The New Testament of our Lord and Saviour Jesus Christ
Матфей Бичиген Сÿÿнчилÿ Jар
1 Давидтиҥ ле Авраамныҥ калдыгы Иисус Христостыҥ ада-öбöкöлöри. 2 Авраамнаҥ Исаак туулган, Исаактаҥ Иаков туулган, Иаковтоҥ Иуда ла оныҥ карындаштары туулган; 3 Иуданыҥ эмеени Фамарьдаҥ Фарес ле Зара туулган, Фарестеҥ Есром туулган, Есромноҥ Арам туулган; 4 Арамнаҥ Аминадав туулган, Аминадавтаҥ Наассон туулган, Наассонноҥ Салмон туулган; 5 Салмонныҥ эмеени Рахавтаҥ Вооз туулган, Воозтыҥ эмеени Руфьтаҥ Овид туулган, Овидтеҥ Иессей туулган; 6 Иессейдеҥ Давид-каан туулган, Давид-кааннаҥ Соломон туулган, Соломонныҥ энези дезе Урияныҥ башкыдагы эмеени болгон; 7 Соломонноҥ Ровоам туулган, Ровоамнаҥ Авия туулган, Авиядаҥ Асаф туулган; 8 Асафтаҥ Иосафат туулган, Иосафаттаҥ Иорам туулган, Иорамнаҥ Озия туулган; 9 Озиядаҥ Иоафам туулган, Иоафамнаҥ Ахаз туулган, Ахазтаҥ Езекия туулган; 10 Езекиядаҥ Манассия туулган, Манассиядаҥ Амос туулган, Амостоҥ Иосия туулган; 11 Вавилон jерине кöчÿрердеҥ озо Иосиядаҥ Иехония ла оныҥ карындаштары туулган; 12 Вавилонго кöчÿрген соҥында Иехониядаҥ Салафиил туулган, Салафиилдеҥ Зоровавел туулган; 13 Зоровавелдеҥ Авиуд туулган, Авиудтаҥ Елиаким туулган, Елиакимнеҥ Азор туулган; 14 Азордоҥ Садок туулган, Садоктоҥ Ахим туулган, Ахимнеҥ Елиуд туулган; 15 Елиудтаҥ Елеазар туулган, Елеазардаҥ Матфан туулган, Матфаннаҥ Иаков туулган; 16 Иаковтоҥ Марияныҥ öбööни Иосиф туулган, Мариядаҥ Христос дейтен Иисус туулган. 17 Анайдарда, Авраамнаҥ ала Давидке jетире бастыразы он тöрт ÿйе; Давидтеҥ ала Вавилонго кöчÿргенине jетире база он тöрт ÿйе; Вавилонго кöчÿргенинеҥ ала Христоско jетире база он тöрт ÿйе.
Иисустыҥ туулганы
18 Иисус Христостыҥ туулганы мындый болгон. Оныҥ энезин, Марияны, Иосифле кол алыштырып койгондор, jе олор биригерге jеткелекте, Мария Агару Тыннаҥ барланып калган. 19 Марияныҥ öбööни Иосиф, ак санаалу кижи бойы, оны улус алдына уйатка тÿжÿрбейин деп, jажытту jандырып ийерге сананган. 20 Jе анайда сананып аларда, ого тÿш jеринде Кайраканныҥ ангели кöрÿнип, мынайда айткан: — Давид уулы Иосиф! Мария эмеениҥди бойыҥда jÿргÿзерге коркыба. Оныҥ бойында табылганы — Агару Тыннаҥ. 21 Табары уул болор, Оны Иисус деп адаарыҥ, нениҥ учун дезе Ол Бойыныҥ калыгын кинчектеринеҥ аргадаар. 22 Кайраканныҥ jарчы ажыра айтканы бÿтсин деп, ончозы мынайда болгоны бу. Ол айткан: 23 «Бaт, кыс барланып, уул бала табар, Оны Еммануил деп адагылаар». Еммануил дегени — «Бисле кожо Кудай» дегени. 24 Иосиф уйкудаҥ турала, ого Кайраканныҥ ангели jакарганыла эдип, эмеенин бойында jÿргÿсти. 25 Мария тун уул бала тапканча, оныла билишпей jÿрди. Иосиф баланы Иисус деп адады.
Кÿнчыгыштыҥ судурчылары Иисуска бажырганы
1 Иисус Иудей jериндеги Вифлеем деп калада Ирод-каан тужында туулган. Jе бат, кÿнчыгыштаҥ Иерусалимге судурчылар келип, айттылар: 2 — Иудейлердиҥ jаҥы туулган кааны кайда болотон? Кÿнчыгышта Оныҥ jылдызын кöрдибис, Ого бажырарга келдибис. 3 Мыны угала, Ирод-каан тÿймей берди, оныла кожо бастыра Иерусалим тÿймеди. 4 Калыктыҥ ончо улу абыстарын ла бичикчилерин jууп алып, — Христос кайда туулатан эди? — деп, сурап турды. 5 Олор айттылар: — Иудей jериндеги Вифлеемде, нениҥ учун дезе jарчы мынайда бичиген 6 «Сен де, Вифлеем, Иуда jери, Иуданыҥ калаларынаҥ эмеш те кичÿ эмезиҥ: сенеҥ Башчы чыгар, Ол Израиль элимди кабырар». 7 Айдарда, Ирод судурчыларды бойына jажытту кычырып, jылдыстыҥ кöрÿнген öйин сурап, угуп алала, 8 олорды Вифлеемге ийип, айтты: — Барып, бала керегинде быжулап сурап угугар. Таап алзагар, меге тил jетиригер, мен де Ого барып бажырайын. 9 Судурчылар каанныҥ айтканын тыҥдап угала, jÿрÿп ийдилер. Jе бат, кÿнчыгышта кöргöн jылдызы олордыҥ ичкери ÿстинде барып jатты. Учында бала болгон jердиҥ ÿстине jеделе, токтой берди. 10 Олор jылдысты кöрöлö, улу сÿÿнчиле сÿÿндилер. 11 Ÿйге кирип, баланы ла Оныҥ энезин, Марияны, кöрдилер, чöгöдöп, балага jабыс бажырдылар. Оноҥ эрjинелÿ кайырчактарын ачып, Ого алтын, ладан, база смирна сыйладылар. 12 Иродко бурулбагар деп, олорго тÿш jеринде Кудайдаҥ айдылганыла, jери-jуртына öскö jолло jанып ийдилер.
Египетке ырбаганы
13 Судурчылар jÿре берерде, Кайраканныҥ ангели Иосифке тÿш jеринде кöрÿнип, айтты: — Тур, баланы ла Оныҥ энезин алганча, Египет jерине ырбап бар. Сеге айтканчам, анда jÿр. Ирод баланы öлтÿрейин деп, бедиреерге умзанып jат. 14 Иосиф туруп, тÿнде баланы ла Оныҥ энезин алганча, Египет jаар jÿре берди. 15 Анда Ирод jада калганча jÿрди. Кайраканныҥ jарчы ажыра айтканы бÿтсин деп, мынайда болгоны бу. Ол айткан «Египеттеҥ Уулымды алдырып алдым». 16 Судурчыларга электедип койгонын кöрöлö, Ирод сÿрекей чугулданды. Олордоҥ сурап уккан öйдö Вифлеемде ле оны эбире jерлерде туулган эки jашту ла оноҥ кичÿ балдарды ончолорын öлтÿрсин деп jакарды. 17 Анайып, Иеремия деген jарчы ажыра айдылганы бÿтти. Ол айткан: 18 «Рамада ÿн угулат, ый-сыгыт, улу онту-калак угулат. Рахиль балдарым деп ыйлап, токунап болбойт, нениҥ учун дезе олор jок». 19 Ирод jада калган соҥында Кайраканныҥ ангели Египеттеги Иосифке тÿш jеринде кöрÿнип, 20 — Тур, баланы ла Оныҥ энезин алганча, Израиль jерине jан — деди. — Баланыҥ тынын кыйарга сананган улус öлди. 21 Иосиф туруп, баланы ла Оныҥ энезин алганча, Израиль jерине jанды. 22 Иудей jеринде Иродтыҥ ордына оныҥ уулы Архелай каан болуп турганын угала, оноор барарга коркыды. Jе тÿш jеринде айдылганыла, Галилей jерине барды. 23 Ого келип, Назарет дейтен калада jуртай берди. Анайып, Оныҥ ады Назорей болор деп, jарчылар ажыра айдылганы бÿтти.
Куба чöлдöги ÿн
1 Ол кÿндерде Крестеечи Иоанн келип, Иудейдиҥ куба чöлинде jарлыктап, 2 айдып jÿрген: — Кинчектеригерди алынып, Кудайга баштаныгар! Теҥери Каандыгы jууктап келди! 3 Исаия jарчыныҥ мынайда айткан кижизи бу болгон Куба чöлдö кыйгырганныҥ ÿни: Кайраканга jол белетегер, Оныҥ jолдорын тÿс эдигер!» 4 Иоанн бойы дезе тöö тÿгинеҥ эткен кийимдÿ болгон, белин тере курла курчанган, jиген ажы аспан ла jер адаруныҥ мöди. 5 Ол тушта Иерусалимниҥ улузы, Иудей ичинде, Иорданды jакалай jуртаган ончо улус ого келип, 6 кинчектерин ачып, Иордансууга кирип, Иоаннга креске тÿжÿп тургандар. 7 Креске тÿжерге ого кöп фарисейлер ле саддукейлер келип jатканын кöрöлö, олорго айтты: — Jыланныҥ ач-ÿрени! Кудайдыҥ келер чугулынаҥ кыйыжарыгар деп, слерге кем айтты? 8 Чындаптаҥ кинчегерди алынып, Кудайга баштанганыгарды керекте кöргÿзигер. 9 «Бистиҥ адабыс Авраам» — деп, ичигерде айдарга сананбагар. Айдып турум слерге Кудай бу таштардаҥ Авраамга балдар jайап берер аргалу. 10 Малта да агаштардыҥ тазылында jадыры: jакшы jиилек бÿтпес агашты кезип, отко таштайтан. 11 Кинчек алынарыныҥ темдеги эдип, мен слерди суула крестеп jадым, jе кийнимче келип jатканы менеҥ кÿчтÿ; мен Оныҥ öдÿгин тудунып апарарга турбазым. Ол слерди Агару Тынла, отло крестеер. 12 Оныҥ кÿреги колында: Ол идиргенин арутап, буудайын алмарына урар, саламын дезе, öчпöс отко таштап, öртööр.
Иисусты креске тÿшкени
13 Ол тушта Иоаннга креске тÿжейин деп, Галилей jеринеҥ Иорданга Иисус келди. 14 Иоанн дезе Оны токтодып, айтты: — Сен мени креске тÿжÿрер учурлу, Сен дезе меге келдиҥ бе? 15 Jе Иисус ого каруу jандырды: — Эм токтотпо. Мынызыла не ле чынды бÿдÿрип койорыс. Айдарда, Иоанн токтотподы. 16 Креске тÿжеле, Иисус ол тарый суудаҥ чыгып келерде, Ого теҥери ачылды, Ол кÿÿле чилеп Ого тÿжÿп келеткен Кудайдыҥ Тынын кöрÿп ийди. 17 Теҥеридеҥ ÿн чыкты: — Бу Мениҥ сÿÿген Уулым, Оныҥ Бойында Мениҥ jакшылыкту табым.
Иисусты ченегени
1 Мыныҥ соҥында Тын Иисусты кöрмöскö ченедерге, куба чöлгö алып барды. 2 Иисус тöртöн тÿш ле тöртöн тÿн орозо тудуп, аштай берди. 3 Ченеечи Ого базып келеле, айтты: — Сен Кудайдыҥ Уулы болзоҥ, бу таштар калаш боло берзин де. 4 Jе Ол каруу jандырды: — Бичилген сöс бар: «Кижи jаҥыс калаш jип тирÿ jÿрер эмес, jе Кудай айдып турган не ле сöслö тирÿ jÿрер». 5 Айдарда, кöрмöс Оны агару калага апарып, Öргööниҥ канадына тургузала, 6 айтты: — Сен Кудайдыҥ Уулы болзоҥ, тöмöн калып ий. 7Бичилген jок беди «Бойыныҥ ангелдерине jакарар. 7 Будыҥ ташка бÿдÿрилбезин деп, Сени кол бажына алып баргылаар». — База бичигени бар «Кудайыҥ Кайраканды ченебе. — деп, Иисус каруу jандырды. 8 Кöрмöс Оны база бир сÿрекей бийик кырга алып барала, телекейдиҥ ончо каандыктарын ла олордыҥ магын кöргÿзип, 9 айтты: — Меге jыгылып бажырар болзоҥ, мыныҥ ончозын Сеге берейин. 10 — Менеҥ кеде тайыл, сатана! — деп, Иисус айтты. — Бичилген jок беди «Кудайыҥ Кайраканга бажыр, jаҥыс Ого jалчылан». 11 Мыныҥ соҥында кöрмöс Иисустаҥ jÿре берди. Jе бат, ангелдер келип, Ого jалчыланып jÿрдилер.
Иисус Галилейде
12 Иоаннды тÿрмелеп койгонын угала, Иисус Галилей jерине jÿре берди. 13 Назареттеҥ чыгала, талай jаказындагы Капернаумга келип jуртады. Ол Завулон ло Неффалимниҥ jери болгон. 14 Исаия деген jарчы ажыра айдылганы бÿтсин деп, мынайда болгоны бу. Ол айткан: 15 «Талай jаар jÿре берген jолду Завулон jери, Неффалим jери! Иордан ары jаны! Кара jаҥду jурт турган Галилей jери! 16 Карачкыда отурган калык улу jарык кöрди, öлÿмниҥ кöлöткöзи бÿркеген ороондо jÿрген улуска jарык jарыды». 17 Оноҥ ло бери Иисус jарлыктап, айдып jÿрер болды: — Кинчектеригерди алынып, Кудайга баштаныгар! Теҥери
Баштапкы ÿренчиктер
18 Галилей талайын jакалай барадып, Иисус эки карындашты: Петр дейтен Симонды ла оныҥ Андрей карындажын кöрÿп ийди. Олор, балыкчы болгон бойлоры, талайда шÿÿндеп тургандар. 19 — Мени ээчий барыгар — деп, Иисус олорго айтты. — Слерди улус тудаачы эдип салайын. 20 Олор бу тарый шÿÿнин артырып койоло, Оны ээчий бастылар. 21 Оноҥ ары барып, база эки карындашты: Зеведей уулы Иаковты ла оныҥ Иоанн карындажын кöрÿп ийди. Олор Зеведей адазыла кожо кемеде шÿÿнин jамап отургандар. Олорды кычырды. 22 Олор бу тарый, кемени ле адазын артырып койоло, Оны ээчий бастылар.
Улуска jалчыланып баштаганы
23 Иисус Галилейдиҥ jери сайын jÿрди, олордыҥ синагогаларына кирип ÿретти, Каандык керегинде Сÿÿнчилÿ Jар jарлап, улустыҥ не ле оорузын, не ле jоболын jазып jÿрди. 24 Иисус керегинде табыш Сирия ичине jайылды. Ого ончо jоболдуларды, jÿзÿн-jÿÿр ооруга таптыргандарды, туткак оорулу улусты, öзöк-буурында шилемирлÿ, улаарып базып jÿрер улусты, курулып калгандарды экелип тургандар. Ол ончозын jазып турган. 25 Галилей jеринеҥ, Он-Турадаҥ, Иерусалимнеҥ, Иудей jеринеҥ, Иордан ары jанынаҥ камык улус Оны ээчий jÿрген.
Чын кежик керегинде
1 Иисус улусты кöрöлö, кырга чыкты. Отура берерде, Ого ÿренчиктери базып келди. 2 Олорды ÿредип баштап, айтты: 3 — Кудайды керектегендер кежиктÿ: Теҥери Каандыгы — олордыйы. 4 Ыйлап jÿргендер кежиктÿ: олорго коот болор. 5 Jобоштор кежиктÿ: олор jерди энчиленер. 6 Чындыктаҥ аштап-суузап jÿргендер кежиктÿ: олор тойор. 7 Быйандулар кежиктÿ: олорго быйан болор. 8 Ару jÿректÿлер кежиктÿ: олор Кудайды кöрöр. 9 Амыр jайап jÿргендер кежиктÿ: олор Кудайдыҥ уулдары деп адалар. 10 Чындык учун улуска араладып jÿргендер кежиктÿ: Теҥери Каандыгы — олордыйы. 11 Мен учун улуска jаман айттырып, сÿрдÿрип, jабарладып бурулатсагар, кежиктÿ болгоныгар ол. 12 Сÿÿнигер, jыргагар теҥеридеги кайралыгар улу! Анайып ок слердеҥ озо jÿрген jарчылар да истеткен эдилер.
Тус ла jаркын
13 — Слер — jердиҥ тузы. Тус амтанын jылыйткажын, оны катап неле тусту эдер? Ол неге де jарабас, оны jаҥыс улус тепсезин деп, чыгара таштайтан. 14 Слер — телекейдиҥ jарыгы. Кыр баштай турган кала кöскö илинбей калбас. 15 Jарыткышты камысканда, оны казанла кöҥкöрбöйтöн. Карын, немениҥ ÿстине тургузатан, ол айыл ичиндеги ончо улуска jарыйт. 16 Jаркыныгар улус алдында анайып jарып турзын, олор ак кылынып jÿргенигерди кöрÿп, Теҥеридеги Адагарды алказын.
Jасак керегинде
17 — Мени Jасакты эмезе jарчылардыҥ чийимин jоголторго келди деп сананбагар. Jоголторго эмес, бÿдÿрерге келдим. 18 Чынын айдадым слерге теҥери ле jер jастыкпаганча, эҥ оок бир де танык, бир де чийик Jасактаҥ jастыкпас, ончозы бÿтпегенче. 19 Анайдарда, кем кижи бу эҥ кичÿ jакылталардыҥ кажы бирÿзин бузып, улусты да бого ÿретсе, Теҥери Каандыгында эҥ кичÿ деп адалар. Кем кижи jакылтаны бÿдÿрип, улусты да бого ÿретсе, Теҥери Каандыгында улу деп адалар. 20 Айдып турум слерге: Кудайга чындык болгоныгар бичикчилердийин ле фарисейлердийин артыктабаза, Теҥери Каандыгына кирбезигер.
Чугул керегинде
21 — Успс ИфыØко деп, ада-öбöкöлöргö айткан сöсти укканыгар. Кижи öлтÿргени jаргыладар. 22 Jе Мениҥ слерге айдып турганым бу: карындажына чугулданып турган кижи jаргыладар; карындажына «рака» дегени, оток-кÿрееде jаргыладар; «аамай» дегени, jалыган отту гееннага тÿжер эдип буруладар. 23 Анайдарда, Кудайга берÿ берейин деп, тагылга келеле, карындажыҥ сеге комудалду болгоны эзиҥе киргежин, 24 берейин дегениҥди тагылдыҥ jанына салып кой; барып, озо карындажыҥла jаражып ал, оноҥ келип, берейин дегениҥди бер. 25 Бурулаачы кижиҥле jолдо кожо тужыҥда саадабай jаражып ал; бурулаачы кижиҥ сени jаргычыга апарып бербезин, jаргычы сени тÿрмениҥ ишчизине берип ийбезин, анайып сени тÿрмелеп койгылабазын. 26 Чынын айдадым сеге калганчы оок акчаны тöлöбöйинчеҥ, оноортынаҥ чыкпазыҥ.
Aйыл-jурт керегинде
27 — айтнйх кчфкч деп айткан сöсти укканыгар. 28 Jе Мениҥ слерге айдып турганым бу ÿй кижиге кÿÿнзеп кöргöни, оныла кожо jÿрегинде кинчек эткени ол. 29 Оҥ кöзиҥ сени jаманга баштап турган болзо, оныҥды суурала, бойыҥнаҥ ары таштап ий. Бар бойыҥ таамыга ташталганчаҥ, эдиҥниҥ бир ÿйезинеҥ айрылып калганыҥ бойыҥа jакшы. 30 Оҥ колыҥ сени jаманга баштап турган болзо, оныҥды кезип, бойыҥнаҥ ары таштап ий. Бар бойыҥ таамыга ташталганчаҥ, бир ÿйенеҥ айрылып калганыҥ бойыҥа jакшы. 31 База айткан сöс бар «Алган эжиле айрылыжып jаткан кижи, онызына айрылышкан учурлу бичик берзин». 32 Jе Мениҥ слерге айдып турганым бу: чайдам эмес эжиле айрылыжып jатканы, онызын öскö кижиле кинчекке кийдирери ол; айрылыжып калганды алганы, оныла кожо кинчекке киргени ол.
Черт керегинде
33 — Черт буспа, jе Кайраканныҥ алдына чертенип айтканыҥды бÿдÿр деп, ада-öбöкöлöргö айткан сöсти база укканыгар. 34 Jе Мениҥ слерге айдып турганым бу: чек чертенбегер. Теҥериле де чертенбегер, Кудайдыҥ Ширеези ол; 35 jерле де чертенбегер, Кудайдыҥ бут алды ол; Иерусалимле де чертенбегер, улу Каанныҥ калазы ол; 36 бажыҥла да чертенбе, бажыҥныҥ бир де кылын агартып эмезе карартып болбозыҥ. 37 Айдар сöзигер мындый болзын эйе болзо, «эйе», jок болзо, «jок». Кожуп айтканы, — jаманнаҥ.
Öч керегинде
38 — Кöс ордына кöс, тиш ордына тиш дегенин укканыгар. 39 Jе Мениҥ слерге айдып турганым бу: jаманга удурлашпа. Карын, оҥ jаагыҥа тажып ийген кижиге база бир jаагыҥды тöгöп бер. 40 Сениле jаргылажып, чамчаҥды алайын дегенге, катанчыгыҥды да суурып бер. 41 Бир чакырым jерге кожо барып кел деп албадаган кижиле кожо эки чакырым jерге барып кел. 42 Сураганга — бер, тöлÿге алайын дегеннеҥ — туура баштанба.
Öштÿни сÿÿри
43 — Jуугыҥды сÿÿп jÿр, öштÿҥди jаман кöр дегенин укканыгар. 44 Jе Мениҥ слерге айдып турганым бу: öштÿлеригерди сÿÿгер, слерди истеп тургандар учун мÿргÿгер. 45 Jаҥыс анайып Теҥеридеги Адагардыҥ уулдары болорыгар. Ол Бойыныҥ кÿнин jамандардыҥ да, jакшылардыҥ да ÿстине чыксын дийт; jаҥмырын ак сагыштуга ла кара сагыштуга ийет. 46 Слерди сÿÿп тургандарды сÿÿр болзогор, слерди не учун кайралдайтан? Албанчылар да анайда эдип турган эмес беди? 47 Jаҥыс карындаштарыгарды уткып турган болзогор, аҥылу нени эдип jадыгар? Кара jаҥдулар да анайда эдип турган эмес беди? 48 Анайдарда, теҥеридеги толо кемдÿ Адагардый, толо кемдÿ болугар.
Быйан эдери
олгоогор, кижи кöзинче быйан этпегер, онымды кижи кöрзин дебегер. Оноҥ башка, слерге Теҥеридеги Адагардаҥ кайрал болбос. 2 Оныҥ учун, быйан эдип jаткаҥда, оны jарлаба, эки jÿстÿлердий болбо. Улус мактазын деп, олор синагогаларда, оромдордо анайда эдип jадылар. Чынын айдадым слерге: олор бойыныҥ кайралын алганы ол. 3 Сен дезе, быйан эдип jаткаҥда, оҥ колыҥныҥ эдип турганын, сол колыҥ билбезин. 4 Быйан эткениҥ туйка болзын. Ол тушта туйка эткенди кöрöр Адаҥ сени кайралдаар.
Мÿргÿÿл керегинде
5 — Мÿргÿп турган тужыгарда эки jÿстÿлердий болбогор. Улус кöрзин деп, олор синагогаларда, ором белтирлеринде туруп мÿргÿÿрин jакшызынып jадылар. Чынын айдадым слерге: олор бойыныҥ кайралын алганы ол. 6 Сен дезе мÿргÿгеҥде, кыбыҥа кирип, эжигиҥди бöктöп, кöрÿнбес Адаҥга мÿргÿ. Ол тушта jажыттуны кöрöр Адаҥ сени кайралдаар. 7 Мÿргÿп, кара jаҥдулар чылап, артык сöс айтпагар. Олор кöп сöс айтсабыс угулар деп сананып jадылар. 8 Олорго тÿҥейлешпегер. Теҥеридеги Адагар слердиҥ керектегенеерди Оноҥ сурагалакта билер. 9 Мынайып мÿргÿгер: Теҥеридеги Адабыс! Адыҥ Сениҥ агарулалзын, 10 Каандыгыҥ Сениҥ келзин. Канайып теҥериде, анайып jерде де табыҥ Сениҥ болзын. 11 Кÿнÿҥ сайынгы калажысты бÿгÿн биске бер. 12 Биске тöлÿлÿ улустаҥ канайып алымдабайдыс, бистиҥ де тöлÿлеристи алымдаба. 13 Ченелтеге бисти кийдирбе, jе jаманнаҥ бисти корула. Каандык, кÿч, мак дезе, ÿргÿлjиге Сенийи. Аминь». 14 — Улустыҥ кинчегин таштазагар, Теҥеридеги Адагар слердийин де таштаар. 15 Улустыҥ кинчегин таштабас болзогор, Адагар да слердийин таштабас.
Орозо керегинде
16 — Орозо тутканаарда, эки jÿстÿлер чилеп сÿрнÿгип калган jÿрбегер. Орозо тутканысты улус кöрзин деп, олор чырайын бÿрÿҥкÿйледип алган jÿргÿлейт. Чынын айдадым слерге: олор бойыныҥ кайралын алганы ол. 17 Сен дезе, орозо туткаҥда, бажыҥды майлап, jÿзиҥди jунуп ал. 18 Орозо тутканыҥды кижи билбезин, кöрÿнбей турган Адаҥ билзин. Ол тушта jажыттуны кöрöр Адаҥ сени кайралдаар.
Теҥеридеги jööжö
19 — Бойыгарга jерде jööжö jööбöгöр, оны кÿйе ле тат jиир, уурчылар казып, уурдап апарар. 20 Карын, бойыгарга теҥериде jööжö jööгöр, оны кÿйе ле тат jибес, уурчылар казып, уурдап апарбас. 21 Jööжöгöр кайда, jÿрегеер де анда болор.
Эт-кан jарыткыжы
22 — Эт-кан jарыткыжы — кöс. Анайдарда, кöзиҥ ару болзо, ончо эди-каныҥ jарык болор. 23 Кöзиҥ jаман болзо, ончо эди-каныҥ карачкы болор. Анайдарда, ичиҥдеги jарыгыҥ карачкы болзо, карачкы кандый болор?
Кудайга эмезе акча-jööжöгö jалчыланар
24 — Кем де эки бийге бир уунда jалчыланып болбос: эмезе бирÿзин jаман кöрöр, экинчизин дезе сÿÿр; эмезе бирÿзине кичеенер, экинчизин дезе керектебес. Кудайга ла акча-jööжöгö теҥ jалчыланып болбозыгар. 25 Оныҥ учун айдып турум слерге: jÿрÿмигерди кичееп, нени jиирис, нени ичерис, эди-каныгарды кичееп, нени кийерис дебегер. Курсак jÿрÿмнеҥ баалу болгон бо, кеп эт-каннаҥ баалу болгон бо? 26 Теҥериниҥ куштарына кöрÿгер: олор аш чачпайдылар, кеспейдилер, алмарына jууп урбайдылар, jе олорды Теҥеридеги Адагар азырайт. Слер олордоҥ чик-jок артык эмес бедигер? 27 Кемигер кичеенип, jÿрÿмин бир де саатка узадып болор? 28 Кийер кепти де не кичеейдигер? Jалаҥдагы чомур чечектердиҥ öзÿп турганын кöрÿгер иштебей де, иирбей де jадылар. 29 Jе айдып турум слерге Соломон до бойыныҥ бастыра магында олордыҥ бирÿзи де чилеп кийинбеген. 30 Бÿгÿн бар болуп, эртен отко ташталатан jалаҥныҥ öлöҥин Кудай анайып кийиндирип турганда, слерди оноҥ артык кийиндирбес беди, бÿдетени ас улус? 31 Анайдарда, «Нени jиирис?», эмезе: «Нени ичерис?», эмезе: «Нени кийерис?» — дешкилеп, оны кичеебегер. 32 Мыныҥ ончозын кара jаҥдулар кичееп jадылар. Теҥеридеги Адагар дезе мыныҥ ончозын керексинип турганыгарды билер. 33 Элдеҥ озо Оныҥ Каандыгын ла чынын бедирегер, мыныҥ ончозы слерге ÿзеери берилер. 34 Анайдарда, эртенги кÿнди сананбагар, эртенги кÿн бойы керегинде бойы сананар. Кажы ла кÿнде бойыныҥ уур-кÿчтери бар.
Jаргылатпаска, jаргылабагар
1 — Jаргылабагар, ол тушта слерди де jаргылабас. 2 Кандый jаргыла jаргылаарыгар, анайып ла бойыгарды jаргылаар; кандый кемjÿле кемjииригер, анайып ла бойыгарга кемjилер. 3 Карындажыҥныҥ кöзиндеги тегенекти не кöрÿп jадыҥ, бойыҥныҥ кöзиҥдеги тоормошты дезе сеспейдиҥ бе? 4 Эмезе: «Кажы, кöзиҥнеҥ тегенекти чыгарып ийейин» — деп, кöзиҥде тоормошту бойыҥ, карындажыҥа канайып айдарыҥ? 5 Эки jÿстÿ! Озо бойыҥныҥ кöзиҥнеҥ тоормошты чыгар, ол тушта карындажыҥныҥ кöзинеҥ тегенекти канайып чыгарарын кöрÿп аларыҥ. 6 Агару немени ийттерге бербегер — олор кайа бурулып, слерди jара тартар. Эрjинегерди чочколордыҥ алдына таштабагар — олор оны тепсеп койор.
Сурагар, бедирегер, токулдадыгар
7 — Сурагар, слерге берилер; бедирегер, табарыгар; токулдадыгар, слерге ачып берер. 8 Сураган кижи алат, бедирегени табат, токулдатканга ачып берер. 9 Уулы калаш сурагажын, ого таш алып берер кижи ортогордо бар беди? 10 Балык сураза, jылан алып берер бе? 11 Анайдарда, jаман бойыгар, балдараарга jакшыны берерин билер болзогор, анчада ла Теҥериде jÿрген Адагар Оноҥ сурап турган улуска jакшыны берер. 12 Оныҥ учун, слерге улус кандый болзын дезегер, бойыгар да олорго андый ок болугар. Ол керегинде Jасак ла jарчылар айдат ине.
Тар эжик
13 — Тар эжиктеҥ киригер, нениҥ учун дезе öлÿмге кийдирер эжик кеҥ, jолы jалбак; кöп улус ол jолло барат. 14 Jÿрÿмге кирер эжик тар, jолы тапчы; оны табары ас.
Бÿткен jиилегинеҥ танырыгар
15 — Тöгÿн jарчылардаҥ чеберленигер. Олор слерге кой терезин jабынган келгилейт, ичин кöрзö, казыр бöрÿлер. 16 Олорды бÿткен jиилегинеҥ танырыгар. Тегенектеҥ виноград теретен беди? Эмезе убактаҥ смоква теретен беди? 17 Jакшы агаштаҥ jакшы jиилек бÿдетен, jаман агаштаҥ jаман jиилек бÿдетен. 18 Jакшы агаш jаман jиилек бÿдÿрип болбос, jаман агаш jакшы jиилек бÿдÿрип болбос. 19 Jакшы jиилек бÿтпес не ле агашты кезип, отко таштайтан. 20 Анайдарда, олорды бÿткен jиилегинеҥ танырыгар. 21 Меге: «Кайракан! Кайракан!» — деп айдып турган не ле кижи Теҥери Каандыгына кирер эмес, Теҥеридеги Адамныҥ табын бÿдÿрип jÿргени кирер. 22 Jаргы болор кÿн Меге мынайда айдары кöп чыгар: «Кайракан! Кайракан! Сениҥ адыҥнаҥ jарчы болуп айдып jÿрген эмес бедис? Сени адап, шилемирлерди чыгарып jÿрген эмес бедис? Сени адап, кöп кайкал эткен эмес бедис?» 23 Ол тушта Мен олорго jарлаарым: «Мен слерди качан да билбес болгом. Менеҥ кеде тайылыгар, jаман кылынып jÿргендер!»
jки тöс
24 — Анайдарда, Мениҥ бу сöзимди угуп, оны бÿдÿрип jÿрген кижини керсÿ кижиге тÿҥдеп айдайын. Ол туразын таш ÿстине туткан. 25 Jаҥмыр jаап, jайкан чыгып, салкын согуп, байагы турага табарарда, ол, таштыҥ ÿстине тöзöлгöн болуп, аҥтарылбаган. 26 Бу сöзимди угуп, оны бÿдÿрбей турган кижини керсÿ эмес кижиге тÿҥдеп айдайын. Ол туразын кумакка туткан. 27 Jаҥмыр jаап, jайкан чыгып, салкын согуп, байагы турага табарарда, ол аҥтарыла берген, оныҥ аҥтарылганы коркышту болгон. 28 Иисус айдып божоордо, улус Оныҥ ÿредÿзин кайкап турды, 29 нениҥ учун дезе олорды бичикчилер чилеп эмес, бойында jаҥ бар кижи чилеп ÿреткен.
Капкаш баалулу- кижини jасканы
1 Иисус кырдаҥ тÿжÿп келерде, Оны ээчий кöп улус барды. 2 Jе бат, капкаш баалулу кижи базып келеле, Ого бажырып, айтты — Кайракан, мени арутайын дезеҥ, арутап ийериҥ. 3 Иисус колын сунуп, ого тийип, айтты: — Арутайын, ару бол. Бу ла тарый ол капкаш баалудаҥ аруталды. 4 Иисус ого айтты: — Калак, кижиге неме айтпа. Jе барып, абыска кöрÿн, Моисейдиҥ jакарганыла тайылга эт, улуска кере болзын.
Jÿс бажыныҥ jалчызын jасканы
5 Иисус Капернаумга кирерде, jÿс бажы Ого базып келеле, сурап, айтты: 6 — Кайракан! Айлымда jалчым курулып калган коркышту шыралап jадыры. 7 — Мен барып, оны jазайын — деп, Иисус ого айтты. 8 Jÿс бажы дезе каруу jандырды: — Кайракан! Сени айлыма кийдирерге турбас кижи эдим. Бир ле сöс айт, jалчым jазылар. 9 Бажым билер бийлÿ де болзом, башкарып турган черÿчилдерим бар. Кажы бирÿзин «бар» дезем, барат, бирÿзин «кел» дезем, келет; jалчымды «мыны эт» дезем, эдет. 10 Мыны угала, Иисус кайкады, кийнинче келип jаткан улуска айтты — Чынын айдадым слерге: мынайда бÿдÿп турганды Израильдеҥ де таппадым. 11 Айдып турум слерге кÿнчыгыштаҥ ла кÿнбадыштаҥ кöп улус келип, Авраамла, Исаакла, Иаковло кожо Теҥеридеги Каандыкта кыйынынаҥ отурып алар. 12 Каандыктыҥ уулдары дезе, тыш карачкыга чыгара сÿрдÿрер. Анда ый ла тиш кыjырты болор. 13 Оноҥ Иисус jÿс бажына айтты: — Бар, бÿткениҥче, сеге болгой. Oл ло тарый jалчы jазыла берди.
Иисус Петр-эште
14 Иисус Петр-эшке келеле, оныҥ кайын энези эди изип-кÿйÿп, оорып jатканын кöрди. 15 Оныҥ колына тийерде, ол jазыла берди. Öрö туруп, Ого jалчыланып jÿрди. 16 Эҥир кирерде, Иисуска öзöк-буурында шилемирлÿ кöп улусты экелдилер. Ол jелбистерди сöслö чыгарып, ончо jоболдуларды jазып ийди, 17 Исаия деген jарчы ажыра мынайда айдылганы бÿтсин деп: «Ол оору-jоболысты Бойына алынып, кыйын-шырабысты апарды».
Кайраканды ээчий баратаны
18 Иисус Бойын эбире кöп улус турганын кöрöлö, ÿренчиктерине — Сууныҥ ол jанына кечигер — деди. 19 Ого бир бичикчи базып келеле, айтты: — Ÿредÿчи, Сен кайдаар да барзаҥ, Сени ээчий барарым. 20 Иисус ого айтты: — Тÿлкÿ болзо ичегендÿ, куш болзо уйалу, Кижи Уулыныҥ дезе баш та jöлööр jери jок. 21 Ÿренчиктердиҥ бирÿзи дезе Ого айтты: — Кайракан, мен озо адамныҥ сööгин jууп койорго барып келейин бе? 22 Jе Иисус ого: — Мени ээчий бар — деди. — Öлгöн улус öлгöн улузыныҥ сööгин бойлоры jуузын.
Jотконды сыныктырганы
23 Иисус кемеге отурарда, кийнинеҥ ÿренчиктери барып отурдылар. 24 Jе бат, олор jÿскилеп барадарда, талай тыҥ jайканып, толкулар кемеге кирип турды. Иисус дезе уйуктап jаткан. 25 Ÿренчиктер базып келеле, Оны ойгозып, айттылар: — Кайракан, бисти аргада! Чöҥÿп барадырыс! 26 — Не андый коркынчак болдыгар, бÿдетенеер ас улус? — дейле, Ол öрö туруп, jотконды ла талайды токтозын деп jакарып ийерде, улу тымык тÿшти. 27 Улус дезе кайкажып, айдыжып турдылар: — Бу кем болотон? Салкын да, талай да Оныҥ сöзин угуп турганын!
Öзöк-буурында шилемирлÿ эки кижини jасканы
28 Иисус талайдыҥ ол jанындагы Гадара ороонына кечип чыгарда, Ого öзöк-буурында шилемирлÿ эки кижи туштады. Олор сööк салган куй-таштаҥ чыгып келгендер. Олордыҥ казырына ол jолло кем де jÿрÿп болбос болгон. 29 Jе бат, олор кыйгырыжа бердилер: — Бисти кайдайын деп туруҥ, Кудайдыҥ Уулы? Сен бери öй jеткелекте бисти кинчектеерге келгеҥ. 30 Кедертинде кöп ÿÿрлÿ чочколор кÿдÿде турган. 31 Шилемирлер Иисусты сурай бердилер: — Бисти сÿрер болзоҥ, ÿÿрлÿ чочколорго кирерге ий. 32 Иисус: — Барыгар — деди. Олор чыгып, чочколорго барып кирдилер. Jе бат, ончо ÿÿр кажаттаҥ талайга калып, чöҥÿп калды. 33 Кÿдÿчилер дезе сыр-jÿгÿрикте барып, калага келеле, ончозын jарладылар, öзöк-буурында шилемирлÿ улусла не болгонын база айттылар. 34 Каланыҥ улузы кöдÿрези Иисуска удура чыкты. Оны кöрöлö, олордыҥ jеринеҥ jÿре берзин деп сурадылар.
Курулып калган кижини jасканы
1 Иисус кемеге отурып, кечеле, Бойыныҥ калазына jедип келди. 2 Ого курулып калган бир кижини тöжöккö салганча экелдилер. Иисус олордыҥ бÿдÿп турганын кöрöлö, курулып калганга айтты: — Jалтанба, балам, кинчектериҥ ташталып туру. 3 Jе бат, бичикчилердиҥ кезиги ичинде айдынды: «Ол Кудайды jамандап jат». 4 Иисус дезе олордыҥ санаазын билип, айтты: — Jÿрегеерде не керек jаман сананып jадыгар? 5 Не деп айдарга jеҥил «Кинчектериҥ ташталып туру» — деерге бе, эмезе «Тур, базып jÿр» — деерге бе? 6 Jердеги кинчектерди таштайтан jаҥ Кижи Уулында барын билип jÿрÿгер деп турум. — Оноҥ курулып калганга баштанды: — Тур, тöжöгиҥди алып, айлыҥа jан. 7 Онызы туруп, jана берди. 8 Улус мыны кöрÿп коркыды, олорго мындый jаҥ берген Кудайды алкады.
Бойыла кожо Матфейди алганы
9 Иисус оноортынаҥ öдÿп барадып, Матфей деп бир кижи калан jуур jеринде отурганын кöрöлö, ого айтты: — Мени ээчий бас. Онызы öрö туруп, Иисусты ээчий басты. 10 Иисус ÿйде кыйын отурарда, кöп албанчылар ла кинчектÿлер келип, Оныла, ÿренчиктерле кожо кыйын отурып алдылар. 11 Мыны кöрöлö, фарисейлер ÿренчиктерге айттылар: — Ÿредÿчигер албанчыларла, кинчектÿлерле кожо не керек ичет-jийт болбогой? 12 Иисус дезе, мыны угала, олорго айтты: — Эмчини кадык улус эмес, оору улус керексиир. 13 Быйан кÿÿнзеп jадым, тайылга кÿÿнзеп турган эмезим деп айткан сöстиҥ учурын оҥдоорго, барып ÿренигер. Мен актуларды эмес, кинчектÿлерди кычырарга келген инем.
Орозо керегинде сурак
14 Ол тушта Иисуска Иоанныҥ ÿренчиктери келип, айттылар: — Нениҥ учун бистер ле фарисейлер улам сайын орозолоп jадыс, Сениҥ ÿренчиктериҥ дезе орозолобой jадылар? 15 Иисус олорго айтты: — Колту кожо jÿргенде, тойчылар кунугатан беди? Jе колтуны олордоҥ айрып алар кÿндер келер, ол тушта олор орозо тудар. 16 Эски кийимге jаҥы бöстиҥ ööнин jамабайтан; jамачы эскизин jырта тартып, тежиги там ары барар. 17 Jаҥы аракыны эски тажуурга урбайтан; анайткажын, тажуур jыртылып, аракызы да тöгÿлер, тажууры да ÿрелер. Карын, jаҥы аракыны jаҥы тажуурга уратан. Ол тушта аракы да, тажуур да бÿдÿн болор.
Оору ÿй кижини jасканы ла кызычакты тиргискени
18 Иисус олорго мынайда айдып турганча, бир бий кижи базып келеле, Ого бажырып, айтты: — Кызычагым jаҥы ла jада калды. Барып, оныҥ ÿстине колыҥ салып, алка, ол тирилер. 19 Иисус туруп, оныҥ кийнинеҥ басты; ÿренчиктери кожо бардылар. 20 Jе бат, он эки jыл кан келип, jобоп jÿрген ÿй кижи, Иисуска кийнинеҥ базып келеле, Оныҥ кийиминиҥ эдегине тийди. 21 Ол ичинде айдынган: «Оныҥ кийимине тийзем ле, jазыларым». 22 Иисус дезе кайра баштанып, ÿй кижини кöрöлö, айтты: — Jалтанба, кызым! Бÿдÿп турганыҥ сени аргадады. Ÿй кижи ол бойынча jазыла берди. 23 Иисус бийдиҥ айлына келеле, кунукчылду кÿÿ ойногон ло тÿймежип базып jÿрген улусты кöрÿп, 24 олорго айтты: — Тышкары чыгыгар! Кызычак öлбöгöн, уйуктап jат. Оны шоодо бердилер. 25 Улусты тышкары чыгарган кийнинде Ол кирип, кызычакты колынаҥ тутты, онызы туруп келди. 26 Мыныҥ табыжы байагы jерге текши jайылды.
Эки сокорды jасканы
27 Иисус оноортынаҥ барып jадарда, Оны эки сокор ээчип, кыйгырыжып турдылар: — Биске буурса, Давид Уулы! 28 Иисус ÿйге кирерде, сокор улус Ого базып келдилер. Иисус олордоҥ сурады: — Мыны эдип болорыма бÿдÿп туругар ба? — Эйе, Кайракан! — дедилер. 29 Айдарда, Иисус олордыҥ кöзине тийип, — Бÿткенигерче, слерге болгой — деерде, 30 олордыҥ кöзи jарый берди. — Мыны кижи билбезин — деп, Иисус олорго кату jакарды. 31 Jе олор чыгала, Иисус керегинде jер сайын jарлады.
Тил jокты jасканы
32 Булар чыгып барадарда, Иисуска öзöк-буурында шилемирлÿ тил jок кижини экелдилер. 33 Шилемир чыгара сÿрÿлерде, тил jок кижи эрмектене берди. Улус кайкап, айдыжып турды: — Израильде мындый немени качан да кöрбöгöндöр! 34 Фарисейлер дезе айдыжып турдылар: — Ол шилемирлерди шилемир бийиниҥ кÿчиле чыгара сÿрÿп турбай.
Кÿдÿчизи jок койлор
35 Иисус ончо калалар ла jурттар сайын jÿрÿп, синагогаларда ÿредип, Каандык керегинде Сÿÿнчилÿ Jар jарлап, улустыҥ не ле оорузын, не ле jоболын jазып турды. 36 Кöп улусты кöрöлö, олорго ичи ачыды олор кÿдÿчизи jок койлордый тÿймеп, тозуп калгандар. 37 Айдарда, ÿренчиктерине айтты: — Кезер кыра кöп эди, ишчилер дезе ас. 38 Анайдарда, кыраныҥ Бийине jайнагар, кыразына ишчилер ийзин.
Он эки апостолды ийгени
1 Иисус он эки ÿренчигин кычырып алып, олорго кара jелбистердиҥ бажын билер jаҥ берди, олорды чыгара сÿрер, не ле ооруны, не ле jоболды jазар аргалу болзын деп. 2 Он эки апостолдыҥ ады-jолы бу: баштапкызы Симон, оны база Петр дейтен, оныҥ карындажы Андрей, Зеведей уулы Иаков, оныҥ карындажы Иоанн, 3 Филипп ле Варфоломей, Фома ла Матфей албанчы, Алфей уулы Иаков ло Фаддей, 4 Симон Кананит ле Иуда Искариот, соҥында Иисусты садып ийери ол болгон. 5 Иисус бу он экÿни ийип, олорго jакарды: — Кара jаҥдулар jаар ууланган jолло барбагар, самарлар калазына кирбегер. 6 Эҥ озо Израиль калыкка — азып jÿрген койлорго барыгар. 7 Теҥери Каандыгы jууктап келди деп, базып, jарлап jÿрÿгер. 8 Оору-jоболдуларды jазыгар, öлгöндöрди тиргизигер, капкаш баалулу улусты арутагар, шилемирлерди чыгара сÿрÿгер. Тегин алдыгар, тегин беригер. 9 Алтын да, кÿмÿш те алганча jÿрбегер, курыгарда jес акчалу да jÿрбегер, 10 jолго баштык та, солып кийер кеп те, öдÿк те, тайак та албагар, нениҥ учун дезе иштеген кижи курсакка турар. 11 Кажы бир калага эмезе jуртка кирзегер, ондо jарагадый кижи кем болгонын сурулап угала, ого тÿжÿгер; тÿшкен ÿйде барганча jÿрÿгер. 12 Ÿйге кирерде оны уткып, «Бу ÿйдеги улуска амыр болзын!» — дегер. 13 Ÿйдеги улус jарамык болзо, амырыгар олорго jедер; jарамык эмес болзо, амырыгар слерге бурулар. 14 Кем слерди jуутпаза, сöзигерди укпаза, ол ÿйдеҥ эмезе ол каладаҥ чыгып барадып, будыгардаҥ тоозынды кактагар. 15 Чынын айдадым слерге: Jаргы болор кÿн Содом ло Гоморра jерине, ол калага кöрö, jеҥил болор.
Болотон истежÿлер
16 — Бат, слерди бöрÿлер ортодо jÿрер койлорды чылап ийип jадым. Jыландый ойгор болугар, кÿÿледий чÿм jок болугар. 17 Улустаҥ болгонып jÿрÿгер. Олор слерди jаргыга берер, синагогаларында камчылаар. 18 Слерди Мениҥ адым учун башчыларына, каандарына алып баргылаар, олордыҥ ла кара jаҥдулардыҥ алдына Мени кереледип. 19 Слерди кижи колына берип ийзе, канайып айдар эмезе нени айдар деп санааркабагар. Айдар сöс ол тушта слерге берилер. 20 Слер бойыгардаҥ айдар эмезигер, Адагардыҥ Тыны ичигердеҥ айдар. 21 Карындаш карындажын, адазы уулын öлÿмге берер; балдары ада-энезине удура туруп чыгып, олорды öлтÿрер. 22 Мениҥ адым учун слерди ончо улус jаман кöрöр. Учына jетире чыдашканы дезе, аргадалар. 23 Слерди бир калада истегежин, öскö калага качыгар. Чынын айдадым слерге Израильдиҥ калаларын эбирип тÿгескелегерде, Кижи Уулы jедип келер. 24 Ÿренчик ÿредÿчизинеҥ бийик болбос, кул бийинеҥ бийик болбос. 25 Ÿренчик ÿредÿчизиндий болзо, ол до болор, кул бийиндий болзо, ол до болор. Ÿйдиҥ ээзин Веельзевул деп айтканда, ÿйдеги улусты оноҥ до jаман айдышпай кайтсын.
Кемнеҥ коркыйтан
26 — Анайдарда, улустаҥ коркыбагар. Ачылбай калар туйук неме jок, jарталбай калар jажыт jок. 27 Карачкыда айтканымды, jарык тужында айдыгар; кулакла укканыгарды, ÿйдиҥ jабынчызынаҥ jарлагар. 28 Кижиниҥ эди-канын öлтÿрип, jулазын дезе öлтÿрип албас улустаҥ коркыбагар. Кижиниҥ эди-канын да, jулазын да таамыда öлтÿрер аргалудаҥ коркыгар. 29 Эки кучыйакты оок акчага садатан эмес пе? Jе Адагардыҥ табы болбойынча, экÿниҥ бирÿзи де jерге келип тÿшпес. 30 Слердиҥ дезе бажыгардыҥ кылы да ончозы тоололып калган. 31 Анайдарда, коркыбагар слер кöп кучыйактардаҥ артык. 32 Андый болгондо, кем Мени jарадып турганын улус алдына айтса, оны Мен де jарадып турганымды Теҥеридеги Адамныҥ алдына айдарым. 33 Улус алдында Менеҥ jана тÿшкен кижидеҥ Мен де Теҥеридеги Адамныҥ алдында jана тÿжерим.
Jараштыру эмес, кылыш
34 — Мени jерге jараштырарга келген деп сананбагар. Мен jараштырарга эмес, кылыш туттырарга келгем. 35 «Уулын адазынаҥ, кызын энезинеҥ, келдин кайын энезинеҥ айрыырга келгем. 36 Кижиге бойыныҥ ÿйдеги улузы öштÿ болор. 37 Адазын эмезе энезин Менеҥ артык сÿÿгени, Меге jарабас. Уулын эмезе кызын Менеҥ артык сÿÿгени, Меге jарабас. 38 Кере тартыратан агажын алганча Мени ээчибегени, Меге jарабас. 39 Jÿрÿмин чеберлегени, онызын jылыйтар, Мен учун jÿрÿмин jылыйтканы дезе, онызын чеберлеп алар. 40 Слерди jуутканы, Мени jуутканы ол, Мени jуутканы дезе, Мени Ийгенди jуутканы ол. 41 Jарчы деп, jарчыны jуутканы, jарчыныҥ кайралын алар. Акту деп, актуны jуутканы, актуныҥ кайралын алар. 42 Бу кичÿлердиҥ кажы бирÿзине, Мениҥ ÿренчигим деп, бир айак соок суу ичирген кижи, чынын айдадым слерге: кайралынаҥ куру калбас.
Иисус ла Иоанн
1 Иисус он эки ÿренчигин jакып, ÿредип божойло, öскö калаларда ÿредерге ле jарлыктаарга, оноҥ ары барды. 2-3 Тÿрмеде Иоанн Христостыҥ эдип jÿргенин угала, «Келер дегени Сен бе, айса öскöни сакыйлы ба?» деп сураарга, Ого бойыныҥ ÿренчиктерин ийди. 4 Иисус олорго каруу jандырды: — Барып, угуп-кöрÿп турганыгарды Иоаннга айдыгар 5 сокорлордыҥ кöзи jарыйт, аксактар базып jÿргÿлейт, капкаш баалулу улус аруталат, ÿскерлер угат, öлгöндöр тирилет, тÿреҥилерге Сÿÿнчилÿ Jар jарлалат. 6 Эреҥистелбей Меге бÿткен кижи кежиктÿ. 7 Олор jÿре берерде, Иисус улуска Иоанн керегинде айда берди — Куба чöлгö нени кöрöргö jÿрдигер? Салкынга jайкаткан кулузынды ба? 8 Jе нени кöрöргö jÿрдигер? Торко-маҥдык кийген кижини бе? Jе торко-маҥдык кийимдÿлер каан öргööзинде jÿретен. 9 Нени кöрöргö jÿрдигер? Jарчыны ба? Эйе, айдып турум слерге: ол jарчыдаҥ да jаан. 10 «Бат, Сениҥ алдыҥнаҥ ангелимди ийип jадым, ол jолыҥды Сениҥ алдыҥнаҥ белетеп койор» — деп, ол керегинде бичилген. 11 Чынын айдадым слерге ÿй кижидеҥ туулгандар ортодо Иоаннаҥ jааны jок. Jе Теҥери Каандыгында кичÿ дегени, оноҥ jаан. 12 Крестеечи Иоанн тужынаҥ ала бого jетире Теҥери Каандыгына кирерге кÿч салар керек, кÿч салганы, ого кирип jат. 13 Ончо jарчылар ла Jасак Теҥери Каандыгы керегинде Иоаннаҥ озо айткандар. 14 Бого бÿдÿп турган болзогор, келетен деген Илия бу. 15 Кулакту кижи уксын! 16 Бу ÿйениҥ улузын кемге тÿҥдеп айдайын? Олор тепсеҥде отурып, мынайда кыйгырыжып турган балдарга тÿҥей: 17 «Слерге сыбыскы тарткан эдибис, jе слер биjелебедигер; слерге ачулу сарын сарнаган эдибис, jе слер сыктабадыгар». 18 Иоанн келип, курсак jибесте, аракы ичпесте, «Оныҥ öзöк-буурында шилемир бар» — дейдилер. 19 Кижи Уулы келди, jиирин jиди, ичерин ичти. «Кöргÿлегер, курсакчыл ла аракызак кижи бу, албанчылардыҥ ла кинчектÿлердиҥ наjызы ол» — дейдилер. Jе Ойгорлык Ойгорлыктыҥ керектериле акталган. 20 Оноҥ Иисус кайкалдарыныҥ кöбизи эдилген калаларды кинчектерин алынбаган учун каарып айда берди: 21 — Ачу-корон сеге, Хоразин! Ачу-корон сеге, Вифсаида! Слерде эдилген кайкалдар Тир ле Сидондо эдилген болзо, олор самтар кеп кийип, баштарына кубал сееп, туку качан Кудайга баштанар эди. 22 Jе айдып турум слерге Jаргы болор кÿн Тир ле Сидонго слерге кöрö jеҥил болор. 23 Сен де, Капернаум, теҥериге jетире бийиктединген бойыҥ, таамыга jетире jабызаарыҥ! Сенде эдилген кайкалдар Содомдо эдилген болзо, ол эмдиге турар эди. 24 Jе айдып турум слерге: Jаргы болор кÿн Содом jерине сеге кöрö jеҥил болор.
Адазы ла Уулы
25 Ол öйдö Иисус сöзин улалтып, айтты: — Ада, теҥери ле jердиҥ Кайраканы! Мыны ойгорлордоҥ ло керсÿлердеҥ jажырала, кичÿлерге ачканыҥ учун Сеге баш болзын! 26 Эйе, Ада, jакшылыкту табыҥ андый болгон эди. 27 Адамнаҥ ончозы Меге берилген. Уулын кем де билбес, jаҥыс Адазы билер, Адазын да кем де билбес, jаҥыс Уулы билер, Оны Уулы кемге ачар кÿÿндÿ, база ол билер. 28 Jобоп-чучурап калгандар ла уурга бастыргандар, ончогор Меге келигер, слерди токунадып салайын. 29 Мен берер комутты бойыгарга кийип, Менеҥ ÿренигер, Мен jобош ло улуркабас jÿректÿ инем. Ол тушта jулагарга энчÿ табарыгар. 30 Мен берер комут jакшы, Мен салар jÿк jеҥил.
Христос ло суббот кÿн
1 Ол öйдö суббот кÿн Иисус аш салган кырала барып jаткан. Ÿренчиктери дезе аштайла, аштыҥ мажагын ÿзÿп, jий бергендер. 2 Фарисейлер мыны кöрöлö, Ого айттылар: — Кöр, ÿренчиктериҥ суббот кÿнде этпести эдип тургандарын. 3 Иисус дезе олорго айтты: — Давид кожо jÿргендериле аштайла, нени эткен эди, кычырбаган бедигер? 4 Канайып ол Кудайдыҥ байзыҥына киреле, jаҥыс абыстар jийтен, ол до, кожо jÿргендери де jиирге jарабас ыйык калашты алып jигенин? 5 База, суббот кÿнде абыстар Öргööдö иштеп, субботтыҥ байын бусса да, бурулу эмес дегенди, Jасактаҥ кычырбаган бедигер? 6 Jе айдып турум слерге алдыгарда бу турган Бойы Öргööдöҥ jаан. 7 Быйан кÿÿнзеп jадым, тайылга кÿÿнзеп турган эмезим деп айткан сöстиҥ учурын билген болзогор, бурулу эместерди бурулабас эдигер. 8 Кижи Уулы дезе суббот то кÿнниҥ бийи. 9 Оноортынаҥ кеде барып, Иисус олордыҥ синагогазына кирди. 10 Анда колы кургап калган кижи болгон. Иисусты бурулаарга, Оноҥ сурадылар: — Суббот кÿнде ооруны jазарга jараар ба? 11 Иисус дезе олорго: — Кажы бирÿгердиҥ сок jаҥыс койыгар суббот кÿнде орого тÿшсе, ол оны чыгарып албас беди? 12 Кижи дезе койдоҥ канча кире артык! Оныҥ учун суббот кÿнде jакшыны эдерге jараар — дейле, 13 байагы кижиге баштанды — Колыҥды сунуп ий. Ол сунды, колы бирÿзиндий су-кадык боло берди. 14 Фарисейлер чыгала, Иисусты канайтсабыс öлтÿрерис деп, Ого удура jöп чыгардылар. 15 Jе Иисус мыны билип, оноортынаҥ jÿре берди.
Талдап алган Jалчы
Иисустыҥ кийнинеҥ кöп улус барды, Ол ончолорын jасты, 16 jе Бойы кем болгонын jарлабазын деп jакарды. 17 Исаия деген jарчы ажыра айдылганы бÿтсин деп, мынайда болгоны бу. Ол айткан 18 «Бат, талдап алган Jалчым бу, Мениҥ сÿÿгеним, jуламныҥ сÿÿнчизи. Ого Тынымды берерим, Ол калыктарга jаргы jарлаар. 19-20 Чындыкты jеҥÿге экелбейинче, Ол сöс блаашпас, кыйгы чыгарбас, Оныҥ ÿнин оромдордо кем де укпас; сыныкту кулузынды сындырбас, буруксып jаткан кÿделини öчÿрбес. 21 Ого калыктар иженер».
Агару Тын эмезе Веельзевул
22 Иисуска öзöк-буурында шилемирлÿ сокор ло тил jок кижини экелдилер. Иисус оны jазып ийерде, ол эрмектенип, кöрö берди. 23 Ончо улус алаҥ кайкап, — Бу Давид Уулы болор бо? — дешти. 24 Фарисейлер дезе мыны угала, айттылар: — Ол шилемирлерди шилемир бийи Веельзевулдыҥ кÿчиле чыгара сÿрÿп турбай. 25 Jе Иисус олордыҥ санаазын билип, айтты: — Бойынаҥ бойы бöлÿнишкен кандый да каандык ээн калар; бойынаҥ бойы бöлÿнишкен кандый да кала эмезе jурт чыдажып туруп болбос. 26 Сатана сатананы чыгара сÿрÿп турган болзо, ол бойынаҥ бойы бöлÿнгени ол. Оныҥ каандыгы канайып чыдажып турар? 27 Веельзевулдыҥ кÿчиле шилемирлерди чыгара сÿрÿп турган болзом, слердиҥ уулдарыгар кемниҥ кÿчиле чыгара сÿрÿп jат? Оныҥ учун олор слерге jаргычылар болор. 28 Jе шилемирлерди чыгара сÿрÿп турганым Кудайдыҥ Тынынаҥ болзо, слерге Кудайдыҥ Каандыгы jеткени ол туру. 29 Кÿчтÿ кижиниҥ айлына киргени, кÿчтÿ кижини кÿлÿбейинче, оныҥ jööжöзин канайып тоноор? Озо баштап кÿлÿзе, айлын тоноор. 30 Мениле кожо эмези, Меге удура болгоны ол. Мениле кожо jуубаганы, кородып турганы ол. 31 Оныҥ учун айдып турум слерге: кижиниҥ не ле кинчеги, канайып та jамандап айтканы ташталар, Тынды jамандап айтканы дезе, ташталбас. 32 Кижи Уулына удура сöс айтканы ташталар, Агару Тынды jамандап айтканы дезе, бу да чакта, келер де öйлöрдö ташталбас. 33 Агаштыҥ бойын jакшы дезегер, jиилегин де jакшы дегер, агаштыҥ бойын jаман дезегер, jиилегин де jаман дегер агаш бÿткен jиилегинеҥ танылар. 34 Jыланныҥ ач-ÿрени! Jаман ичтÿ бойыгар, jакшы айдар бедигер? Кижиниҥ jÿреги неле толо, оозынаҥ чыгары ол ине. 35 Jакшы кижи jакшыны чеберлеген jеринеҥ jакшызын алып чыгар, jаман кижи дезе jаманды чеберлеген jеринеҥ jаманын алып чыгар. 36 Айдып турум слерге: кижи кажы ла кей-куру сöзи учун Jаргы болор кÿн каруу берер. 37 Сöзиҥле акталарыҥ, сöзиҥле ок jаргыладарыҥ.
Иона jарчыла болгон билди
38 Ол тушта бичикчилердиҥ ле фарисейлердиҥ кезиги Иисуска айттылар: — Ÿредÿчи, Сенеҥ билди кöрöргö турубыс. 39 Jе Иисус олорго каруу jандырды: — Кал, чайдам ÿйе билди кöрöйин деп туру, jе Иона jарчыныҥ билдизинеҥ башка, ого билди берилбес. 40 Иона кер-балыктыҥ ичинде ÿч тÿш ле ÿч тÿн jÿргендий, Кижи Уулы да jердиҥ jÿрегинде ÿч тÿш ле ÿч тÿн jÿрер. 41 Ниневияныҥ улузы Jаргы болор кÿн бу ÿйениҥ улузыла кожо туруп, олорды бурулаар. Олор Ионаныҥ jарлыктаганын угала, кинчегин алынып, Кудайга баштанган эдилер. Jе бат, мында Турганы Ионадаҥ jаан. 42 Тÿштÿктиҥ абакай-кааны Jаргы болор кÿн бу ÿйениҥ улузыла кожо туруп, олорды бурулаар ол Соломонныҥ ойгор сöзин угайын деп, jака jердеҥ келип jÿрген эди. Jе бат, мында Турганы Соломонноҥ jаан.
Кара jелбистиҥ кайра бурулатаны
43 — Кара jелбис кижиниҥ öзöк-буурынаҥ чыкканда, энчÿ бедиреп, суу jок jерлерде тенип jÿрет. Таппай салала, 44 «Чыгып барган айлыма бурулатам» — дейле, барып кöрзö, айлы бош, сибирилген, jуунадылган болот. 45 Барып, бойынаҥ jаман öскö jети jелбис ээчиткенче келет, кирип, анда jуртай бергилейт. Байагы кижиге мынызы башкызынаҥ коомой болор. Бу кал ÿйениҥ улузыла база андый болор.
Иисустыҥ энези ле карындаштары
46 Иисус улуска айдып турганча, энези ле карындаштары Оныла эрмектежели деп, тышкары тургандар. 47 Бир кижи Ого айтты «Бат, энеҥ ле карындаштарыҥ Сениле эрмектежели деп, тышкары тургулары». 48 Jе Ол байагы кижиге: — Энем кем, карындаштарым кемдер? — дейле, 49 ÿренчиктери jаар колыла уулап, айтты: — Бат, Мениҥ энем, Мениҥ карындаштарым бу. 50 Теҥеридеги Адамныҥ табын бÿдÿрип jÿргени, Мениҥ карындажым да, эjе-сыйыным да, энем де ол.
Аш ÿрендеечи керегинде укаа сöс
1 Ол кÿн Иисус ÿйдеҥ чыгып, талайдыҥ jаказына барып отурган. 2 Ого кöп улус jуулыжып келерде, кемеге кирип отурды, улус дезе ончозы jаратта тура калды. 3 Кöп немелер керегинде олорго укаа сöстöр айтты. — Бат, ÿрендеечи ÿрендеерге чыккан — деди. — 4 Ол ÿрендеп турарда, ÿренниҥ кезиги jол куйнуна тÿшкен. Куштар учуп келеле, олорды чокып салган. 5 Кезиги тобрагы ас ташту jерге тÿшкен. Тобрагы калыҥ эмес болгондо, саадабай кылгазы öзÿп чыккан. 6 Кÿн чыгарда оҥуп, тазыл jок бойлоры, какшап калган. 7 Кезиги тегенектÿ jерге тÿшкен. Тегенек öзÿп, оны туй базып койгон. 8 Кезиги jакшы jерге тÿжÿп, ÿренделгенине кöрö бирÿзи jÿс, кажызы алтан, кезиги дезе одус катап кöп тÿжÿм берген. 9 Кулакту кижи уксын! 10 Ÿренчиктер базып келеле, Иисустаҥ сурадылар: — Олорго не керек укаалап айдадыҥ? 11 — Слерге Теҥери Каандыгыныҥ jажыттарын билери берилген, олорго дезе берилбеген учун — деп, Ол каруу jандырды. — 12 Кемде бар, ого берилер, ÿзеери кожулар; кемде дезе jок, оныҥ бары да айрылар. 13 Олор кöрзö дö, кöрбöйдилер, укса да, укпайдылар, аайлабайдылар. Оныҥ учун олорго укаалап айдып турганым ол. 14 Анайып, олор керегинде Исаия деген jарчыныҥ айтканы бÿдÿп jат. Ол айткан: «Кулактараарла угарыгар, jе аайлабазыгар; кöстöрööрлö кöрöригер, jе кöрбöй каларыгар. 15 Бу улустыҥ jÿреги jууга туттурган, кулактарыла арайдаҥ угат, кöстöрин де jумуп алган, оныҥ учун кöстöриле кöрбöйт, кулактарыла укпайт, jÿректериле аайлабайт, Меге де баштанбайт, Мен олорды jазар эдим». 16 Кöстöригер кöрÿп турган учун кежиктÿ, кулактарыгар угуп турган учун кежиктÿ. 17 Чынын айдадым слерге: кöп jарчылар ла актулар кöрÿп jÿргенеерди кöрöйин дейле, кöрбöй калгандар, угуп jÿргенеерди угайын дейле, укпай калгандар. 18 Анайдарда, ÿрендеечи керегинде укаа сöстиҥ учурын тыҥдап угугар. 19 Каандык керегинде сöсти угарын угуп, jе оны аайлабай турган кижиге кöрмöс келип, jÿрегинде ÿренделгенди алып барар. Jол куйнуна ÿренделген дегени бу болор. 20 Ташту jерге ÿренделген дегени, мындый кижини айтканы ол айткан сöсти угуп, бу тарый сÿÿнип кöксине алынат. 21 Jе ол бойында тазыл jок, турумкай эмес. Сöс учун ачу келгежин эмезе истежÿ болгожын, бу тарый jана тÿжет. 22 Тегенектÿ jерге ÿренделген дегени, сöсти уккан кижини айтканы. Jе jадынды кичеейтени, jööжöгö тартылатаны уккан сöсти туй базып койот, ол сöс тÿжÿм jок артып калат. 23 Jакшы jерге ÿренделген дегени, сöсти угуп, аайлап турган кижини айтканы. Андый кижиниҥ ÿрени тÿжÿмдÿ болуп, ÿренделгенине кöрö бирÿзи jÿс, кажызы алтан, кезиги дезе одус катап кöп тÿжÿм берет.
Теҥери Каандыгы керегинде укаа сöстöр
24 Иисус олорго база бир укаа сöс айтты: — Теҥери Каандыгы бого тÿҥей: бир кижи кыразына jакшы ÿрен ÿрендеген. 25 Улус уйуктап jадарда, оныҥ öштÿзи келип, буудайга чöп öлöҥ колыштыра ÿрендейле, jÿре берген. 26 Аштыҥ кылгазы чыгып, аш бажын суурарда, чöп öлöҥ дö кöрÿнип келген. 27 Ээзиниҥ кулдары ого келип, айткандар: «Бийибис, кырага jакшы ÿрен салбай кайттыҥ, анда чöп öлöҥ кайдаҥ келди?» 28 «Оны öштÿ эткен» — деп, ээзи каруу jандырган. Айдарда, кулдары: «Барып, оны одойлы ба?» — дегендер. 29 Jе ээзи айткан: «Бойсын, одоп турзагар, кожо буудайы jулулбазын. 30 Аш кезер öйгö jетире кажызы ла кожо öзÿп тургай. Аш кезер öйинде ишчилериме айдарым: 'Озо баштап чöп öлöҥди jууп, öртööргö буулам эдип буулагар, буудайын дезе алмарыма jууп салыгар'». 31 Иисус олорго база бир укаа сöс айтты: — Теҥери Каандыгы горчицаныҥ ÿренине тÿҥей. Оны кижи алып, кыразына ÿрендеп койгон. 32 Ол ончо ÿрендердеҥ оок то болзо, jе öзÿп, бÿткен тужында, не ле маала ажынаҥ ажынат, агашка теҥ болот, теҥериниҥ куштары учуп келип, будактарына уйа тартат. 33 Иисус олорго база бир укаа сöс айтты: — Теҥери Каандыгы ачыткыга тÿҥей. Оны ÿй кижи алып, ÿч кемjÿ кулурга саларда, ончо тесте кöдÿрилип калган. 34 Иисус мыны ончозын улуска укаалап айткан, укаалабайынча, неме айтпас болгон. 35 Jарчы ажыра айдылганы бÿтсин деп, мынайда болгоны бу. Ол айткан: «Оозым ачып, укаалап айдарым, телекей jайалганнаҥ ала jажыт болгонды jарлаарым». 36 Иисус улусты божодып ийеле, ÿйге кирди. Ÿренчиктери Ого базып келеле, айттылар: — Кырадагы чöп öлöҥ керегинде укаа сöсти биске jартап бер. 37 Иисус каруу jандырды: — Jакшы ÿрен ÿрендеп турганы — Кижи Уулы. 38 Кыра — телекей. Jакшы ÿрен — Каандыктыҥ уулдары. Чöп öлöҥ — кöрмöстиҥ уулдары, 39 оны ÿрендеген öштÿ дезе — кöрмöс. Аш кезер öй — калганчы чак, аш кезеечилер дезе — ангелдер. 40 Оныҥ учун чöп öлöҥди jууп алып, отко öртöгöндий, калганчы чакта андый болор. 41 Кижи Уулы ангелдерин ийер, олор Оныҥ Каандыгынаҥ не ле jилбиркедер немелерди, jаман кылынып jÿргендерди jууп алып, 42 отту печкеге таштаар. Анда ый ла тиш кыjырты болор. 43 Ол тушта актулар Адазыныҥ Каандыгында кÿн кептÿ jаркындалар. Кулакту кижи уксын! 44 Теҥери Каандыгы jалаҥда сугуп койгон jööжöгö тÿҥей. Оны кижи табала, кöмÿп койгон, сÿÿнген бойынча барып, не барын садып ийип, байагы jалаҥды садып алган. 45 База Теҥери Каандыгы jакшы эрjине бедиреп jÿрген коjойымга тÿҥей. 46 Ол бир баалу эрjине табала, барып, не барын садып ийип, байагы эрjинени садып алган. 47 База Теҥери Каандыгы талайга ташталып, jÿзÿн-jÿÿрлÿ балык туткан шÿÿнге тÿҥей. 48 Шÿÿнге балык толордо, оны jаратка чыгарып, отурып алып, балыктыҥ jакшызын каламага салгандар, jаманын дезе кеде таштап ийгендер. 49 Калганчы чакта андый ок болор ангелдер чыгып, кижи jаманын актулардаҥ айрып, 50 отту печкеге таштаар. Анда ый ла тиш кыjырты болор. 51 Мыныҥ ончозын аайладаар ба? Олор: — Эйе, — дедилер. 52 Иисус олорго айтты: — Оныҥ учун Теҥери Каандыгыныҥ ÿренчиги боло берген не ле бичикчи кижи jööжöлÿ jеринеҥ jаҥызын да, эскизин де чыгарып турган айыл ээзине тÿҥей.
Назареттиҥ улузы Иисусты jектегени
53 Иисус бу укаа сöстöрин айдып божойло, оноортынаҥ jÿре берди. 54 Алтайына келеле, синагогада улус ÿретти. Олор кайкажып, айдыжып турдылар: — Оныҥ мындый ойгор санаазы ла кÿчи кайдаҥ келген болотон? 55 Ол агашла узанар устыҥ уулы эмес беди? Энезиниҥ ады Мария эмес беди? Иаков ло Иосиф, Симон ло Иуда оныҥ карындаштары эмес беди? 56 Оныҥ ончо эjе-сыйындары ортобыста эмес беди? Бу ончозы Ого кайдаҥ келген? 57 Анайып Ого бÿтпей, Оны jуутпай тургандар. Иисус дезе олорго айтты: — Jарчы кÿндÿзи jок болбойтон, оны jаҥыс алтайында ла айлындагы улузы тообойтон. 58 Олордыҥ бÿтпей турганынаҥ улам анда кöп кайкал этпеди.
Иоанныҥ öлÿми
1 Ол тушта тöрт тöчинниҥ бирÿзин башкарган Ирод Иисустыҥ табыжын угала, 2 jалчыларына айтты: — Бу Крестеечи Иоанн болор. Ол тирилген, оныҥ учун кайкалдарды ол эдет. 3 Башкыда Ирод бойыныҥ Филипп деп карындажыныҥ абакайы Иродиада учун Иоаннды кижендейле, тÿрмелеп койгон, 4 нениҥ учун дезе Иоанн ого айдып туратан «Сеге оны аларга jарабас». 5 Ирод Иоаннды öлтÿрейин дезе, оны ончозы jарчы деп jÿргенде, калыктаҥ коркып, öлтÿрбей турган. 6 Иродтыҥ туулган кÿнинде Иродиаданыҥ кызы jуулган улус алдында биjелеп, Иродко jараган. 7 Оныҥ учун нени де сураза, ого Ирод берер болуп чертенген. 8 Кыс дезе энезиниҥ ÿреткенинче айткан «Бого ло, Крестеечи Иоанныҥ бажын табакка салып, меге бер». 9 Каан кунуга берген, jе чертине ле кожо кыйын отурган улуска болуп, башты беригер — деген. 10 Тÿрмеде Иоанныҥ бажын кезе чапсын деп, улус ийген. 11 Оныҥ бажын табакка салала экелип, кыска табыштыргандар, кыс дезе энезине апарып берген. 12 Иоанныҥ ÿренчиктери дезе келип, оныҥ сööгин алып, jууп койгондор. Оноҥ Иисуска барып, тил jетиргендер.
Беш муҥ кижини тойдырганы
13 Иисус не болгонын угала, кемеге отурып, jаҥыскан jÿрерге, аалга jер jаар jÿсти. Jе улус мыны угала, калаларынаҥ Оны ээчий jойу барды. 14 Иисус jаратка чыгып, кöп улусты кöрöлö, олорго ичи ачыды, оору-jоболдуларын jасты. 15 Эҥир кире берерде, ÿренчиктер Ого базып келеле, айттылар — Бу аалга jер эди, оноҥ орой до. Улусты божодып ий, jурттарга барып, бойлорына курсак садып алзын. 16 Jе Иисус олорго айтты: — Олордыҥ баратан кереги jок. Слер олорды азырагар. 17 — Мында бисте jÿк ле беш болчок калаш ла эки болчок балык — деп, ÿренчиктер каруу jандырдылар. 18 — Олорды бери Меге экелигер — деп, Ол айтты. 19 Улусты öлöҥгö кыйын отурсын дейле, беш болчок калашты ла эки болчок балыкты алып, теҥери öрö кöрÿп алкады, калашты сындырып, ÿренчиктерине берди, олор дезе, — улуска. 20 Ончозы jиди, тойды. Jигенниҥ арткан-калганын он эки каламага толтыра jууп алдылар. 21 Курсак jигени дезе, ÿй улустаҥ ла балдардаҥ башка, беш муҥ кире эр кижи болгон.
Сууныҥ ÿстиле басканы
22 Бу тарый Иисус ÿренчиктерге: — Улусты jандырганчам, кемеге отурып, ол jанына Менеҥ озо кечигер — деди. 23 Улусты божодып ийеле, Ол jаҥыскандыра мÿргÿÿйин деп, кырга чыкты. Эҥирде анда jаҥыскан jÿрди. 24 Кемези дезе талайдыҥ тал ортозына jеделе, терс салкын тÿжерде, толкуга соктырган. 25 Таҥ алдында Иисус ÿренчиктери jаар талайдыҥ ÿстиле базып ийди. 26 Оныҥ талайла базып келеткенин кöрöлö, ÿренчиктер тÿймеп, — Бу сÿне! — деп, кыйгырыжа бердилер. 27 Иисус дезе ол тарый олорго эрмектенип, айтты: — Jалтанбагар, бу Мен эдим, коркыбагар. 28 Петр дезе Ого айтты: — Кайракан! Бу Сен болзоҥ, Сеге сууныҥ ÿстиле базып барсын деп, меге jакар. 29 Иисус: — Кел — деди. Петр кемедеҥ чыгала, сууныҥ ÿстиле Иисус jаар базып ийди. 30 Jе тыҥ салкын согуп турганын кöрöлö, коркый берди, сууга чöҥÿп, кыйгырды: — Кайракан, мени аргада! 31 Иисус ол тарый колын сунуп, оны кöдÿре тудуп, айтты: — Бÿдетени ас кижи, не эреҥистелдиҥ? 32 Олор кемеге кирерде, салкын токтой берди. 33 Кемеде отургандар Ого бажырып, айттылар: — Чын, Сен Кудайдыҥ Уулы.
Геннисаретте оору улусты jасканы
34 Кечип чыгала, Геннисарет jерине келдилер. 35 Ол jердиҥ улузы Иисусты таныйла, эбире турган jурттар сайын улус ийип, Ого ончо оорулуларды экелип, 36 олор Оныҥ эдегине де болзо тийзин деп, сурай бердилер. Тийгендери дезе jазылып турдылар.
1 Ол тушта Иисуска Иерусалимнеҥ бичикчилер ле фарисейлер келип, айттылар: 2 — Jаандардыҥ jаҥдап келген jаҥын ÿренчиктериҥ не керек бузуп jадылар? Ажанар алдында колдорын jунбайдылар. 3 Иисус олорго каруу jандырды: — Слер де, jаҥдап келген jаҥыгарга болуп, Кудайдыҥ jакылтазын не бузуп jадыгар? 4 Кудай jакып айткан эди «Ада-энеҥди тооп jÿр»; база: «Адазын эмезе энезин jаман айдып турган кижи, ары öлÿп калзын». 5 Слер дезе айдадыгар: «Кижи адазына эмезе энезине: 'Менеҥ алгадый немегер — Кудайга сый' — деп jарлаза, 6 ол адазын эмезе энезин тообозо до кем jок». Мынызыла jаҥдап келген jаҥыгарга болуп Кудайдыҥ сöзин кеде эдип jадыгар. 7 Эки jÿстÿлер! Слер керегинде Исаия судурлап jакшы айткан: 8 «Бу улус Мени тилиле тооп jат, jÿректери дезе Менеҥ ыраак. 9 Jе кижиниҥ ÿредÿзине ле jакылтазына ÿредип, Мени темей тооп jадылар». 10 Иисус улусты кычырып алып, айтты: — Угуп, кöксигерге алыныгар. 11 Ооско киргени, кижини быjарсыдар эмес, оостоҥ чыкканы, кижини быjарсыдары ол. 12 Айдарда, ÿренчиктер Ого базып келеле, айттылар: — Бу сöсти угала, фарисейлер тарынып, кöксине алынбаганын билериҥ бе? 13 — Теҥеридеги Адам тарыбаган не ле тарымал тазылыла кодорылар — деп, Ол каруу jандырды. — 14 Олорго тийбегер, олор — сокорлордыҥ сокор башчылары. Сокорды сокор jединзе, экилези орого тÿжер. 15 — Бу укаа сöстиҥ учурын биске jартап бер — деп, Петр сурады. 16 Иисус айтты: — Слер де аайлабас болдыгар ба? 17 Ооско киргени, ичке кирип, тыштына чыгатанын аайлабай туругар ба? 18 Оостоҥ чыкканы дезе, jÿректеҥ чыкканы, кижини быjарсыдары ол. 19 Кижиниҥ jÿрегинеҥ чыгары бу: кара санаа, кижи öлтÿрери, чайдам кылынары, балыр jÿрÿм jÿрери, ууры эдери, тöгÿн керелеери, jамандап айдары. 20 Кижини быjарсыдары ол. Jунбаган колло курсак jигени дезе, кижини быjарсытпас.
Хананей ÿй кижиниҥ Кудайга бÿткени
21 Оноортынаҥ чыгала, Иисус Тир ле Сидон jерине jÿре берди. 22 Jе бат, ол jердиҥ бир хананей ÿй кижизи Ого келип, кыйгыра берди: — Кайракан, Давид Уулы! Меге буурса! Мениҥ кызыма шилемир кирген. 23 Jе Иисус унчукпады. Ÿренчиктери Ого базып келеле, сурай бердилер: — Оны божотсоҥ, оноҥ öскö ол кийнибистеҥ кыйгырып jат. 24 Jе Иисус: — Мен jÿк Израильдиҥ азып jÿрген койлорына ийилгем — деди. 25 Ÿй кижи дезе jууктай базып келеле, Ого бажырып, айтты: — Кайракан, меге болуш! 26 Jе Ол айтты: — Балдардыҥ калажын блаап, ийттерге таштаарга jарабас. 27 — Эйе, Кайракан, — деп, онызы каруу jандырды, — jе бийлериниҥ столынаҥ тÿшкен калаштыҥ оодыгын ийттер де jийтен эди. 28 Айдарда, Иисус ого айтты: — Э-э, ÿй кижи! Бÿдÿп турганыҥ улу. Кÿÿниҥче, сеге болгой. Ол ло тарый оныҥ кызы jазылып калды.
Тöрт муҥ кижини тойдырганы
29 Иисус оноортынаҥ jÿре берип, Галилей талайга келди. Кырга чыгып, анда отурды. 30 Ого кöп улус базып келди, бойлорыла кожо аксактарды, сокорлорды, бертиктерди, тил jокторды, öскö дö кöп jоболдуларды экелип, олорды Иисустыҥ будыныҥ jанына салдылар. Иисус олорды jазып ийди. 31 Улус тил jоктор эрмектенип турганын, бертиктер кадык болгонын, аксактар базып jÿргенин, сокорлор кöрÿп турганын кайкап, Израильдиҥ Кудайын мактадылар. 32 Иисус дезе ÿренчиктерин кычырып алып, олорго айтты: — Бу улуска ичим ачыйт. Олордыҥ, ÿч кÿнге чыгара Мениле кожо jÿрген бойлорыныҥ, ооско салар немези jок. Олорды ажандырбай jандырбайын деп турум, jолдо уйадабазын. 33 — Мындый кöп улусты азыраарга, анча кире калашты бу аалга jердеҥ кайдаҥ табатаныс? — деп, ÿренчиктер айттылар. 34 — Слерде канча кире калаш бар? — деп, Иисус сурады. — Jети болчок калаш ла бир эмеш балык — деп, олор каруу jандырдылар. 35 Айдарда, Ол улусты jерге кыйын отурзын дейле, 36 jети болчок калашты ла балыкты алып, алкыш jетирди, сындырала, ÿренчиктерге берди, олор дезе — улуска. 37 Ончозы jиди, тойды. Jигенниҥ арткан-калганын jети каламага толтыра jуудылар. 38 Курсак jигени дезе, ÿй улустаҥ ла балдардаҥ башка, тöрт муҥ эр кижи болгон. 39 Улусты jандырып ийеле, Иисус кемеге отурып, Магдала jерине келди.
Билди некегени
1 Фарисейлер ле саддукейлер базып келеле, Иисусты ченеп, олорго теҥеридеҥ билди кöргÿссин деп сурадылар. 2 Jе Ол айтты: — Эҥирде: «Теҥери кызарды, кааҥ болор» — дейдигер. 3 Эртен тура: «Теҥери кан-кызыл, бÿгÿн jут-jулакай болор» — дейдигер. Теҥериге кöрÿп, кандый кÿн болорын билип jадыгар, jе бойыгарла болуп турган керектерге кöрÿп, кандый öйлöр келгенин билбей jадыгар ба? 4 Кал, чайдам ÿйе билди бедирейт, jе Ионаныҥ билдизинеҥ башка, ого билди берилбес. Мынайда айдала, олорды таштап, jÿре берди.
Фарисейлердиҥ ле саддукейлердиҥ ачыткызы
5 Сууныҥ ол jанына кечерде, ÿренчиктер калаш аларга ундып салгандар. 6 — Кöрÿгер, фарисейлердиҥ ле саддукейлердиҥ ачыткызынаҥ чеберленип jÿрÿгер — деп, Иисус олорго айтты. 7 Олор ичинде сананып, айдындылар: «Бисти калаш албаган деп туру». 8 Иисус онызын билип, айтты: — Бисте калаш jок деп, ичигерде не сананып туругар, бÿдетени ас улус? 9 Эмдиге аайлабайдыгар ба? Эзигердеҥ чыга берди бе? Беш болчок калаш беш муҥ кижиге jедижип, арткан-калганын канча каламага jууп алган эдигер? 10 Jети болчок калаш тöрт муҥ кижиге jедижип, канча калама jууп алган эдигер? 11 Слерди фарисейлердиҥ ле саддукейлердиҥ ачыткызынаҥ чеберленип jÿрÿгер дегеним, калашты айтканым эмес деп, канайып аайлабай туругар? 12 Ол калаштыҥ ачыткызынаҥ эмес, фарисейлердиҥ ле саддукейлердиҥ ÿредÿзинеҥ чеберлензин дегенин, бу тушта билип ийдилер. Ззртр йдл? 13 Филипп Кесарийи дейтен jерге келеле, Иисус ÿренчиктеринеҥ сурады: — Кижи Уулы Бойымды улус кем дешкилейт? 14 Олор айдышты: — Кажызы Сени Крестеечи Иоанн дежет, кажызы Илия, öскöлöри дезе Иеремия эмезе jарчылардыҥ бирÿзи дешкилейт. 15 Иисус олорго айтты: — Слер Мени кем дейдигер? 16 — Сен — Христос, тирÿ Кудайдыҥ Уулы — деп, Симон-Петр каруу jандырды. 17 Иисус ого айтты: — Сен кежиктÿ кижи, Иона уулы Симон, нениҥ учун дезе оныҥды сеге эт ле кан эмес, теҥериде jÿрген Адам ачкан. 18 Оныҥ учун айдып турум сеге: сен — Петр, бу таштыҥ ÿстине Серкпемди тударым, оны öлÿм эркитеп болбос. 19 Сеге Теҥери Каандыгыныҥ тÿлкÿÿрин берерим jерде буулаганыҥ — теҥериде буулалар, jерде чечкениҥ — теҥериде чечилер. 20 Оноҥ Бойы Христос болгонын кижиге айтпазын деп, ÿренчиктерине jакарды.
Кыйын-шыразын озолодо айтканы
21 Бу öйдöҥ ала Иисус Бойыныҥ Иерусалимге барар, jаандарга, улу абыстарга ла бичикчилерге кöп кыйнаттырар, анда öлтÿртер, jе ÿчинчи кÿнде тирилер учурлузын ÿренчиктерине ачып баштады. 22 Петр Оны кедери кычырып алып, Ого удура сöс айдып тура берди — Кудай Сеге буурсак, Кайракан! Сениле андый неме болбос. 23 Ол дезе кайа кöрÿп, Петрга айтты: — Менеҥ кеде тайыл, сатана! Сен — jолымдагы буудак. Кудайдыйын эмес, кижинийин сананып jадыҥ. 24 Оноҥ ÿренчиктерине айтты: — Мени ээчий барайын дегенигер, бойынаҥ бойы мойноп, кере тартыратан агажын алганча, Мени ээчий барзын. 25 Jÿрÿмин аргадайын дегени, онызын jылыйтар. Меге болуп jÿрÿмин jылыйтканы дезе, онызын таап алар. 26 Jер-телекейде не бардыҥ ончозын табала, jе jÿрÿмин jылыйтса, кижиге кандый туза? Эмезе кижи бойыныҥ jÿрÿми учун кандый толынты берер? 27 Кижи Уулы Адазыныҥ магыла, ангелдерин алганча келип, кажы ла кижиге нени эдип jÿргенинче берер. 28 Чынын айдадым слерге бу тургандардыҥ кезиги Кижи Уулы Бойыныҥ Каандыгыныҥ jаҥыла келип jатканын кöрбöйинче öлбöс.
Кубулганы
1 Алты кÿнниҥ бажында Иисус Петрды, Иаковты ла оныҥ Иоанн карындажын jаҥыс бойлорын алганча, бийик кырга алып чыгала, 2 олордыҥ алдына кубулды: чырайы кÿндий jаркындалды, кийими дезе jарыктый ак болды. 3 Jе бат, Моисей ле Илия Оныла эрмектежип турганы олорго кöрÿнип тура берди. 4 Петр Иисуска айтты: — Кайракан, биске мында макалу! Кÿÿниҥ бар болзо, бого ÿч чадыр тудалы бирÿзин Сеге, бирÿзин Моисейге, бирÿзин Илияга. 5 Ол мынайып айдып турганча, олорды jаркынду булут кöлöткöлöп, булуттаҥ эрмектенген ÿн угулды: — Бу Мениҥ сÿÿген Уулым, Оныҥ Бойында Мениҥ jакшылыкту табым. Оны угугар! 6 Ÿренчиктер мыны угала, сÿрекей коркып, кöҥкöрö jыгылдылар. 7 Иисус jууктай базып келеле, олорго тийип, — Туругар, коркыбагар — деди. 8 Ÿренчиктер öрö кöрзö, Иисустаҥ öскö кижи jок эмтир. 9 Олор кырдаҥ тÿжÿп келедерде, Иисус олорго jакарып, айтты: — Кижи Уулы тирилбейинче, бу кöргöнööрди кижиге айтпагар. 10 Ÿренчиктери Оноҥ сурадылар: — Бичикчилер не керек озолоп Илия келер учурлу дешкилейт? 11 — Илия озолоп келеле, ончозын белетеп койотоны чын — деп, Иисус каруу jандырды. — 12 Jе айдып турум слерге Илия келип jÿрген эди, jе оны таныбагандар, оныла бойлорыныҥ табына салдырып эткендер. Анайып Кижи Уулы да олорго кыйнаттырар. 13 Айдарда, Иисус олорго Крестеечи Иоаннды айтканын билип алдылар.
Öзöк-буурында шилемирлÿ уулчакты jасканы
14 Олор улуска тÿжÿп келерде, Иисуска бир кижи jууктап, Ого чöгöдöп, 15 айтты: — Кайракан, уулыма буурса! Ол улаарып, тыҥ кыйналып, улам сайын отко, улам сайын сууга калып турат. 16 Оны ÿренчиктериҥе алып келген эдим, jе олор jазып болбой салдылар. 17 Иисус дезе каруу jандырып, айтты: — Э-э, бÿтпес, балыр ÿйе! Слерле кожо канчазын jÿрейин? Слерге канчазын чыдажайын? Оны Меге бери экелигер. 18 Иисус шилемирге jакарып ийерде, ол чыга конды, уулчак бу тарый jазыла берди. 19 Ÿренчиктери Иисуска jаҥыс бойлоры базып келеле, сурадылар: — Бис оны нениҥ учун чыгара сÿрÿп болбодыс? 20 — Бÿдÿп турганыгар ас учун — деп, Иисус каруу jандырды. — Чынын айдадым слерге: бÿдеригер горчицаныҥ ÿренинче болуп, бу кырды мынаҥ кöчÿп бар дезегер, ол кöчÿп барар. Слердиҥ эдип албазыгар jок болор. 21 «Бу уктулар jаҥыс мÿргÿзе ле орозо тутса чыгара сÿрÿлер». 22 Олор Галилей jеринде jÿрген тужында Иисус олорго айтты: — Кижи Уулы кижилердиҥ колына берилер. 23 Оны öлтÿргилеп койор, ÿчинчи кÿнде Ол тирилер. Ÿренчиктер мыны угала, ал-санаага тÿштилер.
Öргööгö калан
24 Олор Капернаумга келерде, Öргööгö калан jуучылар Петрга базып келип, — Ÿредÿчигер эки драхма бергей не? — деп сурадылар. 25 Петр: — Эйе — деди. Ол ÿйге кирерде, Иисус озо эрмектенип, айтты — Симон, не деп сананып туруҥ? Jердиҥ каандары каланды кемнеҥ алып jат бойыныҥ уулдарынаҥ ба, эмезе туш улустаҥ ба? 26 Петр: — Туш улустаҥ — деди. Иисус айтты: — Анайдарда, бойыныҥ уулдары каланнаҥ jайым. 27 Jе олорды ööркöтпöскö, талайга барып кармакта. Кармакка озо илинген балыкты алып, оозын ачып, статир акча табарыҥ. Оны чыгарып, Мениҥ учун, бойыҥныҥ учун олорго бер.
Теҥери Каандыгында эҥ jаан
1 Ол öйдö Иисуска ÿренчиктери базып келеле, сурадылар: — Теҥери Каандыгында кем улу-jаан? 2 Иисус бир баланы Бойына кычырып алды, олордыҥ ортозына тургузып, 3 айтты: — Чынын айдадым слерге бойыгар кубулып, баладый болбозогор, Теҥери Каандыгына кирбезигер. 4 Анайдарда, бойы бойын бу кичÿ бала чылап jабызыдынганы, Теҥери Каандыгында jаан болоры ол. 5 Бир мындый баланы Меге болуп jуудып алганы, Мени jуудып турганы ол. 6 Меге бÿдÿп турган бу кичÿлердиҥ кажы бирÿзин jаманга баштаган кижиниҥ мойнына теерменниҥ тажын буулап, талай тÿбине таштаганы ого торт болор эди. 7 Jаманга баштаачы немелердеҥ телекейге ачу-корон! Jаманга башташ болбойынча калбас, jе jаманга башташ кем ажыра келип jат, ого ачу-корон! 8 Колыҥ эмезе будыҥ jаманга баштаза, олорыҥды кезип, бойыҥнаҥ таштап ий: эки колду, эки бутту бу бойыҥ мöҥкÿ отко ташталганчаҥ, сыҥар колду эмезе аксак ол бойыҥ jÿрÿмге киргениҥ jакшы. 9 Кöзиҥ jаманга баштаза, оныҥды чупчып, бойыҥнаҥ таштап ий: эки кöстÿ бу бойыҥ отту таамыга ташталганчаҥ, сыҥар кöстÿ ол бойыҥ jÿрÿмге киргениҥ jакшы. 10 Калак, бу кичÿлердиҥ бирÿзин де базынчык кöрбöгöр! Айдып турум слерге: олордыҥ теҥеридеги ангелдери Теҥеридеги Адамныҥ чырайын jаантайын кöрÿп jадылар. 11 «Jылыйганды таап алып аргадаайын деп, Кижи Уулыныҥ келгени бу».
Аза берген кой
12 — Слер не деп сананып jадыгар? Кажы бир кижиде jÿс кой болзын, бирÿзи аза берген болзын. Ол тогузон тогузын кырда таштап ийип, асканын бедиреп барар эмес беди? 13 Таап алгажын, чынын айдадым слерге аспаган тогузон тогус койынаҥ ого артык сÿÿнер. 14 Теҥеридеги Адагар андый ок бу кичÿлердиҥ бирÿзи де öлбöзин деп jат.
Кинчек эткен карындаш
15 — Карындажыҥ сеге удура кинчек эткежин, ого барып, экÿдеҥ экÿ эрмектежип, jаманын кöргÿзип айт. Сöзиҥди укса, карындажыҥды таап алганыҥ ол. 16 Сöзиҥди укпаза, база бир эмезе эки кижи алганча бар, кажы ла сöс эки эмезе ÿч керечиниҥ сöзиле лапталзын деп. 17 Олордыйын укпаза, серкпеге угус. Серкпенийин укпаза, ол сеге кара jаҥдудый ла албанчыдый болзын. 18 Чынын айдадым слерге jерде буулаганыгар — теҥериде буулалар, jерде чечкенигер — теҥериде чечилер. 19 Слерге база айдып турум: экÿгер бу jердеги кандый бир керегин бир болуп сураза, сураганаар не де болзо, Теҥеридеги Адам слерге берер. 20 Меге болуп эки эмезе ÿч кижи бир болуп jуулышса, олордыҥ ортозында Мен де болорым.
Буруны таштаары
21 Ол тушта Петр Иисуска базып келип, айтты: — Кайракан, меге удура кинчек эдип турган карындажымныҥ бурузын канча катап таштайын? Jети катап па? 22 Иисус ого айтты: — Сени jети катап ташта деп турган эмезим, jети катаптаҥ jетен катап ташта деп турум. 23 Оныҥ учун Теҥери Каандыгы бойыныҥ кулдарыла тооложорго сананган каан кижиге тÿҥей. 24 Ол тооложордо, он муҥ талант акча тöлÿлÿ бир кижини алдырып келгендер. 25 Тöлööр немези jок болордо, бий оныҥ бойын, алган эжин, бала-барказын, не барын садып ийип, тöлöдип беригер — деген. 26 Байа кул jыгыла бажырып, ого айткан: «Мени киле, сеге ончозын тöлöп берерим». 27 Бий ол кулга килеп, алымын тöлöбöс эделе, божодып ийген. 28 Кул дезе чыгала, ого jÿс динарий акча тöлÿлÿ кул нöкöрине туштаган. Оны тудала, тамактап, «Алымыҥды тöлö!» — деген. 29 Айдарда, нöкöри оныҥ будына jыгылып, jайнаган: «Мени киле, сеге ончозын тöлöп берерим». 30 Jе ол болбой, алымын тöлöбöйинче, кул нöкöрин тÿрмелеп койгон. 31 Öскö кулдар мыны кöрöлö, сÿрекей кунугып, бийине барып, не болгонын айдып бергендер. 32 Айдарда, бий байа кулды алдырып алып, айткан «Jаман кул! Jайнап сураганыҥа болуп, ончо алымыҥды тöлöбöс эткем. 33 Сеге килегеним чилеп, сен де нöкöриҥе килегедий эмес бедиҥ?» 34 Бий аткыйланала, алымын ончозын тöлöбöйинче деп, оны кыйнаачыларга берип ийген. 35 Кажыгар ла карындажаардыҥ jаманын акту jÿрегеердеҥ таштабазагар, Теҥеридеги Адам да слерге андый ок болор.
Кудайдыҥ бириктиргенин кижи айрыбазын
1 Иисус бу сöзин айдып божойло, Галилей jеринеҥ чыгып, Иордан ары jанындагы Иудей jерине келди. 2 Оныҥ кийнинеҥ кöп улус ээчий барган. Иисус олорды анда jазып ийген. 3 Ого фарисейлер базып келеле, ченеп сурадылар: — Алган эжиле не ле шылтактаҥ улам айрылыжарга jараар ба? 4 Ол каруу jандырды: — Мыны кычырбаган бедигер: «Башталганында Jайаачы олорды эр кижи ле ÿй кижи эдип jайаган. 5 Оныҥ учун кижи ада-энезин таштап, алганына jапшынар, эки бойы jаҥыс эт4кан болор». 6 Андый болгондо, олор эки эмес, jаҥыс эт-кан. Анайдарда, Кудайдыҥ бириктиргенин кижи айрыбазын. 7 Олор айттылар — Ÿйине айрылыштыҥ бичигин берип, оныла айрылышсын деп, Моисей не керек jакыган? 8 Иисус олорго айтты: — Моисей jÿректеригер кату ла öчöш болгонын кöрÿп, алганыгарла айрылыжарын jараткан. Башкыда андый болбогон. 9 Jе Мен слерге айдып турум чайдам эмес ÿйиле айрылыжып, öскö кижи алганы, онызыла кинчекке киргени ол. 10 Ÿренчиктер Ого айттылар: — Алганы алдында эр кижиниҥ молjузы андый болзо, кижи албаза торт. 11 Иисус дезе олорго айтты: — Мениҥ бу айтканымды болгон-тушкан кижи jуутпас, кемге берилген, ол jуудар. 12 Эне ичинеҥ акталап койгондый туулган улус бар; улуска акталадып койгондыйлар бар; Теҥери Каандыгына болуп акталап койгондый болорго jöпсингендер бар. Jуудар аргалу кижи, jуутсын.
Балдарды алкаганы
13 Ол тушта баштарына колын салып, мÿргÿзин деп, Иисуска балдарды экелдилер. Ÿренчиктер дезе олорды jуутпай тургандар. 14 Jе Иисус: — Балдарды божодыгар, Меге келерге буудактабагар. Теҥери Каандыгы мындыйлардыйы эди — дейле, 15 олорго колын салып, алкады. Оноҥ оноортынаҥ jÿре берди.
Бай уулдыҥ сурагы
16 Jе бат, Иисуска бир кижи базып келеле, айтты: — Ÿредÿчи, не быйанды этсем, мöҥкÿ jÿрÿм аларым? 17 Иисус дезе ого айтты: — Быйан керегинде Менеҥ незин сурайдыҥ? Быйандузы jаҥыс. Jÿрÿмге кирейин дезеҥ, jакылталарды бÿдÿрип тур. 18 — Не jакылталарды? — деп, ол сурады. Иисус айтты: — Бат мындый: «Кижи öлтÿрбе, чайдам кылынба, ууры этпе, тöгÿндеп керелебе», 19 «ада-энеҥди тооп jÿр»; база: «Бойыҥды сÿÿгеҥдий, jуугыҥды сÿÿп jÿр». 20 — Мыныҥ ончозын бÿдÿрип jадым — деп, уул каруу jандырды. — Меге база не jетпей jат? 21 — Толо кемдÿ болойын дезеҥ, барып, jööжöҥди садып ийеле, тÿреҥилерге ÿлеп бер. Ол тушта теҥериде эрjинелÿ болорыҥ. Оноҥ келип, Мени ээчий бар — деп, Иисус айтты. 22 Уул мыны угала, jööжöзи кöп болгондо, кунукчылду jÿре берди. 23 Иисус дезе ÿренчиктерине айтты: — Чынын айдадым слерге: бай кижиге Теҥери Каандыгына кирерге кÿч. 24 База айдадым слерге: бай кижиге Кудайдыҥ Каандыгына киреринеҥ, тööгö ийне ÿйдинеҥ öдöргö jеҥил. 25 Мыны угала, ÿренчиктер алаҥ кайкажып, айттылар: — Андый болзо, кем аргадалар аргалу? 26 Иисус олорго кöрÿп, айтты: — Улус мыны эдип болбос, Кудайдыҥ дезе эдип болбозы jок. 27 Айдарда, Петр каруу jандырды: — Бат, не барыбысты таштап, Сени ээчий бардыбыс. Бу учун биске не болор? 28 Иисус дезе олорго айтты: — Чынын айдадым слерге Кижи Уулы Бойыныҥ магыныҥ ширеезине отурып алза, слер де, тирилгендер, Мени ээчий jÿрген бойлороор, Израильдиҥ он эки угын jаргылаарга, он эки ширееге отурып аларыгар. 29 Кем кижи айлы-jуртын, эмезе ага-карындажын, эмезе эjе-сыйынын, эмезе адазын, эмезе энезин, эмезе балабарказын, эмезе кыразын Меге болуп таштаза, онызынаҥ jÿс артык алар, мöҥкÿ jÿрÿмди энчиленер. 30 Jе кöп баштапкылар калганчылар болор, калганчылар баштапкылар болор.
Теҥ jал керегинде укаа сöс
1 — Теҥери Каандыгы айылдыҥ ээзине тÿҥей. Ол тарыган виноградында иштедерге jалчылар jалдайын деп, сары таҥда айлынаҥ чыккан. 2 Кÿнине бир динарийдеҥ тöлööр болуп эрмектежеле, олорды виноградына ийген. 3 Тогус саат киреде чыгып, базарда база тегин турган улусты кöрöлö, 4 олорго до айткан: «Слер де виноградыма барып иштегер. Ижигерге турарын тöлöп берейин». Олор барган. 5 База он эки саат ла ÿч саат кирезинде чыгып, анайып ла эткен. 6 Беш саат кирезинде чыгып, база тегин турган улусты таап, олорго айткан «Кере-тÿжине мында тегин не тургулараар?» 7 «Бисти кижи jалдабады» — дежерде, олорго айткан «Слер де виноградыма барып иштегер». 8 Эҥир кире берерде, виноградтыҥ ээзи айыл-jурттыҥ башкараачызына айткан «Ишчилерди кычырып ал, кийнинде jалданганынаҥ баштайла, озо jалданганыла тÿгезип, jалын тöлöп бер». 9 Айдарда, беш саат кирезинде jалдангандары келип, бир динарийдеҥ алгандар. 10 Озо jалдангандары дезе олордоҥ кöп аларыс деп санангандар. Jе олор до бир динарийдеҥ алгандар. 11 Акчазын алала, айылдыҥ ээзине тарынып, айткандар: 12 «Бу кийнинде келгендер бир саат иштеген эдилер. Сен олорды кере-тÿжине кÿнге быжып иштеген биске теҥ эттиҥ». 13 Виноградтыҥ ээзи дезе олордыҥ бирÿзине каруу jандырган: «Наjы, сени тарындырып турганым jок. Мениле бир динарийге эрмектешкен эмес бедиҥ? 14 Бойыҥдыйын алып, jан. Бу кийнинде келгенге сенийинче теҥ берейин. 15 Бойымдыйын канайып та этсем, мениҥ табым эмес беди? Эмезе мениҥ буурсагыма сениҥ кöзиҥ кÿйÿнчек болды ба?» 16 Анайып, калганчылары баштапкылары болор, баштапкылары калганчылары болор. Айттырылганы кöп, талдалганы дезе ас.
Öлÿмин ле тирилетенин озолодо айтканы
17 Иисус Иерусалим jаар чыгып барадала, jолой он эки ÿренчигин таҥынаҥ кычырып алып, айтты: 18 — Бат, Иерусалим jаар чыгып барадырыс. Кижи Уулы улу абыстардыҥ ла бичикчилердиҥ колына берилер. Оны öлтÿрер эдип jаргылап, 19 электедерге, соктырарга, кере тартырарга кара jаҥдуларга берип ийгилеер, jе ÿчинчи кÿнде Ол тирилер.
Энениҥ сурагы
20 Ол тушта Зеведейдиҥ уулдарыныҥ энези уулдарыла кожо базып келеле, Иисуска бажырып, Оноҥ нени де сурап турды. 21 — Сеге не керек? — деерде, ол айтты: — Сениҥ Каандыгыҥда бу эки уулымныҥ бирÿзин оҥ jаныҥа, бирÿзин сол jаныҥа отурзын деп айт. 22 — Нени сурап турганыгарды бойыгар билбей jадыгар — деп, Иисус каруу jандырды. — Мениҥ ичер айагымнаҥ ичип болороор бо? Ол эмезе Мениҥ тÿжер крезиме тÿжÿп болороор бо? Олор: — Болорыс — дедилер. 23 Иисус олорго айтты: — Мениҥ айагымнаҥ ичерин ичеригер, Мениҥ тÿшкен крезиме тÿжеригер, jе оҥ ло сол jаныма отургызар jаҥ Менде jок, ол jерди Адам кемге белетеген, ол кижи отурар. 24 Арткан он ÿренчик мыны угала, бу эки карындашка чугулданды. 25 Иисус дезе олорды кычырып алып, айтты: — Кудайга бÿтпес калыктар ортодо башчылар олорды башкаратанын, jаҥда тургандар олорды бийлейтенин билеригер. 26 Jе ортогордо андый болбозын. Ортогордо улу болойын дегенигер, слерге jалчы болзын. 27 Ортогордо баштапкы болойын дегенигер, слерге кул болзын. 28 Анайып ок Кижи Уулы улусты Ого jалчыланзын деп эмес, улуска jалчыланайын деп, кöп улус учун толынты эдип Бойыныҥ jÿрÿмин берейин деп келген.
Эки сокорды jасканы
29 Олор Иерихонноҥ чыгып jадарда, Иисусты ээчий кöп улус барган. 30 Jе бат, jол куйузында отурган эки сокор jаныла Иисус öдÿп jатканын угала, кыйгырыжа бердилер: — Кайракан, Давид Уулы! Биске буурса! 31 Улус олорды унчуктырбаста, олор там тыҥыда кыйгырып турдылар: — Кайракан, Давид Уулы! Биске буурса! 32 Иисус токтой тÿшти, олорды кычырып алып, айтты: — Мени слерге нени этсин деп туругар? 33 Олор: — Кайракан, кöзибис jарызын деп турубыс! — дедилер. 34 Иисус олорго буурсап, кöстöрине тийди, бу тарый олордыҥ кöстöри jарып, Оны ээчий бастылар.
Иерусалимге киргени
1 Иерусалимге jууктагылап, Елеон кырдагы Виффагия деп jуртка келерде, Иисус эки ÿренчигин ийип, 2 олорго айтты: — Одоштой jуртка барыгар. Ого jеткен бойынча, буулап койгон тижи эштекти ле коштой турган кулун эштекти кöрÿп ийеригер. Чечип, Меге экелигер. 3 Слерге кижи неме айткажын, олор Кайраканга керек — дегер. Бу тарый олорды ийе берер. 4 Jарчы ажыра айдылганы бÿтсин деп, ончозы мынайда болгоны бу. Ол айткан: 5 «Сион кызына айдыгар: 'Бат, сениҥ Кааныҥ jаш эштекке — ишмекчи тижи эштектиҥ кулунына мингенче, сеге jобожыган келедири'». 6 Ÿренчиктер барып, Иисустыҥ айтканынча эттилер: 7 тижи эштекти ле кулун эштекти jединип экелеле, олорго кийимдерин арта салдылар, Иисус минди. 8 Кöп улус кийимдерин jолго jайып турдылар, кезиктери дезе агаштыҥ бÿрин кезип, база jолго jайдылар. 9 Алды-кийнинеҥ баскан улус кыйгырыжып турдылар: — Давид Уулына, осанна! Кайраканныҥ адынаҥ келип jатканы алкышту! Кöк-теҥериде турганга, осанна! 10 Ол Иерусалимге кирерде, кала тÿймеп, «Бу кем?» дешкилеп турды. 11 — Бу Иисус, Галилейдеги Назареттеҥ чыккан Jарчы — деп, улус каруу jандырып турган.
Иисус Öргööдö
12 Иисус Öргööгö киреле, Öргööдö садыжып, садып алып турган улусты ончозын чыгара сÿрди, акча солычылардыҥ столдорын, кÿÿле садаачылардыҥ такталарын аҥтарып, 13 олорго айтты: — Бичилген сöс бар «Мениҥ айлым улус мÿргÿйтен айыл деп адалар». Слер дезе оны тонокчылардыҥ уйазы эдип алдыгар! 14 Öргööдö Ого сокорлор ло аксактар базып келди. Иисус олорды jазып ийди. 15 Улу абыстар ла бичикчилер Оныҥ эткен кайкалдарын, «Давид Уулына, осанна!» деп, Öргööдö кыйгырыжып турган балдарды кöрöлö чугулданып, 16 Ого айттылар: — Олор не дешкилейт, угуп туруҥ ба? — Эйе, — деп, Иисус каруу jандырды, — «Jаш балдардыҥ ла эмчек балдардыҥ оозынаҥ Бойыҥа мак чыгардыҥ» дегенди качан да кычырбаган бедигер? 17 Иисус олорды таштайла, каладаҥ Вифанияга jедип, анда конды.
Кургап калган агаш
18 Эртен тура калага бурулып, Иисус jолой аштай берди. 19 Jолдыҥ куйнунда турган бир смоква агашты кöрöлö, jиилек jиирге jууктай базып келди. Бÿрдеҥ öскö неме таппай, ого айтты: — Сенде ÿргÿлjиге jиилек бÿтпезин! Ол ло тарый агаш кургап калды. 20 Ÿренчиктер мыны кöрöлö, кайкап айттылар: — Смоква агаш канайып кенетийин кургай берди? 21 — Чынын айдадым слерге, — деп, Иисус каруу jандырды, — бÿдÿп, алаҥзыбас болзогор, jаҥыс та смоква агашла болгонды эдер эмезигер, jе бу кырга «Кöдÿрилип, талайга таштал!» — дезегер, андый ла болор. 22 Мÿргÿп, нени де бÿдÿп суразагар, аларыгар.
Иисустыҥ jаҥы кайдаҥ?
23 Иисус Öргööгö кирип, ÿредип турарда, улу абыстар ла калыктыҥ jаандары Ого базып келеле, айттылар: — Мыны кандый jаҥла эдип турадыҥ? Андый jаҥды Сеге кем берген? 24 — Мен де слердеҥ бир неме сурап угайын — деп, Иисус олорго айтты. — Меге каруугарды айдар болзогор, мыны кандый jаҥла эдип турганымды слерге Мен де айдайын. 25 Иоанныҥ крестеп jÿргени кайдаҥ болгон теҥеридеҥ бе, эмезе кижилердеҥ бе? Олор дезе бойлоры ортодо табыштылар «'Теҥеридеҥ' дегей эди, ол тушта 'Ого не керек бÿтпедигер?' — деер. 26 'Кижилердеҥ' деп айдарга, калыктаҥ коркып jадыбыс, нениҥ учун дезе Иоаннды ончолоры jарчы деп бодоп jат». 27 Олор Иисуска билбезис — деерде, Ол до олорго мынайда айтты: — Мыны кандый jаҥла эдип турганымды слерге Мен де айтпазым.
Аданыҥ эки уулы керегинде укаа сöс
28 — Слер не деп сананып туругар? Бир кижи эки уулду болгон. Ол бирÿзине базып келип, айткан: «Уулым, бÿгÿн виноградыма барып иште». 29 Онызы: «Барбазым» — дейле, оноҥ санаа алынып, барган. 30 Экинчи уулына базып келип, анайда ок айткан. Мынызы: «Барып jадым, адабыс» — дейле, барбаган. 31 Бу экÿниҥ адазыныҥ кÿÿниле эткени кажызы? Олор: — Баштапкызы — дедилер. Иисус олорго айтты: — Чынын айдадым слерге: албанчылар ла балыр jÿрÿмдÿ ÿй улус Кудайдыҥ Каандыгына слердеҥ озо кирер. 32 Иоанн чындык jол кöргÿзерге келерде, ого бÿтпедигер, албанчылар ла балыр jÿрÿмдÿ ÿй улус дезе ого бÿтти. Слер дезе, мыны кöргöн дö болзогор, буругарды алынбадыгар, ого бÿтпедигер.
Jаман ишчилер керегинде укаа сöс
33 — База бир укаа сöс угугар. Айыл ээзи кижи болгон. Ол виноград-агаш тарыйла, эбире манаган, сыскыру казып, карузын туткан, тарыган агажын ишчилерге табыштырып, атана берген. 34 Jиилек терер öй jууктап келерде, jиилегимди экелигер деп, ишчилерге jалчыларын ийген. 35 Ишчилер jалчыларын тудуп алала, кезигин токпоктоп салган, кезигин öлтÿрип койгон, кезигин дезе ташла шыбалаган. 36 База öскö, оноҥ кöп jалчыларын ийерде, олорло анайда ок кылынгандар. 37 «Олор уулымнаҥ уйалар» — деп айдып, арт-учында бойыныҥ уулын ийген. 38 Ишчилер дезе, оныҥ уулын кöрöлö, бой-бойлорына айдышкан: «Энчи алар уул бу. Оны öлтÿреле, энчизин алалы». 39 Оны тудуп, виноград-агаштыҥ аразынаҥ чыгарала, öлтÿрип койгондор. 40 Анайдарда, виноград-агаштыҥ ээзи келгежин, ол ишчилерди канайдар деп туругар? 41 — Бу кара сагыштуларды jаман öлÿмле öлтÿрер, виноград агажын дезе öскö ишчилерге табыштырар, олор тÿжÿмин бойыныҥ öйинде jетирип турар — деп, Ого каруу jандырдылар. 42 Иисус айтты: — «Тура тудаачылар jектеп койгон таш булуҥныҥ тöзиндеги таш болуп калды. Бу мынайда Кайраккннаҥ болды, бис оны кайкап кöрöдис» дегенди Чийимнеҥ качан да кычырбаган бедигер? 43 Оныҥ учун айдып турум слерге: Кудайдыҥ Каандыгы слердеҥ ойто алылып, Оныҥ тÿжÿмин jетирер калыкка берилер. 44 Бу ташка jыгылган кижи чачылар, таш кемниҥ ÿстине тÿшсе, оны былчып койор. 45 Улу абыстар ла фарисейлер Оныҥ укаа сöстöрин угала, бисти айдып туру деп, билип ийдилер. 46 Оны тудайын дейле, улустаҥ коркыдылар, нениҥ учун дезе Оны jарчы деп бодоп тургандар.
Той керегинде укаа сöс
1 Иисус олорго база бир укаа сöс айтты: 2 — Теҥери Каандыгы уулына той эткен каан кижиге тÿҥей. 3 Ол айттырылган улусты тойго келзин деп, кулдарын ийген, jе олор келбеске сананган. 4 База öскö кулдарын ийип, олорго мынайда айдыгар деген «Бат, jиир ажымды jазадым, букаларым ла семирткеним сойылды, ончо неме белен. Тойго келигер». 5 Jе олор айттыруны керекке албай, кемизи кыразына, кемизи дезе садыжып jÿре берген. 6 Öскöлöри дезе, кулдарын тудуп, базынып электейле, öлтÿрип койгондор. 7 Каан чугулданган. Черÿчилдерин ийип, öлтÿреечилерди кырдырган, калазын öртöткöн. 8 Оноҥ кулдарына айткан «Той белен, айттырылган улус дезе jарабас болды. 9 Jолдордыҥ белтирлерине барыгар, туштаган улусты ончозын тойго айттырыгар». 10 Байагы кулдар jолдор сайын барып, туштаган ла кижини, jаманын да, jакшызын да jууп экелгендер. Той болгон jерге тойчылар толо берген. 11 Каан тойчыларды кöрöйин деп кирзе, анда той кийимин кийбеген бир кижи отурган. 12 Айдарда, ого айткан «Наjы, той кийимин кийбей, бого канайып кирдиҥ?» Ол унчукпаган. 13 Ол тушта каан jалчыларына айткан «Колы-будын кÿлÿйле, тыш карачкыга таштагар. Анда ый ла тиш кыjырты болор». 14 Айттырылганы кöп, jе талдалганы ас.
Каганга калан тöлöйтöни керегинде
15 Фарисейлер барып, Иисустыҥ сöзинеҥ сап алар деп jöптöштилер. 16 Ого бойлорыныҥ ÿренчиктерин Иродтыҥ улузыла кожо ийдилер. Олор келип, айттылар: — Ÿредÿчи, Сениҥ чындык болгоныҥды, Кудайдыҥ jолына чын ÿредип турганыҥды билерис. Кижиге jакшы атка калайын дебейдиҥ, улусты ылгабайдыҥ. 17 Айдарда, айт, биске, Сен не деп сананып туруҥ каганга калан тöлööргö jараар ба, эмезе jок по? 18 Jе Иисус олордыҥ jаман сагыжын билип, айтты: — Мени не ченеп туругар, эки jÿстÿлер? 19 Каланга салар акчаны Меге кöргÿзигер. Олор Ого динарий алып келдилер. 20 — Бу кемниҥ сÿри ле ады? — деп, олордоҥ сурады. 21 Олор: — Кагандыйы — дедилер. Айдарда, олорго айтты: — Андый болзо, кагандыйын каганга беригер, Кудайдыйын дезе, Кудайга. 22 Олор мыны угала кайкадылар, Оны таштап, jÿре бердилер.
Тирилиш керегинде
23 Ол кÿн Иисуска öлгöндöр тирилбес дежетен саддукейлер келип, сурадылар: 24 — Ÿредÿчи, Моисей айткан эди «Бала jок кижи öлгöжин, оныҥ ÿйин карындажыныҥ угын улалтсын». 25 Бисте jети карындаш кижи болгон. Бирÿзи кижи алала, jада калган. Анда бала jок болуп, оныҥ ÿйин карындажы алган. 26 Оныҥ кийнинде экинчизиле, ÿчинчизиле, jетилезиле андый ок болгон. 27 Ончозыныҥ кийнинде ÿй кижи де jада калган. 28 Эм, айдарда, тирилгежин, ол бу jетÿниҥ кажызыныҥ ÿйи болор? Оны ончозы алган эди. 29 — Чийимдерди, Кудайдыҥ кÿчин де билбей jадып, азып jадыгар — деп, Иисус олорго каруу jандырды. — 30 Тирилгенде, кижи де албас, кижиге де барбас, jе теҥеридеги ангелдердий jÿрер. 31 Öлгöндöр тирилер деп, слерге Кудайдыҥ айтканын кычырбаган бедигер? 32 «Мен Авраамныҥ Кудайы, Исаактыҥ Кудайы ла Иаковтаҥ Кудайы» — дегенди? Кудай — Ол öлгöндöрдиҥ Кудайы эмес, тирÿлердиҥ Кудайы. 33 Улус мыны угала, Оныҥ ÿредÿзин кайкап турдылар.
Эҥ учурлу jакылта
34 Фарисейлер дезе, Иисустыҥ саддукейлерди туйуктандырганын угала, jуулыжып келдилер. 35 Олордыҥ бирÿзи, Jасактыҥ ÿредÿчизи, Оны ченеп, сурады: 36 — Ÿредÿчи, Jасактагы jакылталардыҥ эҥ jааны кажызы? 37 Иисус ого айтты: — «Кудайыҥ Кайраканды бастыра jÿрегиҥле, бастыра jулаҥла, бастыра санааҥла сÿÿп jÿр». 38 Jакылталардыҥ бажы, эҥ jааны ол. 39 Ого тÿҥей экинчи jакылта бу: «Бойыҥды сÿÿгеҥдий, jуугыҥды сÿÿп jÿр». 40 Бу эки jакылтага ончо Jасак ла jарчылардыҥ чийими тöзöлгöн.
Христос кемниҥ уулы?
41 Фарисейлер jуулыжып келерде, Иисус олордоҥ сурады: 42 — Христос керегинде нени сананып туругар? Ол кемниҥ уулы? Олор: — Давидтиҥ — дедилер. 43 Иисус айтты: — Андый болзо, Давид Тыннаҥ кöдÿриҥи алып, Оны Кайракан деп адап, не керек мынайда айткан: 44 «Кайракан Кайраканыма айткан: 'Öштÿлериҥди будыҥныҥ алдына салып бербейинчем, оҥ jаныма отур'». 45 Анайдарда, Давид Оны Кайракан деп адаганда, Ол канайып оныҥ уулы болотон? 46 Бирÿзи де Иисуска каруу сöс айдып болбоды. Ол кÿннеҥ ала Оноҥ сураарга кем де тидинбеди.
Эки jÿстÿлерди илезине чыгарганы
1 Ол тушта Иисус улуска ла Бойыныҥ ÿренчиктерине айдып тура берди: 2 — Моисейдиҥ jерине бичикчилер ле фарисейлер отурып алдылар. 3 Оныҥ учун нени бÿдÿрзин дезе, бÿдÿригер, эдигер, кылыгын дезе кылынбагар, нениҥ учун дезе олор айдарын айдат, бойлоры этпейт. 4 Уур ла апарарга эп jок jÿктер эдип, улустыҥ ийнине артадылар, бойлоры дезе олорды сабарыла да jылдырар кÿÿндери jок. 5 Нени де эдерде, кижи кöрзин деп эдедилер. Филактерийлерин элбедедилер, кийиминиҥ чачагын узададылар. 6 Той-jыргалда тöрдö кыйын отурарын, синагогаларда ичкери öдÿп отурарын, 7 тепсеҥдерде уткыдарын, «Равви!» деп ададарын сÿÿйдилер. 8 Слерди дезе ÿредÿчи деп адабазын: Ÿредÿчигер jаҥыс — Христос, слер ончогор — карындаштар. 9 Кижини jерде ада деп айтпагар: адагар jаҥыс — Теҥеридеги Ада. 10 Слерди баштаачы деп адабазын: слерди Баштаары jаҥыс — Христос. 11 Jааныгар слерге jалчы болзын. 12 Бийиктединген кижи jабызаар, jабызыдынганы — бийиктеер. 13 Бичикчилер ле фарисейлер, слерге ачу-корон! Эки jÿстÿлер! Слер улустыҥ алдында Теҥери Каандыгын jаап jадыгар. Ого бойыгар да кирбейдигер, кирейин дегенди де кийдирбейдигер. 14 Бичикчилер ле фарисейлер, слерге ачу-корон! Эки jÿстÿлер! Тул ÿй улустыҥ jööжöзин ÿптеп jип, кижи кöрзин деп, удаан мÿргÿп jадыгар. Бу учун там буруга каларыгар. 15 Бичикчилер ле фарисейлер, слерге ачу-корон! Эки jÿстÿлер! Jаҥысты да болзо, jаҥыбыска баштандыралы деп, талай кечип, jер öдöдигер. Баштандырала, оны бойыгардаҥ эки катап jаман таамыныҥ уулы эдип аладыгар. 16 Сокор башчылар, слерге ачу-корон! Слер айдадыгар: «Öргööлö чертенип турган кижиниҥ черти не де эмес, jе Öргööниҥ алтыныла чертенип турган кижи чертин бÿдÿрер учурлу». 17 Сагыжы jоктор ло сокорлор! Кажызы jаан алтын jаан ба, эмезе алтынды агарулап турган Öргöö бö? 18 База айдадыгар: «Тагылла чертенип турган кижиниҥ черти не де эмес, jе тагылдыҥ ÿстине салган берÿле чертенип турган кижи чертин бÿдÿрер учурлу». 19 Сокорлор! Кажызы jаан: берÿ jаан ба, эмезе берÿни агарулап турган тагыл ба? 20 Анайдарда, тагылла чертенгени, тагылла чертенип, оныҥ ÿстиндезиле чертенгени ол. 21 Öргööлö чертенгени, Öргööлö чертенип, ичинде Jÿргениле чертенгени ол. 22 Теҥериле чертенгени, Кудайдыҥ Ширеезиле, ÿстинде Отурганыла чертенгени ол. 23 Бичикчилер ле фарисейлер, слерге ачу-корон! Эки jÿстÿлер! Слер мята, анис, тмин öлöҥдöрдиҥ онынчы ÿлÿÿзин Кудайга берип jадыгар, jе Jасактагы тöс немени: jаргыны, быйанды ла бÿдÿп jÿрерин ундып койдыгар. Мыны да эдер, оны да ундыбас керек. 24 Томонокты шÿÿп, тööни дезе jуда салар сокор башчылар! 25 Бичикчилер ле фарисейлер, слерге ачу-корон! Эки jÿстÿлер! Айактыҥ, табактыҥ тыштын арутап jадыгар, jе олорыгардыҥ ичи тоношло, тöгÿнле толо. 26 Сокор фарисей! Айактыҥ, табактыҥ тышты ару болзын деп, озо баштап ичин арута. 27 Бичикчилер ле фарисейлер, слерге ачу-корон! Эки jÿстÿлер! Слер сööк салган, череттелген jерлердий тышты jараш деп билдирер, jе ичинде öлгöн улустыҥ сööктöри, не ле быjар толо. 28 Слер андый ок: тыштыгарла ак болуп кöрÿнедигер, ичигерде толгоны дезе, — экиjÿстениш ле jарамас. 29 Бичикчилер ле фарисейлер, слерге ачу-корон! Эки jÿстÿлер! Слер jарчыларга сööк салар jерлер тудуп, актулардыҥ кереестерин кееркедип, 30 айдадыгар: «Адаларыстыҥ öйинде jÿрген болзобыс, jарчылардыҥ канын агызышпас эдибис». 31 Анайып, бойыгарды jарчыларды öлтÿрген улустыҥ уулдары деп, бойыгарга удура керелеп jадыгар. 32 Адаларыгар баштаганды учына jетиригер. 33 Jыландар, коронду jыланныҥ ач-ÿрени! Таамыга тÿжÿрер jаргыдаҥ канайып кыйыжарыгар? 34 Оныҥ учун, бат, слерге jарчыларды, керсÿлерди ле ÿредÿчилерди ийип jадым. Кажыларын öлтÿреригер, кере тартарыгар, кажыларын дезе синагогалараарда согорыгар, каладаҥ калага сÿреригер. 35 Jерде тöгÿлген ончо актулардыҥ каны слерге тÿшкей: ак сагышту Авельдиҥ канынаҥ ала Öргöö лö тагыл ортодо слер öлтÿрген Варахий уулы Захарияныҥ канына jетире. 36 Чынын айдадым слерге мыныҥ ончозы бу ÿйеге jедер.
Иерусалим керегинде сыгыт
37 — Jарчыларды öлтÿреечи, сеге ийилген элчилерди ташла шыбалаачы Иерусалим, Иерусалим! Куш бойыныҥ балдарын канады алдына jуунаткандый, балдарыҥды канча jуунадайын дебедим, jе слер болбодыгар! 38 Бат, айлыгар слерге ээн артып jат. 39 Айдып турум слерге: «Кайраканныҥ адынаҥ келип jатканы алкышту!» деп айтпаганчар, эмдидеҥ ары Мени кöрбöзигер.
Христостыҥ экинчи келери
1 Иисус Öргööдöҥ чыгала, барарга jадарда, Ол Öргööниҥ тураларын кöрзин деп, ÿренчиктери базып келдилер. 2 — Мыныҥ ончозын кöрÿп туругар ба? — деп, Иисус олордоҥ сурады. — Чынын айдадым слерге мында таш ÿстине таш артпас. Ончозы jемирилип-сайалар! 3 Ол Елеон кырда отурарда, Ого ÿренчиктери jаҥыс бойлоры базып келеле, сурадылар: — Биске айт, бу качан болор, келериҥниҥ, чак тÿгенердиҥ темдеги кандый болор? 4 Иисус айтты: — Чеберленигер, слерди кижи аскырбазын. 5 Кöп улус Мениҥ адымды аданып келер, «Мен Христос» деер, кöбизин аскырар. 6 Анайда ок jуу-чак ла jуу-чак керегинде табыш угарыгар. Калак, чочыбагар, мыныҥ ончозы болор учурлу, jе бу учы эмес. 7 Калык калыкка, каандык каандыкка удура туруп чыгар, ачана-торо болор, алыстап jер силкинер, 8 jе бу ончозы тууп толголгонныҥ jÿк башталганы. 9 Ол тушта слерди кыйынга берип, öлтÿрип турар, слерди Мениҥ адым учун ончо калыктар jаман кöрöр. 10 Ол тушта кöп улус бÿтпей барып, jана тÿжер, бой-бойлорын садыжып, jаман кöрÿжер. 11 Кöп тöгÿн jарчылар чыгар, кöпти аскырар. 12 Jарамас кöптöп, оноҥ улам кöп улустыҥ сÿÿжи соор. 13 Учына jетире чыдашканы дезе, аргадалар. 14 Ончо калыктарга кере болзын деп, Каандык керегинде Сÿÿнчилÿ Jар jер-ÿстине jарлалар. Ол тушта чак тÿгенер. 15 Анайдарда, Даниил jарчы айткан ээн калганныҥ быjары агару jерде турганын кöрöр болзогор, — кычыраачы аайлазын — 16 ол тушта Иудейде jÿргендер кырларга качсын; 17 jабынчыда болгоны, айыл ичиндеги немезин алайын деп тÿшпезин; 18 кырада jÿргени, кийимин алайын деп бурулбазын. 19 Ол кÿндерде барлуларга, бала эмискендерге ачу-корон! 20 Качатаныс кышкыда эмезе суббот кÿнде болбозын деп мÿргÿгер. 21 Jер бÿдердеҥ бери эмдиге jетире болбогон, соҥында да болбос андый улу ачу-корон келер. 22 Ол кÿндер кыскартылбаган болзо, тынар-тынду неме аргадалбас эди, jе талдалгандарга болуп ол кÿндер кыскартылар. 23 Ол тушта кем кижи слерге: «Бат, Христос мында» эмезе «Анда» — дегежин, бÿтпегер, 24 нениҥ учун дезе тöгÿн христостор, тöгÿн jарчылар табылар, аскыралы, аргалу болзо, талдалгандарды да аскыралы деп, улу билдилер ле кайкалдар кöргÿзер. 25 Бат, слерге озолондыра айттым. 26 Анайдарда, слерге: «Бат, Ол ээн талада jÿрÿ» — дегежин, чыкпагар, «Бат, Ол ичиндеги кыпта отуры» — дегежин, бÿтпегер. 27 Кÿн чыгыжынаҥ ала кÿн бадыжына jетире jарыдар jалкындый, — Кижи Уулыныҥ келери андый болор. 28 Сööк jаткан jерге кан-кеределер jуулар. 29 Ол ло тарый, ол кÿндердиҥ ачузы öткöли, кÿн карачкыланар, ай jарыгын бербес, jылдыстар теҥеридеҥ тöгÿлер, теҥериниҥ кÿчтери косколор. 30 Ол тушта теҥериде Кижи Уулыныҥ билдизи кöрÿнер, jердеги ончо калыктар ыйлажып, улу кÿчтÿ ле мактулу Кижи Уулы теҥериниҥ булудыла келип jатканын кöрÿп ийер. 31 Ол Бойыныҥ ангелдерин ÿнгÿр табышту амыргылу ийер, олор Оныҥ талдалгандарын ак-jарыктыҥ тöрт талазынаҥ, теҥериниҥ бир учынаҥ экинчи учына jетире jуур. 32 Слерди смоква агаш ÿреткей: оныҥ будагы jымжап, бÿрлене бергенде, jай jууктап келди деп, билип jадыгар. 33 Анайып ок слер де: мыныҥ ончозын кöрöр болзогор, öй jууктап келди, эжик jанында туру деп билигер. 34 Чынын айдадым слерге: мыныҥ ончозы бу ÿйе баргалакта болор. 35 Теҥери ле jер jастыгар, jе Мениҥ сöстöрим jастыкпас. 36 Ол кÿнди, саатты кем де билбес, теҥеридеги ангелдер де, Уулы да билбес, jаҥыс Ада билер. 37 Нойдыҥ кÿндеринде болгондый, Кижи Уулыныҥ келери андый ок болор. 38 Ол кÿндерде, чайык чыгар алдында, Ной ковчегке кирердиҥ киргенче, улус ичип-jип jаткан, кижи алары алып, кижиге барары барып турган. 39 Чайык чыгып, ончозын кырганча, олор нени де сананбай тургандар. Кижи Уулыныҥ келери андый ок болор. 40 Ол тушта эки кижи jалаҥда jÿрер: бирÿзин алып баргылаар, бирÿзин дезе артырып койгылаар. 41 Эки ÿй кижи кол теермен тартар: бирÿзин алып баргылаар, бирÿзин дезе артырып койгылаар. 42 Анайдарда, ойгу болугар, нениҥ учун дезе Кайраканыгар кандый кÿнде келерин билбезигер. 43 Уурчы тÿнниҥ кажы кирезинде келерин айыл ээзи билген болзо, ойгу болуп, айылын тонотпос эди деп, билип jадыгар. 44 Оныҥ учун слер де белен болугар: Кижи Уулы слер сакыбаган öйдö келер. 45 Jалчылардыҥ бажын билип, олорго öйинде курсак берип турзын деп, бий кöстöгöн бÿдÿмjилÿ ле керсÿ кул кем болотон? 46 Бийи келип, кулы анайда эдип jÿргенин кöрöр болзо, байагы кул кежиктÿ. 47 Чынын айдадым слерге оны ончо jööжöзине баш эдер. 48 Jе ол кул jаман болуп, ичинде «Бийим бачым келбес» дейле, 49 кул нöкöрлöрин согуп, аракызактарла кожо ичип-jип база бергежин, 50 ол кулдыҥ бийи сакыбаган кÿнде, сананбаган öйдö келер. 51 Оны бойынаҥ кезе чабар, оныҥ салымы экÿ jÿстÿлердиҥ салымындый болор. Анда ый ла тиш кыjырты болор.
Он кыс керегинде укаа сöс
1 — Ол тушта Теҥери Каандыгы он кыска тÿҥей болор. Олор jарыткыштарын алганча, колтуга уткый чыккандар. 2 Бежÿзи керсÿ, бежÿзи сагыжы jетпес болгон. 3 Сагыжы jетпестери jарыткыштарын алала, май албаган. 4 Керсÿлери дезе jарыткыштарыла кожо майлу jыракыларын алганча келген. 5 Колту саадаганда, ончозы ÿргÿлеп, уйуктап калган. 6 Тÿн аразында кыйгы угулган: «Бат, колту келедири, ого уткый чыгыгар!» 7 Айдарда, ончо кыстар туруп, jарыткыштарын jазап алгандар. 8 Сагыжы jетпестери керсÿлерине айткан: «Майыгардаҥ биске берижигер, jарыткыштарыс öчÿп барадыры». 9 Керсÿлери дезе айткандар «Биске де, слерге де jетпей калбазын деп, бистеҥ алганча, садучыларга барып, бойыгарга садып алыгар». 10 Олор садып аларга барып jадарда, колту jедип келген. Белен кыстар оныла кожо тойлоп барган, эжик дезе jабылып калган. 11 Оныҥ кийнинде байагы кыстар келип, «Кайракан, кайракан, эжигиҥди ач!» дешкендер. 12 Jе ол каруу jандырган: «Чынын айдадым слерге слерди билбезим». 13 Анайдарда, ойгу болугар, Кижи Уулы келериниҥ кÿнин де, саадын да билбес инегер.
Талант акча керегинде укаа сöс
14 — Ол тушта мындый болор. Бир кижи öскö ороонго атанар алдында кулдарын кычырып алып, олорго jööжöзин артырып койгон. 15 Бирÿзине беш талант акча берген, бирÿзине эки, бирÿзине бир талант — кажызына ла кирезинче береле, атана берген. 16 Беш талант алганы барала, онызын керекке тудуп, ÿзеери беш талант иштеп алган. 17 Эки талант алганы анайып ок эки талант иштеп алган. 18 Бир талант алганы барып, jерди казып, бийиниҥ акчазын кöмÿп койгон. 19 Удап jÿрÿп, ол кулдардыҥ бийи jанып келеле, олорды тооложорго алдырган. 20 Беш талант алганы ÿзеери иштеп алган беш талантын экелип, айткан: «Бийим, меге беш талант берген эдиҥ. Бат, ÿзеери иштеп алган беш талантым бу». 21 Бийи ого айткан «Jакшы, керсÿ ле бÿдÿмjилÿ кул! Аска бÿдÿмjилÿ болдыҥ, кöптиҥ бажына сени тудуп jадым. Бийиҥле кожо сÿÿн». 22 Эки талант алганы келип, «Бийим, меге эки талант берген эдиҥ. Бат, ÿзеери иштеп алган эки талантым бу» — деген. 23 Бийи ого айткан «Jакшы, керсÿ ле бÿдÿмjилÿ кул! Аска бÿдÿмjилÿ болдыҥ, кöптиҥ бажына сени тудуп jадым. Бийиҥле кожо сÿÿн». 24 Бир талант алганы келип, айткан «Бийим, сени кату кижи деп билгем: ÿрендебеген jериҥнеҥ кезетен эдиҥ, чачпаган jериҥнеҥ теретен эдиҥ. 25 Сенеҥ коркып, барып талантыҥды jерге кöмÿп койгом. Бат, бойыҥдыйын кайра ал». 26 Бийи ого айткан: «Jаман, jалку кул! Ÿрендебеген jеримнеҥ кезеримди, чачпаган jеримнеҥ тереримди билгениҥде, 27 акчамды эбирткедий эдиҥ. Мен келип, бойымдыйын кирелтелÿ алар эдим. 28 Оныҥ талантын алыгар, он таланттуга беригер. 29 Бардыҥ барына берилер, ÿзеери кожулар, jоктыҥ не бары да айрылар. 30 Эш-немеге jарабас кулды дезе тыш карачкыга таштагар. Анда ый ла тиш кыjырты болор». Оноҥ ÿнденип айтты: «Кулакту кижи уксын!»
Калыктарды jаргылаары
31 — Кижи Уулы ончо ангелдериле кожо мактулу келгежин, мактулу ширеезине отурар. 32 Ончо калыктар Оныҥ алдына jуулар. Ол, кÿдÿчи койлорды эчкилердеҥ бöлÿгендий, олорды бойы бойынаҥ бöлÿÿр: 33 койлорын Бойыныҥ оҥ jанына тургузар, эчкилерин — сол jанына. 34 Ол тушта Каан Бойыныҥ оҥ jанында тургандарга айдар: «Келигер, Адамныҥ алкагандары, телекей jайалганнаҥ ала слерге белетелген Каандыкты энчиленигер, 35 нениҥ учун дезе аштагам, Меге курсак бергенигер, суузагам, суум кандырганыгар, jорыктап jÿргем, Мени jуутканыгар; 36 jылаҥаш болгом, Меге кеп кийдиргенигер, оорып jаткам, Меге jолыгып jÿргенигер, тÿрмеде отургам, Меге келип барганыгар». 37 Ол тушта Ого актулар айдар: «Кайракан, аштаганыҥды кöрÿп, Сени азырадыс па? Эмезе суузаганыҥды кöрÿп, суу сузуп бердис пе? 38 Jорыктап jÿргениҥди кöрÿп, jууттыс па? Эмезе jылаҥаш jÿргениҥди кöрÿп, кеп кийдирдис пе? 39 Ооруп jатканыҥды, эмезе тÿрмеде отурганыҥды кöрÿп, jолыктыс па?» 40 Каан олорго каруу jандырар «Чынын айдадым слерге: мыны бу эҥ кичÿ карындаштарымныҥ бирÿзине эдип, Меге эткенигер ол». 41 Оноҥ сол jанында тургандарга айдар: «Менеҥ кеде тайылыгар, каргышка калгандар, кöрмöскö, оныҥ элчилерине белетелген мöҥкÿ отко. 42 Аштаарымда, Меге курсак бербедигер, суузаарымда, суу сузуп бербедигер, 43 jорыктап jÿреримде, Мени jуутпадыгар, jылаҥаш болорымда, Меге кеп кийдирбедигер, оорып jадарымда, тÿрмеде отурарымда, келип jолыкпадыгар». 44 Ол тушта булар да Ого айдар: «Кайракан, Сениҥ аштаганыҥды, суузаганыҥды, jорыктап jÿргениҥди, jылаҥаш болгоныҥды, оорып jатканыҥды, тÿрмеде отурганыҥды кöрÿп, Сеге болушпаган бедис?» 45 Ол айдар: «Чынын айдадым слерге мыны бу эҥ кичÿлердиҥ бирÿзине этпей, Меге этпегенигер ол». 46 Айдарда, олор мöҥкÿ кыйынга барар, актулар дезе, мöҥкÿ jÿрÿмге.
Пасха алдында
1 Иисус бу сöстöрди ончозын айдып божойло, ÿренчиктерине айтты: 2 — Эки кÿннеҥ Пасха деп, билеригер. Кижи Уулы кере тартыларга берилер. 3 Ол тушта улу абыстар ла калыктыҥ jаандары Каиафа деп улу абыстыҥ кÿрентигине jуулыжып келдилер. 4 Иисусты меке-сÿмеле тудуп, öлтÿрер болуп jöптöжöлö, 5 айттылар: — Байрамда ла тутпайлы, калык тÿймебезин. 6 Иисус Вифанияда капкаш баалулу Симон-эште болордо, 7 Ого ак балкаштаҥ эдилген jыракы тудунган бир ÿй кижи базып келди. Jыракыда баалу-чуулу, jараш jытту май болгон. Ол Иисус кыйын отурган тужында майды Оныҥ бажына ура берди. 8 Ÿренчиктер мыны кöрöлö, чугулданып айттылар: — Мыны не анайып кородор? 9 Бу майды jаан баага садып ийип, тÿреҥилерге ÿлеп бергедий эди. 10 Jе Иисус билеле, айтты: — Бу ÿй кижини не тÿймедип туругар? Ол Меге jакшы керек этти. 11 Тÿреҥилер слерле кожо jаантайын болор, Мен дезе слерле кожо jаантайын болбозым. 12 Ол бу майды эди-каныма уруп, мöҥкÿмди кöдÿрерин белетеди. 13 Чынын айдадым слерге бу Сÿÿнчилÿ Jар бÿткÿл телекейде, кайда ла jарлалза, оны эске алгылап, оныҥ эткенин айдыжар. 14 Ол тушта он экÿниҥ бирÿзи, Иуда Искариот дейтени, улу абыстарга барып, 15 айтты. — Слерге Иисусты садып ийзем, меге нени береригер? Олор ого одус кÿмÿш акча берели дешти. 16 Оноҥ ло бери ол Иисусты садып ийетен эптÿ учурал бедиреп jÿрди.
Пасханыҥ ажын jигени
17 Ачыбаган калаш jийтен байрамныҥ баштапкы кÿнинде ÿренчиктер Иисуска базып келип, сурадылар: — Сеге пасханыҥ ажын jиирге бисти кайда белетезин деп туруҥ? 18 Ол айтты: — Каладагы мындый кижиге барып, айдыгар: «Ÿредÿчи 'Öйим jууктап келди, Пасханы ÿренчиктеримле кожо сенде эдерим' — деди». 19 Ÿренчиктер Оныҥ jакарганынча эдип, пасханы белетеп койдылар. 20 Эҥир кирерде, Ол он эки ÿренчигиле кожо кыйын отурды. 21 Олор ажанып отурган тужында айтты: — Чынын айдадым слерге: бирÿгер Мени садып ийер. 22 Ÿренчиктер сÿрекей кунугып, кажызы ла сурай берди — Мен болорым ба, Кайракан? 23 Jе Иисус олорго айтты: — Мениле кожо колын тепшиге сукканы, Мени садып ийери ол. 24 Андый да болзо, Кижи Уулы Ол керегинде бичилгенинче барып jат. Jе Кижи Уулын садып jатканга ачу-корон! Ол кижиге туулбаган болзо, торт болор эди. 25 Айдарда, Оны садып jаткан Иуда база сурады: — Мен болорым ба, Равви? — Сен айтпай кайттыҥ — деп, Иисус каруу jандырды.
Кайраканныҥ ажын jиири
26 Олор ажанып отурарда, Иисус калаш алды, алкайла сындырды, ÿренчиктерине ÿлеп, айтты: — Алыгар, jигер: бу Мениҥ эди-каным. 27 Айакты алып, алкыш jетиреле, олорго берип, айтты: — Мынаҥ ончогор ичигер: 28 бу Мениҥ кереес каным. Кинчектери ташталсын деп, ол кöп улус учун тöгÿлип jат. 29 Айдып турум слерге Адамныҥ Каандыгында слерле кожо jаҥы jиилектеҥ ичер кÿним jеткенче, бу виноград jиилегинеҥ мынаҥ ары ичпезим. 30 Сарнажала, Елеон кырга бардылар.
Ÿренчиктердиҥ jана тÿжерин озолодо айтканы
31 Ол тушта Иисус ÿренчиктерине айтты: — Бу тÿнде ончогор Мени таштап барарыгар. Бичилген jок беди «Кÿдÿчини öлтÿрзем, ÿÿрдиҥ койлоры тозо берер». 32 Тирилгенимниҥ кийнинде дезе Галилейге слердеҥ озо барарым. 33 Петр Ого айтты: — Сени ончозы да таштаза, мен качан да таштабазым! 34 — Чынын айдадым сеге: бу тÿнде пöтÿк эткелекте, Менеҥ ÿч катап jана тÿжериҥ — деп, Иисус ого айтты. 35 — Сениле кожо öлгöдий де болзом, Сенеҥ jана тÿшпезим! — деп, Петр Ого каруу jандырды. Ÿренчиктер ончолоры анайып ла айдып турдылар.
Иисус Гефсиманияда
36 Мыныҥ кийнинде Иисус ÿренчиктериле кожо Гефсимания деп jерге келип, олорго айтты: — Оноор барып мÿргÿгенчем, мында отурыгар. 37 Петрды ла Зеведейдиҥ эки уулын алганча барып, ачуга алдырып, карыгып тура берди. 38 — Öзöк-тыныма öлÿмниҥ ачузы тÿшти — деп, олорго айтты. — Мында болуп, Мениле кожо ойгу болугар. 39 Эмеш кедери барып, jерге кöҥкöрö jыгылып, мÿргÿй берди: — Адам! Бу айак Менеҥ jастыккадый болзо, jастыксын. Андый да болзо, Мениҥ кÿÿнимче болбозын, jе Сенийинче болгой. 40 Ÿренчиктерге келип, олордыҥ уйуктап jаткандарын кöрди. — Бир де саат Мениле кожо ойгу болуп албадыгар ба? — деп, Петрга айтты. — 41 Ойгу болугар, ченелтеге тÿшпейли деп мÿргÿгер тын сергек, эт-канда дезе, чине jок. 42 База, экинчизин барып, мÿргÿди: — Адам, бу айакты jастыктырбай, Мени оноҥ ичсин дезеҥ, Сениҥ табыҥ болгой. 43 Келип, олордыҥ база ла уйуктап jаткандарын кöрди олордыҥ кöстöри уурлаган ине. 44 Олорго тийбей, ойто барды, ÿчинчизин ол ок сöзин айдып мÿргÿди. 45 Оноҥ ÿренчиктерге келип, айтты: — Эмдиге уйуктап амыраганчаар ба? Бат, öй jууктап, Кижи Уулы кинчектÿлердиҥ колына берилип jадыры. 46 Туругар, баралы! Бат, Мени садып jатканы jууктап келди.
Иисусты каруулга алганы
47 Ол мынайда айдып турганча, он экÿниҥ бирÿзи Иуда келди. Оныла кожо улу абыстардаҥ ла калыктыҥ jаандарынаҥ кылышту ла казыкту кöп улус болгон. 48 Иисусты садып jатканы олорго темдек айдып берди: — Окшогон кижим, Ол болор, Оны тудугар. 49 Бу тарый Иисуска базып келип, — Эзен, Равви! — дейле, Оны окшоды. 50 Иисус дезе ого айтты: — Наjы, сен бого болуп келдиҥ бе? Айдарда, базып келип, Иисусты тудуп, каруулга алдылар. 51 Jе бат, Иисусла кожо jÿргендердиҥ бирÿзи колын сунуп, кылыжын суура тартала, улу абыстыҥ кулына jаҥып, оныҥ кулагын кезе чапты. 52 Айдарда, Иисус ого айтты: — Кылыжыҥды кайра сук. Кылыш тутканы, кылыштаҥ ок öлöр. 53 Ол эмезе Мени Адамнаҥ сурап албас, Ол уккан бойынча Меге он эки тÿменнеҥ артык ангелдерин ийбес деп сананып туруҥ ба? 54 Jе ол тушта мындый болотон деп, Чийимде айдылганы канайып бÿдер? 55 Бу тушта Иисус улуска айтты: — Тонокчыны тудайын дегендий, Мени тудуп аларга, кылышту ла казыкту келдигер. Кÿнÿҥ сайын Öргööдö отурып ÿреттим, Мени тутпадыгар. 56 Jарчылардыҥ чийими бÿтсин деп, ончозы мынайда болгоны бу. Айдарда, ÿренчиктер ончозы Оны таштап, кача бердилер.
Иисус оток-кÿрее алдында
57 Иисусты каруулга алган улус дезе Оны Каиафа деп улу абыска алып бардылар. Анда бичикчилер ле jаандар jуулышкан. 58 Петр дезе Иисусты ээчиде ыраагыла барып jаткан. Улу абыстыҥ кÿрентигине jеделе, ичине кирди. Бу ончозы неле божоорын кöрöргö, jалчыларла кожо отурып алды. 59 Улу абыстар ла оток-кÿреениҥ ончо улузы Иисусты öлÿмге берип ийерге, Ого удура тöгÿн кере бедиреп, 60 тöгÿн керечилер кöп тö келзе, таппай турдылар. Артучында экÿзи келип, 61 айттылар: — Бу кижи Кудайдыҥ Öргööзин оодоло, ÿч кÿнге тудуп койорым — деген. 62 Улу абыс öрö туруп, Ого айтты: — Не бир де карууҥды айтпай туруҥ? Олор Сеге удура не деп керелейт? 63 Иисус дезе унчукпай турды. Айдарда, улу абыс Ого айтты: — Тирÿ Кудайдыҥ адынаҥ эреп-jайнап сурап турум, айт биске, Кудайдыҥ Уулы Христос Сен бе? 64 Иисус: — Сен айтпай кайттыҥ — деди. — Андый да болзо, айдып турум слерге эмдидеҥ ала Кижи Уулы кÿчтÿ Кудайдыҥ оҥ jанында отурганын ла теҥериниҥ булудыла келип jатканын кöрöригер. 65 Айдарда, улу абыс бойыныҥ кийимин jырта тартып, айтты: — Ол Кудайды jамандап jат! Биске база керечи не керек? Бат, Оныҥ Кудайды jамандап айтканын эмди уктыгар! 66 Слер не деп сананып туругар? Олор дезе: — Ол бурулу, öлöр учурлу — дедилер. 67 Оныҥ jÿзине тÿкÿрип, jаагына тажыдылар, öскöлöри дезе Оны согуп, 68 айдып турдылар: — Jарчы болуп, биске танып, айт, Христос, Сени кем сокты?
Петрдыҥ jана тÿшкени
69 Петр дезе тышкары кÿрентикте отурган. Бир jалчы ÿй кижи ого базып келеле, айтты: — Сен де Иисусла, Галилей jериниҥ кижизиле, кожо jÿргеҥ. 70 Jе ол ончолоры алдында jана тÿжÿп, — Нени айдып туруҥ болбогой, билбезим — деди. 71 Каалгадаҥ чыгып jадарда, оны база бир jалчы ÿй кижи кöрöлö, анда турган улуска айтты: — Бу кижи Назорей Иисусла база кожо jÿрген. 72 Ол база ла jана тÿжÿп, бу кижини билбезим деп чертенди. 73 Саат болбой анда турган улус базып келеле, Петрга айттылар: — Сен де олордыҥ бирÿзи болгоныҥ чын сени эрмегиҥ де таныдып jат. 74 Айдарда, ол бу кижигерди билбезим деп, Кудайды адап, чертенип тура берди. Бу тарый пöтÿк этти. 5 «Пöтÿк эткелекте, Менеҥ ÿч катап jана тÿжериҥ» — деп, Иисустыҥ айткан сöзин Петр эске алды. Чыгып барала, öксöп ыйлады.
Иуданыҥ öлÿми
1 Эрте таҥда ончо улу абыстар ла калыктыҥ jаандары Иисусты öлтÿрер деп jöптöштилер. 2 Оны кÿлÿйле, Пилат башчыга апарып бердилер. 3 Ол тушта Иисусты садып ийген Иуда Оны jаргылаганын кöрÿп, бурузын алынала, одус мöҥÿн акчазын улу абыстарга ла jаандарга кайра jандырып, 4 айтты: — Актуны öлÿмге садып ийип, кинчек эттим. — Бистиҥ ондо не керегис бар? — деп, олор каруу jандырдылар. — Бойыҥ кöр. 5 Ол мöҥÿнин Öргööдö таштап, оноҥ чыгып барала, буунып койды. 6 Улу абыстар акчаны алып, айттылар: — Мыны Öргööниҥ эрjинелÿ кайырчагына саларга jарабас, нениҥ учун дезе ол — тöгÿлер канныҥ баазы. 7 Jöптöжöлö, ол акчала öскö jердеҥ келгендердиҥ сööгин jуурга, той балкаш узыныҥ jерин садып алдылар. 8 Оныҥ учун байагы jерди бÿгÿнге jетире «Кан jери» дейтен. 9 Айдарда, Иеремия деген jарчы ажыра айдылганы бÿтти. Ол айткан: «Олор одус мöҥÿн акчаны — Израильдиҥ уулдары Оны баалаган бааны алала, 10 той балкаш узыныҥ jери учун берип койдылар. Анайда меге Кайракан айткан».
Пилат Иисусты шылаганы
11 Иисус дезе башчыныҥ алдына келип турды. — Сен иудейлердиҥ Кааны ба? — деп, башчы Оноҥ сураарда, Иисус: — Сен айдып туруҥ — деди. 12 Улу абыстар ла jаандар Оны бурулап турарда, Ол бир де каруу бербеди. 13 Айдарда, Пилат айтты: — Сен не, укпай туруҥ ба? Сеге удура керелеп турган немениҥ кöбин! 14 Jе оныҥ бир де сöзине каруу бербесте, башчы сÿрекей кайкады.
Иисусты öлтÿрер эдип jаргылаганы
15 Башчы дезе калык кÿÿнзеген кижендÿлердиҥ бирÿзин байрамга бойыныҥ jаҥынча божодотон. 16 Ол тушта тÿрмеде Варавва деп jарлу кижендÿ отурган. 17 Анайдарда, калык jуулыжып келерде, Пилат сурады: — Мени слерге кемди божотсын деп туругар Варавваны ба, эмезе Христос дейтен Иисусты ба? 18 Иисусты кÿйÿнеле берип ийгендерин ол билер болгон. 19 Ол jаргы эдетен jеринде отурган тужында абакайы айттырып ийди: «Ол Актуга тийбеген болзоҥ кайдар? Бÿгÿн тÿш jеримде Ол учун кöп кыйналдым». 20 Бу öйдö улу абыстар ла jаандар Варавваны некезин ле Иисусты öлтÿрсин деп, калыкты бÿдÿндирип ийдилер. 21 Башчы олордоҥ сурады: — Мени слерге бу экÿниҥ кажызын божотсын деп туругар? Олор: — Варавваны — дедилер. 22 — Христос дейтен Иисусты канайдайын? — деп, Пилат сурады. Ончолоры: — Кере тартылсын! — дештилер. 23 — Ол не jаман эткен? — деп, башчы сурады. Jе олор там тыҥыда кыйгырышты: — Кере тартылсын! 24 Пилат аргазын таппай, калыктыҥ тÿймеени тыҥып турганын кöрöлö, суу сузуп, калык кöзинче колын jунуп, айтты: — Бу Актуныҥ канында бурулу эмезим. Бойыгар кöрÿгер. 25 — Оныҥ каны биске, бала-баркабыска болгой — деп, ончолоры каруу jандырдылар. 26 Айдарда, Пилат олорго Варавваны божотты, Иисусты дезе камчыладала, кере тартсын деп, берип ийди. 27 Ол тушта башчыныҥ jуучылдары Иисусты претория дейтен кÿрентик ичине экелеле, Оны эбире ончо черÿни jууп алдылар. 28 Оныҥ кийимин чечип, Ого кубакай-кызыл катанчык кийдирдилер. 29 Тегенекти ööрöлö, бажына салып, оҥ колына тайак туттырып, алдына чöгöдöп, «Иудейлердиҥ Кааны эзендик болзын!» — деп, электей бердилер. 30 Ого тÿкÿрип, тайак алып, бажына согуп турдылар. 31 Оны электейле, катанчыкты уштып, Бойыныҥ кебин кийдиреле, керÿге алып бардылар.
Иисусты керигени ле Оныҥ öлÿми
32 Чыгып барадып, Киринейдиҥ Симон деп кижизине туштайла, Иисустыҥ керÿ агажын апарзын деп, ого jакардылар. 33 Голгофа — «Куу-Баш» деп jерге келеле, 34 Ого öт кошкон аракы ичерге бердилер, jе Ол амзайла, ичпеди. 35 Оны кере тарткандар дезе шеребей таштап, кийимин ÿлежип алдылар, 36 отурып алып, Оны анда каруулдадылар. 37 Бажыныҥ ÿсти орто Оныҥ бурузын кöргÿскен бичик илдилер: «Бу Иисус, иудейлердиҥ Кааны». 38 Оныла кожо эки тонокчыны керип койгондор бирÿзин оҥ jанына, öскöзин — сол. 39 Öдÿп бараткан улус баштарын кекип, Оны jамандап, 40 айдыжып турдылар: — Öргööни оодочы ла ÿч кÿнге тудаачы! Бойыҥды Бойыҥ аргада! Кудайдыҥ Уулы болзоҥ, керÿ агаштаҥ тÿш! 41 Анайып улу абыстар да бичикчилерле, jаандарла кожо электеп, айдып турдылар: 42 — Öскö улусты аргадап jÿрген эди, Бойын Бойы дезе аргадап болбойт! Ол Израильдиҥ Кааны болзо, эмди керÿ агаштаҥ тÿшсин, ол тушта Ого бÿдерис. 43 Кудайга иженген эди, Ого jарамыкту болзо, эмди Кудай Оны аргадазын. Ол Бойын Кудайдыҥ Уулы деп аданган jок беди. 44 Оныла кожо кере тартырган тонокчылар да Оны анайып ок сöгÿп турдылар. 45 Тал-тÿштеҥ ала jер ÿстине карачкы тÿжÿп, ÿч саатка jетире турды. 46 Ÿч саат кирезинде дезе Иисус тыҥ ÿнденип, айтты: — Или, Или! Лама савахфани? Онызы: «Кудайым, Кудайым! Мени не таштадыҥ?» — дегени. 47 Анда турган улустыҥ кезиги мыны угала, айттылар: — Ол Илияны кычырып jат. 48 Олордыҥ бирÿзи тап эдип jÿгÿрип барала, шиҥдиретен неме алып, уксусла чыктытты, тайакка саптап, Ого ичерге берди. 49 Кезиктери дезе айттылар: — Акыр, Илия Оны аргадаарга келгей не, кöрöлик. 50 Иисус дезе, база катап тыҥ ÿнденип, тыны кыйыла берди. 51 Jе бат, Öргööдöги кöжöгö ÿстиги бажынаҥ тöмöн тÿжÿре эки jара ÿзÿлди. Jер силкинди, таштар jарылды, 52 сööк салган jерлердиҥ эжиктери ачылды. Кöп агарулар тирилип, 53 сööк салган jерлердеҥ чыктылар. Ол тирилген кийнинде олор агару калага кирип, кöп улуска кöрÿнгендер. 54 Jÿс бажы ла Иисусты каруулдаган улус дезе jер силкингенин, не ле болгонын кöрöлö, куды чыгып, айттылар: — Ол чындаптаҥ Кудайдыҥ Уулы болгон! 55 Анайда ок ыраагынаҥ кöрÿп турган кöп ÿй улус болгон. Олор Иисуска jалчыланып, Оныла кожо Галилейдеҥ келгендер. 56 Олордыҥ ортозында Мария Магдалина, Иаков ло Иосифтиҥ энези Мария, Зеведейдиҥ уулдарыныҥ энези болгондор.
Иисустыҥ мöҥкÿзин кöдÿргени
57 Эҥирде Аримафейдеҥ Иосиф деп бай кижи келди. Ол база Иисустыҥ ÿренчиги болгон. 58 Пилатка келеле, ол Иисустыҥ сööгин сурады. Айдарда, Пилат сööкти берзин деди. 59 Иосиф оны алала, ару кеден бöслö ороп, 60 jуукта jаҥы бойы кайадаҥ ойгон сööк салар jерге апарып, салып койды. Эжигин jаан ташла базырала, jÿре берди. 61 Мария Магдалина, база бир Мария анда ок болуп, сööк салган jердиҥ одожында отургандар. 62 Пятницаныҥ эртенгизи кÿн улу абыстар ла фарисейлер Пилатка jуулыжып, 63 айттылар: — Бийибис, ÿч кÿннеҥ тирилерим деп, ол мекечи эзен jÿрерде айтканын эске алдыбыс. 64 Оныҥ учун сööк салган jерди ÿчинчи кÿнге jетире каруулдазын деп jакар. Оноҥ башка, ÿренчиктери келип, сööкти уурдап алала, калыкка Оны тирилди дешпесин. Бу кийниндеги меке башкызынаҥ jаман болор. 65 — Каруулыгар бар. Билгенигерче, барып каруулдагар — деп, Пилат олорго айтты. 66 Олор барала, сööк салган jерге каруул тургустылар, тажына таҥма бастылар.
