vonavro'o nutina nvonígiapi. Te 'to jvoo'ognena piti, ene tos'a te psamre to pcatajisranyore. 15 Ma Onésimo te tjiunjicvipo nimijroco eto maponreeri'i ma Viya to majunjisravri'i 'puesapiritsero ene juiti machappo mansignénapo pye'e. 16 Huipo tacuquejvo te 'to vnoracoyrena pye'e tjicho emaripo pemnaru piati mue 'ma Viya. Nuti nemnaco mraca. Pcompujvo piti te 'to pemnasrayre tjicho ema jvonra ene piativore mue 'ma Viya. 17 Te 'to pecha to nutirichu pcochanegne te 'to vemtone mue 'ma Viya, pjiacpínanu ma Onésimo tacti te 'to nutina pjiacpanu. 18 Te etjoo'inapuca muejiihuina pye'e vo'i táquentévene, nutinarine nva'cha. 19 Nuti Pablo nvupevene najcho pjoca taquejvorichu: Nuti nva'chinoyore. Tiurinneni nmetacapi, piti piomuire ntévevi nye'e tajicho to pitorisra pjiacpira ma Viya. 20 Taco'e juiti, mpórape, te 'to psopra ma Viya pcatajígianu pjiacpa ma Onésimo. Eto tetmechyore to nsamre. 21 Ene njichvi jmañono tjicho necho to pitúra'i. Tomuire necho te 'to pituchyore tamutu to nyosioovina. 22 Tomuire petpirisnanri'i to ntupsi'a tjicho ema Viya ncojvo macuchcú'anu te pjoca ene nutégiapo pye'e tjicho ema tjicpo'eyore to ayosiuchnugnena maye'e. 23 Techjicvi ma Epafras ema ncochanegne te pjoca vqueeteyri'i majicho ma Cristo Jesús. 24 Nomuire techjicviono ma Marcos émapo Aristarco, ma Demas ene émapo Lucas. Eno timcataconono te 'to nemtone mue 'ma Viya. 25 Nyosioco ma Viógienu Jesucristo muemcataca'e ene aetotijvo majicha. Amén.

Hebreono 1

1 Te 'conevoco ma Viya muechjicnove no viochconvionini nae 'no muechjirono. 'Ponnaji majicho to muechjisra. 2 Juitipotsero techjicoopo mue 'ma maChicha. Ma Viya tamutu muepyaco pjoca 'pog'e ene étopo to anumo majicho ma maChicha ene ema tquicmuna tamutu. 3 Ma maChicha ema muem'i ma Viya etorichu maanavo majaracuvo. Ema taeyara'o techo tamutu te 'to muetjiicoovo muechjiriivo. Te viuunapo majicho macomticpo to ypecaturano, ma maChicha tejacpo te 'to mavovre ma munagiene Viya te anumo. 4 Ma maChicha ma Viya ema tcuñuchcorepono titjiicovo nae 'no angieriono. Tomuire to muéjare muejro mue 'ma Viya timotcorepono te 'to naéjare no angieriono. 5 Tjicho ma Viya majichri'i ema: Piti nChicha, juiti nuti nquitoricvii'i, taquee'i to ajúreco. To 'pona 'chosgiene ajúreco oni taco'e: Nuti mueyanuyre ema ene ema nchichayore, taquee'i to ajúreco. Tjicho ma Viya movine ene majichari'ini ma angieri: “Piti nchíchavi”, vomajicha. 6 Ene tomuire te mavonicyórepo te pjoca 'pog'e ma mativgiene maChicha ene maquepo: Nacuñucha namutu no maye'ono angieriono ma Viya, taquee'i to ajúreco. 7 Enorichu no angieriono muechjis'o oni maco'e: No muepyarono angieriono eno mavonrano. Nacuti to tecticvo étopo yucu, taquee'i to ajúreco. 8 Etotsero oni majicho ma maChicha: Piti Víyavi muitravreyre to jvonirisrayre. Eto tiuriyore ene vopacneriooyore. 9 Piti jvoo'o to tiuricocre ene vopiúrigia to tamurigiene. Tos'o ma Viya Piógienu tneriocvi ene tijrocvi to pcuñuchcórevo. Vopacti no 'pomriono, taquee'i to ajúreco. 10 To 'pona ajúreco tomuire taechjis'o ma maChicha ma Viya. Oni taco'e: Piti Tata, te tanaécupo piti pepyaco to 'pog'e étopo to anumo te 'to jvupiono. 11 Tamutu eto titovonyore etotsero piti movine pitapoo'ini. Ene eto tacutiyore to 'chosgiene mamuii'o ma 'chane. 12 Ema macyojco eto ene muetsvochpo. Ene pjichyore piti te pitsvóchapo tamutu to 'pog'e étopo anumo ene piti movine pitsvochapoo'ini tjicho etonarichu to pponreru muitravrevi to pitorisra, taquee'i to ajúreco. 13 Tomuire ma Viya majichpo ma maChicha: Pejaca te nvovre tiomuincapo te nito'ácapo no tiocpuemchoviono, taquee'i to ajúreco. Ma Viya movine ene majichari'ini ma angieri 14 tjicho eno mavonrano ma Viya votácog'evco eno. To natupara'o eno naechpojricvoca no macuchcu'gieneyore ma Viya.

Hebreono 2

1 Tos'o tcomnucre vsopgienenajicha to 'chojriicovo vsamgieneri'i. Vovquinajricvo 2 tjicho to 'chojriicovo najacpognee'i nae 'no angieriono te 'conevoco eto t-sopcore ene tquemechoro'ono namutu no tejicvono taye'e. 3 Yvetji viti movine tquitgiavri'ini te 'to vovcusoppojco to 'chojriicovo te 'to 'chopegiene viuchquira. Te tativgiene emarichu ma Viógienu techjis'oo'i ene no t-samonri'i ema tcometorirompo vye'e temechemchoviompo te 'to je'chuu'i. 4 To 'chojriicovo t-sopcore majicho ma Viya tjicho muemericri'i tomuire to 'chopegiene muetjiicovo tiaramicriono nanocgiene no muejroori'i tiomono to 'chojriicovo. Tomuire majicho ma Espíritu Santo naejropchu no maye'ono to naemtoneyore maye'e tjicho eto mavoo'ogne ma Viya. 5 Ma Viya vo'enina matuparaca no angieriono puejchu enina táquiyara'o te 'pojra'ina totaeeyore to vechjis'ognee'i. 6 Tjicho to 'chosgiene ajúreco taechjis'o to matuparasrayre ma Viya no 'chañono, oni taco'e: Tata ¿tajtse tacoyemo to pjiápanu pechpojrico ma 'chane? Tjicho ema tajina majichgienena ene tepenoji. 7 Te pepyacpo ma 'chane tpajcopnoo'ini nae 'no angieriono. Etotsero pijroco te 'to napicuchyore ene mácuñuchcórepo ene pnocpo táquiyara'o tamutu to pepyarono. 8 Emapo techo tamutu, taquee'i to ajúreco. Eto vechemchi'o te 'to tquijro ma 'chane mue 'ma Viya puejchu emuena táquiyara'o tamutu. Etotsero huich'o titúchapo pjoca ajúreco tjicho ma 'chane huich'o táquiyara'o tamtu. 9 Etotsero tquechoroji te 'to ma Jesús tpajcopnopo nae 'no angieriono majicho ma Viya tiomuincovo te muepenínopo namutu no 'chañono tajicho to majapanura'ivo ma Viya. Ene juitipotsero véchopo to macuñuchcórevo maquiyara'ocórevo tajicho to matajivo te 'to muepenira. 10 Ma Viya, tepyaco ene taeyara'o tamutu, mavoo'o te 'to nochcu'a no moverano 'chañono nacchane novrigia maye'e te 'to mavsa macuñuchcórevo. Eto tjichri'i tiuri to maponreru muesopri'i mácatajivo ma Jesucristo puejchu ene taetuch'apo to mayumjaavo ma Mueya te 'to macuchquiravocyore. 11 Ma Jesús timiuunachovi to masipsira to ypecaturano ene vcútipo ma Jesús te 'to machicheravocoopo ma Viya. Eto tjicho ema votatsri'o to majichavi: “Eti atnoviono”, majichovi. 12 Tjicho oni majichri'i ma Jesús ma Viya: Nechjis'ovyore nae 'no atnoviono. Njiruchviyre te 'to namuri no tiuumutono, taquee'i to ajúreco. 13 Te 'to 'pona 'chosgiene ajúreco oni maco'e: Nuti ncosiñayore ma Viya, taquee'i eto. Ene te 'pona ajúreco maquevre: Im'a, nuti ncóchane no nchichanoviono nijro mue 'ma Viya, taquee'i to ajúreco. 14 No muechjis'ognee'i machichanoviono eno 'chañono tcog'iono tos'o ema Jesús mamuire tcog'e macuti eno puejchu muepenina ene eto mueto'as'o ma eriono tjicho ema eriono tcoy'ee'ini to tepenocre. 15 Tomuire to muepenira ma Cristo tcuchcu'ovi te 'to ypisra to vepenirena ene vcatajivri'i tajicho to vitorisra. 16 Vo'etina timiutegia ma Cristo te 'to enina no angieriono macatajigia. Eno macatajico no jurionono mamrivono ma Abraham. 17 Tos'o tcomnucre mactivocovi viti matnoviono te tamutu to vsamgieñono ene majpanovi to mayosiuchravocovina mue 'ma Viya ene muetúra'i to muechjuchravocovina maye'e ene macomtisnaapo to ypecaturano. 18 Ema tcatajivo tcoquitsmoorajcosi tos'o ema maróto'o muemcatacavi viti te vcatajivo vcoquitsmoorajcosi.

Hebreono 3

1 Mporapenviono, eti maye'evoc'e ma Viya. Eti aquichosgiene maye'e tos'o aponrerigia mue 'ma Cristo Jesús. Ema mavoniru ma Viya techjuchovra'i te 'to mamíro'u tjicho ema vcosiña viti. 2 Ene titúra'i mue 'ma Viya ttuparacri'i macuti ma Moisés te 'to muetura'ivo matupara'o mue 'ma Viya to muechpojrisra no maye'ono ma Viya te 'conevoco. 3 Etotsero ma Jesús tcuñuchcorepono mue 'ma Moisés tjicho ema tepyaco. Ma tepyaco to peti tpicuchcorepono te 'to muepyaru. 4 Te etjoo'i to peti tquechoroji te 'to emjaa'i ma tepyaco etotsero ma Viya ema tepyaco tamutu. 5 Ene ma Moisés mavonra ma Viya ema titúra'i te 'to matupara'o nae 'no maye'ono. Muechjis'o to manocgieneyore muechjiriivoyre. 6 Etotsero ma Cristo ema maChicha ma Viya vovnoraquina ene titúra'i nae 'no maye'ono. Ene viti maye'evocovi 'tumevocovina vájicpuicro'o voosamre to vcuchosra mue 'ma Viya tiomuincapo te titecpa. 7 Tos'o oni maco'e ma Espíritu Santo te 'to 'chosgiene ajúreco: Juiti te asama to muechjiriivo ma Viya 8 voquija mracasamre'e. Vo'acucti no 'chosionini no namusopjuira'igñonri'i maye'e te 'conevoco te naquitsmoorajpo ema te 'to moopa'i 'pog'e. 9 Tjicho no iochconvionini tquitsmoorajnonri'i taye'e, maquee'i ma Viya. Cuarenta añu najicho to namusopranu ene naem'inneni to 'chopegieñono nnocgiene tiaramicre te namuri. 10 Taco'e eno timyusemconompo ene nquepo: “Eno pnoni 'muíriji techa'icono te nasamre. Votásopjuira'ono te 'to nvoniipi nvoo'ogne”, nquepo. 11 Ene te 'to nsemnevo nquevre: “Nuti nituchyore to nechjiriivo. Vo'gienejicha naesopuim'i nasiopa nanáraca nye'e”, nquepo, taquee'i to ajúreco. 12 Mporapenviono, ácuñuchvognenajicha tcuuyacre emjaa'ina aye'e ma mueperajina te 'to masamre tinajrígiapo to masopra ma munagiene Viya. 13 Tiuripono etmechcoca tamtu sachono acmopravo te huich'o tquitecpo to muectiora ma Viya puejchu naquija aye'e naquimmoyoccore te 'to pecatu. Etopo temrácacha to asamre. 14 Ene vquicmuna mue 'ma Cristo te vansijri'i to vsopra tacti te tanaecu te vjiacpopo ema tiomuincapo te tituchapopo to muectiora ma Viya. 15 To njichgieneri'i oni taco'e to 'chosgiene ajúreco: Juiti te asama to muechjiriivo ma Viya voquija mracasamre'e. Vo'acucti no 'chosionini no namusopjuira'igñonri'i maye'e, taquee'i to ajúreco. 16 Ene ¿najpuca no t-samonri'i ene vonasopa to 'chojriicovo? Ene enorichu no viochconvionini no macuchcu'gieñonri'i te 'pog'e Egipto ma Moisés te 'conevoco. 17 Ene ¿najpuca no timyusemconri'i ma Viya cuarenta añu najicho? Enorichu no tcopecatrano ene tepenonri'i tajicho te 'to moopa'giene 'pog'e. 18 Ene ¿najpuca no muechjicvocri'i ma Viya oni majichri'i: “Eti movine asiopari'ini anáraca nye'e”, majichvocri'i? Ene enopoocorichu no votásopjuira'ono. 19 Tos'o eto vechemchi'o te 'to vonaato'ori'i t-siopano te 'to 'pog'e tajicho to namusopra ema.

Hebreono 4

1 Juiti jmani sachono vquichosi viomuire mue 'ma Viya puejchu vsiopa vnáraca maye'e. Tos'o vimcuuyáchapo tcuuyacre emjaa'ina tquitrucvo tcusiopo maye'e mue 'ma Viya. 2 Viti viomuire vcometocsi to tiuuna 'chojriicovo. Vcutivoco eno te 'conevoco etotsero naye'e eno tajina tajicha tjicho eno vonasopa to nasamgieneri'i. 3 Etotsero viti vsopgieñompo vsioppo vnáraco maye'e tjicho oni taco'e to 'chosgiene ajúreco: Eto tjichvocri'i te 'to nsemnevo nmetocovco vo'giene tásioponyore tánaraconim'i nye'e, maquee'i ma Viya te 'to ajúreco. Tjicho ma Viya tnaracopo te'rich'o te tamutpo muepyaco pjoca 'pog'e. 4 To 'pona ajúreco taechjis'o to sietegiene sache oni taco'e: “To sietegiene sache ma Viya tnaracopo tjicho muetuchpo tamutu to muemtoñono”, taquee'i to ajúreco. 5 To 'pona ajúreco etorichu taechjis'o. Oni taco'e: Votásioponyore tánaraconim'i nye'e, taquee'i to ajúreco. 6 Je'chura'ii'i no nativgieñono t-samonri'ini to 'chojriicovo te 'conevoco vot-siopano te 'to naecmunari'ini ene nanarasi'a mue 'ma Viya. Eto tjichri'i to namusopra ema. Enjotsero no 'pomriono eno tquisopsiono nanáraca maye'e. 7 Tjicho titecpoyre to muectiora ma Viya to nasioprena maye'e no t-sopono. To tayerevoo'i to añono tiuchcopo ma David muechjis'ovre mamuire te 'to majre. Oni maco'e: Juiti te asama to muechjiriivo voquija mracasamre'e, taquee'i eto. 8 Ema Viya vomuechjis'a to nasioprena no israelitano te muenapucuchvocpo ma Josué te 'to 'pog'e puejchu ene taye'e nanarasi'a. Te 'to etinaa'ini to muechjis'ogne ma Viya, huipo macapechri'ini maquimquictióracho to 'pona sache vsioprena vnáraca maye'e. 9 Tos'o tquechoroji etjoo'i to nasioprayre puejchu nanáraca mue 'ma Viya no maye'ono. 10 Tjicho no t-siopono tnaracono mue 'ma Viya tajínapo 'motnequina. Nacuti ema to manarasira te 'to muemtone muepyasra tamutu. 11 Tos'o yponrericgienenajicha puejchu vsiopa vnáraca mue 'ma Viya tjicho tcuuyacre emjaa'ina vye'e tcúsiopo macti no namusopgieñonri'i te 'conevoco. 12 To muechjiriivo ma Viya, titjiicovo ene muepenocco, eto t-siopo te vsamre te'po viachanevo tacuti to tcosri 'chatrope ene taemerucho to yponreru tavoo'ogne to vsamre viachanevo. 13 Tajina tyumrúcapo mue 'ma Viya. Ema tim'ovocovi ymutu viti muepyarono. Tajina tiávicha maye'e. Ymutu vcoysere'iyre mue 'ma Viya. 14 Ma Jesús mayopgieneri'i te anumo maChicha ema Viya ema tcuñuchcore techjuchovra'i maye'e tos'o vansijri'i ema vacsiña. 15 Tjicho ema tjiapanúra'i vye'e te 'to ymutúmevo vsamgieñono tjicho mamuire tcatajivo vcuti te 'to vsamgieñono ene tcoquitsmoorajcosi étotse votacpecatura tajicha. 16 Tos'o vitecpo'oca te 'to mamíro'u ma tcatajicra'i Viya taeyara'o tamutu. Vo'gienejicha vcuquicchopuiivo ene ema tjiapanuvocovyore timcatacavi te 'to vcomnugnena.

Hebreono 5

1 Ma techo te 'to mapenviya ema 'chanegienechujcha. To matupara'o ema eto muechjuchvoca no 'chañono mue 'ma Viya ene ema tijroco to nanoquiivosariono étopo taquijcúsare sorariono tavacho to napecaturano. 2 Tomuire tcomchára'o nae 'no 'chañono naejiivo namuechemra'gieñono tjicho ema mamuire 'chanegienechujcha votoytsaji te 'to muetorisra. 3 Vonáquejvo muejroca ma Viya to sórare nanoquiivósare no 'pomriono 'chañono tavacho to napecatura. Mamuire manoco to tayecna to mapecaturarichu ema. 4 Im'a, najina tneriócapo tijrocapono enojihuina techjucha no 'chañono mue 'ma Viya tjicho ema tnerioco tijroco to matupara'o ene muechjucha no 'chañono mactii'ini ma Aarón te 'conevoco. 5 Ene taco'e mue 'ma Cristo. Vo'emajihuina ttuparácapo puejchu muechjuchavi mue 'ma Viya tjicho ma Viya ema ttuparaco ene majichpo: Piti nChicha, juiti nuti nquitoricvi, taquee'i to ajúreco. 6 Te 'to 'pona ajúreco onivore majicho: To ptupara'o pechjuchvoco no 'chañono tacutirichu to matupara'o ma Melquisedec te 'conevoco ene eto ptupara'o muitravre, taquee'i to ajúreco. 7 Ma Cristo te tiovricrich'o te pjoca 'pog'e, ema tyujroco tjiáranu ene tíyo'o mraca to mayosserisravo mue 'ma Viya tjicho ema maróto'o macuchcu'a te 'to muepenirena. Ene ma Viya majacpo to mayosseriipi tajicho to mapicuchra masopjuira'ivo. 8 Topo tajichvo maChicharipuini ma Viya muetuchri'i te 'to masopjuira'ivo tajicho to matajivono. 9 To mayumjaavoo'i mavoo'ogne ma Mueya énepo taetuch'ovo puejchu macuchcu'voca namutu no t-sopano ema ene muitravrena to naetorisra. 10 Ma Viya matuparacpo muechjuchvoca maye'e no 'chañono tacuti to matupara'o ma Melquisedec te 'conevoco. 11 Movera jmañono nvoo'o nmetaca'e etotsero tquejra to nimit-sira'ena puejchu echemchaa'ini tjicho eti mracasamre'erich'o. 12 Tyereripo ajicho to aponra to 'chojriicovo. Aroto'oripuini to iomuirena imitrigia ene huich'o. Acomnurich'o ácapecsi áquimitcosi to tamuquejragñono muechjiriivono ma Viya. Acuti ma 'moyo macomnu to muerogiene reche. Vomaato'o tnigia to mraca. 13 No enem'ono vo'tumevoquina. Huich'o naechemcha to toonagne maponravo ma Viya. 14 Enotsero no techemchompo to taquejragne maye'ono ma Viya nacuti ma 'chosi 'chane manico to 'chógieru ene nanerioco to tiuricocre nacoscu'po to tamurigiene tajicho to naemotrapo to taponravo.

Hebreono 6

1 Tos'o tiúripo huipo vquechaarijco to tovgiene vimitcosi mue 'ma Cristo ene vjiuucapo to vimotirena te 'to yponra ema. 'Ponaénapo to vácaravo'u. Huipo tacmunu to vechjis'avre vnaeccha jmañono: to vinajisrena to tamurigiene timcoviichóra'i to vépena ene étopo to vimitcosi to vsopra ma Viya 2 ene étopo to vicchosi, to vnosra to yvupiono nae 'no yporapenviono, to naechpusrayre no naepenogñono ene étopo to mavioschírayo no 'chañono. 3 Tos'o te 'to mavoo'ogne ma Viya vácaravo'u to 'pona puejchu vechemchaparipo to vsopra ma Viya. 4 Tjicho no tinajrigiapono muitjipo te 'to tchaponri'ini. Ma Viya muemecvocripo to majaracuvo ene nasamripuini to tórivo toonagne muejroru ene tquicmunampo mue 'ma Espíritu Santo. 5 Nasampo tomuire to toonagne muechjiriivo ma Viya, naquictiorapuini to muetjiicoovo ma Viya muemericgieneyore te 'pojra'ina. 6 Topo tajichvo tinajricvono mue 'ma Viya. Muitjipo to tácot-samriono ene nachapri'ini maye'e. Tajicho to naenajrisravo cutripo to naettacvore te 'to crutsu ma maChicha ma Viya ene naeprurujico te 'to namíro'u no 'chañono. 7 Eno nimicticho to muésane ma 'chane. Tjicho eto tajacpo to tgivo ene tiuchcopo to to'i. Eto nayecna no tquemtoñono taye'e ene eto mavoo'ogne ma Viya. 8 Etotsero te tiuchca te 'to 'pog'e to tamuunagne tcove eto votavrocre mue 'ma Viya tquicñayrepo te 'to yucu. Eto nacuti ene naqueyre no tinajrigiapono mue 'ma Viya. Etjo to naecñayre. 9 To ene njich'ee'i, mporapenviono, vo'etina njícha'e. Tjicho eto ncojvo to anosra to tiuricocre taye'e to viuchquira mue 'ma Viya. 10 Tjicho ema Viya tiuri titúra'i. Movine muemtisgiaa'ini to emtone emnárapi maye'e anocgiene nae 'no yporapenviono te 'to imcatasira eno ene anocrichjicha. 11 Viti yvoo'o te 'to amtu anocarichjicha aetúra'i te 'to itorisra tiomuincapo te titecpa to muectiora ma Viya ajacpapo to acuchocgiene mue 'ma Viya. 12 Vo'acuyacuji aponoca no najacpogñompo to naecmuna mue 'ma Viya tajicho to nasopra étopo najicpuicró'ovo. 13 Ma Viya te manocpo to muechjiriivo mue 'ma Abraham, emajivo techjis'ovo te 'to muetuchrayre tjicho najina 'ponaena titjiigiapono te 'to techjis'aponri'ini enojihuina. 14 Majichpo ma Viya ma Abraham: “Je'chugnejcha nijrocviyre to pitotijiravoyre ene 'chopemurionyore no piumrivono njichyo”, majichpo ma Viya. 15 Ene ma Abraham tjicpuicro'o te 'to macuchosra. Je'chura'ii'i tituchvopo maye'e to muechjiriivo ma Viya. 16 Im'a, ma 'chane te macojvo ma 'pona, ema macomuemru ma titjiicoopono ene te 'to ene majicha t-sopcórepo to muechjiriivo. Huipo tjicpoccano te 'to naechjis'ogne. 17 Ene majichri'i ema Viya. Emajivo techjis'ovo te manocpo to muechjiriivo nae 'no muecmunachogne ema puejchu naechemcha te 'to movine muetsvochari'ini to maponreru naye'e. 18 Taco'e ma Viya manocpo to muechjiriivo. Emajivo techjis'ovo tos'o muitji to mañuchaa'ini tjicho ema votaepya'ra'i. Eto tjicho viti ema vcosiña puejchu macotiuchavi ene muetmechavi te 'to vcuchocgiene maye'e. 19 To vcuchosra mue 'ma Viya eto nimicticho to carena tcootoco to 'chopegiene pcure. To vcuchosra eto tcootoco to viachanevo puejchu vovquinajricvo mue 'ma Viya tiovrico te 'to munagiene mapeno anumo. 20 Tjicho ma Jesús ene masiop'o mamuire tinapucri'i te vye'e viti. Ema techjuchovi mue 'ma Viya tacuti to matupara'o ma Melquisedec te 'conevoco. Ene eto to matupara'o ma Jesús muitravre.

Hebreono 7

1 Ma Melquisedec ema taeyara'o to Salem te 'conevoco. Ema techjuchvoco no 'chañono mue 'ma Viya te anumo. Etona sache tyonri'i ma Abraham te'rorico nae 'no 'pomriono taeyara'o to 'pog'e ene mueto'acri'i. Te tchoopo macpopo ma Melquisedec ene mayosiuchpo mue 'ma Viya. 2 Ene ema Abraham tnoquicvopo maye'e to mueptsiru diezmo te 'to nave'gieñonri'i nae 'no mueto'acgieñono cparaacono. Aponrejgia to muéjare ma Melquisedec oni taco'e: “Ema tiuri mtopravre to maquiyará'ovo”, taco'e. Ene emarichu taeyara'o to Salem. Oni taquee'i eto: “Ema tcoy'e to titotijvocre te 'to maquiyará'ovo.” 3 Ene votaquéchosi ma mueya ésupo mueno énopo machconviono. Vo'vore tácaju to mat-sira étopo muepenira. Tos'o ema macuti ma maChicha ma Viya te 'to matupara'o tajicho to muechjuchra mue 'ma Viya no 'chañono. Muitravre to matupara'o. 4 Aponrejgia tjicho tpicuchcoregienejicha ma Melquisedec. 'Chope to matupara'o tjicho emaripuini ma Abraham tnoquicvo maye'e te 'to nave'gieñonri'i nae 'no cparaacono naeto'acgieñono. 5 Te 'to mavoniipi ma Viya matuparacvocpo no mamrivono ma Leví puejchu enina najacpa to nanoquiivósare no najañonono naejarecho diezmo topo tajichvo enorichu mamrivono ma Abraham 6 ene ema tquicmunari'ini mue 'ma Viya. Ene ma Melquisedec vomamrihuina ma Leví etotsero majacpoo'i to manoquiivo ma Abraham ene ema mayosiuchpo mue 'ma Viya. 7 Tjicho ene vechemchi'o te 'to tpicuchcorepono ma Melquisedec mue 'ma Abraham. Ma tpicuchcorepono mayosiucho ma 'pona. 8 To 'chosgiene ajúreco taechjis'o to muetorisrarichjicha ma Melquisedec. Ene no 'pomriono tcotpara'ono tjiacpo to nanoquiivósare no 'chañono ene enorichu 'chañono tepenojiono. 9 - 10 To njichgieneri'i ma Leví ema nochquini no tcotpara'ono tjiacpa to nanoquiivósare no 'chañono. Ene cutripo nomuire tnoquicvono mue 'ma Melquisedec tajicho to manoquisravo maye'e ma Abraham tjicho eno ene nos'oyre maye'e te tiuchcampo. 11 No jurionono israelitano eno tquijrompo to mavoniipi ma Viya najicho no mamrivono ma Leví. Ma Aarón mamuire mamrivo ema. Etotsero to voniipi najacpognee'i votaato'o tacuchcu'voca tjicho te taato'ori'ini ma Viya vomacuvnicri'ini ma Cristo puejchu ema muechjuchvocari'ini maye'e. Ene ema vomacti ma Aarón ene vomamrihuina. Ema macuti ma Melquisedec te 'to matupara'o. 12 Tos'o tquechoroji to 'ponaripo to manoco ma Viya te matuparacpo ma Cristo techjuchovi maye'e tjicho tcomnucre tomuire te 'to táquitsvo to mavoniipi ma Viya. 13 - 14 Tjicho ma Viógienu Jesús vomamrihuina ma Leví. Ema mamrivo ma Judá tjicho najina te namuri no mamrivono ma Judá techjuchvoca mue 'ma Viya tjicho vo'enina tactupara'ono to ene najicha mue 'ma Moisés. Vo'enina muechjis'a. 15 Eto vechemchi'o te 'to 'pónapo to majichri'i ma Viya. Tjicho ma techjuchovi juiti ema Cristo macuti ma Melquisedec te 'to matupara'o. 16 To matuparas'oo'i ma Viya vo'etina mapona to namuripoo'i. To matuparas'oo'i eto tjichri'i to muetjiicoovo tjicho ema muepenocco. 17 Ema muechjis'o ma Viya, oni maco'e te 'to ajúreco: To ptupara'o pechjuchvoco no 'chañono tacutirichu to matupara'o ma Melquisedec ene eto ptupara'o muitravre, taquee'i to ajúreco. 18 Ene ma Viya maquem'opo to tativgiene mavoniipi tjicho tajina tajichgienena eto. 19 Votaato'o tcuchcu'avi ene juiti 'pónapo to vsopgiene. Tiuripono eto tjicho vitecpo'ocpo ma Viya majicho ma Cristo. 20 Maquee'i ma Viya te matuparacpo ma Cristo vomuetsvochim'i to muechjiriivo maye'e. 21 Oni taco'e to 'chosgiene ajúreco: Ma Viya muetuchyore to muechjiriivo. Votáquitsvoyre to maponreru. Tacutirichu to matupara'o ma Melquisedec to ptupara'o. Eto oni majichri'i: “To ptupara'o pechjuchvoco no 'chañono muitravre”, ene majichri'i ma Viya te 'to ajúreco. Vo'ene majicha no 'pomriono te tcotpara'ompo naechjuchvoca no 'chañono te 'conevoco. 22 Eto vechemchi'o te 'to tiuripono to 'rajru muechjiriivo ma Viya vye'e tjicho émapo ma Cristo techjuchovi maye'e. 23 No techjuchra'ono mue 'ma Viya te 'conevoco moverano. Tquitsvompoo'i te tepenomporipo. 24 Etotsero ma Cristo manosjii'i ema huipo táquitsvo te 'to matupara'o tjicho muepenocco ema 25 ene 'muíriji maróto'o ema macuchcu'a no titecpo'ocano ma Viya majicho ma Cristo tjicho muitravre ema to muetorisra ene tyosiuchovrichjicha mue 'ma Viya. 26 Im'a, tiuri tcomnucrepno mactupara'o ma Jesús puejchu muechjuchavi tjicho ema tiuuna ene mtopravre. Ema mueptsiivo nae 'no pecatumoriono 'chañono. Tquijropo ene mavrico te anumo mavsa ema Viya. 27 Ma Jesús vomacti no 'pomriono techjuchra'ono no 'chañono mue 'ma Viya tjicho eno tamutu sachono naejroco ma Viya to sórare nanoquiivósare no 'chañono. Etotsero tativo nanoco eno to tavacho to napecaturarichu eno, énetse eto nanocpo to tayecna to napecatura no 'pomriono. Ene ma Cristo eto'erichu tnoquicvo mue 'ma Viya, manoco to tavacho to ypecaturano te tijroricvopo ema to mag'e. Movínepo tiapechapoo'ini. 28 Te 'chosgiene mavoniipi ma Viya, tcotpara'ono enorichu no vcutgieñono 'chañono puejchu eno naechjuchvoca no 'pomriono 'chañono. Etotsero te taegnepo ma Viya matuparacpo ma maChicha tjicho ema tiuunagnejcha. Muitravre to maanavo. “Vonaetsvochim'i to nechjiriivo maye'e”, maquee'i ma Viya.

Hebreono 8

1 To tiuripono nvoo'ogne nemechemcha'e te tamutu jmañono eto te 'to ma Cristo ema techjuchovi mue 'ma Viya. Ene mavrico te anumo tejáraco te mavovre ma munagiene Viya taeyara'o tamutu. 2 Ene manos'o taye'e to matupara'o maquemtoneyo te 'to je'chugne mapenviya muepyaru ema Viya. Vo'enina tepyaca no 'chañono. 3 Te pjoca 'pog'e no techjuchra'ono no 'chañono mue 'ma Viya tcotpara'ono puejchu naejroca ema to nanoquiivosariono no 'chañono étopo sorariono naejcu'sare. Ene ma Cristo mamuire tcomnucre te 'to etjoo'ina to muejroca ma Viya. Tos'o emajivo tijroricvo. 4 Te'tsero enenaa'ini te pjoca 'pog'e votcuquisopsii'ini ema tcuctupara'o muechjucha no 'chañono tjicho te 'to 'chosgiene mavoniipi ma Viya enjoo'i no 'pomriono tcotpara'ono puejchu eno naechjucha maye'e no 'chañono ene naejroca to nanoquiivo. 5 To naemtone nanocsare te 'to mapenviya te pjoca 'pog'e eto tavecti to je'chugne muepyaru ma Viya te anumo. Tjicho te muepyacyórepo ma Moisés to nompoocósare mapenviya te 'conevoco ma Viya mametocopo: “Pim'ajcha pponocgienenajicha to nimechvignee'i te 'to 'nug'e mari”, majichpo ma Viya. 6 Etotsero ma Cristo tpicuchcorepono to matupara'o to muechjuchravocovi mue 'ma Viya te anumo ene tomuire tiuripono to 'rajru muechjiriivo manocgiene ma Viya vye'e majicho ma Cristo. Ene eto vechemchi'o to toonagñono vicmuna mue 'ma Viya. 7 Te taato'ori'ini tcuchcu'avi to 'chosgiene muechjiriivo mavoniipi ma Viya, vomacunocri'ini to 'rajru muechjiriivo. 8 Tjicho to ajúreco taechjis'o to namusopjuira'ivo te 'to 'chosgiene mavoniipi no maye'onini oni taco'e: Maquee'i ma Viya: Te 'pojra'ina nitsvochyore nnocyo to 'rajru nechjiriivo nae 'no jurionono mamrivonyore ma Israel émapo Judá. 9 Votactiyre to nechjiriivo nnocgieneri'i nae 'no novgiene nochconvionini te ncuchcu'vocpo te 'to 'pog'e ene ncochanevco te 'conevoco. Eno votásopjuira'onri'i te 'to nechjiriivo tos'o ninajricvopo naye'e, maquee'i ma Viya. 10 To 'rajru nechjiriivo nnocgieneyore nae 'no mamrivonyore ma Israel te 'pojra'ina, oni taqueyre maquee'i ma Viya: Nnocyore to nvoniipiono te 'to naponreru. Tcajuyore te 'to nasamre ene nuti nacogienuyre ene eno nye'onyore. 11 Huipo tacmuncóreyo te 'to timitcocano nae 'no 'pomriono najanemuriono te 'to naemotiranuyre nuti tjicho namutpo timotnonyore, no 'chosiono énopo 'chi'cho'ono. 12 Ene nuti njapanuyre ncomtígiapo to napecaturano naejiivo. Huipo naechnoyre, maquee'i ma Viya te 'to 'chosgiene ajúreco. 13 To muechjis'oo'i ma Viya to 'rajru muechjiriivo nae 'no 'chañono ene vechemchi'o te titovopripo to tovgiene mavoniipi tjicho muetsvochyórepo eto.