Тирилгени
1 Суббот кÿн öткöн кийнинде, неделениҥ баштапкы кÿниниҥ таҥ алдында Мария Магдалина ла база бир Мария сööк салган jерди кöрöргö келдилер. 2 Кенетийин сÿрекей тыҥ jер силкинип, теҥеридеҥ Кайраканныҥ ангели тÿжÿп келди. Ол сööк салган jерге базып келеле, ташты аҥтарып, ого отурып алды. 3 Бÿдÿми jалкындый, кийими кардый ак болды. 4 Каруулчыктар оноҥ коркып, тыркыража бердилер, öлгöндий болдылар. 5 Ангел дезе ÿй улуска айтты: — Коркыбагар, кере тартырган Иисусты бедиреп турганыгарды билерим. 6 Ол мында jок. Бойы айтканынча, тирилген. Jууктай базып, jаткан jерин кöрÿгер. 7 Ылтам барыгар, Ол тирилди, Галилейге слердеҥ озо барып jат, Оны анда кöрöригер деп, ÿренчиктерине айдыгар. Бат, слерге айттым. 8 Олор сööк салган jердеҥ меҥдей чыгып барала, ÿренчиктерине айдарга, коркып ла сÿрекей сÿÿнип, jÿгÿре бердилер. 9 Кенетийин Иисус олорго Бойы туштап, — Эзендер! — деди. Олор базып келеле, Оныҥ будын кучактай алып, Ого бажырдылар. 10 — Коркыбагар! — деп, Иисус олорго айтты. — Барып, карындаштарыма айдыгар, Галилей барзын. Мени анда кöргÿлеер.
Каруулдыҥ jетирÿзи
11 Ÿй улус барып jадарда, каруулчыктардыҥ кезиги калага келип, не болгонын ончозын улу абыстарга айдып бердилер. 12 Улу абыстар дезе jаандарла кожо jуулыжып jöптöжöлö, jуучылдарга арбынду акча берип, 13 айттылар: — Оныҥ ÿренчиктери тÿнде келип, уйуктап jадарыста, сööгин уурдай бердилер — дегер. 14 Мыныҥ табыжы башчыга jеткежин, оны бÿдÿндирип койорыс, слерге jаман неме болбос. 15 Олор акчаны алала, ÿреткенинче эттилер. Бу сöс иудейлер ортодо элбеде таркап, бÿгÿнге jеткен.
Ÿренчиктерине jакарганы
16 Он бир ÿренчик дезе Галилей дööн, Иисустыҥ олорго айткан кыры jаар баргандар. 17 Оны кöрöлö, Ого бажырдылар, кезиктери дезе эреҥистеле бердилер. 18 Иисус jууктап, олорго айтты: — Теҥери ле jерде ончо jаҥ Меге берилген. 19 Анайдарда, барыгар, ончо калыктарды ÿредигер. Олорды Аданыҥ, Уулдыҥ ла Агару Тынныҥ адыла крестеп, 20 слерге jакарганымды ончозын бÿдÿрерге ÿредигер. Jе бат, ончо кÿндердиҥ туркунына, чак тÿгенгенче Мен слерле кожо. Аминь.
Мaрк Бичиген Сÿÿнчилÿ Jaр
1 Кудайдыҥ Уулы Иисус Христостыҥ Сÿÿнчилÿ Jарыныҥ башталганы. 2 Исаия jарчыныҥ тÿрбегинде бичилгенинче «Бат, Сениҥ алдыҥнаҥ ангелимди ийип jадым, ол jолыҥды Сениҥ алдыҥнаҥ белетеп койор. Куба чöлдö кыйгырганныҥ ÿни бу: Кайраканга jол белетегер, Оныҥ jолдорын тÿс эдигер!» 4 Иоанн келген, куба чöлдö улусты крестеп, jарлыктап jÿрген: «Эткен кинчектеригерди таштазын деп, Кудайга баштанып, креске тÿжÿгер». 5 Ого ончо Иудей орооны, Иерусалимниҥ ончо улузы келип, кинчектерин ачып турган. Иоанн олорды Иордан-сууда креске тÿжÿрген. 6 Иоанн тöö тÿги кийимдÿ, тере курлу болгон, jиген ажы — аспан ла jер адаруныҥ мöди. 7 Ол jарлыктап, айдып jÿрген «Кийнимче менеҥ чик-jок кÿчтÿзи келедири. Мен эҥилип, Оныҥ öдÿгиниҥ буузын да чечерге турбазым. 8 Мен слерди суула крестегем, Ол дезе слерди Агару Тынла крестеер».
Иисусты креске тÿжÿргени ле ченегени
9 Ол кÿндерде Галилей jериндеги Назареттеҥ Иисус келди. Оны Иоанн Иордан-сууда крестеди. 10 Бу тарый, Ол суудаҥ чыгып келеделе, теҥери ачылып, Агару Тын Оныҥ ÿсти орто кÿÿле чилеп тÿжÿп jатканын кöрди. 11 Теҥеридеҥ ÿн чыкты: «Сен Мениҥ сÿÿген Уулым, Сенде Мениҥ jакшылыкту табым». 12 Бу тарый Агару Тын Оны куба чöлгö алып барды. 13 Ол куба чöлдö тöртöн кÿн jÿрÿп, сатанага ченеткен, аҥдардыҥ öзöгинде болгон. Ангелдер Ого jалчыланып тургандар. 14 Иоанн тÿрмелеткен кийнинде Иисус Галилейге келип, Кудайдыҥ Сÿÿнчилÿ Jарын jарлыктап, 15 айдып jÿрген: «Öй jедип, Кудайдыҥ Каандыгы jууктап келди! Кудайга баштанып, Сÿÿнчилÿ Jарга бÿдÿгер».
Баштапкы ÿренчиктер
16 Галилей талайын jакалай барадып, Иисус Симонды, база оныҥ Андрей карындажын кöрди. Олор, балыкчы болгон бойлоры, талайда шÿÿндеп тургандар. 17 Олорго: «Мени ээчий барыгар, — деди, — слерди улус тудаачы эдип салайын». 18 Олор бу тарый шÿÿнин артырып койоло, Оны ээчий бастылар. 19 База эмеш барадып, Ол Зеведей уулы Иаковты, оныҥ Иоанн карындажын кемеде шÿÿн jамап отургандарын кöрди. 20 Бу тарый олорды кычырды. Олор Зеведей адазын ишчилерле кожо кемеде артырып койоло, Оны ээчий бастылар.
Jоболдуларды jасканы
21 Капернаумга келдилер. Бу ла тарый суббот кÿнде Иисус синагогага кирип, улус ÿретти. 22 Оныҥ ÿредÿзин кайкап турдылар, нениҥ учун дезе олорды бичикчилер чилеп эмес, бойында jаҥ бар кижи чилеп ÿреткен. 23 Синагогада кара jелбиске туттурган кижи болгон. Байа кижи тыҥ кыйгыра берди: 24 — Сеге бистеҥ не керек болды, Назареттиҥ кижизи Иисус? Сен бисти öлтÿрерге келдиҥ бе? Кем болгоныҥды билер турум! Сен — Кудайдыҥ Агарузы. 25 Jе Иисус: — Унчукпа, бу кижидеҥ чык! — деп, кара jелбиске jакарды. 26 Кара jелбис кижини курултып, улу ÿнденип кыйгырала, оныҥ öзöк-буурынаҥ чыга конды. 27 Ончолоры куды чыгып, бой-бойлорынаҥ суражып турдылар — Бу не атасы? Бу кандый-андый jаҥы ÿредÿ болды? Ол jелбистердиҥ де бажын билип, jакарганда, олор Ого уккур болуп турганын! 28 Саадабай Иисус керегинде табыш Галилей ичине ылтам jайылды. 29 Синагогадаҥ чыгала, Иаковло, Иоаннла кожо Симон ло Андрей-эшке келдилер. 30 Симонныҥ кайын энези дезе, эди изипкÿйÿп, оорып jаткан. Бу тарый мыны Иисуска айттылар. 31 Иисус базып келеле, оны колынаҥ тудуп, тургусты. Ол jазылып, олорго jалчыланып jÿрди. 32 Эҥир кирип, кÿн отура берерде, Ого не ле оорулуны, öзöк-буурында шилемирлÿ улусты экелип турдылар. 33 Ончо кала айылдыҥ jанына jуулып келди. 34 Ол jÿзÿн-jÿÿр оорудаҥ шыралап jÿрген кöп улусты jасты, кöп шилемирлерди чыгара сÿрди. Jе Ол кем деп билер болгонын шилемирлерге айттырбай турды. 35 Эртенгизинде дезе, ачу таҥла туруп, аалга jерге барып, анда мÿргÿди. 36 Симон кожо jÿргендериле Оныҥ кийнинеҥ бардылар. 37 Оны табала, «Ончолоры Сени бедиреп туру» — дедилер. 38 Иисус олорго айтты: — Бу jуугындагы jурттарга баралы, анда да jарлыктаар аргалу болойын. Мен бого болуп келген инем. 39 Анайып Ол Галилей ичиле синагогаларда jарлыктап, шилемирлерди чыгарып jÿрди. 40 Ого капкаш баалулу кижи келди, Оныҥ алдына чöгöдöп, jалынып айтты — Мени арутайын дезеҥ, арутап ийериҥ. 41 Иисус ого буурсап, колын сунуп, тийди. «Арутайын, ару бол» — деди. 42 Бу тарый баалу кодорылып, ол ару болды. 43 Иисус ого кату jакарып, оны бу тарый божодып, 44 айтты: — Кöр, кижиге неме айтпа. Jе барып, абыска кöрÿн, Моисейдиҥ jакарганыла аруталганыҥ учун тайылга эт, улуска кере болзын. 45 Онызы дезе чыгала, не болгонын jарлап, айда берди. Оноҥ улам Иисус калага иле кирип болбой, тыштындагы аалга jерлерде jÿрди. Jе Ого кайдаҥ ла бери келип турдылар.
Курулып калган кижини jасканы
1 Бир канча кÿнниҥ бажында Иисус Капернаумга бурулды. Ол ÿйде деп, табыш угулды. 2 Кöп улус jуулып келген учун эжик те jанында jер jок болды. Иисус олорго сöс айдып турарда, 3 Ого тöрткижилеп, курулып калган кижини экелдилер. 4 Улустыҥ кöбине Иисуска jууктаар эбин таппай, Ол отурган айылдыҥ jабынчызында тежик эделе, оору кижини тöжöктö jаткан бойынча тÿжÿрип ийдилер. 5 Иисус олордыҥ бÿдÿп турганын кöрöлö, курулып калган кижиге айтты: — Балам, кинчектериҥ ташталып туру. 6 Анда отурган бир кезик бичикчилер ичинде санандылар 7 «Бу не дийт? Кудайды анайып не jамандайт болбогой? Кинчекти Кудайдаҥ öскö кем таштайтан?» 8 Иисус бу тарый олордыҥ ичиндеги санаазын öзöк-тыныла билип, айтты: — Ичигерде анайып не керек сананып jадыгар? 9 Нези jеҥил? Курулып калганга «Кинчектериҥ ташталып туру» — деерге бе, эмезе «Тур, тöжöгиҥди алып, базып jÿр» — деерге бе? 10 Jе Кижи Уулында jердеги кинчекти таштаар jаҥ барын билип jÿрÿгер — дейле, курулып калганга — 11 Сеге айдадым тур, тöжöгиҥди алып, айлыҥа jан — деди. 12 Онызы бу тарый öрö туруп, тöжöгин алала, ончо улус кöзинче чыга берди. Ончолоры кайкажып, «Мындый немени эр-jажына кöрбöдис!» — дежип, Кудайды алкап турдылар.
Левийди кычырып алганы
13 Иисус ойто ло талай jаар jÿре берди. Ончо улус Ого келип турды, Ол олорды ÿретти. 14 Öдÿп барадып, Ол Алфей уулы Левий калан jуур jеринде отурганын кöрöлö, «Мени ээчий бас» — деди. Онызы öрö туруп, Оны ээчий басты. 15 Иисус Левий-эште кыйын отурарда, Оныла, Оныҥ ÿренчиктериле кожо кöп албанчылар ла кинчектÿлер кыйын отургандар. Андый улус кöп болгон ине, олор Оны ээчий jÿргендер. 16 Ол албанчыларла, кинчектÿлерле кожо ажанып отурганын кöрöлö, фарисей болгон бичикчилер Оныҥ ÿренчиктерине айдышты — Ол албанчыларла, кинчектÿлерле кожо канайып ичет-jийт болбогой? 17 Мыны уккан Иисус олорго айтты: — Эмчини кадык улус эмес, оору улус керексиир. Мен актуларды эмес, кинчектÿлерди кычырарга келгем.
Орозо керегинде
18 Иоанныҥ ла фарисейлердиҥ ÿренчиктери орозо туткандар. Иисуска келип, айткандар: — Нениҥ учун Иоанныҥ ла фарисейлердиҥ ÿренчиктери орозолоп jадылар, Сениҥ ÿренчиктериҥ дезе орозолобой jадылар? 19 Иисус олорго айтты: — Колту кожо jÿргенде, тойчылар орозолойтон беди? Колту кожо jÿргенде, олор орозолоп болбос. 20 Jе колтуны олордоҥ айрып алар кÿндер келер, ол тушта, ол кÿндерде олор орозо тудар. 21 Эски кийимге jаҥы бöстиҥ ööнин jамабайтан. Оноҥ башка, jамачы эскизин jырта тартып, тежиги там ары барар. 22 Jаҥы аракыны эски тажуурга урбайтан. Оноҥ башка, аракы тажуурды jара тебер, аракызы да тöгÿлер, тажууры да ÿрелер. Карын, jаҥы аракыны jаҥы тажуурга уратан.
Суббот кÿн керегинде
23 Бир катап суббот кÿнде Иисус аш салган кырала барып jаткан. Ÿренчиктери jолой аштыҥ мажагын ÿзÿп, jип тургандар. 24 Фарисейлер Ого айттылар: — Кöр, олордыҥ суббот кÿнде этпести эдип тургандарын. 25 Иисус олорго айтты: — Давид немедеҥ тутакту болуп, бойы да, кожо jÿргендери де аштайла, нени эткен эди, качан да кычырбаган бедигер? 26 Канайып ол Авиафар деп улу абыс тужында Кудайдыҥ байзыҥына киреле, абыстардаҥ башка кем де jибейтен ыйык калаштарды алып jийле, кожо jÿргендерине де берген эди? 27 Оноҥ айтты: — Суббот кÿн кижиге болуп jайалган, кижи суббот кÿнге болуп jайалган эмес. 28 Оныҥ учун Кижи Уулы суббот то кÿнниҥ бийи.
Колы кургап калганды jасканы
1 Иисус синагогага ойто келди. Анда колы кургап калган кижи болгон. 2 Иисусты бурулаарга, оны суббот кÿнде jаскай не деп, аjыктап турдылар. 3 Ол дезе колы кургап калган кижиге «Ортозына тур — дейле, 4 байагыларына дезе айтты: — Суббот кÿнде нени эдерге jараар jакшыны ба, эмезе jаманды ба? Кижиниҥ jÿрÿмин аргадаар ба, эмезе кыйар ба?» Jе олор унчукпай турдылар. 5 Иисус олорго чугулду кöрÿп, jÿректери катуланганына ачурканып, байагы кижиге айтты: — Колыҥды сун. Ол сунды, колы су-кадык боло берди. 6 Фарисейлер чыгала, бу тарый Иродтыҥ улузыла кожо Оны канайтсабыс öлтÿрерис деп, Ого удура jöп чыгардылар. 7 Иисус дезе ÿренчиктериле кожо талай jаар jÿре берди. Оныҥ кийнинеҥ Галилейдеҥ ле Иудейдеҥ кöп улус ээчий барды. 8 Иерусалимнеҥ, Идумейдеҥ, Иордан ары jанынаҥ, Тир ле Сидонды jакалай jерлердеҥ ума jок кöп улус Оныҥ эдип турганын угала, Ого келип тургандар. 9 Улустыҥ кöбине кыстатпаска, «Меге кеме белен болзын» — деп, Ол ÿренчиктерине айтты. 10 Ол кöп улусты jаскан, оныҥ учун оору улус Ого тийейин деп, Ол jаар тап эдип тургандар. 11 Кара jелбистер де Оны кöрöлö, Оныҥ алдына jыгылып, «Сен — Кудайдыҥ Уулы!» — деп, кыйгырыжып тургандар. 12 Jе Ол Бойы кем болгонын jарлабазын деп, кату jакарып турган.
Он эки апостолды талдаганы
13 Мыныҥ кийнинде Иисус кырга чыгып, Бойына кычырайын дегендерин кычырып алды. Айдарда, Ого келдилер. 14 Олордоҥ он эки кижини ылгап, олорды апостолдор деп адады, Бойымла кожо jÿргÿзейин деп, jарлыктадып ийип турайын деп, 15 шилемирлерди чыгарар jаҥду болзын деп. 16 Бат, Ол ылгап алган он экÿниҥ адыjолы бу: Симон, оны Петр деп адады; 17 Зеведей уулы Иаков ло оныҥ Иоанн карындажы, олорды Воанергес — «Кÿкÿрт уулдары» деп адады; 18 Андрей, Филипп, Варфоломей, Матфей, Фома, Алфей уулы Иаков, Фаддей, Симон Кананит, 19 база Иуда Искариот, соҥында Иисусты садып ийери ол болгон.
Aгару Тынды jамандаганы — ташталбас
20 Айылга келдилер. Улус база ок jуулып келди, мынаҥ улам олорго курсак та jиир арга jок болды. 21 Мыны угала, Иисустыҥ санаазы энделген туру дешкилеп, jуук улузы Оны албанла апарарга келдилер. 22 Иерусалимнеҥ келген бичикчилер дезе, Оныҥ ичинде Веельзевул бар, Ол шилемирлерди шилемир бийиниҥ кÿчиле чыгара сÿрÿп турбай — дешкендер. 23 Айдарда, Иисус олорды кычырып алып, укаа сöслö айтты: — Сатана сатананы канайып чыгаратан? 24 Каандык бойынаҥ бойы бöлÿнзе, байагы каандык jайрадылар. 25 Биле бойынаҥ бойы бöлÿнзе, байагы биле jайрадылар. 26 Сатана бойына бойы табарып, бöлÿнген болзо, ол чыдажып туруп болбос оныҥ öлÿми келгени ол. 27 Кÿчтÿ кижиниҥ айлына киргени, кÿчтÿ кижини озо кÿлÿбейинче, jööжöзин тоноп албас, jаҥыс кÿлÿзе, айлын тоноор. 28 Чынын айдадым слерге: кижи уулдарыныҥ не ле кинчеги, канайып та jамандап айтканы ташталар. 29 Jе Агару Тынды jамандап айткан кижиниҥ бурузы ÿргÿлjиге ташталбас, ол мöҥкÿ чакка jаргыга калар. 30 Иисустыҥ öзöк-буурында кара jелбис бар дешкен учун Ол мынайып айткан.
Иисустыҥ энези ле карындаштары
31 Иисустыҥ энези ле карындаштары келип, тышкары туруп, Оны айттырып кижи ийдилер. 32 Иисусты эбире кöп улус отурган. — Бат, Сени тышкары энеҥ, карындаштарыҥ ла сыйындарыҥ сурулап jат — дедилер. 33 — Энем кем, карындаштарым кемдер? — дейле, 34 Ол Бойын эбире отурган улусты аjыктап, айтты: — Бат, Мениҥ энем, Мениҥ карындаштарым бу. 35 Кудайдыҥ табын бÿдÿрип jÿргени, Мениҥ карындажым да, эjе-сыйным да, энем де ол.
Ÿрендеечи керегинде укаа сöс
1 Иисус талайдыҥ jаказында ойто ло ÿредип баштады. Ого кöп улус jуулып келерде, кемеге кирип, талайда отурды, улус дезе ончозы талайдыҥ jаказында jерде турды. 2 Ол укаа сöстöр айдып, кöп ÿретти, ÿредип тура, олорго айтты: 3 — Угугар! Бат, ÿрендеечи ÿрендеерге чыккан. 4 Ÿрендеп турарда, кезик ÿрен jол куйнуна тÿшкен. Куштар учуп келип, олорды чокып койгон. 5 Кезиги тобрагы ас ташту jерге тÿшкен. Тобрагы калыҥ эмес болгондо, саадабай кылгазы öзÿп чыккан. 6 Кÿн чыгарда оҥуп, тазыл jок бойлоры, какшап калган. 7 Кезиги тегенектÿ jерге тÿшкен. Тегенек öзÿп, оны туй базып койордо, ажы бÿтпеген. 8 Кезиги jакшы jерге тÿшкен. Öскÿлеҥ болуп, мажак бÿткен, ÿрендегенине кöрö бирÿзи одус, кажызы алтан, кезиги jÿс катап кöп тÿжÿм берген. 9 Иисус оноҥ айтты: — Кулакту кижи уксын! 10 Ол jаҥыскан артып каларда, Оныҥ jанында jÿргендер он эки ÿренчикле кожо укаа сöс керегинде сурадылар. 11 Иисус олорго айтты: — Слерге Кудайдыҥ Каандыгыныҥ jажыттарын билери берилген, öскö-туш улуска дезе, ончозын укаалап айдатан, 12 нениҥ учун дезе олор кöзиле кöрзö дö, кöрбöйдилер, кулагыла укса да, аайлабайдылар. Кудайга баштанган болзо, кинчектери ташталар эди. 13 Оноҥ сурады: — Бу укаа сöсти аайлабадыгар ба? Андый болзо, ончо укаа сöстöрди канайып аайларыгар? 14 Ÿрендеечи сöс ÿрендейт. 15 Jол куйнуна тÿшкен ÿрен деп, мындыйларды айтканы: олорго сöс ÿренделер, jе олор сöсти укса ла, сатана келип, jÿрегинде ÿренделген сöсти алып барат. 16 Анайып ок ташту jерге тÿшкен ÿрен деп, мындыйларды айтканы олор айткан сöсти укканда, бу тарый сÿÿнип, кöксине алынадылар. 17 Jе олор бойында тазыл jок, турумкай эмес. Оноҥ, сöс учун ачу келгежин эмезе истежÿ болгожын, бу тарый jана тÿшкилейт. 18 Тегенектÿ jерге тÿшкен ÿрен деп, сöсти уккан улусты айтканы. 19 Jе jадынды кичеейтени, jööжöгö тартылатаны, öскö дö кычалар олордыҥ ичине кирип, уккан сöсти туй базып койот, ол сöс тÿжÿм jок артып калат. 20 Jакшы jерге ÿренделген дегени, сöсти угуп, кöксине алынып турган улусты айтканы. Ол сöс ÿрендегенине кöрö бирÿзи одус, кажызы алтан, кезиги jÿс катап кöп тÿжÿм берет.
Jарык керегинде
21 Иисус олорго айтты: — Jарыткышты табактыҥ эмезе орынныҥ алдына тургузарга экелетен беди? Оны немениҥ ÿстине тургузарга экелетен эмес пе? 22 Иле болбос jажыт неме jок; тыштына чыкпас туйук неме jок. 23 Кулакту кижи уксын! 24 База айтты — Угуп турганыгарды болгогор. Кандый кемjÿле кемjииригер, анайып ла бойыгарга кемjилер, ÿзеери кожулар. 25 Кемде бар, ого берилер, кемде дезе jок, оныҥ бары да айрылар.
Ÿрен керегинде
26 База айтты: — Кудайдыҥ Каандыгы бого тÿҥей кижи jерге ÿрен чачат, 27 тÿнде уйуктайт, тÿште турат, jе ÿрен канайда чыгып, öзÿп турганын билбейт. 28 Jер дезе бойы бойынаҥ баштап кöк öскÿрет, оноҥ мажак, оноҥ мажакты ашла толтырат. 29 Аш бышканда, бу тарый ол серп алып, кырага барат, нениҥ учун дезе ашты кезер öй jедип келген. 30 База айтты: — Кудайдыҥ Каандыгын неге тÿҥдейли? Эмезе кандый укаа сöслö оны айдалы? 31 Ол горчицаныҥ ÿренине тÿҥей. Оны jерге ÿрендеп jатканда, jердеги ончо ÿрендердеҥ оок. 32 Ÿрендеп койгондо дезе чыгып, не ле маала ажынаҥ бийик болор, сабалактары барбак болуп, оныҥ кöлöткöзине теҥериниҥ куштары уйа тартар аргалу. 33 Андый кöп укаа сöстöрлö олордыҥ угар кирезинче сöс jарлап jÿрди. 34 Укаалабай олорго неме айтпас болды, ÿренчиктерине дезе jаҥыскандыра ончозын jартап турды.
Jотконды сыныктырганы
35 Ол кÿн эҥирде Иисус ÿренчиктерине: — Ол jанына кечели — деди. 36 Олор улусты jандырып ийеле, Оны кемеде отурган бойынча кожо алып, jÿстилер. Анда öскö дö кемелер болгон. 37 Jаан jоткон тÿшти. Толкулар кемеге табарарда, ичине суу кирип, толуп турды. 38 Иисус дезе кемениҥ кийни jанында неме jастанып алала, уйуктап jаткан. Оны ойгозып, айттылар: — Ÿредÿчи! Чöҥÿп баратканыс Сеге тÿҥей ле бе? 39 Ол туруп, салкынды токтодып, талайга айтты: — Тымы, токто! Салкын токтоп, улу тымык тÿшти. 40 — Слер не андый коркынчак болдыгар? — деп, Иисус олорго айтты. — Бÿдÿп турганыгар jок болуп кайттыгар? 41 Олордыҥ куйка баштары jимиреп, бой-бойлорына айдыжып турдылар «Бу кем болотон? Салкын да, талай да Ого уккур болуп турганын!»
Кара jелбиске туттурган кижини jасканы
1 Талайдыҥ ол jанына, Гадара ороонына, jÿзÿп келдилер. 2 Иисус кемедеҥ тÿжерде, бу тарый сööк салар jердеҥ кара jелбиске туттурган кижи чыга конды. 3 Ол сööк салар jерде jуртаган, оны бир де кижи кынjылап та болбогон. 4 Оны кöп катап кижендеп, кынjылап та турза, ол кынjыны ÿзÿп, киженди оодып салатан. Оны jобожыдары чыкпаган. 5 Тÿни-тÿжи сööк салар jерлерде ле кырларда кыйгырып, ташка согулып jÿрген. 6 Иисусты ыраагынаҥ кöрöлö, jÿгÿрип келип, Ого бажырып, 7 тыҥ ÿнденип кыйгырды: — Öрö турган Кудайдыҥ Уулы Иисус! Сеге менеҥ не керек болды? Сени Кудайдыҥ учун сурап турум мени кыйнаба! 8 Ол мынайып айткан, нениҥ учун дезе Иисус «Кара jелбис, бу кижидеҥ чык!» — деген. 9 Адын сураарда, айтты: — Бис кöп, оныҥ учун адым — тÿмен черÿ. 10 Олорды бу jердеҥ сÿрбезин деп, Ого jалына бердилер. 11 Андагы кырдыҥ эдегинде кöп ÿÿрлÿ чочколор одордо jÿрген. 12 — Бистерди чочколорго ийе бер, олордыҥ öзöк-буурына барып кирели — деп, шилемирлер сурап турдылар. 13 Иисус jöбин берди. Кара jелбистер кижидеҥ чыгып, чочколордыҥ öзöк-буурына барып кирдилер. Айдарда, эки муҥ кире ÿÿрлÿ чочко каскактаҥ талайга калып, чöҥÿп калды. 14 Кÿдÿчилер дезе сыр-jÿгÿрикте барып, каладагы ла jурттардагы улуска айттылар. Олор не болгонын кöрöргö чыкты. 15 Иисуска келип кöрзö, öзöк-буурында тÿмен шилемирлÿ болгон кижи санаазы ордында, кийимдÿ отурды. Олорго коркымчылу боло берди. 16 Кöргöн улус шилемирлÿ кижиле, база чочколорло не болгонын айттылар. 17 Олордыҥ jеринеҥ jÿре берзин деп, Иисусты сурай бердилер. 18 Ол кемеге отурып jадарда, байагы öзöк-буурында шилемирлÿ болгон кижи Оныла кожо jÿрейин деп суранды. 19 Jе Иисус болдырбай, айтты: — Айлыҥдагы улузыҥа jана бер. Сеге Кайракан нени эткенин, канайда буурсаганын олорго айдып бар. 20 Онызы барып, Иисус ого нени эткенин Он-Тура деп jерде jарлыктап баштады. Ончолоры кайкажып турдылар.
Оору ÿй кижини jасканы ла кызычакты тиргискени
21 Иисус кемелÿ ол jанына ойто кечерде, Оны эбире кöп улус jуулды. Ол талайдыҥ jаказында болгон. 22 Jе бат, синагоганыҥ jаандарыныҥ бирÿзи, Иаир деп кижи, келди. Иисусты кöрöлö, Оныҥ будына jыгылып, 23 эреп-jайнап тура берди: — Кызычагым öлÿп jадыры. Барып, оныҥ ÿстине колыҥ салып алка, ол аргадалып, тирÿ артсын. 24 Иисус оныла кожо барды. Оны кöп улус ээчип, кыстап турган. 25 Анда он эки jыл кан келип, jобоп jÿрген бир ÿй кижи болгон. 26 Ол кöп эмчилерге jÿрÿп, кöп шыралап, не барын ончозын кородып, бир де туза албай, оорузы там jаанаган. 27 Иисустыҥ табыжын угала, улусты аралай кийнинеҥ базып келип, Оныҥ кийимине тийди. 28 «Оныҥ кийимине де тийзем, jазыларым» — деп, ол айдынган. 29 Бу тарый кан келери токтоп, ол jоболынаҥ jазылганын эди-каныла сезип ийди. 30 Иисус бу тарый Бойынаҥ кÿч чыга бергенин сезип, улус jаар кайра баштанып, сурады: — Кийимиме кем тийди? 31 Ÿренчиктери Ого айттылар: — Улус Сени кыстап турганын кöрÿп, Меге кем тийди деп, незин сурайдыҥ? 32 Jе Ол анайтканды кöрöйин деп, эбире кöстöп турды. 33 Ÿй кижи бойыла не боло бергенин билип, коркып ла тыркыражып, базып келеле, Оныҥ алдына jыгылып, чынын ончозын айтты. 34 Иисус ого: «Кызым, бÿдÿп турганыҥ сени аргадап алды. Амырыҥ алып, jÿре бер, оору-jоболго бастырба» — деди. 35 Ол айдып турганча, синагоганыҥ jааныныҥ улузы келип, айттылар — Кызычагыҥ jада калды, Ÿредÿчини темей jоботпо. 36 Иисус дезе, бу сöстöрди уккан бойынча, синагоганыҥ jаанына айтты: — Коркыба, jаҥыс ла бÿт. 37 Ол Петр ла Иаковтоҥ, оныҥ Иоанн карындажынаҥ башка, Бойыныҥ кийнинеҥ кижи ээчиттирбеди. 38 Олор синагоганыҥ jааны-эшке келдилер. Иисус тÿймежип, ыйлажып-сыктажып турган улусты кöрди. 39 Киреле, олорго айтты: — Не тÿймежип, ыйлажып туругар? Кызычак öлбöгöн, ол уйуктап jат. 40 Оны шоодо бердилер. Ол дезе, ончолорын ÿйдеҥ чыгарып, кызычактыҥ ада-энезин, Бойыла кожо jÿргендерин алганча, баланыҥ jаткан jерине кирди. 41 Кызычактыҥ колынаҥ ала койып, айтты: — Талифа-куми! Бу сöс «Кызычак, сеге айдадым тур!» — дегени. 42 Кызычак бу тарый туруп, база берди. Ол дезе он эки jаш кирелÿ болгон. Ончолоры алаҥ кайкадылар. 43 Мыны бир де кижи билбезин деп, Иисус олорго катулап jакарала, балага курсак беригер деди.
Jарчы алтайында тоотпос
1 Оноортынаҥ чыгала, Иисус алтайына келди. Оныҥ кийнинеҥ ÿренчиктери баргандар. 2 Суббот кÿн jедип келерде, Ол синагогада ÿредип баштады. Оны уккан улустыҥ кöбизи алаҥ кайкап, айдышты: — Бу Ого кайдаҥ келди не? Ого не ойгор санаа берилген? Оныҥ колы мындый кайкалдарды канайып эдет болбогой? 3 Ол агашла узанар ус эмес беди? Марияныҥ уулы, Иаков, Иосия, Иуда ла Симонныҥ агазы эмес пе? Эjе-сыйындары мында, ортобыста эмес беди? Анайып Ого бÿтпей, Оны jуутпай тургандар. 4 Иисус дезе олорго айтты: — Jарчы кÿндÿзи jок болбойтон, оны jаҥыс алтайында, тöрööнтууганы, айлындагы улузы тообойтон. 5 Ол анда бир де кайкал эдип болбоды, кезик ле jоболдулардыҥ ÿстине колын салып алкап, jасты. 6 Олордыҥ бÿтпей турганын кайкады. Мыныҥ кийнинде jака jурттарды кууп, ÿредип jÿрди. 7 Иисус он экÿни кычырып алып, олорды экидеҥ ийип, кара jелбистердиҥ бажын билетен jаҥ берди. 8 Олорго jакып, айтты: — Jолго тайактаҥ öскö бир де неме баштык та, калаш та, курыгарда jес акча да алып jÿрбегер. 9 Тегин öдÿк кийигер, кат кийим кийбегер. 10 Кажы бир айылга тÿшсегер, ол jердеҥ чыкканча, анда болуп jÿрÿгер. 11 Кандый jерде слерди jуутпаза, слердийин укпаза, ол jердеҥ чыгып барадып, будыгардаҥ тоозынды кактагар. Онызы олорго удура кере болзын. 12 Олор барып, улусты Кудайга баштанзын деп, jарлыктап jÿрдилер. 13 Кöп шилемир чыгарып, кöп jоболдуларга май сÿртÿп, jазып турдылар.
Крестеечи Иоанныҥ öлÿми
14 Иисустыҥ ады jарлу боло берген учун, Ол керегинде табыш Ирод-каанга jетти. Кезик улус айдышты: «Бу Крестеечи Иоанн болор. Ол тирилген, оныҥ учун кайкалдарды ол эдет». 15 Кажылары: «Бу Илия» — дешти. Öскöлöри дезе, «Бу jебрен jарчылардый jарчы» — дештилер. 16 Ирод дезе, мыны угала, айтты «Бу — меге бажын кезе чаптырган Иоанн. Ол тирилген туру». 17 Ирод Иоаннды тутсын деп кижи ийип, оны кижендеп, тÿрмелеп койгон болгон. Ол мыны Филипп карындажыныҥ абакайы Иродиаданы бойы алганы учун эткен. 18 Иоанн Иродко айдып туратан: «Сеге карындажыҥныҥ абакайын аларга jарабас». 19 Иродиада Иоаннды öштöп, оны öлтÿрейин де дезе, jе болуп албай jÿрген. 20 Ирод Иоаннды акту, агару кижи деп билип, оноҥ айап, оны чеберлеп jÿрген. Иоанныҥ айткан сöзи тыҥ тÿймедип те турган болзо, оны кÿÿнзеп угатан. 21 Эптÿ учурал Иродтыҥ туулган кÿнинде болгон. Ол бойыныҥ кöдöчилерине, черÿ башчыларына ла Галилейдиҥ jакшыларына той-jыргал эткен. 22 Иродиаданыҥ кызы кирип, биjелеген, Иродко ло оныла кожо кыйын отургандарга jараган. Каан кыска айткан — Менеҥ сурайын дегениҥди — сура, сеге берейин. 23 Оноҥ чертенген: — Нени де суразаҥ, каандыгымныҥ кабортозын да болзо, берейин. 24 Кыс нени сурайын деп, энезине барарда, онызы: «Крестеечи Иоанныҥ бажын сура» — деген. 25 Кыс бу тарый каанга капшайлап барып, айткан: — Эмди ле Крестеечи Иоанныҥ бажын табакка салала, сени меге берзин деп турум! 26 Каан кунуга берген, jе чертине ле кожо кыйын отурган улуска болуп ого берген сöзин бузарга кÿÿнзебеген. 27 Ол бу тарый черÿчилди ийип, Иоанныҥ бажын экелзин деп jакарган. 28 Онызы тÿрмеге барып, оныҥ бажын кезе чабала, табакка салала экелип, кыска берген. Кыс дезе башты энезине берип ийген. 29 Иоанныҥ ÿренчиктери угала келип, оныҥ сööгин алып, сööктöп салгандар.
Беш муҥ кижини тойдырганы
30 Апостолдор Иисуска jуулыжып келеле, нени эткенин, неге ÿреткенин Ого ончозын айдып бердилер. 31 Иисус олорго айтты: — Jаҥыс бойыгар аалга jерге барып, эмеш тыштанып алыгар. Чындап та, келип, jанып тургандар кöп болуп, олорго ажанарга да бош jок болгон. 32 Олор jаҥыс бойлоры кемелÿ аалга jерге jÿстилер. 33 Jÿзÿп бараткандарын кöргöн кöп улус олорды танып, ончо калалардаҥ оноор jойу озолоп jÿгÿрижип келдилер. 34 Иисус чыгып, кöп улусты кöрöлö, кÿдÿчизи jок койлордый jÿрÿ деп, ичи ачыды. Олорды кöпкö ÿредип тура берди. 35 Орой боло берерде, ÿренчиктери Ого базып келип, айттылар: — Бу аалга jер эди, оноҥ орой. 36 Улусты божодып ий, эбире турган айылдарга, jурттарга барып, бойлорына курсак садып алзын. 37 Иисус «Слер олорды азырагар» — деди. Ого айттылар: — Бис барып, эки jÿс динарийге калаш садып алып, олорды азырайлы ба? 38 Jе Ол айтты: — Слерде канча кире калаш бар, барып кöрÿгер. Олор барып кöрöлö, «Беш болчок калаш ла эки болчок балык» — дедилер. 39 Айдарда, ончолорын кöк öлöҥниҥ ÿстине бöлÿктей отургызыгар деди. 40 Олор jÿстеҥ, беженнеҥ бöлÿктей отурып ийдилер. 41 Иисус беш калашты, эки балыкты алды, теҥери öрö кöрöлö, алкады. Калаштарды сындырала, улуска ÿлезин деп, ÿренчиктерине берди. Эки балыкты анайып ла ончозына ÿледи. 42 Ончозы jиди, тойды. 43 Калаштыҥ ла балыктыҥ арткан-калганын он эки каламага толтыра jууп алдылар. 44 Курсак jигениниҥ тоозынаҥ беш муҥ эр кижи болгон.
Сууныҥ ÿстиле басканы
45 Бу тарый Иисус ÿренчиктерге: — Улусты jандырганчам, кемеге отурып, ол jанына, Вифсаида jаар, Менеҥ озо кечигер — деди. 46 Улусты jандырып ийеле, мÿргÿÿйин деп, кырга чыкты. 47 Эҥирде кеме талайдыҥ ортозында болгон, Иисус дезе jаҥыскан Бойы jерде болгон. 48 Терс салкын согордо, ÿренчиктери кайыктап болбой, шыралап турганын кöрди. Таҥ алдында Ол талайдыҥ ÿстиле базып, олорго jууктап келеле, кöндÿре öдö конорго сананды. 49 Олор дезе, Оныҥ талайла базып келеткенин кöрöлö, бу сÿне болбой деп, кыйгырып ийдилер, 50 нениҥ учун дезе, Оны ончолоры кöрöлö, коркый бергендер. Ол дезе бу тарый олорго эрмектенип, айтты: — Jалтанбагар, бу Мен эдим, коркыбагар. 51 Мынайда айдала, олордыҥ кемезине отурды. Салкын токтой берди. Олор алаҥ кайкадылар. 52 Jÿректери сокор бойы учун олор калашла болгон кайкалды да аайлабаган ине. 53 Кечеле, Геннисарет jерине келип, jаратка токтодылар. 54 Олор кемедеҥ чыгарда, бу тарый улус Иисусты танып, 55 ончо jака jерлерди эбире jÿгÿрип, оору улусты тöжöктöргö салала, Ол jÿрÿ деп угулган jерге экелип тура бердилер. 56 Ол кайда ла келгенде — jурт болзын, кала болзын, турлу болзын, jоболдуларды тепсеҥдерге салып, олор Оныҥ эдегине де болзо тийзин деп, сурап турдылар. Ого тийгендери дезе jазылып тургандар.
Aру ла быjар
1 Иисусты эбире фарисейлер ле Иерусалимнеҥ келген бир кезик бичикчилер jуулдылар. 2 Оныҥ ÿренчиктериниҥ кезиги ару эмес колдорын jунбай калаш jип отургандарын кöрÿп ийдилер. 3 Фарисейлер дезе, ончо иудейлер чилеп, ада-öбöкöниҥ jаҥдап келген jаҥыла колдорын быжулап jунбайынча ажанбайтан. 4 Базардаҥ келеле, jунунбайынча ажанбас. Оноҥ до öскö jаҥдаган jаҥы кöп болгон айак, jыракы, jес айак-казан jунары. 5 Оныҥ учун фарисейлер ле бичикчилер Иисустаҥ сурадылар: — Jаандардыҥ jаҥдап келген jаҥын ÿренчиктериҥ не керек jаҥдабайдылар, колдорын jунбай, калаш jийдилер? 6 Ол каруу jандырды: — Слер, экÿ jÿстÿлер керегинде, Исаия судурлап jакшы айткан, бичилгенинче: «Бу улус Мени тилиле тооп jат, jÿректери дезе Менеҥ ыраак. Jе кижиниҥ ÿредÿзине ле jакылтазына ÿредип, Мени темей тооп jадылар». 8 Слер Кудайдыҥ jакылтазын таштап, кижиниҥ jаҥдап келген jаҥын тудуп jадыгар. 9 Бойыгардыҥ jаҥыгарды jаҥдаарга болуп Кудайдыҥ jакылтазын jектеп турганыгар jакшы ба? 10 Моисей айткан jок беди: «Ада-энеҥди тооп jÿр»; база: «Адазын эмезе энезин jаман айдып турган кижи, ары öлÿп калзын». 11 Слер дезе айдадыгар: «Кижи адазына эмезе энезине: 'Менеҥ алгадый немегер корван' деп jарлаза, ол Кудайга сый болор». 12 Онызыла ого адазына эмезе энезине нени де эттирбей jадыгар. 13 Мынызыла бойыгар тургускан jаҥдап келген jаҥыгарга болуп Кудайдыҥ сöзин кеде эдип, бого тÿҥей кöп öскö дö немелер эдип jадыгар. 14 Улусты ончозын ойто кычырып алып, айтты: — Ончогор Мени угуп, кöксигерге алыныгар. 15 Кижиниҥ ичине тыштынаҥ кирген бир де неме оны быjарсыдып болбос. Jе бойынаҥ чыгып турганы, кижини быjарсыдары ол. 17 Ол улусты таштап, ÿйге кирерде, ÿренчиктери укаа сöс керегинде сурадылар. 18 Иисус олорго айтты: — Слер де неме аайлабас улус болдыгар ба? Кижиниҥ ичине тыштынаҥ киргени, оны быjарсыдып болбозын аайлабай туругар ба? 19 Ол jÿрекке эмес, ичке кирет ине, оноҥ тыштына чыгат. Мынызыла Ол курсакты ару деп jарлады. 20 Оноҥ айтты: — Кижиниҥ ичинеҥ чыкканы, кижини быjарсыдары ол. 21 Кижиниҥ ичинеҥ, jÿрегинеҥ чыгары бу: кара санаа, балыр jÿрÿм jÿрери, ууры эдери, кижи öлтÿрери, чайдам кылынары, 22 jимекейлеери, öчÿркеп öштööри, куурмак кылык кылынары, уйат билбези, кÿйÿнери, Кудайды jамандайтаны, улуркайтаны, тенексийтени. 23 Бу jаманныҥ ончозы кижиниҥ ичинеҥ чыгып, кижини быjарсыдары ол.
Кара jаҥду ÿй кижиниҥ Кудайга бÿткени
24 Оноортынаҥ чыгала, Иисус Тир ле Сидонныҥ jерлерине келди. Ÿйге кирип, бу керегинде кижи билбезин деп кÿÿнзеди, jе мыны jажырып болбоды. 25 Кызычагы кара jелбиске туттурган бир ÿй кижи Иисус керегинде угала, бу тарый келип, Оныҥ будына jыгылды. 26 Бу ÿй кижи дезе кара jаҥду болгон, алтайы Сирияныҥ Финикиязы болгон. Шилемирди кызычагынаҥ чыгарсын деп, Оны сурай берди. 27 Jе Иисус ого айтты: — Озолоп балдар тойсын. Балдардыҥ калажын блаап, ийттерге таштаарга jарабас. 28 Ÿй кижи дезе каруу jандырды: — Эйе, Кайракан, jе балдар jиген калаштыҥ стол алдына тÿшкен оодыгын ийттер jийтен ок эди. 29 Иисус: «Бу айткан сöзиҥ учун jана бер — деди. — Шилемир кызычагыҥнаҥ чыга берди». 30 Ол jанып келеле кöрзö, кызычагы тöжöктö jатты, оныҥ öзöкбуурынаҥ шилемир чыгып калтыр.
Ÿскер, чокол кижини jасканы
31 Иисус Тирдеҥ чыгала, Сидонныҥ ичиле öдÿп, Он-Тура jаартынаҥ Галилей талайы jаар барды. 32 Ого ÿскер, чокол кижини экелеле, оныҥ ÿстине колыҥ салып, алка — деп, сурай бердилер. 33 Иисус оны улустаҥ туура jединип, эки кулагына Бойыныҥ сабарын сукты, тÿкÿреле, тилине тийди. 34 Теҥери öрö кöрöлö, улу тынып, ого «Еффафа — Ачыл» — деди. 35 Бу тарый байагы кижиниҥ кулагы ачылып, тилиниҥ кÿрмеги чечилип, jап-jарт эрмектене берди. 36 Мыны кижиге айтпагар деп, олорго jакарды. Jе олорды канча токтоткон сайын, олор там jарлап jÿрдилер. Алаҥ кайкажып, айдып турдылар: 37 — Ончозын jакшы эдет: ÿскерин уккур эдет, тили jогын тилдÿ эдет.
Тöрт муҥ кижини тойдырганы
1 Ол кÿндерде кöп улус jуулып, олордыҥ jиир немези jок болордо, Иисус ÿренчиктерин кычырып алып, айтты: 2 — Бу улуска ичим ачыйт. Олордыҥ, ÿч кÿнге чыгара Мениле кожо jÿрген бойлорыныҥ, ооско салар немези jок. 3 Олорды ажандырбай jандырып ийзем, jолдо уйадай берер. Олордыҥ кезиги ыраактаҥ келген ине. 4 — Мында, аалга jерде, олорды азырайтан калашты кайдаҥ алар? — деп, ÿренчиктери каруу jандырдылар. 5 Иисус олордоҥ «Слерде канча кире калаш бар?» — деп сураарда, jети дештилер. 6 Ол улусты jерге кыйын отурзын дейле, jети калашты алып, алкыш jетирди, сындырала, ÿлезин деп, ÿренчиктерине берди. Олор улуска ÿледи. 7 Олордо база эмеш балык болгон. Ол алкайла, онызын да ÿлезин деди. 8 Олор jиди, тойды. Арткан-калганын jети каламага jууп алдылар. 9 Jигени дезе тöрт муҥ кире кижи болгон. Иисус олорды jандырып ийди. 10 Бу тарый ÿренчиктериле кожо кемеге отурып, Далмануфа jерине келди. 11 Фарисейлер келип, Иисусла сöс блаажа бердилер. Оны ченеп, теҥеридеҥ билди кöргÿссин деп, некеп турдылар. 12 Ол улу тынып, айтты: — Бу ÿйе билди кöргÿс деп, не некейт болбогой? Чынын айдадым слерге бу ÿйеге билди берилбес. 13 Оноҥ олорды таштап, катап кемеге отурала, ол jанына кечти.
Aчыткы керегинде
14 Ÿренчиктер калаш аларын ундып койгондор. Кемеде jÿк ле бир болчок калаш болгон. 15 Иисус дезе jакып, айтты: — Фарисейлердиҥ ле Иродтыҥ ачыткызынаҥ чеберленигер. 16 Ÿренчиктер бойлоры ортодо «Бисте калаш jогын айдып туру» — деп табыштылар. 17 Иисус онызын билип, айтты: — Бисте калаш jок деп, не табыжып туругар? Эмдиге оҥдобос, аайлабас кайттыгар? Jÿректеригер эмдиге сокор бойынча ба? 18 Кöстÿ бойыгар кöрбöй туругар ба? Кулакту бойыгар укпай туругар ба? Эзигерге кирбейт пе? 19 Беш муҥ кижиге беш калаш сындырып береримде, jигенниҥ арткан-калганын канча каламага толо jууп алган эдигер? Олор: — Он эки — дедилер. 20 — Jетÿни тöрт муҥ кижиге jетиреримде, jигенниҥ арткан-калганын канча каламага jууп алган эдигер? — деерде, jети дедилер. 21 Айдарда, Иисус олорго айтты: — Эмдиге аайлабас кайттыгар?
Сокорды jасканы
22 Вифсаидага келдилер. Иисуска сокор кижини экелип, ого кол тийгиссин деп сурадылар. 23 Ол сокорды jединип, jурттыҥ тыштына алып чыкты. Кöзине тÿкÿрип, ого колын салып, — Неме кöрÿп туруҥ ба? — деди. 24 Онызы карап кöрöлö, айтты: — Öдÿп бараткан улус агаш ошкош кöрÿнет. 25 Иисус оныҥ кöзине колын катап салды. Байа кижи лаптап кöрÿп, jазылды, ончозын jап-jарт кöрö берди. 26 Иисус оны jандырып, «Jуртка кирбе» — деди.
Иисус кем?
27 Иисус ÿренчиктериле кожо Филипп Кесарийи дейтен jердиҥ jурттарына барды. Jолой олордоҥ сурады: — Улус Мени кем дешкилейт? 28 Олор айттылар — Сени Крестеечи Иоанн дежет, кажылары Илия, кезиктери jарчылардыҥ бирÿзи дешкилейт. 29 Ол сурады: — Слер Мени кем дейдигер? — Сен — Христос — деп, Петр каруу jандырды. 30 — Мен керегинде кемге де айтпагар — деп, Иисус олорго jакарды. 31 Оноҥ олорды ÿредип баштады, Кижи Уулы кöп кыйналар, jаандар, улу абыстар ла бичикчилер Оны jектеп койор учурлу деп, Оны öлтÿргилеп койор, jе ÿчинчи кÿнде Ол тирилер учурлу деп. 32 Ол мыны ачыгынча айдып jÿрген. Петр дезе, Оны кедери кычырып алып, Ого удура сöс айдып тура берди. 33 Jе Ол ÿренчиктери jаар кайа кöрöлö, Петрды каарып, ого айтты: — Менеҥ кеде тайыл, сатана! Сен Кудайдыйын эмес, кижинийин сананып jадыҥ. 34 Улусты Бойыныҥ ÿренчиктериле кожо кычырып алып, олорго айтты: — Мени ээчий барайын дегенигер, бойынаҥ бойы мойноп, бойыныҥ кере тартыратан агажын алганча, Мени ээчий барзын. 35 Jÿрÿмин аргадайын дегени, онызын jылыйтар. Меге ле Сÿÿнчилÿ Jарга болуп jÿрÿмин jылыйтканы дезе, онызын аргадап алар. 36 Jер-телекейде не бардыҥ ончозын табала, jе jÿрÿмин jылыйтса, кижиге кандый туза? 37 Эмезе кижи бойыныҥ jÿрÿми учун кандый толынты берер? 38 Бу кинчектÿ, чайдам ÿйе алдында кем Менеҥ, Мениҥ айткан сöзимнеҥ уйалар болзо, Кижи Уулы да Адазыныҥ магын алганча, агару ангелдериле кожо келгежин, ол кижидеҥ уйалар.
1 Иисус оноҥ айтты: — Чынын айдадым слерге мында тургандардыҥ кезиги Кудайдыҥ Каандыгы бойыныҥ кÿчиле jедип келгенин кöрбöйинче öлбöс. 2 Алты кÿнниҥ бажында Иисус Петрды, Иаковты, база Иоаннды jаҥыс бойлорын алганча, бийик кырга алып чыгала, олордыҥ алдына кубулды. 3 Оныҥ кийими мызылдап, jер ÿстинде бир де кийим агартаачы анайып агартып болбогодый, кöс кылбыгар апагаш болды. 4 Олорго Моисей ле Илия кöрÿнип, Иисусла эрмектежип турдылар. 5 Петр Иисуска айтты: — Ÿредÿчи! Биске мында макалу. Ÿч чадыр тудалы бирÿзин Сеге, бирÿзин Моисейге, бирÿзин Илияга. 6 Петр нени айдарын билбей турган, нениҥ учун дезе ол, база öскö эки ÿренчик коркып калгандар. 7 Булут чыгып, олорды кöлöткöлöп ийди, булуттаҥ ÿн угулды: — Бу Мениҥ сÿÿген Уулым. Оны угугар! 8 Кенетийин эбире кöрзö, Иисустаҥ öскö олорло кожо кижи jок эмтир. 9 Кырдаҥ тÿшкÿлеп келедерде, Кижи Уулы тирилбейинче, бу кöргöндöрин кижиге айтпазын деп, Иисус олорго jакарды. 10 Олор бу сöсти кöксине алынып, «Тирилер дегени не атасы?» — дежип, бойлоры ортодо табыжып, 11 Оноҥ сурадылар: — Бичикчилер не керек озолоп Илия келер учурлу дешкилейт? 12 Ол каруу jандырды: — Илия озолоп келеле, ончозын белетеп койотоны чын. Jе нениҥ учун Кижи Уулы керегинде Ол кöп кыйнаттырып, базындырар учурлу деп бичилген? 13 Айдып турум слерге Илия келип jÿрген эди, jе оныла бойлорыныҥ табына салдырып эткендер. Ол керегинде бичилгени андый.
Кара jелбиске туттурган уулчакты jасканы
14 Арткан ÿренчиктерге тÿжÿп келеле, олорды эбире кöп улус jуулганын, база бичикчилер олорло сöс блаажып турганын кöрдилер. 15 Бу тарый, ончо улус Иисусты кöрöлö, алаҥ кайкап, jÿгÿрижип келеле, Оныла эзендежип турдылар. 16 Ол ÿренчиктеринеҥ сурады: — Буларла не деп сöс блаажып туругар? 17 Улус ортодоҥ бир кижи айтты: — Ÿредÿчи! Сеге тил jок jелбистÿ уулчагымды экелдим. 18 Jелбис ого кайда ла табарып, jерге чачканда, уулчактыҥ оозынаҥ кöбÿк ажынып, тижин кыjырадып турат, оноҥ тала берет. Jелбисти чыгарып ийзин деп, ÿренчиктериҥе айткан эдим, jе олор болуп албады. 19 Иисус: «Э-э, бÿтпес ÿйе! — деди. — Слерле кожо канчазын jÿрейин? Слерге канчазын чыдажайын? Оны Меге экелигер». 20 Уулчакты Ого экелдилер. Jелбис Иисусты кöргöн бойынча, уулчакты курултты, онызы jерге jыгылып, кöбÿги ажынып, тоголоно берди. 21 Иисус оныҥ адазынаҥ: «Оныла мындый болгоны удаган беди?» — деп сураарда, ол: «Jаштаҥ ала — деди. — 22 Jелбис оны öлтÿрейин деп, отко до, сууга да улам сайын таштаган. Jе нени эдер аргалу болзоҥ, биске буурсап, болуш». 23 Иисус дезе ого айтты: — «Аргалу болзоҥ» дегени не? Бÿдÿп турган кижиниҥ эдип албазы jок. 24 Бу тарый уулчактыҥ адазы кыйгырып, айтты: — Бÿдÿп турум, меге бÿдерге болуш! 25 Улустыҥ jÿгÿре jуулыжып келеткенин кöрöлö, Иисус кара jелбиске jакарды: — Тил jок, ÿскер jелбис, jакарып турум сеге уулчактаҥ чык, ого такып кирбе! 26 Jелбис кыйгырып, уулчакты тыҥ курултып, чыга конды. Уулчак öлгöндий jатты, кöп улус оны öлгöн дештилер. 27 Jе Иисус оны колынаҥ тудуп кöдÿрерде, ол туруп келди. 28 Иисус ÿйге кирерде, ÿренчиктери jаҥыс бойлоры Оноҥ сурадылар: — Бис оны нениҥ учун чыгара сÿрÿп болбодыс? 29 Иисус олорго айтты: — Бу уктулар jаҥыс мÿргÿзе чыгара сÿрÿлер. 30 Оноортынаҥ чыгала, Галилейди öдö бараткандар. Иисус бу керегинде кижи билбезин деп кÿÿнзеген, 31 нениҥ учун дезе, ÿренчиктерин ÿредип, айдып jÿрген: — Кижи Уулы кижилердиҥ колына берилер, Оны öлтÿргилеп койор, öлтÿрилген кийнинде дезе, ÿч кÿнниҥ бажында тирилер. 32 Jе олор бу сöстöрди аайлабадылар. Оноҥ сурап угарга дезе, коркып тургандар.
Кем улу?
33 Капернаумга келдилер. Ÿйде тужында Иисус олордоҥ сурады — Jолой бойыгар ортодо нени табыжып келеттигер? 34 Олор унчукпай турдылар, нениҥ учун дезе кажыбыс улу-jаан деп, jолой табыжып келгендер. 35 Иисус отурып, он экÿни кычырып алып, олорго айтты: — Баштапкы болойын дегенигер, ончозыныҥ калганчызы болзын, ончозына jалчы болзын. 36 Бир баланы колго алып, олордыҥ ортозына тургусты, оны кучактайла, айтты: 37 — Бир мындый балдардыҥ бирÿзин Меге болуп jуудып алганы, Мени jуудып турганы ол. Мени jуутканы дезе, Мени jууткан эмес, Мени Ийгенди jуутканы ол.
Биске удура эмес кижи — бис учун
38 Иоанн айтты: — Ÿредÿчи! Бир кижи, бисти ээчип jÿрбес бойы, Сениҥ адыҥла шилемирлер чыгарып jÿргенин кöрдибис. Бисти ээчибей турган учун, оны токтодып койдыбыс. 39 Иисус: «Оны токтотпогор — деди. — Мениҥ адымла кайкал эткен кижи, саадабай Мени jамандап болбос. 40 Биске удура эмес кижи — бис учун. 41 Мениҥ адыма болуп слерди Христостыйлар деп, айак суу ичерге берген кижи, чынын айдадым слерге кайралынаҥ куру калбас. 42 Меге бÿдÿп турган бу кичÿлердиҥ кажы бирÿзин jаманга баштаган кижиниҥ мойнына теерменниҥ тажын буулап, талайга таштаза, ого торт болор эди. 43 Колыҥ сени jаманга баштаза, оныҥды кезип кой. Сыҥар колду бу бойыҥ мöҥкÿ jÿрÿмге киргениҥ ол jакшы, эки колду эм бойыҥ гееннага, öчпöс отко тÿшкенчеҥ. 44 Анда олордыҥ курты öлбöйт, оды öчпöйт. 45 Будыҥ сени jаманга баштаза, оныҥды кезип кой. Аксак-бÿксек бу бойыҥ мöҥкÿ jÿрÿмге киргениҥ ол jакшы, эки бутту эм бойыҥ гееннага ташталганчаҥ. 46 Анда олордыҥ курты öлбöйт, оды öчпöйт. 47 Кöзиҥ сени jаманга баштаза, оныҥды ойып кой. Сыҥар кöстÿ бу бойыҥ Кудайдыҥ Каандыгына киргениҥ ол jакшы, эки кöстÿ эм бойыҥ гееннага ташталганчаҥ. 48 Анда олордыҥ курты öлбöйт, оды öчпöйт. 49 Не ле кижи отло тузалар Не ле кижи отло тузалар, не ле берÿ тусла тузалар. 50 Тус — jакшы неме. Jе ол тустузын jылыйтса, оны неле ойто тусту эдеригер? Бойыгарда тусту болугар, ортогордо энчÿ болзын».
Кижи алары ла айрылыжары керегинде
1 Иисус оноортынаҥ чыгала, Иордан ары jанындагы Иудей jерине келди. Ого база ок улус jуулды, Ол Бойыныҥ jаҥынча олорды ÿредип турды. 2 Фарисейлер базып келип, Оноҥ ченеп сурадылар: — Алган эжиле айрылыжарга jараар ба? 3 — Моисей слерге не деп jакыган эди? — Иисус сурады. 4 Олор айдышты: — Айрылыштыҥ бичигин чийип айрылыжарын Моисей jараткан. 5 Иисус айтты: — Jÿректеригер кату ла öчöш учун, ол слерге бу jакылтаны бичип берген. 6 Не-немени jайап баштаган тужында Кудай олорды эр кижи ле ÿй кижи эдип jайаган. 7 Оныҥ учун кижи ада-энезин таштап, 8 алганына jапшынар, эки бойы jаҥыс эт-кан болор. Андый болгондо, олор эки эмес, jаҥыс эт-кан. 9 Анайдарда, Кудайдыҥ бириктиргенин кижи айрыбазын. 10 Ÿйде ÿренчиктери бу ок керегинде ойто сурадылар. 11 Иисус олорго айтты: — Ÿйиле айрылыжып, öскö кижи алганы, онызыла кинчекке киргени ол. 12 Ÿйи öбööниле айрылыжып, öскö кижиге барза, кинчекке киргени ол.
Балдарды алкаганы
13 Кол тийгиссин деп, Иисуска балдарды экелдилер. Ÿренчиктер дезе олорды jуутпай турдылар. 14 Иисус мыны кöрöлö чугулданып, ÿренчиктерине айтты: — Балдарды божодыгар, Меге келерге буудактабагар. Кудайдыҥ Каандыгы мындыйлардыйы эди. 15 Чынын айдадым слерге: Кудайдыҥ Каандыгын бала чылап jуудып албаган кижи ого кирбес. 16 Ол балдарды кучактап, олорго колын салып, алкады.
Бай кижиниҥ сурагы
17 Иисус jолго кöндÿгип jадарда, бир кижи jÿгÿрип келип, Оныҥ алдына чöгöдöп, сурады: — Быйанду Ÿредÿчи! Мöҥкÿ jÿрÿмди энчиленерге, нени эдейин? 18 Иисус ого айтты: — Мени не быйанду дейдиҥ? Кем де быйанду эмес, jаҥыс Кудай быйанду. 19 Кижи öлтÿрбе, чайдам кылынба, ууры этпе, тöгÿндеп керелебе, куурмактаба, ада-энеҥди тооп jÿр деген jакылталарды билериҥ. 20 Байа кижи дезе Ого айтты: — Ÿредÿчи! Мыныҥ ончозын мен jаш чагымнаҥ ала чек туткан эдим. 21 Иисус ол jаар кöрöлö, оны сÿÿй берип, айтты: — Сеге бир ле неме jетпейт. Барып, не барыҥды садып ийип, тÿреҥилерге ÿлеп бер. Ол тушта теҥериде эрjинелÿ болорыҥ. Оноҥ келип, Мени ээчий бар. 22 Ол дезе, бу сöстöҥ чырайы кубулып, кунукчылду jÿре берди, нениҥ учун дезе коркышту бай кижи болгон. 23 Иисус эбире аjыктап, ÿренчиктерине айтты: — Бай улуска Кудайдыҥ Каандыгына кирерге кандый кÿч! 24 Ÿренчиктерди Оныҥ сöстöри алаҥ кайкатты. Jе Иисус катап айтты: — Балдар, Кудайдыҥ Каандыгына кирерге кандый кÿч! 25 Бай кижиге Кудайдыҥ Каандыгына киреринеҥ, тööгö ийне ÿйдинеҥ öдöргö jеҥил. 26 Олор там кайкажып, бойлоры ортодо айдыжып турдылар — Айдарда, кем аргаданар аргалу? 27 Иисус олорго кöрÿп, айтты: — Улус мыны эдип болбос, jаҥыс Кудай эдер, нениҥ учун дезе Кудайдыҥ эдип болбозы jок. 28 Петр айдып баштады: — Бат, не барыбысты таштап, Сени ээчий бардыбыс. 29 Иисус айтты: — Чынын айдадым слерге: кем кижи айлы-jуртын, эмезе агакарындажын, эмезе эjе-сыйынын, эмезе адазын, эмезе энезин, эмезе бала-барказын, эмезе кыразын Меге болуп, Сÿÿнчилÿ Jарга болуп таштаза, 30 эмдиги öйдö, бу чакта, айлы-jуртын, ага-карындажын, эjе-сыйынын, ада-энезин, бала-барказын, кыразын, истеткен бойлоры, jÿс катап артыктай алар, келер чакта дезе мöҥкÿ jÿрÿмди алар. 31 Jе кöп баштапкылар калганчылар болор, калганчылар баштапкылар болор. 32 Олор Иерусалим jаар чыгып, jолдо болордо, Иисус алдынаҥ барып jаткан. Ÿренчиктери алаҥ кайкап, кожо jÿрген улузы дезе коркып калган бараттылар. Ол он экÿни таҥынаҥ кычырып алып, Бойыла не болорын олорго база катап айда берди. 33 — Бат, Иерусалим jаар чыгып барадырыс. Кижи Уулы улу абыстардыҥ ла бичикчилердиҥ колына берилер. Оны öлтÿрер эдип jаргылайла, кара jаҥдуларга берип ийгилеер. 34 Оны электегилеер, Ого тÿкÿргилеер, Оны камчылаар, öлтÿргилеп койор. Ÿчинчи кÿнде дезе Ол тирилер.
Зеведейдиҥ уулдарыныҥ сурагы
35 Иисуска Зеведейдиҥ уулдары Иаков ло Иоанн базып келип, «Ÿредÿчи! — дедилер. — Нени суразабыс, Сени биске этсин деп турубыс». 36 Иисус олорго айтты: — Мени слерге нени этсин деп туругар? 37 Олор айттылар: — Сениҥ магыҥда бирÿбис оҥ jанына, бирÿбис сол jанына отуралы ба? 38 Jе Иисус олорго айтты: — Нени сурап турганыгарды билбей jадыгар. Мениҥ ичип турган айагымды ичип болорыгар ба, Мениҥ тÿжÿп турган крезиме тÿжÿп болорыгар ба? 39 Олор: — Болорыбыс — дедилер. Иисус дезе олорго айтты: — Ичип турган айагымды ичерин ичеригер, тÿжÿп турган крезиме тÿжерин тÿжеригер. 40 Оҥ ло сол jаныма дезе отургызар jаҥ Менде jок, jе Кудай ол jерди кемге белетеген, ого байа кижи отурар. 41 Мыны угала, арткан он ÿренчик Иаков ло Иоаннга чугулдана бердилер. 42 Иисус дезе, олорды кычырып алып, айтты: — Калыктарда баштапкы болгоны олорды башкаратанын, сайыттары олорды бийлейтенин билеригер. 43 Jе ортогордо андый болбозын. Ортогордо улу болойын дегенигер, слерге jалчы болзын. 44 Ортогордо баштапкы болойын дегенигер, ончогорго кул болзын. 45 Кижи Уулы да улусты Ого jалчыланзын деп эмес, улуска jалчыланайын деп, кöп улус учун толынты эдип Бойыныҥ jÿрÿмин берейин деп келген ине.
Сокор Вартимейди jасканы
46 Иерихонго келдилер. Иисус ÿренчиктериле, кöп улусла кожо Иерихонноҥ чыгып jадарда, jолдыҥ куйнунда Тимей уулы Вартимей деп сокор суранчыктап отурган. 47 Бу Назареттиҥ кижизи Иисус деп угала, ол кыйгырып, айдып тура берди: — Давид Уулы Иисус, меге буурса! 48 Кöп улус оны унчуктырбаста, ол: «Давид Уулы, меге буурса!» — деп, там тыҥыда кыйгыра берди. 49 Иисус токтой тÿжÿп, оны кычыртып ийди. Сокорды кычырып, айттылар: — Коркыба, тур, Ол сени келзин дийт. 50 Ол катанчыгын суурып таштайла, öрö туруп, Иисуска базып келди. 51 Иисус оноҥ сурады: — Мени сеге нени этсин деп туруҥ? Сокор кижи Ого айтты: — Ÿредÿчи, кöзим jарызын деп турум! 52 Иисус айтты: — Бар, бÿдÿп турганыҥ сени аргадап алды. Бу тарый кöзи jарып, ол Иисусты ээчий jолло басты.
Иерусалимге киргени
1 Иерусалимнеҥ ыраак jокто Елеон кырдыҥ эдегинде турган Виффагия ла Вифания деп jурттарга jууктагылап келерде, Иисус ÿренчиктериниҥ экÿзин ийип, 2 айтты: — Одоштой jуртка барыгар. Ого кирген бойынча, буулап койгон, кижи минбеген кулун эштекти кöрÿп ийеригер. Оны чечеле, экелигер. 3 Слерге кем кижи «Слер нени эдип туругар?» — дегежин, «Ол Кайраканга керек. Бу тарый оны бери ийе берер» — дегер. 4 Олор барып, оромдо каалганыҥ jанында буулап койгон кулун эштекти таап, чечип алдылар. 5 Анда турган улустыҥ кезиги: «Нени эдип туругар? Эштекти не чечип jадыгар?» — деп сураарда, 6 олор Иисустыҥ jакыганынча айттылар. Айдарда, олорды божодып ийдилер. 7 Кулун эштекти Иисуска экелип, кийимдерин токуп бердилер. Иисус ого минди. 8 Кöп улус кийимдерин jолго jайып турдылар, öскöлöри дезе агаштыҥ бÿрин кезип, jолго jайдылар. 9 Иисустыҥ алды-кийнинеҥ барып jаткан улус кыйгырыжып турдылар: — Осанна! Кайраканныҥ адынаҥ келип jатканы алкышту! 10Давид адабыстыҥ келип jаткан каандыгы алкышту! Кöк-теҥериде турганга, осанна! 11 Иисус Иерусалимге jедип, Öргööгö кирди. Анда ончозын аjыктап кöрöлö, орой болгон учун он экÿни алганча, Вифания jаар барды. 12 Эртезинде Вифаниядаҥ чыгып барадала, Ол аштай берди. 13 Бÿрлÿ смоква агажын ыраактаҥ кöрöлö, оноҥ неме тапкайнем деп барды. Jе ого келеле, бÿрдеҥ öскö неме таппады, нениҥ учун дезе jиилек бÿдер öй jеткелек болгон. 14 Айдарда, Иисус ого айтты: — Эмдидеҥ ала ÿргÿлjи чакка кижи сенеҥ jиилек jибезин! Ÿренчиктер мыны угуп тургандар.
Öргööни арутаганы
15 Иерусалимге келдилер. Иисус Öргööгö кирип, Öргööдö садыжып ла садып алып турган улусты сÿрÿп баштады. Акча солычылардыҥ столдорын, кÿÿле садаачылардыҥ такталарын аҥтарды. 16 Öргööниҥ ичиле кижи неме алып jÿрбезин деп, токтодып турды. 17 Олорды ÿредип, айтты: — Бичилбеген беди: «Мениҥ айлым ончо калыктардыҥ мÿргÿйтен айылы деп адалар»? Слер дезе оны тонокчылардыҥ уйазы эдип алдыгар. 18 Улу абыстар ла бичикчилер мыны угала, Оны öлтÿрер эбин бедиредилер. Олор Оноҥ коркып jÿргендер, нениҥ учун дезе калык ончозы Оныҥ ÿредÿзин кайкап турган. 19 Эҥир кирерде, Ол каладаҥ чыгып барды. 20 Эртен тура öдö барадып, смоква агажы тазылына jетире кургап калганын кöрдилер. 21 Петр эске алынып, Ого айтты: — Ÿредÿчи, кöрзöҥ, Сен каргаган смоква кургап калтыр! 22 Иисус каруу jандырып, олорго айтты: — Кудайга бÿдÿгер! 23 Чынын айдадым слерге кем кижи бу кырга «Кöдÿрилип, талайга таштал!» — дейле, jÿрегинде эреҥистелбей, айтканымча болор деп бÿтсе, андый ла болор. 24 Оныҥ учун айдып турум слерге: мÿргÿп тура, нени де суразагар, сураганымды алдым деп бÿдÿгер, слерге болор. 25 Мÿргÿп турганыгарда, кижиге ööркöгöнигерди таштап ийигер. Ол тушта теҥеридеги Адагар да кинчектеригерди таштаар. 26 Таштабас болзогор, теҥеридеги Адагар да кинчектеригерди таштабас.
Jаҥ керегинде сурак
27 Иерусалимге база келдилер. Иисус Öргööдö базып jÿрерде, Ого улу абыстар, бичикчилер ле jаандар jууктап, 28 айдып турдылар: — Мыны кандый jаҥла эдип турадыҥ? Мыны эдер jаҥды Сеге кем берген? 29 Иисус олорго: «Мен де слердеҥ бир неме сурап угайын — деди. — Меге каруугарды айдыгар, мыны кандый jаҥла эдип турганымды слерге Мен де айдайын. 30 Иоанныҥ крестеп jÿргени теҥеридеҥ болгон бо, эмезе кижилердеҥ бе? Меге каруугарды айдыгар». 31 Олор дезе бойлоры ортодо табыштылар: «'Теҥеридеҥ' дегей эди, ол тушта: 'Ого не керек бÿтпедигер?' — деер». 32 'Кижилердеҥ' деп айдарга, улустаҥ коркып тургандар, нениҥ учун дезе ончолоры Иоаннды чын jарчыныҥ бойы деп бодоп jÿргендер. 33 Олор Иисуска билбезис — деерде, Иисус каруу jандырып, айтты: — Мыны кандый jаҥла эдип турганымды слерге Мен де айтпазым.
Ишчилер керегинде укаа сöс
1 Иисус олорго укаа сöслö айдып баштады: — Бир кижи виноград-агаш тарыйла, эбире манаган, сыскыру казып, карузын туткан, тарыган агажын ишчилерге табыштырып, атана берген. 2 Бойыныҥ öйинде виноградтыҥ jиилегин ишчилердеҥ алып келзин деп, олорго jалчызын ийген. 3 Олор дезе jалчыны тудуп алып, согуп, как куру jандыргандар. 4 Олорго база öскö jалчызын ийген. Онызын да бажына согуп, базынчыктап, божодып ийгендер. 5 База öскöзин ийген, онызын да öлтÿрип койгондор. Кöп öскöлöрин де согуп эмезе öлтÿрип тургандар. 6 База бир карузыган уулы бар болгон. «Олор уулымнаҥ уйалар» — деп айдып, эҥ калганчызында онызын да ийген. 7 Jе байагы ишчилер бой-бойлорына айдышкан «Бу энчи алар уул. Оны öлтÿрели, энчизи бистийи болор». 8 Оны тудуп алып öлтÿреле, виноград-агаштаҥ чыгара таштап ийгендер. 9 Виноград-агаштыҥ ээзи эм канайдар? Келип, ишчилерди öлÿмге берип ийер, виноградын дезе öскö улуска табыштырар. «10 Тура тудаачылар jектеп койгон таш булуҥныҥ тöзиндеги таш болуп калды. 11 Бу мынайда Кайраканнаҥ болды, бис оны кайкап кöрöдис. дегенди Чийимнеҥ кычырбаган бедигер? 12 Иисус бис керегинде укаа сöс айтты деп, олор билип ийдилер. Оны тудайын дейле, улустаҥ коркыдылар. Оныҥ учун Иисусты таштап, jÿре бердилер.
Калан керегинде сурак
13 Иисустыҥ сöзинеҥ jик табарга, Ого кезик фарисейлерди ле Иродтыҥ улузын ийдилер. 14 Олор келип, Ого айттылар: — Ÿредÿчи! Сениҥ чындыгыҥды, кижиге jакшы атка калайын дебезиҥди билип jадыбыс. Улусты ылгабай, Кудайдыҥ jолына чын ÿредип jадыҥ. Айдарда, айт каганга калан тöлööргö jараар ба, эмезе jок по? Бис тöлöйли бе, эмезе тöлöбöйли бе? 15 Иисус дезе, олордыҥ эки jÿстÿзин билип, айтты: — Мени не ченеп туругар? Меге динарийди кöрöргö экелигер. 16 Олор алып келдилер. — Бу кемниҥ сÿри ле ады? — деп сурады. Олор: — Кагандыйы — дедилер. 17 Айдарда, Иисус айтты: — Кагандыйын каганга беригер, Кудайдыйын дезе, Кудайга. Ого кайкаштылар.
Öлгöндöрдиҥ тирилетени керегинде
18 Мыныҥ кийнинде Иисуска öлгöндöр тирилбес дежетен саддукейлер келип, сурадылар: 19 — Ÿредÿчи! Моисей биске мынайда бичип берген эди: «Кемниҥ карындажы, бала jок бойы öлÿп, ÿйи артып калза, оныҥ ÿйин карындажы алып, карындажыныҥ угын улалтсын». 20 Jети карындаш кижи болгон. Бирÿзи кижи алала, бала jок бойы jада калган. 21 Тул ÿй кижини экинчизи алып, бала артырбай, jада калган. Ÿчинчизи анайып ок. 22 Оны jетилези алып, бала артырбагандар. Ончозыныҥ кийнинде ÿй кижи де jада калган. 23 Эм, айдарда, тирилер кÿнде öлгöндöр тирилгежин, олордыҥ кажызыныҥ ÿйи деп адалар ол? Олор дезе jетилези оны алган эдилер. 24 Иисус олорго айтты: — Чийимдерди, Кудайдыҥ кÿчин де билбей jадып, азып турганыгар бу эмес пе? 25 Тирилгенде, кижи де албас, кижиге де барбас, jе теҥеридеги ангелдердий болгылаар. 26 Öлгöндöрдиҥ тирилери керегинде Моисейдиҥ тÿрбегинеҥ кычырбадыгар ба, канайып Кудай кÿйÿп турган jыраадаҥ ого айтканын: «Мен Авраамныҥ Кудайы, Исаактыҥ Кудайы ла Иаковтыҥ Кудайы». 27 Кудай — Ол öлгöндöрдиҥ Кудайы эмес, тирÿлердиҥ Кудайы. Слер тыҥ азып jадыгар.
Эҥ jаан jакылта
28 Бичикчилердиҥ бирÿзи олордыҥ сöс блаашканын угуп, Иисус олорго карууны jакшы айтканын кöрöлö, базып келип, Оноҥ сурады: — Ончо jакылталардыҥ баштапкызы не jакылта? 29 Иисус каруу jандырды: — Баштапкызы бу «Ук, Израиль! Кудайыбыс Кайракан — jаҥыс Бойы Кайракан. 30 Кудайыҥ Кайраканды бастыра jÿрегиҥле, бастыра jулаҥла, бастыра санааҥла, бастыра кÿчиҥле сÿÿп jÿр». 31 Экинчизи андый ок: «Бойыҥды сÿÿгеҥдий, jуугыҥды сÿÿп jÿр». Булардаҥ jаан öскö jакылта jок. 32 Бичикчи: «Jакшы, Ÿредÿчи! — деди. — Кудай jаҥыс, öскö Кудай jок дегениҥ, чын. 33 Оны бастыра jÿрекле, бастыра санаала, бастыра кÿчле сÿÿри, бойын сÿÿгендий, jуугын сÿÿри кандый да кöдÿргидеҥ, кандый да берÿдеҥ улу-jаан». 34 Оныҥ керсÿзин каруу бергенинеҥ кöрÿп, Иисус ого айтты: — Сен Кудайдыҥ Каандыгынаҥ ыраак эмезиҥ. Мыныҥ кийнинде Оноҥ сураарга бир де кижи тидинбеди.
Христос кемниҥ уулы?
35 Öргööдö оноҥ ары ÿредип, Иисус айтты: — Христос Давид уулы деп, бичикчилер не айдат? 36 Давид бойы Агару Тыннаҥ кöдÿриҥи алып, мынайда айткан эмес беди: «Кайракан Кайраканыма айткан: 'Öштÿлериҥди будыҥныҥ алдына салып бербейинчем, оҥ jаныма отур'». 37 Давид бойы Оны Кайракан деп адап турганда, Ол канайып оныҥ уулы болотон? Кöп улус Оны сÿÿнип угуп турды. 38 Ол ÿредип, айдып jÿрди: — Бичикчилердеҥ чеберленип jÿрÿгер. Олор узун кийим кийерин, тепсеҥдерде уткыдарын, 39 синагогаларда ичкери öдÿп отурарын, той-jыргалда тöрдö кыйын отурарын кÿÿнзеп jадылар. 40 Булар, тул ÿй улустыҥ jööжöзин ÿптеп jип, кижи кöрзин деп, удаан мÿргÿп тураачы бойлоры, там буруга калар.
Тул ÿй кижиниҥ сыйы
41 Иисус акча-jööжöлÿ кайырчактыҥ jанында отурып, ого акча салган улусты аjыктай берди. Кöп байлар кöптöҥ салып турдылар. 42 Бир jокту тул ÿй кижи келип, эки оок jес акча салды. 43 Иисус ÿренчиктерин кычырып алып, айтты: — Чынын айдадым слерге бу jокту тул ÿй кижи кайырчакка салгандардыҥ ончозынаҥ кöп салды. 44 Ончолоры артыкташканынаҥ салгандар, ол дезе, андый jокту бойы, не барын ончозын, курсак алар акчазын салган.
Чак тÿгенердиҥ темдеги
1 Иисус Öргööдöҥ чыгып jадарда, ÿренчиктериниҥ бирÿзи Ого айтты: — Ÿредÿчи! Кöр, кандый таштар, кандый туралар! 2 Иисус ого айтты: — Бу jаан тураларды кöрÿп туруҥ ба? Мыныҥ ончозы jемирилип-сайалып, мында таш ÿстине таш артпас. 3 Ол Елеон кырда, Öргööниҥ чике тужында отурарда, Петр, Иаков, Иоанн, Андрей Оноҥ jаҥыскандыра сурадылар: 4 — Биске айт, бу качан болор, мыныҥ ончозы бÿдериниҥ темдеги кандый болор? 5 Иисус айтты: — Чеберленигер, слерди кижи аскырбазын. 6 Кöп улус Мениҥ адымды аданып келер, «Бу Мен» — деер, кöбизин аскырар. 7 Jуу-чак ла jуу-чак керегинде табыш угар болзогор, чочыбагар: бу болор учурлу, jе бу учы эмес. 8 Калык калыкка, каандык каандыкка удура туруп чыгар, алыстап jер силкинер, ачана-торо болор. Бу — тууп толголгонныҥ башталганы. 9 Слер дезе чеберленигер слерди jаргылаар, синагогаларда согор, олорго кере эдип, Мениҥ адым учун бийлердиҥ, каандардыҥ алдында турарыгар. 10 Jе элдеҥ озо ончо калыктарда Сÿÿнчилÿ Jар jарлалар учурлу. 11 Слерди берип ийерге апарып jатса, нени айдарыс деп, кÿн-эртеде шÿÿбегер, jе ол тушта слерге не берилер, оны ла айдыгар, нениҥ учун дезе слер айдар эмезигер, Агару Тын айдар. 12 Карындаш карындажын, адазы балазын öлÿмге берип ийер, балдары ада-энезине удура туруп чыгып, олорды öлтÿрер. 13 Слерди Мениҥ адым учун ончолоры jаман кöрöр. Учына jетире чыдашканы дезе, аргадалар. 14 Ээнзиредип турган быjар турбас jерде турганын кöрöр болзогор, — кычыраачы аайлазын — ол тушта Иудейде jÿргендер кырларга качсын, 15 jабынчыда болгоны, айыл ичиндеги немезин алайын деп тÿшпезин. 16 Кырада jÿргени, кийимин алайын деп бурулбазын. 17 Ол кÿндерде барлуларга, бала эмискендерге ачу-корон! 18 Бу керек кышкыда болбозын деп мÿргÿгер. 19 Кудай jайаган не-неме бÿдердеҥ бери бого jетире качан да болбогон, соҥында да болбос андый ачу-корон ол кÿндерде келер. 20 Ол кÿндерди Кайракан кыскартпаган болзо, тынар-тынду неме аргаданып болбос эди. Jе Ол талдап алган талдалгандарга болуп ол кÿндерди кыскарткан. 21 Ол тушта кем кижи слерге «Бат, Христос мында!», эмезе: «Бат, анда!» — дегежин, бÿтпегер 22 тöгÿн христостор, тöгÿн jарчылар табылар, аскыралы, аргалу болзо, талдалгандарды да аскыралы деп, билдилер ле кайкалдар кöргÿзер. 23 Слер дезе чеберленигер! Бат, слерге ончозын озолондыра айттым. 24 Ол кÿндерде, ачу-корон öткöли, кÿн карачкыланар, ай jарыгын бербес; 25 jылдыстар теҥеридеҥ тöгÿлер, теҥериниҥ кÿчтери косколор. 26 Ол тушта улу кÿчтÿ ле мактулу Кижи Уулы теҥериниҥ булудыла келип jатканын кöргÿлеер. 27 Айдарда, Ол ангелдерди ийер, ак-jарыктыҥ тöрт талазынаҥ, jердиҥ куйнунаҥ ала теҥериниҥ куйнуна jетире талдалгандарын jуур. 28 Слерди смоква агаш ÿреткей: оныҥ будагы jымжап, бÿрлене бергенде, jай jууктап келди деп, билип jадыгар. 29 Анайып ок слер де: мыныҥ ончозы бÿдÿп турганын кöрöр болзогор, öй jууктап келди, эжик jанында туру деп билигер. 30 Чынын айдадым слерге: мыныҥ ончозы бу ÿйе баргалакта болор. 31 Теҥери ле jер jастыгар, jе Мениҥ сöстöрим jастыкпас. 32 Ол кÿнди эмезе саатты кем де билбес, теҥеридеги ангелдер де, Уулы да билбес, jаҥыс Ада билер. 33 Чеберленигер, ойгу болугар! Ол öй качан jеде конорын билбезигер. 34 Ол öйдö дезе, бир кижи jорыкка атанар алдында айылын артырып, jалчыларына jаҥ берип, кажызыныҥ ла эдетен керегин айдып, эжик каруулчыгын ойгу болзын деп jакарганындый болор. 35 Анайдарда, ойгу болугар! Айыл ээзи качан келерин билбезигер эҥирде бе, эмезе тÿн аразында ба, эмезе пöтÿк этсе бе, эмезе эртен тура ба. 36 Сакыбаган jанынаҥ келип, уйуктап jатканыгарды кöрбöзин! 37 Слерге айтканым, ончогорго айтканым ол: ойгу болугар!
Иисусты майлаганы
1 Эки кÿнниҥ бажында Пасха ла ачыбаган калаш jийтен байрам башталып jаткан. Улу абыстар ла бичикчилер Иисусты меке-тöгÿнле тудуп öлтÿрер эбин бедиредилер. 2 — Байрамда ла тутпайлы, — дештилер, — калык тÿймебезин. 3 Ол Вифанияда капкаш баалулу Симон-эште болуп, кыйын отурарда, ак балкаштаҥ эдилген jыракылу бир ÿй кижи келди. Jыракыда нард öзÿмниҥ чын бойынаҥ белетелген баалу-чуулу, jараш jытту май болгон. Ÿй кижи айакты оодып, майды Иисустыҥ бажына урды. 4 Кажылары дезе чугулданып, бойлоры ортодо айдыжып турдылар: — Майды мынайып не кородор? 5 Оны ÿч jÿс динарийдеҥ артыкка садып ийеле, тÿреҥилерге ÿлеп бергедий эди. Олор ÿй кижиге арбанып тургандар. 6 Jе Иисус айтты: — Ого тийбегер, оны не тÿймедип туругар? Ол Меге jакшы керек этти. 7 Тÿреҥилер слерле кожо jаантайын болор, олорго jетирейин деген тужыгарда, jакшыгарды jетиргейигер. Мен дезе слерле кожо jаантайын болбозым. 8 Ол эдер аргалузын этти эди-канымды озолондыра майлап, мöҥкÿмди кöдÿрерин белетеди. 9 Чынын айдадым слерге бу Сÿÿнчилÿ Jар бÿткÿл телекейде, кайда ла jарлалза, оны эске алгылап, оныҥ эткенин айдыжар. 10 Он экÿниҥ бирÿзи Иуда Искариот Оны улу абыстарга садып ийейин деп, олорго барды. 11 Олор угала, сÿÿндилер, ого мöҥÿн акча берер болдылар. Ол дезе Оны садып ийетен эптÿ учурал бедиреп jÿрди.
Пасханыҥ ажын jигени
12 Ачыбаган калаш jийтен байрамныҥ баштапкы кÿнинде, пасханыҥ кураанын сойор тужында, ÿренчиктер Иисустаҥ сурадылар: — Пасханыҥ ажын кайда jиийин деп туруҥ? Барып, белетеп койолы. 13 Ÿренчиктериниҥ экÿзин ийип, олорго айтты: — Калага барыгар. Слерге суулу jыракы апарып jаткан кижи туштаар. Оны ээчий барыгар. 14 Ол кажы айылга кирзе, айылдыҥ ээзине айдыгар: «Ÿредÿчи 'Ÿренчиктеримле кожо пасханы jийтен кып кажызы?' дийт». 15 Ол слерге jуунадып, белетеп койгон ÿстиндеги телкем кыпты кöргÿзер. Биске анда белетегер. 16 Ÿренчиктери барып, калага келеле, Оныҥ айтканынча таап алып, пасханы белетеп койдылар. 17 Эҥир кирерде, Ол он экÿле кожо келди. 18 Олор ажанып кыйын отурган тужында Иисус айтты: — Чынын айдадым слерге: Мениле кожо курсак jип отурган бойыгардыҥ бирÿгер Мени садып ийер. 19 Олор ачуланып, «Мен болорым ба?» — деп, Оноҥ ээчий-деечий сурай бердилер. 20 Jе Ол айтты: — Он экÿниҥ бирÿзи, Мениле кожо бир тепшиге колын сугуп турганы ол. 21 Андый да болзо, Кижи Уулы Ол керегинде бичилгенинче барып jат. Jе Кижи Уулын садып jатканга ачу-корон! Ол кижиге туулбаган болзо, торт болор эди. 22 Олор ажанып отурарда, Иисус калаш алып, алкайла сындырды, ÿренчиктерине берип, айтты: — Алыгар, бу Мениҥ эди-каным. 23 Айакты алып, алкыш jетиреле, олорго берди. Ончолоры оноҥ ичтилер. 24 Иисус олорго айтты: — Бу Мениҥ кереес каным. Ол кöп улус учун тöгÿлип jат. 25 Чынын айдадым слерге: Кудайдыҥ Каандыгында jаҥы jиилектеҥ ичер кÿним jеткенче, виноград jиилегинеҥ база ичпезим. 26 Сарнажала, Елеон кырга бардылар. 27 Иисус олорго айтты: — Ончогор Мени таштап барарыгар. Бичилген сöс бар : «Кÿдÿчини öлтÿрзем, койлоры тозо берер». 28 Тирилгенимниҥ кийнинде дезе Галилейге слердеҥ озо барарым. 29 Петр Ого айтты: — Сени ончозы да таштаза, jе мен таштабазым! 30 Иисус ого айтты: — Чынын айдадым сеге бÿгÿн, бу тÿнде, пöтÿк эки катап эткелекте, Менеҥ ÿч катап jана тÿжериҥ. 31 Jе ол такып-такып айдып турды: — Сениле кожо öлгöдий де болзом, Сенеҥ jана тÿшпезим! Ончолоры база анайып ла айдып турдылар.
Иисустыҥ мÿргÿÿли
32 Гефсимания дейтен jерге келдилер. Иисус ÿренчиктерине айтты — Мен мÿргÿгенчем, мында отурыгар. 33 Бойыла кожо Петрды, Иаков ло Иоаннды алганча барып, ачурканып, карыгып тура берди. 34 — Öзöк-тыныма öлÿмниҥ ачузы тÿшти — деди. — Мында болуп, ойгу болугар. 35 Эмеш кедери барала, jерге jыгылып, бу öй Менеҥ jастыккадый болзо, jастыксын деп мÿргÿп, 36 айтты: — Авва, Ада! Сениҥ этпезиҥ jок. Бу айакты Менеҥ jастыктыр, jе Мениҥ кÿÿнимче болбозын, Сенийинче болгой. 37 Бурулып, олордыҥ уйуктап jаткандарын кöрди, Петрга айтты — Симон, сен уйуктап jадыҥ ба? Бир де саат ойгу болуп албадыҥ ба? 38 Ойгу болугар, ченелтеге тÿшпейли деп мÿргÿгер. Тын сергек, эт-канда дезе чине jок. 39 Катап барала, байагы ок сöзин айдып мÿргÿди. 40 Бурулып, олордыҥ база ла уйуктап jаткандарын кöрди: олордыҥ кöстöри уурланган ине; олор Ого каруу эдип нени айдарын билбей турдылар. 41 Ÿчинчизин келип, олорго айтты — Эмдиге уйуктап амыраганчаар ба? Эм болды, öй келди! Бат, Кижи Уулы кинчектÿлердиҥ колына берилип jадыры. 42 Туругар, баралы! Бат, Мени садып jатканы jууктап келди.
Иисусты каруулга алганы
43 Бу тарый, Иисус айдып турганча, Иуда, он экÿниҥ бирÿзи, келди. Оныла кожо улу абыстардаҥ, бичикчилердеҥ ле jаандардаҥ кылышту ла казыкту кöп улус келдилер. 44 Иисусты садып jатканы олорго темдек айдып берди: — Окшогон кижим Ол болор. Оны тудуп, jазап каруулдап апарыгар. 45 Келеле, бу тарый Ого jууктай базып, «Равви!» — дейле, Оны окшоды. 46 Олор дезе, Оны тудуп, каруулга алдылар. 47 Мында тургандардыҥ бирÿзи кылыжын суура тартып, улу абыстыҥ кулына jаҥып, оныҥ кулагын кезе чапты. 48 Иисус олорго айтты: — Тонокчыны тудайын дегендий, Мени тудуп аларга кылышту ла казыкту келдигер. 49 Кÿнÿҥ сайын Мен слерле кожо Öргööдö болуп, ÿредип jÿрдим, слер Мени тутпадыгар. Jе Чийимдер бÿткей. 50 Айдарда, Оны таштап ийип, ончолоры качтылар. 51 Бир уул jылаҥаш эдин кеден jабынтыла ороп, Иисустыҥ кийнинеҥ барып jаткан. Оны тудуп алдылар, 52 jе ол jабынтыны таштап, jылаҥаш бойы кача берди.
Оток-кÿрее алдында
53 Иисусты улу абыска алып бардылар. Ончо улу абыстар, jаандар ла бичикчилер jуулыжып келдилер. 54 Петр дезе Оны ээчиде ыраагыла барып, улу абыстыҥ кÿрентигине кирген. Анда jалчыларла кожо отурып, отко jылынып турган. 55 Улу абыстар ла оток-кÿреениҥ ончо улузы Иисусты öлÿмге берип ийерге, Ого удура кере бедиреп, таппай турдылар. 56 Кöп улус тöгÿндеп, Ого удура керелеп айттылар, jе олордыҥ бу керези башкаланып турды. 57 Кажылары туруп, Ого удура тöгÿн керелеп, айттылар: 58 — «Мен кижиниҥ колы бÿдÿрген бу Öргööни оодоло, ÿч кÿнге кижи колы бÿдÿрбеген öскö Öргööни тудуп койорым» деп, Оныҥ айтканын укканыбыс. 59 Jе олордыҥ да керези башкаланып турды. 60 Айдарда, улу абыс ортозына туруп, Иисустаҥ сурады: — Не бир де карууҥды айтпай туруҥ? Олор Сеге удура не деп керелейт? 61 Jе Ол унчукпай, каруузын айтпай турды. Улу абыс Оноҥ катап сурады: — Алкалу Бойыныҥ Уулы, Христос Сен бе? 62 Иисус: «Мен — деди. — Слер Кижи Уулы кÿчтÿ Кудайдыҥ оҥ jанында отурганын ла теҥериниҥ булудыла келип jатканын кöрöригер». 63 Улу абыс дезе бойыныҥ кийимин jырта тартып, айтты: — Биске база керечи не керек? 64 Кудайды jамандап айтканын уктыгар. Слер не деп сананып jадыгар? Ончолоры «Ол бурулу, öлöр учурлу» — дедилер. 65 Кезиги Ого тÿкÿре бердилер, jÿзин jаап, согуп, «Jарчы болуп, танып, айт» дежип турдылар. Jалчылар да Оны сого бердилер.
Петрдыҥ jана тÿшкени
66 Петр тöмöн кÿрентикте болордо, оноор улу абыстыҥ jалчы ÿй улузыныҥ бирÿзи келди. 67 Отко jылынып отурган Петрды аjыктап кöрöлö, айтты: — Сен де Назареттиҥ кижизи Иисусла кожо jÿргеҥ. 68 Jе ол jана тÿжÿп, «Нени айдып туруҥ болбогой, билбезим, аайлабай турум» — дейле, алдындагы кÿрентикке чыгып барды. Бу тарый пöтÿк этти. 69 Jалчы ÿй кижи оны катап кöрöлö, анда турган улуска айдып тура берди: — Бу кижи олордыҥ бирÿзи. 70 Ол база ла jана тÿшти. Саат болбой анда турган улус Петрга база айдып тура бердилер: — Сен олордыҥ бирÿзи болгоныҥ, чын. Сен Галилейдиҥ кижизи инеҥ. 71 Ол дезе, айдып турган кижигерди билбезим деп, Кудайды адап, чертенип тура берди. 72 Бу тарый пöтÿк экинчи катап этти. Айдарда, Петр «Пöтÿк эки катап эткелекте, Менеҥ ÿч катап jана тÿжериҥ» — деп, Иисустыҥ ого айткан сöзин эске алып, ыйлай берди.
Иисус Пилаттыҥ алдында
1 Саадабай эрте таҥда улу абыстар, jаандар, бичикчилер ле отоккÿрее ончозы jуундап, jöп чыгардылар. Иисусты кÿлÿйле, Пилатка апарып бердилер. 2 «Сен иудейлердиҥ Кааны ба?» — деп, Пилат Оноҥ сураарда, Ол каруу jандырып, «Сен айдып туруҥ» — деди. 3 Улу абыстар Оны кöп бурулап турдылар. 4 Пилат дезе Оноҥ база катап сурады: — Бир де каруу jандырбай туруҥ ба? Кöрзöҥ, Сеге удура бурулаштыҥ кöбин! 5 Jе Иисус бого до бир де каруу jандырбаста, Пилат кайкап турды. 6 Байрам сайын дезе ол калык сураган кижендÿлердиҥ бирÿзин божодотон. 7 Тÿрмеде тÿймеенчилерле кожо Варавва дейтен бир кижи отурган. Олор тÿймеен тужында кижи öлтÿргендер. 8 Улус Пилатка келип, кижендÿлердиҥ бирÿзин алдындагы ла чылап божотсын деп, сурай берди. 9 — Слерге иудейлердиҥ Каанын божодойын ба? — деп, Пилат олорго айтты. 10 Улу абыстар Оны кÿйÿнеле берип ийгендерин ол билер болгон. 11 Jе улу абыстар оныҥ ордына Варавваны сурагар деп, улусты сайгактап ийдилер. 12 Пилат олорго каруу берип, база айтты: — Иудейлердиҥ Кааны дешкенеерди мени канайтсын деп туругар? 13 — Керип кой! — деп, олор база кыйгырыштылар. 14 Пилат олорго айтты: — Ол не jаман эткен? Jе олор там тыҥыда кыйгырышты: — Керип кой! 15 Айдарда, Пилат улуска jараайын деп, олорго Варавваны божотты, Иисусты дезе камчыладала, кере тартсын деп, берип ийди. 16 Jуучылдар Оны претория дейтен кÿрентик ичине апарала, ончо черÿни jууп алдылар. 17 Ого кубакай-кызыл jабынты кийдирип, тегенекти ööрöлö, бажына салдылар. 18 — Иудейлердиҥ Кааны эзендик болзын! — деп, Оны уткый бердилер. 19 Бажына тайакла согуп, Ого тÿкÿрип, чöгöдöп, бажырып турдылар. 20 Оны электейле, кубакай-кызыл jабынтыны уштып, Бойыныҥ кебин кийдиреле, керÿге алып бардылар.
Иисусты керигени
21 Киринейдиҥ Симон деп бир кижизи, Александр ла Руфьтыҥ адазы, jалаҥнаҥ бурулып, öдÿп бараткан. Керÿ агашты апарсын деп, ого jакардылар. 22 Иисусты Голгофа — «Куу-Баш» деп jерге экелдилер. 23 Ого смирна кошкон аракы ичерге берерде, албады. 24 Оны кере тарткандар, кемибиске нези jеткей не — деп, шеребей таштап, кийимин ÿлежип алдылар. 25 Оны кере тартарда, тогус саат эртен тура болгон. 26 Бурузын кöргÿскен «Иудейлердиҥ Кааны» деп бичик илгендер. 27 Оныла кожо эки тонокчыны керип койдылар бирÿзин оҥ jанына, öскöзин — сол. 28 «Анайып, 'Оны кара сагыштуларга коштылар' деп, Чийимде айдылган сöс бÿтти». 29 Öдÿп бараткан улус баштарын кекип, Оны jамандап, айдыжып турдылар: — Э-э, Öргööни оодочы ла ÿч кÿнге тудаачы! 30 Бойыҥды Бойыҥ аргадап, керÿ агаштаҥ тÿш. 31 Улу абыстар бичикчилерле кожо анайып ок Оны электеп, бой-бойлорына айдыжып турдылар: — Öскö улусты аргадап jÿрген эди, Бойын дезе аргадап болбойт! 32 Христос, Израильдиҥ Кааны, эмди керÿ агаштаҥ тÿшсин, бис кöрöли, Ого бÿдели. Оныла кожо кере тартылгандар Оны сöгÿп ок турдылар. 33 Тал-тÿш боло берерде, jер ÿстине карачкы тÿжÿп, ÿчинчи саатка jетире турды. 34 Ÿчинчи саатта Иисус улу ÿнденип кыйгырды: — Элои, Элои! Ламма савахфани? Онызы: «Кудайым, Кудайым! Мени не таштадыҥ?» — дегени. 35 Анда турган улустыҥ кезиги мыны угала, «Бат, Илияны кычырып jат» — дештилер. 36 Бирÿзи дезе jÿгÿрип барып, шиҥдиретен немени уксусла чыктыдып, тайакка саптап, Ого ичерге берип, айтты: — Акыраар, Илия Оны тÿжÿрип аларга келгей не, кöрöлик! 37 Иисус дезе, тыҥ ÿнденип кыйгырала, тыны кыйыла берди. 38 Öргööдöги кöжöгö ÿстиги бажынаҥ тöмöн тÿжÿре эки jара ÿзÿлди. 39 Керÿ агаштыҥ алдында турган jÿс бажы Ол мынайда ÿнденип, тыны ÿзÿле бергенин кöрöлö, айтты: — Бу кижи чындаптаҥ Кудайдыҥ Уулы болгон! 40 Анда ыраагынаҥ кöрÿп турган ÿй улус бар болгон. Олордыҥ ортозында: Мария Магдалина, кичÿ Иаков ло Иосияныҥ энези Мария, база Саломия. 41 Иисус Галилейде болордо, бу ÿй улус Оны ээчип, Ого jалчыланып jÿргендер. Мында ок Оныла кожо Иерусалимге келген кöп öскö ÿй улус болгон. 42 Бу белетеништиҥ кÿни, суббот алдындагы кÿн болгон. Эҥир кирерде, 43 Аримафейдеҥ оток-кÿреениҥ тоомjылу кижизи Иосиф келди. Ол, Кудайдыҥ Каандыгы келерин сакып jÿрген бойы, Пилатка тидинип киреле, Иисустыҥ сööгин сурады. 44 Пилат Оныҥ качан ок öлÿп калганын кайкады. Jÿс бажын кычырып алала, «Öлгöни удаган ба?» — деп сурады. 45 Jÿс бажынаҥ угуп алала, сööкти Иосифке берип ийди. 46 Иосиф кеден бöс садып алды, сööкти тÿжÿрип, бöслö ороды. Кайадаҥ ойгон сööк салар jерге апарып, салып койоло, эжигин ташла базырды. 47 Мария Магдалина ла Иосияныҥ энези Мария сööкти кайда салганын кöрÿп тургандар.
Тирилгени
1 Суббот кÿн öдö берерде, Мария Магдалина, Иаковтыҥ энези Мария, база Саломия Иисустыҥ сööгин барып сÿркÿштеерге, jараш jытту сÿркÿш садып алдылар. 2 Неделениҥ баштапкы кÿнинде эрте таҥда, кÿн чарчап тийерде, сööк салар jерге келип, 3 бойлоры ортодо эрмектештилер: — Сööк салган jердиҥ эжигинеҥ ташты биске кем аҥтарып берер? 4 Кöзин салып кöрзö, таш аҥтарылып калтыр. Ол дезе тапту jаан болгон. 5 Сööк салган jерге киреле, оҥ jанында ак кийимдÿ jиит уул отурганын кöрÿп, коркый бердилер. 6 Ол дезе ÿй улуска айтты: — Алаҥ кайкабагар! Слер Назаретте jерлÿ, кере тартылган Иисусты бедиреп jадыгар. Ол тирилген, мында jок. Jаткан jери бу. 7 Jе барып, ÿренчиктерине ле Петрга айдыгар: «Оныҥ слерге айтканынча, Ол Галилейге слердеҥ озо барып jат, Оны анда кöрöригер». 8 Олор чыгала, сööк салган jердеҥ jÿгÿре бердилер. Сертилдеп, куйка баштары jимиреп, коркыган бойынча, кижиге неме айтпадылар. 9 Неделениҥ баштапкы кÿнинде эрте таҥда тирилеле, Иисус озо Мария Магдалинага кöрÿнди. Ол башкыда оныҥ öзöк-буурынаҥ jети шилемир чыгарган. 10 Мария Магдалина барып, Иисусла кожо jÿргендерге, олордыҥ ыйлажып-сыктажып отурган бойлорына табыш jетирди. 11 Jе олор Иисус эзен, Мария Магдалина Оны кöргöн деп угала, бÿтпедилер. 12 Мыныҥ кийнинде олордыҥ экÿзи jурт jаар барадарда, Иисус башка jÿзÿнденип, олорго jолдо кöрÿнди. 13 Булар бурулып, öскöлöрине табыш jетирдилер, jе олорго до бÿтпедилер. 14 Адакыда эҥирде курсак jип кыйын отурган тужында он бирдиҥ бойлорына кöрÿнип, олорды бÿтпези ле jÿректери сокортыганы учун каарып айтты, нениҥ учун дезе Оныҥ тирилген Бойын кöргöндöргö бÿтпегендер. 15 Олорго айтты: — Jер-телекей сайын барыгар, ончо jайалганга Сÿÿнчилÿ Jарды jарлагар. 16 Бÿделе, креске тÿшкен кижи аргадалар. Бÿтпеген кижи дезе jаргыга калар. 17 Бÿткендерге мындый билдилер коштонып jÿрер олор Мениҥ адымла шилемирлерди чыгарар, jаҥы тилле эрмектенер; 18 jыланды колло тудар, öлгöдий де неме ичсе, олорго каршу jетпес; jоболдуларга колын салып, алкаар, олор jазылар. 19 Анайып, олорло эрмектешкен кийнинде, Иисус Кайракан теҥериге кöдÿрилип, Кудайдыҥ оҥ jанына отурды. 20 Олор дезе барып, jер сайын jарлап jÿрдилер. Кайракан олорго болужып, олордыҥ сöзин билдилерле тыҥыдып турды. Аминь.
Лукa Бичиген Сÿÿнчилÿ Jaр
1 Бисте болгон керектерди кöп улус куучын эдип бичиирге ченешкен. 2 Бу керектерди туку бажынаҥ ала бойы кöргöн, Сöскö болуп иштеп jÿрген улус биске база айдып берген эди. 3 Оныҥ учун, кÿндÿлÿ Феофил, ончозын учы-бажынаҥ ала быжулап шиҥжÿлейле, мен де сеге бир аай тизип, бичип берейин деп шÿÿдим. 4 Сеге ÿредип айткан сöстöр чындык болгонын сени билзин деп турум.
Крестеечи Иоанныҥ туулатаны керегинде табыш
5 Иудейлердиҥ кааны Ирод тужында Захария деп абыс jуртаган. Ол Авия абыстыҥ бöлÿгинеҥ болгон. Ондо Аарон укту абакай болгон; ады-jолы Елисавета. 6 Олор экилези Кудайдыҥ алдында акту болгондор, Кайраканныҥ ончо jакылталарын бÿдÿрип, jаҥдаткан jаҥын тудуп, буспай тургандар. 7 Jе олордо бала-барка jок болгон Елисавета бала таппас болуп бÿткен; экилези jажай да берген улус. 8 Бир кÿн Захарияныҥ бöлÿги абыстап jÿретен öй jедип келерде, ол Кудайдыҥ алдында мÿргÿп турган. 9 Ого абыстардыҥ jаҥыла Кайраканныҥ Öргööзине кирип, фимиам öртööр ÿлÿ келишкен. 10 Фимиам öртööр тужында тыштында кöп улус мÿргÿп турган. 11 Ого фимиам öртöгöн тагылдыҥ оҥ jанында Кайраканныҥ ангели турган бойы кöрÿнди. 12 Захария оны кöрöлö jÿрексиреп, коркый берди. 13 Jе ангел ого айтты: — Коркыба, Захария: мÿргÿгениҥ угулды. Абакайыҥ Елисавета сеге уул бала таап берер, оны Иоанн деп адаарыҥ. 14 Уулыҥ сеге кежик ле улу сÿÿнчи болор, оныҥ туулганына кöп улус сÿÿнер. 15 Кайракан алдында ол улу болор, аракы ла эзиртер суузын ичпес, Агару Тынды энезиниҥ ичинде алынар. 16 Израильдиҥ уулдарыныҥ кöбизин Кайраканга, олордыҥ Кудайына, бурултар, 17 Кайраканныҥ ичкери алдынаҥ Илиядый ок тынду ла кÿчтÿ барар, адалар jÿрегин балдарына jандырайын деп, багынбастарды акту кижилер чилеп санандырайын деп, мынызыла Кайракан келерине калыкты белетейин деп. 18 — Мыныҥ чынын канайып билетем? — деп, Захария ангелдеҥ сурады. — Мен карып калдым, абакайым да jажай берген кижи. 19 Ангел каруу jандырды: — Мен Кудайдыҥ алдында турган Гавриил; сениле эрмектежерге, бу сÿÿнчилÿ jарды сеге jетирерге ийилгем. 20 Сеге бу айтканым öйи jедип, бÿтпей калбас. Jе сен сöзиме бÿтпедиҥ, оныҥ учун тилиҥ тартылып калар, мыныҥ чыны чыгар кÿн келгенче унчукпай jÿрериҥ. 21 Бу öйдö улус Захарияны сакып, Öргööдö не саадады болбогой деп, кайкажып турды. 22 Ол чыгып келди, jе эрмектенип болбоды. Ого Öргööдö кöрÿлте болгон деп, билип ийдилер. Улуска колыла имдеп, ол тил jок бойы артканча болды. 23 Абыстап jÿрген кÿндери тÿгенерде, ол jанып келди. 24 Jаан удабай абакайы Елисавета барланып, беш ай jажынып, айдынып jÿрген 25 «Улус аразында мен керегинде jÿрген jаман эрмек-куучындарды токтодып, бу кÿндерде Кайракан меге мыны этти».
Иисустыҥ туулатаны керегинде табыш
26 Елисаветаныҥ барланганынаҥ ала алтынчы айында Кудай Бойыныҥ Гавриил деп ангелин Галилейдеги Назарет калага, 27 Давид калдыгыныҥ Иосиф деп кижизиле кол алыштырылган кыска ийди. Кыстыҥ ады-jолы дезе Мария болгон. 28 Ангел ого кирип, айтты: — Сÿÿн, Jакшылыкту! Кайракан сениле кожо! Ÿй улус ортодо сен алкышту. 29 Мария ангелди кöрöлö, айткан сöзин кайкап, бу мынайып эзендешкени не атасы болотон деп, санана берди. 30 Ангел ого айтты: — Коркыба, Мария! Сен Кудайдаҥ jакшылык алдыҥ. 31 Барланып, уул бала табарыҥ, Оны Иисус деп адаарыҥ. 32 Ол улу болор, Öрö Турганныҥ Уулы деп адалар. Кудай Кайракан Ого улу адазы Давидтиҥ ширеезин берер, 33 Ол Иаков калдыгын каан болуп ÿргÿлjиге башкарар, Оныҥ каандыгыныҥ учы-куйузы jок болор. 34 Jе Мария ангелдеҥ сурады: — Ол канайып болор? Мен öбööнимле билишпес инем! 35 Ангел ого каруу jандырып, айтты: — Сеге Агару Тын тÿжер, сени Öрö Турганныҥ кÿчи кöлöткö чилеп бÿркеп ийер. Оныҥ учун табатан балаҥ агару болор, Кудайдыҥ Уулы деп адалар. 36 Бат, бала таппас дешкен тöрööниҥ Елисавета, ол до карыыр jöбинде барланып, алтынчы айга барып jат. Ол уул бала табар. 37 Кудайдыҥ сöзи бÿтпей калбас. 38 Мария: — Мен Кайраканныҥ кулы эдим, сениҥ айтканыҥча болгой — деди. Ангел jÿре берди.
Марияныҥ Елисаветага jолыгып jÿргени
39 Бу кÿндерде Мария jолго кöндÿгип, туулык ороонго, Иудейдеги калага бачымдап барды. 40 Захария-эшке келип, Елисаветала эзендешти. 41 Елисавета Марияныҥ эзендешкенин угарда, ичиндеги балазы кыймыктанды. Ол Агару Тынла толуп, 42 тыҥ ÿнденип айтты: — Ÿй улус ортодо сен алкышту! Карындап jÿрген балаҥды Кайракан алкады! 43 Мен кем ондый, меге Кайраканымныҥ энези келетен? 44 Эзендешкен ÿниҥ кулагыма угуларда, ичимдеги балам сÿÿнип секирди. 45 Кайраканныҥ ого айтканынча болор деп бÿткени, кежиктÿ.
Марияныҥ сарыны
46 Мария айтты: — Jулам мениҥ Кайраканды улуркадат, 47 тыным мениҥ Аргадаачы Кудайыма сÿÿнет, 48 Ол Бойыныҥ кулы jобожыганын кöргöни учун. Бу öйдöҥ ала ончо ÿйелер мени кежиктÿ деп айдар, 49 кÿчтÿ Бойы меге улу керек эткени учун. Оныҥ ады агару! 50 Оны байлап, Оноҥ айап jÿрген улуска ÿйедеҥ ÿйеге быйаны jедер. 51 Ол Бойыныҥ колыла улу неме этти, улуркактарды ончо санаазыла кожо тоскурып ийди. 52 Jаҥда отургандарды ширеезинеҥ аҥтарып, базынчыкта jÿргендерди кöдÿрди. 53 Аштап jÿргендерге jакшылык сыйлады, байларды как куруга тайып ийди. 54-55 Ада-öбöкöлöриске: Авраамга ла оныҥ калдыктарына ÿргÿлjиге быйаным jетирерим деп, айдып салган сöзин Ол эске алынып, Израильге — Бойыныҥ кулына болужарга келди. 56 Мария Елисавета-эште ÿч ай кире jÿреле, jанып ийди.
Крестеечи Иоанныҥ туулганы
57 Айы-кÿни jедип, Елисавета уул бала тапты. 58 Кайракан ого улу быйанын jетиргенин угала, айылдаштары ла тöрööндöри оныла кожо сÿÿнижип турдылар. 59 Сегизинчи кÿнде баланы томдоорго келгилеп, оны адазыныҥ адыла Захария деп адаарга санандылар. 60 Jе энези: — Jок, оныҥ ады Иоанн болор — деди. 61 — Сениҥ угыҥда ондый атту кижи jок! — дешкилеп, 62 уулын кем деп адаарга турганын, колло имдеп, адазынаҥ сурадылар. 63 Захария jалбак агаш сурап алала, «Оныҥ ады Иоанн» деп бичиди. Ончолоры кайкашты. 64 Бу тарый оныҥ тили-оозы чечилип, Кудайды алкап, эрмектене берди. 65 Айылдаштары сÿрекей коркыды; кайкамчылу учурал керегинде куучын туулу Иудейге текши jайылды. 66 Уккан улус ончозы оны кöксине алынып, «Бу бала кем болгой не?» — дежип турдылар. Чындап та, Кайракан оныла кожо болгон.
Захарияныҥ сарыны
67 Иоанныҥ адазы Захария Агару Тынла толуп, jарчы болуп айда берди: 68— Кайраканга, Израиль Кудайына, баш болзын! Ол Бойыныҥ калыгына келип барган, ого толынты берген. 69-71 Бойыныҥ агару jебрен jарчылары ажыра сöзин берип, бойыс аргаданатан, — öштÿлеристеҥ, бисти jаман кöргöндöрдиҥ колынаҥ аргадайтан кÿчтÿ Аргадаачыны Ол Давид кулыныҥ калдыгынаҥ биске jайап берди. 72 Ол адаларыска быйан берерим, Бойымныҥ агару кереезимди сананып jÿрерим деп, сöзин берген. 73-75 Öштÿлердеҥ бисти аргадаар болуп, Ол улу адабыс Авраамга чертенген. Оныҥ эткениле, Оныҥ алдында агару ла чындык болорыс, кемнеҥ де jалтанбай, ончо кÿндеристиҥ туркунына Ого jалчыланып jÿрерис. 76 Сен дезе, балам, Öрö Турганныҥ jарчызы деп адаларыҥ, Кайраканга jолдор белетеерге, Оныҥ алдынаҥ келериҥ, 77 кинчектери ташталганы ажыра аргаданары керегинде Оныҥ калыгына билим берериҥ. 78 Бисти сÿÿген ле биске быйанын берген Кудайыс теҥеридеҥ биске jарык таҥдак ийер — 79 ол чыгып, карачкыда отурган, öлÿмниҥ кöлöткöзинде jÿрген ончо улусты бойыныҥ jарыгыла чалыдып ийер; амыр-энчÿге экелетен jолды ол биске кöргÿзип берер. 80 Бала дезе чыдап, тын-санаазы ойгорып, Израильге ачылар öйи jеткенче, куба чöлдö jÿрди.
Иисустыҥ туулганы
1 Ол кÿндерде каган Август ончо jердеги улустыҥ тын-тоозын алзын деп jакарган. 2 Квириний Сирияны башкарып турарда, бу баштапкы тооалыш болгон. 3 Ончозы бичидерге, кажызы ла бойыныҥ калазына бардылар. 4 Иосиф Давид угынаҥ, оныҥ калдыгы болгон. Оныҥ учун Галилейдеги Назарет каладаҥ Иудейдеги Давидтиҥ Вифлеем дейтен калазына барды. 5 Оныла кожо кол алыштырган, барлу болгон Мария барды. 6 Вифлеемде Марияныҥ бала табар öйи jедип, 7 тун уул бала тапты. Айылчы тÿжер ÿйде олорго jер табылбаган учун Оны чуулайла, öлöҥ салгышка салып койды. 8 Ол jерде jалаҥда кÿдÿчилер ÿÿрлÿ койын коно каруулдап тургандар. 9 Олорго Кайраканныҥ ангели кöрÿнип, олорды Кайраканныҥ магыныҥ jаркыны чалыдып ийди. Кÿдÿчилер сÿрекей коркыды. 10 Jе ангел олорго: — Коркыбагар! — деди. — Мен слерге Сÿÿнчилÿ Jар — ончо улуска улу сÿÿнчи экелип jадым. 11 Бÿгÿн Давид калазында слерге Аргадаачы туулды — Христос Кайракан! 12 Бат слерге темдек öлöҥ салгышта чуулу jаткан баланы кöрöригер. 13 Сакыбаган jанынаҥ ангелге коштой теҥериниҥ кöп черÿлери кöрÿнип, Кудайды алкай бердилер: 14 — Кöк-теҥериде Кудайга мак болзын, jерде амыр, улус ортодо Кудайдыҥ jакшылыкту кÿÿн-табы болзын! 15 Ангелдер теҥери öрö чыга берерде, кÿдÿчилер бой-бойлорына айдышты: — Вифлеемге барып, анда не болгонын, Кайраканныҥ биске айтканын кöрöлик. 16 Jылгырлап барала, Марияны, Иосифти ле öлöҥ салгышта jаткан баланы таап алдылар. 17 Баланы кöрöлö, Ол керегинде нени укканын куучындай бердилер. 18 Кÿдÿчилердиҥ куучынын уккан улус ончолоры алаҥ кайкажып турдылар. 19 Мария дезе, бу сöстöрди ончозын кöксине алынып, чеберлеп турган. 20 Кöргöни-укканы учун Кудайды алкап ла мактап, кÿдÿчилер кайра бурулдылар ончозы ангелдиҥ айтканыла болгон. 21 Сегис кÿнниҥ бажында, баланы томдойтон öй jедерде, Ол табылгалакта ангелдиҥ адаганыла Ого Иисус деп ат бердилер.
Иисус Öргööдö
22 Моисейдиҥ Jасагыла олордыҥ арутанар кÿндери тÿгенерде, баланы Кайраканныҥ алдына тургузарга, Иерусалимге экелдилер. 23 Кайраканныҥ Jасагында анайда ла бичилген «Эр киндиктÿ болуп тун туулганныҥ кажызы ла Кайраканга молjолзын». 24 Олор анайда ок Кайраканныҥ Jасагыла эки кÿÿлечек эмезе кÿÿлениҥ эки балазын тайар учурлу болгон. 25 Ол тушта Иерусалимде Симеон деп кижи jуртаган. Ол акту, ак санаалу кижи болгон, Израильди Кудай аргадаар кÿнди сакып jÿрген. Агару Тын оныҥ бойында болгон. 26 Кудай ийген Христосты кöрбöйинчеҥ öлбöзиҥ деп, ого Агару Тыннаҥ кÿн-эртеде айдылып калган. 27 Агару Тын Симеонды Öргööгö экелди. Кудайдыҥ jаҥын jаҥдаарга, ада-энези Иисус баланы алып келерде, 28 Симеон Оны колго алып, Кудайды алкайла, айтты: 29 — Кайракан! Бойыҥныҥ айтканыҥча, эм кулыҥды амырын алганча божодып jатканыҥ бу. 30 Мениҥ кöзим Сениҥ аргадажыҥды кöрди. 31 Оны Сен ончо калыктар алдында белетегеҥ: 32 кара jаҥдуларга ачылтаны, Израиль калыгыҥа мак берип турган jарыкты. 33 Иосиф ле Мария бала керегинде айтканын кайкап уктылар. 34-35 Симеон олорды алкайла, Иисустыҥ энезине, Марияга, айтты: — Бу баладаҥ улам Израильде кöп улус jыгылар, кöбизи öрö турар, сениҥ де jулаҥнаҥ ÿлдÿ öдöр. Бу бала Кудайдыҥ билдизи болор, Ого удура кöп улус туруп чыгар, онызыла олор jÿректеринде алып jÿрген санааларын ачар. 36 Öргööдö анайда ок Ханна jарчы болгон. Ол Асир укту, Фануилдиҥ кызы болгон; бойы бош карып калган. Барган кижизиле jети jыл jуртайла, тул калган. 37 Оноҥ ло бери сегизен тöрт jашка jеткенче тул jÿрген. Öргööдöҥ ырабай, тÿни-тÿжи мÿргÿп, орозо тудуп, Кудайга jалчыланган. 38 Бу öйдö ол базып келеле, Кудайга алкыш jетирип, Кудай Иерусалимди jайымдаарын сакып jÿрген ончо улуска бала керегинде айдып турды. 39 Иосиф ле Мария Кайраканныҥ jаҥын jаҥдайла, Галилейдеги Назарет калазына jанып келдилер. 40 Бала дезе чыдап, кÿчи кирип, ойгорып турган. Кудайдыҥ jакшылыгы Оныҥ Бойында болгон. 41 Иисустыҥ ада-энези jылдыҥ сайын Иерусалимге Пасха байрамга барып туратан. 42 Ол он эки jашту болордо, олор jаҥжыкканыла Иерусалимге байрамдап бардылар. 43 Байрамныҥ кÿндери божоордо, jанып ийдилер, Иисус дезе Иерусалимде артып калды. Ада-энези онызын билбей, 44 Ол öскö улусла кожо келип jаткан деп бодогон. Кÿндик jерди öдöлö, тöрööндöрдиҥ, кöрÿш-таныштардыҥ ортозынаҥ бедирей бердилер. 45 Таппай салала, Оны бедиреп, Иерусалимге бурулдылар. 46 Иисусты ÿч кÿнниҥ бажында Öргööдöҥ таптылар. Ол ÿредÿчилердиҥ айтканын угуп, сурактар берип, олордыҥ ортозында отурган. 47 Уккан улус ончолоры Оныҥ керсÿзин ле карууларын кайкажып тургандар. 48 Ада-энези Оны кöрöлö, алаҥ кайкадылар, энези Ого айтты: — Балам! Бу Сен кайттыҥ, не онойдо кылындыҥ? Адаҥ да, мен де Сени бедиреп, ал-сагышка тÿштис. 49 — Мени не керек бедиредигер? — деп, Ол сурады. — Мен Адамныҥ айлында болотонымды билбедигер бе? 50 Jе олор Оныҥ айтканын оҥдободылар. 51 Иисус ада-энезиле кожо барып, Назаретке келди, олорго сöсуккур jÿрди. Энези дезе Оныҥ айткан сöстöрин jÿрегинде чеберлеп алып jÿрди. 52 Иисус чыдап, ойгорып турды. Кудайдыҥ да, улустыҥ да Ого быйаны тыҥып турган.
Крестеечи Иоанныҥ jарлыктаганы
1 Бу керек Тиверий каган Римди он бежинчи jыл башкарып jадарда болгон. Ол тушта Понтий Пилат Иудейде, Ирод дезе Галилейде бийлеген, оныҥ Филипп карындажы Итурейде ле Трахонитида тергееде, Лисаний дезе Авилинейде бийлеген. 2 Ханна ла Каиафа улу абыстар болордо, куба чöлдö Захарияныҥ уулы Иоаннга Кудайдаҥ сöс болгон. 3 Ол Иордан-сууны сындай jерлерди эбирип, jарлыктап jÿрген «Кинчектеригер ташталзын деп, Кудайга баштанып, креске тÿжÿгер!» 4 Исаия jарчыныҥ тÿрбегинде бичилгенинче: «Куба чöлдö кыйгырганныҥ ÿни бу: 'Кайраканга jол белетегер, Оныҥ jолдорын тÿс эдигер! 5 Не ле кобы-jик толо берзин, не ле туу ла тöҥ jабызазын, бурулчыктар, орык jолдор тÿзелзин! 6 Ол тужында Кудайдыҥ аргадажын кажы ла кижи кöрÿп ийер'». Креске тÿжерге келген улуска Иоанн айдып турган: — Jыланныҥ ач-ÿрени! Кудайдыҥ келер öйдöги чугулынаҥ кыйыжар jолды слерге кем кöргÿзип берди? 8 Чындаптаҥ кинчегерди алынып, Кудайга баштанганыгарды керекте кöргÿзигер! «Адабыс Авраам» — деп, ичигерде айдарга сананбагар! Айдып турум слерге Кудай бу таштардаҥ Авраамга балдарды jазап берер аргалу. 9 Малта да агаштардыҥ тазылында jадыры jакшы jиилек бÿтпес агашты кезип, отко таштайтан. 10 — Бис нени эдетенис? — деп, улус сурап турарда, 11 олорго каруу jандырган: — Эки чамчалу кижи чамча jогына берзин. Аш-курсакту кижи анайда ок этсин. 12 Креске тÿжерге албанчылар база келген. — Ÿредÿчи, бис нени эдетенис? — деп, олор сурагандар. 13 Иоанн олорго: — Улустаҥ артык неме некебегер — деген. 14 Анайып ок jуучылдар: — Бис нени эдетенис? — деп сурагандар. Ол айткан: — Кемди де тарындырбагар, тöгÿндеп бурулабагар, ишjалыгарла болорзыныгар. 15 Сакылтада jÿрген улус «Шак бу кижи Христос болды ба?» — деп, ончозы ичинде Иоанн керегинде сананып турган. 16 Jе Иоанн ончозына айткан: — Мен слерди суула крестеп jадым. Jе менеҥ кÿчтÿзи келедири, мен Оныҥ öдÿгиниҥ буузын да чечерге турбазым. Ол слерди Агару Тынла, отло крестеер. 17 Оныҥ кÿреги колында, Ол идиргенин арутап, буудайын алмарына урар, саламын дезе, öчпöс отко таштап, öртööр. 18 Иоанн улусты анайып ла кöп öскö дö сöстöрлö бÿдÿндирип, Сÿÿнчилÿ Jар jарлап jÿрген. 19 Тöрт тöчинниҥ бирÿзин башкарган Ирод бойыныҥ карындажыныҥ абакайы Иродиаданы алганы учун, öскö дö jарабас кылыктары учун Иоанн оны бурулап турган. 20 Ирод дезе, база бир jарабас керек эдип, Иоаннды тÿрмелеп койгон.
Иисустыҥ креске тÿшкени
21 Улус ончозы креске тÿжÿп турарда, Иисус база креске тÿжеле, мÿргÿп турарда, кöк-теҥери ачылып, 22 Агару Тын, эт-канныҥ кеберин алынып, кÿÿле чилеп Оныҥ ÿстине тÿжÿп келди, теҥеридеҥ ÿн угулды: — Сен Мениҥ сÿÿген Уулым, Сенде Мениҥ jакшылыкту табым!
Иисустыҥ ада-öбöкöлöри
23 Иисус Кудайга jалчыланып баштаарда, одус jаш кирелÿ болгон. Оны улус Иосифтиҥ уулы, Илийдиҥ jеен уулы деп бодогон. 24 Оныҥ арткан ада-öбöкöлöри Матфат, Левий, Мелхий, Ианнай, Иосиф, 25 Маттафий, Амос, Наум, Еслим, Наггей, 26 Мааф, Маттафий, Семей, Иосих, Иодай, 27 Иоаннаҥ, Рисай, Зоровавел, Салафиил, Нирий, 28 Мелхий, Аддий, Косам, Елмодам, Ир, 29 Иисус, Елиезер, Иорим, Матфат, Левий, 30 Симеон, Иуда, Иосиф, Иоанам, Елиаким, 31 Мелеай, Меннай, Маттафай, Нафан, Давид, 32 Иессей, Овид, Вооз, Салы, Наассон, 33 Аминадав, Админ, Арния, Есром, Фарес, Иуда, 34 Иаков, Исаак, Авраам, Фарра, Нахор, 35 Серух, Рагав, Фалек, Евер, Салы, 36 Каинан, Арфаксад, Сим, Ной, Ламех, 37 Мафусал, Енох, Иаред, Малелеил, Каинан, 38 Енос, Сиф, Адам, Кудай.
Иисусты ченегени
1 Иисус Агару Тын алынып, Иорданнаҥ jанып келерде, Тын Оны куба чöлгö алып барды. 2 Анда Ол тöртöн кÿнниҥ туркунына кöрмöскö ченетти, бу кÿндерде нени де jибеди, учында аштай берди. 3 Кöрмöс Ого айтты: — Сен Кудайдыҥ Уулы болзоҥ, бу ташка jакарып ий, калаш боло берзин. 4 Иисус каруу jандырып, айтты: — Кижи jаҥы— Кижи jаҥыс калаш jип тирÿ jÿрер эмес jе Кудайдыҥ не ле сöзиле тирÿ jÿрер. деп бичилген сöс бар. 5 Кöрмöс Оны бийикке кöдÿрип, орчылаҥныҥ ончо каандыктарын элес эттире кöргÿзип, 6 Ого айтты: — Булардыҥ ончозыныҥ бажын билериҥ, магын Сеге берейин. Мыныҥ ончозы меге берилген ине, кемге берейин дезем, берип jадым. 7 Анайдарда, меге бажырар болзоҥ, ончозы Сенийи болор. 8 Иисус каруу jандырды: — Менеҥ кеде тайыл, сатана! Бичилген сöс бар «Кудайыҥ Кайраканга бажыр, jаҥыс Ого jалчылан». 9 Кöрмöс Оны Иерусалимге апарып, Öргööниҥ канадына тургузала, айтты: — Сен Кудайдыҥ Уулы болзоҥ, мыны тöмöн калып ий. 10 Бичилген jок беди «Сени чеберлеп jÿрзин деп, Бойыныҥ ангелдерине jакарар. 11 Будыҥ ташка бÿдÿрилбезин деп, Сени кол бажына алып баргылаар». 12 Иисус каруу jандырды: Кудайыҥ Кайраканды ченебе — деп айдылган. 13 Ончо ченелтезин туузылтала, кöрмöс бир кезекке Иисустаҥ jÿре берди.
Иисустыҥ jарлыктаганы
14 Тыннаҥ кÿч алынала, Иисус Галилейге бурулды. Ол керегинде табыш эбире jерлерге текши jайылды. 15 Олордыҥ синагогаларында улус ÿретти, ончолоры Оны макка чыгарып турдылар. 16 Ол Назарет алтайына келди. Бойыныҥ jаҥынча суббот кÿнде синагогага кирип, Чийим кычырарга öрö турды. 17 Ого Исаия jарчыныҥ тÿрбегин алып бердилер. Ол тÿрбекти jайа тудуп, мынайда бичилген jерди таап алды: 18 «Кайраканныҥ Тыны — Мениҥ Бойымда. Ол Мени майлап, тÿреҥи улуска Сÿÿнчилÿ Jар jетирзин деп, олjого киргендерге jайым керегинде, сокорлорго кöстöри jарыйтаны керегинде jарлазын деп ийген. Мени Ол базынчыкта jÿргендерди божотсын, 19 Кайраканныҥ быйанду jылы jедип келгенин jарлазын деп ийген». 20 Тÿрбекти тÿрÿп, синагоганыҥ jалчызына табыштырып, отура берди. Синагогадагылар ончолоры Оноҥ кöс албай турдылар. 21 Иисус олорго айдып баштады: — Мында айдылган, слер уккан сöстöр бÿгÿн бÿтти. 22 Ончолоры мыныҥ чынын керелеп, Оныҥ айткан jакшылык сöстöрин кайкажып, «Бу Иосифтиҥ уулы эмес беди?» — деп, сурап турдылар. 23 Ол айтты: — «Эмчи, бойыҥды бойыҥ jас» деген кеп сöсти Меге айтпай кайдарыгар, «Бистиҥ укканыбысча, Капернаумда нени эткен эдиҥ, мында, алтайыҥда, база анайда эт» дешкейигер. 24 Jе чынын айдадым слерге кандый да jарчыны алтайында jуутпай jадылар. 25 База чынын айдып турум слерге Илия тужында ÿч jыл алты ай теҥери бöктöлип, ончо jерлерде ачана-торо болордо, Израильде кöп тул ÿй улус болгон. 26 Jе Илия олордыҥ кемизине де эмес, jаҥыс Сидонныҥ jуугындагы Сарептада jаткан тул ÿй кижиге ийилген. 27 Анайып ок Елисей jарчы тужында Израильде капкаш баалулу улус кöп болгон, jе Сирияныҥ кижизи Нееманнаҥ öскö, олордыҥ бирÿзи де аруталбаган. 28 Мыны угала, синагогадагылар ончозы аткыйлана берди. 29 Тура jÿгÿрижип, Оны каладаҥ алып чыгала, jардаҥ ийде салып ийерге, кала турган кырдыҥ ÿстине апардылар. 30 Jе Ол кöп улустыҥ ортозынча öдÿп, jÿре берди.
Оору-jоболду улусты jасканы
31 Иисус Галилей калазы Капернаумга келип, суббот кÿнде улус ÿретти. 32 Оныҥ ÿредÿзин кайкап турдылар, нениҥ учун дезе Оныҥ айткан сöстöринде jаҥ бар болгон. 33 Синагогада кара jелбиске туттурган, öзöк-буурында шилемирлÿ кижи болгон. Байа кижи тыҥ кыйгыра берди: 34 — Эй, Сениҥ бисте не керегиҥ бар, Назаретте jерлÿ Иисус? Сен бисти öлтÿрерге келдиҥ бе? Кем болгоныҥды билер турум, Сен — Кудайдыҥ Агарузы! 35 Jе Иисус: — Унчукпа, бу кижидеҥ чык! — деп, кара jелбиске jакарды. Шилемир оору кижини улустыҥ ортозына jыга базып, ого каршу jетирбей, öзöк-буурынаҥ чыга берди. 36 Ончолорыныҥ куды чыгып, бой-бойлорына айдыжып турдылар: — Бу не сöс? Ондо jаҥ ла кÿч бар, Ол кара jелбистерге jакарып ийгенде, олор чыга бергилейт! 37 Иисус керегинде табыш эбире jерлерге текши jайылды. 38 Синагогадаҥ чыгала, Ол Симон-эшке кирди. Симонныҥ кайын энези дезе эди изип-кÿйÿп, оорып jаткан. Ого болушсын деп сурадылар. 39 Иисус ого эҥчейип, ооруга jакарып ийди. Ол jазылып, бу тарый öрö туруп, олорго jалчыланып jÿрди. 40 Кÿн бадып барадарда, jÿзÿн-jÿÿр оору-jоболду улусты Иисуска экелип турдылар. Ол кажызына ла колын салып алкап, jазып турды. 41 — Сен — Кудайдыҥ Уулы! — деп кыйгырганча, анайда ок шилемирлер де кöп улустаҥ чыгып турдылар. Ол дезе, Мен Христос болгонымды билип турганыгарды айтпагар — деп, олорго jакарып турды. 42 Тÿш боло берерде, Ол чыгып, аалга jерге jÿре берди. Кöп улус Оны бедиреп барды. Табала, олордоҥ барбазын деп, сурап турдылар. 43 Jе Ол айтты: — Кудайдыҥ Каандыгыныҥ Сÿÿнчилÿ Jарын Мен öскö дö jерлерге jарлаар учурлу. Мениҥ ийилген керегим ол. 44 Анайып Ол Иудейдиҥ синагогаларында jарлыктап jÿрди.
Баштапкы ÿренчиктер
1 Бир кÿн Иисус Геннисарет кöлдиҥ jаказында jÿрерде, улус Кудайдыҥ сöзин угарга, кысталыжып турган. 2 Ол кöлдö турган эки кемени кöрÿп ийди. Балыкчылар дезе, кемелеринеҥ чыгып, шÿÿндерин чайбап, jунуп тургандар. 3 Ол Симондыйы болгон бир кемеге отурып, jараттаҥ эмеш кеде jÿссин деп сурады. Оноҥ улусты кемедеҥ ÿреде берди. 4 Ÿредип божойло, Симонго айтты: — Кöлдиҥ тереҥ деген jерине jÿс, анда шÿÿндегер. 5 Симон Ого айтты: — Ÿредÿчи! Бис тÿниле иштенип, неме тутпадыс, jе Сениҥ айтканыҥча, шÿÿнди таштайын. 6 Шÿÿндегилеп, ума jок кöп балык туттылар, керек дезе шÿÿндери jыртылып турды. 7 Келип болушсын деп, öскö кемедеги нöкöрлöрине кол jаҥыдылар. Олор jÿзÿп келдилер. Кемениҥ экилезин балыкла толтырарда, кемелер чöҥÿп баштады. 8 Мыны кöрöлö, Симон-Петр Иисустыҥ алдына чöгöдöп, айтты: — Менеҥ кеде бар, Кайракан, мен кинчектÿ кижи эдим! 9 Олор туткан балыктыҥ кöбине Симонныҥ ла оныла кожо болгондордыҥ коркыжы келген, 10 анайда ок Симонныҥ нöкöрлöри — Зеведей уулдары Иаков ло Иоанныҥ. Jе Иисус Симонго: — Коркыба, — деди, — бÿгÿннеҥ ала улус тударыҥ. 11 Олор кемелерин jаратка чыгарып, бар-jогын артырып койоло, Оны ээчий бастылар.
Капкаш баалулу кижини jасканы
12 Иисус бир калада jÿрерде, бастыра бойы капкаш баалулу кижи келди. Иисусты кöрöлö, Оныҥ алдына кöҥкöрö jыгылып, jалына берди: — Кайракан, мени арутайын дезеҥ, арутап ийериҥ! 13 Иисус колын сунуп, ого тийеле, айтты: — Арутайын, ару бол. Ол ло тарый капкаш баалу сойылып, тÿже берди. 14 Кижиге неме айтпазын деп, Иисус ого jакыды. — Абыска барып кöрÿн — деди. — Аруталганыҥ учун Моисейдиҥ jакарганыла тайылга эт, улуска кере болзын. 15 Jе Иисус керегинде табыш там jайылды, Оныҥ айткан сöзин угарга, оору-jоболын jастырарга, ума jок кöп улус келип турды. 16 Ол дезе, аалга jерлерге барып, мÿргÿÿр болды.
Курулып калган кижини jасканы
17 Бир кÿн Иисус ÿредип турарда, Галилейдиҥ ле Иудейдиҥ ончо jерлеринеҥ, база Иерусалимнеҥ келген фарисейлер ле jасакчылар анда ок отургандар. Иисуста Кайраканныҥ улусты jазар кÿчи болгон. 18 Бир кезик улус курулып калган кижини тöжöккö салганча экелдилер. Оны ÿйге кийдирерге, Иисустыҥ алдына салып берерге албаданып турдылар. 19 Улустыҥ кöбине ÿйге кирип болбой салала, оныҥ ÿстине чыгып, тежик эделе, оныла оору кижини улустыҥ ортозына, Иисустыҥ чике алдына тöжöгиле катай тÿжÿрип ийдилер. 20 Иисус олордыҥ бÿдÿп турганын кöрöлö, айтты: — Кижи, кинчектериҥ ташталып туру. 21 Бичикчилер ле фарисейлер бойлоры ортодо табыштылар «Кудайды мынайып jамандап турган бу не кижи? Кинчекти Кудайдаҥ öскö кем таштаар аргалу?» 22 Иисус олордыҥ ичиндеги санаазын билип, айтты: — Слер не анайда сананып jадыгар? 23 Не деп айдарга jеҥил «Кинчектериҥ ташталып туру» — деерге бе, эмезе: «Тур, базып jÿр» — деерге бе? 24 Jе Кижи Уулында jер ÿстинде кинчектерди таштайтан jаҥ барын слерди билзин деп, анайда айттым — дейле, курулып калганга баштанды — Сеге айдадым: тур, тöжöгиҥди алып, айлыҥа jан. 25 Онызы ол бойынча олордыҥ алдына туруп, jаткан тöжöгин алып, Кудайды мактап, jана берди. 26 Ончолоры алаҥ кайкажып, Кудайды мактадылар. Коркып калган бойлоры, айдыжып турдылар: — Бÿгÿн бис саҥ башка кайкамчылу немелер кöрдибис!
Левийди кычырып алганы
27 Мыныҥ кийнинде Иисус чыгып, Левий деп албанчы калан jуур jеринде отурганын кöрöлö, — Мени ээчий бас! — деди. 28 Онызы ончо немезин артырып койоло, öрö туруп, Оны ээчий басты. 29 Левий айлында Ого jаан кÿндÿ-кÿрее этти. Анда олорло кожо кыйын отурган кöп албанчылар ла öскö дö улус болгон. 30 Фарисейлер ле бичикчилер дезе кимиректенип, Оныҥ ÿренчиктерине айдып турдылар: — Слер албанчыларла, кинчектÿлерле кожо не керек ичип-jип jадыгар? 31 Иисус олорго айтты: — Эмчини кадык улус эмес, оору улус керексиир. 32 Мен Кудайга баштансын деп, актуларды эмес, кинчектÿлерди кычырарга келгем.
Орозо керегинде сурак
33 Бичикчилер ле фарисейлер Иисуска айттылар: — Иоанныҥ ÿренчиктери улам сайын орозо тудуп, мÿргÿп jат, фарисейлердийи база. Сенийи дезе ичип-jип jадылар. 34 Иисус олорго айтты: — Колту кожо jÿргенде, тойчыларды орозолодып болороор бо? 35 Jе колтуны олордоҥ айрып алар кÿндер келер, ол тушта, ол кÿндерде олор орозо тудар. 36 Оноҥ олорго укаа сöс айтты: — Jаҥы кийимнеҥ тилим кезип, эски кийимге jамабайтан. Анайткажын, jаҥы кийим де jыртылар, jаҥы jамачы эски кийимге де jарабас. 37 Jаҥы аракыны эски тажуурга урбайтан. Анайткажын, jаҥы аракы тажуурды jара тебер, аракызы да тöгÿлер, тажууры да ÿрелер. 38 Карын, jаҥы аракыны jаҥы тажуурга уратан. 39 Эски аракыны ичкен кижи ол тарыйында jаҥызын ичпес, эскизи артык — деер.
Суббот кÿн керегинде сурак
1 Суббот кÿнде Иисус аш салган кырала базып бараткан. Ÿренчиктери мажакты ÿзÿп, уужайла, jип тургандар. 2 Фарисейлердиҥ кезиги айдышты: — Суббот кÿнде этпести не керек эдип турганыгар? 3 Иисус каруу jандырды: — Давид бойы да, кожо jÿргендери де аштайла, нени эткен эди, кычырбаган бедигер? 4 Ол Кудайдыҥ байзыҥына киреле, ыйык калашты бойы алып jиген, кожо jÿргендерине де берген. Байагы калашты дезе абыстардаҥ öскö кемниҥ де jиир учуры jок болгон. 5 Оноҥ айтты: — Кижи Уулы — суббот то кÿнниҥ бийи. 6 База бир суббот кÿн Ол синагогага кирип, улус ÿретти. Анда оҥ колы кургап калган кижи болгон. 7 Бичикчилер ле фарисейлер Иисусты бурулаар шылтак бедиреп, оны суббот кÿнде jаскай не деп, аjыктап турдылар. 8 Jе Иисус олордыҥ сагыжын билип, кургап калган колду кижиге айтты: — Öрö туруп, улустыҥ ортозына чык. Байа кижи туруп, ичкери öтти. 9 Иисус олорго айтты: — Мен слердеҥ сурап угайын: суббот кÿнде нени эдер керек? Jакшыны ба, эмезе jаманды ба? Кижиниҥ jÿрÿмин аргадаар ба, эмезе кыйар ба? 10 Олорды ончозын аjыктап, байагы кижиге: — Колыҥды сун — деди. Ол сунды, колы су-кадык боло берди. 11 Бичикчилер ле фарисейлер калjуурып, Иисусты канайып ийели деп, шÿÿшкилеп турдылар.
Он эки апостолды талдап алганы
12 Ол кÿндерде Иисус мÿргÿÿйин деп кырга чыгып, тÿниле Кудайга мÿргÿген. 13 Таҥ адарда, ÿренчиктерин Бойына кычырып алып, олордыҥ ортозынаҥ он эки кижи талдап, апостолдор деп адады. 14 Олор: Симон, оны Петр деп адады, оныҥ Андрей карындажы, Иаков ло Иоанн, Филипп ле Варфоломей; 15 Матфей ле Фома, Алфей уулы Иаков ло Зилот дейтен Симон; 16 Иаков уулы Иуда ла Иуда Искариот, соҥында садынып ийери ол болгон.
Кежик берип турган jакылталар
7 Иисус олорло кожо кырдаҥ тÿжÿп, тÿс jерге турды. Кöп ÿренчиктери, база Иудей ичинеҥ, Иерусалимнеҥ, Тир ле Сидонныҥ талай jаказындагы jерлеринеҥ камык улус кожо болгон. 18 Олор Иисусты угарга, оору-jоболынаҥ jазыларга келгендер. Кара jелбистерге кыйнаткан бойлоры jазылып тургандар. 19 Ончолоры Ого тийип ийерге jÿткÿген, нениҥ учун дезе, Оноҥ кÿч чыгып, ончолорын jазып турган. 20 Ол ÿренчиктери jаар кöрÿп, айтты: — Тÿреҥилер кежиктÿ Кудайдыҥ Каандыгы слердийи. 21 Эмди аштап jÿргендер кежиктÿ слер тойорыгар. Эмди ыйлап jÿргендер кежиктÿ слер каткырарыгар. 22 Кижи Уулы учун улус слерди jаман кöрÿп, айрып, айткылап, адыгарды jамандап турза, кежиктÿ болгоныгар ол. 23 Ол кÿнде сÿÿнигер, jыргагар, нениҥ учун дезе теҥеридеги кайралыгар улу! Олордыҥ адалары jарчыларга анайып ок эдип jÿрген эдилер. 24 Слерге дезе, байларга, ачу-корон! Слер jедер коодыгарга jединип алганыгар. 25 Эмди öткÿре тойу jÿргендерге, ачу-корон! Слер аштап торолорыгар. Эмди каткырып jÿргендерге, ачу-корон! Слер ыйлап, сыктарыгар. 26 Слерди ончо улус jакшылап айткажын, слерге ачу-корон! Олордыҥ адалары тöгÿн jарчыларга анайып ок эдип jÿргендер. 27 Jе угуп турган слерге айдадым öштÿлеригерди сÿÿп jÿрÿгер, слерди jаман кöргöндöргö jакшыгар jетирип jÿрÿгер; 28 слерди каргагандарды алкап jÿрÿгер, слерди jамандагандар учун мÿргÿп jÿрÿгер. 29 Jаагыҥа тажыган кижиге база бир jаагыҥды тöгöп бер; катанчыгыҥды блаап jаткан кижиге чамчаҥды да аларга буудак этпе. 30 Сенеҥ сурап турган кажы ла кижиге — бер, сенийин алган кижидеҥ — кайра некебе. 31 Слерге улус кандый болзын дезегер, бойыгар да олорго андый ок болугар. 32 Слерди сÿÿп тургандарды сÿÿп турган болзогор, слерге нениҥ учун алкыш-быйан айдатан? Кинчектÿлер де олорды сÿÿп тургандарды сÿÿп jадылар. 33 Слерге jакшызын jетирип тургандарга jакшыгарды jетирип турган болзогор, ол учун слерге кандый алкыш-быйан? Кинчектÿлер де анайда эдип jадылар. 34 Ойто jандырып бергедий ижемjилÿ улуска тöлÿге берип турган болзогор, слерге кандый алкыш-быйан? Кинчектÿлер де кинчектÿлерге ордынча ойто аларым деп берип jадылар. 35 Jе слер öштÿлеригерди сÿÿп jÿрÿгер, кайра аларым деп сакыбай, jакшыгарды jетиригер, тöлÿге беригер. Ол тушта слерге улу кайрал болор, Öрö Турганныҥ уулдары болорыгар, нениҥ учун дезе Ол jакшызы jок то, jаман да улуска быйанзак. 36 Адагар улуска буурсак эди, слер де буурсак болугар. 37 Jаргылабагар, слерди де jаргылабас; бурулабагар, слерди де бурулабас; jаманды таштагар, слердийи де ташталар; 38 беригер, слерге де берилер: jакшы кемле, тыктап, тепсеп, эдегеерге толо уруп бергилеер. Кандый кемjÿле кемjииригер, анайып ла бойыгарга кемjилер. 39 Иисус олорго анайда ок укаа сöс айтты: — Сокор сокорды jединип jÿрер бе? Экилези орого тÿжер эмес пе? 40 Ÿренчик ÿредÿчизинеҥ бийик болбос, jе ÿренеле, ÿредÿчизиндий ок болор. 41 Карындажыҥныҥ кöзиндеги тегенекти не кöрÿп jадыҥ, бойыҥныҥ кöзиҥдеги тоормошты дезе сеспейдиҥ бе? 42 Эмезе, кöзиҥдеги тоормошты бойыҥ кöрбöй jадып, «Карындаш, кöзиҥнеҥ тегенекти чыгарып ийейин» — деп, канайып айдарыҥ? Эки jÿстÿ! Озо бойыҥныҥ кöзиҥнеҥ тоормошты чыгар, ол тушта карындажыҥныҥ кöзинеҥ тегенекти канайып чыгарарын кöрÿп аларыҥ. 43 Jакшы агаштаҥ jаман jиилек бÿтпейтен, jаман агаштаҥ jакшы jиилек бÿтпейтен. 44 Не ле агашты бÿткен jиилегинеҥ таныйтан. Смокваны тегенектеҥ jуубайтан, виноградты тегенектÿ кырчыннаҥ тербейтен. 45 Jакшы кижи jÿрегинде jакшыны чеберлеген jеринеҥ jакшызын алып чыгар; jаман кижи дезе jÿрегинде jаманды чеберлеген jеринеҥ jаманын алып чыгар. Кижиниҥ jÿреги неле толо, оозынаҥ чыгары ол. 46 Слер, айтканымды этпес бойыгар, Мени «Кайракан! Кайракан!» деп не айдадыгар? 47 Меге келип, айткан сöзимди угуп, оны бÿдÿрип jÿрген кижи кемге тÿҥейин слерге айдып берейин: 48 ол тура туткан кижиге тÿҥей. Байа кижи jерди тереҥжиде казып, тураныҥ тöзин ташка салган. Чайык чыгып, турага табарган, jе оны jайрадып болбогон, нениҥ учун дезе ол чынык тудулган. 49 Сöзимди угарын угуп, оны бÿдÿрбегени, туразын тöзöлгö jокко, jердиҥ бойына туткан кижиге тÿҥей. Турага суу табарарда, ол бу тарый аҥтарыла берген, байагы тураныҥ jемирилгени коркышту болгон.
Jÿс бажыныҥ jалчызын jасканы
1 Угуп турган улуска айдар сöзин туузылтала, Иисус Капернаумга кирди. 2 Jÿс бажыныҥ карузыган jалчызы оорып, öлÿп jаткан. 3 Ол Иисус керегинде угала, Оны келип, jалчызын jассын деп сурап, иудейлердиҥ jаандарын ийди. 4 Олор Иисуска келип, сурап айттылар: — Сен мыны ого эдериҥе туруп jат 5 ол калыгысты сÿÿп jат, биске синагога тудуп берген. 6 Иисус олорло кожо барды. Ол jÿс бажыныҥ айлына jууктап келерде, онызы наjыларын ийип, айттырып ийди «Кайракан, Бойыҥды jоботпо! Айлым ичине Сени кийдирерге турбас кижи эдим. 7 Оныҥ да учун Сеге бойым барарга турбазым деп бодогом. Jе сöс айт, jалчым jазылар. 8 Бажым билер бийлÿ де болзом, меге башкарткан черÿчилдерим бар. Кажы бирÿзин 'бар' дезем, барар; бирÿзин 'кел' дезем, келер; jалчымды 'оны эт' дезем, эдер». 9 Иисус мыны угала, бу кижиге кайкады, кайра баштанып, кийнинче келип jаткан улуска айтты — Айдып турум слерге: мынайда бÿдÿп турганды Израильдеҥ де таппадым. 10 Элчилер jанып келзе, jалчы jазылып калтыр.
Тул ÿй кижиниҥ уулын тиргискени
11 Мыныҥ кийнинде Иисус Наин деп калага барды. Оныла кожо ÿренчиктери ле кöп улус барып jаткан. 12 Каланыҥ каалгазына jууктап келерде, энезиниҥ сок jаҥыс уулыныҥ сööгин чыгарып jаткандар. Ÿй кижи дезе тул болгон, оныла кожо каладаҥ кöп улус барып jаткан. 13 Оны кöрöлö, Кайракан ого буурсап, «Ыйлаба» — деди. 14 Базып келеле, межикке колыла тийди. Апарып jаткан улус токтой тÿшти. Иисус: — Уулчак, айдып турум сеге: тур! — деди. 15 Öлгöн кижи öҥдöйип, отурып алды, оноҥ эрмектене берди. Иисус оны энезине берип ийди. 16 Ончо улус сÿрекей коркып, — Ортобыстаҥ улу Jарчы чыкты, Кудай Бойыныҥ калыгына келип барды! — дежип, Кудайды алкап турдылар. 17 Иисус керегинде табыш Иудей ичине, оны эбире ончо jерлерге таркады.
Крестеечи Иоанныҥ сурагы
18 Иоанныҥ ÿренчиктери кöргöн-укканын ончозын ого айдып бердилер. 19 Иоанн ÿренчиктериниҥ экÿзин кычырып алып, «Келер дегени Сен бе, айса öскöни сакыйлы ба?» — деп сурап угарга, Иисуска ийди. 20 Олор Иисуска келип, — «Келер дегени Сен бе, айса öскöни сакыйлы ба?» — деп, сурап угарга, бисти Крестеечи Иоанн Сеге ийди — дедилер. 21 Бу öйдö Иисус кöп улусты оорудаҥ ла jоболдоҥ, кара jелбистердеҥ jазып, кöп сокорлордыҥ кöзин jарыдып ийген. 22 Ол Иоанныҥ ÿренчиктерине айтты: — Барып, кöргöн-укканыгарды Иоаннга айдыгар сокорлордыҥ кöзи jарыйт, аксактар базып jÿргÿлейт, капкаш баалулу улус аруталат, ÿскерлер угат, öлгöндöр тирилет, тÿреҥилерге Сÿÿнчилÿ Jар jарлалат. 23 Эреҥистелбей Меге бÿткен кижи кежиктÿ. 24 Иоанныҥ элчилери jÿре берерде, Ол улуска Иоанн керегинде айда берди: — Куба чöлгö нени кöрöргö jÿрдигер? Салкынга jайкаткан кулузынды ба? 25 Jе нени кöрöргö jÿрдигер? Торко-маҥдык кийген кижини бе? Jе jазалду jараш кийим кийгендер, сайрап jаткандар каанныҥ öргööзинде jÿргилейт. 26 Нени кöрöргö jÿрдигер? Jарчыны ба? Эйе, айдып турум слерге ол jарчыдаҥ jаан. 27 Бу мынайда ол керегинде бичилген: «Бат, Сениҥ алдыҥнаҥ ангелимди ийип jадым, ол jолыҥды Сениҥ алдыҥнаҥ белетеп койор». 28 Айдып турум слерге: ÿй кижидеҥ туулгандар ортодо Иоаннаҥ jааны jок, jе Кудайдыҥ Каандыгында кичÿ дегени, оноҥ jаан. 29 Уккан ончо улус, албанчылар да, Кудайдыҥ чындыгын алынып, Иоаннга келип, креске тÿшкендер. 30 Фарисейлер ле jасакчылар дезе, бойлорында Кудайдыҥ табын jектеп, Иоаннга барып креске тÿшпегендер. 31 Бу ÿйениҥ улузын кемге тÿҥдеп айдайын? Олор кемге тÿҥей? 32 Олор тепсеҥде отурып, мынайда кыйгырыжып турган балдарга тÿҥей «Слерге сыбыскы тарткан эдибис, jе слер биjелебедигер; слерге сыгыт сарын сарнаган эдибис, jе слер ыйлабадыгар». 33 Крестеечи Иоанн келип, курсак jибесте, аракы ичпесте, «Оныҥ öзöк-буурында шилемир бар» — дейдигер. 34 Кижи Уулы келди, jиирин jиди, ичерин ичти. «Кöргÿлегер, курсакчыл ла аракызак кижи бу, албанчылардыҥ ла кинчектÿлердиҥ наjызы ол» — дейдигер. 35 Jе Ойгорлык Ойгорлыктыҥ ончо керектериле акталган.
Тöлöттирбеген тöлÿ керегинде
36 Фарисейлердиҥ бирÿзи Иисусты бойыла кожо курсак jизин деп сураган. Ол фарисей-эшке кирип, кыйын отурып алган. 37 Jе бат, ол каланыҥ ÿй кижизи, кинчектÿ бойы, Оныҥ фарисей-эште отурганын угала, jараш jытту майлу ак балкаштаҥ эткен jыракы экелди. 38 Оныҥ кийнине, буды jанына туруп, ыйлап, Оныҥ будын кöзиниҥ jажыла jунуп, чачыла арчып, окшоп, jараш jытту майла майлап турды. 39 Мыны кöрöлö, Оны айлына кычырган фарисей ичинде айдынды «Ол jарчы болгон болзо, Ого кем, кандый ÿй кижи тийип турганын билер эди, ол кинчектÿ ÿй кижи ине». 40 Jе Иисус ого айтты: — Симон! Мен сеге бир неме айдарга турум. Ол: — Айт, Ÿредÿчи — деди. 41 Иисус айтты: — Тöлÿге береечиге эки кижи тöлÿлÿ болгон: бирÿзи — беш jÿс динарий, экинчизи — бежен. 42 Jе олордыҥ тöлööр акчазы jок болордо, ол экилезин тöлöттирбеген. Анайдарда, олордыҥ кажызы оны артык сÿÿр? 43 — Мен бодозом, кöбин тöлöттирбегени — деп, Симон каруу jандырды. Иисус: — Сен чын сананып jадыҥ — деди. 44 Оноҥ ÿй кижиге бурулып, Симонго айтты: — Бу ÿй кижини кöрÿп туруҥ ба? Мен сениҥ айлыҥа келдим, сен будым jунар суу бербедиҥ. Ол дезе, кöзиниҥ jажыла будымды jунуп, чачыла арчыды. 45 Сен Мени окшободыҥ, ол дезе Мен келгеннеҥ бери будымды окшоп божободы. 46 Сен бажымды майлабадыҥ, ол дезе будымды jараш jытту майла сÿркÿштеди. 47 Оныҥ учун айдып турум сеге ол кöп сÿÿген учун, оныҥ кöп кинчектери ташталып туру. Кемниҥ ас кинчеги ташталза, оныҥ сÿÿри де ас. 48 Оноҥ ÿй кижиге: — Кинчектериҥ ташталып туру — деди. 49 Иисусла кожо кыйын отурган улус «Кинчекти де таштайтан бу кем андый?» — деп, ичинде айдынып турдылар. 50 Jе Ол ÿй кижиге айтты: — Бÿдÿп турганыҥ сени аргадап алды. Амырыҥ алып, jÿре бер.
1 Мыныҥ кийнинде Иисус Кудайдыҥ Каандыгыныҥ Сÿÿнчилÿ Jарын jарлап, калалар ла jурттар сайын jÿрди. Оныла кожо он эки ÿренчик, 2 кара jелбистердеҥ ле оору-jоболдоҥ Ол jаскан бир кезик ÿй улус jÿргендер öзöк-буурынаҥ jети шилемир чыккан Магдалина дейтен Мария; 3 Иродтыҥ айлы-jуртын башкарган Хузаныҥ абакайы Иоанна, база Сусанна ла öскö дö кöп улус. Олор Иисуска ла ÿренчиктерге бары-jогыла болужып тургандар.
Aш ÿрендеечи керегинде
4 Кöп улус jуулыжып, ончо калалардаҥ Иисуска келгилеп турарда, Ол укаа сöс айтты: 5 — Аш ÿрендеечи бойыныҥ ÿренин ÿрендеерге чыккан. Ол ÿрендеп турарда, ÿренниҥ кезиги jол куйнуна тÿшкен. Оны тепсеп койгондор, теҥериниҥ куштары чокып койгон. 6 Кезиги ташту jерге тÿшкен. Кылгазы öзÿп, чык jокко кургап калган. 7 Кезиги тегенектÿ jерге тÿшкен. Тегенек öзÿп, оны туй базып койгон. 8 Кезиги дезе jакшы jерге тÿшкен. Öскÿлеҥ болуп, ÿрендегенине кöрö jÿс катап кöп тÿжÿм берген. Айдып божойло, ÿнин бийиктедип «Кулакту кижи уксын!» — деди. 9 Ÿренчиктери бу укаа сöстиҥ учурын сурадылар. 10 Ол айтты: — Слерге Кудайдыҥ Каандыгыныҥ jажыттарын билери берилген, öскö улуска дезе укаалап айдатан — олор кöрзö дö, кöрбöй, укса да, аайлабай jадылар. 11 Бу укаа сöстиҥ учуры мындый: ÿрен — ол Кудайдыҥ сöзи. 12 Jол куйнуна тÿшкени — сöсти угуп тургандары. Олор бÿдÿп, аргадалбазын деп, олорго соҥында кöрмöс келип, jÿректеринеҥ сöсти алып барат. 13 Ташту jерге тÿшкени — ол сöсти угала, сÿÿнип кöксине алынган улус. Jе олор, тазыл jок бойлоры, кыска öйгö бÿдÿп, ченелте болгондо, jана тÿшкилейт. 14 Тегенектÿ jерге тÿшкени — ол сöсти уккан улус. Jе jадынды кичеейтени, jööжöгö тартылатаны, сайрап jÿрери олорды туй базып койот, олор öзÿм алынып болбойт. 15 Jакшы jерге тÿшкени — ол сöсти угала, быйанду ла ару jÿрегинде чеберлеп алып jÿрген улус. Чыдамкай болгондо, олор тÿжÿм берет. 16 Jарыткышты камысканда, оны айак-казанла бÿркебейтен эмезе орынныҥ алдына тургуспайтан. Карын, ÿйге кирген улус jарыкты кöрзин деп, немениҥ ÿстине тургузатан. 17 Jарталбай калар jажыт jок, jарлалбай, тыштына чыкпай калар туйук неме jок. 18 Анайдарда, канайда угуп турганыгарды аjарыгар. Кемде бар, ого берилер, кемде дезе jок, оныҥ бар деп сананганы да айрылар.
Иисустыҥ энези ле карындаштары
19 Иисуска энези ле карындаштары келди, jе улустыҥ кöбине Ого jууктап болбой салдылар. 20 — Энеҥ ле карындаштарыҥ Сени кöрöргö, тышкары тургулары — деп, Ого jетирдилер. 21 Ол айтты: — Кудайдыҥ сöзин угуп, Оныҥ сöзинче кылынып jÿргендер — Мениҥ энем ле карындаштарым ол.
Jотконды сыныктырганы
22 Бир кÿн Иисус ÿренчиктериле кожо кемеге отурып, «Кöлдиҥ ол jанына кечели» — деди. Олор jÿзÿп ийдилер. 23 Jÿскилеп барадарда, Ол уйуктап калды. Кенетийин кöлгö куйун тÿшти, кемеге суу кирип, олор jеткерде болдылар. 24 Базып келип, Оны ойгозып, айттылар: — Jааныбыс! Jааныбыс! Чöҥÿп барадырыс! Ол öрö туруп, салкынга ла толкуга jакарып ийерде, олор токтоп, тымый берди. 25 — Слердиҥ бÿдÿп турганыгар кайда? — деп, Ол ÿренчиктеринеҥ сурады. Коркып, кайкап калган ÿренчиктер бой-бойлорына айдыжып турдылар: — Салкынга да, сууга да jакарганда, олор Ого уккур болуп турганда, бу кем болотон?
Шилемирге туттурган кижини jасканы
26 Олор Галилейдиҥ одожындагы Гадара ороонына кечип чыктылар. 27 Иисус jаратка чыгып келерде, Ого каланыҥ бир кижизи туштады. Ол шилемирге туттурган кижи болгон, тапту узак öйгö кийим кийбеген, айылда эмес, сööк салар куй-таштарда jаткан. 28 Иисусты кöрöлö, ол кыйгырып, Оныҥ алдына jыгылып, jаан ÿнденип, айтты: — Иисус, Öрö турган Кудайдыҥ Уулы, мени кайдайын деп туруҥ? Сени jайнап турум мени кыйнаба! 29 Ол мынайып айткан, нениҥ учун дезе, бу кижидеҥ чыксын деп, Иисус кара jелбиске jакарып ийген. Кара jелбис оны узак öйгö кыйнап келген. Оны корулап, кынjылап, кижендеп те турза, jе ол кÿлÿни ÿзÿп, шилемирге сÿрдÿрип, аалга jерлерде jÿрген. 30 Иисус оныҥ адын сураарда, ол «Тÿмен черÿ» — деди, нениҥ учун дезе оныҥ öзöк-буурына кöп шилемирлер кирген. 31 Таамыныҥ тÿбине тÿжÿгер дебезин деп, олор jалына бердилер. 32 Анда ок кырда кöп ÿÿр чочколор одордо jÿргÿлеген. Шилемирлер олордыҥ öзöк-буурына барып кирерге, Иисустаҥ jöп сурадылар. Ол jöбин берди. 33 Шилемирлер кижидеҥ чыгып, чочколордыҥ öзöк-буурына барып кирдилер. Ÿÿр кажаттаҥ кöлгö калып, чöҥö берди. 34 Кÿдÿчилер не болгонын кöрöлö, сыр-jÿгÿрикте барып, каладагы ла jурттардагы улуска айттылар. 35 Улус не болгонын кöрöргö чыктылар. Иисуска келип кöрзö, öзöк-буурынаҥ шилемирлер чыккан байагы бир кижи кийим-тудумду, санаазы ордында, Иисустыҥ будыныҥ jанында отурды. Олордыҥ коркыжы келди. 36 Кöргöн улус дезе шилемирлÿ кижи канайда аргадалганын олорго айдып бердилер. 37 Гадараны эбире jаткан улус ончозы сÿрекей коркыганына Иисусты олордоҥ jÿре берзин деп сурадылар. Ол кемеге отурып, кайра jÿзÿп ийди. 38 Öзöк-буурынаҥ шилемирлер чыккан кижи дезе кожо барарга суранган. Jе Иисус оны божодып, айткан: 39 — Айлы-jуртыҥа jанып, Кудай сеге нени эткенин айдып бар. Онызы барып, Иисус ого кандый кöпти эткенин кала ичине jарлап jÿрди.
Оору ÿй кижини jасканы ла кызычакты тиргискени
40 Иисус буруларда, улус Оны jуудып алды, нениҥ учун дезе Оны ончозы сакып турган. 41 Jе бат, синагоганыҥ jааны Иаир деп кижи келди. Ол Иисустыҥ будыныҥ алдына jыгылып, Оны айлыма кир деп, jайнап сурай берди, 42 нениҥ учун дезе оныҥ он эки jаш кирелÿ кара jаҥыс кызычагы божоп jаткан. Иисус барып jадарда, улус Оны кыстап турды. 43 Улустыҥ ортозында эди-канынаҥ он эки jыл кан келип, шыралап jÿрген ÿй кижи болгон. Ол эмчилерди керип, ар-jööжöзин короткон, jе оны кем де jазып болбогон. 44 Jе бат, байагы ÿй кижи Иисустыҥ кийнинеҥ базып келип, Оныҥ кийиминиҥ эдегине тийип ийди. Бу тарый кан келери токтой берди. 45 — Меге кемигер тийди? — деп, Иисус сурады. Ончолоры тийбедис дешкилеп турарда, Петр ла Иисусла кожо jÿргендер айдышты: — Ÿредÿчи, улус Сени курчай туруп, кыстап jат. Айдарда, Меге кемигер тийди деп, незин сурайдыҥ? 46 Jе Иисус: — Меге кем де тийген, — деди, — Менеҥ кÿч чыкканын сестим. 47 Ÿй кижи jажырып болбогонын билип, тыркыражып базып келеле, Оныҥ алдына jыгылды, Ого не керектÿ тийгенин, канайып ол тарыйынча jазылганын ончо улус алдында Ого айдып берди. 48 Иисус ого: — Кызым, бÿдÿп турганыҥ сени аргадап алды. Амырыҥ алып, jÿре бер — деди. 49 Ол мынайда айдып турганча, синагоганыҥ jаанынаҥ бир кижи келип, — Кызычагыҥ jада калды, Ÿредÿчини jоботпо — деди. 50 Jе Иисус мыны угала, Иаирге айтты: — Коркыба, jаҥыс бÿт, ол аргадалар. 51 Ÿйге келеле, Петрдаҥ, Иаков ло Иоаннаҥ, база кызычактыҥ ада-энезинеҥ öскö кижи кийдирбеди. 52 Ончо улус ый-сыгытта болгон. Jе Ол айтты: — Ыйлабагар, ол öлбöгöн, уйуктап jат. 53 Ол öлÿп калганын билип, Иисусты шооттылар. 54 Иисус дезе, оны колынаҥ тудуп, ÿнин бийиктедип, айтты: — Кызычак, тур! 55 Онызы тыны ойто кирип, ол бойынча туруп келди. Иисус оны азыразын деди. 56 Оныҥ ада-энези алаҥ кайкадылар. Иисус дезе, не болгонын улуска айтпазын деп, олорго jакарды.
Он экÿни ийгени
1 Иисус он экÿни алдырып, олорго ончо шилемирлердиҥ бажын билер, оору-jоболды jазар кÿч ле jаҥ берди. 2 Кудайдыҥ Каандыгы керегинде jарлазын, оору улусты jассын деп, олорды ийип, 3 айтты: — Jолго неме албагар тайак та, баштык та, калаш та, акча да; артык кийим алып jÿрбегер. 4 Кажы бир айылга тÿшсегер, анда артып, оноортынаҥ jолго атаныгар. 5 Слерди кайда jуутпаза, ол каладаҥ барып jада, олорго удура кере эдип, будыгардаҥ тоозынды кактагар. 6 Олор барып, jурттарды эбирип, кайда ла Сÿÿнчилÿ Jар jарлап, оору улусты jазып jÿрдилер. 7 Тöрт тöчинниҥ бирÿзин башкарган Ирод Иисустыҥ нени эдип jÿргенин ончозын угала, алаҥ кайкады, нениҥ учун дезе кезиктери «Бу Иоанн, ол тирилген», 8 кажылары: «Илия келген», öскöлöри «Jебрен jарчылардыҥ бирÿзи тирилген» — дешкен. 9 Jе Ирод айткан «Иоанныҥ бажын мен кезе чаап койгом. Бу мындый кайкамчылу керектерди кем эдет болбогой?» Иродтыҥ Оны кöрöр кÿÿни келип турган.
Беш муҥ кижини тойдырганы
10 Апостолдор jанып келеле, нени эткендерин Иисуска айдып бердилер. Иисус олорды jаҥыс бойлорын алганча, Вифсаида дейтен кала jаар jÿре берди. 11 Jе улус билип, ээчий барды. Иисус олорды jуудып алып, олорло Кудайдыҥ Каандыгы керегинде эрмектешти, эмдеерин керексиген улусты jасты. 12 Эҥир кирип бараткан. Он экÿ Ого базып келип, айттылар — Улусты божот, олор эбире jаткан jурттарга барып, конор-тÿнеер jер ле jиир курсак таап алзын, бу дезе аалга jер эди. 13 Jе Ол: — Слер олорды азырагар — деди. — Бисте беш болчок калаштаҥ ла эки болчок балыктаҥ öскö неме jок — деп, ÿренчиктер каруу jандырды. — Айса барып, бу улустыҥ ончозына курсак садып алалы ба? 14 Анда беш муҥ кире кижи болгон. — Улусты беженнеҥ jергелей отургызыгар — деп, Иисус олорго jакыды. 15 Анайда эдип, ончолорын отургызып ийдилер. 16 Иисус дезе, беш болчок калашты ла эки болчок балыкты алып, теҥери öрö кöрöлö, алкады, олорды сындырала, улуска ÿлезин деп, ÿренчиктерге берди. 17 Ончозы jиди, тойды. Jигенниҥ арткан-калганын он эки каламага jууп алдылар. Ззртр йдл? 18 Бир катап Иисус jаҥыскандыра мÿргÿп турарда, Ого ÿренчиктери келди. Иисус олордоҥ сурады: — Улус Мени кем дешкилейт? 19 Олор каруу jандырдылар: — Сени Крестеечи Иоанн дежет, кезиктери Илия, кезиктери дезе jебрен jарчылардыҥ бирÿзи тирилген дешкилейт. 20 Ол сурады: — Слер Мени кем дейдигер? Петр: — Сен — Кудайдыҥ Христозы — деди. 21 Jе Ол мыны кижиге айтпазын деп, кату jакарала, 22 айтты: — Кижи Уулы кöп кыйналар учурлу, jаандар, улу абыстар ла бичикчилер Оны jектеп койор, Оны öлтÿргилеп койор, ÿчинчи кÿнде дезе Ол тирилер учурлу. 23 Оноҥ ончолорына айтты: — Мени ээчий барайын дегенигер, бойынаҥ бойы мойноп, бойыныҥ кере тартыратан агажын кажы ла кÿн алганча, Мени ээчий барзын. 24 Jÿрÿмин аргадайын дегени, онызын jылыйтар. Меге болуп jÿрÿмин jылыйтканы дезе, онызын аргадап алар. 25 Jер-телекейде не бардыҥ ончозын табала, jе бойын бойы öлтÿрип эмезе бойын jылыйтып салза, кижиге не туза? 26 Кем Менеҥ, Мениҥ айткан сöзимнеҥ уйалар болзо, Кижи Уулы Бойыныҥ, Аданыҥ ла агару ангелдердиҥ магын алганча келгежин, ол кижидеҥ уйалар. 27 Чынын айдадым слерге: мында тургандардыҥ кезиги Кудайдыҥ Каандыгын кöрбöйинче öлбöс.
Иисустыҥ кубулганы
28 Мынайда айтканныҥ кийнинде, сегис кÿнниҥ бажында Иисус Петрды, Иоанн ла Иаковты алганча, мÿргÿÿрге кырга чыкты. 29 Ол мÿргÿп турарда, чырайы кубулды, кийими агарып, мызылдай берди. 30 Jе бат, Оныла эки эр эрмектежип турды. Олор Моисей ле Илия болгондор. 31 Теҥериниҥ магыла jаркындалганча келип, олор Иисустыҥ Иерусалимде бÿдÿретен керектериниҥ учын куучындажып тургандар. 32 Петр ла оныла кожо болгон улус дезе уйкуга jыга бастырып койгондор. Jе ойгонып келеле, Оныҥ магыныҥ jаркынын, Ого коштой эки эр турганын кöрÿп ийдилер. 33 Байагы улус барарга jадарда, Петр Иисуска айтты: — Ÿредÿчи, биске мында макалу! Ÿч чадыр тудалы бирÿзин Сеге, бирÿзин Моисейге, бирÿзин дезе — Илияга. Нени айдып турганын ол бойы да билбес болгон. 34 Айдып турганча, булут чыгып, олорды кöлöткöлöп ийди. Булутка кирген бойлоры, коркый бердилер. 35 Булуттаҥ ÿн угулды: — Бу Мениҥ Уулым, Мениҥ талдап алганым. Оны угугар! 36 Ÿн угулбай барарда, Иисус ойто jаҥыскан артты. Ÿренчиктер мыны jажытта тудуп, нени кöргöндöрин ол кÿндерде кемге де айтпадылар.
Кара jелбиске туттурган уулчакты jасканы
37 Эртезинде олор кырдаҥ тÿшкÿлеп келерде, Иисусты кöп улус уткып чыкты. 38 Кенетийин улус ортодоҥ бир кижи: — Ÿредÿчи! — деп, кыйгырып ийди. — Сени jайнап, сурап турум, мениҥ уулымды келип кöр! Ол мениҥ сок jаҥыс уулым болор! 39 Jелбис оны туткактаганда, ол кенетийин кыйгырып баштайт, тытпактадып, оозынаҥ кöбÿк ажынып турат. Оны чек кыйнайла, jÿк арайдаҥ айрылат. 40 Jелбисти чыгара сÿрÿгер деп, ÿренчиктериҥди айбылагам, jе олор болуп албады. 41 Иисус: — Э-э, бÿтпес, балыр ÿйе! — деди. — Слерле кожо канчазын jÿрейин? Слерге канчазын чыдажайын? Уулыҥды бери экел! 42 Онызы келип jатканча, шилемир оны jерге jыга базып, калтырада берди. Jе Иисус кара jелбиске jакарып, уулчакты jазала, адазына берип ийди. 43 Кудайдыҥ кÿчин ончолоры кайкажып турдылар. Ончо улус Иисустыҥ эдип jÿргенин кайкажып турарда, Ол Бойыныҥ ÿренчиктерине айтты: 44 — Айтканымды лаптап угугар Кижи Уулы кижилердиҥ колына берилер. 45 Jе олор бу сöстöрди аайлабадылар, олорго бу сöстöр туйук болуп, оныҥ учурын оҥдободылар. Сурап угарга дезе коркып тургандар.
Кем улу-jаан?
46 Кемизи улу-jаан деп, ÿренчиктер ортодо блааш-тартыш болгон. 47 Иисус дезе, олордыҥ jÿрегинде алып jÿрген сагыжын билип, бир баланы колго алып, Бойыныҥ алдына тургузып, 48 айтты: — Меге болуп бу баланы jуудып алганы, Мени jуудып турганы ол. Мени jуутканы дезе, Мени Ийгенди jуутканы ол. Ортогордо эҥ кичÿгер, улу болоры ол. 49 Айдарда, Иоанн айтты: — Ÿредÿчи! Сениҥ адыҥды адап, шилемирлерди чыгарып турган кижини кöрдибис. Ол бисле кожо jÿрбей турган учун оны токтодып салдыс. 50 Иисус: — Токтотпогор — деди. — Слерге удура эмес кижи слер учун ине.
Иерусалим jаар барган jолдо
51 Теҥериге алылар кÿндери jууктап келедерде, Иисус Иерусалим jаар барар деп шÿÿп, 52 Бойыныҥ алдынаҥ элчилер ийди. Олор Ого керектÿ не-немени белетеп койорго, бир самар jуртка келдилер. 53 Jе Оны jуутпадылар, нениҥ учун дезе Ол Иерусалим jаар барып jаткан. 54 Мыны кöрöлö, ÿренчиктер Иаков ло Иоанн айттылар — Кайракан! Кÿÿниҥ бар болзо, теҥеридеҥ от тÿжÿп, буларды öртöп салзын деп айдалы ба? 55 Jе Иисус олор jаар бурулып, олорды токтодып койды. Бойыгарда кандый тын барын билбей jадыгар — деди. — Кижи Уулы дезе, кижиниҥ тынын кыйарга эмес, аргадаарга келген. 56 Айдарда, олор öскö jуртка бардылар.
Иисусты ээчий канайып барар?
57 Jолой бир кижи Иисуска айтты: — Сен кайдаар да барзаҥ, Сени ээчий барарым. 58 Иисус ого айтты: — Тÿлкÿ болзо ичегендÿ, куш болзо уйалу. Кижи Уулыныҥ дезе баш та jöлööр jери jок. 59 Öскö кижиге дезе айтты: — Мени ээчий бар. Онызы: — Кайракан! — деди. — Мен озо адамныҥ сööгин jууп койорго барып келейин бе? 60 Jе Ол ого айтты: — Öлгöн улус öлгöндöриниҥ сööгин бойлоры jуузын. Сен дезе барып, Кудайдыҥ Каандыгыныҥ Сÿÿнчилÿ Jарын jарла. 61 База бир кижи айтты: — Кайракан! Мен Сени ээчий барарым, jе озо барып, айылдагы улусла jакшылажып алайын ба? 62 Jе Иисус ого айтты: — Салдага колын салала, кайра аjыктанып турган кижи, Кудайдыҥ Каандыгына ижемjизи jок.
Jетен эки ÿренчигин ийгени
1 Мыныҥ кийнинде Кайракан база jетен эки ÿренчик талдап алды. Бойы барайын деген ончо калалар ла jурттар сайын олорды Бойыныҥ алдынаҥ экидеҥ ийип, 2 айтты: — Кезер кыра кöп эди, ишчилер дезе, ас. Анайдарда, кыраныҥ Бийине jайнагар, кыразына ишчилер ийзин. 3 Барыгар! Бат, слерди бöрÿлер ортодо jÿрер кураандарды чылап ийип jадым. 4 Таар да, баштык та, öдÿк те албагар, jолдо улусла эзендешпегер. 5 Кажы бир айылга кирзегер, озо баштап «Бу айылга амыр!» — дегер. 6 Анда амырдыҥ кижизи бар болгожын, амырыгар ого jедер, jок болгожын, бойыгарга бурулар. 7 Ол айылда артып, бары-jогын ичип-jигер, нениҥ учун дезе иштеп jÿрген кижи ижи учун кайралын алар учурлу. Айылдаҥ айылга кöчÿп jÿрбегер. 8 Кажы бир калага келзегер, слерди jуудып алып, неле кÿндÿлезе, оны jигер. 9 Андагы оору улусты jазып, «Кудайдыҥ Каандыгы слерге jууктап келди!» — деп, олорго айдыгар. 10 Кажы бир калага келзегер, слерди jуутпаза, оромго чыгала, айдыгар 11 «Слердиҥ калагардаҥ будыбыска jапшынган тоозынды да слерге кактап турубыс. Андый да болзо, Кудайдыҥ Каандыгы слерге jууктап келгенин билип jÿрÿгер!» 12 Айдып турум слерге бу калага кöрö ол кÿн Содомго jеҥил болор! 13 Ачу-корон сеге, Хоразин! Ачу-корон сеге, Вифсаида! Слерде эдилген кайкалдар Тир ле Сидондо эдилген болзо, олор самтар кеп кийип, баштарына кубал сееп, туку качан Кудайга баштанар эди. 14 Оныҥ учун Jаргы тужында Сидон ло Тирге слерге кöрö jеҥил болор. 15 Сен де, Капернаум, теҥериге jетире бийиктединген бойыҥ, таамыга jетире jабызаарыҥ. 16 Слерди угуп турганы, Мени угуп турганы ол. Слерди jектеп турганы, Мени jектеп турганы ол. Мени jектеп турганы дезе, Мени Ийгенди jектеп турганы ол. 17 Jетен эки ÿренчик сÿÿнчилÿ jанып келеле, айттылар: — Кайракан, Сениҥ адыҥды адап jакарганыста, шилемирлер де биске багып турдылар! 18 Ол айтты: — Сатана jалкын чылап теҥеридеҥ келип тÿшкенин кöрдим. 19 Бат, Мен слерге jыландардыҥ ла скорпиондордыҥ ÿстине базар, öштÿлерди jеҥер jаҥ берип jадым, слерге не де каршузын jетирип болбос. 20 Jе jелбистер слерге багып турганына сÿÿнбегер, ады-jолыгар теҥериде бичилгенине сÿÿнигер! 21 Бу тужында Иисус Агару Тыннаҥ сÿÿнчи алып, айтты: — Ада, теҥери ле jердиҥ Кайраканы! Мыны ойгорлордоҥ ло керсÿлердеҥ jажырала, кичÿлерге ачканыҥ учун, Сеге баш болзын! Эйе, Ада, jакшылыкту табыҥ андый болгон эди. 22 Адамнаҥ ончозы Меге берилген. Уулы кем болгонын Адазынаҥ öскö кем де билбес, Уулынаҥ öскö Адазы кем болгонын кем де билбес, анайда ок Уулы кемге ачар кÿÿндÿ, ол билер. 23 Оноҥ ÿренчиктерине бурулып, олорго аҥылап айтты: — Слердиҥ кöрÿп турганыгарды кöргöн кöстöр кежиктÿ. 24 Айдып турум слерге кöп jарчылар ла каандар кöрÿп jÿргенеерди кöрöйин дейле, кöрбöй калгандар, угуп jÿргенеерди угайын дейле, укпай калгандар.
Быйанду самар кижи керегинде
25 Бир jасакчы öрö туруп, Иисусты ченеп, сурады: — Ÿредÿчи, мöҥкÿ jÿрÿмдÿ болорго, нени эдейин? 26 Иисус оноҥ сурады: — Jасакта не деп бичилген? Оноҥ сен нени кычырдыҥ? 27 Байагы кижи каруу jандырды: — «Кудайыҥ Кайраканды бастыра jÿрегиҥле, бастыра jулаҥла, бастыра кÿчиҥле, бастыра санааҥла сÿÿп jÿр». База: «Бойыҥды сÿÿгеҥдий, jуугыҥды сÿÿп jÿр». 28 Иисус ого айтты: — Айтканыҥ jолду. Анайда ла эдип jÿр, jÿрÿм jÿрериҥ. 29 Jе ол актанайын деп, Иисустаҥ сурады: — А мениҥ jуугым кем? 30 Иисус каруу jандырып, айтты: — Бир кижи Иерусалимнеҥ Иерихон jаар барып jадала, тонокчыларга туттурган. Тонокчылар оны jылаҥаштап, jарым тындуга артырала, jÿре бергендер. 31 Ол jолло бир абыс барып jаткан. Jе оны кöрöлö, кöндÿре öдö берген. 32 Анайып ок бир левит ол jерге келип, кöрöлö, кöндÿре öдö конгон. 33 Бир самар кижи дезе, jортып барадала, оны кöрÿп, ичи ачыган. 34 Базып келеле, шырказын аракыла jунуп, майла сÿртеле, таҥып берген. Эштегине миндиреле, айылчы тÿжер ÿйге экелип, оны кичееген. 35 Эртезинде дезе атанар башта эки динарий чыгарып, ÿйдиҥ ээзине берип, айткан «Бу кижини кичее. Артык акча коротсоҥ, бурулзам, тöлöп берерим». 36 Тонокчыларга туттурган бу кижиниҥ jуугы ол ÿчÿниҥ кажызы болгон деп сананып туруҥ? 37 Jасакчы «Ого быйаны jеткени» — деди. Айдарда, Иисус айтты: — Бар, сен де анайда эдип jÿр.
Мария ла Марфа
38 Jолдо барадып, Иисус бир jуртка келди. Анда Марфа деп ÿй кижи Оны айлына кийдирди. 39 Марфада Мария деп сыйын болгон. Онызы Иисустыҥ будыныҥ jанына отурып, Оныҥ сöзин тыҥдап турган. 40 Марфа дезе, jаан кÿндÿ-кÿрее эдерге кичеенип, базып келеле, айтты: — Кайракан, сыйным мени иштезин деп, jаҥыскан артырып койгонын кöрбöй туруҥ ба? Оны меге болушсын дезеҥ? 41-42 Иисус дезе ого каруу jандырды: — Марфа! Марфа! Сен кöпти эдерге кичеенип, шакпырап jадыҥ, jе jÿк jаҥыс неме керек. Мария дезе jакшылыкту ÿлÿÿзин талдап алды, оны кем де айрып болбос.
Канайда мÿргÿйтени керегинде
1 Иисус бир jерде мÿргÿп турган. Мÿргÿп божоордо, ÿренчиктериниҥ бирÿзи Ого айтты: — Кайракан, Иоанн бойыныҥ ÿренчиктерин ÿреткени чилеп, бисти де мÿргÿÿрге ÿрет. 2 Иисус олорго айтты: — Мÿргÿп турганыгарда, мынайда айдыгар: Теҥеридеги Адабыс! Адыҥ Сениҥ агарулалзын, Каандыгыҥ Сениҥ келзин! Канайып теҥериде, анайып jерде де табыҥ Сениҥ болзын. 3 Кÿнÿҥ сайынгы калажысты кажы ла кÿн берип тур. 4 Кинчектеристи ташта, нениҥ учун дезе биске тöлÿлÿ не ле кижиниҥ jаманын бис те таштап jадыс. Jеткерге бисти кийдирбе, jе jаманнаҥ бисти аргада.
Суранып jÿрген наjы керегинде
5 Иисус оноҥ айтты: — Кажы бирÿгерде наjы бар болзын. Ого тÿн аразында келип, мынайда айткан болдыгар «Наjым, меге тöлÿге ÿч болчок калаш бер. 6 Айлыма jолго jÿрген наjым тÿшти, оны азыраар курсак jок». 7 Онызы дезе айыл ичинеҥ мынайда айтпай кайтсын: «Мени шакпыратпа. Эжигим бöктÿ, балдарым мениле кожо орында jаткылары. Туруп, сеге берип болбозым». 8 Айдып турум слерге: наjы болгон адында ол туруп, калашты бербезе де, турумкай болзогор, ого туруп, нени сураганаарды ончозын алып берерге келижер. 9 Мен де айдып турум слерге сурагар — слерге берилер, бедирегер — таап аларыгар; токулдадыгар — слерге ачып бергилеер. 10 Сураган кижи алат, бедирегени табат, токулдатканга ачып берер. 11 Кемигер, ада болгон бойы, уулы балык сурагажын, балыктыҥ ордына ого jылан алып берер? Уулы калаш сурагажын, ого таш алып берер ада ортогордо табылар ба? 12 Jымыртка сурагажын, ого скорпион алып берер? 13 Анайдарда, jаман бойыгар, балдараарга jакшыны берерин билер болзогор, анчада ла Теҥеридеги Ада Оноҥ сурап турган улуска Агару Тынды берер!
Иисус па айса Веельзевул ба?
14 Бир катап Иисус тил jок шилемирди чыгарган. Шилемир чыгарда, тил jок кижи эрмектене берген, улус алаҥ кайкаган. 15 Кезиктери дезе айдышты: — Ол шилемирлерди шилемир бийи Веельзевулдыҥ кÿчиле чыгара сÿрÿп турбай. 16 Кажылары дезе, Оны ченеп, теҥеридеҥ билди кöргÿс — дежип турдылар. 17 Jе Иисус олордыҥ ичиндеги сагыжын билип, айтты: — Бойынаҥ бойы бöлÿнишкен каан jурты ээн калар; бойынаҥ бойы бöлÿнишкен биле jайрадылар. 18 Сатана бойынаҥ бойы бöлÿнзе, оныҥ каандыгы чыдажып турар беди? Слер дезе Мени шилемирлерди Веельзевулдыҥ кÿчиле чыгара сÿрÿп турбай — дейдигер. 19 Веельзевулдыҥ кÿчиле шилемирлерди чыгара сÿрÿп турган болзом, слердиҥ уулдарыгар кемниҥ кÿчиле чыгара сÿрÿп jат? Оныҥ учун олор слерге jаргычылар болор. 20 Jе шилемирлерди чыгара сÿрÿп турганым Кудайдыҥ кÿчинеҥ болзо, слерге Кудайдыҥ Каандыгы jеткени бу туру. 21 Кÿчтÿ кижи мылтык тудунып, айылын каруулдаза, оныҥ jööжöзи бÿдÿн болор. 22 Ого бойынаҥ кÿчтÿ кижи табарып, оны jеҥзе, ол тушта оныҥ иженген мылтыгын айрып, тоноп алганын ÿлеп берер. 23 Мениле кожо эмези, Меге удура болгоны ол. Мениле кожо jуубаганы, кородып турганы ол. 24 Кара jелбис кижиниҥ öзöк-буурынаҥ чыкканда, энчÿ бедиреп, суу jок jерлерде тенип jÿрет. Таппай салала, «Чыгып барган айлыма бурулатам» — дейле, 25 барып кöрзö, айлы сибирилген, jуунадылган болот. 26 Барып, бойынаҥ jаман öскö jети jелбис ээчиткенче келет, кирип, анда jуртай бергилейт. Байагы кижиге мынызы башкызынаҥ коомой болор. 27 Ол мыны айдып турарда, улус ортодоҥ бир ÿй кижи ÿнин бийиктедип, — Сени алып jÿрген карын, Сени эмискен эмчек кежиктÿ! — деди. 28 Jе Ол айтты: — Кудайдыҥ сöзин угуп, бÿдÿрип jÿргени кежиктÿ! 29 Улус кöптöҥ jуулыжып турарда, Ол айда берди: — Кал, кинчектÿ ÿйе бу. Ол билдилер бедирейт. Jе Ионаныҥ билдизинеҥ öскö, ого билди берилбес. 30 Иона Ниневияныҥ калыгына билди болгондый, Кижи Уулы да бу ÿйеге билди болор. 31 Тÿштÿктиҥ абакай-кааны Jаргы болор кÿн бу ÿйениҥ улузыла кожо туруп, олорды бурулаар ол Соломонныҥ ойгор сöзин угайын деп, jака jердеҥ келип jÿрген эди. Jе бат, мында Турганы Соломонноҥ jаан. 32 Ниневияныҥ улузы Jаргы болор кÿн бу ÿйениҥ улузыла кожо туруп, олорды бурулаар. Олор Ионаныҥ jарлыктаганын угала, кинчегин алынып, Кудайга баштанган эдилер. Jе бат, мында Турганы Ионадаҥ jаан. 33 Jарыткышты камысканда, оны туйук jерге эмезе табак алдына тургуспайтан. Карын, ÿйге кирген улус jарыкты кöрзин деп, оны немениҥ ÿстине тургузатан. 34 Эт-кан jарыткыжы — кöс. Кöзиҥ ару болзо, ончо эди-каныҥ да jарык болор, кöстöҥ коомой болзоҥ, эди-каныҥ да карачкы болор. 35 Аjыктап кöр: ичиҥдеги jарык карачкы болуп калбазын! 36 Эди-каныҥ ончо jарык болзо, карачкы jери jок болзо, jарыткыш jарыгы сени jарыткандый, ончо бойыҥ jарык болор.
Фарисейлер ле jасакчылар керегинде
37 Иисус айдып божоордо, бир фарисей Оны айлына ажанарга кычырды. Ол келип, кыйын отурды. 38 Фарисей дезе, Оныҥ ажанар алдында колын jунбаганын кöрÿп, кайкады. 39 Jе Кайракан ого айтты: — Слер, фарисейлер, айак-казанаардыҥ тыштын арчып jадыгар, ичигер дезе тоношло, jаманла толо. 40 Керсÿ эместер! Тыштын бÿдÿрген Бойы, ичин де бÿдÿрген эмес пе? 41 Ичигерде не барынаҥ тиленип алган неме эдигер, ол тужында слерде ончозы ару болор! 42 Jе слерге, фарисейлер, ачу-корон! Слер мятаныҥ, рутаныҥ, не ле маала ажыныҥ онынчы ÿлÿÿзин берип jадыгар, jе Кудайдыҥ jаргызын ла сÿÿжин ундып jадыгар. Мыны да эдер, оны да ундыбас керек. 43 Слерге, фарисейлер, ачу-корон! Слер синагогаларда ичкери öдÿп отурарын, тепсеҥдерде уткыдарын jакшызынып jадыгар. 44 Слерге ачу-корон! Слер сööк салар темдектелбеген оро ошкожыгар улус онызын билбей, ÿстиле базып jÿргÿлейт. 45 Jасакчылардаҥ кем де Ого айтты — Ÿредÿчи! Мынайда айдып, бисти де тарындырып jадыҥ. 46 Jе Ол айтты: — Jасакчы болгон слерге де ачу-корон! Слер улуска апарарга эп jок jÿктер артадыгар, бойыгар дезе олорго сабарыгардыҥ бирÿзин де тийгиспейдигер! 47 Слерге ачу-корон! Слер jарчыларга сööк салар jерлер тудуп jадыгар, олорды дезе адаларыгар öлтÿрген! 48 Онызыла слер адаларыгардыҥ эткен керегин jарадып турганыгарды керелейдигер адаларыгар jарчыларды öлтÿрген, слер дезе олорго сööк салар jерлер тудуп jадыгар. 49 Оныҥ учун Кудайдыҥ Ойгоры айткан «Олорго jарчылар ла апостолдор ийерим. Олор булардыҥ кажыларын öлтÿрер, кажыларын дезе сÿрÿп ийер. 50 Телекей бÿдердеҥ ала тöгÿлген jарчылардыҥ каны бу ÿйедеҥ некелзин 51 Авельдиҥ канынаҥ ала тагыл ла Öргöö ортозында öлтÿрткен Захарияныҥ канына jетире». Эйе, айдып турум слерге мынызы бу ÿйедеҥ некелер! 52 Слерге, jасакчыларга, ачу-корон! Слер билгирдиҥ тÿлкÿÿрин алып алганыгар: ого бойыгар да кирбейдигер, кирейин деген улуска да буудак эдедигер. 53 Иисус jÿре берди. Оноҥ ло бери бичикчилер ле фарисейлер Ого ачынып, кöп сурактар берип, 54 Оны бурулаарга, айткан сöзинеҥ jик табарга, умзанып турдылар.
1 Ол öйдö тÿмен улус jуулып, кысталыжып турарда, Иисус озо ÿренчиктерине айдып баштады: — Фарисейлердиҥ ачыткызынаҥ чеберленигер, онызы эки jÿстÿ болоры. 2 Ачылбай калар туйук неме jок, jарталбай калар jажыт jок. 3 Оныҥ учун карачкыда айтканыгар, jарыкта угулар, айыл ичинде кулакка айтканыгар, айылдыҥ jабынчызынаҥ jарлалар.
Кемнеҥ коркыйтан
4 — Слерге дезе, наjыларыма, айдып турум эт-канды öлтÿреле, öскö нени де эдер аргазы jоктоҥ коркыбагар. 5 Jе кемнеҥ коркыйтанын слерге айдып берейин: öлтÿреле, таамыга тÿжÿрер jаҥы бардаҥ коркыгар. Эйе, айдып турум слерге оноҥ коркыгар! 6 Беш болчок боро кучыйакты эки оок jес акчага садатан эмес беди? Jе Кудай олордыҥ бирÿзин де ундыбаган. 7 Слердиҥ дезе бажыгардыҥ кылы да ончозы тоололып калган. Анайдарда, коркыбагар слер кöп кучыйактардаҥ баалу! 8 Айдып турум слерге: кем Мени jарадып турганын улус алдына айтса, оны Кижи Уулы да jарадып турганын Кудайдыҥ ангелдери алдына айдар. 9 Улус алдында кем Менеҥ jана тÿшсе, Кижи Уулы Кудайдыҥ ангелдери алдында байагы кижидеҥ jана тÿжер. 10 Кижи Уулына удура сöс айтканы ташталар, Агару Тынды jамандап айтканы дезе, ташталбас. 11 Слерди синагогаларга, jамылуларга ла jаҥдарга алып келгежин, канайда коруланарыс, нени айдарыс деп санааркабагар. 12 Агару Тын ол тушта нени айдарына слерди ÿредер.
Бир бай керегинде
13 Улустыҥ ортозынаҥ бир кижи Иисуска айтты: — Ÿредÿчи, карындажыма айт, энчини мениле ÿлешсин. 14 Иисус ол кижиге: — Слерди jаргылаарга эмезе энчигерди ÿлештирерге Мени кем туткан? — дейле, 15 улуска баштанды: — Ачаптанып неме jуурынаҥ чеберленигер, — кижиниҥ jÿрÿми jööжöзиниҥ элбегинеҥ камаанду эмес. 16 Оноҥ укаа сöс айтты: — Бир бай кижиниҥ кыразында jакшы аш бÿткен. 17 «Эм канайдайын? — деп, ол сананган. — Ажымды урар jерим jок». 18 Оноҥ айткан: «Мынайда эдедим: алмарларымды оодып, оноҥ jаандарын тудадым, ончо ажымды, бар jööжöмди ого jууп койодым. 19 Оноҥ jулама айдадым: 'Jулам! Белетеп алган курсагыҥ, jööп алган байлыгыҥ узак öйгö jедер: амыра, ичип-jи, jырга'». 20 Jе Кудай ого айткан: «Сананбас! Бу тÿнде jулаҥды алып баргылаар. Белетеп алганыҥ кемге jедижер?» 21 Кудайга байыбай, бойына байлык jууган кижиле андый болуп jат.
Jÿрÿмигерди кичееп санааркабагар
22 Иисус ÿренчиктерине айтты: — Оныҥ учун айдып турум слерге: jÿрÿмигерди кичееп, нени jиирис, эди-каныгарды кичееп, нени кийерис дебегер. 23 Jÿрÿм курсактаҥ баалу, эт-кан кийимнеҥ баалу. 24 Кускундарды кöрÿгер олор аш чачпайдылар, кеспейдилер, jööжö сугар jери де jок, алмарлары да jок, jе Кудай олорды азырап jат. Слер дезе куштардаҥ канча кире артык! 25 Кемигер кичеенип, jÿрÿмин бир де саатка узадып болор? 26 Асты да болзо, бойыгарга эдип болбозыгарда, öскöзин не кичееп jадыгар? 27 Чомур чечектердиҥ öзÿп турганын кöрÿгер иштебей де, иирбей де jадылар. Jе айдып турум слерге Соломон до бойыныҥ бастыра магында олордыҥ бирÿзи де чилеп кийинбеген. 28 Бÿгÿн öзÿп, эртен отко ташталатан jалаҥныҥ öлöҥин Кудай анайда кийиндирип турган да, слерди оноҥ артык кийиндирер эмес пе, бÿтпестер! 29 Нени jиирин, эмезе нени ичерин бедиребегер, ого санааркабагар. 30 Мыныҥ ончозын бу телекейдиҥ улузы бедирейт. Адагар дезе мыныҥ ончозын керексинип турганыгарды билер. 31 Карын, Оныҥ Каандыгын бедирегер, мыныҥ ончозы слерге ÿзеери берилер. 32 Коркыба, ас ÿÿр! Слерге Каандык берери — Адагардыҥ jакшылык кÿÿни андый. 33 Jööжöгöрди садып, быйан эдип jÿрÿгер. Бойыгарга элебес акчакап белетеп алыгар, коробос байлыкты теҥериде jööгöр, — ого уурчы jедип албас, оны кÿйе jибес. 34 Jööжöгöр кайда, jÿрегеер де анда болор.
Белен болугар
35 — Белигер курлу болзын, jарыткыштарыгар кÿйÿп турзын. 36 Бийи тойдоҥ келеле, эжикти токулдаткажын, тургуза ла ачып берерге сакыган кижидий болугар. 37 Бийи jанып келеле, кулдары ойгу болгонын кöргöжин, байагы кулдардыҥ кежиктÿ болгоны ол. Чынын айдадым слерге ол курчанып, кулдарын отургызып, базып келип, олорды бойы кÿндÿлеер. 38 Тÿнниҥ ÿч те аразында, таҥ алдында да келип, кулдары ойгу болгондорын кöрöр болзо, ол кулдар кежиктÿ. 39 Уурчы качан келерин айыл ээзи билген болзо, ойгу болуп, айылын тонотпос эди деп, билип jадыгар. 40 Слер де белен болугар Кижи Уулы слер сакыбаган öйдö келер. 41 — Кайракан! Бу укаа сöсти jаҥыс биске айдып туруҥ ба, айса ончо улуска ба? — деп, Петр Оноҥ сурады. 42 Кайракан айтты: — Jалчылардыҥ бажын билип, олорго öйинде курсак берип турзын деп, бий кöстöгöн бÿдÿмjилÿ ле керсÿ айыл башкараачы кем болотон? 43 Бийи келип, кулы анайда эдип jÿргенин кöрöр болзо, байагы кул кежиктÿ. 44 Чынын айдадым слерге оны ончо jööжöзине баш эдер. 45 Jе ол кул ичинде «Бийим бачым келбес» — дейле, jалчыларды, jалчы кыстарды согуп, ичип-jип, аракыдап jатса, 46 ол кулдыҥ бийи сакыбаган кÿнде, сананбаган öйдö келер. Оны бойынаҥ кезе чабар, оныҥ салымы бÿтпес улустыҥ салымындый болор. 47 Бийиниҥ табын билип, белен эмес болгон, оныҥ табыла этпеген кул кöп соктырар; 48 билбей jÿрÿп, кезедилер буруга калганы дезе ас соктырар. Кемге кöп берилген, оноҥ кöп ок некелер, кемге кöп бÿдÿмjилелген, оноҥ кöп ок суралар. 49 Мен jерге от тÿжÿрерге келгем, ол от jалбырап кÿйзе кайдат деп, кÿÿнзеп турум! 50 Мен креске тÿжÿп, крестелер учурлу; оны сакып, кыйналып турганымды! 51 Мени jерге энчÿ экелерге келген деп туругар ба? Jок! — деп, айдып турум слерге. — Бöлÿштирерге келгем! 52 Мынаҥ ары ÿйде беш кижи болзо, олор бöлÿнижер: ÿчÿзи — экÿзине удура болор, экÿзи — ÿчÿзине удура болор. 53 Адазы уулына, уулы адазына удура, энези кызына, кызы энезине удура, кайын энези келдине, келди кайын энезине удура бöлÿнижер. 54 Улуска дезе айтты: — Кÿнбадыштаҥ булут чыгып келгенин кöрзöгöр, ол тарыйын «Jаҥмырлаар» — дейдигер; айтканыгарча болуп jат. 55 Тÿштÿк салкын соккондо, «Изÿ болор» дейдигер, айтканыгарча болуп jат. 56 Эки jÿстÿлер! Jерге ле теҥериге кöрÿп, jылдыҥ öйин билип jадыгар, эмди кандый öй келгенин дезе билип болбойдыгар ба? 57 Чын дегенди билип аларга, бойыгарды бойыгар не jаргылабайдыгар? 58 Бурулаачы кижиҥле jаҥдарга барып jаткаҥда, jолой оныла jаражарга кичеен, сени ол jаргычыга алып барбазын, jаргычы сени тÿрмениҥ ишчизине берип ийбезин, онызы дезе сени тÿрмелеп койбозын. 59 Айдып турум сеге: калганчы оок акчаны тöлöбöйинчеҥ, оноортынаҥ чыкпазыҥ.
Кинчегин алынары керегинде
1 Бу öйдö Иисуска бир кезик улус келип, Öргööдö Пилатка öлтÿрткен Галилейдиҥ улузы керегинде айдып бердилер. Пилат олордыҥ канын тайып jаткан тындуларыныҥ каныла колыштырган. 2 Иисус айтты: — Бу улус Галилейдиҥ öскö улузынаҥ кöп кинчектÿ учун олорло андый болгон деп сананып туругар ба? 3 Jок — деп, айдып турум слерге! Jе кинчегерди алынып, Кудайга баштанбазагар, ончогор анайып ок öлÿп каларыгар! 4 Силоамдагы бакана аҥтарыларда, ого баспактадып öлгöн он сегис кижи Иерусалимде jуртаган улустаҥ ончозынаҥ кöп тöлÿлÿ болгон деп сананып туругар ба? 5 Jок — деп, айдып турум слерге! Jе кинчегерди алынып, Кудайга баштанбазагар, ончогор анайып ок öлÿп каларыгар. 6 Оноҥ мындый укаа сöс айтты: — Бир кижиниҥ виноград öскöн садында тарылган смоква агаш болгон. Ол бу агаштыҥ jиилегин терерге келеле, неме таппаган. 7 Айдарда, бойыныҥ ишчизине айткан: «Бат, бу агаштаҥ jиилек алайын деп, ÿчинчи jыл келип jадым, jе бедиреп таппай турум. Оны ары кезип кой, jерди туза jок этпезин». 8 Jе онызы каруу jандырып, айткан: «Бийим, быjылча тургай. Мен оны кÿбÿредип, öтöк тöгÿп салайын. 9 Эзенде jиилек берер болор бо. Бербезе, кезип койгойыҥ».
Суббот кÿнде кижини jазары
10 Суббот кÿн синагогалардыҥ бирÿзинде Иисус ÿредип турган. 11 Анда jоболдыҥ кöрмöзине туттурала, он сегис jыл jобоп jÿрген ÿй кижи болгон. Ол корчойып калган, арка-сыны тÿзелбейтен. 12 Иисус оны кöрöлö, Бойына кычырып алып, — Ÿй кижи, оору-jоболдоҥ айрылып jадыҥ — дейле, 13 ого колын салып, алкады. Онызы бу тарый тÿзелип, Кудайды алкай берди. 14 Иисус суббот кÿнде jасты деп, синагоганыҥ jааны чугулданып, улуска айтты: — Иш эдетен алты кÿн бар. Jазыларга ол кÿндерде келип туругар, суббот кÿнде келбегер. 15 Jе Кайракан айтты: — Эки jÿстÿлер! Слердиҥ кемигер де болзын, суббот кÿнде чарын эмезе эштегин чечип, сугарарга апарып jат па? 16 Авраамныҥ бу кызын сатана туку он сегис jыл кÿлÿде туткан. Суббот кÿнде кÿлÿзин чечип, оны jайымдаарга jарабас па? 17 Ол мынайда айдып турарда, Ого удурлашкан ончо улуска уйатту болды. Ончолоры Оныҥ мактулу керектерин кöрÿп, сÿÿнижип турды.
Кудайдыҥ Каандыгы неге тÿҥей
18 Иисус айтты: — Кудайдыҥ Каандыгы неге тÿҥей, Оны неге тÿҥдеп айдайын? 19 Ол горчицаныҥ ÿренине тÿҥей. Оны кижи алып, садында отургускан. Ол öзÿп, jаан агаш болуп калган, теҥериниҥ куштары оныҥ будактарына уйа тарткан. 20 База айтты: — Кудайдыҥ Каандыгын неге тÿҥдеп айдайын? 21 Ол ачыткыга тÿҥей. Оны ÿй кижи алып, ÿч кемjÿ кулурга саларда, ончо тесте кöдÿрилип калган. 22 Иисус калаларга ла jурттарга табарып, ÿредип турды. Ол Иерусалим jаар барып jаткан. 23 — Кайракан, аргаданып тургандар ас беди? — деп, бир кижи сурады. Иисус дезе олорго айтты: 24 — Тар эжиктеҥ кирерге кÿjÿренигер. Айдып турум слерге кöп улус кирейин дейле, ого кирип болбос. 25 Айыл ээзи туруп, эжигин бöктöп ийзе, слер тыштында туруп, эжикти токулдадып «Бийибис, биске ач!» — деп jайнаарыгар. Jе ол слерге айдар «Слерди билбезим, кайдаҥ келген улус». 26 Ол тушта слер айдынарыгар «Сениҥ алдыҥда ичип-jип jÿрген эдибис, бистиҥ оромдорыста ÿредип jÿрген эдиҥ». 27 Jе ол слерге айдар «Слерди билбезим, кайдаҥ келген улус. Jаман кылынып jÿргендер, ончогор менеҥ кеде тайылыгар!» 28 Авраам, Исаак, Иаков ло ончо jарчылар Кудайдыҥ Каандыгында jÿргендерин, бойыгар дезе, чыгара сÿрдÿрип ийгенигерди кöрöр болзогор, анда ый ла тиш кыjырты болор. 29 Кÿнчыгыштаҥ ла кÿнбадыштаҥ, тÿндÿктеҥ ле тÿштÿктеҥ келгилеп, Кудайдыҥ Каандыгында кыйын отургылап алар. 30 Эмди калганчы болгон кижи, баштапкы болор, баштапкы болгоны, калганчы болор.
Иерусалим керегинде сыгыт
31 Ол кÿн бир кезик фарисейлер келип, Иисуска айттылар — Чыгып, мынаҥ ырбап бар, Ирод Сени öлтÿрер кÿÿндÿ. 32 Иисус олорго каруу jандырды: — Барып, ол тÿлкÿге айдыгар «Бат, бÿгÿн ле эртен шилемирлерди чыгарарым, оору-jоболды jазарым, ÿчинчи кÿнде дезе керегимди туузылтарым. 33 Jе бÿгÿн, эртен ле соҥзуун Мен jолдо болор учурлу, нениҥ учун дезе jарчы Иерусалимнеҥ öскö jерде öлтÿртер аргазы jок». 34 Jарчыларды öлтÿреечи, сеге ийилген элчилерди ташла шыбалаачы Иерусалим, Иерусалим! Куш бойыныҥ балдарын канады алдына jуунаткандый, балдарыҥды канча jуунадайын дебедим, jе слер болбодыгар! 35 Бат, айлыгар слерге ээн артып jат! Айдып турум слерге öй jедип, «Кайраканныҥ адынаҥ келип jатканы алкышту!» — деп айтпаганчар, Мени кöрбöзигер.
Иисус фарисей-эште
1 Бир катап суббот кÿнде Иисус фарисей бийдиҥ айлына кирип, ажанды. Оны аjыктап турдылар. 2 Jе бат, Оныҥ алдына суулу оорудаҥ шыралап jÿрген кижи келди. 3 Иисус jасакчыларга ла фарисейлерге баштанып, айтты: — Суббот кÿнде улусты эмдеерге jараар ба? 4 Олор унчугышпады. Оору кижиге тийип, оны jазала, jандырып ийди. 5 Олорго дезе айтты: — Кажы бирÿгердиҥ уулыгар эмезе чарыгар кутукка тÿшкежин, оныгарды суббот то кÿнде ол тарый чыгарып албас бедигер? 6 Олор нени айдарын билбей турдылар. 7 Айттырылган улус тöр талдап тургандарын аjарып, олорго укаа сöс айтты: 8 — Кем сени тойго кычырза, тöргö отурба. Айттырылган улус ортодо сенеҥ кÿндÿлÿ кижи бар болуп калбазын. 9 Оны да, сени де айттырган кижи базып келип, сеге: «Бу jерди ол кижиге божот» — дебезин. Ол тушта сеге бу мыныҥ уйадына чыдабай, эжиктиҥ jанына барып, отурарга келижер. 10 Jе сени айттырса, келип, эжиктиҥ jанына отурып ал. Сени айттырган кижи базып келип, «Наjы, öрö öт!» — дезин. Ол тушта сениле кожо отурган улус алдында сеге кÿндÿ болор. 11 Бойын бийик тутканы — jабыс кöрдирер, бойын jабыс тутканы — бийикке чыгар. 12 Айттырган кижиге де айтты: — Тÿште бе, эҥирде бе казан аскаҥда, наjыларыҥды да, карындаштарыҥды да, тöрööндöриҥди де, бай айылдаштарыҥды да айттырба. Олор качан бирде сени база айлына кычырар, jакшызын jандыра jетирер аргалу. 13 Jе кÿндÿ-кÿрее эткеҥде, тÿреҥи, кенек, аксак, сокор улусты айттыр. 14 Бат ол тушта кежиктÿ болгоныҥ ол jандыра jакшызын олор сеге jетирип болбос, jе актулар тирилгежин, сеге jакшы jетирилер. 15 Мыны угала, Оныла кожо кыйын отургандардыҥ бирÿзи Ого айтты: — Кудайдыҥ Каандыгында курсак jиири кежиктÿ! 16 Иисус дезе ого айтты: — Бир кижи jаан кÿндÿ-кÿрее эдип, кöп улус айттырган. 17 Ажанар öй jедип келерде, ол кулын ийип, айттырылган улуска мынайда айтсын деген «Келигер, ончо неме белен». 18 Олор, эрмектежип алган чылап, jаманын таштазын деп, сурай бергендер. Бирÿзи айткан «Мен jер садып алдым, оны барып кöрöр керек. Jаманымды таштазын деп, сурап турум». 19 Экинчизи: «Мен беш эжер чар садып алдым, олорды jегип, кыра сÿрÿп кöрöргö турум. Jаманымды таштазын деп, сурап турум» — деген. 20 Ÿчинчизи айткан: «Мен кижи алдым, оныҥ учун барып болбозым». 21 Кул келип, мыны бийине угускан. Айыл ээзи чугулданып, кулына jакарган: «Капшай барып, каланыҥ jаан ла кичинек оромдоры сайын jÿрÿп, тÿреҥи, кенек, аксак ла сокор улусты бери экел». 22 Кул келип, айткан: «Бийим, jакаруҥды бÿдÿрип койдым, эмди де jер бар». 23 Бий кулына база jакарган: «Jолдорды, чеден-кажаандарды кууп, туштаган ла кижини сöстö, айлымныҥ ичине улус толзын! 24 Айдып турум слерге: озо айттырган улустыҥ бирÿзи де ажымнаҥ jибес».
Канайып Иисустыҥ ÿренчиги болор
25 Иисусла кожо кöп улус барып jаткан. Ол кайра баштанып, олорго айтты: 26 — Меге келген кижи ада-энезин, алган эжин, бала-барказын, ага-карындажын, эjе-сыйындарын, акту бойыныҥ jÿрÿмин де jектеп, jаман кöрбöзö, ол Мениҥ ÿренчигим болор аргазы jок. 27 Бойыныҥ кере тартыратан агажын албай, Мени ээчип jÿрер кижи, Мениҥ ÿренчигим болор аргазы jок. 28 Кажы бирÿгер бакана тудар кÿÿндÿ болзын. Ол озо отурып алып, оны бÿдÿре тударга не-немези jеткил бе деп, тоолоор эмес пе? 29-30 Оноҥ башка, бакананы тöзöйлö, бÿдÿрип болбостоҥ маат jок. Улус оны кöрöлö, «Бу кижи тудуп баштайла, бÿдÿрип болбоды» деп, электеп каткырышпазын. 31 Кандый бир каан öскö каанга удура jуулажарга барып jаткан болзын. Он муҥ черÿлÿ бойы, jуулажып келип jаткан jирме муҥ черÿлÿ каанга удурлажар аргазы бар ба деп, озо баштап отурып алып, jöптöжöр эмес пе? 32 Jуулажар аргазы jок болзо, öштÿ ыраак тужында амыр-энчÿ сурап, ого элчилерин ийер. 33 Анайып ок слер де, бойыгарда не барынаҥ мойнобозогор, Мениҥ ÿренчиктерим болор учурыгар jок. 34 Тус — jакшы неме. Jе тус амтанын jылыйтса, канайып оны тусту эдер? 35 Jерге де, öтöккö дö jарабас. Оны чыгара чачып jадылар. Кулакту кижи уксын!
Jылыйган кой керегинде
1 Иисусты угарга, ончо албанчылар ла кинчектÿлер Ого jууктап келдилер. Фарисейлер ле бичикчилер дезе кимиректенип турдылар 2 — Ол кинчектÿлерди jуудып, олорло кожо ажанып jат. 3 Jе Иисус олорго мындый укаа сöс айтты: 4 — Кажы бирÿгерде jÿс кой болзын, бир койыгар jылыйып калган болзын. Jылыйган койды таап алганча бедиреерге, тогузон тогус койын ол куба чöлдö артырып койор эмес пе? 5 Таап алгажын, сÿÿнип, койды jардына артынып алар. 6 Jанып келеле, наjыларын ла айылдаштарын кычырып алып, олорго айдар «Мениле кожо сÿÿнигер, jылыйган койымды таап алдым!» 7 Айдып турум слерге Кудайга баштанары керек jок тогузон тогус актуга кöрö Ого баштанып турган кинчектÿ бир кижиге теҥериде артык сÿÿнгилеер.
Jылыйган акча керегинде
8 — Ол эмезе, бир ÿй кижиде он мöҥÿн акча болзын, бир акчазын jылыйтып салган болзын. Jарыткышты кÿйдÿрип алып, айлыныҥ ичин сибирип, онызын таап алганча, кичеенип бедиреер эмес пе? 9 Таап алгажын, ÿÿре-jелелерин, айылдаштарын кычырып алып, айдар: «Мениле кожо сÿÿнигер, jылыйган акчамды таап алдым!» 10 Айдып турум слерге: Кудайга баштанып турган кинчектÿ бир де кижиге Кудайдыҥ ангелдери алдында сÿÿнчи болуп jат.
Тенибер уул керегинде
11 Иисус база айтты: — Бир кижиде эки уул болгон. 12 Кичÿзи адазына айткан: «Ада! Jööжöгöрдöҥ jедижер ÿлÿÿмди меге беригер». Адазы jööжöни уулдарына бöлип берген. 13 Саадабай кичÿ уул ончозын jууп, ыраак ороонго атанган. Анда ол салдым, балыр jÿрÿп, акчазын ÿреп койгон. 14 Бары-jогын кородып саларда, ол ороондо ачана-торо башталып, немеге jединбей барган. 15 Барып, бу ороонныҥ улузыныҥ бирÿзине jалданарда, оны jалаҥына чочко кабыртып ийген. 16 Чочконыҥ jайынтызыла да болзо, кардын толтырайын дезе, оны да берери чыкпай турган. 17 Санаа алынып, айдынган: «Адамныҥ канча jалчылары курсакты jип тÿгезип болбой jат, мен дезе торолоп öлöргö jеттим! 18 Туруп, адама барып, айдадым: 'Ада, теҥериге удура ла слердиҥ алдыгарда кинчек эттим. 19 Уулыгар деп аданар учурым jок, мени jалчылараарга кожуп алыгар'». 20 Туруп, адазына барган. Оны адазы ыраагынаҥ кöрÿп ийеле, ичи ачыган, удура jÿгÿрип келеле, мойнынаҥ кучактап, окшой берген. 21 Уулы: «Ада! — деген. — Теҥериге удура ла слердиҥ алдыгарда кинчек эттим. Уулыгар деп аданар учурым jок». 22 Jе адазы кулдарына jакарган: «Кийимниҥ болзо jакшызын экелип, балама кийдиригер, сабарына болзо jÿстÿк сугугар, будына болзо öдÿк кийдиригер. 23 Семирткен бозуны экелип, сойыгар jийлик, jыргайлык! 24 Бу уулым öлгöн бойы тирилди, jылыйган бойы табылды». Оноҥ jыргай бергендер. 25 Jаан уул дезе кырада болгон. Jанып келедип, айылдаҥ кожоҥ чыгып турганын угуп ийген. 26 Jалчылардыҥ бирÿзин алдырып алала, анда не болуп турганын сураган. 27 Онызы айткан: «Карындажыҥ jанып келген. Ол эзен-амыр jанып келди деп, адаҥ сÿÿнип, семирткен бозуны сойгон». 28 Jаан уул ööркöйлö, айлына кирбеген. Адазы чыгып келеле, оны кычыра берген. 29 Jе ол адазына айткан «Бат, канча jылга улай слерге иштеп, айткан сöзигердеҥ чыкпай jÿрдим. Jе наjыларыҥла кожо jыргап ал деп, меге уулак та айдып бербедигер. 30 Баскын-тоскын ÿй улуска биригип, ар-jööжöзин кородып койгон бу уулыгар jанып келерде, ого семирткен бозу сойдыгар!» 31 Адазы дезе ого айткан: «Уулым, сен jаантайын мениле кожо, мениҥ не барым — сенийи. 32 Бу карындажыҥ öлгöн бойы тирилди, jылыйган бойы табылды деп сÿÿнип, jыргаар керек».
Чындык байлык керегинде
1 Иисус Бойыныҥ ÿренчиктерине дезе айтты: — Бир бай кижиде айыл башкараачы болгон. Ол jööжöзин кородып jат деп, байга jетиргендер. 2 Онызын алдырала, айткан: «Бу сен керегинде нени угуп турум? Эткен ижиҥе jартамал эт, бу иште сениҥ артар учурыҥ jок». 3 Айыл башкараачы бойында айдынган: «Эм канайдайын? Бийим мени иштеҥ jайладып jат. Jер казып болбозым, суранчыктап jÿреринеҥ уйалып jадым. 4 Бу иштеҥ чыгарып салза, улус мени айылдарына jуудып алзын деп, нени эдерин билерим» — дейле, 5 бийине тöлÿлÿ улусты таҥынаҥ алдыра берген. «Бийиме канчаны тöлÿлÿ эдиҥ?» — деп, баштапкызынаҥ сураган. 6 Онызы: «Jÿс бочко май» — деген. Айдарда, ого айткан: «Кол салган чаазыныҥды алып, отур, 'бежен' деп, капшай бичи». 7 Оноҥ: «Сен канча кирелÿ тöлÿлÿ эдиҥ?» — деп, öскöзинеҥ сураган. Онызы: «Jÿс таар буудай» — деген. Айдарда, ого айткан: «Кол салган чаазыныҥды алып, 'сегизен' деп бичи». 8 Санаа-укаалу эткени учун чынга турбас немелердиҥ башкараачызын бий мактаган. Jердеги jÿрÿмниҥ уулдары бойы ошкош улус ортодо jарыктыҥ уулдарына кöрö санаалу. 9 Мен де слерге айдып турум: чынга турбас байлыкла бойлорыгарга нöкöрлöр таап туругар. Оноҥ, байлыгар корозо, слерди мöҥкÿ айлы-jурттарына jууткылап алзын. 10 Аска бÿдÿмjилÿ болгоны, кöпкö дö бÿдÿмjилÿ. Аска бÿдÿмjи jок болгоны, кöпкö дö бÿдÿмjи jок. 11 Чынга турбас байлыкты слерге бÿдÿмjилеерге jарабас болзо, чындык байлыкты кем бÿдÿмjилеер? 12 Кижинийине бÿдÿмjизи jок болгоныгарда, бойыгардыйын слерге кем берер? 13 Кандый да кул эки бийге бир уунда jалчыланып болбос: эмезе бирÿзин jаман кöрöр, экинчизин дезе сÿÿр; эмезе бирÿзине кичеенер, экинчизин дезе керектебес. Кудайга ла jööжöгö теҥ jалчыланып болбозыгар. 14 Мыны ончозын фарисейлер де угуп, акчага ач бойлоры, Иисусты электеп каткырышты. 15 Иисус олорго айтты: — Улус алдында акту болуп кöрÿнедигер, jе Кудай jÿрегеерди билер. Улус ортодо бийик баалалып турганы, Кудайга jескинчилÿ. 16 Иоаннаҥ озо Jасак ла jарчылардыҥ сöзи jарлалган. Эмдидеҥ ала дезе Кудайдыҥ Каандыгы керегинде Сÿÿнчилÿ Jар jарлалат, кажы ла кижи ого кирерге кÿч салат. 17 Jасакта бир чийик jоголгончо, jер ле теҥериге jоголорго jеҥил. 18 Ÿйиле айрылыжып, öскö кижи алганы, онызыла кинчекке киргени ол. Айрылыжып калганды алганы, оныла кожо кинчек эткени ол.
Бай кижи ле Лазарь
19 Иисус оноҥ айтты: — Бир бай кижи болгон. Каан чылап кийинип, кÿнÿҥ сайын jыргап-сайрап jÿрер. 20-21 База бастыра бойы ириҥ-баалулу Лазарь деп тÿреҥи кижи болгон. Байдыҥ столынаҥ тÿшкенди jийин деп, оныҥ каалгазыныҥ jанында jадатан. Ийттер келип, баалузын jалап туратан. 22 Jе бат, тÿреҥи jада калган, ангелдер оны Авраамга коштой апарып салгандар. Бай да jада калган, оныҥ сööгин jууп койгондор. 23 Ол, таамыда кыйналып jÿрген бойы, öрö кöрзö, ыраагында Авраам jÿрген, коштойында дезе — Лазарь. 24 Бай кыйгыра берген: «Авраам адабыс! Меге буурсап, Лазарьды бери ийзеҥ, сабарыныҥ бажын сууга чыктыдып, тилимди соотсын. Бу от-jалбыштыҥ изÿзине кыйналып турум!» 25 Jе Авраам айткан: «Уулым, эске алынып ийзеҥ, эзен jÿрериҥде, сен ончо jакшыны алгаҥ, Лазарь дезе ончо jаманды. Эмди ол мында кооттоп jат, сен дезе кыйналып jадыҥ. 26 Ого ÿзеери, слердиҥ ле бистиҥ ортобыста — алыс jер. Оныҥ учун мынаартынаҥ слерге барайын дегени, барып болбос, оноортынаҥ биске келейин дегени, келип болбос». 27 Айдарда, бай айткан: «Оны бистиҥ айылга ий деп, сурап турум сени, адабыс! 28 Беш карындажым бар эди. Бу кыйынду jерге тÿшпезин деп, ол барып, олорго керелезин». 29 Авраам айткан: «Олордо Моисей ле jарчылар бар, олорды уксын!» 30 «Jок, Авраам адабыс, — деп, ол айткан: — öлгöн улустыҥ бир-бирÿзи олорго барза, олор Кудайга баштанар». 31 Jе Авраам ого айткан: «Моисейди ле jарчыларды уккулабай турган болзо, олорды кем де, керек дезе, тирилген кижи де, бÿдÿндирип болбос».
Кинчек ле бÿдетени керегинде
1 Иисус ÿренчиктерине айтты: — Jаманга баштаачы немелер келбейинче болбос, jе олор кем ажыра келген, ого ачу-корон! 2 Бу кичÿлердиҥ кажы бирÿзин jаманга баштаган кижиниҥ мойнына теерменниҥ тажын буулап, оны талайга таштаган болзо, ого торт болор эди. 3 Мынаҥ чеберленип jÿрÿгер! Карындажыҥ сеге jаман эткежин, каарып айт, кинчегин алынза, jаманын таштап кой. 4 Кÿнине jети катап jаман эделе, сеге jети катап келип, «Мен бурулу» дегежин, jаманын таштап кой. 5 — Кудайга бÿдер кÿÿнибисти тыҥыдарга болуш — деп, апостолдор Кайраканнаҥ сурадылар. 6 Кайракан каруу jандырды: — Бÿдеригер горчицаныҥ ÿренинче болуп, бу турган агашка «Тазыл-тамырыҥла кожо кодорылып, бойыҥды бойыҥ талайга апарып отургус!» — деген болзогор, ол слерге багар эди. 7 Кажы бирÿгер кыралап эмезе малдап jÿрген кулду болзын. Байагы кул иштеҥ jанып келзе, ого «Капшай отурып ажан!» — деп айдар бедигер? 8 Карын, мынайда айдар jогоор бо: «Меге казан ас, мен ичип-jип отурганчам, курчанып алып, мени кичееп кÿндÿле, оноҥ бойыҥ ичип-jиириҥ». 9 Jакаругарды бÿдÿрген кулыгарга алкыш-быйаныгарды айдар бедигер? 10 Анайып ок слер де, jакаруны бÿдÿреле, мынайда айдыгар: «Бис неге де турбас кулдар эдибис, бис jÿк молjу-керегисти бÿдÿрдис». 11 Иерусалим jаар jолдо Иисус Самар ла Галилейдиҥ ортозынча барып jаткан. 12 Бир jуртка кирип jадарда, Ого капкаш баалулу он кижи учурады. Олор ыраагында токтой тÿжÿп, 13 кыйгырыжа бердилер — Иисус, Ÿредÿчи! Биске буурса! 14 Олорды кöрöлö, Иисус: — Абыстарга барып кöрÿнигер — деди. Олор барып jадала, арутала бердилер. 15 Олордыҥ бирÿзи дезе, бойыныҥ jазылганын кöрöлö, ойто бурулды. Тыҥ ÿнденип Кудайды алкап, 16 Иисустыҥ будыныҥ алдына кöҥкöрö jыгылып, Ого алкыш-быйанын jетирип турды. Ол самар кижи болгон. 17 — Аруталганы он кижи эмес беди? Арткан тогузы кайда? — деп, Иисус сурады. — 18 Кудайга алкыш-быйанын jетирерге, öскö укту бу кижидеҥ башка, олордыҥ бирÿзи де келбеди бе? — дейле, 19 ого айтты: — Тур, бар. Бÿдÿп турганыҥ сени аргадап алды.
Кудайдыҥ Каандыгыныҥ келери
20 Кудайдыҥ Каандыгы качан келер деп, фарисейлер сураарда, Иисус каруу jандырды: — Кудайдыҥ Каандыгы танылу келбес. 21 «Ол мында!» эмезе «Туку анда!» дешпес, нениҥ учун дезе Кудайдыҥ Каандыгы — öзöк-кöксигерде. 22 Ÿренчиктерине дезе айтты: — Кижи Уулыныҥ ого jÿк бир де кÿнин болзо кöрöр кÿÿнигер келер öй болор, jе оны кöрбöзигер. 23 Слерге: «Ол мында!», «Туку анда!» — дешкилеер. Тап эдип, олордыҥ кийнинеҥ jÿгÿрбегер. 24 Jалт эделе, теҥериниҥ бир учынаҥ экинчи учына jетире jарыдып ийген jалкындый, Кижи Уулы Бойыныҥ кÿнинде андый болор. 25 Jе озо баштап Ол кöп кыйналар, бу ÿйениҥ улузы Оноҥ jана тÿжер учурлу. 26 Нойдыҥ кÿндеринде болгондый, Кижи Уулыныҥ кÿндеринде андый ок болор: 27 Ной ковчегке кирердиҥ киргенче, улус ичип-jип jаткан, кижи алары алып, кижиге барары барып турган. Оноҥ чайык чыгып, ончозы чöҥÿп калган. 28 Лоттыҥ кÿндеринде база андый ок болгон улус ичкен-jиген, садышкан, аш салган, агаш тарыган, туралар туткан. 29 Jе Лот Содомноҥ jÿре берген кÿн теҥеридеҥ от ло кÿкÿр jаап, ончозы кырылып калган. 30 Кижи Уулы ачылар кÿн андый ок болор! 31 Ол кÿн jабынчыда болгон кижи, не-немези дезе айылдыҥ ичинде болгожын, онызын алайын деп тÿшпезин; кырада jÿргени, бурулбазын! 32 Лоттыҥ абакайын сананып jÿрÿгер! 33 Jÿрÿмин чеберлейин дегени, онызын jылыйтар, jÿрÿмин jылыйтканы, онызын тындандырып алар. 34 Айдып турум слерге, ол тÿнде эки кижи бир тöжöктö jадар: бирÿзин алып баргылаар, бирÿзин дезе артырып койгылаар; 35 эки ÿй кижи кол теермен тартар: бирÿзин алып баргылаар, бирÿзин дезе артырып койгылаар. 36 Кырада эки кижи jÿрер: бирÿзин алып баргылаар, бирÿзин дезе артырып койгылаар. 37 Айдарда, ÿренчиктер Оноҥ сурадылар: — Бу кайда болор, Кайракан? Иисус айтты: — Сööк jаткан jерге кан-кеределер jуулар.
Тул ÿй кижи ле jаргычы керегинде
1 Jаантайын мÿргÿп, чöкöбöйтöнин билгилеп jÿрзин деп, Иисус олорго укаа сöс айтты: 2 — Бир калада jаргычы болгон. Ол Кудайдаҥ да коркыбайтан, улустаҥ да уйалбайтан. 3 Бу ок калада бир тул ÿй кижи болгон. Ол jаргычыга келип, «Мени öштÿмнеҥ корула» — деп, jайнап сурап туратан. 4 Jаргычы узак öйгö jöпсинбей, оноҥ бойында айдынган «Мен Кудайдаҥ коркыбас, улустаҥ уйалбас та болзом, 5 бу тул ÿй кижи меге амыр бербей турганда, оны корулайын, мени тÿйметпезин, база келбезин». 6 — Ак-чек эмес jаргычы нени айтканын уктыгар ба? — деп, Кайракан айтты. — 7 Кудай Бойына тÿн-тÿш jайнап турган талдалгандарын корулабас беди, олорды корулаарын саададып та турган болзо? 8 Айдып турум слерге олорды саадабай корулаар. Jе Кижи Уулы келеле, Ого бÿдÿп турганды jердеҥ табар ба?
Фарисей ле албанчы керегинде
9 Бойлорын актузынып, öскöлöрин jабыссынып турган кезик улуска дезе Иисус укаа сöс айтты: 10 — Эки кижи мÿргÿÿрге, Öргööгö кирген бирÿзи фарисей, экинчизи дезе — албанчы. 11 Фарисей туруп, бойында мÿргÿген «Э-э, Кудай! Мен öскö улустый тонокчы, кÿjÿрчи, балыр jÿрÿмдÿ эмезе бу албанчыдый эмес болгоныма, Сеге алкыш-быйан jетирип турум. 12 Неделеде эки катап орозо тудуп, алганымныҥ онынчы ÿлÿÿзин берип jадым». 13 Албанчы дезе, ыраагында туруп, теҥери öрö кöрöргö дö тидинбей, jе тöжине согунып, айдынып турган: «Э-э, Кудай, меге, кинчектÿ кижиге, буурсак бол!» 14 Айдып турум слерге: фарисей эмес, бу кижи Кудайдыҥ алдында кöп акталып jанган. Бийиктединген кажы ла кижи — jабызадылар, jабызыдынганы — бийиктедилер.
Кудайдыҥ Каандыгына кем кирер?
15 Кол тийгиссин деп, Иисуска кичÿ балдарды экелип турдылар. Ÿренчиктери дезе, мыны кöрöлö, олорды jуутпай тургандар. 16 Jе Иисус балдарды Бойына кычырып алып, айтты: — Балдарды божодыгар, Меге келерге буудактабагар. Кудайдыҥ Каандыгы мындыйлардыйы эди. 17 Чынын айдадым слерге Кудайдыҥ Каандыгын бала чылап алынбаган кижи ого кирбес. 18 — Быйанду Ÿредÿчи! Мöҥкÿ jÿрÿмди энчиленерге, нени эдейин? — деп, бийлердиҥ бирÿзи Иисустаҥ сурады. 19 Иисус ого айтты: — Мени не быйанду дейдиҥ? Кем де быйанду эмес, jаҥыс Кудай быйанду. 20 Чайдам болбо, кижи öлтÿрбе, ууры этпе, тöгÿн керелебе, ада-энеҥди тооп jÿр деген jакылталарды билериҥ. 21 Бий: — Мыны ончозын jиит тужымнаҥ ала чек туткан эдим — деди. 22 Мыны угала, Иисус ого айтты: — Сеге база бир неме jетпейт: не барыҥды садып ийип, тÿреҥилерге ÿлеп бер. Ол тушта теҥериде эрjинелÿ болорыҥ. Оноҥ келип, Мени ээчий бар. 23 Jе байагы кижи мыны угала, кунуга берди: ол коркышту бай кижи болгон. 24 Иисус оныҥ кунуга бергенин кöрöлö, айтты: — Бай улуска Кудайдыҥ Каандыгына кирерге кандый кÿч! 25 Бай кижиге Кудайдыҥ Каандыгына киреринеҥ, тööгö ийне ÿйдинеҥ öдöргö jеҥил. Мыны уккан улус айттылар: 26 — Айдарда, кем аргаданар аргалу? 27 — Улустыҥ эдип болбозын Кудай эдер аргалу — деп, Ол каруу jандырды. 28 Петр айтты: — Бат, айлы-jуртыбысты артырып, Сени ээчиген эдибис. 29 Иисус олорго айтты: — Чынын айдадым слерге айлы-jуртын, эмезе ада-энезин, эмезе ага-карындажын, эмезе алган эжин, эмезе бала-барказын Кудайдыҥ Каандыгына болуп артырала, 30 бу чакта чик-jок кöпти албаган кижи jок, келер чакта дезе, — мöҥкÿ jÿрÿмди. 31 Он эки ÿренчигин таҥынаҥ кычырып алып, олорго айтты: — Бат, Иерусалимди öрö чыгып отурыс. Кижи Уулы керегинде jарчылардыҥ ончо бичилгени бÿдер. 32 Эйе, Оны кара jаҥдуларга берип ийгилеер, электегилеер, базынгылаар, Ого тÿкÿргилеер, 33 Оны камчылагылаар, оноҥ öлтÿргилеп койор. Jе ÿчинчи кÿнде Ол тирилер. 34 Jе олор мынаҥ нени де аайлабадылар. Бу сöстöр олорго туйук болгон, олор айдылганын оҥдобогондор.
Сокорды jасканы
35 Иисус Иерихонго jууктап келерде, jол куйнунда бир сокор суранчыктап отурган. 36 Jаныла кöп улус öдÿп jатканын угала, ол бу не атасы — деп сурады. 37 Ого: — Назаретте jерлÿ Иисус öдÿп jат — дедилер. 38 Айдарда, сокор: — Давид уулы Иисус, меге буурса! — деп, кыйгыра берди. 39 Ичкертинде базып бараткан улус оны унчуктырбаста, ол там ары кыйгырды: — Давид уулы, меге буурса! 40 Иисус токтой тÿжÿп, «Оны Меге экелигер» — деди. Сокор Ого базып келерде, 41 — Сеге нени эдейин? Сеге не керек? — деп, оноҥ сурады. Ол айтты: — Кайракан, кöзим jарызын деп турум! 42 Иисус ого: — Кöзиҥ jарызын! — деди. — Бÿдÿп турганыҥ сени аргадап алды. 43 Бу тарый кöзи jарып, ол Кудайды мактап, Иисусты ээчий басты. Мыны кöрöлö, ончо улус Кудайды мактадылар.
Иисус Закхей-эште
1 Иисус Иерихонго кирип, оныҥ ичиле базып бараткан. 2 Бу калада Закхей деп кижи jуртаган. Ол албанчылардыҥ бийи, бай кижи болгон. 3 Иисусты кем болгонын кöрöргö кÿÿнзеп, jе кыскачак сынду болуп, улус ажыра кöрÿп албай турган. 4 Айдарда, озолой jÿгÿрип барала, jаныла öтсö, Оны кöрöргö, смоква агашка чыгып алды. 5 Иисус ол jерге jедип келеле, саҥ öрö кöрÿп, айтты: — Закхей, капшай тÿш! Меге бÿгÿн сениҥ айлыҥа тÿжер керек. 6 Ол меҥдей тÿжÿп, Оны айлында сÿÿнчилÿ уткыды. 7 Ончозы мыны кöрöлö, Ол кинчектÿ кижиниҥ айлына кирди деп, арбаныжып турдылар. 8 Закхей дезе туруп, Кайраканга айтты: — Кайракан! Jööжöмниҥ кабортозын тÿреҥилерге берейин, кемди кÿjÿреген болзом, тöрт катап кöп jандырып берейин. 9 Иисус айтты: — Бÿгÿн бу айылга аргадаш келди бу да кижи Авраам уулы. 10 Кижи Уулы дезе, jылыйганды таап, аргадаарга келген. 11 Мыны уккан улуска Ол укаа сöс айтты. Ол Иерусалимге jуук болгон, оныҥ учун Кудайдыҥ Каандыгы удабас jедип келер деп, олор санангандар. 12 Иисус: — Каандык алып, кайра jанарга, укту-тöстÿ бир кижи ыраак ороонго атанып jаткан — деди. — 13 Он кулын алдырып алып, олорго он мина акча берип, айткан: «Мен jанганчам, акчаны эбиртигер». 14 Jаҥыс jердиҥ улузы оны кöрбöс болгон, кийнинеҥ ары элчилер ийип, мынайда айттыргандар: «Ол бистиҥ кааныбыс болзын деп турганыс jок». 15 Jе ол каанныҥ ширеезин алала, jанып келген. Кем кандый кирелте алганын сурап угарга, мöҥÿн берген кулдарын бойына кычырзын деп jакарган. 16 Бирÿзи келип, «Бийим, сениҥ мина акчаҥ он мина экелди» — деген. 17 Ого айткан: «Jакшы, керсÿ кул! Аска бÿдÿмjилÿ болдыҥ, он каламды башкар». 18 Экинчи кул келип, «Бийим, сениҥ мина акчаҥ беш мина экелди» — деген. 19 «Сен де беш каламды башкар» — деп, ого айткан. 20 Ÿчинчизи келип, айткан: «Бийим, сениҥ минаҥ бу, оны арчуулга тÿÿп, чеберлеп jÿрдим. 21 Кату кижи деп, сенеҥ коркыдым салбаган немени алатан эдиҥ, ÿрендебеген немени кезетен эдиҥ». 22 Ого айткан: «Бойыҥныҥ ок сöзиҥле сени jаргылаарым, jаман кул! Мени салбаган немени алатан, ÿрендебеген немени кезетен кату кижи деп, сен билген эмейиҥ. 23 Айдарда, мöҥÿнимди не керек эбиртпедиҥ, мени келип, оны кирелтелÿ алзын деп?» 24 Оноҥ кожо jÿрген улуска jакарган: «Оныҥ миназын алыгар, он миналуга беригер!» 25 «Бийибис, ондо тегин де он мина бар» — дешкендер. 26 Олорго айткан: «Jе мен слерге айдып турум бардыҥ барына берилер, jоктыҥ не бары да айрылар. 27 Мени каан болбозын деп jÿрген öштÿлеримди дезе, бери экелип, мениҥ алдымда öлтÿригер».
Иерусалимге киргени
28 Мыны айдала, Иисус Иерусалимди öрö чыгып, оноҥ ары барды. 29 Елеон кырдыҥ эдегинде турган Виффагия ла Вифанияга jууктап келерде, ÿренчиктердиҥ экÿзин ийип, 30 айтты: — Одоштой jуртка барыгар. Ого кирип, бир де кижи минбеген, буулап койгон эштектиҥ кулунын кöрÿп ийеригер. Оны чечеле, бери экелигер. 31 Кем кижи слердеҥ: «Не керек чечип jадыгар?» — деп сураза, «Ол Кайраканга керек» — дегер. 32 Ийгендери барып, Оныҥ айтканынча таап алдылар. 33 Кулун эштекти чечкилеп jадарда, «Эштекти не керек чечип jадыгар?» — деп, ээлери сурады. 34 Ÿренчиктер: «Ол Кайраканга керек» — дедилер. 35 Кулун эштекти экелеле, кийимдерин оныҥ белине арта салып, Иисусты ого миндирдилер. 36 Jортып барадарда, улус кийимдерин jолго jайып турдылар. 37 Ол Елеон кырды тöмöн алган jолго jууктап келерде, ал-камык ÿренчиктер тыҥ ÿнденип, сÿÿнижип, кöргöн ончо кайкалдары учун Кудайды алкай бердилер: 38 — Кайраканныҥ адынаҥ келип jаткан Каан алкышту! Теҥериде энчÿ болзын, кöк-теҥериде турганга мак! 39 Улустыҥ ортозынаҥ кезик фарисейлер айттылар: — Ÿредÿчи, ÿренчиктериҥди токтот. 40 Jе Ол каруу jандырды: — Айдып турум слерге олор унчукпай барза, таштар кыйгырыжып чыгар. 41 Калага jууктап келеле, ого кöрöлö ыйлап, 42 айтты: — Э-э, энчÿ сеге нени экелерин ого jÿк бу кÿнде билген болзоҥ кайдат! Jе оны бÿгÿн сениҥ кöзиҥ кöрÿп болбос. 43 Сениҥ кÿндериҥ jедип, öштÿлериҥ сени эбире казыктар кадаар, курчап алар, ончо jанынаҥ кыстап келер. 44 Кудай сеге келип jÿрген öйди таныбаганыҥ учун сени jемирип, балдарыҥды сенде кырып салгылаар, сенде таш ÿстине таш та артырбас.
Öргööни арутаганы
45 Иисус Öргööгö киреле, садыжып турган улусты сÿрÿп, 46 олорго айдып турды: — Бичилген сöс бар: «Мениҥ айлым улус мÿргÿйтен айыл болор». Слер дезе оны тонокчылардыҥ уйазы эдип алдыгар! 47 Ол кÿнÿҥ сайын Öргööдö ÿредер болды. Улу абыстар, бичикчилер ле калыктыҥ башчылары Оны öлтÿрер эбин бедиреп jÿрдилер. 48 Jе мыны канайда эдерин билбей тургандар, нениҥ учун дезе улус ончозы Оны угуп, Оноҥ айрылбас болгон.
Иисустыҥ jаҥы
1 Иисус Öргööдö улусты ÿредип, Сÿÿнчилÿ Jар jарлап jÿрген кÿндердиҥ бирÿзинде улу абыстар, бичикчилер jаандарла кожо базып келеле, 2 Ого айттылар: — Биске айт, мыны кандый jаҥла эдип турганыҥды, андый jаҥды Сеге кем бергенин. 3 Иисус олорго каруу jандырды: — Мен де слердеҥ бир неме сурап угайын, Меге айдыгар 4 Иоанныҥ крестеп jÿргени теҥеридеҥ болгон бо, эмезе кижилердеҥ бе? 5 Олор дезе бойлоры ортодо табыштылар: «'Теҥеридеҥ' дегей эди, ол тушта: 'Ого не керек бÿтпедигер?' — деер. 6 'Кижилердеҥ' дезебис, ончо улус бисти ташла шыбалап öлтÿрер, нениҥ учун дезе Иоанн jарчы болгонына бÿткилеп jат». 7 «Кайдаҥ болгонын билбезис» — дедилер. 8 Иисус олорго айтты: — Мыны кандый jаҥла эдип турганымды слерге Мен де айтпазым.
Jалданган ишчилер керегинде
9 Оноҥ Иисус улуска мындый укаа сöс айтты: — Бир кижи виноград-агаш тарыйла, оны ишчилерге табыштырып, узакка атана берген. 10 Бойыныҥ öйинде виноградтыҥ jиилегинеҥ ого берзин деп, ишчилерге кулын ийген. Jе олор ийген кулды токпоктойло, как куру jандыргандар. 11 Виноград ээзи öскö кулын ийген, jе онызын да токпоктоп, уйатка тÿжÿреле, база как куру jандыргандар. 12 Ÿчинчи кулын ийерде, оны шыркалап, сÿрÿп ийгендер. 13 Айдарда, виноград ээзи айткан «Эм канайдайын? Карузыган уулымды ийедим, айса болзо, олор оноҥ уйалар». 14 Jе ишчилер байагы уулды кöрöлö, бойбойлоры ортодо шÿÿшкендер «Адазыныҥ энчизин алар уул бу. Оны öлтÿрип салалы, энчи бистийи болор». 15 Уулды виноградагаштыҥ тыштына чыгара таштап, öлтÿрип койгондор. Виноград-агаштыҥ ээзи эм олорды канайдар деп туругар? 16 Келип, байагы ишчилерди öлтÿрер, виноградты дезе öскö улуска табыштырар. Мыны угуп турган улус: — Андый неме болбос! — дештилер. 17 Иисус олорго чике кöрÿп, айтты: — Айдарда, «Тура тудаачылар jектеп койгон таш булуҥныҥ тö4 зиндеги таш болуп калды» — деп бичилгени не болотон? 18 Бу ташка jыгылган не ле кижи чачылар; таш кемниҥ ÿстине тÿшсе, оны былчып койор. 19 Улу абыстар ла бичикчилер бу укаа сöстö олор керегинде айдылганын билип ийдилер. Иисусты каруулга алайын дейле, улустаҥ коркыдылар.
Калан керегинде сурак
20 Иисусты кетежип, Ого бир канча улус ийдилер. Олор ак-чек улус болуп кöрÿнип, башчыныҥ jаҥына Оны табыштырып берерге, Оныҥ сöзинеҥ jик табар учурлу болгон. 21 Ийген улус барып, Ого айттылар: — Ÿредÿчи! Бис билерис, Сениҥ айткан сöзиҥ ле ÿредÿÿҥ чындык болгонын, улусты ылгаштырбай, Кудайдыҥ jолына чын ÿредип турганыҥды. 22 Биске каганга калан тöлööргö jараар ба, эмезе jок по? 23 Иисус олордыҥ меке-сÿмезин билип, айтты: — Мени не ченеп туругар? 24 Меге динарий акча кöргÿзигер: анда кемниҥ сÿри ле ады? Олор: — Кагандыйы — дедилер. 25 Ол айтты: — Анайдарда, кагандыйын каганга беригер, Кудайдыйын — Кудайга. 26 Улус алдында Оныҥ сöзинеҥ jик таап болбой, берген каруузына кайкажып, унчукпай тура калдылар.
Тирилиш керегинде сурак
27 Öлгöндöр тирилбес дежетен бир кезик саддукейлер келип, Иисустаҥ сурадылар: 28 — Ÿредÿчи! Моисей биске бичип берген эди, кемниҥ карындажы, ÿйлÿ бойы, бала jок öлгöжин, оныҥ ÿйин карындажы алып, карындажыныҥ угын улалтар учурлу деп. 29 Jети карындаш кижи болгон. Бирÿзи кижи алала, бала jок бойы jада калган. 30-31 Ÿй кижини экинчи, ÿчинчи карындажы алган, анайып jетилези алып, бала артырбай, ончолоры jада калгандар. 32 Оноҥ ÿй кижи де jада калган. 33 Эм, айдарда, тирилгежин, бу jети эрдиҥ кажызыныҥ ÿйи болор ол? Оны jетилези алган эдилер. 34 Иисус олорго каруу jандырды: — Бу чактыҥ улузы кижи алып, кижиге барып jадылар. 35 Jе öлöлö тирилерге, келер öйдö jÿрерге jедип алган jарамык улус кижи де албас, кижиге де барбас; 36 öлÿп те болбос, ангелдер чилеп jÿрер. Олор Кудайдыҥ балдары болгылаар — тиргискен балдар. 37 Кÿйÿп jалбыраган тайа-jыраа керегинде куучынында Моисей Кайраканды Авраамныҥ Кудайы, Исаактыҥ Кудайы ла Иаковтыҥ Кудайы деп адап, öлгöн улус тирилер деп кöргÿскен. 38 Jе Кудай — Ол öлгöндöрдиҥ Кудайы эмес, Ол эзен jÿргендердиҥ Кудайы. Кудайга ончо улус тирÿ. 39 Кезик бичикчилер: — Jакшы айттыҥ, Ÿредÿчи! — дештилер. 40 Иисустаҥ кем де, нени де сураарга тидинбеди. Фпзрснр йдл? 41 Иисус дезе олорго айтты: — Улус нениҥ учун Христосты Давид уулы дешкилейт? 42 Сарындар бичигинде Давид бойы мынайда айткан эмес беди: «Кайракан Кайраканыма айткан: 43 'Öштÿлериҥди будыҥныҥ jанына салып бербейинчем, оҥ jаныма отур'». 44 Анайдарда, Давид бойы Христосты Кайракан деп адап турганда, Ол канайып оныҥ уулы болотон? 45 Ончо улус угуп турарда, Ол ÿренчиктерине айтты: 46 — Узун эдектÿ кеп кийип базып jÿрерин сÿÿр бичикчилердий болбоско, бойыгарды тудуныгар. Олор тепсеҥдерде уткыдарын, синагогаларда ичкери öдÿп отурарын, той-jыргалда тöрдö кыйын отурарын кÿÿнзеп jадылар. 47 Булар, тул ÿй улустыҥ jööжöзин ÿптеп jип, улус кöзинче удаан мÿргÿп турган бойлоры, там буруга калар!
Тул ÿй кижиниҥ сыйы
1 Иисус кöрзö, Öргööдöги акча-jööжöниҥ кайырчагына бай улус сый салгылап турды. 2 Анайда ок оноор эки оок jес акча тÿжÿрип ийген тул ÿй кижини кöрöлö, 3 Ол айтты: — Чынын айдадым слерге бу jокту тул ÿй кижи ончозынаҥ кöп салды. 4 Сый эдип, ончолоры артыкташканын салган, ол дезе, андый jокту бойы, jÿрерге керектÿ калганчызын салган.
Христостыҥ келетени керегинде
5 Кезик ÿренчиктер Öргööни туткан кеен-jараш таштар, Оны кееркеткен баалу-чуулу сыйлар керегинде эрмектежип турарда, Иисус айтты: 6 — Слердиҥ мында кöрÿп турганыгардаҥ таш ÿстине таш артпас кÿндер келер. Ончозы jемирилип-сайалар. 7 — Ÿредÿчи, бу качан болор? — деп, Оноҥ сурадылар. — Мыныҥ темдеги кандый болор? 8 Ол айтты: — Чеберленигер, бойыгарды аскырбагар. Кöп улус Мениҥ адымды аданган келер, «Мен — Христос!» эмезе «Öй jуук!» — деер. Олорды ээчий барбагар! 9 Jуу-чак ла тÿймеендер керегинде угар болзогор, чочыбагар бу озо болор учурлу, jе учы ол тарый болбос. 10 Иисус оноҥ айтты: — Калык калыкка, каандык каандыкка удура туруп чыгар. 11 Алыстап тыҥ jерсилкиништер, ачана-торо, оору-jобол, коркымчылу немелер болор, теҥеридеҥ улу билдилер кöрÿнер. 12 Jе озо баштап Мениҥ адым учун слерди истежип тудар, сÿрер, синагогаларга апарып jаргылаар, тÿрмелеп койор, каандардыҥ, бийлердиҥ алдына апарып тургускылаар. 13 Олорго кере эдип, слерле андый болор. 14 Jÿрегерге салып алыгар бойыбысты корулап, нени айдарыбыс деп, кÿн-эртеде шÿÿбегер. 15 Мен слерге айдатан сöс лö ойгорлык берерим. Öштÿлеригердиҥ бирÿзи де ого удурлажып та, удура сöс тö айдып болбос. 16 Слерди керек дезе ада-энелеригер, ага-карындаштарыгар, тöрööндöригер, наjыларыгар öштÿлерге берип ийер, кезигерди дезе öлтÿрип койор. 17 Слерди Мениҥ адым учун ончолоры jаман кöрöр. 18 Jе бажыгардаҥ кыл да jылыйып калбас. 19 Чыдамкай болуп, jÿрÿмигерди аргадап алыгар. 20 Иерусалимди черÿ курчап алганын кöрöр болзогор, оныҥ ээн калар öйи jууктап келди деп билигер. 21 Ол тужында Иудейде jÿргендер кырларга качсын, Иерусалимде jÿргендер оноҥ чыгып барзын, оныҥ тыштында jÿргендер ого кирбезин, 22 нениҥ учун дезе бу кÿндер бичилгени ончозы бÿтсин деп, кезедетен кÿндер болор. 23 Ол кÿндерде барлуларга, бала эмискендерге ачу-корон! Jердиҥ ÿстине улу тÿбек тÿжер, бу калыкка Кудай чугулданар. 24 Кезиги кылыш мизинеҥ öлгÿлеер, кезигин öскö калыктарга олjого апаргылаар. Кара jаҥдулар, бойыныҥ öйи тÿгенгенче, Иерусалимди будыла тепсегилеер. 25 Кÿнде, айда, jылдыстарда билдилер болор, талай кÿÿлеп, толкулар шуултынаҥ jердеги калыктар тÿймеп, алаҥ кайкап калган jÿрер. 26 Jерге келип jатканды сакып, оноҥ коркып, öлгÿлеер, нениҥ учун дезе теҥериниҥ кÿчтери косколор. 27 Ол тушта теҥериниҥ булудында улу кÿчтÿ ле макту келип jаткан Кижи Уулын кöргÿлеп ийер. 28 Мыныҥ ончозы бÿдÿп баштаза, сыныгарды тÿзедигер, бажыгарды кöдÿригер, — jайымыгар jууктап келеткени ол болор — дейле, 29 Иисус олорго укаа сöс айтты: — Смоквага ла ончо агаштарга кöрÿгер 30 бÿрлене бергенде, мыны кöрÿп, jай jууктап келди деп, бойыгар билип jадыгар. 31 Анайып ок слер де мыныҥ ончозы бÿдÿп турганын кöрöр болзогор, Кудайдыҥ Каандыгы jуук деп билигер. 32 Чынын айдадым слерге: мыныҥ ончозы бу ÿйе баргалакта болор. 33 Теҥери ле jер jастыгар, jе Мениҥ сöстöрим jастыкпас! 34-35 Бойыгарды тудуныгар, jÿрегерди калаҥы ла эзирик болоры, jадын-jÿрÿмниҥ сурактары олjолоп jоботпозын. Оноҥ башка ол кÿн jер-ÿстинде jаткандардыҥ ончозына сакыбаган jанынаҥ келер, олорго тузак ошкош болор. 36 Келип jаткан ончо тÿбектеҥ кыйып öдöргö, Кижи Уулыныҥ алдына турарга, jаантайын сергек болуп, мÿргÿп jÿрÿгер. 37 Иисус тÿште Öргööдö ÿреткен, тÿндерди дезе чыгып, Елеон кырда öткÿрип турган. 38 Улус Оны угарга, эртен турадаҥ ала Öргööгö келип тургандар.
Иуданыҥ садынганы
1 Ачыбаган калаш jийтен, Пасха дейтен байрам jууктап келеткен. 2 Улу абыстар ла бичикчилер Иисусты тудуп öлтÿрер эбин бедиреп, jе калыктаҥ коркып тургандар. 3 Jе бат, он экÿниҥ бирÿзи Иуда Искариоттыҥ öзöк-буурына сатана кирди. 4 Ол улу абыстарга, бийлерге барып, Иисусты олорго канайда садып ийерин эрмектешти. 5 Олор сÿÿнип, ого акча берер болдылар. 6 Иуда jöпсинип, улус jок тушта Иисусты олорго садып ийетен эптÿ учурал бедиреп jÿрди.
Пасханыҥ ажын jигени
7 Ачыбаган калаш jийтен байрамныҥ кÿни jедип келди. Бу кÿнде пасханыҥ кураанын сойотон болгон. 8 Иисус Петр ла Иоаннды ийип, — Барып, биске пасханыҥ ажын jиирге белетегер — деди. 9 — Бисти кайда белетезин деп туруҥ? — олор сурадылар. 10 Иисус олорго айтты: — Бат, калага кирип jатсагар, слерге суулу jыракы апараткан кижи туштаар. Оныҥ кирер айлына jетире оны ээчий барыгар. 11 Айыл ээзине айдыгар «Ÿренчиктеримле кожо пасха jийтен кып кажызы — деп, Ÿредÿчи сурап jат». 12 Ол слерге jуунадып койгон ÿстиндеги телкем кыпты кöргÿзер. Анда белетегер. 13 Олор барып, Оныҥ айтканынча таап алып, пасханы белетеп койдылар. 14 Öй jедип келерде, Ол кыйын отурды, Оныла кожо апостолдор. 15 Иисус олорго айтты: — Кыйналарымнаҥ озо бу пасханы слерле кожо jиирге тыҥ санаган эдим! 16 Айдып турум слерге: бу пасха Кудайдыҥ Каандыгында болгончо, Мен оноҥ база jибезим. 17 Айак алып, алкыш jетиреле, айтты: — Мыны алып, бойыгар ортодо ичип, эбиртигер. 18 Айдып турум слерге: Кудайдыҥ Каандыгы келбейинче, виноград jиилегинеҥ база ичпезим. 19 Калаш алып, алкыш jетирди, сындырала, олорго берип, айтты: — Бу — слер учун берилип jаткан Мениҥ эди-каным. Мени эске алынып, анайда эдип jÿрÿгер. 20 Курсак jиген кийнинде айакты база анайда берип, айтты: — Бу айак — слер учун тöгÿлип турган Мениҥ канымдагы jаҥы кереес. 21 Jе бат, Мени садып турганныҥ колы Менийиле кожо столдо. 22 Андый да болзо, Кижи Уулы темдектеп койгон jолло барып jат. Jе Оны садып jатканга ачу-корон! 23 Олор бой-бойлорынаҥ суража бердилер: — Бистиҥ кемибис оны эдер? 24 Оноҥ сöс блаашкылап, «Кемибис улу-jаан деп бодолор?» — дештилер. 25 Jе Иисус олорго айтты: — Кара jаҥдулардыҥ каандары калыгын бийлейдилер, башчылары дезе бойлорын быйан jетиреечилер дейдилер. 26 Jе ортогордо андый неме болбозын! Кемигер улу-jаан, кичÿдий болзын, кемигер jамылу, jалчыдый болзын. 27 Кемизи jаан кыйын отурганы ба, эмезе jалчы ба? Кыйын отурганы эмес пе? Мен дезе ортогордо — jалчыдый! 28 Мениле кожо ончо ченелтелерди öттигер. 29 Адам Меге кереестегени чилеп, Мен де слерге Каандык кереестеп турум. 30 Мениҥ Каандыгымда Мениҥ ажы-тузымды ичип-jииригер, Израильдиҥ он эки угын jаргылаарга, ширеелерге отурып аларыгар. 31 Кайракан оноҥ айтты: — Симон, Симон! Бат, сатана слерди буудай чылап сееп койсын деп сураган. 32 Jе Мен бÿдÿп турганыҥ jылыйбазын деп, сен учун мÿргÿдим. Меге ойто келзеҥ, карындаштарыҥныҥ бÿдÿп турганын тыҥыт. 33 Петр: — Кайракан! — деди. — Сениле кожо мен тÿрмеге де отурарга, öлöргö дö белен! 34 Jе Иисус: — Айдып турум сеге, Петр бÿгÿн пöтÿк эткелекте, Мени билбезим деп айдып, Менеҥ ÿч катап jана тÿжериҥ — дейле, 35 олорго айтты: — Мен слерди таар да, акча да, öдÿк те jок ийеримде, немедеҥ тутадыгар ба? Олор: — Недеҥ де тутабадыс — дедилер. 36 Айдарда, Ол айтты: — Jе эмди таарлу кижи онызын алзын, акчазын да алзын. Кемде jок болзо, кийимин садып ийип, кылыш садып алзын. 37 Айдып турум слерге: «Оны jазык эткендердиҥ тоозына коштылар» деп, Мен керегинде бичилгени бÿдер учурлу. Эйе, Мен керегинде бичилгени ончозы бÿдÿп, учына jедип барадыры. 38 Олор: «Кайракан, бат мында эки кылыш» — деерде, Ол «Jедер» — деди.
Елеон кырда мÿргÿгени
39 Иисус чыгып, Бойыныҥ jаҥынча Елеон кырга барды. Ÿренчиктери де Оны ээчий бардылар. 40 Jедер jерге jедип, Иисус олорго айтты: — Ченелтеге кирбеске, мÿргÿгер! 41 Бойы дезе, таш мергези кире ырайла, чöгöдöп, мÿргÿй берди: 42 — Ада! Кÿÿниҥ бар болзо, бу айакты Менеҥ jастыктыр. Андый да болзо, Мениҥ табымча болбозын, jе Сенийинче болгой! 43 Теҥеридеҥ Ого ангел кöрÿнип, тын-санаазын сергидип турды. 44 Ол тартыжуда болуп, там кичеенип мÿргÿди. Оныҥ тери jерге тамчылаган кан ошкош болды. 45 Мÿргÿп божойло, ÿренчиктерине келип, олордыҥ кунуккан бойлоры уйуктап jаткандарын кöрди. 46 — Не уйуктап jадыгар? — деп, Иисус олордоҥ сурады. — Туруп, ченелтеге кирбеске, мÿргÿгер!
Иисусты каруулга алганы
47 Иисус мынайда айдып турганча, кöп улус кöрÿнип келди. Он экÿниҥ бирÿзи, Иуда дейтени, олорды озолоп келип jатты. Иисусты окшоп ийерге, Ого jууктай басты. 48 Иисус ого айтты: — Иуда! Кижи Уулын окшошло садып туруҥ ба? 49 Ÿренчиктер керектиҥ аайын кöрÿп, айттылар: — Кайракан, кылышла чабалы ба? 50 Олордыҥ бирÿзи кылыжыла улу абыстыҥ кулына jаҥып, оҥ кулагын кезе чапты. 51 Иисус: «Болор, токтогор!» — дейле, кулдыҥ кулагына колыла тийип, jазып ийди. 52 Оны тударга келген улу абыстарга, Öргööниҥ каруулыныҥ бийлерине ле jаандарга дезе мынайда айтты: — Тонокчыны тудайын дегендий, Мени тудуп аларга кылышту ла казыкту келдигер. 53 Кÿнÿҥ сайын слерле кожо Öргööдö болуп jÿрдим, слер Меге тийбедигер. Jе эмди — слердиҥ öйигер ле карачкыныҥ jаҥы. 54 Оны тудуп алып, улу абыс-эшке экелдилер. Петр дезе ээчиде ыраагыла барган. 55 Олор кÿрентиктиҥ ортозына от салып, кожо отура берерде, Петр база олордыҥ ортозына отурып алды. 56 Бир jалчы ÿй кижи оныҥ от jанында отурганын кöрÿп, лаптап аjыктайла, айтты: — Бу да кижи Оныла кожо jÿрген. 57 Jе ол Оноҥ jана тÿжÿп: — Мен Оны билбезим, ÿй кижи — деди. 58 Бир эмеш болордо, база бирÿзи оны кöрÿп, «Сен де олордыйы» — деди. Jе Петр бу кижиге jок — деди. 59 Бир саат кире öйдиҥ бажында база кандый да кижи бÿдÿмjилÿ айда берди: — Бу да кижи Оныла кожо болгоны чын. Ол Галилейдиҥ кижизи эмей. 60 Jе Петр байагы кижиге: — Нени айдып туруҥ болбогой, билбезим — деди. Бу тарый, ол айдып турганча, пöтÿк этти. 61 Кайракан кайра баштанып, Петр jаар кöрди. «Пöтÿк эткелекте, Менеҥ ÿч катап jана тÿжериҥ» — деп, Кайраканныҥ ого айтканын Петр эске алды. 62 Кÿрентиктеҥ чыгала, öксöп ыйлады. 63 Иисусты тудуп турган улус Оны базынып, согуп, 64 кöзин таҥып, сурап турдылар: — Jарчы болуп танып, айт, Сени кем сокты? 65 Ого öскö дö кöп jаман сöстöр айттылар. 66 Тÿш боло берерде, калыктыҥ jаандары, улу абыстар, бичикчилер jуулыжып, Оны бойлорыныҥ оток-кÿреезине алып келдилер. 67 — Сен Христос болзоҥ, биске айт — деп, олор сурадылар. Ол дезе каруу jандырды: — Слерге айтсам, бÿтпезигер, 68 суразам, каруузын айтпазыгар. 69 Эмдидеҥ ала Кижи Уулы кÿчтÿ Кудайдыҥ оҥ jанында отурар. 70 — Анайдарда, Сен — Кудайдыҥ Уулы ба? — деп, ончолоры сурады. Ол каруу jандырды: — Мен деп, слер айтпай кайттыгар. 71 Олор: — Биске база кандый кере керек? — дештилер. — Бис мыны бойыбыс Оныҥ Бойынаҥ уктыбыс.
Иисус Пилаттыҥ ла Иродтыҥ алдында
1 Оноҥ ончолоры öрö туруп, Иисусты Пилатка алып барала, 2 бурулай бердилер: — Бу кижи бистиҥ калыктыҥ кÿÿн-санаазын булгап, каганга калан тöлööргö буудактап, Бойын Христос Каан деп аданып jат. 3 — Сен иудейлердиҥ Кааны ба? — деп, Пилат Оноҥ сураарда, Ол каруу jандырып, — Сен айдып туруҥ — деди. 4 Пилат улу абыстарга ла калыкка айтты: — Бу кижидеҥ бир де буру таппай турум. 5 Jе олор jана баспай, айдып турдылар: — Ол Иудей ичинде ÿредип, улусты тÿймедип jат. Галилейде баштаган эди, эмди бери келгени бу. 6 Пилат Галилей дегенин угала, «Бу Галилейдиҥ кижизи бе?» — деп сурады. 7 Ол Иродтыҥ jеринеҥ деп билеле, Оны Иродко ийди. Ирод бу кÿндерде Иерусалимде ок болгон. 8 Иисусты кöрöлö, Ирод сÿрекей сÿÿнди Оны узактаҥ бери кöрöйин деп jÿрген. Ол Иисус керегинде кöп уккан, Оныҥ кандый бир кайкалын кöрöр болорым ба деп, иженип турган. 9 Ол Иисуска кöп сурактар берди, jе бирÿзине де каруу албады. 10 Улу абыстар ла бичикчилер туруп, Оны тыҥыда бурулап турдылар. 11 Ирод дезе бойыныҥ jуучылдарыла Оны базынып ла электеп, Ого jарык кеп катанчыктайла, Пилатка кайра ийди. 12 Мынаҥ озо öштöжип jÿрген Пилат ла Ирод ол кÿннеҥ ала наjылажып алдылар. 13 Пилат дезе, улу абыстарды, бийлерди ле улусты jууйла, 14 олорго айтты: — Улусты булгап jат деп, бу кижини меге экелдигер. Jе бат, слердиҥ кöзигерче шиҥжÿлеп, бурулап айткан сöстöригерди керелеген немени бу кижидеҥ таппадым. 15 Ирод то Оноҥ буру таппай, биске кайра ийген. Айдарда, Ол öлÿмге тургадый неме этпеген. 16 Мен Оны кезеделе, божодып ийерим. 17 Пилат байрам кÿнге кижендÿлердиҥ бирÿзин олорго божодор учурлу болгон. 18 Jе ончозы кыйгырыжа берди: — Ол öлзин! Биске Варавваны божот! 19 Варавва дезе калада тÿймеен болгоны ла кижи öлгöни учун тÿрмелеткен. 20 Пилат Иисусты божодып ийерге, улуска катап баштанды. 21 Jе олор: — Оны керип кой! Керип кой! — деп, кыйгырыжып турдылар. Пилат олорго ÿчинчи катап айтты: 22 — Ол не jаман эткен? Мен Оны öлтÿрер буру таппадым. Анайдарда, кезеделе, божодып ийедим. 23 Jе олор Оны кере тартсын деп некеп, там ла там тыҥыда кыйгырыжып турдылар. 24 Пилат олордыҥ некелтезин бÿдÿрер деп шÿÿди. 25 Тÿймеен болгоны ла кижи öлгöни учун тÿрмеде отурганды олордыҥ сураганынча божодып, Иисусты дезе олордыҥ табына берип ийди.
Керигени
26 Оноҥ Иисусты алып бардылар. Кырада jÿреле jанып келеткен Киринейдиҥ Симон деп кижизин тудала, Иисустыҥ кийнинеҥ апарзын деп, керÿ агашты ого jÿктендирип бердилер. 27 Иисусты ээчий ал-тÿмен улус, база ыйлашкан-сыкташкан ÿй улус барып jаттылар. 28 Ол дезе, булар jаар бурулып, айтты: — Иерусалим кыстары, Мен учун ыйлашпагар. Оныҥ ордына бойыгар, бала-баркагар учун ыйлажыгар. 29 «Бала таппастар, бала таппагандар, эмчегин эмиспегендер кежиктÿ!» деп айдар кÿндер jедип келедири. 30 Ол тушта кырларга: «Ÿстибиске аҥтарылыгар!» — деп, тöҥ-кырлаҥдарга: «Бисти кöмÿп салыгар!» — деп, айдып тура бергилеер. 31 Jажарып турган агашка анайда эдип турганда, кургак агашла не болор? 32 Оныла кожо кыйнап öлтÿрерге эки тонокчыны апаргандар. 33 Куу-Баш деген jерге келеле, Оны ла эки тонокчыны бирÿзин оҥ, öскöзин сол jанына керип койдылар. 34 Иисус дезе айтты: — Ада! Олордыҥ jаманын таштап кой. Олор нени эдип тургандарын билбей jадылар. Шеребей чачып, Оныҥ кийимин бойлоры ортодо ÿлежип алдылар. 35 Улус кöрÿп турган. Олорло кожо бийлер де шоодып, айдып тургандар: — Öскö улусты аргадап jÿрген эди, Ол Христос, Кудайдыҥ талдап алганы болзо, Бойын Бойы аргадап алзын! 36 Jуучылдар Оны база шоодып, базып келеле, уксус туттурып, 37 — Сен иудейлердиҥ Кааны болзоҥ, Бойыҥды Бойыҥ аргадап ал! — дежип тургандар. 38 Оныҥ ÿсти орто «Бу — иудейлердиҥ Кааны» деп грек, рим ле еврей сöстöрлÿ бичик илдилер. 39 Керидип койгон тонокчылардыҥ бирÿзи Оны jамандап, айдып турды: — Сен Христос болзоҥ, Бойыҥды, бисти де аргада! 40 Экинчизи оны токтодып, — Сен, анайып ок jаргылаткан бойыҥ, Кудайдаҥ коркыбайдыҥ ба? 41 Бисти чын jаргылаган, эткен керектериске турарын алып jадыбыс. Ол дезе бир де jаманды этпеген — дейле, 42 Иисуска айтты — Каандыгыҥа келзеҥ, мени эске ал, Иисус! 43 Иисус ого айтты: — Чынын айдадым сеге бÿгÿн ок Мениле кожо райда болорыҥ. 44 Тал-тÿш кирезинде тÿштиҥ ÿч саадына jетире ончо jерге карачкы тÿшкен 45 кÿн jоголо берген. Öргööдöги кöжöгö ортозыла эки jара ÿзÿле берген. 46 Иисус тыҥ ÿнденип, — Ада! Сениҥ колыҥа тынымды берип турум! — дейле, тыны кыйыла берди. 47 Jÿс бажы мыны кöрöлö, Кудайды алкап, айтты: — Бу кижи чындаптаҥ акту болгон! 48 Кöрÿге jуулган улус не болгонын кöрöлö, тöштöрине согунып, jангылап турды. 49 Иисусты билген ончо улус, база Оны ээчий Галилейдеҥ келген ÿй улус ыраагынаҥ кöрÿп тургандар.
Иисустыҥ мöҥкÿзин кöдÿргени
50-51 Иудей калазы Аримафейдеҥ Иосиф деп кижи болгон. Ол, Кудайдыҥ Каандыгын сакып jÿрген керсÿ ле ак-чек кижи бойы, оток-кÿрееге кирип те турган болзо, оныҥ jöбин jаратпайтан. 52 Jе бат, Пилатка келеле, Иисустыҥ сööгин сурады. 53 Сööкти тÿжÿреле, кеден бöскö ороп, jылым кайада ойгон сööк салар jерге апарып, салып койды. Анда кемниҥ де сööги салылгалак болгон. 54 Пятница кÿн болгон, суббот кÿн келип jаткан. 55 Галилейдеҥ Иисусла кожо келген ÿй улус Иосифтиҥ кийнинеҥ ок барып, Оныҥ сööги кайда, канайып салылганын кöрÿп турдылар. 56 Jанып келеле, jараш jытту май ла сÿркÿш белетеп, jакылтабыла суббот кÿнде амырадылар.
Тирилгени
1 Неделениҥ баштапкы кÿнинде эрте таҥда, белетеп алган jараш jытту немелерин алганча, ÿй улус сööк салган jерге келдилер. 2 Jе оныҥ тажы аҥтарылып калган jатты. 3 Ичине киреле, Иисус Кайраканныҥ сööгин таппадылар. 4 Кайкап калган тургулаарда, кенетийин олордыҥ алдына мызылдууш кийимдÿ эки эр тура тÿшти. 5 Олор коркыганына jабыс эҥчейип ийерде, эрлер айттылар: — Тирÿ кижини öлгöн улустыҥ ортозынаҥ не бедиреп туругар? 6 Ол мында jок, тирилип калган. Туку Галилейде jÿрерде, слерге Ол нени айтканын эске алынып ийзегер: 7 «Кижи Уулы кинчектÿлердиҥ колына берилип, кере тартырар, ÿчинчи кÿнде дезе, тирилер». 8 Оныҥ айткан сöстöри санааларына кирип келди. 9 Сööк салган jердеҥ бурулып, он бирге ле öскöлöриниҥ ончозына тил jетирдилер. 10 Олор Магдалина Мария, Иоанна, Иаковтыҥ энези Мария болгондор. Олорло кожо болгон öскö дö ÿй улус апостолдорго анайып ла айдып турдылар. 11 Ÿй улуска кемизи де бÿтпеди, мыны сананып тапкан неме дештилер. 12 Jе Петр туруп, сööк салган jер jаар jÿгÿрди. Оныҥ ичине карап, сööкти оройтон кеден бöстöҥ öскö неме кöрбöди. Не болгонын бойында кайкап, jанып ийди.
Эммаус jаар jолдо
13 Ол ло кÿн ÿренчиктердиҥ экÿзи Иерусалимнеҥ он беристе киреде турган Эммаус деп jурт jаар барадып, 14 не болгонын ончозын эрмектежип тургандар. 15 Олор эрмектежип, бойлоры ортодо шÿÿшкилеп турарда, Иисус Бойы jууктап келип, кожо базып ийди. 16 Jе олордыҥ кöстöри бöктÿдий болуп, Оны таныбадылар. 17 — Jолдо нени шÿÿжип барадыгар? — деп, Иисус олордоҥ сурады. Олор токтой тÿштилер, чырайлары бÿркÿк болгон. 18 Олордыҥ бирÿзи, Клеопа дегени, айтты: — Бу кÿндерде Иерусалимде не болгонын ого келген улустаҥ jаҥыс сен билбес болдыҥ ба? 19 — Анда не болгон? — деп, Ол сурады. Олор айттылар: — Бис Назаретте jерлÿ Иисусла не болгонын айдадыс. Ол Кудайдыҥ да, ончо улустыҥ да алдында сöстö лö керекте кÿчтÿзин кöргÿскен jарчы болгон. 20 Jе улу абыстарыс ла башчыларыс Оны öлтÿрер эдип jаргылайла, керип койгондор. 21 Израильди jайымдаары Ол деп, иженген эдибис. Jе бат, бу керектиҥ болгоны ÿчинчи кÿн барып jат. 22 Бир кезик ÿй улузыс бисти кайкатты. Олор эрте таҥда сööк салган jерге барала, 23 Оныҥ сööгин таппай, биске келип, айткандар «Биске ангелдер кöрÿнди, Оны тирÿ дешти». 24 Айдарда, бистиҥ улустыҥ кезиги сööк салган jерге барып кöрöрдö, ÿй улустыҥ айтканы чын болуп калган, jе Оныҥ Бойын кöрбöгöндöр. 25 Иисус олорго айтты: — Э-э, сананбастар, jарчылар айткан сöстöргö бÿдерге, оны jÿрегеерле оҥдоорго бачымдабайдыгар. 26 Бойыныҥ магына jедерге, Христос бу ончо шыраны öтпöс учурлу болгон бо? 27 Моисейдеҥ ле ончо jарчылардаҥ баштайла, Ол Бойы керегинде Чийимде айдылганын jартады. 28 Олор Эммаус jуртка jууктап келерде, Иисус оноҥ ары бараачыҥ болды. 29 Jе ÿренчиктер Оны токтодып, — Эҥир кирип барадыры, бисле кожо артып кал — деп, сурап турдылар. Ол ÿйге кирип, олорло кожо артып калды. 30 Олорло кожо кыйын отурып, калашты алып алкады, сындырала, ÿренчиктерге берди. 31 Олордыҥ кöстöри ачылып, Оны танып ийдилер. Jе Ол ÿренчиктерине кöрÿнбес боло берди. 32 Олор бой-бойлорына айдыштылар: — Jолдо Ол бисле эрмектежип, Чийимди jартаарда, кöксибисте jÿректерис кÿйбеген беди? 33 Олор бу бойынча туруп, Иерусалимге бурулдылар. Анда он бир апостолды ла олорло кожо jÿргендерди таап алдылар. 34 Ÿренчиктер айттылар: — Кайраканныҥ тирилгени чын, Ол Симонго кöрÿнген. 35 Оноҥ байагы эки ÿренчик jолдо не болгонын, калаш сындырып jадарда, Оны канайда таныганын айттылар.
Тирилген Иисустыҥ кöрÿнгени
36 Олор мынайда айдып турганча, Иисус Бойы олордыҥ ортозына тура тÿжÿп, — Слерге амыр болзын! — деди. 37 Олор сÿне кöрÿп турус дежип, куйка баштары jимирей берди. 38 — Не тÿймей бердигер, jÿректеригер нениҥ учун эреҥистелишле толо? — деп, Ол сурады. — 39 Мениҥ колыма, Мениҥ будыма кöрÿгер: бу Мен Бойым эдим. Мени тудуп-сыймап кöрÿгер: сÿнеде эт-кан да, сööк тö jок, Менде дезе бар болгонын кöрÿп туругар. 40 Мынайда айдала, олорго колы-будын кöргÿсти. 41 Олор сÿÿнгенине бÿдÿп болбой, кайкажып турарда, Ол: — Мында слерде jиир курсак бар ба? — деди. 42 Олор каарып койгон балык алып бердилер. 43 Балыкты алып, олордыҥ алдында jиди. 44 Оноҥ айтты: — Моисейдиҥ Jасагында, jарчылардыҥ чийиминде, сарындарда Мен керегинде айдылганы ончозы бÿдер учурлу деп, слерле кожо jÿрген тужымда айдып туратаным бу. 45 Иисус олорго Чийимдерди оҥдоор сагыш ачып, 46 айтты: — Бичилгенинче, Христос кыйналар ла ÿчинчи кÿнде тирилер; 47 Иерусалимнеҥ баштайла, ончо калыктарда кинчектер ташталсын деп, Кудайга баштанары Оныҥ адында jарлалар. 48 Слер дезе мыныҥ керечилери. 49 Адамныҥ берер болгонын слерге ийерим. Слер дезе, öрöртинеҥ кÿч алганчагар, бу калада jÿрÿгер. 50 Ÿренчиктерин каладаҥ алып чыгып, Вифанияга jеделе, колдорын саҥ öрö эдип, олорды алкады. 51 Алкап туруп, олордоҥ айрылып, теҥериге кöдÿрилип баштады. 52 Ÿренчиктер Ого бажырып, сÿÿнчизин бадырып болбой, Иерусалимге jанып келдилер. 53 Кудайды алкап, jаантайын Öргööдö болуп jÿрдилер. Аминь.
Иоaнн Бичиген Сÿÿнчилÿ Jaр
Jÿрÿмниҥ сöзи
1 Элдеҥ озо Сöс болгон, Сöс Кудайда болгон, Сöс Кудай болгон. 2 Ол элдеҥ озо Кудайда болгон. 3 Ончозы Оноҥ бÿдÿп, jÿрÿп jат, Ол jогынаҥ не де бÿтпеген. 4 Оныҥ Бойында jÿрÿм болгон, ол jÿрÿм улуска jарык болгон. 5 Jарык карачкыда jарыйт, карачкы оны бÿркеп болбогон. 6 Кудайдаҥ ийилген кижи табылган, оныҥ ады-jолы Иоанн. 7 Ол керелеерге, Jарыктыҥ керечизи болорго келген, ончолоры Ол ажыра бÿтсин деп. 8 Ол бойы jарык болбогон, jе Jарыктыҥ керечизи болорго келген. 9 Телекейге келип турган кажы ла кижини jарыдар чын Jарык болгон. 10 Ол телекейде jÿрген, телекей Оноҥ бÿткен, jе телекей Оны таныбаган. 11 Бойыныҥ улузына келген, jе улузы Оны jуутпаган. 12 Оны jуудып, Оныҥ адына бÿткен улуска дезе Кудайдыҥ балдары болор jаҥ берген. 13 Олор каннаҥ туулган эмес, эт-канныҥ кÿÿнинеҥ эмес, эр кижиниҥ кÿÿнинеҥ эмес, Кудайдаҥ туулгандар. 14 Ол Сöс кижи болуп калды, ортобыста jÿрди. Бис Оныҥ магын кöрдибис, бу макты Ол Аданыҥ сок jаҥыс Уулы болуп алган. Ол jакшылыкла, чынла толо болгон. 15 Иоанн Оны керелеп, jарлаган «'Кийнимче келип jатканы мениҥ алдымда болуп калды, нениҥ учун дезе менеҥ озо бар болгон' деп айтканым бу». 16 Оныҥ толозынаҥ ончобыс jакшылыкка jакшылык алдыбыс. 17 Jасак Моисейдеҥ берилген, jакшылык ла чын дезе Иисус Христостоҥ болды. 18 Кудайды кем де, качан да кöрбöгöн. Оны биске Аданыҥ öзöгинде jÿреечи сок jаҥыс Уулы ачкан.
Иоанныҥ керези
19 Бат, Иоанныҥ керези. Иоанн кем болгонын сурап уксын деп, иудейлер Иерусалимнеҥ абыстарды ла левиттерди ийерде, 20 ол ачыгынча jарлаарынаҥ мойнобой, — Мен Христос эмезим — деп jарлаган. 21 — Айдарда, сен кем? Илия ба? — деп сурагандар. Ол «jок» — деген. — Jарчы ба? — дешкендер. Ол «jок» — деген. 22 — Сен кем эдиҥ? — деп, ойто сурагандар. — Ийген улуска бис каруу берер учурлу. Бойыҥды бойыҥ кем деп адайдыҥ? 23 Ол айткан: — Исаия jарчыныҥ айтканыла, хоц «Кайраканга jол тÿзедип койыгар! деп, куба чöлдö кыйгырганныҥ ÿни». 24 Ийилген улус дезе фарисейлердеҥ болгон. 25 Олор оноҥ сурагандар: — Сен Христос эместе, Илия да, jарчы да эместе, улусты не крестейдиҥ? 26 — Мен суула крестеп jадым — деп, Иоанн каруу jандырган. — Jе ортогордо Турганы бар, Оны слер билбезигер. 27 Ол кийнимче де келип jаткан болзо, мен Оныҥ öдÿгиниҥ буузын да чечерге турбазым. 28 Бу керек Вифанияда, Иордан ары jанында болгон. Анда Иоанн улусты крестеп jÿрген. 29 Эртезинде Иоанн ого базып келеткен Иисусты кöрöлö, айтты: — Телекейдиҥ кинчегин кедери алып jаткан Кудайдыҥ Курааны бу. 30 «Кийнимче Эр келедири, Ол мениҥ алдыма турар болды, нениҥ учун дезе Ол менеҥ озо бар болгон» деп, байа айтканым бу. 31 Мен Оны билбегем, jе Израильге Ол ачылзын деп, улусты суула крестеерге келген эдим. 32 Иоанн керелеп, айтты: — Теҥеридеҥ кÿÿле чилеп тÿжÿп келеле, Оныҥ ÿстинде болуп jÿрген Тынды кöргöм. 33 Мен Оны билбес болгом, jе суула кресте деп, мени ийген Бойы меге мынайда айткан «Кемге Тын тÿжÿп, Оныҥ ÿстине туруп калганын кöрöр болзоҥ, Агару Тынла крестеечи Ол». 34 Мен кöрдим, Ол Кудайдыҥ Уулы деп кереледим.
Баштапкы ÿренчиктер
35 Эртезинде Иоанн база ла турган, ÿренчиктериниҥ экÿзи кожо болгон. 36 Базып отурган Иисусты кöрöлö, ол айтты: — Кöргÿлегер, бат, Кудайдыҥ Курааны бу! 37 Эки ÿренчик оныҥ сöзин угала, Иисусты ээчий бардылар. 38 Иисус дезе кайра баштанып, олордыҥ келип jатканын кöрöлö, айтты: — Слерге не керек? Олор: — Равви! — дедилер. Равви дегени, Ÿредÿчи дегени. — Турган jериҥ кайда эди? 39 Ол: — Барып кöрÿгер — деди. Олор барып, турган jерин кöрдилер, ол кÿн Ондо болуп jÿрдилер. Тöрт саат кирези тÿш болгон. 40 Иоанныҥ айтканын угуп, Иисусты ээчий барган экÿниҥ бирÿзи Симон-Петрдыҥ карындажы Андрей болгон. 41 Ол Симон агазын озо табала, ого айтты: — Бис Мессияны таптыс. Мессия дегени, Христос дегени. 42 Ол Симонды Иисуска алып келди. Иисус дезе, Симон jаар кöрöлö, айтты: — Сен — Симон, Иоанн уулы. Эмди Кифа деп адаларыҥ. Кифа дегени, Петр дегени. 43 Эртезинде Иисус Галилей jерине барар деп шÿÿди. Филиппти табала, ого айтты: — Мени ээчий бас. 44 Филипп дезе Андрей ле Петр jаткан Вифсаида деп каладаҥ болгон. 45 Ол Нафанаилди табала, айтты: — Моисей Jасакта бичигенди ле jарчылар бичигенди таптыбыс. Ол Иисус, Назаретте jерлÿ Иосифтиҥ уулы. 46 Jе Нафанаил ого айтты: — Назареттеҥ jакшы чыгар беди? Филипп: — Барып кöр — деди. 47 Иисус, Бойы jаар базып келеткен Нафанаилди кöрöлö, ол керегинде айтты: — Чын Израильдиҥ кижизи бу, ондо меке jок. 48 — Сен мени кайдаҥ билериҥ? — деп, Нафанаил сурады. — Сени Филипп кычыргалакта, смоква агаштыҥ тöзинде турганыҥды кöргöм — деп, Иисус каруу jандырды. 49 Нафанаил айтты: — Равви! Сен — Кудайдыҥ Уулы, Сен — Израильдиҥ Кааны! 50 Иисус: — Сени смоква агаштыҥ тöзинде турганыҥды кöргöм деп, сеге айтканым учун бÿдÿп jадыҥ. Мынаҥ артыкты кöрöриҥ — дейле, 51 айтты: — Чынын, чынын айдадым слерге теҥериниҥ ачылганын, Кудайдыҥ ангелдери Кижи Уулына кöдÿрилип, тÿжÿп jатканын кöрöригер.
Канадагы той
1 Ÿчинчи кÿнде Галилейдеги Канада той болгон. Иисустыҥ энези анда ок болгон. 2 Иисус ла Оныҥ ÿренчиктери тойго база кычырылган. 3 Аракы jетпей каларда, энези Иисуска: — Олордо аракы jок — деди. 4 — Нени эдетенимди сен айдатаҥ ба, ÿй кижи? — деп, Иисус каруу jандырды. — Мениҥ öйим jеткелек. 5 Энези jалчыларга айтты: — Ол слерге нени айтса, оны эдигер. 6 Анда кажызына ла он сабат кире суу бадар алты таш бочко турган. Олор иудейлердиҥ арутанатан чÿм-jаҥын öткÿрерге керектÿ болгон. 7 Иисус jалчыларга: — Бочколорды суула толтырыгар — деерде, олор бочколорго толтыра суу урдылар. 8 — Эмди сузуп, той башкарган кижиге апарыгар — деди. Олор апарып бердилер. 9 Той башкараачы аракы боло берген суудаҥ амзап кöрöлö, — ол дезе аракы кайдаҥ келгенин билбеген, оны jаҥыс суу сускан jалчылар билген, — колтуны бойына кычырып алып, 10 ого айтты: — Кажы ла кижи озо аракыныҥ jакшызын уратан, айылчылар ичип эзиргенде, кирелÿзин. Сен дезе jакшы аракыны эмдиге jетире чеберледиҥ. 11 Анайып, Иисус Галилейдеги Канада баштапкы кайкал этти, Бойыныҥ магын ачты; ÿренчиктери Ого бÿтти. 12 Мыныҥ кийнинде Ол Капернаумга келди. Оныла кожо энези, карындаштары ла ÿренчиктери болгондор. Анда олор тоолу ла кÿн jÿрдилер.
Кудайдыҥ Öргööзин арутаганы
13 Иудей Пасха jууктап келерде, Иисус Иерусалимге келди. 14 Ол Öргööдö чарлар, койлор, кÿÿлелер садып турган, акча солып отурган улусты кöрди. 15 Армакчыдаҥ камчы толгоп, Öргööдöҥ ончозын чыгара сÿрди койлорды да, чарларды да; солычылардыҥ акчазын тöгÿп, столдорын аҥтарды. 16 Кÿÿле садаачыларга айтты: — Муныгарды алып чыгыгар, Адамныҥ айылын садулу айыл этпегер! 17 «Сениҥ айлыҥа кÿнÿркегеним Мени jалбыш чылап jиир» — деп бичилгенин ÿренчиктер эске алдылар. 18 Айдарда, иудейлер каруу jандырып, Ого айттылар: — Анайда эдер jаҥыҥ бар деп, биске кандый билди кöргÿзериҥ? 19 — Бу Öргööни jемиригер, Мен оны ÿч кÿнге орныктырып койорым — деп, Иисус каруу jандырды. 20 — Бу Öргöö тöртöн алты jыл тудулган эди, Сен дезе оны ÿч кÿнге орныктырарга ба? — деп, иудейлер айттылар. 21 Иисус дезе Бойыныҥ эди-каныныҥ Öргööзин айткан. 22 Ол тирилерде, ÿренчиктери мыны Ол айтканын эске алып, Чийимге ле Иисус айткан сöскö бÿде бергендер. 23 Ол Иерусалимде Пасха байрамда jÿрерде, Оныҥ jайаган билдилерин кöрöлö, кöп улус Оныҥ адына бÿтти. 24 Jе Иисус Бойын олорго бÿдÿндирбей турган, нениҥ учун дезе ончолорын билер болгон. 25 Кижиниҥ ичинде не барын Бойы билер учун, кижини кижи керелеп айдарын керектебей турган.
Иисус ла Никодим
1 Фарисейлер ортодо иудей бийлердиҥ бирÿзи Никодим деп кижи болгон. 2 Ол Иисуска тÿнде келеле, айтты: — Равви! Сен Кудайдаҥ келген Ÿредÿчи деп билерис. Сен jайап jÿрген билдилерди Кудайдыҥ болужы jокко кем де jайап болбос. 3 Иисус ого каруу jандырды: — Чынын, чынын айдадым сеге öрöртинеҥ туулбаган кижи, Кудайдыҥ Каандыгын кöрÿп болбос. 4 — Карган кижи канайып туулатан? — деп, Никодим Ого айтты. — Эне ичине катап киреле, туулып болор бо? 5 Иисус каруу jандырды: — Чынын, чынын айдадым сеге: суудаҥ ла Тыннаҥ туулбаган кижи, Кудайдыҥ Каандыгына кирип болбос. 6 Эт-каннаҥ туулганы, эт-кан болор, Тыннаҥ туулганы дезе, тын болор. 7 «Слерге öрöртинеҥ туулар керек» деп, сеге айтканыма кайкаба. 8 Салкын кайда согойын дезе, согор. Оныҥ шуултын угарын угуп jадыҥ, jе кайдаҥ келип, кайдаар барып jатканын билбезиҥ. Тыннаҥ туулган кажы ла кижиле андый болотон. 9 — Ол канайып болотон? — деп, Никодим сурады. 10 — Израильдиҥ ÿредÿчизи бойыҥ, мыны билбес болдыҥ ба? — деп, Иисус каруу jандырды. — 11 Чынын, чынын айдадым сеге бис нени билгенисти айдадыс, нени кöргöнисти керелейдис, слер дезе кере сöзибисти jаратпай jадыгар. 12 Слерге jердийин айтканыма бÿтпегенеерде, теҥеринийин айтсам, канайып бÿдеригер? 13 Теҥеридеҥ тÿшкен Кижи Уулынаҥ башка, теҥериге кем де чыкпаган. 14 Куба чöлдö Моисей jыланды öрö кöдÿргендий, Кижи Уулы анайып ок кöдÿрилер учурлу, 15 Ого бÿткен кажы ла кижи мöҥкÿ jÿрÿмдÿ болзын деп. 16 Кудай телекейди сÿÿген бойынча, сок jаҥыс Уулын берген, Ого бÿткен кажы ла кижи öлÿп калбай, мöҥкÿ jÿрÿмдÿ болзын деп. 17 Кудай Бойыныҥ Уулын телекейдиҥ jаргызын этсин деп телекейге ийген эмес, телекей Ол ажыра аргадалзын деп ийген. 18 Ого бÿткени jаргылатпас; бÿтпегени дезе, jаргылатканы ол, Кудайдыҥ сок jаҥыс Уулына бÿтпегени учун. 19 Jаргыныҥ учуры дезе бу: телекейге jарык келген, jе улус карачкыны jарыктаҥ артык сÿÿген, нениҥ учун дезе олордыҥ кылынып jÿргени jаман болгон. 20 Jаман кылынып jÿрген кижи, оным билдирбезин деп, jарыкты jаман кöрÿп, jарыкка барбай jат. 21 Чыныла кылынып jÿрген кижи дезе, керектери Кудайдыҥ болужыла эдилгени кöрÿнзин деп, jарыкка барат.
Иисус ла Крестеечи Иоанн
22 Мыныҥ кийнинде Иисус ÿренчиктериле кожо Иудей jерине келди. Анда олорло кожо jÿрÿп, улусты крестеди. 23 Иоанн дезе анайып ок Салимниҥ jуугындагы Енон деп jерде крестеген, нениҥ учун дезе анда суу кöп болгон. Бого келип, креске тÿжÿп тургандар. 24 Бу керек Иоанн тÿрмелеткелекте болгон. 25 Ол тушта Иоанныҥ ÿренчиктери иудейлерле аруталары керегинде сöс блаашкандар. 26 Олор Иоаннга келип, айттылар: — Равви, сениле кожо Иордан ары jанында болгон, сен керелеген Кижи база крестейт, ончолоры Ого барат. 27 — Кижиге теҥеридеҥ берилбезе, ол бойына нени де алынып болбос — деп, Иоанн каруу jандырды. — 28 «Мен Христос эмезим, jе мен Оныҥ алдынаҥ ийилгем» деп айтканымды уккан керечилер слер бойыгар эдигер. 29 Сыргалjылу кижини колту дейтен. Колтуныҥ наjызы дезе, ого коштой туруп, оны тыҥдап, ÿнин угала, сÿрекей сÿÿнет. Мениҥ бу сÿÿнчим эмди бÿтти. 30 Ол jаанаар, мен кичинеерер учурлу. 31 Öрöртинеҥ Келип Турганы, ончозынаҥ бийик эди. Jердеҥ болуп jÿргени дезе, jердийи эди, ол jердийинче эрмектенет. Теҥеридеҥ Келип Турганы, ончозынаҥ бийик. 32 Ол нени кöргöнин, нени укканын керелейт, jе Оныҥ керелегенин jарадып турганы jок. 33 Оныҥ керезин jаратканы, Кудай чындык деп, бойыныҥ таҥмазын басканы ол. 34 Кудайдыҥ ийгени, Кудайдыҥ сöзин айдат. Кудай дезе Тынды кемjип беретен эмес. 35 Ада Уулын сÿÿп, ончоны Оныҥ колына берген. 36 Уулына бÿткени, мöҥкÿ jÿрÿмдÿ, Уулына бакпаганы, jÿрÿм кöрбöс оныҥ ÿстинде Кудайдыҥ чугулы jÿрет.
Иисус ла самар ÿй кижи
1-3 Иисус, Иоаннга кöрö, кöп ÿренчиктер таап крестеп jат деп, фарисейлерге табыш jетти. Улусты дезе Иисус Бойы эмес, ÿренчиктери крестеген. Иисус бу керегинде билип алала, Иудей jерин таштап, ойто Галилей jерине барды. 4 Ого Самар jерин табарып барар керек болгон. 5 Бат, Ол Сихарь деп самар калага келди. Бу кала Иаков бойыныҥ уулы Иосифке берген jердиҥ jуугында турган. 6 Анда Иаковтыҥ кутугы болгон. Иисус, jолдоҥ арып-чылаган Бойы, кутуктыҥ jанына отура тÿшти. Тал-тÿш кирези болгон. 7 Суу сузуп алайын деп, бир самар ÿй кижи келди. Иисус ого: — Меге ичерге суу бер — деди. 8 Оныҥ ÿренчиктери курсак садып аларга кала баргандар. 9 Самар ÿй кижи айтты: — Иудей Бойыҥ менеҥ, самар ÿй кижидеҥ, ичерге не суу сурайдыҥ? Иудейлер самарларла билишпейтен. 10 — Кудайдыҥ бергенин, «Меге ичерге суу бер» деп, сеге айдып турганы кем болгонын билген болзоҥ, Оноҥ бойыҥ сураар эдиҥ, Ол сеге тирÿ суу берер эди — деп, Иисус каруу jандырды. 11 — Öрöкöн! — деп, ÿй кижи Ого айтты. — Сузар немеҥ jокто, кутук дезе тереҥ болгондо, тирÿ суу Сенде кайдаҥ келетен эди? 12 Биске бу кутукты берген Иаков адабыстаҥ Сен jаан болдыҥ ба? Ол бойы, уулдары да, малы да мынаҥ ичип jÿрген эдилер. 13 — Бу суудаҥ ичкени, ойто суузаар — деп, Иисус каруу jандырды. — 14 Jе Мениҥ берер суумнаҥ ичери jажына суузабас. Берер суум дезе оныҥ ичинде мöҥкÿ jÿрÿмге агар суу чыгыды боло берер. 15 — Öрöкöн, — деп, ÿй кижи Ого айтты, — андый суудаҥ меге бер, мен суузабайын, бого суу сузарга jÿрбейин. 16 Иисус айтты: — Барып, эриҥди айдала, бого кел. 17 — Мениҥ эрим jок — деп, ÿй кижи каруу jандырды. Иисус: — Эрим jок деп айтканыҥ чын — деди. — 18 Сен беш эрлÿ болгоҥ. Эмдигизи сеге эр эмес, бу айтканыҥ чын. 19 — Öрöкöн, — деп, ÿй кижи айтты, — Сен jарчы болгоныҥды кöрÿп турум. 20 Бистиҥ адаларыс Кудайга бу кырдыҥ бажында бажырган эди. Слер дезе jаҥыс Иерусалимде бажырар керек дейдигер. 21 Иисус айтты: — Меге бÿт, ÿй кижи Адага бу кырдыҥ бажында да эмес, Иерусалимде де эмес бажырар öй келип jат. 22 Слер неге бажырып турганыгарды билбей jадыгар, бис дезе неге бажырып турганысты билерис, нениҥ учун дезе аргадаш иудейлердеҥ болор. 23 Чыныла бажырып jÿрген улус Адага тынла, чынла бажырар öй келип jат, jедип келди ок. Ада андый бажыраачыларды Бойына бедирейт ине. 24 Кудай — ол Тын, Ого бажырары тынла, чынла бажырар учурлу. 25 — Христос дейтен Мессия келерин билерим — деп, ÿй кижи айтты. — Ол келгежин, биске ончоны айдар. 26 — Ол Мен эдим, бу сениле эрмектежип турган Бойым — деп, Иисус каруу jандырды. 27 Анайткан jерде Оныҥ ÿренчиктери келди. Оны ÿй кижиле эрмектежип туру деп кайкадылар, jе «Оноҥ Сеге не керек?» эмезе: «Оныла не эрмектежип туруҥ?» — деп, кемизи де сурабады. 28 Ÿй кижи суу урар jыракызын артырып койоло, калага барып, улуска айтты: 29 — Меге нени ле кылынганымды айткан Кижини барып кöрÿгер, Христос Ол болбозын. 30 Олор каладаҥ чыгып, Иисус jаар ууландылар. 31 Бу öйдö ÿренчиктер Оны сурап турдылар — Равви, курсак jи! 32 Jе Ол айтты: — Менде курсак бар, онымды слер билбезигер. 33 — Курсакты Ого кижи экелип берди эмеш пе? — деп, ÿренчиктер бой-бойлорына айдышты. 34 Иисус олорго айтты: — Мениҥ курсагым — Мени Ийгенниҥ табыла эдери ле Оныҥ керегин бÿдÿрери. 35 Эмди база тöрт ай болзо, аш кезер öй jедер деп, слер айдып jÿрген эмес бедигер? Jе Мениҥ слерге айдып турганым бу: кыраларга кöзигер салып кöрзöгöр, олордыҥ агарып, кезерге бышканын! 36 Аш кезери кайрал алат, ажын мöҥкÿ jÿрÿмге уруп салат, аш чачканы ла аш кескени кожо сÿÿнзин деп. 37 Бу учуралда «Бирÿзи чачат, öскöзи кезет» деген сöс чын. 38 Мен слерди бойыгар иштебеген кырада аш кезерге ийип jадым. Анда öскö улус иштеген эди, слер дезе олордыҥ ижине кирдигер. 39 «Меге нени ле кылынганымды айткан» деп керелеген ÿй кижиниҥ сöзиле ол каланыҥ кöп самарлары Иисуска бÿтти. 40 Оныҥ учун самарлар Ого келеле, олордо артып калзын деп сурадылар. Ол анда эки кÿн jÿрди. 41 Оныҥ айткан сöзин угала, оноҥ кöп улус бÿтти. 42 Байагы ÿй кижиге дезе айттылар: — Эмди сениҥ сöзиҥнеҥ улам бÿдÿп турган эмезис. Бис Оны бойыбыс уктыс, Ол чып ла чын телекейди Аргадаачы деп билдис.
Каанныҥ jалчызыныҥ уулын jасканы
43 Эки кÿнниҥ бажында Иисус оноортынаҥ чыгала, Галилей jаар барды. 44 Jарчы алтайында кÿндÿзи jок jÿретен деп, Ол Бойы да керелеп айткан. 45 Анайдарда, Ол Галилейге келерде, Оны Галилейдиҥ улузы jуудып алдылар, нениҥ учун дезе, олор Иерусалимдеги байрамда болуп, Оныҥ нени эдип jÿргенин ончозын кöргöндöр. 46 Оноҥ Иисус сууны аракы эткен Галилейдеги Канага ойто келди. Капернаумда каанныҥ бир jалчызыныҥ уулы оорып jаткан. 47 Ол Иисустыҥ Иудейдеҥ Галилейге келгенин угала, Ого келип, öлÿп jаткан уулын барып jассын деп, jайнап сурады. 48 — Билдилер ле кайкалдар кöрбöйинче бÿтпезигер — деп, Иисус ого айтты. 49 — Кайракан, уулым öлгöлöктö бар — деп, каанныҥ jалчызы айтты. 50 Иисус: — Jан, уулыҥ эзен — деди. Ол Иисустыҥ айткан сöзине бÿделе, jанып ийди. 51 Jолой ого кулдары туштап, уулыҥ эзен дешти. 52 Уулы канча саатта оҥдолгонын сураарда, олор «Кече биринчи саат тÿште эди изибей барган» — дедилер. 53 «Уулыҥ эзен» деп, Иисустыҥ ого айткан öйинде анайда боло бергенин ол билип ийди. Бойы да бÿтти, айылдагы улузы да бÿттилер. 54 Иудейдеҥ Галилейге келеле эткен бу кайкал Иисустыҥ экинчи кайкалы болгон.
Суббот кÿнде оору кижини jасканы
1 Мыныҥ кийнинде иудей байрам болгон, Иисус Иерусалимге келген. 2 Иерусалимде Кой каалгазыныҥ jанында еврейлеп Вифезда деп суубуунты бар. Анда jабынтылу беш öткÿш болгон. 3 Ичинде кöп оору улус сокор, аксак, курулгак оорулу улус jаткан сууныҥ чайбаларын сакып. 4 Кудайдыҥ ангели дезе, кезик аразында байагы сууга тÿжÿп, чайбалтып турган. Суу чайбалза, ого озолоп киргени кандый да оорудаҥ jазылатан болгон. 5 Анда одус сегис jыл оорып jÿрген кижи болгон. 6 Иисус оныҥ jатканын кöрöлö, оорыганы удап калганын билип, ого айтты: — Jазылайын деп туруҥ ба? 7 — Эйе, Кайракан, — деп, оору кижи каруу jандырды, — jе суу чайбалганда, мени сууга кийдирер кижи jок. Барып jатканчам, менеҥ озо öскö кижи кирип калган турар. 8 — Тур, тöжöгиҥди алып, базып jÿр — деп, Иисус ого айтты. 9 Байа кижи ол тарый jазылды, тöжöгин алып, база берди. Ол суббот кÿн болгон, 10 оныҥ учун иудейлер jазылган кижиге айттылар: — Бÿгÿн суббот кÿн эди, сеге тöжöк аларга jарабас! 11 Ол каруу jандырды: — «Тöжöгиҥ ал, базып jÿр» деп, мени jаскан Бойы айтты. 12 Оноҥ сурадылар: — «Тöжöгиҥ ал, базып jÿр» деп, сеге айткан кижи кем болотон? 13 Jазылган кижи дезе ол кем болгонын билбеген, нениҥ учун дезе Иисус анда турган улустыҥ ортозына jылыйып калган. 14 Мыныҥ кийнинде Иисус ого Öргööдö туштап, айтты: — Бат, сен jазылдыҥ. Сеге мынаҥ jаман болбозын деп, база кинчек этпе. 15 Бу кижи барала, мени jасканы Иисус деп, иудейлерге айтты. 16 Мыны суббот кÿнде эткени учун иудейлер Иисусты истей бердилер. 17 Jе Ол айтты: — Адам Бойыныҥ керегин эмдиге эдет, Мен де эдип ок jадым. 18 Ол суббот кÿнди байлаардаҥ болгой, Кудайды Адазынып, Бойын Кудайга теҥдеген учун иудейлер Оны там истеп, öлтÿрерге турдылар. 19 Бого каруу эдип, Иисус айтты: — Чынын, чынын айдадым слерге Адазыныҥ эдип турганын кöрбöйинче, Уулы Бойы Бойынаҥ нени де эдип болбос. Адазыныҥ эдип турганын Уулы да эдет. 20 Ада Уулын сÿÿп, Бойыныҥ не ле эдип турганын Ого кöргÿзет. Слерди кайкадып, мынаҥ да артыкты эдип кöргÿзер. 21 Ада öлгöндöрди тиргизип, олорго jÿрÿм бергендий, Уулы да jÿрÿм берейин дегенге, jÿрÿм берет. 22 Ада кемниҥ де jаргызын этпей, не ле jаргы эдерин Уулыныҥ табына салып берген, 23 Аданы тоогондый, ончозы Уулын тооп jÿрзин деп. Уулын тообогоны, Оны ийген Аданы тообогоны ол. 24 Чынын, чынын айдадым слерге: Мениҥ сöзимди угуп, Мени Ийгенге бÿткени, мöҥкÿ jÿрÿмдÿ. Ол jаргылатпас — öлÿмнеҥ jÿрÿмге кечкени ол. 25 Чынын, чынын айдадым слерге öй jедип келедири, jедип келди ок: öлгöндöр Кудай Уулыныҥ ÿнин угар; угала, тирилер. 26 Канайып Ада Бойында Бойы jÿрÿмдÿ, анайып Бойында Бойы jÿрÿмдÿ болорын Уулына да берген. 27 Ол Кижи Уулы болгон учун, jаргы да эдерин Оныҥ табына салып берген. 28 Бого кайкабагар, нениҥ учун дезе сööк салар jерде jаткандардыҥ ончозы Оныҥ ÿнин угар öй jедип келедири. 29 Ак кылынып jÿргендери jÿрÿм jÿрерге тирилер; jаман кылынып jÿргендери буруга каларга тирилер. 30 Мен алдымнаҥ Бойым нени де эдип болбозым: канайып уккам, анайып jаргы эдип jадым. Мениҥ jаргым чындык, нениҥ учун дезе Бойымныҥ табымла эдип jÿрейин деп турган эмезим, jе Мени Ийгенниҥ табыла эдип турум.
Кудайдыҥ Уулын керелегени
31 — Мен Бойымды Бойым керелеп турган болзом, Мениҥ керелегеним чын эмес. 32 Мени öскöзи керелейт, оныҥ Мени керелеген керези чын деп, Мен билерим. 33 Слер Иоаннга элчилер ийген эдигер; ол чынды кереледи. 34 Мен кижи керезин керексип турган эмезим, jе мынайда айтканым, слерди аргадалзын деп айтканым ол болор. 35 Иоанн кÿйÿп, jалтырап турган jарыткыш болгон. Слер дезе оныҥ jарыгында бир кезекке сÿÿнип аларга сананганыгар. 36 Менде дезе Иоанндыйынаҥ jаан кере бар нени эдип турганымды Ада эттирип jат; нени эдип турганым, Мени Ада ийген деп, керелеп турганы ол. 37 Мени ийген Ада Бойы Мени кереледи. Слер дезе Оныҥ ÿнин качан да укпаганыгар, Оныҥ бÿдÿмин де кöрбöгöнигер. 38 Слердиҥ бойыгарда болуп турган Оныҥ сöзи де слерде jок, нениҥ учун дезе Оныҥ ийген Бойына бÿтпейдигер. 39 Слер Чийимдерди шиҥжÿлеп, олордоҥ мöҥкÿ jÿрÿмдÿ болорго сананып jадыгар. Олор дезе Мени керелеп турулар. 40 Jе слердиҥ Меге келер кÿÿнигер jок, jÿрÿмдÿ болойын деп. 41 Кижилердеҥ Мен мак албай jадым. 42 Jе Мен слерди билерим: слердиҥ ичигерде Кудайга сÿÿш jок. 43 Мен Адамныҥ адында келдим, jе слер Мени jуутпай jадыгар; öскöзи бойыныҥ адында келзе, оны слер jуудып аларыгар. 44 Кудайдаҥ мак бедиребей, бойыгардаҥ бойыгар мак алып, канайып бÿдеригер? 45 Мени Аданыҥ алдында слерди бурулаар деп сананбагар, слерди бурулаары бар слер иженип jÿрген Моисей. 46 Слер Моисейге бÿткен болзогор, Меге де бÿдер эдигер, нениҥ учун дезе ол Мен керегинде бичиген. 47 Jе оныҥ чийимдерине бÿтпей турган болзогор, Мениҥ айтканыма канайып бÿдеригер?
Беш муҥ кижини тойдырганы
1 Мыныҥ кийнинде Иисус Галилей эмезе Тивериад дейтен талайдыҥ ол jанына барды. 2 Оору-jоболды jазып, кайкалдар jайап jÿргенин кöрöлö, Оны камык улус ээчиди. 3 Иисус кырдыҥ бажына чыгып, анда ÿренчиктериле кожо отурып алды. 4 Иудейлердиҥ Пасха байрамы jууктап келеткен. 5 Ого кöп улус келип jатканын кöрöлö, Иисус Филиппке айтты: — Буларды азыраарга, калашты кайдаҥ садып алалы? 6 Бойыныҥ эдейин дегенин билип, Ол анайда ченеп сураган. 7 — Олордыҥ кажызына ла эмештеҥ де jедишсин деп, олорго эки jÿс динарийдиҥ калажы jетпес — деп, Филипп каруу jандырды. 8 Ÿренчиктериниҥ бирÿзи, Симон-Петрдыҥ Андрей карындажы, Ого айтты: 9 — Мында бир уулчакта беш болчок арба калажы ла эки балыгаш бар, jе мындый кöп улуска ол не болзын. 10 Иисус айтты: — Улусты кыйын отурзын дегер. Ол jум öлöҥдÿ jер болгон. Анайдарда, беш муҥ кире кижи кыйын отурды. 11 Иисус калаш алып, алкыш jетиреле, кыйын отурган улуска ÿледи. Анайып ок балыкты да кем канча кире кÿÿнзегениле ÿледи. 12 Улус jип тойордо, ÿренчиктерине айтты: — Jигенниҥ арткан-калганын jууп алыгар, бир де неме кара jерге калбазын. 13 Jиген улустаҥ арткан беш болчок арба калаштыҥ тилимдерин он эки каламага толтыра jууп алдылар. 14 Улус Ол jайаган кайкалды кöрöлö, айдышты: — Телекейге келетен Jарчы чып-чын бу эмтир! 15 Келип, Оны тудала, каан эдинип аларга тургандарын Иисус билип алала, jаҥыс Бойы кыр jаар ойто jÿре берди.
Сууныҥ ÿстиле басканы
16 Эҥир кире берерде, Иисустыҥ ÿренчиктери талайга тÿштилер. 17 Кемеге отурып, талайдыҥ ол jанындагы Капернаум jаар jÿстилер. Карачкылай берди, Иисус дезе олорго эмдиге jетире келбес болды. 18 Тыҥ салкын согуп, талай толкуланып турган. 19 Беш-алты беристе кирези кайыктайла, Иисустыҥ талай ÿстинче базып, кемеге jууктап келеткенин кöрÿп, коркый бердилер. 20 Jе Ол: — Бу Мен эдим, коркыбагар! — деди. 21 Олор Иисусты кемезине отургызып алайын деерде, кеме ол бойынча jÿзÿп бараткан jаратта болуп калды.
Jÿрÿм берер тирÿ калаш
22 Эртезинде талайдыҥ ол jанында артып калган улус ондо jÿк бир кеме болгонын, Иисус ÿренчиктериле кожо ол кемеге отурбаганын, ÿренчиктер jаҥыс бойлоры jÿскенин кöрдилер. 23 Айдарда, Кайракан алкыш-быйанын jетирген кийнинде олор калаш jиген jерге Тивериаданаҥ бир канча кеме jÿзÿп чыкты. 24 Анда Иисус та, ÿренчиктер де jок болгонын кöрöлö, улус кемелерге отурып, Иисусты бедиреп, Капернаумга jÿзÿп келдилер. 25 Оны талайдыҥ ол jанынаҥ табала, сурадылар: — Равви, Сен бого качан келдиҥ? 26 Иисус каруу jандырып, айтты: — Чынын, чынын айдадым слерге слер кайкалдар кöргöнигер учун Мени бедиреп турган эмезигер, jе калаш jип тойгоныгар учун. 27 Ÿрелер курсак учун эмес, мöҥкÿ jÿрÿм jÿргÿзер курсак учун иштегер. Оны слерге Ада Кудай таҥмалап койгон Кижи Уулы берер. 28 — Кудайдыҥ керегин бÿдÿрерге, нени эделик? — деп, олор сурадылар. 29 Иисус каруу jандырды: — Кудайдыҥ кереги бат бу Оныҥ Ийгенине бÿдÿгер. 30 — Кöрöлö, бисти Сеге бÿтсин деп, кандый билди кöргÿзериҥ? — деп, олор сурадылар. — Сен нени эдип jадыҥ? 31 Теҥеридеҥ олорго калаш берген деп бичилгениле, адаларыс куба чöлдö манна jиген эди. 32 Иисус олорго айтты: — Чынын, чынын айдадым слерге теҥеридеҥ калашты слерге Моисей берген эмес, теҥеридеҥ чын калашты слерге Мениҥ Адам берип jат. 33 Теҥеридеҥ тÿжÿп, телекейге jÿрÿм берер калаш Кудайдыҥ калажы ол. 34 Олор: — Кайракан, андый калашты jаантайын биске берип тур — дедилер. 35 Иисус олорго айтты: — Мен — jÿрÿм берер калаш. Меге келген кижи качан да аштабас, Меге бÿткен кижи качан да суузабас. 36 Jе слер, Мени кöрÿп jÿрген бойыгар, Меге бÿтпей jадыгар деп, Мен слерге айткам. 37 Адамныҥ берген ончолоры Меге келер. Меге келип jатканды кедери сÿрбезим. 38 Бойымныҥ табымла эдип jÿрейин деп, теҥеридеҥ тÿшкен эмезим, Мени Ийгенниҥ табыла эдип jÿрейин деп, теҥеридеҥ тÿшкеним ол. 39 Адамныҥ бергениниҥ незин де jылыйтпай, ончолорын калганчы кÿнде тиргизерим — Мени Ийгенниҥ табы ол. 40 Уулын кöрÿп, Ого бÿткен кажы ла кижи мöҥкÿ jÿрÿмдÿ болзын деп, Мениҥ Адамныҥ табы ол. Калганчы кÿнде Мен оны тиргизерим. 41 Ол Бойын «Мен — теҥеридеҥ тÿшкен калаш» деп айтканына иудейлер арбаныжып, 42 айттылар: — Бу Иосиф уулы Иисус эмес беди? Бис Оныҥ адазын ла энезин билер эмейис. «Мен теҥеридеҥ тÿшкем» деп, канайып айдат болбогой? 43 — Бойыгар ортодо арбанышпагар — деп, Иисус олорго айтты. — 44 Мени ийген Адам келдирген кижи, jаҥыс ол Меге келер аргалу. Калганчы кÿнде Мен оны тиргизерим. 45 Ончолорын Кудай ÿредер деп, jарчыларда бичилгени бар. Ададаҥ угуп ÿренген кижи Меге келер. 46 Мынайып айтканым, Аданы кöргöни бар деп айтканым эмес. Кудайдаҥ Кем келген, Аданы кöргöни jаҥыс Ол. 47 Чынын, чынын айдадым слерге: Меге бÿткени, мöҥкÿ jÿрÿмдÿ. 48 Мен — jÿрÿм берер калаш. 49 Слердиҥ адаларыгар куба чöлдö манна jиген эдилер, jе öлÿп калгандар. 50 Jе теҥеридеҥ тÿшкен калаш андый эмес оны jигени öлбöс. 51 Мен — теҥеридеҥ тÿшкен тирÿ калаш. Бу калаштаҥ jигени ÿргÿлjи чакка эзен jÿрер. Мениҥ беретен калажым — Мениҥ эди-каным, онымды телекейдиҥ jÿрÿми учун берип jадым. 52 Айдарда, иудейлер бойлоры ортодо сöс блаажып, айттылар: — Ол биске Бойыныҥ эди-канын jиирге канайып беретен? 53 Иисус каруу jандырды: — Чынын, чынын айдадым слерге Кижи Уулыныҥ эди-канын jибезегер, Оныҥ канын ичпезегер, бойыгарда jÿрÿм jок болор. 54 Мениҥ эди-канымды jиири, Мениҥ канымды ичери, мöҥкÿ jÿрÿм jÿрери ол. Мен оны калганчы кÿнде тиргизерим. 55 Мениҥ эди-каным — чын курсак, Мениҥ каным — чын суузын. 56 Эди-канымды jиири, канымды ичери Мениҥ Бойымда jÿрÿп jат, Мен де оныҥ бойында jÿрÿп jадым. 57 Канайып Мен, тирÿ Ада ийген Бойым, Адамныҥ Бойынча тирÿ jÿрÿп jадым, анайып, Мениҥ эди-канымды jигени, Мениҥ Бойымча тирÿ jÿрер. 58 Бу калаш теҥеридеҥ тÿшкен. Jе ол маннаны, слердиҥ адаларыгар чылап, jип öлгöниндий эмес бу калашты jигени, мöҥкÿ jÿрÿмдÿ болор. 59 Мынайда Ол Капернаумдагы синагогада ÿредип айткан.
Мöҥкÿ jÿрÿмниҥ сöстöри
60 Кöп ÿренчиктери мыны угала, айттылар: — Кандый уур-кÿч сöстöр! Олорды кем угар аргалу? 61 Иисус ÿренчиктери арбанып турганын Бойыныҥ ичинде билип, олорго айтты: — Бу слерге буудак болуп jат па? 62 Кижи Уулы озогы jерине чыгып баратканын кöрöр болзогор, не болгой эди? 63 Jÿрÿм берери — тын, эт-кан дезе, нени де эдип болбос. Слерге айдып турган сöстöрим тын да, jÿрÿм де. 64 Jе ортогордо бÿтпестери бар. Иисус дезе бÿтпестерин де, Оны садып ийери кем болорын да бажынаҥ ала билер болгон. 65 Оноҥ айтты: — Оныҥ учун Мен слерге «Аданаҥ берилбейинче, кем де Меге келип болбос» дедим. 66 Мыныҥ кийнинде кöп ÿренчиктери Оноҥ jана тÿжÿп, Оны ээчий jÿрбес болды. 67 Айдарда, Иисус он экÿдеҥ сурады: — Слер база Менеҥ jÿре берерге турган болороор бо? 68 — Кайракан! — деп, Симон-Петр каруу jандырды. — Бис кемге баратан эдис? Сенде мöҥкÿ jÿрÿмниҥ сöстöри бар. 69 Сени Кудайдыҥ Агарузы деп, бис бÿттис те, билдис те. 70 — Слерди, он экÿни, Мен талдап алган эмес бедим? — деп, Иисус айтты. — Jе слердиҥ бирÿгер — кöрмöс! 71 Мынайда Ол Симон Искариот уулы Иуданы айткан. Оны садып ийери дезе он экÿниҥ бирÿзи ол болгон.
Иисус ла Оныҥ карындаштары
1 Мыныҥ кийнинде Иисус Иудейде jÿрбейин деп, Галилей ичиле jÿрди, нениҥ учун дезе иудейлер Оны öлтÿрерге тургандар. 2 Иудейлердиҥ байкан тургузатан деп байрамы jууктап келерде, 3 карындаштары Ого айттылар: — Мынаҥ чыгып, Сениҥ эдип jÿргениҥди ÿренчиктериҥ де кöрзин деп, Иудей jерине бар. 4 Jарлу болойын деген кижи, jажырып неме этпейтен. Сен андыйды эдип jÿрген болзоҥ, Бойыҥды Бойыҥ телекейге ач. 5 Карындаштары да Ого бÿтпей турган учун анайып айткандар. 6 Иисус олорго каруу jандырып, айтты: — Мениҥ öйим jеткелек, слерге дезе кандый да öй келижер. 7 Телекей слерди jаман кöрÿп болбос, Мени дезе jаман кöрÿп jат, нениҥ учун дезе оныҥ кылынып турганы jаман деп, Мен керелеп айдып jÿрÿм. 8 Слер байрамга барыгар, Мен бу байрамга эм тура барбазым, нениҥ учун дезе Мениҥ öйим jеткелек. 9 Мынайда айдала, Ол Галилейде артып калды. 10 Jе карындаштары байрамга jÿре берерде, Ол до барды кöрÿне эмес, jажытту чылап. 11 Иудейлер Оны байрамнаҥ бедиреп, «Ол кайда?» — деп, сурап турдылар. 12 Улус ортодо Ол керегинде кöп куучын jÿрди. Кезиктери «Ол jакшы кижи», öскöлöри: «Jок, Ол улусты аскыртып jат» дешкилеер болды. 13 Андый да болзо, иудейлердеҥ коркып, Ол керегинде кем де ачыгынча айтпай турган.