Hebreono 9

1 Te tovgiene muechjiriivo mavoniipi ma Viya muemecvoco to najichyore te 'to naetsraresrayre ema étopo nanocgieneyore te 'to mapenviya te pjoca 'pog'e. 2 Tjicho te tquepyapo to nompoocósare mapenviya, te 'to tinapuco taju'e eto, ene tov'o taye'e to 'chope canreru étopo to mesa tov'o to panono muecmuna ma Viya. To tinapuco taju'e tquíjare Santu tjicho tpicuchcore eto. 3 Ene te 'to 'pona taju'e taegne to apimogiene tayuchoroj'e eto Santugnejcha tjicho tpicuchcorepono. 4 Ene tovrico taye'e to naejquírare to tijye, oro eto, ene étopo to 'chope chpamo taechjis'o to muechjiriivo ma Viya naye'e. Tomuire tcoyori'i te 'to oro. Te taju'e to chpamo etjoo'i to cuti yupi tomuire oro. Te 'to taju'e eto ene tov'o to nanicsare tos'ogne te anumo tquíjare maná. Etjoo'i tomuire te taju'e to chpamo to taemaruscognee'i matsucrupa ma Aarón ene étopo to marichono tacajugieneri'i to 'chosgiene mavoniipi ma Viya. 5 Te 'to taéna'u to chpamo etjoo'i to apina navosi no munagieñono tquíjare querubine. Eto taechjis'o to ene mavrico ma Viya naye'e. To napovo távicho to nanoquisrárevo tavacho to napecaturano. Etotsero votacmuncore vijarecha tamutu jmañono. 6 Te pochpo tquepyaa'i tamutu, no techjuchra'ono no 'chañono mue 'ma Viya t-sioponnove te tinapuco taju'e tjicho nanocnove to natupara'o taye'e. 7 Enetsero te 'to 'pona taju'e tquíjare Santugnejcha najina t-siopano taye'e maquejvorichu ma naeyara'o no techjuchra'ono no 'chañono ene eto'epchu te añono. Ene 'muíriji ma t-siopo taye'e tcomnucre to tiomúchapo to taetne to sórare taváchoyo to mapecatura ema ene étopo to napecaturano no 'chañono. 8 Ma Espíritu Santo temechemchovocovi to taechjis'ogne jmani. Te tanosjirich'o copeni to vechjis'ognee'i mapenviya, votaesopcore t-siopano te 'to 'pona taju'e Santugnejcha ene huich'o naetecpo'oca ma Viya. 9 Etjoo'i to taechjis'ogne juiti temechemchovocovi. Tjicho to nanoquiivósare no 'chañono mue 'ma Viya ene étopo to naejcu'sare sorariono eto votaato'o tacuchcu'voca ene tasipca to naponreru no tijrocono ma Viya. 10 Eto jmañono etochujcha taechjis'o to tniccore étopo terocore ene étopo to nasip'ósare tquíjare purificación. Eto jmani etochujcha tquicmuna to viog'e ene tcomnucre to vitucha tiomuincapo te muetsvóchapo tamtu ma Viya. 11 Ene je'chura'ii'i tituchvopo te tiutecpo ma Cristo. Emagiénepo techjuchovi mue 'ma Viya. Ema techjis'o to toonagne vicmuna maye'e. Ene te anumo manos'o to muemtone matupara'o ma Cristo te 'to tiuunapno to mapenviya taye'e. Eto vonaepyarina no 'chañono te pjoca 'pog'e. 12 Te techjuchoopo ema mue 'ma Viya votiomúchapo to taetne to sórare, chivo vaca tavachinari'ini to ypecaturano. Eto manoco to muetne ema, tavacho to ypecaturano. Ene eto'erichu t-siopo taye'e tcuchcu'oopo puejchu muitocoresina to vitorisra. 13 Te 'to 'chosgiene mavoniipi ma Viya no 'chañono naejroco ema to nanoquiivósare sórare. To taetne étopo to taye'e tsmapa eto naquetspósare no tejicvono ene eto taróto'o taemiuunacho tasipco to nog'e. 14 Tavetji to muetne ma Cristo eto taroto'opno taemiuunacho tasipco to vsamre. Te 'to muemcatasira ma Espíritu Santo tijrocvopo mue 'ma Viya ma mtopravregne Cristo puejchu viuchcu'a te 'to tamurigiene timcoviichóra'i to vépena, ene te 'to vitorisra vacógienu ma muepenoccogne Viya. 15 Tos'o émapo ma Cristo techjuchovi mue 'ma Viya tajicho to 'rajru muechjiriivo manocgiene ma Viya vye'e. Eto taechjis'o to muitravre naecmuna mametoruu'i ma Viya no tquichosiono maye'e. Eto muepeni'ri'i ma Cristo puejchu macomtigia to naejiivo te 'to 'chosgiene mavoniipi ma Viya. 16 - 17 Eto tacuti to muechjiriivo ma 'chane taechjis'o to mayeeruvo naecmuna no tjiacponyore te tepenapo ema. Te huich'o tquépeno ma tquechjiriivoo'i, movine najacpaa'ini to naecmunayore. Ene taco'e mue 'ma Cristo vítipo vquicmuna tajicho to muepenira ema. 18 To tovgiene muechjiriivo ma Viya nacovno'i nacópaca to sórare tjicho to taepseevo taetne eto temquechorojco to mavoniipi naye'e. 19 Tjicho te tquijrompo to mavoniipi ma Viya te pochpo muemsammocpo tamutu eto no 'chañono, ma Moisés mave'po to tajíyo'o to 'vesa titsi manoggiopo te 'to tatavo to ycugi. Ene eto muetamucpo te 'to taetne to sórare tcosrigi une muetspocpo to 'jiumeruco tacajugiene to mavoniipi ma Viya ene énopo no 'chañono namutu. 20 Ene majichvocpo: “Eto pjoca iti taechjis'o to muechjiriivo ma Viya manocgiene aye'e puejchu eto asopa”, maquepo. 21 Tomuire ma Moisés muetspoco te 'to iti to mapenviya ene étopo to naviirisrarevono taye'e. 22 Te 'to 'chosgiene mavoniipi ma Viya tiane'ini tamtu toona tajicho to naetsposra te 'to iti. Te votquepsecvo to iti, ma Viya movine macomtigiari'ini to pecatu. 23 Tos'o tcomnucre ene tac'e puejchu tasipca te 'to taetne to sorariono to taye'ono to mapenviya eto tavecti to taye'ono te anumo. Etotsero no tiovriconyore te 'to anumo tcomnucre to toonapno majicha ma tepsegia to muetne puejchu muemiuunacha masipca to nasamre. 24 Taco'e ma Cristo vo'ene masiop'a te 'to mapenviya naepyaru no 'chañono tjicho eto tavectichjicha to muepyaru ma Viya te anumo. Ma Cristo ene masiop'o te 'to anumo puejchu muechjuchavi te 'to mamíro'u ma Viya. 25 Huipo tacmuncore tiapéchapo tépena. Ema vomacti ma naeyara'o no techjuchra'ono no 'chañono mue 'ma Viya tjicho ema t-siopnove tamutu añono te 'to tiov'ocre tquíjare Santugnejcha mamnove to iti 'puitne manoquiivósare mue 'ma Viya. 26 Ma Cristo te mactii'ini ma naeyara'o no techjuchra'ono te pjoca 'pog'e, mamuirenari'ini tattseji tépena tnaecchapri'ini te tanaécupo te pjoca 'pog'e. Etotsero vo'i tjicho te tituchvoyrepo to muectiora ma Viya tiutecpo ma Cristo ene eto'erichu ema tijroricvo tépeno puejchu macomtigia to pecatu. 27 Im'a, eto'erichu tepenonyore namutu no 'chañono ene tac'eptsero ma Viya mavioschovcapo. 28 Ene maco'e ma Cristo eto'erichu tijroricvo tépeno puejchu macomtigia to napecaturano no moverano. Ene tiutecyorevore te pjoca 'pog'e huipo etina taemiutecyore mácomticyo to pecatu. To timiutecyore macuchcu'voca no tcuchocano ema.

Hebreono 10

1 To 'chosgiene mavoniipi ma Viya etochujcha tavecti to je'chugne maponreru ma Viya toonagne manocgieneyore. Tjicho te 'to naetuchra to tavoniipi tamutu añono no 'chañono tnoquicvono mue 'ma Viya to sórare puejchu naetecpo'ocari'ini. Ene tamutu jmañono movine taato'ori'ini taemiuunacha ene tacuchcu'voca. 2 Te taato'ori'ini, no 'chañono votcapechvonri'ini nacúnoco to nanoquiivósare sórare. Te 'to etinari'ini tcomtigia to napecaturano no 'chañono, huipo taquimponrericri'ini to napecaturano. 3 Ene eto timponrericvoco to napecaturano tamutu añono. 4 Tjicho to taetne to sórare movine tasipcaa'ini to pecatu. 5 Eto tjichri'i te tiutecyórepo te pjoca 'pog'e ma Cristo majichpo ma Mueya: Tata, vopeschopa to tnoquigiapono pye'e no 'chañono to sórare. Eto tjicho pepyacpo to ncog'e puejchu eto nnoquiihuina pye'e. 6 Tjicho vopiúrigia to nanoquiivósare sórare taquijcúsare picmuna tavacho to pecatu. 7 Njichpo ema: “Tata, eto timiutecnu puejchu nitucha to jvoo'ogne piti tjicho ene taquee'i to 'chosgiene ajúreco, nuti taechjis'onu”, maquepo ma Cristo, taquee'i to 'chosgiene ajúreco. 8 Aponrejgia pjoca 'chojriicovo. Tovri'i ma Cristo temechemchovocovi te 'to ma Viya huipo mueschopa to nanoquiivosariono no 'chañono étopo taquijcúsare sorariono tavachosare to pecatu, tayampane etina tayumjácapo to 'chosgiene mavoniipi ma Viya. 9 - 10 Tomuire ma Cristo majichri'i ma Viya: “Tata, eto timiutecnu nitucha to jvoo'ogne piti”, majichpo. Ene vechemchi'o te 'to 'ponarichu to mavoo'ogne ma Viya. Huipo etina mayumjácapo to tovgiene nanoquiivósare no 'chañono tjicho ma Cristo te 'to mavoo'ogne ma Viya eto'erichu tijroricvo te 'to mag'e tavachina to ypecaturano. Ene juiti tiuunapo to vsamre majicho ema. 11 No techjuchra'ono no 'chañono mue 'ma Viya tnocono to natupara'o tamutu sachono. Naejrocnove ma Viya to nanoquiivósare no 'chañono etotsero vo'giene taato'o tacomtigia to napecaturano. 12 Ematse ma Jesucristo eto'erichu tnoquicvo mue 'ma Viya te muepeninoopo tajicho to ypecaturano ene movínepo tiapechapoo'ini. Ene te taegnepo eto tejacpo te 'to mavovre ma Viya te anumo. 13 Ene macuchocpo tiomuincapo te mueto'ácapo ma Viya no tiocpuemchono. 14 To njichgieneri'i ma Cristo eto'erichu tnoquicvo mue 'ma Viya puejchu macuchcu'a no maneriocgieñono puejchu muitravrena to noonahuina majicha. 15 Etorichu muechjis'o ma Espíritu Santo oni maco'e: 16 Te 'pojra'ina nuti nnocyore naye'e to 'rajru nechjiriivo. Oni taqueyre eto, maquee'i ma Viya: Nnocyore to nvoniipiono te 'to naponreru. Tcajuyore te nasamre, taquee'i to ajúreco. 17 Huipo naechnoyre to napecaturano étopo to natopravono, maquee'i ma Viya te 'to ajúreco. 18 Eto vechemchi'o te 'to ma Viya huipo muechnovocovyore to ypecaturano. Tos'o huipo tacmuncore to vnoquígiapo mue 'ma Viya puejchu macomtigiari'ini to ypecaturano. 19 Taco'e mporapenviono, tajicho to muetne ma Jesucristo vquisopsipo vitecpo'oco ma Viya. Vcutiripo ma t-siopo te 'to tiov'ocre Santugnejcha te 'to mapenviya. 20 'Rajrupo eto majicho ma tquitoricra'i Cristo puejchu vitecpo'oca ma Viya. Eto tacuti te 'to mapenviya tjicho to tiov'ocre Santugnejcha votásiopcore tajicho to tayuchoroj'e. Ene eto tetsayucpo taechjis'o to tacatajihuira to mag'e ma Cristo. 21 Tos'o ema Jesucristo techjuchovi viti maye'ono ma Viya. 22 Taco'e ypucha ma Viya. Vovcuquicchopuiivo vsopa ema ene tos'a te 'to vsamre tjicho tiuunaripo majicho to yponreru. Macoscu'po to tamurigieñono tacuti te tcospu to viog'e te tiuuna une. 23 'Tumevocovina te 'to vimitcosi mue 'ma Viya. Vcuchoca maye'e vovquecha'ico tjicho ema Viya muetuchyore to muechjiriivo vye'e. 24 Yponrejgia to vimcatasirena no yporapenviono. Vemnacca ene vnoca to tiuricocre. 25 Vovcuponoco enjoo'i yporapenviono vonavro'o tiutegiano te 'to viuumutírare. Tiuripono vetmechcoca tavetji juiti jmani sachono to tane'írapo to machovrayre ma Viógienu. 26 Te vimyanaporichjicha vnoca to pecatu yvoo'ognena ene huemotinneni to je'chugne 'chojriicovo ene vovcucsiñari'i ma Cristo, vitivoyejínapo tjicho najina 'ponaena taato'o tcomtigia to pecatu. 27 Im'a, eto ypigia to tpiccore maviosrisrayre ma Viya te muecñacvócapo te 'to yucu no tiocpuemchono ema. 28 Te 'conevoco ma Moisés tquijropo to mavoniipi ma Viya. Ene ma votásopjuíra'i taye'e te enjoo'ina no apinano moponampuca no tim'a tmetuchano to muejiivo, najina tajpanu ema. 'Nuuji nacópaco. 29 Im'a, aponrejgia navetji te 'to naquemechoro'voyre no votcusopono ma maChicha ma Viya. Noctaayajcoripo ema ene étopo to muetne tajicho to namusopra ene tcotemompo mue 'ma temna'i Espíritu Santo. Tjicho etorichu to muetne ma Cristo vcósipu taye'e taechjis'o to muechjiriivo ma Viya manocgiene vye'e. 30 Viti vecho to majichgieneri'i ma Viya oni maco'e: “Nuti nemechoricvocyore nitsrijcovyore”, maquee'i ma Viya. Ene tomuire maquee'i te 'to mavioschoyre no maye'ono taquee'i to ajúreco. 31 Tos'o tpiccoregienejicha to muemechorisravocovina ma muepenoccogne Viya. 32 Im'a, echa te tanaécupo ajacpo to 'chojriicovo tmicuchri'i to asamre. 'Chope acatajivo ene huitsero inajrígiapo. Ajicpuicro'o taye'e 33 tjicho enjoo'i aye'e tcocjocchosiono ene naemponnojco te namíro'u no 'chañono. Ene huitsero tatsri'ono no 'pomriono tajicha to naemuira no tcatajivono. 34 Eti ajapanuvco no naqueetagñono ene ajicpuicvore tomuire to navirajsíra'e to ayeeruvono. Iuusamrechjicha tjicho echo to 'chopepono to icmuna mue 'ma Viya te anumo, eto muitravre. 35 Tos'o vo'aquempuurico to asopra ma Viya. Ema tijroc'eyre to icmuna tajichyo. 36 Tcomnucre te 'to ájicpuicro'o to anosrena to mavoo'ogne ma Viya puejchu ajacpa to icmuna maye'e. 37 Eto taechjis'o to 'chosgiene ajúreco, oni taco'e: Avne tiutegia ma vcuchoori'i ene huipo tayereyre. 38 Ene maquee'i ma Viya: “Enotsero no tjiacpocriompo nye'e titoriconyore tajicho to nasopranu. Ematsero ma tinajrígiapo huipo taricocreyre nye'e”, maquee'i ma Viya te 'to ajúreco. 39 Ene viti vovitina no tinajricvono. Vovacti no muecñacgieneyore ma Viya tjicho viti vsopo ma Viya ene viuchcu'po. Huipo muecñacyore to viachanevo.

Hebreono 11

1 To vsopra eto taechjis'o to vechogienejicha to vjiacpirayore to vcuchocgiene mue 'ma Viya. Tajicho to vsopra ene vech'o to je'chugne muechjis'ognee'i ma Viya tayampane te 'to vovquim'o eto. 2 No 'chosionini tiuricocriono mue 'ma Viya tajicho to nasopra. 3 Te 'to vsopra ma Viya vechemcho to muepyasraa'i to 'pog'e étopo anumo te 'to muechjiriivo. Tamutu jmani taquechragñono eto muepyas'o te 'to tamuquechragne. 4 Ma Abel te 'to masopra ma Viya tnoquicvo maye'e ene eto tiuripono te 'to manoquiivo ma Caín. Eto tjichri'i ma Abel tjiacpocre mue 'ma Viya tajicho to masopra tomuire majacpo to manoquiivo. Tayampane muépena etotsero yponoca to masopra tjicho manosjii'i techjicovi tajicho to manocgieñono. 5 Ma Enoc te 'to masopra ma Viya votépena te pjoca 'pog'e. Ma Viya mampo te mavsa tjicho vonaechmapo te natancopo. Majinaripo ema. To 'chosgiene ajúreco taechjis'o ma Enoc. Taquee'i te 'to tiuricocre mue 'ma Viya te huich'o tácomsii'i. 6 Taco'e ma 'chane te vomacúsopo ma Viya movine taricocree'ini maye'e. No titecpo'ocono ma Viya tcomnucre nasopa to emjaa'i ma Viya, ema ticmunachóra'i nae 'no tcopneriijono ema. 7 Ma Noé mamuire masopo ma Viya te tcometocsipo to totesrayre to 'chópeyo une. Te huich'o muem'aa'i eto, ma Noé masopo to mavóno'i mue 'ma Viya. Muepyacpo to pcure nochquiiyore no machichanoviono ésupo mayeno. To masopraa'i ma Viya taemquechorojcopo to naemechoro'yore no 'chañono ene ema Noé tjiacpocrepo mue 'ma Viya tajicho. 8 Mamuire ma Abraham masopo ma Viya. Te tquichospo maye'e, ema tyompo te 'pona 'pog'e muecmunaruu'i ma Viya. Etotsero vomuemoti to maquij'eyree'i. 9 To masopra ma Viya ene mavrico te 'to 'poy'e 'pog'e muecmunaruu'i ma Viya. Macochanepo no vomajañonvoquina mamuimotgieñono ene etochujcha macopeno to tjítumo attaji tquíjare carpa. Enerichu naco'e nomuire no machichanoviono, ma Isaac émapo Jacob. Eno tquicmunano mue 'ma Viya to najacpogneyre 'pog'e. 10 Ma Abraham macuchocri'i titecpa te 'to 'tumegiene 'vósare mavsa ma Viya muéyaca tjicho emarichu Viya tponrerico ene muepyacpo. 11 Su Sara topo esu mcheruri'ini ene 'chosiripo etotsero te 'to ssopra ma Viya muemecpo to muetjiicoovo ene tcochíchapo esu. Sechori'i te 'to muetuchyore to muechjiriivo sye'e. 12 Ene muecho ma Abraham sima su Sara ene 'chosiripo mamuire. Tcochichampo ene 'chopemuriompo no mamrivono. Mtupachiravocre eno nacuti to jreegiono. 13 Ene namutu eno t-soponri'i, njichgieneri'i tepenono te huich'o najacpa to naecmuna mametoruu'i ma Viya. Etotsero eno nasopo te 'to muejrocvocyore ene navopno cutinarine to naem'a te ehuire. Eno naecho to tovrico eto novsayre vo'enena te pjoca 'pog'e. Nacutiri'i no 'povsajecono. 14 No techjis'ono jmani eto nacopneriiji to 'pona novsayre te anumo. 15 Te 'to etina naponrerigiari'ini to novsa nos'ine táquijevonri'ini ene tiuuri'ini te 'to tchapono. 16 Etotsero eto nayumjacvo to tiuunapno 'vósare te anumo. Taco'e ma Viya votatsri'o te 'to emuena naquiya tjicho ema tetpirico to novsaena eno te 'to anumo. 17 - 18 Ma Viya maquitsmoorajpo ma Abraham. Mayosiocpo muejroca ema macnoquiivo muépena ma etonagne machicha Isaac. Ene emari'i muechjis'ognee'i ma Viya: “No piumrivonyore ene nos'oyre mue 'ma pchicha Isaac”, majichri'i. Etotsero ma Abraham vomacotegne'a macnoquiivo ma machicha tjicho ema masopo ma Viya 19 maróto'o macochpuca maquitorigia te 'to muepenirena. Cutripo to tépeno ene tchoopo titorico ma Isaac. 20 Ma Isaac masopo ma Viya te 'to ema tijrocyore to naetotijirahuina no machichanoviono ma Jacob émapo Esaú. 21 Mamuire ma Jacob te tepenoyrepo masopo ma Viya ene muechjis'o to naetotijirahuina namutu no machichanoviono ma José majichyore ma Viya. Ma Jacob tyupchovo te 'to matsucrupa to muechosíravo ene muetsrareco ma Viya. 22 Ma José mamuire masopo ma Viya ene muechjis'o to macut-siravocyore no israelitano te 'to 'pog'e Egipto nacatajihuiyri'i. Te tepenoyrepo ema José majichvocpo noma tomuire to maperano te tiuchcampo taye'e. 23 Enopo no tcochichano ma Moisés nomuire nasopo ema Viya tjicho te 'móyopo ema, naem'opo to maanavo. Te 'to nasopra eno vonapigia ma taeyara'o to 'vósare to macovniipipo nacópaca no 'moyono ene eno nayumrucpo ema mopona coje majicho. 24 Ma Moisés te 'jíropo mamuire masopo ma Viya vomueschopa najicha: “Piti schíchavi su machicha ma cparaaco Faraón taeyara'o to 'vósare.” 25 Eto mayumjacvo máquimponnojcosi macti no maye'ono ma Viya. Votaemiuusamrecha to mpachijigne pecatu tjicho muecho te 'to votáyere taggioyre to maasamrevo. 26 Te 'to maponreru ma Moisés mayumjacvo máquimponnojcosi majicha ma Cristo. Vomajomracha tamutu to tacoy'egne to 'vósare Egipto tjicho maquictiora to etjoo'i to majacpogneyre mue 'ma Viya. 27 Te 'to masopra ma Viya ma Moisés majunjicpo to Egipto. Vomapigia ma taeyara'o taye'e te 'to masémovo. 'Tume votinajrígiapo cuti to muemoorocri'i ma Viya mamuquechragne. 28 Ema Moisés tajicho to masopra ma Viya manocpo to piesta taechjis'o to nochquirayore te 'to Egipto, ene macovniipipo nayóricha to napajra te 'to taetne to 'vesa puejchu ma angieri vomacucpaco no naemaruupiono nachichanoviono no israelitano. Vonacucti no 'pomriono 'chañono. 29 Enorichu israelitano tajicho to nasopra ma Viya nanaeco to 'chopegiene cogiure tquíjare Titsiomo. Tiojpa'i majicho to nayon'o. No sontarono tcovsano te 'to Egipto te napuegne'vocpo eno teecompo namutu. 30 Ene enorichu te 'to nasopra ma Viya tvénopo to tayuchmuegne to 'vósare tquíjare Jericó te taegnepo to nachayegnerari'i siete sache najicho. 31 Somuire su nachimrat-sare no 'jirono tquíjare Rahab tajicho to ssopra ma Viya votépena sacti no 'pomriono msopjuireccono te 'to Jericó tjicho esu simcatacovcoo'i no mavonirono ma Josué. 32 Tajínapo tavíyapo to nechjis'a no t-sopono ma Viya. Huipo enopooquina nejaruuca nijarecha namtu: ma Gedeón émapo ma Barac, ma Sansón, ma Jefté, ma David émapo ma Samuel ene énopo no muechjironini ma Viya. 33 Tajicho to nasopra ma Viya naeto'acvoco to 'vosariono, tomuire tiuri najicho to natupara'o to naechpojrisra no 'chañono ene najacpo taye'e to mametoruvcoo'i ma Viya. No 'pomriono to nasopra ma Viya macotiuchvoco te 'to huinarajono sorariono 34 te'po te 'to mraca yucu. Ma Viya enjoo'i macotiucho nae 'no tvoo'ono tcópaca te 'to 'chatrope. No vo'tumevoquina tajicho to nasopra ma Viya muetmechvoco to nae'rorisra nae 'no sontarono 'povsajecono naeto'acvocpo. 35 No 'senono nomuire te 'to nasopra ma Viya macochepusnovco no naepenogne nae 'no najañonono. No 'pomriono tjicpuicro'ono to naemponnojsira no 'chañono. Vonaeschopa tiuchcu'ano ene taetotijvono vonapigia to naepenirena tjicho nayumjacvo to tiuunapo naetorisra ene muepenoccovquínapo. 36 No 'pomriono tjicpuicro'ono to naeprurujisra no 'chañono ene naestacvoco. Nanocvocpo te 'to naqueetérare tquimitjiono te carena. 37 Enjoo'i natupsicvoco te marija'ono puejchu naépena. No 'pomriono tquejecsiono ene enjoo'i tcoquitsmoorajcosiono ene nacopacovco te 'chatrope. No 'pomriono tquimponnojcosiono tquevtsono, nacomuii'opo to tapoomo to 'vesa te'puca chivo. Tcatajivono mraca ene tcomnurocvono. 38 Tpuiiricono te 'to moopa'giene 'pog'e, te'po 'nug'iono mari énepo novrico te 'to 'nuucusiono mari. Eno tcotichocriono nae 'no 'chañono etotsero vo'neni mavro'o ma Viya ene muemiovrigia naye'e. 39 Toptse tajichvo namutu eno tiuricocriono mue 'ma Viya tajicho to nasopra etotsero huich'o najacpa to naecmunayore mametoruu'i ema te 'conevoco. 40 Tjicho to 'pona maponreeri'i tiuripono macuchocpo te 'to viti viomuire vquicmunayore puejchu vacticco vjiacpa to vicmunayore maye'e.

Hebreono 12

1 Yponrejgia nae 'no namutu no nechjis'ognee'i naemericri'i to nasopjuira'ivo mue 'ma Viya te 'conevoco cuti tchoyocoviono. Tos'o vcoscu'a tamutu to tioovomruchovi ene étopo to pecatu tvoyocra'i te 'to vitorisra. Vnoca to mavoo'ogne ma Viya. Vájicpuicro'o vacti ma tiutsarúra'i. 2 Vacponreeji ma Jesús ene tos'o maye'e to vsopra. Ema yponoca te 'to masopra ma Viya tjicho ema majicpuicri'i to matajivo te 'to crutsu. Votinajrígiapo tajicha to ttsii'ocre muepenira taye'e tjicho muechori'i te taegnénapo to matajivo tiuusamreyrepo. Juiti ema tejacripo te 'to mavovre ma Viya, taeyara'o tamutu. 3 Aponrejgia eti to majicpuicró'ovo ma Cristo te 'to naemecatajivchira no pecatumoriono 'chañono. Ema aponoca puejchu vo'acuponrericvo ene vo'aquinajricvo. 4 Tjicho eti te 'to iocpuemchira to mueperajgiene, huich'o timcoviicha'e ene épena tajicha. 5 Eti huipca echa to muene'óropi ma Viya aye'e eti machichavoc'e. Oni taco'e to ajúreco: Nchicha, vopcucopyeco to pemechoro'ina mue 'ma Viya. Vopquinajricvo te tcovacapi 6 tjicho ma viya macóvaco no muemnarono ene muemechorico namutu no majacpogñono machichanoviono, taquee'i to 'chosgiene ajúreco. 7 Tos'o ájicpuicro'o te temectsimmuígia'e ma Viya. Eto temquechorojco te 'to machichavoc'epo. Im'a ¿majpuca ma 'chane te 'to vomaquemechorico no machichanoviono? 8 Tos'o namutu no machichanoviono ma Viya muemechoricvoco. Te 'to vo'acuquemechoro'i maye'e, huipo machichavoc'ena. Actipo ma machicharape ma 'chane. 9 Topo najichvo no tcochichaviono te pjoca 'pog'e tcovacoviono ene viti ypicuchvoco, macompujvo ma Viya tcochichavi te anumo vásopjuíra'i puejchu vitorigia maye'e. 10 No tcochichavocoviono 'puesapirichu to nacovasiravocovi te 'to naponreru navoo'ogne. Etotsero tiuripono te 'to muemechorisravocovina ma Viya puejchu huetotijvo ene toona to vitorisra vacti to maanavo ema. 11 Ene je'chu vovoosamre tajicho te vquemechoro'i. Timjiaasamrechovi etotsero te taegnepo to yponrejgia to tacotpiigiene, tiuunayre to vitorisra. Vitotijvoyre te 'to vsamre tajichyo. 12 Tos'o vetméchapo te 'to ymutúmevo vitorisra, vacti ma tetmechvo te 'to mavupiono te'po mapúyusi. 13 Apona to toonagne ttúpicu 'chene puejchu naponóca'e no huich'o 'tumevoquina. Vonaquecha'ico te 'to tamurigiene. Naetmechapochjicha nomuirena. 14 Acponreeji puejchu aetotijvo nae 'no namutu no 'chañono ene toona to itorisra tjicho te 'to vovcuuna movine vim'aa'ini ma Viya. 15 Aponrejgia te aye'e puejchu namtu najacpa to majapanura'ivo ma Viya. Ene aponrejgia tomuire tjicho enjoo'i tcotichora'ono te nasamre. Huichu acti to tamurigiene scúreco tjicho enjoo'i tporióra'i timmoyora'ono. 16 Vo'acúve'o su 'seno vo'iturena émapo 'puima 'chane vo'imuena. Vo'vore acucopyeco to maye'ono ma Viya toonagñono. Vo'acucti ma Esaú te 'conevoco tjicho ema vomacmunu to muecmunari'ini tjicho ema 'chosponri'i tjiacpoyree'ini. Etotsero ema muejroricpo te 'to tniccore. 17 Eti echo te majacpoyrepuini ma Esaú to muecmuna puejchu mayosiuchapuini mue 'ma Viya ma mueya, tiyo'inneni mraca tajicho etotsero huipo tájacpocree'i tjicho tquijroricsiripo eto. Muitjipo to muechopaa'ini. 18 To asopra to 'rajru muechjiriivo ma Viya, eti vo'acti no israelitano te 'conevoco te najacpopo eno to 'chosgiene muechjiriivo ma Viya. Tjicho eti vo'im'a to yucu tpiccore étopo tamopcugne tecticvo tiñem'i naem'ognee'i eno te 'to 'nug'e mari te tquijrompo taye'e to mavoniipi ma Viya. 19 Ene vo'vore asama to chujore étopo to ma'u ma Viya nasamgieneri'i eno ene tyoyocompo tajicho. Nayosiocpo huipo maquechjico 20 tjicho tyoyocono tajicho to mavoniipi ma Viya. Oni maco'e: “Votaesopcore ioctáyaca eto 'nug'e mari. Te etina to sórare 'nuuji atupsigia acópaca te 'to marija'ono te'puca 'chatrope”, majichvocri'i ma Viya. 21 Ene mamuire ma Moisés tacooyoco mraca tajicho to muem'ognee'i taye'e. Maquepo: “Nuti nyooyoyojico tajicho to mpisra.” 22 Etitsero itecpo'ocripo to 'pona 'nug'e mari tquíjare Sión ene etorichu Jerusalén. Eto taechjis'o to mavsa ma muepenoccogne Viya. Ene novrico no 'chopemuugieñono angieriono. 23 Eno tiuumutono te 'to mamíro'u ma Viya. Ene noomutiyo taye'e nomuire no machichanoviono. Eno nacajcunagiene te 'to anumo. Eti itecpo'ocripo ma Viya Iyare, ma tvioscho namutu no 'chañono. Ene acochaneripo nomuire to nachanevono no mtopravriono viyanovionini. Eno noonagñonri'i majicho ma Viya. 24 Emapo ma Cristo mamuire itecpo'ocripo ma techjuchovi mue 'ma Viya tajicho to 'rajru muechjiriivo manocgiene ma Viya vye'e tajicho to muetne muepseeri'i ema. To taechjisra eto tiuripono te 'to muetne ma Abel. 25 Taco'e ácuñuchvo, vo'acocpuemcho ma Viya techjicovi. Im'a, no tiocpuemchonri'i to muechjiriivo ma Viya te pjoca 'pog'e te 'conevoco votaquitgia to naemechoro'i. Yvetji viti to tamuquit-siravina to vemechoro'yo te vovcuremcho ma Viya techjicovi te 'to anumo. 26 Te 'conevoco te muejrocpo ma Viya to mavoniipi tacoyamuuco pjoca 'pog'e to ma'u. Etotsero juiti maco'e: “Eto'erine napechyore ncoyamuucoyre votáquejvoyre pjoca 'pog'e. Tomuire to anumo”, maco'e ma Viya. 27 To ene maquee'i: “Eto'erine”, eto temquechorojco to macoyamuucovcoyre ene mave'yore tamutu to muepyarono. Taquejvorine maquemochayre to tamuyamricgieñono muepyaru. 28 To mavsa ma Viya vicmuna maye'e eto muéyaca muitravre. Tos'o vrusrupáyacha te 'to manocgiene vetsraregia eto mavoo'ogne ene ypicuchgienenajicha 29 tjicho ma Viya tpiccoregienejicha nae 'no msopjuireccono. Macuti to 'chope yucu.