Öргööдö jарлыктаганы
14 Байрамныҥ ортозы киреде Иисус Öргööгö кирип, ÿретти. 15 Иудейлер кайкап, айдышты: — Бу ÿренбеген Бойы, Чийимдерди канайып билип туру болбогой? 16 Иисус айтты: — Мениҥ ÿредÿÿм Менийи эмес, Мени Ийгендийи. 17 Оныҥ табыла кылынып jÿрейин дегени, бу ÿредÿ Кудайдаҥ ба, эмезе Мен Бойымнаҥ таап айдып тургам ба деп, билип алар. 18 Бойынаҥ таап айдаачы, бойы jакшы атка калайын деп сананат. Jе Оны Ийгенге мак бедиреп jÿргени чындык, мекези jок болгоны ол. 19 Моисей слерге Jасак берген эмес пе? Jе слердиҥ кемигер де Jасакты бÿдÿрбей jат. Мени нениҥ учун öлтÿрерге турганыгар? 20 — Сениҥ öзöк-буурыҥда шилемир бар болды ба? — деп, улус каруу jандырды. — Сени кем öлтÿрерге туру? 21 Иисус каруу jандырып, олорго айтты: — Мен бир керек эттим, ончогор кайкап jадыгар. 22 Моисей слерге томдоорын берген — онызы Моисейдеҥ эмес те болзо, адалардаҥ jаҥдалып келген, — слер кижини суббот кÿнде томдоп jадыгар. 23 Моисейдиҥ jасагы бузулбазын деп, кижи суббот кÿнде томдодып турганда, суббот кÿнде кижиниҥ бастыра бойын jасты деп, Меге кородоп jадыгар ба? 24 Тыш кебериле jаргылабагар, jе чындык jаргыла jаргылагар! 25 Иерусалимниҥ бир кезик улузы айдышты: — Öлтÿрерге турган кижизи бу болор бо? 26 Кöрзöгöр дö, Ол ачыгынча айдат, Ого кем де неме айтпайт! Ол Христос деп, jаандар чынын билип алган болор бо? 27 Jе бу кижи кайдаҥ болгонын билерис. Христос келер болзо, Ол кайдаҥ болгонын кем де билбес. 28 Айдарда, Иисус Öргöö ичинде ÿнденип, ÿредип айтты: — Слер Мени билеригер, кайдаҥ болгонымды база билеригер, jе Мен Бойымнаҥ Бойым келген эмезим, Мени Ийгени чындык, слер Оны билбезигер. 29 Мен Оны билерим, нениҥ учун дезе Мен Оноҥ болуп турум, Мени ийгени Ол. 30 Оны тудуп алар эбин бедиредилер, jе кем де Ого тийбеди, нениҥ учун дезе Оныҥ öйи jеткелек болгон. 31 Калык ортодоҥ кöп улус Ого бÿдÿп, «Христос келзе, мыныҥ эткенинеҥ артык кайкал эдер беди?» — дежип турдылар. 32 Улустыҥ анайда эрмектежип турганы фарисейлерге угулган. Айдарда, улу абыстар ла фарисейлер Оны тудуп аларга, бойлорыныҥ jалчыларын ийгендер. 33 Иисус дезе олорго айткан: — Слерле кожо эмеш болорым, оноҥ Мени Ийгенге jÿре берерим. 34 Мени бедиреригер, jе таппазыгар, Мен кайда болзом, оноор келип болбозыгар. 35 Айдарда, иудейлер бойы бойлорына айдыштылар: — Бис таппас кандый jерге барарга туру бу? Еллин ортодо тарай jаткан улустарга барып, анда еллиндерди ÿредерге туру эмеш пе? 36 «Мени бедиреригер, jе таппазыгар, Мен кайда болзом, оноор келип болбозыгар» деп айткан сöзи не сöс болотон?
Агару Тын керегинде сöс
37 Байрамныҥ калганчы улу кÿнинде Иисус öрö туруп, ÿнденип айтты: — Суузап турганы Меге келип, ичсин. 38 Чийимде айдылганынча, Меге бÿткен кижиниҥ öзöгинеҥ тирÿ суулар агып чыгар. 39 Иисус мынайда Ого бÿткен улус алынатан Тынды айткан. Олордо дезе, Иисустыҥ ады макка чыккалакта, Тын jок болгон.
Иисустаҥ улам бöлÿниш
40 Улустыҥ кезиги, бу сöзин угала, айдышты — Чын, Ол Jарчы! 41 Öскöлöри: — Ол Христос! — дедилер. Кажылары дезе: — Христос Галилейдеҥ келетен беди? — дешти. — 42 Христос Давидтиҥ ÿренинеҥ, Давидтиҥ турган jери Вифлеемнеҥ келер деп, Чийимде айдылбаган беди? 43 Анайып, Иисустаҥ улам jуулган улус ортодо бöлÿниш болды. 44 Олордыҥ кезиктери Оны тудуп аларга сананды, jе Ого кем де тийбеди. 45 Jалчылар jедип келерде, улу абыстар ла фарисейлер олордоҥ сурадылар: — Слер Оны не керек экелбедигер? 46 — Ол Кижи чилеп кем де, качан да эрмектенбеген — деп, jалчылар каруу jандырдылар. 47 — Слер де Оныҥ мекезине кирип калган болдыгар ба? — деп, фарисейлер олорго айдышты. — 48 Бийлердиҥ эмезе фарисейлердиҥ Ого бÿткени бар беди? 49 Jе бу калык Jасак билбес, каргышка калган ол. 50 Олордыҥ бирÿзи, башкыда Иисуска келип барган Никодим, олорго айтты: 51 — Озолоп кижиниҥ бойынаҥ укпайынча, нени кылынып туру деп билип албайынча, бистиҥ Jасак кижини jаргылайтан беди? 52 — Сен де Галилейдеҥ болорыҥ ба? — деп, олор айттылар. — Шиҥде, Галилейдеҥ jарчы бÿтпейтенин билип аларыҥ. 53 Мыныҥ кийнинде ончолоры айылдары сайын таркай берди.
Кинчектÿ ÿй кижини бурулабаганы
1 Иисус дезе Елеон кырга барды. 2 Эртен тура Öргööгö ойто келди. Улустыҥ ончозы Ого келип турды. Иисус отурала, олорды ÿреткен. 3 Бу öйдö бичикчилер ле фарисейлер öскö эрге биригеле туттурткан бир ÿй кижини экелип, ортозына тургузала, 4 Ого айттылар: — Ÿредÿчи, бу ÿй кижи öскö эрге биригип, туттурткан. 5 Моисей бойыныҥ Jасагында андыйларды ташла шыбалап öлтÿрсин деп, биске jакыган эди. Сен не деериҥ? 6 Олор Оны бурулап айдарга, сöзинеҥ jик бедиреп, ченеп сурагандар. Jе Иисус бöкöйип, сабарыла jерге чийип турды. 7 Олор турумкай сурап турарда, бажын öрö кöдÿрип, — Кемигерде кинчек jок, бу ÿй кижиге озо таш чачсын — дейле, 8 ойто бöкöйип, jерге чийе берди. 9 Олор мыны угала, jаан jаштуларынаҥ баштайла, ээчий-деечий jÿре бердилер. Артып калганы jаҥыс Иисус, база ортозында турган ÿй кижи болды. 10 Иисус бажын öрö кöдÿрип, ÿй кижидеҥ сурады: — Ÿй кижи, олор ончозы кайда? Сени кемизи де бурулап jаргылабады ба? 11 — Jок, Кайракан! — деп, ол каруу jандырды. — Мен де сени бурулап jаргылабайдым — деп, Иисус айтты. — Бар, база кинчек этпе.
Иисус — телекейге Jарык
12 Иисус ойто ло олорго айда берди: — Мен — телекейге Jарык. Мени ээчий барган кижи карачкыда базып jÿрбес, оныҥ бойында jÿрÿмниҥ jарыгы болор. 13 — Сен Бойыҥ Бойыҥды керелеп туруҥ, — деп, фарисейлер айттылар, — Сениҥ керелеп айдып турганыҥ чын эмес. 14 Иисус каруу jандырды: — Мен Бойымды Бойым да керелеп турган болзом, Мениҥ керелегеним чын, нениҥ учун дезе Бойымныҥ кайдаҥ келгенимди, кайдаар барып jатканымды билерим. Слер дезе Мен кайдаҥ келгенимди, кайдаар барып jатканымды билбезигер. 15 Слер кижи чилеп jаргылап jадыгар, Мен дезе кемди де jаргылабай jадым. 16 Мен jаргылап та турзам, Мениҥ jаргым чын, нениҥ учун дезе Мен jаҥыс Бойым эмес, Мениле кожо Мени ийген Ада. 17 Эки кижиниҥ керези чындык деп, слердиҥ Jасагаарда да бичилгени бар. 18 Мен Бойымды Бойым керелеп турум, Мени ийген Ада Мени база керелеп туру. 19 — Сениҥ Адаҥ кайда? — деп, олор сурадылар. — Слер Мени де, Адамды да билбезигер — деп, Иисус каруу jандырды. — Слер Мени билген болзогор, Адамды да билер эдигер. 20 Иисус Öргööдöги акча jуур jердиҥ jанында туруп, ÿредип турган тужында бу сöстöрди айткан. Оныҥ öйи jеткелек болуп, Оны кем де тутпады. 21 Иисус база айтты: — Мен барып jадым. Мени бедиреп jÿреригер, jе кинчектÿ болгоныгарча öлöригер. Кайдаар барып jаткам, оноор келип болбозыгар. Айдарда, иудейлер айдышты: 22 — «Кайдаар барып jаткам, оноор келип болбозыгар» деп, нени айдып туру? Ол Бойын Бойы öлтÿрерге турган эмеш пе? 23 Ол каруу jандырды: — Слер мынаҥ, тöмöнгилердеҥ, Мен — öрöгилердеҥ. Слер бу телекейдеҥ, Мен бу телекейдеҥ эмезим. 24 Оныҥ учун слерге кинчектÿ болгоныгарча öлöригер дегем. Бу Мен дегениме бÿтпес болзогор, кинчектÿ болгоныгарча öлöригер. 25 — Айдарда, Сен кем? — деп, олор сурадылар. — Эҥ бажынаҥ ала слерге айдып jÿргеним Мен эдим — деп, Иисус каруу jандырды. — 26 Слер керегинде кöпти айдар, слерди jаргылаар аргам бар, jе Мени ийген Бойы чындык, Оноҥ нени укканымды телекейге айдып турум. 27 Олорго Ада керегинде айтканын оҥдободылар. 28 Оныҥ учун Иисус айтты: — Кижи Уулын кöдÿрзегер, бу Мен болгонымды, нени де Бойымнаҥ эдип турганым jок деп, jе Аданыҥ ÿреткенинче айдып jадым деп, ол тушта билеригер. 29 Мени ийген Бойы дезе Мениле кожо Ол Мени jаҥыскандыра артырбады, нениҥ учун дезе Мен качан да болзо, Ого jараганынча кылынып турум. 30 Ол мынайда айдып турарда, Ого кöп улус бÿтти.
Чын слерди jайымдаар
31 Иисус Бойына бÿткен иудейлерге айтты: — Мениҥ сöзимде болуп jÿрзегер, Мениҥ чын ÿренчиктерим болгоныгар ол. 32 Чынды билип аларыгар, чынныҥ бойы слерди jайымдаар. 33 — Бис Авраамныҥ ÿрени эдибис, качан да, кемге де кул болбогоныс — деп, олор айттылар. — «Jайым болороор» деп, канайып айдадыҥ? 34 Иисус каруу jандырды: — Чынын, чынын айдадым слерге кинчек эдери, кинчектиҥ кулы ол. 35 Jе кул айылда мöҥкÿ jÿрбес, уул мöҥкÿ jÿрер. 36 Андый болгондо, Уул слерди jайымдаза, чын jайым болгоныгар ол. 37 Слерди Авраам ÿрени деп билерим, jе слер Мени öлтÿрер кÿÿндÿ, нениҥ учун дезе Мениҥ сöзимге кöксигерде jер бербей jадыгар. 38 Мен Адамда нени кöргöнимди айдып jадым, слер дезе адагардаҥ нени укканаарды кылынып jадыгар.
Слердиҥ адагар — кöрмöс
39 — Бистиҥ адабыс Авраам — деп, олор каруу jандырдылар. Иисус айтты: — Слер Авраамныҥ балдары болгон болзогор, Авраамныҥ эдип jÿргенин эдер эдигер. 40 Эмди дезе Кудайдаҥ уккан чынды слерге айткан Кижи Бойымды öлтÿрерге jадыгар: Авраам онойдо этпеген. 41 Слер адагардыҥ керегин эдип jадыгар. Айдарда, олор айттылар: — Бис чайдам эдеринеҥ туулган эмезибис, Адабыс jаҥыс — Кудай! 42 Иисус каруу jандырды: — Адагар слердиҥ Кудай болгон болзо, слер Мени сÿÿр эдигер, нениҥ учун дезе Мен Кудайдаҥ чыктым, келдим. Мен Бойымнаҥ Бойым келген эмезим, Мени Ол ийген. 43 Слер нениҥ учун Мениҥ эрмегимди оҥдобой jадыгар? Мениҥ сöзимди угатан аргагар jок учун. 44 Слердиҥ адагар — кöрмöс, слер адагардыҥ кычазын бÿдÿрерге jадыгар. Бажынаҥ ала ол кижи öлтÿреечи болгон, чынга jайылбаган. Оныҥ бойында чын jок ине. Тöгÿнди айдып турган тужында бойындыйын айдат, нениҥ учун дезе ол, тöгÿнчи бойы, тöгÿнниҥ адазы да ол. 45 Мен чынды айдып тургамда дезе, Меге бÿтпей jадыгар. 46 Слердиҥ кемигер Менеҥ кинчек таап айдар? Мен чынды айдып турган болзом, Меге не керек бÿтпей jадыгар? 47 Кудайдаҥ болгоны, Кудайдыҥ сöзин угат. Кудайдаҥ эмес болгоныгар учун укпай jадыгар.
Иисус öвраамнаҥ озо бар болгон
48 Иудейлер бого мынайда айттылар: — Сени самар кижи деп, öзöк-буурыҥда шилемир бар деп, бистиҥ айдып турганыс чын эмес пе? 49 Иисус каруу jандырды: — Менде шилемир jок, jе Мен Бойымныҥ Адамды тооп jадым, слер дезе Мени jамандап jадыгар. 50 Мен Бойымныҥ магымды бедиребей jадым. Бедиреп, jаргылап Турганы бар. 51 Чынын, чынын айдадым слерге Мениҥ сöзимди чеберлеп jÿрген кижи ÿргÿлjи чакка öлÿм кöрбöс. 52 — Öзöк-буурыҥда шилемир барын эмди билдис — деп, иудейлер айттылар. — Авраам да öлди, jарчылар да öлдилер, Сен дезе сöзимди чеберлеп jÿрген кижи ÿргÿлjи чакка öлÿм кöрбöс дейдиҥ. 53 Сен Авраам адабыстаҥ jаан болдыҥ ба? Ол öлди, jарчылар да öлдилер. Сен Бойыҥды кем деп бодойдыҥ? 54 Иисус каруу jандырды: — Мен Бойымды Бойым мактап турган болзом, Мениҥ магым неге де бодолбос. Jе Мени Адам мактап jат, Оны слер бойлороордыҥ Кудайыгар дейдигер. 55 Слер Оны билип албадыгар, Мен дезе Оны билип турум. Оны билбезим деп айдар болзом, слердий ок тöгÿнчи болорым ол. Jе Мен Оны билерим, Оныҥ сöзин чеберлеп jÿрÿм. 56 Слердиҥ адагар Авраам Мениҥ кÿнимди кöрöтöнине сÿÿнип-jыргап jÿрген. Ол кöрди де, сÿÿнди де. 57 — Сен, бежен jашка jеткелек Бойыҥ, Авраамды кöрдиҥ бе? — деп, иудейлер айттылар. 58 — Чынын, чынын айдадым слерге: Авраам бар болголокто, Мен бар болгом — деп, Иисус каруу jандырды. 59 Айдарда, Оны шыбалаарга таш алдылар. Jе Ол jажынып, Öргööдöҥ чыга берди.
Энедеҥ сокор туулганды jасканы
1 Иисус барып jадала, энедеҥ сокор туулган кижини кöрÿп ийди. 2 — Равви, ол нениҥ учун сокор туулган? — деп, ÿренчиктер Оноҥ сурадылар. — Кемизи кинчек эткен ол бойы ба, эмезе ада-энези бе? 3 — Ол до, ада-энези де кинчек этпеген — деп, Иисус каруу jандырды. — Jе Кудайдыҥ керектери оныҥ бойында кöрÿнзин деп, ол сокор туулган. 4 Кÿн öткöлöктö, Мени Ийгенниҥ керегин Мен эдер учурлу. Тÿн кирип jат, ол тушта кем де эдип болбос. 5 Мен телекейде тужымда, Мен — телекейге jарык. 6 Мынайда айдала, Ол jерге тÿкÿрди, чилекейине тобрак чейеле, сокордыҥ кöзине сÿртÿп, 7 айтты: — Силоам деп суубуунтыга барып, jунунып ал. Силоам дегени, «ийилген» дегени. Ол барып, jÿзин jунды, кöстÿ болуп келди. 8 Айылдаштары ла башкыда оныҥ суранчыктап отурганын кöргöн улус айдышты: — Суранчыктап отураачы кижи бу эмес пе? 9 Кажылары: ол — дешти, кезиктери дезе: jок, ого тÿҥей кижи — дешти. Ол бойы: бу мен — деп турды. 10 — Кöзиҥ канайып jарыды? — деп, олор сурадылар. 11 Онызы айтты — Иисус деген кижи чилекейине тобрак чейип, кöзиме сÿртеле, айткан «Силоамга барып, jунунып ал». Мен барып jунундым, кöстÿ болдым. 12 Ол кайда деп сурагылаарда, билбезим — деди. 13 Сокор болгонды фарисейлерге алып бардылар. 14 Иисус чилекейине тобрак чейип, оныҥ кöзин jарытканы дезе суббот кÿнде болгон. 15 Кöзи канайып jарыганын фарисейлер база сураарда, ол айтты: — Ол кöзиме чейинти салды, мен jунундым, кöстÿ болдым. 16 Айдарда, фарисейлердиҥ кезиги айдышты: — Суббот кÿнди чекчилебес бу кижи Кудайдаҥ эмес. Кезиги айдышты: — Андый кайкалдарды кинчектÿ кижи эдер беди? Анайып, олор ортодо бöлÿниш болды. 17 Сокор болгонноҥ ойто сурадылар: — Ол кижи керегинде не деериҥ, Ол сениҥ кöзиҥди ачкан ине? — Ол jарчы — деп, онызы айтты. 18 Кöзи jарыганныҥ бойыныҥ ада-энезин алдырып албайынча, иудейлер оныҥ сокор болгонына, кöзи jарыганына бÿтпей турдылар. Оныҥ учун ада-энезин алдырып алып, 19 олордоҥ сурадылар: — Сокор туулган уулыбыс дегенигер бу ба? Эмди ол канайып кöрöр боло берди? 20 — Уулыбыс бу эди, сокор туулганы чын эди, онызын билерис. 21 Эмди канайып кöрöр боло бергенин, оныҥ кöзин кем ачты болбогой, билбей jадыбыс. Бойынаҥ сурагар, ол чыдап калган, бойы керегинде бойы айтсын. 22 Ада-энези иудейлердеҥ коркып турган учун анайда айткандар. Иудейлер дезе Иисусты Христос деп айдарды синагогадаҥ чыгарып саларга jöптöжип койгондор. 23 Оныҥ учун ада-энези «Ол чыдап калган, бойынаҥ сурагар» — деген. 24 Сокор болгонды экинчизин алдырып, ого айттылар: — Чынды айдып, Кудайды макта. Ол Кижи кинчектÿ деп, бис билерис. 25 — Ол кинчектÿ бе, jок по, мен билбезим — деп, ол каруу jандырды. — Сокор болгон эдим, эмди кöрÿп турум, билерим jаҥыс ол. 26 — Ол сениле нени этти? — деп, олор ойто сурадылар. — Кöзиҥди канайып jарытты? 27 — Мен слерге айтпай кайттым, jе слер укпадыгар — деп, ол каруу jандырды. — База нени угайын деп туругар? Айса слер де Оныҥ ÿренчиктери болорго туругар ба? 28 Олор оны талап, айттылар: — Сен Оныҥ ÿренчиги, бис — Моисейдиҥ ÿренчиктери. 29 Моисейле Кудай тил алышканын билерис. Бу кижини дезе билбей турубыс, кайдаҥ болбогой ол. 30 — Ол кайдаҥ болгонын билбейтенигер кайкамчылу — деп, ол кижи каруу jандырды. — Ол дезе мениҥ кöзимди jарыткан. 31 Jе бис билерис, Кудай кинчектÿлерди укпайтан эди, Кудайды тооп, Оныҥ кÿÿниле эдип jÿргендерди угатан эди. 32 Кем сокор туулганныҥ кöзин jарыткан деп, чак бÿдердеҥ бери угулбады. 33 Ол Кудайдаҥ эмес болзо, нени де эдип болбос эди. 34 — Бастыра бойыҥ кинчектÿ туулала, бисти ÿредип туруҥ ба? — дейле, оны чыгара сÿрÿп ийдилер. 35 Оны чыгара сÿрÿп ийгенин угала, Иисус оны таап алып, айтты — Кижи Уулына сен бÿдÿп jадыҥ ба? 36 — Кайракан, мени Ого бÿтсин деп, Ол кем болгонын айтсаҥ? — деп, ол сурады. 37 — Сен Оны кöрдиҥ — деп, Иисус айтты. — Сениле эрмектежип турганы Ол. 38 — Бÿдÿп турум, Кайракан! — дейле, ол Иисуска бажырды. 39 Иисус айтты: — Кöрбöй тургандар кöрзин деп, кöрÿп тургандар сокорсын деп, Мен бу телекейге jаргы эдерге келдим. 40 Оныла кожо болгон фарисейлердиҥ кезиги мыны угала, Ого айттылар: — Бис те сокор бо? 41 Иисус каруу jандырды: — Сокор болгон болзогор, слерде кинчек jок болор эди. Эмди дезе слер кöрÿп jадыбыс деп айдып турганыгарда, кинчектÿ бойынча артканыгар ол.
Кÿдÿчи ле оныҥ койлоры
1 — Чынын, чынын айдадым слерге: койдыҥ кажаанына эжигинеҥ кирбей, öскö jердеҥ ажып турганы — уурчы ла тонокчы. 2 Эжигинеҥ кирип турганы — койдыҥ кÿдÿчизи. 3 Эжик сакчызы ого эжик ачат, койлор оныҥ ÿнин угат, ол бойыныҥ койлорын адыла адап, тышкары чыгарат. 4 Койлорын чыгарала, алдынаҥ барат, койлор оны ээчий баргылайт, нениҥ учун дезе оныҥ ÿнин билгилеер. 5 Öскö кижини дезе ээчибей, оноҥ качкылаар, нениҥ учун дезе öскö кижиниҥ ÿнин билгилебес. 6 Бу укаа сöсти Иисус олорго айдып берген, jе Оныҥ айтканын оҥдободылар. 7 Иисус олорго база айтты: — Чынын, чынын айдадым слерге Мен — койлорго эжик. 8 Менеҥ озо келгендер ончозы уурчылар ла тонокчылар болгон, jе койлор олорды укпаган. 9 Мен — эжик. Менеҥ кирген кижи аргадалар; кирер де, чыгар да, одор до табар. 10 Уурчы jаҥыс уурдайын, öлтÿрейин ле jайрадайын деп келет. Мен дезе jÿрÿм берерге, артыктай берерге келгем. 11 Мен — jакшы кÿдÿчи. Jакшы кÿдÿчи койлор учун бойыныҥ тынын салатан. 12 Jалчы дезе кÿдÿчи эмес, койлор до оныйы эмес. Jууктап келеткен бöрÿни кöрöлö, ол койлорды таштап, качат. Бöрÿ койлорды тудат, тоскурат. 13 Jалчы дезе, jалга ла болуп jÿргенде, койлорды сананбайт. 14 Мен — jакшы кÿдÿчи. Мен бойымдыларды билерим, бойымдылар да Мени билер. 15 Ада Мени билгендий, Аданы Мен де билерим. Койлорым учун Мен тынымды салып турум. 16 Бу кажаанда эмес база койлорым бар. Мен олорды да экелер учурлу. Олор Мениҥ ÿнимди угар, jаҥыс ÿÿр, jаҥыс Кÿдÿчи болор. 17 Тынымды ойто алайын деп, онымды берип jатканым учун, Ада Мени сÿÿп jат. 18 Онымды Менеҥ кижи блаап алып jаткан эмес, онымды Мен Бойым берип jадым. Тынымды берзем — Мениҥ jаҥым, онымды ойто алзам — Мениҥ jаҥым. Мындый jакылтаны Адамнаҥ алгам. 19 Бу сöстöрдöҥ улам иудейлер ортодо база ла бöлÿниш болды. 20 — Ол, öзöк-буурында шилемирлÿ Бойы, jÿÿлип туру. Оны не угуп туругар? — деп, олордыҥ кöп сабазы айдышты. 21 — Бу сöс шилемирлÿниҥ сöзи эмес — деп, öскöлöри айттылар. — Шилемир сокор улустыҥ кöзин jарыдып болор беди?
Иудейлер Иисуска удура
22 Ол тушта Иерусалимде Jаҥырар деген байрам jедип келген. Кыш öйи болгон. 23 Иисус Öргööниҥ кÿрентигиндеги Соломонныҥ дейтен jабу алдында базып jÿрген. 24 Иудейлер Оны кÿреелей алып, айттылар: — Сен канчазын бисти кыйнаарыҥ? Сен Христос болзоҥ, биске чике айт. 25 Иисус каруу jандырды: — Мен слерге айттым, jе слер Меге бÿтпей jадыгар. Адамныҥ адында нени эдип jÿргеним, Мени керелеп турганы ол. 26 Jе слер бÿтпей jадыгар, нениҥ учун дезе слер Мениҥ койлорымнаҥ эмезигер. 27 Мениҥ койлорым ÿнимди угуп jат, Мен олорды билерим, олор Мени ээчип jÿргÿлери. 28 Олорго Мен мöҥкÿ jÿрÿм берип jадым, олор ÿргÿлjиге öлбöс, Мениҥ колымнаҥ олорды кем де блаап албас. 29 Олорды Меге берген Адам ончозынаҥ jаан: Адамныҥ колынаҥ олорды кем де блаап болбос. 30 Мен де, Ада да — jаҥыс. 31 Иудейлер Оны согорго ойто ло таш ала койдылар. 32 — Мен слерге Аданаҥ кöп jакшы керектер кöргÿстим — деп, Иисус айтты. — Олордыҥ кажызы учун Мени ташла шыбалаарга туругар? 33 — Сени jакшы керектериҥ учун ташла шыбалаарга турган эмезис, Бойыҥды, кижи Бойыҥ, Кудай эдинип, Оны jамандап турганыҥ учун — деп, иудейлер айттылар. 34 Иисус каруу jандырды: — Слердиҥ Jасагаарда мынайда бичилгени бар эмес пе «Мен айттым, слер — кудайлар»? 35 Кудайдыҥ сöзи берилгендерди Чийим кудайлар деп адап турган да, — Чийим дезе бузулбас, — 36 «Кудайды jамандап jадыҥ» деп, Ада талдап, телекейге Ийгенге айдадаар ба, «Мен — Кудайдыҥ Уулы» дегеним учун ба? 37 Адамныҥ эдип jÿргенин Мен этпей турган болзом, Меге бÿтпегер. 38 Онызын эдип турган болзом, Бойыма бÿтпес болзогор, эдип jÿргениме бÿдÿгер. Адам Мениҥ Бойымда деп, Мен де Оныҥ Бойында деп, ол тушта билип, бÿдеригер. 39 Айдарда, Оны база тудуп аларга бедиреп турдылар, jе Ол олордыҥ колынаҥ кыйыжа берди. 40 Иисус Иордан ары jаны jаар, башкыда Иоанн улусты крестеп jÿрген jерлерге ойто барып, анда артып калды. 41 Ого кöп улус келип, «Иоанн бир де кайкал этпеген, jе оныҥ Ол керегинде айтканы ончозы чын болды» дешкилеп турды. 42 Анда Ого кöп улус бÿтти.
Лазарьдыҥ öлгöни
1 Лазарь деп бир кижи оорыган. Ол Вифания деп jурттаҥ болгон. Бу jуртта Мария ла оныҥ сыйны Марфа jаткандар. 2 Кайраканды баалу-чуулу jараш jытту майла сÿртÿп, будын бойыныҥ чачыла арчыганы бу Мария болгон; оорый берген Лазарь дезе оныҥ карындажы. 3 «Кайракан, Сениҥ карузыган кижиҥ оору jадыры» деп айдарга, эjелÿ-сыйынду Ого кижи ийдилер. 4 Иисус мыны угала, айтты: — Ол оору öлöрине эмес, Кудайдыҥ магына, ол ажыра Кудайдыҥ Уулы макталарына. 5 Иисус дезе Марфага, оныҥ эjезине де, Лазарьга да карузып jÿрген. 6 Лазарьдыҥ оорып jатканын угала, jÿрген jеринде эки конды. 7 Мыныҥ кийнинде ÿренчиктерине айтты: — Кайра Иудейге баралы. 8 — Равви, — деп, ÿренчиктери айттылар, — jуукта jаҥы иудейлер Сени ташла шыбалап öлтÿрерге сананган jок беди. Сен ойто оноор барып jадыҥ ба? 9 Иисус олорго айтты: — Тÿште он эки саат эмес беди? Тÿште jÿргени, бу телекейдиҥ jарыгын кöрÿп турган бойы, бÿдÿрилбейт. 10 Тÿнде jÿргени дезе, бойында jарык jок болуп, бÿдÿрилет. 11 Мынайда айдала, оноҥ: — Лазарь наjыбыс уйуктай берди, jе Мен оны ойгозорго барып jадым — деди. 12 Ÿренчиктери айттылар: — Кайракан, ол уйуктай берген болзо, jазылар. 13 Иисус оныҥ öлгöнин айткан, олор дезе тегин уйкузын айтты деп санангандар. 14 Айдарда, Иисус олорго чикезин айтты — Лазарь jада калды. 15 Слерди бÿтсин деп, анда jок болбогоныма слер учун сÿÿнип турум. Jе ого баралы! 16 Игис дейтен Фома öскö ÿренчиктерге айтты: — Бис те баралы, Ÿредÿчиле кожо öлöли! 17 Иисус келзе, Лазарь сööк салар jерде jаткалы тöрт коныптыр. 18 Вифания дезе Иерусалимнеҥ ÿч беристе кирези jуугында болгон. 19 Карындажы öлöрдö ачу-коронго тÿшкен Марфа ла Марияга коот эдерге кöп иудейлер келген. 20 Марфа Иисустыҥ келип jатканын угала, уткып барды. Мария ÿйде отура калды. 21 — Кайракан, Сен мында jÿрген болзоҥ, карындажым öлбöс эди! — деп, Марфа Иисуска айтты. — 22 Jе Кудайдаҥ нени де суразаҥ, Кудай Сеге берер деп, эмди де билерим. 23 — Карындажыҥ тирилер — деп, Иисус ого айтты. 24 — Тирилерин билип турум — тирилер тушта, калганчы кÿнде, — деп, Марфа каруу jандырды. 25 Иисус айтты: — Мен — Тирилери ле Jÿрÿм. Меге бÿткени, öлзö дö, jÿрер. 26 Jÿргени, Меге бÿткени дезе ÿргÿлjиге öлбöс. Бого бÿдÿп туруҥ ба? 27 — Эйе, Кайракан — деп, ол каруу jандырды. — Сени телекейге келип jаткан Христос, Кудайдыҥ Уулы деп, бÿдÿп турум. 28 Мынайда айдала барып, Мария эjезин туйка кычырды: — Ÿредÿчи мында, сени келзин дийт. 29 Мария уккан бойынча, капшай туруп, Ого барды. 30 Иисус jуртка киргелек болгон, Оны Марфа уткыган jерде артып калган. 31 Марияга коот эдип, ÿйде кожо отурган иудейлер, оныҥ капшай туруп, чыга бергенин кöрöлö, сööк салган jер jаар ыйлаарга барган болор деп, ээчий бастылар. 32 Мария дезе, Иисус болгон jерге келип, Оны кöрöлö, будына jыгылып, айтты: — Кайракан, Сен мында jÿрген болзоҥ, карындажым öлбöс эди! 33 Оныҥ ыйлаганын, кожо келген иудейлердиҥ ыйлашканын кöрöлö, Иисус тыныла ачу-коронго тÿжÿп, кыйналып, 34 айтты: — Оныҥ сööгин кайда jуудыгар? — Кайракан, барып, кöр — деп, олор каруу jандырдылар. 35 Иисустыҥ кöзине jаш келди. 36 Иудейлер айдышты: — Кöрзöгöр дö, Ол оны канайып сÿÿген эмеш! 37 — Ол, сокордыҥ кöзин jарыткан Бойы, бу да öлбöзин деп эткедий болгон эмес пе? — деп, олордыҥ кезиги айтты.
Лазарьды тиргискени
38 Иисус ойто ло ичинде ачу-коронго алдырып, сööк салган jерге базып келди. Онызы куй-таш болгон, оозын ташла jаап койгон. 39 Иисус: — Тажын алып ийигер! — деди. Jада калган кижиниҥ эjези Марфа Ого айтты: — Кайракан, кижи jытана бертир, тöртинчи кÿн барып jат. 40 Иисус Марфага айтты: — Бÿдер болзоҥ, Кудайдыҥ магын кöрöриҥ деп, Мен сеге айтпай кайттым. 41 Ташты алып ийдилер. Иисус саҥ öрö кöрÿп, айтты: — Ада, Мени укканыҥ учун Сеге алкыш jетирип турум. 42 Мени качан да болзо угарыҥды билгем, jе мынайда бу турган улуска болуп айттым, Мени ийгени Сен болгоныҥа бÿтсин деп. 43 Анайда айдала, тыҥ ÿнденип, — Лазарь, бери чык! — деди. 44 Öлгöн кижи чыгып келди. Колы-буды чуулалган, jÿзи арчуулла оролгон болды. — Оны чечигер, барзын! — деп, Иисус олорго айтты. 45 Марияга келген кöп иудейлер Иисустыҥ эткенин кöрöлö, Ого бÿттилер. 46 Кезиги дезе, фарисейлерге барып, Оныҥ эткенин айдып бердилер.
Иисусты öлтÿрерге ченешкени
47 Улу абыстар ла фарисейлер оток-кÿреени jууп, айттылар: — Бис канайдалы? Бу кижи кöп билдилер jайап jат. 48 Ого jай берзебис, ончозы Ого бÿде берер. Римниҥ улузы келип, jерибисти де, калыгысты да бактырып алар. 49 Олордыҥ бирÿзи, ол jылда улу абыс болгон Каиафа деп кижи, олорго айтты: — Слер эш-неме билбей jадыгар. 50 Бÿткÿл калык божогончо, калык учун бир кижи öлзö, слерге артык болорын оҥдобой jадыгар ба? 51 Мыны ол бойынаҥ айткан эмес, jе ол jылда улу абыс болгон бойы, Иисустыҥ эл учун öлöтöнин озолондыра айдып койгон. 52 Jаҥыс эл учун эмес, jе Кудайдыҥ таралган балдарын бирге jууп алары учун öлöтöнин. 53 Ол кÿннеҥ ала Оны öлтÿрер деп, jöптöжип алдылар. 54 Оныҥ учун Иисус иудейлер ортодо ачыгынча jÿрбей, куба чöлдиҥ jуугындагы Ефраим деп калага барып, ÿренчиктериле кожо анда артып калды. 55 Иудейлердиҥ Пасхазы jууктап келерде, ороон ичинеҥ кöп улус Пасхадаҥ озо арутанайын деп, Иерусалимге келди. 56 Олор Иисусты бедиреп, «Слер сананзагар, Ол байрамга келгей не?» деп, Öргööдö бойлоры ортодо эрмектежип турдылар. 57 Улу абыстар ла фарисейлер Оны тудуп аларга, Оныҥ jÿрген jерин билген кижи онызын угуссын деп, jакару бердилер.
Иисустыҥ эди-канын майлаганы
1 Пасхадаҥ алты кÿн озо Иисус Бойы тиргискен Лазарь jаткан Вифания деп jуртка келди. 2 Анда Ого кÿндÿ-кÿрее эттилер. Марфа олорды кÿндÿлеген. Лазарь дезе Оныла кожо кыйын отургандардыҥ бирÿзи болгон. 3 Мария нард дейтен öзÿмниҥ чын бойынаҥ белетелген баалу-чуулу бир фунт май алала, Иисустыҥ будын майлап, бойыныҥ чачыла Оныҥ будын арчып ийди. Майдыҥ jараш jыды ÿйдиҥ ичине толо берди. 4 Айдарда, Оныҥ ÿренчиктериниҥ бирÿзи, Оны садатан Иуда Искариот, айтты: 5 — Бу майды ÿч jÿс динарийге садала, тÿреҥилерге не ÿлеп бербес? 6 Мынайда ол тÿреҥи улуска килеп эмес, бойы уурчы учун айткан. Ол текши кайырчагашту jÿрÿп, ого салган акчадаҥ бойына алып турган. 7 — Ого тийбе! Ол бу майды мöҥкÿмди кöдÿрер кÿнге чеберлеер учурлу болгон — деп, Иисус каруу jандырды. — 8 Тÿреҥилер слерле кожо jаантайын болор, Мен дезе слерле кожо jаантайын болбозым. 9 Кöп иудейлер Иисусты анда деп угала, jаҥыс Ого болуп эмес, jе Ол тиргискен Лазарьды да кöрöргö келдилер. 10 Улу абыстар Лазарьды да öлтÿрерге jöптöжип алдылар, 11 нениҥ учун дезе ого болуп иудейлердиҥ кöбизи келеле, Иисуска бÿдÿп тургандар.
Иерусалимге кöдÿриҥилÿ киргени
12 Эртезинде байрамга келген кöп улус, Иисус Иерусалимге келип jатканын угала, 13 пальма агаштыҥ бÿрлерин тудунганча, Ого уткый чыгып, кыйгырыжып турдылар: — Осанна! Кайраканныҥ адынаҥ келип jатканы, Израиль Кааны, алкышту! 14 Иисус дезе, кулун эштек табала, ого минди, бичилгенинче: 15 «Коркыба, Сион кызы! Бат, сениҥ Кааныҥ кулун эштекке минип, сеге келип jат». 16 Оныҥ ÿренчиктери мыны озо баштап оҥдобогон, jе Иисус макталарда, анайда Ол керегинде бичилгенин ле Ого анайда эткендерин эске алгандар. 17 Ол Лазарьды сööк салар jердеҥ кычырып, тиргизип алган деп, Оныла кожо болгон улус керелеп айдып jÿрген. 18 Оныҥ да учун Оны улус уткып чыккан бу кайкалды эткени Ол деп, олор уккандар. 19 Фарисейлер дезе бойлоры ортодо эрмектешти: — Нени де эдип албай jатканыгарды кöрÿп туругар ба? Элдиҥ ончозы Оны ээчип jат!
Бойыныҥ öлÿми керегинде айтканы
20 Байрамда бажырарга келгендердиҥ кезиги еллиндер болгон. 21 Олор Галилейдеги Вифсаидада jаткан Филиппке базып келеле, сурап айттылар: — Бийибис, Иисусты кöрöр кÿÿнис бар. 22 Филипп барып, мыны Андрейге айтты, оноҥ Андрей ле Филипп экÿ барып, мыны Иисуска айттылар. 23 Иисус каруу jандырды — Кижи Уулыныҥ макталар öйи jетти. 24 Чынын, чынын айдадым слерге буудайдыҥ ÿрени jерге тÿжÿп, öлбöзö, jаҥыс бойы артып калар, öлзö, ÿрени кöп бÿдер. 25 Jÿрÿмин сÿÿгени, онызын jылыйтар, бу телекейде jÿрÿмин jек кöргöни, онызын мöҥкÿ jÿрÿмге чеберлеп алар. 26 Меге jалчыланып jÿргени, Мени ээчий барзын. Мен кайда болзом, jалчым да анда болор. Меге jалчыланып jÿргенди Адам тоор. 27 Эмди тыным тÿймеенле толо. Мен нени айдайын? «Ада, Мениле не болорынаҥ аргада» дегей эдим, jе Мен бого болуп келгем. 28 Ада, адыҥды мактаткын! Теҥеридеҥ ÿн угулды: — Мактаттым, база да мактадарым! 29 Мыны угуп турган улус бу кÿкÿрт — дешти, кезиктери дезе Оныла ангел эрмектешкен — дедилер. 30 Иисус айтты: — Бу ÿн Меге эмес, слерге болгон. 31 Эмди бу телекейдиҥ jаргызы бÿдер, эмди бу телекейдиҥ кааны чыгара сÿрÿлер. 32 Мен jердеҥ кöдÿрилзем, ончолорын Бойыма тартып аларым. 33 Мынайда Ол кандый öлÿмле öлöрин айткан. 34 Улус каруу jандырды: — Бис Христосты ÿргÿлjиге jÿрер деп, Jасактаҥ уккан эдибис. Кижи Уулы кöдÿрилер деп, канайып айдадыҥ? Кижи Уулы дегениҥ кем? 35 Иисус айтты: — Jарык слерле эмеш болор. Слерди карачкы туй албазын деп, jарыкту тужыгарда базып jÿрÿгер. Карачкыда jÿргени, кайдаар барып jатканын билбес ине. 36 Слерде jарык бар тушта, jарыкка бÿдÿгер jарыктыҥ уулдары болорыгар. Мынайда айдала, Иисус олордоҥ кеде барып, jылыйып калды.
Бÿдетени ле бÿтпейтени керегинде
37 Иисус олордыҥ алдына кöп билдилер де jайаган болзо, Ого бÿтпедилер. 38 Бу дезе Исаия jарчыныҥ мынайда айткан сöстöри бÿтсин деп болгон: «Кайракан, бистеҥ укканга кем бÿтти? Кайраканныҥ кÿчи кемге ачылды?» 39 Олор Исаияныҥ база мынайда айтканынча бÿдÿп болбодылар: 40 «Ол кöстöрин сокортты, кулактарын тÿлей этти. Оныҥ учун кöстöриле кöрбöйт, jÿректериле аайлабайт. Меге де баштанбайт, Мен олорды jазар эдим». 41 Оныҥ магын кöргöн учун, Исаия мынайда айткан; мыны ол Иисус керегинде айткан. 42 Иисуска кöп бийлер де бÿткен. Олор бÿтсе де, бисти синагогадаҥ чыгарып салбазын деп, фарисейлердеҥ коркып, бÿткенин айтпай тургандар. 43 Олор улуска мактадарын Кудайга мактадарынаҥ артыксынган. 44 Иисус ÿнденип, айтты: — Меге бÿткени, Меге бÿткени ол эмес, Мени Ийгенге бÿткени ол. 45 Мени кöрÿп турганы, Мени Ийгенди кöрÿп турганы ол. 46 Меге бÿткен кижиниҥ бирÿзи де карачкыда артып калбазын деп, jарык Бойым телекейге келдим. 47 Сöзимди угала, бÿдÿрбеген кижини jаргылабазым. Мен телекейди jаргылаарга келген эмес инем, телекейди аргадаарга келгем. 48 Мени кеде дегенниҥ, сöзимди jаратпас кижиниҥ jаргызын эдери бар айткан сöзим, калганчы кÿнде оны jаргылаар. 49 Мен Бойымнаҥ айдып jÿрген эмес инем, нени айдарымды Мени ийген Ада Бойы jакыган. 50 Оныҥ jакылтазы мöҥкÿ jÿрÿм деп, билип турум. Андый болгондо, нени айдып турганым, Аданыҥ Меге айтканыла айдып турганым ол.
Ÿренчиктердиҥ будын jунганы
1 Пасха байрамныҥ алдында Иисус бу телекейдеҥ Адага баратан öйи jеткенин билип, Бойыныҥ улузын бу телекейде сÿÿп, олорды учына jетире сÿÿди. 2 Эҥирде ажанар öйдö, Иисусты берип ийзин деп, кöрмöс Симон Искариоттыҥ уулы Иуданыҥ jÿрегине шÿÿлтени качан ок салып койгондо, 3 Иисус, Адазы ончозын Оныҥ колына бергенин, Бойы Кудайдаҥ келгенин ле ойто Кудайга барып jатканын билген. 4 Ажанып отургылаарда, öрö турды, катанчыгын чечип, коларткыш алала, курчанды. 5 Оноҥ jунгушка суу урды, ÿренчиктердиҥ будын jунуп, курчанып алган коларткыжыла арчый берди. 6 Симон-Петрга базып келерде, онызы айтты: — Кайракан, будымды Сен jунарыҥ ба? 7 — Эдип турганымды эмди билбей jадыҥ, jе соондо билип аларыҥ — деп, Иисус каруу jандырды. 8 — Сен будымды качан да jунбазыҥ! — деп, Петр айтты. — Сени jунбазам, Мениҥ энчимде ÿлÿ jок болорыҥ — деп, Иисус каруу jандырды. 9 Симон-Петр айтты: — Кайракан, jаҥыс та будымды эмес, колымды да, бажымды да jун! 10 — Jунулганныҥ jÿк будын jунар керек, оныҥ ончо бойы ару ине — деп, Иисус каруу jандырды. — Слер де ару эмейигер, jе ончогор эмес. 11 Иисус Бойын садып jатканды билип, «Ончогор ару эмес» дегени ол. 12 Олордыҥ будын jунуп, Бойыныҥ кийимин кийеле, ойто кыйын отурып, айтты: — Слерге нени эткенимди билип туругар ба? 13 Мени слер Ÿредÿчи ле Кайракан дейдигер, айтканыгар чын: Мен ол болорым. 14 Анайдарда, Мен, Кайракан ла Ÿредÿчи Бойым, будыгарды jунарымда, слер де бой-бойыгардыҥ будыгарды jунужар учурлу. 15 Слерди Мениҥ эткенимнеҥ кöрÿже эдип турзын деп, слерге jозок кöргÿстим. 16 Чынын, чынын айдадым слерге: кул бийинеҥ jаан эмес, элчи ийгенинеҥ jаан эмес. 17 Слер мыны билип, эдип турган болзогор, кежиктÿ болгоныгар ол. 18 Слердиҥ ончогорды айдып турган эмезим: талдап алгандарымды Бойым билерим. Jе Мениле кожо курсак jигени Меге чоҥчойын кöдÿрди деп, Чийимде айдылган сöс бÿдер учурлу. 19 Бу сöс бÿдердеҥ озо эмди слерге айдып турум, бÿтсе, бу Мен болгоныма слерди бÿтсин деп. 20 Чынын, чынын айдадым слерге: Мениҥ ийер кижимди jуутканы, Мени jуутканы ол. Мени jуутканы дезе, Мени Ийгенди jуутканы ол.
Садып ийер кижини айтканы
21 Мыны айдала, Иисус тыныла öкпööрип, кереледи: — Чынын, чынын айдадым слерге бирÿгер Мени садып ийер. 22 Ÿренчиктер оп-соп тÿшкилеп, бу кемди айдып туру болбогой деп, бой-бойлорына кöрÿжип турдылар. 23 Ÿренчиктериниҥ бирÿзи, байа бир Иисуска кару болгоны, Ого коштой кыйын отурган. 24 Оныҥ айткан кижизи кем болгонын суразын деп, Симон-Петр ого имдеп ийди. 25 Онызы Иисуска эҥчейип, сурады: — Кайракан, ол кем болотон? 26 — Тилим калашты тепшиге сугуп, кажызына берзем, ол болор — дейле, Иисус калашты тепшиге сугуп, Симон Искариот уулы Иудага берди. 27 Бу калашты алган кийнинде Иуданыҥ öзöк-буурына сатана кире конды. — Эдип турганыҥды капшай эт — деп, Иисус ого айтты. 28 Jе Иисус ого не анайда айтканын кыйын отурган улустыҥ кемизи де оҥдободы. 29 Иудада акчалу кайырчагаш болгон учун кезиги сананды «Биске байрамга не керек, садып экел эмезе тÿреҥи улуска нени-нени бер деген болор». 30 Иуда тилим калашты алган бойынча, чыга берди. Тÿн болгон.
Jаҥы jакылта
31 Ол чыга берерде, Иисус айтты: — Кижи Уулы эмди макталды, Оныҥ Бойында Кудай да макталды. 32 Оныҥ Бойында Кудай макталган болзо, Кудай да Оны Бойында мактадар, Оны саадабай мактадар. 33 Балдарым, ортогордо узак болбозым. Мени бедиреп jÿреригер, jе «Барар jериме келип болбозыгар» деп, иудейлерге айтканымды эмди слерге де айдып турум. 34 Слерге jаҥы jакылта берип турум: бойы бойыгарды сÿÿп jÿрÿгер. Мен слерди сÿÿгемдий, бойы бойыгарды сÿÿп jÿрÿгер. 35 Ортогордо сÿÿш болзо, слерди Мениҥ ÿренчиктерим деп, ончолоры танып ийер.
Петрдыҥ jана тÿжерин айтканы
36 — Кайракан, Сен кайдаар барып jаткаҥ? — деп, Симон-Петр Оноҥ сурады. — Мениҥ барар jериме эмди сен Мени ээчий барып болбозыҥ, jе соондо ээчий барарыҥ — деп, Иисус каруу jандырды. 37 Петр айтты: — Кайракан, эмди не керек Сени ээчип болбойтом? Сен учун мен jÿрÿмимди берерим. 38 Иисус каруу jандырды: — Мен учун jÿрÿмиҥди берериҥ бе? Чынын, чынын айдадым сеге пöтÿк эткелекте, Менеҥ ÿч катап jана тÿжериҥ.
Иисус — Jол, Чындык ла Jÿрÿм
1 — Jÿректеригер тÿймебезин. Кудайга бÿдÿгер, Меге де бÿдÿгер. 2 Адамныҥ байзыҥында кыптар кöп. Jок болгон болзо, слерге jер белетеп барып jадым деп айдар бедим? 3 Мен барып, слерге jерди белетеп койоло, ойто келерим. Мен кайда болзом, слер де ондо болзын деп, слерди Бойыма аларым. 4 Мениҥ кайдаар барып jатканымды дезе билеригер, jолды да билеригер. 5 — Кайракан, кайдаар барып jатканыҥды билбезис — деп, Фома айтты. — Jолды да канайып билетен эдис? 6 Иисус каруу jандырды: — Мен — Jол, Чындык ла Jÿрÿм. Мен ажыра келбейинче, Адага кем де келип болбос. 7 Слер Мени билер болзогор, Аданы да билер эдигер. Эмдидеҥ ала Оны билеригер, Оны кöргöнигер. 8 — Кайракан! — деп, Филипп айтты. — Аданы биске кöргÿс, биске ол ло болор. 9 — Мынча öйгö слерле кожо jÿрдим, сен, Филипп, Мени билбей туруҥ ба? — деп, Иисус каруу jандырды. — Мени кöргöни, Аданы кöргöни ол. Айдарда, «Аданы кöргÿс» деп, не айдадыҥ? 10 Мен Адада, Ада Менде деп, бÿтпей туруҥ ба? Слерге айдып турган сöзимди Бойымнаҥ айдып турган эмезим. Мениҥ Бойымда jÿрген Ада Бойыныҥ керектерин эдип турганы ол. 11 Мен Адада, Ада Менде деп, Меге бÿдÿгер. Бÿтпей турган болзогор, эдип jÿргениме кöрö бÿдÿгер. 12 Чынын, чынын айдадым слерге Меге бÿткен кижи эдип jÿргенимди эдер, оноҥ до артыкты эдер, нениҥ учун дезе Мен Адага барып jадым. 13 Мениҥ адымда нени де суразагар, Ада Уулында макталсын деп, оныгарды бÿдÿрерим. 14 Мениҥ адымда Менеҥ нени де сураар болзогор, оныгарды бÿдÿрерим.
Агару Тынды берер болгоны
15 — Мени сÿÿп турган болзогор, jакылталарымды бÿдÿригер. 16 Мен Аданы буурсадарым, Ол слерге öскö Коот Эдеечини берер, ÿргÿлjиге слерле кожо болзын деп — 17 Чындыктыҥ Тынын. Оны телекей алынып болбос, нениҥ учун дезе Оны кöрбöй, билбей jат. Слер дезе Оны билеригер, Ол слерле jÿрÿп jат, слердиҥ бойыгарда болор ине. 18 Слерди öскÿс артырбай, слерге келерим. 19 База ла эмеш, телекей Мени кöрбöй калар, слер дезе Мени кöрöригер, нениҥ учун дезе Мен эзен, слер де эзен jÿреригер. 20 Мен Адамда, слер Менде, Мен де слерде болгонымды калганчы кÿнде билип аларыгар. 21 Кемде Мениҥ jакылталарым бар, олорды бÿдÿрип турган, Мени сÿÿп турганы ол. Мени сÿÿгенди дезе Адам да сÿÿр, Мен де оны сÿÿрим, ого Бойым ачыларым. 22 — Кайракан! — деп, Искариот эмес Иуда айтты. — Нениҥ учун Сен телекейге эмес, биске ачылайын деп тургаҥ? 23 Иисус каруу jандырды: — Мени сÿÿген кижи сöзимди бÿдÿрер, Адам да оны сÿÿр. Бис ого келеле, оныла кожо болорыс. 24 Мени сÿÿбес кижи сöзимди бÿдÿрбей jат. Слердиҥ угуп турган сöс дезе, Менийи эмес, Мени ийген Аданыйы. 25 Слерле кожо бу jÿрген Бойым мыны айттым. 26 Мениҥ адымда Ада ийер Коот Эдеечи, Агару Тын дезе, слерди ончого ÿредип, не ле айтканымды слерге эзедер. 27 Слерге амыр берип, барып jадым. Бойымныҥ амырымды слерге берип jадым, телекей берип jаткандый эмес, Мен берип турум. Jÿректеригер тÿймебезин, чочыбазын. 28 «Слердеҥ барарым, слерге келерим» деп, Мениҥ слерге айтканымды укканыгар. Слер Мени сÿÿген болзогор, Адага барып jатканыма сÿÿнер эдигер, Ада Менеҥ jаан ине. 29 Эмди мыны болголокто слерге айттым, ол болгон соондо, слерди бÿтсин деп. 30 База слерле кöп эрмектежип болбозым бу телекейдиҥ кааны келип jат. Оныҥ Менде ÿлÿÿзи jок. 31 Jе Аданы сÿÿп турганымды телекей билер учурлу. Бат оныҥ учун Аданыҥ Меге jакыганынча эдип турум. Туругар, мынаҥ баралы!
Иисус — виноград Ööни
1 — Мен — виноградтыҥ чын Ööни, Адам дезе — виноград Öскÿреечи. 2 Мендеги jиилеги бÿтпес не ле сабалакты Ол кезип jат. Jиилеги бÿткенди дезе, jиилеги оноҥ кöп болзын деп, арчып jат. 3 Слер дезе Мениҥ слерге айткан сöзим ажыра аруталып калганыгар. 4 Мениҥ Бойымда болуп туругар, Мен де слердиҥ бойыгарда болорым. Сабалак ööнинде болбозо, алдынаҥ бойы jиилек öскÿрип болбос, анайып ок слер де Менде болбозогор, нени де öскÿрип албазыгар. 5 Мен — Ööн, слер — сабалактар. Кем Менде болуп турза, Мен де оныҥ бойында болорым, ол кöп jиилек öскÿрер. Мен jокко нени де эдип болбозыгар. 6 Менде болуп турбазы сабалак чылап чыгара ташталып, кургап калар. Олорды jууп алып отко таштайдылар, олор кÿйÿп каладылар. 7 Слер Менде болуп турзагар, Мениҥ сöзим слерде болуп турза, не ле кÿÿнзеп турганыгарды сурагар, слерге болор. 8 Кöп jиилек öскÿрип, Мениҥ ÿренчиктерим боло берзегер, Адам онызыла макталар. 9 Мени Ада сÿÿгендий, Мен де слерди сÿÿйдим. Мениҥ сÿÿжимде jÿрÿгер! 10 Мениҥ jакылталарымды бÿдÿрип jÿрер болзогор, Мениҥ сÿÿжимде jÿреригер. Анайып Мен де: Мен Адамныҥ jакылталарын бÿдÿрип, Оныҥ сÿÿжинде jÿрÿп jадым. 11 Сÿÿнчим слерде болзын, сÿÿнчигер толо болзын деп, бу мыны слерге айттым. 12 Бу — Мениҥ jакылтам: Мен слерди сÿÿгемдий, бойы бойыгарды сÿÿп jÿрÿгер. 13 Бойыныҥ наjылары учун jÿрÿмин бергенче сÿÿринеҥ артык сÿÿш jок. 14 Мениҥ jакылталарымды бÿдÿрип jÿрер болзогор, Мениҥ наjыларым болгоныгар ол. 15 Эмди слерди кулдарым деп айтпай jадым, нениҥ учун дезе бийи нени эдип турганын кул билбес. Jе Мен слерди наjыларым деп айттым, нениҥ учун дезе Адамнаҥ ончо укканымды слерге айдып бердим. 16 Слер Мени талдап алган эмезигер, Мен слерди талдап алдым. Слерди барып, jиилек экелип турзын, öскÿргенигер jоголбой, бар болуп турзын деп, Мениҥ адымда Аданаҥ нени де суразагар, оныгарды Ол слерге берзин деп, слерди туттым. 17 Бат, Мениҥ слерге jакылтам бойы бойыгарды сÿÿп jÿрÿгер!
Телекей jаман кöрöри
18 — Телекей слерди jаман кöрÿп турган болзо, Мени слердеҥ озо jаман кöргöнин билигер. 19 Слер телекейдеҥ болгон болзогор, телекей бойындыйын сÿÿр эди. Jе слер телекейдеҥ эместе, Мен слерди телекейдеҥ ылгап алгамда, слерди телекей jаман кöрÿп jат. 20 «Кул бойыныҥ бийинеҥ jаан эмес» деп, слерге айткан сöзимди эзеп jÿрÿгер. Мени истегенде, слерди де истеер, Мениҥ сöзимди чебер тутканда, слердийин де чебер туткылаар. 21 Jе мыны ончозын слерге Мениҥ адым учун эткилеер, нениҥ учун дезе Мени ийген Бойын билбей jадылар. 22 Мен келип, олорго айтпаган болзом, кинчектÿ болбос эдилер, jе эмди кинчегинеҥ олордыҥ актанары jок. 23 Мени jаман кöргöни, Адамды да jаман кöргöни ол. 24 Менеҥ башка кемниҥ де этпегенин олордыҥ ортодо бÿдÿрбеген болзом, кинчектÿ болбос эдилер. Эмди дезе, кöргöн бу бойлоры Мени де, Адамды да jаман кöрдилер. 25 Jе Мени темей jаман кöрдилер деп, олордыҥ jасагында бичилгени иле болды. 26 Аданаҥ Мен ийер Коот Эдеечи — Аданаҥ чыгып турган Чындыктыҥ Тыны келгежин, Ол Мени керелеп айдар. 27 Башкыдаҥ ала Мениле кожо jÿрген бойыгар да Мени керелеп jÿреригер.
1 — Слерди бÿдÿп турганыгарды артырбазын деп, слерге мыны айтканым бу. 2 Синагогалардаҥ слерди чыгара сÿргÿлеер, оноҥ болгой, слерди öлтÿрип турган не ле кижи онызыла Кудайга jарамык эдип jадым деп сананар öй келедири. 3 Аданы да, Мени де билбегени учун анайда кылынгылаар. 4 Jе Мен слерге мыны айттым, öй jедип келгежин, слерге мыны айтканымды эске алыгар деп. Слерле кожо jÿргеним учун башкыда мыны слерге айтпагам.
Чындыктыҥ Тыны керегинде
5 — Эмди дезе Мени Ийгенге барып jадым. «Кайдаар барып jадыҥ?» деп, слердиҥ кемигер де сурап турганаар jок, 6 карын, Мениҥ айтканым jÿрегеерге кунук толтырды. 7 Jе чынын айдадым слерге Мениҥ барганым слерге торт. Мен барбазам, Коот Эдеечи слерге келбес ине, барзам, Оны слерге ийерим. 8 Ол келеле, кинчек, ак-чек ле jаргы не болгонын телекейге ачар. 9 Кинчек дегени — Меге бÿтпегени; 10 ак-чек дегени — Мен Адага барып jадым, эмди база Мени кöрбöзигер; 11 jаргы — бу телекейдиҥ кааны бурулалган дегени. 12 Айдатаным база кöп эди, jе слер эмди оны бадырып болбозыгар. 13 Ол, Чындыктыҥ Тыны, келгежин, слерге ончо чындыкты кöргÿзер: Ол Бойынаҥ айдар эмес, укканын айдар, келер öй керегинде jетирер. 14 Ол Мени мактадар, нениҥ учун дезе Менийинеҥ алып, слерге jетирер. 15 Аданыҥ не бары — Менийи. Оныҥ учун «Менийинеҥ алып, слерге jетирер» дедим. 16 Удабай слер Мени кöрбöй каларыгар, база удабай Мени кöрöригер.
Кунук сÿÿнчиге болор
17 Ÿренчиктердиҥ кезиги бойы бойлорына айдышты — «Удабай слер Мени кöрбöй каларыгар, база удабай Мени кöрöригер» деп, база «Мен Адага барып jадым» деп, Оныҥ биске айтканы не болотон? 18 Анайдарда, олор айдыжып турдылар: — Удабай дегени не? Нени айдып туру болбогой, билбей jадыс. 19 Иисус Бойынаҥ олордыҥ сурайын дегенин билип, айтты: — «Удабай слер Мени кöрбöй каларыгар, база удабай Мени кöрöригер» деп айтканым не болотонын бойы бойыгардаҥ суражып турганыгар ол бо? 20 Чынын, чынын айдадым слерге слер ыйлай, сыктай береригер, телекей дезе, сÿÿнер. Слер кунугып jÿреригер, jе слердиҥ кунук сÿÿнчи болуп барар. 21 Ÿй кижи бала табарда, айы-кÿни jеткен учун, оорып, кыйналып jат. Jе балазын тапканда, ак-jарыкка кижи чыкты деп сÿÿнип, кыйыншыразын ундып койот. 22 Анайып слер де эмди кунукчылду, jе слерди база кöрöр тужымда jÿрегеер сÿÿне берер, сÿÿнчигерди кем де блаап албас. 23 Ол кÿн нени де Менеҥ сурабазыгар. Чынын, чынын айдадым слерге Мениҥ адымда Аданаҥ нени де сураар болзогор, слерге берер. 24 Эмдиге jетире Мениҥ адымда нени де сурабаган эдигер. Сурагар, сÿÿнчигер толо болзын деп, аларыгар.
Мен телекейди jеҥдим
25 — Мыны слерге Мен укаалап айттым, jе эмди укаалап айтпай, Ада керегинде ачыгынча айдар öйим келип jат. 26 Ол кÿн Мениҥ адымда суранарыгар. Слердиҥ учун Аданы буурсадарым дебейдим. 27 Ада слерди Бойы сÿÿп jат ине, нениҥ учун дезе, слер Мени сÿÿп, Мени Кудайдаҥ келген деп бÿттигер. 28 Мен Аданаҥ чыгып, телекейге келдим, эмди телекейди ойто артырып, Адага барып jадым. 29 Ÿренчиктери Ого айттылар: — Бат, эмди Сен ачыгынча айдып, бир де укаа сöс айтпай jадыҥ. 30 Эмди Сениҥ ончо билериҥди, кижи Сенеҥ сöс сураарын керектебей jатканыҥды кöрÿп турубыс. Оныҥ учун Сени Кудайдаҥ келген деп, бÿдÿп jадыбыс. 31 — Эмди бÿдÿп jадыгар ба? — деп, Иисус айтты. — 32 Бат, jеригер сайын тозып, Мени jаҥыскан артыратан öйигер келип jат, jедип келди ок, jе Мен jаҥыскан эмезим, Ада Мениле кожо. 33 Мениҥ Бойымда амырыгар болзын деп, мыны слерге айттым. Телекейде кыстадып jÿреригер, jе сÿрнÿкпегер Мен телекейди jеҥдим.
Иисустыҥ мÿргÿÿли
1 Мынайып айткан кийнинде Иисус теҥери öрö кöрÿп, айтты: — Ада! Öйим jетти. Бойыҥныҥ Уулыҥды мактат, Уулыҥ да Сени мактатсын деп. 2 Сен ончо улусты Оныҥ jаҥына салып берген эдиҥ, ол бергениҥниҥ ончозына мöҥкÿ jÿрÿм берзин деп. 3 Мöҥкÿ jÿрÿм дезе — ол jаҥыс чын Кудай Бойыҥды, Сен ийген Иисус Христосты билери. 4 Сени jерде мактаттым, Меге этсин деп jакып салганыҥды бÿдÿрдим. 5 Ада! Телекей бÿдердеҥ озо Мен Сениле jÿреримде Менде болгон макла эмди Мени Сен макта. 6 Сениҥ Меге телекейдеҥ алып берген улузыҥа адыҥды ачтым. Олор Сенийи болгон эди, олорды Меге Сен бергеҥ; олор сöзиҥди чеберлеп алган эдилер. 7 Меге бергениҥ ончозы Сенеҥ деп, эмди олор билип алдылар. 8 Меге берген сöзиҥди дезе Мен олорго айдып бердим; олор онымды кöксине алынып, Мени Сенеҥ келген деп, чындаптаҥ билип алдылар, Мени ийгени Сен деп бÿттилер. 9 Мен олор учун мÿргÿп турум, телекей учун эмес, Меге берген улузыҥ учун мÿргÿп турум, нениҥ учун дезе олор Сенийи. 10 Не барым — Сенийи, не Сенийлериҥ — Менийи. Мен олор ажыра макталдым. 11 Эмди Мен телекейде эмезим, олор дезе, телекейде. Мен Сеге барып jадым. Агару Ада! Бойыҥныҥ адыҥда олорды чеберле, байа Сениҥ Меге бергендериҥди. Бис бир болуп тургандый, олор до бир болуп турзын. 12 Олорло кожо jÿрген тужымда Сениҥ адыҥда Мен олорды корулап jÿрген эдим, байа Меге бергендериҥди Мен чеберлеген эдим. Öлÿмниҥ уулынаҥ башка, олордыҥ кемизи де öлÿп калбады. Анайып Чийим бÿтти. 13 Эмди дезе Сеге барып jадым, мыны телекейде jÿрген Бойым айдып турум, Мениҥ сÿÿнчим олорды толтырсын деп. 14 Сöзиҥди олорго берип ийдим, jе канайып Мен телекейдеҥ эмес, анайып олор до телекейдеҥ эместе, телекей олорды jаман кöрди. 15 Олорды телекейдеҥ ал деп, мÿргÿп jаткан эмес эдим, олорды jаманнаҥ корула деп турум. 16 Олор телекейдеҥ эмес, канайып Мен де телекейдеҥ эмезим. 17 Олорды чынла jарыдып ий: Сениҥ сöзиҥ — чынныҥ бойы. 18 Канайып Сен Мени телекейге ийген эдиҥ, анайып Мен де олорды телекейге ийдим. 19 Олор до бойын Сеге чындап берзин деп, Мен Бойымды Сеге олорго до болуп берип турум. 20 Jаҥыс олор учун мÿргÿп турган эмезим, олордыҥ сöзинеҥ Меге бÿткендер учун мÿргÿп турум. 21 Ончозы jаҥыс болзын. Канайып Сен, Ада, Менде эдиҥ, Мен де Сенде, анайып олор до Бисте jаҥыс болзын, Мени ийгени Сен болгоныҥа телекей бÿтсин деп. 22 Меге берген магыҥды Мен олорго бердим, канайып Бис jаҥыс, анайып олор до jаҥыс болзын деп. 23 Мен олордыҥ бойында, Сен Мениҥ Бойымда. Олор до бирликке jединзин, Мени ийгени Сен болгоныҥды, Мени сÿÿгеҥдий, олорды да сÿÿгениҥди телекей билзин деп. 24 Ада! Мен кайда болзом, Меге бергендериҥ анда ок Мениле кожо болзын деп турум. Сениҥ берген магымды олор кöрзин, Сен дезе телекей бÿдердеҥ озо Мени сÿÿген эдиҥ. 25 Чындык Ада! Телекей Сени билип албады, Мен дезе Сени билдим, Мени ийгени Сен деп, булар да билип алдылар. 26 Мен олорго адыҥды ачтым, база да ачарым, Мени сÿÿген сÿÿжиҥ олордо болзын, Мен де — олордо.
Иисусты каруулга алганы
1 Мыны айдала, Иисус ÿренчиктериле кожо чыгып, Кедрон деп öзöктиҥ ол jанында öскöн садка Бойы да, ÿренчиктери де кирдилер. 2 Оны садып jаткан Иуда бу jерди билер болгон, Иисус ÿренчиктериле кожо анда улам сайын jуулыжып туратан. 3 Jе бат, Иуда рим черÿчилдерди, улу абыстардаҥ ла фарисейлердеҥ Öргööниҥ каруулчыктарын алып, бого келди. Олор ончозы jарыткыштарлу ла мылтыктарлу болгондор. 4 Иисус дезе, Бойыла не болорын билип, олорго базып келеле, сурады: — Кемди бедиреп туругар? 5 — Назаретте jерлÿ Иисусты — деп, олор каруу jандырдылар. — Бу Мен болорым — деп, Иисус айтты. Оны садып jаткан Иуда база олорло кожо турган. 6 Иисус «Бу Мен болорым» — деерде, олор тескерлеп, jерге jыгылдылар. 7 — Кемди бедиреп туругар? — деп, Иисус такып сурады. Олор: — Назаретте jерлÿ Иисусты — дедилер. 8 Иисус айтты: — Бу Мен болорым деп, слерге айтпай кайттым. Мени бедиреп турган болзогор, олорды божодыгар, баргылазын. 9 Анайып, «Меге бергендериҥниҥ кемизин де jылыйтпадым» деген Оныҥ сöзи бÿтти. 10 Симон-Петр дезе, кылышту болгон бойы, онызын суура тартып, улу абыстыҥ кулына jаҥып, оҥ кулагын кезе чапты. Ол кулдыҥ ады Малх болгон. 11 — Кылыжыҥды кынга сук! — деп, Иисус Петрга айтты. — Аданыҥ Меге берген айагын ичпес болгон бедим?
Улу абыстагы шылу. Петрдыҥ jана тÿшкени
12 Анайдарда, черÿчилдер, муҥ бажы ла иудей каруул Иисусты тудуп, кÿлÿп алдылар. 13 Озо баштап Оны Ханнага алып келдилер. Ханна дезе ол jылда улу абыс болуп турган Каиафаныҥ кайын адазы болгон. 14 Калык учун jаҥыс кижи öлзö торт деп, иудейлерге jöп берген Каиафа ол болгон. 15 Иисусты ээчиде Симон-Петр ла база бир ÿренчик барды. Бу ÿренчик улу абысла таныш болуп, Иисусла кожо улу абыстыҥ кÿрентигине кирди. 16 Петр дезе эжиктиҥ тыштында турган. Оноҥ улу абысла таныш байа бир ÿренчик чыгып келеле, эжикчи ÿй кижиге айдып, Петрды алып кирди. 17 Айдарда, эжикчи jалчы Петрга айтты: — Бу Кижиниҥ ÿренчиктериниҥ бирÿзи сен болорыҥ ба? Ол «jок» — деди. 18 Кулдар ла jалчылар соок болордо, от салала, jылынып турдылар. Петр анайып ок олорло кожо jылыныжып турды. 19 Улу абыс дезе Иисустаҥ Оныҥ ÿренчиктери ле Оныҥ ÿредÿзи керегинде сурады. 20 — Мен телекейге ачыгынча айдып jÿрдим — деп, Иисус каруу jандырды. — Мен jаантайын иудейлер jуулыжатан синагогада ла Öргööдö ÿредип jÿрдим, туйукка бир де неме айтпадым. 21 Менеҥ не сурайдыҥ? Мени олорго нени айдып jÿрген деп, уккан улустаҥ сура. Олор айтканымды билер. 22 Ол мынайда айдарда, коштой турган jалчылардыҥ бирÿзи Оныҥ jÿзине согуп, айтты: — Сен улу абыска карууҥды анайда айдып туруҥ ба? 23 — Мениҥ айтканым jаман болзо, jаманым кöргÿс — деп, Иисус каруу jандырды. — Jакшы болзо, Мени не соктыҥ? 24 Ханна Оны улу абыс Каиафага кÿлÿлÿ ийе берди. 25 Симон-Петр дезе jылынып турган. — Сен де Оныҥ ÿренчиктеринеҥ болорыҥ ба? — деп, оноҥ сурадылар. Ол jана тÿжÿп, jок — деди. 26 Улу абыстыҥ кулдарыныҥ бирÿзи, Петр кулагын кезе чапкан кижиниҥ тöрööни, айтты: — Оныла кожо садта турганыҥды кöргöн эмес бедим? 27 Петр база ла jана тÿшти. Бу тарый пöтÿк этти.
Чындыктыҥ кааны
28 Эрте таҥда Иисусты Каиафадаҥ рим башчыныҥ öргööзине алып бардылар. Олор пасханы быjарлалбай jиирге, бойлоры öргööгö кирбеди. 29 Пилат олорго чыгып келеле, айтты: — Бу Кижини не деп бурулап турганаар? 30 — Jаманды этпеген болзо, Оны сеге бербес эдибис — деп, олор каруу jандырдылар. 31 — Оны алып, бойыгардыҥ jасагаарла jаргылагар — деп, Пилат айтты. — Кижини кыйнап öлтÿрер jаҥ бисте jок — деп, иудейлер каруу jандырдылар. 32 Иисустыҥ кандый öлÿмле öлöтöнин билдиртип айткан сöзи бÿдетен учун андый болгоны ол. 33 Пилат öргööгö ойто кирип, Иисусты бойына кычырып алып, айтты: — Сен иудейлердиҥ Кааны ба? 34 — Сен мыны бойыҥнаҥ айдып туруҥ ба, эмезе Мен керегинде сеге öскö улус айтты ба? — деп, Иисус сурады. 35 — Мен иудей бедим? — деп, Пилат каруу jандырды. — Меге Сени бойыҥныҥ калыгыҥ ла улу абыстар берип ийдилер. Сен нени эттиҥ? 36 Иисус айтты: — Мениҥ Каандыгым бу телекейдеҥ эмес. Каандыгым бу телекейдеҥ болгон болзо, Мени иудейлерге берилбезин деп, Мениҥ jалчыларым Мен учун тартыжар эди. Jе эмди Мениҥ Каандыгым мынаҥ эмес. 37 — Андый болгондо, Сен каан ба? — деп, Пилат сурады. Иисус айтты: — Мени каан деп, сен айттыҥ. Чынды керелейин деп, Мениҥ туулганым, телекейге келгеним бу. Кем чыннаҥ, Мениҥ ÿнимди угуп jат. 38 — Чын дегениҥ не? — деп, Пилат сурайла, иудейлерге ойто чыгып келди. — Бу Кижидеҥ кандый да буру таппай турум — деп, ол айтты. — 39 Кижендÿлердиҥ бирÿзин Пасха байрамга божотсын деген jаҥыгар бар эди. Иудейлер каанын слерге божодойын ба? 40 — Оны эмес, Варавваны! — деп, олор ойто ло кыйгырыжа берди. Варавва дезе тонокчы болгон.
Иисусты öлтÿрер эдип jаргылаганы
1 Пилат Иисусты алып, камчылатты. 2 Черÿчилдер тегенекти ööрöлö, Оныҥ бажына салып, кубакай-кызыл катанчык кийдирдилер. 3 Ого базып келип, — Иудейлердиҥ Кааны эзендик болзын! — дешкилеп, jÿзине согуп турдылар. 4 Пилат ойто чыгып келеле, айтты: — Бат, Оноҥ бир де буру таппай турганымды слерди билзин деп, Оны слерге чыгарып jадым. 5 Айдарда, Иисус тегенек венокту ла кубакай-кызыл катанчыкту чыгып келди. — Кöргÿлегер, бат бу Кижи! — деп, Пилат олорго айтты. 6 Улу абыстар ла jалчылар Оны кöрöлö, кыйгырыжа бердилер — Оны керип кой, керип кой! — Оны бойыгар алып керигер — деп, Пилат олорго айтты. — Мен Оноҥ буру таппай турум. 7 — Бисте Jасак бар, — деп, иудейлер каруу jандырдылар, — Jасакла болзо, Ол Бойын Кудайдыҥ Уулы эдингени учун öлöр учурлу. 8 Мыны угала, Пилат там коркыды. 9 Öргööзине ойто кирип, Иисустаҥ сурады: — Сен кайдаҥ? Jе Иисус каруу бербеди. 10 — Меге айдар кÿÿниҥ jок по? — деп, Пилат айтты. — Сени божодып та ийзем, табым, кере тартырсам да, табым. Мыны Сен билбей туруҥ ба? 11 Иисус каруу jандырды: — Сеге öрöртинеҥ берилбеген болзо, Мениҥ бажымды билер jаҥыҥ jок болор эди. Оныҥ учун кинчектиҥ jааны Мени сеге берип ийгенниҥ бойында. 12 Бу öйдöҥ ала Пилат Оны божодып ийер арга бедиреп jÿрди, иудейлер дезе кыйгырыжып турдылар: — Сен Оны божодып ийзеҥ, каганга наjы эмезиҥ! Бойын каан деп jарлап турганы, каганга удура туруп чыкканы ол. 13 Пилат бу сöсти угала, Иисусты алып чыгып, jаргы эдетен jерге отурып алды. Бу jерди «Таш тергее», еврейлеп Гаввафа дейтен. 14 Пасха байрамныҥ алдындагы пятница кÿн, тал-тÿш кирези болгон. — Кöргÿлегер, бат бу слердиҥ кааныгар! — деп, Пилат иудейлерге айтты. 15 Jе олор кыйгырыжа бердилер: — Ол öлзин! Öлзин! Оны керип кой! — Кааныгарды керип койойын ба? — деп, Пилат айтты. — Каганнаҥ башка бисте каан jок — деп, улу абыстар каруу jандырдылар. 16 Оны кере тартсын деп, Пилат Оны олорго берип ийди.
Керигени
Анайдарда, Иисусты алып бардылар. 17 Бойыныҥ керÿ агажын jÿктенип алып, Ол «Куу-Баш», еврейлеп Голгофа деп jерге чыкты. 18 Анда Оны керип койдылар, Оныла кожо эки jанына база эки кижини, ортозына Иисусты керип койдылар. 19 Пилат бичик бичийле, керÿ агашка илди. Бичилгени мындый болды «Назаретте jерлÿ Иисус, иудейлердиҥ Кааны». 20 Бу бичикти иудейлердиҥ кöбизи кычырган, нениҥ учун дезе Иисусты кере тарткан jер калага jуук болгон, ол еврей, рим, грек тилдерле бичилген. 21 Иудей улу абыстар дезе Пилатка айттылар: — «Иудейлердиҥ Кааны» деп бичибе, «Мен — иудейлердиҥ Кааны» деп айтканын бичи. 22 — Нени бичигем, оны бичигем — деп, Пилат каруу jандырды. 23 Черÿчилдер Иисусты керийле, Оныҥ кийимин алып, тöрт башка — бойлорыныҥ тоозыла — ÿлежип алдылар. Анайып ок катанчыгын алдылар. Ол jик jок, тудуштай согуп эткен болгон. 24 Олор бой-бойлорына айдышты: — Мыны jыртпайлы, кажыбыска jедижер деп, шеребей чачалы. Анайып, Чийимде мынайда айдылганы бÿтти «Кийимимди бойлоры ортодо ÿлежип, кийген кебим учун шеребей чачтылар». Черÿчилдер анайда ла эттилер. 25 Иисустыҥ керÿ агажыныҥ jанында Оныҥ энези, энезиниҥ сыйны Мария — Клеопаныҥ эмеени, база Мария Магдалина турдылар. 26 Иисус энезин ле ого коштой турган сÿÿген ÿренчигин кöрöлö, энезине айтты: — Ÿй кижи, сениҥ уулыҥ бу. 27 Оноҥ ÿренчикке: — Сениҥ энеҥ бу — деди. Оноҥ ло бери бу ÿренчик оны бойында jÿргÿскен. 28 Мыныҥ кийнинде Иисус не ле бÿдери бÿтти деп билип, айтты — Суузап турум! Анайып, Чийимде айдылганы бÿтти. 29 Анда толтыра уксусту jыракы турган. Айдарда, уксусла чыктыдылган шиҥдиретен немени иссоптыҥ сабалагына саптап, Оныҥ эрдине тийгистилер. 30 Иисус суузынды амзап, — Бÿтти! — дейле, бажын эҥилтип, тыны ÿзÿле берди. 31 Ол пятница кÿн болгон. Улустыҥ сööги суббот кÿнде керÿ агашта тура калбазын деп, — ол суббот кÿн дезе улу кÿн болгон, — олордыҥ jодолорын сый соголо, сööктöрди тÿжÿрзин деп, иудейлер Пилаттаҥ jöп сурадылар. 32 Черÿчилдер келеле, Иисусла кере тартылган улустыҥ бирÿзиниҥ, оноҥ экинчизиниҥ jодозын сый соктылар. 33 Иисуска келип, Оныҥ öлÿп калганын кöрÿп, jодозын сый сокподылар. 34 Jе черÿчилдердиҥ бирÿзи Оныҥ кабыргаларына jыдала сайып ийерде, ол тарыйын кан ла суу ага берди. 35 Мыны кöргöн кижи керелеген, оныҥ керелегени чын. Чынды айдып турганын ол билер, слерди де бÿтсин деп. 36 Анайып, Оныҥ ÿйе-сööги сынбас деп, Чийимде айдылган сöс бÿтти. 37 Чийимниҥ база бир jеринде айдылганы бар «Jыдала сайган кижизи jаар кöргÿлеер».
Иисустыҥ мöҥкÿзин кöдÿргени
38 Мыныҥ кийнинде Аримафейдеҥ Иосиф деп кижи Иисустыҥ сööгин тÿжÿрип алайын ба деп, Пилаттаҥ сурады. (Ол Иисустыҥ ÿренчиги болгон, jе иудейлердеҥ коркып, онызын jажытта туткан.) Пилат jöбин берди. Онызы барып, Иисустыҥ сööгин тÿжÿрип алды. 39 База Никодим келди. Башкыда ол тÿнде Иисуска келип jÿрген. Никодим одус килограммга шыдар jараш jытту майдыҥ ла алоэниҥ чейинтизин экелди. 40 Олор Иисустыҥ сööгин алала, иудейлердиҥ сööк jуур jаҥыла jараш jытту чейинтиле сÿртÿп, кеден бöслö ороп ийдилер. 41 Оныҥ кере тартырган jеринде сад болгон, ичинде дезе кижи сööги салылгалак jаҥы jер. 42 Иудейлердиҥ пятница кÿнине болуп Иисустыҥ сööгин jуугынча ол jерге салып койдылар.
Иисустыҥ тирилгени
1 Неделениҥ баштапкы кÿнинде таҥбÿрÿҥкийде Мария Магдалина сööк салган jерге келип, таш ол jердеҥ аҥтарылып калганын кöрди. 2 Ол Симон-Петрга ла Иисус сÿÿген база бир ÿренчикке jÿгÿргенче келип, айтты: — Кайраканды сööк салар jердеҥ алгылап бартыр, Оны кайда салгылады болбогой, билбей турубыс. 3 Петр байагы ÿренчикле кожо сööк салган jер jаар бардылар. 4 Олор экилези кожо jÿгÿргендер, jе бу ÿренчик Петрдаҥ тÿрген jÿгÿрген, сööк салган jерге озо jеткени ол болды. 5 Эҥчейип, кеден чуулар jатканын кöрди, jе сööк салган jердиҥ ичине кирбеди. 6 Оны ээчий Симон-Петр келди, сööк салган jерге кирип, кеден чуу jатканын кöрди; 7 база Оныҥ бажындагы арчуулы кеден бöстöҥ башка, бойыныҥ jеринде тÿрÿп койгонын кöрди. 8 Озо jеткен ÿренчик кирип кöрди, бÿтти. 9 Jе Ол тирилер деп, Чийимде айдылганын олор аайлабай тургандар. 10 Айдарда, ÿренчиктер jанып келдилер.
Иисустыҥ Мария Магдалинага кöрÿнгени
11 Мария дезе сööк салган jердиҥ jанында ыйлап турган. Ыйлап туруп, сööк салган jерге эҥчейип, 12 карап кöрзö, Иисустыҥ сööги jаткан jерде ак кийимдÿ эки ангел отурды — бирÿзи баш jанында, бирÿзи бут jанында. 13 — Ÿй кижи, сен не ыйлап туруҥ? — деп, олор сурадылар. — Кайраканымды алып бартырлар, Оны кайда салган болбогой, билбей jадым — 14 дейле, ол кайа кöрзö, Иисус турды, jе Оны Иисус деп таныбады. 15 — Ÿй кижи, сен не ыйлап туруҥ? — деп, Иисус ого айтты. — Кемди бедиреп туруҥ? Мария Оны садтыҥ ишчизи болор деп, Ого айтты: — Öрöкöн, сен Оны алып чыккан болзоҥ, Оны кайда салганыҥды меге айдып бер, мен Оны алайын. 16 — Мария! — деп, Иисус айтты. Ол бурулып келип, еврейлеп: — Раввуни! — деди. Бу сöс «Ÿредÿчи» дегени. 17 — Мени тутпа — деп, Иисус ого айтты. — Мен Адама чыккалак инем. Jе карындаштарыма барып, мынайда айт: «Мен Адама, слердиҥ де Адагарга, Кудайыма, слердиҥ де Кудайыгарга чыгып jадым». 18 Мария Магдалина барып, Кайраканды кöргöнин, мыны ого Ол айтканын ÿренчиктерге jетирди.
Ÿренчиктерине кöрÿнгени
19 Ол кÿн, неделениҥ баштапкы кÿниниҥ эҥиринде ÿренчиктер иудейлердеҥ коркып, эжигин кÿрчектейле отурарда, Иисус келип, олордыҥ ортозына тура тÿжÿп, — Слерге амыр болзын! — деди. 20 Мынайда айдала, олорго Бойыныҥ колдорын ла кабыргаларын кöргÿсти. Кайраканды кöрöлö, ÿренчиктер сÿÿне бердилер. 21 — Слерге амыр болзын! — деп, Иисус такып айтты. — Канайып Мени Ада ийген, анайып Мен де слерди ийип турум. 22 Мынайда айдала, чыгара тынып, — Агару Тынды алыныгар — деди. — 23 Кемниҥ кинчегин таштасагар, оныйы ташталар, кемде артырсагар, артып калар. 24 Он экÿниҥ бирÿзи, Игис дейтен Фома дезе, Иисус келип jÿрерде, олорло кожо болбогон. 25 — Бис Кайраканды кöрдибис — деп, öскö ÿренчиктер ого айттылар. Jе ол айтты: — Оныҥ колындагы кадуныҥ ордын кöрбöзöм, сабарымды ого сукпазам, кабыргаларына колым сугуп кöрбöзöм, бÿтпезим. 26 Сегис кÿнниҥ бажында ÿренчиктер база ÿйде болгондор, Фома да олорло кожо болды. Иисус эжик бöктÿлÿде келип, олордыҥ ортозына туруп, — Слерге амыр болзын! — дейле, 27 Фомага айтты: — Сабарыҥды бери сунуп, колымды кöр, колыҥды сунуп, кабыргаларыма сугуп кöр. Бÿтпес болбо, бÿдер бол. 28 — Мениҥ Кайраканым, мениҥ Кудайым! — деп, Фома айтты. 29 — Сен Мени кöргöниҥ учун бÿттиҥ. Кöрбöй бÿткендери кежиктÿ — деп, Иисус ого айтты. 30 Иисус ÿренчиктериниҥ алдында мынаҥ да башка кöп билдилер jайаган, олор бу тÿрбекте бичилбеген. 31 Иисус — ол Христос, Кудайдыҥ Уулы болгонына слерди бÿтсин деп, Ого бÿделе, Оныҥ адында слерди jÿрÿмдÿ болзын деп, мыныҥ бичилгени бу.
1 Мыныҥ кийнинде Иисус Тивериад талайдыҥ jаказында Бойыныҥ ÿренчиктерине база кöрÿнди. Кöрÿнгени мындый болгон. 2 Симон-Петр, Игис дейтен Фома, Галилейдеги Канадаҥ Нафанаил, Зеведейдиҥ уулдары ла Иисустыҥ ÿренчиктериниҥ база экÿзи кожо болгондор. 3 — Мен балыктап барадырым — деп, Симон-Петр олорго айтты. Арткандары: — Бис те сениле кожо барарыс — дедилер. Барып, кемеге отурдылар. Jе ол тÿн неме тутпадылар. 4 Таҥ адып келерде, Иисус jаратта турган. Jе ÿренчиктер Оны Иисус деп таныбадылар. 5 — Балдар, слерде jиир неме бар ба? — деп, Иисус олордоҥ сурады. Олор: — Jок — дедилер. 6 — Шÿÿнигерди кемениҥ оҥ jанына таштагар, балык тудулар — деп, Ол айтты. Олор шÿÿнин таштайла, балыктыҥ кöбине онызын чыгарып болбодылар. 7 — Бу Кайракан! — деп, Иисустыҥ сÿÿген ÿренчиги Петрга айтты. Бу Кайракан деп угала, Симон-Петр кийимин курчанып, — ол jылаҥаш болгон, — талайга калып ийди. 8 Öскö ÿренчиктер дезе балыкту шÿÿнин тартканча, кемелÿ jÿзÿп келдилер. Jаратка jетире ыраак jок, эки jÿс кол карызы кире болгон. 9 Олор jаратка чыгып келеле, от одырып койгонын, оныҥ ÿстинде jаткан балыкты, база калашты кöрдилер. 10 — Jаҥы туткан балыгардаҥ экелигер — деп, Иисус олорго айтты. 11 Симон-Петр кемеге кирип, jÿс бежен ÿч болчок jаан балыкту шÿÿнин jаратка чыгарды. Андый кöп балыктаҥ шÿÿн jыртылбады. 12 — Келип, ажаныгар — деп, Иисус айтты. Ÿренчиктер Оны Кайракан деп таныйла, «Сен кем?» деп сураарга бирÿзи де тидинбеди. 13 Иисус базып келип, калаш алып, олорго берди, балыкты база. 14 Мынайып, тирилгели Иисус ÿренчиктерине ÿчинчи катап кöрÿнген.
Иисус ла Петр
15 Олор ажанып отурарда, Иисус Симон-Петрга айтты: — Иоанн уулы Симон, сен Мени олордоҥ артык сÿÿп jадыҥ ба? — Эйе, Кайракан, Сени сÿÿп турганымды билериҥ — деп, Петр каруу jандырды. — Кураандарымды кабыр — деп, Иисус ого айтты. 16 Оноҥ экинчи катап сурады: — Иоанн уулы Симон, сен Мени сÿÿп jадыҥ ба? — Эйе, Кайракан, Сени сÿÿп турганымды билериҥ — деп, Петр каруу jандырды. Иисус ого айтты — Койлорымды кабыр. 17 Иисус оноҥ ÿчинчизин сурады: — Иоанн уулы Симон, сен Мени сÿÿп jадыҥ ба? Оны сÿÿп турган ба деп, Ол ÿчинчизин сураган учун Петрга ачу боло берди. — Кайракан, Сен ончозын билериҥ — деп, ол Иисуска айтты. — Сени сÿÿп турганымды билериҥ. Иисус ого айтты: — Койлорымды кабыр. 18 Чынын, чынын айдадым сеге jаш болорыҥда, бойыҥ курчанып алып, кайдаар барайын дезеҥ, анаар баратан эдиҥ. Jе карыыр чагыҥда колыҥды öрö кöдÿрип, öскö кижиге курчадарыҥ, барбайын деген jерге jединдирип барарыҥ. 19 Кандый öлÿмле Петр Кудайды мактадарын билдиртип, Иисус мынайып айтканы бу. Мынайда айдала, ого: — Мени ээчий бар — деди. 20 Петр кайа баштанып, кийнинеҥ Иисустыҥ сÿÿген ÿренчиги келип jатканын кöрди. Бу ÿренчик эҥирде ажанып отургылаарда, Иисуска эҥчейип, «Кайракан, Сени кем садып ийер?» деп сураган эди. 21 Оны кöрöлö, Петр Иисуска айтты: — Кайракан, оныла не болор? 22 — Мен келгенчем ол jÿрзин дезем, ондо сениҥ не керегиҥ бар? — деп, Иисус каруу jандырды. — Сен Мени ээчий бар. 23 Анайып, ол ÿренчик öлбöс деп, карындаштар ортодо сöс jÿрген. Jе Иисус оны öлбöс деген эмес, «Мен келгенчем ол jÿрзин дезем, ондо сениҥ не керегиҥ бар?» — деген. 24 Ол ÿренчик ончозын керелеп бичип койгоны бу. Оныҥ керелегени чын деп, билип турубыс. 25 Иисустыҥ мынаҥ башка эткени кöп. Jе оны ончозын бичигежин, бичиген тÿрбектерди телекей бойына бадырып албас эди деп, сананып турум. Аминь.
Aгaру Aпостолдордыҥ Нени Эдип Jÿргени
1 Баштапкы бичигимде, Феофил, Иисус нени эдип, неге ÿредип баштаганынаҥ ала 2 талдап алган апостолдорына Агару Тынла алкыш сöзин береле, теҥериге кöдÿрилген кÿнге jетире кöдÿрезин бичиген эдим. 3 Ол кыйын-шыразыныҥ кийнинде олорго тирÿ Бойы кöрÿнип, мынызыныҥ чынын кöп катап керелеген. Кудайдыҥ Каандыгы керегинде бÿдÿмjилÿ керелеп ле айдып jÿргенин апостолдор тöртöн кÿнге улай кöргöндöр. 4 Олорды jууп алып, jакыган — Иерусалимди таштап барбагар, jе Менеҥ укканыгарча Аданыҥ береечи болгонын сакыгар. 5 Бат, Иоанн суула крестеген, слер дезе удабастаҥ Агару Тынла крестедеригер.
Иисустыҥ теҥериге кöдÿрилгени
6 Олор кожо jуулыжып келип, Иисустаҥ сурап тургандар: — Кайракан, Израильге каандыкты шак бу öйдö орныктырып jадыҥ эмеш пе? 7 — Бойыныҥ jаҥыла Ада тургускан öйди ле кÿндерди билери слердиҥ керегеер эмес — деп, Иисус олорго айткан. — 8 Jе слерге Агару Тын тÿшкежин, кÿч алынып, Иерусалимде, Иудей ле Самар ичинде, jердиҥ jаказына да jетире Мениҥ керечилерим болорыгар. 9 Мынайда айдала, олордыҥ кöзинче теҥериге кöдÿрилип, булутка кöмÿлип, кöрÿнбей барган. 10 Ол öрö чыгып отурган тужында теҥери дööн кöрÿп тургулаарда, кенетийин олордыҥ алдына апагаш кийимдÿ эки эр тура тÿжÿп, 11 мынайда айткандар: — Галилей эрлери! Теҥери дööн кöрÿп алган не тургулараар? Бу Иисус, слердеҥ теҥериге кöдÿрилген Бойы, Оныҥ теҥери öрö чыгып отурганын кöргöнигер чилеп ок келер.
Jаҥы апостолды талдап алганы
12 Оноҥ апостолдор Елеон дейтен кырдаҥ тÿжÿп, Иерусалимге бурулдылар. Кыр каланыҥ jуугында, суббот кÿнниҥ jолында турган. 13 Ÿйге кирип, ÿстиндеги кыпка чыгала, ого токтодылар. Анда Петр ла Иоанн, Иаков ло Андрей, Филипп ле Фома, Варфоломей ле Матфей, Алфей уулы Иаков ло Симон Зилот, база Иаков уулы Иуда болгондор. 14 Олор улам сайын jуулыжып, бирлик кÿÿн-санаалу мÿргÿгендер. Олорло кожо анайда ок бир кезик ÿй улус, Иисустыҥ энези Мария ла Оныҥ карындаштары болгондор. 15 Ол кÿндердиҥ бирÿзинде jуунга jÿс jирме кире кижи келген. Петр карындаштардыҥ öзöгине туруп, мынайда айтты: 16 — Эрлер, карындаштар, Иисусты тудуп алган улуска jол баштаачы Иуда керегинде Давид ажыра Агару Тын судурлаган Чийим бÿдер учурлу болгон. 17 Иуда бистердиҥ тообыска кожулып, Кудайга иштеерге тудулган эди. 18 Jе ол jаман керек учун алган баала jер садып алып, бажыла саҥ тöмöн келип тÿжеле, ичи эҥтерилип, ичеге-карыны jайрай берген. 19 Бу болгоны Иерусалимде jаткан ончо улуска jарлалган. Оныҥ учун байа jер олордыҥ тилинде Акелдама — «Кан jери» деп адалган. 20 Сарындар тÿрбегинде дезе бичилген: «Айлы-jурты ээн калзын, анда кижи jуртабазын», база: «Jамызын болзо öскö кижи алзын». 21-22 Анайдарда, биске эрлердиҥ бирÿзи кожулып, бисле кожо Иисустыҥ тирилгениниҥ керечизи болоры керектÿ. Бу кижи Иисус Кайракан ортобыста jÿрерде, Иоанн улусты креске тÿжÿргенинеҥ ала Иисус бистеҥ теҥериге кöдÿрилген кÿнге jетире бисле кожо jÿргендердиҥ бирÿзи болор учурлу. 23 Эки кижини ададылар Варсава дейтен Иосифти, оны база Иуст дежер, оноҥ Матфийди. 24-25 Мÿргÿйле, айттылар — Сен, Кайракан, ончо улустыҥ jÿрегинде не барын билериҥ. Анайдарда, бойыныҥ jерине jÿре берген Иуданыҥ ордына Кудайга jалчыланып jÿрер ле апостолдыҥ ижин эдер салымды ÿлешсин деп, бу экÿниҥ кемизин талдап алганыҥды кöргÿзип бер. 26 Оноҥ шеребей чачтылар. Шеребей Матфийге тÿшти, ол он бир апостолдыҥ тоозына кожулды.
Aпостолдорго Aгару Тын тÿшкени
1 Беженинчи кÿн jедип келерде, ÿренчиктер ончозы кожо болгондор. 2 Кенетийин теҥеридеҥ тыҥ салкын соккондый шуулт угулып, олор отурган ÿйдиҥ ичин толтырып ийди. 3 Олорго от-jалбыш ошкош айрыланып турган тилдер кöрÿнип, кажызыныҥ ла ÿсти сайын бирдеҥ токтой тÿшти. 4 Ончолоры Агару Тынла толуп, айдатаны Тыннаҥ берилип, öскö тилдерле эрмектене бердилер. 5 Ол öйдö Иерусалимде ак-jарыктыҥ тöрт талазынаҥ келген кудайзак иудейлер болгон. 6 Бу мындый шуулт болордо, кöп улус jуулып, тÿймеже бердилер, нениҥ учун дезе олордыҥ кажызыныҥ ла тöрöл тилиле ÿренчиктердиҥ эрмектенип турганын уккандар. 7 Олор алаҥ кайкажып, айдыжып турдылар: — Бат бу эрмектенип турган ончо улус Галилейдеҥ эмес пе? 8 Олордыҥ тöрöл тилисле эрмектенип турганын кажыбыс ла канайып угат болбогой? 9 Ортобыста Парфияныҥ, Мидияныҥ, Еламныҥ улузы, Месопотамияда, Иудей ле Каппадокияда, Понт ло Асияда, 10 Фригия ла Памфилияда, Египетте, Ливияныҥ Киринеяга одоштой jерлеринде jаткан улус, Римнеҥ келген иудейлер де, иудей jаҥын алган кара jаҥдулар да, 11 Криттиҥ ле Аравияныҥ улузы бар ине. Олор бистиҥ тилисле Кудайдыҥ улу керектерин канайда айдып турганын угадыс. 12 Ончолоры алаҥ кайкажып, алаатып, «Бу не атасы болотон?» — деп, бой-бойлорына айдыжып турдылар. 13 Кезиктери дезе шоодып, «Олор тату аракы ичкен» дешкилеп турды.
Петрдыҥ калыкка баштанганы
14 Петр дезе, он бир апостолло кожо öрö туруп, ÿнин бийиктедип, олорго баштанды: — Иудей эрлери ле Иерусалим эл-jоны! Мыны билип jÿрÿгер, айтканымды jазап тыҥдагар. 15 Слердиҥ санаагарча булар эзирик эмес, эмди jÿк тогузынчы саат эртен тура. 16 Jе бу кöрÿп турганыгар Иоиль jарчыдаҥ кÿн-эртеде айдылып калган: 17 «Калганчы кÿндерде ончо улуска Тынымнаҥ урултарым, — деп, Кудай айдат, — ол тушта уулдарыгар слердиҥ, кыстарыгар слердиҥ jарчы болуп айдып jÿрер, jаштарыгар слердиҥ кöрÿлте кöрöр, каргандарыгарга слердиҥ тÿш тÿжелер. 18 Кулдарыма да, кул ÿй улузыма да ол кÿндерде Тынымнаҥ урултарым, олор jарчы болуп айдып jÿрер. 19 Öрö теҥериде кайкалдар, тöмöн jерде билдилер кöргÿзерим: кан, от ло тÿдÿн. 20 Кÿн карачкы, ай кан боло берер. Оноҥ Кайраканныҥ улу ла jаркынду кÿни jедип келер. 21 Кайраканныҥ адын бойына кычырып сураганы, аргадалар». 22 Израиль эрлери! Бу сöстöрди угугар Назаретте jерлÿ Иисус кÿчле, кайкалдарла, билдилерле Кудайдаҥ слерге керелелген Эр болгон. Бу мыны ончозын слер ортодо Кудай Ол ажыра jайаган, олорды слер бойыгар билеригер. 23 Кудайдыҥ темдектегениле, озолондыра кöргöниле Ол слерге берилген. Слер дезе, jарамастулардыҥ колыла Оны кадап, öлтÿрип койгоныгар. 24 Jе Кудай Оны öлÿмниҥ олjозынаҥ jайымдап, тиргискен, нениҥ учун дезе Оны öлÿмниҥ тудар аргазы jок болгон. 25 Давид Ол керегинде айткан jок беди: «Кайраканды бойымныҥ алдымда тудуш кöргöм. Мени эреҥистелбезин деп, Ол jаантайын оҥ jанымда. 26 Мынаҥ улам jÿрегим болзо сÿÿнген, тилим болзо улуркаткан, бастыра бойым ижемjиде jÿрет, 27 нениҥ учун дезе мениҥ jуламды таамыда артырбазыҥ, Бойыҥныҥ агаруҥа чириирге бербезиҥ. 28 Сен меге jÿрÿмниҥ jолдорын айдып бергеҥ, Бойыҥныҥ алдыҥда мени сÿÿнчиле толтырарыҥ». 29 Эрлер, карындаштар! Улу адабыс Давид керегинде слерге тидим айдарга jöп беригер. Ол jада калган, сööгин jууп койгон, сööгин jууган jер бисте бÿгÿнге jетире бар. 30 Анайдарда, ол, jарчы болгон бойы, Кудай оныҥ калдыктарынаҥ оныҥ ширеезине отургызар болуп ого чертенгенин билип, 31 озолондыра кöрÿп, Христостыҥ тирилери керегинде айдып, Ол таамыда артырылбаган, эди-каны чирибеген деген. 32 Бу Иисусты Кудай тиргискен, бис ончобыс оныҥ керечилери. 33 Ол Кудайдыҥ оҥ jанына кöдÿрилген, берер болгон Агару Тынды Ададаҥ алала, эмди нени кöрÿп, угуп турганыгарды jайаган. 34 Давид теҥериге чыкпаган, jе бойы айткан: «Кайракан Кайраканыма айткан: оҥ jаныма отур, 35 öштÿлериҥди будыҥ алдына салып бербейинчем». 36 Анайдарда, Израиль калыгы, Кудай слер кериген байа Иисусты Кайракан ла Христос эдип койгонын бек билип ал! 37 Мыны угала, сыраҥай jÿректерине табарып, Петрга ла арткан апостолдорго айттылар: — Бис нени эделик, эрлер, карындаштар? 38 Петр дезе олорго айтты: — Кинчектеригер ташталзын деп, кинчегерди алынып, Кудайга баштаныгар, Иисус Христостыҥ адына болуп кажыгар ла креске тÿшсин, сый эдип Агару Тыннаҥ аларыгар. 39 Мыны Кудай слерге ле бала-баркагарга, кем слердеҥ ыраакта, кемди де болзо Бойына кычырза, — ончозына берер болгон. 40 Ол öскö дö кöп сöстöрлö керелеп, jакып, айдып турды: — Слерди jаманга экелердеҥ аргаданыгар! 41 Оныҥ сöзин jуудып, креске тÿштилер. Ол кÿн ÿч муҥ кире кижи кожулды.
Сÿре ле кожо
42 Олор jаантайын апостолдордыҥ ÿредÿзин угуп, бирлик болуп, калаш сындырып, мÿргÿп, кожо болгондор. 43 Кажы ла кижи ширтилдеп jÿрген, апостолдор дезе кöп кайкалдар ла билдилер эдип тургандар. 44 Кудайга бÿткендер ончозы кожо jÿрген, не-немези текши болгон. 45 Нени ээленгенин, не барын садып, кемге не керек, ÿлеп тургандар. 46 Кажы ла кÿн jаҥыс санаалу болуп, Öргööдö jуулыжып, айылдар сайын калаш сындырып, ачык jÿректÿге сÿÿнижип, ажанып, 47 Кудайды алкап тургандар. Олорды бастыра калык сÿÿген, Кайракан дезе аргадап тургандарды олорго кÿнÿҥ сайын кожор болды.
Петрдыҥ кенекти jасканы
1 Мÿргÿйтен öйдö, ÿчинчи саат тÿште Петр ла Иоанн экÿ Öргöö барып jаткан. 2 Энедеҥ аксак бойы туулган бир кижи болгон. Оны кÿнÿҥ сайын экелип, Öргööниҥ Кызыл дейтен каалгазыныҥ jанына отургызып койотон, ол дезе Öргööгö кирген улустаҥ суранчыктайтан. 3 Петр ла Иоанн Öргööгö кирерге jатканын кöрöлö, ол суранчыктай берди. 4 Петр Иоаннла кожо оны аjыктап, айтты: — Бис jаар кöр! 5 Булардаҥ неме jедижер болор бо деп, байа кижи олор jаар лаптап кöрö берди. 6 Jе Петр: — Алтын-мöҥÿн менде jок эди, jе не барымды сеге берип турум Назаретте jерлÿ Иисус Христостыҥ адына болуп туруп, базып jÿр — дейле, 7 оҥ колынаҥ тудуп, тургусты. Бу тарый оныҥ таманы ла ÿйе-сööги тыҥып, 8 тура jÿгÿреле, бутка туруп, база берди. Базып барадып секирип, Кудайды алкап, олорло кожо Öргööгö кирди. 9 Оныҥ базып jÿргенин, Кудайды алкап турганын ончо улус кöрди. 10 Öргööниҥ Кызыл каалгазыныҥ jанында суранчыктап отураачы кижи бу деп таныгылап, оныла болгон керектеҥ куйка баштары jимиреп, кайкап божобой турдылар.
Петрдыҥ сöзи
11 Бу кижи Петр ла Иоаннаҥ артпай турган учун Соломонныҥ дейтен jабу алдына олорго кайкап калган улус jÿгÿрижип келди. 12 Мыны кöрöлö, Петр улуска айтты: — Израиль эрлери, бого незин кайкап туругар? Акту бойыстыҥ кÿчисле эмезе кудайзагысла оны бастырып ийгенис чилеп, бисти незин аjыктап туругар? 13 Авраамныҥ Кудайы, Исаактыҥ Кудайы ла Иаковтыҥ Кудайы, ада-öбöкöлöристиҥ Кудайы, Бойыныҥ Иисус Уулын макка чыгарды. Оны слер садып ийгенигер, Оны jайымдаарга jаткан Пилат алдында Оноҥ jана тÿшкенигер. 14 Jе слер Агарудаҥ ла Актудаҥ jана тÿжÿп, кижи öлтÿреечини слерге берзин деп сураганыгар, 15 jÿрÿмниҥ Баштамызын дезе, öлтÿрип койгоныгар. Jе Кудай Оны тиргискен, бис оныҥ керечилери. 16 Оныҥ адына бÿткенис учун слердиҥ кöрÿп турган ла билер бу кижигер Оныҥ адыла бек-чыдым болуп калды. Ол ажыра болгон бÿдÿш ончогордыҥ алдыгарда ого су-кадык болорын берген. 17 Jе мен билерим, карындаштар, jаандарыгар чылап, онойдо билбей эткенигерди. 18 Кудай дезе, Христос кыйналар деп, ончо jарчылардаҥ канайып озолондыра айткан эди, анайып ла бÿдÿрип койгон. 19 Анайдарда, кинчегерди алынып, Кудайга баштаныгар, кинчектеригер арчылсын деп, 20 Кайраканныҥ адынаҥ соот-jыргалдыҥ öйлöри келзин деп, озо jарлалган Христос Иисусты слерге ийзин деп. 21 Кудай Бойыныҥ агару jебрен jарчылары ажыра айтканыла, ончо неме орныгар öйгö jетире Оны теҥери jуудып алар учурлу болгон. 22 Моисей адаларга айткан : «Кудай Кайракан слерге карындаштарыгардаҥ мендий ок jарчыны тудар. Ол слерге нени айтса, Оныҥ сöзин угуп jÿрÿгер. 23 Ол jарчыныҥ сöзин укпаган не ле кижи калык ортозынаҥ кырылып калар». 24 Самуилдеҥ ала оныҥ кийнинде сöс айткан ончо jарчылар бу кÿндер келерин jарлагандар. 25 Слер — jарчылардыҥ ла бистиҥ адаларысла Кудай jöптöгöн кереестиҥ уулдары. Авраамга Ол мынайда айткан: «Сениҥ ÿрениҥде jер-ÿстиниҥ ончо ук-калыктары алкалар». 26 Кудай Бойыныҥ Иисус Уулын тиргизеле, слерге Оны ончозынаҥ озо ийген, кажыгарды ла jаман керектереердеҥ кыйыштырарга слерди алказын деп.
Петр ла Иоанн jаргы алдында
1 Олор улуска сöзин айдып турганча, абыстар, Öргööдöги каруулдыҥ jааны ла саддукейлер базып келдилер. 2 Бу экÿ улусты ÿредип, Иисус ажыра тирилетенин jарлап турганына чугулданып, 3 олорды тудала, эҥир кирип калган учун, эртенге jетире деп, тÿрмелеп койдылар. 4 Сöсти уккан кöп улус Кудайга бÿтти, андыйлардыҥ тоозы беш муҥга шыдарлашты. 5 Эртезинде бийлер, jаандар ла бичикчилер Иерусалимде jуулышты. 6 Анда база улу абыс Ханна, Каиафа, Иоанн, Александр ла улу абыстар угынаҥ ончо улус болгон. 7 Петр ла Иоаннды ортозына тургузала, шылай бердилер: — Мыны кандый jаҥла, кемниҥ адыла эттигер? 8 Айдарда, Петр Агару Тынла толуп, олорго айтты: — Калыктыҥ бийлери ле jаандар! 9 Оору кижиге jетирген быйан керегинде, ол канайып аргадалган деп, бисти бÿгÿн шылагылап турган болзо, 10 слер ле Израильдиҥ бастыра калыгы билигер: слер кериген, Кудай тиргискен Назаретте jерлÿ Иисус Христостыҥ адыла бу кижи алдыгарда су-кадык туру. 11 Иисус — «слер, тура тудаачылар, jектеп койгон, jе булуҥныҥ тöзи болуп калган Таш». 12 Öскö кем де аргадап болбос, нениҥ учун дезе улуска берилген, бис аргаданар öскö ат-jол теҥери алдында jок. 13 Петр ла Иоанныҥ ачык-jарыгын кöрÿп, олор бичик билбес тегин улус болгондорын билеле, кайкажып, Иисусла кожо jÿрген деп, олорды танып турдылар. 14 Jазылган кижи олорло кожо турганын кöрÿп, айдар немезин таппадылар. 15 Олорды оток-кÿреедеҥ кеде чыксын деп jакарала, бойлоры ортодо шÿÿшкилеп, 16 айттылар — Бу улусты канайдарыс? Олордыҥ кöскö иле кайкал эткенин Иерусалимде jаткан кажы ла кижи билер, оны кÿjÿреп болбозыс. 17 Jе калык ортодо бу болгоны там jайылбазын, Иисус керегинде кижиге неме айтпазын деп, олорды кезедели. 18 Олорды алдырала, Иисус керегинде чек айтпазын ла ÿретпезин деп jакардылар. 19 Jе Петр ла Иоанн каруу jандырып, айттылар: — Шÿÿп кöрзöгöр, слерди Кудайдаҥ артык укса, Кудайдыҥ алдында чын болор бо? 20 Нени кöргöнисти ле нени укканысты айтпас аргабыс jок. 21 База катап кезеделе, бу болгоны учун ончозы Кудайды алкап турарда, олорды каруузына тургузар шылтак таппай, божодып ийдилер. 22 Jазылыштыҥ кайкалы эдилген кижи дезе тöртöн jашты ажып калган.
Aпостолдордыҥ мÿргÿÿли
23 Божодып ийерде, Петр ла Иоанн бойыныҥ улузына келип, улу абыстар ла jаандар олорго не дешкенин ончозын айдып бердилер. 24 Олор дезе, тыҥдап угала, бир сагышла Кудайга баштанып, ÿнин бийиктедип, айттылар: — Башчы! Сен теҥерини ле jерди, талайды ла олордо не барын jайагаҥ. 25 Сен Бойыҥныҥ кулыҥ, улу адабыс Давидтиҥ тилиле Агару Тыннаҥ мынайда айткан эдиҥ: «Нениҥ учун калыктар тÿймейт, Израиль калыгы темей умзанат? 26 Анайып ок jердиҥ каандары кöдÿрилип, башчылар Кайраканга ла Оныҥ Майлалганына удура ÿÿрлештилер». 27 Ирод ло Понтий Пилат öскö калыктарла, Израильдиҥ калыгыла кожо Сен майлаган агару Уулыҥ Иисуска удура бу калада чындаптаҥ ÿÿрлешкендер. 28 Табыҥа ла jаҥыҥа келиштире темдектеп койгоныҥ бÿтсин деп, олордыҥ ÿÿрлешкени бу. 29 Эмди, Кайракан, олордыҥ кекенгенин кöр, Бойыҥныҥ кулдарыҥа сöзиҥди тидим айдарга бер, 30 Агару Уулыҥ Иисустыҥ адыла оору улус jазылзын, билдилер ле кайкалдар эдилзин деп, кÿчиҥди кöргÿс. 31 Мÿргÿп божоордо, jуулышкан jери jайкана берди, ончолоры Агару Тынла толуп, Кудайдыҥ сöзин тидим айдып турдылар.
Ончозы ортокто
32 Кудайга бÿткен ончо улустыҥ jÿреги ле тыны тудуш болгон; алкы-jööжöзин кемизи де менийи дебейтен, ÿзези ортокто болгон. 33 Апостолдор дезе Иисус Кайраканныҥ тирилгенин улу кÿчле керелеп jÿргендер. Олордыҥ ончозына Кудайдыҥ улу jакшылыгы jедип турган. 34 Олор ортодо немеге jединбей jÿргени jок болгон, нениҥ учун дезе jерлÿ кижи jерин, туралузы туразын садып, оныҥ акчазын экелип, 35 апостолдорго берип тургандар. Оны кижи сайын, кем нени керектеген, ÿлеер болгондор. 36 Кипрде чыккан левит укту Иосиф деп кижи болгон. Апостолдор оны Варнава — «коот уулы» дежетен. 37 Jе бат, ол, jерлÿ бойы, онызын садып ийип, акчазын экелип, апостолдорго берди.
Aнания ла Сапфираныҥ меке-тöгÿни
1 Анания деген бир эр дезе, эмеени Сапфирала кожо jериниҥ jарымын садала, 2 баазыныҥ кезигин эмеенине билдире jажырып, кезигин экелип, апостолдорго берген. 3 Jе Петр айтты: — Анания, Агару Тынга тöгÿндейин, jердиҥ баазынаҥ jажырайын деп, сатанага jÿрегиҥе кирер jöпти не бердиҥ? 4 Сениҥ барыҥ бар тужында сенийи болбогон бо? Садып тапканыҥ сениҥ табыҥда болбогон бо? Андый немени jÿрегиҥе не алдыҥ? Сен улусты эмес, Кудайды тöгÿндегеҥ. 5 Бу сöстöрдиҥ кийнинде Анания барып тÿжеле, тыны ÿзÿле берди; уккан улустыҥ куды чыкты. 6 Jиит уулдар öрö туруп, оныҥ сööгин jуурга белетеп, алып чыгала, jууп койдылар. 7 Ÿч саат кире öйдиҥ бажында оныҥ эмеени, не болгонын билбес бойы, кирип келди. 8 Петр оноҥ сурады: — Айт меге, jерди мынчага саттыгар ба? — Эйе, анчага — деп, ол каруу jандырды. 9 Jе Петр ого айтты: — Кайраканныҥ Тынын ченеер деп эрмектежип алган немегер не? Бат, эриҥниҥ сööгин jуугандар эжиктеҥ кирип jадылар, олор сени де алып чыгар. 10 Бу ла тушта ол Петрдыҥ бут алдына келип тÿжеле, тыны ÿзÿле берди. Jиит уулдар кирип келеле, оныҥ öлгöнин кöрÿп, алып чыгала, эриниҥ jанына jууп койдылар. 11 Бастыра серкпениҥ ле мыны уккандардыҥ ончозыныҥ айдары jок коркыжы келди.
Кудайдыҥ билдилери
12 Апостолдор калык ортодо кöп билдилер ле кайкалдар эдип jÿргендер. Ончолоры бир сагышту болуп, Соломонныҥ jабузында болуп тургандар. 13 Туш-туура улустаҥ олорго кожуларга кем де тидинбес болды, калык дезе олорды алкап турган. 14 Кайраканга бÿдÿп турган эр де, ÿй де улустыҥ тоозы там кöптööр болды. 15 Петр öдÿп баратса, оныҥ jÿк кöлöткöзи де болзо кажы бирÿзине тийгей деп, оору улусты тышкары чыгарып, орын-тöжöккö салып турдылар. 16 Анайда ок оору-jоболдуларды ла кара jелбистерге каптыргандарды алганча, эбире калалардаҥ Иерусалимге кöп улус jуулар болды. Экелген улузы ончозы jазылып турган.
Aпостолдорды истегени
17 Улу абыс ла чындыкка jарабас ÿредÿлÿ саддукейлердиҥ тоозына киреечи ончо улус ичи кÿйÿп, 18 апостолдорды тудала, текши тÿрмеге сугуп койдылар. 19 Jе тÿнде Кайраканныҥ ангели тÿрмениҥ эжигин ачып, олорды чыгарып, айтты: 20 — Барыгар, Öргööдö туруп алып, улуска Jÿрÿм керегинде солун-табыш айдыгар. 21 Олор мыны угала, эртен тура Öргööгö кирип, ÿредип турдылар. Улу абыс ла оныла кожо jÿргендер дезе келеле, оток-кÿреени ле Израильдиҥ jаандарыныҥ отогын jууп, апостолдорды экелзин деп, тÿрмеге улус ийдилер. 22 Jе барган jалчылар олорды тÿрмедеҥ таппады. Бурулып, тил jетирип, 23 айттылар: — Тÿрмени быжулап бöктöптир, эжик jанында каруулчыктар турган эмтир, jе ачып ийерде, ичинде кижи jогыла. 24 Бу сöстöрди угала, Öргööниҥ каруулыныҥ jааны ла улу абыстар ол не атасы болотон деп, алаҥ кайкажып турдылар. 25 Jе кем де келип, олорго айтты: — Бат, слердиҥ тÿрмелеп койгон эрлеригер Öргööдö туруп, улус ÿредип jат! 26 Айдарда, каруулдыҥ jааны jалчыларды ээчиткенче барып, олорды албан jогынаҥ экелди, нениҥ учун дезе ташла шыбалаар деп, улустаҥ коркыгандар. 27 Олорды экелеле, оток-кÿреениҥ алдына тургустылар. Улу абыс сурады: 28 — Ол ат-jол керегинде ÿретпегер деп, слерди кату jакарып, токтотпой кайттыбыс. Слер дезе, бойыгардыҥ ÿредÿгерди Иерусалим ичине таркадып, бу Кижиниҥ каны учун бисти бурулаарга jадыгар. 29 Петр ла апостолдор дезе каруу jандырдылар: — Кудайга улустаҥ артык багар керек. 30 Слер Иисусты агашка илип, öлтÿрип койгоныгар, jе ада-öбöкöлöристиҥ Кудайы Оны тиргизип алган. 31 Израиль кинчегин алынып, Кудайга баштанып, кинчектери ташталзын деп, Кудай Ого, jÿрÿмниҥ Баштамызына ла Аргадаачыга, jаҥ ла кÿч берген. 32 Оныҥ керечилери — бистер ле Ого сöсуккур улуска Кудай берген Агару Тын. 33 Мыны угала калjуурып, олорды öлтÿрерге турдылар. 34 Айдарда, оток-кÿрееге киреечи Гамалиил деп фарисей, калыкта тоомjылу jасакчы, öрö туруп, апостолдорды чÿрче чыгарыгар — деди. 35 Олорго дезе айтты: — Израиль эрлери! Бу улусты канайдатаныгарды jакшы сананып кöрÿгер. 36 Jуукта jаҥы бойын кандый да улу кижи деп адап, Февда деген кижи табылган эди. Ого тöрт jÿс кире кижи кожулган. Оны öлтÿрип койгондор, ээчип jÿргендер ончозы jер сайын тозып, jылыйып калды. 37 Оныҥ кийнинде улустыҥ, не-немениҥ тоозын алар кÿндерде Галилейдиҥ Иуда деп кижизи табылып, калыкты баштап апарды. Оны база öлтÿргилеп койды, ээчип jÿргендер ончозы таркады. 38 Оныҥ учун эмди айдып турум слерге: бу улуска тийбегер, ары божодып ийигер. Бу баштаҥкай эмезе бу керек улустаҥ болзо, — ол jайрадылар. 39 Jе Кудайдаҥ болзо, олорды эркитеп болбозыгар, Кудайдыҥ öштÿлери болуп калдыгар. 40 Олор Гамалиилдиҥ сöзине кирдилер. Апостолдорды алдырала камчылап, Иисустыҥ адынаҥ неме айтпагар деп jакарала, божодып ийдилер. 41 Апостолдор дезе, Кайраканныҥ ады учун базындырарга jарадыбыс деп сÿÿнгилеп, оток-кÿреедеҥ чыгып бардылар. 42 Кажы ла кÿн Öргööдö лö айылдар сайын улус ÿредерин токтотпой, Иисус Христос керегинде Сÿÿнчилÿ Jар айдып jÿрдилер.
Jети болушчыны кöстöгöни
1 Ол кÿндерде, ÿренчиктердиҥ тоозы арбындап турарда, кÿнÿҥ сайын аш-курсак ÿлегенде, тул ÿй улузысты керектебей туру деп, еллиндер еврейлерди бурулап, комудал угустылар. 2 Айдарда, он эки апостол камык ÿренчиктерди jууйла, айттылар: — Улустыҥ курсак-тамагын кичеерге болуп Кудайдыҥ сöзин артырарга jарабас. 3 Оныҥ учун, карындаштар, бойыгар ортодоҥ jакшы ады чыккан, Тынла, ойгорлыкла толо jети кижини талдап алыгар. Олорго бу ишти молjойлы, 4 бойлорыс дезе, тудуш мÿргÿп, сöскö иштеп jÿрели. 5 Мындый шÿÿлте jуулышкан улустыҥ ончозына jарады. Олор Кудайга бек бÿткен ле Агару Тынла толо эр Стефанды, Филиппти, Прохорды, Никанорды, Тимонды, Парменди, Антиохияныҥ кижизин — иудей jаҥын алган Николайды талдап, 6 апостолдордыҥ алдына тургустылар. Булар дезе мÿргÿйле, олорго колдорын салып, алкадылар. 7 Кудайдыҥ сöзи jайылып, Иерусалимде ÿренчиктердиҥ тоозы тапту кöптöп, абыстардаҥ да сÿрекей кöп улус Кудай jаҥына багып турдылар.
Стефанды каруулга алганы
8 Стефан дезе, jакшылыкла, кÿчле толо бойы, калыкта улу кайкалдар ла билдилер jайап jÿрген. 9 Бу öйдö либертиндердиҥ, киринейлердиҥ ле александрийлердиҥ дейтен синагоганыҥ, Киликия ла Асияныҥ синагогаларыныҥ кезик улузы тÿймеп чыккан. Олор Стефанла сöс блаажып, 10 оныҥ ойгорлыгына ла ол ажыра айткан Тынга удурлажып болбой тургандар. 11 Айдарда, кезик улусты мынайда айдарга jажытту сöстöп алдылар: «Ол Моисейди ле Кудайды jамандап турганын уктыбыс». 12 Байа улус калыкты, jаандарды ла бичикчилерди кÿйбÿредип, Стефанды табарып тудала, оток-кÿрееге алып бардылар. 13 Тöгÿн керечилер таап алдылар, олор мынайда айдып турдылар: — Алдыгарда турган кижи бу агару jерди ле Jасакты jамандап божобойт. 14 Назаретте jерлÿ Иисус бу jерди jемиреле, Моисейдиҥ биске берген чÿм-jаҥдарын кубултар деп, оныҥ айтканын уктыбыс. 15 Оток-кÿрееде отурган ончо улус Стефан jаар кöрö бердилер — оныҥ чырайы ангелдиҥ чырайындый болгон.
Стефанныҥ оток-кÿрее алдында айткан сöзи
1 — Андый беди? — деп, улу абыс Стефаннаҥ сурады. 2 Jе ол айтты: — Эрлер, карындаштар ла адалар! Угугар! Харранга кöчöрдöҥ озо Месопотамияда Авраам адабыска мактыҥ Кудайы кöрÿнип, 3 айткан «Jериҥди ле тöрööн-туугандарыҥды артырып койоло, Мен айдып берген jерге бар». 4 Айдарда, ол халдейлер jеринеҥ чыгып, Харранга кöчÿп алган. Адазы jада калган кийнинде Кудай оны эмди слер jаткан jерге кöчÿрген. 5 Мынаҥ энчи эдип сööмчö дö jер бербеген, jе келер öйдö ого ло оныҥ калдыгына бу jерди ээленерге берерим деп, ондо бала-барка jок тушта сöзин берген. 6 Кудай айткан: «Оныҥ калдыктары öскö jерде туш улус болор, олорды тöрт jÿс jыл кулданып кыстагылаар. 7 Jе Мен олорды кулданган калыкты jаргылаарым. — деп, Кудай айткан, — «мыныҥ кийнинде олор чыгып, Меге бу jерде бажыргылаар». 8 Оноҥ Кудай Авраамга томдоорыныҥ кереезин берген. Анайып, уулы Исаак тууларда, сегизинчи кÿнде оны томдогон, Исаак дезе — Иаковты, Иаков дезе — он эки уулын, бистиҥ абаларды. 9 Абалар Иосифке кÿйÿнеле, оны Египетке садып ийген. Jе Кудай оныла кожо болгон, 10 ончо тÿбектеҥ айрып, ого быйан ла ойгорлык берген. Оныҥ учун Египет кааны фараон оны Египеттиҥ ле акту бойыныҥ айлы-jуртыныҥ бажына тургускан. 11 Оноҥ Египет ле Ханаан ичинде ачана-торо башталып, бойыла кожо улу кыйыншыра экелген. Ада-öбöкöлöрис курсагына jединбей барган. 12 Иаков Египетте калаш барын угала, оноор ада-öбöкöлöристи баштапкы катап ийген. 13 Олор экинчизин барарда, Иосиф агаларына таныткан, оныҥ угы-тöзин фараон билип алган. 14 Иосиф улус ийип, Иаков адазын ла бар-jок тöрööн-туугандарын алдырып алган, олор ончозы jетен беш кижи болгон. 15 Иаков Египетке кöчÿп, анда ол бойы да, ада-öбöкöлöрис те ÿле-коногы jеткенче jÿргендер. 16 Олордыҥ сööгин Сихемге апарып, Еммордыҥ уулдарынаҥ мöҥÿнниҥ баазыла Авраам садып алган jердеги куй-ташка jуугандар. 17 Кудайдыҥ Авраамга берген сöзи бÿдер öй jууктаган сайын, Египетте бистиҥ калык арбындап турган. 18 Египетте jаҥга Иосифти билбес öскö каан келгенче андый болгон. 19 Ол бистиҥ калыкка удура сÿмелÿ кылынып, ада-öбöкöлöристи кыстап, кежик-балтыр балдары тирÿ артпазын деп, албанла таштаттырып турган. 20 Бу öйдö Моисей туулган, ол jап-jараш бала болгон. Моисейди ÿч ай адазы-эште азырагандар. 21 Оны таштап ийерде, фараон кызы бойына алып, уулын чылап таскаткан. 22 Моисейди Египеттиҥ калыгыныҥ ончо ойгорлыгына ÿредип койгондор, ол айдар да, тудар да эр болгон. 23 Тöртöн jажы толордо, ол бойыныҥ карындаштарына — Израильдиҥ уулдарына барып келер деп шÿÿген. 24 Олордыҥ бирÿзин ачындырып турганын кöрöлö, оныҥ адаанын алып, Египеттиҥ кижизин öлтÿрип ийген. 25 Кудай оныҥ колыла аргадаш берип турганын карындаштар аайлаар болбой деп сананган, jе олор аайлабаган. 26 Эртезинде jакалажып тургандарын кöрöлö келип, эптештирип, айткан: «Слер карындаштар эдигер, не ачыныжып турганыгар?» 27 Jе бойыныҥ jуук кижизин ачындырып турганы, Моисейди ийде салып, айткан: «Сени jааныбыска ла jаргычыбыска кем тургусты? 28 Кече Египеттиҥ кижизин öлтÿргениҥ чилеп, мени де öлтÿрерге туруҥ эмеш пе?» 29 Мыны угала, Моисей ырбап, Мадиам jеринде туш jердиҥ кижизи болуп калган. Анда ол эки уулду болгон. 30 Тöртöн jылдыҥ бажында Синай кырдыҥ куба чöлинде кÿйген тегенектÿ тайа-jырааныҥ jалбыжында ого ангел кöрÿнген. 31 Моисей мыны кöрöлö, кайкай берген. Лаптап аjыктаарга jууктада базып келедерде, ого Кайраканныҥ ÿни угулган: 32 «Мен — ада-öбöкöлöриҥ Кудайы, Авраамныҥ, Исаактыҥ ла Иаковтыҥ Кудайы». Моисей ширтилдеп, кöрöргö тидинбей турган. 33 Кайракан ого айткан «Будыҥнаҥ öдÿгиҥди суур, сен турган jер агару jер эди. 34 Мен Египетте калыгымды кыстаганын кöрÿп, онту-калагын угуп, jайымдаарга тÿштим. Эмди бар, Мен сени Египет jаар ийейин». 35 «Сени jааныбыска ла jаргычыбыска кем тургусты?» дейле jектеген бу Моисейди, бат оны, тайа-jыраада ого кöрÿнген ангелдеҥ Кудай башчы ла аргадаачы эдип ийген. 36 Египет jеринде, Кызыл талай jаказында, оноҥ тöртöн jыл куба чöлдö кайкалдар ла билдилер jайап, калыгын чыгарган кижи ол. 37 «Кудайыгар слерге карындаштарыгардаҥ мендий ок jарчыны тудар» деп, Израильдиҥ уулдарына айткан кижи шак ол Моисей. 38 Ол куба чöлдö ада-öбöкöлöрисле кожо болгон. Синай кырда ого ангел баштанган; шак ол биске берерге тирÿ сöстöр алган. 39 Jе ада-öбöкöлöрис ого бакпай, оны jектеп, jÿректериле Египетке тартылып, 40 Ааронго айткандар: «Бисти Египет jеринеҥ чыгарган Моисей кайткан болбогой, билбей турубыс. Оныҥ учун бисти баштап апарар кудайлар эдип бер». 41 Ол кÿндерде ада-öбöкöлöрис бозуныҥ алтын сÿрин jазап, чалуга неме тайып, бойлорыныҥ колы эткенниҥ алдында сÿÿнижип тургандар. 42 Кудай дезе олордоҥ кайра баштанып, олорды айга-кÿнге, jылдыстарга бажырарга берип ийген, jарчылардыҥ тÿрбегинде бичилгенинче: «Израиль jурты! Тöртöн jылга куба чöлдö Меге берÿ ле тайылга эткен бедиҥ? 43 Бойыгарла кожо Молохтыҥ чадырын ла Ремфан кудайыгардыҥ чолмонын алганыгар: бажырарга бойлорыгар эткен сÿрлерди. Оныҥ учун Мен слерди Вавилонноҥ ары кöчÿрерим». 44 Куба чöлдö ада-öбöкöлöристе керениҥ чадыры болгон. Ол Кудайдыҥ Моисейге кöргÿскен кеберинче эдилген. 45 Оны ада-öбöкöлöрис бойына алала, Иисус Навинге баштадып, олордыҥ алдынаҥ Кудай сÿрген калыктардыҥ jерине кийдиргендер. Анайда Давидтиҥ кÿндерине jетире болгон. 46 Давид Кудайдыҥ алдында jакшылык алып, Иаковтыҥ Кудайына айыл-jурт табайын деп мÿргÿген. 47 Соломон дезе Ого байзыҥ тудуп берген. 48 Jе Öрö турган Кудай кижиниҥ колы туткан öргööлöрдö jатпай jат, jарчыныҥ мынайда айтканынча: 49 «Теҥери — Меге ширее, jер — Мениҥ бут алдым. Меге кандый байзыҥ тудуп береригер? — деп, Кайракан айдат, — эмезе Мен амыраар jер кайда? 50 Мыны ончозын Мениҥ колым jайаган эмес пе?» 51 Слер — öчöш-кедер, jÿреги ле кулагы томдолбогон улус! Канайып ада-öбöкöлöригер, анайып слер де jаантайын Агару Тынга удурлажып jадыгар. 52 Ада-öбöкöлöригер jарчылардыҥ кемизин истебеди? Олор Актуныҥ келерин озолодо билип jарлагандарды öлтÿргендер. Эмди дезе слер Оныҥ Бойын садып, öлтÿрип койдыгар. 53 Слер ангелдердеҥ Jасак алала, Оны чеберлебедигер.
Стефанды öлтÿргени
54 Мыны угуп, олор ичинде калjуурып, Стефанга тиштерин кыjырадып турдылар. 55 Ол дезе, Агару Тынла толо берген бойы, теҥери öрö аjыктап, Кудайдыҥ магын ла Кудайдыҥ оҥ jанында турган Иисусты кöрöлö, 56 айтты: — Бат, мен ачык теҥерини ле Кудайдыҥ оҥ jанында турган Кижи Уулын кöрÿп турум! 57 Олор дезе чыҥырыжып, кулактарын туй тудала, Стефанга тап эттилер. 58 Оны каланыҥ тыштына чыгарала, ташла шыбалай бердилер. Керечилер дезе Савл деп уулдыҥ будыныҥ jанына кийимдерин салып койдылар. 59 Стефанды ташла шыбалап турдылар, ол дезе, эреп-jайнап, айдып турды: — Иисус Кайракан, тынымды Бойыҥа ал! 60 Оноҥ чöгöдöп, тыҥ ÿнденип, айтты: — Кайракан, бу кинчекти олорго jетирбе! Анайда айдала, божой берди.
Кудайга бÿткендерди истегени
1 Савл дезе Стефанды öлтÿргенин jарадып турган. Ол кÿн Иерусалимдеги серкпеге удура коркышту истежÿ башталган. Апостолдордоҥ öскöзи ончозы Иудей ле Самар jерлери сайын тозо бергендер. 2 Кудайга чындык эрлер Стефанныҥ сööгин jууп, улу ый-сыгыт эткендер. 3 Савл дезе, серкпени кыйнап, айыл-jурттарга кирип, эр ле ÿй улусты тудуп, тÿрмелеп турган.
Самар jеринде
4 Тозуп баргандар дезе кайда ла базып jÿрÿп, Кудайдыҥ сöзин jарладылар. 5 Филипп дезе, Самар калазына келип, олорго Христос керегинде jарлыктады. 6 Ал-тÿмен улус Филипп jайаган кайкалдарды угуп ла кöрÿп, оныҥ айтканын аjарулу тыҥдаар болды. 7 Немеге туттурган кöп улустыҥ öзöк-буурынаҥ кара jелбистер кыйгы-кышкыла, онту-калакла чыгып, кöп jоболдулар ла аксак-бÿксектер jазылып тургандар. 8 Байа калада улу-jаан сÿÿнчи болгон. 9 Калада анайда ок Симон деп бир эр jÿрген. Мынаҥ озо ол бойын кандый да улу кижи деп адап, илби-тармазыла Самар калыгын кайкаткан. 10 Оны jаанду-jашту тыҥдап, айдыжып тургандар: — Бу — Кудайдыҥ кÿчи, улу кÿч! 11 Ол илби-тармазыла олорды узак öйгö кайкадып келген учун, оны угуп тургандар. 12 Jе Кудайдыҥ Каандыгы ла Иисус Христостыҥ ады керегинде Сÿÿнчилÿ Jар jарлаган Филиппке бÿделе, эр де, ÿй де улус креске тÿшти. 13 Симон бойы да бÿтти, креске тÿжеле, Филипптеҥ айрылбас, улу кÿчтер ле билдилер jайалып турганын кöрöлö, кайкаар болды. 14 Иерусалимде jÿрген апостолдор Самар jериниҥ улузы Кудайдыҥ сöзин jуудып алганын угала, олорго Петрды ла Иоаннды ийдилер. 15 Бу экÿ келип, Агару Тынды алынзын деп, олор учун мÿргÿдилер, 16 нениҥ учун дезе Ол кемизине де тÿшкелек болгон, олор jÿк Иисус Кайраканныҥ адына болуп креске тÿшкендер. 17 Айдарда, олорго колдорын салып алкаарда, олор Агару Тын алындылар. 18 Симон дезе, апостолдор кол салып алкаарда, Агару Тын берилип турганын кöрöлö, олорго акча экелип, 19 айтты: — Меге де бу jаҥды беригер, кол салып алкаган кижим Агару Тын алзын деп. 20 Jе Петр ого айтты: — Мöҥÿниҥ сениле кожо öлÿмге болзын, нениҥ учун дезе Кудайдыҥ сыйын акчала садып аларым деп санангаҥ. 21 Бистиҥ ижибисте сеге ÿлÿÿ де, талдаш та jок — jÿрегиҥ Кудайдыҥ алдында акту эмес. 22 Анайдарда, бу jаман санааҥды кубултып, Кайраканга мÿргÿ, jÿрегиҥниҥ кара санаазын Ол таштаар болор бо. 23 Ичиҥе ачу öт толгонын, тöгÿнге кижендеткениҥди кöрÿп турум. 24 Симон дезе, каруу jандырып, айтты: — Слердиҥ айтканыгардыҥ нези де меге jетпезин деп, мен учун Кайраканга мÿргÿгер. 25 Олор дезе, Кайраканныҥ сöзин керелеп jарлыктайла, Иерусалим jаар кайра бурулдылар, jолой кöп самар jурттарда Сÿÿнчилÿ Jар jарладылар.
Филипп ле эфиоп
26 Кайраканныҥ ангели Филиппке айтты: — Туруп, тÿштÿк jаар, Иерусалимнеҥ Газа тÿшкен jолго бар. Ол ээн. 27 Филипп туруп, барды. Jе бат, акталап койгон бир эфиоп эр — кандакияныҥ, Эфиопияныҥ абакай-кааныныҥ сайыды, оныҥ акча-jööжöзин коручы кижи Кудайга бажырарга Иерусалим jÿреле, 28 jанып бараткан. Ол бойыныҥ эки кöлöсöлÿ jуучыл абразында Исаия jарчыны кычырып отурган. 29 Тын Филиппке айтты — Ол абрага jууктап, коштой бас. 30 Филипп jууктап келеле, байа кижи Исаия jарчыны кычырып турганын угала, 31 сурады: — Кычырып турганыҥды аайлап jадыҥ ба? — Меге кижи jартабайынча, канайып аайлайтан эдим? — дейле, ол Филиппти абрага чыгып, кожо отурсын деп сурады. 32 Чийимнеҥ ол кычырган jер дезе мындый болгон: «Оны сойорго jаткан койды чылап экелгендер. Кайчылаган улус алдында ÿн jок jаткан кураан чылап, Ол кыҥыс этпейт. 33 Оныҥ базындырганында Оныҥ jаргызы болгон. Jе Оныҥ угы-тöзин айдып берер кижи jок, нениҥ учун дезе Оныҥ jÿрÿми jердеҥ алылып jат». 34 Акталап койгон кижи Филиппке баштанып, айтты: — Сурап турум сени, айтсаҥ меге, jарчы кем керегинде айдат бойы керегинде бе айса кандый бир öскö кижи керегинде бе? 35 Айдарда, Филипп оозын ачып, бу Чийимнеҥ баштайла, ого Иисус керегинде Сÿÿнчилÿ Jар jарлады. 36 Jорыгын улалтып, сууга келдилер. — Бат, суу; креске тÿжерге кем меге буудактап jат? — деп, акталап койгон кижи айтты. 37 Филипп: 'Акту jÿрегиҥнеҥ бÿдÿп турган болзоҥ, jараар' — деди. Онызы айтты 'Христос Кудайдыҥ Уулы деп, бÿдÿп jадым'. 38 Оноҥ абраны токтотсын деп jакарды. Экÿ, Филипп ле акталап койгон кижи, сууга кирдилер, Филипп оны крестеди. 39 Олор суудаҥ чыгып келерде, Кайраканныҥ Тыны Филиппти алып барды, акталап койгон кижи оны база кöрбöди. Ол сÿÿнип, оноҥ ары атанды. 40 Филипп дезе Азотто болуп калды. Кесарияга jеткенче, ончо калаларды табарып, Сÿÿнчилÿ Jар jарлады.
Савлдыҥ Кудайга баштанганы
1 Савл дезе, Кайраканныҥ ÿренчиктерине каны-jинин jудунып, олорды öлтÿрерге кекенгенче болгон. Ол улу абыска келип, 2 бу Jолдо турган эр де, ÿй де улустыҥ кемизин тапса, Иерусалимге кижендÿ экелерге, Дамасктагы синагогаларга самаралар сурап алды. 3 Барып, Дамаскка jууктап келедерде, кенетийин оны теҥеридеҥ jаркын чалыдып ийди. 4 Ол jерге jыгылып, ого айткан ÿн укты: — Савл, Савл, сен Мени не истейдиҥ? 5 — Сен кем, Кайракан? — деп, ол сурады. Кайракан дезе айтты: — Мен — сеге истеткен Иисус. Сеге jыдага удура барарга кÿч. 6 Ол сертилдеп ле куйка бажы jимиреп, айтты — Кайракан, меге нени этсин деериҥ? Jе туруп, кала бар, нени эдетениҥ сеге айдылар. 7 Савлла кожо jÿрген улус дезе талымжырап калган турдылар: олор ÿнди укса да, кемди де кöрбöгöн. 8 Савл jердеҥ öрö турала, кöзи ачык бойы, нени де кöрÿп болбоды. Оны jединип, Дамаскка экелдилер. 9 Ол ÿч кÿн кöрбöй, неме jибей, ичпей jÿрди. 10 Дамаскта Анания деп бир ÿренчик болгон. Кайракан ого кöрÿлтеде «Анания!» — деди. — Эйе, бу мен, Кайракан — деп, онызы каруу jандырды. 11 Кайракан айтты: — Туруп, Кöнÿ дейтен оромго барып, Иуда-эштеҥ Тарстыҥ Савл деп кижизин сурап ук. Ол эмди мÿргÿп jат. 12 Ол мындый кöрÿлте кöргöн Анания деп эр кирип келеле, кöзи ачылзын деп, ого кол салып, алкаган. 13 Jе Анания каруу jандырды: — Бу кижи керегинде, Иерусалимде Сениҥ агаруларыҥа канча jаманы jеткенин кöп улустаҥ уккам. 14 Сениҥ адыҥды бойына кычырган улусты ончозын тудар jаҥы оныҥ мында да бар. Андый jаҥды ол улу абыстардаҥ алган. 15 Jе Кайракан айтты: — Бар! Калыктар да, каандар да, Израильдиҥ уулдары да алдында адымды jарладайын деп, Мениҥ талдап алганым ол. 16 Мениҥ адым учун канча кире шыралайтанын Мен ого кöргÿзип берерим. 17 Анания барып, байа айылга кирди, Савлга колын салып алкап, айтты: — Савл карындаш! Келип jаткан jолыҥда сеге кöрÿнген Иисус Кайракан мени ийди, кöзиҥ ачылып, сени Агару Тынла толзын деп. 18 Бу тарый оныҥ кöзинеҥ кайзырык тÿшкен чилеп, кöзи ачылды. Ол öрö туруп, креске тÿшти. 19 Курсак jийле, тыны кирди.
Савлдыҥ Дамаскта jарлыктаганы
Савл ÿренчиктерле кожо Дамаскта бир канча кÿн jÿрÿп, 20 ол ло тарый синагогаларда Иисусты Кудайдыҥ Уулы деп, jарлай берди. 21 Уккан улус ончозы кайкап, айдыжып турдылар: — Бу ат-jолго баштанып турган улусты Иерусалимде кырган кижи бу болбос по? Олорды тудуп кÿлÿйле, улу абыстарга апарып берерге, бери де келгени бу эмес пе? 22 Савл дезе, там тыҥып, бу Кижи Христостыҥ бойы деп чынын керелеп, Дамаскта jаткан иудейлерди туйуктандырып турды. 23 Тапту кöп кÿндер öдöрдö, иудейлер оны öлтÿрер деп jöптöштилер. 24 Jе Савл булардыҥ туйка jöптöжÿзин билип алды. Олор дезе, оны öлтÿрерге, каалгалардыҥ jанында тÿн-тÿш тозып тургандар. 25 Тÿнде оныҥ ÿренчиктери дезе оны каламага отургызып, стенени тöмöн тÿжÿрип ийдилер.
Савл Иерусалимде
26 Савл Иерусалимге келеле, ÿренчиктерге кожуларга ченешти. Jе ол ÿренчик болгонына бÿтпей, оноҥ ончолоры коркып тургандар. 27 Айдарда, Варнава оны алганча апостолдорго келип, канайып ол jолдо Кайраканды кöргöнин, Кайракан ого не дегенин, канайып ол Дамаскта Иисустыҥ адында тидим jарлыктаганын айдып берди. 28 Савл олорло кожо болуп, Иерусалимнеҥ барып, ойто келип, Кайраканныҥ адында тидим jарлыктап jÿрди. 29 Еллиндерле база эрмектежип, сöс блаажар болды, олор дезе Савлды öлтÿрерге турдылар. 30 Карындаштар мыны билеле, оны Кесарияга апарып, Тарс jаар аткарып ийдилер. 31 Анайдарда, Иудей, Галилей ле Самар ичиндеги серкпелер энчÿде jÿрÿп, тыҥып, Кайраканныҥ алдында айап, Агару Тыннаҥ коот алып, арбындап турдылар.
Петр jнейди jасканы
32 Петр ончолорын эбирип, Лиддада jаткан агаруларга база келди. 33 Анда ол сегис jыл тöжöктö jаткан курулгак оорулу Эней деп бир кижини тапты. 34 Петр ого айтты: — Эней, сени Иисус Христос jазып туру. Тöжöгиҥнеҥ тур. Ол бу тарый туруп келди. 35 Оны Лиддада ла Сарондо jаткан ончо улус кöрÿп, Кайраканга баштанды.
Петр ÿй кижини тиргискени
36 Иоппияда Тавифа («jеерен») деп ÿренчик ÿй кижи болгон. Ол кöп jакшынак керектер эдип, jокту-jойуга быйаны jедип турган. 37 Бу кÿндерде ол оорыйла, jада калган. Оны jунала, ÿстиндеги кыпка салып койгондор. 38 Лидда Иоппияга jуук болгондо, Петрдыҥ анда jÿргенин ÿренчиктер угала, олорго саадабай келзин деп, ого эки кижи ийдилер. 39 Петр туруп, олорло кожо барды. Jедип келерде, оны ÿстиндеги кыпка апардылар. Тул ÿй улус ончозы Петрдыҥ алдына туруп, кожо jÿрерде Jеерен кöктöгöн чамчаларды ла jикпелерди ого кöргÿзип, ыйлажып турдылар. 40 Jе Петр ончолорын кыптаҥ чыгарып, чöгöдöп, мÿргÿй берди. Оноҥ кижиниҥ сööгине баштанып, — Тавифа, тур! — деди. Ол кöзин ачып, Петрды кöрöлö, отура берди. 41 Петр ого колын сунуп, тургусты. Агаруларды ла тул ÿй улусты кычырала, оныҥ эзен-амыр болгонын кöргÿсти. 42 Бу болгоны Иоппия ичине угулып, кöп улус Кайраканга бÿтти. 43 Петр Иоппияда тапту узак jÿрди. Ол тере илеечи Симон деп кижиниҥ айлында jаткан.
Оноҥ айап, чынынча кылынып jÿрген кижи Ого jарап jат
1 Кесарияда Италий дейтен полктыҥ jÿс бажы Корнилий деп эр болгон. 2 Ол, айылдагы улузыла кожо Кудайга чындык, Оноҥ айап jÿрер бойы, калыкка буурсап, кöп быйан jетирип, Кудайга тудуш мÿргÿп jÿретен. 3 Бир кÿн ÿч саат кирези тÿште ол Кудайдыҥ ангелин кöрÿлтеде jап-jарт кöрÿп ийди. Ангел ого кирип келеле, «Корнилий!» деди. 4 Корнилий ол jаар кöстöп, коркыжы келип, айтты: — Не, Кайракан? Ангел каруу jандырды: — Кудай мÿргÿгениҥди угуп, быйаныҥды кöрÿп jат. Ол сени ундыбаган. 5 Эмди Иоппия jаар Петр дейтен Симонго улус ий. 6 Ол талай jанында туралу тере илеечи Симон-эште айылдап jат. Ол сеге сöстöр айдар, оныла сен ле айылдагы улузыҥ аргадалар. 7 Оныла эрмектешкен ангел jÿре берерде, Корнилий бойына jуук эки jалчызын ла кожо jÿрер чындык jуучылын алдырды. 8 Не болгонын ончозын олорго айдып, Иоппия jаар ийди. 9 Эртезинде, ийген улус jолдо тушта, калага jууктап барадарда, тал-тÿш кирезинде Петр тураныҥ ÿстине мÿргÿÿрге чыкты. 10 Ол аштамсырап, ажанар кÿÿни келди. Курсак аскылап jатканча, кöрÿлтеге алдырды. 11 Кöрзö, теҥери ачык эмтир, тöрт булуҥынаҥ буулаштырган jаан-элбек кеден ошкош неме jерге тÿжÿп jатты. 12 Оныҥ ичинде jердиҥ базып-jылып jÿрер jÿзÿн-jÿÿр тындулары, аҥдар, теҥериниҥ куштары болгон. 13 Ÿн ого айтты: — Тур, Петр, буларды сойып jи! 14 Jе Петр айтты: — Канайтса да jибезим, Кайракан! Бу jажыма бир де быjар айса ару эмес неме jибегем. 15 Ÿн ого база айтты: — Кудайдыҥ арутаганын быjар дебе. 16 Мынайда ÿч катап бололо, ол ло тарый ончозы теҥериге ойто кöдÿриле берди. 17 Ол кöргöн кöрÿлте не атасы деп, Петр ичинде кайкап турарда, бат, Корнилийдиҥ ийген улузы Симон-эшти сурулап табала, каалганыҥ jанына токтой тÿштилер. 18 Кыйгырып, Петр дейтен Симон мында айылдап турган ба деп сурадылар. 19 Петр кöрÿлте керегинде сананып турганча, Тын ого айтты: — Бат, ÿч кижи сени бедиреп туру. 20 Тур, jерге тÿжÿп, бир де эреҥистелбей, олорло кожо бар. Мен олорды ийген инем. 21 Петр улуска тÿжÿп, айтты: — Слердиҥ бедиреп турган кижигер мен болорым. Не керектÿ jÿрÿгер? 22 Олор каруу jандырдылар: — Бисти jÿс бажы Корнилий ийген. Ол Кудайга чындык ла Оноҥ айап jÿрген эр, оны иудейлердиҥ ончозы тооп jат. Сени айлына кычырып, айдар сöзиҥди уксын деп, агару ангелдеҥ jакару алган. 23 Айдарда, Петр олорды айлына кийдирип, кÿндÿледи. Эртезинде дезе туруп, олорло кожо чыкты. Иоппиядагы карындаштардыҥ кезиги оныла ок бардылар. 24 Соҥы кÿн Кесарияга келдилер. Корнилий дезе тöрööн-туугандарын ла jуук наjыларын jууйла, олорды сакып отурган. 25 Петр ÿйге кирип jадарда, Корнилий уткып, оныҥ бут алдына jыгылып, бажырды. 26 Jе Петр оны тургузып, — Тур, мен бойым база кижи — деди. 27 Оныла эрмектешкенче ÿйге кирип, кöп улус jуулганын кöрди. 28 Олорго айтты: — Иудей кижиге öскö укту кижиле билижери эмезе ого келери jарабазын билеригер. Jе Кудай мени бир де кижини быjар айса ару эмес деп адабазын деген. 29 Оныҥ учун мени кычыргылаарда, мойнобой келдим. Анайдарда, сурап турум не керектÿ мени кычырдыгар? 30 Корнилий каруу jандырды: — Тöрт кÿн мынаҥ озо, шак бу öйдö, ÿч саат тÿште мен айлымда мÿргÿп тургам. Кенетийин мениҥ алдыма jылтыркай кийимдÿ эр тура тÿжÿп, 31 мынайда айткан «Корнилий! Кудай мÿргÿÿлиҥди угуп, буурсап эткен быйаныҥды эзине алды. 32 Иоппия jаар Петр дейтен Симонго улус ий. Ол талайдыҥ jанында jаткан тере илеечи Симон-эште айылдап jат. Ол келип, сеге айдар». 33 Оныҥ учун сеге ылтам улус ийгем. Jе бат, келгениҥ jакшы. Биске айтсын деп, сеге Кайраканныҥ jакарганын ончозын угарга, эмди ончобыс Кудайдыҥ алдында турубыс. 34 Айдарда, Петр айдып баштады: — Кудай улустыҥ чырай-бÿдÿжине кöрбöй турганын эмди чындаптаҥ оҥдоп jадым. 35 Jе кандый ла калыкта Оноҥ айап, чынынча кылынып jÿрген кижи Ого jарап jат. 36 Ол Иисус Христос ажыра энчÿ керегинде Сÿÿнчилÿ Jар jарлап, Израиль уулдарына сöс ийген. Иисус — Ол ончолорыныҥ Кайраканы. 37 Иоанн креске тÿжетенин jарлыктаган соҥында Галилейдеҥ баштайла, Иудей ичинде не болгонын билеригер: 38 Назаретте jерлÿ Иисус керегинде, канайып Кудай Оны Агару Тынла, кÿчле майлаганын. Ол быйанду керектер эдип, кöрмöстиҥ базынчыгында улусты кöдÿрезин jазып, базып jÿрген, нениҥ учун дезе Кудай Оныла кожо болгон. 39 Бис дезе иудейлер ороонында ла Иерусалимде Ол нени эткениниҥ ончозыныҥ керечилери. Оны агашка илип, öлтÿрип койгондор. 40 Ÿчинчи кÿнде Кудай Оны тиргизип, Ого кöрÿнип турарын берген — 41 ончо калыкка эмес, jе Кудайдыҥ ажындыра туткан керечилерине, Ол тирилген соҥында Оныла кожо ичипjип jÿрген бистерге. 42 Ол тирÿлердиҥ ле öлгöндöрдиҥ Кудай тургускан Jаргычызы болгонын улуска jарлыктазын ла керелезин деп, биске jакарган. 43 Ого бÿткен не ле кижиниҥ кинчеги Оныҥ адыла ташталар деп, Ол керегинде ончо jарчылар керелеп jадылар. 44 Петр айдып турганча, оныҥ сöзин уккан ончо улуска Агару Тын тÿшти. 45 Петрла кожо келген томдолгондор ортодоҥ бÿдÿп тургандар Агару Тынныҥ сыйы кара jаҥдуларга да урулды деп, алаҥ кайкадылар, 46 нениҥ учун дезе, олор öскö тилдерле эрмектенип, Кудайды улуркадып тургандарын уккандар. Оноҥ Петр айтты: 47 — Бу улус Агару Тынды бис чилеп ок алган. Айдарда, сууга кирип, креске тÿшпезин деп, олорды кем токтодор? 48 Айдарда, Иисус Христостыҥ адында креске тÿжÿгер — деди. Оноҥ Петрды тоолу кÿнге артып калзын деп сурадылар.
Петрдыҥ Иерусалимге бурулганы
1 Апостолдор ло Иудейде jÿрген карындаштар Кудайдыҥ сöзин кара jаҥдулар да jуудып алганын уктылар. 2 Петр Иерусалимге келерде, томдолгондор оны каарып, 3 айттылар: — Сен томдолбогон улустыҥ айлына кирип, кожо ажангаҥ. 4 Айдарда, Петр не болгонын jÿргеери айда берди: 5 — Иоппия калада мÿргÿп турала, кöрÿлтеге алдыргам тöрт булуҥынаҥ тудулып, jаан-элбек кеден ошкош неме теҥеридеҥ тÿжÿп келеделе, меге jеткен. 6 Мен оноор кöрÿп, аjыктап турала, jердиҥ базып jÿрер тындуларын, аҥдарды, jылып jÿрер тындуларды ла теҥериниҥ куштарын кöрÿп ийгем. 7 Меге айткан ÿн уккам «Тур, Петр, буларды сойып jи». 8 Jе мен айткам «Канайтса да jибезим, Кайракан! Быjар айса ару эмес неме оозыма качан да кирбеген». 9 Теҥеридеҥ ÿн экинчизин айткан: «Кудайдыҥ арутаганын ару эмес деп jарлаба». 10 Мынайда ÿч катап бололо, оноҥ ончозы теҥери öрö ойто кöдÿриле берген. 11 Jе бат, бу ла тушта Кесариядаҥ меге ийилген ÿч кижи мен болгон турага баскылап келген. 12 Тын меге эмеш те эреҥистелбей, олорло кожо бар деген. Бу алты карындаш мениле кожо барган. Байа кижиниҥ айлына келдибис. 13 Ол биске бойыныҥ айлында турган, ого мынайда айткан ангелди кöргöни керегинде куучындаган: «Иоппия jаар улус ийип, Петр дейтен Симонды алдырып ал. 14 Ол сеге сöс айдар, ол сöстöр сени ле айылдагы улузыҥды аргадаар». 15 Мен айдып баштаарымда, башкыда бистерге де чилеп, олорго Агару Тын тÿшкен. 16 Ол тушта Кайраканныҥ мынайда айткан сöзин эске алгам: «Иоанн суула крестеген, слер дезе Агару Тынла крестедеригер». 17 Анайдарда, Иисус Христос Кайраканга бÿткен бистерге ок чылап, Кудай олорго андый ок сый берген болзо, Кудайга удурлажатан мен кем андый? 18 Мыны угала, томдолгондор токунап, Кудайды алкап, айттылар: — Кудай кара jаҥдуларга да jÿрÿм аларга, Ого баштанар арга берген туру.
Aнтиохияда серкпе тöзöгöни
19 Бу öйдö Стефаннаҥ улам истежÿдеҥ тоскон улус Финикия, Кипр ле Антиохияга jеттилер. Олор иудейлердеҥ башка сöсти кемге де jарлыктабай jÿргендер. 20 Кезиги Кипрдиҥ ле Киринейдиҥ улузы болгон. Олор Антиохияга келеле, еллиндерле де эрмектежип, Иисус Кайракан керегинде Сÿÿнчилÿ Jар jарлап турдылар. 21 Кайраканныҥ кÿчи олорло кожо болгон, ума jок кöп улус бÿдÿп, Кайраканга баштанган. 22 Мыныҥ табыжы Иерусалимдеги серкпеге jедерде, Варнаваны Антиохия jаар ийдилер. 23 Варнава jедип барала, Кудайдыҥ jакшылыгын кöрöлö сÿÿнип, Кайраканга акту jÿрегинеҥ чындык болзын деп, ончозын сергидип турды. 24 Ол jалакай, Агару Тынла толгон, Иисуска тыҥ бÿткен эр болгон. Анайып, Кайраканга кöп улус бÿтти. 25 Оноҥ Варнава Савлды бедиреп, Тарс барды. 26 Оны табала, Антиохияга экелди. Олор бÿткÿл бир jыл серкпеле туштажып, кöп улусты ÿреттилер. Антиохияда ÿренчиктер эҥ баштап христиандар деп адалгандар. 27 Ол кÿндерде Иерусалимнеҥ Антиохияга jарчылар келди. 28 Олордыҥ Агав дегени туруп, бастыра телекейде улу ачана-торо болор деп, Тынла кÿн-эртеде билип айтты. Андый ачана-торо Клавдий тужында болгон. 29 Айдарда, ÿренчиктер кажызы ла Иудейде jаткан карындаштарга арга-кÿчи jеткенче болужар болуп jöптöштилер. 30 Анайда ла эдип, jууп алганын Варнава ла Савлдаҥ серкпедеги jаандарга ийдилер.
Ирод-каан серкпени истегени
1 Бу öйдö Ирод-каан серкпениҥ бир кезик улузына jаман эдерге, олорды истеп баштаган. 2 Оныҥ jакарганыла, Иоанныҥ Иаков карындажын кылышла сайып öлтÿрип койгондор. 3 Мынызы иудейлерге jарап турганын кöрöлö, база Петрды тудуп алды. Ол тушта ачыбаган калаш быжыратан байрам кÿндер болгон. 4 Оны тудала тÿрмелеп, тöрт кижидеҥ турган тöрт бöлÿк черÿчилдерди каруулдадып койды. Оны пасханыҥ кийнинде калык алдына чыгарарга турган. 5 Анайдарда, Петрды тÿрмеде каруулдагандар, серкпе дезе ол учун Кудайга кичеенип мÿргÿген.
Петрдыҥ кайкамчылу jайымдалганы
6 Ирод оны jаргылаарга алып чыгайын деген кÿнниҥ тÿнинде Петр эки черÿчилдиҥ ортозында эки кынjыла кынjылаткан уйуктап jатты. Каруулчыктар дезе эжиктиҥ jанында тÿрмени каруулдап тургандар. 7 Кенетийин Кайраканныҥ ангели кöрÿнип, тÿрмеде jарык чалый берди. Ангел Петрдыҥ кабыргазына тÿртÿрип, оны ойгозып, — Капшай тур! — деерде, кынjы колынаҥ тÿже берди. 8 — Курчанып, öдÿгиҥди кий — деп, ангел айтты. Ол анайда ла этти. Ангел: — Катанчыгыҥды jабынып, мени ээчий бар — деди. 9 Петр чыгып, оныҥ кийнинеҥ барды. Ол ангелдиҥ эдип турганы чын болгонын билбей, кöрÿлте кöрÿп турум деп сананган. 10 Баштапкы, оноҥ экинчи каруулды öдöлö, олор кала jааргы темир каалгага базып келдилер. Каалга олордыҥ алдына бойы ла ачыла берди. Олор чыгып, бир оромды öдöрдö, кенетийин ангел jоголып калды. 11 Петр билинип келеле, айтты: — Эмди чыннаҥ кöрÿп турум Кайракан Бойыныҥ ангелин ийип, мени Иродтыҥ колынаҥ ла иудей калык сакыган ончо немедеҥ аргадаган. 12 Мыны билеле, ол Марк дейтен Иоанныҥ энези Мария-эшке келди. Анда кöп улус jуулыжала, мÿргÿп турган. 13 Петр каалгадагы эжикке токулдадарда, Рода деп jалчы кыс угарга базып келди. 14 Петрдыҥ ÿнин таныйла, сÿÿнген бойынча каалганы ачпай, ÿйге кийдире jÿгÿрип, Петр каалганыҥ jанында туру деп jарлады. 15 Олор дезе: — Санааҥ ордында эмес — дешти. Jе ол чын деп, jана баспай турды. Олор дезе: — Бу оныҥ ангели — дешкилеп турды. 16 Петр токулдатканча болгон. Каалганы ачып, оны кöрöлö, алаҥ кайкадылар. 17 Олор унчукпазын деп, Петр колыла имдеп, Кайракан оны тÿрмедеҥ канайда чыгарганын куучындап, — Бу керегинде Иаковко ло карындаштарга айдыгар — дейле, чыгып, öскö jерге ууланды. 18 Таҥ адарда, Петрла не болгон деп, jуучылдар тыҥ шакпырады. 19 Ирод дезе оны бедиреп таппады, каруулчыктарды шылайла öлтÿрсин деп jакарды. Оноҥ Иудейдеҥ Кесария jаар атанып, анда артып калды.