Hebreono 13

1 Anocgienenajicha to emnajricquirena to acaticoquira mue 'ma Viya. 2 Echa 'muíriji ajacpa no tchimracha'iono te 'to apenono tjicho enjo najacpoo'i no angieriono ene eno vonáquictiora to enori'i. 3 Echa nomuirena no tqueetano tacti te 'to iomuirena áqueeta naye'e. Enopo nomuire no tquimponnojcosiono tjicho acog'e iomuire ene imoti to tasamgienena. 4 Apicucha to toonavo to ituchra su 'seno. To avirena esu eto mavoo'ogne ma Viya etotsero vo'acúve'o su 'seno amuiturena émapo ma 'puima 'chane tjicho ma Viya muecñacyore no enem'ono. 5 Vo'aquemnaco tacuquejvo to prata. Asopúchapo to acoy'egnena tjicho oni maco'e ma Viya: “Movine njunjigia'ee'ini. 'Muíriji nechpojric'eyre”, maco'e. 6 Tos'o vováquicchopuiivo to ene vco'e: Ma Viya ema timcataconu. Tajina tcooyócanu to najíchanu no 'chañono. 7 Vo'aquemtisco no novgieñono timitricono aye'e to muechjiriivo ma Viya. Aponrejgia to toricocregne naetorisra. Aponocvoca to nasopra ma Viya. 8 Tjicho ma Viógienu Jesucristo votitsvóchapo. Te 'conevoco te'po juiti énepo te 'pojra'ina emapoocorichu. 9 Vo'acuvoyoccore te 'to 'pona naemitropiono ymuimotgieñono. Enjoo'i naechjis'o to tniccoriono te 'to naemitropi, tiuripuca to vnigia vo'ipuca ene vo'etina tacmunu to viachanevo. To majapanura'ivo ma Viya eto tetmecho. No tpono to naemitropi ene étopo to nanisra to tniccore votaemcatacovca te 'to naetorisra. 10 Tjicho 'ponarichu to ypongiene viti. Tajicho ma Cristo tijroricvo tépeno puejchu macomtigia to ypecaturano. Eto votacti to nanoquiivósare sórare te 'to mapenviya tjicho eno huich'o nasopa to muepenira vacti viti te 'to vsopra. 11 Tjicho ma naeyara'o no techjuchra'ono no 'chañono mue 'ma Viya t-siopnove te 'to tiov'ocre tquíjare Santugnejcha mamnove to taetne to sórare tavacho to napecaturano no 'chañono. Ene to tog'e to sórare tquijcu te 'neco te 'to 'vósare. 12 Enerichu maco'e ma Jesús. Ene macatajihuiyo muepeni'o te 'neco te 'to 'vósare puejchu macomtigia te 'to muetne to napecaturano no 'chañono. 13 Vyana ypona ma Jesús te 'neco te 'to 'vósare ene vinajigia to 'chosgiene ypongieneri'ini tayampane tcojchaviono vacti ema. 14 Tjicho tajina viovsena muitravrena te pjoca 'pog'e. Vcopneriiji vcuchoco to viovsayre te 'pojra'ina. 15 Taco'e majicho ma Jesucristo vcuñucharichjicha ma Viya. Tajicho to vrusrupayachira te vjiaca etoripo vnoquiivo mue 'ma Viya. 16 Anocarichjicha to tiuricocre ene imcatacoca te 'to acomnugne tjicho etorichu tomuire anoquiivo mue 'ma Viya ene tiuricocre. 17 Asama no techono te 'to amuri. Asopjuíra'i naye'e tjicho eno tjiañocono to iachanevo. Eno naecho te 'to tcoysere'onyore mue 'ma Viya tajichyo to naemtone maye'e. Te ásopjuíra'i naye'e tiuusamrionyore to nanosra to natupara'o. Te vo'acúsamo eno tcojrasamurevono ene huipo aquitotijvo tacuggio. 18 Ayosiuchavi viomuire mue 'ma Viya. Tiuri to yponreru mue 'ma Viya tjicho vcopneriiji toona to vitorisra. 19 Ayossericnugnenajicha puejchu muesópanu nchapo 'nuujina aye'e. 20 Ma Viya macochpuco maquitoricvore ma Viógienu Jesús, ma je'chugne tjiañocra'i nae 'no maye'ono. Eno nacuti to 'vesa. To muetne taechjis'o to muitravre muechjiriivo ma Viya manocgiene vye'e. 21 Nyosioco ema Viya tcoy'e to titotijvocre muejróca'e to tiuricocre acomnugne ene anoca to mavoo'ogne. Nyosioco tomuire manocsamre'avi majicha ma Jesucristo puejchu varicocre maye'e. ¡Muitravrena to vcuñuchrena ma Cristo! Amén. 22 Nyosioc'e, mporapenviono, vo'acupñu pjoca 'puesagiene najre aye'e. Asamachujcha te jmani nene'óropi aye'e. 23 Nmetoco'e te 'to ma ypórape Timoteo tiuchcu'ripo to maqueetavri'i. Te titecpavnepca nye'e ema, nomyore ncochaneyre te nutégiapo aye'e. 24 Echjisnanu no techono aye'e énopo namutu no t-sopono ma Viya. Pnoni yporapenviono tcovsano te 'to 'pog'e Italia techjic'iono nomuire. 25 Nyosioco ma Viya amutu eti aetotijvo majicha. Amén.

Santiago 1

1 Nuti Santiago mavonranu ma Viya émapo Viógienu Jesucristo. Te pjoca najre nechjic'e eti maye'evoc'e ma Viya, iovrico te 'muiripa'i 'pog'e. 2 Mporapenviono, te 'to etjoo'ina to ajíchapo ácatajivo, oosamrechjicha tajicha. 3 Tjicho ma Viya tquitsmoorajovi te 'to vsopra. Echo te vcatajivo ene vsoprichjicha ma Viya timitcooporipo to vjicpuicró'ovo. 4 Ene te vitca vájicpuicro'o énetse eto 'tumevocovínapo te 'to viachanevo, taquija vcucmunu, tori to ypuegnera ma Viya. 5 Te enjoo'ina aye'e nacmunu to techemra'core ene vonaquechemcho oypuca nacoyemyore te 'to naetorisra, tiuri nayosserigia mue 'ma Viya ene ema muictioravoreyore to muejrosrayre to naechemra'huina. Vomapuemcha no tyossericono maye'e. 6 Etotsero te vyosiócapo ma Viya tacomnu vsopa to muejrosravocovina. Vovcuquicchopuiivo tjicho ma tquicchopuiivo macuti to tapcuu'o te 'to une. To tapcuu'o eto tiomo to tecticvo te 'to tavoo'ogne. 7 - 8 Ene maco'e ma tquicchopuiivo. 'Ponnaji votáquechoroji to maponreru. Etotse votaquimponrerico te 'to taquija macujacpo mue 'ma Viya. 9 Tcomnucre no yporapenviono povriono tacuusamrecha to naecmuna muejrooyore ma Viya. 10 Ene no tcoy'ono to tim'ocre noosamrechjicha. Vonacucotegne'o to naye'e prata te tácatajivono tajicha to 'chojriicovo. No tcoy'ono eto tim'ocre votayeriono. Nacuti eto toj'u to scúreco tjicho eto 'nuuji títovo. 11 Te tijrepo mraca to sache tosocopo to scúreco ene tpacarecpo to toj'u ene titovopo to toonanajivo. Ene naqueyre no tcoy'ono to tim'ocre. Te 'to naquemtonerarich'o te 'to naye'e prata, tavemchujricvócapo to naepenira. 12 Tiuricocreyrejcha mue 'ma Viya ma tájicpuicro'o te 'to tcatajivcoriono. Te 'to votquinajricvo tacuggio to matajivono ene majacpapo to taetsvoyre eto tiuricocre muitocoresigne muetorisrayre. Eto naecmuna mue 'ma Viya no temnacono ema. 13 Ma 'chane te tvoyoccore manoca to tamurigiene, vo'ene macuc'e te 'to ene tos'o mue 'ma Viya. Tjicho ema Viya movine távoyoccoreri'ini taye'e to tamurigiene ene vo'vore manoca te masamre ma 'chane puejchu manocari'ini to tamurigiene. 14 Etotsero te tvoyoccore manoca to tamurigiene, ene tos'o te 'to mpachijigne maponreru tavoo'ogne to mag'e. 15 Ene te muetuchpo manoco to maponreeri'i tamurigiene tavoo'ogne to mag'e énetse eto tejicvopo. Ene ma tnoco to pecatu etjo to muemechoro'yore mue 'ma Viya te 'to muepenirena. 16 Mporapenviono nemnarono, huijcha aquejcojvo te jmañono. 17 Tjicho to torigieñono vjiacpogne ene tos'o mue 'ma Viya. Ema tepyaco to tajaracugñono te anumo. Ema tiuunarichjicha myamri. Vomacti to sache te 'to tapuisra. 18 Te 'to mavoo'ogne ema tquitoricovi tajicho to vsopra to je'chugne 'chojriicovo puejchu vtihuina machichavocovina nae 'no muepyarono 'chañono. 19 Taco'e mporapenviono nemnarono, tavoo'o te 'to amtu 'muíriji iugña. Voquija 'nuuji aquechjico ene vo'vore taquimyusemco'e to tamutchujcha. 20 Tjicho te t-semo ma 'chane vomanoca to mavoo'ogne ma Viya. 21 Taco'e inajígiapo to mpachijigñono ene étopo tamurigieñono te 'to itorisra. Ajpanim'i to ajacpirena to 'chojriicovo manocgiene ma Viya te 'to asamre. Tjicho eto taróto'o tacuchcu'a to iachanevono. 22 Ene itucha to tavoniipi to 'chojriicovo. Vo'acusamgienenachujcha huichu etjihuina emtsiócapo te 'to mavoo'ogne ma Viya. 23 Ma masamgienechujcha to 'chojriicovo macuti ma 'chane timocunachovo te 'to espejo. 24 Te pochpo timocunachovo tyompo ene 'nuuji muemtisco to muemuira to mamiro ene votetpirigiapoo'i. 25 Ematsero ma vomuemtisgia to masamgieneri'i, tiuricocreyre mue 'ma Viya. Tjicho ema maponrejco to toonagne tavoniipi to 'chojriicovo tcuchcu'ovri'i. Ene vomuemtisquim'i manosjiyre muetuchyore. 26 Ma taetúra'i majíchapo te 'to masoprena ma Viya ene manosjii'i to muechjicra'vo, emajivo temtsiocvo te 'to masamre ene tamoprujpo to masopraa'ini ma Viya. 27 To je'chugne tiuricocre mavoo'ogne vnoca ma Viya Iyare eto: Vimcatacovca no muechegñono énopo naemuimarajono te 'to natajivono ene étopo to vácagieji to mpachijicriono taye'ono pjoca 'pog'e.

Santiago 2

1 Mporapenviono eti asopripo ma munagiene Viógienu Jesucristo. Taco'e te 'to aponra ema, vo'acucnerioru nae 'no 'chañono. Nacticco to emnasrena namutu. 2 Tjicho muechcoresina t-sioppaa'i te 'to iuumutiyo ma 'chane tiuumuii'o, táquitgiv'u to oro. Ene t-siópapo mamuirena ma povre tevchijocpaa'i ema. 3 Ene eti avopnapo ma tiuumuii'o ene ajíchapo: “Yare tata, pejaca te pjoca tiuunapno siya”, ajíchapo. Ene ajíchapo ma povre: “Ptup'egiacho'o. Tomuire pejapuegiacho'o te pjoca nchocyo”, ajíchapo ma povre. 4 Te 'to ene ajicha, huipo tcuri to aponreru mue 'ma Viya tjicho aconeriooripo to ajacpira no 'chañono. 5 Mporapenviono nemnarono asámanu. Ma Viya manerioco no povriono te pjoca 'pog'e puejchu eno nasopa ema ene náquicmuna to mavsa muecmunachognee'i no temnacono ema ene etoripo naricovoo'i mue 'ma Viya. 6 Etotsero eti acopyecvoco no povriono. ¿Huipca echa te 'to enorichu no ricono tquitemjiico'iono ene timichoric'iono nae 'no cparaacono? 7 Ene enopoocorichu tcotemono te 'to tapicuchcoregiene muéjare ma Jesucristo, ma apongieneri'i eti. 8 Tiuri itucha to mavoniipi ema Viya. Oni taco'e eto: “Pemnaca ma pcutgiene 'chane tactirichu to pemnasravo piti.” Ene taco'e to 'chosgiene ajúreco. 9 Etotsero te 'to acnerioru nae 'no 'chañono, acopecatraripo tajicho to amuituchra to mavoniipi ma Viya. 10 Ma 'chane te vomuetucha to étona te 'to mavoniipiono ma Viya, ema tcopecatraripo tejicvo te 'to tamutu, tayampanaeni muetucha to 'pomriono mavoniipiono ma Viya. 11 Tjicho oni maco'e ma Viya te 'to mavoniipi: “Vo'acúve'o su 'seno vo'iturena émapo 'puima 'chane”, maco'e. Ene emarichu maquevre: “Vo'acucpa'i.” Taco'e ma 'chane te vomacúve'o su 'seno vomueturena etotsero macópaca ma 'pona 'chane ene manosgiene tcopecatra te 'to mavoniipi ma Viya, tayampane muetucha to 'pona. Ene eti ituchri'ini tamutu jmañono etotsero acopyecpo ma povre. Eto tjicho acopecatrapo. 12 Tos'o eperarégiapo to itorisra ene énepo te 'to echjirisravo tjicho eto tvioscho'eyore to tavoniipi to 'chojriicovo. Etotsero te 'to vsopa, eto tcuchcu'ovi. 13 Te mavioschovcapo ma Viya no 'chañono, vomajpanyore no votajpanra'ono. Enotsero no tjiapanura'ono tiuchcu'onyore te tviosrígiapo ma Viya. 14 Mporapenviono, tajina tajicha te 'to ma 'chane maco'e: “Nuti nsopo ema Viya” ene vomanoca to tiuricocre. Ene eto to masopraa'ini movine tacuchcu'ari'ini te 'to mapecaturano tjicho voje'china masopa. 15 Tjicho te enjoo'ina nae 'no aporapenviono tacmunrocvono to namuii'óropi ene étopo to nanicgiene 16 ene ajíchapo: “Puetotijvoo'i pacmuii'o páquepco'u ene pnigia” ene taquija to aquijrocri'i, tajina tajichgienena to ene ac'e. 17 Ene taco'e to vsopra ma Viya. Te 'to vo'ene vcuggio tcuquechra to tiuricocre, tajina tajichgienena. 18 Muechcoresina emjaa'ina mac'e: “Piti psopo ma Viya ene nuti nnoco to tiuricocre” mac'e. Pámetopo psopari'ini ma Viya etotsero vopquimericri'i to tiuricocre. Ene nuti tquechra to nsopra ema Viya tajicho to nnosra to tiuricocre. 19 Piti pco'e te 'to psopo to etonarichu ma Viya ene tarotojnopo. Tacompujvo piti te 'to ene pjicha etotsero votacuquejvo pcúsopo. Tjicho nomuire no huinarajgieñono erionono nasopo ma Viya etotsero nanosgiene tyoyocono tajicho to napisra ema. 20 To jmuechemchira vopecha te 'to táquejvorichu to vsopa ma Viya ene vovcunocri'i to tiuricocre te 'to vitorisra, tamoprujpo to vsopraa'ini ema. 21 Pim'a, te 'conevoco ema viochquini Abraham tjiacpocree'i mue 'ma Viya tajicho to manosra te mayosiocpo to macópaca ma machicha tquíjare Isaac. 22 Eto temquechorojco to masopra ma Viya to muetuchra to mavoo'ogne ema. Énepo taetuch'ovo to masopra te 'to manocpo. 23 Taco'e tituchvo to 'chosgiene ajúreco oni taco'e: “Ma Abraham masopo ema Viya ene eto majacpi'o tajicho to masopra” taco'e. Ene tquechorojpo te 'to emari'i muemnacsare ema Viya. 24 Taco'e tquechoroji te 'to ma 'chane tjiacpocre mue 'ma Viya votáquejvoyre to masoprena tomuire to manosra to mavoo'ogne ma Viya. 25 Ene enerichu squee'i te 'conevoco su 'seno tquíjare Rahab. Esu nachimrat-sare no 'jirono. Somuire tjiacpocre mue 'ma Viya to snosraa'i to mavoo'ogne ema tjicho simcatacovcoo'i no mavonironri'i ma Josué. Esu syumrucvocri'i puejchu vonacucootoco no ttanconri'i ene sopjucvocpo nayana te 'to 'pona 'chene. 26 To machanevo ma 'chane, te tajunjicpo to mag'e ene tepenopo. Ene taco'e te taquija vcúnoco to mavoo'ogne ma Viya ene tajínapo tajicha to vsopraa'ini.

Santiago 3

1 Mporapenviono, voquija naquemnana'ocvo no timitricra'ono aye'e tjicho mracaponyore to mavioschiravocovina ma Viya viti vimitricra'i. 2 Ymutu etjoo'i to vtopravo te 'to vitorisra etotsero te emjaa'ina mtopravrena te 'to muechjiriivono, ema je'chu mtopravre te 'to muetorisra ene teperarecvo tamutu te 'to mag'e. 3 Im'a, te vnoco to 'chi'chugne prenu te 'to tajaca to 'chopegiene sórare cvoyu puejchu eto vquichis'a ene vróto'o vquecha'igia vimyana te 'to yvoo'ognena. 4 Tomuire to 'chopegiene pcure, topo tajichvo 'choperipuini eto ene tochucpoo'i to mracagiene tecticvo, maróto'o mamuire ma tiompoo'i to maquecha'igia muemyana te 'to mavoo'ognena tajicho to macootosrapri'i to 'chi'chugne tanoope. 5 Enerichu taco'e tomuire to vechjisra te 'to vnene. Eto 'chi'churipuini etotsero 'chope to tatopravo tajicho to vechjisra. Tomuire to tamoni to yucu 'chi'churipuini etotsero taróto'o tayustaco to 'chopegiene vom'i. 6 Eto vnene tacuti to yucu. Te vechjis'o to tamurigieñono taechpejco tamutu to viog'e. Eto mpachijigne ene tos'o mue 'ma eriono ene taeejicpo tamutu to vitorisra tacuti to tanisra to yucu to 'chopegiene vom'i, taeto tamutu. 7 Enjoo'i naróto'o naquitotigne to 'chopegieñono sórare huinarajono, to ggiore, coyriono étopo taye'ono te 'to une. 8 Etotsero to vnene najina taato'o tquichigia to taechjisra. Votáquichiccore eto. Tcópa'i to tamótivo tajicho to mpachijigne taechjisra. 9 Etopoocorichu to vnene ene vjiruch'o ma Viya Iyare ene etori'ojnochu vcojchi'o ma vcutgiene 'chane ma muepyaru ema Viya mavosi. 10 Ene te 'to vjiaca vjiruch'o ma Viya, enerichu tos'o to tamurigieñono vcojchorisra. Mporapenviono, eto votori te 'to ene vac'e. 11 Im'a, movine yve'ari'ini to tiureru une ene étopo to tyacaeru te 'to étona noria. 12 Ene tomuire mporapenviono, to scúreco tquíjare higuéragi movine táco'ii'ini to to'i to tquíjare olívogi. Ene étopo to epre movine táco'ii'ini to to'i to ycugi. Ene taco'e to une te 'to noria movine tacsiigii'ini to tiureru une ene étopo to ticheviomo. Taco'e votori to ene vac'e te 'to vechjisra. Movine tacsiigii'ini to tamurigiene. 13 Te 'to enjoo'ina aye'e taechemra'ono, ene táquechoroji to naechemra'vo tajicha to tiuuna naetorisra etotsero vonaquimiaramimijicvo to nanosra to tiuriono. 14 Te acotichojriccachjicha ene acponreeji táquejvo to ayechravono tajicha to echemra'huina ene eto votaquimiaramimijic'e. Vo'aquepya'ra'i te 'to iuuri'i. 15 Vo'etina to techemra'core tios'a mue Viya. Etochujcha taye'e pjoca 'pog'e nae 'no 'chañono énepo mue 'ma eriono. 16 Tjicho te 'to acponreeji táquejvo to ayechravono acotichojriccarichjicha, huipo iuricoca, mpachijí'epo tajicho. 17 Etotsero no je'chugne techemra'ono majicho ma Viya tiuuna to naetorisra, tcomchara'ono ene tjicpuicro'ono nae 'no 'ponano ene techjiccoriono tjiapanura'ono votaepya'ra'ono vo'cujina to naemnacra'vo nae 'no 'chañono ene nanoco to tiuricocre. 18 No tememnacra'ono nae 'no 'pomriono nanoco to titotijvocre ene tquechoroji to tiuricocre te 'to naetorisra tajicho.

Santiago 4

1 ¿Ooyo tos'o to asemcoco ene étopo to acotichocco? Eto tamurigiene tavoo'ogne to iog'e eto votoremcha to tavoo'ogne to iachanevo. 2 Etjoo'i to avoo'ognejcha ene vo'itruca to acye'e, taco'e avoo'opo te 'to acpa'i puejchu itrúcapo to avoo'ogne. Etjovre tomuire to ajomrachgienejicha ene te vo'itruca to ajomrachgiene asemcocpo ene acotichoccopo tajicho. Te 'to vo'itruca to avoo'ogne, eto tjicho vo'ayosserigia mue 'ma Viya. 3 Ene te ayosserico maye'e, vo'ajacpa tjicho votori to aponreru mue 'ma Viya. Eto tjicho ayossericchujcha to tamurigieñono tavoo'ogne to iog'e. 4 Eti acuti su 'seno semnaco ma 'puima 'chane. Ene taco'e te 'to vemnacachujcha to taye'ono pjoca 'pog'e ene movínepo vemnacari'ini ema Viya. Tos'o ma tcoponreeji temnaca to taye'ono pjoca 'pog'e, vomuemnaca ma Viya. 5 Votampuuji to ene taquee'i to 'chosgiene ajúreco: “Ma Espíritu Santo manocsamre'ovgieneri'i ma Viya teymavocovi te 'to taye'ono pjoca 'pog'e”, taquee'i eto. 6 Etotsero ma Viya timcatacovi 'chopemuri te 'to vitorisra. Oni taco'e to 'chosgiene ajúreco: “Ma Viya vomaricovca no t-siñavono ene muemcatacovco no votásiñavono”, taquee'i. 7 Taco'e áquinajiivopo ásopjuíra'i mue 'ma Viya. Vo'aquisojvo te 'to mavoo'ogne ma eriono ene ema tjiunjigia'epo. 8 Apucha ma Viya ene ema timcataco'eyore. Eti pecatumoriono etpirigia to asamriono. Ene eti apimirono epya'ra'i te 'to emnaco ma Viya iomuirena etpirigia to asamriono. 9 Acot-samre iya'a tajicha to atopravono. Vo'acuusamrerichjicha tacuggio, vo'acuquecorochujcha. Acjaasamrevo tajicha. 10 Inajrigiapopo te 'to mamíro'u ma Viya ene acuñuchcoreyore majichyore ema. 11 Mporapenviono vo'aquechjegne'coco. Ma techjegne'o macotioroco ma mapórape, tomuire muechjegne'po ene macotiorocripo to mavoniipi ma Viya. Ma tcotioroco to mavoniipi ma Viya huipo tásopjuíra'i taye'e. Tcomnucre vásopjuíra'i te 'to voniipi ene vovcuctioroco. 12 Etonarichu ema Viya tcoy'e to voniipi. Ema tvioschoyre no 'chañono. Ema maróto'o tcuchcurigia ene emarichu maróto'o muecñacvoca. Taco'e ¿pijatsero piti te 'to pijrocvoo'i pcotiororico? 13 Asámanu eti imiaramimijicvo tajicho to anocgieneyore. Tjicho eti aco'e: “Juiti ene 'chochu vyonyore te 'pona 'vósare. Etona añu vjichyore. Yvachriricyore ene tomuire vijroricyore, vjiacpoyre to 'chopemuri prata”, aco'e. 14 Etotsero vo'echa tajpuca tacoyemyore te 'pona sache. Tjicho to vitorisra votáyere tacuti to 'yoru. Eto tiuchcopo ene temticojnopo. 15 Te 'to aponrerisra tiuripono oni ac'e: “Te mavoo'ognena ma Viya vitorigiacho'o ene vnoca to vemtoneyore” ac'e. 16 Etotsero eti imiaramimijicvochjicha te 'to anocgieneyore ene eto votori. 17 Ma timoti to manosrena to tiuricocre mavoo'ogne ma Viya ene vomuetucha, ema tcopecatra.

Santiago 5

1 Asámanu eti ricono, iyo'ognenajicha apioorigia tajichyo to iatajivonyore. 2 Te 'to mamíro'u ma Viya tajina tajichgienena to arícovo tjicho cutripo tpáyuji ene tomuire to amuii'ono tiuunano. 3 Tomuire tajina tajichgienena to aye'e oro étopo prata cutripo to tatsera. Etorichu tjich'eyre te mamíro'u ma Viya to acoomutcogñono juiti jmani sachono te 'to matesrayrepo ma Viógienu. To aye'e prata etorichu cuti to tnic'eyre to echereji, emechoro'yore mue 'ma Viya. 4 Tjicho enjoo'i no tquemtoneyech'iono aquitemgieñono, vo'itova'cha to naemtone. Ma Viya tquepyaru pjoca 'pog'e muem'o to nacatajihuira aye'e. 5 Eti iuricovchujcha iuusamre te pjoca 'pog'e, itotijvo te 'to avoo'ogne. Acutripo to sórare muesnachgiene ma 'chane macoparuyre. Titecpoyreptsero to emechoro'yore mue 'ma Viya. 6 Eti avioscho imponnojco no mtopravriono. Enjoo'i imcopareco tjicho eno vonaato'o tjicpuchapono. 7 Taco'e mporapenviono, ájicpuicro'o te tamutu jmañono tiomuincapo te tchappo ema Viógienu. Acti ma tquemtone te 'to 'santi. Ema macuchoco to tativgiene tgivo ene étopo to taegnejriru puejchu toona to mavio'iiyore ene tjicpuicro'o tajicho. 8 Eti iomuire ájicpuicro'o ene 'tumevoc'ena te 'to asamre tjicho avne tiutegia ma Viógienu. 9 Mporapenviono, votaquemechjic'e acuctioroco ma 'pona huichu mavioscha'e ema Viya tjicho ma tviosricyore ttsecvoripo ema. 10 Mporapenviono, aponrerigia nae 'no muechjirono ma Viya, no techjicono te 'to muéjare ema te 'conevoco. Aponoca to naetorisra najicpuicró'ovo énepo te 'to natajivono. 11 Vecho eno titotijvono tajicho to najicpuicró'ovo. Asamuiico mamuire ma Job to majicpuicró'ovo te 'to 'chopegieñono matajivono. Ene echo tomuire te taegnepo to matajivono majacpopo mue 'ma Viya to titotijvocre tjicho ema Viya tiurijicha tjiapanúra'i. 12 Mporapenviono, vo'aquepya'ra'i huichu muemechorígia'e ma Viya. Vo'acucomuemru to anumo ene énepo te 'to 'pog'e to asopcorehuina to echjis'ognena. Etotsero te 'to je'china “je'chu” ac'e. Te vo'ipuca, “vo'i” ac'e. Tjicho te 'muirijina vo'aquepya'ra'i, votacmunu te 'to ene ac'e. 13 Te enjoo'ina aye'e tácatajivono nayujroca mue 'ma Viya. Te enjoo'ina taetotijvono najirucha ema Viya. 14 Ene te enjoo'ina tacjumano naech'ovca no techono nae 'no t-sopono ma Viya puejchu eno nayujroca nayóricha to asaete te 'to muéjare ma Viya. Nayosiucha ema puejchu maconaraca. 15 Te nasopa to nayosserisra maconaracyore ma macojmagne. Te etjoo'ina to mapecaturena, macomtisnoyre. 16 Taco'e etijicquina ametococa to atopravono ene ayosiuchcoca puejchu ema maconaráca'e. Te 'to muetjiicoovo ema Viya muetucho to mayosseririna ma mtopravre 'chane te 'to je'chugnenajicha tios'a te 'to masamre. 17 Im'a, ma Elías muechjirini ma Viya 'chanegienechujcha vcuti. Ema mayosiocri'i ma Viya te 'to votacugvo. Muetucho votgiva mopona añu saesi coje. 18 Ene te mayosiocvórepo ma Viya te 'to tagiva, tgiipotsero timaruconvórepo to scurecono. 19 Mporapenviono, te enjoo'ina aye'e no tinajrigiapono te 'to je'chugne 'chojriicovo ene ma étona aye'e muechopavore mapuegne'a to 'chojriicovo, 20 te 'to emjaa'ina ma timinajigia ma pecatumore te 'to tamurigiene mapongieneri'i, muemyana mue 'ma Viya, echa eti te 'to ma Viya macomtisnoyre to tasimtugne mapecaturano ma 'chane ene tiuchcú'apo te 'to taepenirayoreni to machanevo tajichyo to mametocosi mue 'ma 'pona.

1 Pedro 1

1 Nuti Pedro mavonra ma Jesucristo, ncajre'e eti iovrico nae 'no 'povsajecono te 'pog'iono tquíjare Ponto étopo Galacia, Capadocia, Asia ene énepo te Bitinia. 2 Te 'to mavoo'ogne maponreru ema Viya te'rich'o 'conevoco aconere'oripo puejchu maye'evoc'ena majicha ma Espíritu Santo ene toona to asamre tajicha to muetne ma Jesucristo ene ásopjuira'ipo maye'e. Nyosioco ma Viya muemcataca'e ene aetotijvognenajicha te 'to asamre. 3 Vcuñucha ma Viya Mueya ma Viógienu Jesucristo. Te 'to majapanura'ivo ema tijrocovri'i puejchu 'rajrina to vitorisra. Tos'o etopripo to vcuchocgiene maye'e te anumo tajicho to muechepusra nae 'no naepenogñono ma Jesucristo. 4 Taco'e vjiacpoyre to vicmuna mue 'ma Viya mánaru te anumo. Eto votacti to vcoy'egne te pjoca 'pog'e. Votaemtioquim'i muitravre to toonavo eto munagiene icmuna. 5 Tajicho to asopra ma Viya ema tjiañoc'eyre te 'to muetjiicoovo tiomuincapo iuchcu'a te tiutégiapo ma Viógienu. 6 Taco'e oosamre tajicha jmañono tayampane acatajivyorecho'o tamutu te 'to mavoo'ogne ma Viya. 7 Tiuuna to asopra ema Viya tacuti to oro. Tjicho to oro te tiuunayrepo tquijcu te yucu puejchu tanigia to 'chípeji ene toonapo. Ene taco'e tomuire to vjicpuicró'ovo to viatajivono. Eto timiuunacho to vsopra, tiuuna ene t-sivachopno te 'to oro, eto títovo. Eto tjichyo acuñuchcoreyore te tiutégiapo ma Jesucristo. 8 Topo tajichvo emnaco ma Jesucristo ene vo'neni im'a. Te 'to amuimuira asopri'i ene to iuusamrevo tajina tacti. Tajina imictich'a to toonavo. 9 Eto tacotpiigieneri'i te 'to asopra ema Viya, to tochquírapo to iachanevo. 10 Te 'conevoco no muechjirono ma Viya najirori'ini natanco te 'to 'chosgiene ajúreco to navorira naechemcha to viuchquirayore ene mue 'ma Espíritu Santo naechjis'onve to muemnárapi ma Viya vye'e juiti jmani sachono. 11 Ma maye'e Espíritu Santo ma Cristo tiovricri'i naye'e mametoconve to matesrayre ma Cristo ene étopo to matajivyore. Te taegnénapo, ema tyopyore mue 'ma Mueya tcuñuchcoreyore maye'e. Ene eno naponrericnove navoo'o naecha majpuca ema ene caerapuca eto muectiora ma Viya. 12 Taquepo ma Viya mametocovcopo eno te naechjis'onve ma Cristo, te 'to huich'o tátecyore naye'e. Etotsero te tayerehuina to añono ene eto tituchapopo to matesrayre. Ene tituchvopo juiti vye'e. Etoripo juiti asampo to tiuuna 'chojriicovo nae 'no tcometorirono aye'e majicho ma Espíritu Santo mas'ogne te anumo. Enoripuini no angieriono navoo'o naechemcha jmañono. 13 Taco'e tiuri toona to aponrerono puejchu eperarégiapo te 'to itorisra. Táquejvorichu acuchoca to icmuna ajacpogneyre mue 'ma Viya te tiutégiapo ma Jesucristo. 14 Te 'to machichavoc'érapo ema Viya ásopjuíra'i maye'e. Huipo acúnoco to tamurigiene tavoo'ogne to iog'e. Huipo tacucti te huich'o aemotri'i ma Viya. 15 Tiuripono anoca te 'to itorisra to toonagne tjicho ema Viya tiuuna ma tich'o'eri'i. 16 Tjicho oni taco'e to 'chosgiene ajúreco: “Toona to itorisra tjicho nuti nuuna”, maco'e ema Viya. 17 Te echjicnove ayujroco, “Tata”, ajichnove. Ene emarichu tvioschovocovyore. Najina mácocjicyore taco'e apicuchgienenajicha ema te 'to itorisrenacho'o te pjoca 'pog'e. 18 Tjicho ema Viya tcuchcu''eripo te 'to aye'erepionri'ini te 'to itorisra to ajacpogñono nae 'no iochconini, eto tajina tajichgienena. Ene eti echo to tavachori'i to iuchquira eto votacti to titovono taye'ono pjoca 'pog'e, to oro étopo prata. 19 To tavacho to ypecaturano eto tasivachogne muetne ma Cristo muepseeri'i te muepeninoopo te 'to crutsu, macuti to tiuuna 'vesa. 20 Tjicho ema Viya maponrericripo to mavonisrayre ma Cristo te huich'o táquepyaa'i pjoca 'pog'e ene tapuemmavo juiti ema timericvopo puejchu macatajígia'e iomuire. 21 Ma Cristo ema timec'e to asopri'i ema Viya tcochepucri'i nae 'no naepenogñono ene muejrocpo puejchu mácuñuchcore. Tos'optsero eti asoppo ema Viya, maquejvorine ema acuchoco. 22 To iachanevono tiuunapo majicho ma Espíritu Santo tjicho asoppo to je'chugne 'chojriicovo ene emnajriccopo. Taco'e emnaccognenajicha tos'a te 'to asamre. 23 Tjicho eti 'rajruripo to itorisra. Vo'ene tos'a nae 'no tcochicha'iono. Eno vomuepenocquina. To 'rajru vitorisra ene tos'o te 'to muechjiriivo ma Viya tjicho eto muechjiriivo muitocóresi ene muepenocco. 24 To 'chosgiene ajúreco oni taco'e: Eno 'chañono nacuti to muiji. To noonavo eto nacuti to toj'u tjicho eto 'nuuji tiooji ene tpacarecpo. Ene naco'e no 'chañono, votáyere to naetorisra. 25 To muechjiriivo ema Viya eto muitravre, taquee'i. Ene eto tiuuna 'chojriicovo ametocosri'i.

1 Pedro 2

1 Tos'o inajígiapo tamutu to mpachijigñono. Vo'aquemtsióra'i to iurihuina, vo'aquepya'ra'i, vo'aquechjegnéra'i, vo'vore acucotegneyéra'i. 2 - 3 Te 'to áquictiórapo to márivo ema Viya, áquimuira to je'chugne 'chojriicovo puejchu 'tumevoc'ena te 'to iachanevo ene iuchcu'a tajicha. Acti ma 'moyo te mavoo'ognejcha to reche se 'su mueno. 4 Apucha apona ema Viógienu. Eto mavecti to mari tquitoricra'i. Ema macuti to mari namueschopgieneri'i no tcochpucono to peti. No 'chañono vonaeschopari'i ema etotsero ema Viya maneriocpo tjicho tvoo'ocrejcha maye'e ene t-sívacho. 5 Eti iomuire itorico maye'e. Acutiripo to mari. Namutu no t-sopono ema Viya nacuti to peti tquepya te mari. Tos'o áquinajiivo maye'e te 'to mavoo'ognena itorisra ene actipo to tiuuna peti macochpure ema Viya. Ene tomuire ttuparac'epo ma Viya te 'to mamíro'u puejchu anocanove to mayecna to etsraresrayre te 'to itorisra ene eto jmañono tjiacpocre mue 'ma Viya tajicho to maye'evoc'epo ma Jesucristo. 6 Tjicho to 'chosgiene ajúreco taechjis'o te 'to macuti to mari ma Cristo. Oni taco'e: Nuti nnerioco to tasivachogne mari ene nnocpo te 'to 'vósare Sión puejchu eto táquechorojpono to tacomnucrevo te 'to 'pomriono mari taye'e to peti. Ene movine tyutsriocaponri'ini no tacsiñano ema, maco'e ma Viya te 'to ajúreco. 7 To mari eto mavecti ma Cristo. No tcosiñano t-sivachognejcha ema naye'e. Ene no namusopgieñono muemechoricyore. Ene to 'pona 'chosgiene ajúreco oni taco'e: Te nacochpucyórepo no tepyacono to peti naeptsicpo to étona mari ene eto nacoscu'gieneri'i mari eto tcomnucrepnoo'i, maco'e ma Viya te 'to ajúreco. 8 Ene to 'ponavore 'chosgiene ajúreco etorichu taechjis'o ma Cristo. Oni taco'e: Eto mari temejcojvochyore to namusopra ene tvenopampo tajichyo, taquee'i eto. Ene eto temquechorojco te 'to ema muemechoricvocyore no namusopjuira'igñono te 'to 'chojriicovo tjicho eto naecmunari'i. 9 Eti tnerioc'eripo ema Viya ene etjoo'i to atupara'o maye'e puejchu anocanove to mayecna. Tjicho eti maye'evoc'epo tiptsic'e nae 'no 'pomriono 'chañono puejchu ema acuñucha ene acmetoriipo to márivo. Tjicho ema tcuchcu'voc'ee'i te 'to tamopcugne, tnoc'epo te 'to toonagne majaracuvo ema. 10 Te huich'o ajacpaa'i ema Viya ene huich'o maye'evoc'enari'i, najina tajpan'ee'ini. Juitipotsero maye'evoc'epo ajapanucrepo maye'e. 11 Mporapenviono nemnarono, acutripo no 'povsajecono tios'ono te 'pona 'vósare tjicho to iovsayre eto anumo. Tos'o vo'aquisojvo te 'to tamurigieñono tavoo'ogne to iog'e tjicho eto votoremcha to tavoo'ogne to iachanevo. 12 Toonapo to itorisra te 'to namíro'u no 'chañono namujacpogne to 'chojriicovo. Te tcojcha'iono acti no etjoo'i to naejiivo, vo'acuuyoco tjicho naem'oyre to itorisra te 'to anoco to tiuricore ene enopoocorichu nacuñuchyórepo ma Viya ajichyore eti, te mavioschovcapo ma Viya no 'chañono. 13 Te 'to apuegnera ma Viya tiuri ásopjuíra'i nae 'no cparaacono, mue 'ma 'chopetupara'o, 14 nae'po nae 'no 'pomriono cparaacono. Tjicho ma 'chopetupara'o ema Viya tijroco to natupara'o puejchu eno naemechorigia no etjoo'i to naejiivo ene nácuñuchcore no tnocono to tiuricocre. 15 Ema Viya mavoo'o te 'to anoca to tiuricocre puejchu tajina nacucyemo no 'chañono namuechemra'gieñono. 16 Taco'e huipo tacvonra'e to voniipi mue 'ma Moisés etotsero vo'aquemetsraavocho acúnoco to mpachijigñono. Isopapochjicha acvonracre mue 'ma Viya. 17 Apicucha namtu no 'chañono. Emnacvoca no yporapenviono t-sopono ma Viya, apicuchgienenajicha ma Viya. Apicuchavore ma 'chopetupara'o. 18 Eti vnoracono ásopjuíra'i apicucha ma tcovnóra'e tayampane huinarajina. Vonacuquejvo acupicucho no tiuriono. 19 Tjicho iuricocreyre mue 'ma Viya tajichyore to ajicpuicró'ovo iatajivono tajicho to anosra to mavoo'ogne ema. 20 Etotsero te ácatajivo tajicha to ejiihuina, eto tajina tajichgienena to ájicpuicro'o tajicha. Ene te ájicpuicro'o tajicha to iatajivono te 'to anosrena to tiuricocre, je'vo eto tiuri iuricocreyre mue 'ma Viya. 21 Eto maneriosno'eri'i ma Viya puejchu aponoca ma Cristo to majicpuicró'ovo te 'to matajivono tjicho ema povegnee'i vimcoviicho tcatajivo. 22 Ene tajina muejiihuina. Vo'gienejicha taepya'ra'i ema. 23 Te tcotemono maye'e ene ema votjicpúchapo. Te naemecatajivcho ema votáqueviáravo titsrijgiapo. Macosiñachjicha ema Viya tjicho ema votaejcojhuim'i te 'to mavioschírayo no 'chañono. 24 Ene emapoocorichu ma Cristo mamri'i to ypecaturano te 'to mag'e te tquettapo te crutsu. Ema tcojoraa'i puejchu eti aetotijvo anáraca. Taco'e viti huipo tvoyocavi to pecatu. Vcutripo ma muepenogne puejchu vnócapo to tiuriono te 'to vitorisra. 25 Eti emtiorojii'ini acutri'ini to 'vesa etotsero juiti achoopo mue 'ma Cristo ma tjiañoc'e ene macotiucho to iachanevo.

1 Pedro 3

1 - 2 Eti 'senono ásopjuíra'i nae 'no imanoviono puejchu te enjoo'ina namusopgienena to 'chojriicovo tayampane te 'to vonacúsamo tquechjico, to tvoyocyore eto to naemuirena to toonavo sitorisra ene étopo to spicura'ivo mue 'ma sima. 3 Vonacucponreeji no 'senono to najichyore to nacom'ira puejchu toonánaji to nog'e, to nachutmoco ene étopo to nata'iono. 4 Tiuripono nacponreeji to toonahuina to nasamre tjicho eto muitravre. Eto tiuripono te 'to toriono te nasamre ene étopo to titotijvocre tjicho eto t-sivachopno mue 'ma Viya. 5 Ene naco'e te 'conevoco no 'senono tpicura'ono to naetorisra. Nacosiña ma Viya ene t-sopjuira'ono mue 'ma naema. Eto noopovo eno. 6 Etorichu te 'conevoco su Sara t-sopjuíra'i mue 'ma sima Abraham. “Tata”, sjichnove to spicuchra. Ene te toona to itorisra mue 'ma ima, tajina ápicoyre tjicho acutiripo su Sara. 7 Etipo 'jirono te 'to acochanera su ayeno ajpanra'i sye'e tjicho esu tetsrajcoopono te aye'e. Echa somuire tpicuchcore tjicho esurichu acóchane te 'to ajacpírapo to icmuna mue 'ma Viya to muitocoresigne itorisra. Ene ac'e puejchu tájacpocre to echjisrena ma Viya. 8 Tomuire nmetoco'e acticco te 'to asamre, ajpancoco ene emnajricca tjicho iaticoco mue 'ma Viya. Ajpanim'i te 'to iurihuina. 9 Vo'aquitsrijcovo te etjoo'ina najícha'e. Te tcojcha'iono, vo'acucojcho eti. Tiuripono ayosiucha mue 'ma Viya puejchu naetotijvo tjicho etorichu aquicmuna mue 'ma Viya te tich'ó'epo puejchu iomuirena aetotijvo. 10 Tjicho to 'chosgiene ajúreco oni taco'e: Te avro'o aetotijvo te 'to itorisra, oosamre tamtu sachono ene vo'aquechjico to mpachijigñono. Vo'vore aquepya'ra'i. 11 Imcoscú'apo to mpachijigne ene anoca to tiuriono. Imyoyúchapo to itotijirahuina nae 'no 'pomriono 12 Tjicho ma Viya majañocvoco no mtopravriono ene masamo to nayosiorina maye'e. Vomárigia no tnocono to mpachijigne, taquee'i to ajúreco. 13 Te 'to acponreeji anoca to tiuriono, najina tcumueperajco'iono. 14 Etotsero to anosrena to tiuriono ene ácatajivo, eto tcuusamrech'eyre te 'to mamíro'u ma Viya. Taco'e vo'acucojrasamúrevo nacuggio no 'chañono ene vo'acúpico. 15 Tiuripono apicucha ma Cristo te 'to asamriono ene acsiña tjicho ema Iógienu. Atsegia to ajicporopina te najícha'e ¿tajtse to aponri'i to 'chojriicovo? Ene eti tori to ajicpirena. 16 Toona to aponreru étopo to itorisra. Te tepyegne'a'iono te 'to anoco to tamurigiene to aponra ma Cristo, tyutsriocvonyore tajicha to voje'chinari'i. 17 Tiuripono vácatajivo tajicha to vnosrena to tiuricocre te 'to mavoo'ognena ma Viya ene votaquemecatajivchovi to vnosrena to tamurigiene. 18 Tjicho ma Cristo mamuire tcatajivo tajicho to ypecaturano. Ma mtopravre muepeninovi viti etjogne to vtopravo. Eto'erichu tépeno puejchu manocavi te mamíro'u ma Mueya. Tépeno to mag'e etotsero to machanevo titorico 19 ene tyompo nae 'no naepenogñono te 'to taqueeteyri'i to nachanevono, tcometoriipo naye'e 20 eno no namusopjuira'igñono te 'to muechjiriivo ma Viya te 'conevoco mue 'ma Noé. Te muepyacripo to mapocre, ma Viya macuchocri'ini te 'to tácot-samrevono ene vo'giene. Naquejvorichu no ochonano tiuchcu'onri'i te 'to une tajicho to muepyaru mapocre. 21 Eto tacuti to vicchosi tjicho eto taechjis'o tomuire to viuchquira te 'to vicñayree'ini. Etotsero vo'etina tcuchcu'avi to une tacsipu to viog'e. To vicchosi eto timerucho te 'to toonavripo to vsamre te mamíro'u tajicho to muechepusra ma Jesucristo nae 'no naepenogñono. 22 Ene taquepo ma Viógienu Jesús tyompo te anumo. Ene mavrico te mavovre ma Mueya ene no angieriono énopo no taeyara'ono te 'to anumo t-sopjuira'ono mue 'ma Cristo.

1 Pedro 4

1 Ma Cristo tcatajivo te 'to mag'e ene iomuirena acti ema. Tjicho ma tacatajivo te 'to mag'e huipo taemponnojgia to pecatu. 2 Taco'e huipo acúnoco to tamurigieñono tavoo'ogne to iog'e te 'to itorigiacho'o te pjoca 'pog'e. Eto anoca to mavoo'ogne ma Viya. 3 Tarótopo to anocsarionri'ini to navoo'ósare no namujacpogne ma Viya. Te acutivocrich'ini eno, anocrich'ini to mpachijigne tavoo'ogne to iog'e. Eti erora'rich'ini naye'e ene acov'onve acopiestaranove naye'e, acosiñarajrich'ini to naepyarono no 'chañono. 4 Eto tjichri'i eno nárami te 'to huipo aponocvoca to taesvoycogñono mpachijono nanocsare. Taco'e tcotioroc'iompo 5 etotsero tcoysere'onyore mue 'ma Viya, ma tvioschoyre no 'chañono énopo no naepenogñono. 6 Nomuire no 'chosionini tcometocsiono to toonagne 'chojriicovo. Tayampane to nog'e tepenanri'ini tjicho eto naemechoro'ri'i nacutrichu no 'pomriono 'chañono te 'to naepenira, etotsero to nachanevo muepenocco nacuti ma Viya. 7 Tiane'ipo to muectiora ma Viya to taetrahuina tamutu. Taco'e eperaregiapoo'i, toona to aponreru ene taemyanaporichjicha to ayujrosra. 8 To tcomnucrepno te tamutu, eto emnaccognenajicha. Te 'to vemnacca movínepo viunnareegiaa'ini to matopravo ma 'pona. 9 Avopnocca etijihuina te 'to apeno, votaquemechjic'e. 10 Emtonepuínachu te 'to muejroo'e ma Viya puejchu imcatajiicoca puejchu votacumpuuji eto aye'e. 11 Ma tacmetoriru muechjis'a táquejvorichu to 'chojriicovo mue 'ma Viya. Ma timcataregia nae 'no t-sopono ma Viya manoca te 'to matúmevo ma Viya muejroru. Aetúra'i te 'to itorisra puejchu no 'chañono nacuñucha ma Viya majicha ma Jesucristo ene muitravrena to macuñuchcorehuina ene étopo to muetjiicoovo. Amén. 12 Mporapenviono nemnarono vo'acárami tacuggio to mracagieñono iatajivo tjicho ene taqueyre nae 'no tponano ma Viya. 13 Oosamrechjicha tajicha tjicho acutiripo ma Cristo te 'to matajivo. Ene te tiutégiapo ema, táquechorojpo to munagiene macuñuchcórevo. Tajina tactiyre to iuusamrevo. 14 Te tácotemono aye'e majicha ma Cristo, etotsero mue 'ma Viya iuricocre tjicho ma munagiene Espíritu Santo mas'ogne mue 'ma Viya ene mavrico aye'e. Tcotemono maye'e etitsero apicuchgienejicha. 15 Vo'acucatajivo tacuggio to ejiihuina te 'to acpa'puca, vo'i iomerigiapuca, etopuca te imcosiópapo te 'to 'poy'ono. 16 Etotsero te 'to ácatajivo tajicha to aponra ma Cristo, vo'acutsri'o tiurichujcha arusrupáyacha ma Viya tjicho maye'evoc'eripo. 17 Titecporipo to muectiora ma Viya. Manaecchoyre mavioscha no 'chañono ene vtivyore viti machichanoviono mavioschoyre. Topo vjichvo viti tvioschovocovyore ma Viya, nacompujvo no namusopgienena to 'chojriicovo mue 'ma Viya, oypuca tacoyemyore to naecñayre. 18 Topo tajichvo tquejra to nochquirena no mtopravriono te 'to naetorisra, nacompujvo no pecatumoriono namupicuchgiene ma Viya tpiccore to naecñayre. 19 Tayampane ácatajivo tajicha to mavoo'ogne ma Viya, anocarichjicha to tiuricocre. Ene acsiñarichjicha ma Viya tquepyarovi puejchu majañóca'e tjicho ema titúra'i.

1 Pedro 5

1 Eti echo nae 'no t-sopono ma Viya asámanu pjoca nene'óropi aye'e. Tjicho nuti nomuire ncuti no techono nae 'no t-sopono ma Viya. Nim'o to matajivono ma Cristo ene nomuire ncochaneyre ema te 'to macuñuchcorevoyre te tiutégiapo ene táquechorojpo to toonavo matupara'o. 2 To atupara'o mue 'ma Viya echpojricvoca no t-sopono ema, eno nacuti to 'vesa. Ene tos'a te 'to asamre to avorirena ajañoca. Votacucmunu te 'to acvóno'i. Votaquimmonojco'e to avorirena acváne'o, tori to aponrerina to anosra. 3 Te 'to acotpara'ovri'i nae 'no t-sopono ema Viya, vo'etina te 'to ácogienucreyre naye'e. Tiuripono áponcore to itorisra. 4 Te itucha jmani etjoo'i to muitravre icmuna toonagne ajacpogneyre te tiutégiapo ma Viógienu. Ema je'chugne tjiañocra'i. 5 Iomuire eti 'retonano ásopjuíra'i naye'e no techono nae 'no t-sopono ma Viya. Ajpanim'i amtu ene imcatajiicoca tjicho to 'chosgiene ajúreco oni taco'e: Ma Viya vomaricovca no t-siñavono ene muemcatacovco no votasiñavono, taco'e to ajúreco. 6 Aquinajiivopo te 'to taetjiicovgiene mavupiono ma Viya ene te ticticha'epo ema, acuñuchcoreyórepo majichyore. 7 Amétaca ma Viya tamutu to ajaasamriono. Acsiña mracaena tjicho ema tponreric'e eti. 8 Eperaregiapojcha ejamiigiaa'i te 'to itorisra tjicho ma viocposvo eriono, matanco ma macootocgienena. Macuti to huinarajgiene sórare tatanco to tanicyore. 9 'Tumevoc'ena to asopra ema Viya ene huipo aquisojvo te 'to mavoo'ogne ma eriono. Echa nomuire no aporapenviono te 'muiripa'i 'pog'e. To natajivono etorichu tacuti to iatajivono eti. 10 Taco'e acatajivyorecho'o ene te taegnénapo iuunayrepo majichyore ma Viya. Muetméchapo to iachanevo ene mtopravre'énapo to apuegnerayore tjicho ema temnacovjicha te 'to vitorisra, timcatacovi. Tajicho to vjiacpira ma Cristo ema ticmunachovi vcochaneyre te 'to munagiene macuñuchcorevoyre te anumo. 11 Tos'o muitravrénapo to vcuñuchrena ene étopo to muetjiicoovo. Amén. 12 Ma Silas ema tiajchinnu pjoca 'puesagiene ajúreco. Nuti nim'o te 'to ema titúra'i mue 'ma Viya. To tacotpiigiene pjoca eto nvoo'o nene'o'eyore ene nmetaca'e te 'to je'chugnejcha tponcore to 'chojriicovo taechjis'o to muemnárapi ma Viya ajacpognee'i. Taco'e aponarichjicha eto. 13 No t-sopono ma Viya te 'to 'vósare tquíjare Babilonia techjic'iono. Enorichu maneriorono ma Viya acuti eti. Mamuire techjic'e ma Marcos, ema nchicha te 'to vsopra ma Viya. 14 Táquechoroji to emnárapi echjicca. Nyosioco ma Viya aetotijvo amtu eti maye'evoc'e ma Jesucristo. Amén.

2 Pedro 1

1 Nuti Simón Pedro mavonranu ma Jesucristo ncajre'e eti asopo ma Viya. To asopra ema tacutirichu to vsopra viti. Eto vsopra tiuunagnejcha ene t-sívacho. Ma Viya tcuchcu'ra'i Viógienu Jesucristo ema tijrocovi tjicho ema je'chugne to márivo. 2 Nyosioco ma Viya muemcataca'e ene aetotijvognenajicha te 'to asamre tajicha to imotra ma Viya émapo Viógienu Jesús. 3 Te 'to muetjiicoovo ma Viya tijrocovripo tamutu to vcomnugne te 'to vitorisra ene étopo to yponra ema. Eto tjicho vimotpo ema ene ema ticmunachovi puejchu vjiacpa to muetjiicoovo márivo ene vacchane ema te 'to anumo. 4 Etorichu tjicho jmañono manocpo to muechjiriivoo'i vye'e te 'to etjoo'i to munagiene vicmuna maye'e tasivachognejcha. Ene to ajacpira eto, 'rajrupo to itorisra tios'o mue 'ma Viya puejchu iuchcú'apo te 'to mpachijigne te pjoca 'pog'e tios'o te 'to tavoo'ósare to nog'e no 'chañono. 5 Taco'e te 'to asopraripo ma Viya, acponreeji puejchu toona to itorisra. Tac'eptsero tcomnucre aechemra'i te 'to maye'ono ma Viya. 6 Tomuire eperarégiapo, ájicpuicro'o, acponreeji to aponra ma Viya. 7 Iuriyore nae 'no 'pomriono ene étopo to emnajricquirena, eto tcomnucre. 8 Te 'to anoca jmañono timyonovoyrerichjicha iuricocreyre mue 'ma Viógienu Jesucristo. Huipo tacumpuuji to imotra ema. 9 Ma votcúnoco jmañono macuti ma jma'u. Vomuem'a to maye'ono ma Viya ene huipo muecha to masipsira ma Viya te 'to mapecaturano. 10 Taco'e mporapenviono aponrericgienenajicha te 'to itorisra puejchu taemquechorojgia to maneriosra'e ene tich'ó'epo ema Viya. Te ene ajicha movínepo inajrigiapoo'ini to aponra ema 11 ene aquisopsiyre tvopno'eyore ema Viya to asioprena te 'to munagiene mavsa ma Viya tcuchcu'ra'i Viógienu Jesucristo. 12 Tayampane te 'to aemoti jmañono ene tori to aponra to 'chojriicovo etotsero nuti nmetoco'eyoorichjicha. 13 To nitorisrarich'o te pjoca 'pog'e tiuurichjicha nsamo nechaarijgia jmañono. 14 Tjicho ma Viógienu Jesucristo timecnu te 'to avne népena. 15 Taco'e eto ncopneriiji nimitrigia aye'e puejchu te nquíjapo te pjoca 'pog'e, eti vo'aquemtisco jmañono. 16 Te vechjis'opo aye'e to muetjiicoovo étopo to machovrayre ma Viógienu Jesucristo, vo'etina vnoca to naechjis'osariono naponreru no 'chañono. Tjicho viti vim'ognejcha viugivene to toonagne majaracuvo ma Viógienu. 17 - 18 Vitjioo'i vcóchane ema Viógienu te pjocni munagiene 'nug'e mari te muejrocpo ma Mueya to toonagne majaracuvo ene étopo to macuñuchcórevo. Ene vsampo to ma'u ma munagiene Mueya te anumo maquepo: “Ema jmaca nemnaagienejicha nChicha. Nuusamre majicho”, maquee'i. 19 Eto temquechorojco t-sopcore te 'to 'chosgiene ajúreco najre no muechjironini ma Viya. Vim'o to taetuchravri'i eto. Taco'e tcomnucre aponrerigia to taechjis'ogne to 'chosgiene ajúreco. Tacuti to tjiáracu tamicucho to tamopcugne tiomuincapo te titecpapo to sache machovrayre ma Viógienu ene mamicúchapo to asamriono. Macutiyore to vjiareegi. 20 Echatsero tomuire te 'to maponrerisra emajihuina ma 'chane vomaato'o muechemcha to 'chosgiene ajúreco. 21 No muechjironini ma Viya vonaechjis'a naemurehuina to navoo'ogne. Eto tjicho eno maneriocgieñonri'i ema Viya puejchu eno naechjis'a to maponrerono ma Espíritu Santo.

2 Pedro 2

1 Te 'conevoco nae 'no maye'ono ma Viya israelitano enjoo'i no muechjirono ma Viya to najichvo. Eno techjis'ono to voje'china. Ene naqueyre aye'e iomuire timitriconyore to voje'china. Tyumrucvonyore to naemitrisrayre to naemitropina tamurigiene. Eno noñuchyore ma Viógienu tvachricri'i te 'to napecaturano etotsero 'nuujiripo ttsecvo to naecñayre. 2 Mpachijiyre to naetorisra ene moveranyore no tponoconyore. Ene no 'pomriono 'chañono huipo naricoyre to je'chugne 'chojriicovo, eto tjichyore to tamurigiene naetorisra eno. 3 To tiommocyore eno to navoyosra'e etochujcha to navorira tacvachono. Etotsero etopripo to naecñayre mue 'ma Viya. Avne ema ene muejrocvócapo to naemechoro'yore. 4 Topo najichvo no angieriono tcopecatranri'i najina máquemocha majpanu ma Viya manocvocpo te 'to muecñas'oo'i. Tqueetano taye'e te 'to tamopcugne tiomuincapo te tviosrígiapo ma Viya ene muevtsucvócapo. 5 Enovore no 'chañonini namusopjuira'igñono te emarich'o ma Noé najinavre máquemocha. Macopcarecpo naye'e to 'chopegiene tgivo ene tepenompo. Eto temejiricri'i to nahuinarajvo. Maquejvorine ma Noé énopo no machichanoviono tiuchcu'onri'i, ochonano te namutu. Ene ema macometoriiri'ini naye'e to tiuricocre muechjiriivo ma Viya. 6 Enopo no tcovsanini te 'to Sodoma te'po Gomorra nomuire vomajpanvoco ema Viya. Etopo to yucu titopuéreco puejchu napigia no enem'onyore te 'to nahuinarajvo. 7 - 8 Ene maquejvorichu ma Lot tiuchcu'ri'i. Tiuri ema tponrericvo te 'to masamre tajicho to tamurigiene naetorisra no 'chañono. Te 'to sachono muem'onve masamo to namueperajvono ene tponrericvo mraca tajicho. 9 Taco'e maróto'o ma Viya macuchcu'a te 'to natajivono no tpicuchano ema. Ene muejrocyooripo to naemechoro'yore no huinarajono tiomuincapo te tviosrígiapo ma Viya énetse eto muevtsucvócapo. 10 Navetji to muemechorisrayre ma Viya no tnocono to mpachijigne tavoo'ogne to nog'e, no vot-soppojgiano ma Viya te 'to muechjiriivo. Eno 'jiirojono najichvo ene mueñosiono. Vonapicucha no taeyara'ono tcovsano te anumo, tcotemono naye'e. 11 Topo najichvoo'i no angieriono titjiicovonneni tajicho to natupara'o ene votácotemono naye'e te 'to mamíro'u ma Viya. 12 No tvoyoriconyore eno muechemreccono nacútipo to sórare te 'to naetorisra. Naemiuchco to naecñayre. Eno tcotemono te 'to namuechemchogne, tepenonyore nacutiyore to taepenira to sórare. 13 Ene tcatajivonyore tjicho ma Viya muetsrijsinoyore no naemecatajivchognee'i tjicho eno etochujcha nórico nanoco to tamurigiene tavoo'ogne to nog'e te 'to sachono. Eto ttsii'ocre acchane eti asopo ma Viya te 'to anicrisra tjicho eno nanosjii'i nanoco to tvoyora'ono mpachijigne te 'to naetorisra. 14 Najomracho su 'seno vonaemuirenarichu. Vonayacuji to nanosra to pecatu. Naesvoyco to najomrara'ivo te 'to 'poy'ono. Navoyoco no voyatpijvoquina to nasopra ma Viya. Eto tjichri'i tquicmunanripo to naecñayre. 15 Techa'icompo te 'to mavoo'ogne ma Viya ene temtiocompo. Naponocpo to muetrérepi ma Balaam ma machicha ma Beor te 'conevoco tjicho ema etochujcha mavoo'o to prata tavachoyore to mamueperajvo. 16 Ene to mapero ma Balaam techjicpo tacuti to muechjisra ma 'chane majichri'i ma Viya. Eto tome'opo ma tógienu taquichicpo ema te 'to tamuunagne maponreru. 17 Eno tvoyoriconri'ini te 'to naemitrisra, tajina tajichgienena eto. Nacuti to tiooji noria ene étopo to úcoji tomgiene to tecticvo. Etotsero etopripo to naecmuna mue 'ma Viya to muictioravore naecñayre te 'to tamopcugne. 18 Tjicho eno to naechjisra timiaramimijicvono tajicho to tamurigiene puejchu navoyocarichjicha no napuemmavono nochquíravo te 'to tamurigiene naetorisra. Naemyuuco to nanocarichjicha to mpachijigne tavoo'ogne to nog'e. 19 Naquee'i te 'to huipo tacmuncore nanoca to taquejragne mavoo'ogne ma Viya. Naco'e: “Viti viuchcu'ripo te jmañono”, etotsero enoripuini nanosjii'i tacovnora to mpachijigñono. Tjicho ma 'chane eto tcovnora to tvoyoco. 20 No nochcurionripuini te 'to mpachijigñono taye'ono pjoca 'pog'e tajichri'ini to naemotra ma Viógienu Jesucristo tcuchcu'ra'i, ene te 'to tchaponvore tavoyoca jmañono, tcuuyacrepo taesvoyca te huich'o naemotri'i ma Cristo. 21 Tiuriponri'ini te 'to vonaquimoti to tiuuna 'chojriicovo, naemotripuini eto toonagne tavoniipi to 'chojriicovo nacometoriigiene naye'e ene tchovonvore te 'to tamurigiene. 22 Taco'e tituchvopo to naquenve no 'chañono. Oni taco'e: “To pacu taechopo tanico to to'cogne ene to tacosip'ogne smoru tchovo te 'to tiúraji”, naquenve. Enepo naquee'i eno. Tiuchcu'ompuini te 'to tamurigiene ene tchovonvore taye'e.

2 Pedro 3

1 Mporapenviono nemnarono, eto pjoca apinagiene najre aye'e. Ene nmetoco'eri'i te jmani puejchu toona to aponrerisra ene echarichjicha 2 to naechjiriivo no muechjirono ma Viya te 'conevoco. Tomuire echa to mavoniipi ma Viógienu tcuchcu'ra'i imitcosi vye'e viti mavonrano. 3 Eto tohuina tcomnucre te 'to echemcha. Te tane'ipo to matesrena ma Viógienu enjoyre no tnoconyore to mpachijigne tavoo'ogne to nog'e. Naepruyre no t-sopano to 'chojriicovo 4 ene naqueyre eno: “¿Tajtse tacoyemo to votiutegiaa'i ma Cristo? Maquee'iji te 'to tiutecyore”, naqueyre. “Tjicho tepenonripo no novgieñono t-sopono ma Viya ene tajinacho'o vim'a táquitsvo. Juitjiiri'i tacutirichjicha to 'pog'e te tquepyapo”, naqueyre. 5 To ene naquee'i eto tjicho vonavro'o naponrerigia to taechjis'ogne to 'chojriicovo. Te tanaécupo muechjis'opo ma Viya muepyacpo pjoca 'pog'e mueptsicpo te 'to une. 6 Etotsero te tayerevopo to muepyasraa'i to 'pog'e, macopcarecpo to 'chopegiene tgivo ene muetopuerecopo no tcovsano te pjoca 'pog'e. 7 Ene juiti huipo ene tac'eyre tjicho to 'pog'e étopo to 'pomriono muepyarono tiovricono te 'nug'e muecmúnacho tariicoyre to yucu. Ene majichyore te titecpapo to muectiora mavioschirayore no 'chañono ene táquicñampo no mueperajono. 8 Vo'aquemtisco mporapenviono nemnarono, te 'to mamíro'u ma Viya étona sache tacuti to milgiene añu ene to mil añu tacuti to etonarichu sache. 9 Vo'neni mavro'o mueyrecha to muetuchrena to muechjiriivo to machovrayre. Enjoo'i naejcho to huipo táchovyore. Eto tjicho ema tcomchára'o macuchoco no namujacpogñonrich'o ema. Tjicho mavoo'o te 'to namtu nácot-samre puejchu huipo nacuquicña. 10 To matesrayre ma Viógienu tvemchujricovyore macutiyore ma tiomera'i tjicho votaechocore caerapuca to tiutegia ema. Ene te tiutégiapo ema Viógienu, to tjiáracu jreegi coje sache tiutocampo tquemoyore mraca taétapo to yucu. Tomuire tanígiapo pjoca 'pog'e étopo to tacoy'egne. 11 Ene te 'to ene taqueyre jmañono tituchvoyree'i tamutu. Tiuri te 'to eti eperarégiapo apicuchgienenajicha ema Viya te 'to itorisra. 12 Acuchocgienenajicha to sache to matesrayre ma Viógienu. Aquemtone maye'e puejchu 'nuujina totegia. Te titecpapo to sache titovonyore tamutu, jreegi sache coje. Triiconyore ene eto taejrevo taconayacyórepo tamutu. 13 Vititsero vcuchoco to 'rajruyre anumo étopo 'rajruyre 'pog'e vicmuna mue 'ma Viya muechjis'ognee'i ema. Ene taye'e tovrico to tiuricocre. 14 Taco'e mporapenviono nemnarono, te 'to acuchosrenacho'o jmañono aponrericgienenajicha puejchu toona to itorisrena. Mtopravre'ena ene aetotijvo mue 'ma Viya. 15 Tcomnucre echa tajpuca to macomchaa'i ema Viya. Eto tjicho mavoo'o iuchcu'a amtu. Enerichu majich'e mamuire te 'to majre aye'e ma vemnaru ypórape Pablo tajicho to muechemchogne muejroru ema Viya. 16 Te 'to majriono etorichu muechjis'o jmañono. Etjoo'i tquejra to vechemchirena ene no votechemchano, huich'o yatpijvoquina te 'to nachanevo, naemquecha'ico to taechjis'ogne to majre ma Pablo. Ene najicho tomuire te 'pomriono 'chojriicovo mue 'ma Viya. Eto tjichyore tquemechoro'yoriono tacoviiyore. 17 Taco'e nemnarono mporapenviono echoripo jmañono. Tos'o ácuñuchvo puejchu vo'acuvoyoccore nae 'no mueperajgieñono ene vo'aquinajricvo to aponra ma Viya. 18 Acaravo'richjicha apona to muemna'vo ma Viya ene taemyanaporichjicha to imotrena ma Viógienu Jesucristo tcuchcu'ra'i. Muitravrena to vcuñuchrena juiti ene te'po 'pojra'ina. Amén.