Иродтыҥ öлÿми
20 Ирод Тир ле Сидонныҥ улузына чугулданып турган. Олор дезе биригижеле, ого келдилер. Каанныҥ Власт деп кöдöчизин бойлорыныҥ jанына тартып алала, амыр-энчÿ сурадылар, нениҥ учун дезе олордыҥ jери каанныҥ jеринеҥ азыранып турган. 21 Эрмектежип алган кÿнде Ирод, каан кийимин катанып, ширееге отурып, олорго сöс айтты. 22 — Бу Кудайдыҥ ÿни, кижинийи эмес! — деп, улус кыйгырыжып турды. 23 Кудайга мак jетирбеген учун Кайраканныҥ ангели оны ол бойынча jыга соккон; ол курт-коҥыска челдедип, тыны кыйылып калган. 24 Кудайдыҥ сöзи дезе тыҥып, таркап турган. 25 Варнава ла Савл ижин бÿдÿреле, Марк дейтен Иоаннды кожо алганча, Иерусалимнеҥ кайра бурулдылар.
Варнава ла Савлдыҥ Кипрде jарлыктаганы
1 Антиохияныҥ серкпезинде мындый jарчылар ла ÿредÿчилер болгон Варнава, Нигер дейтен Симеон, Киринейдиҥ кижизи Луций, Ирод башчыла кожо таскаган Манаил ле Савл. 2 Олор Кайраканга бажырып, орозолоп турарда, Агару Тын айтты: — Меге Варнава ла Савлды бöлÿп беригер, олорды Мен кычырган керекти бÿдÿрзин деп. 3 Айдарда, олор орозолоп мÿргÿйле, Варнава ла Савлга кол салып алкап, божодып ийдилер. 4 Агару Тыннаҥ ийилген бу экÿ Селевкияга келдилер, оноҥ ары Кипр jаар jÿстилер. 5 Саламинге келеле, иудей синагогаларда Кудайдыҥ сöзин jарлыктадылар. Иоанн олорло кожо jÿрÿп, болужып турган. 6 Бастыра ортолыкты Пафка jетире öдöлö, илбичи ле тöгÿн jарчыга, Вариисус деп иудейге туштадылар. 7 Ол керсÿ эр проконсул Сергий Павелле кожо болгон. Проконсул Варнава ла Савлды бойына кычырып алып, Кудайдыҥ сöзин угарга кÿÿнзеген. 8 Элима-илбичи дезе оныҥ грек ады) проконсулды Кудай jаҥынаҥ кыйыштырарга ченежип, олорго удурлажып турган. 9 Jе Савл, оны база Павел дежер, Агару Тынла толуп, ого кезе, чике кöрÿп, 10 айтты: — Сен — кöрмöс уулы, не ле чынныҥ öштÿзи! Ичиҥ не ле куурмакла, не ле jаманла толгон. Кайраканныҥ кöнÿ jолдорын мыйрыйтатанын токтодорыҥ ба? 11 Эмди, бат, Кайраканныҥ кÿчи сеге удура, сен сокорып, öй jеткенче кÿн кöрбöзиҥ. Бу ла тушта ого караҥуй ла карачкы тÿшти. Ол ары-бери кармадап, jедекчи бедиреп турды. 12 Проконсул не болгонды кöрöлö, Кайраканныҥ ÿредÿзин кайкап, Кудайга бÿтти.
Aнтиохияда jарлыктаганы
13 Павел ле оныла кожо jÿргендер Пафтаҥ jÿзеле, Памфилиядагы Пергияга келдилер. Jе Иоанн олордоҥ айрылып, Иерусалимге бурулды. 14 Олор дезе, Пергиядаҥ ары барып, Писидиядагы Антиохияга келдилер. Суббот кÿнде синагогага кирип, отура бердилер. 15 Jасак ла jарчылардыҥ тÿрбектери кычырылган соҥында синагоганыҥ jаандары олорго кижи ийип, мынайда айттырдылар: — Эрлер, карындаштар, улуска ÿредÿ сöзигер бар болзо, айдыгар. 16 Павел öрö туруп, колын jаҥып, айтты: — Израильдиҥ эрлери ле Кудайдаҥ айап jÿргендер, угугар! 17 Бу калыктыҥ Кудайы ада-öбöкöлöристи талдап алган, бу калык Египет jеринде jÿрерде, оны кöдÿрип-улуркадып, колыныҥ кÿчиле ол jердеҥ чыгарган. 18 Олорды тöртöн jылга jуук куба чöлдö азыраган эди. 19 Ханаан jеринде jети калыкты кырала, jерин Бойыныҥ калыгына энчиге ÿлеген. 20 Мыныҥ кийнинде тöрт jÿс бежен jылга jуук öйдиҥ туркунына олорго Самуил jарчыга jетире jаргычылар берген. 21 Оноҥ калык олордо каан болзын деп сураарда, Кудай олорго Вениамин угынаҥ Кис уулы Саул эрди тöртöн jылга берген. 22 Оны jайладала, олорго каан эдип Давидти туткан. Ол керегинде керелеп, айткан: «Jÿрегиме jараган эрди, Иессей уулы Давидти таптым, ол Мениҥ нени ле эдейин дегенимди бÿдÿрер». 23 Сöзин бергениле, Кудай оныҥ ÿренинеҥ Израильге Аргадаачы Иисусты экелген. 24 Ол сыраҥай келер алдында Иоанн бастыра Израиль калыгы Кудайга баштанып, креске тÿшсин деп jарлыктаган. 25 Бойыныҥ ижин божодоло, Иоанн айткан «Слер мени кем деп бодоп турганыгар? Оныгар мен эмезим. Jе бат, Ол мениҥ кийнимче келедири, мен Оныҥ öдÿгиниҥ буузын да чечерге турбазым». 26 Эрлер, карындаштар, Авраам угыныҥ балдары, ортогордо Кудайдаҥ айап jÿргендер! Слерге бу аргадаштыҥ сöзи ийилген. 27 Иерусалимде jаткандар ла олордыҥ бийлери Иисусты таныбай jаргылап, кажы ла суббот кÿнде кычырылып турган jарчылардыҥ сöстöрин бÿдÿрген ине. 28 Öлтÿрер бир де шылтак таппай, Оны öлтÿрзин деп, Пилатты сурагандар. 29 Ол керегинде бичилгенин ончозын бÿдÿреле, Оны агаштаҥ тÿжÿрип, сööк jуур jерге салып койгондор. 30 Jе Кудай Оны тиргизип алган. 31 Оныла кожо Галилейдеҥ чыгып, Иерусалим келген улуска Ол кöп кÿндердиҥ туркунына кöрÿнген. Эмди олор калык алдында Оныҥ керечилери. 32 Бис слерге Сÿÿнчилÿ Jар айдып турубыс Кудай Иисусты тиргизеле, ада-öбöкöлöргö берген сöзин биске, балдарына, бÿдÿрген, 33 экинчи сарында бичилгенинче: «Сен — Мениҥ Уулым, Мен бÿгÿн Сени туудым». 34 Ол чирибезин деп, Оны тиргискени керегинде Кудай мынайда айткан: «Слерге Давидтиҥ агару, чындык байлыгын берерим». 35 Оныҥ учун Ол öскö jерде айдат: «Бойыҥныҥ агаруҥ чирип калатанын болдыртпазыҥ». 36 Jе Давид бойыныҥ ÿйезинде Кудайдыҥ табын бÿдÿреле, jада калган, ада-öбöкöлöрине биригип, чирип калган. 37 Кудайдыҥ Тиргискени дезе, чирибеген. 38 Оныҥ учун, эрлер, карындаштар, Иисуска болуп кинчектер ташталары слерге jарлалып турганын билигер. 39 Ол ажыра бÿдÿп турган кажы ла кижи, Моисейдиҥ Jасагы ажыра jайымдалып болбогон не ле немедеҥ jайымдалат. 40 Анайдарда, jарчылардыҥ мынайда айтканы слерле болбозын деп чеберленигер 41 «Кудайдыҥ ÿнин укпастар! Кöрÿгер, кайкагар, jоголып-тайылып калыгар, нениҥ учун дезе слердиҥ кÿндеригерде Мен керек эдип jадым, кем слерге айтса, бого бÿтпес эдигер». 42 Олор синагогадаҥ чыгып jадарда, бу айтканыгарды келер субботто айдыгар ок — дедилер. 43 Jуун божоордо, кöп иудейлер ле Кудайга чындык, иудей jаҥын алган кара jаҥду кöп улус Павел ле Варнаваныҥ кийнинеҥ бардылар. Олор буларла эрмектежип, Кудайдыҥ jакшылыгында болуп jÿрÿгер деп, бÿдÿндирип турдылар. 44 Ээчий субботто калада jаткандардыҥ ончозына jуугы Кудайдыҥ сöзин угарга jуулды. 45 Jе иудейлер кöп улусты кöрöлö адаркап, Павелдиҥ айтканына удурлажып, jамандап турдылар. 46 Айдарда, Павел ле Варнава тидим айттылар: — Кудайдыҥ сöзи элдеҥ озо слерге jарлыкталар учурлу болгон. Jе слер оны jектеп, бойыгарды бойыгар мöҥкÿ jÿрÿмге jарабас эдип турганыгар учун кара jаҥдуларга баштанып jадыбыс. 47 Анайда биске Кайракан jакыган jок беди: «Jердиҥ jаказына jетире аргадаш экелзин деп, Сени кара jаҥдуларга jарык эттим». 48 Мыны угуп, кара jаҥдулар сÿÿнип, Кайраканныҥ сöзин макка чыгарып турдылар. Мöҥкÿ jÿрÿмге тудулган улус ончозы Кудайга бÿтти. 49 Кайраканныҥ сöзи ороон ичине таркап турды. 50 Jе иудейлер Кудайга чындык абакайларды ла каланыҥ jарлу улузын сайгактап ийдилер, олор дезе, Павел ле Варнавага удура истежÿ баштап, бойыныҥ jеринеҥ чыгара сÿрдилер. 51 Олор буттарынаҥ тоозынды олорго кактап, Иконияга келдилер. 52 Ÿренчиктер дезе сÿÿнчиле, Агару Тынла толтырылып турдылар.
Павел ле Варнава Иконияда
1 Иконияда андый ок болды. Олор иудейлердиҥ синагогазына кирип, сöс айдарда, ума jок кöп иудейлер де, еллиндер де Кудайга бÿттилер. 2 Багынбаган иудейлер дезе кара jаҥдуларды карындаштарга удура сайгактап ийдилер. 3 Андый да болзо, апостолдор анда тапту узак jÿрÿп, Кайракан керегинде тидим айдып турдылар. Кайракан дезе, Бойыныҥ jакшылыкту сöзиниҥ чынын керелеп, олордыҥ колыла билдилер ле кайкалдар jайаар болды. 4 Калада jаткандар эки jара бöлÿнди кезиги иудейлердиҥ, öскöлöри дезе апостолдордыҥ jанында болгондор. 5 Кара jаҥдулар ла иудейлер бойлорыныҥ бийлериле кожо Павел ле Варнаваны уйатка тÿжÿрип, ташла шыбалаарга jÿткÿп турарда, 6 олор мыны билип, Ликаонияныҥ Листра ла Дервия калаларына ла олорды эбире jерлерге ырбап, 7 анда Сÿÿнчилÿ Jар jарлап jÿрдилер.
Листрада ла Дервияда
8 Листрада буды баспас бир эр отурган. Энедеҥ аксак туулган бойы, ол качан да баспаган. 9 Ол Павелдиҥ айтканын угуп отурган. Павел ого кадай кöрÿп, ол бÿдÿп турганын, аргадалар аргалу болгонын билеле, 10 тыҥ ÿнденип, айтты: — Будыҥа тÿс тур! Онызы тура jÿгÿрип, база берди. 11 Павелдиҥ эткенин кöрöлö, улус ликаондоп кыйгырыжып чыкты: — Кижи бÿдÿмин алынган кудайлар биске тÿшти! 12 Олор Варнаваны Зевс, Павелди дезе, сöс айтканы ол учун, Гермес деп турдылар. 13 Каланыҥ ары jанында Зевстиҥ öргööзи турган. Оныҥ абызы каалганыҥ jанына букалар ла веноктор экелип, улусла кожо тайылга эдерге турган. 14 Jе Варнава ла Павел апостолдор мыны угала, кийимдерин jырта тартып, кыйгы-кышкыла улустыҥ öзöгине тап эдип киреле, 15 айттылар: — Эрлер, слер нени эдип тураар? Бис слердий ок улус эдибис. Слерди бу тöгÿн кудайлардаҥ теҥери ле jерди, талайды ла олордо барын jайаган тирÿ Кудайга баштанзын деп, слерге Сÿÿнчилÿ Jар jарлап jадыбыс. 16 Öткöн ÿйелерде Ол ончо калыктарга бойыныҥ jолыла jÿрер jöп берген. 17 Jе Ол Бойы керегинде керелеп, быйан эдип, теҥеридеҥ слерге jаҥмыр jаадырып, тÿжÿм, аш-курсак берип, jÿректереерди сÿÿнчиле толтырган. 18 Мынайда айдып, биске тайылга этпегер деп, улусты jÿк арайдаҥ бÿдÿндирип салдылар. 19 Антиохиядаҥ ла Икониядаҥ иудейлер келеле, улусты сайгактап ийдилер. Павелди ташла шыбалап, öлÿп калган болор деп, каланыҥ ары jанына чыгарып, анда артырып койдылар. 20 Ÿренчиктер оны эбире jуулыжып келерде, ол туруп, кала барды. Эртезинде дезе Варнавала кожо Дервия jаар jÿре берди.
Aнтиохияга бурулганы
21 Олор бу калага Сÿÿнчилÿ Jар jарлап, тапту кöп улусты ÿренчиктер эттилер. Кайра jанарда, Листраны, Иконияны ла Антиохияны табарып, 22 ÿренчиктердиҥ тынын тыҥыттылар. Кудайга jаантайын чындык болзын деп jакып, «Бис Кудайдыҥ Каандыгына кöп шыра öдÿп кирер jаҥду» — деп, ÿредип турдылар. 23 Кажы ла серкпеде jаандарды кол салып кöстöйлö, Павел ле Варнава орозолоп мÿргÿйле, олорды бойлоры бÿткен Кайраканга берип койдылар. 24 Оноҥ Писидияны табарып, Памфилияга келдилер. 25 Пергияда Кайраканныҥ сöзин jарлыктайла, Атталияга тÿштилер. 26 Оноҥ чыгала, Антиохия jаар jÿстилер. Анайып, керекке Кудайдыҥ jакшылыгы берилип, оны бÿдÿрип койдылар. 27 Jедип келеле, серкпени jууп, Кудай олорло нени эткенин ончозын, канайып Ол кара jаҥдуларга бÿдериниҥ эжигин ачканын айттылар. 28 Анда ÿренчиктерле кожо узак jÿрдилер.
Иерусалимдеги jуун
1 Иудейдеҥ келген кандый да улус карындаштарды ÿредип турдылар: — Моисейдиҥ чÿм-jаҥыла томдотпозогор, аргаданып болбозыгар. 2 Павел ле Варнава олорло jöпсинбеди, мынызы jаан блааш-тартышка экелди. Айдарда, Павел, Варнава, бир кезик öскöзи де бу суракла апостолдорго ло серкпедеги jаандарга Иерусалим барсын деп шÿÿштилер. 3 Анайдарда, серкпе олорды аткарып ийди, олор Финикия ла Самарды табарып, кара jаҥдулардыҥ Кудайга баштанганын jолой куучындап, ончо карындаштарды айдары jок сÿÿндирип турдылар. 4 Иерусалимге jедип келеле, серкпеге, апостолдорго ло серкпедеги jаандарга уткыдып, Кудай олорло нени эткенин, канайып кара jаҥдуларга бÿдериниҥ эжигин ачканын ончозын айдып бердилер. 5 Jе фарисейлердиҥ ÿредÿзиле башкарынып, бÿдÿп турган кезик улус öрö туруп, айттылар: — Кара jаҥдуларды томдоп, Моисейдиҥ Jасагын бÿдÿрерин некеер керек. 6 Апостолдор ло серкпедеги jаандар бу керектиҥ аайына чыгарга jуулдылар. 7 Узак шÿÿжÿниҥ кийнинде Петр öрö туруп, айтты: — Эрлер, карындаштар! Кара jаҥдулар менеҥ Сÿÿнчилÿ Jардыҥ сöзин угуп, бÿтсин деп, Кудай баштамы кÿндердеҥ ала ортогордо талдаш эткенин билеригер. 8 Кижиниҥ jÿрегинде не барын билеечи Кудай биске чилеп, олорго Агару Тын сыйлап, кере берген. 9 Jÿректерин бÿдетениле арутап, бистер ле олор ортодо бир башкаланыш этпеген. 10 Айдарда, ада-öбöкöлöрис те, бис те апарып болбогон уур jÿкти ÿренчиктердиҥ мойнына артып, эмди Кудайды не керек ченеп jадыгар? 11 Jе Иисус Кайраканныҥ jакшылыгыла олор чылап аргадаларыс деп, бÿдÿп jадыбыс. 12 Ончолоры тымып, Варнава ла Павелди уга бердилер. Бу экÿ бойлоры ажыра Кудай кара jаҥдулар ортодо кандый билдилер ле кайкалдар jайаганын куучындап тургандар. 13 Олор унчукпай барарда, Иаков айдып баштады: — Эрлер, карындаштар, айтканымды угугар! 14 Кудай башталганынаҥ ала кара jаҥдулардаҥ Бойыныҥ адына учурлалган улус талдап алганын Симон jартап берди. 15 Ол керегинде jарчылардыҥ да сöстöри керелейт: 16 «'Мыныҥ кийнинде бурулып, Давидтиҥ аҥтарылган чадырын такыптаҥ тударым, jайрадылганын орныктырып тургузарым, 17 ортозында Мениҥ адым адалар арткан улус ла ончо калыктар Кайраканды бедирезин деп'. Бу ончо керектерди эдип турган Кайракан анайда айдат». 18 Бу ончо керектер Ого чак бÿдердеҥ бери jарлу. 19 Оныҥ учун Кудайга баштанып турган кара jаҥдуларды бис буудактабас учурлу деп бодоп турум. 20 Jе чалуга тайган малдыҥ эдин jибезин, балыр jÿрÿм jÿрбезин, бууп öлтÿрген тындуныҥ эдин ле кан jибезин деп, олорго бичиир керек. 21 Моисейдиҥ бичигени jебрен ÿйелердеҥ бери калалар сайын jарлыкталып, кажы ла суббот кÿн синагогаларда кычырылат ине.
Aпостолдордыҥ самаразы
22 Оноҥ апостолдор ло серкпедеги jаандар ончо серкпеле бойлоры ортодоҥ эрлер талдап, Павелле, Варнавала кожо Антиохия jаар ийер деп шÿÿштилер: Варсава дейтен Иуданы ла Силаны. Бу эки эр карындаштар ортодо башчылар болгон. 23 Олорло мындый самара ийдилер «Апостолдор, серкпедеги jаандар ла карындаштар Антиохиядагы, Сириядагы ла Киликиядагы кара jаҥду карындаштарга эзен-амырын jетирип туру! 24 Бистиҥ бир кезик улузыс бистеҥ jакылта албай, бойлорыныҥ сöстöриле слерди тÿймедип слер томдолор ло Jасакты бÿдÿрер учурлу деп айдып, тын-jулагарды öкпööрткöнин уктыбыс. 25 Оныҥ учун ончобыс jöп болуп, эрлер талдап, бистиҥ сÿÿген Варнавала, Павелле кожо олорды слерге ийер деп шÿÿштис. 26 Бу экÿ Иисус Христос Кайраканыстыҥ ады учун jÿрÿмин берген улус эди. 27 Анайдарда, Иуда ла Силаны ийдис, олор мыны ок слерге сöслö jетирер. 28 Агару Тын ла бис мындый некелтедеҥ башка, слерди неле де jоботпос деп шÿÿштис 29 чалуга тайганныҥ эдин, кан, бууп öлтÿргенниҥ эдин jибегер, балыр jÿрÿм jÿрбегер. Бойыгарды мынаҥ чеберлеп, jакшы эдеригер. Су-кадык jÿрÿгер». 30 Анайдарда, ийилгендер Антиохияга келеле, улусты jууп алып, самараны табыштырып бердилер. 31 Олор самараны кычырала, бу ÿредÿ-jакылтага сÿÿнип турдылар. 32 Иуда ла Сила, jарчылар болгон бойлоры, карындаштарды кöп сöстöрлö ÿредип-jакып, Кудайга бÿдер кÿÿн-санаазын тыҥыттылар. 33 Бир кезек öй jÿрген кийнинде карындаштар олорды апостолдорго амырын алганча jандырып ийдилер. 34 Jе Сила артып калар деп шÿÿди. 35 Павел ле Варнава дезе, Антиохияда jÿрÿп, кöп öскö улусла кожо ÿредип, Кайраканныҥ сöзин jарлыктап турдылар.
Павел ле Варнаваныҥ айрылышканы
36 Бир канча кÿнниҥ бажында Павел Варнавага айтты: — Кайра бурулып, Кайраканныҥ сöзин бис jарлаган кажы ла каладагы карындаштарга jолыгып, кандый jаткандарын кöрöли. 37 Варнава бойыла кожо Марк дейтен Иоаннды аларга сананган. 38 Jе Павел олорды Памфилияда артырып койгон, олорло кожо керекке барбаган кижини албас керек деп бодоп турган. 39 Мынаҥ улам олор ортодо тыҥ jöпсинишпестер болуп, бой-бойлорынаҥ айрылыжып калдылар. Варнава Маркты алып, Кипр jаар jÿсти. 40 Павелди дезе карындаштар Кайраканныҥ jакшылыгына берип койдылар. Ол бойына Силаны талдап, jолго кöндÿкти. 41 Сирия ла Киликияны табарып, серкпелерди тыҥыдып jÿрди.
1 Павел Дервияга, оноҥ Листрага jетти. Анда Тимофей деп ÿренчик болгон. Энези бÿдÿп турган иудей кижи, адазы дезе еллин болгон. 2 Тимофей керегинде Листрада ла Иконияда jÿрген карындаштар керелеп тургандар. 3 Павел оны jолго кожо барзын деп кÿÿнзеп, ол jерлерде jÿрген иудейлерге болуп оны томдоды, нениҥ учун дезе, оныҥ адазы еллин деп, ончозы билер болгон. 4 Олор калаларды табарып, Иерусалимде апостолдор ло серкпедеги jаандар чыгарган jöптöрди бÿдÿрсин деп, jакып тургандар. 5 Серкпелер бÿдетениле тыҥып, тоозыла кÿнÿҥ сайын арбындап турган.
Павелди Македонияга кычырганы
6 Агару Тын олорго Асияда сöс jарлыктаарга болдыртпады. Олор Фригия ла Галатия ороонды öдöлö, 7 Мисияга jедип, Вифиния jаар барарга ченештилер, jе Иисустыҥ Тыны олорды божотподы. 8 Мисияны öдöлö, Троадага тÿштилер. 9 Тÿнде Павелге кöрÿлте болды. Македонияныҥ кандый да эри — Македонияга келип, биске болуш! — деп, оны сурап турды. 10 Бу кöрÿлтениҥ кийнинде Кудай бисти олорго Сÿÿнчилÿ Jар jарлаарга кычырган туру деп, бу тарый Македония атанар шÿÿлте эттис.
Лидияныҥ Кудайга баштанганы
11 Троаданаҥ чыгып, Самофракияга кöнÿ келдис, эртезинде дезе Неапольго. 12 Оноортынаҥ чыгала, Македонияныҥ баштапкы бöлÿгинде Римниҥ колониязы болгон Филиппыга келдис. Анда тоолу кÿн jÿрдис. 13 Суббот кÿнде каладаҥ чыгып, бистиҥ санаабысла, улус мÿргÿйтен тура турган сууныҥ jаказына келдис. Анда jуулган ÿй улусла отурып эрмектештис. 14 Мында ок Фиатир каладаҥ келип, кубакай-кызыл бöслö садыжып турган Лидия деп бир ÿй кижи болгон. Ол, Кудайды байлап jÿрген бойы, угуп турарда, Павелдиҥ айтканын кöксине алынзын деп, Кайракан оныҥ jÿрегин ачты. 15 Ол айылдагы улузыла кожо креске тÿжеле, бисти сурап, мени Кайраканга бÿдÿмjилÿ деп турган болзогор, айлыма кирип, менде jадыгар деп, сöстöп алды.
Павел ле Силаны тÿрмелегени
16 Бир кÿн улус мÿргÿйтен турага барып jатсабыс, биске ырымдаачы тынга каптырган бир jалчы ÿй кижи туштады. Ол ырымдап, бойыныҥ ээлерине jаан кирелте экелип турган. 17 Павелди ле бисти ээчип, ол кыйгырып турды — Бу улус — Öрö турган Кудайдыҥ кулдары! Олор слерге аргадаштыҥ jолын jарлап jадылар! 18 Мынайда ол канча кÿнге улай айдып келди. Павелдиҥ коронына тийип, кайа кöрÿп, тынга айтты: — Иисус Христостыҥ адыла сеге jакарып турум: бу кижидеҥ чык! Тын бу тарый чыга берди. 19 Оныҥ ээлери кирелте алар ижемjи jылыйганын кöрöлö, Павел ле Силаны тудуп, тепсеҥге jаҥдарга алып бардылар. 20 Олорды колонияныҥ jаандарына экелип, айттылар: — Бу улус, иудей бойлоры, бистиҥ каланы шакпырадып, 21 бистерге, Римниҥ улузына, алынарга да, бÿдÿрерге де jарабас чÿмjаҥдарды jарлап jат. 22 Калык база олорго удура туруп чыкты. Колонияныҥ jаандары дезе олордыҥ кийимин ушта тартып, шыйдамдазын деп jакардылар. 23 Олорды кöп соголо, тÿрмелеп, jазап каруулдазын деп, каруулчыкка jакардылар. 24 Ол андый jакару алала, олорды ич тÿрмеге сугуп, буттарын кижендеп койды.
Павел ле Силаныҥ кайкамчылу jайымдалганы
25 Тÿн аразы киреде Павел ле Сила Кудайга мÿргÿп, сарнагандар. Кижендÿлер дезе олорды угуп тургандар. 26 Кенетийин тыҥ jер силкинип, керек дезе тÿрмениҥ тöзи jайкана берди. Бу тарый ончо эжиктер ачылып, ончозыныҥ кижендери когызай берди. 27 Каруулчык ойгонып келеле, тÿрмениҥ эжиктери ачык болгонын кöрÿп, кижендÿлер кача берген болор деп, кылышты ала койып, сайынарга jастады. 28 Jе Павел тыҥ кыйгырып ийди: — Бойыҥа jаман неме этпе, ончобыс мында инебис! 29 Ол от некеп, кийдире jÿгÿреле, Павел ле Силаныҥ алдына сертилдеп jыгылды. 30 Олорды мынаар чыгарып, айтты: — Бийлерим, аргаданарга нени эдейин? 31 — Иисус Кайраканга бÿт. Ол тушта сен де, айылдагы улузыҥ да аргадаларыгар — деп, олор каруу jандырдылар. 32 Павел ле Сила ого ло оныҥ айлындагы ончо улуска Кайраканныҥ сöзин jарлыктадылар. 33 Ол ло кÿн тÿнде тÿрмениҥ каруулчыгы олордыҥ шырказын jунуп, бойы да, айылдагы улузы да бу бойынча креске тÿшти. 34 Оноҥ олорды айлына экелип, кÿндÿкÿрее этти, Кудайга бÿттим деп, айылдагы улузыла кожо сÿÿнди. 35 Таҥ адып келерде, Павел ле Силаны божотсын деп, колонияныҥ jаандары каланыҥ jалчыларын ийди. 36 Тÿрмениҥ каруулчыгы бу керегинде Павелге jетирип, айтты: — Колонияныҥ jаандары слерди божотсын деп, улус ийди. Анайдарда, эмди чыгып, амырды алганча барыгар. 37 Jе Павел олорго айтты: — Бисти, Римниҥ улузын, ончо улус кöзинче jаргылабай соголо, тÿрмелеп койгондор. Эмди туйказынаҥ сÿрÿп jаткан ба? Jок туру! Келип, бисти бойлоры чыгарсын. 38 Каланыҥ jалчылары бу сöстöрди колонияныҥ jаандарына айдып бардылар. Олор Павел ле Сила Римниҥ улузы деп угала, коркый бердилер. 39 Келеле, олордыҥ алдына jаманын таштазын деп сурап, тÿрмедеҥ чыгарала, каладаҥ jÿре берзин дедилер. 40 Олор дезе тÿрмедеҥ чыгала, Лидия-эшке келдилер. Анда карындаштарды кöрöлö сергидип, jолго кöндÿктилер.
Павел ле Сила Фессалоникада
1 Олор Амфиполь ло Аполлонияны табарып öдöлö, Фессалоникага келдилер. Анда иудей синагога болгон. 2 Павел бойыныҥ jаҥынча ого кирип, ÿч субботко улай олорго Чийимдердеҥ айдып, 3 Христос кыйналар ла тирилер учурлу болгон деп, мениҥ слерге jарлап турган Иисус — Ол Христос деп, jартап ла кöргÿзип турган. 4 Олордыҥ кезиги бÿдÿп, Павел ле Силага кожулды, анайып ок Кудайга чындык сÿрекей кöп еллиндер ле ас эмес абакайлар. 5 Jе иудейлер кÿйÿнип, тепсеҥнеҥ бир кезик кулугурларды табала, jуулыжып алып, каланы кÿйбÿреде бердилер. Иасон-эшке келеле, Павел ле Силаны улуска алып чыгарга, некеп турдылар. 6 Jе олорды таппай салала, Иасонды ла бир кезик карындаштарды каланыҥ jаҥдарына апарып, кыйгырыжып турдылар: — Калыкты тÿйметкен бу улус бери де келди! 7 Иасон дезе олорды айлына кийдирген! Олор ончозы каганныҥ jакаруларын бузып, öскö кижини, Иисусты каан деп адап jадылар. 8 Jуулган улус ла каланыҥ jаҥдары мыны угала чочып, тÿймеже бердилер. 9 Иасонноҥ ло öскöзинеҥ де ордына неме алала, олорды божодып ийдилер.
Верияда
10 Карындаштар дезе саадабай тÿнде Павел ле Силаны Верия jаар аткардылар. Верияга келеле, олор иудей синагогага бардылар. 11 Мындагы улус Фессалоникадазынаҥ керсÿ болгон олор Павелдиҥ jарлыктаганыла ба деп билерге, кÿнÿҥ сайын Чийимди шиҥжÿлеп, сöсти кичеенип jуудып алдылар. 12 Олордыҥ кöбизи бÿтти, анайып ла ас эмес еллин абакайлар ла эрлер. 13 Jе Павел Кудайдыҥ сöзин Верияда база jарлыктаганын Фессалониканыҥ иудейлери билеле, бери де келип, калыкты тÿймедип, сайгактай бердилер. 14 Айдарда, карындаштар Павелди талай jаар ылтам аткардылар. Сила ла Тимофей дезе артып калдылар.
Павел öфиныда
15 Павелди ÿйдешкен улус оны Афиныга jетирдилер. Сила ла Тимофей ого капшай келзин деп, Павелдеҥ jакылта алала, jолго кöндÿктилер. 16 Павел олорды Афиныда сакып, кала чалуларла толо болгонын кöрÿп, оныҥ бойында тыны чугулданып турды. 17 Ол синагогада иудейлерле, Кудайды байлаган улусла, кÿнÿҥ сайын тепсеҥде туштаган улусла эрмектежип, шÿÿжип jÿрген. 18 Кезик айлаткыштар эпикурлар ла стоиктер оныла туштажып тургандар. Кезиги айдышты — Бу калырууш нени айдарга туру? Кажылары: — Ол öскö кудайлардыҥ jарлыкчызы болгодый — дешти. Павел Иисус ла тирилетени керегинде Сÿÿнчилÿ Jар jарлаганы учун, олор анайда айткандар. 19 Оны ареопагка экелип, сурадылар: — Сен jарлыктаачы бу кандый-андый jаҥы ÿредÿ болгонын билер учурыс бар ба? 20 Кулагыска саҥ башка немелер айдадыҥ. Оныҥ учун ол не атасы деп, билерге турубыс. 21 Афиныныҥ улузы ла анда jаткан öскö jердиҥ улузы дезе кандый бир jаҥы неме керегинде айдып эмезе угуп öй öткÿрерин артыксынатан. 22 Павел ареопагтыҥ алдына туруп, айтты: — Афины эрлери! Слердиҥ анчада ла кудайзак болгоныгарды ончозынаҥ кöрÿп турум. 23 Мен базып jÿрÿп, слердиҥ агарулыктарды аjыктап, керек дезе «Jарты jок Кудайга» деп бичиктÿ тагылга учурадым. Оны, слердиҥ билбей jадып байлап турганыгарды, слерге jарлыктап турум. 24 Телекейди ле анда не барын jайаган Кудай — теҥери ле jердиҥ Кайраканы. Ол кижиниҥ колы туткан öргööлöрдö jуртабай jат. 25 Кижиниҥ колы иштейтени Ого керек jок: Ол Бойы ончозына jÿрÿм, тыныш ла бастыразын сыйлап jат. 26 Jер-ÿстинде jÿрзин деп, Ол jаҥыс каннаҥ бастыра кижиликти jайап, олордыҥ jÿрер öйин ле jадар jериниҥ кыйузын темдектеген. 27 Кудай Бойын бедирезин деп jат, Оны сескилегей не, тапкылагай не. Андый да болзо, Ол кажыбыстаҥ ла ыраак эмес. 28 Бис Оныҥ Бойында jÿрÿмдÿ, кыймыктанып, jÿрÿп jадыс ине, слердиҥ ÿлгерчилердиҥ кезиги айткан чылап «Бис Оныҥ угы-тöзинеҥ». 29 Анайдарда, Кудайдыҥ угы-тöзинеҥ болорыста, Кудайлык алтынга, эмезе мöҥÿнге, эмезе ташка — чÿмдешле jайалган, кижи шÿÿп тапкан сÿрге кеберлеш деп, бис сананбас учурлу. 30 Кудайды билбегенис учун Ол бисти бурулабай, эмди ончо улусты кайда ла кинчегин алынып, Ого баштансын деп jакарат. 31 Ол чындыкла jаргылайтан кÿнди темдектеп койгон. Телекейди Ол Бойы туткан Кижидеҥ jаргылаар; Оны тиргизеле, ончозына кере берген. 32 Öлгöндöрдиҥ тирилери керегинде угала, кезиги шоодыпэлектеди, кезиги айтты: — Ол керегинде сени база бир тушта угарыс. 33 Павел олордоҥ jÿре берди. 34 Jе кезик улус ого биригип, Кудайга бÿтти. Олордыҥ ортозында ареопаг кижизи Дионисий, Дамарь деп атту ÿй кижи ле öскöзи де болгондор.
Павел Коринфте
1 Мыныҥ кийнинде Павел Афиныны артырып, Коринф келди. 2 Понтто алтайлу Акила деп бир иудейди тапты. Эш-нöкöри Прискиллала кожо ол jуукта jаҥы Италиядаҥ келген, нениҥ учун дезе Клавдий ончо иудейлерди Римди таштап барзын деп jакарган. Jе бат, Павел олорго келди. 3 Эткен-тутканы jаҥыс — байкан эдер устар болордо, Павел олордо артып, кожо иштеди. 4 Кажы ла суббот кÿн синагогада сöс айдып, иудейлерди ле еллиндерди бÿдÿндирип турды. 5 Македониядаҥ Сила ла Тимофей келерде, Павел сöскö башкартып, Иисус — ол Христос деп, иудейлерге кереледи. 6 Jе олор удурлажып, jамандап турарда, Павел кийимин кактап, айтты: — Слердиҥ каныгар слердиҥ бажыгарга болзын. Мен ару. Эмди кара jаҥдуларга барып jадым. 7 Оноҥ чыгып, синагогага коштой айылга келди. Анда Кудайды байлап jÿрген Тит Иуст деп кижи jаткан. 8 Синагоганыҥ jааны Крисп айылдагы улузыла кожо Кайраканга бÿтти. Павелди уккан коринфтердиҥ кöбизи база бÿдÿп, креске тÿштилер. 9 Тÿнде Павелге кöрÿлте болуп, Кайракан ого айтты: — Коркыба, айдып тур, тымыба. 10 Мен сениле кожо инем. Сеге кем де jаманын jетирип болбос, нениҥ учун дезе бу калада Менде кöп улус бар. 11 Павел олорды Кудайдыҥ сöзине ÿредип, анда бÿдÿн jарым jыл jÿрди. 12 Галлион Ахаияныҥ проконсулы болордо, иудейлер Павелге удура ÿÿрлежип, оны jаргыга алып келеле, 13 айттылар: — Бу кижи Кудайды Jасакла эмес байлаарына улусты ÿредип jат. 14 Павел айдарга jеткелекте, Галлион иудейлерге баштанды: — Иудейлер! Кандый бир каршулу эмезе jаман керек болгон болзо, менде слерди угар шылтак болор эди. 15 Jе блааш-тартыш сöс, ат-jолдор ло слердиҥ Jасагар керегинде öдÿп турган болзо, аайына бойыгар чыгыгар мында мен jаргычы болор кÿÿним jок. 16 Анайда айдала, олорды jаргыдаҥ сÿрÿп ийди. 17 Айдарда, ончозы синагоганыҥ jааны Сосфенди тудала, jаргыныҥ туразыныҥ jанында сого бердилер, jе Галлион оны бир де керекке албады.
Павелдиҥ Aнтиохияга бурулганы
18 Павел Коринфте тапту узак jÿреле, карындаштарла jакшылажып, Сирия jаар jÿсти. Прискилла ла Акила оныла кожо болгондор. Павел, Кудайга черттÿ бойы, Кенхреада чачын тоорды. 19 Ефеске jеделе, Прискилла ла Акиланы анда артырып, бойы дезе синагогага кирип, иудейлерле эрмектешти. 20 Олор узакка артып калзын деп сураарда, болбоды. 21 Jе олорло jакшылажала jууктап келеткен байрамды мен кыйалта jогынаҥ Иерусалимде öткÿрер учурлу, Кудайдыҥ табы болзо, слерге ойто буруларым дейле, Ефестеҥ jÿзÿп ийди. 22 Кесарияда бололо, Иерусалимге келди, серкпени уткыйла, Антиохия jаар барды. 23 Анда бир кезек jÿреле, jолго кöндÿкти. Галатия ороонды ла Фригияны ээчий-деечий табарып, ончо ÿренчиктердиҥ бÿдетен кÿÿн-санаазын тыҥыдып турды.
Aполлостыҥ Ефесте ле Aхаияда jарлыктаганы
24 Ефеске Александрияда алтайлу Аполлос деп бир иудей келди. Аполлос чечен тилдÿ эр, Чийимдерди jакшы билер кижи болгон. 25 Ол, Кайраканныҥ jолыныҥ баштамызына ÿредилген бойы, Иоанныҥ креске тÿжÿретенин jÿк билип, тыныла кÿйÿп, Иисус керегинде чын-чике айдып ла ÿредип jÿрген. 26 Ол синагогада тидим айдып баштады. Оныйын угала, Прискилла ла Акила оны айлына кычырып, ого Кудайдыҥ jолын мынаҥ чике jартап бердилер. 27 Аполлос Ахаияга барарга турарда, карындаштар оны сергидип, андагы карындаштарга самаралар бичип, оны jуудып алзын деп сурадылар. Ол оноор jедип барала, Кудайдыҥ jакшылыгыла бÿде бергендерге кöп болушты. 28 Ол ончо улус алдында иудейлердиҥ шÿÿлтезин jектеп, Иисус — ол Христос деп, Чийимдерле чынын керелеп турган.
Павел Ефесте
1 Аполлос Коринфте болгон öйдö Павел тöҥ jерлерди öдöлö, Ефеске келди. Анда бир канча ÿренчиктер табала, 2 олордоҥ сурады — Кудайга бÿделе, Агару Тынды алындыгар ба? — Агару Тын барын укпадыс та — деп, олор каруу jандырдылар. 3 Айдарда, Павел сурады: — Слер канайда креске тÿшкенигер? — Бис Иоанныҥ крезине тÿшкенис — деп, олор каруу jандырдылар. 4 Павел айтты: — Иоанн улуска кинчектеригерди алынып, Кудайга баштаныгар деп айдып, олорды креске тÿжÿрген. Олорго кийнинеҥ келип jатканга — Иисуска бÿдÿгер деген. 5 Олор мыны угала, Иисус Кайраканныҥ адында креске тÿштилер. 6 Павел кол салып алкаарда, олорго Агару Тын тÿжÿп, öскö тилдерле эрмектенип, jарчы болуп айда бердилер. 7 Булар бастыразы он эки кире кижи болгон. 8 Павел синагогага кирип, Кудайдыҥ Каандыгы керегинде сöс блаажып ла бÿдÿндирип, ÿч айга тидим jарлыктаган. 9 Jе кезик улус катурканып, jуун алдында Кайраканныҥ jолын jамандап, бÿтпей барды. Айдарда, Павел олордоҥ jÿре берди. Ÿренчиктерди бойыла кожо алып, Тиранныҥ сургалында кажы ла кÿн эрмек-куучын öткÿрер болды. 10 Анайып эки jылдыҥ туркунына болды, оныҥ учун Асияда jаткан ончо иудейлер де, еллиндер де Кайраканныҥ сöзин уктылар. 11 Кудай дезе Павел ажыра саҥ башка кайкамчылу ийде-кÿчтÿ керектер jайаар болды. 12 Керек дезе, ол кийген арчуулдарды ла курларды алып, оору улуска тийгискенде, олор jазылып, кара jелбистер чыгып тургандар. 13 Оноҥ болгой неме билер бир кезик тенибер иудейлер де öзöкбуурында кара jелбистер бар улустыҥ алдында Иисус Кайраканныҥ адын адап, айдар болдылар: — Павел jарлыктаачы Иисустыҥ адыла слерге jакарып турубыс! 14 Булар иудей укту улу абыс Скеваныҥ jети уулы болгон. 15 Jе кара jелбис олорго айтты: — Иисусты билетен эдим, Павел де меге таныш, а слер кемдер? 16 Öзöк-буурында кара jелбистÿ кижи олорго чурап барала, ончолорыныҥ той-токпогын берди, олор байа айылдаҥ керек дезе куу-jылаҥаш ла каны-jини jайраган чыга jÿгÿрдилер. 17 Бу болгоны Ефесте jаткан ончо иудейлерге де, еллиндерге де угуларда, ончолорыныҥ коркыжы келди, Иисус Кайраканныҥ ады улуркадылды. 18 Кудайга бÿткендердеҥ кöп улус келип, бойлорыныҥ керектерин ачып ла jарлап турдылар. 19 Илбизиндеп jÿргендердиҥ тапту кöбизи тÿрбектерин чогуп, ончо улус кöзинче öртöдилер. Баазын чотоп кöрöрдö, бежен муҥ мöҥÿн акчага турар болды. 20 Кайраканныҥ сöзи анайып элбеде jайылып, кÿч алынып турды. 21 Мыныҥ кийнинде Павел Македония ла Ахаияны öдöлö, Иерусалимге барар деп, тынга баштадып шÿÿп, айтты: — Анда бололо, меге Римди де кöрöр керек. 22 Болушчыларыныҥ экÿзин — Тимофей ле Ерастты Македония jаар ийип, бойы кезек öйгö Асияда артып калды.
Ефестеги тÿймеен
23 Бу öйдö Кайраканныҥ jолына удура jаан тÿймеен болды. 24 Мöҥÿн эдимдердиҥ узы Димитрий деп кижи мöҥÿннеҥ Артемиданыҥ öргööзиниҥ сомдорын эдип, устарга jакшы иштеп алар арга берип турган. 25 Ол буларды ла андый ок öскö дö устарды jууйла, айтты: — Наjылар! Бу иштеҥ аргалу jадыныс камаандузын билеригер. 26 Кижиниҥ колыла эдилгени кудайлар эмес деп айдып, бу Павел бойыныҥ ÿредÿзиле jаҥыс та Ефесте эмес, jе Асия ичинде кöп улусты jаман керекке баштап алганын кöрÿп ле угуп jадыгар. 27 Биске оныҥ jеткер-чочыдузы jаҥыс та ижибисти кыйа кöрÿп баштаарында эмес, jе улу абакай кудай Артемиданыҥ öргööзин неге де бодобой баргылаар, бастыра Асия ла телекей бажырган кудайыс улу болгон учурын jылыйтар. 28 Мыны угала, олор казырланып, — Ефес Артемидазы улу! — деп, кыйгырыжа бердилер. 29 Кала кÿйбÿреп, Павелдиҥ эки jолдожын — Македонияныҥ улузын Гаий ле Аристархты тудуп, улус jуулатан jер jаар ончозы бир кижидий jÿткÿдилер. 30 Павел улустыҥ öзöгине барып кирейин деерде, ÿренчиктер оны божотпой турдылар. 31 Анайда ок Асияныҥ кезик jаандары, Павелдиҥ наjылары, ого улус ийип, jуунга барбазын деп сурадылар. 32 Ол öйдö бирÿзи бир, экинчизи эки деп кыйгырыжып турды, нениҥ учун дезе jуунныҥ аайы-бажы jок болгон. Не керектÿ jуулганын кöбизи билбес те болгон. 33 Ол тушта иудейлер Александр деп кижини ичкери чыгаргандар. Кезиктери улус ортодоҥ ого jöп айдып турдылар. Александр колыла jаҥып, улуска сöс айдарга сананды. 34 Jе ол иудей кижи болгонын билеле, ончозы бир ÿнле: «Ефес Артемидазы улу!» — деп, кыйгырыжып чыкты. Мынайда эки саат кире кыйгырдылар. 35 Каланыҥ качызы олорды токунадала, айтты: — Ефес эрлери! Ефес кала улу Артемиданыҥ ла теҥеридеҥ тÿшкен оныҥ сÿр-кебериниҥ коручызы болгонын ак-jарыкта кем билбес? 36 Мында блааш-тартыш jок болзо, слерге токыналу болор, изÿ тарыйын неме этпес керек. 37 Слер дезе öргööни де тонобогон, абакай кудайысты да jамандабаган бу эрлерди экелдигер. 38 Димитрий ле оныла кожо öскö дö устар кем кижиге комудалду болзо, jаргы ла проконсулдар бар бой-бойлорына комудазын. 39 База кандый-бир неме бедиреп турган болзогор, оныгар учурлу jуунда кöрÿлер. 40 Бу jуун учун актанып болбозыс, бир де шылтак jокко бÿгÿн болгон тÿймеен учун бисти бурулаар чочыду бар. Мынайда айдала, ол jуулган улусты божодып ийди.
Павел Македония ла Грецияда
1 Тÿймеен токтоордо, Павел ÿренчиктерди алдырып, олорды ÿредип jакыйла, jакшылажып, Македония jаар атанды. 2 Андагы jерлерди öдÿп, бÿдÿп тургандарды кöп сöстöрлö тыҥыдып, Елладага келди. 3 Анда ÿч ай jÿрÿп, Македонияла бурулар деп шÿÿди, нениҥ учун дезе ол Сирия jаар jÿзÿп баратса, иудейлер оны öлтÿрерге тургандар. 4 Оны Верияныҥ кижизи Пирр уулы Сосипатр, Фессалоникадаҥ Аристарх ла Секунд, Дервияныҥ кижизи Гаий, Тимофей, Асиядаҥ Тихик ле Трофим ÿйдежип jÿргендер. 5 Олор озолоп барала, бисти Троадада сакыгандар. 6 Бис дезе, ачыбаган калаш быжырып jийтен кÿндердиҥ кийнинде Филиппыдаҥ jÿзÿп чыгала, беш кÿннеҥ олорго Троадага jедип бардыс. Анда jети кÿн jÿрдис.
Павелдиҥ уулды тиргискени
7 Суббот кÿнниҥ кийнинде ÿренчиктер калаш сындырарга jуулышты. Эртезинде атанар деп, Павел олорло эрмектежип, тÿн ортозына jетире сöс айтты. 8 Бис jуулган ÿстиндеги кыпта кöп jарыткыш кÿйÿп турган. 9 Павелдиҥ эрмек-куучыны удап барадарда, кöзнöктö Евтих деп бир уул ÿргÿлеп отурган. Учында уйкуга jыга соктырып, ÿчинчи каттаҥ аҥтарыла берди. Оны jердеҥ кöдÿрдилер; ол божоп калтыр. 10 Павел тÿжÿп, оныҥ ÿстине jаба jадып, айтты: — Тÿймешпегер, оныҥ jулазы бойында. 11 Öрö чыгып, калаш сындырып, ажанды; таҥ атканча тапту эрмектежеле, jолго кöндÿкти. 12 Бу тужында уулды эзен-амыр бойын экелип, айдыжы jок сÿÿнип, токунап калдылар.
Троаданаҥ Милет jаар jорыктаганы
13 Бис дезе керепле Асс jаар озо jÿстис. Павелди анда отургызып аларга турганыс, ол бойы оноор jойу барар деп шÿÿп, анайда jакарган. 14 Биске ол Асста туштаарда, оны керепке алып, Митилинага келдис. 15 Оноортынаҥ jÿзÿп чыгала, эртезинде Хиоско теҥдештис, соҥы кÿн дезе Самоско jеттис, база бир кÿннеҥ Милетке келдис. 16 Асияда саадап калбаска, Павел Ефести табарбас деп шÿÿген. Ол, аргалу болзо, Беженинчи дейтен кÿнде Иерусалимде болорго бачымдап турган.
Серкпедеги jаандарла айрылышканы
17 Павел Милеттеҥ Ефес jаар улус ийип, серкпедеги jаандарды бойына алдырды. 18 Олор jедип келерде, айтты: — Асия келгели, баштапкы кÿннеҥ ала слерле кожо кажы ла кÿн канайда jÿргенимди билеригер 19 бастыра бойым jобожып, кöстиҥ jажын тöгÿп, иудейлердиҥ кара санаазынаҥ улам меге jедишкен ченелтелерди öдÿп, Кайраканга иштедим. 20 Слерге не де керегинде jарлыктагамда, слерди ончо улус алдында ла айылдар сайын неге де ÿреткемде, тузалу бир неме божотподым. 21 Кудайга баштанатаны, Иисус Христос Кайраканыска бÿдетени керегинде канайып иудейлерге, анайып еллиндерге де кереледим. 22 Jе бат, эмди Тынныҥ кÿÿнине багып, Иерусалим jаар jÿрÿп отурым, анда меге не туштаарын билбей jадып. 23 Билетеним jаҥыс мени кынjы ла ачу-корон сакып jат деп айдып, Агару Тын ончо калалар сайын меге керелейт. 24 Jе мен jÿрÿмимди эмеш те баалабай jадым, Иисус Кайраканнаҥ алган ижимди ле керегимди — Кудайдыҥ улу jакшылыгыныҥ Сÿÿнчилÿ Jарын jарлыктайтанын бÿдÿрип божодотон ло болзом. 25 Каандыкты jарлыктап, ортогордо базып jÿрген бойымныҥ чырайымды кемигер де база кöрбöс деп, эмди мен билерим. 26 Оныҥ учун бÿгÿн слерге керелеп турум: ончозыныҥ канынаҥ мен ару, 27 нениҥ учун дезе, бир де jажырбай, Кудайдыҥ амадузын слерге jарлыктагам. 28 Бойыгарды ла ончо ÿÿрди чеберлеп корыгар! Кÿдÿчилер ÿÿрин кичеегени чилеп, слер де Бойыныҥ каныла Ол jööгöн Кудайдыҥ Серкпезин — Агару Тын слерди ондо jааны эдип туткан Серкпени кичеегер. 29 Jÿре берзем, слерге казыр бöрÿлер кирип, ÿÿрге килебезин билерим. 30 Ÿренчиктерди баштап алып, бойыныҥ кийнинеҥ апарарга, кÿн-тескери неме айдар улус слердиҥ де ортогордоҥ табылар. 31 Оныҥ учун ойгу болугар! Ÿч jылга кажыгарды ла кöстиҥ jажыла тÿн-тÿш токтобой ÿреткенимди ундыбагар. 32 Эмди слерди, карындаштар, Кудайдыҥ ла Оныҥ сöзиниҥ jакшылыгы алдына тургузып jадым. Ол слерди тыҥыдар ла бойын Кудайга берген улус ортодо энчи берер аргалу. 33 Мен кемнеҥ де мöҥÿн де, алтын да, кийим де алайын дебедим. 34 Меге ле мениле кожо jÿрген улуска керектÿ немелерди бу кызыл колымныҥ кÿчиле иштеп алганымды бойыгар билеригер. 35 Мынайда иштеп, аргачыдал jок улусты jöмööр керек, Иисус Кайраканныҥ Бойыныҥ «Алып турганы эмес, берип турганы оноҥ артык кежиктÿ» деген сöзин ундыбас керек деп, слерге ончо jанынаҥ кöргÿстим. 36 Мынайда айдала, ол чöгöдöп, олорло кожо мÿргÿди. 37 Ончолоры ыйлап, Павелдиҥ мойнына артылып, оны окшоп турдылар. 38 Анчада ла чырайымды база кöрбöзигер дегенине санааркадылар. Оноҥ оны керепке jетире ÿйдежип койдылар.
Иерусалим jаар jолдо
1 Олордоҥ айрылып, jÿзÿп чыгала, кöнÿ jолло Коско, эртезинде Родоско, оноортынаҥ Патарага келдис. 2 Финикия jаар барып jаткан кереп таап, ого отурып, jÿзÿп ийдис. 3 Кипр кöрÿнип келерде, оны тÿштÿктей öттис, Сирия jаар ууланып, Тирдиҥ jарадына токтодыс, нениҥ учун дезе анда керептиҥ кожын тÿжÿрер керек болгон. 4 Ÿренчиктер табала, олордо jети кондыбыс. Олор Павелди Иерусалим барбазын деп, Тынла айдыжып турдылар. 5 Бу кÿндерди öткÿреле, чыгып бардыс. Бисти ончолоры ÿйлериле, бала-барказыла кожо керек дезе каланыҥ ары jанына jетире ÿйдештилер. Талайдыҥ jарадында чöгöдöп, мÿргÿдис. 6 Бой-бойысла jакшылажала, керепке отурдыс, олор дезе айлына jандылар. 7 Jÿзÿп божойло, Тирдеҥ Птолемаидага jедип келдис. Анда карындаштарды уткыйла, олордо бир кондыбыс. 8 Эртезинде атанып, Кесарияга келдис. Сÿÿнчилÿ Jардыҥ jарлыкчызы, jети болушчыныҥ бирÿзи Филипп-эшке кирип, ондо артып калдыс. 9 Ол Кудайдыҥ сöзин jарлап jÿрген тöрт кысту болгон. 10 Анда кöп кÿндерге саадап калдыс. Бу öйдö Иудейдеҥ Агав деп бир jарчы келди. 11 Биске кирип, Павелдиҥ курын алала, бойыныҥ колы-будын кÿлÿп, айтты: — Агару Тын мынайда айдат «Бу курдыҥ ээзи болгон эрди иудейлер Иерусалимде мынайда ок кÿлÿйле, кара jаҥдулардыҥ колына берер». 12 Мыны угала, бис те, jербойыныҥ да улузы Павелди Иерусалим барбазын деп сурадыбыс. 13 Jе Павел каруу jандырды: — Слер кайттыгар? Сыктажып, jÿрегимди шыркалап, канайып туругар? Мен кÿлÿдердеҥ болгой, Иисус Кайраканныҥ ады учун Иерусалимде öлöргö дö белен. 14 Ол jöпкö кирбей турарда, бис токунап, — Кайраканныҥ табы болгой — дештис. 15 Бу кÿндердиҥ кийнинде шыйдынала, Иерусалим бардыс. 16 Кесариядаҥ бисле кожо ÿренчиктердиҥ кезиги барып, Мнасонэшке токтоорго, бисти ого апаргандар. Ол эртеги ÿренчиктердиҥ бирÿзи, Кипрдиҥ кижизи, болгон.
Иерусалимде
17 Иерусалимге келеристе, карындаштар бисти сÿÿнчилÿ уткыды. 18 Эртезинде Павел бисле кожо Иаковко барды. Серкпедеги jаандар база ончозы келди. 19 Павел олорды уткыйла, оныҥ иштеп jÿргениле кара jаҥдулар ортодо Кудай нени jайаганын jÿргеери айда берди. 20 Мыны угала, олор Кудайды алкап, Павелге айттылар — Кöрÿп туруҥ ба, карындаш, иудейлердеҥ канча тÿмен кижи Кудайга бÿткенин, олор ончозы Jасакка jайылган улус. 21 Кара jаҥдулар ортодо jаткан ончо иудейлерди балдарын томдобозын, чÿм-jаҥдарла jÿрбезин деп, Моисейдиҥ Jасагынаҥ туура барарына ÿредип тургаҥ деп, сен керегинде олорго айткандар. 22 Айдарда, бис канайдалы? Улус jуулатан эмтир, олор сени келген деп, угуп ийер эмей. 23 Сен бистиҥ айтканыбысча эт. Бисте Кудайга черттÿ тöрт кижи бар. 24 Олорды алып, кожо арутал, баштарын кайчылап алзын деп, олор учун тöлöп бер. Ол тушта сен керегинде олордыҥ укканы чын эмес, сен бойыҥ да Jасакты бÿдÿрип jÿргенчеҥ деп, ончозы билип алар. 25 Кудайга бÿткен кара jаҥдулар керегинде айткажын, олорго бис самара ийип, чалуларга тайганныҥ эдин, кан, бууп öлтÿрген тындуныҥ эдин jибей, балыр jÿрÿм jÿрбей, бойлорын чеберлезин деп jакыганыс. 26 Айдарда, Павел бу улусты алып, олорло кожо аруталды. Эртезинде Öргööгö кирип, аруталыштыҥ кÿндери качан туузыларын ла олордыҥ кажызы ла учун качан тайылга эдилерин jарлады.
Павелди каруулга алганы
27 Аруталыштыҥ jети кÿни туузылып jадарда, Асияныҥ иудейлери Павелди Öргööдö кöрöлö, улусты тÿймедип, оны тудала, 28 кыйгырыжа бердилер: — Израильдиҥ эрлери, болужыгар! Бу кижи кайда ла ончо улусты калыкка, Jасакка ла бу jерге удура ÿредип туру. Эм болбосто Öргööгö еллиндерди кийдирип, бу агару jерди быртыткан. 29 Олор мыныҥ алдында калада оныла кожо Ефестиҥ Трофим деп кижизи jÿргенин кöргöндöр, оныҥ учун Павел оны Öргööгö кийдирген деп санангандар. 30 Кала кöдÿрези кöйлöп чыкты, кöп улус jÿгÿрижип келди. Павелди тудала, Öргööдöҥ мынаар алып чыктылар, ол ло тарый эжиктерди бöктöп ийдилер. 31 Олор Павелди öлтÿрерге турарда, бастыра Иерусалим тÿймеп jат деп, рим черÿчилдердиҥ муҥ бажына табыш jетти. 32 Ол тургуза ла jуучылдарды ла jÿс баштарын алып, олор jаар ууланды. Муҥ бажын ла jуучылдарды кöрöлö, Павелди сокпой бардылар. 33 Айдарда, муҥ бажы Павелге базып келеле, оны каруулга алып, эки кынjыла кынjылазын деп jакарды, ол кем, нени эткен деп сурады. 34 Улус аразынаҥ бирÿзи бир, экинчизи эки деп, кыйгырыжып турдылар. Тал-табыштаҥ улам чынын билбей салала, ол Павелди шибееге апарзын деп jакарды. 35 Павел шибеениҥ текпижинде болордо, улуска кыстадып, jуучылдарга оны кол бажына алып апарарга келишти. 36 Кöп улус кийнинеҥ ээчий барып, — Оны öлтÿрер! — деп, кыйгырыжып турган. 37 Шибееге кирер алдында Павел муҥ бажына айтты: — Сеге бир неме айдарга jараар ба? — Сен гректеп билериҥ бе? — деп, онызы айтты. — 38 Айдарда, jуукта jаҥы тÿймеен баштап, тöрт муҥ тонокчыны куба чöлгö алып чыккан Египеттиҥ кижизи сен болорыҥ ба? 39 Павел каруу jандырды: — Мен — иудей, Киликияныҥ тапту jарлу калазы Тарстыҥ кижизи. Улуска баштанарга jöбиҥ бер деп, сени сурап турум. 40 Муҥ бажы jöбин берди. Павел текпиште туруп, улуска колын jаҥыды. Ыҥ-шыҥ боло берерде, олорго еврейлеп айдып баштады.
Павел Иерусалимниҥ еврейлерине баштанганы
1 — Эрлер, карындаштар ла адалар! Эмди слердиҥ алдыгарда бойымды корулап айдарымды угугар. 2 Павел еврейлеп баштанганын угала, там тымыдылар. 3 Ол айтты: — Мен — Киликиядагы Тарста туулган, jе бу калада сургадылган иудей. Мениҥ ÿредÿчим Гамалиил болгон, ол мени адалардыҥ Jасагына быжу ÿреткен. Бÿгÿнги слер чилеп, Кудайга кичеенип беринип jÿрÿм. 4 Мен Кайраканныҥ jолын тыҥ истегем, эр де, ÿй де улусты кижендеп, тÿрмелегем. 5 Мынайып jÿргенимди улу абыс ла ончо jаандар керелеп айдар. Олордоҥ Дамасктагы карындаштарга самаралар алала, анда болгон улусты кижендеп, кезедерге Иерусалимге экелейин деп, барып jаткам. 6 Мен jолдо тужымда, Дамаскка jууктап келедеримде, тал-тÿш киреде кенетийин теҥеридеҥ мени эбире улу jарык чалыдып ийген. 7 Jерге jыгылып, «Савл, Савл, Мени не истежип туруҥ?» — деп, меге айткан ÿн уккам. 8 «Сен кем, Кайракан?» — деп, мен сурагам. «Мен — сен истеечи Назаретте jерлÿ Иисус» — деп, Ол каруу jандырган. 9 Мениле кожо jÿргендер jарыкты кöргöн, jе меге Айдаачыныҥ ÿнин укпаган. 10 «Мен нени эдейин, Кайракан?» — деп сурагам. Кайракан дезе айткан «Туруп, Дамаск бар. Анда сени этсин деп темдектелгени ончозы айдылар». 11 Байагы jаркыннаҥ улам нени де кöрбöгöм, jолдошторым мени jединип, Дамаскка экелгендер. 12 Jасакла jÿрген, jербойыныҥ ончо иудейлери ортодо jакшы ады чыккан Анания деп бир эр 13 меге келип, jууктай базып, айткан: «Савл карындаш, кöзиҥ ачылзын!» Бу ла тарый оны кöрÿп ийгем. 14 Ол айткан: «Сени ада-öбöкöлöристиҥ Кудайы талдап алган, Оныҥ табын билип алзын, Актуны кöрÿп, Оныҥ ÿнин Бойынаҥ уксын деп. 15 Сен нени кöргöниҥ ле нени укканыҥ керегинде ончо улус алдында Ого керечи болорыҥ. 16 Эмди не табыланып туруҥ? Туруп, креске тÿшкен бол, Оныҥ адын бойыҥа кычырып, кинчектериҥ ташталзын деп сура». 17 Мен Иерусалимге бурулып, Öргööдö мÿргÿп турала, кöрÿлтеге алдырып, 18 Кайраканды кöрÿп ийгем. Ол меге айткан: «Jылгырлап, Иерусалимнеҥ капшай чыгып бар, нениҥ учун дезе олор Мен керегинде кереҥди jуутпас». 19 Мен айткам «Кайракан, Сеге бÿткендерди тÿрмелеп, синагогаларда сокконымды олор билер. 20 Сениҥ керечиҥ Стефанныҥ каны тöгÿлип турарда, мен бойым анда ок туруп, мыны jарадып, оны öлтÿрип jаткан улустыҥ кийимин каруулдагам». 21 Кайракан меге айткан «Бар, Мен сени ыраакка, кара jаҥдуларга ийерим».
Павел — Римниҥ кижизи
22 Олор Павелди бого jетире уктылар, jе бу сöстöрдиҥ кийнинде кыйгырыжа бердилер: — Jер-ÿстинде мындый кижи jок болзын! Ого jÿрерге jарабас! 23 Олор кыйгырыжып, кийимдерин мергедеп, кейге тоозын чачып турдылар. 24 Олордыҥ Павелге мынайда кыйгырыжып турганыныҥ шылтагын билерге, оны шибееге кийдирип, камчылап туруп шылазын деп, муҥ бажы jакарды. 25 Jе Павелди кайышла кере тартып ийерде, ол анда турган jÿс бажына айтты: — Римниҥ кижизин, jетпезине jаргы jогынаҥ, камчылаарга слерге jараар ба? 26 Jÿс бажы мыны угала, муҥ бажына базып келип, jетирди — Нени эдейин деп тургаҥ? Бу кижи — Римниҥ кижизи. 27 Айдарда, муҥ бажы Павелге базып келеле, сурады: — Айт меге, сен Римниҥ кижизи бе? — Эйе — деп, ол каруу jандырды. 28 Муҥ бажы айтты: — Римниҥ кижизи болорго, мен jаан акча тöлöгöм. — Мен дезе Римниҥ кижизи болуп туулгам — деп, Павел айтты. 29 Бу ла тушта оны кыйнайын дегендер оноҥ jана болдылар. Муҥ бажы дезе, Римниҥ кижизин кынjылаганын билеле, коркый берди. 30 Эртезинде иудейлер Павелди не деп бурулап турганын чокым билип аларга, оны кынjыдаҥ jайымдады. Улу абыстарды ла ончо оток-кÿреени jуулзын деп jакарып, Павелди экелеле, олордыҥ алдына тургусты.
Павел оток-кÿрее алдында
1 Оток-кÿреениҥ улузына чике кöрÿп, Павел айтты: — Эрлер, карындаштар! Мен бÿгÿнге jетире Кудайдыҥ алдында jÿрегим ачык jÿргем. 2 Улу абыс Анания дезе Павелге коштой турган улуска: — Оныҥ эрдине согыгар — деди. 3 Айдарда, Павел ого айтты: — Сени Кудай согор! Тыштыҥ сениҥ ак, ичиҥ кара. Сен Jасакла jаргылаарга отурып jадыҥ, бойыҥ дезе, Jасакты бузып, мени соктырып jадыҥ. 4 Коштой тургандар айдышты: — Кудайдыҥ улу абызын jамандап туруҥ ба? 5 Павел каруу jандырды: — Карындаштар, оны улу абыс деп билбедим. Бичилген сöс бар: «Калыктыҥ башчызын jаман айтпа». 6 Мындагы улустыҥ бир jарымы саддукейлер, экинчи jарымы фарисейлер деп билеле, Павел оток-кÿрееде тыҥыда айда берди: — Эрлер, карындаштар! Мен фарисей, фарисей уулы. Мени öлгöндöр тирилерине иженип jÿргеним учун jаргылап jадылар. 7 Ол мынайда айдарда, фарисейлер ле саддукейлер ортодо ööнбöкöн чыгып, jуун бöлÿне берди: 8 саддукейлер тирилиш jок, ангел де, тын да jок дейтен, фарисейлер дезе бу ончозы бар дейтен. 9 Jаан кыйгы-кышкы чыкты. Фарисейлер jанынаҥ бичикчилер öрö туруп, сöс блаажып, айдып турдылар: — Бу кижидеҥ jаман неме таппай турубыс. Ого тын эмезе ангел айткан болзо, не болор? 10 Ööн-бöкöн кöҥжип турарда, муҥ бажы Павелди jара тарткылап ийеринеҥ айап, jуучылдарды тöмöн тÿшсин, Павелди олордыҥ ортозынаҥ алып, шибееге апарсын деп jакарды. 11 Эртезинде тÿнде Кайракан Павелге кöрÿнип, айтты: — Jалтанба, Мен керегинде Иерусалимде керелегениҥ чилеп, сеге Римде де керелеер керек.
Иудейлердиҥ jöптöжÿзи
12 Таҥ адарда, иудейлер jöптöжип, Павелдиҥ бажын баспайынча курсак jибес, неме ичпес болуп чертендилер. 13 Анайып чертенгендери тöртöннöҥ ажыра кижи болгон. 14 Олор улу абыстарга ла jаандарга келип, айттылар: — Павелдиҥ бажын баспайынчабыс неме jибес болуп бойлорыс ортодо чертендис. 15 Анайдарда, слер оток-кÿрееле кожо оныҥ керегин чикелей кöрööчи болуп, оны слерге экелзин деп, бÿгÿн ок муҥ бажын сурагар. Бис дезе, ол jууктаарга jеткелекте, оны öлтÿрерге белен. 16 Бу туйка jöптöжÿ керегинде Павелдиҥ jеени угала келип, шибееге кирип, ого тил jетирди. 17 Павел jÿс бажыныҥ бирÿзин бойына кычырып, айтты: — Бу уулды муҥ бажына апар, оныҥ ого айдар сöзи бар. 18 Онызы уулды муҥ бажына экелип, айтты: — Кижендÿ Павел мени бойына кычырып алала, бу уулды сеге экелзин деп сураган, оныҥ сеге айдар сöзи бар. 19 Муҥ бажы уулды колынаҥ алып, туура jединеле, сурады: — Сен меге нени айдайын деген эдиҥ? 20 Онызы каруу jандырды: — Павелдиҥ керегин чикелей кöрööчи болуп, эртен оны отоккÿрееге экелзин деп, иудейлер сени сураарга эрмектежип алган. 21 Jе сен олорды укпа, олордыҥ тöртöннöҥ ажыра кижизи Павелди тозуп алган. Оныҥ бажын баспайынча курсак jибес, неме ичпес болуп бойлоры ортодо чертенген. Эмди олор белен, сениҥ jакаруҥды сакып jадылар. 22 Айдарда, муҥ бажы уулды божодып, jакарды: — Мыны меге угусканыҥды кижиге айтпа.
Павелди Кесария jаар аткарганы
23 Оноҥ jÿс бажыныҥ экÿзин алдырала, айтты: — Тогус саат эҥирде Кесария jаар барзын деп, эки jÿс jуучылды, атту jетен черÿчилди ле эки jÿс адучыны белетеп койыгар. 24 Анайда ок Павелди миндиреле, башчы Феликске эзен-амыр jетирерге кош тартар мал беригер. 25 Мынаҥ башка, мындый самара бичиди 26 «Клавдий Лисий улу башчы Феликске эзен-амырын jетирип туру! 27 Бу кижини иудейлер тудала, öлтÿрерге jаткан. Мен jуучылдарла келип, ол Римниҥ кижизи деп билеле, оны аргадап, 28 не деп бурулап турганын билерге, олордыҥ оток-кÿреезине экелдим. 29 Олордыҥ jасагы jанынаҥ бир кезик сурактарла jöпсинбегени учун оны бурулап турган эмтир. Jе оны öлтÿргедий эмезе тÿрмелегедий бир де буру jок болуптыр. 30 Бу кижини öлтÿрерге турган деп, меге табыш jедерде, оны сеге ылтам ийдим. Бурулаачы улусты да сениҥ алдыҥда ого удура айтсын деп jакардым. Су-кадык jÿр». 31 Jуучылдар jакаруны бÿдÿрерге, Павелди тÿнде Антипатридага апардылар. 32 Эртезинде оны атту улусла аткарып, бойлоры шибееге бурулдылар. 33 Атту улус Кесарияга келип, башчыга самараны jетирип, Павелди табыштырып бердилер. 34 Башчы самараны кычырала, ол кажы jердиҥ деп сурады. Киликиядаҥ деп угала, айтты: 35 — Бурулаачы улузыҥ келзе, сени сурап угарым. Оноҥ Павелди Иродтыҥ öргööзинде каруулда тутсын деп jакарды.
Павелди бурулаганы
1 Беш кÿнниҥ бажында улу абыс Анания бир кезик jаандарла, сöс айдып билеечи кандый да Тертулл деп кижиле кожо келип, башчы алдына Павелге комудал угустылар. 2-3 Оны алдырып келерде, Тертулл бурулашты баштап, мынайда айтты: — Айланайын, Феликс! Сениҥ шылтууҥда орооныс амыр-энчÿ jадыры, бу калыктыҥ jÿрÿмин jарандырарга сен кöпти эдип jадыҥ. Оны бис ончо jанынаҥ jарадып, сеге кайда ла алкыш-быйанысты айдадыс. 4 Jе сени база jоботпоско, биске буурсак бойыҥ, айтканысты кыскарта уксын деп, сурап турубыс. 5 Бу кижи булгак чыгараачы, ол телекейде jуртаган ончо иудейлер ортодо тÿймеен кöдÿрип, назорейлердиҥ кыймыгузын башкарып турганыныҥ jартына чыктыс. 6 Оноҥ болгой Öргööни быjарсыдарга тидинген, jе оны тудуп алганыс. Оны бистиҥ jасакла jаргылаарга сананган эдибис, 7 jе муҥ бажы Лисий келип, бу кижини бистеҥ албанла айрып, бурулаачы улузын база сеге барзын деп jакарган. 8 Оны шылайла, не деп бурулап турганысты оныҥ бойынаҥ билип алар аргаҥ бар. 9 — Эйе, андый — дешкилеп, иудейлер оныҥ бурулап айтканын лаптадылар.
Римниҥ башчызы алдында Павелдиҥ айткан сöзи
10 Айтсын деп, башчы Павелге им-темдек кöргÿзерде, ол каруу jандырды: — Бу калыкты узак jылдарга чындык jаргылап келгениҥди билип, керегимди сÿÿнип корулаарым. 11 Кудайга бажырарга Иерусалимге келгеним он эки кÿн öтпöгöнин билип алар аргаҥ бар. 12 Öргööдö дö, синагогаларда да, кала да ичинде кандый бир кижиле сöс блаажып эмезе калыкты кÿйбÿредип турганымды олор кöрбöгöн. 13 Эмди мени не деп бурулап тургандарыныҥ чынын сеге керелеп болбой jадылар. 14 Jе мен Jасакта ла jарчылардыҥ чийиминде айдылганына ончозына бÿдÿп, олор тöгÿн деп адап турган ÿредÿле адаларыстыҥ Кудайына иштеп jÿргеним чын деп, сеге ачыгынча айдып турум. 15 Мен олор чылап ок, актулар да, акту эместер де тирилерине бÿдÿп, Кудайга иженедим. 16 Оныҥ учун бойым да Кудайдыҥ ла улустыҥ алдында jаантайын jÿрегим ачык jÿрейин деп кичеенедим. 17 Узак jылдардыҥ кийнинде калыгыма быйан jетирейин, берÿ эдейин деп, Иерусалимге бурулгам. 18 Бу тужында мени Öргööдö аруталып калганымды кöргöндöр. Анда калык та, тал-табыш та jок болгон. 19 Мени кöргöн улус дезе Асияныҥ кандый да иудейлери. Меге удура айдары бар болзо, олор мында сениҥ алдыҥда туруп, мени бурулаар учурлу болгон. 20 Ол эмезе оток-кÿрее алдында турарымда, менеҥ не jазык тапкандарын бойлоры айтсын. 21 Айса болзо, олордыҥ öзöгинде туруп, тыҥ ÿнденип, öлгöндöрдиҥ тирилери керегинде айткан сöзим учун jаргылап jадыгар? 22 Jе Феликс, бу Jол керегинде чикелей билер бойы, олордыҥ керегин туура салып, айтты: — Муҥ бажы Лисий келзе, слердиҥ керегеерди кöрöрим. 23 Ол Павелди каруулдазын, jе бир эмеш jай берип, jуук улузыныҥ кемизине де оны кичеерин буудактабазын деп, jÿс бажына jакарды. 24 Бир канча кÿнниҥ бажында Феликс иудей укту Друзилла деп абакайыла кожо келип, Павелди алдырала, оныҥ Христос Иисуска бÿдетени керегинде айтканын угуп турган. 25 Jе Павел чындык, тудунатаны ла келер jаргы керегинде айдып турарда, Феликстиҥ коркыжы келип, айтты: — Эмди бар, керек болзоҥ, сени бойыма алдырып аларым. 26 Бу ла öйдö ол Павел ого акча берер деп иженген. Оныҥ да учун ого улам сайын улус ийип, эрмектежип турган. 27 Jе эки jылдаҥ Феликсти Порций Фест солыган. Феликс иудейлердиҥ кÿÿнин jандырбаска, Павелди каруулда артырып койгон.
Павел каганныҥ jаргызын некегени
1 Башчыныҥ jамызына тургалы ÿч кÿнниҥ бажында Фест Кесариядаҥ Иерусалим jаар атанды. 2-3 Иерусалимде улу абыстар ла иудейлердиҥ баштапкы болгон улузы Павелди бурулап, ого комудал угустылар. Быйан эдип, оны Иерусалимге алдыртсын деп сурап, Фестти бÿдÿндирип турдылар. Бойлоры дезе Павелди jолдо тозоло öлтÿрер болуп эрмектежип алгандар. 4 Фест каруу jандырды: — Павелди Кесарияда каруулда туткылап jат, мен бойым да удабас оноор атанарым. 5 Аргалу дегенигер мениле кожо атансын, ол кижиниҥ jаманы бар болзо, оны бурулазын. 6 Олордо сегис-он кÿн кире jÿреле, Фест Кесарияга бурулды. Эртезинде jаргычыныҥ jерине отурып, Павелди экелзин деп jакарды. 7 Ол кирип келерде, Иерусалимнеҥ келген иудейлер оны чуҥдап, кöп лö кату бурулап, jе оныҥ чынын керелеп болбой турдылар. 8 Павел дезе, бойын корулап, мынайда айтты: — Мен иудейлердиҥ Jасагына да удура, Öргööгö дö удура, каганга да удура бир де jазык этпедим. 9 Фест иудейлердиҥ кÿÿнин jандырбаска Павелдеҥ сурады: — Иерусалим барадыҥ эмеш пе, мениҥ турушканымла бу бурулаштар jанынаҥ сеге jаргыныҥ jöбин чыгарсын деп? 10 Jе Павел айтты: — Мен каганныҥ jаргызы алдында турум, мен мында ок jаргыладар учурлу. Иудейлерге мениҥ бир jаманым jетпеген, онызын сен jакшы билериҥ. 11 Мен акту эмес болзом, öлÿмге тургадый кандый бир неме эткен болзом, öлÿмнеҥ кыйыжарга турганым jок. Jе бу улустыҥ бурулажында чын jок болзо, кÿÿнине болуп мени олорго кемниҥ де берер аргазы jок. Каганныҥ jаргызын некеп турум! 12 Айдарда, Фест бойыныҥ оток-кÿреезиле шÿÿжип, каруу jандырды: — Каганныҥ jаргызын некеген эдиҥ, каганга ок атанарыҥ.
Павел öгриппа-каанныҥ алдында
13 Бир канча кÿнниҥ бажында Кесарияга Фестти уткыырга Агриппа-каан ла Вереника келди. 14 Анда олор узак jÿрген учун, Фест каанга Павелдиҥ керегин jетирип, айтты: — Феликс мында каруулда кандый да бир кижини артырып койгон. 15 Мен Иерусалимде болорымда, иудей улу абыстар ла jаандар комудал угузып, оны jаргылазын деп некегендер. 16 Jе мен олорго каруу jандырдым «Öскö улустыҥ кÿÿнине болуп кижини jаргылаар jаҥ Римниҥ кижилеринде jок. Озо баштап бурулаткан кижи бурулаачы улусла кöстöжип, бурулашка удура коруланар арга алар учурлу». 17 Оныҥ учун олор мениле кожо бери келерде, мен удатпай, эртезинде ок jаргычыныҥ jерине отурып, байа кижини экелзин деп jакардым. 18 Бурулаачы улус оны чуҥдай алып, мениҥ сананганымча, jаман керек эткен деп бурулап айтпадылар. 19 Jе олор акту бойлорыныҥ Кудай jаҥын jаҥдайтаны ла öлÿп калган кандый да бир Иисус керегинде оныла кандый да сöс блаашкандар, айла Павел Оны тирÿ деп, чынын керелеп турган. 20 Бу сурактыҥ аайына чыгарында кÿчсинип, ол Иерусалим барып, бу jанынаҥ анда jаргыладарга туру эмеш пе деп сурадым. 21 Jе Павел керегин Август кöрзин деп некеген учун оны каганга ийгенчем, каруулда тутсын деп jакардым. 22 Агриппа Фестке айтты: — Ол кижини мен бойым да угар кÿÿним бар. — Эртен ле оны угарыҥ — деп, Фест каруу jандырды. 23 Эртезинде Агриппа ла Вереника улуркаган келип, муҥ бажы бийлериле, каланыҥ jарлу улузыла кожо jаргы эдер jерге кирерде, Фесттиҥ jакарузыла Павелди экелдилер. 24 Фест айтты: — Агриппа-каан ла бисле кожо мында отурган эрлер! Иерусалимде де, мында да меге сÿрекей кöп иудейлер келип, ого комудал угускан кижини кöрÿп туругар. Олор кыйгырыжып, ол jÿрбес учурлу дешкендер. 25 Jе ол öлÿмге тургадый бир де неме этпегенин билип ийгем, бойы Августтыҥ jаргызын некеген учун оны ийер деп шÿÿгем. 26 Ол керегинде мениҥ каганга чокым бичиирим jок, оныҥ учун шиҥдеп кöрöлö, бичиир неме болзын деп, оны слердиҥ алдыгарга, анчада ла сениҥ алдыҥа, Агриппа-каан, тургустым. 27 Мен бодозом, кижендÿни бурузын кöргÿспей ийерге jарабас.
Павелдиҥ öгриппа-каан алдында айткан сöзи
1 Агриппа Павелге айтты: — Сеге бойыҥ учун айдар jöп берилип jат. Айдарда, Павел колын сунуп, бойын корулаачы сöзин айда берди 2 — Агриппа-каан! Иудейлердиҥ ончо бурулажына удура бÿгÿн сениҥ алдыҥда коруланар аргам бар учун бойымды кежиктÿ кижи деп бодойдым, 3 анчада ла сен иудейлердиҥ ончо чÿм-jаҥдарын ла блааш-тартышту шÿÿлтелерин jакшы билер кижи учун. Оныҥ учун мени чыдажып ук деп, сени сурап турум. 4 Озо Иерусалимде калыгым öзöгинде öткöн jÿрÿмимди jиит туштаҥ ала ончо иудейлер билер. 5 Олор мен керегинде туку качаннаҥ бери билер. Кÿÿндери бар болзо, бистиҥ jаҥдаштагы катудаҥ кату ууламjыла фарисей болуп jÿргенимди керелеер аргалу. 6 Эмди Кудайдаҥ ада-öбöкöлöриске берилген сöскö иженип jÿргеним учун jаргы алдында турум. 7 Оныҥ бÿткенин кöрöргö иженип, он эки ÿйебис Кудайга тÿн-тÿш кичеенип бажырып jат. Шак бу ижемjи учун, каан, иудейлер мени бурулап jадылар. 8 Кудай öлгöн улусты тиргизип турганына нениҥ учун бÿтпей jадыгар? 9 Назаретте jерлÿ Иисустыҥ адына удура меге кöпти эдер керек деп, мен бойым да сананган эдим. 10 Мыны ок мен Иерусалимде эдип jÿрдим. Улу абыстардаҥ jаҥ алып, кöп агаруларды тÿрмелегем, олорды öлтÿргилеп турарда, jараткам. 11 Ончо синагогалар сайын олорды кöп катап кезедип, албадап, Иисусты jамандадып jÿргем. Кансырап калjуурганыма олорды керек дезе öскö дö калаларда истегем. 12 Бого болуп улу абыстардаҥ jаҥ ла jакылта алала, Дамаск барадарымда, 13 тал-тÿште jолдо, каан, теҥеридеҥ кÿн чалузынаҥ jаркынду jарыкты кöргöм. Ол мени, база кожо барып jаткан улусты jарыдып ийген. 14 Ончобыс jерге барып тÿжеристе, меге еврейлеп айткан ÿн уккам: «Савл, Савл, Мени не истейдиҥ? Сеге jыдага удура барарга кÿч». 15 «Сен кем, Кайракан?» — деп, мен сурагам. «Мен — сен истеечи Иисус — деп, Кайракан каруу jандырган. — 16 Jе öрö тур, будыҥа тур. Сени jалчы эдип, нени кöргöниҥниҥ, нени сеге ачарымныҥ керечизи эдип тударга, сеге кöрÿнгеним бу. 17 Иудей калыктаҥ ла кара jаҥдулардаҥ аргадап, эмди сени олорго ок ийип jадым. 18 Кöстöрин ачарга, карачкыдаҥ jарыкка, сатананыҥ jаҥ-табынаҥ Кудайга баштангылазын деп, кинчектери ташталзын деп, Меге бÿдÿп jаҥдайла, бойын Кудайга берген улус ортодо энчилÿ болгылазын деп, сени ийип jадым». 19 Оныҥ учун, Агриппа-каан, теҥеридеҥ кöргöниме багып, 20 озо Дамаскта ла Иерусалимде jаткандарга, оноҥ Иудей орооны ичине ле кара jаҥдуларга jарлыктагам, кинчектерин алынып, Кудайга баштангылап, бу баштанганына тургадый керектер jайагылазын деп. 21 Бу учун иудейлер мени Öргööдö тудала, öлтÿрерге ченешкен. 22 Jе Кудайдаҥ келип турган болушла бÿгÿнге jетире чыдажып, кичÿге де, улуга да керелеп jадым. Бойымнаҥ бойым нени де айтпай, jарчылардыҥ ла Моисейдиҥ болотон jаҥду дегенин айдып jÿрÿм 23 Христос кыйналып шыралаар деп, öлгöн улус ортодоҥ эҥ баштап тирилер деп, бойыныҥ калыгына ла кара jаҥдуларга jарыкты jарлаар деп. 24 Ол анайда коруланып турарда, Фест тыҥ ÿнденип, айтты: — Эдиреп jадыҥ сен, Павел! Кöпти билетениҥ сени jÿÿлтип jат. 25 — Мен эдиребей jадым, кÿндÿлÿ Фест — деп, Павел каруу jандырды. — Мениҥ айдып турганым чындык ла jолду. 26 Ол керегинде каан билер, мыныҥ учун оныҥ алдында мен тидим айдып jадым. Оныҥ аjарузынаҥ бир де неме кыйбаганына бÿдÿп турум, нениҥ учун дезе бу ончозы туйук jерде болгон эмес. 27 Jарчыларга бÿдÿп jадыҥ ба, Агриппа-каан? Бÿдÿп турганыҥды билерим. 28 Jе Агриппа Павелге айтты: — База ла эмеш, сен мени христиан болзын деп, бÿдÿндирип аларыҥ. 29 Павел каруу jандырды: — Ас беди, кöп беди, jаҥыс та сен эмезиҥ, jе бÿгÿн мени угуп турган ончо улус бу кынjыдаҥ башка, мендий ок болзын деп, мен Кудайды эреп-jайнаар эдим. 30 Каан ла башчы, Вереника ла кожо отурган улус öрö турдылар. 31 Олор чыгып, бу кижи öлÿмге тургадый эмезе тÿрмеге отургадый неме этпей jат деп, бойлоры ортодо айдыштылар. 32 Агриппа дезе Фестке айтты: — Каганныҥ jаргызын некебеген болзо, бу кижини jайымдагадый болгон.
Рим jаар jолдо
1 Бисти Италия jаар jÿзер шÿÿлте эдилерде, Павелди ле кижендÿ бир кезик öскö дö улусты Август полкыныҥ jÿс бажы Юлийге табыштырдылар. 2 Асияныҥ jараттарын кыйкай jÿзÿп jаткан Адрамиттиҥ керебине отурып, jолго кöндÿктис. Бисле кожо Македонияныҥ Фессалоника калазынаҥ Аристарх деп кижи болгон. 3 Эртезинде Сидонго токтодыс. Юлий Павелге кижи кÿÿндÿ болуп, оны нöкöрлöрине ийип, олордоҥ болуш алар jöбин берди. 4 Оноортынаҥ атанала, терс салкын соккон учун Кипрдиҥ ыжык jаныла jÿстис. 5 Киликияныҥ ла Памфилияныҥ jараттарын кыйкай талайды кечеле, Ликияныҥ Мира калазына келдис. 6 Анда jÿс бажы Александрияныҥ Италия jаар jÿзÿп бараткан керебин табала, бисти ого отургызып ийди. 7 Узак ла араай jÿзÿп, Книдке арайдаҥ jеттис. Салкын кöнÿ jÿзерге бербесте, Криттиҥ Салмона jаартынаҥ ыжык jериле jÿстис. 8 Критти сындай jÿк арайдаҥ öдöлö, Ласея каланыҥ jуугындагы Jакшынак Токтоду деп бир jерге келдис. 9 Бис кöп öй jылыйтканыс, оноҥ ары jÿзерге jеткерлÿ болгон, нениҥ учун дезе орозо до öдÿп калган. Айдарда, Павел олорды бÿдÿндирип, 10 айтты: — Эрлер! Бистиҥ jорыгыс jаҥыс та кошко ло керепке эмес, jе jÿрÿмиске де jеткерлÿ ле jаан чыгымду болорын кöрÿп турум. 11 Jе jÿс бажы Павелдиҥ айткан сöзине кöрö керепти баштап апараткан кижиге ле керептиҥ ээзине артык иженип турган. 12 Бу токтодуда кыштаар айалга jок учун кöп сабазы мынаҥ jÿзÿп, аргалу болзо, Криттиҥ Финик деп токтодузына jедип, кыштап алар керек дежип тургандар. Ол тÿштÿк-кÿнбадыш ла тÿндÿк-кÿнбадыш салкыннаҥ jаблак jер болгон. 13 Jеҥил тÿштÿк салкын согордо, ол ло керек деп сананып, талайчылар якорьды кöдÿрип, Критти jараттай jÿстилер. 14 Jе удабай Критке «тÿндÿк-кÿнчыгыш» дейтен jоткон табарды. 15 Кереп куйунга алдырып, удура jÿзÿп болбой турды, бис салкынныҥ табына салдырып ийдис. 16 Клавда дейтен бир кичинек ортолыкты öдö коноло, керептиҥ кийнинде колбогон кемени jÿк арайдаҥ аргадап алдыс. 17 Оны кöдÿреле, армакчыларла керепти орой бууладылар. Тайыс-чайрам jерге табарарынаҥ коркып, байканды тÿжÿрип, анайда ла айланыжып турдыс. 18 Эртезинде jоткон калаптанып турарда, керептеҥ кошты чыгара чача бердилер. 19 Ÿчинчи кÿнде бойыстыҥ колысла керептиҥ jепселдерин чачтыс. 20 Канча кÿнге кÿн де, jылдыстар да кöрÿнбей, jоткон коркыштанганча болды. Арт-учында аргаданар кандый да ижемjибис jылыйып калды. 21 Узактаҥ бери кем де оозына курсак албаган. Айдарда, Павел олордыҥ ортозына туруп, айтты: — Эрлер! Мениҥ сöзимди угуп, Криттеҥ барбас керек болгон. Мындый jеткер де, чыгым да болбос эди. 22 Jе эмди слерди омоксергек болорына кычырып турум. Слердиҥ кемигер де öлбöс, jÿк кереп jайрадылып-сайалар. 23 Мен Оныҥ болуп турган ла Ого иштеген Кудайдаҥ бу тÿнде меге ангел келип, 24 мынайда айткан: «Коркыба, Павел! Сен каган алдына барып турар учурлу. Jе бат, Кудай сеге кожо jÿзÿп отурган улусты ончозын берди». 25 Оныҥ учун омоксергек болугар, эрлер меге айдылганыла болор деп, мен Кудайга бÿдÿп jадым. 26 Бис кандый бир ортолыкка чыгара ташталар учурлу. 27 Адриа талайла айланышканыстаҥ ала он тöртинчи тÿн кирди. Тÿн аразы киреде талайчылар кандый да jерге jууктап келедирис деп бодой бердилер. 28 Сууныҥ тереҥин кемjиирде, jирме кулаш эмтир; бир эмеш jÿзеле катап кемjиирде, он беш кулаш болды. 29 Ташту jерге табарбайлы деп коркып, керептиҥ кийни jанынаҥ тöрт якорьды тÿжÿрип, таҥ адарын тыҥыскылу сакый бердилер. 30 Талайчылар качарга ченежип, керептиҥ тумчугынаҥ якорьлорды таштаарга турган улус болуп, кемени талайга тÿжÿрерде, 31 Павел jÿс бажына ла jуучылдарга айтты: — Бу улус керепте артып калбаза, аргаданып болбозыгар. 32 Айдарда, jуучылдар кемени туткан jоон армакчыларды кезип ийерде, ол сууга jÿре берди. 33 Таҥ адар алдында Павел ончозын курсак jизин деп сöстöп, айтты: — Курсак jибей бÿгÿн он тöртинчи кÿн сакып jадыгар. 34 Оныҥ учун слерди курсак jизин деп сурап турум, онызы слерге аргаданарга кÿч кожор, бирÿгердиҥ де бажынаҥ кыл тÿшпес. 35 Мынайда айдала, ол калаш алып, ончозы алдында Кудайга алкыш jетирип, сындырала, jий берди. 36 Ончолоры сергип, база курсак jидилер. 37 Керепте бис ончобыс эки jÿс jетен алты кижи болгоныс. 38 Тойоло, керепти jеҥилжиредип, талайга буудайды чача бердилер. 39 Таҥ адарда, jерди таныбай турдылар, jе кумак jаратту кандый да булуҥды кöрÿп ийдилер. Аргалу болзо, ого токтоорго ченежип кöрöр — дедилер. 40 Якорьлорды кезип, талайга божодып ийдилер; тискинниҥ буузын чечип, алын байканды салкын аай кöдÿрип, jарат jаар jÿстилер. 41 Jе кереп кумакту тайыс jерге учурап, тÿжÿп калды. Тумчугы бадалып, кыймык jок тура калды. Кийни jанын дезе кÿчтÿ толкулар оодып турды. 42 Кижендÿлердиҥ кажы бирÿзи эжинип чыгала кача бербезин деп, jуучылдар олорды öлтÿрер шÿÿлте эдип турдылар. 43 Jе jÿс бажы Павелди аргадаарга, олордыҥ бу мындый умзаныжын токтодып салды. Эжинип билер улус сууга озо калып, jерге чыксын, 44 арткандары дезе кем jалбак агаштаҥ, кем керептиҥ оодыгынаҥ тудунып аргадансын деп jакарды. Анайып ончозы аргаданып, jерге чыктылар.
Мелитте токтогоны
1 Аргаданала, ортолыктыҥ ады Мелит болгонын билип алдыс. 2 Jербойыныҥ улузы биске саҥ башка кижизегин кöргÿсти. Jаашту сыркыруун кÿн болгон учун олор от салып, ончобысты бойлорына кычырды. 3 Павел бир кучак чырбаал jууп экелеле, отко салып турарда, изÿдеҥ чыгып келген jылан оныҥ колына илинип калды. 4 Оныҥ колында илинип калган jыланды кöрöлö, jербойыныҥ улузы бой-бойлорына айттылар: — Бу кижи jарт ла кижи öлтÿреечи. Ол талайга барбаган да болзо, чындык Jаргы ого jÿрÿм jÿрерге бербей jат. 5 Jе Павел jыланды отко тÿжÿре кактап ийди, jылан ого бир де каршу jетирбеди. 6 Олор дезе Павел тиже берер эмезе эмди ле öлÿп, jерге барып тÿжер деп бодогон. Jе узак сакып, оныла jаман неме болбой турганын кöрöлö, шÿÿлтезин öскöртип, оны кудай дежип турдылар. 7 Бу jерди эбиреде ортолыктыҥ jааны Публий деп кижиниҥ jери болгон. Ол бисти айлына кычырып, ÿч кÿн бойыныҥ наjыларын чылап кÿндÿледи. 8 Публийдиҥ адазы калтырак ооруга табартып, ич оору тийип, тöжöктö jаткан. Павел ого кирип мÿргÿди, колын салып алкап, jазып ийди. 9 Бу болгонныҥ кийнинде ортолыкта jаткан öскö дö оору улус келип, jазылып турдылар. 10 Олор биске быйанын айдып, кÿндÿлеп, атанар алдында бисти не керектÿ немеле jеткилдеди.
Римге келгени
11 Ÿч айдыҥ бажында Александрияныҥ ортолыкта кыштаган «Диоскуры» деп керебиле jÿзÿп ийдис. 12 Сиракузыга токтоп, анда ÿч кондыс. 13 Оноортынаҥ чыгала, Ригияга jеттис. Бир кÿнниҥ бажында тÿштÿк салкын согордо, экинчи кÿнде Путеолго келдис. 14 Анда карындаштар таап алып, олордыҥ сураганыла олордо jети кÿн бололо, Рим jаар бардыс. 15 Андагы карындаштар бис керегинде угала, Аппий тепсеҥи ле Ÿч айылчылык деп jерлерге jетире уткып чыккандар. Олорды кöрöлö, Павел Кудайга алкыш jетирип, санаазы сергиди. 16 Римге келеристе, jÿс бажы кижендÿлерди jуучылдардыҥ бийине табыштырды. Павелге таҥынаҥ, jе оны каруулдайтан jуучылла кожо jадар jöп бердилер.
Павелдиҥ Римде jарлыктаганы
17 Ÿч кÿнниҥ бажында Павел иудейлер ортодогы баштапкы улусты бойына кычырды. Олор jуулыжып келерде, айтты: — Эрлер, карындаштар! Калыкка эмезе адалардыҥ чÿм-jаҥдарына удура нени де этпей, кижендедип, Иерусалимнеҥ Римниҥ кижилериниҥ колына берилгем. 18 Олор мени шылайла, öлÿмге тургадый кандый да буру таппай, божодып ийерге санангандар. 19 Jе иудейлер jöпсинбей турарда, меге эрик jокто каганныҥ jаргызын некеерге келишкен. Анайда мен калыгымды кандый бир неме jанынаҥ бурулаарга эткен эмезим. 20 Бат бу шылтактаҥ улам слерди кöрÿжип эрмектежерге кычырганым бу. Израильдиҥ ижемjизи учун мен бу киженле киженделген инем. 21 Олор дезе Павелге айттылар: — Бис Иудейдеҥ сен керегинде кандый да самара албадыс, карындаштардыҥ кемизи де келип, тил jетирбеди эмезе сен керегинде бир jаман айтпады. 22 Jе санаа-шÿÿлтеҥди бойыҥнаҥ угарга турубыс, нениҥ учун дезе бу ÿредÿ керегинде кайда ла сöс блаашкылап турганын билерис. 23 Туштажар болуп эрмектежеле, ол кÿн Павел токтогон jерге кöп улус келди. Эртен турадаҥ ала эҥирге jетире ол Кудайдыҥ Каандыгы керегинде олорго айдып ла керелеп, Моисейдиҥ Jасагынаҥ ла jарчылардыҥ чийиминеҥ Иисус керегинде олорды бÿдÿндирип турды. 24 Кезигин ол бойыныҥ сöстöриле бÿдÿндирди, öскöлöри дезе бÿтпес болды. 25 Бойлоры ортодо jöп эмес болуп, Павел мынайда айдарда, олор чыгып, jÿрÿп баштады: — Агару Тын Исаия jарчыдаҥ слердиҥ адаларга jакшы айткан: 26 «Бу калыкка барып, мынайда айт: кулактарыгарла угарыгар, jе аайлабазыгар, кöстöригерле кöрöригер, jе кöрбöзигер. 27 Бу улустыҥ jÿреги неме сеспей барган, кулактарыла арайдаҥ угат, кöстöрин де jумуп алган, — кöстöриле кöрбöскö, кулактарыла укпаска, jÿректериле оҥдобоско, Мени олорды jассын деп баштанбаска». 28 Анайдарда, билип jÿрÿгер, Кудайдыҥ аргадажы кара jаҥдуларга ийилген деп олор ок угар. 29 «Ол мыны айдарда, иудейлер бойлоры ортодо кöп сöс блаажып, jÿре бердилер.
Адакы сöс
30 Павел бойы jалдап алган турада бÿткÿл эки jыл jадып, ого келип турган улусты ончозын jуудып, 31 тидим, туду jогынаҥ Кудайдыҥ Каандыгын jарлыктап, Иисус Христос Кайракан керегинде ÿредип jÿрди.
Пaвел Aпостолдыҥ Римдеги Серкпеге Сaмaрaзы
Ончо калыктарга Сÿÿнчилÿ Jар
1 Христос Иисустыҥ кулы, кычырылган Павел апостолдоҥ. Мен Кудайдыҥ Сÿÿнчилÿ Jарын jарлаарга тудулган эдим. 2 Бу Jар керегинде башкыда Ол Бойыныҥ jарчылары ажыра Агару Чийимде сöзин берген. 3-4 Бу Jар Оныҥ Уулы — Иисус Христос Кайраканыс керегинде. Ол Давидтиҥ угынаҥ кижи чилеп туулган ла агарулыктыҥ тыныныҥ кÿчиле тирилгени ажыра Кудайдыҥ Уулы деп ачылган. 5 Ол ажыра jакшылык алып, апостолдор боло бергенис, ончо калыктар Оныҥ адына болуп Кудайга бÿдÿп, Ого уккур болзын деп. 6 Бу калыктардыҥ ортозында слер де, Иисус Христостыйы болорго кычырылган улус, jÿрÿп jадыгар. 7 Слерге, Римде jÿрген, Кудай сÿÿп турган, Оныҥ агару калыгы болорго кычырылган ончо улуска, Кудай Адабыстаҥ ла Иисус Христос Кайраканнаҥ jакшылык ла амыр jетсин. 8 Элдеҥ озо Иисус Христос ажыра ончогор учун Кудайымга алкыш-быйаным айдып турум, нениҥ учун дезе бÿдÿп турганыгар керегинде бастыра телекейде jарлалат. 9 Кудай мениҥ керечим Оныҥ Уулы керегинде Сÿÿнчилÿ Jар jарлап, Ого тынымла бажырып jÿрÿм. Слерди туркаары эске алынып, 10 мÿргÿп, Кудайдыҥ табыла качан бирде слерге келер аргалу болойын деп, jаантайын сурайдым. 11 Агару Тыннаҥ алган jайалтаны берейин, слерди тыҥыдайын деп, слерди кöрÿксип jадым. 12 Öскöртö айтса, ортогордо болзом, бÿдÿп турганыс ажыра бой-бойыстаҥ кöкÿдÿ аларыс, слер менеҥ, мен слердеҥ аларым. 13 Слерди билзин деп турум, карындаштар слерге кöп катап келерге jазангам, jе эмдиге jетире буудактарга учурагам. Слерге келип, öскö калыктардыҥ ортозында чылап, слердиҥ де ортогордо ижимниҥ турултазы болзын дегем. 14 Мен еллиндерге ле öскö улуска, ойгорлорго ло неме билбестерге jарлыктаар учурлу. 15 Анайдарда, мен керегинде айтса, слерге де, Римде jÿрген улуска, Сÿÿнчилÿ Jар jарлаарга белен. 16 Мен Сÿÿнчилÿ Jардаҥ уйалбай jадым, нениҥ учун дезе ол — Кудайдыҥ кÿчи, ол бÿдÿп турган ончо улусты аргадайт озо баштап иудейлерди, анайда ок еллиндерди. 17 Бу Jар улусты бÿткени ажыра ла оноҥ кöп бÿдерине экелип, Кудай канайда актап турганын кöргÿзет, бичилгенинче: «Акту кижи бÿдÿп, тирÿ jÿрер».
Улустыҥ кинчеги
18 Кудайды тообой, jаман эдип, jаманыла чындыкты jаба базып турган улуска теҥеридеҥ Кудайдыҥ чугулы келип jат. 19 Олор Кудай керегинде билетенин билип jадылар, нениҥ учун дезе мыны олорго Кудай ачкан. 20 Кöскö кöрÿнбес немелер — Оныҥ мöҥкÿ кÿчи ле кудайлыгы телекей jайалганнаҥ ала иле кöрÿнет. Олор Оныҥ jайаганы ажыра аайлалат. Оныҥ учун бу улус бойлорын актап, нени де айдып болбос. 21 Олор Кудайды билип алып, Оны Кудайды чылап мактабадылар, Ого алкыш-быйанын айтпадылар. Карын, бойлорын куру санаа-шÿÿлтелерге берип койдылар. Мынаҥ улам неме аайлабас jÿректери карачкыга алдырган. 22 Бойлорын ойгор деп адап, тенек болуп калдылар. 23 Öлбöс Кудайга бажырардыҥ ордына öлÿмдÿ кижидий, куштардый, тöрт санду тындулардый ла jылып, jорголоп jÿрер тындулардый сÿр-кеберлерге бажырадылар. 24 Оныҥ учун Кудай олорды jÿректери кÿÿнзеген быjарга берип койгон. Олор эди-кандарын бойлоры быjарсыдып, 25 Кудайдыҥ чындыгын меке-тöгÿнге солыгандар, jайалган немелерди байлап, олорго бажыргандар. Jайаачыбыс дезе ÿргÿлjи чакка алкышту, аминь. 26 Бу учун Кудай олорды уйатту кычаларына берип койгон олордыҥ ÿй улузы эр улусла ары jанынаҥ берилген колбуны jектеп, ого удура кылынып jадылар. 27 Анайда ок эр де улус ÿй улусла ары jанынаҥ берилген колбуны jектеп, бой-бойлорын сÿрекей кÿÿнзейдилер эр улус эр улусла уйатту немелер эдип, бойлорыныҥ азып тургандары учун бойлорында бойлоры кезедÿ алып jадылар. 28 Кудайды билип аларын керектебеген учун Кудай олорды саҥтескери санаага берип койгон. Оныҥ учун олор этпести эдедилер. 29 Олор чын эмес керектерле толо: ачыркайдылар, балыр кылык кылынадылар, кÿйÿнедилер, öлтÿредилер, ööркöжöдилер, мекелейдилер, коомойлоп jадылар, коптойдылар; 30 куурмактажып jадылар, Кудайды jаман кöрöдилер, бойлорын тудунбайдылар, улуркайдылар, jакшыркайдылар, jаманды эдейин деп jÿредилер, ада-энелериниҥ сöзин укпайдылар; 31 тенексийдилер, сöзине турбайдылар, улуска килебейдилер, быйан этпейдилер. 32 Анайда кылынып турган улус Кудайдыҥ чындык jасагыла öлÿмге турар деп билип, jаҥыс та анайда кылынып турган эмес, jе анайда кылынып турган улусты jарадып jадылар.
Ончозына Кудайдыҥ jаргызы
1 Анайдарда, кижи, сен öскö улусты jаргылап jадыҥ ба? Сен кем де болзоҥ, акталбазыҥ. Öскö улусты jаргылап турганыҥла бойыҥды бойыҥ jаргылайдыҥ ине, нениҥ учун дезе, öскö улусты jаргылап, бойыҥ олор чылап ок кылынадыҥ. 2 Бис билерис, анайда кылынып турган улуска Кудайдыҥ чындык jаргызы барын. 3 Кижи, анайда кылынып турган улусты jаргылап, бойыҥ олор чылап ок кылынып, Кудайдыҥ jаргызынаҥ кыйыжарым деп сананып туруҥ эмеш пе? 4 Ол эмезе, Оныҥ улу быйанзагын, jымжак ла чыдамкай болгонын jектеп jадыҥ ба? Оныҥ быйанзагы сени кинчегиҥди алынарына экелип турганын аайлабай jадыҥ ба? 5 Jе сен кедер, jÿрегиҥ Кудайга баштанбаган. Кудайдыҥ чугулы келер ле Оныҥ чындык jаргызы ачылар кÿнге бойыҥа бойыҥ чугул jууп jадыҥ. 6 Ол кажы ла кижиге эткен керектерине кöрö берер. 7 Jаантайын jакшы керектер эдип, макка, кÿндÿге ле öлбöскö jÿткÿп турган улуска мöҥкÿ jÿрÿм берер. 8 Бойын сÿÿп, чындыкка бакпай, jаманга беринип турган улуска — чугул ла аткыйланыш ийер. 9 Jаманды эдеечи не ле кижиге ачу-корон ло кыйын-шыра ийер: озо баштап иудейге, анайда ок еллинге. 10 Jакшыны эдеечи не ле кижиге мак, кÿндÿ ле амыр ийер: озо баштап иудейге, анайда ок еллинге. 11 Кудай улусты ылгабай jат ине. 12 Jасагы jок улус кинчек этсе, Jасак jокко ло öлÿп калар. Jасакту улус кинчек этсе, Jасакла jаргыладар. 13 Кудайдыҥ алдында Jасакты угуп турган улус акту эмес, jе Jасакты бÿдÿрип турган улус акталар. 14 Jасагы jок кара jаҥдулар бÿткен бÿдÿмиле Jасакка келижерин эдип jÿрзе, олордо Jасак jок то болзо, бойлорына бойлоры jасак болуп jадылар. 15 Мынызыла олор Jасактыҥ некелтелери jÿректеринде бичилгенин кöргÿзедилер. Мыны ок олордыҥ санаазы керелейт: олор бойлорында шÿÿп, бойлорын бирде бурулайдылар, бирде актайдылар. 16 Иисус Христос ажыра Кудай кижилердиҥ jажытту керектерин jаргылаар кÿнде андый болор. Анайда мен Сÿÿнчилÿ Jарда jарлыктаган эдим.
Иудейлер ле Jасак
17 Бат сен иудей деп аданадыҥ, Jасакка иженедиҥ, Кудайла мактанадыҥ. 18 Оныҥ табын билериҥ, Jасактаҥ ÿренип, эҥ артык дегенин ылгаштырып билериҥ; 19 сен сокорлордыҥ jедекчизи, карачкыда jÿргендерге jарык, 20 керсÿ эместердиҥ таскадаачызы, неме билбестердиҥ ÿредÿчизи болгоныҥа бÿдÿп jадыҥ, нениҥ учун дезе Jасак сеге толо билим ле чындык берет. 21 Анайдарда, öскö улусты ÿредип, бойыҥды бойыҥ ÿретпейдиҥ бе? «Ууры этпе» деп jарлап, бойыҥ уурданып jадыҥ ба? 22 «Чайдам кылынба» деп айдып, бойыҥ чайдам кылынадыҥ ба? Чалулардаҥ jескинген бойыҥ, агаруныҥ байын бузадыҥ ба? 23 Jасакла мактанадыҥ, jе Jасакты бузуп, Кудайды уйатка тÿжÿредиҥ. 24 Айдарда, бичилгенинче, слердеҥ улам кара jаҥдулар ортодо Кудайдыҥ ады jамандалат. 25 Jасакты бÿдÿрип турган болзоҥ, томдош тузалу, jе Jасакты бузуп турган болзоҥ, томдолгоныҥ болбогон немедий. 26 Анайдарда, томдолбогон кижи Jасактыҥ некелтелерин бÿдÿрип турган болзо, Кудай оны томдолгон деп бодобос беди? 27 Бÿткен бÿдÿмиле томдолбогон, jе Jасакты бÿдÿрип турган кижи сени jаргылабас беди? Сенде бичилген Jасак бар, сен томдолгоҥ, jе Jасакты бузуп jадыҥ. 28 Чырайыла иудей болгоны, иудей эмес, эт-канда эдилген томдош — ол томдош эмес. 29 Jе чын иудей — ол ич jаны андый болгоны, чын томдош jÿректе эдилгени. Ол бичилген Jасакла эмес, jе Тынла эдилген. Андый кижини улус эмес, Кудай мактаар.
Кудай чындык, кижи — тöгÿнчи
1 Анайдарда, иудей болорыныҥ артыгы незинде, ол эмезе томдоштоҥ кандый туза бар? 2 Ончо jанынаҥ артык. Элдеҥ озо неде дезе, олорго Кудайдыҥ сöзи бÿдÿмjилелген. 3 Олордыҥ кезиги чындык эмес болзо, не? Мынызы Кудайдыҥ чындыгын jоголтып болор бо? 4 Jок туру! Кудай чындык, не ле кижи — тöгÿнчи, бичилгенинче: «Ончо сöстöриҥде Сен акту болорыҥ, jаргылазаҥ, jеҥип аларыҥ». 5 Jе чын эмес эдип турганыс Кудайдыҥ чынын иле эдип турган болзо, не деерибис? Ол биске чугулын ийип, чын эмес эдип турган болор бо? (Мыны улустыҥ шÿÿгени чилеп айдадым.) 6 Jок туру! Ол чындык эмес болзо, телекейди канайып jаргылайтан? 7 Jе мениҥ меке-тöгÿним Кудайдыҥ чындыгын там иле эдип, Ого мак экелип турган болзо, мени кинчектÿни чилеп не учун jаргылайтан? 8 Айса, jакшы боло берзин деп, jаманды эдерис пе? Анайда бисти кезик улус jамандап, бого ÿредип jадыгар деп бурулайдылар. Андый улус jаргыга турары jолду. 9 Анайдарда, не деерибис? Бис öскöлöринеҥ артык айалгада ба? Эмеш те эмес. Иудейлерди де, еллиндерди де, ончозын кинчек бийлеп jат деп кöргÿскен инебис, 10 бичилгенинче: «Бир де акту кижи jок, бир де. 11 Аайлап турган кижи jок, кем де Кудайды бедиребейт. 12 Ончозы jолдоҥ аскан, ончозы эш-немеге jарабас. Кем де jакшыны этпейт, кем де, бир де кижи. 13 Олордыҥ сöстöри öлÿм ле чириш экелет. Тилдериле тöгÿндеп jадылар, эриндеринде — jыланныҥ короны. 14 Оосторы ачу сöстöрлö, каргышла толо. 15 Буттары кан тöгöргö jылгыр. 16 Jолдорында бускалаҥ ла кату-jобол артырып jадылар. 17 Амырдыҥ jолдорын билгилебес. 18 Кудайдаҥ айабай jадылар». 19 Бис билерис, Jасак ого багып турган улуска айдып турганын. Анайып айдар неме табылбай, бастыра телекей Кудайдыҥ алдында бурулу боло берет. 20 Jасактыҥ некеп турганын эткениле Кудайдыҥ алдында кем де актанып болбос. Jасак ажыра кинчек ачылат ине.
Jасакла эмес, Кудайга бÿткенисле аргадаларыс
21 Jе эмди Jасактаҥ камаан jокко акту болор jолды Кудай улуска кöргÿзип берген. Ол керегинде Jасак ла jарчылар керелейт. 22 Кудай дезе Иисус Христоско бÿткени ажыра бÿдÿп турган ончо улусты Бойыныҥ алдында акту эдет. Мында башказы jок, 23 нениҥ учун дезе, ончо улус кинчек эдип, Кудайдыҥ магын керексинип jадылар. 24 Ончозы Кудайдыҥ jакшылыгыла тегинге акталадылар, нениҥ учун дезе олорды Иисус Христос jайымга садып алган. 25 Кудай Оны тайылгага учурлаган, улус Ого бÿткени ажыра Оныҥ каныныҥ шылтузында кинчектери ташталып, быйан алзын деп. Бойыныҥ чындыгын кöргÿзерге, Оныҥ анайда эткени ол. Башкыда эдилген кинчектерге аjару этпей, 26 эмдиги де öйдö Бойыныҥ чындыгын кöргÿзерге, чындык болорго ло Иисуска бÿдÿп турган улусты акту эдерге, Ол чыдашкан. 27 Анайдарда, мактанар немебис кайда? Jоголтылып калган. Jасакты бÿдÿргени ажыра ба? Эткен керектер ажыра ба? Jок, Кудайга бÿткени ажыра. 28 Кижи Jасакты бÿдÿретенинеҥ камаан jокко, бÿткениле акталат деп бодоп jадыбыс ине. 29 Кудай jаҥыс иудейлердийи бе? Ол кара jаҥдулардыйы да эмес пе? Эйе, Ол кара jаҥдулардыйы да. 30 Кудай jаҥыс эмей. Ол бÿдÿп турган учун томдолгон до кижини, бÿдÿп турган болзо, томдолбогон до кижини актаар. 31 Анайдарда, бÿдÿп турган болзобыс, Jасакты jоголтып турганыс ол бо? Jок туру! Карын, Jасакты jöптöп jадыбыс.
Авраамныҥ Кудайга бÿткени
1 Айдарда, улу адабыс Авраам керегинде не деерибис? Бойы неге jединген? 2 Ол эткен керектериле акталган болзо, мактанар аргазы бар. Jе Кудайдыҥ алдында эмес. 3 Чийим не дийт? — «Авраам Кудайга бÿткен, оныҥ учун Кудай оны акту кижи деп адаган». 4 Jе иштеп турган кижиге jал — ол быйан эмес, карын, ол оны алар учурлу. 5 Иш этпей, jе кинчектÿни актаачы Кудайга бÿдÿп турган кижи, бÿткени учун акту деп ададып jат. 6 Анайда Давид те эткен керектеринеҥ камаан jокко Кудай акту деп адаган кижини кежиктÿ дийт: 7 «Jарамас керектери ташталган, кинчектери jабылган улус кежиктÿ. 8 Кудай кинчектерин тоого албай турган кижи кежиктÿ». 9 Анайдарда, бу кежик томдолгон улустыйы ба, эмезе томдолбогон до улустыйы ба? Бис дезе Авраам бÿде бергени учун оны Кудай акту кижи деп адаган дейдис. 10 Качан адаган? Томдолордоҥ озо бо, эмезе соҥында ба? Соҥында эмес, томдолордоҥ озо. 11 Ол соҥында томдолгон. Бу темдек ол томдолордоҥ озо бÿткени учун акталганын кöргÿскен. Анайып Авраам бÿдÿп турган ончо улустыҥ адазы боло берген. Олор томдолбогон до болзо, бÿдÿп турган учун, Кудай олорды да акту улус деп адап jат. 12 Ол анайда ок томдолгон до улустыҥ адазы боло берген. Олор jаҥыс та томдолгон эмес, jе улу адабыс Авраамныҥ изиле барып, ол томдолордоҥ озо бÿткени чилеп бÿткендер. 13 Кудай Авраамга ла оныҥ калдыктарына телекейди энчи эдип берерим деген. Ол бу энчини Jасакты бÿдÿргени учун эмес, jе бÿдÿп, акталганы ажыра берер болгон. 14 Jасакпыла jÿрген улус энчи алып турган болзо, бÿдетени темей, берген сöстö учур jок болор эди, 15 нениҥ учун дезе Jасак бойыла кожо Кудайдыҥ чугулын экелет. Кайда Jасак jок, ол анда бузулбайт. 16 Оныҥ учун Кудайдыҥ берген сöзин Ого бÿдÿп алып jадылар. Бу сöс Авраамныҥ ончо калдыктарына Кудайдыҥ быйаны ла ижемjилÿ эп-арга болуп jат. Jаҥыс та Jасакты бÿдÿрип турган улуска эмес, jе Авраам бÿткени чилеп бÿдÿп турган улуска. Авраам — ончобыска адабыс. 17 Бичилгенинче: «Сени кöп калыктардыҥ адазы эдип койдым». Ол öлгöн улуска jÿрÿм береечи, jок немени бар деп айдаачы Кудайга бÿдÿп, Оныҥ алдында адабыс болуп jат. 18 Иженери jок то болзо, ол иженип ле бÿдÿп, «Сениҥ калдыктарыҥ андый кöп болор» — деп айдылганынча, кöп калыктардыҥ адазы боло берген. 19 Jÿс jашка jууктажып калган кижиниҥ эди-каны öлÿмтик деп, Сарра карган, бала таппас деп аайлап та турза, ол Кудайга бÿткенче болгон. 20 Ол Кудайдыҥ берген сöзине алаҥзыбай, бÿтпей турганын кöргÿспеген. Карын, оноҥ тыҥ бÿдÿп, Кудайды мактап, 21 Ол кÿчтÿ, берген сöзин бÿдÿрер деп, бек бÿткен. 22 Оныҥ учун Кудай оны акту кижи деп адаган. 23 «Акту кижи деп адаган» деген сöстöр jаҥыс та ого эмес, 24 jе биске де бичилген. Бис те, Иисус Кайраканысты тиргискен Кудайга бÿдÿп турган бойлорыс, акту деп ададарыс. 25 Иисус бисти акталзын деп, jазыктарыс учун öлÿмге берилип, тирилген.
Кудайла амыр
1 Анайдарда, бÿдÿп турганысла акту бололо, Иисус Христос Кайраканыс ажыра Кудайла амыр jÿрÿп jадыбыс. 2 Христос биске бÿдÿп турганыс ажыра jакшылыкка кирер арга берген. Бу jакшылыкта jÿрÿп, Кудайдыҥ магында туружарыска иженип турганысла мактанып jадыбыс. 3 Jаҥыс та мыныла эмес, jе кыйын-шырала да мактанып jадыбыс, нениҥ учун дезе кыйын-шыра бисти чыдамкай эдип турганын билерис. 4 Чыдажып турганыста, Кудай бисти ченейт, ченелгени — ижемjи берет. 5 Ижемjи уйатка салбас, нениҥ учун дезе биске берилген Агару Тын ажыра сÿÿш jÿректериске урулат. 6 Темдектелген öйдö чине jок тужыбыста Христос Кудайга бÿтпес бис учун öлгöн ине. 7 Акту кижи учун кем де öлöт эмеш пе. Айса болзо, jакшы кижи учун кем де öлöргö тидинер? 8 Jе Кудай бисти сÿÿп турганын кинчектÿ тужыбыста Христос бис учун öлгöниле кöргÿзет. 9 Оныҥ учун, анчада ла эмди, Оныҥ каныла акталган бойлорыс, Ол ажыра Кудайдыҥ чугулынаҥ аргадаларыс. 10 Öштÿлер болгон бойлорыс, Кудайла Оныҥ Уулыныҥ öлÿми ажыра jарашкан болзобыс, анчада ла эмди, Оныла jарашкан соҥында, Оныҥ Уулыныҥ jÿрÿми ажыра аргадаларыс. 11 Jаҥыс та бу эмес, jе Иисус Христос Кайраканыс ажыра Кудайдыйы болгонысла мактанып jадыбыс. Ол бисти Кудайла jараштырган.
Адам ла Христос
12 Кинчек телекейге бир кижи ажыра келген, кинчек ажыра öлÿм келген. Анайып ончо улус öлÿмдÿ боло берген, нениҥ учун дезе ончозы кинчек эткен. 13 Кинчек телекейде Jасактаҥ озо до болгон. Jе Jасак jок тушта кинчек тоого алылбайт. 14 Öлÿм дезе баштапкы кижи Адамнаҥ ала Моисейге jетире бийлеген. Ол Кудайдыҥ jакылтазын бускан Адам чылап кинчек этпеген улусты да бийлеген. Адам — эмди болотонныҥ теми. 15 Jе jазыктыҥ эткенин Кудайдыҥ сыйы эткениле тÿҥдеерге jарабас. Бир кижиниҥ jазыгынаҥ улам кöп улус öлгöн болзо, анчада ла Кудайдыҥ jакшылыгы ла сыйы бир Кижиниҥ — Иисус Христостыҥ jакшылыгы ажыра кöп улуска артыктай берилет. 16 Кудайдаҥ сый нени эдип турганын, бир jазык нени эдип турганын тÿҥдеерге jарабас. Бир кижиниҥ jазыгы учун бурулаарга jаргы болгон, Кудайдаҥ сый кöп jазыктардаҥ улусты акту эдерге берилген. 17 Бир кижи эткен jазыктаҥ улам öлÿм бир кижи ажыра бийлеген болзо, анчада ла Кудайдыҥ jакшылыгыныҥ байлыгын ла акталарга сый алып, тегинге акталып турган улус бир Кижи — Иисус Христос ажыра jÿрÿмде бийлеер. 18 Оныҥ учун бир кижиниҥ jазыгы ончо улуска jаргы экелгени чилеп, бир Кижиниҥ акту кереги ончо улусты актап, олорго jÿрÿм берет. 19 Бир кижиниҥ уккур эмези кöп улусты кинчектÿ эткени чилеп, бир Кижиниҥ уккур болгоны кöп улусты акту эдер. 20 Jасак келерде, jазык кöптöй берген. Кинчек кöптöй берерде, jакшылык там кöптöгöн, 21 кинчек бойыла кожо öлÿмди экелип, бийлей бергени чилеп, Кудайдыҥ да jакшылыгы Иисус Христос Кайраканыс ажыра бисти акту эдип, мöҥкÿ jÿрÿм берерге бийлезин деп.
Кинчекке öлгöнис, Христоско тирÿ
1 Айдарда, не деерибис? Jакшылык арбындазын деп, кинчек эдип jÿрерис пе? 2 Jок туру! Бис кинчекке öлÿп калганыс. Айдарда, канайып кинчек эдип jÿрерис? 3 Ончобыс Христос Иисусла бирлик болорго креске тÿжеристе, Оныла кожо öлöргö креске тÿшкенисти билбей туругар эмеш пе? 4 Креске тÿжÿп, Оныҥ öлÿминде кожо туружаачылар боло берип, Оныла кожо бойыбысты кöмдис. Ол Аданыҥ мактулу кÿчиле тирилгени чилеп, бис те jаҥы jÿрÿмле jÿрели деп, анайда эткенис ол. 5 Ол чылап öлÿп, Оныла кожо бириккен болзобыс, Ол чылап тирилерис. 6 Бис билерис, jебрен кижи болгон бойыбыс Оныла кожо кере тартылганын, кинчектÿ бойыбыс jок болзын деп, кинчекке кул болбойлы деп. 7 Öлÿп калган кижи кинчектеҥ jайымдалганы ол ине. 8 Христосло кожо öлгöн болзобыс, Оныла кожо jÿрерис деп, бÿдÿп jадыбыс. 9 Бис билерис, тирилген Христос база öлбöс: öлÿм Оны бийлебей jат. 10 Ол öлöрдö, кинчекке бир катап öлгöн, jе jÿрÿп турганы Кудайга jÿрÿп jат. 11 Анайып слер де, бойыгарды кинчекке öлÿп калганыгар, jе Христос Иисус ажыра Кудайга тирÿ деп бодогор. 12 Анайдарда, кинчек öлÿмдÿ эди-каныгарда бийлебезин деп, оныҥ кычаларына бакпагар. 13 Эди-каныгардыҥ ÿйелерин jаманныҥ jепсели эдип, кинчекке бербегер. Оныҥ ордына jÿрÿмге тирилген бойыгарды Кудайга беригер. Эди-каныгардыҥ ÿйелерин слерди актайтан jепсел эдип Ого беригер. 14 Кинчек слерди бийлебес, нениҥ учун дезе слерди Jасак эмес, jакшылык башкарат.
Кинчектиҥ кулдары эмезис
15 Анайдарда, не? Jасакка эмес, jакшылыкка башкартып jÿрÿп jадыбыс дейле, кинчек эдетенис пе? Jок туру! 16 Кемге бойыгарды бактыртып, кулга берип турган болзогор, ол кижиге кул боло берип турганыгарды билбей туругар эмеш пе? Ол эмезе öлÿмге барарга багадыгар, ол эмезе акталайын деп багадыгар. 17 Башкыда кинчектиҥ кулдары болгоныгар, jе Кудайга баш, бойыгарды учурлаган ÿредÿге бастыра jÿрегердеҥ бактыгар. 18 Кинчектеҥ jайымдалып, чын эдип jÿрерге, Кудайдыҥ кулдары боло бердигер. 19 Бойыгар аайлап болбос учун мыны улустыҥ шÿÿгени чилеп айдып турум. Башкыда jарамас керектер эдерге, эди-каныгардыҥ ÿйелерин быjарга ла jарамаска кул эдип берген эдигер. Анайда эмди де, чындык керектер эдерге, бойыгарды Кудайга учурлайын деп, ÿйелеригерди бактырыгар. 20 Кинчектиҥ кулдары болорыгарда, чынга бакпаганыгар. 21 Ол тушта эткен керектеригердиҥ турултазы кандый болгон? Эмди ол керектер учун слерге уйатту, нениҥ учун дезе олордыҥ турултазы — öлÿм. 22 Jе эмди кинчектеҥ jайымдалып, Кудайдыҥ кулдары боло берип, агарулалып jадыгар. Мыныҥ турултазы — мöҥкÿ jÿрÿм. 23 Кинчектиҥ jалы — öлÿм ине, Кудайдаҥ сый — Христос Иисус Кайраканыс ажыра мöҥкÿ jÿрÿм.
Jасактаҥ jайымдалдыс
1 Слерге, карындаштар, Jасакты билер улуска, айдып турум кижи тирÿ jÿргенче, оны Jасак башкарып турганын билбейдигер эмеш пе? 2 Айылду ÿй кижи тирÿ jÿрген öбööниле Jасакла колболгон. Jе öбööни jада калза, ол öбööниле колбогон Jасактаҥ jайымдалат. 3 Оныҥ учун, öбööни тирÿ jÿрерде öскö кижиге барза, балыр jÿрÿмдÿ ÿй кижи болор. Jе öбööни jада калза, ол Jасактаҥ jайым, öскö кижиге барып, балыр jÿрÿмдÿ ÿй кижи болбос. 4 Анайып слер де, карындаштарым: Христостыҥ эди-каны ажыра Jасакка öлдигер. Слер тирилген Христостыйы болорго öлдигер. Анайып, Кудайга jарамыкту керектер эдер аргагар бар. 5 Бÿткен бÿдÿмисле jÿреристе, Jасак ажыра ачылган кинчектÿ кычалар биске öлÿмди экелерге, ÿйелеристе бойыныҥ ижин эткен. 6 Jе эмди Jасакка öлöлö, бисти киженде туткан Jасактаҥ jайымдалдыс. Бис бичилген Jасакка эмес, Тынга башкартып, Кудайга jаҥыдаҥ jалчыланып jадыбыс.
Jасак ла кинчек
7 Айдарда, не деерибис? Jасак — ол кинчек пе? Jок туру! Jе Jасак эмес болзо, кинчек ол не дегенин билбес эдим. Jасак: «Кÿÿнзебе...» — дебеген болзо, андый кÿÿнзешти билбес эдим. 8 Кинчек дезе jакылтага тайанып, бойымда jÿзÿн-базын кÿÿнзештерди ойгоскон. Jасак jокко кинчек jÿрбей jат ине. 9 Мен качан да Jасак jокко jÿргем. Jе jакылта табыларда, кинчек тынданып келген, 10 мен дезе öлÿп калгам. Jÿрÿм берер jакылта меге чындаптаҥ öлÿм экелгени jарталган. 11 Кинчек дезе jакылтага тайанып, мени тöгÿндеп, оныҥ болужыла öлтÿрип койгон. 12 Оныҥ учун Jасак агару, jакылта агару, чын ла jакшы. 13 Анайдарда, jакшы меге öлÿм экелди эмеш пе? Jок туру! Карын, мыны кинчек эткен, ол кинчек чилеп ачыларга, jакшы ажыра меге öлÿм экелген. Кинчек канча кире jаман болгонын jакылта ажыра кöргÿзерге, анайда болгоны ол. 14 Jасак тынга деп, бис билер инебис. Мен, эт-канду кижи, кинчекке садылгам. 15 Нени эдип тургам, аайлабайдым. Эдейин дегенди, этпейдим, нени кöрöр кÿÿним jок, оны эдедим. 16 Этпейин дегенди эдип турган болзом, Jасак jакшы деп, jöпсинип jадым. 17 Оныҥ учун мыны мен эдип турган эмезим, jе менде jÿрген кинчек эдет. 18 Мен билерим, менде, мениҥ бойымда jакшы jÿрбей jат. Менде jакшыны эдер кÿÿн бар, jе оны эдерге менде jакшы jок. 19 Эдейин деген jакшыны, этпейдим, этпейин деген jаманды, эдедим. 20 Этпейин дегенди эдип турган болзом, мыны мен эдип турган эмезим, jе менде jÿрген кинчек эдип турганы ол. 21 Анайдарда, jасакты кöрÿп турум: jакшыны эдейин деген бойымда jаҥыс jаман бар. 22 Ичимдеги кижи Кудайдыҥ Jасагына сÿÿнип jат, 23 jе эди-каным öскö jасакла jÿрÿп jат. Ол санаам jарадып турган jасакка удура тартыжып, эди-канымдагы кинчектÿ jасакка мени олjолоп jат. 24 Бараксанды сени! Öлÿмге экелеечи бу эт-каннаҥ мени кем jайымдаар? 25 Кудайымга алкыш-быйаным, Ол мыны Иисус Христос Кайраканыс ажыра эткен. Анайдарда, мен бойым бойымныҥ санаамла Кудайдыҥ Jасагына кул, jе эди-канымла кинчектиҥ jасагына кул.
Тынла агарулалган jÿрÿм
1 Анайдарда, эмди Христос Иисустыҥ Бойында jÿрген улусты jаргы бурулап болбос. 2 Христос Иисус ажыра jÿрÿм берип турган Тынныҥ jасагы мени кинчектиҥ ле öлÿмниҥ jасагынаҥ jайымдаган. 3 Эт-каннаҥ улам кÿчин jылыйткан Jасактыҥ эдип болбогонын Кудай эткен. Ол кинчектÿ эт-каныбыстый эт-канду болгон Уулын кинчек учун тайылга эдип ийип, эт-кан эдип турган кинчекти бурулаган. 4 Эт-канга эмес, Тынга башкартып jÿрген бойыбыста Jасактыҥ чындык некелтелери бÿтсин деп, Кудайдыҥ мынайда эткени бу. 5 Эт-канга башкартып jÿрген улус эт-канныҥ кÿÿнин бÿдÿрейин деп, Тынга башкартып jÿрген улус Тынныҥ кÿÿнин бÿдÿрейин деп, сананып jадылар. 6 Санаагарда эт-кан башкарып турган болзо, — ол öлÿм, санаагарда Тын башкарып турган болзо, — ол jÿрÿм ле амыр, 7 нениҥ учун дезе эт-канныҥ кÿÿнин бÿдÿрейин деп умзанып jÿрген кижи — Кудайга öштöш. Ол Кудайдыҥ Jасагына бакпайт, ого багып та болбойт. 8 Эт-канга башкартып jÿрген улус Кудайга jарабас. 9 Кудайдыҥ Тыны бойыгарда jÿрген болзо, слер эт-канга эмес, Тынга башкартып jÿрÿп jадыгар. Кемде Христостыҥ Тыны jок, ол Оныйы эмес. 10 Jе Христос бойыгарда jÿрген болзо, эди-каныгар кинчектеҥ улам öлÿмтик, тын дезе акталганыгардаҥ улам jÿрÿп jат. 11 Христосты тиргискен Кудайдыҥ Тыны бойыгарда jÿрген болзо, Оны тиргискен Кудай бойыгарда jÿрген Тыныла слердиҥ де öлÿмдÿ эди-каныгарды тындандырар. 12 Анайдарда, карындаштар, бисте эт-кан алдында молjу jок, ого бис башкартып jÿрбес учурлу. 13 Эт-канга башкартып jÿрзегер, öлÿп каларыгар, эт-канныҥ кинчектÿ керектерин Тынла öлтÿрсегер, тирÿ jÿреригер. 14 Кудайдыҥ Тынына башкартып jÿрген ончо улус Кудайдыҥ балдары болуп jадылар. 15 Слер ойто коркып jÿрбес учурлу, слер кулданыштыҥ тынын албадыгар, jе слерди Кудайга балазынып турган Тынды алдыгар. Бу Тынла «Авва, Ада!» деп, кыйгырып jадыбыс. 16 Ол ок Тын бистиҥ тынла кожо бисти Кудайдыҥ балдары деп керелейт. 17 Балдары болзобыс, Кудайдыҥ берер болгонын аларыс. Мыны Христосло кожо аларыс. Оныла кожо шыралап турган болзобыс, Оныла кожо макталар инебис.
Келер öйдöги мак
18 Эмдиги шырабыс, бис алар макка кöрö, неге де турбас деп бодоп турум. 19 Кудай Бойыныҥ балдарын макка кöдÿрерин ончо jайалган энчикпей сакып jат ине. 20 Кандый ла jайалган баштаҥы айалгазын бойыныҥ кÿÿниле эмес, Кудайдыҥ табыла jылыйткан. 21 Jе jайалган иженет, бойы да öлÿмниҥ кулданыжынаҥ jайымдалар деп, Кудайдыҥ балдарыныҥ jайымын ла магын ÿлежер деп. 22 Бис билер инебис, ончо jайалган эмдиге jетире кожо онтоп, кыйналып jат. 23 Jаҥыс та jайалган эмес, jе бис те, Тыннаҥ баштапкы ÿрендер алган бойлорыс, Кудай бисти качан балазынарын, эди-каныбысты jайым эдерин сакып, ичибисте онтоп jадыбыс. 24 Бис иженип турганыста, аргадалганыс ол. Кöрÿп турганыҥа иженип турган болзоҥ, ол ижемjи эмес. Кöрÿп турган немеге кем иженер? 25 Jе кöрбöй турган немеге иженгенисте, ол тушта чыдажып сакып jадыбыс. 26 Анайда ок Тын да бисти, чине jок бойыбысты, тыҥыдат. Бис билбес инебис, не деп, канайып мÿргÿйтенин. Jе Тын Бойы сöслö чыгара айдып болбос эттире улу тынып, бис учун jайнап jат. 27 Кудай jÿректеристи шиҥдеп, Тынныҥ санаазын билер, нениҥ учун дезе Тын агарулар учун Кудайдыҥ табыла сурап jат. 28 Бис билерис, Кудайды сÿÿп турган, Оныҥ табыла кычырылган улуска ончозы jакшыга иштеп jат. 29 Кудай озолодо билип алган улузын Бойыныҥ Уулыныҥ сÿр-кеберине тÿҥей болзын деп темдектеп койгон, Оныҥ Уулы кöп карындаштар ортодо тун туулганы болзын деп. 30 Озолодо темдектеп койгон улусты кычырып алган; кычырып алган улусты актап койгон; актап койгон улусты макка кöдÿрген.
Христостыҥ сÿÿжин кем де айрып болбос
31 База нени айдар? Кудай бис учун болзо, кем биске удура? 32 Ол Бойыныҥ Уулын чеберлебей, ончобыс учун öлÿмге берип, Оныла кожо биске ончозын сыйлап бербес беди? 33 Кудайдыҥ талдап алган улузын кем бурулап болор? Олорды Кудай актап jат. 34 Кем jаргылап болор? Öлгöн лö тирилген Христос Кудайдыҥ оҥ jанында jÿрÿп, бис учун сурап jат. 35 Бисти Христостыҥ сÿÿжинеҥ кем айрып койор? Ачу-корон бо, эмезе кысталаҥ ба? Истежÿ бе, эмезе торо бо? Тÿреҥи бе, эмезе jеткер бе, эмезе кылыш па? 36 Бичилген jок беди: «Сен учун бисти кажы ла кÿн öлтÿредилер. Бисти сойотон койлорго бодойдылар». 37 Jе мыны ончозын бисти сÿÿп турган Кудайдыҥ болужыла jеҥип jадыбыс. 38 Мен бÿдÿмjилÿ, öлÿм де, jÿрÿм де, ангелдер де, öрöги jаҥдар да, эмди болуп турганы да, келер öйлöрдö дö болотоны, кандый да ийде-кÿч, 39 теҥеридези де, алыс jердези де, jайалганныҥ бирÿзи де бисти Христос Иисус Кайраканыстыҥ Бойындагы Кудайдыҥ сÿÿжинеҥ айрып болбос.
Кудай ла Оныҥ калыгы
1 Христос алдында чынды айдадым, тöгÿндебей jадым. Онызын Агару Тынга башкарткан санаам керелейт: 2 меге сÿрекей эрикчил, jÿрегимде токтобос сыс. 3 Каны jаҥыс карындаштарым учун мен бойым каргышка калып, Христостоҥ айрыткан болзом кайдадым. 4 Олор Израильдиҥ улузы олорды Кудай балазынып алган, олорго Бойыныҥ магын ачкан, кереестер ле Jасак берген, Ого бажырып jÿрерин ле Бойыныҥ сöзин берген. 5 Олор улу адалардыҥ калдыктары, олордыҥ ортозынаҥ кижи чилеп Христос туулган. Ол ончозыныҥ ÿстинде турган, ÿргÿлjи чакка алкышту Кудай. Аминь. 6 Jе бу Кудайдыҥ берген сöзи кÿчин jылыйтып салган дегени эмес. Израильдеҥ туулган ончо улус Израильдийи эмес ине. 7 Анайда ок Авраамныҥ ончо калдыктары оныҥ балдары эмес. Jе мынайда айдылган: «Исаактаҥ туулганы калдыгыҥ деп адалар». 8 Öскöртö айтса, jÿк эт-каннаҥ туулган балдар Кудайдыҥ балдары эмес, jе Оныҥ берген сöзиле туулган балдар чын калдыктар деп бодолор. 9 Бат, берген сöс бу: «Бу ок öйдö келерим, Сарра уулду болор». 10 Jе бу ончозы эмес. Ревеккала база андый болгон. Ол бир кижидеҥ — улу адабыс Исаактаҥ эки уулду болгон. 11-12 Олор туулгалак, бир jакшыны эмезе бир jаманды эткелек болордо, Ревеккага айдылган: «Jаан уул кичÿзине jалчы болор». Анайып Кудайдыҥ табы талдаш ажыра бÿдет, бу талдаш эткен керектердеҥ эмес, Оныҥ кычырузынаҥ камаанду. 13 Бичилгенинче: «Иаковты сÿÿй бергем, Исавты кöрбöй баргам». 14 Айдарда, не деерибис? Кудай чын эмес эдет эмеш пе? Jок туру! 15 Ол Моисейге айткан ине: «Быйан эдетениме, быйан эдерим, буурсайтаныма, буурсарым». 16 Оныҥ учун ончозы кижиниҥ кÿÿнинеҥ эмес, оныҥ кичеенип турганынаҥ эмес, быйан эдип турган Кудайдаҥ камаанду. 17 Ол Чийимде фараонго айдат ине: «Сен ажыра кÿчимди кöргÿзерим, адым jер-ÿстинде jарлалар. Оныҥ учун сени кöдÿргеним ол». 18 Анайдарда, Ол быйан эдейин дегенге, быйан эдет, катуландырайын дегенди, катуландырат.
Кудайдыҥ чугулы ла быйаны
19 Сен меге айтпай кайдарыҥ: «Ол база не учун бурулап турган? Оныҥ табына кем удурлажар?» 20 Jе сен кем андый, кижи, Кудайла сöс блаажарга? «Мени не керек андый эттиҥ?» — деп, эдилген неме оны эткен кижиге айдар беди? 21 Той балкаштыҥ узы бир чейинтиле чÿмдÿ jыракы ла тегин jыракы эдер jаҥы jок по? 22 Кудай дезе Бойыныҥ чугулын ла кÿчин кöргÿзерге кÿÿнзеп, Оныҥ чугулын алып турган ла öлÿмге jаргылаткан улуска килеп, узак чыдашкан. 23 Ол анайда ок макка белетелген, Оныҥ быйанын алып турган улуска Бойыныҥ магыныҥ байлыгын кöргÿзерге кÿÿнзеген. 24 Ол улус бис эдибис. Ол бисти jаҥыс та иудейлердеҥ эмес, jе кара jаҥдулардаҥ да кычырып алган. 25 Бу керегинде Ол анайда ок Осия jарчы ажыра айдат: «Мениҥ эмес калыкты, Мениҥ калыгым деп адаарым, сÿÿбегенди, сÿÿгеним деп адаарым. 26Мениҥ калыгым эмезигер деп айдылган jерде олорды тирÿ Кудайдыҥ уулдары деп адагылаар». 27 Исаия дезе Израиль керегинде jарлап jат: «Израильдиҥ уулдарыныҥ тоозы талайдыҥ кумагындый да болзо, jÿк арткан-калганы аргадалар. 28 Кайракан jерде Бойыныҥ сöзин jылгыр ла jана баспай бÿдÿрип койор». 29 Исаияныҥ озолодо айтканынча: «Саваоф Кайракан калдыктарыска килебеген болзо, Содомдый болор, Гоморрага тÿҥейлежер эдибис».
Христос — бÿдÿрилтер таш
30 Айдарда, не деерибис? Акту болорго jÿткÿбеген кара jаҥдулар акталгандар, Кудайга бÿткени ажыра акталгандар. 31 Израильдиҥ улузы дезе, Jасак ажыра акту болорго jÿткÿп, бого jединип болбогондор. 32 Нениҥ учун? Бÿткени ажыра эмес, эткен керектери ажыра акту болорго jÿткÿгендери учун. Олор бÿдÿрилетен ташка бÿдÿрилгендер. 33 Бичилгенинче: «Бат, Сиондо таш салып jадым — ого бÿдÿрÿлгилеер, кайа-таш салып jадым — оноҥ улам jыгылгылаар. Jе Ого бÿдÿп турган не ле кижиге уйатту болбос».
1 Карындаштар! Израильдиҥ улузы аргадалзын деп, бастыра jÿрегимнеҥ кÿÿнзеп, олор учун Кудайга мÿргÿп турум. 2 Олор Кудайга чындык болорго сÿрекей кÿÿнзейдилер деп, керелеп турум, jе мыны Ого не jараарын билбей эдип jадылар. 3 Оныҥ учун Кудай улусты канайда актап турганын билбей, акту болорго бойлоры jединерге ченежип, Ол актазын деп, Ого бакпагандар. 4 Христос — ол Jасактыҥ бÿдÿп калганы. Ол бÿдÿп турган кажы ла кижини актайт. 5 Моисей Jасак ажыра акту болоры керегинде бичийт: «Jасактыҥ jакылталарын бÿдÿрген кижи jÿрÿм jÿрер». 6 Бÿткени ажыра акту болоры керегинде Чийим мынайда айдат: «Христосты jерге экелерге, теҥериге кем чыгар деп, бойыҥды сураба». 7 Ол эмезе «Христосты öлгöн улус ортодоҥ öрö алып чыгарга, алыс jерге кем тÿжер?» — деп. 8 Чийим не дийт? — «Кудайдыҥ сöзи сеге jуук, ол тилиҥде ле jÿрегиҥде». Улус бÿтсин деп, бис jарлыктап турган сöс бу. 9 Иисус — ол Кайракан деп, тилиҥле jарлап, Оны Кудай тиргискен деп, jÿрегиҥле бÿдер болзоҥ, аргадаларыҥ. 10 Акталайын деп, jÿрегиле бÿдедилер, аргадалайын деп, тилиле jарлайдылар. 11 Чийим айдат ине: «Ого бÿдÿп турган не ле кижиге уйатту болбос». 12 Иудей ле еллин ортодо башказы jок, нениҥ учун дезе ончозыныҥ Кайраканы jаҥыс, Ого баштанып турган кажы ла кижиге Ол Бойыныҥ байлыгынаҥ берип jат. 13 Кайраканга баштанган кажы ла кижи аргадалар ине.
Израиль Сÿÿнчилÿ Jарды алынбаган
14 Jе Кемге бÿтпей турган, Ого канайып баштанат? Кем керегинде укпаган, Ого канайып бÿдет? Jарлыктап турган кижи jокко канайып угат? 15 Ийилбезе, канайып jарлыктайт? Чийим айдат: «Сÿÿнчилÿ Jар jарлап базып jÿрген улус кандый кеен!» 16 Jе Сÿÿнчилÿ Jарды ончо улус бойына алынбаган. Исаия айдат ине: «Кайракан! Бис айткан сöстöрди угала, кем бÿткен?» 17 Анайдарда, кижи Jарды угуп турганда, бÿдÿп баштайт, Христос jарлалып турганда, угат. 18 Jе мен сурайдым: «Олор укпады эмеш пе?» Уккан эмей! Бичилгенинче: «Олордыҥ ÿни jер-ÿстине jайылган, олордыҥ сöстöри орчылаҥныҥ кыйузына jеткен». 19 База сурайдым: «Израиль билбеди эмеш пе?» Моисей баштапкы болуп айткан: «Калык эместер ажыра слерди кÿнÿркедерим. Санаа-укаазы jок калык ажыра слерди ачындырарым». 20 Исаия да чике айдат: «Мени бедиребеген улус Мени таап алды, Мени сурулабаган улуска ачылдым». 21 Израиль керегинде айдат: «Бакпас, кедер калыкты кычырып, кере тÿжине колым сундым».
Кудай Бойыныҥ калыгын jектебеген
1 Анайдарда, сурап турум Кудай Бойыныҥ калыгын jектеп койды эмеш пе? Jок туру! Мен бойым да Израильдиҥ кижизи, Авраам калдыгы, Вениамин угынаҥ болорым. 2 Озолодо билер болгон калыгын Кудай jектебеген. Ол эмезе Илия Кудайга баштанып, Израильге комудап турарда, Чийим не деп турганын билбезигер бе? — 3 «Кайракан! Jарчыларыҥды öлтÿрдилер, тагылдарыҥды jемирдилер; мен jаҥыскан арттым, мениҥ де тынымды бедиреп jадылар». 4 Кудай ого нени ачкан? — «Ваалдыҥ алдына чöгöдöбöгöн jети муҥ эрди Бойыма чеберлеп алдым». 5 Анайып эмди де, Кудай Бойыныҥ jакшылыгыла талдап алган арткан-калганы чеберлелген. 6 Олор jакшылыкла талдалган болзо, эткен керектериле талдалбаган. Оноҥ башка, jакшылык чын эмес болор эди. 7 Айдарда, не? Израиль нени бедиреген, ого jединбеген. Jÿк талдалган улус ого jединген, арткан улус — катуланган. 8 Бичилгенинче: «Кудай санааларын öчöмиктеп, jÿректерин мокорткон. Бу да кÿнге jетире кöстöри кöрбöй jат, кулактары укпай jат». 9 Давид те айдат: «Тойлоп-jыргаганы олорго тузак, чакпыдагы jем болзын, бу учун олор jыгылзын, кезедÿ алзын; 10кöрбöскö, кöстöри карачкылансын, арка-белдери ÿргÿлjиге бÿгÿлип калзын». 11 Анайдарда, сурап турум олор чек jыгыларга, бÿдÿрилди эмеш пе? Jок туру! Jе олордыҥ jыгылганы кара jаҥдуларга аргадаш экелген, ол ажыра Израиль кÿнÿркезин деп. 12 Олордыҥ jыгылганы телекейге байлык экелип турган болзо, тÿрегени кара jаҥдуларга байлык экелип турган болзо, анчада ла орныкканы оноҥ кöп байлык экелер. 13 Слерге, кара jаҥдуларга, айдадым: Кудай мени кара jаҥдуларга ийгени учун, Ол макталзын деп, бастыра кÿчимди саларым. 14 Айса болзо, каны jаҥыс карындаштарымды кÿнÿркедип, кезигин аргадап болорым. 15 Олордыҥ jектелгени телекейди Кудайла jараштырган болзо, Кудай jуудып алза, не болор? Öлгöндöргö jÿрÿм болор. 16 Калаштыҥ баштапкы бöлÿги агару болзо, ончо калаш агару; тазыл агару болзо, будактары да агару. 17 Май-агаштыҥ кезик будактары сынып калган. Сен, jерлик май-агаштыҥ корбозы, олордыҥ ордына кондырылгаҥ. Сен тазылла бирлик боло берип, май-агаштыҥ jулугыла азыранып jадыҥ. 18 Айдарда, бу будактар алдында мактанба. Сенде мактанар шылтак jок, нениҥ учун дезе тазылдаҥ сен тудунып jадыҥ, тазыл сенеҥ тудунып турган эмес. 19 Сен айдарыҥ: «Мени кондырылзын деп, будактар сындырылган». 20 Jакшы. Олор бÿтпеген учун сындырылган, сен бÿдÿп турганыҥ учун jÿрÿп jадыҥ. Анайдарда, оморкобо, jе коркып jÿр. 21 Кудай агашта öскöн будактарга килебеген болзо, сеге килеер деп сананып туруҥ ба? 22 Анайдарда, Кудай jакшы ла кату болгонын кöрÿп jадыҥ. Ол тÿжÿп калганга кату, jе сеге jакшы. Оныҥ jакшызында jÿрÿп турган болзоҥ, Ол сеге jакшы. Оноҥ башка, сен де кезе чабыларыҥ. 23 Jе байагылар да бÿде берзе, кондырылар, олорды ойто кондырар кÿч Кудайда бар. 24 Сен ар-бÿткенинче jерлик май-агаштаҥ кезе чабылып, jакшы май-агашка ар-бÿткенге удура кондырылган болзоҥ, анчада ла тöрöл будактарга бойыныҥ агажына кондырыларга jеҥил болор. 25 Бойыгар керегинде бийик сананбагар деп, бу jажытты билип алыгар деп турум, карындаштар кара jаҥдулардыҥ Кудай темдектеп койгон тоозы Ого келбегенче, Израильдиҥ улузы кезек öйгö катуланган. 26 Анайдарда, бастыра Израиль аргадалар, бичилгенинче: «Сионноҥ Jайымдаачы келип, Иаковтоҥ кинчекти ырадар. 27 Кинчектерин чечсем, олорго бу Мениҥ кереезим болор». 28 Олор Сÿÿнчилÿ Jарды алынбай, слерге болуп Кудайдыҥ öштÿлери болуп jадылар, jе олор Кудайдыҥ талдап алган калыгы болуп артып jадылар, нениҥ учун дезе олорды Кудай улу адаларга болуп сÿÿп jат. 29 Ол Бойына кычырып алган улус керегинде шÿÿлтезин кубултпай jат, олорго берген сыйларын кайра албай jат. 30 Слер де качан да Кудайга уккур эмес болгоныгар, jе эмди, олордыҥ уккур эмезинеҥ улам, Ол слерге быйан эткен. 31 Эмди олор до уккур эмес, Кудай слерге быйан эткени чилеп, бойлорына да быйан этсин деп. 32 Ончо улуска быйан эдерге, ончозын Кудай уккур эместиҥ олjозына алган. 33 Э-э, Кудайдыҥ байлыгы кандый улу, ойгоры ла билими кандый тереҥ! Оныҥ шÿÿлтелерин шиҥдеер, Оныҥ jолдорын аайлаар арга jок. 34 Кайраканныҥ санаазын кем билип алган? Ого кем jöп айдып берген? 35 Кайра jандырсын деп, Ого кем нени-нени берген бе? 36 Ончозын Ол jайаган ине, ончозы Оныҥ шылтузында ла Ого болуп jÿрет. Ого ÿргÿлjи чакка мак. Аминь.
Кудайга учурлалган jÿрÿм
1 Анайдарда, карындаштар, Кудайдыҥ буурсаганына болуп jайнап турум агару ла Кудайга jараар тирÿ тайылганы чылап, эди-каныгарды Ого беригер. Ого анайып бажырганыгар чын болор. 2 Бу телекейге эптешпегер, jе санаагарды jаҥыртып, бойыгарды кубултыгар. Анайып, Кудай слердеҥ нени кÿÿнзеп турганын, не Ого jакшы, не jарап турганын, Оныҥ толо кеми не болгонын билип аларыгар. 3 Меге берилген jакшылыкла кажыгарга ла айдып турум бойыгар кандый болгоныгардаҥ бийик сананбагар. Карын, кажыгарга ла Кудайдаҥ бÿдери канча кире берилгенинче кеминде сананыгар. 4 Бистиҥ бир эт-каныбыста кöп ÿйелер бар, jе олор ончозы бир тÿҥей керек этпей jат. 5 Анайып бис те бис кöп тö болзобыс, Христостыҥ Бойында — бир эт-кан, jе бойы бойыбыска ÿйелер болуп jадыбыс. 6 Кудай Бойыныҥ jакшылыгыла биске башка-башка jайалталар берген. Кемге Кудайдыҥ сöзин айдары берилген, бÿдери канча кире берилгенинче айтсын. 7 Кемге карындаштарга болужары берилген, болушсын. Кемге ÿредери берилген, ÿретсин. 8 Кемге кöкÿдери берилген, кöкÿтсин. Кемге ÿлежер jайалта берилген, ачык-jарык ÿлешсин. Кемге jаҥ берилген, кичеенип башкарсын. Кемге быйан эдери берилген, мыны jакшы кÿÿн-санаалу этсин. 9 Сÿÿжигер ару болзын. Jаманды кöрöр кÿÿнигер jок болзын, jакшыдаҥ тудуныгар. 10 Бой-бойыгарды карындаштар чылап эрке сÿÿгер, бой-бойыгарга баштапкы болуп кÿндÿ эдигер. 11 Мында jаантайын кичееҥкей болугар, тынла jалбыштаныгар, Кайраканга jалчыланыгар. 12 Ижемjи слерге сÿÿнчи экелзин. Ачу-корондо чыдамкай болугар, jаантайын мÿргÿгер. 13 Кудайдыҥ улузы не-немедеҥ тутакту jÿрзе, ÿлежигер, кÿндÿзек болугар. 14 Слерди истеечилерди алкагар. Алкагар, каргабагар. 15 Сÿÿнип jÿргендерле кожо сÿÿнигер, ыйлап jÿргендерле кожо ыйлагар. 16 Бой-бойыгарга санаагар jаҥыс болзын, улуркабагар, jе jобожыган улуска тартылыгар, бойыгарды ойгор деп сананбагар. 17 Кемге де jаман учун jаманды бербегер. Ончо улус алдында jакшыны эдерге кичеенигер. 18 Аргалу болзогор, ончо улусла амыр jÿрÿгер. 19 Бойыгар учун öчÿркебегер, кару улузым, Кудайдыҥ чугулына jер беригер. Бичилген jок беди: «Мен öч аларым, Мен jандыра берерим» — деп, Кайракан айдат. 20 Карын, öштÿҥ аштап турган болзо, азыра, суузап турган болзо, суу ичир. Мынайда эдип, оныҥ бажына костор jуурыҥ. 21 Jаманга jеҥдирбе, jе jаманды jакшыла jеҥ.
Jаҥга багары
1 Кажы ла кижи jаҥдарга баксын, нениҥ учун дезе Кудай тургуспаган jаҥ jок. Бар jаҥдарды ончозын Кудай тургускан. 2 Оныҥ учун jаҥга удурлашкан кижи Кудайдыҥ тургусканына удурлажып турганы ол. Удурлажып турганы, бойлорын jаргыга тÿжÿрет. 3 Jакшыны эдип jÿрген улус эмес, jаманды эдип jÿрген улус jаҥдардаҥ коркыыр учурлу. Jаҥнаҥ коркыбайын деп турган болзоҥ, jакшыны эт, ол сени мактаар. 4 Jаҥда отурган кижи Кудайдыҥ jалчызы ине, ол сеге jакшыны эдерге иштеп jат. Jаманды эдип jÿрген болзоҥ, коркы ол кылышты тегин алып jÿрбей jат. Ол Кудайдыҥ jалчызы, jаманды эдип jÿрген улустыҥ jаргызын эдет. 5 Оныҥ учун jаҥдарга багар керек, jаҥыс та кезедÿ аларым деп коркып эмес, jе jÿрек айдып турганыла багар керек. 6 Мыныҥ учун калан да тöлöйдигер. Олор Кудайга jалчыланып, jаантайын молjулу керегин бÿдÿрет ине. 7 Кажызына ла нени беретен, оны беригер: кемге калан, — ого калан, кемге албан, — ого албан, кемнеҥ коркыйтан, коркыгар, кемге кÿндÿ эдетен, эдигер.
Сÿÿш — ол Jасакты бÿдÿрери
8 Кемге де, нени де тöлÿлÿ болбогор. Сок jаҥыс тöлÿгер бой-бойыгарды сÿÿйтен тöлÿ болзын, нениҥ учун дезе öскö кижини сÿÿп турганы, Jасакты бÿдÿргени ол. 9 Jакылталар: чайдам кылынба, öлтÿрбе, ууры этпе, öскö кижинийин кÿÿнзебе — булар ла öскöлöри де бу сöстöрдö салынган ине: «Бойыҥды бойыҥ сÿÿгеҥдий, jуугыҥды сÿÿп jÿр». 10 Сÿÿп турган кижи jуук кижизине jаманды этпес. Оныҥ учун сÿÿри — ол Jасакты бÿдÿрери. 11 Анайда эдигер, нениҥ учун дезе слер эмдиги öйди билеригер слерге уйкудаҥ ойгонор öй келген. Бис бÿде берген туштазына кöрö эмди аргадалатан кÿнибис jуук. 12 Тÿн öдÿп калды, тÿш jууктап келди. Анайдарда, карачкыныҥ керектерин таштап, jарыктыҥ мылтык-jепселин кийели. 13 Бойыбысты тÿштиҥ jарыгында чылап тудуналы jыргабайлы, аракыдабайлы, балыр, кал кылык кылынбайлы, ööркöшпöйли, кÿйÿнбейли. 14 Куйагаар Иисус Христос Кайракан болгой. Эт-канды кичееп, оныҥ кычазын бÿдÿрбегер.
Бой-бойыгарды jаргылабагар
1 Кудайга бÿдеринде чинези jетпей турган кижини бойыгарга jуудып алыгар, кöрÿм-шÿÿлтези керегинде оныла сöс блаашпагар. 2 Кезик кижи ончозын jиирге jараар деп бÿдет, чине jогы, jаҥыс маала-ажын jийт. 3 Jип турганы, jибей турганды jаман кöрбöзин. Jибей турганы, jип турганды jаргылабазын, нениҥ учун дезе оны Кудай jуудып алган. 4 Öскö кижиниҥ jалчызын jаргылайтан сен кем андый? Ол jакшы эдет пе, бÿдÿрилет пе, онызын бийи билер. Бÿдÿрилзе, ол ойто тургузылар, нениҥ учун дезе бийде оны тургузар кÿч бар. 5 Кезик кижи бир кÿн арткан кÿндердеҥ аҥылу деп бодойт. Öскö кижиге ончо кÿндер тÿҥей. Кажы ла кижи ого бойыныҥ санаазы билип турганыла этсин. 6 Кÿндерди аҥылап турган кижи Кайраканга болуп аҥылайт. Курсак jип турган кижи Кайраканга болуп jийт, нениҥ учун дезе Кудайга алкыш-быйанын айдат. Курсак jибей турган кижи Кайраканга болуп jибей, Кудайга алкышбыйанын айдат. 7 Кемибис те бойына болуп jÿрбейт, кемибис те бойына болуп öлбöйт ине. 8 Jÿрген болзобыс, Кайраканга болуп jÿрÿп jадыбыс. Öлÿп jаткан болзобыс, Кайраканга болуп öлÿп jадыбыс. Анайдарда, jÿргенис пе, öлÿп jатканыс па, — бис Кайракандыйы. 9 Оныҥ учун öлгöн дö, тирÿ де улусты бийлеерге, Христостыҥ öлгöни ле тирилгени ол. 10 Сен дезе карындажыҥды не jаргылайдыҥ? Эмезе сен? Карындажыҥды не jаман кöрÿп jадыҥ? Ончобыс Кудайдыҥ jаргызы алдына турарыбыс. 11 Бичилген jок беди: «Мен бар, — деп, Кайракан айдат, — Мениҥ алдыма кажы ла тизе чöгöдööр, кажы ла тил Мени Кудай деп, ачыгынча айдар». 12 Анайдарда, кажыбыс ла бойы учун Кудайдыҥ алдына каруу берер. 13 Оныҥ учун бойы бойыбысты jаргылабайлы. Карын, карындажыска бÿдÿрилер эмезе jыгылар шылтак болбойлы деп сананыгар. 14 Мен билерим, меге Иисус Кайракан бÿдÿмjи берип jат ончо неме бойы алдынаҥ ару эмес болбой jат. Jе кандый бир немени ару эмес деп бодогон кижиге ол ару эмес. 15 Кандый бир курсакты jип, мынызыла карындажыҥды ööркöдип турган болзоҥ, сен сÿÿш айтканынча этпей jадыҥ. Анайып курсагыҥла карындажыҥа jаман эдип jадыҥ, Христос бу карындажыҥ ок учун öлгöн ине. 16 Jакшы деп бодогоноорды кижи jамандабазын. 17 Кудайдыҥ Каандыгы ол ичип-jийтени эмес ине. Jе ол — Агару Тын ажыра берилип турган чындык, амыр ла сÿÿнчи. 18 Христоско мынайда jалчыланып турган кижи Кудайга jарап jат, оны улус jарадып jат. 19 Анайдарда, биске амырды экелип, бой-бойыбысты тыҥыдып турганга jÿткÿйли. 20 Кудайдыҥ эдип турганын курсакка болуп буспа. Ончо курсак ару. Jе öскö кижини бÿдÿрилтип jип турган кижиге jаман. 21 Карындажыҥды бÿдÿрилтип турган болзо, эт jибезеҥ, аракы ичпезеҥ, öскöзин де этпезеҥ торт. 22 Бÿдÿп турган болзоҥ, бойыҥда бойыҥ Кудайдыҥ алдында бÿт. Чын деп бодогонын эдип, бу учун бойын jаргылабай турган кижи кежиктÿ болгоны ол. 23 Эреҥистелип, jе курсакты jип турган кижи jаргылайт, нениҥ учун дезе ол мыны бÿтпей эдет. Бÿтпей эдип турган ончо неме — ол кинчек.