1 Juan 1

1 Vcajre'e vechjis'oyre ma tquíjare 'Chojriicovo tquitoricra'i. Emapgieneripo te tanaécupo. Ema vsamgieneri'i ene vim'ognee'i vimoorocri'i vemmoco te 'to yvupe. 2 Tjicho tiutecri'i timericvo ma tquitoricra'i ene viti vim'o, tos'o vcometoriipo ema. Vechjis'o ema aye'e iomuire tjicho ema tijrocovi to muitravre vitorisra. Ema ene mas'o mue 'ma Viya macóchane etotsero tiutecpo vye'e timericvo. 3 Tos'o ymetocó'epo to vim'ognee'i ene vsamgieneri'i maye'e puejchu iomuirena activocovi te 'to mamíro'u tjicho viti vcatijiicoco mue 'ma Viya Iyare mue'po maChicha Jesucristo. 4 Tos'o vcajre'eri'i jmañono puejchu oosamre tajicha. 5 Eto pjoca 'chojriicovo vsamgieneri'i mue 'ma Jesucristo, taco'e juiti ymetoco'e. Oni taco'e eto: Ma Viya tjiáracu ema. Tajina támopcu maye'e. 6 Te 'to vac'e: “Viti ypono ma Viya”, ene yponarichjicha to tamopcugne pecatu, vepya'ra'po to ene vquee'i, vovnoca to je'chugne. 7 Etotsero te ypona to tajaracugne vacti ema Viya tiov'o te 'to tjiáracu énetse eto vcutcocyore te 'to vsamre ene to muetne ma Viógienu Jesucristo maChicha ma Viya tasipcoyre tamutu to ypecaturano. 8 Te 'to vac'e: “Tajina ypecaturena”, vejcojvo vitjivo vemtsiocvo ene to je'chugne huipo tiovocavi tjicho vepya'ra'i. 9 Etotsero te ymeturígiapo tajicha to ypecaturano, ema huipo muechnavi to ypecaturano. T-sipcovocovyore te tamutu to mueperajgieñono tjicho ema tiuri titúra'i te 'to muechjiriivo. 10 Te vac'e: “Vovnoca to pecatu”, émapo vnoco ma Viya te 'to ema tepya'ra'i ene eto muechjiriivo huipo vsoppojgia.

1 Juan 2

1 Nchichanoviono, ncajre'e jmani puejchu vo'acúnoco to pecatu. Etotsero te enjoo'ina nanoca to pecatu, emjaa'i ma techjuchovyore te 'to mamíro'u ma Viya, ema Jesucristo tiuri ene mtopravre. 2 Ema muepeninovi mava'cho to ypecaturano ene vováquejvo. Nomuire mava'chino to napecaturano namutu no 'chañono te pjoca 'pog'e. 3 Eto temquechorojco to vimotra ema Viya te 'to vitucha vnoca eto mavoniipiono. 4 Ma 'chane te mac'e: “Nuti nimoti ma Viya”, ene votaetúra'i te 'to mavoniipiono, ema tepya'ra'i tjicho vomuechjis'a to je'chugne. 5 Etotsero ma titucha to muechjiriivo, ema temnaco ma Viya. Eto vech'o te 'to maye'evocovi. 6 Ma 'chane te mac'e: “Nuti mpono ma Viya”, tayumjacvo maponocyore ma Jesucristo te 'to muetorisra. 7 Vo'rajrina to voniipi ncajre'egiene. Vo'ponaena to 'chosgiene voniipi ajacpognee'i te tovgiene. Tjicho pjoca 'chosgiene voniipi etorichu to 'chojriicovo asamgieneri'i. 8 Etotsero cuti 'rajru to mavoniipi ma Viya ncajre'egieneri'i: eto to aemna'i. Tjicho ene maco'e ma Cristo ene eneripo aco'e iomuire. Tjicho to tamopcugne tetavicooporipo ene to je'chugne tjiáracu tmicuchooporipo. 9 Ma 'chane te mac'e: “Nuti mpono to tjiáracu”, ene macóticho ma mapórape, ema maponrichjicha to tamopcugne. 10 Ematse ma temnaco ma mapórape, eto mapono to tjiáracu ene tajina timpecatúracha. 11 Ma tcóticho ma mapórape eto mapono to tamopcugne te 'to muetorisra. Tos'o huipo timúchapo to mayon'oyre tjicho tamui'uggio to tmopcu. 12 Ncajre'e eti nchichanoviono tjicho ma Viya macomticripo to apecaturano majicho ma Jesucristo. 13 Ncajre'e eti tatanoviono tjicho imoti ma emapgieneripo te tanaécupo. Ene étipo 'retonano, ncajre'e tjicho eti ito'aco ma huinarajgiene. Ncajre'eri'i eti nchichanoviono tjicho imotpo ma Viya Iyare. 14 Ncajre'eri'i eti tatanoviono, tjicho imotpo ma emapgieneripo te tanaécupo. Iomuire eti 'retonano tjicho eti 'tumevoc'e. Ene tov'o to muechjiriivo ma Viya te 'to asamre ene ito'aco ma huinarajgiene. 15 Vo'aquemnaco acucponreeji to taye'e pjoca 'pog'e étopo to taye'erepiono. Ma temnaco tcopneriiji to taye'e pjoca 'pog'e, ema huipo muemnaca ma Viya Iyare 16 tjicho to taye'ono pjoca 'pog'e vo'enena tos'a mue 'ma Viya. Enerichu tos'o te pjoca 'pog'e. To tamurigiene tavoo'ogne to viog'e étopo tajomrachgiene to viug'a ene étopo to t-siñavocre tajicho to vcoy'egne, tamutu jmañono eto taye'e pjoca 'pog'e. 17 To taye'ono pjoca 'pog'e tamutu titovonyore ene étopo to tjiomrachcoriono tamurigieñono. Enotsero no tnocano to mavoo'ogne ma Viya muitocoresiyre to naetorisra. 18 Nchichanoviono, tiane'ipo titecpoyre to muectiora ma Viya. Eti asamuiicoripo to matesrayre ma tiocpuemchoyre ma Cristo ene moveranripo juiti no tiocpuemchono ema. Eto temquechorojco te 'to tiane'ipo to muectiora ma Viya. 19 No tiocpuemchono ma Cristo ene tiptsicvompo te vye'e, naponri'ini to 'chojriicovo etotsero vonanoca te nasamre tjicho te eninaa'ini viumrivono nánosijri'ini vye'e. To naenajrisravo eto temquechorojco te 'to vo'enina viumrihuina. 20 Etitsero aquijro ma Espíritu Santo majicho ma Cristo ene imoti to je'chugne. 21 Vo'etina nácajréno'e tajicha to amuimotrena to je'chugne. Ncajre'eri'i tjicho imoti to je'chugne tjicho to tepya'core movine ene tos'aa'ini te 'to je'chugne. 22 ¿Majtse ma tepya'ra'i? Ma maco'e: “Ma Jesús vo'emuena ma vcuchoru Cristo.” Ma ene maco'e ema tiocpuemra'i mue 'ma Cristo. Vomáquejvo mañucha ma maChicha, mamuire ma Mueya mañucho. 23 Aponrejgia, ma tioñucho ma maChicha mamuire ma Viya mañucho. Enotsero no timotiono ene vonoñucha ma maChicha, mamuire ma Viya naemoti. 24 Tos'o anocarichjicha aetúra'i te 'to 'chojriicovo asamgieneri'i te tovgiene. Te aponarichjicha eto, anosjiyre mue 'ma Viya mue'po maChicha. 25 Tjicho eto mametoropri'i to muejrosravocovyore to muitocóresi vitorisrayre. 26 To ncajre'eri'i jmani puejchu vo'acuctemcore nae 'no tvoyora'ono. 27 Tjicho ma Jesucristo tijroc'eripo ma Espíritu Santo. Tos'o vo'acmunu áquimitcosi tjicho ma Espíritu Santo ema timitco'e tamutu ene to muemitropi eto je'chugnejcha. Aetúra'i ene aponarichjicha ma Cristo te 'to itorisra. Eto aquimitcosi mue 'ma Espíritu Santo. 28 Napecho ene njich'e nchichanoviono, ansijri'i apona ma Cristo puejchu vovqueyumro'u te tchappo ene vovcutsri'o te mamíro'u. 29 Eti echo te 'to tiuri ma Jesucristo ene echa tomuire namutu no tnocono to tiuricocre te 'to naetorisra, eno tcochichacriono maye'e.

1 Juan 3

1 Im'a, 'chopegienejicha to muemnasravi ma Viya Iyare tjicho viti vco'e: “Ma Viya ema tcochichavocovi.” Ene je'chu viti machichanoviono. Tos'o no taye'ono pjoca 'pog'e votaemotioviono tjicho eno vonaemoti ma Viya. 2 Tos'o juiti, nemnarono, machichavocoopo ma Viya etotsero huich'o vechemcha to vicmunayore maye'e. Vechotsero te tiutégiapo ma Cristo, ema vcutiyore tjicho vim'oyre mraca. 3 Namutu no tcuchocano ema tiuunayre to naetorisra, macutivocyore ema te 'to muetorisra. 4 Namutu no tnocono to pecatu tejicvono te 'to mavoniipi ma Viya tjicho te vcopecatra vejicvo te 'to mavoniipi ema. 5 Eti echo te 'to eto timiutecri'i ma Jesucristo, to macomtisrayre to ypecaturano tjicho ema tajina mapecaturena. 6 Namutu no tponano ema, huipo nanoca to pecatu. Enotsero no tnocono to pecatu te 'to naetorisra, vonaponrejgia ma Viya tjicho vonaemoti. 7 Nchichanoviono, vo'acuvoyoccore. Ma 'chane te tiuri te 'to muetorisra, ema tiuri macuti ma Viógienu. 8 Ematsero ma tnoco to pecatu te 'to muetorisra, ema maye'e ma eriono tjicho ma eriono te tanaécupo ema tnoco to pecatu. Ene eto timiutecri'i ma maChicha ma Viya puejchu mueto'aca mavettácapo to manocgiene ma eriono. 9 No machichanoviono ma Viya vonanocarichjicha to pecatu tjicho to toonagne muetorisra ma Viya tanosjii'i te nasamre. Tos'o movine nansijri'ini te 'to pecatu tjicho machichavocripo ma Viya. 10 Eto temquechorojco no machichanoviono ma Viya, énopo no machicha ma eriono. Tjicho no votnocano to tiuricocre ene vo'vore taemna'ono mue 'ma napórape, eno vomaye'evoquina ma Viya. 11 To 'mitreco 'chojriicovo asamgieneri'i te tovgiene oni taco'e: “Vemnajricca.” 12 Vovcucti ma Caín te 'conevoco tjicho ema maye'eri'i ma eriono, taco'e macopacopo ma mati. Ene ¿taja tacoyemri'i to macopacopo? Eto tjichri'i to muetrérepi ma Caín votori ene to manocsare ma mati eto tiuri. 13 Tos'o mporapenviono, vo'acárami te tcoticha'iono no tpono to taye'ono pjoca 'pog'e. 14 Eto timecovi to huipo taepenoyre to viachanevo ene muitravrénapo to vitorisra tajicho to vemnacquira nae 'no yporapenviono. Ma votemnaca ma mapórape manosjii'i tépeno te 'to machanevo. 15 Ma tcóticho ma mapórape, emaripo tcópa'i te 'to mamíro'u ma Viya ene eti echo ma tcópa'i movine muitravrenari'ini to muetorisra. 16 Ene eto vimotiyo to muemnasravocovi ma Viya tjicho ma Jesucristo muepeninovri'i. Ene vqueyre vépena vijrócapo to vitorisra najicha no yporapenviono. 17 Ma 'chane te etjoo'ina to macoy'egnena tim'ocre ene muem'a ma mapórape tacmunrocvo ene vomacujpanu maquijroco to macomnugne, eto temquechorojco vomuemnaca ma Viya te masamre. 18 Nchichanoviono, huiro tacuc'egnechjicha to vemnacquira. Je'chugnenajicha to vemnacquirena. Vitucha taemégiapo to vnocgienena. 19 To vemna'vo eto temquechorojco to yponra to je'chugne 'chojriicovo ene vováquicchopuiivo te 'to mamíro'u ma Viya. 20 Tjicho te vechócapo te 'to vsamre, mavetji ma Viya ema titjiicovo tamutu muemoti. 21 Etotsero nemnarono, te 'to vquechocvo te vsamre, huipo hueyumro'yore te 'to mamíro'u ma Viya 22 ene ema tijrocovyore to vyosiorina tjicho vitucho to mavoniipiono ene étopo to mavoo'ogne ema. 23 Ene eto mavoniipi vye'e te 'to vsopa ma maChicha Jesucristo ene vemnacca tjicho eto matupararovri'i ma Cristo. 24 No tituchano to mavoniipiono ma Viya, nanosjii'i maye'e ene ema ene mavrico naye'e. Eto vech'o to ene mavrico vye'e majicho ma Espíritu Santo muejrorovri'i.

1 Juan 4

1 Mporapenviono nemnarono, vo'acúsopo to naemitropi no namutchujcha. Tayumjacvo aponrejcoyre to naemitropi te 'to maye'epuca ema Viya vo'ipuca. Tjicho te pjoca 'pog'e moveranripo no muechjirono ma Viya najichvo. 2 Eto imotiiyore to naemitropi te maye'epuca ma Espíritu Santo: No timitricono te 'to ma Jesucristo tcog'e te tiutecpo te pjoca 'pog'e, te ene nac'e eno maye'ono ma Viya. 3 Enotsero no vo'ene nac'e te 'to naemitrisra, eno vomaye'evoquina ma Viya. Eno maye'evoco ma tiocpuemcho ma Cristo. Ema asamuiiruu'i tiutecyore ene juiti emapripo te pjoca 'pog'e. 4 Nchichanoviono, eti maye'evoc'e ema Viya ene ito'acripo no tiocpuemchono tjicho ma Viya ene mavrico te asamre. Ema 'tumepono mue 'ma eriono tiovrico te pjoca 'pog'e. 5 Eno taye'evoco pjoca 'pog'e, tos'o etochujcha naechjis'o to taye'ono pjoca 'pog'e ene nórico nasamo no tiovricono taye'e. 6 Etotsero viti maye'evocovi ema Viya ene no timotiono ma Viya t-samovocoviono te 'to 'chojriicovo. Enotsero no vomaye'ena ma Viya vot-samaviono. Eto temquechorojco no tpono ma Espíritu Santo ene énopo no tpono to tepya'ra'core. 7 Nchichanoviono nemnarono, vemnajricca tjicho to taemnárapi ene tos'o mue 'ma Viya. Namutu no temna'ono eno machichanoviono ema Viya ene naemoti ema. 8 No votaemna'ono vonaemoti ma Viya tjicho ma Viya ema temna'jicha. 9 Ma Viya timecovi to muemna'vo vye'e taco'e tijrocoopo ma etonagne maChicha. Mavonicpo te pjoca 'pog'e puejchu ema maquitorigiavi. 10 Taco'e to je'chugne temna'core, vo'etina te 'to viti vemnaca ma Viya. To temna'core eto to muemnasravocovi viti tjicho mavonicpo ma maChicha ema muepeninavi mava'cha to ypecaturano. 11 Mporapenviono nemnarono, te 'to ma Viya temnacovri'i, ene vac'e viomuire vemnacca. 12 Aponrejgia, najina tim'a eto'ena ma Viya. Etotsero te vemnacca, tiovocovi ma Viya ene tquechorojpo vye'e to temna'core tos'ogne maye'e. 13 Eto temquechorojco te 'to vnosjii'i mue 'ma Viya ene ema tiovrico vye'e tjicho ema tijrocovi ma Espíritu Santo. 14 Viti vim'o to matesra ma maChicha mavoniru ma Viya Iyare puejchu macuchcu'voca no tcovsano te pjoca 'pog'e ene eto vechjis'o vcometoriru. 15 No techjis'ono ma Jesús te 'to maChichari'i ma Viya, ema tiovrico naye'e ene eno nanosjii'i maye'e. 16 Viti vecho ene vsopo te 'to muemnasravocovi ma Viya. Ema temna'jicha taco'e no temna'ono te 'to naetorisra nanosjii'i maye'e ene ema ene mavrico naye'e. 17 Ene te vnócapo to vemna'huina, huipo vqueyumro'u te titecpapo to sache mavioschiravocyore ma Viya no 'chañono tjicho viti yponocripo ma Cristo te 'to muetorisra. 18 Tajina timpigiavi tajicho to muemna'vo ma Viya tjicho te vimotpo to muemnárapi ma Viya, huipo ypigia. Tjicho to ypisra tomo to tcatajivcore tos'o ma tpico huich'o muechemcha to muemnárapi ma Viya. 19 Tos'o vemnacpo ma Viya tjicho mativri'i temnacovi. 20 Ma 'chane te 'to mac'e: “Nuti nemnaco ma Viya”, ene macóticho ma mapórape, ema tepya'ra'i. Te vovemnaca ma ypórape vim'ogne, macompujvo ma Viya vovemnaca tjicho vovim'a. 21 Eto pjoca mavoniipi: Ma temnaca ma Viya, muemnaca ma mapórape.

1 Juan 5

1 Namutu no t-sopano ma Jesús te 'to emari'i ma Cristo, eno machichavoco ema Viya. Im'a, ma 'chane te muemnaca ma 'pona 'chane, nomuire no machichanoviono muemnacyore. 2 Eto vimotiyo te 'to vemnacvoco no machichanoviono ma Viya tajicho to vemnasra ema étopo vituchra to mavoniipiono. 3 To vituchra to mavoniipiono eto temquechorojco to vemnaco ema ene to mavoniipiono votáquejra to vnosrena. 4 Ene namutu no machichanoviono ma Viya naeto'aco to taye'ono pjoca 'pog'e. Vito'areco tajicho to vsopra ema Viya. 5 ¿Naja no tito'arecono te 'to taye'ono te pjoca 'pog'e? Eno t-sopono ma Jesús te 'to emari'i maChicha ema Viya. 6 Vecho te 'to ma Jesucristo maChichari'i ema Viya. Tjicho te tiutecpo ema tquicchospo te 'to une. Muepsecpo to muetne te tepenopo. Votáquejvo táquicchosi te 'to une, tomuire muepseco to muetne. Ma Espíritu Santo muechjis'o ema tjicho ema tajina mañucha. 7 No techjis'ono te 'to anumo moponano: ma Viya Iyare émapo tquíjare 'Chojriicovo ene émapo Espíritu Santo. Eno pnoni moponano etotsero etonavcorichu. 8 Moponavore to techjis'ono te pjoca 'pog'e: ma Espíritu Santo, to muecchosi te 'to une ene étopo to muetne taepseevoo'i. Ene eto moponagiene tcutcocono to taechjis'ogne te 'to ma Jesús maChichari'i ema Viya. 9 Topo teschopcore to nametoropi no 'chañono, macompujvo ma Viya teschopcorepono to mametoropi. Ema muechjis'o te 'to ma Jesús maChichari'i. 10 No t-sopono ma maChicha ema Viya taemerucho to nasamre te 'to nasopra. Ene no vot-sopano émapo ma Viya tepya'ra'i najicho tjicho vonasopa to muechjiriivo taechjis'o ma maChicha. 11 Oni taco'e to muechjiriivo ma Viya: Muitravre to vitorisra majicho ma maChicha. Ema tquitoricovi. 12 No tcoy'ono ma maChicha ema Viya eno muitravreyre to naetorisra ene no votacye'ono ema, votaetoriconyore maye'e. 13 Eti asopo ma maChicha ema Viya, ncajre'eri'i jmañono puejchu echemcha te 'to muitravrepo to itorisra. 14 Eto vcuñuch'o ema Viya. Vecho te 'to tajpuca vyosserigia maye'e te mavoo'ognena ema, t-samovyore. 15 To vecho to t-samovyore enerichu tomuire vecho te 'to vjiacpoyre maye'e to vyosiorina. 16 Te im'a tacpecatura ma apórape te 'to vo'eto tquimicñareco, tiuri ayosiucha mue 'ma Viya ene ema tquitoricyore. Etjoo'i to pecatu timicñarecra'i. Vo'etina njicha to áyossericyore no tnocano. 17 Im'a, tamutu to mueperajcoriono eto pecatu etotsero etjoo'i to pecatu vo'etina timicñaca ma 'chane. 18 Vecho te 'to no machichanoviono ma Viya vonanoca to pecatu te 'to naetorisra tjicho tcoctiu'o mue 'ma maChicha ma Viya ene ma huinarajgiene vomaato'o muemponnojgia. 19 Vecho te 'to maye'evocovi ma Viya ene namutu no taye'ono pjoca 'pog'e muemponnojcovco ma huinarajgiene. 20 Tomuire vecho to tiutecripo ma maChicha ma Viya. Ema tijrocovi to vechemra'vo puejchu huemoti ma Mueya ema Viyagienejicha. Ene ema ene mavrico te 'to vitorisra tjicho tiovocovi ma maChicha Jesucristo ema Viyagienejicha. Muitravre to vitorisra majicho. 21 Nchichanoviono, vo'acucponreeji to taye'ono pjoca 'pog'e étopo nasiñaraji no 'chañono. Amén.

2 Juan 1

1 Meme mpórape piti manerioovi ma Viya, ncajrevi nuti ncotpára'o nae 'no t-sopono ema. Ncajre nomuire no pchichanoviono eno nemnarono tios'o te nsamre. Vonáquejvorichu nuti nemnáca'e. Namutu no timotiono to je'chugne 'chojriicovo temnac'iono 2 tjicho to 'chojriicovo ene tovrico te 'to vsamre. Muitravreyre to ene taqueyre. 3 Nyosioco ma Viya Iyare émapo maChicha Viógienu Jesucristo puejchu majpan'e muemcataca'e ene aetotijvo to aponra to je'chugne étopo emna'vo. 4 Nuusamre najicho no pchichanoviono. Enjoo'i nrotovoco nanosjii'i te 'to je'chugne 'chojriicovo tjicho eto yvóno'i mue 'ma Viya Iyare. 5 Tos'o nmetocovi, meme mpórape, te 'to vemnacca tjicho vo'rajrina pjoca mavoniipi ma Viya. Etorichu to vjiacpognee'i te tovgiene. 6 Te 'to huemna'i vituchyore to mavoniipiono ma Viya asamripo te tovgiene. To mavoniipi ema eto aemna'i te 'to itorisra. 7 Moverano te pjoca 'pog'e no naco'e te 'to votácog'e ma Jesucristo te tiutecpo. No ene naco'e eno tvoyora'ono ene nocpuemcho ma Cristo. 8 Taco'e ácuñuchvo puejchu vo'acuvoyoccore ene tampuujipo to ajacpogneyre icmuna mue 'ma Viya. 9 Ma 'chane te techa'igia te 'to muemitropi ma Cristo, ema huipo mavoca ma Viya. Ematsero ma manosjii'i mapono to muemitropi ma Cristo, mavoco ma Viya émapo maChicha. 10 Te 'to enjoo'ina tiutegiano aye'e timitrigiano ene vonaquechjis'o to toonagne muemitropi ma Cristo, vo'giene acujacpo te 'to apeno. Vo'vore acuggio: “Puetotijvo te 'to páquij'e.” 11 Tjicho no ene najicha, enorichu timcatacono te 'to tamurigiene naemitropi. 12 Movera to nvoo'o nechjis'a aye'e etotsero vonavro'o nnoca te 'to 'jiumeruco. Ncuchoco nutegia nimojna'e puejchu vcuusamrechcoca. 13 No schichanove su ppórape techjicviono. Esurichu manerioru ma Viya. Amén.

3 Juan 1

1 Tata mpórape Gayo ncajrevi piti nemnaavi. Nuti ncotpára'o nae 'no t-sopono ma Viya. To nemnasravi ene tos'o te 'to nsamre. 2 Mpórape, nyosioco ma Viya puejchu puetotijvo te 'to pitorisra, vopcucjuma tactirichu tomuire to pitotijhuira te 'to piachanevo pponra ma Viya. 3 Nuusamre pjicho te titecpompo no yporapenviono techjis'oviono to pitura'ivo te 'to pitorisra. Pnosjii'i ppono to je'chugne 'chojriicovo. 4 Tajina tacti to nuusamrevo najicho no nchichanoviono te 'to vsopra ma Viya te nsamuiico tiuri to naponra ema. 5 Mpórape nemnaru, tiuri pjicho pitúra'i te 'to pemtone nae 'no yporapenviono. Pechpojrico no tiomono to 'chojriicovo eninjicha nae 'no 'povsajecono. 6 Te namíro'u pnoni yporapenviono naechjis'o to pemnasravco étopo pimcatasira. Tiuri to ene pjicha. Pcatajicvoca pijroca to nacomnugnena te 'to nayonrena. Eto tiuricocre mue 'ma Viya 7 tjicho eto timyonvoco to naemtone mue 'ma Jesucristo tcometorirono. Tjicho tajina najacpa to naemcatacosina nae 'no namusopgieñono ma Viya 8 ene viti tacomnu to vechpojricvoca vimcátaca to nacometoriira to je'chugne 'chojriicovo. 9 Nuti ncajree'i no t-sopono ma Viya aye'e etotsero ma Diótrefes voteschópanu to nimitrisra. Márico tvonirico macuti ma cparaaco naye'e. 10 Te nutegia aye'e ncomro'yore tajicho to tamurigieñono ene étopo to techjegne'nuu'i. Votáquejvo tomuire vomajacpa no yporapenviono te tiutecono aye'e, vo'vore muesopa najacpa no 'pomriono ene mavoo'opo macuchcovca te 'to iuumutírare. 11 Mpórape nemnaru, vopcuponoco tamutu jmani tamurigieñono. Eto pnoca ppona to tiuricocre tjicho no tnocono to tiuricocre eno maye'ono ma Viya. Ene no tnocono to tamurigiene vonaemoti ma Viya. 12 Ematsero ma Demetrio je'chugnejcha tiuri to muetorisra. Namutu techjis'o to márivo ene viti viomuire vimoti ene je'chu eti echo to vohuepya'ra'i. 13 Movera to nvoo'o nechjis'a etotsero vonavro'o nnoca te 'to 'jiumeruco 14 tjicho ncuchoco nvoo'o 'nuuji nimojnapi puejchu vechjirígiapo. 15 Puetotijvoo'i mpórape. Namutu no yporapenviono te pjoca techjicviono. Pechjicvoca namutu no yporapenviono vemnarono.

Judas 1

1 Nuti Judas ncajre'eri'i. Mavonranu ma Jesucristo ene viaticoco ma Santiago, eti aquichosgieneri'i mue 'ma Viya Iyare maneriorono ema ene acoctiu'o mue 'ma Jesucristo. 2 Nyosioco ma Viya manoca te 'to asamre to 'chopegiene majapanura'ivo titotijvocre étopo muemna'vo. 3 Mporapenviono nemnarono, mponrericri'ini ncajre'eyore nechjis'oyree'ini to 'chojriicovo taechjis'o to viuchquira mue 'ma Viya. Etotsero tcomnucre to nechjis'a to 'pona te pjoca najre. Nmetoco'eyore to etméchapo to aponra asopra to 'chojriicovo eto'erichu tquijrono no maye'ono ma Viya ene eto huipo taetsvochcore. Eto echjucha 4 tjicho enjoo'i no tiocpuemra'ono mue 'ma Viya t-siopono aye'e timijachvono eno yporapenviono. Eno 'ponarichu to naemitropi. Naco'e te 'to tiurichujcha vnoca to mpachijigne tjicho ma Viya tjiapanúra'i naco'e. Eno noñucho ma Viya Iyare émapo Viógienu Jesucristo. Te 'conevoco te 'chosgiene ajúreco taechjis'oripo to naecñayre no enem'ono. 5 Tayampane eti aemotripo etotsero tiuri nmetaca'evore to majichgieneri'i ma Viya te 'conevoco. Tjicho macuchcu'vocri'i te 'to 'vósare Egipto no israelitano maye'ono ene taqueptsero macomtiocvocpo no msopjuireccono naye'e. 6 Enoripuini no angieriono namusopjuira'igñono muecñacvoco ma Viya tjicho eno naenajicri'i to muejroori'ini ma Viya. Najunjicpo to novsa ene mueetacpo te 'to tamopcugne. Muchquiravoriono to naquimitjivo taye'e tiomuincapo te titecpapo to sache mavioschirayore no 'chañono ma Viya. 7 Tomuire echa no 'chañono te 'conevoco tcovsanri'ini te 'to Sodoma étopo Gomorra énopo tcovsano te tachocyo. Tjicho eno nacutiri'i no angierionini tejicvono mpachijivco nae 'no 'senono. Huipo napicucha to naepya mue 'ma Viya. Ema muevtsucvocpo muchquiravoriompo te 'to yucu puejchu vimmirúchapo. Vo'ene vcuc'e. 8 Ene nomuire no tvoyoricono aye'e. Tejcojvonjicha cutpo 'chopruurejono tajicho to naejiivo te 'to nog'e. Msopjuireccono mue 'ma Viya, tcotemono te 'to 'chopegieñono. 9 Emaripuini ma naeyara'o no angieriono tquíjare Miguel votijrócapo tácotemo mue 'ma eriono tjicho te tjicpocconripo tajicho to mag'eni ma Moisés, vomacojcha etotsero majichpo: “Nyosioco ma Viya ema muemechorígiapi”, majichpo. 10 Enotsero no tvoyoricono tcotemono te 'to namuimotgiene. Nanoco to tamurigiene tavoo'ogne to nog'e. Nacuti to sórare eto timicñacvocyore. 11 Ene tcatajivonyorejicha tjicho naponocri'i te 'to tamurigiene manocsare ma Caín te 'conevoco. Te 'to navorira to prata naponocpo ma Balaam te 'to muejiivo. Eto timicñacvocyore to nocpuemra'vo. Nacutiripo ma Coré te 'conevoco. 12 Nanoco to ttsii'ocriono te tiovricono aye'e, te anicricnove mue 'ma Viya to emnacquira. Eno tnicompo aye'e ene terompo tiuusamriono, tajina napicuchgienena. Enojivo techpojricvono, vonaemcuuyacha nae 'no 'pomriono. Tajina najichgienena. Nacútipo to úcoji votacye'e une tomgiene to tecticvo. Nacuti tomuire to scúreco tamuco'igne. Te tiooji ene tcovemtapo. 13 Tomuire nacuti to 'chopegiene tapcuu'o. To tarisso eto taechjis'o to nanocgiene ttsii'ocre. Votáponcoriono nacuti to jreegi votatpiru te 'to tayon'oyre. Tos'o etopripo to naecmuna naecñayre te 'to muitravre tamopcugne. 14 Ma Enoc ema sietegiene naye'e nae 'no mamrivono ma Adán. Ema Enoc majichri'i ma Espíritu Santo muechjis'o to naecñayre no tvoyoricono. Oni maco'e: “Im'a te tiutégiapo ma Viógienu macochaneyre no 'chopemuugieñono angieriono 15 mavioschovcoyrepo namutu ene muecñacvócapo no naejiivono tiocpuemra'ono mue 'ma Viya tajichyore to nanosra to mueperajcore ene étopo to nacotemmo maye'e”, maquee'i ma Enoc. 16 No tvoyora'ono 'muíriji techjijocvono ene tcotiorora'ono. Etochujcha nacopneriiji to tamurigiene tavoo'ogne to nog'e. Tiaramimijicvono, tcuñura'ono najichvo nae 'no 'ponano te 'to navorira táquicmunano naye'e. 17 Etitsero nemnarono mporapenviono, aponrejgia to nametoru'eri'i no apostoriono mavonironri'i ma Viógienu Jesucristo te tovgiene. 18 Najich'ee'i: “Te táne'ipo to matesrayre ma Viógienu, enjoyre no teprura'ono te 'to maye'ono ma Viya ene nanocyore to tamurigiene tavoo'ogne to nog'e.” Ene najich'ee'i. 19 Ene je'chu enorichu no tvoyoricono naemtannico puejchu vonaquemnacco no 'chañono. To napono eto nayumjacvo to taye'ono pjoca 'pog'e. Vomavoca ma Espíritu Santo. 20 Etitsero nemnaru mporapenviono etméchapo te 'to asopra to toonagne 'chojriicovo ene ayosserígiapo mue 'ma Viya majicha ma Espíritu Santo. 21 Ansijri'i te 'to muemnárapi ma Viya. Acuchoca to sache ajacpirayore to muitravre itorisra muejroo'eyre ma Viógienu Jesucristo tajicho to majapanura'ivo. 22 Emechemchovca no tquicchopuiivono te 'to 'chojriicovo. 23 Imyoyucha puejchu nochcu'a no 'pomriono. Tacti to ave'voca te 'to yucu ene ajpanu no 'pomriono to echjis'ira to 'chojriicovo etotsero imcuuyáchapo puejchu votacuvoyoc'e to mpachijigne nanocsare. Eto apigia. 24 Vcuñucha ma Viya ema titjiicovo maróto'o macotiúcha'e puejchu vo'acuvenopo te 'to tamurigiene. Enetse eto mtopravre'énapo te tnoca'epo te 'to tajaracugne mamíro'u ene iuusamreyre majichyo. 25 Taco'e muitravre to vcuñuchrena ma Viya tcuchcu'ovi majicha ma Viógienu Jesucristo. Maquejvorichu ema Viyagienejicha techemcho tamutu. Muitravre to maquiyara'ocórevo étopo muetjiisíravo mapicuchcórevo tjicho te'rich'o tanaecu 'muíriji ene maco'e. Amén.

Apocalipsis 1

1 Eto pjoca majre ma Juan mavonra ma Jesucristo taechjis'o to muemericgiene ma Viya Iyare mue 'ma Jesucristo puejchu ema mametocovca no mavonrano to tacoyemyore juiti jmani sachono. Tos'o ma Jesucristo mavonicpo ma angieri puejchu ema muemegia ma Juan. 2 Je'chura'ii'i ema muechjis'opo tamutu to muem'ognee'i étopo to muechjiriivo ma Viya ene tomuire to je'chugne mametoruu'i ma Jesucristo. 3 Titotijvoyre ma tjira pjoca ajúreco taechjis'o to tacoyemyore énopo no t-samano ene nasopa tjicho avne titecpa to muectiora ma Viya tituchvoyrepo tamutu jmañono. 4 Nuti Juan ncajre no t-sopono ma Viya tcovsano te 'to sietegieñono 'vosariono te 'pog'e Asia. Nyosioco ma Viya puejchu ema muemcataca'e ene aetotijvo te 'to asamre majicha tjicho emapoocorichu te 'conevoco te'po juiti ene emayoorichu te 'pojra'ina. Mamuire ma sietegiene Espíritu Santo tiovrico te 'to mamíro'u ma Viya taeyara'o tamutu ema timcataco'eyore. 5 Ene émapo ma Jesucristo ma techjico to je'chugne. Ema mativgiene techpucri'i te 'to muepenira ene naquiyara'o namutu no taeyara'ono te pjoca 'pog'e. Ema Cristo temnacovi ene t-sipcovocovi macomtico to ypecaturano tajicho to muetne te 'to muepenira. 6 Ema ttuparacoopo te 'to maquiyara'ocórevo ene tomuire vquisopsi vitecpo'oco ma Viya Iyare. Muitravrena to vcuñuchrena ene étopo to muetjiicoovo. Amén. 7 Im'a, ma Cristo tiutecyore te 'to úcoji. Namutu tim'oyre ema, enoripuini no tjiorachonri'i. Namutu te 'muiripa'i 'pog'e tiyuchvonyore te naem'apo. Je'chu ene taqueyre. 8 “Nuti nuvgiene te 'to tamutu. Nutiyoorichu te titapompo. Niijico tamutu ncuti to letra A ene étopo tegne'o Z.” Ene maco'e ma Viya titjiicovo, emapoocorichu te 'conevoco te'po juiti ene emayoorichu te 'pojra'ina. 9 Nuti Juan iátinu ncajre aye'e. Vcutcoco te 'to viatajivo ene vjicpuicro'o majicho ma Jesucristo. Vcutcocyore tomuire vsiopyo te 'to mavsa. Nuti ene novricri'i te 'to ompa'i 'pog'e tquíjare Patmos. Nquevtsu taye'e tajicho to ncometoriira to muechjiriivo ma Viya étopo to nechjis'ira ma Jesucristo. 10 Te 'to sache maye'e ma Viógienu tiovocnupo ma Espíritu Santo. Nsamo te 'to ngiecu ma techjicnu tjiáranu mraca cuti to chujore. 11 Majichnu: —Nuti nuvgiene te 'to tamutu. Nutiyoorichu te titapompo. Niijico tamutu ncuti to letra A ene étopo tegne'o Z. Piajcha te 'to rivro to pim'ogneyre ene pimiomrigia nae 'no t-sopono ma Viya te 'to sietegiene 'vosariono te 'pog'e Asia. Pimiomrigia te Efeso, Esmirna, Pérgamo, Tiatira ene étopo Sardis, Filadelfia ene te'po Laodicea —majichnupo ema. 12 Ene nesñecpo majpuca ma techjicnuu'i ene eto nim'o to sietegiene canreru, oro etono. 13 Te 'to ttupric'o etono emjaa'i macuti ma machcogne nae 'no 'chañono, tiumo to mamuii'o titecpo te 'to mueypiono. To muet'e énepo te 'to matupo eto oro. 14 To machutmoco tacuti to tajíyo'o 'vesa tjiopugienejicha ene to mog'ano tacuti to yucu. 15 To mueype tmottsicono tacuti to tiuuna bronce ene to ma'u tjiaranugnejcha tacuti to tquemo une. 16 Macootoco te 'to vovre mavupe to siete jreegiono ene te 'to majaca tiuchco tacuti to tacosrigne 'chatrope. To mamiro tjiáracu tacuti te tjiaracugnejcha sache. 17 Te nim'opo ema, nvénopo te 'to mamíro'u ncutpo ma muepenogne. Etotsero ema manocpo nye'e to vovre mavupe. Majichnupo: —Vopcúpico, nuti nuvgiene te 'to tamutu. Nutiyoorichu te titapompo. Niijico tamutu. 18 Nuti nepenoo'ini nchoopo nitorico ene muepenoccompo. Nuti necho to tepenocre ene ncootoco to tayávera to novrare no naepenogñono. 19 Piajcha to pim'ognee'i juiti ene étopo to tacoyemyore taemeriivoyre pye'e. 20 Nemechemchovyore to taechjis'ogne to sietegiene jreegiono pim'ognee'i te 'to vovre nvupe ene étopo to siete canrerono oro. To canrerono taechjis'o no sietemuriono t-sopono ma Viya te 'to siete 'vosariono ene étopo to jreegiono taechjis'o no techono naye'e —majichpo ma Viógienu—.

Apocalipsis 2

1 Pácajre ma techo nae 'no t-sopnono te 'vósare Efeso. Oni pjichyore: “Ma tcootoco to sietegiene jreegi te 'to mavupe vovre ene tpuiirico te 'to siete canrerono oro, oni maco'e: 2 Nuti nimoti to anocsariono, to emtone nye'e ene étopo to ajicpuicró'ovo. Necho te 'to vo'ajicpuigia no namurigieñono ene aponrejco no mavonirono ma Viya najichvo ene aquictiora te 'to naepya'revo. 3 Eti ajicpuicro'o te 'to iatajivo njicho nuti ene vo'inajrígiapo. 4 Etotsero etjo to atopravo nye'e tjicho inajicripo to emna'vo te 'to itorisra. Huipo tacti te tovgiene. 5 Tos'o echa to anocgieneri'ini te tovgiene. Acot-samre tajicha to inajisraa'i. Anocavore tacti te anaecchopo. Te vo'acucot-samre nutecyore nuti ncoscu'yore to aye'e canreru te 'to tovricri'i. 6 Etotsero etjoo'i to núrico aye'e tjicho eti vo'iúrigia to mpachijigne nanocsariono no tponoco to muemitropi ma Nicolás. Eto nomuire vonúrigia. 7 Te acgiño, asama to muechjiriivo ma Espíritu Santo nae 'no t-sopono ma Viya. No tájicpuicro'ono tito'aregiano te jmani, nijrocvocyore nanigia to to'i to scúreco tquitoricra'i taechjis'o to muitocóresi vitorisra te 'to mavsa ma Viya tquíjare Paraíso” —majichvocpo ma Viógienu—. 8 Pácajre mamuire ma techo nae 'no t-sopnono te 'to 'vósare Esmirna. Oni pjichyore: “Ma mavgiene te 'to tamutu, emayoorichu te titapompo, ma tepenoo'i ene tchoopo titorico, oni maco'e: 9 Nuti nimoti to anocsariono étopo to iatajivono. Necho te 'to acomnurosravo etotsero etjo to acoy'egne arícovo mue 'ma Viya. Nsamo te tcotemono aye'e no jurionono maneriocgieñono ma Viya najichvo tjicho emachujcha ma eriono nasopo. 10 Votacucooyoc'e to iatajivonyore tjicho enjoo'i aye'e tqueetanyore majichyo ma eriono. Acoquitsmoorajcosyore ndiesi sache ajichyore te 'to acatajihuirayore etotsero aetúra'i nye'e tayampane nacopaca'erine ene nuti nijroc'eyre to itorisra ene eto muitravre. 11 Te 'to acgiño asama to muechjiriivo ma Espíritu Santo nae 'no t-sopono ma Viya tjicho no tito'aregiano te jmani votácatajivonyore te 'to yucu te 'pona naepenirena” —majichpo—. 12 Pácajre mamuire ma techo nae 'no t-sopono ma Viya te 'vósare Pérgamo. Oni pjichyore: “Ma tcoy'e to tacosrigne 'chatrope, oni maco'e: 13 Nuti nimoti to anocsare tiuriono. Necho tomuire to ene mavrico aye'e ma eriono te 'to iovsa. Etotsero eti vo'inajrígiapo to aponranu. Te nacopacopo te amuri ma techjis'onra'i tquíjare Antipas, ema titúra'i nye'e, ene eti anosjii'i asopjuíra'i nye'e, eneripuini mavrico ma eriono te 'to iovsa. 14 Etotsero etjoo'i to atopravo nye'e tjicho enjoo'i te amuri naponrich'o to muemitropi ma Balaam te 'conevoco. Ema muemitcoo'i ma Balac te 'to mavoyocvoca no israelitano puejchu nanigia to naecmuna no nasiñarajono no 'chañono ene tomuire nanoca to mpachijigne nae 'no 'senono. 15 Ene tomuire enjoo'i aye'e no vonavro'o naenajigia to muemitropi ma Nicolás. Eto nuti vonúrigia. 16 Tos'o ácot-samre tajicha ene inajigia. Te vo'i, 'nuuji nutecyore aye'e nemechoricvocyore no enem'ono te 'to 'chatrope tochcogne te 'to njaca. 17 Te 'to acgiño asama to muechjiriivo ma Espíritu Santo nae 'no t-sopono ma Viya: Ma tájicpuicro'o tito'aregia, nuti nijrocyore puejchu manigia to tniccore tos'ogne te anumo tamuimotcoregiene nae 'no 'chañono. Tomuire nijrocyore to tjiopu mari tcajuyore taye'e to 'rajruyre muéjare ene najina taechoyore maquejvorichu ma tjiacpa” —maco'e ma Viógienu—. 18 Pácajre mamuire ma techo nae 'no t-sopono ma Viya te 'vósare Tiatira. Pjichyore: “Ma maChicha ma Viya eto mog'ano tacuti to yucu ene to mueype tmottsicono tacuti to tiuuna bronce oni maco'e: 19 Nuti nimoti to anocsariono étopo emna'vo, to asopranu, to emtone nye'e ene étopo to ajicpuicró'ovo. Necho te 'to timyonovorichjicha to anosra jmañono. 20 Etotsero etjoo'i to atopravo nye'e tjicho vo'acoscu'a te aye'e su 'seno Jezabel. Esu muechjiru ma Viya sjichvo. Svoyocvocchujcha no nvonrano, simitcovco puejchu nanoca to mpachijigne nae 'no 'senono ene nanigia to naecmuna no nasiñarajono no 'chañono. 21 Nuti ncomchaa'ini esu puejchu sácot-samree'ini etotsero vosavro'o sinajigia to specatura. 22 Juiti nijrocyo to sjumayore esu ene tcatajivyore mraca énopo no svoyocgiene tejicvono sye'e te 'to votcucot-samriono ene naquinajico to naponosra esu te 'to tamurigiene snocsariono. 23 Tepenonyore no schichanoviono njichyo puejchu namtu no t-sopono ma Viya te 'to 'vosariono naecha nuti nim'o to maponreru masamre ma 'chane. Ene nuti nijroc'eyre amutu to taetsvoyre to anocgienena, tiuriono ene étopo tamurigiene. 24 Etotsero te 'to iovsa Tiatira etjioo'i vo'apona to tamurigiene 'mitreco, vo'vore acponreeji to najit-sare tayumrúrevo muemitropi ma eriono. Tajina 'ponaena nimitropina natparac'eyre 25 taquejvorichu anocarichjicha to tiuricocre imitcosi tiomuincapo te nutégiapo nuti. 26 No tájicpuicro'ono tito'aregiano nanoca to nvoo'ogne te 'to naetorisra tiomuincapo te nutégiapo nuti ene nijrocvócapo to natupara'oyore te 'to 'vosariono, 27 tacutiyore to muejrosranu ma Tata to ntupara'o. Te 'to natupará'oyo tacutiyore to tactsucrupano to giero, nacutiyore ma 'chane te macovararajico to yupi. Najina taató'oyo tacpuemchoyre. 28 Tomuire nijrocvocyore to tjiáracu vjiareegi. 29 Te 'to acgiño asama pjoca muechjiriivo ma Espíritu Santo nae 'no t-sopono ma Viya” —maco'e ma maChicha ma Viya—.

Apocalipsis 3

1 Pácajre mamuire ma techo nae 'no t-sopono ma Viya te 'vósare Sardis. Pjichyore: “Ma maChicha ma Viya tcoy'e ma sietegiene Espíritu Santo ene étopo to siete jreegi, oni maco'e: Nuti nimoti to anocsariono. Naejchoripo no 'chañono te 'to tiuri to aponranu etotsero acuti ma muepenogne te 'to itorisra. 2 Tos'o aquechrorócapo etméchapo te 'to 'puesagiene anosra to nvoo'ogñono puejchu vo'aquinajricvo te 'to aponranu tjicho nim'o to anocsariono ene votori te 'to mamíro'u ma Viya. 3 Acot-samre echa to nimitropi ajacpognee'i. Anocgienenajicha te 'to itorisra. Te vo'acuquechrorocvo aquechpovo, nvemchujric'eyre nemecatajivcho'eyore tacutiyore te tiuteco ma tiomera'i. 4 Etotsero enjoo'i aye'e eti acovsa te Sardis votmopachijgiapono te 'to naetorisra. Eno ncochanevcoyre tjicho tiuri to ene nac'e te 'to naetorisra. 5 No tájicpuicro'ono tito'aregiano nijrocvocyore nacmuii'o to tjiopu ene vonáquem'oyre to naéjare te 'to rivro naye'e no tquicmunano to muitocoresigne naetorisra. Nuti nechjis'oyre to naéjare te 'to mamíro'u ma Tata nae'po nae 'no angieriono. 6 Te 'to acgiño asama to muechjiriivo ma Espíritu Santo nae 'no t-sopono ma Viya” —maco'e ma Viógienu—. 7 Pácajre mamuire ma techo nae 'no t-sopono ma Viya te 'vósare Filadelfia: “Ma santugnejcha maChicha ma Viya muechjis'o to je'chugne, ema tcoy'e to tayávera taye'e to mavsa ma David. Te mavejoco najina taato'o tjiocha ene te majocho najina taato'o tvejoca. Ema oni maco'e: 8 Nuti nimoti to anocsariono. Necho te 'to vo'tumevoc'ena etotsero asopjuíra'i te 'to nechjiriivo. Vo'ioñúchanu echjis'o to níjare. Im'a, nuti nvejocripo to tapajo te amíro'u ene eto najina taato'o tjiocha. 9 Aponrejgia, oni njichvocyore no tepya'ra'ono jurionono maneriocgieñono ma Viya najichvo ene emachujcha ma eriono nasopo. Eno tepyusiconyore njichyo te 'to amíro'u puejchu naecha te 'to nuti nemnac'e. 10 Eti asopjuíra'i te 'to nechjiriivo nmetoru'eri'i te 'to ájicpuicro'o. Tos'o nuti ncuchcu'eyre te 'to natajivyore namutu no 'chañono tjicho ma Viya maquitsmoorajyore no tcovsano te pjoca 'pog'e. 11 Aponrejgia tiane'ipo to nutesrayre. Aponrericgienenajicha to imitcosi puejchu vonacuquichojco'e to icmuna. 12 No tájicpuicro'ono tito'aregiano nnocvocyore te 'to mamíro'u ma Tata. Nacutiyore to taesigra te 'to mapeno ema ene movínepo najunjigiari'ini taye'e ene najchoyre to muéjare ma Tata naye'e ene étopo to taéjare to mavsa. Eto 'ponayore 'rajru Jerusalén tos'ogneyre te anumo. Tomuire najchoyre naye'e to 'pona níjare nuti. 13 Te 'to acgiño asama to muechjiriivo ma Espíritu Santo nae 'no t-sopono ma Viya” —maco'e ma Viógienu—. 14 Pácajre mamuire ma techo nae 'no t-sopono ma Viya te 'vósare Laodicea: “Ma Je'chugne Munagiene ema techjis'o to je'chugne. Ema titúra'i te 'to muechjiriivo. Ma Viya muepyacpo te tovgiene tamutu majicho ema. Oni maco'e: 15 - 16 Nuti nimoti to anocsariono tjicho eti voyatpijvoc'ena to aponranu ene vo'vore iocpuemchanu. Te voyatpijvoc'ena to aponranu, tiuuri'ini 'nuujina iocpuemchanu ene vo'ene ac'e. Acuti to tyácaeru une ene tijruggiomo nevtsucgiene tios'o te 'to njaca. 17 Eti aquee'i: “Etjo to vrícovo. Tajina vacmunu. Tamutu vcoy'e”, aco'e. Eti vo'echa te 'to ajapanucre acomnurocvo tamutu. Puchug'e tajina amuii'ina. 18 Taco'e nmetoco'e te 'to ayosserígiapo nye'e. Ava'chanu to oro taemiuunachgiene to yucu puejchu je'chu rico'ena te 'to acye'e ene étopo to amuii'ina tjiopu puejchu huipo acutsri'o te 'to nmíro'u. Tomuire to nvoo'ogne áquetsra puejchu imuiigia te 'to asamre. 19 Tjicho nuti ncóvaco ene nemectsimmuico namutu no nemnarono, tos'o ácot-samrevo anocgienenajicha to nvoo'ogne. 20 Aponrejgia, nuti nechjic'ee'i te 'to apajra. Te 'to enjoo'ina t-samanono ene navejoca to tapajo, nuti nsiopyore nnicyore naye'e. 21 No tájicpuicro'ono tito'aregiano, nuti ntuparacvocyore te 'to nquiyara'ocorevoyre. Nacutinuyre to nito'aresra ene étopo to ntupara'o te 'to maquiyara'ocórevo ma Tata. 22 Te acgiño asama to muechjiriivo ma Espíritu Santo nae 'no t-sopono ma Viya —maco'e ma Viógienu.

Apocalipsis 4

1 Taquepo nesñecpo nim'opo to tapajra te 'to anumo tejocgierecoo'i. Ene nsamojnopo ma techjicnuu'i te tovgiene. To ma'u tjiáranu tacuti to chujore. Majichnupo: —Yare piopna te pjoca anumo. Nimecviyre to tacoyemyore te 'pojra'ina —majichnupo. 2 'Nuujipo tiovocnu ma Espíritu Santo ene nim'opo taye'e to 'chope muejasrare ma 'chopetupara'o ene ma Viya tejaracoo'i taye'e. 3 Nim'opo to majaracuvo tacuti to tmottsico marija'gira tquíjare jaspe étopo cornalina. Ene taye'e tachoyoco to tiuuna o'e tacuti to tamottsisra to 'pona marija'gira tquíjare esmeralda. 4 Tachoyoco to muejasrare ma Viya nim'o to 'pomriono ene taye'e tejaraconri'i no techono maye'e. Veinticuatru to natupa. Eno tcomuii'ono to tjiopu ene nacojárapi to oro te nachuti. 5 Te 'to muejasrare ma Viya ene tos'o to temareco tetscháraco étopo tchunnuco tquemo. Te 'to mamíro'u triicongierecoo'i to sietepugiono yucu. Eto taechjis'o ma sietegiene Espíritu Santo. 6 Te 'to tamíro'u to muejasrare ma Viya etjoo'i to tmottsico tacuti to 'chope cogiure. Ene taye'e nomuire nachoyoco te 'to muejasrare no cuatrunano muepyarono ma Viya movera to nog'ano te 'to namiro te'po nagiecu. 7 Ma tinapuco macuti to 'chope sórare tquíjare león. Ma manoporu macuti to taem'i to vaca. Ma 'pona tacutirichu to mamiro ma 'chane. Emapo ma tegne'o macuti to 'chope coyre. 8 No muepyarono ma Viya eno tcopovono. Saesipoo'i to napovo ene movera to nog'ano te 'to nog'e. Eno 'muíriji naetsrareco ma Viya te sache te'po yoti votnaracano. Naco'e mue 'ma Viya: Ma Viya Iyare tiurigienejicha ema santu titjiicovo. Emapoocorichu te 'conevoco te'po juiti ene emayoorichu te 'pojra'ina, naco'e. 9 - 10 'Muíriji te naetsrareco ma muepenoccogne Viya tejaracoo'i te 'to muejasrare, ene narusrupáyacho. Ene nomuire no veinticuatrugñono techono maye'e naepyusmirucho ene naetsrareco, nanoco te 'to mamíro'u to najárapi. Najicho: 11 Tata Viya Viógienu, piti pitjiicovo. Tiuri piti pácuñuchcore ene vetsrarégiapi tjicho piti pecho pepyaco tamutu te 'to jvoo'ogne, to tim'ocriono étopo ymuim'ogñono, naco'e mue 'ma Viya.

Apocalipsis 5

1 Taquepo nim'o to rivro te 'to mavupe vovre ma Viya tejaracoo'i te 'to muejasrare. Tcaju tinco te'po tagiecu etotsero tjiochvo tquispita te 'to sietegiene sello. 2 Nim'o ma 'tumegienejicha angieri. Ema tjiáranu maco'e: —¿Majpuca ma táquisopsi timroto'ócapo tvejoca to rivro ene mavejchoca to taespita? —maco'e. 3 Etotsero najinagiene taato'o te anumo, te 'pog'e te'po 'mo'e 'pog'e. Najina táquisopsi tvejoca tim'a to rivro. 4 Tos'o nuti ncojrasamurevognejcha ene níyo'o tjicho najina taato'o tvejoca tim'a to rivro. 5 Ene ma étona nae 'no techono mue 'ma Viya majichnupo: —Huipo pquíyo'o tjicho ma Cristo, mamrivo ma David eto mavcure ma Judá, ema macuti to 'chopegiene sórare tquíjare león tjicho ema tito'arecri'i nae namutu, ema tquisopsi tvejchoca taye'e to sietegiene taespita ene mavejoca to rivro —majichnupo. 6 Te 'to tamíro'u to muejasrare ma Viya nim'opo ma tepeninovri'i macuti to 'vesa. Ema ttup'erecoo'i te 'to namuri no muepyarono ma Viya énopo techono maye'e. Ema macuti to nacoparuu'i 'vesa. Siete maji'u te 'to machuti ene sietevore to mog'ano eto taechjis'o ma sietegiene Espíritu Santo mavoniiri'i ma Viya te 'muiripa'i 'pog'e. 7 Ma macuti to 'vesa mapuchpo ma Viya te 'to muejarasi'ri'i. Mave'po te 'to mavupe vovre to rivro. 8 Te mave'po to rivro, no muepyarono ma Viya énopo no veinticuatrugñono techono maye'e naepyusmiruchpo ma tepenoo'ini macutri'i to 'vesa. No techono mue 'ma Viya namutu tcoy'ompoo'i to napunne tquíjare arpa étopo to crujo oro ene tov'o to tijye, eto taechjis'o to nayossericsariono mue 'ma Viya no maye'ono. 9 Eno najiruchpo ema te 'to 'rajru majíro'u naco'e: Piti próto'o pitjiicovo jvejchoca to taespita ene jvejoca to rivro tjicho piti nacoparuu'i jvachricoopo te 'to pitne puejchu maye'evocovina ma Viya, viti viovricri'ini te 'to 'muiripa'i 'pog'e te tamutu to 'vosariono nae 'no 'puechjiriivono 'povsajecono. 10 Piti ptuparacoopo te 'to maquiyara'ocórevo ma Viya Iyare ene tomuire vquisopsipo vitecpo'oco ema. Vcotpara'oyre maye'e te 'to maquiyara'ocorevoyre te pjoca 'pog'e, najichpo ema. 11 Taquepo nesñecpo ene nsampo no 'chopemuugieñono angieriono mtupachiravocre eno nachoyocri'i te 'to muejasrare ma Viya. Enopo tetsrarecono ema ene énopo no techono maye'e. 12 Tjiaranono eno naquepo: Tcuñuchcore ma tepenoo'i nae 'no 'chañono macuti to 'vesa. Ema 'tumegienejicha titjiicovo. Tamutu macoy'e ene techemra'vore. Ema ypicucha vetsraregia ene vjirucha, naco'e. 13 Nsampo to naechjiriivo namutu no tcovsano te anumo énopo no tcovsano te pjoca 'pog'e te'po 'mo'e 'pog'e ene énopo no tiovricono te 'to 'chopegieñono une ene tamutu to muepyarono ma Viya taye'e. Tcutcocono tjiruchono ma Viya: Tcuñuchcoregienejicha ema Viya techo tamutu te 'to muejas'oo'i ene émapo ma tepenoo'i macutri'i to 'vesa. Muitravreyre to ypicuchrena étopo vetsraresrayre, naquepo. 14 No cuatrugñono muepyarono ma Viya naco'e: —Je'chugnejcha ene taqueyre. Amén. No veinticuatrugñono techono mue 'ma Viya tepyusicompo ene naetsrarecpo ma muepenoccogne Viya.

Apocalipsis 6

1 Taquepo nim'o ma tepeninovi macutri'i to 'vesa. Ema mavejchocpo to tativgiene taespita taye'e to rivro ene nsampo ma étona muepyaru ma Viya. To ma'u tacuti to tchunnuco. Majichnupo: —Yare, pim'a to taemeriivoyre to tovgiene taespita to rivro —maquepo. 2 Ene nesñecpo nim'opo to cvoyu tjiopu. Ma tcoperori'i macootoco to tspoocu. Tquijropo tomuire ema to majárapi. Tyompo ema ene tito'arecpo. 3 Mavejchocvore to tanoporu taespita. Ma apinagiene muepyaru ma Viya majichnupo: —Yare, pim'a to taemeriivoyre pjoca tanoporu taespita to rivro —maquepo. 4 Nim'ovre tiuchco to 'pona cvoyu titsi eto. Ma tcoperori'i tquijropo to 'chope 'chatrope, eto taechjis'o no tcovsano te pjoca 'pog'e te'cocampo majichyo ene tcopacocampo. 5 Te mavejchocvórepo to moponagiene taespita, ma moponagiene muepyaru ma Viya majichnuvrepo: —Yare, pim'a. Nim'opo to t-siso cvoyu. Ma tcoperori'i eto macootoco to naectiigi. 6 Nsamojnopo ma techjico te 'to namuri no muepyarono ma Viya. Maquepo: —T-sivachopo to tniccore trívogi étopo cebada etotsero to votaeje'oyre eto asaete étopo vinu —maquepo. 7 Ma tepeninovi macutri'i to 'vesa te mavejchocpo to cuatrugne taespita, majichnupo ma cuatrugne muepyaru ma Viya: —Yare, pim'a —majichnupo. 8 Ene nim'ovrepo to cvoyu tyocco to taem'i. Ma tcoperori'i eto, ema tquíjare Tepenocre. Te 'to muegne ema, nim'o ma 'pona ema taechjis'o to novrare no naepenogñono ene tquijropo ema puejchu naepenooca majicha no 'chopemuriono 'chañono te 'to 'pog'e. Tiáne'i tcutmuucoconyoreni tjicho tcopacoconyore. No 'pomriono tepenonyore tajichyo to nanicgiene te'po te 'to jmariono ene enjoo'i tacopacoyre to huinarajgieñono sorariono. 9 Ma tepeninovi macuti to 'vesa mavejchocvore to cincogne taespita. Nim'opo to nachanevono te 'to tamíro'u to naejquírare to tijye nanoquiivósare mue 'ma Viya tjicho eno tepenonri'i tajicho to naponra to muechjiriivo ma Viya. 10 Eno tjiaranono najichpo ma Viya: —Tata piti santugnejcha piuri pitucho to pechjiriivo ¿caerapuca to pitsrijsinovyore ene jvioschovcoyre no tcopacovocovionri'i te 'to 'pog'e? —najichpo. 11 Taquepo tquijrompo namutu to tjiopu namuii'oyre. Tcometocsiompo te 'to nacmichara'o nanáraca 'puesena tiomuincapo te nayuutígiapo to natupa nae 'no nacutgieñono natnoviono tepenonyore nomuire nacutiyoorichu eno macoviivocyore ma Cristo. 12 Te mavejchocpo to saesigiene taespita to rivro, nim'opo tyamrico mraca to 'pog'e ene tmopcupo to sache t-sísopo étopo coje títsipo tacútipo to iti. 13 Etopo jreegiono tpacarecompo te 'to 'pog'e tacútipo te tpacarecono to to'i to ycugi te tjiooveco mraca. 14 Ene to anumo temticpo, tacuti te tiayromecovo to 'jiumeruco ene tyamricompo tamutu to 'nug'e mariono étopo to tiuupu'ono te 'to 'chopegiene cogiure. 15 Ene tpiconyore namutu no 'chopetupara'ono te 'to 'pog'e. Tcoyumrugiono te 'to 'nug'e mari te'po 'nuucusiono. Nacochanevco no 'pomriono cparaacono, énopo tpicuchcoriono 'chañono, no ricono ene énopo no vnoracono. 16 To napisra eno tyossericvompo taeñatsicvoca to 'nug'iono mari puejchu vonacucyosere'i mue 'ma Viya te 'to muejarasi'ri'i ene huipo naquim'o to masemnevyore ma tepeninovri'i macuti to 'vesa. 17 Tjicho titecpopo to sache masémovo ma Viya. Najina taato'oyo tájicpuicyore.

Apocalipsis 7

1 Taquepo nim'o no cuatrunano angieriono ttup'ereconri'i te 'to cuatrugne tagíñocu to 'pog'e. Eno tcootoconri'i to cuatrugne tecticvono puejchu votacujooveco te 'to 'pog'e te'po une te'po vcugiono. 2 Nim'opo ma 'pona angieri. Ene mas'o te tot-sírare sache mampoo'i to muemotiora muéjare ma muepenoccogne Viya. Ema tjiáranu mametocovco no cuatrugne angieriono. Eno tquijrono naemecatajivcha to 'pog'e étopo une. 3 Majichvocpo: —Huich'o aquemecatajivcho to 'pog'e une étopo ycugiono tiomuincapo te táquimotiorampo te 'to muéjare ma Viya te nano'u no mavonrano ema —majichvocpo. 4 Nuti nsamo to natupa no naquimotioragieñono nae 'no ntosemuugieñono israelitano. Ntose mil to natupa no etomuriompoo'i, ciento cuarenta y cuatru mil te namutpo. 5 No tquimotioranri'i te 'to mavcure mamuri ma Judá ntose mil to natupa. Ennavre no tquimotiorano te 'to mavcure ma Rubén ntose mil to natupa. Te 'to mavcure ma Gad ennavre ntose mil to natupa. 6 Ennavre te mavcure ma Aser ntose mil no tquimotiorano. Te mavcure ma Neftalí ennavre ntose mil. Te mavcure ma Manasés ennavre ntose mil. 7 No tquimotiorano te 'to mavcure ma Simeón ennavre ntose mil. To natupa te 'to mavcure ma Leví ennavre. Te mavcure ma Isacar ennavre to natupa. 8 Te 'to mavcure ma Zabulón ennavre ntose mil. Te mavcure ma José ennavre, te 'to mavcure ma Benjamín ennavre ntose mil to natupa no mueptsirono ma Viya naemotiorachognee'i no angieriono. 9 Taquepo nesñecvore ene nim'opo no 'chopemuugieñono 'chañono mtupachiravocre tiov'onri'ini te 'muiripa'i 'pog'e te tamutu to 'vosariono nae 'no 'puechjiriivono 'povsajecono. Eno ttup'ereconri'i te 'to mamíro'u ma Viya énepo te mamíro'u ma tepeninovi macutri'i to 'vesa. Eno tcomuii'ono to tjiopu. Nacoy'epri'i to tapoco tavosi to cochpoco. 10 Eno tjiaranono nacuñucho ma Viya naco'e: “Ma Viya tejaracoo'i techo tamutu ema tcuchcu'ovi émapo ma tepeninovi macutri'i to 'vesa”, naco'e. 11 Namutu no angieriono ttup'ereconri'i nachoyoco to muejasrare ma Viya énopo techono maye'e ene énopo no cuatrugñono muepyarono ema. No angieriono naepyusmiruchpo tyusicompo ene naetsrarecpo. 12 Naquepo: ¡Amén! Vcuñucha ma Viya Viógienu viti, muitravrena to ypicuchra étopo muetjiicoovo matúmevo étopo muechemra'vo ene étopo to vrusrupayachira ema. Ene taqueyre. Amén, naquepo. 13 Ma étona techo mue 'ma Viya tyosericnupo: —¿Najpuca pnoni tcomuii'ono to tjiopu? ¿Oypuca nos'o? —majichnupo. 14 Nuti njicpopo: —Tata piti pecho —njichpo. Majichnupo: —Eno pnoni nochcurionri'i te 'to 'chopegiene tcatajivcore ene tiuunampo tajicho to muetne ma tepeninovri'i. Cuti tcosipjui'ono te 'to muetne ema. 15 Enepo novrico te tamíro'u to muejasrare ma Viya te 'to mapeno. Emapo nacógienu nanoco to mavoo'ogne sache yoti. Ene ma techo tamutu ema techpojricvocyo. 16 Movínepo tec'ano ene tetaracanri'ini. Vo'vore nasama to taejrevo to sache 17 tjicho ma tepeninovri'i tiovrico te 'to mamíro'u ma Viya, ema techpojricvocyore. Mamyo te 'to tov'o to une tquitoricra'i. Ema Viya temetsraarecvocyo. Mapaja'oyre to natséramo te 'to nog'a —majichnupo.

Apocalipsis 8

1 Ma tepeninovi te mavejchocpo to sietegiene taespita to rivro ene tmotna'po te 'to anumo meriapuca hora tajicho. 2 Taquepo nim'opo no sietegieñono angieriono ttup'ereconri'i te 'to mamíro'u ma Viya. Tquijrompo to chujore etonapri'i. 3 Tiutecpo ma 'pona angieri mampoo'i to tovrare to tijye, oro eto. Ttup'ecpo te 'to tamíro'u to naejquírare to tijye nanoquiivósare mue Viya. Ema tquijropo t-sipa to tijye puejchu tacsiigi to nayossericsariono namutu no maye'ono ma Viya ene manoquígiapo ma angieri maye'e te 'to oro naejquírare. Eto ene tovrico te 'to tamíro'u to muejasrare ma Viya. 4 To gjórepa tijye ene tos'o te 'to macootoori'i ma angieri tyono titecpo te mamíro'u ma Viya. Tacosiigipo to nayossericsariono mue 'ma Viya no maye'ono. 5 Taquepo ma angieri mave'po to yucu te 'to naejquírare. Manocpo te tovrare to tijye ene macojchucpo te 'to 'pog'e. Taco'e tchunnucpo temarecpo tetscháraco tquemo mraca ene tyamricpo to 'pog'e. 6 Taquepo no sietegieñono angieriono tcoy'ono to nachujo ttsecvonripo to nacochjirayore. 7 Ma tinapuco angieri tcochjopo ene tpacarecpo te 'to 'pog'e to 'véregie étopo yucu tcosrigi to iti. Tariicopo tcutpueccoyreni to 'pog'e étopo to vcugiono ene taétopo to muiji. 8 Ma manoporu angieri tcochjopo ene nim'opo to tacutiri'i to 'chopegiene mari triicopri'i. Eto tquevtsu te 'to 'chopegiene une ene tiáne'i tcutcocyoreni to une ítipo tajicho. 9 Ene tiáne'i tcutmuucocyoreni tepenono to tcovsano taye'e te 'to une. Enerichu taco'e tomuire tcutmuucocyoreni to 'chopegieñono pcure tejicvono. 10 Ma moponagiene angieri tcochjovre. To 'chopegiene jreegi ene tos'o te anumo triicopri'i tpacarecpo te 'to 'pog'e. Te 'to tapacares'oo'i, tiáne'i tcutcocyoreni to cjocriono étopo tasoorono tot-si'o to une. 11 To jreegi eto tquíjare T-súcore ene te 'to une tapacares'oo'i t-sucoriompo. Movera no 'chañono tepenoocompo tajicho to naeera eto. 12 Ma cuatrugne angieri tcochjovre. To sache tmopcupo tiáne'i tcutcocyoreni. Enerichu taco'e tomuire to coje ene étopo to jreegiono. Tmopcu tiáne'i tcutmuucocyoreni ene huipo yatpina tajracono to sache coje étopo jreegiono. Cuatrupca hora tajicho tmopcu to sachono ene te yotiono cuatrupca hora tajicho tmopcuvco to coje jreegi. 13 Taquepo nesñecpo ene nsampo ma angieri tioropoo'i te 'to ttupric'o anumo. Tjiáranu maquepo: —Tcatajivonyorejicha no tcovsano te pjoca 'pog'e tajichyo te tacchujompo no 'pomriono moponano angieriono —maquepo.