Бойыгарга jараарынча этпегер
1 Бис, Кудайга бÿдеринде кÿчтÿ улус, бÿдеринде чине jок улустыҥ jÿгин апарыжар учурлу, бойыска jараарынча этпес учурлу. 2 Кажыбыс ла jуук кижибиске jараарынча эдип, ол Кудайга бÿдеринде öссин деп, ого jакшыны эдер учурлу. 3 Христос то Бойына jараарынча этпеген, карын, бичилгенинче: «Сени jамандаган улустыҥ jамандажы Меге тÿшкен». 4 Башкыда ончо бичилгени бисти ÿредерге бичилген. Бис олордоҥ чыду ла кöкÿдÿ алып, ижемjибисти jылыйтпазыбыс. 5 Чыду ла кöкÿдÿ берип турган Кудай дезе, Христос Иисуска jараарынча, санаагарды jаҥыс этсин, 6 санаагар jаҥыс болуп, бир ÿнле Кудайды, Иисус Христос Кайраканыстыҥ Адазын, мактазын деп. 7 Оныҥ учун Кудай макталсын деп, слерди Христос jуудып алганы чылап, бой-бойыгарды jуудып туругар. 8 Кудайдыҥ чындыгына болуп Христос иудей калыкка jалчы боло бергенин слерге айдып турум. Анайып Ол улу адаларга берген сöсти бÿдÿрген. 9 Кара jаҥдуларга дезе, олор Кудайды мактазын деп, быйан эдип jалчы боло берген, бичилгенинче: «Оныҥ учун Сени кара jаҥдулар ормодо мактаарым, Сеге сарындар сарнаарым». 10 База айдылган: «Оныҥ калыгыла кожо jыргагар, кара jаҥдулар!» 11 База: «Кайраканды мактагар, ончо кара jаҥдулар! Оны макка чыгарыгар, ончо калыктар!» 12 База Исаия айдат: «Ол Иессейдиҥ тазылынаҥ чыгып, калыктарды башкарарга келер. Ого калыктар иженер». 13 Ижемjи берип турган Кудай Ого бÿткенигер ажыра слерди не ле сÿÿнчиле, амырла толтырсын, Агару Тынныҥ кÿчиле ижемjигер там кöптöзин деп.
Павелдиҥ ижи
14 Бойым да слерге бÿдÿмjилÿ, карындаштарым слер jакшыла толо, ончозын билип, бой-бойыгарды ÿредер аргагар бар. 15 Jе мен слерге бир кезик немелерди эске алындырарга тидим бичидим, нениҥ учун дезе Кудайдаҥ меге берилген jакшылыкла 16 Христос Иисустыҥ абызы болуп, кара jаҥдулар ортодо абыстап, Сÿÿнчилÿ Jар jарлап jадым. Олор Агару Тынга учурлалып, Кудайга jараар тайылга боло берзин деп, мыны эдип jадым. 17 Анайдарда, Кудайга эткен керектеримле Христос Иисус ажыра мактанар аргам бар. 18 Кара jаҥдуларды Кудайга уккур болорына экелерге, Христос мен ажыра нени эткен, jÿк оны тидим айдып jадым. Ол мыны сöслö, керекле, 19 билдилердиҥ ле кайкалдардыҥ кÿчиле, Кудайдыҥ Тыныныҥ кÿчиле эткен. Анайып Иерусалимнеҥ ала Иллирикке jетире Христостыҥ Сÿÿнчилÿ Jарын jарлыктаар аргалу болгом. 20 Айла, Христостыҥ адын улус уккалак jерлерде jарлыктаарга кичеенгем, öскö кижи салган тöскö неме тутпайын деп, 21 бичилгенинче: «Христос керегинде кемдерге jарлалбаган, олор кöрöр, кемдер укпаган, олор аайлаар». 22 Слерге кöп катап келерге санангам, jе jÿзÿн-башка шылтактардаҥ улам келишпеген. 23 Эмди, бу ороондордо мен jарлыктабаган jер артпаган учун, слерге кöп jылдардыҥ туркунына келерге кÿÿнзегеним учун 24 Испания jаар атанып, слерге келерим. Слерле jолой кöрÿжерим деп, иженип турум. Бир кезек öйгö дö болзо слерле кожо болуп, сÿÿнип алзам, оноҥ ары барарга мени jолго шыйдыырыгар. 25 Эмди агаруларга болужайын деп, Иерусалим барып jадым. 26 Керек неде дезе, Македонияныҥ ла Ахаияныҥ серкпелери Иерусалимдеги jокту агаруларга болуш jетирерге кÿÿнзегендер. 27 Мыны бойлоры эдерге кÿÿнзегендер. Jе олор мыны эдер учурлу болгон. Иудейлер Тыннаҥ берилген байлыкла öскö калыктарла ÿлешкен болзо, öскö калыктар олорго jердеги байлыкла болужар учурлу. 28 Бу jакылтаны бÿдÿрип, jууганымды олорго jетирзем, Испания jаар атанып, jолой слерди табарарым. 29 Слерге келзем, Христостыҥ алкыжын толтыра экелерим деп, билип jадым. 30 Иисус Христос Кайраканыска болуп, Агару Тын берип турган сÿÿшке болуп слерди сурап турум, карындаштар мен учун Кудайга мÿргÿп, мениҥ тартыжуумда мениле кожо болугар. 31 Ол мени Иудейдеги бÿтпестердеҥ айрызын деп, Иерусалимге jалчыланып эткенимди ондогы агарулар jаратсын деп, 32 Кудайдыҥ табы болзо, мени слерге сÿÿнчилÿ келип, слерле кожо амырап алзын деп мÿргÿгер. 33 Амырдыҥ Кудайы ончогорло кожо болгой. Аминь.
Эзен айттырыштар
1 Слерди Фивала таныштырып турум. Ол бистиҥ эjебис, Кенхреадагы серкпениҥ болушчызы. 2 Оны агарулар чылап, Кайраканныҥ улузы чылап jуудып, немедеҥ тутакту болзо, болужыгар. Ол бойы кöп улуска, меге де болушкан. 3 Прискиллага ла Акилага эзен айдыгар. Олор мениле кожо Христос Иисуска иштеп jÿрген улус. 4 Олордыҥ jÿрÿми мен учун jеткердиҥ алдында болгон. Олорго jаҥыс та мен эмезим, jе jÿзÿнбашка калыктардыҥ ончо серкпелери быйанду. 5 Анайда ок олордыҥ айлындагы серкпеге эзен айдыгар. Сÿÿген Епенет карындажыма эзен айдыгар. Ол Асияда Христоско бÿткен баштапкы кижи болор. 6 Мариамга эзен айдыгар. Ол слерге кöп иштеген. 7 Угы jаҥыс Андроникке ле Юнияга эзен айдыгар. Бу улус мениле кожо кижендÿ болгондор. Олор апостолдор ортодо jарлу улус, менеҥ озо Христостыйы боло бергендер. 8 Кайраканныҥ Бойында сÿÿген Амплий карындажыма эзен айдыгар. 9 Бисле кожо Христоско иштеп jÿрген Урбанга, база сÿÿген Стахий карындажыма эзен айдыгар. 10 Христоско чындык болгоны ченелген Апеллеске эзен айдыгар. Аристовулдыҥ айылдагы улузына эзен айдыгар. 11 Угы jаҥыс Иродионго эзен айдыгар. Наркисстиҥ айлындагы улузынаҥ Кайракандыйы болгондорго эзен айдыгар. 12 Трифенага ла Трифосага эзен айдыгар. Бу ÿй улус Кайраканга кöп иштеген эдилер. Сÿÿген Персида эjебиске эзен айдыгар. Ол база Кайраканга кöп иштеген эди. 13 Кайракан талдап алган Руфка, база мениҥ де энейим боло берген оныҥ энейине эзен айдыгар. 14 Асинкритке, Флегонтко, Ермга, Патровко, Ермийге ле олорло кожо jÿрген öскö дö карындаштарга эзен айдыгар. 15 Филологко, Юлияга, Нирейге ле оныҥ эjезине, Олимпанга ла олорло кожо jÿрген ончо агаруларга эзен айдыгар. 16 Бой-бойыгарла агару окшошло эзендежигер. Слерге Христостыҥ ончо серкпелери эзен айдып турулар. 17 Слерди сурап турум, карындаштар слер алган ÿредÿге удурлажып, слерди бöлÿп, бÿдеринде буудак эдип турган улустаҥ чеберленигер ле олордоҥ кыйыжыгар. 18 Андый улус Христос Кайраканыска эмес, боро кардына болуп иштеп jадылар. Олор тату, jараш сöстöр айдып, сÿмеленип билбес улусты аскырадылар. 19 Кайраканга уккур болгоныгарды ончо улус билер. Оныҥ учун слер учун сÿÿнип турум. Jе jакшы керектерге ойгор болугар, jаман керектерге ару болугар деп кÿÿнзейдим. 20 Амырдыҥ Кудайы саадабай будыгардыҥ алдына сатананы jыга бассын. Иисус Кайраканыстыҥ jакшылыгы слерле кожо болгой. 21 Слерге мениле кожо иштеп jÿрген Тимофей, угы jаҥыс Луций, Иасон ло Сосипатр эзен айдып турулар. 22 Бу самараны бичип алган мен де, Тертий, слерле Кайракан ажыра бирлик бойым, слерге эзен айдып турум. 23 Слерге Гаий эзен айдып туру. Ол мени ле ончо серкпени бойыныҥ айлында jуудып алган кижи болор. Слерге каланыҥ керектерин башкарып турган Ераст ла Кварт карындаш эзен айдып турулар. 24 Иисус Христос Кайраканыстыҥ jакшылыгы слерле кожо болгой. Аминь. 25 Кудайды алкайлы! Сÿÿнчилÿ Jарым ажыра, Иисус Христостыҥ Jары ажыра чактарда jажырылган jажытты ачып, Ол слерди тыҥыдар аргалу. 26 Jе эмди ончо калыктар Кудайга багып, бÿде берзин деп, бу jажыт jарчылардыҥ чийимдери ажыра мöҥкÿ Кудайдыҥ jакарганыла ачылган. 27 Ого, сок jаҥыс ойгор Кудайга, Иисус Христос ажыра ÿргÿлjи чакка мак! Аминь.
Пaвел Aпостолдыҥ Коринфтеги Серкпеге Бaштaпкы Сaмaрaзы
1 Кудайдыҥ табыла Христос Иисустыҥ апостолы болорго кычырылган Павелдеҥ ле Сосфен карындаштаҥ — 2 Кудайдыҥ Коринфтеги серкпезине. Слерге, Христос Иисус ажыра Кудайга учурлалган улуска, бистиҥ ле слердиҥ Иисус Христос Кайраканыстыҥ адына кайда ла баштанып тургандарла кожо агару болорго кычырылган улуска, 3 Адабыс Кудайдаҥ ла Иисус Христос Кайраканнаҥ jакшылык ла амыр jетсин. 4 Слер учун, слерге Христос Иисус ажыра берилген Кудайдыҥ jакшылыгы учун Кудайыма jаантайын алкыш-быйан айдадым. 5 Слерге Христос ажыра Кудайдыҥ сöзи ле билим артыктай берилген ине. 6 Христостыҥ керези слердиҥ бойыгарда бек боло берген, 7 анайып, Кудайдаҥ сыйды jеткилинче алала, Иисус Христос Кайраканыстыҥ ачыларын сакып jадыгар. 8 Ол слерди учына jетире тыҥыдар. Ол тушта Иисус Христос Кайраканыстыҥ кÿнинде jек jок болорыгар. 9 Кудай чындык, Ол слерди Бойыныҥ Уулы Иисус Христос Кайраканысла бирлик болзын деп кычырган.
Серкпедеги бöлÿништер
10 Иисус Христос Кайраканыстыҥ адыла слерди сурап турум, карындаштар бой-бойыгарла эптÿ-jöптÿ jÿрÿгер, ортогордо бöлÿниш болбозын, слерди бир санаа ла бир амаду бириктирзин. 11 Карындаштарым, бой-бойыгарла ööркöжип турганыгар деп, Хлояныҥ айылдагы улузынаҥ уктым. 12 Мениҥ аайлаганымла кажыгар ла: «Мен — Павелдийи», «Мен — Аполлостыйы», «Мен — Кифаныйы», «Мен — Христостыйы» — дежип jадыгар. 13 Христос бöлÿнди эмеш пе? Павел слер учун кере тартылды эмеш пе? Эмезе Павелдиҥ адына болуп креске тÿштигер бе? 14 Кудайга баш, Крисп ле Гаийдеҥ башка, кемигерди де креске тÿжÿрбегениме. 15 Бойымныҥ адыма креске тÿжÿргем деп, кем де айдып болбос. 16 Эйе, Стефанныҥ айылдагы улузын креске тÿжÿргем. База кемди креске тÿжÿргеним санаама кирбейт. 17 Христос мени улусты креске тÿжÿрзин деп эмес, Сÿÿнчилÿ Jар jарлазын деп ийген ине. Jе мен кижиниҥ ойгор сöстöрин айдып jарлабас учурлу, Христостыҥ крези кÿчин jылыйтпазын деп.
Христос — Кудайдыҥ кÿчи ле ойгорлыгы
18 Крес керегинде сöс — öлÿмниҥ jолыла барып jаткан улуска jÿÿлиш ине, биске дезе, аргадаштыҥ jолыла барып jаткан улуска, — ол Кудайдыҥ кÿчи. 19 Бичилген jок беди: «Ойгорлордыҥ ойгорлыгын jоголторым, керсÿлердиҥ санаазын jектеерим». 20 Ойгор кайда? Билимчи кайда? Бу телекейде шÿÿлтечи дегени кайда? Кудай бу телекейдиҥ ойгорлыгын jÿÿлиш этпеди бе? 21 Телекей бойыныҥ ойгорлыгыла Кудайды билип албаган, мында Кудайдыҥ ойгорлыгы. Ол бÿдÿп турган улусты jарлыкташтыҥ 'jÿÿлижиле' аргадаарга кÿÿнзеген. 22 Иудейлер де кайкалдар некейдилер, еллиндер де ойгорлыкты бедирейдилер, 23 бис дезе кере тартылган Христосты jарлыктайдыс. Ол — иудейлерге бÿдÿрилтер таш, кара jаҥдуларга — jÿÿлиш, 24 кычырылган улуска да, иудейлерге де, еллиндерге де Ол — Кудайдыҥ кÿчи ле Кудайдыҥ ойгорлыгы. 25 Кудайдаҥ 'jÿÿлиш' дегени, кижиниҥ ойгорлыгынаҥ ойгор, Кудайдаҥ чине jок дегени, кижиниҥ кÿчинеҥ кÿчтÿ. 26 Бойыгарга кöрÿгер, карындаштар, Кудай слерди кычырып аларда, кандый болгоныгарды. Ортогордо ойгор улус кöп болгон бо, кÿчтÿ ле укту-тöстÿ улус кöп болгон бо? 27 Jе Кудай ойгорлорды уйатка тÿжÿрерге, телекейде ойгор эмес дегенди талдап алган, кÿчтÿни уйатка тÿжÿрерге, телекейде чине jок дегенди талдап алган; 28 учурлу дегенди jоголторго, телекейде учур jок дегенди, jектеткенди, неге де турбас дегенди талдап алган, 29 Кудайдыҥ алдында кем де мактанып болбозын деп. 30 Оныҥ шылтузында слер де Христос Иисустыҥ Бойында jÿрÿп jадыгар. Оны Кудай ойгорлыгыс эткен, Ол ажыра бисти акту, агару эткен, jайымдаган. 31 Оныҥ учун анайда ла бичилген: «Мактанып турган кижи, Кайраканла мактансын».
Тын ончозын шиҥдеп jат
1 Слерге келеримде, карындаштар, Кудайдыҥ jажыды керегинде чечен эмезе ойгор сöстöрлö jарлайын деп келбедим. 2 Ортогордо jÿрзем, Иисус Христостоҥ, jетпезине кере тартылган Бойынаҥ башка, нени де билбейин деп шÿÿгем. 3 Мен слерге чине jок, айап, тыҥ ширтилдеп калган келгем. 4 Мениҥ айткан сöстöримде ле jарлыктаганымда кижиниҥ ойгорлыгыныҥ бÿдÿмjилÿ сöстöри jок болгон, jе мениҥ сöстöримниҥ чыны Тынныҥ кÿчинде ачылган, 5 бÿдÿп турганыгар кижиниҥ ойгорлыгына эмес, Кудайдыҥ кÿчине тöзöлзин деп. 6 Ойгорлыкты дезе толо кемине jеткен улус ортодо jарлап jадыбыс, jе бу телекейдиҥ ойгорлыгын да эмес, бу телекейдиҥ jоголып jаткан jаҥдарыныҥ ойгорлыгын да эмес. 7 Jе бис Кудайдыҥ jажытту, jажырылган ойгорлыгын jарлап jадыбыс. Бисти макталзын деп, бу ойгорлыкты Ол öйлöр башталгалакта озолодо темдектеп койгон. 8 Оны бу телекейдиҥ jаҥдарыныҥ кемизи де билип албаган. Билип алган болзо, мактулу Кайраканды кере тарткылабас эди. 9 Jе анайда ла бичилген: «Оны сÿÿп турган улуска Кудай нени белетеп койгонын кöс кöрбöгöн, кулак укпаган, ол кижиниҥ санаазына кирбеген». 10 Биске дезе бу jажытты Кудай Бойыныҥ Тыныла ачкан. Тын ончозын, Кудайдыҥ jажыдыныҥ тереҥин де шиҥдейт. 11 Кижиниҥ ичинде не барын кем билер? Оны jаҥыс кижиниҥ бойында jÿрген тыны билер. Анайып ок Кудайдыйын да кем де билбес. Оны jаҥыс Кудайдыҥ Тыны билер. 12 Бис дезе Кудайдаҥ биске берилгенди билерге, бу телекейдиҥ тынын эмес, Кудайдаҥ Тын алдыбыс. 13 Мыны кижиниҥ ойгорлыгы ÿреткен сöстöрлö эмес, бисти Тын ÿреткен сöстöрлö jарлап jадыбыс. Тыннаҥ болгон немелерди тынла jÿрген улуска jартайдыс. 14 Сезимиле jÿрген кижи дезе Кудайдыҥ Тыны ого айтканды jуутпайт. Мыны ол тенексиш деп бодоп, аайлап болбойт, нениҥ учун дезе бу керегинде тынныҥ болужыла шÿÿр керек. 15 Тынла jÿрген кижи — ончозы керегинде шÿÿйт, jе ол кижи керегинде кем де шÿÿп болбос. 16 Кем Кайраканныҥ санаазын билип алган, кем Ого jöп айдып берер аргалу? Бис дезе, Христос чылап сананып jадыбыс.
Ончобыс бир керек эдип jадыбыс
1 Бат оныҥ учун, карындаштар, слерге тынла jÿрген улуска чылап айдып болбодым. Jе мен слерге эт-канла jÿрген улуска чылап, Христоско бÿдеринде jаш балдарга чылап айттым. 2 Мен слерди сÿтле азырадым, кату курсакла эмес. Кату курсакты jип болбос эдигер, эмди де болуп албай jадыгар, 3 нениҥ учун дезе эмди де эт-канла jÿрÿп jадыгар. Кÿйÿнижип, ööркöжип турган болзогор, этканла jÿргенигер ол эмес пе, кижинийинче кылынып jÿргенигер ол эмес пе? 4 Бирÿгер: «Мен — Павелдийи», öскöгöр: «Мен — Аполлостыйы» — дегенде, эт-канла jÿргенигер ол эмес пе? 5 Аполлос ол не кижи? Павел ол не кижи? Олор jÿк jалчылар. Олордыҥ шылтузында Кудайга бÿде бердигер, кажыгарга ла Кайраканнаҥ канча кире берилгенинче бÿттигер. 6 Мен тарыдым, Аполлос сугарды, jе öскÿргени Кудай болды. 7 Оныҥ учун тарып та, сугарып та турганы учурлу эмес, jаҥыс öскÿрип турган Кудай учурлу. 8 Тарып турганы ла сугарып турганы бир керек эдип jадылар, jе кажызы ла канча кире кÿчин салып иштегениле jал алар. 9 Бис Кудайга кожо иштеп jÿрген инебис, слер — Кудайдыҥ кыразы, Кудайдыҥ тудуп турганы. 10 Кудайдаҥ меге берилген jакшылыкла, ойгор тудаачы чылап, тöс салдым, öскö кижи ого тудуп jат. Jе кажы ла кижи бойы канайып тудуп турганын кöрзин. 11 Салылганнаҥ башка, öскö тöсти кем де салып болбос. Бу тöс — Иисус Христос. 12 Кем бу тöскö алтынла, мöҥÿнле, баалу-чуулу таштарла, агашла, öлöҥлö эмезе саламла тутса, 13 кажы ла кижиниҥ эткен кереги ачылар. Мыны кöргÿзетен кÿн келер, нениҥ учун дезе кажы ла кижиниҥ эткен кереги отто ачылат, ол кандый болгонын от ченеер. 14 Кемниҥ тутканы отко кÿйÿп калбаза, jал алар. 15 Кемдийи кÿйÿп калза, ого чыгым болор. Jе бойы аргадалар, оттоҥ чыкканы чылап аргадалар. 16 Слер — Кудайдыҥ Öргööзи деп, слердиҥ бойыгарда Кудайдыҥ Тыны jÿрÿ деп, билбейдигер эмеш пе? 17 Кудайдыҥ Öргööзин jоголтотон кижини Кудай jоголтып койор. Кудайдыҥ Öргööзи агару ине, ол Öргöö — слер. 18 Кем де бойын бойы тöгÿндебезин. Кемигер бу телекейде чындаптаҥ ойгор болорго сананып jÿрген, оныгар ойгор болорго, тенек боло берзин. 19 Бу телекейдиҥ ойгорлыгы — Кудайдыҥ алдында тенексиш ине. Бичилген jок беди: «Кудай ойгорлорды олордыҥ ок тузагыла тудуп jат». 20 База: «Кайракан ойгорлордыҥ шÿÿлтелерин билер. Олор куру». 21 Анайдарда, кем де улусла мактанбазын, ончозы слердийи 22 Павел беди, эмезе Аполлос, эмезе Кифа, эмезе телекей, эмезе jÿрÿм, эмезе öлÿм, эмезе эмдиги öй, эмезе келер öй — бу ончозы слердийи. 23 Слер — Христостыйы, Христос — Кудайдыйы.
Христостыҥ апостолдоры
1 Анайдарда, бисти Христостыҥ jалчылары деп, Кудайдыҥ jажыттары учун каруулу улус деп, кажы ла кижи сананар учурлу. 2 Андый улустаҥ чындык болоры некелет. 3 Мени слер jаргылараар ба эмезе öскö улус jаргылаар ба, бу мени санааркатпай jат. Мен бойымды бойым да jаргылабайдым. 4 Бойымды бурулу деп бодобой до турган болзом, jе мынызыла актанбай jадым. Мени jаргылаары — Кайракан. 5 Оныҥ учун Кайракан келбейинче, öйинеҥ озо бир де jаргылабагар. Ол карачкыда jажырылганды jарыдып ийер, jÿректе алып jÿрген санааларды иле эдер. Ол тушта кажы ла кижи Кудайдаҥ бойыныҥ кайралын алар. 6 Мыны, карындаштар, бойым ла Аполлос керегинде слерге болуп айттым. «Бичилгенге ÿзеери нени де этпес» деген сöстöрди бистеҥ аайлаарга ÿренигер деп кÿÿнзейдим. Ол тушта бир кижиле оморкоп, öскöзин jектебезигер. 7 Чындап та, сени кем аҥылады? Сенде Кудайдаҥ албаган не бар? Алган болзоҥ, албаган чылап, не мактанадыҥ? 8 Слер тойдыгар ба? Байыдыгар ба? Бис jокко каандар болуп калдыгар ба? Слерди чындаптаҥ каандар боло берзин деп кÿÿнзеер эдим! Ол тушта бис те слерле кожо каандар болор эдибис. 9 Jе сананзам, Кудай бисти, апостолдорды, öлÿмге jаргылаган калганчы улусты чылап, ончозыныҥ алдына тургузып койгондый. Биске бастыра телекей — ангелдер де, улус та кöрÿп jадылар. 10 Бис Христоско болуп тенек, слер — Христостыҥ шылтузында ойгор. Бис чине jок, слер — кÿчтÿ. Слерди мактайдылар, бисти — jаман кöрöдилер. 11 Оноҥ болгой эмдиге jетире торолоп, суузап jадыбыс, самтар кийимдÿ jÿрÿбис, соктыртып jадыбыс, jадар jерис jок, 12 кызыл колыстыҥ кÿчиле иштеп jадыбыс. Бисти арбайдылар, бис алкайдыс. Бисти сÿредилер, бис чыдажадыс. 13 Бисти jамандайдылар, бис коот сöстöр айдадыс. Бис телекейге сÿре-чöптий, бис эмдиге jетире таштанчыдый. 14 Слерди уйалтайын деп эмес, сÿÿген балдарымды чылап санандырайын деп, мыны бичип турум. 15 Слерди тÿмен ÿредÿчилер Христос керегинде ÿреткен де болзо, jе адалар кöп эмес. Слерге Сÿÿнчилÿ Jар jарлап, слерди Христос Иисуска туудым. 16 Оныҥ учун слерди сурап турум менеҥ тем алыгар. 17 Бого болуп слерге Тимофейди ийдим. Ол Кайраканга чындык ла мениҥ сÿÿген уулым эди. Христос Иисуска болуп канайда jÿрÿп турганымды, кайда ла, кажы ла серкпеде канайда ÿредип jÿргенимди ол слерге эске алындырар. 18 Слерге келбезимде, кезигер jакшыркай берген. 19 Jе Кайраканныҥ табы болзо, слерге удабас келип, jакшыркактардыҥ сöстöрин эмес, олор нени эдер аргалузын ченеп кöрöрим. 20 Кудайдыҥ Каандыгы сöстö эмес, кÿчте ине. 21 Нени кÿÿнзейдигер? Слерге камчылу келейин бе, эмезе сÿÿштÿ ле jобожыган келейин бе?
Эски ачыткыны jок эдип кырыгар
1 Слерде балыр кылык табылган деп, чын табыш бар. Андый кылык кара jаҥдуларда да болбогон: кем де бойыныҥ ÿйиниҥ ордына адазыныҥ ÿй кижизиле jуртайт. 2 Слер дезе jакшыркап jадыгар. Андый керек эткен кижини бойыгардаҥ чыгарзын деп ыйлаган болзогор, торт болор эмес пе? 3 Мен ортогордо бойым jок то болзом, jе тынымла слерле кожо jÿрÿп, слерде болгоным чылап, андый керек эткен кижи jанынаҥ мындый jöп чыгардым 4 Иисус Кайраканыстыҥ адына болуп jуулзагар, мен де тынымла, Иисус Кайраканыстыҥ кÿчиле слерле кожо болуп, 5 оны сатанага берип ийели, эди-каны öлÿп калзын, jе тыны Кайраканныҥ кÿнинде аргадалзын. 6 Слердиҥ мактанар немегер jок. Бир эмеш ачыткы ончо тестени кöпшидип турганын билбезеер бе? 7 Анайдарда, слерге jаҥы тесте болорго, эски ачыткыны jок эдип кырыгар. Слер ачыткы jок калаш эдигер, нениҥ учун дезе, пасха курааныбыс — Христос тайылып калган. 8 Оныҥ учун эски ачыткы, кинчектиҥ ле jаманныҥ ачыткызы бар калашла байрамдабайлы. Карын, аруныҥ ла чындыктыҥ ачыткы jок калажыла байрамдайлы. 9 Балыр jÿрÿмдÿ улуска бирикпегер деп, слерге самарада бичиген эдим. 10 Jе мен бу телекейдиҥ балыр jÿрÿмдÿлери, эмезе ачыркактары, эмезе тонокчылары, эмезе чалуга бажыраачылары керегинде айтпадым. Оноҥ башка слерге бу телекейди таштап барарга келижер эди. 11 Карын, мен карындаш деп аданып, бойы балыр jÿрÿм jÿрÿп, ачыркап, чалуга бажырып, jамандап, аракыдап, тоноп турган улуска слерди бирикпезин деп бичидим. Андый улусла кожо ажанбагар да. 12 Туш улусты jаргылайтаны мениҥ керегим беди? Слер бойыгардыҥ улузыгарды jаргылап jадыгар ине. 13 Туш улусты Кудай jаргылайт. Jаман кижини бойыгардаҥ ырадыгар.
Карындаштар ортодо ööркöш болбозын
1 Öскö карындашла сöс блаашту керек бар болуп, агаруларда эмес, чындык эместерде jаргылажарга кемигер тидинет болбогой? 2 Агарулар телекейди jаргылаарын билбей туругар эмеш пе? Телекейди jаргылайтан болзогор, оок-тобыр керектердиҥ аайына чыгар аргагар jок болды ба? 3 Ангелдерди де jаргылаарысты билбей туругар эмеш пе? Jадын-jÿрÿмдеги керектерди айтпай да jадым. 4 Jадын-jÿрÿмдеги керектер jанынаҥ блааш-тартыжу боло бергенде, оны серкпеде кем де эмес улустыҥ jаргызына не бередигер? 5 Слерди уйалтайын деп айдып турум бойыныҥ карындаштарыныҥ аайына чыгар ойгор кижи ортогордо jок болды эмеш пе? 6 Jе карындаш карындажыла jаргылажат, jетпезине бÿтпестердиҥ алдына. 7 Анайдарда, бой-бойыгарла jаргылажып турганыгар — ол слердиҥ бÿткÿлинче jеҥдирткенигер. Тарынып артсагар, артык болор эмес пе? Слердеҥ айрып турза, артык болор эмес пе? 8 Карын, бойыгар jаман эдип, айрып jадыгар, jетпезине карындаштарла анайда кылынып jадыгар. 9 Чындык эместер Кудайдыҥ Каандыгын энчиленбес деп, билбей туругар эмеш пе? Аспагар балыр jÿрÿмдÿлер, чалуга бажыраачылар, чайдам кылыктулар, бодулар, ÿй улусла чылап кожо jуртап турган эр улус, 10 уурчылар, ачыркактар, аракызактар, jамандаачылар, тонокчылар Кудайдыҥ Каандыгынаҥ jер албас. 11 Слердиҥ кезигер андый болгон. Jе Иисус Христос Кайраканныҥ адыла, Кудайыстыҥ Тыныла аруталдыгар, бойыгарды Кудайга учурладыгар, акталдыгар.
Эт-кан — Кайраканга
12 Меге ончозын эдери jарадылган, jе ончозы туза экелбей jат. Меге ончозын эдери jарадылган, jе мени не де бийлебес учурлу. 13 Курсак — карынга, карын — курсакка. Jе Кудай онызын да, мынызын да jоголтып койор. Эт-кан балыр jÿрÿмге эмес, ол — Кайраканга, Кайракан — эт-канга. 14 Кудай Кайраканды тиргискен, Ол Бойыныҥ кÿчиле бисти де тиргизер. 15 Эди-каныгар — Христостыҥ эди-каныныҥ ÿйелери деп, билбей туругар эмеш пе? Анайдарда, Христостыҥ эди-каныныҥ ÿйелерин алып, оны балыр jÿрÿмдÿ ÿй кижиниҥ ÿйелери эдетем бе? Jок туру! 16 Балыр jÿрÿмдÿ ÿй кижиге бириккени, оныла бир эт-кан боло бергенин билбей туругар эмеш пе? Айдылган jок беди: «Экÿ бир эт-кан боло берер». 17 Кайраканла биригип турган кижи Оныла бир тын болуп jат. 18 Балыр jÿрÿмнеҥ качыгар! Кижи кандый да кинчек этсе, ол этканга каршу jетирбей jат. Балыр jÿрÿмдÿ кижи акту бойыныҥ эди-канына удура кинчек эдет. 19 Эди-каныгар — бойыгарда jÿрÿп турган ла слерге Кудайдаҥ берилген Агару Тынныҥ Öргööзи деп, билбей туругар эмеш пе? Слер бойыгардыйы эмес. 20 Слерди jаан баала садып алгандар. Анайдарда, эди-каныгар Кудайдыҥ магына болзын.
Айыл-jуртту болоры керегинде
1 Меге бичигенигер керегинде айдарым бу. Эр кижиге кижи албаза торт. 2 Jе балыр кылык кöптöгöнинеҥ улам кажы ла эр кижи ÿйлÿ болзын, кажы ла ÿй кижи öбööндÿ болзын. 3 Öбööни ÿйи алдында, ÿйи öбööни алдында бойыныҥ молjулу керегин бÿдÿрер учурлу. 4 Ÿйи бойыныҥ эди-канына ээ эмес, оныҥ ээзи — öбööни. Анайда ок öбööни де бойыныҥ эди-канына ээ эмес, оныҥ ээзи — ÿйи. 5 Бой-бойыгардаҥ кыйышпагар. Jаҥыс кезек öйгö, экÿ jöптöжöлö, бойыгарды мÿргÿÿлге учурлаарга кожо болбозогор кем jок. Jе мыныҥ кийнинде ойто кожо болугар. Оноҥ башка, бойыгарды тудунып болбозыгардаҥ улам слерди сатана ченеердеҥ маат jок. 6 Jе мен мыны jарадып айдадым, jакарып эмес. 7 Ончо улус мендий болзын деп кÿÿнзеер эдим, jе кажы ла кижи бойы Кудайдаҥ сыйлу бирÿзинде мындый, öскöзинде андый сый бар. 8 Кижи албаган ла тул калган улуска айдып турум олорго мен чилеп jаҥыскан jÿрзе торт. 9 Jе тудунып болбой турган болзо, кижи алгылазын. Кычаныҥ одына алдырганча, кижи алза торт ине. 10 Jе алышкан улуска мен эмес, Кайракан jакарат ÿйи öбööниле айрылышпас учурлу. 11 Айрылышса, jаҥыскан jÿрзин эмезе öбööниле эптешсин. Öбööни де ÿйиле айрылышпазын. 12 Арткан улуска Кайракан эмес, мен айдып турум кандый бир карындаш Кудайга бÿтпес ÿйлÿ болзо, ÿйи оныла jуртаарга jöп болзо, айрылышпазын, 13 бÿтпес öбööндÿ ÿй кижи де, öбööни оныла jуртаарга jöп болзо, айрылышпазын. 14 Бÿтпес эр кижи ÿйи ажыра, бÿтпес ÿй кижи öбööни ажыра Кудайга учурлалат. Оноҥ башка, балдарыгар ару эмес болор эди, эмди олор агару. 15 Бÿтпес кижи айрылыжарга турган болзо, айрылышсын. Бу учуралда бÿдÿп турган эр кижи эмезе ÿй кижи колбулу эмес. Кудай бисти амырга кычырган. 16 Кайдаҥ билериҥ, ÿй кижи, öбööниҥди аргадап болбозыҥ ба? Эмезе сен, эр кижи, кайдаҥ билериҥ, ÿйиҥди аргадап болбозыҥ ба? 17 Jе кажы ла кижи Кайраканныҥ ого бергенинче jÿрзин, Кудай кычырып аларда кандый болгон, андый болуп артсын. Мындый jакаруларды ончо серкпелерге берип jадым. 18 Томдолгон кижи Кудайдыҥ кычырузын алынган болзо, томдолгонын jажырбазын. Томдолбогон кижи алынган болзо, томдолбозын. 19 Томдолыш — ол не де эмес, томдолбогоны — ол не де эмес, jе Кудайдыҥ jакылталарын бÿдÿргени учурлу. 20 Кажы ла кижи кандый болордо кычырылган, андый болуп артсын. 21 Кул тужыҥда кычырылган болзоҥ, санааркаба. Jе jайым болор аргалу болзоҥ, бу арганы тузалан. 22 Кайракан кычырып алган кул Кайраканда jайым алат ине. Анайып ок jайым тужында кычырылган кижи — Христостыҥ кулы. 23 Слерди jаан баала садып алгандар. Улустыҥ кулдары боло бербегер! 24 Карындаштар, кажы ла кижи кандый болордо кычырылган, Кудайдыҥ алдында андый болуп артсын. 25 Кыстар керегинде айтса, Кайраканнаҥ jакару албадым, jе jöп берип jадым. Меге, Кудайдаҥ быйан jеткен кижиге, бÿдерге jараар. 26 Эмдиги уур-кÿчтердеҥ улам кижи кандый, андый болуп артса торт деп бодойдым. 27 Ÿйиҥле колболгоҥ бо? Айрылыжар эбиҥ бедиребе. Ÿй кижи jок арттыҥ ба? Ÿй кижи бедиребе. 28 Jе кижи де алзаҥ, кинчек этпезиҥ. Кыс бала кижиге барза, кинчек этпес. Jе андый улус кижинийинче кыйналар. Мен слерди мынаҥ айрыыр кÿÿндÿ. 29 Слерге айдайын деп, карындаштар öй ас артып jат, оныҥ учун ÿйлÿ улус ÿй jоктый болор учурлу, 30 ыйлап jÿрген улус — ыйлабай jÿргендий; сÿÿнип jÿрген улус — сÿÿнбей jÿргендий; садып алып турган улус — албай тургандый; 31 бу телекейдиҥ немелериле тузаланып турган улус — тузаланбай тургандый, нениҥ учун дезе бу телекейдиҥ сÿр-кебери jоголып jат. 32 Мен слерде санааркаш jок болзын деп кÿÿнзейдим. Кижи албаганы, Кайраканга канайып jарайын деп, Кайракандыйын сананат. 33 Кижилÿзи ÿйиме канайып jарайын деп, jердийин сананып, 34 эки jара ÿзÿлип jат. Кижиге барбаганы эмезе кыс эди-каныла да, тыныла да агару болорго, Кайраканга канайып jарайын деп, Кайракандыйын сананат. Öбööндÿзи öбööниме канайып jарайын деп, jердийин сананат. 35 Мыны ончозын слердиҥ jайымыгарды астадарга болуп эмес, слерге ок тузалу болзын деп айдадым. Мен слерди туура тартылбай, jаантайын Кайраканга jарамыкту jÿрзин деп кÿÿнзейдим. 36 Кызы jажы jедип, jаҥыскан jÿргени jакшы эмес деп бодоп турган кижи эдейин дегенин этсин. Кинчек болбос, алышсын. 37 Jе кем турумкай jÿректÿ, оны не де албадабай турган болзо, бойыныҥ кÿÿнин башкарып, кижи албайын деп, jÿрегинде бек сананып алган болзо, ол jакшы эдет. 38 Оныҥ учун кижи алып турганы jакшы эдет, кижи албай турганы оноҥ артык эдет. 39 Öбööни тирÿ jÿрерде, ÿйи Jасакла колболгон. Öбööни jада калза, кемге барар кÿÿндÿ, ого барар. Jаҥыс ол кижи Кайракандыйы болор учурлу. 40 Мениҥ шÿÿлтемле jаҥыскан артса, кежиктÿ болор. Jе мениҥ бойымда ок Кудайдыҥ Тыны бар деп, бодоп jадым.
Чалуларга тайган курсак керегинде
1 Эмди чалуларга тайган курсак керегинде. Ончобыста билим бар деп билерис. Jе билим кижини jакшыркадат, сÿÿш — тыҥыдат. 2 Нени де билерим деп сананып турган кижи билер учурлузын билбей jат. 3 Кудайды сÿÿп турган кижи Кудайды билип алган. 4 Анайдарда, чалуларга тайган курсак керегинде. Чалу телекейде не де эмес деп, бир Кудайдаҥ башка, öскö кудай jок деп билерис. 5 Теҥериде беди, jерде беди, кудайлар деп адалганы бар. Андый кудайлар кöп, бийлер де кöп. 6 Jе бисте бир Ада Кудай. Ол ончозыныҥ Jайаачызы, Ого болуп jÿрÿп jадыбыс. Бисте бир Кайракан — Иисус Христос. Ончозы Ол ажыра jайалган, Ол ажыра jÿрÿп jадыбыс. 7 Jе андый билим ончо улуста эмес. Кезик улус бу jууктарга jетире чалуларга бажырып, бого темигип калган учун тайган курсакты jигенде, ол чалуларга учурлалган деп сананып jадылар. Олордыҥ санаазы чын шÿÿр аргазы jок болуп, быjартыдым деп бодоп jадылар. 8 Курсак бисти Кудайга jууктатпай jат. Ажанбай турган болзобыс, нени де jылыйтпайдыс, ажанып турган болзобыс, кирелте албайдыс. 9 Jе чеберленигер, бу jайымыгар чине jокторго буудак болбозын. 10 Сен, андый билимдÿ бойыҥ, кара jаҥдулардыҥ öргööзинде ажанып отурган болдыҥ. Сени чине jок кижи кöрÿп ийеле, бойыныҥ санаазыла чалуларга тайган курсакты jиирге тартылбас па? 11 Сениҥ билимиҥнеҥ чине jок карындажыҥ öлöр. Христос бу карындажыҥ ок учун öлгöн ине. 12 Анайып карындаштарыгарга удура кинчек эдип, олордыҥ чине jок санаазын шыркалап, Христоско удура кинчек эдип jадыгар. 13 Оныҥ учун, курсак карындажымды бÿдÿрилтип турган болзо, оны бÿдÿрилтпеске, ÿргÿлjиге эт jибезим.
Ончозын Сÿÿнчилÿ Jарга болуп эдип jадым
1 Мен jайым эмезим бе? Мен апостол эмезим бе? Иисус Кайраканысты кöрбöдим бе? Кайраканла бир болуп jÿргенигер — мениҥ ижимниҥ турултазы эмес пе? 2 Öскö улуска апостол эмес болзом, jе слерге — апостол. Апостол болорго тудулганымды керелеген таҥма — Кайраканла бир болуп jÿрген бойыгар. 3 Мени jаргылап тургандарга бойымды коруп айдар сöзим бу. 4 Бисте jиир, ичер jаҥ jок по? 5 Öскö апостолдор чылап, Кайраканныҥ карындаштары эмезе Кифа чылап, бÿдÿп турган ÿйлерлÿ болуп, jолдо кожо алып jÿрер jаҥыбыс jок по? 6 Эмезе jаҥыс менде ле Варнавада иштебес jаҥ jок по? 7 Кандый jуучыл бойыныҥ чодыла черÿде туруп jат? Виноградты тарыйла, оноҥ алып jибей турган кижи бар ба? Уй кабырып, оныҥ сÿдинеҥ ичпей турган кижи бар ба? 8 Мыны кижи чилеп шÿÿп айдып турган болорым ба? Мыны ок Jасак айдып турган эмес пе? 9 Моисейдиҥ Jасагында бичилген jок беди: «Теермен айландырып турган чардыҥ оозын таҥба». Кудай чарлар керегинде сананып туру эмеш пе? 10 Эмезе биске мыны айдып туру ба? Мынайда биске бичилген эмей, нениҥ учун дезе кыра тартып турган кижи, иженип тартар учурлу; теермендеп турган кижи, ÿлÿÿмди аларым деп, иженип теермендеер учурлу. 11 Слердиҥ бойыгарда Тынныҥ ÿренин ÿрендеген болзобыс, тÿжÿм чилеп, слердеҥ болуш алзабыс, ол кöп пö? 12 Öскö улуста слердеҥ болуш алар jаҥ бар болзо, бисте андый jаҥ оноҥ кöп эмес пе? Jе бис бу jаҥла тузаланбадыс. Карын, Христостыҥ Сÿÿнчилÿ Jарын jарлаарга буудак этпеске, ол керегинде унчукпадыс. 13 Öргööниҥ ишчилери Öргööдöҥ азыранып турганын, тагылдыҥ jанында иштеп jÿрген улус тайганнаҥ ÿлÿÿ алып турганын билбейдигер эмеш пе? 14 Анайда Кайракан да jакарган, Сÿÿнчилÿ Jар jарлыктап jÿрген улус jÿрÿмге керектÿзин jарлыкташтаҥ алзын деп. 15 Jе мен мыныла бир де тузаланбадым. Мыныла тузаланайын деп бичиген эмезим. Кем-кем мактанарымды jоголткончо, öлÿп калзам, меге торт болор. 16 Сÿÿнчилÿ Jар jарлап jÿрген болзом, мактанарым jок ине, ол мениҥ молjуум. Оны jарлабазам, меге ачу-корон болор! 17 Мыны бойымныҥ кÿÿнимле эдип jÿрген болзом, jал алар эдим. Бойымныҥ кÿÿнимле эмес болзо, меге бÿдÿмjилелген ишти эдип jадым. 18 Мениҥ jалым неде? Jарлыкчыныҥ jаҥыла тузаланбай, jалы jокко Сÿÿнчилÿ Jарды jарлап jÿргенимде. 19 Ончозынаҥ jайым бойым, улусты Кудайга кöптöҥ таап аларга, ончозына кул боло бергем 20 иудейлерди Кудайга таап аларга, иудейлерге иудейдий болгом; Jасакка багып jÿрген улусты таап аларга, олорго Jасакка багып jÿрген кижидий болгом; 21 Jасакты билбес улусты таап аларга, олорго Jасакты билбес кижидий болгом. Кудайдыҥ Jасагын билип, Христоско багып jадым. 22 Чине jок улусты таап аларга, чине jок улуска чине jок кижидий болгом. Кезиктерин де болзо аргадап аларга, ончозына ончозындый боло бергем. 23 Мыны ончозын Сÿÿнчилÿ Jарга болуп оныҥ бöлÿги боло берерге эдип jадым. 24 Маргаанда кöп улус jÿгÿрип jат, jе кайралды бир кижи алып турганын билбезигер бе? Кайралды аларга, анайып jÿгÿригер! 25 Маргаанныҥ ончо туружаачылары кöп немедеҥ мойноп jадылар. Олор чалдыгар венокты аларга болуп мыны эдедилер, бис чалдыкпас венокты аларга болуп. 26 Оныҥ учун амадулу кижи чилеп jÿгÿрип, кейди темей jудуруктабай, 27 jе эди-канымды согуп, оны бойыма кул эдип jадым. Öскö улуска jарлыктап, бого бойым jарамыкту артайын деп, анайда эдедим.
Биске озолодо айтканы
1 Слерди билзин деп турум, карындаштар, адаларыс ончозы булуттыҥ алдында болгонын, ончозы талайды öткÿре öдö бергенин. 2 Ончозы булут ла талай ажыра öдÿп, Моисейле бир болорго креске тÿшкен. 3 Ончозы тынныҥ бир ок курсагын jиген, 4 тынныҥ бир ок суузынын ичкен. Олор кожо барып jаткан тынныҥ Кайа-Тажынаҥ ичкен ине. Кайа-Таш Христос болгон. 5 Jе олордыҥ кöбизи Кудайдаҥ jараду албай, куба чöлдö öлÿп калган. 6 Jаманга олор чылап тартылбазын деп, бу биске тем болгоны ол. 7 Анайда ок олордыҥ кезиги чилеп, чалуларга бажырбагар, бичилгенинче: «Калык отурып, jиген, ичкен, оноҥ туруп, сооттой берген». 8 Олордыҥ кезиги чилеп, балыр кылынбайлы. Олор балыр кылынып, бир кÿнге jирме ÿч муҥы öлÿп калган. 9 Олордыҥ кезиги ченегени чилеп, Христосты ченебейли. Олор jыланга чактырып, öлÿп калган. 10 Олордыҥ кезиги арбанганы чылап, арбанбагар. Олорды Jоголтоочы-Ангел öлтÿрип койгон. 11 Бу ончозы биске тем эдип олорло болгон; бистерге, калганчы чакта jÿрген улуска, ÿредÿ болзын деп бичилген. 12 Оныҥ учун, бек туруп jадым деп сананып jÿрген кижи, jыгылбаска чеберлензин. 13 Слерге улусла болуп турган ченелте тÿшкен. Кудай чындык, Ол кÿчигер jетпес ченелтелерди болдыртпас, jе ченелте тужында оны öдÿп чыгар арга берер. 14 Анайдарда, кару улузым, чалуга бажыратаннаҥ качыгар! 15 Слерге керсÿ улуска чылап айдып турум. Нени айдып турганымды бойыгар сананып кöрÿгер. 16 Алкыштыҥ айагын алкап турганыста, Христостыҥ каныла бириккенис ол эмес пе? Калашты сындырып турганыста, Христостыҥ эди-каныла бириккенис ол эмес пе? 17 Бу калаш бирÿ, бис кöп тö болзобыс, бир эт-кан боло бередис, нениҥ учун дезе ончобыс бир калашты ÿлежип jадыбыс. 18 Израильдиҥ калыгына кöрÿгер: тайганды jип тургандары тагылла бириккени ол эмес пе? 19 Мен нени айдып турум? Чалуга тайганда кандый бир учур бар деп пе, эмезе чалуныҥ бойында кандый бир учур бар деп пе? 20 Jок эмей. Jе кара jаҥдулар тайылга эткенде, Кудайга эмес, шилемирлерге тайып jадылар. Мен дезе слерди шилемирлерге бирикпезин деп турум. 21 Кайраканныҥ айагын да, шилемирлердиҥ айагын да ичип болбозыгар, Кайраканныҥ курсагын ла шилемирлердиҥ курсагын jип болбозыгар. 22 Эмезе Кайраканды ачындырарга турубыс эмеш пе? Бис Оноҥ кÿчтÿ болдыс эмеш пе?
Ончозын Кудай макталзын деп эдигер
23 Меге ончозын эдери jарадылган, jе ончозы туза экелбей jат. Меге ончозын эдери jарадылган, jе ончозы тыҥыдар арга бербей jат. 24 Кем де бойына туза бедиребезин, jе öскö кижиге бедирезин. 25 Эттиҥ базарында садылып турганын ончозын бир де шиҥдебей jигер, санаагар амыр болзын. 26 Jер ле ондо бар ончо неме Кайракандыйы. 27 Кудайга бÿтпей турган улустыҥ кемизи слерди айлына кычырза, слер барар кÿÿндÿ болзогор, алдыгарга салып бергенди бир де шиҥдебей jигер, санаагар амыр болзын. 28 Jе кем слерге: «Бу чалуга тайылган курсак» — дезе, мыны айткан кижиге болуп jибегер, санаазы токыналу болзын деп. 29 Слердиҥ санаагар керегинде эмес, öскö кижинийи керегинде айдып турум. Нениҥ учун мениҥ jайымымды öскö кижиниҥ санаазы jаргылаар учурлу? 30 Курсакты алкыш-быйанду jип турган болзом, алкыш-быйаным айдып турган курсак учун мени не jамандайтан? 31 Анайдарда, jип пе, ичип пе, нени де эдип турган болзогор, Кудай макталзын деп эдигер. 32 Иудейлерге де, еллиндерге де, Кудайдыҥ серкпезине де бÿдÿрилер шылтак болбой, 33 мен чилеп эдигер. Мен ончо улуска ончозында jараарга кичеенип, бойыма туза бедиребей, карын, кöп улуска туза бедиреп, олор аргадалзын деп jадым.
Кем кемге баш?
1 Христостоҥ тем алып турганым чылап, менеҥ тем алыгар. 2 Слерди мактап турум, менийин ончозын ундыбаганыгар учун, мен слерге берген ÿредÿдеҥ кыйбай jÿргенигер учун. 3 Анайда ок слерди билзин деп турум: кажы ла эр кижиге баш — Христос, ÿй кижиге баш — öбööни, Христоско баш — Кудай. 4 Бажын jабынып алып мÿргÿп эмезе судурлап турган кажы ла эр кижи бойыныҥ бажын уйатка тÿжÿрет. 5 Бажын jабынбай мÿргÿп эмезе судурлап турган кажы ла ÿй кижи бойыныҥ бажын уйатка тÿжÿрет. Ол бажын jÿлÿдип койгон ÿй кижидий. 6 Ÿй кижи jабынбаска турган болзо, чачын кайчылазын. Jе кайчыладып эмезе jÿлÿдип койгоны ÿй кижиге уйатту болзо, jабынзын. 7 Анайдарда, эр кижи бажын jабынбас учурлу, нениҥ учун дезе ол — Кудайдыҥ сÿр-кебери ле магы, ÿй кижи — öбööниниҥ магы. 8 Эр кижи ÿй кижидеҥ табылган эмес, ÿй кижи эр кижидеҥ табылган. 9 Эр кижи ÿй кижиге jайалган эмес, ÿй кижи эр кижиге jайалган. 10 Оныҥ учун ÿй кижи бажын jабынар учурлу. Мынызы дезе, ол jаҥныҥ алдында jÿрген деп, ангелдерге темдек болор. 11 Андый да болзо, Кайраканла бир болуп турганда, эр кижи ÿй кижини, ÿй кижи эр кижини толтырат. 12 Ÿй кижи эр кижидеҥ чилеп, эр де кижи ÿй кижидеҥ табылат, jе ончозы Кудайдаҥ болуп jат. 13 Бойыгар сананып кöрÿгер, бажын jабынбай Кудайга мÿргÿÿрге ÿй кижиге jакшы ба? 14 Эр кижи узун чачту jÿрзе, мынызы ого уйат деп, слерди ары jанынаҥ берилгени ÿретпей jат па? 15 Jе ÿй кижи узун чачту jÿрзе, мынызы ого кÿндÿ. Чач ого jабынчыныҥ ордына берилген ине. 16 Кем сöс блаажарга кÿÿнзезе, ого айдарым бу: бисте де, Кудайдыҥ серкпелеринде де öскöртö этпей jат.
Кайраканныҥ ажын jиири керегинде
17 Слерге база айдып, мактабазым, нениҥ учун дезе кöп сабазында jакшыга эмес, jаманга jуулыжып jадыгар. 18 Jуунга jуулышканыгарда, ортогордо бöлÿниш болуп jат деп, меге угулат. Бого кезектей бÿдÿп jадым. 19 Ортогордо jÿзÿн-башка шÿÿлтелер де болор учурлу, Кудай кемигерди jарадып турганы jарталзын деп. 20 Анайдарда, кожо jуулышканыгарда, оны Кайраканныҥ ажын jиирге jуулыштыгар деп айдарга jарабас, 21 нениҥ учун дезе кажыгар ла бойыныҥ ажын jиирге меҥдейт. Анайып бирÿгер аштап артат, öскöгöр ичинип алат. 22 Jип, ичерге слерде айылjурт jок по? Эмезе Кудайдыҥ Серкпезин jектеп, jоктуларды базынып jадыгар ба? Слерге нени айдар? Мактайтан ба? Бу учун слерди мактабазым. 23 Слерге бергенимди Кайраканныҥ бойынаҥ алдым садып ийген тÿнде Иисус Кайракан калаш алып, 24 алкыш jетирген, сындырала, айткан: «Бу — слерге сындырылып jаткан эди-каным. Мени эске алынып, анайда эдип jÿрÿгер». 25 Анайда ок курсак jигенниҥ кийнинде айакты да алып, айткан: «Бу айак — Мениҥ канымдагы jаҥы кереес. Бу айактаҥ кажы ла сайын ичсегер, Мени эске алыныгар. 26 Кажы ла сайын бу калашты jип, бу айакты ичип турганыгарда, Кайракан келбейинче Оныҥ öлÿмин jарлап jадыгар». 27 Анайдарда, Кайраканныҥ бу калажын jип эмезе айагын ичип, мыны jарамыкту эмес эдип турган кижи, Оныҥ эди ле каны алдында бурулу болор. 28 Кижи бойын ченезин, анайып бу калаштаҥ jизин, бу айактаҥ ичсин, 29 нениҥ учун дезе, Кайраканныҥ эдиканын сананбай jип, ичип турган кижи бойыныҥ jаргызын jип, ичип jат. 30 Мынаҥ улам ортогордо чине jок ло оору улус кöп, кöбизи öлÿп jат. 31 Jе бойыбысты бойыбыс jаргылаган болзобыс, jаргылатпас эдибис. 32 Телекейле кожо jаргылабаска, Кайракан бисти jаргылап, кезедип jат. 33 Анайдарда, карындаштарым, курсак jиирге jуулыжып, сакыжыгар. 34 Аштап турганыгар айлында ажанып алзын. Слерге jаргыга jуулышпаска анайда эдигер. Келзем, öскö сурактардыҥ аайына чыгарым.
Агару Тынныҥ jайалталары
1 Слерди Тынныҥ jайалталары керегинде билзин деп турум, карындаштар. 2 Кара jаҥду болорыгарда, слерди тил jок чалуларга не де тартып тургандый, олорго бажырарга барып туратаныгарды билеригер. 3 Оныҥ учун слерге айдып турум: Кудайдыҥ Тыныла айдып турган бир де кижи Иисуска анафема дебес. Бойында Агару Тын jÿрбей турган бир де кижи Иисусты Кайракан деп адап болбос. 4 Jайалталар jÿзÿн-башка, jе олорды бир Тын башкарат. 5 Кудайга jалчыланып jÿрери jÿзÿн-башка, jе оны бир Кайракан башкарат. 6 Кажызыныҥ ла эдип jÿргени jÿзÿн-башка, jе мыны ончозын ончо улустыҥ бойында бир ле Кудай эдет. 7 Jе кажыбыста ла Тынныҥ эдип турганы ончобыска тузага болуп jат. 8 Бир кижиге Тынла ойгорлыктыҥ сöзи берилет, öскöзине ол ло Тынла билимниҥ сöзи берилет. 9 Бирÿзине ол ло Тынла Кудайга бÿдÿп jÿрери берилет. Öскöзине ол ло Тынла ооруны jазар jайалта берилет. 10 Кезигине кайкалдар jайаар кÿч, кезигине судурлаары, кезигине тындарды ылгаштырары, кезигине öрöртинеҥ тилдер, кезигине бу тилдерле айтканды jартаары берилет. 11 Jе мыны ончозын бир ле Тын эдип, бу jайалталарды кажызына ла Бойыныҥ кÿÿнзегениле ÿлейт.
Слер — Христостыҥ эди-каны
12 Эт-кан бирÿ, jе ондо кöп ÿйелер. Олор кöп тö болзо, ончозы бир эт-кан болуп jадылар. Анайда Христос то керегинде айдарга jараар. 13 Бис ончобыс — иудейлер ле еллиндер, кулдар ла jайым улус бир эт-кан боло берерге, бир Тынла креске тÿжÿп, ончобыс ол ок Тынла толтырылганыс. 14 Эт-кан бир ÿйедеҥ эмес, кöп ÿйелердеҥ туруп jат. 15 Бут: «Мен кол эмезим, оныҥ учун эт-кандыйы эмезим» — дезе, мынаҥ улам ол эт-кандыйы болбой барар ба? 16 Кулак «Мен кöс эмезим, оныҥ учун эт-кандыйы эмезим» — дезе, мынаҥ улам ол эт-кандыйы болбой барар ба? 17 Ончо эт-кан кöс болзо, ол канайып угар эди? Ончо эт-кан кулак болзо, ол канайып jыт алар эди? 18 Jе Кудай Бойыныҥ кÿÿнзегениле ончо ÿйелерди бир эт-канда кондырган. 19 Ончозы бир ÿйе болгон болзо, эт-кан кайда болор эди? 20 Jе эмди ÿйелер кöп, эт-кан — бир. 21 Кöс колго: «Сен меге керек jок» — деп айдып болбос, эмезе баш буттарга: «Слер меге керек jок» — деп. 22 Карын, эт-канда кÿч jок деп бодолып турган ÿйелер сыраҥай керектÿ болуп калат. 23 Эт-канда ас кÿндÿде деп бодолып турган ÿйелерди артык кичеейдис. Уйатту деп бодолып тургандарына кöп кичеемел эдедис. 24 Бÿдÿми jараш ÿйелер мыны керексинбей jадылар. Jе кÿндÿ jетпей турган ÿйелерге кöп кÿндÿ эдилзин деп, Кудай эт-канды анайда бÿдÿрген. 25 Эт-канда бöлÿниш болбозын деп, ончо ÿйелер бой-бойын теҥ кичеезин деп. 26 Бир ÿйе шыралап турган болзо, оныла кожо ончо ÿйелер шыралап jадылар, бир ÿйе макталып турган болзо, оныла кожо ончо ÿйелер сÿÿнип jадылар. 27 Слер де — Христостыҥ эди-каны, таҥынаҥ — ÿйелер. 28 Кудай Серкпеде, баштапкызында, апостолдорды туткан, экинчизинде — jарчыларды, ÿчинчизинде — ÿредÿчилерди. Оноҥ арыгыларына кайкалдар jайаар кÿч берген, анайда ок ооруны jазар, болужар, башкарар, öрöртинеҥ тилдерле айдар jайалталар берген. 29 Ончозы апостолдор бо? Ончозы jарчылар ба? Ончозы ÿредÿчилер бе? Ончозы кайкал jайаачылар ба? 30 Ончозында ооруны jазар jайалта бар ба? Ончозы öскö тилдерле айдат па? Ончозы бу тилдерле айтканды jартайт па? 31 Мынаҥ jаан jайалталарды аларга кÿÿнзегер. Мен слерге эҥ артык jолды кöргÿзерим.
Сÿÿш ончозынаҥ бийик
1 Улустыҥ, ангелдердиҥ де тилдериле айдып турган болзом, jе менде сÿÿш jок болзо, мен — шыҥыраган jес эмезе табыштанган кимвал. 2 Судурлаар jайалталу болзом, ончо jажыттарды билер болзом, меге ончо билимдер берилген болзо, бÿдÿп, кырларды да jылдырып ийер аргалу болзом, jе менде сÿÿш jок болзо, — мен не де эмезим. 3 Не барымды ÿлеп берзем, эди-канымды öртööргö берип ийзем, jе менде сÿÿш jок болзо, — бу меге кандый да туза экелбес. 4 Сÿÿш узак чыдажат, быйан эдет, сÿÿш кÿйÿнбейт, сÿÿш мактанбайт, jакшыркабайт; 5 улуска кату эмес, бойындыйын бедиребейт, ачынбайт, jаманды тоолобойт. 6 Сÿÿш jаманга сÿÿнбейт, ол чындыкла кожо сÿÿнет. 7 Не де болзо, сÿÿш ончо jаманды таштайт, ончозына бÿдет, jаантайын иженет, ончозын чыдажып öдöт. 8 Сÿÿш качан да тÿгенбейт, судурлаштар токтоп то калза, тилдер унчукпай да барза, билим керек jок то болуп калза. 9 Бистиҥ билерис кезектей, судурлап турганыс кезектей ине. 10 Толо кемдÿзи jедип келзе, кезектейи jоголып калар. 11 Бала тужымда бала чылап айткам, бала чылап санангам, бала чылап шÿÿгем. Эр кемине jедип келеле, бала тужымдазын артырып койгом. 12 Эмди кÿскÿдеҥ чилеп, боромтык сÿрди кöрÿп jадыбыс, ол тушта чике-jарт кöрöрис. Эмди кезектей билерим, ол тушта Кудай мени билип алганы чылап, толо билип аларым. 13 Эмди бу ÿчÿ jÿрет: бÿдÿш, ижемjи ле сÿÿш. Jе олордыҥ эҥ jааны — сÿÿш.
Jайалталар серкпени öскÿрерге берилген
1 Сÿÿшке jÿткÿгер, тынныҥ jайалталарын, анчада ла судурлаштыҥ jайалтазын аларга кÿÿнзегер. 2 Öскö тилле айдып турган кижи улуска эмес, Кудайга айдат ине, нениҥ учун дезе оны кем де аайлабайт — ол тынла jажыттарды айдат. 3 Судурлап турган кижи айдып, улуска öзöргö болужып, олорды jöмöп, кöкÿдип jат. 4 Öскö тилле айдып турган кижи бойына öзöргö болужат; судурлап турган кижи серкпеге öзöргö болужат. 5 Ончогор öскö тилдерле айтсын деп кÿÿнзейдим, jе судурлазагар, торт болор. Судурлап турган кижи, öскö тилдерле айдып турган кижидеҥ бийик, серкпе öссин деп болужарга, öскö тилдерле айдылганы jарталып турган учуралдаҥ башка. 6 Эмди слерге келип, карындаштар, öскö тилдерле айда берген болзом, менеҥ слерге кандый туза болгой эди? Слерге нени де айдып бербес эдим, нени де ачпас эдим, бир де билим бербес эдим, нени де судурлабас эдим, неге де ÿретпес эдим. 7 Анайып тын jок то немелер — шоор эмезе jадаган бир тÿҥей ÿнденип турган болзо, нени шоорлоп эмезе jадагандап турганын канайып билип алар? 8 Амыргы аайлап болбос эттире ÿнденип турза, jуу-согушка кем белетенер? 9 Анайып слер де: аайлап болбос сöстöр айдып турган болзогор, нени айдып турганыгарды улус канайып аайлаар? Слер салкынга айдарыгар. 10 Телекейде сÿрекей кöп jÿзÿн-башка сöстöр бар, олордыҥ кажызы ла учурлу. 11 Анайдарда, бу сöстöрдиҥ учурын аайлабай турган болзом, айдып турган кижиге мен — öскö ороонныҥ кижизи, айдып турган кижи де меге — öскö ороонныҥ кижизи. 12 Анайып слер де: Тынныҥ jайалталарын аларга кÿÿнзеп, серкпе öссин деп болужарга, олорло байыдынарга кичеенигер. 13 Оныҥ учун öскö тилле айдып турган кижи тилдерди jартаарыныҥ jайалтазын аларга мÿргÿÿр учурлу. 14 Андый тилле мÿргÿп тургамда, тыным мÿргÿп jат ине, jе санаам мында турушпай jат. 15 Нени эдейин? Тынла мÿргÿÿрим, санаамла да мÿргÿÿрим; тынла сарнаарым, санаамла да сарнаарым. 16 Кудайды тынла алказаҥ, слердиҥ jууныгардагы билбес кижи алкыжыҥа каруу эдип, «Аминь!» деп, канайып айдар? Нени айдып турганыҥды ол билбес. 17 Сен алкыш-быйанды jакшы айдып jадыҥ, jе öскö кижи оноҥ ÿредÿ албай jат. 18 Кудайга алкыш-быйаным, öскö тилдерле ончогордоҥ артык айдып jадым. 19 Jе серкпеде öскö тилле тÿмен сöстöр айтканчам, öскöлöрин ÿредерге, санаамнаҥ беш сöс айдайын. 20 Карындаштар! Санаагарла балдар болбогор. Jаманга балдар болугар, санаагарла — эр кемине jеткен улус болугар. 21 Jасакта бичилген: «Бу калыкка öскö тилдерле, öскö ороондордыҥ улузы ажыра айдарым, jе ол до тушта Мени уккылабас — деп, Кайракан айдат». 22 Анайдарда, öскö тилдер бÿдÿп турган улуска эмес, бÿтпей турган улуска билди болуп jат; судурлаш — бÿтпей турган улуска эмес, бÿдÿп турган улуска берилип jат. 23 Ончо серкпе jуулыжып келзе, ончозы öскö тилдерле айда берзе, билбес эмезе бÿтпей турган улус кирип келзе, санаагар ордында эмес деп айтпас па? 24 Ончозы судурлап турза, бÿтпей турган кижи эмезе билбес кижи кирип келзе, Кудай оныҥ кинчектерин слер ажыра иле эдип, jаргылаар. 25 Анайып, оныҥ jÿрегиниҥ jажыттары ачылар. Ол кöҥкöрö jыгылып, Кудайга бажырып, угузар: «Чындаптаҥ Кудай ортогордо». 26 Анайдарда не, карындаштар? Jуулыжып келгенигерде, кажыгарда ла сарын бар, ÿредÿ бар, Кудайдаҥ ачылта бар, кем де öскö тилле айдат, öскöзи оны jартайт. Бу ончозы серкпеге öзöргö болушкай. 27 Öскö тилле айдып турган улус бар болзо, эки, кöп лö салза ÿч кижи айтсын. Айла ээчий-деечий айтсын, бир кижи jартазын. 28 Jартаар кижи jок болзо, öскö тилле айдаачы кижи jуунда унчукпазын, бойына ла Кудайга айтсын. 29 Эки эмезе ÿч jарчы айтсын, арткандары олордыҥ айтканын шÿÿшсин. 30 Отургандардыҥ бирÿзине ачылта болзо, айдып турганы унчукпай барзын. 31 Ончозын ÿредерге ле ончозын кöкÿдерге ончогор ээчий-деечий судурлаар аргалу инегер. 32 Jарчылар бойыныҥ тынын башкарар аргалу, 33 нениҥ учун дезе Кудай — ол аайы jоктыҥ эмес, амырдыҥ Кудайы. Агарулардыҥ ончо jуундарында чылап, 34 ÿй улус серкпелерде унчукпас учурлу. Олорго айдарга jарабас, олор уккур болор учурлу. Мынайда Jасак та айдат. 35 Неге ÿренип аларга турган болзо, айлында öбööндöринеҥ суразын. Серкпеде сöс айдары ÿй кижиге уйат ине. 36 Эмезе Кудайдыҥ сöзи слердеҥ чыкты эмеш пе? Эмезе jаҥыс слерге jетти бе? 37 Бойын jарчы эмезе тынла jÿрÿп jадым деп бодоп турган кижи аайлаар учурлу слерге бичип турганым — ол Кайраканныҥ jакылталары. 38 Мыны jектеп турган кижи бойы jектелер. 39 Анайдарда, карындаштар, судурлаарга jÿткÿгер, jе öскö тилдерле айдарга буудак этпегер. 40 Jе ончозы чын ла аайлу-башту болзын.
Христос тирилген
1 Мен слерге jарлаган Сÿÿнчилÿ Jарды эске алындырып турум, карындаштар. Оны слер алдыгар, ондо бек туруп jадыгар. 2 Мен слерге jарлаган сöстöҥ бек тудунып турган болзогор, бу Jар ажыра аргадалып jадыгар. Андый эмес болзо, калас бÿттигер. 3 Баштапкызында, бойым алганымды, слерге бердим бичилгенинче, Христос кинчектерис учун öлгöн; 4 бичилгенинче, Оныҥ мöҥкÿзи кöдÿрилген, Ол ÿчинчи кÿнде тирилген; 5 Кифага, оноҥ он экÿге кöрÿлген. 6 Оноҥ бир уунда беш jÿстеҥ ажыра карындаштарга кöрÿлген. Олордыҥ кöбизи эмдиге jетире тирÿ, кезиги jада калган. 7 Оноҥ Иаковко, анайда ок ончо апостолдорго кöрÿлген. 8 Адакыда меге, ара чыккандый кижиге, кöрÿлген. 9 Мен ончо апостолдордыҥ jабызы инем, апостол деп адаларга турбазым, нениҥ учун дезе Кудайдыҥ Серкпезин истегем. 10 Jе Кудайдыҥ jакшылыгыла мен эмди кем, ол болорым. Оныҥ меге эткен jакшылыгы темей болбогон олордыҥ ончозынаҥ кöп кÿчимди салып иштегем. Мен де эмес, мениле кожо болгон Кудайдыҥ jакшылыгы иштеген. 11 Оныҥ учун слерге мен беди, öскö апостолдор беди келгени башказы jок. Jе бис анайда jарлыктайдыс, слер анайда бÿттигер. 12 Анайдарда, Христос тирилген деп jарлыктап jÿрген болзобыс, öлгöндöр тирилбес деп, кезигер канайып айдыжат болбогой? 13 Öлгöндöр тирилбес болзо, Христос то тирилбеген. 14 Христос тирилбеген болзо, калас jарлыктап jадыбыс, калас бÿдÿп jадыгар. 15 Оноҥ болгой, Кудай Христосты тиргискен деп керелеп, Кудай керегинде тöгÿн керечилер болуп калар эдибис, нениҥ учун дезе, öлгöндöр тирилбей турган болзо, Кудай да Оны тиргиспеген. 16 Öлгöндöр тирилбей турган болзо, Христос то тирилбеген ине. 17 Христос тирилбеген болзо, бÿдÿп турганыгар калас: эмдиге кинчектÿге jÿрÿп jадыгар. 18 Оныҥ учун Христосло бир болуп öлгöн улус ÿргÿлjиге öлÿп калганы ол. 19 Jаҥыс бу jÿрÿмде Христоско иженип турган болзобыс, бис — ончозынаҥ эҥ кежик jок улус. 20 Jе Христос тирилген. Ол öлгöн улустаҥ баштапкы тирилген. 21 Öлÿм кижи ажыра келгени чилеп, кижи ажыра öлгöндöр дö тирилер. 22 Ончо улус баштапкы кижи Адамла бир болуп öлÿп турганы чылап, ончозы Христосло бир болуп тынданар. 23 Jе кажызы ла ээчий-деечий: баштап Христос, оноҥ, Ол келзе, христостыйлар. 24 Оноҥ Ол Каандыкты Ада Кудайга табыштырза, не ле баштаҥыны, не ле öрöги jаҥды ла кÿчти jоголтсо, учы болор. 25 Ол ончо öштÿлерди Бойыныҥ буды алдына салбайынча, каан болуп башкарар. 26 Калганчы öштÿ — öлÿм jоголтылар. 27 Кудай ончозын Оныҥ буды алдына бактырган ине. Ончозы бактырылган деп айдылган болзо, Ого ончозын бактырган Кудай керегинде айдылбай турганы jарт. 28 Ончозы Ого бактырылза, ончозын Ого бактырган Кудайга Уулы Бойы багар. Ол тушта Кудай ончозына ончозы болор. 29 Анайдарда, öлгöндöргö болуп креске тÿжÿп турган улус нени эдип jадылар? Öлгöндöр чек тирилбей турган болзо, олорго болуп креске тÿжÿп алып кайдатан? 30 Бис те неге болуп jаантайын jеткердиҥ алдында jÿрÿп jадыбыс? 31 Мен кÿнÿҥ сайын öлÿп jадым. Бу керегинде Христос Иисус Кайраканысла бир болуп слерле мактанар аргалу болгонымды угузып турум. 32 Кижи чилеп шÿÿп айдар болзо, Ефесте аҥдарла неге болуп тартышкам? Меге оноҥ кандый туза? Öлгöндöр тирилбей турган болзо, jийли, ичели, нениҥ учун дезе эртен öлÿп каларыс! 33 Аспагар! Jаман колбулар кижиниҥ jакшы кылык-jаҥын ÿреп jат. 34 Санаа алыныгар, кинчек этпегер. Мыны слерди уйалтарга айдып турум кезигер Кудайды билбес.
Jердиҥ ле теҥериниҥ бÿдÿмдери
35 Jе кем де сураар «Öлгöндöр канайып тирилер? Олордыҥ эдиканы кандый болор?» 36 Керсÿ эмес! Ÿрендеп турганыҥ öлбöйинче, тынданбас. 37 Ÿрендеп тургаҥда, öзÿмниҥ бойын эмес, тегин ÿренди, буудайдыҥ ба эмезе öскöзиниҥ бе ÿренин ÿрендеп jадыҥ. 38 Jе Кудай Бойыныҥ кÿÿнзегениле ого бÿдÿм берип jат, кажы ла ÿренге — бойыныҥ бÿдÿмин. 39 Ончозыныҥ эди-каны тÿҥей эмес кижиниҥ эди-каны тындулардыҥ эди-канынаҥ аҥыланат, куштардыйы — балыктардыйынаҥ. 40 База теҥериниҥ бÿдÿмдери ле jердиҥ бÿдÿмдери бар. Jе теҥериниҥ бÿдÿмдеринде бойыныҥ jаркыны, jердийинде — бойыныҥ. 41 Кÿнде бойыныҥ jаркыны, айда — бойыныҥ, jылдыстарда — бойыныҥ. Jылдыс jылдыстаҥ база jаркыныла аҥыланат. 42 Анайып ок öлгöндöр тирилгенде болуп jат: чирип калары ÿренделет, чирибези туруп келет; 43 тоомjы jогы ÿренделет, мактулузы туруп келет, кÿч jогы ÿренделет, кÿчтÿзи туруп келет; 44 арбÿткеннеҥ берилген эт-кан ÿренделет, тыннаҥ берилген эт-кан туруп келет. Ар-бÿткен де, тын да берген эт-кан бар. 45 Анайып ла бичилген «Баштапкы кижи Адам jÿрÿм jÿреечи боло берген». Калганчы Адам jÿрÿм jайаачы Тын боло берген. 46 Jе озо баштап тынла jÿргени эмес, ар-бÿткенинче jÿргени табылган. Оноҥ тынла jÿргени табылган. 47 Баштапкы кижи jердеҥ, тобрактаҥ бÿткен, экинчи кижи теҥеридеҥ келген. 48 Тобрактаҥ кижи кандый, тобрактаҥ улус андый. Теҥеридеҥ кижи кандый, теҥеридеҥ улус андый. 49 Тобрактаҥ кижиниҥ сÿр-кеберин алып jÿргенис чилеп, теҥеридеҥ кижиниҥ сÿр-кеберин алып jÿрерис. 50 Оныҥ учун слерге айдып турум, карындаштар: эт ле кан Кудайдыҥ Каандыгын энчиленип болбос, чирип калары чирибезин энчиленип болбос. 51 Угугар, слерге jажытты айдып турум ончобыс öлбöзис, jе ончобыс кубуларыс — 52 кенетийин, бир элесте, калганчы амыргы ÿндензе. Амыргы ÿнденер, öлгöндöр чирибеген бойлоры тирилер, бис кубуларыс. 53 Чирип калары чирибези боло берер, öлÿмдÿзи öлбöс боло берер учурлу. 54 Чирип калары чирибес боло берзе, öлÿмдÿзи öлбöс боло берзе, бичилген сöс бÿдер: «Öлÿм jеҥдирткен!. 55 «Öлÿм, сениҥ jеҥÿÿҥ кайда? Öлÿм, сениҥ чактырмаҥ кайда?» 56 Öлÿмниҥ чактырмазы — кинчек, кинчектиҥ кÿчи — Jасактаҥ. 57 Jе Кудайга баш, Ол биске Иисус Христос Кайраканыс ажыра jеҥÿ берген. 58 Анайдарда, сÿÿген карындаштарым, уур иштеп jÿргенигер Кайракан алдында калас эмезин билип, турумкай болугар, jана баспагар, Кайраканга иштеерине бастыра бойыгарды беригер.
Калганчы jакылталар
1 Эмди агаруларга болужары керегинде. Галатиядагы серкпелерге этсин деп jакарганымды слер де эдигер. 2 Келзем, акча jуубаска, неделениҥ баштапкы кÿнинде кажыгар ла не барынаҥ канча кире берер аргалу, кымакайлап, чеберлеп алзын. 3 Слерге келзем, талдап алган улузыгарга самаралар берип, болужыгарды Иерусалимге jетирзин деп, олорды ийерим. 4 Меге де барарга jараар болзо, олор мениле кожо барар. 5 Слерге Македонияны öтсöм келерим, нениҥ учун дезе Македония ажыра барып jадым. 6 Айса болзо, слерде эмеш jÿрерим эмезе кыштап та каларым. Оноҥ ары атанзам, мени jолго шыйдыырыгар. 7 Эмди слерле jол айас кöрÿжер кÿÿним jок. Кайракан jаратса, слерде бир канча öйгö jÿрерим деп, иженип турум. 8 Ефесте Беженинчи кÿнге jетире jÿрерим. 9 Анда меге jаан ла jедимдÿ иштер эдетен аргалар ачылып jат, удурлажып турган улус та кöп. 10 Тимофей келзе, слерде jеткер jок айалгада jÿрзин деп кичеенигер. Ол мен ле чилеп Кайраканныҥ керегин эдет ине. 11 Оныҥ учун оны кем де jектебезин, ол меге келзин деп, амырды кÿÿнзеп, jолго шыйдыгар. Мен оны карындаштарла кожо сакып jадым. 12 Эмди Аполлос карындаш керегинде. Карындаштарла кожо слерге барзын деп, оны сÿрекей сурагам. Jе ол эмди барарга чек кÿÿнзебеди. Ого эптÿ öйдö келер. 13 Сергек болугар, Кудайга бÿдÿп, бек болугар, эрлер болугар, кÿчтÿ болугар. 14 Нени де этсегер, сÿÿп эдигер. 15 Стефанныҥ айылдагы улузын билеригер, олор Ахаияда Кудайга ончозынаҥ озо баштанганын, агаруларга болужарга бойлорын учурлаганын. Оныҥ учун слерди сурап турум, карындаштар 16 андый улуска, бисле кожо уур иштеп jÿрген ончо улуска багыныгар. 17 Стефанныҥ, Фортунаттыҥ ла Ахаиктиҥ келгенине сÿÿнип турум. Олор меге слерди солып jадылар. 18 Олор мени ле слерди сергиттилер. Андый улусты баалап jÿрÿгер. 19 Слерге Асиядагы серкпелер эзен айдып турулар. Слерге Акила ла Прискилла, олордыҥ айлындагы серкпези, Кайраканла бир болуп, jаан эзен айдып турулар. 20 Слерге ончо карындаштар эзен айдып турулар. Бой-бойыгарла агару окшошло эзендежигер. 21 Эмди акту бойымныҥ колымла бичип турум: «Павелдеҥ эзен. 22 Кайраканды сÿÿбей турган кижиге анафема! Маран-афа! 23 Иисус Кайраканныҥ jакшылыгы слерле кожо болгой. 24 Мениҥ де сÿÿжим Христос Иисус ажыра ончогорло кожо болгой. Аминь.
Пaвел Aпостолдыҥ Коринфтеги Серкпеге Экинчи Сaмaрaзы
1 Кудайдыҥ табыла Христос Иисустыҥ апостолы Павелдеҥ ле Тимофей карындаштаҥ — Кудайдыҥ Коринфтеги серкпезине, анайда ок Ахаия ичинде jуртаган ончо агаруларга. 2 Слерге Адабыс Кудайдаҥ ла Иисус Христос Кайраканнаҥ jакшылык ла амыр jетсин.
Кудайга коот учун баш болзын!
3 Кудайга, Иисус Христос Кайраканыстыҥ Адазына, баш болзын! Ол буурсак Ада, не ле коот береечи Кудай. 4 Ол бисти ончо ууркÿчтеристе кооттоп jат. Анайып бис те, уур-кÿчтерде jÿрген улусты Ол бисти кооттоп турган коотло кооттоор аргабыс бар. 5 Христоско болуп кыйындарыс кöптöйт, анайып ла Христос ажыра биске берилген коот кöптöйт. 6 Кыйналып jÿрген болзобыс, слерди коот алзын ла аргадалзын деп кыйналадыс. Коот алып турган болзобыс, слердиҥ коодыгарга болуп алып jадыбыс. Бу коотты, бис öдÿп турган кыйындарды чыдажып öдÿп турганыгарда, алып jадыгар. 7 Слерге бек иженип, кыйындарысты да, коотты да ÿлежип турганыгарды билип jадыбыс. 8 Оныҥ учун, карындаштар, Асияда бисле болгон уур-кÿчтеристи билигер дейдис. Кöдÿрип алып чыгарып болбос кату-jоболго учурап, тирÿ артарыска иженбегенис. 9 Jе бис öлöр учурлу деп, бойыбыста бойыс сананганыс. Бойыбыска бойыс иженбезин, öлгöн улусты тиргизеечи Кудайга ижензин деп, мынайда болгоны бу. 10 Ол бисти андый коркышту öлÿмнеҥ аргадаган, мынаҥ да ары аргадаар. Ол база аргадаар деп, Ого иженедис. 11 Слер де бис учун мÿргÿп, биске болужып jадыгар. Анайып бис учун кöп улустыҥ мÿргÿгенин угуп, биске берген jакшылыгы учун кöп улус Кудайга алкыш-быйанын jетирер.
Биске Кудай керечи
12 Бат неле мактанып jадыбыс бис бу телекейде, анчада ла ортогордо Кудайдаҥ алган ачык-jарыгысла эдип, кижиниҥ ойгорлыгыла эмес, Кудайдыҥ jакшылыгыла jÿргенис деп, биске кÿÿн-санаабыс керелейт. 13 Кычырар эмезе аайлаар аргагар барын, учына jетире аайлаарыгар деп иженип турганымды слерге бичийдис. 14 Слер кезектей аайладыгар бис слерле мактанып турганыс чылап, слер де бисле Иисус Кайраканыс келер кÿнде мактанарыгар. 15 Менде андый бÿдÿмjи бар болуп, слерди ойто катап сÿÿндирерге, слерге озо келерге умзангам. 16 Слерди табарып, Македония барайын, Македониядаҥ слерге бурулайын деп санангам. Слер меге Иудей jаар атанарга болужар эдигер. 17 Анайда умзанып, сананбай эттим эмеш пе? Эмезе акту бойымныҥ кÿÿнимле эдип, та «эйе», та «jок» деп, бир уунда айдып турган болорым ба? 18 Кудай чындык, Ол биске керечи, бис слерге та «эйе», та «jок» деп, бир уунда айтпадыс. 19 Слерде мен, Силуан ла Тимофей jарлыктаган Кудайдыҥ Уулы Иисус Христос «эйе» ле «jок» болбогон. Jе Оныҥ Бойында «эйе» болгон. 20 Кудай канча да кире кöп сöс берзе, Оныҥ Бойында «эйе» болуп jат. Оныҥ учун Кудай макталзын деп, Ол ажыра «аминь» дейдис. 21 Кудай Бойы дезе бисти слерле кожо Христостыҥ Бойында тыҥыдып, майлап jат. 22 Ол бисти таҥмалап койгон, берер болгонын аларыска бÿдÿмjилÿ болзын деп, jÿректериске Тын берген. 23 Кудайды керечиге кычырып, jÿрÿмимле чертенип турум слерди чеберлеп аларга, Коринфке база катап келбедим. 24 Бис Кудайга бÿдÿп jÿргенигерди башкарып турганыс бу эмес, jе бис сÿÿнчигерге болуп слерле кожо иштейдис. Слер дезе бÿдÿп, бек туруп jадыгар.
1 Слерди ойто ачуркандырбаска келбейин деп, бойымда бойым шÿÿдим. 2 Слерди ачуркандырып турган болзом, мен ачуркандырган слердеҥ öскö кем мени сÿÿндирер? 3 Оныҥ учун бу керегинде слерге бичип турум, келзем, сÿÿндирер учурлу улус мени ачуркандырбазын деп. Мен дезе бÿдÿмjилÿ мениҥ сÿÿнчим — ол ончогорго до сÿÿнчи. 4 Слерге jаан ачу-коронго тÿжÿп, jÿрегим сыстап, кöстиҥ jажын кöл тöгÿп бичийдим. Ачуркандырайын деп эмес, слерди кандый тыҥ сÿÿп турганымды билип алзын деп бичидим.
Бурузын таштаза торт
5 Мени ачуркандырган кижи мени эмес, jе кезектей, кöпчитпей айтса, ончогорды да ачуркандырганы ол. 6 Ого кöбигердеҥ алган андый кезедÿ jедер. 7 Ол тыҥ кунукка алдырбазын деп, слерге оныҥ бурузын таштап, кооттогоны артык болор. 8 Оныҥ учун оны сÿÿп турганыгарды кöргÿзигер деп, сурап турум. 9 Ченелтени чыдажып öткöнигер бе, ончозында уккур ба деп билерге бичигеним ол. 10 Jе кемниҥ бурузын таштап турган болзогор, оныйын мен де таштап jадым. Мен де, таштайтан буру бар болзо, оны слерге болуп Христостыҥ алдында таштагам, 11 сатана бисти тöгÿндеп болбозын деп. Бис оныҥ умзаныштарын билер эмейис.
Христос ажыра jеҥÿ
12 Христос керегинде Сÿÿнчилÿ Jар jарлайын деп, Троадага келеримде, Кайракан меге эжикти ачкан. 13 Jе мен токунап болбой тургам — анда Тит карындажымды таппагам. Бат оныҥ учун олорло jакшылажып алала, Македония jаар jÿре бергем. 14 Jе Кудайга баш болзын, Ол биске jаантайын Христосло кожо jеҥÿни байрамдаарга берип, Бойы керегинде билимди jараш jытты чылап бис ажыра кайда ла таркадат. 15 Бис — аргадалып jаткан улус ортодо ло öлÿп jаткан улус ортодо Кудайга Христостыҥ jараш jыды. 16 Кезик улуска бис — öлÿмниҥ öлÿмдÿ jыды, öскöлöрине — jÿрÿмниҥ jÿрÿмдик jараш jыды. Бу керекке кем jараар? 17 Кöп улус чылап, Кудайдыҥ сöзиле садышпай jадыбыс ине. Jе бис Кудайдаҥ ийилген улус чылап, Оныҥ алдына Христостыҥ шылтузында ачык-jарык айдадыс.
Jаҥы кереестиҥ jалчылары
1 Слерле ойто катап таныжары биске керектÿ болды эмеш пе? Кезик улуска чылап, бис керегинде айдылган самаралар слерге керектÿ болды эмеш пе? Ол эмезе андый самараларды слер бичииригер бе? 2 Слер бойыгар — бистиҥ самарабыс. Ол бистиҥ jÿректеристе бичилген, оны кажы ла кижи билер, кычырар аргалу. 3 Слер — Христостыҥ самаразы деп, бойыгарла кöргÿзип jадыгар. Ол jалчыланганыс ажыра бичилген, ол чернеле эмес, тирÿ Кудайдыҥ Тыныла, таштыҥ jалбагында эмес, jÿректе бичилген. 4 Бисте андый бÿдÿмjи Христос ажыра Кудайдыҥ алдында бар. 5 Бойыстаҥ чылап, нени де эдер аргабыс бар деп, бойыбыс сананбайдыс, jе бистиҥ аргабыс — Кудайдаҥ. 6 Ол биске jаҥы кереестиҥ jалчылары болор арга берген. Бу кереес таныктарла эмес, Тынла бичилген. Танык öлтÿрет, Тын jÿрÿм берет ине. 7 Таштарда чертилген таныктарга jалчыланыш öлÿмге экелип турган. Андый да болзо, бу jалчыланыш макла jаркындалып, Израильдиҥ уулдары Моисейдиҥ jÿзине кöрÿп албай турган, нениҥ учун дезе, jоголып jаткан макла да болзо, оныҥ jÿзи jаркындалган. 8 Тынга jалчыланыш оноҥ jаан мак экелип турган эмес пе? 9 Бурулаарына экелип турган Jасакка jалчыланыш макла jаркындалган болзо, анчада ла актаарына экелип турган jалчыланыш бойыныҥ магыла оноҥ чик-jок артыктаар. 10 Эмдиги артыктап турган мактаҥ улам башкыда мактулу болгоны мактулу эмес болуп калат. 11 Jоголып jаткан немелер jаркындалып турган болзо, анчада ла jоголбойтон немелер оноҥ тыҥ jаркындалат. 12 Анайдарда, бисте андый ижемjи бар болуп, ачык-jарык айдып jадыбыс. 13 Бис Моисей чилеп этпейдис. Ол jÿзин кöжöгöлö jапкан, jоголып jаткан мактыҥ учын Израильдиҥ уулдары кöрбöзин деп. 14 Jе олордыҥ сагыжы мокоргон. Олор эртеги кереести кычырганда, бу ок кöжöгö эмдиге jетире алылбай артат, нениҥ учун дезе ол Христос ажыра алылат. 15 Олор Моисейдиҥ Jасагын кычырып турганда, бу кöжöгö эмдиге jетире jÿректеринде jатканча. 16 Jе кижи Кайраканга баштанып турганда, кöжöгö алылып jат. 17 Кайракан — ол Тын, Кайраканныҥ Тыны jÿрген jерде — jайым. 18 Ончобыстыҥ дезе jÿстерибис ачык болуп, кÿскÿ чилеп Кайраканныҥ магыныҥ jаркынын кöргÿзип, Ого тÿҥейлежип, кубуладыс, Оныҥ магыла там ла там jаркындаладыс. Мыны Кайракан эдет, Ол — Тын.
Бис — эрjинелÿ той балкаш jыракылар
1 Оныҥ учун, Кудайдыҥ быйаныла анайда jалчыланып, чöкöбöйдис. 2 Jе бис туйук ла уйатту керектерди jектеп, сÿмеленип этпей, Кудайдыҥ сöзин öскöртпöй jадыбыс. Карын, чындыкты ачып, Кудайдыҥ алдында не улус болгонысты кажы ла кижи бойы jÿрегинде шÿÿр арга берип турубыс. 3 Сÿÿнчилÿ Jарыбыс jабылу болзо, ол öлÿмниҥ jолыла барып jаткан улуска jабылу. 4 Бу чактыҥ «кудайы» бÿтпестердиҥ сагыжын сокорткон, олорго Сÿÿнчилÿ Jардыҥ jарыгы jаркындалбазын деп, олор Христостыҥ магын кöрбöзин деп. Христос дезе Кудайдыҥ сÿр-кебери эди. 5 Бис бойыбысты jарлыктабайдыс ине, jе Иисус Христос ол Кайракан деп jарлыктайдыс. Бис — Иисуска болуп слердиҥ кулдарыгар. 6 «Карачкыдаҥ jарык jаркындалзын» деп айткан Кудай jÿректеристи jарыдып, биске Христос ачкан Кудайдыҥ магын билип алар jарык берген. 7 Jе бис jÿк андый эрjине чеберлелип турган той балкаш jыракылар эдибис. Оныҥ учун бу артыкташкан кÿч бистийи эмес, Кудайдыйы болгоны jарт. 8 Бисти ончо jанынаҥ кыстайдылар, jе бис кыстатпайдыс. Бис кÿч айалгаларда jÿрÿп jадыбыс, jе чöкöбöйдис. 9 Бисти истейдилер, jе Кудай бисти артырбай jат. Бисти jыга согодылар, jе бис öлбöйдис. 10 Иисус чылап, эди-каныбысты jаантайын öлÿмге берип jадыбыс, Ол ок чылап, эди-каныбыста jÿрÿм алалы деп. 11 Бис, тирÿ улус, Иисуска болуп jаантайын öлÿмниҥ jеткеринде jÿрÿп jадыбыс ине, Оныҥ jÿрÿми де öлÿмдÿ эди-каныбыста ачылзын деп. 12 Оныҥ учун öлÿм бистиҥ бойыбыста, jÿрÿм слердиҥ бойыгарда jÿрет. 13 Мен бÿткем, оныҥ учун айткам деп бичилгенинче, бойыбыста бÿдÿп jÿрериниҥ ол ок тыны бар. Бис те бÿдÿп, оныҥ учун айдып турубыс. 14 Бис билерис Иисус Кайраканды тиргискен Кудай Иисусла кожо бисти де тиргизип, слерле кожо Бойыныҥ алдына тургузар. 15 Бу ончозы слерге болуп эдилет, Кудайдыҥ элбек jакшылыгы кöп улуска jедип, олорды Кудайга там алкыш-быйанду этсин деп. Анайып Кудай макталгай. 16 Оныҥ учун чöкöбöйдис. Тыш бойыбыс чирип те турган болзо, ич бойыбыс кÿнÿҥ сайын jаҥырат. 17 Кыска öйгö jеҥил кыйыныбыс биске кеми jок, артыкташкан ла мöҥкÿ мак экелет. 18 Кöрÿнип турганына эмес, jе кöрÿнбей турганына кöрöдис, нениҥ учун дезе кöрÿнип турганы — удурум, кöрÿнбей турганы — мöҥкÿ.
Бисте Кудайдаҥ теҥериде айыл-jурт бар
1 Бис билерис jердеги айлы-jуртыбыс — чадырыс jемирилзе, бисте Кудайдаҥ айыл-jурт бар. Ол теҥериде, мöҥкÿ, ол кижиниҥ колыла тудулбаган. 2 Оныҥ учун теҥеридеги айлы-jуртыбыс jабынчыбыс болзын деп тыҥ кÿÿнзеп, онтоп jадыбыс. 3 Кийимдÿ де болзобыс, jылаҥаш болуп калбайлы. 4 Бис бу чадырда jÿрÿп, уур jÿктиҥ алдында онтойдыс, бу чадырды бойыбыстаҥ уштыырга турганыс учун эмес, öлÿмдÿни jÿрÿм jуда салзын деп, теҥеридеги чадырга кирерге турганыс учун. 5 Бого болуп бисти Кудай jайап, бисти мында бÿдÿмjилÿ болзын деп, биске Тын берген. 6 Анайдарда, бис jаантайын токыналу ла бÿдÿмjилÿ болуп, билип jадыбыс эди-каныбыста jÿрген тужыбыста Кайраканнаҥ ыраакта jÿрÿп jадыбыс. 7 Бис бÿдÿп турганысла jÿрÿп jадыбыс ине, кöрÿп турганысла эмес. 8 Бис токыналу ла бÿдÿмjилÿ, ары торт эт-каннаҥ чыгып, Кайраканда jÿрерге кÿÿнзейдис. 9 Оныҥ учун айлы-jуртыбыста jÿргенис пе, оноҥ чыгып jатканыс па, Кайраканга jараарга тыҥ кÿÿнзеп jадыбыс. 10 Кажы ла кижи эт-канда jÿрÿп, jакшыны эмезе jаманды эткениле аларга, ончобыс Христостыҥ jаргызы алдында турар учурлу инебис.
Кудайла jаражыгар
11 Анайдарда, Кайраканнаҥ айаарын билип, улусты бÿдÿндирип jадыбыс. Кудайга бис ачык. Не улус болгонысты jÿректеригерде шÿÿрге слерге де ачык деп, иженип турубыс. 12 Слердиҥ алдыгарда бойыбысты ойто катап кöргÿзип турганыс бу эмес. Jе слерге бисле мактанар арга берип турубыс, jÿрегинде барыла эмес, тыш немелерле мактанып jÿрген улуска айдар сöзигер бар болзын деп. 13 Санаабыс ордында эмес болзо, онызы Кудайга, санаабыс ордында болзо, онызы слерге. 14 Бисти Христостыҥ сÿÿжи ээлеп jат ине. Бис мынайда шÿÿйдис: бир кижи ончозы учун öлгöн болзо, ончозы öлÿп калган. 15 Христос дезе ончозы учун öлгöн, jÿрген улус бойлорына болуп jÿрбезин, олор учун öлöлö тирилгенге болуп jÿрзин деп. 16 Оныҥ учун мынаҥ ары кемди де кижиниҥ кемjÿзиле билбезис. Башкыда Христосты кижи чилеп билген болзобыс, эмди билбезис. 17 Анайдарда, Христостыҥ Бойындагы кижи — ол jаҥы jайаан. Jебрендези öдÿп калган, эмди ончозы jаҥы. 18 Мыны ончозын Кудай эткен. Ол бисти Христос ажыра Бойыла jараштырып, öскöлöрин Бойыла jараштырсын деп, биске jалчыланарын берген. 19 Анайып, Кудай улустыҥ jазыктарын тоого албай, Христос ажыра телекейди Бойыла jараштырып, биске jараштырар сöс берген. 20 Анайдарда, бис — Христоско болуп элчилер. Кудай Бойы бис ажыра кычырып jат. Христоско болуп сурап турубыс, Кудайла jаражыгар! 21 Бис Оныҥ Бойында Кудай актаган улус боло берзин деп, Ол кинчектÿ эмести биске болуп кинчек учун тайылга эдип койгон.
Кудайдыҥ jакшылыгын алыныгар
1 Кудайга кожо иштеп турган бойлорыс, слерди jайнап турубыс Кудайдыҥ jакшылыгын темей албагар. 2 Ол айдат ине: «Сени jарамыкту öйдö уктым, сеге аргадаштыҥ кÿнинде болуштым». Бат эмди jарамыкту öй, бат эмди аргадаштыҥ кÿни jедип келди. 3 Jалчыланып jÿргенистеҥ кем де jик таппазын деп, кемге де кандый да буудак этпейдис. 4 Карын, ончозында бойыбысты Кудайдыҥ jалчылары деп кöргÿзедис: узакка чыдажып турганыста, тÿбекке тÿшкенисте, не-немедеҥ тутакту jÿргенисте, уур-кÿч айалгаларга учураганыста, 5 бисти согуп, тÿрмелеп, истежип турганда, уур иштеп, уйкузы jок тÿндерди öткÿрип, торолоп турганыста; 6 бис бойыбысты Кудайдыҥ jалчылары деп, арубысла, билимисле, турумкайысла, быйанзагысла, Агару Тынла, ару сÿÿжибисле, 7 чындыктыҥ сöзиле, Кудайдыҥ кÿчиле, оҥ ло сол колыбыста тудунган чынныҥ мылтык-jепселиле кöргÿзедис. 8 Биске кÿндÿ де эдип, уйатка да тÿжÿрип турганда, jамандап та, мактап та турганда, бойлорысты Кудайдыҥ jалчылары деп кöргÿзедис. Бисти тöгÿнчи деп бодойдылар, jе бис чындык. 9 Бисти таныбайдылар, jе бис танылу. Бисти öлгöн деп бодойдылар, jе бат, бис тирÿ. Бисти кезедедилер, jе бис öлбöйдис. 10 Бисти ачуркандырадылар, jе бис jаантайын сÿÿнип jÿредис. Бис jокту, jе кöп улусты байыдадыс. Бисте не де jок, jе ончо немелерди ээлейдис. 11 Бис слерге ачыгынча айтканыс, Коринфтиҥ улузы, слерге jÿректерис кеҥиде ачык. 12 Jÿректеристе слерге jаантайын jер бар, jе слер биске jÿректеригерди jаап jадыгар. 13 Балдарыма чылап айдып турум биске андый ок каруу эдип, jÿректеригерди ачыгар!
Бис — тирÿ Кудайдыҥ Öргööзи
14 Кудайга бÿтпес улусла кожо бир комутка jегинбегер. Акту ла jарамас ортодо текши не де болор аргазы бар ба? Jарыкта карачкыла текши не бар? 15 Христос ло Велиар ортодо эп-jöп болор аргазы бар ба? Эмезе бÿдÿп турган кижиде бÿтпес кижиле кандый ÿлÿÿ бар? 16 Кудайдыҥ Öргööзине чалулар келижер бе? Бис — тирÿ Кудайдыҥ Öргööзи, Кудайдыҥ мынайда айтканынча: «Мен слерге келип jуртай берерим, ортогордо jÿрерим. Мен слердиҥ Кудайыгар болорым, слер Мениҥ калыгым болорыгар». 17 «Оныҥ учун олордыҥ ортозынаҥ чыгып, олордоҥ бöлÿнигер, — деп, Кайракан айдат, — ару эмеске тийбегер, Мен слерди jуудып аларым». 18 «Мен слерге Ада болорым, слер Мениҥ уулдарым ла кыстарым болорыгар деп, кÿчтÿдеҥ кÿчтÿ Кайракан айдат».
Кудайга баштандырып турган ачурканыш
1 Кару улузым, биске андый сöс берилген. Анайдарда, Кудайдаҥ айап, бойыбысты бÿткÿлинче агару jÿрÿмге учурлап, эт-канды ла тынды быjарсыдып турган ончо немелердеҥ арутаналы. 2 Jÿректеригерде биске jер беригер! Бис кемге де jаман jетирбедис, кемге де коромjы этпедис, кемнеҥ де бойыбыска туза бедиребедис. 3 Слерди каарайын деп, мыны айдып турган эмезим. Мен башкыда да айткам ине слер бистиҥ jÿректеристе, öлÿп jатсабыс та, jÿрзебис те бис слерле кожо. 4 Слерге сыраҥай ачыгынча айдадым: слерле сÿрекей мактанадым. Кöп кыйналып та jÿрген болзобыс, бÿткÿлинче кооттонып, сÿÿнчиле толодым. 5 Македонияга келеристе, бойыбыста бир де энчÿ болбогон. Ончо jанынаҥ кыстадып, тыштынаҥ табарулар алганыс, jÿректеристе тÿймеен болгон. 6 Jе Кудай базынчыкта jÿрген улусты кооттоп jат, Ол бисти де Титтиҥ келгениле кооттогон. 7 Jаҥыс та Титтиҥ келгениле кооттонгон эмезис, jе слер оны кооттогоноорды угала, кооттондыбыс. Мени санап эригип, ыйлап jÿргенигер, мениҥ jаныма бек тура бергенигер керегинде айдарда, оноҥ тыҥ сÿÿнгем. 8 Оныҥ учун самарамла слерди ачуркандырган болзом, санааркабай jадым. Санааркаар да эдим, нениҥ учун дезе самара слерди кыска да öйгö болзо ачуркандырган. 9 Эмди дезе сÿÿнип jадым, ачурканганыгар учун эмес, оныгар слерди Кудайга баштандырганы учун. Слер Кудайга болуп ачуркандыгар. Анайып слерге бир де коромjы этпедис. 10 Кудайга болуп ачурканган кижи аргадалайын деп, Кудайга санааркабай баштанат. Jе телекейдийине ачурканганда, онызы ого öлÿмди экелет. 11 Кöрзöгöр, Кудайга болуп ачурканганыгар слерге нени этти: канайып кичееҥкей болуп калдыгар, канайып бойыгарды актаарга jÿткÿдигер, канайып санааркадыгар, канайып айап jÿрдигер, канайып jÿрегерге jуук алындыгар, канайып бурулу кижини кезедерге кÿÿнзедигер. Мыныҥ ончозыла бойыгарды ару деп кöргÿстигер. 12 Анайдарда, слерге бичиген де болзом, jаман да эткен кижиге болуп эмес, jаман да эдилген кижиге болуп эмес, карын, Кудайдыҥ алдында биске болуп кандый кичееҥкей болгоныгарды бойыгар кöрзин деп бичидим. 13 Мынызыла бис кооттондыбыс. Jаҥыс та кооттонгон эмезис, jе оноҥ артык Титтиҥ сÿÿнчизиле сÿÿндибис. Ончогордыҥ шылтузында ол токынал алган. 14 Оныҥ алдында слерди мактап, уйатка калбадым. Карын, слерге ончозын чынды айткан эдибис, анайда ок оныҥ алдында слерди мактаганыс база чын болуп калган. 15 Ончогордыҥ уккур болгоныгарды, оны айап ла тооп jуудып алганыгарды эске алынганда, ол слерге jÿрегиле там тартылат. 16 Ончозында слерге бÿдÿмjилÿ болор аргам барына сÿÿнип турум.
Кысканбазы ла агаруларга jалчыланары
1 Карындаштар! Македонияныҥ серкпелерине Кудай берген jакшылыкты билигер деп турубыс: 2 олор ачу-коронло улу ченелтелер öдÿп jадылар, jе сÿÿнчиле артыктай толо. Тÿреҥиде jÿрÿп jадылар, jе улуска кÿÿнзегиле бай. 3 Олор бойлоры кÿÿнзеп, аргакÿчи jеткенин, арга-кÿчи jетпезин де берген деп, керелеп турум. 4 Олор jакшылыкту болуп, агаруларга болужарында туружалы деп, бисти сÿрекей сурагандар. 5 Jе неге иженгенистеҥ кöпти эдип, бойлорын бойлоры бергендер. Олор бойлорын озо Кайраканга, оноҥ, Кудайдыҥ табыла, биске де бергендер. 6 Оныҥ учун слерде бойы баштаган быйанду керекти тÿгессин деп, Титти сураганыс. 7 Слерде ончозы артыктай: бÿдедигер, слерде Кудайдаҥ сöс лö билим бар, ончозында кичеенип jадыгар. Слерде бистеҥ алган сÿÿш бар. Андый болгондо, бу да jакшылыкта артыктай болугар. 8 Мен jакарбай jадым, jе öскö улустыҥ кичеенгенин айдып, сÿÿжигердиҥ чындыгын ченейдим. 9 Слер Иисус Христос Кайраканыстыҥ jакшылыгын билер эмейигер. Ол бай болгон, jе слерге болуп jоксыраган, Бойыныҥ jоктузыла слерди байызын деп. 10 Слерге jöп айдып турум. Бу керек слердиҥ тузагарга болор. Оны jаҥыс та эдип баштаган эмезигер, jе былтырдаҥ бери эдерге кÿÿнзедигер. 11 Оны эмди тÿгезигер. Нени тыҥ кÿÿнзеп jадыгар, анайып тыҥ кÿÿнзеп тÿгезигер. 12 Берерге кÿÿнзеп турган болзогор, слерде барынаҥ алып jадылар, слерде jогынаҥ эмес. 13 Öскö улуска jеҥил, слерге дезе уур-кÿч болбос, теҥ болор учурлу. 14 Эмди бойыгардыҥ артыкташканынаҥ олордо не jетпезин берер аргагар бар. Оноҥ олордо артыктажып турза, олор слерде не jетпезин берер. Анайып теҥ болор. 15 Бичилгенинче: «Кöп jууган кижиде артыгы jок болгон; ас jууган кижиде jетпези jок болгон». 16 Кудайга баш болзын, Ол Титтиҥ jÿрегине слерге андый кичеемел эдер кÿÿн салган. 17 Титти сураган да болзом, ол бойы тыҥ кÿÿнзеп, слерге бойыныҥ кÿÿниле барды. 18 Оныла кожо анайда ок бир карындашты ийдис. Сÿÿнчилÿ Jарга иштеп jÿргени учун оны ончо серкпелер jарадып jадылар. 19 Мынаҥ башка, бу быйанду ишти бÿдÿрсин деп, оны серкпелер бисти ÿйдежип jÿрзин деп туткандар. Бис Кайраканныҥ магына иштеп, мыны тыҥ кÿÿнзеп эдип jадыбыс. 20 Андый кöп сыйларла нени эдип турганыгар jанынаҥ кем де каарып айдып болбозын деп кичеенедис. 21 Jаҥыс та Кайраканныҥ алдында эмес, улустыҥ да алдында jакшы кылынарга кичеенедис. 22 Олорло кожо база бир карындажысты ийдис. Оныҥ кичееҥкей болгоны кöп айалгаларда ченелген. Эмди ол слерге тыҥ бÿдÿмjилÿ болуп, там кичеенет. 23 Тит керегинде айтса, ол мениҥ jолдожым ла слерде кожо иштеп турган кижим болор. Арткан карындаштарыс керегинде айтса, олор — серкпелердиҥ элчилери, олор ажыра Христос макталат. 24 Анайдарда, ончо серкпелер олорды сÿÿп турганыгарды кöрÿп, слерле jолду мактанып турганысты билип алгай.
1 Агаруларга болужатаны керегинде слерге база бичиири артык — 2 болужарга кÿÿнзеп турганыгарды билерим. Македониядагы карындаштар алдына слерди мактап, Ахаия былтырдаҥ бери болужарга белен деп, олорго айдарымда, слердиҥ кичеенип турганыгар кöп карындаштарды бого кÿÿнзеткен. 3 Jе мен карындаштарды ийгем, слерди мактаганым бу учуралда темей болуп калбазын деп, мениҥ айтканымча, слерди белен болзын деп. 4 Мениле кожо Македониядаҥ карындаштар келзе, белен эмезигерди кöрбöзин. Ол тушта слерге бÿдÿмjилÿ болуп, уйатка каларыс. Слер керегинде айтпай да jадым. 5 Оныҥ учун мынайда шÿÿдим карындаштар слерге кÿн-эртеде барала, мынаҥ озо берер болгон сыйыгарды белетеп койзын деп сураар керек. Ол тушта сыйыгарды албанла эмес, бойыгардыҥ кÿÿнигерле берип турган болорыгар. 6 Мыны сананып jÿрÿгер: кысканып ÿрендеп турган кижи ас тÿжÿм jууп алар; кысканбай ÿрендеп турган кижи кöп тÿжÿм jууп алар. 7 Кажы ла кижи jÿреги ого айтканынча, ачурканбай, албан jокко берзин. Сÿÿнип берип турган кижини Кудай сÿÿп jат ине. 8 Кудай слерге не ле jакшылыкты артыктай берер аргалу, слерди jаантайын ла ончозында jеткилдÿ болуп, не ле быйанду керекти артыктай этсин деп. 9 Бичилгенинче: «Кысканбай, тÿреҥилерге ÿлеп берген, оныҥ акту керектери ÿргÿлjи чакка jÿрет». 10 Ÿрендеечиге ÿрен, jизин деп, калаш берип турганы дезе, слерге де артыктай ÿрен берип, акту керектеригердиҥ тÿжÿмин арбынду эдер. 11 Анайып ончозында бай боло берип, кысканбай берер аргалу болорыгар. Кысканбас болгоныгар кöп улусты бис ажыра алган сыйлар учун Кудайга алкыш-быйанын jетирерге кÿÿнзедер. 12 Анайып jалчыланып jÿргенигер jаҥыс та агарулардыҥ керексингенин jеткилдеп турган эмес, карын, анайда ок кöп улусты Кудайга арбынду алкыш-быйан jетирерге кÿÿнзедет. 13 Олор бу jалчыланыштыҥ турултазын кöрÿп, Кудайды алкап jадылар. Христостыҥ Сÿÿнчилÿ Jарына уккур болуп, оны jÿрÿмигерде бÿдÿрип, олорло, ончозыла кысканбай ÿлежип jадыгар. 14 Олор слер учун слерге jÿректери тартылып мÿргÿÿр, нениҥ учун дезе слерге Кудай Бойыныҥ арбынду jакшылыгын берген. 15 Кудайдыҥ сöслö айдып болбос сыйы учун Ого баш болзын!
Бис Кудайдыҥ мылтык-jепселиле jуулажадыс
1 Мен, Павел, ортогордо jÿргемде jобош, слердеҥ ыраакта jÿргемде кату бойым, jобош ло jымжак Христоско болуп слерди сурап турум: 2 слерге келзем, мени катуландырбагар, нениҥ учун дезе кижиниҥ аайлаганыла кылынып jадыс деп, бис керегинде сананып jÿрген кезик улуска кату да болорым. 3 Бис телекейде jÿрÿп, бу телекей чилеп эмес jуулажадыс, 4 нениҥ учун дезе кижиниҥ эмес, Кудайдыҥ мылтык-jепселиле jуулажадыс. Ол шибеелерди jайрадар кÿчтÿ. 5 Кудайды билип аларга удурлажып турган тÿп-шÿÿлтелерди ле улуркашты jайрадып, не ле умзанышты Христоско уккур эдерге олjолойдыс. 6 Бис, сыраҥай уккур боло берзегер, уккур эмес не ле кижини кезедерге белен. 7 Слер керектиҥ тыш jанын кöрÿп jадыгар ба? Бойын Христостыйы деп бÿдÿмjилÿ кижи сананып кöрзин. Ол Христостыйы болзо, бис те Христостыйы. 8 Бисте бар jаҥла артыктай мактанып турган болзом, уйатка калбас эдим. Бу jаҥды биске Кайракан берген ине, слерди тыҥытсын деп, уйадатсын деп эмес. 9 Слерди самараларла коркыдып турум деп, мен керегинде санангылабазын. 10 Кем де айдат «Самараларда ол кату ла кÿчтÿ. Jе бойы кöрÿнип келгенде, чине jок, айткан сöзи неге де турбас». 11 Андый кижи билип jÿрзин ортогордо jок тужыбыста самараларда кандый эдибис, ортогордо jÿргенисте керекте андый ок болорыс. 12 Бойлорын бойлоры кöргÿстире тургузаачы улусла бойлорысты теҥдеерге эмезе тÿҥейлеерге тидинбейдис. Олор аайлабай, бойлорын бойлорыныҥ кемjÿзиле кемjип, бойлорын бойлорыла тÿҥейлеп jадылар. 13 Бис дезе кемjÿзи jок мактанбазыс. Jе Кудай биске берген керектердиҥ кемjÿзиле мактанарыс. Бис бу керектерле слерге jеткен инебис. 14 Слерге келбеген болзобыс, мактанганыс öйинеҥ öткÿре болор эди. Jе бис Христостыҥ Сÿÿнчилÿ Jарын jарлап, слерге jеткенис. 15 Бис кемjÿзи jокко, öскö улустыҥ иштериле мактанбай jадыс, jе бÿдÿп турганыгар тыҥыган сайын ортогордо оноҥ кöп керектер эдерис деп, иженип турубыс. 16 Ол тушта слердеҥ арыгы jерлерде Сÿÿнчилÿ Jарды jарлап, öскö улус эткен керектерле мактанбазыс. 17 Мактанып турган кижи, Кайраканла мактансын. 18 Бойын бойы мактап турган кижи эмес, карын, Кайраканга мактатканы jарамыкту ине.
Тöгÿн апостолдор керегинде
1 Керсÿ эмес болгоныма бир эмеш чыдамкай болгон болзогор кайдат! Jе слер меге чыдажып jадыгар. 2 Мен слерди Кудайдыҥ кÿнÿркежиле кÿнÿркеп jадым, нениҥ учун дезе слерди бир Кижиле — Христосло кол алыштыргам, Ого ару ла jек jок кысты чылап табыштырайын деп. 3 Евала болгоны чылап слерле болот по деп коркыйдым. Оны jылан бойыныҥ сÿмезиле тöгÿндеп койгон. Анайып слердиҥ де санаагар ÿрелип, Христостыҥ Бойында ачык-jарык ла ару болуп артпай барарыгар деп коркыйдым. 4 Кандый да кижи келип, бис jарлыктабаган öскö Иисусты jарлыктаганда, бого чыдажып jадыгар ине. Бистийинеҥ башка öскö тынды, эмезе öскö Сÿÿнчилÿ Jарды алып турганыгарда, чыдажып jадыгар. 5 Мен эҥ улу апостолдордоҥ бир де jÿдек эмезим деп сананып jадым. 6 Айса болзо, тилим чечен эмес, jе менде билим бар. Мыны слердиҥ алдыгарда ончозында иле кöргÿстис. 7 Айса болзо, слерди бийиктедерге, бойымды jабызатканым кинчек пе? Jал албай, слерге Кудайдыҥ Сÿÿнчилÿ Jарын jарлаган инем. 8 Слерге jалчыланайын деп, öскö серкпелердеҥ болуш алып, олорго коромjы эткем дебей. 9 Слерге келеримде, не-немедеҥ тутакту да jÿрген болзом, кемге де jÿк болбодым. Не керектÿ немеле Македониядаҥ келген карындаштар болушкан. Мен качан да слерге jÿк болбоско кичеенгем, мынаҥ да ары кичеенерим. 10 Христостыҥ чындыгы мениҥ бойымда мактанып турганымды Ахаияныҥ талаларында менеҥ кем де айрыбас. 11 Нениҥ учун анайып кылынып jадым? Слерди сÿÿбей турганым учун болор бо? Сÿÿп турганымды Кудай билер. 12 Jе эдип jÿргенимди оноҥ ары эдерим. Бис чилеп эдип турус деп, мактанар шылтак бедиреген улуска шылтак бербезим. 13 Бу улус — тöгÿн апостолдор, куурмакчы ишчилер. Олор jÿк Христостыҥ апостолдорыныҥ бÿдÿмин алынадылар. 14 Бого кайкаар неме jок. Сатана бойы jарыктыҥ ангелиниҥ бÿдÿмин алынат. 15 Анайдарда, оныҥ jалчылары да чынныҥ jалчыларыныҥ бÿдÿмин алынып турган болзо, бого незин кайкаар? Jе олордыҥ учы-тÿби эткен керектериле болор.
Павел, апостол болгон бойы, кыйналат
16 База айдарым мени керсÿ эмес деп бодобогор. Бодоп турган болзогор, мени керсÿ эмес кижини чилеп jуудып, база эмеш мактанарга беригер. 17 Айдып турганым, Кайраканнаҥ эмес чилеп айдып турганым ол. Jе мынайда бÿдÿмjилÿ мактанып, мыны керсÿ эмес кижи чилеп айдадым. 18 Кöп улус кижиниҥ керектериле мактанып турганы чылап, мен де мактанарым. 19 Слер, керсÿ бойыгар, керсÿ эмес улуска кÿÿнзеп чыдажып jадыгар ине. 20 Кем кижи слерди кулданганда, тÿреткенде, слердеҥ алып турганда, алдыгарда jакшыркаганда, jÿзигерге соккондо, чыдажып jадыгар. 21 Кезик улуска уйатту болзын деп айдарым бого кÿчис jетпеген. Кем незиле мактанарга тидинзе, — керсÿ эмес чилеп айдадым, — мен де тидинерим. 22 Олор еврейлер бе? Мен база. Израильдиҥ калыгы ба? Мен база. Авраамныҥ калдыктары ба? Мен база. 23 Христостыҥ jалчылары ба? Jÿÿлгек кижи чилеп айдадым мен олордоҥ кöп jалчыланып jадым. Олордоҥ кöп уур иштегем, кöп тÿрмелеткем, кеминеҥ кöп соктыргам, кöп катап öлÿмниҥ кырында болгом. 24 Иудейлердеҥ беш катап одус тогус камчы алгам, 25 ÿч катап чыбыктаткам. Бир катап ташла шыбалаткам, jÿзÿп барадарымда, керептер ÿч катап оодылып, арайдаҥ калгам, тÿнди, тÿшти ачык талайда öткÿргем. 26 Улайын jорыктап jадым, мени jаантайын jеткер сакыйт сууларда, тонокчылардаҥ, алтайы jаҥыс улустаҥ, кара jаҥдулардаҥ, калада, куба чöлдö, талайда, тöгÿн карындаштар ортодо. 27 Jоболтолу иштеп jадым, улайын уйуктабайдым, торолойдым, суузайдым, улайын курсак jибейдим, соокко тоҥодым, кийим jок jÿредим. 28 Мыныҥ ончозынаҥ башка, кÿнÿҥ сайын ончо серкпелер керегинде сананып, олорго кичеемел эдип jадым. 29 Кем де уйадайт, мен уйадабай jадым эмеш пе? Кем де бÿдÿрилип, jыгылат, ол учун jÿрегим сыстабайт па? 30 Мактанар учурлу болзом, чине jогымла мактанарым. 31 Кудай, Иисус Кайраканныҥ Адазы, тöгÿндебей турганымды билер. Ого ÿргÿлjи чакка баш болзын! 32 Дамаскта Арета каанда иштеген башкараачы мени тудуп аларга, каланы каруулдаган. 33 Jе мени стенедеги кöзнöктöҥ каламала тÿжÿрип ийгендер. Мен оныҥ колынаҥ уштылгам.
Павелдиҥ кöрÿлтелери ле ачылталары
1 Тузазы jок то болзо, мактанарга келижет. Кайракан берген кöрÿлтелерге ле ачылталарга кöчöйин. 2 Христостыйыныҥ бир кижизин билерим. Бу кижи он тöрт jыл мынаҥ озо ала койылып, ÿчинчи теҥериге кöдÿрилген. Ол эт-канду болгон бо, эт-кан jок болгон бо, онызын билбезим, jаҥыс Кудай билер. 3 Эйе, андый кижини билерим. Эт-канду ба, эмезе эт-кан jок болгон бо, онызын билбезим, jаҥыс Кудай билер, — 4 ол райга апарылып, кижи айдып болбос сöстöр уккан. 5 Андый кижиле мактанарым. Бойымла мактанбазым, jаҥыс чине jогымла мактанарымнаҥ башка. 6 Мактанайын дезем, керсÿ эмес болбозым, нениҥ учун дезе чынды айдарым. Jе мен тудунып jадым. Менеҥ нени кöрÿп эмезе нени угуп турганына кöрö, мен керегинде кижи артык сананбазын деп турум. 7 Кудайдаҥ кöп ачылталар алганымла jакшыркабазын деп, эдиканыма «тегенек» — сатананыҥ элчизи берилген. Ол мени jакшыркабазын деп, кыйнаарга берилген. 8 Оны менеҥ айрызын деп, Кайраканды ÿч катап jайнагам. 9 Jе Ол меге айткан «Сеге Мениҥ jакшылыгым jеткил, нениҥ учун дезе сен чине jок тужыҥда Мениҥ кÿчим толо кемине jедет». Оныҥ учун чине jогымла оноҥ кöп кÿÿнзеп мактанарым, мениҥ бойымда Христостыҥ кÿчи jÿрзин деп. 10 Оныҥ да учун Христоско болуп чине jок тужымда, jамандаткамда, не-немедеҥ тутакту jÿргемде, истеткемде, уур-кÿчтерге учурагамда, болорзынып jадым. Чине jок тужымда кÿчтÿ инем.
Бойыгарды бойыгар ченегер
11 Мен керсÿ эмес болуп калдым. Слер мени андый эттигер. Jе слерге мени мактаар керек болгон. Мен неге де турбас та болзом, эҥ улу апостолдор менеҥ незиле де артык эмес. 12 Мен апостол болгоным не ле чыду, билдилер, кайкалдар ла кÿчтер ажыра кöргÿзилген. 13 Айдарда, öскö серкпелерге кöрö слерге не jетпей jат? Айса болзо, слерге jÿк болбогоным jетпей турган болор бо? Бу учун бурумды таштагар. 14 Бат, слерге ÿчинчи катап барарга белетенип jадым. Мен слерге jÿк болбозым. Меге слердийи эмес, слер бойыгар керек. Ада-энезине балдары jööр эмес, карын, ада-энези балдарына jööр учурлу ине. 15 Мен не барымды кÿÿнзеп кородып, слерге болуп бойымды бойым кородып койорым. Слерди тыҥ сÿÿп jадым, слер мени ас сÿÿп jадыгар ба? 16 Слерге уур jÿк болбогон болойын, jе мен, сÿмелÿ бойым, слерди куурмактап алгам. 17 Jе слерге ийген улузымныҥ кемизи де ажыра слердеҥ бойыма нени де алдым ба? 18 Мен Титти сурап, оныла кожо карындаштардыҥ бирÿзин ийген эдим. Тит слердеҥ бойына нени де алды ба? Бир санаа-шÿÿлтелÿ болуп эдип jÿрбедис пе? Бир jолло баспадыс па? 19 Айса болзо, бу ончо öйдиҥ туркунына слердиҥ алдыгарда актанып jадыбыс деп сананып jÿрген болороор бо? Кару улузым, бис, Христостыҥ улузы, Кудайдыҥ алдында айдып, мыны ончозын слерди тыҥыдарга эдип jадыбыс. 20 Слерге келзем, слерди кöрöйин дегенимдий эмес болуп каларыгар деп, анайда ок мени кöрöйин дегенеердий эмес болуп каларым деп, коркып jадым. Сöс блаажып, кÿйÿнижип, чугулданыжып, керижип, jамандажып, коптожып, оморкожып, аайы-бажы jок jÿргенигерди кöрöрим бе? 21 Слерге ойто келзем, Кудайым слердиҥ алдыгарда мени базынар ба? Ол тушта башкыда кинчек эдип, быjар, балыр, jöй jÿрÿм jÿрÿп, кинчегин алынбаган кöп улус учун кородоп ыйлаарым.
1 Слерге ÿчинчи катап барып jадым. Не ле керек эки эмезе ÿч кижи керелегенде кöрÿлет. 2 Экинчи катап келип турарымда, кинчек эткен улуска, арткан ончо улуска озолондыра айткам, эмди слерде jок тужымда база айдып турум ойто келзем, олорго килебезим. 3 Мен ажыра чындаптаҥ Христос айдып туру ба деп, слерге кöргÿзерин тыҥ кÿÿнзеп jадыгар. Ол слерге чине jок эмес, jе Ол слердиҥ бойыгарда кÿчтÿ. 4 Оны чине jок тужында керип койгон ине, jе Ол Кудайдыҥ кÿчиле тирÿ. Бис те Христос чылап ок чине jок, jе слерге jалчыланалы деп, Кудайдыҥ кÿчиле Оныла кожо jÿрерис. 5 Чындаптаҥ бÿдÿп турганыгар ба деп, бойыгарды бойыгар ченегер, бойыгарды бойыгар шиҥдегер. Эмезе бойыгарда Иисус Христос jÿрÿп jат деп, бойыгарды бойыгар билбейдигер бе? Андый эмес болзо, ченелтени öдÿп албаган болороор бо? 6 Бис дезе ченелтени öткöнисти билип аларыгар деп, иженип турум. 7 Слерди бир де jаманды этпезин деп, Кудайга мÿргÿйдис. Ченелтени öткöнис деп, бойыбысты кöргÿзерге мынайда эдип турган эмезис, jе оны öдÿп албаганыс деп билдирзе де, jакшыны эдигер деп кÿÿнзейдис. 8 Бистиҥ кÿчибис чындыкка удура эмес, чындык учун ине. 9 Бис чине jок, слер кÿчтÿ тужыгарда сÿÿнип jадыбыс. Ол учун, слерди тÿзелзин деп мÿргÿйдис. 10 Оныҥ учун ортогордо jок тужымда мыны бичип турганым ол. Слерге келзем, jаҥды тузаланып, кату болор кÿÿним jок. Бу jаҥды Кайракан тутсын деп берген, jайратсын деп эмес.
Адакы jакылталар
11 Адакыда, карындаштар сÿÿнигер, толо кемине jедигер, бойбойыгарды кöкÿдигер, санаагар jаҥыс болзын, амыр-энчÿ jÿрÿгер. Ол тушта сÿÿштиҥ ле амырдыҥ Кудайы слерле кожо болор. 12 Бой-бойыгарла агару окшошло эзендежигер. Слерге ончо агарулар эзен айдып турулар. 13 Иисус Христос Кайраканныҥ jакшылыгы, Кудайдыҥ сÿÿжи ле Агару Тынныҥ бирлиги ончогорло кожо болгой. Аминь.
Пaвел Aпостолдыҥ Гaлaтиядaгы Серкпелерге Сaмaрaзы
1 Кижилердеҥ эмес, кижи ажыра эмес, jе Иисус Христос ажыра, Оны тиргискен Ада Кудай ажыра апостол Павелдеҥ, 2 анайда ок мениле кожо jÿрген ончо карындаштардаҥ — Галатиядагы серкпелерге. 3 Слерге Ада Кудайдаҥ ла Иисус Христос Кайраканнаҥ jакшылык ла амыр jетсин. 4 Ол бисти jаманга алдырткан бу телекейдеҥ айрыырга, кинчектерис учун Бойын берген. Мыны Кудайдыҥ, бистиҥ Адабыстыҥ, табыла эткен. 5 Ого ÿргÿлjи чакка мак. Аминь.
Öскö Jар jок
6 Кайкап jадым, слерди Христостыҥ jакшылыгыла кычырып алган Кудайдаҥ ылтам jана болуп, öскö Сÿÿнчилÿ Jарга баштандыгар. 7 Öскö Jар jок, jÿк Христостыҥ Jарын öскöртöргö кÿÿнзеп, слерди тÿймедип турган улус бар. 8 Jе бис те, теҥеридеҥ ийилген ангел де слерге jарлаганыстаҥ öскöни jарлай берген болзо, каргышка калзын! 9 Бис алдында айтканыс, эмди база айдадым: слер алган Сÿÿнчилÿ Jардаҥ öскöни jарлап jÿргени, каргышка калзын! 10 Эмди меге кемниҥ jарадузы керек? Улустыйы ба, эмезе Кудайдыйы ба? Айса, улуска jараарга кичеенип jÿрген болдым ба? Улуска jараарга кичеенген болзом, Христостыҥ кулы болбос эдим. 11 Слерди билзин деп турум ине, карындаштар: мен jарлаган Сÿÿнчилÿ Jар кижинийи эмес. 12 Оны кижидеҥ албадым, ого мени кижи ÿретпеди, jе оны меге Иисус Христос ачты. 13 Иудейлердиҥ чÿм-jаҥыла башкыда канайып jÿргенимди уккан эмейигер. Мен Кудайдыҥ серкпезин кÿÿн-кайрал jок истегем ле jоголтком. 14 Иудейлердиҥ чÿм-jаҥын бÿдÿреринде jажыт улус ортодо меге jедери jок болгон. Анчада ла адалардыҥ jаҥжыгуларыла jÿрерге кичеенгем. 15 Мени энемниҥ öзöгинеҥ бöлÿп, Бойыныҥ jакшылыгыла кычырып алган Кудай 16 калыктар ортодо мени jарлазын деп, мениҥ бойымда Уулын ачарда, улусла jöптöшпöгöм, 17 менеҥ озо апостолдор боло берген улуска jолыгайын деп, Иерусалимге барбагам. Мыныҥ ордына Аравия барып, ойто Дамаскка бурулгам. 18 Оноҥ, ÿч jылдыҥ бажында, Кифага jолыгайын деп, Иерусалимге барып, анда он беш кÿн кире jÿргем. 19 Öскö апостолдорды кöрбöгöм, jÿк Кайраканныҥ карындажы Иаковты кöргöм. 20 Слерге бичип турганым — чын, оныҥ керечизи — Кудай. 21 Оноҥ Сирия ла Киликия ороондор jаар jÿре бергем. 22 Христостыҥ Иудейдеги серкпелеринде акту бойымды билгилебес болгон. 23 Олор jÿк улустыҥ мынайда айдышканын уккандар: «Бу кижи башкыда бисти истеп, Кудайга бÿдерин jоголткон, jе оны эмди jарлап jат». 24 Мыны угуп, мен учун Кудайды алкап тургандар.
1 Оноҥ, он тöрт jылдыҥ бажында, Варнавала кожо ойто Иерусалим чыккам. Бойымла кожо Титти база алгам. 2 Барганым не дезе, меге Кудайдаҥ андый ачылта болгон. Кара jаҥдулар ортодо мен jарлап jÿрген Сÿÿнчилÿ Jарды ондогы бÿдÿп турган улуска, анчада ла эҥ тоомjылу деп бодолгон улуска, айдып бергем. Калас кичеенип тургам ба, айса кичеенгем бе деп билейин дегем. 3 Jе олор мениле кожо jÿрген Титти де, ол еллин де болзо, томдолзын деп албадабадылар. 4 Мыны jÿк тöгÿн карындаштар кÿÿнзеп тургандар. Олор Христос Иисус ажыра алган jайымысты кайып кöрöргö лö бисти кулданарга ортобыска киргендер. 5 Jе бис олорго эмеш те бакпадыс, Сÿÿнчилÿ Jардыҥ чындыгы слерге чеберлелзин деп. 6 Эҥ тоомjылу улус керегинде айтса, олор не улус, кемдер болгоны меге башказы jок: Кудай улусты ылгабай jат. Бу улус мениҥ Jарыма нени де кошпогондор. 7 Карын, Петрды еврейлерге чилеп, мени кара jаҥдуларга Сÿÿнчилÿ Jар jарлазын деп, бÿдÿмjи эдилгенин кöргöндöр. 8 Петрды еврейлер ортодо апостол эткени, мени де кара jаҥдулар ортодо апостол эткен jок беди. 9 Меге Кудайдаҥ jакшылык берилгенин кöрÿп, текши керек эдип jадыс деп, серкпениҥ тайанчыгы деп бодолгон Иаков, Кифа ла Иоанн меге ле Варнавага колын бергендер. Бис кара jаҥдуларга, олор еврейлерге барар болуп jöпсинип, 10 jÿк jоктуларды ундыбай jÿрзин деп сурагандар. Мыны мен кичеенип эдип jÿргем. Еврейлер, кара jаҥдулар чылап ок, Кудайга бÿткениле аргадалам 11 Jе Кифа Антиохияга келерде, мен ачыгынча ого удура болгом, нениҥ учун дезе ол бурулу кылык эткен. 12 Иаковтоҥ бир кезик улус келердеҥ озо кара jаҥдуларла кожо ажанатан. Jе байагы улус jедип келерде, томдошко jайылган улустаҥ айап, кара jаҥдулардаҥ jана базып, бöлÿне берген. 13 Оныла кожо öскö дö иудейлер экиjÿстенген. Варнава база экиjÿстенип баштаган. 14 Jе бат, олор Сÿÿнчилÿ Jардыҥ чындыгынча этпей турганын кöрöлö, Кифага ончо улус кöзинче айткам «Сен, иудей бойыҥ, иудей чилеп эмес, кара jаҥду чылап jÿрÿп турган болзоҥ, иудейлер чилеп jÿрзин деп, кара jаҥдуларды не албадап тургаҥ?» 15 Бис бÿткен бÿдÿмисле иудейлер, кара jаҥду кинчектÿлер эмезис. 16 Jе бис билерис, кижи Jасакты бÿдÿргениле эмес, jÿк Иисус Христоско бÿткениле акталат. Оныҥ учун Jасакты бÿдÿргенисле эмес, Христоско бÿткенисле акталарга, бис те Христос Иисуска бÿттибис. Jасакты бÿдÿргениле кем де акталып болбос ине. 17 Jе бис Христос ажыра акту болорго jÿткÿп, бойлорыс та кинчектÿ болуп калганысты кöрзöбис, Христос кинчек эттирип jат эмеш пе? Jок туру! 18 Jайратканымды орныктырып турган болзом, Jасакты бузаачы деп, бойымды кöргÿзип jадым ине. 19 Jасакка эмес, Кудайга болуп jÿрерге, Jасак ажыра öлÿп калгам. Бойымды Христосло кожо кере тарткам. 20 Эмди мен jÿрÿп турган эмезим, jе мениҥ бойымда Христос jÿрет. Эт-кандуда jÿрÿмимди алза, Кудайдыҥ Уулына бÿткенимле jÿрÿп jадым. Ол мени сÿÿп jат, мен учун Бойын берген. 21 Кудайдыҥ jакшылыгын jектеерим бе? Jе Jасакла акталгадый болзо, Христос калас öлгöн!
Jасакла эмес, бÿдÿп турганысла акталарыс
1 Э-э, санаа-укаа jок галаттар! Слерди кем тармалады? Кере тартылган Христосты бойыгардыҥ кöзигерле кöргöндий болдыгар jок беди. 2 Jÿк мыны слердеҥ сурап угар кÿÿним бар Jасакты бÿдÿргенигер учун Тынды алдыгар ба, эмезе Сÿÿнчилÿ Jарды угала, бÿткенигер учун ба? 3 Слер андый санаа-укаа jок болдыгар эмеш пе? Тынла jÿрÿп баштадыгар, эмди бойыгардыҥ кÿчигерле туузылтып jадыгар. 4 Кöпти шыралап öткöнигер калас болды эмеш пе? Бу калас болор аргазы jок. 5 Анайдарда, слерге Тын берип, ортогордо кайкалдар jайап турган Кудай мыны Jасакты бÿдÿрип jÿргенигер учун эдет пе, эмезе Сÿÿнчилÿ Jарды угала, бÿткенигер учун ба? 6 Авраам анайып Кудайга бÿткен, оныҥ учун оны Кудай акту кижи деп адаган. 7 Билип jÿрÿгер, бÿдÿп турган улус — Авраамныҥ уулдары. 8 Кудай кара jаҥдуларды Ого бÿдÿп турганы ажыра актаар деп, Чийимде судурлалып, Авраамга озолодо Сÿÿнчилÿ Jар айдылган: «Сен ажыра ончо калыктар алкалар». 9 Оныҥ учун бÿдÿп турган ончо улус бÿдÿп турган Авраамла кожо алкалып jадылар. 10 Jе Jасакка иженген ончо улус каргышту jÿрÿп jат. Бичилген jок беди: «Jасактыҥ бичигинде бичилгенди ончозын бÿдÿрбей турган не ле кижи, каргышка калганы ол». 11 Jасакла Кудайдыҥ алдында кем де акталып болбозы jарт, нениҥ учун дезе, акту кижи бÿдÿп, тирÿ jÿрер. 12 Jасак Кудайга бÿдериле бир де колбу jок. Jе Jасакты бÿдÿрип турганган не ле кижи, каргышка калганы ол». кижи оныла тирÿ jÿрер. 13 Христос бисти Jасактыҥ каргыжынаҥ jайымдаган, бистиҥ ордыбыска каргышты бойына алынган. Бичилген jок беди: «Aгашка кере тартылган не ле кижи, каргышка калганы ол». 14 Авраамныҥ алкыжы Христос Иисус ажыра кара jаҥдуларга да берилзин деп, Кудай берер болгон Тынды Ого бÿткенис ажыра бисти де алзын деп, мынайда болгоны бу.
Jасак ла берген сöс
15 Карындаштар! Кижи чилеп шÿÿп айдадым: кижи де jараткан кереести кем де jектеп те, ого нени де кожуп болбос. 16 Jе Авраамга ла оныҥ калдыгына Кудай сöзин берген. Кöп чилеп, «калдыктарына» деп айдылбаган, jе jаҥыс чылап, «калдыгыҥа» деп айдылган. Ол дезе Христос эди. 17 Мыныла айдайын дегеним бу: тöрт jÿс одус jылдыҥ бажында табылган Jасак Кудай jараткан кереести ле ондо берилген сöсти токтодып болбос. 18 Энчини Jасактаҥ алып турган болзо, оны берген сöслö алып болбос ине. Jе мыны Кудай Авраамга Бойыныҥ сöзиле сыйлаган. 19 Анайдарда, Jасак не керек? Ол соҥында jазыктардаҥ улам Кудай берер болгон калдык jедип келер öйгö jетире берилип, ангелдер ажыра, ортокчыныҥ болужыла тургузылган. 20 Jе Ортокчы экÿниҥ ортодо керек. Кудай дезе jаҥыс. 21 Анайдарда, Jасак Кудайдыҥ берген сöзине удурлаш па? Jок туру! Улус jÿрÿм бергедий Jасак алган болзо, Jасакла акталар эди. 22 Jе Чийим ончозын кинчектиҥ олjозында деген, Иисус Христоско бÿткени ажыра берер болгонын Кудай бÿдÿп турган улуска берзин деп. 23 Кудайга бÿдетен öй келгелекте дезе бÿдетени ачыларга jетире Jасактыҥ каруулына алылганыс. 24 Оныҥ учун бÿдÿп акталзын деп, биске Jасак Христоско экелетен таскадаачы чылап берилген. 25 Jе бÿдетен öй jедип келерде, таскадаачыныҥ башкартузынаҥ чыга бергенис.
Кулдар ла Кудайдыҥ уулдары
26 Ончогор Христос Иисуска бÿдÿп, Кудайдыҥ уулдары болуп jадыгар ине. 27 Ончогор Христостыҥ Бойында креске тÿжÿп, Христоско тÿҥейлештигер. 28 Эмди иудей де, кара jаҥду да jок; кул да, jайым кижи де jок; эр де, ÿй де кижи jок — ончогор Христос Иисустыҥ Бойында бир бÿдÿн. 29 Jе Христостыйы болзогор, слер — Авраамныҥ калдыгы, Кудайдыҥ берген сöзиле энчиленеечилер.
1 База айдарым бала тужы öткöлöктö, энчиленеечи ончозына ээ де болзо, кулдаҥ незиле де аҥыланбайт. 2 Jе Адазы темдектеп койгон öйгö jетире ол кичееп кöрÿп jÿрген кижиге ле айылдыҥ башкараачыларына багат. 3 Анайып бис те: бала тужыбыс öткöлöктö, бу телекейди башкараачы jасактардыҥ кулданыжында jÿргенис. 4 Jе темдектелген öй jедип келерде, ÿй кижидеҥ туулган, Jасактыҥ бийленижинде jÿрген Уулын Кудай биске ийген, 5 Jасактыҥ бийленижинде jÿргендерди jайымдап, бисти балазынайын деп. 6 Слер Кудайдыҥ уулдары учун Ол jÿректериске Уулыныҥ Тынын, «Авва! Ада!» деп кыйгыраачы Тынды, ийген. 7 Оныҥ учун сен эмди кул эмезиҥ, сен — уулы; уулы болзоҥ, сен — Кудайдыҥ энчиленеечизи. 8 Jе Кудайды билбес тужыгарда ар-бÿткендеги кудайлар да эмес немелердиҥ кулдары болгоныгар. 9 Эмди дезе Кудайды билеригер, чынынча айтса, Кудай слерди билип алган. Андый болзо, бу телекейди башкараачы кÿч jок ло тÿреҥи jасактарга не ойто буруларга jадыгар, олорго бойыгарды ойто кулданышка берип jадыгар? 10 Чокым кÿндерге, айларга, öйлöргö лö jылдарга аjару эдедигер. 11 Слерге кÿчимди салып, калас иштеген болорым ба деп, слер учун коркып турум.
Бис — jайым ÿй кижиниҥ балдары
12 Слерди jайнап турум, карындаштар, мендий болугар! Мен де слердий инем. Слер меге бир де jаман этпедигер. 13 Слерге баштапкы катап Сÿÿнчилÿ Jар jарлаарымда, эди-канымда чине jок болгонын билеригер. 14 Эди-канымныҥ чине jогы слерге ченелте болгон, jе менеҥ jескинбедигер. Карын, мени Кудайдыҥ ангелин чилеп, Христос Иисусты чылап уткыдыгар. 15 Ол тушта кандый кежиктÿ болгон эдигер! Бойым керечи болгом: аргалу болзо, кöстöригерди чупчып, меге берип ийер эдигер! 16 Эмди не? Слерге чынды айдып, öштÿгер боло бердим эмеш пе? 17 Бу улус слерди бойлорына тартып аларга jадылар, jе оны jакшыга эмес эдедилер. Слерди олорго тартылсын деп кÿÿнзеп, бисти айрыштырарга jадылар. 18 Jаҥыс та слерле кожо jÿреримде эмес, jе jаантайын быйанду керектерге тартылып турганыгар jакшы. 19 Балдарым! Христоско тÿҥейлешпегенчер, бала таап jаткан ÿй кижи чилеп, слер учун ойто кыйналып jадым! 20 Эмди слерде болуп, öскöртö куучындажар эдим, нениҥ учун дезе слерле не боло бергенин алаҥ кайкап турум.
Авраамныҥ эки уулы
21 Слер, Jасактыҥ бийленижинде jÿрерге кÿÿнзегендер, меге айдыгар Jасакты аайлап jадыгар ба? 22 Бичилген jок беди: «Авраам эки уулду болгон. Бирÿзи кул ÿй кижидеҥ, экинчизи jайым ÿй кижидеҥ туулган». 23 Jе кулдыҥ уулы эт-каннаҥ туулган, jайым кижиниҥ уулы Кудайдыҥ берген сöзиле туулган. 24 Мында бултаартып айтканы бар. Бу эки ÿй кижи эки кереесле тÿҥейлештирилип jат. Бирÿзи — Синай кырда jöптöлгöни, ол — Агарь. Оныҥ балдары кулданышка туулат. 25 Агарь, Аравиядагы Синай кыр, эмдиги Иерусалимге келижет, нениҥ учун дезе ол бойыныҥ балдарыла кожо кулданышта. 26 Теҥериниҥ Иерусалими — jайым. Ол бистиҥ энебис. 27 Бичилген jок беди: «Сÿÿн, барланбаганы, бала таппаганы! Кыйгыр, jырга, бала таап кыйналбаганы, нениҥ учун дезе, jаҥыскан ÿй кижиниҥ балдары айылдузынаҥ кöп». 28 Слер, карындаштар, Исаак ошкожыгар — берген сöслö туулган балдар. 29 Jе ол тушта эт-каннаҥ туулганы, тыннаҥ туулганды истегени чилеп, эмди де истеп jат. 30 Чийим не дийт? — «Кул ÿй кижини ле оныҥ уулын сÿр, нениҥ учун дезе кулдыҥ уулы jайым кижиниҥ уулыла кожо энчиленбес». 31 Оныҥ учун, карындаштар, бис кулдыҥ эмес, jайым кижиниҥ балдары!
Jайымыгарды бербегер
1 Jайым jÿрзин деп, бисти Христос jайымдаган. Анайдарда, бек туругар, кулданышка бойыгарды комуттадарга бербегер. 2 Бат мен, Павел, слерге айдып турум бойыгарды томдоорго берзегер, слерге Христостоҥ бир де туза болбос. 3 Томдолып турган не ле кижиге база катап керелеп турум ол ончо Jасакты бÿдÿрер учурлу. 4 Слер, бойыгарды Jасакла актап турган улус, Христос jок арттыгар, jакшылыкты jылыйттыгар. 5 Бис дезе, тынла иженип, Кудайга бÿткенис ажыра акталарыс деп, сакып jадыбыс. 6 Томдолгоны ба, томдолбогоны ба, Христос Иисустыҥ алдында учур jок ине. Jе сÿÿш ажыра болуп турган Кудайга бÿдери учурлу. 7 Слер jакшы баштадыгар. Чындыкка бакпазын деп, слерди кем токтотты? 8 Андый бÿдÿндирÿ слерди Кычырып алганынаҥ эмес. 9 Бир эмеш ачыткы ончо кулурды ачыдат. 10 Слер керегинде меге Кайракан бÿдÿмjи берип jат слер башкалап сананбазыгар. Слерди тÿймедип турганы дезе, кем де болзо, кезедилер. 11 Карындаштар, эмди де томдошты jарлап jÿрген болзом, мени не учун истеп jадылар? Ол тушта крес буудак болбос эди. 12 Слерди тÿймедип турган улус дезе бойындазын кескей. 13 Jайым jÿрерге кычырылдыгар ине, карындаштар. Jайымыгар jÿк эт-канныҥ керексигенин jеткилдеер арга болбозын. Карын, бой-бойыгарга сÿÿшле jалчыланыгар. 14 Ончо Jасак бир сöстö салынган: «Бойыҥды сÿÿгеҥдий, jуугыҥды сÿÿп jÿр». 15 Кöрÿгер! Челдежип, jижип турган болзогор, кырыжып койдыгар.
Тынныҥ ла эт-канныҥ керектери
16 Айдып турум тынла jÿрÿгер, эт-канныҥ кычазына бакпазыгар. 17 Эт-кан тынга удурлашты кÿÿнзейт, тын — эт-канга удурлашты. Олор бой-бойлорына удурлажып jадылар. Анайдарда, эдейин дегенди этпейдигер. 18 Jе тынга башкартып турган болзогор, слерди Jасак бийлеп болбос. 19 Эт-канныҥ керектери иле: балыр jÿрÿм, быjар, токтодынбазы, 20 чалуга бажырыш, илбизин, öштöш, кериш-чугаан, кÿнÿркеш, чугул, ööн-бöкöн, бöлÿниш, jайрадуга экелеечи тöгÿн ÿредÿ, 21 jаман кöрÿш, аракыдаш, той-jыргал ла бого тÿҥей немелер. Озолондыра айткан эдим, эмди де айдып турум: мынайда кылынып jÿргендер Кудайдыҥ Каандыгын энчиленбес. 22 Тында дезе туулат: сÿÿш, сÿÿнчи, амыр, узакка чыдажыш, быйанзыш, буурсаш, бÿдÿмjи, 23 jобожыш, тудуныш. Мыны ончозын jаргылаар Jасак jок. 24 Jе Христос Иисустыйы болгон улус бойлорыныҥ эди-канын кÿÿнземелиле, кычазыла кожо кере тартып койгон. 25 Тынла jÿрÿп турган болзобыс, jÿрÿмисти Тын башкарар учурлу. 26 Jакшыркабайлы, сайгакташпайлы, кÿйÿнишпейли.
Бой-бойыгардыҥ jÿктеригерди апарыжыгар
1 Карындаштар! Кандый-бир кинчекке туттурган кижини слер, тынла jÿргендер, тÿзедигер. Jе мыны jобоштыҥ тынында эдигер. Бойыгар кинчекке туттурбаска, кажыгар ла бойыгарга аjарыҥкай болугар. 2 Бой-бойыгардыҥ jÿктеригерди апарыжыгар. Анайып Христостыҥ Jасагын бÿдÿрип койорыгар. 3 Кем де эмес бойы, та кем деп бодонгон кижи, бойын бойы аскырат. 4 Кажы ла кижи бойыныҥ керектерин ченезин, ол тушта öскö улустаҥ эмес, бойы бойында jараду алар. 5 Кажы ла кижи бойыныҥ jÿгин апарар ине. 6 Сöслö ÿредÿ алып турган кижи ÿредÿчизиле ончо jакшыла ÿлешсин. 7 Аспагар! Кудайды электеер арга jок. Кижи нени ÿрендеер, оны jууп алар. 8 Эт-канына болуп ÿрендеечи, эт-каннаҥ чирип турганды jууп алар8 Тынга болуп ÿрендеечи, Тыннаҥ мöҥкÿ jÿрÿмди jууп алар. 9 Jакшыны эдип, jобобойлы. Уйадашпасабыс, бойыныҥ öйинде тÿжÿмди jууп аларыс. 10 Анайдарда, эм тура öй бар тушта, ончо улуска jакшыны эдели, анчада ла бÿдÿп турган улузыска. 11 Бу jаан таныктарды кöрÿп туругар ба? Олорды мен слерге акту бойымныҥ колымла бичидим. 12 Слерди томдонсын деп албадап тургандар улуска jараар кÿÿндÿ. Олор мыны Христостыҥ крези учун сÿрдÿрбеске болуп эдедилер. 13 Олор, томдолгон до болзо, бойлоры Jасакты бÿдÿрбейдилер, слерди дезе тыш керектеригерле мактанарга, томдолсын деп кÿÿнзейдилер. 14 Мен дезе неле де мактанар кÿÿним jок, Иисус Христос Кайраканыстыҥ крезинеҥ башка. Бу крестиҥ шылтузында меге телекей кере тартылган, мен телекейге кере тартылгам. 15 Кижи томдолгон бо, томдолбогон бо, бир де учур jок ине. Jе ол Кудайдыҥ jаҥы jайалганы боло бергени учурлу. 16 Бу ээжиле jÿрÿп турган улуска, Кудайдыҥ Израилине амыр ла быйан jетсин. 17 Адакыда айдарым бу: мени кем де jоботпозын, нениҥ учун дезе эди-канымда Христостыҥ сорбуларын алып jÿрÿм. 18 Иисус Христос Кайраканыстыҥ jакшылыгы слердиҥ тыныгарла болгой, карындаштар. Аминь.
Пaвел Aпостолдыҥ Ефестеги Серкпеге Сaмaрaзы
1 Кудайдыҥ табыла Христос Иисустыҥ апостолы Павелдеҥ — Ефесте jуртаган агаруларга, Христос Иисустыҥ Бойында чындык улуска. 2 Слерге Кудай Адабыстаҥ ла Иисус Христос Кайраканнаҥ jакшылык ла амыр jетсин.
Христос ажыра алкыштар
3 Кудай, Иисус Христос Кайраканыстыҥ Адазы, алкалсын! Ол бисти теҥеридеги ончо тын алкыжыла Христостыҥ Бойында алкаган. 4 Сÿÿште jÿрзин деп, Оныҥ алдында агару ла jек jок болзын деп, Ол бисти телекей jайалардаҥ озо Христостыҥ Бойында талдап алган. 5 Адазыныҥ кÿÿнин бÿдÿрген ле Ого jараарынча эткен Христос ажыра Кудай бисти Бойына балазынарын озолондыра темдектеп алган. 6 Оныҥ улу jакшылыгы учун алказын деп, Ол мыны эткен. Бу jакшылыкты биске сÿÿген Уулыныҥ Бойында сыйлаган. 7 Оныҥ Бойында ла Оныҥ каны ажыра биске jайым берилген, кинчектерис ташталган. Кудай мыны Бойыныҥ jакшылыгыныҥ байлыгыла эткен. 8 Бу jакшылыкты Ол биске артыктай ийип, ончо ойгорлык ла оҥдош берген. 9 Ол Христос канайып акту бойыныҥ кÿÿниле эткенин кöргÿзип, бу ажыра Бойыныҥ кÿÿниниҥ jажыдын ачкан. 10 Öй jедип келерде, Ол мыны эткен. Оныҥ амадузы — ончозыныҥ бажында Христосты эдип, Оныҥ Бойында теҥеридезин ле jердезин ончозын бириктирери. 11 Оныҥ Бойынаҥ энчи алзын деп, Ол биске озолондыра темдектеген, нениҥ учун дезе, Кудай ончозын Бойыныҥ умзанганыла, кÿÿниле эдет, 12 элдеҥ озо Христоско иженип jÿрген бойлорыс Кудайдыҥ магын алказын деп. 13 Оныҥ Бойында слер де чындыктыҥ сöзин — слердиҥ аргадажыгар керегинде Сÿÿнчилÿ Jарды угала, Ого бÿдереерде, Кудай слерге таҥма тургускан. Мынызы — слерге берер болгон Агару Тын. 14 Ол энчибисти аларыс деп, биске бÿдÿмjи эдип, Кудайдыйы болгон улус jайымдалсын ла Оныҥ магы алкалсын деп берилген.
Павелдиҥ мÿргÿÿли
15 Бат оныҥ учун мен де, Иисус Кайраканга бÿткенигер ле ончо агаруларга сÿÿжигер керегинде угала, 16 слер учун Кудайга jаантайын алкыш jетирип, слерди эске алынып, мÿргÿп jадым 17 Иисус Христос Кайраканыстыҥ Кудайы, мактыҥ Адазы, Бойын билип алзын деп, слерге ойгорлыктыҥ ла ачылтаныҥ Тынын берзин, 18 jÿректеригердиҥ кöстöрин jарытсын, Ол слерди не ижемjиге кычырып алганын, агарулар алып турган Оныҥ мактулу энчизиниҥ байлыгы кандый болгонын билип алзын деп; 19 Ого бÿдÿп jÿрген бистердиҥ бойыбыста иштеп турган Оныҥ кÿчи кандый улу-jаан болгонын билип алыгар деп, мÿргÿп jадым. 20 Бу ок кÿчле Кудай Христостыҥ Бойында иштеп, Оны тиргизип, теҥериде Оны Бойыныҥ оҥ jанына отургыскан. 21 Кудай Оны ончо башталгалардаҥ ла öрöги jаҥдардаҥ, кÿчтÿлердеҥ ле каандыктардаҥ бийик эткен; Оныҥ ады-jолын jаҥыс та бу чактагы эмес, jе келер öйлöрдöги ат-jолдордоҥ бийик эткен. 22 Кудай ончозын Оныҥ буды алдына бактырып, Оны ончозынаҥ бийик, Серкпениҥ Бажы эткен. 23 Серкпе дезе Христостыҥ Эди-Каны, Ол оны толо эдип, ончозын ончозында толтырат.
Öлÿмнеҥ — jÿрÿмге
1 Слер керегинде айтса, jазыктарыгардаҥ ла кинчектеригердеҥ улам öлÿп калган болгоныгар. 2 Ол тушта олорго алдыртып, бу телекейдиҥ jолдорыла барганыгар, кейде бийлеген башкараачыга бакканыгар. Ол — тын, ол эмди Кудайга удурлажып турган улустыҥ бойында иштейт. 3 Олордыҥ ортозында ончобыс ол тушта эт-канныҥ кычазыла jÿргенис, эт-канныҥ ла санааныҥ кÿÿнин бÿдÿргенис, арткан улус чылап, бÿткен бÿдÿмисле «чугулдыҥ балдары» болгоныс. 4 Jе быйаныла бай Кудай бисти Бойыныҥ улу сÿÿжиле сÿÿген. 5 Ол ончобысты, jазыктардаҥ улам öлÿп калган бойлорысты, Христосло кожо тындандырган, — слер база jакшылыкла аргадалдыгар, — 6 Ол бисти Христос Иисусла кожо тиргизип, теҥериде Оныла кожо отургыскан. 7 Мынызыла Христос Иисустыҥ Бойында биске jакшылыгыныҥ ла быйанзагыныҥ учы-куйузы jок байлыгын келер чактарда ачар кÿÿндÿ болгон. 8 Слер Кудайга бÿдÿп, Оныҥ jакшылыгыла аргадалган инегер. Бу кайрал эмес, оны Кудай тегин берген. 9 Эткен керектеригер де учун аргадалбадыгар, кем де мактанбазын деп. 10 Бис Кудайдыҥ jайааны инебис, быйанду керектер этсин деп, Ол бисти Христос Иисус ажыра jайаган. Мыны Кудай биске озолондыра темдектеп койгон.
Христостыҥ Бойында бирлик
11 Оныҥ учун слер качан да эт-канныҥ керектериле jÿрген кара jаҥдулар болгоныгарды ундыбагар. Слерди «томдолбогон улус» дежетен. Анайда бойлоры кижиниҥ колыла томдолгон улус айдыжатан. 12 Ол öйдö Христос jок jÿргенигер, Израильдиҥ калыгына öскö jердиҥ улузы болгоныгар. Кудайдыҥ кереези ле Оныҥ берген сöзи слерге öскö болгон. Слер бу телекейде ижемjи ле Кудай jок jÿргенигер. 13 Эмди дезе слер, качан да Кудайдаҥ ыраак болгон бойыгар, Христос Иисустыҥ Бойында Оныҥ каны ажыра jуук боло бердигер. 14 Ол бистиҥ амырыс ине. Ол экÿдеҥ бирÿ эткен, бисти бöлÿÿчи öштöжÿниҥ бöлÿнтизин Бойыныҥ Эди-Каныла бускан, 15 Jасактыҥ ээжилерин ле некелтелерин токтоткон. Оныҥ амадузы — эки кижидеҥ Бойында Бойы бир jаҥы кижини jайап, амырды jеткилдеери; 16 Бойыла öштöжÿни jоголтып, керÿ агаш ажыра бир эт-канда экÿни Кудайла jараштырары. 17 Ол келип, слерге, ыраак та, jуук та болгондорго, амырды jарлыктаган. 18 Оныҥ учун олор до, бис те Христос ажыра Адага бир Тында кирер аргабыс бар. 19 Анайдарда, слер öскö jердиҥ улузы да, кöчÿп келген улус та эмезигер, jе агаруларла кожо jаҥыс jердиҥ улузы, Кудайдыҥ улузы боло бердигер. 20 Слер анайда ок апостолдор ло jарчылар салган тöскö турагарды тудуп jадыгар. Бу тöстиҥ баш тажы — Христос Иисус. 21 Ол тудулып jатканды тудуштырат, онызы кöдÿрилип, Кайраканныҥ агару Öргööзи боло берет. 22 Оныла кожо кажыгар ла Кудайдыҥ Тыны jÿрген тура боло бередигер.
Павелдиҥ кара jаҥдуларга jалчыланыжы
1 Бого болуп мен, Павел, кара jаҥдулар болгон слер учун Христос Иисустыҥ кижендÿзи боло бергем. 2 Слер уккан эмейигер, слерге болуп меге берилген Кудайдыҥ jакшылыгы канайда иштеп, тудуп турганын. 3 Меге ачылта болуп, Оныҥ jажыдын билери берилген. Ол керегинде öрö кыскарта бичиген эдим. 4 Мыны кычырып, Христостыҥ jажыдын канайып оҥдоп турганымды билип аларыгар. 5 Бу jажытты кижиликтиҥ башкыдагы ÿйелерине билери берилбеген, ол эмди Тын ажыра Кудайдыҥ агару апостолдорына ла jарчыларга ачылган. 6 Ончо калыктар да бир эт-канныҥ ÿйези боло берип, ол ок энчини алзын деп, Сÿÿнчилÿ Jарда Христос Иисус ажыра Кудай берген сöс олордыйы да боло берзин деп, бу jажытты ачканы ол. 7 Меге сыйлалган jакшылыкла бу Сÿÿнчилÿ Jардыҥ jалчызы болуп калгам. Бу Оныҥ кÿчиниҥ ижи ажыра болгон. 8 Меге, агару улус ортодо неге де турбас кижиге, Христостыҥ сагышла билип албас байлыгын öскö калыктарга jарлазын деп, бу jакшылык берилген. 9 Анайда ок Кудай нени эдерге умзанганыныҥ jажыды неде болгонын ончозына ачары берилген. Бу jажыт дезе ончоны jайаган Кудайдыҥ Бойында чактардыҥ башталганынаҥ ала jажырылган. 10 Эмди теҥеридеги jаандарга ла jаҥдарга Кудайдыҥ ойгорлыгы ончо jÿзÿндериле Серкпе ажыра ачылзын деп, бу jакшылык берилген. 11 Мыны Кудай Бойыныҥ мöҥкÿ умзаныжы аайынча эдип, Христос Иисус Кайраканыстыҥ Бойында бÿдÿрген. 12 Оныла бирлик болуп, Ого бÿдÿп, Кудайга jÿректерис ачык ла бÿдÿмjилÿ кирер аргабыс бар. 13 Оныҥ учун слерди сурап турум слерге болуп кыйналып jÿргемде, сÿригер тÿшпезин, нениҥ учун дезе, бу слердиҥ магыгар.
Христостыҥ сÿÿжи
14 Бого болуп Ада алдында чöгöдöп jадым Бого болуп Иисус Христос Кайраканыстыҥ Адазы алдында. 15 Оныҥ ады-jолынаҥ теҥеридеги ле jердеги не ле ук-тöс бойыныҥ ады-jолын алган. 16 Ол слерге Бойыныҥ магыныҥ байлыгынаҥ кÿч берип, Бойыныҥ Тыны ажыра слердиҥ öзöгöрди бек этсин деп, 17 Кудайга бÿткенигер ажыра Христос jÿректеригерде jÿрзин деп, 18 тазылыгар ла тöзигер сÿÿш болзын деп, мÿргÿп турум. Ол тушта ончо агаруларла кожо Христостыҥ сÿÿжиниҥ элбегин ле узунын, бийигин ле тереҥин оҥдоор, 19 ол кижиниҥ билиминеҥ бийик те болзо, билер аргалу болорыгар. Ол тушта Кудайдыҥ толо кемине jедеригер. 20 Кудай дезе бистиҥ бойыбыста иштеп турган кÿчиле нени сураганыстаҥ эмезе сананганыстаҥ чик-jок кöпти эдер аргалу. 21 Ого Серкпе ле Иисус Христос ажыра ÿйедеҥ ÿйеге ÿргÿлjи чакка мак! Аминь.
Эт-кан бирлиги
1 Анайдарда, мен, Кайраканга болуп кижендÿ бойым, слерди jайнап турум: слерди Кудай кычырып алган кычыруга турар эдип jÿрÿгер. 2 Jаантайын jобош ло jымжак болугар, бой-бойыгарды сÿÿп jÿрерге кичеенигер. 3 Бойыгар ортодо амырды чеберлеп, Тынныҥ бирлигин корулап аларга ончо кÿчигерди салыгар. 4 Эт-кан jаҥыс, Тын jаҥыс, нениҥ учун дезе слерди Кудай кычырып алган ижемjи jаҥыс. 5 Кайракан jаҥыс, Кудайга бÿдетени jаҥыс, креске тÿжетени jаҥыс. 6 Ончозыныҥ Кудайы ла Адазы jаҥыс. Ол ончозыныҥ бажында, ончозы ажыра ла ончозында. 7 Jе бистиҥ кажыбыска ла Христостыҥ берип турган кемиле jакшылык берилген. 8 Оныҥ учун айдылган: «Ол улусты олjологондорды олjолоп, бийикке кöдÿрилип, кижилерге сый берген». 9 Jе «кöдÿрилген» дегени ол не болотон? Ол башкыда jердиҥ эҥ тереҥине тÿшкен дегени эмес беди? 10 Ол тÿшкени, ончозын бÿдÿрип койорго, Ол ок ончо теҥерилердеҥ бийик кöдÿрилгени. 11 Ол кезигин апостолдор, кезигин — jарчылар, кезигин — jарлыкчылар, кезигин — кÿдÿчилер ле ÿредÿчилер эдип тургускан. 12 Агарулар Кудайдыҥ керегине jÿрерге ле Христостыҥ Эди-Канын — Серкпени тыҥыдарга белен болзын деп, Ол мынайда эткен. 13 Кудайга бÿдеринде ле Оныҥ Уулын билип аларында ончобыс бирликке jетсин деп, Христостыҥ толо кемине jедип, эр кемине табышкан улус болзын деп, мынайда эдилген. 14 Ол тушта база кичÿ балдар болбозыс, салкындый кубулчаҥ не ле ÿредÿ бисти тÿймедип, баштап апарбас. Бу ÿредÿ аскырышка экелип турган кижиниҥ тöгÿнинеҥ ле сÿмезинеҥ улам табылат. 15 Карын, чынды сÿÿште айдып, Ого ончозында тÿҥейлежип, öзöрибис. Ол — Христос, Бажы эди. 16 Оныҥ шылтузында ончо эткан — Серкпе бириктирилген, оныҥ ончо ÿйелери бой-бойыла бек колбулу, олордыҥ кажызы ла бойыныҥ ижин эдер аргалу кемиле эдет, ончо эт-кан öзÿп, сÿÿште тудулат.
Башкыдагы jÿрÿм ле jаҥы jÿрÿм
17 Анайдарда, Кайраканныҥ алдында айдып ла керелеп турум бойлорыныҥ сандыртту санаазыла jÿрген кара jаҥдулар чылап база jÿрбегер. 18 Олордыҥ санаазы карачкыда, олор Кудайдыҥ jÿрÿминеҥ бöлÿлген, нениҥ учун дезе Оны билип алар кÿÿндери jок, jÿректери катуланган. 19 Олор нени де сеспей барып, бойлорын балыр jÿрÿмге берип, не ле быjар керектерди тойор-канарын билбей эдип jадылар. 20 Слер дезе Христосты билип алдыгар, мынызы слерди öскöгö ÿредет. 21 Оны уктыгар, Оныҥ Бойынаҥ ÿрендигер, нениҥ учун дезе чындык Иисустыҥ Бойында. 22 Башкыдагы jÿрÿмигерди артырарга, тöгÿнчик кычаларга алдырып, чирип jаткан бойыгардагы jебрен кижидеҥ мойноорго ÿрендигер. 23 Анайда ок санаагарды тынла jаҥыртып, 24 Кудайга тÿҥейлеп, чындаптаҥ акту ла агару эдип jайалган jаҥы кижини бойыгарга алынарга ÿрендигер. 25 Оныҥ учун меке-тöгÿннеҥ мойногор, кажыгар ла бойыгардыҥ jуук кижигерге чынды айдыгар, нениҥ учун дезе, бис бой-бойыбыска — бир эт-канныҥ ÿйелери. 26 Чугулданып, кинчек этпегер. Кÿн ашкалакта, чугулыгар öчÿп калгай. 27 Кöрмöскö jер бербегер. 28 Ууры эткен кижи мынаҥ ары ууры этпезин. Карын, не-немедеҥ тутакту jÿрген кижиле ÿлежерге, тузалу неме эдип, акту бойыныҥ колыла иштезин. 29 Оозыгардаҥ бир jаман сöс чыкпазын, jе jÿк jакып айдарга тузалу ла угуп турган улуска jакшылык береечи сöстöр чыксын. 30 Кудайдыҥ Агару Тынын кунуктырбагар. Jайымдалар кÿнге деп, слерге Оныҥ таҥмазы тургузылган. 31 Не ле ачыныш, чугулданыш, аткыйланыш, кыйгырыш, jамандаш öскö дö jаманла кожо слердеҥ ыразын. 32 Jе бой-бойыгарга быйанзак, буурсак болугар. Кудай Христостыҥ Бойында jаманыгарды таштаганы чылап, слер де бой-бойыгардыҥ jаманыгарды таштагар.
Jарыктыҥ балдары чылап jÿрÿгер
1 Анайдарда, сÿÿген балдар чылап, Кудайга тÿҥейлежип, 2 сÿÿште jÿрÿгер. Анайып Христос то бисти сÿÿп, jараш jытту берÿ чилеп, Кудайга jараар тайылга чылап, бис учун Бойын берген. 3 Балыр jÿрÿм дезе, быjар, ачыркаш деген немелер ортогордо адалбас та учурлу. Андый немелер агаруларга jарабас. 4 Анайда ок слерге багай, кей сöстöр айдарга, улус шоодорго jарабас. Оныҥ ордына Кудайга алкыш jетиригер. 5 Билип jÿрÿгер дейдим, балыр jÿрÿмдÿ, быjар улус, акча-jööжöгö чалуга чылап бажырып турган улус Христостыҥ ла Кудайдыҥ Каандыгында энчи албай jат. 6 Андый улус Кудайга удурлажат, олорго Оныҥ чугулы келип jат. Слерди кей сöстöрлö кижи мекелебезин. 7 Олордыҥ эдип jÿрген керектеринде кожо турушпагар. 8 Слер качан да карачкы болгон эдигер, эмди слер — Кайраканныҥ Бойындагы jарык. Андый болгондо, jарыктыҥ балдары чылап jÿрÿгер. 9 Jарык быйанзак болорын, чындыкты ла чынды тууйт ине. 10 Кайраканга не jарап турганын билип алыгар. 11 Карачкыныҥ нени де туубас керектеринде турушпагар. Карын, олорды иле эдигер. 12 Олордыҥ jажытту эдип турганын айдарга да уйатту ине. 13 Иле эдилип турган ончо неме jарыкта ачылат. 14 Jарыкка ачык ончо неме jарык бойы эди. Оныҥ учун айдылган: «Ойгон, уйуктап jатканы! Тирил! Сени Христос jарыдар». 15 Анайдарда, эдип jÿргенигерди аjарыгар! Санаа-укаазы jок улус чылап эмес, керсÿ улус чылап эдип jÿрÿгер. 16 Öйди баалагар, нениҥ учун дезе кÿндер тöгÿнчик. 17 Оныҥ учун санаа-укаа jок болбогор, jе Кайраканныҥ кÿÿни незинде болгонын оҥдоп алыгар. 18 Ичинбегер, мынызы слерди jайрадып jат. Оныҥ ордына Тыннаҥ толтырыныгар. 19 Кожо сарындар, мак jаҥарлар, тыннаҥ берилген jаҥарлар айдыгар. Jаҥарлап, Кайраканды бастыра jÿрегердеҥ мактагар. 20 Иисус Христос Кайраканыстыҥ адында ончозы учун Ада Кудайга jаантайын алкыш jетиригер. 21 Христостоҥ айап, бой-бойыгарга багыгар.
Ÿйлери ле эрлери
22 Ÿй улус, эрлеригерге Кайраканга чылап багыгар. 23 Христос Серкпениҥ — эт-канныҥ аргадаачызы ла бажы чылап, эри ÿйиниҥ бажы болуп jат. 24 Серкпе Христоско багып турганы чылап, ÿйлери де эрлерине ончозында багар учурлу. 25 Эрлер, Христос Серкпени сÿÿгени чилеп, слер де ÿйлеригерди сÿÿгер. Ол Серкпе учун Бойын берген, 26 оны Кудайдыҥ сöзиле jунуп, арутап, Ого учурлайын деп. 27 Бойыныҥ алдында мактулу Серкпе болуп тура берзин, ондо эмеш те кир, jедикпес, бого тÿҥей öскö дö немелер jок болзын, jе ол агару ла jек jок болзын деп, Ол кÿÿнзеген. 28 Анайып эрлер де ÿйлерин сÿÿр учурлу, акту бойлорыныҥ эди-канын чылап. Ÿйин сÿÿгени, бойын бойы сÿÿгени ол. 29 Кем де качан да бойыныҥ эди-канын jаман кöрбöгöн. Карын, оны азырайт, кичеейт, Христос Серкпени чилеп, 30 нениҥ учун дезе, бис — Оныҥ эди-каныныҥ ÿйелери нениҥ учун дезе, бис — Оныҥ эди-каныныҥ ÿйелери, Оныҥ эди-канынаҥ ла Оныҥ ÿйе-сööктöринеҥ болорыс. 31 Бат оныҥ учун кижи адазын ла энезин артырып, ÿйине jапшынар. Экÿ бир эт-кан боло берер. 32 Бу улу jажыт. Мен Христос ло Серкпе керегинде айдадым. 33 Анайып кажыгар ла бойын бойы чылап, ÿйин сÿÿзин. Ÿйи дезе эрин тооп jÿрзин.
Балдар ла ада-энелер
1 Балдар, Кайраканга болуп ада-энегерге уккур болугар, онызы чын болор. 2 «Адаҥды ла энеҥди тооп jÿр», бу — Кудайдыҥ мынайда берген сöзи бар баштапкы jакылта: 3 «Ол тушта сеге jакшы болор, jерде узак jаш jажаарыҥ». 4 Слер де, адалар, балдарыгарды ачындырбагар! Jе Кайракан канайып ÿреткен ле jакыган эди, олорды анайып чыдадыгар.
Кулдар ла бийлер
5 Кулдар, айап ла ширтилдеп, jÿректеригер ачык болуп, jердеги бийлеригерге Христоско чылап багыгар. 6 Jалканчыктар чылап, улус кöрзин деп эмес, jе бастыра jÿрегинеҥ Кудайдыҥ кÿÿнин бÿдÿрип jÿрген Христостыҥ кулдары чылап багыгар. 7 Кижилерге эмес, Кайраканга чылап кичеенип jалчыланып jÿрÿгер. 8 Билип jÿрÿгер, не ле быйанду керек учун Кайракан кайралдаар, оны кул эмезе jайым кижи де эткен болзо. 9 Слер де, бийлер, кулдарла база анайда тудуныгар, олорго кату болбогор. Ундыбагар, олордо до, слерде де теҥериде Кайракан барын. Ол улусты ылгабай jат.
Кудайдыҥ мылтык-jепселин алыгар
10 Адакыда айдайын дегеним Кайраканныҥ Бойында, Оныҥ ийдезиле, кÿчиле тыҥыдыныгар. 11 Кöрмöстиҥ куурмакту керектерине удура турарга, Кудайдыҥ мылтык-jепселин jÿктенип алыгар. 12 Бис кижиниҥ бойына удура тартыжып турган эмезибис, jе бис башталгаларга удура, öрöги jаҥдарга удура, карачкыныҥ башчыларыныҥ бу телекейине удура, теҥеридеги jаманныҥ тындарына удура тартыжып jадыбыс. 13 Оныҥ учун jаман кÿн jеде конзо, олорго удура турар аргалу болорго, ончозын öдöлö, туруп чыдаарга, Кудайдыҥ мылтык-jепселин алыгар. 14 Анайдарда, бек туругар! Чындыкла курчаныгар. Слердиҥ актугар слердиҥ кöö-куйагаар болгой. 15 Амыр керегинде Сÿÿнчилÿ Jар jарлаарга белен болгоныгар бутка кийген öдÿк болгой. 16 Мынаҥ башка, бÿдериниҥ куйагын алыгар, оныла jаманныҥ кызыган ончо согоондорын öчÿрип ийеригер. 17 База аргадаштыҥ темир бöрÿгин алыгар, база тынныҥ кылыжын — Кудайдыҥ сöзин. 18 Мÿргÿп, jаантайын Кудайдаҥ сурагар. Слерге Тынныҥ берип турганынча, нени керексип турганыгарды ончозын сурап, мÿргÿгер. Бого болуп сергек, турумкай болугар, ончо агарулар учун сурагар. 19 Мен де учун сурагар, айдып баштазам, Кудай меге керектÿ сöстöр берзин деп, Сÿÿнчилÿ Jардыҥ jажыдын ачыгынча jарлазын деп. 20 Мен анайда ла jарлаар учурлу. Мен оныҥ кижендÿ элчизи инем. 21 Мениҥ айалгаларымды слерди де билзин деп, слерге ончозын Тихик jетирер. Ол мениҥ сÿÿген карындажым ла Кайраканныҥ чындык jалчызы эди. 22 Бистиҥ керектерис керегинде айдып, jÿректеригерди сергитсин деп, оны слерге ийип jатканым бу. 23 Слерге, карындаштар, Ада Кудайдаҥ ла Иисус Христос Кайраканнаҥ амыр, сÿÿш ле бÿдери болгой. 24 Иисус Христос Кайраканысты öлбöс сÿÿшле сÿÿп jÿрген ончо улуска jакшылык болгой. Аминь.
Пaвел Aпостолдыҥ Филиппыдaгы Серкпеге Сaмaрaзы
1 Иисус Христостыҥ кулдары Павелдеҥ ле Тимофейдеҥ — Филиппыда jуртаган, Христос Иисустыйы болгон, епископтор ло диакондор башкарган ончо агаруларга. 2 Слерге Кудай Адабыстаҥ ла Иисус Христос Кайраканнаҥ jакшылык ла амыр jетсин.
Павелдиҥ мÿргÿÿли
3 Кажы ла сайын слерди эске алынгамда, слер учун Кудайымга алкыш-быйан айдадым. 4 Ончогор учун jаантайын сурап, сÿÿнип мÿргÿйдим, 5 нениҥ учун дезе баштапкы кÿннеҥ ала эмдиге jетире Сÿÿнчилÿ Jарды jарлаар керекте мениле кожо туружып jадыгар. 6 Мен бÿдÿп jадым: слердиҥ jÿрегерде быйанду керек баштаган Кудай оны Иисус Христос келер кÿнге jетире тÿгезип койор. 7 Ончогор керегинде санааларым андый ла болор учурлу, нениҥ учун дезе слер мениҥ jÿрегимде. Кижендÿ де тужымда, Сÿÿнчилÿ Jарды корып, оныҥ чынын кöргÿзип те тургамда, меге Кудай берген jакшылыкты алып jадыгар. 8 Кудай мениҥ керечим, мен слерди сÿрекей сÿÿп jадым, бу сÿÿш Иисус Христостыҥ öзöгинеҥ чыгат. 9 Мÿргÿп турум, чынды билип аларында, не ле сезимде сÿÿжигер там ла там öссин деп; 10 ченейле, эҥ артыгын талдап алып, Христос келер кÿнде ару, бузук jок болугар деп; 11 Кудай макталзын ла алкалзын деп, Иисус Христостыҥ болужыла jаантайын быйанду керектер эдигер деп.
Jÿрÿм — Христос
12 Слерди билзин деп турум, карындаштар мениле не болгоны Сÿÿнчилÿ Jарды ичкерледерине камаанын jетирген. 13 Анайып, Христоско болуп кижендÿ jÿргеним каганныҥ öргööзиниҥ ончо каруулына ла кöп öскö улуска jарлала берген. 14 Мениҥ киженимнеҥ Кайраканныҥ Бойындагы карындаштардыҥ кöп сабазы кöдÿриҥи алып, Кудайдыҥ сöзин там тидим ле jалтанбай jарлыктап баштагандар. 15 Чындап, кезиктери Христосты кÿйÿнип ле сöс блаажарга кÿÿнзеп jарлыктайдылар, öскöлöри — быйанды эдерге кÿÿнзеп. 16 Олор Сÿÿнчилÿ Jарды корулаарга тургузылганымды билип, мыны сÿÿп эдип jадылар. 17 Байагылар дезе кижендÿ jÿргениме ÿзеери ачу-корон кожорго, бойлорын кöргÿзерге кÿÿнзеп, Христосты акту jÿректеҥ эмес jарлыктайдылар. 18 Мынаҥ не? Христосты канайып та jарлыктаза, экиjÿстенип те, акту jÿректеҥ де jарлыктаза, мен ого до сÿÿнип jадым. Мынаҥ да ары сÿÿнерим, 19 нениҥ учун дезе мынызы слердиҥ мÿргÿгенеерле, Иисус Христостыҥ Тыныныҥ болужыла меге аргадаш экелерин билерим. 20 Мен сакып ла иженип jадым уйаларым jок болор, карын, ачык-jарык болорым. Эмди де, jаантайын чылап, jÿрÿмим ажыра ба, эмезе öлÿмим ажыра ба Христос мениҥ бойымда улуркадылар. 21 Меге jÿрÿм — ол Христос ине, öлзöм дö кирелтелÿ болорым. 22 Эт-кандуда jÿрÿп, тузалу иш эдип турган болзом, нени талдап аларын билбей турум. 23 Мен эки jандай кыстадып койгом öлÿп, Христосло кожо болор кÿÿним бар, нениҥ учун дезе мынызы чик-jок артык. 24 Jе эт-кандуда jÿрерим слерге керектÿ. 25 Мен мында бÿдÿмjилÿ ле билип jадым слердиҥ jедимигерге ле Кудайга бÿдериндеги сÿÿнчиге болуп ончогорло кожо артып каларым. 26 Слерге ойто келзем, Христос Иисусла оморкоор оноҥ кöп арга берерим. 27 Христостыҥ Сÿÿнчилÿ Jарына jарамыкту болуп jÿрÿгер. Келзем, кöрöйин деп, эмезе келбезем, угайын деп Сÿÿнчилÿ Jарга бÿдери учун бирлик кÿÿн-санаалу тартыжып, бир тында турганыгарды, 28 слерге удура улустаҥ бир де jалтанбай jÿргенигерди. Мынызы олорго jайрадуныҥ иле темдеги болор, слерге — аргадаштыҥ. Мыны Кудай эдер. 29-30 Слерге Христоско болуп Ого jаҥыс та бÿдери эмес, jе тартыжып, Ол учун кыйналары берилген ине. Бу тартыжуны öдÿп турганымды билеригер, эмди де мен керегинде угадыгар.
Уккур болуп, jобожып, бийиктедилген
1 Анайдарда, слерде Христостыҥ Бойында кöкÿдÿ бар болзо, сÿÿштеҥ токынал бар болзо, Агару Тынла бирлик бар болзо, быйансыш ла буурсаш бар болзо, 2 сÿÿнчимди толо эдигер шÿÿлтегер jаҥыс, сÿÿжигер jаҥыс болугар, тыныгар jаҥыс, санаагар jаҥыс болугар. 3 Сöс блаажарга кÿÿнзеп эмезе бийиркеп, нени де этпегер, карын, бойыгар керегинде jобош сананып, öскö улусты бойыгардаҥ бийик деп бодогор. 4 Кажыгар ла бойындыйын эмес, jе кажыгар ла öскö дö улустыйын сананзын. 5 Слердиҥ шÿÿлтегер Христос Иисустыҥ шÿÿлтезиндий болор учурлу. 6 Ол, бÿткен бÿдÿмиле Кудай бойы, Кудайга теҥ болорын ууры деп бодобогон. 7 Jе Бойын кем де эмес эдип, кулдыҥ бÿткен бÿдÿмин алынган, кижилерге тÿҥейленип, бÿдÿмиле кижидий боло берген. 8 Öлöргö, керÿ агашта да öлöргö jетире уккур болуп, jобожыдынган. 9 Оныҥ учун Кудай да Оны бийиктедип, Ого ончо ат-jолдоҥ бийик ат-jол берген. 10 Иисустыҥ ады-jолы алдында ончозы — теҥеридези, jердези, jердиҥ алдындазы чöгöдöзин 11 ле Иисус Христос Ада Кудайдыҥ магына Кайракан болгонын ончо тилдер jарлазын деп.
Кудай бисти ууландырат
12 Анайдарда, кару улузым, jаҥыс та слерле кожо болгомдо эмес, эмди, слерле кожо эмес тужымда jаантайын чылап оноҥ уккур болугар; айап ла ширтилдеп, бойыгарды аргадап, ижигерди улалтыгар, 13 нениҥ учун дезе, Кудай слердиҥ бойыгарда кÿÿн jайап, слерди ууландырып, Бойыныҥ jакшылыкту кÿÿниле эдет. 14 Нени де этсегер, комудабай ла эреҥистелбей эдигер, 15-16 кинчектÿ ле балыр jÿрÿмдÿ ÿйе ортодо jек jок ло ару болорго, Кудайдыҥ jек jок балдары болорго. Jÿрÿм берип турган сöстöҥ бек тудунып, телекейдеги jарыткыштар чылап jаркындалыгар. Ол тушта темей кичеенбегем ле темей уур иштебегем деп, Христос келер кÿнде слерле мактанарым. 17 Jе мен слердиҥ тайылгага урулта чылап урулып, слердиҥ бÿдÿп, абыстап jÿргенигерге болужып турган болзом, сÿÿнип jадым ла ончогорло кожо сÿÿнип jадым. 18 Бого слер де сÿÿнигер, мениле кожо сÿÿнигер.
Тимофей ле Епафродит
19 Иисус Кайраканныҥ табы болзо, слерге удабас Тимофейди ийерим деп, иженип турум. Слердиҥ керектеригер кандый болгонын билеле, токунаар эдим. 20 Менде Тимофейдеҥ башка, слерге чын килемjи эдип турган, мениле jаҥыс шÿÿлтелÿ кижи jок ине. 21 Ончо улус бойындыйын бедиреп jадылар, Иисус Христостыйын эмес. 22 Ол дезе Сÿÿнчилÿ Jарга иштеп, уулы адазына болушканы чылап, меге болужып, чындык болгонын кöргÿскен деп билеригер. 23 Анайдарда, мениле не болорын билип алзам, оны ол ло тарый ийерим деп, иженип турум. 24 Бойым да слерге удабас келерим деп, меге Кайракан бÿдÿмjи берип jат. 25 Слерге Епафродит карындажымды ийер керек деп бодоп турум. Ол мениле кожо иштеп, кожо тартыжу öдÿп турган кижи деп билеригер. Оны меге слер ийген эдигер, ол керексигенимде меге болушсын деп. 26 Jе ол оору деп, слерге табыш jедерде, тыҥ санааркап, ончогорды кöрöргö сÿрекей кÿÿнзеп jат. 27 Чындап та, ол öлöрдиҥ бери jанында оору болгон, jе Кудай ого буурсаган; jаҥыс та ого эмес, меге де буурсаган, кунугыма кунук кожулбазын деп. 28 Оныҥ учун оны ойто кöрöлö, слерди сÿÿнзин, ас кунугайын деп, тыҥ кÿÿнзеп ийип jадым. 29 Анайдарда, оны Кайракан jууткандый чылап, сÿÿнип jуудып, андый улусты тооп jÿрÿгер. 30 Бойыгар меге jетирип болбогон болушты jетирерге, ол Христостыҥ кереги учун öлÿмниҥ кырында, jÿрÿми jеткерде болгон ине.
Христоско бÿткени ажыра акталары
1 Анайдарда, карындаштар, Кайраканныҥ Бойында сÿÿнигер. Слерге ол ло керегинде бичийтени меге кÿч эмес, jе слерди бу корулап алар. 2 «Ийттердеҥ» чеберленигер, jаман эдип турган улустаҥ чеберленигер, эт-кандагы томдоштоҥ чеберленигер, 3 нениҥ учун дезе чындаптаҥ томдолгон улус — ол бис, Кудайга Тынла бажырып, Христос Иисусла мактанып, тыш керектерге иженбей jÿрген бойлорыс. 4 Кем де тыш jанын бÿдÿрип, ого ижемjи салып турган болзо, мен оноҥ кöп иженер эдим. 5 Мен сегизинчи кÿнде томдолгом, Израиль калыгынаҥ, Вениамин угынаҥ бÿткем. Су-еврей болорым, фарисей бойым, Jасакты кыйбай бÿдÿргем, 6 бойымныҥ jÿткÿмелимле Серкпени истегем, Jасактагы чындыкла jек jок болгом. 7 Jе ол тушта нени кирелте деп бодогом, оны эмди Христосты билип алала, коромjы деп бодоп jадым. 8 Эйе, Христос Иисус Кайраканымды билип алатанына кöрö ончозын коромjы деп бодойдым. Ого болуп ончозын jылыйтып, Христос менийи болзын деп, ончозын чöпкö бодогом. 9 Jасакты бÿдÿргеним ажыра эмес, Христоско бÿткеним ажыра акталарга, Оныҥ Бойында jÿрейин деп jÿткÿйдим. Бу акташты кижиниҥ бÿткени ажыра Кудай берип jат. 10 Христостыҥ кыйынын ÿлежип, Ол öлгöни чилеп öлÿп, Оныҥ Бойын, Оны тиргискен кÿчти билип аларга кÿÿнзеп, 11 тирилишке jединерим деп, иженип jадым.
Амадуга jÿткиш
12 Мен бого jедингеним эмезе толо кемдÿ болуп калганым учун мынайда айдып турган эмезим, jе мен амадуга jÿткÿйдим, бу амадуга болуп Христос мени jуудып алган. 13 Карындаштар, мен бойымды jедингем деп бодобойдым, jÿк кийнимдезин ундып, ичкеризине ууланып, 14 амадуга — Христос Иисустыҥ Бойында Кудай кычырып турган кайралга jÿткÿйдим. 15 Анайдарда, эр кемине jеткенис анайда сананар учурлу. Кандый-бир неме керегинде башка сананып jÿрген болзогор, мыны да Кудай слерге ачар. 16 Jе бис неге jедип алганыс, ол ээжиле jÿрер учурлу. 17 Менеҥ тем алыгар, карындаштар, бис слерге берген темле jÿрÿп турган улуска аjарыгар. 18 Кöп улус Христостыҥ керÿ агажыныҥ öштÿлери чилеп jÿрет ине. Олор керегинде слерге улайын айткам, эмди керек дезе кöстöрим де jашталып айдып турум. 19 Олордыҥ учы — jайраду, олордыҥ кудайы — ич-карын, олордыҥ мактанып турганы олорго уйат болор; олор jердийин сананып jадылар. 20 Бистиҥ орооныс — теҥериде. Оноортынаҥ Аргадаачыны — Иисус Христос Кайраканды сакып jадыбыс. 21 Ол бистиҥ неге де турбас эди-каныбысты кубултып, Бойыныҥ мактулу эди-канына кеберлеш эдер. Ол мыны Бойына ончозын бактырып турган кÿчле эдер.
Алкыш сöстöр
1 Анайдарда, кару ла кÿÿним салган карындаштарым, сÿÿнчим ле кайралым, Кайраканнаҥ бек тудуныгар, кару улузым. 2 Еводияны jайнап турум, Синтихияны jайнап турум Кайраканга болуп jÿрген улус чылап, ол ло керегинде сананыгар. 3 Эйе, сени де, мениле кожо чындык иштеп jÿрген нöкöримди, сурап турум бу ÿй улуска болуш. Олор экÿ мениле, Климентле кожо, адыjолдоры jÿрÿмниҥ бичигинде бичилген öскö дö ишчилерле кожо Сÿÿнчилÿ Jарды jарлап, уур иштеп jÿрген эдилер. 4 Кайраканныҥ Бойында jаантайын сÿÿнигер, база айдадым сÿÿнигер! 5 Кÿÿнзек болгоныгарды ончо улус кöрзин. Кайракан jуук. 6 Не де керегинде санааркабагар, jе jаантайын мÿргÿп ле сурап, алкыш айдып, Кудайдыҥ алдында керексигенеерди ачыгар. 7 Ол тушта Кудайдыҥ не ле сагыштаҥ бийик амыры jÿректеригерди ле сагыжыгарды Христос Иисустыҥ Бойында чеберлеер. 8 Адакыда, карындаштар, нези чын, нези ак-чек, нези чындык, нези ару, нези улуска jарап турган, нези баалу, нези мактаарга ла тоорго jарамыкту — ол керегинде сананыгар. 9 Менеҥ неге ÿренгенигер, нени алганыгар, нени укканыгар ла нени кöргöнигер, оны эдигер. Ол тушта амырдыҥ Кудайы слерле кожо болор.
Килемjи ле болуш учун алкыш-быйан
10 Меге ойто килемjи эдип баштаганыгарга Кайраканла кожо сÿрекей сÿÿндим. Слер башкыда да килемjи эткенигер, jе слерде арга jок болгон. 11 Керексинип jÿргеним учун мыны айдып турган эмезим. Мен бойымда барыла болорзынарга ÿренип алгам, 12 немедеҥ тутакту да jÿрерге, jеткилдÿ де jÿрерге билерим. Мен ончозы ажыра öткöм дö, ончозына белен де: тойорго ло торолоорго, jеткилдÿ jÿрерге ле немедеҥ тутакту jÿрерге. 13 Меге кÿч берип турган Христостыҥ болужыла ончозын эдер аргам бар. 14 Андый да болзо, мениҥ кыйынымды ÿлежип, jакшы эттигер. 15 Слер билеригер, Филиппыдагы карындаштар Македониядаҥ чыгала, Сÿÿнчилÿ Jарды jарлыктап баштаарымда, jаҥыс слердеҥ башка, бир де серкпе мениле кирелтени ле чыгымды ÿлешпеген. 16 Немедеҥ тутакту болорымда, Фессалоника да jаар бир, эки катап болуш ийгенигер. 17 Мен болуш бедиреген учун мыны айдып турган эмезим, jе слердиҥ бойыгарда Кудайдыҥ jайалтазы кöптöзин деп кÿÿнзейдим. 18 Мен ончозын алгам, керек дезе артыктай. Слер Епафродитле меге керектÿзинеҥ кöпти ийдигер, эмди менде ончозы бар. Слердиҥ сыйыгар — ол jараш jытту берÿ, Кудайга jараар тайылга. 19 Мениҥ Кудайым немедеҥ тутакту болгоныгарды Христос Иисус ажыра берер. Ол мыны Бойыныҥ мактулу байлыгынаҥ берер. 20 Кудайыска ла Адабыска ÿргÿлjи чактарга баш болзын! Аминь. 21 Мен ле мениле кожо jÿрген карындаштар Христос Иисустыйы болгон ончо агаруларга эзен айдып турубыс. 22 Анайда ок мындагы ончо агарулар, анчада ла каганныҥ улузы слерге эзен айдып турулар. 23 Иисус Христос Кайраканыстыҥ jакшылыгы ончогорло кожо болгой. Аминь.
Пaвел Aпостолдыҥ Колоссыдaгы Серкпеге Сaмaрaзы
1 Кудайдыҥ табыла Христос Иисустыҥ апостолы Павелдеҥ ле Тимофей карындаштаҥ — 2 Колоссыдагы агаруларга, Христостыҥ Бойындагы чындык карындаштарга. Слерге Адабыс Кудайдаҥ jакшылык ла амыр jетсин.
Алкыш-быйанду мÿргÿÿл
3 Слер учун мÿргÿп, Кудайга, Иисус Христос Кайраканыстыҥ Адазына, jаантайын алкыш-быйан айдадыс, 4 нениҥ учун дезе Христос Иисуска бÿткенигер ле ончо агаруларга сÿÿжигер керегинде укканыбыс. 5 Слер бÿдÿп ле сÿÿп jадыгар, нениҥ учун дезе слерге теҥериде не чеберлелген, ого иженедигер. Онызын слер башкыда Сÿÿнчилÿ Jардыҥ чындык сöзинде укканыгар. 6 Бу сöс слердиҥ бойыгарда jÿрÿп, бастыра телекейде чилеп, бойыныҥ ÿренин тууйт. Слер Кудайдыҥ jакшылыгын угуп, оны чындаптаҥ билип алган кÿннеҥ ала бу сöс слердиҥ де бойыгарда öзÿп jат. 7 Кудайдыҥ jакшылыгы керегинде Епафрастаҥ укканыгар. Ол бистиҥ сÿÿген, кожо иштеген кижибис, слерге болуп Христостыҥ чындык jалчызы эди. 8 Слерге Тыннаҥ берилген сÿÿш керегинде биске jетирген кижи ол. 9 Оныҥ учун бис те, слер керегинде уккан кÿннеҥ ала, слер учун токтобой мÿргÿп, сурап jадыбыс: слерге Кудай Бойыныҥ табын толо билерге бергей, слерди тынныҥ ойгорлыгыла, оҥдожыла толтыргай; 10 ончозында Кайраканга jараарынча эдип, Ого jарамык jÿргейигер, не ле быйанду керекте тÿжÿмдÿ болгойыгар, Кудайды билип аларында öзÿп тургайыгар. 11 Бого болуп Ол слерди Бойыныҥ улу кÿчине келиштире ончо jандай тыҥыткай, узакка чыдамкай ла турумкай эткей. 12 Адага сÿÿнип, алкыш-быйан айдыгар. Ол слерге jарыктыҥ каандыгындагы агарулардыҥ энчизинеҥ алар арга берген. 13 Ол бисти карачкыныҥ бийлежинеҥ jайымдап, Бойыныҥ сÿÿген Уулыныҥ Каандыгына кöчÿрген. 14 Оныҥ Уулыныҥ Бойында jайым боло бергенис — кинчектердеҥ jайымдаш алганыс.
Кижи ле Христос
15 Ол — кöрÿнбес Кудайдыҥ сÿр-кебери, Ол — тун туулганы, ончо jайалганныҥ башталганы. 16 Ол ажыра ончозы jайалган теҥеридези де, jердези де, кöскö илинери де, илинбези де, ширеелер де, башкарулар да, башталгалар да, öрöги jаҥдар да. Ончозы Ол ажыра ла Ого jайалган. 17 Ол ончозынаҥ озо бар болгон, Оныҥ Бойында ончозы бой-бойыла тудушталган. 18 Ол эт-канныҥ — Серкпениҥ Бажы. Ол — башталга, ончозында баштапкы болорго, Ол — тун туулганы, öлгöндöр ортодо баштапкы тирилгени. 19 Оныҥ Бойында ончозы толо болзын деп, Кудай кÿÿнзеген ине. 20 Ол Бойы ажыра, Бойыныҥ керÿ агаштагы каны ажыра амыр jайап, jерде ле теҥериде jÿргендерди ончозын Кудайла jараштырган. 21 Слер качан да jаман керектеригердеҥ улам Кудайла ортогор ыраган, Оныҥ öштÿлери болгоныгар. 22 Эмди дезе Христос Бойыныҥ jердеги эди-каны ажыра, Бойыныҥ öлÿми ажыра слерди Кудайла катап jараштырган. Кудайдыҥ алдында слерди агару, jек jок ло буру jок тургузарга, Оныҥ анайда эткени ол. 23 Jе слер бÿдеринде бек болор ло эреҥистелбес учурлу, слерге Сÿÿнчилÿ Jар берген ижемjидеҥ кыйбас учурлу. Бу Jарды слер укканыгар, ол теҥери алдында jÿргендерге ончозына jарлалган, мен, Павел, бу Jардыҥ jалчызы боло бергем.
Серкпениҥ jалчызы
24 Эмди слер учун шыралагамда, сÿÿнип jадым. Эди-канымла шыралап, Христостыҥ шыраларын толтырадым. Мен Оныҥ Эди-Каны деген Серкпе учун шыралайдым. 25 Мен Кудайдыҥ умзанганын бÿдÿрейин деп, бу Серкпениҥ jалчызы боло бергем. Кудай Бойыныҥ сöзин слерге толо jарлазын деп, меге бÿдÿмjилеген. 26 Оныҥ сöзи кöп чактардыҥ ла ÿйелердиҥ туркунына jажырылган jажыт болгон, эмди дезе Оныҥ агаруларына ачылган. 27 Кудай олорго бу jажыттыҥ ончо калыктар ортозындагы мактулу байлыгын ачарга кÿÿнзеген. Бу jажыт — слерге мактулу ижемjи берип турган, слердиҥ jÿрегерде jÿрген Христос. 28 Бис Оны jарлыктап jадыбыс, кажы ла кижини Христостыҥ Бойында толо кемине jеткен эдип Кудайдыҥ алдында тургузалы деп, кажы ла кижини ончо ойгорлыкла ÿредип ле бÿдÿндирип jадыбыс. 29 Бого болуп мениҥ бойымда иштеп турган Оныҥ улу кÿчиниҥ шылтузында тартыжып, кÿчим кысканбай иштеп jадым.
1 Слер учун, Лаодикиядагы карындаштар учун, чырайымды кöрбöгöн ончо карындаштар учун канайда тыҥ тартыжып jÿргенимди билигер деп турум. 2 Олордыҥ jÿректери коот алзын, сÿÿште бириккилезин, Кудайдыҥ jажыдын — Христосты билип, толо бÿдÿмjилÿ болзын деп, мыны эдип турганым ол. 3 Христостыҥ Бойында дезе ойгорлыктыҥ ла билимниҥ ончо эрjинези jажырылган. 4 Кем де слерди чынга бодолду сöстöрлö мекелебезин деп, мыны айдып турганым бу. 5 Слерле кожо эмес те болзом, jе санаамла слерле кожо jÿрÿп jадым, слердиҥ аайлу-башту jÿргенигерди ле Христоско бек бÿткенигерди кöрÿп, сÿÿнип jадым.
Христос ажыра толо jÿрÿм
6 Оныҥ учун Христос Иисус Кайраканды канайып алынганыгар, анайып Оныҥ Бойында jÿрÿгер. 7 Слерди ÿреткенинче, Оныҥ Бойында тазылданып, jÿрÿмигерди тöзöгöр, бÿдеринде тыҥыдыныгар, jÿректеригер алкыш-быйанла толзын. 8 Аjарынып jÿрÿгер, ойгор айдыныштарла, куру тöгÿнле слерди кем де баштап алып апарбазын. Олор кижиниҥ ÿредÿзине, телекейди башкарган jасактарга тöзöлгöн, jе Христоско эмес, 9 нениҥ учун дезе Оныҥ Бойында Кудайдыйы ончозы толо jÿрÿп jат, 10 слер де Оныҥ Бойында толо кемине jеттигер. Ол ончо башталганыҥ ла jаҥныҥ бажы эди. 11 Слер Оныҥ Бойында томдолдыгар. Слерди кижиниҥ колы томдободы, jе слердеҥ кинчектÿ эт-канныҥ бойы алылган. Андый томдошты Христос эткен. 12 Креске тÿжÿп, Оныла кожо бойыгарды кöмдигер. Креске тÿжÿп ок, Оны тиргискен Кудайдыҥ кÿчине бÿткенигер ажыра Оныла кожо тирилдигер. 13 Слерди де, кинчектердеҥ улам, эди-каныгар томдолбогонноҥ улам öлÿп калган бойыгарды, Кудай Оныла кожо тындандырып, ончо кинчектеригерди таштаган. 14 Ол Jасактыҥ некелтелерине тöзöлип бичилген тöлÿлеристи кырып, оны jолыбыстаҥ кедери алып, керÿ агашка кадап койгон. 15 Башталгалардыҥ ла öрöги jаҥдардыҥ кÿчин айрып, олорды уйатка салып, jеҥгенин байрамдаган. 16 Анайдарда, нени jип, нени ичип турганыгар, байрам кÿндерди, ай jаҥырганын ла суббот кÿндерди темдектеп турганыгар ба, jок по, слерди кижи jаргылабазын. 17 Бу jÿк келетен немелердиҥ кöлöткöзи эмей, эмди бары — Христостыйы. 18 Jобожыдынары, ангелдерге бажырып jÿрери керегинде тöгÿн сöстöрлö слерди кем де мекелебезин. Андый улус кöргöни керегинде айдып, кижиниҥ санаазыла калас мактанып jадылар. 19 Олор Башла колбуны jылыйтып койгондор. Баштаҥ ÿйелердиҥ ле учуктардыҥ шылтузында ончо эт-кан jеткилделип, бирге биригип, Кудайдыҥ кÿÿниле öзöт. Фпзрснркн йнен ÖкÖпз кд »Ÿпдпз 20 Христосло кожо öлÿп, бу телекейди башкарып турган jасактардаҥ jайымдалган болзогор, эмдиге телекейде jÿргенигер чилеп, олорго не башкартып турганыгар 21 «Мыны этпе», «оны jибе», «ого тийбе» — деп? 22 Бу ончозы — кижиниҥ jакылталары ла ÿредÿзи. Олор удурум, 23 башбилинип Кудайды тоорында, jобожыдынарында, эт-канды jободорында кандый да ойгор деп кöрÿнет, jе олордо туза jок, олор jÿк кижиниҥ кÿÿнин бÿдÿрерине экелет.
1 Анайдарда, Христосло кожо тирилген болзогор, теҥеридезине, Кудайдыҥ оҥ jанында Христос отурган jерге, jÿткÿгер. 2 Теҥеридези керегинде сананыгар, jердези керегинде эмес. 3 Слер öлÿп калган инегер, эмди слердиҥ jÿрÿмигер Христосло кожо Кудайдыҥ Бойында jабылган. 4 Христос — слердиҥ jÿрÿмигер, Ол ачылза, слер де Оныла кожо макта ачыларыгар.
Эски ле jаҥы jÿрÿм
5 Оныҥ учун jердеги бойыгардыҥ эт-каныгарды öлтÿригер балыр jÿретенин, быjарды, кычаны, jаман кÿÿнди, ачыркашты. Ачыркаш — ол чалуга бажырыш. 6 Бу ончозынаҥ улам Кудайга бакпай турган улуска Оныҥ чугулы келип jат. 7 Качан да, мындый керектер эдип jÿреригерде, бу улус чылап кылынып jÿрген эдигер. 8 Эмди дезе, мыны ончозын кедери эдигер чугулданышты, аткыйланышты, öчти, керишти, багай куучындарды. 9 Бойбойыгарга тöгÿн неме айтпагар, слер jебрен кижини ончо керектериле кожо бойыгардаҥ алып, таштап койгон инегер. 10 Слер бойыгарга jаҥы кижини кийип алдыгар. Бу jаҥы кижи Кудайды билип, бойыныҥ Jайаачызыныҥ сÿр-кеберине тÿҥейлежип, jаҥырып jат. 11 Мында эмди еллин де, иудей де, томдолгоны да, томдолбогоны да, туш кижи де, скиф те, кул да, jайым кижи де jок. Jÿк Христос бар, Ол — ончозы, Ол — ончозында. 12 Анайдарда, Кудайдыҥ талдап алгандары, Оныҥ агару ла сÿÿген улузы чылап, быйансышты, буурсашты, быйанзак, тöп, jобош, узакка чыдамкай болорын кийимди чилеп кийип алыгар. 13 Бой-бойыгарга чыдамкай болугар, кем кемигерге комудалду болзо, jаманын таштагар. Кайракан jаманыгарды таштаганы чылап, слер де бой-бойыгардыҥ jаманыгарды таштагар. 14 Мыныҥ ончозыныҥ ÿстине бойыгарга сÿÿшти кийигер, сÿÿш ончозын толо кеминде бириктирет. 15 Jÿректеригерде Христостыҥ амыры башкаргай. Слерди Кудай кычырган, амырга болуп бир эт-кан эдип бириктирген ине. Алкыш-быйанду болугар. 16 Христостыҥ сöзи ончо байлыгыла слердиҥ бойыгарда jÿргей. Бой-бойыгарды ончо ойгорлыкла ÿредигер ле бÿдÿндиригер; jÿректеригерде Кудайга алкыш-быйанду болуп, Ого сарындар, мак jаҥарлар, тыннаҥ берилген jаҥарлар айдыгар. 17 Нени айдып эмезе нени эдип турганыгар, ончозын Иисус Кайраканныҥ адына болуп эдигер, Ол ажыра Ада Кудайга алкыш-быйан айдыгар.
Бой-бойы ортодогы колбулар
18 Ÿй улус, эрлеригерге багыгар. Кайраканныҥ алдында анайда эдери чын болор. 19 Эр улус, ÿйлеригерди сÿÿгер, олорды ачуркандырбагар. 20 Балдар, ада-энегерге ончозында сöсуккур болугар. Онызы Кайраканга jарап jат. 21 Адалар, балдарыгарды ачындырбагар, олор санааркабазын. 22 Кулдар, jердеги бийлеригерге ончозында багыгар. Мыны олорго jараарга болуп олордыҥ кöзинче этпегер, карын, Кайраканнаҥ айап, акту jÿректеҥ эдигер. 23 Нени де этсегер, ончозын бастыра кÿÿнигердеҥ эдигер, кижилерге чилеп эмес, Кайраканга чылап эдигер. 24 Мыныҥ ордына Кайраканнаҥ энчи алатаныгарды билетен инегер. Слердиҥ Бийигер — Христос, слер Ого jалчыланып jадыгар. 25 Кем дезе jаманды эдип турган, ордына jаманды алар Кудай улусты ылгабай jат.
1 Слер де, бийлер, кулдарга чынынча, чындыгынча эдип jÿрÿгер. Слерде де теҥериде Бий барын ундыбагар.
Алкыш сöстöр
2 Jаантайын мÿргÿгер, мÿргÿÿлде сергек болугар, алкыш-быйан айдыгар. 3 Анайда ок бис те учун мÿргÿгер. Кудай биске сöс айдар ла Христостыҥ jажыдын jарлаар арга бергей. Бого болуп мен кижендÿ jÿрÿп jадым. 4 Мен канайып айдар учурлу, анайып бу jажыт керегинде мени ачыгынча айткадый болзын деп мÿргÿгер. 5 Кудайга бÿтпес улусла керсÿ тудуныгар, ончо бар айалганы тузаланыгар. 6 Сöзигер jаантайын jакшылыкту ла чечен болзын. Кажы ла кижиге канайып каруу jандыратанын билип jÿрÿгер.
Эзен айттырыштар
7 Мен керегинде ончозын слерге сÿÿген Тихик карындаш айдып берер. Ол Кайраканга чындык ишчи, мениле кожо иштеп jÿрген кижи болор. 8 Бистиҥ айалгаларысты слерди билзин деп, jÿректеригер коот алзын деп, оны слерге ийгеним ол. 9 Оныла кожо чындык ла сÿÿген Онисим карындаш барып jат. Ол слердиҥ улустаҥ. Олор мындагы айалгаларды слерге ончозын айдып берер. 10 Мениле кожо киженде Аристарх слерге эзен айдат. База Варнаваныҥ агалу-ийиндÿ Марк карындажынаҥ слерге эзен. Марк керегинде jакаруларды алган эдигер слерге келзе, jуудып алыгар. 11 Анайда ок Иуст деген Иисустаҥ слерге эзен. Томдолгондордоҥ jаҥыс олор мениле кожо Кудайдыҥ Каандыгына болуп иштеп jадылар. Олор меге коот болгондор. 12 Слердиҥ улустаҥ Христос Иисустыҥ кулы Епафрас эзен айдат. Слерди толо кеминде болзын деп, Кудайдыҥ табын бÿдÿреринде туркаары болуп jÿрзин деп мÿргÿп, ол слер учун jаантайын тартыжат. 13 Ол слерге болуп, Лаодикиядагы ла Иерапольдогы карындаштарга болуп кÿчин кысканбай иштейт деп, керелеп турум. 14 Бистиҥ сÿÿген эмчибис Лука ла Димас слерге эзен айдадылар. 15 Лаодикиядагы карындаштарга, анайда ок Нимфага, оныҥ айылдагы серкпезине эзен айдыгар. 16 Бу самара слерде кычырылза, ол Лаодикиядагы да серкпеде кычырылзын. Слер Лаодикиядаҥ келер самараны кычырыгар. 17 Архиппке айдыгар «Сен, Архипп, Кайраканнаҥ алган ишти кыйалтазы jогынаҥ бÿдÿр». 18 Мен, Павел, бу сöстöрди акту бойымныҥ колымла бичип турум «Мениҥ кÿлÿÿмди ундыбагар. Кудайдыҥ jакшылыгы слерле болгой» Аминь.
Пaвел Aпостолдыҥ Фессaлоникaдaгы Серкпеге Бaштaпкы Caмaрaзы
1 Павелдеҥ, Силуаннаҥ ла Тимофейдеҥ — Фессалоникада Ада Кудайдыйы ла Иисус Христос Кайракандыйы болгон серкпеге. Слерге jакшылык ла амыр jетсин.
Фессалоникадагы бÿдÿп тургандардыҥ jозогы
2 Мÿргÿÿбисте слерди эске алынып, ончогор учун Кудайга jаантайын алкыш jетирип jадыбыс. 3 Кудайга бÿдÿп, эдип jÿргенигерди, сÿÿшке болуп иштеп, jобоп jÿргенигерди, Иисус Христос Кайраканыска иженип, турумкай болгоныгарды Кудайдыҥ ла Адабыстыҥ алдында туркаары сагыжыста алып jÿредис. 4 Кудай слерди сÿÿп jат, карындаштар, Ол слерди талдап алганын билерис. 5 Сÿÿнчилÿ Jар слерге jаҥыс та сöслö эмес, jе кÿчле, Агару Тынла, толо бÿдÿндирÿле jарлалган. Ортогордо слерге болуп канайда кылынып jÿргенисти бойыгар да билеригер. 6 Слер бистеҥ ле Кайраканнаҥ тем алдыгар; кöп кыстадып, Агару Тыннаҥ берилген сÿÿнчиле сöсти jуудып алдыгар. 7 Оныҥ учун Македонияда ла Ахаияда бÿдÿп турган ончо улуска тем боло бердигер. 8 Слердеҥ Кудайдыҥ сöзи jаҥыс та Македонияда ла Ахаияда угулган эмес, jе Кудайга бÿдÿп турганыгардыҥ табыжы ончо jерлерге jайылган. Оныҥ учун биске мыны айдары керек jок. 9 Слерге барып келгенисти улус бойы айдыжат ине, анайда ок чалулардаҥ Кудайга канайып буруганарды, тирÿ ле чын Кудайга кулга jÿргенигерди, 10 теҥеридеҥ Оныҥ Уулын, тиргизилген Иисусты сакып турганыгарды. Ол бисти келип jаткан чугулдаҥ айрып jат.
Кудайга jараарынча эдип турубыс
1 Слерге барып келгенис темей эмезин бойыгар билеригер, карындаштар. 2 Jе башкыда Филиппыда шыралап ла базындырып, jаан удурлажуны öдÿп, Кудайдыҥ шылтузында слерге Оныҥ Сÿÿнчилÿ Jарын ачык-jарык jарлыктаганысты база билеригер. 3 Бистиҥ jарлыктаганыста азыш та, кара санаа да, куурмак та jок ине. 4 Карын, Кудай бисти ченейле, jарамыкту деп бодоп, Сÿÿнчилÿ Jарды бÿдÿмjилеген улус чылап айдып jадыбыс. Бис улуска эмес, jÿректеристи ченеп турган Кудайга jараарынча эдип турубыс. 5 Слер билеригер, слерге качан да jарамсыбаганысты, бойыбыска нени де алар деген умзаныш jок болуп айтканысты. Кудай бого керечи! 6 Бисти улус мактазын дебей jадыс — слер де, öскöлöри де. 7 Христостыҥ апостолдоры чылап, слерге некелтелÿ келгедий болгоныс. Карын, ортогордо балдар чылап jÿргенис; балдарын эркелеткен энедий болгоныс. 8 Слерди анайда сÿÿп, слерге jаҥыс та Кудайдыҥ Сÿÿнчилÿ Jарын эмес, jÿрÿмисти де берерге белен болгоныс, нениҥ учун дезе биске кару болгоныгар. 9 Ижибисти ле jоболтобысты санаада алып jÿрген эмейигер, карындаштар. Кемигерди де кÿчсиндирбеске, тÿн-тÿш иштеп, слерде Кудайдыҥ Сÿÿнчилÿ Jарын jарлыктадыс. 10 Бÿдÿп турган слердиҥ алдыгарда агару, чындык ла jек jок кылынып jÿрдис. Оныҥ керечилери — слер ле Кудай. 11 Кажыгарды ла адазы балдарын чылап кöрÿп jÿргенисти билеригер 12 Кудайга jарамыкту кылынзын деп, слерди кычырдыс, сöстöдис, бÿдÿндирдис. Ол слерди Бойыныҥ Каандыгына ла магына кычырат. 13 Оныҥ учун бис те Кудайга туркаары алкыш jетирип jадыбыс. Бистеҥ Кудайдыҥ сöзин угала, jуудып алган эдигер; оны кижиниҥ сöзин чилеп эмес, jе Кудайдыҥ сöзин чилеп jуудып алдыгар. Бу сöс чындаптаҥ андый. Ол слерде, бÿдÿп турган бойыгарда, ижин эдет. 14 Иудей jеринде Христос Иисустыйы болгон Кудайдыҥ серкпелериле чилеп, слерле база андый болгон ине, карындаштар. Олор иудейлердеҥ чилеп, слер де бойыгардыҥ jерлештеригердеҥ шыра кöрдигер. 15 Иудейлер Иисус Кайраканды ла jарчыларды öлтÿргендер, бисти сÿргендер, Кудайга jараарынча этпейдилер, ончолорына удурлажадылар; 16 кара jаҥдулар аргадалзын деп, сöс айдарга турзабыс, буудактап jадылар. Бу ажыра кинчектериниҥ кемин jаантайын толтырадылар. Jе учы-тÿбинде олорго чугул jеткен.
Павел серкпеге ойто келип барарга jÿткийт
17 Бис дезе, карындаштар, кезек öйгö слердеҥ айрыдып койгоныс, чырайыгарды кöрбöй, jе jÿрегисле айрытпай jÿргенис. Слерге тартылып, чырайыгарды кöрöргö там кÿÿнзегенис. 18 Оныҥ учун слерге келерге кÿÿнзегенис; мен, Павел, кöп катап келерге кÿÿнзегем, jе бисти сатана буудактаган. 19 Иисус Кайраканыс алдында ижемjибис кем, сÿÿнчибис кем, мактанып турган кайралыс кем болуп баады? Оныҥ келгенинде слер эмес бедигер? 20 Эйе, слер бистиҥ магыбыс ла сÿÿнчибис.
1 Оныҥ учун, мынаҥ ары чыдажып болбой, Афиныда jаҥыс бойлорыс артсабыс торт деп шÿÿп, 2 слерге Тимофей карындажысты ийдис. Ол Христостыҥ Сÿÿнчилÿ Jарын jарлыктаарында бисле кожо Кудайга иштеп jÿрÿ. Бис оны бÿдÿп турганыгарда слерди тыҥытсын ла кöкÿтсин деп, 3 бу кысталаҥда кем де эреҥистелбезин деп ийгенис. Биске анайда темдектелгенин бойыгар билер инегер. 4 Ол до тушта, слерде болорыста, шыралаарыс деп, слерге озолондыра айтканыс. Андый ла болуп калды, оны билеригер. 5 Оныҥ учун, мынаҥ ары чыдажып болбой, бÿдÿп турганыгар керегинде угуп келзин деп, Тимофейди ийгем. Ченеечи слерди jолдоҥ астыктырар деп, ижибис темей калар деп jалтангам. 6 Эмди дезе, Тимофей слердеҥ бурулып, бÿдÿп турганыгар ла сÿÿжигер керегинде биске jакшы табыш экелди. Бисти jаантайын jакшылап эске алынып jÿргенигерди, бис слерди чилеп, слер де бисти кöрÿксип турганыгарды айтты. 7 Оныҥ учун ончо кату-jоболдо ло кысталаҥда бÿткенигер ажыра кöкÿдÿ алдыбыс, карындаштар. 8 Кайраканга чындык артып jÿрген тужыгарда, эмди бис тирÿ инебис. 9 Слер учун, Кудайыс алдында слердиҥ шылтугарда сÿÿнип jÿрген ончо сÿÿнчибис учун, Ого кандый алкыш jетиргедий эдибис? 10 Чырайыгарды кöрöргö лö бÿдÿп турганыгардыҥ jетпезин толтырарга, тÿн-тÿш турумкай мÿргÿп jадыбыс. 11 Ада Кудай Бойы ла Иисус Кайраканыс слер jаар биске jол ачкай. 12 Слерди дезе Кайракан бой-бойыгарга, ончо улуска сÿÿшле толтыргай ла ажыра толтыргай. Андый ок сÿÿшле бис слерге толгон эмейис. 13 Иисус Кайраканыс ончо агаруларыла кожо келеринде Кудайыс ла Адабыс алдында слер jек jок ло агаруда болзын деп, Ол jÿректеригерди тыҥыткай. Аминь.
Кудайга учурлалган jÿрÿм
1 Анайдарда, карындаштар, канайда jÿретени ле Кудайга jарайтаны керегинде бистеҥ ÿредÿ алган эдигер. Слер анайда ла jÿрÿп jадыгар. Jе мында мынаҥ кöп jедимдерге jедигер деп, Иисус Кайраканныҥ адынаҥ сурап ла кычырып турубыс. 2 Иисус Кайракан ажыра слерге кандый jакылталар бергенисти билер инегер. 3 Кудай слерди агару болзын, балыр jÿрÿм jÿрбей тудунзын деп кÿÿнзейт. 4 Кажыгар ла бойыныҥ эдин агаруда ла кÿндÿде чеберлейтенин билер учурлу, 5 Кудайды билбес кара jаҥдулар чылап, кычагардыҥ кÿÿнине салдырбас учурлу. 6 Карындажыгар jанынаҥ jаман кылынбагар, бу керекте бойыгарга туза бедиребегер. Бу ончозы учун Кайракан öч алат. Ол керегинде башкыда слерге айтканыс ла керелегенис. 7 Кудай бисти быjарга эмес, агаруга кычырган ине. 8 Анайдарда, бакпай турган кижи, кижиге бакпай турган эмес, слерге Бойыныҥ Агару Тынын берген Кудайга бакпай jат. 9 Карындаштык сÿÿш керегинде дезе слерге бичийтени керек jок. Кудай бой-бойыгарды сÿÿрге ÿредип койгон ине. 10 Анайда ла эдип, Македония ичиндеги ончо карындаштарды сÿÿп jадыгар. Jе слерди кычырып турубыс, карындаштар бой-бойыгарды там тыҥыда сÿÿгер, 11 jобош jÿрерге, бойыгардыйын эдерге, акту бойыгардыҥ колыгарла иштеерге там кичеенигер. Ол керегинде слерге айткан эдибис. 12 Туш улус алдында jакшы тудунып, немедеҥ тутабагар деп, мыны айдып турганыс ол.
Кайракан келер
13 Карындаштар, слерди öлгöндöр керегинде билзин деп турубыс, ижемjизи jок öскö улус чылап, слерди ачуланбазын деп. 14 Иисус öлöлö тирилген деп бÿдÿп турган болзобыс, Иисуска бÿдÿп öлгöн улусты Кудай Оныла кожо экелер деп, бÿдÿп jадыбыс ине. 15 Мыны слерге Кайраканныҥ сöзиле айдып турубыс: бис, Кайраканныҥ келеринде jÿрÿп, артып калар улус, öлгöндöрди бир де озолобозыс. 16 Jакару угулар — архангелдиҥ ÿни ле Кудайдыҥ амыргызыныҥ табыжы. Кайракан Бойы теҥеридеҥ тÿжер, Христостыҥ Бойындагы öлгöн улус озо тирилер. 17 Оноҥ бис, тирÿ арткан улус, Кайраканла кейде туштажарга, олорло кожо булутка ала койыларыс. Анайып jаантайын Кайраканла кожо болорыс. 18 Оныҥ учун бу сöстöрлö кöкÿдижигер.
Ойгу ла эрÿÿл бололы
1 Öйлöр лö кÿндер керегинде слерге бичийтени керек jок, карындаштар. 2 Кайраканныҥ кÿни тÿнде уурчы чылап келерин бойыгар да быжу билеригер. 3 «Амыр, кайдаҥ да jеткер jок» дешкилеп турза, олорго сакыбаган jанынаҥ jайраду табарар. Ол барлу ÿй кижиге табарып толголткон оорудый болор. Олор мынаҥ бир де кыйыжып болбос. 4 Слер дезе, карындаштар, карачкыда эмезигер, ол кÿн слерге уурчы чылап jеде конбос. 5 Слер ончогор — jарыктыйы ла тÿштийи инегер. Бис тÿндийи де, карачкыныйы да эмезис. 6 Анайдарда, öскöлöри чилеп уйуктабайлы, jе ойгу ла эрÿÿл бололы. 7 Уйуктап турган кижилер тÿнде уйуктайдылар, ичип тургандары тÿнде ичинип аладылар. 8 Бис дезе, тÿштийи бойыбыс, эрÿÿл бололы. Бойыбыска бÿдетенин ле сÿÿшти алалы, ол кöö-куйагыс болор; аргадаларыс деп, бойыбыска ижемjини алалы, ол темир бöрÿгис болор. 9 Кудай бисти чугул кöрзин деп эмес, Иисус Христос Кайраканыс ажыра аргадаш алзын деп туткан. 10 Ойгу ба, айса уйуктап jатканыс па, Оныла кожо jÿрзин деп, Ол бис учун öлгöн. 11 Оныҥ учун, эмди эдип турганыгар чылап, бой-бойыгарды кöкÿдип, бой-бойыгарды тыҥыдыгар.
Jакшыны эдигер, Тынды öчÿрбегер
12 Слерди, карындаштар, сурап турубыс: Кайраканга болуп jол кöргÿзип, санандырып, ортогордо иштеп jÿргендерди тоогор. 13 Олорды сÿÿп, эдип jÿрген ижи учун эҥ бийик кÿндÿ эдигер. Ортогордо амыр болзын. 14 Анайда ок слерди, карындаштар, кычырып турубыс: аай-баш jок улусты санандырыгар, бортыктарды кöкÿдигер, jÿдектерди jöмöгöр, ончо улуска узакка чыдамкай болугар. 15 Кемге де jаманныҥ ордына jаманды jандыра бербегер. Карын, бой-бойыгарга ла ончо улуска jаантайын быйанзак болугар. 16 Jаантайын сÿÿнип jÿрÿгер. 17 Туркаары мÿргÿгер. 18 Ончозы учун алкыш jетиригер. Слерге, Христос Иисусла бирлик болуп jÿргендерге, Кудайдыҥ табы андый. 19 Тынды öчÿрбегер. 20 Судурлап айдылганды jектебегер. 21 Ончозын ченеп кöрÿгер, jакшыдаҥ тудуныгар. 22 Не ле бÿдÿм jаманнаҥ кыйыжыгар. 23 Амырдыҥ Кудайы Бойы дезе слерди толо агарулазын; Иисус Христос Кайраканыс келеринде тыныгар, jулагар ла эдигер бÿткÿл, jек jок болуп чеберлелзин. 24 Слерди кычырып турганы чындык, Ол мыны jайаар. 25 Карындаштар, бис те учун мÿргÿгер. 26 Ончо карындаштарды агару окшошло уткыгар. 27 Кайраканла слерди сурап турум бу самараны ончо карындаштарга кычырыгар. 28 Иисус Христос Кайраканыстыҥ jакшылыгы слерле кожо. Аминь.
Пaвел Aпостолдыҥ Фессaлоникaдaгы Серкпеге Экинчи Сaмaрaзы
1 Павелдеҥ, Силуаннаҥ ла Тимофейдеҥ — Фессалоникада Ада Кудайдыйы ла Иисус Христос Кайракандыйы болгон серкпеге. 2 Слерге Ада Кудайыстаҥ ла Иисус Христос Кайраканнаҥ jакшылык ла амыр jетсин.
Кайракан агаруларда макталарга келер
3 Бис Кудайга слер учун jаантайын алкыш jетирер учурлу, карындаштар. Онызы чын, нениҥ учун дезе, бÿдÿп турганыгар там тыҥып, кажыгардыҥ ла бой-бойыгарга сÿÿжигер арбындап jат. 4 Оныҥ учун Кудайдыҥ серкпелеринде бис бойыс слерле мактанып jадыбыс — ончо истежÿлерди ле кысталаҥдарды öдÿп, чыдамкай болгоныгарла, бÿдÿп турганыгарла. 5 Мынызы Кудайдыҥ jаргызы чындык болгонын керелейт слер Кудайдыҥ Каандыгына jарамыкту деп бодолорыгар. Ого болуп шыралап jадыгар. 6 Кудай чындык болгонды эдип, слерди кыстап турган улусты кыстаар, 7 слерге, бисле кожо кыстадып тургандарга, токынал берер. Мынызы Иисус Кайракан Бойыныҥ кÿчиниҥ ангелдериле кожо от jалбыжында теҥеридеҥ ачылза болор. 8 Ол Кудайды билип албагандардаҥ ла Иисус Кайраканыстыҥ Сÿÿнчилÿ Jарына бакпастардаҥ öч алар. 9 Олор мöҥкÿ öлÿмле кезедилер Кайраканныҥ чырайынаҥ ла Оныҥ кÿчиниҥ магынаҥ ырадылар. 10 Ол Бойыныҥ агарулары ортодо макталайын деп, ончо бÿткендер ортодо кайкадайын деп келген ол кÿнде андый болор. Слер база ондо болорыгар, нениҥ учун дезе бистиҥ керебиске бÿттигер. 11 Бого болуп слер учун jаантайын мÿргÿп, Кудайыс Оныҥ кычырузына слерди jарамыкту этсин деп, слерди jакшыга кÿÿнле толтырсын деп, Бойыныҥ кÿчиле бÿдериниҥ ижин этсин деп, сурап jадыбыс. 12 Ол тушта Иисус Кайраканыстыҥ ады слердиҥ бойыгарда макталар, слер Кудайыстыҥ ла Иисус Христос Кайраканыстыҥ jакшылыгыла Оныҥ Бойында макталарыгар.
Jарамас jажыды качан ок иште
1 Карындаштар, Иисус Христос Кайраканыстыҥ келери ле Ол бисти Бойына jууры керегинде айтса, сурап турубыс: 2 оп-соп тÿшпегер, тыннаҥ да, сöстöҥ дö тÿймебегер; бис ийгендий, Кайраканныҥ кÿни качан ок jедип келген деп бичилгендий самарадаҥ да тÿймебегер. 3 Слерди кем де канайып та тöгÿндебезин. Кудайдаҥ jана тÿжÿш болбойынча, кинчектиҥ кижизи, jайраду уулы ачылбайынча, ол кÿн келбес. 4 Ол ончозына удурлажар, Кудай деп адалганнаҥ эмезе улус неге бажырып турганнаҥ ончозынаҥ бийиктединер. Оноҥ болгой Кудайдыҥ Öргööзинде отурып алып, бойын Кудай деп jарлаар. 5 Мен слерде болорымда, мыны слерге айдып jÿргеним санаагарга кирбейт пе? 6 Ого бойыныҥ öйинде ачыларын не тудуп турганын эмди билип jадыгар. 7 Jарамас jажыды качан ок иште ине, jе озо баштап эмди тудуп турганы кедери алылар учурлу. 8 Ол тушта jарамастузы ачылар. Оны Иисус Кайракан Бойыныҥ тыныжыла öлтÿрер, Бойыныҥ келгениниҥ ачылганыла jоголтор. 9 Jарамастузыныҥ келери — ол сатананыҥ ижи. Ол тöгÿн ончо кÿчле, билдилерле, кайкалдарла келер; 10 jайрадылып jаткандарды не ле деп тöгÿндеп, чындык эмеске экелер. Олор аргадалайын деп, чынныҥ сÿÿжин jуутпаганы учун jайрадылып jадылар. 11 Бу учун Кудай олорго азыштыҥ кÿчин ийер, олор тöгÿнге бÿтсин деп, 12 чынга бÿтпеген, jе тöгÿннеҥ соот тапкан ончо улус jаргылалсын деп.
Сöслö слерге табыштырып берген ÿредÿдеҥ бек тудуныгар
13 Кайракан слерди сÿÿп jат, карындаштар. Бис дезе слер учун Кудайга jаантайын алкыш jетирер учурлу. Ол слерди Тынла агаруланып ла чынга бÿдÿп аргадалзын деп, баштапкыларды чылап талдап алган ине. 14 Бого Ол слерди бис jарлыктаган Сÿÿнчилÿ Jар ажыра кычырган, Иисус Христос Кайраканыстыҥ магына слерди jедингедий болзын деп. 15 Анайдарда, карындаштар, бек болугар, сöслö эмезе самарабысла слерге табыштырып берген ÿредÿдеҥ тудуныгар. 16 Бисти сÿÿген, Бойыныҥ jакшылыгыла мöҥкÿ токынал ла jакшылыкту ижемjи берген Иисус Христос Кайраканыс Бойы, Кудай Адабыс 17 jÿректеригерди токынаткай, слерди ончо быйанду керекте ле сöстö тыҥыткай.
1 Адакыда, карындаштар, бис учун мÿргÿгер, слерде де чилеп, Кайраканныҥ сöзи ылтам тарказын ла макталсын деп, 2 jарабас кылыкту ла jаман улустаҥ айрылалы деп, нениҥ учун дезе Кудайга ончозы бÿтпейдилер. 3 Jе Кайракан чындык, Ол слерди тыҥыдып, jаманнаҥ чеберлеер. 4 Бис Кайракан ажыра слерге бÿдÿмjилÿ слерге jакарганысты бÿдÿрип jÿредигер ле бÿдÿреригер. 5 Кайракан дезе Кудайдыҥ сÿÿжине ле Христостыҥ чыдузына jÿректеригерге jол кöргÿскей.
Иштеер кÿÿни jок кижи ажанбас
6 Иисус Христос Кайраканыстыҥ адыла слерге jакарып турубыс, карындаштар аай-баш jок jÿрÿп, бистеҥ алган ÿредÿле jÿрбей турган не ле карындаштаҥ кыйыжыгар. 7 Бистеҥ канайда тем алатанын бойыгар билер инегер. Бис слерде аай-баш jок jÿрбеген эдибис. 8 Кемниҥ де калажын тегин jибедис, jе кемигерди де кÿчсиндирбеске, бойыска килебей, тÿн-тÿш иштеп jÿрдис. 9 Бисте jаҥ болбогон учун эмес, карын, бойысты тем эдип кöргÿзерге, анайда эткенис. 10 Слерде болорыста, jакарганыс иштеер кÿÿни jок кижи ажанбас. 11 Jе кезигер аай-баш jок jÿрÿп, нени де этпей, сандырап jадылар деп угадыс. 12 Андый улусты Иисус Христос Кайраканныҥ адынаҥ jакарып ла кычырып турубыс: токыналу иштеп, бойыныҥ калажын jизин. 13 Слер дезе, карындаштар, быйанды эдип, чылабагар. 14 Кем кижи бу самарадагы сöзибисти укпаза, ол кижини аjаруга алыгар, оны уйалтарга, оныла колбу тутпагар. 15 Jе öштÿге бодобогор, карындашты чылап санандырыгар. 16 Амырдыҥ Кайраканы Бойы jаантайын ла ончо эп-аргала слерге амыр бергей. Кайракан ончогорло кожо! 17 Мен, Павел, бу уткуулды бойымныҥ колымла бичип турум. Кажы ла самарамды анайда темдектеп, анайда ла бичип jадым. 18 Иисус Христос Кайраканыстыҥ jакшылыгы ончогорло кожо. Аминь.
Пaвел Aпостолдыҥ Тимофейге Бaштaпкы Сaмaрaзы
1 Аргадаачы Кудайыс ла ижемjибис Христос Иисустыҥ jакарганыла Христос Иисустыҥ апостолы Павелдеҥ. 2 Тимофейге, бÿдÿп jÿреринде чып-чын уулга. Сеге Ада Кудайдаҥ ла Христос Иисус Кайраканыстаҥ jакшылык, быйан ла амыр jетсин.
Тöгÿн ÿредÿчилер керегинде озолодо айтканы
3 Македония jаар ууланып jадала, сени Ефесте артып калзын, кезик улусты кычырсын деп сурагам, öскö ÿредÿ таркатпазын деп, 4 сананып тапкан куучындарга ла учы-куйузы jок угы-тöзине бойлорын берип салбазын деп. Мынызы кöп сабазында бÿдÿп jÿреринде Кудай башкарарына эмес, блааш-тартышка экелет. 5 Ол кычыруныҥ амадузы — акту jÿректеҥ, ару санаадаҥ ла экиjÿстенбей бÿдÿп jÿреринеҥ табылган сÿÿш. 6 Бу амадудаҥ кезик улус jана болуп, куру эрмек-куучынга jайылган. 7 Олор Jасактыҥ ÿредÿчилери болор кÿÿндÿ, бойлоры дезе нени айдып та, неге бÿдÿмjилеп те тургандарын аайлабай jадылар. 8 Jасакла чын тузаланып турза, ол jакшы деп, бис билерис. 9 Анайда ок билерис, Jасак акту улуска учурлалбаган, ол jазык эткендерге ле бакпастарга, ак-чек эместерге ле кинчектÿлерге, Кудайы jок кижилерге ле быjарсыгандарга, адазын ла энезин öлтÿреечилерге, кижи öлтÿреечилерге учурлалган; 10 баскындарга, ÿй улусла чылап билишкен эр улуска, кижиниҥ тынын кулданаачыларга, тöгÿнчилерге, тöгÿндеп керелеечилерге, кемжикпеген ÿредÿге удура ончо немеге учурлалган. 11 Бу ÿредÿ алкышту Кудайдыҥ мактулу Сÿÿнчилÿ Jарына келижет; Ол мыны меге ижемjилеген.
Кудайдыҥ быйаны учун алкыш
12 Меге кÿч берген Христос Иисус Кайраканыска алкыш-быйаным. Ол мени чындык деп бодоп, ишке тургускан. 13 Башкыда Оны jамандагам, истегем ле тарындыргам, jе меге быйан эдилген, нениҥ учун дезе билбей ле бÿтпей jадып анайда эткем. 14 Кайраканыстыҥ jакшылыгы дезе мени Христос Иисуска бÿдериле, сÿÿшле артыктай толтырган. 15 Бат, jуудып аларга jарамыкту чындык сöстöр: Христос Иисус телекейге кинчектÿ улусты аргадаарга келген, олордыҥ баштапкызы мен эдим. 16 Иисус Христос Бойыныҥ ончо узак чыдузын озо мен ажыра кöргÿссин деп, бого болуп меге быйан эдилгени ол. Мынызыла мöҥкÿ jÿрÿм аларга Ого бÿдетен улуска тем эткен. 17 Чактардыҥ Каанына, öлбöс, кöрÿнбес, бирлик Кудайга, ÿргÿлjи чакка кÿндÿ ле мак. Аминь. 18 Тимофей уулым, сен керегинде jарчылар ажыра айдылган сöстöргö келиштире бу jакылтаны сеге берип турум. Бу сöсти тузаланып, jакшы jуучыл чылап тартыш. 19 Кудайга бÿдÿп, ару санаалу бол. Кезик улус ару санааны jектеп койгон, олордыҥ Кудайга бÿткени талайда кереп чилеп оодылган. 20 Олордыҥ тоозында Именей ле Александр. Кудайды jамандабаска ÿренип алзын деп, олорды кöрмöскö берип ийгем.
Серкпениҥ Кудайга бажырары
1-2 Элдеҥ озо сурап турум: Кудайга беринип, Оны тооп, токыналу ла тымык jÿрÿм jÿрерге, ончо улус учун, каандар ла jаҥда тургандар учун jайнагар, мÿргÿгер, сурагар, алкыш-быйан айдыгар. 3 Мынызы Аргадаачы Кудайыска jакшы ла jарап jат. 4 Ол ончо улус аргадалып, чынды билип алзын деп jат. 5 Кудай jаҥыс ине, Кудай ла улус ортодогы Ортокчы да jаҥыс, ол — кижи Христос Иисус. 6 Ол ончо улус учун толынты эдип, Бойын берген; мынызы — бойыныҥ öйиниҥ керези. 7 Бого болуп мен jарлыкчыга ла апостолго, бÿдеринде ле чында калыктардыҥ ÿредÿчизине тургузылгам. Чынды айдадым, тöгÿндебей jадым. 8 Анайдарда, эр улус чугулданбай ла эреҥистелбей, ару колдорын кöдÿрип, кандый да jерде мÿргÿзин деп турум. 9 Анайда ок ÿй де улус jарамыкту кийинсин деп турум; тöп болзын ла тудунып билзин, чачын ööргöниле, алтынла, эрjинеле, баалу-чуулу кийимле кееркединбезин, 10 карын, Кудайга беринген кандый ла ÿй кижи эдетен быйанду керектерле кееркединзин. 11 Ÿй кижи унчукпай, сöсуккур болуп ÿренсин. 12 Ÿй кижиге ÿредерге эмезе эр кижини башкарарга jаратпай jадым, ол тымык jÿрер учурлу, 13 нениҥ учун дезе озо Адам jайалган, оноҥ — Ева. 14 Адам тöгÿндеткен эмес, ÿй кижи сыраҥай тöгÿндедип, jазык эткен. 15 Jе ÿй кижи бала тапканыла аргадалар, бÿдÿп ле сÿÿп, агару болуп ла чын сананып jÿрзе.
Серкпедеги башкараачылар
1 Чын айдылган сöс: епископтыҥ ижине jÿткÿген кижи jакшы иш кÿÿнзеп jат. 2 Jе епископ jек jок, бир ÿйлÿ, эрÿÿл, кöгÿстÿ, ак санаалу, кÿндÿзек болор, ÿредип билер учурлу; 3 аракызак эмес, кырмакчы эмес болор, карын, jымжак, амырды сÿÿр, акчага ÿстÿкпес учурлу; 4 акту бойыныҥ айлы-jуртын jакшы башкарар, бала-барказын сöсуккурда тудар, олорго тоомjылу болор учурлу. 5 Акту бойыныҥ айлы-jуртын башкарып билбес кижи Кудайдыҥ Серкпезин канайып кичеер? 6 Ол Кудайга jуукта jаҥы баштанган улустаҥ эмес болор учурлу, сайыркап, кöрмöслö кожо jаргыга кирбезин деп. 7 Ол анайда ок тил-ооско илинбеске ле кöрмöстиҥ чакпызына тÿшпеске, тыш улустаҥ jакшы керелÿ болор учурлу. 8 Диакондор анайда ок jарамыкту улус болор учурлу: экитилденбес, аракыга тартылбас, уйатту астам бедиребес, 9 бÿдериниҥ jажыдын ару санаада чеберлеер. 10 Андый улус озо ченелзин, оноҥ, jек jок болзо, иштезин. 11 Анайда ок ÿй де улус jарамыкту, копчы эмес, эрÿÿл, ончозында чындык болор учурлу. 12 Диакон бир ÿйлÿ болор, бала-барказын ла айлы-jуртын jакшы башкарар учурлу. 13 Jакшы иштегени jакшы айалгага, Христос Иисуска бÿдеринде ачык-jарык болорына jедет ине.
Улу Jажыт
14 Удабастаҥ сеге келерим деп, иженип турум. 15 Саадап калзам, Кудайдыҥ туразында бойын канайда тудунатанын сени билзин деп, мыны бичип турганым бу. Оныҥ туразы — тирÿ Кудайдыҥ Серкпези, чынныҥ баганазы ла тöзи. 16 Кудайга беринериниҥ jажыды кöп керелелген Кудай эт-канду келген, Тынныҥ Бойында акталган, ангелдерге кöрÿлген, калыктарда jарлыкталган, телекейде бÿдÿлген, макта кöдÿрилген.
Тимофейге алкыш сöстöр
1 Калганчы öйлöрдö кезик улус бÿдеринеҥ jана болор деп, Тын jарт айдат. Олор аскыраачы тындарга ла шилемирдиҥ ÿредÿзине бойлорын берип койор. 2 Андый ÿредÿ эки jÿстÿ тöгÿнчилердеҥ келип jат. Олордо уйалар jÿс jок. 3 Олор айыл-jуртту болорын болдыртпайдылар, кезик курсакты jибей тудунсын деп албадайдылар. Кудай бÿткен ле чынды билип алган улус алкыш-быйанын айдып jизин деп, курсакты jайаган ине. 4 Кудайдыҥ ончо jайаганы jакшы, алкыш-быйанла алылып турган ончо неме jектелбес учурлу, 5 нениҥ учун дезе ол Кудайдыҥ сöзиле, мÿргÿÿлле агарулалат. 6 Мыны карындаштарга айдып, Кудайга бÿдериниҥ сöстöриле, сен ээчий барган jакшы ÿредÿле jÿрÿп jадыҥ деп, бойыҥды кöргÿзериҥ. Анайып Христос Иисустыҥ jакшы jалчызы болорыҥ. 7 Карган эмеендердиҥ сананып тапкан jескинчилÿ куучындарынаҥ кыйыжып тур; бойыҥды Кудайга беринеринде тазыктыр. 8 Эт-канды тазыктыратанныҥ тузазы ас; Кудайга беринеринде дезе ончозы тузалу, ондо эмдиги ле келер jÿрÿмге берген сöс бар. 9 Мениҥ айдып турганым чын, оны jуудып аларга jарамык. 10 Бис уур иштеп, базындырышка чыдажып jадыбыс, нениҥ учун дезе тирÿ Кудайга иженедис. Ол ончо улусты, анчада ла бÿдÿп турган улусты аргадайт. 11 Улусты бого кычырып, анайда ÿрет. 12 Jиит те болзоҥ, сени кем де керекке албай калбазын. Карын, бÿдÿп турган улуска сöстö, кылык-jаҥда, сÿÿште, бÿдÿп jÿреринде, ару jÿрÿмде jозок бол. 13 Келбейинчем, Чийимди кычыр, бÿдÿмjиле, ÿрет. 14 Jаандар сеге кол салып алкап турарда, jарчылардыҥ сöстöриле айдылып, сеге берилген jайалтаны керекке албай калба. 15 Мыны ончозын кичее, ого бастыра бойыҥды бер, jедимиҥди ончо улус кöрзин деп. 16 Бойыҥа ла ÿредÿге аjарыҥкай бол, мында турумкай бол. Анайда эдип, бойыҥды да, сени угуп турган улусты да аргадап аларыҥ.
Бир кезик jöп айдып бергени
1 Jажай берген эр кижини каарып айтпа, jе адаҥа чылап айт; jиит уулдарга карындаштарыҥа чылап; 2 jажай берген ÿй улуска энелерге чилеп; jиит кыстарга сыйындарыҥа чылап. Мыны ару санаалу болуп эт. 3 Тул ÿй улусты, чыннаҥ тул ÿй улусты, тооп jÿр. 4 Кандый бир тул ÿй кижи балдарлу эмезе jеен балдарлу болзо, олор элдеҥ озо акту бойыныҥ билезин тооп jÿрерге, jаандарына каруу эдип, олорды кичеерге ÿренсин. Онызы Кудайга jарап jат. 5 Чыннаҥ тул калып, jаҥыскан арткан ÿй кижи Кудайга иженип, болуш сурап, Ого тÿн-тÿш мÿргÿп jат. 6 Сайрап jÿргени дезе тирÿге öлÿп калганы ол. 7 Олорды бого ÿрет, каарып айдар шылтак jок болзын деп. 8 Бойыныҥ улузын, анчада ла айылдагы улузын кичеебей турган кижи дезе бÿдÿп jÿреринеҥ jана тÿжÿп, бÿтпес кижидеҥ jаман болгоны ол. 9 Ас ла салза алтан jашка jеткен, бир эрлÿ болгон тул ÿй кижи тоого кирер аргалу. 10 Ол быйанду керектериле jарлу болор учурлу бала-барка азыраган, кÿндÿзек болгон, агарулардыҥ будын jунган болзо, шыралап jÿрген улуска болушкан, бойын быйанду керек эдерге учурлаган болзо. 11 Jиит тул ÿй улусты тоого кийдирбе, нениҥ учун дезе, сезими ээлеп, Христостоҥ туура апарганда, олор кижиге барар кÿÿндÿ. 12 Башкыда берген сöзин jектегени учун олор jаргыга калар. 13 Мынаҥ башка, иш этпей, айылдар керип jÿрерине ÿренип калгылайт. Jаҥыс та иштебей jÿрген эмес, jе калырууш болгылайт, öскö улустыҥ керектерине киришкилейт, айтпасты айдып jÿргÿлейт. 14 Оныҥ учун тул келин кижиге барзын, бала тапсын, айылдыҥ ижин этсин, öштÿге jаман айдар шылтак бербезин деп, кÿÿнзеп турум. 15 Кезиги jолдоҥ астыгып, сатананы ээчий барган ине. 16 Бÿдÿп турган ÿй кижиниҥ билезинде тул улус бар болзо, олорго болушсын, олор серкпеге jÿк болбозын, серкпе чыннаҥ тул ÿй улуска болужар аргалу болзын. 17 Jакшы башкарып турган jаандар аҥылу кÿндÿде болзын, анчада ла jарлыктап ла ÿредип jÿргендери. 18 Чийимде айдылган: «Теермен айландырган чардыҥ оозын таҥба»; база: «Иштеп jÿргени jалына турар». 19 Эки эмезе ÿч керечи jöмöбöгöн болзо, jаанды бурулап айтканды укпа. 20 Кинчек эдеечилерди ончо улус алдында илезине чыгар, арткан улус айап jÿрзин деп. 21 Кудайдыҥ ла Христос Иисустыҥ алдында, талдап алган ангелдердиҥ алдында айдып, кычырып турум бу jакаруларды озолодо шÿÿнбей бÿдÿр, нени де этсеҥ, улусты ылгабай эт. 22 Кемге де jылгырлап кол салып алкаба, öскö улустыҥ кинчегинде турушпа. Бойыҥды ару тут. 23 Ич-карыныҥ улам сайын оорып турган учун jаҥыс суу ичпе, jе эмештеҥ аракы ичип тур. 24 Кезик улустыҥ кинчектери олордыҥ алдында jаргыга барып, иле кöрÿнет; кезигиниҥ кийнинеҥ барып jадылар. 25 Анайда ок быйанду керектер иле. Иле эмес болзо, туйукта болор аргазы jок.
1 Кудайдыҥ ады ла ÿредÿ jамандалбазын деп, базынчыкта jÿрген кулдар бийлерин jаантайын кÿндÿге турар эдип тоор учурлу. 2 Бÿдÿп турган бийлерлÿ кулдар бийлерин немеге бодобой калбазын, олор — карындаштар. Карын, олорго там кичеенип иштезин, нениҥ учун дезе олор бÿдет, олорды Кудай сÿÿйт, бойлорын быйанду керектерге учурлагандар. Бого ÿредип, бÿдÿмjиле.
Кудайга беринери — байыыр арга эмес
3 Öскö ÿредÿ таркадып, Иисус Христос Кайраканыстыҥ чын сöзиле, Кудайга беринери керегинде ÿредÿле jöпсинбей турган кижи 4 сайыркап jат, нени де билбес, сöс блаашпайынча ла блаажып-тартышпайынча jÿрÿп болбой jат. Мынаҥ улам кÿйÿниш, ööн-бöкöн, jамандаш, jаман серениш, 5 куру сöс блаажыш болуп jат. Андый керектерде санаазы кемжик, чынды jектеген улус туружып, Кудайга беринери ол байыыр арга деп сананып jадылар. 6 Jе улу байлык — Кудайга беринип, не барыла болорзынары. 7 Бис телекейге нени де экелбеген инебис, бу телекейдеҥ нени де чыгарып болбозыс. 8 Курсакту ла кийимдÿ болзобыс, мыныла болорзыналы. 9 Байыырга сананган улус дезе ченелтеге кирип, чакпыга тÿжÿп, эш-кереги jок ло каршулу кöп кычага алдырып jадылар; онызы улуска jаманды ла öлÿмди экелет. 10 Ончо jаманныҥ тазылы — акчага ÿстÿгери. Кезик улус ого беринип, бÿдÿп jÿреринеҥ астыгып, бойлорына бойы кöп кыйын-шыра экелгендер.
Бÿдÿп jÿрериниҥ быйанду тартыжузын öткÿр
11 Сен дезе, Кудайдыҥ кижизи, мынаҥ кыйыш, акту болорго, Кудайга беринерине, бÿдÿп jÿрерине, сÿÿшке, чыдамкай, jобош болорына jÿткÿ; 12 бÿдÿп jÿрериниҥ быйанду тартыжузын öткÿр, мöҥкÿ jÿрÿмнеҥ тудун. Сен Кудайга чындык болгоныҥды кöп улус алдында керелеген инеҥ. 13 Ончозына jÿрÿм береечи Кудайдыҥ алдында ла Понтий Пилат кöзинче Кудайга чындык болгонын керелеген Христос Иисус алдында сени кычырып турум 14 Иисус Христос Кайраканыс ачыларына jетире jакылтаны ару ла jек jок бÿдÿр. 15 Мыны бойыныҥ öйинде алкышту ла сок jаҥыс Башчы, каандардыҥ Кааны, кайракандардыҥ Кайраканы ачар. 16 Ол сок jаҥыс, öлбöс; Ол кем де кирип болбос jарыкта jÿрет. Оны улустыҥ кемизи де кöрбöгöн лö кöрÿп болбос. Ого ÿргÿлjиге кÿндÿ ле кÿч! Аминь. 17 Эмдиги чактыҥ байларына кычыру эт, бойлоры керегинде бийик сананбазын, чындык эмес байлыкка иженбезин, Кудайга ижензин. Ол, jакшысынзын деп, биске ончозын элбеде берип jат. 18 Олор jакшыны этсин ок, быйанду керектерле байызын, неме кысканбазын, öскö улусла ÿлежерге кÿÿнзезин; 19 чын jÿрÿм аларга, келер öйдиҥ jакшы тöзöгöзи болгон байлыкты бойлорына jööзин. 20 Э-э, Тимофей! Сеге берилгенди чеберле, билгир деп тöгÿн адалып турган Кудайга jарабас куру эрмек-куучыннаҥ ла тузазы jок блааш-тартыштаҥ кыйыш. 21 Оны jарлыктап, кезик улус бÿдÿп jÿреринеҥ jана болгон. Слерле jакшылык болгой. Аминь.
Пaвел Aпостолдыҥ Тимофейге Экинчи Сaмaрaзы
1 Менеҥ, Кудайдыҥ табыла Христос Иисустыҥ апостолы Павелдеҥ. Мен Христос Иисустагы jÿрÿм керегинде Кудайдыҥ сöзи аайынча тудулгам. 2 Тимофейге, сÿÿген уулга. Сеге Ада Кудайдаҥ ла Христос Иисус Кайраканыстаҥ jакшылык, быйан ла амыр jетсин.
Алкыш-быйан ла кöкÿдÿ
3 Ада-öбöкöлöрим чилеп ару санаамла бажырып турган Кудайга алкыш-быйаным. Тÿн-тÿш мÿргÿп, сени улайын эске алынып jадым. 4 Кöзиҥниҥ jажын эске алынып, сÿÿнчиле толорго, сени кöрÿксип турум. 5 Экиjÿстенбей бÿдÿп jÿргениҥди эске алынып jадым анайда башкыда Лоида jаанаҥ ла Евника энеҥ бÿткен эдилер. Олордыҥ бÿткени сениҥ бойыҥда да jÿрÿ деп, бÿдÿп jадым. 6 Оныҥ учун сеге кол салып алкаарымда Кудайдаҥ берилген jайалтаны бойыҥда öскÿр деп, эске алындырып турум. 7 Кудай биске коркыйтанныҥ тынын эмес, кÿчтиҥ, сÿÿштиҥ ле бойын тудунарыныҥ тынын берген ине. 8 Оныҥ учун Кайраканыстыҥ керечизи болорго уйалба, Ол учун кижендеткен менеҥ де уйалба. Карын, Кудайдыҥ кÿчиле Сÿÿнчилÿ Jар учун мениле кожо кыйнал. 9 Ол бисти аргадап, агару кычырула, эткен керектерисле эмес, Бойыныҥ темдектеп койгоныла кычырган. Öйлöр башталардаҥ озо биске Христос Иисус ажыра берген jакшылыгыла кычырган. 10 Эмди дезе jакшылыкты Аргадаачыбыс Христос Иисустыҥ ачылганы ажыра кöрÿнер эткен. Ол öлÿмди jоголтып, Сÿÿнчилÿ Jар ажыра jÿрÿмди ле мöҥкÿ болорын иле эткен. 11 Мен бу Jарга jарлыкчы, апостол ло ÿредÿчи эдип тургузылгам. 12 Мынаҥ улам кыйналып турум. Jе уйалбай jадым, нениҥ учун дезе кемге бÿдÿп турганымды билерим; меге ижемjилегенди Ол байагы кÿнге jетире чеберлеер аргалузына бÿдÿп jадым. 13 Христос Иисустыҥ Бойында бÿдÿп ле сÿÿп jÿрерге, менеҥ уккан кемжикпеген сöстöрди тем эдип ал. 14 Сеге ижемjилеген jакшыны бойыбыста jÿрген Агару Тынла чеберле. 15 Асияныҥ ончо улузы менеҥ туура баштанганын билериҥ, олордыҥ тоозында Фигелл ле Ермоген. 16 Онисифор-эштиҥ улузына Кайраканнаҥ быйан jетсин, меге кöп катап коот берип, кижендÿ болгонымнаҥ уйалбаган учун. 17 Карын, Римде болордо, мени кичеенип бедиреп, таап алган. 18 Кайракан ого ол кÿнде Кудайдыҥ быйанын ийсин. Ол меге Ефесте канайда болушканын ончозынаҥ артык билериҥ.
Христос Иисустыҥ jакшы jуучылы
1 Анайдарда, уулым, Христос Иисустагы jакшылыкта кÿч ал. 2 Кöп керечилер кöзинче менеҥ укканыҥды чындык улуска jетир, öскö дö улусты ÿредип койор аргалу болзын деп. 3 Христос Иисустыҥ jакшы jуучылы чылап, уур-кÿчтерде кожо туруш. 4 Черÿге алган кижиге jарайын деп, кандый да jуучыл jадын-jÿрÿмдеги керектерле бойын колбобой jат. 5 Маргаанда туружып, маргаанныҥ ээжизин бускан кижи кайрал албас. 6 Уур иштеп jÿрген кырачы тÿжÿмнеҥ озо алар учурлу. 7 Нени айдып турганымды оҥдо, Кайракан сеге ончозын оҥдоорго берер. 8 Сÿÿнчилÿ Jарымда айдылганыла, тирилген Иисус Христосты — Давидтиҥ калдыгын эске алып jÿр. 9 Бу Jарга болуп кыйналып jадым, оноҥ болгой шокчыл чылап кижендедип койгом; jе Кудайдыҥ сöзин кижендеп болбос. 10 Анайдарда, Кудай талдап алган улуска болуп ончо немеге чыдажып jадым, олор до Христос Иисус ажыра мöҥкÿ макла кожо аргадаш алар аргалу болзын деп. 11 Чын айдылган сöс: «Оныла кожо öлгöн болзобыс, Оныла кожо jÿрерис. 12 Чыдажып турган болзобыс, Оныла кожо башкарарыс. Jана тÿшсебис, Ол до бистеҥ jана тÿжер. 13 Чындык эмес болзобыс, Ол чындык артат, нениҥ учун дезе Ол Бойынаҥ jана тÿжÿп болбос».
Кудайдаҥ ченелген ишчи
14 Кудайдыҥ алдында сурап, мыны эске алындырып тур сöс керегинде блааш-тартыш этпезиндер. Олордоҥ бир де туза jок, угуп турган улуска каршу jедет. 15 Эткен кереги учун уйалары jок, чындыктыҥ сöзин чын ÿредип турган, ченелген ишчи деп, Кудайдыҥ алдында бойыҥды кöргÿзерге кичеен. 16 Эш-немеге jарабас куру эрмек-куучындардаҥ кыйыжып jÿр. Ого кирижип турган улус там ла там Кудайы jок jÿрÿп баштаар. 17 Олордыҥ сöзи jугуш оору чылап таркаар. Андый улустыҥ тоозында Именей ле Филит. 18 Олор тирилиш болуп калган деп айдып, чынныҥ jолынаҥ астыгып, кезик улустыҥ бÿдÿп турганын jайрадып jадылар. 19 Jе Кудайдыҥ бек тöзöгöзи туруп jат. Анда мындый таҥма бар: «Кайракан Бойыныҥ улузын билер»; база: «Кайраканныҥ адыла бойын аданып jÿрген кажы ла кижи, jазыктаҥ jана болзын». 20 Jаан турада jаҥыс та алтыннаҥ ла мöҥÿннеҥ эмес, агаштаҥ ла той балкаштаҥ эткен айак-казан бар. Кезиги кÿндÿлÿ тузаланышка, öскöлöри — кÿндÿлÿ эмес. 21 Анайдарда, бойын jаманнаҥ арутаган кижи кÿндÿлÿ тузаланышка керектÿ, агарулалган, Ээзине тузалу, быйанду керекке белен айак-казан болор. 22 Jиит тужыҥныҥ кычазынаҥ кыйыш, Кайраканга ару jÿрегинеҥ баштанып турган улусла кожо актуга, бÿдÿп jÿрерине, сÿÿшке, энчÿге jÿтки. 23 Тенексÿ ле учур jок блааш-тартыштардаҥ кыйыжып jÿр, олор ööн-бöкöнгö экелип турганын билериҥ. 24 Кудайдыҥ кулы ööркöшпöс учурлу, карын, ончо улуска кÿÿнзек болор, ÿредип билер, чыдамкай болор, 25 удурлажып турган улусты jымжак тÿзедер учурлу. Айса болзо, Кудай олорго кинчегин алынар арга берер, олор чынды билип алар, 26 санаазы кирер, кöрмöстиҥ чакпызынаҥ jайымдалар. Кöрмöс бойыныҥ табын бÿдÿрсин деп, олорды олjодо туткан ине.
Калганчы кÿндерде Кудайы jок jÿрери
1 Билип jÿр, калганчы кÿндерде уур-кÿч öйлöр келер. 2 Улус jаҥыс бойын сÿÿр, акчага ÿстÿгер, мактанчак, бийиркек болор, jамандаар, ада-энезиниҥ сöзин укпас, быйаны jок болор, олордо агару не де болбос; 3 буурсабас, jаражар кÿÿни jок, копчы болор, тудунбас, казыр болор, jакшыны jаман кöрöр; 4 садынчак болор, сананбас, улуркак болор, соот-jыргалды Кудайдаҥ артык сÿÿр. 5 Тыштыла Кудайга берингендий болор, бойлоры бериништиҥ кÿчин jектеп jадылар. Андый улустаҥ кыйыжып jÿр. 6 Олордыҥ кезиги кинчектерге бастырган, jÿзÿн-базын кычаларга башкарткан ÿй улустыҥ айылдарына кирип, олорды олjолойдылар. 7 Бу ÿй улус jаантайын ÿренип, чынды билип аларына качан да jедип болбойдылар. 8 Ианний ле Иамврий Моисейге удурлашканы чылап, олор до чынга удурлажадылар. Олор бÿдÿп jÿреринде ченедер аргазы jок, санаазы саҥ-тескери улус. 9 Jе олор оноҥ ары барып болбос, нениҥ учун дезе, байагы улусла болгоны чылап, олордыҥ jÿÿлгеги ончозы алдында ачылар.
Неге ÿреткен, ондо болуп jÿр
10 Сен дезе ÿредÿде, jÿрÿмде, амадуда, бÿдÿп jÿреринде, чыдуда, сÿÿште, турумкайда мени ээчий баргаҥ. 11 Антиохияда, Иконияда ла Листрада истедип, кыйналып jÿреримде, мениле кожо болгоҥ. Бу истежÿлерди чыдажып öткöм, олордыҥ ончозынаҥ мени Кайракан айрыган. 12 Анайда ок Кудайга беринип, Христос Иисустыҥ Бойында jÿрер кÿÿндÿ ончо улус истедер. 13 Jаман улус ла куурмакчылар дезе улусты аскыртып ла бойлоры азып, оноҥ jаан jаманга jединер. 14 Сен дезе, сени кем ÿреткенин билип, неге ÿреткен ле нени ижемjилеген, ондо болуп jÿр. 15 Кичÿдеҥ ала Агару Чийимдерди билериҥ, олор сени ойгор эдип, Христос Иисуска бÿткениҥ ажыра аргадаш берер аргалу. 16 Ончо Чийим Кудайдыҥ Тыныла берилген. Ол улусты ÿредерге, кинчекти илезине чыгарарга, jÿрÿмди тÿзедерге, акту эдип таскадарга тузалу. 17 Кандый ла быйанду керекти эдерге jепселген болзын деп, Кудайдыҥ кижизи белен болзын.
1 Кудайдыҥ алдында ла Бойыныҥ кöрÿнериле, Бойыныҥ Каандыгыла тирÿ ле öлгöн улусты jаргылаар Христос Иисустыҥ алдында сурап турум 2 сöсти jарлыкта, öйинде ле öйинде эмес турумкай болуп, илезине чыгар, jастыраларды кöргÿзе айт, бÿдÿмjиле. Анайда ок jаантайын чыдамкай болуп ÿрет. 3 Улус кемжикпеген ÿредÿни угарга кÿÿнзебес öй келер. Олор кулак сÿÿндирсин деп, бойлорыныҥ кÿÿниле ÿредÿчилер jуур; 4 кулагыла чынды укпай, улус сананып тапкан куучындарга баштанар. 5 Jе сен ончозында ойгу-эрÿÿл бол, кыйын-шырага чыдаш, Сÿÿнчилÿ Jар jарлаачыныҥ керегин — бойыҥныҥ ижиҥди бÿдÿр. 6 Мен бастыра бойымды тагылга салдым, баратан öйим jедип келди. 7 Jакшы тартыштым, jарышты тÿгестим, бÿдÿп jÿретенин чеберлеп алдым. 8 Эмди меге актуныҥ веногы белетелген. Оны меге Кайракан, чындык Jаргычы, ол кÿнде берер; jаҥыс та меге эмес, Оныҥ ачыларын сÿÿп сакыган ончо улуска берер.
Акту бойыныҥ сурактары
9 Меге капшай келерге кÿjÿрен, 10 нениҥ учун дезе эмдиги телекейди сÿÿп, Димас менеҥ jÿре берген. Ол Фессалоника jаар атанган, Крискент — Галатия jаар, Тит — Далматия jаар. 11 Мениле кожо jаҥыс Лука артты. Маркты алганча кел. Ол мениҥ ижиме керек. 12 Тихикти Ефес jаар ийдим. 13 Келзеҥ, Троадада Карп-эште артырып койгон капталымды ла бичиктерди, анчада ла терезин экел. 14 Темир сулачы Александр меге кöп jаманын jетирген. Кайракан ого эткен керектериле jандыра берер. 15 Сен де оноҥ аjарынып jÿр, ол сöзибиске тыҥ удурлашкан эди. 16 Баштапкы катап jаргыныҥ алдында туруп коруланарымда, мениле кожо кижи болбогон, менеҥ ончозы jÿре берген. Мынызы олорго удура болбозын! 17 Кайракан дезе мениҥ jаныма туруп, меге кÿч берген, мен ажыра jарлыкташ бÿтсин деп, оны ончо калыктар уксын деп. Анайып арсланныҥ оозынаҥ айрылгам. 18 Кайракан мени не ле jаман керектеҥ айрып, Бойыныҥ Теҥеридеги Каандыгына аргадаар. Ого ÿргÿлjи чакка мак. Аминь.
Эзен айттырыштар
19 Прискиллага ла Акилага, Онисифор-эштиҥ улузына эзен айт. 20 Ераст Коринфте артып калды. Трофим оорып jат, оны Милетте артырып койгом. 21 Кыш тÿшкелекте келерге кÿjÿрен. Еввул, Пуд, Лин, Клавдия ла ончо карындаштар сеге эзен айттырып турулар. 22 Кайракан тыныҥла кожо. Jакшылык слерле кожо. Аминь.
Пaвел Aпостолдыҥ Титке Сaмaрaзы
1 Талдап алган улус чылап бÿдÿп, Кудайга беринерине экелип турган чынды билип алган Кудайдыҥ кулы ла Иисус Христостыҥ апостолы Павелдеҥ. 2 Анайда jаҥыс мöҥкÿ jÿрÿмге иженип бÿдÿп jадылар. Мöҥкÿ jÿрÿмди чактар башталардаҥ озо тöгÿндебес Кудай биске берер болгон. 3 Jе бойыныҥ öйинде Бойыныҥ сöзин jарлыкташта ачкан; бу jарлыкташ Аргадаачыбыс Кудайдыҥ jакарганыла, меге бÿдÿмjилелген. 4 Титке, текши бÿдери аайынча чып-чын уулга. Сеге Ада Кудайдаҥ ла Аргадаачыбыс Христос Иисустаҥ jакшылык ла амыр jетсин.
Титтиҥ Криттеги ижи
5 Jетире эдилбегенди этсин деп, ончо калалар сайын серкпениҥ jаандарын тургуссын деп, сени Критте артырганым ол. Сеге jакарганымла, 6 олор jек jок болор учурлу, бир ÿйлÿ болор, Кудайга бÿдÿп турган балдарлу болор учурлу, кирезин билбес эмезе сöс укпас деп бурулатпас учурлу. 7 Епископ Кудайдаҥ башкараачы чылап, jек jок болор учурлу ине. Ол jаҥыс бойын сÿÿбес, чугулчы эмес болор, аракыга тартылбас учурлу, кырмакчы эмес болор, кирелте бедиребес учурлу; 8 карын, кÿндÿзек болор учурлу, jакшыны сÿÿр, чын сананар, чынынча эдер, кудайзак болор, бойын тудунып билер учурлу. 9 Ол анайда ок ÿредÿге келишкен чындык сöстöҥ тудунар учурлу. Ол тушта чын ÿредÿ берер ле удурлажып турган улусты илезине чыгарар аргалу болор. 10 Сöс укпас, кей, тöгÿнчи улус кöп ине, анчада ла томдолгон улус ортодо. 11 Андый улусты унчуктырбас керек, нениҥ учун дезе, олор бойына туза аларга, ÿретпес немеге ÿредип, бÿткÿл билелерди jайрадып jадылар. 12 Олордыҥ ок акту бойлорыныҥ бир jарчызы айткан «Криттиҥ улузы jаантайын тöгÿнденип jÿрет, олор — казыр аҥдар, jалку карындар». 13 Бу кере чын. Мындый шылтактаҥ улам олорды кату илезине чыгар, олор чын бÿтсин деп, 14 иудейлердиҥ сананып тапкан куучындарына ла чыннаҥ туураладып турган улустыҥ jакылталарына бойлорын берип салбазын деп. 15 Ару улуска ончозы ару; быjарсыган ла бÿтпей турган улуска дезе ару неме jок, jе олордыҥ шÿÿлтези де, санаазы да быjарсып калган. 16 Олор Кудайды билерис дешкилейт, эдип jÿргендериле Оноҥ jана тÿшкилейт. Олор jескинчилÿ, бакпас, кандый да jакшы керек эдер аргазы jок.
Чын ÿредÿге келиштире
1 Сен дезе чын ÿредÿге келижип турганды айт 2 jажай берген эр улус санаазы эрÿÿл болзын, jарамыкту, кöгÿстÿ болзын, чын бÿтсин, чын сÿÿзин ле чын чыдашсын. 3 Анайда ок jажай берген ÿй улус агару jÿрÿм jÿрзин, копчы эмес болзын, аракыныҥ абына алдырбазын, jакшыга ÿретсин; 4 jиит келиндерди эрлерин сÿÿрге, балдарды сÿÿрге ÿретсин, 5 кöгÿстÿ болорго, ару болорго, айыл-jуртын кичеерге, jалакай болорго, эрлерине сöсуккур болорго ÿретсин. Ол тушта Кудайдыҥ сöзи jамандалбас. 6 Jиит улусты анайда ок кöгÿстÿ болорго кычыр. 7 Ончозында jакшы керектердиҥ jозогын кöргÿс ÿредип тургаҥда, санааҥ ару болзын, jарамыкту бол, 8 айткан сöзиҥ jолду болзын, jек jок бол, биске удура улус уйатка калып, бис керегинде jаман айдатаны jок болзын деп. 9 Айт, кулдар бойлорыныҥ бийлерине ончозында баксын деп, олорго jараарга кичеенсин, удурлашпазын, 10 ууры этпезин, jе ончозында jакшы чындыгын кöргÿссин деп. Кудай Аргадаачыбыстыҥ ÿредÿзи кандый кеен болгонын ончозы кöрзин.
Кудайдыҥ jакшылыгы ачылган
11 Кудайдыҥ аргадаачы jакшылыгы ончо улуска ачылган ине. 12 Бу jакшылык Кудай jок jÿрерин ле телекейдеги кычаларды jектеп, эмдиги öйдö чын сананып, акту jÿрерге ле Кудайга беринип jÿрерге ÿредет, 13 кежиктÿ ижемjини — улу Кудай Аргадаачыбыс Иисус Христостыҥ магы ачыларын сакызын деп. 14 Ол Бойын бис учун берген, бисти не ле jарамастаҥ айрыйын деп, jакшы керектер эдерге jÿткÿп турган талдама калыкты Бойына арутап алайын деп. 15 Мыны айдып, ÿрет, сеге берилген ончо jаҥды тузаланып, илезине чыгар. Сени кем де jектебезин.
1 Олорго эске алындырып, jамылуларга ла jаҥдарга баксын, сöсуккур болзын, кандый ла jакшы керекке белен болзын деп, 2 кемди де jамандабазын, кимиренчеҥ болбозын, ончо улуска jымжак ла быйанду болзын деп, айдып тур. 3 Бис те качан да сананбас, бакпас болгоныс, асканыс, jÿзÿн-базын кычалардыҥ ла соот-jыргалдыҥ кулдары болгоныс; ачынып ла кÿйÿнип jÿргенис, jаман кöрдиргенис ле бой-бойысты база jаман кöргöнис. 4 Аргадаачыбыс Кудайдыҥ jакшызы ла кижизеги ачыларда, 5 Ол бисти акту керектерис учун эмес, jе Бойыныҥ быйаныла аргадаган — бисти jунала ойто тууп, Агару Тынла jаҥырткан. 6 Оны биске Аргадаачыбыс Иисус Христос ажыра артыктай берген, 7 Оныҥ jакшылыгыла акталып, бис иженип турган мöҥкÿ jÿрÿмди энчилензин деп. 8 Бу чын сöс. Ол керегинде сени алаҥзыбай айтсын деп, кÿÿнзеп турум. Кудайга бÿткен улус jакшы керектер эдерге jÿткÿзин. Мынызы улуска jакшы ла тузалу. 9 Jе учур jок блааш-тартыштардаҥ, ук-тöс керегинде куучындардаҥ, Jасак керегинде сöс блаажулардаҥ кыйыжып тур, олор туза jок ло сандыртту. 10 Бöлÿниш эдип турган кижини бир катап, экинчи катап санандырган соҥында, оноҥ jана бол. 11 Андый кижи jолдоҥ астыккан, кинчек эдет ле бойын бойы jаргылаган деп бил.
Адакы алкыш сöстöр
12 Сеге Артемды эмезе Тихикти ийзем, меге Никопольго келерге кичеен, мен ондо кыштаар деп шÿÿдим. 13 Зинас-jасакчы ла Аполлосты jолго jакшы jазап шыйды, олордо ончо неме jеткил болзын. 14 Jÿрÿми туза jок болбозын деп, бистиҥ де улус jакшы керектер эдерге ÿренсин, керексип турган улуска болушсын. 15 Мениле кожо jÿрген ончо улус сеге эзен айдып турулар. Кудайга бÿдÿп, бисти сÿÿп турган ончо улуска эзен айт. Jакшылык ончогорло болгой. Аминь.
Пaвел Aпостолдыҥ Филимонго Сaмaрaзы
1 Иисус Христостыҥ кижендÿзи Павелдеҥ ле Тимофей карындаштаҥ — бисле кожо иштеп турган кару Филимонго, 2 анайда ок Апфия эjебиске, тартыжуда кожо туружып турган Архиппке ле айлыҥдагы серкпеге. 3 Слерге Кудай Адабыстаҥ ла Иисус Христос Кайраканнаҥ jакшылык ла амыр jетсин.
Алкыш-быйан ла мÿргÿÿл
4 Мÿргÿп тургамда, сени jаантайын эске алып, Кудайымга алкыш jетиредим, нениҥ учун дезе 5 ончо агаруларды сÿÿп, Иисус Кайраканга бÿдÿп турганыҥды угуп jадым. 6 Мÿргÿп турум, бÿдÿп турганыҥныҥ шылтузында сени ончобысла текши болзын деп. Мынызы сени Христоско болуп бисте бар ончо jакшыны билип аларына экелер. 7 Сениҥ сÿÿжиҥ меге улу сÿÿнчи ле коот берген ине, сен ажыра, карындаш, агарулардыҥ jÿректери токунаган.
Павелдиҥ Онисим учун сурагы
8 Оныҥ учун нени эдетениҥди jакарарга Христостыҥ Бойында улу тидимдÿ болуп, 9 jе сÿÿшке болуп сурап турум. Öскö кем де эмес, мен, карган Павел, эмди дезе Иисус Христостыҥ кижендÿзи бойым, 10 сени Онисим уулым учун сурап турум. Ол кижендÿ тужымда мениҥ уулым боло берген. 11 Башкыда ол сеге туза jок болгон, эмди дезе, сеге де, меге де тузалу. 12 Мен оны сеге кайра ийип jадым, оныла кожо jÿрегимди. 13 Мен Сÿÿнчилÿ Jардыҥ киженинде jÿрген тужымда сениҥ ордыҥа меге болушсын деп, оны бойымла кожо артырарга санангам. 14 Jе jöбиҥ jокко нени де этпеске санангам. Сен jакшыны албанла эмес, акту кÿÿниҥле этсин деп турум. 15 Айса болзо, ол сенеҥ кыска öйгö айрылган, сен оны jажына jуудып алзын деп, 16 кулды чылап эмес, jе кулдаҥ бийик чилеп, кару карындажыҥды чылап. Ол меге сÿрекей баалу, jе сеге оноҥ баалу, кижи де чилеп, Кайраканныҥ Бойындагы карындаш та чылап. 17 Анайдарда, мениле текши болзоҥ, оны мени чилеп jуудып ал. 18 Ол сеге jаман эткен болзо, эмезе тöлÿлÿ болзо, сеге мен тöлÿлÿ деп бодо. 19 Мен, Павел, бойымныҥ колымла бичидим мен тöлöп берерим. Сен бойыҥды бойыҥ да меге тöлÿлÿҥди айтпай jадым. 20 Эйе, карындаш, Кайраканныҥ Бойында меге тузалу бол, jÿрегимди Христостыҥ Бойында токунадып кой. 21 Сöсуккурыҥа бÿдÿмjилÿ болуп, айдып турганымнаҥ кöп эдериҥди билип, сеге бичидим. 22 Анайда ок меге кып белетеп кой, нениҥ учун дезе Кудай мÿргÿгенеерди угуп, мени слерге келерге быйан берер деп, иженип турум.
Эзен айттырыштар
23 Христос Иисуска болуп мениле кожо кижендеткен Епафрас, 24 кожо иштеп турган улузым Марк, Аристарх, Димас ла Лука сеге эзен айдып турулар. 25 Иисус Христос Кайраканныҥ jакшылыгы слердиҥ тыныгарла болгой. Аминь.
Пaвел Aпостолдыҥ Еврейлерге Сaмaрaзы
Кудайдыҥ Уулы ангелдердеҥ бийик
1 Кудай öткöн чактарда jарчылар ажыра адаларыска улам сайын, jÿзÿн-jÿÿрлеп айдып туратан. 2 Калганчы öйлöрдö Уулы ажыра биске айдар болды. Ол Уулын ончозын энчиленер эдип тургускан, Ол ажыра орчылаҥды да jайаган. 3 Уулы Адазыныҥ магыла jаркындалып, Оныҥ сÿр-кебери болуп jат. Ол Бойыныҥ кÿчтÿ сöзи ажыра ончозына бар болуп jÿрерге берип jат. Кинчектерди арутайтанын тÿгезеле, теҥериде Улу Кудайдыҥ оҥ jанына отурып алган. 4 Ол алган ат-jол ангелдердийинеҥ канча кире бийик, анча киреге Ол ангелдердеҥ бийик боло берген. 5 Кудай ангелдердиҥ кемизине качан-бир: «Сен Мениҥ Уулым, бÿгÿн Сени туудым. деп айткан ба? База: «Мен Оныҥ Адазы болорым, Ол Мениҥ Уулым болор. деп? 6 База, Тун Уулын орчылаҥга экелип турарда, айткан: «Ого Кудайдыҥ ончо ангелдери бажыргай». 7 Ангелдер керегинде дезе айткан: «Aнгелдериҥди салкындар эдедиҥ, jалчыларыҥды от jалбыштары эдедиҥ». 8 Уулы керегинде дезе: «Сениҥ ширееҥ, Кудай, элен-чактарга тургай. Сениҥ каандыгыҥныҥ кÿчи — чынныҥ кÿчи болгой. 9 Сен чынды сÿÿдиҥ, jарамасты jаман кöрдиҥ. Оныҥ учун Кудай, Сениҥ Кудайыҥ Сени майлап, Сеге сÿÿнчини кожо jÿргендериҥе кöрö кöп берген». 10 База айдылган: «Сен, Кайракан, озо баштап jерди тöзöгöҥ, Сениҥ колдорыҥ теҥерини jайаган. 11 Олор jоголып калар, Сен — артып каларыҥ; ончозы кийим чилеп ÿлтÿреп калар. 12 Олорды jабынтыны чылап тÿрÿп, кийимди чилеп солыырыҥ. Jе Сен ол ло бойыҥ, Сениҥ jаштарыҥ тÿгенбес». 13 Кудай ангелдердиҥ кемизине качан-бир: «Öштÿлериҥди будыҥныҥ алдына салып бербейинчем, оҥ jаныма отур. деген бе? 14 Ангелдер ончозы Кудайга бажырып jÿрген тындар эмес беди? Олор аргадашты алатан улуска jалчылансын деп ийилген эмес беди?
1 Оныҥ учун бис нени укканыстаҥ анчада ла бек тудунар учурлу. Оноҥ башка бисти агын туура агыза берер. 2 Ангелдер ажыра jарлалган сöс бек болгон, улус кажы ла jазыгы, уккур эмези учун чын кезедÿ алган. 3 Андый болгондо, баштап ла Кайракан бойы jарлаган мындый улу аргадашты jектеп турган болзобыс, кезедÿ албай канайып кыйыжарыс? Бу аргадаш керегинде уккан улус ол чын деп, биске лаптаган. 4 Кудай бойы да керелеп, билдилер, кайкалдар jайап, jÿзÿн-jÿÿр кайкамчылу кÿчтер кöргÿзип, Агару Тынды улуска Бойыныҥ табыла берген.
Иисус карындаштарына тÿҥейлешкен
5 Кудай бис айдып турган келер öйдиҥ орчылаҥын ангелдерге бактырбаган ине. 6 Jе кем де Чийимниҥ бир jеринде керелеп, айткан: «Кижи дегениҥ ол не, оны сананып jÿрерге? Эмезе кижи уулы дегениҥ ол не, ого кичеемел эдерге? 7 Оны ангелдердеҥ кыска öйгö jабыс эттиҥ. Ого мактыҥ ла кÿндÿниҥ веногын берип, 8 оныҥ буды алдына ончозын бактырдыҥ». Кудай кижиге ончозын бактырып, ого бакпаган неме артырбаган. Jе эмди ого ончозы бакты деп, эм тура кöрбöйдис. 9 Jе бис Иисусты кöрöдис. Ол ангелдердеҥ кыска öйгö jабыс эдилген. Эмди Ого мактыҥ ла кÿндÿниҥ веногы берилген, нениҥ учун дезе Ол öлÿмниҥ кыйынын öткöн. Анайып Ол Кудайдыҥ jакшылыгыла ончо улус учун öлгöн. 10 Кудайдыҥ анайда эдери чын болгон. Ончозы Оныйы ине, ончозы Ол ажыра бар болуп jÿрÿп jат. Анайып Ол кöп уулдарын макка экелейин деп, аргадаш берип турган Башчыны кыйналыштар ажыра толо кемдÿ эткен. 11 Агарулап турганы ла агарулалып тургандары ончозы бир Ададаҥ ине. Оныҥ учун Иисус олорды карындаштар деп адаарга уйалбай, 12 айдат: «Ады-jолыҥды карындаштарыма jарлаарым, серкпе ортодо Сени мактап сарнаарым». 13 База: «Мен Ого бÿдÿмjи саларым». База: «Бат Мен ле Меге Кудай берген балдар». 14 Бу балдар эттеҥ ле каннаҥ болгон учун, Иисус та олор чылап эттеҥ ле каннаҥ кижи боло берген, öлÿмди бийлеген кöрмöсти Бойыныҥ öлÿми ажыра jоголтойын деп, 15 öлÿмнеҥ коркып, бастыра jÿрÿмине кулданышта jÿргендерди jайымдайын деп. 16 Jарт эмей, Ол Бойына ангелдерди эмес, Авраамныҥ калдыктарын jуудып jат. 17 Оныҥ учун Ол ончозында карындаштарга тÿҥейлежер учурлу болгон. Анайып Ол Кудайдыҥ алдында буурсак ла чындык Улу абыс боло берип, калыктыҥ кинчектери учун Ого jарайтан тайылга эдер аргалу болгон. 18 Ол Бойы кыйналып, бу ажыра ченеткен учун ченедип турган улуска болужар аргалу.
Иисус Моисейдеҥ jаан
1 Анайдарда, агару карындаштар, Кудайдыҥ кычырузына каруу эдип, теҥеридеги jÿрÿмде туружа бердигер. Оныҥ учун Иисус керегинде лаптап сананып кöрÿгер. Ол — Кудайдыҥ Элчизи ле Улу абыс. Ол керегинде jÿрÿмисле керелеп турубыс. 2 Оны бу керекке тургускан Кудайга Ол чындык, Моисей де Кудайдыҥ туразында чындык башкарганы чылап. 3 Jе Моисейге кöрö Иисуска кöп кÿндÿ эдилген, тураныҥ бойына кöрö оны туткан кижиге кöп кÿндÿ эдилип турганы чылап. 4 Кажы ла тураны кем де тудуп jат эмей, jе ончозын тудаачы — Кудай. 5 Моисей де Оныҥ туразында jалчы чылап чындык болгон. Ол керелезин деп тургузылып, келер öйдö айдылатанын jарлаган. 6 Христос дезе уулы чылап тургузылган, Оныҥ туразында башкарсын деп. Оныҥ туразы — ол бис, ачык-jарыгысты ла неле мактанып турганыска ижемjини бек чеберлеп алар болзобыс.
Jÿректеригерди катуландырбагар!
7 Оныҥ учун Агару Тынныҥ айтканынча: «Бÿгÿн Оныҥ ÿнин уксагар, 8 адаларыгар куба чöлдö ченедип турарда арбанышканы чылап, jÿректеригерди катуландырбагар. 9 Анда олор эдип jÿргенимди тöртöн jылдыҥ туркунына кöргöн дö болзо, Мени ченеп, шиҥдегендер. 10 Оныҥ учун бу ÿйеге чугулданып, айткам: 'Jаантайын азып jадылар, jÿректери jолдорымды билбес'. 11 Анайда чугулданып, олор Меге келип, амыр албас деп чертенгем». 12 Кöрÿгер, карындаштар, кемигер jаман ла бÿтпес jÿректÿ болуп, тирÿ Кудайдаҥ jана болбозын. 13 Карын, эм тура «бÿгÿн» деп айдар арга бар тушта бой-бойыгарды кÿнÿҥ сайын сергидигер. Кöрÿгер, кинчекке тöгÿндедип, кемигер де катуланбазын. 14 Баштап алган jÿрÿмисти бу бойынча учына jетире бек чеберлеп турсабыс, бис Христосло бирлик инебис. 15 Бу керегинде айдылган: «Бÿгÿн Оныҥ ÿнин уксагар, адаларыгар куба чöлдö ченедип турарда арбанышканы чылап, jÿректеригерди катуландырбагар». 16 Оныҥ ÿнин угуп, арбанышкан улус кемдер болгон? Моисей Египеттеҥ чыгарган улус эмес пе? 17 Ол тöртöн jыл кемдерге чугулданган? Кинчек эдип, сööктöри куба чöлдö артып калган улуска эмес пе? 18 Амыр албас деп, кемдерге чертенген? Ого бакпаган улуска эмес пе? 19 Анайып олор бÿтпегенинеҥ улам амыр албаганын кöрöдис.
Кудайдыҥ калыгына 'Субботтыҥ амыры'
1 Анайдарда, амыр алатаны керегинде Кудайдыҥ берген сöзи кÿчин jылыйткалак. Оныҥ учун кемигер андый арганы божотпозын деп, айап jÿрÿгер. 2 Биске де, байагы улуска чылап, Сÿÿнчилÿ Jар jарлалган ине. Jе олорго уккан сöс туза экелбеген, нениҥ учун дезе оны jуутпай, бого бÿтпегендер. 3 Бис дезе, бÿткен улус, амырды алып jадыбыс. Кудайдыҥ айтканынча: «Мен анайда чугулданып, олор Меге келип, амыр албас деп чертенгем». Телекейди jайаган öйдöҥ ала эдип jÿргенин тÿгезип те койгон болзо, Ол анайда айткан. 4 Чийимниҥ бир jеринде jетинчи кÿн керегинде мынайда айдылган: «Кудай эдип jÿргенин ончозын тÿгезеле, jетинчи кÿнде амыраган». 5 Мында ок олор Мениҥ амырымды албас деп айдылган. 6 Анайдарда, амыр алар кезик улус бар. Jе башкыда кемдерге Сÿÿнчилÿ Jар jарлалган, олор бакпаганнаҥ улам амырды албаган. 7 Оныҥ учун Кудай ойто катап Бÿгÿн деп кÿнди темдектеп jат. Ол бу кÿн керегинде кöп öйлöрдиҥ бажында Давид ажыра öрö айдылганы чылап: «Бÿгÿн Оныҥ ÿнин уксагар, jÿректеригерди катуландырбагар» — деген. 8 Олорго Иисус Навин амыр берген болзо, мыныҥ кийнинде öскö кÿн керегинде айдылбас эди. 9 Анайдарда, Кудайдыҥ калыгын «Субботтыҥ амыры» сакып jат. 10 Амырды алган кижи, Кудай Бойыныҥ эдип jÿргенинеҥ амырап турганы чылап, бойындыйынаҥ амырап jат ине. 11 Андый болгондо, амырды аларга, ончо кÿчибисти салалы. Кудайга бакпас улустаҥ тем алып, кем де öлÿп калбазын. 12 Кудайдыҥ сöзи jÿрÿп, бойыныҥ ижин эдет ине, ол кандый да эки мистÿ кылыштаҥ курч öзöк-буурга кирип, jуланы ла тынды, ÿйе-сööктöрди ле jиликти бöлÿп, jÿректиҥ кÿÿнин ле умзаныжын jаргылайт. 13 Кудайга кöрÿнбес не де jок, Оныҥ кöзи алдында ончозы jылаҥаш ла ачык. Оныҥ алдына каруу берерис.
Иисус — теҥерини öткöн Улу абыс
14 Анайдарда, бисте теҥерини öткöн Улу абыс бар. Ол Иисус, Кудайдыҥ Уулы. Оныҥ учун Ого чындыгысты jÿрÿмисле керелеп, Оноҥ бек тудуналы. 15 Бистиҥ Улу абызыс чине jогысты аайлаар аргалу. Ол бис чилеп ок ончозында ченелген, jе кинчек этпеген. 16 Анайдарда, jÿректерис ачык-jарык болуп, Кудайдыҥ jакшылыгыныҥ Ширеезине jууктайлы. Анда бис öйлÿ-öйинде болуш ла быйан аларыс, jакшылык табарыс.
1 Кажы ла улу абыс улустаҥ талдалат. Ол улуска болуп Кудайга jалчыланып, кинчектер учун берÿлер ле тайылгалар эдер учурлу. 2 Билбей jадып jастырып, азып jÿрген улуска jымжак болор аргалу, нениҥ учун дезе ол бойы да чине jок кижи. 3 Мынаҥ улам калык та учун, бойы да учун тайылга эдер учурлу. 4 Улу абыстыҥ кÿндÿлÿ jамызын бойына бойы кем де алып болбос, оны jаҥыс Ааронды чылап ок Кудай кычырып алган кижи алар. 5 Анайып Христос то Улу абыс болор макты Бойына Бойы албаган. Jе бу макты Ого Кудай берип, айткан: «Сен — Мениҥ Уулым, бÿгÿн Сени туудым». 6 Ол Чийимниҥ база бир jеринде айткан: «Сен — Мелхиседектий ок jамылу ÿргÿлjиге абыс». 7 Иисус jерде jÿрген тужында öлÿмнеҥ аргадаар аргалу Кудайга тыҥ ÿнденип, кöстöри jашталып, jайнап мÿргÿген. Оноҥ айап, Оны тооп jÿргени учун Кудай Оны уккан. 8 Ол Уулы да болзо, кыйналыштар ажыра уккур болорго ÿренип алган. 9 Толо кемине jеделе, Ого уккур ончо улуска мöҥкÿ аргадаштыҥ тöзööчизи боло берген. 10 Анайып Кудай Оны Мелхиседектий ок jамылу Улу абыс деп jарлаган.
Кудайга бÿдеринде jалку болбогор
11 Бу керегинде кöп айдар эдибис, jе мыны слерге jартаарга кÿч, нениҥ учун дезе угарга боду боло бергенигер. 12 Бу киреде слер ÿредÿчилер болуп калар учурлу, jе слерди Кудайдыҥ сöзиниҥ баштапкы тöзöлгöлöрине база катап ÿредер керек. Слерге сÿт керек, кату курсак эмес. 13 Сÿтле азыранып jÿрген не ле кижиде чынныҥ сöзин аайлаар ченемел jок. Ол jаш бала ине. 14 Кату курсак дезе толо кемдÿ улуска учурлалган. Олор ченемелдÿ болуп, jакшыны jаманнаҥ ылгаштырар аргалу.
1 Оныҥ учун оноҥ ары толо кемдÿ болорго jÿткÿп, Христостыҥ баштаҥы ÿредÿлерине ойто бурулбайлы. Кудайга бÿдери керегинде, öлÿмге экелеечи керектердеҥ мойнооры керегинде ÿредÿни ойто баштайтаны биске керек jок. 2 Креске тÿжери, кол салып алкаары, тирилери, мöҥкÿ jаргы керегинде ÿредÿге бурулбайлы. 3 Бого Кудайдыҥ табы болзо, мыны да эдерис. 4 Бÿтпей барган улусты кинчектерин алынзын деп, Кудайга ойто баштандырар арга jок ине. Олор бир катап Кудайдыҥ jаркынында jÿрген, теҥериниҥ сыйын билген ле Агару Тынды алган, 5 Кудайдыҥ сöзиниҥ jакшызын ла келер чактардыҥ ийде-кÿчтерин билип алган. 6 Jе оноҥ туура барганда, кинчектерин алынзын деп, олорды Кудайга ойто баштандырар арга jок. Кудайдыҥ Уулын бойлорында ойто катап кере тартып, Оны ончо улус алдында уйатка тÿжÿрип jадылар. 7 Jер бойыныҥ ÿстине улам jааган jаҥмырды ичип, ондо иштеп jÿрген улуска тузалу тÿжÿм öскÿрип турганда, Кудайдаҥ алкыш алат ине. 8 Тегенек ле от-öлöҥ öскÿрип турган jер дезе неге де jарабас, ол удабастаҥ каргышка калар, учы-тÿбинде öртöлип калар. 9 Кару улузым! Мынайда айдып та турган болзобыс, керектеригер jакшы деп, слер аргадаштыҥ jолында деп, бÿдÿмjилÿ болуп турубыс. 10 Кудай чындык, Ол эдип jÿргенигерди ле сÿÿжигерди ундыбас. Слер агаруларга болушканыгар, эмди де болужадыгар. Мынызыла Оны сÿÿп турганыгарды кöргÿзип jадыгар. 11 Бис дезе кажыгар ла учына jетире анайда кичеензин деп кÿÿнзейдис. Ол тушта иженип jÿргенигер бÿдÿп калар. 12 Слерди jалкуурбазын, jе бÿдÿп, узак чыдажып, Кудайдыҥ берер болгонын энчиленип турган улустаҥ тем алзын деп кÿÿнзейдис.
Кудайдыҥ берген сöзи быжу
13 Кудай Авраамга сöзин берип турарда, Бойы Бойыла чертенген, нениҥ учун дезе черт бергедий Бойынаҥ бийик не де jок болгон. 14 Ол айткан: «Сени алкап, алкаарым да, калдыктарыҥды кöптöдип, кöптöдöрим де». 15 Анайып Авраам узак чыдажып, Кудайдыҥ берер болгонын алган. 16 Улус бойынаҥ öрö турганыла чертенет ине. Олордыҥ черти айткан сöсти лаптап, не ле блааш-тартышты тÿгезет. 17 Кудай да берер болгон энчизин алатан улуска Оныҥ табы кубулбазын jарт кöрзин деп кÿÿнзеген. Оныҥ учун берген сöзин лаптап, ого черт кошкон. 18 Сöс лö черт берип турганда, Кудайдыҥ тöгÿндеер аргазы jок. Бу кубулбас эки неме Кудайдаҥ корулаш бедиреп jÿрген бойыбысты сÿрекей кооттоп jат. Анайып биске берилген ижемjидеҥ бек тудунып jадыбыс. 19 Бу ижемjи jÿрÿмге быжу ла бек якорьдый. Ол Öргööниҥ сыраҥай öзöгине, кöжöгöниҥ ары jанына кирет. 20 Анаар бистеҥ озо биске болуп Иисус кирип, Мелхиседектий ок jамылу ÿргÿлjиге Улу абыс боло берген.
Мелхиседек абыс
1 Мелхиседек Салимниҥ кааны ла Öрö турган Кудайдыҥ абызы болгон. Авраам каандарды jеҥеле, jанып келедерде, ол ого туштап, алкыжын берген. 2 Авраам ого ончо jööжöзинеҥ онынчы ÿлÿÿни бöлÿп берген. Баштапкыда, Мелхиседек деп ат чынныҥ кааны дегени. Анайда ок ол Салимниҥ — амырдыҥ кааны. 3 Ондо ада-эне де, уктöс тö jок, оныҥ jÿрÿминиҥ бажы да, учы да jок. Ол Кудайдыҥ Уулына тÿҥейлежип, абыс болуп ÿргÿлjиге jÿрет. 4 Кöрзöгöр дö, ол кандый улу болгон эмеш! Улу адабыс Авраам бойы ого тапканынаҥ онынчы ÿлÿÿни берген. 5 Левийдиҥ угынаҥ абыстар боло берген эр улус калыктаҥ онынчы ÿлÿÿни алзын деп, Jасакта айдылган. Чокымдап айтса, олор база Авраамныҥ калдыктары да болзо, бойлорыныҥ ок карындаштарынаҥ онынчы ÿлÿÿни алып jадылар. 6 Мелхиседек олордыҥ угынаҥ эмес болгон, jе Авраамнаҥ онынчы ÿлÿÿни алып, оны, Кудайдыҥ сöзи берилген кижини, алкаган. 7 Jааны кичÿзине алкыжын берип турганында алаҥзу jок. 8 Бу учуралда онынчы ÿлÿÿни öлÿмдÿ улус алып jадылар. Ол тушта оны тирÿ деп кере бар кижи алган. 9 Анайып онынчы ÿлÿÿни алаачы Левий бойы Авраам ажыра онынчы ÿлÿÿни берген деп айдарга jараар, 10 нениҥ учун дезе, Мелхиседек Авраамга туштаарда, Левий адазыныҥ öзöгинде jÿрген.
Иисус — Мелхиседектий ок jамылу öбыс
11 Анайдарда, калыкка Левийдиҥ калдыктарынаҥ тудулган абыстардыҥ абыстап jÿргениле колбулу Jасак берилген. Олордыҥ абыстап jÿргени ажыра толо кемдÿ болор арга бар болзо, Аарондый эмес, Мелхиседектий ок jамылу öскö Абыс табылары не керектÿ болгон? 12 Абыстап jÿреринде кубулта болгондо, Jасак та кубулар учурлу ине. 13 Эмди айдып турган Абызыс öскö уктаҥ болгон. Бу уктаҥ дезе кем де тагылдыҥ jанында jалчыланып jÿрбеген. 14 Кайраканыс Иуданыҥ угынаҥ деп, jарлу ине. Моисей бу уктыҥ абыстары керегинде нени де айтпаган. 15 Мелхиседектий ок jамылу öскö Абыс табылып турганда, кубулта там иле кöрÿнет. 16 Ол мöҥкÿ jÿрÿмниҥ кÿчиле Абыс боло берген, кижилерге тургузылган Jасакла эмес. 17 Кере бар: «Сен Мелхиседектий ок jамылу ÿргÿлjиге Абыс». 18 Анайып озогы jакылта кÿч jок ло туза jок болгонынаҥ улам токтодылат, 19 нениҥ учун дезе Jасак нени де толо кемдÿ этпеген. Jе биске эҥ артык ижемjи берилген, оныҥ шылтузында Кудайга jууктап jадыбыс. 20 Бу да чертле эдилген. Байагы улус черт jокко абыстар боло берген, 21 Иисус — чертле, нениҥ учун дезе Ол керегинде айдылган: «Кайракан чертенген, Ол санаазын öскöртпöс. Сен — ÿргÿлjиге Абыс». 22 Бу черттиҥ шылтузында Иисус эҥ артык кереес бÿдерин jеткилдеп берген. 23 Ого ÿзеери байагы абыстар кöп болгон, нениҥ учун дезе öлÿм олорго абыстап jÿрерге бербей турган. 24 Иисус дезе ÿргÿлjиге jÿрÿп, ÿргÿлjиге абыстап jат. 25 Оныҥ учун Ол ажыра Кудайга келип турган улусты jаантайын аргадаар аргалу. Олор учун сураарга, Ол jаантайын jÿрÿп jат. 26 Бисте шак андый Улу абыс болор учурлу. Ол агару, jек jок, ару, кинчектÿлердеҥ бöлÿлген, теҥеридеҥ бийикке кöдÿрилген. 27 Ого байагы улу абыстар чылап, озо баштап бойыныҥ кинчектери учун, оноҥ калыктыҥ кинчектери учун кÿнÿҥ сайын тайылга эдери керек jок. Ол Бойын Бойы тайып, мыны бир катап ла ÿргÿлjиге эткен. 28 Jасак бойында чине jок улусты улу абыска тудуп jат. Кудай дезе Jасактыҥ кийнинде черт ажыра ÿргÿлjиге толо кемдÿ Бойыныҥ Уулын Улу абыска туткан.
Jаҥы кереестиҥ Улу абызы
1 Айдып турганыстыҥ тöс учуры неде дезе, бисте теҥеридеги Улу Кудайдыҥ ширеезиниҥ оҥ jанында отурган Улу абыс бар. 2 Ол агару jерде, чын чадырда абыстап jат. Бу чадырды кижи эмес, Кайракан туткан. 3 Кажы ла улу абыс берÿлер ле тайылгалар эдерге тудулат. Оныҥ учун бу да Улу абыста тайатан не де болор учурлу болгон. 4 Анайдарда, Ол jерде артып калган болзо, абыс болбос эди, нениҥ учун дезе мында Jасакла Кудайга берÿлер эдип турган улус бар. 5 Олор теҥеридеги немелердиҥ сÿр-кебери ле кöлöткöзи болгонды эдип jадылар. Бат оныҥ учун Моисей Кудайга бажыратан чадыр эдерге jадарда, Кудай айткан: «Кöр, ончозын сеге кырда кöргÿскен сÿр-кеберле эт». 6 Jе эмди Иисус, байагы абыстарга кöрö, артык абысташ алган. Оныҥ абыстажы, Кудай ла улус ортодо Ол jöптöгöн кереес канча кире артык, анча киреге артык болуп jат. Бу кереес Кудайдыҥ эҥ артык берген сöзине тöзöлгöн. 7 Баштапкы кереес jик jок болгон болзо, öскöзи керек jок болор эди. 8 Jе Кудай каарып айдат: «Бат, кÿндер келип jат, — деп, Кайракан айдат, — Мен Израильдиҥ калыгыла, Иуданыҥ калыгыла jаҥы кереес jöптööрим. 9 Бу кереес олордыҥ адаларыла jöптöгöнимдий болбос. Ол тушта Египет jеринеҥ чыгарайын деп, олорды колынаҥ туткам. Олор Мениҥ кереезимди бускан, оныҥ учун Мен олорды jектеп койгом — деп, Кайракан айдат. 10 Израильдиҥ калыгыла бат бу кереести jöптöйтöн кÿндер келер — деп, Кайракан айдат: jасактарымды санааларына салып, jÿректерине бичиирим. Мен олордыҥ Кудайы болорым, олор Мениҥ калыгым болор. 11 Кажы ла кижи айылдажын, кажы ла кижи карындажын ÿретпес, Кайраканды билип ал — дебес. Ончозы, jаанду-jаштузы Мени билип jÿрер. 12 Олор jарамасту да болзо, олорго быйан эдерим, кинчектерин база эске албазым». 13 Бу кереести Кудай «jаҥы» деп адап, баштапкызы эскирген деп jарлаган. Ÿлтÿреп, эскирип турганы, удабастаҥ jоголып калар.
Jердеги ле теҥеридеги агару jер
1 Анайдарда, баштапкы кереес Кудайга бажырар ээжилерлÿ ле jерде тудулган агару jерлÿ болгон. 2 Чадыр тудулган, оныҥ баштапкы кыбында jарыткыш, стол ло агарулалган калаш болгон. Бу jерди агару дейтен. 3 Экинчи кöжöгöниҥ ары jанында агарудаҥ агару дейтен кып болгон. 4 Анда фимиам öртöйтöн алтын тагыл ла кереестиҥ ковчеги турган. Ковчег ончо jандай алтындалган. Оныҥ ичинде манналу алтын айак, Ааронныҥ бÿрленип чечектеген тайагы, анайда ок кереес бичилген jалбак таштар болгон. 5 Ковчегтиҥ ÿстинде мактулу херувимдер болгон. Олор кинчектер ташталып турган jердиҥ ÿстине канаттарын jайгандар. Jе эмди бу керегинде толо айдары керек jок. 6 Агару jер бат анайда jазалган. Баштапкы кыпка абыстар jаантайын кирип, Кудайга бажырып jадылар. 7 Экинчи кыпка дезе jылына бир катап jÿк улу абыс кирет. Ол бойыла кожо тайылган тындуныҥ канын экелип, оны бойы учун ла калык билбей jадып эткен кинчектер учун тайар учурлу. 8 Мынызыла Агару Тынныҥ кöргÿзип турганы бу: эм тура баштапкы чадыр бар тужында агарудаҥ агару jер jаар jол ачык эмес. 9 Баштапкы чадыр эмдиги öйгö сÿр-кебер болуп jат. Анда эдилип турган берÿлер де, тайылгалар да Кудайга бажырып турган кижини толо кемдÿ эдип, оныҥ öзöк-буурын бурулу болгон сезимнеҥ арутап болбос. 10 Олор ичип-jиириле, jÿзÿн-jÿÿр арутанар чÿм-jаҥдарла, кижиниҥ эди-каны jанынаҥ ээжилерле колбулу. Бу ээжилер jÿк кубулта болор öйгö jетире тузаланылат. 11 Jе Христос, эдилген бар jакшыныҥ Улу абызы болуп, эҥ jаан ла толо кемдÿ агару чадыр ажыра келген. Бу чадыр кижиниҥ колыла тудулбаган, ол бу телекейдиҥ jайааны эмес. 12 Ол агарудаҥ агару jерге эчкилердиҥ ле бозулардыҥ канын эмес, Бойыныҥ канын тайып кирген. Ого бир катап ла ÿргÿлjиге кирип, ончобыска мöҥкÿ jайым алган. 13 Эчкилердиҥ, букалардыҥ канын ла кунаjынныҥ кубалын ÿрÿстеп, быjарсыган улусты арутап jадылар, эди-каны ару болзын деп. 14 Jе Христостыҥ каны мынаҥ кöпти эдет. Ол мöҥкÿ Тын ажыра Бойын Кудайга jек jок тайылга эдип берген. Оныҥ каны санаабысты öлÿмге экелеечи керектердеҥ арутаар. Анайып тирÿ Кудайга бажырып jÿрер аргалу болорыс. 15 Оныҥ учун Христос jаҥы кереесте Ортокчы болуп jат. Ол Бойыныҥ öлÿми ажыра баштапкы кереес тужында jазык эткен улуска jайым берген. Кычырылган улус Кудайдыҥ берер болгон мöҥкÿ энчизин алар аргалу болзын деп, Оныҥ анайда эткени ол. 16 Кереес бар тушта оны бичиген кижиниҥ öлÿми керелелер учурлу. 17 Кижи öлгöн кийнинде кереес учурлу болуп jат ине. Jе ол тирÿ тужында кереесте учур jок. 18 Оныҥ учун баштапкы да кереес канла jöптöлгöн. 19 Jасакта салылган jакылталарды ончо калыкка айдып береле, Моисей бозулардыҥ ла эчкилердиҥ канын, анайда ок суу, кызыл тÿк ле иссоп алып, тÿрбектиҥ бойын ла ончо калыкты ÿрÿстеп, 20 айткан: «Бат, кереестиҥ каны. Бу кереести слерге Кудай берген». 21 Анайып ок канла чадырды ла Кудайга бажырар тужында тудунар-кабынар ончо немелерди ÿрÿстеген. 22 Чындап та, Jасакла болзо ончозына шыдары канла аруталар, кан тöгÿлбейинче, кинчек ташталбас.
Христостыҥ тайылгазы бир катап ла ÿргÿлjиге
23 Анайдарда, теҥеридезине тÿҥейлеп эдилген немелер андый тайылгаларла аруталар учурлу болгон. Jе теҥеридеги немелердиҥ бойына мынаҥ артык тайылгалар керек. 24 Христос чын немеге тÿҥейлеп кижиниҥ колыла туткан агару jерге кирбеген ине. Jе Ол биске болуп эмди Кудайдыҥ алдына турарга, теҥериниҥ бойына кирген. 25 Агару jерге jылдыҥ сайын öскö канла кирип турган улу абыс чылап, Ол Бойын кöп катап тайарга эмес теҥериге кирген. 26 Оноҥ башка телекей jайалганынаҥ ала Ого кöп катап кыйналарга келижер эди. Jе Ол чактардыҥ учында Бойын тайып, кинчекти jоголтойын деп, бир катап ла jажына келген. 27 Кажы ла кижи бир катап öлÿп, оноҥ jаргыныҥ алдына туруп jат. 28 Анайып Христос то кöп улустыҥ кинчектерин jоголторго, бир катап тайылган. Ол экинчи катап кинчекти таштаарга келбес, Оны сакып jÿрген улусты аргадаарга келер.
1 Jасак — келер öйдö болотон jакшыныҥ jÿк кöлöткöзи, чын керектердиҥ сÿр-кебери эмес. Ол jылдыҥ сайын jаантайын бир тÿҥей тайылгалар эдерин некейт. Jе бу ажыра Кудайга бажырарга келип турган улусты толо кемдÿ эдип болбойт. 2 Оноҥ башка, Кудайга бажырып турган улус тайылгалар этпей барар эди, нениҥ учун дезе, олор бир катап аруталала, кинчектер учун бурузын сеспес эди. 3 Карын, бу тайылгалар jылдыҥ сайын кинчектер керегинде эске алындырып jадылар. 4 Букалардыҥ ла эчкилердиҥ каны кинчектерди jоголтор аргазы jок ине. 5 Оныҥ учун Христос телекейге келип, «Сен тайылгаларды ла берÿлерди кÿÿнзебедиҥ, jе Сен Мени эт-канду болзын деп кÿÿнзегеҥ. 6 Öртöп тайатан тайылгаларды да, кинчек учун тайылгаларды да jаратпайдыҥ 7 дейле, 'Бат Мен! Э-э, Кудай, тÿрбекте Мен керегинде бичилгениле, табыҥды бÿдÿрейин деп келдим!'. деген. 8 Ол озо баштап: «Сен Jасакла эдилип турган берÿлерди де, öртöп тайатан тайылгаларды да, кинчектер учун тайылгаларды да кÿÿнзебедиҥ. — дейле, 9 оноҥ: «Бат, табыҥды бÿдÿрейин деп келдим» — деген. Мынызыла Ол экинчизин тургузарга, баштапкызын токтодып jат. 10 Оныҥ табы неде дезе, Иисус Христостыҥ эди-каны бир катап ла ÿргÿлjиге тайылганы ажыра агарулалдыс. 11 Кажы ла абыс кÿнÿҥ сайын туруп, Кудайга бажырып, кинчектерди качан да jоголтып болбос бир тÿҥей тайылгаларды кöп катап тайат. 12 Христос дезе, кинчектер учун бир тайылга эдип, Кудайдыҥ оҥ jанына ÿргÿлjиге отурып алган. 13 Ол öйдöҥ ала Оныҥ öштÿлери будыныҥ алдына салылганча сакып jат. 14 Бир тайылга ажыра Ол агарулалып турган улусты ÿргÿлjиге толо кемдÿ эткен ине. 15 Ол керегинде биске Агару Тын керелейт. Айдылган jок беди: 16 «Мен олорго кереес беретен кÿндер келер — деп, Кайракан айдат, — Мен jасактарымды jÿректерине салып, санааларына бичиирим. 17 Кинчектерин ле jарамастарын база эске албазым». 18 Кайда кинчектер ташталган, анда тайылга эдилбес.
Бÿдÿп ле иженип jÿргенистеҥ кыйбазынаҥ тудунактар
19 Анайдарда, карындаштар, тидим болуп, Иисустыҥ каныныҥ болужыла агарудаҥ агару jерге кирер аргабыс бар. 20 Ол биске кöжöгö ажыра — Бойыныҥ эди-каны ажыра jÿрÿмниҥ jаҥы jолын ойто ачкан. 21 Бисте Кудайдыҥ туразында башкарарга тургузылган Улу абыс бар. 22 Айдарда, ачык-jарык jÿректÿ болуп, толо бÿдÿп, jÿректеристи кинчектÿ санаадаҥ арутап, эди-каныбысты ару суула jунуп, Кудайга келектер. 23 Неге бÿдÿп ле иженип jÿргенистеҥ кыйбазынаҥ тудунактар, нениҥ учун дезе сöзин берген Кудай чындык. 24 Сÿÿрге ле jакшы керектер эдерге кöкÿдижип, бой-бойыбыска аjарыҥкай бололы. 25 Jуундарыста jок болуп калбай туралы, кезик улуста андый темигÿ бар. Оныҥ ордына Кайраканныҥ кÿни jууктап келеткенин кöрÿп, бой-бойыбысты мынаҥ артык сергидектер. 26 Чынды билип, öнöтийин кинчек эдип турган болзобыс, биске кинчектерис учун тайылга jок ине. 27 Ол тушта коркышту jаргыны ла калапту отты сакыыры артат. Бу от Кудайга удурлажып турган улусты jуда салар. 28 Моисейдиҥ Jасагын jектеген кижини эки эмезе ÿч керечи бар болзо, килебей öлтÿрип туратан. 29 Андый болгондо, Кудайдыҥ Уулын тепсеп, кереестиҥ каныла аруталган бойы, оны агару эмес деп бодоп, jакшылыктыҥ Тынын jамандап турган кижи канча кире кату кезедÿ алар? 30 Мынайда айтканды билер инебис: «Мен öч аларым, Мен jандыра берерим». База: «Кайракан Бойыныҥ калыгын jаргылаар». 31 Тирÿ Кудайдыҥ колына кирери коркышту! 32 Башкыдагы кÿндеригерди эске алыгар. Ол тушта Кудайдыҥ jарыгыла jарыдылган бойыгар кыйналып, jаан тартыжуны чыдажып öттигер. 33 Кезикте слерди ончо улус кöзинче jамандап, кыйнагандар, кезикте слердий ок айалгада jÿрген улуска коштой болгоныгар. 34 Слер кижендÿлерле кожо кыйналдыгар, jööжöгöрди тоноордо сÿÿндигер, нениҥ учун дезе слерде теҥериде мынаҥ артык ла мöҥкÿ jööжö барын билер болгоныгар. 35 Анайдарда, тидим болуп артыгар, ол учун слерге улу кайрал болор. 36 Кудайдыҥ табын бÿдÿрип, Оныҥ берер болгонын аларга слерге чыдамкай болор керек. 37 База ла эмеш, келер учурлу Кудай jедип келер, саадабас. 38 Мениҥ акту кижим дезе бÿдÿп, jÿрер. Jе jана болгоны Мениҥ кÿÿниме jарабас. 39 Бис дезе jана болуп, öлÿмге барып jаткан улустаҥ эмезис. Jе бис jÿрÿмисти чеберлеп аларга бÿдÿп jадыбыс.
Кудайга бÿткени ажыра
1 Кудайга бÿдери — ол неге иженип jÿргениске бÿдÿмjилÿ болоры. Ол кöрÿнбей турган немелерди чын эдет. 2 Бÿткени ажыра улу адалар Кудайдаҥ jараду алган. 3 Бÿткенис ажыра орчылаҥ Кудайдыҥ сöзиле jайалган деп, кöрÿнип турган немелер кöрÿнбей тургандарынаҥ табылган деп, аайлап jадыбыс. 4 Бÿткени ажыра Авель Кудайга Каиндийинеҥ артык тайылга эткен. Бÿткени ажыра ол акту кижи деп, Кудайдаҥ кере алган, нениҥ учун дезе оныҥ тайылгазын Кудай бойы jараткан. Бÿткениле ол, öлÿп калган бойы, эмдиге айтканча. 5 Бÿткени ажыра Енох jердиҥ ÿстинеҥ алылып, öлÿм кöрбöгöн. Оны таап болбогондор, нениҥ учун дезе оны Кудай Бойына алып алган. Ол jердеҥ алылардаҥ озо Кудайга jараган деп, ого кере берилген ине. 6 Бÿтпей jадып дезе Кудайга jараар арга jок. Ол бар деп, Оны чын бедиреп jÿрген улуска кайрал болор деп, Кудайга келип турган кижи бÿдер учурлу. 7 Бÿткени ажыра Нойго кöрÿнбей турганы озолондыра айдылган. Ол Кудайдаҥ айап, айлы-jуртын аргадаарга ковчег туткан. Бу ок бÿткени ажыра ол телекейди jаргылап, бÿткени ажыра берилип турган акту болорын энчи эдип алган. 8 Бÿткени ажыра Авраам Кудайдыҥ кычырузын угуп, энчи эдип алатан jерге барган. Ол кайдаар барып jатканын билбей, jÿре берген. 9 Бÿткени ажыра ол Кудай берер болгон jерде öскö ороонныҥ кижизи чилеп jÿрген. Ол андый ок энчи алар болгон Исаакла, Иаковло кожо чадырларда jаткан. 10 Авраам мынайда jÿрÿп, Кудай чÿмдеп туткан бек тöстÿ каланы сакыган. 11 Бÿткени ажыра Сарра, бала таппас бойы, jажай да берген болзо, барланган. Ол сöзин берген Кудай чындык деп билген. 12 Анайып Авраамнаҥ, jетпезине öлÿмжиреп калган кижидеҥ, теҥеридеги jылдыстардый, талайдыҥ jарадындагы кумактый тоо jок калдыктар туулган. 13 Олор ончозы öлöрдиҥ öлгöнчö Кудайга бÿткендер. Оныҥ берер болгонын албагандар, jе мыны jÿк ыраагынаҥ кöрÿп, ого сÿÿнип, бис jерде öскö ороонныҥ улузы, туш-туура улус деп, бойлоры керегинде ачыгынча айдып jÿргендер. 14 Мынайда айдып jÿрген улус алтайын бедиреп турганын кöргÿзип jат ине. 15 Олор чыгып барган алтайын сананган болзо, ого бурулар аргалу болор эди. 16 Jе олор мынаҥ артыгына — теҥеридеги тöрöлине jÿткÿген. Оныҥ учун Кудай да олордыҥ Кудайы деп ададарга уйалбайт. Ол бу улуска кала белетеп койгон ине. 17 Бÿткени ажыра Авраам Исаакты тайган. Оны Кудай ченеп турарда, Кудайдыҥ берген сöзин алган бойы, сок jаҥыс уулын тайарга белен болгон. 18 Бу уулы керегинде айдылган: «Сениҥ калдыктарыҥ Исаактаҥ болор». 19 Кудай öлгöн улусты тиргизер аргалу деп, Авраам бодогон. Сÿрлеп айтса, ол бойыныҥ уулын öлÿмнеҥ кайра алган. 20 Бÿткени ажыра Исаак Иаковко ло Исавка келер öйгö алкыжын берген. 21 Бÿткени ажыра Иаков öлöр алдында Иосифтиҥ кажы ла уулына алкыжын берип, тайагына jöлöнип, Кудайга бажырган. 22 Бÿткени ажыра Иосиф öлöр алдында Израильдиҥ улузы Египеттеҥ чыгып баратанын эске алындырып, сööгин кайда тудатанын jакыган. 23 Моисей тууларда, оны ада-энези бÿткени ажыра ÿч ай jажырган. Бала кеен-jараш болгонын кöрÿп, олор каанныҥ jакарузын бузарга коркыбагандар. 24 Бÿткени ажыра Моисей, чыдап келеле, фараонныҥ кызыныҥ уулы деп ададарынаҥ мойногон. 25 Удурум, кинчектÿ макатыш алганча, Кудайдыҥ калыгыла кожо кыйналып jÿрерин артыксынган. 26 Ол келер öйдöги кайралды сананып, Христоско болуп jамандадарын Египеттиҥ эрjинезинеҥ баалу деп бодогон. 27 Бÿткени ажыра ол Египетти таштап, каан чугулданат деп коркыбаган. Ол кöрÿнбес Кудайды кöрÿп турган чылап, чыдамкай болгон ине. 28 Бÿткени ажыра ол Пасханыҥ тайылгазын эдип, эжиктердиҥ jаактарын канла ÿрÿстеген, jайрадаачы-ангел тун балдарга тийбезин деп. 29 Бÿткени ажыра Израильдиҥ улузы Кызыл талайды кургак jерле чилеп кечкен. Египеттиҥ улузы база кечейин дейле, чöҥÿп калган. 30 Бÿткени ажыра Израильдиҥ улузы jети кÿнниҥ туркунына Иерихонды эбире баскан кийнинде каланыҥ стенелери jемириле берген. 31 Бÿткени ажыра балыр jÿрÿмдÿ Раав бакпас улусла кожо öлбöгöн, нениҥ учун дезе кайучылдарды айлына кÿÿнзеп jуудып алган. 32 База нени айдайын? Гедеон, Варак, Самсон, Иеффай, Давид, Самуил ле jарчылар керегинде айдарга меге öй jетпес. 33 Олор бÿткени ажыра каандыктарды jеҥген, чынды jайаган, Кудайдыҥ берер болгонын алган, арсландарды jобожыткан, 34 оттыҥ jалбыжын öчÿрген, кылыштыҥ мизинеҥ аргаданган, чине jок бойлоры кÿч алган, jуу-согушта катан боло берген, öскö jердиҥ черÿлерин сÿрген. 35 Ÿй улус бойлорыныҥ öлÿп калгандарын ойто тирÿге алган. Кезиктери кыйнадып, мынаҥ артык jÿрÿмге тирилерге, jайымнаҥ мойногон. 36 Öскöлöри электеткен, камчылаткан, анайда ок кынjылаткан, тÿрмеде отурган, 37 ташла шыбалаткан, киреле кестирген, кылыштаҥ öлгöн, кой ло эчки терези кийимдÿ тенип jÿрген, jоксыраган, кыйналган, базынчыкта jÿрген. 38 Телекей бу улуска jарамык эмес болгон. Олор куба чöлдöрдö, кырларда, куй-таштарда ла капчалдарда азып-тозуп jÿргендер. 39 Олор ончозы бÿдÿп, ол керегинде кере алган. Jе Кудайдыҥ берер болгонын албаган, 40 нениҥ учун дезе, олор бисле кожо толо кемине jетсин деп, Кудай биске артык болгонды белетеп койгон.
Кудай бисти таскадат
1-2 Оныҥ учун бисти эбире андый кöп керечилер бар болуп, базырып турган не ле jÿкти, капкыр кинчекти бойыбыстаҥ алып, туура таштайлы. Иисуска кöрÿп, биске темдектелген тартыжуны чыдамкай болуп öдöли. Ол ажыра Кудайга бÿдÿп баштайдыс, бÿдÿп jÿргенис толо кемине jедет. Ого темдектелген сÿÿнчиниҥ ордына Ол уйатка каларын керекке албай, керÿ агашта кыйынды чыдажып öдÿп, Кудайдыҥ ширеезиниҥ оҥ jанына отурып алган. 3 Кинчектÿ улустыҥ удурлашканына чыдашкан Иисус керегинде шÿÿп кöрÿгер. Ол тушта чинегер чыкпас, сÿригер тÿшпес. 4 Кинчекке удура тартыжуда эм тура кан тöгÿлгенче удурлашпадыгар, 5 слерге уулдарына чылап мынайда айдылган коот сöстöрди ундып койдыгар: «Уулым, сени Кайракан кезедип турганда, мыны jектебе, каарып айдып турганда, сÿриҥ тÿшпезин, 6 нениҥ учун дезе Кайракан сÿÿп турган кижизин кезедет, Бойына jуудып турган кажы ла уулын камчылайт». 7 Кезедÿге чыдажып турганыгарда, Кудай слерле Бойыныҥ уулдарыла чылап тудунып jат. Адазы кезетпей турган уул бар эмеш пе? 8 Ончо уулдар кезедилер учурлу. Кезедилбей турган болзогор, слер уулдары эмезигер, слер — сурас балдар. 9 Анайда ла бисти jердеги ада-энебис кезедип туратан, бис олордоҥ айап jÿргенис. Андый болгондо, jÿрÿм jÿрерге, тындардыҥ Адазына оноҥ артык багар учурлу эмезис пе? 10 Бисти jердеги адаларыс кыска öйгö лö бойлоры чын деп бодогоныла кезеткен. Теҥеридеги Ада дезе биске чын туза болзын, Оныҥ агарулыгында кожо турушсын деп кезедет. 11 Кандый да кезедÿ эдилип турганда, сÿÿндирбей, кунуктырат. Мыныҥ кийнинде бу ажыра ÿредип койгон улуска амыр ла акту jÿрÿм берет.
Кудайдыҥ jакшылыгын jектебегер
12 Оныҥ учун бош салынган колдорыгарды ла уйадай берген тизегерди тыҥыдыгар. 13 Аксак бут бертинбезин, карын, jазылзын деп, будыгардыҥ алдында jолды тÿс эдигер. 14 Ончо улусла амыр jадарга, агару jÿрÿмдÿ болорго кичеенигер. Бу jокко Кайраканды кем де кöрÿп болбос. 15 Кöрÿгер, кем-кем Кудайдыҥ jакшылыгы jокко артып калбазын, кандый-бир ачу тазыл öзÿп, тÿбек этпезин, бу ажыра кöп улус быjарсыбазын. 16 Ортогордо балыр jÿрÿмдÿ эмезе байланбас Исавтый кижи болбозын. Ол бир катап ажанарга болуп бойыныҥ тун уул деп адалганын садып ийген. 17 Слер билер инегер, ол мыныҥ кийнинде алкыш алайын дейле, jектедип койгон. Ыйлап сураган да болзо, эдип койгонын кубултып болбогон. 18 Слер тудуп кöрöр аргалу немеге, jалбыраган отко, караҥуйга, карачкыга, jотконго, 19 амыргыныҥ табыжына ла айдып турганныҥ ÿнине jууктабадыгар. Бу ÿнди уккан улус сöсти база укпаска jайнаган. 20 Мындый jакаруны чыдажып угуп болбой тургандар: «Кырга тынар-тынду да тийип ийзе, ташла шыбалалар». 21 Бу кöрÿлте коркышту болуп, Моисей айткан: «Мен коркып, тыркыражып jадым». 22 Jе слер Сион кырга ла тирÿ Кудайдыҥ калазына, теҥеридеги Иерусалимге ле тÿмен ангелдерге jууктадыгар. 23 Слер тун туулган улустыҥ байрамдык jуунына келдигер. Олордыҥ адыjолдоры теҥериде бичилген. Слер ончозын jаргылаачы Кудайга, толо кемине jеткен актулардыҥ тындарына келдигер. 24 Слер jаҥы кереестиҥ Ортокчызы Иисуска келип, арутап турган канга jууктадыгар. Бу кан Авельдиҥ канынаҥ артык керелейт. 25 Кöрÿгер, айдып турган Кудайды угарга мойнобогор. Байагы улус олорго jерде айдып турганды угарынаҥ мойноп, кезедÿни кыйыжып болбогон. Анчада ла биске теҥеридеҥ айдып турганды угарынаҥ мойнозобыс, кезедÿни кыйыжып болбозыс. 26 Ол тушта Оныҥ ÿни jерди jайкаган. Эмди дезе, сöзин берип, айдат: «База катап» jаҥыс та jерди эмес, теҥерини де jайкаарым». 27 «База катап» дегени jайканбас немелер артсын деп, jайалган немелер jайканып ырадыларын кöргÿзет. 28 Анайдарда, jайканбас каандыкты алып, jакшылыкты чеберлейли. Бу ажыра Кудайды тооп ло Оноҥ айап, Ого jараар эдип бажырып jÿрели, 29 нениҥ учун дезе, бистиҥ Кудайыс — ол jуда салар от.