Apocalipsis 9

1 Te tcochjopo ma cincogne angieri, nim'opo ma macuti to jreegi ene mas'o te anumo. Ema tquijropo to tayávera to taevarápa'i topenogne muitravre. 2 Ema mavejocpo eto. Tiuchcopo taye'e to gjórepa tacuti to taye'e gjore to 'chopegiene joono. Tamuichpo to sache étopo tecticvo. 3 Ene te 'to gjórepa tiuchcompo taye'e to tacuti to catsa. Tiorompo te 'to 'pog'e. Eto tquisopsiompo puejchu tayucvoca no 'chañono. To tayucririsra tcotigienejicha tacuti to sosejgi. 4 To tavóno'i eto votacúnico to smeno muiji étopo scurecono. Enochujcha tayucvocyore no namuquimotioragieñono mue 'ma Viya te 'to nano'u. 5 Etotsero votacucpaco. Taquejvorichu nácatajivo tajicha to cincogne coje. To tacotivono eto tacuti to tayucririsra to sosejgi. 6 Ene eto to sachono no 'chañono navro'po nayumjácapo to naépena etotsero votaepenonyore cutiyore te 'to tajunjigia to naepenirena. 7 To catsano tacuti to taem'i to cvoyu ttsecvopri'i tomo to tacotiuch'ovsare te te'cocono no 'chañono. Te 'to tachuti cuti to etjoo'i to tajárapi oro eto. Ene to tamiro cuti mamiro ma 'chane. 8 To tachutmoco cuti to schutmoco su 'seno. To to'e cuti to to'e to 'chopegiene sórare tquíjare león. 9 Etjoo'i to tacotiuch'ovo to tog'e cuti giero. To tapovono eto tquemo mraca. To taquémovo tacuti to tajumpira to 'chopemuri cvoyono tiomono to tacaretano. 10 To taejgi tacuti to taejgi to sosejgi. Eto tcoy'e to tayura taemecatajivchi'o no 'chañono cinco coje tajicho. 11 Emjaa'i ma taeyara'o etono, emarichu taeyara'o to taevarápa'i topenogne muitravre. Te 'to naechjiriivo no jurionono naejarecho Abadón ene te 'to naechjiriivo no griegono naejarecho Apolión. To muéjare taechjis'o te 'to ema tesruricra'i. 12 Taetavicripo to tovgiene tiñem'i tcatajivcore ene apinarine eto. 13 Ma saesigiene angieri tcochjopo. Nsampo ma techjico. Ene tos'o to ma'u te 'to cuatrugne taji'u to naejquírare to tijye. Eto ene tovrico te 'to mamíro'u ma Viya. Oro eto. 14 Ma nsamo'chognee'i majichpo ma saesigiene angieri tcoy'e to chujore: —Pquitcovca no cuatrunano angieriono naquimitjigne te tachocyo to 'chope cjocre tquíjare Eufrates —majichpo. 15 Je'chura'ii'i nacojchucvocpo no cuatrugne angieriono puejchu nacopacovca no 'chopemuugieñono 'chañono. Tiáne'i tcutmuucoconyoreni eno tjicho eno ttsecvonripo to ene najicha. Nacuchoco to hora sache coje ene étopo añu. 16 Nuti nsampo to natupa no tcoperonri'i sontarono. 'Chopemuugieñonjicha ntoscientos millones to natupa. 17 Ene taquee'i to nim'ogne muemecnugnee'i ma Viya. No tcoperompoo'i etjoo'i te 'to natupo to nacotiuch'ovo. To taem'i etono titsi tripu ene tyocco. To tachutiono to naye'e cvoyu tacuti to tachuti to 'chopegiene sórare tquíjare león. Ene te 'to tajaca tiuchco to yucu gjórepa ene étopo to tacuti to taejrevo to mari. 18 Taco'e tepenompo tiáne'i tcutmuucoconyoreni no 'chañono tajicho to yucu gjore ene étopo to tacuti to tijre mari tochcognee'i te tajaca to cvoyono. 19 To taetjiicoovo to cvoyono ene tovrico te 'to tajaca te'po taejgi tjicho eto tacuti to tachuti to ggiore ene eto taemecatajivcho no 'chañono. 20 No 'chañono taquemochagieneri'i jmañono, eno votácot-samriono tajicha to tamurigiene nanocsariono. Vonaenajigia to nacosiñera no huinarajgieñono étopo nasiñarajono naepyaru no 'chañono te 'to oro, te'po prata, te bronce, mari ene te'po to vcugi. Eno votimuiigiano vot-samuiigia vo'vore tyamrigia. 21 Vonaenajigia to nacopa'ivo, to naetpaají'ovo nanocorisra, to nomera'vo ene étopo to navira su 'seno vonaeturena émapo 'chane vonaemuena.

Apocalipsis 10

1 Nim'opo ma 'pona 'tumegienejicha angieri. Tpajco tios'o te anumo tamui'ocpoo'i to úcoji. Te 'to machutgie'e etjoo'i to o'e. To mamiro tjiáracu tacuti to sache ene to mapuegiono tacuti te triico to 'suigi. 2 Macootoocoo'i to 'chi'chu rivro tejocri'i eto. To vovre mueype manocpo te 'to 'chopegiene une. Te sopa mueype mactayacopo to 'pog'e. 3 Ema tjiáranu techjicpo. To ma'u tacuti te te'co to 'chopegiene sórare tquíjare león. Te pochpo techjicri'i ema, tajicpopo to sietegiene tchunnucono. 4 Ene nuti najchoyrepuini to taechjis'ognee'i to sietegiene tchunnucono etotsero nsamo'chopo te 'to anumo: —Vopquimerucho to taechjis'ogne to sietegiene tchunnucono, vopcajcho —majichnupo. 5 Taquepo ma angieri, nim'ognee'i ttup'erecoo'i te 'to 'pog'e te'po to 'chopegiene une, macangiechpo to mavupe te anumo. 6 Macomuemrupo ma muepenoccogne Viya tepyaco to anumo, 'pog'e étopo 'chopegiene une ene tamutu to tacoy'egne. Maquepo: —Huipo mácomchayre ma Viya 7 tjicho te tacchújopo ma sietegiene angieri, tituchapopo to tayumrúrevo maponreru ma Viya mametoruvcoo'i no mavonrano muechjirono ma Viya —maquepo ma angieri. 8 Taquepo nsamojnopo ma techjicri'i te 'to anumo. Majichnupo: —Pyana ppucha ma angieri ttup'erecoo'i te 'to 'pog'e te'po te 'chopegiene une. Jve'a te 'to mavupe to 'chi'chu rivro tejocri'i eto —majichnupo. 9 Mpuchpo ma angieri nyosiocpo eto 'chi'chu rivro. Majichnupo: —Pioma pjoca ene pnigia. Titveyre psamyo te 'to pjiaca tacuti to mopomo ene te 'to piomi t-sucoreyre —majichnupo. 10 Njacpopo to 'chi'chu rivro te 'to mavupe ma angieri ene nnicpo. Je'chura'ii'i titve nsamo te 'to njaca tacuti to mopomo ene te nomi t-sucorepo nsamo. 11 Enetse eto ncometocsipo: —Piapecha pechjis'a to jvóno'i mue 'ma Viya. Eto pechjis'oyre to nacoyemyore no 'chopemuugieñono 'chañono, no 'puechjiriivono énopo 'chopetupara'ono te 'to 'muiripa'i 'pog'e —najichnupo.

Apocalipsis 11

1 Taquepo nquijropo to naectiigi vcugi cuti crino ene najichnupo: —Pyana picticha to mapenviya étopo naejquírare to nanoquiivósare mue 'ma Viya ene ptúpacha no tjiruchono ma Viya taye'e. 2 Etotsero vopquicticho to tamíro'u to mapenviya tjicho tquisopsiono no 'povsajecono namopachijgia eto ene tamutu to santugne 'vósare Jerusalén mopona añu saesi coje najichyore. 3 Nuti nvonicvocyore no apinagieñono naechjis'oyre to nechjiriivo. Nacomuii'oyre to namuii'ósare t-siso. Mil ntoscientos sesenta sache najichyore to naechjis'irayore to nechjiriivo, mopona añu saesi coje —majichnupo. 4 No apinagieñono nechjironyore eno nacuti to apinagiene scúreco tquíjare olívogi ene étopo to apinagiene canreru. Ene novrico te 'to mamíro'u ma Viya taeyara'o pjoca 'pog'e. 5 Te enjoo'ina etjo najicha, eno nacuchcoyre to yucu te 'to najaca ene eto yucu tanicvocyore tacopacoyre no tcotichano. 6 No apinagieñono muechjirono ma Viya tcotpara'ompo vonaquisopo tcúgivo tiomuincapo te naetúchapo to naechjis'ira to muechjiriivo ma Viya. Tomuire tquijrono to naetjiicoohuina puejchu naecyecha to une itina ene naemecatajivcha no tcovsano te pjoca 'pog'e te 'to tamutchujcha to t-samcoriono te 'to navoo'ognena no muechjirono ma Viya. 7 Te pochínapo to naechjis'ira to muechjiriivo ma Viya, ma tpiccore mavonra ma eriono mas'ogneyre te 'to taevarápa'i topenogne muitravre ene macpoyre no muechjirono ma Viya. Mueto'acvócapo ene macopacovcapo. 8 To nog'ionini tansivcopo te cayano te 'to 'chopegiene 'vósare naettasne te 'to crutsu ma Viógienu. Eto 'vósare tacutiri'i to 'vosariono Sodoma étopo Egipto novsa no huinarajgieñono msopjuireccono te 'conevoco. 9 No 'chañono tcovsano te 'to 'vosariono te 'muiripa'i 'pog'e, no 'puechjiriivono 'povsajecono, naem'oyre to nog'ionini mopona sache y merio najichyore. Vonaesopyore táquecorosionyore. 10 Tiuusamrionyore no 'chañono tcovsano te pjoca 'pog'e. Tcopiestaranyore tenchecchocconyore tajichyo to naepenírayo no apinagieñono muechjirono ma Viya tjicho eno temecatajivchoo'i. 11 Etotsero te taegnénapo to moponagiene sache y merio ma Viya maquitorigiavórepo ttup'econyore. Namutu no tim'ano tpiconyore mraca. 12 Ene tac'eptsero no apinagieñono nasamo'choyre ma techjicyore te 'to anumo tjiaranuyre: —Yare iopna te pjoca anumo —majichvócapo. Ene je'chura'ii'i tyonompo te 'to anumo tommocpo to úcoji. Naem'oyre no tcotichovcoo'i. 13 Ene etorichu to hora tyamrígiapo mraca to 'pog'e. To taecti to 'vósare ndiespa'i, majichyore ma Viya to etopa'i tejicvo. Tvénopo to petiono ene 'chopemuugieñonjicha no 'chañono tepenono, siete mil to natupa. No 'pomriono tyoyocompo ene naetsrarecpo ma Viya te anumo. 14 Taetavicripo to apinagiene tiñem'i tcatajivcore. To moponagieneyore tiane'ipo. 15 Ma muegnejriru sietegiene angieri tcochjopo ene tyutsecpo no techjicono te 'to anumo tjiaranono. Naco'e: Ma Viya Iyare émapo ma mavoniiri'i Cristo naquiyará'opo namutu te 'to 'vosariono te pjoca 'pog'e no naeyara'onri'ini no 'chañono. Muitravreyre to maquiyara'ocorevoyre ma Viya, naquepo. 16 Taquepo no veinticuatrugñono techono mue 'ma Viya eno tejaraconri'i te 'to mamíro'u ene naepyusmiruchpo tyusicono naetsrarecpo nacuñucho. 17 Naco'e: Tata Viógienu piti pitjiicovo. Pitipoocorichu te 'conevoco te'po juiti ene pitiyoorichu te 'pojra'ina. Vrusrupayachovi tjicho te 'to 'chopegiene pitjiicoovo psioppo piti te 'to pquiyara'ocórevo. 18 No tcovsano te 'muiripa'i 'pog'e t-semono pye'e etotsero titecpopo to pictiora psémovo ene jvioschovcapo no naepenogñono. Pitsrijsínapo pijroca to naecmuna no jvonrano no pechjicsariono ene namutpo no pye'ono tpicuchono to píjare, no 'chopiono énopo 'chi'cho'ono. Titecpopo to sache pictiora to pitravquina no tmopachijcono pjoca 'pog'e, naquepo. 19 Ene taquepo tejocpo to mapenviya te 'to anumo. Tquechrapo taye'e to 'chope chpamo tcoy'e to ajúreco muechjiriivo ma Viya nae 'no 'chañono. Ene temarecpo tetscháraco tchunnuco tquemo mraca tyamricpo to 'pog'e ene tpacarecpo to 'chope 'véregie.

Apocalipsis 12

1 Taquepo timericvopo te 'to anumo to 'chopegiene tiaramicre 'cutiórare: Nim'o su 'seno tamui'ocpoo'i to sache soctáyaco to coje ene tcojárapi to ntosegieñono jreegiono. 2 Esu tcójari tinacoyrepo ene tíyo'o tajicho to sinasirayore. 3 Ene timericvopo te anumo to 'pona 'cutiórare tiaramicre: Nim'o to tiñem'i sórare 'chopegienejicha tacuti to merómero titsi eto. Tcoy'e siete to tachutiono ene ndiesi to taji'u ene tamutu tcojárapi te 'to tachutiono. 4 Te 'to taejgi tacootoco tiáne'i tcutmuucoconyoreni to jreegiono te 'to anumo ene tacojchucvocpo te 'to 'pog'e. To tiñem'i merómero ttup'erecoo'i te 'to smíro'u su 'seno tinacoyree'i tjicho tavoo'o tajacpoyre tanicyore ma 'moyo te tiuchcapo. 5 Taquepo su 'seno sinacopo ma schicha, ema taeyara'oyore to 'vosariono te 'muiripa'i 'pog'e. Te 'to matupará'oyo tito'arecyore tacutiyore te tactsucrupa to giero. Taquepo ema 'moyo tcomsipo mue 'ma Viya te anumo, ema taeyara'o tamutu. 6 Ene su mueno tyutajcopo tyompo te 'to moopa'giene 'pog'e tjicho ma Viya muetpirisno to sov'oyre ene tquechpojricsi taye'e mil ntoscientos sesenta sachono sjicho, mopona añu saesi coje. 7 Taquepo te'cocompo no tcovsano te 'to anumo. No angieriono émapo ma naeyara'o tquíjare Miguel maquenora ma 'chane tiñem'i macuti merómero énopo no mavonrano 8 ene tito'apo ma macuti to merómero énopo no mavonrano. Huipo táquisopsiono ene novrigia te 'to anumo. 9 Taquepo tquevtsupo ma macuti to merómero ene macutivore to ggiore. Ema 'conevoco emapoocorichu huinaraji eriono. Ema tvoyóra'i nae 'no tcovsano te 'muiripa'i 'pog'e. Ema nacopcarecpo tios'o te anumo, tquevtsupo te 'to 'pog'e macochanevco no mavonrano. 10 Ene nsamo'chopo te 'to anumo tjiáranu maquepo: —Ma Viya muemericpo to muetjiicoovo to mueto'asra ma eriono. Emapo taeyara'o tamutu ene matuparacpo ma maChicha Cristo tjicho tiuchcopo ma eriono majicho ma Viya. Ema eriono techjis'óra'i to natopravono no viatnoviono te 'to mamíro'u ma Viya. Mameturicvoco sache yoti. 11 Etotsero no maye'ono ma Viya naeto'acpo ma eriono tajicho to muetne ma tepeninovoco macuti to 'vesa ene étopo to naechjis'ira ema. Eno tijrocvono te 'to naépena macviru ema. 12 Taco'e oosamre eti acovsa te 'to anumo. Etotsero tcatajivonyore no tcovsano te 'to 'pog'e énepo te 'chopegiene une tjicho ma eriono tiucpuicripo aye'e t-semogienejicha. Ema muecho te 'to votayereyre. 13 Ene emarichu ma huinarajgiene, macuti to tiñem'i merómero, te muéchopo to maquevtsuvri'i te 'to 'pog'e, muemuchpo su 'seno sinacognee'i ma 'moyo. 14 Etotsero su 'seno tquijropo to spovoyore tacuti to tapovono to 'chopegiene coyre puejchu syana te 'to moopa'giene 'pog'e s'ehuírecha ma eriono, ema macuti to ggiore. Ene taye'e tquechpojricsiyre mopona añu saesi coje. 15 Ema ggiore macuchcopo to 'chope une te 'to majaca tacuti to cjocre puejchu toma taejna su 'seno. 16 Etotsero to 'pog'e taemcatacopo su 'seno. Tejocpo to taevarápa'i ene tajiicopo to une tos'ogne te 'to majaca ma ggiore mavosi to merómero ene emapoocorichu eriono. 17 Tos'o masemogienejicha se 'su 'seno. Tyompo te'rorico nae 'no sumrivono schichegñono, no t-sopjuira'ono te 'to mavoniipi ma Viya ene titura'ono te 'to muechjiriivo ma Jesucristo. 18 Ma macuti to merómero ene ttup'erecoo'i te 'to tavóparu tachóchocu to 'chopegiene une.

Apocalipsis 13

1 Nim'opo tiuchcopri'i te 'to une to tpiccore tacuti to tiñem'i sórare. Tcoy'e siete to tachutiono, to taji'u ndiesi. To taji'ono etjoo'i to tajarapiono ene tcajuvoco te 'to tachutiono to tacotemmo mue 'ma Viya. 2 Eto nim'ognee'i tacuti to 'chini, to taeype tacuti to taeype to 'chope sórare tquíjare oso ene to tajaca tacuti to tajaca to sórare tquíjare león. Ma eriono macuti to merómero muejrocpo ema to muetjiicoovo étopo to matupara'oyore puejchu ema muetshuina te 'to matupara'o. 3 To étona tachuti te 'to ndiesigiene cuti etjoo'i to tajora ene eto tcopacoyree'ini etotsero tnaracoripo to tajora. Namutu no 'chañono te 'muiripa'i 'pog'e nárami majicho ma macuti to tpiccore sórare ene napuegne'po ema. 4 No 'chañono naetsrareco napicucho ma eriono macuti to merómero. Ema ttuparacri'i ma 'pona macuti to sórare ene ema mamuire naetsrareco. Naco'e: —Najina macti jmaca macuti to sórare. Najina taato'o tiocpa ema —naquepo. 5 Ema tquisopsi tcotemo mue 'ma Viya. Mpachijemo maye'e ene naquiyara'o te 'to 'pog'e cuarenta y dos coje majicho, mopona añu saesi coje. 6 Ema tcotempo mue 'ma Viya, te'po to muéjare, te mapenviya ene nae'po no tcovsano te anumo. 7 Ene tquisopsipo tomuire mue'rorigia nae 'no maye'ono ma Viya tiomuincapo te mueto'acvoca ene naquiyará'opo namutu te 'to 'muiripa'i 'pog'e, no 'puechjiriivono énopo 'povsajecono. 8 Tos'o namutu no 'chañono te pjoca 'pog'e naetsrarecyore ma macuti to tiñem'i sórare, no namucajcunagiene te 'to rivro naye'e no tquicmunano to muitocoresigne naetorisra majicho ma tepeninovi macuti to 'vesa. Tjicho to naéjare eno tcajuripo te huich'o táquepyaa'i pjoca 'pog'e. 9 Te 'to acgiño asama pjoca 'chojriicovo. 10 Tjicho no temeetarecri'i no 'chañono enorichu tcovejnocsiyriono tqueetanyore. No tcoparegiano, nomuire tcocopacosionyore nae 'no 'pomriono. Tos'o tcomnucre te 'to nájicpuicro'o ene taemyanaporichjicha to nasopra ma Viya no maye'ono. 11 Taquepo nim'opo to 'pona tpiccore sórare tiuchcopri'i te 'to 'pog'e. Eto tcoy'e to apina taji'u tacuti to taji'u to 'vesa ene to to'u tacuti to tiñem'i merómero. 12 To matupara'ori'i tacuti to matupara'o ma mavgiene macuti to tiñem'i sórare ene ema macovniipipo puejchu namtu no 'chañono naetsraregia ma mavgiene macuti to sórare, ma manaracognee'i te 'to majora. 13 Ema manocpo to 'chope tiaramicre te 'to namíro'u no 'chañono. Macucpuico to yucu te 'to anumo. 14 Mavoyocvocyore no 'chañono tjicho tquisopsi manoca to tiaramicre te 'to mamíro'u ma mavgiene macuti to tpiccore sórare. Ene macovniipipo nae 'no 'chañono naepyaca to nasiñarajina macvosi ma mavgiene macuti to sórare, manaracognee'i te majora te 'to 'chope 'chatrope. 15 Ma apinagiene macuti to sórare tquijropo to muetjiicoohuina puejchu maquitorigia to naepyaru nasiñaraji mavosi ma mavgiene macuti to sórare puejchu muechjigia ene macvoniipipo nacopacovca no votquetsrareco eto. 16 Tomuire macovniipipo náquimotiora namtu. No 'chi'cho'ono énopo 'chosiono, no ricono, no tcomnurocvono ene énopo no vnoracono. Náquimotiora te vovre navupe te'puca nano'u 17 tjicho votáquisopsionyore tijrorigiano ene tvachririgiano no namuquimotioragienena te 'to muéjare ma macuti to sórare, vo'i etopuca to tatupa taechjis'o to muéjare. 18 Ma taechemra'i maróto'o muechemcha ene muemoti to tatupa taechjis'ogne to muéjare ma macuti to sórare. To tatupa eto seiscientos sesenta y seis.

Apocalipsis 14

1 Taquepo nim'opo ma ttup'erecoo'i te 'to 'nug'e mari tquíjare Sión, ma tepeninovi macutri'i to 'vesa. Macochanevco no 'chopemuriono 'chañono ciento cuarenta y cuatru mil to natupa, no naquimotioragieneri'i te nano'u te 'to muéjare ema te'po te 'to muéjare ma Viya Iyare. 2 Ene nsampo to tquemopoo'i mraca te anumo tacuti to tquemo une étopo tchunnuco. To nsamgieneri'i, eno no 'chopemuugieñono tcopunñono to tquíjare arpa. 3 'Ponarichu to najiisa 'rajru. Tjirono te 'to mamíro'u ma Viya taeyara'o tamutu, te'po te namíro'u no cuatrugñono muepyarono ma Viya énopo techono maye'e. Najina 'ponaena titca tácaravo'u to najiisa, naquejvorichu no ciento cuarenta y cuatru milgieñono macuchcurionri'i ma Viya te 'to 'pog'e. 4 Ene eno namuecchachajiivo nae 'no 'senono. Tiuuna to naetorisra napono ma tepeninovri'i te 'to oypuca maquij'e. Eno nochcuriompo nae 'no 'chañono nacuti to tativgiene manoquiivo ma 'chane mue 'ma Viya mue'po ma tepeninovi. 5 Vo'vore naechjis'a to tepya'ra'core tjicho mtopravriono te 'to mamíro'u ma Viya. 6 Taquepo nim'opo ma 'pona angieri tioropoo'i te 'to ttupric'o anumo mampoo'i to muitravregne 'chojriicovo. Eto macometoriru nae 'no 'chañono te 'muiripa'i 'pog'e, 'puechjiriivono énopo 'povsajecono. 7 Tjiáranu maquepo: —Apicucha ma Viya ene acuñucha tjicho titecpopo to muectiora ma Viya to maviosrisrayre. Etsraregia ma tepyaco to anumo, to 'pog'e, to 'chopegiene une ene étopo to cjocriono —maquepo. 8 Maquepripo ma 'pona angieri, maquepo: —Je'chu tito'apo to 'chopegiene 'vósare tquíjare Babilonia. Tito'ampo no tcovsano taye'e, eno tvoyora'onri'ini nae 'no tcovsano te 'pomri 'vosariono puejchu nomuirena nanoca to mpachijigne nanocsariono —maquepo. 9 Maquepri'ojnopo ma moponagiene angieri. Mamuire tjiáranu maquepo: —No tetsraregiano tacsiña ma macuti to sórare étopo to naepyaru mavosi ene tisopapono naemotióracha te 'to nano'u vo'i enepuca te navupe to muemotiora ema 10 ene eno tquemechoro'onyore mue 'ma Viya. Najacpoyre to masémovo vomajpanyore. Tcatajivonyore eno te 'to yucu étopo tijre mari te namíro'u no maye'ono angieriono ene émapo ma tepeninovocri'i no 'chañono. 11 Muitravreyre to tot-sírayo to gjore te 'to yucu nacatajihuiiyore no tetsraregiano ma macuti to sórare étopo to naepyaru mavosi ene táquimotiorano te 'to muéjare. Sache yoti mnaareyre to nacatajihuirayore —maquepo ma angieri. 12 Tos'o tcomnucre te 'to nájicpuicro'o no maye'ono ma Viya tituchono to mavoniipi ene nasopo ma Viógienu Jesús. 13 Taquepo nsamo'chojnopo te 'to anumo majichnupo: —Piajcha pjoca nechjis'ogneyre: “Juiti tiuusamrionyore no naepenogne nasopgienena ma Viógienu”, maquepo. Je'chu ene taqueyre tjicho tnaracoyriono te 'to naemtoñono ene etjoyre to naecmuna taetsvoyre to nanocsare te 'to naetorisra, maco'e ma Espíritu Santo —majichnupo ma techjicnuu'i te 'to anumo. 14 Taquepo nesñecpo nim'o to tjiopu úcoji. Emjaa'i taye'e tejaracoo'i, ma macuti ma machcogne nae 'no 'chañono. To majárapi eto oro. Macootoocoo'i to tcosri 'chatrope navio'irisrare no 'chañono. 15 Tiuchcopo te 'to mapeno ma Viya ma 'pona angieri. Tjiáranu majichpo ma tejaracoo'i te 'to úcoji: —Tiúripo pnoca to ptumra pnaeccha jvio'igia tjicho tyó'opo to jve'gieneyore te 'to 'pog'e —majichpo ma angieri. 16 Ene ma tejaracoo'i te 'to úcoji tnaecchoopo te 'pog'e. Mave'po to mavio'iru te 'to matumra. 17 Taquepo tiuchcopo ma 'pona angieri te 'to mapeno ma Viya te anumo. Mampoo'i mamuire to tcosri matumra navio'irisrare no 'chañono. 18 Ene ma 'pona angieri tiuchcovre mamuire. Ene mas'opri'i te 'to naejquírare to tijye. Ema tcotpára'o to yucu taye'e. Mamuire tjiáranu majichpo ma tcootocri'i to tcosri 'chatrope: —Pnoca to ptumra. Jvio'igia to uva taye'e te 'to 'pog'e, tjicho tyó'opo —majichpo ma angieri. 19 Tos'o tnaecchoopo ma angieri tvio'irico to uva taye'e te 'to 'pog'e. Manocpoo'i te 'to macopchajrisrare ma Viya. Eto taechjis'o to tapiccoregiene masemnevyore nae 'no 'chañono. 20 To uva tcocopchaji te 'neco te 'to 'vósare ene tiuchco taye'e t-siomo to iti. Tasi'o to 'pog'e, tiúpeno eto tichis'o te tapígienu to cvoyu. Tacopayaco to cien legua.

Apocalipsis 15

1 Nim'opo te 'to anumo to 'pona 'chopegiene tiaramicre 'cutiórare: No sietenano angieriono nompoo'i naemericyo to sietegiene taegnejriru tcatajivcoriono. Eto jmani tompoo'i to taetuch'ovyore to masémovo ma Viya. 2 Taquepo nim'opo to tmottsico tacuti to 'chope cogiure tacosrigi to yucu. Nim'o nomuire no tito'aconri'i ma macuti to sórare, vonaetsraregia ma naepyaru mavosi ene vo'vore najacpa to muemotiora tatupa to muéjare. Ene novrico ttup'erecono te 'to tachóchocu to tacuti to 'chope cogiure tmottsico. To nim'ognee'i nacootoocoo'i to napunne tquíjare arpa naejro mue 'ma Viya. 3 Najirucho ma Viya tajicho to nochquira mue 'ma tepeninovoco macutri'i to 'vesa. Nacutiripo ma Moisés mavonra ma Viya te majiruchpo ema te 'conevoco. Oni naco'e: Piti Viya Iyare pitjiicovo, 'chope tiaramicre tamutu to pepyarono. 'Muíriji pechjis'o to je'chugne, tiuri to pnocgieñono. Piti taeyará'ovi to 'vosariono te 'muiripa'i 'pog'e. 4 Najtse no votcupicuchvionri'ini ene votcucuñuchvionri'ini piti Tata tjicho pquejvorichu santuvi ene piuri. Tiuteconyore no 'chañono, ene nos'oyre te 'muiripa'i 'pog'e. Tetsrarecvionyore tjicho tquechoroji to pnocgiene tiuriono, naquepo no tjiruchonri'i. 5 Taquepo nesñecvore nim'opo te 'to anumo tejoco to mapeno ma Viya ene étopo to tov'oo'i to marichono tacajugiene to 'chosgiene mavoniipi ma Viya. 6 Te 'to mapeno ma Viya tiuchcompo taye'e no sietenano angieriono. Nompoo'i to sietevore tcatajivcoriono. To namuii'o eto tiuuna attaji tmottsico. To naet'e énepo te 'to natupo eto oro. 7 Ma étona nae 'no cuatrugñono muepyarono ma Viya muejrocvocporipo etonapri'i to crujono oro, no sietegiene angieriono. Te 'to crujo tompoo'i to masémovo ma muepenoccogne Viya. 8 Ene eto mapeno ma Viya tincopo to gjore, eto macuñuchcórevo ma Viya étopo muetjiicoovo. Ene najina t-siopa te 'to mapeno ma Viya tiomuincapo te taetavígiapo to sietegiene tcatajivcoriono nomgienepoo'i no sietegieñono angieriono.

Apocalipsis 16

1 Ene nsampo ma techjicri'i te 'to mapeno ma Viya. Tjiáranu majichvocpo no sietegiene angieriono: —Ayana acojchuca te 'to 'pog'e to masémovo ma Viya tomgienepoo'i to crujono muemechoris'oyre to 'pog'e —majichpo. 2 Ene tyompo ma tinapuco angieri. Macojchucpo te 'to 'pog'e to tacoy'egnee'i to crujo ene tcojmampo tajicho namutu no tquimotioranri'i to muemotiora ma macuti to sórare ene naetsrareco to naepyaru mavecti. Eno tquetsmooyojono tcoti ene teprucre tajicho. 3 Ma 'pona angieri macojchucpo te 'to 'chopegieñono cogiure to tacoy'egnee'i to crujo. Ene to une taye'e taecyechpo tacútipo to muetne ma muepenogne ene tamutpo to tiov'ono taye'e tepenoocompo. 4 Ma moponagiene angieri macojchucpo te 'to cjocriono te'po te tajunoroccono to tacoy'egnee'i to crujo. Tomuire to une taye'e taecyecho ítipo. 5 Ene nsampo ma angieri tcotpára'o to une. Maquepo mue 'ma Viya: “Piti Tata Víyavi piuri, pitipoocorichu te 'conevoco te'po juiti. Vopejcópapo to ene pjicho jvioscho no 'chañono 6 tjicho eno tcópaco no pye'ono énopo no pechjirono, tepsecvo to naetne eno. Tos'o tiuri pjicho. Enorichu terono to iti”, maquepo ma angieri. 7 Tomuire nsampo ma techjico te 'to naejquírare to tijye. Maquepo mue 'ma Viya: —Je'chu Tata piti Víyavi pitjiicovo. Tiuri pjicho to jvioschira vopejcópapo —maquepo. 8 Ma cuatrugne nae 'no angieriono macojchucpo te 'to sache to tacoy'egnee'i to crujo. Taejrechpo mraca eto tochorocvocpo no 'chañono te 'to taejrevo tacuti yucu. 9 Tcatajivompo namutu tajicho etotsero vo'giene tácot-samriono ene vo'vore nacuñucha ma Viya techo jmani tcatajivcoriono. Eno tcotemonchujcha maye'e. 10 Ma cincogne angieri macojchucpo to tacoy'egnee'i to crujo te 'to muejasrare ma macuti to sórare ene tmopcupo te 'to 'vósare taeyara'ono maye'ono ema. No 'chañono tnicvompo to nanene tajicho to tacótivo 11 to natajivo étopo najorano. Tcotemompo mue 'ma Viya te anumo tajicho etotsero vo'giene tácot-samriono vo'vore naenajigia to tamurigiene nanocsariono. 12 Ma saesigiene angieri macojchucpo to tacoy'egnee'i to crujo te 'to 'chopegiene cjocre tquíjare Eufrates. Ene tioojipo eto puejchu nanaegia no sontarono naye'e no taeyara'ono to 'vosariono tios'onyore te 'to tot-sírare to sache. 13 Taquepo nim'opo ma eriono macuti to merómero, émapo ma macuti to sórare ene émapo ma tepya'ra'i muechjiru ma Viya majichvo. Te 'to najaca eno tiuchcompo no moponano huinarajgiene nacuti to uupe. 14 Enopoocorichu erionono titjiicovono. Nanoco to tiaramicre. Eno tyonompo naech'ovco no taeyara'ono to 'vosariono te 'muiripa'i 'pog'e puejchu nae'rorigia náquenora ma Viya titjiicovo te titecpapo to sache muectiora. 15 “Im'a te nutégiapo nvemchujric'eyre tacutiyore te tiuteco ma tiomera'i. Tiuusamreyre ma techpapo tjiañócapo ene toona to muetorisra macti ma tjiañoco to mamuii'o puejchu vomaquiptsíno'e macutsri'o te 'to namíro'u no 'chañono”, maquepo ma Viógienu. 16 Eno erionono nacuumutcovcopo no taeyara'ono to 'vosariono te 'to nae'roris'oyre tquíjare Armagedón te 'to hebreo naechjiriivo no jurionono. 17 Ma sietegiene angieri macojchucpo te 'to tecticvo to tacoy'egnee'i to crujo. Nsampo ma techjico te 'to muejasrare ma Viya taye'e te 'to mapeno ma Viya. Tjiáranu maquepo: —Tituchvopo eto. 18 Taquepo temarecpo tetscháraco tquemo tchunnuco taeyjoco mraca to 'pog'e. Tajina tacti to 'pomriono tayamrisra te tanaécupo tquepyapo no 'chañono te 'pog'e. 19 Tevaracpo to 'pog'e te 'to 'chopegiene 'vósare Babilonia. Mopópa'i tajicho tjicho ma Viya muecho tamutu to tamurigieñono nanocsare no tcovsano taye'e ene muemechoricvocpo te 'to 'chopegiene masémovo. Tomuire to 'pomriono 'vosariono te 'to 'pog'e tvenopompo. 20 To tiuupu'ono te 'to 'chopegieñono cogiure teecompo étopo to 'nug'e mariono t-sioppuecompo. 21 Etopo to 'chope 'véregie tpacarecpo nae 'no 'chañono tios'o te anumo. Eno tcotemompo mue 'ma Viya tajicho to natajivo tapacaresra to 'véregie. To tajitacórevo to étona cuatru arova.