Карындаштар чылап jÿрÿгер
1 Бой-бойыгарды карындаштарды чылап сÿÿгер. 2 Кÿндÿзек болорын ундыбагар. Кÿндÿзек болгоныла кезик улус бойлоры билбей, айлына ангелдерди jууткан эди. 3 Кынjылу улусты эзеп jÿрÿгер, бойыгар да олорло кожо кынjылу чылап. Кыйналып jÿрген улусты эзеп jÿрÿгер. Слер бойыгар да jерде jÿрÿп jадыгар. 4 Айылду болгон улус бой-бойын тооп jÿрзин, олордыҥ тöжöгине кир jукпазын. Балыр jÿрÿмдÿ ле чайдам улусты Кудай jаргылаар ине. 5 Акчага ÿстÿкпегер, не барыгарла болорзыныгар. Кудай бойы айткан jок беди: «Сени артырбазым, сени таштабазым». 6 Оныҥ учун тидим айдалыс: «Кайракан — мениҥ болушчым, коркыыр немем jок. Кижи меге нени эдер?» 7 Слерге Кудайдыҥ сöзин jарлаган башчыларды сананып jÿрÿгер. Олор jÿрÿмин канайда тÿгескенин кöрÿп, бÿдеринде олордоҥ тем алыгар. 8 Иисус Христос — кече, бÿгÿн ле ÿргÿлjиге ол ло бойы. 9 Слерди jÿзÿн-jÿÿр ле öскö ÿредÿлер jолдоҥ астыктырбазын. Jÿректеригерди курсакла эмес, jакшылыкла тыҥыдыгар, онызы jакшы. Курсакка болуп jÿрген улус туза албас. 10 Бисте тагыл бар, чадырда абыстап jÿргендер оноҥ курсак алып jиир jаҥы jок. 11 Кинчек учун тайылган тындулардыҥ канын агару jерге улу абыс кийдирет ине, jе эдин одуныҥ ары jанында öртöйдилер. 12 Оныҥ учун Иисус та Бойыныҥ каныла калыкты агарулаарга, каланыҥ каалгазыныҥ ары jанында кыйнадып койгон. 13 Анайдарда, Оныҥ базынчыгын бойыска алынып, одуныҥ ары jанына Ого чыгып баралы. 14 Мында бисте jаантайын болор кала jок ине, бис келер öйдиҥ калазын бедирейдис. 15 Анайдарда, Иисус ажыра Кудайга jаантайын макташтыҥ тайылгазын эдип туралы — Оныҥ ады-jолын jарлап турган эриндеристиҥ сыйын. 16 Анайда ок jакшыны эдерге ле öскö улусла ÿлежерге ундыбагар. Андый тайылгалар Кудайга jарап jат. 17 Башчыларга уккур болуп, багыгар. Олор слердиҥ jÿрÿмигерди сананып, кöс jумбайдылар ине, нениҥ учун дезе Кудайга каруу берер учурлу. Олор улу тынбай, сÿÿнип иштезин. Оноҥ башка слерге кандый да туза болбос. 18 Бис учун мÿргÿгер. Санаабыс ару деп, бÿдÿмjилÿ инебис, нениҥ учун дезе ончозында чын эдип jÿрерге кÿÿнзейдис. 19 Анчада ла сурап турум Кудай мени слерге ойто ылтам ийзин деп мÿргÿгер. 20 Мöҥкÿ кереестиҥ каны ажыра койлордыҥ улу Кÿдÿчизи боло берген Иисус Кайраканысты тиргискен амырдыҥ Кудайы 21 слерди Бойыныҥ табын бÿдÿрсин деп, не ле jакшы керекте тÿзеткей, Иисус Христос ажыра Бойына jараарын слердиҥ бойыгарда jайагай. Ого элен-чактарга мак! Аминь. 22 Слерди сурап турум, карындаштар, бу кöкÿдÿ сöстöрди jуудып алыгар. Мен слерге кыскарта бичиген инем. 23 Тимофей карындажыс jайымдалганын билигер. Ол удабас келзе, слерди оныла кожо кöрöрим. 24 Ончо башчыларыгарга ла ончо агаруларга эзен айдыгар. Италиядаҥ карындаштар слерге эзен айдып турулар. 25 Кудайдыҥ jакшылыгы ончогорло кожо болгой. Аминь.
Иaков Aпостолдыҥ Сaмaрaзы
1 Израильдиҥ jер сайын чачылган он эки угына. Слерге Кудайдыҥ ла Иисус Христос Кайраканныҥ Иаков кулынаҥ эзен!
Кудайга бÿдери ле ойгорлык
2 Jÿзÿн-jÿÿр ченелтелерге учурап турганыгарда, оны бойыгарга улу сÿÿнчи деп бодогор, карындаштарым. 3 Слердиҥ бÿткенигер ченелтени öдÿп, чыдамкайды тууйт деп, билип jадыгар. 4 Чыдамкай дезе бойыныҥ ижин тÿгезе этсин, слер сыраҥай jакшы, кемжикпеген, бир де тутак jок болзын деп. 5 Кемигерге ойгорлык jетпей турган болзо, ончо улуска тегин, каарып айтпай берип турган Кудайдаҥ суразын, — ого берилер. 6 Jе бÿдÿп, эмеш те алаҥзыбай суразын, нениҥ учун дезе алаҥзып турган кижи салкынга айдадып чачылган талайдыҥ толкузындый. 7 Андый кижи Кайраканнаҥ неме аларым деп сананбазын. 8 Экиленген санаалу кижи бойыныҥ ончо керектеринде турумкай эмес. 9 Jокту карындаш бийиктедилгениле мактансын, 10 бай — jабызадылганыла, нениҥ учун дезе ол öлöҥдöги чечек чилеп jоголып калар. 11 Кÿн чыгып, изип баштайт, изÿдеҥ öлöҥ какшайт, оныҥ öҥи öчÿп, jаражы jоголот ине. Анайып бай да кижи бойыныҥ керектериле кожо чалдыгар.
Ченелтелер
12 Ченелтеге чыдажып турган кижи кежиктÿ, нениҥ учун дезе, ол ченеделе, jÿрÿмниҥ кайралын алар. Бу кайралды Кайракан Оны сÿÿген улуска берер болгон. 13 Ченедип турган улустыҥ кемизи де: «Мени Кудай ченеп jат» — дебезин, нениҥ учун дезе Кудайды кем де jаманла ченеп болбос, Ол Бойы да кемди де ченебейт. 14 Jе кажы ла кижи акту бойыныҥ кычазына jилбиркедип ле мекеледип ченелет. 15 Кыча дезе, таап алып, кинчекти тууйт, эдилген кинчек — öлÿмди тууйт. 16 Бойыгарды аскырбагар, кару карындаштарым. 17 Не ле jакшы сый, не ле толо кемдÿ jайалта öрöртинеҥ, jарыктыҥ Адазынаҥ келет. Ол кубулбайт, Ондо кубултаныҥ кöлöткöзи jок. 18 Ол бисти Бойыныҥ табыла, чынныҥ сöзиле тууган, бис Оныҥ jайагандарыныҥ баштамызы болзын деп.
Угар ла багар
19 Билип jÿрÿгер, кару карындаштарым: не ле кижи угарга jылгыр болзын, сöс айдарга, чугулданарга бачымдабазын. 20 Кижиниҥ чугулы Кудайдыҥ чындыгын jайабайт ине. 21 Оныҥ учун не ле быjардаҥ, бойыгарда толгон jаманнаҥ айрылып, jÿрегерге тарылып турган сöсти jобожып алыныгар. Бу сöс jÿрÿмигерди аргадап алар кÿчтÿ. 22 Сöсти бÿдÿрип jÿрÿгер, jÿк угуп jÿрген болзогор, бойыгарды бойыгар мекелеп jадыгар, 23 нениҥ учун дезе, сöсти угуп, оны бÿдÿрбей jÿрген кижи, бойын кÿскÿдеҥ кöрÿнип турган кижидий 24 ол бойына кöрöлö, мынаар болгон, бойы кандыйын ол тарый ундып койгон. 25 Jе кем jайым берип турган сыраҥай jакшы jасакты оҥдоп аларга кичеенип, ондо болуп jÿрзе, ол ундынчаҥ угаачы эмес, jе керекти бÿдÿреечи болор, бойыныҥ керегинде кежиктÿ болор. 26 Кемигер бойын кудайзак деп сананып, jе тилин тудунбайт, оныгар jÿрегин мекелейт, оныҥ кудайзагында туза jок. 27 Ада Кудай алдында ару ла jек jок кудайзак болоры ол: öскÿс-jабыстарга ла тул ÿй улуска ачу-коронында килемjи эдери, бу телекейдеги jаманнаҥ бойыгарды чеберлеери.
Экиjÿстенбегер
1 Карындаштарым! Иисус Христос Кайраканыска, мактыҥ Кайраканына, экиjÿстенбей бÿдÿгер. 2 Jууныгарга алтын jÿстÿктÿ, бай кийимдÿ кижи кирзе, анайда ок уйан кийимдÿ jокту кижи кирер. 3 Слер бай кийимдÿни аjарып, айдарыгар: «Сеге бого отурса jакшы», jоктузына айдарыгар «Сен ондо тур», эмезе «бого, будымныҥ jанына отур». 4 Бой-бойыгарды ылгап, jаман сагышту jаргычылар боло бергенигер ол эмес пе? 5 Угугар, кару карындаштарым бÿдериле бай болзын, Кудайдыҥ Каандыгында энчи алзын деп, телекейде jокту jÿргендерди Кудай талдап алган эмес беди? Ол бу Каандыкты Оны сÿÿген улуска берер болгон. 6 Слер дезе jоктуны jабыс кöрдигер. Слерди байлар кыстап турган эмес беди, слерди jаргыга олор апарып турган эмес беди? 7 Слер аданып jÿрген jакшы атты олор jамандап турган эмес беди? 8 Бойыҥды сÿÿгеҥдий, jÿÿгыҥды сÿÿп jÿр деп, Чийимде айдылган каанныҥ jасагын бÿдÿрип турган болзогор, jакшы эдип jадыгар. 9 Jе экиjÿстенип турган болзогор, кинчек эдип, Jасак бузаачылар болуп каладыгар, 10 нениҥ учун дезе, ончо Jасакты бÿдÿрип, jе бирÿзинде кинчек эткен кижи, ончозында бурулу болуп калат. 11 Чайдам кылынба деп Айтканы, öлтÿрбе ок деген ине. Оныҥ учун чайдам кылынбай, jе öлтÿрип турган болзоҥ, сен — Jасак бузаачы. 12 Анайып, jайым берип турган jасакла jаргыладар улус чылап айдыгар, эдигер. 13 Быйанын jетирбеген кижиге быйан jок jаргы болор ине. Быйан jаргыдаҥ бийик.
Кудайга бÿдери ле керектер эдери
14 Кем бÿдÿп jадым деп айдып, jе керектер этпей турган болзо, кандый туза, карындаштарым? Бу мынайда бÿткени оны аргадап болор бо? 15 Карындажыгар эмезе сыйныгар jылаҥаш эмезе кÿндик курсагы jок jÿрзе, 16 кажы бирÿгер дезе: «Амырыгар алып барыгар, jылыныгар, курсактаныгар» деп айдып, jе олорго эдиканына керектÿзин бербезе, кандый туза? 17 Анайып бÿдери де: кем бÿдÿп, jе керектер этпей турган, оныҥ бÿткени бойы таҥынаҥ бÿткени де эмес. 18 Jе кем де айдар: «Сен бÿдÿп jадыҥ, мен керектер эдип jадым». Мен айдарым: «Керектер этпей бÿдÿп турганыҥды меге кöргÿс, мен бÿдÿп турганымды бойымныҥ керектеримле кöргÿзерим». 19 Кудай jаҥыс деп, бÿдÿп jадыҥ ба? Jакшы эдип jадыҥ. Шилемирлер де бÿдÿп, сертилдеп jадылар. 20 Jе керектер этпес кижиниҥ бÿткени туза jок деп, билер кÿÿниҥ бар ба, куру кижи? 21 Авраам адабыс Исаак уулын тагылга салып, эткен керектериле акталган эмес беди? 22 Кöрÿп туруҥ ба, оныҥ бÿткени ле керектери колбулу болуп, бÿткени керектер ажыра толо кемдÿ боло бергенин? 23 Анайып, бичилген сöс бÿткен: «Авраам Кудайга бÿткен, бу учун ол акту кижи деп бодолып, Кудайдыҥ нöкöри деп адалган». 24 Кöрÿп туругар ба, кижи эткен керектериле акталат, jаҥыс бÿдÿп jÿргениле эмес. 25 Анайып ок балыр jÿрÿмдÿ ÿй кижи Раав та эткен керектериле акталган эмес беди? Ол кайучылдарды jуудып алып, öскö jолло аткарган. 26 Анайып ок эт-кан тын jокко jÿрÿм jок чылап, бÿткени де эткен керектер jокко jÿрÿм jок.
Тил
1 Карындаштарым! Мынаҥ кату jаргыла jаргыладарысты билип, ас дегенигер ÿредÿчилер боло беригер. 2 Бис ончобыс кöп jастырып jадыбыс ине. Сöс айдып, jастырбай турган кижи толо кемине jеткен кижи болуп jат. Ол ончо эди-канын бойына бактырар аргалу. 3 Бат, биске уккур болзын деп, аттарды сулуктап, олордыҥ ончо эди-канын башкарып jадыбыс. 4 Бат, керептер де. Олор, андый jаан бойлоры, кандый да тыҥ салкынга айдатса, олорды кичинек тискин башкарат; керепчи кайдаар кÿÿнзезе, оноор ууланат. 5 Анайып тил де. Ол эт-канныҥ кичинек ÿйези, jе кöп мактанат. Кöр, кичинек от элбек агашту jерди öртöп койот. 6 Тил де — от, jаманныҥ кееркемjизи. Ол эт-канныҥ ÿйелери ортодо jÿрÿп, ончо эт-канды быjарсыдат, бойы таамыныҥ одынаҥ камылып, бастыра jÿрÿмисти öртöйт. 7 Кижи не ле jайалганды аҥ-куштарды, jылып, jорголоп jÿрер тындуларды, талайдыҥ тындуларын jобожыдат ла jобожыдып койгон. 8 Тилди дезе улустыҥ кемизи де jобожыдып болбойт бу — токтодып болбос jаман; ол öлÿмдÿ коронло толо. 9 Оныла Кайраканды ла Аданы алкайдыс, оныла ок Кудайга тÿҥейлеп jайалган улусты каргайдыс. 10 Бир ле оостоҥ алкыш ла каргыш чыгат. Андый болбос учурлу, карындаштарым. 11 Тоҥмоктыҥ бир ÿйдинеҥ тату ла ачу суу агат па? 12 Смоква агаш май-агаштыҥ jиилегин бÿдÿрип болбос, карындаштарым, эмезе виноградтыҥ ööни смокваныҥ jиилегин. Анайып бир тоҥмок тусту ла тату сууны агызып болбос.
Чын ойгорлык
13 Слердиҥ кемигер ойгор ло керсÿ? Мыны jакшы кылыгыла, бойы jобош ло ойгор болуп эткен керектериле кöргÿссин. 14 Jе jÿрегерде ачу кÿйÿниш ле арбаныш jÿрген болзо, мактанбагар, чынга удура тöгÿн кере этпегер. 15 Бу öрöртинеҥ келип турган ойгорлык эмес, ол jердийи, сезимдийи, шилемирдийи, 16 нениҥ учун дезе кайда кÿйÿниш ле арбаныш, анда аай-тööй jок ло ончо jаман болуп jат. 17 Jе öрöртинеҥ келип турган ойгорлык баштапкыда ару, оноҥ энчÿ, тöп, уккур, буурсашла, jакшы керектерле толо, ылгабас ла ачык-jарык. 18 Чындыктыҥ ÿрени энчÿ тужында, энчÿни чеберлеген улуста ÿренделет.
Кайракан алдында jобожыгар
1 Слердиҥ бойыгарда öштöжÿ ле ööн-бöкöн кайдаҥ келет? Ÿйелереерде jуулажып турган соот-jыргалду кÿÿнигердеҥ болбос по? 2 Нени кÿÿнзеп jадыгар, оны албайдыгар. Оныҥ учун öлтÿрип jадыгар. Кÿйÿнип jадыгар, jе jединип болбойдыгар. Оныҥ учун öштöжип ле jуулажып jадыгар. Слерде jок, нениҥ учун дезе сурабайдыгар. 3 Сурап турганыгарда, албайдыгар, нениҥ учун дезе jакшыга эмес, соот-jыргалда кородорго болуп сурайдыгар. 4 Чайдам jÿрÿмдÿлер! Телекейдийине тартылганы — ол Кудайга удура öштöжÿ деп билбейдигер бе? Анайдарда, телекейдийине тартылар кÿÿндÿ кижи Кудайга öштÿ боло берет. 5 Эмезе Чийим мынайда тегин айдат деп сананып jадыгар ба: «Бистиҥ бойыбыста jÿрген Тын сÿрекей кÿнÿркеп сÿÿйт»? 6 Jе Кудай оноҥ кöп jакшылык берет, оныҥ да учун айдылган: «Кудай оморкокторго удурлажат, jобожыгандарга jакшылык берет». 7 Анайдарда, Кудайга багыгар. Кöрмöскö удура туругар, ол слердеҥ кача берер. 8 Кудайга jууктагар, Ол слерге jууктаар. Колдорыгарды jунугар, кинчектÿлер, jÿректеригерди арутагар, экиленген санаалу улус. 9 Ачуланыгар, ыйлагар, сыктагар. Каткыгар ый боло берзин, сÿÿнчигер — кунук. 10 Кайракан алдында jобожыгар, Ол слерди кöдÿрер. 11 Бой-бойыгарды jамандашпагар, карындаштарым. Карындажын jамандап эмезе карындажын jаргылап турган кижи, Jасакты jамандап, Jасакты jаргылайт. Jасакты jаргылап турган болзоҥ, сен Jасакты бÿдÿреечи эмезиҥ, бойыҥды jаргычы эдип jадыҥ. 12 Jасак Чыгараачы ла Jаргычы jаҥыс. Ол аргадаар ла öлтÿрер аргалу. А сен кем андый, jуук кижиҥди jаргылайтан? 13 Эмди угугар, мынайда айдып jÿргендер: «Бÿгÿн эмезе эртен мындый да кала барарыс, ондо бир jыл jÿрÿп, садыжып, кирелте аларыс». 14 Слер керек дезе эртен не болорын билбей jадыгар, нениҥ учун дезе слердиҥ jÿрÿмигер — ол суудаҥ кöдÿрилеле, jоголып калар буу. 15 Оныҥ ордына айдыгар: «Кайраканныҥ табы болзо, тирÿ jÿрерис, оны эмезе мыны эдерис». 16 Эмди дезе улуркак болгоныгар учун мактанып jадыгар. Не ле андый мактаныш — ол jаман. 17 Анайдарда, jакшыны эдерин билип, оны этпей турган кижи кинчек эдет.
Байлар ыйлазын
1 Эмди угугар, слер, байлар! Ыйлагар, сыктагар, — слерге кату-jобол келип jат. 2 Байлыгаар чириди, кийимеерди кÿйе jиди. 3 Алтыныгар ла мöҥÿнигер татады. Олордыҥ тады слерге удура керелеп, эди-каныгарды от чылап jиир байлыкты бойыгарга калганчы кÿндерге jуудыгар. 4 Бат, ишчилер слердиҥ кыраларды кестилер, слер дезе олорго тöлöбöдигер. Эмди олор кыйгы-кышкыда. Олордыҥ кыйгы-кышкызы Саваоф Кайраканга угулды. 5 Слер jерде jÿрÿп, jажыркап ла сайрап jадыгар, jÿректеригерди сойотон кÿнге семирттигер. 6 Слер Актуны jаргылап, öлтÿрдигер; Ол слерге удурлашпады.
Чыдамкай болуп, мÿргÿгер
7 Анайдарда, карындаштар, Кайраканныҥ келерине jетире узакка чыдамкай болугар. Бат, jер ишчи jердиҥ баалу тÿжÿмин сакыйт, ого болуп jаскы ла кÿски jааштар jааганча узак чыдажат. 8 Слер де узак чыдажыгар, jÿрегеерди бек эдигер, нениҥ учун дезе Кайраканныҥ келери jуук. 9 Jаргыга кирбеске, бой-бойыгарга арбанышпагар, карындаштар. Бат, Jаргычы эжиктиҥ jанында туру. 10 Кыйын-шырада ла узак чыдажарында темдек эдип, Кайраканныҥ адынаҥ айткан jарчыларды алыгар, карындаштарым. 11 Бат, чыдашкан улусты кежиктÿ деп адайдыс. Иовтыҥ чыдашканын укканыгар, ого учында Кайракан нени эткенин кöргöнигер, нениҥ учун дезе Кайракан кöп быйанду ла буурсак. 12 Элдеҥ озо, карындаштарым, теҥериле де, jерле де, öскö-башка кандый да чертле чертенбегер, jе jаргылатпаска, «эйе» дегенигер, «эйе» болзын, «jок» дегенигер, «jок» болзын. 13 Кемигер де шыралап jÿрÿ бе? Мÿргÿзин. Кем де сÿÿнип jÿрÿ бе? Сарназын. 14 Кемигер де оору ба? Серкпениҥ jаандарын кычырзын. Олор оны Кайраканныҥ адына болуп майлап, ол учун мÿргÿзин. 15 Бÿдÿп мÿргÿгени оору кижини аргадаар, оны Кайракан тургузар, кинчек эткен болзо, онызы ташталар. 16 Анайдарда, jазыларга, бой-бойыгар алдында кинчектеригерди алынып, бойбойыгар учун мÿргÿгер. Акту кижиниҥ тыҥыдылган мÿргÿзи кöпти эдер аргалу. 17 Илия бистий ле кижи болгон. Jе ол jаҥмырлабазын деп, jайнап мÿргÿÿрде, jерде ÿч jыл ла алты ай jаҥмырлабаган. 18 База мÿргÿÿрде, теҥери jаҥмыр берген, jер бойыныҥ jиилегин öскÿрген. 19 Карындаштарым! Кемигер чыннаҥ аза берзе, кемигер де оны кайра бурыза, 20 кинчектÿни jастыра jолынаҥ кайра бурыганы оныҥ тынын öлÿмнеҥ аргадап алар деп, ол учун кöп кинчектер ташталар деп, оныгар билзин.
Петр Aпостолдыҥ Бaштaпкы Сaмaрaзы
1 Иисус Христостыҥ апостолы Петрдаҥ — Понтто, Галатияда, Каппадокияда, Асияда ла Вифинияда чачылып, кöчкÿндер чилеп jаткан, Кудай талдап алган улуска. 2 Тын ажыра улусты агару эдер деп, башкыда темдектеп койгоныла, Ада Кудай слерди талдап алган. Ол слерди Иисус Христоско сöсуккур болзын, Оныҥ каныла аруталзын деп, Тынла агару эдерин темдектеген. Слерге jакшылык ла амыр кожулзын.
Тирÿ ижемjи
3 Кудайга, Иисус Христос Кайраканыстыҥ Адазына, баш болзын! Ол Бойыныҥ улу быйаныла Иисус Христостыҥ тирилгени ажыра биске jаҥы jÿрÿм берген, бисте Ого тирÿ ижемjи болзын деп. 4 Ол jаҥы jÿрÿм берген, бисти мöҥкÿ, ару ла чалдыкпас энчи алзын деп. Бу энчи слерге теҥериде чеберлелет. 5 Слерди дезе Кудай Бойыныҥ кÿчиле бÿткенигер ажыра аргадаарга чеберлейт. Бу аргадаш калганчы öйдö ачыларга белен. 6 Бого сÿÿнигер. Эмди jÿзÿн-jÿÿр ченелтелердеҥ улам эмеш кунугарга келижип турган болзо, чыдажыгар. 7 Онызы слердиҥ Кудайга чындык бÿдÿп турганыгар мöҥкÿ эмес алтыннаҥ баалу болуп калзын деп керектÿ. Алтын да чыҥдыйы отло ченелет ине. Ол тушта слердиҥ бÿдÿп турганыгар, Иисус Христос ачылза, jараду, мак, кÿндÿ экелер. 8 Оны кöрбöгöн бойыгар сÿÿп jадыгар. Оны эмдиге кöрбöй jадып, Ого бÿдÿп, сöслö айдып болбос улу сÿÿнчиле сÿÿнип, 9 бÿдÿп турганыгардыҥ амадузына — тыныгарды аргадаарына jедип аладыгар. 10 Бу аргадаш керегинде jарчылар бедиренип шиҥжÿлеген; слерге темдектелген jакшылык керегинде озолондыра айткан; 11 олордо jÿрген Христостыҥ Тыны кемге ле кандый öйгö кöргÿскенин шиҥжÿлеген. Христос кыйналар, оныҥ кийнинде макталар деп, Тын озолондыра керелеген. 12 Олордыҥ ижи бойлорына эмес, jе слердиҥ тузагарга болгон деп, jарчыларга ачылган. Эмди олордыҥ айтканын теҥеридеҥ ийилген Агару Тынла Сÿÿнчилÿ Jар jарлаган улус слерге jарлыктаган эдилер. Ангелдер де мыны билип аларга сÿрекей кÿÿнзеп jадылар.
Агару jÿрÿм
13 Оныҥ учун, кур курчанган чылап, санаагарды курчап, ойгу болуп, Иисус Христос ачылганда, слерге берилип турган jакшылыкка бÿткÿлинче иженигер. 14 Сöсуккур балдардый болугар, башкыда билбей jÿргенигердеҥ улам слерде болгон кычаларга бакпагар. 15 Карын, слерди кычырып алган Кудай агару чылап, бойыгар да jÿрÿмеерде агару болугар. 16 Бичилген сöс бар ине: «Агару болугар, нениҥ учун дезе Мен агару». 17 Кудай кажы ла кижини ылгабай, эткен керектериле jаргылайт. Анайдарда, Оны Адагар деп адап турган болзогор, Оноҥ айап, jерде удурум jÿрген öйигерди öткÿригер. 18 Слерге адалардаҥ берилген сандырашту jÿрÿмнеҥ мöҥкÿ эмес мöҥÿнле эмезе алтынла садылып алылбаганарды, 19 карын, jек jок ло ару кураан ошкош Христостыҥ баалу каныла садылып алылганыгарды билип jадыгар. 20 Ол телекей jайалардаҥ озо талдалган, jе слерге калганчы öйлöрдö ачылган. 21 Слер Ол ажыра Кудайга бÿттигер. Кудай Оны тиргизип, Ого мак берген эди, слерди Кудайга бÿдÿп, Ого ижензин деп. 22 Слер карындаштарды ылгабай сÿÿрге, чындыкка багып, тыныгарды арутадыгар. Бой-бойыгарды ару jÿректеҥ jаантайын сÿÿгер. 23 Слерге jаҥы jÿрÿм берген ÿрен ÿргÿлjи болуп jат. Ол — Кудайдыҥ тирÿ ле артабас сöзи, 24 нениҥ учун дезе кандый ла кижи öлöҥдий, кижиниҥ кандый ла магы öлöҥдöги чечектий. Öлöҥ кургаза, чечеги тÿжÿп калат, 25jе Кайраканныҥ сöзи ÿргÿлjиге jÿрет. Бу — слерге jарлалган сöс.
Тирÿ ташка келигер
1 Анайдарда, не ле öштöштöҥ, не ле куурмакташтаҥ, экиjÿстеништеҥ, кÿйÿништеҥ, не ле jамандаштаҥ айрылып, 2 jаҥы туулган балдар чылап öзöргö лö аргадаларга, сöстиҥ ару сÿдин тыҥ кÿÿнзегер. 3 Слер амзап кöрöлö, Кайракан быйанду деп, билип алган инегер. 4 Ого, улус jектеп койгон, jе Кудай эрjине деп талдап алган тирÿ ташка, jууктап, 5 бойыгар да, тирÿ таштардаҥ чылап, бойыгардаҥ бойыгар тынныҥ туразын тудугар. Анда Иисус Христос ажыра Кудайга jараар тыннаҥ тайылга эдерге, агару абыстар болугар. 6 Чийимде айдылган ине: «Бат, Мен талдап алган эрjине ташты, булуҥныҥ тöзиндеги ташты, Сиондо салып jадым. Бу ташка бÿдÿп турганы, уйатка калбас». 7 Анайдарда, ол слерге, бÿдÿп тургандарга, эрjине таш, бÿтпей тургандарга ол — тура тудаачылар jектеп койгон таш. Jе ол булуҥныҥ тöзиндеги таш боло берген. 8 Ол улус бÿдÿрилетен таш, олордыҥ jолында кайадый. Улус сöскö бакпай, бу ташка бÿдÿрилип jадылар. Олордыҥ салымы андый. 9 Слер дезе, Кудай талдап алган ук, Каанныҥ абыстары, агару улус, Кудайдыҥ калыгы. Ол слерди карачкыдаҥ Бойыныҥ кайкамчылу jарыгына кычырган, Оныҥ улу быйанын jарлаарга талдап алган. 10 Слер башкыда Кудайдыҥ калыгы болбогоныгар, эмди Оныҥ калыгы болуп jадыгар; башкыда быйан албаганыгар, эмди алдыгар.
Кудайдыҥ кулдары чылап эдип jÿрÿгер
11 Кару улузым! Слерди, туш jердеҥ келген, бу телекейде кöчкÿндер чилеп jÿрген улусты, кычырып турум: тынга удура jуулажып турган эт-канныҥ кычазынаҥ ырап, 12 кара jаҥдулар ортодо jакшы jÿрÿм jÿрÿгер. Олор слерди jаманды эдип туру деп бурулап болбозын, карын, слердиҥ jакшы керектеригерди кöрÿп, Кудай олорго быйан берер кÿнде Оны мактазын. 13 Кижиниҥ не ле jаҥына Кайраканга болуп багыгар ол эҥ бийик jаҥда отурган каан да болзын, 14 кааннаҥ ийилген башкараачылар да болзын. Олор каршучыларды кезедерге ле jакшыны эдеечилерди кайралдаарга ийилип jадылар, 15 нениҥ учун дезе Кудайдыҥ табы мындый бис jакшыны эдип, неме билбес улустыҥ учур jок эрмек-куучындарын токтодор учурлу. 16 Jайым улус чылап jÿрÿгер, jайымыгарды jаманды эдерге тузаланбагар, карын, Кудайдыҥ кулдары чылап jÿрÿгер. 17 Ончо улусты тооп jÿрÿгер, карындаштарды сÿÿгер, Кудайдаҥ айагар, каанды тоогор. 18 Jалчылар, бийлердеҥ айап, олорго багыгар, jаҥыс та jакшы ла кижизек эмес, jе кату бийлерге багыгар. 19 Кем Кудайды сананып, акту jерге шыралап, ачу-корон кöрÿп турган болзо, бу jакшылык ине. 20 Кинчектер учун соктырып турган болзогор, не учун мактайтан? Jакшыны эдип шыралап, jе чыдажып турган болзогор, слерди Кудай jарадып jат. 21 Слер бого кычырылган инегер. Христос слерди Оныҥ изиле барзын деп, слерге тем артырып, слер учун шыралаган. 22 Ол кинчек этпеген, Оныҥ сöстöринде тöгÿн jок болгон. 23 Оны jамандаарда, Ол удура jамандабаган; шыралап jÿрÿп, коркытпаган, jе мыны эдерин Чындык Jаргычыга бÿдÿмjилеген. 24 Ол кинчектеристи Бойыныҥ эдинде Бойы керÿ агашка кöдÿрип, кадап койгон, бис кинчектердеҥ айрылып, чындыкка jÿрзин деп. Слер Оныҥ шырказыла jазылдыгар. 25 Слер азып jÿрген койлордый болгон инегер. Эмди Кÿдÿчиге ле тыныгарды Чеберлеечиге бурулдыгар.
Ÿйлери ле öбööндöри
1-2 Анайда ок слер де, ÿй улус, эрлереерге сöсуккур болугар. Кудайдыҥ сöзин угар кÿÿни jок эр улус ару ла айап jÿрген jÿрÿмигерди кöрöлö, ÿйлериниҥ jÿрÿми ажыра Кудайга сöс jокко баштанзын деп, анайда эдигер. 3 Кееркемjигер тыш jаны болбозын, чач ööргöни, алтын кийим эмезе кийимдеги jазал болбозын. 4 Карын, кееркемjигер ич бойыгар болзын. Бу jобош ло тымык тынныҥ чалдыкпас jаражы болуп jат. Мынызы Кудайдыҥ алдында баалу. 5 Анайып, башкыда Кудайга иженген агару ÿй улус та эрлерине сöсуккур болуп, кееркединген эдилер. 6 Анайып, Сарра Авраамды бий деп адап, ого сöсуккур jÿрген. Jакшыны эдип, недеҥ де коркыбай ла тÿймебей турган болзогор, Сарраныҥ балдары болгоныгар ол. 7 Анайда ок слер де, эрлер, ÿйлереерге керсÿ болугар, олорды бортык айакты чылап алып jÿрÿгер. Олорго кÿндÿ эдип jÿрÿгер, нениҥ учун дезе олор слерле кожо jакшылыкту jÿрÿмди энчиленер. Слердиҥ мÿргÿÿлигерге буудак болбозын деп, анайда эдигер.
Чындык учун шыралап jÿрери
8 Адакыда, ончогордыҥ санаагар jаҥыс болзын, килежип jÿрÿгер, карындаштарды сÿÿгер, jымжак jÿректÿ, улуркабас санаалу болугар; 9 jаманныҥ ордына jаман этпегер, айткылаштыҥ ордына айткылабагар, карын, алкышты энчиленерге кычырылганыгарды билип, алкагар. 10 «Jÿрÿмди сÿÿп, jакшы кÿндерди кöрöр кÿÿндÿ кижи jаман, тöгÿн сöстöр айтпай, тил-оозын тудунзын. 11 Ол jаманнаҥ кыйышсын, jакшыны этсин, амырды бедиреп, ого jÿткÿзин. 12 Кайракан актуларга кöрÿп jат, олордыҥ jайнуузын угуп jат, jе Кайракан jаман эдеечи улуска удура». 13 Jакшыга jÿткÿп турган болзогор, слерге кем jаман эдер? 14 Jе чындык учун шыралап та jÿрген болзогор, кежиктÿ болгоныгар ол. Слерге jаман эдерге турган улустаҥ коркыбагар, тÿймебегер. 15 Христос Кайраканныҥ агарузын дезе jÿрегерде чеберлегер; ижемjигер керегинде слердеҥ jартамал некеп турган не ле кижиге каруу берерге jаантайын белен болугар. 16 Jе мыны jымжак кÿÿндÿ, айап ла тооп эдигер, санаагар ару болзын. Ол тушта Христостыҥ Бойындагы jакшы jÿрÿмеерди jамандап турган улус уйатка калар. 17 Кудайдыҥ табы болзо, jаман керектер учун шыралаганча, jакшы керектер учун шыралаганы артык ине. 18 Христос то бисти Кудайга экелерге, кинчектер учун, акту бойы, акту эместер учун бир катап ла ÿргÿлjиге öлгöн. Ол эт-канла öлтÿрилген, тынла — тирилген. 19 Бу тын ажыра ок таамыдагы кижендÿ сÿнелерге келип jарлыктаган. 20 Булар Нойдыҥ кÿндеринде Кудайга бакпаган улус болгон. Олорды ковчег тудулганча Кудай узак чыдажып сакыган. Ковчегте jÿк сегис кижи чайыктаҥ аргадалган. 21 Анайып слерди де эмди креске тÿжери аргадайт. Креске тÿжери — ол эт-канныҥ кирин jунары эмес, jе ару санаала Кудайга баштанары, ол Христостыҥ тирилгени ажыра аргадайт. 22 Ол теҥериге кöдÿрилип, Кудайдыҥ оҥ jанында jÿрет, Ого ангелдер, öрöги jаҥдар ла кÿчтер баккандар.
Кудайга учурлалган jÿрÿм
1 Анайдарда, Христос эди-каныла шыралаган. Слер де ол ло санаала jепсенигер, нениҥ учун дезе эди-каныла шыралап jÿрген кижи кинчек этпей барат. 2 Jердеги jÿрÿминиҥ арткан öйин кижиниҥ кычаларына башкартып эмес, jе Кудайдыҥ табыла öткÿрерге, оныҥ анайда эдип турганы ол. 3 Öткöн öйлöрдö кара jаҥдулар чылап jÿргенигер болор ине. Балыр jÿрÿп, кычага башкартып, аракыдап, тойлоп-jыргап, ичип-jип, jескинчилÿ чалуларга бажырган эдигер. 4 Оныҥ учун олордыҥ jÿрÿмди jылыйтар керектеринде турушпай турганыгарга кайкап, олор слерди jамандап jадылар. 5 Олор саадабай тирÿлерди ле öлгöндöрди jаргылайтан Кудайга каруу берер. 6 Бого болуп öлгöн дö улуска Сÿÿнчилÿ Jар jарлалган, олор, ончо улус чылап эт-канныҥ эткен керектери учун jаргылаткан бойлоры, Кудай чылап, тыннаҥ jÿрзин деп. 7 Jе ончозыныҥ учы jуук. Анайдарда, керсÿ болугар, мÿргÿп, сергек болугар. 8 Элдеҥ озо бой-бойыгарды jаантайын сÿÿп jÿрÿгер, нениҥ учун дезе сÿÿш кöп кинчектерди таштаттырып jат. 9 Арбанбай, бой-бойыгарга кÿндÿзек болугар. 10 Кажы ла кижи Кудайдыҥ jÿзÿн-башка jакшылыгыныҥ jакшы башкараачызы чылап, алган jайалтазын бой-бойына тузаланзын. 11 Айдып турган кижи, Кудайдыҥ сöстöрин чилеп айтсын, серкпеде иштеп jÿрген кижи, Кудай берип турган кÿчле иштезин. Ол Иисус Христос ажыра ончозында макталзын деп, анайда эдигер. Ого чактардыҥ чакка мак ла jаҥ. Аминь.
Христосло кожо шыралаары
12 Кару улузым! Слерге Кудай отло ченелте ийзе, кайкабагар, ол слерге туш неме деп бодобогор. 13 Карын, сÿÿнигер, нениҥ учун дезе Христостыҥ шыраларында туружып jадыгар. Оныҥ магы ачылза, сÿÿнеригер ле jыргаарыгар. 14 Христостыҥ ады учун слерди jамандап турган болзо, кежиктÿ болгоныгар ол, нениҥ учун дезе Кудайдыҥ мактулу Тыны слерде амырап jат. Олор Оны jамандап jадылар, слер мактап jадыгар. 15 Слерге шыралаарга келишсе, ол шырагар öлтÿргени, уурдаганы, jаман эткени, öскö кижинийин кÿÿнзегени учун эмес болзын. 16 Христостыҥ кижизи чилеп шыралап jÿрген болзоҥ, уйалба, jе Оныҥ адын аданып jÿргениҥ учун Оны макта. 17 Кудайдыҥ калыгынаҥ башталатан jаргыныҥ öйи jедип келген ине. Озо бистеҥ башталза, Кудайдыҥ Сÿÿнчилÿ Jарына бакпай турган улусла не болор? 18 Актузы jÿк арайдаҥ аргаданып турган болзо, Кудайга бÿтпезиле, кинчектÿзиле не болор? 19 Анайдарда, Кудайдыҥ табыла шыралап jÿргендер jакшыны эдип, Ого, сöзине чындык Jайаачыга, jÿрÿмин бÿдÿмjилезин.
Кудайдыҥ ÿÿри
1 Анайдарда, мен, серкпениҥ jааны бойым, Христостыҥ шыразыныҥ керечизи ле ачылатан макта туружаачы кижи, слердиҥ jаандарга баштанып турум 2 Кудайдыҥ слерге берилген ÿÿрин кабырыгар. Jе мыны албан jокко, бойыгардыҥ кÿÿнигерле, Кудайга jараарынча эдигер, уйатту кирелтеге болуп эмес, кÿÿнзеп эдигер. 3 Кудай бÿдÿмjилегенди бийлебей башкарыгар, jе ÿÿрге тем кöргÿзигер. 4 Баш Кÿдÿчи ачылза, мактыҥ чалдыкпас кайралын аларыгар. 5 Анайда ок кичÿлер де jаандарга багыгар, бой-бойыгарга болужарга белен болуп, jобош болугар, нениҥ учун дезе Кудай оморкокторго удурлажат, jобожыгандарга jакшылык берет. 6 Оныҥ учун Кудайдыҥ кÿчи алдында jобожыгар, Ол слерди темдектелген öйдö бийикке кöдÿрер. 7 Не де керегинде санааркабагар, Ого иженигер, нениҥ учун дезе Ол слерди кичееп кöрÿп jÿрÿ. 8 Эрÿÿл, сергек болугар! Слердиҥ öштÿгер кöрмöс кемди jуда салайын деп бедиреп, ыркыранган каракула чылап базып jÿрÿ. 9 Бек бÿдÿп, ого удура туругар. Бу телекейде андый ок шырага слердиҥ карындаштарыгар да алдырып турганын билеригер. 10 Не ле jакшылыкты берип турган Кудай дезе слерди Иисус Христостогы Бойыныҥ мöҥкÿ магына кычырган. Слер кыска öйгö шыралаган кийнинде Ол Бойы слерди тÿзедер, бек тургузар, кÿчтÿ, турумкай эдер. 11 Ого чактардыҥ чакка jаҥ. Аминь.
Адакы сöс
12 Мыны Силуанныҥ болужыла бичидим. Мен оны чындык карындаш деп бодоп jадым. Кычыру эдип ле керелеп, Кудайдыҥ чын jакшылыгы не болгонын слерге кыскарта бичидим. Бу jакшылыкта болуп jÿрÿгер. 13 Слерди чилеп Кудай талдап алган Вавилондогы серкпе, база Марк уулым слерди уткып турулар. 14 Бой-бойыгарды jÿрегерге кару улусты чылап уткыгар. Ончогорго, Христостыҥ Бойында jÿргендерге, амыр. Аминь.
Петр Aпостолдыҥ Экинчи Сaмaрaзы
1 Иисус Христостыҥ кулы ла апостолы Симон-Петрдаҥ — Кудайыстыҥ, Аргадаачы Иисус Христостыҥ, чындыгына jедип, бис чилеп акту jÿректеҥ бÿдÿп турган улуска. 2 Кудайды ла Иисус Кайраканысты билип турган тужыгарда слерге jакшылык ла амыр кожулзын.
Чындык билим
3 Оныҥ кудайлык кÿчи jÿрÿмге ле Кудайга беринерине керектÿ ончо немени биске тегин берип jат. Мыны ончозын Бойыныҥ магына ла кудайлык быйанына бисти кычырган Кудайды билип турганыс ажыра алып jадыбыс. 4 Анайып биске баалу-чуулу ла улудаҥ улу сöс берилген, бисти Кудайдыҥ бÿдÿмелин бойына алынзын деп, бу телекейдеги jайрадуга экелеечи кычадаҥ кыйышсын деп. 5 Бого болуп ончо кÿчигерди салыгар; бÿдÿп турганыгарда бойыгардыйын кородып, кудайлык быйанга jедигер. Кудайлык быйанга jедип, Оныҥ табын билип алыгар. 6 Оныҥ табын билип, кÿÿнигердиҥ ээзи болугар, кÿÿнигердиҥ ээзи болуп, турумкай болугар, турумкай болуп, Кудайга беринген болугар. 7 Кудайга беринген болуп, карындаштарды сÿÿгер, карындаштарды сÿÿп, ончо улусты сÿÿгер. 8 Бу ончозы слерде бар болуп, кожулып турза, Иисус Христос Кайраканысты билип аларында jедими ле тузазы jок артпазыгар. 9 Кемде бу ончозы jок, ол сокор ло каралга, башкы кинчектерин арутайтанын ундып койгон. 10 Оныҥ учун, карындаштар, слерди Кудай кычырып ла талдап алганын jÿрÿмде кöргÿзерге кичеенигер. Анайда эдип, качан да бÿдÿрилбезигер. 11 Анайып, Кайраканыстыҥ — Аргадаачы Иисус Христостыҥ мöҥкÿ Каандыгына кирерге слерге jайым jол ачылар. 12 Оныҥ учун мыны билип, бу чындыкта бек те турган болзогор, ол керегинде слерге jаантайын эске алындырар кÿÿним бар.
Христостыҥ магыныҥ керечилери
13 Бу байканда — бортык эт-канда jÿрген тужымда слерди эске алындырышла ойгозоры чын деп бодоп турум. 14 Меге Иисус Христос Кайраканыстыҥ ачканынча, удабастаҥ байканымды таштап баратанымды билерим. 15 Мен атана да берген соҥында слер мыны jаантайын эске алынып турзын деп, ончо кÿчимди салып кичеенерим. 16 Иисус Христос Кайраканыстыҥ кÿчин ле келгенин jарлап, слерге сананып тапкан чÿмдÿ куучындар айтпадыс ине, jе бис Оныҥ улу учурын бойыстыҥ кöзисле кöрдис. 17 Ол Ада Кудайдаҥ кÿндÿ ле мак алып турарда, Ого теҥери магыныҥ бийигинеҥ мындый ÿн угулган: «Бу Мениҥ сÿÿген Уулым, Ондо Мениҥ jакшылыкту табым». 18 Теҥеридеҥ келген бу ÿнди Оныла кожо агару кырда болорыста укканыс. 19 База бисте jарчылар айткан эҥ быжу сöс бар. Ого баштанып, jакшы эдип jадыгар. Ол сöс таҥ аткалакта, jÿректеригерде таҥ чолмон чыккалакта, карачкы jерде jарыткыш чылап чалып jат. 20 Элдеҥ озо билип jÿрÿгер Чийимде jарчылар айткан кандый да сöсти кижи бойы jартап болбос, 21 нениҥ учун дезе jарчылардыҥ сöзи кижиниҥ табыла качан да айдылбаган, jе улус Агару Тынга баштадып, сöсти Кудайдаҥ айткандар.
Тöгÿн ÿредÿчилер
1 Калыкта тöгÿн jарчылар да болгон. Анайып слерде база тöгÿн ÿредÿчилер болор. Олор слерге öлÿмге экелетен ÿредÿ кийдирер, олорды jайымга садып алган Кайраканды jектеп, бойлоры бойлорын öлÿмге кийдирер. 2 Олорды кöп улус ээчип, балыр jÿрÿм jÿрер, олордоҥ улам чындыктыҥ jолы jамандалар. 3 Олор ачыркап, слерге сананып тапкан немелер айдып, слерди бойлорыныҥ тузазына садып алар. Олорго jаргы туку качан белен, олорды öлÿм сакыйт. 4 Кудай кинчек эткен ангелдерге де килебеген, олорды jаргыга jетире таамыныҥ карачкызына отургызып койгон. 5 Ол баштапкы телекейге де килебей, Кудайы jок улустыҥ телекейине чайык чыгарган, jе чынныҥ jарлыкчызы Нойды ла оныҥ билезиндеги jети кижини чеберлеп алган. 6 Ол Содом ло Гоморра калаларды jаргылап, jайрадып ла кубал эдип, келер öйдö Кудайы jок jÿрер улуска тем кöргÿскен. 7 Jарамастулардыҥ jаман кылыгынаҥ арып-чылаган акту Лотты дезе аргадап алган. 8 Бу акту кижи олордыҥ ортозында jÿрÿп, jарамас керектерди кöрÿп ле угуп, кÿнÿҥ сайын ичинде тыҥ шыралаган. 9 Анайдарда, Кайракан билер, Кудайга беринген улусты канайып ченелтедеҥ айрыйтанын, jарамастуларды дезе кезедип, jаргыныҥ кÿнине jетире тудатанын; 10 анчада ла эттиҥ быjар кычаларын ээчий барып, jаҥдарды jаман кöрÿп тургандарды. Андый улус кал, кедер, öрö тургандарды jамандаарга коркыбай jадылар. 11 Ангелдер де олордоҥ чик-jок кÿчтÿ ле бек те болзо, Кайраканныҥ алдында олорды каралап jаргы этпей jадылар. 12 Бу улус санаа-укаа jок тындуларга тÿҥей олор бÿткен сезимиле башкарынып jадылар, олорды тудуп, öлтÿрсин деп туулгандар; олор нени билбес, оны jамандап jадылар. Анайып бойлоры бойлорын jайрадып, jоголып jадылар; 13 jарамас учун бойындыйын алар. Олор кöккö тÿште jыргаарын jакшызынат. Олор — кирдиҥ ле jектиҥ тамчылары; слерле кожо болуп, бойлорыныҥ меке-тöгÿниле сооттоп jадылар. 14 Олордыҥ кöстöри jÿк чайдам керектерди ле тÿгенбес кинчекти бедиреп jадылар. Олор арылык-берилик улусты мекелеп jадылар, jÿректери ачапка ÿренип калган; олор — каргыштыҥ уулдары. 15 Олор чике jолдоҥ чыгып, Восор уулы Валаамныҥ jолыла барып, аза бергендер. Валаам дезе jаман эткени учун тöлöлип турган кайралды сÿÿген. 16 Ол бойыныҥ jарамазы учун илезине чыгарылган тил jок эштек кижиниҥ ÿниле айдып, jарчыныҥ jÿÿлгек санаазын токтоткон. 17 Андый улус суу jок тоҥмоктый, jотконго айдаткан тумандый. Олорго карачкыныҥ карачкызы белетелген. 18 Олор кöп куру сöстöр айдып, азып jÿргендердеҥ jаҥы ырап баштаган улусты эттиҥ кычазына ла балыр jÿрÿмге jилбиркедип jадылар. 19 Олорго jайым береечи болодылар, jе бойлоры — чириириниҥ кулдары, нениҥ учун дезе олор кемге jеҥдирткен, ого кулдар болуп jадылар. 20 Бу улус Кайраканды — Аргадаачы Иисус Христосты билеле, телекейдиҥ быjарынаҥ кыйыжып, бу быjарга ойто кирип, jеҥдиртип турза, олордыҥ айалгазы башкызынаҥ коомой болуп jат. 21 Олорго чынныҥ jолын билип албаганы артык болор эди, оны билип алала, олорго берилген агару jакылтадаҥ кайра бурулганча. 22 Jе андый улусла бу чындык кеп сöстö айдылганыла болуп jат: «Ийт бойыныҥ кускузына бурылат», база: «Jунуп койгон чочко ойто ло балкашта аҥданат».
Иисус бурылар
1 Кару улузым! Слерге экинчи самара бичип турганым бу. Экилезинде эске алындырышла слерде ару санаалар ойгозып турум. 2 Башкыда агару jарчылар айткан сöстöрди, база апостолдорыгар ажыра берилген Аргадаачы Кайраканныҥ jакылтазын сананып jÿрÿгер. 3 Элдеҥ озо билип jÿрÿгер калганчы öйлöрдö уйалбас электеечилер келер. Олор акту бойлорыныҥ кычаларыла башкарынып, 4 айдыжар: «Ол айтканынча, качан келер? Адаларыс öлÿп jат, jе телекей jайалардаҥ бери ончозы ол ло бойы артып jат». 5 Олор мынайда айдып, теҥери ле jер Кудайдыҥ сöзиле суудаҥ ла суу ажыра эдилгенин бойлорынаҥ бойлоры jажырып jадылар. 6 Ол до туштагы телекей чайыкка чöҥÿп, jоголгон. 7 Jе эмдиги теҥери ле jер Кудайдыҥ сöзиле ок отко чеберлелет; олор jаргыныҥ кÿнине ле Кудайы jок улусты jоголторго чеберлелет. 8 Jе бу бир неме слердеҥ туйук болбос учурлу, кару улузым Кайраканга бир кÿн муҥ jыл бодолду, муҥ jыл бир кÿн бодолду. 9 Кайракан Бойыныҥ берген сöзин бÿдÿрерге табыланбайт; кезик улус оны табыланыш деп бодойт. Jе Ол биске узак чыдажат, нениҥ учун дезе кем де öлÿп калбазын, карын, ончо улус кинчегин алынып, Кудайга баштанзын деп кÿÿнзейт. 10 Кайраканныҥ кÿни уурчы чылап келер, ол тушта теҥери табыштанып jоголор, телекейдиҥ тöзöлгöзи дезе кÿйÿп jайрадылар, jер ле ондогы керектер ачылар. 11 Бу ончозы мынайда jайрадылар болзо, слер кандый болор учурлу? Слер, агару jÿрÿмле jÿрген, Кудайга беринген улус; 12 слер, Кудайдыҥ кÿни келерин сакып, оны jылгырладып тургандар? Ол кÿнде теҥери jалбырап, jайрадылар, телекейдиҥ тöзöлгöзи кайылар. 13 Jе Оныҥ берген сöзиле, чындык jÿрÿп турган jаҥы теҥерини ле jаҥы jерди сакып jадыбыс. 14 Оныҥ учун, кару улузым, мыны сакып, Оныҥ алдына быjарсыбаган, jек jок ло энчÿде келерге кичеенип, 15 Кайраканыстыҥ узак чыдажып турганы слерге аргадаш деп оҥдогор. Ол ок керегинде слерге сÿÿген Павел карындажыс бичиген эди. Ол мынайда ого берилген ойгорлыкла бичиген. 16 Анайып ок ол керегинде Павел ончо самараларында айдат. Бу самараларда оҥдоорго кÿч немелер бар, олорды неме билбес ле арылык-берилик улус öскö дö Чийимдерди чилеп, jастыра jартап, бойлорын öлÿмге экелип jадылар. 17 Анайдарда, слер, кару улузым, мыны озолондыра билип, jарамастулардыҥ асканына тартылбаска ла бÿдÿп турганыгарды jылыйтпаска чеберленигер. 18 Jе Кайраканыстыҥ, Аргадаачы Иисус Христостыҥ, jакшылыгын алып, Оны билип, öзÿгер. Ого эмди ле ÿргÿлjиге мак. Аминь.
Иоaнн Aпостолдыҥ Бaштaпкы Сaмaрaзы
Христос — Jÿрÿмниҥ Сöзи
1 Слерге бажынаҥ ала не болгонын, нени укканысты, бойыстыҥ кöзибисле нени кöргöнисти, нени аjыктаганысты, колдорыс неге тийгенин — Jÿрÿмниҥ Сöзи керегинде бичип турубыс. 2 Jÿрÿм ачыларда, бу мöҥкÿ Jÿрÿмди кöргöнис, Оны слерге керелеп ле jарлап турубыс. Ол Адада болгон, биске ачылган. 3 Нени кöргöнисти ле укканысты слерге де jарлап турубыс, слер де бисле бирлик болзын деп. Бис Адабысла, Оныҥ Уулы Иисус Христосло бирлик. 4 Сÿÿнчибис толо болзын деп, мыны слерге бичип турганыс бу.
Jарыкта базып jÿрÿгер
5 Jе бат, Оноҥ угала, эмди слерге jарлап турган Jар Кудай — ол jарык, Оныҥ Бойында кандый да карачкы jок. 6 Оныла бис бирлик деп айдып, jе карачкыда базып jÿрген болзобыс, тöгÿнденип, чыныла кылынбай jадыбыс. 7 Ол jарыкта jÿргени чилеп, jарыкта базып jÿрген болзобыс, бойы бойыбысла бирлик болгоныс ол. Анайып Оныҥ Уулы Иисустыҥ каны бисти не ле кинчектеҥ арутайт. 8 Бисте кинчек jок дежип турган болзобыс, бойыбысты бойыс аскыртып jадыбыс, бистиҥ бойыбыста чын jок. 9 Кинчектеристи айдынып турган болзобыс, Ол, чындык ла акту Бойы, кинчектеристи таштап, бисти не ле тöгÿннеҥ арутаар. 10 Кинчек этпедис дежип турган болзобыс, Оны тöгÿнчи эдип jадыбыс, Оныҥ сöзи бистиҥ бойыбыста jок.
Jаҥы jакылта — сÿÿш
1 Балдарым! Слерди кинчек этпезин деп, мыны слерге бичип турганым бу. Jе кем кинчек эткен болзо, бисте Акту Иисус Христос бар. Ол Ада алдында бис учун сурап jат. 2 Ол Бойы — бистиҥ кинчектерис учун, jаҥыс та бистийи учун эмес, бастыра телекейдиҥ де кинчектери учун jараштыраачы. 3 Оны билип алганысты Оныҥ jакылталарын чеберлеп jÿргенистеҥ кöрöдис. 4 «Оны билип алгам» деп айдып, jакылталарын чеберлебей турган кижи тöгÿнчи, оныҥ бойында чын jок. 5 Оныҥ сöзин чеберлеп турган кижиниҥ бойында чыннаҥ Кудайдыҥ сÿÿжи бÿдÿп калган. Бис Оныла бирлик деп, мынаҥ биледис. 6 Оныҥ Бойында jÿрÿп jадым дегени, Ол чылап эдер учурлу. 7 Кару улузым! Слерге jаҥы эмес jебрен jакылтаны бичип турум. Ол слерге бажынаҥ ала берилген. Бу jебрен jакылта — слер уккан сöс. 8 Jе ол ло öйдö Оныҥ Бойында ла слердиҥ бойыгарда чыны не болгоны керегинде слерге jаҥы jакылта бичип турум, нениҥ учун дезе карачкы öдÿп jат, чын jарык качан ок jарыдып jат. 9 Бойын jарыкта деп айдып, карындажын jаман кöргöни, эмдиге jетире карачкыда. 10 Карындажын сÿÿп турганы, jарыкта jÿрет, оныҥ бойында бÿдÿрилер буудак jок. 11 Карындажын jаман кöргöни — карачкыда, ол карачкыда базып jÿрет, кайдаар барып jатканын билбейт, нениҥ учун дезе карачкы оныҥ кöзин сокорткон. 12 Слерге бичип турум, балдар, нениҥ учун дезе Ого болуп кинчектеригер ташталган. 13 Слерге бичип турум, адалар, нениҥ учун дезе бажынаҥ ала Jÿреечини билип алдыгар. Слерге бичип турум, jииттер, нениҥ учун дезе слер jаманды jеҥдигер. 14 Слерге бичидим, балдар, нениҥ учун дезе слер Аданы билип алдыгар. Слерге бичидим, адалар, нениҥ учун дезе слер бажынаҥ ала Jÿреечини билип алдыгар. Слерге бичидим, jииттер, нениҥ учун дезе слер кÿчтÿ, Кудайдыҥ сöзи бойыгарда jÿрет, слер jаманды jеҥдигер. 15 Телекейди, телекейде барын да сÿÿбегер. Телекейди сÿÿп турган кижиниҥ бойында Аданыҥ сÿÿжи jок, 16 нениҥ учун дезе телекейде бары ончозы эт-кан кычазы, кöс кычазы, jадын-jÿрÿмде оморкойтоны Аданаҥ эмес, телекейдеҥ келип jат. 17 Телекей де öдÿп jат, оныҥ кычазы база, Кудайдыҥ табын бÿдÿрип турганы — ÿргÿлjиге jÿрет.
Калганчы öйдиҥ антихристтери
18 Балдар! Калганчы öй. Антихрист келип jат деп укканыгарла, эмди кöп антихристтер табылды. Мынаҥ калганчы öй деп биледис. 19 Олор бистеҥ чыккандар, jе бистийи болбогондор. Бистийи болгон болзо, бисле кожо артар эди. Jе олор чыккан, бу ажыра бистийи ончозы эмес деп ачылган. 20 Слер Агарудаҥ майлаш алганыгар, ончозын билеригер. 21 Слерге чынды билбегенигер учун бичиген эмезим, карын, слер оны билер учун, кандый да тöгÿн чыннаҥ болор аргазы jогын билип турганыгар учун бичидим. 22 Кем тöгÿнчи, Иисус ол Христос болгонын jаратпай турганы эмес болзо? Ол — Аданы ла Уулды jаратпай турган антихрист. 23 Уулды jаратпай турган не ле кижиде Ада да jок. Уулды jарадаачыда Ада да бар. 24 Бажынаҥ ала укканыгар слердиҥ бойыгарда jÿргей. Бажынаҥ ала укканыгар слердиҥ бойыгарда jÿрзе, слер де Уулда ла Адада jÿреригер. 25 Оныҥ биске берер болгоны — ол мöҥкÿ jÿрÿм. 26 Мыны слерге бойыгарды аскыртып турган улус керегинде бичидим. 27 Оныҥ Бойынаҥ слер алган майлаш дезе слердиҥ бойыгарда jÿрет. Слерди кижи ÿредери слерге керек jок. Jе Оныҥ майлажы слерди ончого ÿредип турган учун ла ол чын болгоны, тöгÿн эмес учун, слерди ол канайда ÿреткен, ондо болуп jÿрÿгер. 28 Анайдарда, балдар, Оныҥ Бойында jÿрÿгер, Ол келзе, бисте бÿдÿмjи болзын деп, Оныҥ келижинде Оныҥ алдында уйатка калбаска. 29 Ол акту деп билер болзогор, чынды эдеечи не ле кижи Оныҥ Бойынаҥ туулганын билигер.
Кудайдыҥ балдары
1 Кöрÿгер, Ада биске Кудайдыҥ балдары деп адаларга кандый сÿÿш бергенин. Бис чындаптаҥ Кудайдыҥ балдары. Телекей Оны билип албаган учун бисти билбес. 2 Кару улузым! Бис эмди Кудайдыҥ балдары. Jе кандый болорыс эм тура ачылгалак. Христос ачылза, Ого тÿҥей болорысты билерис, нениҥ учун дезе Ол кандый болгонын кöрÿп ийерис. 3 Ого мындый ижемjилÿ не ле кижи, Ол ару болгоны чылап, бойын арутайт. 4 Кинчек эдеечи не ле кижи jарамасты да эдет. Кинчек — ол jарамас. 5 Слер билеригер, Ол кинчектерди Бойына аларга ачылганын ла Оныҥ Бойында кинчек jогын. 6 Оныла бирлик jÿреечи не ле кижи кинчек этпейт. Кинчек эдеечи не ле кижи Оны кöрбöгöн, Оны билип албаган. 7 Балдар! Слерди кижи аскырбазын. Чынды эдеечи — акту, Ол акту болгоны чылап. 8 Кинчек эдеечи — кöрмöстöҥ, нениҥ учун дезе бажынаҥ ала кöрмöс кинчек эдет. Мыныҥ учун кöрмöстиҥ керектерин бузарга Кудайдыҥ Уулыныҥ ачылганы ол. 9 Кудайдаҥ туулган не ле кижи кинчек этпейт, нениҥ учун дезе Оныҥ ÿрени оныҥ бойында jÿрет. Ол кинчек эдип болбос, нениҥ учун дезе Кудайдаҥ туулган. 10 Кудайдыҥ балдары ла кöрмöстиҥ балдары мынайда танылып jат чынды этпей, карындажын сÿÿбей турган не ле кижи Кудайдаҥ эмес.
Бой-бойыгарды сÿÿгер
11 Бат, бажынаҥ ала слер уккан jар: бис бой-бойыбысты сÿÿр учурлу. 12 Jаманга баштадып, бойыныҥ карындажын öлтÿрген Каиндий болбогор. Нениҥ учун оны öлтÿрген? Оныҥ керектери jаман, карындажыныйы акту болгон учун. 13 Телекей слерди jаман кöрÿп турган болзо, кайкабагар, карындаштар. 14 Бис билерис, öлÿмнеҥ jÿрÿмге кечкенисти, нениҥ учун дезе карындаштарды сÿÿп jадыбыс. Сÿÿбей турганы, öлÿмде jÿрет. 15 Бойыныҥ карындажын jаман кöрööчи не ле кижи, — кижи öлтÿреечи. Кандый да кижи öлтÿреечиде оныҥ бойында jÿреечи мöҥкÿ jÿрÿм jок болгонын, слер билеригер. 16 Ол бис учун Бойыныҥ jÿрÿмин бергенинеҥ сÿÿшти билип алганыс. Бис те тыныбысты карындаштар учун салар учурлу. 17 Телекейде jеткилдÿ бойы, карындажы немедеҥ тутакту болгонын кöрÿп, jÿрегин оноҥ jапкан кижиниҥ бойында Кудайдыҥ сÿÿжи канайып jÿрет? 18 Балдар! Сöслö, тилле эмес, jе керекле, чынла сÿÿйли. 19-20 Мынаҥ бис чыннаҥ болгонысты билерис. Jÿрегис бисти jаргылап та турган болзо, Кудайдыҥ алдында jÿрегисти токынадып койорыс, нениҥ учун дезе Кудай jÿрегистеҥ jаан ла ончозын билер. 21 Кару улузым! Jÿрегис бисти jаргылабай турган болзо, бис Кудайдыҥ алдында ачык-jарык. 22 Нени де суразабыс, Оноҥ алып jадыбыс, нениҥ учун дезе, Оныҥ jакылталарын чеберлеп, Ол алдында jараганды эдип jадыбыс. 23 Оныҥ jакылтазы дезе мындый бис Оныҥ Уулы Иисус Христоско бÿдер учурлу, Оныҥ биске jакыганынча бой-бойыбысты сÿÿр учурлу. 24 Оныҥ jакылталарын чеберлеечи, Оныҥ Бойында jÿрет. Ол — байагы кижиниҥ бойында. Ол бистиҥ бойыбыста jÿргенин, Ол биске берген Тыннаҥ билип аладыс.
Кудай — ол сÿÿш
1 Кару улузым! Болгон-тушкан тынга бÿтпегер, jе тындарды ченегер, олор Кудайдаҥ ба деп, нениҥ учун дезе телекейге кöп тöгÿн jарчылар чыккан. 2 Кудайдыҥ Тынын мынайда билип аларыгар этканла келген Иисус Христосты jарадып турган не ле тын — Кудайдаҥ. 3 Иисус Христосты jаратпай турган не ле тын — Кудайдаҥ эмес, ол антихрист тыны. Слер бу антихристти келип jат деп укканыгар, эмди ол качан ок телекейде. 4 Слер Кудайдаҥ, балдар, олорды jеҥдигер, нениҥ учун дезе слердиҥ бойыгарда Jÿреечи, телекейде jÿргеннеҥ jаан. 5 Олор телекейдеҥ, оныҥ учун телекейлеп айдат, телекей олорды угат. 6 Бис Кудайдаҥ Кудайды билери бисти угат, Кудайдаҥ эмези бисти укпайт. Мынаҥ бис чынныҥ тынын ла азыштыҥ тынын таныйдыс. 7 Кару улузым! Бой-бойыбысты сÿÿйли, нениҥ учун дезе сÿÿш — Кудайдаҥ. Сÿÿп турган не ле кижи Кудайдаҥ туулган ла Кудайды билер. 8 Сÿÿбей турганы, Кудайды билип албаган, нениҥ учун дезе Кудай — ол сÿÿш. 9 Кудай телекейге jаҥыстаҥ туулган Бойыныҥ Уулын ийген, Ол ажыра бисти jÿрÿм алзын деп. Мынызыла Кудайдыҥ сÿÿжи бистиҥ бойыбыста ачылган. 10 Сÿÿш дезе, Кудайды бис сÿÿгенисте эмес, jе Ол бисти сÿÿп, бистиҥ кинчектерис учун jараштыраачы эдип Бойыныҥ Уулын ийгенинде. 11 Кару улузым! Кудай бисти анайда сÿÿп турган болзо, бис те бой-бойыбысты сÿÿр учурлу. 12 Кудайды кем де качан да кöрбöгöн, jе бис бой-бойыбысты сÿÿп jÿрген болзобыс, Кудай бистиҥ бойыбыста jÿрет, Оныҥ сÿÿжи бистиҥ бойыбыста толо кемине jеткен. 13 Бис Оныҥ Бойында, Ол бистиҥ бойыбыста jÿрÿп турганын билип jадыбыс, нениҥ учун дезе Ол биске Бойыныҥ Тынынаҥ берген. 14 Бис кöргöнис ле керелеп турубыс, Ада Уулын телекейдиҥ Аргадаачызы эдип ийгенин. 15 Иисус — ол Кудайдыҥ Уулы деп jарадып турган кижиниҥ бойында Кудай jÿрет, ол Кудайдыҥ Бойында. 16 Кудайдыҥ биске сÿÿжин билип алганыс, ого бÿткенис. Кудай — ол сÿÿш, сÿÿштиҥ бойында jÿреечи, Кудайдыҥ Бойында jÿрет, Кудай оныҥ бойында. 17 Бу ажыра сÿÿш бистиҥ бойыбыста бÿткен. Jаргыныҥ кÿнинде бÿдÿмjилÿ болорыс, нениҥ учун дезе Ол кандый, бу телекейде бис те андый. 18 Сÿÿште коркыш jок, jе толо сÿÿш коркышты чыгара сÿрÿп jат, нениҥ учун дезе коркыш кезедишле колбулу. Коркып турганы сÿÿште толо эмес. 19 Бис сÿÿп jадыс, нениҥ учун дезе Ол бисти озо сÿÿген. 20 «Мен Кудайды сÿÿп jадым» деп айдып, бойыныҥ карындажын jаман кöрÿп турган кижи — тöгÿнчи. Кöрÿп турган карындажын сÿÿбези, кöрбöй турган Кудайды сÿÿп болбос. 21 Мындый jакылтаны Оноҥ алганыс Кудайды сÿÿп jÿргени, бойыныҥ карындажын да сÿÿзин.
Телекейди jеҥгени — Кудайга бÿткенис
1 Иисус — ол Христос деп бÿдеечи не ле кижи Кудайдаҥ туулган. Туулганды сÿÿчи, Оныҥ Бойынаҥ туулганды да сÿÿп турганы ол. 2 Кудайдыҥ балдарын сÿÿп турганысты мынаҥ биледис Кудайды сÿÿп, Оныҥ jакылталарын бÿдÿрип jÿрген болзобыс. 3 Кудайдыҥ jакылталарын бÿдÿрип jÿргенисте, Оны сÿÿп jадыбыс ине. Оныҥ jакылталары уур эмес, 4 нениҥ учун дезе Кудайдаҥ туулганы телекейди jеҥет. Телекейди jеҥген бу jеҥÿ, — бистиҥ бÿткенис. 5 Кем телекейди jеҥет, Иисус — ол Кудайдыҥ Уулы деп бÿдеечи эмес болзо? 6 Иисус Христос биске суу ла кан ажыра келген. Jаҥыс та суула эмес, jе суула, канла. Онызын Тын керелейт, нениҥ учун дезе Тын — ол чын. 7 Анайдарда, ÿч керечи бар 8 Тын, суу ла кан. Ÿчÿлези бирÿни керелейт. 9 Улустыҥ керезин jуудып турган болзобыс, Кудайдыҥ керези — jаан. Бат, Кудайдыҥ керези Ол Бойыныҥ Уулын керелейт. 10 Кудайдыҥ Уулына бÿдеечи, бойында бойы керелÿ. Кудайга бÿтпей турганы, Оны тöгÿнчи эткен, нениҥ учун дезе Кудай Бойыныҥ Уулын керелеген кереге бÿтпеген. 11 Кере дезе Кудай биске мöҥкÿ jÿрÿм бергенинде, бу jÿрÿм — Оныҥ Уулында. 12 Уулдузы jÿрÿмдÿ, Кудайдыҥ Уулы jогы jÿрÿм jок. 13 Слер мöҥкÿ jÿрÿмдÿ болгоныгарды билзин деп, мыны слерге, Кудайдыҥ Уулына бÿдÿп турган улуска, бичидим. 14 Оныҥ алдында бисте бар бÿдÿмjи — Оныҥ табыла нени суразабыс, Ол бисти угуп турганында. 15 Нени де суразабыс, Ол бисти угуп турганын билер болзобыс, Оноҥ сураганысты алып турганысты да билерис. 16 Карындажы öлÿмге эмес кинчек эдип турганын кöргöн кижи мÿргÿп, ого jÿрÿм берзин. Öлÿмге эмес кинчек эдеечилер керегинде айдадым. Öлÿмге кинчек бар андый кинчек эдеечилер учун оны мÿргÿзин деп айтпай jадым. 17 Не ле тöгÿн — ол кинчек, jе öлÿмге эмес кинчек бар. 18 Бис билерис, Кудайдаҥ туулган не ле кижи кинчек этпей jат. Jе Кудайдаҥ туулган кижи бойын чеберлеп jат, ого jаман тийбей jат. 19 Бис билерис, бис — Кудайдаҥ деп, телекей дезе бÿткÿлинче jаманныҥ табында. 20 Jе бис билерис, Кудайдыҥ Уулы келип, биске санаа бергенин, бисти Чын Болгонды билип турзын деп. Бис — Чын Болгондо, Оныҥ Уулы Иисус Христосто. Ол — чын Кудай ла мöҥкÿ jÿрÿм. 21 Балдар! Бойыгарды чалулардаҥ чеберлегер. Аминь.
Иоaнн Aпостолдыҥ Экинчи Сaмaрaзы
1 Серкпениҥ jааны — талдап алган абакайга ла оныҥ балдарына. Мен слерди чынынча сÿÿп jадым, jаҥыс та мен эмезим, jе чынды билип алган ончо улус. 2 Бу чын бойыбыста jÿрÿп, бисле кожо ÿргÿлjиге болор. 3 Бисле Ада Кудайдаҥ ла Аданыҥ Уулы Иисус Христостоҥ чында ла сÿÿште jакшылык, буурсаш, амыр болор.
Чын ла Сÿÿш
4 Биске Ада берген jакылтала чында базып jÿргендерди балдарыҥ ортодо тапканыма сÿреен сÿÿндим. 5 Эмди сени сурап турум, абакай бойы бойыбысты сÿÿйли. Мен сеге jаҥы jакылтаны эмес, бисте бажынаҥ ала болгонын бичип турум. 6 Оныҥ jакылталарыла эдип jÿргенисте, сÿÿп jадыбыс ине. Слер бажынаҥ ала уккан jакылта бу сÿÿште jÿрÿгер, 7 нениҥ учун дезе эт-канла келген Иисус Христосты jаратпай турган кöп аскыраачылар телекейге чыккан. Андый кижи — аскыраачы ла антихрист. 8 Аjарынып jÿрÿгер, неге болуп иштегенисти биске jылыйтпаска, jе толо кайрал аларга. 9 Христостыҥ ÿредÿзинеҥ озо барып, ондо болуп jÿрбей турган не ле кижиде Кудай jок; ÿредÿде болуп jÿргенде Ада да, Уулы да бар. 10 Слерге келип, бу ÿредÿни экелбей турган кижини ÿйге кийдирбегер, уткыбагар да. 11 Оны уткуучы, оныҥ jаман керектеринде туружат. 12 Слерге бичийтеним кöп эди, jе чаазынга чернеле бичиир кÿÿним jок. Слерге барып, акту бойыгарла эрмектежерим деп, иженип турум. Ол тушта сÿÿнчибис толо болор. 13 Талдап алган эjеҥниҥ балдары сеге эзен айдып туру. Аминь.
Иоaнн Aпостолдыҥ Ÿчинчи Сaмaрaзы
1 Серкпениҥ jааны — кару Гаийге. Мен оны чынынча сÿÿп jадым. 2 Кару карындаш! Тыныҥ jедимдÿ чилеп, jедимдÿ бол, кадык бол деп, мÿргÿп турум.
Чында jÿрери
3 Карындаштар келип, сениҥ чындыгыҥды, чында канайып базып jÿргениҥди керелеерде, сÿреен сÿÿндим. 4 Балдарым чында базып jÿргендерин угарынаҥ jаан сÿÿнчи менде jок. 5 Кару карындаш! Карындаштарга нени эткениҥде, чын эдип jадыҥ, олор öскö jердиҥ улузы да болзо. 6 Олор сениҥ сÿÿжиҥди серкпе алдында керелеген. Кудайга jарамык эдип, олорго jорыгын улалтарга болушсаҥ, jакшы эдериҥ. 7 Олор кара jаҥдулардаҥ нени де албай, Христоско болуп jолго чыккан ине. 8 Анайдарда, биске чында кожо туружарга, бис олордый улусты jöмööр учурлу.
Jаманды эдеечи — Кудайды кöрбöгöн
9 Мен серкпеге бичиген эдим, jе олордо баштапкы болорго сÿÿчи Диотреф бисти jуутпай jат. 10 Оныҥ учун келзем, оныҥ эдип jÿрген керектерин эске алындырарым. Ол бис керегинде jаман куучын-эрмек jайат. Онызыла болорзынбай, карындаштарды бойы да jуутпай, jуударга кÿÿнзеген улусты буудактап, серкпедеҥ чыгара сÿрет. 11 Кару карындаш! Jаманга эмес, jакшыга öткöниш. Jакшыны эдеечи — Кудайдаҥ. Jаманды эдеечи — Кудайды кöрбöгöн. 12 Димитрий ончозынаҥ, база чынныҥ бойынаҥ jакшы керелÿ. Анайда ок бис те керелейдис. Бистиҥ керебис чын болгонын билериҥ. 13 Сеге бичийтеним кöп эди, jе сеге чернеле, каламла бичиир кÿÿним jок. 14 Сени удабас кöрöрим деп, иженип турум. Ол тушта акту бойыбыс эрмектежерис. 15 Сеге амыр jетсин. Сеге наjылар эзенин айдып турулар. Наjылардыҥ кажызына ла эзенисти jетир. Аминь.
Иудa Aпостолдыҥ Сaмaрaзы
1 Иисус Христостыҥ кулы, Иаковтыҥ карындажы Иуданаҥ — слерге, кычырылган, Ада Кудай сÿÿген ле Иисус Христос чеберлеген улуска. 2 Слерге быйан, амыр ла сÿÿш кожулзын.
Кудайга чындык болорын чеберлегер
3 Кару улузым! Бистиҥ текши аргаданыжыс керегинде бичиирге сÿрекей кÿÿнзедим. Оныҥ учун агаруларга бир катап ла ÿргÿлjиге берилген Кудайга бÿдÿш учун слерди база ла база тартыжуга кирзин деп, слерге кычыру бичиири керектÿ деп бододым. 4 Ортогорго бир кезик улус сÿмеленип кирген. Андый улуска jебрен öйлöрдöҥ ала jаргы jарлалган. Олор Кудайга чындык эмес, Кудайыстыҥ jакшылыгын алып, оны саҥ-тескери эдип, тудунбас jÿрÿмиле jÿргенче. Олор сок jаҥыс Ээбисти, Иисус Христос Кайраканысты, jектеп jадылар. 5 Мыны билер де болзогор, слерге эске алындырар кÿÿним бар: Кайракан калыкты Египет jеринеҥ бир катап ла ÿргÿлjиге аргадайла, оноҥ бÿтпегендерди jоголтып койгон. 6 Ол анайып ок баштаҥы айалгазын чеберлебей, jÿрген jерин таштап барган ангелдерди улу кÿнде jаргылаарга, карачкыда мöҥкÿ кÿлÿде тудуп jат. 7 Анайда ок Содом ло Гоморрала, jакалай калаларла болгон. Олордыҥ улузы анайып балыр кылынып, öскö эт-канды бедирегендер. Бу учун олор мöҥкÿ оттыҥ кезедÿзин алып, тем эдип кöргÿзилген. 8 Шак мынайда байагы улусла болор. Олор бойлорыныҥ сезим санаазыла азып, бойы бойлорын быjарсыдып, бийленишти jектеп, теҥериниҥ jаҥдарын jамандап jадылар. 9 Архангел Михаил дезе Моисейдиҥ эт-каны керегинде кöрмöслö эрмектежип, оны jамандап бурулаарга тидинбей, айткан: «Сеге Кайракан болдыртпазын». 10 Бу улус нени билбес, оны jамандап jадылар; санаа-укаа jок тындулар чылап, бÿткен сезимиле нени билер, оныла бойлорын jайрадып jадылар. 11 Олорго ачу-корон, нениҥ учун дезе Каинниҥ jолыла барып jадылар; Валаам бойыныҥ асканы учун алган кайралга jайылып jадылар; удурлажуда Корей чилеп öлÿп jадылар. 12 Андый улус карындаштык курсак jииринде кир болуп jат. Олор слерле кожо jыргап, бойлорын коркыш jокко тойдырат. Олор — салкынга айдаткан jаҥмыр jаадырбас булуттар; jиилек jок, эки катап öлÿп калган, тазылы кодорылган кÿски агаштар. 13 Олор — бойлорыныҥ быjарыла кöбÿктелген талайдыҥ калапту толкулары, азып jÿрген jылдыстар. Олорго ÿргÿлjиге карачкыныҥ карачкызы белетелген. 14 Олор керегинде баштапкы кижиниҥ jетинчи калдыгы Енох jарчы да айткан: «Бат, Кайракан Бойыныҥ тÿмен агаруларыла кожо келип jат. 15 Ол кажы ла кижини jаргылаарга келип jат. Ол кажы ла кижини Кудайга удура эткен jаман керектери учун, Кудайы jок jÿрген кинчектÿлерди Ого удура айткан ончо кату сöстöри учун jаргылаар». 16 Бу — jаантайын кимиректенип, jÿрÿмине комудап, кычазыла кылынып jÿрген улус. Олор кöп элбек сöстöр айдадылар, бойыныҥ тузазына болуп, улус алдында jарамсыйдылар. 17 Jе слер, кару улузым, Иисус Христос Кайраканыстыҥ апостолдоры башкыда айткан сöстöрди сананып jÿрÿгер. 18 Калганчы öйдö Кудай jок кычаларыла кылынып jÿрген электеечи улус табылар деп, олор слерге айткан. 19 Бу улус бойлорын бöлÿп, тынла эмес, сезимле jÿрÿп jадылар. 20 Слер дезе, кару улузым, бойыгардыҥ jÿрÿмигерди агару бÿткенигерге тöзöп, Агару Тынла мÿргÿгер. 21 Мöҥкÿ jÿрÿм аларга, Иисус Христос Кайраканыстаҥ быйан алынып, бойыгарды Кудайдыҥ сÿÿжинде чеберлегер. 22 Эреҥистелип jÿрген кезик улуска быйан эдигер, 23 кезигин оттоҥ ала койып аргадагар. Кезигине база быйан эдигер, jе Кайракан алдында айап, эт-канныҥ кинчегиле быjарсыган кийимнеҥ де jескинигер. 24 Ого, слерди jыгыларынаҥ аргадаар ла Бойыныҥ магы алдында jек jок ло сÿÿнчиде тургузар аргалу болгонго, — 25 сок jаҥыс Кудайга, Аргадаачыбыска, ончо чактардаҥ озо, эмди ле ончо чактарга Иисус Христос Кайраканыс ажыра мак, улулык, кÿч ле jаҥ. Аминь.
Иоaнныҥ Aчылтaзы
Тöт вбзь
1 Иисус Христостыҥ ачылтазы. Бу ачылтаны Ого удабастаҥ не болотонын Бойыныҥ кулдарына кöргÿзейин деп, Кудай берген. Ол мыны Бойыныҥ ангели ажыра Бойыныҥ кулы Иоаннга ийип кöргÿскен. 2 Иоанн нени кöргöнин ончозын айдып туру: Кудайдыҥ сöзи керегинде, ого Иисус Христос ачкан чындык керегинде. 3 Бу судур сöстöрди кычырып турганы ла угуп тургандары, анда бичилгенин чеберлеп тургандары кежиктÿ, нениҥ учун дезе öй jууктап келди. 4 Иоаннаҥ — Асиядагы jети серкпеге. Слерге бар, болгон ло келип jаткан Кудайдаҥ, Оныҥ ширеези алдында jÿрген jети тыннаҥ, 5 база чындык керечи, öлгöндöр ортодо баштапкы тирилген, jердеги каандардыҥ Башчызы Иисус Христостоҥ jакшылык ла амыр jетсин. Ол бисти сÿÿп jат, Бойыныҥ каныла кинчектеристеҥ айрыган. 6 Ол Кудайга, Бойыныҥ Адазына, бисти каандар ла абыстар эткен. Ого ÿргÿлjи чакка мак ла кÿч! Аминь. 7 Бат, Ол булутла келер, Оны не ле кöс, Оны jыдала сайгандары да, кöрÿп ийер, jердиҥ ончо ук-калыктары Оныҥ алдында сыктажар. Чын, аминь. 8 «Мен — Альфа ла Омега» — деп, Кудай Кайракан айдат, бар, болгон ло келип jаткан кÿчтÿдеҥ кÿчтÿ Кудай. 9 Мен, Иоанн, Иисус Христостыҥ Бойындагы карындажыгар, кыйын-шырада, каандыкта ла чыдуда слерле кожо туружаачы бойым, Кудайдыҥ сöзи учун, Иисустыҥ керези учун Патмос дейтен ортолыкта болуп калгам. 10 Мен Кайраканныҥ кÿнинде Тынга алдыртып, кийнимде амыргыныҥ ошкош тыҥ ÿнди угуп ийгем, ол айткан: 11 Мен — Альфа ла Омега, Баштапкы ла Калганчы. Кöрÿп турганыҥды тÿрбекке бичип, jети серкпеге ий Ефеске, Смирнага, Пергамга, Фиатирге, Сардиске, Филадельфияга, Лаодикияга. 12 Меге айткан ÿн кемдийи деп кöрöргö, кайра баштангам. Кайра баштанала, jети алтын jарыткышты, 13 jарыткыштардыҥ ортозында Кижи Уулына тÿҥейди кöрÿп ийгем. Ол узун эдектÿ кеп кийген, кöгÿстей алтын кур курчанган. 14 Бажындагы чачы ак тÿктий, кардый апагаш, кöстöри — от jалбыжындый. 15 Буттары jестий, печкеде кызыгандый, ÿни — кöп суулардыҥ табыжындый. 16 Оҥ колында jети jылдыс тудунып алган, оозынаҥ эки мистÿ кылыш чыгып турган. Чырайы — jаркынду чалыган кÿндий. 17 Оны кöрöлö, будына öлгöндий барып тÿшкем. Ол меге оҥ колын салып, айткан: — Коркыба, Мен — Баштапкы ла Калганчы, 18 база Jÿргени. Öлгöн эдим, jе бат, ÿргÿлjи чакка тирÿ. Менде таамыныҥ ла öлÿмниҥ тÿлкÿÿри бар. 19 Анайдарда, кöргöниҥди бичи не барын, мыныҥ соҥында не болорын. 20 Сен кöргöн оҥ колымдагы jети jылдыстыҥ, база jети алтын jарыткыштыҥ jажыды бу jети jылдыс — jети серкпениҥ ангелдери, jети jарыткыш — jети серкпе.
Ефестеги серкпеге
1 — Ефестеги серкпениҥ ангелине бичи: оҥ колында jети jылдыс тудунып алганы, jети алтын jарыткыштыҥ ортозыла базып jÿргени мынайда айдат: «2 Эдип jÿрген керектериҥди, уур ижиҥди де, чыдууҥды да билерим. Анайда ок jаман улусты кöрÿп албазыҥды, бойлорын апостолдор деп аданган улусты ченеп, олор тöгÿнчи болгонын jартына чыкканыҥды билерим. 3 Сенде чыду бар, Меге болуп сеге кöпти öдöргö келишкен, jе сен jобобогоҥ. 4 Jе сеге удура айдарым бар сен баштапкы сÿÿжиҥди jылыйтып койгоҥ. 5 Анайдарда, кайдаҥ jыгылганыҥды эске алып, кинчегиҥди алын, башкыдагы керектерди jайа. Андый эмес болзо, кинчегиҥди алынбазаҥ, сеге келип, jарыткыжыҥды jеринеҥ jылдырып койорым. 6 Jе сенде jакшызы бар, ол — николаиттердиҥ эдип jÿрген керектерин Мен чилеп ок jаман кöрÿп турганыҥ. 7 Кулакту кижи уксын, Тын серкпелерге нени айдып турганын jеҥип турганга Кудайдыҥ райында öзÿп турган jÿрÿм агажынаҥ jиирге берерим».
Смирнадагы серкпеге
8 — База Смирнадагы серкпениҥ ангелине бичи: öлгöн Бойы тынданган Баштапкы ла Калганчы мынайда айдат: «9 Сениҥ кыйыныҥды да, тÿреҥиҥди де билерим, jе сен бай эмейиҥ. Иудейлер бис дешкендердиҥ jамандаганын да билерим. Олор иудейлер де эмес, сатананыҥ jууны. 10 Сеге öдöтöн кыйын-шырадаҥ коркыба. Бат, кöрмöс слерди ченейин деп, ортогордоҥ кезигерди тÿрмеге сугар. Слер он кÿн кыйналарыгар. Öлöргö jетире чындык бол, кайрал эдип сеге jÿрÿм берерим. 11 Кулакту кижи уксын, Тын серкпелерге нени айдып турганын jеҥип турганы экинчи öлÿмнеҥ каршу албас».
Пергамдагы серкпеге
12 — База Пергамдагы серкпениҥ ангелине бичи: эки мистÿ кылыштузы мынайда айдат: «13 Сатананыҥ ширеези турган jерде jуртаганыҥды билерим. Анайда ок Меге чындык болгоныҥды, керек дезе слерде, сатана jуртаган jерде, чындык Антипа керечим öлтÿртип койордо, Меге бÿткениҥнеҥ jана тÿшпегениҥди де билерим. 14 Jе сеге эмеш удура айдарым бар: сенде Валаамныҥ ÿредÿзинеҥ тудунган улус бар. Ол Израильдиҥ улузы чалуга тайганды jип, балыр jÿрÿм jÿрзин деп, олорды аскырарга Валакты ÿредип койгон. 15 Анайда ок сенде де николаиттердиҥ ÿредÿзинеҥ тудунган улус бар. 16 Анайдарда, кинчегиҥ алын. Алынбазаҥ, удабастаҥ сеге келип, оозымныҥ кылыжыла ол улусла jуулажарым. 17 Кулакту кижи уксын, Тын серкпелерге нени айдып турганын jеҥип турганга jажытту манна jиирге берерим, база ак-таш, ташка бичилген jаҥы ат-jол берерим. Алып jатканнаҥ башка, ол ат-jолды кем де билбес».
Фиатирдеги серкпеге
18 — База Фиатирдеги серкпениҥ ангелине бичи: кöзи болзо от jалбыжындый, буды болзо jестий Кудайдыҥ Уулы мынайда айдат: «19 Эдип jÿрген керектериҥди, сÿÿжиҥди де, бÿткениҥди де, Кудайга jалчыланып jÿргениҥди де, чыдууҥды да билерим, калганчы керектериҥ баштапкызынаҥ jаан болгонын да билерим. 20 Jе сеге удура айдарым бар, бойын jарчы деп аданып турган Иезавель деп ÿй кижиниҥ табына салдырып турганыҥ учун. Ол Мениҥ кулдарымды ÿредип, аскырып jат, балыр кылынзын, чалуга тайганды jизин деп. 21 Мен ого кинчегин алынарга öй бергем. Jе ол балыр кылынып, кинчегин алынар кÿÿни jок. 22 Бат, Мен оны эдип jÿрген керектериниҥ кинчектерин алынбаза, оору-jоболдыҥ тöжöгине, оныла кожо балыр кылынып jÿргендерди улу ачу-коронго таштап jадым. 23 Балдарын да öлтÿрерим, Мен — кижиниҥ санаазын ла jÿрегин ченеечи деп, ончо серкпелер билип алар. Кажыгарга ла эткен керектеригер аайынча jандыра берерим. 24 Слерге дезе, база бу ÿредÿдеҥ тудунбай турган, сатананыҥ тереҥ jажыттары дегенди билбес Фиатирдеги арткан улуска, айдып турум слерге öскö jÿк артпазым. 25 Jаҥыс, келбейинчем, бойыгарда барын бек тудугар. 26 Jеҥип, Мениҥ керектеримди учына jетире бÿдÿрип турган кижиге калыктардыҥ бажын билер jаҥ берерим. 27 Ол калыктарды темир тайакла кабырар, той балкаштаҥ эткен jыракыларды чылап оодор. 28 Мен де Адамнаҥ jаҥ алганым чылап, Мен ого таҥ чолмонды берерим. 29 Кулакту кижи уксын, Тын серкпелерге нени айдып турганын».
Сардистеги серкпеге
1 — База Сардистеги серкпениҥ ангелине бичи: Бойында Кудайдыҥ jети тыны ла jети jылдыс бары мынайда айдат: «Эдип jÿрген керектериҥди билерим. Сен тирÿ болгоҥдый ат аданып jÿредиҥ, jе сен öлÿп калгаҥ. 2 Ойгу бол, сенде арткан-калганды, öлÿп те jаткан болзо, тыҥыт. Эдип jÿрген керектериҥ Кудайым алдында чындаптаҥ jакшы болгонын кöрбöй турум. 3 Оныҥ учун нени алганыҥды ла нени укканыҥды эске ал, чеберлеп, кинчегиҥ алын. Ойгу болбозоҥ, уурчы чылап келерим, сеге кандый öйдö келеримди билбезиҥ. 4 Jе сенде Сардисте кийимин быjарсытпаган бир канча кижи бар. Мениле кожо ак кийимдÿ базып jÿргÿлеер, нениҥ учун дезе олор бого jарамык. 5 Jеҥип турганы ак кийим кийер. Оныҥ адыjолын jÿрÿм тÿрбегинеҥ кырбазым, Адам алдында ла Оныҥ ангелдери алдында оныҥ адын jарлаарым. 6 Кулакту кижи уксын, Тын серкпелерге нени айдып турганын».
Филадельфиядагы серкпеге
7 — База Филадельфиядагы серкпениҥ ангелине бичи: Агару, Чындык дегени, ачканда, кем де jаап болбос, jапканда, кем де ачып болбос Давидтиҥ тÿлкÿÿри бары мынайда айдат: «8 Эдип jÿрген керектериҥди билерим. Бат, сениҥ алдыҥда эжикти ачтым, оны кем де jаап болбойт. Сениҥ кÿчиҥ ас, jе Мениҥ сöзимди чеберлеп, Мениҥ адымла аданарынаҥ jана тÿшпегеҥ. 9 Бат, сеге сатананыҥ синагогаларынаҥ бир кезик улусты ийип jадым. Булар бойлорын иудейлер дейдилер, jе олор иудейлер эмес, тöгÿндеп jат. Бат, Мен олорды келдиртип, будыҥныҥ алдына бажыртарым. Ол тушта Мен сени сÿÿп турганымды билип алгылаар. 10 Мениҥ айтканымча чыдамкай болгоҥ. Оныҥ учун ченелте öйинеҥ Мен де сени чеберлеп аларым. Ол öй jерде jуртагандарды ченеерге, бастыра телекейге келер. 11 Удабастаҥ келерим. Кайралыҥды кижи блаап албазын деп, не барыҥды бек тут. 12 Jеҥип турганды Кудайымныҥ Öргööзинде бакана эдерим, ол оноҥ база чыкпас. Ого Кудайымныҥ адын, Кудайымныҥ калазыныҥ — Кудайымнаҥ теҥеридеҥ тÿжÿп jаткан Иерусалимниҥ адын ла Мениҥ jаҥы адымды бичиирим. 13 Кулакту кижи уксын, Тын серкпелерге нени айдып турганын».
Лаодикиядагы серкпеге
14 — База Лаодикиядагы серкпениҥ ангелине бичи: Аминь дегени — чындык ла чын керечи, Кудай jайаганныҥ баштамызы мынайда айдат: «15 Эдип jÿрген керектериҥди билерим. Сен соок то, изÿ де эмезиҥ. Э-э, сен соок эмезе изÿ болгон болзоҥ! 16 Jе сен jылузымак, изÿ де, соок то эмес болорыҥда, сени оозымнаҥ кустырып ийерим. 17 Сен айдадыҥ: 'Мен бай, байыгам, немедеҥ тутабай jадым'. Jе сен бойыҥды кежик jок, ич ачыыр, тÿреҥи, сокор ло jылаҥаш деп билбейдиҥ. 18 Сеге jöп берип турум: байыырга, Менеҥ отло аруталган алтын садып ал, кийип аларга ла уйатту jылаҥажыҥ кöрÿнбезин деп, ак кийим садып ал, кöрöргö, кöзиҥди сÿркÿшле сÿртÿп ал. 19 Сÿÿп турган улузымныҥ кинчектерин ачып, кезедедим. Анайдарда, кичееҥкей бол, кинчегиҥ алын. 20 Бат, эжик jанында туруп, токулдадып jадым. Ÿнимди угуп, эжигин ачкан кижиге кирип, оныла кожо ажанарым, ол до Мениле кожо ажанар. 21 Jеҥип турганга Мениле кожо ширееме отурарга берерим, канайып Мен де jеҥип, Адамла кожо Оныҥ ширеезине отургам. 22 Кулакту кижи уксын, Тын серкпелерге нени айдып турганын».
Кудайдыҥ ширеези алдында
1 Мыныҥ кийнинде теҥериде ачык эжикти кöрÿп ийгем. Мен уккан, меге баштанган амыргыныҥ ошкош байагы ÿн айткан: — Бери чык, мыныҥ кийнинде не болорын кöргÿзейин. 2 Мен ол тарый Тынга алдыртып, теҥериде ширее турганын, ширееде Отурганды кöрÿп ийгем. 3 Бу Отурганы бÿдÿмиле яспис ле сардис деп таштарга тÿҥей болгон, ширеени эбире солоҥы смарагд таш чылап мызылдаган. 4 Ширеени эбире jирме тöрт ширее, ширеелерде отурган jирме тöрт башчы. Олор ак кийимдÿ, баштарында — алтын короналар. 5 Ширеедеҥ jалкын jалтылдап, ÿндер угулып, кÿкÿрт кÿркÿреп турган. Ширеениҥ алдында отло кÿйген jети jарыткыш — Кудайдыҥ jети тыны. 6 Ширеениҥ алдында кристаллдый ару шил талай. Ширее ортодо ло ширеени эбире алын ла кийин jанында кöп кöстöрлÿ тöрт тынду. 7 Баштапкы тынду арсланга тÿҥей, экинчи тынду бозуга тÿҥей болгон, ÿчинчи тынду кижидий чырайлу болгон, тöртинчи тынду учуп бараткан мÿркÿтке тÿҥей. 8 Тöрт тындуныҥ кажызы ла алтыдаҥ канатту болгон, канаттарды эбире ле ич jаны кöп кöстöр. Тындулар тÿн-тÿш токтобой айдып тургандар: — Кайракан, кÿчтÿдеҥ кÿчтÿ Кудай агару, агару, агару! Ол болгон, бар ла келип jат. 9 Тындулар ширееде Отурганга, ÿргÿлjи чакка Jÿреечиге мак, кÿндÿ эдип, алкыш-быйанын jетиргенде, 10 jирме тöрт башчы ширееде Отурганныҥ алдына jыгылып, ÿргÿлjи чакка Jÿреечиге бажырып, короналарын ширеениҥ алдына салып, айдып тургандар: 11 — Кайракан ла Кудайыс, макты, кÿндÿни ле кÿчти аларга Сен jарамык, нениҥ учун дезе Сен ончоны jайагаҥ, Сениҥ табыҥла ончозы jÿрет ле ончозы бÿткен.
Тÿрбек ле Кураан
1 Оноҥ ширееде Отурганныҥ оҥ колында тÿрбекти кöрÿп ийгем. Бу тÿрбекте jети таҥма базылган, ичинде ле тыштында бичилген. 2 Мен кÿчтÿ ангелди кöрÿп ийгем, ол тыҥ ÿнденип jарлап турган: — Тÿрбекти ачып, оныҥ таҥмазын алып ийерге кем jарамык? 3 Jе теҥериде де, jерде де, jердиҥ алдында да кем де тÿрбекти ачып, ого карап кöрÿп болбогон. 4 Тÿрбекти ачып, ого карап кöрöргö jарамык кижи табылбаган учун, мен кöп ыйлагам. 5 Башчылардыҥ бирÿзи меге айткан: — Ыйлаба. Бат, Иуда угынаҥ Давидтиҥ тазылы, Арслан, jеҥди. Ол бу тÿрбекти ачып, оныҥ jети таҥмазын алып ийер аргалу. 6 Мен ширее ле тöрт тынду ортодо, башчылар ортодо Кураан турганын кöрÿп ийгем. Ол сойылгандый болгон, jети мÿÿстÿ ле jети кöстÿ — Кудайдыҥ ончо jерге ийилген jети тыны. 7 Ол келип, ширееде Отурганныҥ оҥ колынаҥ тÿрбекти алган. 8 Тÿрбекти аларда, тöрт тынду ла jирме тöрт башчы Кураанныҥ алдына jыгылган. Кажызы ла jадаганду, фимиамла толтырылган алтын айакту болгон, бу — агарулардыҥ мÿргÿÿлдери. 9 Олор jаҥы сарын сарнап, айдып jадылар: «Сен тÿрбекти колго аларга ла оныҥ таҥмазын алып ийерге jарамык, нениҥ учун дезе, Сен сойылып, Бойыҥныҥ каныҥла кандый ла ÿйедеҥ, тилдеҥ, калыктаҥ ла уктаҥ улусты Кудайга садып алгаҥ. 10 Сен олорды Кудайыска каандар ла абыстар эткеҥ. Олор jерде башкарар». 11 Мен ширеени, тындуларды ла башчыларды эбире кöп ангелдерди кöрÿп, ÿндерин угуп ийгем. Тоозы тÿмендердиҥ тÿмени, муҥдардыҥ муҥы болгон. 12 Олор тыҥ ÿнденип, айдыжып тургандар: «Сойылган Кураан jаҥды, байлыкты, ойгорды, кÿчти, кÿндÿни, макты ла алкышты аларга jарамык!» 13 Теҥериде ле jерде, jердиҥ алдында ла талайда jÿрген не ле jайалган, олордо бар не ле неме мынайда айдыжып турганын угуп ийгем: «Ширееде Отурганга ла Кураанга ÿргÿлjи чакка алкыш, кÿндÿ, мак ла кÿч!» 14 Тöрт тынду: «Аминь!» — дегендер, башчылар jыгылып, бажыргандар.
Алты таҥманы алып ийгени
1 Кураан jети таҥманыҥ бирÿзин алып ийгенин кöргöм, тöрт тындуныҥ бирÿзи кÿкÿрттиҥ ошкош ÿниле: «Кел!» — дегенин уккам. 2 Мен ак атты кöрÿп ийгем. Атка мингени саадакту болгон, ого венок берилген. Ол jеҥÿчил чилеп, jеҥерге чыккан. 3 Кураан экинчи таҥманы алып ийерде, экинчи тынду: «Кел!» — дегенин уккам. 4 От-кызыл öҥдÿ öскö ат чыгып келген. Атка мингенге jердеҥ амырды алзын, улус бой-бойын öлтÿришсин деп, jöп берилген. Ого jаан кылыш берилген. 5 Кураан ÿчинчи таҥманы алып ийерде, ÿчинчи тынду: «Кел!» — дегенин уккам. Мен кара атты кöрÿп ийгем. Атка мингенниҥ колында — беске. 6 Мен тöрт тындуныҥ ортозынаҥ чыккан ÿндий немени угуп ийгем: «Хиникс буудайды динарийге, ÿч хиникс арбаны динарийге. Jе олива майды ла виноград аракыны ÿребе». 7 Кураан тöртинчи таҥманы алып ийерде, тöртинчи тынду: «Кел!» — дегенин уккам. 8 Jе бат, мен куба атты кöрÿп ийгем. Атка мингенниҥ ады-jолы Öлÿм болгон. Оныҥ кийнинеҥ Таамы барып jаткан. Олорго jердиҥ тöртинчи ÿлÿзин башкарар, улусты кылышла, тороло, оору-jоболло, jерлик аҥдарла öлтÿрер jаҥ берилген. 9 Кураан бежинчи таҥманы алып ийерде, тагылдыҥ алды тужында jÿрген jулаларды кöргöм. Бу jулалар Кудайдыҥ сöзи учун, бойлорындагы кере учун öлтÿрилген улустыйы болгон. 10 Олор тыҥ ÿнденип кыйгырыжып тургандар: — Э-э, агару ла чын Каан, jерде jÿрген улусты тöгÿлген каныбыс учун jаргылап, öч аларга jетире канча кире öй арткан? 11 Олордыҥ кажызына ла ак кийим берилген. Олор ок чылап öлтÿртетен кожо иштегендери ле карындаштары тооны толтырганча, база ас öйгö сакызын деп, олорго айдылган. 12 Кураан алтынчы таҥманы алып ийгенин кöргöм. Jе бат, улу-jаан jерсилкиниш болгон, кату тÿктеҥ эткен кийим чилеп кÿн карара берген, ай кандый боло берген; 13 смоква агаш тыҥ салкынга силкидип, бышкалак кат-jиилектерин ычкынганы чылап, теҥериниҥ jылдыстары jерге тÿшкен; 14 теҥери тÿрбек чилеп тÿрÿлип, jажына берген; не ле кыр, ортолык бойлорыныҥ jеринеҥ jылган; 15 jердеги каандар, улулар, черÿ башчылары, байлар, кÿчтÿлер, не ле кул, не ле jайым кижи кырлардыҥ куй-таштарына ла капчалдарына jажынып, 16 кырларга ла кайаларга айдып тургандар: — Ÿстибиске аҥтарылып, бисти ширееде Отурганныҥ чырайынаҥ ла Кураанныҥ чугулынаҥ jажырыгар, 17 нениҥ учун дезе Оныҥ чугулыныҥ улу кÿни келди, бого кем чыдажар аргалу?
Израильдеҥ jÿс тöртöн тöрт муҥ кижи
1 Мыныҥ кийнинде jердиҥ тöрт булуҥында турган тöрт ангелди кöрÿп ийгем. Олор jердиҥ тöрт салкынын тудунып алгандар, салкын jерге де, талайга да, кандый да агашка сокпозын деп. 2 Оноҥ кÿнчыгыштаҥ кöдÿрилип jаткан öскö ангелди кöрÿп ийгем. Ол тирÿ Кудайдыҥ таҥмазын тудунып алган. Jерге ле талайга каршу jетирер jаҥ берилген тöрт ангелге тыҥ ÿнденип кыйгырып, айткан: 3 — Кудайыстыҥ кулдарыныҥ маҥдайларына таҥма баспаганчабыс, jерге де, талайга да, агаштарга да каршу jетирбегер. 4 Таҥмалалган улустыҥ тоозын угуп ийгем Израиль уулдарыныҥ ончо ÿйелеринеҥ 144 муҥ кижи таҥмалалган. 5 Иуда ÿйезинеҥ 12 муҥ кижи таҥмалалган. Рувим ÿйезинеҥ 12 муҥ кижи таҥмалалган. Гад ÿйезинеҥ 12 муҥ кижи таҥмалалган. 6 Асир ÿйезинеҥ 12 муҥ кижи таҥмалалган. Неффалим ÿйезинеҥ 12 муҥ кижи таҥмалалган. Манассия ÿйезинеҥ 12 муҥ кижи таҥмалалган. 7 Симеон ÿйезинеҥ 12 муҥ кижи таҥмалалган. Левий ÿйезинеҥ 12 муҥ кижи таҥмалалган. Иссахар ÿйезинеҥ 12 муҥ кижи таҥмалалган. 8 Завулон ÿйезинеҥ 12 муҥ кижи таҥмалалган. Иосиф ÿйезинеҥ 12 муҥ кижи таҥмалалган. Вениамин ÿйезинеҥ 12 муҥ кижи таҥмалалган. 9 Мыныҥ кийнинде кем де тоолоп болбогон кара-баjырт улусты кöрÿп ийгем. Анда ончо уктардаҥ, ÿйелердеҥ, калыктардаҥ ла тилдердеҥ улус болгон. Олор ширеениҥ алдында ла Кураанныҥ алдында тургандар. Ак кийимдÿ болгондор, колдорында пальма агаштыҥ сабактарын тудунып алгандар. 10 — Улусты ширееде отурган Кудайыс ла Кураан аргадайт! — деп, олор тыҥ ÿнденип кыйгырыжып тургандар. 11 Ончо ангелдер ширеени, башчыларды ла тöрт тындуны эбире тургандар. Олор ширеениҥ алдына кöҥкöрö jыгылып, Кудайга бажырып, 12 айткандар: — Аминь! Кудайыска ÿргÿлjи чакка алкыш, мак, ойгор, быйан, кÿндÿ, jаҥ ла кÿч! Аминь. 13 Сöс айдып баштайла, башчылардыҥ бирÿзи менеҥ сураган — Ак кийим кийген бу не улус, олор кайдаҥ келген? 14 — Сен билериҥ, бий — дегем. Ол меге айткан: — Улу ачу-коронноҥ келген улус бу. Олор кийимин jунуп, Кураанныҥ каныла ак эткендер. 15 Оныҥ учун Кудайдыҥ ширеези алдында туруп, Оныҥ Öргööзинде Ого тÿн-тÿш бажырып jадылар. Ширееде Отурганы олордыҥ чадыры боло берер. 16 Олор база торолобос, суузабас, олорды кÿн, кандый да изÿ öртöбöс, 17 нениҥ учун дезе олорды ширеениҥ орто тужындагы Кураан кабырар, тирÿ сууныҥ агындарына апарар, Кудай олордыҥ кöзинеҥ не ле jашты арчыыр.
Jетинчи таҥманы алып ийгени
1 Кураан jетинчи таҥманы алып ийерде, теҥериде jарым саат кире шыҥ боло берген. 2 Кудайдыҥ алдында турган jети ангелди кöрÿп ийгем. Олорго jети амыргы берилген. 3 Öскö ангел келип, фимиам öртöйтöн алтын айагын тудунганча, тагылдыҥ алдына тура берген. Ого кöп фимиам берилген, ончо агарулардыҥ мÿргÿÿлиле ширее алдындагы алтын тагылга салзын деп. 4 Фимиам ыжы агарулардыҥ мÿргÿÿлиле кожо ангелдиҥ колынаҥ Кудайдыҥ алдына кöдÿрилген. 5 Ангел алтын айакты алып, тагылдаҥ отло толтырып, jерге чачкан: ÿндер угулып, кÿкÿрт кÿркÿреп, jалкын jалтылдап, jер силкинген. 6 Jети амыргылу jети ангел амыргы тартарга белетенип алган. 7 Баштапкы ангел амыргылаган. Канла колынган мöндÿр ле от боло берип, jерге тÿшкен. Jердиҥ ÿчинчи ÿлÿзи, агаштардыҥ ÿчинчи ÿлÿзи, не ле кöк öлöҥ кÿйе берген. 8 Экинчи ангел амыргылаган. Отло jалбырап кÿйген улу-jаан кырдый неме талайга ташталган. Талайдыҥ ÿчинчи ÿлÿзи кан боло берген, 9 талайда jÿрген тынар-тындуныҥ ÿчинчи ÿлÿзи öлгöн, керептердиҥ ÿчинчи ÿлÿзи сайалып-оодылган. 10 Ÿчинчи ангел амыргылаган. Теҥеридеҥ jарыткыш чылап кÿйген улу-jаан jылдыс тÿшкен. Ол суулардыҥ ÿчинчи ÿлÿзине ле суулардыҥ агындарына тÿшкен. 11 Jылдыстыҥ ады Jыпшан болгон. Суулардыҥ ÿчинчи ÿлÿзи jыпшан боло берген. Бу суудаҥ улустыҥ кöбизи öлгöн, нениҥ учун дезе суулар ачу боло берген. 12 Тöртинчи ангел амыргылаган. Кÿнниҥ ÿчинчи ÿлÿзи, айдыҥ ÿчинчи ÿлÿзи, jылдыстардыҥ ÿчинчи ÿлÿзи ÿрелген. Оныҥ учун олордыҥ ÿчинчи ÿлÿзи карачкы боло берген. Тÿштиҥ ÿчинчи ÿлÿзи туркунына jарык jок болгон, анайда ок тÿнниҥ ÿчинчи ÿлÿзи туркунына. 13 Теҥериде бийик учуп бараткан, тыҥ ÿнденип, мынайда айдып турган бир мÿркÿтти кöрÿп, угуп ийгем: — Jерде jуртаган улуска ачу-корон, ачу-корон, ачу-корон, нениҥ учун дезе арткан ÿч ангел амыргы тартарга белен.
1 Бежинчи ангел амыргылаган: теҥеридеҥ jерге тÿшкен jылдысты кöрÿп ийгем. Ого алыс jердиҥ оозыныҥ тÿлкÿÿри берилген. 2 Ол алыс jердиҥ оозын ачып ийерде, улу-jаан печкедеҥ чилеп, алыс jердеҥ ыш чыккан. Алыс jердиҥ бу ыжынаҥ кÿн ле кей карачкыланган. 3 Ыштаҥ jерге аспан чыгып келген, ого jердиҥ скорпиондорында бар ошкош jаҥ берилген. 4 Аспанга айдылган, jердиҥ öлöҥине, кандый да кöккö, кандый да агашка каршу jетирбезин деп. Ого jаҥыс Кудайдыҥ таҥмазы маҥдайларына базылбаган улусты чагары jарадылган. 5 Олорго бу улусты öлтÿрбезин, jаҥыс беш ай кыйназын деп айдылган. Бу кыйын скорпион кижини чагып эткен кыйындый. 6 Ол кÿндерде улус öлÿмди бедиреер, jе оны таап болбос. Öлöргö кÿÿнзеер, jе öлÿм олордоҥ кача берер. 7 Аспан бÿдÿмиле jуу-согушка кадырылган аттарга тÿҥей болгон. Баштарында алтын короналар ошкош немелер, чырайлары — кижиниҥ чырайындый. 8 Чачы ÿй кижиниҥ чачындый, тиштери арсландыйы ошкош. 9 Аспан темир куйактый куйакту болгон, канаттарыныҥ шуулты jуу jерине маҥтап бараткан кöп аттарга jеккен jуучыл абралардыҥ табыжындый. 10 Ондо скорпиондордо ошкош куйруктар бар, база чактырмалар. Куйруктарында улуска беш ай каршу jетирер jаҥ болгон. 11 Олордыҥ кааны алыс jердиҥ ангели болгон. Оныҥ ады еврейлеп Аваддон, гректеп Аполлион. 12 Баштапкы ачу-корон öдö берген. Бат, оныҥ кийнинеҥ база эки ачу-корон келип jат. 13 Алтынчы ангел амыргылаган: Кудайдыҥ алдында турган алтын тагылдыҥ тöрт мÿÿзинеҥ чыккан ÿнди угуп ийгем. 14 Ÿн амыргылу алтынчы ангелге айткан: — Улу Евфрат сууныҥ jанында кÿлÿлген тöрт ангелдиҥ кÿлÿзин чеч. 15 Улустыҥ ÿчинчи ÿлÿзин öлтÿрерге бу кÿнге, öйгö, айга, jылга белетелген тöрт ангелдиҥ кÿлÿзи чечилген. 16 Атту черÿниҥ тоозы тÿменниҥ эки тÿмени болгон. Оныҥ тоозын угуп ийгем. 17 Анайып меге кöрÿлте болуп, аттарды ла олорго минген улусты кöрÿп ийгем. Олордыҥ куйагыныҥ öҥи от-кызыл, кара-кöк лö кÿкÿрдий. Аттардыҥ баштары — арсландардыҥ баштарындый, оосторынаҥ от, ыш ла кÿкÿр чыгып турган. 18 Бу ÿчÿдеҥ, — оосторынаҥ чыгып турган оттоҥ, ыштаҥ ла кÿкÿрдеҥ — улустыҥ ÿчинчи ÿлÿзи кырылган. 19 Аттардыҥ кÿчи оосторында ла куйруктарында болгон. Куйруктары — jыландарга тÿҥей, олор баштарлу болгон, оныла каршу эдип тургандар. 20 Бу кату-jоболло öлтÿртпеген арткан улус санаазын кубултпай, колдорыла эткенинеҥ jана тÿшпегендер, шилемирлерге бажырарын, кöрÿп те, угуп та, базып та болбос алтын, мöҥÿн, jес, таш, агаш чалуларга бажырарын токтотпогондор. 21 Öлтÿрип, тармалап, балыр кылынып, уурданып эткен кинчектерин алынбаган.
Тÿрбектÿ ангел
1 Теҥеридеҥ тÿжÿп jаткан, булутла оролгон öскö кÿчтÿ ангелди кöрÿп ийгем. Бажыныҥ ÿстинде солоҥы болгон, чырайы кÿндий, буттары от баканадый. 2 Колында ачык тÿрбек тудунып алган. Оҥ будыла талайга, сол будыла jерге базып, 3 арслан ыркыранганы чылап, тыҥ ÿнденип кыйгырган. Ол кыйгырарда, jети кÿкÿрт бойлорыныҥ ÿндериле ÿнденип ийген. 4 Jети кÿкÿрт ÿнденерде, бичиирге санангам, jе теҥеридеҥ меге айткан ÿнди угуп ийгем: — Jети кÿкÿрттиҥ айтканын таҥмалап кой, оны бичибе. 5 Мен талайда ла jерде турганын кöргöн ангел оҥ колын теҥери öрö кöдÿрген. 6 Öй база болбос деп, ол теҥерини ле ондо барын, jерди ле ондо барын, талайды ла ондо барын jайаган ÿргÿлjи чакка Jÿреечиле чертенген. 7 Jе jетинчи ангел амыргылаар кÿндерде, Ол Бойыныҥ кул jарчыларына jарлаганыла, Кудайдыҥ jажыды бÿдер. 8 Теҥеридеҥ мен угуп ийген ÿн меге ойто айда берген: — Барып, талайда ла jерде турган ангелдиҥ колындагы ачык тÿрбекти ал. 9 Ангелге барып, тÿрбекти бер — дегем. Ангел меге айткан: — Оны алып, jи. Кардыҥда ол ачу болор, jе оозыҥда мöттий тату болор. 10 Ангелдиҥ колынаҥ тÿрбекти алып, jип ийгем. Оозымда ол мöттий тату болгон, jип ийеримде, кардымда ачу боло берген. 11 Меге айдылган: — Сен кöп калыктарга, уктарга, тилдерге ле каандарга ойто судурлаар учурлу.
Эки керечи
1 Меге кемjийтен будакка тÿҥей тайак берилип, айдылган: — Тур, Кудайдыҥ Öргööзин ле тагылды, ондо бажырып турган улусты кемjи. 2 Öргööниҥ тыш кÿрентигин дезе тоодоҥ чыгарып, кемjибе, нениҥ учун дезе ол кара jаҥдуларга берилген: олор агару каланы тöртöн эки ай тепсеер. 3 Эки керечиме jаҥ берерим, олор кату тÿктеҥ эткен кийим кийип, Кудайдыҥ табын 1260 кÿн jарлаар. 4 Бу керечилер — jердиҥ Кайраканы алдында турган эки майагаш ла эки jарыткыш. 5 Олорго кижи каршу jетирейин дезе, олордыҥ оосторынаҥ от чыгып, öштÿлерин jуда салар. Олорго кижи каршу jетирейин дезе, ол анайып öлтÿртер. 6 Олордо теҥерини бöктööр jаҥ бар, Кудайдыҥ табын jарлаган кÿндерде jаҥмыр jаабазын деп. Анайда ок, кÿÿни тутса, сууларды кан эдип кубултар, не ле тÿбекле jерге согулта эдер jаҥы бар. 7 Олор керелеп туузылтса, алыс jердеҥ чыгып jаткан аҥ олорго удура jуулажып, олорды jеҥип, öлтÿрип койор. 8 Сööктöри Содом ло Египет деп тыннаҥ адалган улу каланыҥ оромында, бойлорыныҥ Кайраканы кере тартылган jерде, jадар. 9 Калыктардаҥ, ÿйелердеҥ, тилдердеҥ ле уктардаҥ улус олордыҥ сööктöрине ÿч jарым кÿн кöрöр, сööктöрин сööк салар jерге jуудырбас. 10 Jерде jуртаган улус бого сÿÿнип, jыргаар, бой-бойына сыйлар ийер, нениҥ учун дезе бу эки jарчы jерде jуртаган улусты кыйнаган. 11 Jе ÿч jарым кÿнниҥ бажында jарчыларга Кудайдаҥ jÿрÿмниҥ тыны кирип, экилези бутка турган. Олорды кöргöн улуска улу коркыш болгон. 12 Эки jарчы «Бери чыгыгар!» — деп, теҥеридеҥ айткан тыҥ ÿнди угуп ийгендер. Олор булутла теҥериге чыккандар, öштÿлери олорго кöрÿп тургандар. 13 Ол ло тарый улу-jаан jерсилкиниш болгон, каланыҥ онынчы ÿлÿзи келип тÿшкен. Jерсилкиништеҥ jети муҥ кижи öлгöн, арткан улус сÿрекей коркып, Теҥери Кудайына алкыжын jетирген. 14 Экинчи ачу-корон öдö берген. Бат, ÿчинчи ачу-корон jылгыр келип jат.
Jетинчи амыргы
15 Jетинчи ангел амыргылаган. Теҥериде мынайда айткан тыҥ ÿндер болгон: — Телекейдиҥ Каандыгы Кайраканыстыҥ ла Оныҥ Христозыныҥ Каандыгы боло берди. Ол ÿргÿлjи чакка башкарар! 16 Ширеелеринде Кудайдыҥ алдында отурган jирме тöрт башчы кöҥкöрö jыгылып, Кудайга бажырып, 17 айткандар: — Бойыҥныҥ улу кÿчиҥди алып, каан боло бергениҥ учун Сеге, бар, болгон ло келип jаткан Кайраканга, кÿчтÿдеҥ кÿчтÿ Кудайга, баш болзын! 18 Калыктар чугулданган, Сениҥ де чугулыҥ келди. Öлгöндöрди jаргылаар, кулдарыҥды, jарчыларыҥды, агаруларды, Сенеҥ айагандарды, кичÿлерди ле улуларды кайралдаар, jерди кырып тургандарды кырар öй келди. 19 Кудайдыҥ теҥеридеги Öргööзи ачылып, Öргööзиниҥ ичинде Оныҥ кереезиниҥ ковчеги кöрÿнип келген. Jалкындар jалтылдап, ÿндер угулып, кÿкÿрттер кÿркÿреп, jер силкинип, улу-jаан мöндÿр тÿшкен.
Ÿй кижи ле jелбеген
1 Теҥериде улу билди кöрÿнип келген — кÿн кийген ÿй кижи. Оныҥ бут алдында ай, бажында он эки jылдысту корона. 2 Ол барлу болгон, бала таап, оорудаҥ ла кыйыннаҥ кыйгырып турган. 3 Теҥериде öскö билди кöрÿнип келген: бат, jети башту ла он мÿÿстÿ jаан от-кызыл jелбеген. Баштарында jети корона. 4 Куйругы теҥеридеҥ jылдыстардыҥ ÿчинчи ÿлÿзин jалмай согуп, jерге таштаган. Бу jелбеген бала табар ÿй кижиниҥ алдына туруп алган, балазын тапса, jуда саларга. 5 Ÿй кижи ончо калыктарды темир тайакла кабырар эр киндиктÿ бала тапкан. Балазын оноҥ ала койып, Кудайга ла Оныҥ ширеезине апарып салгандар. 6 Ÿй кижи дезе ого Кудай белетеп койгон ээн jерге кача берген. Анда оны 1260 кÿнниҥ туркунына кичеейтен болгон. 7 Теҥериде jуу башталган: Михаил ле оныҥ ангелдери jелбегенге удура jуулашкан. Jелбеген ле оныҥ ангелдери олорго удура jуулашкан. 8 Jе jелбеген баштагандар jеҥдирткен, олорго теҥериде jер табылбаган. 9 Кöрмöс лö сатана деп адалаачы, бастыра телекейди мекелеечи jаан jелбеген, jебрен jылан, тöмöн ташталган. Ол jерге ташталган, ангелдери кожо ташталгандар. 10 Теҥериде айткан тыҥ ÿнди угуп ийгем: — Эмди Кудайыстыҥ аргадажы, кÿчи ле каандыгы, Оныҥ Христозыныҥ jаҥы jедип келди, нениҥ учун дезе карындаштарысты коптоочы, олорды Кудайыс алдында тÿн-тÿш коптоочы ташталган. 11 Карындаштарыс оны Кураанныҥ каныла, бойыныҥ керезиниҥ сöзиле jеҥгендер, бойлорыныҥ jÿрÿмин öлöргö дö jетире сÿÿбегендер. 12 Оныҥ учун jыргагар, теҥерилер ле олордо jуртагандар! Jерге ле талайга ачу-корон! Слерге кöрмöс тÿшкен. Ол öйи ас болгонын билип, тыҥ аткыйланып калган. 13 Jелбеген jерге таштатканын кöрöлö, эр киндиктÿ бала тапкан ÿй кижини истеп баштаган. 14 Ÿй кижиге ээн jерге бойыныҥ jерине учсын деп, jаан мÿркÿттиҥ эки канады берилген. Анда оны jыланныҥ ыраагында öйдиҥ, öйлöрдиҥ ле jарым öйдиҥ туркунына кичеейтен болгон. 15 Jылан бойыныҥ оозынаҥ ÿй кижиниҥ кийнинеҥ агын суу божодып ийген, оны суу агыза берзин деп. 16 Jе jер ÿй кижиге болужып, оозын ачып, jелбегенниҥ оозынаҥ чыккан сууны jудуп ийген. 17 Jелбеген ÿй кижиге чугулданып, оныҥ арткан ач-ÿрениле — Кудайдыҥ jакылталарын бÿдÿрип тургандарла, бойлорында Иисустыҥ керези бар болгондорло jуулажарга барган. 18 Ол талайдыҥ кумагында тура берген.
Эки аҥ
1 Талайдаҥ чыгып jаткан он мÿÿстÿ ле jети башту аҥды кöрÿп ийгем. Мÿÿстеринде — он корона, баштарында — Кудайды jамандаган ат-jолдор. 2 Мен кöрÿп ийген аҥ ирбиске тÿҥей болгон. Буттары — айуныйы, оозы — арсландыйы ошкош. Ого jелбеген бойыныҥ кÿчин, ширеезин ле улу jаҥ берген. 3 Аҥныҥ баштарыныҥ бирÿзи jаан шыркалудый болгонын кöрÿп ийгем. Jе бу jаан шырка jазылып калган. Jерде jуртаган ончо улус алаҥ кайкап, аҥды ээчий барган. 4 Аҥга jаҥ берген учун jелбегенге бажыргандар. Аҥга да бажырып, айткандар: — Кем аҥга теҥ, кем оныла тартыжар аргалу? 5 Улуркап, Кудайды jамандазын деп, аҥга оос берилген. Мыны тöртöн эки ай эдер jаҥ берилген. 6 Ол Кудайды jамандап айдарга, Оныҥ адын, Оныҥ jуртын, теҥериде jуртагандарды jамандаарга оозын ачкан. 7 Ого агаруларга удура jуулажып jеҥери берилген. Не ле ÿйени, калыкты, тилди ле укты башкарар jаҥ берилген. 8 Телекей jайалганнаҥ ала сойылган Кураандагы jÿрÿмниҥ тÿрбегинде аттары бичилбеген, jерде jуртаган ончо улус бу аҥга бажырар. 9 Кулакту кижи уксын! 10 Олjого баратаны, олjого ок барат. Кылыштаҥ öлтÿртетени, кылыштаҥ ок öлöр. Мында агарулардыҥ чыдузы ла бÿдери керектÿ. 11 Jердеҥ чыгып келген öскö аҥды кöрÿп ийгем. Ол кураандыйы ошкош эки мÿÿстÿ болгон, jелбеген чилеп эрмектенген. 12 Ол баштапкы аҥныҥ jаҥын оныҥ алдында бÿдÿрип, ончо jерди ле ондо jуртаган улусты jаан шырказы jазылган баштапкы аҥга бажыртат. 13 Улу билдилер эдип, улус кöзинче теҥеридеҥ jерге от то тÿжÿртип jат. 14 Аҥныҥ алдында эдерге берилген кайкалдарла ол jерде jуртаган улусты тöгÿндеп jат. Анайып, кылыштаҥ шыркалу, jе тирÿ аҥныҥ сÿрин этсин деп, jерде jуртаган улуска айдып jат. 15 Ого аҥныҥ сÿрине тын кийдирер jаҥ берилген, аҥныҥ сÿри айдар аргалу болзын деп, аҥныҥ сÿрине бажырбаган ончо улус öлтÿртсин деп. 16 Ол ончозыныҥ, — кичÿлердиҥ ле улулардыҥ, байлардыҥ ла тÿреҥилердиҥ, jайымда jÿргендердиҥ ле кулдардыҥ — оҥ колдорына эмезе маҥдайларына таҥма тургустырып jат. 17 Анайып, таҥмалузынаҥ, эмезе аҥныҥ ады, эмезе оныҥ адыныҥ тоозы таҥмалалганынаҥ башказы, кем де садып та алар, садар да аргазы jок болор. 18 Мында ойгорлык керектÿ. Санаа бары аҥныҥ тоозын алзын, бу — кижи тоозы. Оныҥ тоозы 666.
Jаҥы сарын
1 Кöрзöм, Сион кырда Кураан туру, Оныла кожо 144 муҥ кижи. Маҥдайларында Оныҥ ады-jолы ла Адазыныҥ ады-jолы бичилген. 2 Теҥеридеҥ кöп суулардыҥ, jаан кÿкÿрттиҥ табыжындый ÿн угуп ийгем. База улус бойлорыныҥ jадагандарыла ойногондо чыгатан ÿндий ÿн угуп ийгем. 3 Олор ширеениҥ алдында, тöрт тындуныҥ ла башчылардыҥ алдында jаҥы сарын сарнап jат. Jердеҥ садылып алган байагы 144 муҥ кижидеҥ башка, бу сарынды кем де ÿренип албаган. 4 Бойлорын ÿй улусла быjарсытпаган улус бу, нениҥ учун дезе олор ару бойлоры артып калгандар. Кураан кайдаар ла барганда, Оны ээчип турган улус бу. Олор баштапкы катjиилектер чилеп, Кудайга ла Кураанга улустаҥ садылып алган. 5 Олордыҥ сöстöринеҥ тöгÿн табылбаган. Олордо jек jок.
Ÿч ангел
6 Теҥериде учуп бараткан öскö ангелди кöрÿп ийгем. Jерде jуртаган улуска, не ле укка, ÿйеге, тилге ле калыкка jарлаарга, ол мöҥкÿ Евангелиелÿ болгон. 7 Ол тыҥ ÿнденип айткан: — Кудайдаҥ айап, Ого мак jетиригер, нениҥ учун дезе Оныҥ jаргызыныҥ öйи jедип келди. Теҥерини ле jерди, талайды ла суулардыҥ агындарын jайаган Jайаачыга бажырыгар. 8 Оныҥ кийнинеҥ экинчи ангел учуп, айткан: — Келип тÿшти, келип тÿшти улу Вавилон! Ол кычаныҥ ла балырдыҥ аракызыла ончо калыктарды сугарган. 9 Олордыҥ кийнинеҥ ÿчинчи ангел учуп, тыҥ ÿнденип айткан: — Аҥга ла оныҥ сÿрине бажырып, маҥдайына эмезе колына таҥма алынып турган кижи 10 Кудайдыҥ аткыйланыжыныҥ аракызынаҥ ичер, чейилбеген, Оныҥ чугулыныҥ айагында белетелген аракыдаҥ. Ол агару ангелдер алдында ла Кураан алдында отло, кÿкÿрле кыйнадылар. 11 Кыйыныныҥ ыжы ÿргÿлjи чакка кöдÿрилер. Аҥга ла оныҥ сÿрине бажырып, оныҥ адыныҥ таҥмазын алынып турган улус тÿште де, тÿнде де энчÿ билбес. 12 Мында Кудайдыҥ jакылталарын чеберлеген ле Иисуска чындык агарулардыҥ чыдузы керектÿ. 13 Теҥеридеҥ айткан ÿнди угуп ийгем: — Мыны бичи «Öлгöндöр, — Кайраканга бÿдÿп öлÿп jаткандар, — эмдидеҥ ары кежиктÿ. Эйе, — деп, Тын айдат, олор бойыныҥ ижинеҥ токунаар, олордыҥ керектери кийнинеҥ барып jат».
Jердиҥ ажын кескени
14 Кöрзöм, ак булут, булутта Кижи Уулына тÿҥейи отуры. Бажында алтын венок, колында курч серп. 15 Öргööдöҥ öскö ангел чыгып, булутта Отурганга тыҥ ÿнденип кыйгырган: — Серпиҥди ийип, ашты кес, нениҥ учун дезе аш кезер öй jедип келген, jерде аш быжып калган. 16 Булутта Отурганы серпин jерге чачкан, jердиҥ ажы кезилген. 17 Öскö ангел теҥеридеги Öргööдöҥ чыгып келген, база курч серптÿ. 18 Отты башкарар öскö ангел тагылдаҥ чыгып келеле, курч серптÿге тыҥ ÿнденип кыйгырган: — Курч серпиҥди ийип, jердеги виноградтыҥ сабактарын кес, нениҥ учун дезе кат-jиилектери быжып калган. 19 Ангел серпин jерге чачып, jердеги виноградты jууп, Кудайдыҥ чугулыныҥ улу-jаан сыксырузына таштаган. 20 Кат-jиилектер каланыҥ тыштындагы сыксыруда тепселген. Сыксырудаҥ кан чыгып, аттыҥ ÿйгенине де jетире кöдÿрилип, 1600 стадияга jайылган.
1 Теҥериде улу ла кайкамчылу öскö билдини кöрÿп ийгем — калганчы jети кату-jоболду jети ангелди. Бу кату-jоболдорло Кудайдыҥ чугулы туузылып jаткан. 2 Отло колынган шил талайдый немени кöрÿп ийгем. Аҥды, оныҥ сÿрин ле ады-jолыныҥ тоозын jеҥген улус Кудайдыҥ jадагандарын тудунганча, шил талайда турулар. 3 Олор Кудайдыҥ Моисей кулыныҥ сарынын ла Кураанныҥ сарынын сарнап, айдыжып jадылар: — Э-э, Кайракан, кÿчтÿдеҥ кÿчтÿ Кудай, эдип jÿрген керектериҥ улу ла кайкамчылу! Э-э, калыктар Кааны, jолдорыҥ чындык ла чын! 4 Кем Сенеҥ айабас, Кайракан, адыҥды кем алкабас? Jаҥыс Сен агару. Ончо калыктар келип, алдыҥа бажырар, нениҥ учун дезе чындык керектериҥ ачылган. 5 Мыныҥ кийнинде кöрзöм, теҥериде Öргööниҥ ич jаны — керениҥ чадыры ачылган. 6 Öргööдöҥ jети кату-jоболду jети ангел чыгып келген. Олор ару ла jарык кеден кийимдÿ болгон, кöгÿстей алтын курлар курчалган. 7 Тöрт тындуныҥ бирÿзи jети ангелге jети алтын айак берген. Бу айактар ÿргÿлjи чакка jÿреечи Кудайдыҥ чугулыла толо болгон. 8 Öргöö Кудайдыҥ магынаҥ ла кÿчинеҥ ышла толгон. Jети ангелдиҥ jети кату-jоболы туузылбайынча, Öргööгö кем де кирип болбогон.
Кудайдыҥ чугулы
1 Мыныҥ кийнинде Öргööдöҥ jети ангелге айткан тыҥ ÿнди угуп ийгем: — Барып, Кудайдыҥ чугулыныҥ jети айагын jерге уругар. 2 Баштапкы ангел барып, айагын jерге урган. Аҥныҥ таҥмазы бар, оныҥ сÿрине бажырып jÿрген улустыҥ эди-канында jаман ла ириҥдÿ öҥзÿре шыркалар боло берген. 3 Экинчи ангел айагын талайга урган. Суу öлгöн кижинийи ошкош кан боло берген, талайдагы ончо тындулар öлÿп калган. 4 Ÿчинчи ангел айагын сууларга ла агындарга урган. Олор кан боло берген. 5 Сууларды башкарар ангелдиҥ мынайда айтканын угуп ийгем: — Сен Чындык, Сен — Бары ла Болгоны, Сен Агару, нениҥ учун дезе мыны jаргылагаҥ. 6 Олор агарулардыҥ ла jарчылардыҥ канын тöккöн, Сен олорго кан ичерге бергеҥ. Олор бого туруп jат. 7 Тагылдаҥ айткан ÿнди угуп ийгем: — Эйе, Кайракан, кÿчтÿдеҥ кÿчтÿ Кудай, jаргыларыҥ чын ла чындык! 8 Тöртинчи ангел айагын кÿнге урган кÿнге улусты отло öртöдöри берилген. 9 Улус коркышту изÿге öртöткöн. Олор бу кату-jоболдыҥ бажын билер Кудайдыҥ адын jамандап, Ого мак jетирбегендер ле баштанбагандар. 10 Бежинчи ангел айагын аҥныҥ ширеезине урган аҥныҥ каандыгы карачкы боло берген. Олор оору-сыстаҥ тилдерин тиштенип тургандар. 11 Оору-сызынаҥ ла шырказынаҥ улам Теҥери Кудайын jамандап, jе эткен керектериниҥ кинчегин алынбагандар. 12 Алтынчы ангел айагын улу Евфрат сууга урган: оныҥ суузы сооло берген, кÿнчыгыштаҥ каандарга jол белен болзын деп. 13 Бакадый ÿч кара jелбисти кöрÿп ийгем. Олор jелбегенниҥ оозынаҥ, аҥныҥ оозынаҥ ла тöгÿн jарчыныҥ оозынаҥ чыгып jаткандар. 14 Бу — билдилер jайаачы шилемирдиҥ jелбистери. Олор бастыра телекейдиҥ каандарына барып jадылар, олорды кÿчтÿдеҥ кÿчтÿ Кудайдыҥ улу кÿнинде jуу-согушка jуурга. 15 — Бат, уурчы чылап сакыбас jанынаҥ келерим. Jылаҥаш баспайын, уйадымды кижи кöрбöзин деп, ойгу болуп, кийимин чеберлеген кижи кежиктÿ. 16 Олор каандарды еврейлеп Армагеддон деп jерге jууп алгандар. 17 Jетинчи ангел айагын кейге урган. Öргööдöги ширеедеҥ: «Бÿтти!» — деген тыҥ ÿн угулган. 18 Jалкындар jалтылдап, кÿкÿрттер кÿркÿреп, ÿндер угулып, улу-jаан jерсилкиниш болгон. Андый тыҥ, андый улу-jаан jерсилкиниш кижи jерде табылганнаҥ бери болбогон. 19 Улу кала ÿч башка jарылган, калыктардыҥ калалары келип тÿшкен. Кудай улу Вавилонды эске алып, ого Бойыныҥ чугулыныҥ аткыйланыжыныҥ аракылу айагынаҥ ичерге берген. 20 Не ле ортолык кача берген, кырлар jоголып калган. 21 Талант кемдÿ jаан мöндÿр теҥеридеҥ улуска тÿшкен. Мöндÿрдеҥ болгон кату-jобол учун улус Кудайды jамандаган, нениҥ учун дезе бу коркышту кату-jобол болгон.
Аҥга минген ÿй кижи
1 Jети айакту jети ангелдиҥ бирÿзи келип, меге айткан: — Бери кел, кöп сууларда отурган улу балыр ÿй кижини jаргылаганын кöргÿзейин. 2 Оныла кожо jердеги каандар балыр кылынган, оныҥ балырыныҥ аракызынаҥ jерде jуртаган улус эзирген. 3 Ангел мени ээн jерге Тында алып барган. Кызыл аҥга минген ÿй кижини кöрÿп ийгем. Бу аҥ бастыра бойы Кудайды jамандаган ат-jолдорло бичилген. Ол jети башту ла он мÿÿстÿ болгон. 4 Ÿй кижи кызыл ла кубакай-кызыл кийимдÿ болгон, алтынла, баалучуулу таштарла, эрjинеле кееркедилген. Колында алтын айак тудунып алган. Айак jескинчиле, балырыныҥ быjарыла толо болгон. 5 Ÿй кижиниҥ маҥдайында ат бичилген, jажыт: «Улу Вавилон, балыр ÿй улустыҥ ла jердеги jескинчиниҥ энези». 6 Ÿй кижи агарулардыҥ канынаҥ ла Иисустыҥ керечилериниҥ канынаҥ эзирик болгонын кöрÿп ийгем. Оны кöрöлö, сÿрекей кайкагам. 7 Ангел меге айткан: — Не кайкап туруҥ? Сеге бу ÿй кижиниҥ ле оны алып jÿрген jети башту, он мÿÿстÿ аҥныҥ jажыдын айдып берейин. 8 Сен кöргöн аҥ — болгон, эмди — jок. Ол алыс jердеҥ чыгып, бойыныҥ öлÿмине барар. Телекей бÿткеннеҥ ала jÿрÿм тÿрбегинде ады-jолдоры бичилбеген, jерде jуртаган улус аҥга кöрÿп, кайкажар, нениҥ учун дезе ол болгон, эмди jок, jе ойто келер. 9 Мында ойгорлыкту санаа керектÿ. Jети баш — ол ÿй кижи отурган jети тöҥ, база jети каан. 10 Бежÿзи öлгöн, бирÿзи эзен, бирÿзи — келгелек. Келзе, мында узак артпас. 11 Болгон ло эмди jок аҥ — ол сегизинчи, jетÿниҥ тоозынаҥ. Ол бойыныҥ öлÿмине барат. 12 Сен кöргöн он мÿÿс — ол каандыкты алгалак он каан, jе олор каандар чылап, аҥла кожо jаҥды бир саатка алар. 13 Олордыҥ санаазы jаҥыс, бойлорыныҥ кÿчин ле jаҥын аҥга берер. 14 Олор Кураанга удура jуулажар, jе Кураан олорды jеҥер, нениҥ учун дезе Ол — кайракандардыҥ Кайраканы, каандардыҥ Кааны. Оныла кожо jÿргендер айттырылган, талдалган ла чындык улус болуп jадылар. 15 База ангел меге айткан: — Сен сууларды кöрдиҥ, олордо балыр ÿй кижи отуры, ол суулар — калык ла jондор, элдер ле тилдер. 16 Сен кöргöн он мÿÿс ле аҥ бойы балыр ÿй кижини jаман кöрöр, тÿредер, jылаҥаштаар, эди-канын jиир, отко öртöп койор. 17 Олордыҥ jÿрегине Кудай Бойыныҥ табын бÿдÿрер кÿÿн салган. Олор Кудайдыҥ сöзи бÿтпейинче, ончо jаҥды аҥга берер учурлу болгон. 18 Сен кöргöн ÿй кижи дезе jердеги каандарды бийлеген улу кала.
Вавилонныҥ келип тÿшкени
1 Мыныҥ кийнинде теҥеридеҥ тÿжÿп jаткан öскö ангелди кöрÿп ийгем. Ондо улу jаҥ бар болгон. Оныҥ магынаҥ jер jарый берген. 2 Ол тыҥ ÿнденип кыйгырып, айткан: — Келип тÿшти, келип тÿшти улу Вавилон! Ол шилемирлердиҥ jурты, не ле кара jелбистиҥ шибееленер jери, не ле быjар, jескинчилÿ куштыҥ шибееленер jери боло берген. 3 Ончо калыктар оныҥ кычазыныҥ ла балырыныҥ аракызынаҥ ичкен, jердеги каандар оныла кожо балыр кылынып jÿрген, jердеги коjойымдар оныҥ улуркагынаҥ байыган. 4 Теҥеридеҥ айткан öскö ÿнди угуп ийгем: — Мынаҥ чык, калыгым, оныла кожо кинчек этпеске, оныҥ кату-jоболын албаска, 5 нениҥ учун дезе оныҥ кинчектери теҥериге jетти, jаман керектерин Кудай эске алды. 6 Слерге ол канайда берген, ого анайда ла jандыра беригер, эткен керектери аайынча эки катап кöп jандырыгар. Слерге берген айагына ого ичерге эки катап кöп уругар. 7 Бойын канча кире макка чыгарган ла сайраган, ого анча ла кире кыйын-шыра ла ачу-корон jандыра беригер, нениҥ учун дезе ол бойыныҥ jÿрегинде айдат: «Абакайкаан чылап отурып jадым. Мен тул эмезим, ачу-корон кöрбöзим». 8 Мыныҥ учун бир кÿн ого кату-jобол, öлÿм, сыгыт ла торо келер, ол отло öртöлöр, нениҥ учун дезе оны jаргылаачы Кудай Кайракан — кÿчтÿ. 9 Оныҥ кÿйÿп, ышталып jатканын кöрöлö, оныла кожо балыр кылынган, байлыгыла jÿрген jердеги каандар оны эске алып, ыйлажып-сыктажар. 10 Кыйын-шыразынаҥ коркып, ыраагында туруп, айдыжар: «Ачу-корон, ачу-корон сеге, улу кала, бек кала Вавилон! Сениҥ jаргыҥ бир öйдö келди!» 11 Jердеги коjойымдар оны эске алып, ыйлажып-сыктажар, нениҥ учун дезе олордоҥ кем де неме садып албас: 12 алтын ла мöҥÿн эдимдерди, баалу-чуулу таштарды, эрjинени, кÿделини, кызыл бöсти, торконы, кöс кылбыгар бöстöрди, jараш jытту jÿзÿн-jÿÿр агаштарды, слонныҥ сööгинеҥ ле эҥ баалу агаштаҥ эткен jÿзÿн-базын эдимдерди, кÿлерди, темирди, ак-ташты, 13 jараш jытту öзÿмди, фимиамды, мираны, ладанды, аракыны, майды, кулурды, буудайды, малды, койлорды, jылкыларды, jуучыл абраларды, кижилердиҥ эди-канын ла jулазын. 14 Бойыҥ кÿÿнзеген кат-jиилектер сенде jоголып калган. Ончо байлыктарыҥ ла jаркыныҥ сени таштап барган, — оны таап болбозыҥ. 15 Мыныҥ ончозыла садыжып байыган коjойымдар оныҥ кыйын-шыразынаҥ коркып, ыраагында тургулаар, ыйлап, сыктап, 16 айдыжар: «Ачу-корон, ачу-корон сеге, улу кала, кÿдели, кызыл ла кубакай-кызыл кийим кийген, алтынла, баалу-чуулу таштарла, эрjинеле кееркедилген кала, 17 нениҥ учун дезе ондый байлык бир ле öйдö jоголып калган!» Ончо керепчилер, ончо керепле jÿзеечилер, ончо талайчылар, талайда иштеген ончо улус ыраагында туруп, 18 оныҥ кÿйÿп, ышталып jатканын кöрÿп, кыйгырыжа бергендер: — Кандый кала улу калага тÿҥей! 19 Олор баштарына кубал сееп, онтоп-калактап, ыйлап-сыктап, айдыжып тургандар: — Ачу-корон, ачу-корон сеге, улу кала! Талайда керептерлÿ ончо улус оныҥ эрjинелериле байыган, jе ол бир ле öйдö ээнзиреп калган. 20 Бого сÿÿнигер, теҥери, агарулар, апостолдор ло jарчылар, нениҥ учун дезе Кудай оны слердиҥ jаргыгарла jаргылаган. 21 Бир кÿчтÿ ангел теерменниҥ jаан тажындый ташты алып, талайга таштап, айткан: — Андый jÿткÿÿлле улу Вавилон кала ташталар, оны кем де таап болбос. 22 Jадагандаган, сарнаган, шоорлогон, сыбыскылаган улустыҥ ÿни сенде база угулбас; кандый бир немеле узанган ус сенде база болбос, теерменниҥ тажыныҥ табыжы сенде база угулбас; 23 jарыткыштыҥ jарыгы сенде база jарытпас; колтуныҥ ла сыргалjыныҥ ÿни сенде база угулбас, нениҥ учун дезе коjойымдарыҥ улус ортодо jерде улулар болгон, илби-тармаҥла ончо калыктар аскырылган. 24 Ондо jарчылардыҥ, агарулардыҥ ла jерде öлтÿрткен ончо улустыҥ каны табылган.
Теҥеридеги сÿÿнчи
1 Мыныҥ кийнинде теҥериде кöп тÿмен улустыҥ ошкош тыҥ ÿнди угуп ийгем: — Аллилуия! Аргадаш, мак ла кÿч — Кудайыстыйы, 2 нениҥ учун дезе Оныҥ jаргылары чын ла чындык. Ол jерди бойыныҥ балырыла быjарсыткан улу балыр ÿй кижини jаргылаган, Бойыныҥ кулдарыныҥ каны учун öч алган. 3 Олор такып айткандар: — Аллилуия! Оныҥ ыжы ÿргÿлjи чакка кöдÿрилет. 4 Jирме тöрт башчы ла тöрт тынду jыгылып, ширееде отурган Кудайга бажырып, — Аминь! Аллилуия! — дегендер. 5 Ширеедеҥ мынайда айткан ÿн чыккан: — Кудайысты мактагар, Оныҥ ончо кулдары, Оноҥ айап jÿргендер, кичÿлер ле улулар! 6 Кöп улустыҥ ÿниндий, кöп суулардыҥ ла jаан кÿкÿрттиҥ табыжындый неме угуп ийгем, олор айдыжып тургандар: — Аллилуия! Кайракан, кÿчтÿдеҥ кÿчтÿ Кудайыс, каанныҥ ширеезине отурды! 7 Сÿÿнип jыргайлы, Ого мак jетирели, нениҥ учун дезе Кураанныҥ тойы jедип келген, Оныҥ сыргалjызы бойын белетеп алган. 8 Ого кеен, ару ла jарык кÿдели кийим кийерге берилген. Кеен кÿдели кийим агарулардыҥ чындык керектери болуп jат. 9 Ангел меге айткан: — Бичи «Кураанныҥ ажын jиирине айттырылганы кежиктÿ». Меге база айткан: — Бу сöстöр — Кудайдыҥ чын сöстöри. 10 Мен ангелге бажырарга, оныҥ будына jыгылгам. Jе ол меге айткан: — Jок, онойтпо. Мен сеге ле Иисустыҥ керези бар карындаштарыҥа андый ок кул. Кудайга бажыр! Иисустыҥ керези — судурлаш тыны.
Ак аттузы
11 Ачык теҥерини ле ак атка Мингенди кöрÿп ийгем. Оны Чындык ла Чын деп адап jадылар, Ол чындык jаргылап ла jуулажып jат. 12 Оныҥ кöстöри — от jалбыжындый, бажында кöп короналар. Анда бичилген ат-jол бар, Оныҥ Бойынаҥ башка, оны кем де билбес. 13 Ол канла шиҥилген кийим кийген. Оныҥ адыjолы — Кудайдыҥ Сöзи. 14 Оныҥ кийнинеҥ ак аттарлу, кеен, ак ла ару кÿдели кийимдÿ теҥери черÿлери барып jат. 15 Калыктарды jеҥерге, оозынаҥ курч кылыш чыгып jат. Ол калыктарды темир тайакла кабырат, кÿчтÿдеҥ кÿчтÿ Кудайдыҥ аткыйланыжыныҥ ла чугулыныҥ сыксырузын Бойы тепсейт. 16 Кийиминде ле jалмажында ат-jол бичилген каандардыҥ Кааны, кайракандардыҥ Кайраканы. 17 Кÿнде турган бир ангелди кöрÿп ийгем. Ол теҥериде учуп бараткан ончо куштарга тыҥ ÿнденип кыйгырган: — Бери учыгар, Кудайдыҥ элбек курсагын jиирге jуулыгар! 18 Слер каандардыҥ эдин, муҥ черÿ башчыларыныҥ эдин, кÿчтÿлердиҥ эдин, аттардыҥ ла олорго минген улустыҥ эдин, ончозыныҥ, — jайымда jÿргендердиҥ де, кулдардыҥ да, кичÿлердиҥ де, улулардыҥ да эдин jииригер. 19 Аҥды, jердеги каандарды ла олордыҥ черÿлерин кöрÿп ийгем. Олор атка Мингенге, Оныҥ черÿлерине удура jуулажарга jуулгандар. 20 Аҥ олjого алылган, оныла кожо оныҥ алдына билдилер jайаган тöгÿн jарчы. Ол билдилер jайап, аҥныҥ таҥмазын алынган ла оныҥ сÿрине бажырган улусты аскырган. Олор экилези кÿкÿрле кÿйген отту кöлгö тирÿге ташталган. 21 Арткандары атка Мингенниҥ оозынаҥ чыгаачы кылыштаҥ öлгöн. Ончо куштар олордыҥ эдин jип тойгон.
Муҥ jыл
1 Теҥеридеҥ тÿжÿп jаткан ангелди кöрÿп ийгем. Оныҥ колында алыс jердиҥ тÿлкÿÿри ле jаан кынjы болгон. 2 Ол кöрмöс лö сатана болгон jелбегенди — jебрен jыланды тудуп, муҥ jылга кынjылаган. 3 Алыс jерге таштап бöктöйлö, чыгар jерин таҥмалаган. Оныҥ учун ол муҥ jыл туузылбайынча калыктарды аскырып болбос. Мыныҥ кийнинде ас öйгö jайымдалар. 4 Ширеелерди, олордо отурган, jаргылаарга тап берилген улусты кöрÿп ийгем. База Иисусты керелегени учун, Кудайдыҥ сöзи учун бажын кезе чаптырган улустыҥ jулаларын. Олор аҥга, оныҥ сÿрине де бажырбаган, маҥдайына ла колына таҥма албаган. Олор тынданып, Христосло кожо муҥ jыл башкарган. 5 Муҥ jыл туузылбайынча, öлгöн улустыҥ артканы тынданбаган. Бу — баштапкы тирилиш. 6 Баштапкы тирилиште ÿлÿзи бары кежиктÿ ле агару. Олорды экинчи öлÿм бийлеп болбос, jе олор Кудайдыҥ ла Христостыҥ абыстары болор, Оныла кожо муҥ jыл башкарар. 7 Муҥ jыл туузылза, сатана каруулдаҥ jайымдалар. 8 Ол jердиҥ тöрт булуҥында jуртаган калыктарды — Гог ло Магогты аскырайын, олорды jуулажарга jууйын деп чыгар. Олордыҥ тоозы талайдыҥ кумагындый болор. 9 Олор jердиҥ телкемине чыгып, агарулардыҥ оду-турлузын ла Кудайдыҥ сÿÿген калазын курчап ийгендер. Jе теҥеридеҥ от тÿжÿп, олорды jудуп койгон. 10 Олорды аскырган кöрмöс дезе отту ла кÿкÿрлÿ кöлгö ташталган. Аҥ ла тöгÿн jарчы анда ок болгондор. Олор ончозы тÿн-тÿш ÿргÿлjи чакка кыйналар.
Öлгöн улусты jаргылаганы
11 Улу ак ширеени ле ондо Отурганды кöрÿп ийгем. Оныҥ кöрÿжинеҥ теҥери ле jер качкандар, олорго jер табылбаган. 12 Ширеениҥ алдында турган öлгöн улусты, кичÿлерди ле улуларды кöрÿп ийгем. Тÿрбектер ачык болгон, öскö тÿрбек база ачык болгон — jÿрÿм тÿрбеги. Öлгöн улус тÿрбектерде бичилгенинче эткен керектериле jаргылаткан. 13 Талай бойындагы öлгöн улусты берген, Öлÿм ле Таамы öлгöн улузын бергендер. Кажызы ла эткен керектериле jаргылаткан. 14 Öлÿм ле Таамы отту кöлгö ташталган. Бу — экинчи öлÿм. 15 Jÿрÿмниҥ тÿрбегинде бичилбегени, отту кöлгö ташталган.
Jаҥы Иерусалим
1 Jаҥы теҥерини ле jаҥы jерди кöрÿп ийгем. Башкы теҥери ле башкы jер кеде jÿре бергендер, талай да jок болгон. 2 Теҥеридеги Кудайдаҥ тÿжÿп jаткан агару каланы, jаҥы Иерусалимди, кöрÿп ийгем. Ол эш-нöкöрине болуп кееркединген сыргалjыдый белетелген. 3 Ширеедеҥ айткан тыҥ ÿнди угуп ийгем: — Бат, Кудайдыҥ чадыры улусла кожо, Ол олорло кожо jÿрер. Олор Оныҥ калыгы болор, Ол Бойы олордыҥ Кудайы болор. 4 Олордыҥ кöзинеҥ ончо jашты арчыыр. Öлÿм де, ачу-корон до, сыгыт та, jобол до база болбос, нениҥ учун дезе башкызы jÿре берген. 5 Ширееде Отурганы айткан: — Бат, ончо jаҥыны jайап jадым! Оноҥ айткан: — Бичи, бу сöстöр чындык ла чын. 6 Оноҥ меге: — Бÿтти! — деген. — Мен — Альфа ла Омега, Бажы ла Учы. Суузап турганга jÿрÿмниҥ суузынаҥ тегинге берерим. 7 Jеҥип турганы ончозын энчиленер. Мен ого Кудайы болорым, ол Меге уулым болор. 8 Коркынчактардыҥ, чындык эместердиҥ, быjарсыгандардыҥ, öлтÿреечилердиҥ, балыр кылынып jÿргендердиҥ, тармачылардыҥ, чалуга бажыраачылардыҥ ла ончо тöгÿнчилердиҥ jери — отло, кÿкÿрле кÿйген кöлдö. Бу — экинчи öлÿм. 9 Калганчы jети кату-jоболло толо jети айакту jети ангелдиҥ бирÿзи келип, меге айткан: — Кел, сыргалjыны, Кураанныҥ эжин, кöргÿзейин. 10 Ол мени Тынга алдыртып, jаан ла бийик кырга алып барала, теҥеридеги Кудайдаҥ тÿжÿп jаткан агару Иерусалим каланы кöргÿскен. 11 Ол Кудайдыҥ магыла jаркындалган. Оныҥ jаркыны сÿрекей баалу таштыҥ, кристаллдый ару яспис таштыҥ jаркынындый. 12 Ол jаан ла бийик стенелÿ, он эки каалгалу. Каалгаларда он эки ангел турат. Анда Израиль калыктыҥ он эки угыныҥ ады-jолдоры бичилген. 13 Ÿч каалга кÿнчыгыштаҥ болгон, ÿчÿзи — тÿндÿктеҥ, ÿчÿзи — тÿштÿктеҥ, ÿчÿзи — кÿнбадыштаҥ. 14 Каланыҥ стенези он эки тöстÿ. Олордо Кураанныҥ он эки апостолыныҥ ады-jолдоры бичилген. 15 Меге айтканы каланы, оныҥ каалгаларын ла стенезин кемjийтен алтын тайакту болгон. 16 Кала тöрт булуҥду, узадазы тууразындый ок. Ол каланы тайакла кемjиирде, он эки муҥ стадия болгон. Узадазы, тууразы ла бийиги тÿҥей. 17 Стенезин кемjиген. Кижиниҥ кемjÿзиле колдыҥ jÿс тöртöн тöрт карызы болгон. Бу ангелдиҥ кемjÿзи. 18 Стене яспистеҥ тудулган, кала бойы — ару шилдий ару алтын. 19 Каланыҥ стенезиниҥ тöстöри jÿзÿн-jÿÿр баалу-чуулу таштарла кееледилген баштапкы тöс — яспис, экинчизи — сапфир, ÿчинчизи — халкидон, тöртинчизи — смарагд, 20 бежинчизи — сардоникс, алтынчызы — сардолик, jетинчизи — хризолит, сегизинчизи — берилл, тогузынчызы — топаз, онынчызы — хризопраз, он биринчизи — гиацинт, он экинчизи — аметист. 21 Он эки каалга — он эки эрjине кажы ла каалга бир эрjинедеҥ эдилген. Каланыҥ оромы — jарык шилдий ару алтын. 22 Калада Öргöö кöрбöгöм, нениҥ учун дезе оныҥ Öргööзи — кÿчтÿдеҥ кÿчтÿ Кудай Кайракан ла Кураан. 23 Калага jарыдар кÿн де, ай да керек jок, оны Кудайдыҥ магы jарыткан, оныҥ jарыткыжы — Кураан. 24 Калыктар оныҥ jарыгында базып jÿрер, jердеги каандар ого бойыныҥ магын экелер. 25 Каланыҥ каалгалары тÿште jабылбас, тÿн де ондо болбос. 26 Ого калыктардыҥ магын ла кÿндÿзин экелгилеер. 27 Ого бир де быjар неме, jескинчилÿ кылынып, тöгÿнденип jÿрген бир де кижи кирбес, jÿк ле Кураандагы jÿрÿмниҥ тÿрбегинде бичилгени кирер.
Бат, удабастаҥ келерим!
1 Ангел меге jÿрÿмниҥ суузыныҥ агынын кöргÿскен. Ол кристаллдый ару болгон, Кудайдыҥ ла Кураанныҥ ширеезинеҥ агып чыккан. 2 Каланыҥ оромыныҥ орто тужында, сууныҥ ол jанында ла бу jанында jÿрÿмниҥ агажы öскöн. Ол ай сайын, jылына он эки катап тÿжÿм берип турган. Оныҥ jалбрактары калыктарды эмдеерге берилген. 3 Калада каргышка калганы база болбос. Анда Кудайдыҥ ла Кураанныҥ ширеези болор, Оныҥ кулдары Ого бажырып jÿрер. 4 Олор Оныҥ чырайын кöрöр, олордыҥ маҥдайында Оныҥ ады бичилер. 5 Тÿн де база болбос, олорго jарыткыш та, кÿнниҥ jарыгы да керек jок болор, нениҥ учун дезе олорго Кудай Кайракан jарыдар. Олор ÿргÿлjи чакка башкарар. 6 Ангел меге айткан: — Бу сöстöр чындык ла чын. Удабастаҥ не болотонын Бойыныҥ кулдарына кöргÿзерге, jарчылардыҥ тыныныҥ Кудай Кайраканы Бойыныҥ ангелин ийген. 7 Бат, удабастаҥ келерим! Бу тÿрбектиҥ судур сöстöрин чеберлеп jÿрген кижи кежиктÿ. 8 Мен, Иоанн, мыны уктым, кöрдим. Мен угала, кöрöлö, меге мыны кöргÿзип турган ангелге бажырарга, оныҥ бут алдына jыгылгам. 9 Jе ол меге айткан: — Jок, онойтпо. Мен сендий ле jарчы карындаштарыҥдый, бу тÿрбектиҥ сöстöрин чеберлеп jÿрген улустый ок кул. Кудайга бажыр. 10 Меге база айткан: — Бу тÿрбектиҥ судур сöстöрине таҥма баспа, нениҥ учун дезе öй jууктап келген. 11 Чын эмести эткени база да чын эмести эткей, быjары база да быjартынгай, актузы база да актуны эткей, агарузы база да агарулангай. 12 Бат, удабастаҥ келерим! Кайралымды кожо экелип, кажы ла кижиге эткен кереги аайынча берерим. 13 Мен — Альфа ла Омега, Баштапкы ла Калганчы, Бажы ла Учы. 14 Кийимин арутап турган улус кежиктÿ. Олор jÿрÿмниҥ агажынаҥ алып jиир, калага каалгала кирер. 15 Тыштында артары — ийттер ле тармачылар, балыр jÿрÿмдÿлер ле öлтÿреечилер, чалуга бажыраачылар, тöгÿнди сÿÿчи ле тöгÿндеп турган не ле улус. 16 Мен, Иисус, Бойымныҥ ангелимди ийгем. Ол мыны слерге серкпелерде керелеер. Мен — Давид тазылы ла калдыгы, jаркынду таҥ чолмон. 17 Тын ла Сыргалjы: «Кел!» — дейдилер. Угуп турганы: «Кел!» — дегей. Суузаганы келгей, кÿÿни бары jÿрÿмниҥ суузын тегинге алгай. 18 Бу тÿрбектиҥ судур сöстöрин угуп турган кажы ла кижиге керелеп турум: ол сöстöргö неме кошкон кижиге Кудай бу тÿрбекте бичилген кату-jоболды кожор. 19 Бу судур тÿрбектиҥ сöстöринеҥ нени алып барза, Кудай jÿрÿмниҥ агажынаҥ, агару каладаҥ ла бу тÿрбекте бичилгенинеҥ оныҥ ÿлÿзин алып барар. 20 Мыны керелеечи айдат: — Эйе, удабастаҥ келерим! Аминь. Кел, Иисус Кайракан! 21 Иисус Кайраканныҥ jакшылыгы ончогорло болгой. Аминь.