Apocalipsis 17

1 Taquepo tiutecpo ma étona nae 'no sietegiene angieriono tiomonri'ini to crujo. Majichnupo: —Yare nimecviyre to taemechoro'yore to 'chopegiene 'vósare. Ene tovrico te tachóchocu to une. Eto 'vósare tacuti su pecatumore 'seno. 2 Cutri'i te tejicvono sye'e no taeyara'ono to 'vosariono tjicho mpáchiji to naetorisra no tcovsano te 'to 'chope 'vósare ene naponocvocpo no 'pomriono 'chañono te 'to 'vosariono. Nórico to tamurigieñono nanocsare —majichnupo ma angieri. 3 To muemecnugnee'i ma Espíritu Santo tiomnu ma angieri te 'to moopa'giene 'pog'e. Nim'opo taye'e su 'seno sovgiecho to sórare titsi eto. Tcaju taye'e nacotemmo mue 'ma Viya. Eto sórare siete to tachutiono ene ndiesi to taji'u. 4 To smu'i su 'seno mrárumo ene étopo títsimo. To suupovo eto oro étopo tiuunanajono marigira tasivachogne. Scootoocoo'i to crujo oro eto tinco to mpachijigñono sejiivono nae 'no 'jirono. 5 Te 'to sno'u tcaju to síjaru ene vonaechemcha no 'chañono. Oni taco'e eto: “Eto 'chopegiene 'vósare Babilonia novsa no pecatumoriono 'senono étopo 'pomriono mpachijigne te pjoca 'pog'e”, taquee'i to ajúreco. 6 Ene nim'opo te 'to tcov'oo'i esu tajicho to seera to naetne no maye'ono ma Viya nacoparuu'i te 'to 'vósare énopo no nacopacogñono tajicho to naechjis'ira ma Viógienu Jesús. Te nim'opo esu, naramignejcha nuti. 7 Ma angieri majichnupo: —¿Taja tacoyemo to piaramii'i? Nuti nemechemchovyore to tayumrúrevo taechjis'ogne su 'seno ene étopo to sórare sovgiechgieneri'i tcoy'e to siete tachutiono ene ndiesi to taji'u —majichnupo—. 8 To sórare pim'ognee'i etjoo'ini titorico te 'conevoco. Juiti tajínapo etotsero tiutecyorevore. Ene tos'oyre te 'to taevarápa'i topenogne muitravre. No 'chañono namucajcunagieñono mue 'ma Viya te'rich'o tanaecu te tquepyapo pjoca 'pog'e, te naem'apo naramiyre tjicho titoricri'ini ene tajínapo juiti. Tac'eptsero muecñacyore ma Viya. 9 Ma taechemra'i maróto'o muechemcha to taechjis'ogne eto. To sietegiene tachutiono taechjis'o to sietegiene msi'iono tovrico to 'chopegiene 'vósare. 10 Ene etorichu to tachutiono taechjis'o no sietenano taeyara'ono to 'vósare. No cinconano tquitsvonripo. Ma étona manosjii'i te 'to maquiyara'ocórevo ene ma 'pona huich'o majacpa te 'to matupará'oyo. Te tiopnapo te 'to matupará'oyo, ema votayereyre. 11 To sórare njichgieneri'i taetoricgieneri'ini ene juiti tajínapo, ema ochogiene taeyara'o to 'vósare. Ene emarichu tcotpara'oo'ini nae 'no sietegiene taeyara'ono to 'vosariono. Tac'eptsero muecñácapo ma Viya —majichnupo ma angieri—. 12 To ndiesigieñono taji'u pim'ognee'i taechjis'o no ndiesnano taeyara'onyore to 'vosariono. Etotsero huich'o najacpa to naquiyara'ocorevoyre. Te najacpapo to natupara'oyore, nacochaneyre ma sórare te 'to matupará'oyo etotsero votayereyriono 13 tjicho eno techococonyore naejrócapo to sórare puejchu emuena náquiyara'o. 14 Ene te'roriconyore naquenorayre ma tepeninovocri'i no 'chañono etotsero ema mueto'acvocyore tjicho 'chopepono to matupara'o. Ema naeyara'o namutu no taeyara'ono te 'to 'pog'e te'po anumo. No macochanegñonri'i, eno muech'ogñono maneriorono ema Viya ene titura'ono —majichnupo. 15 Taquepo ma angieri majichnuvre: —To une pim'ognee'i tov'oo'i to 'chope 'vósare, eto scuti su 'seno pecatumore ene eto to une taechjis'o no 'chañono te 'muiripa'i 'pog'e, no 'puechjiriivono 'povsajecono. 16 No taeyara'ono to 'vosariono taechjis'ognee'i to ndiesigieñono taji'u to sórare pim'ognee'i. Eno nacotichoyre to 'chopegiene 'vósare. Eto scuti su pecatumore 'seno. Ene no taeyara'ono to 'vosariono navirajcoyre tamutu to tacoy'egne. Naetopuerecoyre no tcovsano taye'e ene nayustácapo to 'vósare. 17 Ma Viya manocsamre'yórepo no taeyara'ono to 'vósare puejchu nanoca to mavoo'ogne te 'to naechocoquirena ene naejrócapo ma sórare puejchu emuena náquiyara'o tiomuincapo te muetucha ma Viya to muechjiriivo. 18 Eto scuti su 'seno pim'ognee'i to 'chopegiene 'vósare taquiyara'ori'i to 'pomri 'vosariono te 'to 'pog'e —majichnupo ma angieri.

Apocalipsis 18

1 Taquepo nim'opo ma 'pona angieri tios'opri'i te 'to anumo. 'Chope to matupara'o. Tjiáracu ema tamicucho to 'pog'e to majaracuvo. 2 Ene tjiáranu maquepo: —Tito'apo to 'chopegiene 'vósare Babilonia. Tito'ampo no tcovsano taye'e. Naquejvorine no huinarajgieñono erionono tcovsano taye'e ene étopo to coyriono teprucriono. 3 No 'chañono te 'muiripa'i 'pog'e noricoo'ini naponoco to mpáchiji nanocsariono no tcovsano taye'e. Nomuire no taeyara'ono to 'vosariono nacutivocpo no tcovsano te 'to Babilonia to nanosra to mpáchiji. Enopo tvachriricra'ono tijroricra'ono ricompo tajicho to naponosra no tcovsano taye'e te 'to tamurigiene naetorisra —maquepo. 4 Taquepo nsamojnopo ma 'pona techjico te 'to anumo. Maquepo: —Ajunjigia pjoro 'vósare eti nye'ono. Vo'acuponocvoco to napecaturano no tcovsano taye'e huichu áquemechoro'i iomuirena. 5 Tjicho 'chopegienejicha to napecaturano tacopayacpo to anumo. Ma Viya muem'o eto. 6 Nyosiocvi pitsrijsinovoca tactirichu to najichri'i no 'pomriono. Tavoyuchpona to naemechoro'ina tajicha to naemponnojsira no 'pomriono. 7 No tcovsano taye'e tiaramimijicvono, tiuricovono te 'to mpachijigne. Enerichu tac'e to pemecatajivchirena tjicho 'muíriji naco'e: “Viti tajina vacmunu. Vcuti ma taeyara'o to 'vósare. Vo'vore vacti su semuimaraji tcojrasamúrevo”, naco'e. 8 Eto tjicho tavemchujricvocyore to naemechoro'yo mue 'ma Viya. Nasamyore to jmare, 'com'iyre, tcatajivonyore tepenonyore ene triicoyre to 'vósare. Ene majichyore ma Viya tjicho ema titjiicovgienejicha —maquepo. 9 No taeyara'ono to 'vosariono eno naponocri'i to 'chopegiene 'vósare te 'to mpáchiji. Eno tiyo'onyore te naem'apo triigia to 'vósare. Tcotegne'vonyore 10 naqueyre: —Tjiapanucrejcha to 'chopegiene 'vósare Babilonia. 'Nuuji tavemchujricpo to taemechoro'i to t-siñavoo'ini 'vósare —naqueyre no taeyara'ono to 'vosariono. Etotsero eno vonápuchyore. Naem'oyre te ehuire to napisrayre to taemechoro'yore. 11 Nomuire no tijroricra'ono te 'to 'pog'e nacotegne'yore to 'vósare. Tiyo'onyore tajichyo tjicho najínapo távachrisnoyre to nomsariono. 12 Tjicho eno tiomonnove to oro étopo prata, naejrorico taye'e, étopo marigira tiuunanajono tasivachogne, étopo tiuuna attaji tquíjare lino étopo seda, étopo tijye vcugi, étopo tasivachogne tquíjare marfil ene étopo to naepyarono no 'chañono te 'to tasivachogne vcugi étopo bronce, giero ene étopo mari tquíjare mármol. 13 To nomsare tomuire eto tijye naejcu'sare, étopo 'pona tijyomo namasísare ene étopo to tniccoriono: to harina, asaete, vinu, trívogi étopo tijye canela. Nomo tomuire to sorariono: vaca, 'vesa, cvoyu étopo tacaretano. Nomuire nomo no 'chañono navonrena no tvachrigiano. 14 No tijroricra'ono naquepo nae 'no tcovsano te 'to 'vósare: —Tajínapo to ajomrat-sariono tiuunano. Titovopo to arícovo étopo toonagñono acoy'egne. Movínepo acye'eri'ini —naquepo. 15 No tijroricra'onri'i tamutu jmañono tayechvocri'i, eno huipo nápuchim'i naemoorocyorechujcha te ehuire to taemechoro'yo to 'vósare. Tiyo'onyore tajichyo to nacotegnera. 16 Naqueyre: —Tjiapanucrejcha to 'vósare tiuunanajii'ini. Tacutiri'ini su 'seno te scom'i to tiuuna titsi ene étopo mrárumo étopo to suupovo oro étopo marigira tiuunánaji. 17 Etotsero tavemchujrico títovo tamutu to tacoy'egnee'ini to 'vósare —naqueyre. No tquemtoñono te 'to 'chopegieñono pcuriono nomuire nacotegne'yore tajichyo. No techono énopo no 'pomriono 'chañono taye'e te 'to 'chopegiene cogiure naem'oyre te ehuire 18 to gjore te triigiaripo to 'vósare. Naqueyre: —Tajina 'pona 'vosarena tacti pjuena te 'to tacoy'egñono —naqueyre. 19 Teprascovonyore to móteji tajichyo to nacotegnera. Tiyo'onyore naqueyre: —Tjiapanucrejcha to 'chopegiene 'vósare. Tayechvocri'ini namutu no tcoy'ono to 'chopiono pcure etotsero titovono tavemchujrico to tacoy'egñono to 'vósare —naqueyre. 20 Etotsero eti acovsa te anumo oosamre tajicha to taemechoro'i ene énopo no mavonirono ma Viya énopo no muechjirono ema, énopo namutu no maye'ono, oosamre tjicho ema titsrijsino'epo nae 'no tcovsano taye'e tajichyo to naemponnojsíra'e. 21 Taquepo ma 'tumegienejicha angieri mave'po to mari tacuti to 'chope nayuvarano. Magiecpo te 'to 'chopegiene cogiure. Maquepo: —Ene taqueyre te tvenopapo te 'to taemechoro'yore to 'chopegiene 'vósare Babilonia ene movínepo ttup'egiari'ini. 22 Movínepo tacpunñonri'ini te 'to 'vósare. Msamo'yórepo to nasiivi nachujo étopo napunne tquíjare arpa. Msamo'yórepo to 'motnecono te caya te'po petiono. 23 To naemuchrárevo tem'oyrepo. Msamo'yórepo tomuire to naye'esare piesta no tituchvono. Námetopo no tijroricra'ono aye'e taemotcorionri'ini to 'muiripa'i 'pog'e, juiti najinavocpo. Eti avoyocvocri'i no tcovsano te 'pomri 'vosariono te 'to itpaají'ovo —maquepo ma angieri. 24 Eto tjichyo ma Viya muemechoricvocyore no tcovsano te 'to 'chopegiene 'vósare tajichyo to nacopasira no techjis'ono ema énopo no maye'ono ene namutu te 'muiripa'i 'pog'e.

Apocalipsis 19

1 Taquepo nsampo no 'chopemuugieñono techjicono te 'to anumo tjiaranono. Naquepo: ¡Aleluya! vac'e to vcuñuchrena ma Viya tcuchcu'ra'i. Ema Viógienu viti titjiicovgienejicha. Ypicucha ema. 2 Tiuri to maviosrisra. Votejcópapo ema. Tos'o muemechorico to 'chopegiene 'vósare tacuti su 'seno pecatumore tjicho navoyoco to 'pomri 'vosariono puejchu nomuirena nanoca to mpachijigne nanocsare. Ma Viya muetsrijsinovoco to nacopasira taye'e no mavonrano ema, naquepo. 3 Ene naco'ojno: —¡Aleluya! vac'e to vcuñuchrena ma Viya tjicho votaetohuim'i to tot-sirayore to gjore te 'to 'vósare —naquepo. 4 No veinticuatrugñono techono mue 'ma Viya énopo no cuatrugne muepyarono ma Viya naepyusmiruchpo naetsrarecpo ema taeyara'o tamutu te 'to muejasrare. Naquepo: —¡Je'chu ene taqueyre! ¡Aleluya, vac'e. Amén! —naquepo. 5 Taquepo nsampo ma techjicri'i te 'to tachocyo to muejasrare ma Viya. Maquepo: —Acuñucha ma Viya, eti amutu mavonrano ema tjicho eti 'chi'cho'ono énopo 'chosiono apicuchri'i ema —maquepo. 6 Tomuire nsampo no 'chopemuugieñono techjicono nacuti to tquemo une étopo tchunnuco. Naquepo: —¡Aleluya! vac'e to vcuñuchrena ma Viya titjiicovgienejicha. Ema techo taeyara'o tamutu te 'to anumo te'po 'pog'e. 7 Voosamre majicha ma Viya. Vcuñucha ema tjicho titecpopo to muectiora muetuchravyore ma tepeninovocri'i no 'chañono. Su 'remayore ttsecvoripo esu. 8 Tquisopsipo snoca to tiuuna smu'i tmottsico eto —naquepo. To toonagne smú'iyo taechjis'o to toonagñono nanocsare eno. 9 Taquepo ma angieri majichnupo: —Piajcha pjoca nechjis'ogneyre: “Tiuusamriono no tquichosiono puejchu nanicrigia te 'to muetuchravyore ma tepeninori'i” —majichnupo—. Eto pjoca je'chugne muechjiriivo ma Viya —majichnupo. 10 Nuti nepyusmiruchyoori'ini ma angieri etotsero ema majichnupo: —Vo'ene pcuc'e tjicho nutirichu nomuire mavonranu ma Viya. Ncútivi piti énopo pporapenviono t-sopjuira'ono te 'to muechjiriivo ma Jesús. Ma Viya ema pepyusmirucha —majichnupo. Tjicho no je'chugñono muechjirono ma Viya eto naechjis'o to muechjiriivo ma Jesús. 11 Taquepo nim'opo tejoco to anumo. Etjoo'i taye'e to tjiopu cvoyu. Ma tcoperori'i eto ema Titúra'i Techjis'o to Je'chugne. Ema tiuri majicho to matupara'o ene étopo to macpira no huinarajono tiopuemchono, votejcópapo. 12 Tmottsicono tjiáracu to mog'ano tacuti to yucu ene movera to majarapiono te 'to machuti. Mampoo'i tcaju to muéjare, najina techemcha maquejvorichu ema. 13 Itimo to mamuii'o ene to muéjare 'Chojriicovo mue 'ma Viya. 14 Napuegne'poo'i no 'chopemuriono machanerano tcovsano te anumo. Tcoperono to tjiopono cvoyu. To namuii'o eto tiuuna attaji tjiopugienejicha eto. 15 Te 'to majaca tiuchco tacuti to tacosrigne 'chatrope majorachi'yore no tcovsano te 'muiripa'i 'pog'e. Te 'to maquiyara'ocorevoyre najina majpanyore, tactirine to tactsucrupa to giero. Ema mavioschovcoyre no tiocpano ene muemechoricvócapo te 'to masemovoyre ma Viya titjiicovgienejicha. 16 Tcaju te 'to mamuii'o te'po te 'to mapa'e to muéjare. Oni taco'e: “Nuti Naeyará'onu namutu no taeyara'ono. Nuti Nógienu namutu no tijrocvono tquiyara'ocoriono”, taquee'i. 17 Taquepo nim'opo ma angieri ttup'erecoo'i te 'to sache. Tjiáranu muech'ovcopo to coyriono tnicono to taepenogne. Majichvocpo: —Yare amtu anigia to muejroo'eyre ma Viya. 18 Anicyore to naeche no cparaacono taeyara'ono to 'vosariono énopo no 'tumegieñono 'chañono naeyara'ono no sontarono énopo vnoracono, 'chi'chono énopo 'chopiono énopo no tcoperono ene étopo to taeche to naperono. Eno namutu te'roriconyoori'ini tiocponyoori'ini ma Viya —maquepo ma angieri. 19 Taquepo nim'opo ma macuti to sórare énopo taeyara'ono to 'vosariono te 'muiripa'i 'pog'e ene énopo no naye'ono sontarono. Eno tiuumutompo puejchu nacticco nae'rorigia náquenora ma Cristo tcoperori'i to cvoyu nae'po no maye'ono sontarono. 20 Ene tqueetapo ma macuti to sórare émapo ma tepya'ra'i muechjiru ma Viya majichvo. Ema tnocri'i to tiaramicre te 'to mamíro'u ma 'pona mavoyos'oo'i no tquimotioranri'i te 'to muemotiora ma macuti to sórare ene naetsrareco to naepyaru mavecti. Ene ma macuti to sórare émapo ma tepya'ra'i muechjiru ma Viya majichvo tquicñampo te 'to yucu 'chanevocrich'o. 21 Ma tcoperori'i to cvoyu macopacovcopo no 'pomriono te 'to 'chatrope tochcognee'i te 'to majaca. To coyriono tictichvono tanico to naeche no naepenogñono tiocponri'i ma Viya.

Apocalipsis 20

1 Taquepo nim'o ma angieri tios'o te anumo mampoo'i to 'chope carena ene étopo to tayávera to taevarápa'i topenogne muitravre. 2 - 3 Ma angieri macootocpo ma macuti to merómero ene macutivore to ggiore. Ema 'conevoco emapoocorichu huinaraji eriono. Muetjivuchpo ene muevtsucpo te 'to muitravre topenogne. Mueetacpo taye'e majochpo mraca puejchu huipo macuctemjiico macuvoyocvoco no 'chañono tiomuincapo te tyuutígiapo to milgiene añu. Tac'eptse muenajigiavore ma Viya 'puesapina. 4 Ene taquevre nim'opo to naejasrare no cparaacono. Tejacompo taye'e no tcotpara'ono puejchu naviosrigia. Nim'o nomuire no tepenono nayuchtipgienchogñono tajicho to nacometoriira to muechjiriivo ma Jesús ene étopo to 'chojriicovo mue 'ma Viya. Tjicho eno vonaetsraregia ma macuti to sórare vo'vore naetsraregia to naepyaru nasiñaraji mavosi. Tjicho votisopapono táquimotiorano te 'to nano'u te'puca navupe to muemotiora ema. Eno titoriconyorevore ene tcotpara'onyo maye'e mue 'ma Cristo te 'to maquiyara'ocorevoyre mil añu najichyore. 5 Eno nativgieneyore macochpucyo ma Viya ene no 'pomriono naepenogñono huich'o taechpuconyore tiomuincapo te tyuutígiapo to milgiene añono. 6 Tiuusamrionyore no novgiéneyo techpuconyore, eno maye'ono ma Viya tjicho votácatajivonyore te 'to yucu, eto 'pona naepenirena. Eno tquisopsionyore naetecpo'oca ma Viya Iyare émapo Cristo. Macochanevcoyre eno te 'to maquiyara'ocorevoyre to milgiene añu. 7 Te tyuutigiapompo to milgieñono añu, ma Viya maquitgiapo ma eriono te 'to maqueeteyri'i. 8 Tos'aptsero tyánapo mavoyocvoca no 'chañono tcovsano te 'muiripa'i 'pog'e, no tcovsano te Gog te'po te 'to Magog. Ma eriono macoomutcovcapo no sontarono taye'e. Te'cocampo 'chopemurionyorejicha mtupachiravocre. 9 Naencochyore to 'chopepa'giene 'pog'e taye'e. Nachoyegne'yore no maye'ono ma Viya te 'to nov'oyre ene étopo to 'vósare muemnaru ema Viya. Etotsero ma Viya macojchúcapo to yucu tios'oyre te anumo taetovocyore eno. 10 Ma eriono tvoyoricri'i naye'e tquicñayre te 'to yucu te 'to maquicñeyri'i ma macuti to sórare émapo ma tepya'ra'i muechjiru ma Viya majichvo. Ene taye'e tcatajivonyore sache yoti muitravreyre to natajivyore. 11 Nuti nim'o ma Viya tejaracoo'i te 'to 'chope muejasrare tjiopugienejicha eto. To 'pog'e étopo anumo temtiocompo te 'to mamíro'u ema. Tajínapo tav'ocre. 12 Nim'opo taye'e no naepenogñono 'chosiono énopo 'moperono ttup'ereconri'i te 'to mamíro'u ma Viya. Tejocompo to rivrono tcajuvoco taye'e tamutu to nanocsariono no 'chañono. Ma Viya mavioschovco no 'chañono tajicho to nanocgieñono tacajugiene te 'to rivro. Ene tejocpo tomuire to 'pona rivro naye'e no tquicmunano to muitocoresigne naetorisrayre. 13 Ma Viya macuchcovcopo no naepenogñono tiovriconri'i te 'to 'chopegiene une énopo tiovricono te 'to novrare no naepenogñono. Namutu mavioschovco ma Viya tajicho to nanocgieñono te 'to naetorisra. 14 Ene étopo to novrare no naepenogñono tquevtsu te 'to yucu tjicho huipo taepenonyore. Ene apinaénapo to naepenirayore te 'to yucu 15 tjicho namutu no namucajcunagienena te 'to rivro naye'e no tquicmunano to muitocoresigne naetorisrayre tquicñayriono te 'to yucu.

Apocalipsis 21

1 Taquevre nim'opo to 'rajru anumo étopo 'rajru 'pog'e tjicho tajinaripo to tovgiene anumo étopo tovgiene 'pog'e ene tomuire to 'chopegiene une tajínapo. 2 Nuti Juan nim'o to santugne 'vósare, eto 'rajru Jerusalén ene tos'o te anumo mue 'ma Viya. Eto tetpiricvoripo tacuti su 'seno te tituchvoyrepo. 3 Nsamo'chopo te 'to anumo tjiáranu maquepo: —Juiti ma Viya macochanevcopo no 'chañono. Ene mavricyore naye'e, maye'evocyore ene ema nacogienuyre. 4 Ma Viya ema temetsraarecvocyo mapaja'oyre to natséramo te 'to nog'a tjicho tajínapo taeyo'ocreyre ene tomuire tajínapo taepenocreyre. Titapopo tomuire to tcatajivcore étopo tcojrasamurevocre. Titovonyórepo tamutu to tovgieñono —maquepo ma techjicri'i. 5 Taquepo ma Viya tejaracoo'i taye'e, taeyara'o tamutu, maquepo: —Im'a, nuti nitsvochyore tamutu 'rajruyre. Tomuire majichnupo: —Piajcha pjoca nechjiriivo tjicho eto je'chugne tcosiñacore ene tituchvoyre —majichnupo ma Viya. 6 Taquepo majichnupo: —Tituchvopo eto. Nuti nuvgiene te 'to tamutu. Nutiyoorichu te titapompo. Niijico tamutu ncuti to letra A ene étopo to tegne'o Z. Ma tetaraca táquimuíranu, nuti nijrocyore to muera une tquitoricra'i tajina tavachina. 7 No tito'arecono te 'to tamutu nijrocvocyore to naecmuna nechjis'ognee'i ene nuti nacogienuyre ene eno nchichanovevocyore. 8 Enotsero no tnocono to tamurigiene tquicñayriono te 'to yucu: no tpitrijono te 'to naponranina énopo no msopjuireccono, no tnocono to mpachijigne, énopo tcopa'iono, no tve'ono su 'seno vonaeturena émapo ma 'chane su 'seno vosimuena, no titpaaji'ono majicho ma eriono, no tcosiñarajono to muepyaru ma 'chane ene énopo no tepya'ra'ono. Eno namutu tquicñayriono te 'to yucu ene apinaénapo to naepenírayo —majichnupo. 9 Maquepripo tiutecpo nye'e ma angieri ma étona nae 'no sietegieñono tiomompoo'i to crujono te 'to taegnejriru masémovo ma Viya. Majichnupo: —Yare, nimecviyre no scuti su 'seno 'remayore mue 'ma tepeninovocri'i no 'chañono —majichnupo. 10 To muemecnugnee'i ma Espíritu Santo, tiomnu ma angieri te 'to 'nug'e mari timecnu to santugne 'vósare Jerusalén. Ene tos'o te 'to anumo mue 'ma Viya. 11 Eto 'vósare tmottsico tjiáracu majicho ma Viya. To tajaracuvo tacuti to tasivachogne marigira tquíjare jaspe eto tiuunagnejcha. 12 Etjoo'i to tayuchegne to 'vósare 'nug'e. Ntose to tapajrano, etonapri'i no angieriono tjiañocono to tapajono. Tcajupoo'i tomuire to naéjare no ntosegieñono novcuriono no jurionono israelitano. 13 Te tnopo tot-sírare to sache mopona to tapajono, te cjo'o moponavore, te vono moponavore, te'po taeesírare to sache. 14 To toctayasi'ri'i to tayuchegne ntosevore to mariono. Tcajuvore taye'e to naéjare no ntosegieñono apostoriono mavonrano ma tepeninovri'i. 15 Ma angieri techjicnuu'i macootoco to muectiigi oro eto cuti crino. Eto muectich'oyre to 'vósare étopo tapajrano ene étopo to tayuchegne. 16 Ene muectichpo to 'vósare tcutcoco to tónavo étopo taechpej'evo. Tcoy'e setecientos cincuenta legua to taechpej'evo étopo tónavo ene étopo to taengievo. 17 Taquepo muectichpo tomuire to tayuchegne. Tcoy'e to sesenta ene cuatru metros to taengievo. Ma angieri muectichri'i te 'to vimotgiene victiigi viti. 18 To tayuchegne tiuuna tacuti to tmottsico t-sívacho mari tquíjare jaspe. To 'vósare tquepya eto te tiuuna oro tacuti to tamottsisra to cristare. 19 To mariono taejas'oo'i etjoo'i to toopovono. To toopovo to tovgiene eto tquíjare jaspe, to 'pona eto tquíjare safiro, to moponagiene eto tquíjare ágata, to 'pona tquíjare esmeralda. 20 To cincogne eto tquíjare ónice, to 'pona eto cornalina, to 'pona crisólito, to ochogiene eto tquíjare berilo, to 'pona topacio, to ndiesigiene tquíjare crisoprasa, to once jacinto ene to ntosegiene eto tquíjare amatista. 21 To ntosegieñono tapajrano tquepya te 'to tasivachogne mari tquíjare perla. Eto tacuti to tñóseji. Etonapri'i perla te 'to tapajrano. To 'chopepono caya taye'e te 'to 'vósare eto tiuuna oro tacuti to voteriaja'i. 22 Tajina nim'a to mapeno ma Viya taye'e tjicho votacmuncore. Ene mavrico naye'e ma Viya titjiicovo émapo ma tepeninovri'i. 23 Tomuire huipo tacmunu to tajaracuvo to sache étopo coje tjicho émapo tjiáracu tmicucho ma Viya ene émapo ma tepeninovri'i. 24 No 'chañono nochcuriono te 'to 'pog'e naponyore to taemitropi tajaracuvo to 'vósare ene no taeyara'ono to 'vosariono naetsrarecyore tnoquicvonyore to nacoy'egne te 'to 'vósare. 25 To tapajrano movínepo tjiochaponri'ini tamutu sachono. Tajínapo yotina. 26 No 'chañono te 'muiripa'i 'pog'e tiuteconyore t-sioponyore te 'to 'vósare naetsrarecyore tnoquicvonyore to nacoy'egne. 27 No votásioponim'i taye'e, eno no tnocono to tamurigiene étopo mpachijigne énopo tepya'ra'ono. Naquejvorichu t-sioponyore no tacajcunagiene to naéjare te 'to rivro naye'e no tquicmunano to muitocoresigne naetorisrayre majicho ma tepeninovri'i.

Apocalipsis 22

1 Taquepo ma angieri timecnu to cjocre. Tiuuna to une tquitoricra'i votachpyomo. Ene tos'o te 'to muejasrare ma Viya émapo ma tepeninovri'i. 2 Ttucromo te 'to ttupric'o caya. Te 'to tachóchocu tcutcoco etjoo'i to apigi vcugi scúreco tquitoricra'i. Tco'ivoco tamutu cojiono. To tapócoji eto 'puuji nae 'no 'chañono te 'to 'vosariono. 3 Najina tásioponyore te 'to 'vósare no muecñacgieñono ma Viya tjicho ene tovricyore to muejasrare ma Viya taeyara'o tamutu ene étopo to maye'e ma Viógienu tepeninovri'i. Naetsrarecyore taye'e no mavonrano. 4 Naem'oyre mraca to mamiro. Tcajuyore to muéjare te 'to nano'u. 5 Tajinayore to yoti tos'o no tiovriconyore taye'e vonacmunyore to namicuch'apo étopo to sache tjicho ema Viya tjiaracuyre. Ene eto natupara'oyore muitravreyre tamutu añono. 6 Taquepo ma angieri majichnupo: —Jmani 'chojriicovono t-sopcore ene tituchvoyre. Ma Viya tijrocri'i ma Espíritu Santo no muechjirono, ema tvonico ma angieri puejchu mametocovca no mavonrano to tacoyemyore juiti jmani sachono —majichnupo ma angieri. 7 Ma Jesús maquepo: —Im'a, tiane'ipo to nutesrayre. Tiuusamreyriono no tásopjuíra'i te 'to muechjiriivo ma Viya te pjoca ajúreco —maquepo. 8 Te pochpo nsamri'i ene nim'opo jmañono, nuti Juan nepyusmiruchpo ma angieri timecnuu'i, netsrarecyorepuini. 9 Etotsero ema majichnupo: —Vo'ene pcuggio tjicho nutirichu nomuire mavonranu ma Viya. Ncútivi piti énopo pporapenviono muechjirono ma Viya ene énopo no t-sopjuira'ono te pjoca ajúreco. Ma Viya ema pepyusmirucha —majichnupo. 10 Tomuire majichnupo: —Vopcoñucho to muechjiriivo ma Viya te pjoca ajúreco tjicho tiane'ipo tituchvoyre. 11 Enotsero no tnocono to tamurigiene vonaenajiquim'i. Enopo no tnocono to mpachijigne nomuire nanocyoorichjicha. Enotsero no maye'ono ma Viya tnocono to tiuricocre nanocyoorichjicha to tiuriono mavoo'ogne ema —majichnupo ma angieri. 12 Maquepo ma Jesús: —Im'a, tiane'ipo to nutesrayre. Nomyore to taetsvoyre to nanocsariono, tamurigiene étopo tiuriono. 13 Nuti nuvgiene te 'to tamutu. Nutiyoorichu te titapompo. Niijico tamutu ncuti to letra A ene étopo to tegne'o Z —maquepo ma Jesús. 14 Tiuusamreyriono no tiuuna to naetorisra tacuti te tcosipjui'ono to namuii'o. Eno tquisopsiyriono nanigia to to'i to scúreco tquitoricra'i ene t-siopampo te 'to 'vósare. 15 No votásioponim'i taye'e no votásopjuira'ono, énopo no titpaaji'ono majicho ma eriono, no tve'ono su 'seno vonaeturena émapo 'chane vonaemuena, énopo tcopa'iono, no tcosiñarajono to muepyaru ma 'chane ene énopo no tepya'ra'ono ene tquitemra'ono. Eno namutu votásioponyore te 'to 'vósare. 16 Maquepo: —Nuti Jesús nvonico ma angieri puejchu mametocovca jmañono no t-sopnono te 'to 'vosariono. Nuti mamrivo ma David, naeyara'ini no 'chañono te 'conevoco. Nuti ncuti to vjiareegi. 17 Ma Espíritu Santo énopo no maye'ono ma Viógienu nacuti su 'rema 'seno najicho no 'chañono: —Yare —naco'e. Ene no t-samano naech'a nomuirena no 'pomriono: —Yare —nac'e. Ma tetaraca táquimuíranu. Mategia muera to une tquitoricra'i, tajina tavachina. 18 Nuti Juan nmétoco namutu no t-samano to muechjiriivo ma Viya te pjoca ajúreco: te 'to enjoo'ina naetsvocha ene nayucorocha te pjoca ajúreco, ma Viya mamuire mayucorochyore to muemechoro'yo masémovo taechjis'ogne pjoca ajúreco. 19 Enerichu te enjoo'ina naquem'a nacomtigia to 'puesena te pjoca ajúreco ene ma Viya macomtisnoyre to muecmunena te 'to rivro naye'e no tquicmunano to muitocoresigne naetorisra. Ene huipo táquicmunanyore te 'to tapachnagne 'vósare taechjis'ogne pjoca ajúreco. 20 Ma Jesús techjis'oo'i jmañono maco'e: —Je'chu, tiane'ipo to nutesrayre —maquepo. Je'chu ene taqueyre. Amén. Piutegia Tata Viógienu Jesús. 21 Nyosioco ma Viógienu Jesucristo muemcataca'e amtu eti. Amén.